Full text of "Anabasis et Indica ex optimo codice parisino emendavit et varietatem ejus libri retulit Fr. Dübner. Reliqua Arriani, et scriptorum de rebus Alexandri M. fragmenta collegit, pseudo-callisthenis Historiam fabulosam ex tribus codicibus nunc primum edidit, Itinerarium Alexandri et indices adjecit, Carolus Müller"

See other formats

Google 


This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project 
to make the world’s books discoverable online. 

It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject 
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books 
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that’s often difficult to discover. 


Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book’s long journey from the 
publisher to a library and finally to you. 


Usage guidelines 
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the 


public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to 
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying. 





We also ask that you: 


+ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individual 
personal, non-commercial purposes. 





and we request that you use these files for 


+ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google’s system: If you are conducting research on machine 
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 


+ Maintain attribution The Google “watermark” you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 


+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can’t offer guidance on whether any specific use of 
any specific book is allowed. Please do not assume that a book’s appearance in Google Book Search means it can be used in any manner 
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe. 






About Google Book Search 


Google’s mission is to organize the world’s information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers 
discover the world’s books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web 
a[nttp: //books . google. com/| 

















|— — 





PARISIIS. — EXCUDEBANT FIRMIN DIDOT FRATRFS, VIA JACOB, 56. 








ba WS, 6 


HARVARD 
UNIVERSITY 
LIRPARY 

JUL 11 1969 





vj PR/EFATIO. 


legit et correxit : idem qus post Indica leguntur scripta disposuit 
et recognovit, in Tacticis adhibito codice. 

Notum est Arriani libros scriptos omnes lacunis plurimis labo- 
rare; quas, preter majorem unam, explevit codex Florentinus 
Optimus. Idem codex per totum Arrianum lectiones habet uni 
sibi proprias, quarum pars longe maxima statim agnoscitur ipsam 
manum scriptoris referre. Qua re permotus Schmiederus φύρδην 
omnia ejus in suam editionem contulit : sed Ellendtius Krügerus- 
que de nonnullis recte dubitarunt et sanissima crisi naturam 
cujusque lectionis explorarunt antequam reciperent. In his diju- 
dicandis nihil magis esse exoptatum poterat quam Florentino 
codici simile exemplum alterum, quo cognosceretur ac distingue- 
retur quid librario potius quam eximio archetypo esset referen- 
dum. Ejusmodi librum Ellendtius non cognoverat; sed cognitum 
habebat Krügerus, qui collatione nostri codicis ab Schweighzusero 
(filio opinor) confecta in Magasin encyclopédique 1803, vol. 1, 
p. 447 seqq., est usus. Non quesivi eum librum, quod tanti non 
erat, quum ipsum codicem manu tenerem : sed Schweighzuserus 
si illa sola posuisset que Krügerus commemoravit, sex septemve 
locorum emendationem, jam inde liquidissime apparebat eum 
codicem Florentino parem auctoritate esse, superiorem esse posse. 
Nihilominus Krügerus eo κριτηρίῳ, quod facile sibi comparare po- 
terat, carere maluit et dubitare in multis quam certam rem tenere. 
Quod equidem Arriani caussa valde doleo : nam criticus ille egre- 
gius, admirabilis, si Parisini codicis varietate integra voluisset ad 
suam editionem parandam uti, perpauca superessent emendanda : 
nunc spicilegium vides satis amplum. 

De singulis locis quid judicem dixi libere, non obstinate, qui 
sciam non esse paucorum qui mihi concessi erant mensium pro- 
ponere sententiam a qua non decedas. Jam vero dilucidius quam 
ante nos apparet in Florentino codice et librarium quzdam vel 
lapsu vel sponte currente calamo scripsisse aliter atque erant in 
archetypo, et correctorem de suo non pauca intulisse. Deinde 
planum fit Gronovium, quanquam pro tempore illo harum rerum 
incuriosiori sic satis diligentem, multa in suis codicibus neglexisse, 
presertim qua ad ordinem vocabulorum pertinent. Ex apparatu 
autem qui mihi traditus erat quum viderem de multis certum 
ferri judicium non posse, in eo me continui ut optimi codicis 





viij 
pro τοὺς δὲ tok. — 27 προχαλεσεται egregie A. pro 
vulg. προχαλέσαιτο. --- 5, 34 ἀναθάντα, --- 6, 42 
GAN’ αὐτοῖς τοῖς ἵπποις ὠθοῦντες A. B., quod re- 
ceptum a me nolim ante ceteros inspectos codi- 
ces : edd. ἀλλ᾽ αὐτοῖς m0. τοῖς Inn. — 44 εἷς. — 
7, 48 τῶν recte omittunt A. B. 

II. 1 Τριθαλλῶν pro τριταῖος, lapsu. — 6 
Κουάδας a Pr. m. Μαρχιμάνους. --- 3, 14 alterum 
ol om. A. Zuur. uterque pro συµπ. —5, a2 ἐπα- 
γαγών, frequens vitium, ut in illo ex quo ductus 
est « formam ade accedentem habuisse videatur : 
c. 13 legitur ἐναθαρρήσειν, sepe autem ἐπαγγέλ- 
λειν pro dx. — 6, 34 ἁλίᾳ. — 34 ληστεύοντες ἐπ᾽ 
αὐτ. 

IV. 1, {ο διέθαλον δὴ τῆς, quod verum esse 
potest. — 2,45 μὲν δὴ διά, ut supra $ 6, 29 
τὰς δὲ δὴ φθέρας. — 48 πλαισίῳ. --- 3, 5 ξύγκλεισις 
et ἱππέων. — 4, 7 ὅσον. — 5, 16 ὑπελείποντο 
uterque. — 6, 27 πάντες δὲ φιλίας uterque, 
vulgato rectius. 

V. 1,41 ve xal τὸν B. — 2, 47 En Sintenis 
emendatio pro ὅτι. — 3, ἡ εἷς χώραν αὐτῶν, 
omissis ob ὁμοιοτέλ. quae sequuntur 5-7. — 4,9 
μεγάλως ἐτιμ. — τι τὴν AA. — 5, 18 καταστρατ. 
— 6,21 δασεῖα. — 23 προσθάλλοιεν uterque. — 
8, 34 Γλαυχίας omittit A., haudquaquam temere, 
puto. Inspiciendus hic Flor. — 9, 40 προσφυλ. 

— 10, 52 συμμίξ. uterque. — 11, 6 ἤμελλον 
uterque. — 12, 8 sine yap. 

VI. 1, 12 ἐς Krügeri est pro ἕως. --- 13 τῆς om. 
— 2, 19 σύγκλισιν. — 3, 22 χατασχοµήσας. — h, 
29 πρός. Quod Gronovius dicit unum suorum 
x&( habere, erravit fortasse in notatione: noster 
B. $ 5, 32 ἰδὼν x al πολλούς pro od. — 5, 37 bro- 
μείνειεν in A. ex ὑπομένειεν potius quam ex bro- 
μείνειαν ortum videtur. — 6, 40 τὴν ὁρμὴν τοῦ 
Αλεξάνδρου ex A., quod hoc loco mihi melius 
visum est quam τήν, collatis aliquot locis quos 
Ellendtius iudicavit p. 6. Sed nondum hoc mo- 
veri debebat. — 8, 12 antiquum vitium ἔπεσ- 
θάντας optime correxit Sintenis. ἀπεσθάντας A. 
gonsueto more. — 9, 20 te pro δέ. — 10, 29 τῇ 
omissum ap. Raphel. et Ellendt., habet A. — 
31 αἱροῦντες.--- 32 ἐγκατελείφθησαν, 34 ἐλείφθησαν. 

VII. 4, 9 ποιουμένῳ. — 5, 13 Ἐλμιότιν Α., Ἐλι- 
μιότιν B., non v. — 15 Πελίναν uterque. — 16 
δή pro δέ. — 18 τῇ om. — 6, a1 διισχυρίζοντο ex 
A., quod hic inprimis aptum. Ceteri loy.— 7, 
26 τὸ τοῦ Tod. A., τοῦ “Tod. B. — 28 τρίθον, non 
τριθήν, quod notandum. — 8, 30 ἐδεήθησαν. — 
9, 40 αὐτοῖς. — 42 ἀφέλειαν. — 10, 49 πρὸς τὴν 
Katpelav. — 11, 51 yw., 52 ξυγγν., 53 τὰς φυγά- 
δας. In fine προσέθαλλεν uterque. 

VIH. 1, 10 εἷς. — a, 15 sine xal δείσας. Quod 


ANNOTATIO CRITICA 


rectissime scripsit Krügerus pro ἀπολειφθέντες, 
confirmat codex noster, ad alterum, ut vidimus 
extremo cap. 6, per se proclivior. — 3, 25 παρ᾽ 
Ἀλεξάνδρου uterque. — 4, 26 πρός, non ἐπί, ut _ 
iterum videndum sit de hoc loco. — 3: ἄγημα 
τῶν. — 5, 34 ἐσθάλλει, 35 ὠθοῦσι. — 37 φοθερὰ 
$ φυγή ex A., quod nondum oportuit receptum 
‘pro ἡ φυγὴ φοθερά. — 38 ἔφθασαν in marg. ab eo 
qui brevia argumenta et scholia ascripsit , ejus- 
dem statis. — 39 συνεπίπτουσι (sic). — 6, 42 
παρελθόντες ἐπὶ τὴν Καδμείαν, ἐξέθαινον εἰς τὴν 
ἄλλην πόλιν of μὲν, ἐκεῖθεν κατὰ τὸ Ἀμφεῖον σὺν 
τοῖς κατέχουσι τὴν Καδμείαν" οἱ δὲ, καὶ τὰ τείχη 
ἐχόμενα ἤδη πρὸς τῶν συνεισπεσόντων τοῖς φεύγουσιν 
ὑπερθάντες, ἐς τὴν ἀγορὰν δρόμῳ ἐφέροντο. Dextre 
sibi visus fuerit ille librarius correxisse aberra- 
tionem ad alterum Καδμείαν. --- 7, 1 πεδίον. — 
8, 5 τοὺς 8. ἔτι uterque. Sine ἄλλους. — 6 êm- 
πίπτοντες. 

IX. ı, ιο οὐχ ἥκιστα δὲ χαὶ τῷ ex Α.; vulg. 
sine χαί. — 12 ἢ χαὶ αὖτ, --- 2, 14 συνενεχθ. — 
4, 34 κατὰ A. uterque. — 40 τοὺς χινδύνους (sic 
uterque) αὐτοὺς τῶν (τοὺς ead. m. superscriptum) 
Λακεδαιμονίους. --- 5, 42 —— uterque. — 
44 εἷς, 46 προσέθαλλεν. 6,49 τε pro 66. — 5 
ἐς ex A. pro sk. — 7,9 αιῶν. — 11 αὐτούς 
in neutro, neque est alioqui cur ea vox servetur. 
— 15 αὐτῇ τῇ Y. — 9, 26 ὑπολείποντο. 

X. 1, 37 εἷς uterque. — 2, 45 εἷς A., om. B.— 
3, 46 Δημάγου. --- 47 ἐκ πάντων τῶν Ἀθ. ἐπιλέξ. 
A., sed delendum τῶν quod aliud agens recepi. 
— 48 ἐγίν., 50 ἐπαγγ. — 4, 4 et 5 ἐζήτει uterque. 
— 5, 10 xal τὸν Φ., et ἐς inter lin. ead. manu. 
Ibid. omnes τῆς τε roct., quod correxit Sintenis. 

ΧΙ. 2, 26 τοῦ Ὀρφ., superscr. τό. — 30 τε 
Inav.— 3, 33 ἐρχομένῳ.--- 36 τῶν habet uterque. 
— 39 seq. Στρυμῶν.. uterque. — 4, 40 Πάλλαιον 
A. (conf. que dixi in Revue de philologie vol. 
a, p. 28.) Πάγγαρον B. — 5, 1 of om. — 4, 13 et 
16 εἷς. — 6, 5 διέθησαν dv τριήρεσι ex A.; edd. 
sine ἐν. — 7 εἰς τῶν Ay. uterque. — 9 διαθάλλειν. 
— 11 Νηρείσι, — 7, 18 νεών A. ναόν B. 

XII. ı, 30 dpa delendum nec legitur in A., 
qui: ὅτι καὶ αὐτὸν τὸν Ἀχιλέως τ. Codices hoc 
membrum ponunt inter vocabula of δὲ ἐπιχώριοι 
et Ἡφαιστίωνα , loco haud dubie alieno. Jam ut 
nunc constitutus est hic locus ab Ellendtio et 
Krügero, Arrianus dicit ab Hephzstione , non 
ab Alexandro, coronatum fuisse Achillis quoque 
tumulum : quod est absurdum. Probabile est 
autem οἱ δέ male repetitum esse ex proximis 
precedentibus of δὲ ἐπιχώριοι (nam hoc quoque 
ineptum est : « ab Hephestione Patrocli, alii ab 
Alexandro Achillis tumulum coronatum narrant,» 











x) 
38 τὸν dd. τὸν αὑτοῦ ex B., ut scripserat Kruge- 
rus; ceteri om. alterum tév.— 42 ὑπέμεινεν.---- 7, 
45 Κερδίμμα A. Κερδίμα B. Iidem ἐς pro εἷς, 46 
ἔυμμ. pro c. — 8, 3 ᾠκισμένην ex A. restituen- 
dum. Perdito à post ἠπείρῳ ex KICM. factum 
KEIM., similiter atque c. 12, § a, 10, Pruden- 
ter de hoc loco disseruit Ellendt. — 5 τὰ ἄλλα. 

XIV. 2, 11 et 16 ξυμμ. uterque pro c. In tali- 
bus postea dissensum modo codicis A. ab eo 
quod apud nos legitur annotabo. Ἄρτοξ. uterque 
pro ᾿Αρταξ. bis, sed, ut video, l. 10 A. a pr. m. 
Ἄρταξ. Uterque Ἀρσῆς. --- 4, 33 εἶχεν Krügerus. 
— 34 εἷς om. — 5, 39 ἧς. — 46 διαπέµποντος. — 
6, 49 οὐδὲ μιᾶς. --- 7, 3 ἐπειδὴ δέ. — 5 νῦν δὲ σέ, 
sine xat , quod sane melius multo, et delendum 
καί. Idein dico de ἀλλ᾽ αὗτοί l. η, quod cessit Flo- 
rentinz scripture ἀλλὰ xal αὐτοί, que vim sen- 
tenti» debilitat. — 10 ξυνστρατ. uterque. — 
15 ἔστω. --- 9, 17 μηδὲ ἃ ἐξ ἴσου uterque integer- 
time. Pravam interpolationem βούλει delevi. 
Paullo ante ὡς βασιλ 

XV. 1,27 xataoxeun βασιλιχῆ. — 2, 31 ἐχέ- 
λευεν. — 33 Ἰαμινίου. — 3, 40 περὶ Περσῶν, 
cum ἐκ inter lineas. — 4, 4a δὲ καὶ Θεσσα- 
λίσχου. — 45 τε xal τῆς. — 46 παντός pro πατρ. 
— 47 κάλλιστα dr. Ib. εἰς. — 5, 1 εἷς. Ib. ye om. 
uterque, recte, puto: nam alterutrum, aut ὅτι γε 
λόγου ἄξιον , aut ὅ τι καὶ λόγου ἄξιον, hoc loco di- 
cendum füisse videtur. — a uterque ὕστερον δὲ 
ὡς ἐπὶ μέγα (μεγάλα B.) εὐτύχει, quod ego verum 
esse arbitror; minime certe convellitur iis que 
Ellendtius observavit. — 6, 6 κατὰ τὸ ἔχθ. τὸ II. 
— 7, 13 B. ut editur. Ἀζεμήλιος A. — 16 ἐθέλει, 
quod et ipsum dici poterat. 

XVI. 1, 16 -— 18 ἱερὸν Ἡραχλέους τοῦ Ἄλχμ., 
mediis omissis. Uterque τοῦ Adxg., sine τῆς, quo 
nullo modo opus. — 19 of pro %.— 2, 26 of Tip. 
— 3, 29 6 om. — 4, 36 καὶ αἱ θυσίαι ex utroque. 
Male omittebatur articulus, — 5, 38 ἀπελάσαι Α., 
ut editores correxerunt pro ἐπελ. Sed supra vi- 
dimus in hac re non firmum esse illius codicis 
testimonium. Idem constanter Γυρτόνης. — 6, 45 
uterque ἔτι (non ὅτι) εὔοτον (sic), ut Gronoviani 
non possint habere ὅτι εὔθοτον. --- 50 γιγν. ex 
utroque. — 1 τῇ y. ταύτη ex utroque pro ταύτη 
τῇ X-— 2 τὴν “Hpav ex utroque. Vulgo articulus 
desideratur. — 7, 5 τῷ quod addidit Krúgerus, 
est in utroque. — 8 ἐπαγγέλλει ex ed. Basil. re- 
positum, item est in utroque. 

XVII. Hinc accedit codex C. (1755). — 1,20 
τῶν addidi ex A. — 2, 25 ὡς ἐπί. — 27 ix τοῦ εὖ- 
θέος (εὐθέως A.) ἡμῖν ex tribus pro vulg. ἡμῖν èx τ. 
200. — 4, 41 οἰκείας A., quod Sintenis scripse- 
rat pro οἰκίας, — 43 εἰς. — 44 τε in tribus. 


ANNOTATIO CRITICA 


XVIII. 1, 2 restituendum ex A.: Τύρῳ · xai 
tt x al θεῖον. B. et C. ut Bas. : Γύρῳ - θεῖον. Jam 
codicis A. et aptior scriptura et major longe 
auctoritas quam Vulcaniani et Flor. incerti. — 
4 et 5 προσάγειν εἷς τὴν πόλιν Τύρον, mediis omis- 
sis, — 7 ἐγένετο ex tribus, quod volebat Ellend- 
tius. Vulgo ἐγένοντο. — 2, 13 περ οὐσῶν. ----3, 
21 recipiendum erat ex tribus nostris οὗ χαλεπῶς 
χατεπήγνυντο ἐν τῷ πήλῳ, que jam melius exci- 
piuntur his, καὶ αὐτὸς δ πηλὸς... — 4 ; 24 za- 
βόντος τε αὐτοῦ καὶ Ex. — 26 χρήμασι (sic A.) eno- 
tans ex Flor. Gronovius haud dubie oblitus est 
sequens τούς τι éxmp., quod vel ex conjectura 
reponi debebat pro te ab editoribus relicto, qui 
male distinguunt post χρήμασι. --- 5, 29 posue- 
ram τῷ te Bad. ex A., sed typotheta non paruit. 
B. C. et ed. Basil. τό τε βαθ., « unde colligas scri- 
bendum esse τῷ τε βαθυτέρῳ. » Ellendt. — 6, ko 
αὐταῖς. 

XIX. 2, 4 παρέτειναν ex A. pro παρέτεινον. Ex 
B. C. enotatur παρέτεινε, quod fortasse ortum ex 
παρέτειναι. — 7 ἔμελλεν ex A. cum Ellendtio. Ce- ` 
teri ἔμελλον. — 8 πιεζουμένης. --- 3, 11 τε om. 
— ἐν 17 εἷς. — 20 σθεστήριόν τι τῇ ex tribus 
nostris. Vulgo abest «t. — 5, 23 χελήτινα. --- 6, 
27 ἀρξαμένους praebent A. B. 

XX. 1, 37 et 38 bx’ Ἀλεξάνδρου ξὺν τῷ, mediis 
omissis. — 39 xal αἱ τῶν Σιδ. τριήρεις σὺν αὖ- 
τοῖς ex A. pro καὶ αὐτῶν Σιδ., optime et per se 
et ad rem, ut apparet ex fine preecedentis cap. 
— 2, 45 ὃ accessit ex A. — 4, 5 ὡς εἰς ἐπίπλουν τε 
καὶ ve — 6 ἔστιν ἅς A. ἔς τινας B. C. — 5, το ἐν 
δέκα A., non ἕνδεχα. — 11 om. τήν. Idem Ἀλέξαν- 
ὅρον pro Κλ. — 13 Ἕλληνας ἐς tetp. ex A. Omit- 
tebatur praepositio. — 6, 18 ξυντεταγμένος tres. 
— 7, 22 om. δέ. — 8,33 βύζην cum gl. ἀθρόως, 
πυχνῶς, --- 9, 40 ἐφορμώσας. ---- 42 ἐπανήξαντο. 

XXI. 3, 12 tres πύργους ξυλίνους, 13 ef xn. — 
14 πυροφόροις. — 4, 16 δὲ καὶ αὐτοῖς τὰ τ. — 6, 
30 τριηχοντόρους. — 31 τόπον. --- 3a ἀπ᾽ αὖτ. — 
35 ἀντὶ σχοίνων εἰς τὰς dyx. — 7, 39 βάρους. — 
8, 46 τὸ στ. τοῦ λιμ.--- 51 ἀπεχώρει A., quo modo 
Ellendtius correxit vulg. éxey. — 9, 5a τετριή- 
pers. — 9, 3 καὶ ἅμα καὶ εὐθαρσεστάτοις A., postre- 
mum etiam in B. C. 

XXII. 2, 17 miro consensu tres å πὸ 1% πρώ- 
τη ἐμθολῆ. — ὦ, 30 εἰς. — 5, 38 τετρίρης (sic). 
6, 43 habet ἐκ τῶν v. — 7, 49 ἤνυεν tres con- 
sensu, ut ed. Basil. , pro ἤνυον. Krügerus de suo 
adjicere maluit οὐδέν quam non despicere quz 
Ellendtius monuerat. Deinde A. ἐς τὸ πρὸς νότον 
ad ἄνεμον, quod in B. C., quattuor Gronovii et 
ed, Basil. abiit in ἦν, deletum est autem a cor- 
rectore Optimi Flor. — 1 πρῶτον χατεσείσθη «x 

















xvii] 
utroque, quorum A. ὑπάρξειν. — 16 ἀπαλλαγεῖσι 
δοῦναι τό, confuse. 

XIX. 1, 27 δή ex A. pro δέ. — 28 αὐτῷ. — 


2,378 καί. — 3, 44 ἐξ om. — 48 ὕπο αὐτῶν 
aterque. — 4, 6 alterum 4 om. — 7 xxl of ex 
utroque et ed. Basil. pro ai. — 5, 7 xat ἦν γὰρ 
Ὀξυάρτη παῖς, quod recipiendum erat, — 11 Δα- 
βείου γυναῖχα ex utroque, quorum auctoritatem 
sive potius indiligentiam Gronovii confirmat 
Suidas. Vulgo yuv. Azo. — 6, 15 χαίΐτδι τῆς γε 
Δαρ., quod et ipsum in aliquo suorum neglexe- 
rit Gronov. — 17 εἷς. — 21 ἀνέσει. 

XX. 1, 22 μετὰ τὴν μάγην τὴν ἐν Ἰσσῷ, ἢ Δαρ. 
— 26 of παῖδες Α., non al, sed item cum gl. χαὶ 
οἱ vioi. — 2, 31 αὖθις ἐρέσθαι. — 33 ἀπέλειπες.--- 
3, 41 σὺ μηδ., sine δέ. — 4, 44 τὰς παῖδας ἐχομέ- 
νας Sintenis pro τοὺς π. ἐγομένους. 

XXI. 1, 2 et 3 Παρειτάχ. ambo hic et c. 22. 
Kat et ὅ τι non omissa. — 5 aŭt, ut vett. edd. 
— 2, 11 οὗ (sic) χαλεπὴ εἶναι. Reduxi nominati- 
vum quem video etiam Ellendtium tueri. —12 
τε χύχλῳ περιείργει, postremum etiam in B., pro 
περιέργει. Vide Ellendt. Imperfecto περιεῖργε ni- 
hil opus. — 3, 19 προὐχεγωρήχει. Ibidem τέμνων 
dedi ex utroque, quod melius rem pingit quam 
τεμών. — 20 ὑπερύψηλαι. — 4, 24 ἐφηστήκει. — 
29 ἤνυτον, uno τ. — 6, 43 ἐπεποίητο uterque. — 
44 βέλη, ὡς ὑπ᾽ αὐτοῖς ex A. Nam ed. Bas. et cod. 
B. βέλη ὑπ᾽ αὐτοῦ, quod ex suo codice correxit 
Vulcanius, qui ὥστε, de suis autem tacet Grono- 
vius. — 47 of sive αὐτῷ om. A. — 7, 52 μεγάλως 
τι. — 8, 3 καὶ ἑταίρων ex A. sine τῶν. Ac fuerit 
in Flor. xat non additum, sed loco vulgati τῶν 
scriptum. — 4 δὲ τῷ Xoo. — 7 ἐνδοῦναι. — το, 
14 δὲ 4. uterque. 

XXII. 1, 25 τῶν ἑταίρων ἱππέας, ut dubia 
fiat scriptura Flor. recepta. — 27 Πολυπέρχ. hic 
A. Constanter B.— 2,34 ¿¿om.— 4,45 ὥστε pro 
ὅτε. --- 5, 5o τὴν Αλεξάνδρου. — 2 "l'upísomtv A. 
Ἑυρίασπιν B. — 3 ἐπί, non ἐς. — 6, 5 sine δέ. 
8 προγ. uterque. — 10 ἔφαταν. — 7, 13 Mev- 
χαλεῶτιν. Deinde constanter ᾿Ινδῶν ποταμόν. — 
15 xai Κλείτου uterque. — 8, 23 Ἄστις constan- 


ter in utroque. — 28 ἐτάχθη ἐπιμελεῖσθαι ex A. 


pro ἐπιμ. ἐτάγθη. Nam in Arriani codicibus or- 
dinem non raro mutatum vidi eo consilio ut 
substantiva quibus reguntur verbis quamproxi- 
ma sint. — 30 αὐτοῦ, non male. 

XXIII. 1, 33 ἀσθεταίρων uterque. — 35 ¿q 17 v 
Ἀσπίων uterque, non tav.— 2, 38 τῶν μὲν πεζῶν 
τὸ πλῖθος, ut inspiciendus hic sit Flor. — 3, 45 


τούτων. — 47 ὡς. εἶχον. — h, 5 περιεθέθλητο, 
quod recipere debebam : non puto in tali com- 
posito augmentum abjici. — 11 ἐκ της uterque, 


ANNOTATIO CRITICA 


— 5,19 ἐξαίρειν. — 21 non est cur mutetur 
scriptura codicis August, et nostri A. ξυαφορώ- 
τατον ἐς τὰ (ἔτασον B. uno σ) παρόντα κοσμεῖν. Eo- 
dem ceterorum vestigia ducunt. Ἐς τά post- 
quam abierat in ἐστί, corrector codicis Floren- 
tini παρόντα κοσμεῖν mutaverit in πάντα dta- 
Χοσμεῖν. Hoc certum, non intelligi quomodo vul- 
garis scriptura potuerit nasci ex Florentina, 
quam critici amplectuntur. 

XXIV. 1, 22 ὑπασπιστᾶς τε καί. — 26 Εὐαπό- 
λεως A. Εὐασπόλεως B. — 3, 35 χατιδὼν ὄντα, 
quod forsasse recipiendum; v. ad finem c. 22. 
— 38 ἀναδραμών. — ho τῶν Ἰνδῶν. ---- 5, 4168 
ὡς T. ἤδη κατεῖδε. — 42 ἐς τὸ fum. uterque. — 

, 6 χατῆλθον. --- 7, 11 ᾠκεῖσθαι. — 9, 23 τῶν 
ropa — 25 elyev ἑστρ. --- - 27 ἐπηγγ. --- 28 τρι- 
χπ B. τριχά A. — το, 31 τῷ Λάγου ἄγειν A., ut 
Ellendtius pro «ov. 

XXV. 1, 39, {ο θαρσήσαντες, ἐς τό, mediis 
omissis. In margine yp. θαρήσαντες (sic). — 41 
yiv. — 2, 44 ποιήσας τοὺς A. Sintenis restituit 
pro ποιήσαντες τοὺς A. — 45 ἤπερ ἐπιμαχιμώτα- 
tov. Sed B. ἐπιμαχώτατον. --- 47 ἐθέλειεν. ----3, & 
ἔπραξεν. — 4, 10 ἐργάσασθαι, male.— 5, 13 τού- 
τους uiv γάρ. Ib. pasou., sed B. payovu. — 14 
δισχιλίους. — 6,21,22 xai τὴν K. usque ad το- 
ξότας om. — 23 Acax. — 7, 28 προσάγοντα τὸν 
"AX. ἤσθοντο. --- 30 reducenduin χατὰ πόλεις ex 
A., cujus scriptura me fugerat. B. x. πόλιν. 

XXVI. 1, 35 αὐτοῖς Geierus conjecit pro αὐτοί 
librorum. — 2, 4o ἐς τὴν πόλιν ex A. Vulgo ἐς 
πόλιν. --- 3, 49 ἐς ἑαυτούς. --- 4, 5 ἐχχλίν. ---- 8 
μὲν ἀπό uterque. — 5, 10 τι om. — 14 τῶν τε 
Max. ex A. pro τῶν M. — 15 ἐγίγνετο, quod ve- 
rum puto. — 16 ἐκτοξεύουσιν ol. — 17 ἀνέστελ- 
λεν. — 7, 26 te om. 

XXVII. 1, 35 in’. — a, 40 of δὲ πολλοὶ τρ. — 
3, 45 ow. — 4,5 Ἀσσακάνου, 6 5, 9 Μασσακκ- 
νῶν uterque. — 12 πέμπει. — 7, 24 Ἀθισάρου, 
uno c. — 28 χρᾶσθαι.--- 8, 3a mire γενομένων dy 
σφισιν ἀξιομάγους, et B. ἀξιομάχου. --- 35 ζῶντες 
δὲ ἐλήφθ. ex utroque pro vulg. ἐλ. δὲ ζ. — 9, 38 
ὠρῶν. ---- {ο prius τούς om. 

XXVIII. 1, 44 restituendum τὴν πόλιν ἐκλεί- 
πουσιν ἔφυγον ὃ ἐς τὴν πέτραν. Postrema 
verba deleta sunt a criticis auctore Gronovio, 
qui se adversativam particulam in nullo codice 
conspexisse testabatur. Atqui est in A. sic, δὲ ἐς, 
in B. δ᾽ ἐς : ut valde vacillet istud testimonium. 
Jam oratio non nitida et compta : sed alia ex 
Arriano facile possunt colligi que ab hac for- 
ma nou longe absunt. Ibidem ὣς δέ quod Schnei 
derus posuit pro ὡς δέ, liquido scriptum est in 
A. — 45 ξύμπαντες om. B. ἔφυγον A. — 46 ter- 





xx ANNOTATIO CRITICA 


recipere non dubitavi, qui sibi propria glossa- 
rum additamenta nulla usquam habet. — 3, 19 
ἁπηλιώτην ex utroque pro 327. Iidem recte ἔστε 
ἐπὶ μεσηαθρίαν, sine articulo τήν quem delevi.— 
ao δέ om. — 22 δὲ ὡς πρός. — 25 προχε/. — h, 
—47 éxactors. — 28 ὡς δὲ xai τῆς. ---- 31 ἐνδιδοῖ. 

3a seq. In loco turbato de conjectura scripsi 
xai ἄλλο Καύστρου πεδίον Λύδιον καὶ αὐτὸ rota- 
μοῦ, et ipsum ποταυοῦ Scilicet πεδίον, ut supra 
“Epuov, mox Καΐχου et Μαιάνδρου. Nimirum ἀπὸ 
Λυδίου ποτχμο; in nullo codice legi videtur, 
quum Basil. edit. et nostri duo cousensu pr&- 
beant Λύδιον xal Λυδίου π. Jain quod posui xat 
αὐτὸ ποταμοῦ frequentissimo corruptionis genere 
abire poterat in καὶ ΑΥΤΟ} ποταμοῦ, quod 
quasi sententia duce librarius mutaverit in Av- 
διον xa AYAIOY ποταμοῦ. — 33 xal χοῦ uterque 
pro xai Katxou.— 5, 36 ἄλλα.--- 40 τυχὸν τοῦ πο- 
14400 ex utroque. Vulgo sine artic., qui neces- 
sarius est. — 6, 48 ἄνωθεν. --- 7, 7 οὔτε τὸ Ν. ex 
utroque, quorum A, τὸ τοῦ N. Vulgo οὔτε N., sed 
Krügerus « addiderim τό. » — 8, 10 τε xai εὐθύς, 
— 11 mire uterque ποταμοὶ πάντας. 

VII. 1, 21 xai ὁ Ἴστρος εχ utroque accessit 
articulus. — 24 γρόνῳ om. — 2, 28 ὃ ‘Adtxapve- 
σεύς ex A. addidi, quod glossatorem fuisse ad- 
scripturum nemo sibi persuadebit. Idem codex 
confirmat quod Krügerus restituit, ποιεῖται ]. 3o, 
pro ποιεῖσθαι. — 3, 33 καίτοι ταγύτατη γε ὡς, ut 
idem III, 19, $ 6. — 39 ἐπηρὲς, hoc acc. — 40 
πλέγμα. --- 4, 43 uterque δὲ δὴ μία, quod ex ed. 
Basil. dedit Krüger. Ibid. A. ἅμα δὲ δή. — 5, 4 
ὅπως. 

VIII. 1, 9 δή. — 2, 19 of τῆδε Ἰνδοί ex utro- 
que pro vulg. ταύτη. — 3, a2 πρέσθεις usque ad 
τοῦ Άθισ. omissa. — 28 te om. — 5, 41 Suury- 
γθέντα ναυτ. 

IX. 1, 1 τε additum ex A. — 2 ἀντιπέρας 
uterque, ut III, 7, $ 1. — 3 ξὺν x. uterque. — 
8 ἐπενόει ἀπὸ τοῦ πόρου A. recte, quum ceteri 
omnes διά, quod auctore Gronovio deleverunt 
editores. — 2, 10 yiv. — 13 ὅπου. — 3, 21 παρα- 
πλέοντα. — 22 πᾶσα πλήρης. --- 24 ἐπιλεξάμενος. 
— ἃ» 36 Ἰνδιχοί nostri quoque, quum Ἰνδοί fere 
dicat Arrianus, unde nemo sanus efficiet eum 
abstinuisse prorsus a vulgari modo of ποταμοὶ of 
Ἰνδικοί. — 30 χιόνες ἐκ tov. — 33 Toy. uterque. 
— 35 ἄλλου του. 

X. 1,38 οὐδὲ (pro ὁ δὲ) οὐδέν. --- 39 εἴ πη uter- 
que. — 42 ὑπὸ πλήθους τε τῶν ex A., quod ve- 
rum puto. B. ὑπὸ τοῦ πλ. τε τ. Editiones ὑπὸ τοῦ 
πλ. τῶν, sine varietatis notatione. Ibid. A. dativo 
πολλῆ στρατιᾶ.--- hh ἔμελλεν reduxi ex A. Minus 
aptum huic loco quod ex Flor. edunt ἔμελλον. 


— 2,47 μᾶλλον pro dua. — 2 καί om. — 3, 7 
ἀντιπαρείη. --- 8 ὡς ἔθος. — 4, 10 xal βοὴ μόνον 
xai ἆλαλ. ex utroque, qui recte omittunt articu- 
los ἡ etó vulgo lectos. — 13 χαθεστήχεσαν. 

XI. 1, 19 εἴδει παντοίων δένδρων uterque noster 
et ed. Basil. , in quibus recte Ellendtius correxit 
παντοίῳ. Vulgo post Vulcanium παντοίων 
εἶδει, de suis autem Gronovius nihil prodidit. — 
3, 33 ὑπολέλειπτο ex A. pro ὑπελέλειπτο, ut omnes 
C. I2, 1. Quum alibi augmentum addat hic co- 
dex, in omisso ei inprimis fidendum putaveram. 
— 36 xai Πολυπέργ.., fort. vere. — 4, ho ξὺν τῇ 
δυν. ὡς ἐπὶ σφ. ex utroque. Vulgo ὡς ἐπὶ σφ. ξὺν τῇ 
à. —41 μέν τι in A.— 4g μενέτω vel εὔπορος 
omittit B., relicta lacuna. 

XII. 1, 4 μισθοπόροις. — 4, 14 ἵππασπ.--- 13 
τοξότας τε xat.— 16 ἔνθεν. — 4, 24 xal τῶν πλοίων 
δέ ex A., ut Krügerus correxit vulgatum τε. 
Idem confirmat Ellendtii αὐτῷ pro vulg. αὐτῶν. 
— 31 éx II. 

XIII. 1, 37 ἡμίσιες. — 2, 44 πρῶτοι uterque, 
quod Krügerus pro πρῶτον restituerat. — 47 
αὐτὴν μὲν μεγάλην ex utroque. Vulgo non legitur 
pév. — 48 δέ habet uterque. — 1 ἀποτεμνομένην 
A. , quod Ellendtius.posuerat pro nominativo 
qui legebatur. — 3, 2 λάμθρος. — 5 τοῦ πρώτου. 

XIV. a, 26 δὲ éxex.— 27 τόν om.— 33 ὅτι om. 
—3, 34 δὲ λέγει τὸν Π. παῖδα 90. A. λέγει om. B. 
— 36 μακρᾶς Sintenis pro μικρᾶς. Ib. περάσαι. 
— 37 ἀνεῖρξαι.--- 42 τούτοις uterque. — 4, 44 ἐκ 
(sic) τῇ ἐκθάσει. — 45 τοῦ II. — 49 Βουκεφάλα. 
— 5o τὸν ἵππον uterque. — 6, 10 δέ om. — 13 
ἀφιχέσθαι τοῦ Πώρου τὸν παῖδα. 

XV. 1, 20 πάση Suv. ex utroque pro δυν. πάση. 
— 21 αὐτῷ πορεύεσθαι A., quod notandum. — 
2,15 ἐπὶ μετώπου ex A. pro vulg. ἐπὶ μετώπῳ — 
29 γιγνόμενα. — h, 37 δ' οὖν ex A., quod pro δὴ 
οὖν restituerat Krügerus. — 7, 16 ἑχατέρωθε, 17 
ἑχατέρωθεν. 

XVI. 3, 36 ἀντιπαριππεύωσιν εχ utroque pre 
ἀντιπαριππεύσωσιν. --- 37 prius καί om. — 4, &ı 
ἀφῆκεν. --- 72 ἀφεστ. 

XVII. 1, 7 ἐπέστρεφον reduxi ex A. Vide El- 
lendt. — 3, 20 ἐπιστρέψοιεν. Ibid. τὴν τῶν Max. 
ex utroque, adjecto altero articulo, — aı alte- 
rum of om. — 4, 25 ὡς tous. — 36 Άλεξάνδρου.--- 
27 ὡς wiav. — 5, 30 στενὴν ἤδη. — 6, 39 φιλίους 
et πολεμίους, ut ed. Basil. — 41 κατέκαιον. 

XVIII. 1, 6 στρατιᾶς τε τῆς. — 8 κατεῖδον "AX. 
ex utroque pro Ad. xat. Ibidem A. ἐπέρνων (sic) 
xai αὐτοὶ τὸν πόρον. — 17 lacunam indicavit 
Krüger. — 18 μὴ αὐτοῦ dr. ex utroque pro αὐτοῦ 
μὴ ἀπ. — 4, 31 τῆς pro τοῖς. — 6, 44 παρ᾽ om. 
—7, 46 seq. καὶ ἂν κατέχτανε τυχών A. xai ἂν καὶ 





xxi] 
τοῦ τηλικούτων. --- 5, 30 οὐδέ tt. — 32 τό Krü- 
gerus addidit, — 33 ἔγραφεν uterque cum ed. 
Basil., ac si τοῦτο 8 pracederet. — 6 , 34 ἔστε 
ἐπὶ τὴν μεγάλην uterque. 

II. 3, 14 διαλειπόντι (sic). — 4, 24 ἵππαγω- 
γοῖς τε χαί. 

III. a, 36 ἐπεί uterque, quod Sintenis conjece- 
rat pro ἐπί. Ibid. τε om. A. — 38 χελεύει. --- 41 
seq. ter ἐφ᾽ ὅσων. — 3, 48 ἀρετῶν. — 4, 6 Διοιυ- 
cov. — 9 αὐτῶν om. — 5, 10 ὡς ὅσους. --- 14 
ἧπερ et φιλοσχήμονες. 

IV. 1, 17 yeomittit A.; et delendum erat, quod 
nuuc video jam a Sinteni fuisse postulatum. — 
19 ἀντιπέρας.--- 2, 28 τύχη. --- 3, 32 Μαλῶν, etiam 
supra semel. Et sic uterque constanter.— 37 xal 
σπουδῃ om. — 4, 40 ἀφίκετο ἡμέρα. --- 42 στενότ. 

V. 2, 5 δὲ οὐδὲ πόρρω. --- 6 βιαιοτάτη. — 2,12 
ταράξαντα. ---- 15 ἐπικαχλ. — 3, 19 ἐγχατελείφθ. 
— 21 δύο δὲ δὴ περιπ. ex A. Vulgo abest δή. — 
4, 25 6 om. — 28 xat pro ἐς. — 5, 39 [Ιολυπέρχ. 
— 5, 46 xai pro ὥς. — 48 ἁλίσκονται. — 50 τὸ 
ἔμπ. uterque. 

VI. 1, 7 τούς τε ὑπασπιστὰς xat τοὺς τ. In B. 
omissum te, qui ἀσθετέρων, A. ἀσθεταίρων. --- 10 
ἠμίσειας. --- 11 Ἰνδῶν, — 2,16 dor. Ibid. non 
puto necessarium esse articulum, qui non est in 
Vulc. et Gron. codicibus, quum non sit in nostris 
pariter atque apud ipsos. — 17 te om. — 3, 22 
ταύτην ulerque. — 23 αὐτῷ om. — 24 ἐπὶ δὲ 
τῷδε, — 27 servat χατειληθέντων, quod satis 
aptum; nec credibile est χκαταχλεισθ. quenquam 
fuisse mutaturum. Conf. locum geminum c. 8, 
§ 8. — 4, 33 % ἔυμπ. uterque. — 6, 1 πεφεύγεσαν. 
— 3 ποδῶν εἶχον. | 

VII. τ, 7 ἔστε ἐπί. — 1 1 ô? διαθ., sine xat. — 
2, 15 xal om., sed habet l. 16, ubi εἴς τι.--- 4, 25 
ὡς. — 5, 35 χελεύει πάντοθεν. — 38 Erinayınard- 
pav. — 6, 44 ἀπέθανον of, sine dé. — 45 ἀνδρίαν. 
Omissa in B. a $ 4 ad c. 8, $ 3 fine. 

VIII. 2,17 τὸν ἱππάρχου, sic. — 3, 12 πολλαί. 
—13 ἐθελονταί A., quod Krügerus de conjectura 
posuit pro ἐθελοντάς. --- 5, 27 τεταγμένους xa- 
τεῖδε. — 6, 31 ἀπό om. Deinde χαὶ AX, μὲν ξύν. 
— 37 ὡς χεῖρας. — 7, 42 προτροπαδιν. --- 8, 45 
ol διαφυγόντες ex A., addito articulo qui non po- 
terat abesse. Non habet οὖν. — 48 of pro ὅτι. 
Πολυ τι Krügerus. 

IX. 2, 11 seq. ἡ πόλις, ἐρημούμενα. . «ὡς κατεῖ- 
doy ex utroque pro ἡ T., ὡς ἐρημούμεύα .. . xa- 
τεῖοον. Ib. A. προμάχων. --- 15 οὐδὲ προσθ. — 3, 
43 seq. ἐπὶ δὲ τούτῳ A. 6 σωματοφύλαξ κατὰ τὴν 
αὐτὴν ἀνήει χλίµαχα. — ὃ, 38 te pro ye, hic et 
l. 49. — 39 προσχεχωρισμένον. — {1 ἔγνω διότι. 

X. 1, 9 δέ om, — 2, 18 πρὸ αὐτοῦ εἶχε. — 19 


ANNOTATIO CRITICA 


αὐτοί te Krügerus optime pro οὗτοι δέ. Prope 
accedit A. οὗτοι τὲ prebens. — 3, 22 γεγένητο 
uterque, — 4, 32 ἑώρα. — 35 of μέν om, — 36 
ἐπ᾽ ὀλίγους παρήεσαν uterque. 

XI. 1, 2 τὸ γένος τῶν Ἀσχληπιαδῶν. --- 2,11 
ἐφεξῆς. — 12 τὰ eue. — 4, 26 γενέσθαι. — 5, 
35 πρὸς ποταμῷ Βουχήλῳ. --- 7, 46 ᾿Αλεξάνδρου 
ex A., quod Ellendtius scripserat pro 'AXeEav- 
ὅρῳ. — 5 βληθῆναι. --- 8, 53 δή om. 

XII. 2, 25 τότε δὲ ἐδόχουν εἶναι etiam nostri, 
qua aliquo modo corrupta sunt. Non apte Krü- 
gerus τῆς οἴκαδε 8600 διειργόντων, quomodo hoc 
in loco periodi locuturum non fuisse Arrianum 
manifestum est. 

XIII. 1, 36 καὶ πλοίων A. κατὰ πλοίων B. — 
3,10 ἄλλος ἄλλοθεν ex utroque. Vulgo diverso 
ordine. — 12 ἐπευφημήσαντες A. — 4, 17 xwóv- 
νεύει. — 18 Ἀλέξανδρον. — 22 χαθάπερ of ἄλλης 
τινὸς ἡ δον ἧς ἐξηττώμενοι in A., cum eo vocabulo 
quod in suo codice Suidas invenit, sed qui su- 
persunt codices preter hunc nostrum omittunt. 
— 5, ὑπειπεῖν uterque. 

XIV. 1, 36 αὐτόν. --- 2 , 43 posterius ἐς om.— 
— 44 εἰ δὲ Ἀλ. ex utroque pro vulg. el δὲ xai AA. 
— 46 ἀναδέξασθαι uterque, quod defendi potest. 
— 3, 50 ξυνστρατ. uterque. — 5 te om,— 4, 
10 ἑταίρων ἱππέας. ---- 12 μέν τι, non τοι. — 14 
τοῦ Ἀχεσίνη. — 1 5 ἐν τῇ. --- 5, 17 ναυσιπύροι. ---- 
aı παρέγεται. Nihil omittit. — 24 τῷ αὑτοῦ Sinte- 
nis restituit pro τῷ αὐτῷ. Et habet A, τῷ αὐτοῦ. 
— 25 ἤδη idem Sintenis pro δή. 

XV. 1, 29 ταῖς ξυμθολαῖς, ut 6 a et 6 5. Conf. 
Ellendt. Ibid. καὶ Ἰνδοῦ, ut § 2, 39; 5, 8.— 34 
ἐν ἐξάθροις A. ἐν ἐνξάθροιξ B. Uterque xai ἄλλο. --- 
2, 42 αὐτὴ τῇ ξυμθολῃ ex A., cum articulo quem 
Ellendtius desiderabat. — 3, 47 Τιρύστην B. 
Tupvotny et Tupusatns A. — 49 ἐξηγγέλλετο. — 
5, 11 usque ad ᾿Ινδῶν γῆς 1. 14 praterita. — 6, 
23 ἄξια ἐν Ἰνδοῖς ex A. Vulgo rap’ Ἰ. Flor. 
τοῖς Ἰ. 

XVI. 1,36 Ὀξικανός uterque hic et infra. — 
37 παρ αὐτόν. --- 2, 39 τὰς uey. πόλεις ex utro- 
que pro πόλ. τὰς uey. — 44 ἐτρέπετο, --- 3, {η 
ὀρείων. — 4, 3 ὄνομα δὲ ἦν ex A., adjecto δέ, — 
5 leg. οἰχεῖοι of τοῦ. Excidit of per typ. sphalma. 

XVII. τ, 13 ἐξηγγέλλετο uterque, quod Krü- 
gerus edidit pro ἐξήγγελτο. Idem ubique Πείθ.--- 
2, 21 κελεύει AA. ex utroque pro AX. χελ. Ut 
diximus , A. constanter Πάταλα. --- 23 τῷ om. 
— 27 τήν τε χώραν αὐτῷ recte A., pro vulgato 
αὐτοῦ. — 4 , 41 ἤμελλε A. — 5, 46 ὅτι 6 τῶν 
uterque, — 50 τήν τε χώραν καὶ τὴν πόλιν, quod 
notaudum, 

XVIII 1, 10 ὀούξαντας. — 13 προσπεσόντας. ---- 





XXIV 


— 7,21 τῆς om. uterque. — 24 θαλάσση τῇ II. 
ex A. pro da). Il. 

XXIX. 1,27 ξὺν τῶν ἱππέων τοῖς ἑταίροις, quod 
verum puto. — 3, 36 Ἀτροθάτης uterque. Μη- 
δείας A. — 39 τε om. — 4, 43 διωρωρυσµένον. ---- 
45 εἶναι δὲ Mas. — 48 πόαν βαλλείαν (sic) et λει- 
μένι, superposito ὦ. — 5, 49 αὐτὸν δέ ex A. 
Vulgo xat αὐτὸν δέ, de quo Krügerus : « xaí de- 
leam. » Ibidem τὰ μὲν χάτω ex eodem codice. 
Vulgo abest μέν. --- 2 ἔσω στενὴν, xal μόλις. 
Optime, οἱ quid video, Krügerus εἶναι pro ἑνί. 
— 3 χαχοπαθόντι, --- ἡ ἐτέθαπτο. — 6, 8 κάνδυας, 
sed us inter lin. ead. m. — 10 λέγει. — 7,20 
ἀλεύρων. ---- 8, 22 καὶ ἐδ. reduxi ex utroque. In- 
certz est auctoritatis ἐδ. δέ. — η, 3 1 ἐξέδαλον B. 
— 34 τὰ δὲ ἔξω θλῶντες, ex mala divisione voca- 
bulorum ταδεξυνθλ. In Flor. igitur xat de inter- 
polatione. — το, 36 πρὸς AX. uterque. Neque 
exstare puto varietatem παρ᾽. Nam nisi attente 
inspicias, compendium πρός pro παρ capias : ni- 
mirum xç simillimum est literis πρ, snperposi- 
tum autein à sepe prorsus refert literam a. Jam 
si apostrophus non additur, ambiguum illud 
compendium est πρός, non rap’, qua in re, se- 
quente vocali cum leni spiritu , facile falluntur 
oculi non exercitati. — 37 ἐξαπαρχῆς. 

ΧΧΧ. 1,1 %e τὰ Περσῶν ex utroque pro 
vũv. — 2 et 3 ὅτε οὐκ ἐπήνουν τὸ ἔργον ex utroque, 
quod est integerrimum. Ceteri αὐτό, quod non 
feliciter tentavit Krügerus. — 5 ἐλέγχησαν. ---- 
— 2,7 σεσυλήχει ex utroque pro σεσύληχε. 


LIBER VII. 


- 1. 1,23 πόθος λαμθάνει uterque , ut alii codi- 
ces sint inspiciendi. — 24 te om. — 26 ἐς πόντον. 
— 2, 33 πάσης. Ibidem βασιλεὺς χαλεῖσθαι ex 
A. pro βασιλέα, quod nescio quomodo patienter 
hic tulerunt critici, — 3, 34 Μήδους. --- 37 λέ- 
γουσιν om. uterque. — 40 αὐτῶν. --- 4, 43 ἔχω 
ἐγὼ (repetitum) dtp. — 3 ἐπ᾽ οὐδενί A. , quod 
Schneiderus restituerat pro ἐπ᾽ οὐδέν. In B. est 
ἐς σπουδήν. Deinde A. χεχτ., non ἐχτ. — Bpera- 
vv. — 6 καί om.— 7 αὐτόν γ᾽ ἑχυτῷ, ut scribere 
debebam. — 5, 8 χατειληφθέντας, cum α inter lin. 
— 9 ὑπαιθρίας.----ι 3 ὅτινος, quod propius est veru 
quam Florentinorum οὗτινος, ex illo ortum.— 6, 
τή ὦ om. uterque. ὑποχρίν. A. hic et infra l. 37. 
II. 2, 30 ἦν positum post χρείττω. — 36 παρ᾽ 
Ἀλεξάνδρου. — 3, 39 ἔγει uterque, — 4, 2 avé- 
γραψεν αὐτοὺς τοὺς c. ex utroque , melius quam 
vulg. ἀνέγραψεν * αὐτούς τε τοὺς σοφ. 
UI. 1, 9 νοήσχντα.---13 ἐξαναγκάσει uterque.— 
2, 17 ἐπήγγελλεν (ἐπήγγηλεν in A.) ex utroque pro 
ἀπηγγ. --- 3, 27 ᾿Ινδῶ. — 29 καὶ αὐτῶν ἔπαινοι ex 


ANNOTATIO CRITICA 


A., sine articulo of quem delendum signiticave- 
rat Krügerus. — 4, 31 hic Νυσαίων, uno c. B. 
Ννσαμίων. — 6, 44 ἐπηλάλαζε ex utroque, pro 
vulg. ἐπηλάλαξε, quod fugerat criticos. — 46 le- 
gendum xai τὰ τοιαῦτα ex A. — 47 πάντη ex 
Sintenis correctione pro πάντα. Sic fine cap. 6, 
ὡς πάντη δὴ βαρθαρίζοντος, ipse A. πάντα. 

IV. 1, 1 hic Ατροπ. Om. μέν. ---- 2, η reduxi 
ἀπονοστήσειν quod habet A. , alibi quippe ad ao- 
ristos proclivis. — 3, 19 τῇ αὐτοῦ. — 4, 264 
om. — 5, 3a Mnósias B. — 6, 34 Ἀρταχάμαν 
uterque (vid. Ellendt.), et hoc certe scribere de- 
bebam : nam Ἀρταχαμᾶν intolerabile est. — 36 
Σελ. usque ad παῖδα om. — 38 τὰς δοχιµωτάτους. 
— 7, ho μετὰ uterque. 

V. 1, 2 ἦν καὶ dv x. — 2, 12 τὸν βασιλέα δοκεῖν. 
— 5, 29 τε om. Ib. τούτοις. ---6, 34 ἤδη ἀφιγμ. 
— 36 άλλους om. 

VI. 1, 38 hic δορυαλ. — 40 οὓς ἐπιγ. Delevi 
xat. — 2, 46 μικρόν. — 3, 6 δέ om. — 10 rep- 
φαίνοντες uterque. — 4, 14 καταλεγέντες Κωφῆς. 
— 17 Travng. — 5, 19 Αἰγοθάρης. — 20 Μιθρο- 
θαῖος uterque. — 23 πάντα. 

VII. 1, 27 χελεύει ex utroque pro ἐκέλευεν. ---- 
3, 42 Ἀσσυρίαν A. Ἀσυρίαν B. — 4, 49 οὐκ dva- 
λίσχεται. --- 5, 5 πανταχῆ. --- 6 ἀίναοι ex A. 
Vulgo dupliei v. Ib. ὑφ᾽ $. — 6, 13 t om. — 
7, 26 τὰ τοιαῦτα. ᾿ 

VIII. 1, 34 codices omnes ἐπιδώσει δὲ μένου- 
σιν, pro quo flagitante sententia Krügerus 
ἀπιοῦσιν. Quidni Balvoucw? viam ingredientibus, 
— 36 ἐθέλειν A. — 3, 47 τῆς om. — 6 τρισκαί- 
dexa. — 7 θάνατον B. — 9 ἔλεγεν. 

IX. 1, 10 ὦ Μακεδόνες in utroque post ὑμῶν 
positum , ui fallor , vi majore. — 12 ὅπη. ---- 13 
ἡμᾶς ὄντας A., ut Sintenis pro ὑμ. --- 2, 15 εἴπερ. 
— 18 non habet κατά. — 19 te om.— 25 νόμοις 
xai ἔθεσι A., ut oportebat. Editiones ἦθεσι. — 
3, 29 τῶν ἐπὶ θαλάττῃ χωρίων ex utroque, qui 
recte omittunt articulum τῇ, — 30 ἐμπορείαν. ---- 
32 döen uterque. ἀνενδεῆ Krüger. ex ed. Basil. 
— 4,35 τε om., vere, putem. — 5, 43 στρατείας 


. cum Schmiedero , et cum eodem poni debebat 


supra I, 1, $2. — 7,10 πάντα προσχωρήσαντα 
λαθὼν Exovra. — 9, 30 ἔχοι. --- 23 ὑμῖν om. 

X. 1,30% xov. etiam nostri, qui |. 32 τὰ ἐμά. 
— 3, 48 ὑμῶν εἰς pv. τῆς ἀρ. — 4, 2 ἕτοιμοί. — 3 
τίς γε.--- ὃ, 5 ὑμῶν. --- 7 ἅπαντες. ---6, 14 "Ὄξον 
τε ποταμόν uterque , melius quam τὸν π., quod 
delevi. — 7, 17 εἰ μὴ ὑμεῖς ἀπωχνήσατε uterque, 
non μὴ xat ὑμεῖς, quod hic minus aptum; neque 
Flor. habet particulam xat, si recte Krúgerus 
varietatem retulit. — 24 γην. 

XI. 3, 45 mire etiam nostri xol πεζέταιροι Πέρ- 





xxvj 


XXV. 2, 9 uterque ut Vulc. — 15 πλευσουμέ- 
νους, quod notandum. — 3, 16 ἐπὶ τῆς χλίνης ex 
A. Vulgo abest articulus. — 17 ἐπιθάντα πλοίου. 
— 4,239 hic ἐλιννύειν, alibi recte. — 32 ἤδη 
ἔχειν. 

XXVI. 1,3 ἔτι in utroque. — ἡ ἤδη om. — 
6 δὲ post πολλούς neuter agnoscit meorum. Quare 
sic mutanda videatur distinctio, of δέ, ὅτι τεθνη- 
χέναι ἤδη ἐξηγγέλλετο (ἐπικρύπτεσθαι ὁ δὲ αὐτοῦ ἐτό-- 
παζον πρὸς τῶν σ. τὸν θάνατον, ὡς ἔγωγε δοχῶ), 
τοὺς πολλοὺς ὑπὸ πένθους... βιάσασθαι ἰδεῖν A- 
ξανδρον, inflexa post parenthesin structura. — 
9 reducendum ex A. δεξιοῦσθαι δὲ ὡς ἑχάστους. --- 
2, 11 ἐν τοῦ Σαράπιδος τῷ ἱερῷ ex utroque pro 
vulg. ἐν τῷ τοῦ Σερ. ἱερῷ. — 18 μένοντος. --- 3, 
24 ἀποκρίνασθαι A., quod Sintenis restituerat 
pro úroxp. — 26 δρῶ ἐπ᾽ αὐτῷ A. ὁρᾶν B. 

XXVII. 2, 34 αὐτῷ. In fine om. τοῦ. --- 36 xat 


ANNOTATIO CRITICA 


τοι xat λελυπεῖσθαι. --- 39 Adecavdpov. — 3, 47 
τὲ τήν. — 1 αὐτῷ δόξης ex utroque pro δόξης 
αὐτῶ. 

XXVIII. 1,9 τούτους μῆνας ex utroque pro 
μῆνας τούτους. — 11 φιλοπονώτατος iterum. — 2, 
13 δὲ τῶν. --- 3, 21 56η. χαὶ ὅσα τε φθάσας. mediis 
omissis. — 26 χρημάτων τε. 

XXIX. 1,30 eic.—3 1 εἰ δὲ τὴν νεότητά tt,.—2, m. 
αὐτὸ petaytyv.— 3, 4 μέγα εἶναι uterque.—6 ἆφα-- 
νέστατος. --- 8 πρός om. — 4, 11 δακεῖ εἶναι ex 
utroque pro εἶναι δοχεῖ. 

XXX. 1,23 ξύμπαντα τὸν Ἀλέξανδρον, ut vi- 
deri possit τὰ Ἀλεξάνδρου male reddidisse. Dein- 
de οὕτω δέ uterque. — 24 ὅστις. --- 25 ἐς ὅσα cum 
ov inter lineas. — 26 τοῖν ἠπείροιν. --- 28 αὐτός. 
Et te dv. — 29 οὐδὲ ἐνταῦθα iv. — 2, 35 τοῦ om. 
— 37 ἄλλα. — 38 xoi νῦν δὲ διὰ ex A., omissa 
vulgo particula δέ. — 3, 44 τῆς ἐς τοὺς ἀνθρ. 


HISTORIA INDICA. 





Codici A. quem contuli inscriptum Ἀρριανοῦ 
ἀνάθασις ἑθδόμη ἰνδική. Nimirum librarius per 
totum opus subscriptiones accepit pro titulis 
sequentium , secundo libro inscribens Ἀρριανοῦ 
ἀλεζάνδρου ἀναθάσεως πρῶτον, tertio δεύτερον, etc. 
Initio nihil nisi ἀριανὸς (sic) scriptum. Quz valde 
antiquum fuisse archetypum ostendunt, unde 
hic codex est derivatus, non proxime quidem, 
ut videtur, sed per successionem aliquot apogra- 
phorum. 

Car. I. 1, 2 τὸν omittit codex, et hic ejectum 
oportuit, — 3, 7 ἐπὶ δὲ Μήδοισι Περσέων ἤκουον 
ex codice, recte. Ceteri codices ἐπεὶ δὲ Mr oic, 
quod Vulcanius in Μῆδοι mutavit, Gronovius au- 
tem ἔπειτα Μ|δοισιν ' ἐπεὶ δὲ Mzóot, male. — 5, 
16 Νῦσαν codex hic, alibi Nuca. — 8,.23 scribere 
debebam πόλις Πευχελαεῖτις vel ΠευχελαΏτις. Co- 
dex Πευχέλλα ἔτι, ceteri Πευχέλα ἔτι, Postremam 
vocem delevit Schmiederus codicem Florenti- 
num secutus, a quo particula haud dubie per 
correctorem exulat. — 25 τὸν om. 

II. τ, 26 πρὸς ἕω cod., non ὡς £v. Idem ἡ Ἰνδῶν 
γη (sine articulo), quod fortasse recipiendum erat 
ob constantem fere usum Arriani in hac for- 
mula. — 2, 29 οὗ Schmiederus pro 6. — 3o dp- 
{εται μὲν ἀπὸ θαλάσσης ὃ T. τῆς, ut alii codices 
inspiciendi sint. — 3, 34 Ἴμαον ex codice. Ce- 


teri Ἤμαον, Schmiederus Ἴμαος. — 35 ἔχει om., 
quod sane videri potest aliena manu insertum. 
Exquisitior phrasis sine hoc verbo. — 4, 37 τὸν 
ἐπέκ. — 6,2 ὑπὸ τῶν τὸ Δ. ex codice , qui ad 
sequens Δέλτα aberrat. Aberat tó. — 3 τύ ad- 
didi. — ἡ Πάταλα, ut in Anabasi. — 7, 5 vs ex 
cod. pro te. Deinde idem μεσημθρίης κατὰ I., 
mediis omissis. 

III. 1, 16 γῆς cum Schmiedero pro τῆς. ---- 4, 
29 ἐπὶ τὴν πόλιν, ex codice adjecto articulo, quod 
nolim factum, — 6, 37 τῆς πάσης γῆς Geierus 
pro Ἀσίης. Conf. Schmieder. p. 16. — 38 τεσσά- 
ρων ex cod. — ὃ, 45 στενότατον cod. Scripsi στει- 
γότατον, quod integrum preebet codex. c. 4, 6 7 
et alibi. — 10, 1 δοχέει. 

IV. a, 11 habet μεγέθει.--- 3, 15 Καϊνᾶν, quod 
verum esse putem. Deinde xai ᾿Ερανοθόαν (sic 
etiam c. 10, $ 5) καὶ τὸν Κοσόανον. --- 16 Σιττό- 
κατιν. Flor. Σιττοχεστιν, si recte legit Gronovius, 
— h, 18 Σάμθρον. — 19 Κομμινάσης. — 21 Ma- 
δυνανδινῶν. — 5, 23 Παλάζαις et Ἐρέννεσις, --- 
7» 26 ὧν posui pro vulg. óv. Codex Μαίανδρος 
εἶναι. οὗ τὸ εὖρος τὸ Γάγγη , quod fortasse ex οὖν 
ortum. — 27 ἑαυτοῦ (sic ubique) στεινότατος. 
Vulgo στενώτ. --- 29 πέρην ex codice. — 8, 32 
Ἀστρόθαις. Reduxi ἐκ Κηχέων, errorem Gronovii 
aut typographi suspicatus. Ibidem cod. Zapay- 











XXX 


σταδίους tot nusquam vidi apud Arrianum , ut 
Avuov vel Avurov scribendum esse putem. — 22 
ἐπὶ τοῦ στόματος. --- 23 οὔνομα ex codice. — η, 
24 τῆς ἐμπορίης γῆς non esse graecum jam dixit 
in Thesauro L. Dindorfius : ὑπερορίης vel ejus- 
modi aliquid lectum hic olim fuisse. Erat τῆς ἐν 
περαίη γῆς vel τῆς περαίης γῆς. Quod per 
frequentissimum corruptionis genus ubi in πο- 
ραίης vel πορίης abierat, de alio quam ἐμπορίης 
cogitari non poterat. — 8, 27 ἐς om. 

XLII. 1 , 3o Πασιτίγρην codices. — 34 Τίγρις 
et Ἀρμενίης. --- 5, 43 Πασιτίγρην ἄνω ἀνὰ πλέον, 
sic. — 45 ὥς reve. — ὃ, 8 ἀνθρ. τῷ σωτῆρι, male. 
— 9, 10 ἔνθα δὲ xai.— 13. Post ᾿Ὠρείταις lacuna 
relicta octo novemve vocabulorum, deinde per- 
gitur ἐκ τοῦ Ἰνδοῦ (15) usque ad στρατός (16). 
Hinc iterum lacuna decem ferme literarum , ct 
pergitur ἐν δεξιᾷ ( 1 7), omissis τὰ δέ. 

XLII. 1, 18 inter voces Βαθυλωνίην et Ἄραθίη 
lacuna trium quattuorve literarum. — 2, 22 
εἰσέχων. — 25 ἐσεχόν vel ἐσέγον ὡς. — 3, 26 où- 
δαμῶν ἀνθρ. ex codice pro οὐδαμῶς. — 4, 31 γώ- 
ρησιν ἰσθμόν. — 5, 34 τέ σφισιν. — 6, 37 δεῖταί 
γε ἐπ. Ibidera ἥν τινα ἰσθμόν ex nostro, Bold. et 
ex ed. princ. pro ὄντινα. --- 7, 43 inter ἐκπερι- 
πλώσαντες et ἐς τοσόνδε (44) octo novemve voca- 
bulorum lacuna est. — 45 inter vocabula τῆς 
ct Ἀραθίης lacuna sex ferme literarum. Respon- 
dent hz lacuna illis quas in przcedeute capite 
notavi : priores quidem orta sunt per particu- 
lam archetypi codicis ablatam, altere errori de- 
bentur librarii nostri, qui membrane vitium 
qualia saepe reperiuntur pro literate particule 
ablatione habuit. — 8, 48 πλώοντας ex codice. 
7 καὶ Ἀνὼν δὲ δ. — 8 Ἡρακλείας. — 12, 
12 ἐξετράπετο scripsi pro ἐξετρέπετο. --- 13, 16 
ἐν τοῖς ἐρημικοῖς τόποις πεπολισμένη. — 18 ndu- 
φορος recto accentu codex. Cujus librarius in 
sequenti versu post vocabula ὑπὲρ δὲ calamum 
deposuit. 

Vides codicem nostrum ionica multa servasse 
qua in editionibus obliterata sunt; sed in uni- 
versum non minus ille ποιχίλος quam editones 
vel codices alii, quum nonnulla vulgari modo 
scribat quorum dialectica forma in aliis videtur 
conservata. Jam post luculentam commentatio- 
nem Gulielmi Dindorfii, qua Herodotei leyes 
ionismi humaniorem in modum exposuit, non 
invitato lectore ut spissas quastionum ambages 
et μυρμήχων ἀτραποὺς secum pertransiret, facil- 
limum sane erat Arriani librum hunc ad illam 
normam conformare. Verum non per se modo 
probabile est, sed rerum documentis extra du- 
bitationem positum Herodoti et Hippocratis 





ANNOTATIO CRITICA 


seros imitatores non totum et integrum illorui 
ionismum expressisse, sed aliqua quemque su 
tempori concessisse. Quos autem quisque e 
cujusmodi sibi limites hac in re posuerit, diff 
cilis et multis modis impedita quzstio est. Qua- 
lis dum instituta fuerit, apud Arrianum ego me 
non solum intra probabiles limites continui, sed 
ne ea quidem restitui quorum certa vestigia 
supererant, unica tamen vcl perpauca. Semd 
legitur οὔρεα (in codice c. τι, 11), semel οὖρα 


pro ὅροι (ο. 4o, 11), semel εἵνεχα (c. 33, ϱ), seme 


μέγαθος (in codice c. 29, 10), semel τρακοίεν 


(c. 21, 12) : ad horum normam non sum auses 


centena loca refingere, quamquam credo Arr- 


num his formis esse usum. Verborum in έω for- 
mz ionicz frequentes sunt in codicibus, atque 


eas haud cunctanter posui ubique : sed verbo- 


rum in do et in ów nulle usquam preter vulg 
res formas apparent, exceptis tribus, ὀρέομεαι 
χομόωντες (bis) ct χρεόμενοι : in his igitur sab- 
stiti, quum vel in nativis Ionibus horum verbo 
rum | conj ugatio nondum prorsus sit ad liquidus 
perducta. Infinitivi aoristi duo supersunt distra 
cti, ἰδέειν (c. 15, 4) et συμθαλέειν (c. a1 ear) 
ac satis credam sic in omnibus prope versatut 
esse Arrianum. Plusquamperfecta in ει, imp. δε 
subjunctivi aoristorum pass. semper contrac! 
In compositis et vocabulis longioribus contr: 
ctio fere constans. Nusquam σφέων, σφέας. Asp 
rationem ab Arriano rejectam fuisse certum es 
ἀφεῖναι tamen c. 36, 2, non esse mutandu 
credo : in ἐφεῖται ο. 11, 4, ἐφορῶσι c. 12, 5,6 
ώρων ο. 27, 9, ἀφελεῖν c. 20, 3, paucisque al 
dubius hesi, et sunt prater aspirationem qi 
purum ionismum obscurent. In propriis noa 
nibus Arrianus notissima, velut Σχύθης, Καμέ 
σης, Tayyıs, ionica declinatione extulit, in re 
quis vulgarem atque adeo doricam servat, X 
ράγγην, Γαρροίαν, X Σκατέμθαν, et gen. Zxareul 
etc. Sic,c. 10, 5: 'Egavvoboa ποταμοῦ xal Y 
yew’ €. 19, 6 : τοῦ Axecivou te καὶ τοῦ "YOdax 
Videndum etiam quid euphonie et numero t 
buerint hi scriptores (v. c. c. 38, 7 τοῦ rote, 
τοῦ χειμάρρου, ὄνομα δὲ Ἀρεών, ubi ἐπέχω 

οὔνομα apud Arrianum certissimo), cujus 

eos in oratione artificiose suscitata inprimis 

tionem habuisse consentaneum est; sed ejusd 
quam incertum hodie sit judicium, apparet. 

hac parte verendum mihi sit ne plura muta 
rim quam qua debuerim mutare : ab alt 
parte multo pauciora restituisse inveniar qu 
que dialectus postulabat. Quorum certa et. 
quo numero exempla in codicibus exstab 
ionismos fere omnes rcduxi : ab tis qui pn 





xxxij ANNOT. CRIT. IN HISTORIAM INDICAM. 


καλοῦνται, 21 παραδείσοις, 27 πρέσθεις, 45 ἔγχα- 
θορμίζεσθαι, 46 πολὺ, 49 καθηγεμόνες. --- XLI, 5 
νεώς, 8 σημεῖα, 10 ὄντα, 11 ταχεῖαν, 12 dp’, (reli- 
qui passiva πλεομ. hic et 16 ,) 15 ἐπωφέλουν, 18 
ναῦν, 20 ἔπλεον et ἐφεξῆς, 22 χαθορµίσθησαν , (23 
εἰ abhinc scr. Εὐφράτεω,) 27 πλοῦν, 28 τριαχο- 


σίους. — XLII, 3o et 32 ἔπλεον et ἀριστερᾶ , ` 
παραπλέουσι, 43 ἀνέπλεον, 44 οἰκουμένης, 47 θε 
τοῖς, 3 ἔπλεον, 5 dp’, 9 ὅποι, το χρυσῷ, 13 Doi 
ταις. — XLIII, 17 et 48 δεξιᾷ, 23 σύρρουν, | 
ταῖς πάσαις, (37 scr. δέει) 9 ἀριστερᾶ, 16 τοῖς dp 
μοτέροις, 19 ἐκφύσεις. 


ee — — — — aw 





9 ^. APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. A, α. 


ρῆσαι, Ἐπανελθόντα δὲ ἐς Μακεδονίαν ἐν παρασχευῇ | 


εἶναι τοῦ ἐς τὴν Ἀσίαν στόλου. 
4. Ἅμα δὲτῷ For ἐλαύνειν ἐπὶ Θράκης, ἐς Τριθαλλοὺς 
xal λλυριούς, ὅτι τε νεωτερίζειν ἐπύθετο Ἰλλυριούς τε 
t xal Τριθαλλούς, xal ἅμα δμόρους ὄντας οὐχ ἐδόχειύπο- 
λείπεσθαι ὅτι μὴ πάντη ταπεινωθέντας οὕτω μαχρὰν ἀπὸ 
τῆς οἰκείας στελλόμενον. (κ) Ὁρμηθέντα δὴ ἐξ Ἀμφιπό- 
λεως ἐμθαλεῖν ἐς Θράκην τὴν τῶν αὐτονόμων χαλουμένων 
Θρακῶν, Φιλίππους πόλιν ἐν ἀριστερᾷ ἔχοντα xol τὸν 

10 Ὄρθηλον τὸ ὄρος. Διαθὰς δὲ τὸν Νέσσον ποταμὸν 
λέγουσιν ὅτι δεχαταῖος ἀφίχετο ἐπὶ τὸ ὄρος τὸν Αἷμον. 
(e) Καὶ ἐνταῦθα ἀπήντων αὐτῷ κατὰ τὰ στενὰ τῆς dvo- 
δου τῆς ἐπὶ τὸ ὄρος τῶν τε ἐμπόρων πολλοὶ ὡπλισμένοι 
xal οἱ Θρᾶχες οἱ αὐτόνομοι, παρεσκευασμένοι εἴργειν 

15 τοῦ πρόσω χατειληφότες τὴν ἄκραν τοῦ Αἴμου τὸν στό- 
λον, παρ᾽ ὃν ἦν τῷ στρατεύματι ἢ πάροδος. (7) Ξυναγα- 
γόντες δὲ ἁμάξας καὶ προθαλόµενοι πρὸ σφῶν ἅμα μὲν 
χάρακι ἐχρῶντο ταῖς ἁμαξαις εἰς τὸ ἀπομάχεσθαι dr’ 
αὐτῶν, εἰ βιάζοιντο, ἅμα δὲ ἐν νῷ εἶχον ἐπαφιέναι 

20 ἀνιοῦσιν Ὦ ἀποτομώτατον τοῦ ὄρους ἐπὶ τὴν φάλαγγα 
τῶν Μακεδόνων τὰς ἁμάξας. Γνώμην δὲ πεποίηντο 
ὅτι ὅσω πυχνοτέρα τῇ φάλαγγι χαταφερόϊϑεναι συμμί- 
ἔουσιν al ἅμαξαι, τοσῷδε μᾶλλόν τι διασκεδάσουσιν 
αὐτὴν βία ἐμπεσοῦσαι. 

35 8. Ἀλεξάνδρῳ δὲ βουλὴ γίγνεται ὅπως ἀσφαλέστατα 
ὑπερθάλη τὸ ὄρος: καὶ ἐπειδὴ ἐδόκει διακινδυνευτέα 
(οὐ γὰρ εἶναι ἄλλη τὴν πάροδον), παραγγέλλει τοῖς ὁπλί- 
ταις, ὁπότε χαταφέροιντο κατὰ τοῦ ὀρθίου αἱ ἅμαξαι, 
ὅσοις μὲν δδὸς πλατεῖα οὖσα παρέχοι λῦσαι τὴν τάξιν, 

30 τούτους δὲ διαχωρῆσαι, ὡς δι᾽ αὐτῶν ἐκπεσεῖν τὰς 

ἁμάξας: (9) ὅσοι δὲ περικαταλαμθάνοιντο, ξυννεύσαντας, 

τοὺς δὲ xal πεσόντας ἐς γῆν συγχλεῖσαι ἐς ἀχριθὲς τὰς 
ἀσπίδας, τοῦ κατ᾽ αὐτῶν φερομένας τὰς ἁμάξας καὶ 
τῇ ῥύμη κατὰ τὸ εἰκὸς ὑπερπηδώσας ἀθλαθῶς ἐπελ- 
θεῖν. Καὶ οὕτω ξυνέθη ὅπως παρήνεσέ τε Αλέξανδρος 
xal εἴκασεν. (10) Οἱ μὲν γὰρ διέσχον τὴν φάλαγγα, αἱ δ᾽ 
ὑπὲρ τῶν ἀσπίδων ἐπιχυλισθεῖσαι ὀλίγα ᾿ἔθλαψαν᾽ 
ἀπέθανε δὲ οὐδεὶς ὑπὸ ταῖς ἁμάξαις. “Eva δὴ of Ma- 
χεδόνες θαρσήσαντες ὅτι ἀθλαθεῖς αὐτοῖς, ἃς μάλιστα 
ἐδεδίεσαν. αἱ ἅμαξαι ἐγένοντο, σὺν βοῇ ἐς τοὺς Θρᾶχας 

40 ἐνέθαλον. — (11) ᾿Αλέξανδρος δὲ τοὺς τοξότας μὲν ἀπὸ 
τοῦ δεξιοῦ χέρως πρὸ τῆς ἄλλης φάλαγγος, ὅτι ταύτη 
εὐπορώτερα ἦν, ἐλθεῖν ἐκέλευσε καὶ ἐκτοξεύειν ἐς τοὺς 
Θρᾶχας ὅπη προσφέροιντο * αὐτὸς δὲ ἀναλαθὼν τὸ 
ἄγημα καὶ τοὺς ὑπασπιστὰς xol τοὺς Ἀγριᾶνας κατὰ 

45 τὸ εὐώνυμον ἦγεν. (13) Ἔνθα δὴ οἱ τοξόται βάλλοντες 
τοὺς προεχθέοντας τῶν Θρακῶν ἀνέστελλον” καὶ $ 
φάλαγξ προσμίξασα où χαλεπῶς ἐξέωσεν ἐκ τῆς χώρας 
ἀνθρώπους ψιλοὺς καὶ καχῶς. ὡπλισμένους βαρθάρους, 
ὥστε ᾿Αλέξανδρον ἀπὸ τοῦ εὐωνύμου ἐπάγοντα οὐχέτι 

un ἐδέξαντο, ἀλλὰ ῥίψαντες ὡς ἑκάστοις προὐχώρει τὰ 
ὅπλα κατὰ τοῦ ὄρους ἔφυγον. (13) Καὶ ἀπέθανον μὲν 
αὐτῶν ἐς χιλίους χαὶ πεντακοσίους, ζῶντες δὲ ἄνδρες 
μὲν ὀλίγοι ἐλήφθησαν δι ὠχύτητα καὶ τῆς χώρας iu- 


ο 


Alexandro honoris detulisse. Deinde, in Macedoniam re- 
versum, exercitum quem in Asiam duceret apparasse. 

4. Ineunte autem vere statuisse per Thraciam contra 
Triballos et Illyrios contendere, quos novis rebus studere 
acceperat, quosque, quum finitimi essent, nonnisi plane 
domitos relinquendos putabat, quum adeo longinquam atque 
remotam a domo expeditionem susciperet. (5) Arrepto ita- 
que ex Amphipoli itinere, irrupisse in eam Thraciz partem, 
quam Thraces Autonomi (liberi suisque legibus utentes) 
dicti habitant , Philippos urbem et Orbelum montem a sini- 
stra relinquentem.  Trajecto autem Nesso flumine , aiunt 
eum decimo postquam iter ingressus esset die ad Emum 
montem pervenisse. (6) Hic, ad fauces et angustias ascen- 
sus , negotiatorum (?) non pauci armati et Thraces Auto- 
nomi occurrerunt, ut vertice montis occupato, exercitum 
inde arcerent, qua aditus militibus patebat. (7) Congre- 
gatis etiam plaustris et ante se dispositis, non pro vallo 
solum ac propugnaculo ils utebantur, ut ex iis, si preme- 
rentur, pugnarent : verum etiam in animo habebant, 
adnitente in adversum hoste, ex editissimo montis preeci- 
pitio plaustra in Macedonum phalangem deturbare. Ita 
enim secum statuebant, quanto confertior phalanx esset, in 
quam plaustra propulsa ferrentur, tanto magis vi sua atque 
impetu eam dissipatura. 

8. Alexander vero consilium init quo pacto quam tutis 
sime montem superaret. Postquam ergo.statuit periculum 
omnino subeundum esse ( neque enim alius aditus ostende- 
batur ) milites statarios monet , ut quum plaustra e sublimi 
delaberentur, ii quibus per viz latitudinem integrum 
id esset, soluto ordine cedant, ita ut proruentia plaustra 
per ipsos perlabantur. (9) Quotquot vero angustiis vie 
premerentur, ii conferti atque in humum demissi scuta inter 
se accurate consererent , ut nimirum plaustra in ipsos de- 
lapsa, impetu ipso, ut par est, transilientia, nihil damni 
inferrent. Neque aliter quam jusserat atque animo conce- 
perat Alexander, evenit. (10) Divisa enim phalange , plau- 
stra scutis devoluta parum damni intulerunt; nemo enim 
eorum ruina interiit. Tum Macedones alacriores facti, 
quod plaustra quee praecipue metuerant , nullo ipsis damno 
fuissent, clamore edito in Thracas feruntur. (11) Alex- 
ander vero sagittarios a dextero cornu ante aliam phalan- 
gem (quod illac facilior aditus videretur ) progredi jubet, 
utque Thraces, quacunque proruant, telis petant : ipse 
cohostem praetoriam assumens , scutatos et Agrianos in ke 
vum cornu duxit. (12) Sagittarii, prout quisque Thracum 
prosiliebat, sagittis ferientes reprimunt. Tum phalanx im- 
missa parvo negotio inermes homines maleque arma- 
tos barbaros loco movit : ita ut Alexandrum a leva irrruen- 
tem sustinere non possent, sed abjectis, prout cuique li- 
cebat , armis per montem diffugerent. (13) Ceesi ex iis mille 
circiter et quingenti. Virorum pauci in potestatem vivi ve- 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. I, 2. 3 


τειρίαν, yuvaixes δὲ ὅσαι ξυνείποντο αὐτοῖς ἑάλωσαν 
τᾶσαι, καὶ τὰ παιδάρια xai ἡ λεία πᾶσα ἑάλω. 





ΚΕΦ. Β΄. 


Ἀλέξανδρος δὲ τὴν μὲν λείαν ὀπίσω ἀπέπεμψεν ἐς 
τὰς πόλεις τὰς ἐπὶ θαλάσση , Aucavla καὶ Φιλώτα πα- 

s ραδὼς διατίθεσθαι αὐτὸς δὲ τὸ ἄχρον ὑπερθαλὼν 
πρήει διὰ τοῦ Alpou ἐς Τριθαλλούς, καὶ ἀφικνεῖται 
ἐπὶ τὸν Aúyivov ποταμόν: ἀπέχει δὲ οὗτος ἀπὸ τοῦ 
Ἵστρου ὡς ἐπὶ τὸν Αἷμον ἰόντι σταθμοὺς τρεῖς. (α) 
Σύρμος δὲ ὅ τῶν Τριθαλλῶν βασιλεύς, ἐκ πολλοῦ πυν- 

M θανμενος τοῦ ᾿Αλεξάνδρου τὸν στόλον, γυναῖκας μὲν 
χεὶπαῖδας τῶν Τριθαλλῶν προὔπεμψεν ἐπὶ τὸν Ἴστρον, 
διαθαίνειν κελεύσας τὸν ποταμὸν ἐς νῆσον τινα τῶν ἐν 
te Ἴστρῳ- Πεύχη ὄνομα τῇ νήσῳ ἐστίν. (5) "Ec 
ταύτην δὲ τὴν νῆσον χαὶ οἱ Θρᾷκες οἱ πρόσχωροι τοῖς 

8 Τριῥαλλοῖς προσάγοντος ᾿Αλεξάνδρου συμπεφευγότες 
ἦσαν, καὶ αὐτὸς 6 Σύρμος ἐς ταύτην ξυμπεφεύγει ξὺν 
τὶς ἀμφ’ αὐτόν: τὸ δὲ πολὺ πλῆθος τῶν Τριθαλλῶν 
layer ὀπίσω ἐπὶ τὸν ποταμόν, ἔνθενπερ τῇ προτεραίᾳ 
ὑμήθη Ἀλέξανδρος. 

9 4. Ὡς δὲ ἔμαθεν αὐτῶν τὴν δρμήν, xal αὐτὸς ὑπο- 
πργας τὸ ἔμπαλιν ἐπὶ τοὺς Τριβαλλοὺς ἦγε, xal xa- 
“λαμβάνει χαταστρατοπεδεύοντας ἤδη. Καὶ οἵ μέν, 
καταληφθέντες πρὸς τῷ νάπει τῷ παρὰ τὸν ποταμὸν 
τηρτάσσοντο: Ἀλέξανδρος δὲ xal αὐτὸς τὴν μὲν pd- 

Sit ἐς βάθος ἐκτάξας ἐπῆγε , τοὺς τοξότας δὲ xat 
τὸς σγενδονήτας προεχθέοντας ἐκέλευσεν ἐκτοξεύειν τε 
zai σφενδονᾶν ἐς τοὺς βαρθάρους, εἴ πως προχαλέσεται 
εἰτὸς ἐς τὰ ψιλὰ ἐκ τοῦ νάπους. (5) Οἱ δὲ ὡς ἐντὸς 
Bou: ἐγένοντο , παιόμενοι ἐξέθεον ἐπὶ τοὺς τοξότας, 

ἃ τος ἐς χεῖρας ξυμμίξειαν γυμνοῖς οὖσι τοῖς τοξόταις. 
Ἄλζανδρος δὲ ὡς προήγαγεν αὐτοὺς ἐκ τῆς νάπης ἔξω, 
Φιλώταν μὲν ἀναλαθόντα τοὺς ἐκ τῆς ἄνωθεν Μαχεδο- 
vias ἱππέας προσέταξεν ἐμθάλλειν κατὰ τὸ χέρας τὸ 
ἐόν ἧπερ μάλιστα προὐχεχωρήχεσαν ἐν τῇ ἐκδρομῇ; 

δ Ἡραλείδην δὲ καὶ Σώπολιν τοὺς ἐκ ἰδοττιαίας τε xat 
Ἀμοιπόλεως ἱππέας κατὰ τὸ εὐώνυμον χέρας ἐπάγειν 
iafe. (6) Γὴν δὲ φάλαγγα τῶν πεζῶν καὶ τὴν ἄλλην 

πρὸτης φάλαγγος παρατείνας κατὰ μέσους ἐπῆγε. 
Καὶ ἔστε μὲν ἀκροθολισμὸς παρ᾽ ἑκατέρων ἦν, οἱ Tot- 
8αλλοὶ οὐ μεῖον εἶχον: ὡς δὲ ἥ τε φάλαγξ πυχνὴ 
ὑέδαλλεν ἐς αὐτοὺς ἐῤῥωμένως, καὶ οἱ ἱππεῖς οὐκ 
domou ἔτι, ἀλλ᾽ αὐτοῖς τοῖς ἵπποις ὠθοῦντες ἄλλη 
ral ἄλλη προσέπιπτον, τότε δὴ ἐτράπησαν διὰ τοῦ νά- 
τας ἐς τὸν ποταμόν. (7) Kat ἀποθνήσκουσι μὲν τρισ- 
& jun ἐν τῇ φυγῇ, ζῶντες δὲ ὀλίγοι καὶ τούτων ἐλήφθη- 
cav, ὅτι ὕλη τε δασεῖα πρὸ τοῦ ποταμοῦ ἦν καὶ νὺξ 
ἰχητνομένη τὴν ἀχρίθειαν τῆς διώξεως ἀφείλετο τοὺς 
Maxsdowac, Αὐτῶν δὲ [τῶν] Μαχεδόνων τελευτῆσαι 
„m Πτολεμαῖος ἱππέας μὲν ἕνδεχα, πεζοὺς δὲ ἀμφὶ 
τως τεσσαράκοντα. 


nerunt , pedum celeritate et loci notitia elapsi : foinine 
quotquot eos sectabantur, omnes capte : pueri etiam et 
preda omnis abducta. 


— —— 90 ———— 


CAP. II. 


Ac predam quidem Alexander eo unde venerat in mari - 
timas urbes misit, Lysaniz et Philotæ ejus administrandze 
negotio dato : ipse autem superato vertice, per /Emum in 
Triballos contendit, et ad Lyginum flumen ( distat id ab 
Istro, si quis Æmum versus proficiscatur, itinere tridui) 
pervenit. (2) Syrmus autem, Triballorum rex, cognita 
multo ante Alexandri expeditione, fceminas et pueros Tri- 
ballorum ad Istrum ablegarat, jusseratque, ut transmisso 
flumine in quandam Istri insulam, cui Peuce nomen est, 
(3) In quam etiam insulam Thraces illis 
finitimi imminente Alexandro jam pridem profugerant : 
quin etiam Syrmus ipse cum familia eo confugerat. Manima 
vero Tribalforum multitudo retro ad flumen confugit, unde 


sese reciperent. 


Alexander pridie profectus erat. 

4. Quos ut Alexander eo contendisse intellexit, ipse etiam 
revocato itinere in Triballos movit, ubi eos jam in castris 
degentes offendit. Hi vero depreliensi ad silvam flumini 
vicinam aciem instruebant. Alexander etiam ipse phalan- 
gem densius instructam adducit : atque sagittarios ac fun- 
ditores praemittit , qui sagittis et fundis barbaros lacessant, 
si forte ea ratione e sylvis in aperta provocari possint. (5) 
Triballi intra teli jactum constituti et sagittis icti in sagitta- 
rios proruunt, ut cum sagittariis qui inermes erant, comi- 
nus manu confligerent. Quos ubi Alexander extra silvam 
produxit, Philotam sumpto equitatu superioris Macedonire, 
in dextrum cornu , qua maxime excurrendo processerant : 
Heraclidem autem et Sopolin cum equitatu, quem ex 
Bottiaa et Amphipoli adduxerat , in sinistrum córnu impe- 
tum facerejubet. (6) Ipse cum peditum phalange, reliquo 
equitatu fronti proetento, in medios fertur. Jam quam diu 
telis utrinque certabatur, Triballi haud inferiores erant : 
simulac vero densa phalanx valido in eos impetu ruit, equi- 
tesque non jam hastarum ictu, sed ipsis equis prementes 
undequaque irruerunt, protinus in fugam conjecti, per 
sylvam flumen repetunt. (7) Casi in fuga sunt ter mille; 
sed pauci tantum ex his quoque vivi capti, quum densa 
sylva flumini immineret, et noctis adventus persequendi 
facultatem Macedonibus preeriperet. 
Ptolemæus equites undecim, pedites circiter quadraginta 


desideratos scribit. 


Ex Macedonibus 


4 APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. A, y, à. 


ΚΕΦ. r. 


Ἀπὸ δὲ τῆς μάχης τριταῖος ἀφιχνεῖται ᾿Αλέξανδρος 
ἐπὶ τὸν ποταμὸν τὸν Ἴστρον, ποταμῶν τῶν κατὰ τὴν 
Εὐρώπην μέγιστον ὄντα xai πλείστην γῆν ἐπερχόμενον 
καὶ ἔθνη μαχιμώτατα ἀπείργοντα, τὰ μὲν πολλὰ Κελ- 

5 τικά. ὅθεν γε καὶ αἱ πηγαὶ αὐτῷ ἀνίσχουσιν, ὧν τελευ- 
ταίους Κουάδους xal Μαρχομάνους- (2) ἐπὶ δὲ Σαυρο- 
ματῶν μοῖραν, Ἰάζυγας” ἐπὶ δὲ Γέτας τοὺς ἀπαθανα- 
τίζοντας- ἐπὶ δὲ Σαυρομάτας τοὺς πολλούς. ἐπὶ δὲ 
Σκύθας ἔστε ἐπὶ τὰς ἐχβολάς, ἵνα ἐκδιδοῖ χατὰ πέντε 

10 στόματα ἐς τὸν Εὔξεινον πόντον. (3) Ἐνταῦθα χαταλαμ- 
θάνει αὐτῷ ἡκούσας ναῦς μακρὰς èx Βυζαντίου διὰ τοῦ 
πόντου τοῦ Εὐξείνου χατὰ τὸν ποταμόν. Ταύτας ἐμ.- 
πλήσας τοξοτῶν τε καὶ ὁπλιτῶν, τῇ νήσω ἐπέπλει ἵνα 
of Τριθαλλοί τε xal οἱ θρᾶχες ξυμπεφευγότες ἦσαν, 

15 xai ἐπειρᾶτο βιάζεσθαι τὴν ἀπόθασιν. (4) Οἱ δὲ Bap- 
Gapot ἀπήντων ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὅποι al νῆες προσπί- 
πτοιεν al δὲ ὀλίγαι τε ἦσαν xat ἡ στρατιὰ οὐ πολλὴ 
ἐπ᾽ αὐτῶν, xal τῆς νήσου τὰ πολλὰ ἀπότομα ἐς προσ- 
θολήν, xal τὸ ῥεῦμα τοῦ ποταμοῦ τὸ παρ᾽ αὐτήν , οἷα 

30 δὴ ἐς στενὸν συγκεχλεισμένον, ὀξὺ καὶ ἄπορον προσ- 
φέρεσθαι. 

δ. Ἔνθα δὴ Ἀλέξανδρος ἀπαγαγὼν τὰς ναῦς ἔγνω 
διαθαίνειν τὸν [στρον ἐπὶ τοὺς Γέτας τοὺς πέραν τοῦ 
Ἴστρου ᾠκισμένους, ὅτι τε συνειλεγμένους ἑώρα πολ- 

25 λοὺς ἐπὶ τῇ ὄχθη τοῦ Ἴστρου, ὡς εἴρξοντας. el δια- 
Calvo: (ἦσαν γὰρ ἱππεῖς μὲν ἐς τετρακισχιλίους, πεζοὶ 
δὲ πλείους τῶν μυρίων ), xal ἅμα πόθος ἔλαθεν αὐτὸν 
ἐπ᾽ ἐκεῖνα τοῦ "Ίστρου ἐλθεῖν. (6) Τῶν μὲν δὴ νεῶν 
ἐπέθη αὐτός: τὰς δὲ διφθέρας ὑφ᾽ αἷς ἐσκήνουν τῆς 

50 χάρφης πληρώσας, xal ὅσα μονόξυλα πλοῖα èx τῆς yw- 
pas ξυναγαγών (Tv δὲ καὶ τούτων εὐπορία πολλή , ὅτι 
τούτοις χρῶνται οἱ πρόσοιχοι τῷ Ἴστρῳ ἐφ᾽ ἁλιείᾳ τε 
τῇ ἐκ τοῦ Ίστρου, καὶ εἴποτε παρ᾽ ἀλλήλους ἀνὰ τὸν 
ποταμὸν στέλλοιντο, xat ληστεύοντες ἀπ᾽ αὐτῶν of 

35 πολλοί) ταῦτα ὡς πλεῖστα ξυναγαγὼν διεθίθαζεν ἐπ᾽ 
αὐτῶν τῆς στρατιᾶς ὅσους δυνατὸν ἦν ἐν τῷ τοιῶνδε 
τρόπῳ. Καὶ γίγνονται οἱ διαθάντες ἅμα Ἀλεξάνδρῳ 
ἱππεῖς μὲν ἐς χιλίους καὶ πενταχοσίους, πεζοὶ δὲ ἐς te- 
τρακισχιλίους. 





ΚΕΦ. A’. 


so Διέδαλον δὲ τῆς νυχτὸς % λήϊον ἦν σίτου βαθύ" καὶ 
ταύτη μᾶλλόν τι ἔλαθον προσσχόντες τῇ ὄχθη. Y ro δὲ 
τὴν ἕω ᾿Αλέξανδρος διὰ τοῦ ληίου ἦγε, παραγγείλας 
τοῖς πεζοῖς, πλαγίαις ταῖς σαρίσσαις ἐπικλίνοντας τὸν 
αἴτον οὕτω προάγειν ἐς τὰ οὐχ ἐργάσιμα. (1) Ot δὲ 
45 ἱππεῖς, ἔστε μὲν διὰ τοῦ ληΐου προήει ἡ φάλαγξ, ἐφεί- 
ποντο" ὡς δὲ ἐκ τῶν ἐργασίμων ἐξήλασαν , τὴν μὲν 
ἵππον ἐπὶ τὸ δεξιὸν χέρας αὐτὸς ᾿Αλέξανδρος παρήγαγε, 
τὴν φάλαγγα δὲ ἐν πλαισίῳ Νικάνορα ἄγειν ἐκέλευσεν. 
(1) Καὶ οἱ Γέται οὐδὲ τὴν πρώτην ἐμθολὴν τῶν ἱππέων 


4 


CAP. III. 


Tertio post hanc pugnam die Alexander ad Istrum flu- 
men pervenit, omnium qui in Europa sunt maximum, 
quodque plurimum terrz alluit et bellicosissimas nationes 
interfluens dirimit , ac quidem precipue Celticas, a quibus 
etiam fontes ejus oriuntur quarum que extremi sunt Quadi 
et Marcomanni : (2) deinde lazyges, Sauromatarum pars: 
ulterius Gets: , qui animas immortales esse statuunt : ex- 
inde magna ista Sauromatarum natio : postremo Scytha, 
ad exitum fluminis usque, ubi per quinque ostia in Euxi- 
num pontum profluit. (3) Hic Alexander naves aliquot 
longas offendit, quze Byzantio per pontum Euxinum adverso 
flumine venerant. In his tanto numero sagittariorum et 
armatorum, quantum capere poterant, imposito, insulam ad 
quam Triballi et Thraces confugerant, petit. (4) Quum- 
que summa vi in terram exscendere niteretur, barbari ad 
flumen concurrentes, quacunque naves appellebant , exitum 
prohihebant. Porro et naves pauce erant, et exigua im 
iis militum manus : et insulz situs maxima ex parte præ- 
ruptus ac preeceps, fluminisque ipsius cursus (utpote ar- 
etis spatiis conclusus) rapidus et ad appellendum diffi- 
cilis. 

5. Idcirco Alexander, abductis navibus , Istrum traji- 
cere et Getas trans Istrum habjtantes petere statuit, quum 
ad ripam Istri multos confluxisse videret, si trajicere vel- 
let, prohibituros : (erant enim equitum quatuor millia, 
peditum plus decem) simul etiam quod illum cupiditas cepe- 
rat trans Istrum eundi. (6) Naves itaque ipse conscendit : 
pelles vero sub quibus in castris degebant paleis impleri 
jubet , et quotquot in ea regione erant lintres, simul con- 
vehi. (Erat autem magna earum copia, quum Istri ac- 
cole iis utantur partim ad piscandum, partim ut inter 
se commeare possint, multi etiam ut pradationes exer- 
ceant.) lis igitur quamplurimis collectis, quantam ea ra- 
tione fieri poterat , exercitus partem traducif. Numerus 
eorum qui cum Alexandro trajecerunt, fuit equitum circiter 
mille et quingenti, peditum quatuor millia. 


— ——— 


CAP. IV. 


Trajecerunt autem noctu ea parte qua densa erat 
frumenti seges. Quo factum est ut ad ripam appellentes 
minus ab hoste cerni possent. Sub auroram Alexander 
manum per segetem ducit , imperans peditibus , ut trans- 


- versis sarissis frumentum reclinantes ita progredian- 


tur donec in campum non cnltum pervenerint. (2) Equi- 
tes vero, quamdiu phalanx per segetem procedebat, se- 
quebantur. Ubi extra culta ventum est, Alexander ipee 
equitatum ad dextrum cornu ducit : Nicanori, ut qua- 
drata acie phalangem ducat, jubet. (3) Getæ ne primum 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. 1, 6. 1 


θησαν. Ἐδόχουν δ᾽ ἔτι τὸν Ἀλέξανδρον ἐν δυσχωρίᾳ 
ἀπειληφέναι οἱ ἀμφὶ τὸν Κλεῖτον xal Γλαυχίαν τά 
τε γὰρ ὄρη τὰ ὑπερδέξια κατεῖχον πολλοῖς μὲν ἱππεῦσι, 
πολλοίς δὲ ἀκοντισταῖς καὶ σφενδονήταις, καὶ ὁπλίταις 
s δὶ οὐκ ὀλίγοις, καὶ of ἐν τῇ πόλει κατειλημμένοι Tpos- 
xelcrodar ἁπαλλαττομένοις ἔμελλον" (12) τά τε χωρία 
δ' ὧν ἡ πάροδος ἦν τῷ Ἀλεξάνδρῳ στενὰ- καὶ ὑλώδη 
ἐφαίνετο, τῇ μὲν πρὸς τοῦ ποταμοῦ ἀπειργόμενα, τῇ δὲ 
dox ὑπερύψηλον ἦν καὶ κρημνοὶ πρὸς τοῦ ὄρους, ὥστε 
10 οὐδὲ ἐπὶ τεσσάρων ἀσπίδων ἂν τῷ στρατεύματι ἡ, πά- 


polos ἐγένετο. 





ΚΕΦ. G. 


"Evia δὴ ἐκτάσσει τὸν στρατὸν ᾿Αλέξανδρος ἐς Exa- 
τὸν xal εἴκοσι τὸ βάθος τῆς φάλαγγος. ᾿Επὶ τὸ χέρας 
δὶ ἑκατέρωθεν διακοσίους ἱππέας ἐπιτάξας παρήγγελλε 

15 σιγῇ ἔχειν, τὸ παραγγελλόμενον ὀξέως δεχομένους. (2) 
Καὶ τὰ μὲν πρῶτα ἐσήμηνεν ὀρθὰ ἀνατεῖναι τὰ δόρατα 
τοὺς ὁπλίτας, ἔπειτα ἀπὸ ξυνθήματος ἀποτεῖναι ἐς προ- 
διλήν, καὶ νῦν μὲν ἐς τὸ δεξιὸν ἐγχλιναι τῶν δοράτων 
τὴν σύγκλεισιν, αὖθις δὲ ἐπὶ τὰ ἀριστερά. Καὶ αὐτὴν 

3 δὲ τὴν φάλαγγα ἔς τε τὸ πρόσω ὀξέως ἐκίνησε καὶ ἐπὶ 
τὰ χέρατα ἄλλοτε ἄλλη παρήγαγε. (3) Καὶ οὕτω rod- 
Mac τάξεις τάξας τε xat μετακοσήσας ἐν ὀλίγῳ χρόνῳ, 
χατὰ τὸ εὐώνυμον οἷον ἔμθολον ποιήσας τῆς φάλαγγος 
ἐπῆγεν ἐπὶ τοὺς πολεμίους. Οἱ δὲ πάλαι μὲν ἐθαύμα- 

B ζο τήν τε ὀξύτητα δρῶντες καὶ τὸν χόσμον τῶν δρω- 
μένων" τότε δὲ προσάγοντας ἤδη τοὺς ἀμφὶ ᾿Αλέξαν- 
Cow oux ἐδέξαντο, ἀλλὰ λείπουσι τοὺς πρώτους λόφους. 
(1) Ὁ δὲ καὶ ἐπαλαλάξαι ἐκέλευσε τοὺς Μακεδόνας καὶ 
τοῖς δόρασι δουπῆσαι πρὸς τὰς ἀσπίδας: οἱ δὲ Γαυλάν- 

W τιοι ἔτι μᾶλλον ἐκπλαγέντες πρὸς τῆς βοῆς ὡς πρὸς 
τὴν πόλιν ἐπανήγαγον σπουδῇ τὸν στρατόν. 

5. Ἀλέξανδρος δὲ λόφον τινὰς κατέχοντας ἰδὺν οὗ πολ- 

τῶν πολεμίων, παρ᾽ ὃν αὐτῷ ἡ πάροδος ἐγίγνετο, 
ταρήγγειλε τοῖς σωματοφύλαξι καὶ τοῖς ἀμφ᾽ αὐτὸν 

5 ἑταίροις, ἀναλαθόντας τὰς ἀσπίδας ἀναθαίνειν ἐπὶ τοὺς 
ἵππους xol ἐλαύνειν ἐπὶ τὸν γήλοφον ἐκεῖσε δὲ ἑλ- 
bavıag, el ὑπομένοιεν οἱ χατειληφότες τὸ χωρίον, τοὺς 
ἡμίσεας χαταπγόήσαι ἀπὸ τῶν ἵππων xal ἀναμιχθέν- 
τας τοῖς ἱππεῦσι πεζοὺς μάχεσθαι. (6) Οἱ δὲ πολέμιοι 

© Ὃν ὁρμὴν τοῦ ᾿Αλεξάνδρου ἰδόντες λείπουσι τὸν yho- 
Y» καὶ παρεκκλίνουσιν ἐφ᾽ ἑκάτερα τῶν ὀρῶν. "Ενθα 
dh χαταλαθὼν ᾿Αλέξανδρος τὸν γήλοφον σὺν τοῖς ἑταί- 
pag τούς τε Ἀγριᾶνας μεταπέμπεται xal τοὺς τοξότας, 
ἧτας ἐς δισχιλίους: τοὺς δὲ ὑπασπιστὰς διαθαίνειν 
€ xy ποταμὸν ἐκέλευσε xal ἐπὶ τούτοις τὰς τάξεις τῶν 
Μικεδόνων  δπότε δὲ διαθάντες τύχοιεν , ἐπ᾽ ἀσπίδα 
ἱχτάσσεσθαι, ὡς πυχνὴν εὐθὺς διαθάντων φαίνεσθαι 
Ἣν φάλαγγα” αὐτὸς δὲ ἐν προφυλαχῇ ὧν ἀπὸ τοῦ 
Ἰάφου ἀφεώρα τῶν πολεμίων τὴν ὁρμήν. (7) Οἱ δέ, 
V ὑῶντες διαθαίνουσαν τὴν δύναμιν, κατὰ τὰ ὄρη dyte- 
τήεσαν , ὡς τοῖς μετὰ Ἀλεξάνδρου ἐπιθησόμενοι τελευ- 


Glaucias difficultate locorum interceptum esse Alexandrum. 
Nam et montes opportunos magno equitum, jaculatorum 
et funditorum numero occuparant, et armatis militibus 
non paucis, et oppidani in urbe conclusi in abeuntes irru- 
pturierant. (12) Preeterea loca per quee Alexandro eundum 
erat, angusta et silvosa erant: hinc flumine, illinc monte 
excelso atque prarupto viam adeo coarctantibus, ut ne 
quatuor quidem scutatis militibus conjunctim iter esset. 


-— O00 dm- 


CAP. VI. 


Alexander aciem ita instruit, ut centom viginti in spis- 
situdine phalanx habeat : equitesque in utroque cornu 
ducentos locana, mandat, ut silentio habito mandata cele. 
riter excipiant. (2) Ac primo imperat ut erigerent hastas; 
mox signo dato versus hostes tanquam impetum facturi , 
infestas protenderent , modo in dextrum , modo insinistrum 
latus flexis hastarum cuspidibus. Ipsam interea phalan- 
gem celeriter promovit, et in cornua aliter atque aliter 
duxit : (3) atque ita immutata In varias formas brevi tem- 
pore aciei structura, a leva, tanquam in cuneum redacta 
phalange, hostes invadit. Hi vero quum jam mirati essent 
quanta celeritate quoque ordine res gererentur, ubi demum 
accedunt Macedones, impetum eorum haud sustinentes, 
primos colles deserunt. (4) Tum Alexander clamores edi 
hastisque scuta quati jubet. Quo clamore vehementius 
adhuc perculsi Taulantii exercitum celeriter urbem versus 
movere. 

5. Alexander , animadvertens exiguam quandam hostium 
manum collem tenere, per quem ipsi transeundum erat, 
corporis custodibus et amicis, qui circa eum erant, impe- 
rat uti assumptis scutis equos conscendant et collem petant. 
Quo ubi ventum esset, si hostes qui locum illum occupabant 
eos opperirentur , dimidia pars illorum ex equis desiliat , et 
equitibus mista pedites confligant. (6) Hostes , adventantem 
Alexandrum conspicati, collem deserunt, et utrinque per 
montes diffugiunt. Occupato itaque colle, Alexander cum 
amicis Agrianos atque sagittarios, duo circiter millia, ad se 
arcessit ; scutatos vero flumen trajicere jubet : postque hos, 
Macedonum cohortes. Ubi vero trajecerint, ad sinistram 
explicent aciem ut densa statim eorum qui transissent 
phalanx esse videretur. Ipse in procubiis quum esset, 
ex colle hostium motus spectabat. (7) Hostes , quum exer- 
citum flumen transeuntem cernerent, montes versus sese 
contulere , veluti in eos qui postremi cum Alexandro dis- 











6 | APPIANOY ANABAX. A, e. 


ἐπειδὴ ἔμαθεν ὑπὲρ τῶν Αὐταριατῶν πυνθανόμενον 

Ἀλέξανδρον, οἵτινές τε καὶ ὁπόσοι εἶεν, οὐχ ἔφη χρῆναι 

ἐν λόγῳ τίθεσθαι Αὐταριάτας: εἶναι γὰρ ἀπολεμωτά- 

τους τῶν ταύτη" καὶ αὐτὸς ἐμθαλεῖν ἐς τὴν χώραν 

b αὐτῶν, ὡς ἀμφὶ τὰ σφέτερα μᾶλλόν τι ἔχοιεν. Καὶ 

κελεύσαντος ᾿Αλεξάνδρου ἐσθάλλει ἐς αὐτούς: καὶ 
ἐμδαλὼν ἦγε καὶ ἔφερε τὴν χώραν αὐτῶν. 

4. Αὐταριᾶται μὲν δὴ ἀμφὶ τὰ αὑτῶν εἶχον. Ady- 

yapos δὲ τά τε ἄλλα ἐτιμήθη μεγάλως πρὸς Ἀλεξάνδρου 

tu xat δῶρα ἔλαθεν ὅσα μέγιστα παρὰ βασιλεῖ τῷ Maxs- 

δόνων νομίζεται: xat τὴν ἀδελφὴν τὴν ᾿Αλεξάνδρου 

Κύναν xal ταύτην ὡμολόγησε δώσειν αὐτῷ ἐς Πέλλαν 

ἀφικομένῳ Ἀλέξανδρος. 

5. Ἀλλὰ Λάγγαρος μὲν ἐπανελθὼν οἴκαδε νόσῳ ἐτε- 

15 λεύτησεν: ᾿Αλέξανδρος δὲ παρὰ τὸν ᾿Εριγόνα ποτα- 

μὸν πορευόμενος ἐς Πήλιον πόλιν ἐστέλλετο. ᾿αύτην 

γὰρ κατειλήφει ὁ Κλεῖτος ὡς ὀχυρωτάτην τῆς χώρας" 


καὶ πρὸς ταύτην ὡς ἦχεν Αλέξανδρος, καταστρατοπε- | 


δεύσας πρὸς τῷ Εορδαϊκῷ ποταμῷ, τῇ ὑστεραία ἐγνώκει 
ου προςθάλλειν τῷ τείχει. (6) Οἱ δὲ ἀμφὶ τὸν Κλεῖτον τὰ 
χύκλῳ τῆς πόλεως ὄρη , ὑπερδέξιά τε ὄντα xal δασέα, 
Χατεῖγον, ὡς πάντοθεν ἐπιτίθεσθαι τοῖς Μαχεδόσιν. εἰ 
τῇ πόλει προσθάλλοιεν' Γλαυχίας δὲ αὐτῷ 6 τῶν Tav- 
λαντίων βασιλεὺς οὕπω παρῆν. (7) Ἀλέξανδρος μὲν 
295 δὴ τῇ πόλει προσῆγεν: οἱ δὲ πολέμιοι σφαγιασάμε- 
vot παῖδας τρεῖς xal κόρας ἴσας τὸν ἀριθμὸν xal κριοὺς 
μέλανας τρεῖς, ὥρμηντο μὲν ὡς δεξόμενοι ἐς χεῖρας 
` τοὺς Μαχεδόνας- ὁμοῦ δὲ γενομένων ἐξέλιπον καίτοι 
καρτερὰ ὄντα τὰ κατειλημμένα πρὸς σφῶν χωρία, ὥστε 

90 χαὶ τὰ σφάγια αὐτῶν κατελήφθη ἔτι κείμενα. 

8. Γαύτη μὲν δὴ τῇ ἡμέρα καταχλείσας αὐτοὺς ἐς τὴν 
πόλιν xal στρατοπεδευσάμενος πρὸς τῷ τείχει ἐγνώκει 
περιτειχισμῷ ἀποκλεῖσαι αὐτούς: τῇ δὲ ὑστεραία ma- 
priv μετὰ πολλῆς δυνάμεως 1 λαυχίας 6 τῶν Tavdav- 

35 τίων βασιλεύς. Ἔθνθα δὴ Ἀλέξανδρος τὴν μὲν πόλιν 
ἀπέγνω ἑλεῖν ἂν ξὺν τῇ παρούση δυνάμει, πολλῶν μὲν 
ἐς αὐτὴν καὶ μαχίμων ξυμπεφευγότων, πολλῶν δὲ ἅμα 
τῷ Γλαυχίᾳ προσκεισομένων, el αὐτὸς τῷ τείχει προσ- 
μάχοιτο, (9) Φιλώταν δὲ ἀναλαθόντα τῶν ἱππέων ὅσους 

40 ἐς προφυλακὴν καὶ τὰ ὑποζύγια τὰ ἐχ τοῦ στρατοπέδου 
ἐς ἐπισιτισμὸν ἔπεμπεν. Καὶ ὁ Γλαυχίας μαθὼν τὴν 
ὁρμὴν τῶν ἀμφὶ Φιλώταν ἐξελαύνει En’ αὐτούς, xal 
καταλαμβάνει τὰ χύχλῳ ὄρη τοῦ πεδίου, ὅθεν οἱ ξὺν 
Φιλώτα ἐπισιτιεῖσθαι ἔμελλον. (10) ᾿Αλέξανδρος δέ, 

45 ἐπειδὴ ἀπηγγέλθη αὐτῷ ὅτι χινδυνεύουσιν of τε ἵπ- 
πεῖς xal τὰ ὑποζύγια, el νὺξ αὐτοὺς χαταλήψεται, 
αὐτὸς μὲν ἀναλαθὼν τούς τε ὑπασπιστὰς xal τοὺς 
τοξότας χαὶ τοὺς Ἀγριᾶνας καὶ ἱππέας ἐς τετρακο- 
σίους ἐθοήθει σπουδῇ: τὸ δὲ ἄλλο στράτευμα πρὸς 

60 τῇ πόλει ἀπέλιπεν, ὡς μὴ ἀποχωρήσαντος παντὸς 
τοῦ στρατοῦ καὶ οἱ ἐκ τῆς πόλεως ἐπιδραμόντες τοῖς 
ἀμφὶ Γλαυχίαν ξυμμίξειαν. (11} Ἔνθα δὴ Γλαυκίας 
προσάγοντα ᾿Αλέξανδρον αἰσθόμενος ἐκλείπει τὰ ὄρη" 
of δὲ ξὺν Φιλώτα ἀσφαλῶς ἐπὶ τὸ στρατόπεδον διεσώ- 


drum sciscitantem , quinam illi et quot Autariate numero 
essent, monuit, Autariatas nihili faciendos esse, quod es- 
sent omnium illius regionis hominum minime bellicosi : se- 
que ipsum in eorum ditionem irrupturum , ut domi potius 
haberent quod agerent. Jubente igitur Alexandro popu- 
labundus eorum agrum ingreditur et vastat 

4. Ita Autariatze suis rebas occupabantur ; Langarus vero 
amplissimis honoribus ab Alexandro affectus, munera 
etiam accepit quee apad Macedonum reges habentur summa. 
Sororem etiam suam, Cynam nomine, Alexander, ubi 
Pellam reversus esset , uxorem se illi daturum spondet. 

5. Langarus autem domum reversus morbo obit. Alexan- 
der igitur secue Erigonem fluvium iter faciens, Pelinm venit : 
quam urbem Clitus occuparat , ut totius regionis munitiss1- 
mam. Quo simulac venit Alexander, castris ad Eordaicum 
flumen positis postridie muros adoriri statuit. (6) Clitus 
cum suis copiis montes urbi circumjectos, qui alti et silvis 
densi erant, insederat, ut si Macedones urbem adorirentur, 
omni ex parte irruere in eos possent. Glaucias vero Tau- 
lantiorum rex necdum ad ipsum venerat. (7) Quum itaque 
jam Alexander urbi immineret , hostes , mactatis tribus pu- 
eris et totidem puellis tribusque nigris arietibus, erumpunt 
tanquam cum Macedonibus manus conserturi. Quumque 
jam propius convenissent , loca illa qua occuparant , quan- 
tumvis aspera munitaque essent , deserunt, adeo ut etiam 
hostise ibidem relictz sint reperte. 

8. Eo ipso die hostibus intra meenia conclusis castrisque 
ad muros positis, statuerat Alexander alio in orbem muro 
ducto ipsos intercludere. Postridie vero quum Glaucias 
Taulantiorum rex cum ingenli exercitu eo pervenisset , nec 
speraret Alexander seiis quas adduxerat copiis urbem ca- 
pere posse, quum et multi bellatores in urbem confugissent 
multique cum Glaucia irruituri essent, si ipse murum op- 
pugnaret : (9) Philotam, sumpto equitatu qui praesidio 
sufficeret et jumentis castrensibus, frumentatum mittit. 
Glaucias, cognito motu Philotz, in eum movit, et mon- 
tes campo, in quem Philotas frumentatum iturus erat, 
circumjectos occupat. (10) Alexander, simulac ei renun- 
tialum est , equitatum et impedimenta in magno discrimine 
versari, si nox eos occupet, ipse confestim scutatis et sa- 
gittariis atque Agrianis equilibusque quadringentis secum 
sumptis, auxilio advolat, reliquo exercitu ad urbem re- 
licto : ne, universo exercitu discedente , oppidani excurren- 
tes cum Glaucia conjungerentur. (11) Glaucias, ut sensit 
Alexandrum adventare , montes deserit , atque ita Philotas 


tuto se in castra recepit. Existimabant adhæc Clitus ct 





8 APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. A, t. 


ταίοις ἀποχωροῦσιν. “O δὲ πελαζόντων ἤδη αὐτὸς ἐχθεῖ 
σὺν τοῖς dug’ αὑτόν, xat ἡ φάλαγξ, ὡς διὰ τοῦ rota- 
μοῦ ἐπιοῦσα, ἐπηλάλαξεν- οἱ δὲ πολέμιοι πάντων 
ἐπὶ σφᾶς ἐλαυνόντων ἐγκλίναντες ἔφευγον xat èv 
& τούτῳ ἐπῆγεν Αλέξανδρος τούς τε Ἀγριᾶνας xal τοὺς 
τοξότας δρόμῳ ὡς ἐπὶ τὸν ποταμόν. (8) Καὶ πρῶτος 
μὲν αὐτὸς φθάσας διαθαίνει- τοῖς τελευταίοις δὲ ὡς 
εἶδεν ἐπικειμένους τοὺς πολεμίους, ἐπιστήσας ἐπὶ τῇ 
ὄχθη τὰς μηχανὰς ἐξακοντίζειν ὡς ποῤῥωτάτω ἀπ᾽ αὖ- 
10 τῶν ἐκέλευσεν ὅσα ἀπὸ μηχανῶν βέλη ἐξακοντίζεται: 
χαὶ τοὺς τοξότας δὲ ἐχ μέσου τοῦ ποταμοῦ ἐκτοξεύειν 
ἐπιστάντας καὶ τούτους. Καὶ οἱ μὲν ἀμφὶ τὸν Γλαν- 
χίαν elow βέλους παρελθεῖν οὐχ ἐτόλμων: οἱ Maxs- 
δόνες δὲ ἐν τούτῳ ἀσφαλῶς ἐπέρασαν τὸν ποταμόν , 
15 ὥστε οὐδεὶς ἀπέθανεν ἐν τῇ ἀποχωρήσει αὐτῶν. 

9. Ἐρίτη δὲ ἀπ᾽ ἐκείνης ἡμέρα καταμαθὼν Ἀλέξαν- 
ὄρος χαχῶς αὐλιζομένους τοὺς ἀμφὶ Κλεῖτον καὶ Γλαυ- 
xiav, καὶ οὔτε φυλακὰς ἐν τῇ τάξει αὐτοῖς φυλαττομέ- 
νας οὔτε χάρακα A τάφρον προθεθληµένους, οἷα δὴ ξὺν 

20 φόθῳ ἀπηλλάχθαι οἰομένων Ἀλέξανδρον, ἐς μῆχος δὲ 
οὐχ ὠφέλιμον ἀποτεταγμένην αὐτοῖς τὴν τάξιν, ὑπὸ 
νύχτα ἔτι λαθὼν διαθαίνει τὸν ποταμόν. τούς τε ὗπα- 
σπιστὰς ἅμα ol ἄγων καὶ τοὺς Ἀγριᾶνας καὶ τοὺς τοξό- 
τας xal τὴν Περδίχχου καὶ Κοίνου τάξιν. (10) Καὶ 

as προστέταχτο μὲν ἀκολουθεῖν τὴν ἄλλην στρατιάν- ὡς 
δὲ καιρὸν εἶδεν εἰς ἐπίθεσιν, οὐ προσμείνας ὁμοῦ γε- 
νέσθαι πάντας, ἐφῆχε τοὺς τοξότας xai τοὺς Αγριᾶ- 
νας οἱ δὲ ἀπροσδόκητοί τε ἐπιπεσόντες xat φάλαγγι 
χατὰ χέρας, ἧπερ ἀσθενεστάτοις αὐτοῖς χαρτερωτάτη τῇ 

30 ἐμθολῆ προσμίξειν ἔμελλον, τοὺς μὲν ἔτι ἐν ταῖς εὐναῖς 
χατέχτεινον, τοὺς δὲ φεύγοντας εὐμαρῶς αἱροῦντες, ὥστε 
πολλοὶ μὲν αὐτοῦ ἐγχατελύφθησαν καὶ ἀπέθανον, πολλοὶ 
δὲ ἐν τῇ ἀποχωρήσει ἀτάκτῳ καὶ φοθερᾷ γενομένη - 
οὐχ ὀλίγοι δὲ xat ζῶντες ἐλήφθησαν. (11) ᾿Εγένετο δὲ 

ος $ δίωξις τοῖς ἀμφὶ ᾿Αλέξανδρον μέχρι πρὸς τὰ ὄρη τῶν 
Ταυλαντίων: ὅσοι δὲ xal ἀπέφυγον αὐτῶν, γυμνοὶ 
τῶν ὅπλων διεσώθησαν. Κλεῖτος δὲ ἐς τὴν πόλιν τὸ 
πρῶτον χαταφυγὼν, ἐμπρήσας τὴν πόλιν ἀπηλλάγη 
παρὰ Γλαυχίαν ἐς Γαυλαντίους. 


ΚΕΦ. Z. 


so Ἐν τούτῳ δὲ τῶν φυγάδων τινὲς τῶν ἐκ Θηβῶν 
φευγόντων νύχτωρ ἐς τὰς Grbac, ἐπαγομένων τινῶν 
αὐτοὺς ἐπὶ νεωτερισμῷ de τῆς πόλεως, Ἀμύνταν μὲν 
xal Γιμόλαον τῶν τὴν Καδμείαν ἐχόντων οὐδὲν bro- 
τοπύσαντας πολέμιον ἔξω τῆς Καδμείας ἀπέχτειναν 
ab ξυλλαθόντες: (2) ἐς δὲ τὴν ἐκχλησίαν παρελθόντες 
ἐπῆραν τοὺς Θηθαίους ἀποστῆναι ἀπὸ ᾿Αλεξάνδρου, 
ἐλευθερίαν τε προϊσχόμενοι, παλαιὰ xai χαλὰ ὀνό- 
ματα, καὶ τῆς βαρύτητος τῶν Μακεδόνων ἤδη ποτὲ 
ἀπαλλαγῆναι. Πιθανώτεροι δὲ ἐς τὸ πλῆθος ἐφαίνοντο, 
οὐ τεθνηχέναι ᾿Αλέξανδρον ἰσχυρικόμενοι ἐν ᾿]λλυριοῖς" (3) 


cessuri erant impetum facturi. In quos jam appropin- 
quantes ipse rex cum suis excurrit, phalanx vero quasi 
transmisso (iterum) flumine subsidio ventura clamores edit. 
Tum hostes, tota Macedonum vi in eos irruente, in fagam 
vertuntur : interea Alexander Agrianos et sagittarios 
raptim ad flumen mittit : (8) atque ipse quidem primus 
transit, extremos vero quum ab hoste premi cerneret, 
machinis in ripa collocatis, quam longissime in eos tela, 
quaecunque machinis torqueri possunt , emitti jubet. Sa- 
gittariis etiam, ut in medio flumine consistentes hostem 
sagittis petant imperat. Glaucias intra teli jactum pro- 
gredi non audebat. Interea Macedones incolumes traji- 
ciunt, ita ut nemo eorum in discessu desideratus fuerit, 

9. Triduo post Alexander , quum audisset Clitum et Glan- 
ciam negligenter in castris degere, et neque excubias 
agere neque vallo aut fossa sese cinxisse (quippe qui Alex- 
andrum metu impulsum discessisse crederent) aciemque 
ipsorum in longum, parum ex eorum commodo, porrectam: 
luce nondum orta clam flumen transit , sumptis secum sca- 
tatis atque Agrianis sagittariisque et Perdicc» ac Cani co- 
piis. (10) Jusseratque ut reliquus exercitus subsequeretur. 
Ut vero tempus illi commodum irruptioni faciendze visum 
est, non exspectato reliquorum adventu, sagittarios et 
Agrianos immittit. Qui quum preter omnem exspectatio- 
nem in ¡llos irruerent , et phalanx ad cornu qua debiliores 
erant validiorem acrioremque impetum faceret , alios in le- 
ctis adhuc decumbentes interficiunt, alios fugientes facile 
capiunt , adeo ut multi in ipso illo loco oppressi, multi in 
inordinata trepidaque fuga cæsi sint, nec pauci etiam vivi 
in potestatem venerint. (11) Alexander fugientes ad 
Taulantiorum montes usque persequutus est. Quotquot 
vero tandem effugerunt, abjectis armis evaserunt. Clitus, 
qui in urbem primo confugerat, ea incensa, ad Glauciam 
in Taulantios abiit. 


— “DY A 


CAP. VII. 


Dum hxc geruntur , profugorum qui ex Thebis fugerant 
nonnulli noctu urbem ingressi ac per cives aliquot ad novan- 
das res sollicitati Amyntam et Timolaum , qui erant ex illis 
qui Cadmeam obtinebant, niliil hostile suspicantes , extra 
arcem comprehensos trucidant. (2) Deinde in concionem 
prodeuntes, Thebanos ad defectionem ab Alexandro mo- 
liendam concitarunt, libertatis vetustum  speciosumque 
nomen allegantes : utque sese a gravi Macedonum imperio 
tandem aliquando assererent. Quod quidem eo facilius 
multitudini persuaserunt , quum Alexandrum apod Illyrios 
vita functum constanter affirmarent. (3)Nam et frequens 





10 APPIANOY ANABAX. A, η. 


χεῖν ἂν παρ᾽ Ἀλεξάνδρου ἀξιοῦντες, ἄλλως τε xal βοιω- 
ταρχοῦντες ἔστιν ot αὐτῶν, παντάπασιν ἐνῆγον τὸ πλῆ- 
θος ἐς τὸν πόλεμον. ᾿Αλέξανδρος δὲ οὐδ᾽ ὣς τῇ πόλει 
προσέθαλεν. 





ΚΕΦ. Η΄. 


© Ἀλλὰ λέγει Πτολεμαῖος ó Λάγου ὅτι Περδίχχας, 
προτεταγμένος τῆς φυλαχῆς τοῦ στρατοπέδου σὺν τῇ 
αὐτοῦ τάξει xal τοῦ χάρακος τῶν πολεμίων οὐ πολὺ 
ἀφεστηχώς, οὐ προσμείνας παρ᾽ Ἀλεξάνδρου τὸ ἐς τὴν 
μάχην ξύνθημα , αὐτὸς πρῶτος προσέμιξε τῷ χάραχι 
10 καὶ διασπάσας αὐτὸν ἐνέθαλεν ἐς τῶν Θηθαίων τὴν 
προφυλακήν. (1) Τούτῳ δὲ ἑπόμενος ᾽Αμύντας ὁ 'Av- 
δρομένους, ὅτι xal ξυντεταγμένος τῷ Περδίκκα ἦν, ἐπή- 
γαγε χαὶ αὐτὸς τὴν αὑτοῦ τάξιν, ὡς εἶδε τὸν Περδίκ- 
xav προεληλυθότα εἴσω τοῦ χάραχος. Ταῦτα δὲ ἰδὼν 

15 Ἀλέξανδρος, ὡς μὴ μόνοι ἀποληφθέντες πρὸς τῶν 
Θηθαίων χινδυνεύσειαν, ἐπῆγε τὴν ἄλλην στρατιάν, (3) 
xal τοὺς μὲν τοξότας xai τοὺς Ἀγριᾶνας ἐκδραμεῖν 
ἐσήμηνεν εἴσω τοῦ χάραχος, τὰ δὲ ἀγήματα xai τοὺς 
ὑπασπιστὰς ἔτι ἔξω κατεῖχεν. "Ενθα δὴ Περδίκκας 
20 μὲν τοῦ δευτέρου χάρακος εἴσω παρελθεῖν βιαζόμενος 
αὐτὸς μὲν βληθεὶς πίπτει αὐτοῦ, xal ἀποχομίζεται xa- 
κῶς ἔχων ἐπὶ τὸ στρατόπεδον, χαὶ χαλεπῶς διεσώθη 
ἀπὸ τοῦ τραύματος" τοὺς μέντοι Θηβαίους ἐς τὴν xoi- 
Anv ὁδὸν τὴν κατὰ τὸ “Ἡράκλειον φέρουσαν of ἅμα 
25 αὐτῷ εἰσπεσόντες δμοῦ τοῖς παρ Ἀλεξάνδρῳ τοξόταις 
συνέκλεισαν. (4) Καὶ ἔστε μὲν ἐπὶ τὸ “Ἡράχλειον dva- 
χωροῦσιν, εἵποντο τοῖς Θηθαίοις- ἐντεῦθεν δὲ ἐπιστρε- 
ψάντων αὖθις σὺν Bor τῶν Θηβαίων, φυγὴ τῶν Maxe- 
δόνων γίγνεται’ καὶ Εὐρυθώτας τε ó Κρὴς πίπτει 6 
30 τοξάργης καὶ αὐτῶν τῶν τοξοτῶν ἐς ἑθδομήκοντα" οἱ 
-δὲ λοιποὶ χατέφυγον πρὸς τὸ ἄγημα τὸ τῶν Μαχεδόνων 
xai τοὺς ὑπασπιστὰς τοὺς βασιλικούς. (5) Kav τούτῳ 
Ἀλέξανδρος τοὺς μὲν αὑτοῦ φεύγοντας κατιδών, τοὺς 
Θηθαίους δὲ λελυχότας ἐν τῇ διώξει τὴν τάξιν, ἐμθάλ- 
35 λει ἐς αὐτοὺς συντεταγμένη τῇ φάλαγγι' οἱ δὲ ὠθοῦσι 
τοὺς Θηθαίους εἴσω τῶν πυλῶν' xat τοῖς Θτθαίοις ἐς 
τοσόνδε φοθερὰ ἡ φυγὴ ἐγίγνετο, ὥστε διὰ τῶν πυλῶν 
ὠθούμενοι ἐς τὴν πόλιν οὐκ ἔφθησαν συγκλεῖσαι τὰς 
πύλας ἀλλὰ συνεισπίπτουσι γὰρ αὐτοῖς εἴσω τοῦ τεί- 
40 χους ὅσοι τῶν Μακεδόνων ἐγγὺς φευγόντων εἴχοντο, 
ἅτε καὶ τῶν τειχῶν διὰ τὰς προφυλακὰς τὰς πολλὰς 
ἐρήμων ὄντων. (6) Καὶ παρελθόντες εἰς τὴν Καδμείαν 

ol μὲν ἐκεῖθεν κατὰ τὸ ᾿Ἄμφεῖον σὺν τοῖς κατέχουσι 
τὴν Καδμείαν ἐξέθαινον ἐς τὴν ἄλλην πόλιν, οἱ δὲ κατὰ 
45 τὰ τείχη, ἐχόμενα ἤδη πρὸς τῶν συνεισπεσόντων τοῖς 
φεύγουσιν, ὑπερθάντες ἐς τὴν ἀγορὰν δρόμω ἐφέροντο. 
(7) Καὶ ὀλίγον μέν τινα χρόνον ἔμειναν ol τεταγμένοι τῶν 
Θηθαίων κατὰ τὸ Ἀμφεῖον ὡς δὲ πανταγόθεν αὐτοῖς 

οἱ Μακεδόνες xal Αλέξανδρος ἄλλοτε ἄλλη ἐπιφαινό- 
BU µενος προσέχειντο, οἱ μὲν ἱππεῖς τῶν Θηθαίων διεχπει, 


ii, qui praetores Boeotorum erant, plebem omni 
nibus ad bellum incitabant. Sed ne sic quidem 


der urbem oppugnare coepit. 





CAP. VIII. 


At Ptolemzus Lagi filius scribit, Perdiccam 
castrensis praefectum , quum ab hostium vallo 
tum cum suis copiis abesset, non exspect 
conflictus, primum in vallum impetum fecis 
subverso in Thebanorum presidium irruisse. 
sequutum Amyntam Andromenis filium, qui « 
cum Perdicca copias suas habebat, simulac | 
intra vallum progressum videret, suam etiam 
immisisse. Alexander id conspicatus, ne sui sol 
Thebanis cireumvenirentur, reliquum exercitun 
(3) et sagittariis quidein atque Agrianis intra vallu 
sis, agema etiamnum et sculatos extra vallum 
Ibi Perdiccas, dum interius alterum vallum 
conatur, telo ictus procidit, et graviter saucius 
defertur : atque zgre ex eo vulnere curatus est. 
banos quidem ii qui cum Perdicca vallum perrup 
cum Alexandri sagittariis, in cavam viam , quee 1 
lis templum fert, concludunt : (4) et quamdiu 
versus se recipiunt , persequuntur : sed inde con 
sum cum clamore Thebanis, Macedones se in fug 
ciunt; atque Eurybotas Cretensis sagittariorum 
cadit, et ipsorum sagittariorum circiter septuag 
qui ad agema Macedonum et scutatos rezios con 
(5) Alexander suos fugientes, Thebanos vero solu 
bus persequentes videns, instructa phalange in 
tur, eosque intra portas praecipites agit. Τὶ 
tem fugientium metus ac perturbatio erat, ut : 
portas in urbem repellerentur, ne de claudendi 
portis cogitarent : sed quotquot Macedones fi 
imminebant, una cum ipsis intra muros sese co 
quippe quod muri, ob frequentia praesidia , proj 
bus vacui erant. (6) Quumque ad Cadmeam a 
grederentur, alii quidem inde, secus Amphionis 
una cum iis qui Cadmeam arcem occrpabant , 
urbis partem exierunt ; alii secus menia quee jam 
una cum fugientibus illapsi in urbem erant, te 
transcendentes cursim ad forum ferebantur. (7 
bani quidem qui ad Amphionis templum in stati 
aliquamdiu substitere : postremo quum ex oi 
Alexander cum Macedonibus superveniens preme: 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. I, 9. 


οὗτις διὰ τῆς πόλεως ἐς τὸ πεδίον ἐξέπιπτον, οἱ δὲ 
zol ὡς ἑκάστοις προὐχώρει ἐσώζοντο. (6) Ἔνθα δὴ 
boyy οὐχ οὕτως τι ol Μακεδόνες, ἀλλὰ Φωκεῖς τε χαὶ 

‚ Πεταιῖς καὶ οἱ ἄλλοι δὲ Βοιωτοὶ οὐδὲ ἀμυνομένους 

s En τοὺς Θηβαίους οὐδενὶ χόσμῳ ἔκτεινον, τοὺς μὲν ἐν 
ταῖς οἰκίαις ἐπεισπίπτοντες, οὓς δὲ xat ἐς ἀλχὴν τετραμ- 
µέους, τοὺς δὲ xai πρὸς ἱεροῖς ἱκετεύοντας, οὔτε yu- 
νεχῶν οὔτε παίδων φειδόμενοι. 





ΚΕΦ. Θ΄. 


Καὶ πάθος τοῦτο “Ἑλληνικὸν μεγέθει τε τῆς ἁλούσης 
1 τόλεως καὶ ὀξύτητι τοῦ ἔργου, οὐχ ἥκιστα δὲ xal τῷ ra- 
ραλόγω ἔς τε τοὺς παθόντας καὶ τοὺς δράσαντας, οὐ 
ua τι τοὺς ἄλλους "Ἕλληνας ἢ xol αὐτοὺς τοὺς 
μιτασχόντας τοῦ ἔργου ἐξέπληξε. (a) Τὰ μὲν γὰρ 
tip Σαελίαν ᾿Αθηναίοις ξυνενεχθέντα , el καὶ πλήθει 
B τῶν ἐπολομένων οὗ μείονα τὴν ξυμφορὰν τῇ πόλει 
ἔνεεν, ἀλλὰ τῷ τε πόῤῥω ἀπὸ τῆς οἰκείας διαφθα- 
ρῆναι αὐτοῖς τὸν στρατόν, xal τὸν πολὺν ξυμμαχικὸν 
μᾶλλον ἢ οἰχεῖον ὄντα, καὶ τῷ τὴν πόλιν αὐτοῖς περι- 
λεφϑῆναι, ὣς xai ἐς ὕστερον ἐπὶ πολὺ τῷ πολέμῳ 
so ἐντισχεῖν Λακεδαιμονίοις τε καὶ τοῖς ξυμμάχοις xal 
μιγάλῳ βασιλεῖ πολεμοῦντας, οὔτε αὐτοῖς τοῖς παθοῦ- 
σιν ἴσην τὴν αἴσθησιν τῆς ξυμφορᾶς προσέθηχεν, οὔτε 
wig ἄλλοις Ἕλλησι τὴν ἐπὶ τῷ πάθει ἔχπληξιν ὁμοίαν 
τερέσχε. (1) Καὶ τὸ ἐν Αἰγὸς ποταμοῖς αὖθις Abn- 
3 νείων πταῖσμα ναυτικόν TE t καὶ ἡ πόλις οὐδὲν ἄλλο 
ὅτι μὴ τῶν μακρῶν τειχῶν καθαιρέσει xal νεῶν τῶν 
πολλῶν παραδόσει xal στερήσει τῆς ἀρχῆς ἐς ταπεινό- 
Tata ἐφικομένη, τό τε σχῆμα τὸ πάτριον ὅμως ἐφύλαξε 
zat τὴν δύναμιν οὐ διὰ μακροῦ τὴν πάλαι ἀνέλαθεν, 
3 ὡς τά τε μαχρὰ τείχη ἐχτειχίσαι xoi τῆς θαλάσσης 
αὖθις ἐπικρατῆσαι καὶ τοὺς τότε φοθερούς σφισι Λα- 
χεδαιμονίους xxl παρ᾽ ὀλίγον ἐλθόντας ἀφανίσαι τὴν 
σόλο αὐτοὺς ἐν τῷ μέρει ἐκ τῶν ἐσχάτων κινδύνων 
διασώφασθαι. (4) Λαχεδαιμονίων τε αὖ τὸ κατὰ Λεῦ- 
85 ατρα xal Μαντίνειαν πταῖσμα τῷ παραλόγῳ μᾶλλόν τι 
τῆς ἐναφορᾶς A τῷ πλήθει τῶν γε ἀπολομένων τοὺς 
Λαχεδαιμονίους ἐξέπληξεν: ἥ τε ξὺν Ἐπαμεινώνδα 
Βοιωτῶν καὶ Ἂρχάδων γενομένη προσθολὴ πρὸς τὴν 
Σπάρτην xol αὐτὴ τῷ ἀήθει τῆς ὄψεως μᾶλλον ἢ τῇ 
40 ἐχριθείᾳ τῶν χινδύνων αὐτούς τε τοὺς Λαχεδαιμονίους 
καὶ τοὺς ξυμμετασχόντας αὐτοῖς τῶν τότε πραγμάτων 
ἐφόόησεν. (s) Ἡ δὲ δὴ Πλαταιέων ἅλωσις τῆς πό- 
Ànec τῇ σμιχρότητι τῶν ἐγκαταληφθέντων, ὅτι of πολ- 
dot αὐτῶν διαπεφεύγεσαν πάλαι ἐς τὰς ᾿Αθήνας, οὐ 
45 μέγα πάθημα ἐγένετο, καὶ ἡ Μήλου καὶ Σκιώνης ἅλω- 
CK, νησιωτικά τε πολίσματα ἦν καὶ τοῖς δράσασιν al- 
σχύνην μᾶλλόν τι προσέθαλεν % ἐς τὸ ξύμπαν Ἕλλη- 
vor μέγαν τὸν παράλογον παρέσχε. 
6. θγθαίοις δὲ τὰ τῆς ἀποστάσεως ὀξέα καὶ ξὺν 
so οὐλενὶ λογισμῶ γενόμενα, xal ἡ ἅλωσις δι ὀλίγου τε 


tes Thebani evadentes per urbem in campos procurrerunt : 
peditum, ut quisque potuit, salutem sibi quasivit. (8) 
At vero ira perciti non tam Macedones, quam Phocenses 
et Platacenses et reliqui Boeoti Thebanos non jam resisten- 
tes, nullo modo adhibito, trucidant : alios, irruptione in 
eorum ædes facta : alios ad vim conversos, alios in locis 
sacris supplices : neque mulieribus neque pueris per- 
centes. 





CAP. IX. 


Clades ista Greecanica, cum magnitudine urbis capte, 
tum celeritate rei, quodque adeo prater opinionem tam 
eorum qui passi eam erant quam qui intulerant , accidisset , 
nop minus alios Graecos, quam eos qui rei gestae interfuerant, 
perculsos tenuit. (2) Namque Atbeniensium clades apud 
Siciliam accepta, tametsi interfectorum numero non mi- 
norem calamitatem urbi attulit : tamen quoniam procul a 
domo exercitus perierat; isque potius ex auxiliaribus 
quam domesticis copiis conscriptus fuerat ; quodque urbs 
illis salva relicta erat , qua in posterum cum Lacedaemoniis 
eorumque sociis et magno rege bellum gerentes diu resi- 
stere poterant : neque ipsis tantum calamitatis sensum 
inflixit, neque reliquis Graecis parem cladis admirationem 
consternationemque incussit. (3) Rursus alia Atheniensium 
ad Agos potamos clades navalis fuit : at urbs nulla alia 
calamitate accepta, praeterquam quod longi muri diruti 
pleraeque naves tradite et adempto imperio civitas in hu- 
milem statum, redacta est, formam tamen reipublicae pa- 
triam retinuit, pristinamque potestatem exiguo tempore 
post recepit, ita ut et longos muros instaurarit, et maris 
imperium recuperarit, utque Lacedaemonios, qui tum tem- 
poris maxime formidabiles ipsis erant et parum aberat quin 
urbem everterent, ipsi vicissim esummis periculis conser- 
varint. (4) At Laced&moniorum ad Leuctra ac Mantineam 
clades inopinato potius calamitatis eventu , quam casorum 
multitudine Lacedamonios perterruit. Sed et Boeotorum 
el Arcadum sub Epaminonda duce in Spartam urbem im- 
petus insolentia spectaculi potius , quam magnitudine peri- 
culi et Lacedzemonios et alios, ad quos infortunium illud 
(5) Plateensium deni- 
que urbis expugnatio ob paucitatem captorum ( plerique 


communiter pertinebat , perculit. 


enim multo ante Athenas profugerant) minus calamitosa 
fuit. Porro Melus et Scione insularia oppidula capta de- 
decus potius victoribus quam Graecis universis magnam 


admirationem attulere 
6. At Thebanorum repentina atque inconsiderata defe- 
ctio ejusque adeo brevis ac facilis expugnatio, strages etiam 





ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. I, 11. 18 


ilvvtac, xai ὅτι Θηβαίους τοῦ νεωτερισμοῦ ἐτιμω- 
pisero. (4) Ὁ δὲ τὰ μὲν ἄλλα φιλανθρώπως πρὸς τὴν 
τρσδείαν ἀπεκρίνατο, ἐπιστολὴν δὲ γράψας πρὸς τὸν 
ἥμον ἐξήτει τοὺς ἀμφὶ Δημοσθένην xai Auxoüpyov' 
san Ὑπερείδην δὲ ἐξήτει xol Πολύευκτον καὶ Χάρητα 
ul Καρίδημον καὶ ᾿Εφιάλτην xal Διότιμον καὶ Mot- 
pix (5) τούτους γὰρ αἰτίους εἶναι τῆς τε ἐν Χαι- 
panela ξυμφορᾶς τῇ πόλει γενομένης καὶ τῶν ὕστερον 
li τῇ Φιλίππου τελευτῇ πλημμεληθέντων ἔς τε αὐτὸν 
-y rel ke Hdurrrov: xat Θηβαίοις δὲ τῆς ἀποστάσεως 
ἐαίγαινεν αἰτίους οὐ μεῖον À τοὺς αὐτῶν Θηδαίων 
πωτρίσαντας. (6) Ἄθηναϊοι δὲ τοὺς μὲν ἄνδρας οὐχ 
ἔίθοσαν, πρεσθεύονται δὲ αὖθις παρὰ ᾿Αλέξανδρον, 

'. ἐφεῖναι δεόμενοι τὴν ὀργὴν τοῖς ἐξαιτηθεῖσι' καὶ 'AM- 
uio ἀφῆκε, τυχὸν μὲν αἰδοῖ τῆς πόλεως, τυχὸν δὲ 
' grou τοῦ ἐς τὴν Ἀσίαν στόλου, οὐκ ἐθέλων οὐδὲν 
| ὕπηπτον ἐν τοῖς "Έλλησιν ὑπολείπεσθαι. Χαρίδημον 
μέντα, μόνον τῶν ἐξαιτηθέντων τε xal οὗ δοθέντων, 


γύγειν ἐκέλευσε" xo φεύγει Χαρίδημος ἐς τὴν Ἀσίαν 
3 πρὶ βασιλέα Δαρεῖον. 





ΚΕΦ. IA’. 


Ταῦτα δὲ διαπραξάμενος ἐπανῆλθεν εἰς Maxe- 
imar χαὶ τῷ τε Διὶ τῷ Ὀλυμπίῳ τὴν θυσίαν τὴν ἀπ’ 
Ἀρχελάου ἔτι καθεστῶσαν ἔθυσε xal τὸν ἀγῶνα ἐν 
Alis διέθηκε τὰ Ὀλύμπια: οἵ δὲ καὶ ταῖς Μούσαις 

S λέουσιν ὅτι ἀγῶνα ἐποίησε. (2) Καὶ ἐν τούτῳ ἀγγέλ- 
lem τὸ Ὀρφέως τοῦ Οἰάγρου τοῦ Θραχὸς ἄγαλμα τὸ 
ἐν Πιερίδι ἱδρῶσαι ξυνεχῶς- xal ἆλλοι ἄλλα ἐπεθείαζον 
τῶν μάντεων. Ἀρίστανδρος δὲ, ἀνὴρ Ἑελμισσεύς, 
μάντις, θαῤῥεῖν ἐκέλευσεν ᾿Αλέξανδρον" δηλοῦσθαι γὰρ 

3 ὅτ ποιηταῖς ἐπῶν τε xal μελῶν xal ὅσοι ἀμφὶ ᾠδὴν 
ἔχουσι πολὺς πόνος ἔσται ποιεῖν τε xal ἄδειν Αλέξαν- 
ὄχν καὶ τὰ Αλεξάνδρου ἔργα. 

1. Ἅμα δὲ τῷ ἦρι ἀρχομένῳ ἐξελαύνει ἐφ᾽ Ἓλ- 

λησπόντου, τὰ μὲν κατὰ Μακεδονίαν τε xai τοὺς “Ελ- 
2 λτνας Ἀντιπάτρῳ ἐπιτρέψας, αὐτὸς δὲ ἄγων πεζοὺς μὲν 
οὖν ψιλοῖς τε xal τοξόταις οὐ πολλῷ πλείους τῶν τρισ- 
μυρίων, ἱππέας δὲ ὑπὲρ τοὺς πενταχισχιλίους. Ἦν δὲ 
αὐτῷ ὁ στόλος παρὰ τὴν λίμνην τὴν Κερχινῖτιν ὡς ἐπ᾽ 
Ἀμείπολιν καὶ τοῦ Στρυμόνος ποταμοῦ τὰς ἐχθολάς. 
do (1) Διαθὰς δὲ τὸν Στρυμόνα παρήµειθε τὸ Πάγγαιον 
ὅρος τὴν ὡς ἐπ᾽ Ἄθδηρα xal Μαρώνειαν, πόλεις Ἑλ- 
ληνίδας ἐπὶ θαλάσση ᾠχισμένας. "ἔνθεν δὲ ἐπὶ τὸν 
"Ἕθρον ποταμὸν ἀφικόμενος , διαθαίνει καὶ τὸν “Ebpow 
εὐπετῶς, "Exeiüev δὲ διὰ τῆς {Παιτιχῆς ἐπὶ τὸν Μέλανα 
60 τ-αμὸν ἔρχεται. (5) Διαθὰς δὲ xal τὸν Μέλανα ἐς 
Σηστὸν ἀφικνεῖται ἐν εἴκοσι ταῖς πάσαις ἡμέραις ἀπὸ 
τῆς εἴκοθεν ἐξορμήσεως. ᾿Ελθὼν δὲ ἐς 'Ελαιοῦντα θύει 
Πρωτεσιλάῳ ἐπὶ τῷ τάφῳ τοῦ Πρωτεσιλάου. ὅτι καὶ 
Πρωτεσίλαος πρῶτος ἐδόχει ἐχθῆναι ἐς τὴν Ἀσίαν τῶν 
59 Ἑλλήνων τῶν ἅμα ᾿Αγαμέμνονι ἐς Ἴλιον στρατευσάν- 


pestive significarent : quodque Thebanorum seditionem 
ultus esset. (4) Alexander, quoad cetera humaniler ad eo- 
rum legationem respondens , epistolam ad populum Athe- 
niensem scripsit, qua Demosthenem, Lycurgum, Hyperi- 
dem, Polyeuctum, Charetem, Charidemum, Ephialtem, 
Diotimum et Mcroclem sibi tradi postulabat. (5) Hos enim 
auctores cladis Chzronensis esse statuebat , omniumque 
facinorum quee deinceps sub Philippi obitum adversus se 
pariter et illum tentata fuissent : Thebanos denique non 
minus ab hisce , quam ab iis qni in urbe res novas moliti 
essent , ad defectionem sollicitatos esse. (6) Athenienses eos 
quos poscebat non dederunt, sed alios rursum legatos ad 
eum mittunt , iram adversus eos quos ad supplicium depo- 
scebat ut remittat orantes. Quod quidem fecit , sive reve- 
rentia urbis, sive studio trajiciendi in Asiam , nihil suspe- 
ctum in Grecia relinquere volens. Unum Charidemum ex 
omnibus quos poposcerat etqui dediti non erant exulare 
jussit. Charidemus in Asiam ad Darium regem profugit. 





CAP. XI. 


His rebus gestis in Macedoniam reversus, Jovi Olym- 
pico sacrum fecit jam antea ab Archelao institutum , et 
certamen Olympicum apud gas fieri curavit. Sunt qui et 
Musis ludos fecisse dicant. (2) Per id tempus nuntiatum est 
Orphei, CEagri filii, Thracis, statuam in Pieria continue su- 
dasse. Varia fuit vatum de hoc prodigio sententia : Ari- 
stander vero Telmisseus, vates, Alexandrum bono animo 
esse jubet ; significari enim, poetas epicos et lyricos et quot- 
quot carmina tractent magnopere laboraturos in Alexandro 
ejusque rebus gestis describendis atque decantandis. 

3. Dehinc ineunte vere ad Hellespontum movit , Macedo- 
nie et Græciæ administratione Antipatro commissa. Ipse 
peditum, una cum militibus levis armatur et sagittariis 
non multo plures quam triginta millia, equitum ultra quin- 
que millia secum ducit. Iter ei fuit juxta lacum Cercini- 
tem Amphipolin versus, deinde ad Strymonis fluvii ostia. (4) 
Trajecto Strymone, Pangeum montem preeteriit via, quae 
Abderam et Maroneam , Graecas urbes ad mare sitas , ducit. 
Inde ad Hebrum flumen profectus : quo haud difficulter 
transmisso, per Pzeticam regionem ad Melana fluvium venit : 
(5) eoque etiam trajecto, vigesimo postquam domo discesserat 
die Sestum attigit. Inde Elzeunta profectus, Protesilao super 
ipsius tumulum sacrificat : quod Protesilaus creditur Graeco- 
rum, qui cum Agamemnone adversus Ilium militarunt,primus 














18 APPIANOY ANABAS. A, . 


ὑπερδεξίου τῆς ὄχθης, ἄλλως τε xal τὸ κράτιστον ths 
Περσικῆς ἵππου ταύτη ἐπετέτακτο, of τε Μέμνονος 
παῖδες καὶ αὐτὸς ὁ Μέμνων μετὰ τούτων ἐκινδύνευε. 
(3) Καὶ of μὲν πρῶτοι τῶν Μακεδόνων ξυμμίξαντες τοῖς 
5 Πέρσαις κατεκόπησαν πρὸς αὐτῶν, ἄνδρες ἀγαθοὶ γε- 
νόμενοι, ὅσοι γε μὴ πρὸς ᾿Αλέξανδρον πελάζοντα dré- 
xAwav αὐτῶν. Ἀλέξανδρος γὰρ ἤδη πλησίον ἦν, ἅμα 
ol ἄγων τὸ χέρας τὸ δεξιόν, καὶ ἐαθάλλει ἐς τοὺς Πέρ- 
σας πρῶτος ἵνα τὸ πᾶν στῖφος τῆς ἵππου καὶ αὐτοὶ οἱ 
10 ἡγεμόνες τῶν Περσῶν τεταγμένοι ἦσαν" xai περὶ αὐτὸν 
ξυνειστήχει μάχη καρτερά" (4) καὶ ἐν τούτῳ ἄλλαι 
ἐπ᾽ ἄλλαις τῶν τάξεων τοῖς Μακεδόσι διέθαινον οὐ ya- 
λεπῶς ἤδη. Καὶ ἦν μὲν ἀπὸ τῶν ἵππων ἡ μάχη, 
πεζομαχία δὲ μᾶλλόν τι ἐῴκει, Ἐυνεχόμενοι γὰρ ἵπποι 
15 τε ἵπποις xat ἄνδρες ἀνδράσιν ἠγωνίζοντο, οἱ μὲν 
ἐξῶσαι εἰς ἅπαν ἀπὸ τῆς ὄχθης xal ἐς τὸ πεδίον Bid- 
σασθαι τοὺς Πέρσας, οἱ Μαχεδόνες, (5) οἱ δὲ εἶρξαί τε 
αὐτῶν τὴν ἔχθασιν, of Πέρσαι, καὶ ἐς τὸν ποταμὸν 
αὖθις ἀπώσασθαι. Καὶ éx τούτου ἐπλεονέκτουν ἤδη of 
20 σὺν ᾿Αλεξάνδρῳ τῇ τε ἄλλη ῥώμη xat ἐμπειρία καὶ ὅτι 
ξυστοῖς κρανεῖνοις πρὸς παλτὰ ἐμάχοντο. 

6. Ἔνθα δὴ καὶ Ἀλεξάνδρῳ ξυντρίθεται τὸ δόρυ ἐν 
τῇ μάχη" 6 δὲ Ἄρετιν ἦτει δόρυ ἕτερον, ἀναθολέα τῶν 
βασιλικῶν" τῷ δὲ xal αὐτῷ πονουμένῳ συντετριυμένον 

35 τὸ δόρυ ἦν, ὁ δὲ τῷ ἡμίσει χεχλασμένου τοῦ δόρατος 
οὐκ ἀφανῶς ἐμάχετο, xal τοῦτο δείξας Ἀλεξάνδρῳ 
ἄλλον αἰτεῖν ἐκέλευε" Δημάρατος δέ, ἀνὴρ Κορίν- 
θιος, τῶν ἀμφ᾽ αὐτὸν ἑταίρων, δίδωσιν αὐτῷ τὸ αὑτοῦ 
δόρυ.- (7) Καὶ ὃς ἀναλαθὼν xat ἰδὼν Μιθριδάτην τὸν 

30 Δαρείου γαμθρὸν πολὺ πρὸ τῶν ἄλλων προϊππεύοντα 
xai ἐπάγοντα ἅμα ot ὥσπερ ἔμθολον τῶν ἱππέων, ἐξε- 
λαύνει xal αὐτὸς πρὸ τῶν ἄλλων - καὶ παίσας ἐς τὸ 
πρόσωπον τῷ δόρατι καταθάλλει τὸν Μιθριδάτην. ᾿Εν 
δὲ τούτῳ “Ῥοισάχης μὲν ἐπελαύνει τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ 

35 καὶ παίει Ἀλεξάνδρου τὴν χεφαλὴν τῇ χοπίδι' xat τοῦ 
μὲν κράνους τι ἀπέθραυσε, τὴν πληγὴν δὲ ἔσχε τὸ 
χράνος. (8) Καὶ καταθάλλει xal τοῦτον Ἀλέξανδρος 
παίσας τῷ ξυστῷ διὰ τοῦ θώρακος ἐς τὸ στέρνον. Σπι- 
θριδάτης δὲ ἀνετέτατο μὲν ἤδη ἐπ᾽ ᾿Αλέξανδρον ὄπισθεν 

40 τὴν κοπίδα, ὑποφθάσας δὲ αὐτὸν Κλεῖτος ὁ Δρωπίδου 
παίει κατὰ τοῦ ὤμου καὶ ἀποχόπτει τὸν ὦμον τοῦ Σπι- 
θριδάτου ξὺν τῇ κοπίδι’ καὶ ἐν τούτῳ ἐπεχθαίνοντες 
ἀεὶ τῶν ἱππέων ὅσοις προὐχώρει χατὰ τὸν ποταμὸν 


προσεγίγνοντο τοῖς up’ Ἀλέξανδρον. 





ΚΕΦ. IG. 


45 Καὶ οἱ Ἱέρσαι παιόμενοί τε πανταχόθεν ἤδη ἐς τὰ 
πρόσωπα αὐτοί τε καὶ ol ἵπποι τοῖς ξυστοῖς χαὶ πρὸς 
τῶν ἱππέων ἐξωθούμενοι, πολλὰ δὲ χαὶ πρὸς τῶν ψιλῶν 
ἀναμεμιγμένων τοῖς ἱππεῦσι βλαπτόμενοι, ἐγκλί- 
νουσι ταύτη πρῶτον À ᾿Αλέξανδρος προεκινδύνευεν. (2) 

vo Ὡς δὲ τὸ μέσον ἐνεδεδώχει αὐτοῖς, παρεῤῥήγνυτο δὴ 


micabant, quam praeterea lectissimo equitatu cinxeraat. 
lbi Memnonis filii cumque iis Memnon ipse dimicabant, (3) 
Et primi quique Macedonum cum Persis confligentes stre- 
nueque officium suuin facientes czesi sunt , praeter cos qui 
se ad Alexandrum appropinquantem receperunt. Jam enim 
appropinquabat dextrum cornu ducens, qui quidem ubi 
maxime confertos equites Persarumque duces videt, pri 
mus impetum facit. Acerrimum ibi circa regem prelium 
(4) Interim alii post alios Macedonum ordines 
facile jam flumen transeunt. Ac tametsi ex equis pugnaretur, 
pedestre potius praelium videbatur. Ita equi equis, viri 
viris conserti confligebant , illi quidem penitus a ripa detru- 
dere nitentes Persas et in campum repellere Macedones, 
Perse contra Macedonas exitu prohibere, rursumque ad 
flumen protrudere. (5) Ceterum superiores jam erant qui 
Alexandrum stipabant. Non solum robore ct usu ac peritia 
rei bellice , sed eo etiam quod jaculis corneis adversus 
tragulas pugnabant. 

6. Hic Alexandro hasta . conflictu rumpitur, qui ab 
Arete regiorum equorum stratore aliam petit; cui etiam ipsi 
strenue rem gerenti sua rupta erat, et reliquo haste frag- 
mento non male pugnabat : idque Alexandro ostendens, 
ab alio hastam petere jubet. Tum Demaratus Corinthius, 
unus amicorum qui circa eum erant, suam Alexandro ha- 
stam porrigit. (7) Qua arrept: , Mithridatem, Darii gene- 
rum, longe ante alios equo provectum et secum equitum 
quasi cuneum adducentem conspicatus, ipse etiam alios 
antevertens equo in eum fertur, atque ora trajectum pro- 
sternit. Ibi Roesaces in Alexandrum invectus, gladio caput 
ejus ferit, a galea aliquid abrupit, plagamque galea excepit. 
(8 Hunc etiam Alexander sternit, hasta per thoracem ia 
pectus icta, Jamque Spithridates in Alexandrum alte a 
tergo gladium sustulerat, quum prior Clitus Dropidis filius 
gladio ejus in humerum adacto, brachium Spithridatis cum 
ipso gladio dejecit. Interea dum hsc geruntur, equites, 
quotquot potuere, flumen transeuntes exercitui sese com- 
junxerant. 


excitatur. 


— eo 


CAP. XVI. 


At Perse, quum οἱ ipsi et equi undequaque hastis pete- 
rentur et ab equitatu premerentur, multum etiam ab ex- 
peditis, qui equitibus intermisti erant, damni acciperent, 
primum ea parte in fugam vertuntur qua Alexander inter 
primos dimicabat. Simul ac vero medium agmen cedere 
ccepit, equitatu in utroque cornu dissipato, ingens fuga 








20 


λάττεσθαι ἐπὶ τὰ αὑτῶν ἑχάστους ἐχέλευε᾽ (2) Zedel- 

τας δὲ ἆφτχε τῆς αἰτίας, ὅτι πρὸς βίαν ἔγνω συστρα- 

τεῦσαι τοῖς θαρθάροις᾽ Δασχύλιον δὲ παραληψόμενον 

Παρμενίωνα ἐκπέμπει καὶ παραλαμθάνει Λασχύλιον 
b Παρμενίων ἐχλιπόντων τῶν φρουρῶν. 

3. Αὐτὸς δὲ ἐπὶ Σάρδεων προὐχώρει" καὶ ἀπέχον- 
τος αὐτοῦ ὅσον ἑθδομήκοντα σταδίους Σάρδεων, Fxov 
παρ᾽ αὐτὸν Mifüptvrz τε ὃ φρούραρχος τῆς ἀχρσπόλεως 
τῆς ἐν Σάρδεσι καὶ Σαρδιανῶν οἱ δυνατώτατοι, ἐνδι- 

lu δόντες of μὲν τὴν πόλιν, 6 δὲ Μιθρίνης τὴν ἄκραν καὶ 
τὰ χρήματα. (4) ᾿Αλέξανδρος δὲ αὐτὸς μὲν κατεστρα- 
τοπέδευσεν ἐπὶ τῷ Ἕρμῳ ποταμῷ ἀπέχει δὲ ὁ "Ep- 
μος ἀπὸ Σάρδεων σταδίους ὅσον εἴχοσιν - “A αύνταν δὲ 
τὸν ᾿Ανδρομένους τὴν ἄκραν παραληψόμενον ἐκπέμπει 

ιν ἐς Σάρδεις" καὶ Μιθρίνην μὲν ἐν τιμῇ ἅμα of ἦγε, 
Σαρδιανοὺς δὲ χαὶ τοὺς ἄλλους Αυδοὺς τοῖς νόμοις τε 
τοῖς πάλαι Λυδῶν χρῆσθαι ἔδωκε καὶ ἐλευθέρους εἶναι 
áprxev. (6) ᾽Ανπλθε δὲ καὶ αὐτὸς εἰς τὴν ἄχραν, ἵνα 
τὸ φρούριον Xv τῶν Περσῶν" xat ἔδοξεν αὐτῷ ὀχυρὸν 

2 τὸ χωρίον: ὑπερύψηλόν τε γὰρ ἦν καὶ ἀπότομον πάντη 
καὶ τριπλῷ τείχει πεφραγμένον" αὐτὸς δὲ ἐπὶ τῇ ἄκρα 
ναόν τε οἰχοδομῆσαι Διὸς Ὀλυμπίου ἐπενόει xal Bw- 
μὸν ἱδρύσασθαι. (6) Σχοποῦντι δὲ αὐτῷ τῆς ἄχρας 
ὅπερ ἐπιτηδειότατον χωρίον, pa ἔτους ἐξαίονης χειμὼν 

25 ἐπιγίγνεται xat βρονταὶ σχληραί, xat ὕδωρ ἐξ οὐρανοῦ 
πίπτει οὗ τὰ τῶν Λυδῶν βασίλεια ᾿Αλεξάνδρῳ δὲ ἔδο- 
ξεν ἐκ θεοῦ σημανθῆναι ἵνα χρὴ οἰκοδομεῖσθαι τῷ Διὶ 
τὸν νεών, xal οὕτως ἐκέλευσε. (7) Κατέλιπε δὲ τῆς 
μὲν ἄκρας τῆς Σάρδεων ἐπιμελητὴν Παυσανίαν τῶν 

30 ἑταίρων τῶν δὲ φόρων της συντάξεως τε καὶ ἀποφο- 
ρᾶς Νικίαν. Ἄσανδρον δὲ τὸν Φιλώτα Λυδίας xat τῆς 
ἄλλης τῆς Σπιθριδάτου ἀργῆς, δοὺς αὐτῷ ἱππέας τε 
καὶ ψιλοὺς ὅσοι ἱχανοὶ πρὸς τὰ παρόντα ¿doxouv. (8) 
Κάλαν δὲ καὶ ᾿Αλέξανδρον τὸν Ἀερόπου ἐπὶ τὴν yo- 

36 pay τὴν Μέμνονος ἐκπέμπει, ἄγοντας τούς τε Teho- 
ποννησίους xat τῶν ἄλλων ξυαμάχων τοὺς πολλοὺς 
πλὴν Ἀργείων : οὗτοι δὲ ἐν Σάρδεσι κατελείφθησαν 
τὴν ἄχραν φυλάττειν. 

9. Ἐν τούτῳ δὲ ὡς τὰ ὑπὲρ τῆς ἱππομαγίας ἐξηγ- 

40 γέλθη, οἵ τε τὴν "Ἔφεσον φρουροῦντες μισθοφόροι 
ᾧχοντο φεύγοντες, δύο τριήρεις τῶν Ἐφεσίων λαθόντες, 
καὶ ξὺν αὐτοῖς Αμύντας ὃ Ἀντιόγου, ὃς ἔφυγεν èx Maxe- 
δονίας ᾿Αλέξανδρον, παθὼν μὲν οὐδὲν πρὸς Αλεξάνδρου, 
δυσνοίᾳ δὲ τῇ πρὸς ᾿Αλέξανδρον xal αὐτὸς ἀπαξιώ- 

4s σας τι παθεῖν παρ᾽ αὐτοῦ ἄχαρι. (10) Τετάρτη δὲ 
ἡμέρα ἐς "Ἔφεσον ἀφικόμενος τούς τε φυγάδας ὅσοι δι’ 
αὐτὸν ἐξέπεσον τῆς πόλεως κατήγαγε, καὶ τὴν ὀλιγαρ- 
γίαν καταλύσας δημοκρατίαν κατέστησε" τοὺς δὲ φό- 
ρους ὅσους τοῖς βαρθάροις ἀπέφερον τῇ Ἀρτέμιδι ξυν- 
su τελεῖν ἐχέλευσεν. (11) “O δὲ δῆμος 6 τῶν Ἐφεσίων, ὡς 
ἀφτρέθη αὐτοῖς ó ἀπὸ τῶν ὀλίγων φόθος τούς τε Mé- 
µνονα ἐπαγαγομένους xai τοὺς τὸ ἱερὸν συλήσαντας τῆς 
Ἀρτέμιδος xal τοὺς τὴν εἰκόνα τοῦ Φιλίππου τὴν ἐν 
τῷ ἱερῷ χαταθαλόντας καὶ τὸν τάφον ἐκ τῆς ἀγορᾶς 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. A, g. 


Zelitis quoque culpam remisit , quod coactos illos cum iar- 
baris militasse sciebat. Parmenionem ad recipiendum De- 
scylium mittit : idque recepit praesidio destitutum. 

3. Ipse Sardes versus movit : quumque ab oppido se- 
pluaginta ferme stadiis abesset , obvium babuit Mithrineg , 
preesidii quod in arce erat preefectum , primoribus Sardis- 
norum comitatum : atque hi quidem oppidum, Mithrines 
arcem et pecuniam dedunt. (4) Alexander ad Hernmm fa- 
men castra locat. Distat id a Sardibus stadiis viginti. Amys- 
tam Andromenis filium Sardes mittit , qui arcem recipial : 
ac Mithrinem honorifice secum ducit. Sardianis autem reli- 
quisque Lydis ut antiquis Lydorum legibus utantur permit- 
tit, liberosque esse sivit. (5) Ipse in arcem Comsceadit , 
ubi Persarum presidium erat. Visusque ipsi est locas 
bene munitus. Erat enim arx excelso admodum loco sila 
omnique ex parte praerupta et triplici muro cincta. Ipse 
in arce templum Jovi Olympio exstruere aramque ponere 
in animo habebat. (6) Consideranti vero illi quisnam arcis 
locus maxime eam ad rem commodus esset , aestivo amni 
tempore confestim tempestas ingentiaque tonitrua excitas- 
tur, et vehemens imber e cælo ruit in eam partem ubi 
Lydorum regia fuerat. Alexandro itaque visum est a deo 
significari, quo loco templum Jovi exstruendum esset : at- 
que ita fieri imperat. (7) Arcis curam Pausaniæ uni ex 
amicis committit , tributorum descriptionem et collationem 
Niciæ. Asandrum autem Philotæ filium Lydis ac reliquas 
Spithridatis provincize praeficit : equitesque et expeditos, 
qui ad præsentem rerum statum sufficere videbantur, el 
adjungit. (8) Calan autem et Alexandrum Aeropi filinme 
in Memnonis provinciam mittit, qui Peloponnesios ac re- 
liquorum sociorum plerosque ducebant, exceptis Argivis. 
Hi enim Sardibus præsidio arcis relicti erant. 

9. Interea, dispersa passim equestris illius praelii fama, 
mercenarii , qui apud Ephesum in praesidio erant , duabas 
Ephesiorum triremibus captis, profugerunt : unaque cum 
iis Amyntas Antiochi filius, qui ex Macedonia ab Alexandro 
se subduxerat, non quod ullam injuriam ab Alexandro at- 
cepisset , sed odio quodam illius concepto, veritus ne quo 
ab Alexandro incommodo afficeretur. (10) Rex quum 
quarto die Ephesum pervenisset, exules quotquot propter 
ipsum civitate ejecti fuerant reducit, et abolito paucorum 
dominatu, popularem statum constituit. Tributa qua 
barbaris detulerant, Diane pendi jussit. (11) Ephesiorum 
populus , sublato metu ex paucorum dominatione , eos qui 
Memnonem in urbem advocarant , quique templum Dianae 
spoliaverant et Philippi statuam in eadem aede subverte- 





22 APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. A, ιθ. 


ληνας ἐλπίζων χαί τι xat θεῖον ἀνέπειθεν αὐτόν, ὅτι 
ἀετὸς ὤφθη καθήμενος ἐπὶ τοῦ αἰγιαλοῦ χατὰ πρύμναν 
τῶν Ἀλεξάνδρου νεῶν. Καὶ γὰρ δὴ νικήσαντας μὲν µε- 
γάλα ὠφεληθήσεσθαι ἐς τὰ ὅλα, νικηθεῖσι δὲ οὐ παρὰ 
b μέγα ἔσεσθαι τὸ πταῖσμα" xat ὣς γὰρ θαλαττοκρατεῖν 
τοὺς Πέρσας. Καὶ αὐτὸς δὲ ἔφη ἐπιθῆναι ἐθέλειν τῶν 
νεῶν χαὶ τοῦ κινδύνου μετέχειν. (7) Ἀλέξανδρος δὲ τῇ 
τε γνώμη ἁμαρτάνειν ἔφη Παρμενίωνα χαὶ τοῦ σημείου 
τῇ οὐ κατὰ τὸ εἰκὸς ξυμθλήσει: ὀλίγαις τε γὰρ ναυσὶ 
10 πρὸς πολλῷ πλείους ξὺν οὐδενὶ λογισμῷ ναυμαχήσειν 
xal οὐ μεμελετηχότι τῷ σφῶν ναυτικῷ πρὸς ἠσχηυένον 
τὸ τῶν Κυπρίων τε xal ΦΡοινίχων: (s) τήν τε ἐμπει- 
ρίαν τῶν Μακεδόνων xal τὴν τόλμαν ἐν ἀθεθαίῳ χω- 
piw οὐχ ἐθέλειν παραδοῦναι τοῖς βαρθάροις" καὶ ἧττη- 
15 θεῖσι τῇ ναυμαχία οὐ μικρὰν τὴν βλάθην ἔσεσθαι ἐς 
τοῦ πολέμου τὴν πρώτην δόξαν, τά τε ἄλλα xal τοὺς 
“Ἕλληνας νεωτεριεῖν πρὸς τοῦ ναυτιχοῦ πταίσματος τὴν 
ἐξαγγελίαν ἐπαρθέντας. (0) Ταῦτα μὲν τῷ λογισμῷ 
ξυντιθεὶς οὐχ ἐν καιρῷ ἀπέφαινε ναυμαχεῖν" τὸ θεῖον δὲ 
αὐ αὐτὸς ἄλλη ἐξηγεῖσθαι: εἶναι μὲν γὰρ πρὸς αὑτοῦ τὸν 
ἀετόν, ἀλλ᾽ ὅτι ἐπὶ γῆς καθήμενος ἐφαίνετο. δοχεῖν οἱ 
μᾶλλόν τι σημαίνειν ὅτι ἐκ γῆς κρατήσει τοῦ Περσῶν 
ναυτικοῦ. 





ΚΕΦ. 1Θ΄. 


Καὶ ἐν τούτῳ Γλαύκιππος, ἀνὴρ τῶν δοχίμων ἐν 
Μιλήτῳ, ἐκπεμφθεὶς παρὰ ᾿Αλέξανδρον παρὰ τοῦ ôr- 
µου τε καὶ τῶν ξένων τῶν μισθοφόρων, οἷς μᾶλλόν τι 
ἐπετέτραπτο ἡ πόλις, τά τε τείχη ἔφη ἐθέλειν τοὺς 
Μιλησίους καὶ τοὺς λιμένας παρέχειν κοινοὺς Ἀλεξάν- 
δρῳ καὶ Πέρσαις: χαὶ τὴν πολιορχίαν ἐπὶ τούτοις λύειν 
ἠξίου. (5) Ἀλέξανδρος δὲ Γλαυχίππῳ μὲν προστάσσει 
ἀπαλλάττεσθαι χατὰ τάχος ἐς τὴν πόλιν καὶ Μιλησίοις 
ἐπαγγέλλειν παρασκευάζεσθαι ὡς μαχουμένους ἕωθεν. 
Αὐτὸς δ᾽ ἐπιστήσας τῷ τείχει υηχανάς, xal τὰ μὲν xa- 
ταθαλὼν δι᾽ ὀλίγου τῶν τειχῶν, τὰ δὲ χατασείσας ἐπὶ 
πολὺ προσῆγε τὴν στρατιὰν ὡς ἐπιθησομένους À xa- 
τερήριπτο ἢ ἐσεσάλευτο τὸ τεῖχος. ἐφομαρτούντων xat 
µόνον οὐ θεωμένων τῶν Περσῶν ἀπὸ τῆς Μυκάλης πο- 
λιορχουμένους τοὺς φίλους σφῶν xal ξυμμάχους. 

3. Ἐν τούτῳ δὲ xal οἱ ἀμφὶ Νικάνορα ἀπὸ τῆς Ad- 
an δης τὴν ὁρμὴν τῶν ξὺν ᾿Αλεξάνδρῳ κατιδόντες ἐς τὸν Àt- 


» 
ο 


3 


c 


e 
ον 


ένα ἐπέπλεον τῶν Μιλησίων, παρὰ γῆν τὴν εἰρεσίαν, 


ποιούμενοι, καὶ χατὰ τὸ στόμα τοῦ λιμένος ἧπερ τὸ 
στενώτατον ἦν ἀντιπρώρους βύζην τὰς τριήρεις ὁρμί- 
σαντες ἀποχεχλείχεσαν τῷ μὲν Περσικῷ ναυτικῷ τὸν 
45 λιμένα, τοῖς Μιλησίοις δὲ τὴν ἐκ τῶν Περσῶν ὠτέλειαν. 
(4) Ἔνθα of Μιλήσιοί τε καὶ of μισθοφόροι, πανταγόθεν 
ἤδη προσχειµένων σφίσι τῶν Μακεδόνων, of μὲν αὐτῶν 
ῥιπτοῦντες σφᾶς ἐν τῇ θαλάσση ἐπὶ τῶν ἀσπίδων ὑπτίων 
ἐς νησῖδά τινα ἀνώνυμον, τῇ πόλει ἐπικειμένην, LEYT,- 
vo χοντο, οἱ δὲ ἐς χελήτια ἐμθαίνοντες xal ἐπειγόμενοι 


fore spem faciens, tum augurio etiam persuasus, quo 
aquila a puppi classis Alexandri in littore subeistens vis 
esset : quodque, si vincerent, magnum inde ad 
belli adjumentum, si vincerentur, non magnum detri 
mentum percepturus videretur. Namque, ut mazime 
prelio abstineretur, maris imperium penes Persas esse 
se libenter naves conscensurum , et periculi partem sat 
iturum. (7) Alexander vero Parmenionem opinione st 
falli respondit , neque recte augurium interpretari; para 
enim prudenter facturum se, si cum tam paucis navibt 
adversus multo plures pugnet : cumque parum exercitat 
in re navali milite adversus exercitatissimos Cyprios 1 
Phoenices eat. (8) Neque velle se ut barbari Macedonui 
peritiam atque virtutem loco instabili experiantur : et, : 
navali preelio succumbant, non exiguum damnum ind 
secuturum ad primam de bello opinionem.  Pretere 
Græcos navalis cladis nuntio excitatos novas res molitu 
ros. (9) Quibus rebus cum animo suo perpensis , navalet 
pugnam parum eo tempore consultam fore judicavit. A! 
gurium vero se aliter exponere : atque aquilam quidem ad: 
pertinere , at quod humi subsidisset , id potius sibi porten 
videri , se ex terra Persarum classem victurum. 





CAP, XIX. 


Inter hc Glaucippus, unus ex Milesiorum primoril 
ad Alexandrum a populo et mercenariis, quibus pot 
mum urbs commissa erat, missus, exponit velle Mike 
muros ac portus Alexandro et Persis communes praet» 
utque obsidio ea conditione solvatur petit. (2) Alexas 
Glaucippo, ut confestim se in urbem recipiat , jubet, ® 
siisque renuntiet uti se in proximam lucem ad pugnans 
rent. Ipse, machinis ad menia admotis, et muro b 
tempore partim dejecto, partim multum labefactato, e: 
citum propius adduxit, ut qua aut demolitus aut lab 
ctatus murus erat, irrumperet, Persis pracsentibus ac tan! 
non ex Mycale amicos suos ac socios obsessos spectantil 


3. Interea Nicanor ex Lade insula Alexandri motum 
spiciens , juxta littus remigans in Milesiorum portum n 
gat, atque in ipsis portus faucibus, ubi quam minin 
spatii erat, confertos triremium ordines proris (Persa 
classi sunt obversis collocans, Persicze classi portus adi 
Milesiis Persarum subsidium precludit. (4) Tum Miles 
mercenarii, irruentibus jam in eos undequaque Mac. 
nibus, alii sese in mare projicientes, scutis supinis inc 
hentes in parvam quandam insulam urbi proximam (no 
insula obscurum est) trajecerunt : alii inscensis lei 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. I, 19. | 23 


ἱποςθάσαι τὰς τριήρεις τῶν Μαχεδόνων ἐγχατελήφθη- 
σεν ἐν τῷ στόματι τοῦ λιμένος πρὸς τῶν τριηρῶν- οἱ δὲ 
πολλοὶ ἐν αὐτῆ τῇ πόλει ἀπώλλυντο. 

s. Ἀλέξανδρος δέ, ἐχομένης ἤδη τῆς πόλεως, ἐπὶ 

s 10 ἐς τὴν νῆσον χαταπεφευγότας ἐπέπλει αὐτός, xAl- 
paxas φέρειν ἐπὶ τὰς πρῴρας τῶν τριηρῶν χελεύσας, 
ὡς κατὰ τὰ ἀπότομα τῆς νήσου , καθάπερ πρὸς τεῖχος, 
de τῶν νεῶν τὴν ἀπόθασιν ποιησόμενος. (6) Ὡς δὲ δια- 
χοδυνεύειν ἐθέλοντας τοὺς ἐν τῇ νήσῳ ἑώρα, οἶκτος 

wlaubaver αὐτὸν τῶν ἀνδρῶν, ὅτι γενναῖοί τε xal πιστοὶ 
tity ἐφαίνοντο, καὶ σπένδεται πρὸς αὐτοὺς ἐπὶ τῷδε 
ὡς αὐτῷ ξυστρατεύειν' ἦσαν δὲ οὗτοι μισθοφόροι Ελ» 
1ης ἐς τριακοσίους" αὐτοὺς δὲ Μιλησίους, ὅσοι μὴ ἐν 
τῇ χαταλήψει τῆς πόλεως ἔπεσον, ἀφῆκε xal ἐλευθέρους 

B εἶναι ἔδωκεν. 

7. Οἱ δὲ βάρθαροι ἀπὸ τῆς Μυχάλης ὁρμώμενοι ταῖς 
μὲν ἡμέραις ἐπέπλεον τῷ Ἑλληνικῷ ναυτιχῷ y προχα- 
λέφασθαι ἐς ναυμαχίαν ἐλπίζοντες, τὰς δὲ νύχτας πρὸς 
τῇ Μυκάλη οὐκ ἐν καλῷ ὠρμίζοντο, ὅτι ὑδρεύεσθαι ἀπὸ 

% τῷ Μαιάνδρου ποταμοῦ τῶν ἐκθολῶν διὰ μακροῦ ἠναγ- 
κάζντο. (a) ᾿Αλέξανδρος δὲ ταῖς μὲν ναυσὶ τὸν λιμένα 
ἐφύλαττε τῶν Μιλησίων, ὡς μὴ βιάσαιντο οἱ βάρθαροι 
τὸν ἔσπλουν. ᾿Εκπέμπει δ᾽ ἐς τὴν Μυχάλην Φιλώταν, 
ἄγοντα τούς τε ἱππέας καὶ τῶν πεζῶν τάξεις τρεῖς, πα- 

5 parrillas εἴργειν τῆς ἀποθάσεως τοὺς ἀπὸ τῶν νεῶν. 
OR à, ὕδατός τε σπάνει xo) τῶν ἄλλων ἐπιτηδείων οὐ- 
δὲν Do ὅτι μὴ πολιορκούμενοι ἐν ταῖς ναυσίν, ἐς Ed- 
μον ἐπέπλευσαν' ἐκεῖθεν δὲ ἐπισιτισάμενοι αὖθις ἐπέ-- 
Am τῇ Μιλήτῳ. (9) Kal τὰς μὲν πολλὰς τῶν νεῶν 
?t 3 τοῦ λιμένος ἐν μετεώρῳ παρέταξαν, el πη ἐκκαλέ- 
«τειντο ἐς τὸ πέλαγος τοὺς Μακεδόνας πέντε δὲ aù- 
Tay εἰσέπλευσαν εἰς τὸν μεταξὺ τῆς τε Λάδης νήσου 
Xr τοῦ στρατοπέδου λιμένα, ἐλπίσαντες χενὰς xata- 
Ax dectat τὰς ᾿Αλεξάνδρου ναῦς, ὅτι τοὺς ναύτας dno- 
' “κεὀάννυσθαι τὸ πολὺ ἀπὸ τῶν νεῶν τοὺς μὲν ἐπὶ 

Φρυγανισμῷ , τοὺς δὲ ἐπὶ ξυγκομιδῇ τῶν ἐπιτηδείων, 

τοὺς δὲ xal ἐς προνομὰς ταττομένους, πεπυσμένοι 
¡Sav, 
δὲ τῶν παρόντων ξυμπληρώσας ᾿Αλέξανδρος δέκα ναῦς, 
Ὁ ὡς προσπλεούσας τὰς πέντε τῶν [Περσῶν κατεῖδε, πέμ.- 
zu ἐπ᾿ αὐτὰς xarà σπουδήν, ἐμθάλλειν ἀντιπρῴρους 
Ἀλεύσας. Οἱ δὲ ἐν ταῖς πέντε ναυσὶ τῶν Περσῶν, ὡς 
tap’ ἐλπίδα ἀναγομένους τοὺς Μακεδόνας ἐπὶ σφᾶς 
y, ὑποστρέψαντες ἐκ πολλοῦ ἔφευγον πρὸς τὸ ἄλλο 

ϐ νττικόν, (11) Καὶ ἢ μὲν Ἰασσέων ναῦς ἁλίσκεται aù- 
TA, ἀνδράσιν ἐν τῇ φυγῆ, οὐ ταχυναυτοῦσα, αἱ δὲ 

tissages ἔφθασαν καταφυγεῖν εἰς τὰς οἰχείας τριήρεις. 
Οὕτω μὲν δὴ ἀπέπλευσαν ἄπρακτοι ἐκ Μιλήτου οἱ Πέρ- 
δαι. 


(10) Ἀλλὰ μέρος μέν τι ἀπῆν τῶν ναυτῶν, ἐχ΄ 


quum Macedonum triremes effugere conarentur, ad fauces 


portus capti fuerunt : plerique autem in ipsa urbe inter- 
fecti. » 


5. Alexander, urbe jam potitus, eos qui in insulam pro- 
fugerant classe petit, scalis in proras triremium portari 
jussis, utpote in abrupta insulte veluti in murum ex navibus 
conscensurus. (6) Ut vero eos qui in insula erant extrema 
tentare velle vidit, commiseratione illorum hominum ca- 
ptus est, quod et generosi et fidi esse videbantur. Ea itaque 
conditione cum iis pactus est, ut secum militarent. Erant 
autem ii mercenarii Graeci circa trecentos. Milesiis, quot- 
quot in expugnatione urbis casi non fuerant, vitam et liber- 
tatem dedit. 

7. At barbari a Mycale moventes interdiu quidem in Gree- 
canica classis conspectum adnavigabant, sperantes illos 
ad navalem pugnam provocari posse : noctu ad stationem 
suam , parum commodam, sese recipiebant, quum a Maan- 
dri fluminis ostiis, procul inde, aquari eos oporteret. (8) 
Alexander, Mileti portu navibus insesso , ne barbari vi facta 
in eum irrumpere possent, Philotam ad Mycalem mittit 
cum equitatu et peditum tribus agminibus, ut barbaros de- 
scensione in terram prohibeat jubens. Barbari, aque ce- 
terarumque rerum necessariarum inopia, tantum non in 
navibus obsessi, in Samum navigarunt : sumptoque inde 
commeatu, Miletum redeunt, (9) plurimasque naves anto 
portum in alto constituunt, ut Macedonas in sequor-provo- 
cent : quinque autem earum in portum quendam qui inter 
Laden insulam et exercitum medius erat , sese injecerunt, 
ea spe ut vacuas Alexandri naves caperent : quum nautas 
procul a navibus dispersos esse scirent, alios lignatum, alios 
ad importanda necessaria , alios praedatum egressos. (10) 
Et pars quidem navalium sociorum aberat : Alexander, ex 
iis qui praesto erant, decem naves instruens, ut quinque 
Persarum naves adnavigantes vidit, confestim obviam iis 
mittit, utque adversis proris in eas ferantur jubet. Pers: 
Macedones preter omnem exspectationem in se ferri con- 
spicati , e longinquo conversi ad reliquam classem confu- 
giunt. (11) Ac Iassensium quidem navis remigio tardior in 
fuga capta est : reliquae quatuor fuga elapse ad suas tri- 
remes pervenerunt. Atque ita quidem Persa re infecta 
Mileto cum classe discesserunt. 


— 90 A —— 


24 | APPIANOY ANABAZ. A, x. 


KE®. K. 


e Αλέξανδρος δὲ καταλῦσαι ἔγνω τὸ ναυτιχὸν yon- 
᾿ μάτων τε ἐν τῷ τότε ἀπορίᾳ καὶ ἅμα οὐχ ἀξιόμα- 
sov δρῶν τὸ αὑτοῦ ναυτικὸν τῷ Περσικῷ, οὔχουν οὐδ᾽ 
ἐθέλων μέρει τινὶ τῆς στρατιᾶς κινδυνεύειν. Ἄλλως τε 
5 ἐπενόει, χατέχων ἤδη τῷ πεζῷ τὴν Ἀσίαν, ὅτι οὔτε 
ναυτικοῦ ἔτι δέοιτο, τάς τε παραλίους πόλεις λαθὼν 
καταλύσει τὸ Περσῶν ναυτικόν, οὔτε ὁπόθεν τὰς ὑπη- 
ρεσίας συμπληρώσουσιν οὔτε ὅπη τῆς Ἀσίας προσέξου- 
σιν ἔχοντας. Καὶ τὸν ἀετὸν ταύτη συνέθαλλεν ὅτι ἐσή- 
10 µηνεν αὐτῷ ἐκ τῆς γῆς κρατήσειν τῶν νεῶν. 

2. Tatra δὲ διαπραξάμενος ἐπὶ Καρίας ἐστέλλετο, 
ὅτι ἐν Ἁλικαρνασσῷ συνεστηχέναι où φαύλην δύναμιν 
τῶν τε βαρθάρων χαὶ ξένων ἐξηγγέλλετο. "Ὅσαι δὲ ἐν 
μέσῳ πόλεις Μιλήτου τε xal Ἁλικαρνασσοῦ, ταύτας 
ἐξ ἐφόδου λαθὼν χαταστρατοπεδεύει πρὸς Αλιχαρνασ- 
σῷ, ἀπέχων τῆς πόλεως ἐς πέντε μάλιστα σταδίους, ὡς 
ἐπὶ χρονίῳ πολιορχία. (3) "H τε γὰρ φύσις τοῦ χωρίον 
ὀχυρὸν ἐποίει αὐτὸ καὶ ὅπη τι ἐνδεῖν ὡς πρὸς ἀσφάλειαν 
ἐφαίνετο, ξύμπαντα ταῦτα Μέμνων τε αὐτὸς παρών, 
20 ἤδη ἀποδεδειγμένος πρὸς Δαρείου τῆς τε κάτω Ασίας 

xal τοῦ ναυτικοῦ παντὸς ἡγεμών, $x πολλοῦ παρεσχευ- 

ἄχει, xai στρατιῶται πολλοὶ μὲν ξένοι μισθοφόροι ἐν τῇ 

πόλει ἐγκατελείφθησαν, πολλοὶ δὲ καὶ Περσῶν αὐτῶν: 

al τε τριήρεις ἐφώρμουν τῷ λιμένι. ὡς καὶ ἀπὸ τῶν 
αὐ ναυτῶν πολλὴν ὠφέλειαν γίγνεσθαι ἐς τὰ ἔργα. 

4. T3 μὲν δὴ πρώτη ἡμέρα προσάγοντος ᾿Αλεξάνδρου 
τῷ  τείγει χατὰ τὰς ἐπὶ Μύλασα φερούσας πύλας, 
ἐκδρομή τε γίγνεται τῶν ἐκ τῆς πόλεως χαὶ ἀκροθολι- 
σµός: καὶ τούτους οὐ χαλεπῶς ἀνέστειλάν τε οἱ παρ᾽ 

30 ᾿Αλεξάνδρου ἀντεχδραμόντες καὶ ἐς τὴν πόλιν κατέχλει- 
σαν. 

5. Οὐ πολλαῖς δὲ ὕστερον ἡμέραις ᾿Αλέξανδρος dva- 
λαθὼν τούς τε ὑπασπιστὰς καὶ τὴν τῶν ἑταίρων ἵππον 
καὶ τὴν ᾿Αμύντου τε καὶ Περδίκκου καὶ Μελεάγρου ta- 

5 ξιν τὴν πεζιχήν, xai πρὸς τούτοις τοὺς τοξότας καὶ τοὺς 
Ἀγριᾶνας, περιῆλθε τῆς πόλεως τὸ πρὸς Μύνδον μέ- 
pos, τό τε τεῖχος χατογόμενος, εἰ ταύτη ἐπιμαχώτερον 
τυγχάνει ὃν ἐς τὴν προσθολὴν καὶ ἅμα el τὴν Μύνδον 
ἐξ ἐπιδρομῆς δύναιτο λαθὼν κατασχεῖν’ ἔσεσθαι γὰρ οὐ 

su σμικρὰν τὴν ὠφέλειαν ἐς τὴν τῆς Ἁλικαρνασσοῦ πο- 
λιορχίαν τὴν Μύνδον οἰκείαν γενομένην" xai τι καὶ ève- 
ὀίδοτο αὐτῷ ἐκ τῶν Μυνδίων, εἰ λάθοι νυκτὸς προσελ- 
θών. (e) Αὐτὸς μὲν δὴ χατὰ τὰ ξυγχείμενα ἀμφὶ μέ- 
σας νύχτας προσῆλθε τῷ τείγει ὡς δὲ οὐδὲν ἐνεδίδοτο 

«6 ἀπὸ τῶν ἔνδον, αἵ τε μηχαναὶ xai αἱ χλίμακες αὐτῷ 

οὐ παρῆσαν, οἷα δὴ οὐκ ἐπὶ πολιορχίαν σταλέντι, ἀλλ᾽ 
ὡς ἐπὶ προδοσίᾳ ἐνδιδομένης τῆς πόλεως, προσήγαγε 


e 
- 


xat ὣς τῶν Μακεδόνων τὴν φάλαγγα, ὑπορύττειν χε-. 


λεύσας τὸ τεῖχος. (7) Καὶ ἕνα γε πύργον κατέθαλον of 
ου Μαχεδόνες: οὗ μέντοι ἐγύμνωσέ ye τὸ τεῖχος πεσών' 
xal οἱ èx τῆς πόλεως ἅμα εὐρώστως ἀμυνόμενοι xal Ex 
τῆς Ἁλικαρνασσοῦ κατὰ θάλασσαν πολλοὶ ἤδη παρα- 


CAP. ΧΧ. 


Alexander classem dissolvere statuit , partim q 
nic inopia tum temporis premebatur, partim quo 
classi impar erat : neque cum exercitus sui pai 
periclitari volebat. Animadvertebat praterea, q 
Asiam terrestribus copiis teneret , se classe non e, 
ritimisque oppidis captis, facile ut Perse classen 
rent esseeffecturum. Neque enim unde remiges in s 
tum acciperent, neque quo se in Asia reciperent 
Aquilam etiam ita interpretatus est , quod signific: 
e continente naves victurum. 

2. His rebus ita peractis, in Cariam movit, q 
Halicarnassum non exigus tum barbarorum tum e 
copie esse nuntiabantur. Omnibus porro quie ii 
tum et Halicarnassum sita sunt oppidis primo ad 
ptis, quinque fere ab urbe stadiis castra locat : quo: 
obsidio futura videbatur. (3) Nam urbs et natur: 
nita erat, et ubi aliquid ad munitionem deesse visu 
lioc omne Memnon, presens, jam inferioris Asi 
que classis praefectus a Dario declaratus, multo a 
curarat. Et quidem milites mercenarii non pauci v 
sidio impositi erant , multi etiam Perse. Trireme: 
portum duxerat , quum et nautarum opera magnc 
posset. 

4. Igitur primo statim die Alexandro exercitum 
adducente, ad portas quae Mylasa ferunt, magna 
ex urbe excursio fit, et velitaris pugna excitatur. 
dones contra in eos excurrentes , parvo negotio rep 
atque in urbem repuierunt. 

5. Paucis post diebus Alexander, sumptis scuta: 
corum equitatu et Amynte Perdicczeque et Mele: 
stribus copiis, ac prater hos sagittariis et Agrianı 
it ad eam urbis partem qua Myndum spectat , m 
ploraturus an ea parte commodius oppugnari , et : 
pariter subita atque improvisa excursione potii 
Myndi enim accessionem magno sibi adjumento ad 
nassi obsidionem fore censebat. Et quidem nonni 
denses deditionem Alexandro polliciti erant, si 
noctem accessisset. (6) Nocte igitur intempesta , 1 
nerat, ad muros venit : quumque oppidanos nihi 
tione agitare videret, neque machine ac scale a 
essent , quod non oppugnaturus, sed proditione i 
cepturus venerat , nihilominus tamen Macedonum 
propius admota murum suffodi jubet : (7) qui stat 
turrim subvertunt : cujus tamen ruina murum n 
vit. Oppidani summa vi resistentes et multi Hi: 
senses jam mari suppetias ferentes, Alexandri de 





26 
οὗτος χαλεπῶς ἂν ἠρείφθη ὑπορυσσόμενος ἀλλὰ ἔφθη- 


σαν γὰρ ἀντὶ τοῦ πεπτωχότος τείχους ἔσωθεν πλίνθινον 
μηνοειδὲς ἀντοικοδομησάμενοι οὐ χαλεπῶς, ὑπὸ πολυ- 
χειρίας. 

5 8 Καὶ τούτῳ ἐπῆγε τη ὑστεραίᾳ τὰς μη χανὰς Aé- 
ξανθρος: χαὶ ἐκδρομὴ αὖθις γίνεται τῶν Èx τῆς πόλεως 
ἐπὶ τῷ ἐμπρῆσαι τὰς μηχανάς. Καὶ. μέρος μέν τι τῶν 
πλησίον τοῦ τείχους γέῤῥων καὶ ἑνὸς τῶν πύργων τῶν 
ξυλίνων χατεκαύθη, τὰ δὲ ἄλλα διεφύλαξαν οἱ περὶ Φιλώ- 

to ταν τε χαὶ Ἑλλάνικον, οἷς ἡ φυλακὴ αὐτῶν ἐπετέτραπτο" 
ὡς δὲ xal ᾿Αλέξανδρος ἐπεφάνη ἐν τῇ ἐκδρομῆ, τᾶς τε 
"" ὅσας E ἔχοντες ἐκθεθοηθήχεσαν d ἀφέντες χαὶ τὰ ὅπλα 
of πολλοὶ αὐτῶν 6 γαντες εἴσω τοῦ TEL fous ἔφευγον. (6) 
Καίτοι τά γε πρῶτα τῇ φύσει τε τοῦ χωρίου, ὑπερδεξίου 
15 ὄντος, ἐπεκράτουν xal οὐ κατὰ μέτωπον μόνον ἠκροθο- 
λίζοντο ἐς τοὺς προμαχομένους τῶν μηχανῶν, ἀλλὰ χαὶ 
èx τῶν πύργων, ot δὴ ἑκατέρωθεν τοῦ ἐρηριμμένου τεί-- 
χους αὐτοὶ ὑπολελειμμένοι éx πλαγίου τε xai μόνον οὐ 
χατὰ νώτου παρεῖχον ἀκροθολίζεσθαι € ἐς τοὺς τῷ ayto- 
20 χοδομηαένω τείγει προσάγοντας. 


— YA Ao 


ΚΕΦ. KB’. 


Οὐ πολλαῖς δὲ ὕστερον ἡμέραις ἐπάγοντος αὖθις 
᾿Αλεξάνδρου τὰς μηχανὰς τῷ πλινθίνῳ τῷ ἐντὸς τείχει 
καὶ αὐτῷ ἐφηστηκοτων τῷ ἔργῳ, ἐκδρομὴ γίνεται 
πανδημεὶ ἐκ τῆς πόλεως τῶν μὲν κατὰ τὸ ἐρηριμμένον 

25 τεῖχος, à αὐτὸς Αλέξανδρος ἐπετέταχτο, τῶν δὲ κατὰ 
τὸ Τρίπυλον, ᾗ οὐδὲ πάνυ τι προσδεχομένοις τοῖς Maxe- 
δόσιν ἦν. (2) Καὶ οἱ μὲν δᾶδας τε ταῖς μηχαναῖς ἐνέ- 
ϐαλλον xai ὅσα ἄλλα ἐς τὸ ἐξάψαι τε φλόγα xoi ἐπὶ 
μέγα προκαλέσασθαι’ τῶν δὲ ἀμφ᾽ Ἀλέξανδρον αὐτῶν 

gn τε ἐμθαλλόντων ἐς αὐτοὺς ἐῤῥωμένως xat ταῖς μηχαναῖς 
ἀπὸ τῶν πύργων λίθων τε μεγάλων ἀφιεμένων καὶ Be- 
λῶν ἐξαχοντιζομένων, οὐ χαλεπῶς ἀπεστράφησάν τε xai 
ἔφυγον ἐς τὴν πόλιν. (3) Καὶ φόνος ταύτη οὐχ ὀλίγος 
ἐγένετο, ὅσῳ πλείονές τε καὶ ξὺν μείζονι τῇ τόλμη ἐξέ- 

so δραμον. Of μὲν γὰρ εἰς χεῖρας ἐλθόντες τοῖς Μακεδόσιν 
ἀπέθανον, of δὲ ἀμφὶ τῷ τείχει τῷ χαταπεπτωχότι, CTE- 
νωτέρας τε ἢ χατὰ τὸ πλῆθος αὐτῶν τῆς παρόδου οὔσης 
καὶ τῶν χατερηριμμένων τοῦ τείχους χαλεπὴν τὴν ὑπέρ- 
6ασιν αὐτοῖς παρεχόντων. 

su 4. Τοῖς δὲ χατὰ τὸ Τρίπυλον ἐκδραμοῦσιν ἀπήντα 
Πτολεμαῖος 6 σωματοφύλαξ ὁ βασιλικός, τήν τε 'AÓ- 
δαίου xai Γιμάνδρου ἅμα ol τάξιν ἄγων xat ἔστιν οὓς 
τῶν ψιλῶν" χαὶ οὗτοι οὐδὲ αὐτοὶ χαλεπῶς ἐτρέψαντο τοὺς 
dx τῆς πόλεως. (6) Ξυνέθη δὲ xai τούτοις ἐν τῇ ἀπο- 

4; χωρήσει κατὰ στενὴν γέφυραν τὴν ἐπὶ τῆς τάφρου πε- 
ποιημένην φεύγουσι τήν τε γέφυραν αὐτὴν ὑπὸ πλήθους 
ξυντρῖψαι καὶ πολλοὺς αὐτῶν ἐς τὴν τάφρον ἐμπεσόντας 
τοὺς μὲν ὑπὸ σφῶν χαταπατηθέντας διαφθαρῆναι, τοὺς 
δὲ καὶ ἄνωθεν ὑπὸ τῶν Μαχεδόνων βαλλομένους. (6) Ὁ 
πλεῖστος δὲ φόνος περὶ ταῖς πύλαις αὐταῖς ξυνέθη , ὅτι 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. A, x6’. 


qui corruerat alium lateritiam instar nascentis lune siaua- 
tum intrinsecus construxerant , neque id difficulter, ob eo . 
rum qui operam suam conferebant multitudinem. 


5. Huic muro quum postridie Alexander machinas ad- 
movisset, oppidani rursus excurrunt, machinis igneum 
immissuri , ac nonnulla quidem tabernacula muro proximas 
et pars unius turris ligne& exusta sunt : coetera a Phileta et 
Hellanico, quibus machinarum custodia commissa erst „ 
defensa sunt. Simulac vero Alexandrum ipsum in exar- 
sione illa conspexere , facibus quibus ad vim arcendam ex- 
currerant omissis, multi etiam armis abjectis, intra mures 
confugerunt. (6) Ac primo quidem, quod locus sua natur? 
commodus atque eminens erat, superiores erant, neque 
solum ex adverso in machinarum propugnatores tela jacie-— 
bant, verum etiam ex turribus, qua ex utraque muri dirat Š 
parte reliquae erant, eos qui in murum recens exsiructun s» 


impetum faciebant , ex obliquo et tantum non a tergo ferie— 
bant. 





mai @ ane 


CAP. XXII. 


Ceterum non multis postea diebus quum Alexander ite- 
rum interiori muro lateritio machinas admoveret atque 
ipsimet operi instaret, universa civitas portis erumpit , alii 
qua parte murus demolitus erat et Alexander ipse pre- 
mebat : alii Tripylum versus, qua Macedones eruptionem 
minime éxspectabant. (2) Nonnulli faces machinis immit- 
tunt aliaque fomenta quz incendium augere atque ampli- 
ficare possint : Macedonibus contra acriter proruentibus at- 
que ex turribus ingentia saxa et tela in eos torquentibus, 
facile in fugam acti et in urbem repulsi sunt : (3) tanto- 
que major ibistrages edita est, quanto plures majoreque 
audacia excurrerant. Nam qui manus cum Macedonibus 
conseruerant , casi sunt : alii juxta muri ruinam, quum et 
transitus angustior esset quam ut tantæ multitudini suffice- 
ret, et strages ipsius muri difficilem ascensum faceret. 

4. lis vero qui Tripylum versus excurrerant obviam ivit 
Ptolemæus regius corporis custos, Addzi et Timandri simul 
agmen secum ducens et nonnullos expeditos , qui etiam ipsi 
facile oppidanos represserunt. (5) Quibus hoc praeterea in 
recessu infortunii accidit, ut iis per angustum pontem, quem 
supra fossam duxerant, fugientibus, ponte præ multito- 
dine incumbentium rupto, alii in fossam prolapsi, alii a 
suis proculcati, alii a Macedonibus ex alto telis icti perierint. 
(6) Plurima autem caedes ad portas ipsas edita est , quum 
præ nimio metu praepropere ac parum tempestive claude- 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. I, 23. 27 


ἡ vuoto τῶν πυλῶν pobspá τε καὶ πρὸ τοῦ χαιροῦ 
νη δεισάντων μὴ συνεισπέσοιεν τοῖς φεύγουσιν 
όμενοι αὐτῶν of Maxeddvec, πολλοὺς xat τῶν φιλίων 
τῆς εἰσόδου ἀπέκλεισεν, οὓς πρὸς αὐτοῖς τοῖς τείχεσιν 
sol Μαχεδόνες διέφθειραν. (7) Καὶ παρ᾽ ὀλίγον ἦχεν 
ἁλῶναι ἡ πόλις, εἰ μὴ ᾿Αλέξανδρος ἀνεκαλέσατο τὸ 
στάπυμα » ἔτι διασῶσαι ἐθέλων τὴν Ἁλικαρνασσόν, 
ε{τιφίλιον ἐνδοθεέη ἐκ τῶν Ἁλικαρνασσέων. Ἀπέθανον 
δὶ τῶν μὲν ἐκ τῆς πόλεως ἐς χιλίους, τῶν δὲ ξὺν Ade- 
m ἔένδρῳ ἀμφὶ τοὺς τεσσαράκοντα , καὶ ἐν τούτοις Πτολε- 
us τε 5 σωματοφύλαξ xat Κλέαρχος 6 τοξάρχ ης 
καὶ Ἀδδαῖος χιλιάρχης, οὗτοι καὶ ἄλλοι τῶν οὐκ ἦμε- 
λημένων Μακεδόνων. 





ΚΕΦ. ΚΓ΄. 


Ἔνθα δὴ ξυνελθόντες of ἡγεμόνες τῶν Περσῶν, 
Is Ὀρονοθάτης τε xal Μέμνων, xal ἐκ τῶν παρόντων 
Πάντες σγᾶς τε οὐ δυναμένους ἐπὶ πολὺ ἀντέχειν τῇ πο- 
λωρχίᾳ χαὶ τοῦ τείχους τὸ μέν: τι χαταπεπτωχὸς ἤδη 
ὁρῶντες, τὸ δὲ χατασεσεισμένον, πολλοὺς δὲ τῶν otpa- 
τωτῶν ἐν ταῖς ἐκδρομαῖς τοὺς μὲν διεφθαρμένους, τοὺς 
30 δὲ καὶ ὑπὸ τοῦ τετρῶσθαι ἀπομάγους ὄντας, (2) ταῦτα 
ἐν νῷ λαθόντες ἀμφὶ δευτέραν φυλακὴν τῆς νυχτὸς τόν τε 
wo πύργον ὃν αὐτοὶ ἀντῳχοδόμησαν ταῖς μηχαναῖς 
τῶν πιλεμίων ἐμπυπρᾶσι χαὶ τὰς στοὰς ἐν αἷς τὰ βέλη 
εὐτοῖς ἐπέχειτο. (5) Ἐνέθαλον δὲ xai ταῖς οἰχίαις πῦρ ταῖς 
36 πλισίον τοῦ τείχους: τῶν δὲ καὶ προσήψατο ἡ φλὸξ ἀπό 
τι τῶν στοῶν καὶ τοῦ πύργου πολλὴ ἐπενεχθεῖσα xai τι 
καὶ τοῦ ἀνέμου ταύτη ἐπιφέροντος’ αὐτῶν δὲ οἱ μὲν ἐς 
τὴν Ἀρχόννησον ἀπεχώρησαν, οἱ δὲ ἐς τὴν Σαλμαχίδα 
ἔχραν οὕτω καλουμένην. (4) Ἀλεξάνδρῳ δὲ ὡς ἀπηγ- 
3 γΏθη ταῦτα dx τινῶν αὐτομολησάντων èx τοῦ ἔργου, 
καὶ τὸ πῦρ πολὺ καθεώρα αὐτός, χσίτοι ἀμφὶ μέσας 
του υύχτας ἦν τὸ γιγνόυενον, 6 δὲ καὶ ὣς ἐξαγαγὼν τοὺς 
Muulovas τοὺς μὲν ἔτι ἐμπιπράντας τὴν πόλιν ἔχτει- 
τν, ὅσοι δὲ ἐν ταῖς οἰχίαις χαταλαμθάνοιντο τῶν Ἅλι- 
2, χαρνασσέων, τούτους δὲ σώζειν παρήγγειλεν. 
V. Ἡδη τε ἕως ὑπέφαινε xal χατιδὼν τὰς ἄκρας ἃς 
d τε Πέρσαι xal οἱ μισθοφόροι κατειλήφεσαν, ταύτας 
μὲν ἀπέγνω πολιορχεῖν, τριθήν τε ἐπινοῶν οὐκ ὀλίγην 
ἔσεσθαί οἱ dus’ αὐτὰς τῇ φύσει τῶν χωρίων xat οὐ παρὰ 
to μέγα εἶναι ἐΞελόντι ol τὴν πόλιν ἤδη πᾶσαν. (6) Θάψας 
δὲ τὸς ἀποθανόντας ἐν τῇ νυκτί, τὰς μὲν μηχανὰς ἐς 
Tedder ἀπαγαγεῖν ἐκέλευσε τοὺς ἐπ᾽ αὐταῖς τεταγμέ- 
war αὐτὸς δὲ τὴν πόλιν εἰς ἔλαφος κατασχάψας, αὐτῆς 
τε ταύτης καὶ τῆς ἄλλης Καρίας φυλακὴν ἐγκαταλιπὼν 
t ἕένος μὲν πεζοὺς τρισχιλίους, ἱππέας δὲ ἐς διακοσίους 
καὶ Πτολεμαῖον ἡγεμόνα αὐτῶν, ἐπὶ Φρυγίας ἐστέλλετο. 
(5) Τῆς δὲ Καρίας ξυμπάσης σατραπεύειν ἔταξεν Ἄδαν, 
θυγατέρα μὲν Ἑκατόμνω, γυναῖκα δὲ Ἱδριέως, ὃς xat 
ἀθιλφὺς αὐτῇ dy κατὰ νόμον τῶν Καρῶν ξυνῴκει, Καὶ 
© É μὲν Ἱδριεὺς τελευτῶν ταύτη ἐπέτρεψε τὰ πράγματα, 


rentur. Veriti enim ne fugientibus impliciti Macedones una 
in urbem irruerent , multos ex suis excluserunt , qui a Ma- 
cedonibus ad ipsa moenia czesi sunt. (7) Parumque aberat 
quin urbs ipsa caperetur, nisi Alexander exercituin revo- 
casset , conservandze adhuc urbis oupidus, si quam Halicar- 
nassii compositionis ansam praebuissent. Ex oppidanis cir- 
citer mille caesi : ex Macedonibus fere quadraginta : atque 
in his Ptolemzeus, corporis custos , et Clearchus , sagittario- 
rum dux , et Addzeus chiliarcha, aliique non obscuri nomi- 
nis Macedones. 


CAP. XXIII. 


Posthæc congressi Orontobates et Memnon Persarum 
duces , e re preesenti satis intelligentes se non posse multo 
tempore obsidionem sustinere, ef muros partim jam dirutos 
partim labefactatos cernentes, plerosque etiam militum in 
excursionibus aut casos aut vulneribus inutiles ad pugnam 
factos : (2) re accuratius perpensa, sub secundam noctis 
vigiliam turrim ligneam, quam adversus hostium machi- 
nas construxerant , et porticus, in quibus tela eorum repa- 
sita erant, tendunt : (3) edibus etiam muro proximis 
ignem injiiunt. Quasdam vero etiam comprehendit 
flamma et ex turri plurima illata, vento etiam nonnihil 
huc ferente. Oppidanorum vero alii in Arconnesum, alii 
in Salmacidem arcem quae vocatur sese receperunt. (4) Qua 
quum Alexander ex transfugis qui ex ea clade venerant 
cognovisset, ipseque magnos ignes cerneret, tametsi jam 
intempesta nox esset quum id fieret, nihilominus tamen 
immissis Macedonibus, eos qui urbem etiamnum incende- 
rent trucidari jubet : iis vero Halicarnassensium qui intra 
domesticos parietes inventi essent parci. 

5. Illucescente demum aurora, contemplatus arces , quas 
Perse pariter et mercenarii occuparant, eas nequaquam 
obsidendas esse statuit : tum quod multum temporis ob 


locorum naturam sibi periturum esset, quodque non magni 
momenti essent, postquam ipse totam urbem evertisset. 
(6) Mortuis itaque noctu sepultis, machinarum prefectis 
Ipse urbem solo adzequa- 
vit : eique et reliqua Carize preesidio imposito, exterorum 


ut eas in Tralles avehant jubet. 


peditum trium millium, equitum ducentorum, ac Ptole- 
(7) Satrapatum to- 
Hecatomni filia hzec erat , Hidriei 
uxor : qui quum frater ejus esset, Carum tamen lege can- 


mao iis priefecto, in Phrygiam movit. 
tius Carize Ade tribuit. 


28 APPIANOY ANABAX. A, x’. 


νενομισμένον ἐν τῇ Ἀσίᾳ ἔτι ἀπὸ Σεμιράμεως xal yu- 
ναῖκας ἄρχειν ἀνδρῶν. Πιξώδαρος δὲ τὴν μὲν ἐκθάλλει 
τῆς ἀρχῆς, αὐτὸς δὲ κατεῖχε τὰ πράγματα. (8) Τελευ- 
τήσαντος δὲ Πιξωδάρου, ()ροντοθάτης τὴν Καρῶν dp- 

6 χὴν ἐκ βασιλέως πεμφθεὶς εἶχε, γαμθρὸς ov Πιξωδάρου. 
Ἄδα δὲ Ἄλινδα μόνον κατεῖγε, χωρίον τῆς Καρίας ἐν 
τοῖς ὀχυρώτατον, καὶ ἐσθαλόντι ᾿Αλεξάνδρῳ ἐς Καρίαν 
ἀπήντα, τά τε Άλινδα ἐνδιδοῦσα xai marca οἱ τιθεμένη 
Ἀλέξανδρον. Καὶ Αλέξανδρος τά τε Ἄλινδα αὐτὴ ἐπέ- 

10 τρεψε καὶ τὸ ὄνομα τοῦ παιδὸς οὐκ ἀπηξίωσε , xat ἐπειδὴ 
Ἁλικαρνασσόν τε ἐξεῖλε καὶ τῆς ἄλλης Καρίας ἐπεχρά- 
τησεν, αὐτῇ ἄρχειν ἁπάσης ἔδωκε. 





ΚΕΦ. ΚΔ΄. 


Τῶν Μακεδόνων δὲ ἔστιν ol συνεστρατευμένοι Ade- 
ξάνδρῳ ἦσαν νεωστὶ πρὸ τῆς στρατείας γεγαατκότες᾽ 
In καὶ τούτων ἔγνω οὐκ ἀμελητέα εἶναί οἱ Ἀλέξαν- 
δρος, ἀλλ᾽ ἐκπέμπει γὰρ αὐτοὺς ἐκ Καρίας διαγει- 
μάσοντας ἐν Μακεδονία ἅμα ταῖς γυναιξίν, ἐπιτάξας 
αὐτοῖς Πτολεμαϊόν τε τὸν Σελεύχου, ἕνα τῶν σοματοφυ- 
λάχων τῶν βασιλικῶν, xat τῶν στρατηγῶν Kotvóv τε 
ay τὸν Πολεμοκράτους xai Μελέαγρον τὸν Νεοπτολέμου, 
ὅτι καὶ αὐτοὶ τῶν νεογάμων ἦσαν, (2) προστάξας, ἐπει- 

Sav αὐτοί τε ἐπανίωσι καὶ τοὺς μετὰ σφῶν ἐχπεμφθέν- 

τας ἐπανάγωσι, καταλέξαι ἱππέας τε καὶ ᾷεζοὺς Ex τῆς 

χώρας ὅσους πλείστους. Καὶ τῷ ἔργῳ τῷδε , εἴπερ τινὶ 
a» ἄλλῳ, εὐδοχίμησε παρὰ Μακεδόσιν Αλέξανδρος. Ἔπεμ- 
Ye δὲ xat Κλέανδρον τὸν Πολεμοχράτους ἐπὶ ξυλ- 
λογῇ στρατιωτῶν εἰς []ελοπόννησον. 
8. Παρμενίωνα δὲ πέμπει ἐπὶ Σάρδεων, δοὺς αὐτῷ 
τῶν τε ἑταίρων ἱππαρχίαν καὶ τοὺς Θετταλοὺς ἱππέας 
3u καὶ τοὺς ἄλλους ξυμμάχους καὶ τὰς ἁμάξας ἄγειν καὶ 
κελεύει προϊέναι ἀπὸ Σάρδεων ἐπὶ Φρυγίαν. Αὐτὸς 
δὲ ἐπὶ Λυχίας τε xai Παμφυλίας Fer, ὡς τῆς παραλίου 
κρατήσας ἀχρεῖον καταστῆσαι τοῖς πολεμίοις τὸ vav- 
τιχόν. (4) Καὶ πρῶτον μὲν ἐν παρόδῳ Ὕπαρνα, yw- 
35 ρίον ὀχυρόν, φυλακὴν ἔγον ξένους μισθοφόρους, ἐξ ἐφό- 
dou ἔλαθεν" οἱ δ᾽ ἐκ τῆς ἄκρας ξένοι ὑπόσπονδοι ἐξῆλθον. 
Ἔπειτα εἰσθαλὼν ἐς Λυχίαν 'Γελμισσέας μὲν ὁμολογία 
προσηγάγετο' περάσας δὲ τὸν Ξάνθον ποταμὸν IMivapa 
xal Ξάνθον τὴν πόλιν xal Πάταρα ἐνδοθέντα ἔλαθε 
καὶ ἄλλα ἐλάττω πολίσματα ἐς τριάχοντα. 

5. Ταῦτα χαταπράζξας ἐν ἀχμῖῃ ἤδη τοῦ χειμῶνος ἐς 
τὴν Μιλυάδα χαλονμένην χώραν εἰσθάλλει, $ ἔστι μὲν 
τῆς μεγάλης Φρυγίας, ξυνετέλει δὲ ἐς τὴν Λυχίαν τότε, 
οὕτως dx βασιλέως μεγάλου τεταγμένον. Καὶ ἐνταῦθα 
45 Φασηλιτῶν πρέσθεις ἦχον περὶ φιλίας τε xal χρυσῷ 

στεφάνῳ στεφανῶσαι Ἀλέξανδρον: xat ὑπὲρ τῶν αὐτῶν 

ἐπικηρυχευόμενοι ἐπρέσθευον Λυχίων τῶν κάτω of πολ- 
λοί. (6) Ἀλέξανδρος δὲ Φασηλίτας τε καὶ Λυκίους πα- 
ραδοῦναι τὰς πόλεις τοῖς ἐπὶ τούτῳ στελλομένοις ἐκέ- 
50 λευσε' καὶ παρεδόθησαν ξύμπασαι, Αὐτὸς δὲ ὀλίγον 


4 


a 
€ 


dem et uxorem habuerat. Moriens vero Hidrieus regem 

administrationem ei reliquerat. Usitatum enim est in Asiam 
jam inde a Semiramide , ut etiam femine imperent virias - 
Adan vero Pixodarus regno ejecerat, summam rerurmes 
potestatem usurpane. (8) Defuncto Pixodaro Orontobale=5 
Carum regnum a rege missus tenebat, utpote Pixodar 3 
gener. Ada vero unicam in Caria eamque munitissimammcm 
urbem, Alinda nomine, tenebat. Hac Alexandro Caramem 
cum exercitu ingresso obviam profecta, Alinda ei tradi = 

eumque sibi filium adoptat. Alexander Alinda ci custo— 

dienda relinquit et filii nomen non aspernatur. Porra» 

deleta Halicarnasso, quum tota Caria potitus esset, totieas- 

provineiæ imperium illi detulit. 


-———099«4m 


CAP. XXIV. 


Posthæc quum ex Macedonibus qui secum militabent" 
nonnulli paulo ante expoditionem uxores duxissent , etiam . 
horum res Alexander minime negligendas existimavit. 
Itaque iis ex Caria dimissis, hibernandi in Macedonia cum 
uxoribus potestatem facit, Ptolemaeo Seleuci filio uno ex 
regiis corporis custodibus, iis praefecto, ex ducibus vero 
copiarum , Cueno, Polemocratis filio , et Meleagro , Neopto- 
lemi filio , ( quod etiam hi recens uxores duxerant ) adjun- 
ctis. (2) Imperatque ut, quum ipsi reverterentor et eos 
qui una dimissi erant reducerent , equitatum ac peditatum , 
quam maximum possent, ex ea regione conscriberent. Que 
quidem facto, si quo unquam , magnam sibi Alexander apud 
Macedones laudem comparavit. Cleandrum autem Pole- 
mocratis filium ad militem conscribendum in Peloponnesum 
misit. . 

3. Parmenionem vero Sardes mittit, data huic amicorum 
equitum praefectura : utque Thessalos equites aliosque auxi- 
liarios, et plaustra ducat atque Sardibus in Phrygiam pro- 
cedat, jubet. Ipsein Lyciam et Pamphyliam tendit, ut oris 
maritimis in potestatem redactis , classem hostium inutilem 
ipsis efficiat. (4) Ac primo quidem ex itinere Hyparna, 
oppidum munitum quodque exterum militem mercenarium 
preesidio habebat , primo accessu cepit. Mercenarii qui ar- 
cem tenebant fide data exiere. Deinde Lyciam cum exercitu 
ingressus Telmissenses pactis sibi conciliavit. Transmisso 
inde Xantlıo flumine Pinara et Xantlıum urbem et Patara 
deditione accepit; aliaque minora oppida circiter triginta. 

5. His rebus gestis media hieme in Milyada regionem ita 
vocatam movet, que quidem majoris Phrygiæ pars, sed 
magno rege ila jubente, tunc Lyciæ contributaria erat. Eo 
loci Phaselitarum legati venerunt, amicitiam petentes , au- 
reasjue corona Alexandrum coronaturi : et plerique ex in- 
feriori Lycia legatos, qui de iisdem rebus tractarent, mi- 
serunt. (6) Alexander Phaselitis et Lyciis, ut urbes iis qui 
ad hoc missi essent tradant, imperat; quae quidem omnes 
tradite sunt. Ipse paulo post in Phaselitas profectus, 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. I, 25. 29 


ἵσιρον ἐς τὴν Φασηλίδα παραγενόμενος συνεξαιρεῖ 
αὐτάς φρούριον ὀχυρόν, ἐπιτετειχισμένον τῇ χώρα πρὸς 
[ισιδῶν, ὅθεν ὁρμώμενοι of βάρθαροι πολλὰ ἔθλαπτον 
τῶν Φασηλιτῶν τοὺς τὴν γην ἐργαζομένους, 





ΚΕΦ. ΚΕ΄. 


» “En δὲ αὐτῷ περὶ τὴν Φασηλίδα ὄντι ἐξαγγέλλεται 
Mii tov Ἀερόπου ἐπιθουλεύειν, τά τε ἄλλα τῶν 
ἐπίρων ὄντα καὶ ἐν τῷ τότε Θεσσαλῶν τῆς ἵππου čp- 
yore, Ἦν μὲν δὴ ὃ Ἀλέξανδρος οὗτος ἀδελφὸς Ἥρο- 
pivouc τε xai ᾿Αῤῥαθαίου τῶν ξυνεπιλαθόντων τῆς apa- 
M yk τῆς Φιλίππου, (2) xal τότε αἰτίαν σχόντα ı αὐτὸν 
Ἀλέανδρος ἀφῆκεν, ὅτι ἐν πρώτοις τε ἀφίκετο τῶν φί- 
Ίων παρ᾽ αὐτόν, ἐπειδὴ Φίλιππος ἐτελεύτησε, καὶ τὸν 
ώραχα συνενδὺς συνηκολούθησεν αὐτῷ εἰς τὰ βασίλεια" 
ὕστερον δὲ καὶ ἐν τιμῇ ἀμφ᾽ αὑτὸν εἶχε, στρατηγόν τε 
W ἰκὶθράκης στείλας. καὶ ἐπειδὴ Κάλας 6 τῶν Θετταλῶν 
ἵσποργος ἐπὶ σατραπείᾳ ἐξεπέμφθη, αὐτὸν ἀπέδειξεν 
ἔρχεο ms θεσσαλικῆς ἵππου. Τὰ δὲ τῆς ἐπιθουλῆς 
ἔπῃθθη ὅδ 
Ἢ heptiog, ἐπειδὴ Ἀμύντας αὐτομολήσας παρ αὖ- 
3$ Ὃν λόγους τέ τινας xol γράμματα παρὰ τοῦ Ἀλεξάν- 
tou τούτου ἐκόμισε, καταπέμπει ἐπὶ θάλασσαν Bici- 
τν, ἄνδρα Πέρσην τῶν ἀμφ᾽ αὑτὸν πιστόν , πρόφασιν 
μὲν παρὰ Ἀτιζύην , τὸν Φρυγίας σατράπην, τῇ δὲ dàn- 
Wein τῷ Ἀλεξάνδρῳ τούτῳ συνεσόμενον xat πίστεις ĉo- 
a corra, el ἀποχτείνει βασιλέα ᾿Αλέξανδρον, αὐτὸν βασιλέα 
καταστήσειν τῆς Μακεδονίας χαὶ χρυσίου τάλαντα πρὸς 
5 βασιλεία ἐπιδώσειν χίλια. (s) Ὁ δὲ Σισίνης ἁλοὺς 
πρὸς Παρμενίωνος λέγει πρὸς Παρμενίωνα ὦ ὧν ἕνεκα 
ἐπεστέλη: καὶ τοῦτον [αὐτίκα }] ἐν φυλακῇ πέαπει Παρ- 
30 μείων παρ᾽ ᾿Αλέξανδρον, xal πυνθάνεται ταὐτὰ παρ᾽ 
αὐτοῦ αὐτοῦ Ἀλέξανδρος. Συναγαγὼν δὲ τοὺς φίλους βουλὴν 
τροὐτίθη ὅτι χρὴ ὑπὲρ Ἀλεξάνδρου γνῶναι. (5) Καὶ 
ἐδάχει τοῖς ἑταίροις μήτε πάλαι εὖ βεδουλεῦσθαι τὸ 
χράτιστον τοῦ ἱππικοῦ ἀνδρὶ οὐ πιστῷ ἐπιτρέψας, νῦν 
an χρῆναι αὐτὸν κατὰ τάχος ἐκποδὼν ποιεῖσθαι, πρὶν 
καὶ ἐπιτηδειότερον γενόμενον τοῖς Εϑετταλοῖς ξὺν αὐτοῖς 
τι γιμτερίσαι. (e) Καί τι καὶ θεῖον ἐφόθει αὐτούς. 
En Te πολιορχοῦντος αὐτοῦ ( Ἀλεξάνδρου) Ἅλιχαρ- 
woo ἀναπαύεσθαι μὲν ἐν μεσημθρία, χελιδόνα δὲ re- 
30 ρπέτεσϑαι ὑπὲρ τῆς χεφαλΏς τρύζουσαν μεγάλα xal τῆς 
ewig Dy καὶ ἄλλη καθίζειν, θορυθωδέστερον N χατὰ 
τὸ cidos ἄδουσαν. (7) Τὸν δὲ ὑπὸ καμάτου ἐγερθῆναι 
μὲν ἐδυνάτως ἔχειν ix τοῦ ὕπνου, ἐνοχλούμενον δὲ 
xx τῆς φωνῆς TH χειρὶ οὗ βαρέως ἀποσοθῆσαι τὴν 
© [Uda τὴν δὲ τοσούτου ἄρα δεῆσαι ἀποφυγεῖν πλη- 
Τῖσαν, ὥστε ἐπὶ τῆς χεφαλῆς αὐτῆς τοῦ ᾿Αλεξάνδρου 
καθημένην αὴ πρόσθεν ἀνεῖναι, πρὶν παντελῶς ἐξεγερ- 
So Ἀλέξανδρον. (s) Καὶ Ἀλέξανδρος οὐ φαῦλον 
ποηράµενος τὸ τῆς χελιδόνος ἀνεχοίνωσεν Ἀριστάνδρῳ 
Wu Τιλμισσεῖ, μάντει" Ἀρίσταγδρον δὲ ἐπιθουλὴν μὲν 


una cum ipsis castellum quoddam munitum, quod Pisidee 
in eorum regione exstruxerant , expugnat, unde barbari 
excurrentes Phaselitas agrum colentes multis damnis affi- 
ciebant. 


— 00-4 »———— 


CAP. XXV. 


Interea dum apud Phaselitas est Alexander certior fit, 
Alexandrum Aeropi filium ejus vitæ insidiari, quum al'o- 
qui ex amicis esset, et tum temporis Thessalico equita- 
tui praeesset. Erat hic Alexander Heromenis et Arrhabzi 
frater, qui necis Philippi adjutores fuerant. (2) Et tum qui. 
dem in culpa quum esset, Alexander eum dimiserat , quod 
inter primos amicorum post Philippi obitum ad se venisset 
et thorace indutus eum in regiam comitatus esset. Postea 
vero multis honoribus affectum sibi adjunxerat, ducem- 
que copiarum in Thraciam miserat, et Cala Thessalici 
equitatus preefecto ad satrapatum misso, hunc Thessalis 
ducem dederat. Insidiarum vero ratio ita denuntiata est. 

3. Darius, acceptis per Amyntam transfugam ab hoc 
Alexandro mandatis et literis, Sisinem hominem Persam, 
cui plurimum fidebat, ad maritimam oram mittit, præ- 
textu quidem legationis ad Atizyem, Phrygiz satrapam : re 
vera autem , ut Alexandrum hunc adiret fidemque faceret , 
si regem Alexandrum interficeret, Macedopie regnum ct 
mille insuper auri talenta seilli daturum. (4) Sed Sisines a 
Parmenione comprehensus, causam suse legationis ei ex- 
plicavit. Parmenio statim illum cum custodia ad Alexan- 
drum mittit, qui eadem ex illo cognoscit. Convocatis au- 
tem amicis, quid de Alexandro statuendum sit, consultat. 
(5) Amicis visum est, parum consulte initio factum fuisse, 
quod praestantissimum equitatum homini non fido commi- 
sisset : nunc vero celeriter illum de medio tollendum, 
priusquam conciliatis Thessalorum animis res novas una 
(6) Prodigium etiam quoddam timorem 
ipsis adjecit. Alexandro enim adhuc Halicarnassum obsi- 
dente et sub meridiem quiescente , ferunt hirundinem dor- 
mientis caput circumvolitasse , magnos garritus edentem, 
et modo in hoc modo in illud lectuli latus insedisse, tur- 
bulentius quam illius avis consuetudo fert canentem. 


cum iis moliretur. 


(7) Ipsum pre defatigatione e sommo excitari non po- 
tuisse : sed quum strepitu suo molesta esset, leviter manu 
hirundinem repulisse : illam tantum abfuisse ut repulsa 
avolarit, ut ipsius capiti insidens non prius cantare desti- 
terit, quam Alexander penitus expergefactus fuerit. (8) Is 
prodigium illud non levis momenti esse ratus, Aristandrum 


Telmissensem vatem consulit : qui insidias Alexandro 


80 APPIANOY ANABAS. A, xç. 


Ex του τῶν φίλων σημαίνεσθαι αὐτῷ εἰπεῖν, onualve- 
σθαι δὲ xal ὅτι καταφανὴς dorar τὴν γὰρ χελιδόνα 
σύντροφόν τε εἶναι ὄρνιθα xal εὔνουν ἀνθρώποις xai 
λάλον μᾶλλον ἢ ἄλλην ὄρνιθα. 

5 9. Ταῦτά τε οὖν καὶ τὰ ἀπὸ τοῦ Πέρσου ξυνθεὶς néu- 
πει ὡς Παρμενίωνα Ἀμφοτερὸν τὸν ᾿Αλεξάνδρου μὲν 
παῖδα, ἀδελφὸν δὲ Κρατέρου᾽ καὶ ξυμπέμπει αὐτῷ 
τῶν Περγαίων τινὰς τὴν 600v ἡγησομένους. Kat ὁ 

. Ἀμφοτερὸς στολὴν ἐνδὺς ἐπιχώριον, ὡς μὴ γνώριμος 

10 εἶναι κατὰ τὴν 600v , λανθάνει ἀφικόμενος παρὰ Παρ- 
μενίωνα᾽ (10) xal γράμματα μὲν οὐ χοµίζει παρ᾽ Ἄλε- 
ξάνδρου" οὐ γὰρ ἔδοξε γράφειν ὑπὲρ οὐδενὸς τοιούτου 
ἐς τὸ ἐμφανές" τὰ δὲ ἀπὸ γλώσσης οἱ ἐντεταλμένα 
ἐξήγγειλε. Καὶ οὕτω ξυλλαμθάνεται ὁ ᾿Αλέξανδρος 

δι οὗτος xat ἐν φυλακῇ ἦν. 





ΚΕΦ. KG’. 


Αλέξανδρος δὲ ἄρας ἐκ Φασηλίδος, μέρος μέν τι 
τῆς στρατιᾶς διὰ τῶν ὀρῶν πέμπει ἐπὶ Πέργης, ἢ 
ὡδοπεποιήχεσαν αὐτῷ οἱ Θρᾶκες χαλεπὴν ἄλλως xal 
μακρὰν οὖσαν τὴν πάροδον" αὐτὸς δὲ παρὰ τὴν θάλασ- 
30 σαν διὰ τοῦ αἰγιαλοῦ ἦγε τοὺς dup’ αὑτόν. "Εστι δὲ 
ταύτη ἡ ὁδὸς οὐκ ἄλλως ὅτι μὴ τῶν ἀπ᾽ ἄρκτου ἀνέμων 
πνεόντων El δὲ νότοι χατέχοιεν, ἀπόρως ἔχει διὰ τοῦ 
αἰγιαλοῦ δδοιπορεῖν. (2) Τότε 8’ ἐκ νότων σκληρῶν 
βορέαι ἐπιπνεύσαντες, οὐκ ἄνευ τοῦ θείου, ὡς αὐτός τε 
25 καὶ οἱ dus’ αὐτὸν ἐξηγοῦντο, εὐμαρῆ καὶ ταχεῖαν τὴν 
` πάροδον παρέσχον. “Ex Πέργης δὲ ὡς προήει, ἐντυγ- 
yavoucıy αὐτῷ κατὰ τὴν δδὺν πρέσθεις Ἀσπενδίων 
αὐτοκράτορες, τὴν μὲν πόλιν ἐνδιδόντες, φρουρὰν δὲ 
μὴ εἰσάγειν δεόμενοι. (3) Καὶ περὶ μὲν τῆς φρουρᾶς 
πράξαντες ἀπῆλθον ὅσα ἠξίουν, πεντήκοντα δὲ τάλαντα 
κελεύει τῇ στρατιᾷ δοῦναι αὐτοῖς ἐς μισθὸν καὶ τοὺς 
ἵππους οὓς δασιιὸν βασιλεῖ ἔτρεφον. Οἱ δὲ ὑπέρ τε 
τοῦ ἀργυρίου χαὶ τοὺς ἵππους παραδώσειν ξυνθέμενοι 
ἀπῆλθον. 

35 4. ᾿Αλέξανδρος δὲ ἐπὶ Σίδης ἤει. Εἰσὶ δὲ of Σιδη- 
ται Κυμαῖοι ἐκ Κύμης τῆς Αἰολίδος" καὶ οὗτοι λέγουσιν 
ὑπὲρ σφῶν τόνδε τὸν λόγον, ὅτι ὡς χατῆράν τε ἐς τὴν 
γῆν ἐκείνην οἱ πρῶτοι ἐκ Κύμης σταλέντες καὶ ἐπὶ οἰχι- 
opin ἐξέθησαν, αὐτίκα τὴν μὲν Ἑλλάδα γλῶσσαν ἐξελα- 

40 θοντο, εὐθὺς δὲ βάρθαρον φωνὴν ἵεσαν, οὐδὲ τῶν προσ- 
χώρων βαρθάρων, ἀλλὰ ἰδίαν σφῶν οὕπω πρόσθεν 

οὖσαν τὴν φωνήν" xal ἐχτότε οὐ κατὰ τοὺς ἄλλους προσ- 
χώρους Σιδῆται ἐθαρθάριζον. (5) Καταλιπὸν δὲ φρου- 
ρὰν ἐν [τῇ] Σίδη , προήει ἐπὶ Σύλλιον, χωρίον ὀγυρὸν 

45 χαὶ φρουρὰν ἔχον ξένων μισθοφόρων καὶ αὐτῶν τῶν 
ἐπιγωρίων βαρθάρων. Άλλ᾽ οὔτε τὸ Σύλλιον ἐξ ἐφό- 
ou αὐτοσχεδίου ἠδυνήθη λαθεῖν, ἐπεί τε ἠγγέλθη αὐτῷ 
χατὰ τὴν ὁδὸν τοὺς ᾿Ασπενδίους ὅτι οὐδὲν τῶν ξυγκει- 
μένων πρᾶξαι ἐθέλοιεν, οὔτε τοὺς ἵππους παραδοῦναι 

50 τοῖς πεμφθεῖσιν οὔτε ἀπαριθμῆσαι τὰ χοήαατα, καὶ 


3 


c 


ab amico quodam strul, portendi respondit, fore tames 
ut insidie proderentur. Hirumdinem enim coalummam 
atque amicam hominibus esse ac pree caeteris avibus gar- 
rulam. 


9. Valis itaque responsum cum Persz dictis conferens, 
Amploterum Alexandri quidem filium, Crateri autem 
fratrem, ad Parmenionem mittit, Pergensibus aliquot, 
qui itineris duces essent , adjunctis. Amphoterus, habitu 
illius regionis assumpto, ne in itinere agnosceretur, clam 
ad Parmenionem pervenit : (10) ac nihil quidem ab Alesan- 
dro literarum adfert, (nihil enim bac de re aperte literis 
committendum judicarat) sed verbis mandata exponit. 
Atque ita Alexander hic capitur , et custodize traditur. 





CAP. XXVI. 


Alexander ex Phaselide movens, aliquam exercitus par- 
tem per montana Pergas mittit, qua Thraces viam pate- 
fecerant, arduam alias et longam; ipse secus mare 
per littus suos ducit. Via autem hac aliter confici non 
potest, nisi ventis a septentrione flantibus : austro autem 
invalescente, eegre per littus iter fit. (2) Tum vero pre 
vehementibus austris boreales venti exorti, non absque 
divino quodam numine (ut ipse Alexander, et qui cum eo 
erant , interpretabantur) facilem ac celerem transitum præ- 
buerunt. Ex Pergis progressus, obvios habuit legatos 
Aspendiorum liberis mandatis instructos, oppidum deden- 
tes quidem illi, at ne prasidia imponeret deprecantes. 
(3) Ac de presidio quidem postulata impetrarunt : quin- 
quaginta vero talenta in exercitus stipendia iis imperat et 
equos, quos tributi nomine Dario nutriebant. Equos ita- 
que et argenti summam daturos se polliciti , discedunt. 

4. Alexander inde in Siden movit : sunt autem Sidet 
Cumxi, ex Cumis £oliis oriundi; qui quidem de hujas- 
modi quippiam narrant. Nimirum majores qui e Cumis 
profecti eo appulerunt atque in eam regionem habitan- 
dam descenderunt, repente Græcanicæ linguæ oblitos 
fuisse, statimque barbaros sonos emisisse : nec tamen il- 
los cum barbaris vicinis communes, sed ipsis proprios ac 
peculiares, quique antea in usu non fuissent : atque ex eo 
tempore Sidetes a vicinis barbaris lingua distinctos esse. 
(5) Alexander, relicto apud Sidem presidio , Syllium pro- 
fectus est, oppidum munitum , atque tam externi merce- 
nariique militis quam incelentium barbarorum praesidio 
firmatum. Neque vero Syllium repentino impetu capi po» 
terat , quod in itinere nunciatum est , Aspendios nihil eorum 
quie pacta essent praestare , neque equos tradere iis qui ad 
eos recipiendos missi erant, neque pecuniam numerare 





32 
τῶν ὅσοι κουφότεροι, ἐπήγαγεν. Οἱ δὲ οὐκ ἔμειναν βαλ- 
λόμενοι, ἀλλὰ ἕλιπον τὸ χωρίον" καὶ Ἀλέξανδρος ὑπερ. 
δαλὼν τὰ στενὰ πρὸς τῇ πόλει κατεστρατοπέδευσε. _ 


— — 
ΚΕΦ. KH’. 


Καὶ ἐνταῦθα ἀφικνοῦνται παρ αὐτὸν Σελγέων 

5 πρέσθεις. Οἱ δέ εἶσι καὶ αὐτοὶ Πισίδαι βάρθαροι καὶ 
πόλιν μεγάλην οἰκοῦσι καὶ μάχιμοί εἶσιν" ὅτι δὲ ro- 
λέμιοι τοῖς Τελμισσεῦσιν ἐκ παλαιοῦ ἐτύγχανον, ὑπὲρ 
φιλίας πρὸς ᾿Αλέξανδρον πεπρεσθευμένοι ἦσαν. Καὶ 
πρὸς τούτους σπένδεται Ἀλέξανδρος, χαὶ ἐκ τούτου 

10 πιστοῖς ἐς ἅπαντα ἐχρήσατο. (1) Τὴν Τελμισσὸν δὲ 
ἐπέγνω ἑλεῖν ἂν ἐν ὀλίγῳ χρόνῳ, ἀλλ’ ἐπὶ Σαγαλασ- 
cd) ἐστέλλετο. ν δὲ καὶ αὕτη οὐ μικρὰ πόλις: 
Πισίδαι καὶ ταύτην ᾧκουν, καὶ ἐδόκουν πάντων 
Πισιδῶν μαχίμων ὄντων αὐτοὶ εἶναι of μαχιμώτατοι" 

16 καὶ τότε τὸν λόφον τὸν πρὸ τῆς πόλεως, ὅτι καὶ οὗτος 
οὗ μεῖον τοῦ τείχους ὀχυρὸς ἐς τὸ ἀπομάχεσθαι ἦν , xa- 
τειληφότες προσέμενον. (s) Ἀλέξανδρος δὲ τὴν μὲν 
φάλαγγα τῶν Μακεδόνων τάττει ὧδε. ᾿Επὶ μὲν τοῦ 
δεξιοῦ κέρως. ἵνα καὶ αὐτὸς ἐπετέτακτο, τοὺς ὕπα- 

20 σπιστὰς εἶχεν, ἐγομένους δὲ τούτων τοὺς πεζεταίρους 
ἔστε ἐπὶ τὸ εὐώνυμον παρατείνας, ὡς ἑκάστοις τῶν 
στρατηγῶν ἡ ἡγεμονία τῆς τάξεως ἐν τῇ τότε ἡμέρᾳ 
ἦν. (4) Ἐπὶ δὲ τῷ εὐωνύμῳ ἐπέταξεν ἡγεμόνα Ἀμύν- 
ταν τὸν Ἀῤῥαβαίου. Προετάχθησαν δὲ αὐτῷ τοῦ μὲν 

as δεξιοῦ κέρως οἵ τε τοξόται καὶ οἱ Ἁγριᾶνες, τοῦ δὲ 
εὐωνύμου ol ἀκοντισταὶ ol Θρᾷκες, ὧν ἡγεῖτο Σιτάλ- 
xne οἱ γὰρ ἱππεῖς αὐτῷ οὐκ ὠφέλιμοι ἐν τῇ δυσχωρίᾳ 
ἦσαν. Τοῖς Πισίδαις δὲ καὶ Τελμισσεῖς προσθεθοη- 
θηκότες συνετάξαντο. 

30 5. Ἤδη δὲ of ἀμφ’ Ἀλέξανδρον προσθεθληκότες τῷ 
ὄρει ὅπερ κατεῖχον of Πισίδαι κατ᾽ αὐτὸ τὸ ἀποτομώτα-- 
τον τῆς ἀνόδου ἦσαν, καὶ ἐν τούτῳ ἐπιτίθενται αὐτοῖς of 
βάρθαροι λόχοις κατὰ κέρας ἑκάτερον, ᾗ σφίσι μὲν 
εὐπροσοδώτατον ἦν, τοῖς πολεμίοις δὲ χαλεπωτάτη 4 

as πρόσβασις. Καὶ τοὺς μὲν τοξότας, οἷα δὴ οὔτε dxgi- 
θῶς ὡπλισμένους καὶ πρώτους πελάσαντας, ἐτρέψαντο, 
οἱ δὲ Ἀγριᾶνες ἔμειναν. (0) ᾿Εγγὺς γὰρ ἤδη καὶ ἡ gd- 
λαγξ τῶν Μακεδόνων προσῆγε καὶ πρὸ αὐτῆς Ἀλέξαν- 
ὅρος ἐφαίνετο. Ὡς δὲ ἐν χερσὶν ἡ μάχη ἐγένετο, yu 

4o μνοί τε οἱ βάρβαροι ὄντες ὁπλίταις προσεφέροντο καὶ 
πάντη κατατιτρωσκόμενοι ἔπιπτον, ἐνταῦθα δὴ ἐγκλί- 
νουσι. (1) Καὶ ἀπέθανον μὲν αὐτῶν ἐς πεντακοσίους" 
κοῦφοι γὰρ ὄντες καὶ ἔμπειροι τῶν χωρίων ob χαλεπῶς 
ἀπεχώρουν: καὶ οἱ Μακεδόνες διὰ βαρύτητα τῶν ὅπλων 

45 καὶ ἀπειρίαν τῶν ὁδῶν οὐ θαῤῥαλέοι ἐς τὸ διώκειν ἦσαν. 
(0) Ἀλέξανδρος δὲ ἐχόμενος τῶν φευγόντων τὴν πόλιν 
αὐτῶν αἱρεῖ κατὰ xpdrog. Τῶν δὲ kov αὐτῷ Κλέανδρός 
τε ὅ στρατηγὸς τῶν τοξοτῶν ἀποθνήσκει καὶ τῶν ἄλλων 
ἀμφὶ τοὺς εἴκοσι. Ἀλέξανδρος δὲ ἐπὶ τοὺς ἄλλους 








ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΑΝΑΒΑΣ. Α, κη. 


Telmissenses, quum telorum jactus sustinere non possent 
locum deserunt. Alexander, superatis angustiis , ad urbes 
castraloat. ^ 


CAP. XXVIII. 


Eo loci legati a Selgensibus ad eum veniunt. Sunt antes 
et hi Pisida: barbari, magnamque urbem incolunt, bel 
Cosi etiam ipsi. Hi quod veteres Telmissensium bosta 
erant, legatos ad Alexandrum amicitiam petentes mise 
rant. Federe itaque cum iis pacto, deinceps illa = 
omnia fidis Alexander est usus. (2) Dehinc, quum Tel 
missi expugnatio non exiguum tempus requirere videretur 
Sagalassum petit. Erat porro etiam luec non parva urbs 
a Pisidis habitata : quumque omnes Pisidæ bellicosi existi 
marentur, hi tamen ceteris bellica laude superiores habit 
sunt : ac tum temporis collem , qui urbi imminebat , quum 
non minus quam muros urbis munitam illum ad propal 
sandum judicarent, occupantes hostem opperiebantar. (5 
Alexander Macedonum phalangem ita instrui. A dextri 
cornu , cui ipse preverat, scutatos locat : proximos his pe 
dites amicos usque ad sinistrum cornu explicat , prout sin 
gulis ducibus eo die ordines ducendi contigerant. (4)4 
sinistro quidem cornu ducem statuit Amyntam Arrhabe 
filium. A dextro quidem latere sagittarios et Agrianos præ 
tendit, a sinistro jaculatores Thraces, quos ducebat Sital 
ces; equites enim in illa locorum difficultate nulli us 
esse poterant. Porro Pisidis Telmissenses etiam auxi 
venerant unaque in acie stabant. 

5. Jamque Alexandri acies montem subiens quem Pi 
side tenebant, ad maxime preerupta ascensus loca perve 
merat, quum barbari in utrumque cornu ex insidiis pro 
ruunt, qua parte ipsis expeditior via, hostibus vero diff 
cillimus accessus esset : et sagittarios quidem, utpote levite 
armatos, quique primi pedem contulerant, in fugam ver 
tunt: Agriani verosubsistunt. (6) Nam et propinqua jam era 
Macedonum phalanx, et Alexander ipsam ducens conspi 
ciebatur. Postquam autem cominus manu res geri capit 
barbari nudi cum armatis confligentes omnique ex part 
vulnerati cadunt ac terga verunt. (7) Casi sunt ex ἃ 
circiter quingenti. Multi enim, quod leves expeditiqu 
erant et locorum gnari, facile evaserunt : Macedones ol 
gravitatem armorum imperitiamque viarum minns audacte 
fugientes insequati sunt. (8) Alexander vero fogientiun 
tergis acriter instans, urbem illorum vi capit, Cleandro 
uno ex copiarum ducibus, desiderato, aliisque militibe 
circiter viginti. Inde in alios Pisidas movit, et nonnull 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. I, 29. | 33 
Πιείδες ἦγε" καὶ τὰ μέν τινα τῶν φρουρίων βία ἐξεῖ- | eorum castella vi cepit, nonnulla pactionibus ad deditio- 


Is, τὰ δὲ ὁμολογίᾳ προσηγάγετο, 





ΚΕΦ. K@’. 


Ἐντεῦθεν δὲ ἤει ἐπὶ Φρυγίας παρὰ τὴν λίμνην 
ᾗ houa Ἀσκανία, ἐν À ἅλες πήγνυνται αὐτόματοι, καὶ 
νότος χρῶνται of ἐπιχώριοι, οὐδὲ θαλάσσης τι ἐπὶ 
τούτῳ δέονται > καὶ ἀφικνεῖται ἐς Κελαινὰς πεμπταῖος. 
Ἐν δὲ ταῖς Κελαιναῖς ἄκρα ἦν πάντη ἀπότομος, xat 
tum φυλακὴ κατεῖχεν ἐκ τοῦ σατράπου τῆς pu- 
: fe, K8ose μὲν χίλιοι, Ἕλληνες δὲ μισθοφόροι ἑκατόν. 
M () Καὶ οὗτοι πρεσθεύονται παρ Ἀλέξανδρον, ἐπαγγελ- 
kurot, εἰ μὴ ἀφίχοιτό σφισι βοήθεια ἐν ἡμέρᾳ $ ξυνέ- 
um, φράσαντες τὴν ἡμέραν», ὅτι παραδώσουσι τὸ χω- 
pv. Καὶ ἔδοξε ταῦτα ᾿Αλεξάνδρῳ ὠφελιμώτερα À 
πλιωρχεῖν ἄπορον πάντη προςφέρεσθαι τὴν ἄκραν. 
Β (ἡ Πρὸς μὲν δὴ ταῖς Κελαιναῖς φυλαχὴν καταλείπει 
στρατιώτας ἐς χιλίους καὶ πενταχοσίους. Melvac δὲ 
tito) ἡμέρας δέκα xai σατράπην ἀποδείξας Φρυγίας 
Ἀπίγονον τὸν Φιλίππου, ἐπὶ δὲ τοὺς ξυμμάχους ἀντ᾽ 
helen στρατηγὸν Βάλαχρον τὸν Ἁμύντου ἐπιτάξας, 
Deny ἐπὶ Γορδίου ἐστέλλετο. Καὶ Παρμενίωνι ἐπέ- 
la, ἄγοντα ἅμα of τὴν δύναμιν ἐχεῖσε ἀπαντᾶν: xal 
ἑήντα ξὺν τῇ δυνάμει Παρμενίων. (4) Καὶ οἱ νεόγα- 
μα δὲ οἱ ἐπὶ Μακεδονίας σταλέντες εἷς Γόρδιον ἦχον 
13 ἕν αὐτοῖς ἄλλη στρατιὰ χαταλεχθεῖσα, ἣν ἦγε Πτο- 
3 λμαὶός τε 6 Σελεύχου καὶ Κοῖνος ὁ Πολεμοκράτους xal 
Müdzypo; 6 Νεοπτολέμου, πεζοὶ μὲν Μακεδόνες τρισ- 
Den, ἱππεῖς δὲ ἐς τριακοσίους xal Θεσσαλῶν ἱππεῖς 
ἀεχόσιοι, Ἠλείων δὲ ἑκατὸν καὶ πεντήχοντα, ὧν ἡγεῖτο 
‘Malas 6 ᾿Ἠλεῖος. 
a 5 Τὸ δὲ [Γόρδιον ἔστι μὲν τῆς Φρυγίας τῆς ἐφ᾽ Ἑλ- 
lacxovrou, κεῖται δὲ ἐπὶ τῷ Σαγγαρίῳ ποταμῷ' τοῦ 
ù Σαγγαρίου αἱ μὲν πηγαὶ ἐκ Φρυγίας εἰσίν" αὐτὸς δὲ 
bd τῆς Θρακῶν τῶν Βιθυνῶν χώρας ἐξίησιν εἰς τὸν Eš- 
ney πόντον. ᾿Ενταῦθα xai ᾿Αθηναίων πρεσθεία παρ᾽ 
a ἀφίκετο, δεόμενοι ᾿Αλεξάνδρου ἀφεῖναί σφισι 
τὸς αἰχμαλώτους, ot ἐπὶ Γρανικῷ ποταμῷ ἐλήφθησαν 
Αθηνείον ξυστρατευόμενοι τοῖς Πέρσαις xal τότε ἐν 
Μεαιῥονίᾳ ξὺν τοῖς δισχιλίοις δεδεμένοι ἦσαν" καὶ ὑπὲρ 
εὐτῶν ἄπρακτοι ἐν τῶ τότε ἀπῆλθον. (6) Οὐ γὰρ ἐδόκει 
^ ἰεγελὲς εἶναι ᾿Αλεξάνδρῳ , ἔτι συνεστῶτος τοῦ πρὸς 
τν Πέρσην πολέμου, ἀνεῖναί τι τοῦ φόθου τοῖς Ἕλλη- 
στ ὅσοι ἐναντία τῇ “Ἑλλάδι στρατεύεσθαι ὑπὲρ τῶν 
βαρῥάρων οὐχ ἀπηξίωσαν: ἀλλ᾽ ἀποκρίνεται, ἐπειδὰν 
τὰ παρόντα χαλῶς γένηται, τότε ἥχειν ὑπὲρ τῶν αὐτῶν 
® Ξμοθευουένους, 


ARRIANUS. 


nem adduxit. 


CAP. XXIX. 


Posthæc Phrygiam versus proficiscebatur juxta paludem 
cui Ascania nomen est : in qua sal suapte sponte concre- 
scit , quo incola utuntur, neque mari eam ad rem indigent. 
Quintis castris Celienas pervenit. Erat in ea urbe arx omni 
ex parte praerupta ac preeceps , in qua Phrygia satrapa col- 
locarat presidio Carum mille, Greecorum mercenariorum 
centum. (2) Hi legatos ad Alexandrum mittunt , nisi subsi- 
dium ipsis intra statum diem , quem nominabant , adferre- 
tur, deditionem pollicentes. Quam quidem conditionem 
Alexander rebus suis convenientiorem quam obsidionem 
esse statuit, quum difficillima omni ex parte arcis oppugnatio 
videretur. (3) In ea urbe mille fere et quingentos milites 
presidio relinquit, et dies decem ibi commoratus , Antigo- 
num Philippi filium Plırygia satrapam declarat, et Bala- 
crum Amynte filium ejus Joco auxiliaribus copiis praeficit. 
Ipse Gordium profectus est, literis ad Parmenionem missis, 
uti illuc sibi cum exercitu obviam veniat. Parmenio impe- 
rata facit. (4) Porro Macedones qui uxores recens nuptas 
visum ierant , Gordium veniunt ; e£ cum iis exercitus recens 
conscriptus; quem Ptolemæus Seleuci et Coenus Polemo- 
cratis atque Meleager Neoptolemi filius ducebant: Erat is 
exercitus peditum Macedonum mille, equitum trecen- 
torum , Thessalorum equitum ducentorum, Eleorum cen- 
tum quinquaginta quibus praeerat Alcias Eleus. 

5. Est vero Gordium in Phrygia Hellesponto proxima, 
ad Sangarium amnem sita , cujus fluminis fontes in Phrygia 
oriuntur. Ipse per Thracas Bithynos fluens in Euxinum 
pontum fertur. Eo loci Atheniensium etiam legati ad Ale- 
xandrum veniunt, oratum uti cives suos, qui una cum 
Persis militantes, ad Granicum amnem capti fuerant, ac 
tum in Macedonia cum aliis bis mille vincti tenebantur, di- 
mittat. (6) Neque 


enim consultum Alexandro videbatur, vigente adhuc Per- 


Hi re infecta tum domum redeunt. 


sico bello, Graecorum metum imminuere, qui adversus 
Greeciam pro barbaris militare veriti non fuissent. Foc 
tantum responsi dedit, ut bello Persico ex animi sui sen. 


tentia confecto , legatos de iisdem rcbus mittant. 


—— H»990«- — 


as APPIANOY ΛΝΑΒΑΣ. B, f. 


BIBAION AEYTEPON. 
ΚΕΦ. A’. 


Ἐκ δὲ τούτου Μέμνων τοῦ τε ναυτικοῦ παντὸς ἡγε-. 
μὼν ἐκ βασιλέως Δαρείου καθεστηκὼς καὶ τῆς παραλίου 
ξυμπάσης. ὡς ἐς Μακεδονίαν τε xal τὴν Ἑλλάδα dro- 
στρέψων τὸν πόλεμον, Χίον μὲν λαµθάνει προδοσίᾳ dv- 

5 δοβεῖσαν' ἔνθεν δὲ ἐπὶ Λέσθου πλεύσας, ὃς οὗ προσεῖχον 
αὐτῷ ol Μιτυληναῖοι, τὰς ἄλλας πόλεις τῆς Λέαδου 
προσηγάγετο. (1) Ταύτας δὲ παραστησάμενος καὶ 
προσσχὼν τῇ Μιτυλήνῃ, τὴν μὲν πόλιν χάρακι διπλῷ 
dx θαλάσσης εἰς θάλασσαν ἀπετείχισε, στρατόπεδα δὲ 

10 πέντε ἐποικοδομησάμενος τῆς γῆς ἐκράτει οὐ χαλεπῶς. 
Καὶ μέρος μέν τι τῶν νεῶν τὸν λιμένα αὐτῶν ἐφύλασσε, 
τὰς δὲ ἐπὶ τὴν ἄκραν τῆς Λέσθου τὸ Σίγριον, ἵνα ἡ 
προσθολὴ μάλιστά ἐστι ταῖς ἀπό τε Χίου καὶ Γεραιστοῦ 
καὶ Μαλέας ὁλκάσιν, ἀποστείλας τὸν παράπλουν ἐν 

15 φυλαχῇ εἶχεν, ὡς μή τινα ὠφέλειαν κατὰ θάλασσαν 
γίγνεσθαι τοῖς Μιτυληναίοις. (3) Καὶ ἐν τούτῳ αὐτὸς μὲν 
νόσῳ τελευτᾷ , καὶ εἶπερ τι ἄλλο, καὶ τοῦτο ἐν τῷ τότε 
ἔθλαψε τὰ βασιλέως πράγματα. Αὐτοφραδάτης δὲ xat 
Φαρνάδαζος 6 Ἀρταθάζου, Emp καὶ ἐπέτρεψε τελευτῶν 

30 6 Μέμνων τὴν αὑτοῦ ἀρχὴν ἔστε Δαρεῖόν τι ὑπὲρ αὐτῆς 
γῶναι, ἀδελφιδῷ αὐτοῦ ὄντι, οὗτοι τῇ πολιορχίᾳ οὐκ. 
ἀῤῥώστως προσέκειντο. (4) Καὶ of Μιτυληναῖοι τῆς τε 
γῆς εἰργόμενοι καὶ ἀπὸ θαλάσσης πολλαῖς ναναὶν ἐφορ- 
μούσαις φρουρούμενοι, πέμψαντες παρὰ τὸν Φαρνάδα- 

25 ζον ὁμολογίας ἐποιήσαντο, τοὺς μὲν ξένους τοὺς παρ᾽ 
Ἀλεξάνδρου σφίσι κατὰ συμμαχίαν ἥχοντας ἀπελθεῖν, 
Μιτυληναίους δὲ καθελεῖν μὲν τὰς πρὸς Ἀλέξανδρόν 
σφισι γενομένας στήλας, ξυμμάχους δὲ εἶναι Δαρείου 
κατὰ τὴν εἰρήνην τὴν ἐπ᾽ Ἀνταλκίδου γενομένην πρὸς 

50 βασιλέα Δαρεῖον, τοὺς φυγάδας δὲ αὐτῶν κατιέναι ἐπὶ 
τοῖς ἡμίσεσι τῶν τότε ὄντων ὅτε ἔφυγον. (0) Ἐπὶ τού- 
τοις μὲν δὴ ἡ ξύμθασις τοῖς Μιτυληναίοις πρὸς τοὺς 
Πέρσας ξυνέδη. Φαρνάθαζος δὲ καὶ Αὐτοφραδάτης, 
ὥς παρῆλθον ἅπαξ εἴσω τῆς πόλεως, φρουράν τε ἐς ade 

35 τὴν εἰσήγαγον καὶ φρούραρχον ἐπ᾽ αὐτῇ Λυκομήδην 
“Ῥόδιον, καὶ τύραννον ἐγκατέστησαν τῇ πόλει Διογένην, 
ἕνα τῶν φυγάδων: χρήματά τε εἰσέπραξαν τοὺς Meru- 
ληναίους τὰ μὲν βίᾳ ἀφελόμενοι τοὺς ἔχοντας, τὰ δὲ ἐς 
τὸ κοινὸν ἐπιδαλόντες. 





ΚΕΦ. B. 


«ο Ταῦτα δὲ διαπραξάμενοι Φαρνάδαζος μὲν ἔπλει 
ἐπὶ Λυκίας ἄγων τοὺς ξένους τοὺς μισθοφόρους, Aŭto- 
φραδάτης δὲ ἐπὶ τὰς ἄλλας νήσους. Καὶ ἐν τούτῳ κα- 
ταπέμπει Δαρεῖος Θυμώνδαν τὸν Μέντορος, αὐτὸν μὲν 
τοὺς ξένους παρὰ Φαρναθάζου παραληψόμενον καὶ ἀνά- 





LIBER SECUNDUS. 


CAP. I. 


Haec dum geruntur, Memnon, quem Darius rex 
classi oraque maritima» preefecerat, de bello in 
niam Greeciamque transferendo cogitans , proditio 
insulam capit. Inde ad Lesbum navigans, Mityle 
jus partes sequuti non sunt , exceptis, reliquas. 
bes in suam polestatem redegit. (2) His itaque 
acceptis, Mitylenen conversas, urbem ipsam a mar 
duplici vallo interclusit, et quinque castellis exs: 
terra facile superior erat, Præterea parte naviut 
ipsorum tenebat, partem ad Sigrinm, Lesbi p 
rium, ubi appellere solent naves onerarice ex € 
resto et Malen venientes, misit, ibique ut adn 
arcerent in custodiis habuit, nequid nimirum subs 
lenzis mari advenire posset. (3) Interea ipse mor 
quod quidem, si quid aliud, Darii rebus obfuit 
Phradates autem et Pharnabazus Artabazi filins 
moon moriens prafecturam suam commendarat, 
dum Darius aliquid de ea statuisset (erat enim ac 
filius) obsidionem acriter urgebant. (4) Mitylenz 
interclusi et mari ingenti classe obsessi , legatis ac 
bazum missis, pactiones ineunt : ut exteri milit 
Alexandro auxilio missi erant discedant; ut Mity 
lumnas, quas Alexandro cum fæderis inscriptionee 
subvertant ; ut ex preescripto pacis per Autalcid 
Dario confrederati sint : ut exules ipsorum redi 
restitueretur dimidia pars bonorum quie tunc era 
fugerent. (5) Hisce conditionibus Mitylenei cu 
pacti sunt. Pharnabazus et Autophradates quu 
urbem ingressi essent, præsidium introducunt, e 
comeden Rhodium praficiunt, ac Diogenem, 
numero exulum, tyrannum nrbi imponunt : M 
pecuniam imperant, eamque partim ditioribus 
partim multitudini injungunt. 


CAP. IL 


His peractis, Pharnabazus in Lyclam navigat 
mercenarios ducens : Autophradates reliquas inse 
Inter hæc Darius Thymondam Mentoris filiam m 
ipsc quidem mercenarios a Pharnabazo acripiat ı 
cat ad regem Pharnabazum aulem preesse jubes 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. II, 3. 35 


ἔωτα παρὰ βασιλέα, Φαρναθάζῳ δὲ ἐροῦντα ἄρχειν 
ἴσων Μέμνων ἦρχε. (2) Καὶ παραδοὺς τούτῳ τοὺς ξέ- 
ww Φαρνάθαζος ἔπλει παρ᾽ Αὐτοφραδάτην ἐπὶ τὰς 
wi, Ὡς δὲ ὁμοῦ ἐγένοντο, δέχα μὲν ναῦς στέλλουσιν 
bint τὰς Κυκλάδας νήσους Δατάμην ἄνδρα Πέρσην 
dyta αὐτοὶ δὲ ναυσὶν ἑκατὸν ἐπὶ Τενέδου ἔπλευσαν- 
χαταχομισθέντες δὲ τῆς Τενέδου ἐς τὸν Βόρειον χαλού- 
μον λιμένα πέμπουσι παρὰ τοὺς Τενεδίους xal xs- 
λέουσι τὰς στήλας τὰς πρὸς Ἀλέξανδρον xal τοὺς "Ελ- 
p y; γενομένας σφίσι, ταύτας μὲν χαθελεῖν, πρὸς åa- 
piv δὲ ἆγειν τὴν εἰρήνην ἣν ἐπὶ Ἀνταλχίδου Δαρείῳ 
ewitevco. (3) Τενεδίοις δὲ τὰ μὲν τῆς εὐνοίας ἐς Ἁλέ- 
ξωδρόν τε xat τοὺς “Ἕλληνας ἐποίει μᾶλλον ἐν δὲ τῷ 
rapir ἄπορον ἄλλως ἐδόκει ὅτι μὴ προσχωρήσαντας 
n πὰς Πέρσαις σώζεσθαι: ἐπεὶ οὐδὲ Ἡγελόχω, ὅτῳ προσ- 
nizo ὑπ᾽ ᾿Αλεξόνδρου αὖθις ξυναγαγεῖν δύναμιν 
νετικήν, τοσαύτη ξυνηγμένη ἦν ὡς δι᾽ ὀλίγου προσδο- 
atv ἔσεσθαι ἄν σφισι παρ᾽ αὐτοῦ τινὰ ὠφέλειαν. Οὕτω 
μὲν δὴ οἱ ἀμφὶ Dapvabalov τοὺς ᾿Γενεδίους φόθῳ μᾶλ- 
9 o À ἐθέλοντας παρεστήσαντο, 

4 Ἐν δὲ τούτῳ Πρωτέας ó Ἀνδρονίχου ἐτύγχανε 
why ζυναγαγὼν ἐξ Εὐθοίας τε xal Πελοποννήσου ναῦς 
papis, ὑπὸ ᾿Αντιπάτρου τεταγμένος, ὡς εἶναί τινα 
τες τι νήσοις φυλαχὴν καὶ αὐτῇ τῇ Ελλάδι, el, xa- 

lin ἐξηγγέλλετο, ἐπιπλέοιεν of βάρθαροι' πυθόμενος 
Ü Δατάμην περὶ Σίφνον δρμεῖν δέχα ναυσίν, αὐτὸς ἔχων 
ευτεαίδεχα νυχτὸς ἀνάγεται ἐπὶ Χαλκίδος τῆς ἐπὶ 
τῷ Εὐρίπῳ" (5) καὶ προσσχὼν ἕωθεν Κύθνῳ τῇ νήσῳ 
Thy μὲν ἡμέραν αὐτοῦ αὐλίζεται, ὡς σαφέστερόν τε 
m Δαπυθίσθαι τὰ περὶ τῶν δέχα νεῶν xal ἅμα ἐν νυκτὶ 
Ῥδερώτερον προσπεσεῖν τοῖς Φοίνιξιν' ὡς δὲ ἔμαθε σα- 
9 τὸν Δατάμην ξὺν ταῖς ναυσὶν ἐν Σίφνῳ δρμοῦντα , 
ἐπικλεύσας ἔτι νυχτὸς ὑπ᾽ αὐτὴν τὴν fw xal ἀπροσδο- 
χήτοις ἐπιπεσὼν ὀχτὼ μὲν ναῦς αὐτοῖς ἀνδράσιν ἔλαθε" 


o ἃν Μτέμης δὲ μετὰ δυοῖν τριηροῖν ἐν τῇ πρώτη προσμίζει 


τν ἅμα Πρωτέα νεῶν ὑπεκφυγὼν ἀπεσώθη πρὸς τὸ 
γαυτικόν. 


—— IA A 


ΚΕΦ. T. 


Ἄλίανδρος δὲ ὡς ἐς Γόρδιον παρῆλθε, πόθος λαμ- 
ἔάνει αὐτὸν ἀνελθόντα ἐς τὴν ἄκραν, ἵνα καὶ τὰ Ba- 
ge θεια ἦν τὰ Γορδίου καὶ τοῦ παιδὸς αὐτοῦ Μίδου, 
"y duatay ἰδεῖν τοῦ T ορδίου xal τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμάξης 
3 desuóv, (2) Λόγος δὲ περὶ τῆς ἁμάξης ἐκείνης παρὰ 
τες τωσγώροις πολὺς κατεῖχε, ] όρδιον εἶναι τῶν πά- 
la Φρυγῶν ἄνδρα πένητα καὶ ὀλίγην εἶναι αὐτῷ γῆν 
& ἐργαζεσθαι καὶ ζεύγη βοῶν δύο: καὶ τῷ μὲν ἀροτριᾶν, 
τὸ à duateve τὸν Γόρδιον. (3) Καί ποτε ἀροῦντος 
εὐτῷ ἐπιπτῆναι ἐπὶ τὸν ζυγὸν ἀετὸν καὶ ἐπιμεῖναι ἔστε 
καθήμενον" τὸν δὲ ἐχπλαγέντα τῇ ὄψει 
χινώσοντα ὑπὲρ τοῦ θείου παρὰ τοὺς Τελμισσέας 

ta Ws μάντεις- εἶναι γὰρ τοὺς T ελμισσέας σοφοὺς τὰ θεῖα 


Memnon preefuerit. (2) Pharnabazus igitur externo milite 
Thymonde tradito, ad Autophradaten, qui apud classem 
erat, navigal Hi, quum una essent , Datamen Persam in 
Cycladas cum navibus decem mittunt. Ipsi centum navium 
classe ‘Tenedum petunt : ad quam insulam delati, quum in 
portum qui Borealis dicitur, sese recepissent, ad Tenedios 
mittunt, imperantes ut columnas quas Alexandro et Graecia 
posuerant , tollant , et pacem quam cum Dario per Antalci- 
dam inierant, colant. (3) Tenediorum animi ma;js quidem 
erga Alexandrum et Græcos crant propensi; sed quo tum 
in statu res ipsorum erant , de salute sua , nisi se ad Persa- 
rum voluntatem aggregarent , desperabant; siquidem Ie- 
gelochus, cui Alexander ut navales copias denuo compara- 
ret imperarat , nondum tantas coegerat , ut sperarent illas 
brevi tempore adjumento ipsis esse posse. Ita Pharnabazus 
Tenedios metu potius quam voluntate ad se pertraxit. 


4. Dum hoc aguntur, Proteas Andronici filius naves 
longas ex Euboea et Peloponneso Antipatri jussu college- 
rat, quee et insulis ipsique adeo Greeciee praesidio alicui cs- 
sent, si, uti nuntiabatur, barbari classe infestarent. Is 
quum audisset Datamen cum decem navibus ad Siphnum in 
statione agere, ipse cum quindecim navibus Chalcidem, ad 
Euripum sitam, defertur : (5) quumque prima luce ad Cy- 
thnum insulam appulisset , totum ibi diem substitit , ut cer. 
tius exploratiusque aliquid de decem illarum navium statu 
cognosceret : simul ut impetus per noctem factus plus hor- 
roris Phoenicibus incuteret. Postquam vero certior factus 
est, Datamen cum navibus ad Siphnum in statione esse, 
luce nondum orta inde movens, et sub ipsam auroram 
hostes nihil tale exspectantes adortus, octo ex eis naves milite 
instructas capit. Datames cum duabus triremibus in primo 
cum Proteze navibus conflictu clam effugiens, ad reliquam 
classem se recepit. 


— ""9099-«m-——- 


CAP. III. 


Alexander vero, ut Gordium pervenit, conscensa arce, 
ubi et Gordii et filii ejus Midie regia erat, cepit illum 
cupiditas videndi currum Gordii, et nodum qui in illius cur- 
rus jugo esse ferebatur. (2) Multus enim erat apud finitimos 
eo de curru sermo. Gordium fuisse quendam ex veteribus 
Phrygibus, hominem tenuis fortune , exiguum agrum pos- 
sidentem et juga boum duo, quorum altero ad arationem, 
altero ad vecturam uteretur. (3) Eo aliquando arante , aqui- 
lam in jugo consedisse, ibique in id tempus usque quo bo- 
bus juga demuntur constitisse. Gordium spectaculo atto- 
nitum, Telmissenses vates communicandx rei causa adiisse ; 
esse enim Telmissenses peritissimos prodigiorum interpretes, 
et vaticinandi scientiam ipsis pariter atque uxoribus et li- 

3. 


36 APPIANOY ANABAS. B, 6 


ἐξηγεῖσθαι, xxi σφισιν ἀπὸ γένους δεδόσθαι αὐτοῖς xol 
γυναιξὶ καὶ παισὶ τὴν μαντείαν. (4) Προσάγοντα δὲ 
Χώμη τινὶ τῶν Τελμισσέων ἐντυχεῖν παρθένῳ ὕδρευο- 
μένη , καὶ πρὸς ταύτην εἰπεῖν ὅπως of τὸ τοῦ ἀετοῦ ἔσχε: 
& τὴν δέ (εἶναι γὰρ καὶ αὐτὴν τοῦ μαντικοῦ γένους) θύειν 
χελεῦσαι τῷ Διὶ τῷ βασιλεῖ, ἐπανελθόντα εἰς τὸν τόπον 
αὐτόν. Καὶ δεηθῆναι γὰρ αὐτῆς Γόρδιον, τὴν θυσίαν 
ξυνεπισπομένην ol αὐτὴν ἐξηγήσασθαι, θῦσαί τε ὅπως 
ἐχείνη ὑπετίθετο τὸν I όρδιον καὶ ξυγγενέσθαι ἐπὶ γάμι 
10 τῇ παιδὶ χαὶ γενέσθαι : αὐτοῖν παῖδα Μίδαν ὄνομα. (6) 
Ἤδη τε ἄνδρα εἶναι τὸν Μίδαν χαλὸν χαὶ γενναῖον, καὶ 
ἐν τούτῳ στάσει πιέζεσθαι ἐν σφίσι τοὺς Φρύγας , 
xal γενέσθαι αὐτοῖς χρησμὸν ὅτι ἅμαξα ἆξει αὐτοῖς βα- 
σιλέα καὶ ὅτι οὗτος αὐτοῖς καταπαύσει τὴν στάσιν. Ἔτι 
16 δὲ περὶ αὐτῶν τούτων βουλευομένοις ἐλθεῖν τὸν Μίδαν 
ὁμοῦ τῷ πατρὶ xal τῇ μητρὶ xat ἐπιστῆναι τῇ ἐκχλησία 
αὐτῇ ἁμάζη. (6) Τοὺς δὲ ξυμθαλόντας τὸ μαντεῖον τοῦ- 
τον ἐκεῖνον γνῶναι ὄντα ὅντινα ὃ θεὸς αὐτοῖς ἔφραζεν 
ὅτι ἄξει ἡ ἅμαξα: καὶ καταστῆσαι μὲν αὐτοὺς βασιλέα 
20 τὸν Μίδαν, Μίδαν δὲ αὐτοῖς τὴν στάσιν καταπαῦσαι, 
καὶ τὴν ἅμαξαν τοῦ πατρὸς ἐν τῇ Expy ἀναθεῖναι yap 
στήρια τῷ Ad τῷ βασιλεῖ ἐπὶ τῇ τοῦ ἀετοῦ πομπῇ. 
Πρὸς δὲ δὴ τούτοις χαὶ τόδε περὶ τῆς ἁμάξης ἐμυθεύετο, 
ὅστις λύσειε τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμάξης τὸν δεσμόν, τοῦτον 
25 χρῆναι ἄρξαι τῆς Ἀσίας, (7) Ἦν δὲ ὁ δεσμὸς ἐκ φλοιοῦ 
xpavéas , xal τούτου οὔτε τέλος οὔτε ἀρχὴ ἐφαίνετο, 
Ἀλέξανδρος δὲ ὡς ἀπόρως μὲν εἶχεν ἐξευρεῖν λύσιν τοῦ 
δεσμοῦ, ἄλυτον δὲ περιιδεῖν οὐκ ἤθελε, μή τινα xal 
τοῦτο ἐς τοὺς πολλοὺς χίνησιν ἐργάσηται, ol μὲν λέγου- 
50 σιν ὅτι παίσας τῷ ξίφει διέχοψε τὸν δεσμὸν χαὶ λελύσθαι 
ἔφη᾽ Ἀριστόθουλος δὲ λέγει ἐξελόντα τὸν ἕστορα τοῦ 
ῥυμοῦ, ὃς ἦν τύλος διαθεθληµένος διὰ τοῦ ῥυμοῦ διαμ- 
naL, συνέχων τὸν δεσμόν, ἐξελχύσαι ἔξω τοῦ ῥυμοῦ τὸν 
ζυγόν. (8) Ὅπως μὲν δὴ ἐπράχθη τὰ ἀμφὶ τῷ δεσμῷ 
55 τούτῳ Ἀλεξάνδρῳ, οὐκ ἔχω ἰσχυρίσασθαι. Ἀπηλλάγη 
δ᾽ οὖν ἀπὸ τῆς ἁμάξης αὐτός τε xal of dup’ αὐτὸν ὡς 
τοῦ λογίου τοῦ ἐπὶ τῇ λύσει τοῦ δεσμοῦ συµθεθηχότος. 
Καὶ γὰρ καὶ τῆς νυκτὸς ἐχείνης βρονταί τε καὶ σέλας ἐξ 
οὐρανοῦ ἐπεσήυηναν" xal ἐπὶ τούτοις ἔθυε τῇ ὑστεραία 
40 ᾿Αλέξανδρος τοῖς φήνασι θεοῖς τά τε σημεῖα xal τοῦ δε- 
σμοῦ τὴν λύσιν. 


-----αροφφ-".------ 


ΚΕΦ. Δ 


Αὐτὸς δὲ τῇ ὑστεραίᾳ ἐπ᾽ Ἀγκύρας τὲς Γαλατι- 
κῆς ἐστέλλετο: κἀχεῖ αὐτῷ πρεσθεία ἀφιχνεῖται Tla- 
φλαγόνων, τό τε ἔθνος ἐνδιδόντων καὶ ἐς ὁμολογίαν ξυμ- 

45 δαινόντων: ἐς δὲ τὴν χώραν σὺν τῇ δυνάμει μὴ ἐσθαλεῖν 
ἐδέοντο. (2) Τούτοις μὲν δὴ προστάσσει ᾿Αλέξανδρος 
ὑπακούειν Kara τῷ σατράπη τῆς Φρυγίας. Αὐτὸς δὲ 
ἐπὶ τῆς Καππαδοχίας ἐλάσας ξύμπασαν τὴν ἐντὸς "Aduog 
ποταμοῦ προσηγάγετο xal ἔτι ὑπὲρ τὸν “Aduv πολλήν. 

νυ Καταστύσας δὲ Καππαδόχων Σαθίχταν σατράπην, αὐτὸς 


beris ab ortu insitam esse. (4) Quumque ad eorum view 
quendam venisset , virgini cuipiam ad fontem eunti obvia 
venisse, eique, quid sibi evenisset, narrasse. Ham ver 
quum et ipsa ex vatum progenie esset, ut locum ist 
repetens Jovi regi sacrificaret jussisse. Gordium contra 

ipsum comitaretur et sacrificii modum rationemque do 
ret, eam rogasse. Hlum sacrificasse a puella edoctur 
eamque conjugem sibi cepisse , puerumque ex iis procre 
tum, Midam nomine. (5) Qui quum jam vir forma virt 
teque preestans evasisset, Phrygas interea gravi inter sese 
tione laborasse, eosque oraculo monitos esse, currum 

regem allaturum quiseditionem tolleret. His vero adhuc hi 
de rebus inter se consultantihus, venisse Midam una cı 
patre ac matre, ipsumque currui insidentem concilis 
adiisse. (6) Illos vaticinium interpretatos, hunc nimire 
esse illum quem deus monuerat curra advehendum es 
extemplo Midam regem creasse. Hunc itaque seditiom 
sedasse , paternumque currum Jovi regi, pro aquila mie 
gratiarum loco in arce suspensum consecrasse. Adhi 
illud etiam de curru ferebatur : quicumque jugi nodum qu 
in curru erat nexum solvisset, illum Asiz imperio potit 
rum. (7) Erat autem is nexus ex corni arboris libro, qui en 
inciperet, quove se conderet, percipi non poterat. Alexand 
quum nullam plane solvendi nexus rationem inveniret, i 
solutum tamen preetermittere nollet , ne id motum alique 
in multitudinis animis excitaret , sunt qui dicant illum em 
ictu vinculum discidisse, et solutum eese dixisse. Aristobul: 
vero auctor est, Alexandrum exemto paxillo temonis ( er 
is clavus ligneus per medium temonem trajectus, cui viac 
lum adstrictum erat) jugum temoni detraxisse. (8) Equ 
dem, quomodo nodus ille ab Alexandro solutus fuerit, a 
firmare non ausim. Ipse certe et qui cum eo erant ita 
curru discesserunt, perinde ac si vaticinium de solutiot 
nexus impletum esset. Quod quidem et tonitrua et fulges 
ea nocte excitata satis declararunt : eaque de cansa postes 
die diis sacrificavit, tum ob prodigia edita, tum ob rali 
nem solvendi nodi ostensam. 


———À9004 eo 


CAP. IV. 


Alexander postridie Ancyram Galati» urbem profeci 
est. Eo loci Paphlagonum legati ad eum venerunt, q 
provinciam dedant et fœdus ineant : unum hoc orantes 1 
exercitus fines suos intret. (2) His Alexander, ut Calæ Phr 
giorum satrapæ pareant, jubet. Inde in Cappadociam m 
vens, omnem quee cis Hal yn fluvium est regionem et parte 
aliquam multam ejus quie trans Hal yn est, subegit. Sabicta 
Cappadocize satrapam statuit, ipse ad angustias aditus q 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. II, 4. 


spes ἐπὶ τὰς πύλας τὰς Κιλικίας. (3) Καὶ ἀφικό- 
μνα ἐπὶ τὸ Κύρου τοῦ ξὺν Ξενοφῶντι στρατόπεδον, ὥς 
απεροµίνας τὰς πύλας φυλακαῖς ἰσχυραῖς εἶδε, Map- 
μείωνα μὲν αὐτοῦ καταλείπει σὺν ταῖς τάξεσι τῶν πε- 
vn ὅσοι βαρύτερον ὡπλισμένοι ἦσαν" αὐτὸς δὲ ἀμφὶ 
τώτην φυλακὴν ἀναλαδὼν τούς τε ὑπασπιστὰς καὶ τοὺς 
Ἀγβᾶνας, προῆγε τῆς νυκτὸς ἐπὶ τὰς πύλας, ὡς οὗ προσ- 
Ἀχμένοις τοῖς φύλαξιν ἐπιπεσεῖν, (4) Καὶ προσάγων 
piv οἷα ἔλαθεν, ἐς ἴσον δὲ αὐτῷ κατέστη fj τόλμα. Οἱ 
m γρφίλαχες αἰσθόμενοι Ἀλέξανδρον αὐτὸν προσάγοντα, 
ἐπόπες τὴν φυλαχὴν ῴχοντο φεύγοντες. TH δὲ bote- 
alg dpa τῇ ἕῳ ξὺν τῇ δυνάμει πάσῃ ὑπερθαλὼν τὰς 
wes κατέβαινεν ἐς τὴν Κιλικίαν. (6) Καὶ ἐνταῦθα 
ἐπΏλεται αὐτῷ Ἀρσάμης ὅτι πρόσθεν μὲν ἐπενόει δια- 


+ αζιν Πέρσαις τὴν Ταρσόν, ὡς δὲ ὑπερθεθληκότα ἤδη 


tk πύλας ἐπύθετο Ἀλέξανδρον, ἐκλιπεῖν ἐν vip εἶχε 
τὴν xv. δεδιέναι οὖν τοὺς Ἑαραέας μὴ ἐφ᾽ ἁρπαγὴν 
φατὶς οὕτω τὴν ἀπόλειψιν τῆς Ταρσοῦ ποιήσηται. 
{) Τεῦτα ἀκούσας δρόμῳ ἦγεν ἐπὶ τὴν Ταρσὸν τούς τε 
»ππίας καὶ τῶν ψιλῶν ὅσοι κουφότατοι, ὥστε $ Apad- 
p μαϑὼν αὐτοῦ τὴν ὁρμὴν σπουδῇ φεύγει ἐκ τῆς Tap- 
i τερὰ βασιλέα Δαρεῖον, οὐδὲν βλάψας τὴν πόλιν. 
3. Ἀλέξανδρος δέ, ὡς μὲν Ἀριστοδούλῳ λέλεκται, 
eh χεµάτου ἐνόσησεν: ol δὲ εἰς τὸν- Κύδνον ποταμὸν 
Shon ῥέψαντα νήξασθαι, ἐπιθυμήσαντα τοῦ ὕδατος, 
Mora καὶ καύματι ἐχόμενον. Ὁ δὲ Κύδνος ῥεῖ διὰ 
ting τῆς πόλεως" ola δὲ ἐκ τοῦ Ταύρου ὄρους τῶν 
min οἱ ἀνισχουσῶν καὶ διὰ χώρου χαθαροῦ ῥέων, 
jpk τέ ἐστι καὶ τὸ ὕδωρ καθαρός. (a) Σπασμῷ τε 
Σὦ ἔεσθαι Ἀλέξανδρον καὶ θέρµαις ἰσχυραῖς καὶ ἀγρυ- 
mig ἔννεχεῖ. Καὶ τοὺς μὲν ἄλλους ἰατροὺς οὐκ οἴεσθαι 
tha βώσιμον, Φίλιππον δὲ Ἀκαρνᾶνα, ἰατρόν, kuv- 
fra Ἀλιξάνδρῳ καὶ τά τε ἀμφὶ ἰατρικὴν de τὰ pd- 
here πιστευόμενον καὶ τὰ ἄλλα οὐκ ἀδόκιμον ἐν τῷ 
Aag ὄντα, καθῆραι ἐθέλειν Ἀλέξανδρον φαρμάκῳ" 
πὲ ὧν χελεύειν καθῆραι. (9) Τὸν μὲν δὴ παρασχευά- 
ἴα τν κύλικα" ἐν τούτῳ δὲ Ἀλεξάνδρῳ δοθῆναι ἔπι- 
rally παρὰ Παρμενίωνος φυλάξασθαι Φίλιππον" 
ἀμί γὰρ διεφθάρθαι ὑπὸ Δαρείου χρήμασιν, ὥστε 
hapuku ἀποκτεῖναι Ἀλέξανδρον. Τὸν δέ, ἀναγνόντα 
ἣν ἐπιτολὴν καὶ ἔτι μετὰ χεῖρας ἔχοντα, αὐτὸν μὲν 
Ἠβᾶν τὴν κύλικα ἓν ᾗ ἦν τὸ φάρμακον" τὴν ἐπιστολὴν 
li Φῥίππῳ δοῶναι ἀναγνῶναι. (10) Καὶ ὁμοῦ τόν 
5 Ἀλέξανδρον πίνειν καὶ τὸν Φίλιππον ἀναγινώσκειν 
Sb mpl τοῦ Παρμενίωνος. Φίλιππον δὲ εὐθὺς ἔνδη- 
Àn γονίσθαι ὅτι χαλῶς of ἔχει τὰ τοῦ φαρμάκου" οὐ 
Th ἐπλαγῆναι πρὸς τὴν ἐπιστολήν, ἀλλὰ τοσόνδε 
um παραχαλέσαι Ἀλέξανδρον, καὶ ἐς τὰ ἄλλα of 
mikata ὅσα ἐπαγγέλλοιτο" σωθήσεσθαι γὰρ πειθό- 
Mpm, (ni) Καὶ τὸν μὲν καθαρθῆναί τε καὶ ῥαΐσαι 
«ἰῷ τὸ νόσημα, Φιλίππῳ δὲ ἐπιδεῖξαι ὅτι πιστός 
dew αὐτῷ φίλος, καὶ τοῖς ἄλλοις δὲ τοῖς ἀμφ᾽ αὐτὸν 
In αἰτῶς τε τοῖς pion βέδαιος εἷς τὸ ἀνύποπτον 
Mipi ὃν καὶ πρὸς τὸ ἀποθανεῖν ἐῤῥωμένος. 





37 
Ciliciam aperit contendit. (3) Quumque ad castra Cyri, 
qui cum Xenophonte erat, venisset, ut Portas valido prac- 
sidio insessas vidit, Parmenionem ibi cum cohortibus pe- 
ditum, qui gravioris armature eran, reliquit, Ipse sub 
primam noctis vigiliam sumptis secum scutatis et sagittariis 
alque Agrianis, noctu ad Portas movit, ut ex improviso 
præsidium invadat. (4) Neque tamen ita clam ac putabat , 
hostes adoriri potuit : sed axque feliciter ipei cessit audacia. 
Prasidiaril enim cognito Alexandri adventu, deserto præsi- 
dio in fugam se conjecerunt. Postero die sub auroram Portas 
cum universo exercitu transgressus, in Ciliciam descendit, 
(5) Hie ei nuntiatum est, Arsamen qui initio Tarsum in Pere 
sarum potestate conservare statuerat, postquam audisset 
Alexandrum jam Portas transgressum esse, de urbe deserenda 
cogitare; Tarsenses autem vereri, ne direpta urbe demum 
Tarsum desereret. (6) Quo cognito, Alexander summa 
festinatione Tarsum petit, equites et levis expeditasque ar- 
mature pedites secum ducens. De cujus adventu Arsames 
certior factus confestim ex Tarso ad Darium regem fugit, 
nullo damno urbi illato. 

7. Alexander, ut Aristobulus refert, præ nimio labore in 
morbum incidit. Alii tradunt illum , sudantem ac æstuan- 
tem, aque cupidum natandi caussa sese in Cydnum 
flumen, quod mediam urbem secat, cofjecisse. Ejus 
fontes quum ex Tauro monte oriantur et puro solo exci- 
piantur, fit ut unda ejus incorruptissima simulque frigidis- 
sima sit : (8) atque hinc Alexandrum spasmo acutaque 
febri et insomnia correptum fuisse. Ac ceteros quidem 
medicos de vita ejus desperasse , Philippum vero Acarna- 
nem medicum, Alexandri comitem, cui in re medica 
potissimum fidebat, quiquein exercitu etiam alioquin magno 
in honore habebatur, medicata potione purgare eum voluis- 
se. (9) Atque interea dum hic adhiberi potionem juberet , 
ille poculum pararet, literas Alexandro a Parmenione alla- 
tas, quibus denuntiabat ut sibi a Philippo caveret. Audisso 
enim se, Philippum a Dario pecunia corruptum ut regem 
pharmaco interficeret. Alexandrum, perlectis literis, quum 
adhuc eas manu teneret, poculum in quo erat potio acce- 
pisse; epistolam vero Philippo legendam dedisse : (10) 
unoque tempore Alexandrum potionem hausisse , et Philip- 
pum Parmenionis literas legisse. Philippum vero vultu 
statim declarasse, bene se sibi de pharmaco conscium esse. 
Neque enim lectione epistola» ullam animi perturbationem 
pre se tulisse : hortatum solummodo fuisse Alexandrum , 
ut in reliquis quoque qua preescriberet, suo consilio ac- 
quiesceret. Salutem enim, si pareret, recuperaturum. (11) 
Atque Alexandrum quidem purgatum et vi morbi levatum 
esse et Philippo declarasse, quam fidum amicum illum 
haberet : celeris etiam qui ipsi aderant, testatum fuisse 
quam constantem de ipsorum amicitia opinionem , omni 
suspicione remota, concepisset, simulque quam fortiter 
mortem ferret. 




















ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. Il, 10. . 43 


ἡπῖτο Aplorcav» τῶν δὲ πεζῶν τοὺς τοξότας, ὧν ἦρχεν 
Ἀπίοχος- τοὺς δὲ ᾿Αγριᾶνας, ὧν ἦρχεν Ἄτταλος, καὶ 
τῶν ἱππέων τινὰς xal τῶν τοξοτῶν ἐς ἐπικαμπὴν πρὸς 
mon τὸ κατὰ νώτου ἔταξεν, ὥστε χατὰ τὸ δεξιὸν 
s εἰτῶ τὴν φάλαγγα ἐς δύο χέρατα διέχουσαν τετάχθαι, 
^ duly ὡς πρὸς Δαρεῖόν τε xal τοὺς πέραν τοῦ ποταμοῦ 
τὸς πέντας Πέρσας. τὸ δὲ ὡς πρὸς τοὺς ἐπὶ τῷ ὄρει 
urb νώτου σφῶν τεταγμένους. (3) Τοῦ δὲ εὐωνύμου 
ερκτάχθησαν τῶν μὲν πεζῶν of τε Κρῆτες τοξόται καὶ 
' wl θρᾶκες, ὧν ἡγεῖτο Σιτάλκης" πρὸ τούτων δὲ ἡ ἵπ- 
| τὸς ἡ χατὰ τὸ εὐώνυμον. Of δὲ μισθοφόροι ξένοι πᾶσιν 
| ἐπετάχθησαν. Ἐπεὶ δὲ οὔτε πυχνὴ αὐτῷ ἡ φάλαγξ 
χατὰ τὸ δεξιὸν τὸ ἑαυτοῦ ἐφαίνετο, πολύ te ταύτη 
| ὑπιρφαλαγγήσειν of Πέρσαι ἐδόκουν, ἐκ τοῦ μέσου 
| 15 ἀθευσε δύο Das τῶν ἑταίρων, τήν τε ᾿Ανθεμουσίαν, 
¡ Ddoyne ἦν Περοίδας 5 Μενεσθέως, xat τὴν Acu- 
yaiz καλουμένην, ἧς ἡγεῖτο Παντόρδανος ὁ Κλεάν- 
ἐρου, ἐπὶ τὸ δεξιὸν ἀφανῶς παρελθεῖν. (4) Καὶ τοὺς 
. «οΐύτας δὲ xal μέρος τῶν ᾿Αγριάνων xal τῶν “Ἑλλήνων 
m μισθοφόρων ἔστιν οὓς κατὰ τὸ δεξιὸν τὸ αὑτοῦ ἐπὶ μετώ- 
του παραγαγὼν ἐξέτεινεν ὑπὲρ τὸ τῶν Περσῶν χέρας τὴν 
φάλαῃα. ᾿Επεὶ γὰρ οἱ ὑπὲρ τοῦ ὄρους τεταγμένοι οὔτε 
χατήεσαν, ἐχδροικῆς τε ἐπ᾿ αὐτοὺς τῶν ᾿Αγριάνων καὶ 
τῶν τοζοτῶν ὀλίγων κατὰ πρόσταξιν ᾿Αλεξάνδρου γενο- 
m μένης ῥᾳδίως ἀπὸ τῆς ὑπωρείας ἀνασταλέντες ἐς τὸ 
ἄχρον ἀνέφυγον, ἔγνω καὶ τοῖς κατ᾽ αὐτοὺς τεταγμένοις 
δυνατὸς àv χρήσασθαι ἐς ἀναπλήρωσιν τῆς φάλαγγος, 
ἐμίνοις δὲ ἱππέας τριαχοσίους ἐπιτάξαι ἐξήρχεσεν. 





ΚΕΦ. 1’. 
Οὕτω δὴ τεταγμένους χρόνον μέν τινα προῆγεν dva- 


30 χχύων, ὥστε xol πάνυ ἔδοξε σχολαία γενέσθαι αὐτῷ $ 
1909, Τοὺς γὰρ βαρθάρους, ὅπως τὰ πρῶτα èta- 
firca , οὐχέτι ἀντεπῆγε Δαρεῖος, ἀλλ᾽ ἐπὶ τοῦ ποτα- 
μοῦ ταῖς ὄχθαις, πολλαχῆ μὲν ἀποχρήμνοις οὖσαις, 
ἔστι δὲ ὅπου xal χάραχα παρατείνας αὐταῖς, ἵνα sù- 

35 εοδήτερα ἐφαίνετο, οὕτως ἔμενεν. Kal ταύτη εὐθὺς 
Ex ἐγένετο τοῖς dup’ ᾿Αλέξανδρον τῇ γνώμη δεδου- 
λωιένς, (4) Ὡς δὲ ὁμοῦ ἤδη ἦν τὰ στρατόπεδα, èv- 
tala παριππεύων πάντη ᾿Αλέξανδρος παρεχάλει dv- 
ὄμας ἀγαθοὺς γίγνεσθαι, οὗ τῶν ἡγεμόνων μόνον τὰ 

40 ὑύματα ξὺν τῷ πρέποντι χόσμῳ ἀνακαλῶν, ἀλλὰ xal 
βάργας καὶ λοχαγοὺς ὀνομαστὶ καὶ τῶν ξένων τῶν ut- 

Ἀφόρων ὅσοι xat’ ἀξίωσιν ἤ τινα ἀρετὴν γνωριμώ- 
Rare xat αὐτῷ πανταχόθεν βοὴ ἐγίνετο μὴ δια- 
vo, ἀλλὰ ἐσθάλλειν ἐς τοὺς πολεμίους. (3) “O δὲ 

Aro ἐν τάξει ἔτι, τὰ μὲν πρῶτα, καίπερ ἐν ἀπόπτῳ 
ir, ἔχων τὴν Δαρείου δύναμιν, βάδην, τοῦ μὴ δια- 
στασθναί τι ἐν τῇ ξυντονωτέρα πορεία χυμῆναν τῆς 

ὧς δὲ ἐντὸς βέλους ἐγίγνοντο, πρῶτοι δὴ 
οἱ xar Ἀλέξανδρον καὶ αὐτὸς Ἀλέξανδρος ἐπὶ τοῦ δε- 


e , ` 
86 Es τεταγµένος δρόμῳ ἐς τὸν ποτααὸν ἐνέθαλον, ὥς 


nes, quibus preeerat Ariston; peditihus vero sagittarius, 
quos Antiochus ducebat. Agrianos autem , quorum dux 
erat Attalus, et nonnullos equitum ac sagjttariorum in 
obliquum ad montem a tergo locat : ita ut ad eam partem 
quee ipsi dextra erat, phalanx in duo cornua divisa cer- 
neretur, alterum quidem adversus Darium, eosque qui 
trans flumen stabant , Persas omnes : alteruin adversus eos 
qui ad montem a tergo imminebant. (3) Ante sinistrum 
latus ex peditibus Cretenses sagittarlos et Thraces, quos 
ducebat Sitalces, ponit : ante hos equitatum , qui ad si- 
nistrum cornu pertinebat. Exteri vero mercenarii omni- 
bus prestituti erant. Ceterum quum eorum phalanx iu 
dextro cornu non satis conferta videretur, atque ex ea 
parte potissimum Persas phalangem circumvenire posse 
judicaret, ex medio agmine duas amicorum, turmas, Απ. 
themusiam , cui Percedas Menesthei fllius, et Leugzeam , cui 
Pantordanus Cleandri filius pr&erant, ut ad dextrum latus 
clam hostibus se recipiant jubet. (4) Sagittariis etiam ac 
parte Agrianorum et Griecorum mercede conductorum 
nonnullis ad dextrum suum cornu ad frontem traductis, 
phalangem ultra Persarum cornu extendit. Quum enim ii 
qui in monte dispositi erant non descenderent , excursione 
Agrianorum ac nonnullorum sagittariorum Alexandri jussu 
in ipsos facta, facile a radice montis propulsi ad cacumen 
confugerunt. Visum etiam ipsi est, eos quos illis ea ex 
parte opposuerat , ad corroborandam phaiangem usui esse 
posse , satisque esse si trecenti equites illis opponerentur. 





CAP. X. 


Hoc modo dispositis militibus, Alexander aliquamdiu 
tarde aciem promovebat, ut omnino tardus eorum con- 
gressus fore videretur. Neque enim Darius barbaros ut 
primum eos constituerat jam in adversum ducebat, sed 
in ripis fluminis, qux» magna ex parte prarupt» erant, et 
qua facilior in illas conscensus visus fuerat, vallo ducto 
munite , sese continebat. Quod quidem statim Macedo- 
nibus argumento fuit, Darium jam servitutem animo con- 
cepisse. (2) Poetquar vero acies conjunctz sunt , Alexan- 
der in omnem exercitus partem obequitans , ut strenuos 
fortesque viros sese preebeant, hortatur, neque praecipuos 
solum copiarum duces suis nominibus , addita ut par erat 
laude, verum etiam tribunos et manipulares nominatim 
compellabat , et ex mercenariis qui aut titulo aut rerum 
gestarum gloria illustriores essent. Hic clamor undique 
sublatus est , abrumpendam moram , in hostes ruendum. (3) 
Alexander tametsi jam Darii exercitum in conspectu habe- 
ret , sensim tamen initio acies suas duxit, ne nimia conten- 
tione festinationeque incessus fluctuans phalanx dissipare- 
tur. Posteaquam vero intra teli jactum ventum est , primi 
qui circa Alexandrum erant, ipseque Alexander in dextro 
cornu subsistens , cursu in flumen feruntur : ut et ipsa im- 

















ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. li, 15. | 49 


lodo φίλους διαφθειράντων xat τὴν εἰρήνην ἣν τοῖς 
Ἕλλησι κατεσκεύασα διαλύειν "ἐπιχειρούντων, ἐστρά- 
won ἐπὶ σὲ, ὑπάρξαντος σοῦ τῆς ἔχθρας. (7) ᾿Επεὶ 
ἃ μάχη νενύκηχα πρότερον μὲν τοὺς σοὺς στρατηγοὺς 
s xai σατράπας, νῦν δὲ καὶ σὲ καὶ τὴν μετὰ σοῦ δύνα- 
μιν, xal τὴν χώραν ἔχω , τῶν θεῶν μοι δόντων. "Όσοι 
τῶν μετὰ σοῦ παραταξαμένων μὴ ἐν τῇ μάχη ἀπέθα- 
wy, ἀλλὰ παρ᾽ ἐμὲ κατέφυγον, τούτων ἐπιμέλομαι χαὶ 
οὐχ ἄκοντες παρ᾽ ἐμοί εἶσιν, ἀλλὰ xal αὐτοὶ ἑκόντες 
w ζυστρατεύονται μετ᾽ ἐμοῦ. (8) Ὡς οὖν ἐμοῦ τῆς Ασίας 
ἑπάσης χυρίου ὄντος Axe πρὸς ἐμέ. El δὲ φοθῇ μὴ 
Ὠθὼν πάθης τι ἐξ ἐμοῦ ἄχαρι, πέμπε τινὰς τῶν φίλων 
τὰ πιστὰ ληψομένους, ᾿Ελθὼν δὲ πρός µε τὴν μητέρα 
καὶ τὴν γυναῖκα xal τοὺς παῖδας καὶ εἰ ἄλλο τι ἐθέλεις 
Bait xal λάμθανε. “Ὁ τι γὰρ ἂν πείθης ἐμὲ ἔσται 
eu. (9) Καὶ τοῦ λοιποῦ ὅταν πέμπης παρ᾽ ἐμέ, ὡς 
πρ βασιλέα τῆς Ασίας πέμπε, μηδὲ ἃ ἐξ ἴσου ἐπί- 
ows, ἀλλ᾽ ὡς χυρίῳ ὄντι πάντων τῶν σῶν φράζε 
(ew δέ" εἰ δὲ μή. ἐγὼ βουλεύσομαι περὶ σοῦ ὡς 
3 ἐδαῶντος. El δ᾽ ἀντιλέγεις περὶ τῆς βασιλείας, bro- 
μείνας ἔτι ἀγώνισαι περὶ αὐτῆς καὶ μὴ φεῦγε, ὡς ἐγὼ 
ini εἰ πορεύσομαι οὗ ἂν Tic. » 





ΚΕΦ. IE. 


Πρὸς μὲν Δαρεῖον ταῦτα ἐπέστειλεν. ᾿Επεὶ δ᾽ ἔμαθε 
ti τεχρήματα ὅσα σὺν Κωφῆνι τῷ Aprabalou rore- 
Mure εἷς Δαμασχὸν Δαρεῖος ὅτι ἑάλωχε, xal ὅσοι 
Περσῶν ἀμφ᾽ αὐτὰ ἐγκατελείφθησαν ξὺν τῃ ἄλλη βα-- 
πλαῇ κατασχευῦ, ὅτι καὶ οὗτοι ἑάλωσαν, «ταῦτα μὲν 
χομίσαντα ἐς Δαμασκὸν Παρμενίωνα φυλάσσειν 
li), (2) Tous δὲ πρέσθεις τῶν Ἑλλήνων ot πρὸς 
ἃ Δαριῶν πρὸ τῆς μάχης ἀφιγμένοι ἦσαν , ἐπεὶ xal τού- 
τως ἑαλωχέναι ἔμαθε, παρ᾽ αὐτὸν πέμπειν ἐχέλευσεν. 
σεν δὲ Εὐθυχλῆς μὲν Σπαρτιάτης, Θεσσαλίσκος δὲ 
Ἰεμηνίου καὶ Διονυσόδωρος ᾿Ὀλυμπιονίκης, Θηβαῖοι, 
Ἰφαράτης 826 "I ικράτους τοῦ στρατηγοῦ, ᾿Αθηναῖος. 
ἃ (2) Καὶ οὗτοι ὡς ἧκον παρ᾽ Ἀλέξανδρον, Θεσσαλίσκον 
μὲν χαὶ Διονυσόδωρον, καίπερ Ombalous ὄντας , εὐθὺς 
iiu, τὸ μέν τι κατοικτίσει τῶν Θηδῶν, τὸ δὲ ὅτι 
ξηγνωστὰ δεδρακέναι ἐφαίνοντο, ἠνδραποδισμένης 
[τὺ Μακεδόνων τῆς πατρίδος σφίσι τε ἥντινα ἠδύναντο 
ἡ ἀμέλειαν εὑρισχόμενοι xal εἰ δή τινα xal τῇ πατρίδι èx 
Περσῶν καὶ Δαρείου, (4) ταῦτα μὲν ὑπὲρ ἀμφοῖν ἐπι- 
tur ἐνθυμηθείς, ἰδίᾳ δὲ Θεσσαλίσκον μὲν αἰδοῖ τοῦ γέ- 
WX ἀπιέναι εἶπεν, ὅτι τῶν ἐπιφανῶν Θηθαίων ἦν, 
Δοινύδωρον δὲ ἐπὶ τῇ νίκῃ τῶν Ὀλυμπίων. Ἰφι- 
t χράτην δὲ φιλίᾳ τε τῆς Ἀθηναίων πόλεως xat μνήμη 
* etre τοῦ πατρὸς ζῶντά te duo’ αὑτὸν ἔχων ἐς τὰ 
ἐτίμησε xal νόσῳ τελευτήσαντος τὰ ὀστᾶ ἐς 
"i Ἀθήνας τοῖς πρὸς γένους ἀπέπεμψεν. (5) Εὐθυ- 
t, Λακεδαιμόνιόν τε ὄντα, πόλεως περιφανῶς 
Has ἐν τῷ τότε, καὶ αὐτὸν οὐδὲν ἰδίᾳ εὑρισκόμενον 
ARRIANUS. 


« meos corruperint atque abalienarint , et pacem cum Gra- 
« cis constitutam dissolvere omnibus modis conati sint, 
« bellum tibi intuli , quippe qui inimicitiarum auctor fueris. 
«(7) Quum autem primo satrapas tuos bellique duces, 
« nunc vero te tuumque exercitum praelio vicerim , etiam 
« ditiones tuas deorum benignitate in mea potestate teneo. 
« Quotquot tuarum partium milites ex prelio servati ad me 
« confugerunt, horum curam gero, neque inviti apud me 
« sunt , sed sua sponte mecum militant. (8) Ad me igi- 
« tur utpote totius Asis dominum vení. At si metuis ne, 
« ubi veneris, aliquid tibi abs me acerbi accidat, mitte 
« amicorum tuorum aliquot, qui fidem accipiant. Quum 
« ad me veneris, matrem et uxorem ac liberos, et si quid 
« preterea voles posce atque accipe. Quicquid enim a 
« me petieris, impetrabis. (9) De reliquo, quando ad me 
« scribes, ad Asiæ regem scribere te memineris : neque 
« tanquam ad parem scribe, sed veluti omnium tuarum 
« rerum domino significa si qua re indiges. Sin aliter fece- 
« ris, ego de te tanquam injuriam inferente decernam. Si 
« vero, quod ad regni possessionem attinet , contradicis, 
« aliud pro eo preelium experiri paratus sis, neque fugias. 
« Ego enim te , quocunque loci fueris , adoriar. » 


— 990«m—— — 


CAP. XV. 


Atque haec quidem ad Darium scripsit. Postquam 
vero cognovit, omnem pecuniam quam Darius per Cophe- 
nem Artabazi filium Damascum miserat captam esse, Per- 
sas etiam ejus pecunize custodes, reliquumque regium ap- 
paratum in potestatem venisse, hec Parmenioni Dama- 
scum reportanda et custodienda tradidit. (2) Legatos 
autem Graecorum qui ad Darium ante proelium advenerant, 
quum hos quoque captos audiret, ad se mitti jussit, Hi 
erant, Euthycles Lacedaemonius, Thessaliscus Ismenii filius, 
et Dionysodorus Olympionica, Thebani : porro Iphicrates, 
filius Iphicratis copiarum ducis, Atheniensis. (3) Qui 
quum ad Alexandrum adducti essent , Thessaliscum quidem 
et Dionysodorum , quamvis Thebani essent , statim dimisit 
tum commiseratione Thebarum, tum quod venia digni 
viderentur, quippe qui patria ipsorum a Macedonibus di- 
repta eversaque, et sibi et patrie utilitatem aliquam ad- 
ferre Darii ac Persarum adminiculo conarentur. (4) Hac 
itaque modeste ac leniter de utroque statuens, Thessali- 
scum praeterea reverentia generis adductus ( erat enim il- 
lustri apud Thebanos loco), Dionysodorum autem quod 
Olympiis vicisset dimisit : Iphicratem vero, ob amorem 
Atheniensis urbis et paterne memorie gloriam, quum ` 
in vivis esset , magno semper apud se in honore habuit, et 
mortui ossa Athenas ad propinquos reportari curavit. (5) 
At Euthyclem, quod Lacedaemonius esset, eaque urbe 
tum temporis manifestas cum Alexandro inimicitias ge- 
reret, quodque ipse privatim nihil quod magnopere ve- 

4 


50 


ἐς ξυγγνώμην ὅ τι [πὶ καὶ λόγου ἄξιον, τὰ μὲν πρῶτα 
ἐν φυλαχῇ ἀδέσμῳ elyev: ὕστερον δὲ, ἐπεὶ μεγάλα 
εὐτύχει, καὶ τοῦτον ἀφπχεν. 
6. Ἐκ Μαράθου δὲ ὀρμηθεὶς Βύθλον τε λαμθάνει 
6 ὁμολογίᾳ ἐνδοθεῖσαν, καὶ Σιδῶνα, αὐτῶν Σιδωνίων 
ἐπικαλεσαμένων χατὰ ἔχθος τὸ Περσῶν καὶ Δαρείου. 
Ἐντεῦθεν δὲ προὐχώρει ὡς ἐπὶ Τύρον καὶ ἐντυγχά- 
νουσιν αὐτῷ κατὰ τὴν 600v πρέσθεις Τυρίων ἀπὸ τοῦ 
χοινοῦ ἐσταλμένοι ὡς ἐγνωκότων Τυρίων πράσσειν ὅ τι 
10 ἂν ἐπαγγέλλη Ἀλέξανδρος. (7) Ὁ δὲ τήν τε πόλιν ἐπαι- 
νέσας xal τοὺς πρέσθεις (χαὶ γὰρ ἦσαν τῶν ἐπιφανῶν 
ἐν Τύρῳ οἵ τε ἄλλοι καὶ 6 τοῦ βασιλέως τῶν Γυρίων 
παῖς: αὐτὸς δὲ ὁ βασιλεὺς Ἀζέμιλκος μετ᾽ Αὐτοφρα- 
δάτου ἔπλει), ἐκέλευσεν ἐπανελθόντας φράσαι Tuplore 


15 ὅτι ἐθέλοι παρελθὼν ἐς τὴν πόλιν θῦσαι τῷ “Ἡρακλεῖ. 


ΚΕΦ. IG. 


Ἔστι γὰρ ἐν Τύρῳ ἱερὸν “Ἡρακλέους παλαιότατον 
ὧν μνήμη ἀνθρωπίνη διασώζεται, οὐ τοῦ ᾿Αργείου 
“Ἡρακλέους τοῦ τῆς Ἀλκμήνης: πολλαῖς γὰρ γενεαῖς 
πρότερον τιμᾶται ἐν Τύρῳ Ἡραχλῆς, % Κάδμον ἐκ 

20 Φοινίκης ὁρμηθέντα Θήδας χατασχεῖν xai τὴν παῖδα 
Κάδμῳ τὴν Σεμέλην γενέσθαι, ἐξ ἧς xató τοῦ Διὸς 
Διόνυσος γίγνεται. (2) Διόνυσος μὲν δὴ τρίτος ἂν ἀπὸ 
Καδμου εἴη , κατὰ Λάθδαχον τὸν Πολυδώρου τοῦ Kd- 
Suou maida: Ἡρακλῆς δὲ 6 Ἀργεῖος κατ’ Οἰδίποδα ud- 

26 λιστα τὸν Λαΐου. Σέθουσι δὲ καὶ Αἰγύπτιοι ἄλλον 
Ἡρακλέα, ody ὅνπερ Τύριοι ἡ Ἕλληνες. (3) Ἀλλὰ 
λέγει Ἱ]ρόδοτος ὅτι τῶν δώδεκα θεῶν Ἡραχλέα ἄγουσιν 
Αἰγύπτιο', καθάπερ xal ᾿Αθηναῖοι Διόνυσον τὸν Διὸς 
καὶ Κόρης. σέθουσιν, ἄλλον τοῦτον Διόνυσον: xat 6 

30 ]αχχος ô μυστικὸς τούτῳ τῷ Διονύσῳ, οὐγὶ τῷ Θη- 
θαίῳ, ἐπάδεται. (4) Ὡς τόν ye ἐν Γαρτησσῷ πρὸς 
Ἰθήρων τιαώμενον “Ἡρακλέα, ἵνα xal στήλαί τινες 
Ἡρακλέους ὠνομασμέναι εἰσί, δοχῶ ἐγὼ τὸν Τύριον 
εἶναι Ἡραχλέα, ὅτι Φοινίκων κτίσμα ἡ Ταρτησσὸς καὶ 

Σε τῷ Dowixwv νόμῳ ὅ τε νεὼς πεποίηται τῷ Ἡρακλεῖ 
τῷ ἐχεῖ xat αἱ θυσίαι θύονται. (5) Γηρυόνην δέ, ἐφ᾽ ὄν- 
τινα 6 ᾿Αργεῖος Ἡρακλῆς ἐστάλη πρὸς Εὐρυσθέως τὰς 
βοῦς ἀπελάσαι τὰς Γηρυόνου χαὶ ἀγαγεῖν ἐς Μυχήνας, 
οὐδέν τι προσήκειν τῇ γῇ τῶν Ἰθήρων “Εκαταῖος 6 o- 

du γοποιὸς λέγει οὐδὲ ἐπὶ νῆσόν τινα ᾿Ερύθειαν ἔξω τῆς 
μεγάλης θαλάσσης σταλῆναι “Πραχλέα , ἀλλὰ τῆς ἠπεί- 
ρου τῆς περὶ Ἀμθραχίαν τε xal ᾽Αμϕιλό/ους βατιλέα 
ενέσθαι Γηρυόνην καὶ ἐκ τῆς ἠπείρου ταύτης ἀπελάσαι 
Ἡρακλέα τὰς βόας, οὐδὲ τοῦτον φαῦλον ἆθλον τιθέµε- 

«5 vov. (6) Οἶδα δὲ ἐγὼ xol εἰς τοῦτο ἔτι εὔθοτον τὴν 
ἤπειρον ταύτην xal βοῦς τρέφουσαν χαλλίστας" καὶ 
ἐς Εὐρυσθέα τῶν μὲν ἐξ Ἠπείρου βοῶν κλέος ἀφίχθαι 
xal τοῦ βασιλέως τῆς Ἠπείρου τὸ ὄνομα τὸν Γηρυόνην 
οὐχ ἔξω tov εἰκότος τίθεμαι: τῶν δὲ ἐσχάτων τῆς Eù- 

69 ρώπης Ἰθήρων οὔτ᾽ ἂν τοῦ βασιλέως τὸ ὄνομα γιγνώ-- 


ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΑΝΑΒΑΣ. B, ις. 


nia dignum videretur, inveniret, primum quidem in eu- 
stodiam (citra vincula*tamen) tradidit : postea, ut res 
magna prospere successerunt , etiam hunc dimisit. 

6. E Maratho deinde movens, Byblum pactionibus tra- 
ditam capit; Sidonem etiam , Sidoniis ipsis odio Persarum 
et Darii eum accersentibus. Tyrum inde proficiscenti Ty- 
riorum legati obviam venerunt, a communi missi , signifi- 
cantes Tyrios paratos esse, que Alexander imperaret, f- 
cere. (7) Ipse, laudata et civitate et legatis ( erant enim hi 
ex principibus civitatis cum alii, tum Tyriorum regis filius. 
nam ipse rex Azemilcus cum Autophradate navigabal), 
jussit ut reversi Tyriis renuntiarent, velle se urbem intrare, 
Herculi sacrificaturum. 


CAP. XVI. 


Est enim in ea urbe templum Herculis vetustissimum ex 
iis, quorum humana memoria conservatur, nop Argivi ilios 
Herculis qui Alcmenze (ilius fuit : multis enim ante secalis 
Tyri colebatur Hercules, qüam Cadmus e Phoenicia pro 
fectus Thebas obtinuisset, multoque ante quam Semele 
Cadmi filia nata esset, ex qua Bacchus Jovis filius. (1) 
Bacchus enim tertius a Cadmo foret temporibus vives 
Labdaci, qui filius erat Polydori, nepos Cadmi; Hercule 
vero Argivus temporibus CEdipi Laii filii vixit. Colus 
autem et AEgyptii alium Herculem, diversum ab eo quen 
Tyrii vel Graci. (3) Nam Herodotus tradit , AEgyptios Her- 
culem in numero duodecim deorum habere, quemadmodum 
etiam Athenienses Bacchum Jovis et Proserpina filiam 
colunt, diversum ab altero Baccho; et lacchus mystica 
huic Baccho, non Thebano illi, accinitur. (4) Quapropter 
Herculem illum qui in Tartesso ab Iberis colitur, ubi e 
columnae quadam exstant Hercules dictar, Tyrium hust 
Herculem esse censuerim. Tartessus enim a Phrenicibes 
condita est, et Plıenicum more templum eo loci Herculi 
structum est et sacra fiunt. (5) Geryonem vero, adversas 
quem Hercules Argivus ab Eurystheo missus , ut boves Ge- 
ryonis abreptos Mycenas duceret , nihil ad Iberorum regio- 
nem pertinere Hecatzeus logographus tradit, neque ad inso- 
lam ullam Erythiam in Oceano sitam missum fuisse : sed 
Geryonem continentis, quee circa Ambraciam et Amphilo- 
chos est, regem fuisse : atque ex hac continente Herculem 
boves abduxisse , neque parvum hunc etiam laborem judi- 
casse. (6) Neque vero me latet, in hunc usque diem 
pinguia in illa continente pascua esse, et opimas boves 
in ea pasci; ac in notitiam Eurysthei famam de Epiri 
boum prestantia pervenisse regisque Epiri nomen Geryo- 
nis, id minime veri absimile esse mihi videtur : contra 
extremorum Europ lberorum neque regis nomen cognosse 








52 
ΚΕΦ. 1H. 


Tatra λέγων οὐ χαλεπῶς ἔπειθεν ἐπιχειρεῖν τῇ 
Τύρῳ" ἀλλὰ καί τι θεῖον ἀνέπειθεν αὐτόν, ὅτι ἐνύ- 
πνιον αὐτῆς ἐκείνης τῆς νυχτὸς ἐδόκει αὐτὸς μὲν τῷ 
τείχει προσάγειν τῶν Τυρίων" τὸν δὲ Ἡραχλέα δεξιοῦ- 

6 σθαί τε αὐτὸν xat ἀνάγειν ἐς τὴν πόλιν. Καὶ τοῦτο ἐξη- 
γεῖτο Ἀρίστανδρος ὡς ξὺν πόνῳ ἁλωσομένην τὴν Tupov, 
ὅτι καὶ τὰ τοῦ “Ἡρακλέους ἔργα ξὺν πόνῳ ἐγένετο. (2; 
Καὶ γὰρ καὶ μέγα ἔργον τῆς Τύρου ἡ πολιορχία ἐφαίνετο. 
Nijods τε γὰρ αὐτοῖς ἡ πόλις Ἢ xat τείχεσιν ὑψηλοῖς 

10 πάντη ὠχύρωτο' καὶ τὰ ἀπὸ θαλάσσης πρὸς τῶν Τυρίων 
μᾶλλόν τι ἐν τῷ τότε ἐφαίνετο, τῶν τε Περσῶν ἔτι θα- 
λασσοχρατούντων xat αὐτοῖς τοῖς Τυρίοις νεῶν ἔτι πολ- 
λῶν περιουσῶν. 

3. Ὡς δὲ ταῦτα ὅμως ἐκράτησε, χῶμα ἔγνω χωννύ- 

15 ναι ἐχ τῆς ἠπείρου ὡς ἐπὶ τὴν πόλιν. "Εστι δὲ πορθμὸς 
τεναγώδης τὸ χωρίον’ καὶ τὰ μὲν πρὸς τῇ ἠπείρῳ τῆς 
θαλάσσης βραχέα καὶ πηλώδη αὐτοῦ, τὰ δὲ πρὸς αὐτῇ 
τῇ πόλει, ἵνα τὸ βαθύτατον τοῦ διάπλου, τριῶν μάλιστα 
ὀργυιῶν τὸ βάθος. Ἀλλὰ λίθων τε πολλῶν ἀφθονία ἦν 

so xal ὕλης, ἥντινα τοῖς λίθοις ἄνωθεν ἐπεφόρουν" χάραχές 
τε οὐ χαλεπῶς ἐν τῷ πηλῷ κατεπήγνυντο χαὶ αὐτὸς ὁ 
πηλὸς ξύνδεσμος τοῖς λίθοις ἐς τὸ ἐπιμένειν ἐγίγνετο. 
(4) Καὶ προθυμία τῶν Ν αχεδόνων ἐς τὸ ἔργον καὶ Ἄλε- 
ξάνδρου πολλὴ ἦν, παρόντος τε xal αὐτοῦ ἕκαστα ἐξη- 
as γουμένου καὶ τὰ μὲν λόγῳ ἐπαίροντος, τὰ δὲ χαὶ χρή- 
μασι τούς τι ἐκπρεπέστερον κατ᾽ ἀρετὴν πονουµένους 
ἐπικουφίζοντος. Ἀλλ᾽ ἔστε μὲν τὸ πρὸς τῇ ἠπείρῳ ἐχών- 
vuro, οὗ χαλεπῶς προὐχώρει τὸ ἔργον, ἐπὶ βάθος τε ὁλί- 
γον χωννύμενον καὶ οὐδενὸς ἐξείργοντος. (6) Ὡς δὲ τῷ Bx- 

30 θυτέρῳ ἤδη ἐπέλαζον xal ἅμα τῇ πόλει αὐτῇ ἐγγὺς ἐγί- 
γνοντο, ἀπό te τῶν τειχῶν, ὑψηλῶν ὄντων, βαλλόμενοι 
ἐχαχοπάθουν, ἅτε xal ἐπ᾿ ἐργασία μᾶλλόν τι ἢ ὡς ἐς 
μάχην ἀχριθῶς ἐσταλμένοι, xai ταῖς τριήρεσιν ἄλλη καὶ 
ἄλλη τοῦ χώματος ἐπιπλέοντες οἱ Τύριοι, ἅτε δ} θα-- 

35 λασσοχρατοῦντες ἔτι, ἄπορον πολλαγῆ τὴν πρόσχωσιν 
τοῖς Μαχεδόσιν ἐποίουν. (6) Kal οἱ Μαχεδόνες πύργους 
ἐπάνω τοῦ χώματος, ὅ τιπερ προχεγωρήχει αὐτοῖς ἐπὶ 
πολὺ τῆς θαλάσσης, ἐπέστησαν δύο χαὶ μηχανὰς ἐπὶ 
τοῖς πύργοις. . Προκαλύμματα δὲ δέῤῥεις καὶ διφθέραι 

40 αὐτοῖς ἦσαν, ὥς μήτε πυρφόροις βέλεσιν ἀπὸ τοῦ τείχους 
βάλλεσθαι, τοῖς τε ἐργαζομένοις προθολὴν ἐν τῷ αὐτῷ 
εἶναι πρὸς τὰ τοξεύματα΄ ἅμα τε ὅσοι προσπλέοντες τῶν 
Γυρίων ἔθλαπτον τοὺς χωννύντας, ἀπὸ τῶν πύργων 
βαλλόμενοι οὐ χαλεπῶς ἀνασταλήσεεθαι ἔμελλον. 





ΚΕΦ. ΙΘ΄. 


e Οἱ δὲ Τύριοι πρὸς ταῦτα ἀντιμηχανῶνται τοιόνδε. 
Ναῦν ἱππαγωγὸν χλημάτων τε ξηρῶν καὶ ἄλλης ὕλης 
εὐφλέκτου ἐμπλήσαντες δύο ἱστοὺς ἐπὶ τῇ mpopa xa- 
ταπηγνύουσι xal ἐν xóxÀo περιφράασουσιν ἐς ὅσον 


ΑΡΡΙΑΝΟΥ ANABAX. B, ιθ. 


CAP. XVIII. 


His dictis facile persuasit , ut Tyri oppugnati 
derentur : divinitus vero etiam ipse monitus e 
ipsa nocte per somnum visus sibi esset Tyriorur 
riri, Herculisque species se obtulisset dextram 
tis atque in urbem introducentis. Quod quidem . 
hunc modum interpretabatur, Tyrum magno cu 
ptumiri, quoniam etiam Herculis opera laborios. 
Et certe Tyri expugnatio laboriosa in primis vid 
et insula urbs erat altisque moenibus omni e 
nita; et tum temporis Tyrii mari plurimut 
quod nimirum et Persze domini maris erant, ipsi 
Tyrii magnam adhuc navium vim habebant. 

3. In his tamen difficultatibus aggerem ex c 
urbem ducere statuit. Fretum erat limosum al: 
ubi continenti proximum est, vadosum ac cg 
urbem ipsam attingit, qua quidem parte profun 
jectus est , tres summum orgyias altum est. 5 
vis saxorum ad manum erat , et lignez materia 
per saxis insternebant, neque difficulter tigna 
biliebantur, ipsumque adeo cenum compag 
firmius inter se committebat. (4) Magna erat 
ad opus alacritas, magna eliam Alexandri, qu 
erat et singula ipse designabat , atque alios ve 
labat, alios vero etiam pecunia, evs nempe 
quadam contentione operi instabant, alacrior 
Et sane quamdiu ad continentem aggerem du 
difficulter processit opus; nam et in exigua 
tudine et nemine prohibente molem jaciebant 
quam vero in profundiora loca perventum | 
urbem ipsam appropinquarunt, missilibus ab 
non citra damnum , petebantur : quia instructi 
pugnam quam ad opus erant. Tyrii praetere: 
partibus triremibus adnavigantes (quippe qui 
bantur) difficillimam sspe aggeris exstructionei 
bus reddebant. (6) Macedones duas ligneas turre 
plurimum in mare productus erat , imponunt , i 
iniisdisponunt. Tegmina iis erant coria et pel: 
missilibus ignitis a muro peti possent, et iis 
constituti erant propugnaculi loco adversus t 
essent; simul etiam ut quotquot Tyriorum . 
operariis infesti essent, e turribus icti non m: 
reprimerentur. 


CAP. XIX. 


Tyrii contra hujuscemodi quid machinati οι 
hippagogam aridis sarmentis aliaque materi: 
succendi posset onerant, et malis duobus ad pn 
quam latissime possunt eos in orbem circumse| 


ARRIAN] EXPEDITIONIS LIB. II, 20. 63 


yapktatev, ὡς φορυτόν τε ταύτῃ καὶ δῆδας ὅσας 
αλίστας δέξασϑαι' πρὸς δὲ πίσσαν τε καὶ θεῖον καὶ ὅσα 
Dia k τὸ παρακαλέσαι μεγάλην φλόγα ἐπὶ ταύτῃ ère- 
πέροιν. (a) Παρέτειναν δὲ καὶ κεραίαν διπλῆν ἐπὶ 
y má ἱστοῖς ἀμφοτέροις, καὶ ἀπὸ ταύτης ἐξήρτησαν ἐν 
Ana ὅσα ἐπιχυθέντα A ἐπιθληθέντα ἐπὶ μέγα τὴν 
[ότι ἐξάψειν ἔμελλεν' ἕρματά τε ἐς τὴν πρύμναν ἑνέ-. 
thors, τῷ ἐξᾶραι ἐς ὕψος τὴν πρῷραν πιεζοµένης κατὰ 
ap τῆς νεώς, (3) Ἔπειτα ἄνεμον τηρήσαντες ὡς 
wii γῶμα ἐπιφέροντα , ἐξάψαντες τριήρεσι τὴν ναῦν 
un oh εἶλκον. Ὡς δὲ ἐπέλαζον ἤδη τῷ τε χώματι 
πὶ τᾶς πύργοις, πῦρ ἐμβαλόντες ἐς τὴν ὕλην καὶ ὡς 
haıkara ἅμα ταῖς τριήρεσιν ἐπανελχύσαντες τὴν ναῦν 
ἐπήωσιν ἄκρῳ τῷ χώματι: αὐτοὶ δὲ οἱ ἐν τῇ νηΐ xato- 
3 μη Hin ἐξενήξαντο οὐ χαλεπῶς. (4) Καὶ ἓν τούτῳ f 
5 [ἰδ πολλὴ ἐνέπιπτε τοῖς πύργοις καὶ αἱ κεραῖαι πε- 
αλεφθεῖσαι ἐξέχεαν ἐς τὸ πῦρ ὅσα ἐς ἔξαψιν τῆς φλογὸς 
τεμσκευασμένα ἦν. Οἱ δ᾽ ἀπὸ τῶν τριηρῶν πλησίον 
πῦγύματος ἀνακωχεύοντες ἐτόξευον ἐς τοὺς πύργους, 
ὑκμ) ἀσφαλὲς εἶναι πελάσαι ὅσοι σθεστήριόν τι τῇ φλογὶ 
άκρων. (6) Καὶ ἐν τούτῳ κατεχομένων ἤδη ἐκ τοῦ 
ik τῶν πύργων, ἐκδραμόντες ἐκ τῆς πόλεως πολλοὶ 
ual k χελήτια ἐμβάντες ἄλλῃ καὶ ἄλλῃ ἐποκείλαντες 
τὸ χώματος τόν τε χάρακα ob χαλεπῶς διέσπασαν τὸν 
5 pb εἰποῦ προδεθλημένον καὶ τὰς μηχανὰς ξυμπάσας 
κετ(ρλιξαν ὅσας μὴ τὸ ἀπὸ τῆς νεὼς πῦρ ἐπέσχεν. (6) 
px δὲ τό τε χῶμα ἀπὸ τῆς ἠπείρου ἀρξαμένους 
ὕπρον χωννύναι, ὡς πλέονας δέξασθαι πύργους, 
καὶ τὸς μηχανοποιοὺς μηχανὰς ἄλλας κατασκευόζειν 
᾿ἐκέλεσεν. Ὡς δὲ ταῦτα παρεσχευάζετο, αὐτὸς τούς τε 
Ὀσεαυτιατὰς ἀναλαδὼν καὶ τοὺς Ἀγριᾶνας ἐπὶ Σιδῶνος 
ἔτλη, ὡς ἀθροίσων ἐκεῖ ὅσαι ἤδη ἦσαν αὐτῷ τριήρεις, 
FER ἐπορώτερα τὰ τῆς πολιορχίας ἐφαίνετο, θαλασσοκρα- 
"Orr τῶν Τυρίων. 





ΚΕΦ. K'. 


Ἐν τούτῳ δὲ Γηρόστρατός τε 6 Ἀράδου βασιλεὺς 
VAY Ἔνιλος 6 Βύθλου ὡς ἔμαθον τὰς πόλεις σφῶν 
PAE” Ἀλιξάνδρου ἐχομένας, ἀπολιπόντες Αὐτοφραδάτην 
τα καὶ τὰς ξὺν αὐτῷ νέας, παρ᾽ Ἀλέξανδρον ξὺν τῷ vav- 
Sead τῷ σφετέρῳ ἀφίκοντο καὶ αἵ τῶν Σιδωνίων τριήρεις 
| αὺν αὐτοῖς, ὥστε Φοινίκων μὲν νῆες ὀγδοήκοντα μάλι-. 
Sta εἰτῷ παρεγένοντο. (2) “Hxov δὲ ἐν ταῖς αὐταῖς hub- 
Pan αὶ ix Ῥόδου τριήρεις ἥ τε περίπολος καλουμένη 
καὶ ὃν ταύτῃ ἄλλαι ἐννέα, καὶ ἐκ Σόλων καὶ Μαλλοῦ 
lal Λυκίας δέκα, ἐκ Μακεδονίας δὲ πεντηκόντορος, 
SU k Πρωτέας ὁ Ἀνδρονίκου ἐπέπλει. (1) Οὐ πολλῷ δὲ 
καὶ of τῆς Κύπρου βασιλεῖς ἐς τὴν Σιδῶνα κα- 

oyo ναυσὶν ἑκατὸν μάλιστα xal εἴκοσιν, ἐπειδὴ τήν 

"hon τὴν κατ’ Ἰσσὺν Δαρείου ἐπύθοντο καὶ ἡ Dor- 

van πᾶσα ἐγομένη ἤδη ὑπ' Ἀλεξάνδρου ἐφόθει αὐτούς. 


ces fascesque quamplurimos capiant; ad bec picem et sul- 
phur alisque ad excitandam ingentem flammam accom- 
moda accumulant. (2) Preeterea ad utrumque malum binas. 
antennas extenderant, atque ex iis in lebetibus suspendunt 
quæcunque aut infusa aut immissa vehementer flammam 
augere possent. Dehinc saburram puppi imponunt, ut 
ejus pondere gravata puppis proram altius erigat. (3) 
Deinde observato vento qui aggerem versus spiraret, 
navim triremibus alligatam in mare protrahunt. Post- 
quam vero moli turribusque appropinquarunt, immisso 
in materiem igne, quanta maxima vi possunt navim trire- 
mibus protrahentes ad molis caput impellunt. Ii qui in 
navi jam succensa erant facile enatarunt. (4) Interea 
ingens incendium turres comprehendit, et antennze con- 
fracie quiecunque ad augendum incendium praparata 
erant eifundunt. Tyrii preterea, triremibus suis propius. 
ad molem admotis, in turres ejaculabantur, -ut non nisi 
cum periculo ad exstinguendum incendium propius accedi 
posset. (5) Quum itaque jam turres ignem concepissent , 
multi oppidanorum inscensis scaphis , diversis e partibus ad 
molem appulsi, vallo quod ante aggerem Macedones jecerant. 
facile subverso, reliquis etiam machinis, quas navis incen- 
dium non attigerat, ignem immittunt, (6) Alexander latio- 
rem in continente aggerem, qui plures turres capere posset 
moliri orsus machinarum fabros novas machinas struere ju- 
bet. Dum vero haec conficiebantur, ipse cum scutatis et 
Agrianis in Sidonios movit, triremes nimirum quotquot jam 
habebat eo contracturus, quum difficilis admodum urbis 
expugnatio videretur, Tyriis mare tenentibus. 





CAP. XX 


Inter hæc Gerostratus Aradi, et Enylus Bybliorum rex, 
certiores facli urbes suas ab Alexandro captas, deserto 
 Autophradate et navibus quas ducebat, ipsi cum sua quisque 
classe ad Alexandrum venerunt, unaque cum lis etiam 
Sidoniorum triremes, adeo ut Phænicum naves octoginta. 
circiter haberet. (2) Per eosdem dies etiam ex Rhodo 
triremes appulere, in quibus una peripolus dicta, et cum 
hac alie novem, ex Solis etiam et Mallo tres, ex Lycia 
decem, ex Macedonia quoque navis una quinquaginta 
remorum , cui preefectus erat Proteas Andronici filius. (3) 
Neque multo post etiam Cypri reges centum et viginti na- 
vibus Sidonem venerunt, clade quam Darius apud Issum 
acceperat audita, ea etiam re territi quod tota Phenice 
in Alexandri potestatem venisset. lis omnibus Alexander 


54 APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. B, x. 


Καὶ τούτοις πᾶσιν ἔδωχεν ᾿Αλέξανδρος ἄδειαν τῶν πρό- 
σθεν, ὅτι ὑπ᾽ ἀνάγχης μᾶλλόν τι ἢ κατὰ γνώμην τὴν 
σφῶν ἐδόκουν ξυνταχθῆναι τοῖς Πέρσαις ἐς τὸ ναυτικόν. 

a. Ἐν ᾧ δὲ αἵ τε μηχαναὶ αὐτῷ ξυνεπήγνυντο xai af 

5 νῆες ὡς εἷς ἐπίπλουν τε xal ναυμαχίας ἀπόπειραν ἐξηρ- 
τύοντο, ἐν τούτῳ δὲ ἀναλαθὼν τῶν τε ἱππέων Das ἔστιν 
ἃς καὶ τοὺς ὑπασπιστὰς xal τοὺς Ἀγριᾶνάς τε xat τοὺς 
τοξότας ἐπ᾽ Ἀραθίας στέλλεται εἷς τὸν ᾿Αντιλίδανον 
καλούμενον τὸ ὅρος" (5) καὶ τὰ μὲν βία τῶν ταύτη ἐξε- 

10 λών, τὰ δὲ ὁμολογίᾳ παραστησάμενος ἐν δέκα ἡμέραις 
ἐπανῆγεν εἷς τὴν Σιδῶνα, καὶ χαταλαμθάνει Κλέανδρον 
τὸν Πολεμοχράτους ἐκ Πελοποννήσου ἥχοντα xal ξὺν 
αὐτῷ μισθοφόρους “Ἕλληνας ἐς τετραχισχιλίους. 

6. Ὡς δὲ συνετέταχτο αὐτῷ τὸ ναυτικόν, ἐπιθιθάσας 
τοῖς χαταστρώμασι τῶν ὑπασπιστῶν ὅσοι ἱκανοὶ ἐδόχουν 
ἐς τὸ ἔργον, el μὴ διέχπλοις μᾶλλόν τι ἢ ἐν χερσὶν ἡ vav- 
μαχία γίγνοιτο, ἄρας Ex τῆς Σιδῶνος ἐπέπλει τῇ Τύρῳ 
ξυντεταγµέναις ταῖς ναυσὶν αὐτὸς μὲν κατὰ τὸ δεξιὸν xé- 
pac, ὃ δὴ ἐς τὸ πέλαγος αὐτῷ ἀνεῖχε , καὶ ξὺν αὐτῷ of τε 
20 Κυπρίων βασιλεῖς καὶ ὅσοι Φοινίκων, πλὴν Πνυταγόρου- 

οὗτος δὲ χαὶ Κράτερος τὸ εὐώνυμον χέρας εἶχον τῆς 

πάσης τάξεως. (7) Τοῖς δὲ Τυρίοις πρότερον μὲν vau- 
μαχεῖν ἐγνωσμένον ἦν, el κατὰ θάλασσαν ἐπιπλέοι opi- 
σιν Ἀλέξανδρος , τότε δὲ πλῆθος νεῶν πολὺ ἀπροσδοχή- 
a5 τως κατιδόντες (οὐ γάρ πω πεπυσμένοι ἦσαν τάς τε Ku- 
πρίων ναῦς xal τὰς Φοινίκων ξυμπάσας ᾿Αλέξανδρον 
ἔχοντα) (8) καὶ ἅμα ξυντεταγμένως τοῦ ἐπίπλου γιγνο- 
μένου ( ὀλίγον γὰρ πρὶν προσσχεῖν τῇ πόλει ἀνεχώχευ- 
σαν ἔτι πελάγιαι al ξὺν Ἀλεξάνδρῳ νῆες" ἔπειτα οὕτω 
so ξυνταξάμενοι, ὡς οὐκ ἀντανήγοντο, πολλῷ τῷ ῥοθίῳ 
ἐπέπλεον), ταῦτα δρῶντες of Γύριοι ναυμαχεῖν μὲν ἀπέ- 
γνωσαν” τριήρεσι δὲ ὅσας τῶν λιμένων τὰ στόματα ἐδέ- 
χοντο βύζην τὸν ἔσπλουν φραξάμενοι ἐφύλασσον, ὡς 
μὴ ἐς τῶν λιμένων τινὰ ἐγκαθορμισθῆναι τῶν πολεμίων 

46 τὸν στόλον, 

9. Ἀλέξανδρος δέ, ὡς οὐχ ἀντανήγοντο ol Ἑύριοι, 
ἐπέπλει τῇ πόλει" καὶ ἐς μὲν τὸν λιμένα τὸν πρὸς Σι- 
δῶνος βιάζεσθαι ἀπέγνω, διὰ στενότητα τοῦ στόματος 
x«i ἅμα ἀντιπρώροις τριήρεσι πολλαῖς ὁρῶν πεφραγµέ- 

40 YOV τὸν ἔσπλουν" τρεῖς δὲ τὰς ἐξωτάτω ἐφορμούσας τῷ 
στόματι τριήρεις προσπεσόντες οἱ Φοίνιχες xal ἀντι- 
πρώροις ἐμθαλόντες χαταδύουσιν’ of δὲ ἐν ταῖς ναυσὶν 

οὐ χαλεπῶς ἀπενήξαντο ἐς τὴν γῆν, φιλίαν οὖσαν. (10) 

Tore μὲν δὴ οὐ πόῤῥω τοῦ ποιητοῦ χώματος κατὰ τὸν 
as αἰγιαλόν, ἵνα σχέπη τῶν ἀνέμων ἐφαίνετο, ol σὺν Ἄλε- 

ξάγδρῳ ὡρμίσαντο. ΤΠ δὲ ὑστεραίᾳ τοὺς μὲν Κυπρίους 

ξὺν ταῖς σφετέραις ναυσὶ xal Ἀνδρομάχῳ τῷ ναυάρχῳ 
χατὰ τὸν λιμένα τὸν ἐκ Σιδῶνος φέροντα ἐχέλευσεν ἐφορ- 
μεῖν τῇ πόλει, τοὺς δὲ Φοίνικας κατὰ τὸν ἐπ᾽ ἐκεῖνα 

go τοῦ χώματος τὸν πρὸς Αἴγυπτον ἀνέχοντα, ἵνα xal αὐτῷ 
$ σκηνὴ ἦν, 


preelerita errata ignovit , quod necessitate potiu 
ipsorum voluntate classem cum Persis junxisse 

4. Interea vero dum et machinze conficiuntur 
adnavigationem pariter et pugnam instruuntu: 
cum aliquot equitum turmis atque scutatis, 
sagittariis in Arabiam contendit , ad montem cu 
nomen est. (5) Eaque regione partim vi suba 
pactionibus in suam potestatem redacta, decem 
tio Sidonem reversus est , ubi Cleandrum Polemc 
ex Peloponneso venientem , et cum eo Græcoru 
riorum quatuor millia deprehendit. 


6. Parata jam classe dispositisque ad tabul 
scutatis qui apti ad pugnam viderentur, nisi n 
ptione potius quam manu navale prelium fieret 
solvens, Tyrum instructa acie navigat. Ipse 
dextrum cornu quod in mare extendebatur, 1 
ipso Cypriorum reges, reliquique Phoenices , e 
tagora. Nam hic et Craterus levum totius 
tenebant, (7) At Tyrii initio navali preelio dece: 
rant, si Alexander mari in eos classem duceret 
vero tantam navium vim prseter omnem exspect 
ventare conspicati sunt ( nondum enim audier: 
Cypriorum et Phenicum naves ad Alexandrum: 
(8) quumque eas instructa acie appellere cerne! 
enim ante quam urbi appropinquarent, nave: 
Alexandrum erant in alto subsistebant , Tyriis 
cum classe non prodeuntibus, ita in ordinem red 
cum impetu adnavigabant) tum Tyrii navali [ 
nendum sibi putarunt. Sed triremibus, quotq 
fauces capere poterant confertim aditum obstı 
rabant ne in aliquem portuum classis hostiui 
posset. 


9. Alexander, simulac Tyrios obviam ei non 
madvertit, propius ad urbem navigat. Quum 
portum qui Sidonem vergit perrumpere poss 
propter faucium angustias , quodque multis tri 
versas proras ostendentibus aditus obstructu: 
tamen quee ad extremas fauces posite erant trir 
nices occurrentes adversis proris demerserunt. 
vibus erant, facile in continentem quam am 
enatarunt. (10) Tum Alexander haud procı 
quem struxerat, classem ad littus , qua tutam 
ventos esset, adducit. Postero die Cyprios ει 
vibus et Andromacho iis prafecto ad portum 
venientes recipit, obsidere urbem jubet; Phe 
ad portum qui ultra aggerem erat et /Egyptum 
ubi et tabernaculum ipsius positum erat. 





53 APPIANOY ANABAZ. B, x6. 


ἑπτὰ ὡς ἀχριθεστάτοις τε τοῖς πληρώμασι xal τοῖς ἀπὸ 
τῶν χαταστρωμάτων μάχεσθαι μέλλουσιν εὐοπλοτάτοις 
xxi ἅμα εὐθαρσεστάτοις ἐς τοὺς ναυτικοὺς ἀγῶνας, τὰ 
μὲν πρῶτα ἀτρέμα τῇ εἱρεσίᾳ ἐπὶ μιᾶς νεὼς ἐξέπλεον 

6 ἄνευ κελευστῶν τὰς χώπας παραφέροντες' ὡς δὲ ἐπέ- 
στρεφον ἤδη ἐπὶ τοὺς Κυπρίους καὶ ἐγγὺς τοῦ χα- 
θορᾶσθαι ἦσαν, τότε δὴ ξὺν βοῇ τε πολλῆ καὶ ἐγκε- 
λευσμῷ ἐς ἀλλήλους καὶ ἅμα τῇ εἰρεσίᾳ ξυντόνῳ 
ἐπεφέροντο. 


—— P0090 a — 


KE®. KB’. 


to Ξυνέθη δὲ ἐκείνῃ μὲν τῇ ἡμέρα ᾿Αλέξανδρον ἀπο- 
χωρῆσαι ἐπὶ τὴν σχηνήν, οὗ διατρίψαντα δὲ κατὰ τὸ 
εἰωθός, δι᾽ ὀλίγου ἐπὶ τὰς ναῦς ἐπανελθεῖν. (2) Οἱ 
δὲ Τύριοι προσπεσόντες ἀπροσδοχήτως ταῖς ναυσὶν 
δρμούσαις, καὶ ταῖς μὲν πάντη κεναῖς ἐπιτυχόντες, 

16 τῶν δ᾽ ὑπ᾽ αὐτὴν τὴν βοὴν xal τὸν ἐπίπλουν χαλεπῶς 
èx τῶν παρόντων πληρουμένων, τήν τε Πνυταγόρου τοῦ 
βασιλέως πεντήρη εὐθὺς ὑπὸ τῇ πρώτη ἐμθολῇ κατέ- 
δυσαν χαὶ τὴν ᾿Ανδροχλέους τοῦ Ἀμαθουσίου χαὶ τὴν 
Πασιχράτους τοῦ Θουριέως, τὰς δὲ ἄλλας ἐς τὸν αἰγιαλὸν 

30 ἐξωθοῦντες ἔκοπτον. 

3. Ἀλέξανδρος δὲ ὡς ἤσθετο τὸν ἔκπλουν τῶν Τυρίων 
τριηρῶν, τὰς μὲν πολλὰς τῶν ξὺν αὐτῷ νεῶν, ὅπως 
ἑχάστη πληρωθείη, ἐπὶ τῷ στόματι τοῦ λιμένος dvd- 
χωχεύειν ἔταξεν, ὡς μὴ καὶ ἄλλαι ἐκπλεύσειαν τῶν 

35 Τυρίων νῆες” αὐτὸς δὲ πεντήρεις τε τὰς ξὺν αὐτῷ dva- 
λαθὼν καὶ τῶν τριηρῶν ἐς πέντε μάλιστα, ὅσαι ἔφθησαν 
αὐτῷ κατὰ τάχος πληρωθεῖσαι, περιέπλει τὴν πόλιν 
dog ἐπὶ τοὺς ἐχπεπλευχότας τῶν Τυρίων. (4) Οἱ δὲ 
ἀπὸ τοῦ τείγουςν τόν τε ἐπίπλουν τῶν πολεμίων χατι- 

30 δόντες καὶ ᾿Αλέξανδρον αὐτὸν ἐπὶ τῶν νεῶν, βοῇ τε ἐπανά- 
γειν ἐνεχελεύοντο τοῖς éx τῶν σφετέρων νεῶν xal ὡς οὐχ 
ἐξακουστὸν ἦν ὑπὸ θορύθου ξυνεχομένων ἐν τῷ ἔργῳ, ση- 
μείοις ἄλλοις καὶ ἄλλοις ἐπεχάλουν ἐς τὴν ἀναχώρησιν. 
Ot δὲ ὀψέ ποτε αἰσθόμενοι τὸν ἐπίπλουν τῶν ἀμφ’ Ἀλέ- 

35 ζανδρον ὑποστρέψαντες ἐς τὸν λιμένα ἔφευγον. (6) 
Καὶ ὀλίγαι μὲν τῶν νεῶν φθάνουσιν ὑπεκφυγοῦσαι, ταῖς 
δὲ πλείοσιν ἐμθαλοῦσαι al ξὺν ᾿Αλεξάνδρῳ τὰς μὲν 
αὐτῶν ἅπλους ἐποίησαν, πεντήρης δέ τις καὶ τετρήρης 
αὐτῶν ἐπ᾽ αὐτῷ τῷ στόματι τοῦ λιμένος ἐλήφθησαν. 

sc Φόνος δὲ τῶν ἐπιθατῶν οὐ πολὺς ἐγένετο. Ὡς γὰρ 
ἤσθοντο ἐγομένας τὰς ναῦς, ἀπενήξαντο οὐ χαλεπῶς ἐς 
τὸν λιμένα. 

6. Ὥς δὲ οὐδεμία ἔτι τοῖς Τυρίοις ἐκ τῶν νεῶν ὠφέ- 
λεια ἦν, ἐπῆγον ἤδη οἱ Μακεδόνες τὰς μηχανὰς τῷ 

4b τείχει αὐτῶν. Κατὰ μὲν δὴ τὸ χῶμα προσαγόμεναι 
διὰ ἰσχὺν τοῦ τείχους οὐδὲν ἤνυον ὅ τι xat λόγου ἄξιον' 
οἱ δὲ κατὰ τὸ πρὸς Σιδῶνα τετραμμένον τῆς πόλεως 
τῶν νεῶν τινας τῶν μηχανοφόρων προσῆγον. (7) Ὡς 
δὲ οὐδὲ ταύτη ἤνυεν, ἐς τὸ πρὸς νότον αὖ ἄνεμον xal 
πρὸς Αἴγυπτον ἀνέχον τεῖχος μετήει, πάντη ἀποπει- 


qui ad pugnam ex tabulatis naviam conserendai 
armati, et ad navalia certamina adeunda plus aniı 
rent : primo quidem singule lento remigio null 
leusmate edito prolabuntur. Postquam vero ı 
provecti sunt, ut jam a Cypriis cerni poseent , tut 
clamore sublato, mutuoque celeusmate sese ir 
concitato remigio in eorum naves feruntur. 





CAP. XXII. 


Accidit porro eo die ut Alexander qui in tabeı 
concesserat, minorem solito ibi moram faceret, 


naves reversus. (2) Tyrii, naves in statione a 


improviso adorti, quum aliz prorsus vacuse essen 
ipso clamore atque impetu non bene instruct, P 
regis quinqueremem et Androclis Amathusii et | 
Thurieinsis primo statim insultu demergunt , re 
littus propulsas confregerunt. 

3. Alexander cognita Tyriarum triremium ex 
confestim naves plurimas quz sibi aderant, prou 
instructa erat, ad fauces portus stare jubet, u! 
Tyriorum navibus prodeundi potestatem preclude 
qum quinqueremibus quas habebat, et triremibus 
quinque celeriter instructis, urbem circum navigar 
rios portu egressos contendit. (4) Oppidani id ex n 
spicati , ipsumque Alexandrum in navibus praesen 
clamore redire suos hortabantur, quum clamor ob t 
eorum quiin illo conflictu versabantur exaudiri no 
aliis atque aliis indiciis ut sese reciperent significa 
Alexandri incursu serius intellecto, velis versis 
petunt. (5) Paucze tamen naves fuga evaseru 
Alexandri naves in earum plerasque invecta, ı 
ad navigandum inutiles reddidere : quinqueren 
unam et quadriremem ad ipsa portus ostia ceperui 
pugnatorum caedes haud magna fuit, quoniam 
captas naves senserant, facile in portum nand 
runt. 

6. Macedones , quum jam nullus Tyriis navium 
peresset , tormenta muris admovere. Que quideı 
geris parte admota ob muri firmitatem parum dai 
rebant. 
nonnullas naves machinas portantes admoverunt. 


Alii vero, ea parte urbis que Sidonem 


quum ne hicquidem proficeretur, ad murum qui : 
versus est atque /Egyptum spectat, se contuli 





58 APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. B, xe. 


ΚΕΦ. KA. 


Ot δὲ ἐπι τῶν νεῶν οἵ τε Dolvixes xarà τὸν 
λιμένα τὸν πρὸς Αἰγύπτου, xa0' ὅνπερ καὶ ἐφορ-- 
μοῦντες ἐτύγχανον, βιασάμενοι xal τὰ κλεῖθρα δια- 
σπάσαντες ἔχοπτον τὰς ναῦς ἐν τῷ λιμένι, ταῖς μὲν 

ὅ μετεώροις ἐμθάλλοντες, τὰς δὲ ἐς τὴν γῆν ἐξωθοῦντες, 
καὶ οἱ Κύπριοι κατὰ τὸν ἄλλον λιμένα τὸν èx Σιδῶνος 
έροντα, οὐδὲ κλεῖθρον τοῦτόν γε ἔχοντα, εἰσπλεύσαντες 
εἷλον εὐθὺς ταύτη τὴν πόλιν. (2) To δὲ πλῆθος τῶν 
'Γυρίων τὸ μὲν τεῖχος , ὡς ἐχόμενον εἶδον, ἐκλείπουσιν" 
10 ἀθροισθέντες δὲ κατὰ τὸ Aynvöpıov καλούμενον ἐπέ- 
στρεψαν ταύτη ἐπὶ τοὺς Μακεδόνας. Kal ᾿Αλέξανδρος 
ξὺν τοῖς ὑπασπισταῖς ἐπὶ τούτους χωρήσας τοὺς μὲν 
-αὐτοῦ μαγομένους διέφθειρεν αὐτῶν, τοῖς δὲ φεύγουσιν 
ἐφείπετο. (3) Καὶ φόνος ἦν πολύς, τῶν τε ἀπὸ τοῦ 
18 λιμένος ἐχόντων ἤδη τὴν πόλιν καὶ τῆς Κοίνου τάξεως 
παρεληλυθυίας ἐς αὐτήν. Ὄργη γὰρ ἐχώρουν ἐπὶ πᾶν 
of Μακεδόνες, τῆς τε πολιορχίας τῇ τρι6ῇ ἀχθόμενοι 
καὶ ὅτι λαθόντες τινὰς αὐτῶν ol TUptor πλέοντας èx 
Σιδῶνος ἐπὶ τὸ τεῖχος ἀναθιθάσαντες, ὅπως ἄποπτον 
20 εἴη ἀπὸ τοῦ στρατοπέδου, σφάξαντες ἔῤῥιψαν ἐς τὴν 
θάλασσαν. (4) Ἀπέθανον δὲ τῶν μὲν Τυρίων ἐς éxta- 
Χισχιλίους, τῶν Μακεδόνων δὲ ἐν τῇ τότε προσθολῆ 
᾿Αδμητός τε, 6 πρῶτος ἑλὼν τὸ τεῖγος, ἀνὴρ ἀγαθὸς 
γενόμενος, καὶ ξὺν αὐτῷ εἴκοσι τῶν ὑπασπιστῶν, ἐν δὲ 
35 τῇ πάση πολιορχία μάλιστα ἐς τετρακοσίους. 

5. Τοῖς δὲ ἐς τὸ ἱερὸν τοῦ Ἡρακλέους χαταφυγοῦσιν 
(ἦσαν δὲ αὐτῶν τε τῶν ᾿Γυρίων οἱ μάλιστα ἐν τέλει καὶ 
6 βασιλεὺς Ἀζέμιλχος xal Καρ;ηδονίων τινὲς θεωροὶ 
ἐς τιμὴν τοῦ Ἡρακλέους κατὰ δή τινα νόμον παλαιὸν 

80 εἰς τὴν μητρόπολιν ἀφικόμενοι) τούτοις ξύμπασιν 
ἄδειαν δίδωσιν Αλέξανδρος" τοὺς δὲ ἄλλους ἠνδραπό - 
δισε, xai ἐπράθησαν Τυρίων τε xai τῶν ξένων ὅσοι 
ἐγκατελήφθησαν, μάλιστα εἰς τρισμυρίους. (ο) Ἀλέ- 
ἔανδρος δὲ τῷ Ἡρακλεῖ ἔθυσέ τε χαὶ πομπὴν ἔστειλε 

85 σὺν τῇ δυνάμει ὁνπλισμένη- καὶ αἱ νῆες ξυνεπόμπευσαν 
τῷ Ἡρακλεῖ, καὶ ἆγῶνα γυμνικὸν ἐν τῷ ἱερῷ καὶ 
λαμπάδα ἐποίησε᾽ xai τὴν μηχανὴν ἢ τὸ τεῖγος xate- 
σείσθη ἀνέθηκεν ἐς τὸν νεών: xal τὴν ναῦν τὴν Τυρίαν 
τὴν ἱερὰν τοῦ “Ἡρακλέους, ἥντινα ἐν τῷ ἐπίπλῳ ἔλαθε, 

40 καὶ ταύτην τῷ Ἡρακλεῖ ἀνέθηχε καὶ ἐπίγραμμα ἐπ᾽ 
αὐτῇ, % αὐτὸς ποιήσας À ὅτου δὴ ἄλλου ποιήσαντος, 
οὐκ ἄξιον μνήμης τὸ ἐπίγραμμα διὰ τοῦτο xal ἐγὼ 
αὐτὸ ἀναγράψαι ἀπηξίωσα. Γύρος μὲν δὴ οὕτως 
ἑάλω ἐπὶ ἄρχοντος Ἀνικήτου ᾿Αθήνησι μηνὸς Ἕχατομ- 

46 θαιῶνος. 





ΚΕΦ. ΚΕ΄. 


Ἔτι δὲ ἐν τῇ πολιορχία τῆς Τύρου ξυνεχομένου 
Αλεξάνδρου ἀφίχοντο παρὰ Δαρείου πρέσθεις ὡς αὐτόν, 
ἀπαγγέλλοντες μύρια μὲν τάλαντα ὑπὲρ τῆς αγτρός τε 


CAP. XXIV. 


At qui in navibus erant Phoenices in portum 
ptum spectat et quem obsederant , impetu facto 
que revulsis, naves in portu confregerunt , in : 
tiores a terra magna vi delati, alias ad ipsam te 
dentes. Cyprii in alterum portum qui Sidone 
ne claustro quidem septum , irrumpentes, stati 
urbem capient (2) Oppidani simulac muru 
conspexerunt, eo deserto, ad Agenorium quo 
conglobati, inde in Macedones sese convertunt. 
cum scufatis in eos progressus, alios pugnan 
(3) Magna hic cede 
quum et a portu urbs capta esset, et Cœni co; 


alios fugientes insequitur. 
irruissent. Macedones enim ira perciti in Ty 
bantur, tum quod obsidionis diuturnitatem n 
ferebant , tum etiam quod Tyrii quum nonnul 
ex Sidone navigantes cepissent, in murum subl 
exercitu cerni possent, czesos in mare praecipit 
Tyriorum circiter octo millia interfecta : ex M 
in illo quidem impetu Admetus, qui primus re fc 
murum ceperat, et cum eo scutati viginti; i 
vero obsidione circiter quadringenti. 

5. Qui vero in templum Herculis confuger 
autem hi praecipui quique Tyriorum principes e 
milcus et nonnulli Carthaginienses de sacris leg 
veteri consuetudine in honorem Herculis ad ı 
venerant), iis omnibus Alexander veniam coi 
liquos in servitutem redegit. Tyriorum atque « 
qui capti sunt, xxx fere millia sub hastam | 
Post haec Alexander Herculi sacrificium fecit, « 
cum exercitu armato misit; naves etiam Hercu 
peregerunt; ludos quoque gymnicos in aede He 
et certamina, quibus lampades gestantes cui 
edidit. Tormentum, quo murum demolitus 
templo posuit. Navem etiam Tyriam sacram He 
navali incursione ceperat, Herculi dicat, cum ir 
quam sive ipse sive alius quispiam fecerit , quod | 
memoria dignum, commemorandam minime p 
que ita quidem Tyrus capta est, archonte Athen 
mense Hecatombzone. 





CAP. XXV. 


Quum adhuc in obsidione Tyri versarett 
der, legati ad eum a Dario venerunt, nuntiant 
decem millia talentàm daturum, si matrem, 





60 
ἐξῆρθαι συμμέτρως τὸ χῶμα, μηχανὰς ἐπιστήσαντες 


oí Μακεδόνες ἐπῆγον ὡς ἐπὶ τὸ τεῖχος τῶν Γαζαίων. 
Καὶ ἐν τούτῳ θύοντι ᾿Αλεξάνδρῳ xat ἐστεφανωμένῳ TE 
xal κατάρχεσθαι μέλλοντι τοῦ πρώτου ἱερείου xav 
ὅ νόμον, τῶν τις σαρχοφάγων ὀρνίθων ὑπερπετόυενος 
ὑπὲρ τοῦ βωμοῦ λίθον ἐμθάλλει ἐς τὴν κεφαλὴν ὅντινα 
τοῖν ποδοῖν ἔφερε. Καὶ ᾿Αλέξανδρος ἤρετο Ἀρίστανδρον 
τὸν μάντιν ὅ τι voor 6 οἰωνός, “O δὲ ἀποχρίνεται ὅτι, 
Ὦ βασιλεῦ, τὴν μὲν πόλιν αἱρήσεις, αὐτῷ δέ σοι φυ- 
10 λακτέα ἐστὶν ἐπὶ τῇδε τῇ ἡμέρα. 





κεφ, KZ. 


Ταῦτα ἀκούσας ᾿Αλέξανδρος τέως μὲν πρὸς ταῖς 
μηχαναῖς ἔξω βέλους αὑτὸν εἴχεν ὡς δὲ ἐχδρομή τε 
ἐκ τῆς πόλεως χαρτερὰ ἐγίγνετο καὶ πῦρ τε ἐπέφερον 
ταῖς μηχαναῖς ol Ἄραθες καὶ τοὺς Μακεδόνας ἆμυνο- 

15 μένους κάτωθεν αὐτοὶ ἐξ ὑπερδεξίου τοῦ χωρίου ἔθαλλόν 
τε καὶ ὤθουν xark τοῦ ποιητοῦ χώματος, ἐνταῦθα % 
ἑκὼν ἀπειθεῖ ᾿Αλέξανδρος τῷ μάντει % ἐκπλαγεὶς ἐν τῷ 
ἔργῳ οὐχ ἐμνημόνευσε τῆς μαντείας, ἀλλ᾽ ἀναλαθὼν 
τοὺς ὑπασπιστὰς παρεθοήθει ἵνα μάλιστα ἐπιέζοντο οἱ 

90 Μακεδόνες. (1) Καὶ τούτους μὲν ἔσχε τοῦ μὴ οὐχ 
αἰσγρᾶ φυγῇ ὠσθῆναι κατὰ τοῦ χώματος, αὐτὸς δὲ 
βάλλεται χαταπέλτη διὰ τῆς ἀσπίδος διαμπὰξ xal τοῦ 
θώρακος ἐς τὸν ὦμον. Ὡς δὲ ἔγνω τὰ ἀμφὶ τὸ τραῦμα 
ἀληθεύσαντα τὸν Ἀρίστανδρον, ἐχάρη, ὅτι xat τὸν 

25 πόλιν δὴ αἱρήσειν ἐδόχει Αριστάνδρου ἕνεκα. 

3. Καὶ αὐτὸς μὲν τὸ τραῦμα ἐϑεραπεύετο χαλεπῶς" 
ἀφικνοῦνται δ᾽ αὐτῷ μετάπεμπτοι ἀπὸ θαλάσσης αἱ 
μηχαναὶ αἷς 'Γύρον εἷλε" καὶ χῶμα χωννύναι ἐν χύχλῳ 
πάντοθεν τῆς πόλεως ἐχέλευσεν, εὖρος μὲν ἐς δύο στα- 

50 δίους, ὕψος δὲ ἐς πόδας πεντήκοντα χαὶ διακοσίους. 
(4) Ὡς δὲ αἵ τε μηχαναὶ αὐτῷ ἐποιήθησαν καὶ ἐπαχθεῖ- 
σαι κατὰ τὸ χῶμα κατέσεισαν τοῦ τείχους ἐπὶ πολύ, 
ὑπονόμων τε ἄλλη καὶ ἄλλη ὀρυσσομένων καὶ τοῦ χοῦ 
ἀφανῶς ἐκφερομένου τὸ τεῖχος πολλαχῆ ἠρείπετο ὑφι- 

35 ζάνον χατὰ τὸ χενούμενον, τοῖς vs βέλεσιν ἐπὶ πολὺ 
κατεῖχον οἱ Ἀαχεδόνες, ἀναστέλλοντες τοὺς προµαχο- 
μένους ἐκ τῶν πύργων, ἐς μὲν τρεῖς προσθολὰς ol ἐκ 
τῆς πόλεως, ἀποθνησκόντων τε αὐτοῖς πολλῶν καὶ τι- 
τρωσχομένων, ὅμως ἀντεῖχον' (5) τῇ τετάρτη δὲ τῶν 

40 Μαχεδόνων τὴν φάλαγγα πάντοθεν προσαγαγὼν Αλέ- 
ἔανδρος τῇ μὲν ὑπορυσσόμενον τὸ τεῖχος χαταθάλλει, 
τῇ δὲ παιόμενον ταῖς μηχαναῖς χατασείει ἐπὶ πολύ, ὡς 
pn χαλεπὴν ταῖς χλίμαξι τὴν προσθολὴν κατὰ τὰ 
ἐρηριμμένα ἐνδοῦναι. (6) Αἵ τε οὖν κλίμαχες προσή- 

45 yovto τῷ τείχει καὶ ἔρις πολλὴ ἦν τῶν Μακεδόνων ὅσοι 
τι ἀρετῆς μετεποιοῦντο, ὅστις πρῶτος αἱρήσει τὸ τεῖχος" 
xal αἱρεῖ πρῶτος Νεοπτόλεμος τῶν ἑταίρων τοῦ Alaxt- 
δῶν γένους” ἐπὶ δὲ αὐτῷ ἄλλαι xat ἄλλαι τάξεις ὁμοῦ 
τοῖς ἡγεμόσιν ἀνέθαινον. (6) Ὡς δὲ ἅπαξ παρῆλθον 


APPIANOY ANABAZ. B, κας. 


altitudinem perductum opus videretur, Macedones machien 
ei impositas ad muros urbis adducunt. Inter hac Alexandre, 
corona capiti imposita , sacrificante , quum ipse patrio.men 
primum sacrificium auspicaturus esset , avis quzdam exe 
genere qua carnibus assuescunt aram supervolans, lapida 
quem unguibus gerebat in ejus caput demisit. Alexander 
Aristandrum vatem consuluit, quid avis illa portendere : 
qui respondit , Urbem quidem, o rex, capies : at tu tibia 
die cave. 





CAP. XXVII. 


Quo audito Alexander se aliquamdiu ad machinas extra 
teli jactum continuit; verum quum Arabes, eruptione ex 
urbe facta, ignem machinis inferrent, et Macedonas εἴ 
inferiori loco sese tuentes ex editiore parte ferirent, aqu 
ab aggere quem struxerant repellerent : tum Alexander, 
sive sponte sua vatis monita negligens, sive stupore rd 
vaticinii oblitus, sumptis scutatis, qua maxime premebantu 
Macedones auxilio accurrit. (2) Atque hos quidem , ne tul 
fuga ab aggere expellerentur, retinuit : ipse vero ecuto 88 
thorace catapulta trajecto in humero vulnus accepi : 
quumque vulnere ipso sensisset Aristandri vaticiaist 
verum fuisse, gavisus est, quod ex eodem Aristandri vall 
cinio urbem capturus esset. 

3. Et ipse quidem ab eo vulnere difficulter curatus esl 
Interea torınenta, quibus Tyrum expugnarat, mari trem 
missa accipit : totam deinde urbem aggere cingi jube 
latitudine duorum stadiorum, altitudine pedum ccr. (i 
Constructis vero et in aggere dispositis machinis, quui 
muri magna pars quateretur, cuniculisque diversis ex pat 
tibus suffossis et terra clam egesta, murus pluribus in loc 
subsidens propter exinanitiones subterraneas proruere 
telisque Macedones longe pertingerent, oppidanos ex tu 
ribus propugnantes repellentes : ter quidem oppidani Mi 
cedonum impetum, multis suorum interfectis et sancii 
sustinuerunt; (5) at quarto impetu quum Alexander ons 
ex parte phalangem admoveret, alibi murum suffossu 
diruens, alibi tormentis magnam partem labefactamt 
facilem Macedonibus per murorum ruinas scalarum a 
motionem fecit. (6) Que simnlac applicate fuerum 


.magna statim contentione inter Macedones glorie avid 


cerlatum est, quisnam primus murum caperet. N 
optolemus ex /Eacidarum gente, unus ex amicis, pt 
mus conscendit, post hunc alii atque alii duces cu 
suis cohortibus. (7) Quumque semel nonnulli Maced 





62 APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. T, B, y. 


ΚΕΦ. Β΄. 

Λέγεται δέ τις xat τοιόσδε λόγος, οὐχ ἄπιστος 
ἔμοιγε' ἐθέλειν μὲν ᾿Αλέξανδρον καταλιπεῖν αὐτὸν τὰ 
σημεῖα τοῦ τειχισμοῦ τοῖς τέκτοσιν, οὐκ εἶναι δὲ ὅτῳ 
τὴν γῆν ἐπιγράψουσι' τῶν δὴ τεκτόνων τινὰ ἐπιφρα- 

& σθέντα, ὅσα ἐν τεύχεσιν ἄλφιτα οἱ στρατιῶται ἐκόμιζον 
ξυναγαγόντα ἐπιθάλλειν τῇ γῇ ἵναπερ ὃ βασιλεὺς 
ὑφηγεῖτο, καὶ τὸν κύχλον οὕτω περιγραφῆναι τοῦ πε-- 
ριτειχισμοῦ ὄντινα τῇ πόλει ἐποίει. (2) Τοῦτο δὲ ἐπι- 
λεξαμένους τοὺς μάντεις χαὶ μάλιστα En Ἀρίστανδρον 

to τὸν Ἰελμισσέα , ὃς δὴ πολλὰ μὲν καὶ ἄλλα ἀληθεῦσαι 
ἐλέγετο Ἀλεξάνδρῳ, φάναι εὐδαίμονα ἔσεσθαι τὴν πό- 
λιν τά τε ἄλλα καὶ τῶν ἐχ γῆς καρπῶν εἵνεκα. 

3. Ἔν τούτῳ δὲ καὶ 'Ηγέλοχος κατέπλευσεν εἰς 
Αἴγυπτον, καὶ ἀπαγγέλλει ᾿Αλεξάνδρῳ Tevedtouc τε 

15 ἀποστάντας Περσῶν σφίσι προσθέσθαι (καὶ γὰρ xal 
ἄχοντας Πέρσαις προσχωρῆσαι) καὶ Χίων ὅτι δὴ ὁ 
δῆμος ἐπηγάγετο σφᾶς βίᾳ τῶν κατεχόντων τὴν πόλιν, 
οὓς Αὐτοφραδάτης τε xal Φαρνάθαζος ἐγχατέστησαν' 
(4) ἁλῶναι δὲ αὐτόθι xat Φαρνάθαζον ἐγχαταλη- 

90 φθέντα xal Ἀριστόνιχον Μηθυμναϊον τὸν τύραννον ἐσ- 
πλεύσαντα ἐς τὸν λιμένα τῆς Χίου ξὺν ἡμιολίαις An- 
στρικαῖς πέντε, ὑπὸ σφῶν ἐχόμενον τὸν λιμένα οὐ 
γνόντα , ἀλλ᾽ ἐξαπατηθέντα γὰρ πρὸς τῶν τὰ κλεῖθρα 
ἐχόντων τοῦ λιμένος, ὅτι τὸ Φαρναθάζου ἄρα ναυτικὸν 

as ὁρμεῖ ἐν αὐτῷ" (5) καὶ τοὺς μὲν ληστὰς πάντας αὐτοῦ 
χαταχοπῆναι πρὸς σφῶν" Ἀριστόνικον δὲ ἦγε rap 
Ἀλέξανδρον καὶ ᾿Απολλωνίδην τὸν Χῖον καὶ Φισινὸν 
xal Μεγαρέα xal τοὺς ἄλλους ὅσοι τῆς τε ἀποστάσεως 
τῆς Χίων ξυνεπελάθοντο xal ἐν τῷ τότε τὰ πράγματα 

20 τῆς νήσου Bia εἶχον" (e) καὶ Μυτιλήνην δὲ Χάρητα 
ἔγοντα ὅτι ἀφείλετο καὶ τὰς ἄλλας ἑὰς ἐν Λέσθῳ no- 
λεις xat αὐτὰς ὁμολογίᾳ προσηγάγετο, Ἀμφοτερὸν δὲ 
σὺν ἑξήχοντα ναυσὶν ἐπὶ Κῶ ἔπεμψεν' ἐπικαλεῖσθαι γὰρ 
σφᾶς τοὺς Κώους’ καὶ αὐτὸς καταπλεύσας ὅτι εὗρε τὴν 

35 Kö πρὸς Ἀμφοτεροῦ ἤδη ἐχομένην: (7) xat τοὺς μὲν 
ἄλλους ὅσοι αἰχμάλωτοι ἦγεν Ἡγέλοχος, Φαρνάθαζος 
δὲ ἀπέδρα ἐν Κῷ λαθὼν τοὺς φύλακας. ᾿Αλέξανδρος 
δὲ τοὺς τυράννους μὲν τοὺς ἐκ τῶν πόλεων ἐς τὰς πό- 
ete πέμπει, χρήσασθαι ὅπως ἐθέλοιεν' τοὺς δὲ ἀμφ᾽ 

40 Ἀπολλωνίδην τοὺς Χίους ἐς ᾿Ελεφαντίνην πόλιν Al- 
γυπτίαν ξὺν φυλαχῇ ἀκριθεῖ ἔπεμψεν. 





ΚΕΦ. Γ΄. 


Ἐπὶ τούτοις δὲ πόθος λαμθάνει αὐτὸν ἐλθεῖν παρ᾽ 
Ἄμμωνα ἐς Arbunv, τὸ μέν τι τῷ θεῷ χρησόμενον, 
ὅτι ἀτρεκὲς ἐλέγετο εἶναι τὸ μαντεῖον τοῦ Ἄμμωνος 

«5 καὶ χρήσασθαι αὐτῷ Περσέα τε xal “Ἡρακλέα, τὸν 
μὲν ἐπὶ τὴν Γοργόνα ὅτε πρὸς Πολυδέχτου ἐστέλλετο, 
τὸν δὲ ὅτε παρ᾽ Ἀνταῖον ἤει εἷς Λιθύην xat παρὰ Boú- 
σιριν εἷς Αἴγυπτον. (3) Ἀλεξάνδρῳ δὲ φιλοτιμία ἦν 


CAP. II. 


Narratur porro hac de re hujuscemodi quidpiam, me 
quidem judicio, non indignum fide : voluisse quidem 
Alexandrum ipsum signa ducendo muro fabris relinquere, 
quumque nihil ad manum esset , quo terra inscribi pou, 
quendam ex fabris hoc excogitasse, ut congesta omii fe 
rina quam milites in vasis habebant , eam terrae quam re 
designabat aspergeret, atque ita in orbem locum muro uti 
circumducendo praescriptum esse. (2) Addidisse etim 
hoc vates, et quidem praecipue Aristandram Telmissensen, 
qui multa etiam alia vera Alexandro preedixisse ferebeter, 
urbem illam cum aliis rebus tum frugum copia opulestan 
fore. 

3. Inter lec Hegelochus in Egyptum cum navibus ve 
nit, qui Alexandro renuntiat , Tenedios ad se a Persis de 
fecisse, quod inviti Persis sese adjunxiseent; Chios que. 
que ipsos in urbem advocasse, invitis iis, quos Auluphra- 
dates et Pharnabazus presidio reliquerant; (4) captam 
etiam in ea ipsa urbe esse Pharnabazum unaque compro 
hensum Aristonicum Methymneum tyrannum qui ip per 
tum Chii cum quinque piraticis navibus se recepistet, 
ignarus portum ab ipsis teneri, deceptusque ab üs qu 
claustra portus tuebantur, Pharnabazi classem in ea di- 
tione esse affirmantibus : (5) ac piratas quidem omnes adl. 
internecionem czesos esse : adducere se ad Alexandrum 
Aristonicum et Apollonidem Chium Phisinumque et Mt— 
gareum et reliquos, qui defectionis auctores adjutoresque® 
fuerant, ac tum temporis violentam apud Chios reram 
omnium administrationem tenebant. (6) Adhsec Mytileses 
Chareti, qui eam tenebat, eripuisse, reliquaque Lesbiorum 
oppida deditione recepta esse. Amphoterum cnm Lx sati- 
bus in Con insulam missum; accersisse enim ipsos Cows, 
seque quum illac practernavigaret, intellexisse insulam is 
Amphoteri potestate esse : (7) ef caeteros quidem captives 
omnes Hegelochus adduxit : Pharnabazus in Con insala 
clam custodibus aufugit. Alexander tyrannos quidem ur- 
bium in urbes mittit, ut de iis sicut liberet statuerent. Eos 
vero qui circa Apollonidem Chium erant, in Elephantiaem 
JEgypti urbem cum accurata custodia misit. 





CAP. III. 


Post hzc cupido Alexandrum cepit adeundi Hammonem 
Libycum, oraculum consulendi causa, quod certissimum 
esse ferebatur, Perseusque ipse et Hercules denm const 
luisse credebanfur : ille quidem quum adversus Gorgonem 
Polydecte missus esset , hic vero quum in Libyam adyer- 
sus Antzeum, et in Egyptum contra Busiriden proficiscere- 
tur. (2) Erat porro Alexandro eemulatio qusedam cum 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. III, 4. 


σέα καὶ Ἡραχλέα, ἀπὸ γένους τε ὄντι τοῦ 
{ τι καὶ αὐτὸς τῆς γενέσεως τῆς ἑαυτοῦ ἐς 
ἀνέφερε, καθάπερ οἱ μῦθοι τὴν Ηρακλέους 
ρσέως ἐς Δία. Καὶ οὖν παρ᾽ Ἄμμωνα ταύτη 
ἐστέλλετο, ὡς xal τὰ αὑτοῦ ἀτρεκέστερον 
ἡ φήσων γε ἐγνωχέναι. 
rot μὲν δὴ Παραιτονίου παρὰ θάλασσαν fer 
>, οὐ μέντοι δι ἀνύδρου τῆς χώρας, στα- 
ιλίους καὶ ἑξακοσίους, ὡς λέγει Αριστόθου- 
ιτεῦθεν δὲ ἐς τὴν μεσόγαιαν ἐτράπετο, ἵνα 
ον ἦν τοῦ Ἄμμωνος. “Kore δὲ ἐρήμη τε ἡ 
ψάμμος ἡ πολλὴ αὐτῆς καὶ ἄνυδρος. (4) 
ἐξ οὐρανοῦ ᾿Αλεξάνδρῳ πολὺ ἐγένετο, καὶ 
ò θεῖον ἀνηνέχθη. Ἀνηνέχθη δὲ ἐς τὸ θεῖον 
ἄνεμος νότος ἐπὰν πνεύσῃ ἐν ἐκείνῳ τῷ yw- 
άμμου ἐπιφορεῖ κατὰ τῆς ὁδοῦ ἐπὶ μέγα, 
ζεται τῆς 6000 τὰ σημεῖα οὐδὲ ἔστιν εἰδέναι 
τορεύεσθαι καθάπερ ἐν πελάγει τῇ ψάμμῳ, 
x οὐχ ἔστι κατὰ τὴν ὅδον οὔτε που ὄρος οὔτε 
ὅτε γήλοφοι βέθαιοι ἀνεστηχότες, οἶστισιν οἱ 
μαίροιντο ἂν τὴν πορείαν, καθάπερ of ναῦται 
ng’ ἀλλὰ ἐπλανᾶτο γὰρ ἡ στρατιὰ Ἀλεξάνδρῳ 
μόνες τῆς 0200 ἀμφίθολοι ἦσαν. (5) Πτολε- 
δὴ 6 Λάγου λέγει δράκοντας δύο ἰέναι πρὸ 
εύματος φωνὴν ἱέντας, xat τούτοις ᾿Αλέξαν- 
jaat ἕπεσθαι τοὺς ἡγεμόνας πιστεύσαντας 
τοὺς δὲ ἡγήσασθαι τὴν ὁδὸν τήν τε ἐς τὸ 
cat ὀπίσω αὖθις- (6) ᾿Αριστόδουλος δέ, καὶ ὃ 
γος ταύτη κατέχει, Χόρακας δύο προπετομέ- 
τῆς στρατιᾶς , τούτους γενέσθαι Ἀλεξάνδρῳ 
όνας. Καὶ ὅτι μὲν θεῖόν τι ξυνεπέλαθεν aù- 
χυρίτασθαι, ὅτι καὶ τὸ εἰκὸς ταύτη ἔχει" τὸ 
; τοῦ λόγου ἀφείλοντο of ἄλλη καὶ ἄλλη ὑπὲρ 
γησάμενοι. 





ΚΕΦ. Δ΄ 


e m Y ` , 
γῶρος ἵναπερ τοῦ Ἄμμωνος τὸ ἱερόν ἐστι, 
χλῳ πάντα ἔρημα καὶ ψάμμον τὸ πᾶν ἔχει 
αν: αὐτὸς δὲ ἐν μέσῳ ὀλίγος ὤν (ὅσον γὰρ 
αὐτοῦ ἐς πλάτος διέχει, ἐς τεσσαράχοντα 
σταδίους ἔρχεται) κατάπλεώς ἐστιν ἡμέρων 
᾿λαιῶν καὶ φοινίκων, καὶ ἔνδροσος μόνος τῶν 
1) Καὶ πηγὴ ἐξ αὐτοῦ ἀνίσχει οὐδέν τι ἐοικυῖα 
tc ὅσαι ἄλλαι ἐκ γῆς ἀνίσ/ουσιν. Ἐν μὲν 
¿oía ψυγρὸν τὸ ὕδωρ γευσαμένῳ τε καὶ ἔτι 
apta uy p Jom yeusapeve a ἔτι 
γαμένῳ οἷον ψυχρότατον' ἐγκλίναντος δὲ τοῦ 
σπέραν θερμότερον, καὶ ἀπὸ τῆς ἑσπέρας ἔτι 
v ἔστε ἐπὶ μέσας νύχτας, μέσων δὲ νυκτῶν 
, 9 ^ ee an / 

Ιμότατον ἀπὸ δὲ μέσων νυκτῶν ψύχεται ἐν TA- 

a ` - 9 , κ ’ a 
υθεν ψυχρὸν Non ἐστί, ψυχρότατον δὲ μεσημ 
ἑτοῦτο δὴ ἀμείθει ἐν ταξει ἐπὶ ἑκαστη ἥμερα. 

4 ~ / 

ται δὲ καὶ ἅλες αὐτόματοι ἐν τῷ χωρίῳ τούτῳ 


(es — — — — — 


Perseo et Hercule , quippe qui a genere utriusque descende- 
ret, siquidem et ipse ortus sui initia ex parte (materna) 
ad Ammonem referebat, quemadmodum Persei atque Her- 
culis fabulae ad Jovem. Hoc itaque consilio ad Ammonem 
proficiscebatur, ut quee ad se pertinerent certius cognosce- 
ret, aut saltem se novisse jactaret. 

3. Ac Parzetonium usque secus mare per solitudinem pro- 
fectus est, sed non omnino per inaquosam regionem, ad 
mille sexcenta stadia, ut tradit Aristobulus. Inde mediterra- 
nea petiit, ubi Ammonis templum est , unde oracula petun- 
tur. Est autem via plane deserta altoque sabulo impedita et 
aqua inops. (4) At Alexandro larga e culo pluvia demissa 
est, quod quidem prodigio habitum est, sicut etiam hoc : 
quotiescunque enim Auster ea in regione spirat, magna vi 
arenze viam obruit, ita ut omnia viarum vestigia obducantur, 
et, perinde ut in pelago, qua eundum sit cerni pre arena 
non possit. Neque enim signa ulla sive note ad viam 
exstant, non collis, non arbor, non firmi et stabiles tu- 
muli, ex quibus viatores itineris rationem colligere, ut 
naute ex astris, possint. Errabat itaque Alexandri exer- 
citus , ejusque ductores de via ambigebant. (5) Ptolemæus 
Lagi filius auctor est, dracones duos clamorem edentes agmen 
preecessisse , et Alexandrum ducibus imperasse , ut prodi- 
gio acquiescentes dracones sequerentur; ac dracones in 
craculi sedem ipsos et duxisse et reduxisse. (6) Aristobu- 
ius autem et reliqui plurimi duos corvos ante exercitum 
volitasse scribit, eosque Alexandro itineris duces exstitisse. 
Ac sane aliquo prodigio adjutum Alexandrum esse pro 
certo affirmaverim : verisimile enim omnino hoc est: at 
veram rei rationem scriptorum disaensus obscuravit. 





CAP. IV. 


Locus autem in quo Ammonis templum est, omni ex 
parte solitudines et arenas habet caretque aqua. Medium 
hujus loci , quod exiguo spatio circumscribitur , (nam ubi 
latissimum est, ad quadraginta summum stadia extenditur) 
cultis arboribus est refertum, oleis nimirum et palmis , 50- 
lumque ex circumjectis locis roscidum. (2) Fons etiam ex eo 
oritur, nihil cum reliquis fontibus quotquot e terra scaturiunt 
similehabens. Meridie enim frigidus est gustanti multoque 
magis attingenti, qualis est frigidissimus; sole ad vespe- 
rum vergente, calidior est; qui quidem calor a vespera 
ad mediam noctem usque incrementa accipit; media nocte 
calidissimus est; post mediam noctem paulatim refrigescit ; 
et sub auroram jam frigidus est, meridie frigidissimus - at- 
que has quidem vicissitudines singulis diebus subit. (3) 
Gignit autem etiam hoc solum suapte natura salem fos. 


64 


ὀρυχτοί. Καὶ τούτων ἔστιν οὓς ἐς Αἴγυπτον φέρουσι 
τῶν ἱερέων τινὲς τοῦ Ἄμμωνος. ᾿Επειδὴ γὰρ ἐπ᾿ Ale 
γύπτου στέλλονται, ἐς κοιτίδας πλεκτὰς EX φοίνικος Èc- 
βαλόντες δῶρον τῷ βασιλεῖ ἀποφέρουσιν ἢ εἴ τῳ ἄλλω. 

6 (4) Ἔστι δὲ μακρός τε ó χόνδρος xai ἤδη τινὲς αὐτῶν 
καὶ ὑπὲρ τρεῖς δακτύλους, καὶ χαθαρὸς ὥσπερ χρύσταλ- 
λος’ καὶ τούτῳ ἐπὶ ταῖς θυσίαις χρῶνται, ὡς χαθαρω- 
τέρῳ τῶν ἀπὸ θαλάσσης ἁλῶν, Αἰγύπτιοί τε καὶ ὅσοι 
ἄλλοι τοῦ θείου οὐχ ἀμελῶς ἔχουσιν. (5) ᾿Ενταῦθα 

10 Ἀλέξανδρος τόν τε χῶρον ἐθαύμασε καὶ τῷ θεῷ ἐχρή- 
σατο’ καὶ ἀχούσας ὅσα αὐτῷ πρὸς θυμοῦ ἦν, ὡς Ae- 
γεν, ἀνέζευξεν En’ Αἰγύπτου, ὡς μὲν ᾿Αριστόθουλος 
λέγει, τὴν αὐτὴν ὀπίσω ὁδόν, ὡς δὲ Πτολεμαῖος ὁ Ad- 
you, ἄλλην εὐθεῖαν ὡς ἐπὶ Μέμφιν. 


— O00 — 


KE®, E. 


τν Ele Μέμφιν δὲ αὐτῷ πρεσθεῖαί τε πολλαὶ éx τῆς 

Ἑλλάδος ἧκον, καὶ οὐχ ἔστιν ὄντινα ἀτυχήσαντα ὧν 
ἐδεῖτο ἀπέπεμφε᾽ καὶ στρατιὰ παραγίγνεται παρὰ μὲν 
Ἀντιπάτρου μισθοφόροι Ἕλληνες ἐς τετραχοσίους, ὧν 

ἡγεῖτο Μενίδας 6 Ἡ γησάνδρου, ἐκ Θράκης δὲ ἱππεῖς ἐς 
20 πενταχοσίους, ὧν ἦρχεν Ἀσκληπιόδωρος 6 Εὐνίκου. (2) 
Ἐνταῦθα θύει τῷ Διιτῷ βασιλεῖ καὶ πομπεύει ξὺν τῇ 
στρατιᾶ ἐν τοῖς ὅπλοις xal ἀγῶνα ποιεῖ γυμνικὸν xal pou- 
σικόν. Καὶ τὰ κατὰ τὴν Αἴγυπτον ἐνταῦθα ἐχόσμησε: δύο 
μὲν νομάρχας Αἰγύπτου κατέστησεν Αἰγυπτίους, Δολόα- 
σπιν καὶ Πέτισιν, χαὶ τούτοις διένειμε τὴν χώραν τὴν 
Αἰγυπτίαν: Πετίσιος δὲ ἀπειπαμένου τὴν ἀρχὴν Δολόα- 
σπις ἐνδέχεται πᾶσαν. (3) Φρουράρχους δὲ τῶν ἑταί- 
ρων ἐν Μέμφει μὲν Πανταλέοντα κατέστησε τὸν Iv- 
δναῖον, ἐν Πηλουσίῳ δὲ Πολέμωνα τὸν Μεγακλέους, 
Πελλαῖον- τῶν ξένων δὲ ἄρχειν Λυχίδαν Αἰτωλόν, 
γραμματέα δὲ ἐπὶ τῶν ξένων Εὔγνωστον τὸν Ξενοφάν- 
του τῶν ἑταίρων" ἐπισχόπους δὲ αὐτῶν Αἰσχύλον τε 
xal Ἔφιππον tov Χαλχιδέα. (4) Λιθύης δὲ τῆς Tpos- 
χώρου ἄρχειν δίδωσιν Ἀπολλώνιον Χαρίνου, Ἀραθίας 
δὲ τῆς πρὸς Ἡρώων πόλει Κλεομένην τὸν ἐκ Ναυχρά- 
rios" xal τούτῳ παρηγγέλλετο τοὺς μὲν νομάρχας ἐᾶν 
ἄρχειν τῶν νομῶν τῶν κατὰ σφᾶς χαθάπερ ἐκ παλαιοῦ 
καθειστήχει, αὐτὸν δὲ ἐκλέγειν παρ᾽ αὐτῶν τοὺς φό- 
ρους: οἱ δὲ ἀποφέρειν αὐτῷ ἐτάχθησαν. (6) Στρα- 
4o τηγοὺς δὲ τῇ στρατιᾷ κατέστησεν ἥντινα ἐν Αἰγύπτῳ 
δπελείπετο Πευχέσταν te τὸν Μακαρτάτου καὶ Baha- 
xpov τὸν Ἀμύντου, ναύαρχον δὲ ἐπὶ τῶν νεῶν Πολέ- 
µωνα τὸν Θηραμένους" σωματοφύλακα δὲ ἀντὶ Ἀῤῥύθα 
τὸν Λεοννάτον τὸν Ὀνάσου ἔταξεν' ᾿Αῤῥύθας γὰρ νόσῳ 
ἀπέθανεν. (6) Ἀπέθανε δὲ xal ᾿Αντίοχος 6 ἄρχων 
τῶν τοξοτῶν, καὶ ἀντὶ τούτου ἄργειν ἐπέστησε τοῖς το- 
ξόταις Ὀμθ6ρίωνα Κρῆτα. "Eni δὲ τοὺς ξυμμάχους 
τοὺς πεζούς, ὧν Badaxpog ἡγεῖτο, ἐπεὶ Βάλαχρος ἐν 
Αἰγύπτῳ ὑπελείπετο, Κάλανον χατέστησεν ἡγεμόνα. 


wo (7) Κατανεῖμαι δὲ λέγεται ἐς πολλοὺς τὴν ἀρχὴν τῆς 


19 
e 


35 


e 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. T, +. 


silem; quem quidem nonnulli sacerdotes Ammonis in £g. 
ptum portant Quum enim in Agyptum proficiscusier, 
salem in cistulas ex palma contextas conditum, regi st 
alteri cuipiam muneri ferunt. (4) Sunt autem frusta oblonga, 
queam enim longitudinem trium digitorum exceda, 
puraque instar crystalli. Hoc genere salis et AEgyptii dl 
alii quibus divinus cultus cure est, in sacrificiis utuntur, 
quod sale marino sit purior. (5) Alexander loci naturam 
admiratus , oraculum consuluit : aceeptoque responso sibi, 
ut dicebat , grato , in gyptum rediit , eodem , ut Aristobe- 
lus auctor est, quo venerat itinere : ut vero Ptolemse 
scribit , rectiore via Memphin versus. 


CAP. V. 


Ad Memphin multe ad eum ex Greecia legationes venere, 
neque quenquam, qui "postulata non impetrasset , dimisi, 
Novee etiam copise accesserunt, ab Antipatro merceseri 
Greeci quadringenti, quibus preeerat Menidas Hegesandri f- 
lius : ex Thracia equites circiter quingenti, quibus preefectes 
erat Asclepiodorus Eunici filius. (2) Eo loci Jovi regi sacrum 
fecit, pompam cum exercitu armato duxit : ludos etam 
gymnicos et musicos exhibuit. Deinde ad AEgypti admi- 
nistrationem constituendam conversus, duos A.gypto pre 
sides Egyptios praefecit, Doloaspin et Petisin, inter quet 
universam /Egypti regionem distribuit. Petise vero im- 
perium detrectante, Doloaspis totam provinciam susce» 
pit. (3) Preesidiorum principes ex amicis in Μαρ 
constituit Pantaleontem Pydnzum, Pelusii Polemonem 
Megaclis filium Pellzeum. Exteris militibus Lycidam Εἰο- 
lum praefecit. Scribam praterea exteris adjunxit, Er 
gnostum Xenophanti filium, ex amicis. Inspectores vero 
iisdem adjecit Eschylum οἱ Ephippum Chalcidensem. (ὁ) 
Libyz vero finitime Apollonium Charini filium pret 
cit : Arabize quee est ad urbem Heroum , Cleomenem Nat 
cratitam , mandatis additis, ut legum imperium jux 
veterem consuetudinem penes priesides esset : ipse tribala 
colligeret, quee illi pendere ei jussi sunt. (5) Copiis ques 
in Egypto reliquit, duces prefecit Peucestam Macartati 
et Balacrum Amynte filium, classi vero Polemonem 
Theramenis filium. Corporis custodem loco Arrhybe 
Leonnatum Onasi (Antei ?) filium constituit : Arrhybes enim 
morbo exstinctus erat. (6) Obierat autem etiam An- 
tiochus sagittariorum dux, in cujus locum Ombrionem 
Cretensem  suffecit. Sociorum peditatui cui Balacrus 
prafuerat (qui in £gypto relinqucbatur ), Calanum ducem 
constituit. (7) Egypti imperium inter plures preesides par. 








65 


"AMA ᾿Αλέξανδρος πείθει αὐτὸν κατελθεῖν, πίστεις δοὺς 

οὐδέν οἱ μεῖον ἔσεσθαι ἐπὶ τῇ quy; οὐδὲ ἐγένετο ἔπα- 

νελθόντι, ἀλλ᾽ ἐπὶ τῶν χρημάτων αὖθις ἐτάχθη Apra- 

λος. (8) "Es Λυδίαν δὲ σατράπην Ἀ]ένανδρον ἐκπέμπει 
5 τῶν ἑταίρων" ἐπὶ δὲ τοῖς ξένοις, ὧν ἡγεῖτο Μένανδρος, 
Κλέαρχος αὐτῷ ἐτάχθη’ ἀντὶ δὲ Ἀρίαμα σατράπην Xu- 
ρίας Ἀσκληπιόδωρον τὸν Εὐνίχου ἀπέδειξεν, ὅτι Apiu- 
pas βλαχεῦσαι ἐδόκει αὐτῷ ἐν τῇ παρασχευὴ ἥντινα 
ἐτάχθη παρασχευάσαι τῇ στρατιᾷ κατὰ τὴν δδὸν τὴν 
ἄνυ». 


ΚΕΦ. Z. 


Καὶ ἀφίκετο ἐς Θάψαχον ᾿Αλέξανδρος μηνὸς ‘Exe- 
τοιθαιῶνος ἐπὶ ἄρχοντος ᾿Αθήνησιν Ἀριστοφάνους" καὶ 
χαταλαμβάνει δυοῖν γεφύραιν ἐζευγμένον τὸν πόρον. 
Καὶ γὰρ Μαζαῖος, ὅτῳ ἢ φυλακὴ τοῦ ποταμοῦ ἐκ Ax- 
pelou ἐπετέτραπτο, ἱππέας μὲν ἔγων περὶ τρισχιλίους 
χαὶ τούτων Ἕλληνας μισθοφόρους δισχιλίους, τέως μὲν 
αὐτοῦ ἐπι τῷ ποταμῷ ἐφύλασσε, (2) xal ἐπὶ τῷδε οὐ 
ξυνεχὴς ἡ γέφυρα ἦν ἐζευγμένη ἔστε ἐπὶ τὴν ἀντιπέραν 
ὄγθην τοῖς Μαχεδόσι, δειµαίνουσι μὴ ἐπίθοιντο οἱ ἀμφὶ 
Μαζαῖον τῇ γεφύρα ἵνα ἐπαύετο: Μαζαῖος δὲ ὡς ἤκου- 
σεν ἦδη προσάγοντα ᾿Αλέξανδρον, ᾧχετο φεύγων ξὺν τῇ 
στρατιᾷ πάση; xal εὐθὺς ὡς ἔφυγε Μαζαῖος, ἐπεθλήθη- 
σαν al γέφυραι τῇ ὄχθη τῇ πέραν xal διέθη ἐπ᾽ αὐτῶν 
Luv τῇ στρατιᾷ ᾿Αλέξανδρος. 

3. Ἔνθεν δὲ ἐχώρει ἄνω, ἐν ἀριστερᾷ ἔχων τὸν Eù- 
φράτην ποταμὸν xai τῆς Αρμενίας τὰ ὄρη, διὰ τῆς 
Μεσοποταμίας καλουμένης χώρας. Οὐκ εὐθεῖαν δὲ ἐπὶ 
Βαθυλῶνος ἦγεν ἀπὸ τοῦ Εὐφράτου ὁρμηθείς, ὅτι τὴν 
ἑτέραν ἰόντι εὐπορώτερα τὰ ξύμπαντα τῷ στρατῷ ἦν. 
καὶ χιλὸς τοῖς ἵπποις καὶ τὰ ἐπιτήδεια ἐκ τῆς χώρας 
λαμθάνειν, xat τὸ καῦμα οὐχ ὡσαύτως ἐπιφλέγον. (4) 
Ἁλόντες δέ τινες κατὰ τὴν ὁδὸν τῶν ἀπὸ τοῦ Δαρείου 
στρατεύματος χατασχοπῆς ἕνεχα ἀπεσχεδασμένων ἐξήγ- 
γείλαν, ὅτι Δαρεῖος ἐπὶ τοῦ Γίγρητος ποταμοῦ κάθηται, 
35 ἐγνωκὼς εἴργειν ᾿Αλέξανδρον, el διαθαίνοι’ καὶ εἶναι aù- 
τῷ στρατιὰν πολὺ μείζονα ἢ ξὺν ἢ ἐν Κιλικία ἐμάχετο. 
(6) Ταῦτα Ἀλέξανδρος ἀκούσας ἤει σπουδῇ ὡς ἐπὶ τὸν 
Τίγρητα. “12:02 ἀφίκετο, οὔτε αὐτὸν Δαρεῖον καταλαμ. 
θάνει οὔτε τὴν φυλαχὴν ἥντινα ἀπολελοίπει Δαρεῖος, 
ἀλλὰ διαθαίνει τὸν πόρον, χαλεπῶς μὲν δι’ ὀξύτητα τοῦ 
ῥοῦ , οὐδενὸς δὲ εἴργοντος. 

6. Ἐνταῦθα ἀναπαύει τὸν στρατόν- καὶ τῆς σελήνης 
τὸ πολὺ ἐκλιπὲς ἐγένετο’ καὶ ᾿Αλέξανδρος ἔθυε τῇ τε σε- 
λήνη καὶ τῷ ἡλίῳ xat τῇ ΥΠ, ὅτων τὸ ἔργον τοῦτο λόγος 
εἶναι κατέχει. Καὶ ἐδόκει Ἀριστάνδρῳ πρὸς Μακεδόνων 
Χαὶ ᾿Αλεξάνδρου εἶναι τῆς σελήνης τὸ πάθημα καὶ ἐκεί- 
νου τοῦ μηνὸς ἔσεσθαι ἡ μάχη, καὶ ἐκ τῶν ἱερῶν νίκην 
σημαίνεσθαι Ἀλεξάνδρῳ. (7) Ἄρας δὲ ἀπὸ τοῦ Τίγρη- 
τος Het διὰ τῆς Ἀτουρίας χώρας. ἐν ἀριστερᾶ μὲν ἔχων 
so τὰ 1 ορδυαίων ὄρη, ἐν δεξιᾷ δὲ αὐτὸν τὸν Tiypnra. T'e- 

τάρτη δὲ ἡμέρα ἀπὸ τῆς διαθάσεως οἱ πρόδροαοι αὐτῷ 


ο 


25 


30 


40 


4 


ο 


APPIANOY ANABAZ. TI, €. 


Alexandro uti ad se reverteretur, accepta fide fugam εἶπᾶ 
damno non futuram, rediit. Neque fuit damno; mm re 
versus pecuniarum administrationi denuo admotus est. ($ > 
In Lydiam Menandrum , unum ex amicis, satrapam misit „> 
Clearcho exteris, quorum dux erat Menander, suflecte— 
In Arimmz locum Asclepiodorum Eunici filium Syrie u — 
trapam constituit, quum Arimmas visus esset in præparandiæ 
necessariis exercitui interiora Asiz petenti segnem se prz 
buisse | 


ee > 


CAP. Vi]. 


Alexander Thapsacum pervenit mense Hecatombeot, 


-archonte Athenis Aristophane : ubi duobus pontibus junctum 


Euphratem fluvium reperit. Mazzeus enim, cui Daria 
amnis tutelam mandaverat, cum tribus fere millibus equi 
tum, in quibus duo erant millia Greecorum mercenarioran, 
hucusque quidem ad flumen consederat; (2) et propteres, 
pons non continuus usque ad ulteriorem ripam perductus 
erat a Macedonibus, veritis, ne qui cum Mazzo erant ia 
pontem qua parte imperfectus erat impetum facerent. Mr 
zeus autem ubi Alexandrum appropinquare cognovit, cum 
omnibus copiis inde aufagit. Post ejus fugam, pontibes 
in ulteriorem ripam jactis, Alexander universum exercitum 
traduxit. 

3. Inde ulterius per regionem, cwi Mesopotamia nomea 
est, ad laevam Euphratem fluvium et Armenise montes hè- 
bens, progressus est. Neque vero recta via ab Eupbrale 
movens Babylonem contendit , quum alia via ad exercitum 
ducendum commodior plus pabuli equis suppeditaret, ali 
que necessaria ex ea regione sumi possent, neque ssim» 
tantopere gradientes torreret. (4) In itinere exploratores 
nonnulli, longius ab exercitu Darii speculatum digresi, 
capti significarunt Darium ad Tigrim fluvium consediae, 
Alexandrum transitu prohibiturum , multoque majores o 
pias habere, quam quibuscum in Cilicia pugnarat. (5) Qe 
cognito, Alexander confestim ad Tigrim contendit. Qw 
postquam venit , neque Darium ipsum offendit , neque pre- 
sidium ullum a Dario relictum : itaque flumen transit ‚age 
quidem ob cursus rapiditatem , nemine tamen prohibeste. 

6. Ibi nonnihil quietis exercitui dedit. Per id tempus it- 
gens lunze defectio fuit. Alexander lunze, soli, ac terre, 3 
quibus eclipses fieri dicuntur, sacrificium fecit. Aristandre 
visum est, felicem ac faustum successum Alexandro et M2 
cedonibus per lunae defectum portendi , preeliumque eo ipio 
mense committendum esse; et sacrificia ipsa victoriam 
Alexandro promittere. (7) Motis itaque castris a Tigri per 
Aturiam exercitum duxit, a sinistra habens Gordyzeorum 
nıontes, a dextra Tigrim. Quarto deinde post transitum die 
antecursores renuntiant , hostilem equitatum in campis cer- 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. HI, 8. 61 


ἄπῄθλωσιν ὅτι ἱππεῖς [οὗτοι] πολέμιοι ἀνὰ τὸ πε- 
ἔοι φαίνονται, ὅσοι δέ, οὐκ ἔχειν εἰκάσαι. Ξυντάξας 
ὧν civ στρατιὰν προὐχώρει ὥς ἐς μάχην" καὶ ἄλλοι αὖ 
τν πμὀρόμων προσελάσαντες ἀκριθέστερον οὗτοι xa- 

ψπᾶπις ἔφασκον δοκεῖν εἶναί σφισιν od πλείους ἢ χι- 
Νας τὸς ἱππέας. ` 


ΚΕΦ. H'. 


Ἀπλαθὼν οὖν τήν τε βασιλικὴν Dany καὶ τῶν ἑταί- 
gen μίαν xl τῶν προδρόμων τοὺς Παίονας ἤλαυνε 
mj, τὴν δὲ ἄλλην στρατιὰν βάδην ἕπεσθαι ἐκέλεν- 
ma. OL δὲ τῶν Περσῶν ἱππεῖς, κατιδόντες τοὺς ἀμφ᾽ 
Ἄλβενδρον ὀξέως ἐπάγοντας, ἔφευγον ἀνὰ κράτος. Καὶ 
"dirige; διώκων ἐνέκειτο: (4) καὶ of μὲν πολλοὶ 
ἐκίφηον, τοὺς δέ τινας καὶ ἀπέκτειναν, ὅσοις οἱ ἵπποι 
ὃ ἢ φυγῇ ἔκαμον, τοὺς δὲ καὶ ζῶντας αὐτοῖς ἵπποις 

π[εέον καὶ παρὰ τούτων ἔμαθον ὅτι οὐ πόῤῥω εἴη Aa- 
pix Fi δυνάμει πολλῇ. 

Ea, θοηθήκεσαν γὰρ Δαρείῳ Ἰνδῶν τε ὅσοι Bax- 
τίς ὅμοροι καὶ αὐτοὶ Βάκτριοι καὶ Σογδιανοί- τού- 
tw μὲν πάντων ἡγεῖτο Βῆσσος ó τῆς Βακτρίων χώρας 

» πηέτης, Εὔκοντο δὲ αὐτοῖς καὶ Σάκαι (Σκυθικὸν τοῦτο 

[δες τῶν τὴν Ἀσίαν ἐποιχούντων Σχυθῶν], οὐχ brh- 

am εἶτοι Βήσσου, ἀλλὰ κατὰ συμμαχίαν τὴν Δαρείου: 

" {ο δὲ αὐτῶν Μαυάχης αὐτοὶ δὲ ἱπποτοξόται ἕναν. 
() Βαρσαέντης δὲ Ἀραχώτων σατράπης Ἀραχώτους 

Σπ] καὶ τοὺς ὀρείους ᾿νδοὺς καλουμένους. Σατιδαρ- 
tng 3 6 Ἀρείων σατράπης Ἀρείους ἦγε. Παρθυαίους 

Anal Ὑρκανίους καὶ Ταπούρους, τοὺς πάντας ἱππέας, 

Φριταφέρνης ἦγεν. Μήδων δὲ ἡγεῖτο Ἀτροπάτης: ξυν-. 

πίποντο δὲ Μήδοις Καδούσιοί τε καὶ Ἀλθανοὶ καὶ 
ἈΣαισίναι, (s) Τοὺς δὲ προσοίκους τῇ ᾿Ερυθρᾷ θαλάσ- 

5 Ὀωνδοδάτης καὶ Ἀριοβαρζάνης καὶ Ὀρξίνης ἐκό- 

or. Οὔξιοι δὲ καὶ Σουσιανοὶ ἡγεμόνα παρείχοντο 

"lors τὸν Ἀθουλίτου. Βουπάρης δὲ Βαθυλωνίων 

imin. Οἱ 8’ ἀνάσπαστοι Κᾶρες καὶ Σιτακηνοὶ σὺν Ba- 
Gaming ἐτετάγατο, Αρμενίων δὲ Ὀρόντης καὶ Mi= 

kase ἦρχε, καὶ Ἀριάχης Καππαδόκων. (6) Eú- 

Fk ἃ τούς τε ἐκ τῆς κοίλης καὶ ὅσοι τῆς μεταξὺ τῶν 

tragó Συρίας Μαζαῖος ἦγεν. ᾿Ελέγετο δὲ ἡ πᾶσα 

tpmd ἡ Δαρείου ἱππεῖς μὲν ἐς τετρακισμυρίους, πεζοὶ 
ΑΝ μετὸν μυριάδας, καὶ ἅρματα δρεπανηγόρα δια- 
μπα, Ὀέφαντες δὲ οὗ πολλοί, ἀλλὰ ἐς πεντεκαίδεκα 

Μετα Ἰνδυῖς τοῖς ἐπὶ τάδε τοῦ Ἰνδοῦ ἦσαν. 


i 


1. Eby ταύτῃ τῇ δυνάμει ἐστρατοπεδεύκει Δαρεῖος | 


δ Γεηεμήλοις πρὸς ποταμῷ Βουμώδῳ, ἀπέχων Ἂρ-- 
τῆς πόλεως ὅσον ἑξακοσίους σταδίους, ἐν χώρῳ. 
uli raven. Καὶ γὰρ καὶ ὅσα ἀνώμαλα αὐτοῦ ἐς im- 


meso, ταῦτα δὲ dx πολλοῦ of Πέρσαι τοῖς τε ἅρμασιν | 


idey εὐπετῆ πεποιήκεσαν καὶ τῇ ἵππῳ ἱππάσιμα. 

tv γρ οἳ ἀνέπειθον Δαρεῖον ὑπὲρ τῆς πρὸς Ἰσσῷ ye- 

uning μάγτς ὅτι ἄρα ἐμειονέκτησε τῶν χωρίων τῇ 
win καὶ Δαρεῖος οὗ χαλεπῶς ἐπείθετο. 





ni : quantus autem corum numerüs esset , colligi non posse- 
Instructo igitur exercitu ad pugnam procedit : quum alii 
rursum ex pracursoribus incitatis equis advolant, qui re 
certius comperta , equites ab se visos non ultra mille esse 
affırmabant. 


CAP. VIN. 

Quo audito, confostim assumpta turma regia, et ami- 
corum alia , et antecursoribus Paeonibus, in eos fertur : re- 
liquo exercitu lento gradu sequi jusso. Persarum equites. 
Alexandrum acriter in sese ruentem conspicati, effuso cursu 
fugiunt. Alexander fugientium terga premit (3) Et qui- 
dem incolumes evasere, nonnulli occisi sunt : alii, quos 
equi in fuga deficiebant, una cum equis vivi in potestatem 
venere : ex quibus cognovit, Darium cum ingenti exercitu 
non procul inde abesse. 

3. Venerant enim auxilio ad Darium Indi quotquot Ba- 
cirianis finitimi sunt, ipsique Bactriani et Sogdiani : quo- 
rum omnium dux Bessus erat, Bactrianorum satrapa. Con- 
junxerant sese his eliam Saca ex Scythis oriundi, iis qui 
Asiam incolunt : hi non imperio Bessi subjecti, sed Dario 
confæderati sunt. Ducebat eos Mavaces; erantqueomnes hi 
equestres sagittarii. (4) Barsaentes autem Arachotorum sa- 
trapa Arachotos et Indos qui montani dicuntur ducebat. Sa- 
tibarzanes, Ariorum satrapa, Arios, Phrataphernes Parthos, 
Hyrcanos ac Tapuros, omnes equites. Atropates Medorum. 
dux erat : conjuncti autem erant Medis Cadusii et Albani ac 
Sacesinæ. (5) Rubri maris accolas Ocondobates, Ariobar- 
zanes et Orxines ducebant. Uxli vero et Susiani ducem ha- 
bebant Oxathrem Abuliti filium, Babylonii Buparem Cares 
autem anaspasti, hoc est, sedibus suis pulsi, et Sitacı 
byloniis conjuncti erant. Armeniis Orontes et raustes. 
praeerant, Cappadocibus Ariaces. (6) Syrosqui ex Curlesyria 
erant, el quotquot in ca Syria, quie est intra fluvios (1η Me- 
sopotamia) habitabant, Mazæus regebat. Universus porro 
Darii exercitus ferebatur esse equitum quadraginta millia , 
peditum circa decies centena millia, currus falcati cc, 








elephanti non multi, sed circiter xv cum Indis qui cis In- 





dum flumen venerant. 

is Darius ad Gaugamela prope lumen Ba 
modum castra posuerat, sexcentis circiter ab Arbelo oppido 
stadiis, plano undique et patenti campo. Quicquid enim 
inaequalis soli erat, quodque curribus ducendis impedimento 
esset, id omne Persz multo ante adaquarant , commodum- 
que ad equitandum fecerant, Persuaserant enim nonnulli 
Dario, nullam aliam fuisse causam cladis apud Issum ac- 
cepta: , quam angustiam locorum : idque Darius facile cre. 
didit. 








68 APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. T', ο. 


RED. ©, 


Ταῦτα ὡς ἐξηγγέλθη Ἀλεξάνδρῳ πρὸς τῶν xa- 
τασχόπων τῶν [Περσῶν ὅσοι ἑάλωσαν, ἔμεινεν αὐτοῦ 
ἵνα ἐξηγγέλθη ἡμέρας τέσσαρας xal τήν τε στρατιὰν 
ἐκ τῆς ὁδοῦ ἀνέπαυσε, τὸ δὲ στρατόπεδον τάφρῳ τε xal 

6 χάρακι ἐτείχισεν. " Evo» γὰρ τὰ μὲν σχευοφόρα ἀπολεί - 
πειν καὶ ὅσοι τῶν στρατιωτῶν ἀπόμαγοι ἦσαν, αὐτὸς δὲ 
ξὺν τοῖς μαχίμοις οὐδὲν ἄλλο ὅτι μὴ ὅπλα φέρουσιν ié- 
ναι ἐς τὸν ἀγῶνα. (2) Ἀναλαθὼν οὖν τὴν δύναμιν νυ- 
κτὸς ἦγεν ἀμφὶ δευτέραν φυλακὴν μάλιστα, ὡς ἅμ᾽ 

10 ἡμέρᾳ προσιῖξαι τοῖς βαρθάροις. Δαρεῖος δέ, ὡς Tpos- 

. Ἠγγέλθη αὐτῷ προσάγων ἤδη ᾿Αλέξανδρος, ἐκτάσσει 
τὴν στρατιὰν ὡς ἐς μάχην’ καὶ Ἀλέξανδρος ἦγεν ὡσαύ- 
τως τεταγμένους. Καὶ ἀπεῖγε μὲν ἀλλήλων τὰ στρατό- 
mesa ὅσον ἑξήχοντα σταδίους, οὗ μήν πω καθεώρων 

16 ἀλλήλους" γήλοφοι γὰρ ἐν μέσῳ ἐπίπροσθεν ἀμφοῖν 
ἦσαν. 

3. Ὡς δὲ ἀπεῖγεν ᾿Αλέξανδρος ὅτον ἐς τριάκοντα 
σταδίους xal xat’ αὐτῶν ἤδη τῶν γηλόφων ἤει αὐτῷ 6 
στρατός, ἐνταῦθα, ὡς εἶδε τοὺς βαρθάρους, ἔστησε τὴν 

ay αὑτοῦ φάλαγγα" καὶ ξυγκαλέσας αὐτούς τε τοὺς ἑταίρους 
καὶ στρατηγοὺς καὶ ἰλάργας καὶ τῶν συμμάχων τε καὶ 
τῶν μισθοφόρων ξένων τοὺς ἡγεμόνας, ἐθουλεύετο el 
αὐτόθεν ἐπάγοι ἤδη τὴν φάλαγγα, ὡς οἱ πλεῖστοι ἄγειν 
ἐκέλευον, (4) % καθάπερ Παρμενίωνι καλῶς [ἔχειν] ἐδό- 

95 χει, τότε μὲν αὐτοῦ χαταστρατοπεδεύειν, κατασκέψασθαι 
δὲ τόν τε γῶρον ξύμπαντα, εἰ δή τι ὕποπτον αὐτοῦ ἢ 
ἄπορον[εἴη]. % sl πη τάφροι ἢ σκόλοπες καταπεπηγότες 
ἀφανεῖς, καὶ τὰς τάξεις τῶν πολεμίων ἀχριθέστερον 
κατιδεῖν. Καὶ vix Παρμενίων 77 γνώμη, καὶ χατα-- 

80 στρατοπεδεύουσιν αὐτοῦ ὅπως τεταγμένοι ἔμελλον ἰέναι 
ἐς τὴν μάχην. 

δ. Ἀλέξανδρος δέ, ἀναλαθὼν τοὺς ψιλοὺς xal τῶν 
ἱππέων τοὺς ἑταίρους, περιήει ἐν χύχλῳ σκοπῶν τὴν 
χώραν πᾶσαν ἵνα τὸ ἔργον αὐτῷ ἔσεσθαι ἔμελλεν. Ἔπα- 

55 νελθὼν δὲ xal ξυγκαλέσας αὖθις τοὺς αὐτοὺς ἡγεμόνας, 
αὐτοὺς μὲν οὐχ ἔφη χρῆναι παρακαλεῖσθαι πρὸς οὗ ἐς 
τὸν ἀγῶνα" πάλαι γὰρ εἶναι δι᾽ ἀρετήν τε τὴν σφῶν 
παραχεχληµένους xal ὑπὸ τῶν πολλάχις ἤδη καλῶν čp- 
γων ἀποδεδειγμένων: (6) τοὺς κατὰ σφᾶς δὲ ἑκάστους 

au ἐξορμᾶν ἠξίου, λοχαγόν τε λογίτας xal ἰλάρχην τὴν ἴλην 
τὴν αὑτοῦ ἕκαστον χαὶ ταξιάρχους τὰς τάξεις. τούς τε 
ἡγεμόνας τῶν πεζῶν τὴν φάλαγγα ἕκαστον τήν οἱ ἐπι- 
τετραμμένην, ὡς ἐν τῆδε τῇ μάγη οὐχ ὑπὲρ Κοίλης 
Συρίας % Φοινίκης, οὐδὲ ὑπὲρ Αἰγύπτου, ὡς πρόσθεν, 

45 μαχουμένους, ἀλλὰ ὑπὲρ τῆς ξυμπάσης Ἀσίας, οὔστι- 
νας yor ἄρχειν. ἐν τῷ τότε χριθησόμενον. (7) (Οὔκουν 
τὴν ἐς τὰ καλὰ ἐξόρμησιν διὰ πολλῶν ἀναγκαίαν aù- 
τοῖς εἶναι οἴκοθεν τοῦτο ἔχουσιν, ἀλλὰ κόσμου τε ἐν τῷ 
κινδύνῳ ὅπως τις καθ᾽ αὑτὸν ἐπιμελήσεται xat σιγῆς 

so ἀχριθοῦς ὁπότε σιγῶντας ἐπιέναι δέοι, καὶ αὖ λαμπρᾶς 
τῆς βοῆς ἵνα ἐμθοῆσαι xaXov, xai ἀλαλαγμοῦ ὡς pobe- 
ρωτάτου ὁπότε ἐπαλαλάξαι καιρός: (8) αὐτοί τε ὅπως 


CAP. ΙΝ. 


Que postquam Alexandro a speculatoribus Persarum 
capUs relata sunt, quatuor diebus ev in loco ubi hic sus- 
tiata moratus, exercitui quietem ab itineris labore dedit : 
castra vallo ac fossa munivit. Statuerat enim impedi- 
menta omnia ac militem qui inutilis ad pugnam esset relia- 
quere : ipse vero cum bellatoribus nibil aliud quam arma 
portantibus przelium adire. (2) Noctu itaque copiis edu- 
ctis, circiter secundam vigiliam movit, ut prima statim luce 
manus cum barbaris consereret. Darius , simulac οἱ παπῶν 
tum est Alexandrum appropinquare, confestim exercitam 
ad committendum prelium instruit. Alexander etiam ia- 
strnctam aciem ducit. Distabat exercitus ab exercitu sew 
ginta ferme stadiis. Nondum vero sese conspiciebant; tumal 
enim medii inter utrumque exercitum erant. 

3. Quum vero Alexander triginta ferme stadiis abese 
jamque ad ipsos prope tumulos exercitus processisset, ibi 
conspectis barbaris phalangem sistit; convocatisque amicis 
et copiarum ductoribus turmarumque praefectis, secioram 
etiam ac mercenarlorum exterorum ducibus, consultal a 
confestim plıalanx in hostem agenda esset (que plurimorem 
sententia erat), (4) an potius (ut Parmenio recte censebat) 
positis tum ibi castris, omnem illum locum accurate per 
lustrarent , an quid alicubi suspectum parumque tutum et- 
set, an murices solo suffixi laterent : quem etiam in modum 
acies instructee essent diligentius certiusque explorarent. 
Vicitque Parmenionis sententia, et castra ibi posita suat, 
prout ad pugnam ituri erant. 

5. Deinde Alexander sumptis expeditis et equitatu ami- 
corum, locum omnem in quo prelium committendur erat, 
in circuitu lustrat. Reversusque , convocatis rursum copie 
rum ducibus, non oportere eos sua oratione ad pugnam i 
citari, inquit. Veterem enim ipsorum virtutem multaque 
praeclara facinora jam seepenumero edita magno satis incite 
mento ipsis esse: (6) id modo rogare, ut prout quisque 
eorum alicui turmæ, ale, agmini, aut phalangi preefectos 
esset , ita suos milites cohortaretur non jam illos pro Coke- 
syria, aut Pheenicia, neque pro Agypto, ut prioribus præ- 
liis, pugnaturos, sed pro universa Asia : illoque conflictu 
decernendum esse quosnam regnare oporteat. (7) Non igitur 
illos multis verbis ad fortitudinem excitandos esse , qui- 
bus virtus illa genuina propriaque sit : monendos tantum, 
ut unusquisque eos quibus praesit inter pugnandum in ordi- 
ne contineat : utque quum silentio opus sit, id accurate 
observent - altiore item voce quum id ex re fuerit, utantur: 
clamores denique quam maxime possint terribiles, quum 
occasio ita postulaverit, edant. (8) Ad haec, ut ipsinam 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. III, tt. 69 


Sie χαταχούοιεν τῶν τε παραγγελλομένων, xab παρ᾽ 

αὐτῶν αὖ ὅπως ἐς τὰς τάξεις ὀξέως παραδιδῶνται τὰ 

παραγγέλματα" Ly τε τῷ καθ᾽ αὑτὸν ἕκαστον xal τὸ πᾶν 

μεμνῆσθαι ξυγχινδυνεῦόν ts ἀμελουμένῳ xat δι ἐπιμε-- 
ἃ λείας ἐχπονουμένῳ ξυνορθούμενον. 


ΚΕΦ. Ι΄. 


Ταῦτα xat τοιαῦτα ἄλλα οὐ πολλὰ παραχαλέσας τε 
ααὶ ἀντιπαραχληθεὶς πρὸς τῶν ἡγεμόνων θαῤῥεῖν ἐπὶ 
οφίσι, δειπγοποιεῖσθαί τε xol ἀναπαύεσθαι ἐχέλευσε 
Ὃν στρατόν. Παρμενίων δὲ λέγουσιν ὅτι ἀφικόμενος 

Wt) αὐτὸν ἐπὶ τὴν σκηνήν, νύκτωρ παρήνει ἐπιθέ- 
ater τοῖς Πέρσαις’ ἀπροσδοκήτοις τε γὰρ xal dvars- 
ταρεγµένοις καὶ ἅμα ἐν νυχτὶ φοθερωτέροις ἐπιθή- 
‘gota, (1) Ὁ δὲ ἔχείνῳ' μὲν ἀποχρίνεται, ὅτι 
ui ἄλλοι χατήχουον τῶν λόγων, αἰσχρὸν εἶναι κλέ- 

Bde chy νίκην, ἀλλὰ φανερῶς xal ἄνευ σοφίσματος 
χῆνα νικῆσαι ᾿Αλέξανδρον. Καὶ τὸ μεγαλήγορον 
ei τοῦτο οὐχ ὑπέρογκον μᾶλλόν τι ἢ εὐθαρσὲς ἐν τοῖς 
χηὀύγοις ἐφαίνετο δοχεῖν δ᾽ ἔμοιγε, καὶ λογισμῷ ἀχρι- 
bei ἐγρήσατο ἐν τῷ τοιῷδε: (3) ἐν νυκτὶ γὰρ τοῖς τε 

: ψ ἐποχρώντως καὶ τοῖς ἐνδεῶς πρὸς τὰς μάχας παρε- 

' Φυασμένοις πολλὰ dx τοῦ παραλόγου ξυαθάντα τοὺς 
μὲν ἴσγηλε, τοὺς κρείσσονας, τοῖς χείροσι δὲ παρὰ τὰ 
E ἐμφοῖν ἐλπισθέντα τὴν νίκην παρέδωχεν' αὐτῷ τε 
χηδυνεύοντι τὸ πολὺ ἐν ταῖς μάχαις σφαλερὰ À νὺξ 

n χιπφαίνετο, xal ἅμα ἠσσηθέντι τε αὖθις Δαρείῳ τὴν 
ἄγχώρησιν τοῦ χείρονι ὄντι καὶ χειρόνων ἡγεῖσθαι ἡ 
λαθραία τε xal νυκτερινὴ ἐκ σφῶν ἐπίθεσις ἀφηρεῖτο, 
( i τε τι ἐκ τοῦ παραλόγου πταῖσμα σφίσι ξυμπέσοι, 
Τὰς μὲν πολεμίοις τὰ χύχλῳ φίλια xat αὐτοὶ τῆς γώρας 

ἃ ἔμπειροι” σφεῖς δὲ ἄπειροι ἐν πολεμίοις τοῖς πᾶσιν, 
ὧν ὦ μικρὰ μοῖρα οἱ αἰχμάλωτοι ἦσαν, ξυνεπιθησόμε- 
VA b γυχτὶ μὴ ὅτι πταίσασιν, ἀλλὰ xat εἰ μὴ παρὰ 

νικῶντες φαίνοιντο. ᾿Γούτων τε τῶν λογισμῶν 
bo ἐπαινῶ ᾿Αλέξανδρον καὶ τοῦ ἐς τὸ φανερὸν ὑπερ- 

ἃ όγκου οὐ μεῖον. 


— 660 mm — 


KE®. IA’. 


Δαρεος δὲ καὶ ὁ ξὺν Δαρείῳ στρατὸς οὕτως ὅπως 
Τὴν ἀργὴν ἐτάξαντο ἔμειναν τῆς νυκτὸς ξυντεταγμένοι, 
δι τε στρατόπεδον αὐτοῖς περιεθέθλητο ἀκριθὲς καὶ 

a ἰφοδοῦντο μή σφισι νύχτωρ ἐπίθοιντο οἱ πολέμιοι, 

8 Καὶ εἶπερ τι ἄλλο, καὶ τοῦτο ἐκάκωσε τοῖς Πέρσαις 
ἐν τῷ τότε τὰ πράγματα, $ στάσις ἡ πολλὴ ἡ ξὺν τοῖς 
"dos xal τὸ δέος, ὅ τιπερ φιλεῖ πρὸ τῶν μεγάλων 
rwn γίγνεσθαι, οὐχ ἐκ τοῦ παραυτίκα σχεδιασθέν, 
ay ὃν πολλῷ χρόνῳ μελετηθέν τε xai THY γνώμην 

B SU δουλωσάμενον. 


y 3 " ορ 4 >) 
1. Ετάγθη δὲ αὐτῷ +, στρατιὰ ὧδε: ἑάλω γαρ UTTE- 


data celeriter auribus excipiant : excepta , accurate in agmi- 
na transmittant. Denique meminerint etiam summam rei 
tum periclitari ex eo , quod circa se quisque negligat , tum 
conservari eo, quod accurate quisque ex egerit. 


— "u» 90909 «m — 


CAP. X. 


Mis atque hujusmodi aliis verbis non multis cohortatus 
duces , et vicissim ipse a ducibus animatus, ut confideret 
eorum virtute, milites corpora curare et quietem capere 
jubet. Sunt qui dicant Parmenionem postea ad ipsius taber- 
naculum venisse , utque per noctem in Persas irrueret sua- 
sisse. Inopinantihus enim ipsis atque perturbatis impetum 
noctu factum magis terribilem fore. (2) Alexandrum vero 
ei respondisse, quod quidem etiam alii ejus verba audive- 
runt , furtivam victoriam cum turpitudine esse conjunctam : 
Alexandri esse, aperto Marte non astu victoriam consequi. 
Atque hzec magnifica ejus vox non tam arrogantim quam 
fortitudini in adeundis periculis tributa est. At ( mea sen- 
lentia) summa quoque prudentia hac in reest usus. (3) 
Noctu enim et iis qui abunde et qui minus parati ad pugnam 
sunt , multa ex improviso accidere solent , que fortioribus 
cladem, et imbecillioribus inopinatam utrisque victoriam 
adferant. Ipsi quoque Alexandro plerumque ad praelium 
ineundum audaciori nox periculosa videbatur. Simul vere- 
batur, ne vícto rursum Dario , clancularia nocturnaque a 
suis irruptio facta , in causa esset quo minus Darius confi- 
teretur, se pariter et milites suos Alexandro et Macedonibus 
bellica virtute inferiores fuisse. (4) Adhæc si prater ex- 
spectationem Macedones c]adem aliquam accepissent, hostes 
omnia loca circumjecta amica esse habituros, et peritos 
locorum fore , sese contra imperitos illorum inter hostes 
versaturos, quorum non parva pars erant captivi, qui una 
cum Persis noctu eos invasurj essent, non solum si Mace- 
dones semel inferiores esse cepissent , verumetiam non 
multo superiores in pugna esse viderentur. Harum itaque 
cogitationum causa Alexandrum laudandum censeo, nihilo- 
que secius ob tam manifestam animi altitudinem. 


— 0 —- 


CAP. XI. 


Darius vero ejusque exercitus, quemadmodum initio 
aciem instruxerunt, ita totam noctem stetit. Neque enim 
castra accurate munierat , simulque metuebat ne hostes 
noctu impetum facerent. (2) Et sane longa illa in armis 
mora, siquid aliud , Persarum rebus tum temporis damno 
fuit; et metus qui ante magnum aliquod preelium oriri 
solet, neque is quidem repentinus, sed qui multo ante 


tempore animum insedit ac penitus subjugavit. 
3. Instruxerat autem exercitum Darius hoc modo : de. 


70 APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. T, 0. 


ρον ἡ τάξις ἥντινα ἔταξε Δαρεῖος γεγραμμένη , ὡς λέγει 
Ἀριστόθουλος. Τὸ μὲν εὐώνυμον αὐτῷ κέρας οἵ τε 
Βάκτριοι ἱππεῖς εἶχον καὶ ξὺν τούτοις Atar xat Apa- 
χῶτοι ἐπὶ δὲ τούτοις []έρσαι ἐτετάχατο, ἵππεῖς τε 
5 δμοῦ καὶ πεζοὶ ἀναμεμιγμένοι, καὶ Σούσιοι ἐπὶ Πέρ- 
cag, ἐπὶ δὲ Σουσίοις Καδούσιοι. (4) Αὕτη μὲν ἡ τοῦ 
εὐωνύμου κέρως ἔστε ἐπὶ τὸ μέσον τῆς πάσης φάλαγγος 
τάξις Zv κατὰ δὲ τὸ δεξιὸν οἵ τε ἐκ Κοίλης Συρίας καὶ 
οἱ ἐκ τῆς μέσης τῶν ποταμῶν ἐτετάχατο, καὶ Mido: 

10 ἔτι κατὰ τὸ δεξιόν, ἐπὶ δὲ Παρθυαῖοι καὶ Σάκαι, ἐπὶ 
δὲ Ἰ άπουροι καὶ Ὑρκάνιοι, ἐπὶ δὲ Ἀλθανοὶ xal Za- 
χεσίναι, οὗτοι μὲν ἔστε ἐπὶ τὸ μέσον τῆς πάσης φά- 
λαγγος. (8) Κατὰ τὸ μέσον δέ, ἵνα ἦν βασιλεὺς Δα- 
pelog, ol τε ξυγγενεῖς οἱ βασιλέως ἐτετάχατο xat οἱ 

15 μηλοφόροι Πέρσαι xat ᾿Ινδοὶ καὶ Käpes οἱ ἀνάσπαστοι 
καλούμενοι καὶ οἱ Μάρδοι τοξόται. Οὔξιοι δὲ καὶ 
βαθυλώνιοι καὶ of πρὸς τῇ ᾿Ερυθρᾶ θαλάσση καὶ Σιτα- 
χηνοὶ ἐς βάθος ἐπιτεταγμένοι ἦσαν. (6) Προετετάγατο 
δὲ ἐπὶ μὲν τοῦ εὐωνύμου κατὰ τὸ δεξιὸν τοῦ ᾿Αλεξάνδρου 

ac οἵ τε Σχύθαι ἱππεῖς καὶ τῶν Βακτριανῶν ἐς χιλίους 
καὶ ἅρματα δρεπανηφόρα ἑχατόν. Ol δὲ ἐλέφαντες 
ἔστησαν κατὰ τὴν Δαρείου ἴλην τὴν βασιλικὴν xai 
ἅρματα ἐς πεντήκοντα. (7) Tot δὲ δεξιοῦ of τε Ap- 
μενίων καὶ Καππαδόχων ἱππεῖς προετετάχατο xal 

26 ἅρματα δρεπανηφόρα πεντήκοντα. Οἱ δὲ "Ελληνες οἱ 
μισθοφόροι παρὰ Δαρεῖόν τε αὐτὸν ἑκατέρωθεν xal τοὺς 
ἅμα αὐτῷ Πέρσας κατὰ τὴν φάλαγγα αὐτὴν τῶν Ma- 
χεδόνων, ὡς μόνοι δὴ ἀντίῤῥοποι τῇ φάλαγγι, ἐτά- 
χθησαν. 

30 8. Ἀλεξάνδρῳ δὲ ἡ στρατιὰ ἐκοσμήθη ὧδε. Τὸ μὲν 
δεξιὸν αὐτῷ εἶχον τῶν ἱππέων ol ἑταῖροι, ὧν προετέ- 
ταχτο ἢ ἴλη ἡ βασιλική, ἧς Κλεῖτος 6 Δρωπίδου do- 
χης ἦν, ἐπὶ δὲ ταύτη ἢ Γλαυκίου ἴλη, ἐχομένη δὲ 
αὐτῆς % Ἀρίστωνος, ἐπὶ δὲ ἡ Σωπόλιδος τοῦ “Ep- 

35 μοδώρου, ἐπὶ δὲ ἢ Ἡρακλείδου τοῦ Αντιόχου, ἐπὶ 
ταύτη δὲ ἡ Δημητρίου τοῦ Ἀλθαιμένους, ταύτης δὲ 
ἐχομένη ἢ Μελεάγρου, τελευταία δὲ τῶν βασιλικῶν 
Dav ἧς Ἡγέλοχος 6 Ἱπποστράτου ἰλάρχης ἦν. Eup- 
πάσης δὲ τῆς ἵππου τῶν ἑταίρων Φιλώτας ἦρχεν ὃ 

40 Παρμενίωνος. (9) Tzc δὲ φάλαγγος τῶν Μακεδόνων 
ἐχόμενον τῶν ἱππέων πρῶτον τὸ ἄγημα ἐτέτακτο τόν 
ὑπασπιστῶν καὶ ἐπὶ τούτῳ οἱ ἄλλοι ὑπασπισταί- ἡγεῖτο 
δὲ αὐτῶν Νικάνωρ ó Παρμενίωνος" τούτων δὲ ἐχομένη 
Κοίνου τοῦ Πολεμοκράτους τάξις ἦν, μετὰ δὲ tov- 

45 τους % Περδίχχου τοῦ ᾿Ορόντου, ἔπειτα ἡ Μελεάγρου 
τοῦ Νεοπτολέμου, ἐπὶ δὲ ἡ Πολυσπέργοντος τοῦ Σιµ- 
μίου, ἐπὶ δὲ ἢ ᾿Αμύντου τοῦ Ἀνδρομένους: ταύτης δὲ 
ἡγεῖτο Σιμμίας, ὅτι Αμύντας ἐπὶ Μακεδονίας ἐς guh- 
λογὴν στρατιᾶς ἐσταλυένος ἦν. (10) Τὸ δὲ εὐώνυμον 

bo τῆς φάλαγγος τῶν Μακεδόνων 4 Κρατέρου τοῦ Ἄλε- 
ξάνδρου τάξις εἶχε, καὶ αὐτὸς Κράτερος ἐξῆρχε τοῦ 
εὐωνύμου τῶν πεζῶν: καὶ ἱππεῖς ἐγόμενοι αὐτοῦ οἱ 
ξύμμαχοι, ὧν ἡγεῖτο ᾿Ερίγυιος ὁ Λαρίγου" τούτων δὲ 
ἐγόμενοι ὡς ἐπὶ τὸ εὐώνυμον χέρας ol Θεσσαλοὶ ἱππεῖς, 


scriptio enim aciei post pugnam reperta est, ut tradit Ari- 
stobulus. Sinistrum cornu Bactriani equites tenebant, el 
cum his Daz et Arachoti : post hos Persse equites simal ac 
pedites permisti : proximi Persis Susii. Susios Cadusii se- 
quebantur. (4) Et hic quidem sinistri cornu ordo επί 
usque ad medium totius phalangis. Dextrum cornu Cele- 
syrii, et qui inter duo flumina incolunt, tuebantur. His 
Medi adjuncti erant : deinde Parthi ac Saca : secundum 
hos Tapuri atque Hyrcani : his proximj Albani et Sacesisz: 
et hi quidem usque ad mediam phalangem pertingebast. 
(5) Ad medium vero, ubi Darius erat, ejus cognati colle 
cali erant, et Perse melophori, Indique, et Cares am- 
spasti vocati , ac Mardi sagittarii. Uxii vero et Babylonii x 
rubri maris accola et Sitacini post hos constituli erat, 
(6) Ante sinistrum porro cornu, contra dextrum Alexasdi, 
stabant equites Scythe , et Bactriani circiter mille, ac car- 
rus falcati centum. Elephanti circa regiam Darii turmem, 
et currus quinquaginta. (7) Ante dextrum cornu Armesil 


equites et Cappadoces, currusque falcati quinquaginta. Gr&- 


ci autem mercenarii utrinque Darium et Persas ei adstantes 
cingebant , phalangi Macedonum oppositi, ut qui soli vir- 
tute pares illis essent. 

8. Alexandri autem acies ita instructa fuit. Dextro 
cornu tuebatur equitatus amicorum, ex quo priore loco 
collocata turma regia, cui Clitus Dropidi filius preera£- 
Huic adjuncta erat Glaucie turma : proxima huic Aristo” 
nis : inde, Sopolidis Hermodori filii: post hanc Hereck#t# 
Antiochi F.; ab hac Demetrii Althzemenis filii : hanc seque” 
batur Meleagri : ultima vero regiarum turmarum illa, cx?! 
Hegelochus Hippostrati F. praefectus erat. Universo auter 
equitatui amicorum Philotas Parmenionis F. przeerat. (9) 
At phalangi Macedonice, qua equitibus conjuncta eraty 
proxime statutum est agema scutatorum , et ab hoc alij 
scutati, quorum dux erat Nicanor Parmenionis F. Huic 
proximum erat agmen C«ni Polemocratis F.; deinde Per- 
diccze Orontis F.; mox Meleagri Neoptolemi F.; deinde Po- 
lysperchontis Simmiz F.; abhoc Amyntz Philippi F. Hujus 
agminis dux erat Simmias, quod Amyntas in Macedoniam 
ad conscribendum militem missus erat. (10) Sinistram 
phalangis Macedonice partem tenebat agmen Crateri Ale 
xandri F. Et Craterus quidem universo peditatui ad sini- 
strum cornu praerat. Huic proximi erant equites sociorum, 
quibus prefectus erat Erigyius Larichi F. Ilos proxime se- 
quebantur versus laevum cornu Thessali equites , quos du- 





72 


τεταγμένων τῆς ᾿Αλεξάνδρου τάξεως καὶ ᾿Αλέξανδρος 
En ὅμως ἦγεν ἐπὶ δόρυ, καὶ ἐγγὺς ἣν τοῦ ἐξαλλάσσειν 
τὸν ὡδοπεποιημένον πρὸς τῶν Περσῶν χῶρον. Ἔνθα δὴ 
δείσας Δαρεῖος μὴ προχωρησάντων ἐς τὰ οὐχ ὁμαλὰ 
& τῶν Μακεδόνων ἀγρεῖά σφισι γένηται τὰ ἅρματα, 
κελεύει τοὺς προτεταγμένους τοῦ εὐωνύμου περιιππεύειν 
τὸ χέρας τὸ δεξιόν, ἢ Αλέξανδρος ἦγε, τοῦ μηκέτι 
προσωτέρω αὐτοὺς ἐξάγειν τὸ χέρας, (3) Τούτου δὲ 
γενομένου ᾿Αλέξανδρος ἐμθάλλειν χελεύει ἐς αὐτοὺς 

10 τοὺς μισθοφόρους ἱππέας, ὧν ἡγεῖτο Μενίδας. Ἄντεκ- 
δραμόντες δὲ ἐπ᾽ αὐτοὺς οἵ τε Σχύθαι ἱππεῖς xal τῶν 
Βακτρίων ol ξυντεταγμένοι τοῖς Σχύθαις τρέπουσιν ὁλί- 
yous ὄντας πολλῷ πλείονες. Ἀλέξανδρος δὲ τοὺς περὶ Α ρί- 
στωνά τε, τοὺς Παίονας, xat τοὺς ξένους ἐμθαλεῖν τοῖς 

15 Σχύθαις ἐκέλευσε: καὶ ἐγκλίνουσιν οἱ βάρθαροι. (4) Bax- 
τριοι δὲ οἱ ἄλλοι πελάσαντες τοῖς Παίοαί τε xat ξένοις 
τούς τε σφῶν φεύγοντας ἤδη ἀνέστρε!γαν ἐς τὴν μάχην 
χαὶ τὴν ἱππομαχίαν ξυστῆναι ἐποίησαν. Καὶ ἔπιπτον 
μὲν πλείονες τῶν ᾿Αλεξάνδρου, τῷ τε πλήθει τῶν Bap- 

30 θάρων βιαζόμενοι καὶ ὅτι αὐτοί τε οἱ Σκύθαι xal οἱ 
ἵπποι αὐτοῖς ἀχριθέστερον ἐς φυλαχὴν πεφραγμένοι 
ἦταν. ᾿Αλλὰ καὶ ὣς τάς τε προσθολὰς αὐτῶν ἐδέχοντο 
οἱ Μακεδόνες xat βία κατ᾽ ἴλας προσπίπτοντες ἐξώθουν 
ἐκ τῆς τάξεως, 

2 5. Καὶ ἐν τούτῳ τὰ ἅρματα τὰ δρεπανηφόρα ἐψηχαν 
οἱ βάρθαροι κατ᾽ αὐτὸν ᾿Αλέξανδρον, ὡς ἀναταράξοντες 
αὐτῷ τὴν φάλαγγα. Καὶ ταύτη μάλιστα ἐψεύσθησαν' 
τὰ μὲν γὰρ εὐθὺς ὡς προσεφέρετο χατηχόντισαν ol τε 
Ἀγριᾶνες καὶ οἱ ξν Βαλάκρῳ ἀκοντισταὶ ol προτετα- 

90 γμένοι τῆς ἵππου τῶν ἑταίρων: τὰ δὲ τῶν ῥυτήρων 

ἀντιλαμθανόμενοι τούς τε ἀναθάτας κατέσπων xai τοὺς 

ἵππους περιιστάμενοι ἔκοπτον. (6) “Ecot δὲ ἃ xal διεξ- 
έπεσε διὰ τῶν τάξεων διέσχον yap, ὥσπερ παρήγ- 
γελτο αὐτοῖς, ἵνα προσέπιπτε τὰ ἅρματα: καὶ ταύτη 

35 μάλιστα ξυνέθη αὐτά τε σῶα xal οἷς ἐπηλάθη ἀθλαθεῖς 
διελθεῖν ἀλλὰ xat τούτων of τε ἱπποχόμοι τῆς Ἄλε- 
ξάνδρου στρατιᾶς xat οἱ ὑπασπισταὶ οἱ βασιλικοὶ ἐχρά- 
τησαν. 


ee . 


ΚΕΦ. IX’. 


Ὡς δὲ Δαρεῖος ἐπῆγεν ἤδη τὴν φάλαγγα πᾶσαν, 

40 ἐνταῦθα ᾿Αλέξανδρος Ἀρέτην μὲν χελεύει ἐμθαλεῖν τοῖς 
περιιππεύουσι τὸ χέρας σφῶν τὸ δεξιὸν ὡς ἐς κύκλωσιν" 
αὐτὸς δὲ τέως μὲν ἐπὶ χέρως τοὺς dus’ αὑτὸν ἦγε: (2) 
τῶν δὲ ἐχζογθησάντων ἱππέων τοῖς χυκλουμένοις τὸ 
χέρας τὸ δεξιὸν παραῤῥηξάντων τι τῆς πρώτης φάλαγ- 

45 7% τῶν βαρθάρων, ἐπιστρέψας κατὰ τὸ διέχον, καὶ 
ὥσπερ ἔμθολον ποιήσας τῆς τε ἵππου τῆς ἑταιρικῆς 
καὶ τῆς φάλαγγος τῆς ταύτη τεταγμένης, ἦγε δρό-- 
puo τε xat ἀλαλαγμῷ ὡς ἐπὶ αὐτὸν Δαρεῖον. (3) Καὶ 
χρόνον μέν τινα ὀλίγον ἐν χερσὶν ἡ μάχη ἐγένετο; ὥς 
po δὲ of τε ἱππεῖς οἱ dup’ Ἀλέξανδρον xal αὐτὸς 'AXM- 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. FP, ιδ. 


erant attigerat, Alexander tamen nihilominus in desiram 
cornu ducebat, jamque prope erat ut excederet eum loce 
quem Persie adequaverant : quum Darius metuens se, 
Macedonibus ad loca non plana progressis , currus falcali 
inutiles sibi fierent , jubet ut qui ante sinistrum latus positi 
erant, dextrum cornu circumequitent, qua Alexander 
suos ducebat, ne producendi longius cornu Alexandro hal 
tas esset, (3) Quo facto, Alexander equites mercenaria 
quos Menidas ducebat , invadere eos jubet. Sed quum Sey- 
tharum equites, et qui ex Bactrianis equitibus Scythis oa- 
juncti erant, ex adverso acriter in eos invehentes repelle- 
rent illos paucos ipsi multo plures, Alexander Aristonem 
cum Peronibus et exteris in Scythas invehi imperat. Et 
barbari quidem pedem retulerunt : (4) Bactriani vero alü 
Pzonibus atque exteris propinqui suos in fugam versos ad 
pugnam retrahunt. Commissoque ibi equestri praelio com- 
plures ab Alexandri partibus cadunt, tum quod maltita- 
dine barbarorum premebantur, tum etiam quod Scythe 
et eorum equi tutioribus armis muniti erant. Sed vd si 
Macedones eorum impetum sustinebant, et turmalim mg 
vi invecti eoruin ordines turbarunt, 

5. Barbari interea currus falcatos adversus Alexandrem 
immittunt, eo consilio ut phalangem disturbarent. Qua ia 
re maxime spe sua frustrati sunt. Statim enim atque curre 
emittebantur, partim Agriani eos telis excipiebant , ame! 
que jaculatores quibüs Balacrus preeerat, amicorum equitalel 
praestituti ; partim loris comprehensis , sessores e curribet 
deturbati , equique circumventi acczesi sunt. (6) Nonnulli 
eliam per medios ordines pervaserunt. Laxabant enim $, 
prout imperatum erat, ea parte qua currus impetum {a 
rent : atque ita factum est ut currus salvi per illos etia? 
in quos ferebantur salvos pervaderent. Ceterum etiam bos 
equisones Alexandri αἱ scutati regii in suam  potestalet? 
redegerunt. 


———— 


CAP. XIV. 


Postquam vero Darius universam phalangem admotit, 
Alexander Aretam in eos immittit qui ad dextrum suum 
cornu equitatum circumvenire studebant : ipse interea suos 
in cornu agebat. (2) Ceterum ut vidit equites, qui contra 
circumvenientes dextrum suorum cornu auxilio iverant, 
priores phalangis barbarorum ordines nonnihil rupisse, el 
repente conversus qua abruptio patebat , cuneata ace, e: 
equitatu amicorum et phalange que eo loco constituti 
erat, facta, concitato cursu ingentique clamore sublak 
in Darium ipsum fertur. (3) Atque exiguo quidem tem 
pore manu pugnatum est : quum vero equites qui cire: 
Alexandrum erant, atque ipse Alexander magna y 





74 


ζόμενοι. Kat ἐνταῦθα πίπτουσι μὲν ἀμφὶ ἑξήκοντα 
τῶν ἑταίρων τοῦ Αλεξάνδρου, καὶ τιτρώσκεται “Hoar- 
στίων τε αὐτὸς καὶ Κοῖνος καὶ Μενίδας- ἀλλὰ ἐχρά- 
τησε καὶ τούτων ᾿Αλέξανδρος. 

& 4. Καὶ τούτων μὲν ὅσοι διεξέπεσον διὰ τῶν ἀμφ᾽ 
Ἀλέξανδρον ἔφευγον ἀνὰ κράτος ᾿Αλέξανδρος δὲ èy- 
vos ἦν προσμῖξαι ἤδη τῷ δεξιῷ χέρατι τῶν πολεμίων. 
Καὶ ἐν τούτῳ of (Θεσσαλοὶ ἱππεῖς λαμπρῶς ἀγωνισάμε- 
vot οὐχ ὑπελείποντο ᾿Αλεξάνδρῳ τοῦ ἔργου: ἀλλὰ γὰρ 

I) ἔφευγον ἤδη ol ἀπὸ τοῦ δεξιοῦ χέρως τῶν βαρθάρων, 
ὁπότε Ἀλέξανδρος αὐτοῖς ξυνέμιξεν, ὥστε ἀποτραπό- 
μενος ᾿Αλέξανδρος ἐς τὸ διώχειν αὖθις Δαρεῖον ἐξώρ- 
unse: καὶ ἐδίωξεν ἔστε φάος iv: (4) καὶ οἱ ἀμφὶ 
Παρμενίωνα τὸ καθ᾽ αὑτοὺς διώχοντες εἵποντο. ᾿Αλλὰ 

15 Ἀλέξανδρος μὲν διαθὰς τὸν ποταμὸν τὸν Λύχον xate- 
στρατοπέδευσεν αὐτοῦ, ὡς ἀναπαῦσαι ὀλίγον τούς τε 
ἄνδρας καὶ τοὺς ἵππους: Παρμενίων δὲ τό τε στρα- 
τόπεδον τῶν βαρθάρων εἷλε χαὶ τὰ σκευοφόρα xal τοὺς 
ἐλέφαντας καὶ τὰς καμήλους, 

20 5. Ἀλέξανδρος δὲ ἀναπαύσας τοὺς ἀμφ᾽ αὑτὸν ir- 
πέας ἔστε ἐπὶ μέσας νύχτας προὐχώρει αὖθις κατὰ oTov- 

- δὴν ἐπ᾽ Ἄρθηλα, ὡς Δαρεῖόν τε αἱρήσων ἐκεῖ xol τὰ 
χρήματα καὶ τὴν ἄλλην κατασκευὴν τὴν βασιλιχήν᾽ 
καὶ ἀφίχετο ἐς Ἄρθηλα τῇ ὑστεραίᾳ, διώξας τοὺς πάν- 

25 τας ἐκ τῆς μάχης σταδίους μάλιστα ἐς ἑξακοσίους. 
Καὶ Δαρεῖον μὲν οὐ χαταλαμθάνει ἐν ᾿Αρθήλοις, ἀλλὰ 
ἔφευγεν οὐδέν τι ἐλινύσας Δαρεῖος: τὰ χρήματα δὲ 
ἐγκατελήφθη καὶ ἡ χατασχευὴ πᾶσα, xal τὸ ἅρμα τὸ 
Δαρείου αὖθις ἐγκατελήφθη καὶ ἡ ἀσπὶς αὖθις xal τὰ 

30 τόξα ἑάλω. 

6. Ἀπέθανον δὲ τῶν dup’ ᾿Αλέξανδρον ἄνδρες μὲν 
ἐς ἑκατὸν μάλιστα, ἵπποι δὲ ἔχ τε τῶν τραυμάτων καὶ 
τῆς καχοπαθείας τῆς ἐν τῇ διώξει ὑπὲρ τοὺς χιλίους, 
xal τούτων τῆς ἑταιρικῆς ἵππου σχεδόν τι οἱ ἡμίσεες. 

85 Tov βαρθάρων δὲ νεχρῶν μὲν ἐλέγοντο ἐς τριάκοντα μυ- 
ριάδας, ἑάλωσαν δὲ πολλῷ πλείονες τῶν ἀποθανόντων 
καὶ οἱ ἐλέφαντες xat τῶν ἁρμάτων ὅσα μὴ χατεχόπη 
ἐν τῇ μάχη. 

7. Τοῦτο τὸ τέλος τῇ μάχη ταύτη ἐγένετο ἐπὶ ἄρχον- 

40 τος ᾿Αθηναίοις ᾿Αριστοφάνους μηνὸς Πυανεψιῶνος" xal 
Ἀριστάνδρῳ ξυνέβη ἡ μαντεία ἐν τῷ αὐτῷ μηνὶ ἐν 
ὅτῳ ἡ σελήνη ἐχλιπὴς ἐφάνη, τήν τε μάχην ΑἈλεξάν- 
δρῳ καὶ τὴν νίκην γενέσθαι. 





ΚΕΦ, IC. 


Δαρεῖος μὲν δὴ εὐθὺς ἐκ τῆς μάχης παρὰ τὰ ὄρη τὰ 

45 Ἀρμενίων ἤλαυνεν ἐπὶ Μηδίας, καὶ ξὺν αὐτῷ of τε 
Βάκτριοι ἱππεῖς, ὥς τότε ἐν τῇ μάχη ξυνετάχθησαν, 
ἔφευγον καὶ Περσῶν οἵ τε συγγενεῖς οἱ βασιλέως καὶ τῶν 
μηλοφόρων καλουμένων οὐ πολλοί. (2) Προσεγένοντο 

δὲ αὐτῷ κατὰ τὴν φυγὴν καὶ τῶν μισθοφόρων ξένων ἐς 

bu δισχιλίους, οὓς Πάρων τε 6 Φωκεὺς καὶ Γλαῦχος ὁ Al- 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. TF, «. 


aliena victoria , sed de propria quisque salute ὁ 
hac pugna ex amicis Alexandri circiter LX cx 
pluestione et Cœno ac Menida vulneratis. Se 
xander superior evasit. 

3. Reliqui enim, qui per eos qui circa Alexa 
penetrarunt, effusa fuga salutem sibi quasien 
prope eo ventum erat ut Alexander cum dey 
cornu congrederetur : at Thessali equites re pr: 
nihil Alexandro conficiendum reliqui fecerant. 
terga verterant Barbari qui ad dextrum cor 
quum Alexander illis appropinquaret. Rurst 
insequendum Darium conversus, non prius « 
nocte impediretur. (4) Parmenio etiam cum : 
eos qui contra ipsum in acie steterant insequeba 
der Lyeum amnem transgressus , ibi castra pot 
tes pariter atque equi nonnihil sese relaxarent 
castris barbarorum potitus, impedimenta oi 
phantos ac camelos cepit. 

5. Alexander, equitibusqui circa Ipsum erant 
ad mediam noctem rursus ad Arbela contendi 
rium et pecuniam omnemque regium appar 
capturum sperabat. Postero itaque die eo per 
tus omnino a pugna ad sexcenta stadia. Ac Dai 
in Arbelis non offendit : fugerat enim nulla u 
missione aut mora facta : pecuniam vero nact 
nem apparatum ; etiam currum et scutum Darii : 
denuo cepit. 

6. Ab Alexandri partibus centum summum 
prelio sunt desiderata; equi, partim vulnerib 
partim ex nimia in persequendo defatigatione, 
ex quibus dimidia pars fere ex amicorum e 
Ex barbaris vero circiter trecenta millia caesa 
multoque major numerus captorum quam c: 
Elephanti etiam omnes , et currus quotquot in 
fracti non fuerant , in potestatem venerunt. 

7. Hic fuit pugna exitus, archonte Athenis. 
mense Pyanepsione. Atque ita Aristandri vatic 
fuit, nimirum eodem illo mense quo lune d 
erat, Alexandrum et prelium commissurum 
potiturum. 


CAP. XVI. 


Darius ex hoc prelio juxta montes Arm 
diam fugit, cumque eo et Bactrii equites, si 
acie constiterant, et ex Persis cognati regis n 
qui vocantur nonnulli. (2) Accesserunt etiaı 
fuga mercenariorum exterorum duo millia, 
ces erant Paron Phoczus et Glaucus tolus. 
consilio in Mediam fugit , quod Alexandrum e: 





2 


46 


76 


Λακεδαιμονίους πόλεαον. ᾿Ενταῦθα καὶ Ἀμύντας ὁ 
Ἀνδρομένους ξὺν τῇ δυνάμει ἀφίκετο ἣν ἐκ Μαχεδο- 
ving ἦγε. (11) Καὶ τούτων τοὺς μὲν ἱππέας ἐς τὴν in- 
πον τὴν ἑταιριχὴν κατέταξεν ᾿Αλέξανδρος, τοὺς πεζοὺς 
δὲ προσέθηχε ταῖς τάξεσι ταῖς ἄλλαις, κατὰ ἔθνη ἑχά- 
στους ξυντάξας. Κατέστησε δὲ xal λόχους δύο ἐν Exd- 
στη Tn, οὐ πρόσθεν ὄντας λόχους ἱππιχούς, καὶ λοχα- 
yous ἐπέστησε τοὺς κατ᾽ ἀρετὴν προχριθέντας ἐκ τῶν 
ἑταίρων. 


ΚΕΦ. IZ’. 


Ἆρας δὲ ἐκ Σούσων καὶ διαθὰς τὸν Πασιτίγρην πο- 
ταμὸν ἐμθάλλει εἰς τὴν Οὐξίων γῆν. Οὐξίων δὲ of μὲν 
τὰ πεδία οἰκοῦντες τοῦ τε σατράπου τῶν Περσῶν 
ἦχουον xai τότε ᾿Αλεξάνδρῳ σφᾶς ἐνέδοσαν: οἱ δὲ 
ὄρειοι. χαλούμενοι Οὔξιοι Πέρσαις τε οὐ x ὑπήκοοι ἦσαν, 
xal τότε πέμψαντες παρ᾽ Ἀλέξανδρον οὐκ ἄλλως Ta- 
ρήσειν ἔφασαν τὴν ἐπὶ Πέρσας ἰόντα ξὺν τῇ δυνάμει À 
λαθεῖν ὅσα xal παρὰ τοῦ Περσῶν βασιλέως ἐπὶ τῇ πα. 
εόδῳ ἐλάμθανον. (2) Καὶ τούτους ἀποπέμπει Ἀλέξαν- 
ὄρος, ἥχειν χελεύσας ἐπὶ τὰ στενὰ ὧν κρατοῦντες ἐπὶ 
σφίσιν ἐδόχουν τὴν πάροδον εἶναι τὴν ἐς Πέρσας, ἵνα 
xai παρ᾽ αὑτοῦ λάθοιεν τὰ τεταγμένα. Αὐτὸς δὲ ἆνα- 
λαθὼν τοὺς σωματοφύλακας τοὺς βασιλικοὺς καὶ τοὺς 
ὑπασπιστὰς καὶ τῆς ἄλλης στρατιᾶς ἐς ὀκταχισχιλίους 
τῆς νυχτὸς ἤει ἄλλην A τὴν φανεράν, ἡγησαμένων 
αὐτῷ τῶν Σουσίων. (3) Καὶ διελθὼν ὁδὸν τραχεῖαν xal 
δύσπορον ἐν μιᾶ ἡμέρα ἐπιπίπτει ταῖς χώμαις τῶν Où- 
ξίων , καὶ λείαν τε πολλὴν ἔλαθε xai αὐτῶν ἔτι ἐν ταῖς 
εὐναῖς ὄντων πολλοὺς κατέχτεινεν: οἱ δὲ ἀπέουγον εἷς 
τὰ ὄρη. Αὐτὸς δὲ ἤει σπουδῇ ἐπὶ τὰ στενά, ἵνα ἀπαντή- 
σεσθαι of Οὔξιοι πανδημεὶ ἐδόκουν, ληψόμενοι τὰ teta- 
γμένα. (4) Κράτερον δὲ ἔτι πρόσθεν ἀπέστειλε τὰ ἄχρα 
χαταληψόμενον ἔνθα wero βιαζομένους τοὺς Οὐξίους 
ἀποχωρήσειν. Αὐτὸς δὲ πολλῷ τάχει ἤει’ xal φθάνει 
τε κρατήσας τῶν παρόδων xal ξυντεταγωένους τοὺς 
ἀμφ᾽ αὑτὸν ἔχων ἐξ ὑπερδεξίων χωρίων ἐπῆγεν ὡς ἐπὶ 
τοὺς βαρθάρους. (6) Οἱ δέ, τῷ τε τάχει τῷ Ade- 
ξάνδρου ἐκπλαγέντες χαὶ τοῖς χωρίοις, οἷς μάλιστα 
δὴ ἐπεποίθεσαν , πλεονεχτούμενοι ἔφυγον οὐδὲ εἰς χεῖρας 
ἐλθόντες- xat οἱ μὲν αὐτῶν ὑπὸ τῶν ἀμφ᾽ Ἀλέξανδρον 
ἐν τῇ φυγῇ. ἀπέθανον, πολλοὶ δὲ χαὶ κατὰ τὴν δὸ όν, 
κρημνώδη οὖσαν: οἱ πλεῖστοι δὲ ἐπὶ τὰ dcr, ἀναφεύ- 
γοντες ἐμπίπτουσιν ἐς τοὺς dupt Κράτερον καὶ ὑπὸ τού- 
των ἀπώλοντο. (6) Ταῦτα τὰ γέρα παρ᾽ Ἀλεξάνδρου 
λαθόντες χαλεπῶς εὕροντο δεόμενοι παρ᾽ αὐτοῦ τὴν 
χώραν τὴν σφῶν ἔχοντες φόρους ὅσα ἔτη Ἀλεξανδρῳ 
ἀποφέρειν. Πτολεμαῖος δὲ ὁ Λάγου) λέγει τὴν Δαρείου 
μητέρα δεηθῆναι ὑπὲρ αὐτῶν Ἀλεξάνδρου δοῦναί σοισι 
τὴν χώραν olxeiv. Ὁ y φόρος δὲ ὁ συντα χθεὶς ἣν ἵπποι 
ἐς ἔτος ἑχατὸν καὶ ὑποζύγια πεντακόσια χαὶ πρόθατα 


υ0 τρισμύρια" χρήματα γὰρ οὐχ ἦν Οὐξίοις οὐδὲ 5 vt, 


ota ἐργάζεσθαι, ἀλλὰ νομεῖς αὐτῶν οἱ πολλοὶ ἦσαν. 


APPIANOY ANABAZ. T, 22. 


Lacedaemoniis gerendum sufficiat, mittat. Eo loci Anm 
tas Andromenis F. cum exercitu quem ex Macedonia da. 
cebat venit. (11) Atqueequites quidem Alexander ad amice 
rum equitatum conjunxit : pedites vero in suse quosque gs- 
tis ordines distribuit. Duas praeterea in singulis alis iw- 
mas constituit, quum antea equestres turmae null» fak- 
sent: quarum ductores ex amicis eos qui virtute belie 
preestitissent delegit. 





CAP. XVII. 


beinde Susis cum exercitu movens, Patitigm 
amnem transgressus, Uxiorum regionem ingreditur. El 
Uxii quidem plana incolentes, quum Persarum sarge 
parerent, Alexandro deditionem fecerunt : at vero (πᾶ, 
quos montanos vocant, et qui Persis subditi non eraat, Ales- 
andro nuntiant, se nequaquam passuros ut cum exerdi 
in Persas transiret, nisi tantundem daret quantum a Pa- 
sarum regibus pro transitu accipere soliti esscat. (1) Qes 
Alexander remittit, utque angustias illas insideant jube, 
quibus occupatis in sua potestate esse transitum in Perdan 
crederent, ut ab ipso quoque pecuniam pendi solitam &- 
cipiant. Jpsesumptis secum corporis custodibus regis, d 
scutatis, atque ex reliquo exercitu octo circiter millibus, 
aliam quam qua conspicua erat viam noctu ingresas ef, 
Susiis ductoribus usus. (3) Via itaque difficili atque ardía 
suporata , uno die in vicos Uxiorum pervenit , ubi εἰ me 
gna przeda potitus est , multosque eorum adhuc somao pre» 
sos interfecit : alii i montes diflugiunt. Ipse celeriter ad 
eas fauces contendit ‚ad quas confluxuros catervatim (“κ 
censebat, ad pactam transitus mercedem recipiendam. 
(3) At Craterum antea preemiserat ad juga montium 0008 
panda, in que Uxios pressos sese recepturos existimabel. 
ipse gressum accelerans transitum occupat , iisque qui dra 
ipsum erant in ordines redactis, in barbaros ex editi 
bus maximeque opportunis locis fertur. (5) Barbari ode 
ritate Alexandri consternati, quum eos locos, in quii 
plurimum fiduciae posuerant, ereptos sibi esse cernerenl, Ml 
tentato conflictu in fugam vertuntur. Horum multi ab Ale 
xandri comitatu in fuga interficiuntur : multi per abrupt 
viarum preecipitia ruunt : plurimi vero ad juga montiu 
confugientes , in Crateri copias incidunt , et ab iis cedunta 
(6) Hac mercede accepta , ægre multis precibus ab Alex 
dro impetrarunt, ut agrorum suorum possessione ipsis n 
licta annua tributa penderent. Ptolemæus Lag; filius aut 
est , Darii matrem pro iis Alexandro supplicasse , agrumq 
ejus rogatu illisincolendum esse datum. Tributum anaua 
iis impositum ejuscemodi fuit : equi centum , jumenta qui 
genta, pecudum triginta millia. Neque enim moneta U 


. utehantur, neque agros ad colendum aptos habebant , s 


plerique eorum pecori pascendo vacabant. 


"ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. Ilf, 18. τη 


ΚΕΦ, IW’, 


Ἐκ δὲ τούτου τὰ μὲν σκευοφόρα xal τοὺς Θεσσαλοὺς 
πίας καὶ τοὺς ξυμμάχους xal τοὺς μισθοφόρους τοὺς 
hrs καὶ ὅσοι ἄλλοι τοῦ στρατεύματος βαρύτερον 
αλισμένοι [ἦσαν] ξὺν Παρμενίωνι ἐκπέμπει, ὡς ἐπὶ 
[ίρσας ἄγειν κατὰ τὴν ἁμαξιτὸν τὴν ἐς Πέρσας φέ- 
ῥχσαν. (2) Αὐτὸς δὲ τοὺς πεζοὺς τοὺς Μακεδόνας dva- 
λαδὼν καὶ τὴν ἵππον τὴν ἑταιρικὴν xat τοὺς προδρό- 
μος ἱππέας καὶ τοὺς ᾿Αγριᾶνας xal τοὺς τοξότας ἤει 
σπουδῇ τὴν διὰ τῶν ὀρῶν. Ὡς δὲ ἐπὶ τὰς πύλας τὰς 
Περοίδας ἀφίκετο, καταλαμθάνει αὐτοῦ Ἀριοδαρζά- 
vy tw Περσῶν σατράπην, πεζοὺς μὲν ἐς τετραχισμυ- 
pox ἔχοντα, ἱππέας δὲ ἐς ἑπτακοσίους, διατετειχικότα 
τὰς πύλας χαὶ αὐτοῦ πρὸς τῷ τείχει ἐστρατοπεδευχότα, 
ὡς εἴργειν τῆς παρόδου ᾿Αλέξανδρον. 

3. Τότε μὲν δὴ αὐτοῦ κατεστρατοπεδεύσατο' τῇ δὲ 
ἱστεραίᾳ ξυντάξας τὴν στρατιὰν ἐπῆγε τῷ τείχει. Ὡς 
ἃ ἑπορόν τε διὰ δυσχωρίαν ἐφαίνετο αἱρεθῆναι xal 
πολλὰς πληγὰς of dug’ αὐτὸν ἐλάμθανον ἐξ ὑπερδεξίου 
5 χωρίου xat ἀπὸ μηχανῶν βαλλόμενοι, τότε μὲν 
ν ἐπεγωρεῖ ἐς τὸ στρατόπεδον (9) τῶν δὲ αἰχμαλώτων 
φροάντων ἄλλην ὁδὸν περιάξειν αὐτόν, ὡς elco πα- 
μλκῶ τῶν πυλῶν , ἐπεὶ τραχεῖαν τὴν ὁδὸν καὶ στενὴν 
Inkero , Κράτερον μὲν αὐτοῦ καταλείπει ἐπὶ στρατο- 
site, τήν τε αὑτοῦ τάξιν ἔχοντα xal τὴν Μελεάγρου 

‚xl τῶν τοξοτῶν ὀλίγους xal τῶν ἱππέων ἐς πενταχο- 
ὅκα, (t) καὶ προστάττει αὐτῷ, ἐπειδὰν ἐκπεριεληλυ- 
fra αὑτὸν αἴσθηται καὶ προσάγοντα ἤδη τῷ στρατο- 
tüe τῶν Περσῶν ( αἰσθήσεσθαι δὲ οὐ χαλεπῶς, 
Spaviv γὰρ αὐτῷ τὰς σάλπιγγας), τότε δὲ προσθα- 

vhiv τῷ τείχει αὐτὸς δὲ προὐχώρει νύκτωρ καὶ 
ἑωλὼν ὅσον Exatov σταδίους ἀναλαμθάνει τοὺς ὑπα- 
πιστὰς καὶ τὴν [Περδίκκου τάξιν καὶ τῶν τοξοτῶν τοὺς 
amporárous xal τοὺς ᾿Αγριᾶνας xal τῶν ἑταίρων τὴν 

Day τὴν βασιλικὴν xal τετραρχίαν πρὸς ταύτῃ μίαν 

b ἱππιχήν, xai ξὺν τούτοις ἤει ἐπιχάμψας ὡς ἐπὶ τὰς 
Tas {ν οἱ αἰχμάλωτοι ἦγον. (0) Ἀμύνταν δὲ καὶ 
φὐώταν xat Κ οἶνον τὴν ἄλλην στρατιὰν ὡς ἐπὶ τὸ πε- 
ἄν ἄγειν καὶ τὸν ποταμὸν ὃν ἐχρῆν περᾶσαι ἰόντι ἐπὶ 
[ίρσας γεφυροῦν ἐχέλευσεν αὐτὸς δὲ ἤει ὁδὸν χα- 

μὴν xat τραχεῖαν χαὶ ταύτην δρόμῳ τὸ πολὺ ἦγε. 
Th μὲν δὴ πρώτην φυλακὴν τῶν βαρθάρων πρὶν φάους 
inesciny διέφθειρε xal τῶν δευτέρων τοὺς πολλούς; (7) 
ὃς τρίτης δὲ of πλείους διέφυγον, καὶ οὐδὲ οὗτοι ἐς 
ù στρατόπεδον τὸ ᾿Αριοθαρζάνου ἔφυγον , ἀλλ᾽ αὐτόθεν 

æ ὡς ἶγον ἐς τὰ ὄρη πεφοθημένοι, ὥστε ἔλαθεν ὑπὸ τὴν 
ὧν ἐπιπεσὼν τῷ στρατοπέδῳ τῶν πολεμίων. Καὶ ἅμα 
ph πρσέόαλλε τῇ τάφρῳ, ἅμα δὲ αἱ σάλπιγγες ἐσή- 
pavo τοῖς ἀμφὶ Κράτερον , xat Κράτερος προσῆγε 
Ὁ τρτειχίσματι. (8) Οἱ πολέμιοι δὲ πάντοθεν ἀμφί- 

wala γγνόμενοι οὐδὲ ἐς χεῖρας ἐλθόντες ἔφυγον, ἀλλὰ 
Ἐτνττ/όθεν γὰρ εἴργοντο, τῇ μὲν ᾿Αλεξάνδρου ἐπιχει- 
κένου, ἄλλη δὲ τῶν ἀμφὶ Κράτερον παραθεόντων, ὥστε 


CAP. XVIIL 


Posthzec Alexander sarcinas et impedimenta Thessá- 
losque equites ac socios et mercenarios exteros reliquum- 
que exercitum gravioris armature cum Parmenione mit- 
tit, qui eos in Persas via curribus apta ducat. (2) Jpse 
peditatu Macedonum secum sumpto equilatuque amicorum 
atque cquitibus antecursoribussimulque Agrianis et sagitta- 
riis , per montana citatim iter facit. Postquam vero ad py- 
las Persidis ventum est , Ariobarzanem ibi reperit Persarum 
satrapam, cum peditum prope quattuor millibus, equitihus 
circiter septingentis, ipsasque fauces muro clausisse, et 
juxta murum castris positis transitu prohibere Alexandrum 
instituisse. 

3. Primoitaque adventu ibi castra locat : postero autem die 
instructo exercitu muri oppugnationem aggreditur. Caeterum 
quum ob asperitatem loci difficillima expugnatio fore vide- 
retur, quod sui multa vulnera excipiebant, partim ex editio- 
ribus locis partim ex machinis icti, tum quidem temporis 
exercitum ab oppugnatione revocavit. (4)Pollicentibus autem 
captivorum nonnullis, sese alia via circunducturos, qua 
juxta pylas introitus pateret , ut audivit tramites illos ar- 
duos angustosque esse, Craterum in castris relinquit, ad 
ejus agmen Meleagri etiam copiis et sagittariorum non- 
nullis atque equitibus quingentis adjunctis. (5) Huic imperat, 
ul simul ac se pertransisse senserit et Persarum castris ím- 
minere, ( quod quidem haud difficulter ex tubarum clan- 
goribus sensurus esset) impetum in murum faciat. Ipse 
per noctem ad centum stadia progressus, assumptis scutalis 
et Perdiccze agmine sagittariisque expeditioribus et Agrianis 
atque ex amicis turma regia, additaque his tetrarchia 
equestri una, flexo itinere ad pylas contendit , ca qua ca- 
ptivi ducebant via. (6) Amyntam autem, Philotam et Cır- 
num reliquum exercitum per plana ducere jubet. Flumen 
praterea, quod in Persiam euntibus transeundum erat, 
ponte jungi mandat. Ipse viam difficilem asperamque 
persequitur, eamque magna ex parte cursu peregit. Quum- 
que ad primam barbarorum stationem ante lucem venisset, 
custodes trucidat. Secundo deinde stationis custodibus 
etiam plerisque caesis, (7) quum ad tertiam venit, complures 
diffugerunt , sed ne hi quidem in castra Ariobarzanis fuge- 
runt : sed inde in montes , prout quisque potuit , sese metu 
perculsi proripuerunt : adeo ut sub auroram inopinato ca- 
stra hostium sit adortus. Simulac ad fossam castrorum 
perventum est, Craterus signo tube exaudito, impetum 
in murum facit. (8) Hostes summa consilii inopia labo- 
rantes, ne tentata quidem pugna in fugam vertuntur. 
Caeterum quum omni ex parte intercluderentur, hac enim 
Alexander premebat , illac Crateri copia: infesta? occnrre- 


2: 


Get 


30 


2 
= 


4^ 


78 


ἠναγκάσθησαν ol πολλοὶ αὐτῶν ἐς τὰ τείχη ἀποστρέ- 
ψαντες φεύγειν" εἴ ἴχετο δὲ καὶ τὰ tel) an πρὸς τῶν Ma- 
χεδόνων ἤδη. (o) ᾿Αλέξανδρος γὰρ τοῦτο αὐτὸ ὅπερ 
Euvé6n ὑποτοπήσας Πτολεμαῖον ἀπολελοίπει αὐτοῦ, 
ἔχοντα τῶν πεζῶν ἐς τρισχ ιλίους, ὦ ὥστε οἱ μὲν πλεῖστοι 
τῶν βαρθάρων ἐν χερσὶ. πρὸς. τῶν Μακεδόνων χατεχό- 
πησαν" οἱ δὲ xal ἐν τῇ φυγῇ, φοθερᾶ γενομένη, κατὰ 
τῶν κρημνῶν ῥίψαντες ἀπώλοντο: αὐτὸς δὲ ὁ Ἂριο- 
αρζάνης ξὺν ὀλίγοις ἱππεῦσιν ἐς τὰ ὄρη ἀπέφυγεν. 

10. Ἀλέξανδρος δὲ σπουδῇ αὖθις ἦγεν ὡς ἐπὶ τὸν 
ποταμόν, xai καταλαμθανει ἤδη πεποιγμένην ἐπ᾽ aù- 
τοῦ γέφυραν, καὶ διαθαίνει ξὺν τῇ στρατιᾷ εὐπετῶς. 
"Ἐντεῦθεν δὲ αὖθις σπουδῇ ἥλαυνεν ἐς Πέρσας, ὥστε 
ἔφθη ἀφικέσθαι πρὶν τὰ χρήματα διαρπάσασθαι τοὺς 
φύλαχας. Ἔλαθε δὲ xai τὰ ἐν Πασαργάδαις χρήματα 
ἐν τοῖς Κύρου τοῦ πρώτου θησαυροῖς. (11) Σατράπην 
μὲν δὴ Περσῶν κατέστησε Φρασαόρτην τὸν “Ῥεομίθρου 
παῖδα: τὰ βασίλεια δὲ τὰ Περσικὰ ἐνέπρησε, Ilap- 
μενίωνος σώζειν ξυμθουλεύοντος, τά τε ἄλλα [xat] ὅτι 
οὐ καλὸν αὑτοῦ χτήματα ἤδη ἀπολλύναι, καὶ ὅτι οὐχ 
ὡσαύτως προσέξουσιν αὐτῷ οἱ κατὰ τὴν ᾿Ασίαν ἄνθρω- 
ποι, ὡς οὐδὲ αὐτῷ ἐγνωκότι κατέχειν τῆς Ἀσίας τὴν 
ἀρχήν, ἀλλὰ ἐπελθεῖν μόνον νικῶντα. (12) Ὁ O δὲ τιμωρή- 
σασθαι ἐθέλειν Πέρσας é ἔφασκεν ἀνθ᾽ ὧν ἐπὶ τὴν “El 
hada ἐλάσαντες τάς τε ᾿Αθήνας κατέσκαψαν καὶ τὰ ἱερὰ 
ἐνέπρησαν, χαὶ ὅσα ἄλλα κακὰ τοὺς Ἕλληνας εἰργά- 
σαντο, ὑπὲρ τούτων δίκας λαθεῖν. “AJA” οὐδ᾽ ἐμοὶ ĉo- 
κεῖ σὺν νῷ δρᾶσαι τοῦτό γε Αλέξανδρος οδὲ εἶναί τις 
αὔτη Περσῶν τῶν πάλαι τιμωρία. 


re 


ΚΕΦ, 10’. 


Ταῦτα δὲ διαπραξάμενος προὐχώρει ἐπὶ Μηδίας" 
ἐκεῖ γὰρ ἐπυνθάνετο εἶναι Δαρεῖον. Γνώμην δὲ ne- 
ποίητο Δαρεῖος, el μὲν ἐπὶ Σούσων xat Βαθυλῶνος 
μένοι ᾿Αλέξανδρος, αὐτοῦ προσμένειν καὶ αὐτὸς ἐν MZ- 
Doc , εἰ δή τι νεωτερισθείη τῶν dup’ Ἀλέξανδρον: εἰ δ᾽ 
ἐλαύνοι ἐπ᾽ αὐτόν, αὐτὸς δὲ ἄνω ἰέναι τὴν ἐπὶ Παρθυαίους 
τε καὶ "Y oxavíav, ἔστε ἐπὶ Βάκτρα τήν τε γώραν φθείρων 
πᾶσαν xai ἄπορον ποιῶν Ἀλεξάνδρῳ τὴν πρόσω 650v. (2) 
Τὰς μὲν δὴ γυναῖκας καὶ τὴν ἄλλην τὴν ἔτι dup’ αὑτὸν 
κατασχευὴν καὶ τὰς ἁρμαμάξας: ἐπὶ τὰς Κασπίας χαλου-- 
μένας πύλας πέμπει" αὐτὸς δὲ E δὺν τῇ 7 δυνάμει ἥτις dx tor 
παρόντων ξυνείλεκτο αὐτῷ προσέµενεν ἐν ᾿(:χθατανοις. 
Tatra ἀκούων Αλέξανδρος προὐχώρει ἐπὶ Μηδίας. Καὶ 
Παραιτάχας μὲν ἐς τὴν γώραν αὐτῶν ἐμθαχλὼν κατεστρέ- 
Ψατο xat σατραπεύειν ἔταξεν αὐτῶν ᾿Οξάθρην τὸν 'A- 
βουλίτου τοῦ [ πρότερον | Σούσων σατράπου παῖδα: (3) 
αὐτὸς δὲ ὡς ἠγγέλθη κατὰ τὴν δδὸν ὅτι ἐγνωχὼς εἴη Δα- 
βεῖος ἀπαντᾶν τε αὐτῷ ὡς ἐς μάγην xat αὖθις διακιν- 
δυνεύειν ( Σχύθας τε γὰρ αὐτῷ ἥκειν xat Καδουσίους 
συμμάχους), τὰ μὲν ὑποζύγια καὶ τοὺς τούτων φύλακας 
καὶ τὴν ἄλλην κατασχευὴν ἕπεσθαι ἐκέλευσε: τὴν 


APPIANOY ANABAZ. T, 10. 


bant, plerique eorum muros cursu repetere sunt coacti: 
et jam Macedones muros occuparant. (9) Alexander enim 
id ipsum quod evenerat ante suspicatus, Ptolemsum es ` 
loci cum peditum tribus millibus reliquerat. Maxima äs- 
que barbarorum pars a Macedonibus trucidata est : al _ 
fuga terroris plena, in precipitia delapsi, periere. Arie- 
barzanes cum paucis equitibus in montes effugit. 

10. Alexander rursus ad flumen celeriter profectus, poate 
jam perfecto facile omnem exercitum transmittit. Inde me 
gnis itineribus in Persas contendit , ut adveniret priusqum 
regii thesauri ab custodibus diriperentur. Cepit et apai 
Pasargadas pecunias , qua in thesauris Cyri prioris eraat. 
(11) Persis satrapam constituit Phrasaortem Rheomithrh 
filium. Regiam autem Persarum incendit , suadente Par. 
menione ut intactam eam servaret , tum quod pulchram 
non esset possessiones virtute sua partas disperdere, tum 
alias ob causas, tum quod Asiaticos minus benevolos ob id 
factum esset habiturus , existimaturos illum Asiam retinere 
nolle, sed tantum obire eam victorem. (12) Alexander m 
Persarum facinus ulcisci velle respondit, quod quam ἃ 
Greciam cum exercitu venissent, Athenas subverterast, 
templaque incenderant, aliaque multa in Grecos perpe- 
trarant. Cieterum neque mibi prudenter hoc ab Alexandre 
factum videri potest, neque ulla de veteribus Persis ker 
ratione ultio sumpta fuisse. 


— Po 


CAP. XIX. 


His rebus ita gestis, Alexander in Mediam morit : ibl 
enim Darium esse acceperat. Darius vero ita apud ee sit» 
tuerat, si apud Susas et Babylonem hsereret Alexasdt, 
ipsum quoque apud Medos opperiri , num forte novi aliquid 
accideret in rebus Alexandri : si vero in se exerdim 
duceret, in Parthiam et Hyrcaniam usque ad Badr 
se recipere , totaque regione vastata omnem Alexandro pte 
grediendi potestatem praripere. (2) Et mulieres, re 
quumque apparatum universum quem penes se habe- 
bat, vehiculaque omnia ad pylas Caspias mittit : ipse cem 
copiis quas pro tempore collegerat, in Ecbatanis exspe- 
clabat. Quibus cognitis Alexander in Mediam progred- 
tur : et Paretacas quidem, impetu in eorum regionem 
facto, subegit, satrapamque iis dedit Oxathrem Abelill 
filium, qui (antea] apud Susas satrapatum gesserat. (3) 
Quumque Alexandro in itinere nuntiaretur Darium el ob- 
viam ire statuisse , denuoque praelii fortunam experiri velle 
(Scythas enim et Cadusios ei auxilio venire), impedimentis 
eorumque prasidio et reliquo apparatu subsequi juss, 
reliquas copias secum ducens instructa acie ad pugnandem 
processit, (4) et duodecimis castris in Mediam pervenit, 





15 


35 


40 


4h 


- 
-- 


50 


μὲν ἀπολιπόντες αὐτὸν ἐν τῇ φυγὴ ἐπὶ τὰ αὑτῶν Exa- 
atot ἀπεγώρουν, οὐχ ὀλίγοι δὲ καὶ ᾿Αλεξάνδρῳ σφᾶς 
ἐνεδίδοσαν. (3) ᾿Αλέξανδρος δὲ ὡς ἀπέγνω κατὰ πόδας 
αἱρήσειν Δαρεῖον, μείνας αὐτοῦ πέντε ἡυέρας καὶ 
ἀναπαύσας τὸν στρατὸν, Μηδίας μὲν σατράπην ἀπέ-- 
r vn , . 
δειξεν Ὀξοδάτην, Πέρσην ἄνδρα, ὃς ἐτύγγανε πρὸς 
’ 9 3 . 
Δαρείου ξυνειλημμένος xal ἐν Σούσοις εἰργόμενος 
^ y ο y , Y * 9 ‚ ^ $ 1 ^ 
τοῦτο αὐτῷ ἐς πίστιν ἣν πρὸς ᾿Αλέζανϑρον" (4) αὐτὸς Οὲ 
^ νὰ ’ s 
ὡς ἐπὶ Ι]αρθυαίους ἦγε. Kat τῇ μὲν πρώτῃ πρὸς 
ταῖς Κασπίαις πύλαις ἐστρατοπέδευσε: τῇ δευτέρα 
HUE m^ ~ ~ A 7 > 
δὲ slow παρΏλθε τῶν πυλῶν ἔστε οἰκούμενα ἦν. Er- 
, 
σιτισόµενος δὲ αὐτόθεν, ὅτι ἔρημον τὴν πρόσω χώραν 
ἤκουεν, ἐς προνομὴν ἐκπέμπει Κοῖνον ξὺν ἱππεῦσί τε 
χαὶ τῶν πεζῶν ὀλίγοις. 


ΚΕΦ, KA’. 


Καὶ ἐν τούτῳ ἀφικνεῖται παρ᾽ αὐτὸν ἀπὸ τοῦ Δαρείου 
στρατοπέδου Βαγιστάνης, Bahuluvios ἀνήρ, τῶν γνω- 
pluo, καὶ ξὺν τούτῳ ᾿Αντίθηλος τῶν Μαζαίου παίδων" 
οὗτοι ἀπήγγειλαν ὅτι Ναθαρζάνης te, χιλιάρχης τῶν 
ξὺν Δαρείῳ φευγόντων ἱππέων , καὶ Bosco; ὃ Baxtoiwy 

4 
δατράπης καὶ Bapcaévens 6 Ἀραγώτων καὶ Δράγγων 
σατράπης ξυνειληφότες εἶεν Δαρεῖον. (2) Ταῦτα ἀχού- 

> Y UR y DA y an \ é , 
σας Αλέξανδρος ἔτι μᾶλλον Hye σπουδή, τοὺς ἑταίρους 
ld , 
μόνους ἔγων dus’ αὑτὸν καὶ τοὺς προδρόμους Írrcas 
xai τῶν πεζῶν τοὺς εὐρωστοτάτους τε xal κουφοτάτους 
ἐπιλεξάμενος, οὐδὲ τοὺς ἀμφὶ Κοῖνον προσμείνας dx τῆς 
"e - a - ? 
προνουῆς ἐπανελθεῖν. "Emi δὲ τοῖς ὑπολειπομένοις 
ἐπιστήσας ἵΝράτερον προστάττει ἕπεσθαι μὴ μακρὰς 
ὁδοὺς ἄγοντα. (3) Οἱ δὲ dup’ αὐτὸν τὰ ὅπλα εἶγον 
, A7 e ρω , 2 “0 M a\ , , 
μόνον xal δύο ἡμερῶν citia. ᾿Ελθὼν δὲ τήν τε νύχτα 
ον 4 4 
ὅλην καὶ τῆς ἐπιούσης ἡμέρας μέχρι µεσηµθρίας, 
` \ ` 
ὀλίγον χρόνον ἀναπαύσας τὸν στρατὸν αὖθις ἤει ὅλην 
κ , ~ 
τὴν νύχτα, xal ἅμα ἡμέρα ὑποφαινούση παρῆν εἷς τὸ 
ϕ ^ 7 / / 
στρατόπεδον, ὅθεν ἀφωριμήκει ὀπίσω Βαγιστάνης. (4) 
Καὶ τοὺς μὲν πολεμίους οὐ κατέλαθε, Δαρείου δὲ πέρι 
3 9 
ἐπύθετο, αὐτὸν μὲν συνειλημμένον ἄγεσθαι ἐφ᾽ ἅρμα- 
Ud 4 o2 N / t \ / ` 
μάζης, Broom δὲ ἀντὶ Δαρείου εἶναι τὸ κράτος καὶ 
ἡγεμόνα ὀνομάζεσθαι Ὠήσσον πρός τε τῶν Βακτρίων ἵπ- 
πέων xat τῶν ἄλλων ὅσοι βάρθαροι ξυνέφευγον Δαρείῳ, 
πλὴν Ἀρταβάζου xal τῶν Ἀρταθάζου παίδων xal τῶν 
~ € 
Ἑλλήνων τῶν μισθοφόρων" τούτους δὲ πιστοὺς εἶναι 
” Y 
Δαρείῳ, καὶ εἴργειν μὲν τὰ γιγνόμενα οὐ δυνατοὺς εἶναι, 
ἐκτραπέντας δὲ Ebo) τῆς λεωφόρου ὁδοῦ ὡς ἐπὶ τὰ ὄρη 
- ~ - 3 A e "o 
ἰέναι κατὰ σφᾶς , οὐ μετέγοντας τοῖς dupt Βῆσσον τοῦ 
ἔργου. (s) Γνώμην δὲ πεποιῆσθαι τοὺς ζυλλαβόντας Δα-- 
ρεῖον, εἰ μὲν διώχοντα σφᾶς ᾿Αλέξανδρον πυνθάνοιντο, 
παραδοῦναι Δαρεῖον ᾿Αλεξάνδρῳ xat σφίσι τι ἀγαθὸν 
εὑρίσκεσθαι: εἰ δὲ τὸ ἔμπαλιν ἐπανεληλυθότα μάθοιεν, 
& ^ / r ar 
τοὺς δὲ στρατιάν τε ξυλλέγειν ὅσην πλείστην δύναιντο 

ὶ διασώζειν ἐς τὸ χοινὸν τὴν ἀργήν. Bi scov δὲ ἐν τῷ 

καὶ διασώζειν ἐς τὸ κοινὸν τὴν ἀργήν. [ῆπσον δὲ ἐν τῷ 


APPIANOY ANABAS. T, xa. 


| exercitu Oxodatem hominem Persam Mediz satrapam 






fugientem comitahantur, plerique in domos suas sese re 
cipiebant; non pauci etiam sese Alexandro dedebant. (3) 
Alexander deposita spe Darium ulla celeritate abs se cem. 
prehendi posse , quinque diebus ibi substitit, recreaíoqwe 


constituit , qui a Dario captus apud Susas in custodia he. 
bitus fuerat; hoc ei fidem apud Alexandrum conciliahal 


< 


(4) Inde in Parthos exercitum duxit : ac primo quidem P 
die juxta Caspias pylas castra posuit : postridie ipsas pyles- . 
ingressus proficiscitur quousque loca cultoribus J 

erant, Commeatum autem illic paraturus , quod isteris= - 
rem regionem incultam esse audisset, Cenum cum equi= - 
tatu exiguoque peditatu frumentatum mittit. 





— 000 ammm . 


CAP. XXI. 


Inter hace Bagistanes Babylonius vir illustris, et comen 
Antibelus unus ex Mazzi filiis e Darii exercitu ad Aleum« 
drum venerunt, nunciantes Nabarzanem, mille equitum 
qui cum Dario fugerant praefectum , et Bessum, Bactria- 
norum satrapam, ac Barsaentem, Arachotorum et Drange- 
rum satrapam , Darium in custodia tenere. (2) Quo ai- 
dito Alexander majore adhuc celeritate sibi utesdem pa~- 
tavit, amicis tantum equitibusque antecursoribus ac pedites 
fortissimis simul atque expeditissimis delectis, non ex— 
spectato C«ni , qui frumentatum iverat, reditu. Reime 
exercitui Craterum preeficiens, mandat ut itinera mode— 
ratius faciat. (3) Qui cum ipso ibant, arma solum et duoreme 
dierum cibaria gerebant. Tota itaque nocte et postero die 
ad meridiem usque continuato itinere, aliquantulum t m- 
poris militi ad quietem dedit. Inde rursus tota nocte pre- 
gressus, diluculo in ea castra pervenit, unde Bagistanes 
discesserat. (4) et hostes quidem ibi nactus non est. De Dario 
autem certior factus est captivum illum in curru portari s 
Bessum loco Darii imperium obtinere , et a Bactrianisequiti- 
bus aliisque barbaris qui cum Dario fugerant , ducem nomi- 
nari, praeterquam ab Artabazo et Artabazi filiis Greecisqut 
mercenariis. Hos fidos perpetuo in Darium fuisse, nequ 
tamen ea qua: accidissent impedire potuisse ; eosque a pnblica 
via deflexos, montes petere , nec cum Besso consilia comm 
(5) Practerea eos qui Darium cepissent ita secum 
statuisse, ut si audiant Alexandrum se insequi, Dariam 
tradant et rebus suis consulant , sin retrocessisse intelligant, 
exercitum quam possint maximum conscribant, et com- 
Bessuin in præ- 
sentia exercitus ducem designatum esse ob cam necessita- 


nicare. 





muni inter se ope imperium tueantur. 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. III, 22. 


αρόντι ἐξηγεῖσθαι κατ᾽ οἰκειότητά τε τὴν Δαρείου xat 
τι ἐν τῇ αὐτοῦ σατραπείᾳα τὸ ἔργον ἐγίγνετο. 
€. Ταῦτα ἀκούσαντι ᾿Αλεξάνδρῳ ἀνὰ κράτος διωχτέα 
φαίνετο. Kal ἤδη μὲν ἐξέκαμνον οἵ τε ἄνδρες xal οἱ 
ἵπποι ἐπὶ τῇ ταλαιπωρίᾳ τῇ ξυνεχεῖ: ἀλλὰ χαὶ ὣς 
Tye, καὶ διελθὼν 650v πολλὴν τῆς τε νυχτὸς xal τῆς 
b ταύτη ἡμέρας ἔςτε ἐπὶ μεσημθρίαν ἀφικνεῖται de 
qwa χώμην , ἵνα τῇ προτεραίᾳ ἐστρατοπεδεύχεσαν ol 
Δαρεῖον ἄγοντες. (7) Ἐνταῦθα ἀκούσας ὅτι νυχτὸς 
w ποεῖσθαι τὴν πορείαν ἐγνωσμένον εἴη τοῖς βαρθάροις, 
Days τοὺς προσχώρους sl δή τινα εἰδεῖεν ἐπιτομωτέ- 
par Sov ἐπὶ τοὺς φεύγοντας. Of δὲ εἰδέναι μὲν ἔφα- 
em, ἐρήμην δὲ εἶναι τὴν ὁδὸν δι ἀνυδρίαν. “O δὲ ταύ- 
tw ἆγειν ἐκέλευσε: καὶ γνοὺς ὅτι οὐχ ἕψονται of πε- 
de Lal αὐτῷ σπουδῇ; ἐλαύνοντι , τῶν μὲν ἱππέων ἐς πεντα- 
welo χατεθίθασεν ἀπὸ τῶν ἵππων' τοὺς ἡγεμόνας 
ἃ τῶν πεζῶν καὶ τῶν ἄλλων ἐπιλεξάμενος τοὺς xpa- 
ποτύοντας ἐπιθῆναι τῶν ἵππων ἐχέλευσεν οὕτως ὅπως 
ú τιζοὶ ὡπλισμένοι ἦσαν. (8) Νικάνορα δὲ τὸν τῶν 
D ἱπεσπιστῶν ἡγεμόνα καὶ “Arradov τὸν τῶν "A γριάνων 
urd τὴν ὁδὸν ἥντινα οἱ ἀμφὶ Biicoov προὐχεχωρήχε- 
€t τοὺς ὑπολειφθέντας ἄγειν ἐκέλευσε, καὶ τούτους ὥς 
Ἀνηότατα ἐσταλμένους, τοὺς δὲ ἄλλους πεζοὺς ἐν τάξει 
neta. (9) Αὐτὸς δὲ ἀμφὶ δείλην ἄγειν ἀρξάμενος 
2 δρόμῳ ἡγεῖτο: διελθὼν δὲ τῆς νυχτὸς σταδίους ἐς te- 
τραοσίους ὑπὸ τὴν ἕω ἐπιτυγχάνει τοῖς βαρθάροις 
ἑτέχτως ἰοῦσι xal ἀνόπλοις, ὥστε ὀλίγοι μέν τινες að- 
tin ὡς ἀμυνούμενοι ὥρμησαν: of δὲ πολλοὶ εὐθὺς ὡς 
Ἰ αὐτὸν κατεῖδον , οὐδὲ ἐς χεῖρας ἐλθόντες 
lem: καὶ οἱ τραπέντες ἐς ἀλκὴν ὀλίγων πεσόντων 
zal οὗτοι ἔφυγον. (10) Βῆσσος δὲ καὶ οἱ ξὺν αὐτῷ 
tix μὲν ἐφ ἁρμαμάξης Δαρεῖον μετὰ σφῶν ἐκόμιζον * 
| ἀκδὲ ὁμοῦ ἤδη ἦν ᾿Αλέξανδρος, Δαρεῖον μὲν Ναθαρ- 
ns xat Βαρσαέντης κατατρώσαντες αὐτοῦ ἀπέλιπον - 
& «πὶ δὲ ἔφυγον σὺν ἱππεῦσιν ἑξαχοσίοις. Δαρεῖος δὲ 
ἐπιϑνήσχει ὀλίγον ὕστερον ἐκ τῶν τραυμάτων πρὶν 
Wim Ἀλεξάνδρῳ. 





ΚΕΦ. KB’. 


Ἄλανδρος δὲ τὸ μὲν σῶμα τοῦ Δαρείου ἐς Πέρσας 

bende θάψαι χελεύσας ἐν ταῖς βασιλικαῖς θήχαις , xa- 

9 Kn; xal of ἄλλοι of πρὸ Δαρείου βασιλεῖς: σατρά- 

| till ἀπέδειξε Παρθυαίων xat Ὑρκανίων Αμμινά- 

' τῷ Παρθυαῖον. ἦν δὲ οὗτος τῶν Αἴγυπτον ἐνδόντων 

| Malipo μετὰ Μαζάκου. Τληπόλεμος δὲ Πυθοφά- 

I WK ὧν ἑταίρων ξυνετάχθη αὐτῷ σκοπεῖν τὰ ἐν Παρ- 
9 hel τε xal Ὑρκανίοις. 

2 Τοῦτο τὸ τέλος Δαρείῳ ἐγένετο ἐπὶ ἄρχοντος Ἀ- 

hmi Ἀριστοφῶντος μηνὸς Ἑχατομθαιῶνος, ἀνδρὶ 

κ μὲν πολέμια, εἴπερ τινὶ ἄλλῳ , μαλθαχῷ τε καὶ οὐ 

Merk, εἰς δὲ τἆλλα οὐδὲν ἀγεπιειιὲς ἔργον ἀπο- 


44 ἐεὐεμένῳ ἡ οὐδὲ ἐγγενόμενον αὐτῷ, ἀποδείξασθαι, ὅτι | prudenti : quod ad cetera, qui nihil iniqui in 


ARRIANUS, 


81 


dinem quee ipsi cum Dario intercedebat , tum etiam quod 
in ejus satrapatu id perpetratum erat. 

6. Hzc quum audisset Alexander, omni studio persequen- 
dam rem existimavit. Ac tametsi tam viri quam equi conti- 
nuatoitineris labore defatigati essent, nihilo tamen minus nr- 
gebat. Magnoque itinere per noctem et insequentem diem 
ad meridiem usque confecto, in pagum quendam pervenit , 
uhi qui Darium ducebant pridie consederant. (7) Ibi certior 
factus barbaris statutum esse noctu iter ingredi , perconta- 
tus est incolas, an aliquod vis compendium nossent, qua 
fugientes assequi posset. Qui quidem se nosse affirmarunt, 
czterum viam illam pre aquarum inopia desertam esse. 
Ipse nihilominus ut illac ducant imperat : quumque intelli- 
geret non posse pedites se festinanter equitantem sequi, 
equites circiter quingentos equis desilire jubet , et duces pe- 
ditum aliosque preestantissimos quosque; ita ut pedites ar- 
mati erant, equos conscendere. (8) Nicanori vero , scuta- 
torum prefecto, et Attalo, Agrianorum duci, per viam 
qua Bessus cum suis processerat , reliquos, qui quidem le- 
vissime armati essent, ut ducant injungit ; ceteri pedites, 
ut composito agmine sequantur. (9) Ipse sub vesperum iter 
ingressus, citato agmine processit. Confectisque per no- 
ctem quadringentis stadiis, sub lucem barbaros incomposite 
procedentes atque inermes assecutus est. Pauci admodum 
ex iis restitere : plurimi statim conspecto Alexandro, an- 


‚tequam proelium experirentur in fugam vertuntur : ex iis ve- 


ro qui ad arma confugerunt caesis nonnullis, reliqui terga 
verterunt. (10) Bessus autem ejusque comites interea 
Darium curru secum ducebant. At quum Alexander eorum 
tergo instaret , Nabarzanes et Barzaentes Darium ab ipsis 
vulneratum ibidem relinquunt , et cum pc equitibus sese 
in praecipitem fugam dedunt. Neque multo post Darius 
ex acceptis vulneribus priusquam ab Alexandro visus esset , 
interiit. 


—  Áu»900«m»—— — 


CAP. XXII. 


Alexander Darii corpus ad Persas misit, ut in regiis 
mausoleis, more reliquorum regum qui Darium anteces- 
serant, conderetur. Post hec Amminapem Parthum, 
unum eorum qui cum Mazace Agyptum tradiderant , 
Parthorum et Hyrcanorum satrapam constituit. Adjunxit 
autem illi Tlepolemum Pythophanis filium, unum ex 
amicis, qui rerum Parthicarum et Hyrcanicarum simni 
curam gereret, 

2. Atque hic quidem Dario vite exitus fuit, archonte 


Athenis Aristophonte, mense Hecatombsone : viro quod 
ad res bellicas attinet, si quis alius languido parumque 


suos Cont- 
6 


82 APPIANOY ANABAZ. F, xy. 


ὁμοῦ μὲν εἰς τὴν βασιλείαν παρελθεῖν, ὁμοῦ δὲ προσ- 
πολεμεῖσθαι πρός τε Μαχεδόνων χαὶ τῶν Ἑλλήνων 
ξυνέθη. Οὔκουν οὐδὲ ἐθέλοντι ἐξῆν ἔτι ὑέρίζειν ἐς τοὺς 
ὑπηκόους , ἐν μείζονι κινδύνῳ ἧπερ ἐκεῖνοι καθεστηκότι, 

5 (3) Ζῶντι μὲν δὴ ξυμφοραὶ αὐτῷ ἄλλαι ἐπ᾽ ἄλλαις ξυν- 
ηνέχθησαν, οὐδέ τις ἀνακωχὴ ἐγένετο ἐπειδὴ πρῶτον 
ἐς τὴν ἀργὴν παρῆλθεν: ἀλλὰ εὐθὺς μὲν τὸ τῶν σα- 
τραπῶν ἐπὶ Γρανικῷ πταῖσμα ξυνέθη τὸ ἱππιχόν, cù- 
θὺς δὲ Ἰωνία τε καὶ Αἰολὶς εἴχοντο xol Φρύγες ἀμφό- 

10 Tepot καὶ Λυδία καὶ Κᾶρες πλὴν Ἁλικαρνασσέων (4) 
ὀλίγον δὲ ὕστερον xal Αλικαρνασσὸς ἐξήρητο, ἐπὶ δὲ ἡ 
παραλία πᾶσα ἔστε ἐπὶ τὴν Κιλικίαν: ἔνθεν δὲ ἢ aù- 
τοῦ ἐπ᾽ Ἰσσῷ ἧσσα, ἵνα τήν τε μητέρα αἰχμαλωτισθεῖ- 
σαν xal τὴν γυναῖκα καὶ. τοὺς παῖδας ἐπεῖδεν" ἐπὶ 
15 τῷδε Φοινίχη τε ἀπώλετο xal Αἴγυπτος πᾶσα: ἐπὶ δὲ 
αὐτὸς ἐν Ἀρθήλοις ἔφυγέ τε ἐν πρώτοις αἰσχρῶς xal 
στρατιὰν πλείστην παντὸς τοῦ βαρθαρικοῦ γένους ἀπώ- 
λεσε-- (5) φυγάς τε èx τούτου τῆς αὑτοῦ ἀρχῆς πλανώ- 
μενος, καὶ τελευτῶν πρὸς τῶν ἀμφ᾽ αὐτὸν ἐς τὰ ἔσχατα 
su προδοθείς, βασιλεύς τε ἐν τῷ αὐτῷ χαὶ δεσμώτης ξὺν 
ἀτιμία ἀγόμενος, τέλος δὲ πρὸς τῶν οἰχειοτάτων ἐπι- 
θουλευθεὶς ἀπώλετο. Ζῶντι μὲν Δαρείῳ τοιαῦτα ξυν- 
ἠνέχθη: τελευτήσαντι δὲ ταφή τε ἡ βασιλικὴ xol τῶν 
παίδων ὅποία xal βασιλεύοντος αὐτοῦ τροφή τε ᾿Αλε- 
as ξάνδρου καὶ παίδευσις, χαὶ γαμθρὸς ᾿Αλέξανδρος. 
Ὁπότε δὲ ἐτελεύτα ἐγεγόνει ἀμφὶ τὰ πεντήχοντα ἔτη. 





ΚΕΦ. ΚΓ΄. 


Ἀλέξανδρος δὲ τοὺς ὑπολειφθέντας ἐν τῇ διώξει τῆς 
στρατιᾶς ἀναλαθὼν ἐς Ὑρκανίαν προὐχώρει. Kei- 
ται δὲ ἡ Ὑρκανία χώρα ἐν ἀριστερᾷ τῆς δδοῦ τῆς 

30 ἐπὶ Βάχτρα φερούσης" xh τῇ μὲν ὄρεσιν ἀπείργεται 
δασέσι καὶ ὑψηλοῖς, τὸ πεδίον δὲ αὐτῆς καθήχει ἔστε 
ἐπὶ τὴν μεγάλην τὴν ταύτη θάλασσαν. ἸἘαύτην δὲ 
ἦγεν, ὅτι ταύτη τοὺς ξένους τοὺς ἀμφὶ Δαρεῖον διαπε- 
φευγέναι ἐς τὰ τῶν Ταπούρων ὄρη ἐπύθετο xxl αὐτοὺς 

35 ἅμα τοὺς Ταπούρους χειρωσόμενος. (2) Ter; δὴ διε- 
λὼν τὸν στρατὸν αὐτὸς μὲν τὴν ἐπιτομωτάτην xal ya- 
λεπωτάτην ἡγήσατο, τὸ πλεῖστον xal ἅμα τὸ χουφότα- 
τον τῆς δυνάμεως ἄγων" Κράτερον δὲ τήν τε αὑτοῦ τάξιν 
ἔχοντα καὶ τὴν Ἀμύντου xol τῶν τοξοτῶν ἔστιν οὓς 

40 xol ὀλίγους τῶν ἱππέων ἐπὶ Ταπούρων ἔστειλεν’ ᾿Ερί- 
quiov δὲ τούς τε ξένους xal τὴν λοιπὴν ἵππον ἀναλα-- 
θόντα τὴν λεωφόρον τε xat μακροτέραν ἡγεῖσθαι ἐχέ- 
λευσε, τὰς ἁμάξας καὶ τὰ σκευοφόρα καὶ τὸν ἄλλον 
ὅαιλον ἄγοντα. 

s> 3. Ὑπερθαλὼν δὲ τὰ πρῶτα ὄρη xal χαταστρατο- 
πεδεύσας αὐτοῦ, ἀναλαθὼν τούς τε ὑπασπιστὰς καὶ τΤς 
Μαλεδονικῆς φάλαγγος τοὺς κουφοτάτους xal τῶν τοξο- 
τῶν ἔστιν οὖς, Fer χαλεπὴν δδὸν καὶ δύσπορον, φύλαχας 
τῶν ὁδῶν χαταλιπὼν ἵνα σφαλερόν τι αὐτῷ ἐφαίνετο; 

υ0 ὡς μὴ τοῖς ἑπομένοις κατ᾽ ἐχεῖνο ἐπίθοιντο of τὰ ὄρη 


miserit, aut certe potestatem committendi non 

Nam simulac regnare c«pit, statim a Maced 
Greecis bello lacessitus est. Quocirca ne volent 
integrum erat subditos sibi injuria afficere, quuı 
majore periculo quam ipsi versaretur. (3) Quamdi 
fuit , alize illum ex aliis calamitates exceperunt , m 
intermissio aut requies fuit, ex quo primum ad το 
accessit. Nam statim initio equestris illa satraparum; 
cum amnem clades accidit : mox Ioniam et Æolia 
et utramque Phrygiam, Lydiam quoque et Cariam 
Halicarnassenses ; (4) sed paulo post ipsa etiam Ha 
sus erepta est ; deinde universa regio maritima ad 

usque. Post hxc ingentem illam apud Issum cla 
cepit, in qua mater, uxor ac liberi ejus capti sunt 
Phenicia atque /Egyptus imperio ejus detracte 
ipse in Arbelis primus turpiter fugit, et ingente 
citum ex omni barbarorum gente amisit. (5) Inc 
gus e suo regno errans, et ad postremum ab iisq 
eum erant, pessime proditus, eodemque tempore | 
captivus cum ignominia ductus, tandem ab intimi 
insidiis czesus interiit. (6) Haec quidem omnia vivet 
acciderunt : ac contra mortuo regia sepultura, li 
perinde atque ipso regnante educatio atque insti 
Alexandro, et Alexander gener contigit. Mortuu 
nos natus circiter quinquaginta. 


9 - 





CAP. XXIII. 


Alexander autem, iis quos in persequenda fuga 
reliquerat assumptis, in Hyrcaniam movit. Sita p 
Hyrcania ad laevam via quee in Bactra ducit : atque 
quidem parte montibus densis ac preecelsis coerc 
altera vero campus ejus in magnum mare quod illic 
rigitur. Hac Alexander exercitum ducebat, quod a 
externos milites, qui Darii stipendiis merverant, | 
rorum montes confugisse, ipsos etiam Tapuros s 
statuens. (2) Tripartito itaque exercitu , ipse per 
mos difficillimosque tramites contendebat, maxima 
ditissimamque copiarum partem ducens; Craterur 
cum suo et Amyntz agmine cumque equitibus ac 
riis nonnullis in Tapuros mittit. Erigyium vero ext 
quumque equitatum via plana ceterum longion 
jubet, cui currus atque impedimenta ac czteram 
adjungit. ` 

3. Superatis itaque primis montibus , castrisque 
tis, ipse sumptis scutatis et Macedonicæ phalangis e: 
simis quibusque et sagittariorum nonnullis, vian 
ficilem atque impeditam ingressus est : dispositis | 
pravsidiis, ubi quid periculi esse videbatur, ne barb 
tani in eos qui sequebantur impetum facerent. (4) 1 








ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. III, 26. 85 


νωρ δὲ 6 Παρμενίωνος 6 τῶν ὑπασπιστῶν ἄρχων tets- 
λευτήχει ἤδη νόσῳ. (5) Ἰόντι δὲ Ἀλεξάνδρῳ τὴν ἐπὶ 
Βάκτρα ἐξηγγέλθη Σατιθαρζάνης 6 Ἀρείων σατράπης 
Ἀνάξιππον μὲν χαὶ ἱππακοντιστὰς τοὺς ξὺν αὐτῷ ἀπε- 
b χτονώς, ὁπλίζων δὲ τοὺς Ἀρείους καὶ ξυνάγων εἰς Ap- 
ταχόανα πόλιν, ἵνα τὸ βασίλειον ἦν τῶν Ἀρείων" ἐχεῖ- 
θεν δὲ ὅτι ἔγνωκεν, ἐπειδὰν προχεχωρηχότα Ἀλέξανδρον 
πύθηται, ἰέναι ξὺν τῇ δυνάμει παρὰ Βῆσσον, ὡς ξὺν 
ἐκείνῳ ἐπιθησόμενος ὅπη ἂν τύχη τοῖς Μαχεδόσι. (6) 
w Ταῦτα ὡς ἐξηγγέλθη αὐτῷ, τὴν μὲν ἐπὶ Βάχτρα ὁδὸν 
wx ἦγεν' ἀναλαθὼν δὲ τούς τε ἑταίρους ἱππέας καὶ 
tods ἱππακοντιστὰς xal τοὺς τοξότας καὶ τοὺς Ἁγριᾶ- 
vas xal τὴν ᾿Αμύντου τε xal Κοίνου τάξιν, τὴν δὲ ἄλ- 
My δύναμιν αὐτοῦ καταλιπὼν καὶ ἐπ᾿ αὐτῇ Κράτερον 
is ἡγεμόνα, σπουδῇ ἦγεν ὡς ἐπὶ Σατιθαρζάνην τε xal 
τὸς Ἀρείους, καὶ διελθὼν ἐν δυσὶν ἡμέραις σταδίους ἐς 
ἑξαχοσίους πρὸς Ἀρταχόανα Fixe. 
1. Σατιθαρζάνης μὲν οὖν, ὡς ἔγνω ἐγγὺς ὄντα Ἁλέ- 
[ανδρον, τῇ ὀξύτητι τῆς ἐφόδου ἐκπλαγεὶς ξὺν ὀλίγοις 
19 ἱππεῦσι τῶν Ἄρείων ἔφυγε: πρὸς γὰρ τῶνπολλῶν στρα- 
τωτῶν χατελείφθη ἐν τῇ φυγή, ὡς κἀκεῖνοι ἔμαθον προσ- 
άγντα Ἀλέξανδρον. ᾿Αλέξανδρος δέ, ὅσους ξυναιτίους 
τῆς ἀποστάσεως χατέμαθε καὶ ἐν τῷ τότε ἀπολελοιπότας 
τὰς χώμας, τούτους δὲ ἄλλη καὶ ἄλλη, ὀξείας τὰς διώ- 
% bux ποιησάμενος, τοὺς μὲν ἀπέχτεινε, τοὺς δὲ ἦνδρα-- 


zoe σατράπην δὲ Ἀρείων ἀπέδειξεν Ἀρσάμην, ἄν-᾽ 


ρα Πέρσην. (8) Αὐτὸς δὲ ξὺν τοῖς ἀμφὶ Κράτερον 
ἱπιλελειμμένοις, ὁμοῦ οὖσιν ἤδη, ὡς ἐπὶ τὴν Ζαραγ- 
χώραν hye καὶ ἀφικνεῖται ἵνα τὰ βασίλεια τῶν 
9 ζαραγγαίων ἦν. Βαρσαέντης δέ, ὃς τότε κατεῖχε τὴν 
χώραν, εἷς ὢν τῶν ξυνεπιθεμένων Δαρείῳ ἐν τῇ φυγῇ, 
προσόντα Ἀλέξανδρον μαθὼν ἐς ᾿Ινδοὺς τοὺς ἐπὶ τάδε 
τὸ Ἰνδοῦ ποταμοῦ ἔφυγε. Ξἰυλλαθόντες δὲ αὐτὸν οἱ Ἰν- 
ἐνὶ παρ) Ἀλέξανδρον ἀπέστειλαν: xal ἀποθνήσκει πρὸς 
* Ἀλιξάνδρου τῆς ἐς Δαρεῖον ἀδικίας ἕνεχα. 





κεφ. KG’. 


Ἐνταῦθα καὶ τὴν Φιλώτα ἐπιθουλὴν τοῦ Mappe- 
vemos ἔμαθεν Ἀλέξανδρος, καὶ λέγει Πτολεμαῖος xal 
Ἀριστόθουλος ὅτι προηγγελµένην ἤδη ol xat πρότε- 
por ἐν Αἰγύπτῳ, οὐ μέντοι πιστή γε ἐφάνη τῆς τε 

w φιλίας τῆς πάλαι εἵνεκα xal τῆς ἐξ αὐτοῦ ἐς Happe- 
Yond τε τὸν πατέρα τὸν Φιλώτα τιμῆς xal ἐς αὐτὸν 
Φιλώταν πίστεως. (3) Πτολεμαῖος δὲ 6 Λάγου λέγει 
ἐἰσαγθῆναι ἐς Μαχεδόνας Φιλώταν" καὶ χατηγορῆσαι 
μὲν αὐτοῦ ἰσχυρῶς Ἀλέζανδρον, ἀπολογήσασθαι δὲ aù- 

ὁ τν Φιλώταν" καὶ τοὺς ἐπιμηνυτὰς τοῦ ἔργου παρελ- 
ἕντας ἐξελέγξαι Φιλώταν τε xal τοὺς dug’ αὐτὸν dÀ- 

τε ἐλέγχοις οὐχ ἀφανέσι xal μάλιστα δὴ ὅτι αὐτὸς 
Φιλώτας πεπύσθαι μὲν ἐπιθουλήν τινα ᾿Αλεξάνδρῳ 
Τιρασχευαζομένην συνέφη, ἐξηλέγχετο δὲ χατασιωπή- 

W CX ταύτην πρὸς Ἀλέξανδρον, χαίτοι δὶς ἐπὶ τὴν σκη- 


scutatorum profectus, jam morbo sublatus erat. (5) Eunti 
in Bactra Alexandro nuntiatur Satibarzanem Ariorum s3- 
trapam, interfecto Anaxippo, et equitibus jaculatoribus 
qui ei aderant, Arios armare, et ad urbem Artacoana, in qua 
regia Ariorum erat, congregare. Inde vero statuisse, quando 
Alexandrum ulterius progressum audisset, cum exercitu 
ad Bessum ire, ut conjunctis cum illo copiis, quacunque 
via facultas daretur, Macedones adoriretur. (6) His rebus 
nuntiatis, intermisso itinere in Bactra, sumptis secum amicis 
equitibus et jaculatoribus equestribus atque sagittariis et 
Agrianis et Amynte ac Coeni agminibus , reliquo exercitu 
ibi relicto Crateroque ei prefecto, ipse celeriter adversus 
Satibarzanem et Arios ducit , stadiisque sexcentis biduo 
emensis, ad Artacoana pervenit. 

7. Satibarzanes, ut appropinquare Alexandrum sensit, 
celeritate adventus consternatus, cum paucis equitibus Ario- 
rum fugit. Plerique enim milites, quum jam imminere ipeis 
Alexandrum audirent , eum in fuga destituerunt. Alexander 
quotquot conscios defectionis fuisse cognovit desertisque 
tunc pagis abiisse, acriter eos diversis viis insecutus, partim 
interfecit, partim in servitutem redegit. (8) Arsaceque 
Persa satrapa Ariorum constituto, ipse una cum iis qui cum 
Cratero relicti erant in Zarangzeos profectus eo pervenit ubi 
gentis illius regia erat. Barsaentes vero, qui tum eam regio- 
nem obtinebat , unus ex iis qui Darium in fuga oppresserant, 
cognito Alexandri adventu , ad Indos qui cis Indum flumen 
incolunt fugit. Quem Indi comprehensum ad Alexandrum 
mittunt. Alexander illum, ob perfidiam qua erga Darium 
usus fuerat, interfici jussit. 


— Io 


CAP. XXVI. 


Ibidem Alexander Philotam Parmenionis filium vitæ suse 
insidiari cognovit. Ptolemæus et Aristobulus autores sunt , 
quum jam antea in /Egypto sibi de insidiis significatum fuisset, 
veteris amicitie causa, et honoris quem Parmenioni Philotas 
patri habebat , simul etiam fiduciz causa quam de Philota 
conceperat , nequaquam sihi verisimile id visum fuisse. (2) 
At Ptolemæus Lagi filius Philotam ad Macedones adductum 
scribit, graviterque in concione ab Alexandro accusatum 
fuisse : ac Philotam quidem se purgasse : deinde indices ac- 
cessisse et criminationem adversus Philotam atque suos in- 
stituisse, idque cum aliis non obscuris argumentis, tum præ- 
cipue quod Philotas quidem se de quibusdam insidiis Alexan- 
dro paratis audisse confessus esset, quas celasse Alexandrum 
convincebatur, quum alioqui bis per singulos dies Alexandri 
tabernaculnm adire solitus esset : (3) ac Philotam ceteros- 


36 APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. T, αἴ. 


viv ὁσημέραι τὴν ᾿Αλεξάνδρου φοιτῶν. (3) Καὶ Φιλώ- 
ταν μὲν χαταχοντισθῆναι πρὸς τῶν Μαχεδόνων καὶ ὅσοι 
ἄλλοι μετέσχον αὐτῷ τῆς ἐπιθουλῆς' ἐπὶ Παρμενίωνα 
δὲ σταλῆναι Πολυδάµαντα, ἕνα τῶν ἑταίρων, γράμματα 

b φέροντα παρ᾽ ᾿Αλεξάνδρου πρὸς τοὺς στρατηγοὺς τοὺς 
ἐν Μηδίᾳ, Κλέανδρον τε xal Σιτάλχην xal Μενίδαν’ 
οὗτοι γὰρ ἐπὶ τῆς στρατιᾶς ἧς ἦρχε Παρµενίων teta- 
γμένοι ἦσαν. (9) Καὶ πρὸς τούτων ἀποθανεῖν Tappe- 
νίωνα, τυχὸν μὲν ὅτι οὗ πιστὸν ἐδόχει εἶναι ᾿Αλέξανδρος 

tv Φιλώτα ἐπιθουλεύοντος μὴ ξυμμετασχεῖν Παρμενίωνα 
τῷ παιδὶ τοῦ βουλεύματος, τυχὸν δὲ ὅτι, el xa μὴ guu- 
μετέσχε, σφαλερὸς ἤδη ἦν περιὼν Παρμενίων, τοῦ mate 
δὸς αὐτοῦ ἀνηρημένου, ἐν τοσαύτη Oy ἀξιώσει παρά τε 
αὐτῷ ᾿Αλεξάνδρῳ καὶ ἐς τὸ ἄλλο στράτευμα, μὴ ὅτι τὸ 

1b MaxeBovixóv, ἀλλὰ καὶ τῶν ἄλλων ξένων, ὧν πολλάκις 
χαὶ ἐν τῷ μέρει καὶ παρὰ τὸ μέρος κατὰ πρόσταξιν τὴν 
᾿Αλεξάνδρου ξὺν χάριτι ἐξηγεῖτο. 





ΚΕΦ. KZ’. 


Λέγουσι δὲ καὶ ᾽Αμύνταν τὸν ᾿Ανδρομένους χατὰ τὸν 
αὐτὸν χρόνον ὑπαχθῆναι ἐς χρίσιν, xal Πολέμωνα xal 
30 Ἄτταλον xal Σιμμίαν τοὺς ᾿Αμύντου ἀδελφούς, ὡς 
ξυμμετασχόντας καὶ αὐτοὺς τῆς ἐπιθουλῆς τῆς xat 
᾿Αλεξάνδρου κατὰ πίστιν τε xal ἑταιρίαν τὴν Φιλώ- 
τα. (a) Καὶ ἐδόκει πιστοτέρα ἡ ἐπιθουλὴ ἐς τὸ πλῆ- 
θος, ὅτι Πολέμων, εἷς τῶν ἀδελφῶν τῶν ᾿Αμύντου, ξυλ- 
2 ληφθέντος Φιλώτα , ἔφυγεν ἐς τοὺς πολεμίους. Ἀλλ᾽ 
᾿Αμύντας γε ξὺν τοῖς ἀδελφοῖς ὑπομείνας τὴν δίκην xal 
ἀπολογησάμενος ἐν Μακεδόσι χαρτερῶς ἀφίεται τῆς al- 
τίας' xol εὐθὺς ὡς ἀπέφυγεν, ἐν τῇ ἐκχλησία ἠξίωσεν 
ἀφεθῆναί οἱ ἐλθεῖν παρὰ τὸν ἀδελφὸν xal ἐπαναγαγεῖν 
30 αὐτὸν παρὰ τὸν ᾿Αλέξανδρον' καὶ οἱ Μακεδόνες ζυγχω- 
ροῦσιν. (3) “O δὲ ἀπελθὼν αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ τὸν Πολέ- 
puva ἐπανήγαγε’ καὶ ταύτη πολὺ ἔτι μᾶλλον À πρόσθεν 
ἔξω αἰτίας ἐφάνη ᾿Αμύντας. ἸἈλλὰ ὀλίγον γε ὕστερον 
χώμην τινὰ πολιορκῶν τοξευθεὶς Ex τῆς πληγῆς ἐτελεύ- 
36 τησεν, ὥστε οὐδὲν πλέον αὐτῷ γίγνεται τὴν χρίσιν ἆπο- 
φυγόντι ὅτι μὴ ἀγαθῷ νομιζομένῳ ἀποθανεῖν. 

4. ᾿Αλέξανδρος δέ, καταστήσας ἐπὶ τοὺς ἑταίρους 
ἱππάρχας δύο, 'Ηφαιστίωνά τε τὸν ᾿Αμύντορος καὶ 
Κλεῖτον τὸν Δρωπίδου, xal diva διελὼν τὴν τάξιν τῶν 

40 ἑταίρων, ὅτι οὐδὲ φίλων ἂν ἠβούλετο ἕνα τοσούτων ir- 
πέων, ἄλλως τε καὶ τῶν κρατίστων τοῦ παντὸς ἱππιχοῦ 
χατά τε ἀξίωσιν καὶ τὴν ἄλλην ἀρετὴν ἐξηγεῖσθαι, ἀφι- 
χνεῖται ἐς τοὺς πάλαι μὲν ᾿Αριάσπας καλουμένους, ὕστε- 
pov δὲ Εὐεργέτας ἐπονομασθέντας, ὅτι Κύρῳ τῷ Kap- 

«5 θύσου ξυνεπελάθοντο τῆς ἐς Σκύθας ἐλάσεως. (5) Καὶ 
τούτους ᾿Αλέξανδρος ὧν τε ἐς Κῦρον ὑπῆρξαν of πρό- 
γονοι αὐτῶν τιμήσας καὶ αὐτὸς χαταμαθὼν ἄνδρας οὐ 
κατὰ τοὺς ἄλλους τοὺς ταύτη βαρθάρους πολιτεύοντας, 
ἀλλὰ τοῦ δικαίου ἴσα καὶ τοῖς κρατίστοις τῶν Ἑλλήνων 

b» αεταποιουμένους, ἐλευθέρους τε ἀγῆχε καὶ χώραν τῆς 


que omnes insidiarum conscios a Macedonibus jaculis con. 
fossos esse. Ad Parmenionem vero missum Polydamantem, 
unum ex amicis, literas ab Alexandro ad duces exercitus qui 
in Media erant ferentem. Hi erant , Cleander, Sitalces et Me- 
nides, qui quidem in exercitu cui preerat Parmenio duces 
erant constituti, (4) et ab his Parmenionem interfectum : 
sive quod haud verisimile videretur Alexandro , quum Phi- 
lotas sibi insidias struxisset, Parmenionem patrem ejus con- 
silii ignarum fuisse : sive, ut maxime conscius non esset, 
quod periculosum videretur illum interfecto filio superesse : 
procipue quum tanta ejus esset auctoritas tum apud Alexan- 
drum, tum apud universum exercitum non sdlum Macedo- 
num, verum etiam exterorum, quibus saepenumero sive 
ordine ipsum vocante sive etiam extra ordinem, jussu 
Alexandri, summa cum gratia praefuerat. 


— IDGQ004  ——- 


CAP. XXVII. 


Ferunt quoque eodem tempore etiam Amyntam Andro- 
menis filium in judicium vocatum , et cum eo Polemonem, 
Attalum Simmiamque, Amynte fratres, tanquam et ipei 
insidiarum adversus Alexandrum conscii fuissent , ob fidem 
atque amicitiam quam cum Philota coluerant. (2) Hoc 
eliam insidiarum suspicionem verisimiliorem apud multitu- 
dinem effecit, quod Polemon, unus ex Amyntae fratribus, 
Philota comprehenso, ad hostes profugerat. At quum Amyn- 
tas cum fratribus actionem publicam sustinuisset , causam- 
que suam strenue apud Macedones dixisset , ab ea crimina- 
tione absoiutus est : statimque post absolutionem in concilio 
factam , potestatem sibi fieri petiit eundi ad fratrem, ut eum 
ad Alexandrum reduceret. (3) Quod quum a Macedonibus 
illi concessum esset, abiit, eodemque die Polemonem re- 
duxit. Ex eo multo quam antea manifestius apparuit Amyn- 
tam extra culpam fuisse. Celerum paulo post pagum quen- 
dam oppugnans , sagitta ictus, ex eo vulnere interiit : adeo 
ut nihil illi ex illa absolutione accesserit , preeter quam quod 
vir bonus habitus interierit. 

4. Post hæc Alexander amicorum equitatui duces duos He- 
phöestionem Amyntoris filium , et Clitum Dropidis praefecit , 
divisisque in duas partes amicorum copiis (neque enim vel 
amicum volebat unum tot equitibus, qui alioqui przestan- 
tissimi totius equitatus et dignitate et bellica virtute crant, 
solum preefectum esse), ad eos pervenit qui olim quidem 
Arias, postea vero Euergete vocati sunt (hoc est bene- 
fici), quod Cyrum Cambysis filium in expeditione Scythica 
adjuverant. (5) Hos Alexander, quod illorum majores 
de Cyro bene meriti fuissent , honore affecit. Quumque ipse 
intelligeret eos non more reliquorum ejus regionis barharn- 
rum vivere , sed perinde atque qui apud Grzecos optime in- 
stituti sunt, justitiam colere, liberos dimisit, tantumque 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. ΠΙ, 28. 87 


δμόρου ὅσην αὐτοὶ σφίσιν ἤτησαν (οὐ πολλὴν δὲ οὐδ᾽ 

αὐτοὶ ἥτησαν), προσέθηχεν. Ἐνταῦθα θύσας τῷ ᾿Απόλ- 

emt Δημήτριον μὲν ἕνα τῶν σωματοφυλάχων, ὕπο- 
πτεύσας μετασχεῖν Φιλώτα τῆς ἐπιβουλῆς, Euvédabe * 

b οωματοφύλακα δὲ ἀντὶ Δημητρίου ἀπέδειξε [Πτολε- 
μαῖον τὸν Λάγου. 





ΚΕΦ. KH’. 


Ταῦτα δὲ διαπραξάμενος προῄει ὡς ἐπὶ Βάχτρα 
τι xal Bzocov, Δράγγας τε xal Γαδρωσοὺς ἐν τῇ 
παρόδῳ παραστησάμενος. Παρεστήσατο δὲ xal τοὺς 

V Ἀραχώτους καὶ σατράπην κατέστησεν En’ αὐτοῖς Mé- 
woe, Ἐπῆλθε δὲ καὶ τῶν ᾿[νδῶν τοὺς προσχώρους 
᾿Αραχώτοις. Ἐύμπαντα δὲ ταῦτα τὰ ἔθνη διὰ χιόνος τε 
πιλλῆς καὶ ξὺν ἀπορίᾳ τῶν ἐπιτηδείων xal τῶν otpa- 
τιωτῶν ταλαιπωρία ἐπῆλθε. (2) Μαθὼν δὲ τοὺς ᾿Αρείους 

18 αὖθις ἐφεστάναι, Σατιθαρζάνου ἐς τὴν χώραν αὐτῶν 
ἐμθαλόντος σὺν ἱππεῦσι δισχιλίοις, οὓς παρὰ Βήσσου 
Dabev, ἀποστέλλει παρ᾽ αὐτοὺς Ἀρτάθαζόν τε τὸν Πέρ- 
ση καὶ Ἐρίγυιον xal Κάρανον τῶν ἑταίρων" προσέταξε 
& χαὶ Φραταφέρνην, τὸν τῶν Παρθυαίων σατράπην, 

so ἔνιμθαλεῖν αὐτοῖς ἐς τοὺς Ἀρείους. (3) Καὶ γίγνεται 
μάχη τοῖς ἀμφὶ ᾿Ερίγυιον καὶ Κάρανον πρὸς Σατιθαρ- 
ζένην καρτερά, οὐδὲ πρόσθεν οἱ βάρθαροι ἐνέκλιναν 
πρὶν Σατιθαρζάνην ξυμπεσόντα Ἐριγυίῳ πρὸς ᾿Εριγυίου 
πληγέντα δόρατι ἐς τὸ πρόσωπον ἀποθανεῖν. ‘Tore δὴ 

5 ἐπλίναντες of βάρθαροι προτροπάδην ἔφευγον. 

4. Ἐν τούτῳ δὲ Αλέξανδρος πρὸς τὸν Καύχασον τὸ 
ὅρος ἦγεν, ἵνα καὶ πόλιν ἔκτισε xal ὠνόμασεν Ἀλεξάν- 
ὄχιαν xal θύσας ἐνταῦθα τοῖς θεοις ὅσοις νόμος αὐτῷ 
ἱπερέθαλε τὸ ὄρος τὸν Καύκασον, σατράπην μὲν τῇ 

9 γύρα ἐπιτάξας Προέξην, ἄνδρα Πέρσην, τῶν δὲ ἑταίρων 
Νελόξενον τὸν Σατύρου ἐπίσκοπον ξὺν στρατιᾷ ἀπολι- 
aw, 

6, Τὸ δὲ ὄρος 6 Καύκασος ὑψηλὸν μέν ἐστιν ὥσπερ 
τι ἆλλο τῆς Ἀσίας, ὡς λέγει Ἀριστόθουλος, ψιλὸν δὲ τὸ 

b πολὺ αὐτοῦ τό γε ταύτη. Μακρὸν γὰρ ὄρος παρατέταται 

— ΣΚαύχασος, ὥστε xal τὸν Ταῦρον τὸ ὄρος, ὃς δὴ τὴν 
Κὐλιίαν τε xal Παμφυλίαν ἀπείργει, ἀπὸ τοῦ Καυκά- 
ow εἶναι λέγουσι καὶ ἄλλα ὄρη μεγάλα ἀπὸ τοῦ Kav- 
κάτουδιακέκριμένα ἄλλη xat ἄλλη ἐπωνυμίᾳ κατὰ ἤθη 

Wok ἑκάστων. (9) Ἀλλὰ ἔν γε τούτῳ τῷ Καυχάσῳ οὐδὲν 
Edo ὅτι μὴ τέρμινθοι πεφύχασι xal σίλφιον, ὡς λέγει 
Ἀριστόδουλος- ἀλλὰ καὶ ὣς ἐπῳχεῖτο πολλοῖς ἀνθρώποις 
ral πρόόατα πολλὰ καὶ κτήνη ἐνέμοντο, ὅτι καὶ zal- 
pun τῷ σιλφίῳ τὰ mpdbata, xal el dx πολλοῦ πρόθα- 

4 w σιλφίου αἴσθοιτο, xai θεῖ ἐπ᾽ αὐτο xat τό τε ἄνθος 

ο ἐπνέμεται καὶ τὴν ῥίζαν ἀνορύττον καὶ ταύτην xate- 
le, (7) Ἐπὶ τῷδε ἐν Κυρήνη ὡς μακροτάτω ἀπελαύ- 
oo τὰς ποίμνας τῶν γωρίων ἵνα αὐτοῖς τὸ σίλφιον 
Pera of δὲ καὶ περιφράσσουσι τὸν χῶρον, τοῦ μη» el 

9 τιλάσειεν αὐτῷ πρόθατα, δυνατὰ γενέσθαι slow nra- 
β)ϑεῖν, ὅτι πολλοῦ ἄξιον K υρηναίοις τὸ σίλφιον. 


ex finitimis locis agri quantum petiere (exiguum autem pe- 

tiere) dedit. Eo loci Apollini sacrum fecit : et Demetrium, 

unum ex corporis custodibus, quem Philote consiliorum 

participem fuisse suspicabatur, comprehendit, οἱ Ptolemeeum 
agi in ejus locum suffecit. 


— —-——9D090-« — 


CAP. XXVIII. 


His peractis in Bactra et Bessum movit, Drangis Gadro- 
Subegit autem etiam Ara- 
Posthæc 
Indos Arachotis finitimos invadit : omnes has gentes per 


sisque in ipso itinere subactis. 


chotos, et Menonem iis satrapam constituit. 


multas nives, in magna rerum omnium penuria , summis 
militum laboribus subjugavit. (2) Quumque cognovisset 
Arios denuo descivisse, Satibarzane cum duobus millibus 
equitum , quos a Besso acceperat , in eorum agros ingresso , 
Artabazum Persam et Erigyium Caranumque ex amicis 
in eos mittit, Phratapherne Parthorum sátrapa una cum eis 
(3) Atrox ibi Erigyii et Carani adversus Sa- 
tibarzanem preelium committitur. Neque prius barbari in 
fugam sese inclinarunt, quam Satibarzanes cum Erigyio 
congressus ab eoque faciem jaculo transfossus cecidit. Tum 
effusa barbarorum fuga fit. 

4. Inter hrec Alexander ad Caucasum montem profectus, 
urbem ibi condidit , quam Alexandriam nominavit , et sacri- 
ficio diis quibus solebat facto, Caucasum montem superavit. 
Satrapam illi regioni constituit Proexem Persam ; ex ami- 
cis vero Niloxenum Satyri filium inspectorem cum exercitu 
ibi relinquit. 

5. Mons Caucasus nulli montium qui in Asia sunt altitu- 
dine secundus est, ut Aristobulus auctor est. Ejus ut plu- 


in Arios misso. 


rimum nudum dorsum erat in hac certe parte : in magnam 
enim longitudinem porrigitur Caucasus; adeo ut et Taurum 
montem, qui Ciliciam Pamphyliamque disterminat , a Cau- 
caso duci velint , aliosque ingentes montes qui pro variefate 
gentium , a quibus incoluntur, nomina variant. (6) At in 
hoc Caucaso nihil praeter terebinthum et silphium nascitur, 
ut auctor est Aristobulus : et nihilominus multos incolas ha- 
bebat, multzeque in eo pecudes atque armenta pascebantur, 
quod pecudes silphium amant , et si ex longinquiore loco 
id per odoratum senserint , citatim eo feruntur, depastoque 
flore radicem etiam suffodiunt atque arrodunt : (7) eamque 
ob causam Cyrenzi greges ovium quam longissime ab iis 
locis arcent, quibus silphium nascitur : nonnulli etiam 
sepem obducunt, ne si pecudes propius accedant, intrare 
possint. Magno enim apud Cyrenæos in pretio est silphium. 


88 


s. Βῆσσος δέ, ἔγων ἀμφ᾽ αὐτὸν Περσῶν τε τοὺς µε- 
τασχόντας αὐτῷ τῆς Δαρείου συλλήψεως καὶ αὐτῶν 
Βακτρίων ἐς ἑπτακισχιλίους xat Δάας τοὺς ἐπὶ τάδε τοῦ 
Τανάϊδος ποταμοῦ ἐποικοῦντας, ἔφθειρε τὴν ὑπὸ τῷ, 

5 ὄρει τῷ Καυκάσῳ, ὡς ἐρημίᾳ τε τῆς χώρας τῆς ἐν μέσῳ 
αὑτοῦ τε καὶ Αλεξάνδρου καὶ ἀπορίᾳ τῶν ἐπιτηδείων 
ἀπείρξων Ἀλέξανδρον τοῦ μὴ ἐλαύνειν πρόσω. (9) Ἀλλ᾽ 
Ἀλέξανδρος ἥλαυνεν οὐδὲν μεῖον, χαλεπῶς μὲν διά τε 
χιόνος πολλῆς καὶ ἐνδείᾳ τῶν ἀναγκαίων, ἤει δὲ ὅμως. 
Βῆσσος δέ, ἐπεὶ ἐξηγγέλλετο αὐτῷ οὗ πόῤῥω ἤδη ὢν 
Ἀλέξανδρος, διαθὰς τὸν Ὦξον ποταμὸν τὰ μὲν πλοῖα 
ἐφ᾽ ὧν διέθη κατέκαυσεν, αὐτὸς δὲ ἐς Ναύτακα τῆς Xo- 
γδιανῆς χώρας ἀπεχώρει. (10) Εἴποντο δὲ αὐτῷ οἵ τε 
ἀμφὶ Σπιταμένην καὶ Ὀξυάρτην, ἔχοντες τοὺς ἐκ τῆς 
Σογδιανῆς ἱππέας, καὶ Adat οἱ ἀπὸ τοῦ Τανάϊδος. Οἱ 
δὲ τῶν Βακτρίων ἱππεῖς ὥς φεύγειν ἐγνωχότα ἔμαθον 
Βῆσσον, ἄλλος ἄλλῃ ἐπὶ τὰ σφῶν ἕκαστοι ἀπηλλάγησαν. 


5 





ΚΕΦ. Ke’. 


᾿Αλέξανδρος δὲ ἐς Δράψακα ἀφικόμενος καὶ dva- 
παύσας τὴν στρατιὰν ἐς "Aopvóv τε ἦγε καὶ Βάκτρα, 
at δὴ µέγισταί εἶσι πόλεις ἐν τῇ Βακτρίων χώρᾳ. Καὶ 
ταύτας τε ἐξ ἐφόδου ἔλαθε καὶ φυλακὴν ἐν τῇ ἄχρα τῆς 
Ἀόρνου ἀπέλιπε καὶ ἐπὶ ταύτης Ἀρχέλαον τὸν Ἀνδρό- 
χλου τῶν ἑταίρων" τοῖς δὲ ἄλλοις Βακτρίοις, οὗ χαλεπῶς 
προσχωρήσασιν, ἐπέταξε σατράπην Ἀρτάθαζον τὸν 
a [έρσην. 

2. Αὐτὸς δὲ ἦγεν ὡς ἐπὶ τὸν Ὦξον ποταμόν: ὁ δὲ 
“Dios ῥέει μὲν ἐκ τοῦ ὄρους τοῦ Καυκάσου, ἔστι δὲ 
ποταμῶν μέγιστος τῶν ἐν τῇ, Ἀσίᾳ, ὅσους γε δὴ Ἄλέ- 
Έανδρος καὶ of ξὺν Ἀλεξάνδρῳ ἐπῆλθον, πλὴν τῶν Ἰνδῶν 

30 ποταμῶν" of δὲ Ἰνδοὶ πάντων ποταμῶν μέγιστοί elow" 
ἐξίησι δὲ ὁ Ὥξος ἐς τὴν μεγάλην θάλασσαν τὴν καθ’ 
Ὑρκανίαν. (3) Διαθάλλειν δὲ ἐπιχειροῦντι αὐτῷ τὸν 
ποταμὸν πάντη ἄπορον ἐφαίνετο' τὸ μὲν γὰρ εὖρος ἦν 
ἐς 8ξ μάλιστα σταδίους, βαθὺς οὐ πρὸς λόγον τοῦ εὔρους, 

as ἀλλὰ πολὺ δή τι βαθύτερος καὶ ψαμμώδης, καὶ ῥιῦμα 
ὀξὺ [ἔχων], ὡς τὰ καταπηγνύμενα πρὸς αὐτοῦ τοῦ ῥοῦ 
ἐκστρέφεσθαι ἐκ τῆς γῆς οὗ χαλεπῶς, οἷα δὴ οὐ βεδαίως 
κατὰ τῆς ψάμμου ἴδρυμένα, (4) Ἄλλως δὲ καὶ ἀπορία 
ὕλης ἐν τοῖς τόποις ἦν καὶ τριθὴ πολλὴ ἐφαίνετο, el 

4o μαχρόθεν μετίοιεν ὅσα ἐς γεφύρωσιν τοῦ πόρου. Zuva- 
γαγὼν οὖν τὰς διφθέρας ὑφ᾽ αἷς ἐσκήνουν οἱ στρατιῶται, 
φορυτοῦ ἐμπλῆσαι ἐκέλευσεν ὡς ξηροτάτου xal xata- 
δῆσαί τε καὶ ξυῤῥάψαι ἀκριθῶς τοῦ μὴ ἐσδύεσθαι ἐς 
αὐτὰς τοῦ ὕδατος. ᾿Ἐμπλησθεῖσαι δὲ καὶ ξυῤῥαφεῖσαι 

45 ἱκαναὶ ἐγένοντο διαθιθάσαι τὸν στρατὸν ἐν πέντε ἡμέ- 
ραις. 

s. Πρὶν δὲ διααίνειν τὸν ποταμόν, τῶν τε Maxs- 
δόνων ἐπιλέξας τοὺς πρεσθυτάτους καὶ ἤδη ἀπολέμους 
xal τῶν Θεσσαλῶν τοὺς ἐθελοντὰς καταμείναντας, ἐπ᾽ 

so οἴκου ἀπέστειλεν. Ἐκπέμπει δὲ καὶ Στασάνορα, ἕνα 





APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. I’, χθ. 


8. Bessus autem Persis, qui participes oonsiliorum in ca- 
piendo Dario fuerant , comitatus, Bactrianisque circiter se- 
ptem millibus, et Dais cis Tanaim fluvium habitantibos, 
regionem Caucaso adjacentem depopulatus est, ut præ va- 
stitate regionis inter se et Alexandrum interjectin, rerumque 
necessariarum penuria, Alexandrum quominus progredere- 
tur impediret. (9) le vero idcirco nihilominus processit, 
difficulter quidem ob nivium altitudinem , et commeatus 
inopiam : processit tamen. Bessus, ut cognovit Alexandrum 
non procul abesse, Oxo flumine trajecto, navigia quibus 
copias transvexerat incendit; ipee in Nautaca Sogdianæ regio- 
nis se recepit. (10) Sequebantur eum Spitamenes et Oxyar- 
tes cum equitibus Sogdianis, et Dais a Tanai profectis. Ba- 
ciriani equites, quum in fuga Bessum salutis suze spem 
posuisse intellexerunt, alius alio dilapsi domum reverte- 
runt. 





CAP. XXIX. 


Alexander inde Drapsaca profectus , recreato exercitu, 
in Aoraum et Bactra movit, que quidem maxima sant 
in Bactris urbes : quibus primo impetu captis, praesidium 
in arce Aorni constituit, cul Archelaum Androcli filiam, 
unum ex amicis, prefecit. Reliquis vero Bactriis non dif- 
ficulter sese dedentibus Artabazum Persam satrapam dedit. 

2. Ipse ad Oxum flumen exercitum duxit. Oxus fluvios. 
e monte Caucaso fluit, omnium Asize fluminum, quotquot 
Alexander com exercitu adiit , maximum, Indorum fiumi- 
nibus exceptis. Haec enim omnia flumina magnitudine su- 
perant. Oxus porro in mare magnum, juxta Hyreaniam , 
influit. (3)Conanti Alexandro flumen transire nulla se fa- 
cultas offerre videbatur. Namque ejus latitudo ad sex ma- 
xime stadia extenditur : altitudo latitudini non respondet, 
sed profundior et sabulosus est. Cursus fluminis adeo ra- 
pidus, ut facile quie vado infixa fuerint subvertat secumque 
rapiat, utpote quz ob sabulum firmiter stabilita non sint. 
(4) Ad hae materia etiam in his locis deerat, multum præ- 
terea more faciendum videbatur, si ex longinquo apportanda 
essent quascunque ad flumen ponte jungendum erant neces- 
saria. Collectis itaque pellibus sub quibus mililes in tento. 
riis degebant, sarmentis quam maxime siccis ens impleri, 
accurateque vinciri et consui jubet, ne aquam aliqua ex 
parte admittere possent, Quibus ita impletis et consutis , 
exercitum quinque dierum spatio traduxit. 

5. Antequam vero flumen trajiceret , seligens ex Mace- 
donibus qui aut præ etate aut vulneribus inepti ad pugnam 
erant, et ex Thessalis qui voluntarii remanserant, domum 
remisit. Stasanorem quoque, unum ex amicis, in 


ABBIANI EXPEDITIONIS LIB. III. 30. 


τῶν ἑταίρων, ἐς Ἀρείους, προστάξας Ἀρσάμην μὲν τὸν 
σατράπην τῶν Ἀρείων ξυλλαθεῖν, ὅτι ἐθελοκαχεῖν αὐτῷ 
Ἀρσάμης ἔδοξεν, αὐτὸν δὲ σατράπην εἶναι ἀντ᾽ ἐκείνου 
Ἀρείων. 

ν e. Περάσας δὲ τὸν Ὥξον ποταμὸν ἦγε κατὰ σπουδὴν 
ἵνα Βῆσσον εἶναι ξὺν τῇ δυνάμει ἐπυνθάνετο. Καὶ ἐν 
τούτῳ ἀφικνοῦνται παρὰ Σπιταμένους χαὶ Δαταφέρνου 
πρὸς αὐτὸν ἀγγέλλοντες ὅτι Σπιταμένης χαὶ Δαταφέρ- 

vis, el πεμφθείη αὐτοῖς καὶ ὀλίγη στρατιὰ xol ἡγεμὼν 
Ὁ τῇ στρατιᾷ, ξυλλήψονται Βῆσσον καὶ παραδώσουσιν 
Ἀλεξάνδρῳ” ἐπεὶ καὶ νῦν ἀδέσμῳ φυλαχῆ φυλάσσεσθαι 
πρὶ αὐτῶν Βῆσσον. (7) Tatra ὡς ἤκουσεν Ἀλέξανδρος, 
αὐτὸς μὲν ἀναπαύων ἦγε τὴν στρατιὰν σχολαίτερον A 
πρόσθεν' Πτολεμαῖον δὲ τὸν Λάγου ἀποστέλλει τῶν τε 
n ἑτείρων ἱππαρχίας τρεῖς ἄγοντα χαὶ τοὺς ἱππακοντιστὰς 
[ύμπαντας, πεζῶν δὲ τήν τε Φιλώτα τάξιν xal τῶν 
ὑπασπιστῶν χιλιαρχίαν μίαν καὶ τοὺς Ἀγριᾶνας πάντας 
xal τῶν τοξοτῶν τοὺς ἡμίσεας , σπουδῇ ἐλαύνειν χελεύ- 
σας ὡς Σπιταμένην τε xat Δαταφέρνην. Καὶ Πτολε- 
sux fer ὡς ἐτέταχτο, xal διελθὼν ἐν ἡμέραις τέσ- 
cup σταθμοὺς δέχα ἀφιχνεῖται ἐς τὸ στρατόπεδον οὗ 
3 προτεραίᾳ ηὐλισμένοι ἦσαν οἱ ἀμφὶ τὸν Σπιταμένην 





ΚΕΦ. Α΄. 


Ἐνταῦθα ἔμαθε Πτολεμαῖος ὅτι οὗ βεθαία τῷ Σπι- 
s πμίνη xal Δαταφέρνη ἡ γνώμη ἐστὶν ἀμφὶ τῇ πα-- 
pé τοῦ Βήσσου. Τοὺς μὲν δὴ πεζοὺς κατέλιπε, 
τρστέξας ἔπεσθαι ἐν τάξει, αὐτὸς δὲ ξὺν τοῖς ἱππεῦσιν 
Dasa, ἀφίκετο πρὸς κώμην τινά, ἵν᾽ 6 Βῆσσος ἦν Edy 
Aliyo στρατιώταις. (2) Of γὰρ ἀμφὶ τὸν Σπιταμένην 
ꝝ μταχεχωρήχεσαν ἤδη ἐχεῖθεν, χαταιδεσθέντες αὐτοὶ 
παραδοῦναι τὸν ΒΎσσον. [Πτολεμαῖος δὲ περιστήσας 
ἐν χύχλῳ τῆς χώμης τοὺς ἱππέας (Av γάρ τι xal τεῖχος 
πριεθλημένον καὶ πύλαι xat αὐτό ), ἐπεχηρυχεύετο 
τοῖς ἐν τῇ κώμη, βαρθάροις, ἀπαθεῖς σφᾶς ἀπαλλάσσε- 
S cla παραδόντας Βῆσσον. Οἱ δὲ ἐδέχοντο τοὺς ξὺν 
Ππιλεμαίῳ ἐς τὴν κώμην. (3) Καὶ Πτολεμαῖος ξυλλα- 
bin Βῆσσον ὀπίσω ἐπανῄει' προπέµψας δὲ ἤρετο 'AM- 
ἔανδρον ὅπως χρὴ ἐς ὄψιν ἄγειν ᾿Αλεξάνδρου Βῆσσον. 
Kal Ἀλέξανδρος γυμνὸν.ἐν κλοιῷ δήσαντα οὕτως det 
u ἄθευσε xal χαταστήσαντα ἐν δεξιᾷ τῆς ὁδοῦ A αὐτός 
5 xal ἡ στρατιὰ παρελάσεσθαι ἔμελλε. Καὶ Πτολε- 
μαῖος οὕτως ἐποίησεν. 
4. Ἀλέξανδρος δὲ ἰδὼν τὸν Βῆσσον ἐπιστήσας τὸ 
pua pero ἀνθ᾽ ὅτου τὸν βασιλέα τὸν αὑτοῦ καὶ ἅμα 
ts Ousioy xal εὐεργέτην γενόμενον Δαρεῖον τὰ μὲν πρῶτα 
ἵνθαβε καὶ δήσας ἦγεν, ἔπειτα ἀπέκτεινε. Καὶ ὁ 
βῆσσης οὐ μόνῳ ol ταῦτα δόξαντα πρᾶξαι ἔφη, ἀλλὰ 
ἂν τοῖς τότε ἀμφὶ Δαρεῖον οὖσιν, ὡς σωτηρίαν σφίσιν 
ὀρέσθαι παρ΄ Ἀλεξάνδρου. (s) Ἀλέξανδρος δὲ ἐπὶ τοῖσδε 
w μιστιγοῦν ἐκέλευεν αὐτὸν xal ἐπιλέγειν τὸν κήρυκα 


89 
Arios mittit, qui Arsamen Ariorum satrapam comprehende- 
ret, quod mali aliquid moliri videbatur : utque ipse ejus 
loco satrapatum obtineat jubet. 


6. Trajecto autem amne Oxo, celeriter eo exercitum du- 
xit, ubi Bessum cum copiis esse acceperat. Interea nuntii 
ad eum a Spitamene et Datapherne veniunt , pollicentes, si 
aliquem ex ducibus suis cum aliquantis copiis mitteret , sese 
In cu- 
(7) Qua re 
cognita, Alexander relaxationem dans lentius quam antea 


Bassum comprehensum Alexandro tradituros esse. 
stodia enim illum, citra vincula tamen , teneri. 


exercitum duxit. Ac Ptolemzeum quidem Lagi filium cum 
tribus amicorum equitum turmis et hastatis equitibus 
omnibus, ex peditibus vero Philotæ agmine οἱ scutatis mille 
Agrianisque omnibus ac sagittariorum dimidia parte , ut ad 
Spitamenem et Dataphernem celeriter contendat jubet. Pto- 
lemzeus imperata facit , et decem mansionum iter quatriduo 
emensus, eo pervenit ubi pridie barbari cum Spitamene ca- 
stra habuerant, 


——2D000 0 


CAP. XXX. 


lbi certior factus est, dubiam esse Spitamenis et 
Dataphernis de tradendo Besso sententiam. Peditibus ita- 
que relictis, et composito agmine sequi jussis, ipse cum equi- 
tatu progressus ad vicum quendam venit, in quo Bessus 
cum paucis militibus agebat. (2) Nam qui cum Spitamene 
erant jam inde abierant , quod eos Bessum tradere pudebat. 
Ptolemæus, pago equitibus circumsesso (erat enim pagus 
muro et portis cinctus), barbaris paganis denuntiari jubet, 
incolumes eos abituros, si Bessum tradant. Barbari Pto- 
lemacum cum suis copiis intromittunt. (3) Ptolemæus 
capto Besso ad Alexandrum revertitur : nuntiumque præ- 
mittit, qui percontetur quomodo illum in conspectum suum 
adduci velit. Alexander nudum capistro alligatum addaci 
jubet, et ad dextrum vise latus, qua sibi cum exercitu 
transeundum esset, sisti. Ptolemæus ita ut imperatum οἱ 
est facit. 

4. Alexander Bessum conspicatus, currum sistens , ro- 
gavit quam ob causam Darium regem suum pariter atque 
amicum et optime de se meritum, comprehensum et in 
vinculis ductum interfecisset. Cui Bessus, non ex suo 
unius consilio id factum fuisse , sed omnium qui tum tem- 
poris Dario adfuerant , uti ea ratione salutem sibi apud Alc- 
xandrum invenirent. (5) Tum Alexander Beseum flagris 
caedi jussit , ac per praeconem pronuntiari eadem illa qua 


90 APPIANOY ANABAZ. T, 4. 


ταὐτὰ ἐχεῖνα ὅσα αὐτὸς τῷ Βήσσῳ ἐν τῇ πύατει ὠνεί- 
δισε. Bñocos μὲν δὴ οὕτως αἰχισθεὶς ἀποπέμπεται ἐς 
Βάχτρα ἀποθανούμενος. Καὶ ταῦτα Πτολεμαῖος ὑπὲρ 
[Βήσσου ἀνέγραψεν᾽ Ἀριστόθουλος δέ, τοὺς ἀμφὶ Ert- 
5 ταμένην τε καὶ Δαταφέρνην Πτολεμαίῳ ἀγαγεῖν Βῆσσον 
xal παραδοῦναι Ἀλεξάνδρῳ γυμνὸν ἐν χλοιῷ δήσαντας. 
6. Ἀλέξανδρος δὲ ἀναπληρώσας τὸ ἱππικὸν ἐχ τῶν 
αὐτόθεν ἵππων ( πολλοὶ γὰρ αὐτῷ ἵπποι ἔν τε τῇ ὕπερ- 
θολῆ τοῦ Καυκάσου καὶ ἐν τῇ ἐπὶ τὸν Ὦξόν τε xal ἀπὸ 
19 τοῦ Ὥξου πορεία ἐξέλιπον ) ὡς ἐπὶ Μαράχανδα ἦγε: τὰ 
δέ ἐστι βασίλεια τῆς Σογδιανῶν χώρας. (1) Ἔνθεν δὲ 
ἐπὶ τὸν Τάναϊν ποταμὸν προήει. Τῷ δὲ Tavaidı τούτῳ, 
ὃν δὴ καὶ Ἰαξάρτην ἄλλῳ ὀνόματι πρὸς τῶν ἐπιχωρίων 
βαρθάρων καλεῖσθαι λέγει Ἀριστόθουλος, αἱ πηγαὶ μὲν 
15 ἐκ τοῦ Καυκάσου ὄρους xal αὐτῷ εἶσιν" ἐξίησι δὲ xal 
οὗτος Ó ποταμὸς ἐς τὴν Ὑρκανίαν θάλασσαν. (8) Ἄλλος 
δ᾽ ἂν εἴη Tavais ὑπὲρ ὅτου λέγει Ἡρόδοτος 6 λογοποιὸς 
ὄγδοον εἶναι τῶν ποταμῶν τῶν Σχυθιχῶν Τάναϊν, χαὶ 
ῥέειν μὲν ἐκ λίμνης μεγάλης ἀνίσχοντα , ἐκδιδόναι δὲ 
ου ἐς μείζω ἔτι λίμνην τὴν χαλουμένην Μαιῶτιν: xai τὸν 
Τάναϊν τοῦτον εἰσὶν of ὅρον ποιοῦσι τῆς Ασίας xal τῆς 
Εὐρώπης, (9) οἷς δὴ ἀπὸ τοῦ μυχοῦ τοῦ πόντου τοῦ Eù- 
ξείνου ἡ λίμνη τε ἡ Μαιῶτις xxl ὁ ἐς ταύτην ἐξιεὶς πο- 
ταμὸς 6 Τάναῖς οὗτος διείργει τὴν 'Ac(av τε xal τὴν Eù- 
25 βώπην, καθάπερ ἡ xarà Γάδειρά τε xai τοὺς ἀντιπέραν 
Γαδείρων Αίθυας τοὺς Νομάδας θάλασσα τὴν Λιθύην 
αὖ καὶ τὴν Εὐρώπην διείργει, οἷς γε δὴ ἡ Λιθύη ἀπὸ 
τῆς Ἀσίας τῆς ἄλλης τῷ Νείλῳ ποταμῷ διαχέκριται. 
10. ᾿Ενταῦθα ἀποσχεδασθέντες τινὲς τῶν Μαχεδόνων 
30 ἐς προνομὴν καταχόπτονται πρὸς τῶν βαρθάρων" of δὲ 
δράσαντες τὸ ἔργον ἀπέφυγον ἐς ὄρος τραχύτατον χαὶ 
πάντη ἀπότομον: ἦσαν δὲ τὸ πλῆθος ἐς τρισμυρίους, 
Καὶ ἐπὶ τούτους Ἀλέξανδρος τοὺς κουφοτάτους τῆς στρα- 
τιᾶς ἀναλαθὼν ἦγεν. (11) Ἔνθα δὴ προσθολαὶ πολλαὶ 
35 ἐγίγνοντο τοῖς Μακεδόσιν ἐς τὸ ὄρος" καὶ τὰ μὲν πρῶτα 
ἀπεχρούοντο βαλλόμενοι ἐκ τῶν βαρθάρων, xai ἄλλοι 
τε πολλοὶ τραυματίαι ἐγένοντο καὶ αὐτὸς Αλέξανδρος ἐς 
τὴν χνήυην τοξεύεται διαμπὰξ xal τῆς περόνης τι àro- 
θραύεται αὐτῷ ἐκ τοῦ τοξεύματος. Ἀλλὰ καὶ ὣς ἔλαθέ 
εὐ TE τὸ χωρίον xal τῶν βαρθάρων of μὲν αὐτοῦ χατεκό- 
πησαν πρὸς τῶν Μακεδόνων, πολλοὶ δὲ καὶ κατὰ τῶν 
πετρῶν ῥίψαντες σφᾶς ἀπέθανον, ὥστε ἐκ τρισμυρίων 
90 πλείους ἀποσωθῆναι ὀχταχισχιλίων. 


ipse Besso inquirens exprobrarat. Bessus ita flagellis czesus, 
Bactra penas capite persoluturus remittitur. Hee Pto- 
lemzeus de Besso. Aristobulus vero auctor est , eos qui cum 
Spitamene et Datapherne erant, Bessum Ptolemzo addu- 
xisse , atque ita nudum capistro vinctum Alexandro tradi- 
tum fuisse. 


6. Alexander, equis quos ibi nactus est in supplementum 
sui equitatus sumptis ( multos enim equos tam in transitu 
Caucasi montis, quam in itinere ad Oxum amnem et dis- 
cessu ab Oxo amiserat) in Maracanda movit, qua in urbe 
Sogdianorum regia est. (7) Inde ad Tanaim fluvium pro- 
fectus est. Hujus quoque fluminis quod et alio nomine 
Jaxartem a finitimis barbaris appellari Aristobulus dicit, 
fontes e Caucaso monte oriuntur, itemque in Hyrcanium 
mare fertur. (8) Alius fuerit Tanais, de quo Herodotus 
historiarum scriptor dicit , octavum esse flumen Scythicum 
Tanaim, ejusque fontes ex magno lacu ortos fluere, et in 
alium majorem lacum , Mzeotim dictum , ferri. Atque hunc 
Tanaim sunt qui Asiz atque Europ» terminum statuant ; (9) 
quibus quidem ex intimo sinu Ponti Euxini Maotis palus 
atque hic Tanais in eam exiens , Asiam ab Europa separat : 
quemadmodum mare quod inter Gades, et inter eos qu: 
ex adverso sunt Afros Numidas, Africam ab Europa dividit ; 
sicut etiam Africa a reliqua Asia Nilo flumine dirimitur. 

10. £o loco nonnulli ex Macedonibus longius pabulatum 
digressi a barbaris czesi sunt, qui sese post hoc factum in 
montem asperrimum omnique ex parte preeruptum recepe- 
runt. Hiad xxx m. erant : adversus quos Alexander assum- 
ptis expeditioribus totius exercitus celeriter profectus est. 
(11) Macedones frequentes in montem insultus faciunt : ac 
initio quidem icti a barbaris, multis vulneribus acceptis, 
repelluntur. Atque ipse Alexander sagitta medium crus tra- 
jectus est, et fibulz pars sagitta abrumpitur. Collis niki- 
lominus captus est , ac plerique barbarorum a Macedonibus 
casi, alii e rupibus sese precipitantes interierunt : adeo 
ut ex triginta millibus non plures octo millibus evaserint. 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. IV, 1. 9 


BIBAION TETAPTON. 
— Á— --'-- 


ΚΕΦ. Α΄. 


Οὐ πολλαῖς δὲ ἡμέραις ὕστερον ἀφικνοῦνται παρ᾽ 
Ἄλίανδρον πρέσθεις ἀπό τε Σκυθῶν τῶν Ἀδίων xa- 
λουμένων (οὓς xat "Όμηρος δικαιοτάτους ἀνθρώπους 

| dran ἐν τῇ ποιήσει ἐπήνεσεν οἰχοῦσι δὲ ἐν τῇ 

ν Ἀσίᾳ καὶ οὗτοι αὐτόνομοι, οὐχ ἥχιστα διὰ πενίαν τε 

xe δικαιότητα ), xal παρὰ τῶν èx τῆς Εὐρώπης Exu- 

δῶν, of δὴ τὸ μέγιστον ἔθνος ἐν τῇ Εὐρώπη ἐποιχοῦσι. 

(Kal τούτοις ξυμπέμπει Ἀλέξανδρος τῶν ἑταίρων, 

πρόφασιν μὲν κατὰ πρεσθείαν φιλίαν ξυνθησομένους, 

wé νοῦς τῆς πομπῆς ἐς χατασχοπήν τι μᾶλλον ἔφερε 

qux, te τῆς χώρας τῆς Σκυθικῆς xal πλήθους αὐτῶν 

ral νοµαίων xal ὁπλίσεως ἥντινα ἔχοντες στέλλονται ἐς 
τὰς μάχας. 

1. Αὐτὸς δὲ πρὸς τῷ Tavaidı ποταμῷ ἐπενόει πόλιν 

n dalon, xal ταύτην ἑαυτοῦ ἐπώνυμον. “Ὁ τε γὰρ χῶ- 

pos ἐπιτήδειος αὐτῷ ἐφαίνετο αὐξῆσαι τὴν πόλιν ἐπὶ 

μέγα xat ἐν καλῷ οἰχισθήσεσθαι τῆς ἐπὶ Σκύθας, cl- 

t ππζυμθαίνοι, ἐλάσεως xal τῆς προφυλακῆς τῆς yw- 

με πρὸς τὰς χαταδρομὰς τῶν πέραν τοῦ ποταμοῦ 

m ἰυαούντων βαρθάρων, (4) Ἐδόκει δ᾽ ἂν καὶ μεγάλη 

yotar ἡ πόλις πλήθει τε τῶν ἐς αὐτὴν ξυνοικιζομέ- 

won xal τοῦ ὀνόματος τῇ λαμπρότητι. Καὶ ἐν τούτῳ 

ἆ πρόσχωροι τῷ ποταμῷ βάρθαροι τούς τε τὰ φρούρια 

by ταῖς πόλεσι σφῶν ἔχοντας στρατιώτας τῶν Maxs- 
ἃ en ξυλλαθόντες ἀπέκτειναν xal τὰς πόλεις ἐς dcod- 

Andy τινα μᾶλλον ὠχύρουν. Ξ 


mS 


(ο) Ξυνεπελάθοντο δὲ að- 
τὰς τῆς ἀποστάσεως xal τῶν Σογδιανῶν of πολλοί, 
ἰκαρθέντες πρὸς τῶν ξυλλαθόντων Βῆσσον, ὥστε xal 
ὧν Βακτριανῶν ἔστιν οὖς σφισιν οὗτοι ξυναπέστησαν, 

nd δὴ xal δείσαντες Ἀλέξανδρον, εἴτε xal λόγον ἐπὶ 
τῇ ἀπηστάσει διδόντες, ὅτι ἐς ἕνα ξύλλογον ἐπηγγέλκει 
Ἀλέξανδρος ξυνελθεῖν τοὺς ὑπάρχους τῆς χώρας ἐχεί- 
m εἰς ζαρίχσπα , τὴν μεγίστην πόλιν, ὡς ἐπ᾽ ἀγαθῷ 

. “mito ξυλλόγου γιγνομένου. 





ΚΕΦ. Β΄. 


% Tatra ὡς ἀπηγγέλθη Ἀλεξάνδρῳ, παραγγείλας τοῖς 
Rhos χατὰ λόχους κλίμακας ποιεῖσθαι ὅσαι ἑκάστω 
λήῳ ἐπηγγέλθγσαν, αὐτὸς μὲν ἐπὶ τὴν πρώτην ἀπὸ 
τῷ στρατοπέδου ὀρμηθεὶς πόλιν προὐχώρει, ᾗ ὄνομα 
W Γάζα’ ἐς γὰρ ἑπτὰ πόλεις ξυμπεφευγέναι ἐλέγοντο 

Ww dix τῆς χώρας βάρβαροι: (2) Κράτερον δὲ ἐκπέμπει 
REK τὴν χαλουμένην K υρούπολιν, ἥπερ μεγίστη πασῶν 
Xt ἐς αὐτὴν of πλεῖστοι ξυνειλεγμένοι ἦσαν τῶν βαρ- 
Basen. Παρήγγελτο δὲ αὐτῷ στρατοπεδεῦσαι An 
ion τῆς πόλεως καὶ τάρρον τε ἐν κύκλῳ αὐτῆς ὀρύξαι 


LIBER QUARTUS. 


— Pp 


CAP. I. 


Paucis post diebus legati ad Alexandrum veniunt a 
Scythis, quos Abios vocant (quos et Homerus justissimos 
mortalium appellans in suo opere laudat. Hi Asiam inco- 
lunt , nullis legibus subjecti, ob paupertatem nimirum cum 
justitia conjunctam )et a Scythis Europaeis, quee maxima 
natio Europam colit. (2) Cum his redeuntibus Alexander 
quosdam ex amicis mittit, praetextu quidem amicitie per 
legationem componendz : re autem vera non alio specta- 
bat heec missio, quam ut naturam Seythicac regionis specu- 
larentur, et quanta esset incolarum multitudo, qui mores, 
quave armatura utentes in pugnam prodirent, cognoscerent. 

3. Ipse juxta Tanaim fluvium urbem condere statuerat, 
eamque suo de nomine vocare. Nam et ipse locus percom- 
modus videbatur ad urbem amplificandam , et opportunam 
sedem censebat ad expeditionem, siquando id res postularet, 
in Scythas faciendam ; tum etiam propugnaculum fore re- 
gionis adversus barbarorum qui ultra flumen degebant in- 
cursiones. (4) Magnam autem urbem fore tum ex inco- 
larum frequentia tum ex nominis splendore autumabat. 
Interea barbari fluvio finitimi Macedonum milites, qui in 
Scythicis urbibus praesidio constituti erant, comprehensos 
interficiunt, urbesque suas majoris securitatis causa mu- 
niunt. (5) Conjunxerant seillorum defectioni Sogdianorum 
plerique, sollicitati ab iis qui Bessum ceperant. Quiet 
Bactrianorum nonnullos ad se pertraxerunt, sive quod 
Alexandrum timebant, sive rationem defectionis dantes, 
quod Alexander presidum illius provincie conventum ad 
Zariaspa urbem maximam indixerat. E quo quidem con- 
ventu nihil boni ipsis sperandum videbatur, 


— ——ib99O0 — 


CAP. II. 


Hac ubi Alexandro nuntiata sunt, ut pedites per singula: 
cohortes scalas certo numero parent jubet : ipse ad primam 
ab exercitu urbem (Gaza nomen erat) cum copiis tendit, 
Nam in septem oppida barbari ejus regionis confugisse fee 
rebantur. (2) Craterum Cyropolim mittit, quae omnium 
istarum urbium maxima erat et in quam plurimi barbarorum 


se receperant. Huic imperat ut castra prope urbern locet , 











[ 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. IV, 5. 


éphlaw ταῖς Dats. Οὔκουν ἔτι οἷοί τε ἦσαν ἐξελίσσειν 
τὴν ἱππασίαν ἐς χύχλους, ὥς πρόσθεν ἔτι δμοῦ μὲν 
γὰρ ἡ ἵππος προσέχειτο αὐτοῖς, ὁμοῦ δὲ of ψιλοὶ dva- 
μεμιγμένοι τοῖς ἱππεῦσι, xal οὐκ ἦν τὰς ἐπιστροφὰς 
ν ἐσφαλεῖς ποιεῖσθαι. (8) Ἔνθα λαμπρὰ ἤδη φυγὴ τῶν 
Σκυθῶν Av» καὶ πίπτουσι μὲν αὐτῶν ἐς χιλίους καὶ 
de τῶν ἡγεμόνων, Σατράκης, ἑάλωσαν δὲ ἐς ἑκατὸν 
xd πεντήκοντα. “Oc δὲ ἡ δίωξις ὀξεῖά τε καὶ διὰ καύ- 
paros πολλοῦ ταλαιπώρως ἐγίγνετο, δίψει τε ἡ otpa- 
p τὰ πᾶσα εἴχετο xal αὐτὸς ᾿Αλέξανδρος ἐλαύνων πίνει 
tin ἦν ὕδωρ ἐν τῇ γῇ ἐκείνη. (9) Καὶ ἦν γὰρ πο- 
mon τὸ ὕδωρ, ῥεῦμα ἀθρόον κατασχήπτει αὐτῷ ἐς τὴν 
quripa* καὶ ἐπὶ τῷδε Å δίωξις οὐχ ἐπὶ πάντων Σκυ- 
fin ἐγένετο: el δὲ μή, δοκοῦσιν ἄν μοι xal πάντες 
B ἦναι ἐν τῇ φυγῇ, εἰ μὴ ᾿Αλεξάνδρῳ τὸ σῶμα 
ἔκαμε. Καὶ αὐτὸς ἐς ἔσχατον κινδύνου ἐλθὼν ἐκομίσθη 


ἐτίου ἐς τὸ στρατόπεδον. Καὶ οὕτω ξυνέθη A μαντεία 
Ἀριστάνδρῳ. 
wees 
ΚΕΦ. Ε΄ 


Ὀλίγον δὲ ὕστερον παρὰ τῶν Σχυθῶν xai παρὰ τοῦ 
3 βασιλέως Σχυθῶν ἀφικνοῦνται παρ᾽ Ἀλέξανδρον πρέ- 
bu ὑπὲρ τῶν πραχθέντων ἐς ἀπολογίαν ἐκπεμφθέντες, 
ὅτι οὐχ ἀπὸ τοῦ κοινοῦ τῶν Σκυθῶν ἐπράχθη, ἀλλὰ καθ᾽ 
ἁρπαγὴν ληστρικῷ τρόπῳ σταλέντων, καὶ αὐτὸς ὅτι 
δέλει ποιεῖν τὰ ἐπαγγελλόμενα. Καὶ τούτῳ φιλάν- 
5 lpuxa ἐπιστέλλει ᾿Αλέξανδρος, ὅτι οὔτε ἀπιστοῦντα μὴ 
ἐπιέναι καλὸν αὐτῷ ἐψαίνετο, οὔτε κατὰ καιρὸν ἦν ἐν 
τῷ τότε ἐπεξιέναι. 
2, Of δὲ ἐν Μαρακάνδοις ἐν τῇ ἄκρα φρουρούμενοι 
Μωιδόνες, προσθολῆς γενομένης τῇ ἄκρα ἐκ Σπιταµέ- 
Bro te xal τῶν duo” αὐτόν, ἐπεχδραμόντες ἀπέκτεινάν 
t τῶν πολεμίων ἔστιν οὓς καὶ ἀπώσαντο ξύμπαντας, 
καὶ αὐτοὶ ἀπαθεῖς ἀπεχώρησαν ἐς τὴν ἄκραν. (3) Ὡς 
ἃ χαὶ of ὑπ᾽ ᾿Αλεξάνδρου ἐσταλμένοι ἐς Μαράκανδα 
{η προσάγοντες Σπιταμένει ἐξηγγέλλοντο, τὴν μὲν 
ἃ τυλιορχίαν ἐχλείπει τῆς ἄκρας, αὐτὸς δὲ ὡς ἐς τὰ Ba- 
εθεια τῆς Σογδιανῆς ἀνεχώρει. Φαρνούχης δὲ καὶ of 
Un αὐτῷ στρατηγοὶ σπεύδοντες ἐξελάσαι αὐτὸν παντά- 
test ἐπί τε τὰ ὅρια τῆς Σογδιανῆς ξυνείποντο ὑποχω- 
purn xal εἰς τοὺς Νομάδας τοὺς Σχύθας οὐδενὶ λογισμῷ 
βἴνσθάλλουσιν, (4) Ἔνθα δὴ προσλαθὼν 6 Σπιταμένης 
ὧν Σχυθῶν ἱππέων ἐς ἑξακοσίους προσεπήρθη ὑπὸ τῆς 
ἴνμμαχίας τῆς Σκυθικῆς δέξασθαι ἐπιόντας τοὺς Maxe- 
νας παραταξάμενος δὲ ἐν χωρίῳ ὁμαλῷ πρὸς τῇ ἐρήμῳ 
Y Σχυθικῆς ὑπομεῖναι μὲν τοὺς πολεμίους ἢ αὐτὸς ἐς 
& αὐτοὺς ἐμθαλεῖν οὐκ ἤθελε, περιιππεύων δὲ ἐτόξευεν ἐς 
th φάλαγγα τῶν πεζῶν. (ο) Καὶ ἐπελαυνόντων μὲν 
εὐτοῖς τῶν ἀμφὶ Φαρνούχην, ἔνευγεν εὐπετῶς, οἷα δὴ 
ἀπυτέρων τε αὐτοῖς xal ἐν τῷ τότε ἀχικαιοτέρων ὄντων 
τν ἵππων, τοῖς δὲ ἀμοὶ Ἀνδρόμαχον ὑπό τε τῆς ξυνε- 
M zù πορείας καὶ ἅμα χιλοῦ ἀπορίᾳ κεκάκωτο ἡ ἵππος" 


95 

Jamque non amplius equitatum in orbem ut antea ducere 

poterant. Simul enim et equitatus 4 premebat , atque 

expediti equitibus misti equitatum tuto circumducere non. 
sinebant. (8) Tum manifesta Scytharum fuga fit, cesis 
circiter mille et in iis uno ex ducibus Satrace , captis cL. 

Quumque fugientes Scythas in summo estu acerrime inse- 

querentur, universus exercitus magna siti laboravit. (9) 
Ipse etiam Alexander aqua, qualem ea regio fert, vitiosa 
nimirum, epota, vehementi profluvio alvi correptus est, 
que res Macedones ab insequendis hostibus remorata est. 

Omnes alioqui, meo judicio, ea in fuga interiissent , nisi 
Alexander corpore male affecto fuisset. Ipse in summum 
vitæ discrimen adductus, retro in castra relatus est : atque 
ita Aristandri vaticinium evenit. 





CAP. V. 


Haud multo post legati a Scythis et rege Scytharum 
ad Alexandrum veniunt, factum excusaturi : non esse ei 


illata arma communi totius gentis Scythice consilio , sed 
ab iis qui latronum more ex rapto viverent; se imperata 
facere velle. Alexander huic humaniter respondet : quia 
neque honestum putabat , si excusationem illius suspectam 
haberet , praelio rem non decernere : neque opportunum sibi 
videbatur eo tempore prælium committere. 

2. At qui Maracandis in arce obsidebantur Macedones, 
quum Spitamenes cum suis copiis impetum in eos fecisset , 
excursione facta , nonnullos hostium interfecerunt , reliquos 
onmes repulerunt , ipsique incolumes in arcem sese recepe- 
runt. (3) Postquam vero Spitameni nuntiatum est eos qui 
in Maracanda auxilio obsessis missi fuerant appropinquare, 
relicta obsidione arcis, ad Sogdianz provincise regiam con- 
tendit : Pharnuches autem et qui cum eo erant, illum pro- 
fligare nitentes, ad fines Sogdianz regionis rec. dentem 
insequebantur, et in Nomadum Scytharum terram incon- 
sulto simul cum illo invadunt. (4) Ibi Spitamenes assumptis 


- circiter sexcentis equitibus Scythis, statuit Macedonum 


insultum, Scythico auxilio fretus, excipere, acieque ad 
Scythicam solitudinem loco plano instructa, neque susti- 
nere hostem , neque ipse impetum in eum facere volebat : 
sed circumequitans peditum phalangem sagittis inces- 
sebat. (5) Pharnuche autem in ipsos cum equitatu ir- 
ruente, facile refugiebat : quod equos et velociores et 
robustiores tum temporis habebat. Aristomachi vero 
equitatus, cum ob continuata itinera , tum ob pabuli ino- 


96 


μένουσι δὲ 3) ὑπογωροῦσιν ἐπέκειντο εὐρώστως ol Exú- 
θαι. (6) Ἔνθα δὴ πολλῶν μὲν τιτρωσκομένων Ex τῶν 
τοξευμάτων, ἔστι δ᾽ ὧν καὶ πιπτόντων, ἐς πλαίσιον ἰσό- 
πλευρον τάξαντες τοὺς στρατιώτας ἀνεχώρουν ὡς ἐπὶ 
5 τὸν ποταμὸν τὸν Πολυτίμητον, ὅτι νάπος ταύτῃ ἦν, ὡς 
μήτε τοῖς βαρθάροις εὐπετὲς ἔτι εἶναι ἐχτοξεύειν ἐς αὖ- 
τούς, σφίσι τε ol πεζοὶ ὠφελιμώτεροι ὦσι. 
7. Κάρανος δὲ ó ἱππάρχης οὐχ ἀναχοινώσας Ἄνδρο- 
payo διαθαίνειν ἐπεχείρησε τὸν ποταμὸν ὡς ἐς ἀσφαλὲς 
το ταύτη καταστήσων τὴν ἵππον" xal ol πεζοὶ αὐτῷ ἐπη- 
χολούθησαν, οὐχ ἐκ παραγγέλματος, ἀλλὰ φοθερά τε 
xat οὐδενὶ κόσμῳ ἐγένετο αὐτοῖς ἡ ἔσθασις $ ἐς τὸν ποτα- 
μὸν κατὰ χρημνώδεις τὰς ὄχθας. (8) Καὶ οἱ βάρθαροι 
αἰσθόμενοι τὴν ἁμαρτίαν τῶν Μακεδόνων, αὐτοῖς ἵπποις 
15 ἔνθεν καὶ ἔνθεν ἐσθάλλουσιν ἐς τὸν πόρον. Καὶ of μὲν 
τῶν ἤδη διαθεθγκότων καὶ ἀποχωρούντων εἴχοντο , οἱ 
δὲ τοὺς διαθαίνοντας ἀντθμέτωποι ταχθέντες ἀνείλουν 
ἐς τὸν ποταμόν, οἱ δὲ ἀπὸ τῶν πλαγίων ἐτόξευον ἐς 
αὐτούς, οἱ δὲ τοῖς ἔτι ἐσθαίνουσιν ἐπέχειντο, (b) ὥστε 
20 ἀπορίᾳ πάντοθεν συνεχόμενοι of Μακεδόνες ἐς νῆσόν τινα 
τῶν ἐν τῷ ποταμῷ συμφεύγουσιν οὗ μεγάλην. Καὶ πε- 
ριστάντες αὐτοὺς ol Σχύθαι τε καὶ of ξὺν Σπιταμένει 
ἱππεῖς ἐν χύχλῳ πάντας κατετόξευσαν" ὀλίγους δὲ ἦν- 
δραποδίσαντο αὐτῶν, xal τούτους πάντας ἀπέχτειναν. 





κεφ. G’. 


ο. Ἀριστόθουλος δὲ ἐνέδρα τὸ πολὺ τῆς στρατιᾶς δια- 
φθαρῆναι λέγει, τῶν Σκυθῶν ἐν παραδείσῳ χρυφθέντων, 
οἳ ἐκ τοῦ ἀφανοῦς ἐπεγένοντο τοῖς Μακεδόσιν ἐν αὐτῷ 
τῷ ἔργῳ" ἵνα τὸν μὲν Φαρνούχην παραχωρεῖν τῆς ἥγε- 
μονίας τοῖς ξυμπεμφθεῖσι Μαχεδόσιν, ὡς οὐχ ἐμπείρως 

50 ἔχοντα ἔργων πολεμιχῶν, ἀλλ᾽ ἐπὶ τῷ καθομιλῆσαι τοὺς 
βαρθάρους μᾶλλόν τι πρὸς Αλεξάνδρου ἢ ἐπὶ τῷ ἐν ταῖς 
μάχαις ἐξηγεῖσθαι ἐσταλμένον, τοὺς δὲ Μακεδόνας τε 
εἶναι χαὶ ἑταίρους βασιλέως. (1) ᾿Ἀνδρόμαχον δὲ καὶ 
Κάρανον καὶ Μενέδημον οὐ δέξασθαι τὴν ἡγεμονίαν, τὸ 

35 μέν τι ὡς μὴ δοκεῖν παρὰ τὰ ἐπηγγελαένα ὑπὸ Ake- 
ξάνδρου αὐτούς τι κατὰ σφᾶς νεωτερίζειν, τὸ δὲ καὶ ἐν 
αὐτῷ τῷ δεινῷ οὐχ ἐθελήσαντας, εἰ δή τι πταίσειαν, 
μὴ ὅσον κατ᾽ ἄνδρα μόνον μετέχειν αὐτούς, ἀλλὰ καὶ 
ὡς τὸ πᾶν αὐτοὺς κακῶς ἐξηγησαμένους. "Ev τούτῳ δὴ 

«ο τῷ θορύθῳ τε xal τῇ ἀταξία ἐπιθεμένους αὐτοῖς τοὺς 
βαρθάρους κατακόψαι πάντας, ὥςτε ἱππέας μὲν οὗ 
πλείονας τῶν τεσσαράχοντα ἀποσωθῆναι, πεζοὺς δὲ ἐς 
τριαχοσίους. 

3. Ταῦτα δὲ ὡς ἠγγέλθη Ἀλεξάνδρῳ. ἦλγησέ τε τῷ 

46 πάθει τῶν στρατιωτῶν xal ἔγνω σπουδῇ ἐλαύνειν ὡς ἐπὶ 
Σπιταμένην τε καὶ τοὺς ἀμφ᾽ αὐτὸν βαρθάρους. Ava- 
λαθὼν οὖν τῶν τε ἑταίρων ἱππέων τοὺς ἡμίσεας xal τοὺς 
ὑπασπιστὰς ξύμπαντας καὶ τοὺς τοξότας χαὶτοὺς Aypı- 
νας χαὶ τῆς φάλαγγος τοὺς κουφοτάτους ἤει ὡς ἐπὶ Ma- 

so ράχανδα, ἵνα ἐπανήχειν Σπιταμένην ἐπυνθάνετο χαὶ 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. A, <. 


piam male affectus erat. Scythee eos sive resistentes, sive-—me 
retrocedentes acriter premunt. (6) Multis itaque sagittarum amrum 
ictu vulneratis, nonnullis etiam occisis, quadrato agmine 
sese recipiunt ad flumen Polytimetum , quum sylva illum ἈΝ 
vicinaesset : ut barbari non ita facile eos sagittis peterent etZib-— 
peditatus Macedonibus usui esse posset. 

7. Caranus autem, uni equitum agmini praefectus, noa sume 
communicato cum Andromacho consilio , flumen transire=—"uee 
tentabat, quod tutius ihi equitatus locari posse videbatur. —. —. 
Pedites eum sequuntur, non jussi , sed metu impulsi : atque 
inordinatus plane fuit is in amnem per prseruptas ripas ia——— 
gressus. (8) Barbari, cognito Macedonum errato, diversis 
e partibus equis vadum ingressi , alii eos qui jam transiersa σα 
et retrocedebant premunt , alii in transeuntes ex adversos 
delati eos in amnem revolvunt : alii ex obliquo eos sagit- 
tis petunt, alii in eos qui jam vadum ingrediebanter irreunt. - 
(9) Quibus difficultatibus undique ärcumventi Macedones ia — 
insülam quandam non magnam, eo in flamine sitam , con- 
fugiunt. Scytha et Spitamenis equitatus his circumfesi, 
omnes sagittis interfecerunt, praeter paucos quos vivos cepe- 
runt, sed hos quoque omnes occiderunt. 








CAP. VI. 


Aristobulus scribit magnam exercitus partem insidiis 
oppressam fuisse a Scythis , qui in hortis abditi Macedonibus 
in ipso conflictu ex improviso supervenerunt. Quo quidem 
loci Pharnuchem preefecturam suam Macedonibus qui una 
cum eo missi erant cedere voluisse , quippe qui rei bellies: 
parum peritus esset , quique potius ad sermones cum ber- 
baris conferendos ab Alexandro missus esset, quam ut in 
przlio ducem ageret : ipsos vero et Macedones e£ regis ami- 
cos esse. (2) Quumque Andromachus, et Cards ac Me- 
nedemus imperium recusarent, partim ne viderentur ali- 
quid novi preeter mandata regis suo arbitrio moliti esse, par- 
tim quod in ipso periculo id accipere noluissent , non ignari 
nimirum, si res male gereretur, non tantum pro se quemque 
mali participem futurum, sed tanquam toto exercitu male 
administrato culpam in sese redundaturam. In hoc te- 
multu et perturbatione rerum Scythas in eos irruime, 
omnesque interfecisse, ita ut equites χι, tantum , pedites coc 
evaserint, 

3. Hisce rebus Alexandro nuntiatis , vehementer militum 
suorum clade commotus , confestim in Spitamenem ac ber- 
baros exercitum ducere statuit. Assumpta itaque amico- 
rum equitum parte dimidia , scutatis omnibus et sagittariós 
alque Agrianis, ct ex phalange expeditioribus, Maracanda 
contendit : quo Spitamenem reversum eese acceperat , de- 


ABRIANI EXPEDITIONIS LIB. IV, 7. 97 


αὖθις πολιορκεῖν τοὺς ἐν τῇ ἄκρᾳ. (4) Καὶ αὐτὸς μὲν 
ἐν τρισὶν ἡμέραις διελθὼν χιλίους καὶ πενταχοσίους στα- 
δίους, τῇ τετάρτῃ ὑπὸ τὴν ἕω προσῆγε τῇ πόλει. — Em 
ταμένης δὲ καὶ οἱ ἀμφ᾽ αὐτόν, ὡς ἐξηγγέλθη προσάγων 
ν Ἀλέξανδρος, οὐχ ἔμειναν, ἀλλ᾽ ἐχλιπόντες τὴν πόλιν 
φεύγουσιν. (5) Ὁ δὲ ἐχόμενος αὐτῶν ἐδίωχεν' ὡς δὲ 
ἐπὶ τὸν χῶρον ἧκεν οὗ ἡ μάχη ἐγένετο, θάψας τοὺς 
στρατιώτας ὡς ἐκ τῶν παρόντων εἵπετο ἔστε ἐπὶ τὴν 
ἔρημον τοῖς φεύγουσιν. ᾿Εκεῖθεν 8’ ἀναστρέφων ἐπόρθει 
yo τὴν χώραν xal τοὺς ἐς τὰ ἐρύματα Χαταπεφευγότας 
sin βαρθάρων ἔκτεινεν, ὅτι ξυνεπιθέσθαι ἐξηγγέλλοντο 
καὶ αὐτοὶ τοῖς Μακεδόσι" καὶ ἐπῆλθε πᾶσαν τὴν χώραν 
ἴσην ὁ ποταμὸς ὁ Πολυτίµητος ἐπάρδων ἐπέρχεται. (ο) 
“να δὲ ἀφανίζεται τῷ ποταμῷ τὸ ὕδωρ, ἐντεῦθεν ἤδη τὸ 
bie’ ἐκίῖνα ἔρημος ἡ χώρα ἐστίν’ ἀφανίζεται δέ, χαίπερ 
πλῶ dv ὕδατος, ἐς τὴν ψάμμον. Καὶ ἄλλοι ποταμοὶ 
ᾠσαύτως ἐκεῖ ἀφανίζονται μεγάλοι xat ἀένναοι, ὅ τε 
Ἐπιρὸος, ὃς ῥέει διὰ Μάρδων τῆς χώρας, καὶ Ἄρειος, 
too ἐπώνυμος ἡ τῶν Ἀρείων y% ἐστι, καὶ ᾿Ἐτύμανδρος, 
wk Εὐεργετῶν ῥέει. (7) Καὶ εἰσὶ ξύμπαντες οὗτοι 
πλαῶτοι ποταμοὶ ὥςτε οὐδεὶς αὐτῶν μείων ἐστὶ τοῦ 
Πηκιῶ τοῦ Θεσσαλιχοῦ ποταμοῦ, ὃς διὰ τῶν Τεμπῶν 
bàn ἐχδιδοῖ ἐς θάλασσαν" ó δὲ Πολυτίμητος πολὺ ἔτι 
μείζων À xarà τὸν Πηνειὸν ποταμόν ἐστι. 





ΚΕΦ. Z. 
a Τοῦτα δὲ διαπραξάμενος ἐς Ζαρίασπα ἀφίκετο’ xal 


ait κατέμενεν ἔστε παρελθεῖν τὸ ἀκμαῖον τοῦ yetu- 
x. Ἐν τούτω δὲ ἀφίκοντο παρ᾽ αὐτὸν Φραταφέρνης 
3 ὁ Παρθυαίων σατράπης καὶ Στασάνωρ ὃ ἐς Ἀρείους 
ἐποπεμφθεὶς ὡς Ἀρσάμην συλληψόμενος, τόν τε A pad- 
mpy δεδεμένον ἄγοντες xat Βαρζάνην, ὅντινα Βῆσσος 
v Παρθυαίων σατράπην κατέστησε, xal τινας ἄλλους 
τῶν τότε ξὺν Βήσσῳ ἀποστάντων. (2) Hxov δὲ ἐν τῷ 
αὐτῷ Ἐπόχιλλος καὶ Μελαμνίδας καὶ Πτολεμαῖος ὃ τῶν 
θραχῶν στρατηγὸς ἀπὸ θαλάσσης, οἳ τά τε χρήματα 
8 [τὰ] Eby Μένητι πεμφθέντα xoi τοὺς ξυμμάχους ὡς ἐπὶ 
Μλασσαν χατήγαγον. Kal Ἄσανδρος δὲ ἐν τούτῳ Axe 
ταὶ Νέαρχος, στρατιὰν Ἑλλήνων μισθοφόρων ἄγοντες, 
xal βῆσσός τε 6 Συρίας σατράπης xat ᾿Ασχληπιόδωρος 
ἑύταρχος ἀπὸ θαλάσσης , xat οὗτοι στρατιὰν ἄγοντες. 
8 3, Ἔνθα δὴ ξύλλογον ἐκ τῶν παρόντων ξυναγαγὼν 
Ἀλέξανδρος παρήγαγεν ἐς αὐτοὺς Βῆσσον' xat xatnyo- 
βέϑες τὴν Δαρείου προδοτίαν τήν τε ῥῖνα Βήσσου dro- 
τμβῆναι καὶ τὰ ὦτα ἄχρα ἐκέλευσεν, αὐτὸν δὲ ἐς Ex- 
irava ἄγεσθαι, ὡς ἐχεῖ ἐν τῷ Μήδων τε καὶ Περσῶν 
u λόγω ἀποθανούμενον. (1) Καὶ ἐγὼ οὔτε τὴν ἄγαν 
πύτην τιμωρίαν Βήσσου ἐπαινῶ, ἀλλὰ βαρθαρικὴν 
dm τίθεμαι τῶν ἀκρωτηρίων τὴν λώθην xal ὑπαχθῆ- 
w Ἀλέξανδρον ξύμφημι ἐς ζῆλον τοῦ Μηδικοῦ τε καὶ 
Περσικοῦ πλούτου xal τῆς xark τοὺς βαρθάρους βασι- 
w lias οὐκ ἴσης ἐς τοὺς ὑπηχόους ξυνδιαιτήσεως, ἐσθῆτά 
ARRIANUS. 


nuoque eos qui in arce erant obsidere. (4) Ipse tridui spatio 
mille quingenta stadia emensus quarto die sub auroram ad 
urbem venit. Spitamenes cum suis copiis, ut Alexandrum 
adventare intellexit , non exspectato ejus adventu, relicta 
obsidione, fugit. (5) Alexander eos acriter insequitur, 
quumque ad eum locum venit ubi pugna commissa fuerat , 
militibus, prout tempus ferebat , sepultis , fugientes ad Scy- 
thio: deserta usque insecutus est. Inde conversus eorum 
agros vastat, et barbaros qui in loca munitiora confugerant 
interficit, quod et ipsi Macedones oppressisse dicebantur, 
totamque eam regionem , quam Polytimetus amnis irrigans 
transit, percurrit. (6) Namque ubi aqua fluminis e conspectu 
evanescit, omnis ulterior regio deserta est. Evanescit autem 
elsi multee aquæ fluvius, in arenas. Alii etiam ingentes ac 
perpetui amnes eadem ratione ibi se condunt, Epardus ni- 
mirum , qui per Mardorum regionem fluit, et Arius, a quo 
Ariorum regio appellationem accepit ; et Etymandrus, qui 
per Evergetas labitur; (7) suntque omnes hi fluvii tante 
magnitudinis, ut nullus eorum Peneo Thessaliz amne sit 
minor, qui per Tempe fluens in mare fertur. Polytimetus 
autem Peneum amnem magnitudine longe superat. 





CAP. VII. 


His rebus gestis, ad Zariaspa pervenit, ibique moram 
fecit brumam que tum vigebat transacturus. — Interea 
ad eum venerunt Phrataphernes Parthorum satrapa , et Sta- 
sanor ad Arios missus, ut Arsamen comprehenderet. Quem 
quidem vinctum adduxerunt, et Barzanem , quem Bessus 
Parthis satrapam dederat , ac nonnullos alios , qui ttum tem- 
poris una cum Besso defecerant. (2) Per idem quoque tem- 
pus accesserunt e maritima ora Epocillus et Melamnidas 
ac Ptolemæus Thracum dux, qui pecunias cum Menete 
missas et socios ad mare deduxerant. Venerunt item Asander 
et Nearchus, exercitum Graecorum mercenariorum addu- 
centes : Bessus etiam Syriz satrapa, atque Asclepiodorus 
prefectus ab ora maritima venerunt item copias addu- 
centes. 


3. Hic Alexander, conventu omnium quotquot aderant 
habito, Bessum introducit, accusataque ejus in Darium 
perfidia , nares ei summasque aures preescindi jubet : deinde 
Ecbatana mittit, ut ibi in Medorum Persarumque concilio 
morte mulctetur. (4) Ego vero atrocem hanc de Besso ul- 
tionem nequaquam laudaverim, quinimo barbaricam esee 
duxerim hanc extremarum corporis partium mutilationem; 
adductum vero regem fuisse judicaverim semulatione qua- 
dam Medice Persiceeque superbie atque Barbarorum re- 
gum non paris erga subjectos consuetudinis. Neque hoc 

7 





ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. IV, 9. 99 


μενοι καὶ οὗτοι Ἀλεξάνδρῳ, τὸν Κλεῖτον ἥδη οὐχέτι ἐν 
ἑαυτοῦ ὄντα πρεσθεύειν μὲν τὰ τοῦ Φιλίππου, xata- 
θάλλειν δὲ ᾿Αλέξανδρόν τε καὶ τὰ τούτου ἔργα, ragor- 
vouvta ἤδη τὸν Κλεῖτον, τά τε ἄλλα xat πολὺν εἶναι 
ὁ ζονειδίζοντα Ἀλεξάνδρῳ ὅτι πρὸς αὑτοῦ dpa ἐσώθη, 
ὑπότε ἡ ἱππομαχία ἡ ἐπὶ Γρανικῷ ξυνειστήχει πρὸς 
[έραας- (7) καὶ δὴ καὶ τὴν δεξιὰν τὴν αὐτοῦ σοθαρῶς 
ὀνετείναντα, Αὕτη σε Á χείρ, φάναι, ὦ Ἀλέξανδρε, ἐν 
τῇ τότε ἔσωσε. Kal ᾿Αλέξανδρον οὐχέτι φέρειν τοῦ 
w Κλείτου τὴν παροινίαν τε καὶ ὕθριν, ἀλλὰ ἀναπηδᾶν γὰρ 
tw ὀργῇ ἐπ᾽ αὐτόν, κατέχεσθαι δὲ ὑπὸ τῶν ξυμπινόν- 
wm. Κλεῖτον δὲ οὐχ ἀνιέναι ὑθρίζοντα. (8) Ἀλέξαν- 
ρος δὲ ἐθόα ἀναχαλῶν τοὺς ὑπασπιστάς: οὐδενὸς δὲ 
ὑπαχούοντος, ἐς ταὐτὰ ἔφη καθεστηκέναι Δαρείῳ, ὁπότε 
Is πρὸς Βήσσου τε xal τῶν ἀμφὶ Βῆσσον ξυλληφθεὶς ἤγετο 
οὐδέ τι ἄλλο ὅτι μὴ ὄνομα ἦν βασιλέως. Οὕχουν ἔτι 
dox τε εἶναι κατέχειν αὐτὸν τοὺς ἑταίρους, ἀλλ᾽ dva- 
τηδήταντα γὰρ of μὲν λόγχην ἁρπάσαι λέγουσι τῶν 
τινὸς καὶ ταύτη παίσαντα Κλεῖτον àro- 
Ὁ χτῖνει οἱ δὲ σάρισσαν παρὰ τῶν φυλάκων τινὸς καὶ 
sur. (9) Ἀριστόθουλος δὲ ὅθεν μὲν ἡ παροινία óp- 
μ΄θη ὦ λέγει: Κλείτου δὲ γενέσθαι μόνου τὴν ἁμαρτίαν, 
ὅν γε, ὠργισμένου Αλεξάνδρου xal ἀναπηδήσαντος ἐπ᾽ 
εν ὡς διαχρησομένου, ἀπαχθῆναι μὲν διὰ θυρῶν 
5 by Crip τὸ τεῖχός τε xal τὴν τάφρον τῆς ἄκρας, ἵνα 
ἠίνετο πρὸς Πτολεμαίου τοῦ Λάγου τοῦ σωματοφύλα- 
2x οὗ χαρτερήσαντα δὲ ἀναστρέψαι αὖθις καὶ περιπετῆ 
Ἀλιένδρῳ γενέσθαι Κλεῖτον ἀναχαλοῦντι, xal φάναι 
én Οἶτός τοι ἐγὼ 6 Κλεῖτος, ὦ ᾿ΑἈλέξανδρε᾽ καὶ ἐν τούτῳ 

Ὁ τληγίντα τῇ σαρίσση ἀποθανεῖν. 





ΚΕΦ. Θ΄. 


Καὶ ἐγὼ Κλεῖτον μὲν τῆς ὕθρεως τῆς ἐς τὸν βασιλέα 
tw αὑτοῦ μεγαλοστὶ μέμφομαι, Ἀλέξανδρον δὲ τῆς 
συμφορᾶς οἰκτείρω , ὅτι δυοῖν καχοῖν ἐν τῷ τότε ÁTT- 
μένον ἐπέδειξεν αὑτόν, ὑφ᾽ ὅτων δὴ καὶ τοῦ ἑτέρου οὐχ 

ἃ ἐπέοικεν ἄνδρα σωφρονοῦντα ἐξηττᾶσθαι, ὀργῆς τε xal 
τερονίας. (2) Ἀλλὰ τὰ ἐπὶ τοῖσδε αὖ ἐπαινῶ ᾿Αλεξάν- 
toy, ὅτι παραυτίκα ἔγνω σχέτλιον ἔργον ἐργασάμενος. 
Kat λέγουσιν εἰσὶν οἳ τὸν ᾿Αλέξανδρον ὅτι ἐρείσας τὴν 
εἄρισσαν πρὸς τὸν τοῖχον ἐπιπίπτειν ἐγνώχει αὐτῇ, ὡς 

V ὐχαλὸν αὐτῷ ζην ἀποκτείναντι φίλον αὑτοῦ ἐν οἴνῳ. 
B) Ot πολλοὶ δὲ ξυγγραφεῖς τοῦτο μὲν οὐ λέγουσιν’ ἀπελ- 
bre δὲ ἐς τὴν εὐνὴν κεῖσθαι ὀδυρόμενον, αὐτόν τε τὸν 
ἔλεῖτον ὀνομαστὶ ἀναχαλοῦντα καὶ τὴν Κλείτου μὲν 
ἐλλψήν, αὐτὸν δὲ ἀναθρεψαμένην, Λανίχην τὴν Δρω- 

u τίθου παῖδα, ὡς καλὰ dox αὐτῇ τροφεῖα ἀποτετιχὼς εἴη 
ἑνόρωθείς, (4) ἤ γε τοὺς μὲν παῖδας τοὺς ἑαυτῆς ὑπὲρ 
teu μαχομένους ἐπεῖδεν ἀποθανόντας, τὸν ἀδελφὸν 
ἃ αὐτῆς αὐτὸς αὐτοχειρίᾳ ἔκτεινε" φονέα τε τῶν φίλων 
ù διαλείπειν αὑτὸν ἀνακαλοῦντα, davróv τε xai ἄποτον 


Alexandro nimirum etiam hi gratificantes, Clitum jam 
extra se positum, Philippi res gestas extollere, Alexan- 
drum autem ejusque facta deprimere cepisse. Clitumque 
in Alexandrum debacchantem inter alia ei exprobrasse , 
quod in equestri apud Granicum amnem praclio a se ser- 
vatus'esset. (7) Simulque dextra arroganter expansa , Hac 
manus (dixisse) te, Alexander, eo in conflictn servavit. 
Alexandrum, quum diutius Clitum lingue intemperantia 
furentem, ejusque contumelias ferre non posset, inflam- 
matum ira in eum prosiliisse, verum a convivis retentum 
fuisse. Clitum contra nullum convitiis modum fecisse. (8) 
Alexandrum clamore sublato scutatos accersissc. Quumque 
a nemine exaudiretur, exclamasse se in eodem statu esse 
quo Darium , quum a Besso ejusqué sociis captus duceretur, 
neque quicquam jam amplius ei quam regium nomen su- 
peresset. Tum amicos diutius illum retinere non potuisse, 
sed exilientem, alii a quodam ex custodibus corporis 
hastam abripuisse aiunt, eaque ictum Clitum interemisse , 
alii sarissam item a custodibus corporis acceptam. (9) Ari- 
stobulus vero unde hzc debacchatio orta sit, non narrat : 
omnem autem culpam in uno Clito fuisse dicit, quippe qui, 
quum jam Alexander ira percitus in eum interfecturus pro- 
siliret , ipse per fores ultra muros et fossam arcis subductus 
a Ptolemaeo Lagi filio corporis custode, continere se non 
potuerit quin reverteretur : quumque in Alexandrum Cliti 
nomen inclamantem incidisset , eique respondisset , En tibi 
Clitum , Alexander : tum sarissa ictum interiisse. 


CAP. IX. 


Ego vero, ut Clitum ob contumelias in regem suum 
vehementer reprehendo, ita Alexandri vicem doleo, quod 
se tum temporis duobus vitiis obnoxium declararit, aquorum 
vel altero virum temperantem nequaquam vinci convenie- 
bat, ire nimirum et vinolentize. (2) Eo vero rursum nomine 
Alexandrum laudo, quod statim maleficii poenitentia ductus 
fuerit. Nonnulli enim ex iis qui de Alexandri rebus scri- 
bunt, auctores sunt, ipsum in sarissee ad parietem acclinatae 
spiculum sese conjicere voluisse, quod vitam sibi turpem 
existimaret amico per temulentiam interfecto. (3) Plerique 
tamen scriptores hoc non tradiderunt. Quum vero cubitum 
concessisset , jacuisse lamentantem et Clitum nomine com- 
pellantem : Lanicenque Dropidis filiam , Cliti sororem , quae 
Alexandrum educaverat , egregiam scilicet educationis mer- 
cedem ab se jam viro accepisse : (4) quee et filios suos pro 
Alexandro pugnantes interfectos vidisset , et cujus ipse fra- 
trem sua manu occidisset : amicorum interfeetorem identi- 


yo 


100 
xaprepeiv ἔστε ἐπὶ τρεῖς ἡμέρας, οὐδὲ τὴν ἄλλτν θερα- 


πείαν θεραπεῦσαι τὸ σῶμα. 
6. Καὶ ἐπὶ τούτοις τῶν μάντεών τινες μῆνιν ἐκ Διο- 
νύσου ἦδον, ὅτι ἡ θυσία ἐξελείφθη ᾿Αλεξάνδρῳ ἡ τοῦ 
5 Διονύσου. Καὶ “Αλέξανδρος μόγις πρὸς τῶν ἑταίρων 
πεισθεὶς σίτου τε ἥψατο xal τὸ σῶμα χαχῶς ἐθεράπευσε’ 
xai τῷ Διονύσῳ τὴν θυσίαν ἀπέδωκεν, ἐπεὶ οὐδὲ αὐτῷ 
ἄχοντι ἦν ἐς μῆνιν τοῦ θείου μᾶλλόν τι ἢ τὴν αὑτοῦ 
κακότητα ἀναφέρεσθαι τὴν ξυμφοράν. (6) Ταῦτα pe- 
10 γαλωστὶ ἐπαινῶ ᾿Αλεξάνδρου , τὸ μήτε ἀπαυθαδιάσα- 
σθαι ἐπὶ χακῷ, μήτε προστάτην τε xat ξυνήγορον χαχίονα 
ἔτι γενέσθαι τοῦ ἁμαρτηθέντος, ἀλλὰ συμφῆσαι γὰρ 
ἑπταιχεναι ἄνθρωπόν γε ὄντα. 
7. Εἰσὶ δὲ ot λέγουσιν Ἀνάξαρχον τὸν σοφιστὴν ἕλ- 
15 θεῖν μὲν παρ᾽ ᾿Αλέξανδρον χληθέντα, ὡς παραμυθησό- 
μενον" εὑρόντα δὲ χείμενον xal ἐπιστένοντα, ἐπιγελα-- 
σαντα, ἀγνοεῖν, φάναι, διότι ἐπὶ τῷδε of πάλαι σοφοὶ 
ἄνδρες τὴν Δίχην πάρεδρον τῷ Διὶ ἐποίησαν, ὡς ὅ τι ἂν 
πρὸς τοῦ Διὸς χυρωθῆ , τοῦτο ξὺν δίχη πεπραγμένον" xal 
W οὖν xal τὰ ἐκ βασιλέως μεγάλου γιγνόμενα δίκαια γρῆ- 
ναι νομίζεσθαι, πρῶτα μὲν πρὸς αὐτοῦ βασιλέως, ἔπειτα 
πρὸς τῶν ἄλλων ἀνϑρώπων. (8) Ταῦτα εἰπόντα παρα- 
μυθήσασθαι μὲν Ἀλέξανδρον ἐν τῷ τότε" xaxov δὲ μέγα, 
ὡς ἐγώ φημι, ἐξεργάσασθαι ᾿Αλεξάνδρῳ καὶ μεῖζον ἔτι 
5 À ὅτῳ τότε ξυνείχετο' εἴπερ οὖν σοφοῦ ἀνδρὸς τήνδε ἔγνω 
τὴν δόξαν, ὡς où τὰ δίκαια ἄρα χρὴ σπουδῇ ἐπιλεγόμε- 
voy πράττειν τὸν βασιλέα, ἀλλὰ ὅ τι ἂν xat ὅπως οὖν 
ἐκ βασιλέως πραχθῆ, τοῦτο δίκαιον νομίζειν. (9) Ἐπεὶ 
xal προσχυνεῖσθαι ἐθέλειν ᾿Αλέξανδρον λόγος κατέχει, 
10 ὑπούσης μὲν αὐτῷ. καὶ τῆς ἀμφὶ τοῦ Άμμωνος πατρὸς 
μᾶλλόν τι ἢ Φιλίππου δόξης, θαυμάζοντα δὲ ἤδη τὰ 
Περσῶν καὶ Μήδων τῆς τε ἐσθῆτος τῇ ἀμείψει χαὶ τῆς 
ἄλλης θεραπείας τῇ μετακοσμήσει. Οὐχ ἐνδεῆσαι δὲ 
οὐδὲ πρὸς τοῦτο αὐτῷ τοὺς χολαχεία ἐς αὐτὸ ἐνδιδόντας, 
15 ἄλλους τέ τινας καὶ δὴ καὶ τῶν σοφιστῶν τῶν ἀμφ᾽ αὖ- 
τὸν Ἀνάξαρχόν τε xai Ἅγιν Ἀργεῖον, ἐποποιόν. 





ΚΕΦ. 1. 


Καλλισθένην δὲ τὸν Ὀλύνθιον Ἀριστοτέλους τε τῶν 
λόγων διαχηκοότα xal τὸν τρόπον ὄντα ὑπαγροικότερον 
οὐχ ἐπαινεῖν ταῦτα. Τούτου μὲν δὴ Évexa καὶ αὐτὸς Kad- 

30 λισθένει ξυμφέρομαι" ἐκεῖνα δὲ οὐκέτι ἐπιεικὴ δοκῶ τοῦ 
Καλλισθένους, εἴπερ ἀληθῆ ξυγγέγραπται, ὅτι ὑφ᾽ ab- 
τῷ[τε!εἶναι ἀπέφαινε xal τῇ αὑτοῦ ξυγγραφῇ Ἀλέξαν- 
ὄρόν τε xal τὰ ᾿Αλεξάνδρου ἔργα. (2) Οὔχουν αὐτὸς 
ἀφῖχθαι ἐξ ᾿Αλεξάνδρου δόξαν χτησόµενος, ἀλλὰ ἐκεῖνον 

as εὐχλεᾶ ἐς ἀνθρώπους ποιήσων. Καὶ οὖν καὶ τοῦ θείου τὴν 
μετουσίαν Ἀλεξάνδρῳ οὐχ ἐξ ὧν Ὀλυμπιὰς ὑπὲρ τῆς 
γενέσεως αὐτοῦ ψεύδεται ἀνηρτῆσθαι, ἀλλ᾽ ἐξ ὧν ἂν 
αὐτὸς ὑπὲρ ᾿Αλεξάνδρου ξυγγράψας ἐξενέγκη ἐς ἀνθρώ- 
πουφ (3) Eloi δὲ of καὶ τάδε ἀνέγραψαν, ὡς ἄρα ἠρετό 


5) ποτε αὐτὸν Φιλώτας, ὅντινα οἴοιτο μάλιστα τιαηθῆναι 


APPIANOY ΑΝΑΒΆΣ. BIBA. Δ, ι. 


dem se esse clamitantem, ac triduum totam a cibo et pola 
abstinuisse , neque aliam ullam corporis curam habuisse. 

(5) Quibus e rebus nonnulli vates Liberi patris iram agno- 
verunt, qued sacrificium ejus ab Alexandro prartermissum 
essel. Alexander segre ab amicis eo adduci potuit , nt cibo 
ac potu sıumto aliquatenus corpus reficeret. Libero itaque 
sacrificium reddidit. Siquidem neque ipsi ingratum erat, 
casum illum ad iram numinis potius quam ad suum malefi- 
cium referri. (6) Eo vero nomine magnopere laudandum 
Alexandrum censuerim , quod non eo facinore insolenter ex- 
sultarit, neque, quod deterius fuisset, facto suo petrod- 
natus sit, sed humano more lapsum se agnoverit. 

7. Sunt qui scribant , Anaxarchum sophistam consolandi 
ejus causa accersitum ad eum venisse. Quumque cubantem 
atque suspirantem offendisset , arridentem dixisse , Ignorare 
ipsum, cur veteres sapientes Justitiam Jovi assidentem fece- 
rint : nimirum quia quicquid a Jove decernatur, id juste 
factum esse censeri debeat. Oportere igitur, quae a magne 
rege fierent , justa-existimari, primum quidem ab ipee rege, 
deinde a cseteris mortatibus. (8) Atque hoc quidem dicto 
nonnihil solatii Alexandro attulisse. Ego vero majoris er- 
rati quam prioris auctorem Alexandro Anaxarchum fuisse 
censeo , si illam viri sapientis sententiam esse statuit, nom 
oportere nimirum regem summo studio delectuque ad- 
hibito justa agere : sed quidquid aut qualecunque sit quod 
rex faciat, justum censeri dehere. (9) Siquidem et adorari 
se voluisse Alexandrum fama est, quum et epinionem con- 
cepisset, Hammonem potius sibi quam Philippum patrem 
esse et Persas jam ac Medos admiraretur, eosque vestis im- 
mutatione totiusque cultus ratione imitaretur. Neque ad hoc 
eum caruisse aiunt adulatoribus qui id comproberent , tum 
aliis nonnullis, tum vero sophistis istis, qui circa Amaxar- 
chum erant, atque Agide Argivo poeta. 


— — 


CAP. X. 


Callisthenes vero Olynthius, Aristotelis discipulus, mo- 
ribus paulo asperioribus praeditus , hac non probabat. Qua 
quidem in re etiam ego Callistheni assentior. Illud autem a 
Callisthene parum modeste dictum (si vera traduntur) 
censeo, quod Alexandrum ejusque facta penes se et hi- 
storiam ab ipso scriptam esse preedicabat. (2) Neque enim 
se ad Alexandrum venisse, ut sibi ab eo gloriam compa- 
raret, sed uti Alexandrum inter mortales illustrem ac glo- 
riosum redderet. Preterea divinitatis communicationem 
Alexandro non ex iis que Olympias de ortu suo mentita es- 
set pendere, sed ex iis quze ipse de Alexandro scribens ad 
mortalium notitiam traducturus esset. (3) Sunt etiam 
qui scribant , qunm aliquando a Philota interrogatus esset , 





102 


λαῖς, τοὺς θεοὺς δὲ τό γε ἐπὶ σφίσιν ἐς ταπεινότητα οὗ 
πρέπουσαν καταθάλλειν τὰ ἴσα ἀνθρώποις τιμῶντας. 
Οὔκουν οὐδὲ Ἀλέξανδρον ἀνασχέσθαι ἄν, εἰ τῶν ἰδιωτῶν 
τὶς εἰσποιεῖτο ταῖς βασιλικαῖς τιμαῖς χειροτονίᾳ À ψή- 
5 φῳ οὗ δικαίᾳ. (s) [Πολὺ ἂν οὖν δικαιότερον τοὺς θεοὺς 
δυσχεραίνειν ὅσοι ἄνθρωποι ἐς τὰς θείας τιμὰς σφᾶς 
εἰσποιοῦσιν ἢ πρὸς τῶν ἄλλων εἰσποιούμενοι ἀνέχονται. 
Ἀλίξενδρον δὲ πόῤῥω τοῦ ἱκανοῦ ἀνδρῶν ἀγαθῶν τὸν 
ἄριστον εἶναί τε καὶ δοκεῖν, καὶ βασιλέων τὸν βασῶν-. 
10 κότατον καὶ στρατηγῶν τὸν ἀξιοστρατηγότατον. (o) 
Καὶ σέ, εἶπερ τινὰ ἄλλον, ὦ Ἀνάξαρχε, εἰσηγητήν τε 
τούτων τῶν λόγων ἐχρῆν γίγνεσθαι καὶ κωλυτὴν τῶν 
ἐναντίων, ἐπὶ σοφίᾳ τε καὶ παιδεύσει Ἀλεξάνδρῳ ξυνόν- 
τα. Οὔκουν ἄρχειν ye τοῦδε τοῦ λόγου πρέπον ἦν, ἀλλὰ 
19 μεμνῆσθαι γὰρ ob Καμθύσῃ οὐδὲ Ξέρξη ξυνόντα ἢ kup- 
βοιλεύοντα, ἀλλὰ Φιλίππου μὲν παιδί, Ἡρακλείδῃ δὲ 
ἀπὸ γένους καὶ Αἰακίδῃ , ὅτου οἱ πρόγονοι ἐξ Ἄργους 
de Maxadovíay ἦλθον, οὐδὲ Big, ἀλλὰ νόμεν Μακεδόνων 
ἄρχοντες διετέλεσαν. (1) Οὔκουν οὐδὲ αὐτῷ τῷ Ἡρα- 
20 κλεῖ ζῶντι ἔτι θεῖαι τιμαὶ παρ᾽ Ἑλλήνων ἐγένοντο, 
ἀλλ᾽ οὐδὲ τελευτήσαντι πρόσθεν ἢ πρὸς τοῦ θεοῦ τοῦ ἐν 
Δελφοῖς ἐπιθεσπισθῆναι ὡς θεὸν τιμᾶν Ἡρακλέα, ELM, 
En ἐν τῇ βαρβάρῳ γῇ οἱ λόγοι γίγνονται, βαρθαρικὰ 
γρὴ ἔχειν τὰ φρονήματα, xal ἐγὼ τῆς Ἑλλάδος ue- 
as μνῆσθαί σε ἀξιῶ, ὦ Ἀλέξανδρε, ἧς vexa ὅ πᾶς στόλος 
σοι ἐγένετο, προσθεῖναι τὴν Ἀσίαν τῇ Ἑλλάδι. — (9) 
Καὶ οὖν ἐνθυμήθητι, ἐκεῖσε ἐπανελθὼν ἆρά γε καὶ τοὺς 
Ἕλληνας τοὺς ἐλευθερωτάτους προσαναγκάσεις ἐς τὴν 
προσκύνησιν, À Ἑλλήνων μὲν ἀφέξη, Μακεδόσι δὲ 
20 προσθήσεις τήνδε τὴν ἀτιμίαν, διακεκριμένα ἔσται σοι 
οὕτω τὰ τῶν τιμῶν εἰς ἅπαντας, ὡς πρὸς Ἑλλήνων μὲν 
καὶ Μακεδόνων ἀνθρωπίνως τε καὶ Ἑλληνικῶς τιμᾶσθαι, 
πρὸς δὲ τῶν βαρθάρων μόνων βαρθσρικῶς. (9) Εἰ δὲ 
ὑπὲρ Κύρου τοῦ Καμθύσου λέγεται τὸν πρῶτον προσ- 
25 κυνηθῆναι ἀνθρώπων Küpon καὶ ἐπὶ τῷδε ἐμμεῖναι Πέρ- 
σαις τε καὶ Μήδοις τήνδε τὴν ταπεινότητα, χρὴ ἐνθυ- 
μεῖσθαι, ὅτι τὸν Κῦρον ἐκεῖνον Σκύθαι ἐσωφρόνισαν, 
πένητες ἄνδρες καὶ αὐτόνομοι, καὶ Δαρεῖον ἄλλοι αὖ 
Σκύθαι, καὶ Ξέρξην Ἀθηναῖοι καὶ Λακεδαιμόνιοι, καὶ 
vo Ἀρταξέρξην Κλέαρχος καὶ Ξενοφῶν καὶ οἱ ξὺν τούτοις 
μύριοι, καὶ Δαρεῖον τοῦτον Ἀλέξανδρος μὴ προσχυ- 
νούμενος. 





ΚΕΦ. 18’. 


Ταῦτα δὴ καὶ τοιαῦτα εἰπόντα Καλλισθένην ἀνιᾶ- 

σαι μὲν μεγαλωστὶ Ἀλέξανδρον, Μακεδόσι δὲ πρὸς Bv- 
4s μοῦ εἰπεῖν. Καὶ τοῦτο γνόντα ᾿Αλέξανδρον πέμψαντα 
κωλῦσαι Μακεδόνας μεμνῆσθαι ἔτι τῆς προσκυνήσεως, 
(2) Ἀλλὰ σιγῆς γὰρ γενομένης ἐπὶ τοῖς λόγοις ἀναστάν- 
τὰς Περοῶν τοὺς πρεσθυτάτους ἐφεξῆς προσκυνεῖν. 
Λεοννάτον δέ, ἕνα τῶν ἑταίρων, ἐπειδή τις ἐδόκει τῶν 
ον Περοῶν αὐτῷ οὔκ ἐν κόσμῳ προσκυνῆσαι, τὸν δὲ imt- 





ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΑΝΑΒΑΣ. BIBA. 4, (6. 


Alienum redigere, ut nimirum eodem quo bomines cultu 
colantur. Neque enim pateretur Alexander privatum ali- 
quem regios honores electione suffragiisque illegitimis usur- 
pare. (5) Multo itaque justius deos indignaturos, ei qus 
mortalium divinos bonores sibi arroget aut ab aliis delatos 
sustineat. Atque Alexandrum quidem infinitis partibus for- 
tium virorum fortissimum esse aique baberi, inter reges 
maximo regium, inter imperatores maxime imperio dignum. 
(6) Ac te quidem, Anaxarche, si quem alium, oportebat 
hujasmodi sermonibus Alexandrum instruere atque a coa- 
trariis deterrere, cujus ille quotidiana consuetudine propter 
sapientiam et eruditionem utitur. Neque conveniebat hujus 
sermonis auctorem exsistere : at potius meminisse, te noo id 
Cambysi aut Xerxi consulere, sed Philippi filio, qui ab 
Hercule atque Achille genus ducat , cojos majores ex Argis 
jn Macedoniam venerunt, neque vi sed Macedonnm legi- 
bus atque institutis imperium tenuerunt. (7) Sed ne Her- 
culi quidem, quum adhuc in vivis esset, divini bonores a 
Græcis delati sunt, imo ne mortuo quidem, donec Delphico 
oraculo ut pro deo coleretur jussum fuit. Si vero, quod ia 
barbara regione verba fiunt, barbaricos sensns induere opor- 
tet, ego te, Alexander, ut Gracie memineris ore, cajas 
gratia hiec omnis expeditio a te suscepta est, ut Asiam Græ- 
cie adjicias. (8) Nunc vero cogita, an quum im Greciam 
redieris, Graecos liberrimos populos ad tni adorationem sis 
compulsurus, aut an, Græcis exemptis, Macedonas tatam 
hoc dedecore sis oneraturus : aut an tibi diversi plane bo- 
nores sint decernendi , Grecis quidem et Macedonibus hu- 
manos honores Griecorum more tibi deferentibus , barbaris 
Autem solis barbarice te colentibus? (0) Si vero de Cyro 
(Cambysis filio dicitur, primum omnium mortalium Cyrum 
ab hominibus adoratione cultum fuisse, atque ab boc sum- 
missionem hanc Persis et Medis permansisse, cogitare te 
oportet Scythas populum inopem, liberum tamen , Cyri in- 
solentiam compescuisse. Darium rursus alii Scythe ad mo- 
destiam redegerunt, Xerxem Athenienses et Lacedsemonii, 
Artaxerxem Clearchus et Xenophon cam decem tantum 
hominum millibus, Darium etiam hanc Alexander, quum 
nulla ei adoratio decreta esset. 


CAP. XII. 


Hmc aliaque ejuscemodi quum dixisset Callisthenes, 
Alexandrum quidem molestissime tulisse, Macedonibus τετ 
gratissima accidisse. Quo cognito, Alexandrum misisse qui 
Macedonas prohiberent, ne adorationis memores essent. (2) 
Silentio ad hunc sermonem facto, qui inter Persas aetate 
Tasse. Leonnatum vero, unum ex amicis, quum ex Persis 
quendam indecore adorantem conspexiseet, gestum illius 


ARRIANI EXPEDITIONS LIB. IV, 13. 


γελάσαι τῷ σχήματι τοῦ Περσοῦ, ὡς ταπεινόν: καὶ tov- 
tw χαλεπήναντα τότε Ἀλέξανδρον ξυναλλαγῆναι αὖθις. 
Ἀναγέγραπται δὲ δὴ καὶ τοιόσδε λόγος. (3) Προπίνειν 
φιάλην χρυσῆν ἐν χύκλῳ ᾿Αλέξανδρον πρώτοις μὲν τού- 
Bros πρὸς οὔστινας ξυνέχειτο αὐτῷ τὰ τῆς προσχυνή- 
σεως- τὸν δὲ πρῶτον ἐχπιόντα τὴν φιάλην προσκυνῆσαί 
τε ἀναστάντα xai φιληθῆναι πρὸς αὐτοῦ, καὶ τοῦτο ἐφε- 
C διὰ πάντων χωρῆσαι. (e) Ὡς δὲ ἐς Καλλισθένην 
ἧκεν ἡ πρόποσις, ἀναστῆναι μὲν Καλλισθένην xal ἐκ- 
Ip Kuiv τὴν φιάλην, xai προσελθόντα ἐθέλειν φιλῆσαι οὐ 
ττροσκυνήσαντα. Tov δὲ τυχεῖν μὲν τότε διαλεγόμενον 
Ἡφαιστίωνι΄ οὔχουν προσέχειν τὸν νοῦν, el καὶ τὰ τῆς 
προσκυνήσεως ἐπιτελῆ αὐτῷ Καλλισθένει ἐγένετο. (5) 
"ADA Δημήτριον γὰρ τὸν Πυθώναχτος, ἕνα τῶν étal- 
w per, ὃς προσήει αὐτῷ 6 Καλλισθένης φιλήσων, φάναι 


ὅτι οὐ προσκυνήσας πρόσεισι. Καὶ τὸν Ἀλέξανδρον οὐ. 


καραζχεῖν φελῆσαι ἑαυτόν" τὸν δὲ Καλλισθένην, φιλή- 
pant, φάναι, ἔλαττον ἔχων ἄπειμι. 
4. Καὶ τούτων ἐγὼ ὅσα ἐς ὕθριν τε τὴν ᾿Αλεξάνδρου 
Ὁ τὴν ἐν τῷ παραντίκα καὶ ἐς σκαιότητα τὴν Καλλισθέ- 
mx φέροντα, οὐδὲν οὐδαμῆ ἐπαινῶ ἀλλὰ τὸ χαθ᾽ ab- 
tw γὰρ κοσμίως τίθεσθαι ἐξαρκεῖν φημί, αὔξοντα ὡς 
ἐνυστὸν τὰ βασιλέως πράγματα ὅτῳ τις ξυνεῖναι οὐχ 
ἐπηξίωσεν. (7) Οὔχουν ἀπεικότως δι᾽ ἀπεχθείας γενέ- 
3 edu Ἀλεξάνδρῳ Καλλισθένην τίθεµαι ἐπὶ τῇ ἀκαΐρῳ 
π.καῤῥησίᾳ xal ὑπερόγχῳ ἀθελτηρία. Ep’ ὅτῳ τεκμαί- 
βμει μὴ γαλεπῶς πιστευθῆναι τοὺς κατειπόντας Καλ- 
λισθένους ὅτι μετέσχε τῆς ἐπιθουλῆς τῆς γενομένης Ἆλε- 
ἔάνδρῳ ἐκ τῶν παίδων, τοὺς δὲ ὅτι καὶ ἐπῆρεν αὐτὸς 
ὃν ἐς τὸ ἐπιδουλεῦσαν. Ξλυνέθη δὲ τὰ τῆς ἐπιθουλῆς ὧδε. 





ΚΕΦ. IT. 


"Ex Φιλίππου ἦν ἤδη καθεστηχός, τῶν ἐν τέλει Ma- 
χεδόνων τοὺς παῖδας ὅσοι ἐς ἡλικίαν ἐμειραχίσαντο, xa- 
ταλέγεσθαι ἐς θεραπείαν τοῦ βασιλέως, τᾶ τε περὶ τὴν 
Ὅλην δίαιταν τοῦ σώματος. διακονεῖσθαι βασιλεῖ καὶ 

2 χιμώμενον φυλάσσειν τούτοις ἐπετέτραπτο' xal ὁπότε 
ζελαύνοι βασιλεύς, τοὺς ἵππους παρὰ τῶν ἱπποχόμων 
ἀγόμενοι ἐκεῖνοι προσῆγον xal ἀνέθαλλον οὗτοι Bast- 
la τὸν [Περσικὸν τρόπον καὶ τῆς ἐπὶ θήρα φιλοτιμίας 
βασιλεῖ κοινωνοὶ ἦσαν. (2) Τούτων xat ᾿Κρμόλαος ἦν, 

u Σωχόλιδος μὲν παῖς, φιλοσοφίᾳ δὲ ἐδόκει προσέχειν τὸν 
win xat Καλλισθένην θεραπεύειν ἐπὶ τῷδε. Ὑπὲρ τούτου 
λόγος κατέχει ὅτι ἐν θήρᾳ προσφερομένου Ἀλεξάνδρῳ 
ev ἔφθη βαλὼν τὸν σῦν 6 Ἑρμόλαος: καὶ 6 μὲν σῦς 
πίχτει βληθείς, Ἀλέξανδρος δὲ τοῦ καιροῦ ὑστερίσας 

ὁ ἐγαλέπηνε τῷ Ἑρμολάῳ xal κελεύει αὐτὸν πρὸς ὀργὴν 
πληγὰς λαθεῖν, ὁρώντων τῶν ἄλλων παίδων, καὶ τὸν 
ἵσκον αὐτοῦ ἀφείλετο, 

3. Τοῦτον τὸν Ἑρμόλαον ἀλγήσαντα τῇ ὕθρει φρᾶ- 
σαι πρὸς Σώστρατον τὸν A μύντου, ἡλικιώτην τε αὐτοῦ 

5 χαὶ ἐραστὴν ὄντα, ὅτι οὐ βιωτόν οἵ ἐστι μὴ τιµωρησαµέ- 


103 


Pers, ut nimis abjectum , irrisiése. Alexandrum vero tunc 
indignatum , postea conciliatum fuisse. (3) Sunt quj scri- 
bant, Alexandrum phialam auream in corona propinasse , 
iis quidem primum quibuscum de se adorando convenisset : 
eumque qui primus ebibisset , consurrexisse atque adarasse, 
deinde osculatum esse. Idque ordine deinceps a reliquis fa- 
ctitatum. (4) Quumque propinandi ordo. ad Callisthenem 
venisset, consurrexisse quidem et phialam ebibisse , pro- 
piusque accedentem osculari voluisse, adoratione prater- 
missa. At tum forte Alexandrum sermonem cum Hephie- 
stione habuisse, eamque ob rem non animadvertisse an in- 
tegram adorationem deferret. (5) Demetrium vero Pytho- 
nactis filium , unum ex amicis, quum Callisthenes Alexan- 
drum osculaturus accederet , dixisse, illum eo non adorato 
accedere. Atque ita Alexandrum ejus osculum non adini- 
sisse. Tum Callisthenem dixisse, se osculi jactura facta dis- 
cedere. 

6..Ego vero nihil aut eorum que ad presentem ignomi- 
niam Alexandri pertinent, aut Callisthenis asperitatem 
morum illico laudaverim : sufficere autem existimaverim 
modestiam pre se ferre, eumque qui regi inservire velit, ejus 
negotia, quoad fieri potest, promovere. (7) Non igitur im- 
morito odiosum fuisse Alexandro Callisthenem censeo ob 
intempestivam ejus loquendi libertatem et ineptam arrogan- 
tiam. Quam quidem ob causam crediderim facile fidem 
adhibitam fuisse delatoribus, qui Callisthenem insidiarum, 
quee Alexandro per pueros structz erant, conscium fuisse 
accusarant : aliisque, qui illos ab eo incitatos dicebant. In- 
sidiz vero hujuscemodi fuerunt. 


-- — a» —— — 


CAP. XIII. 


Erat jam ante a Philippo institutum , uti Macedonum, 
qui in aliqua dignitate constituti essent , filii quum adole- 
vissent, ad regium ministerium deligerentur, et cum ad alia 
que ad regii corporis curam pertinerent presto essent, tum 
eo cubante custodias agerent. Hi equos quum rex ascen- 
surus esset ab agasonibus acceptos ad regem adducebant : 
eum Persico more in equum imponebant, et venationi stu- 
dentem comitabantur. (2) In his erat Hermolaus Sopolidis 
F. qui quidem philosophie studiosus esse videbatur, et pro- 
pterea Callisthenem observare. Hunc Hermolaum rumor 
est, quum Alexandro inter venandum aper occurrisset, in 
eo feriendo Alexandrum prevenisse. Atque aprum quidem 
ictum procidisse; regem vero indignatum opportunitatem 
feriendi apri sibi preereptam, adolescentem per iram, cæ- 
teris pueris spectantibus, verberari eique equum adimi 
jussisse. 

3. Quam contumeliam segre ferentem Hermolaum , rem 
cum Sostrato Amyntz filio, sequali atque amatori suo, 
communicasse , vitam sibi acerbam testatum , nisi Alexan- 


101 


vio Ἀλέξανδρον τῆς ὕθρεως, καὶ τὸν Σώστρατον οὐ χα- 
λεπῶς συαπεῖσαι μετασχεῖν τοῦ ἔργου, ἅτε ἐρῶντα. (4) 
“Yrd τούτων δὲ ἀναπεισθῆναι Αντίπατρόν τε τὸν ᾿Ασκλη- 
πιοδώρου τοῦ Συρίας σατραπεύσαντος xal ᾿Επιμένην 
5 τὸν Ἀρσέου xat Ἀντιχλέα τὸν Θεοχρίτου xai Φιλώταν 
τὸν Κάρσιδος τοῦ Θρᾳκός. Ὡς οὖν περιῆκεν ἐς ᾿Αντίπα- 
τρον ἢ νυχτερινὴ φυλακή, ταύτη τῇ νυχτὶ ξυγχείµενον 
ἦναι ἀποκτεῖναι ᾿Αλέξανδρον, χοιμωμένῳ ἐπιπεσόντας. 
5. Ξυμθῆναι δὲ οἱ μὲν αὐτομάτως λέγουσιν ἔστε 
10 ἡμέραν πίνειν Ἀλέξανδρον" Αριστόθουλος δὲ ὧδε ἀνέ- 


γραψε" Σύραν γυναῖκα ἐφομαρτεῖν ᾿Αλεξάνδρῳ, κάτο-᾽ 


yov ἐκ τοῦ θείου γιγνομένην: καὶ ταύτην τὸ μὲν πρῶτον 
γέλωτα εἶναι ᾿Αλεξάνδρῳ τε καὶ τοῖς dup’ αὐτόν" ὡς δὲ 
τὰ πάντα ἐν τῇ χατοχἩ ἀληθεύουσα ἐφαίνετο, οὐχέτι 
15 ἀμελεῖσθαι ὑπ᾽ ᾿Αλεξάνδρου, ἀλλ᾽ εἶναι γὰρ τῇ Σύρα 
πρόσοδον πρὸς τὸν βασιλέα xal νύκτωρ xal μεθ᾽ ἡμέ- 
βαν, καὶ καθεύδοντι πολλάκις ἤδη ἐπιστῆναι. (4) Καὶ 
δὴ καὶ τότε ἀπαλλασσομένου ἐχ τοῦ πότου, χατεχομένην 
ἐκ τοῦ θείου ἐντυχεῖν, xai δεῖσθαι ἐπανελθόντα πίνειν 
90 ὅλην τὴν νύχτα: καὶ ᾿Αλέξανδρον θεῖόν τι εἶναι νομίσαν- 
τα ἐπανελθεῖν τε xal πίνειν, xal οὕτω τοῖς παισὶ δια- 
πεσεῖν τὸ ἔργον. 
7. Τη δὲ ὑστεραία ᾿Επιμένης 6 ᾿Αρσέου τῶν pete- 
γόντων τῆς ἐπιθουλῆς φράζει τὴν πρᾶξιν Χαρικλεῖ τῷ 
25 Μενάνδρου, ἐραστῆ ἑαυτοῦ γεγονότι' Χαρικλῆς δὲ φράζει 
Εὐρυλόχῳ τῷ ἀδελφῷ τῷ Ἐπιμένους. Καὶ ὁ Εὐρύλοχος 
ἐλθὼν ἐπὶ τὴν σκηνὴν τὴν ᾿Αλεξάνδρου, Πτολεμαίῳ τῷ 
Λάγου τῷ σωματοφύλαχι καταλέγει ἅπαν τὸ πρᾶγμα' 
ὁ δὲ Ἀλεξάνδρῳ ἔφρασε. Καὶ 6 ᾿Αλέξανδρος ξυλλαθεῖν xe- 
50 λεύει ὧν τὰ ὀνόματα εἶπεν ὁ Εὐρύλογος” καὶ οὗτοι στρε- 
6λούμενοι σφῶν τε αὐτῶν κατεῖπον τὴν ἐπιθουλὴν xal 
τινας καὶ ἄλλους ὠνόμασαν. 





ΚΕΦ, IA’. 


Ἀριότόθουλος μὲν λέγει ὅτι xal Καλλισθένην ἐπᾶ- 

pat σφᾶς ἔφασαν ἐς τὸ τόλμημα᾽ καὶ Πτολεμαῖος ὡσαύ- 

35 τως λέγει. Οἱ δὲ πολλοὶ οὐ ταύτη λέγουσιν, ἀλλὰ διὰ μῖ- 
σος γὰρ τὸ ἦδη ὃν πρὸς Καλλισθένην ἐξ ᾿Αλεξάνδρου 
zat ὅτι 6 Ἑρμόλαος ἐς τὰ μάλιστα ἐπιτήδειος ἦν τῷ 
Καλλισθένει, οὐ χαλεπῶς πιστεῦσαι τὰ χείρω ὑπὲρ 
Καλλισθένους ᾿Αλέξανδρον. (2) Ηδη δέ τινες καὶ τάδε 
40 ἀνέγραψαν, τὸν “Ἑρμόλαον προαχθέντα ἐς τοὺς Maxe- 
δόνας δμολογεῖν τε ἐπιθουλεῦσαι ( καὶ γὰρ οὐχ εἶναι ἔτι 
ἐλευθέρῳ ἀνδρὶ φέρειν τὴν ὕβριν τὴν ᾿Αλεξάνδρου), πάντα 
χαταλέγοντα , τήν τε Φιλώτα οὐκ ἔνδικον τελευτὴν καὶ 
τοῦ πατρὸς αὐτοῦ [Παρμενίωνος ἔτι ἐκνομωτέραν xat 
45 τῶν ἄλλων τῶν τότε ἀποθανόντων, καὶ τὴν Κλείτου ἐν 
μέθη ἀναίρεσιν, καὶ τὴν ἐσθῆτα τὴν Μηδικήν, καὶ τὴν 
προσκύνησιν τὴν βουλευθεῖσαν xat οὕπω πεπαυμένην, 
xat πότους τε xat ὕπνους τοὺς Ἀλεξάνδρου" ταῦτα οὐ φέ- 
ροντα ἔτι ἐλευθερῶσαι ἐθελῆσαι ἑαυτόν τε xal τοὺς ἄλλους 

so Maxedovac. (5) Τοῦτον μὲν δὴ αὐτόν τε xal τοὺς Cuv 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. BIBA. Δ, ιδ. 


dri injuriam ulcisceretur. Ac Sostratum quidem non diff- 
culter, utpote amatorem, in societatem facinoris pertractum 
esse. (4) Ab his Antipatrum etiam Asclepiodori , qui satra- 
patum Syriz gerebat, filium persuasum, et Fpimenem Arsei 
filium, atque Anticlem Theocriti, unaque Philotam Carsi- 
dis Thracis filium. Quum itaque nocturne custodiar vices 
ad Antipatrum revolute essent, ea nocte statutum fuisse 
Alexandrum dormientem opprimere. ` 

5. Contigisse vero ut sua sponte, quemadmodum non- 
nulli scribunt, Alexander in lucem usque potaret. At Ari- 
stobulus auctor est, mulierem quandam Syram numine cor- 
reptam Alexandrum sequutam. Atque hanc quidem initio et 
Alexandro ejusque amicis risui fuisse , quum vero in illa nu- 
minis afflatione omnia vera vaticinaretur, non amplius ab 
Alexandro contemptui habitam, sed liberum Syræ ad regem 
ef noctu et interdiu accessum factum fuisse, ac siepenumero 
etiam dormienti adfuisse. (6) Hanc tum forte regi e com- 
potatione discedenti numine afflatam occurrisse, atque ut 
reversus totam noctem potando traduceret orasse. Alexan- 
drum divinos monitus esse suspicatum , ad pocula rediisse, 
et sic puerorum conatus irritos fuisse. 

7. Postero die Epimenes, Arsei filius , unns ex oomjuratis, 
Charicli Menandri filio , amatori suo, rem aperit, Chari- 
cles Eurylocho Epimenis fratri : Eurylochus Alexandri 
tabernaculum ingressus, Ptolemaeo Lagi filio corporis ce- 
stodi totum negotium declarat : is Alexandro id significat. 
Qui statim eos quorum nemina detulerat Eurylochus com- 
prehendi jubet. Hi quaestione adhibita, et suum de insidiis 
consilium aperuerunt , et alios nonnullos nominarunt. 


— jo 


CAP. XIV. 


Aristobulus quidem auctor est, illos hoc etiam dixisse , se 
a Callisthene ad facinus adeundum incitatos fuisse. Quod et 
Ptolemzus affirmat. Plurimi tamen aliter hac de re seri- 
bunt : nimirum Alexandrum quod odio Callisthenis labora- 
ret : et quod magna Hermolao cum Callisthene familiaritas 
intercederet , facile in sinistram de Callisthene suspicionem 
a delatoribus adductum. (2) Nonnulli etiam tradunt , Her- 
molaum ad Macedonas productum , insidias abs se structas 
confessum (neque enim liberi hominis esse , Alexandri coa- 
tumelias ferre), omniaque ab Alexandro perpetrata recen- 
suisse : nimirum injustam Philotze necem et patris ejus Par- 
menionis atque eorum qui tum temporis interfecti fuerant 
multo iniquiorem : Cliti etiam per temulentiam csedem , ha- 
bitum quoque Medorum assumptum : adorationem decretam 
neque adhuc abolitam : adha:c potationes et somnolentiam 
Alexandri : qua quum diutius ferre non posset , voluisse se 
reliquosque Macedonas in libertatem vindicare. (3) Tum 
Hermolaum εἰ cıeteros comprehensos a circumstantibus la. 








ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. IV, 17. 


φρούραρχον δὲ ἑλόντες ἐν φυλαχῇ εἶχον. Θαρσή- 
σαντες δὲ ἐπὶ τοῦ φρουρίου τῇ καταλήψει ὀλίγαις ἡμέ- 
par ὕστερον Ζαριάσποις πελάσαντες , τῇ μὲν πόλει 
προσθαλεῖν ἀπέγνωσαν, λείαν δὲ πολλὴν περιθαλλόμε- 
y vor ἤλαυνον. 

e Ἦσαν δὲ dv τοῖς Ζαριάσποις, νόσῳ ὑπολελειμ- 
μένοι, τῶν ἑταίρων ἱππέων οὗ πολλοὶ xat ξὺν τούτοις 
Πείϑων τε 6 Σωσιχλέους, ἐπὶ τῆς βασιλιχῆς θεραπείας 
vk ἐν Ζαριάσκοις τεταγμένος, xal ᾿Αριστόνιχος ὁ 

πιϑερῳδό. Καὶ οὗτοι αἰσθόμενοι τῶν Σχυθῶν τὴν 
αεταδροµήν (ἤδη γὰρ ἐκ τῆς νόσου ἀναῤῥωσθέντες 
ὅλα τε ἔφερον xal τῶν ἵππων ἐπέθαινον), ξυναγαγόν- 
τς τούς τε μισθοφόρους ἱππέας ἐς ὀγδοήκοντα , of ἐπὶ 
plo τῶν Ζαριάσπων ὑπολελειμμένοι ἦσαν, xal 
5 ὧν καίδων τινὰς τῶν βασιλικῶν ἐχθοηθοῦσιν ἐπὶ τοὺς 

Μεσσαγέτας. (7) Καὶ τῇ μὲν πρώτη προσδολῇ οὐδὲν 

ἱπιτοκήσασι τοῖς Σχύθαις ἐπιπεσόντες τήν τε λείαν 

ἴκπασαν ἀφείλοντο αὐτοὺς xal τῶν ἀγόντων τὴν λείαν 
, θ.εὀλίγους ἀπέκτειναν. ᾿Επανιόντες δὲ αὐτοὶ ἁτάχτως, 
9 bre οὐδενὸς ἐξηγουμένου, ἐνεδρευθέντες πρὸς Σπιταμέ- 
wx xal τῶν Σχυθῶν τῶν μὲν ἑταίρων ἀποθάλλουσιν 
ber, τῶν δὲ μισθοφόρων ἱππέων ἑξήχοντα ' καὶ ᾿Αρι- 
eura ὁ χιθαρῳδὸς αὐτοῦ ἀποθνήσχει, οὗ χατὰ χιθα- 
pri dvo ἀγαθὸς γενόμενος. Πείθων δὲ τρωθεὶς ζῶν 

5 λεμθάνεται πρὸς τῶν Σχυθῶν. 





ΚΕΦ, IZ’. 


“Kal ταῦτα ὡς Κρατέρῳ ἐξηγγέλθη, σπουδὴ ἐπὶ 
wi Μασσαγέτας ἤλαυνεν. Οἱ δὲ ὡς ἐπύθοντο πλη- 
civ ἐπελαύνοντά σφισι Κράτερον, ἔφευγον ἀνὰ κράτος 
ὡς ἐς τὴν ἐρήμην. Kal Κράτερος ἐχόμενος αὐτῶν 

ἃ εἰτοῖς τε ἐκείνοις περιπίπτει οὐ πόῤῥω τῆς ἐρήμου xal 

* Das ἱπκεῦσι Μασσαγετῶν ὑπὲρ τοὺς χιλίους. (2) 
Kai μάχηγίγνεται τῶν [τε] Μαχεδόνων καὶ τῶν Σκυθῶν 
τετερά' xal ἐνίχων of Μακεδόνες. Τῶν δὲ Σχυθῶν 
ἐπέθανον μὲν ἑχατὸν xal πεντήκοντα ἱππεῖς᾽ οἱ δὲ dÀ- 

al ob χαλεπῶς ἐς τὴν ἐρήμην διεσώθησαν, ὅτι ἄπορον 
h τροσωτέρω τοῖς Μαχεδόσι διώχειν. 

a Καὶ ἐν τούτῳ Ἀλέξανδρος Ἀρτάθαζον μὲν τῆς 
θεραπείας τῆς Βακτρίων ἀπαλλάττει δεηθέντα διὰ 
Ἶρας, Ἁμύνταν δὲ τὸν Νικολάου σατράπην ἀντ᾽ aù- 

em χαθίστησι. Κοῖνον δὲ ἀπολείπει αὐτοῦ τήν τε 
εἰπῶ τάξιν καὶ τὴν Μελεάγρου ἔχοντα xal τῶν étal- 
pue ἱππέων ἐς τετραχοσίους xal τοὺς ἱππακοντιστὰς 
τέτας xal τῶν Βακτρίων τε xal Σογδιανῶν xal ὅσοι 
Όλο μετὰ ᾿Αμύντου ἐτάχθησαν, προστάξας ἅπασιν 

ë ἐρύειν Κοίνου καὶ διαχειμάζειν αὐτοῦ ἐν τῇ Σογδιανῆ, 
TK τε χώρας ἕνεκα τῆς φυλαχῆς xat el πη ἄρα Σπι- 
"μένην περιφερόμενον xarà τὸν χειμῶνα ἐνεδρεύσαν- 
τς ζυλλαθεῖν. 

s Σπιταμένης δὲ καὶ οἱ ἀμφ᾽ αὐτὸν ὡς φρουραῖς τε 

ἡ τέντα χατειλημμένα ἑώ ρων ἐκ τῶν Μακεδόνων καί 


| 


107 
fecit, preefectum vero in custodia tenuit. Ipei capta hac 
arce, animis elati, paucis post diebus Zariaspis appropin- 
quantes urbem oppugnare non statuerunt, sed multam pra- 
dam inde abegerunt. 

6. Erant in ea urbe equites nunnulli ex amicis, valetu- 
dinis causa ibi relicti, et simul cum his Pithon Sosiclis 
filius, iis qui ex regia familia Zarlaspis erant priefectus, et 
Aristonicus citharcedus. Hi cognita incursione Scytharum 
(jam enim convaluerant, armaque ferre et equos conscen- 
dere poterant) collectis mercenariis equitibus Lxxx, qui 
preesidio Zariaspis relicti fuerant, et regiorum puerorum non- 
nullis, in Massagetas feruntur. (7) Ac primum quidem , 
impetu in Scythas nihil tale opinantes facto, omnem præ- 
dam illis abripiunt et eorum qui praedam abigebant pleros- 
que interficiunt. Quum vero incomposito agmine solutisque 
ordinibus, utpote nemine ipsos ducente, redirent, Spita- 
menes et Scythe ex insidiis eos adorti, ex amicis quidem 
septem , ex mercenariis equitibus Lx interimunt. Aristoni- 
cus quoque citharcedus, qui in ea pugna se non ut cithare- 
dum sed strenuum militem gesserat, interfectus est ; Pithon 
saucius vivus in hostium potestatem venit. 


CAP. XVII. 


Hzc ut Cratero nuntiata sunt, confestim in Massagetas 
contendit. Qui ut illum adventare acceperunt , effusa fuga 
deserta petierunt. Craterus acriter eos insecutus , illos 
pariter aliosque Massagetarum equites ultra mill non 
procul a solitudine consequitur. (2) Acreibi inter Macedo- 
nes et Scythas certamen fit : victoría penes Macedones fuit. 
Ex Scythis quidem cu equites cesi. Reliqui facile per soli- 
tudinem evaserunt, Macedonibus facultate persequendi 
adempta. 

3. Inter haec Alexander, Artabazo a satrapatu Bactriano- 
rum propter senectutem id precante absoluto, Amyntam 
Nicolai filium in ejus locum suffecit. Cenoque ibidem re- 
licto cum suis ac Meleagri copiis, equitibusque ex amicis 
cccc , et omnibus jaculatoribus equestribus , tum Bactrianis 
Sogdianisque quibus Amyntas preefuerat, eos omnes Cono 
parere et in Sogdianis hibernare jussit : partim ut preesidio 
regioni essent, partim ut Spitamenem, si is forte per hie- 
mem ea loca peragraret , ex insidiis caperent. 

4. Spitamenes vero cum suis , ubi agnovit omnia passim 
loca praesidiis Macedonum teneri fugamque sibi perdiflicitem 





ARBIANI EXPEDITIONIS LIB. IV, 19. 


Ὀξυάρτου ἐς τὴν πέτραν ταύτην ξυμπεφευγέναι ἑλέ- 
Torto , ᾿Οξυάρτου αὐτὰς ὡς ἐς ἀνάλωτον δῆθεν τὸ zw- 
plov ἐκεῖνο ὑπεχθεμένου, ὅτι xal αὐτὸς ἀφειστήκει ἀπ᾽ 
Ἀλεξάνδρου. Γαύτης γὰρ ἐξαιρεθείσης οὐχέτι οὐδὲν 
εὐπολειφθήσεσθαι ἐδόκει τῶν Σογδιανῶν τοῖς νεωτερί- 
Um ἐθέλουσιν. (5) Ὡς δὲ ἐπέλασαν τῇ πέτρα, xata- 
λεμθάνει πάντη ἀπότομον ἐς τὴν προσθολήν, σιτία τε 
ἴνγκεχομισμένους τοὺς βαρδάρους ὡς ἐς χρόνιον ro- 
λορείαν * xal χιὼν πολλὴ ἐπιπεσοῦσα τήν τε πρόσθα- 


“δεν ἐπορωτέραν ἐποίει τοῖς Μακεδόσι xat ἅμα dv 


ἐμονίᾳ ὕδατος τοὺς βαρθάρους διῆγεν. ᾿Αλλὰ καὶ ὣς 
πρσθάλλειν ἐδόχει τῷ χωρίῳ. (6) Καὶ γάρ τι xol 
ἐκίρογκον ὑπὸ τῶν βαρθάρων λεχθὲν ἐς φιλοτιμίαν ξὺν 
ieri ἐμθιθλήχει Ἀλέξανδρον. Προχληθέντες γὰρ ἐς 
ἃ θμύασιν καὶ προτεινομένου σφίσιν ὅτι σώοις ὑπάρξει 
ii τὰ σφέτερα ἀπαλλαγῆναι παραδοῦσι τὸ χωρίον, of 
ἃ ὧν γέλωτι βαρθαρίζοντες πτηνοὺς ἐχέλευον ζητεῖν 
ερατιώτας ᾿Αλέξανδρον, οἵτινες αὐτῷ ἐξαιρήσονσι τὸ 
dos, ὡς τῶν γε ἄλλων ἀνθρώπων οὐδεμίαν ὥραν opi- 
nm οὖσαν. (7) Ἔνθα δὴ ἐκήρυξεν Αλέξανδρος τῷ μὲν 
mung ἀναδάντι δώδεχα τάλαντα εἶναι τὸ γέρας, δευ- 
tiny δὲ ἐπὶ τούτῳ τὰ δεύτερα καὶ τρίτῳ τὰ ἐφεξῆς, 
& Ἠλενταῖον εἶναι τῷ τελευταίῳ ἀνελθόντι τριακο- 
wax Δαρεικοὺς τὸ γέρας. Καὶ τοῦτο τὸ χήρυγμα 
3 τεράζυνεν ἔτι μᾶλλον καὶ ἄλλως τοὺς Μακεδόνας óp- 





ΚΕΦ. 10’. 


Ξυνταξάμενοι δὴ ὅσοι πετροθατεῖν ἐν ταῖς πολιορ- 
dex αὐτῶν μεμελετήκεσαν , ἐς τριακοσίους τὸν ἀρι-- 
hun, xal πασσάλους μικροὺς σιδηροῦς, οἷς αἱ σκηναὶ 

8 ατεπεκήγεσαν αὐτοῖς, παρασκευάσαντες, τοῦ χαταπη- 
γύναι αὐτοὺς de τε τὴν χιόνα ὅπου πεπηγυῖα φανείη 
mid πού τι τῆς χώρας ἔρημον χιόνος ὑποφαίνοιτο, 
χεὶ τούτους χαλωδίοις ἐκ λίνου ἰσχυροῖς ἐκδήσαντες, 
tic νυχτὸς προὐχώρουν κατὰ τὸ ἀποτομώτατόν τε τῆς 

ἃ τίτρας xal ταύτη ἀφυλακτότατον. (4) Καὶ τούτους 
Wk πασσάλους χαταπηγνύντες τοὺς μὲν εἰς τὴν γῆν, 
frw διεφαίνετο, τοὺς δὲ xal τῆς χιόνος ἐς τὰ μάλιστα 
€ ἠρυφθησόµενα, ἀνεῖλκον σφᾶς αὐτοὺς ἄλλοι ἄλλη 
tk πέτρας. Καὶ τούτων ἐς τριάκοντα μὲν ἐν τῇ 

8 ὀεθάσει διεφθάρησαν, ὥστε οὐδὲ τὰ σώματα αὐτῶν ἐς 
τὴν εὑρέθη, ἐμπεσόντα ἄλλη xal ἄλλη τῆς χιόνος. 

' h) OE δὲ λοιποὶ ἀναθάντες ὑπὸ τὴν ἕω καὶ τὸ ἄχρον τοῦ 
Gox χαταλαθόντες σινδόνας κατέσειον ὡς ἐπὶ τὸ otpa- 
tnjoy τῶν Μαχεδόνων, οὕτως αὐτοῖς ἐξ ᾿Αλεξάνδρου 

ë παρηγγελμένον. Πέμψας δὲ χήρυχα ἐμθοῆσαι ἐκέλευσε 
τᾶς προφυλάσσουσι τῶν βαρθάρων μὴ διατρίθειν ἔτι, 

¿VA παραδιδόναι σφᾶς ἐξευρῆσθαι γὰρ δὴ τοὺς TTN- 
πὺς ἀνθρώπους καὶ ἔχεσθαι ὑπ᾽ αὐτῶν τοῦ ὄρους τὰ 

ἄκρα" xal ἅμα ἐδείκνυεν τοὺς ὑπὲρ τῆς κορυφῆς otpa- 
$ Trac. 


inexpugnabilem subduci curarat. Nam et ipse ah Alexan- 
dro defecerat. Porro ea petra capta, nihil reliquum Sog- 
dianis fore videbatur, qui ad defectionem inclinarent. (5) 
Simulac vero ad petram accessit, comperit preeruptum 
undique ejus aditum esse , et barbaros frumentum in diu, 
turnam obeidionem importasse. Nivium etiam altitudo 
difficiliorem Macedonibus accessum faciebat, et aquarum 
copiam barbaris suppetehat. Alexander nihilominus oppu- 
gnandam esse petram statuit. (6) Arrogans etiam ac su- 
perbum barbarorum responsum ad gloriam simul atque 
iram Alexandrum excitavit. Quum enim eos ad colloquium 
evocasset, ac sí se dederent, facultatem libere in domos 
suas redeundi eis proposuisset , ipsi barbare irridentes, ut 
alatos sibi milites Alexander quereret, qui petram cape- 
rent, jusserunt , quippe qui ab aliis hominibus nihil sibi 
metuerent. (7) Tum Alexander per preeconem edici jubet 
primo omnium qui in petram conscenderet xu talenta 
preemii loco se daturum. Secundo deinde secundum, 
(undecim talentorum) preemium ac tertio tertium propo- 
nit, et sic porro, ita ut postremum premium postremo 
(duodecimo ) qui in petram evasisset , trecentorum Darico- 
rum (unius talenti ) esset. Qui quidem preemii spes 
Macedones etiam sua sponte concitatos magis accendit. 





CAP. XIX. 


Collectis itaque ex omni numero eorum qui conscenden- 
dis rupibus in obsidionibus assueverant , trecentis , preepa- 
ratis exiguis paxillis ferreis, quibus tabernacula affixa 
erant, ita ut in nivem, ubi illa gelu constricta esset , aut 
iis locis qu nivem non habebant, defigere possent , validos 
funes linteos iis alligant, noctuque ad eam rupis partem quae 
1naxime praerupta arduaque erat , atque ob id praesidio non 
indigere videbatur, sese conferunt, (2) et paxillis partim 
in terram nive vacuam, partim in nivem ipsam, qua 
maxime congelata esset , defixis , ipsi se alia atque alia via 
in altum nitentes sublevant. Atque ex his quidem xxx 
in ascensu perierunt , adeo ut ne corpora quidem , ut sepe- 
liri possent, inventa sint, in nivem scilicet hic illic demersa. 
(3) Reliqui quum sub lucem in verticem rupis evasissent, 
linteorum quassatione Macedonum exercitui ascensus si- 
gnificationem dederunt. Ita enim illis ab Alexandro impe- 
ratum fuerat. Misso itaque statim caduceatore, Alexander 
procubitoribus barbaris denuntiari jubet , ut nulla interpo- 
sita mora sese dedant. Inventos enim esse abs se homines 
alatos et ab iis petree cacumen teneri : simulque iis milites 
qui in vertice rupis stabant ostendit. 














114 


ἐλθεῖν τὸ θέλος: xai [Πτολεμαῖος ó Λάγου ἐτρώθη xal 
Λεοννάτος. 

4. Tore μὲν δὴ ἵνα ἐπιμαχώτατον τοῦ τείχους ἐφαί- 
veto ἐστρατοπεδεύσατο πρὸς τῇ πόλει" τῇ δὲ ὑστεραίᾳ 
ὑπὸ τὴν ἕω, διπλοῦν γὰρ τεῖχος περιθέθλητο τῇ πόλει, 
ἐς μὲν τὸ πρῶτον, ἅτε οὐκ ἀχριθῶς τετειχισμένον, οὗ 
χαλεπῶς ἐθιάσαντο of Μακεδόνες πρὸς δὲ τῷ δευτέρῳ 
ὀλίγον ἀντισχόντες of βάρθαροι, ὡς al τε χλίμαχες προσ- 
έχειντο ἤδη xal ὑπὸ τῶν βελῶν πάντοθεν ἐτιτρώσχοντο 
lu of προμαχόμενοι, οὐχ ἔμειναν, ἀλλὰ κατὰ τὰς πύλας 
ὡς ἐπὶ τὰ ὄρη ἐκπίπτουσιν ἐκ τῆς πόλεως. (5) Καὶ 
τούτων of μὲν ἐν τῇ φυγῇ ἀποθνήσχουσιν' ὅσους δὲ ζῶν- 
τας ἔλχθον αὐτῶν , ξύμπαντας ἀποκτείνουσιν of Ma- 
χεδόνες , ὅτι ἐτρώθη ὑπ᾽ αὐτῶν ᾿Αλέξανδρος ὀργιζόμε-- 
νοι’ οἵ πολλοὶ δὲ ἐς τὰ ὄρη , ὅτι οὗ μακρὰν τῆς πόλεως 
τὰ ὄρη ἦν, ἀπέφυγον. Τὴν πόλιν δὲ κατασκάψας ἐς 
Ἄνδαχα ἄλλην πόλιν ἦγε. Ταύτην δὲ ὁμολογία ἐνδο- 
θεῖσαν χατασγὼν Κράτερον μὲν ξὺν τοῖς ἄλλοις ye- 
μόσι τῶν πεζῶν καταλείπει αὐτοῦ ἐξαιρεῖν ὅσαι ἂν 
ου ἄλλαι πόλεις μὴ ἔχοῦσαι προσχωρῶσι xat τὰ κατὰ τὴν 

χώραν ὅπως ξυμφορώτατον ἐς τὰ παρόντα κοσμεῖν. 


-- 
e 


— >a 


ΚΕΦ. KA’. 


Λὐτος δὲ, ἄγων τοὺς ὑπασπιστὰς xai τοὺς τοξότας 
καὶ τοὺς Ἀγριᾶνας xal τὴν Κοίνου τε xai Ἀττάλου 
τάξιν καὶ τῶν ἱππέων τὸ ἄγημα χαὶ τῶν ἄλλων ἑταίρων 
25 ἐς τέσσαρας μάλιστα ἱππαρχίας καὶ τῶν ἱπποτοζοτῶν 
τοὺς ἡμίσεας, ὡς ἐπὶ τὸν ποταμὸν τὸν Εὐάσπλα πρού- 
χώρει, ἵνα ὃ τῶν ᾿Ασπασίων ὕπαρχος Av" καὶ διελθὼν 
πολλὴν ὁδὸν δευτεραῖος ἀφίκετο πρὸς τὴν πόλιν. (1) 
Οἱ δὲ βάρθαροι προσάγοντα αἰσβόμενοι ᾿Αλέξανδρον 
ἐμπρήσαντες τὴν πόλιν ἔφευγον πρὸς τὰ ὄρη. Οἱ δὲ 
ἀμφ᾽ Ἀλέξανδρον εἴχοντο τῶν φευγόντων ἔστε ἐπὶ τὰ 
ὄρη, καὶ φόνος πολὺς γίγνεται τῶν βαρθάρων, πρὶν 
ἐς τὰς δυσχωρίας φθάσαι ἀπελθόντας. 

3. Tov δὲ ἡγεμόνα αὐτὸν τῶν ταύτη Ἰνδῶν Πτολε- 
35 patos & Λάγου πρός τινι ἤδη γηλόφῳ ὄντα χατιδὼν 
καὶ τῶν ὑπασπιστῶν ἔστιν οὓς duo’ αὐτὸν ξὺν πολὺ 
ἐλάττοσιν αὐτὸς ὧν ὅμως ἐδίωχεν ἔτι dx τοῦ ἵππου" ὡς 
δὲ χαλεπὸς 6 γήλοφος τῷ ἵππῳ ἀναδραμεῖν ἦν, τοῦτον 
μὲν αὐτοῦ καταλείπει, παραδούς τινι τῶν ὑπασπιστῶν 
ἄγειν" αὐτὸς δὲ ὡς εἶχε πεζὸς τῷ ᾿Ινδῷ εἴπετο. (4) Ὁ 
δὲ ὡς πελάζοντα ἤδη χατεῖδε τὸν Πτολεμαῖον, αὐτός τε 
μεταθάλλει ἐς τοὔμπαλιν καὶ οἱ ὑπασπισταὶ ξὺν αὐτῷ. 
Καὶ 6 μὲν Ἰνδος τοῦ Πτολεμαίου διὰ τοῦ θώραχος παίει 
ἐκ χειρὸς ἐς τὸ στῆθος ξυστῷ μακρῷ, xal 6 θώραξ ἔσχε 
τὴν πληγήν" Πτολεμαῖος δὲ τὸν μηρὸν διαμπὰξ βαλὼν 
τοῦ ᾿Ινδοῦ χαταθάλλει τε καὶ σχυλεύει αὐτόν. (5) Ὡς 
δὲ τὸν ἡγεμόνα σφῶν χείμενον ol duo” αὐτὸν εἶδον, ob- 
τοι μὲν οὐχέτι ἔμενον" οἱ δὲ ἐκ τῶν ὁρῶν αἰρόμενον τὸν 
νεχρὲν τοῦ ὑπάρχου ἰδόντες πρὸς-τῶν πολεμίων, ἥλγη- 
υυ σάν τε xal καταδραμόντες ξυνάπτουσιν ἐπ᾽ αὐτῷ pá- 


ts 
> 


= 
- 


- 
we 
v 


> 
- 
- 


«> 
2 


APPIANOY ANABAZ. BIBA. A, xô. 


obstitit. Ptolemæus quoque Lagi filios et Leonnatus valas 
rati sunt. 


4. Tum Alexander, qua parte commodior ad oppugaas- 
dum murus videbatur , ad urbem castra locat. Posteroque 
die sub lucem ( duplici enim muro cincta urbs erat) exte- 
riorem , qui minus firmus erat , Macedones parvo negotio 
superant. Ad interiorem barbari aliquamdiu restitere. 
Quum vero scalae admotze et propugnatores omni ex parte 
telis peterentur neque diutius sustinere possent, protinus 
eruptione per portas facta in montes sese proripiunt, (=) 
Quos insecuti Macedones, non paucos in fuga ceedunt— 
Quotquot autem vivi in potestatem venerunt, cos quoque 
animis ob Alexandri vulnus ira inflammatis omnes interi— 
ciunt. Plurimi tamen in montes non procul ab urbe dissitoem 
evaserunt. Ea urbe solo adæquata, in Andaca aliam ur— 
bem exercitum duxit. Qua urbe deditione recepta, Cra— 
terum ibi cum aliis peditum ducibus reliquit , ut reliquas 
ejus regionis urbes, qua se sponte non dederent, vi exps— 
gnet, et provinciam, prout commodissimum presenti reram 
statui videretur , administraret. 





CAP. XXIV. 


Ipse cum scutatis et sagittariis atque Agrianis Canique> 
et Attali copiis et equitum agemate atque reliquorum amä- 
corum equitum quatuor circiter turmis et equestriem s- 
gittariorum dimidia parte ad flumen Euaspla contendit , 
ubi Aspasiorum prafertus erat. Magnoque itinere confecto 
secundis castris ad urbem pervenit. (2) Barbari simulac 
Alexandrum appropinquare senserunt, incensa urbe ia 
montes confugiunt. Macedones eos in montes usque ins- 
cuti sunt. Multaque barbarorum caedes edita est, prime 
quam ad loca ob asperitatem tuta pervenirent. 

3. Quorum ducem Ptolemæus Lagi F. jam ad collem 
quendam progressum conspicatus , scutatorum manu 00- 
mitatum, tametsi ipse numero militum multo inferior e- 
set, eques in eum fertur. Quumque in collem acdivem 
nonnisi difficulter subire posset , relicto cuidam ex scutalis 
equo qui illum duceret pedes Indum insequitur. (4) Quem 
ut Indus appropinquantem vidit, continuo cum suis oc- 
currens longam hastam in Ptolemaei thoracem vibrat : 
neque tamen ictus thoracem penetravit. Ptolemæus Indi 
femore trajecto, illum prosternit armisque exuit. (5) 
Barbari circumstantes ducem suum prostratum conspicati, 
in fugam vertuntur. Qui vcro jam in montes fuga perve- 
nerant, ducis cadaver ab hostibus ablatum esse indignati 
decurrentes ad collem, acrem pro ducis corpore recupe- 





σι 


- 


Qt 


A 


{12 
βαρθάρους οἱ Ἰνδοί, ἀλλὰ πολὺ δή τι ἀλχιαώτατοι τῶν 
προσχώρων εἰσίν. ᾿Εξώσθησαν δὲ xal οὗτοι ἀπὸ τοῦ 
ὄρους ὑπὸ τῶν Μακεδόνων: xal οἱ ἀμφὶ Λεοννάτον τῇ 
τρίτη polpa τῆς στρατιᾶς ὡσαύτως ἔπραξαν' ἐνίκων 
υ γὰρ καὶ οὗτοι τοὺς κατὰ σφᾶς. (4) Καὶ λέγει Πτολε- 
patos ἀνθρώπους μὲν ληφθῆναι τοὺς πάντας ὑπὲρ τε- 
τραχισμυρίους, βοῶν δὲ ὑπὲρ τὰς τρεῖς καὶ εἴχοσι pu- 
ριάδας᾽ καὶ τούτων τὰς καλλίστας ἐπιλεξάμενον Ἀλέ- 
ξανδρον, ὅτι διαφέρουσαι αὐτῷ χάλλει τε xat μεγέθει 
10 ἐφαίνοντο, πέμψαι ἐθέλειν ἐς Μακεδονίαν ἐργάζεσθαι 
τὴν χώραν. 

5. Ἐντεῦθεν ἐπὶ τὴν τῶν ᾿Ασσαχηνῶν χώραν ἦγεν 
τούτους γὰρ ἐξηγγέλλετο παρεσκευάσθαι ὡς μαγουμέ- 
νους, ἱππέας μὲν ἐς δισχιλίους ἔχοντας, πεζοὺς δὲ ὑπὲρ 
τοὺς τρισμυρίους, τριάχοντα δὲ ἐλέφαντας. Kpare- 
pos μὲν δή, ἐχτετειχιχὼς ἤδη τὴν πόλιν ἐφ᾽ ἧς τῷ 
οἰκισμῷ κατελέλειπτο, τούς τε βαρύτερον ὡπλισμένους 
τῆς στρατιᾶς ᾿Αλεξάνδρῳ ἦγε καὶ τὰς μηχανάς, el 
που πολιορχίας δεήσειεν. (4) Αὐτὸς δὲ ᾿Αλέξανδρος, 
τούς τε ἑταίρους ἱππέας ἄγων καὶ τοὺς ἱππακοντιστὰς 
καὶ τὴν Κοίνου xal Πολυσπέργοντος τάξιν xal τοὺς 
᾿Αγριᾶνας τοὺς χιλίους xal τοὺς τοξότας, ἤει ὡς ἐπὶ 
τοὺς ᾿Ασσακηνούς: ἦγε δὲ διὰ τῆς Poupatow χώρας. 
(7) Καὶ τὸν ποταμὸν τὸν ἐπώνυμον τῆς χώρας τὸν Γου- 
ραῖον χαλεπῶς διέθη, διὰ βαθύτητά τε xal ὅτι ὀξὺς 6 
ῥοῦς ἦν αὐτῷ καὶ of λίθοι στρογγύλοι ἐν τῷ ποταμῷ 
ὄντες σφαλεροὶ τοῖς ἐπιθαίνουσιν ἐγίγνοντο. Οἱ δὲ 
βάρθαροι ὡς προσάγοντα ἤσθοντο Ἀλέξανδρον, ἀθρόοι 
μὲν ἐς μάχην καταστῆναι οὐκ ἐτόλμησαν' διαλυθέν- 
τες δὲ ὡς ἕχαστοι χατὰ πόλιν ταύτας ἐπενόουν ἀπομα- 
χόμενοι διασώζειν. 





-- 


κεφ. KG. 


Καὶ Ἀλέξανδρος πρῶτα μὲν ἐπὶ Μάσσαγα ἦγε, τὴν 
μεγίστην τῶν ταύτῃ πόλεων. “Qe δὲ προσῆγεν ἤδη 
τοῖς τείχεσι, θαῤῥήσαντες of βάρθαροι τοῖς μισθοφόροις 
45 τοῖς ἐκ τῶν πρόσω Ἰνδῶν, ἦσαν γὰρ οὗτοι ἐς ἕπτακισ-- 
Χιλίους, ὡς στρατοπεδευοµένους εἶδον τοὺς Μακεδόνας, 
δρόμῳ ἐπ᾽ αὐτοὺς ἤεσαν. (2) Καὶ ᾿Αλέξανδρος ἰδὼν 
πλησίον τῆς πόλεως ἐσομένην τὴν μάχην, προσωτέρω 
ἐχχαλέσασθαι αὐτοὺς βουληθεὶς τῶν τειχῶν, ὡς εἰ τροπὴ 
γίγνοιτο (ἐγίγνωσκε γὰρ ἐσομένην), μὴ δι᾽ ὀλίγου ἐς τὴν 
πόλιν καταφυγόντες εὐμαρῶς διασώζοιντο, ὡς ἐχθέοντας 
εἶδε τοὺς βαρθάρους, µεταθαλλομένους χελεύει τοὺς 
Μακεδόνας ὀπίσω ἀποχωρεῖν ὡς πρὸς γήλοφόν τινα, 
ἀπέχοντα ἀπὸ τοῦ χωρίου ἵναπερ στρατοπεδεύειν 
ἐγνώκει ἑπτά που μάλιστα σταδίους. (3) Καὶ οἱ πο- 
λέμιοι ἀναθαρσήσαντες, ὡς ἐγκεκλικότων ἤδη τῶν 
Μακεδόνων, δρόμῳ τε xal ξὺν οὐδενὶ κόσμῳ, ἐφέροντο 
ἐς αὐτούς. Ὡς δὲ ἐξιχνεῖτο ήδη τὰ τοξεύματα, ἐνταῦθα 
Αλέξάνδρος ἀπὸ ξυνθήματος ἐπιστρέψας ἐς αὐτοὺς τὴν 
vn φάλαγγα δρόμῳ ἀντεπῆγε. Πρῶτοι δὲ οἱ ἵππακον- 


ΑΡΡΙΑΝΟΥ ANABAX. BIBA. A, xe. 


provincie barbarorum ratio, quippe quí ‘finifimos omset 
bellica virtute superent. Sed et hi a Macedonibus monte 
depulsi sunt. Eodem modo et Leonnatus cum tertia exer- 
citus parte rem gessit : nam et hic barbaros quos ador- 
tus est vicit. (4) Ac Ptolemæus quidem auctor est hominum 
ultra xL m capta esse, boum ultra ccxxx m : e quibus Alexa 
drum prastantissimas quasque delectas , quod eximi 
pulchritudine atque magnitudine excellere viderentur , in 
Macedoniam, regionis colendse causa, mittere voluisse. 

5. Exinde Alexander in Assacenos movit, qui quidem 
equitum duo millia, peditum xxx m, elephantos trigiata 
ad pugnam instruxisse nuntiabantur. Craterus insteara- 
tis moenibus urbis, ad cujus exzedificationem relictos fae- 
rat, milites gravioris armature ad Alexandrum adduxit, 
machinis etiam tormentisque advectis, sicubi obsidione 
opus esset. (6) Alexander cum equitatu amicorum et e 
questribus jaculatoribus , unaque C«eni ac Polysperchontis 
agmine atque Agrianis mille et sagitfariis , in Assacenos per- 
git, per Guracos iter faciens. (7) Et fluvium Gurzum, 
ejusdem cum regione nominis, difficulter transit cum eb 
amnis profunditatem et cursus rapiditatem , tam quod ro- 
tunda ejus fluminis saxa transeuntium vestigia fallebant. 
Barbari ut adventare Alexandrum senserunt , conferta ade 
subsistere non ausi, dissolutis ordinibus , prout cuique in 
tegrum erat, in oppida sua quique sese recipiunt, ea tueri 
propugnando statuentes. 


nn 


CAP. XXVL 


Atque Alexander quidem primum Massaga cum exercitu 
petit, urbem ejus regionis maximam. Admoto itaque urbi 
exercitu, barbari Indis mercenariis ex India interiore ad- 
ductis freti (erant hi ad septem millia) in Macedones 
castra ponentes cursu feruntur. (2) Alexander quem 
pugnam sub ipsos urbis muros futuram viderel, lot 
gins a manibus eos prolicere cupiens, ne si fuga fierd, 
(quam futuram omnino cogitabat) e parvo loci intervallo ia 
urbem confugientes, facile evaderent : statim atque hbar- 
baros excurrentes est conspicatus, conversos Macedones 
in collem quendam, septem circiter stadiis ab eo loco, 
ubi castra ponere statuerat, dissitum , retrocedere jubet. 
(3) Tum hostes audaciores facti, utpote retrocedentibus 
Macedonibus , eftuso cursu nulloque ordine in eos feruntur. 
Postquam vero intra teli jactum venerunt , Alexander dato 
signo in eos conversus phalangem magna vi immisit. Ac 
primi quidem jaculatores equites , atque Agriani et sagittarii 
excursione facta cum barbaris conflixerunt , ipse vero pha. 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. IV, 27. 


ταταί τε αὐτῷ καὶ οἱ Ἀγριᾶνες καὶ of τοξόται ἐκ- 
ἔραμόντες ξυνέμιξαν τοῖς βαρθάροις- αὐτὸς δὲ τὴν 
Daya ἐν τάξει ἦγεν. (1) Οἱ δὲ Ἰνδοὶ τῷ τι παρα- 
λόγῳ ἐκπλαγέντες xal ἅμα ἐν χερσὶ γεγενημένης τῆς 
Lyd, ἐγελίναντες ἔφενγον de τὴν πόλιν. Καὶ ἀπί- 
tawv μὲν αὐτῶν ἀμφὶ τοὺς διακοσίους, of δὲ λοιποὶ ἐς 
αὶ πήχη κατεκλείσθησαν. Καὶ Ἀλέξανδρος προσῆγε 
w nigu τὴν φάλαγγα, καὶ ἐντεῦθεν τοξεύεται μὲν 
db τῶ τείχους de τὸ σφυρὸν οὐ χαλεπῶς. (s) Ἔπαγα- 
pw ἃ τὰς μηχανὰς τῇ ὑστεραίᾳ τῶν μὲν τειχῶν τι 
ὑμερῶς κατέσεισε- βιαζομένους δὲ ταύτῃ τοὺς Maxs- 
Uns ᾗ παρέῤῥηκτο τοῦ τείχους οὐκ ἀτόλμως of Ἰνδοὶ 
fiver, ὥστε ταύτῃ, μὲν τῇ ἡμέρᾳ ἀνικαλέσατο τὴν 
τηετώ. ΤΠ δὲ ὑστεραίᾳ τῶν τε Μακεδόνων αὐτῶν $ 
weed) καρτερωτέρα ἐγένετο, καὶ πύργος ἐπήχθη 
Bl αἲς τείχεσυν, ὅθεν ἐκτοξεόσαντες οἱ τοξόται καὶ 
Bla ἐπ μηχανῶν ἀφιέμενα ἀνέστελλον ἐπὶ πολὺ τοὺς 
Ἰλώς, Ἀλλ᾽ οὐδὲ ὣς βιάσασθαι εἴσω τοῦ τείχους dol 
m ἐγένοντο. 

= & ΤῈ δὲ τρίτῃ προταγαγὸν αὖθις τὴν φάλαγγα καὶ 
del μηχανῆς γέφυραν ἐπιθαλὼν τοῦ τείχους $ rupeg- 
μὲν ταύτῃ ἐπῆγε τοὺς ὑπασπιστάς, οἴπερ αὐτῷ, 
S0 αλ ίρον ᾠσαύτως ἐξεῖλον. Πολλῶν δὲ ὑπὸ προθυμίας 
“ánimo, ἄχθος λαβοῦσα μεῖζον fj γέφυρα κατεῤ- 
5 βγη xal πίπτουσι ξὺν αὐτῇ ol Μακεδόνες. (2) Οἱ δὲ 
Ἠβέερι ἰδόντες τὸ γιγνόμενον λίθοις τε Ebo βοῇ ἀπὸ 
vagón καὶ τοξεύμασι καὶ ἄλλῳ ὅτῳ τις μετὰ χεῖρας 
pe ἐξόχανεν ἡ ὅτῳ τις ἐν τῷ τότε ἔλαδιν ἐξηκόνειζον 
de τὰς Μακεδόνας of δὲ καὶ κατὰ θύρας, αἵτινες αὐτοῖς 
maah τὰ μεσυπύργια μικραὶ ἦσαν, ἐκθέοντες ἐκ χειρὸς 

Ium τεταραγμένους. 


---------- 
ΚΕΦ. KZ. 


Ἄλβενδρος δὲ πέμπει Ἀλκέταν ξὺν τῇ αὑτοῦ τάξει 
τούς τε χατατετρωμένους ἀναλαθεῖν καὶ ὅσοι προσεμά- 
for ἐπανακαλέσασθαι ὡς ἐπὶ τὸ στρατόπεδον. Καὶ 

3 τῇ τετάρτῃ ὡσαύτως ἐπ᾽ ἄλλης μηχανῆς ἄλλη mêd- 
Opa αὐτῷ προσήγετο πρὸς τὸ τεῖχος. 

a Καὶ of ᾿νδοί, ἕως μὲν αὐτοῖς 6 ἡγεμὼν τοῦ 
ορίου περιῆν, ἀπεμάχοντο καρτερῶς" ὡς δὲ βέλει 
ἐπὸ μηχανῆς τυπεὶς ἀποθνήσκει ἐκεῖνος, αὐτῶν τε οἱ 

«0 μέντινες πεπτωκότες dv τῇ ξυνεχεῖ πολιορκίᾳ; of πολλοὶ 
δὲ τραυματίαι τε καὶ ἀπόμαχοι ἦσαν, ἐπεκηρυκεύοντο 
πρὸς Ἀλέξανδρον. (3) Τῷ δὲ ἀσμένῳ γίνεται ἄνδρας 
ἀγαθοὺς διασῶσαι" καὶ ξυμθαίνει ἐπὶ τῷθε Ἀλέξανδρος 
τοῖς μισθοφόροις Ἰνδοῖς ὡς καταταγθέντας ἐς τὴν ἄλλην 
ts στρατιὰν ξὺν αὐτῷ στρατεύεσθαι. Οἱ μὲν δὴ ἐξῆλθον 
ξὺν τοῖς ὅπλοις, καὶ χατεσερατοπέδευσαν κατὰ σφᾶς 
ἐπὶ γηλόφῳ ὃς ἦν ἀντίπορος τοῦ τῶν Μακεδόνων otpa- 
τοπέδου. Νυκτὸς δὲ ἐπενόουν δρασμῷ διαχρησάμενοι 
ἐς τὰ σφέτερα ἤθη ἐπαναστῆναι, οὐκ ἐθέλοντες ἐναντία. 
αἴρεσθαι τοῖς ἄλλοις Ἰνδρῖς ὅπλα. (4) Καὶ ταῦτα ὡς 











117 
langem instructa acie duxit. (4) Indi celeritate rei inex- 
spectat; perculsi, quumque jam ad manus ventum esset, 
fuga sese in urbem receperunt. Ducenti ex iis cxal, re- 
liqui intra muros rejecti. Alexander confestim phalangem 
muris admovet. Atque ibi sagitta mal!eolum leviter per- 
strictus est. (5) Postero vero die machinis admotis , aliqua 
murorum parte facile dejecta, quam Macedones per ruinas 
impetum facerent, Indi strenue restiterunt, adeo ut 
eo die Alexander receptui cani jusserit. Postridie vero 
Macedones rursus majore conatu urbem aggrediuntur, turri 
lignea menibus admota, e qua sagittarii magnam sagittarum 
vim torquentes et tela machinis excutientes Ipdos acriter 
reprimebant. Sed ne sic quidem intra muros irrumpere 
potuerunt. 

6. Tertio exinde die Macedonum phalange rursus ad 
muros adducta, atque ex lignea turri ponte muris, qua 
parte perfracti erant, superinjecto, scutatos immittit , qui 
quidem Tyrum antea eadem ratione ceperant. Quumque 
magna animorum alacritate pontem subeunt , is nimio pon- 
dere fatiscens ruptus est, unaque cum Macedonibus ruinam 
fecit. (7) Barbari eo casu alacriores facti, saxis omnique 
genere telorum , quee quisque aut in manibus habebat aut 
tum forte assumpsit, clamore sublato Macedones e muris 
petunt : alii vero perangustas portulas interturriisinterjectas 
prosilientes perturbatos cominus feriunt. 


— 
CAP. XXVII. 

Alexander Alcetam cum suo agmine emittit, qui et sau- 
cios recipiat, et cos qui urbem oppuguabant in castra re- 
vocet. Quarto die aliis operibus alium pontem in murum 
jacit. 

2. Atque Indi quidem, quamdiu praefectus loci supererat, 
fortiter Macedonas propulsabant. 
chinis ictus occubuit , multique ex suis in continua oppu- 


At quum is telo ex ma- 


gnatione casi, alii saucii pugnaeque inutiles essent, caduce- 
atorem ad Alexandrum mittunt. (3) Qui quidem libenter 
Paciseltus 
itaque ea conditione cum mercenariis Indis, ut exercitui 
Hi cum armis urbe egressi 
seorsim in colle quodam Macedonibus opposito castra fa- 
ciunt, eo consilio ut noctu arrepta fuga domum redirent , 


fortes strenuosque viros servare statuerat. 


suo accensi secum militent. 


quum adversus alios Indos arma ferre nollent. (1) Qua ut 


118 


ἐξηγγέλθη ᾿Αλεξάνδρῳ, περιστήσας τῆς νυχτὸς τῷ 
γηλόφῳ τὴν στρατιὰν. πᾶσαν, καταχόπτει τοὺς Ἰνδοὺς 
ἐν μέσω ἀπολαδών, τήν τε πόλιν αἱρεῖ χατὰ κράτος, 
ἐρημωθεῖσαν τῶν προμαχομένων, xal τὴν μητέρα τὴν 

b Ἀσσαχηνοῦ xal τὴν παῖδα ἔλαθεν. Ἀπέθανον δὲ ἐν 
τῇ πάση πολιορκία τῶν ξὺν ᾿Αλεξάνδρῳ ἐς πέντε χαὶ 
εἴκοσιν. 

δ. Ἔνθεν δὲ Κοῖνον μὲν ὥς ἐπὶ Βάζιρα ἐκπέμπει, 
γνώμην ποιησάμενος ὅτι μαθόντες τῶν Μασσάγων τὴν 

1) ἅλωσιν ἐνδώσουσι σφᾶς αὐτούς. Ἄτταλον δὲ καὶ 
Ἀλκέταν xal Αημήτριον τὸν ἱππάρχην ἐπὶ Ώρα 
στέλλει, ἄλλην πόλιν, παραγγείλας περιτειχίζειν τὴν 
πόλιν ἔστ᾽ ἂν ἀφίκηται αὐτός. (6) Καὶ γίγνεται ἐκ- 
δρομὴ τῶν ἐκ τῆς πόλεως ἐπὶ τοὺς ἀμφὶ Ἀλκέταν. Οὐ 

15 χαλεπῶς δὲ τρεψάμενοι αὐτοὺς οἱ Μακεδόνες εἴσω τοῦ 
τείχους ἐς τὴν πόλιν ἀποστρέφουσι. Καὶ Κοίνω οὗ 
προχωρεῖ τὰ ἐν τοῖς Βαζίροις, ἀλλὰ πιστεύοντες γὰρ 
τοῦ χωρίου τῇ ὀχυρότητι, ὅτι ὑπερύψηλόν τε ἦν καὶ 
πάντη ἀκριθῶς τετειχισμένον, οὐδὲν ξυμθατικὸν ἐνεδί- 

2) δοσαν. 

7. Γαῦτα μαθὼν Ἀλέξανδρος ὥρμητο μὲν ὡς ἐπὶ 
Βαζιρα- γνοὺς. δὲ ὅτι τῶν προσοίχων τινὲς βαρθάρων 
παριέναι ἐς τὰ Ὦρα τὴν πόλιν λαθόντες μέλλουσι, πρὸς 
Ἀθισάρου ἐπὶ τῷδε ἐσταλμένοι, ἐπὶ τὰ δρα πρῶτον 

25 Are‘ Κοῖνον δὲ ἐπιτειχίσαι τῇ πόλει τῶν Βαζίρων xap- 
τερόν τι χωρίον προσέταξε, xal ἐν τούτῳ φυλαχὴν 
καταλιπόντα ἀποχρῶσαν, ὡς μὴ ἄδεια εἴη τοῖς ἐν τῇ 
πόλει χρῆσθαι τῇ χώρᾳ, αὐτὸν ἄγοντα τῆς στρατιᾶς 
τὴν λοιπὴν παρ᾽ αὑτὸν ἰέναι. (8) Οἱ δὲ ἐκ τῶν Βαζί- 

30 ρων ὥς εἶδον ἀπιόντα ξὺν τῷ πλείστῳ τῆς στρατ τιᾶς 

τὸν Κοῖνον, .Χαταφρονήσαντες τῶν Μακεδόνων, ὡς οὗ 
γενομένων ἄν σφισιν ἀξ ξιοµάχων, ἐπεχθέουσιν ἐς τὸ 
πεδίον᾽ xal γίγνεται αὐτῶν μάχη καρτερά. Καὶ ἐν 
ταύτη πίπτουσι μὲν τῶν βαρθάρων ἐς πενταχοσίους, 
ζῶντες δὲ ἐλήφθησαν ὑπὲρ τοὺς ἑθδοαύκοντα: οἱ δὲ 
λοιποὶ ἐν τῇ πόλει ζυμφυγόντες βεθαιότερον 7/27, εἴρ- 

yovro τῆς χώρας ὑπὸ τῶν ἐκ τοῦ ἐπιτειγίσματος. (9) 

Ναὶ ᾿Αλεξάνδρῳ δὲ τῶν “Qowy ἢ πολιορχία ov χαλεπὴ 

ἐγένετο. ἀλλ᾽ εὐθὺς ἐξ ἐφόδου προσθαλὼν τοῖς τείχεσι 
iU τῆς πόλεως ἐκράτησε, καὶ τοὺς ἐλέφαντας τοὺς ἐγχα- 
ταλειφθέντας ἔλαθε, 


93 


ΚΕΦ, KH’. 


Καὶ ταῦτα οἱ ἐν τοῖς Βαζίροις ὡς ἔμαθον, aro- 
γνόντες τὰ σφέτερα πράγματα ἀμφὶ μέσας νύχτας τὴν 
πόλιν ἐκλείπουσιν. “ας δὲ καὶ οἱ ἄλλοι βαρδαροι 

45 ἔπραττον' ἀπολιπόντες τὰς πόλεις ξύμπαντες ἔφευγον 
ἐς τὴν πέτραν τὴν ἐν τῇ | χώρᾳ τὴν Ἄορνον καλουμένην. 
Μένα yap τι τοῦτο χρῆμα πέτρας ἐν τη χώρα ταύτη 
ἐστί, χαὶ λόγος ( ὑπὲρ αὐτῆς κατέχει οὐδὲ Ἡρακλεῖ τῷ 
Διὸς ἅλωτον γενέσθαι τὴν πέτραν. (2) Ei μὲν δὴ xat 

to ἐς ]νδοὺς ἀφίκετο ὁ “H ρακλῆς 6 Or hatos 3 ὃ ]ύριος η 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. BIBA. Δ, x». 


Alexandro nuntiata sunt, eadem nocte colle in quo coa- 
stiterant copiis suis circumsesso, omnes ad internecionem 

t : urhemque propughatoribus vacuam protinus vi 
capit, in eaque Assaceni matrem et filiam. Ab Alexandri _ 
partibus xxv tantum in universa obsidione desiderafi. | 


5. Exinde Conum Bazira mittit, ratus oppidanos, Ase- ` 
cenorum expugnatione audita deditionem facturos. Aftts- | 
lum vero et Alcetam ac Demetrium equitatus profectum 
ad Ora oppidum mittit, utque urbem muro in orbem ducie 
intercludant, tantisper dum ipse advenerit, jubet.. (6) 
Oppidani in Alcetam excursionem faciunt : quos Macedones 
facile repulsos atque in urbem rejectos muris clauserunt. 
At Ceno Bazirensium obsidio non statim ex sententia sat- 
cessit. Siquidem oppidani loci munitione (reti (erat enim 
urbs et excelso loco sita, et valido muro omni ex parie 
cincta) nullam deditionis significationem edebant. 

7. Quo cognito, Alexander confestim Bazira versus mo- 
vere ccepit : quum vero accepisset nonnullos barberorum 
finitimorum in Ora urbem clam se immissuros, ab Abi- 
saro ad id missos, primum Ora cum exercitu petit : Ce- 
num vero apud Bazira munitam arcem exstruere, pre- 
sidioque in ea relicto, quod oppidanis agri usum impedire 
posset , reliquum exercitum ad se ducere jubet. (8) Bazi- 
renses Cenum cum maximá copiarum parte decessisse 
conspicati, contempta Macedonum qui relicti erant paud- 
tate, in planitiem excurrunt. Acrisque inter eos conflictus 
fit : quingentis barbaris ea pugna cæsis, vivis supra se— 
ptuaginta captis : reliqui in urbem repulsi , acrius deincepes 
ab excursione in agrum, ab iis qui in arce ex adverso me — 
(9) Neque vero labo— 

Primo enim impeta am 
in muros facto urbem expugnavit et elephantos qui ibi relic&- 38 
erant cepit. 


rorum exstructa erant , arcebantur. 


riosa Alexandro Ororum obsidio fuit. 


CAP. XXVIII. 


Bazirenses Ororum expugnatione audita viribus sues” 
diflisi sub mediam noctem urbem deserunt, Quod et re- 
Omnes enim desertis oppidis im 
petram hujus tractus sese receperunt, quam Aornum vo- 
cant. Ingens porro erat hac petra ejus regionis munimen- 
tum, famaque est, ne ab ipso quidem Hercule ab Jove salo 


liqui barbari imitati sunt. 


expugnari cam potuisse. (2) Ego vero an Hercules The- 


banus aut Tyrius aut Egyptius ad Indos penetrarit , nihi] 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. IV, 28. 


& Αἰγύπτιος, ἐς οὐδέτερα ἔχω ἰσχυρίσασθαι' μᾶλλον δὲ 
δοκῶ ὅτι οὐχ ἀφίκετο, ἀλλὰ πάντα γὰρ ὅσα χαλεπὰ of 
«ἄνθρωποι ἐς τοσόνδε dox αὔξουσιν αὐτῶν τὴν χαλεπό- 
ente ὡς καὶ τῷ Ἡρακλεῖ ἂν ἄπορα γενέσθαι μυθεύειν. 
Kaya ὑπὲρ τῆς πέτρας ταύτης οὕτω γινώσκω, τὸν 

^ Βραχλέα ἐς κόμπον τοῦ λόγου ἐπιφημίζεσθαι, (3) 

” Eo gy δὴ χύχλον τῆς πέτρας λέγουσιν ἐς διαχοσίους 

««πταδίους μάλιστα εἶναι, ὕψος δὲ αὐτῆς, ἵναπερ χθαμα- 

Pronarov, σταδίων ἕνδεκα, xal ἀνάθασιν χειροποίητον 

yy palo χαλεπήν" εἶναι δὲ xal ὕδωρ ἐν ἄκρᾳ τῇ πέτρα 
zen xal καθαρόν, πηγὴν ἀνίσχουσαν, ὡς καὶ ἀποῤῥεῖν 
«ἀπὸ τῆς πηγῆς ὕδωρ, xal ὕλην καὶ γῆν ἀγαθὴν ἐργά- 
arm ὅσην καὶ χιλίοις ἀνθρώποις ἀποχρῶσαν ἂν εἶναι 
ἐργάζεσθαι. 

w 4. Καὶ ταῦτα ἀκούοντα ᾿Αλέξανδρον πόθος λαμθάνει 
ἐξελεῖν καὶ τοῦτο τὸ ὄρος, οὐχ ἥκιστα ἐπὶ τῷ ἀμφὶ 
τὸν Ἡραχλέα μύθῳ πεφημισμένῳ. Τὰ μὲν δὴ “Qpa 
zal τὰ Μάσσαγα φρούρια ἐποίησεν ἐπὶ τῇ χώρα τὰ 
Βέζιρα δὲ πόλιν ἐξέτείχισε. (6) Καὶ οἱ ἀμφὶ Ἡφαι- 

3 οτίωνά τε xal Περδίκκαν αὐτῷ ἄλλην πόλιν ἐκτειχί- 
σαντες | Ὀροθάτις ὄνομα τῇ πόλει ἦν), καὶ φρουρὰν xa- 
τελικόντες ὡς ἐπὶ τὸν ᾿Ινδὸν ποταμὸν Πεσαν' ὡς δὲ 
ἀφίχοντο, ἔπρασσον ἤδη ὅσα ἐς τὸ ζεῦξαι τὸν Ἴνδὸν ὑπὸ 
Ἀλεξάνδρου ἑτέταχτο. 

s € Ἀλέξανδρος δὲ τῆς μὲν χώρας τῆς ἐπὶ τάδε τοῦ 
Ἰνδοῦ ποταμοῦ σατράπην κατέστησε Νικάνορα τῶν 
ἑταίρων, Αὐτὸς δὲ τὰ μὲν πρῶτα ὡς ἐπὶ τὸν Ἰνδὸν 
ποταμὸν ἦγε, καὶ πόλιν τε Πευχελαῶτιν οὗ πόῤῥω τοῦ 
Ἰνδοῦ ᾠκισμένην ὁμολογίᾳ παρεστήσατο xal ἐν αὐτῇ 

30 φρουρὰν καταστήσας τῶν Μακεδόνων xal Φίλιππον 
ἐπὶ τῇ φρουρᾷ ἡγεμόνα , 6 δὲ xat ἄλλα προσηγάγετο 
μαρὰ πολίσματα πρὸς τῷ lvo ποταμῷ ᾠκισμένα. 
Ξυνείποντο δὲ αὐτῷ Κωφαῖός τε xal Ἀσσαγέτης of ὕπαρ- 

ya τῆς χώρας. (7) ᾿Αφικόμενος δὲ ἐς Ἐμθόλιμα πόλιν, À 

35 ξύνεγγυς τῆς πέτρας τῆς ᾿Αόρνου ᾠχεῖτο, Κράτερον μὲν 
Σὺν μέρει τῆς στρατιᾶς καταλείπει αὐτοῦ , σῖτόν τε ἐς 
τὴν πόλιν ὡς πλεῖστον ξυνάγειν xal ὅσα ἄλλα ἐς χρόνιον 
τοιρήν, ὡς ἐντεῦθεν δρμωμένους τοὺς Μακεδόνας χρονίῳ 
πολιορχία ἐκτρυχῶσαι τοὺς χατέχοντας τὴν πέτραν, el 
ιο uh ἐξ ἐφόδου ληφθείη. (8) Αὐτὸς δὲ τοὺς τοξότας τε 
ἀναλαθὼν xal τοὺς ᾿Αγριᾶνας xal τὴν Κοίνου τάξιν xat 
ἀπὸ τῆς ἄλλης φάλαγγος ἐπιλέξας τοὺς κουφοτάτους τε 
xai ἅμα εὐοπλοτάτους καὶ τῶν ἑταίρων ἱππέων ἐς δια- 
χοσίους καὶ ἱπποτοξότας ἐς ἑκατὸν προσῆγε τῇ πέτρα. 
as Kat ταύτη μὲν τῇ ἡμέρᾳ χατεστρατοπεδεύσατο ἵνα 
ἐπιτήδειον αὐτῷ ἐφαίνετο: τῇ δὲ ὑστεραίᾳ ὀλίγον 
προελθὼν ὡς πρὸς τὴν πέτραν αὖθις ἐστρατοπεδεύ- 
σατο. 


-- ——» QA — — 


119 


habeo quod affirmare possim : potius tamen non eo pene- 
trasse (omnia enim quae diíficilia sunt homines ut diffici- 
liora esse videantur Herculem ipsum prestare nequivisse 
comminiscuntur), verum esse crediderim. Equidem de hac 
petra ita sentio, augenda rei causa Herculis nomen adhi- 
bitum esse. (3) Ambitum hujus petra cc stadiorum esse 
aiunt : altitudinem ‚qua humillima est , stadiorum xt; uno 
tantum arduo calle, eoque manu facto, adiri posse. 
Multam etiam eamque purissimam in vertice petræ aquam 
e fonte edi indeque defluere : silvam etiam habere tan- 
tumque arabilis et fertilis agri, quantum mille homines 
colere possint. 

4. Quibus cognitis Alexandrum magno ejus montis ca- 
riendi desiderio captum fuisse. Neque parum fabula illa 
de Hercule vulgata illum accendit. Itaque Oris et Massagis 
ad regionis præsidium firmatis, Baziree muros exstruxit. (5) 
Hephzestion interea et Perdiccas alia urbe Alexandri jussu 
instaurata ( Orobatis urbi nomen erat) et relicto ibidem præ- 
sidio, ad Indum flumen moverunt. Quo ubi venerunt, 
omnia que de ponte jungendo Alexander imperarat faciunt. 

6. Regioni cis Indum site Alexander ex amicis Nicanorem 
satrapam constituit. lpse primum ad Indum flumen 
movit, urbemque Peucelaotim haud procul ab amne sitam 
deditione recepit, praesidioque Macedonum imposito Phi- 
lippoque ei prefecto multa preeterea ignobilia oppida ad 
Indum amnem sita subegit , comitantibus eum Copheo et 
Assagete preesidibus provincia. (7) Postquam vero Embo- 
lima venit, qua urbs non procula petra Aorno sita est, 
Craterum cum parte exercitus ibi relinquit, utque fru- 
mentum quantum posset aliaque necessaria ad longi tem- 
poris moram ibi faciendam in urbem convehat jubet, ut 
inde progressi Macedones, diuturna obsidione eos qui petram 
tenebant conficerent , si primo impetu capi non posset. (8) 
Ipse assumptis sagittariis atque Agrianis Ccenique agmine 
et ex reliqua phalange delectis iis qui et expeditiores et 
melius armati essent , praeterea ex equitatu amicorum du- 
centis ac sagittariis equestribus centum, exercitum ad 
petram admovit. Ac primo quidem die castra commodo 
loco ponit. Postero die propius ad petram rursum castra 
locat. 


129 
ΚΕΦ. KO’, 


Καὶ ἐν τούτῳ $xov παρ᾽ αὐτὸν τῶν προσγώρων τινές, 
σφᾶς τε αὐτοὺς ἐνδιδόντες χαὶ ἡγήσασθαι φάσκοντες ἐς 


τῆς πέτρας τὸ ἐπιμαχώτατον, ὅθεν οὐ χαλεπὸν αὐτῷ ` 


ἔσεσθαι ἑλεῖν τὸ χωρίον. Καὶ ξὺν τούτοις πέμπει 
Πτολεμαῖον τὸν Λάγου τὸν σωματοφύλακα, τούς τε 
᾿Αγριᾶνας ἄγοντα xat τοὺς ψιλοὺς τοὺς ἄλλους xal τῶν 
ὑπασπιστῶν ἐπιλέχτους, προστάξας, ἐπειδὰν χαταλάδη 
τὸ χωρίον, κατέχειν μὲν αὐτὸ ἰσχυρᾶ φυλαχῆ, ol δὲ 
σημαίνειν ὅτι ἔχεται. (2) Καὶ Πτολεμαῖος ἐλθὼν δδὸν 
10 τραχεῖάν τε xal δύσπορον λανθάνει τοὺς βαρθάρους 
κατασχὼν τὸν τόπον’ xai τοῦτον χάραχι ἐν χύχλῳ xal 
τάφρῳ ὀχυρώσας πυρσὸν αἴρει ἀπὸ τοῦ ὄρους ἔνθεν 
ὀφθήσεσθαι ὑπ᾽ Αλεξάνδρου ἔμελλε, Καὶ ὤγθη τε ἅμα 
A φλὸξ καὶ Ἀλέξανδρος ἐπῆγε tH ὑστεραίᾳ τὴν στρα- 
τιάν' ἀμυνομένων δὲ τῶν βαρθάρων οὐδὲν πλέον αὐτῷ 
ὑπὸ δυσχωρίας ἐγίγνετο. (3) Ὡς δὲ Ἀλεξάνδρῳ ἄπορον 
τὴν προσθολὴν κατέμαθον ol βάρθαροι, ἀναστρέψαντες 
τοῖς dupt Πτολεμαῖον αὐτοὶ προσέθαλλον" καὶ γίγνεται 
αὐτῶν τε καὶ τῶν Μαχεδόνων μάχη καρτερά, τῶν μὲν 
διασπάσαι τὸν χάρακα σπουδὴν ποιουμένων, τῶν 
᾿Ινδῶν, Πτολεμαίου δὲ διαφυλάξαι τὸ χωρίον’ καὶ μεῖον 
σχόντες οἱ βάρβαροι ἐν τῷ ἀκροθολισμῷ νυχτὸς ἐπιγε- 
νομένης ἀνεχώρησαν. 

4. ᾿Αλέξανδρος δὲ τῶν Ἰνδῶν τινὰ τῶν αὐτομόλων, 
25 πιστόν τε ἄλλως καὶ τῶν χωρίων δαήμονα, ἐπιλεξάμε- 
vos πέμπει παρὰ Πτολεμαῖον τῆς νυχτός, γράμματα 
φέροντα τὸν Ἰνδόν, ἵνα ἐγέγραπτο, ἐπειδὰν αὐτὸς 
προσθάλη τῇ πέτρα, τὸν δὲ ἐπιέναι τοῖς βαρθάροις 
Χατὰ τὸ ὄρος, μηδὲ ἀγαπᾶν ἐν φυλαχῇ ἔχοντα τὸ χωρίον, 
ὡς ἀμφοτέρωθεν βαλλομένους τοὺς Ἴνδους ἀμφιθόλους 
γίγνεσθαι, (6) Καὶ αὐτὸς ἅμα τῇ ἡμέρα ἄρας ἐκ τοῦ 
στρατοπέδου προσῆγε τὴν στρατιὰν κατὰ τὴν πρόσ- 
Grow ἢ Πτολεμαῖος λαθὼν ἀνέθη, γνώμην ποιού-- 
μενος ὡς εἰ ταύτη βιασάμενος ξυμμίξει τοῖς ἀμφὶ 
[]τολεμαῖον, οὐ χαλεπὸν ἔτι ἐσόμενον αὐτῷ τὸ ἔργον. 
Καὶ ξυνέθη οὕτως. (6) “Kote μὲν γὰρ ἐπὶ μεσημθρίαν 
ξυνειστήχει καρτερὰ μάχη τοις τε ᾿Ινδοῖς καὶ τοῖς Ma- 
χελόσι, τῶν μὲν ἐκθιαζομένων ἐς τὴν πρόσθασιν, τῶν 
δὲ βαλλόντων ἀνιόντας" ὡς δὲ οὐχ ἀνίεσαν of Maxe- 
δόνες, ἄλλοι ἐπ᾽ ἄλλοις ἐπιόντες, οἱ δὲ πρόσθεν dva- 
παυόμενοι μόγις 83, ἀμφὶ δείλην ἐκράτησαν τῆς παρόδου 
xai ξυνέµιξαν τοῖς ξὺν Πτολεμαίῳ. ᾿Εχεῖθεν δὲ δμοῦ 
793" γενομένη. h στρατιὰ πᾶσα ἐπήγετο αὖθις ὃς en’ 
αὐτὴν τὴν πέτραν: ἀλλὰ γὰρ ἔ ἔτι ἄπορος ἦν αὕτη $ 
Ταύτη μὲν δὴ τῇ ἡμέρα τοῦτο τὸ τέλος 


o 


3t 


-— 


4 


- 
- 


> προσθολή. 
γίγνεται. 
7. Yrd δὲ τὴν Ew παραγγέλλει στρατιώτη ἑκάστῳ 
Καὶ οὗτοι χεχοα- 
ἀπὸ της xo- 


όπτειν yapanız Exatov ART ἄνδρα. 
μένοι ἦσαν, καὶ αὐτὸς ἐγώννυεν ἁρζάμενος ἃ 
pugs τοῦ λόφου ἵνα ἐστρατοπεδευκότες ἦσαν ὡς ἐπ 
τὴν πέτραν χῶμα μέγα y ἔνθεν τοξεύματα τε ἂν Eu 
σῆχι ἐς τοὺς zpopa/ou£vou; ὀυνατὰ αὐτῷ ἐφαίνετο 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. BIBA. A, xô. 


CAP. XXIX. 


Interea finitimorum nonnulli ad eum venerunt deditionem 
facientes, viamque sese ostensuros dicentes, qua commodior 
petrae oppugnatio futura esset , parvoque negotio capi posset _ 
Cum his Ptolemzum Lagi filium corporis custodem mittit > 
Agrianos secum ducentem aliosque levis armaturz 8 scu- 
fatorum lectissimos quosque jubens, ut quum oppidun» 
occupasset, firmo id presidio muniret, utque occupata 
loci significationem aliquam ederet. (2) Ptolemaeus via 
ardua atque difficili contendens non sentientibus barbaris- 
in verticem evadit , et loco in orbem vallo ac fossa commu- 
nito facem accensam ab ea parte montis qua conspici al» 
Alexandro posset tollit. Alexander conspecto flammae 
splendore postridie exercitum admovit. At Barbaris 
acriter sese tuentibus, nihil tum ob locorum asperitatem 
effecit. (3) Quum vero barbari animadverterent Alexan- 
drum ab ea parte frustra niti, in Ptolemeum conversi fe- 
runtur. Atrox ibi cum Macedonibus pugna miscetur, Indis. 
quidem vallum rescindere nitentibus, Ptolemseo omnibus 
viribus locum tutante. Demum barbari Macedonum 
velitari conflictu male excepti nocte interveniente retroce- 
dunt. 

4. Alexander interea Indum quendam transfugam, &dum 
et locorum peritum, noctu cum literis ad Ptolemaeum 
mittit. Quibus monet, ut quum ipse petram adoriretur, 
Ptolemæus eodem tempore ex monte impetum in hostes fa- 
ceret, neque in prasidio se continere contentus esset, ut 
utrinque petiti barbari in ambiguo versarentur. (5) Ipse 
prima luce castris motis exercitum ad eam partem ducit, 
qua Ptolemæus clam hostibus montem conscenderat , ita 
secum statuens, si impetu facto illac se cum Ptolemzo 
conjungere posset, non ita difficile negotium ei futurum. 
Quod qui.lem ita evenit. (6) Nam ad meridiem usque acre 
inter Indos et Macedones certamen fuit, his quidem 
conscendere nitentibus, illis subeuntes propulsantibus. 
Quum vero Macedones non desisterent alii aliis succedere, 
prioresque interim a labore reficerentur, vix ante noctem 
transitu potiti sese cum Ptolemao conjunxerunt, Exinde 
quum jam omnes copie una essent, rursus petram adu- 
riuntur. Sed ne hac quidem ratione petra subiri potuit. 
Atque ita dies ille consumptus est. 


7. Sub lucem milites singulos centum palos cadere jubet. 
Quibus comportatis ingentem aggeran a summo colle in 
quo castra locarat ad petram molitur, uude cl sagitin et 


tela machinis excussa. ad hostes pertingere. possent : Un - 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. IV, 30. 


xn ἀπὸ μηχανῶν βέλη ἀφιέμενα * xat ἐγώννυον αὐτὸ 
τᾶς τις ἀντιλαμθανόμενος τοῦ ἔργου᾽ xal αὐτὸς 
ἐφειστήκει θεατὴς xat ἐπαινέτης τοῦ ξὺν προθυμία 

'— πιραινομένουἃ κολαστὴς δὲ τοῦ ἐν τῷ παραχρῆμα 
b ἁλιποῦς, 


ΚΕΦ, Α΄. 


Ty μὲν δὴ πρώτῃ ἡμέρα ὡς ἐπὶ στάδιον ἔχωσεν 
εὐτῷ ὁ στρατός. "Ex δὲ τὴν ὑστεραίαν οἵ τε σφενδονῆται 
σοεδονῶντες ἐς τοὺς Ἰνδοὺς ἐκ τοῦ ἤδη χεχωσμένου 
καὶ ἀπὸ τῶν μηχανῶν βέλη ἀφιέμενα ἀνέστελλε τῶν 

w Ἰνδῶν τὰς ἐκδρομὰς τὰς ἐπὶ τοὺς χωννύοντας. Καὶ 
ἐχώννντο αὐτῷ ἐς τρεῖς ἡμέρας ξυνεχῶς τὸ χωρίον. 
Τη τετάρτη δὲ βιασάμενοι τῶν Μακεδόνων οὐ πολλοὶ 
κατέσχον ὀλίγον γήλοφον ἰσόπεδον τῇ πέτρα" καὶ 'AM- 

οὐδέν τι ἐἑλινύων ἐπῆγε τὸ χῶμα, ξυνάψαι 

18 ἔων τὸ χωννύμενον τῷ γηλόφῳ ὅντινα οἱ ὀλίγοι αὐτῷ 
ἤδη κατεῖχον, 

2. Of δὲ Ἰνδοὶ πρός τε τὴν ἀδιήγητον τόλμαν τῶν 
ἐς ὧν γήλοφον βιασαμένων Μακεδόνων ἐκπλαγέντες 
χαὶ τὸ χῶμα ξυνάπτον ἤδη δρῶντες, τοῦ μὲν ἀπομά- 

3 oda ἔτι ἀπείχοντο’ πέμψαντες δὲ χήρυχα σφῶν παρ᾽ 
Ἀλίζανδρον “ἐθέλειν ἔφασκον ἐνδοῦναι τὴν πέτραν, el 
syn σπένδοιτο. Ἑ νώμην δὲ πεποίηντο ἐν τῷ ἔτι 
ὁαμέλλοντι τῶν σπονδῶν διαγαγόντες τὴν ἡμέραν 
Ἠκτὺς ὡς ἕκαστοι διασχεδάννυσθαι ἐπὶ τὰ σφέτερα 
ἤθη. (9) Καὶ τοῦτο ὡς ἐπύθετο ᾿Αλέξανδρος, ἐνδίδωσιν 
εὐτοῖς χρόνον τε ἐς τὴν ἀποχώρησιν καὶ τῆς φυλακῆς 
Thy χύχλωσιν τὴν πάντη ἀφελεῖν. Kal αὐτὸς ἔμενεν 
ἔστε ἤρξαντο τῆς ἀπογωρήσεως xal ἐν τούτῳ dva- 
habe τῶν σωματοφυλάκων xal τῶν ὑπασπιστῶν ἐς 
W ἱπταχοσίους χατὰ τὸ ἐχλελειμμένον τῆς πέτρας ἀνέρ- 
χεται ἐς αὐτὴν πρῶτος, καὶ οἱ Maxedoves ἄλλος ἄλλη 
ἀνιμῶντες ἀλλήλους ἀνήεσαν. (4) Καὶ οὗτοι ἐπὶ τοὺς 
ἐποχωροῦντας τῶν βαρθάρων τραπόμένοι ἀπὸ ξυνθή- 
µατος, πολλοὺς μὲν αὐτῶν ἐν τῇ φυγῇ ἀπέκτειναν" οἱ 

3 δὲ xal πεφοθηµένως ἀποχωροῦντες κατὰ τῶν χρημνῶν 

ῥέψαντες σφᾶς ἀπέθανον. Εἴχετό τε ᾿Αλεξάνδρῳ ἡ 
πέτρα ἡ τῷ “Ἡρακλεῖ ἄπορος γενομένη, xai ἔθυεν 
ἐπ᾽ αὐτῆ Ἀλέξανδρος χαὶ κατεσκεύασε φρούριον, παρα- 
δοὺς Σισικόττῳ ἐπιμελεῖσθαι τῆς φρουρᾶς, ὃς ἐξ "Ivey 

M μὲν πάλαι χὐτομολήχει ἐς Βάκτρα παρὰ Ἰῆσσον, 
Αλεξάνδρου δὲ κατασχόντος τὴν χώραν τὴν Baxtotay 
ξωνεστράτευέ τε αὐτῷ xal πιστὸς ἐς τὰ μάλιστα ἐφαί- 
νετο. 

5. Ἂρας δὲ ἐκ τῆς πέτρας ἐς τὴν τῶν ᾿Ασσακηνῶν 

5 χώραν. ἐμθαάλλει. Τὸν γὰρ ἀδελφὸν τὸν Ἀσσακηνοῦ 
ἐξηγγέλλετο τούς τε ἐλέφαντας č- y.ovra xat τῶν προσγώ- 
por Sxcbdpuv πολλοὺς § ξυμπεφευγέναι ἐς τὰ ταύτη 
ὄρη. (6) Καὶ ἀφικόμενος ἐς Δύρτα πόλιν, τῶν μὲν 
ἐνοικούντων οὐδένα χαταλαμθάνει οὐδὲ ἐν τῇ γώρα τῇ 

πρὸς τῇ TOME’ ἐς δὲ τὴν ὑστεραίαν Νέαχρχόν τε xat 


121 
versoque exercitu ad opus intento, ipse et spectator et lau- 
dator adstabat, eos quidem qui magna contentione opus 


promovebant collaudans : segniores vero castigans. 





CAP. XXX. 


Ac primo quidem die exercitus in stadii longitudinem 
aggerem perduxit. Postero die funditores per aggeris par- 
tem jam perfectam dispositi et tela machinis excussa facile 
Indorum in eos qui aggerem struebant excursiones repres- 
serunt. Atque ita triduum in struendo indesinenter aggere 
consumpsit. Quarto die quum Macedones aliquot collem 
quendam petra oppositum , æqualis cum ea altitudinis , 
cepissent, Alexander confestim aggerem ad eum collem 
quem pauci suorum jam tenebant continuare statuit. 

2. Barbari ob incredibilem Macedonum qui collem illum 
superarant audaciam attonili, aggeremque jam ad collem | 
perductum conspicati, a defensione desistunt , missoque 
ad Alexandrum caduceatore spondent sese, si pacisci cum 
iis velit, petre deditionem facturos. Consilium vero 
ipsorum erat, ut totum illum diem pactionibus faciendis 
transigentes , noctu sese quisque in domos suas reciperent. 
(3) Quo cognito Alexander tempus satis amplum iis ad dis- 
cedendum concessit, omni preesidio per circuitum amoto. 
Ipseque ibi tantisper dum discedere inciperent mansit. 
Postheec assumtis ex custodibus corporis et scutatis DCC, 
Ma- 
cedones quoque , alius alia sese mutuo subtrahentes , eodem 


primus in desertam ab hostibus petram conscendit. 
ascenderunt. (4) Exinde in recedentes barbaros signo 
dato conversi multos in fuga interfecerunt, Nonnulli eo- 
rum trepide fugientes, per pracipitia delapsi perierunt. 
Alexander potitus petra, quam ne Hercules quidem ipse 
superare potuerat, sacrificio in ea facto, præsidium impo- 
suit, eique Sisicottum profecit, qui multo ante ex Indis 
Bactra ad Bessum transfugerat, et postquam Alexander 
Bactrianorum regionem subjugarat, conjunctis cum eo 
copiis fidelem imprimis ei operam navarat. 

5. Alexander e petra in Assacenorum regionem movit. 
Assaceni enim fratrem cum elephantis et finitimorum bar- 
baroruin non exigua manu in illius regionis montes confu- 
gisse acceperat. (6) Quumque ad urbem Dyrtam pervenis- 
set, neminem incolarum aut in ea aut in vicina regione re- 
perit. Postero autem die Nearclium et Antiochum, quorum 
ulerque mille scutatis praefectus erat , emittit. Ac Ncarcho 


Ἀντίοχον τοὺς χιλιάρχους τῶν ὑπασπιστῶν ἐκπέμπει" 
xai Νεάρχῳ μὲν τοὺς Ἀγριᾶνας καὶ τοὺς ψιλοὺς ἄγειν 
ἔδωκεν, Ἀντιόχῳ δὲ τήν τε αὑτοῦ χιλιαρχίαν καὶ δύο 
ἐπὶ ταύτῃ ἄλλας. ᾿Εστέλλοντο δὲ τά τε χωρία xato- 
ψόμενοι xai εἴ πού τινας τῶν βαρθάρων ξυλλαθεῖν 
ἐς ἔλεγχον τῶν κατὰ τὴν χώραν, τῶν τε ἄλλων xol 
μάλιστα δὴ τὰ ἀμφὶ τοὺς ἐλέφαντας ἔμελεν αὐτῷ 
μαθεῖν, 
7. Αὐτὸς δὲ ὡς ἐπὶ τὸν ᾿νδὸν ποταμὸν ἤδη ἦγε, καὶ 
10 ἡ στρατιὰ αὐτῷ ὡδοποιεῖτο πρόσω ἰοῦσα ἄπορα ἄλλως 
ὄντα τὰ ταύτη χωρία. ᾿Ενταῦθα ξυλλαμθάνει ὀλίγους 
τῶν βαρθάρων, καὶ παρὰ τούτων ἔμαθεν ὅτι ol μὲν ἐν 
τῇ χώρα Ἰνδοὶ παρὰ Ἀθισάρη ἀποπεφευγότες εἶεν, 
τοὺς ἐλέφαντας δὲ ὅτι αὐτοῦ χατέλιπον νέμεσθαι πρὸς 
15 τῷ ποταμῷ τῷ Ἰνδῷ καὶ τούτους ἠγήσασθαί of τὴν 
650v ἐκέλευσεν ὡς ἐπὶ τοὺς ἐλέφαντας. (6) Εἰσὶ δὲ 
᾿Ινδῶν πολλοὶ κυνηγέται τῶν ἐλεφάντων, καὶ τούτους 
σπουδή ἀμφ᾽ αὑτὸν εἶχεν Ἀλέξανδρος, καὶ τότε ἐθήρα 
ξὺν τούτοις τοὺς ἐλέφαντας᾽ xal δύο μὲν αὐτῶν ἀπόλ- 
αὐ λυνται κατὰ χρημνοῦ σφᾶς ῥίψαντες ἐν τῇ διώξει, of 
|. δὲ ἄλλοι ξυλληφθέντες ἔφερόν τε τοὺς ἀμθάτας καὶ τῇ 
στρατιᾷ ξυνετάσσοντο. (9) Ἐπεὶ δὲ xal ὕλη ἐργασίμῳ 
ἐνέτυχε παρὰ τὸν ποταμόν, xol αὕτη ἐχόπη αὐτῷ ὑπὸ 
της στρατιᾶς xai ναῦς ἐποιήθησαν. Kal αὗται χατὰ 
25 τὸν Ἰνδὸν ποταμὸν ἤγοντο ὡς ἐπὶ τὴν γέφυραν ἥντινα 
“]φαιστίων xal Περδίκκας αὐτῷ ἐξῳχοδομηχότες 
πάλαι ἦσαν. 





BIBAION ΠΕΜΠΤΟΝ. 





ΚΕΦ. A’. 


Ἐν δὲ τῇ χώρα ταύτη ἥντινα μεταξὺ τοῦ te Κωφῆ- 

νος καὶ τοῦ Ἰνδοῦ ποταμοῦ ἐπῆλθεν ᾿Αλέξανδρος, xal 

30 Νύσαν πόλιν ᾠχίσθαι λέγουσι: τὸ δὲ κτίσμα εἶναι 

Λιονύσου: (a) Διόνυσον δὲ κτίσαι τὴν Νύσαν ἐπεί τε 

Ἰνδοὺς ἐχειρώσατο, ὅστις δὴ οὗτος 6 Διόνυσος καὶ ὁπότε 

A ὅθεν ἐπ᾽ Ἰνδοὺς ἐστράτευσεν" οὐ γὰρ ἔγω συμθα- 

λεῖν εἰ 6 Θηθαῖος Διόνυσος ἐκ Θηβῶν ἢ καὶ ἐκ Τμώλου 

35 τοῦ Λυδίου δρμηθεὶς ἐπ᾿ Ἰνδοὺς Are στρατιὰν ἄγων, 

τοσαῦτα μὲν ἔθνη μάχιμα καὶ ἄγνωστα τοῖς τότε "EM 

row ἐπελθών, οὐδὲν δὲ αὐτῶν ἄλλο ὅτι μὴ τὸ Ἰνλῶν 

βία χειρωσάμενος * πλήν γε δὴ ὅτι οὐχ ἀκριβῆ ἐξε- 

ταστὴν χρὴ εἶναι τῶν ὑπὲρ τοῦ θείου ἐκ παλαιοῦ euu- 

40 θευαένων. Τὰ γάρ τοι χατὰ τὸ εἰχὸς ξυντιθέντι οὐ 

πιστά , ἐπειδὰν τὸ θεῖόν τις προσθῇ τῷ λόγῳ , οὐ πάντη 
ἄπιστα φαίνεται. 

3. Ὡς δὲ ἐπέθη τῇ Nuon ᾿Αλέξανδρος, ἐχπέμπουσι 

παρ αὐτὸν οἱ Νυσαῖοι τὸν κρατιστεύοντα σφῶν, ὄνομα δὲ 

45 ἦν αὐτῷ Ἄκουφις, καὶ ξὺν αὐτῷ πρέσθεις τῶν δοκιµω: 

τάτων τριάκοντα, δεησομένους ᾿Αλεξάνδρου ἀφεῖναι τῷ 


APPIANOY ANABAZ. BIBA. E, a. 


quidem Agrianos et alios levis armature 
mille scutatos quos ducebat alia duo millia : 
speculatum in illa loca mittit, et an fort 
barbaris comprehendere possint , e quibus c 
gionis notitiam pertinentia tum de elephanti: 

7. Ipse ad Indum flumen pergit : exercit: 
ceret praemisso. Neque enim aliter ea loca tr 
Eo loci barbaris nonnullis captis certior fa 
ejus regionis ad Abisarem confugisse. Eleg 
scuis apud Indum amnem relictos esse. Qu 
ad eum locum ubi elephanti erant ducant jı 
autem Indorum multi elephantorum venat« 
Alexander lios apud se caros habebat. Ac tui 
his elephantos venatus est. Duo inter persequ 
cipitiis lapsi perierunt : reliqui capti admi 
exercitui admoti sunt. (9) Silvam quoque 
flumen nactus ab exercitu cædi navesque æ 
quibus in Jndum flumen subductis, ad pont 
multo ante Hepheestion et Perdiccas constru: 
est. 


LIBER QUINTUS. 


—— ⏑ A 


CAP. I. 


In hac regione, quam inter Cophenem et 
interjacentem Alexander aggressus est, Nysan 
sitam esse ferunt , a Bacclio conditam eo temp 
domuit. (?) Quisnam vero is Bacchus fuc 
aut unde Indis bellum intulerit, conjicere noi 
is qui Thebanus ex Thebis, an vero ex Tmo 
fectus in Indos exercitum duxerit; qui qnum 
et tum temporis Graccis ignotas gentes adier 
iis praeterquam Indorum vi subegit. Cetert 
diis veteres fabulis suis conscripsere, non ni 
pervestiganda sunt. Scripta enim quibus met 
gari posset , quando numinis alicujus mentio 
non omnino incredibilia esse videantur. 

3. Alexander itaque simulac Nysam cum e: 
oppidani Acuphim principem civitatis ad eur 
cum co legatos xxx ex primoribus , orantes t 
urbem liberam relinquat. (4) Legati ad Ale 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. V, 2. 


θεῷ τὴν πόλιν. (a) Παρελθεῖν τε δὴ ἐς τὴν σκηνὴν 
τὴν ᾿Αλεξάνδρου τοὺς πρέσθεις xal καταλαξεῖν xa- 
θήμενον χεχονιµένον ἔτι ἐκ τῆς 6800 ξὺν τοῖς ὅπλοις τοῖς 
«τ ἄλλοις καὶ τὸ κράνος αὑτῷ περικείμενον xal τὸ δόρυ 
ἔχοντα: θαμθῆσαί τε ἰδόντας τὴν ὄψιν xal πεσόντας 
ες γῆν ἐπὶ πολὺ σιγὴν ἔχειν. Ὡς δὲ ἐξανέστησέ τε aù- 
«οὓς ᾿Αλέξανδρος xal θαῤῥεῖν ἐκέλευσε, τότε δὴ τὸν 
— ἀρξάμενον λέγειν ὧδε- 
s. « Q βασιλεῦ, δέονταί σου Νυσαῖοι ἐᾶσαι σφᾶς 
ἆ λευϑέρους τε xal αὐτονόμους αἰδοῖ τοῦ Διονύσου. Atd- 
woes γὰρ ἐπειδὴ χειρωσάμενος τὸ Ἰνδῶν ἔθνος ἐπὶ Od- 
Jaco ὀπίσω κατῄει τὴν Ἑλληνιχκήν, ἐκ τῶν droug- 
yen στρατιωτῶν, of δὴ αὐτῷ καὶ Baxyoı ἦσαν, κτίζει 
τὸν πύλιν τήνδε μνημόσυνον τῆς αὑτοῦ πλάνης τε xal 
y vong τοῖς ἔπειτα ἐσόμενον, χαθάπερ οὖν xal σὺ αὐτὸς 
Ἀλιζάνδρειάν τε ἔχτισας τὴν πρὸς Καυχάσῳ ὄρει καὶ 
ἄλλην Ἀλεξάνδρειαν ἐν τῇ Αἰγυπτίων γῇ, καὶ ἄλλας 
τολλὰς τὰς μὲν ἔκτισας ἤδη, τὰς δὲ xal κτίσεις ἀνὰ 
χρόνον, οἷα δὴ, πλείονα Διονύσου ἔργα ἀποδειξάμενος. 
a (0) Νύσαν τε οὖν ἐκάλεσε τὴν πόλιν & Διόνυσος ἐπὶ τῆς 
τροφοῦ τῆς Νύσης xal τὴν χώραν Νυσαίαν τὸ δὲ 
ὅρος 8 τιπερ πλησίον ἐστὶ τῆς πόλεως καὶ τοῦτο Μηρὸν 
ἰτωνόμασε Διόνυσος, ὅτι δὴ κατὰ τὸν μῦθον ἐν μηρῷ 


τῷ τῷ Διὸς ηὐξήθη. Καὶ ἐκ τούτου ἐλευθέραν τε ol- 
B χοῦμεν τὴν Νύσαν xal αὐτοὶ αὐτόνομοι xal ἐν χόσμῳ 
τολιτεύοντες" τῆς δὲ èx Διονύσου οἰχίσεως καὶ τόδε 
δοι γινέσθω τεκμήριον" κιττὸς γὰρ οὐκ ἄλλη τῆς 


Ἰνδῶν γῆς φυόμενος παρ᾽ ἡμῖν φύεται. » 





ΚΕΦ, Β΄. 


Καὶ ταῦτα πάντα ᾿Αλεξάνδρῳ πρὸς θυμοῦ ἐγίγνετο 

3 ἀκούειν καὶ ἤθελε πιστὰ εἶναι τὰ ὑπὲρ τοῦ Διονύσου 
τῆς πλάνης μυθευόμενα: xal χτίσμα εἶναι Διονύσου 
τὴν Νύσαν ἤθελεν, ὡς ἤδη τε ἥκειν αὐτὸς ἔνθα ἦλθε 
Αιόνσος xal ἐπ᾽ ἐκεῖνα ἂν ἐλθεῖν Διονύσου: οὐδ᾽ ἂν 
Muxecóvas τὸ πρόσω ἁπαξιῶσαι συμπονεῖν οἱ ἔτι κατὰ 
2 ζῆλον τῶν Αιονύσου ἔργων. (2) ) Καὶ δίδωσιν ἐλευθέ- 
po τε εἶναι τοὺς - οἰκήτορας Mich Νύσης xat αὐτονόμους. 
Ὥς Σὲ χαὶ τοὺς νόμους ἐπύθετο αὐτῶν xat ὅτι πρὸς τῶν 
ἀρίστων τὸ πολίτευμα ἔχεται, ταῦτά τε ἐπήνεσε καὶ 
ἠξίωσε τῶν τε ἱππέων οἱ ξυμπέμψαι ἐς τριακοσίους 
» καὶ τῶν προεστώτων τοῦ πολιτεύματος, ἦσαν δὲ καὶ 
αὐτοὶ τριακόσιοι, ἑχατὸν τοὺς ἀρίστους ἐπιλεξαμένους. 
Ἄκουφιν δὲ εἶναι τὸν ἐπιλεγόμενον, ὅντινα χαὶ ὕπαρ- 
/ον τῆς χώρας τῆς Νυσαίας χατέστησεν αὐτός. (3) 
Tovéd Ἄχουφιν ταῦτα ἀχούσαντα ἐπιμειδιάσαι λέγεται 
τῷ λόγῳ᾽ καὶ ᾿Αλέξανδρον ἐρέσθαι ἐφ᾽ ὅτῳ ἐγέλα- 
σεν: ἀποχρίνασθαι δ᾽ Ἄκουφιν: Καὶ πῶς ἄν, M 
βασιλεῦ, µία πόλις Exarov ἀνδρῶν ἀγαθῶν ἐρημω- 
Ίεισα ἔτι καλῶς πολιτεύοιτο; ἀλλὰ σύ, εἴ σοι μέλει 
Νυσαίων , τοὺς ἱππέας μὲν ἄγεσθαι τοὺς τριακοσίους 


cat εἰ βούλει, ἔτι τούτων πλείονας: ἀντὶ δὲ τῶν ἑκατόν, 


123 


naculum adducti , quum illum sedentem nondum deterso 
pulvere , omni adhuc armatura indutum, galeaque tectum, 
et lanceam manu tenentem vidissent, aspectu cjus perter- 
refacti tn terram prociderunt , diuque silentium tenuerunt. 
Postquam vero Alexander surgere illos bonoque animo esse 
jussit, Acuphim ita orsum : 


5. « Orant te,o rex, Nyseei, uti Liberi patris reverentia 
adductus civitatem ipsis liberam legibusque suis utentem 
relinquas. Bacchus enim debellatis Indis quum ad Graca- 
nicum mare reverteretur, ex militibus rude donatis , qui 
et ipsi Bacchici erant, hanc urbem condidit , quee perpe- 
tuum peregrinationis victorieque sue monumentum po- 
steris exstare, quemadmodum tu ipse Alexandriam ad 
Caucasum montem condidisti, aliamque in /Egyptiorum 
regione, aliasque multas partim jam exedificasti, partim 
in posterum «edificabis : utpote qui jam plura quam Bacchus 
prestiteris. (6) Nysam autem vocavit urbem a nutrice Nysa , 
et provinciam Nyseam; montem vero qui urbi imminet, 
Meron [ hoc est femur] vocari voluit, quod secundum 
fabulas in femore Jovis succrevit. Ex eo tempore liberam 
Nysam incolimus nostrisque legibus utentes composite vi- 
vimus. Eam vero a Libero patre «dificatam esse, hoc 
etiam tibi documento esse potest, quod nusquam alibi apud 
Indos hedera nascitur. » 


— — — 
CAP. II. 


Grata Alexandro Acuphis oratio accidit. Cupiebat 
enim fide digna esse que de Bacchi peregrinatione fabula 
narrant : facileque credi volebat, Nysam ab eo conditam 
fuisse, quippe quod jam eo quo Bacchus pervenisset, 
et ulterius quam Bacchus progressurus esset : et Macedo- 
nas non illibenter cum ipso aemulatione quadam rerum a 
Baccho gestarum ulteriores labores adituros putabat. (2) 
Itaque Nysæis civibus libertatem, utque suis legibus 
uterentur concessit, Deinde quum leges eorum cognovis- 
set, eosque rempublicam ex optimatibus constitutam ha- 
bere, illorum institutum collaudavit, et trecentos equites ad 
se mitti jussit, cum centum pracipuis ex iis qui rempublicam 
regerent (qui et ipsi trecenti erant) sibi delectis. Acuphis 
autem voluit eos deligere ; quem quidem ipse praesidem Ny- 
sae provincie constituit. Ad luc postulata Acuphim 
subrisisse ferunt, (3) et Alexandro interrogante causam 
risus , respondisse Acuphim , Quonam pacto, o rex , civitas 
centum bonis viris privata recte deinceps gubernari queat ? 
At tu, sí Nysoerorum salus tibi cordi est, equites quidem 
ccc , et si velis plures accipe; sed pro centum quos ex op- 
timis deligi tibi jubes , ducentos ex deterioribus dari patiare , 
ut si quando huc revertaris , civitatem pristinum statum de» 


124 


οὕστινας τοὺς ἀρίστους ἐπιλέξαι σὺ κελεύεις, διπλα- 
σίους τῶν ἄλλων τῶν καχῶν ἄγεσθαι , ἵνα σοι καὶ αὖθις 
ἀφικομένῳ δεῦρο ἐν τῷ αὐτῷ τούτῳ κόσμῳ φανείη Å πό- 
λις. Ταῦτα λέγοντα , λέγειν γὰρ δόξαι φρόνιμα, πεῖσαι 

Ὁ Ἀλέξανδρον. (4) Καὶ τοὺς μὲν ἱππέας ξυμπέμπειν 
οἱ ἐκέλευσε, τοὺς δὲ ἑκατὸν τοὺς ἐπιλέκτους μηκέτι al- 
τῆσαι, ἀλλὰ μηδ᾽ ἀντ᾽ αὐτῶν ἄλλους: τὸν δὲ παῖδα 
dpa τοῦ Αχούφιος καὶ τῆς θυγατρὸς τὸν παῖδα ξυμπέμ.-- 
ψαι αὐτῷ Ἄκουφιν. 

10 5. Ἀλέξανδρον δὲ πόθος ἔλαθεν ἰδεῖν τὸν χῶρον ὅπου 
τινὰ ὑπομνήματα τοῦ Διονύσου οἱ Νυσαῖοι ἐκόμπαζον. 
᾿Ελθεῖν τε ἐς τὸ ὄρος τὸν Μπρὸν ξὺν τοῖς ἑταίροις ir- 
πεῦσι καὶ τῷ πεζικῷ ἀγήματι καὶ ἰδεῖν κισσοῦ τε ἀνά- 
πλεων xal δάφνης τὸ ὄρος xal ἄλση παντοῖα: καὶ 

15 ἰδεῖν σύσκιον χαὶ θήρας ἐν αὐτῷ εἶναι θηρίων παντο- 
δαπῶν. (0) Καὶ τοὺς Μακεδόνας ἡδέως τὸν κισσὸν 
ἰδόντας, οἷα δὴ διὰ μακροῦ ὀφθέντα (οὐ γὰρ εἶναι ἐν 
τῇ Ἰνδῶν χώρα χισσόν, οὐδὲ ἵναπερ αὐτοῖς ἄμπελοι 
ἦσαν }, στεφάνους σπουδῇ ἀπ᾽ αὐτοῦ ποιεῖσθαι xat ote- 

20 φανώσασθαι ὥς εἶγον ἐφυμνοῦντας καὶ Διόνυσόν τε xat 
τὰς ἐπωνυμίας τοῦ θεοῦ ἀναχαλοῦντας. Θὔῦσαί τε aù- 
τοῦ ᾿Αλέξανδρον τῷ Διονύσῳ xal εὐωχηθῆναι ὁμοῦ τοῖς 
ἑταίροις. (7) Οἱ δὲ καὶ ταδε ἀνέγραψαν, εἰ δή τῳ 
πιστὰ καὶ ταῦτα, πολλοὺς τῶν dus’ αὐτὸν τῶν οὐχ 

25 ἠμελημένων Μακεδόνων τῷ τε κισσῷ ἐστενανωμένους 
xai ὑπὸ τῇ καταχλήσει τοῦ θεοῦ χατασχεθῆναί τε πρὸς 
τοῦ Διονύσου καὶ ἀνευάσαι τὸν θεὸν καὶ βαχγεῦσαι. 





ΚΕΦ. 1”. 


Καὶ ταῦτα ὅπως τις ἐθέλει ὑπολαέὼν ἀπιστείτω ἢ 

πιστευέτω. Οὐ γὰρ ἔγωγε Ἐρατοσθένει τῷ Κυρηναίῳ 

zu πάντη ξυμφέρομαι, ὃς λέγει πάντα ὅσα ἐς τὸ θεῖον dya- 

φέρεται dx Μακεδόνων πρὸς χάριν τὴν ᾿Αλεξάνδρου ἐς 

τὸ ὑπέρογχον ἐπιφημισθῆναι. (2) Καὶ γἀρχαὶ σπήλαιον 

λέγει ἰδόντας ἐν Παραπαμισάδαις τοὺς Maxedóvas xat 

τινα μῦθον ἐπιγώριον ἀκούσαντας % καὶ αὐτοὺς ξυνθέντας 

~ y 3 - / soy 

φημίσαι ὅτι τοῦτο ἄρα ἦν τοῦ Προμηθέως τὸ ἄντρον, ἵνα 

ἐδέδετο, καὶ ὅ ἀετὸς ὅτι ἐχεῖσε ἐφοίτα δαισόμενος τῶν 

σπλαγγνων τοῦ Προμτθέως, καὶ 6 Ἡραχλῆς ὅτι ἐκεῖσε 

ἀφιχόμενος τόν τε ἀετὸν ἀπέχτεινε χαὶ τὸν Προμηθέα 

~ eo 9 l4 s mi » , xs y 

τῶν δεσμῶν ἀπέλυσε. (3) Tov δὲ Kauxasov τὸ ὄρος 

40 ἐκ τοῦ Πόντου ἐς τὰ πρὸς ἕω μέρη τῆς γῆς καὶ τὴν 

Παραπαμισαδῶν χώραν ὡς ἐπὶ ᾿Ινδοὺς μετάγειν τῷ 

λόγῳ τοὺς Maxedovac, Παραπάμισον ὄντα τὸ ὄρος av- 

4 ' ~ , "o 9 Ss ., A ἕ - "m 

τοὺς χαλοῦντας Καύχασον τῆς Ἀλεξανδρου ἕνεχα ὀσξης, 

ὡς ὑπὲρ τὸν Ναύκασον ἄρα ἐλθόντα ᾿Αλέξανδρον. (4) 

45 Ev τε αὐτῇ τῇ ᾿Ινδῶν v7 βοῦς ἰδόντας Eyxexauuevas 

ῥόπαλον τεχμτριοῦσθαι ἐπὶ τῷδε ὅτι Ἥρακλτς ἐς Ἰν- 

δοὺς ἀφίκετο. "Όμοια δὲ καὶ ὑπὲρ Διονύσου τῆς πλά- 

3 * y , M ^i ld , 

νης ἀπιστεί ᾿Ερατοσθένης: ἐμοὶ of ἐν μέσῳ χείσθων 
οἱ ὑπὲρ τούτων λόγοι. 

bu 5. Ἀλέξανδρος δὲ ὡς ἀφίκετο ἐπὶ τὸν ᾿Ινδὸν ποταμόν, 


cs 
on 


APPIANOY ANABAS. BIBA. E, y. 


cusque retinuisse intelligas. (4) His dictis (quod prudenter 
respondisse videretur) Alexandrum persuasum fuisse. atque 
equites quidem ut mitterentur jussisse : centum vero illos 
ex precipuis delectos neque petiisse, neque eorum loco 
alios. Filium vero Acuphis , ejusque ex filia nepotem una 
ad Alexandrum miseum. 


5. Posthec Alexandrum cupido cepit visendi locum in 
quo Nysei monumenta quzdam Bacchi esse gloriabantur : 
venisse igitur narrant in montem Merum cum equitatu ami- 
corum et peditum agemate, montem hedera lauroque refer- 
tum , lucosque opacos omni ferarum genere abundantes vi- 
disse. (6) Macedonibus hederze conspectum jucundum fuisse, 
quam nimirum a multo tempore non vidissent ( neque enim 
Indorum regio hederam fert , ne ibi quidem ubi vites sunt) 
coronasque ex ea fecisse, et capita redimitos Baccho hymnos 
cantasse, variis eum appellationibus invocantes : Alexan- 
drum ibi Baccho sacrificium fecisse, et cum amicis epula- 
tum esse. (7) Tradunt etiam nonnulli (si cui hc credibilia 
videntur) multos non obscuri nominis Macedones hedera 
coronatos in eo epulo Bacchi numine correptos , bacchan- 
tes discurrisse. 





CAP. Ill. 


Caterum his unicuique per me tntegrum st fidem 
prout velit aut tribuere aut derogare. Neque vero Erato- 
stheni Cyrenzeo prorsus assentior, qui auctor est, quicquid 
honoris numini a Macedonibus delatum fuit, in gratiam 
Alexandri supra modum exornatum esse. (2) Dicit etiam 
Macedones specum quandam apud Parapamisadas conspica- 
tos , fabula quadam ab incolis audita aut ab ipsismet con- 
ficta sparsisse specum illam Promethei antrum esse , ubi 
religatus olim is fuit, aquilamque eo venire solitam qua 
ejus viscera depasceretur : Herculis autem interventu aqui- 
lam interfectam , et Prometheum vinculis solutum. (3) 
Caucasum montem ex Ponto ad orientales terrae partes et 
Parapamisadarum regionem , ad Indos nimirum ea ratione 
Macedones suis sermonibus transferre, et Parapamisum 
montem Caucasum vocare in Alexandri gloriam , utpote qui 
Caucasum superarit. (4) Quumque in eadem Indornm 
regione boves vidissent, quibus clava inustw essent, ex 
hoc conjectassc Herculem ad Indos pervenisse. Similia de 
Dacchi peregrinatione Eratosthenes improbat. Mihi vero 
hac de re sermo in medio relinquendus videtur. 

5. Alexander ubi ad Indum pervenit, pontem jam ab 
Hephiestione perfectum reperit , multaque minora navigia , 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. V, 4. 


Ἡφαιστίωνος καὶ πλοῖα πολλὰ μὲν σµικρότερα, duo 
τριακοντόρους, xai παρὰ lakou τοῦ ᾿Ινδοῦ δῶρα 
ἤχοντα ἀργυρίου μὲν τάλαντα ἐς διαχόσια , ἱερεῖα δὲ 
βοῦς μὲν τρισχιλίους, πρόθατα δὲ ὑπὲρ μύρια, ἐλέφαν- 
ν τᾶς δὲ ἐς τριάκοντα: (6) Καὶ ἱππεῖς δὲ ἑπταχόσιοι αὐ- 
τῷ ᾿Ινλῶν ἐς ξυμμαχίαν παρὰ Ταξίλου ἦχον, xal 
τὸν πόλιν Taza , τὴν μεγίστην μεταξὺ Ἰνδοῦ τε to- 
ταμῶ xot “λ δάσπου, ὅτι αὐτῷ Taking ἐνδίδωσιν. Ev- 
cada θύει ᾿Αλέξανδρος τοῖς θεοῖς ὅσοις αὐτῷ νόμος xai 
lo ἀγῶνα ποιεῖ γυμνιχὸν xat ἱππιχὸν ἐπὶ τῷ ποταμῷ * 
xai γγνεται αὐτῷ ἐπὶ τῇ διαθάσει τὰ ἱερά. 





ΚΕΦ. A’. 


Ὁ δὲ Ἰνδὸς ποταμὸς ὅτι μέγιστος ποταμῶν ἐστι τῶν 
κατὰ τὴν Ἀσίαν τε xal τὴν Εὐρώπην, πλὴν 1άγγου, 
καὶ τούτου Ινδοῦ ποταμοῦ , xat ὅτι αἱ πηγαί εἶσιν αὐτῷ 

us ἐπὶ τάδε τοῦ ὅρους τοῦ Παραπααίσου À Καυκάσου, καὶ 
ὅτι ἐχδίδωσιν εἰς τὴν μεγάλην θάλασσαν τὴν κατὰ Ἴν-- 
δοὺς ὡς ἐπὶ νότον ἄνεμον, καὶ ὅτι δίστοµός ἐστιν ó Iv- 
δὸς καὶ αἱ ἐχθολαὶ αὐτοῦ ἀμφότεραι τεναγώδεις, χαθά- 
περ αἱ πέντε τοῦ ΄Ίστρου, καὶ ὅτι Δέλτα ποιεῖ xal aù- 

20 τὸς ἐν τῇ Ἰνδῶν γῇ τῷ Αἰγύπτου Δέλτα παραπλήσιον 
xai τῶτο Πάτταλα καλεῖται τῇ ᾿Ινδῶν φωνῇ, ταῦτα 
μὲν ὑπὶρ τοῦ Ἰνδοῦ , τὰ μάλιστα οὐχ ἀμφίλογα, καὶ 
ἐμοὶ ἀναγεγράφθω. (2) ᾿Επεὶ καὶ ὁ Ὑδάσπης xal 
Ἀχισίνης xal γδραώτης καὶ Ὕφασις, xal οὗτοι Ἰνδοὶ 

ss ποταμοὶ ὄντες. τῶν μὲν ἄλλων τῶν Ἀσιανῶν ποταμῶν 
πολύ τι χατὰ μέγεθος ὑπερφέρουσι᾽ τοῦ δὲ ᾿[νδοῦ 
μέίονες εἰσὶ xal πολὺ δὴ μείονες, ὅπου xal αὐτὸς 6 Ἶν- 
δὸς τοῦ Γάγγου. Κτησίας μέν, εἰ δή τῳ ἱκανὸς xai 
Κτησίας εἷς τεκμηρίωσιν, ἵνα μὲν στενώτατος αὐτὸς aŭ- 

x» τοῦ ὁ Ἰνδός ἐστι, τεσσαράχοντα σταδίους ὅτι διέχουσιν 
αὐτῷ αἱ ὄχθαι: ἵνα δὲ πλατύτατος, xal ἑκατόν: τὸ 
πολὺ δὲ εἶναι αὐτοῦ τὸ μέσον τούτοιν. 

3, Τοῦτον τὸν ποταμὸν τὸν Ἰνδὸν ὑπὸ τὴν ἕω διέδαινε 
Ew τῇ στρατιᾷ ᾿Αλέξανδρος ἐς τῶν ᾿Ινδῶν τὴν γῆν' 

ꝝ ὑπὶρ ὧν ἐγὼ οὔτε οἴστισι νόμοις διαχρῶνται ἐν τῇδε τῇ 
συγγραφῇ ἀνέγραψα, οὔτε ζῶα εἰ δή τινα ἄτοπα $ χώρα 
αὐτοῖς ἐκφέρει, οὔτε ἰχθύας % κήτη ὅσα Hota 6 Ἰνδὸς ἡ ὁ 
'Τδάσπτς ἡ ὁ Γάγγης ἢ ἄλλοι ᾿Ινδῶν ποταμοὶ φέρουσιν, 
οὐδὲ τοὺς μύρμηκας τοὺς τὸν χρυσόν σφισιν ἐργαζομέ- 

«o wax, οὐδὲ τοὺς γρῦπας τοὺς φύλακας, οὐδὲ ὅσα ἄλλα ἐφ᾽ 
ἡδονῇ, μᾶλλόν τι πεποίηται À ἐς ἀφήγησιν τῶν ὄντων, ὡς 

τά γε κατ᾽ Ἰνδοὺς ὅσα ἂν ἄτοπα Ψεύσωνται, οὐχ ἐξελεγ- 
χϑησόμενα πρὸς οὐδαμῶν. (4) ᾿Αλλὰ ᾿Αλέξανδρος γὰρ 
καὶ of ξὺν τούτω στρατεύσαντες τὰ πολλὰ ἐξήλεγξαν, 
as ὅσα γε μὴ καὶ αὐτῶν ἔστιν ol ἐψεύσαντο" ἀχρύσους τε 
εἶναι ᾿Ινδοὺς ἐξήλεγξαν, ὅτους γε δὴ ᾿Αλέξανδρος ξὺν 
<7 στρατιᾷ ἐπτλθε, πολλοὺς δὲ ἐπέλθε, καὶ ἥχιστα 
χλιδῶντας κατὰ τὴν δίαιταν ἀλλὰ μεγάλους μὲν τὰ 
σώματα, οἵους μεγίστους τῶν κατὰ τὴν ᾿Ασίαν, πεντα- 
20 πήχεις τοὺς πολλοὺς ἡ ὀλίγον ἀποδέοντας: xal µε- 


- 


125 
duas vero naves triginta remorum; adhæc dona a Taxile 
Indo allata, argenti talenta circa cc, boves ntu, oves ultra 


xM, elephantos xxy. (6) Equites ctiam pcc Indi a Taxile 


auxilio missi. Urbis quoque Taxilorum, qua inter Indum 
et Hydaspem fluvios maxima est, Taxiles deditionem fecit. 
Alexander ibi diis quibus consueverat sacrificio facto , ludos 
gymnicos et equestres ad flumen edidit. Exta felicem trans- 
itum portenderunt. 


CAP. IV. 


Indus porro omnium Asi» atque Europa fluviorum 
maximus est, praeter Gangem, qui etiam India fluvius est. 
Fontes ejus ex Parapamiso vel Caucaso monte oriuntur, 
atque in Oceanum Indicum Austrum versus fertur. Duo 
sunt ejus ostia eaque palustria, quemadmodum quinque 
Istri ostia : et delta literze figuram in regione Indorum cursu 
suo efficit, Agyptio delta simile, quod Indorum lingua 
Pattala vocatur. Atque hec quidem de Indo flumine ut 
(2) Nam- 
que et Hydaspes et Acesines, itemque Hydraotes et Hy- 
phasis Indize flumina quum sint, omnes Asia: fluvios ma- 
gnitudine superant : sed Indo flumine minora sunt, et 
tanto quidem minora, quanto ipse Indus Gange minor 
est. Ac Ctesias quidem (si cui ejus auctoritas ad proban- 
dum sufficiat ) affirmat Indi, qua angustissimus is est, χι, 
stadiorum latitudine ripas inter se distare : qua vero latissi- 
mus, etiam centum : maxima vero ex parte mediam inter 
hæc duo ejus latitudinem esse. 

3. Hunc amnem Indum Alexander sub lucem cum exer- 
citu trajecit in Indorum regionem. De quibus equidem, 
neque quibus legibus utantur in hoc libro conscripsi , neque 
quz monstra animalium ea regio ferat, neque pisces aut cete 
quacunque aut Indus aut Hydaspes, aut Ganges aut alii 
Indorum fluvii gignunt, neque formicas aurum ipsis operan- 
tes, neque gryphes custodes : quee delectandi causa potius , 


quee maxime certa sunt mihi quoque scripta sint. 


quam quod re vera ita se habeant, scripta sunt; quippe 
quod quantumvis absurda de Indis confingant, neminem 
sint habituriqui eos mendaciiarguat. (4) Ceterum Alexan- 
der et qui cum Alexandro militarunt , multa reprobave- 
runt, quanquam ex his quoque nonnulli mentiti sunt. Indos 
enim, quos Alexander cum exercitu adiit ( multos autem 
adiit) aurum non habere , neque delicato victu uti compe- 
rerunt. Pieterea grandibus corporibus proeditos esse, 


quippe qui maximi sint omnium Asie populorum, quin- 


126 


λαντέρους τῶν ἄλλων ἀνθρώπων, πλὴν Αἰθιόπων, xat 
τὰ πολέμια πολύ τι γενναιοτάτους τῶν γε δὴ τότε ἐποί- 
χων τῆς Ἀδίας. (s) Tò γὰρ Περσῶν τῶν πάλαι, ξὺν 
οἷς ὁρμηθεὶς Κῦρος ὃ Καμθύσου Μήδους τε τὴν ἀρχὴν 
6 τῆς Ασίας ἀφείλετο καὶ ἄλλα ἔθνη τὰ μὲν κατεστρέ- 
paro, τὰ δὲ προσχωρήσαντά οἱ ἑχόντα κατέσχεν , οὐχ 
ἔχω ἀτρεκῶς ὥς γε δὴ πρὸς τὰ Ἰνδῶν ξυμθαλεῖν. Καὶ 
γὰρ καὶ Πέρσαι τότε πένητές τε ἦσαν χαὶ χώρας τρα- 
είας οἰκήτορες, καὶ νόμιμά σφισιν ἦν οἷα ἐγγυτάτω 
10 ἦναι τῇ Λαχωνικῇ παιδεύσει. Τὸ δὲ τραῦμα τὸ ys- 
νόμενον Πέρσαις ἐν τῇ Σκυθικῇ y5 οὐδὲ τοῦτο ἔχω 
ἀτρεκῶς ξυμθαλεῖν πότερα δυσχωρίαις ξυνενεγθεῖσιν Ἡ 
τινι ἄλλη Κύρου ἁμαρτία ξυνέθη ἢ Σχυθῶν ye τῶν 
ταύτη κακίους τὰ πολέμια Πέρσαι ἦσαν. 





ΚΕΦ. Ε΄ 


15 Ἀλλὰ ὑπέρ Ἰνδῶν ἰδίᾳ μοι γεγράψεται ὅσα πιστό- 
τατα ἐς ἀφήγησιν οἵ τε ξὺν ᾿Αλεξάνδρῳ στρατεύσαντες 
καὶ ὁ ἐκπεριπλεύσας τῆς μεγάλης θαλάσσης τὸ xat 
Ἰνδοὺς Νέαρχος, ἐπὶ δὲ ὅσα Μεγασθένης τε xai Ἔρα- 
τοσθένης, δοχίμω ἄνδρε, ξυνεγραφάτην, καὶ νόμιμα 

90 ἅττα Ἰνδοις ἐστὶ χαὶ εἰ δή τινα ἅτοπα ζῷα αὐτόθι φύεται 
xal τὸν παράπλουν αὐτὸν τῆς ἔξω θαλάσσης. (2) Nov δὲ 
ὅσον ἐς τὰ ᾿Αλεξάνδρου ἔργα ἀποχρῶν ἐφαίνετο, το- 
σόνδε μοι ἀναγεγράφθω" τὸν Ταῦρον τὸ ὄρος ἀπείργειν 
τὴν Ἀσίαν, ἀρχόμενον μὲν ἀπὸ Μυκάλης τοῦ χαταντι- 

as κρὺ Σάμου τῆς νήσου ὄρους » ἀποτεμνόμενον δὲ τήν 
τε Παμφύλων καὶ Κιλίχων γῆν ἔνθεν μὲν ὡς ἐς 'Ap- 
μενίαν παρήκειν" ἀπὸ δ᾽ Ἀρμενίων ὡς ἐπὶ Μηδίαν 
παρὰ Παρθυαίους τε xat Χωρασμίους- (3) κατὰ δὲ 
Βακτρίους ξυμθάλλειν τῷ Παραπαμίσω ὄρει, ὃ δὴ 

30 Καύχασον ἐκάλουν of ᾿Αλεξάνδρῳ ξυστρατεύσαντες 
Μαχεδόνες, ὡς μὲν λέγεται τὰ ᾿Αλεξάνδρου αὔξοντες, 
ὅτι δὴ xal ἐπ᾿ ἐκεῖνα ἄρα τοῦ Καυκάσου χρατῶν τοῖς 
ὅπλοις ἦλθεν Ἀλέξανδρος" τυχὸν δὲ καὶ ξυνεχὲς τυγχάνει 
dv τοῦτο τὸ ὄρος τῷ ἄλλῳ τῷ Σχυθιχῷ Καυχάσῳ, καθά- 

35 περ οὖν αὐτῷ τούτῳ ó TaUpoc καὶ ἐμοὶ αὐτῷ πρότερόν 
ποτε ἐπὶ τῷδε λέλεκται Καύκασος τὸ ὄρος τοῦτο xat 
ὕστερον τῷδε τῷ ὀνόματι χληθήσεται. (4) Τὸν δὲ 
Καύκασον τοῦτον καθήχειν ἔστε ἐπὶ τὴν μεγάλην τὴν 
πρὸς ἕω τε xal Ἰνδοὺς θάλασσαν. Τοὺς οὖν rota- 

Ὁ μοὺς ὅσοι κατὰ τὴν ᾿Ασίαν λόγου ἄξιοι ἐκ τοῦ Ταύρου 
τε καὶ τοῦ Καυχάσου ἀνίσχοντας τοὺς μὲν ὡς ἐπ᾽ dp- 
xcov τετραμμένον ἔχειν τὸ ὕδωρ, xal τούτων τοὺς μὲν 
ἐς τὴν λίμνην ἐνδιδόναι τὴν Μαιῶτιν, τοὺς δὲ ἐς τὴν 
Ὑρκανίαν καλουμένην θάλασσαν, καὶ ταύτην κόλπον 

4b οὖσαν τῆς μεγάλης θαλάσσης: (6) τοὺς δὲ ὡς ἐπὶ νότον 
ἄνεμον τὸν Εὐφράτην τε εἶναι καὶ τὸν Tiypnta καὶ 
τὸν Ἰνδόν τε καὶ τὸν “}δάσπην xai Ἀχεσίνην xal 
Ὑδραώτην καὶ "Γφασιν καὶ ὅσοι ἐν μέσῳ τούτων τε 
καὶ τοῦ l άγγου ποταμοῦ ἐς θάλασσαν καὶ οὗτοι ἐσθάλ- 


ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΑΝΑΒΑΣ. BIBA. E, ε. 


que cubitos aut paulo minus plerique alti, czeterisque mor- 
talibus , exceptis /Ethiopibus, nigriores. Omnium quoque 
eorum qui tunc Asiam incolebant bellicosissimos dicunt. 
(5) Nam Persas illos, quorum virtute olim Cyrus Cambysis 
filius Asize imperium Medis abstulit , aliasque gentes partim 
subegit partim voluntaria deditione recepit , non ausim 
universum cum Indis comparare. Nam Pers» iis tem- 
poribus et inopes erant, et aspera loca colebant, et leges 
atque instituta habebant Laconice disciplinas maxime con- 
sentanea. Clades vero, quam Perse in Scythica regione 
acceperunt, equidem pro certo affirmare non ausim, an 
iis quod locorum angustiis pressi essent, an alia quapiam 
Cyri culpa acciderit, an quod Pers» Scythis illis bellica 
virtute inferiores fuerint. 





CAP. V. 


Ceterum de Indis seorsim scribam quae narratu deque 
dignissima tum ii qui cum Alexandro militarunt, tnm 
Nearchus qui Oceanum Indicum pernavigavit , deinde que 
Megasthenes et Eratosthenes probatissimi anctores memorize 
prodiderunt : Indorum etiam leges atque instituta , et si 
quae illic monstruosa animalia nascantur, ipsam denique 
exterioris maris circumnavigationem describam. (2) In 
praesentia vero tantam quantum ad Alexandri res gestas 
pertinet, adscribendum mihi putavi. Taurus mons per 
omnem Asiam porrigitur , initio facto a Mycale monte qui 
est Samo insule oppositus : deinde Pamphyliam ac Ciliciam 
secans in- Armeniam protenditur; ex Armeniis in Mediam 
trans Parthos et Chorasmios penetrat. (3) Ac circa Ba- 
ctrianos Parapamiso monti committitur, quem Macedones 
Alexandro militantes Caucasum appellabant, studio (ut 
fertur) Alexandri res gestas amplificandi, quasi Cauca- 
sum continuata victoria Alexandersuperasset. Fieri autem 
potest ut hic ipse mons cum altero Scytharum Cancaso 
coeat, quemadmodum Taurus cum hoc, atque ego quidem 
ipse idcirco superius hunc montem Caucasum vocavi , et 
deinceps hoc nomine appellabo. (4) Porro Caucasus hic Orien- 
tem versus ad Oceanum Indicum pertingit. Omnes itaque 
fluvii quotquot per Asiam celebres sunt ex Tauro et Can- 
caso orientes alii quidem in Septentrionem aquas volvunt, 
eorumque nonnulli in Meeotim paludem feruntur : alii vero 
in Hyrcanium mare, Oceani sinum, labuntur. (5) Abii 
Austrum versus fluunt : ii sunt Euphrates, Tigris, Indus, 
Hydaspes , Acesines, Hydraotes , Hyphasis, denique quot- 
quot medii inter hos et Gangem in mare feruntur; aut in 





128 


ἔστι καὶ dx τῶν ποταμῶν τὸ πεδίον ἔχει προσκεγωσµέ- 
vor. (5) Ἕρμον μὲν γὰρ καὶ Κάῦστρον καὶ Κάῑκόν τε 
καὶ Μαίανδρον ἣ ὅσοι ἄλλοι ποταμοὶ τῆς Ἀσίας ἐς τήνδε 
τὴν ἐντὸς θάλασσαν ἐκδιδοῦσιν οὐδὲ σύμπαντας ξυντε- 
ο θέντας ἑνὶ τῶν ᾿νδῶν ποταμῶν div συμθαλεῖν πλή- 
θους ἕνεκα τοῦ ὕδατος, μὴ ὅτι τῷ Γάγγῃ τῷ μεγίστῳ, 
ὅτῳ οὔτε τὸ Νείλου ὕδωρ τοῦ Αἰγυπτίου οὔτε ὁ Ἴστρος 
δ κατὰ τὴν Εὐρώπην ῥέων ἄξιοι ξυμθαλεῖν, (s) ἀλλ᾽ 
οὐδὲ τῷ Ἰνδῷ ποταμῷ ἐκεῖνοί ye πάντες ξυμμιχϑέντες 
10 ἐς ἴσον ἔρχονται, ὃς μέγας τε εὐθὺς ἀπὸ τῶν πηγῶν 
ἀνίσχει καὶ πεντεκαίδεκα ποταμούς, πάντας τῶν Ἂσια- 
νῶν μείζονας, παραλαθὼν καὶ τῇ ἐπωνυμίᾳ κρατήσας 
οὕτως ἐκδιδοῖ ἐς θάλασσαν. Ταῦτά μοι ἐν τῷ πα- 
περὶ Ἰνλῶν τῆς χώρας λελέχθω τὰ δὲ ἄλλα 

16 ἀποχείσθω ἐς τὴν Ἰνδικὴν ξυγγραφήν. 


——— 


κεφ. 7. 


Τὸ δὲ ζεῦγμα τὸ ἐπὶ τοῦ Ἰνδοῦ ποταμοῦ ὅπως μὲν 
ἐποιήθη ᾿Αλεξάνδρῳ οὔτε Ἀριστόδουλος οὔτε Πτολε- 
paños, οἷς μάλιστα ἐγὼ ἕπομαι, λέγουσιν" οὐδὲ αὐτὸς 
ἔχω ἀτρεκῶς εἰκάσαι, πότερα πλοίοις ἐζεύχθη δ πόρος, 

20 καθάπερ οὖν 6 Ἑλλήσποντός τε πρὸς Ξέρξου καὶ ὁ 
Βόσπορός τε καὶ ó "Iorpos πρὸς Δαρείου, γέφυρα 
κατὰ τοῦ ποταμοῦ διηνεκὴς ἐποιήθη αὐτῷ" δοχεῖ δὲ 
ἔμοιγε πλοίοις μᾶλλον ζευχθῆναι' od γὰρ ἂν δέξασθαι 
τέφυραν τὸ βάθος τοῦ ὕδατος, οὐδ᾽ ἂν ἐν τοσῷδε χρόνῳ 

55 ἔργον οὕτως ἄτοπον ξυντελεσθῆναι. (2) El δὲ δὴ πλοίοις 
ἐζεύχθη ὁ πόρος, πότερα ξυνδεθεῖσαι αἱ νῆες σχοίνοις 
καὶ κατὰ στοῖχον δρμισθεῖσαι ἐς τὸ ζεῦγμα ἀπήρκεσαν, 
ὡς λέγει Ἡρόδοτος $ Ἁλικαρνασεὺς ζευγθῆναι τὸν Ἑλ- 
λήσποντον, ἣ ὅτῳ τρόπῳ Ῥωμαίοις ἐπὶ τῷ Ἴστρῳ mo- 

20 ταμῷ ζεῦγμα ποιεῖται καὶ ἐπὶ τῷ Ῥήνῳ τῷ Κελτικῷ, 
καὶ τὸν Εὐφράτην καὶ τὸν Τίγρητα, ὁσάκις κατέλαδεν 
αὐτοὺς ἀνάγκη, ἐγεφύρωσαν , οὐδὲ τοῦτο ἔχω ἔυμθα-. 
Jai. () Καίτοι γε ταχυτάτη ὧν ἐγὼ οἶδα Ῥωμαίοις 
ἡ γεφύρωσις ἡ διὰ τῶν νεῶν γίγνεται , καὶ ταύτην ἐγὼ 

as ἀφηγήσομαι ἐν τῷ παρόντι, ὅτι λόγου ἀξία. Αἱ νῆες 
αὐτοῖς κατὰ τοῦ ῥοῦ ἀφίενται ἀπὸ ξυνθήματος, οὐκ 
ἐπ' εὐθύ, ἀλλὰ καθάπερ αἱ πρύμναν κρουόμεναι. Ταύ- 
τας ὑποφέρει μέν, οἷα εἰκός, & ῥοῦς, ἀνέχει δὲ κελή-- 
mov ἐπῆρες, ἔστ᾽ ἂν χαταστήσῃ ἐς τὸ τεταγμένον 

«o χωρίον' καὶ ἐνταῦθα ἤδη καθίεται πλέγματα ἐκ λύγου 
πυραμοειδῆ πλήρη λίθων λογάδων ἀπὸ πρώρας ἑχά- 
στης νεώς, τοῦ ἀνέχειν τὴν ναῦν πρὸς τὸν ῥοῦν. (4) 
Ὅτε δὲ δὴ μία τις τῶν νεῶν ἅμα δὴ ἐσχέθη, καὶ ἅλ- 
An, ἀπὸ ταύτης διέχουσα ὅσον ξύμμετρον πρὸς ἰσχὺν 

45 τῶν ἐπιβαλλομένων , ἀντίπρῳρος πρὸς τὸ ῥεῦμα ὁρμί- 
ζεται καὶ ἀπ᾽ ἀμφοῖν ξύλα τε ἐς εὐθὺ ὀξέως ἐπιδάλ- 
λεται καὶ σανίδες ἐγκάρσιαι ἐς τὸ ξυνδεῖν. Καὶ διὰ 
πασῶν οὕτω τῶν νεῶν, ὅσαι ἱκαναὶ γεγυρῶσαι τὸν πό- 
pov, χωρεῖ τὸ ἔργον. (5) Ἑκατέρωθεν δὲ τοῦ ζεύγμα- 

50 τος κλίμαχες προβάλλονται καταπηγνύμεναι, τοῦ dopa- 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. BIBA. E, t. 


magna ex parte campestris sit, ct campos illos fluviorem 
alluvione aggestos habeat. (7) Hermum enim et Caystrum 
et Caicum ac Maandrum reliquosque Asie fluvios qui in 
mare interius feruntur, ne si omnes quidem copjunxeris, 
digni sint qui uni Indorum flumini aquarum copia coafe- 
rantur : nedum Gangi maximo, cui neque Nili Agypti 
fluenta, neque Ister per Europam fluens comparari possunt. 
(8) Sed ne Indum quidem ii omnes si simul misceantor, 
quant, qui magnus statim ab ipsis fontibus erumpens , 
et xv majoribus quam est quod libet ex illis Asiaticis flu- 
minibus in se receptis, nomen suum perpetuo retinens in 
mare contendit. Atque haec quidem in prastentia de Indorum 
regione dixisse sufficiat. Reliqua in historiam Indicam re- 
jiciantura 


CAP. VII. 


Quonam autem modo Alexander Indum amnem poete 
junxerit, neque Aristobulus neque Ptolemæus, quos ego 
maxime secutns sum , scribunt. Neque ego certi aliquid 
alfirmare ausim , an navigiis pons junctus fuerit , quemad- 
modum Hellespohtus a Xerxe, et Bosporus ac Ister a Derio: 
an vero continuus pons flumini impositus foerit. Mihi 
certe probabilius videtur navibus junctum fuisse. Neque 
enim pontem jaci pateretur amnis altitudo : neque adeo 
brevi temporis spatio tam ingens opus perfici potuisset. (1) 
At si omnino navigiis pons junctus fuit, an ea rodeatibus col- 
ligata atque ita in ordinem ducta ponti jungondo suffeceriat, 
ut Herodotus Halicarnassensis testatur Hellespontam ponte 
stratum fuisse, an vero ea ratione qua Romani Istrum aat 
Rhenum Celticum ponte jungant, et per Euphratem ac Ti- 
grim quoties necesse fuit pontem duxerunt, ne hoc quidem. 
ipsum compertum habeo. (3) Porro celerrima expeditissima- 
que est Romanis, quod norim, struendorum pontium in na- 
vibus ratio : quam quidem ego, quod commemorata digna 
est, hic recensebo. Nares lis demittuntur lapsu flamiais 
dato signo : non quidem recto et libero cursu , sed tanquam. 
puppibus inhibitæ. Atque has quidem subducit , ut par est, 
cursus fluminis : remigiorum vero impulsus retinet , donec 
ad statum locum pervenerint. Atque ibi crates vimimeas, 
in pyramidis formam plexas, selectis ad id saxis oppletas, a 
prora cujusque navisdemittunt ut sistant eas contra flaminis 
cursum ; (4; simul autem una navium ita firmata foerit, 
et alia juxta illam tanto spatio ab ea separata quantum ad 
firmitatem insternendorum requiri videtur, pariter prora 
obversa in fluminis cursum statuitur. Etin utrisque tigna. 
statim in directum injiciuntur, tabulzque transversie qui- 
bus tigna jungantur accolligentur. Tta deinceps per cete- 
ras naves opus procedit, quant ad jungendum ponte 
flumen sufficiant. (5) Ad utrumque vero pontis latus 
| gradus in terram depacti adjiciuntur, quo tutior equis 














ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. Y, t1. 


πηδᾶν γὰρ ἐς τὸ ὕδωρ ἀφορῶντες πέραν τοὺς ἐλέφαντας 
καὶ ἔκφρονες γιγνόμενοι. Κλέψαι οὖν ἐπενόει τὴν διά- 
θασιν ὧδε πράττων. (3) Νύχτωρ παραγαγὼν ἄλλη xal 
ἄλλη τῆς ὄχθης τοὺς πολλοὺς τῶν ἱππέων βοήν τε ἐποίει 
t Kal ἠλαλάζετο τῷ Ἐνυαλίῳ, xai τἆλλα ὅσα ἐπὶ δια- 
θάσει συσχευαζοµένων θόρυθος παντοδαπὸς ἐγίγνετο. 
Καὶ ὁ Πῶρός τε ἀντιπαρήει πρὸς τὴν βοὴν ἐπάγων τοὺς 
(έφαντας xal Ἀλέξανδρος ἐς ἔθος αὐτὸν τῆς ἀντιπαρα- 
γωγῆς καθίστη. (4) Ὡς δὲ ἐπὶ πολὺ τοῦτο ἐγίγνετο καὶ 
lo βοὴ μόνον καὶ ἀλχλαγμὸς ἦν, οὐχέτι ὁ Πῶρος pete- 
χινεῖτο πρὸς τὰς ἐχδρομὰς τῶν ἱππέων, ἀλλ᾽ ἐχείνων 
γὰρ γνοὺς τὸν φόθον χατὰ χώραν ἐπὶ στρατοπέδου 
ἔμενε' σκοποὶ δὲ αὐτῷ πολλαχοῦ τῆς ὄχθης καθειστή- 
χεσαν. Ἀλέξανδρος δὲ ὡς ἐξείργαστο αὐτῷ ἄφοθον τὸ 
ty τον Hlupou εἰς τὰς νυχτερινὰς ἐπιχειρήσεις μηχανᾶταί 
τι τοιόνδε. 


ΚΕΦ. ΙΑ΄. 


"Άχρα ἦν ἀνέχουτα τῆς ὄχθης τοῦ Ὑδάσπου, ἵνα 
ἐπέκαμπτεν ὅ ποταμὸς λόγου ἀξίως, αὐτή τε δασεῖα 
εἶδει παντοίῳ δένδρων καὶ κατ᾽ αὐτὴν νῆσος ἐν τῷ πο- 

go ταμῷ ὑλώδης τε καὶ ἀστιθὴς ὑπ᾽ ἑργμίας. Ταύτην xa- 
ταμαβὼν τὴν νῆσον χαταντιχρὺ τῆς ἄκρας, ἀμφότερα 
ὑλώδη τὰ χωρία xat οἷα xpurpar τῆς διαθάσεως τὴν ἐπι- 
χείρησιν, ταύτη ἔγνω διαθιθάζειν τὸν στρατόν. (2) Arei- 
χι δὶ f τε ἄκρα καὶ ἡ νῆσος τοῦ μεγάλου στρατοπέδου 
αν ἐς πεντήχοντα xal ἑκατὸν σταδίους. Παρὰ πᾶσαν δὲ τὴν 
ὄχθην φυλακαί τε αὐτῷ χαθεστηχυῖαι Ya», διαλείπου- 
σαι ὅσον ξύμμετρον ἐς τὸ ξυνορᾶν τε ἀλλήλους καὶ xa- 
ταχούειν εὐπετῶς δπόθεν τι παραγγέλλοιτο, xal παντα- 
iev βοαί τε νύχτωρ ἐπὶ πολλὰς νύχτας ἐγίγνοντο καὶ 
30 πυρὰ ἐκαίετο. 

3. Ἐπειδὴ δὲ ἔγνω ἐπιχειρεῖν τῷ πόρῳ, κατὰ μὲν 
τὸ στρατόπεδον φανερῶς αὐτῷ τὰ τῆς διαθάσεως παρε- 
σχινάζετο- xal Kparepos ὑπολέλειπτο ἐπὶ στρατοπέδου 
τήν τε αὑτοῦ ἔχων ἱππαρχίαν xal τοὺς ἐξ Ἀραχώτων 

ꝝ xxl Παραπαμισαδῶν ἱππέας xal τῆς φάλαγγος τῶν 
Μαχεδύνων τήν τε ᾿Αλχέτου xal thy Πολυσπέργοντος 
tilty xal τοὺς νομάρχας τῶν ἐπὶ τάδε ᾿Ινδῶν xal τοὺς 
ἅμα τούτοις τοὺς πεντακισχιλίους. (1) Παρηγγέλλετο 
δὲ Κρατέρῳ μὴ πρὶν διαβαίνειν τὸν πόρον πρὶν åra- 

€ λαγῆναι Πῶρον ξὺν τῇ δυνάμει ὡς ἐπὶ σφᾶς À φεύγοντα 
μαθεῖν, αὐτοὺς δὲ νικῶντας: ἣν δὲ μέρος μέν τι τῆς 
στρατιᾶς ἀναλαβὼν Πῶρος ἐπ᾿ ἐμὲ ἄγη, μέρος δέ τι 
ὑπιλειοθῇ αὐτῷ ἐπὶ στρατοπέδου χαὶ ἐλέφαντες, σὺ δὲ 
δὴ xal ὣς μένειν κατὰ χώραν: εἰ δὲ τοὺς ἐλέφαντας 

45 ξύμπαντας ἅμα of ἄγει Πῶρος ἐπ᾽ ἐμέ, τῆς δὲ ἄλλης 
στρατιᾶς ὑπολείποιτό τι ἐπὶ στρατοπέδου, σὺ δὲ δια- 
θείκυ σπουδῆ- of γὰρ ἐλέφαντες μόνοι, ἔφη, ἄποροί 
ein πρὸς τοὺς ἐχθαίνοντας ἵππους" fj δὲ ἄλλη στρατιὰ 
εὔπορος. 


131 
statim atque clephantos in adversa ripa positos conspexis- 
sent, attonitos in aquam desaltaturos esse suspicabatur. 
Furtivo itaque transitu utendum sibi esse ratus, ita rem 
instituit. (3) Noctu equitibus plerisque ad diversas ripæ 
partes adductis , clamorem et classico cani jubebat ceterum- 
que, qui in transitu parando fieri solet, varium excitabat 
tumultum. Porus contra ad eam partem qua clamor ede- 
batur elephantos adducebat , eumque Alexander in consue- 
tudinem copias ita contra educendi paullatim conferebat. 
(4) Quumque multo tempore hoc fieret , neque aliud preter 
clamores ederetur, Porus ad equitum incursiones moveri 
destitit, sed vanum illorum terrorem esse intelligens eo loci 
ubi castra fixerat mansit , speculatoribus per varia ripse loca 
dispositis, Alexander ut jam Poro metum nocturnarum ex- 
cursionum exemerat , hujuscemodi quid molitur. 


T— —s 000 eo 


CAP. XI. 


Rupes erat ad ripam Hydaspis sita, ea parte qua amnis 
sese magnopere flectit, arboribus varii generis perfrequens. 
E regione rupis insula in medio amne erat sylvosa atque ob 
solitudinem inaccessa, quam quum animadvertisset ex ad- 
verso rupis, et utraque loca silvestria, quaeque Macedonas 
transitum tentantes occulere possent; hac parte exercitum 
transmittere statuit. (2) Distabat ea rupes atque insula a 
magnis castris cL stadiis. Porro per omnem ripam custodiae 
dispositze erant , tanto inter se spatio distinctae, ut alii alios: 
cernere facileque mandata excipere possent. Clamores etiam 
noctu variis ex locis, idque multis noctibus edi ignesque ex- 
citari jubet. 

3. Ubi vero amnem transiri statuit, in castris aperte ad 
trajiciendum apparatus fiebat. Craterus apud castra relin- 
quebatur, cui ad suam equitum preefecturam Arachoti etiam 
et Parapamisada equites adjungebantur, praterea Macedo- 
num phalanx, et Alcetze ac Polysperchontis agmen, et cite- 
rioris Indic prasides et cum illis quinque Indorum millia. 
(4) Imperatum autem erat Cratero , ne prius amnem transi- 
ret quam Porus cum exercitu e castris suis egressus contra 
Alexandri copias ferretur, aut intellexisset eum in fugam 
versum , se autem victores esse. Si vero Porus parte exerci- 
tus sumpta in me contendat, partemque aliam cum ele- 
phantis apud castra relinquat : tu quidem etiam sic tuo loco 
te contine. At si omnes elephantos adversus me ducat , re- 
liquo exercitu apud castra relicto, tu celeriter amnem trans- 
mitte; soli enim , inquit, elephanti equis difficilem transi- 
tum efficiunt , reliquus autem exercitus facile transmittitur. 


132 
ΚΕΦ. IB. 


Tabra μὲν Κρατέρῳ ἐνετέλλετο. Ἐν μέσῳ δὲ τῆς νή- 
σου τε καὶ τοῦ μεγάλου στρατοπέδου, ἵνα αὐτῷ Kpd- 
τερος ὑπολέλειπτο, Μελέαγρός τε xai Ἄτταλος καὶ 
Γοργίας ξὺν τοῖς μισθοφόροις ἱππεῦσί τε xoi πεζοῖς ἐτε- 
τάχατο' καὶ τούτοις διαθαίνειν παρτγγέλλετο κατὰ μέ- 
ρος, διελόντας τὸν στρατόν, ὁπότε ξυνεχομένους ἤδη ἐν 

τῇ μάχη τοὺς ᾿Ινδοὺς ἴδοιεν. 

3. Αὐτὸς δὲ ἐπιλεξάμενος τῶν τε ἑταίρων τὸ ἄγη- 
μα καὶ τὴν Ἡφαιστίωνος ἱππαρχίαν xal τὴν Περδίκ- 
10 xou τε καὶ Δημητρίου xat τοὺς ἐκ Βάκτρων xal Σο- 
γδιανῶν καὶ τοὺς Σχύθας ἱππέας καὶ Δάας τοὺς ἵπποτο- 
ξότας xal τῆς φάλαγγος τούς τε ὑπασπιστὰς καὶ τὴν 

Κλείτου τε καὶ Κοίνου τάξιν xal τοὺς τοξότας χαὶ τοὺς 

. Ἀγριᾶνας, ἦγεν ἀφανῶς, πολύ τι ἀπέχων TS ὄχθης, 
τοῦ μὴ καταφανὴς εἶναι ἄγων ἐπὶ τὴν νῆσον καὶ τὴν 
ἄχραν ἔνθεν διχθαίνειν αὐτῷ ἦν ἐγνωσμένον. (3) Καὶ 
ἐνταῦθα ἐπληροῦντο τῆς νυχτὸς al διφθέραι τῆς κάρφης, 
ἐκ πολλοῦ ἤδη παρενηνεγμέναι, xal χατεῤῥάπτοντο ἐς 
ἀχρίθειαν' ὕδωρ τε ἐξ οὐρανοῦ τῆς νυκτὸς λάθρον ἐπι- 
γίνεται, Ταύτῃ xal μᾶλλόν τι fj παρασχευή τε αὐτῷ xal 
% ἐπιχείρησις ἡ ἐς τὴν διάθασιν οὐ φανερὰ κατέστη τῷ 
κτύπῳ τῷ ἀπὸ τῶν ὅπλων χαὶ τῷ θορύθῳ τῷ ἀπὸ τῶν 
παραγγελμάτων τῶν τε βροντῶν καὶ τοῦ ὄμόρου ἀντι-- 
παταγούντων. (4) Καὶ τῶν πλοίων δὲ τὰ πολλὰ αὐτῷ 
25 δυντετμημένα παρεχεκόµιστο ἐς τὸν χῶρον τοῦτον καὶ 

ἀφανῶς αὖθις δυμπεπηγμένα ἐν τῇ ὕλη ἐκρύπτετο, τά 

τε ἄλλα καὶ af τριακόντοροι. Ὑπὸ δὲ τὴν ἕω ὅτε ἄνεμος 

xai ὅ ὄμθρος κεκοίμητο. Καὶ ἡ μὲν ἄλλη στρατιὰ αὐτῷ 

Á ἱππικὴ τῶν διφθερῶν ἐπιθᾶσα xal ὅσους τῶν πεζῶν 
w τὰ πλοῖα ἐδέχετο ἐπέρα χατὰ τὴν νῆσον, ὡς μὴ πρό- 

σθεν ὀφθεῖεν πρὸς τῶν σκοπῶν τῶν èx {Πώρου χαθεστη- 

χότων πρὶν παραλλάξαντας τὴν νῆσον ὀλίγον ἔτι ἀπέ- 
γειν τῆς ὄχθης. 


e 


- 
o 


- 





ΚΕΦ. IT. 


Αὐτὸς δὲ ἐπιδὰς τριαχοντόρου ἐπέρχ xai ἅμα αὐτῷ 
Πτολεμαῖος τε καὶ Περδίχχας καὶ Λυσίμαχος of σωµα- 
τοφύλαχες xxl Σέλευχος τῶν ἑταίρων, ó βασιλεύσας 
ὕστερον, καὶ τῶν ὑπασπιστῶν οἱ ἡμίσεες" τοὺς δὲ dÀ- 
λους ὑπασπιστὰς ἄλλαι τριαχόντοροι ἔφερον. Ὡς δὲ τὴν 
νήσον παρήλλαξεν ἣ στρατιά, φανερῶς ήδη ἐπεῖχον τη 
ὄγθη- καὶ οἱ σχοποὶ κατιδόντες αὐτῶν τὴν ὁρμὴν ὁ ὡς ἑκά- 
στοις τάχους οἳ ἵπποι εἶ ον ἦλαυνον ὡς ἐπὶ τὸν Πῶρον. 
(2) Ἐν τούτῳ δὲ Αλέξανδρος πρῶτος αὐτὸς ἐχθὰς xal τοὺς 
ἀπὸ τῶν ἄλλων τριχκοντόρων ἀναλαθὼν ξυνέταττε τοὺς 
ἀεὶ ἐχθαίνοντας τῶν ἱππέων' οἱ γὰρ ἵππεις πρῶτοι ἐτε- 
τάγατο αὐτῷ x aive” καὶ τούτους ἄγων προῄει ἐν 
τάξει. Ἔλαθε δὲ οὐχ ἐς βέβαιον χωρίον ἐχβὰς ἀγνοία 
τῶν τόπων, ἀλλὰ ἐς "σον γὰρ xai αὐτὴν μὲν μεγάλην, i, 
δὴ xal μᾶλλον νῆσος οὖσα ἔλαθεν, οὐ πολλῷ δὲ ὕδατι 


& 
Gt 


e 
e 


- 
o 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. E, w. 


CAP. XII. 


Atque hiec quidem Cratero mandata sunt. Medio autem 
loco inter insulam et magna castra, apad quæ Craterum 
reliquerat, Meleagrum atque Attalum et Gorgiam cum mer- 
cenariis equitibus ac peditibus statuit : mandatis additis, 
ut diviso in partes exercitu, quum Indos pugnze implicitos 
cernerent , etiam ipsi trajicerent. 

2. lpse delecto amicorum agemate et equitatu Hephe- 
stionis, Perdiccze et Demetrii , Bactrianis etiam et Sogdianis 
et Scythis equitibus et Daarum equestribus sagittarüs, ex 
phalange vero sumptis scutatis, Clitique ac Ceni copiis et 
sagittariis atque Agrianis, remotius nonnihil a ripa, ne ab 
hostibus cerneretur ad rupem atque insulam , qua trajicere 
(3) Tum per 
noctem pelles jam multo ante eo allate stramentis implen- 
tur, accurateque consuuntur. Largus etiam imber ea nocte 
e czelo fusus effecit, ut apparatus qui ad trajiciendum fiebat 


statuerat , sese conferens, exercitum duxit. 


eo minus sentiretur, quum et tonitruorum et imbrium so- 
nus strepitum armorum et clamores imperantium ducum 
interciperet. (4) Pleraque etiam navigia dissecta ad eum 
locum advecta et clam compacta in sylva occultabantur, 
tum reliqua tum naves triginta remorum. Sub lucem itaque 
vento pariter atque imbre sedato, equitatus ac peditatus, 
quantum aut pelles aut navigia. ferre poterant , juxta insu- 
lam trajiciebat ita ut non prius a speculatoribus quos Porus 
ad ripam statuerat conspecti sint, quam praeterita insula 
jam non procul ab ripa abessent. 


—— DÀ 


CAP. XIII. 


Ipse conscensa nave xxx remorum trajiciebat, unaque 
cum eo Ptolemxus et Perdiccas ac Lysimachus corporis 
custodes, ex amicis etiam Seleucus cui postea regnare coa- 
tigit , et scutatorum dimidia pars; reliquos scutatos aliæ na- 
ves triginta remorum vehebant. Simulac vero exercitus in- 
sulam preetergressus est conspiciente jam hoste in ripam 
contendebat. Speculatores itaque cognito Macedonum ad- 
ventu, quanta maxima celeritate potuerunt equis ad Porum 
contendunt. (2) Interea Alexander qui primus in terram 
exscenderat , eos qui aliis navibus xxx remorum trajiciebant 
assumpsit , et subinde escendentes equites in ordinem redi- 
gebat. Equites enim primi omnium escendere jussi erant. 
Hos ducens acie instructa processit. Ceterum ignoratione 
locorum in locum parum firmum descendit. In aliam enim 
insulam eamque amplam incidit, unde eo minus insula esse 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. V, 14. 


πρὸς τοῦ ποταμοῦ ἀποτεμνομένην ἀπὸ τῆς ἄλλης γῆς. 
0) Καὶ ἅμα ηὐξήκει τὸ ὕδωρ ὁ ὄμόρος λάθρος τε καὶ 
BA πολὺ τῆς νυχτὸς κατασχών, ὥστε οὐκ ἐξεύρισκον 
αὐτῷ οἱ ἱππεῖς τὸν πόρον, καὶ δέος ἦν αὖθις ἄλλου δεῆ-. 
Yan αὐτῷ ἐπὶ τῇ διαθάσει ἴσου τῷ πρώτῳ πόνου. Ὡς 
A δευρέϑη ποτὶ ὁ πόρος, ἦγε κατ᾽ αὐτὸν χαλιπῶς' ἦν 
the τῶν μὲν πιζῶν ὑπὲρ τοὺς μαστοὺς τὸ ὕδωρ ἵναπερ 
τὲ βαθύτατον αὐτοῦ: τῶν δὲ ἵππων ὅσον τὰς κεφαλὰς 
ἰπιῤτχειν τοῦ ποταμοῦ. (4) Ὡς δὲ καὶ τοῦτο ἐπερᾶτο 
M aisi ὁ np, ἐπὶ μὲν τὸ δεξιὸν κέρας παρήγαγε τό τε 
émpa τῶν ἱππέων καὶ τῶν ἄλλων ἱππαρχιῶν τοὺς 
κρατίστους ἐπιλεξάμενος" τοὺς δὲ ἱπποτοξότας τῆς πά- 
org ἵππου προέταξε: τῶν δὲ πεζῶν πρώτους μὲν τοὺς 
ὑπεσπιτὰς τοὺς βασιλικούς, ὧν ἡγεῖτο Σέλευκος, ἐπέ- 
1 ml τῇ ἵππῳ" ἐπὶ δὲ τούτοις τὸ ἄγημα τὸ βασιλικόν: 
ἐχομένους δὲ τούτων τοὺς ἄλλους ὑπασπιστάς, ὡς txd- 
στις al ἡγιμονίαι ἐν τῷ τότε ξυνέθαινον' κατὰ δὲ τὰ 
diga τῆς φάλαγγος οἱ τοξόται αὐτῷ καὶ οἱ Ἀγριᾶνες 
αὶ d ἀχοντισταὶ ἑκατέρωθεν ἐπέστησαν. 





ΚΕΦ. JA”, 


© Obro ἐκτάξας τὸν μὲν πεζὸν στρατὸν ἐν κόσμῳ Bd- 
δν ἕπεσθαι ἐκέλευσεν, οὗ πολὺ ἀποδέοντας τῶν ἕξακισ- 
Jer. αὐτὸς δέ, ὅτι κρατεῖν ἐδόκει τῇ ἵππῳ. τοὺς 
Ἱκείας μόνους ἀναλαδὼν σπουδῇ ἡγεῖτο, ὄντας ἐς mev- 
παισχλίως. Ταύρωνι δὲ τῷ τοξάρχῃ προσέταξε τοὺς 
m τότας ἐπάγειν τῇ ἵππῳ καὶ αὐτοὺς σπουδῇ. (2) Pmó- 
μην Bl πεποίητο, ὡς εἰ μὲν προσμίξειαν αὐτῷ of ἀμφὶ 
to Πᾶρον ξὺν τῇ δυνάμει ἁπάσῃ, κρατήσειν αὐτῶν 
οὐ χελιπῶς τῇ ἵππῳ προσθαλὼν À ἀπομαχεῖσθαί γε 
ἔπε τὼς πεζοὺς ἐν τῷ ἔργῳ ἐπιγενέσθαι" εἰ δὲ πρὸς 
30 τὶν τῶμαν τῆς διαθάσεως ἄτοπον γενομένην οἱ Ἰνδοὶ 
ἀπλεγέντες φεύγοιεν, οὐ πόῤῥωθεν ἔξεσθαι αὐτῶν κατὰ 
τὴν φυγήν, ὡς πλείονα ἐν τῇ ἀποχωρήσει τὸν φόνον γε- 
μενον ὀλίγον ἔτι ὑπολείπεσθαι αὐτῷ τὸ ἔργον. 
2 Ἀριστόδουλος δὲ τὸν Πώρου παῖδα λέγει φθάσαι 
5 ἐραύμενον σὺν ἅρμασιν ὡς ἑξήκοντα πρὶν τὸ ὕστερον 
ἃ τῆς νήσου τῆς μακρᾶς περᾶσαι ᾿Αλέξανδρον" καὶ 
τον δυνηθῆναι ἂν εἶρξαι ᾿Αλέξανδρον τῆς διαθάσεως, 
Ἰαλεκῶς καὶ μηδενὸς εἴργοντος περαιωθέντα, εἴπερ οὖν 
καταπηδήσαντες of ᾿νδοὶ ἐκ τῶν ἁρμάτων προσέκειντο. 
(rig πρώτοις τῶν ἐκθαινόντων: ἀλλὰ παραλλάξαι γὰρ 
Y πῖς ἅρμασι καὶ ἀκίνδυνον ποιῆσαι ᾿Αλεξάνδρῳ τὴν 
britany καὶ ἐπὶ τούτους ἀφεῖναι Ἀλέξανδρον τοὺς ἵπ- 
ποτοξήτας, καὶ τραπῆναι αὐτοὺς ob χαλεπῶς, πληγὰς 
λαμβάνοντας, (4) Οἱ δὲ καὶ µά/ην λέγουσιν ἐν τῇ tx- 
65 Grou γοίσθαι τῶν Ἰνδῶν τῶν ξὺν τῷ παιδὶ τῷ Πώρου 
ἀφημένων πρὸς Ἀλέξανδρόν τε καὶ τοὺς ξὺν αὐτῷ in- 
πίας, Καὶ γὰρ καὶ ἀφικέσθαι ξὺν μείζονι δυνάμει τὸν 
Πώρου παῖδα, καὶ αὐτόν τε Ἀλέξανδρον τρωθῆναι πρὸς 
αὐτῷ καὶ τὸν ἵππον αὐτοῦ ἀποθανεῖν τὸν Βουκεφάλαν, 
Wear Ἀλεξάνδρῳ ὅντα τὸν ἵππον, καὶ τοῦτον τρω- 





133 
videbatur, quam aqua exiguo spatio a terra sejungebat. (3) 
Accedebat huc quod imber largus et in multam noctem du- 
rans aquam auxerat , ita ut equites vadum reperire non pos- 
sent, metuerentque ne hic trajectus tantum ipsis negotii 
quantum prior facesseret. Tandem reperto vado, segre per 
eum transitum est. Aqua enim ubi altissima erat peditum 
peclora, equorum cervices æquabat. (4) Postquam vero 
hæc quoque aqua trajecta erat, agema equitum et reliqua- 
rum turmarum optimos quosque selectos, ad dextrum cornu 
traduxit , sagittarios vero equites universo equitatui præpo- 
suit. Peditum autem primos scutatos regios, quos ducebat. 
Seleucus, equitatui adjunxit; proxime his agema regium; 
exinde reliquos scutatos, prout singulis præfecturæ conti- 
gerant. Ab utroque phalangis latere sagittarios atque Agria- 
nos et jaculatores constituit. 





CAP. XIV. 


Acie ita instructa, peditatum sex circiter millium ordine 
et sensim sequi jubet. Ipse quum equitatu superior futurus 
videretur, equitibus, quinquies fere mille, assumtis celeriter. 
contendit, Taurone sagittariorum prefecto sagittarios ad 
equitatum festinanter adducere jusso. (2) Ita vero secum sta- 
tuebat, si Porus cum universo exercitu eum adoriretur, 
se vel facile cum equitatu irruentem superiorem fore, vel 
certe tantisper dum peditatus accederet hostilem impetum 
moraturum ; sin vero Indi improviso transitu perculsi sese 
in fugam verterent, non procul ab ipsis in fuga abfuturum , 
et quo major inter fugiendum caxdes edita esset , tanto mi- 
nus negotii sibi reliquum futurum. 

3. Aristobulus autem auctor est Pori filium cum xt cur- 
ribus venisse, priusquam ultimum ex longa illa insula 
Alexander exercitum transmisissel. Atque hunc quidem 
Alexandrum transitu prohibere potuisse, quippe qui difi- 
culter ctiam nemine obsistente transisset, si modo Indi e 
curribus desilientes in primos quosque transeuntes impetum. 
fecissent. Caeterum illum cum curribus prastergressum, tu~ 
tum Alexandro transitum reliquisse. In quos quum Alexan- 
der equestres sagittarios immisisset, in fugam non incruen= 
tam vertisse. (4) Alii Indos qui Pori filium secuti erant cum 
Alexandro ejusque equitatu flumen egrediente conflixisso 
tradunt. Majoribus enim copiis Pori filium instructum ve- 
nisse, ipsumque Alexandrum ab eo vulnus accepisse , Buce- 
phalum vero equum, qui carissimus Alexandro erat, a Pori 
filio vulneratum interiisse. (5) Sed Ptolemæus Lagi ülius, 


136 
KE®. IZ. 


Ἐν τούτῳ δὲ of τε ᾿Ινδοὶ τοὺς ἱππέας πάντοθεν kuv- 
αλίσαντες παρίππευον ᾿Αλεξάνδρῳ ἀντιπαρεξάγοντες τῇ 
ἐλάσει, καὶ of περὶ Κοῖνον, ὡς παρήγγελτο, κατόπιν 
αὐτοῖς ἐπεφαίνοντο. Ταῦτα ξυνιδόντες of ᾿Ινδοὶ ἀμφίστο- 

5 μον ἠναγκάσθησαν ποιῆσαι τὴν τάξιν τῆς ἵππου, τὴν 
μὲν ὡς ἐπ᾽ ᾿Αλέξανδρον τὴν πολλήν τε xal κρατίστην" 
of δὲ ἐπὶ Kotvóv τε καὶ τοὺς ἅμα τούτω ἐπέστρεφον. (2) 
Τοῦτό τε οὖν εὐθὺς ἐτάραξε τὰς τάξεις τε καὶ τὰς γνώ- 
μας τῶν Ἰνδῶν, καὶ ᾿Αλέξανδρος ἰδὼν τὸν καιρὸν ἐν αὐτῆ 
10 τῇ ἐπὶ θάτερα ἐπιστροφή τῆς ἵππου ἐπιτίθεται τοῖς 
χαθ᾽ αὑτόν, ὥστε οὐδὲ τὴν ἐμθολὴν ἐδέξαντο τῶν ἀμφ᾽ 
᾿Αλέξανδρον ἱππέων of Ἰνδοί, ἀλλὰ χατηράχθησαν ὥσπερ 
εἰς τεῖγός τι φίλιον τοὺς ἐλέφαντας. (3) Καὶ ἐν τούτῳ 
of ἐπιστάται τῶν ἐλεφάντων ἀντεπῆγον τῇ ἵππῳ τὰ m- 
15 ola, καὶ Á φάλαγξ αὐτὴ τῶν Μακεδόνων ἀντεπήει πρὸς 
τοὺς ἐλέφαντας, ἔς τε τοὺς ἐπιβάτας αὐτῶν ἀκοντίζον- 
τες καὶ αὐτὰ τὰ θηρία περισταδὸν πάντοθεν βάλλοντες, 
Καὶ ἦν τὸ ἔργον οὐδενὶ τῶν πρόσθεν ἀγώνων ἐοικός" τά 
τε γὰρ θηρία ἐπεκθέοντα ἐς τὰς τάξεις τῶν πεζῶν, ὅπη 
20 ἐπιστρέψειεν, ἐκεράῖζε καίπερ πυχνὴν οὖσαν τὴν τῶν 
Μαχεδόνων φάλαγγα, xal of ἱππεῖς οἱ τῶν ᾿[νδῶν, τοῖς 
πεζοῖς ἰδόντες ξυνεστηχὸς τὸ ἔργον, ἐπιστρέψαντες αὖθις 
xai αὐτοὶ ἐπήλαυνον τῇ ἵππῳ. (4) Ὡς δὲ πάλιν ἐχρά- 
τησαν αὐτῶν ol dup ᾿Αλέξανδρον, τῇ τε ῥώμη xat τῇ 
25 ἐμπειρία πολὺ προέχοντες, ὡς ἐπὶ τοὺς ἐλέφαντας αὖθις 
κατειλήθησαν. Καὶ ἐν τούτῳ πᾶσα $ ἵππος ᾿Αλεξάνδρῳ 
ἐς μίαν ἴλην ἤδη ξυνηγμένη, οὐκ ἐκ παραγγέλματος, 
ἀλλὰ ἐν τῷ ἀγῶνι αὐτῶ ἐς τήνδε τὴν τάξιν καταστᾶσα, 
ὅποι προσπέσοι τῶν ᾿[νδῶν ταῖς τάξεσι, ξὺν πολλῷ φόνῳ 
30 ἀπελύοντο. (6) Kal ἐς στενὸν ἤδη κατειλημένων τῶν 
θηρίων οὐ μείω πρὸς αὐτῶν οἱ φίλοι ἧπερ οἱ πολέμιοι 
ἐθλάπτοντο, ἐν ταῖς ἐπιστροφαῖς τε xal τοῖς ὠθισμοῖς 
καταπατούμενοι. Τῶν τε οὖν ἱππέων, οἷα δὴ ἐν στενῷ 
περὶ τοὺς ἐλέφαντας εἰλουμένων, πολὺς φόνος ἐγίγνετο, 
35 xat ol ἡγεμόνες τῶν ἐλεφάντων of πολλοὶ κατηκοντισµέ- 
νοι ἦσαν, xai αὐτοὶ οἱ ἐλέφαντες τὰ μὲν τιτρωσχόμενοι, 
τὰ δὲ ὑπό τε τῶν πόνων xal ἐρημίας ἡγεμόνων οὐχέτι 
διαχεκριμένοι ἐν τῇ μάχη ἦσαν: (6) ἀλλ᾽ οἷα δὴ ὑπὸ 
τοῦ χαχοῦ ἔχφρονες φιλίοις τε ὁμοῦ καὶ πολεμίοις Tpos- 
40 φερόμενοι πάντα τρόπον ἐξώθουν te xal χατεπάτουν 
καὶ χατέκαινον. AAN’ of μὲν Μακεδόνες, ἅτε ἐν εὖρυ- 
χωρία τε καὶ χατὰ γνώμην τὴν σφῶν προσφερόμενοι 
τοῖς θηρίοις ὅπη μὲν ἐπιφέροιντο εἶκον, ἀποστραφέντων 
δὲ εἴγοντο ἐσακοντίζοντες: οἱ δὲ ᾿Ινδοὶ ἐν αὐτοῖς dva- 
45 στρεφόμενοι τὰ πλείω ἤδη πρὸς ἐκείνων ἐθλάπτοντο. (7) 
Ὡς δὲ καματηρά τε ἦν τὰ θηρία καὶ οὐχέτι αὐτοῖς èg- 
ῥωμέναι αἱ ἐκδρομαὶ ἐγίγνοντο, ἀλλὰ συριγμῷ μόνον 
διαχρώμενα ὥσπερ αἱ πρύμναν χρουόμεναι vie ἐπὶ 
πόδα ὑπεγώρουν, αὐτὸς uiv ᾿Αλέξανδρος περιθάλλει dv 
to Χύχλῳ τὴν ἵππον τῇ πάση τάξει, τοὺς πεζοὺς δὲ ξυνα- 
σπίσαντας is ἐς πυχνοτάτην ξύγχλεισιν ἐπάγειν τὴν 
φάλαγγα ἐσήμννε. Ναὶ οὕτως οἱ μὲν ἱππεῖς τῶν Lvov 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. E, ιζ. 


CAP. XVII. 


Interea Indi omni ex parte conglomerati equitatum 
contra Alexandrum , impetum ejus propalsaturi , ducunt , 
quum statim Coenus cum suis copiis, uti ei imperatum erat, 
eorum tergo imminet. Quod conspicati Indi equitatum in 
duas acies diducere sunt coacti, atque eam quidem quse et 
pluribus et preestantioribus copiis constabat, in Alexan- 
drum, alteram vero in Coenum ducebant. (2) Quod qui- 
dem statim Indorum ordines pariter atque animos turbavit. 
Alexander opportunitate rei animadversa , interea dum se 
equitatus in duas partes dividit, in eam que in se conversa 
erat impetum facit. Quam Alexandri equitafus incursionem 
quum Indi sustinere non possent, ad elephantos tanquam 
ad amicos muros confugiunt. (3) Quorum rectores quum 
belluas in equitatum concitassent, Macedonum phalanx 
invecta telorum jactu tum sessores tum elephantos ipsos 
omni ex parte premebat. Eratque luec pugna nulli prio- 
rum certaminum similis. Belluz enim in peditum agmina 
delate , quacunque sese vertebant Macedonum phalangem 
quantumvis densam perfringebant : adhzec Indorum equites 
quum peditatum manum conserere viderent, denuo conversi 
equitatum invadebant. (4) Qui quum iterum ab iis qui 
circa Alexandrum erant victi essent , (quippe qui et robore 
et peritia rei militaris longe erant superiores) ad elephan- 
tos rursus confugiebant. Interea universus Alexandri equi- 
tatus jam in unum agmen conglomeratus, non quidem ipsius 
mandato , sed in ipso certamine in eum ordinem redactus , 
quacunque in agmina Indorum incidebat , cum multa caede 
discedebat. (5) Belluz vero quum jam in angustum reda- 
cbe essent, non minus damni suis quam hostibus inferebant, 
multos dum convertunt se et mutuo trudunt , proculcantes. 
Equitibus itaque angusto loco cum elephantis conclusis ma- 
gna strages edebatur. Plerique etiam elephantorum rectores 
telorum jactu interfecti, ipsique elephanti partim vulnerati 
partim defatigati et rectoribus destituti non amplius in pugna 
certum locum tenebant, (6) sed vulnerum impatientia, rabie 
instinctis similes , nullo discrimine suos juxta atque hostes 
impellebant proculcabantque atque interimebant. Macedo- 
nes tamen ; quum in loco spatioso et pro lubitu suo impetum 
facerent, irruentibus in se belluis cedebant, contra receden- 
tes jaculis confodiebant ; at Indi qui circum ipsos elephantos 
versabantur majore damno afficiebantur. (7) Postquam vero 
belluze defatigatae non jam amplius validos impetus face- 
rent, sed stridorem tantum cedentes, instar navis puppi in- 
hibita pcdem retro ferrent : Alexander repente omni equi- 
tatu hostibus circumfuso, signo dato imperat uti pedites 
inter se conserlis scutis conferlissimaque phalange in cos fe- 


rantur. Alque ita undique circumventi Indorum cquites 


“arras ἐπὶ μετώπου, διέχοντα ἐλέφαντα ἐλέφαντος 
tiov πλέθρου, ὡς πρὸ πάσης TE τῆς φάλαγγος τῶν 
'παραταθῆναι αὐτῷ τοὺς ἐλέφαντας ἐπὶ μετώπου 
„av πάντη παρέχειν τοῖς duy Ἀλέξανδρον ἵπ- 
εσυ, (6) Ἄλλως τε οὐδὲ ἠξίου ἐς τὰ διαλείποντα 
τῶν ἐλιγάντων τολμῆσαι ἄν τινα ὥσασθαι τῶν πολε- 
plow, οὗτε ξὺν ἵπποις διὰ τὸν φόρον τῶν ἵππων, πεζούς 
τε ἔτι μεῖον' κατὰ στόμα τε γὰρ ἂν πρὸς τῶν ὁπλιτῶν 
προσθαλλόντων εἴργεσθαι xol χαταπατηθήσεσθαι ἐπι- 
ve στρεψάντων ἐπ᾽ αὐτοὺς τῶν ἐλεφάντων. (7) Ext τού- 
τοῖς δὲ οἱ κεζοὶ αὐτῷ ἐτετάχατο, οὐκ ἴσον τὸ μέτωπον 
τοῖς θηρίοις ἐπέχοντες, ἀλλ᾽ ἐν δευτέρῳ μετώπῳ μετὰ 
τοὺς ἐλέφαντας, ὅσον ἐς τὰ διαλείποντα ἐπ᾽ ὀλίγον ἐμ- 
θιθλῆσθαι τοὺς λόχους. Ἠσαν δὲ αὐτῷ καὶ κατὰ τὰ 
15 χέρατα ἔτι ὑπὲρ τοὺς ἐλέφαντας πεζοὶ ἐφεστηκότες’ ἕχα- 
τίρωθεν δὲ τῶν πεζῶν ἡ ἵππος αὐτῷ ἐτέτακτο xal πρὸ 
ταύτης τὰ ἅρματα ἑχατέρωθεν. 





ΚΕΦ. IG’. 


Αὕτη μὲν ἡ Πώρου ταξις ἦν. Αλέξανδρος δὲ ὡς ἤδη 
χεβεώρα τοὺς ᾿[νδοὺς ἐκτασσομένους, ἐπέστησε τοὺς in- 
39 πίας τοῦ πρόσω, ὡς ἀναλαμθάνειν τῶν πεζῶν τοὺς ἀεὶ 
προσάγοντας, Ὡς δὲ καὶ ἡ φάλαγξ αὐτῷ δρόμῳ συνά- 
Yaca ὁμοῦ ἤδη ἦν, 6 δὲ οὐχ εὐθὺς ἐκτάξας ἐπῆγεν. ὡς 
Χαματηρούς τε xal πνευστιῶντας ἀχμῆσι παραδοῦ- 
Val τοῖς βαρθάροις, ἀλλὰ ἐς χύχλους παριππεύων ἀνέ- 
3$ πανε τοὺς πεζοὺς ἔστε χαταστῆναι αὐτοῖς τὸν θυμόν. 
() Ὡς δὲ τὴν τάξιν κατεῖδε τῶν Ἰνδῶν, κατὰ μέσον 
μέν, ἵνα of ἐλέφαντες προεθέθληντο καὶ πυχνὴ ἡ φάλαγξ 
χατὰ τὰ διαλείποντα αὐτῶν ἐπετέτακτο, οὐχ ἔγνω προ- 
έχων, αὐτὰ ἐχεῖνα ὀκνήσας ἅπερ 6 Πῶρος τῷ λογισμῷ 
3 [υνεὶς ταύτη ἔταξεν: ἀλλὰ αὐτὸς μέν, ἅτε ἱπποκρατῶν, 
τὴν πολλὴν τῆς ἵππου ἀναλαθὼν ἐπὶ τὸ εὐώνυμον xé- 
pas τῶν πολεμίων παρήλαυνεν, ὡς ταύτη ἐπιθησόμενος. 
(a) Κοῖνον δὲ πέμπει ὡς ἐπὶ τὸ δεξιόν, τὴν Δημητρίου 
zul τὴν αὑτοῦ ἔχοντα ἱππαρχίαν, κελεύσας, ἐπειδὰν τὸ 
8 χατὰ σφᾶς στῖφος τῶν ἱππέων ἰδόντες ol βάρθαροι dy- 
Ππαριππεύωσιν, αὐτὸν κατόπιν ἔχεσθαι αὐτῶν' τῶν 
πιζῶν δὲ τὴν φάλαγγα Σελεύκῳ καὶ Ἀντιγένει καὶ Γαύ- 
puvi προσέταξεν dyerv μὴ πρόσθεν δὲ ἅπτεσθαι τοῦ čo- 
Του πρὶν ὑπὸ τῆς ἵππου τῆς ἀμφ᾽ αὑτὸν τεταραγμένην 
40 τήν τε φάλαγγα τῶν πεζῶν καὶ τοὺς ἱππέας χατίδωσιν. 
4. Ἤδη τε ἐντὸς βέλους ἐγίγνετο xol ἐφῆχεν ἐπὶ τὸ 
χέρας τὸ εὐώνυμον τῶν ᾿Ινδῶν τοὺς ἱπποτοξότας, ὄντας 
ἐς χιλίους, ὡς ταράξαι τοὺς ταύτη ἐφεστηχότας τῶν 
Ἐολεμίων τῇ πυχνότητί τε τῶν τοξευμάτων xal τῶν 
to Uma, τῇ ἐπελάσει: xal αὐτὸς δὲ τοὺς ἑταίρους ἔχων 
τὸς ἱππέας παρήλαυνεν ὀξέως ἐπὶ τὸ εὐώνυμον τῶν 
ἴρων, χατὰ χέρας ἔτι τεταραγυένοις ἐμθαλεῖν 
οπουδὴν ποιούμενος, πρὶν ἐπὶ φάλαγγος ἐκταθῆναι aù- 
τοις τὴν ἵππον. 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. V, 16. 


135 


mum in fronte collocat , centum pedum spatio inter se dis- 
junctos, qui ante universam peditum phalangem exporre- 
cti starent, metumque Alexandri equitibus incuterent. (6) 
Neque enim putabat quenquam hostium per illa elephanto- 
rum interstitia penetrare ausurum , neque equites propter 
equorum metum, pedites vero multo minus, quod et armati 
milites eos ex adverso ferientes propulsaturi , et elephanti 
proculcaturi essent. (7) Post hos collocati erant pedites : 
non quidem in eadem cum elephantis serie, sed secundo 
post elephantos ordine, adeo ut fere ipsis interstitiis ipter- 
jecta essent agmina. Adhiec ad cornua aciei ultra ordinem 
elephantorum pedites collocarat. 
latus equitatu cinxerat, equitatum utrinque curribus mu- 


Utrumque vero peditum 


nierat. 


CAP. XVI. 


Atque liec quidem Pori acies erat. Alexander simulatque 
Indos acie instructa stantes vidit , equites subsistere jubet , 
ut paulatim advenientes pedites reciperet. Quumque jam 
phalanx cursim sese cum reliquis copiis conjunxisset, Alexan- 
der non continuo eos in aciem eduxit , ne cursus celeritate 
defatigatos atque anhelos barbaris recentibus objiceret : sed 
in orbem equitatum ducens , respirandi locui peditibus de» 
dit, donec animum recollegissent. (2) Itaque Indorum exer- 
citus ordinatione conspecta, non in mediam aciem, qua 
parte elephanti objecti erant, et densa phalanx per intersti- 
tia collocata , impetum facere statuit, id ipsum metuens 
quod Porum ad ita instruendam aciem induxerat : sed ipse, 
ut qui equitatu superior erat, assumpta majore equitum pai te 
insinistrum Pori cornu movet, tanquam ea parte irrupturus- 
(3) Coenum ad dextrum cornu mittit , suas et Demetrii tur- 
mas ducentem, mandatis additis, ut quum barbari suum 
equitatum adversus agmen equitum quod eos adoriebatur 
ducerent , eorum terga premerent. Peditum autem phalan- 
gem Seleuco, Antigeni et Tauroni ducendam dedit, utque 
non prius prelium ineant jubet, quam equitatum hostilem 
et phalangem a suis equitibus perturbatam viderint. 

4. Quumque intra teli jaclum appropinquasset, confestim 
sagittarios equestres circiter mille in sinistrum Indorum cor- 
nu immittit, ut frequentia telorum et equorum irruptione 
hostes ex ea parte constitutos turbarent. Ipse etiam equita- 
tum amicorum apud se habens ad sinistrum barbarorum 
cornu contefidit, eo consilio ut circumagenda acie adliuc 
perturbatus aggrediatur, antequam ipsorum equitatus in 
phalangem constitueretur. 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. V, 18. 


τεκόπησαν ἐν τῷ oy: ἐκόπτοντο δὲ 

αχόθεν ἤδη προσκειμένων σφίσι τῶν 

τούτῳ ἵνα διέσχεν ἡ ἵππος ἡ Ἆλε- 
--ἐπεστράφησαν, 


“Y. 


- καὶ of ἄλλοι ὅσοι τῆς 

+ «πὶ τῇ ὄγθη τοῦ Ὑδάσπου 
«ες ἦσαν, ὡς νικῶντα λαμπρῶς. 

τον ἐπέρων καὶ αὐτοὶ τὸν ποταμόν, 
ἀείονα τὸν φόνον ἐν τῇ ἀπογωρήσει τῶν 

“ἤσαν, ἀκμῆτες ἀντὶ χεκµηκότων τῶν ἀμφ᾽ 

uber ἐπιγενόμενοι τῇ διώξει. 

x. Ἀπίθανον δὲ τῶν Ἰνδῶν πεζοὶ μὲν ὀλίγον dro- 
Bors τῶν δισμυρίων, ἱππεῖς δὲ ἐς τρισγιλίους, τὰ δὲ 
ἕρματα ξύμπαντα κατεχόπη: καὶ Πώρου δύο παῖδες 

Ἡ dien καὶ Σπιτάκης ó νομάρχης τῶν ταύτῃ ᾿νδῶν 
sal τῶν Ὀεγάντων καὶ ἁρμάτων ol ἡγεμόνες καὶ of ἵπ- 
πέρι xal οἱ στρατηγοὶ τῆς Πώρου ξύμπαντες, *** 
Ἐλόγθησαν δὲ καὶ οἱ ἐλέφαντες, ὅσοι γε αὐτῶν μὴ ab- 
τῷ ἐπίθανον. (3) Τῶν δὲ ἀμφ᾽ Ἀλέξανδρον πεζοὶ μὲν 

3 ἐἡ ξαισχιλίων τῶν ἐν τῇ πρώτῃ προσθολῇ γενομέ-. 
ven ls ὀγδοήχοντα μάλιστα ἀπέθανον" ἱππεῖς δὲ τῶν 
pv ἱπποτοξοτῶν, ot δὴ καὶ πρῶτοι τοῦ ἔργου ἥψαντο, 
Mas τῆς δὲ ἑταιρικῆς ἵππου ἀμφὶ τοὺς εἴκοσι" τῶν 
U Dan ἱππέων ὡς διακόσιοι. 

5 4. Πῶρος δὲ μεγάλα ἔργα ἐν τῇ μάχη ἀποδειξάμε- 
τα μὴ ὅτι στρατηγοῦ, ἀλλὰ καὶ στρατιώτου γενναίου , 
ἑν τῶντε ἱππέων τὸν φόνον κατεῖδε καὶ τῶν ἐλεφάντων 
τὴς μὲν αὐτοῦ πεπτωκότας, τοὺς δὲ ἐρήμους τῶν ἦγε- 
pine λυπροὺς πεπλανημένους, τῶν δὲ πεζῶν αὐτῷ οἱ 

3 alos ἀπολώλεσαν, οὐχ Tcp Δαρεῖος $ μέγας βασι-- 
λὰς ἐξάρχων τοῖς ἀμφ᾽ αὑτὸν τῆς φυγῆς ἀπεχώρει, (6) 
WA lore γὰρ ὑπέμενέ τι τῶν ᾿Ινδῶν ἐν τῇ μάγῃ ἔων- 
trm, ἐς τοσόνδε ἀγωνισάμενος, τετρωμένος δὲ τὸν 
dior ὅμον, ὃν δὴ γυμνὸν μόνον ἔχων ἐν τῇ μάγῃ dve- 

3 σηέμτο (ἀπὸ γὰρ τοῦ ἄλλου σώματος ἥρχει αὐτῷ τὰ 
Bs ὁ θώραξ, περιττὸς ὢν κατά τε τὴν ἰσχὺν καὶ τὴν 

αν, ὡς ὕστερον καταμαθεῖν θεωμένοις ἦν), τότε 

Baal αὐτὸς ἀπεχώρει ἐπιστρέψας τὸν ἐλέφαντα. (0) 
Kal Ἀλέζανδρος μέγαν τε αὐτὸν καὶ γενναῖον ἄνδρα 
αἰὼν ἐν τῇ μάχῃ σῶσαι ἐπεθύμησε. Πέμπει δὴ παρ᾽ 
skein πρῶτα μὲν Ταξίλην τὸν Ἰνδόν" καὶ Ταξίλης προσ- 
ππεύσας ἐφ᾽ ὅσον οἱ ἀσφαλὲς ἐφαίνετο τῷ ἐλέφαντι ὃς 
κὸν Πῶρον ἐπιστῆσαί τε ἠξίου τὸ θηρίον, οὐ γὰρ 

ναί ὁ ἔτι φεύγειν, καὶ ἀκοῦσαι τῶν παρ᾽ Ἀλεξάνδρου 
toy () Ὁ δὲ ἰδὼν ἄνδρα ἐχθρὸν ἐκ παλαιοῦ τὸν Ta- 
Di ἐπιστρέψας ἀνήγετο ὡς ἀκοντίσων- καὶ ἂν καὶ xa- 
thaw, [ἂν] τυχόν, εἰ μὴ ὑποφθάσας ἐκεῖνος ἀπήλασεν 
τῷ Πώρου πρόσῳ τὸν ἵππον. Ἀλέξανδρος δὲ οὐδὲ 

8 siio τῷ Πώρῳ χαλεπὸς ἐγένετο, ἀλλ᾽ ἄλλους τε ἐν 
w μίρι ἔπιμπε καὶ δὴ καὶ Μερόην ἄνδρα Ἰνδόν, ὅτι φί- 








187 


omnes fere ea in pogna caesi sunt. Peditum etiam, irruen- 
tibus omni ex parte Macedonibus, magna strages edita est. 
Tum omnes, qua Alexandri equitatus spatium dabat, in 
fugam vertuntur. 


—— 
CAP. XVIII. 


Interea Craterus aliique duces qui cum eo ad ripam Hy- 
daspis relicti fuerant, manifesta Alexandri victoria con- 
specta, amnem trajiciunt. Qui quidem non minorem fa- 
gientium Indorum czdem ediderunt, quippe qui integri 
fessis Alexandri militibus in insequendo succederent. 





2. Cæsi sunt ex Indis pedites paulo minus xx κ, equites 
Duo Pori fllii interfecti et 
Spitaces Indorum illius regionis præses omnesque ele- 
phantorum et curruum prerfecti et equitatus ac peditatus 
Pori duces * ** Elephanti etiam qui in pugna casi non 
erant, capti. (3) Ex peditatu Alexandri, qul v1 κ numero 
primum conflictum adierunt, Lxxx summum desiderati; 


m m; currus omnes concisi. 


ex sagittariis equestribus, qui quidem primi pugnam ag- 
gressi sunt, x, ex amicoram equitatu xx, ex reliquo omni 
equitatu ce. 

4. Porus qui in ea pugna rem prizclare gesserat , non du- 
cis solum verum etiam strenui militis officio functus, con- 
specta equitum caxde, quumque elephantorum alios prostra - 
tos, alios absque rectoribus tristes errare, peditatus etiam 
maximam partem interiisse cerneret : non tamen veluti 
magnus ille rex Darius ex suis fugam primus inivit , sed 
quamdiu partem aliquam Indorum pugnantem vidit, tam- 
diu etiam ipse conflixit. (5) Quum vero in dextro humero, 
quem quidem solum in pugna nudum ferebat, vulnus ac- 
cepisset (nam lorica et robore et opere pra» ceteris eximia. 
ut postea intuentibus adparuit, facile a reliquo corpore tela 
propulsabat) converso elephanto recessit. (6) Alexander, 
quod magnum ac generosum virum in pugna se prasti- 
tisset, salvum cupiebat. Ac primum quidem Taxilem In- 
dum ad cum mittit. Qui quum adequitasset quousque per 
clephantum qui eum gestabat tutum erat, et Porum rogas- 








sel ut sisteret elephantum (neque enim amplius fugere pos- 
se) uti Alexandri postulata acciperet : (7) hic viso Taxile 
vetere hoste, conversus in eum ferebatur, tanquam lancea 
petiturus; et fortassis interfecisset, nisi ille confestim 
cum equo e Pori conspectu se proripnisset. Alexander ne 
hanc quidem ob causam Poro succensehat ; sed alios nihi- 
lominus submittebat, et in iis Meroem hominem Indum, 


138 


λον εἶναι ἐκ παλαιοῦ τῷ Πώρῳ τὸν Μερόην ἔμαθε. 

(s) Hõpoc δὲ ὡς τὰ παρὰ τοῦ Μερόου ἤκουσε xai ἐχ 

τοῦ δίψους ἅμα ἐχρατεῖτο, ἐπέστησέ τε τὸν ἐλέφαντα 

καὶ χατέθη ἀπ᾽ αὐτοῦ: ὡς δὲ ¿mié τε xal ἀνέψυξεν, 
5 ἄγειν αὑτὸν σπουδῃ ἐκέλευσε παρ᾽ ᾿Αλέξανδρον. 





ΚΕΦ, ΙΘ΄. 


Καὶ 6 μὲν ἤγετο" ᾿Αλέξανδρος δὲ ὡς προσάγοντα, 


ἐπύθετο, προσιππεύσας πρὸ τῆς τάξεως ξὺν ὀλίγοις τῶν 
ἑταίρων ἀπαντᾷ τῷ Πώρῳ: καὶ ἐπιστήσας τὸν ἵππον 
τό τε μέγεθος ἐθαύμαζεν, ὑπὲρ πέντε πήχεις μάλιστα 
10 ξυμθαῖνον, καὶ τὸ κάλλος τοῦ [Πώρου καὶ ὅτι οὗ δε-- 
δουλωμένος τῇ γνώμη ἐφαίνετο, ἀλλ᾽ ὥσπερ ἂν ἀνὴρ 
ἀγαθὸς ἀνδρὶ ἀγαθῷ προσέλθοι ὑπὲρ βασιλείας τῆς αὖ-- 
τοῦ πρὸς βασιλέα ἄλλον καλῶς ἠγωνισμένος. (1) " Ev- 
θα δὴ Ἀλέξανδρος πρῶτος προσειπὼν αὐτὸν λέγειν 
15 ἐχέλευσεν ὅ τι οἱ γενέσθαι ἐθέλοι. Πῶρον | δὲ ἀποκρί- 
νασθαι λόγος, ὅτι Βασιλικῶς μοι χρῆσαι, ὦ Ἀλέζαν- 
δρε. Καὶ «Αλέξανδρος ἥσθεις τῷ λόγῳ; Τοῦτο μὲν 
ἔσται σοι, ὦ Πῶρε, ἔφη, ἐμοῦ ἕνεχα: σὺ δὲ σαυτοῦ ἕνεχα 
ὅ τι σοὶ φίλον ἀξίου. Ὁ δὲ πάντα ἔφη ἐν τούτῳ ἐνεῖ- 
20 var. (3) Καὶ ᾿Αλέξανδρος τούτῳ ἔτι μᾶλλον τῷ λόγῳ 
ἡσθεὶς τήν τε ἀρχὴν τῷ Πώρῳ τῶν τε αὐτοῦ Ἰνδῶν 
ἔδωκε χαὶ ἄλλην ἔτι χώραν πρὸς τῇ πάλαι οὔση πλείο- 
να τῆς πρόσθεν προσέθηχε᾽ xai οὕτως αὐτός τε Bacı- 
λικῶς χεχρημένος ἦν ἀνδρὶ ἀγαθῷ καὶ ἐκείνῳ ἐκ τούτου 
35 ἐς ἅπαντα πιστῷ ἐχρήσατο. Touro τὸ τέλος τῇ μάχη 
τῇ πρὸς Πῶρόν τε xal τοὺς ἐπ᾽ ἐκεῖνα τοῦ Υδάσπου 
ποταμοῦ ᾿νδοὺς ᾿Αλεξάνδρω ἐγένετο ἐπ᾽ ἄρχοντος Abn- 
vato; Ἡγγεμόνος μηνὸς Μουνυχιῶνος. 
4. Ίνα δὲ ἡ μάχη ξυνέθη καὶ ἔνθεν ὀρμηθεὶς ἐπέ- 
50 pace τὸν Ὑδάσπην ποταυόν, πόλεις ἔχτισεν ᾿Αλέξανδρος. 
Καὶ τὴν μὲν Νίκαιαν τῆς νίκης τῆς xat Ἰνδῶν ἐπώνυ- 
μον ὠνόμασε: τὴν δὲ Βουχέφαλα ἐς τοῦ ἵππου τοῦ 
Βουχεφάλα τὴν μνήμην, ὃς ἀπέθανεν αὐτοῦ , οὐ βλη-- 
θεὶς πρὸς οὐδενός, ἀλλ᾽ ὑπὸ καμάτου τε καὶ ἡλικίας. 
35 (6) Ἦν γὰρ ἀμφὶ τὰ τριάκοντα ἔτη, καματηρὸς γενόμε- 
νος, πολλὰ δὲ πρόσθεν ξυγχαμών τε xal ξυγχινδυνεύσας 
᾿Αλεξάνδρῳ, ἀναθαινόμενός τε πρὸς μόνου Αλεξάνδρου 
6 Βουχεφάλας οὗτος, ὅτι τοὺς ἄλλους πάντας ἀπηξίου 
ἀμθάτας, καὶ - μεγέθει μέγας xal τῷ θυμῷ γενναῖος. 
40 Σημεῖον δέ οἱ ἦν βοὸς κεφαλὴ ἐγχε; χαραγμένη, ἐφ᾽ ὅτου 
καὶ τὸ ὄνομα. τοῦτο λέγουσιν. ὅτι ἔφερεν: of δὲ λέγουσιν 
ὅτι λευχὸν σημα εἶγεν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς, μέλας ov aù- 
TOG, εἰς Boos χεφαλὴν μάλιστα εἰκασμένον. (ὁ) Οὔτ 
6 ἵππος ἐν τῇ Οὐξίων χώρα ἀφανὴς € ἐγένετο Άλεξ Esto, 
45 xal ᾿Αλέξανδρος προεκήρυξεν ἀνὰ τὴν χώραν πάντας 
ἀποκτενεῖν Οὐξίους, ei μὴ. ἀπάτουσιν αὐτῷ τὸν ἵππον: 
xai ἀπήγθη εὐθὺς ἐπὶ τῷ κηρύγματι. Τοσήδε μὲν 
σπουδὴ Άλεξ δάνδρῳ d dup’ αὐτὸν ἦν, τόσος δὲ Άλεξάν- 
ὅρου φόβος τοῖς βαρθάροις. Καὶ ἐμοὶ ἐς τοσόνδε tett- 
so μήσθω 6 Βουκεφάλας οὗτος Ἀλεξάνδρου ἕνεκα. 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. E, 0. 


quum veterem οἱ cum Poro amicitiam intercedere acce- 
pisset. (8) Porus Merois oratione audita quod vehementi 
siti premebatur cum elephanto substitit atque ex eo de- 
scendit. Quumque bibisset ac nonnihil respirasset , con - 
tinuo se ad Alexandrum adduci jussit. 


—————————90004 m — 


CAP. XIX. 


Alexander ut eum a Meroe ductum appropinquare intel- 
lexit , nonnihil ante aciem progressus , amicis aliquot comi- 
tatus Poro obviam ivit. Equumque sistens, magnitudinem 
Pori (erat enim quinque cubitis procerior) et palchritudi- 
nem simul admiratus est quodque nullum dejecti animi si- 
gnum pra se ferre videretur, sed ut generosus cum gene- 
roso viro congrederetur, pro regno suo adversus alium 
regem fortiter proeliatus. (2) Tum Alexander prior eum 
compellans , quid sibi fieri cuperet dicere jussit. Cui Po- 
rum respondisse ferunt, Ut me regie tractes Alexander. 
Porro Alexander ea oratione delectatus, Hoc tibi , inquit, 
Pore, mea causa continget : tu quod tua causa tibi gratum 


sit postula, Cui Porus, omnia iis quz dixisset contineri, 
respondit. (3) Quo responso letior Alexander Poro re- 


gnum Indorum restituit , et ultra pristinum imperium aliam 
ei regionem vetere ampliorem adjecit. Atque ifa et regie 
hominem generosum tractavit, et fido in posterum amico 
ad omnia est usus. Hujusmodi exitum habuit pugna 
Alexandri adversus Porum et Indos trans Hydaspen amnem 


colentes, archonte Athenis Hegemone, mense Munychione. 


4. Porro eo loco quo et pugna commissa fuerat et quo 
ad trajiciendum Hydaspen moverat , urbes condidit , atque 
alteram quidem a victoria adversus Indos parta Niczzam 
appellavit : alteram , Bucephalam in equi sui Bucepbali me- 
moriam , qui quidem eo loci interiit, non quidem ab ali- 
quo vulneratus, sed laboribus pariter atque aetate fractus , 
(5) siquidem trigesimum annum agebat, quum haec defa- 
tigatio ei accideret. Multos veroetiam antea labores, mal- 
taque pericula cum Alexandro obierat, solumque Alexan- 
drum sessorem admittebat, reliquos rejiciebat , magnitu- 
dine simul corporis eximia atque animo generoso praedi- 
tus. Nota ei impressa erat bovis caput, cujus efiam causa 
nomen ei Bucephalo inditum est; vel quod, ut aliis pla- 
cel, quum ipse nigri coloris esset, albam in capite notam 
haberet, bovis capiti perquam similem. (6) Hunc ipsum 
equum quum in Uxiorum regione amisisset Alexander, per 
universam regionem proclamari jussit , nisi equum ei redu- 
cerent, se Uxios omnes ad internecionem interfecturum. 
Ad hoc edictum equus statim reductus fuif. Adeo hic carus 
Alexandro; et Alexander terribilis barbaris fuit. Et haec 
quidem in laudem Bucephali Alexandri causa dicta sint. 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. V, 20. 


ΚΕΦ. Κ΄. 


᾿Αλεξάνδρῳ δὲ ἐπειδὴ οἱ ἀποθανόντες ἐν τῇ μάχη 
χεκόσµηντο τῷ πρέποντι χόσμῳ, ὃ δὲ τοῖς θεοῖς τὰ vo- 
μιζόμενα ἐπινίκια ἔθυε, xal ἀγὼν ἐποιεῖτο αὐτῷ yu- 
μνικὸς καὶ ἵππιχὸς αὐτοῦ ἐπὶ τῇ ὄχθη τοῦ Ὑδάσπου 
u ἵναπερ τὸ πρῶτον διέθη ἅμα τῷ στρατῷ. (2) Κράτε- 
ρον μὲν δὴ ξὺν μέρει τῆς στρατιᾶς ὑπελείπετο, τὰς πό- 
λεις ἅστινας ταύτη ἔχτιζεν ἀναστήσοντά τε xal ἔχτει- 
χιοῦντα᾽ αὐτὸς δὲ ἤλαυνεν. ὡς ἐπὶ «τοὺς προσχώρους 
τῇ Πώρου ἀρχῇ Ἰνδού. Όνομα δὲ ἦν τῷ ἔθνει 
ιο Γλαυγανῖχαι, ὡς λέγει Ἀριστόθουλος, ὡς δὲ Πτολε- 
μαῖος, Γλαῦσαι’ ὁποτέρως δὲ ἔχει τὸ ὄνομα οὔ μοι pé- 
λει. (3) Enhe sè τὴν χώραν αὐτῶν ᾿Αλέξανδρος τῶν 
τε ἑταίρων ἱππέων ἔχων τοὺς ἡμίσεας καὶ τῶν πεζῶν 
ἀπὸ φάλαγγος ἑχάστης ἐπιλέχτους xat τοὺς ἱπποτοξότας 
w ἔύμπαντας xal τοὺς Ἀγριᾶνας καὶ τοὺς τοξότας" καὶ 
προσεχώρουν αὐτῷ ὁμολογία πάντες. (4) Καὶ ἔλαθε 
πόλεις μὲν ἐς τριάχοντα xal ἑπτά, ὧν ἵνα ὀλιγοστοὶ 
ἦσαν οἰκήτορες πενταχισχιλίων οὐκ ἐλάττους ἦσαν, 
πολλῶν δὲ xal ὑπὲρ τοὺς μυρίους᾿ xal χώμας πλήθει 
wurd: ἔλαθε xal πολυανθρώπους οὗ μεῖον τῶν πό- 
lew. Καὶ ταύτης τῆς χώρας [Πώρῳ ἄρχειν ἔδωκε" 
καὶ Ταζίη δὲ διαλλάττει Πῶρον xai Ταξίλην dro- 
vives ὀπίσω ἐς τὰ ἤθη τὰ αὑτοῦ. 

s. Ἐν τούτῳ δὲ παρά τε Ἀθισάρου πρέσθεις ἧκον, 

s lxiv αὐτόν τε ᾿Αλεξάνδρῳ ᾿Αθισάρην καὶ τὴν yo- 
par ὅσης ἦρχε. Καίτοι πρό γε τῆς μάγης τῆς πρὸς 
[lipov γενομένης ᾿Αλεξάνδρῳ ἐπενόει ᾿Αθισάρης xat 
αὐτὸς ἐν Πώρῳ τάσσεσθαι᾽ τότε δὲ καὶ τὸν ἀδελφὸν 
τὸν αὑτοῦ ξὺν τοῖς ἄλλοις πρέσθεσι παρ᾽ ᾿Αλέξανδρον 

9 ἔπεμψε, χρήματά τε χοµίζοντα καὶ ἐλέφαντας tesca- 
ῥέχοντα δῶρον ᾿Αλεξάνδρῳ. (6) Ἥχον δὲ καὶ παρὰ 
τῶν αὐτονόμων Ἰνδῶν πρέσθεις παρ᾽ ᾿Αλέξανδρον xal 
περὰ Πώρου ἄλλου του ὑπάρχου ᾿Ινδῶν. ᾿Αλέξαν- 
ὃρος δὲ διὰ τάχους "A 6ισάρην ἰέναι παρ᾽ αὑτὸν κελεύει, 

a ἐπαπειλήσας, el μὴ ἔλθοι, ὅτι αὑτὸν ὄψεται ἥκοντα ξὺν 
τὴ στρατιᾷ ἵνα οὐ χαιρήσει ἰδών, 

1. Ἐν τούτῳ δὲ «Φραταφέρνης τε ὃ Παρθυαίων xal 
Ὑμανίας σατράπης τοὺς καταλειφθέντας παρὰ ot Θρᾶ- 
xaç ἄγων ἔχεν ὡς ᾿Αλέξανδρον xal παρὰ Σισιχόττου 

V τῷ Ἀσσαχηνῶν σατράπου ἄγγελοι, ὅτι τόν τε ὕπαρ- 
Jo σφῶν ἀπεχτονότες εἶεν of ᾿Ἀσσακηνοὶ καὶ ἀπ᾽ Ade- 
ξάνδρου ἀφεστηχότες. Καὶ ἐπὶ τούτους Φίλιππον 
ἀπίμπει xol Τυριάσπην σὺν στρατιᾶ, τὰ περὶ τὴν 
Ἀεσαχηνῶν χώραν καταστησοµένους xal χοσμήσοντας, 

8 4 Αὐτὸς δὲ ὡς ἐπὶ τὸν ᾿Αχεσίνην ποταμὸν προὐχώ- 
ρε, Τούτου τοῦ Ἀκεσίνου ποταμοῦ τὸ μέγεθος μό- 
vo τῶν Ἰνδῶν ποταμῶν Πτολεμαῖος 6 Λάγου ἀνέγρα- 
Yo" εἶναι γὰρ ἵνα ἐπέρασεν αὐτὸν ᾿Αλέξανδρος ἐπὶ τῶν 

ὧν τε xal τῶν διφθερῶν ξὺν τῇ στρατιᾷ τὸ μὲν 

w Sua ὀξὺ τοῦ ᾿Αχεσίνου πέτραις μεγάλαις καὶ ὀξείαις, 
xe’ ὧν φερόμενον βίᾳ τὸ ὕδωρ κυμαίνεσθαί τε xai 
Χχγλάζειν» τὸ δὲ εὖρος σταδίους ἐπέχειν πεντεκαίδεκα. 


139 
CAP. XX. 


Alexander quum iis qui in pugna cecidissent debitum ho- 
norem persol visset , sacrificiaque consueta diis pro victoria 
fecisset, ludis etiam gymnicis atque equestribus ad Hyda- 
spis ripam habitis, (2) eo loco quo primum cum exercitu 
trajecit, Craterum cum parte copiarum reliquit , qui urbes 
quas ibi condere ceperat exaedificaret , muroque cingeret. 
Ipse in Indos Pori regno finitimos movit. Hi Glauganicee, 
ut auctor est Aristobulus, dicebantur : ut vero Ptolemæus, 
Glause; quonam nomine rectius appellati fuerint non 
ego curo. (3) Alexander regionem eorum ingressus est, 
equitatus amicorum alteram partem apud se habens, et ex 
singulis peditum phalangibus selectissimos quosque , eque- 
stres sagittarios omnes, Agrianos practerea et sagittarios. 
Nec mora, omnes se ei dediderunt. (4) Adhzc urbes 
Xxxvit recepit, quarum quee minima erat, non minus vu 
incolarum habebat : multe vero etiam ultra xw. Pagorum 
quoque magnum numerum cepit, atque eos quidem non mi - 
nus quam urbes ipsas incolarum frequentia celebres. To- 
tius vero hujusce regionis imperium Poro dedit. Taxilem 
eliam Poro conciliatum in suas sedes dimittit. 

5. Per id tempts legati ab Abisare venerunt; Abisarem 
ipsum totamque ejus regionem dedentes. Porro ante pu- 
gnam cum Poro commissam statuerat Abisares copias suas 


cum Poro conjungere. Tum vero fratrem suum aliosque 


legatos ad Alexandrum cum pecuniis et elephantis χι, misit. 
(6) Venerunt etiam legati ab Indis qui libere suis legibus 
utentes vivunt , et a Poro alio Indorum preefecto. Alexan- 


der confestim Abisarem ad se venire jubet, minatus nisi 
pareret se cum exercitu magno ejus malo ad ipsum ventu- 
rum. 


7. Dum hec geruntur, Phrataphernes Parthorum atque 
Hyrcania satrapa cum Thracibus sibi commissis ad Alexan- 
drum venit; ct nunlii a Sisicotto Assacenorum satrapa, 
Assacenos interfecto prætore ab Alexandro defecisse nun- 
tiantes. Adversus hos Philippum et Tyriaspem cum exer- 
citu mittit, qui Assacenorum motus compescant , et pro- 
vinciam regant. 

8. Ipse ad Acesinem amnem movit. Hujus amnis solius 
ex India fluminibus magnitudinem Ptolemæus Lagi filius 
descripsit. Esse enim, ea parte qua Alexander eum na- 
vigiis et pellibus cum exercitu transmisit, rapidum Acesi- 
nis cursum magnis asperisque cautibus interjectis , quibus 
illisse ac repercussee undae ingentes æstus strepitusque con- 
citent. Latitudinem vero esse quindecim stadiorum. (9) 


140 


(9) Καὶ τοῖς μὲν δὴ ἐπὶ τῶν διφθερῶν περῶσιν εὐμαρῆ 
γενέσθαι τὸν πόρον" τοὺς δὲ ἐν τοῖς πλοίοις διαθαίνον- 
τᾶς ἐποκειλάντων πολλῶν πλοίων ἐπὶ ταῖς πέτραις καὶ 
Ἐνναραχθέντων οὐκ ὀλίγους αὐτοῦ ἐν τῷ ὕδατι δια- 
5 φθαρῆναι. Ein ἂν οὖν ἐκ τοῦδε τοῦ λόγου ξυντιθέντι 
τεχμηριοῦσθαι ὅτι où πόῤῥω τοῦ ἀληθοῦς ἀναγέγραπται 
τοῦ Ἰνδοῦ ποταμοῦ τὸ μέγεθος ὅσοις ἐς τεσσαράκοντα 
σταδίους δοκεῖ τοῦ Ἰνδοῦ εἶναι τὸ εὖρος ἵνα μέσως ἔχει 
αὐτὸς αὑτοῦ 6 Ἰνδός- ἵνα δὲ στενώτατός τε καὶ διὰ στε. 
10 νότητα βαθύτατος, ἐς τοὺς πεντεχαίδεκα συνάγεσθαι: 
καὶ ταῦτα πολλαχῆ εἶναι τοῦ Ἰνδοῦ. Καὶ γὰρ καὶ τοῦ 
Ἀκεσίνου τεκμαίρομαι ἐπιλέξασθαι Ἀλέξανδρον ἵναπερ 
δὲ πλατύτατον ἦν τῷ πόρου, ὡς σχολαιτέρῳ χρήσα- 
σθαι τῷ ῥεύματι. 





ΚΕΦ. ΚΑ. 


15 Περάσας δὲ τὸν ποταμὸν Κοῖνον μὲν ξὺν τῇ αὑτοῦ 
τάξει ἀπολείπει αὐτοῦ ἐπὶ τῇ ὄχθῃ, προστάξας ἔπιμε- 
λεῖσθαι τῆς ὑπολελειμμένης στρατιᾶς τῆς διαθάσεως, 
ot τόν τε σῖτον αὐτῷ τὸν ἐκ τῆς ἤδη ὑπηκόου τῶν Ἰν- 
δῶν χώρας καὶ τὰ ἄλλα ἐπιτήδεια παρακομίζειν ἔμελ-. 

20 λον. (3) Πῶρον δὲ ἐς τὰ αὑτοῦ ἤθη ἀποπέμπει, xe- 
λεύσας Ἰνδῶν τε τοὺς μαχιμωτάτους ἐπιλεξάμενον καὶ 
εἴ τινας παρ αὑτῷ ἔχοι ἐλέφαντας, τούτους δὲ ἄναλα- 
Εόντα ἰέναι παρ' αὑτόν. Αὐτὸς δὲ Πῶρον τὸν ἕτερον 
τὸν κακόν, ὅτι ἐξηγγέλθη πεφευγέναι ἀπολιπὸν τὴν 

55 χώραν ἧς ἦρχεν, ἐπενόει διώκειν ξὺν τοῖς χουφοτάτοις 
τῆς στρατιᾶς. (a) Ὁ γὰρ Πῶρος οὗτος, ἔστε μὲν ro- 
λέμια ξυνειστήκει ᾿Αλεξάνδρῳ τὰ πρὸς τὸν ἄλλον 
Πῶρον, πρέσθεις παρ᾽ ᾿Αλέξανδρον πέμπων  αὗτόν τε 
καὶ τὴν ὑπὸ ol χώραν ἐνεδίδου Ἀλεξάνδρῳ, κατὰ ἔχθος 

30 τὸ Πώρου μᾶλλον ἢ φιλίᾳ τῇ ᾿Αλεξάνδρου: ὡς δὲ 
ἀφειμένον τε ἐκεῖνον καὶ πρὸς τῇ αὑτοῦ καὶ ἄλλης πολ- 
λῆς ἄρχοντα ἔμαθε, τότε δὴ φοθηθείς, οὐχ οὕτω τι 
Ἀλέξανδρον, ὡς τὸν Πῶρον ἐκεῖνον τὸν ὁμώνυμον, 
φεύγει τὴν ἑαυτοῦ, ἀναλαθὼν ὅσους τῶν μαχίμων 

3 ξυμπεῖσαι ἠδυνήθη μετασχεῖν of τῆς φυγῖς. 

4. Ἐπὶ τοῦτον ἐλαύνων ᾿Αλέξανδρος ἀφικνεῖται ἐπὶ 
τὸν “Ὑδραώτην ποταμόν, ἄλλον αὖ τοῦτον ᾿Ινδὸν πο- 
ταµόν, τὸ μὲν εὗρος οὐ μείονα τοῦ Ἀκεσίνου , ὀξύτητι 
δὲ τοῦ ῥοῦ μείονα. Ὅσην δὲ τῆς χώρας ἔστε ἐπὶ τὸν 

40 Ὑδραώτην ἐπῆλθε, φυλακὰς ὑπέλιπεν ἐν τοῖς ἐπικαι- 
ροτάτοις χωρίοις, ὅπως of ἀμφὶ Κράτερόν τε καὶ Κοῖνον 
30 ἀσφαλείας ἐπέρχοιντο τῆς χώρας τὴν πολλὴν προ- 
νομεύοντες. (b) Ἐνταῦθα Ἡφαιστίωνα μὲν ἐκπέμπει, 
δοὺς αὐτῷ μέρος τῆς στρατιᾶς, πεζῶν μὲν φάλαγγας 

48 δύο, ἱππέων δὲ τήν τε αὑτοῦ καὶ τὴν Δημητρίου tm- 
παρχίαν καὶ τῶν τοξοτῶν τοὺς ἡμίσεας , ἐς τὴν Πώρου 
τοῦ ἀφεστηκότος γώραν, κελεύσας παραδιδόναι ταύτὴν 
Πώρῳ τῷ ἄλλῳ, καὶ εἰ δή τινα πρὸς ταῖς ὄχθαις τοῦ 
Ὑδραώτου ποταμοῦ αὐτόνομα ἔθνη Ἰνδῶν νέμεται, xal 

vo ταῦτα προσαγαγόμενον τῷ Πώρῳ ἄρχειν ἐγχειρίσαι. (6) 

Αὐτὸς δὲ ἐπέρα τὸν Ὑδραώτην ποταμόν, οὐ καθάπερ τὸν 





APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. E, κα. 


Atque iis quidem qui utribus transportati sunt facilem tra- 
jectum fuisse : eorum vero qui navibus transvecti sunt, 
quum plereque cautibns illise rumperentur, non paucos 
in amne periisse. Ex quibns verbis facile quis colligere 
queat, non multum a vero abhorrere quod de Indi amnis 
magnitudine scriptum est ab iis qui latitudinem xi sta- 
diorum esse statuunt ubi latissimus is sit : ubi vero angu- 
stissimus et ob angustiam profundissimus, in xv stadia 
contrahi. Atque banc quidem mediam fere esse Indi flu- 
minis plerisque in locis latitudinem. Etenim existimaverim 
Alexandrum ad Acesinem quoque trajiciendum eam partem 
elegisse qua maxime amplus ejus cursus eaque de causa 
minus rapidus esset. 7 








CAP. XXI. 


Transmisso itaque flumine, Cænum cum suis copiis ad 
ripam relinquit, qui reliqui exercitus transitum curaret, 
qui et frumentum et alia necessaria ex regione Indorum quæ 
ei jam parebat allaturi erant. (2) Porum in regnum suum 
remittit, mandatis additis, ut lectissimis Indorum qui bel- 
licosissimi haberentur copiis, et elephantis (ci quos baberei) 
collectis ad se veniret. Ipse vero alium illum Porum bo- 
minem malum , qui deserta provincia cui praeerat fugisse 
nuntiabatur, cum expeditissimo militeinsequi statuit. (3) 
Porus enim hic, quamdiu Alexander cum altero Poro bel- 
lum gerebat, legationes ad Alexandrum mittens se pariter 
et regionem cui imperabat Alexandro dedebat, magis odio 
Pori quam amore Alexandri motus. Quum autem Porum 
ad Alexandrum venisse, et regnum suum idque multo au- 
ctius ei restitutum esse cognovit, non tam Alexandri quam 
Pori , qui ejusdem cum ipso nominis erat , metu e provincia 
sua aufugit, omnibus iis qui bello apti essent, (quibus 
quidem persuadere potuit ut fuge comites essent ) secam 
sumptis. 

4. In bunc profectus Alexanderad Hydraoten alium Indize 
fluvium pervenit, latitudine quidem Acesine nihilo mino- 
rem, cursus vero rapiditate inferiorem. Et per omnem regio- 
nem praesidia idoneis locis posnit , ut Craterus et Cænus tuto 
ad se pervenirent , frumento per maximam regionis partem 
direpto. (5) Deinde Hephaestioni partem exercitus commit- 
tens, peditum scilicet phalanges duas, ex equitibus Deme- 
trii agmen et suum ipsius, et sagittariorum dimidiam par- 
tem, eumin Poriilliusqui aufugerat regionem mittit, eamque 
ut alteri Poro tradat jubet. Etsiqua aliae ad ripam Hydraotis 
fluvii gentes Indorum essent libere suis legibus viventes, 
earum omnium gubernationem Poro det. (ὁ) pee Hydrao- 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. V, 22. 


᾿Αχεσίνην χαλεπῶς. Προγωροῦντι δὲ αὐτῷ ἐπ᾽ ἐκεῖνα 
τῆς ὄχθης τοῦ “YSpaurtou τοὺς μὲν πολλοὺς καθ᾽ bpo- 
λογίαν προσχωρεῖν ξυνέδαινεν, ἤδη δέ τινας ξὺν ὅπλοις 
ἁπαντήσαντας" τοὺς δὲ καὶ ὑποφεύγοντας ἑλὼν βία xa- 


` τεστρέψατο, 





ΚΕΦ. ΚΒ΄. 
Ἐν τούτῳ δὲ ἐξαγγέλλεται ᾿Αλεξάνδρῳ τῶν αὗτο- 


νόμων Ἰνδῶν ἄλλους τέ τινας xal τοὺς χαλουμένους 
Καθαίους αὐτούς τε παρασχευάζεσθαι ὡς πρὸς μάχην, 
εἰ προσάγοι τῇ χώρα αὐτῶν ᾿Αλέξανδρος, καὶ ὅσα ὅμορά 
I σφισιν ὡσαύτως αὐτόνομα, xal ταῦτα παρακαλεῖν ἐς τὸ 
ἔργον (1) εἶναι δὲ τήν τε πόλιν ὀχυρὰν πρὸς ἣν ἐπενόουν 
ἀγωνίσασθαι” Σάγγαλα ἦν τῇ πόλει ὄνομα, xal αὐτοὶ 
οἱ Καθαῖοι εὐτολμότατοί τε xai τὰ πολέμια κράτιστοι 
ἐνομίζοντο' καὶ τούτοις κατὰ τὰ αὐτὰ ᾿Οξυδράκαι ἄλλο 
16 Ἰνδῶν ἔθνος, xat Μαλλοί, ἄλλο καὶ τοῦτο. ἐπεὶ xal 
ὀλίγῳ πρόσθεν στρατεύσαντας ἐπ᾽ αὐτοὺς Πῶρόν τε xal 
Ἀθισάρην ξύν τε τῇ σφετέρᾳ δυνάμει xal πολλὰ ἄλλα 
ἔθνη τῶν αὐτονόμων ᾿Ινδῶν ἀναστήσαντας οὐδὲν πρά- 
ξαντας τῆς παρασκευῆς ἄξιον ξυνέθη ἀπελθεῖν. 
so 4. Ταῦτα ὥς ἐξηγγέλθη ᾿Αλεξάνδρῳ, σπουδὴ ἤλαυνεν 
ὡς ἐπὶ τοὺς Καθαίους. Καὶ δευτεραῖος μὲν ἀπὸ τοῦ 
ποταμοῦ τοῦ “Ὑδραώτου πρὸς πόλιν ἧκεν % ὄνομα Miu- 
πραμα' τὸ δ᾽ ἔθνος τοῦτο τῶν ᾿Ινδῶν Ἀδραϊσταὶ ἐχα- 
λῶνο, Οὗτοι μὲν δὴ προσεχώρησαν ὁμολογίᾳ Ἄλε- 
ss Emp. (4) Καὶ ᾿Αλέξανδρος ἀναπαύσας τῇ ὑστεραίᾳ 
τὴν στρατιάν, τῇ τρίτῃ προὐχώρει ἐπὶ τὰ Σάγγαλα, 
ἵν οἱ Καθαῖοί τε xal οἱ ἄλλοι πρόσχωροι αὐτοῖς ἔννε- 
ληλυθότες πρὸ τῆς πόλεως παρατεταγμένοι ἦσαν ἐπὶ 
γηλόφου οὐ πάντη ἀποτόμου" χύχλῳ δὲ τοῦ γηλόφου 
wo ἁμάξας περιστήσαντες ἐντὸς αὐτῶν ἐστρατοπέδευον , 
ὡς τριπλοῦν χάρακα προθεθλῆσθαι πρὸ τῶν ἁμαξῶν. 
() Ἀλέξανδρος δὲ τό τε πλῆθος κατιδὼν τῶν βαρθάρων 
xal τῷ χωρίου τὴν φύσιν, ὡς μάλιστα πρὸς τὰ παρόντα 
ἐν χαιρῷ οἱ ἐφαίνετο παρετάσσετο’ καὶ τοὺς μὲν ἵπποτοξό- 
3$ Tac εὐθὺς ὡς εἶχεν ἐκπέμπει ἐπ᾽ αὐτούς, ἀχροθολίζεσθαι 
κελεύσας παριππεύοντας, ὡς μήτε ἐχδρομήν τινα ποιή- 
σασθαι τοὺς ᾿[νδοὺς πρὶν ξυνταχθῆναι αὐτῷ τὴν otpa- 
τιὰν xal ὡς πληγὰς γίγνεσθαι αὐτοῖς xat πρὸ τῆς μάχης 
ἐντὸς τοῦ ὀχυρώματος. (6) Αὐτὸς δὲ ἐπὶ μὲν τοῦ ôe- 
«4 Do χέρως τῶν ἱππέων τὸ ἄγημα κατέστησε xat τὴν 
Κλείτου ἱππαρχίαν, ἐχομένους δὲ τούτων τοὺς na- 
δειστάς, xal ἐπὶ τούτοις τοὺς Ἀγριᾶνας: κατὰ δὲ τὸ 
εώνυμον Περδίκκας αὐτῷ ἐτέτακτο. τήν τε αὐτοῦ ἔγων 
ἱσπαργίαν καὶ τὰς τῶν πεζεταίρων τάξεις: ἐπὶ χέρως 
w& ἑκατέρου of τοξόται αὐτῷ διχῆ διακριθέντες ἐτάχθη- 
σαν, (1) Ἐκτάσσοντι δὲ αὐτῷ παρεγένοντο xat of ἀπὸ τῆς 
υλαχίας πεζοί τε χαὶ ἱππεῖς. Kal τούτων τοὺς 
μὲν ἱππέας ἐπὶ τὰ χέρατα διελὼν παρήγαγεν ἀπὸ δὲ 
Tw πιζῶν τῶν προσγενομένων πυκνοτέραν τὴν ξύγ- 
60 χλεισιν τῆς φάλαγγος ποιήσας, αὐτὸς ἀναλαθὼν τὴν 
ἵππον τὴν ἐπὶ τοῦ δεξιοῦ τεταγμένην παρήγαγεν ἐπὶ 


141 
ten fluvium non ita difficulter atque Acesinem trajccit. 
Dehinc ultra ripam Hydraotis progressus, plerosque dedi- 
tione recepit : nonnullos etiam cum armis occurrentes, alios 
vero fugientes captos vi subegit. — ⸗ 


— 090« m —— 


CAP. XXII. 


Inter hac Alexandro nuntiatur alios quosdam Indos libe- 
ros et Catlıacos paratos esse, si eo exercitum duceret , pu- 
gnam experiri , reliquosque finitimos, qui sicut ipsi libere 
viverent, ad societatem sollicitare : (2) urbem vero ad quam 
confJigere statuissent, nomine Sangala, munitam esse. Ca- 
thoi quoque strenui in primis reique bellicae peritissimi ha- 
bebantur. Cum his conspirasse Oxydracas aliam Indorum 
gentem, et Mallos aliam ab his diversam; adversus quos 
paulo ante et Abisares et Porus conjunctis copiis , ac multis 
Indorum in societatem adscitis, profecti , quum nihil tanto 
belli apparatu dignum gessissent , recesserant. 

3^ Hacc ut Alexandro nuntiata sunt, confestim in Cathaeos 
contendit , et secundis castris ab Hydraote fluvio ad urbem 
pervenit cui Pimprama nomen est. Ea Indorum gens 
Adraistz vocabantur. li statim pactionibus deditionem fe- 
cerunt. (4) Alexander postero die militibus ad quietem 
dato, tertio die Sangala profectus est, ubi et Cathæi alii- 
que his finitimi qui sese fis conjunxerant, ante urbem in 
colle non omnino arduo instructa acie stabant. Hunc col- 
lem velut triplici vallo in orbem curribus dispositis munie- 
rant, castris in medio locatis. (5) Alexander naturam loci 
hostiumque multitudinem contemplatus, quomodo commo- 
dissimum visum est aciem instruxit, et sagittarios equestres, 
uti erant, continuo qui adequitantes hostem telis lacessant 
emittit, ne nimirum 1ndi nondum satis instructa Macedo- 
num acie excursionem aliquam faciant, utque Indis intra 
ipsa munimenta consistentibus ante pugnam damnum in- 
ferretur. (6) Dehinc equitum agema ad dextrum cornu 
constituit, quibus Cliti equitum praefecturam adjunxit. 
Proximos his scutatos locat, deinde Agrianos. Ad sinistrum 
cornu Perdiccam statuit, sua equestri praefectura et pedi- 
tum amicorum agminibus instructum ; sagittarios in utrum- 
(7) Alexandro ita aciem instruente, 
pedites atque equites qui novissimo agmini pracsidio erant 


que cornu divisit. 


adveniunt. Atque ex hisquidem equites cornibus admovit : 
ex peditibus vero qui accesserant , phalangis structura con - 
fertiore effecta, ipse assumto equitatu quem ad dextram 


142 


τὰς κατὰ τὸ εὐώνυμον τῶν Ἰνδῶν ἁμάξας. Taurn 
γὰρ εὐπροσοδώτερον αὐτῷ ἐφαίνετο τὸ χωρίον xal οὗ 


πυχναὶ ὡσαύτως αἱ ἅμαξαι ἐφειστήχεσαν. 





ΚΕΦ. ΚΓ΄. 


Ὡς δὲ ἐπὶ τὴν ἵππον προσαγαγοῦσαν οὐχ ἐξέδραμον 

6 of Ἰνδοὶ ἔξω τῶν ἁμαξῶν, ἀλλ᾽ ἐπιθεθηχότες αὐτῶν 
ἀφ᾽ ὑψηλοῦ ἠχροβολίζοντο, γνοὺς ᾿Αλέξανδρος ὅτι οὐχ 
εἴη τῶν ἱππέων τὸ ἔργον, καταπηδήσας ἀπὸ τοῦ ἵππου 
πεζὸς ἐπῆγε τῶν πεζῶν τὴν φάλαγγα. (2) Καὶ ἀπὸ 
μὲν τῶν πρώτων ἁμαξῶν οὐ χαλεπῶς ἐθιάσαντο of 

10 Μαχεδόνες τοὺς Ἰνδούς' πρὸ δὲ τῶν δευτέρων of ᾿Ινδοὶ 
παραταξάμενοι ῥᾷον ἀπεμάχοντο, οἷα δὴ πυχνότεροί 
τε ἐφεστηχότες ἐν ἐλάττονι τῷ χύχλῳ καὶ τῶν Maxe- 
δόνων οὐ xat’ εὐρυχωρίαν ὡσαύτως προσαγόντων CPi- 
aw, ἐν ᾧ τάς τε πρώτας ἁμάξας ὑπεξῆγον xal χατὰ τὰ 

15 διαλείμματα αὐτῶν ὡς ἑχάστοις προὐχώρει ἀτάκτως 
προσέθαλλον’ ἀλλὰ xal ἀπὸ τούτων ὅμως ἐξώσθησαν of 
Ἰνδοὶ βιασθέντες πρὸς τῆς φάλαγγος. (3) Οἱ δὲ οὐχέτι 
ἐπὶ τῶν τρίτων ἔμενον, ἀλλ᾽ ὡς τάχους εἶχον φυγῇ 
εἰς τὴν πόλιν κατεκλείσθησαν. Καὶ ᾿Αλέξανδρος ταύ- 

20 την μὲν τὴν ἡμέραν περιεστρατοπέδευσε τοῖς πεζοῖς τὴν 
πόλιν ὅσα γε ἠδυνήθη αὐτῷ περιθαλεῖν ἡ φάλαγξ: ἐπὶ 
πολὺ γὰρ ἐπέγον τὸ τεῖχος τῷ στρατοπέδῳ χυκλώσα- 
σθαι οὐ δυνατὸς ἐγένετο" (4) κατὰ δὲ τὰ διαλείποντα 
αὐτοῦ, ἵνα καὶ λίμνη οὗ μακρὰν τοῦ τείχους ἦν, τοὺς 

25 ἱππέας ἐπέταξεν ἐν χύκλῳ τῆς λίμνης, γνοὺς οὗ Ba- 
θεῖαν οὖσαν τὴν λίμνην xol ἅμα εἰκάσας ὅτι φοθεροὶ 
γενόμενοι of Ἰνδοὶ and τῆς προτέρας ἥττης ἀπολείψουσι 
τῆς νυκτὸς τὴν πόλιν. (5) Καὶ ξυνέθη οὕτως ὅπως 
εἴκασεν: dupl γὰρ δευτέραν φυλαχὴν ἐκπίπτοντες èx 

30 τοῦ τείχους οἱ πολλοὶ αὐτῶν ἐνέχυρσαν ταῖς προφυλα- 
χαῖς τῶν ἱππέων. καὶ of μὲν πρῶτοι αὐτῶν χατεχόπη- 
σαν πρὸς τῶν ἱππέων: οἱ δὲ ἐπὶ τούτοις αἰσθόμενοι ὅτι 
φυλάσσεται ἐν χύχλῳ ἡ λίμνη ἐς τὴν πόλιν αὖθις ἀνε- 
χώρησαν. 

35 6. Ἀλέξανδρος δὲ yapazı τε διπλῷ περιθάλλει ἵναπερ 
μὴ εἶργεν $ λίμνη τὴν πόλιν xat φυλαχὰς ἐν χύχλῳ 
τῆς λίμνης ἀκριθεστέρας κατέστησεν. Αὐτὸς δὲ ur- 
χανὰς προσάγειν τῷ τείγει ἐπενόει, ὡς κατασείειν τὸ 
τεῖχος. Αὐτομολήσαντες δὲ αὐτῷ τῶν ἐκ τῆς πόλεώς 

40 τινες φράζουσιν ὅτι ἐν νῷ ἔχοιεν αὐτῆς ἐχείνης τῆς vu- 
κτὸς ἐκπίπτειν Ex τῆς πόλεως οἱ Ἴνδοὶ κατὰ τὴν λίμνην 
ἵναπερ τὸ ἐχλιπὲς ἦν τοῦ χάραχος, (2) “O δὲ Πτολε- 
μαῖον τὸν Λάγου ἐπιτάττει ἐνταῦθα, τῶν τε ὑπασπιστῶν 
αὐτῷ δοὺς χιλιαρχίας τρεῖς xat τοὺς Ἀγριᾶνας ξύμπαν- 

48 τας xal μίαν τάξιν τῶν τοξοτῶν , ἀποδείξας τὸ χωρίον 
ἧπερ μάλιστα εἴχαζε βιάσεσθαι τοὺς βαρβάρους" Σὺ δὲ 
ἐπειδὰν aicón, ἔφη, βιαζομένους ταύτη, αὐτὸς μὲν 
ξὺν τῇ στρατιᾷ εἴργειν τοὺς βαρβάρους τοῦ πρόσω, τὸν 
δὲ σαλπιγκτὴν χέλευε σημαίνειν" ὑμεῖς δέ, ἄνδρες Fye- 

bo μόνες , ἐπειδὰν σημανθῇ , ξὺν τοῖς καθ᾽ αὑτοὺς ἕχαστοι 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. E, xy. 


statuerat, in currus Indorum ad lævam collocatos duxit. 
Hac enim facilior ad collem aditus fore videbatur , neque 
ita densus erat ex hac parte curruum ordo. 


CAP. XXIII. 





Postquam vero Indi adversus adductum equitatum extra 
currus non procurrerent , sed conscensis iis tela ex editiore 
loco torquerent , equitatum parum idoneum ad hanc rem 
ratus , desiliens ex equo Alexander pedes ipse peditum pha- 
langem in cos duxit. (2) Atqui a prima curruum serie non 
difficulter Indi a Macedonibus sunt repulsi. Ad secundum 
vero ordinem conferti facilius sese tuebantur, quippe quod 
et densiores in minori orbe curribus insisterent , et Mace- 
dones non ita spatioso loco in eos ferrentur dum et primos 
currus submovebant, et per illorum interstitia, prout 
quisque poterat, inordinate irrumpebant. Ceterum iis etiam 
curribus Indi a phalange depulsi sunt. (3) Neque in tertio 
curruum ordine dintius restiterunt, sed fuga quam celerrima 
potuerunt sese in urbem receperunt : quibus ea conclusis, 
Alexander eo ipso die peditum copiis, quatenus phalamx 
sufficiebat , oppidum obsedit. Murus enim in circuitu am- 
plior erat , quam ut ab exercitu totus in orbem cingi posset. 
(4) Vacuis vero peditatu locis, ubi et stagnum quoddam non 
procul a muris situm erat, equitatum circa hoc stagnem 
collocavit , sciens stagnum id parum profundum esse simul- 
que facile conjicicns, Indos cladis acceptae metu perculsos 
noctu urbem deserturos. (5) Quod quidem ita ut cogitarat 
evenit. Nam circiter secundam noctis vigiliam plerique 
eorum urbe elapsi , in equitum procubias inciderunt. Quo- 
rum quidem primi ab equitibus czesi sunt : alii hos secuti 
quum stagnum equitatu circumsessum esse sensissent , 
rursus in urbem sese receperunt. 

6. Alexander urbem, ea parte qua stagnum impediebat 
excepta, cuplici vallo in orbem cingit, et accuratiores ad 
circuitum stagni custodias locat. Ipse tormenta muris ad- 
movere eosque quatere atatuit , quum transfugze quidam ex 
urbe ad eum venientes nuntiarunt Indos ea nocte ex urbe 
sese subducere constituisse circa stagnum ea parte qua val- 
lum desinebat. (7) Alexander Plolemzum Lagi τ. eo loco 
statuit, scutatorum tria millia ei adjungens, Agrianos omnes, 
unumque sagittariorum agmen , ostenso loco qua verisimile 
erat barbaros erupturos : mandatis additis, ut simulac eos 
eruptionem tentantes sensisset, ipse cum exercitu transitu 
prohibeat : tubicini ut signum tuba det jubeat. Ducibus 
eliam imperat, ut statim audito signo cum suis quisque 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. V, 24. 


ξυντεταγμένοι ἰέναι ἐπὶ τὸν θόρυθον ἵν᾽ ἂν ἢ σάλπιγξ 
πα.ραχαλῃ. Ἀποστατήσω δὲ οὐδὲ ἐγὼ τοῦ ἔργου. 





ΚΕΦ. KA’. 


“O μὲν ταῦτα παρήγγειλε Πτολεμαῖος δὲ ἁμάξας τε 
ix τῶν ἀπολελειμμένων ἐν τῇ πρώτη φυγῇ ἁμαξῶν 
y ταύτη ζυναγαγὼν ὡς πλείστας κατέστησεν ἐγχχρσίας, 
ἵνα πολλὰ ἐν νυκτὶ τὰ ἄπορα φαίνηται τοῖς φεύγουσι, 
καὶ τοῦ γάρακος τοῦ χεχουμένου τε καὶ οὐ καταπηγθέν- 
τος συννῆσαι ἄλλη xal ἄλλη ἐκέλευσεν ἐν μέσῳ τῆς 
τε λίμνης καὶ τοῦ τείχους. Καὶ ταῦτα αὐτῷ οἱ στρα-- 
ιο τιῶται ἐν τῇ νυκτὶ ἐξειργάσαντο. (2) Ἤδη τε ἦν ἀμφὶ 
τετάρτην φυλαχὴν xat οἱ βάρθαροι, καθάπερ ἐξήγγελτο 
Αλιξάνδρω,, ἀνοίξαντες τὰς ὡς ἐπὶ τὴν λίμνην πύλας 
+ δρόμῳ ἐπ᾽ αὐτὴν ἐφέροντο. Οὐ μὴν ἔλαθον τὰς ταύτη 
φυλαχὰς οὐδὲ Πτολεμαῖον τὸν ἐπ᾽ αὐταῖς τεταγμένον᾽ 
15 ἀλλὰ dy τούτῳ οἵ τε σαλπιγκταὶ ἐσήμαινον αὐτῷ xal 
αὐτὸς τὴν στρατιὰν ὡπλισμένην τε xal ξυντεταγμένην 
ἔγων ἐχώρει ἐπὶ τοὺς βαρθάρους, (3)-Toic δὲ αἵ τε 
ἄμεζει ἐμποδὼν ἦσαν καὶ ó χάραξ ἐν μέσῳ xarabe- 
θλιμένς. “Ως δὲ ἥ τε σάλπιγξ ἐφθέγξατο καὶ of ἀμφὶ 
3 [Πτολεμαῖον προσέχειντο αὐτοῖς, τοὺς ἀεὶ ἐκπίπτοντας 
διὰ τῶν ἁμαξῶν καταχαίνοντες, ἐνταῦθα δὴ ἀποστρέ- 
porras αὖθις ἐς τὴν πόλιν. Καὶ ἀπέθανον αὐτῶν ἐν 
τὴ ἐπογωρήσει ἐς πενταχοσίους. 
4. Ἐν τούτῳ δὲ xat Πῶρος ἀφίκετο, τούς τε ὑπο- 
55 λίπους ἐλέφαντας ἅμα ol ἄγων xat τῶν ᾿Ινδῶν ἐς πεν- 
ταχισγιλίους- αἵ τε μηχαναὶ Ἀλεξάνδρῳ ξυμπεπηγµέ- 
vu ἦσαν xat προσήγοντο ἤδη τῷ τείχει. ᾿Αλλὰ οἱ Ma- 
ug, πρὶν καὶ κατασεισθῆναί τι τοῦ τείχους, ὑποούτ- 
Toric τε αὐτοὶ πλίνθινον dv τὸ τεῖος xat τὰς χλίμαχας 
Ὦ ὦ χύχλω πάντη προσθέντες αἱροῦσι κατὰ χράτος τὴν 
tol, (4) Καὶ ἀποθνήσκουσι μὲν ἐν τῇ χαταλήψει 
ty Ἰνξῶν ἐς μυρίους xat ἑπταχισχιλίους, ἑάλωσαν δὲ 
ὑπὲρ τὰς ἑπτὰ μυριάδας καὶ ἅρματα τριαχόσια xat 
ἱπτεῖς πενταχόσιοι. Tic δὲ ξὺν ᾿Αλεξάνδρῳ στρατιᾶς 
ἃ ἐπέθανον μὲν ὀλίγον ἀποδέοντες τῶν ἑχατὸν ἐν τῇ πάση 
πιλορχίᾳ- τραυματίαι δὲ οὗ κατὰ τὸ TAZ dos τῶν νεχρῶν 
bivio, ἀλλ᾽ ὑπὲρ τοὺς χιλίους xal διακοσίους, xoi 
ὃ τούτοις τῶν ἡγεαόνων ἄλλοι τε καὶ Λυσίμαχος 6 
ουμετορύλαξ. 
8 εθεψας δὲ ὡς νόμος αὐτῷ τοὺς τελευτήσαντας, Eù- 
| τὸν γραμματέα ἐχπέμπει ἐς τὰς δύο πόλεις τὰς 
εστώσας τοῖς Σαγγάλοις, δοὺς αὐτῷ τῶν ἱππέων 
ἐς τριακοσίους , φράσοντας τοῖς ἔγουσι τὰς πόλεις τῶν 
⁊ Σαγγἆλων τὴν ἅλωσιν wal ὅτι αὐτοῖς οὐδὲν ἔσται 
€ yarov ἐξ Αλεξάνδρου ὑπομένουσί τε xal δεχομένοις 
φιλίως Ἀλέξανδρον- οὐδὲ γὰρ οὐδὲ ἄλλοις τισὶ γενέσθαι 
τὰν αὐτονόμων ᾿᾿νδῶν ὅσοι ἑκόντες σφᾶς ἐνέδοσαν. (7) 
Qui (ἤδη γὰρ ἐξήγγελτο αὐτοῖς χατὰ κράτος ἑαλωκότα 
Σρος Ἀλεξάνδρου τὰ Σάγγαλα) φοθεροὶ γενόμενοι 
"Hy ἀπολιπόντες τὰς πόλεις. Kal ᾿Αλέξανδρος, 


149 


copiis, quo tuba vocaverit advolent. Se quoque pugna 
non defuturum promittit. 





CAT. XXIV. 


Atque hiec quidem Alexander quum imperasset , Ptole- 
meus multis curribus qui in prima illa fuga relicti fuerant 
collectis, transversos eos in via disponit , ut plures fugien- 
tibus per noctem difficultates apparerent; precterea quod 
erat vallorum jam czsum at nondum in terram depactum 
connecti inter se hic illic in loco inter stagnum et murum 
medio jubet. Quod quidem ea nocte a militibus confectum 
est. (?) Barbari sub quartam noetis vigiliam , quemadmo- 
dura Alexandro significatum fuerat, effusi portis qua ad 
stagnum vergebant , cursim eo ferebantur, sed neque procu- 
bias, neque Plolemaum post eas constitutum latere potue- 
runt. In hoc rerum statu tubicines signum dant; ipse 
cum exercitu armato atque in ordinem redacto in barba- 
ros contendit. (3) At vero currus et vallum loco inter sta- 
gnum medio ductum, magno barbaris impedimento erant. 
Quum vero ad tubz sonitum Ptolemzei copize acriter in eos 
ferrentur, magnamque eorum qui subinde per currus pene- 
trabant stragem ederent, rursus in urbem confugiunt : 
quingenti barbari in ea fuga czesi. 

4. Interea Porus advenit reliquos elephantos adducens, 


et Indorum vw. Jamque et machinse Alexandro confectee 
erant et muris admovebantur. Macedones vero vel ante- 
quam ullam moenium partem quassarent, lateritio muro 
suffosso scalisque omni ex parte admotis, urbem vi capiunt. 
(5) In ojus urbis expugnatione xvii millia Indorum trucidata 
sunt : capti supra Lxx millia, currus ccc, equites n. De Ale- 
xandri exercitu circiter centum in universa obsidione desi- 
derati , vulnerati fuerunt non pro numero caesorum , supra 


mille et ducentos ; mille enim circiter in his cum alii duces 


tum Lysimachus corporis custos. 


6. Postharc Alexander , cacsis patrio more sepultis, Eu- 
menem scribam ad duas urbes, quee una cum Sangalis de- 
fecerant , mittit, trecentis equitibus ei adjunctis, qui op- 
pidanis denuntient, Sangala urbem abs se expugnatam 
esse, nihil vero ipsis sinistri eventurum , si Alexandri im- 
perium non detrectantes amice eum excipiant; ut nec 
aliis Indis libere viventibus accidisset , qui voluntariam 
deditionem fecissent. (7) Sed hi jam antea de Sangalo- 
rum expugnatione certiores facti, metu perculsi desertis 
urbibus fugerant. Quorum fuga cognita, Alexander acriter 
cos insecutus est. At multi eorum fuga evaserunt; multo 


144 


ἐπειδὴ ἐξηγγέλθη αὐτῷ ἡ φυγή, σπουδῇ ἐδίωχεν' ἀλλὰ 
of πολλοὶ μὲν αὐτῶν ἔφθασαν ἀποφυγόντες, διὰ μακροῦ 
γὰρ Á δίωξις ἐγίγνετο" ὅσοι δὲ xarà τὴν ἀποχώρησιν 
ἀσθενεία ὑπελείποντο, οὗτοι ἐγχαταληφθέντες πρὸς τῆς 
& στρατιᾶς ἀπέθανον ἐς πενταχοσίους μάλιστα. (8) Ὡς 
δὲ ἀπέγνω διώχειν τοῦ πρόσω τοὺς φεύγοντας, ἐπανελ- 
θὼν ἐς τὰ Σάγγαλα, τὴν πόλιν μὲν χατέσχαψε, τὴν 
χώραν δὲ τῶν ᾿Ινδῶν τοῖς πάλαι μὲν αὐτονόμοις, τότε 
δὲ ἑχουσίως προσχωρήσασι προσέθηκε. Καὶ Πῶρον 
10 μὲν ξὺν τῇ δυνάμει τῇ ἀμφ᾽ αὐτὸν ἐκπέμπει ἐπὶ τὰς 
πόλεις at προσκεχωρήχεσαν, φρουρὰς εἰσάξοντα εἷς 
αὐτάς- αὐτὸς δὲ ξὺν τῇ στρατιᾷ ἐπὶ τὸν " Y pac rota- 
μὸν προὐγώρει, ὡς καὶ τοὺς ἐπ᾽ ἐκεῖνα ᾿[νδοὺς xata- 
στρέψαιτο. Οὐδὲ ἐφαίνετο αὐτῷ πέρας τι τοῦ πολέμου 
15 ἔστε ὑπελείπετό τι πολέαιον. 





ΚΕΦ. ΚΕ΄. 


Τὰ δὲ δὴ πέραν τοῦ Ὑφάσιος ποταμοῦ εὐδαίμονά 
τε τὴν χώραν αι ἐξηγγέλλετο καὶ ἀνθρώπους dya- 
θοὺς μὲν γῆς ἐργάτας, γενναίους δὲ τὰ πολέμια καὶ ἐς 
τὰ ἴδια δὲ σφῶν ἐν χόσμῳ πολιτεύοντας" πρὸς γὰρ τῶν 

20 ἀρίστων ἄρχεσθαι τοὺς πολλούς, τοὺς δὲ οὐδὲν ἔξω τοῦ 
ἐπιεικοῦς ἐξηγεῖσθαι. Ἰλῆθός τε ἐλεφάντων εἶναι τοῖς 
ταύτη ἀνθρώποις πολύ τι ὑπὲρ τοὺς ἄλλους Ἰνδοὺς xal 
μεγέθει μεγίστους xal ἀνδρείᾳ. (2) Γαῦτα δὲ ἐξαγ- 
γελλόμενα ᾿Αλέξανδρον μὲν παρώξυνεν ἐς ἐπιθυμίαν 

es τοῦ πρόσω ἰέναι᾽ οἱ Μακεδόνες δὲ ἐξέχαμνον ἤδη ταῖς 
γνώμαις, πόνους τε ἐκ πόνων xal χινδύνους ἐκ χινδύ- 
νων ἐπαναιρούμενον δρῶντες τὸν βασιλέα ξύλλογοί τε 
ἐγίγνοντο κατὰ τὸ στρατόπεδον τῶν μὲν τὰ σφέτερα 
ὀδυρομένων, ὅσοι ἐπιεικέστατοι, τῶν δὲ οὐχ ἀχολουθή-- 

30 σειν, οὐδ᾽ ἣν ἄγη ᾿Αλέξανδρος, ἐπισχυριζομένων. 
Ταῦτα ὡς ἐπύθετο Αλέξανδρος, πρὶν xal ἐπὶ μεῖζον 
προελθεῖν τὴν ταραχὴν τοῖς στρατιώταις καὶ τὴν ἀθυ- 
μίαν, ξυγχαλέσας τοὺς ἡγεμόνας τῶν τάξεων ἔλεξεν 
ὧδε. 

35 3.« Ὁρῶν ὑμᾶς, ὦ ἄνδρες Μακεδόνες τε xal ξύχμα- 
for, ody ὁμοία ἔτι τῇ γνώμη ἑπομένους μοι ἐς τοὺς xtv- 
δύνους, ξυνήγαγον ἐς ταὐτό, ὡς Y, πείσας ἄγειν τοῦ πρόσω 
3| πεισθεὶς ὀπίσω ἀποστρέφεσθαι. Ei μὲν δὴ μεμπτοί 
εἰσιν ὑμῖν οἱ μέχρι δεῦρο πονηθέντες πόνοι καὶ αὐτὸς ἐγὼ 

«o ἡγούμενος , οὐδὲν ἔτι προὔργου λέγειν μοί ἐστιν. (9) 
Ei δὲ Ἰωνία τε πρὸς ὑμῶν διὰ τούσδε τοὺς πόνους ἔχε- 
ται xoi Ελλήσποντος xat Φρύγες ἀμφότεροι xat Kar- 
πάδοχες καὶ Παφλαγόνες xat Λυδοὶ xai K ἄρες καὶ Λύχιοι 

. καὶ Παμφυλία τε χαὶ Φοινίχη καὶ Αἴγυπτος ξὺν τῇ 

45 Αιθύη τ; Ἑλληνικῇ καὶ Ἀραθίας ἔστιν ἃ xal Συρία $ 
τε κοίλη xal Å μέση τῶν ποταμῶν, (5) καὶ Βαθυλὼν 
δὲ ἔχεται xal τὸ Σουσίων ἔθνος καὶ Πέρσαι καὶ Mido: 
xat ὅσων Πέρσαι καὶ Μῆδοι ἐπῆρχον, καὶ ὅσων δὲ οὐκ 
ἦρχον, τὰ ὑπὲρ τὰς Κασπίας πύλας, τὰ ἐπ᾽ ἐκεῖνα τοῦ 

to Καυχάσου, ὅ τι ἂν ἐς τὰ πρόσω ἔτι τοῦ Τανάϊδος , 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. Ε, χε. 


enim postea quam fugerant tempore insequi corptum est. 
Quotquot vero e fuga ob valetudinem relicti sunt, quin- 
genti circiter, ab exercitu comprehensi czesique sunt. (8) 
Deposita itaque spe assequendi fugientes , Sangala reversus, 
urbem solo zequavit: regionem autem ipsam Indis, qui 
antea libere legibus suis vivebant et sponte deditionem fe- 
cerant, attribuit. Ac Porum quidem cum copiis suis ad 
urbes quee deditionem fecerant mittit , przesidia iis imposi- 
turum ; ipse cum exercitu ad Hyphasin amnem processit, 
Indos qui trans flumen habitabant , subacturus. Neque 
enim ullum belli finem cernebat, quamdiu aliquid hostile 
superesset. 





CAP. XXV. ° 


Porro regionem illam trans Hyphasin opulentam esse 
audierat , incolas et bonos agricolas et strenuos milites esse, 
privatim etiam composite vivere; plerasque enim civitates 
ab optimatibus regi nihilque ab iis inique decerni : majo- 
rem apud hosce quam apud ullos Indos elephantorum co- 
piam esse et mole corporis roboreque excellere. (2) Que 
quidem Alexandro nuntiata, vehementi ejus animnm ulte- 
rius procedendi studio exstimulabant. Macedonum vero 
animi jam fatiscere cceperant , quum regem labores ex la- 
boribus suscipientem , pericula ex periculis adeuntem vide- 
rent. Conventus etiam in castris agebant, aliis , qui mo- 
destiores erant , fortunam suam deplorantibus : aliis se non 
secuturos etiam ducente rege affirmantibus. Quz postquam 
cognovit Alexander, priusquam tumultus militaris simol 
et animorum abjectio longius serperet viresque acciperet 
convocatis ordinum ducibus ita disseruit. 

3. « Quum intelligam vos, o Macedones et socii , non ea- 
dem qua soletis voluntate pericula mecum adire, idcirco hac 
mihi apud vos concione utendum esse putavi uti aut persua- 
dens ulterius ducam, aut persuasus pedem referam. Porro, 
si neque labores in hunc usque diem actos, neque me qui 
ad eos subeundos dux vobis fui, probatis, non est quod 
pluribus vobiscum agam : (4) sin autem Ionia vobis hisce 
laboribus, Hellespontus, Phrygia utraque, Cappadocia , Pa- 
phlagonia, Lydia, Caria, Lycia, Pamphylia, Phoenice, et 
¿gyptus cum ea Libya parte quam Graeci tenent, parta 
est : si Arabie etiam aliquam partem, et Syriam que Code 
et eam quee Mesopotamia dicitur, (5) Babylonem praeter- 
ea gentemque Susiorum subegistis : adhacc Persas ac Medos, 
gentesque omnes quz horum imperio parebant, quaeque 
non parebant : si regiones etiam trans portas Caspias, ul- 
traque Caucasum positas, et qui ultra Tanaim habitant, 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB, V, 26. 


Βακτριανοί, ‘Yoxduot, ἡ θάλασσα ἡ Ὑρκανία, Σκύ- 
das τε ἀνεστείλαμεν ἔστε ἐπὶ τὴν ἔρημον, ἐπὶ τούτοις 
μέντοι καὶ ὁ Ἰνδὸς ποταμὸς διὰ τῆς ἡμετέρας bei, ὁ 
δάσπης διὰ τῆς ἡμετέρας, ὃ Ἀκεσίνης, ὃ Ὑδραώτης, 
τί ὀκνεῖτε καὶ τὸν Ὕφασιν καὶ τὰ ἐπ᾽ ἐκεῖνα τοῦ Ὑφά- 
σιος γένη προσθεῖναι τῇ ὑμετέρα Μακεδόνων ἀρχῇ ; (9) 

Δ δέδιτε μὴ δέξωνται ὑμᾶς ἔτι ἄλλοι βάρβαροι ἐπιόν- 

τας» ὧν γε οἱ μὲν προσχωροῦσιν ἑκόντες, οἱ δὲ φεύ- 

ς ἁλίσκονται, οἱ δὲ ἀποφυγόντες τὴν χώραν ἡμῖν 
ἔρημον παραδιδόασιν, ἡ δὲ τοῖς ξυμμάγοις τε καὶ τοῖς 

Κε ουαίως προσχωρήσασι προστίθεται. 








ΚΕΦ. KG. 


Τπίρας δὲ τῶν πόνων γενναίῳ μὲν ἀνδρὶ οὐδὲν δοκῶ; 
Epon ὅτι μὴ αὐτοὺς τοὺς πόνους, ὅσοι αὐτῶν ἐς καλὰ 
Ἔργα vigere. El δέ τις καὶ αὐτῷ τῷ πολεμεῖν ποθεῖ 
s xnl τιπερ ἔσται πέρας, μαθέτω ὅτι οὗ πολλὴ ἔτι 

Ἡμῖν ἡ λοιπή ἐστιν ἔστε ἐπὶ τὸν ποταμόν τε Γάγγην 
καὶ τὴν ἑῴαν θάλασσαν" ταύτῃ δὲ λέγω ὑμῖν ξυναφὴς 
φανέῖτει f Ὑρκανία θάλασσα” ἐχπεριέρχεται γὰρ γῆν 
περὶ πᾶσαν ἡ μεγάλη θάλασσα. (2) Καὶ ἐγὼ ἐπιδείξω 

ου Μακεδόσι τε καὶ τοῖς ξυμμάχοις τὸν μὲν ᾿[νδικὸν κόλ- 
πον ite ὄντα τῷ ΠΠερσικῷ, τὴν δὲ Ὑρκανίαν τῷ 

"lai, ἀπὸ δε τοῦ Περσικοῦ εἰς Λιθύην περιπλευσθή- 

ctra στόλῳ ἡμετέρῳ τὰ μέχρι Ἡρακλέους Στηλῶν * 

ἀπὶ δὶ Στηλῶν ἡ ἐντὸς Λιθύη πᾶσα ἡμετέρα γίγνεται, 

wri ἡ Ἀσία δὴ οὕτω πᾶσα, καὶ ὅροι τῆς ταύτη ἀρχῆς 

εἶσπερ καὶ τῆς γῆς ὅρους 6 θεὸς ἐποίησε. (5) N 

ἃ ἐπιπρεπομένων πολλὰ μὲν μάχιμα ὑπολείπεται γένη 

ἐς ἀμῖνα τοῦ Ὑφάσιος ἔστε ἐπὶ τὴν ἑῴαν θάλασσαν, 

mk ἀπὸ τούτων ἔτι ἐπὶ τὴν Ὑρκανίαν ὡς ἐπὶ 
m falli ἔνεμον, καὶ τὰ Σκυθικὰ γένη οὐ πόῤῥω τού- 
tan, ὥστε δέος μὴ ἀπελθόντων ὀπίσω καὶ τὰ νῦν xate- 
visa οὐ βέδαια ὄντα napi πρὸς ἀπόστασιν πρὸς 
τῆν μήπω ἐχομένων. (4) Καὶ τότε δὴ ἀνόνητοι ἡμῖν 
ἕτοπαι οἱ πολλοὶ πόνοι À ἄλλων αὖθις ἐξ ἀρχῆς δεήσει 
5 τόων τε καὶ κινδύνων, ᾿Αλλὰ παραμείνατε, ἄνδρες 

Mautéves καὶ ξύμμαχοι. Πονούντων τοι καὶ xtvàu- 

móru τὰ καλὰ ἔργα - καὶ ζῆν τε ξὺν ἀρετῇ ἡδὺ καὶ 

ἐπβνίσχειν κλέος ἀθάνατον ὑπολειπομένους. (6) Ἡ 

da ἴστι ὅτι ὃ πρόγονος $ ἡμέτερος οὐκ ἐν Τίρυνθι οὐδ᾽ 

M ὁ Ἄργει, ἀλλ᾽ οὐδὲ ἐν Πελοποννήσῳ % Θήβαις μένων 
de τοσόνδε χλέος ἦλθεν ὡς θεὸς ἐξ ἀνθρώπου γενέσθαι 

Maui; οὐ μὲν οὖν δὴ οὐδὲ Διονύσου, ἀκρο-έρου 

saw θεοῦ d καθ᾽ Ἡραχλέα ὀλίγοι πόνοι. ᾿Αλλὰ 

fui ye καὶ ἐπ᾽ ἐκεῖνα τῆς Νύσης ἀφίγμεθα καὶ ἢ 

A Ἄρρας πέτρα ἡ τῷ Ἡρακλεῖ ἀνάλωτος πρὸς ἡμῶν 
ma (ὁ Ὑμεῖς δὲ καὶ τὰ ἔτι ὑπόλοιπα τῆς ᾿Ασίας 
ifie τοῖς ἤδη κεκτημένοις καὶ τὰ ὀλίγα τοῖς moh- 

X, "Emel xal ἡμῖν αὐτοῖς τί ἂν μέγα καὶ καλὸν 

απππίπραχτο, el dv Μακεδονία καθήμενοι ἱκανὸν 

V boda ἀπόνως τὴν οἰκείαν διασώζειν, Θρᾷκας 
ΠΝ 














145 
Bactrianos, Hyrcanios mareque Myrcanium nobis sobject- 
mus οἱ Scythas in solitudines repulimus, perfecimusque 
ut Indus amnis , Hydaspes, Acesines et Hydraotes per no- 
stram ditionem fluant : quid cunctamini Hyphasin etiam, 
quaque ultra Hyphasin sunt gentes nostro Macedonum 
imperio adjicere? (6) An veremini ne alii adhuc barbari 
nos bellum inferentes excipiant? quum alii sua sponte 
deditionem faciant, alii fugientes capiantur, alii fuga elapsi 
regiones nobis ab incolis desertas relinquant , quas sociis 
el iis qui voluntarie sese dediderunt concedimus. 





CAP. XXVI. 


Ego vero nullum generoso viro laborum finem sta 
quam labores ipsos qui ad gloriam ac decus ducunt. Siquis 
tamen cupit cognoscere , quisnam bellandi finis futurus sit, 
is intelligat parum terre nobis usque ad Gangem fluvium 
et orientalem Oceanum restare. Ibi (inquam) Hyrcanium 
mare huic conjunctum cernetis : ambit enim universum. 
terrarum orbem Oceanus. (2) Tum ego vobis, Macedones 
ac socii , commonstrabo, Indicum quidem sinum cum Per- 
sico confluere, Hyrcanium vero cum Indico. A sinu vero 
Persico in Libyam usque ad Herculis columnas navigabimus. 
A columnis universa interior Libya nostra erit, tota etiam 
Asia : iidemque limites qui a deo orbi terrarum positi sunt, 
imperium nostrum terminabunt. (3) At si nunc reverta- 
mur, multze quidem ultra Hyphasin ad orientalem usque 
oceanum bellitosze gentes relinquuntur, multze eliam se- 
ptentrionem versus, ad mare usque Ilyrcanium. Scythica 
quoque gentes non procul ab his remota sunt. Quare ti- 
mendum nobis est ne retrocedentibus nobis ea etiam quae 
nunc tenemus nondum satis stabilita, ab iis qui nondum 
subacti sunt ad defectionem incitentur. (4) Tum vero 
omnes acti labores nobis perierint, aut certe novi labores 
novaque pericula adeunda erunt. Quamobrem persistite, 
Macedones ac socii. Laborantium enim et periclitantium 
sunt præclara facinora; et vivere cum virtute jucun- 
dum est et mori immortalem nominis sui gloriam re- 
linquentibus. (5) An ignoratis progenitorem nostrum 
nunquam ad tantam gloriam perventurum fuisse ut ex ho- 
mine deus fieret aut haberetur, si apud Tirynthem aut 
Argos vel Peloponnesum aut Thebas deses mansisset? 
Sed neque Bacchi, cujus quidem sublimius quam Herculi» 
numen est, exigui labores memorantur. Nos etiam ultra 
Nysam progressi sumus, et Aornos petra Herculi ips 
pugnabilis in nostra potestate est. (6) Vos itaque , quic- 
quid in Asia reliqui est, fis quae tenemus, panca nimirum 
multis adjicit. Siquidem nos etiam quidnam magnum ac 
memorabile in vila egissemus, si desides in Macedonia satis 
habuissemus, laboris expertes domesticam lerram tueri 
10 


























inex- · 














146 


τοὺς ὁμόρους À Ἰλλυριὼὺς Y Τρισαλλοὺς % καὶ τῶν 
Ἑλλήνων ὅσοι οὐκ ἐπιτήδειοι ἐς τὰ ἡμέτερα ἀναστέλ- 
λοντες; 
7. Εἰ μὲν δὴ ὑμᾶς πονοῦντας xat χινδυνεύοντας 
b αὐτὸς ἀπόνως xai ἀχινδύνως ἐξηγούμενος ἦγον, οὐχ 
ἀπεικότως ἂν προεχάανετε ταῖς γνώμαις, τῶν μὲν 
πόνων μόνοις ὑμῖν μετόν, τὰ δὲ ἆθλα αὐτῶν ἄλλοις 
περιποιοῦντες” νῦν δὲ xotvol μὲν | Autv ol πόνοι, ἴσον δὲ 
μέτεστι τῶν κινδύνων, τὰ δὲ ἆθλα ἐν μέσῳ κεῖται 
10 ξύμπασιν" (8) $ τε [τὰρ] χώρα ὑμετέρα xal ὑμεῖς 
αὐτῆς σατραπεύετε᾽ καὶ τῶν χρημάτων τὸ μέρος νῦν τε 
ἐς ὑμᾶς τὸ πολὺ ἔργεται χαὶ ἐπειδὰν ἐπεξέλθωμεν τὴν 
᾿Ασίαν, τότε οὐκ ἐμπλήσας μὰ Δί᾽ ὑμᾶς, ἀλλὰ xal 
ὑπερθαλὼν ὅσα ἕκαστος ἐλπίζει ἀγαθὰ ἔσεσθαι τοὺς 
16 μὲν ἀπιέναι οἴκαδε ἐθέλοντας εἷς τὴν οἰχείαν ἆπο- 
πέμψω ἢ ἐπανάξω αὐτός" τοὺς δὲ αὐτοῦ μένοντας ζη- 
λωτοὺς τοῖς ἀπεργομένοις ποιήσω. » 


P — @ -———— 


KE®. KZ. 


Ταῦτα xai τὰ τοιαῦτα εἰπόντος Αλεξάνδρου πολὺν 

20 μὲν χρόνον σιωπὴ ἦν οὔτε ε ἀντιλέγειν τολμώντων πρὸς τὸν 

βασιλέα dx τοῦ εὐθέος οὔτε ξυγχωρεῖν ἐθελόντων. Ἐν 

δὲ τούτῳ πολλάκις μὲν ᾿Αλέξανδρος ἐκέλευε λέγειν τὸν 

βουλόμενον, εἰ 9% τις τὰ ἐναντία τοῖς ὑπ᾽ αὐτοῦ Àe- 

χθεῖσι γιγνώσχει" ἔμενε δὲ xat ὣς ἐπὶ πολὺ ἡ σιωπή- 

25 ὀψὲ δέ ποτε θαρσήσας Κοῖνος ô Πολεμοκράτους ἔλεξε 
τοιάδε. 

2. « Ἐπειδὴ αὐτός. ὦ βασιλεῦ, οὐ χατὰ πρόσταγμα 
ἐθέλεις Μαχεδόνων ἐξηγεῖσθαι, ἀλλὰ πείσας μὲν ἄξειν 
ans , πεισθεὶς δὲ οὗ βιάσεσθαι, οὐχ ὑπὲρ ἡμῶν τῶνδε 

30 ποιήσομαι ἐγὼ τοὺς λόγους, οἳ καὶ προτιμώμενοι τῶν 
ἄλλων καὶ τὰ ἆθλα τῶν πόνων οἱ πολλοὶ ἤδη κεχο- 
μισμένοι καὶ τῷ κρατιστεύειν παρὰ τοὺς ἄλλους πρό- 
θυμοί σοι ἐς πάντα ἐσμέν, ἀλλ᾽ ὑπὲρ τῆς στρατιᾶς τῆς 
πολλῆς. (4) Οὐδὲ ὑπὲρ ταύτης τὰ καθ᾽ ἡδονὴν ἐκεί- 

35 νοις ἐρῶ, ἀλλ᾽ ἃ νομίζω ξύμφορα τέ σοι ἐς τὰ παρόντα 
xai ἐς τὰ μέλλοντα μάλιστα ἀσφαλῆ εἶναι. Δίχαιος 
δέ εἶμι καθ᾽ ἡλικίαν τε μὴ ἀποκρύπτεσθαι τὰ δοκοῦντα 
βέλτιστα xat χατὰ τὴν Ex σοῦ μοι οὖσαν ἐς τοὺς ἄλλους 
ἀξίωσιν xai χατὰ τὴν ἐν τοῖς πόνοις τε xat κινδύνοις ἐς 

ιο τόδε ἀπροφάσιστον τόλμαν. (4) Ὅσῳ yap tor πλεῖστα 
καὶ μέγιστα σοί τε ἡγουμένῳ χαταπέπρακται καὶ τοῖς 
ἅμα σοὶ οἴκοθεν δρμηθεῖσι, τοσῷδε μᾶλλόν τι ξύμφο- 
βόν μοι δοκεῖ πέρας τι ἐπιθεῖναι τοῖς πόνοις τε χαὶ 
χινδύνοις. Αὐτὸς γάρ τοι δρᾶς ὅσοι μὲν Μαχεδόνων τε 

45 καὶ Ἑλλήνων ἅμα σοὶ ὠρμήθημεν, ὅσοι δὲ ὑπολελείμ- 
μεθα ' (5) ὧν Θετταλοὺς μὲν ἀπὸ Βάκτρων εὐθύς, οὐ 
προθύμους ἔτι ἐς τοὺς πόνους αἰσθόμενος, οἴκαδε, xa- 
λῶς ποιῶν, ἀπέκεμψας τῶν δὲ ἄλλων Ἑλλήνων of 
μὲν ἐν ταῖς πόλεσι ταῖς πρὸς σοῦ οἰχισθείσαις χατῳ- 
κισαένοι οὐδ᾽ οὗτοι πάντη ἑχόντες μένουσιν" of δέ, 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. E, x. 


Thracas finitimos aut lilyrios aut Triballos vel eos qui 
ex Greecis nobis infesti erant propulsantes? 

7. Quod si vobis labores et pericula adeuntibus ego dux 
vester nullam ipse laborum et periculorum partem subirem, 
non immerito animis caderetis , quippe qui labores vestros 
esse intelligeretis , premiis vero laborum alios frui. At la- 
bores communes mihi vobiscum sunt, pericula ex sque 
vobiscum adeo : preemia in medio proposita sunt emnibus. 
(8) Nam et regio ipsa vestra est, et vos ei praeestis, et 
pecuniarum maxima pars ad vos pervenit. Quum vero 
tota Asia subacta fuerit , tum medius fidius spem exspecta- 
tionemque cujusque vestrum non explebo tantum , verum- 
eliam superabo. Quique in domos suas reverti volue- 
rint dimittam , aut reducam ipee : qui vero permanserit, 
faxo ut tis qui discesserint invidiosi sint. » 


— eo 


CAP. XXVII. 


Hec aliaque in hanc sententiam quum dixisset Alexan- 
der, altum quoddam silentium subsecutum est : quum ae- 
que aperte regis voluntati refragari auderent , neque assen- 
tiri vellent. Quumque identidem juberet Alexander, ut 
siquis rem secus atque ipse dixisset intelligeret , sententiam 
suam declararet : magnum tamen nihilominus omaes silen- 
tium tenuit. Tandem Coenus Polemocratis F. sumpta aunda- 
cia hunc in modum orsus est. 

2. « Quoniam ipse, o rex, negas te imperiose Macedonibus 
preefuturum, sed, si persuaseris, ducturum te ulterius 
dicis : sin ipsi tibi persuaserint , nequaquam coacturum : 
non pro nobis copiarum ducibus, qui prae cseteris honore 
abs te affecti sumus et praemia laborum plerique jam acce- 
pimus , quique , quod nos præ aliis imperare voluisti, parat 
ad omnia tibi sumus, sed pro universo exercitu dicam. (3) 
Sed ne ea quidem quee militibus cordi sint dicturus sum, 
sed quee tibi cum in praesentia salutaria , tum in posterum 
tutissima fore censeo. Porro et aetas mea id postulat , ut 
qui maxime expedire videantur non celem, et dignitas 
qua me etiam prz aliis ornare voluisti , tot denique a me 
labores , tot pericula audacter citra ullam tergiversationem 
adita. (4) Quo enim plura preeclarioraque facinora cum 
abs te duce tum ab iis qui te e domibus suis secuti sunt, 
gesta fuerunt, eo magis e re esse judico finem aliquem la- 
boribus ac periculis imponere. "Vides enim ipse ex tanta 
Macedonum et Grzecorum qui te secuti sumus multitudine, 
quam pauci reliqui simus. (5) Ex quibus Thessalos qui- 
dem statim a Bactris, quum alacritatem ad perferendos 
labores in eis imminutam sentires, domum, et recte quidem, 
remisisisti; reliquorum vero Greecorum alios in urbibue 
abs te conditis collocasti, qui nec ipsi quidem libenter ibi 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. V, 28. 


Ευμπονοῦντές τε ἔτι καὶ ξυγκινδυνεύοντες αὐτοί τε καὶ 
FH Μακεδονικὴ στρατιά, τοὺς μὲν ἐν ταῖς μάχαις dro- 
᾿λωλέχασιν, of δὲ ἐκ [τῶν] τραυμάτων ἀπόμαχοι yeyevn- 
ἄλλοι ἄλλη τῆς ᾿Ασίας ὑπολελειμμένοι εἰσίν" (6) 

DU πλείους δὲ νόσῳ ἀπολώλασιν, ὀλίγοι δὲ ἐκ πολλῶν 
εΕπολείπονται, καὶ οὔτε τοῖς σώμασιν ἔτι ὡσαύτως iĝ- 
— ταῖς τε γνώμαις πολὺ ἔτι μᾶλλον προκεκµη- 
peste. Καὶ τούτοις ξύμπασι πόθος μὲν γονέων ἐστίν, 
Farr, ἔτι σώζονται, πόθος δὲ γυναικῶν καὶ παίδων, 
io δὲ δὴ τῆς γῆς αὐτῆς τῆς οἰκείας, ἣν ξὺν τῷ de 
ER πορισθέντι σφίσι κόσμῳ, μεγάλοι τε ἀντὶ μικρῶν 
«αἱ πλούσιοι ἐκ πενήτων ἀναστρέφοντες, ξύγγνωστοί 
ae Eso ἐπιδεῖν ποθοῦντες. (7) Σὺ δὲ νῦν μὴ ἄγειν ἄχον- 
Sens οὐδὲ γὰρ ὁμοίοις ἔτι χρήση ἐς τοὺς κινδύνους, οἷς 
> ἑκούσιον ἐν τοῖς ἀγῶσιν ἀπέσται" ἐπανελθὼν δὲ 
ex Oris τε, εἰ δοκεῖ, ἐς τὴν οἰκείαν καὶ τὴν μητέρα τὴν 
Sami ἰδὼν καὶ τὰ τῶν Ἑλλήνων καταστησάμενος 
peat τὰς νίκας ταύτας τὰς πολλὰς καὶ μεγάλας ἐς τὸν 
πεατρῶρν οἶκον κομίσας, οὕτω δὴ ἐξ ἀρχῆς ἄλλον στόλον 

- στθλισίαι, εἰ μὲν βούλει, ἐπ᾽ αὐτὰ ταῦτα τὰ πρὸς τὴν 
Eno ᾠχισμένα Ἰνδῶν γένη" el δὲ βούλει, ἐς τὸν Εὔξει- 
νον πόντον" el δέ, ἐπὶ Καρχηδόνα καὶ τὰ ἐπ᾽ ἐκεῖνα 
Καρρῥονίων τῆς Λιδύης, (8) Ταῦτα δὲ σὸν ἤδη ἐξη- 
τσι, “Ἔψονται δέ σοι ἄλλοι Μακεδόνες καὶ ἄλλοι 
m Ermes, νέοι τε ἀντὶ γερόντων καὶ ἀκμῆτες ἀντὶ 
ααμημότων, καὶ εἷς τὰ τοῦ πολέμου διὰ τὸ ἀπείρατον 
ls si παραυτίκα οὐ φοβερὰ καὶ κατὰ τὴν τοῦ μέλ- 
Ἴππος Ἀπίδα ἐν σπουδῇ ἔσται" οὓς καὶ ταύτῃ ἔτι προ- 
ἠμόερον ἀκολουθήσειν σοι εἰκός, ὁρῶντας τοὺς mpó- 
20 jn ζμπονήσαντάς τε καὶ ξυγκινξυνεύσαντας ἐς τὰ 
opéra ἤθη ἐπανεληλυθότας, πλουσίους τε ἀντὶ πενή- 
τ aal ἐντὶ ἀφανῶν τῶν πάλαι εὐχλεεῖς, (9) Καλὸν 
M, ὦ βασιλεῦ, εἴπερ τι καὶ ἄλλο, καὶ ἡ ἐν τῷ εὐτυχεῖν 
φγρκύνη. Σοὶ μὲν γὰρ αὐτῷ ἡγουμένῳ καὶ στρα- 
22 τὰν τοαύτην ἄγοντι dx μὲν πολεμίων δέος οὐδέν᾽ τὰ 
ἃ ἁ τῷ δαιμονίου ἀδόκητά τε καὶ ταύτῃ καὶ ἀφύλακτα 


τᾶς ἑθρώποις ἐστί. » 





ΚΕΦ. KH’, 


Τοεῖτα εἰπόντος τοῦ Κοίνου θόρυθον γενέσθαι ἐκ 
τῶν περόντων ἐπὶ τοῖς λόγοις' πολλοῖς δὲ δὴ καὶ d- 
Mapua προχυθέντα ἔτι μᾶλλον δηλῶσαι τό τε ἀκούσιον 
τς γώμης ἐς τοὺς πρόσω κινδύνους καὶ τὸ καϑ' ᾖδο- 
vip ana εἶναι τὴν ἀναχώρησιν. ᾿Αλέξανδρος δὲ τότε 
Ib ἐχθισθεὶς τοῦ τε Κοίνου τῇ παῤῥησίᾳ καὶ τῷ ὄκνῳ 
τῶν ἄλων ἡγεμόνων διέλυσε τὸν ξύλλογον" (2) ἐς δὲ 
t sip ὑστεραίαν ξυγκαλέσας αὖθις kov ὀργῇ τοὺς αὐτοὺς 
εἰς μὲν ἰέναι ἔφη τοῦ πρόσω, βιάσεσθαι δὲ οὐδένα 
dora Μαχεδόνων ξυνέπεσθαι ' ἕξειν γὰρ τοὺς dxo- 
τῷ βασιλεῖ σφῶν ἑκόντας" τοῖς δὲ καὶ 

drive, οἴκαδε ἐθέλουσιν ὑπάρχειν ἀπιέναι xol Bay- 
to dav τοῖς οἰκείοις ὅτι τὸν βασιλέα σφῶν ἐν μέσοις 





147 


manent , alii tecum labores ac pericula adeuntes cum Ma- 
cedonico exercitu, partim in preeliis cæsi sunt, partim 
vulneribus inutiles ad pugnam effecti, in diversis Asin” 
partibus relicti : (6) maxima vero pars morbo perii : pauci 
denique ex tanta multitudine supersunt , iique nec corpori- 
bus sunt perinde firmis, animis vero multo magis fracti. 
Atque lis quidem omnibus desiderium est parentum quibus 
adhuc supersunt, uxorum , liberorum, patria et soli na- 
talis. Quorum desiderio si tanguntur, ornati praeserlim abs 
te atque aucti, divitesque ex pauperibus effecti rever- 
tentes, certe veniam merentur. (7) Tu vero ne invitos 
ducito. Neque enim eosdem illos in periculis es expertu- 
rus, quum voluntas adeundi certamina in iis non sit futura. 
Quin potius tu quoque, si placet, domum reversus matrem 
invisas, Graecorum simul res compositurus et tot tamque 
ingentes victorias in paternam domum reportaturus. Tum 
licebit tibi denuo novam expeditionem suscipere , sive ad- 
versus istas Indorum gentes quie orientem versus sitar sunt, 
sive malis in pontum Euxinum, sive in Carthaginem et Li- 
byam que ultra Carthaginem est. (8) Tunc enim tu: mune- 
ris erit exercitum quo libuerit ducere. Sequentur autem te 
alii Macedones , Juniores pro senioribus, integri pro defes- 
sis; et quibus bellum, utpote inexpertis, non statim tanto 
terrori, et futurorum commodorum spe in votis erit : quos 
etiam tanto alacrius te secuturos esse verisimile est, 
quum eos qui tibi laborum atque periculorum socii exsti- 
terunt in suas domos reversos. videbunt, ex pauperibus 
opulentos, et ex obscuris claros. (9) Praclarum etiam 
est, O rex, si quicquam aliud, animo in secundis rebus 
moderari posse. Tibi quidem imperatori atque hujusmodi 
exercitum ducenti nihil ab hoste metuendum est : fortunze 
vero inopinati sunt eventus, atque ideo hominibus inevi- 
tabiles. » 





— — 
CAP. XXVIII. 


Hare Coni oralio fremitu quodam audientium excepta 
est. Multorum etiam lacrima: subsecuta sunt, quod ipsum. 
majori documento erat, invitos sese ulteriora pericula 
adituros, reditum vero in patriam perjucundum ipsis fore. 
Alexander, Οιπηὶ libertate loquendi et reliquorum. ducum 
ignavia offensus, concionem dimisit. . (2) Qua postridie 
rursum iracunde convocata, se quidem ulterius perrectu- 
rum dixit; neminem vero Macedonum ad sequendum coa- 
cturom : neque enim defuturos qui regem suum sua sponte 
sequerentur; iis autem qui abire statuissent per se liberum. 
esse, utque amicis nuntiarent sese rege suo in mediis ho- 


stibus destituto domum reyerti. 43) Heec quum dixisset , in 
10, 

















15 


bx 


Su 
ο 


4t 


45 


152 


ὥστε ἐπέστησαν τὰς εἰρεσίας of ναῦται, οὐχ ἐκ παραγ- 
γέλµατος, ἀλλὰ τῶν τε κελευστῶν ὑπὸ θαύματος ἐχσιω- 

/ ΄ 
πηισάντων καὶ αὐτοὶ μετέωροι πρὸς τὸν κτύπον γενόμε- 
νοι. 


4 





ΚΚΦ. Ε΄. 


es Land Y Su 
Ὡς δὲ οὐ πόῤῥω τῶν ξυμθολῶ» Toav, ἐνταῦθα δὴ 
so ld € LÀ / 
οἱ χυθερνῆται παραγγέλλουσιν ὡς βιαιοτάτη εἰρεσία 
γρωυένους ἐξελαύνειν ἐκ τῶν στενῶν, τοῦ μὴ ἐμπιπτού- 
σας τὰς ναῦς ἐς τὰς δίνας ἀναστρέφεσθαι πρὸς αὐτῶν, 
9 ow ~ 3 , ~ 3 ~ - ^ 
ἀλλὰ χρατεῖν γὰρ τῇ εἰρεσίᾳ τῶν ἐπιστροφῶν τοῦ ὔδα- 
| ἡ ~ 
τος. (2) Τὰ μὲν δὴ στρογγύλα πλοῖα ὅσα xat ἔτυχεν 
αὐτῶν περιστραφέντα πρὸς τοῦ fou, οὐδέν τι παθόντα 
ἐν τῇ ἐπιστροφὴ, ὅτι μὴ συνταράξαντα τοὺς ἐμπλέον- 
° , ΗΝ 90’ . 3 ^e ~ ~ >) s 
τας, κατέστη ἐς εὐθυ, πρὸς αὐτοῦ τοῦ ῥοῦ ὀρθωθέντα- 
αἱ δὲ μακραὶ νῆες οὐχ ᾠὡσαύτως ἀπαθεῖς ἀπτλθον ἐν τη 
ἐπιστροφῇ, οὔτε μετέωροι ἐπὶ τοῦ καγλάκοντος χύματος 
° y 4 p 
ὡσαύτως οὖσαι, ὅσαι τε δίκροτοι αὐτῶν τὰς χάτω Xo- 
πας οὐκ ἐπὶ πολὺ ἔξω ἔγουσαι τοῦ ὕδατος: (9) xal 
αἱ κῶπαι δὲ αὐτοῖς, πλαγίοις ἐν ταῖς δίναις γενομένοις, 
συνετρίβοντο, ὅσων γε ἐγκατελήφθησαν ὑπὸ τοῦ ὕδατος 
οὐ φθασάντων αὐτὰς μετεωρίσαι, ὡς πολλὰς μὲν royi- 
ca τῶν νεῶν, δύο δὲ δὴ περιπεσούσας ἀλλήλαις αὐτάς 
τε διαφθαρῆναι xai τῶν ἐμπλεόντων ἐν αὐταῖς πολ- 
λος. Ὥς δὲ ἐς πλάτος ἤθη 6 ποταμὸς διέσγεν, 
` ~ Sam > 7 € 1 . M ΤΣ 7 ` 
ἐνταῦθα δὴ ὅ τε ῥοῦς οὐκέτι ὡσαύτως χαλεπὸς Ἡν xal 
e we 3 , e pl » 7? 7 , 
αἱ óivat 007 ὁμοία τῇ βία ἐπέστρεφον. (4) Προσοραί- 
σας οὖν τῇ ἐν δεξιᾷ ὄγθη ὁ ᾿Αλέξανδρος τὸν στρατόν, 
ἵνα σκέπη τε ἦν τοῦ ῥοῦ καὶ προσθολὴ ταῖς ναυσὶ καί 
τις καὶ ἄκρα τοῦ ποταμοῦ ἐπιτηδείως ἀνεῖχεν ἐς τῶν 
ld > 4 4 9 5 P ~ 
ναυαγίων τε τὴν ξυναγωγὴν καὶ εἴ τινες ἐπ᾽ αὐτῶν ζῶν- 
τες ἔτι ἐφέροντο, τούτους τε διέσωσε χαὶ ἐπισχευάσας 
τὰς πεπονηχυίας τῶν νεῶν, Νέαρχον μὲν καταπλεῖν 
κελεύει ἔστ᾽ ἂν ἀφίκηται ἐπὶ τὰ ὅρια τοῦ Μαλλῶν č- 
Üvoug* αὐτὸς δὲ τῶν βαρθάρων τῶν οὗ προσγωρούντων 
καταδρομὴν τῆς χώρας ποιησάμενος xal χωλύσας ἐπι- 
~ C ON ^. y λλ - c ὃ 7 tf 21 y» 
χουρῆσαι αὐτοὺς τοις Μαλλοῖς, οὕτω δὴ αὖθις ξυνέμιξε 
τῷ ναυτικῷ. 
y A '. - ε , 3 ~ A » =p 
5. Kat ἐνταῦθα Ἡφαιστίων τε αὐτῷ xat Kpazspoc 
` . ~ 3 ? 5... ~ ya 7 ες 
καὶ Φίλιππος ξὺν τοῖς dup’ αὐτοὺς ὁμοῦ 737 ἦσαν. O 
δὲ τοὺς μὲν ἐλέφαντας καὶ τὴν Πολυσπέργοντος ταζιν 
` M T , ὶ A 4 ~ 4 , » 3 
καὶ τοὺς ἱπποτοξότας xal Φίλιππον ξὺν τῇ dup αὐτὸν 
~~ , M ουν 7 ‘ 8 ^ 
στρατιᾶ διαθιθάσας | τὸν “Yoaoryy ποταμὸν ] Kpa- 
τέρῳ ἆγειν προσέταξε: Νέαρχον δὲ ξὺν τῷ ναυτικῷ 
, , 
πέμπει, τρισὶν ἡαέραις τὴν στρατιὰν χελεύσας φθάνειν 
. ~~ \ σβνν A 12) M ων ὸ , 
κατὰ τὸν πλοῦν. (οἱ lov 2ὲ ἄλλον στρατὸν τριγΏ διέ- 
νειμε" καὶ Ἡφαιστίωνα μὲν πέντε ἠυέρχις προϊέναι 
ἔτᾳξεν, ὡς εἴ τινες τοὺςξὺν αὐτῷ τεταγμένους φεύγοντες 
ἐς τὸ πρόσω κατὰ σπουδὴν ἴοιεν, τοῖς aus’ Ἡφαιστίωνα 
“ ΄ εν / - ^i ` , 
ἐμπίπταντες ἁλίσκωνται: IHxoAeuatov δὲ τὸν Azyou, 
δοὺς καὶ τούτῳ τῆς στρατιᾶς μέρος, τρισὶν ἡαέραις 


bU ὀπολειπόμενον ἕπεσθαι ἐκέλευσεν, ὧς ὅσοι τοὔμπαλιν 





ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΑΝΑΒΑΣ. Ç, +. 


minum concurrentium sonitus remigum aures pervasit , ut 
nautz remos remitterent , non quod ita eis imperatum esset, 
sed quod hortatores admiratione rei perculsi conticesce- 
rent , et ipsi nautz soni vehementia attonitis similes redditi 
essent. 





CAP. V. 


Quum vero jam ad confluentes ventum esset , guberna- 
tores navium imperant ut summa vi remigantes ex angustiis 
naves protrudant, ne a vorticibus correpta, subverteren- 
tur, sed remigiorum impulsu fluctuum vim frangant : (2) et 
rotundiora quidem navigia , que vorticibus cireumagi con- 
tigit , nihil aliud quam eorum qui in iis navigabant pertur- 
bationem passa, in rectum cursum ipso fluxu constituta 
sunt. Oblonge vero naves, quum minus facile quasi sus- 
pens supra undas zstuantes ferrentur, majus a vorticibus 
damnum acceperunt : ut et biremes, quarum inferiores 
remi parum admodum supra undas eminent. (3) Nam remi 
quum transversi in ipsis fluctibus haererent, conftinge- 
bantur, quotquot eorum aqua occupavit, nec citius nautz 
elevarunt. Multz itaque naves quassata , duz inter se col. 
Al post- 
quam fluminis alveus sese aperire cepit, mitiore jam 
cursu, minusque violentis vorticibus redditis , (4) Alexander 


lise , cum multis qui eis vehebantur, perierunt. 


classe ad dextram ripam appulsa, quod ibi tutela contra 
fluxum erat et appulsus navibus et rupes quoque fluvii 
opportune praminebat ad colligenda naufragia et siqui ad- 
huc vivi inessent, tum eos recepit. Postlxec refectis navi- 
bus, Nearchum navigationem, donec ad Mallorum fines 
perveniat , continuare jubet : ipse vero in barbaros qui de- 
ditionem non fecerant excursione facta, quum ne Mallis 
uppetias ferrent impedivisset , ad classem reversus est. 

5. Ibi Hephastionem , Craterum et Philippum cum suis 
quemque copiis reperit. Ipse , elephantis et Polysperchon- 
tis copiis, et sagittariis equestribus ac Philippo (per Hyda- 
Nearchum | 
vero cum classe mittit , praecipiens uti trium dierum itinere 


spen) transmissis, Cratero eas ducendas dat. 
exercitum prevertat. (6) Reliquas copias in tres partes 
divisit : atque Hephzstionem quidem quinque dierum iter 
praecedere jubet , ut siqui Alexandri adventum fugientes in 
ulteriora sese celeriter proriperent , in Hephaesstionein ind- 
dentes caperentur. Ptolem»um autem Lagi filum, data 


etiam huic exercitus parte, triduo post suum discessum se- 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VI, 6. 


ἰποστρέφοιεν αὐτὸν φεύγοντες ,ouror δὲ ἐς τοὺς ἀμφὶ 
cov Πτολεμαῖον ἐμπίπτοιε. (7) ᾿Επὰν δὲ ἀφίχων- 
ται ἐς τὰς ξυμθολὰς τοῦ τε ᾿Αχεσίνου xal τοῦ "Yópao- 
του ποταμοῦ, ἐνταῦθα δὲ τούς τε φθάνοντας ὑπομέ- 
p vetv ἐκέλευσεν ἔστ᾽ ἂν ἥχη αὐτὸς xal τοὺς ἀμφὶ Kpd- 
τερον καὶ [Πτολεμαῖον αὐτῷ ξυμθαλεῖν. 





κεφ. €. 


Αὐτὸς δὲ ἀναλαβὼν τοὺς ὑπασπιστάς TE xal τοὺς TO- 
ξύτας xat τοὺς Ἀγριᾶνας καὶ τῶν πεζεταίρων χαλουμέ- 
νῶν thy Πείθωνος τάξιν καὶ τοὺς ἱπποτοξότας τε πάντας 

6 χαὶ τῶν ἱππέων τῶν ἑταίρων τοὺς ἡμίσεας διὰ γῆς d- 
wipou ὡς ἐπὶ Μαλλοὺς ἦγεν, ἔθνος ᾿[νδικὸν Ἰνδῶν τῶν 
αὐτονόμων, (2) Καὶ τῇ μὲν πρώτη χατεστρατοπέδευσε 
τοὺς ὕδατι od πολλῷ, ὃ δὴ ἀπεῖχε τοῦ ᾿Αχεσίνου ποτα- 
μοῦ σταδίους εἰς ἑκατόν: δειπνοποιησάμενος δὲ καὶ 

15 ἐναπαύσας τὴν στρατιὰν οὐ πολὺν χρόνον παραγγέλλει 
ὅτι τις ἔχει ἄγγος ἐμπλῆσαι [τοῦ] ὕδατος. Διελθών δὲ 
τρ τε ἡμέρας τὸ ἔτι ὑπολειπόμενον xal τὴν νύχτα ὅλην 
ἐς τετρακοσίους μάλιστα σταδίους ἅμα ἡμέρα πρὸς πό- 
Av ἀφίχετο εἰς ἣν ξυμπεφεύγεσαν πολλοὶ τῶν Μαλλῶν, 

a) Of δὲ οὔποτ᾽ ἂν οἰηθέντες διὰ τῆς ἀνύδρου ἐλθεῖν 
li epic Ἀλέξανδρον ἔζω τε τῆς πόλεως οἱ πολλοὶ καὶ 
ἄντλοι ἦσαν: ἐφ᾽ ὅτῳ καὶ δῆλος ἐγένετο ταύτην dya- 
Twv Ἀλέξανδρος, ἣν ὅτι αὐτῷ ἀγαγεῖν χαλεπὸν ἦν, ἐπὶ 
τῷδε οὐδὲ τοῖς πολεμίοις ὅτι ἄξει πιστὸν ἐφαχίνετο. Γού- 

3 τος μὲν δὴ ob προσδοχήσασιν ἐπιπεσὼν τοὺς μὲν πολ- 
Vx ἀπέχτεινεν αὐτῶν οὐδὲ εἰς ἀλκήν, οἷα δὴ ἀνόπλους, 
τοαπίντας- τῶν δὲ ἄλλων ἐς τὴν πόλιν χατακλεισθέν- 
"wy χύχλω περιστήσας τῷ τείχει τοὺς ἱππέας, ὅτι 
μήπω ἡ φάλαγξ τῶν πετῶν ἠχολουθήκει αὐτῷ , ἀντὶ 

90 γάραχος ἐχρήσατο τῇ ἵππῳ. (4) Ὡς δὲ τάγιστα of πε- 
τὶ ἀφίκοντο, Περδίκκαν μὲν τήν τε αὑτοῦ ἱππαρχίαν 
ἔχοντα xat τὴν Κλείτου xal τοὺς ᾿Αγριᾶνας πρὸς dÀ- 
inv πόλιν ἐχπέμπει τῶν Μαλλῶν, ol ξυαπεφευγότες 
ἦσαν πολλοὶ τῶν ταύτη ᾿Ινδῶν, φυλάσσειν τοὺς ἐν τη 

% πόλει χελεύσας , ἔργου δὲ μὴ ἔγεσθαι ἔστ᾽ ἂν ἀφίκηται 
αὐτός, ὡς μηδὲ ἀπὸ ταύτης τῆς πόλεως διαφυγόντας 
"wk αὐτῶν ἀγγέλους γενέσθαι τοῖς ἄλλοις βαρθάροις 
ὅτι προσάγει ἤδη Ἀλέξανδρος. αὐτὸς δὲ προσέθαλλε 
τῷ τείχει. (6) Οἱ δὲ βάρθαροι τὸ μὲν τεῖχος ἐχλεί- 

* SUIV, ὡς οὐχ ἂν διαφυλάξοντες αὐτὸ ἔτι, πολλῶν ἐν 
Ἡ καταλήγει τεθνηκότων, τῶν δὲ καὶ ἀπὸ τραυμάτων 
ἐπομάγων γεγενγκένων:. ἐς δὲ τὴν ἄκραν ξυμφυγόν- 
τες γρόνον μέν τινα ἠμύνοντο ἐξ ὑπερδεξίου τε χωρίου 
καὶ γχλεποῦ ἐς προσθολήν προσχειμένων δὲ πάντο- 

6 ἵν εὐρώστως τῶν Μακεδόνων καὶ αὐτοῦ ᾿Αλεξάνδρου 
ἄλλοτε ἄλλη ἐπιφαινομένου τῷ ἔργῳ Ἡ τε ἄκρα χατὰ 
χράτος ἑάλω, καὶ of ξυμφυγόντες ἐς αὐτὴν πάντες ἀπέ- 

ἦσαν δὲ ἐς δισχιλίους. 

7. Περδίκκας δὲ ἐς τὴν πόλιν ἐφ᾽ ἥντινα ἐστάλη d- 

reg, τὴν αὲν πόλιν ἐρήμην καταλαμθάνει: µα- 


163 
qui jubet : eo consilio ut qui fugientes retrorsum se recipe- 
rent, in Ptolemzi copias inciderent. (7) Quum vero ad 
confluentes Acesinis et Hydraotis pervenissent, eos qu 
progressi erant exspectare jussit, dum et ipse eo veniat, 


et Crateri ac Ptolemaei copia ei conjunctz sint. 





CAP. VI. 


Ipse, sumptis scutatis et sagittariis atque Agrianis et 
Pithonis agmine , quod iis qui pedites amici vocantur con- 
Stabat, sagittariis etiam equestribus omnibus et ex equi- 
tatu amicorum dimidia parte, per siticulosam regionem 
contendit in Mallos, Indorum libere suis legibus viventium 
gentem. (2) Ac primo quidem die juxta amnem non ma- | 
gnum castra locavit , distantem ab Acesine stadiis centum. 
Ibi curato corpore, et exigui temporis quiete militibus data, 
mandat ut quas quisque lagenas habeat aqua repleat. Pro- 
gressusque per id quod supererat diei et per noctem totam 
ad xt circiter stadia, sub lucem ad urbem pervenit in 
quam multi Mallorum confugerant. (3) Qui quum putas- 
sent Alexandrum nunquam per siticulosa illa loca ad sese 
venturum, extra urbem inermes vagabantur : quum tan- 
dem senserunt Alexandrum illac exercitum duxisse , qua 
quia difficulter duci poterat, verisimile hostibus visum 
fuerat non ducturum. Quum itaque his ex improviso 
supervenissel , plerosque eorum ne ad tutandos quidem sese, 
utpote inermes, conversos , occidit. Reliquis in urbem re- 
pulsis ac conclusis , equitatu loco valli (peditum enim pha- 
lanx eum assequufa nondum erat) muros in orbem cinxit. 
(4) Statim vero ac peditatus advenit, Perdiccam quidem 
cum suis et Cliti equestribus copiis cumque Agrianis ad 
aliam Mallorum urbem obsidendam mittit, in quam Indo- 
rum non parva manus confugerat : mandans ut eos urbe 
inclusos teneant , neque oppugnationem aggrediantur do- 
πες ipse advenerit, sed hoc tantum curent, nequi urbe elapsi 
alios barbaros de Alexandri adventu certiores faciant ; ipse 
vero urbem oppugnare cepit. (5) Barbari murum deserunt, 
desperantes nimirum se diu eum tueri posse, quum multi 
in expugnatione cæsi , multi vulneribus acceptis inutileg ad 
pugnandum effecti essent. Tum in arcem sese recipientes 
se aliquandiu ex loco edito adituque difficili tutati sunt. 
At quum Macedones omni ex parte fortiter urgerent et 
Alexander ipse acriter instaret, arx vi capta est quique in 
cam confugerant, (1 w. hi erant ) ad unum omnes cæsi. 


6. Perdiccas ad urbem quam obsidere jussus fuerat proe 
fectus, eam ab incolis desertam reperit : quos quum non 


194 


θὼν δὲ ὅτι οὐ πρὸ πολλοῦ πεφεύγεσαν ἐξ αὐτῆς of ἐνοι- 
κοῦντες δρόμῳ. ζλαυνε κατὰ στίθον τῶν φευγόντων of 
δὲ ψιλοὶ ὡς τάχους εἶχον ποδῶν αὐτῷ ἐφείποντο. Κα-- 
ταλαθὼν δὲ τῶν φευγόντων χατέχοψεν ὅσοι γε μὴ ἕ- 


b φθασαν ἐς τὰ ἕλη ξυμφυγόντες. 





e ΚΕΦ. Z. 


Αλέξανδρος δὲ δειπνοποιησάμενός τε xai ἀναπαύσας 
τοὺς ἀμφ᾽ αὑτὸν ἔστε ἐπὶ πρώτην φυλακὴν ἤει τοῦ πρόσω . 
xat τὴν νύκτα διελθὼν πολλὴν ὅδον ἅμα ἡμέρα. ἀφίκετο 
πρὸς τὸν Ὑδραώτην ποταμόν. Ἔνθα δὴ τῶν Μαλ- 

10 λῶν τοὺς μὲν πολλοὺς διαθεθηχότας ἤδη. ἔμαθε, τοῖς 
δὲ xal διαθαίνουσιν ἐπιγενόμενος περὶ αὐτὸν τὸν πόρον 
πολλοὺς αὐτῶν διέφθειρε. (2) Καὶ αὐτὸς ὡς εἶχε Euv- 

- διαθὰς χατὰ τὸν αὐτὸν πόρον διώχων εἴχετο τῶν φθασάν- 
των ἐς τὴν ἀποχώρησιν. Καὶ πολλοὺς μὲν ἀπέχτεινεν 

15 αὐτῶν, τοὺς δὲ καὶ ζῶντας ἔλαθεν, οἱ πλείους δὲ χατέ- 
guyov ἐς τι χωρίον ὀχυρὸν xal τετειχισμένον. ᾿Αλέξαν- 
ὃρος δέ, ὡς οἱ πεζοὶ ἀφίκοντο αὐτῷ, ἀποστέλλει ἐπὶ 
τούτους Πείθωνα τήν τε αὑτοῦ τάξιν ἔχοντα χαὶ τῶν 
ἱππέων δύο ἱππαρχίας. (5) Καὶ οὗτοι δὴ ἐξ ἐφόδου 

20 προσθαλόντες λαμθάνουσι τὸ χωρίον χαὶ τοὺς κατα- 
πεφευγότας εἰς αὐτὸ ἠνδραπόδισαν , ὅσοι γε μὴ ἐν τῇ 
προσθολη διεφθάρησαν. Ταῦτα δὲ οἱ ἀμφὶ τὸν Mei- 
θωνα διαπραξάμενοι ἐπανῆλθον αὖθις ἐς τὸ στρατό- 
πεδον. 

25 4. Αὐτὸς δὲ ᾿Αλέξανδρος ὡς ἐπὶ τῶν Βραχμάνων 
τινὰ πόλιν ἦγεν, ὅτι xai ἐς ταύτην ξυμπεφευγέναι ti- 
vac τῶν Μαλλῶν ἔμαθεν. “Oc δὲ ἀφίχετο πρὸς αὐτήν, 
ἐπῆγε τῷ τείχει πάντοθεν πυχνὴν τὴν φάλαγγα. Οἱ 
δὲ ὑπορυσσόμενα τὰ τείχη ἰδόντες καὶ ἐκ τῶν βελῶν 

50 ἀναστελλόμενοι,, τὰ μὲν τείχη xal οὗτοι ἐκλείπουσιν , 
ἐς δὲ τὴν ἄκραν ξυμφυγόντες ἐκεῖθεν ἠμύνοντο” ξυνεισ-- 
πεσόντων δὲ αὐτοῖς ὀλίγων Μακεδόνων, αεταθαλλο-- 
μενοι χαὶ δυστραφέντες τοὺς μὲν ἐξέωσαν αὐτῶν, iré- 
κτειναν δὲ ἐν τῇ ὑποστροφῇ, ἐς πέντε καὶ εἴκοσι. (5) 

35 Καὶ ἐν τούτῳ Ἀλέξανδρος τάς τε κλίμακας πάντοθεν 
κελεύει προστιθέναι τῇ ἄχρα καὶ ὑπορύττειν τὸ τεῖχος. 
Ὡς δὲ πύργος τε ἔπεσεν ὑπορυσσόμενος xal τοῦ µετα- 
πυργίου τι παραῤῥαγὲν ἐπιμαχωτέραν ταύτη ἐποίησε 
τὴν dxpav, πρῶτος ᾿Αλέξανδρος ἐπιθὰς τοῦ τείγους 

«o ὤφθη ἔχων τὸ τεῖχος. (6) Καὶ τοῦτον ἰδόντες of ἄλλοι 
Μαχεδόνες αἰσχυνθέντες ἄλλος ἄλλη ἀνήεσαν. Εἴγετό 
τε ἤδη ἢ ἄκρα, καὶ τῶν ᾿Ινδῶν οἱ μὲν τὰς οἰκίας ève- 
πίμπρασαν xal ἐν αὑταῖς ἐγχαταλαμθανόμενοι ἀπέ- 
θνησχον, ol πολλοὶ δὲ μαχόμενοι αὐτῶν. Ἀπέθανον δὲ 

an οἱ πάντες ἐς πενταχισχιλίους, ζῶντες δὲ δι’ ἀνδρείαν 


ὀλίγοι ἐλήφθησαν, 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. G, ζ. 


multo ante temporeeffugisse cognovisset, cursim fugientium 
vestigia sectatus est. Expediti quanta maxima celeritate 
pedum potuerunt eum sequuti sunt. Quoscunque in 
fuga nactus est, occidit : reliquis palustria loca saluti fue- 
runt. 





CAP. VII. 


Alexander, curato corpore et quiete suis data, ad primam 
noctis vigiliam progressus est : magnumque iter ea nocte 
emensus , sub diluculum ad Hydraotem fuvium pervenit : 
ac multos quidem Mallorum jam amnem transgressos co- 
gnovit : alios alveum transeuntes adortus, plerosque ia- 
terfecit, (2) amnemque uti erat transgressus , tergisque eo- 
rum qui jam discesserant inhzerens, multos ex iis cecidit, 
multos cepit. Maxima tamen pars in oppidum natura 
atque opere munitum se recepit. Alexander, postquam 
peditatus advenit , Pithonem in eos mittit cum sno agmine 
et duabus equitum preefecturis. (3) Qui quidem primo im- 
petu oppidum capiunt, omnesque qui eo confegerant, 
quot eorum in illo impetu interfecti non erant, in servitu- 
tem redigunt. Quo facto Pithon in castra rediit. 

4. Alexander deindein quandam Brachmanorum urbem 
exercitum duxit, quo aliam Mallorum manum confugiese 
audierat. Eo simulac venit, densam phalangem omni ex 
parte muro admovit. Oppidani muros suffodi comspicati 
et telis repressi , hi quoque desertis meenibus in arcem con- 
fugiunt et ex ea se tuentur. Macedonibus vero aliquot una 
cum iis in arcem illapsis, conversi et in unum collecti 
nonnullos ex iis extruserunt, occiderunt autem xiv dum 
pedem referrent. (5) Inter hzc Alexander scalas unde- 
quaque arci admoveri jubet, et murum suffodi. Qwo 
suffosso quum turris quidam concidisset et pars aliqua 
interturrii perfracta faciliorem arcis oppugnationem fecisset, 
ipse primus murum conscendit. (6) Quo viso, alii Mace- 
dones pudore suflusi, alius alia in murum adscendunt. 
Jamque arx capta erat, quum Indorum alii succensis suis 
aedibus ipsi etiam earum incendio perierunt : plerique pu- 
gnantes interfecti. Quinque in universum millia caesa : 
pauci (tanta eorum virtus fuit) vivi in potestatem venerunt, 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VI, 8. 


ΚΕΦ. H. 


Μείνας δὲ αὐτοῦ μίαν ἡμέραν xat ἀναπαύσας τὴν 
στρατιάν, τῇ ὑστεραίᾳ προὐχώρει ὡς ἐπὶ τοὺς ἄλλους 
Μαλλούς. Καὶ τὰς μὲν πόλεις ἐκλελοιπότας χατα- 
λαμθάνει, αὐτοὺς δὲ ἔμαθεν ὅτι πεφευγότες εἶεν ἐς τὴν 

ὁ ἔρημον. (2) Καὶ ἐνταῦθα αὖθις μίαν ἡμέραν ἀναπαύ- 
σας τὴν στρατιάν, ἐς τὴν ἐπιοῦσαν Πείθωνα μὲν χαὶ 
Δημήτριον τὸν ἱππάρχην πρὸς τὸν ποταμὸν ὀπίσω 
ἀπέπεμψεν ὧν τε αὐτοὶ ἡγοῦντο ἄγοντας xal πρὸς 
τούτοις ψιλῶν τάξεις δοὺς αὐτοῖς ὅσαι ἴχαναὶ πρὸς τὸ 

wleyov. (5) Προσέταξε δὲ παρὰ τῇ ὄχθη τοῦ ποταμοῦ 
ἰόντας, sf τισι περιτυγχάνοιεν τῶν ἐς τὰς ὕλας ἔξυμπε- 
Κον , at δὴ πολλαὶ πρὸς τῇ ὄχθη τοῦ ποταμοῦ 
, τούτους κτείνειν, ὅσοι μὴ ἐθελονταὶ σφᾶς ἐνδι- 
betsy, Καὶ πολλοὺς χαταλαθόντες ἐν ταῖς ὕλαις of 

n ἐμοὶ Πείθωνά τε xal Δημήτριον ἀπέκτειναν. 

4. Αὐτὸς δὲ ἦγεν ἐπὶ τὴν μεγίστην τῶν Μαλλῶν 
το, ἵνα xal dx τῶν ἄλλων πόλεων πολλοὺς ἔυμπε- 
qorrivar αὐτῷ ἐξηγγέλλετο. ᾿Αλλὰ καὶ ταύτην ἐξέλι- 
zu οἱ Ἰνδοὶ ὡς προσάγοντα ᾿Αλέξανδρον ἔμαθον ' δια- 

n θένις δὲ τὸν Ὑδραώτην ποταμόν, ἐπὶ ταῖς ὄχθαις 
em, ὅτι ὑψηλαὶ αἱ ὄχθαι ἦσαν, παρατεταγμένοι 
ἔμνον, ὡς εἴρξοντες τοῦ πόρου ᾿Αλέξανδρον. (5) Καὶ 
waite ὡς ἤχουσεν, ἀναλαθὼν τὴν ἵππον τὴν ἅμα αὐτῷ 
theay fer ὡς ἐπὶ τὸν Ὑδραώτην , ἵναπερ παρατετά- 

5 γαι τοὺς Μαλλοὺς ἐξηγγέλλετο" οἱ δὲ πεζοὶ ἕπεσθαι 

e ἐτάγθησαν. ὋὩς δὲ ἀφίκετό τε En’ αὐτὸν xal 

b τῷ πέραν τοὺς πολεμίους χατεῖδε τεταγμένους, ὡς 

γεν ἐκ τῆς δδοῦ ἐμθάλλει ἐς τὸν πόρον ξὺν τῇ ἵππῳ 

pn. (è Οἱ δέ, ἰδόντες ἐν μέσω τοῦ ποταμοῦ ὄντα 
nity Ἀλέξανδρον, χατὰ σπουδὴν μέν, ξυντεταγμένοι 

ἃ ὅμως ἀπεχώρουν ἀπὸ τῆς ὄχθης ' καὶ Ἀλέξανδρος 

ἣν μόνῃ τῇ ἵππῳ εἵπετο. “Ως δὲ κατεῖδον ἱππέας 

μόνως, ἐπιστρέψαντες οἱ ᾿Ινδοὶ καρτερῶς ἐμάχοντο, 
fib ὄντες ἐς πέντε μυριάδας. Καὶ ᾿Αλέξανδρος ὡς 

Mt» τε φάλαγγα αὐτῶν πυχνὴν κατεῖδε xat αὐτῷ of 

τζοὶ ἐπῆσαν, προσθολὰς μὲν ἐποίει ἐς χύχλους ra- 
κππιύων- ἐς χεῖρας δὲ οὐχ ἤει τοῖς Ἴνδοις. (7) Καὶ 

b τούτῳ παραγίγνονται αὐτῷ of τε ᾿Αγριᾶνες xal ἄλλαι 

ting τῶν ψιλῶν , ἃς δὴ ἐπιλέκτους ἅμα of ἦγε, καὶ 

Wd τεξόται- οὐ πόῤῥω» δὲ οὐδὲ ἡ φάλαγξ ἐφαίνετο τῶν. 

uw. Καὶ of Ἰνδοὶ δμοῦ σφίσι πάντων τῶν δεινῶν 
πρσχεικένων ἀποστρέψαντες ἤδη προτροπάδην ἔφευ- 

m ἐς πόλιν ὀχυρωτάτην τῶν πλησίον. (8) Kal Aé- 

ἔανδρος ἑπόμενός τε αὐτοῖς πολλοὺς ἔκτεινε xai ὡς ἐς 

8 τὴν πόλιν of διαφυγόντες χατειλήθησαν , πρῶτα μὲν τοῖς 
ἱχκῶσιν ἐξ ἐφόδου ἐχυχλώσατο τὴν πόλιν: ὡς δὲ οἱ 
ala αὐτῷ παρῆσαν , ταύτῃ μὲν τῇ ἡμέρα περιστρα” 

Ππιδεύει ἐν χύχλῳ τοῦ τείχους, ὅτι οὐ πολύ τε τῆς 

ἡμίρας ὑπελείπετο ἐς τὴν προσθολήν, καὶ ἡ στρατιὰ 

Ἡ αὐτῷ ὑπό τε πορείας μακρᾶς οἱ πεζοὶ χαὶ ὑπὸ διώζεως 
συκγοῦς οἱ ἵπποι καὶ οὐχ ἥκιστα κατὰ τὸν πόρον τοῦ 

Trapo τεταλαιπωρήκεσαν. 


185 
CAP. VIII. 


Alexander unum diem ibi commoratus, quiete exercitui 
data, postridie in alios Mallos movit, quos quidem urbes 
deseruisse, et in solitudines sese abdidisse cognovit. (2) 
Ibi etiam uno die cum exercitu substitit. Postero die Pi- 
thonem et Demetrium equestris agminis praefectum retro 
ad flumen misit, quibus ad copias quas ducebant expedi- 
torum agmina, quee rei gerendae sufficerent, adjunxit : 
(3) mandatis additis, ut ad ripam fluminis iter facientes , 
siquos eorum qui in sylvas ripis circumjectas confugerant 
reperissent , nisi sponte deditionem facerent , interficerent. 
Multos itaque in sylvis nacti occidere. - 

4. Ipse in maximam Mallorum urbem exercitum duxit , 
in quam etiam ex aliis oppidis multi sese recepisse nuntia- 
bantur. Sed et hanc Indi, simulatque Alexandrum adven- 
tare intellexerant, deseruerant, transitoque Hydraote fluvio, 
in ripis ejus, quee altz in primis erant, aciem instruxerant, 
tanquam transitu prohibituri. (5) Quo cognito, Alexan- 
der confestim ad eam fluminis partem ubi consedisse dice- 
bantur, omnem , quem secum habebat equitatum dicit , pe- 
ditatu sequi jusso. Quumque ad Hydraotem amnem venis- 
set, hostes in adversa ripa instructa acie stantes conspicatus, 
ita ut ex itinere advenerat amnem cum solo equitatu ingre- 
ditur. (6)Indi Alexandrum jam in medio amne conspicati, 
celeriter, ordinate tamen, a ripa recedunt. Alexander eos 
cum solo equitatu insequitur. Indi , quum equitatum solum 
esse sensissent , conversi acriter pugnant. Indorum quin- 
quaginta circiter millia erant. Alexander confertam eorum 
phalangem videns, quum peditatum secum non baberet, 
incursiones obequitando faciebat, praelium nequaquam 
committendum censens. (7) Interea Agriani aliaque expedi- 
torum agmina, quos selectissimos secum ducebat, et sagittarii 
adveniunt : et peditum phalanx baud procul inde appare- 
bat. Indi tot simul malis pressi concitato cursu in vicinam 
urbem munitam confugiunt. (8) Quos insequutus Alexan- 
der, multos interficit : quumque jam urbe conclusi essent , 
primo quidem accessu muros equitatu cingit : postquam 
vero peditatus advenit, eo ipso quidem die urbem circum- 
sidet : quod et parum diei ad impetum faciendum reliquum 
esset , et pedites longo itinere , equitesque continua hostium 
persecutione ipsoque fluminis transitu defatigati erant. 


ο 


10 


16 


20 


- 


x 


40 


46 


156 
ΚΕΦ. Θ΄. 


Τη δὲ ὑστεραία διχῆ διελὼν τὸν στρατὸν τοῦ μὲν 
ἑτέρου αὐτὸς ἡγούμενος προσέθαλλε τῷ τείχει, τὸ ô 
ἕτερον Περδίχχας προσῆγε. Kal ἐν τούτω οὐ δεξάμε- 

po p poen] Ὁ OU ΕΝ 
νοι οἱ Ἰνδοὶ τῶν Μακεδόνων τὴν ὁρμὴν τὰ μὲν τείγη 

fw , 7}. . λὰ 9 τλ v , ° 
τῆς πόλεως λείπουσιν, αὐτοὶ δὲ ἐς τὴν ἄκραν ξυνέφευ- 

7 , ` 

yov. Ἀλέξανδρος μὲν ouv xal of dus’ αὐτὸν πυλίδα 

’ ~ X ^ 
τινὰ χατασχίσαντες παρΏλθον ἐς τὴν πόλιν πολὺ πρὸ 
τῶν ἄλλων" (2) of δὲ ὁμοῦ Περδίκκα τεταγμένοι ὑστέρη- 
σαν ὑπερθαίνοντες κατὰ τὰ τείγη οὐκ εὐπετῶς, οὐδὲ τὰς 
λί { πολλοὶ αὐτῶν φέροντες, ὅτι ἑαλωχέναι αἱ 
χλίμακας οἱ πολλοὶ αὐτῶν φέροντες, ὅτι ἑαλωκέναι aù- 
τοῖς ἐδόκει ἡ πόλις, ἐρημούμενα τῶν προμαγομένων 
τὰ τείχη ὡς κατεῖδον. “Qs δὲ ἡ ἄχρα ἐχομένη πρὸς 
τῶν πολεμίων xal πρὸ ταύτης τεταγμένοι εἰς τὸ ἀπο-- 

’ 4 , ~ nA e 1 e 
μάχεσθαι πολλοὶ ἐφάνησαν, ἐνταῦθα δὴ οἱ μὲν ὑπο- 
ρύσσοντες τὸ τεῖχος, οἱ δὲ προσθέσει ὅπη παρείκοι τῶν 

, U κ ~ 3 y 
χλιμάκων βιάσασθαι ἐπειρῶντο ἐς τὴν ἄκραν. (3) 

Ἀλέξανδρος δέ, ὡς βλακεύειν αὐτῷ ἐδόχουν τῶν Ma- 
χεδόνων οἱ φέροντες τὰς χλίμαχας, ἁρπάσας χλίμαχα 

` w , [4 ow . 3 na A 9 - 
νος τῶν φερόντων προσέθηκε τῷ rel; χ:' AUTOS χαὶ εἶλη 
θεὶς ὑπὸ tH ἀσπίδι ἀνέθχινεν' ἐπὶ δὲ αὐτῶ ἐ[ευκέστας 

sl 4 

* t ? A ~ A ^ ~ 
ὁ τὴν ἱερὰν ἀσπίδα φέρων, ἣν Ex τοῦ ven τῆς ᾿Αθηνᾶς 

~ 3 λ ws λ £^ + ĩ x 3 λέ; - ` ` 
τῆς Ἰλιάδος λαθὼν ἅμα οἱ etyev ᾿Αλέξανδρος xat πρὸ 
αὐτοῦ. ἐφέρετο ἐν ταῖς µάγαις ἐπὶ δὲ τούτῳ Λεοννάτος 

`> 7 U ὑτλ " ", t 
ἀνύει κατὰ τὴν αὐτὴν χλίααχα 6 σωματοφύλαξ- χατὰ 
δὲ ἄλλην κλίμακα Ἀβρέας τῶν διμοιριτῶν τις στρα- 

/ y x . ~ 9 5» ~ , 
τευοµένων. (4) Hêr te πρὸς tH ἐπάλζει τοῦ τείχους 
ὁ βασιλεὺς ἦν xal ἐρείσας ἐπ᾽ αὐτὴ τὴν ἀσπίδα τοὺς 

i ui n 

Y ν Y ω o, ~ oF ο” vn Vos 
μὲν wher εἴσω τοῦ τείχους τῶν ᾿᾿νδῶν, τοὺς δὲ καὶ αὐ- 
τοῦ τῷ ξίφει ἀποκτείνας γεγυμνώχει τὸ ταύτη τεῖχος᾽ 
καὶ ol ὑπασπισταὶ ὑπέρφοθοι γενόμενοι ὑπὲρ τοῦ βασι- 
λέως σπου2ῇ ὠθούμενοι κατὰ τὴν αὐτὴν χλίμακα συν-- 
τρίθουσιν αὐτήν, ὥστε οἱ μὲν ἤδη ἀνιόντες αὐτῶν 

τω € τς δὲ ἄλλοις d ἐποί τὴ 
κάτω ἔπεσον, τοῖς δὲ ἄλλοις ἄπορον ἐποίησαν τὴν 
ἄνοδον. 

5. Αλέξανδρος δὲ ὡς ἐπὶ τοῦ τείχους στὰς χύχλῳ τε 
ἀπὸ τῶν πλησίον πύργων ἐθάλλετο (οὐ γὰρ πελάσαι 
γε ἐτόλμα τις αὐτῷ τῶν ᾿Ινδῶν), xat ὑπὸ τῶν ἐκ τῆς 
πόλεως, οὐδὲ πόῤῥω τούτων γε ἐσακοντιζόντων (ἔτυχε 
γάρ τι καὶ προσκεγωσμένον ταύτῃ πρὸς τὸ τεῖχος), ÔT,- 
λος μὲν ἦν ᾿Αλέξανδρος Ov τῶν τε ὅπλων τῇ λαμπρό- 
τητι καὶ τῷ ἀτόπῳ τῆς τόλυτς, ἔγνω δὲ ὅτι αὐτοῦ μὲν 

ld , ’ ! X / v» 3 ^ 
αένων κινδυνεύσει μηδὲν 6 τι καὶ λόγου ἄξιον ἀποδει- 
χνύμενος , καταπηὀΎσας δὲ εἴσω τοῦ τείχους τυχὸν μὲν 

> ^ , 9 Ῥ \ wae » 5 7 Ta 
αὐτῷ τούτῳ ἐχπλήξει τοὺς Ἰνδούς, εἰ δὲ μή, xat χιν- 

^ ', a? t " A ~ y [d 
ὄυνευειν ÓEOt, μεγάλα ἔργα xat τοις ἔπειτα πυθέσθαι 
ἄξια ἐργασάμενος οὐκ ἀσπουδεὶ ἀποθανεῖται, ταῦτα 
γνοὺς χαταπηδᾶ ἀπὸ τοῦ τείχους ἐς τὴν ἄκραν. (a) 
vg» . ee ", 4 / 

[ένθα δὴ ἐρεισθεὶς πρὸς τῷ τείγει τοὺς μέν τινας ἐς 
χεῖρας ἐλθόντας xat τόν γε ἡγεμόνα τῶν ᾿Ινδῶν προσ- 
φερόμενόν οἱ θρασύτερον παίσας τῷ ξίφει ἀποκτείνει: 
ἄλλον δὲ πελάζοντα λίθῳ βαλὼν ἔσχε, καὶ ἄλλον λίθῳ, 
-) ol 9 , "Y ~ 2) $0 Oi ^ 
τὸν δὲ ἐγγυτέρω προσάγοντα τῷ ξίφει αὖθις. δὲ 


APPIANOY ANABAS. G, 6. 


CAP. IX. 







Postero vero die diviso in duas partes exercitu, ipse ab- 
teram earum ducens , Perdiccas alteram, impetum in ms- 
rum fecit. Quem quum Indi sustinere non possent , deser- 
tis manibus in arcem se recipiunt. Alexander cum iis qai. 
circa ipsum erant primus perfracta quadam porta in arbes 
irrupit. (2) Perdiccas et qui cum eo erant milites nea i: 
cito muros transcenderunt. Neque enim scalas pleriqae - 
eorum admovebant, quod captam esse urbem πάσα, * 
quum nimirum muros a propugnatoribus destitates vi» — 
rent. Occupata vero jam ab hostibus arce, multisque pa- — 
sim ad eam tuendam dispositis, Macedones alii meram 
suffodientes, alii scalas, quomodocunque liceret, sdm- 
(3) Quum autem cundırlk 
Macedones in admotione scalarum viderentur, Alexasde- 
ipse scalam cuidam eam gestanti ereptam muro appli, 
scutoque tectus conscendit; post hung Peucestas , sacrum 
scutum gestans, quod Alexander ex æde Palladis lace 
sumptum in omnibus praliis præ se gestari curabat. Ρως 
Peucestam Leonnatus corporis custos per eandem 
subit : per aliam scalam Abreas unus ex duplariorum o- 
dine. (1)Jamque Alexander in summum muri fastigium. 
evaserat, quum obfirmato scuto aliis introrsum depuki y, 
aliis gladio interfectis, murum ea parte propugnaloribems. 
nudaverat. Tum scutati de rege solliciti, quum et ipsie— 
leriter scalam conscendunt, fracta scala praecipites ἃ ur— 


ram corruerunt, aliisque simul conscendendi faculties 
sustulerunt. 


ventes irrumpere conabantur. 


5. Alexander vero, quum in muro stanse vicini dr- 
cumquaque turribus peteretur, (neque enim quisquam Im- 
dorum cominus eum ferire audebat) atque adeo ab 155 
etiam qui in urbe erant, qui nec ipsi longe ab eo disset 
tela torquebant, (erat enim ea parte agger quidam mro 
propinquus, et Alexandrum cum armorum splendor tem 
insignis audacia notum faciebat) statuit tandem, si dit- 
tius in muro persisteret, periclitaturum se, neque quit 
quam oper: pretium facturum : at si intra arcem δὲ 
conjiceret, fortassis eo ipso facto hostes territurum. Sa 
minus et utique periclitandum sit ipsi, saltem egregium fi- 
cinus editurum, et laude admirationeque apud posteros 
parta moriturum. Ita secum statuens e manibus in arcem 
desilit. (6) Ad cujus murum obfirmatus , nonnullos cominus 
eum lacessentes atque adeo ipsum Indorum ducem audacius 
irruentem gladio interficit. Alium appropinquantem lapide 
conjecto reprimit, alium quoque lapide, propius autem ac- 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VI, 10, 11. 


βάρθαροι πελάζειν μὲν αὐτῷ οὐκέτι ἤθελον, ἔθαλλον 
δὲ πάντοθεν περιεστηχότες ὅ τι τις ἔχων. βέλος ἐτύγ- 
χανεν Y ἐν τῷ τότε ἔλαθεν. 





Krb. T. 


Ἐν τούτῳ δὲ Πευκέστας τε xxl 6 διμοιρίτης ᾿Αθρέας 
, xat ἐπ᾽ αὐτοῖς Λεοννάτος, of δὴ μόνοι ἔτυχον πρὶν ξυν- 
τριθῆναι τὰς κλίμακας ἀναθεθηκότες ἐπὶ τὸ τεῖχος, 
χαταπηδήσαντες xal αὐτοὶ πρὸ τοῦ βασιλέως ἐμάγοντο, 
Καὶ ᾿Αθρέας μὲν 6 διμοιρίτης πίπτει αὐτοῦ, τοξευθεὶς 
ἐς τὸ πρόσωπον ᾿Αλέξανδρος δὲ βάλλεται χαὶ αὐτὸς 
Ὁ διὰ τοῦ θώραχος ἐς τὸ στῆθος τοξεύματι ὑπὲρ τὸν μα- 
στόν, ὥστε λέγει Πτολεμαῖος ὅτι xal πνεῦμα δμοῦ τῷ 
αἵματι dx τοῦ τραύματος ἐξεπνεῖτο. (2) “O δέ, ἔστε 
piv ἔτι θερμὸν ἦν αὐτῷ τὸ αἷμα, καίπερ καχῶς ἔχων, 
ἠμύνετο" πολλοῦ δὲ δὴ τοῦ αἵματος xal ἀθρόου, οἷα δὴ 
Wi πνεύματι, ἐκρυέντος, ἴλιγγός τε αὐτὸν xal λειπο- 
Wia κατέσχε καὶ πίπτει αὐτοῦ ἐπὶ τὴν ἀσπίδα Euv- 
micas. Πευχέστας δὲ περιθὰς πεπτωκότι xai ὑπερ- 
syn τὴν ἱερὰν τὴν ἐξ Ἰλίου ἀσπίδα πρὸ αὐτοῦ καὶ 
λιηνάτος ἐς τὰ ἐπὶ θάτερα αὐτοί τε βάλλονται dupo- 
m πρὶ xat Αλέξανδρος ἐγγὺς ἦν ἤδη ὑπὸ τοῦ αἵματος 
ἀλικέν. (3) Τοῖς γὰρ Μακεδόσι καὶ ταύτη ἐν ἀπόρῳ 
Trim τὰ τῆς προσθολῆς, ὅτι οἱ τὸν ᾿Αλέξανδρον βαλ- 
λμενόν τε ἐπὶ τῷ τείχει ἰδόντες xal πηδῶντα εἴσω ἐς 
τὴν ἆχραν, ὑπὸ σπουδῆς τε xal φόθου μή τι αὐτοῖς ó 
5 ῥεσιλεὺς πάθη οὐ ξὺν νῷ κινδυνεύων, τὰς χλίμακας 
ἐντετριφότες ἄλλοι ἄλλας μηγανὰς ἐς τὸ ἀνελθεῖν ἐπὶ 
ὃ πεῖγος ὡς ἐν ἀπόροις ἐμηχανῶντο, οἱ μὲν πασσάλους 
ἱμπηγνύοντες ἐς τὸ τεῖχος, γήϊνον ὄν, xal κατὰ τού- 
Tox ἐχχρεμαννύμενοι χαλεπῶς ἀνεῖρπον, οἱ δέ, ἄλλοι 
wis! ἄλλους ἐπιθαίνοντες. (4) Ὁ δὲ πρῶτος ἀνελθὼν 
ὑρίπτει ἑαυτὸν κατὰ τοῦ τείχους ἐς τὴν πόλιν, ἵναπερ 
Ὃν βασιλέα ἑώρων κείμενον , ξὺν οἰμωγῆ καὶ ἀλαλαγμῷ 
raves, Ἤδη τε ἀμφ᾽ αὐτῷ πεπτωχότι καρτερὰ μάχη 
ἐπειστήχει ἄλλου ἐπ᾽ ἄλλῳ τῶν Μακεδόνων προασπί- 
ἃ ζογτος, καὶ ἐν τούτῳ of μὲν τὸν μοχλὸν ὅτῳ εἴχετο ἢ 
xrà τὸ μεταπύργιον πύλη κατασχίσαντες, ἐπ᾽ ὁλί- 
Px παρήεσαν' of δὲ καθ᾽ ὅτι ἡ πύλη διέσχε τοὺς 
ἅμως ὑποθέντες xal ὥσαντες ἐς τὸ εἴσω τοῦ τείγους, 
bertracay ταύτη τὴν ἄκραν. 





ΚΕΦ. ΙΑ΄. 


4. Ἐν τώτῳ δὲ οἱ μὲν ἔκτεινον τοὺς Ἰνδούς, καὶ dré- 
χτενάν γε πάντας οὐδὲ γυναῖκα % παῖδα ὑπελείποντο" 
αἱ δὲ ἐξένερον τὸν βασιλέα ἐπὶ τῆς ἀσπίδος καχῶς 
Jor, οὕπω γιγνώσχοντες βιώσιμον ὄντα. To δὲ 
βθος ἐξελχύσαι dx τοῦ τραύματος ἐπιτεμόντα τὴν πλη- 


eo aM a ά 


157 


cedentem rursus gladio ferit. Nec jam amplius barbari pro- 
pius pedem ferre audebant , sed circumfusi , telis quae aut 
habebant aut sors offerebat eminus eum petebant. 


CAP. X. 


Interca Peucestas et Abreas duplarius, ac Leonnatus , qui 
quidem soli antequam scale rumperentur in murum evase- 
rant, desiliunt , acriterque pro rege pugnant. Atque Abreas 
quidem faciem sagitta trajectus cecidit. Alexander etiam 
ipse thorace sagitta discusso supra mammam in pectore 
vulnus accipit; quod quidem (ut auctor est Ptolemæus ) 
ejusmodi fuit, ut una cum sanguine spiritum etiam ex vul- 
nere sufflaret. (2) Qui quidem, quamdiu illi sanguis fer- 
vebat, tametsi graviter saucius, acriter se nihilominus 
tuebatur. At quum multus sanguis simul et spiritus conti- 
nuo erumperet, vertigine oculorum animique defectione 
correptus, pronus in scutum collapsus est.  Peucestas sa- 
cro Palladis lliacze scuto obtento regem a fronte protege- 
bat : Leonnatus ex altera parte. Sed et hi quoque gra- 
viter vulnerantur : parumque aberat quin vita Alexan- 
drum simul cum sanguine deficeret. (3) Macedones enim 
vel idcirco in arcem conscendere non poterant, quod 
quum Alexandrum in muro telis peti atque ex eo in arcem 
interiorem desiliisse vidissent, studio pariter et metu ne 
rex qui se temerario periculo objecerat, male exciperetur, 
ruptis scalis, alii alia instrumenta ad conscendendum mu- 
rum apta excogitabant, uti fieri solet in ejusmodi rerum 
difficultate : nonnulli palis in murum terreum infixis pen- 
dentia corpora sublevantes difficulter in altum nitebantur, 
nonnulli vero, alii supra alios adscendentes. (4) Qui pri- 
mus conscenderat , sese e muro in urbem conjiciebat, qua 
regem prostratum cernebat : moxque alii cum clamore at- 
que ejulatu accurrentes pugnam atrocem ineunt, Macc- 
donibus, aliis post alios, regem suum preetensis scutis acri- 
ter tuentibus. Interea alii pauci, porte qua inter duas 
turres sita erat vectibus revulsis , introierunt , alii qua parte 
nonnihil patebat porta humeris interjectis introrsum eam 
deturbarunt aditumque in arcem aperuerunt. 


CAP. XI. 


Magna tum Indorum strages fit, omnibus ad unum cæ- 
sis, ne mulieribus quidem aut infantibus exceptis. Dehinc 
regem pessime affectum scuto efferunt, vitam num serva- 
turus esset, necne incerli. Sunt qui scribant Critodemum 
medicum Coum, ex ZEsculapii stirpe, resoluta plaga sa- 





ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. Vi, 12, 13. 159 


Πτολεμαῖον γὰρ τὸν Λάγου ἔστιν of ἀνέγραψαν Euvava- 
rival τε ᾿Αλεξάνδρῳ χατὰ τὴν χλίμακα ὁμοῦ Πευχέστα 
xai ὑπερασπίσαι κειμένου, καὶ ἐπὶ τῷδε Σωτῆρα ἐπι- 
χληθῆναι τὸν Πτολεμαῖον" καίτοι αὐτὸς Πτολεμαῖος 
ὁ ἀναγέγραφεν οὐδὲ παραγενέσθαι τούτῳ τῷ ἔργῳ ἀλλὰ 
στρατιᾶς γὰρ αὐτὸς ἡγούμενος ἄλλας μάχεσθαι μάχας 
καὶ πρὸς ἄλλους βαρθάρους. Tatta μὲν δὴ ἐν ἐκθολῆ 
τοῦ λόγου ἀναγεγράφθω μοι, ὡς μὴ ἀταλαίπωρον γί- 
Ίνεσθαι τοῖς ἔπειτα ἀνθρώποις τὴν ὑπὲρ τῶν τηλικούτων 
10 ἔργων τε xol παθημάτων ἀφήγησιν. 





ΚΕΦ. IB. 


Ἐν & δὲ Ἀλέξανδρος αὐτοῦ μένων τὸ τραῦμα ἐθε- 
ραπεύετο, ἐς τὸ στρατόπεδον ἔνθενπερ ὡρμήθη ἐπὶ τοὺς 
Μαλλοὺς b μὲν πρῶτος λόγος xev ὅτι τεθνηκὼς εἴη ix 
τοῦ τραύματος. Καὶ τὰ μὲν πρῶτα οἰμωγὴ ἦν τῆς 

15 στρατιᾶς ξυμπάσης , ἄλλου ἄλλῳ παραδιδόντος τὴν ph- 
pnv πανσάµενοι δὲ τῆς οἰμωγῆς ἄθυμοί τε καὶ ἄποροι 
ἦσαν ὅστις μὲν ἐξηγούμενος ἔσται τῆς στρατιᾶς: (1) 
(πολλοῖς γὰρ δὴ ἐν ἴσῳ τὰ τῆς ἀξιώσεως ἐδόκει πρός τε 
αὐτοῦ Αλεξάνδρου xal πρὸς Μακεδόνων χαθεστηχέναι-) 

50 ὅπως δὲ ἀποσωθήσονται εἰς τὴν οἰκείαν, τοσούτων μὲν 
ἐθνῶν μαχίμων περιειργόντων σφᾶς ἐν χύχλω, τῶν μὲν 
οὕπω προσχεχωρηκότων, ἃ δὴ ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας εἷ- 
καζον ἀγωνιεῖσθαι καρτερῶς, τῶν δὲ ἀποστησομένων, 
ἀφαιρεθέντος αὐτοῖς τοῦ Αλεξάνδρου φόδου: ποταμῶν τε 

as ἐν μέσῳ ἁδιαθάτων τότε δ᾽ ἐδόκουν εἶναι, xat πάντα 
σφίσιν ἄπορα χαὶ ἀμήχανα ἐρήμοις Ἀλεξάνδρου ἐφαί- 
veto. (2) Ὡς δὲ Fué ποτε λόγος ὅτι ζῆ Ἀλέξανδρος, 
τούτῳ μὲν μόγις ξυνεγώρησαν: el δὲ καὶ βιώσιμός ἐστιν, 
οὕπω ἐπιστεύετο. “Ὡς δὲ καὶ γράμματα παρ᾽ αὐτοῦ 

30 fxev ὅτι ὅσον οὕπω κατελεύσεται ἐπὶ τὸ στρατόπεδον, 
οὐδὲ ταῦτα τοῖς πολλοῖς ὑπὸ τοῦ ἄγαν δέους πιστὰ ἐφαί- 
veto, ἀλλὰ πλάττεσθαι γὰρ πρὸς τῶν dug’ αὐτὸν σω- 
ματοφυλάκων τε χαὶ στρατηγῶν εἰκάζετο. 





ΚΕΦ. ΙΓ΄. 


Καὶ ταῦτα ἐννοήσας Ἀλέξανδρος, un τι νεωτερισθείη 

æ ἐν τῇ στρατιᾷ , ὅτε πρῶτον ἠδυνήθη χομίζεται ἐπὶ τοῦ 
ποταμοῦ τοῦ Ὑδραώτου τὰς ὄχθας" xat πλέων κατὰ τὸν 
ποταμόν (ἦν γὰρ τὸ στρατόπεδον ἐπὶ ταῖς ξυμθολαῖς 
τοῦ τε “Ὑδραώτου xai τοῦ Ἀκεσίνου, ἵνα Ἡφαιστίων 
τε ἐπὶ τῆς στρατιᾶς ἦν χαὶ Νέαρχος τὸ ναυτικὸν αὐτῷ 
so εἶχεν), ὥς ἐπέλαζεν ἡ ναῦς ἤδη τῷ στρατοπέδῳ τὸν Ba- 
σιλέα φέρουσα, κελεύει δὴ ἀφελεῖν τὴν σκηνὴν ἀπὸ τῆς 
πρύμνης, ὡς καταφανὴς εἶναι πᾶσιν. (2) Οἱ δὲ ἔτι 
ἠπίστουν, ὣς νεκροῦ δήθεν κομιζομένου ᾿Αλεξάνδρου, 
πρίν γε δὴ προσσχούσης τῆς νεὼς τῇ ὄχθη ó μὲν τὴν 
45 χεῖρα ἀνέτεινεν ἐς τὸ πλῆθος οἱ δὲ ἀνεθόησαν, ἐς τὸν 


lium úna cum Alexandro et Peucesta scalam conscendisse 
scribant, jacentemque objecto scuto protexisse, ideoque 
Ptolemzum Soterem id est servatorem a militibus appel- 
latum fuisse, quum tamen Ptolemzus ipse scribat se 
huic pugnz non interfuisse : sed eo tempore copiarum du- 
cem adversus alios barbaros pugnasse. Hæc mihi per di- 
gressionem dicta sint , ut in tantorum facinorum et casuum 
expositione posteri plus diligentise adhibeant. 


— OOO 


CAP. XII. 


Porro quum Alexander ibi ad curandum vulnus commo- 
raretur, primo statim rumore perlatum est in castra, unde is 
in Mallos profectus fuerat, eum ex vulnere interiisse. Ac pri- 
mo quidem ejulatus totis castris auditus est, quum ex aliis 
in alios fama spargeretur. Quum vero jam lamentis modum 
fecissent , vehementer animis consternati duhiique erant, 
quis exercitui preefuturus esset, (2) (multos enim ex equo 
hujus dignitatis videri capaces, cum ipsius Alexandri tum 
Macedonum judicio ) quo pacto etiam salvi domum rever- 
suri essent tot undique bellicosis gentibus cincti : quarum 
quidem alias nondum domitas verisimile ipsis fiebat acriter 
pro libertate pugnaturas, alias defectionem facturas, sub- 
lato Alexandri metu, quumque flumina, quee nulla tunc 
ratione transiri poterant, interjecta esse cogitarent, despe- 
ratione quadam acti quid consilii caperent Alexandro desti- 
tuti nesciebant. (3) Postquam vero nuntiatum est Alexan- 
drum vivere, fides nuntio «gre habita est, neque vero ad- 
duci poterant ut crederent aliquam de vita ejus servanda 
spem superesse. Quumque litera ab eo adferrentur, quibus 
significabat se hrevi in castra venturum, ne id quidem ple- 

risque præ ingenti metu credibile videbatur. Confingi enim 
id a custodibus corporis ducibusque credebant. 


— — 


CAP. XIII. 


Hac trepidatione cognita Alexander, ne qui in exercitu 
motus fierent, quam potuit celerrime ad Hydraotis fluvii 
ripas se deferri curavit, secundo amne navigaturus ad castra, 
quee circa confluentes Hydraotis et Acesinis subsistebant : 
ubi Hepheestion exercitui, et Nearchus classi preerant. Mox 
ubi navis quee regem vehebat castris appropinquare coepit , 
tentorium e navis sus puppi auferri jussit, ut ab omnibus 
conspici posset. (2) At netum quidem credidere, corpus 
Alexandri exanime adferri existimantes , donec navi ad ri- 
pam appulsa dextram multitudini porrexit. Tum ingenti 
clamore sublato , alii in celum, alii in Alexandrum manus 


10 


15 


» 
et 


i! 


- 


45 


160 


οὐρανὸν ἀνασχόντες τὰς χεῖρας, οἱ δὲ πρὸς αὐτὸν «Αλέ- 
ξανδρον' πολλοῖς δὲ χαὶ δάκρυα ἐπὶ τῷ ἀνελπίστῳ προ- 
εχύθη ἀκούσια. Kat οἱ μὲν τῶν ὑπασπιστῶν κλίνην 
_ προσέφερον αὐτῷ ἐχκοιιζουένῳ ἐκ τῆς νεώς: ὃ δὲ τὸν 
ἵππον προσαγαγεῖν ἐκέλευσεν. (3) ‘Qe δὲ ἐπιθὰς τοῦ 
ἵππου ὤφθη αὖθις, κρότῳ δὴ πολλῷ ἐπεκτύπησεν N 
στρατιὰ πᾶσα: ἐπήγησαν δὲ αἵ τε ὄχθαι xat αἱ πλησίον 
αὐτῶν νάπαι. Προσάγων δὲ ἤδη τῇ σκηνή χαταθαίνει 
ἀπὸ τοῦ ἵππου, ὥστε xat βαδίζων ὀφθῆναι. Οἱ δὲ ἐπέ- 
Mov ἄλλος ἄλλοθεν, οἱ μὲν χειρῶν, οἱ δὲ γονάτων, οἱ 
δὲ τῆς ἐσθῆτος αὐτῆς ἁπτόμενοι' οἱ δὲ καὶ ἰδεῖν ἐγγύθεν 
xxl τι xai ἐπευνγαήσαντες ἀπελθεῖν: of δὲ ταινίαις 
¿6 Ἄλλον, οἱ δὲ ἄνθεσιν, ὅσα ἐν τῷ τότε ἡ ᾿Ινδῶν y7 ra- 
ρεῖχε. 

4. Νέαρχος δὲ λέγει ὅτι χαλεποὶ αὐτῷ τῶν φίλων 
ἐγένοντο ὅσοι ἐκάχιζον ὅτι αὐτὸς πρὸ τῆς στρατιᾶς xtv- 
δυνεύοι- οὐ γὰρ στρατηγοῦ ταῦτα, ἀλλὰ στρατιώτου 
εἶναι. Ναί μοι δοχεῖ ἄχθεσθαι ᾿Αλέξανδρος τοῖσδε τοῖς 
λόγοις, ὅτι ἀληθεῖς τε ὄντας ἐγίνωσκε καὶ αὑτὸν ὑπαί- 
τιον τῇ ἐπιτιαήσει. Καὶ ὅπως ὑπὸ μένους τε τοῦ ἐν 
ταῖς μάχαις xai τοῦ ἔρωτος τῆς δόξης, χαθαπ ep οἱ ἆλ- 
Ang τινὸς ἡδονῆς ἐξηττώμενοι, οὐ καρτερὸς ἦν ἀπέχε- 
σθαι τῶν χινὀύνων. (s s) Ἄνθρωπον δέ τινα πρεσθύτε- 
ρον λέγει Βοιώτιον, τὸ δὲ ὄνομα τοῦ ἀνθρώπου οὐ λέγει, 
ὡς ἀχθόμενον τε πρὸς τὰς ἐπιτιμήσεις τῶν φίλων χατέ- 
μαθεν ᾿Αλέξανδρον καὶ ἐσκυθρωπακότα, προσελθοντα 
τοῦτον βοιωτιάκοντα. ἅμα τῇ povi ταῦτα pivar 10 Ἀ- 
Miavógs , ἀνδρῶν τὰ ἔργα" καί τι xai inubetov ἐπει- 
πεῖν, τὸν δὲ νοῦν εἶναι τοῦ imubetou ὅτι τῷ τι δρῶντι χαὶ 
καχθεῖν ἐστιν ' ὀφειλόμε νον, Καὶ τοῦτον ἕν τε τῷ παραυ- 
Tina εὐδοκιμῆσαι καὶ ἐπιτηδειότερον εἰς τὸ ἔπειτα ANE- 
— γενέσθαι. 





KE®, IA. 


"Ev τούτῳ δὲ ἀφίκοντο παρ᾽ Ἀλέξανδρον τῶν Maì- 


λῶν τῶν ὑπολειπομένων 7 πρέσθεις, ἐνδιδόντες τὸ ἔθνος, 
καὶ παρὰ Ὀζυδρακῶν οἵ τε ἡγεμόνες τῶν πόλεων καὶ of 
νομάρχαι αὐτοὶ xa: ἄλλοι ἅμα τούτοις ἑκατὸν καὶ TEV- 
τΎχοντα Of γνωριμώτατοι αὐτοκράτορες περὶ σπονὲῶν 
compa τε ὅσα μέγιστ x παρ Ἰνδοῖς κομίγοντες καὶ τὸ 
ἔθνος καὶ οὗτοι ἐνδιδόντες. (1) Συγγνωστὰ δὲ ἁμαρτεῖν 
¿paca οὐ πάλαι παρ᾽ αὐτὸν πρεσθευτάμενοι᾽ Ezt- 
θυμεῖν Tie, ὥσπερ τινὲς d. hot, ἔ τι μᾶλλον αὐτοὶ ἐλευ- 
ῥερίας τε καὶ αὐτόνομοι εἶναι, ἥντινα ἐλευθερίαν € ἐξ ὅτου 
Αιόνυσος ἐς Ἰνδοὺς Fre σώαν σφίσιν εἶναι ἐς Ἀλέ- 
δανόρον' εἰ δὲ ᾿Αλεξάνδρου δοκοῦν ἐστίν, ὅτι καὶ 
᾿Αλέξανὸ ὅρον ἀπὸ θεῶν γενέσθαι λόγος κατέχει, σατρᾶ- 4 
πην τε ἀνχδέξεσθαι ὄντινα τάττοι Ἀλέξανδρος καὶ «όρους 
ἀποίσειν τοὺς ᾿Αλεξάνδρῳ ὃ δόξαντας” διδόναι δὲ καὶ bur- 
ρους ἐθέλειν ὅσους ἂν αἰτῇ ᾿Αλέξανδρος. (3) Ὁ δὲ yı- 
λίους ἦτησε τοὺς κρατιστεύοντας τοῦ ἔθνους, οὓς, εἰ μὲν 


| 
| 








APPIANOY ANABAZ. Ç, ιδ. 


tendunt : multis præ insperato gaudio lacrymæ sponte obor- — 

tx sunt. Quumque scutati ei navem egresso lecticam adfer- — 
rent, ipse equum adduci jussit. (3) Quem ut inscendit , ab 
universo rursum exercitu applausum est, ripis ac silvis in —- 
cumvicinis clamore resonantibus. Tabernaculo autem ap—«mmn- 
propinquans ex equo desiliit, ut et pedibus incedens con m- 
spici posset. Tum certatim alii atque alii accurrebant, alm Mi 
manus, alii genua, alii vestem ipsius contigisse, alii vel vi- ammi 
disse tantum contenti, et salutem felicitatemque ei precan ama 
tes : alii corollas ,'alii flores quoscunque tunc ferebat Ind > 
rum regio inspergere. 

4. Nearchus vero auctor est regem moleste tulisse 6066 
amicorum qui reprehendebant, quod ipse se tanto discrimin ~mi 
pro exercitu objecisset : neque enim id ducis sed militis offi ——— 
cium esse. Qua quidem oratione offensus mihi fuisse Alexan———— 
der videtur, quod vera esset, seque merito reprehendi sentiret 
Ca:terum insigne Alexandri in pugnando robur et immensassssse* 
glorie cupiditas sicut alios alia qusedam voluptas transver- —— 
sum illum ad pericula abripiebat. (5) Narrat idem Nearchus —= 
seniorem quendam Bootum, cujus nomen non adscribit, - 
quum Alexandrum reprehensiones amicorum segre fere = 
intelligeret, et indignationem vultu pra se ferre videret, 
Borotica lingua eum compellasse, ac dixisse, O Alexander, 
virorum est praclara facinora aggredi : simulque iambicum 
versum subdidisse , cujus haec erat sententia, Qui magnum 
aliquid faciat, equum esse et pati. Ac senem et tunc 


statim ab Alexandro landatum, et cariorem ei deinceps 
fuisse. 


CAP. XIV. 


Inter hxc legati a Mallis, qui reliqui erant, ad Alexan- 
drum venerunt , deditionem totius gentis facientes. Itemque 
ab Oxydracis urbium prafecti ac preesides ipsi et cum his 
alii CL principes illius gentis , qui pro fwdere ineundo dona 
qua apud Indos censentur amplissima adferebant, etiam 
ipsi gentem dedentes. (2) Veniam autem deprecabantur, 
quod non antea legatos misissent. Quam vel ideo mererise 
dicebant , quod , quemadmodum quidam alii , majore adhuc 
jure ipsi liberi suis legibus vivere cupiissent, quam quidem 
libertatem jam inde ab eo tempore quo Liher pater in In- 
diam venisset ad Alexandrum usque salvam tenyissent. 
Quod si vero ita Alexandro visum esset, quoniam et ipsum ex 
deorum genere ortum fama esset , satrapam quem daret ac- 
cepturos, tributa qua imperaret pensuros, obsides quot pe- 
teret daturos. (3) Alexander mille ex primoribus pentis 
sibi mitti jubet , quos vel pro obsidibus, si vellet, teneret, 


bv Βούλοιτο, ἀντὶ ὁμήρων χαθέζειν, εἰ δὲ μή, ξυστρατεύ- | vel quibus militibus uteretur, donec reliquos Indos dehel- 





162 


τιᾶς τὴν πολλὴν xai τοὺς ἐλέφαντας ἐν ἀριστερᾷ τοῦ 
᾿[Ινδοῦ ποταμοῦ, ὅτι εὐπορώτερά τε ταύτῃ τὰ παρὰ τὸν 
ποταμὸν στρατιᾶ βαρεία ἐφαίνετο καὶ τὰ ἔθνη τὰ πρεσ- | 


οικοῦντα οὐ πάντη φίλια ἦν, αὐτὸς κατέπλει ἐς τῶν ! 


o 


Σόγδων τὸ βασίλειον. Καὶ ἐνταῦθα πόλιν τε ἐτείγιζεν 
ἄλλην καὶ νεωσοίχους ἐποίει ἄλλους καὶ τὰ πλοῖα αὐτῷ 
τὰ πεπονηχότα ἐπεσχευάσθη. Της δὲ ἀπὸ τῶν ξυμθο-- 
λῶν τοῦ τε Ἰνδοῦ xai ᾿Αχεσίνου χώρας ἔστε ἐπὶ θάλασ- 
σαν σατράπην. ἀπέδειξεν Ὀξυάρτην v χαὶ Πείθωνα ξὺν 
10 τῇ παραλίᾳ πάση τῆς ᾿Ινδῶν γης. 
5. Καὶ Κράτερον μὲν ἐκπέμπει αὖθις ξὺν τῇ στρατιᾷ 
[διὰ τῆς Ἀραχώτων xat Δράγγων γῆς]: αὐτὸς δὲ χα - 
τέπλει ἐς τὴν Μουσικανοῦ ἐπικράτειαν, ἥντινα εὖδαι- 
μονεστάτην τῆς ᾿νδῶν γῆς εἶναι ἐξηγγέλλετο, ὅτι οὕπω 
15 οὔτε ἀπηντήχει αὐτῷ Μουσικανὸς ἐνδιδοὺς αὑτόν τε xal 
τὴν γώραν οὔτε πρέσθεις ἐπὶ φιλία ἐκπέμπει, οὐδέ τι 
οὔτε αὐτὸς ἐπεπόμφει & δὴ μεγάλῳ βασιλεῖ εἰχός, οὔτε 
τι ἠτήχει ἐξ ᾿Αλεξάνδρου. (6) Καὶ γίγνεται αὐτῷ 6 πλοῦς 
Rata τὸν ποταμὸν ἐς τοσόνδε ἐσπουδασμένος ὥστε £z, 
20 ἐπὶ τοῖς ὁρίοις γενέσθαι της Ἀ]ουσικανοῦ χώρας πρὶν 
πυθέσθαι Μουσικανὸν ὅτι ὥρυηται ὡς ἐπ᾽ αὐτὸν AAS- 
ξανδρος. Οὕτω δὴ ἐκπλαγεὶς κατὰ τάχος ἀπήντα Aké- 
ξάνδρῳ. δῶρα τε τὰ πλείστου ἄξια ἐν ᾿νδοῖς κομίζων 
xat τοὺς ἐλέφαντας ξύμπαντας ἄγων καὶ τὸ ἔθνος τε 
25 xaX αὐτὸν ἐνδιδοὺς xat ὁμολογῶν ἀδικεῖν, ὅπερ μέγιστον 
παρ Ἀλεξάνδρῳ ἦν ἐς τὸ τυγεῖν ὧν τις δέοιτο. (7) Καὶ 
οὖν καὶ Μουσιχανῷ ἐπὶ τοῖσδε ἄδεια ἐδόθη ἐξ ᾿Αλεξάν- 
ὅρου, καὶ τὴν πόλιν ἐθαύμασεν ᾿Αλέξανδρος καὶ τὴν 
χώραν,! xai ἄρχειν αὐτῆς Μουσικανῷ ἔδωκε. Κρά τερος 
50 δὲ ἐν τῇ πόλει ἐτάχθη τὴν ἄκραν ἐχτειγίσαι: xai παρόν- 
τος ἔτι ἐτειχίσθη Ἀλεξάνδρου xat φυλαχὴ χατεσταθη, 
ὅτι ἐπιτήδειον αὐτῷ ἐφάνη τὸ χωρίον ἐς τὸ χατέγεσθχι 
τὰ χύκλῳ ἔθνη φυλαττόμενα. 





κεφ. IC. 


Ἔνθεν δὲ ἀναλαθὼν τούς τε τοξότας xal τοὺς Αγριᾶ- 
3 vac xat τὴν ἵππον τὴν ἅμα of πλέουσαν ἐξελαύνει ἐπὶ 
τὸν νομάρχην τῆς ταύτη γῆς, ὄνομα δὲ ἦν ᾿Ὀξυχανός, 
ὅτι μήτε αὐτὸς ἀφῖκτο μήτε πρέσθεις παρ᾽ αὐτοῦ ἦχον 
ἐνδιδόντες αὐτόν τε xat τὴν χώραν. (2) Δύο μὲν δὴ 
τὰς μεγίστας πόλεις τῶν ὑπὸ τῷ ᾿Οξυκανῷ ἐξ ἐφόδου 
40 κατὰ κράτος ἔλαθεν ἐν δὲ τῇ ἑτέρᾳ τούτων καὶ αὐτὸς 
Ὄδυκανος ἑάλω. Ὁ δὲ τὴν μὲν λείαν τῇ στρατιᾶ ĉi- 
δωσι, τοὺς ἐλέφαντας δὲ ἅμα ol ἦγε. Καὶ ἄλλαι δὲ πό- 
λεις αὐτῷ al ἐν τῇ αὐτῆ χώρᾳ ἐνεδίδοντο ἐπιόντι οὐδέ 
τις ἐτράπετο ἐς ἀλκήν" οὕτω xai ᾿Ινδοὶ πάντες ἐδεδού-- 
43 λῶντο ἤδη τῇ γνώμη πρὸς Ἀλεξάνδρου τε καὶ τῆς Ἂ-- 
— τύχης. 

Ὁ δὲ ἐπὶ Σάμθον αὖ ἦγε, τῶν ὀρείων Ἰνδῶν 
σατράπη» ὑπ᾽ αὐτοῦ κατασταθέντα, ὃς πεφευγέναι αὐτῷ 
ἐξηγγέλλετο ὅτι Μουσικανὸν ἀφειμένον πρὸς Ἀλεξάν- 

bu δρου ἐπύθετο καὶ τῖς χώρας τῆς ἑαυτοῦ ἄρχοντα: τὰ 


APPIANOY ΑΝΑΒΑ 


X. G, tí 


| tis ad sinistram Indi fluminis ripam traducto, quum ab ea 
parte exerritui gravioris armature commod'or via futura vi 
! deretur et gentes finitimze non omnino amicz essent : ipse 
secundo amne in Sogdorum regiam navigavit. Ibique aliam 
urbem condidit et alia navalia exstruxit : navesque quassa- 
tas reparari jussit. Totius vero regionis qua a confluentibus 
Acesinis atque Indi ad mare usque pertinet Oxyartem et 
Pithonem satrapas constituit , universa etiam Indorum ma- 
| ritima ora illis adjuncta. 

5. Cratero deinde rursus cum exercitu (per fines Aracho- 
torum et Drangorum ) emisso, ipse secundo amne in Anu- 
sicani regnum venit, quod quidem opulentissimum totius 
Indorum regionis esse audierat, commotus, quod Musica- 
nus nondum sibi obviam processerat se pariter et regionem 
dediturus, neque per legatos amicitiam petierat, neque dona, 
ut magnum regem decebat, miserat, neque quicquam omnino 
ab Alexandro postularat. (6) Tantaque celeritate per flu- 
men contendit , ut prius in Musicani fines irrumperet , quam 
is quidquam de Alexandri expeditione audisset. Inopinato 
itaque ejus adventu perculsus Musicanus confestim Alexan- 
dro obviam processit , dona quae apud Indos censentur am- 
plissima adferens, universos etiam quos habebat elephantos 
ducens, gentemque pariter ei se dedens, ac culpam suam 
agnoscens , quod quidem ad ea quee quis petiisset impetran- 
da sammam apud Alexandrum vim habebat. (7) Alexan- 
der itaque Musicano venia culpae data, urbem simul regio- 
nemque admiratus, pristinum imperium ei reliquit. Cratero 
ut arcem in urbe exstruat jubet : que quidem praesente 
adhuc Alexandro exzdificata est, pra-sidiumque ei imposi- 
tum, quum peridoneus is locus videretur ad finitimas gen- 
tes in fide atque officio continendas. 


CAP. XVI. 


Inde assumtis sagittariis atque Agrianis omnique equi- 
tatu quem in navibus vehebat, in ejus regionis prasidem, 
Oxycanum nomine, movet, quod nec ipse obviam proces- 
serat , nec legatos ipsum et regionem dedituros miserat. (2) 
Ac duas quidem urbes maximas que Oxycano parebant 
primo impetu cepit. In altera barum etiam ipse Oxycanus 
captus. Alexander predam militi dat et-elephantos secum 
abducit : reliquae urbes adventante Alexandro deditionem 
faciunt, nulla earum ad arma conversa. Ita omnium Indo- 
rum animos Alexandri virtus et fortuna subjugarat. 


3. Posthaec adversus Sambum rursus copias ducit, quem 
montanis Indis satrapam constituerat, fugisseque acceperat, 
quum Musicanum ab Alexandro dimissum suasque regioni 
praefectum audisset. Nam cum Musicano graves inimicitias 


ARBIANI EXPEDITIONS LIB. V1, 17. 
(4) Ὡς δὲ | gerebat. 


γὰρ πρὸς Μουσικανὸν αὐτῷ πολέμια ἦν. 
ἐπέλαζεν ἤδη τῇ πόλει Αλέξανδρος ἥντινα μητρόπολιν 
εἶχεν ἡ τοῦ Σάµόου χώρα, ὄνομα δὲ ἦν τῇ πόλει Σινδί- 
pava, αἵ τε πύλαι αὐτῷ ἀνοίγονται προσάγοντι xat of 

5 οἰκεῖοι τοῦ Σάμθου τά τε χρήματα ἀπηρίθμησαν xal 
“τοὺς ἐλέφαντας μετὰ σφῶν ἄγοντες ἀπήντων: οὗ γὰρ 
δὴ ᾿Αλεξάνδρῳ γε πολεμίως ἔγοντα Σάμ6ον φυγεῖν, ἀλλὰ 
Μουσικανοῦ τὴν ἄφεσιν δείσαντα. (6) O δὲ καὶ ἄλλην 
πόλιν ἐν τούτῳ ἀποστᾶσαν εἷλε, xat τῶν Bpa χμάνων, 
ιο οἳ δὴ σοφισταὶ τοῖς ᾿Ινδοῖς εἰσίν. ὅσοι αἴτιοι τῆς ἀπο- 
στάσεως ἐγένοντο ἀπέκτεινεν" ὑπὲρ ὧν ἐγὼ τῆς σοφίας, 


εἰ δή τίς ἐστιν, ἐν τῇ Ivo, ξυγγραφῆ δηλώσω. 





ΚΕΦ. IZ. 


Καὶ ἐν τούτῳ Μουσικανὸς αὐτῷ ἀφεστάναι ἐξ sny- 
γέλλετο. Καὶ ἐπὶ τοῦτον μὲν ἐκπέμπει Πείθωνα τὸν 
18 ᾿Αγήνορος σατράπην ξὺν στρατιᾷ ἀποχρώση. Αὐτὸς δὲ 
τὰς πόλεις τὰς ὑπὸ Μουσικανῷ τεταγμένας ἐπελθὼν 
τὰς μὲν ἐξανδραποδίσας αὐτῶν κατέσκαψεν, εἰς ἃς δὲ 
φρουρὰς εἰσήγαγε καὶ ἄχρας ἐξετείχισε. Ταῦτα δὲ δια- 
πραξάμενος ἐπὶ τὸ στρατόπεδόν τε ἐπανῆχε xal τὸν 
40 στόλον. (2) Ἔνθα δὴ Μουσιχανός τε ξυλληφθεὶς dye- 
ται πρὸς Πείθωνος, καὶ τοῦτον κρεμάσαι κελεύει Ἁλέ- 
ξανδρος ἐν τῇ αὑτοῦ γῇ καὶ τῶν Bpa; γμάνων ὅσοι αἴτιοι 
τῆς ἀποστάσεως τῷ Μουσικανῷ κατέστησαν’ ἀφίχετο 
δὲ αὐτῷ xal 6 τῶν Παττάλων τῆς χώρας ἄρ χων, ὃ δὴ 
25 τὸ Δέλτα ἔφην εἶναι τὸ πρὸς τοῦ ποταμοῦ τοῦ ᾿Ινδοῦ 
ποιούμενον, μεῖζον ἔτι τοῦ Δέλτα τοῦ Αἰγυπτίου, χαὶ 
οὗτος τήν τε γώραν αὐτῷ ἐνεδίδου πᾶσαν xat αὑτόν τε 
καὶ τὰ αὐτοῦ ἐπέτρεψε. (3) Τοῦτον μὲν δὴ ἐπὶ τῇ ab- 
τοῦ ἄρ; 75 ἐκπέμπει αὖθις, παραγγείλας παρασκευάζειν 
30 ὅσα ἐς ὑποδοχὴν τῇ στρατιᾷ" αὐτὸς δὲ Κράτερον μὲν 
τήν τε Αττάλου τάξιν ἄγοντα xal τὴν Μελεάγρου xal 
Ἀντιγένους καὶ τῶν τοξοτῶν ἔστιν οὓς καὶ τῶν ἑταίρων 
τε καὶ ἄλλων Μακεδόνων ὅσους ἐς Μακεδονίαν aro- 
μάχους ὄντας ἦδη ἔστελλε, τὴν ἐπ’ Ἀραχώτων καὶ Za- 

55 ράγγων ἔπεμπεν ἐς Καρμανίαν, xal τοὺς ἐλέφαντας 
τούτω ἄγειν ἔδωκε: (4) τῇ δὲ ἄλλη στρατιᾶ, ὅση γε μὴ 
ξὺν αὐτῷ κατέπλει ὡς ἐπὶ θάλασσαν, Ἡφαιστίων ine- 
τάχθη" [Πείθωνα δὲ τούς τε ἱππαχοντιστὰς ἄγοντα xal 
τοὺς Ἀγριᾶνας ἐς τὴν ἐπ᾿ ἐχεῖνα ὄχθην τοῦ ᾿Ινδοῦ δια- 

«o θιδασας, οὐχ ἧπερ Ἡφαιστίων τὴν στρατιὰν ἄγειν 
ἆμελλε, τάς τε ἐχτετειχισμένας ἤδη πόλεις ξυνοικίσαι 
ἐκέλευσε xai el δή τινα νεωτερίζοιτο πρὸς τῶν ταύτη 
᾿Ινδῶν καὶ ταῦτα ἐς χόσμον καταστήσαντα ξυμθάλλειν 
οἱ ἐς τὰ Πάτταλα. 

s 5. Ἤδη δὲ τρίτην ἡμέραν αὐτῷ τοῦ πλοῦ ἔχοντι 
ἐξαγγέλλεται ὅτι ὅ τῶν Παττάλων ὕπαρχος ξυλλαθὼν 
τῶν Πατταλέων τοὺς πολλοὺς ἀποδεδραχὼς οἴχοιτο, 
ἀπολιπὼν τὴν χώραν ἔρημον" καὶ ἐπὶ τούτῳ πλείονι J 
πρόσθεν σπουδῇ χατέπλει ᾿Αλέξανδρος. Ὡς δὲ ἀφίκετο 
ἐς τὰ Πάτταλα, τήν τε πόλιν xal τὴν χώραν ἔρημον 


: agrum agricolis vacuum reperit. 


163 
(4) Postquain vero urbi qua illius Imperii caput 
est, (Sindimana ei nomen erat ) appropinquavit, portae ur- 
bis ei apertze sunt, quique Sambo familiares ac domestici 
erant cum numerata pecunia et elephantis occurrerunt , de- 
clarantes Sambum non hostili animo in Alexandrum fugisse, 
sed Musicani djmissi metu. (5) Quibus in fidem receptis, 
aliam quandam urbem qua defecerat cepit , et Brachmano- 
rum nonnullos, qui quidem sophistze sive sapientes apud 
Indos liabentur, quos defectionia auctores fuisse constabat , 
interfecit : de quorum sapientia, si modo ulla est, in Indica 
historia tractabimus. 


CAP. XVII. 


Dum hæc geruntur, Muficani defectio nuntiatur. Qua- 
propter Pithone Agenoris filio , satrapa, cum idoneo exercitu 
in eum misso, ipse urbes Musicano subditas adortus, alias 
direptas subvertit, aliis praesidia imposuit, arcesque in iis 
(2) His gestis, ad castra et classem rediit, quo 
Musicanus a Pithone captus adducitur. Hunc Alexander cru- 


exstruxit. 


cifigi in sua rezione jubet , unaque cum eo quotquot Brach- 
mani Musicanum ad defectionem instigarant. Eodem tem- 
pore ad eum venit Pattalorum regulus, quam regionem In- 
dum amnem in literx A figuram secare dixi, majoremque 
quam est /Egyptium delta efficere, se suasque ditiones 
Alexandri fidei committens. (3) Atque hunc quidem im- 
perio suo restitutum omnia que ad excipiendum exercitum 
necessaria essent parare jussit. Ipse Craterum Attali agmen 
ducentem et Meleagri atque Antigenis nonnullosque ex sa- 
gittariis, ex amicis etiam et aliis Macedonibus quos inutiles 
bello factos in Macedoniam missurus erat, in Carmaniam 
per Arachotos et Zarangos proficisci , elephantosque ducere 
jubet. (4) Reliquo exercitui, praeter eas copias quie secum 
in maritimam oram navigabant, Hephasstionem praefecit. 
Pithonem vero, qui equestres jaculatores et Agrianos duce- 
bat , in ulteriorem Indi ripam traductum, non eam qua He- 
phaestion exercitum ducturus erat, ut colonos in urbes abs 
se conditas ducat imperat, et siquid apud finitimos Indos 
novatum esset, rehus compositis ad Pattala se cum reliquis 
copiis conjungat. 

5. Quumque jam triduo navigasset , nuntiatum ei est 
Pattalorum regulum, cum majore Pattalensium parte urbe 
destituta aufugisse. Quo nuntio accepto Alexander properan- 
tius classem agit. Quumque Pattala pervenit, urbem incolis, 
(6) Inde expeditissimis 

11. 


164 
χαταλαμθανει τῶν ἐνοικούντων τε καὶ ἐπεργαζομένων. 
(e) O δὲ κατὰ δίωξιν τῶν φευγόντων ἐχπέμήας τῆς 
στρατιᾶς τοὺς χουφοτάτους, ἐπεί τινες αὐτῶν ξυνελή- 
φθηδαν, ἀποπέμπει τούτους παρὰ τοὺς ἄλλους, ἔντει-- 

& λάμενος ἐπανιέναι θαῤῥοῦντας” εἶναι γὰρ αὐτοῖς τήν τε 
πόλιν olxeiv ὡς πρόσθεν xal τὴν χώραν ἐργάζεσθαι. Καὶ 
ἐπανῆλθον οἵ πολλοὶ αὐτῶν. 





"κεφ. ΙΗ΄. 


Αὐτὸς δὲ “Ἡφαιστίωνι προστᾶξας τειχίζειν ἐν τοῖς 
Παττάλοις ἄκραν ἀποπέμπει ἐς τὴν ἄνυδρον τῆς πλη- 
10 σίον γῆς φρέατά τε ὀρύξοντας xal οἰκήσιμον τὴν χώραν 
χατασχευάσοντας. Kal τούτοις ἐπέθεντο τῶν προσχώ- 
ρων τινές βαρθάρων. Καὶ ἔστι μὲν οὓς διέφθειραν aù- 
τῶν ἄφνω προσπεσόντες, πολλοὺς δὲ xat σφῶν ἀποθα- 
λόντες ἔφυγον ἐς τὴν ἔρημον, ὥστε ἐπιτελεσθῆναι τοῖς 
15 ἐχπεμφθεῖσι τὰ ἔργα, προσγενομένης αὐτοῖς xat ἄλλης 
στρατιᾶς, ἣν Αλέξανδρος πυθόαενος τῶν βαρθάρων τὴν 
ἐπίθεσιν ἐστάλχει μεθέξοντας τοῦ ἔργου. 
2. Περὶ δὲ τοῖς Παττάλοις σχίζεται τοῦ ᾿Ινδοῦ τὸ 
ὕδωρ ἐς δύο ποταμοὺς μεγάλους, καὶ οὗτοι ἀμφότεροι 
30 σώζουσι τοῦ Ἰνδοῦ τὸ ὄνομα ἔστε ἐπὶ τὴν θάλασσαν. 
᾿Ενταῦθα ναύσταθμόν τε xai νεωσοίκους ἐποίει Ἀλέξαν- 
ὅρος. Ὡς δὲ προὐχεχωρήχει αὐτῷ τὰ ἔργα. ὁ δὲ xata- 
πλεῖν ἐπενόει ἔστε ἐπὶ τὴν ἐχθολὴν τοῦ ἐν δεξιᾷ δέοντος 
ποταμοῦ ἐς τὴν θάλασσαν. (3) Λεοννάτον μὲν δή, 
25 δοὺς αὐτῷ τῶν τε ἱππέων ἐς χιλίους καὶ τῶν δπλιτῶν 
τε χαὶ φιλῶν ἐς ὀκτακισχιλίους, κατὰ τὴν νῆσον τὰ 
Πατταλα ἐκπέμπει ἀντιπαράγειν τῷ στόλῳ' αὐτὸς δὲ 
τὰς μάλιστα τῶν νεῶν ταχυναυτούσας ἀναλαθὼν ὅσαι 
τε ἡμιόλιαι xal τὰς τριαχοντόρους πάσας xai τῶν χερ- 
30 χούρων ἔστιν οὓς ἔπλει κατὰ τὸν ποταμὸν τὸν ἓν δεϊιᾷ. 
(4) Οὐχ č ἔχοντι δὲ αὐτῷ ἡγεμόνα τοῦ πλοῦ, ὅτι πεφεύ- 
γεσαν of ταύτη Ἰνδοί, ἀπορώτερα τὰ τοῦ κατάπλου ἦν- 
χειμών τε ἐπιγίγνεται ἐς τὴν ὑστεραίαν ἀπὸ τῆς dva- 
γωγῆς καὶ ὃ ἄνεμος τῷ pow πνέων ὑπεναντίος κοῖλόν 
35 τε ἐποίει τὸν ποταμὸν xal τὰ σκάφη διέσειεν, ὥστε ἐπό- 
νησαν αὐτῷ αἱ πλεῖσται τῶν νεῶν, τῶν δὲ τριαχοντό- 
ρων ἔστιν at xal πάντη διελύθησαν. Ἔφθασαν δὲ 
ἐποκείλαντες αὐτὰς πρὶν παντάπασι διαπεσεῖν ἐν τῷ 
ὕδατι, Ἕτεραι οὖν ξυνεπήγνυντο. (6) Καὶ τῶν ψιλῶν 
40 τοὺς χουφοταάτους ἐχπέμψας ἐς τὴν προσωτέρω τῆς ὅ ὄχθης 
γώραν ξυλλαμθάνει τινὰς τῶν Ἰνδῶν, καὶ οὗτοι τὸ ἀπὸ 
τοῦδε ἐξηγοῦντο αὐτῷ τὸν πόρον. Ὡς δὲ ἔχον ἵναπερ 
ἀναχεῖται ἐς εὖρος. 6 ποταμός, ὡς xat διακοσίους ταύτῃ 
σταδίους ἐπέχειν ἧπερ εὐρύτατος αὐτὸς αὑτοῦ ἦν, τό τε 
4s πνεῦμα χατῄει μέγα ἀπὸ τῆς ἔξω θαλάσσης καὶ αἱ 
κῶπαι ἐν κλύδωνι /αλεπῶς ἀνεφέροντο, 1 ξυμφεύγουσιν 
av ἐς διώρυχα ἐς ἥντινα οἱ ἡγεμόνες αὐτῷ καθηγήσαντο. 


APPIANOY ANABAZ 


. $5, νη. 

quibusque e toto exercitu qui fugientes insequerentur ays- 
sis, quum nonnulli eorum capli essent, confeslim eos ad 
alios adhuc fugientes misit, qui illos ut fidenti animo redi- 
rent hortarentur ; liberam enim illis fore ut antea et urbis 
habitationem et agri culturam. Ac plurimi eorum rediere. 





CAP. XVIIL 


Deinde Hephacstione in Pattalis arcem aedificare jamo, 
alios in vicinam regionem quze aquarum inopia lahorabet mit- 
tit qui puteos foderent , regionemque habitabilem facerent. 
Hos barbarorum finitimorum nonnulli ex improviso adorti, 
quum aliquot interfecissent , multis etiam suorum desidera- 
tis , in solitudinem sese receperunt. Alexander, cognito bar- 
barorum insultu , alias copias mittit qua se prioribus ad- 
jungant, quo tutius opera jam incepta absolvant. 

2. Porro apud Pattala Indus amnis in duos ingentes fiu- 
vios scinditur, quorum uterque Indi appellationem ad mare 
usque retinet. Hoc loco etiam Alexander portum et navalia 
exstrui jussit. Quumque res omnes ex animi sententia suc- 
cessissent, statuit usque ad ostium fluminis quod dextrorsum 
in mare ferebatur navigare. (3) Itaque Leonnatum emittit 
cum mille equitibus et peditibus graviter leviterque armatis 
circiter v 1118, qui ad Pattala insulam e regione classis pro- 
cedat. Ipse delectis navibus quee velociores erant, ut bire- 
mibus et omnibus triginta remorum navihus actuariisque 
nonnullis, per dexteriorem amnem vehi ccpit. (4) Cxte- 
rum quum ipse neminem navigationis ducem baberet , Indi 
enim qui ea loca habitabant, profugerant, difficilis ea in 
primis fuit. Postridie enim quam solverant orta tempestas 
ventusque fluminis cursui contrarius cavas undas ciebat 
navesque disjiciebat : adeo ut plere eque quassatze , nonnull 
vero ex triginta remorum navibus prorsus dissolute: fuerint, 
zgreque ad ripam, priusquam a vorticibus plane absorbe- 
rentur, appulsz sint. (5) Aliis igitur navibus fabricatis, et 
nonnullis qui inter levis armature milites expeditissimi 
essent in remotiora a ripa emissis, Indos aliquot cepit, 
quibus deinceps in eo flumine navigationis ducibus est usus. 
Postquam vero eo perventum est ubi amnis latitudo in cc 
stadia extenditur, qua nimirum parte amplissimus est, 
quum ventus a mari vehementior incubuisset remique segre 
inter fluctus attollerentur, rursus ia sinum quendam quem 
duces navigationis iis monstrarunt se recipiunt. 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VI, 19. 


«κεφ. 16’. 


Ἐνταῦθα ὁρμισάντων τὸ πάθημα ἐπιγίγνεται τῆς 
ξιεγάλης θαλάσσης ἢ ἄμπωτις, ὥστε ἐπὶ ξηροῦ ἀπελεί- 
«ῳθησαν αὐτοῖς al νῆες. Καὶ τοῦτο οὕπω πρότερον 
αἰγνωχόσι τοῖς duo” Ἀλέξανδρον ἔκπληξιν μὲν xat αὐτὸ 

οὗ σμικρὰν παρέσχε’ πολὺ δὲ δὴ ἔτι μείζονα ὁπότε διελ- 
Φούσης τῆς ὥρας προσῄει τε τὸ ὕδωρ xal τὰ σκάφη ἐμε- 
πεωρίζοντο. (2) Ὅσας μὲν δὴ τῶν νεῶν ἐν τῷ πηλῷ 
ἑδραίας κατέλαθεν, αὗται δὲ ἀθλαθῶς τε ἐμετεωρίσθη- 
σαν καὶ οὐδὲν χαλεπὸν παθοῦσαι ἔπλεον αὖθις" ὅσαι δὲ 
ἐν ξηροτέρᾳ τε τῇ γῇ καὶ οὐ βεθαίως γε τὴν στάσιν 
ἔχουσαι ὑπελείφθησαν, αὗται δὲ ἀθρόου ἐπελθόντος τοῦ 
χύματος αἱ μὲν αὐτῶν ξυμπεσοῦσαι ἐς ἀλλήλας, αἱ δὲ 
πρὸς τῇ YH ἀραχθεῖσαι ξυνετρίθησαν. (5) Ταῦτά τε 
οὖν ἐπεσκεύασεν Ἀλέξανδρος ἐκ τῶν παρόντων xal Ev 
χερχούροιν δυοῖν προπέμπει xarà τὸν ποταμὸν τοὺς 
κατασκεψομένους τὴν νῆσον ἐς ἥντινα οἱ ἐπιχώριοι ἔφα- 
oxov ὅρμιστέα εἶναι αὐτῷ χατὰ τὸν πλοῦν τὸν ἐπὶ Od- 
λασσαν" Κιλλουτὰ δὲ τῇ νήσῳ τὸ ὄνομα ἔλεγον. “Qc 
δὲ ἐξηγγέλθη ὅτι ὅρμοι τε ἐν τῇ νήσῳ εἰσὶ xal αὐτὴ με- 
a» γάλη καὶ ὕδωρ ἔχουσα , 6 μὲν ἄλλος αὐτῷ στόλος ἐς τὴν 
νῆσον χατέσχεν αὐτὸς δὲ ταῖς ἄριστα πλεούσαις τῶν 
νεῶν ἐπ᾽ ἐκεῖνα πρυὐχώρει, ὡς ἀπιδεῖν τοῦ ποταμοῦ 
τὴν ἐχθολὴν τὴν ἐς τὴν θάλασσαν, el παρέχοι τὸν ἔχ- 
πλουν εὔπορον. (4) Προελθόντες δὲ ἀπὸ τῆς νήσου 
2% σταδίους ὅσον διαχοσίους ἀφορῶσιν ἄλλην νῆσον, ταύ-- 


την ἤδη ἐν τῇ θαλάσση. ‘Tore μὲν δὴ ἐπανῆλθον ἐς 


τὴν ἐν τῷ ποταμῷ νῆσον, καὶ πρὸς τοῖς ἄκροις αὐτῆς 
χαθορμισθεὶς θύει τοῖς θεοῖς ᾿Αλέξανδρος ὅσοις ἔφασκεν 
ὅτι παρὰ τοῦ "Apquovoc ἐπηγγελμένον ἦν θῦσαι αὐτῷ. 
w Ἐς δὲ τὴν ὑστεραίαν κατέπλει ὡς ἐπὶ τὴν ἄλλην τὴν ἐν 
τῷ πόντῳ νῆσον᾽ καὶ προσσχὼν καὶ ταύτη ἔθυε καὶ ἐν- 
ταῦθα ἄλλας αὖ θυσίας ἄλλοις τε θεοῖς καὶ ἄλλῳ τρόπῳ' 
xal ταύτας δὲ xav ἐπιθεσπισμὸν θύειν τοῦ Ἄμμωνος. 
(5) Αὐτὸς δὲ ὑπερθαλὼν τοῦ Ἰνδοῦ ποταμοῦ τὰς ἐχθολὰς 
3s ἐς τὸ πέλαγος ἀνέπλει, ὡς μὲν ἔλεγεν. ἀπιδεῖν εἴ πού 
τις γώρα πλησίον ἀνίσχει ἐν τῷ πόντῳ' ἐμοὶ δὲ δοχεῖ, 
οὐχ ἥκιστα ὡς πεπλευχέναι τὴν μεγάλην τὴν ἔξω ᾿Ινδῶν 
θάλασσαν. ᾿Ενταῦθα ταύρους τε σφάξας τῷ [Ποσειδῶνι 
ἀφῆκεν ἐς τὴν θάλασσαν χαὶ σπείσας ἐπὶ τῇ θυσίᾳ τήν 
© τε φιάλην, χρυσῆν οὖσαν, xal κρατῆρας χρυσοῦς ἐνέ- 
6αλλεν ἐς τὸν πόντον χαριστήρια , εὐγόμενος σῶόν οἱ 
παραπέμψαι τὸν στρατὸν τὸν ναυτιχόν, ὅντινα ξὺν 
Νεάρχῳ ἐπενόει στέλλειν ὡς ἐπὶ τὸν κόλπον τὸν Περσι- 
χὸν καὶ τὰς ἐκθολὰς τοῦ τε Εὐφράτου καὶ τοῦ Τίγρητος. 





ΚΕΦ. Κ΄. 


a Ἐπανελθὼν δὲ ὀπίσω ἐς τὰ Πάτταλα τήν τε ἄχραν 
τετειγισμένην χαταλαμθάνει xat Πείθωνα ξὺν τῇ otpa- 
zu ἀφιγμένον καὶ τούτῳ ξύμπαντα χαταπεπραγμένα 


ἐφ᾽ οἶσπερ ἐστάλη. “'Ηφαιστίων μὲν δὴ ἐτάχθη Tapa- 


165 
CAP. XIX. 


Ibi quum in statione essent , accidit quod in Magno mari 
accidere solet ; recedente enim sestu navessiccse in limo hæ- 
rebant. quod quum Graci antea ignorassent , tanto majori 
illis admirationi fuit : multo tamen majori, quum statotem- 
pore recurrens æstus naves sublevavit : (2) et quidem que 
limo firmiter insederant naves, citra ullum detrimentum sub- 
latae rursus navigarunt; quio vero in sicciore terra parum 
firmiter haeserant, earum aliz recurrentis æstus impetu 
invicem illisee, alie in ripam propulse dissilierunt. (3) 
His omnibus pro eo ac tempus ferebat reparatis , Alexander 
duabus actuariis navibus secundo flumine preemittit qui in- 
sulam explorent , in quam indigenz aiebant ipsi descenden- 
dum esse ad Oceanum naviganti. Eam insulam Cillutam 
vocabant. Qui postquam renuntiaverunt ipsam insulam 
magnam esse , portusque commodos et aquam habere, re- 
liquam classem eo agi jubet. Ipse cum lectioribus navibus 
ulterius progreditur, exploraturus an ea parte. qua flumes 
in mare exit facilis classi transitus futurus esset : (4) pro- 
gressusque ab insula cc circiter stadia, aliam insulam pro- 
spicit jam in mari sitam. Tum ad priorem fluminis insu- 
lam redit , atque ad ejus promontorium appulsus diis quibus 
ab Ammone se sacrificare jussum esse dicebat sacrum facit. 
Postero die ad insulam in Oceano sitam navigat. Quo ubi 
venit, aliis hostiis, aliis etiam diis, alio quoque modo sa» 
crificat, id quoque ex Ammonis oraculo facere se pra di- 
cans. (5) Ipse Indi,amnis ostia pratergressus in vasto 
pelago navigavit, exploraturus ut ipse quidem dicebat, an ali- 
qua regjo vicina in mari appareret : meo vero judicio, præci- l 
pue ut in Oceano qui ultra Indos est navigasse diceretur. 
Ibi tauros Neptuno cæsos in mare projecit , libationeque sa- 
crificio superaddita , phialam auream et crateras aureos gra- 
tias agens in undas immisit , precatus ut exercitum navalem, 
quem cum Nearcho in sinum Persicum atque ostia Euphra- 
tis et Tigritis mittere statuerat , salvum et incolumem tra- 
ducat. 





CAP. XX. 
Post hæc Pattala reversus arcem exædificatam reperit, 
et Pithonem cum copiis rediisse, omnibus iis rebus ad quas 


missus fuerat peractis. Igitur Hephæstioni portus et nava- 


165 APPIANOY ANABAS. E, xa. 


σκευάζειν τὰ πρὸς τὸν ἐχτειχισμόν τε τοῦ ναυστάθωου καὶ 

τῶν νεωσοίχων τὴν χατασκευήν᾽ xai γὰρ καὶ ἐνταῦθα 

ἐπενόει στόλον ὑπολείπεσθαι νεῶν οὐχ ὀλίγων πρὸς τῇ 

πόλει τοῖς Παττάλοις, ἵναπερ ἐσχίζετο 6 ποταμὸς ὃ Ἰν- 
d δός. 

2. Αὐτὸς δὲ χατὰ τὸ ἕτερον στόμα τοῦ ᾿Ινδοῦ [ποτα - 
μοῦ] κατέπλει αὖθις ἐς τὴν μεγάλην θάλασσαν, ὡς xata- 
μαθεῖν ὅπη εὐπορωτέρα ἢ ἐχθολὴ τοῦ Ἰνδοῦ ἐς τὸν πόν- 
τον γίγνεται᾽ ἀπέχει δὲ ἀλλήλων τὰ στόματα τοῦ ποταμοῦ 

10 τοῦ Ἰνδοῦ ἐς σταδίους μάλιστα ὀχταχοσίους καὶ χιλίους. 
(3) Ἐν δὲ τῷ κατάπλῳ ἀφίκετο τῆς ἐχθολῆς τοῦ ποταμοῦ 
ἐς λίμνην μεγάλην, ἥντινα ἀναχεόμενος 6 ποταμός, tu- 
yov δὲ καὶ ἐκ τῶν πέριξ ὑδάτων ἐμθαλόντων ἐς αὐτήν, 
μεγάλην τε ποιεῖ καὶ κόλπῳ θαλάσσης μάλιστα ἐοιχυῖαν' 
xal γὰρ xat ἰχθύες ἤδη ἐν αὐτῇ τῶν ἀπὸ θαλάσσης ἐφαί- 
νοντο μείζονες τῶν ἐν tros τῇ ἡμετέρα θαλάσση, Προσ- 
οραισθεὶς οὖν κατὰ τὴν λίμνην ἵναπερ οἱ χαθηγεαόνες 
ἐξηγοῦντο, τῶν μὲν στρατιωτῶν τοὺς πολλοὺς χαταλεί- 
πει σὺν Λεοννάτῳ αὐτοῦ xal τοὺς χερχούρους ξύμπαντας. 
$0 (4) Λὐτὸς δὲ ταῖς τριαχοντόροις τε xal ἡμιολίαις ὅπερ- 
θαλὼν τὴν ἐκθολὴν τοῦ ᾿Ινδοῦ καὶ προελθὼν xal ταύτη 
ἐς τὴν θάλασσαν, εὐπορωτέραν τε χατέµαθε τὴν ἐπὶ 
τάδε τοῦ ᾿Ινδοῦ ἐκθολὴν, xat αὐτὸς προσορμισθεὶς τῷ 
αἰγιαλῷ καὶ τῶν ἱππέων τινὰς ἅμα of ἔχων παρὰ θάλασ- 
as σαν ἤει σταθμοὺς τρεῖς, τήν τε χώραν ὁποία τίς ἐστιν 
$ ἐν τῷ παράπλῳ ἐπισκεπτόμενος xal φρέατα ὀρύσσε- 
σθαι χελεύων, ὅπως ἔχοιεν ὑδρεύεσθαι οἱ πλέοντες. (6) 
Αὐτὸς μὲν δὴ ἐπανελθὼν ἐπὶ τὰς ναῦς ἀνέπλει ἐς τὰ 
Πάτταλα: μέρος δέ τι τῆς στρατιᾶς τὰ αὐτὰ ταῦτα èp- 
30 γασομένους κατὰ τὴν παραλίαν ἔπεμψεν, ἐπανιέναι καὶ 
τούτοις προσταξας ἐς τὰ Πατταλα. Αὖθις δὲ ὡς ἐπὶ 
τὴν λίανην καταπλεύσας ἄλλον ναύσταθμον καὶ ἄλλους 
νεωσοίχους ἐνταῦθα χατεσχεύασε, xal φυλαχὴν χατα- 
λιπὼν τῷ χωρίῳ σῖτόν τε ὅσον xal ἐς τέσσαρας μῆνας 
ἐξαρχέσαι τῇ στρατιᾷ ἐπηγάγετο καὶ τἆλλα ὅσα ἐν τῷ 
παράπλῳ παρεσκεύασεν. 


- 
ο 


5 


ο 


KE®. ΚΑ΄. 


7 a ms 
Hv δὲ ἐν μὲν τῷ τότε ἄπορος ἡ ὥρα ἐς τὸν πλοῦν- 
ὰ , y -~ i ~ d , 9 
οἱ γὰρ ἐτήσιοι ἄνεμοι χατεῖγον, ot δὴ τῇ ὥρα ἐκείνη οὐ 
, , ~ 9 9 y 4 > 9 \ m / 
χαθάπερ παρ᾽ hutv ax ἄρκτου, ἀλλ᾽ ἀπὸ τῆς μεγάλης 
40 θαλάσσης κατὰ νότον μάλιστα ἄνεμον ἵστανται. (1) 
Ἀπὸ δὲ τοῦ γειαῶνος τῆς ἀργῆς τὸ ἀπὸ Πλειάδων δύ- 
σεως ἔστε ἐπὶ τροπὰς ἃς ἐν χειμῶνι ὃ ἥλιος ἐπιστρέφει 
os ~ , ^ ~ 
πλόϊμα εἶναι ταύτη ἐξηγγέλλετο" τότε γὰρ κατὰ γῆν 
μᾶλλον, οἷα δὴ πολλῷ ὕδατι ἐξ οὐρανοῦ βεθρεγμένην, 
43 αὖρας ἵστασθαι μαλθακὰς καὶ ἐς τὸν παράπλουν ταῖς τε 
χώπαις καὶ τοῖς ἱστίοις ξυμέτρους. 

3. Νέαργος μὲν 87, ἐπιταχθεὶς τῷ ναυτικῷ προσέμενε 
τὴν ὥραν τοῦ παράπλου’ αὐτὸς δὲ ἄρας èx Παττάλων ἔστε 
μὲν ἐπὶ τὸν ποταυὸν τὸν Ἀράβιον ξὺν τῇ στρατιᾷ πάση 

3. ?g^ ~ a) ` - “e ' ~ 
bo προὐχώρει. ᾿Εκχεῖθεν δέ, ἀναλαθὼν τῶν ὑπασπιστῶν τε 


lium struendorum negotium dat. Statuerat enim partem 
classis ad urbem Pattala, ubi Indus amnis dividitur, relin- 
quere. 


2. Ipse per alterum Indi ostium rursus in Oceanum navi- 
gat, ut qua parte facilior minusque vehemens ejus in mareir- 
ruptio sit cognoscat. Distant autem inter se duo hzec Indi 
amnis ostia stadiis spocc. (3) Quumque jam non procul ab 
ostiis fluminis abesset, ad magnum quendam lacum 
pervenit, qui aut ab ipso flumine late diffoso efficitur aut 
ab aquis ex circumvicinis locis influentibus flumenque au- 
ctius et marino sinui perquam simile reddentibus. Nam et 
pisces marini jam in eo conspiciebantur majores quam no- 
strum mare fert. Ad eam itaque lacus partem quam duces 
navigationis monstrabant appulsus plerosque militum cum 
Leonnato ibi relinquit actuariasque naves omnes : (4) ipse 
cum aliquot navibus triginta remorum et biremibus supe- 
rato fluminis ostio, ea quoque parte in Oceanum excurrit, 
faciliusque ea parte classem in mare subduci posse cognovit. 
Deinde in littus cum equitibus aliquot egressus ad maris 
oram tridui iter fecit , et regionis quam adnavigabat ratione 
explorata puteos complures effodi jubet, unde aqua classi 
suppetere posset. (5) Hinc ipse conscensis rursus navibus 
Pattala remeat : partem vero exercitus ad puteos ¿llos effo- 
diendos in maritimam oram mittit, mandatis additis ut ab- 
soluto opere Pattala redeant. Ipse denuo in lacum navigans 
alium ibi portum aliaque navalia exstruxit : praesidioque 
ibidem relicto frumentum in quattuor menses convexit, 
aliaque ad navigationem necessaria paravit. 


— OQO ammm 


CAP. XXI. 


Erat vero id anni tempus ad navigandum ineptum. Ete- 
six enim spirabant , qui quidem ea anni parte non a septen- 
trione ut apud nos, sed ab Oceano ex austro potissimum 
exsurgunt. (2) Verum ab initio hiemis, qua simul cum 
occasu Pleiadum incipit, ad solstitium hibernum usque 
navigabilem iis in locis Oceanum esse narrabant. Tum enim 
temporis in terra multis pluviis madida lenes auras exci- 
tari, et ad navigationem tam velis quam remis faciendam 
accommodatas. 

3. Nearchus itaque classis pracfectus tempus ad navigan- 
dum opporlunum exspectabat. Ipse ex Paltalis solvens, 
ad Arabium amnem cum exercitu processit. Inde assumta 
scutatorum et sagittariorum dimidia parte, azmisibusque 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VI, 22. 


καὶ τῶν τοξοτῶν τοὺς ἡμίσεας xal τῶν πεζεταίρων xa- 

Ἰουμόνων τὰς τάξεις καὶ τῆς ἵππου τῆς ἑταιρικῆς τό τε 

ἔγημα καὶ λην dq? ἑκάστης ἱππαρχίας καὶ τοὺς Inno- 

τοξότας σύμπαντας, ὡς ἐπὶ τὴν θάλασσαν ἐν ἀριστερᾷ 

» ἐτράπετο, ὅδατά τε ὀρύσσειν, úx κατὰ τὸν παράπλουν 

ἔφθονα εἶναι τῇ στρατιᾷ τῇ παρατλιούσῃ καὶ ἅμα ὡς 

* τὲς Deine τοῖς ταύτῃ Ἰνδῖς, αὐτονόμοις ἐκ πολλοῦ 

οὖσιν, ἄφνω ἐπιπεσεῖν, ὅτι μηδὲν φίλιον αὐτοῖς ἐς αὐτόν 

τε καὶ τὴν στρατιὰν ἐπέπρακτο. Τῆς δὲ ὑπολειφθεί- 

10 σης ὀυνάμιως Ἠγαιστίων αὐτῷ ἀφηγῶτο, (ἡ Ἂρα- 

Greer μὲν δή, ἕθνος καὶ τοῦτο αὐτόνομον τῶν περὶ τὸν 

Ἀράβιον ποταμὸν νεμομένων, obre ἀξιόμαχοι δόξαντες 

εἶναι Ἁλεξάνδρῳ οὔτε ὑποξῦναι ἐθελήσαντες, ἃς προς- 

ἄγοντα ἐπύθοντο Ἀλέξανδρον, φεύγουσιν ἐς τὴν ἔρημον. 

> Ἀλέξανδρος δὲ διαθὰς τὸν Ἀράδιον ποταμόν, στενόν 

τε καὶ ἀλίγου ὕδατος, καὶ διελθὼν ἐν νυκεὶ τῆς ἐρήμου 

τὴν πολλήν, ὑπὸ τὴν ἕω πρὸς τῇ οἰκουμένῃ ἦν' καὶ τοὺς 

μὲν πεζοὺς ἓν τάξει ἐκέλευσεν ἔπεσθαι, τοὺς δὲ ἱππέας 

ἀναλαβὼν αὐτὸς καὶ ἐς ἴλας κατανείμας, ὅπως ἐπὶ πλεῖ- 

5. στον τοῦ πεδίου ἐπέχοιεν, ἐπῄει τὴν χώραν τῶν Ὥρει- 

τῶν.) Ὅσοι μὲ 5) ὃς ἀλκὴν ἑεράποντο αὐτῶν κατεκά- 

πησαν πρὸς τῶν ἱππέων: πολλοὶ δὲ καὶ ζῶντες ἑάλωσαν. 

Ὁ δὶ τέτε μὲν κατεστρατοπέδευσε πρὸς οὗ πολλῷ ὕδατι: 

ὡς δὶ καὶ οἱ περὶ reine αὐτῷ ἐμεῦ ἤδη ἦσαν, 

= πρἀχώρει ὃς τὸ πρόσω, Ἀφικόμενος δὲ ἐςκώμην ἥπερ 

ἦν μεγίστη τοῦ ἔθνους τοῦ Ὡρειτῶν, “Ῥαμβαχία ixa- 

Miro ἡ κώμη, τόν τε χῶρον ἐπήνισε καὶ ἐδόκει ἂν αὐτῷ, 

τῶι; ξυνοικισθεῖσα μεγάλη καὶ εὐδαίμων γενέσθαι. 
Ἡφαιστίωνα μὲν δὴ ἐπὶ τούτοις ὑπελείπετο. 


-------- 
ΚΕΦ. ΚΒ΄. 


ao Αὐτὸς δὲ ἀναλαθὼν αὖθις τῶν ὑπασπιστῶν καὶ τῶν 
Ἀγριάνων τοὺς ἡμίσεας καὶ τὸ ἄγημα τῶν ἱππέων καὶ 
τὸς ἱπποτοξότας προῄει dg ἐπὶ τὰ ὅρια τῶν τε Γαδρωσῶν 
καὶ Ὠρειτῶν, ἵναπερ στενή τε ἡ πάροδος αὐτῷ εἶναι 
ἔπγθλετο καὶ οἱ Ὡρεῖται τοῖς Γαδρωσοῖςξυντεταγμένοι 

2 πρὸ τῶν στενῶν στρατοπεδεύειν, ὡς εἴρξοντες τῆς παρό- 
Seu Ἀλέξανδρον. (2) Καὶ ἦσαν μὲν ταύτῃ τεταγμένοι" 
ὡς δὲ προσάγων ἤδη ἐξηγγέλλετο, of μὲν πολλοὶ ἔνυγον 
ἐκ τῶν στενῶν λιπόντες τὴν φυλακήν" οἱ δὲ ἡγεμόνες 
τῶν Ὠρειτῶν ἀφίκοντο παρ᾽ αὐτὸν σφᾶς τε αὐτοὺς καὶ 
τὸ ἔθνος ἐνδιδόντες. Τούτοις μὲν δὴ προστάττει, kuy- 
καλέσαντας τὸ πλῆθος τῶν Ὡρειτῶν πέμπειν ἐπὶ τὰ 
τγέτερα ἤθη, ὡς δευὸν οὐδὲν πεισομένοις' σατράπην δὲ 
καὶ τούτοις ἐπιτάσσει Ἀπολλογάνην. (9) Καὶ ξὺν 
τούτῳ ἀπολείπει Λεοννάτον τὸν σωματοχύλακα ἐν Ὥροις, 

w ἕγοντα τούς τε Ἀγριᾶνας ξύμπαντας καὶ τῶν τοξοτῶν 
ἔστιν οὓς καὶ τῶν ἱππέων καὶ ἄλλους πεζούς τε καὶ ἱππέας 
“Ἕλληνας μισθοφόρους, καὶ τό τε ναυτικὸν ὑπομένειν 
ἔστ᾽ ἂν περιπλεύσῃ τὴν χώραν καὶ τὴν πόλιν ξυνοικίζειν 
καὶ τὰ κατὰ τοὺς Ὠρείτας κοσμεῖν, ὅπως μᾶλλόν τι 
in προσέχοιεν τῷ σατράπῃ τὸν νοῦν. Αὐτὸς δὲ ἓὺν τῇ 





167 


eorum qui pedites amici vocantur, agemate etiam equitatus 
ex amicis et ex singulis preefecturis equitum turma una 
equestribusque sagittariis omnibus, ad Oceanum lmvam 
versus convertitur: puteosque fodi jussit , ut exercitui proe- 
ternaviganti aqua abunde suppeteret , simulque ut Oritas 
Indorum gentem jam inde a multo tempore liberam , inspe- 
rafo adoriretur : quod nullam amicitiz erga se aut exerci- 
tum significationem edidissent. Reliquas copias Hephze- 
stioni ducendas tradit. (4) Czeterum Arabiter, ipsi quoque 
liberi, Arabium flumen accolentes, quum neque satis virium 
haberent ut cum Alexandro confligerent , neque tamen sese 
subjicere ei vellent, simulatque eum cum exercitu adven- 
«are senserunt, in solitudines aufugerunt. Alexander trans- 
ito amne , qui et angustus et modicæ altitudinis erat, ma- 
gnam solitudinis partem ea nocte transgressus, sub auroram 
cult» habitate-que regioni appropinquavit. Tum peditibus 
instructa acie sequi jussis, ipse sumtis equitibus, lisque per 
turmas distributia atque expansis, ut magnam campi partem 
occuparent, Oritarum fines invadit. (5) Quotquot eoram 
ad arma confugerant ah equitatu casi: non pauci etiam 
vivi in potestatem venerunt. Post hzc modico fluvio re- 
perto,.juxta eum castra locat. Deinde ubi Hephastion 
cum reliquis copiis advenit, ulterius progressus est. Quum- 
que ad pagum quendam venisset , qui erat ejus gentis maxi- 
mus, Rambacia ei nomen erat, situm loci laudavit, urbemque 
magnam et opulentam colonia in.eam deducta fore judica- 
bat. Atque Hepluestioni quidem id negotii dat. 


CAP. XXII. 


Ipse sumpta rursus secum scutatorum alque Agrianorum 
dimidia parte equitumque agemate et sagittariis equestri- 
bus, ad fines Gadrosorum atque Oritarum contendit, qua 
angustus ad eos aditus patere nuntiabatur, ad quem Oritæ 
Gadrosis conjuncti castra locassent, Alexandrum transitu. 
prohibituri. (2) Atque ii quidem acie instructa stantes si- 
mulac adventare Alexandrum audierunt , deserto prassidio 
ex angustiis profugerunt, At vero duces Oritarum ad eum 
profecti et se et gentem in ejus potestatem dederunt. His 
imperat ut convocata Oritarum multitudine, domum eos 
remittant : nihil incommodi, si id faciant, accepturos. (3) 


| Satrapam iis constituit. Apollophanem, Leonnato corporis 


custode illi adjuncto, qui in Oris Agrianos omnes , et sagit- 
tarlorum equitumque nonnullos aliosque pedites et equites. 
Graecos mercenarios apud se habeat, et classem exspectans. 
dum illa regionem circumnavigarit, urbem inbabitandam 
curet et Oritarum res componat, ut salrapw magis dicto 


στρατιᾶ τῇ πολλῇ, (xal γὰρ καὶ ᾿Ηφαιστίων ἀφίκετο 
ἄγων αὐτῷ τοὺς ὑπολειφθέντας ) προὐχώρει ὡς ἐπὶ Ta- 
δρωσοὺς ἔρημον τὴν πολλήν. 
4. Καὶ ἐν τῇ ἐρήμῳ ταύτη λέγει Ἀριστόθουλος σμήρ- 
5 νης πολλὰ δένδρα πεφυχέναι μείζονα ἢ xarà τὴν ἄλλην 
σμύρναν καὶ τοὺς Φοίνικας τοὺς xat’ ἐμπορίαν τῇ 
στρατιᾷ ξυνεπομένους ξυλλέγοντας τὸ δάχρυον τῆς σμύρ- 
νης ( πολὺ γὰρ εἶναι, οἷα δὴ ἐκ μεγάλων τε τῶν πρέ- 
prov xal οὕπω πρόσθεν ξυλλελεγμένον ) ἐμπλήσαντας 
10 τὰ ὑποζύγια ἄγειν. (6) Ἔχειν δὲ τὴν ἔρημον ταύτην 
xal νάρδου ῥίζαν πολλήν τε καὶ εὔοδμον' xai ταύτην 
ξυλλέγειν τοὺς Φοίνικας" πολὺ δὲ εἶναι αὐτῆς τὸ xata- 
πατούμενον πρὸς τῆς στρατιᾶς, xal ἀπὸ τοῦ πατουμέ- 
νου ὀδμὴν ἡδεῖαν κατέχειν ἐπὶ πολὺ τῆς χώρα." τοσόνδε 
15 εἶναι τὸ πλῆθος. (6) Εἶναι δὲ xal ἄλλα δένδρα ἐν τῇ 
ἐρήμι», τὸ μέν τι δάφνη ἐοικὸς τὸ φύλλον, xal τοῦτο 
ἐν τοῖς προσκλυζομένοις τῇ θαλάσσῃ χωρίοις πεφυχέναι’ 
xat ἀπολείπεσθαι μὲν τὰ δένδρα πρὸς τῆς ἀμπώτεως 
ἐπὶ ξηροῦ, ἐπελθόντος δὲ τοῦ ὕδατος ἐν τῇ θαλάσση re- 
30 φυχότα φαίνεσθαι" τῶν δὲ xat ἀεὶ τὰς ῥίζας τῇ θαλάσσῃ 
ἐπικλύζεσθαι, ὅσα ἐν χοίλοις χωρίοις ἐπεφύκει, ἔνθεν- 
περ οὐχ ὑπενόστει τὸ ὕδωρ, καὶ ὅμως οὐ διαφθείρεσθαι 
τὸ δένδρον πρὸς τῆς θαλάσσης. (7) Elvar δὲ τὰ δένδρα 
ταύτη πήχεων καὶ τριάκοντα ἔστιν ἃ αὐτῶν, τυχεῖν τε 
ἀνθοῦντα ἐκείνη τῇ ὥρα, xal τὸ ἄνθος εἶναι τῷ λευχῷ 
μάλιστα tw προσφερές τὴν ὀδμὴν δὲ πολύ τι ὑπερφέ- 
pov. Καὶ ἄλλον εἶναι καυλὸν ἐκ γῆς πεφυκότα ἀκάν- 
Onc, καὶ τούτῳ ἐπεῖναι ἰσχυρὰν τὴν ἄκανθαν, ὥστε ἤδη 
τινῶν καὶ παριππευόντων ἐμπλακεῖσαν τῇ ἐσθῆτι xata- 
σπάσαι ἀπὸ τοῦ ἵππου μᾶλλον τι τὸν ἱππέα ἡ αὐτὴν 
ἀποσχισθῆνχι ἀπὸ τοῦ καυλοῦ. (8) Καὶ τῶν λαγῶν 
λέγεται ὅτι παραθεόντων ἔχονται ἐν ταῖς θριξὶν αἱ ἄκαν- 
θαι, καὶ οὕτω τοι ἡλίσχοντο οἱ ayo, χαθάπερ ὑπὸ 
ἰξοῦ αἱ ὄρνιθες À τοῖς ἀγκίστροις ol ἰγθύες- σιδήρῳ δὲ 
35 ὅτι διακοπῆναι οὐ χαλεπὴ ἦν- καὶ ὀπὸν ὅτι ἀνίει πολὺν 
6 χαυλὸς τῆς ἀκάνθης τεμνομένης, ἔτι πλείονα Y αἱ συ- 
xat τοῦ ἦρος xai δριμύτερον. 


2 


o 


3i 


-- 





ΚΕΦ. KT. 


ANM av 


"Evbev δὲ διὰ τῆς Γαδρωσῶν χώρας Yet ὁδὸν χαλεπὴν 

καὶ ἄπορον τῶν ἐπιτηδείων, τῶν τε ἄλλων χαὶ ὕδωρ 
40 πολλαχοῦ τῇ στρατιᾶ οὐχ Av" ἀλλὰ νύχτωρ ἠναγκάζοντο 
γῆν πολλὴν πορεύεσθαι χαὶ προσωτέρω ἀπὸ θαλάσσης, 
ἐπεὶ αὐτῷ γε ἐν erou ἦν ἐπελθεῖν τὰ παρὰ τὴν θάλασ- 
σαν τῆς χώρας xat λιμένας τε ἰδεῖν τοὺς ὄντας xat ὅσα 
γε ἐν παρόδῳ δυνατὰ γένοιτο τῷ ναυτιχῷ παρασκευάσαι, 

45 À φρέατα ὀρύξαντας Y ἀγορᾶς που À ὅρμου ἐπιμελη- 
θέντας. (1) Ἀλλὰ ἦν γὰρ ἔρημα παντάπασι τὰ πρὸς 
τῇ θαλάσση τῆς 1 αδρωσῶν γῆς, 6 δὲ Θόαντα τὸν Mav- 
δροδώρου καταπέαπει ἐπὶ θάλασσαν ξὺν ὀλίγοις ἱππεῦσι, 
κατασκεψόμενον εἴ πού τις ὅρμος ὧν τυγχάνει ταύτη 
54 7 ὕδωρ οὐ πόῤῥω ATI θαλάσσης ἢ τι ἆλλο τῶν ἐπιτη- 


ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΑΝΑΒΑΣ. ς΄, χγ. 


audientes sint. Ipse cum magna exercitus parte (jam enim 
Hephzstion advenerat reliquas copias adducens ) in Gadro- 
sorum regionem via maxima ex parte deserta contendit. 

4. In hac solitudine tradit Aristobulus multas myrrhz 
arbores nasci, vulgari myrrha majores. Phoenices autem 
qui mercimoniorum causa exercitum comitabantur, collecta 
lacrima myrrhse (ingens enim ejus copia erat, quippe quod 
et rami magni erant e£ nunquam antea quicquam ex iis col- 
lectum fuerat ) jumenta omerasse. (5) Habere prseterea cam 
solitudinem magnam nardi odoratz radicum copiam, et 
Phenices magnam quoque ejus vim legisse. Multum etiam 
ab exercitu proculcatum fuisse , atque ex ea profrilione sua- 
vissimum odorem late diffusum. Tantam ibi ejus esse co- 
piam. (6) Alia praeterea ibi nasci arborum genera, quarum 
folia lauri foliis sint similia. Atque eas quidem iis locis quos 
mare alluit nasci, et recedente estu in sicco destitui : ac- 
cedente vero sestu mari nata videri. Aliarum vero radi- 
ces semper mari allui , quotquot scilicet in concavis atque 
sinuosis locis nascantur, ubi mare non recedat; sed ne 
sic quidem arbores a mari corrumpi. (7) Harum ar- 
borum nonullas altitudine ibi esse triginta cubitorum :.ae 
tum quidem temporis floruisse : florem albae violse persimi- 
lem esse, odoris tamen suavitate longe superare. Alium 
quoque spinze esse caulem e terra ortum eique adeo validam 
spinam adnasci, ut si cujus adequitantis vesti implicata 
fuerit , eques citius equo detrahatur quam ipsa a caule avel- 
latur. (8) Leporum etiam pratercurrentium pilis ita ad- 
heerescere spinze dicuntur, ut perinde ac visco aves aut ha- 
mis pisces, ita lepores spinis istis capiantur. Ferro tamen 
non difficuller incidi, spinaque dissecta multum succi e 
caule emitti, multoque uberiorem quam ex ficubus verno 
tempore , ac magis austerum. 





CAP. XXIII 


Exinde Alexander per Gadrosorum regionem profectus 
est via difficili et rerum necessariarum indiga. Atque 
inter alia, magna sepe aque penuria exercitus laborabat , 
noctuque multum itineris conficere longeque a mari disce- 
dere cogebatur. Cupiebat ipse quidem Alexander regionem 
mari vicinam obire et quinam portus propinqui essent per- 
lustrare, simulque per transitum qua classi necessaria essent 
praeparare et puteos effodere , foraque et portus praebere : 
(2) verum Gadrosorum regio mare versus deserta penitus 
erat. Thoantem tamen Mandrodori filium cum modico equ- 
tatu ad mare speculatum mittit, visurum an ullus uspiam 
portus, aut aqua non procul a mari aut aliud quicquam 
necessariorum reperiatur. (3) Qui reversus nuntiavit, pisca- 


ARBIANI EXPEDITIONIS LIB. VI, 24 


δείων, (1) Καὶ οὗτος ἐπανελθὼν ἀπήγγειλεν ἁλιέας 
τινὰς χαταλαθεῖν ἐπὶ τοῦ αἰγιαλοῦ ἐν χαλύθαις πνιγη- 
pais: πεποιῆσθαι δὲ τὰς χαλύδας ξυνθέντας τὰς χόγχας᾽ 
y δὲ εἶναι αὐταῖς τὰς ἀχάνθας τῶν ἰχθύων: xal 
ν τούτους τοὺς ἁλιέας ὕδατι ὀλίγῳ διαχρῆσθαι, χαλεπῶς 
διαμιωμένους τὸν χάχληχα, xal οὐδὲ τούτῳ πάντη γλυ- 
χει τῷ ὕδατι. 
a. Ὥς δὲ ἀφίκετο ᾿Αλέξανδρος ἐς χῶρόν τινα τῆς Γα- 
δρωσίας ἵνα ἀφθονώτερος ἦν σῖτος, διανέμει ἐς τὰ ὑπο- 
p ζύγια τὸν καταληφθέντα: xal τοῦτον σημηνάμενος τῇ 
ἑαυτοῦ σφραγῖδι, χαταχομίζεσθαι χελεύει ὡς ἐπὶ θάλασ- 
σαν. "Ev ᾧ δὶ fet ὥς ἐπὶ τὸν σταθμὸν ἔνθενπερ ἐγγν- 
τάτω ἦν ἡ θάλασσα, ἐν τούτῳ ὀλίγα φροντίσαντες οἱ 
στρατιῶται τῆς σφραγῖδος αὐτοί τε ol φύλακες τῷ σίτῳ 
ιο ἐχρήσαντο καὶ ὅσοι μάλιστα λιμῷ ἐπιέζοντο καὶ τούτοις 
μετέδωκαν. (5) Ἐς τοσόνδε πρὸς τοῦ χαχοῦ ἐνικῶντο 
ὃς τὸν πρόδηλον καὶ παρόντα ἤδη ὄλεθρον τοῦ ἀφανοῦς 
τὲ χαὶ πρόσω ἔτι ὄντος ἐκ τοῦ βασιλέως χινδύνου ξὺν 
λογισμῷ ἔδοξε σφίσιν ἔμπροσθεν ποιήσασθαι. Καὶ 
wo Ἀλέξανδρος χαταμαθὼν τὴν ἀνάγχην συνέγνω τοῖς πρά- 
Eas. Αὐτὸς δὲ ὅσα ix τῆς χώρας ἐπιδραμὼν ξυνα- 
γιγεῖν ἠδυνήθη εἰς ἐπισιτισμὸν τῇ στρατιᾷ τῇ περι- 
πλεούση σὺν τῷ στόλῳ. ταῦτα χομίσοντα πέμπει Κρηθέα 
thy ΕΚαλλατιανόν. (6) Καὶ τοῖς ἐγχωρίοις προσετάχθη 
5 de τῶν ἄνω τόπων οἵτόν τε ὅσον δυνατοὶ ἦσαν χαταχο- 
µίσαι ἐλέσαντας xol τὰς βαλάνους τὰς τῶν φοινίχων 
χαὲ τερόδατα ἐς ἀγορὰν τῷ στρατῷ. Καὶ ἐς ἄλλον αὖ 
τύτεον Τήλεφον κατέπεμψε τῶν ἑταίρων σὺν σίτῳ οὐ 


πολλῷ ἐληλεσμένῳ. 





ΚΕΦ. ΚΔ΄. 


x» Αὐτός δὲ προὐχώρει ὡς ἐπὶ τὰ βασίλεια τῶν Γαδρω- 
ww, ὁ δὲ χῶρος Ποῦρα ὀνομάζεται, ἵναπερ ἀφίκετο 
E Ὥρων ὁρμηθεὶς ἐν ἡμέραις ταῖς πάσαις ἑξήκοντα, 
Καὶ λέγουσιν of πολλοὶ τῶν ξυγγραψάντων τὰ dun 
Ἀλέξανδρον οὐδὲ τὰ ξύμπαντα ὅσα ἐταλαιπώρησεν αὐτῷ 

a χατὰ τὴν Ἀσίαν fj στρατιὰ ξυμθληθῆναι ἄξια εἶναι τοῖς 
de πονηθεῖσι πόνοις. (2) Οὐ μὴν ἀγνοήσαντα Ἀλέ- 
ἴανξρον τῆς ὁδοῦ τὴν χαλεπότητα, ταύτη ἐλθεῖν (τοῦτο 
μὲν μόνος Νέαρχος λέγει ὧδε), ἀλλὰ ἀκούσαντα γὰρ ὅτι 

` οὕπω τις πρόσϑεν διελθὼν ταύτη ξὺν στρατιᾷ ἀπεσώθη 
ta ὅτι μὴ Σεμίραμις ἐξ ᾿Ινδῶν ἔφυγε: xal ταύτην δὲ ἔλε- 
m οἱ ἐπιχώριοι ξὺν εἴκοσι μόνοις τῆς στρατιᾶς ἀποσω- 
Fiver Κῦρον δὲ τὸν Καμθύσου σὺν ἑπτὰ μόνοις καὶ 
τον, (3) Ἐλθεϊν γὰρ δὴ xat Κῦρον ἐς τοὺς χώρους 
Ἅντως ὡς ἐσθαλοῦντα ἐς τὴν ᾿Ινδῶν γῆν, φθάσαι δὲ 
ts ὑπὸ τῆς ἐρημίας τε καὶ ἀπορίας τῆς δδοῦ ταύτης ἀπολέ- 
Sana τὴν πολλὴν τῆς στρατιᾶς. Καὶ ταῦτα Ἀλεζάν- 
ὅρῳ ζαγγελλόμενα ἔριν ἐμθαλεῖν πρὸς Κῦρον καὶ Σε- 
μιν. Τούτων τε οὖν ἕνεκα xal ἅμα ὡς τῷ νχυτιχῷ 
ἔγγύϑεν ἰχπορίζεσθαι τὰ ἀναγχαῖα, λέγει Νέαρχος ταύ- 

Ψ. THY τρακΏναι ᾿Αλέξανδρον. (1) To τε οὖν καῦμα 








10% 


tores quosdam abs se in littore inventos sub angustis tuguriis 
degentes. Ea tuguria ex conchis congestis facta esse , tecta 
ex piscium spinis. Eos vero ipsos piscatores modica aqua 
uti quam magna cum difficultate e sabulo effodissent , ac 


ne illa quidem omnino dulci. 


4. Posteaquam vero Alexander in locum quendam Ga- 
drosiz venit , ubi copiosius erat frumentum, id acceptum et 
sigillo suo obsignatum jumentisque impositum ad mare vehi 


jussit. Interea vero dum in portum mari proximum it, 


milites neglecto sigillo atque ipsi adeo custodes frumento 
usi sunt, iisque qui maxime fame premebantur partiti. 
(5) Que quidem adeo ingens erat, ut manifestze ac præsentis 
jam mortis potius quam incerti et procul remoti periculi 
ab rege ipsis timendi rationen habendam sibi putarent. 
Alexander cognita necessitate qua adacti id fecissent iis 
ignovit. Ipse quicquid frumenti peragrata ea regione con- 
quiri potuit Cretheum Callatianum mittit qui ad classem 
cum exercitu navigantem adducat. (6) Indigenis etiam 
imperat ut ex superioribus locis quantum possent frumenti 
moliti, palmarum etiam fructus et pecudes ad mercatum 
adferant. Telephum quoque, unum ex amicis, in alium 


locum cum frumento molito non multo misit. 





CAP. XXIV. 


Ipse ad Gadrosorum regiam contendit (locus is Pura 
dicebatur), ad quam sexagesimo postquam ex Oris dis- 
cessit die pervenit. At vero plurimi eorum qui Alexandri 
res gestas conscripserunt, tradunt, labores quoscunque 
exercitus per Asiam perpessus esset iis quos in hac regione 
pertulit comparandos non fuisse. (2) Alexandrum vero non 
ignorata ejus itineris difficultate, illac proficisci voluisse 
(hoc autem unus Nearchus scribit ) quum videlicet audisset 
neminem adhuc ducem exercitum per ea loca salvum tra- 
duxisse, excepta Semiramide ex Indis fugiente : quam qui- 
dem indigenz narrabant cum viginti solis ex toto exercitu 
evasisse : Cyrum vero Cambysis filium cum τη solis. (3) 
Venisse enim etiam in haec loca Cyrum , ut Indorum regio- 
nem invaderet; priusquam vero cam attingeret magnam 
exercitus sui parlem per solitudines difficillimaque itinera 
amisisse. Atque hac quidem Alexandro nuntiata semu- 
lationem quandam Cyri et Semiramidis in ejus animo exci- 
tasse. His igitur de causis, simulque ut classi non procul 
remota necessaria subministraret , tradit Nearchus Alexan- 
druin liac via rediisse. (4) Ingenti vero solis ardore aqua- 


176 
ΚΕΦ, Α΄. 


Ἔνθεν δὲ ἐς τὰ βασίλεια ἤει τὰ Περσῶν, ἃ δὴ 
πρόσθεν κατέφλεξεν αὐτός, ὥς por λέλεκται ὅτε οὐχ 
ἐπήνουν τὸ ἔργον ἀλλ᾽ οὐδ᾽ αὐτὸς ᾿Αλέξανδρος ἐπα- 
νελθὼν ἐπήνε. Καὶ μὲν δὴ καὶ xarà ᾿Ὀρξίνου 
b πολλοὶ λόγοι ἐλέχθησαν πρὸς Περσῶν, ὃς ἦρξε Mep- 

σῶν ἐπειδὴ Φρασαόρτης ἐτελεύτησε. (2) Καὶ ἐξη- 

λέγχθη ᾿Ὀρξίνης ἱερά τε ὅτι σεσυλήχει xat τάφους Ba- 
σιλιχούς, καὶ Περσῶν πολλοὺς ὅτι οὐ ξὺν δίχη ἀπέ- 
χτεινε. Τοῦτον μὲν δὴ οἷς ἐτάχθη ὑπὸ ᾿Αλεξάνδρου 

10 ἐκρέμασαν. Σατράπην δὲ Πέρσαις ἔταξε Πευχέσταν 
τὸν σωματοφύλακα , πιστόν τέ of ἐς τὰ μάλιστα τιθέ- 
μενος, τά τε ἄλλα xal ἐπὶ τῷ ἐν Μαλλοῖς ἔργῳ, ἵνα 
προεχινδύνευσέ τε xal συγεξέσωσεν ᾿Αλέξανδρον, xal 
ἄλλως τῷ βαρθαριχῷ τρόπῳ τῆς διαίτης οὐχ ἀξύμφο- 

ts pov: (3) ἐδήλωσε δὲ ἐσθῆτά τε εὐθὺς ὡς κατεστάθη ca- 
τραπεύειν Περσῶν μόνος τῶν ἄλλων Μαχεδόνων µετα- 
λαθὼν τὴν Μηδικὴν καὶ φωνὴν τὴν Περσικὴν ἐχμαθών 
καὶ τἆλλα ξύμπαντα ἐς τρόπον τὸν Περσικὸν xata- 
σχευασάµενος. Εφ’ οἷς Ἀλέξανδρός γε ἐπήνει αὐτὸν 

w xal of Πέρσαι ὡς τὰ παρὰ σφίσι πρὸ τῶν πατρίων 
πρεσθεύοντι ἔχαιρον. 





BIBAION EBAOMON, 
— 0 — 
ΚΕΦ. A. 


Ὡς δὲ ἐς Πασαργάδας τε xat ἐς Περσέπολιν ἀφίχετο 
Ἀλέξανδρος, πόθος χαταλαμθάνει αὐτὸν καταπλεῦσαι 
κατὰ τὸν Εὐφράτην τε καὶ χατὰ τὸν Τίγρητα ἐπὶ τὴν 

25 θάλασσαν τὴν Περσικὴν καὶ τῶν τε ποταμῶν ἰδεῖν τὰς 
ἐκθολὰς τὰς ἐς τὸν πόντον, χαθάπερ τοῦ Ἰνδοῦ, καὶ 
τὴν ταύτη θάλασσαν. (1) Οἱ δὲ xal τάδε ἀνέγραψαν, 
ὅτι ἐπενόει ᾿Αλέξανδρος περιπλεῦσαι τήν τε Ἀραθίαν 
τὴν πολλὴν καὶ τὴν Αἰθιόπων γῆν xat τὴν Λιθύην τε 

30 καὶ τοὺς Νομάδας τοὺς ὑπὲρ τὸν Ἄτλαντα τὸ ὄρος ὡς 
ἐπὶ Γάδειρα εἴσω ἐς τὴν ἡμετέραν θάλασσαν" χαὶ τὴν 
Λιθύην τε καταστρεψάμενος καὶ Καρχηδόνα οὕτω δὴ 
τῆς Actas πάσης δικαίως ἂν βασιλεὺς καλεῖσθαι' 
(3) τοὺς γάρ τοι Περσῶν χαὶ Μήδων βασιλέας, οὐδὲ 

35 τοῦ πολλοστοῦ μέρους τῆς Ἀσίας ἐπάρχοντας, οὐ σὺν 
δίκη καλεῖν σφᾶς μεγάλους βασιλέας. Ἔνθεν δὲ οἵ 
μὲν [λέγουσιν ] ὅτι ἐς τὸν πόντον τὸν Εὔξεινον ἐσπλεῖν 
ἐπενόει ἐς Σχύθας τε xal τὴν Μαιῶτιν λίμνην, of δέ, 
ὅτι ἐς Σικελίαν τε xat ἄκραν ᾿[απυγίαν" ἤδη γὰρ xal 

40 ὑποχινεῖν αὐτὸν τὸ “Ρωμαίων ὄνομα προχωροῦν ἐπὶ 
μέγα. 

4. ᾿Εγὼ δὲ ὁποῖα μὲν ἦν Αλεξάνδρου τὰ ἐνθυμήμα- 
τα οὔτε ἔχω ἀτρεκῶς ξυμθαλεῖν οὔτε μέλει ἔμοιγε el- 


APPIANOY ΑΝΑΡΑΣ. Z, α. 


CAP. ΧΧΧ. 


inde in regiam Persarum profectus est, quam ipse antea 
concremarat. Quod quidem factum neque ego probari, 
neque Alexander ipse reversus laudavit. Ibi multa Orxiná 
(qui Persas post Phrasaortis obitum rexerat) crimina ob— 
jecta sunt : (2) quod templa et sepulcra regia spoliasset „ 
multosque Persarum injuste peremisset. Atque hunc qui— 
dem jussu Alexandri in crucem sustulerunt. Dehinc Pea - 
cesten corporis custodem, quod fidem ejus egregiam cum 
aliis in rebus tum apud Mallos expertus esset, ubi magno 
suo periculo Alexandrum servarat , Persis satrapam consti- 
tuit, qui quidem barbarica morum ratione ab illorum in- 
geniis minime alienus erat. (3) Quod quidem declaravit, 
quum statim atque satrapatum apud Persas gerere capit, 
solus ex omnibus Macedonibus veste Medica recepta, lin- 
guam Persicam didicit, reliquaque omnia ad Persicum 
modum accommodavit. Quo quidem nomine Alexander 
cum collaudavit : et Perse , quod Persicum cultum patrio 


preetulisset , gavisi sunt. 





LIBER SEPTIMUS. 





CAP. I. 


& 


Postquam Alexander Pasargadas ac Persepolim venit, 
cupido eum cepit navigandi per Euphratem ac Tigrim in 
Persicum mare, fluminumque in mare exitus visendi, 
quemadmodum Indi ostia et quod ex ea parte est viderat 
mare, (2) Sunt etiam qui tradant Alexandrum in animo 
habuisse magnam Arabiz partem circumnavigare et Æthio- 
pum regionem Libyamque et Numidas, atque ita superato 
Atlante monte ad Gades in nostrum mare, Africa Cartha- 
gineque subacta , penetrare. Ita enim merito totius Asis [P] 
regem vocari posse. (3) Persarum enim ac Medorum re- 
ges, quum ne millesimam quidem Asiæ partem tenerent , 
inique sese magnos reges vocasse. (4) Hinc sunt qui di- 
cant eum per Euxinum pontum navigare voluisse in Scythas 
et Maotim paludem : alii, in Siciliam et lapygium pro- 
montorium. Jam tum enim Romanorum nomen late dif- 
fusum animum ejus commovisse. 

4. Ego vero quid in animo suo agilarit neque certo affir- 
mare possum , neque cura mihi est id conjecturis assequi. 





173 


οὗ γὰρ εἶναι dv τῇ ψάμμῳ πολλῇ τε καὶ ὁμοία πάντη 
_vewnpévn ὅτῳ τεκμηριώσονται τὴν ὁδόν, οὔτ᾽ οὖν 
δένδρα ξυνήθη παρ᾽ αὐτὴν πεφυχότα , οὔτε τινὰ γήλο- 
φον βέθαιον ἀνεστηχότα᾽ οὐδὲ πρὸς τὰ ἄστρα ἐν νυχτὶ 
5 ἢ μεθ’ ἡμέραν πρὸς τὸν ἥλιον μεμελετῆσθαί σφισι τὰς 
πορείας, χαθάπερ τοῖς ναύταις πρὸς τῶν ἄρχτων τὴν 
μὲν Φοίνιξι, τὴν ὀλίγην , τὴν δὲ τοῖς ἄλλοις ἀνθρώποις, 
τὴν μείζονα. (5) Ἔνθα δὴ Ἀλέξανδρον ξυνέντα ὅτι 
ἐν ἀριστερᾷ [δεῖ] ἀποκλίναντα ἄγειν, ἀναλαθόντα ὀλί- 
10 yous ἅμα of ἱππέας [προκεχωρηκέναιΤ ὡς δὲ καὶ τούτων 
of ἵπποι ἐξέκαμνον ὑπὸ τοῦ καύματος, ἀπολιπεῖν xal 
τούτων τοὺς πολλούς, αὐτὸν δὲ ξὺν πέντε τοῖς πᾶσιν 
ἀφιππάσασθαι, καὶ εὑρεῖν τὴν θάλασσαν: διαμησάμε- 
νόν τε αὐτὸν ἐπὶ τοῦ αἰγιαλοῦ τὸν κάγληχα ἐπιτυχεῖν 
16 ὕδατι γλυχεῖ καὶ καθαρῷ, xal οὕτω μετελθεῖν τὴν στρα- 
τιὰν πᾶσαν" xal ἐς ἑπτὰ ἡμέρας ἰέναι παρὰ τὴν θά- 
λασσαν, ὑδρευομένους ἐκ τῆς ἠϊόνος. Ἔνθεν δέ, 
ἤδη γὰρ γιγνώσκειν τὴν ὁδὸν τοὺς ἡγεμόνας, ἐπὶ τῆς 
μεσογαίας ποιεῖσθαι τὸν στόλον. 





ΚΕΦ. KZ’. 


90 Ὡς δὲ ἀφίκετο ἐς τῶν Γαδρωσίων τὰ βασίλεια, ἆνα- 
παύει ἐνταῦθα τὴν στρατιάν. Καὶ Ἀπολλοφάνην μὲν 
παύει τῆς σατραπείας, ὅτι οὐδενὸς ἔγνω ἐπιμεληθέντα 
τῶν προεπηγγελµένων' Θόαντα δὲ σατραπεύειν τῶν 
ταύτη ἔταξε: τούτου δὲ νόσῳ τελευτήσαντος Σιθύρτιος 

36 τὴν σατραπείαν ἐκδέχεται: ó αὐτὸς δὲ καὶ Καρμανίας 
σατράπης ἦν νεωστὶ ἐξ Ἀλεξάνδρου ταχθείς" τότε δὲ 
τούτῳ μὲν Ἀραχωτῶν τε xal τῶν Γαδρωσίων ἄρχειν 
ἐδόθη: Καρμανίαν δὲ ἔσχε Τληπόλεμος 6 Πυθοφάνους. 
(2) Ἤδη τε ἐπὶ Καρμανίας προὐχώρει 6 βασιλεὺς xal 

su ἀγγέλλεται αὐτῷ Φίλιππον τὸν σατράπην της Ἰνδῶν 
γῆς ἐπιθουλευθέντα πρὸς τῶν μισθοφόρων δόλῳ ἀπο- 

^ θανεῖν, τοὺς δὲ ἀποκτείναντας ὅτι of σωματοφύλακες 
τοῦ Φιλίππου οἱ Μακεδόνες τοὺς μὲν ἐν αὐτῷ τῷ ἔργω, 
τοὺς δὲ xal ὕστερον λαθόντες ἀπέκτειναν. Ταῦτα δὲ 

36 ὡς ἔγνω, ἐχπέμπει γράμματα ἐς ᾿Ινδοὺς παρὰ Εὐδαμόν 
τε καὶ Γαξίλην ἐπιμελεῖσθαι τῆς χώρας τῆς πρόσθεν 
ὑπὸ Φιλίππῳ τεταγμένης ἔστ᾽ ἂν αὐτὸς σατράπην ἐκ- 
πέμϑη ἐπ᾽ αὐτῆς. 

3. Ἤδη δ᾽ ἐς Καρμανίαν ἥχοντος Ἀλεξάνδρου Κρά- 

40 τέρος ἀφικνεῖται, τήν τε ἄλλην στρατιὰν ἅμα ol ἄγων 
xal τοὺς ἐλέφαντας καὶ Ὀρδάνην τὸν ἀποστάντα xal vew- 
τερίσαντα συνειληφώς. Ενταῦθα δὲ [καὶ] Στασάνωρτε 6 
Ἀρείων xat 6 Ζαράγγων σατράπης fxe καὶ ξὺν αὐτοῖς 
Φαρισμάνης 6 Φραταφέρνου τοῦ Παρθυαίων xa Ὕρ- 

45 κανίων σατράπου παῖς. “Hxov δὲ καὶ of στρατηγοὶ of 
ὑπολειφθέντες ἅμα Παρμενίωνι ἐπὶ τῆς στρατιᾶς τῆς ἐν 
Μηδίᾳ, Κλέανδρός τε καὶ Σιτάλχης καὶ Ἡράκων, τὴν 
πολλὴν τῆς στρατιᾶς xat οὗτοι ἄγοντες. (4) ᾿Γοὺς μὲν δὴ 
ἀμφὶ Κλέανδρον τε καὶ Σιτάλχην πολλὰ ἐπικαλούντων 

BU χὐτοῖς τῶν τε ἐγχωρίων καὶ τῆς στρατιᾶς αὐτῆς, ὡς 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. ¢’, x%. 


quod neque arbores juxta viam posite essent, neque fir- 
mus aliquis certusque collis exstaret : neque ex astris no- 
ctu, aut ex sole interdiu itineris rationem observare soliti 
essent : quemadmodum nautze ex Ursis, Phoenices quidem 
ex minore, reliqui vero mortales ex majore. (5) Ibi Alexan- 
drum conjectura assequutum , ad sinistram deflectendum 
esse, paucis equitibus assumptis processisse. Qnorum equis 
nimio «estu defatigatis, multos in itinere relictos : ipsum cum 
quinque in universum equis evasisse et mare invenisse sa- 
buloquein littore effosso aquam dalcem ae puram, atque ita 
universum exercitum eo traductum , eumque septem ferme 
dies propter mare ivisse aquam petentes ex litore. Tum 
duces itineris viam agnovisse, et ad interiorem regionem 
duxisse. 


— 0 oo 


CAP. XXVII. 


Postquam vero in Gadrosorum regiam pervenit, militibus 
ibi quietem dedit. Apollophanem , quod nihil eorum quæ 
imperata ei fuerant perfecisset , satrapatu deponit , Thoante 
in ejus locum suffecto : qui quum ex morbo decessisset, Si- _ 
byrtius ei successor est datus. Hic ipse Carmania satrapa 
erat , nuper admodum id muneris ab Alexandro consequu- 
tus : tum vero Arachotorum et Gadrosorum imperium illi 
collatum est. Carmaniam vero Tlepolemus Pythophanis filius 
tenuit. (2) Jamque Carmaniaın versus processerat rex, quum 
ei nuntiatur Philippum Indorum satrapam mercenariorum 
fraude ex insidiis interemtum. Ac percussores quidem a Ma- 
cedonibus , qui Philippo corporis custodes erant, partim in 
ipsa cacde, partim post perpetratum facinus captos, interfe- 
ctos esse. Quo cognito, Eudemo et Taxili per literas jubet, ut 
regionis que antea Philippo subdita fuerat curam admini- 
strationemque suscipiant, tantisper dum ipse satrapam ali- 
quem eo mittat. 

3. Alexandro jam Carmaniam ingreseo , Craterus ad eum 
venit, reliquum exercitum et elephantos secum ducens 
unaque Ordanem, quem quod defectionem molitus esset 
ceperat. Eodem etiam Stasanor Ariorum et Zarangum 
satrapes venit et cum his Pharismanes Phrataphernis Par- 
thorum et Hyrcanorum satrapz filius. Venerunt etiam 
duces copiarum, quas cum Parmenione in Media relique- 
rat, Cleander, Sitalces et Heracon, magnam et ipsi exercitus 
partem ducentes. (4) E quibus Cleander et Sitalces ac- 
cusati sunt ab indigenispariter atque exercitu ipse, quod 
templa spoliassent, veteraque monimenta movissent mul- 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VI, 28. 


ἱερά τε πρὸς αὐτῶν σεσυλημένα καὶ θήκας παλαιὰς κε- 
αινηµένας καὶ ἄλλα ἄδικα ἔργα ἐς τοὺς ὑπηκόους τετολ- 
μημένα καὶ ἀτάσθαλα, ταῦτα ὡς ἐξηγγέλθη, τοὺς μὲν 
ἀπέκτεινεν, ὡς καὶ τοῖς ἄλλοις δέος εἶναι ὅσοι σατρά- 
+ rad ὕπαργοι A νομάρχαι ἀπολείποιντο, τὰ ἴσα dxei- 
vos πλημμελοῦντας πείσεσθαι. (ο) (Kal τοῦτο, εἴπερ 
τι ἄλλο, κατέσχεν ἐν κόσμῳ τὰ ἔθνη τὰ ἐξ Ἀλεξάνδρου 
A ἑκόντα προσχωρήσαντα, τοσαῦτα μὲν 
πλήθει ὄντα, τόσον δὲ ἀλλήλων ἀφεστηκότα, ὅτι οὐκ 
mE» ὑπὸ τῇ Ἀλεξάνδρου βασιλείᾳ ἀδικεῖσθαι τοὺς 
ἐρχομένους ὑπὸ τῶν ἀρχόντων.) “Ἡράκων δὲ τότε 
μὲν ἀφείθη τῆς αἰτίας: ὀλίγον δὲ ὕστερον ἐξελεγχθεὶς 
πρὸς ἀνδρῶν Σουσίων σεσυληκέναι τὸ ἓν Σούσοις ἱερὸν 
καὶ οὗτος ἔδωκε δίκην. (0) Οἱ δὲ ξὺν Στασάνορι καὶ 
— θέρη τοπ. τε ὑποζυγίων παρ ᾿Αλέξανδρον 
ἄγοντες ἦλθον καὶ καμήλους πολλάς, ὡς ἔμαθον ὅτι τὴν 
int Γαδρωσίων ἄγει, εἰκάσαντες ὅτι (τὰ) αὐτὰ ἐκεῖνα 
πείσεται αὐτῷ ἡ στρατιὰ ἃ δὴ ἔπαθε. Καὶ οὖν καὶ ἐν 
καιρῷ μὲν καὶ οὗτοι ἀφίκοντο, ἐν καιρῷ δὲ of κάμηλοί 
wm καὶ τὰ ὑποζύγια: διένειμε γὰρ ξύμπαντα ᾿Αλέξανδρος 
τῆς μὲν ἡγεμόσι κατ' ἄνδρα, τοῖς δὲ κατ᾽ Dac τε καὶ 
ἱματοστύας, τοῖς δὲ κατὰ λόγους, ὅπως τὸ πλῆθος τῶν 
ἱπιζυγίων τε καὶ καμήλων αὐτῷ ξυνέθαινεν. 





ΚΕΦ. ΚΗ’. 


"Hin δέ τινες καὶ τοιάδε ἀνέγραψαν, οὗ πιστὰ ἐμοὶ 

S Morris, ὡς συζεύξας δύο ἁρμαμάξας χαταχείµενος 
ἂν τᾶς ἑταίροις κατανλούµενος τὴν διὰ Καρμανίας 
Am ἡ στρατιὰ δὲ αὐτῷ ἐστεφανωμένη τε καὶ παίζουσα 
thin, προὔκειτο δὲ αὐτῇ αἴτά τε καὶ ὅσα ἄλλα ἐς 
τρηὴν παρὰ τὰς ὁδοὺς συγκεχομισμένα πρὸς τῶν Kap- 
5 pavan, xai ταῦτα πρὸς μέμησιν τῆς Διονύσου Βακχείας 
ἀπιαάση Ἀλεξάνδρῳ, (a) ὅτι καὶ ὑπὲρ ἐκείνου 
Maps δέγετο καταστρεψάμενον Ἰνδοὺς Διόνυσον οὕτω 
τὴν πλὴν τῆς Ἆσίας ἐπελθεῖν, καὶ Θρίαμθόν τε ad- 
τὴν ἐπαληθῆναι τὸν Διόνυσον καὶ τὰς ἐπὶ ταῖς νίκαις 

3 τεῖς ἐ πολέμου πομπὰς ἐπὶ τῷ αὐτῷ τούτῳ θριάμ- 
δας, Ταῦτα δὲ οὔτε Πτολεμαῖος 6 Λάγου οὔτε Ἆρι- 
erlag ὁ ᾿Ἀριστοδούλου ἀνέγραψαν οὐδέ τις ἄλλος 
ὅποι ἱκανὸν ἄν τις ποιήσαιτο τεκμηριῶσαι ὑπὲρ τῶν 
Th, Καί μοι ὡς οὗ πιστὰ ἀναγεγράφθαι ἐξήρχε- 
wen. () Ἀλλ᾽ ἐκεῖνα ἤδη Ἀριστοθούλῳ ἑπόμενος kuy- 
To, δῦσαι ἐν Καρμανία ᾿Αλέξανδρον χαριστήρια 
e kaar Ἰνδῶν νίκης καὶ ὑπὲρ τῆς στρατιᾶς, ὅτι 
ἐπισύθη de Γαδρωσίων , xat ἀγῶνα διαθεῖναι μουσι-. 
αὐντε καὶ γυμνικόν: κατατάξαι δὲ καὶ Πευκέσταν ἐς 
3$ τὴς οωματογύλακας, ἤδη μὲν ἐγνωκότα σατράπην 
Ἀπερῆσαι τῆς Περσίδος, ἐθέλοντα δὲ πρὸ τῆς σατρα- 
"πίαςμιδὲ ταύτης τῆς τιμῆς καὶ πίστεως ἀπείρατον εἷ- 
vas, ἐκ τῷ dv Μαλλοῖς ἔργῳ' (4) εἶναι δὲ αὐτῷ ἑπτὰ 
εἰ she σωματοφύλακας, Λεοννάτον Ἀντέου, Ἡψαι- 
20 ετήσια τὸν Ἀμύντορος, Αυσίμαγον Ἀγαθοκλέους, Npr- 





113 
taque alia in subditos improbe atque avare perpetrassent. 
‘Quer ut nuntiata sunt, necari eos jussit, ut et reliqui satra- 
pee aut principes qui iis locis constituerentur , metuerent 
si officium non fecissent sese eodem supplicio affectum iri. 
(5) Quod certe, si quid aliud, gentes qua: ab Alexandro 
vi subactæ erant , vel sua sponte deditionem fecerant , qua- 
rum tanta erat multitudo, quique tantolocorum intervallo 
inter se disjungebantur, in officio continuit. Neque enim 
licebat sub Alexandri imperio cuiquam prefecto subditos 
injuria afficere. Heracon quidem tum temporis criminatio- 
nem subterfugerat : cæterum paulo post a Susiis convictus, 
quod eorum templum diripuisset, etiam ipse poenas dedit, 
(6) Stasanor vero et Phrataphernes magnam jumentorum 
atque camelorum copiam ad Alexandrum duxerunt, simul- 
ac eum in Gadrosios exercitum ducere intellexerunt , exi- 
stimantes exercitum eadem illa incommoda qua» passus fue- 
ratsubiturum. Et quidem peropportune cum ipsi, tum cameli 
et jumenta advenerunt : omniaque partim in singulos pra 
fectos, partim per turmas et centurias et. cohortes pro nu- 
mero jumentorum et camelorum partitus est. 


—— 


CAP. XXVIII. 


Sunt etiam nonnulli qui scribant, quod quidem mihi 
verisimile non videtur , Alexandrum duobus curribus jun- 
ctis, inter amicos musicis modulationibus aures ejus demul- 
centes stratum per Carmaniam exercitum duxisse : milites 
coronatos Iudentesque sequutos, frumentum aliasque res 
quz ad voluptatem pertinent ad viam Carmaniis apponen- 
tibus. Atquehæc quidem amulatione quadam Dionysiacæ 
bacchationis ab Alexandro facta esse. (2) Fama enim tenebat. 
Bacchum, Indis devictis, hoc etiam pacto magnam Asia 
parem peragrasse : et Bacchum ipsum Triumphum voca- 
tum esse , et pompas quae ob bellicas victorias fiunt ea de 
causa triumphos dici. Ceterum hax neque Ptolemæus 
Lagi neque Aristobulus Aristobuli filius neque alius quis- 
piam auctor, cui hac in parte fides haberi possit , memoria 
prodidit - suffeceritque hare a me tanquam indigna fide rela- 
ta esse. (3) Illa vero Aristobulum sequutus scribo, nempe 
Alexandrum in Carmania gratias diis agentem sacrum fecisse 
ob victoriam de Indis partam et ob exercitum ex Gadrosiis 
servatum : ludos etiam musicos et gymnicos edidisse : præ- 
terea Pencestam in corporis sui custodes adscripsisse , 
quem quidem jam Persidis satrapam constituere decreverat, 
sed antequam illi satrapatum deferret , ne hoc quidem ho- 
nore fideique testimonio carere eum voluit, ob eximiam 
ejusoperam apud Mallos preestitam. (4) Fuisse autem illi 
tum temporis septem corporis custodes Leonnatum Antei, 
Hephastionem Amyntoris, Lysimachum Agathoclis, Aristo- 


174 


στόνουν Πεισαίου, τούτους μὲν Πελλαίους, Περδίχκαν δὲ 
Ὀρόντου ἐκ τῆς Ὀρεστίδος, Πτολεμαῖον δὲ τὸν Λάγου 
xat Πείθωνα Κρατεᾶ Ἑορδαίους ὄγδοον δὲ προσγενέ- 
σθαι αὐτοῖς Πιωχέσταν τὸν ᾿Αλεξάνδρου ὑπερασπίσαντα. 
6 5. Ἔν τούτῳ δὲ xal Νέαρχος περιπλεύσας τὴν 
Ὥρων τε καὶ Γαδρωσίων γῆν καὶ τὴν ᾿Ιχθυοφάγων 
Χατῆρεν ἐς τῆς Καρμανίας τὰ πρὸς θάλασσαν ὠχι- 
σμένα" ἔνθεν δὲ ἀνελθὼν σὺν ὀλίγοις Ἀλεξάνδρῳ ἀπήγ- 
yerde τὰ ἀμφὶ τὸν περίπλουν τὸν γενόμενον αὐτῷ xara 
10 τὴν ἔξω θάλασσαν. (6) ᾿Γοῦτον μὲν δὴ καταπέμπει 
αὖθις, ἐκπεριπλεύσοντα ἔστε ἐπὶ τὴν Σουσιανῶν τε 
γῆν καὶ τοῦ ;ίγρητος ποταμοῦ τὰς ἐκθολας ὅπως 
δὲ ἐπλεύσθη αὐτῷ τὰ ἀπὸ τοῦ ᾿[νδοῦ ποταμοῦ ἐπὶ τὴν 
θάλασσαν τὴν Περσιχκὴν xoi τὸ στόμα τοῦ Τίγρητος, 
15 ταῦτα ἰδία ἀναγράψω αὐτῷ Νεάργῳ ἑπόμενος, ὡς xai 
τήνδε εἶναι ὑπὲρ ᾿Αλεξάνδρου “Ελληνικὴν ξυγγραφήν. 
Tatra μὲν δὴ ἐν ὑστέρῳ ἔσται τυχὸν εἰσότε θυμός τέ 
- ME XAL ὁ δαίμων ταύτη ἄγη. 
7. Αλέξανδρος δὲ Ἡφαιστίωνα μὲν σύν τε τῇ πλείστη 
20 μοίρα τῆς στρατιᾶς καὶ τοῖς ὑποζυγίοις, xal τοὺς ἐλέ- 
φαντας ἅμα ol ἔχοντα τὴν παρὰ θάλασσαν ἀπὸ [τῆς] 
Καρμανίας ὡς ἐπὶ τὴν Περσίδα ἄγειν ἐκέλευσεν, ὅτι 
χειμῶνος ὥρα γιγνομένου αὐτῷ τοῦ στόλου τὰ πρὸς 
τῇ 022007 τῇ llepotöog ἀλεεινά τε ἦν , xal τῶν ἐπι- 
25 τηλείων ἀφθόνως ἔγοντα. 


—— O 004m —— 


ΚΕΦ. KO’. 


Λὐτος δὲ ξὺν τοις χουφοτάτοις τῶν πεζῶν καὶ ξὺν 


τοῖς ἑταίροις τῶν ἱππέων xal μέρει τινὶ τῶν τοξοτῶν 
ἤει τὴν ἐπὶ Πασαργάδας τῆς Περσίδος' Στασάνορα δὲ 
καταπέμπει ἐπὶ τὴν χώραν τὴν ἑαυτοῦ. (2) Ὡς δὲ ἐπὶ 

30 τοῖς ὅροις ἦν τῆς Περσίδος, «ρασαόρτην μὲν οὐ κατέλαθε 
σατραπεύοντα ἔτι ( νόσῳ γὰρ τετελευτηκὼς ἐτύγχανεν 
ἐν ᾿Ινδοῖς ἔτι ᾿Αλεξάνδρου ὄντος), Ὀρξίνης δὲ ἐπεμέλετο 
τῆς Περσίδος, οὐ πρὸς Ἀλεξάνδρου χατασταθείς, ἀλλ᾽ 
ὅτι οὐκ ἀπηξίωσεν αὑτὸν ἐν χόσμῳ Πέρσας διχφυλαξαι 

35 Ἀλεξάνδρῳ, οὐκ ὄντος ἄλλου ἄρχοντος. (3) Me δὲ 
ἐς Πασαργάδας καὶ Ατροπάτης ὁ Μηδίας σατράπης, 
ἄγων Βαρυάξην ἄνδρα Mydov συνειλημμένον, ὅτι ὁρ- 
θὴν τὴν κίδαριν περιθέμενος βασιλέα προσεῖπεν αὑτὸν 
Περσῶν τε xat Μήδων, καὶ ξὺν τούτῳ τοὺς µετασχόν- 

40 τας αὐτῷ τοῦ νεωτερισμοῦ TE xal τῆς ἀποστάσεως. 
Τούτους μὲν δὴ ἀπέκτεινεν ᾿Αλέξανδρος. 

4. Ἐλύπησε δὲ αὐτὸν ἡ παρανομία ἡ ἐς τὸν Κύρου 
τοῦ Καμθύσου τάφον, ὅτι διορωρυγαένον τε xat σεσυ- 
λημένον κατέλαθε τοῦ Κύρου τὸν τάφον, ὡς λέγει Apt- 

45 στόθουλος. Elva: γὰρ ἐν Πασαργάδαις ἐν τῷ παρα- 
δείσῳ τῷ βασιλικῷ Κύρου ἐχείνον τάφον, καὶ περὶ αὐτὸν 
ἄλσος πεφυτεῦσθαι δένδρων παντοίων, καὶ ὕδατι εἶναι 
χατάῤῥυτον καὶ πόαν βαθεῖαν πεφυχέναι ἐν τῷ λειμῶνι: 
(ν) αὐτὸν δὲ τὸν τάφον τὰ μὲν χάτω λίθου τετραπέδου 

60 ἐς τετοάγωνον σχΤαα πεποιῖσθχι’ ἄνωθεν δὲ οἴκημα 


n Es 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. E, x9. 


num Pisei filium : et hos quidem Pellacos : porro Perdic- 
cam Orontis ex Orestide, Ptolemsum Lagi et Pithonem 
Cratez filium. Eordenses : octavum vero iis accessisse Peu- 
cestam qui Alexandrum scuto suo protexerat. 

5. Inter hec Nearchus , quum jam Oreorum et Gadroso- 
rum atque Ichthyophagorum regionem circumnavigasset , 
ad maritimam Carmaniz oram appulit. Inde cum paucis 
ad Alexandrum profectus, omnia quse per navigationem 
suam:in maris extero viderat ei refert. (6) Hunc mox ad 
classem remittit, ut ad Susianorum regionem et Tigridis 
fluminis ostia naviget. Quomodo autem ab Indo flum‘ne 
ad mare Persicum et Tigridis ostia enavigarit, seorsim 
con cribam, Nearchum sequens , ut etiam hsec Graeca ex- 
stet de rebus Alexandri historia. Quod quidem fortassis 
posthac a me preestabitur, si me animus et deus eo ducat. 

7. Alexander Hephzstionem cum majore exercitus parte 
cumque jumentis et elephantis secus mare ex Carmania in 


Persidem mittit; quod quum per hiemis tempus expeditio- 
nem faceret, maritima Persidis essent calida et omnium 
rerum copia abundarent. 


— 6.0 u — 


CAP. XXIX. 


Ipse cum expeditissimis peditum cumque amicorum equi- 
tatu et aliqua sagittariorum parte versus Pasargadas Persicis 
profectus est : Stasanorem vero in suam provinciam mit- 
tit. (2) Quumque ad Persidis fines venisset , Phrasaortem 
ibi satrapatu fungentem non reperit ( qui, Alexandro adhue 
apud Indos res gerente, morbo decesserat ) , Orxines vero 
praesidem agebat, non quidem ab Alexandro constitutas , 
sed quod non indignum censuerat Persas Alexandro in 
officio continere, quamdiu nemo esset qui ejus provinciae 
curam gereret. (3) Accessit quoque ad eum in Pasargadas 
Atropates Mediz satrapa , isque Baryaxem Medum captum 
adducebat , quod recta cidari capiti imposita Persarum ac 
Medorum regem se appellasset, et cum eo omnes novarum 
rerum et defectionis socios : quos Alexander necari jussit. 

4. /Egerrime vero ferebat scelus in Cyri Cambysis filii sc- 
pulcrum admissum. Quod quidem perfractum spoliatum- 
que reperit, ut auctor est Aristobulus. Esse enim apud Pasa:- 
gadas in hortis regiis Cyri illius sepulcrum, et circum il 
lucum omnis generis arboribus consitum aquisque irriguam | 
atque alto gramine hortum ipsum refertum esse : (5) se- 
pulcrum ipsum ab ima parte saxo quadrato structum qua- 
drangularem formam pre se ferre. In editiore parte xdi- 
culam esse lapideo fornice contectam , portulamque haberc 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VI, 29. 


ἐπεῖναι λίθινον ἐστεγασμένον, θυρίδα ἔχον φέρουσαν 
εἴσω στενήν, ὡς μόλις ἂν ἑνὶ ἀνδρὶ οὐ μεγάλῳ πολλὰ 
χαχοπαθοῦντι παρελθεῖν. "Ev δὲ τῷ οἰκήματι πύελον 
χρυσῆν χεῖσθαι, ἵνα τὸ σῶμα τοῦ Κύρου ἐτέθαπτο, xat 
5 χλίνην παρὰ τῇ πυέλῳ᾽ πόδας δὲ εἶναι τῇ χλίνη χρυ- 
σοῖς σφυρηλάτους, καὶ τάπητα ἐπιθλημάτων Babu- 
λωνίων, xai χαυνάχας πορφυροῦς ὑποστρώματα. (9) 
Ἐπεῖναι δὲ καὶ κάνδυς xal ἄλλους χιτῶνας τῆς Βαθυ- 
λωνίου ἐργασίας. Kal ἀναξυρίδες Μηδικαὶ xoi στολαὶ 
10 ὑαχινθινοθαφεῖς λέγει ὅτι ἔκειντο, αἱ δὲ πορφύρας, αἱ δὲ 
ἄλλης καὶ ἄλλης χρόας, καὶ στρεπτοὶ xal ἀχινάχαι xoi 
ἐνώτια χρυσοῦ τε xal λίθων .χολλητά, καὶ τράπεζα 
ἔκειτο. "Ev μίσῳ δὲ τῆς χλίνης À πύελος ἔκειτο ἡ 
τὸ σῶμα τοῦ Κύρου ἔχουσα. (2) Εἶναι δὲ ἐντὸς τοῦ 
15 περιβόλου πρὸς τῇ ἀναθάσει τῇ ἐπὶ τὸν τάφον φερούσῃ 
οἴχημα σμικρὸν τοῖς Μάγοις πεποιηµένον, ot δὴ ἐφύ- 
λασσον τὸν Κύρου τάφον, ἔτι ἀπὸ Καμθύσου τοῦ Κύρου, 
παῖς παρὰ πατρὸς ἐκδεχόμενοι τὴν φυλαχήν. Καὶ 
τούτοις πρόθατόν τε ἐς ἡμέραν ἐδίδοτο ἐχ βασιλέως xat 
20 ἀλεύρων τε καὶ οἴνου τεταγμένα καὶ ἵππος χατὰ μῆνα 
ἐς θυσίαν τῷ Κύρῳ. ᾿Επεγέγραπτο δὲ 5 τάφος Περσι- 
χοῖς γράμμασι (8) καὶ ἐδήλου Περσιστὶ τάδε: ὦ ἄνθ pw- 
πε, ἐγὼ Κῦρός εἶμι Καμθύσου ὁ τὴν ἀρχὴν 
Πέρσαις καταστησάμενοςχαϊτῆς Actas Ba- 
-οσιλεύσας. Μὴ οὖν φθονήσης μοι τοῦ μνή- 
ματος. 

9. Ἀλέξανδρος δέ (ἐπιμελὲς γὰρ ἦν αὐτῷ, ὁπότε ἕλοι 
Πέρσας, παριέναι ἐς τοῦ Κύρου τὸν τάφον ) τὰ μὲν ἄλλα 
χαταλαμθάνει ἐχπεφορημένα πλὴν τῆς πυέλου xai 

30 τῆς κλίνης" οἱ δὲ xat τὸ σῶμα τοῦ Κύρου ἐλωθήσαντο, 
ἀφελόντες τὸ πῶμα τῆς πυέλου, xat τὸν νεχρὸν ἐξέδα- 
λον" αὐτὴν δὲ τὴν πύελον ἐπειρῶντο εὔογχόν σφισι ποιή- 
σασθαι καὶ ταύτη εὔφορον τὰ μὲν παραχόπτοντες, τὰ δὲ 
ξυνθλῶντες αὐτῆς. Ὡς δὲ οὐ προὐχώρει αὐτοῖς τοῦτο 

35 τὸ ἔργον, οὕτω δὴ ἐάσαντες τὴν πύελον ἀπῆλθον, (10) 
Καὶ λέγει ᾿Ἀριστόθουλος αὐτὸς ταχθῆναι πρὸς Ade- 
ξάνδρου χοσμῆσαι ἐξ ὑπαρχῆς τῷ Κύρῳ τὸν τάφον: 
καὶ τοῦ μὲν σώματος ὅσαπερ ἔτι σῶα ἦν καταθεῖναι ἐς 
τὴν πύελον xat τὸ πῶμα ἐπιθεῖναι: ὅσα δὲ λελώθητο 
w αὐτῆς κατορθῶσαι" xal τὴν κλίνην ἐντεῖναι ταινίαις καὶ 
τἆλλα ὅσα ἐς κόσμον ἔχειτο κατ᾽ ἀριθμόν τε καὶ τοῖς 
πάλαι ὅμοια ἀποθεῖναι, καὶ τὴν θυρίδα δὲ ἀφανίσαι τὰ 
μὲν αὐτῆς Alder ἐνοικοδομήσαντα, τὰ δὲ πηλῷ ἐμπλά- 
ama xat ἐπιθαλεῖν τῷ πηλῷ τὸ σημεῖον τὸ βασιλι- 
sa. (11) Αλέξανδρος δὲ ξυλλαθὼν τοὺς Μάγους τοὺς 
qu τοῦ τάφου ἐστρέθλωσεν, ὡς κατειπεῖν τοὺς 
ὁράσαντας- of δὲ οὐδὲν οὔτε σφῶν οὔτε ἄλλου κατεῖπον 
στρεθλούμενοι, οὐδὲ ἄλλη πὴ ξυνηλέγχοντο ξυνειδότες 

τῷ loro xat ἐπὶ τῷδε ἀφείθησαν ἐξ ᾿Αλεξάνδρου. 


175 
quee in eam ducat, ita angustam ut agerrime unus aliquis, 
neque is magna stature, ingredi possit. In aedicula solium 
aureum esse positum, in quo Cyri corpus conditum serva- 
tur : lecticam solio adstare, cujus pedes ex solido auro 
fabricati sint. (6) Hanc tapetis Babyloniis stratam, stra- , 
gulis purpureis substratis : lectice candyn regiam alias- 
que vestes Dabylonii operis impositas esse. Femoralia 
etiam Medica ; stolas quoque hyacinthino colore tinctas ibi 
positas fuisse; atque has quidem purpurei, alias varii co- 
loris; torques quoque ac gladios et inaures auro et gem- 
mis ligatos; mensa preterea ibi posita erat. In media 
vero lectica solium corpus Cyri continens. (7) Esse pree- 
terea intra ambitum in ipso ad sepulcrum ascensu exiguam 
quandam »diculam, Magis exstructam , qui quidem sepul- 
crum custodiebant , jam inde a Cambyse Cyri filio custodice 
munere a patribus in filios transmisso. Atque his quidem 
ovis in singulos dies ab rege dabatur, vinique et farina 
certus modus : singulis etiam mensibus equus unus quem 
Cyro sacrilicarent. (8) Titulus sepulcti Persicis literis in- 
scriptus , hoc significabat , 0 MORTALIS, CYRUS ECO SUM CAM- 
BYSIS F. QUI PERSIS REGNUM CONSTITU] ASLEQUE IMPERAYI. 
ITAQUE NE MEO MONUMENTO INVIDEAS. 

9. Alexander (incesserat enim eum cupido, quando 
Persas vicisset, adeundi istius sepulcri) reliqua omnia 
furto sublata prater solium et lectum reperit. Nofinulli πο - 
ipsius quidem corpori pepercerant. Sublato enim solii 
operculo corpus ejecerant : ipsum vero solium imminuere 
conati fuerant, ut commodius auferri posset : partim pra:- 
scindentes, partim contundentes atque confringentes : quum- 
que opus non succederet ex sententia, relicto tandem solio 
abierunt. (10) Aristobulus ab Alexandro designatum se 
fuisse ait, qui sepulcrum de integro instauraret corporis- 
que partes quee superarent in solio conderet , operculoyue 
tegeret : quaeque rupta essent reficeret, lectum taniis inten- 
deret pristinoque ornatu restitueret, et alia quecunque 
ad ornatum posita fuerant, secundum numerum pristinis 
paria reponeret. Ad hic adiculz portam lapide et calce 
obstrueret , regio signo illi impresso. (11) Post haec Alexan- 
der Magos sepulcri custodes comprehensos in quiestionem 
dari jubet , uti auctores facinoris indicent. Qui quidem 
torti neque de se neque de aliis quicquam confessi sunt, 
neque alio ullo modo rei conscii esse sunt deprehensi. 
Quapropter ab Alexandro dimissi. 


"ARRIANI EXPEDIFIONIS LIB. VII, 2. 


κάζειν' ἐκεῖνο δὲ καὶ αὐτὸς ἄν μοι δοχῶ ἰσχυρίσασύαι, 
οὗτι μικρόν τι καὶ φαῦλον ἐπινοεῖν Ἀλέξανδρον οὔτε 
μεῖναι ἂν ἀτρεμοῦντα ἐπ᾽ οὐδενὶ τῶν ἤδη κεκτημένων, 
οὐδὲ εἰ τὴν Εὐρώπην τῇ Acia προσέθηκεν, οὐδ᾽ εἰ τὰς 
Βρεττανῶν νήσους τῇ Εὐρώπῃ, ἀλλὰ ἔτι ἂν ἐπ᾽ ἐκεῖνα 
ζητεῖν τι τῶν ἠγνοημένων, εἰ καὶ μὴ ἄλλῳ τῷ, ἀλλὰ 
αὐτόν γε αὑτῷ ἐρίζοντα. (6) Καὶ ἐπὶ τῷδε ἐπαινῶ; 
τοὺς σοφιστὰς τῶν Ἰνδῶν, ὧν λέγουσιν ἔστιν οὓς xata- 
ληφβέντας ὑπ᾽ Ἀλιξόνδρο ὑπαιθρίους ἐν λειμῶνι, 
ἵναπερ αὐτοῖς διατριθαὶ ἦσαν, ἄλλο μὲν οὐδὲν ποιῆσαι 
πρὸς τὴν ὄψιν αὐτοῦ τε καὶ τῆς στρατιᾶς, κρούειν δὲ 
τοῖς ποσὶ τὴν γῆν ἐφ᾽ ἧς βεθηκότες ἦσαν. Ὡς δὲ 
ἥρετο ᾿Αλέξανδρος δι᾿ ἑρμηνέων E τι νοοῖ αὐτοῖς τὸ ἔρ- 
γον τοὺς δὲ ἀποκρίνασθαι ὧδε: (ὁ) Ὦ βασιλεῦ Ἀλέξαν- 
wie, ἄνθρωπος μὲν ἕκαστος τοσόνδε τῆς γῆς κατέχει 
door τοῦτό ἐστιν ἐφ᾽ ὅτῳ βεθήκαµεν' σὺ δὲ ἄνθρω- 
πὶ ὧν παραπλήσιος τοῖς ἄλλοις, πλήν γε δὴ ὅτι πο- 
Ἀπρέγμων καὶ ἀτάσθαλος, ἀπὸ τῆς οἰκείας τοσαύτην 
Ὧν ἐπιβοχῃ πράγματα ἔχων τε καὶ παρέχων ἄλλοις. 
5 Kal ὧν καὶ ὀλίγον ὕστερον ἀποθανὼν τοσοῦτον καθέ- 
ἕες τῆς γῆς ὅσον ἐξαρκεῖ ἐντεθάφθαι τῷ σώματι. 


` 


ΚΕΦ. Β΄. 


Κἀνταῦθα ἐπήνεσε μὲν ᾿Αλέξανδρος τούς τε λόγους 
αὐτὲς καὶ τοὺς εἰπόντας, ἔπρασσε δὲ ὅμως ἄλλα καὶ 
meia εἷς ἐπήνεσεν. Ἐπεὶ καὶ Διογένην τὸν ἐκ 

1 Sings θαυμάσαι λέγεται, ἐν ᾿Ισθμῷ ἐντυχὼν τῷ 
Ay χαταχειμένῳ ἐν ἡλίῳ, ἐπιστὰς ξὺν τοῖς ὑπα- 
σπισταῖς καὶ τοῖς πεζεταίροις καὶ ἐρόμενος εἴ του δέοιτο- 
θὰ Anying ἄλλου μὲν ἔφη δεῖσθαι υὐδενός, ἀπὸ τοῦ 
Ἰλίῳ ἃὶ ἐπελθεῖν ἐκέλευσεν αὐτόν τε καὶ τοὺς σὺν 

waè, (a) Οὕτω τοι οὐ πάντη ἔξω ἦν τοῦ ἐπινοεῖν τὰ 
xquirma Ἀλέξανδρος, ἀλλ᾽ ἐκ δόξης γὰρ δεινῶς ἐχρα- 
"im. Ἐπιὶ καὶ ἐς Τάξιλα αὐτῷ ἀφικομένῳ καὶ ἰδόντι 
τῶν aviv ᾿Ινδῶν τοὺς γυμνοὺς πόθος ἐγένετο ξυνεῖ- 
vai τω οἱ τῶν ἀνδρῶν τούτων, ὅτι τὴν καρτερίαν að- 
τῶν θαύμασε" καὶ ὁ μὲν πρεσθύτατος τῶν σοριστῶν, 

3 bu ὑμληταὶ οἱ ἄλλοι ἦσαν, Δάνδαμις ὄνομα, οὔτε 
Sisi ἔφη παρ᾽ ᾿Αλέξανδρον ἥξειν οὔτε τοὺς ἄλλους εἴα. 
{AN ἀποκρίνασθαι γὰρ λέγεται ὡς Διὸς υἱὸς καὶ 
mak εἴη, εἴπερ οὖν xal ᾿Αλέξανδρος, καὶ ὅτι οὔτε 
Band του τῶν παρ᾽ ᾿Αλεξάνδρου, ἔχειν γάρ οἱ εὖ τὰ 

w tapina, καὶ ἅμα ὁρᾶν τοὺς ξὺν αὐτῷ πλανωμένους 
muela γῆν καὶ θάλασσαν Em’ ἀγαθῷ οὐδενί, μηδὲ 
τέρας τι αὐτοῖς γινόμενον τῶν πολλῶν πλανῶν, οὔτ᾽ 
Sn τ]ῶν τι αὐτὸς ὅτου χύριος ἦν ᾿Αλέξανδρος δοῦναι, 
αὐ) ab δεδιέναι, ὅτου κρατοίη ἐκεῖνος, ἔστιν οὗ εἴργε- 

4 har (i) ζῶντι μὲν γάρ οἱ τὴν Ἰνδῶν γῆν ἐξαρκεῖν, 

έχωσαν τὰ ὡραῖα" ἀποθανόντα δὲ ἀπαλλαγήσεσθαι 

θὰ ἰπιιχῶς ξυνοίκου τοῦ σώματος. Οὔκουν οὐδὲ 

Ἂλίξαν]ρον ἐπιχειρῆσαι βιάσασθαι, γνόντα ἐλεύθερον 

ὅπα tov ἄνδρα: ἀλλὰ Κάλανον γὰρ ἀναπειοθῆναι τῶν 
ARRANCA. 





nt 


Mud certe mihi asseverare posse videor, illum nihil humile 
aut exigui momenti animo volvisse, neque quantumlibet 
terrarum suo imperio adjecisset, conquieturum fuisse : 
non si Europam Asia: aut Britannicas insulas Europae con- 
junxisset , sed ulterius semper aliquid a notitia hominum 
remotum qusiturum : et si cum alio nemine, cum suo 
ipsius animo perpetuam ei contentionem futuram fuisse. 
(3) Quo quidem nomine Indorum sapientes laudo , quorum 
nonnullos quum aliquando in horto, in quem commentandi 
causa convenire solent , sub dio ambulantes offendisset , eos 
ad Alexandri atqueexercitus conspectum nihil aliud fecisse, 
quam pedibus terram quam calcabant pulsasse. Alexan- 
dro autem causam ejus facti per interpretes interrogante , 
ita responderunt, (6) Quoniam , o rex Alexander, unus- 
quisque mortalium tantum terra possidet, quantum hoc 
est quod calcamus : tu vero homo reliquis similis es, præ- 
terquam quod curiosus atque iniquus tam procul a domo 
tua discesseris, tibi pariter atque aliis negotium facessens. 
Quum alioqui exiguo ab hinc tempore moriturus, non 
plus terrae sis possessurus, quam corpori tuo sepeliendo 
sufficiat. 














CAP. Il. 


Atque Alexander quidem sapientum sententiam lauda- 
vit: non destitit tamen alia, et quidem iis qua: laudarat 
contraria, persequi. Siquidem et Diogenem Sinopensem in 
Isthmo admiratus fuisse dicitur, quum illum ad solem 
stratum apricantemque offendisset, cum scutatorum et 
peditum amicorum manu propius accessisse, rogasseque 
num aliqua re indigeret : cui Diogenes nulla se re egere 
respondit, simulque Alexandrum cum suo comitatu rece- 
dere jussit, ne objectu corporum solis calorem intercipe- 
rent. (2) Ita non plane alienus erat ab optimarum rerum 
consideratione, sed gloriæ cupiditas transversum eum ra- 
piebat. Namet quum ad Taxila urbem venisset , Indorum 
sapientes nudos conspicatus, aliquem eorum sibi adjungi 
optabat , incredibilem in eis laborum tolerantiam admira - 
tus. Atqui inter illos sapientes erat natu maximus, cujus 
reliqui sectatores erant , Dandamis nomine, respondit, ne- 
que se ad Alexandrum venturum, neque aliis ut irent per- 
misurum. Seenim etiam Jovis filium esse, perinde at- 
que Alexandrum , neque ulla re ab Alexandro egere 
enim quae haberet contentum esse. Addidit praeterea vi- 
dere se, iis qui una cum eo tantum terrarum ac maris per- 
vagati essent, nihil boni propositum esse, neque ullum 
erroribus eorum finem statui. Nihil itaque se expetere 
corum que Alexander largiri posset : neque contra quid- 
quam timere cujus ille potestatem habeat impediendi. (4) 
Quamdiu enim viveret, Indorum regionem tempestivos 
statis anni partibus fructus ferentem ipsi sufficere : quum 
vero mori contingeret , se a corpore ut socio non satis quo 
discessurum. Quae quum audisset Alexander, noluit in- 
vitum cogere , quod liberum hominem esse intelligeret ; 
m 











178 


ταύτγ σοφιστῶν, ὄντινα μάλιστα δὴ αὑτοῦ ἀκράτορα 

Μεγασθένης ἀνέγραψεν αὐτοὺς τοὺς σοφιστὰς λέγειν, 

χακίζοντας τὸν Κάλανον ὅτι ἀπολιπὼν τὴν παρὰ 

σφίσιν εὐδαιμονίαν, 6 δὲ δεσπότην ἄλλον ἢ τὸν θεὸν 
b ἐθεράπευε. 


— "999 «m—— 


ΚΕΦ. Γ΄. 


Ταῦτα ἐγὼ ἀνέγραψα, ὅτι χαὶ ὑπὲρ Καλάνου ἐγρῆν 
εἰπεῖν ἐν τῇ περὶ Αλεξάνδρου ξυγγραφῆ" μαλακισθῆναι 
γάρ τι τῷ σώματι τὸν Κάλανον ἐν τῇ Περσίδι γῆ, 

v P , y 3 4 ’ no 
οὕπω πρόσθεν νοσήσαντα: οὔχουν οὐδὲ δίαιταν διαιτᾶ- 
1o σθαι ἐθέλειν ἀῤῥώστου ἀνδρός, ἀλλὰ εἰπεῖν γὰρ πρὸς 
Ἀλέξανδρον, καλῶς αὐτῳ ἔχειν ἐν τῷ τοιῷδε κατα- 
[a / > ~~ - [4 8 
στρέψαι, πρίν τινος ἐς πεῖραν ἐλθεῖν παθήματος 
> , 9 [4 , 
τιπερ ἐξαναγχάσει αὐτὸν μεταθάλλειν τὴν πρόσθεν 
δίαιταν. (2) Καὶ ᾿Αλέξανδρον ἀντειπεῖν μὲν αὐτῷ 
15 ἐπὶ πολύ’ ὡς δ᾽ οὐχ ἠττησόμενον ἑώρα, ἀλλὰ ἄλλως 
ἂν ἀπαλλαγέντα, εἰ μή τις ταύτη ὑπεικάθοι, οὕτω δὴ 
ὅπη ἐπήγγελλεν αὐτός, κελεῦσαι νησθῆναι αὐτῷ πυράν, 
καὶ ταύτης ἐπιμεληθῆναι Πτολεμαῖον τὸν Λάγου τὸν 
σωματοφύλακα. Οἱ δὲ xal πομπήν τινα προπομπεῦ- 
αυ σαι αὐτοῦ λέγουσιν ἵππους τε καὶ ἄνδρας, τοὺς μὲν 
ὡπλισμένους, τοὺς δὲ θυμιάματα παντοῖα τῇ πυρᾷ 
ἐπιφέροντας: of δὲ καὶ ἐκπώματα χρυσᾶ xal ἀργυρᾶ 
xat ἐσθῆτα βασιλικὴν λέγουσιν ὅτι ἔφερον. (3) Αὐτῷ 
δὲ παρασκευασθῆναι μὲν ἵππον, ὅτι βαδίσαι ἀδυνάτως 
` e . ~ ld , A - sn ee 
αὐ εἶχεν ὑπὸ τῆς νόσου’ οὗ μὴν δυνηθῆναί γε οὐδὲ τοῦ 
ἵππου ἐπιθῆναι, ἀλλὰ ἐπὶ κλίνης γὰρ κομισθῆναι φε- 
, 3 ~ e , A 
ῥόµενον , ἐστεφανωμένον τε τῷ ᾿[νδῶν νόμῳ καὶ ἄδοντα 
τῇ ᾿]νδῶν γλὠσση. Οἱ δὲ ’Ivöor λέγουσιν ὅτι ὕμνοι 
θεῶν ἦσαν καὶ αὐτῶν ἔπαινοι. (4) Καὶ τὸν μὲν ἵπ- 
30 πον τοῦτον ὅτου ἐπιθήσεσθαι ἔμελλε, βασιλικὸν ὄντα 
τῶν Νυσαίων, πρὶν ἀναθῆναι ἐπὶ τὴν πυρὰν Λυσιμάχῳ 
Γαρίσασθαι, τῶν τινι θεραπευόντων αὐτὸν ἐπὶ copla 
τῶν δὲ δὴ ἐκπωμάτων ἢ στρωμάτων ὅσα ἐμθληθῆναι 
ἐς τὴν πυρὰν κόσμον αὐτῷ τετάχει ᾿Αλέξανδρος, ἄλλα 
25 ἄλλοις δοῦναι τῶν ἀμφ᾽ αὗτόν. (6) Οὕτω δὴ ἐπιθάντα 
es a ~ A ’ . 
τῇ πυρᾷ καταχλιθῆναι μὲν ἐν χόσµῳ , ὁρᾶσθαι δὲ πρὸς 
τῆς στρατιᾶς ξυμπάσης. ᾿Αλεξάνδρῳ δὲ οὐκ ἐπιεικὲς 
φανῆναι τὸ θέαμα ἐπὶ φίλῳ ἀνδρὶ γιγνόμενον: ἀλλὰ 
τοῖς γὰρ ἄλλοις θαῦμα παρασχέσθαι οὐδέν τι παραχι- 
; m~s 1 ^ , € x Lo 
40 νήσαντα ἐν τῷ πυρὶ τοῦ σώματος. (6) Ὡς δὲ τὸ πῦρ 
ἐς τὴν πυρὰν ἐνέθαλον οἷς προστεταγμένον ἦν , τάς τε 
σάλπιγγας φθέγξασθαι λέγει Νέαρχος, οὕτως ἐξ Ade- 
ξάνδρου προστεταγμένον, καὶ τὴν στρατιὰν ἐπαλαλά- 
Ext πᾶσαν ὁποῖον τι καὶ ἐς τὰς μάχας ἰοῦσα ἐπηλάλαζε, 
45 καὶ τοὺς ἐλέφαντας συνεπηχῆσαι τὸ ὀξὺ xal πολεμικόν, 
τιαῶντας Κάλανον. ᾿Γαῦτα καὶ τοιαῦτα ὑπὲρ Καλα- 
νου τοῦ Ἰνδοῦ ἱκανοὶ ἀναγεγράφασιν, οὐκ ἀχρεῖα πάντη 
ἐς ἀνθρώπους, ὅτῳ γνῶναι ἐπιμελές, ὅτι ὡς καρτερόν 
τε dott xoi ἀνίκητον γνώμη ἀνθρωπίνη ὅ τιπερ ἐθέλει 
to ἐξεργάσασθαι, 


APPIANOY ANABAX. BIBA. Z, y. 


Calano tamen persuasisse, uni ex sapientum numero : 
quem quidem incontinentem fuisse Megasthenes scribit - 
reliquosque sapientes judicasse perperam id a Calano fa- 
ctum fuisse, quod relicta felicitate quam sese consecutos 
censebant , alium dominum quam deum coleret. 





CAP. ΠΠ. 


Atque haec quidem commemoravi, quoniam et Calaniik 
mentionem fieri oportebat in historia Alexandri. Is nam— 
que quum in Perside corpore esset imbecillo , qui nunquanam 
antea «ger fuerat, non patiebatur se ad eegrotantium regu— 
lam ac diwtam curari : quin potius Alexandro dicebat „ 
preeclare secum agi, quod in eo statu mori sibi contingeret, 
priusquam aliquod incommodum experiretur, quod pristi— 
nam vivendi rationem immutare cogeret : (2) Alexandeır 
contra ejus sententiae acriter reluctabatur. Quum vero ab 
instituto deduci eum non posse cerneret , sed aliud genus 
mortis quesiturum , nisi istud ei concederetur, crederet, 
rogum ei , ut petierat , accendi jussit : ejusque rei negotium 
dat Ptolemzo Lagi F. corporis custodi. Sunt qui asserant 
pompam etiam ab Alexandro preemissam fuisse, equosque 
et viros, alios quidem armatos, alios varii generis odora- 
menta ad rogum allerentes : alii etiam pocula aurea et argen- 
tea, atque adeo vestem regiam illatam aiunt. (3) Ipsi vero, 
quum præ morbo incedere non posset, equum adductum 
fuisse. Quumque ne equum quidem conscendere posset, 
lectica vectum atque Indico more coronatum fuisse, bymnos 
patria lingua canentem : quos quidem Indi laudes deoram 
et ipsorum continere dicebant. (4) Porro equum quem fue- 
rat inscensurus ( erat autem regius, ex genere Nyszorum) 
priusquam in rogum se immitteret , Lysimacho , uni ex iis 
qui eum sapientiz nomine observarant ac colnerant , dedit. 
Pocula vero et stragula quæ Alexander ornandi ejus causa 
inrogum conjici jusserat , aliis atque aliis qui ei aderant 
distributa sunt. (5) Dehinc conscenso rogo decore se re- 
clinasse in conspectu totius exercitus. Alexander indecorum 
censuit spectaculo interesse, quod amicus esset : reliquis 
summz admirationi fuit, in mediis flammis corpus non 
movens. (6) Simulac vero ii quibus id negotii datum erat 
ignem rogo immiserunt, tubas clanxisse Nearchus tradit, 
(ita enim ab Alexandro imperatum erat) universumque 
exercitum clamores sustulisse, perinde atque quum præ- 
lium inire consuevit : elephantos etiam ingentem quendam 
bellicumque fremitum edidisse, Calanum cohonestantes. 
Hac aliaque hujusmodi auctores fide digni de Calano coa- 
scripsere , non inutilia prorsus hominibus quibus curse est 
intelligere, quam fortis atque invictus sit humanus animus, 
si aliquid sibi firmiter proponat. 





180 
ΚΕΦ, E. 


Καὶ τὰ χρέα ἐπιλύσασθαι τῆς στρατιᾶς ὅσοις χρέα 
ἦν ἐν καιρῷ οἱ ἔδοξε, καὶ χελεύει ἀπογράφεσθαι órd- 
σον ὀφείλει ἕχαστος, ὡς ληψομένους. Καὶ τὰ μὲν 
πρῶτα ὀλίγοι ἀπέγραψαν σφῶν τὰ ὀνόματα , δεδιότες 

δ ἐξ Ἀλεξάνδρου μὴ πεῖρα αὕτη εἴη χαθειµένη, ὅτῳ οὐχ 
ἀποχρῶσα ἡ μ.σθοφορὰ τῶν στρατιωτῶν ἐστι xal ὅτῳ 
πολυτελὴς ἡ δίαιτα. (2) Ὡς δὲ ἐξήγγελτο ὅτι οὐχ 
ἀπογράφουσι σφᾶς οἱ πολλοί, ἀλλ᾽ ἐπικρύπτουσιν ὅτῳ 
τι εἴη συμθόλαιον, τὴν μὲν ἀπιστίαν τῶν στρατιωτῶν 

10 ἐχάχισεν οὗ γὰρ χρῆναι οὔτ᾽ οὖν τὸν βασιλέα ἄλλο τι 
À ἀληθεύειν πρὸς τοὺς ὑπηχόους , οὔτε τῶν ἀρχομένων 
τινὰ ἄλλο τι A ἀληθεύειν δοκεῖν τὸν βασιλέα. (3) Ka- 
ταθεὶς δὲ τραπέζας ἐν τῷ στρατοπέδῳ xal ἐπὶ τούτων 
χρυσίον, (xal) τοὺς ἐπιμελησομένους τῆς δόσεως ἑκά- 
15 στοις ὅςτις συμθόλαιον ἐπεδείκνυτο ἐπιλύεσθαι τὰ χρέα 
ἐκέλευεν οὐχ ἀπογραφομένους ἔτι τὰ ὀνόματα. Καὶ 
οὕτω δὴ ἐπίστευσάν τε ἀληθεύειν ᾿Αλέξανδρον καὶ σὺν 
yapıt? μείζονι ἐγίγνετο αὐτοῖς τὸ μὴ γνωσθῆναι μᾶλ- 
λέν τι À τὸ παύσασθαι ὀφείλοντας. Λέγεται δὲ ye- 
90 νέσθαι ἡ δόσις αὕτη τῇ στρατιᾷ ἐς τάλαντα δισμύρια. 

4. "Ἔδωκε δὲ καὶ δῶρα ἄλλοις ἄλλα, ὅπως τις xat 
ἀξίωσιν ἐτιμᾶτο % κατ᾽ ἀρετὴν εἴ τις ἐπιφανὴς ἐγεγόνει 
ἐν τοῖς χινλύνοις. Καὶ ἐστεφάνωσε χρυσοῖς στεφάνοις 
τοὺς ἀνδραγαθία διαπρέποντας, (5) πρῶτον μὲν Πευ- 

25 χέσταν τὸν ὑπερασπίσαντα, ἔπειτα Λεοννάτον, xai 
τοῦτον ὑπερασπίσαντα , χαὶ διὰ τοὺς ἐν ᾿Ινδοῖς χινδύ- 
νους καὶ τὴν ἐν "po νίκην γενομένην, ὅτι παρατα- 
ξάμενος σὺν τῇ ὑπολειφθείση δυνάμει πρὸς τοὺς νεω- 
τερίζοντας τῶν τε Ὠρειτῶν xat τῶν πλησίον τούτων 

30 ὠκισαένων TH τε μάχη ἐκράτησε καὶ τἆλλα χαλῶς 

ἔδοξε τὰ ἐν ὌΏροις κοσμῆσαι. (6) Erl τούτοις δὲ 

Νέαρχον ἐπὶ τῷ περίπλῳ τῷ ἐκ τῆς Ἰνδῶν γῆς χατὰ 

τὴν μεγάλην θάλασσαν ἐστεφάνωσε᾽ xoi γὰρ xal οὗτος 
ἀφιγμένος ἤδη ἐς Σοῦτα Av" ἐπὶ τούτοις δὲ ᾿Ὀνησίχρι- 
τον τὸν χυβερνήτην τῆς νεὼς τῆς βασιλικής ἔτι δὲ 

Ἡφαιστίωνα xat τοὺς ἄλλους σωματοφύλακας. 


3 


y 





ΚΕΦ. ς΄. 


*Hxov δὲ αὐτῷ xal οἱ σατράπαι ol ἐκ τῶν πόλεών τε 
τῶν νεοχτίστων καὶ τῆς ἄλλης γῆς τῆς δορυαλώτου, 
παῖδας ἡθάσκοντας ἤδη ἐς τρισμυρίους ἄγοντες, τὴν 

40 αὐτὴν ἡλικίαν γεγονότας, οὓς ἐπιγόνους ἐκάλει Alt» 
ξανδρος, κεχοσμημένους Μακεδονιχοῖς ὅπλοις καὶ τὰ 
πολέμια ἐς τὸν τρόπον τὸν Μακεδονικὸν ἠσκημένους, 
(2) Καὶ οὗτοι ἀφικόμενοι λέγονται ἀνιᾶσαι Μακεδόνας, 
ὡς πάντα δὴ μηχανωμένου Ἀλεξάνδρου ὑπὲρ τοῦ un- 

45 χέτι ὡσαύτως δεῖσθαι Μακεδόνων" εἶναι γὰρ οὖν καὶ 
τὴν Μηδικὴν τὴν Ἀλεξάνδρου στολὴν ἄλγος οὗ σμικρὸν 
Μακεδόσιν δρωμένην, καὶ τοὺς γάμους ἐν τῷ νόμῳ τῷ 
Περσικῷ ποιηθέντας οὐ πρὸς θυμοῦ γενέσθαι τοῖς πολ- 


APPIANOY ANABAZ. BIBA Z, e. c. 


CAP. V. 


Ad hæc opportunum ei visum est quidquid seris alieni 
milites conflaverant dissolvere. Quumque quantum quisque 
deberet ad se referri jussisset, ut pecuniam acciperent, 
initio quidem pauci nomina sua conscribi passi sunt , veriti 
ne Alexander id eo consilii faceret, ut exploraret quibns 
militibus ob immoderatos sumptus quos facerent stipendium 
non sufficeret : (2) posteaquam vero renunciatum ei est 
plerosque nomina dare nolle, sed suas unumquemque ratio- 
nes et contractus occultare, militum diffidentiam repre- 
hendit dicens non debere regem erga subditos snos alium 
quam veracem esse, neque quenquam subditorum aliter 
affectum esse debere, quam ut regem veracem esse credat. 
(3) Deinde mensis per castra dispositis pecuniaque iis im- 
posita , et constitutis qui largitionem illam administrarent , 
omnium qui rationes contractusque suos adferrent nomina 
dissolvi jussit, ne nominibus quidem debitorum conscri- 
ptis : ac tum demum veracem Alexandrum crediderunt , 
gratiusque eis accidit ignorari nomina, quam debito libe- 
rari. Ea largitio exercitui facta xx » talentum fuisse di- 
citur. . 

4. Ad hec alia aliis pro uniuscujusque dignitate dona 
dedit aut pro virtute qua quis in proeliis eminuisset. Eos vero 
qui pr:eclarum aliquod facinus edidissent aureis curenis 
donavit. (5) Ac primum quidem Peucestam qui scuto eum 
protexerat : deinde Leonnatum, qui etiam eum propugna- 
rat, et ob pericula apud Indos adita et ob victoriam apud 
Oros partam , quodque cum copiis suis-in aciem progressus 
Oritarum iisque finitimorum populorum motus defectio- 
nemque compescuisset et preelio saperasset , multaque alia 
apud Oros praeclare gessisset. (6) Dehinc Nearchum , quod 
classem ex Indorum regione per Oceanum duxisset, coro- 
navit. Namet hic jam Susa pervenerat. Post hunc One- 
sicritum gubernatorem navis regiae : deinde Hephaestionem 
aliosque corporis custodes. 


CAP. VI. 


Post hzc satrapee novarum urbium abs se conditarum 
aliarumque provinciarum quas debellarat ad Alexandrum 
venerunt , xxx m. adolescentum pubescentium et eequalium 
ducentes, quos Alexander Epigonos , sive posteros suos, 
vocabat, omnes Macedonicis armisinstructos et ad militiam 
Macedonico more exercitatos. (2) Horum adventum Mace- 
dones :egre tulisse dicuntur, utpote machinante omnibus 
modis Alexandro, ne in posterum perinde Macedonibus 
egeret. Improbatum etiam eis vehementer, quod stola Medica 
Alexandrum indutum cernerent : quodque nuptiz Persico 
more celebratz essent, multis etiam eorum qui uxores 
duxerant displicuisse : tamesti sequalitale ac societate 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VII, 7. 


Jo, αὐτῶν, οὐδὲ τῶν γημάντων ἔστιν οἷς, καίτοι τῇ 
ἰσότητι τῇ ἐς τὸν βασιλέα μεγάλως τετιμημένοις. (3) 
Πευκέστας τε 6 Περσῶν σατράπης τῇ τε σκευὴ xal τῇ 
φωνῇ περσίζων ἐλύπει αὐτούς, ὅτι τῷ βαρθαρισμῷ 

s αὐτοῦ ἔχαιρεν Ἀλέξανδρος, καὶ οἵ Βακτρίων δὲ xal οἱ 
Σογδιανῶν καὶ Ἀραχώτων ἱππεῖς, καὶ Ζαράγγων δὲ 
καὶ ᾿Αρείων καὶ {Παρθυαίων καὶ ἐκ Περσῶν οἱ Εὐάκαι 
καλούμενοι ἱππεῖς καταλοχισθέντες ἐς τὴν ἵππον τὴν 
ἑταιρικὴν ὅσοι αὐτῶν xat’ ἀξίωσιν xal κάλλει τοῦ σώ - 

to patos À τῇ ἄλλη ἀρετῇ ὑπερφέροντες ἐφαίνοντο, (4) xoi 
πέμπτη ἐπὶ τούτοις ἱππαρχία προσγενομένη, οὗ Bap- 
6αρικὴ ἢ πᾶσα, ἀλλὰ ἐπαυξηθέντος γὰρ τοῦ παντὸς 
ἱππικοῦ κατελέγησαν ἐς αὐτὸ τῶν βαρθάρων, τῷ τε 
ἀ-γήματι προσκαταλεγέντες Κωφήν τε 5 Αρταθάζου xal 
Is “Ἑδάρνης καὶ Ἀρτιθόλης οἱ Μαζαίου, xai Σισίνης xal 
«Ἡραδασμένης οἱ Φραταφέρνου τοῦ Παρθυαίων xai 
“Ὑρκανίας σατράπου ἠαῖδες, xal Ἱστάνης Ὀξυάρτου 
gado παῖς, “Ῥωξάνης δὲ τῆς γυναικὸς Αλεξάνδρου ἀδελ- 
qpec. (s) Καὶ Αὐτοδάρης xat ó τούτου ἀδελφὸς Μιθρο- 
w Erato, καὶ ἡγεμὼν ἐπὶ τούτοις ἐπισταθεὶς Ὑστάσπης 
Æ Βάκτριος, xal τούτοις δόρατα Μακεδονικὰ ἀντὶ τῶν 


ΕΕ «ρθαρικῶν μεσαγκύλων δοθέντα, ταῦτα πάντα ἐλύπει: 


res Μακεδόνας, ὡς πάντη δὴ βαρδαρίζοντος τῇ γνώμη 
Αλεξάνδρου, τὰ δὲ Μακεδονικὰ νόμιμά τε xat αὐτοὺς 
a Ph Ἰαχεδόνας ἐν ἀτίμῳ χώρα ἄγοντος. 





ΚΕΦ. Z. 


Ἀλέξανδρος δὲ τῆς μὲν πεζῆς στρατιᾶς τὴν πολλὴν 

T Βφαιστίωνα ἄγειν χέλευει ἔστε ἐπὶ τὴν θάλασσαν 
Tay Περσικήν. Αὐτὸς δὲ ἀναπλεύσαντος αὐτῷ τοῦ 
Ἂν αυτιχοῦ ἐς τὴν Σουσίαν γῆν ἐπιθὰς τῶν νεῶν ξὺν τοῖς 

3 Ὁο-κασπισταῖς τε xal τῷ ἀγήματι xat τῶν ἱππέων τῶν 


€ -ταίρων ἀναθιθασάμενος οὐ πολλοὺς κατέπλει χατὰ τὸν 


Β-ὐλαῖον ποταμὸν ὡς ἐπὶ θάλασσαν. (0) Ἤδη δὲ πλη- 
<= lov dy τῆς ἐχθολῆς τῆς ἐς τὸν πόντον τὰς μὲν πλείονάς 
“Se xal πεπονηκυίας τῶν νεῶν καταλείπει αὐτοῦ" αὐτὸς 
E} ταῖς μάλιστα ταχυναυτούσαις παρέπλει ἀπὸ τοῦ 
MEhaiov ποταμοῦ κατὰ τὴν θάλασσαν ὡς ἐπὶ τὰς èx- 
Soda τοῦ Tiypnros αἱ δὲ ἄλλαι αὐτῷ νῆες vaxo- 
ἕ-κισθεῖσαι χατὰ τὸν Εὐλαῖον ἔστε ἐπὶ τὴν διώρυχα À 
-έτμηται dx τοῦ Τίγρητος ἐς τὸν Εὐλαῖον, ταύτη διε- 
*"» πεομίσθησαν ἐς τὸν Τίγρητα. 

3. Tov γὰρ δὴ ποταμῶν τοῦ τε Εὐφράτου χαὶ τοῦ 
"Tiypnros, of τὴν μέσην σφῶν Συρίαν ἀπείργουσιν, 
Be xai τὸ ὄνομα Μεσοποταμία πρὸς τῶν ἐπιχωμίων 
ariera, 6 μὲν Τίγρης πολύ τι ταπεινότερος ῥέων τοῦ 

We Ebppdrou διώρυχάς τε πολλὰς ἐκ τοῦ Εὐφράτου ἐς 
εαὐτὸν δέχεται καὶ πολλοὺς ἄλλους ποταμοὺς παραλα- 
€ xal ἐξ αὐτῶν αὐξηθεὶς ἐσθάλλει ἐς τὸν πόντον τὸν 
Ἑ]ιρσικόν, (4) μέγας τε xat οὐδαμοῦ διαθατὸς ἔστε ἐπὶ 
τὴν ἐχθολήν, καθότι οὐ χαταναλίσχεται αὐτοῦ οὐδὲν ἐς 

BO τὴν γώραν. "Ἔστι γὰρ µετεωροτέρα ἡ ταύτη γῆ τοῦ 


181 


regiarum nuptiarum vehementer cohonestafi fuissent. (3) 
Male etiam eos habebat, quod Peucestas Persarum satrapa 
cultu ipso atque sermone persizaret , quodque Alexander 
barbarica illa affectafione delectaretur. Praeterea quod 
Bactriani, Sogdiani, Arachoti, Zarangi, Arii, Parthi, et 
qui ex Persis Euac» vocantur equites , amicorum equita- 
tui accensi permistique essent, quotquot dignitate aut 
corporis praestantia aut virtute aliqua praediti judicarentur. 
(4) Adhasc quod quinta equitum preefectura accessisset , non 
quidem tota solis barbaris constans, sed quod universo 
equitatu aucto nonnulli barbari in eam admissi essent , 
atque agemati quidem accensi fuissent Cophen Artabazi 
F., Hydarnes et Artiboles, Mazzi filii : et Sisines et Plıradas- 
menes , Phrataphernis Parthorum atque Hyrcania satrapo 
filii : Histanes Oxyartis filius, et Roxanes Alexandri 
uxoris frater : (5) Autobares ejusque frater Mithrob:eus : 
quodque horum dux esset Hystaspes Bactrianus, et quod 
his Macedonicee haste loco barbaricorum jaculorum dati 
essent : haec omnia Macedones periniqua animo ferebant , 
quod Alexander in barbaricos plane mores abire videre- 
tur, Macedonum vero instituta ipsosque adeo Macedones 
despectui haberet. 





CAP. VII. 


Post hæc Alexander pedestris exercitus majorem partem 
Hephastioni ad Persicum mare ducendam committit. Ipse 
vero classe in Susiorum regionem appulsa , conscensis navi- 
bus cum scutatis et agemate ac parte equitum amicorum , 
per Euleum amnem ad mare navigavit. (2) Quumque jam 
non procul ab ostio quo in mare fertur abesset , plerisque 
navibus atque iis quie quassatæ crant ibi relictis, ipse cum 
velocioribus ab Eulæo amne per mare ad Tigridis ostia con- 


tendit. Reliquae naves per Eulzum revecta in alveum 


quiex Tigride in Eulxum amnem ducitur, in Tigrim trans- 


vecta sunt. 


3. Nam ex duobus fluviis , Euphrate nimirum et Tigri, 
qui Assyriam interjectam terminant, unde et Mesopotamia 
ab indigenis vocata est, Tigris quidem Euphrate multo hu- 
milior multos alveos ex Euphrate in se recipit : multos 
etiam alios fluvios admittens et ex eis auctus in pontum 
Persicum fertur : (4) magnus ipse, neque usquam ad os- 
tium maris usque vado transmeabilis , quandoquidem nihil 
ex eo flumine in terram diffunditur quod ejus profunditatem 
imminuat. Est enim ea parte terra altior quam aqua. Ne- 
que hic fluvius in alios alveos aut alia flumina diffunditur, 


o 


15 


45 


bO 


182 


ὕδατος, οὐδὲ ἐχδίδωσιν οὗτος χατὰ τὰς διώρυχας οὐδὲ 
ἐς ἄλλον ποταμόν, ἀλλὰ δέχεται γὰρ ἐκείνους μᾶλλον : 
ἄρδεσθαί τε ἀπὸ οὗ τὴν χώραν οὐδαμῆ παρέχει. (5) 
Ὁ δὲ Εὐφράτης μετέωρος τε ῥεῖ καὶ ἰσοχείλης παντα- 
γοῦ τῇ Yh, καὶ διώρυχές τε πολλαὶ ἀπ᾽ αὐτοῦ πεποίην- 
ται, αἱ μὲν ἀέναοι, dp’ ὧν ὑδρεύονται of παρ᾽ ἑκάτερα 
ᾠχισμένοι" τὰς δὲ xat πρὸς καιρὸν ποιοῦνται, ὁπότε 
σφίσιν ὕδατος ἐνδεῶς ἔχοι, ἐς τὸ ἐπάρδειν τὴν χώραν" 
οὐ γὰρ ὕεται τὸ πολὺ ἡ γῆ αὕτη ἐξ οὐρανοῦ xal οὕτως 
ἐς οὐ πολὺ ὕδωρ 6 Εὐφράτης τελευτῶν καὶ τεναγῶδες 
τοῦτο» οὕτως ἀποπαύεται. 

6. Ἀλέξανδρος δὲ περιπλεύσας κατὰ τὴν θάλασσαν 
ὅσον μεταξὺ τοῦ τε Εὐλαίου ποταμοῦ καὶ τοῦ Τίγρητος 
ἐπεῖχεν ó αἰγιαλὸς τοῦ χόλπου τοῦ Περσικοῦ, ἀνέπλει 
κατὰ τὸν Τίγρητα ἔστε ἐπὶ τὸ στρατόπεδον ἵνα “Hpat- 
στίων αὐτῷ τὴν δύναμιν πᾶσαν ἔγων ἐστρατοπεδεύκει. 
Ἐκεῖθεν δὲ αὖθις ἔπλει ἐς Ὦπιν, πόλιν ἐπὶ τοῦ Τίγρη- 
τος ᾠχισμένην. (7) Ἐν δὲ τῷ ἀνάπλῳ τοὺς χαταῤῥα- 
χτας τοὺς χατὰ τὸν ποταμὸν ἀφανίζων ὁμαλὸν πάντη 
ἐποίει τὸν ῥοῦν, οἳ δὴ ἐκ Περσῶν πεποιημένοι ἦσαν, 
τοῦ μή τινα ἀπὸ θαλάσσης ἀναπλεῦσαι εἰς τὴν χώραν 
αὐτῶν νηΐτη στόλῳ κρατήσαντα. Ταῦτα δὲ μεμηχά- 
vr, vo ἅτε δὴ οὐ ναυτιχοῖς τοῖς [έρσαις- οὕτω δὴ cuve- 
χεῖς οἱ χαταῤῥάκται πεποιημένοι ἄπορον τὸν ἀνάπλουν 
ἐποίουν τὸν κατὰ τὸν Ἰἴγρητα. Ἀλέξανδρος δὲ οὐχ 
ἔφη τῶν κρατούντων τοῖς ὅπλοις εἶναι τὰ τοιαῦτα σο- 
pícara: οὔκουν πρὸς αὑτοῦ ἐποιεῖτο ταύτην τὴν d- 
σφάλειαν, ἥντινα ἔργῳ οὐδὲ λόγου ἀξίαν ἀπέφηνεν, οὐ 
χαλεπῶς διαχόψας τῶν Περσῶν τὰ σπουδάσματα. 


«ΚΕΦ. H. 


Ὡς δὲ ἐς τὴν Ὦπιν ἀφίκετο, ξυναγαγὼν τοὺς Ma- 
χεδόνας προεῖπεν ὅτι τοὺς ὑπὸ γήρως % πηρώσεως τοῦ 
σώματος ἀχρείους ἐς τὰ πολέμια ὄντας παραλύει μὲν 
τῆς στρατιᾶς, ἀποπέμπει δὲ ἐς τὰ σφέτερα ἤθη ' èm- 
δώσει δὲ ἀπιοῦσιν ὅσα αὐτούς τε ζηλωτοτέρους ποιήσει 
τοῖς οἴχοι καὶ τοὺς ἄλλους Μακεδόνας ἐξορμήσει ἐς τὸ 
ἐθέλειν τῶν αὐτῶν χινδύνων τε xal πόνων μετέχειν. (2) 
Αλέξανδρος μὲν ὡς χαριούμενος δῆθεν τοῖς Μακεδόσι 
ταῦτα ἔλεγεν᾽ οἱ δὲ ὡς ὑπερορώμενοί τε ἤδη πρὸς 
Αλεξάνδρου xat ἀχρεῖοι πάντη ἐς τὰ πολέμια νομιζό-- 
utvot οὐχ ἀλόγως αὖ τῷ λόγῳ ἠχθέσθησαν τῷ πρὸς 
᾿Αλεξάνδρου λεχθέντι, κατὰ τὴν στρατιὰν ταύτην πᾶ- 
σαν πολλοῖς xat ἄλλοις ἀχθεσθέντες, ὅτι πολλάκις ἤδη 
ἐλύπει αὐτοὺς ἥ τε ἐσθὴς ἡ Περσικὴ ἐς τοῦτο φέρουσα 
καὶ τῶν Ἐπιγόνων τῶν βαρθάρων ἡ ἐς τὰ Μακεδονικὰ 
ἦθη κόσμησις καὶ ἀνάμιξις τῶν ἀλλοφύλων ἱππέων ἐς 
τὰς τῶν ἑταίρων τάξεις. (3) Ovxouv σιγῇ ἔχοντες ἐκαρτέ- 
ρήσαν, ἀλλὰ πάντας γὰρ ἀπαλλάττειν τῆς στρατιᾶς 
ἐκέλευον, αὐτὸν δὲ μετὰ τοῦ πατρὸς στρατεύεσθαι, τὸν 
Ἄμμωνα δὴ τῷ λόγῳ ἐπικερτομοῦντες. Ἱαῦτα dxov- 
σας ᾿Αλέξανδρος [Tv γὰρ δὴ ὀξύτερός τε ἐν τῷ τότε 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. Z, v. 


sed potius in se recipit : terram vero ipse non irrig 


At Euphrates altus fluit, et passim suis aquis terra 


! alluit altitudinem exzequat , multique ex co alvei ὁ 


u uM am Art — 


tur : alii quidem perennes, ex quibus utriusque r 
cole ¿quam petunt , alii certo tempore fiunt , quu 
ad irrigandam terram inopia premuntur ; raro enii 
locis imbres e ccelo cadunt : quo fit ut in aquam non 
magnam et vadosam alioqui Euphrates desinat. 

6. Alexander circumvectus mari, quidquid spa 
Euleum amnem et Tigrim Persici sinus littus conti: 
Tigrim ad castra navigavit, ubi Hephzstion cum c 
copiis consederat. Inde rursus Opim, urbem ad 
sitam profectus est, (7) atque inter navigandum ca 
omnes tolli amnemque exa quari jubet. Quas 
cataractas Persze confecerant , ne quis e mari nava 
in eorum regionem penetraret. Atque ita confectae 
Persis , quod rei nauticze periti non erant, et catara 
frequentia difficilem admodum per Tigrim navigi 
faciebat. Alexander hujusınodi inventa esse dice 
minum qui armis parum valerent. Neque igitur s 
lem futuram eam munitionem putavit, quam reve 
lius momenti esse ostendit, quum Persarum mo 


parvo negotio deleret. 
— "P000 — 


CAP. VIII. 


Opim quum venit , convocatis Macedonibus proi 
vit , se omnes eos qui vel setate vel membrorum muti 
inutiles ad pugnam facti essent missos ab exercitu : 
et in domos suas redeundi potestatem dare : qu 
abirent, tantum se largiturum, ut merito iis qui 
desideant , invidiosi sint futuri aliosque Macedonas 
turi ut libenter eadem pericula ac labores subean! 
Atque liec quidem Alexander animo gratificandi Mac 
bus dicebat : ipsi , ita interpretati ac si ab Alexanc 
spicerentur inutilesque ad res bellicas judicarentur, 
menter ea oratione commoti sunt, qua Alexande 
fuerat, postquam per totam hanc expeditionem aliz 
gnationis cause accesserunt, quod jam szpenume 
offenderat Persica vestis eodem pertinens, et « 
Macedonicus barbaris adolescentibus, quos Postere 
vocabat, concessus, deinde peregriai equites ami 
cohortibus accensi et permisti. (3) Non igitur jai 
plius silentium tenuerunt, sed omnes militiæ sacra 
absolvi petierunt, adjicientes, ut cum patre suo | 
gereret, Ammonem iis verbis sugillantes. Quæ 
audisset Alexander ( crat enim jam magis solito a 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VII, 9. 


καὶ ἀπὸ τῆς Bapbapıxnc θεραπείας οὐκέτι ὡς πάλαι 


ἐπιεικὴς ἐς τοὺς Μακεδόνας), καταπηδήσας σὺν τοῖς 
ἆμφ αὑτὸν ἡγεμόσιν ἀπὸ τοῦ βήματος ξυλλαθεῖν τοὺς 
ἐπιφανεστάτους τῶν ταραξάντων τὸ πλῆθος χελεύει. 
αὐτὸς τῇ χειρὶ ἐπιδεικνύων τοῖς ὑπασπισταῖς οὔστινας 


χρὴ συλλαμθάνειν- καὶ ἐγένοντο οὗτοι ἐς τρεῖς χαὶ 


a. Τούτους μὲν δὴ ἀπάγειν κελεύει τὴν ἐπὶ θανάτῳ. 


1k δὲ κατεσιώπησαν οἱ ἄλλοι ἐχπλαγέντες, ἀναξὰς 
αὖθις ἐπὶ τὸ βῆμα ἔλεξεν ὅνδε. 


ΚΕΦ. Θ΄. 


ὑπὲρ τοῦ καταπαῦσαι ὑμῶν τὴν οἴκαδε ὁραήν, 


en Maxsbóvic, λεγθήσεταί μοι ἅδε ὁ λόγος, ἔξεστι γὰρ 
S piv ἀπιέναι ὅποι βούλεσθε ἐμοῦ γε ἕνεχα, ἀλλ᾽ ὡς 
y vea: ὑμᾶς πρὸς ὁποίους τινὰς ἡμᾶς ὄντας ὁποῖοί τινες 
«εὐτοὶ γενόμενοι ἀπαλλάσσεσθε. 


(2) Καὶ πρῶτά γε 


i «ἆ πὺ Φιλίππου τοῦ πατρός, ἧπερ καὶ εἶχός, τοῦ λόγου 


eXotoua:. 


el ἀπόρους. ἐν διφθέραις τοὺς πολλοὺς νέμοντας ἀνὰ 
ας ὰ ὄρη πρόθατα ὀλίγα xal ὑπὲρ τούτων χαχῶς µαχο- 
gemivouc Ἰλλυριοῖς τε xal Τριθαλλοῖς xal τοῖς ὁμόροις 


Φίλιππος γὰρ παραλαθὼν ὑμᾶς πλανήτας 


x paki, χλαμύδας μὲν ὑμῖν ἀντὶ τῶν διφθερῶν φορεῖν 


αἴξ ὀωχε, κατήγαγε δὲ ix τῶν ὁρῶν ἐς τὰ πεδία, ἀξιομά- 


Zu καταστήσας τοῖς προσχώροις τῶν βαρθάρων, ὡς 


E-a} χωρίων ἔτι ὀχυρότητι πιστεύοντας μᾶλλον % τ 
“οἰκείᾳ ἀρετῇ σώζεσθαι πόλεων τε οἰκήτορας ἀπέφηνε 
= al νόμοις xai ἔθεσι χρηστοῖς ἐκόσμησεν. 
<= ἐκείνων τῶν βαρθάρων, ὑφ᾽ ὧν πρόσθεν ἤγεσθε xal 
= φέρεσθε αὐτοί τε xal τὰ ὑμέτερα, ἡγεμόνας χατέστη- 
«xtv ἐκ δούλων xal ὑπηκόων, καὶ τῆς Θράκης τὰ πολλὰ 
πα Μακεδονίᾳ προσέθηχε, xoi τῶν ἐπὶ θαλάττη yw- 


(3) Αὐτῶν 


3» iv τὰ ἐπικαιρότατα χαταλαθόμενος τὴν ἐμπορίαν 


Sm. 


> 


‘= 


“Ey ¡wpa ἀνεπέτασε, καὶ τῶν μετάλλων τὴν ἐργασίαν 
Hr παρέσχε" (4) Θεσσαλῶν δὲ ἄρχοντας, οὓς 


-ετάλαι ἐτεθνήχειτε τῷ δέει, ἀπέφηνε, xat τὸ Φωκέων 


Dlho; ταπεινώσας τὴν ἐς τὴν Ἑλλάδα πάροδον πλατεῖαν 


Ἄκαὶ εὔπορον ἀντὶ στενῆς τε xal ἀπόρου ὑμῖν ἐποίησεν᾽ 

“Αθηναίους τε xai Θηβαίους, ἐφεδρεύοντας ἀεὶ τῇ Ma- 

uedovia, ἐς rocóvos ἐταπείνωσεν, ἤδη ταῦτά γε καὶ 

"ἡμῶν αὐτῷ ξυμπονούντων, ὡς ἀντὶ τοῦ φόρους τελεῖν 
"Ἀθηναίοις καὶ ὑπαχούειν Θηθαίων, παρ᾽ ἡμῶν ἐν τῷ 
μέρει ἐκείνους τὴν ἀσφάλειάν σφισι πορίζεσθαι. (5) 
Ex Πελοπόνντσον δὲ παρελθὼν τὰ ἐχεῖ αὖ ἐκόσαγσε᾽ 
al ἡγεμὼν αὐτοχράτωρ συµπάσης τῆς ἄλλης Ελλάδος 
«ἐποδειχθεὶς τῆς ἐπὶ τὸν Πέρσην στρατείας οὐχ ἑαυτῷ 
Ἠλλλόν τι τὴν δόξαν τήνδε % τῷ κοινῷ τῶν Μακεδόνων 
προσέθηκε. 

6. Ταῦτα μὲν τὰ ἐχ τοῦ πατρὸς τοῦ ἐμοῦ ἐς ὑμᾶς 
ὑπηργμένα, ὥς μὲν αὐτὰ ἐφ᾽ ἑαυτῶν σκέψασθαι με- 
ya, μικρὰ δὲ ὥς γε δὴ πρὸς τὰ ἡμέτερα ξυμθαλεῖν- 
ὃς παραλαθὼν παρὰ τοῦ πατρὸς χρυσᾶ μὲν xal ἀργυρᾶ 


so ἐκτώματα ὀλίγα, τάλαντα δὲ οὐδὲ ἑξήκοντα ἐν τοῖς θη- 


183 


proclivus, atque ob barbaricum comitatum non ita atque 
olim erga Macedones facilis atque humanus) confestim cum 
ducibus qui eum circumstabant de tribunali desiliens , præ- 
cipuos eorum qui multitudinem ad seditionem concitabant 
comprehendi jubet , scutatis manu designans quosnam capi 
vellet : tredecim hi fuere. Quos statim ad supplicium rapi 
jubet. Quo facto quum reliqui attoniti silentium fecissent, 
conscenso rursus tribunali, in hunc modum disseruit. 


- —= 90 9 —, 


CAP. IX. 


« Non sum facturus verba, Macedones, ut vos ab isla 
domum redeundi cupiditate demoveam , siquidem per me 
integrum vobis est quo libuerit abire, sed ut intelligatis, 
quid ego vobis prisstiterim, et qualem vos mihi vicem 
rependentes discedatis. (2) Ac primum a Philippo patre, 
ut par est, ordiar. Philippus enim vos incertis sedibus 
errantes atque inopes, et plerosque sub pellibus degentes 
exiguosque ovium greges in montibus pascentes ac pro iis 
parum feliciter adversus Illyrios, Triballos et finitimos 
Thraces bellum gerentes accipiens , pro pellibus chlamydes 
gestandas gedit, ex montibus in planitiem deduxit , pares- 
que hostibus ad pugnandum effecit , ut non tam in locorum 
munitione deinceps, quam in vestra virtute salutem collo- 
caretis : urbes vobis habitandas dedit , optimisque legibus 
atque institutis ornavit. (3) Idem vobis in eos ipsos har- 
baros qui vos assiduis populationibus lacessebant, impe- 
rium acquisivit, et dominos e servis effecit : magnam Thra- 
ciæ partem Macedoniz adjecit, oppidisque ad maritimam 
oram peropportunis in potestatem suam redactis, commer- 
ciorum facultatem aperuit, et tutas metallorum fodinas 
suppeditavit. 
exanimati eratis, vestro imperio subjecit : gente Phocen- 
sium afflicta aditum in Graeciam amplum et expeditum 
pro angusto et difficili vobis patefecit. Athenienses vero et 


(4) Thessalos praeterea, quorum metu olim 


Thebanos, qui vobis insidiabantur, sic afflixit, nobis jam 
una cum eo militantibus, ut quum antea vectigal Atheniensi- 
bus penderemus, Thebanis pareremus, jam vice versa utram- 
que illam civitatem in fide ac tutela nostra habeamus. 
(5) In Peloponnesum etiam ingressus, res illic constituit. 
Imperator denique totius Greecia designatus, ut bellum 
adversus Persas susciperet , gloriam ejus rei non sibi magis 
quam genti et nomini Macedonum adjecit. 

6. Atque hac sunt patris mei erga vos beneficia , magna 
illa quidem, si cum aliis non comparentur : parva, si cum 
nostris conferantur. Nam ego patri succedens, aurea qua:- 
dam pauca argenteaque pocula nactus in patriis thesauris, 
talenta vero ne sexaginta quidem : quanquam ere alieno 


184 


σαυροις YA ρεῶν δὲ ὀφειλόμενα ὑπὸ Φιλίππου ἐς πεντα- 
χόσια τάλαντα. δανεισάμενος ἐπὶ τούτοις αὐτὸς ἄλλα 
ὀκταχόσια δρατθεὶς ἐκ τῆς χώρας τῆς γε οὐδὲ ὑμᾶς 
αὐτοὺς βοσκούσης καλῶς εὐθὺς μὲν τοῦ “Ελλησπόντου 
b ὑμῖν τὸν πόρον θαλασσοχρατούντων ἐν τῷ τότε Περσῶν 
ἀνεπέτασα" (7) κρατήσας δὲ τῇ ἵππῳ τοὺς σατράπας 
τοῦ Δαρείου τήν τε Ἰωνίαν πᾶσαν τῇ ὑμετέρα dpy7, 
προσέθηκα xal τὴν Αἰολίδα πᾶσαν xxi Φρύγας dupo- 
τέρους καὶ Λυδούς, καὶ Μίλητον εἶλον πολιορχία" τὰ 
10 δὲ ἄλλα πάντα ἑχόντα προσχωρήσαντα λαθὼν ὑαῖν 
καρποῦσθαι ἔξωκα” (s) καὶ τὰ ἐξ Αἰγύπτου xai Κυρή- 
νης ἀγαθά, ὅσα ἀμαχεὶ ἐκτησάμην, ὑμῖν ἔρχεται: $ 
τε κοίλη Συρία καὶ ἡ Παλαιστίνη xal À μέση τῶν 
ποταμῶν ὑμέτερον χτήμα εἶσι᾽ xat Βαθυλὼν xai 
16 βάχτρα xat Σοῦσα ὑμέτερα * xal 6 Λυδῶν πλοῦτος καὶ 
of Περσῶν θησαυροὶ καὶ τὰ ᾿Ινδῶν ἀγαθὰ xai ἡ ἔξω 
θάλασσα ὑμέτεραχ᾽ ὑμεῖς σατράπαι, ὑμεῖς στρατηγοί, 
ὑμεῖς ταξιάρχαι. (0) Ὡς ἔμοιγε αὐτῷ τί περίεστιν ἀπὸ 
τούτων τῶν πόνων ὅτι μὴ αὕτη ἡ πορφύρα καὶ τὸ διά- 
20 ónua τοῦτο; κέκτηααι δὲ ἰδία ουδέν, οὐδὲ ἔχει τις dro- 
δεῖξαι θησαυροὺς ἐμοὺς ὅτι μὴ ταῦτα ὑμέτερα κτήματα 
4 ὅσα ἕνεκα ὑμῶν φυλάττεται, ᾿Επεὶ οὐδὲ ἔστιν ἰδίᾳ 
μοι ἐς ὅ τι φυλάξω αὐτούς, σιτουυένῳ τε τὰ αὐτὰ ὑμῖν 
σιτία καὶ ὕπνον τὸν αὐτὸν αἱρουμένῳ᾽ καίτοι οὐδὲ 
35 σιτία ἐμοὶ δοχῶ τὰ αὐτὰ τοῖς τρυφῶσιν ὑμῶν crel- 
σθαι προαγρυπνῶν δὲ ὑμῶν οἶδα, ὡς καθεύδειν ἔχητε 
ὑμεῖς. 





ΚΕΦ. Ι΄. 


a Ἀλλὰ ταῦτα γὰρ ὑμῶν πονούντων xai ταλαιπωρου- 
μένων ἐκτησάμην αὐτὸς ἀπόνως xat ἀταλαιπώρως ἐξη- 

50 γούμενος. Ναὶ τίς ὑμῶν πονήσας otev ἐμοῦ μᾶλλον 3 
ἐγὼ ὑπὲρ ἐκείνου ; ἄγε δὴ καὶ ὅτῳ τραύματα ὑμῶν ἐστὶ 
γυανώσας αὐτὰ ἐπιδειξάτω καὶ ἐγὼ τὰ ἐμὰ ἐπιδείξω ἐν 
μέρει: (2) ὡς ἔμοιγε οὐκ ἔστιν ὅ τι τοῦ σώματος τῶν 
γε δὴ ἔμπροσθεν μερῶν ἄτρωτον ὑπολέλειπται, οὐδὲ 
3> ὅπλον τι ἔστιν ἢ ἐκ χειρὸς ἢ τῶν ἀφιεμένων οὗ γε οὐχ 
ἴγνη ἐν ἐμαυτῷ φέρω: ἀλλὰ καὶ ξίφει ἐκ γειρὸς té- 
τρωµαι xat τετόξευμαι ἤδη xat ἀπὸ μηχανῆς βέθλη- 
uxt καὶ λίθοις πολλαχη xai ξύλοις παιόμενος ὑπὲρ 
ὑμῶν καὶ τῆς ὑμετέρας δόξης καὶ τοῦ ὑμετέρου πλούτου, 

40 νικῶντας ὑμᾶς ἄγω διὰ πάσης γῆς καὶ θαλάσσης xai 
πάντων ποταμῶν xai ὀρῶν καὶ πεδίων πάντων. (3) 
Nawous τε ὑμῖν τοὺς αὐτοὺς γεγάατχα xal πολλῶν 
ὑμῶν οἱ παῖδες συγγενεῖς ἔσονται τοῖς παισὶ τοῖς έμοις. 
"En δὲ ᾧ χρέα ἦν, οὐ πολυπραγαονήπας ἐφ᾽ to ἐγέ- 
45 VETO, τοσαῦτα μὲν μισἠοφορούντων, τοσαῦτα δὲ ἃρπα- 
ζόντων , ὁπότε èx πολιορχίας ἁρπαγὴ γίγνοιτο, διαλέλυ- 
par ταῦτα. «Στέφανοί τε χρυσοῖ τοῖς πλείστοις ὑμῶν 
εἰσὶ μνημεῖα τῆς τε ἀρετῆς τῆς ὑμετέρας xai τῆς ἐξ 
ἐμοῦ τιμῆς ἀθάνατα. (1) Ὅστις δὲ δὴ καὶ ἀπέθανεν, 
bu εὐκλεὴς μὲν αὐτῷ ἡ τελευτὴ ¿yévero, περιφανὴς δὲ ὁ 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. Z, +. 


pressus , quod mihi pater ad quingenta circiter tale 
liquerat , tamen contracto novo are alieno talentúm 
gentorum , ex Macedonia, quz» vos vix alere poterat , 
movi : ac protinus fretum Hellesponti vobis patefeci 
sis, qui tum imperium maris tenebant , superatis : | 
victis deinde Darii ducibus equestri pralio totam Ic 
JKEoliam, utramque Pbrygiam, Lydiam quoque ii 
Macedonum adjeci , Miletum obsidione cepi : ceteras 
et nationes , quz voluntariam fecerunt deditionem, 
subjeci, stipendiariasque feci. (8) Egypti Cyrenesqu 
quibus potiti sumus sine vi , ez? quoque ad vos access 
Celesyria, Palæstina, Mesopotamia possessiones ^ 
sunt : Babylon, Bactra, Susa, in vestra potestate 

opes Lydorum vestre sunt, thesauri Persarum , opes 
rum , vester denique Oceanus est : vos satrapa , vos: 
vos ordinum principes et ductores. (9) Nam mi 
ex tot laboribus quid aliud superest quam ista purpı 
istud diadema? privatim enim nihil habeo : neque € 
meos demonstrare possit thesauros , praeter ea quae 1 
netis, vel quae servantur vestri causa. Quandoq 
non habeo ad quid eos reservem in privatum usum., ı 
qui iisdem utar cibis atque vos, et aque somnum « 
atque vos. Quin vilioribus etiam cibis utor quam 
quicunque vivitis deliciosius : ac ante vos vigilare m 
scio , ut ipsi nimirum placide quieteque dormiatis. 


— O00 


CAP. X. 


« Sed fortasse hac omnia, vobis labores et pericu! 
euntihus, ipse vester imperator laborum et perict 
omnium immunis adeptus sum. Et quisnam vestrü1 
dicere se plures labores quam me pro ipso subüsse 
etiam quicunque vestrum habet vulnera, denudet c 
ostendat cicatrices : ostendam ipse quoque vicissim 
(2) Nam nulla est adversa corporis pars quee cicatr 
reat : neque ullum sane teli genus est, quod comim 
ctetur, vel eminus jaciatur, cujus in meo corpore 
vestigia non exstent : sed et gladio cominus sauciatu: 
et sagittis vulneratus, et catapultis male habitus et 
bus et lignis passim pro vobis vestraque gloria et 
appetitus vos duco victores per omnes terras, om 
maria, per flumina, per montes, per loca plana. ( 
ptias etiam perinde atque vos celebravi, ut liberi bona 
vestrum futuri sint cognati meis liberis. Praterea a 
num, quo quis vestrum premebatur, non curiosius 
rens qua de re fuerit contractum, ipse dissolvi : qi 
et stipendium militare ingens persolverem , et vos ex u 
direptione quaestus ingentes faceretis. Adde quod | 
que vestrum coronis aureis donavi , qua vestra viri 
honorum quos vobis tribui eterna monumenta futu 
sent. (4) Quod si cui fortiter pugnanti contigit occu 
is praeter mortis honestatem et gloriam quam adepti 





186 


θυρῶν ἑστηχότες δεόμενοι παρελθεῖν εἴσω" τούς τε 

αἰτίους τῆς ἐν τῷ τότε ταραχῆς xat τοὺς ἄρξαντας τῆς 

βοῆς ἐκδιδόναι ἐθέλειν: οὔχουν ἀπαλλαγήσεσθαι τῶν 

θυρῶν οὔτε ἡμέρας οὔτε νυχτός , εἶ μή τινα οἶκτον σφῶν 
5 ἕξει Ἀλέξανδρος. 

6. Ταῦτα ὡς ἀπηγγέλλετο αὐτῷ, 6 δὲ σπουδῇ ἑξέρ- 
yetar , xal ἰδών τε ταπεινῶς διαχειµένους καὶ ἀχούσας 
σὺν ὀϊμωγη τῶν πολλῶν βοώντων, xal αὐτῷ προχεῖται 
δάχρυα. Καὶ ὃ μὲν ἀνήγετο ὥς τι ἐρῶν of δὲ ἔμε- 

10 νον λιπαροῦντες. (6) Καί τις αὐτῶν καθ᾽ ἡλικίαν τε 
καὶ ἱππαρχίαν τῆς ἵππου τῆς ἑταιρικῆς οὐχ ἀφανής , 
Καλλίνης ὄνομα , τοιαῦτα εἶπεν: Ὦ βασιλεῦ, τὰ Av- 
ποῦντᾶ ἐστι Μακέδόνας ὅτι σὺ Περσῶν μέν τινας ήδη 
πεποίησαι σαυτῷ συγγενεῖς, xal καλοῦνται Πέρσαι cvy- 

15 γενεῖς Αλεξάνδρου καὶ φιλοῦσί σε’ Μαχεδόνων δὲ οὕπω 
τις γέγευται ταύτης τῆς τιμῆς. (7) Ἔνθα δὴ ὑπολα- 
θὼν ᾿Αλέξανδρος, AM ὑμᾶς γε, ἔφη, ξύμπαντας è- 
μαυτῷ τίθεμαι συγγενεῖς xal τό γε ἀπὸ τούτου οὕτω χα- 
Mow, Ταῦτα εἰπόντα προσελθὼν ὁ Καλλίνης τε ἐφί- 

20 λησεν xai ὅστις ἄλλος φιλῆσαι ἤθελε. Καὶ οὕτω δὴ 
ἀναλαβόντες τὰ ὅπλα βοῶντές τε xal παιανίζοντες ἐς τὸ 
στρατόπεδον ἀπῄεσαν. (8) Ἀλέξανδρος δὲ ἐπὶ τούτοις 
θυσίαν τε θύει τοῖς θεοῖς οἷς αὐτῷ νόμος καὶ θοίνην δη- 
αοτελῆ ἐποίησε, χαθήμενός τε αὐτὸς καὶ πάντων xabr- 

25 μένων dup αὐτὸν μὲν Μαχεδόνων , ἐν δὲ τῷ ἐφεξῆς 
τούτων Περσῶν , ἐπὶ δὲ τούτοις τῶν ἄλλων ἐθνῶν ὅσοι 
xaT ἀξίωσιν % τινα ἄλλην ἀρετὴν πρεσθευόμενοι, xal 
ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ χρατῆρος αὐτός τε καὶ of dup’ αὐτὸν 
ἀρυόμενοι ἔσπενδον τὰς αὐτὰς σπονδάς, καταργομένων 

30 τῶν τε Ελλήνων μάντεων καὶ τῶν Μάγων. (9) Εὔχετο 
δὲ τά τε ἄλλα ἀγαθὰ καὶ ὁμόνοιάν τε xal χοινωνίαν τῆς 
ἀρχῆς [τοῖς τε] Μακεδόσι καὶ Πέρσαις. Εἶναι δὲ xa- 
τέχει λόγος τοὺς μετασχόντας τῆς θοίνης ἐς ἐννακισχι- 
λίους, xai τούτους πάντας μίαν τε σπονδὴν σπεῖσαι 

3: καὶ ἐπ᾿ αὐτὴ παιανίσαι. 





ΚΕΦ. IB’. 


"Ἔνθα δὴ ἐθελονταὶ ἧδη αὐτῷ ἀπήεσαν τῶν Maxedo- 
νων ὅσοι διὰ γῆρας % τινα ἄλλην ξυμφορὰν ἀπόλεμοι 
ἦσαν: καὶ οὗτοι αὐτῷ ἐγένοντο ἐς τοὺς μυρίους. Τού- 
τοις δὲ τήν τε μισθοφορὰν οὐ τοῦ ἐξήκοντος ἤδη χρόνου 

40 ἔδωχεν Ἀλέξανδρος μόνον, ἀλλὰ xal τοῦ ἐς τὴν ἀπο- 
νόστησιν τὴν οἴχαδε ζυμθαίνοντος. (1) ᾿Επέδωχε δὲ 
xal τάλαντον ἑκάστῳ ὑπὲρ τὴν μισθοφορᾶν παῖδες 
δὲ εἴ τῳ ἦσαν ἐκ τῶν Ἀσιανῶν γυναικῶν, παρὰ of xa- 
ταλιπεῖν ἐχέλευσε μηδὲ στάσιν χατάγειν ἐς Μαχεδονίαν 

es ἀλλοφύλους τε xai dx τῶν βαρθάρων γυναιχῶν παῖδας 
τοῖς οἴκοι ὑπολελειαμένοις παισί τε xal μητρᾶσιν aù- 
τῶν αὐτὸς δὲ ἐπιμελήσεσθαι ὡς ἐκτρέφοιντο Maxe- 
δονικῶς, τά τε ἄλλα xal ἐς τὰ πολέμια κοσαούμενοι- 
γενομένους δὲ ἄνδρας ἄξειν αὐτὸς ἐς Μαχεδονίαν xai 
60 παραδώσειν τοῖς πατράσι. (3) Ταῦτά τε ἁπαλλαττο- 


APPIANOY ANABAZ. Ζ, «6. 


essent. Ipsi pro foribus stantes clamorem tollebant , in- 
tromitü postulantes, auctores tumultus quique clamandi 
initium fecerant dedituri : neque a janua interdiu vel noctu 
discessuri, nisi Alexander eorum commiseratione tangere- 
tur. 


5. Qua ut Alexandro nuntiata sunt, confestim ad eo 
egreditur, humilesque ac demissos conspicatus, et communi 
omnium meerore atque ejulatu commotus collacrimate: 
est. Quumque aliquantum veluti aliquid dicturus consti- 
tisset , ipsi supplices permanserunt. (6) Tum Callines qui 
dam et setate et praefectura in amicorum equitatu non ob- 


„scurus, ita loquutus est : Hoc est, o rex , quod Macedo- 


num animos male habet, quod jam nonnullos Persarum 
libi cognatos effecisti, quodque Perase cognali Alexandri 
appellantur. Hos te deosculari sinis , Macedonibus ab hu- 
juscemodi honore exclusis. (7) Tum Alexander ejus ora- 
tionem interrumpens , Omnes vos, inquit, cognatos mihi 
facio, ac deincepsita vocabo. His dictis Callines progressus 
eum deosculatus est, aliique quibus id cordi fuit. Atque 
ita receptis armis clamantes et pæana canentes ad castra 
redierunt. (8) Post hac Alexander sacrificium diis qui- 
bus consueverat fecit, epulumque publicum curavit, ac- 
cumbente ipso pariter, omnibusque circa eum Macedonibus, 
deinde Persis ac deinceps reliquis gentibus, prout quisque 
aut dignitate aut virtute bellica ilustris esset. Tum e 
eodem cratere et rex et qui una accumbebant libarunt, 
Gracis vatibus et Magis vota nuncupantibus : (9) et Mace- 
donibus Persisque cum alia fausta ac prospera, tum con 
cordiam imperiique societatem precatusest. Novem milli 
cor.vivarum huic epulo adfuisse memorant , eosque omae 
eandem libationem fecisse, et post hoc paeanem cecinisse 


— 00« m—- 


CAP. XII. 


Dehinc Macedones voluntarii ab eo dimissi sunt , qui aul 
per aetatem aut aliquam membrorum mutilationem inutile 
bello erant : decem circiter millia fuere. Quibus quidem 
non exacti tantum temporis stipendia persolvit , sed etiam 
temporis in reditionem domum incidentis. (2) Singuli 
etiam talentum ultra stipendium numeravit. Si quibei 
autem filii ex Asiaticis mulieribus essent, apud se re 
linqui jussit, ne seditionem aliquam in Macedonia exci- 
tarent barbararum mulierum liberi pueris domi relicti: 
matribusque permisti : Macedonicis cos moribus imbu 
bellicaque disciplina instrui curaturus : quumque jam vir 


facti essent, parentibus redditurus. (3) Atque baec qui 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VII, 13. 


κένοις ἀστάθμητα καὶ ἀτέκμαρτα ἀπηγγέλλετυ xal ὅπως 
ἔχει φιλίας τε καὶ πόθου ἐς αὐτοὺς τὸ ἀτρεκέστατον τι- 
αμήριον ἐκεῖνο ποιεῖσϑαι ἠξίου, ὅτι τὸν πιστότατόν τε 
αὐτῷ καὶ ὄντινα ἴσον τῇ ἑαυτοῦ κεφαλῆ ἄγει, Κράτε- 
p pov ξυμπέμπει αὐτοῖς φύλακά τε xal ἡγούμενον τοῦ 
- Οὕτω δὴ ἀσπασάμενος ξύμπαντας αὐτός τε 
δακρύων xal δακρύοντας ἐκείνους ἀπὸ οὗ ἀπήλλαξε. 
(6) Κρατέρῳ δὲ τούτους τε ἄγειν ἐκέλευε xal draya- 
Ὑόντι Μακεδονίας τε καὶ Θράκης καὶ Θετταλῶν kri- 
o Ὡεῖσθαι καὶ τῶν Ἑλλήνων τῆς ἐλευθερίας: Ἀντίπα- 
τρον δὲ διαδόχους τοῖς ἀποπεμπομένοις ἄγειν Maxe- 
δόνας τῶν ἀκμαζόντων ἐκέλευσεν. "στειλε δὲ καὶ 
Ἠωνσπέρχοντα ὁμοῦ τῷ Κρατέρῳ, δεύτερον δὲ ἀπὸ 
Κρατέρου ἡγεμόνα y ὡς εἴ τι κατὰ τὴν πορείαν Κρατέ- 
won ἔυμπίπτοι, ὅτι καὶ μαλακῶς τὸ σῶμα ἔχοντα dré- 
ut αὐτόν, μὴ ποθῆσαι στρατηγὸν τοὺς ἰόντας. 
$ Λόγος δέ τις καὶ οὗτος ἐφοίτα ἀφανὴς παρὰ τοῖς 
τὲ βασιλικὰ πράγματα , ὅσῳ ἐπικρύπτεται, τοσῷδε φι- 
λπμότερον ἐξηγουμένοις, καὶ τὸ πιστὸν ἐςτὸ χεῖρον päh- 
mon, $ τὸ εἰχός τε καὶ ἡ αὐτῶν μογθηρία ἄγει, ἢ πρὸς τὸ 
Doble ἐκτρέπουσιν, ἐξηττώμενον ᾿Αλέξανδρον ἤδη τῆς 
rg τῶν διαθολῶν τῶν ἐς Ἀντίπατρον, ἀπαλλάξαι 
Άλαν ix Μακεδονίας Ἀντίπατρον. (6) Καὶ τυχὸν οὐκ 
de ἑπμίαν τὴν Ἀντιπάτρου ἡ μετάπεμψις αὐτοῦ ἔφε- 
3 por, AN’ ὡς μή τι ἐκ τῆς διαφορᾶς αὐτοῖς γένοιτο ἄχαρι 
dedos καὶ οὐδὲ αὐτῷ ἰάσιμον. Ἐπεὶ οὐδὲν d- 
maioro Ἀλεξάνδρῳ γράφοντες 6 μὲν τὴν αὐθάδειάν τε 
τῆς Ὀλυμπιάδος καὶ ὀξύτητα καὶ πολυπραγμοσύνην, 
Fuera δὴ τῇ Ἀλεξάνδρου μητρὶ εὐσχήμονα, ὥστε καὶ 
3 Mr τις τοιόσδε ἐφέρετο ᾿Αλεξάνδρου ἐφ᾽ οἷς ὑπὲρ τῆς 
μητρὸς αἰτῷ ἐξηγγέλλετο, βαρὺ δὴ τὸ ἐνοίκιον τῶν 
μηνῶν εἰσπράττεσθαι αὑτὸν τὴν μητέρα" (2) 4 
A, ἱπίρογκον εἶναι τῇ τε ἀξιώσει καὶ τῇ ἄλλη θερα- 
mig Ἀντίπατρον οὐδὲ μεμνῆσθαι τοῦ καταστήσαντος 
3 dn, d)! αὐτὸν γὰρ ἀξιοῦν τὰ πρῶτα φέρεσθαι ἐν τοῖς 
Dox Μακεδόσι τε καὶ “Ἕλλησι. Καὶ ταῦτα μᾶλλόν 
τ ον παρ᾽ Ἀλεξάνδρῳ ἐφαίνετο, ὅσα ἐς τοῦ Ἂντι- 
τέρω τὴν διαδολὴν φέροντα ἦν, οἷα δὴ καὶ φοθερώ-. 
τρ ἐν βασιλείᾳ ὄντα. OÙ μέντοι καταφανές γέ τι ἣὶ 
“ρον ἢ λύγος ἐξηγγέλλετο Αλεξάνδρου ἐφ᾽ ὅτου ἄν τις 
mv οὐχ ὡσαύτως εἶναι αὐτῷ πρὸς θυμοῦ Avti- 


sap, ἘΚ * Ἡφαιστίων, 





ΚΕΦ. I. 


Τοΐτῳ τῷ λόγῳ ὑπείξαντα Ἡγαιστίωνα συναλλα- 
Ἆππι Εὐμένει , οὐχ ἑκόντα ἔκόντι. "Ev ταύτῃ τῇ 680 
αἱ τὸ melo λέγεται ἰδεῖν ᾿Αλέξανδρον τὸ ἀνειμένον 
πῖς ἵπποις ταῖς βασιλικαῖς, αὐτό τε πεδίον Νυσαῖον 
loros καὶ αἱ ἵπποι ὅτι Νυσαῖαι χληΐζονται λέγει. 
εἶναι δὲ πάλαι μὲν ἐς πεντεκαίδεκα μυριά- 
δὲς τῶν ἵππων > τότε δὲ Ἀλέξανδρον οὗ πολὺ πλείονας 
Ὢ τῶν πέντε χαταλαθεῖν- πρὸς ληστῶν γὰρ διαρπαγῆναι 
TK πολλὰς αὐτῶν. 








187 


dem discedentibus incerta inexplorataque promisit : illud 
vero certissimum amoris benevolentizque erga eos sum 
documentum edere voluit , quod Craterum, quem fidelisei- 
mum sibihabebat , et seque ac caput suum amabat , custo- 
dem et ducem itineris eis adjunxit. Ita tandem salutatos 
omnes, lacrimans lacrimantes ctiam ipsos dimisit, Craterum- 
que eos ducere, deinde Macedonize , Thracize et Thessaliae 
ac libertati Grecorum præesse jubet. — Antipatrum vero in 
eorum qui dimissi essent locum alios Macedones ætate ac 
viribus florentes adducere jubet. Polysperchontem etiam 
cum Cratero misit, qui secundus a Cratero dux eset , ne, 
siquid humani Cratero in itinere accideret, quippe qui quum 
mitteretur corpore erat parum firmo , ducem itineris desi- 
derarent. 

5. Porro obscurus quidam rumor spargebatur ab iis qui 
regum negotia, quo magis occultantur, eo magis evulgare 
concupiscunt, fidemque semper in deteriorem partem 
potius quam in saniorem scelerate inclinant, Alexan- 
drum jam tum matris suse calumniis quibus Antipatrum 
onerarat victum, Antipatrum e Macedonia amovere vo- 
luisse. (0) Sed fortasse luec. Antipatri evocatio nequaquam 
ad ejus ignominiam spectabat, sed potius ne quid ex illo- 
rum dissensione mali oriretur, cui ne ipse quidem mederi 
posset. Frequentes enim liter@ ad Alexandrum adfere- 
bantur, quibus hic Olympiadis arrogantiam, acerbitatem 
curiositatemque incusabat, que Alexandri matrem parum 
decerent: adeo ut bujusmodi quid ab Alexandro dictum 
fuisse narrent , Grave decem mensium habitationis pretium 
a matre exigi. (7) Olympias vero Antipatrum ut insolenter 
ex imperio et popularium observantia, neque jam amplius 
meminisse ejus a quo tantam potestatem accepisset : sed 
dignum se judicare qui inter Macedones et Graccos primas 
obtineat. Atqui Alexandri fides magis in eam partem incli- 
nabat quie ad Antipatri calumniam pertinebat, utpote quod 
regno magis extimescendum erat. Nullum tamen Alexan- 
der vel dictum vel factum edidit, e quo quispiam suspicari 
posset, eum alieniore ab Antipatro animo esse. **** Hephas- 
stio. 


CAP. XIL 


Hoc sermone deterritum Hephæstionem non libenter Eu- 
meni, ejus rei cupido, reconciliatum fuisse. In hoe ipso 
itinere fertur Alexander vidisse campum in quo equae regie 
pasci solent, quem quidem campum Herodotus Nyseum, 
equasque Nysæas vocatas fuisse ait : fuisseque olim in his 
campis equarum circiter c 1 millia : tunc vero Alexandrum. 
non multo plures quinquaginta millibus reperisse : ple- 
asque enim a prædonibus furto sublatas. 


188 
2. Ἐνταῦθα λέγουσιν ὅτι Ἀτροπάτης 6 τῆς Μηδίας 


σατράπης γυναῖχας ἑκατὸν αὐτῷ ἔδωχ-, ταύτας φάσχων 
εἶναι τῶν Αμαζόνων , καὶ ταύτας σχευῖ, ἀνδρῶν ἱππέων 
ἐσταλμένας, πλήν γε δὴ ὅτι πελέχεις ἀντὶ δοράτων ἐφό- 
-6 ρουν xal ἀντὶ ἀσπίδων πέλτας' οἱ δὲ καὶ τὸν μαστὸν 
λέγουσιν ὅτι μείονα elyov τὸν δεξιόν, ὃν δὴ xal ἔξω 
εἶχον ἐν ταῖς μάχαις. (3) Ταύτας μὲν δὴ ἀπαλλάξαι 
τῆς στρατιᾶς Ἀλέξανδρον, μή τι νεωτερισθείη xat αὐτὰς 
ἐς ὕθριν πρὸς τῶν Μακεδόνων % βαρθάρων - κελεῦσαι 
10 δὲ ἀπαγγεῖλαι πρὸς τὴν βασίλισσαν σφῶν ὅτι αὐτὸς 
ἥξει πρὸς αὐτὴν παιδοποιησόμενος. Γαῦτα δὲ οὔτε 
Ἀριστόθουλος οὔτε [Πτολεμαῖος οὔτε τις ἄλλος ἀνέγρα- 
ψεν ὅστις ἱκανὸς ὑπὲρ τῶν τοιούτων τεχμηριῶσαι. (4) 
Οὐδὲ δοκεῖ μοι ἐν τῷ τότε σώζεσθαι τὸ γένος τῶν Ἀ- 
15 μαζόνων, οὐδ᾽ ἔτι πρὸ Ἀλεξάνδρου Ξενοφῶν ἀνεμνήσθη 
αὐτῶν, Φασιανῶν τε μνησθεὶς καὶ Κόλχων xat ὅσα 
ἄλλα ἀπὸ Τραπεζοῦντος ὁρμώμενοι ἢ πρὶν ἐς Toare- 
ζοῦντα κατελθεῖν οἱ "Έλληνες ἐπῆλθον ἔθνη βαρθα- 
ρικά, ἵναπερ xai ταῖς Ἁμαζόσιν ἂν ἐντετυ γήκεσαν, εἴπερ 
30 οὖν ἔτι ἦσαν Ἀμαζόνες, (5) Μὴ γενέσθαι μὲν γὰρ παν- 
τελῶς τὸ γένος τούτων τῶν γυναικῶν οὐ πιστὸν δο- 
κεῖ ἔμοιγε , πρὸς τοσούτων xal τοιούτων ὑμνηθέν. Ὡς 
“Hpaxhda τε ἐπ᾽ αὐτὰς λόγος κατέχει ὅτι ἐστάλη xal 
ζωστῆρα τινα Ἱππολύτης τῆς βασιλίσσης αὐτῶν ὅτι ἐς 
95 τὴν Ἑλλάδα ἐχόμισε, καὶ οἱ ξὺν Θησεῖ Ἀθηναῖοι ὅτι 
ἐπιούσας τὰς γυναῖκας ταύτας τὴν Εὐρώπην πρῶτοι 
μάχη νικήσαντες ἀνέστειλαν: καὶ γέγραπται ἡ Ἄθη- 
ναίων καὶ Ἀμαζόνων μάχη πρὸς Κίμωνος οὐ μεῖον 
ἧπερ ἡ ᾿Αθηναίων καὶ Περσῶν. (6) Καὶ “Ἡροδότῳ 
30 πολλάκις περὶ τῶν γυναικῶν τούτων πεποίηται, xal 
ὅσοι ᾿Αθηναίων τοὺς ἐν πολέμῳ τελευτήσαντας λόγῳ 
ἐχόσμησαν , xai τοῦ πρὸς Ἀμαζόνας ἔργου ᾿Αθηναίων 
ἐν τοῖς μάλιστα μνήμην ἐποιήσαντο. Et δὲ ἱππικὰς δή 
τινας γυναῖκας Ἀτροπάτης ἔδειξεν ᾿Αλεξάνδρῳ, βαρθά- 
35 ρους τινὰς ἄλλας γυναῖκας ἱππεύειν ἠσχημένας δοχῶ 
ὅτι ἔδειξεν ἐς τὸν λεγόμενον δὴ τῶν Αμαζόνων χόσμον 


ἔσταλμένας. 





ΚΕΦ. 1Δ΄. 


Ἔν ᾿Ἐχθατάνοις δὲ θυσίαν τε ἔθυσεν ᾿Αλέξανδρος, 
ὥσπερ αὐτῷ ἐπὶ ξυμφοραῖς ἀγαθαῖς νόμος xal ἀγῶνα 
40 ἐπετέλει γυμνιχόν τε xal μουσικόν, xal πότοι αὐτῷ 
ἐγίγνοντο παρὰ τοῖς ἑταίροις. Καὶ ἐν τούτῳ Ἡφαιστίων 
ἔχαμε τὸ σῶμα" ἑθδόμη τε ἡμέρα ἤδη ἦν αὐτῷ τῆς vó- 
σου xal λέγουσι τὸ μὲν στάδιον πλῆρες εἶναι- παίδων 
γὰρ ἀγὼν L ἐκείνη τῇ ἡμέρᾳ yupvixos: ἐπεὶ δὲ ἐξηγ- 
as γέλλετο ᾿Αλεξάνδρῳ ὅτι κακῶς ἔχει 'Ηφαιστίων, ὃ δὲ 
παρ᾽ αὐτὸν ἐλθὼν σπουδῇ οὐχέτι ζῶντα χατέλαβεν. 
2, "Ev6a δὴ xal ἄλλοι ἄλλα ἀνέγραψαν ὑπὲρ τοῦ rev- 
θους τοῦ ᾿Αλεξάνδρου" μέγα μὲν γενέσθαι αὐτῷ τὸ πένθος, 
πάντες τοῦτο ἀνέγραψαν, τὰ δὲ πραχθέντα ἐπ᾽ αὐτῷ ἅλ- 


50 λοι ἄλλα, ὡς ἕκαστος % εὐνοίας πρὸς “Ἡφαιστίωνα ἡ : 


APPIANOY ANABAX. Z, ιδ. 


2. Eo loci Atropates Mediz satrapa centum ei 
dit, quas Amazones esse dicebat, habitu virorum 
natas , preterquam quod secures pro lanceis 5 
peltas pro scutis. Sunt qui dicant eas etiam d 
mas minores habuisse, easque in praeliis exse 
Has Alexander ab exercitu remisit, nequid a ! 
aut barbaris probri paterentur. Jussit auten 
nuntiarent ‚se ad eam generand:e prolis causa p 
Verum hc neque Aristobulus neque alius αι 
dignus auctor tradidit. (4) Mihi vero non vide 
num gens ea tempestate superfuisse , nec ani 
tempora Xenophon earum meminit, qui tamer 
rum et Phasiorum mentionem fecit, carterarun 
rarum gentium, quas Grseci Trapezunte profec 
priusquam Trapezunta venirent, percurrerunt 
locis etiam in Amazones incidissent , siqua adh 
poribus earum soboles exstitisset. (5) Neque 
credibile videtur, hoc mulierum genus nunquan 
quum sint a tam multis et claris autoribus 
Quandoquidem et Herculem in eas missum fui 
atque Hippolytes regine balteum in Greeciam 
et Athenienses primo Theseo duce has muliere 
invadentes praelio superatas repulisse. ] 
est a Cimone Atheniensium cum Amazonibus 
minus accurate quam Atheniensium et Per 
Praeterea et Herodotus frequenter harum muli 
tionem facit, et quotquot Athenienses scriptore 
bello morfui sunt scriptis ornarunt , bellum al 
sibus adversus Amazonas gesfum in primis c 
Si vero equestres quasdam mulieres Atropates 
exhibuit, aliud quoddam barbararum mulie 
fuisse crediderim , quae equitandi perito, et eo 
mus Amazonum more armatae fuerint. 





CAP. XIV. 


Ecbatanis Alexander, ut in felici successu re 
ris erat, sacrificium fecit, ludosque gymnicos 
edidit, conviviaque cum amicis curavit. Inter 1 
stion in morbum incidit : eratque is dies ab initi 
ptimus. Atque Alexander quidem statim ac nu 
set pessime jam habere Hephestionem, stadio 
tur enim co die a pueris certamina gymnica 
dicitur. quumque magna celeritate ad eum se 
jamjam mortuum reperit. 

2. Mic alii alia de Alexandri luctu scripseru 
tamen in eo consentiunt, incredibili eum moro 
fuisse. Quibus autem rebus dolorem suum testi 
aliter narrant, prout cujusque animus aut bene 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VII, 14. 


¿ros εἶχεν 3 καὶ πρὸς αὐτὸν Ἀλέξανδρον. (3) Ὧν of 
στὰ ἀτάσθαλα ἀναγράψαντες οἱ μὲν ἐς κόσμον φέρειν μοι. 
Δικῶσιν οἰπθῆναι Ἀλεξάνδρῳ ὅσα ὑπεραλγήσας ἔδρασεν 
39 εἶπεν ἐπὶ τῷ πάντων δὴ ἀνθρώπων φιλτάτῳ" οἱ δὲ ἐς 
«αἰσχύνην μᾶλλόν τι ὡς οὗ πρέποντα ode’ οὖν βασιλεῖ 
«ὔτε Ἀλεξάνδρῳ, οἱ μέν, τὸ πολὺ μέρος τῆς ἡμέρας 
εἐχείνης ἐῤῥιμμένον ἐπὶ τοῦ σώματος τοῦ ἑταίρου ὀδύρε- 
«θαι οὐδ᾽ ἐθέλειν ἀπαλλαγῆναι, πρίν γε δὴ πρὸς βίαν 
ἀπηνέχθη πρὸς τῶν ἑταίρων" (4) οἱ δέ, τήν τε ἡμέραν 
Dny καὶ τὴν νύκτα ὅλην ἐῤῥίφθαι ἐπὶ τῷ σώματι" οἱ δὲ 
καί, τὸν ἰατρὸν Γλαυχίαν ὅτι ἐκρέμασε, καὶ τοῦτον ὡς 
ἐπὶ φαρμάκῳ κακῶς δοθέντι, of δέ, ὅτι οἴνου περιεῖδεν 
ἐμπλησθέντα θεωρῶν αὐτός" καὶ κείρασθαι Ἀλέξανδρον 
ἐπὶ τῷ νεχρῷ τὴν κόμην, τά τε ἄλλα οὐκ ἀπεικότα τί- 
iv» Bias καὶ κατὰ ζῆλον τὸν Ἀχιλλέως, πρὸς ὄντινα ἐκ 
παιδὸς φιλοτιµία ἦν adri (5) οἱ δὲ καί, τὸ ἅρμα ἐφ᾽ 
τῳ τὸ οῶμα ἐφέρετο αὐτὸς ἔστιν ὅτε ἡνιόγει, τοῦτο 
Wapi πιστὸν ἔμοιγε λέγοντες" ἄλλοι δέ, ὅτι καὶ τοῦ 
Ἀαληιοῦ τὸ ἕδος ἐν ᾿Εχξατάνοις κατασκάψαι ἐκέλεν- 
wu, βαρθαρικὸν τοῦτό γε, καὶ οὐδαμῇ ᾿Αλεξάνδρῳ πρόσ- 
pen, DMA τῇ Ξέρξου μᾶλλόν τι ἀτασθαλίᾳ τῇ ἐς τὸ 
Wim xal ταῖς πέδαις ἃς λέγουσιν ἐς τὸν Ἑλλήσποντον 
malvas Ξέρξην, τιμωρούμενον δῆθεν τὸν “Ἑλλήσπον-. 
τ... () Ἀλλὰ καὶ ἐκεῖνο οὐ πάντη ἔξω τοῦ εἰκότος 
5 ἐπγηράφθαι μοι δοκεῖ, ὡς ἐπὶ Βαθυλῶνος {ει ᾿Αλέ-. 
Eri, ἐντυχεῖν αὐτῷ κατὰ τὴν ὁδὸν πολλὰς πρεσθείας. 
Gri sig Ἑλλάδος, εἶναι δὲ δὴ ἐν τούτοις καὶ ᾿Επιδαυ- 
pan τρίσδεις- καὶ τούτους ὧν τε ἐδέοντο ἐξ Ἀλεξάν- 
ὅρου rv καὶ ἀνάθημα δοῦναι αὐτοῖς Ἀλέξανδρον xo- 
20 plan τῷ Ἀσκληπιῷ, ἐπειπόντα ὅτι Καίπερ οὐκ ἐπιει» 
ai αέ[ρηταί μοι ὅ Ασκληπιός, οὗ σώσας μοι τὸν ἑταῖ- 
pm brava ἴσον τῇ ἐμαυτοῦ κεφαλῇ ἦγον. (7) Ἐναγί- 
ἕν τὲ ὅτι ἀεὶ ὡς ἥρωϊ ἐκέλευεν Ἡφαιστίωνι, τοῦτο 
wy τρὶς τῶν πλείστων ἀναγέγραπται: of δὲ λέγουσιν 
Ὁ bazai εἰς Ἄμμωνος ἔπεμψεν ἐρησομένους τὸν θεὸν εἰ 
αἱ c ἰῷ θύειν συγχωρεῖ Ἡφαιστίωνι" τὸν δὲ οὗ uy- 
Ἰνβῆσαι 


perio, 
κ. Ἐκῖνα δὲ πρὸς πάντων ξυμφωνούμενα, de τρί- 

τρ dnd τῷ θανάτου τοῦ “Ἡφαιστίωνος ἡμέραν μήτε 
wo tlw Πιύσασθαι ᾿Αλέξανδρον μήτε τινὰ θεραπείαν dh- 
Mp ἀραπεῦσαι τὸ σῶμα, ἀλλὰ χεῖσθαι γὰρ ἣ ὀδυρό- 
μον ἢ πενθικῶς σιγῶντα" xal πυρὰν κελεῦσαι αὐτῷ, 
ἑπαμάλσθαι ἐν Βαθυλῶνι ἀπὸ ταλάντων μυρίων, οἱ δὲ 
πὶ τ]ειόνων ἀνέγραψαν: (9) καὶ ὅτι πένθος ποιεῖσθαι 
sem κατὰ πᾶσαν τὴν γώραν τὴν βάρθαρον' καὶ 
dn sal τῶν ἑταίρων τῶν Αλεξάνδρου ἐς θεραπείαν 
τὴν ἀμίνου σφᾶς τε αὐτοὺς καὶ τὰ ὅπλα “Ἡφαιστίωνι 
ἐχΐιοαν ἐποθανόντι- πρῶτον δὲ Εὐμένη ἄρξαι τοῦ σο- 
Faux, ὄντινα ὀλίγῳ πρόσθεν ἔφαμεν ὅτι διηνέχθη 
to τῇς Ἡφαιστίωνα” καὶ τοῦτο δὲ δρᾶσαι, τῷ ᾿Αλεξάν-. 
ἔρφ ἐς μὴ ἐφήδεσθαι δοκοίη τελευτήσαντι Ἡφαιστίω- 
% (10) Οὔκουν οὐδὲ ἄλλον τινὰ ἔταξεν ἀντὶ Ἡφαι- 
eramos χιλίαρχον ἐπὶ τῇ ἵππῳ τῇ ἑταιρικῇ Ἀλέξαν- 
ds, ὡς μὴ ἀπόλοιτο τὸ ὄνομα τοῦ “Ἡφαιστίωνος ἐκ 





invidia erga Hephiestionem, aut erga Alexandrum ipsum oc- 
cupatus erat : (3)quorum qui indecentiora scripserunt, alii 
videntur mihi censuisse ad Alexandri laudem referenda esse, 
quicunque ex ingenti mærore ob amici , quem præ reliquis. 
mortalibus carum habebat, mortem vel dixerit vel fecerit : 
alii potius vitio vertebant immoderatum luctum tanquam 
et regi et Alexandro parum decorum. Alii Alexandrum 
magna diei parte ejulantem super amici corpus procubuisse 
narrant, neque recedere voluisse, donec ab amicis avelle- 
retur: (4) alii diem integrum noctemque integram corpori 
exaniral incubuisse aiunt : alii Glauciam medicum ob po- 
tionem non recte datam in crucem tolli jussisee ; alii quod 
quum cum immoderatius bibisse cerneret, curam ejus omi- 
sisset. Praecidisse autem Alexandrum in mortui honorem 
comam, cum ob alias causas non incredibile judico, 
tum propter stadium Achillis, quem a puero emulaba- 
tur. (5) Alii currus quo corpus Hephosstionis vehebatur 
ipsummet rectorem aurigamque fuisse : quod quidem 
mihi nequaquam verisimile videtur : alii eum Ecbatanis 
sedem ¿Esculapio sacram subverti jussisse. Sed et hoc har- 
barum est, neque Alexandro ulla ratione conveniens : sed 
Xerxis potius in deos impietate dignum, et compedibus 
quas illum in Hellespontum vindictae causa demisisse ferunt. 
(6) Cæterum hoc non dissentaneum vero judicaverim, quod 
a nonnullis memoria traditum est : eunti versus Babylonem 
Alexandro multas Graecorum legationes in itinere obviam 
venisse, inter quos etiam Epidauriorum legati erant. Qui- 
bus quum postulata concessiset, donarium dedisse quod 
¿Esculapio suffigerent, his verbis adjectis : « Quamquam 
Asculapius parum mihi æquus fuit, qui amicum, quem 
ego tanquam caput meum amabam, non, servarit. » (7) 
Hephaestioni etiam semper ut heroi parentari jussisse a ple- 
risque scriptum est. Alii addunt misisse illum ad Ammo- 
nis templum qui deum consulerent , an Hephasstioni ut deo 
sacrificari permitteret. Idque Jovem negasse. 

8. In his vero scriptoresomnesinter se conveniunt, Alexan- 
drum totum triduum ab Hephzestionis obitu neque cibum 
degustasse , neque ullam aliam corporis curam tenuisse, sed 
aut lamentantem, aut tacite dolorem prementem jaculsse, 
mandasseque illi rogum parari Babylone x. u talentam : alii 
plura adscribunt. (9) Eumque per universam barbarorum 
regionem publicum luctum indixisse; ad haec multos ex ami- 
cis Alexandri ad levandum dolorem et se et arma Hephio- 
stioni devovisse : ac primum quidem omnium Eumenem il- 
lius consilii auctorem fuisse, quem paulo ante simultatem 
cum Hephestione gessisse diximus. — Is id officii mortuo 
prestabat, ne Alexander illum Letiliam ex Hephastionis 
obitu percepisse suspicaretur. (10) Prater hzc Alexander 
neminem chiliarcham in Hephestionis locum , qui equitatui 
amicorum praeesset, suffecit, ne Hephzestionis nomen ex 
agmine interiret, sed Hephzestionis chiliarchiam vocari vo- 


190 
τῆς τάξεως ' ἀλλὰ ἹἩφαιστίωνός τε ἡ χιλιαρχία exa- 


λεῖτο xai τὸ σημεῖον αὐτῆς ἡγεῖτο ἐξ “Ηφαιστίωνος 
πεποιημένον. ᾿Αγῶνά τε ἐπενόει ποιῆσαι γυμνικόν τε 
xai μουσικὸν πλήθει τε τῶν ἀγωνιζομένων xat τῇ εἷς 

5 αὐτὸν χορηγίᾳ πολύ τι τῶν ἄλλων τῶν πρόσθεν ἀριδη- 
λότερον τρισχιλίους γὰρ ἀγωνιστὰς τοὺς ξύμπαντας 
παρεσκεύασε. Καὶ οὗτοι ὀλίγον ὕστερον ἐπ᾿ Ἀλεξάν- 
ὅρου τῷ τάφῳ λέγουσιν ὅτι ἠγωνίσαντο. 





ΚΕΦ. ΙΕ΄. 


Χρόνος τε ἦν συχνὸς τῷ πένθει χαὶ αὐτός τε αὑτὸν 

10 ἤδη μετεκάλει ἀπ᾽ αὐτοῦ xat οἱ ἑταῖροι μᾶλλόν τι ἐν τῷ 
τοιῷδε ἤνυτον. Ἔνθα δὴ ἐξέλασιν ποιεῖται ἐπὶ Koc- 
σαίους, ἔθνος πολεμικόν, ὅμορον τῷ Οὐξίων. (1) Εἰσὶ 
δὲ ὄρειοι οἱ Κοσσαῖοι xal χωρία ὀχυρὰ κατὰ χώμας νέ- 
µονται, καὶ δπότε προσάγοι δύναμις ἐς τὰ ἄκρα τῶν 

15 ὁρῶν, ἀποχωροῦντες ἀθρόοι ἢ ὅπως ἂν προχωρῇ Exa- 
στοις οὕτω διαφεύγουσιν, ἐς ἀπορίαν βάλλοντες τοὺς ξὺν 
δυνάμει σφίσιν ἐπιχειροῦντας: ἀπελθόντων δὲ αὖθις εἰς 
τὸ ληστεύειν τρεπόμενοι ἀπὸ τούτου τὸν βίον ποιοῦν- 
ται. (2) ᾿Αλέξανδρος δὲ ἐξεῖλεν αὐτῶν τὸ ἔθνος, xat- 

20 περ χειμῶνος στρατεύσας. Ἄλλ᾽ οὔτε χειμὼν ἐγένετο 
ἐμποδὼν αὐτῷ οὔτε αἱ δυσγωρίαι͵ οὔτε αὐτῷ οὔτε Πτο- 
λεμαίῳ τῷ Λάγου, ὃς μέρος τῆς στρατιᾶς ἐπ᾽ αὐτοὺς 
ἦγεν. Οὕτως οὐδὲν ἄπορον ᾿Αλεξάνδρῳ τῶν πολεμικῶν 
ἦν ἐς ὅ τι ὁρμήσειε. 

35 4. Κατιόντι δὲ αὐτῷ εἰς Βαθυλῶνα Λιθύων τε πρε- 
σθεῖαι ἐνετύγχανον ἐπαινούντων τε καὶ στεφανούντων 
ἐπὶ τῇ βασιλείᾳ τῆς "Actac, xat ἐξ ᾿Ιταλίας Βρέττιοί τε 
xal Λευχανοὶ καὶ Γυῤῥηνοὶ ἐπὶ τοῖς αὐτοῖς ἐπρέσθευον. 
Καὶ Καρχηδονίους τότε πρεσθεῦσαι λέγεται καὶ ἀπὸ 

30 Αἰθιόπων πρέσθεις ἐλθεῖν xal Σχυθῶν τῶν ἐκ τῆς Eù- 
ρώπης, καὶ Κελτοὺς καὶ Ἴθηρας, ὑπὲρ φιλίας δεησο- 
μένους" ὧν τά τε ὀνόματα καὶ τὰς σκευὰς τότε πρῶτον 
ὀφθῆναι πρὸς Ἑλλήνων τε xal Μαχεδόνων. (6) Tous 
δὲ xat ὑπὲρ τῶν εἰς ἀλλήλους διαφορῶν λέγουσιν ὅτι 

35 ᾿Αλεξάνδρῳ διακρῖναι ἐπέτρεπον: καὶ τότε μάλιστα 
αὐτόν τε αὑτῷ ᾿Αλέξανδρον καὶ τοῖς ἀμφ αὐτὸν pa- 
νῆναι γῆς τε ἁπάσης καὶ θαλάσσης κύριον. Ἄριστος 
δὲ καὶ Ἀσχληπιάδης τῶν τὰ Ἀλεξάνδρου ἀναγραψάν- 
των xai “Ρωμαίους λέγουσιν ὅτι ἐπρέσθευσαν- καὶ 

ac ἐντυχόντα ταῖς πρεσθείαις Ἀλέξανδρον ὑπὲρ “Ῥωμαίων 
τι τῆς ἐσομένης ἐς τὸ ἔπειτα δυνάμεως μαντεύσα- 
σθαι, τόν τε χόσμον τῶν ἀνδρῶν ἰδόντα καὶ τὸ φιλό- 
πονόν τε xal ἐλευθέριον xal περὶ τοῦ πολιτεύματος ἅμα 
διαπυνθανόμενον. (6) Καὶ τοῦτο οὔτε ὡς ἀτρεχὲς οὔτε 

45 ὡς ἄπιστον πάντη ἀνέγραψα" πλήν γε δὴ οὔτε τις Ῥω- 
μαίων ὑπὲρ τῆς πρεσθείας ταύτης ὡς παρὰ Ἀλέξαν- 
ὅρον σταλείσης μνήμην ἐποιήσατό τινα, οὐδὲ τῶν τὰ 
᾿Αλεξάνδρου γραψάντων olarıcı μᾶλλον ἐγὼ ξυμφέρο- 
μαι, Πτολεμαῖος 6 Λάγου xal Ἀριστόθουλος: οὐδὲ τῷ 

wo “Ῥωμαίων πολιτεύματι ἐπεοικὸς ἦν, ἐλευθέρῳ δὴ τότε 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. Z, u. 


luit : signumque οἱ preeferri in agmine et praelio quod ik 
phsestion confecerat. Ludos praeterea gymnicos et masis 
cum certantium multitudine, tum sumptuum praemierem 
que magnitudine longe prioribus omnibus illustriores inti 
tuit. Tria namque certantium millia in id pracparaverd, 
quoe quidem non multo post ad ipsius tumulum certam 
ferunt. 





CAP. XV. i 


Et jam multo tempore luctus continuatus erat, ipseque 
se a mærore revocare ceperat, multumque eam ad rem anl 
corum consolationes juvabant : quum rursum expeditam 
in Cossseos gentem bellicosam , Uxiis finitimam, suscipit 
(2) Sunt hi montani populi, oppidaque munita inhabitat: 
ubi se valido aliquo exercitu peti vident in montium ace 
mina confertim sese recipiunt, aut qua cuique initgu 
est diffugiunt in loca quie ab exercitu adiri nom ponis: 
deinde discedentibus hostibus rursus ad latrocinia conven, 
vitam hoc pacto tuentur. (3) Alexander nihilomiam illa, 
quantumvis hiems esset, sedibus suis ejecit. Caeterum a 
que bruma, neque difficultas locorum aut ipsi aut Ρούσσου 
Lagi, qui partem exercitus ducebat, impedimento fl: 
adco nihil ejus virtuti bellicee inaccessum erat. 

4. Dehinc Babyloniam petenti Alexandro Afrorum kg 
occurrerunt gratulantes, Asi coronam illi deferentes, Es 
Italia quoque Brutii, Lucani ac Tusci eadem de cansa kgr 
tos miserunt. Idem et Carthaginienses fecisse dicuntur : ab 
Athiopibus quoque venerunt, et a Scythis Europam iac 
lentibus : a Celtis etiam et Iberis, omnes amicitiam pele 
tes : quorum nomina ac cultum tum primum Greci el Me 
(5) Nonnullos ctiam ut coaire- 
sias que inter eos incidissent dirimeret , venisse ferunt, M 
tum maxime Alexandrum sibi ipsi et iis qui cum eo erus 
universe terrae ac maris dominum visum esse. Aristus aist 
οἱ Asclepiades , ex iis qui de Alexandri rebus gestis eri? 
runt, dicunt Romanos etiam legatos misisse : et Aksi- 
drum, audita corum legatione, jam tum de futura Res 
norum potentia aliquid auguratum esse, quum et ille, 
modestiam et diligentiam ac generositatem animadvertit 
eorumque mores atque instituta cognovisset, (6) Ceterul 
hoc, ut neque omnino certum, neque prorsus incredible 
commemoravi : tametsi nullus Romanarum rerum scrip 
hujus legationis ad Alexandrum misse mentionem fedi 
neque ex iis qui Alexandri res gestas conscripserunt, q» 
quidem eo precipue sequor, Ptolemæus Lagi et Aristobult 
Neque vero Romana reipublice conveniens videtur, q 


cedones cognoverunt. 


ΑΒΒΙΑΝΙ EXPEDITIONIS LIB. VII, 16. 


de τὰ μάλιστα ὄντι, παρὰ βασιλέα ἀλλόφυλον, ἄλλως 
τε xai ἐς τοσύνδε ἀπὸ τῆς οἰκείας πρεσθεῦσαι, οὔτε φό- 
Gov ἐξαναγκάζοντος οὔτε xav ἐλπίδα ὠφελείας, μίσει 
τε, εἶπερ τινὰς ἄλλους, τοῦ τυραννικοῦ γένους τε καὶ 
ὀνόματος κατεχομένους. 





ΚΕΦ. IC’. 


Ἔκ τούτου δὴ Ἡρακλείδην τὸν Apyalou ἐκπέμπει 
ἐς Ὑρκανίαν νλυπηγοὺς ἅμα οἵ ἄγοντα, κελεύσας ὕλην 
τεµόντα ἐκ τῶν ὁρῶν τῶν Ὑ ρχανίων ναυπηγεῖσθαι ναῦς 
μακρὰς ἀφράκτους τε χαὶ Τοϑραγμένας ἐς τὸν κόσμον 
» τὸν Ἑλληνικόν. (2) Πόθος γὰρ εἶχεν αὐτὸν xai ταύτην 
ἐκμαθεῖν τὴν θάλασσαν τὴν Κασπίαν τε xat “Ὑρκανίαν 
καλουμένην ποίᾳ τινὶ ξυμθάλλει θαλάσση, πότερα τῇ 
τῷ πόντου τοῦ Εὐξείνου ἢ ἀπὸ τῆς ἑῴας τῆς κατ᾽ "Iv- 

δὼς ἐχπεριερχομένη ἡ μεγάλη θάλασσα ἀναχεῖται εἰς 
ae xro τὸν Γρχάνιον, χαθάπερ οὖν καὶ τὸν Περσικὸν 
ζῶρε, τὴν ᾿Ἐρυϑρὰν δὴ χαλουμένην θάλασσαν, χόλπον 
day τῆς μεγάλης θαλάσσης. (3) Οὐ γάρ πω ἐξεύ- 
gyro al dogal τῆς Κασπίας θαλάσσης, χαίτοι ἐθνῶν 
τι αὐτὴν περιοιιούντων οὐχ ὀλίγων καὶ ποταμῶν πλοῖ- 

% μων ἐμθαλλόντων ἐς αὐτήν" ix Βάκτρων μὲν ἮὮξος 
ποταμός, μέγιστος τῶν ᾿Ασιανῶν ποταμῶν, πλήν γε δὴ 
τῶν Ἰνδῶν, ἐξίησιν ἐς ταύτην τὴν θάλασσαν, διὰ Exu- 
din δὶ Ἰαζάρτης- καὶ τὸν Ἀράξην δὲ τὸν ἐξ Αρμενίας 

ῥέοντα ἐς ταύτην ἐσθάλλειν ô πλείων λόγος κατέχει. (4) 
25 Νέγιστοι μὲν οὗτοι πολλοὶ δὲ δὴ καὶ ἄλλοι Éc τε τούτους 

ἐμθώλλοντες xat αὐτοὶ ἐπὶ σφῶν ἐς τὴν θάλασσαν ταύ- 

την ἐξιᾶσιν, of μὲν καὶ γινωσκόμενοι πρὸς τῶν ἀμφ᾽ Ἀλέ- 

ἔανδρον ἐπελθόντων τὰ ἔθνη ταῦτα, οἱ δὲ χατὰ τὰ ἐπ᾽ 

ἐκεῖνα τοῦ χόλπου, ὡς εἰχός, χατὰ τοὺς Σχύθας τοὺς 
9 Νυμάδας, ὃ δὴ ἄγνωστον πάντη ἐστίν. 

5. Ἀλέξανδρος δὲ ὡς τὸν Τίγρητα ποταμὸν ξὺν τῇ 
στρατιᾷ διέθη ἐλαύνων ἐπὶ Βαθυλῶνος, ἐνταῦθα ἐντυγ- 
χένυσιν αὐτῷ Χαλδαίων οἱ λόγιοι, καὶ ἀπαγαγόντες 
ἀτ τῶν ἑταίρων ἐδέοντο ἐπισχεῖν τὴν ἐπὶ Βαθυλῶνος 

ἃ Üanv λόγιον γὰρ γεγονέναι σφίσιν éx τοῦ θεοῦ τοῦ 

Boo, ph πρὸς ἀγαθοῦ of εἶναι τὴν πάροδον τὴν ἐς Ba- 

θιλῶνα ἐν τῷ τότε. (6) Tov δὲ ἀποκρίνασθαι αὐτοῖς 

λόγον τοῦ Εὐριπίδου τοῦ ποιητοῦ ἔπος, ἔχει δὲ τὸ ἔπος 

Εὐριπίδη ὧδε- 


b Μάντις δ᾽ ἄριστος ὅστις εἰκάζει καλῶς. 


Bui, ὦ βασιλεῦ, ἔφασαν οἱ Χαλδαῖοι, μὴ πρὸς δυ- 
μὰς ἀφορῶν αὐτὸς μηδὲ τὴν στρατιὰν ταύτη ἐπέγου- 
δὲν ἔγων παρελθεῖν, ἀλλὰ ἐκπεριελθὼν πρὸς ἕω μᾶλ- 
Jo. ( Τῷ δὲ οὐδὲ τοῦτο εὐμαρὲς διὰ δυσχωρίαν ξυνέθη; 
s aa γὰρ αὐτὸν ταύτη τὸ δαιμόνιον A παρελθόντα 
up ἤδη τελευτῆσαι. Καί που τυχὸν καὶ ἄμεινον αὐτῷ 
wb ἀχμῇ τῆς τε ἄλλης δόξης καὶ τοῦ πόθου τοῦ παρ᾽ 

νων ἀπηλλάχθαι, πρίν τινα ξυμθῆναι αὐτῷ ξυμ- 

PN ἀνθρωπίνην, ἧς ἕνεχα καὶ Σόλωνα Κροίσῳ ra- 


liberrima tum temporis erat, ad regem exterum, quique 
alioqui tam procul domo aberat , legatos misisse , presertim 
quum neque ulla utilitatis spes eos moveret, quumque, 
si qui alii, odio tyrannicum et genus et nomen prosequeren- 
tur. 


— 0 00 — 


CAP. XVI. 


Post haec Alexander Heraclidem Αγριο filium cum navium 


architectis in Hyrcaniam mittit , qui excisa e montibus Hyr- 


cania materia naves oblongas conficiat : partim tectas, par- 
(2) Cupiebat enün 
etiam illud mare, quod Caspium simul et Hyrcanium ap- 


tim apertas, Graecarum navium instar. 


pellatur, cui mari committatur cognoscere : utrum ponto 
Euxino an ab oriente Indicus Oceanus circumductus in 
sinum Hyrcanium refundatur, quemadmodum etiam Per- 
sicum , rubrum mare alii vocant, sinum Oceani esse com- 
pererat. (3) Neque enim adhuc inventa erant Caspii maris 
initia, quamvis multe gentes circum ipsum incolerent , 
multique amnes navigabiles in illud mare ferrentur. Nam ex 
Bactris Oxus maximus Asiz fluminum, Indicis exceptis, in 
Caspium mare fluit : per Scythas Iaxartes. Araxem quo- 
que, qui ab Armeniis fluit, in hoc mare ferri plerique tra- 
dunt : (4) atque hi quidem maximi amnes sunt ; multi vero 
praeterea alii in hos fluvios illabentes et ipsi seorsum in istud 
mare exeunt : partim ab iis qui cum Alexandro gentes illas 
obierunt cogniti, partim ultra sinum, ut verisimile est, in 
Scytharum Nomadum regionibus labentes; quee quidem 
prorsus incognita sunt. 

5. Alexander quum per Tigrim flumen exercitum traje- 
cisset, Babylonem proficiscens Chaldaeos vates obvios ha- 
buit, qui eum ab amicis sevocatum rogarunt ut profectione 
Babylonica supersederet. Oraculo enim sese Beli dei moni- 
tos, ingressum in Babylonem nequaquam ci tum temporis 
faustum ac felicem fore. (6) Ipse Euripidis versum eis ob- 
jiciebat , qui ita habet : 

Qui conjicit bene, augur est is optimus. 
Tum illi : Atqui, o rex, ne occidentem versus respicias, 
neque exercitum bac ducens ingrediare, sed potius circum- 
actum agmen in orientem ducito. (7) Sed ob difficultatem 
vic id prestare non potuit : fortuna sive fato eum in viam 
propellente, cujus transitus ipsi exitio futurus erat. Et for- 
tasse satius ei fuit, in summo felicitatis fastigio summoque 
hominum desiderio vitam cum morte commutare, prıusquanı 


ei calamitas aliqua humano more accideret. Cujus rei causa 
Solonem Craeso suasisse verisimile est ut longa vite exitum 


192 


ῥαινέσαι εἰχὸς τέλος ὁρᾶν μαχροῦ βίου μηδὲ πρόσθεν 
τινὰ ἀνθρώπων ἀποφαίνειν εὐδαίμονα. — (s) Ἐπεὶ καὶ 
αὐτῷ Ἀλεξάνδρῳ ἢ Ἡφαιστίωνος τελευτὴ οὗ σμικρὰ 
ξυμφορὰ γεγένητο, ἧς καὶ αὐτὸς Ἀλέξανδρος προαπελ- 

t θεῖν ἂν δοκεῖ μοι ἐθελῆσαι μᾶλλον ἢ ζῶν πειραθῆναι, 
οὗ μεῖον 3 καὶ Ἀχιλλέα δοκῶ ἂν ἑλέσθαι προαποθανεῖν 
Πατρόκλου μᾶλλον $ τοῦ θανάτου αὐτοῦ τιμωρὸν yt- 
νέσθαι, 


-------- 
ΚΕΦ. 17. 


"Hy δέ τι καὶ ὕποπτον αὐτῷ ἐς τοὺς Χαλδαίους, ὡς 
10 οὗ κατὰ μαντείαν τι μᾶλλον ἡ ἐς ὠφέλειαν τὴν αὑτῶν 
φέροι αὐτοῖς ἡ κώλυσις τῆς Ἀλεξάνδρου ἐς Βαθυλῶνα ἐν 
τῷ τότε ἐλάσεως. Ὁ γὰρ τοῦ Βήλου νεὼς ἐν μέσῃ τῇ 
πόλει ἦν τῶν Βαθυλωνίων, μεγέθει τε μέγιστος καὶ dx 
πλίνθου ὀπτῆς ἐν ἀσφάλτῳ ἁρμοσμένης. (4) Τοῦτον 
ts τὸν νεών, ὥσπερ καὶ τὰ ἄλλα ἱερὰ τὰ Βαθυλωνίων, 
Ξέρξης κατέσκαψεν, ὅτε ἐκ τῆς Ἑλλάδος ὀπίσω dre- 
νόστησεν' Αλέξανδρος δὲ ἐν νῷ εἶχεν ἀνοικοδομεῖν, of 
μὲν λέγουσιν ὅτι ἐπὶ τοῖς θεμελίοις τοῖς πρόσθεν, καὶ 
τούτου ἕνεκα τὸν χοῦν ἐκφέρειν ἐκέλευε τοὺς Βαβυλω- 
αυ vious’ of δέ, ὅτι καὶ μείζονα ἔτι τοῦ πάλαι ὄντος. (3) 
Ἐπεὶ δὲ ἀποστάντος αὐτοῦ μαλθακῶς ἀνθήψαντο τοῦ 
ἔργου οἷς ταῦτα ἐπετέτραπτο, ó δὲ τῇ στρατιᾷ πάσῃ 
ἐπενόει τὸ ἔργον ἐργάσασθαι. Εἶναι δὲ τῷ θεῷ τῷ Βήλῳ 
πολλὴν μὲν τὴν χώραν ἀνειμένην ἐκ τῶν ᾿Ασσυρίων 
as βασιλέων, πολὺν δὲ χρυσόν. . (1) Καὶ ἀπὸ τοῦ πάλαι 
μὲν τὸν νεὼν ἐπισχευάζεσθαι καὶ τὰς θυσίας τῷ θεῷ 
θύεσθαι" τότε δὲ τοὺς Χαλδαίους τὰ τοῦ θεοῦ νέμεσθαι, 
οὖκ ὄντος ἐς ὅ τι ἀναλωθήσεται τὰ περιγιγνόµενα. To» 
των δὴ εἵνεκα ὕποπτοι Ἀλεξάνδρῳ ἦσαν οὖκ ἐθέλειν πα- 
30 ρελθεῖν εἴσω Βαθυλῶνος Ἀλέξανδρον, ὡς μὴ δι’ ὀλίγου 
τὸν νεὼν ἐπιτελεσθέντα ἀφελέσθαι αὐτοὺς τὰς ἐκ τῶν 
χρημάτων ὠφελείας. (5) "Όμως δὲ τά γε τῆς ἐπιστροφῆς 
τῆς κατὰ τὴν εἴσοδον τὴν ἐς τὴν πόλιν ἐθελῆσαι αὐτοῖς 
πειαθῆναι λέγει Ἀριστόβουλος, καὶ τῇ πρώτη μὲν παρὰ 
as τὸν ποταμὸν τὸν Εὐφράτην καταστρατοπεδεῦσαι, ἐς δὲ 
τὴν ὑστεραίαν ἐν δεξιᾷ ἔχοντα τὸν ποταμὸν παρ᾽ aù- 
τὸν πορεύεσθαι, ἐθέλοντα ὑπερθάλλειν τῆς πόλεως τὸ 
μέρος τὸ ἐς δυσμὰς τετραμμένον, ὥς ταύτῃ ἐπιστρέ- 
Yavra πρὸς ἕω ἄγειν: (0) ἀλλὰ οὐ γὰρ δυνηθῆναι ὑπὸ 
40 δυσχωρίας οὕτως ἐλάσαι ξὺν τῇ στρατιᾷ, ὅτι τὰ ἀπὸ 
δυσμῶν τῆς πόλεως εἰσιόντι, εἰ ταύτῃ πρὸς ἕω ἐπέστρε-. 
Φεν, ἑλώδη τε καὶ τεναγώδη ἦν. Καὶ οὕτω καὶ ἑκόντα 
καὶ ἄχοντα ἀπειθῆσαι τῷ θεῖ. 











ΚΕΦ. IH’. 





Ἐπεὶ καὶ τοιόνδε τινὰ λόγον Ἀριατόδουλος ἀναγέ- 
as Ύραφεν * Ἀπολλόδωρον τὸν Αμφιπολίτην τῶν ἑταίρων 
τῶν Ἀλεξάνδρου, στρατηγὸν τῆς στρατιᾶς ἣν παρὰ | 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. Z, vt, τη. 


spectaret, neque prius quemquam mortalium felicem judi- 
caret. (8) Quandoquidem et Hephestionis obitus noa exigai 
infortunii loco Alexandro accidisse videtur, quem men sen- 
tentia prevenire ipse quam vivus experiri maluisset : nom 
secus atque Achilli jucundius fuisset Patrocli mortem sua 
ipsius morte antevertisse, quam necis ejus ultor relinqui. 


——— 


CAP. XVII. 


Inciderat autem Alexandro suspicio quadam de Chal- 
dais, quod se non tam oraculi quam private ipsorum uti- 
litatis causa per id tempus ab ingressu Babylonis deterre- 
rent. Nam Beli templum in media Babyloniorum urbe situm 
erat, magnitudine praxlarum, atque ex laterculo coctili, 
bitumine interlito, coagmentatum. (2) Quod templum, ques, 
admodum et cætera Babyloniorum loca sacra Xerxes sub- 
verterat, quum ex Grecia reverteretur. Alexander vero 
in animo habebat templum instaurare, atque, ut quidam 
scribunt, e veteribus fundamentis exsedificare : eamque ob 
causam rudera exportare Babylonios jusserat : ut vero alii, 
augustius quam antea fuerat efficere statuerat. (3) Quum- 
que ipso absente segnius quam vellet operi instareat ipee. 
cum universo exercitu opus aggredi cogitabat. Erat autem 
Belo multum agri ab Assyriis regibus consecratum , maltam 
eliam aurum : (4) Et ex eo olim quidem templum reßcie- 
batur et sacrificia deo offerenda comparabantur ; tumc vero 
quum in nullos usus conferrentur annui reditus , Chaldaris 
id omne quod Belo sacrum erat cedebat. Quamobrem sus- 
picari capit Alexander nolle eos ipsum Babylonem ingredi , 
ne parvo temporis spatio exıedificato templo ipei tantis peca- 
niarum commodis privarentur. (5) Aristobulus tamen auctor 
est, Alexandrum Chaldzorum consilio de circumagendo 
itinere in urbem acquiescere voluisse, ac primo quidem die 
ad Euphratem fluvium castra posuisse : postridie vero quum 
flumen ei ad dextram esset, juxta ipsum processisse, cupien- 
tem pretergredi eam urbis partem quie occasum spectabat. 
ut inde orientem versus se converteret: (6) sed ob ἀῑδ- 
cultatem locorum ita cum exercitu ingredi non potuisse : 
quod nimirum quum ab occidentali urbis parte in orienta- 
lem sese convertere vellet , paludosis limosisque locis impe- 
diretur : atque ita partim volentem partim nolentem Beli 
oraculo non paruisse. 





CAP. XVIII. 


Porro Aristobulus aliud quippiam hujuscemodi narrat : 
Apollodorum Amphipolitam , ex amicis Alexandri, pra 
torem exercitus quem Alexander Mazzeo Babyloniorum sa- 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VII, 18. 


Μαζαίῳ τῷ Βαθυλῶνος σατράπη ἀπέλιπεν Αλέξαν- 
ὄρος, ἐπειδὴ συνέμιξεν ἐπανιόντι αὐτῷ ἐξ Ἴνδῶν, δρῶντα 
πυιρῶς τιμωρούμενον τοὺς σατράπας oot ἐπ᾽ ἄλλη xai 
ἄλλη χώρᾳ τεταγμένοι ἦσαν, ἐπιστεῖλαι Πειθαγόρᾳ τῷ 
ἀδελφῷ. μάντιν γὰρ εἶναι τὸν Πειθαγόραν τῆς ἀπὸ 
I μαντείας, μαντεύσασθαι xai ὑπὲρ αὐτοῦ 
τῆς σωτηρίας. (2) Ἀντεπιστεῖλαι δὲ αὐτῷ Πειθαγό- 
pav πυνθανόμενον τίνα μάλιστα φοθούμενος χρήσασθαι 
ἐθέλοι τῇ μαντείᾳ. Tov δὲ γράψαι αὖθις ὅτι τόν τε 
βασιλέα αὐτὸν καὶ Ἡφαιστίωνα. Θύεσθαι δὴ τὸν Met- 
δαγόραν πρῶτα μὲν ἐπὶ τῷ Ἡφαιστίωνι: ὡς δὲ 
ἐπὶ τοῦ ἥπατος τοῦ ἱερείου 6 λοθὸς ἀφανὴς ἦν, οὕτω δὴ 
ἰγγράψαντα xal χατασημηνάμενον τὸ γραμ μάτιον 
πέμψαι παρὰ τὸν Ἀπολλόδωρον ἐκ Βαθυλῶνος εἰς Ἐκ- 
ν δάτανα, δηλοῦντα μηδέν τι δεδιέναι Ἡφαιστίωνα” Ese- 
ode γὰρ αὐτοῖς ὀλίγου χρόνου ἐκποδών. (5) Καὶ ταύ- 
vw τὴν ἐπιστολὴν λέγει Ἀριστόβουλος χομίσασθαι 
Ἀπολλόδωρον μιᾷ πρόσθεν ἡμέρᾳ À τελευτῆσαι Hoat- 
σίωνα. Αὖθις δὲ θύεσθαι τὸν Πειθαγόραν ἐπὶ τῷ 
Ὁ Mato xal γενέσθαι καὶ ἐπ᾽ ᾿Αλεξάνδρῳ ἄλοθον τὸ 
Trop τοῦ ἱερείου. Καὶ Πειθαγόραν τὰ αὐτὰ xol ὑπὲρ 
Ἀλεξάνδρου γράψαι ᾿Απολλοδώρῳ. Ἀπολλόδωρον δὲ 
ὦ αατασιωπῆσαι, ἀλλὰ φράσαι γὰρ πρὸς Ἀλέξαν- 
ρον τὰ ἐπεσταλμένα, ὡς εὔνοιαν μᾶλλόν τι ἐπιδειξό- 
B poo τῷ βασιλεῖ, el φυλάττεσθαι παραινέσειε μή τις 
αὐτῷ χίνόυνος ἐν τῷ τότε ξυμπέσοι. (4) Kat ᾿Απολλό- 
dugh τι λέγει ὅτι ᾿Αλέξανδρος ἐπήνεσε καὶ τὸν Πειθα- 
Tav, ἐπειδὴ παρῆλθεν sic Βαθυλῶνα, ἤρετο ὅτου γε- 
Ῥμένο αὐτῷ σημείου ταῦτα ἐπέστειλε πρὸς τὸν ἀδελ- 
30 9r τὸν δὲ εἰπεῖν ὅτι ἄλοδόν of τὸ ἧπαρ ἐγένετο τοῦ 
ἐρίου ἰρμένου δὲ ὅ τι νοοῖ τὸ σημεῖον μέγα εἶπεῖν 
vat χαλεπόν. ᾿Αλέξανδρον δὲ τοσούτου δεῆσαι ya- 
λεεῆνει τῷ Πειθαγόρᾳ, ὡς καὶ δι ἐπιμελείας ἔχειν 
αὐτὸν πλείονος, ὅτι ἀδόλως τὴν ἀλήθειάν οἱ ἔφρασε. 
% (i) Ταῦτα αὐτὸς Ἀριστόβουλος λέγει παρὰ Πειθαγόρου 
rohe: xal Περδίκκα δὲ μαντεύσασθαι αὐτὸν λέγει 
Xl Ἀντιγόνῳ χρόνῳ ὕστερον" καὶ τοῦ αὐτοῦ σημείου 
ἐμφοῖν γενομένου Περδίκκαν τε ἐπὶ Πτολεμαῖον otpa- 
τεύσαντα ἀποθανεῖν καὶ ᾿Ἀντίγονον ἐν τῇ μάχη τῇ πρὸς 
© Σίλεικον χαὶ Λυσίμαγον τῇ 2v ᾿᾿ψῷ γενομένη. (4) Καὶ 
μὲν δὴ καὶ ὑπὲρ Καλάνου τοῦ σοφιστοῦ τοῦ ᾿[νδοῦ 
τοιόσδε τις ἀναγέγραπται λόγος, ὁπότε ἐπὶ τὴν πυρὰν 
ύμενος, τότε τοὺς μὲν ἄλλους ἑταίρους ἀσπά-- 
ater αὐτόν, ᾿Αλεξάνδρῳ δὲ οὐχ ἐθελῆσαι προσελθεῖν 
t ἐσκασόμενον, ἀλλὰ φάναι γὰρ ὅτι ἐν Βαθυλῶνι αὐτῷ 
ἱτυγὼν ἀσπάσεται. Καὶ τοῦτον τὸν λόγον ἐν μὲν 
TW τότι ἀμεληθῆναι" ὕστερον δέ, ἐπειδὴ ἐτελεύτησεν ἐν 
Βαβυλῶνι Ἀλέξανδρος, ἐς μνήμην ἐλθεῖν τῶν ἀκουσάν- 
m, ὅτι ἐπὶ τῇ τελευτῇ dpa τῇ Ἀλεξάνδρου ἐθειάσθη. 


ARRIANUS. 


traps reliquerat, quum ad Alexandrum ex Indis reversum 
convenisset , Vidissetque eum in salrapas qui aliis atque 
aliis provinciis prafuerant, severius animadvertentem , 
Pithagore fratri suo scripsisse ( vatem enim fuisse Pithago- 
ram ex eorum genere qui exta consulunt) et de salute sua 
eum consuluisse : (2) Pithagoram ejus literig respondisse , 
rogasseque cujus potissimum metu vaticinio uti vellet : qui 
quum respondisset , se ab Alexandro et Hephzstione sibs 
metuere, Pithagoram primum pro Hephestione exta in- 
spexisse. Quumque jecinori fibra deessent , literas rursum 
scripsisse, easque obsignatas ad Apollodorum ex Babylone 
in Ecbatana misisse , quibus monebat ne quicquam ab He- 
phastione metueret. Propediem enim e vivis sublatum 
iri. (3) Quam quidem epistolam ait Aristobulus Apollodo- 
rum accepisse pridie quam Hephacstio exiret e vita. Tum 
Pithagoram quum rursus pro Alexandro exta consuluisset , 
fibrasque etiam pro Alexandro jecinori deesse reperisset, 
idem fratri suo de Alexandro scripsisse. Apollodorum vero 
id non subticuisse , sed Alexandro que acceperat indicasse, 
ut benevolo erga regem animo esse videretur, monens ut 
imminens periculum caveret. (4) Atque Alexandrum qui- 
dem Apollodorum collaudasse narrat : quumque Babylo- 
nem venisset , percontatum esse Pithagoram quo signo edo- 
ctus fratri suo talia de se scripsisset : qui quum respondis- 
set, quod hostiz jecinora absque fibris inventa essent, 
Alexandrum rursus interrogasse quid hoc portenderet : et 
Pithagoram , magnum malum portendi dixisse. Alexan- 
drum vero tantum abfuisse ut Pithagore succensuerit, ut 
eum deinceps cariorem habuerit , quod citra dolum simpli- 
citer ei rem ipsam dixisset. (5) Haec Aristobulus se a Pitha- 
gora audisse testatur : ac postea Perdiccas atque Antigono 
eundem vaticinatum esse. Eodemque utrique prodigio 
edito Perdiccam adversus Ptolemzeum bellantem mortuum 
esse: Antigonum vero in pugna adversus Seleucum et Ly- 
simachum ad Ipsum commissa. (6) Atqui de Calano so 
phista Indo etiam hujuscemodi quippiam scriptum est . 
Quum moriturus ad rogum iret, reliquos quidem amicos 
osculatum fuisse : ad Alexandrum vero deosculandi illum 
causa accedere noluisse, sed dixisse Babylone se illum reper- 
turum ibique osculum daturum esse. Que quidem verba 
tum temporis neglecta parumque animadversa fuisse : post- 
ea vero mortuo Babylone Alexandro memoria repetila 
Alexandri mortem vaticinatum fuisse compererunt. 


194 
KE®. Ie’. 


Παρελθόντι δ’ αὐτῷ ἐς Βαθυλῶνα πρεσθεῖαι παρὰ 
τῶν Ἑλλήνων ἐνέτυχον, ὑπὲρ ὅτων μὲν ἕκαστοι 
πρεσθευόµενοι οὐκ ἀναγέγραπται" δοχεῖν δ᾽ ἔμοιγε 
al πολλαὶ στεφανούντων τε αὐτὸν ἦσαν xal ἐπαινούντων 

o ἐπὶ ταῖς νίκαις ταῖς τε ἄλλαις καὶ μάλιστα ταῖς Ἴνδι- 
καῖς, καὶ ὅτι σῶος ἐξ ᾿Ινδῶν ἐπανήκει χαίρειν φασκόν- 
των. Καὶ τούτους δεξιωσάμενός τε xal τὰ εἰκότα τι- 
μήσας ἀποπέμψαι ὀπίσω λέγεται. (2) Ὅσους δὲ ἀν- 
δριάντας % ὅσα ἀγάλματα % εἰ δή τι ἄλλο ἀνάθημα ἐκ 

19 τῆς Ἑλλάδος Ξέρξης ἀνεχόμισεν ἐς Βαθυλῶνα ἡ ἐς 
Πασαργάδας ἢ ἐς Σοῦσα ἡ ὅπη ἄλλη τῆς Ἀσίας, ταῦτα 
δοῦναι ἄγειν τοῖς πρέσθεσι, καὶ τὰς Ἁρμοδίου καὶ Apt- 
στογείτονος εἰκόνας τὰς χαλχᾶς οὕτω λέγεται ἀπενεχϑῆ- 
ναι ὀπίσω ἐς ᾿Αθήνας καὶ τῆς Ἀρτέμιδος τῆς Κελχαίας 
45 τὸ ἕδος. 

3. Κατέλαθε δὲ ἐν Βαθυλῶνι, ὡς λέγει Ἀριστόθου- 
λος, καὶ τὸ ναυτιχόν, τὸ μὲν κατὰ τὸν Εὐφράτην ποτα- 
μὸν ἀναπεπλευχὸς ἀπὸ θαλάσσης τῆς Περσικῆς, ὅ tt- 
περ σὺν Νεάρχῳ Av: τὸ δὲ ἐκ Φοινίκης ἀνακεχομι- 

30 σμένον, πεντήρεις μὲν δύο τῶν ἐκ Φοινίχων, τετρήρεις 
δὲ τρεῖς, τριήρεις δὲ δώδεκα, τριακοντόρους δὲ ἐς τριά- 
χοντα ταύτας ζυντμηθείσας χομισθῆναι ἐπὶ τὸν Εὐφρά- 
την ποταμὸν ἐκ Φοινίκης ἐς Θάγαχον πόλιν, ἐχεῖ δὲ 
ξυμπηχθείσας αὖθις καταπλεῦσαι ἐς Βαθυλῶνα. (4) 

25 Λέγει δὲ ὅτι καὶ ἄλλος αὐτῷ ἐναυπηγεῖτο στόλος τέ- 
µνοντι τὰς χυπαρίσσους τὰς ἐν τῇ Βαθυλωνία * τούτων 
γὰρ μόνων τῶν δένδρων εὐπορίαν εἶναι ἐν τῇ χώρα τῶν 
Ἀσσυρίων, τῶν δὲ ἄλλων ὅσα ἐς ναυπηγίαν ἀπόρως 
ἔχειν τὴν γῆν ταύτην᾽ πληρώματα δὲ ἐς τὰς ναῦς 

30 xal τὰς ἄλλας ὑπηρεσίας πορφυρέων te πλῆθος χαὶ τῶν 
ἄλλων ὅσοι ἐργάται τῆς θαλάσσης ἀφῖχθαι αὐτῷ Ex Dot- 
νίκης τε xal τῆς ἄλλης παραλίας" λιμένα τε ὅτι πρὸς 
Ραθυλῶνι ἐποίει ὀρυκτὸν ὅσαγ γιλίαις ναυσὶ μακραῖς 
ὅρμον εἶναι καὶ νεωσοίκους ἐπὶ τοῦ λιμένος. (5) Καὶ 
Μίκκαλος 5 Κλαζομένιος μετὰ πενταχοσίων ταλάντων 
ἐπὶ Φοινίκης τε xal Συρίας ἐστέλλετο, τοὺς μὲν μισθῷ 
πείσων, τοὺς δὲ χαὶ ὠνησόμενος ὅσοι θαλάττιοι ἄνθρω- 
πο. Thy τε γὰρ παραλίαν τὴν πρὸς τῷ χόλπῳ τῷ 
Περσικῷ. κατοικίζειν ἐπενόει καὶ τὰς νήσους τὰς 
sr ταύτη. Ἐδόχει γὰρ αὐτῷ οὐ μεῖον ἂν Φοινίκης cù- 
δαίμων ἡ χώρα αὕτη γενέσθαι. (6) Ἦν δὲ αὐτῷ τοῦ 
ναυτικοῦ j| παρασχευὴ ὡς ἐπὶ Ἄραθας τοὺς πολλούς, 
πρόφασιν μέν, ὅτι μόνοι τῶν ταύτη βχρθάρων οὔτε πρε- 
σθείαν ἀπέστειλαν οὔτε τι ἄλλο ἐπιεικὲς ἢ ἐπὶ tuh 
ἐπέπραχτο Ἄραψιν ἐς αὐτόν τὸ δὲ ἀληθές, ὥς γέ μοι 
δοκεῖ, ἄπληστος ἦν τοῦ κτᾶσθαί τι ἀεὶ Ἀλέξανδρος. 


3 


e 


4 


e 





ΚΕΦ. Κ΄. 


Λόγος δὲ κατέχει ὅτι ἤκουεν Ἄραθας δύο μόνον 
τιμᾶν θεούς, τὸν Οὐρανόν τε xal τὸν Διόνυσον, τὸν 
` , , αν , y > 
μὲν Οὐρανόν τε αὐτὸν δρώμενον xal τὰ ἄστρα ἐν ot 


"6 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ. Z, «0, x. 


CAP. XIX. 


Alexandro Babylonem ingresso legationes 
obviam venerunt. Quibus vero de rebus sii 
fuerint non constat. Mea vero sententia, pler: 
ctabant ut eum coronarent , utque cum ob ali: 
tum ob Indicas ei congratularentur, lzetitiamqt 
ob felicem ex Indis reditum testarentur. Quos 
maniter exceptos debitisque honoribus ornatos 
misisse dicitur. (2) Quotquot autem clarorv 
statuas aut deorum simulacra aut aliud quidvis 
cratum Xerxes Babylonem vel Pasargadas vel 
in quamvis aliam Asiæ partem ex Graecia depo 
legatis reportanda dedit. Atque ita Harmodii 
tonis aeneas statuas Atbenas remisisse dicitur 
Dian: Celcææ simulacrum. 

3. Recepit autem apud Babylonios, ut Aris! 
classem navalem, qua partim per Euphratem 
Persico mari subvecta erat, Nearcho duce, 
Phenicia appulerat; Phoenicum quidem qu 
duas, quadriremes tres, triremes xu , triginta re 
ves xxx. Ha in partes dissect ex Phoenicia ad 
in Thapsacum urbem vectee sunt, ibique rur 
ginat:e Babylonem navigarunt. (4) Dicit idem 4 
aliam quoque classem construxisse cæsis in Ba 
pressis. Harum enim arborum tantummodo 
copiam esse, reliquarum qua conficiendis na 
sint inopia laborare. Supplementa etiam in na 
ministeria , et purpuras piscantium aliorumque : 
operariorum multitudinem ex Phoenicia atqu 
maritima ora ad eum venisse. Portum pretere 
bylonios effodi curavit, qui mille naves oblong: 
navalia etiam portui adjunxit. (5) Misitque Mic 
zomenium cum quingentis talentis in Phoenician 
qui quoscunque maritimos posset mercede condi 
vero etiam emeret. Siquidem in maritimam P 
oram ejusque insulas colonias deducere statuerat. 
opulenta sibi ea regio atque Phoenicia fore vide 
Classem vero in Arabas populosam gentem par 
causa quod soli ex barbaris illius regionis nequ 
ad eum misissent , neque quidquam officii aut | 
detulissent : sed revera, ut mihi quidem videtur, 
eum conquirendi ditiones satietas capiebat. 


— AA 


CAP. XX. 


Fama autem tenuit, id cause fuisse qu 
Arabas duos tantum deos colere, Coelum scilit 
chum. Colum quidem, quod et ipsum conspic 











s ἐκόμισεν" elol δὲ of Σέλευχον λέγουσι. 


bu 


15 


20 


M 
ο 


30 


35 


40 


45 


198 


σίλειον' Ἀριστόθουλος δὲ τάλαντον μὲν ὅτι ἔλαθε λέγει 
αὐτόν, ἀλλὰ πληγὰς λαθεῖν τῆς περιθέσεως ἕνεκα τοῦ 
διαδήματος, (5) Ἀριστόθουλος μὲν δὴ τῶν τινα Dor- 
νίχων τῶν ναυτῶν λέγει ὅτι τὸ διάδημα τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ 
Καὶ τοῦτο τῷ 
τε ᾿Αλεξάνδρῳ σημῆναι τὴν τελευτὴν καὶ τῷ Σελεύκῳ 
τὴν βασιλείαν τὴν μεγάλην. Σέλευχον γὰρ μέγιστον 
τῶν μετὰ ᾿Αλέξανδρον διαδεξαμένων τὴν ἀρχὴν βασιλέα 
γενέσθαι τήν τε γνώμην βασιλικώτατον xat πλείστης γῆς 
ἐπάρξαι µετά γε αὐτὸν ᾿Αλέξανδρον οὗ μοι δοχεῖ ἰέναι 
ἐς ἀμφίλογον. 





ΚΕΦ. KI’. 


Ἐπανελθὼν δὲ ἐς Βαχθυλῶνα χαταλαμθάνει Ievu- 
χέσταν ἥχοντα dx Περσῶν, ἄγοντα στρατιὰν Περσῶν ἐς 
δισμυρίους" ἦγε δὲ χαὶ Κοσσαίων xal Ταπούρων οὐκ 
ὀλίγους » ὅτι χαὶ ταῦτα ἔθνη τῶν προσχώρων τῇ πάς 
σίδι μαχιμώτατα εἶναι ἐξηγγέλλετο, χε δὲ a 
xai Φιλόξενος στρατιὰν ἄγων ἀπὸ Καρίας χαὶ Μέναν. 
ὃρος ἐκ Λυδίας ἄλλους καὶ Μενίδας τοὺς ἱππέας ἄγων 
τοὺς αὐτῷ ξυνταχθέντας. (1) Καὶ πρεσθεῖαι δὲ ἐν 
τούτῳ ἐκ TE λλάδος ἦχον, xai τούτων of πρέσθεις 
αὐτοί τε ἐστεφανωμένοι Ἀλεξάνδρῳ προσῆλθον xal 
ἐστεφάνουν αὐτὸν στεφάνοις χρυσοῖς, ὡς θεωροὶ δῆθεν 
ἐς τιμὴν θεοῦ ἀφιγμένοι. Τῷ δὲ οὐ πόῤῥω ἄρα ἡ te- 
λευτὴ ἦν. 

8. Ἔνθα δὴ τούς τε Πέρσας ἐπαινέσας τῆς προθυ- 
μίας, ὅτι πάντα Πευχέστα ἐπείθοντο, xai αὐτὸν Πευ- 
χέσταν τῆς ἐν χόσμῳ αὐτῶν ἐξηγήσεως, κατέλεγεν 
αὐτοὺς ἐς τὰς Maxedovinds τάξεις, δεκαδάρχην μὲν τῆς 
δεκάδος ἡγεῖσθαι Μαχεδόνα καὶ ἐπὶ τούτῳ διμοιρίτην 
Μακεδόνα καὶ δεχαστάτηρον, οὕτως ὀνομαζόμενον ἀπὸ 
τῆς μισθοφορᾶς, ἥντινα μείονα μὲν τοῦ διμοιρίτου, 
πλείονα δὲ τῶν οὐκ ἐν τιμῇ στρατευομένων ἔφερεν- 
(1) ἐπὶ τούτοις δὲ δώδεκα Πέρσας xai τελευταῖον τῆς 
δεχάδος Μαχεδόνα, δεχαστάτηρον xal τοῦτον" ὥστε ἐν 
τῇ δεκάδι τέσσαρας μὲν εἶναι Μαχεδόνας, τοὺς μὲν 
τρεῖς τῇ μισθοφορᾶ προὔχοντας, τὸν δὲ τῇ ἀρχῇ τῆς 
δεκάδος, δώδεχα δὲ Πέρσας, τοὺς μὲν Μακεδόνας τὴν 
πάτριον ὅπλισιν ὡπλισμένους, τοὺς δὲ Πέρσας τοὺς μὲν 
τοξότας, τοὺς δὲ xat μεσάγκυλα ἔχοντας. 

5. Ἐν τούτῳ δὲ πολλάκις μὲν τοῦ ναυτικοῦ dre- 
πειρᾶτο, πολλαὶ δὲ ἔριδες αὐτῷ τῶν τριηρῶν xal 
ὅσαι τετρήρεις κατὰ τὸν ποταμὸν ἐγίγνοντο, καὶ ἀγῶνες 
τῶν τε ἐρετῶν xal τῶν χυθερνητῶν καὶ στέφανοι τῶν 
νιχώντων. ν 

6. *Hxov δὲ xal παρὰ Ἄμμωνος of θεωροὶ οὕστινας 
ἐστάλχει ἐρησομένους ὅπως θέμις αὐτῷ τιμᾶν Ἥφαι- 
στίωνα * ol δὲ ὡς ἥρωϊ ἔφησαν ὅτι θύειν θέαις 6 Ἄμμων 
λέγει. “O δὲ ἔχαιρέ τε τῇ μαντείᾳ καὶ ἀπὸ τοῦδε ὡς 
ἥρωα ἐγέραιρε. Kal Κλεομένει, ἀνδρὶ xaxü xai 


so πολλὰ ἀδικήματα ἀδικήσαντι ἐν Αἰγύππῳ, ἐπιστέλλει 


APPIANOY ΑΝΑΒΑΣ, Ζ, »y. 


sineret. Aristobulus vero refert quidem eum 
accepisse, sed plagis affectum, quod diadema | 
posuisset. (5) Eum autem quendam ex Pheenici 
fuisse ait, qui Alexandro diadema retulit : 
Seleucum fuisse affirmant : idque Alexandro i 
Seleuco magnum imperium portendisse. Seleu« 
maximum post Alexandrum suscepto imperio reg 
animoque maxime regio praeditum, et plurimis 1 
post ipsum Alexandrum imperasse, minime dut 
videtur. 





CAP. XXIII. 


Alexander Babylonem reversus Peucestam c 
Persarum reversum e Perside reperit. Is magna! 
Cosszzorum manum et Tapurorum non paucos ad 
quod et hz gentes Persidi finitimz in primis belli 
dicebantur. "Venerat item Philoxenus, e Caria : 
ducens, et Menander e Lydia, Menidas quoque οἱ 
stribus copiis. (2) Inter hzc legati e Grecia ^ 
iique ipsi coronati Alexandrum accesserunt eumq: 
aureis coronavere, qui nimirum ut eum tanga 
colerent venerant. Non longe interim ipse al 
aberat. 

3. Tum Persarum studio collaudato, quod 
per omnia paruissent , simulque Peucesta ipso qui 
sapienterque gubernasset, Macedonicis ordinibu 
Decurionem quidem Macedonem singuli 
profecit, adhaec duplarium Macedonem et deca 
ita vocatum a stipendio, quod quidem minus : 
quam duplarius, majus vero quam gregarii m 
secundum hos duodecim Persas, ita tamen ut 
decastater Macedo etiam esset. Singuhe itaque 
quatuor Macedones habebant, e quibus tres ampli 
reliqui stipendia accipiebant : quartus vero imperi 
prastaret; Perse vero xu erant. Et Macedone 
patria armatura utebantur : Perse partim sagitth 
amentatis jaculis. 

5. Interea Alexander classem crebro ad remum e 


censuit. 


Magna erat inter triremes et quadriremes, quae 
erant , contentio , acre remigum et gubernatorum « 
Victoribus coron: dabantur. 

6. Per hos dies venerunt etiam ab Ammone 
sciscitatum miserat, quosnam honores Hephaes 
buere fas esset. Qui quidem Ammonem respon 
tiahant , fas esse ut heroi sacrificare. Quo oracuk 
deinceps eum ut heroem coluit. Post hacc Cleome 
improbo, qui AEgyptios multis injuriis affecerat , 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VII, 24. 


ἐπιστολήν: καὶ ταύτην τῆς μὲν ἐς 'Ηφαιστίωνα καὶ 
ἐποθανόντα φιλίας ἕνεκα καὶ μνήμης οὗ μέμφομαι 
+ ἄλλων δὲ πολλῶν ἕνεκα μέμφομαι. (7) Ἔλεγε 
ἡ ἐπιστολὴ κατασκευασθῆναι 'Ἠφαιστίωνι piov 
viv Αλιζανδρείᾳ τῇ Αἰγυπτίᾳ, & τε τῇ πόλει αὐτῇ καὶ 
de τῆνήσῳ τῇ Φάρῳ, ἵνα ὅ πύργος ἐστὶν 6 ἓν τῇ νήσῳ, 
τε μέγιστον καὶ πολυτελείᾳ ἐκπρεπέστατον- 
καὶ ὅτως ἐπικρατήσῃ καλεῖσθαι ἀπὸ Ἡφαιστίωνος, καὶ 
τοῖς ευμδολαίοις καθ’ ὅσα οἱ ἔμποροι ἀλλήλοις kup- 
» Slow ἐγγράφεσθαι τὸ ὄνομα Ἡφαιστίωνος. (5) 
Tora μὲν οὐκ ἔχω μέμψασθαι, πλήν γε δὴ ὅτι 
de ἐπὶ μεγάλοις μεγάλως διεσπουδάζετο" ἐκεῖνα δὲ 
αἱ dw μέμφομαι. « "Hv γὰρ χαταλάθω ἐγώ, ἔλεγε 
τὰ γράμματα, τὰ ἱερὰ τὰ ἐν Αἰγύπτῳ καλῶς xate- 
B αινασµίνα καὶ τὰ ἠρῷα τὰ Ἡφαιστίωνος, εἴ τε τι 
πρότερον ἡμάρτηκας, ἀφήσω σὲ τούτων, καὶ τὸ λοιπόν, 
|  ἑολίκον ἂν ἁμάρτης, οὐδὲν πείσῃ ἐξ ἐμοῦ ἄγαρι.» Τοῦτο 
dpi ἄρχοντι πολλῆς μὲν χώρας, πολλῶν δὲ ἀνθρώπων 
de βασιλέως μεγάλου ἐπεσταλμένον, ἄλλως τε καὶ κακῷ 

5 al, οὖκ ἔχω ἐπαινέσαι. 





^, ΚΕΦ. Ka’. 
Ἀλλὰ γὰρ αὐτῷ ἤδη Ἀλεξάνδρῳ ἐγγὺς ἦν τὸ τέλος. 


Καί τι καὶ τοιόνδε πρὸ τῶν μελλόντων σημῆναι λέγει 
Ἀριστόθολος' καταλοχίζειν μὲν αὐτὸν τὴν στρατιὰν 
τὴν ξὺν Πευκέστᾳ τε ἐκ Περσῶν καὶ ἀπὸ θαλάσσης ξὺν 
^ καὶ Μενάνδρῳ ἥκουσαν ἐς τὰς Μακεδονικὰς 
τάξεις · διψήσαντα δὲ ἀποχωρῆσαι ἐκ τῆς ἕδρας xara- 
λιπόντα ἔρημον τὸν θρόνον τὸν βασίλειον. (2) Εἶναι 
δὲ κλίνας ἑκατέρωθεν τοῦ θρόνου ἀργυρόποδας, ἐφ᾽ ὧν 
A dug! αὐτὸν ἑταῖροι ἐκάθηντο. Tüv τινα οὖν ἡμε- 
5 λημένων ἀνθρώπων, οἱ δὲ καὶ τῶν ἐν φυλακῇ ἀδέσμῳ 
λέγουσιν, ἔρημον ἰδόντα τὸν θρόνον καὶ τὰς κλίνας, 
περὶ τῷ θρόνῳ δὲ ἑστηκότας τοὺς εὐνούχους, καὶ γὰρ 
Xa of ἑταῖροι ξυνανέστησαν τῷ βασιλεῖ ἀποχωροῦντι., 
διὰ τῶν εὐνούχων ἀναθῆναί τε ἐπὶ τὸν θρόνον 
5 καὶ καθίζεσθαι. (2) Τοὺς δὲ οὐκ ἀναστῆσαι μὲν αὐτὸν 
ἐκ τοῦ θρόνου κατὰ δή τινα νόμον Περσικόν, περιῤῥη- 
ξαμένους δὲ τύπτεσθαι τά τε στήθη καὶ τὰ πρόσωπα ὡς 
ἐπὶ μεγάλῳ κακῷ. Ταῦτα ὡς ἐξηγγέλθη Ἀλεξάνδρῳ, 
Χελιῶσαι στρεδλωθῆναι τὸν καθίσαντα , μήποτε ἐξ ἐπι- 
"Course Ευντεταγμένον τοῦτο ἔδρασε γνῶναι ἐθέλοντα. 
Γὸν δὲ οὐδὲν ἄλλο ἐξειπεῖν ὅτι μὴ ἐπὶ νοῦν of ἐλθὸν 
ow πρᾶξαι. ᾗ δὴ καὶ μᾶλλον ἐπ᾽ οὐδενὶ ἀγαθῷ Fup- 

it αὐτῷ of μάντεις ἐξηγοῦντο. 
4- Ἡμέραι τε οὗ πολλαὶ ἐπὶ τούτῳ ἐγένοντο καὶ 
 τεθωχὼς τοῖς θεοῖς τάς τε νομιζομένας θνσίας ἐπὶ Eup- 
φοραῖς ἀγαθαῖς καί τινας καὶ ἐκ μαντείας εὐωχεῖτο 
ἵμα ταῖς φίλοις καὶ ἴπινε πόῤῥω τῶν νυκτῶν. Δοῦναι 
δ λέγεται καὶ τῇ στρατιᾷ ἱερεῖα καὶ οἶνον κατὰ λόχους 
žal ξκατοστύας. Ἀπὸ δὲ τοῦ πότου αὐτὸν μὲν drah- 
«αλέττεσθαι ἐθέλειν ἐπὶ κοιτῶνι εἰσὶν οἳ ἀνέγραψαν". 








190 
scripsit. Quam quidem, memorize benevolentieque erga He- 
pluestionem mortuum causa haud reprehenderim : multis 
vero aliis de causis non probo. (7)Jubebatenim en epistola. 
templum Hepluestioni exzdificari in Alexandria gyptiaca , 
cum in ipsa urbe, tum in insula Pharo, ubi turris erat, et 
magnitudine et sumptu operis excellens : et hoc juris obti- 
neret ut insula de Hephaestionis nomine appellaretur; adhac. 
tabulis contractuum , quoscunque negotiatores inter se con- 
ficerent, Hephoestionis nomen inscriberefur. (8) Atque haec 
quidem eo tantum nomine reprehendo, quod in rebus non 
magnis nimis magnam operam posuit : illa vero quam 
maxime damno : « Si enim ego (ita scribebat) in /Egyptum 
veniens templa εἰ fana rite abs te Hephasstioni exstructa 
invenero, non solum si quid antehac commisisti, ignoecam , 
sed quantumcunque deinceps deliqueris, nihil incommodi 
tibi a me accidet, » Hoc certe ad hominem improbum, 
multis of terris et viris imperantem , a magno rege scriptum 
nulla ratione probare possum. 





CAP. XXIV. 


Sed jam Alexandri interitus imminebat, quem vel hoe 
maxime prodigio significatum fuisse Aristobulus seribit, 
Copias enim qua cum Peucesta ex Perside, et a mari cum 
Philoxeno et Menandro venerant, in Macedonicos ordines 
distribuisse, quumque sitim sentiret, nonnihil a sella re- 
cessisse, regiumque solium vacuum reliquisse. (2) Fuisse 
porro ab utraque solii parte lectos argenteis pedibus innixos, 
quibus amici circa eum insidebant. Quendam vero obscu- 
rum hominem (sunt qui aliquem qui in custodia citra 
vincula habebatur, fuisse dicant) quum regiam sellam le- 
ctosque vacuos videret, et eunuchos utrinque thronum 
circumstantes (nam et amici regem discedentem comitati 
erant), per medios eunuchos transisse, soliumque conscen- 
disse et in eo consedisse. (3) Eos vero e solio eum detra- 
here non ausos , Persica quadam lege prohibitos : sed lace- 
ratis vestibus pectora faciemque contudisse, magnum 
aliquod malum ominatos. Quae ubi Alexandro nuntiata 
sunt, eum qui solio insederat in quasstionem dari jussisse , 
num forte ex compositis insidiis id fecisset exploraturum : 
nihil vero confessum, preterquam quod levitate quadam 
animi impulsus id fecisset : tantoque majus malum vates. 
inde portendisse. 

4. Paucis post diebus quum diis consuelas sibi pro feli- 
cibus successibus hostias sacrificasset, nonnullasque ex 
vatum monitu adjecisset, cum amicis epulatus eat, con- 
viviumque in multam noctem produxit. Hostias etiam 
exercitui dedisse , vinumque per decurias et centurias dis- 
tribuisse dicitur. A convivio sunt qui scribant cum in cu- 
biculum concedere voluisse : sed Medium, unum ex amicia, 








200 


Μήδιον δὲ αὐτῷ ἐντυχόντα , τῶν ἑταίρων ἐν τῷ τότε τὸν 
πιθανώτατον, δεηθῆναι χωμάσαι παρὰ ot* γενέσϑαι γὰρ 
ἂν ἡδὺν τὸν χῶμον. 





ΚΕΦ. ΚΕ΄. 
Καὶ αἱ βασίλειοι ἐφημερίδες ὧδε ἔχουσι πίνειν παρὰ 


s Μηδίω αὐτὸν κωμάσαντα: ἔπειτα ἐξαναστάντα xal λου- 
σάμενον καθεύδειν τε xal αὖθις δειπνεῖν παρὰ Μηδίῳ xal 
αὖθις πίνειν πόῤῥω τῶν νυχτῶν" ἀπαλλαχθέντα δὲ τοῦ 
πότου λούσασθαι: xal λουσάμενον ὀλίγον τι ἐμφαγεῖν καὶ 
χαθεύδειν αὐτοῦ, ὅτι ἤδη ἐπύρεσσεν. (2) ᾿Εχκομισθέντα 

lu δὲ ἐπὶ κλίνης πρὸς τὰ ἱερὰ θῦσαι ὡς νόμος ἐφ᾽ ἑκάστη 
ἡμέρα, καὶ τὰ ἱερὰ ἐπιθέντα χαταχεῖαθαι ἐν τῷ ἀνδρῶνι 
ἔστε ἐπὶ κνέφας. Ἐν τούτῳ δὲ τοῖς ἡγεμόσι παραγγέλ- 
aw ὑπὲρ τῆς πορείας καὶ τοῦ πλοῦ , τοὺς μὲν ὡς πεζῇ 
ἰόντας παρασκευάζεσθαι ἐς τετάρτην ἡμέραν, τοὺς δὲ 
13 ἅμα of πλέοντας ὡς εἰς πέμπτην πλευσομένους. (3) 
᾿Εκεῖθεν δὲ χαταχομισθῆναι ἐπὶ τῆς κλίνης ὦ ὡς ἐπὶ τὸν 
ποταμόν, καὶ πλοίου ἐπιθάντα διαπλεῦσαι πέραν τοῦ πο- 
ταμοῦ ἐς τὸν παράδεισον, κἀκεῖ αὖθις λουσάμενον dva- 
παύεσθαι. "Ec δὲ τὴν ὑστεραίαν λούσασθαί τε αὖθις 
20 καὶ θῦσαι τὰ νομιζόμενα” καὶ εἰς τὴν χαµάραν εἶσελ- 
θόντα κατακεῖσθαι διαμυθολογοῦντα πρὸς Μήδιον’ πα- 
ραγγεῖλαι δὲ καὶ τοῖς ἡγεμόσιν ἀπαντῆσαι ἕωθεν. (4) 
Ταῦτα πράξαντα. δειπνῆσαι ὀλίγον" κομισθέντα δὲ 
αὖθις de τὴν χαμάραν πυρέσσειν ἤδη ξυνεχῶς τὴν vu- 
25 xta ὅλην" τῇ δὲ ὑστεραίᾳ λούσασθαι καὶ λουσάμενον 
θῦσαι. Νεάρχῳ δὲ καὶ τοῖς ἄλλοις ἡγεμόσι παραγ- 
γεῖλαι τὰ ἀμφὶ τὸν πλοῦν ὅπως ἔσται ἐς τρίτην ἡμέραν. 
Ti de ὑστεραίᾳ λούσασθαι αὖθις xal θῦσαι τὰ τετα- 
γμένα, καὶ τὰ ἱερὰ ἐπιθέντα οὐχέτι ἐλινύειν πυρέσσοντα. 
30 Ἀλλὰ xal ὥς τοὺς ἡγεμόνας εἰσκαλέσαντα παραγγέλλειν 
τὰ πρὸς τὸν ἔχπλουν ὅπως αὐτῷ ἔσται ἕτοιμα" oú- 
εασθαί τε ἐπὶ τῇ ἑσπέρᾳ, xai λουσάμενον ἔχειν ἤδη 
κακῶς. (5) ΤΠ δὲ ὑστεραία μεταχομισθῆναι ἐς τὴν οἰκίαν 
τὴν πρὸς τῇ χολυμθήθρᾳ xat θῦσαι μὲν τὰ τεταγμένα, 
ἔχοντα δὲ πονήρως ὅμως ἐσκαλέσαι τῶν ἡγεμόνων τοὺς 
ἐπικαιροτάτους καὶ ὑπὲρ τοῦ πλοῦ αὖθις ᾿ παραγγέλλειν. 
Τη δὲ ἐπιούση μόγις ἐκχομισθῆναι πρὸς τὰ ἱερὰ καὶ 
θῦσαι, x«l μηδὲν μεῖον ἔτι παραγγέλλειν ὑπὲρ τοῦ 
πλοῦ τοῖς ἡγεμόσιν. (6) "Ec δὲ τὴν ὑστεραίαν χαχῶς 
ἤδη ἔχοντα ὅμως θῦσαι τὰ τεταγμένα. Παραγγεῖλαι 
δὲ τοὺς μὲν στρατηγοὺς διατρίθειν xat τὴν αὐλήν, 
χιλιάρχας δὲ καὶ πενταχοσιάρχας πρὸ τῶν θυρῶν, 
Ἤδη δὲ παντάπασι πονήρως ἔχοντα διαχομισθῆναι ἐκ 
τοῦ παραδείσου ἐς τὰ βασίλεια. Εἰσελθόντων δὲ τῶν 
45 ἡγεμόνων γνῶναι μὲν αὐτούς, φωνῆσαι δὲ μηδὲν ἔτι, 
ἀλλ’ εἶναι dvaudov: xal τὴν νύχτα πυρέσσειν καχῶς 
καὶ τὴν ἡμέραν, καὶ τὴν ἄλλην νύκτα καὶ τὴν ἡμέραν. 


3 


v 


c 


APPIANOY ANABAX. Z, xe. 


tum temporis ei maxime carum , obviam factui 
secum comessatum veniret : fore enim jucund: 
tionem. 


— "500 «4m — — 


CAP. XXV. 


Kt quidem diaria regis ita habent : ipsum ap 
comessatum bibisse. : deinde quum surrex 
abluiset , dormisse : rursumque edisse apud M« 
multam noctem bibisse , quumque e convivio | 
lavisse, lotum nonnihil mandisse, ibique cub 
jam febricitaret : (2) deinde lectica ad sacrifi 
sacrificasse uti consuevetat persingulosdies. S 
peractis in androne jacuisse in vesperum usque. 
iter navigationemque ducibus pronuntiasse, et 
qui pedites profecturi erant, in quartum dien 
secum navigaturi essent, ut in quintum diem | 
(3) Post heec lectica delatum flun 
conscensaque nave flumen trajecisse in hortum 


jussisse. 


raum : ibique rursus lotum requievisse. Post 
lotum consueta sacrificia diis fecisse. ingressu 
culum jacuisse cum Medio colloquentem, in 
ducibus ut mane adessent. (4) His peractis « 
dice , rursusque in cubiculum delatum continu 
noctem febricitasse : postridie lavisse, lotumque 
et Nearcho reliquisque ducibus navigationem 
diem indixisse : postero quoque die lotum con 
ficla diis fecisse. Sacrificiisque factis febrim n 
Nihilominus tamen convocatis ducibus prascepis 
ad navigationem parata essent. Lotumque sul 
pejus habuisse. (5) Sequenti luce in ædes bal 
translatum esse, consuetaque sacrificia peregisse 
jam vis morbi invaluisset , primarios tamen duc 
deque.navigatione rursus mandata dedisse. Alt 
culter admodum ad sacrificia delatum sacrificass 
secius navigationem imperasse. (6) Postridie, 
pessime haberet , tamen a consuetis sacrificiis no 
Jussisse vero ut duces circa aulam versarentur 
mille, quique quingentis militibus praefecti essen 
custodiam agerent. 
horto in regiam translatum. 


Quumque jam plane lar 
Ingressisque ad e 
agnovisse quidem eos, alloqui tamen non potuisse 
vocem edidisse , et tota illa nocte ac sequenti di 
febri correptum fuisse. 


ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. ΙΙ. 26, 27. 


ΚΕΦ. KC’. 
Ούτως ἐν ταις ἐφημερίσι ταῖς βασιλείοις ἀναγέ- 


gar, καὶ ἐπὶ τούτοις ὅτι of στρατιῶται ἐπόθησαν 

Baty αὐτόν, of μέν, ὥς ζῶντα ἔτι ἴδοιεν" οἱ δέ, ὅτι te- 

xivai ἤδη ἐξηγγέλλετο, ἐπικρύπτεσθαι δὲ αὐτοῦ 

ν ἐσόπαζον πρὸς τῶν σωματοφυλάκων τὸν θάνατον, ὡς 

ἴγοογι δοκῶ- τοὺς πολλοὺς δὲ ὑπὸ πένθους καὶ πόθου 

τοῦ βασιλέως βιάσασθαι ἰδεῖν ᾿Αλέξανδρον. Tov δὲ 

ἔφωνον μὲν εἶναι λέγουσι καραπορευοµένης τῆς otpa- 

vulc: ἐιξιοῦσθαι δὲ xal ὥς ἑκάστους τήν τε χεφαλὴν 

w ἱπαίρντα μόγις καὶ τοῖν ὀφθαλμοῖν ἐπισημαίνοντα. (2) 

Adyoun δὲ αἱ ἐφημερίδες af βασίλειοι ἐν τοῦ Σαρά- 

vU τῷ ἱερῷ Πείθωνά τε ἐγχοιμηθέντα καὶ Ἄτταλον 

καὶ Δημοφῶντα xat Πευχέσταν, πρὸς δὲ Κλεομένην τε 

καὶ Μενίδαν καὶ Σέλευκον, ἐπερωτᾶν τὸν θεὸν el λῷον 

I5 xal dustvoy Ἀλεξάνδρῳ εἷς τὸ ἱερὸν τοῦ θεοῦ χοµι- 

σϑέντα xal ἱκετεύσαντα- θεραπεύεσθαι πρὸς τοῦ θεοῦ * 

xai γενέσθαι φήμην τινὰ èx τοῦ θεοῦ μὴ κομίζεσθαι εἰς 

τὸ ἱρόν, ἀλλ᾽ αὐτοῦ μένοντι ἔσεσθαι ἅμεινον. (4) Ταῦτά 

| τ ἐπαγγεῖλαι τοὺς ἑταίρους χαὶ ᾿Αλέξανδρον οὐ πολὺ 

% ὕστερον ἀποθανεῖν, ὡς τοῦτο ἄρα ἤδη ὂν τὸ ἄμεινον. 

Ov πόῤῥω δὲ τούτων οὔτε Ἀριστοθούλῳ οὔτε Utoke- 

Halo ἀναγέγραπται, Οἱ δὲ καὶ τάδε ἀνέγραψαν, ἐρέ- 

Oat μὲν τοὺς ἑταίβους αὐτὸν ὅτῳ τὴν βασιλείαν ἀπο- 

λείπει; τὸν δὲ ἀποκρίνασθαι ὅτι τῷ κρατίστῳ- of δέ, 

» προσθεῖναι πρὸς τούτῳ τῷ λόγῳ ὅτι μέγαν ἐπιτάφιον 
ἀγῶνα ὁρᾷ ἐφ᾽ αὑτῷ ἐσόμενον. 





ΚΕΦ. KZ’. 


.. VA δὲ καὶ ἄλλα οἶδα ἀναγεγραμμένα ὑπὲρ τῆς 
Αλεζένδρου τελευτῆς, xal φάρμακον ὅτι ἐπέμφθη παρὰ 
Αντιπάτρου Ἀλεξάνδρῳ xal ἐκ τοῦ φαρυάχου ὅτι 
ἔθανε" xal τὸ φάρμαχον ὅτι Ἀριστοτέλης μὲν Avt- 
Ram ἐξεῦρε, δεδοικὼς ἤδη ᾿Αλέξανδρον Καλλισθέ- 
νους hexa, Κάσανδρος δὲ ὁ Ἀντιπάτρου ἐκόμισεν" οἱ 
xal ὅτι ἐν ἡμιόνου ὁπλῆ ἐχόμισε xal τοῦτο ἀνέγρα- 

. (2) Δοῦναι δὲ αὐτὸ Ἰόλλαν τὸν ἀδελφὸν τοῦ 

κ ασάγδρου τὸν νεώτερον" εἶναι γὰρ οἰνοχόον βασιλικὸν 
TOv dav xal τι xal λελυπῆσθαι πρὸς ᾿Αλεξάνδρου 
bw πρόσθεν τῆς tedeuric of δὲ καὶ Μήδιον pera» 
S) tiv τοῦ ἔργου, ἐραστὴν ὄντα τοῦ Ἰόλλα ' xol αὐτὸν 
εἶναι τὸν εἰσηγητὴν γενόμενον ᾿Αλεξάνδρῳ τοῦ 

€ Χώμου- ῥδύνην τε αὐτῷ ἐπὶ τῇ χύλικι γενέσθαι ὀξεῖαν, 
καὶ ἐπὶ τῇ ὀδύνη ἀπαλλαγῆναι ἐκ τοῦ πότου. (5) Ἤδη 

τις οὐχ ἠσχύνθη ἀναγράψαι ὅτι αἰσθόμενος οὐ βιώ- 

Tov ὄντα αὑτὸν ᾿Αλέξανδρος de τὸν Εὐφράτην rota- 
μὸν Fu ἐμθαλῶν, ὡς ἀφανὴς ἐξ ἀνθρώπων γενόμενος 

6 πιστοτέραν τὴν δόξαν παρὰ τοῖς ἔπειτα ἐγκαταλείποι 
B ὅτι ἐκ θεοῦ τε αὐτῷ ἡ γένεσις ξυνέθη καὶ παρὰ θεοὺς ἡ 
«πχ ώρησις. Ῥωξάνην δὲ τὴν γυναῖκα οὐ λαθεῖν 
Wera, ἀλλὰ εἰργόμενον γὰρ πρὸς αὐτῆς ἐποιμώξαντα 





201 
CAP. XXVI. 


Ita in diariis regiis scriptum legitur, dein vero milites de- 
siderio ejus videndi captos esse. Et nonnullis vivum cer- 
nere cupientibus : nonnullis, quod jam mortuus esse dice- 
retur, mortemque ejus a custodibus corporis celari, (mea 
sententia) suspicantibus, plerosque pres dolore ac desiderio 
regis, vi ad illum videndum irrupisse. Sed jam regem 
ingrediente exercitu vocem defecisse : capite tantum «egre 
sublevato atque oculis indicium aliquod animi facientibus, 
singulis dextram preebuisse. (2) lisdem diariis regiis con- 
tinetur, in Serapidis æde pernoctasse Pithonem , Attalum, 
Demophontem et Peucestam; et preeter hos Cleomenem et 
Menidam ac Seleucum. Et percontantibus deum, an melius 
satiusque esset Alexandrum in templum suum, ut a se 
curaretur, deferri, oraculum redditum , Non oportere eo 
deferri : sed melius ei si ibi maneat fore. (3) Idque amicos 
Alexandro renuntiasse , neque multo post Alexandrum de- 
cessisse quasi id magis in rem ipsius esset. Ptolemzeus et 
Aristobulus praterea nihil afferunt. Sunt autem qui hoc 
etiam addant : interrogatum ab amicis, cuinam regnum 
relinqueret, respondisse, Optimo. Alii adjecisse eum ad 
hzc verba aiunt, ingens certamen inter eos de se futurum. 





CAP. XXVII. 


Neque vero me preterit multa alia prater hac de 
Alexandri obitu scripta esse : veluti venenum ei ab Anti- 
patro missum esse, quo interiit. Aristotelemque id Anti- 
patro confecisse, Alexandrum ob Callisthenis necem me- 
tuentem : idque a Casandro Antipatri filio allatum, Alii in 
mule ungula allatum scribunt : (2) et per Iollam minorem 
Casandri fratrem regi traditum. Fuisse enim Iollam regia 
poculis , eique ab Alexandro paulo ante ejus mortem acerbi 
aliquid accidisse. Alii Medium , quod Iollæ amator esset , 
sceleris conscium fuisse scribunt. Nam et hunc Alexandro 
auctorem comessationis fuisse , statimque post haustum po- 
culum vehementem dolorem sensisse , ita ut convivio exce- 
dere sit coactus. (3) Quidam etiam scribere non erubuit, 
Alexandrum quum jam de salute desperaret , ad Euphratem 
se contulisse conjiciendi se in flumen animo, uti subfatus 
ex hominum oculis, certiorem apud posteros fidem faceret, 
se ex deorum genere ortum ad deos rediisse. Roxanem 


vero conjugem, consilio ejus intellecto , inhibuisse, plo- 


` 202 


3 E 


εἰπεῖν ὅτι ἐφθόνησεν ἄρα αὐτῷ δόξης τῆς ἐς ἅπαν, ὡς 
θεῷ δὴ γεγενημένῳ. Καὶ ταῦτα ἐμοὶ ὡς μὴ ἀγνοεῖν 
δόξαιμι μᾶλλον ὅτι λεγόμενά ἐστιν ἢ ὡς πιστὰ ἐς ἁγή- 
qraw ἀναγεγράφθω. 


——— 


ΚΕΦ. KH’. 


o Ἐτελεύτα μὲν δὴ Ἀλέξανδρος τῇ τετάρτῃ καὶ de- 
κάτῃ καὶ ἑκατοστῇ Ὀλυμπιάδι ἐπὶ Ἡγηαίου ἄρχοντος 
Ἀθήνησιν" ἐδίω δὲ δύο καὶ τριάκοντα ἔτη καὶ τοῦ τρίτου 
μῆνας ἐπέλαθεν ὀκτώ, ὡς λέγει Ἀριστόβουλος ἐθασί- 
Ἄευσε δὲ δώδεκα ἔτη καὶ τοὺς ὀκτὼ τούτους μῆνας, τό 

10 τε σῶμα κάλλιστος καὶ φιλοπονώτατος καὶ ὀξύτατος 
τὴν γνώμην γενόμενος καὶ ἀνδρειότατος καὶ φιλοτιμό- 

τατος καὶ φιλοκινδυνότατος καὶ τοῦ θείον ἐπιμελέστατος" 

(a) ἡδονῶν δὲ τῶν μὲν τοῦ σώματος ἐγκρατέστατος, τῶν 

δὲ τῆς γνώμης ἐπαίνου μόνου ἀπληστότατος" ξυνιδεῖν 

δὲ τὸ δέον ἔτι ἐν τῷ ἀφανεῖ ὃν δεινότατος, καὶ ἐκ τῶν 
φαινομένων τὸ εἰκὸς ξυμθαλεῖν ἐπιτυχέστατος, καὶ 
τάξαι στρατιὰν καὶ ὁπλίσαι τε καὶ κοσμῆσαι δαημονέ- 
στατος- καὶ τὸν θυμὸν τοῖς στρατιώταις ἐπᾶραι καὶ 
ἐλπίδων ἀγαθῶν ἐμπλῆσαι καὶ τὸ δεῖμα ἐν τοῖς κιν- 
αυ δύνοις τῷ, ἀδεεῖ τῷ αὑτοῦ ἀφανίσαι, ξύμπαντα ταῦτα 
γενναιότατος, (3) Καὶ οὖν καὶ ὅσα ἐν τῷ ἀφανεῖ 
πρᾶξαι, lv μεγίστῳ θάρσει ἔπραξεν" ὅσα τε φθάσας 
ὑφαρπάσαι τῶν πολεμίων, πρὶν καὶ δεῖσαί τινα αὐτὰ 
ὡς ἐσόμενα, προλαθεῖν δεινότατος" καὶ τὰ μὲν uvre- 

35 θέντα ἢ ὁμολογηθέντα φυλάξαι βεξαιότατος, πρὸς δὲ τῶν 
ἐξαπατώντων μὴ ἁλῶναι ἀσφαλέστατος" χρημάτων δὲ 
de μὲν ἡδονὰς τὰς αὐτοῦ φειδωλότατος , ἐς δὲ εὐποιίαν 
τῶν πέλας ἀφθονώτατος, 





ΚΕΦ. Ke'. 


El δέ τι ἐπλημμελήθη Ἀλεξάνδρῳ δι’ ὀξύτητα ἢ ὑπ᾽ 
30 ὀργῆς, À εἴ τι ἐς τὸ ὑπερογκότερον προήχθη βαρθα- 
ρίσαι, οὗ μεγάλα τίθεμαι ἔγωγε, el τὴν νεότητά τέ 
τις τὴν ᾿Αλεξάνδρου μὴ ἀνεπιεικῶς ἐνθυμηθείη καὶ τὸ 
διηνεκὲς τῆς εὐτυχίας καὶ τοὺς πρὸς ἡδονὴν οὐκ ἐπὶ τῷ 
βελτίστῳ τοῖς βασιλεῦσι ξυνόντας τε xal ἐπὶ κακῷ uv- 
36 εσομένους" ἀλλὰ μεταγνῶναί γε ἐφ᾽ ole ἐπλημμέλησε 
μόνῳ οἶδα τῶν πάλαι βασιλέων Ἀλεξάνδρῳ ὑπάρξαι 
ὑπὸ γενναιότητος. (8; Οἱ δὲ πολλοί, εἰ καί τι ἔγνωσαν 
πλημμελήσαντες, οἱ δὲ τῷ προηγορεῖν αὐτοῦ , ὡς καλῶς 
δὴ πραχθέντος, ἐπικρόψειν οἴονται τὴν ἁμαρτίαν, 
40 καχῶς γιγνώσκοντες. Μόνη γὰρ ἔμοιγε δοκεῖ ἴασις 
ἁμαρτίας ὁμολογεῖν τε ἁμαρτόντα καὶ δῆλον εἶναι ἐπ᾽ 
αὐτῷ μεταγινώσχοντα, ὡς τοῖς παθοῦσί τι ἄγαρι οὐ 
πάντη χαλεπὰ τὰ παθήματα φαινόμενα, el ὅ δράσας 
αὐτὰ ξυγχωροίη ὅτι οὐ καλὰ ἔδρασεν, αὐτῷ τέ τινι ἐς 
45 τὸ μέλλον ταύτην ἐλπίδα ἀγαθὴν ὑπολειπομένην, μή 





ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΑΝΑΒΑΣ. Ζ, χη, χθ. 


rantemque ipsum dixisse : invidere illam sibi divinis 
parte gloriam. Qui quidem ideo potius a me commans- 
rantur, ne ignorasse videar ea tam sparsa fuisse, quam qui 
fide digna existimem. 


—— 


CAP. XXVIII. 


Decessit autem Alexander Olympiade cxn, adm ἡ 
Athenis Hegesia. Vixit annos xxxt1, menses vm , ut aer 
est Aristobulus. Regnavit annos xu, menses vu. Shen 
corporis pulcherrima fuit , laboris summa patientia, some 
mentis acumine, magna animi fortitudine praeditos, hoses 
ot gloria» appetentissimus, periculorum amantiwimos, de 
vini cultus observantissimus : (2) corporis volupiatan 
moderatissimus : quee ad-animum pertinent, sola lee 
inexplebilis, summa consilii dexteritate quid im rem d- 
scuris facto esset opus cernebat : et ex verisimilibos fidi- 
sime eventus rerum conjectabat : ordinandi exercitus, ar- 
mandi gubernandique peritissimus, — Idem ad miit 
animos excitandos et bona spe replendos, et metum per- 
culorum privati periculi contemptiong profligandum ei- 
mius. (3) Res dubias summa audacia aggrediebatar: el 
anticipandos hostes eosque corripiendos, priusquam qui. 
eventurum erat timerent , solertissimus , promissi paciga 
religiosissimus observator : neve aliorum frandibus cap 
retur, instructissimus : jas in privatas volqols 
Parcissime convertebat - in amicos summa cum liberal 
erogabat. 








CAP. XXIX. 


Si quid vero ab Alexandro iræ vehementia rapiditat 
commissum est, aut si insolentius barbarorum fads. 
imitatus est, equidem non tanti faciendum censeri, 
siquis juvenilem Alexandri tatem non inique estimet, 4 
perpetuum felicitatis cursum , si assentatores , qui voluptals 
causa cum regibus magno eorum malo versantur el ver 
buntur, animadvertat, Ceterum delicti pornitentia dad, 
id ego soli ipsi inter veteres reges tanquam eximium M6 
genuinum quiddam adscribo. (2) Plerique enim, tametsi all- 
cujus delicti conscii sibi sint, tuentes id ut recte factum 
obtegere se culpam suam putant, inique statueaten 
Unicam enim peccati medicinam esse censeo peccati agar 
tionem et confessionem , manifestumque penitentie doca- 
mentum edere. Nam qui injuriam accepit, non ita gra- 
viter kesum sese judicat, si is qui læsit perperam sese fe- 
cisse fateatur : et bona alicui spes fit, se non amplius 


7, 


to Svu 





ARRIANI EXPEDITIONIS LIB. VII, 30. 


ποτε ἂν παραπλήσιόν τι ἁμαρτεῖν, εἰ τοῖς πρόσθεν 
πλημμεληθεῖσιν ἀχθόμενος φαίνοιτο. (s) Ὅτι δὲ ἐς θεὸν 
τὴν γένεσιν τὴν αὑτοῦ ἀνέφερεν, οὐδὲ τοῦτο ἐμοὶ δοκεῖ 
μέγα εἶναι αὐτῷ τὸ πλημμέλημα, εἰ μὴ καὶ σόφισμα 


ϱ ἦν τυχὸν ἐς τοὺς ὑπηχόους τοῦ σεμνοῦ ἕνεκα. Οὔχουν 


δοκεῖ ἔμοιγε Μίνωος γενέσθαι βασιλεὺς ἀφανέστερος 
4 Αἰακοῦ ἢ Ῥαδαμάνθυος“ οἷς δὴ ἐς Δία ἀνενεχθεῖσα 
$ γένεσις πρὸς τῶν πάλαι ἀνθρώπων οὐδεμιᾷ αὐτῶν 
ύθρει προστίθεται - οὐδὲ Θησέως τοῦ Ποσειδῶνος οὐδὲ 


w Ἴωνος τοῦ ᾿Απόλλωνος. (4) Ὡς ἔμοιγε καὶ ἡ Περσικὴ 


σκενὴ σόφισμα δοχεῖ εἶναι πρός τε τοὺς βαρθάρους, ὡς 
μὴ πάντη ἀλλότριον αὐτῶν φαίνεσθαι τὸν βασιλέα, καὶ 
πρὸς τοὺς Μαχεδόνας, ὣς ἀποστροφήν τινα εἶναι αὐτῷ 
ἐπὸ τῆς ὀξύτητός τε xat ὕθρεως τῆς Μαχεδονιχῆς” ἐφ᾽ 
u ὅτῳ xal ἐγχαταμῖξαί μοι δοχεῖ ταῖς τάξεσιν αὐτῶν 
τοὺς Πέρσας τοὺς μηλοφόρους καὶ τοῖς ἀγήμασι τοὺς 
ὁμοτίμου. Καὶ of πότοι δέ, ὡς λέγει Ἀριστόδουλος, 
οὗ τοῦ οἴνου ἕνεκα μαχροὶ αὑτῷ ἐγίγνοντο, οὐ γὰρ πί- 
νειν πολὺν οἶνον ᾿Αλέξανδρον, ἀλλὰ φιλοφροσύνης τῆς 
2 ἐς τοὺς ἑταίρους. 





ΚΕΦ. Α΄. 


Ὅστις δὲ καχίζει ᾿Αλέξανδρον, μὴ μόνον ὅσα ἄξια 
Χαχίζεσθαί ἐστι προσφερόμενος χαχιζέτω, ἀλλὰ ξύμ- 
zavze Ἀλεξάνδρου εἰς Ev χωρίον ξυναγαγών, οὕτω δὴ 
ἐκλογιζέσθω, ὅστις te ὢν αὐτὸς xat ὁποία τύχη χεχρη- 

5 μένος ὅντινα γενόμενον ἐκεῖνον καὶ ἐς ὅσον εὐτυχίας 
τῆς ἀνθρωπίνης ἐλθόντα, βασιλέα τε ἀμφοῖν ταῖν ἠπεί- 
Pot ἀναμφιλογώτατα γενόμενον xal ἐπὶ πᾶν ἐξικόμενον 
τ; αὑτοῦ ὀνόματι, κακίζει σμικρότερός γε Ov αὐτὸς 
Xa ἐπὶ σμικροῖς πονούμενος καὶ οὐδὲ ταῦτα ἐν χόσμῳ 


» o ux. (2) Ὡς ἔγωγε δοκῶ ὅτι οὔτε τι ἔθνος čv- 


Pem οὔτε τις πόλις ἐν τῷ τότε ἦν οὔτε τις εἰς ἄν- 
Stam, εἰς ὃν οὗ πεφοιτήχει τὸ ᾿Αλεξάνδρου ὄνομα. 
Ὅχουν οὐδ᾽ ἐμοὶ ἔξω τοῦ θείου φῦναι ἂν δοχεῖ ἀνὴρ 
οὐ δοὶ ἄλλῳ ἀνθρώπων ἐοικώς. Καὶ ταῦτα χρησμοί 
TE. ἐκισημῆναι ἐπὶ τῇ τελευτῇ τοῦ Ἀλεξάνδρον λέγονται 
Rar φάσματα ἄλλα ἄλλοις γενόμενα xal ἐνύπνια φανέντα 
ἀλλα ἄλλοις, καὶ ἡ ἐς τοῦτο ἐξ ἀνθρώπων τιμή τε αὐτοῦ 
X20 μνήμη οὐχ ἀνθρωπίνη οὖσα, xai νῦν δὲ διὰ τοσούτου 
χρησμοὶ ἐπὶ τῇ τιμὴ αὐτοῦ τῷ ἔθνει τῶν Maxs- 
ὄνων χρησθέντες. (3) ᾿Επεὶ καὶ αὐτὸς ἐμευγάμην 
ἃ ἐν τῇ ξυγγραφῃ τῶν ᾿Αλεξάνδρου ἔργων, ἀλλ᾽ 
αὐτόν γε Ἀλέξανδρον οὐκ αἰσχύνομαι θαυμάζων: τὰ δὲ 
pya ἐκεῖνα ἐχάχισα ἀληθείας τε ἕνεχα τῆς ἐμῆς καὶ 
ἅμα ἀφελείας τῆς ἐς ἀνθρώπους: ἐφ᾽ ὅτῳ ὡρμήθην οὐδὲ 
& αὐτὸς ἄνευ θεοῦ ἐς τήνδε τὴν ξυγγραφήν, 


Τέλος τῆς ξυγγραφῆς τῶν ᾿Αλεξάνδρου ἔργων. 


208 
injuria affectum iri, si is qui affecit peenitentiam facti sui 
præ se ferat. (3) Quod vero ad deum generis sui originem 
referebat, ne hoc quidem atrox delictum fuisse censuerim : 
quippe qui nihil aliud fortassis sibi propositum habuerit 
quam ut eo figmento majorem auctoritatem apud suhditos 
sibi conciliaret. Neque vero mihi videtur Alexander fuisse 
Minoe aut Æaco aut Rhadamantho inferior, quorum genus 
ad Jovem a veteribus relatum nulli ipsis vitio aut contu- 
melie versum fuit : quemadmodum nec Thesei ortus ad 
Neptunum , neque lonis ad Apollinem relatus. (4) Verum 
et Persicus habitus arte quadam mihi a rege assumtus 
videtur, ne prorsus alienus ab eis rex esse videretur : 
utque refugium quoddam adversus Macedonum insolen- 
tiam superbiamque haberet. Qua etiam de causa eum 
Macedonum ordinibus Persas melophoros immiscuisse 
arbitror, et agematis, qui pari cum eis honore essent, 
accensuisse. Longas etiam potationes, ut ait Aristobulns, 
non vini causa amabat ; neque enim multum vini potabat, 
sed ut benevolentiam cum amicis foveret. 


— V6-960«m-—— 


CAP. XXX. 


Quapropter quisquis Alexandrum incusat ac vituperat, 
is non ea solum que vituperatione digna sunt afferens 
vituperet , sed omnia ejus facta in ununi cumulum conge- 
rens, ita demum secum reputet , quis ipse et quali fortuna 
usus ad cujus ac quanti principis accusationem accedat , qui 
ad tantum humane felicitatis fastigium evasit, ut utriusque 
continentis rex citra ullam controversiam fuerit nomenque 
suum per universum terrarum orbem propagarit : cogi- 
tetque iste quisquis est accusator, quam exilis ipse sit, 
quamque in exilibus parvique momenti rebus laboret , ac 
ne illas quidem ipsas decore conficiat. (2) Ita enim sentio, 
nullam ea tempestate, gentem, nullam urbem, nullum 
denique hominem fuisse, ad quem non Alexandri nomen 
pervenerit. Quo circa non absque numine ejusceinodi 
hominem terris datum existimaverim, cui nemo omnium 
mortalium par fuit. Quod quidem etiam oracula in 
Alexandri morte testata sunt, diversaque aliis atque aliis 
hominibus spectra et insomnia oblata, et continuata in 
hunc usque diem inter homines memoria et gloria, major 
quam qua in hominem cadat, tum denique alia post 
tantum temporis spatium oracula Macedonum genti de 
ejus honore edita. (3) Ego vero, tametsi nonnulla Alexandri 
facta in historia rerum ab ipso gestarum reprehendi, 
Alexandri tamen ipsius admiratorem esse meipsum citra 
pudorem profiteor. Facta vero nonnulla improbavi, et 
veritatis mez et publice utilitatis causa : in cujus gratiam 
hujus historia scriptionem non absque numine etiam ag- 
gressus sum. 


FINIS OPERIS, QUOD EST DE ALEXANDRI REBUS GESTIS, 


APPIANOY 
INAIKH. 


ΚΕΦ. Α΄ 


Τὰ ἔξω Ἰνδοῦ ποταμοῦ τὰ πρὸς ἑσπέρην ἔστε ἐπὶ 
τὸν ποταμὸν Κωφῆνα Ἀσταχηνοὶ καὶ Ἀσσαχηνοὶ, ἔθνεα 
᾿Ινδικὰ, ἐποικέουσιν. (2) Ἁλλ' οὔτε μεγάλοι τὰ co- 
ατα, κατάπερ of ἐντὸς τοῦ Ἰνδοῦ ᾠκισμένοι, οὔτε 
ἀγαθοὶ ὡσαύτως τὸν θυμὸν, οὐδὲ μέλανες ὡσαύτως τοῖσι 
πολλοῖσιν ᾿ἰνδοῖσιν. (3) Οὗτοι πάλαι μὲν ᾿Ασσυρίοισιν 
ὑπήκοοι ἦσαν ἐπὶ δὲ Μήδοισι Περσέων ἤκουον, xat 
φόρους ἀπέφερον Κύρῳ τῷ Καμθύσεω ἐκ τῆς γῆς 
σφῶν, οὓς ἔταξε Κῦρος. (4) Νυσαῖοι δὲ οὐκ ᾿Ινδιχὸν 
10 γένος ἐστὶν, ἀλλὰ τῶν ἅμα Διονύσῳ ἐλθόντων ἐς τὴν 

γῆν τῶν Ἰνδῶν' τυχὸν μὲν καὶ “Ελλήνων, ὅσοι ἀπό- 

por αὐτῶν ἐγένοντο ἐν τοῖσι πολέμοισιν οὕστινας πρὸς 
᾿ἰνδοὺς Διόνυσος ἐπολέμησε’ (6) τυχὸν δὲ xat τῶν ἐπι- 
χωρίων τοὺς ἐθέλοντας τοῖσιν "Ελλησι συνῴχισε τήν τε 
I$ χώρην Νυσαίην ὠνόμασεν ἀπὸ τοῦ ὄρεος τῆς Νύσης 

Διόνυσος, καὶ τὴν πόλιν αὐτὴν Νῦσαν. (4) Καὶ τὸ ὄρος 

τὸ πρὸς τῇ πόλι, ὅτου ἐν τῆσιν ὑπωρείησιν ᾧκισται ἡ 

Νῦσα, Μηρὸς Χληίζεται ἐπὶ τῇ συμφορῇ Ative ἐχρήσατο 

εὐθὺς γενόμενος. (7) Ταῦτα μὲν οἱ ποιηταὶ ἐπὶ Διονύσῳ 
20 ἐποίησαν' xal ἐξηγείσθων αὐτὰ ὅσοι λόγιοι “Ελλήνων ἢ 

βαρθάρων. (s) Ἐν ᾿Ασσακηνοῖσι δὲ Μάσσαχα, πόλις 

µεγάλη, ἵναπερ καὶ τὸ χράτος τῆς γῆς ἐστι τῆς Ἄσσα- 

xing? καὶ ἄλλη πόλις Πευχέλα, μεγάλη καὶ αὐτὴ, οὗ 

μακρὰν τοῦ ᾿Ινδοῦ. Ταῦτα μὲν ἔξω τοῦ ᾿Ινδοῦ nora- 
25 μοῦ ᾧχισται πρὸς ἑσπέρην ἔστε ἐπὶ τὸν Κωφῆνα: 


— | — 


KE®. B’. 


Τὰ δὲ ἀπὸ τοῦ ᾿Ινδοῦ πρὸς ἕω, τοῦτό μοι ἔστω ἡ τῶν 
Ἰνδῶν γῆ, καὶ Ἴνδοὶ οὗτοι ἔστωσαν. Ὅροι δὲ τῆς 
Ἰνδῶν γῆς πρὸς μὲν βορέεω ἀνέμου 6 Ταῦρος τὸ ὄρος. 
(2) Καλέεται δὲ οὐ Ταῦρος ἔτι ἐν τῇ γῇ ταύτῃ: ἀλλ᾽ 

30 ἄρχεται 6 Ἰαῦρος ἀπὸ θαλάσσης τῆς κατὰ Παμφύλους 
τε xal Λυχίην καὶ Κίλικας’ παρατείνει τε ἔστε τὴν πρὸς 
ἕω θάλασσαν, τέμνων τὴν Ἀσίην πᾶσαν: (5) ἄλλη δὲ 
ἄλλο καλέεται τὸ ὄρος, τῇ μὲν Παραπαμισὸς, τῇ δὲ Hyw- 
δός- ἄλλη δὲ Ἴμαον χληΐζεται, καὶ τυχὸν ἄλλα xal ἄλλα 

55 ἔχει οὐνόματα" (4) Μακεδόνες δὲ of ξὺν Ἀλεξάνδρῳ otpa- 
τεύσαντες Καύκασον αὐτὸ ἐχάλεον' ἄλλον τοῦτον Kav- 
χασον, οὐ τὸν Σχυθικόν- ὡς καὶ τὰ ἐπέκεινα τοῦ Καυκά- 
σου λόγον κατέχειν ὅτι ἦλθεν ᾿Αλέξανδρος. (5) Τὰ πρὸς 
ἑσπέρην δὲ τῆς Ἰνδῶν γῆς 6 ποταμὸς ὁ Ἰνδὸς ἀπείργει 

40 ἔστε ἐπὶ τῆν μεγάλην θάλασσαν, ἵναπερ αὐτὸς κατὰ 
δύο στόματα ἐχδιδοῖ, οὐ συνεχέα ἀλλήλοισι τὰ στόματα, 


ARRIANI 
HISTORIA INDICA 


CAP. 1. 


Quz extra Indum amnem Occidentem ver. 
giones ad Cophenem fluvium usque Astaceni 
ceni, Indice gentes, incolunt. (2) Sunt vero b 
Indum amnem habitantibus et corporum ma 
animorum praestantia inferiores : neque tam 
plerique Indi. (3) Hi olim Assyriis parebant ; 
dis subjecti in Persarum potestatem venerunt et { 
Cambysis filio , ex suis regionibus pependerunt 
imperavit. (4) Nyszi vero Indorum gens non su 
originem ducunt, qui olim cum Libero patre in I 
rant e Graecis fortasse, qui in bellis, quae Libe 
gessit, inutiles bello facti fuerant; (5) fortassis 
indigenas voluntarios in eandem cum Graecis « 
duxit, regionemque Nysaeam a monte Nysa vo 
urbemque ipsam Nysam. (6) Mons vero urbi vk 
jus radices sita est Nysa , Merus (i. e. femur ) 
propter casum illum, quo usus fuit Bacchus εἰ 
erat. Atque heec quidem poets: de Libero finxer 
que quotquot vel apud Graecos vel apud barbar 
rum historiarum scriptores sunt, narrent. (8) 
cenos est Massaca, magna urbs, ubi et summa 
regionis Assaciæ ; et alia urbs Peucela , magna 
non procul ab Indo. Hacc extra Indum amnen 
Occidentem versus usque ad Cophenem fluvium 


— — 


CAP. II. 


Que vero regio ab Indo orientem versus es 
Indiam appello, quique eas partesincolunt, Im 
natur autem India a septentrione Tauro monte : 
dem non amplius in ea regione nomen hoc reti 
vero Taurus a mari circa Pamphyliam εἰ Lyci 
ciam, tenditque perpetuo dorso ad orientalen 
totam Asiam intersecans. (3) Alibi vero aliam ap 
accipit hic mons. Quibusdam enim in locis P; 
aliis Emodus, aliis Imaus dicitur. Fieri ‘auten 
alias etiam alias appellationes habeat. (4) Mace 
qui cum Alexandro militarunt, Caucasum eun 
diversum ab eo qui in Scythia est : ut fama obt 
xandrum etiam Caucasum transcendisse. (5): 
versus India terminus est Indus amnis ad ma; 
num usque, ubi ipse per duo ostia in eum fertu 
quidem inter se propinqua, quemadmodum qı 


ARRIANI HISTORIA INDICA. 3. 


τὰ πέντε τοῦ Ἴστρου ἐστὶ συνεχέα- (4) ἀλλ᾽ ὡς 
τὰ τοῦ Νείλου, ὑπὸ τῶν τὸ Δέλτα ποιέεται τὸ Αἰγύπτιον, 
ὧδέ τι xal [τὸ] τῆς Ἰνδῶν γῆς Δέλτα ποιέει 6 ᾿᾿νδὸς ro- 
ταμιὸς, οὐ μεῖον τοῦ Αἰγυπτίου’ xal τοῦτο Πάτταλα τῇ 
s Ἰνδῶν γλώσσῃ καλέεται. (7) Τὸ δὲ πρὸς νότου γε dvé- 
μου xal μεσημθρίης αὐτὴ % μεγάλη θάλασσα ἀπείργει 
τὴν Ἰνδῶν γῆν, καὶ τὰ πρὸς ἕω αὐτὴ ἢ θάλασσα ἀπείρ- 
yer. (s) Τὰ μὲν πρὸς μεσημθρίης κατὰ Πάτταλά τε 
καὶ τοῦ Ἰνδοῦ τὰς ἐχθολὰς ὤφθη πρός τε ᾿Αλεξάνδρου 
mari Μακεδόνων xal πολλῶν Ἑλλήνων τὰ δὲ πρὸς ἕω, 
Ἀλέξανδρος μὲν οὐκ ἐπῆλθε τάδε πρόσω ποταμοῦ 
Ὑφάσιος. (9) ᾿Ὀλίγοι δὲ ἀνέγραψαν τὰ μέχρι rota- 
μοῦ Γάγγεω xai ἵνα τοῦ Γάγγεω αἱ ἐχθολαὶ xat πόλις 
Παλίμθοθρα μεγίστη Ἰνδῶν πρὸς τῷ Γάγγη. 





ΚΕΦ, Γ΄. 


B Ἔμοδὲ Ἐρατοσθένης 6 Κυρηναῖος πιστότερος dÀ- 
low low, ὅτι γῆς περιόδου πέρι ἔμελεν ᾿Ερατοσθένεϊ. 
(a) Οἶτος ἀπὸ τοῦ ὄρεος τοῦ Ταύρου, ἵνα τοῦ "Iv3oU αἱ 
ayu, παρ᾽ αὐτὸν ᾿[νδὸν ποταμὸν ἰόντι ἔστε ἐπὶ τὴν 
Payday θάλασσαν xal τοῦ ᾿Ινδοῦ τὰς ἐχθολὰς μυρίους 

9$ orar dioss καὶ τρισχιλίους τὴν πλευρὴν λέγει ἐπέχειν τῆς 
TAS τῆς Ἰνδῶν. (3) Γαυτησὶ δὲ ἀντίπορον πλευρὴν ποιέει 
τὸν dx) τοῦ αὐτοῦ ὄρεος παρὰ τὴν ἑῴην θάλασσαν, odx- 
ἔτι τεύτῃ τῇ πλευρῆ ἴσην, ἀλλὰ ἄκρην γὰρ ἀνέχειν ἐπὶ 
mye do εἰς τὸ πέλαγος, ἐς τρισχιλίους σταδίους μά- 

5 A tere ἑνατείνουσαν τὴν ἄχρην' εἴη ἂν ὧν αὐτῷ ἡ πλευ- 
PA τῆς Ἰνδῶν γῆς πρὸς ἕω μυρίους καὶ ἑξακισχιλίους 
Tension ἐκέχουσα΄ τοῦτο μὲν αὐτῷ πλάτος τῆς Ἰνδῶν 
TS συμδαίνει. (4) Mijxoc δὲ τὸ ἀφ᾽ ἑσπέρης ἐπὶ ἕω ἔστε 
μιὰν is] τὴν πόλιν Παλίμθοθρα, μεμετρημένον σχοίνοισι 

9» λέγι, ἐναγράφειν' xal εἶναι γὰρ ὁδὸν βασιληίην" τοῦτο 
ἑνεέχιν ἐς μυρίους σταδίους * τὰ δὲ ἐπέχεινα οὐχέτι ὡσαύ- 
Frag drorxía. (s) Dias δὲ ὅσοι ἀνέγραψαν, ξὺν τῇ ἄκρη 
ER ἐνούσῃ ἐς τὸ πέλαγος ἐς μυρίους σταδίους μάλιστα 

tty λέγουσιν' εἶναι δὲ ἄνω τὸ μῆκος τῆς ᾿Ινδῶν γῆς 

5 σταδίων μάλιστα δισμυρίων. (4) Κτησίης δὲ ὁ Κνίδιος 
τὸν Wav γῆν ἴσην τῇ ἄλλη Acin λέγει, οὐδὲν λέγων, 
οὐδὶ Ὀνησίκριτος τρίτην μοῖραν τῆς πάσης γῆς: Νέαρ- 

X26 δὲ μηνῶν τεσσάρων ὁδὸν τὴν δι᾽ αὐτοῦ τοῦ πεδίου 
τῆς Ἰνδῶν γῆς. (7) Μεγασθένεϊ δὲ τὸ ἀπὸ ἀνατολέων 
w ἐς ἱσπέρην πλάτος ἐστὶ τῆς Ἰνδῶν γῆς, ὅ, τι περ οἱ 
μῆχος ποιέουσι" xat λέγει Μεγασθένης, μυρίων 

xal ζαχισχιλίων σταδίων εἶναι, ἵναπερ τὸ βραχύτατον 
αὐτῷ, (s) Τὸ δὲ ἀπὸ ἄρχτου πρὸς μεσηυθρίην, τοῦτο 
4 αὐτῷ μῆχος γίνεται, xai ἐπέχει τριηχοσίους xal 
ro xa δισμυρίους, ἵναπερ τὸ στεινότατον αὐτοῦ. 
b) Ποταμοὶ δὲ τοσοίδε εἰσὶν ἐν τῇ Ἰνδῶν y7 , ὅσοι οὐδὲ 
b τῇ πάση Acin. μέγιστοι μὲν ó Γάγγης τε καὶ 6 Ἴνδὸς, 
καὶ ἡ γῆ ἐπώνυμος ἄμφω τοῦ τε Νείλου τοῦ Al- 
Ἱπτίου xal τοῦ Ἴστρου τοῦ Σκυθικοῦ, καὶ εἶ ἐς ταυτὸ 


205 
ostia; (6) sed sicut ista Nili, a quibus Delta JEgyptium effici- 
tur : hoc pacto etiam Indus amnis partem Indie Delta facit, : 
neque id minus £gyptio, quod quidem Indorum lingua Pat- 
fala vocatur. (7) Qua vero ad austrum et meridiem vergit 
India, ipso magno oceano clauditur : orientales etiam ejus 
partes idem oceanus terminat. (8) Atque in meridionali 
quidem tractu quie sunt circa Pattala Indique fluminis 
ostia, ab Alexandro et Macedonibus ac multis Graecis perlu- 
strata sunt : partes autem versus Orientem non adiit Alexan- 
der eas, quee sunt ultra Hyphasin amnem. (9) Pauci vero 
scripserunt de iis quee usque ad Gangem sunt; aut uhi Gangis 
ostia, maximaque ad Gangem Indorum urbs Palimbothra. 


—> QA e. 


CAP. III. 


Mihi Eratosthenes Cyrenæus majore fide dignus esto, 
quoniam illi geographia curae erat. (?) Is a monte Tauro, ubi 
Indi fontcs sunt, secus Indum amnem usque ad magnum 
oceanum et Indi ostia Indiz latus stadia xm m continere ait. 
(3) Latus vero huic oppositum statuit ab eodem monte prae- 
ter mare orientale, non amplius huic lateri æquale, sed 
longo tractu promontorium circiter ad ni m stagiorum in 
mare protendi : ut igitur ei aestimetur hoc Indie latus orien- 
tale obtinere xvi m stadiorum. Atque hac quidem est illi 
Indie latitudo. (4) Longitudinem vero ab occidente in 
orientem usque ad urbem Palimbothra, dicit scheenis di- 
mensam se scribere, esse enim viam regiam eamque esse 
stadiorum x m. Ulteriora non amplius seque certa esse. 
(5) Quotquot vero famam in scribendo secuti sunt, cum 
promontorio in mare porrecto, ( Indiam) circiter x m sta- 
diorum continere dicunt : superius, esse longitudinem stadio- 
rum circiter xx =. (6) Ctesias Cnidius Indiam reliquae Asiae 
eequalem esse magnitudine affirmat, sed errat , sicut etiam 
Onesicritus, qui eam tertiam partem terrarum esse perhibet. 
Nearchus quattuor mensium iter per ipsum campum India 
esse dicit. (7) Megasthenes vero ab oriente in occidentem 
latitudinem Indiz esse vult, quam alii longitudinem faciunt, 
eamque Megasthenes auctor est, ubi brevissimum ejus spa- 
tium sit, xvi m stadiorum continere. (8) A septentrione autem 
versus meridiem, ea illi quidem est longitudo,®t extenditur 
ad xxi m et ccc stadia, ubi angustissima est. (9) Flumina 
sunt in India tanta magnitudinis , quante nullum est in 
universa Asia; maxima sunt Ganges et Indus, a quo et 
regio nomen accepit : uterque et Nilo Lgyptio et Istro Scy- 


206 APPIANOY 
συνέλθοι αὐτοῖσι τὸ ὕδωρ, μέζονες᾽ (10) δοχέειν δ᾽ ἔμοιγε, 


καὶ 6 Ἀκεσίνης μέζων ἐστὶ τοῦ τε Ἴστρου καὶ τοῦ Nei- 
dou, ἵναπερ παραλαθὼν ἅμα τόν τε Ὑδάσπεα xai τὸν 
Ὑδραώτεα xal τὸν "Yoact ἐμθάλλει ἐς τὸν ᾿Ινδὸν, ὡς 

5 καὶ τριήχοντα αὐτῷ στάδια τὸ πλάτος ταύτη εἶναι" καὶ 
τυχὸν xai ἄλλοι πολλοὶ μέζονες ποταμοὶ ἐν τῇ ᾿Ινδῶν γῇ 
ῥέουσιν. 





ΚΕΦ, A. 


Ἀλλὰ οὗ μοι ἀτρεκὲς ὑπὲρ τῶν ἐπέκεινα Ὑφάσιος 
ποταμοῦ ἰσχυρίσασθαι, ὅτι οὐ πρόσω τοῦ "Y φάσιος 7À- 
to θεν ᾿Αλέξανδρος. (2) Αὐτοῖν δὲ τοῖν μεγίστοιν ποταμοῖν 
τοῦ τε Γάγγεω καὶ τοῦ ᾿Ινδοῦ τὸν {1 άγγεα μεγέθεῖ πολύ 
τι ὑπερφέρειν Μεγασθένης ἀνέγραψε, καὶ ὅσοι ἄλλοι 
μνήμην τοῦ Payyeo ἔχουσιν: (3) αὐτόν τε γὰρ μέγαν dví- 
σχειν ἐκ τῶν πηγέων, δέκεσθαί τε ἐς αὑτὸν τόν τε Kai- 

15 νὰν ποταμὸν καὶ τὸν Ἐραννοθόαν καὶ τὸν Κοσσόανον, 
πάντας πλωτούς: ἔτι δὲ Σῶνόν τε ποταμὸν καὶ Σιττόχα- 
τιν καὶ Σολόματιν, καὶ τούτους πλωτούς. (4) Ert δὲ 
Κονδοχάτην τε καὶ Σάμθον xat Μάγωνα καὶ ᾿Αγόρανιν 
xai “Quadw- ἐμθάλλουσι δὲ ἐς αὐτὸν Κομμενάσης τε 
20 μέγας ποταμὸς xal Κάκουθις xxl Ἀνδώματις ἐξ ἔθνεος 
᾿Ινδικοῦ τοῦ Μανδιαδινῶν ῥέων" (5) καὶ ἐπὶ τούτοισιν 
Ἄμυστις παρὰ πόλιν Καταδούπην, καὶ Ὀξύμαγις ἐπὶ 
Παζάλαισι χαλεομένοισι, καὶ ᾿Εῤῥένυσις ἐν Μάθαισιν, 
ἔθνεῖ Ἰνδιχκῷ, ζυμθάλλει τῷ Γάγγη. (e) Τούτων λέγει 

25 Μεγασθένης οὐδένα εἶναι τοῦ Μαιάνδρου ἀποδέοντα, 
ἵναπερ ναυσίπορος 6 Μαίανδρος. (7) Εἶναι ὧν τὸ εὖρος τῷ 
Γάγγη, ἔνθα περ αὐτὸς ἑωυτοῦ στεινότατος , εἰς ἑκατὸν 
σταδίους’ πολλαχῆ δὲ καὶ λιμνάζειν, ὡς μὴ ἄποπτον εἶναι 
τὴν πέρην χώρην, ἵναπερ χθαμαχλή τέ ἐστι xat οὐδαμῆ 
30 Υηλόφοισιν ἀνεστηκυῖα. (8) Τῷ δὲ ᾿Ινδῷ ἐς ταὐτὸν ἔρχε- 
ται. Ὑδραώτης μὲν ἐν Καμθισθόλοισι παρειληφὼς τόν 
τε “Ὑφασιν ἐν Ἀστρύθαισι xat τὸν Σαράγγην ἐκ Κηκέων 
καὶ τὸν Νεῦδρον ἐξ ᾿Αττακηνῶν, ἐς Ἀκεσίνην ἐμθάλλου- 
σιν. (9) Ὑδάσπης δὲ ἐν Ὀξυδράκαισιν ἄγων ἅμα ol τὸν 
35 Σίναρον ἐν Ἀρίσπαισιν ἐς τὸν Ἀχεσίνην ἐκδιδοῖ καὶ οὗτος. 
(ιο) Ὁ δὲ ᾿Αχεσίνης ἐν Μαλλοῖς ξυμθάλλει τῷ Ivi καὶ 
Τούταπος δὲ μέγας ποταμὸς ἐς τὸν Ἀκεσίνην ἐκδιδοῖ. 
Τούτων 6 Ἀχεσίνης ἐμπλησθεὶς xat τῇ ἐπιχλήσι ἐχνική- 
σας αὐτὸς τῷ ἑωυτοῦ ἤδη οὐνόματι ἐσθάλλει ἐς τὸν Ἰν- 
so δόν (11) Κωφὴν δὲ ἐν Πευχελαιήτιδι, ἅμα ol ἄγων 
Μάλαντόν τε καὶ Σόαστον xat l'adpolav, ἐκδιδοῖ ἐς τὸν 
Ἰνδόν. (12) Κατύπερθε δὲ τούτων Πάρενος καὶ Σά- 
παρνος, οὗ πολὺ διέγοντες, ἐμθάλλουσιν ἐς τὸν Ἰνδόν. 
Σόανος δὲ, ἐκ τῆς ὀρεινῆς τῆς Ἀθισσαρέων, ἔρημος ἄλλου 

45 ποταμοῦ, ἐκδιδοῖ ἐς αὐτόν. [αὶ τούτων τοὺς πολλοὺς 
Μεγασθένης λέγει, ὅτι πλωτοί εἶσιν. (13) Οὔχουν ἀπι- 
στίην χρὴ ἔχειν ὑπέρ τε τοῦ ᾿Ινδοῦ xal τοῦ Γάγγεω, 
μηδὲ συυθλητοὺς εἶναι πὐτοῖσι τόν τε Ἴστρον xai τοῦ 


Νείλου τὸ ὕδωρ, (11) "Es μέν ye τὸν Νεῖλον οὐδένα 


ΙΝΔΙΚΗ. ὃ. 


thico, etiamsi in unum alveum coafluerent , major esi :(H 
at mea sententia vel Acesines Nilum et Istrum magnitedia 
superat, ubi Hydaspe, Hydraote et Hyphasi in suum alvem 
receptis in Indum fertur tantus , ut ejus latitudo ibi trigal 
stadia efficiat. Fortassis autem etiam alia muita mja 
flumina Indiam secant. 


— beans 


CAP. IV. 


Sed ultra Hyphasin amnem nihil explorati habeo, quad 
affirmare possim ; quia ultra Hyphasin progresas ma αἱ 
Alexander. (2) Ex his vero duobus maximis fluviis Gange 
atque Indo, Megasthenes Gangem Indo longe majorem ent 
scribit, et alii omnes qui Gangis mentionem faciunt. (3) 
Nam et grandem jam inde ab ipsis fontibus oriri, εἰῷ 8 
se recipere Cainam , Erannoboam , Cossoanum , omnet Bie 
vigahiles , deinde Sonum , Sittocatim et Solomatim , et hes 
navigabiles. (4) Post hos Condochatem, Sambum, Mapam, 
Agoranim et Omalim. Feruntur etiam in eum Comas 
grandis fluvius et Cacuthis atque Andomatis ex Mandiadisis 
Indica gente fluens : (5) ad hrec, Amystis juxta urbem ο” 
dupam, εἰ Oxymagis apud Pazalas, quos vocant, et £rrie- 
nysis apud Mathas, Indiz gentem , in Gangem fluunt. (9 
Horum omnium fluviorum Megasthenes nullum Mesire 
minorem , qua navivabilis Mieander est , esee asseverat (7) 
Jam Gangem patere, qua maxime angustus est, ad ca 
tum stadia; multis vero in locis stagnare, ita ut ulterit 
terra conspici non possit, qua parte humilis est nullosqu 
colles habet. (8) Indo autem idem accidit. Hydracte qu 
dem in Cambistholis , receptis in se et Hyphasi in Astrybis, 
et Sarange ex Cecis, et Neudro ex Attacenis, in Accsinal 
fluit. (9) Hydaspes vero in Oxydracis Sinarum in se recipitll 
in Arispis etiam in Acesinem fertur. (10) Acesines apod Ms 
los cum Indo committitur : etiam Tutapus magnus favis 
in Acesinem exit. Quibus amnibus Acesines grandior facit 
suumque victor nomen retinens in Indum fertar. (tt) © 
phen in Peucelzetide, ducens secum Malantum , Soastss 
et Garrwam amnes, Indo se miscet. (12) Supra hos Peres 
et Saparnus, non multum inter se distantes, in Indum foil 
Soanus ex montanis Abissareensium absque alterius fo" 
Horum quoque plerosqt 
Megasthenes navigabiles esse affirmat. (13) Non igitw ἃ 
credibile esse debet , Istrum et Nilum ratione aquarum ct 
Indo et Gange ne comparari quidem posse, (14) Nam 


societate in eundem se ingerit. 





ἄντρον ἐπιφρασθέντες ἐν Παραπαμισάδαισι, τοῦτο ἔφρα- 
σαν ἐκῖνο ἦναι τοῦ Προμηθέος τοῦ Τιτῆνος τὸ ἄντρον, 
ἐν ὅτῳ ἐκρέματο ἐπὶ τῇ κλοπῇ τοῦ πυρός. (12) Καὶ δὴ 
καὶ ἐν Σίθαισιν, Ἰνδικῷ γένεῖ, ὅτι δορὰς ἀμπεχομένους 

5 εἶδον τοὺς Σίδας, ἀπὸ τῆς Ἡρακλέος στρατηλασίης 
ἔφασκον τοὺς ὑπολειφθέντας εἶναι τοὺς Σίδας- καὶ γὰρ 
καὶ σχυτάλην φορέουσί τε of Σίδαι, καὶ τοῖσι βουσὶν 
αὐτῶν ῥόπαλον ἐπικέχαυται καὶ τοῦτο ἐς μνήμην ἀνέφε- 
ρον τοῦ ῥοπάλου τοῦ Ἡρακλέος. (13) Εἰ δέ τῷ πιστὰ 

10 ταῦτα, ἄλλος ἂν οὗτος "Ἡρακλέης εἴη, οὐχ ὁ Θηδαῖος, 
ἢ 6 Τύριος οὗτος, 4 6 Αἰγύπτιος, ἤ τις καὶ κατὰ τὴν 
ἄνω χώρην οὗ πόῤῥω τῆς Ἰνδῶν γῆς ᾠκισμένην μέγας 
βασιλεύς. 


ΚΕΦ, G. 


Ταῦτα μέν μοι ἐκθολὴ ἔστω τοῦ λόγου tls τὸ μὴ πιστὰ 

15 φαίνεσθαι ὅσα ὑπὲρ τῶν ἐπέκεινα τοῦ Ὑφάσιος πο- 
ταμοῦ Ἰνδῶν μετεξέτεροι ἀνέγραψαν ἔστε γὰρ ἐπὶ τὸν 
Ὕφασιν οἱ τῆς Αλεξάνδρου στρατηλασίης μετασχόντες 
οὐ πάντη ἄπιστοί εἶσιν. (a) "Enel καὶ τόδε λέγει Me- 
γασθένης ὑπὲρ ποταμοῦ Ἰνδικοῦ, Σίλαν μὲν εἶναί of 
20 οὔνομα, ῥέειν δὲ ἀπὸ κρήνης ἐπωνύμου τῷ ποταμῷ; 
διὰ τῆς χώρης τῆς Σιλέων , καὶ τούτων ἐπωνύμων τοῦ 
ποταμοῦ τε καὶ τῆς κρήνης: (3) τὸ δὲ ὕδωρ παρέγεσθαι 
τοιόνδε: οὐδὲν εἶναι ὅτῳ ἀντέχει τὸ ὕδωρ, οὔτε τι 
νήχεσθαι èn’ αὐτοῦ obre τι ἐπιπλέειν, ἀλλὰ πάντα γὰρ 

αν ἐς βυσσὸν δύνειν: οὕτω τι ἀμενηνότερον πάντων 
εἶναι τὸ ὕδωρ ἐκεῖνο καὶ ἠεροειδέστερον. (4) Ὕεται δὲ ἡ 
᾿νδῶν γῇ τὸ θέρος, μάλιστα μὲν τὰ ὄρεα, Παραπαμι- 
σός τε καὶ ὁ Ἠμωδὸς καὶ τὸ Ἰμαϊκὸν ὄρος, καὶ ἀπὸ 
τούτων μεγάλοι καὶ θολεροὶ οἱ ποταμοὶ ῥέουσιν. (6) 
30 Ὕεται δὲ τοῦ θέρεος καὶ τὰ πεδία τῶν Ἰνδῶν, ὥστε M- 
μνάζειν τὰ πολλὰ αὐτῶν: καὶ ἔφυγεν ἡ Αλεξάνδρου 
στρατιὴ ἀπὸ τοῦ Ἀκεσίνου ποταμοῦ μέσου θέρεος, ὑπερ- 
θαλόντος τοῦ ὕδατος ἐς τὰ πεδία: (0) ὥστε ἀπὸ τῶνδε 
ἔξεστι τεκμηριοῦσθαι καὶ τοῦ Νείλου τὸ πάθημα τοῦ- 

as to ὅτι ἐοικὸς εἶναι ὕεσθαι τὰ Αἰθιόπων ὄρεα τοῦ θέ- 
ρεος, καὶ ἀπ᾽ ἐκείνων ἐμπιπλάμενον τὸν Νεῖλον mep- 
θάλλειν ὑπὲρ τὰς ὄχθας ἐς τὴν γῆν τὴν Αἰγυπτίην: (7) 
θολερὸς ὧν καὶ οὗτος ῥέει ἐν τῆδε τῇ ὥρη, ὡς οὔτε ἂν ἀπὸ 
χιόνος τηκοµένης ἔβῥεεν, οὔτε εἰ πρὸς τῶν ὥρη θέρεος 
4o πνεόντων ἐτησίων ἀνέμων ἀνεκόπτετό οἱ τὸ ὕδωρ" dÀ- 
λως τε οὐδὲ γιονόδατα εἴη ἂν τὰ Αἰθιόπων ὄρεα ὑπὸ 
καύματος. (9) Ὕεσθαι δὲ κατάπερ τὰ Ἰνδῶν οὐκ 
ἔξω ἐστὶ τοῦ εἰκότος, ἐπεὶ καὶ τἆλλα ἡ Ἰνδῶν γῇ οὐχ 
ἀπέοικε τῆς Αἰθιοπίης, καὶ οἱ ποταμοὶ οἱ Ἰνδοὶ ὁμοίως 

a τῷ Νεθῳ τῷ Αἰθιοπείῳ τε καὶ Αἰγυπτίῳ κροκοδείλους 
τε φέρουσιν, ἔστιν δὲ οἳ αὐτῶν καὶ ἰχθύας καὶ ἄλλα 
κήτεα ὅσα 6 Νεῖλος, πλὴν ἵππου τοῦ ποταµίου Ὄνη- 
σίαριτος δὲ καὶ τοὺς ἵππους τοὺς ποταμίους λέγει ὅτι 
φέρουσι. (9) Τῶν τε ἀνθρώπων αἱ ἰδέαι οὗ πάντη 
50 ἀπάδουσιν al ᾿Ινδῶν τε καὶ Αἰθιόπων: οἱ μὲν πρὸς 





ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΙΝΔΙΚΗ. ς. 


quoque aliquod quum apod Parapamisadas esse : 
Promethei Titanis esse dixerant, in quo ille ob i 
sublatum in crucem actus fuerit. (12) Apod Sil 
Indicam gentem, quod eos pellibus amictos con 
ab Herculis expeditione relicto esse Sibas disser 
quidem et clavam gestant Sibee, et bubus clave 
urunt : quod item ad memoriam clavo: Herculis ı 
(13) Si cui vero haec credibilia videntur, alius cer 
cules fuerit, non Thebanus, sed aut Tyrius, aut 
aut aliquis etiam ex superiori regione non proce 
hahitata magnus rex. 





CAP. VL 


Atque hec quidem per digressionem dicta 
fide digna videantur, quee de iis qui ultra Hyphas 
Indis nonnulli conscripserunt : nam ad Hyphas 
usque non sunt prorsus indigni fide , qui exped 
xandri interfuerunt. (2) Siquidem etiam hoc Mi 
de Qumine quodam Indico commemorat : Silam 
esse, fluere ex fonte ejusdem cum flumine ao 
regionem Sileorum, qui etiam eandem , quam fi 
vius, appellationem habeant. (3) Ejus aquam 
esse, ut nihil omnino sustinere possit , neque qu 
innatare neque supernavigare, sed omnia in fa 
mergi. lta præ reliquis omnibus hanc aqua 
atque magis aeriam esse. (4) India autem per 
pluvia madet : praecipue vero Parapamiens el 
atque Imaus montes, et ab his magni ac turbuk 
fluunt. (5) Perfunduntur sestate pluvia etiam è 
diee, ita ut plerique stagnent ; fugitque aliquand 
dri exercitus ab Acesine fluvio, quum media a 
aqua campos obrueret. (6) Ex quibus licet certa ¢ 
eliam Nili inundationem explicare, quum veri 
JEthiopum montes æstate complui, atque iis pl 
pletum Nilum superatis ripis Egyptum inundare : 
bidus igitur etiam hic fluvius bac anni parte ἢ 
neque a nive liquata fluere potest, neque si ab 
state spirantibus inhiberetur ipsi aqua : præcerun 
nive quidem tecti sint fortasse Athiopum monte 
lore. (8) Pluvias vero pati quemadmodum Indit 
quam dissentaneum rationi existimaverim ; nam 
in rebus India haud dissimilis Athiopiz est et flu 
perinde ac Nilus /Ethiopicus et gyptius crocodil 
nonnulli et pisces ac balanas ejusdem generis 
excepto equo fluviatili : sed hos quoque in ils 
sicritus tradit. (9) At ne facie quidem ac valtı 
inter se differunt Indi οἱ /Ethiopes. Certe qui a 


ARRIANI HISTORIA INDICA. 7. 8. 


νότου ἀνέμου ᾿νδοὶ τοῖς Αἰθίοψι μᾶλλόν τι ἐοίκασι, 
μάλανές τε ἰδέσθαι εἰσὶ, καὶ ἡ κόμη αὐτοῖσι μέλαινα" 
πλήν γε δὴ ὅτι σιμοὶ οὐχ ὡσαύτως οὐδὲ οὐλόκρανοι ὡς 
Αἰθίοπες. οἱ δὲ βορειότεροι τούτων κατ᾽ Αἰγυπτίους 
μάλιστα ἂν div τὰ σώματα. 





ΚΕΦ. Ζ'. 


"Even δὲ ᾿Ινδικὰ εἴκοσι καὶ ἑκατὸν τὰ ἅπαντα 
λέγει Μεγασθένης, δυοῖν δέοντα. Καὶ πολλὰ μὲν εἶναι 
Bota Ἰνδικὰ καὶ αὐτὸς συμφέρομαι Μεγασθένεϊ, τὸ δὲ 
asp οὓκ ἔχω εἰκάσαι ὅπως ἐκμαθὼν ἀνέγραψεν, 
we πολλοστὸν μέρος τῆς Ἰνδῶν γῆς ἐπελθὼν, οὐδὲ 
Inwiting πᾶσι τοῖς γένεσιν ἐούσης ἐς ἀλλήλους. (2) 
7 Midas μὲν δὴ νομάδας εἶναι ᾿Ινδοὺς, κατάπερ Xxu- 
Mar τὸς οὐκ ἀροτᾶρας, of ἐπὶ τῆσιν ἁμάξῃσι πλα- 
mara ἄλλοτε ἄλλην τῆς Σκυθίης ἀμείδουσιν, οὔτε 
ὃ τας οἰκέοντες οὔτε ἱερὰ θεῶν σέδοντες: (9) οὕτω 
allis πόλιας εἶναι μηδὲ ἱερὰ θεῶν δεδοµημένα: 
AY ἐμπίσγεσθαι μὲν δορὰς θηρείους ὅσων κατακτά-. 
wun, σπέεσθαι δὲ τῶν δένδρεων τὸν φλοιόν' καλέ-- 
και δὲ τὰ δένδρεα ταῦτα τῇ Ἰνδῶν φωνῇ Τάλα, καὶ 
mpata ἐπ᾿ αὐτῶν, κατάπερ τῶν φοινίκων ἐπὶ τῇσι 
moroso, οἷά περ τολύπας. (4) Σιτέεσθαι δὲ καὶ 
ὧν ὁρίων ὅσα ἕλοιεν ὠμοφαγέοντας, πρὶν δὴ Διό- 
warn Div ἐς τὴν χώρην τῶν ᾿Ινδῶν. (9) Διόνυ- 
e ἃ θβόντα , ὅς καρτερὸς ἐγένετο Ἰνδῶν, πόλιάς τε 
S len καὶ νόμους θέσθαι τῇσι πόλισιν, οἴνου τε δοτῆ- 
ba γενέσθαι , χατάπερ "Ἕλλησι, καὶ σπείρειν 
Mn τὴν γῆν, διδόντα αὐτὸν σπέρματα, (0) À οὐκ. 
ταύτῃ Τριπτολέμου. ὅτε περ ἐκ Δήμητρος 
ἀπῶη ὀπείρειν τὴν γῆν πᾶσαν, A πρὸ Τριπτολέμου 
Ὁ τς εἶτος Διόνυσος ἐπελθὸν τὴν Ἰνδῶν γῆν σπέρματα 
tm ἔδωκε καρποῦ τοῦ ἡμέρου' (7) βόας τε ὑπ᾽ 
ἐρίῳ ζεῦξαι Διόνυσον πρῶτον, xal ἀροτῆρας ἀντὶ voude 
ἂν ταῦσαι Ἰνδῶν τοὺς πολλοὺς, καὶ ὁπλίσαι ὅπλοισι 
τσι ἑρηίοισι. (ο) Καὶ θεοὺς σέδειν ὅτι ἐδίδαξε Διό- 
S woe Doug τε καὶ μάλιστα δὴ ἑωυτὸν χυμθαλίζοντας 
wl υμπανίζοντας: καὶ ὄρχησιν δὲ διδάξαι τὴν catv- 
Path, τὸν κόρδακα παρ᾽ "Ἕλλησι καλεόμενον: (9) καὶ 
mudo Ἰνδοὺς τῷ θεῷ, μιτρηφορέειν τε ἀναδεῖξαι, καὶ 
Κίρων ἀλοιφὰς ἐκδιδάξαι, ὥστε καὶ εἰς Ἀλέξανδρον ἔτι 
led πιμθάλων τε καὶ τυμπάνων ἐς τὰς μάχας ᾿νδοὶ 
ἀτήσταντο, 


--------- 


ΚΕΦ, H’. 


Ἀπήνα δὲ ἐκ τῆς Ἰνδῶν γῆς, ὥς οἱ ταῦτα xe- | 


Brie, καταστῆσαι βασιλέα τῆς χώρης Σπατέμθαν, 
Ἀνίείρων ἕνα, τὸν βακχωδέστατον" τελευτήσαντος δὲ 
Ὁ Στπτίμδα τὴν βασιληίην ἐκδέξασθαι Βουδύαν τὸν 
ww malia (a) καὶ τὸν μὲν πεντήκοντα καὶ δύο 
5n βασιλεῦσαι ᾿νδῶν, τὸν πατέρα, τὸν δὲ παῖδα, 
sues. 





209 
ventum vergunt Indi Æthiopibus magis similes sunt, nigra 
facie et nigra coma, sed non seque simi neque ita crispo 
capillitio ut /Ethiopes : qui vero magis ad septentrionem 
incolunt, Ægyptios potius corporis forma referunt. 





CAP. VII. 


Gentes indicas centum duodeviginti in universum 
statuit Megasthenes. Ego vero multas quidem India: gentes 
esse , cum Megasthene senserim : unde autem certi aliquid 
cognoverit, conjectura assequi non possum , quum exiguam 
quandam India partem peragrarit, neque omnes ejus gentes. 
commercia inter se agitent. (2) Olim quidem Indos no- 
mades fuisse (dicit Megasthenes ) , quemadmodum et Scy- 
thas , qui arationem non exercent, sed in plaustris degentes 
incertis sedibus vagantur, neque urbes incolunt, neque 
templa deorum colunt; (3) ita neque Indis urbes fuisse. 
neque templa diis exstructa, sed ferarum quas occiderint 
exuviis se vestivisse : arborum corticibus vesci solitos fuisse ; 
vocari autem eorum lingua eas arbores Tala et innasci iis, 
quemadmodum in verticibus palmarum, veluti glomos la- 
narum carptarum, (4) Vesci etiam solitos fuisse feris quas 
venatu ceperint crudis, priusquam Liber ad Indos venis- 
sel. (5) Quem postquam venisset eosque devicisset , urbes 
Indorum condidisse , iisque leges sanxisse : vini etiam usum. 
Indis dedisse, ut et Graecis , dato etiam semine rationem 
serendi eos docuisse : (6) sive quod Triptolemus , quum. 
a Cerere ad conserendam universam terram missus fuisset , 
ad eam regionem non pervenerit; sive quod ante Tripto- 
lemum hic Liber, quisquis sit, ad Indos profectus frugum 
mitium semina iis dederit. (7) Primum etiam Liberum 
boves aratro junxisse , et plerosque Indorum ex erronibus 





aratores fecisse, martiisque armis armavisse : (8) et cul- 
tum cum aliorum deorum tum sui maximeipsiusdocuisse, 
quem cymbalorum et tympanoram pulsu fieri jusserit. Sal- 





ationem etiam satyricam induxisse, quam Groxi cordaca 

vocant. (9) Ad hæc comam deo nutrire, mitram gerere 
wnguentisque ostendisse Bacchum : adeo ut ad Alexandri 
usque tempora cum cymbalis et tympanis prælia Ind? 
inicrint. 





CAP. VIN. 

Discedentem vero ex India Liberum rebus ifa consti- 
tutis regem Indis pracfecisse Spatembam , unum ex amicis, 
rerum Bacchicarum peritissimum. Quo mortuo ad Budyam 
ejus filium regnum transiisse. (2) Et Spatembam quidem 


annos tt Indis regnavisse : Budyam ejus filium xx. Hujus 
14 


210 


εἴκοσιν ἕτεα' καὶ τούτου παῖδα ἐχδέζασθαι τὴν βασι- 
ληΐην Κραδεύαν' (3) καὶ τὸ ἀπὸ τοῦδε τὸ πολλὸν μὲν 
κατὰ γένος ἀμείθειν τὴν βασιληίην, παῖδα παρὰ ra- 
τρὸς ἐκδεχόμενον: εἰ δὲ ἐκλείποι τὸ γένος, οὕτω δὴ 
b ἀριστίνδην κατίστασθα: ᾿Ινδοῖσι βασιλέας. (9) Ἡρα- 
κλέα δὲ, ὅντινα ἐς ᾿Ινδοὺς ἀπικέσθαι λόγος κατέχει, 
παρ᾽ αὐτοῖσιν Ἰνδοῖσι γηγενέα λέγεσθαι. (5) Γοῦτον 
τὸν Ἡρακλέα μάλιστα πρὸς Σουρασηνῶν γεραίρεσθαι , 
᾿Ινδικοῦ ἔθνεος, ἵνα δύο πόλιες μεγάλαι, Μέθορά τε 
10 xat Κλεισόθορα, xal ποταμὸς Ἰωέάρης πλωτὸς διαῤῥέει 
τὴν χώρην αὐτῶν. (0) Γὴν σκευὴν δὲ οὗτος 6 "Hea- 
χλέης ἥντινα ἐφόρεε Μεγασθένης λέγει ὅτι ὁμοίην τῷ 
Θηθαίῳ Ἡρακλέϊ, ὡς αὐτοὶ ᾿Ινδοὶ ἀπηγέονται' xol 
τούτο, ἄρσενας μὲν παῖδας πολλοὺς χάρτα γενέσθαι ἐν 
τῇ ᾿Ινδῶν y% πολλῆσι γὰρ δὴ γυναιξὶν ἐς γάμον ἐλθεῖν 
καὶ τοῦτον τὸν Ἡρακλέα" θυγατέρα δὲ μουνογενέην" (7) 
οὔνομα δὲ εἶναι τῇ παιδὶ Πανδαίην καὶ τὴν χώρην ἵνα τε 
ἐγένετο xat Ἄστινος ἐπέτρεψεν αὐτὴν ἄρχειν Ηραχλέης 
Πανδαίην, τῆς παιδὸς ἐπώνυμον: καὶ ταύτη ἐλέφαν - 
20 τας μὲν γενέσθαι ἐκ τοῦ πατρὸς de πεντακοσίους, ἵππον 
δὲ ἐς τετρακισχιλίην, πεζῶν δὲ ἐς τὰς τρεῖς καὶ δέκα 
μυριάδας. (8) Καὶ τάδε μετεξέτεροι ᾿᾿νδῶν περὶ Ἴ]ρα- 
χλέος λέγουσιν ἐπελθόντα αὐτὸν πᾶσαν γῆν καὶ 
θάλασσαν, καὶ καθήραντα ὅ, τι περ κακὸν κίναδος, 
36 ἐξευρεῖν ἐν τῇ θαλάσση χόσμον γυναιχύΐον: (9) ὅντινα 
καὶ eic τοῦτο ἔτι ol τε ἐξ Ἰνδῶν τῆς χώρης τὰ ἀγώγιμα 
παρ᾽ ἡμέας ἁγινέοντες σπουδῇ ὠνεόμενοι ἐχχομίζουσι, 
xal Ἑλλήνων δὲ πάλαι καὶ Ῥωμαίων νῦν ὅσοι πολυ- 
χτέανοι καὶ εὐδαίμονες, μέζονι ἔτι σπουδῆ ὠνέονται 
30 10v μαργαρίτην δὴ τὸν θαλάσσιον, οὕτω τῇ Ἰνδῶν 
γλώσση χαλεόμενον' — (10) τὸν γὰρ Ἡραχλέα, ὡς xa- 
Adv οἱ ἐφάνη τὸ φόρημα, ἐκ πάσης τῆς θαλάσσης 
ἐς τὴν Ἰνλῶν γην συναγινέειν τὸν μαργαρίτην δὴ τοῦ- 
vov, τ; θυγατρὶ τῇ ἑωυτοῦ εἶναι κόσμον. (11) Καὶ 
35 λέγει Μεγασθένης, θηρεύεσθαι αὐτοῦ τὴν χόγχην δι- 
χτύοισι, νέμεσθαι δ᾽ ἐν τῇ θαλάσση κατ᾽ αὐτὸ πολλὰς 
χόγχας, χχτάπερ τὰς μελίσσας: καὶ εἶναι γὰρ καὶ 
τοῖσι μαργαρίτησι βασιλέα ἢ βασίλισσαν, ὡς trot pe- 
λισσίησι. (13) Καὶ ὅστις μὲν ἐχεῖνον κατ᾽ ἐπιτυγίην 
40 συλλάθοι , τοῦτον δὲ εὐπετέως περιθάλλειν xat τὸ ἄλλο 
σμήνος τῶν μαργαριτέων' εἰ δὲ διαφύγοι σφᾶς ὁ βασιλεὺς, 
τούτῳ δὲ οὐχέτι θηρατοὺς εἶναι τοὺς ἄλλους: τοὺς ἁλόν- 
τας δὲ περιορᾶν κατασαπῆναι σφίσι τὴν σάρχα , τῷ δὲ 
ὀστέῳ ἐς κόσμον χρᾶσθαι. (13) Καὶ εἶναι γὰρ καὶ 
45 παρ Ἰνδοῖσι τὸν μαργαρίτην τριστάσιον κατὰ τιμὴν 
πρὸς χρυσίον τὸ ἅπεφθον, καὶ τοῦτο ἐν τῇ Ἰνδῶν y7 
ὀρυσσόμενον. 


μα 
οι 


ΚΕΦ. Θ΄. 
Ἐν δὲ τῇ χώρη ταύτη, ἵνα ἐθασίλευσεν ἡ θυγάτηρ 
τοῦ Ἡραχλέος, τὰς μὲν γυναῖκας ἑπταέτεας ἐούσας ἐς 


60 ὥρην γάμου ἰέναι, τοὺς δὲ ἄνδρας τεσσαράχοντα ἕτεα 
_ πὰ πλεῖστα βιώσχεσθαι. (1) Καὶ ὑπὲρ τούτου λεγόμε- 


ἈΡΡΙΑΝΟΥ ΙΝΔΙΚΗ. 8. 


filium Cradeuam in regnum successisse ; (3) atque exindbeume 
plerumque successione regnum a patribus in filios pomme 
manus esse traditum. Si vero regem absque liberis dece 
dere contingeret, optimos quosque ab Indie reges cresiomm— 
esse. (4) Herculem porro, quem ad Indos pervenisse fam. mm 
est, terrigenam ipsos Indos vocasse. (5) Atque hunc . 
Surasenis Indica genta precipue coli, qui quidem duss 
gnas urbes habent , Methora et Clisoboram. Jobares fiuvium 
navigabilis per eorum regionem fluit. (6) Hic Herculemx 
ut auctor est Megasthenes, eodem cultu corporis quo The=— 
hanus Hercules utebatur , quod Indi ipsi narrant ; multom— 
que admodum ei liberos mares in India fuisse dicit : multas 
enim uxores habuisse etiam bunc Herculem : filiam vero umd 
cam, nomine Pandzeam : (7) regionem quoque in qua na 
est, et cnjus imperio eam praefecit Hercules, Pandzem 2 
filie nomine appellatam : eamque possedisse ab patre ele—— 
phantos p, equites ad un m, pedites circiter c xxx m. (28999 
Sunt et Indi, qui hoc etiam de Hercule nerrent. Quan 
universam terram ac mare peragrasset, et quidquid era 
malarum bestiarum sustulisset , ornatum quendam male 
brem, (margaritam) in mari reperisse, (9) Quem cia 
in hunc diem qui merces ex India ad nos adierunt, maga" 
studio ementes exportant : atque quotquot apud Graecos ok 
apud Romanos ditiores sunt, majore adhuc studio emus 
et nunc margaritam marinam, ita Indorum lingua dictam 
(10) Herculem enim, quum hic ornatus pulche rei videretur—— ^ 
margaritas hujus generis ex universo mari in Indiam col- 
legisse, quibus filia ejus ornaretur. (11) Megasthemes— 
concham bujus margaritz retibus capi scribit; versaremmm 
autem in mari eodem loco agmen multarum comcharum <= 
veluti apum examen. Regem enim suum etiam aut regina 
margaritas habere, ut apes: (12) ac si forte contingsmmmm 
regem capi, reliquum etiam margaritarum examen facil — 
ab eodem circumcingi : si vero rex piscatores evadat, mas 
reliquas quidem conchas capi posse. Earum carnes Indccamment 
ubi eas ceperint putrescere sinere : osse ad ornatum οἱ ἈΝ 
(13) Esse autem etiam apud Indos margaritas ter tanto au -- 
solidi , quod etiam in India eífoditur, pondere sstimalasssss= 





CAP. IX. 


Ad heec in his regionibus quibus Herculis filia imperite ~ 
vit, feminas ubi ad septimum setatis annum pervenerisew E 
viro maturas nubere : viros XL summum annos vivere. (332 
Atque hac de re hujuscemodi sermonem apud Indos jactas— 


ARRIANI HISTORIA INDICA. 10. 


vov λόγον εἶναι παρ᾽ Ἰνδοῖσιν' Ἡραχλέα, ὀψιγόνου οἱ 
γενομένης τῆς παιδὸς, ἐπείτε δὴ ἐγγὺς ἔμαθεν ἑωντῷ 
ἰοῦσαν τὴν τελευτὴν, οὐκ ἔχοντα ὅτῳ ἀνδρὶ ἐκδῷ τὴν 
παῖδα ἑωυτοῦ ἐπαξίῳ, αὐτὸν μιγῆναι τῇ παιδὶ ἑπταέ- 
4 tel ἑούση, ὣς γένος ἐξ οὗ τε κἀκείνης ὑπολείπεσθαι Ἰν- 
δῶν βασιλέας. (3) Ποιῆσαι ὧν αὐτὴν Ἡραχλέα ὡραίην 
γάμου- καὶ ἐκ τοῦδε ἅπαν τὸ γένος τοῦτο ὅτου ἡ Παν- 
δαίη ἐπῆρξε, ταὐτὸν τοῦτο γέρας ἔχειν παρὰ “Ἡρακλέος. 
(1) Ἐμοὶ δὲ δοκέει, εἴπερ ὧν τὰ ἐς τοσόνδε ἄτοπα Ἥρα- 
po χλέης οἷός τε ἦν ἐξεργάζεαθαι, καὶ αὑτὸν ἀποφῆναι pa- 
χροθιώτερον, ὡς ὥραίη μιγῆναι τῇ παιδί. (ο) ᾿Αλλὰ 
γὰρ el ταῦτα ὑπὲρ τῆς ὥρης τῶν ταύτη, παίδων ἀτρεχέα 
ἐστὶν, ἐς ταὐτὸν φέρειν δοκέει ἔμοιγε ἐς 8, τι περ καὶ 
ὑπὲρ τῶν ἀνδρῶν τῆς ἡλικίης ὅτι τεσσαρακοντούτεες 
18 ἐτοθυήσκουσιν ol πρεσθύτατοι αὐτῶν. (6) Οἷς γὰρ τό 
u ypas τοσῷδε ταχύτερον ἐπέρχεται xat ó θάνατος 
ὑμῶ τῷ γήραϊ, πάντως που xal ἡ ἀκμὴ πρὸς λόγον τοῦ 
ceo ταχυτέρη ἐπανθέει' (7) ὥστε τριακοντούτεες μὲν 
y ες ἄν που εἶεν αὐτοῖσιν οἱ ἄνδρες, εἴχοσι δὲ 
mia γεγονότες of ἔξω ἥθης νεηνίσχοι' ἡ δὲ ἀχροτάτη 
ἤθη ἐμφὶ τὰ πεντεχαίδεχα ἔτεα" καὶ τῆσι γυναιξὶν ὥρη 
τῷ γάμου κατὰ λόγον ἂν οὕτω ἐς τὰ ἑπτὰ ἔτεα ovu- 
θαίνοι. (8) Καὶ γὰρ τοὺς καρποὺς ἐν ταύτη τῇ χώρη 
πεπείνισθαί τε ταχύτερον μὲν τῆς ἄλλης, αὐτὸς οὗτος 
5 Μεγασθένης ἀνέγραψε, καὶ φθίνειν ταχύτερον. (9) Ἀπὸ 
μὲν δὴ Διονύσου βασιλέας ἠρίθμεον ἸἼνδοὶ ἐς Σανδρά- 
ΧΌττν τρεῖς καὶ πεντήχοντα xal ἑχατόν, ἔτεα δὲ, δύο 
καὶ ποσαράχοντα xal ἑξακισχίλια: ἐν δὲ τούτοισι τρὶς 
τὸ aly εἰς ἐλευθερίην ** τὴν δὲ καὶ ἐς τριηκόσια" τὴν δὲ 
99 εἴχουί τὲ ἐτέων καὶ ἑκατόν (10) πρεσθύτερόν τε Atd- 
"υπο, Ἡρακλέος δέκα καὶ πέντε γενεῖσιν ᾿Ινδοὶ Ad- 
Υουσιν ἄλλον δὲ οὐδένα ἐμθαλεῖν ἐς γῆν τὴν Ἰνδῶν ἐπὶ 
Alu, οὐδὲ Κῦρον τὸν Καμθύσεω, χαίτοι ἐπὶ Exú- 
ἐλάσαντα xat τἆλλα πολυπραγμονέστατον δὴ τῶν 
5 xa τὴν Ασίην βασιλέων γενόμενον τὸν Κῦρον: (11) 
Ἀλέξανδρον γὰρ ἐλθεῖν τε χαὶ χρατῆσαι πάντων 
"Os ὅπλοισιν, ὅσους γε δὴ ἐπῆλθε xol ἂν καὶ πάν- 
Etay χρατῆσαι, el ἡ στρατιὴ ἤθελεν. (12) Οὐ μὲν δὴ 
ES Ἰνδῶν τινὰ ἔξω τῆς οἰχηΐης σταλῆναι ἐπὶ πολέμῳ 
Gen. δικαιότητα. 





ΚΕΦ. r. 


Ἀέγεται δὲ xol τάδε, μνταήΐα ὅτι Ἰνδοὶ τοῖς τελευ- 

"tX. exer οὗ ποιέουσιν, ἀλλὰ τὰς ἀρετὰς γὰρ τῶν ἀνδρῶν 
κ ἐς μνήμην τίθενται τοῖσιν ἀποθανοῦσι, χαὶ τὰς 
23 k at αὐτοῖσιν ἐπάδονται. (1) Πολίων δὲ ἀριθμὸν 
ὦ Dx εἶναι ἂν ἀτρεκὲς ἀναγράψαι τῶν ᾿Ινδιχῶν ὑπὸ πλή- 
θεος ἑλλὰ γὰρ ὅσαι παραποτάµιαι αὐτέων ἢ παραθα- 
Anar, ταύτας μὲν ξυλίνας ποιέεσθαι" (3) οὐ γὰρ εἶναι 
πλίνθου ποιεομένας διχρχέσαι ἐπὶ χρόνον τοῦ τε ὕδα- 

Vx bexa τοῦ ἐξ οὐρανοῦ, καὶ ὅτι οἱ ποταμοὶ αὐτοῖσιν 
ὑπερῥάλλοντες ὑπὲρ τὰς ὄχθας ἐμπιπλᾶσι τοῦ ὕδατος 


211 


ri: Quum Herculi jam seni haec filia nata essct, neque pro- 
cul abesse vitæ suze finem suspicaretur, nec inveniret virum 
tali sponsa dignum, ipsum cum filia septem annos nata 
coiisse, ut sobolem ex se et illa relinqueret reges Indiae. 
(3) Herculem itaque illam nubilem fecisse. Atque exinde uni- 
vcrsam eam gentem cui Pandaa imperavit idipsum bene- 
ficii ab Hercule accepisse. (4) Mea vero sententia est : si 
Hercules par erat rei adeo absurdo perpetrandz, diutur- 
nioris etiam se ipsum vitae facere potuisset, ut cum filia 
matura rem habere posset. (5) Quod si tamen hæc de puel- 
larum istius loci maturitate vera sunt , eodem mihi spectare 
videntur, quo etiam spectat illud de virorum atate , qnod 
qui quam longissime vivant quadragesimum annum non 
excedant. (6) Quibus enim senectus tanto celerius adve- 
nit atque simul cum senectute mors, iis omnino et vigor 
ætatis, proportione quadam ad finem vitæ habita, citius 
accedat necesse est , (7) ita ut viri triginta annos nati jam ad 
primam illam viridem senectam pervenisse dicendi sint : et 
qui xx, juvenes quidem sint, sed qui pubertatis etatem 
excesserint : qui circiter xv, summis pubertatis viribus flo- 
reant; et feminis eadem ratione maturitas ad nuptias se- 
ptimo anno contingat : (8) quippe et fructus in ea regione 
citius quam in alia ulla maturescere, citiusque interire idem 
Megasthenes scribit. (9) A Baccho quidem ad Sandracottum 
Indi reges numerabant ctm, annos vero τι M xLu. In his 
vero ter suminam rerum in libertatem * deinde adeo per an- 
nos Ccc, denique per annos cxx. (10) Bacchum etiam Indi 
Hercule antiquiorem esse dicunt xv ætatibus : nullumque 
alium belli inferendi causa fines suos ingressum : neque Cy- 
rum Cambysis filium, quamvis is adversus Scythas exer- 
citum duxerit et alioqui plurima molitus sit inter reges 
Asiz. (11) Alexandrum vero in eas regiones venisse, 
omnesque armis subegisse ad quas pervenerit : ac ceteros 
omnes subacturum fuisse, nisi exercitus ulterius progredi 
recusasset. Sed neque Indorum quemquam extra patriam 
profectum esse ad bellum , propter justitiam. 


— AA 


CAP. X. 


Feruntur etiam hzc : non condere Indos monimenta 
mortuis; virtutes enim virorum ad perpetuandam post 
mortem memoriam sufficere existimant, et carmina que 
in eorum honorem canuntur. (2) Urbium vero Indi- 
carum numerum pre multitudine compertum non esse : 
eas vero quæ juxta flumina aut mare site sint, ex lignea 
materia constructas esse ; (3) neque enim, si ex latere con- 
fectze essent , longo tempore duraturas, tum propter imbres, 


tum quod amnes superatis ripis plana loca aqua repleat. (4) 
lá, 


212 APPIANOY ΙΝΔΙΚΗ. ια. 


τὰ πεδία. (4) Ὅσαι δὲ ἐν ὑπερδεξίοισί τε xal µετεύ- 
ροισι τόποισι, καὶ τούτοισιν ὑψηλοῖσιν, ᾠκισμέναι slot, 
ταύτας δὲ ἐκ πλίνθου τε καὶ πηλοῦ ποιέεσθαι: (6) με- 
γίστην δὲ πόλιν ἐν Ἰνδοῖσιν εἶναι Παλίμθοθρα καλεομέ- 
νην, ἐν τῇ Πρασίων γη, ἵνα αἱ συμθολαί εἰσι τοῦ τε 
᾿Εραννοθόα ποταμοῦ καὶ τοῦ Γάγγεω' τοῦ μὲν Γάγγεω, 
τοῦ μεγίστου ποταμῶν" 6 δὲ ᾿Εραννοθόας τρίτος μὲν ἂν 
εἴη τῶν Ἰνδῶν ποταμῶν, μέζων δὲ τῶν ἄλλη καὶ οὗτος 
ἀλλὰ ξυγχωρέει αὐτὸς τῷ Γάγγη, ἐπειδὰν ἐμθάλλη ἐς 
10 αὐτὸν τὸ ὕδωρ. (6) Καὶ λέγει Μεγασθένης, μῆχος μὲν 
ἐπέχειν τὴν πόλιν κατ᾽ ἑχατέρην τὴν πλευρὴν ἵναπερ pa- 
χροτάτη αὐτὴ ἑωυτῆς ᾧχισται ἐς ὀγδοήκοντα σταδίους" 
τὸ δὲ πλάτος ἐς πεντεκαίδεκα: (7) τάφρον δὲ περιθε- 
ϐλῆσθαι τῇ πόλι τὸ εὖρος ἑξάπλεθρον, τὸ δὲ βάθος τριή- 
16 χοντα πήχεων" πύργους δὲ ἑβδομήκοντα καὶ πενταχο- 
σίους ἐπέχειν τὸ τεῖχος καὶ πύλας τέσσαρας xal ἑξή- 
κοντὰ. (5) Εἶναι δὲ καὶ τόδε μέγα ἐν τῇ Ἰνδῶν γ}. 
πάντας ᾿]νδοὺς εἶναι ἐλευθέρους, οὐδέ τινα δοῦλον οἶναι 
᾿ἐνδόν. Γοῦτο μὲν Λακεδαιμονίοισιν ἐς ταὐτὸ συμθαίνει 
30 xai νδοισι (9) Λακεδαιμονίοισι μέν γε οἱ εἵλωτες 
δοῦλοί εἰσι καὶ τὰ δούλων ἐργάζονται’ ᾿Ινδοῖσι δὲ οὐδὲ 
ἄλλος δοῦλός ἐστι, μήτι γε ᾿Ινδῶν τις. 





ΚΕΦ. ΙΑ΄. 


Νενέμηνται δὲ οἱ πάντες Ἰνδοὶ ἐς ἑπτὰ μάλιστα ye- 
νεάς' ἐν μὲν αὐτοῖσιν of σοφισταί εἶσι, πληθεῖ μὲν μείους 

25 τῶν ἄλλων, δόζη δὲ καὶ τιμὴ γεραρώτατοι. (2) Οὔτε 
γάρ τι τῷ σώματι ἐργάζεσθαι ἀναγκαίη σφὶν προσκέε- 
ται, οὔτε τι ἀποφέρειν ἀπ΄ ὅτου πονξουσιν ἐς τὸ χοινόν᾽ 
οὐδέ τι ἄλλο ἀνάγχης ἁπλῶς ἐπεῖναι τοῖσι σοφιστῆσιν, 
ὅτι μὴ θύειν τὰς θυσίας τοῖσι θεοῖσιν ὑπὲρ τοῦ κοινοῦ 
30 τῶν Ivv. (3) καὶ ὅστις δὲ ἰδίᾳ θύει, ἐξηγητὴς αὐτῷ 
τῆς θυσίης τῶν τις σοφιστέων τούτων γίνεται. ὡς οὐκ ἂν 
ἄλλωςχεχαρισμένα τοῖσι θεοῖσι θύσαντας. (4) Εἰσὶ δὲ καὶ 
μαντικῆς οὗτοι μοῦνοι ᾿Ινδῶν δαήμονες., οὐδὲ ἐφεῖται 
ἄλλῳ μαντεύεσθαι ὅτι μὴ σοφῷ ἀνδρί. (6) Μαντεύουσι 
35 δὲ ὅσα ὑπὲρ τῶν ὡρέων τοῦ ἔτεος καὶ εἶ τις ἐς τὸ κοινὸν 
συμφορὴ χαταλαμθάνει' τὰ δὲ ἴδια ἑκάστοισιν οὗ σφιν 
μέλει μαντεύεσθαι, ἢ ὡς οὐκ ἐξικνεομένης τῆς μαντικῆς 

ἐς τὰσμιχρότερα, ἡ ὡς οὐκ ἄξιον ἐπὶ τούτοισι πονέεσθαι. 
(e) Ὅστις δὲ ἁμάρτοι ἐς τρὶς µαντευσάμενος, τούτῳ δὲ 

40 ἄλλο μὲν xaxov γίνεσθαι οὐδὲν, σιωπᾶν δὲ εἶναι ἐπά- 
ναγχες τοῦ λοιποῦ" καὶ οὐχ ἔστιν ὅστις ἐξαναγχάσει τὸν 
ἄνδρα τοῦτον φωνῆσαι, ὅτου Å σιωπὴ Χαταχέχριται. 
(7) Οὗτοι γυμνοὶ διαιτῶνται οἱ σοφισταὶ » τοῦ μὲν yet- 
μῶνος ὑπαίθριοι ἐν τῷ ἡλίῳ, τοῦ δὲ θέρεος ἐπὴν 6 ἥλιος 

45 κατέγη, ἐν τοῖσι λειμῶσι xal τοῖσιν ἕλεσιν ὑπὸ δένδρεσι 
μεγάλοισιν- ὧν τὴν σκιὴν Νέαρχος λέγει ἐς πέντε πλέ- 
692 ἐν χύχλῳ ἐξικνέεσθαι, καὶ ἂν xal μυρίους ἀνθρώ- 
πους ὑπὸ Ev! δένδρεϊ σχιαζεσθαι' τηλικαῦτα εἶναι ταῦτα 
τὰ δένδρεα. (5) Σιτέονται δὲ ὡραῖα καὶ τὸν φλοιὸν τῶν 

50 ῥένδρεωνν γλυκύν τε ὄντα τὸν φλοιὸν καὶ τούφιμον οὐ 


Que vero in superioribus et sublimioribus altisque loci="-"miis 
posite sint, ex lateribus et cemento factas esse. (5) Maxi— οι 
mam autem apud Indos urbem esse Palimbothra in Prasio—m—». 
rum finibus, ad Erannoboe et Gangis fluminum con(juea— amn. 
tem : ac Gangis quidem maximi omnium fluminum. Eran— amm. 
noboas autem tertius fortasse fuerit Indie fluminum , majo«umr—mnr 
tamen hic quoque aliarum terrarum fluviis, sed Gangi cedit Slim, 
quum in eum aquam suam immisit. (6) Ait porro Megaemmmm- 
sthenes longitudinem urbis esse ab utroque latere, qua Jonas. 
gissime habitatur, stadiorum Lxxx, latitudinem xv; (7) foem. 
samque urbi circumductam, latitudine sex jugerum , altum - 
tudine cubitorum xxx, murum turres habere DLXx , portas 
Lxıv. (8) Hoc etiam esse memorabile in India, omnes hmmz- 
dos liberos esse, neque ullum omnino Indum servum essem. 
Qua quidem in re Indis cum Lacedzemoniis convenit. (cu) 
Lacedzemoniis tamen Helotes servi sunt , serviliaque man? 
obeunt; Indis vero neque alius servus est, nedum Ιπάοεασας πω 
quisquam. 








CAP. XI. 


Distinguuntur autem Indi omnes in septem potissimum 
genera hominum : quorum qui sophistæ sive sapientes ap——— 
pellantur, numero quidem reliquis inferiores sunt, sed honor 
et gloria preestantisaimi. (2) Neque enim ad ulla opera que” 
corpore przestantur adigi-possunt.: neque quicquam confe- 
runt ad pablicum usum ex iis quie labore parant; neque „> 
ut summatim dicam , uNius plene operis necessitas sophi-— 
stis inrposita est, nisi ut diis pro communi salute sacrifician. 
faciant. (3) Et siquis privatim sacrificat , aliquis ex his se— 
phistis interpres sacrificiorum ei adjungitur; tanquam aliter- 
accepta diis sacrificia futura non sint. (4) Sunt vero etiam. 
hi soli inter Indos divinandi periti : neque cuiquam divine- 
tio permittitur nisi sapienti viro. (5) Vaticinantur autem de 
temporibus anni, aut si quee publica calamitas imminest.. 

De rebus privatis non vaticinantur, sive quod divinandi ra — 
tionem ad res minores pertinere non putant : sive quodi 
indignum credunt circa minutiora haec laborare. (6) Qui- 
cunque autem ter divinando a vero aberrarit, huic nihi® 
aliud poenae loco infligitur, quam quod ei deinceps silentiom. 
agere necess? est : neque est, qui cogat virum hunc, vocem 
mittere, cui silentium imperatum fuerit. (7) Hi sophista 
nudi degunt. Heime sub dio apricantur : testate quum sul 
fervet in pratis et palustribus locis sub ingentibus arboribus. 
Quarum umbram Nearclus scribit ad quinque jugera in 
circuitu extendi , facileque dena hominum millia sub unius 
arboris umbra delitescere; tantze magnitudinis esse eas ar- 
bores. (8) Fructibus vero maturis vescuntur corticibusque 
arborum, que et dulces sunt et multi nutrimenti , perinde 


HISTORIA ARRIANI INDICA. 12. 


μεῖον ἧπερ αἱ βάλανοι τῶν φοινίχων. (ο) Δεύτεροι δ᾽ 
ἐπὶ τούτοισιν οἱ γεωργοί εἶσιν, οὗτοι πλήθεϊ πλεῖστοι 
"Ινδῶν ἐόντες: καὶ τούτοισιν οὔτε ἅπλα ἐστὶν donia οὔτε 
μέλει τὰ πολέμια ἔργα, ἀλλὰ τὴν χώρην οὗτοι ἐργά- 
, ζονται- xal τοὺς φόρους τοῖσί τε βασιλεῦσι xal τῆσι πό- 
λισιν, ὅσαι αὐτόνομοι, οὗτοι ἀποφέρουσι: (10) καὶ el πόλε- 
μος ἐς ἀλλήλους τοῖσιν ᾿Ινδοῖσι τύχοι, τῶν ἐργαζομέ- 
νων τὴν γῆν οὐ θέμις σφὶν ἅπτεσθαι, οὐδὲ αὐτὴν τὴν 
iv τέμνειν' ἀλλὰ οἱ μὲν πολεμέαυσι xal κατακαίνουσιν 
ν ἀλλήλους ὅπως τύχοιεν, of δὲ πλησίον αὐτῶν xat! συ: 
χίην ἀροῦσιν À τρυγῶσιν A κλαδοῦσιν θερίζουσιν. (11) 
Ἱρίτοι δέ εἶσιν ᾿Ἰνδοῖσιν of νομέες, οἱ ποιμένες τε xal 
βουκόλου, καὶ οὗτοι οὔτε κατὰ πόλιας οὔτε ἐν τῇσι xw- 
grow οἰκέουσι. Νομάδες τέ εἰσι καὶ ἀνὰ τὰ οὔρεα Bto- 
æ τεύουσι φόρον δὲ καὶ οὗτοι ἀπὸ τῶν χτηνέων ἀποφέρου- 


av καὶ θηρεύουσιν οὗτοι ἀνὰ τὴν χώρην ὄρνιθάς τε καὶ. 


ἄτμε θηρία. 





ΚΕΦ. IB’. 


Τέταρτον δέ ἐστι τὸ δημιουργοκόν τε xal χαπηλικὸν 
Ἰίνος. Καὶ οὗτοι λειτουργοί εἶσι, καὶ φόρον ἀποφέρου - 
wow ἁπὺ τῶν ἔργων τῶν σφετέρων, πλήν γε δὴ ὅσοι τὰ 
ἐρήζα ὅπλα ποιέουσιν" οὗτοι δὲ καὶ μισθὸν ἐκ τοῦ xot- 
wu περοσλαμθάνουσιν. Ἐν δὲ τούτῳ τῷ γένεϊ of τε 
νευπεηγοὶ καὶ of ναῦταί εἶσιν, ὅσοι κατὰ τοὺς ποταμοὺς 
πλάρουσι. (2) Πέμπτον δὲ γένος ἐστὶν ᾿Ινδοῖσιν of πο- 
stam, πλήθεϊ μὲν δεύτερον μετὰ τοὺς γεωργοὺς, 
πλείστη δὲ ἐλευθερίη τε xat εὐθυμίη ἐπιχρεόμενον- καὶ 
ἀσχηταὶ μούνων τῶν πολεμικῶν ἔργων εἰσί. (3) 

Τὰ δὲ ὄχλα ἄλλοι αὐτοῖσι ποιέουσι, xal ἵππους ἄλλοι 
τερέχουσι- xal διαχονέουσιν ἐπὶ στρατοπέδου ἄλλοι, of 
3 τος τε ἵππους αὐτοῖσι θεραπεύουσι καὶ τὰ ὅπλα ἔχχα- 
θαίρουσι xal τοὺς ἐλέφαντας ἄγουσι xal τὰ ἅρματα xo- 
σμέουσί τε καὶ ἡνιοχεύουσιν. (4) Αὐτοὶ δὲ, ἔστ᾽ ἂν μὲν 
πολεμέειν δές, πολεμέουσιν. εἰρήνης δὲ γενομένης εὖ- 
Βυμµέονται’ xal σφιν μισθὸς Ex τοῦ κοινοῦ τοσόσδε ἔρχε- 

8 ται, ὡς xat ἄλλους τρέφειν ἀπ᾿ αὐτοῦ εὐμαρέως. (6) 
“Ext δέ εἰσιν Ἰνδοῖσιν of ἐπίσκοποι καλεόμενοι. Οὗτοι 
Epia τὰ γινόμενα χατά te τὴν χώρην καὶ xarà τὰς 
las" xal ταῦτα ἀναγγέλλουσι τῷ βασιλέϊ, ἵναπερ 
βασιλεύονται Ἴνδοί, 3 τοῖσι τέλεσιν, ἵναπερ αὐτόνομοι 
4 dol: καὶ τούτοισιν οὗ θέμις ψεῦδος ἀγγεῖλαι οὐδέν · οὐδέ 
Ἡς Ἰνδῶν αἰτίην ἔσχε ψεύσασθαι. (6) "Εθδομοι δέ εἶσιν 
ὑπὲρ τῶν κοινῶν βουλευόμενοι ὁμοῦ τῷ βασιλέϊ, A 
Χατὰ τὰς πόλιας ὅσαι αὐτόνομοι σὺν τῇσιν ἀρχῆσι. (7) 
tei μὲν ὀλίγον τὸ γένος τοῦτό ἐστι, σοφίῃ δὲ xal 

u ὀχαιότητι ἐκ πάντων προχεχριυένον: ἔνθεν οἵ τε ἄρχον- 
τς αὐτοῖσιν ἐπιλέγονται xal ὅσοι νομάρχαι xal ὕπαρ- 
X% xal θησαυροφύλαχές τε xal στρατοφύλαχες, ναύαρ- 
XA τε xal ταμίαι, καὶ τῶν κατὰ γεωργίην ἔργων èri- 
στέται͵ (s) Γαμέειν δὲ ἐξ ἑτέρου γένεος οὗ θέμις, οἷον 

© τᾶσι γεωργοῖσιν ἐκ τοῦ δημιουργικοῦ, ἢ ἔμπαλιν" οὐδὲ 


213 
atque palmarum fructus. (9) Secundum genus hominum 
post sophistas sunt agricoli , qui quidem numero reliquas 
Indorum tribus longe superant. Hi neque arma babent , qui- 
bus in bello utantur, neque bellicas res curant : sed agros 
colunt, et regibus liberisque urbibus tributa pendunt; (10) 
et si intestina inter Indos beila incidant, nec licet militibus 
manus injicere agricolis, neque ipsum agrum vastare; sed 
dum alii inter se bellum gerunt seseque mutuo interficiunt 
prout res dat , hi juxta illos tranquille aut arant , aut fruges 
colligunt , aut poma ab arboribus decutiunt , aut messi va- 
cant. (11) Tertium genus Indorum subt pastores, sive opilio- 
nes sive bubulci, et hi neque urbes neque pagos inhabitant , 
sed vagabundi in montibus degunt , tributum vero et hi ex 
armentis et peoore pendunt, avesque et agrestes feras ve- 


. nantur, . 





CAP. XII. 


Quartum genus est opificum et negotiatorum. Et hi cor- 
pore laborant, atque ex operibus suis tributa persolvunt, - 
iis exceptis qui arma bellica fabricantur. li enim etiam ex 
publico mercedem accipiunt. 
vales et naut:e quotquot flumina navigant. 


In hoc genere sunt fabri na - 
(2) Quintum 
genus est militantium : multitudine quidem secundum post 
agricolas, sed maxime liberum atque alacre. Hi solas bel- 
licas res exercent. (3) Arma alii ipsis conficiunt, et equos 
alii suppeditant, serviuntque his apud castra alii , qui et 
equos curant atque arma extergent, et elephantos ducunt, 
et currus instruunt ac gubernant. (4) Ipsi vero, quum 
bellandum est, bellant : constituta autem pace jucundam 
atque alacrem vitam degunt, tantumque stipendij eis ex pu- 
blico datur, ut ex eo etiam alios commode alere possint. (5) 
Sextum genus est episcoporum sive inquisitorum, ut vo- 
cantur. Hi quid in urbibus, quid in agris agatur inquirunt, 
eaque regibus, si per reges gubernantur, aut magistratibus, 
si liberse civitates sunt, denuntiant. His fas non est falsa 
pro veris denuntiare : neque Indorum quisquam mendacii 
unquam accusatus est. (6) Septimum genus est eorum qui 
de rébus ad commune pertinentibus consultant : idque vel 
cum rege, vel per urbes quee liberze imperium tenent cum 
magistratibus. (7) Atque hi quidem numero pauci sunt : 
sed sapientia ac justitia reliquis praestant. Ex hoc genere 
magistratus et regionum presides et preefecti et quaestores 
ac copiarum et classium duces, ac dispensatores et rerum 

(8) Conjugia inter hos 
Neque enim licet exem- 


rusticarum exactores deliguntur. 
ordines promiscua fieri nefas est. 


APPIANOT 


δύο τέχνας ἐπιτηδεύειν τὸν αὐτὸν, οὐδὲ τοῦτο θέωις' 
3 [4 

οὐδὲ ἀμείθειν ἐξ ἑτέρου γένεος εἰς ἕτερον, οἷον γεωργι- 
` , , a m 

xov ix νομέος γενέσθαι, ἢ νομέα ἐκ δπμιουργιχοῦ. (9) 

Μοῦνον σφίσιν ἀνεῖται σοφιστὴν ἐκ παντὸς γένεος γενέ - 

dar ὅτι οὐ μαλθακὰ τοῖσι σοφιστῇῆσιν elot τὰ πρήγμα- 

, , 
τα, ἀλλὰ πάντων ταλαιπωρότατα. 


211 


ΚΕΦ. IP. 


Θηρῶσι δὲ Ἰνδοὶ τὰ μὲν ἄλλα ἄγρια θηρία, xatd- 
περ καὶ Ἕλληνες ἡ δὲ τῶν ἐλεφάντων σφὶν θήρη οὐδέν 
τι ἄλλη ἔοικεν, ὅτι xal ταῦτα τὰ θηρία οὐδαμοῖσιν 
ἄλλοισι θηρίοισιν ἐπέοιχεν. (2) Ἀλλὰ τόπον γὰρ ἐπιλε- 
Eduevor ἄπεδον xai καυματώδεα ἐν χύχλῳ τάφρον 
ὀρύσσουσιν, ὅσον μεγάλῳ στρατοπέδῳ ἐπαυλίσασθαι. 
Tic δὲ τάφρου τὸ εὖρος ἐς πέντε ὀργυιὰς ποιέονται, 
βάθος τε ἐς τέσσαρας. (3) Tov δὲ χόον ὅντινα ἐχθάλ- 
15 λουσιν ἐκ τοῦ ὀρύγματος, ἐπὶ τὰ χείλεα ἑκάτερα τῆς 
τάφρου ἐπιφορήσαντες, ἀντὶ τείχεος διαχρέονται; (4) 
αὐτοὶ δὲ ἐπὶ τῷ χώματι τοῦ ἐπιγειλέος τοῦ ἔξω τῆς 
τάφρου σκηνάς σφιν ὀρυκτὰς ποιέονται, xat διὰ Tou- 
τέων ὁπὰς ὑπολείπονται- δι᾽ ὧν φῶς τε αὐτοῖσι συνεισέρ- 
yetar καὶ τὰ θηρία προσάγοντα xai ἐσελαύνοντα ἐς τὸ 
ἕρχος σκέπτονται. (5) ᾿Ενταῦθα ἐντὸς τοῦ ἔρχεος χατα- 
στήσαντες τῶν τινας θηλέων τρεῖς A τέσσαρας, ὅσαι µά- 
λιστα τὸν θυμὸν χειροήθεες, μίαν εἴσοδον ἀπολιμπάνουσι 
κατὰ τὴν τάφρον, γεφυρώσαντες τὴν τάφρον" καὶ ταύτη 
γόον τε καὶ ποίην πολλὴν ἐπιφέρουσι τοῦ μὴ ἀρίδηλον εἷ- 
ναι τοῖσι θηρίοισι τὴν γέφυραν, μή τινα δόλον ὀϊσθῶσιν. 
(e) Αὐτοὶ μὲν οὖν ἐκποδὼν σφᾶς ἔχουσι κατὰ τῶν oxn- 
νέων τῶνὑπὸ τῇ τάφρῳ δεδυχότες. Οἱ δὲ ἄγριοι ἐλέφαντες 
ἡμέρης μὲν οὐ πελάζουσι τοῖσιν οἰχεομένοισι, νύκτωρ 
δὲ πλανῶνταί τε πάντη καὶ ἀγεληδὸν νέμονται τῷ 
μεγίστῳ καὶ γενναιοτάτῳ σφῶν ἑπόμενοι, χατάπερ αἱ 
βόες τοῖσι ταύροισιν. (7) ᾿Επεὰν ὧν τῷ Épxei πελάσωσι, 
τήν τε φωνὴν ἀχούοντες τῶν θηλέων καὶ τῇ ὀδμὴ, al- 
σθανόµενοι, δρόμῳ ἵενται ὡς ἐπὶ τὸν χῶρον τὸν πεφρα- 
yuévov: ἐκπεριελθόντες δὲ τῃξ τάφρου τὰ χείλεα εὖτ᾽ ἂν 
τῇ γεφύρη ἐπιτύχωσι, χατὰ ταύτην ἐς τὸ ἕρκος ὠθέον- 
ται. (8) Of δὲ ἄνθρωποι αἰσθόμενοι τὴν ἔσοδον τῶν 
ἐλεφάντων τῶν ἀγρίων, οἱ μὲν αὐτῶν τῆν γέφυραν 
ὀξέως ἀφεῖλον, of δὲ ἐπὶ τὰς πέλας χώυας ἀποδραμόν- 
τες ἀγγέλλουσι τοὺς ἐλέφαντας ὅτι ἐν τῷ ἕοχεῖ ἔχον- 
ται’ (9) of δὲ ἀκούσαντες ἐπιθαίνουσι τῶν κρατίστων τε 
τὸν θυμὸν καὶ τῶν χειροηθεστάτων ἐλεφάντων, ἐπιβάν- 
τες δὲ ἐλαύνουσιν ὡς ἐπὶ τὸ ἔρχος, ἐλάσαντες δὲ οὐχ 
αὐτίκα μάγτς ἅπτονται, ἀλλ᾽ ἐῶσι γὰρ λιμῷ τε ta- 
λαιπωργθῆναι τοὺς ἀγρίους ἐλέφαντας xal ὑπὸ τῷ ôi- 
bet δουλωθῆναι. (10) Eve’ ἂν δὲ σφίσι χαχῶς ἔχειν 
ὀρχέωσι, τηνικαῦτα ἐπιστήσαντες αὖθις τὴν γέφυραν 
ἐλαύνουσί τε ὡς ἐς τὸ ἔρχος, καὶ τὰ μὲν πρῶτα μαχη 


10 


3u 


ab 


4 


~ 
= 


4 


ο 


ἵσταται κρατερὴ τοῖσιν ἡμέροισι τῶν ἐλεφάντων πρὸς ; 


INAIKH. «y. 


— 


pli causa agricole ex opificum ordine uxorem docere : nec 
contra. Neque uni duas artes exercere fas est, neque ex 
uno genere in aliud transire : veluti agricolam ex pastore, 
aut pastorem ex opifice fieri. (9) Hoc tantum permittitar, 
sophistam ex quocunque genere fieri. Neque enim molli est 
sophistarum vita, sed omnium laboriosissima. 


— 000 A 


CAP. XIII. 


Venantur autem Indi reliquas feras at Graeci : at eleghas- 
torum apud eos venatio nihil prorsus alii venandi modo 
similis est, siquidem et hæ fera» nullis similes sunt. (1) 
Deligunt venatores locum planum et apricum, magai eset- 
citus capacem, in cujus circuitu fossam ducunt. Fos® 
latitudo ad quinque orgyias habet, altitudo circiter que" 
tuor. (3) Terram, quam fodiendo eruunt, utrimque ad labs? 
fossee congerunt, eaque pro maro utuntur. (4) Ipsi aute” 
in exterioris labri aggere tentoria sibi fosssilia faciuat, “ 
foramina in iis, per qua lucem admittant, reliaquunf 
ipsique ex iis feras appropinquantes atque in septum ingr” 
dientes prospectant. (5) Tunc tres aut quatuor elephas” 
tos feminei sexus ex mansuetissimis septo includentess 
unum per fossam aditum relinquunt, fossa ponte juncta- 
quem multa terra et multo cespite sternant , ne conspici - 
feris pons, et dolus sentiri possit. (6) Venatores autem 
remoti sese in cavernis pone fossam continent. Nam fer 
elephanti loca habitata interdiu non adeunt : moctu verc 
passim errantes gregatim pascuntur, eumque ducem se- 
quuntur qui et maximus est et generosissimus : non aliter 
ac tauros vacca sequi: cernuntur. (7) Postquam sepli; 
propiores facti fæminarum vocem audierunt, easque per 
odoratum cognovere, cursu feruntur ad septa, et feasx 
labra circumeuntes quum ad pontem pervenerint, per eum 
inseptaruunt. (8) Venatores ubi ingressos feros elephan- 
tos sentiunt, alii continuo pontem subtrahunt , alii proxi- 
mos pagos petentes elephantos septo inclusos esse nuntiant. 
(9) Quo cognito populares confestim elepbantos animosissi- 
mos ac mansuelissimos conscendunt, atque ad septum 
accedunt. Nec tamen primo statim adventu cum agre- 
stibus elephantis pugnam aggrediuntur, sed illos aliquam- 
diu fame macerari ac siti domari siaunt : (10) quumque jam 
languidiores factos vident, rursus immisso ponte sepia 
ingrediuntur. Et primo quidem acre certamen fit inter 


τοὺς ξαλιοχότας" ἔπειτα κρατέονται μὲν κατὰ τὸ εἰχὺς | domitos elephantos et feros captos : tandem superantur, 


' ARRIANI HISTORIA INDICA. 14: 


οἱ ἄγριοι ὑπό τε τῇ ἀθυμίῃ xal τῷ λιμῷ ταλαιπωρεύ- 
μενοι. (if) Οἱ δὲ ἀπὸ τῶν ἐλεφάντων καταθάντες 
παρειμένοισιν ἤδη τοῖσιν ἀγρίοισι τοὺς πόδας ἄχρους 
συνδέουσιν ἔπειτα ἐγχελεύονται τοῖσιν ἡμέροισι πλη- 
5 γῆσι σφᾶς χολάζειν πολλῆσιν, ἔστ᾽ ἂν ἐχεῖνοι ταλαιπω- 
ρεύαενοι ἐς γῆν πέσωσι' παραστάντες δὲ βρόχους πε- 
ριθάλλουσιν αὐτοῖσι χατὰ τοὺς αὐχένας, xal αὐτοὶ 
ἐπιθαίνουσι κειμένοισι, (12) Τοῦ δὲ μὴ ἀποσείεσθαι 
τοὺς ἀμθάτας μηδέ τι ἄλλο ἀτάσθαλον ἐργάζεσθαι, τὸν 
μ9 τράχηλον αὐτοῖσιν ἐν χύχλῳ μαχαιρίῳ ὀξέϊ ἐπιτέμνουσι, 
καὶ τὸν βρόχον κατὰ τὴν τομὴν περιδέουσιν, ὡς 
ἐτρέμα ἔχειν τὴν κεφαλήν τε xal τὸν τράχηλον ὑπὸ τοῦ 
ἕλκεος. (13) El γὰρ περιστρέφοιντο ὑπὸ ἀτασθαλίης, 
θεται αὐτοῖσι τὸ ἕλχος ὑπὸ τῷ χάλῳ. Οὕτω μὲν 
16 ὧν ἀτρέμα ἴσχουσι, καὶ αὐτοὶ γνωσιμαχέοντες ἤδη ἄγον- 
ται κατὰ τὸν δεσμὸν πρὸς τῶν ἡμέρων, 





ΚΕΦ, IA. 


Ὅσοι δὲ νήπιοι αὐτῶν A διὰ χαχότητα οὐχ ἄξιον 
ἐκτῆσθαι, τούτους ἐῶσιν ἀπαλλάττεσθαι ἐς τὰ σφέτερα 
ἦθεα. (2) “Ayovres δὲ εἰς τὰς χώμας τοὺς ἁλόντας 

30 τοῦ τε χλωροῦ χαλάμου xal τῆς ποίης τὰ πρῶτα ἐμφα- 
γεῖν ἔδοσαν" (3) ol δὲ ὑπὸ ἀθυμίης οὐκ ἐθέλουσιν οὐδὲν 
σιτάεσθαι, τοὺς δὲ περιϊστάμενοι οἱ Ἰνδοὶ ᾠδαῖσί τε 
χαὶ τυμπάνοισι καὶ χυμθάλοισιν ἐν χύχλῳ χρούοντές 
τε καὶ ἐπέδοντες χατευνάζουσι. (4) Θυμόσοφον γὰρ 

25 tao τι ἄλλο θηρίον ὁ ἐλέφας: καί τινες ἤδη αὐτῶν 
τοὺς ἀμθάτας σφῶν ἐν πολέμῳ ἀποθανόντας ἄραντες 
αὐτοὶ ἐξήνεγκαν ἐς ταφήν, οἱ δὲ καὶ ὑπερήσπισαν χει- 
μένους, of δὲ xal πεσόντων προεχινδύνευσαν- 6 δέ τις 
πρὸς ὀργὴν ἀποχτείνας τὸν ἀμθάτην ὑπὸ μετανοίης τε 
xal ἀθυμέης ἀπέθανεν. (5) Εἶδον δὲ ἔγωγε καὶ χυμ- 
δαλίζοντα ἤδη ἐλέφαντα καὶ ἄλλους ὀρχεομένους, xup- 

Dor τῷ χνμθαλίζοντι πρὸς τοῖν σκελοῖν τοῖν ἔμπρο- 

προσηρτημένοιν, xal πρὸς τῇ προθοσχίδι χαλεο- 

Κένγ ἄλλο χύμθαλον" (e) 6 δὲ ἐν pépet τῇ προθοσκίδι 

τὸ χύμθαλον ἐν ῥυθμῷ πρὸς ἑκατέροιν τοῖν 
θκελοῖν' οἱ δὲ ὀρχεόμενοι ἐν χύχλῳ τε ἐχόρευον , xal 
ές τε xai ἐπικάμπτοντες τὰ ἔμπροσθεν σκέλεα 

ἐν τῷ μέρεῖ ἐν ῥυθμῷ καὶ οὗτοι ἔδαινον, κατότι 6 xup- 
ἔζων σφίσιν ὑπηγέετο. (7) Βαίνεται δὲ ἐλέφας, 

*Tooc ὥρη, κατάπερ βοῦς A ἵππος, ἐπεὰν τῆσι θηλέῃσιν 

tl φταρὰ τοῖσι χροτάφοισιν ἀναπνοαὶ ἀνοιχθεῖσαι Èx- 

Ἀνέωσι χύει δὲ τοὺς ἐλαχίστους μὲν ἐχκαίδεχα μῆνας, 

πλείστους δὲ ὀχτωχαίδεχα" τίκτει δὲ Ev, χατάπερ 
χαὶ τοῦτο ἐκτρέφει τῷ γάλακτι ἐς ἔτος ὄγδοον. 

ὁ 8) Ζῶσι δὲ ἐλεφάντων οἵ πλεῖστα ἔτεα ζῶντες ἐς διηκό- 
δια» πολλοὶ δὲ νούσῳ προτελευτῶσιν αὐτῶν ' γήραϊ δὲ 
ἰς τόσον ἔρχονται. (9) Καὶ ἔστιν αὐτοῖσι τῶν μὲν ὀφθαλ- 
Άδυν ἴημα τὸ βόειον γάλα ἐγχεόμενον, πρὸς δὲ τὰς ἄλλας 
νούσους 6 μέλας οἶνος πινόμενος, ἐπὶ δὲ τοῖσιν ἕλκεσι τὰ 


2$ 


213 
ut par est, feri, languore et fame pressi. (11) Tum ses- 
sores ex elephantis in terram demissi languidis jam foris 
elephantis summos pedes colligant ; dehinc domitis elephan- 
tis imperant, ut feros multis plagis castigent, donec ver- 
berihus defatigati in terram procidant. Tunc adstantes cer- 
vicibus eorum laqueos aptant, et ipsi prostratos inscen- 
dunt. (12) Ne vero sessores excutiant , neve aliud damni 
inferant, colla acuto gladiolo in circuitum proscindunt, 
vulnusque laqueo cireumligant , ut præ ulcere et collum et 
caput immotum teneant. (13) Si enim pervicaciter relucten- 
tur, fune ulcus teritur. Atque ita tandem quiete se habent , 
et victos sese agnoscentes ex vinculo ab domitis ducuntur. 





CAP. XIV. 


Qui vero eorum immature etatis aut propter malam 
corporis constitutionem digni non sunt , qui possideantur, 
eos abire in loca ipsis consueta permittunt. (2) Ceteros 
captos in pagos ducunt, ac primum eos gramineet viridi- 
bus culmis pascunt. (3) Illi vero prz moerore prorsus 
vesci nolunt. Indi autem circumstantes tympanorum ao 
cymbalorum pulsu cantuque eos exhilarant ac demulcent. 
(4) Intelligens enim, 8i quz alia fera, est elephas. Et 
quidem nonnulli rectores suos in bello coesos sublatos ad 
sepulturam detulerunt : alii jacentes propugnarunt : alii 
pro sessoribus lapsis neci sese objecerunt; quidam quum 
per iram rectorem suum occidisset , prenitentia et moerore 
se confecit. (5) Vidiego aliquando elephantum cymbalum 
pulsantem aliis saltantibus, duobus cymbalis ad anteriora 
crura appensis, alioque ad proboscidem alligato. (6) Ipseal- 
ternatim proboscide cymbalum in numerum ad utrumque 
crus pulsabat : reliqui in gyrum choreas ducebant, et subla- 
tis flexisque prioribus cruribus vicissim in numerum etiam 
procedebant, prout si, qui cymbalum pulsabat, sono praeibat. 
(7) Elephas venerem appetit verno tempore, quemadmo- 
dum bos aut equa, quum feminis spiracula quaedam circa 
tempora adaperta expirant; fertque in utero foetuin mini- 
mum xvi menses, summum xvii. Parit autem elephas 
unicum, sicut equa: atque hunc lacte suo in octavum us- 
que annum nutrit. (8) Vivunt elephanti , qui plurimum, 
annos cc; multi vero ante hoc tempus morbo intereunt. 
Senectute vero ad hanc »tatem perlingunt. (9) Oculorum 
ecgritudini remedium iis est lac bubulum infusum : reliquis 
morbis vinum nigrum epotum prodest, ulceribus autem 


216 
[ 4 , , ` , e 
ὕεια κρέα ὁπτώμενα xai Χχταπασσοµενχ. Ταῦτα 


a ο ο 2 > - 3 
παρ Ἰνδοῖσιν ἐστιν αὐτοῖσιν ἱγματα. 


ΚΕΦ. IE. 


Τοῦ δὲ ἐλέφαντος τὸν τίγριν πολλόν τι ἀλχιμώτερον 
᾿Ινδοὶ ἄγουσι. Tiypioc δὲ δορὴν μὲν ἰδεῖν λέγει Neap- 
λος, αὐτὸν δὲ τίγριν, οὐχ ἰδεῖν' ἀλλὰ τοὺς ᾿Ινδοὺς γὰρ 
ἀπτγέεσθαι, τίγριν εἶναι μέγεθος μὲν ἡλίκον τὸν μέ- 
γιστον ἵππον, τὴν δὲ ὠκύτητα xal ἀλκὴν οἵην οὐδενὶ 
ἄλλῳ εἰκάσαι" (2) τίγριν γὰρ, ἐπεὰν ὁμοῦ ἔλθη ἐλέφαντι, 
. A e , \ } 
ἐπιπηδᾶν τε ἐπὶ τὴν χεφαλὴν tot ἐλέφαντος xai dy- 
lo yew εὐπετέως. (3) Ταύτας δὲ ἅστινας xal ἡμεῖς 

ὁρέομεν καὶ τίγριας καλέομεν, θῶας εἶναι αἰόλους καὶ 

μέζονας ἥπερ τοὺς ἄλλους θῶας. (4) Ἐπεὶ xat ὑπὲρ 
τῶν μυρμήκων λέγει Νέαρχος μύρμηκα μὲν αὐτὸς οὐχ 
ἰδέειν, ποῖον δή τινα μετεξέτεροι διέγραψαν γίνεσθαι 

LLEENV, τετοιο l ὶ ge e Y? Y 

- ~ “- eo ^ 4 * , ~ 
15 ἐν τῇ Ἰνδῶν γῇ, δορὰς δὲ xat τούτων ἰδεῖν πολλὰς ἐς 

τὸ στρατόπεδον χαταχομισθείσας τὸ Maxedovixóv. (5) 

Μεγασθένης δὲ καὶ ἀτρεχέα εἶναι ὑπὲρ τῶν μυρμήκων 

τὸν λόγον ἱστορέει, τούτους εἶναι τοὺς τὸν χρυσὸν 

ὀρύσσοντας, οὐκ αὐτοῦ τοῦ χρυσοῦ ἕνεκα, ἀλλὰ φύσι 
20 γὰρ κατὰ τῆς γῆς ὀρύσσουσιν, ἵνα φωλεύοιεν, χατά- 
περ of Πικέτεροι of σμικροὶ μύρωηχες ὀλίγον τῆς γης 
ὀρύσσουσιν' (6) ἐκείνους δὲ. εἶναι γὰρ ἁλωπέχων μέζο- 

. U e , ne “e , 

vx, πρὸς λόγον τοῦ μεγέθεος σφῶν xal τὴν γῆν ὀρύσ- 

σειν" τὸν δὲ γῆν χρυσῖτιν εἶναι, xai ἀπὸ ταύτης yi- 
25 νεσθαι ᾿Ινδοῖσι τὸν χρυσόν. (7) AXA& Μεγασθένης τε 

9 9 , A ν sal , , 

dxo?v ἀπηγέεται, xxt ἐγὼ ὅτι οὐδὲν τούτου ἀτρεχέστε- 

pov ἀναγράγαι ἔχω, ἀπίγμι ἑκὼν τὸν ὑπὲρ τῶν pup- 
μίκων λόγον. (3) Σιτταχοὺς δὲ Νέαρχος μὲν ὡς δή τι 
θῶμα ἀπηγέεται ὅτι γίνονται ἐν τῇ ᾿Ινδῶν γῆ, xai 
30 δχοῖος ὄρνις ἐστὶν & σιτταχὸς, xai ὅπως φωνὴν ἴει 
ἀνθρωπίνην. (0) ᾿Εγὼ δὲ ὅτι αὐτός τε πολλοὺς ὀπώ- 
tan ‘ , Ya ` 9 4 
πεα καὶ ἄλλους ἐπισταμένους οἶδα τὸν ὄρνιθα, οὐδὲν 
e , aw ld mt e \ eo , ~~ 
ὡς ἀτόπου δζθεν διηγήσομαι’ οὐδὲ ὑπὲρ τῶν πιθήχων τοῦ 
, 4 ` p ^ - , / 1 3*5 
µεγέβεος, 7, ὅτι καλοὶ παρ᾽ Ινδοῖς πίθηκοί εἶσιν, οὐδὲ 
ὅχως θηρῶνται ἐρέω. Ναὶ γὰρ ταῦτα γνώριμα ἐρέω, 
πλήν γε δὴ, ὅτι χαλοί που πίθηκοί εἶσι. (10) Kat 
ὄφιας δὲ λέγει Νέαρχος θτρευθηναι αἰόλους μὲν xat 
, , A a ` ⸗ . ~ r ` 
ταγέας μέγεθος δὲ, Ov μὲν λέγει ἑλειν Πείθωνα τὸν 
Ἀντιγένεος, πήχεων ὧς ἐχχαίλεκα' αὐτοὺς δὲ τοὺς 
τε alk A ty , λέ 1 M ⸗ 
4e ᾿[νδοὺς πολὺ μέτονας τούτων λέγειν είναι τοὺς μεγί- 
στους ὄφιας. (11) Ὅσοι δὲ ἰητροὶ Ἕλληνες , τούτοισιν 
38 Y ¿Y , e sy sn , > ^ ^. 
οὐδὲν ἄκος ἐξεύρηται ὅστις ὑπὸ ὄψιος δηγθείη ᾿Ινδικοῦ 
ἀλλ᾽ αὐτοὶ γὰρ οἱ Ἴνδοι ἰῶντο τοὺς πληγέντας᾽ xal 
ἐπὶ corse Νέαρχος λέγει συλλελεγαένους ἀμφ᾽ αὐτὸ 
επι TUSE ^ £20 04 syst Y ς BP ν y 
9 ~ 
45 εἶχεν Αλέξανδρος ᾿Ινδῶν ὅσοι ἰητρικὴν σοφώτατοι, 
` ΄ , 
καὶ χεχήρυχτο ἀνὰ τὸ στρατόπεδον, ὅστις δηχθείη, 
ἐπὶ τὴν σχηνὴν φοιτᾶν τὴν βασιλέος. (11) Οἱ δὲ αὐτοὶ 


3 


ο 


APPIANOY ΙΝΔΙΚΗ. w. 


carnes suilla toetz atque intrite vulneribus. Hac apad 
Indos morbis eorum remedia sunt. 


— Om 
CAP. XV. 


Tigrim vero Indi elephanto multo fortiorem esse cer- 
sent. Ejus pellem se vidisse scribit Nearchus, ferum 
ipsam nequaquam : Indos tamen narrare magnitudine exe 
maximi equi; tanta vero velocitate et robore, ut nulli 
alii feree comparari possit. (2) Quando cum elephasie 
congrediatur, in caput ejus insilire, facileque stranguhr. 

(3) Ceterum eas quas nos videmus et tigres vocamu, 
thoes esse maculoeas, majores quam sint reliqua thie. 
(4) De formicis etiam scribit Nearchus , se quidem ees nos 
vidisse, cujusmodi nonnulli tradant in India masci; pelos 
tamen earum non paucas abs se visas, in castra Maceio- 
num allatas. (5) Megasthenes certa veraque esse que & 
formicis scribuntur dicit : eas nimirum esse quae aurum ¢ 
terra effodiant, non quidem-auri ipsius cansa , sed ut s 
antra in quibus delitescant parent : quemadmodum nostr £ 
etiam formicz exiguæ quum sint, nonnihil terrae eruam® * 
(6) illas vero, quippe quae sint vulpibus majores, pro s 2 
tione magnitudinis quoque terram fodere, quae aurum rl 
stum habeat, et ex ea Indis aurum fieri. (7) Sed Mez 
sthenes auditum narrat, ego vero quum nihil habeam cen 
tius quod ea de re scribere possim, libenter hunc de fa- 
micis sermonem missum faciam. (8) Psittacos autem Ness 
chus narrat, tanquam rem miram, apud Indos nasci : 
cujusmodi avis sit psittacus describit, ac vocem humanas 
exprimere ait. (9) Ego quoniam multas ipse ejus genes 
aves vidi et alios scio nosse hanc avem , nihil de ea ta 
quam mirum narrabo, neque de simiarum magnitudines™ 
vel quod pulchra apud Indos simiz sint, vel quomodo c= 
piantur, dicam. Nota enim omnibus dixerim : practerqua: 3 
fortasse quod pulchre sint. (10) Scribit etiam Nearchuss 
serpentes ibidem capi maculosos magnaque velocitatis, e» 
eum quem Pithon Antigenis F. cepit , fuisse cubitorum cir-9 
citer avı : Indos vero affirmare, multo majores his apu» 
(11) Neminem autem Gra 
corum medicorum remedium adversus morsum Indici ser ^ 
pentis invenisse : ipsos tamen Indos eos qui morsi essen - 
curasse. Addit Nearchus Alexandrum indos quotquos 
medicinze peritissimi erant apud se babuisse, e£ per praeco— 
nem in castris edictum fuisse, ut quisquis a serpente ictuss 
esset , ad regis tabernaculum veniret. (12) Hi ipsi medics 
etiam reliquis morbis medebantur. At non multi im India. 


se nasci eos qui maximi sint. 


οὗτοι καὶ τῶν ἄλλων νούσων τε καὶ παθέων ἰητροὶ | morbi grassantur, quod tempora anni bene temperata iis 


ἦσαν. Οὐ πολλὰ δὲ ἐν Ἰνδοῖσι πάθεα γίνεται, ὅτι αἱ 


Si qua vero major vis ingrueret , soplıisias 


locis sunt. 











220 


ὅσα στρογγύλα πλοῖα xal ἄλλα ἱππαγωγὰ καὶ σιτία 
-ἅμα τῇ στρατιῇ ἄγουσαι. (8) "Ὅχως μὲν δὴ χατὰ 
τοὺς ποταμοὺς διέπλωσεν αὐτῷ ὃ στόλος, καὶ ὅσα ἐν 
τῷ παράπλῳ ἔθνεα χατεστρέψατο, xal ὅχως διὰ κιν- 

ὅ δύνου αὐτὸς ἐν Μαλλοῖσιν fxe , καὶ τὸ τρῶμα ὃ ἐτρώθη 
ἐν Μαλλοῖσι, xal Πευχέστας τε καὶ Λεοννάτος ὅχως 
ὑπερήσπισαν αὐτὸν πεσόντα , πάντα ταῦτα λέλεκταί 
μοι ἤδη ἐν τῇ ἄλλη τῇ Αττιχῇ ξυγγραφῇ. (9) Ὁ δὲ 
λόγος ὅδε τοῦ παράπλου μοι ἀπήγησίς ἐστιν, ὃν Νέαρ- 

10 χος σὺν τῷ στόλῳ παρέπλωσεν ἀπὸ τοῦ ᾿Ινδοῦ τῶν 
ἐχθολέων ὄρμηθεὶς κατὰ τὴν θάλασσαν τὴν μεγάλην 
ἔστε ἐπὶ τὸν χόλπον τὸν Περσικὸν, ἣν δὴ ᾿Ερυθρὴν 
θάλασσαν μετεξέτεροι καλέουσι. 





ΚΕΦ. K'. 


Νεάρχῳ δὲ λέλεκται ὑπὲρ τούτων ὅδε ὅ λόγος 
15 πόθον μὲν εἶναι Ἀλεξάνδρῳ ἐκπεριπλῶσαι τὴν θάλασ- 
σαν τὴν ἀπὸ Ἰνδῶν ἔστε ἐπὶ τὴν Περσικήν, (2) ὀχνέειν 
δὲ αὐτὸν τοῦ τε πλόου τὸ μῆχος χαὶ μή τινι ἄρα χώρῃ 
ἐρήμῳ ἐγκύρσαντες À ὅρμων ἀπόρῳ 4 ob ξυμμέτρως 
ἐχούση τῶν ὡραίων, οὕτω δὴ διαφθαρῃ αὐτῷ ó στόλος, 
ap xal οὗ φαύλη κηλὶς αὕτη τοῖσιν ἔργοισιν αὐτοῦ τοῖσι pe- 
γάλοισιν ἐπιγενομένη τὴν πᾶσαν εὐτυχίην αὐτῷ ἀφανί- 
σοι’ ἀλλὰ ἐχνικῆσαι γὰρ αὐτῷ τὴν ἐπιθυμίην τοῦ xat- 
νόν τι alel xal ἄτοπον ἐργάζεσθαι. (3) Ἀπόρως δὲ 
ἔχειν, ὅντινα οὐχ ἀδύνατόν τε ἐς τὰ ἐπινοεύμενα ἐπιλέ- 
a, ἔαιτο, καὶ ἅμα τῶν ἐν νηὶ ἀνδρῶν, ὡς xal τῶν τοιοῦτον 
στόλον στελλομένων ἀφελεῖν τὸ δεῖμα τοῦ δὴ ἡμελημέ- 
νως αὐτοὺς ἐς προῦπτον χίνδυνον ἐκπέμπεσθαι. — (4) 
Λέγει δὴ ὃ Νέαρχος, ἑωυτῷ ξυνοῦσθαι τὸν Ἀλέξανδρον, 
ὅντινα προχειρίσηται ἐξηγέεσθαι τοῦ στόλου: ὡς δὲ 
zu ἄλλου καὶ ἄλλου εἷς μνήμην ἰόντα τοὺς μὲν ὥς οὐχ ἐθέ- 
λοντας χινδυνεύειν ὑπὲρ οὗ ἀπολέγειν, τοὺς δὲ ὡς ua- 
λαχοὺς τὸν θυμὸν, τοὺς δὲ ὡς πόθῳ τῆς οἰχτίης xate- 
Ὑομένους, τοῖσι δὲ ἄλλο καὶ ἄλλο ἐπικαλέοντα" (5) 
τότε δὴ αὐτὸν ὑποστάντα εἰπεῖν, ὅτι Ὦ βασιλεῦ, 
35 ἐγώ τοι ὑποδέχομαι ἐξηγήσασθαι τοῦ στόλου, xal 
τὰ ἀπὸ τοῦ θεοῦ ξυνεπιλαμθάνοι" περιάξω τοι σώας 
τὰς νέας καὶ τοὺς ἀνθρώπους ἔστε ἐπὶ τὴν Περσίδα γῆν, 
εἰ δὴ πλωτός τε ἐστὶν ó ταύτη πόντος καὶ τὸ ἔργον οὐχ 
ἄπορον γνώμη ἀνθρωπίνη. (6) ᾿Αλέξανδρον δὲ λόγῳ 
4 μὲν οὐ φάναι ἐθέλειν ἐς τοσήνδε ταλαιπωρίην καὶ τοσόνδε 
Χίνδυνον τῶν τινα ἑωυτοῦ φίλων ἐμθάλλειν, αὐτὸν δὲ 
ταύτη δὴ xal μᾶλλον οὐκ ἀνιέναι, ἀλλὰ λιπαρέειν. 
(7) Οὕτω δὴ ἀγαπῆσαί τε Ἀλέξανδρον τοῦ Νεάρχου τὴν 
προθυμίην, καὶ ἐπιστῆσαι αὐτὸν ἄρχειν τοῦ στόλου 
ἐν παντός (8) καὶ τότε δὴ ἔτι μᾶλλον τῆς στρατιῆς 6, τι 
περ ἐπὶ τῷ παράπλῳ τῷδε ἐτάσσετο xal τὰς ὑπηρεσίας 
ἵλεω ἔχειν τὴν γνώμην, ὅτι δὴ Νέαρχόν γε οὕποτε ἂν 
Ἀλέξανδρος πῥοήχατο ἐς χίνδυνον καταφανέα, el μή 
σφι σωθήσεσθαι ἔμελλον > (9) λαμπρότης τε πολλὴ τῇ 
ou παρασκευῇ ἐπεοῦσα xal κόσμος τῶν νεῶν, xal σπουδαὶ 


ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΙΝΔΙΚΗ. Κ. 


alizeque vehendis equis οἱ commeafui exerc 
(8) Quonam vero pacto per flumina navigarit, 

navigatione gentes subjugarit, quodque peric 
lis incurrerit, et quomodo ibidem vulnus acc 
modo etiam Peucestas et Leonnatus eum prost 
suis protexerint : omnia haec a nobis in alia hi: 
Attica lingua conscripsimus, commemorata 
autem libro id tantum narro, quomodo Near 
estiis solvens per oceanum magnum iu sinu 
navigarit, quem quidem nonnulli mare Rubrui 





CAP. XX. 


Nearchus de hac re ita scribit : Alexandre 
fuisse mare, quod ab Indis in Persiam usque | 
gare : (2) ceterum illum navigationis longing: 
ritum fuisse, simulque veritum, ne in aliqui 
regionem aut portus difficiles frugibusque care: 
classem amitteret, ingensque hxc macula reb 
abs se gestis offusa omnem felicitatis gloriam 
vicisse tamen inusitate alicujus ac magnae rei | 
piditatem. (3) Dubitasse autem quem perficiei 
suis parem deligeret : simulque classiariorum | 
tam longinquam expeditionem facturis metun 
sese neglectos in manifestum periculum mitti. | 
auctor est Alexandrum secum communicasse , 
simum classis ducem ac preefectum designaret 
diversorum meminisset , alios tanquam pro : 
nolentes, alios præ mollitie animi, alios tanq 
desiderio occupatos recusas:e, in aliis vero : 
hendisse. (5) Tum se operam suam pollicitum d 
O rex, classis gubernationem suscipiam , et 
secundet! classem simul et militem sospites i 
ducam, si omnino ea regione mare navigabile 
si id ulla ratione ab humano ingenio prestari 
Alexandrum vero verbo negasse velle se in ta 
tanfaque pericula aliquem amicorum suorum 
se vero eo etiam magis non remisisse, sed obnixe 
ac tum demum Alexandrum Nearchi animum 
ptum atque alacrem libenter amplexum esse, « 
versze classi prarfecisse : (8) actunc quidem mag 
citum qui ad hanc navigationem destinatus era 
quieto animo fuisse, quod persuasum haberent , 
nulla ratione ad manifesta pericula Nearchum 
nisi ipsi servandi essent. (9) Summa vero apj 
gnificentia, et navium ornatus studiaque tri 





222 


po" ὅτι δὲ μέγας τε xat καλὸς ὁ λιμὴν Νεάρχῳ ἔδοξεν. 
ἐπονομάζει αὐτὸν ᾿Αλεξάνδρου λιμένα. (11) Νῆσος δέ 
ἐστιν ἐπὶ τῷ στόματι τοῦ λιμένος ὅσον σταδίους δύο 
ἀπέχουσα" Βίθαχτα οὔνομα τῇ νήσῳ” 6 δὲ χῶρος ἅπας 
5 Layyada: f, δὲ νῆσος καὶ τὸν λιμένα, προχειμένη πρὸ 
τοῦ πελάγεος, αὐτὴ ἐποίεε. (12) Ἐνταῦθα πνεύ- 
ματα μεγάλα ἐκ τοῦ πόντου ἔπνεε xal συνεχέα, xal 
Νέαρχος δείσας τῶν βαρθάρων μή τινες συνταχθένσες 
ἐπ’ ἁρπαγὴν τοῦ στρατοπέδου τραποίατο, ἐκτειχίζει τὸν 
10 χῶρον λιθίνῳ τείχεϊ. (13) Τέσσαρες δὲ καὶ εἶχοσιν 
ἡμέραι τῇ μονῇ ἐγένοντο’ καὶ λέγει ὅτι μύας τε ἐθήρων 
τοὺς θαλασσίους οἱ στρατιῶται, xat ὄστρεα δὲ xal τοὺς 
σωλῆνας καλεομένους, ἄτοπα τὸ μέγεθος, ὡς τοῖσιν ἐν 
τῖδε τῇ ἡμετέρη θαλάσση συμθαλέειν' xat ὕδωρ ὅτι 
15 ἁλμυρὸν riveto, 





ΚΕΦ. KB. 


“Aya τε 6 ἄνεμος ἐπαύσατο καὶ of ἀνήγοντο" xal 
περαιωθέντες σταδίους ἐς ἑξήκοντα ὁρμίζονται πρὸς al- 
γιαλῷ ψαμμώδεϊ * νῆσος δὲ ἐπὴν τῷ αἰγιαλῷ ἐρήμη. 
(2) Ταύτην δὲ πρόθληµα ποιησάμενοι ὥρμίσθησαν " Ad- 

20 μαι οὔνομα τῇ νήσῳ" ὕδωρ δὲ οὐχ ἦν ἐν τῷ αἰγιαλῷ, 
ἀλλὰ προελθόντες ἐς τὴν μεσογαίην ὅσον εἴχοσι στα- 
δίους ἐπιτυγχάνουσιν ὕδατι καλῷ. (s) TH δὲ ὑστεραίη 
ἐς νύχτα αὐτοῖσιν ὁ πλόος ἐγίνετο ἐς Σάραγγα σταδίους 
τριηκοσίους, xat ὁρμίζονται πρὸς αἰγιαλῷ , xat ὕδωρ 

35 ἦν ἀπὸ τοῦ αἰγιαλοῦ ὅσον ὀκτὼ σταδίους. (4) Ἔνθεν 
δὲ πλώσαντες δρμίζονται ἐν Σαχάλοισι, τόπῳ ἐρήμῳ᾽ 
καὶ διεκπλώσαντες σκοπέλους δύο, οὕτω τι ἀλλήλοισι 
πελάζοντας, ὥστε τοὺς ταρσοὺς τῶν νεῶν ἅπτεσθαι 
ἔνθεν xai ἔνθεν τῶν πετρέων, χαθορμ.ίζονται ἐν Mopovro- 

30 ῥάροισι, σταδίους διελθόντες ἐς τριηχοσίους" (6) 6 δὲ M- 
μὴν μέγας καὶ εὔχυχλος xal βαθὺς καὶ ἄχλυστος ὃ δὲ 
ἔσπλους ἐς αὐτὸν στεινός * τοῦτον τῇ γλώσση τῇ ἐπιχω- 
pin Γυναικῶν λιμένα ἐκάλεον, ὅτι γυνὴ τοῦ χώρου 
τούτου πρώτη ἐπῆρξεν. (6) Ὡς δὲ διὰ τῶν σχοπέλων 

85 διεξέπλωον, χύμασί τε μεγάλοισιν ἐνέχυρσαν xai τῇ 
θαλάσση ῥοώδεϊ: ἀλλὰ ἐκπεριπλῶσαι γὰρ ὑπὲρ τοὺς 
σκοπέλους μέγα ἔργον ἐφαίνετο. (7) Ἔς δὲ τὴν bots- 
ραίην ἔπλωον νῆσον ἐς ἀριστερὰ ἔχοντες πρὸ τοῦ πελά- 
γεος, οὕτω τι τῷ αἰγιαλῷ συναφέα, ὥστε εἰκάσαι ἂν 

40 διώρυχα εἶναι τὸ μέσον τοῦ τε αἰγιαλοῦ καὶ τῆς νή- 
σου’ στάδιοι of πάντες ἑθδομήχοντα τοῦ διέχπλου * καὶ 
ἐπί te τοῦ αἰγιαλοῦ δένδρεα ἦν πολλὰ καὶ δασέα, xai Å 
νῆσος ὕλη παντοίη σύσκιος. (8) Ὑπὸ δὲ τὴν ἕω ἔπλωον 
ἔξω τῆς νήσου κατὰ ῥηγίην στεινήν ἔτι γὰρ ἀνάπωτις 

45 κατεῖχε. Πλώσαντες δὲ ἐς ἑκατὸν χαὶ εἴκοσι σταδίους 
ὁρμίζονται ἐν τῷ στόματι τοῦ Ἀράθιος ποταμοῦ" xal 
λιμὴν μέγας καὶ καλὸς πρὸς τῷ στόματι" ὕδωρ δὲ οὐκ 
ἦν πότιμον * τοῦ γὰρ Ἀράθιος αἱ ἐχθολαὶ ἀναμεμιγυέ- 
ναι τῷ πόντῳ ἦσαν : (9) ἀλλὰ τεσσαράχοντα σταδίους 

50 ἐς τὸ ἄνω προχωρήσαντες Aaxxw ἐπιτυγχάνουσι, καὶ 


APPIANOY 


INAIKH. x6. 







simul et pulcher Nearcho videbatur, Alexandri portemem 
appellavit. (11) In portus faucibus insula adjacet, ἀπά. . 
ter duo inde stadia distans, cui Bibacta nomen est : easi 
vero adjacens regio Sangada dicitur. Hsec insula mari e. 
posita suapte natura portum efficit. (12) Hic ingests 
continuique venti a marispirabant. Nearchus vente: s 
qua barbarorum manus collecta castra diriperet, lapide 
muro locum cingit; (13) xxnı dies ibi moratus est : dei 
que milites per id tempus myes marinos cepisse et ose 
et solenes, qui vocantur, inusitate magnitudinis, si am 
nostri maris testaceis conferantur. Aquam etiam sian 
potasse narrat. 





CAP. XXII. 


Sedato autem vento, vela fecerunt , ac stadia circiru 
progressi in sabulosum littus appulerant. Insula adjecisi 
littori deserta. (2) Hac autem pro munimento usi sabi 
runt, Dome nomen insule erat. Quumque ia Mist 
aquam non haberent, loca mediterranea versns ad vial - 
circiter stadia progressi dulcem aquam repererust. (ἢ 
Postridie quum ad noctem usque navigassent, δα, 
ccc inde stadia, ad littus appulerunt. bi aqua octo ΚΠ“ 

a littore stadia aberat. (4) Jllinc repetita navigation: si 
Saeala locum desertum appulsi sunt. Inde superatis dr 
bus scopulis adeo inter se propinquis ut palmule remors 
utrinque cautes stringerent , emensi stadia ccc in Moresi- 
baris constiterunt. (5) Ibi portus est amplissimus, und 
seplus ac profundus minimeque procellosus. Cetemm 
fauces cjus angustx; hunc patria lingua Portum femit 
rum vocabant : quod mulier quedam prima illi loco ii 
perarit. (6) Trajectis scopulis magnis fluctibus iadi* 
runt et mari fluctuoso, et scopulos transisse res mage 
videbatur. (7) Postero vero die navigarunt, ims 
quandam a sinistra pelago objectam habentes , ques quiden 
ita propinqua littori erat, ut medius alveus inter inselss 
et littus esse effossus videretur; Lxx in universum sade 
rum ea navigatio fuerat. Multæ erant densseque in Hitters 
arbores, insulaque ipsa variis silvis umbrosa. (8) Seb 
lucem per angustum et aestuosum locum extra insulam m: 
vigarunt ; adhuc enim recessus maris obtinebat : continue 
taque navigatione ad cxx stadia, apud fauces Arabis amaii 
constiterunt : et portum quidem ibi amplum et commodum 
nacti sunt : aquam vero potui ineptam quod per Arabis 
ostia mare se ingerit. (9) Itaque xt stadia adverso amne pro- 
fecti ad lacum devenerunt : atque inde assumta aqua re- 


ARRIANI HISTORIA INDICA. 23. 


ιυσάμενοι ὀπίσω ἀπενόστησαν. (10) Νήσος δὲ 
apéve ὑψηλὴ καὶ ἔρημος" xal περὶ ταύτην 
se καὶ ἰχθύων παντοδαπῶν θήρη. Μέχρι μὲν 
άθιες, ἔσχατοι ᾿ἰνδῶν ταύτῃ ᾠχισμένοι, τὰ δὲ 
e ὮὨρεϊται ἐπεῖχον. 





κεφ. KI”. 


θέντες δὲ ἐκ τῆς ἐκθολῆς τοῦ Ἀράθιος παρέ- 
ὧν ᾿Ὠρειτέων τὴν χώρην" καὶ ὁρμίζονται ἐν 
n, πλώσαντες σταδίους ἐς διηχοσίους, πρὸς 
MA ἀγκύρησι γὰρ ἐπίθολος ἦν 6 χῶρος. Τὰ 
τληρώματα ἀπεσάλευον ἐν tot νηυσίν- οἱ δὲ 
ἐχθάντες böpevovro. (2) Τῇ δ᾽ ὑστεραίῃ ἆνα- 
ua ἡμέρη xat πλώσαντες σταδίους ἐς τριήκοντα 
ικοσίους κατάγονται ἑσπέριοι ἐς Κάδανα , xal 
u πρὸς αἰγιαλῷ ἐρήμῳ xal ἐνταῦθα nyin 
iv, καὶ ἐπὶ τῷδε μετεώρους τὰς νέας ὡρμί- 
(a) Κατὰ τοῦτον τὸν πλόον πνεῦμα ὑπολαμ- 
ς νέας μέγα ἐκ πόντου, καὶ νέες δύο μαχραὶ 
wrat ἐν τῷ πλόῳ, xal xépxoupos οἱ δὲ dv- 
Ἴζονται ἀπονηξάμενοι, ὅτι οὐ πόῤῥω τῆς γῆς 
γίνετο. (4) Appl δὲ μέσας νύχτας ἀναχθέντες 
|! ἔστε ἐπὶ Κώχαλα, ἃ τοῦ αἰγιαλοῦ, ἔνθεν 
av, ἀπεῖχε σταδίους διηχοσίους- xal al μὲν 
ύουσαι ὥρμεον, τὰ πληρώματα δὲ ἐχθιθάσας 
πρὸς τῇ γῇ ηὐλίσθη , ὅτι ἐπὶ πολλὸν τεταλαι- 
ες ἐν τῇ θαλάσσῃ ἀναπαύσασθαι ἐπόθεον: 
δον δὲ περιεθάλλετο τῶν βαρθάρων τῆς φυ- 
ux, Is) Ἔν τούτῳ τῷ χώρῳ Λεοννάτος, ὅτῳ 
έων ἐξ ᾿Αλεξάνδρου ἐπετέτραπτο, μάχη μεγάλη 
είτας τε καὶ ὅσοι Ὠλρείτησι συνεπέλαθον τοῦ 
tt τείνει αὐτῶν ἑξακισχιλίους, καὶ τοὺς ἦγε- 
Ὕτας' τῶν δὲ σὺν Λεοννάτῳ ἱππέες μὲν àro- 
t πεντεχαίδεχα, τῶν δὲ πεζῶν ἄλλοι τε οὐ 
εἰ Ἀπολλοφάνης ὁ [Γαδρωσίων σατράπης, (6) 
dv δὴ ἐν τῇ ἄλλη ξυγγραφῃ ἀναγέγραπται, 
; Δεοννάτος ἐπὶ τῷδε ἐστεφανώθη πρὸς Ahe- 
Κρυσέῳ στεφάνῳ ἐν Μαχεδόσιν. (7) Ἐνταῦθα 
νενεμημένος κατὰ πρόσταγμα ᾿Αλεξάνδρου ἐς 
nov τῷ στρατῷ" xal ἐμθάλλονται σιτία ἡμερέων 
ὰς νέας" (8) καὶ τῶν νεῶν ὅσαι πεπονήχεσαν 
ν πλόον μέχρι τοῦδε ἐπεσκεύασαν' καὶ τῶν 
ὅσοι ἐν τῷ ἔργῳ βλακεύειν ἐφαίνοντο Νεάρχῳ, 
μὲν πεζή ἄγειν Λεοννάτῳ ἔδωχεν' αὐτὸς δὲ 
σὺν Λεοννάτῳ στρατιωτέων συμπληροῖ τὸ ναυ- 


228 
versi sunt. (10) Insula apud portum est eminens ac de- 
sería; circa hanc ostreorum atque omnis generis piscium 
piscatus erat. Huc usque pertinent Arabies, ultimi Indo- 
rum hac in parte habitantium; ulteriora Oritz tenent. 


— pj —— 


CAP. XXIII. 


Ab ostio itaque Arabis digressi, Oritarum regionem pra- 
ternavigantes, ad Pagala cc circiter stadia emensi stationem 
habuere , ad locum sestuogum quidem, sed ancoris jaciendis 
idoneum. Remiges igitur in navibus manebant; quidam 
vero aquatum egressi aquam attulerunt. (2) Postridie inde 
cum luce digressi, et circiter ccccxxx stadia emensi sub 
vesperum in Cabana perveniunt, classemque ad líttus de- 
sertum locant; ibi sestus maris violentus erat, quam ob rem 
in alto naves stationem tenuerunt. (3) In hac navigatione 
quum ingens ventorum vis classi a mari incumberet, dus 
naves longa et cercurus perierunt : viri natatu evaserunt ; 
quia navigatio non procul a terra fiebat (4) Sub mediam 
vero noctem provecti navigant usque ad Cocala, qua a 
littore, unde digressi erant, ducentis stadiis aberant; ac 
naves quidem in salo ancoris nitebantur. Nearchus autem 
sociis navalibus in terram expositis ibi castra posuit : si- 
quidem multo navigationis labore defatigati refici desidera- 
bant. 
(5) Hoc in loco Leonnatus, cui Oritarum res Alexander 


Castra vallo adversus barbarorum incursum munit. 


commiserat, magno praelio Oritas vicit, et quotquot sese 
Oritis conjunxerant : caesis τι κ, ducibusque eorum omni- 
bus; a Leonnati partibus, equitibus xv, peditibus non 
multis, et Apollophane Gadrosiorum satrapa desideratis. (6) 
Sed hiec in altera historia a nobis conscripta sunt; eaque de 
causa Leonnatum aurea corona ab Alexandro inter Mace- 
dones coronatum fuisse. (7) Eo etiam loci frumentum ab 
Alexandro in eommeatum exercitus procuratum erat. In 
decem itaque dies frumentum in naves invehunt. (8) Naves 
in navigatione huc usque quassatas reficiunt ; ex nautis qui 
segniores Nearcho in opere esse videbantur, hos quidem 
terrestri itinere ducendos Leonnato dedit; ipse vero milites 
in nautarum suppleinentum ex Leonnati copiis delegit. 


— ad ae 


224 
ΚΕΦ. ΚΔ΄. 


Ἐνθένδε ὁρμηθέντες ἔπλωον ἆχραεί καὶ διελθόντες 
σταδίους ἐς πενταχοσίους ὠρμίζοντο πρὸς ποταμῷ χει- 
μάῤῥῳ Τόμηρος οὔνομα ἦν τῷ ποταμῷ. (2) Καὶ λίμνη 
ἦν ἐπὶ τῇσιν ἐκθολῆσι τοῦ ποταμοῦ τὰ δὲ βραχέα τὰ 

5 πρὸς τῷ αἰγιαλῷ ἐπῴχεον ἄνθρωποι ἐν χαλύθησι nyt- 
γηρῆσι ' xai οὗτοι ὡς προσπλώοντας εἶδον, ἐθάμθησάν 
τε xat παρατείναντες σφᾶς παρὰ τὸν αἰγιαλὸν èta- 
χθησαν ὡς ἀπομαγούμενοι πρὸς τοὺς ἐχθαίνοντας: (3) 
λόγχας δὲ ἐφόρεον παχέας, μέγεθος ὡς ἑξαπήχεας᾽ 

I0 ἀχωκὴ δὲ οὐχ ἐπῆν σιδηρέη, ἀλλὰ τὸ ὀξὺ αὐτῖσι πε- 
πυρακτωμένον τὸ αὐτὸ ἐποίεε" πλῆθος δὲ ἦσαν ὡς ἕξα- 
xociot* (4) καὶ τούτους Νέαρχος ὧς ὑπομένοντᾶς τε 
xal παρατεταγμένους κατεῖδε, τὰς μὲν νέας ἀναχω- 
χεύειν κελεύει ἐντὸς βέλεος, ὡς τὰ τοξεύματα ἐς τὴν 

16 γῆν ἀπ᾽ αὐτῶν ἐξικνέεσθαι' αἱ γὰρ τῶν βαρθάρων 
λόγχαι παχέαι φαινόμεναι ἀγχέμαχοι μὲν, ἄφοθοι δὲ 
ἐς τὸ ἀχοντίζεσθαι ἦσαν. (5) Αὐτὸς δὲ τῶν στρατιω- 
τέων ὅσοι αὐτοί τε χουφότατοι xal χουφότατα ὠπλι- 
σμένοι τοῦ τε νέειν δαημονέστατοι, τούτους δὲ ἐχνγξα- 

90 σθαι κελεύει ἀπὸ ξυνθήματος” (6) πρόσταγμα δὲ σφίσιν 
ἦν. ὅχως τις ἐκνηξάμενος σταίη ἐν τῷ ὕδατι, προσμέ- 
νειν τὸν παραστάτην ol ἐσόμενον" uno’ ἐμθαλλειν πρό- 
σθεν πρὸς τοὺς βαρθάρους, πρὶν ἐπὶ τριῶν ἐς βάθος 
ταχθῆναι τὴν φάλαγγα" τότε δὲ δρόμῳ ἤδη ἰέναι ἐπα- 

25 λαλάξαντας. (7) Aua δὲ ἐῤῥίπτεον ἑωυτοὺς οἱ ἐπὶ τῷδε 
τεταγμένοι ἐχ τῶν νεῶν ἐς τὸν πόντον, χαὶ ἐνήχοντο 
ὀξέως, καὶ ἵσταντο ἐν χόσµῳ, xal φάλαγγα ἐκ σφῶν 
ποιησάμενοι δρόμῳ ἐπήεσαν αὐτοί τε ἀλαλάζοντες τῷ 
Ἐνυαλίῳ, καὶ οἱ ἐπὶ τῶν νεῶν ξυνεπηχέοντες, τοξεύ- 

30 µατά τε xal ἀπὸ μηχανέων βέλεα ἐφέροντο ἐς τοὺς Bap- 
θάρους" (s) οἱ δὲ τήν τε λαμπρότητα τῶν ὅπλων ἐχπλα- 
γέντες χαὶ τῆς ἐφόδου τὴν ὀξύτητα, χαὶ πρὸς τῶν 
τοξευμάτων τε καὶ τῶν ἄλλων βελέων βαλλόμενοι οἷα 
δὴ ἑμίγυμνοι ἄνθρωποι, οὐδὲ ὀλίγον ἐς ἀλκὴν tpa- 

as πέντες ἐγκλίνουσι’ καὶ of μὲν αὐτοῦ φεύγοντες dro- 
θνήσκουσιν, οἱ δὲ καὶ ἁλίσχονται' ἔστι δὲ of xai 
διέφυγον ἐς τὰ ὄρεχ. (9) "Hoav δὲ οἱ ἁλόντες τά τε 
ἄλλα σώματα δασέες xat τὰς χεφαλὰς, καὶ τοὺς ὄνυχας 
θηριώδεες τοῖς γὰρ δὴ ὄνυξιν ὅσα σιδήρῳ διαχρᾶσθαι 

40 ἐλέγοντο, καὶ τοὺς ἰχθύας τούτοισι παρασγίζοντες xa- 
τεργάζεσθαι, xal τῶν ξύλων ὅσα μαλαχώτερα" τὰ δὲ 
ἄλλα τοῖσι λίθοισι τοῖσιν ὀξέσιν ἔχοπτον σίδηρος γὰρ 
αὐτοῖσιν οὐκ ἦν. Ἔσθητα δὲ ἐφόρεον δέρματα θήρεια' 
οἱ δὲ καὶ ἰγθύων τῶν μεγάλων τὰ παχέα. 


— 40 - 
κεφ. KE. 
as Ἐνταῦθα νεωλκέουσι τὰς νέας, καὶ ὅσαι πεποντχυῖαι 


αὐτέων ἐπισκευάζουσι. TT, δὲ ἕκτη ἡμέρη ἐστέλλοντο, 
, * 
καὶ πλώσαντες σταδίους ER τριηχοσίους ἀπιχνέονται ἐς 


ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΙΝΔΙΚΗ. xô. 


CAP. XXIV. 


Inde secundo vento delati per quingenta stadia ad fluviam 
quendam torrentem pervenerunt : Tomerus fluno nome 
est. (2) Ad ejus exitum stagnum erat , et circa vada littori 
propinqua homines angusta quedam tuguria imcolebes!; 
qui ut classem appellentem viderunt , attoniti sese ad litte 
extenderunt, et aciem instruebant, veluti pugnam cen 
exscensuris commissuri. (3) Lanceas gerebant crassis, n 
cubitos longas. Cuspis ferrea non erat, sed igme tosta 
atque acuta eandem vim et efficaciam exserebat. Erat 
hi circiter nc : (4) quos ut Nearchus subsistere instructs 
acie vidit , classem intra teli jactum in alto stare imperat, 
ita ut tela e navibus in terram pervenire possent. Cras 
enim barbarorum lances ad pugnam cominus consereodam 
apt erant, eminus vero parum metuenda videbenter. 
(5) Tum ex militibus qui expeditissimi levissimeque armati 
essent et nandi perilissimi, signo dato enatare jubet : ma- 
datis additis , ut, prout quisque enatarit , in aqua subsisieas 
socium exspectet : neque prius in hostem impetum faciest, 
quam triplici ordine acies instructa sit; tum cursim, dè- 
moreque sublato in eos ferantur. (7) Confestim itaque quí 
ad hoc designati erant, sese e navibus in mare conjicusl, 
celeriterque enatant. Deinde in ordinem redacti , instructa 
phalange , magnis clamoribus editis cursim barbaros petsst, 
et qui in navibus erant etiam acclamabant, telaque %* 
machinis jacula mittebant. (8) Barbari armorum splesdt* 
et insultus celeritate attoniti quum sagittis aliisque Y” 
undique peterentur, utpote seminudi, confestim 
exspectato conflictu in fugam vertuntur. Ali in em 
cæsi , alii capti : nonnulli in montes fugerunt. (9) 
vero captivi tum reliquo corpore, tum etiam capite 
unguibus autem quasi ferinis : siquidem unguibus locas? fe 
uti dicebantur, piscesque iis discindentes interficere; us 
etiam molliora iis secabant : ad duriora saxis acutis —“ 
bantur : ferrum enim apud eos non erat. Frau + 
quidam etiam crassioribus grandium piscium pellibusu®® "i 


vestiebant. 





te 





vie 





CAP. XXV. 


Nuarchus hic naves in littus subduci , quassatasque patil 
jubet. Sexto die navigationem repetunt : trecentiss —ο 
stadiis emensis in locum quendam perveniunt, qui Oritar 9 


ARRIANI HISTORIA INDICA. 26. 


ον, ὃς δὴ ἔσχατος ἦν τῆς Ὠρειτέων γῆς' Μάλανα τῷ 
ῳ οὔνομα. (2) Ὠρεῖται δὲ ὅσοι ἄνω ἀπὸ θαλάσσης 
ουσιν, ἐσταλμένοι μὲν κατάπερ οἱ Ἰνδοί εἶσι, xoi 
ς πόλεμον ὥσαύτως παραρτέονται’ γλῶσσα δὲ ἄλλη 
ige καὶ ἄλλα νόμαια. (0) Μήκος τοῦ παράπλου 
ὰ μὲν χώρην τὴν Ἀραθίων ἐς χιλίους μάλιστα 
δίους, ἔνθενπερ ὡρμήθησαν, παρὰ δὲ τὴν Ώρειτέων 
ἑξακόσιοι καὶ χίλιοι. (4) Παραπλωόντων δὲ τὴν 
ὧν γῆν (τὸ ἐντεῦθεν γὰρ οὐχέτι Ἰνδοί εἰσι) λέγει 
ιρχος ὅτι αἱ σκιαὶ αὐτοῖσιν où ταὐτὸ ἐποίεον: (5) ἀλλὰ 
» μὲν ἐπὶ πολλὸν τοῦ πόντου ὥς πρὸς µεσημθρίην 
γωρήσειαν, αἴδε καὶ αὐταὶ al σκιαὶ πρὸς μεσημβρίην 
»αμμέναι ἐφαίνοντο, δκότε δὲ τὸ μέσον τῆς ἡμέρης 
yor ó ἥλιος, ἤδη δὲ xal ἔρημα σχιῆς πάντα ὤφθη 
τἴσι, (6) τῶν τε ἀστέρων ὅσους πρόσθεν μετεώρους 
τεώρων, of μὲν ἀφανέες πάντη ἦσαν, of δὲ πρὸς αὐτῇ 
{Ti ἐφαίνοντο, χαταδύνοντές τε xal αὐτίκα ἀνατέλ- 
γτις οἱ πάλαι ἀειφανέες ἐόντες. (7) Καὶ ταῦτα οὐκ 
πιχότα δοχέει μοι ἀναγράψαι Νέαρχος, ἐπεὶ xal ἐν 
vim τῇ Αἰγυπτίη , ἐπεὰν τροπὰς ἆγη θέρεος ὥρης ó 
ho, φρέαρ ἀποδεδειγμένον ἐστὶ, xal τοῦτο ἄσχιον ἐν 

In Φαίνεται’ ἐν Μερόη δὲ πάντα ἄσχια τῇ 
ἰτῇ ὅρη" (6) εἰκὸς ὧν καὶ ἐν ᾿Ινδοῖσιν, ἅτε πρὸς pe- 
Ἰμθρίην ᾠκισμένοισι, τὰ αὐτὰ δὴ πάθεα ἐπέχειν, καὶ 
tora δὴ κατὰ τὸν πόντον τὸν ᾿[νδιχὸν, ὅσῳ μᾶλλον 


ὑτοῖσιν ἡ θάλασσα πρὸς μεσημόρίην κέκλιται. Γαῦτα 
de δὴ ὅδε ἐχέτω. 





κεφ. KG’. 


Em δὲ ᾿Ὠρείτησι κατὰ μὲν μεσογαίην Γαδρώσιοι 
tiyor ὧν τὴν χώρην χαλεπῶς διεξῆλθεν ἅμα τῇ 
peri Ἀλέξανδρος, xal χαχὰ τοσαῦτα ἔπαθεν, ὅσα 
δὲ τὰ ξύμπαντα τῆς συμπάσης στρατηλασίης" ταῦτά 
ν ἐν τῇ μέζονι ξυγγραφῇ ἀναγέγραπται. (2) Κάτω δὲ 
ιδρωσίων παρὰ τὴν θάλασσαν αὐτὴν οἱ ᾿Ιχθυοφάγοι 
Ἰεόμενοι οἰκέουσι" παρὰ τούτων τὴν γῆν ἔπλωον' τῇ 
ν πρώτη ἡμέρη περὶ τὴν δευτέρην φυλαχὴν ἀναχθέντες 
ταίρουσιν εἰς Βαγίσαρα᾽ στάδιοι τοῦ παράπλου ἕξα-- 
not. (3) Αιμήν τε ἔνι αὐτόθι εὔορμος, καὶ χώμη 
σιρα, ἀπέχουσα ἀπὸ θαλάσσης ἑξήχοντα σταδίους" 
Lol κρόσοιχοι αὐτῆς Πασιρέες. (4) Ἐς δὲ τὴν ὕστε- 
ἔην πρωϊαίτερον τῆς ὥρης ἀναχθέντες περιπλώουσιν 
pro ἐπὶ πολύ τε ἀνέχουσαν ἐς τὸν πόντον καὶ αὐτὴν 
ηλὴν xal χρηανώδεα: (5) φρέατα δὲ ὀρύξαντες, 
ωρ οὐκ ὀλίγον καίπερ πονηρὸν ἀρυσάμενοι ταύτη μὲν 

ἡμέρη ἐπὶ ἀγκυρέων ὅρμων, ὅτι ῥηχίη κατὰ τὸν 
palov ἀνεῖχεν. (6) Ἐς δὲ τὴν ὑστεραίην καταίρουσιν 

Κόλτα, σταδίους ἐλθόντες διηχοσίους. "Evbev δὲ 
Mey πλώσαντες σταδίους ἑξακοσίους ἐν Καλύθοισιν 
Ἠίζονται- χώμη πρὸς τῷ αἰγιαλῷ, φοίνιχες δὲ περὶ 
niy ὀλίγοι πεφύχεσαν, καὶ βάλανοι ἐπ᾽ αὐτοῖσι χλωραὶ 
tov’ xat νῆσος ὡς ἑχατὸν σταδίους ἀπὸ τοῦ αἰγιαλοῦ 
πέγουσα, Καρνίνη οὔνομα. (7) ᾿Ενταῦθα ξείνια Νεάρχῳ 

ARRIANUS. 


225 


(2) Atqui 
Oritæ qui mediterranea loca incolunt, eodem habitu quo 


regionis est ultimus : Malana eum locum vocant. 


Indi utuntur, eodemque modo armantur : lingua tamen 
atque institutis differunt. 


preter Arahium oram est stadiorum mille ab eo loco unde 


(3) Longitudo hujus navigationis 
solverant : secus Oritarum regionem mpc, (4) Preeterna- 
vigantibus iis Indorum regionem (ab hoc enim loco non 
amplius Indi sunt) Nearcho auctore umbra non eodem modo 
fiebant : (5) sed ubi longe in mare meridiem versus proce- 
debant, ibi jpsse etiam umbrz in meridiem vergebant : 
quum vero sol medium diei spatium occupabat, null iis in 
locis umbree conspiciebantur. (6) Astra quoque, qua antea 
sublimia cernebantur, aut jam plane non apparebant, aut 
depressa ad terram conspiciebantur ; occidebant et rursus 
oriebantur, quee antea semper conspicua fuerant. (7) Et 
quidem hac non dissentanea vero mihi videntur, que 
Nearchus scripsit. Siquidem in Syene Aegyptia tempore 
solstitii estivi puteus quidam ostenditur, qui meridie nul- 
lam umbram facit. In Meroe autem eodem anni tempore 
nulle omnino umbre fiunt. (8) Consentaneum igitur est, 
etiam Indis quia meridianam partem habitabant idem ac- 
cidere : praecipue vero in mari Indico, quo magis id mare 
ad meridiem vergit. Atque hac quidem hactenus. 





CAP. XXVI. 


Post Oritas versus mediterraneam regionem Gadrosii 
habitant : quorum fines difficulter cum exercitu Alexander 
transiit, pluraque incommoda et damna accepit, quam in 
tota reliqua expeditione. Ea in majori opere a me con- 
scripta sunt. (2) Infra Gadrosios loca maritima accolunt ii 
quos Ichthyophagos vocant ; eorum oras preternavigarunt ; 
quumque primo die ad secundam vigiliam solvissent, pc 
inde stadiis ad Bagisara delati sunt. 
erat ad receptum classis commodus , pagusque Pasira, Lx 
(4) Po- 
stridie quum maturius solvissent , promontorium aliquod 


/3) Portus iis in locis 
stadiis a mari distans : accole ejus Pasireenses. 


longe in mare prominens altumque ac przruptum cir- 
cumnavigant : (5) defossisque puteis aquam quidem multam 
sed pravam nacti illum quidem diem in ancoris subetiterunt, 
quod littus astuosum erat. (6) Postridie vero in Colta ve- 
nerunt, cc stadiis emensis. Inde rursum sub lucem mota 
classe pc stadia progressi ad Calyba appellunt : pagus in 
littore erat , et circa eum pauca palm, in quibus fructus 
erant virides. Erat ibi etiam insula centum a littore stadiis 


distans, Carnine dicta. (7) Ibi Nearcho pagi illius incolas 
15 


προσφέρουσιν ol χωμῆται πρόβατα xat ἰχθύας" καὶ τῶν 
προθήτων τὰ κρέα λέγει ὅτι ἦν ἰχθυώδεα, ἴσα τοῖσι τῶν 
ὀρνίθων τῶν πελαγίων, ὅτι xal αὐτὰ ἰγθύων σιτέεται" 
ποίη γὰρ οὐκ ἔνι ἐν τῇ χώρη. (8) Ἀλλὰ τῇ ὑστεραίη 
πλώσαντες ἐς σταδίους διηχοσίους ὁρμίζονται πρὸς αἷ- 
γιαλῷ καὶ χώμη ἀπὸ θαλάσσης ἐς σταδίους τριήκοντα 
ἀπεχούση- ἡ μὲν κώμη Κίσσα ἐκαλέετο: Καρθὶς δὲ τῷ 
αἰγιαλῷ οὔνομα ἦν. (9) ᾿Ἐνταῦθα πλοίοισιν ἐπιτυγγά- 
νουσι σμιχροῖσιν, οἷα ἁλιέων εἶναι πλοῖα οὐχ εὖδαι- 
19 μόνων' αὐτοὺς δὲ οὐ χαταλαμθάνουσιν' ἀλλ᾽ ἔφυγον 
γὰρ καθορμιζομένας κατιδόντες τὰς νέας. Σῖτός τε 
αὐτόθι οὐκ ἐνῆν, καὶ ὑπολελοίπει τὴν στρατιὴν 6 πολλός" 
ἀλλὰ αἶγας ἐμθαλλόμενοι ἐς τὰς νέας, οὕτω δὴ ἀπέ- 
πλωον. (10) Καὶ περιπλώσαντες ἄκρην ὑγηλὴν ὅσον 
10 πεντήκοντα xal ἑχατὸν σταδίους ἀνέχουσαν ἐς τὸν 
πόντον, κατάγονται ἐν λιμένι ἀχλύστῳ' xal ὕδωρ αὐτόθι 
ἦν, καὶ ἁλιέες ῴκεον᾽ Μοσαρνὰ οὔνομα ἦν τῷ λιμένι. 


ΚΕΦ. KZ’. 


"Evdev δὲ xai ἡγεμὼν τοῦ πλόου λέγει Νέαρχος ὅτι 
συνέπλωσεν αὐτοῖσιν, Ὑδράκης οὔνομα , Γαδρώσιος᾽ 
20 ὑπέστη δὲ Ὑδράχης καταστήσειν αὐτοὺς μέχρι Καρ- 
μανίης. Τὰ δὲ ἀπὸ τοῦδε οὐχέτι χαλεπὰ ἦν, ἀλλὰ 
μᾶλλόν τι ὀνομαζόμενα, ἔστε ἐπὶ τὸν κόλπον τὸν Περ- 
σικόν. (4) Ἐκ δὲ Μοσαρνῶν νυχτὸς ἐπάραντες πλώουσι 
σταδίους ἑπταχοσίους xxl πεντήχοντα ἐς Βάλωμον al- 
25 γιαλόν' ἔνθεν δὲ ἐς Βάρνα χώμην σταδίους τετραχοσίους, 
ἵνα φοίνιχές τε πολλοὶ ἐνῆσαν καὶ χῆπος᾽ καὶ ἐν τῷ χήπῳ 
μύρσιναι ἐπεφύκεσαν, xal ἄλλα ἄνθεα , ἀπ᾽ ὅτων ote- 
φανώματα τοῖσι χωμήτησιν ἐπλέχοντο' ἐνταῦθα πρῶτον 
δένδρεά τε εἶδον ἥμερα, καὶ ἀνθρώπους οὐ πάντη 67,- 
30 ριώδεας ἐποιχέοντας. (8) Ἐνθένδε ἐς διηχοσίους ota- 
δίους περιπλώσαντες καταίρουσιν ἐς Δενδρώθοσα, xal 
al νέες ἐπ᾿ ἀγχυρέων ἐσάλευσαν. (4) ᾿Ενθένδε ἀμφὶ 
μέσας νύχτας ἄραντες ἐς Κώφαντα λιμένα ἀπί- 
χόντο, τετραχοσίους μάλιστα σταδίους διεκπλώσαντες" 
36 (5) ἐνταῦθα ἁλιέες τε ᾧκεον, καὶ πλοῖα αὐτοῖσιν ἦν 
σμιχρὰ xal πονηρά καὶ τῆσι χώπγσιν οὐ κατὰ σχαλμὸν 
ἥρεσσον ὡς 6 Ἑλλήνων νόμος, ἀλλ᾽ ὥσπερ ἐν ποταμῷ 
τὸ ὕδωρ ἐπιβάλλοντες ἔνθεν xal ἔνθεν, χατάπερ ol 
σκάπτοντες τὴν γῆν" ὕδωρ δὲ πολλόν τε zv ἐν τῷ λι- 
wu μένι xal καθαρόν. (6) Περὶ δὲ πρώτην φυλακὴν 
ἄραντες χαταίρουσιν ἐς Kuiza , ἐς ὀκτακοσίους σταδίους 
διεχπλώσαντες- ἵνα αἰγιαλός τε ἔρημος ἦν xoi ῥηχίη. 
Αὐτοὶ ὧν ἐπ᾿ ἀγχυρέων ὥρμεον, κατὰ νέα τε δεῖπνον 
ἐποιέοντο. (7) ᾿Ενθένδε διεχπλώσαντες σταδίους rev- 
45 ταχοσίους ἀπίχοντο ἔς τινα πόλιν σμικρὴν, οἰχεομένην 
ἐπὶ γτλόφου οὐ πόῤῥω τοῦ αἰγιαλοῦ. (8) Καὶ Νέαργος 
ἐπιφρασθεὶς ὅτι σπείρεσθαι τὴν χώρην εἰκὸς, λέγει 
πρὸς Ἀρχίην (ὃς ἦν ᾿Αναξιδότου μὲν παῖς, Πελλαῖος, 
ευνέπλωε δὲ Νεάρχῳ, τῶν dv αἴνῃ ἐὼν Μαχεδόνων) πρὸς 

bo τοῦτον λέγει, ὅτι χαταληπτέον σφίσιν εἴη τὸ χωρίον" 


APPIANOY ΙΝΔΙΚΗ. χζ. 


hospitalitia munera offerunt oves et pieces. Oviem drm 
carnes ait piscosas fuisse , quemadmodum s::nt avium ma- 
rinarıım , quum et ipsse oves piscibus alerentur. Gramm 
enim ea regio non habet. (8) At postridie cc stadia από 
ad littus appulerunt, pagumque repererunt xxx eisdisa 
mari distantem ; pago Cissa nomen erat : littori Carbis. (9 
Hoc loco parvulse quaedam cymbes repertae sant, quale eue 
solent piscatorum minime opulentorum ; piscatores ipse 
non repererunt; fugesant enim simulac naves appellee 
tes viderant. Frwmentum ibi nullum erat, et jam de 
ficere exercitum ccpit annonz copia. Igitur capris ia 
naves abduclis recesserunt. (10) imde promontorium 
quoddam altum ad αι, stadia in mare porrectum circumvedi 
in portum minime procellosum vemerunt. Ibi et aque eral, 
et piscatores habitabant : Mosarna portui nomen eral. 





CAP. XXVII. 


Hinc scribit Nearchus ducem navigatiomis, Hydrema 
nomine, Gadrosium, una cam ipeis navigasse : pollicitumque 
esse se illos usque ad Carmaniam delaturem. Omnis 
abhinc ad sinum Persicum tractus mon ita difficilis mrig tut 


est : sed multo priore celebrior. (2) Mota ex Mosarsis per 
noctem classe, DccL stadia emensi ad Balomum littes de- 
lati sunt : atque inde in Barna vicum, stadiis abinde 06€, 
in quo frequentes palma erant, et hortus. In horto myrti 
nascebantur, variique flores, e quibus corollas texchent 
pagani. Hoc primum in ioco arbores cultas, hominesque 
non omnino feros repererunt. (3) Inde cc stades pro 
vecti ad Dendrobosa appulerunt ; naves ibi in sale sabel- 
terunt. (4) Hinc sub mediam noctem solventes ia 0» 
phanta portum pervenerunt, cccc circiter stadia eat 
(3) Hic et piscatores degebant , parvisque et vilibus navi? 
utebantur, et remis non per scalmos dispositis, utGrescorm™ 
mos est, remigabant : sed hinc atque hinc, sicut in ft 
mine, aquam undis injicientes, sicut qui terram οί» 
In hoc portu aquam et multam et puram invegewst- 
(6) Inde ad primam noctis vigiliam solventes ad Cyin per” 
nerunt, nccc stadia emensi : quumque littus desertum 999 
sestuosum esset , jactis in salo ancoris substiterunt, sigue” 
in navibus corpora curarunt. (7) Inde provecti ad quia- 
genta stadia, in parvum quoddam oppidum venerunt, in 
colle non procul a littore situm. (8) Nearchus verigi- 
mile ratus eam regionem cultath esse, Archise Anaxidoti 
filio, Pelleo, qui inter Macedones celebris cum Nearcho 
navigabat, ait, videri sibi oppidum occupamdum es. 








ARRIANL HISTORIA INDICA. 30.. 


τοὺς ἰχθύας" ὃ γὰρ σῖτος αὐτοῖσιν εἰσὶν ἰ/θύες. 

(16) Οἰκία δὲ πεποίηνται οἱ μὲν εὐδαιμονέστατοι αὐτῶν, 

ὅσα χήτεα ἐχθάλλει ἡ θάλασσα, τούτων τὰ ὀστέα ἐπι- 

λεγόμενοι, xal τούτοισιν ἀντὶ ξύλων χρεόμενοι" xal 

& θύρας τὰ ὀστέα ὅσα πλατέα αὐτῶν ἁλίσχεται ἀπὸ 

τούτων ποιέονται- τοῖσι δὲ πολλοῖσι xal πενεστέροισιν 
ἀπὸ τῶν ἀχανθέων τῶν ἰχθύων τὰ οἰχίκ ποιέεται. 





ΚΕΦ. A’. 


Κήτεα δὲ μεγάλα ἐν τῇ ἔξω θαλάσση βόσκεται, xol 
ἰχθύες πολλῷ μέζονες ἢ ἐν τῆδε τῇ εἴσω (2) καὶ λέγει 

so Νέαρχος, δχότε ἀπὸ Κυΐζων παρέπλωον, ὑπὸ τὴν ἕω 
ὀφθῆναι ὕδωρ ἄνω ἀναφυσώμενον τῆς θαλάσσης, οἷά 
περ ἐκ πρηστήρων βίᾳ ἀναφερόμενον' (1) ἐκπλαγέντας 

δὲ σφᾶς πυνθάνεσθαι τῶν χατηγεομένων τοῦ πλόου ὅ 

τι εἴη καὶ ἀπὸ τοῦ τοῦτο τὸ πάθημα τοὺς δὲ ἀπεκρί- 
DG νασθαι ὅτι χήτεα ταῦτα φερόμενα xat% τὸν πόντον 
ἀναφυσᾶ ἐς τὸ ἄνω τὸ ὕδωρ" xal τοῖσι ναύτησιν ἐκπλα» 
γεῖσιν dx τῶν χειρῶν τὰ ἐρετμὰ ἐκπεσεῖν" (4) αὐτὸς δὲ 
ἐκιὼν παρακαλέειν τε xal θαρσύνειν, xat κατ᾽ οὕστινας 
παραπλώων ἐγένετο, ἐς μέτωπόν τε χελεῦσαι καταστῆ- 

κ σαι ὣς ἐπὶ ναυμαγίη τὰς νέας, καὶ ἐπαλαλάζοντας 
ὁμοῦ τῷ ῥοθίῳ πυχνήν τε xai ξὺν κτύπῳ πολλῷ τὴν 
εἰρεσίην ποιέεσθαι- (5) οὕτως ἀναθαρσήσαντας ὁμοῦ δὴ 
πλώειν ἀπὸ ξυνθήματος- ὡς δὲ ἐπέλαζον ἤδη τοῖσι θη-- 
ρίοισιν, ἐνταῦθα αὐτοὺς μὲν ὅσον al κεφαλαὶ αὐτοῖσιν 
παω ἐγώρεον ἐπαλαλάξαι- τὰς δὲ σάλπιγγας σημῆναι, καὶ 
τὸν κτύπον ἀπὸ τῆς εἱρεσίης ὡς ἐπὶ μήχιστον xata- 
σχεῖν" (6) οὕτω δὴ δρώμενα ἤδη κατὰ τὰς πρῴρας τῶν 
νεῶν τὰ χήτεα ἐς βυσσὸν δῦναι ἐκπλαγέντα, καὶ οὐ πολ- 

hip ὕστερον κατὰ τὰς πρύμνας ἀναδύντα ἀνασχεῖν, (7) 
ED χαὶ τῆς θαλάσσης αὖθις ἀναφυσῆσαι ἐπὶ μέγα" ἔνθεν 
χρότους τε ἐπὶ τῇ παραλόγῳ σωτηρίη γενέσθαι τῶν 
γαυτέων , καὶ αἶνον ἐς τὸν Νέαρχον τῆς τε τόλμης xal 

τῆς σοφίης. (8) Τούτων μετεξέτερα τῶν κητέων èro- 

ν πολλαχοῦ τῆς γώρης, ἐπειδὰν ἀνάπωτις κατά- 

Me gun ἐν τοῖσι βραχέσιν ἐχόμενα, τὰ δὲ καὶ ὑπὸ χειμώ- 
νων σκληρῶν ἐς τὴν χέρσον ἐξωθέεσθαι καὶ οὕτω δὴ xa- 
τασηπόμενα ἀπόλλυσθαί τε xal τὰς σάρχας αὐτοῖσι 
πιριῤῥεούσας ὑπολείπειν τὰ ὀστέα γρᾶσθαι τοῖσιν dv— 
θρώποισιν ἐς τὰ οἰκία" (9) εἶναι ov τὰ μὲν ἐν τῇσι 
BED πλευρῆσιν αὐτῶν ὀστέα δοχοὺς τοῖσιν οἰχήμασιν ὅσα 
μιγάλα, τὰ δὲ σμιχρότερα, στρωτῆρας" τὰ δὲ ἐν τῆσι 
σιαγόσι, ταῦτα δὲ εἶναι τὰ θύρετρα, ola δὴ πολλῶν 

xal εἰς εἴκοσι χαὶ πέντε ὀργυιὰς ἀνηκόντων τὸ μέγε- 


δος, 


2:9 
loco cum piscibus edunt ; pisces enim ipsis loco: frumenti 
(16) Domos in hunc modum adificant. Qui ditis- 
simi eorum sunt, baleenarum quotquot mare ejicit ossa 


sunt. 


sumentes, iis loco tignorum utuntur : et ex grandioribus 
ossibus portas conficiunt. Plerique vero tenuioris fortunas 


ex spinis piscium domos construunt. 


CAP. XXX. 


Cete vero ingentis magnitudinis in exteriore mari na- 
scuntur, piscesque multo majores quam in hoc interiore. 
(2) Scribit etiam Nearchus quum ex Cyizis navigarent , sub 
auroram vidisse se aquam sursum e mari efflari, et tanquam 
turbinibus violenter in altum efférri, (3) perculsosque 
nautas percontatos esse ex ducibus navigationis quidnam 
esset et a quo fieret hrec res, eosque respondisse , cete esse, 
qua in mari voluntantia aquam sursum efflent : nautisque 
attonitis remos e manibus excidisse. (4) Se vero adeuntem 
eos hortatum esse atque animasse, et ad quosounque præ- 
ternavigans accessisset jussisse, ut naves adversis proris 
veluti ad navalem pugnam instructis in eas dirigerent : 
utque denso agmine et magno strepitu remigantes una cum 
ipso remorum sonitu ingentes etiam clamores ederent. (5) 
Ita revocatis animis simul omnes signo dato remigationi in- 
cubuisse;. quumque jam propiores belluis facti essent, 
quantum capita ferre poterant, acolamasse, tubasque 
clanxisse, et remorum pulsum latissime sonitum edidisse ; 


(6) atque ita cete, quee jam ad proras navium videbantur, 


exterrita in profundum sese abdidisse : neque multo post 
ad puppes emersisse , (7) rursumque magnam undarum vim 
sursum efflasse. Tum incredibilem nautarum ob inopi- 
natam salutem applausum factum fuisse , Nearchi audaciam 
et prudentiam laudantium. (8) Nonnull vero harum bale- 
narum interdum variis locis ad littus appelluntur, qua re- 
cedente æstu in vadis harent ; alie a vehementibus tem- 
pestatibus in terram ejiciuntur, et sic putrefactie ipse 
pereunt , et carnes earum decidentes ossa relinquunt homi- 
nibus ad domos exstruendas adhibenda. (9) Et laterum 
quidem ossa quicunque majora in trabes sedium deli- 
guntur; minora vero in tabulas : quee in maxillis sunt 
ad januas accipiuntur; multe siquidem balænæ magni- 
tudine sunt circiter centum cubitorum. 





ARBIANI HISTORIA: INDICA, 33.. 


μανίη τῶν Ἰχθυοφάγων τῆς γῆς καὶ τῶν ᾿Ὠρειτέων sò- 
δενδροτέρη τε nal εὐκαρποτέρη ἐστὶ, xai ποιώδης 
μᾶλλόν τι καὶ ἔνυδρος. (5) Ὁρμίζονται δὲ ἐν Bader 
χώρῳ τῆς Καρμανίης οἰχεομένῳ, δένδρεά τε πολλὰ 
è ἥμερα πεφυκότα ἔχοντν πλὴν ἐλαίης, καὶ ἀμπέλους 
ἐγκθὰς, xat σιτοφόρῳ. (6) Ενθενδὲ ὁρμηθέντες καὶ διεχ- 
πλώσαντες σταδίους ὀκτακοσίους, πρὸς αἰγιαλῷ ὁρμίζον- 
ται ἐρήμῳ, χαὶ κατορῶσιν ἄκρην μακρὴν ἐξανέχουσαν 
ἐπὶ πολλὸν ἐς τὸ πέλαγος ἀπέχειν δὲ ἐφαίνετο ἡ ἄκρη 
so πλόον ὡς ἡμέρης. (7) Καὶ οἱ τῶν χώρων ἐχείνων 
δαήμονες τῆς Ἀραθίης ἔλεγον τὴν ἀνίσχουσαν ταύτην 
ἔχρην, καλέεσθαι δὲ Μάχετα" ἔνθεν τὰ χινάμωμά τε 
καὶ ἄλλα τοιουτότροπα ἐς ᾿Ασσωρίους ἀγινέεσθαι' (s) 
καὶ ἀπὸ τοῦ αἰγιαλοῦ τούτου, ἵναπερ 6 στόλος ἐσάλευε, 
Bap καὶ τῆς ἄκρης, ἥνεινα καταντικρὺ ἀπεώρων ἀνέχου- 
σαν ἐς τὸ πέλαγος, 5 κόλπος (ἐμοί τε δοκέει καὶ 
Νεάρχῳ ὡσαύτως ἐδόχεεν) ἐς τὸ εἴσω ἀναχέεται, ὅπερ 
εἰκὸς ἢ Ἐρυθρὴ θάλασσα. (9) Γαύτην τὴν ἄχρην ὡς 
κατεῖδον, Ὀνησίκριτος μὲν ἐπέχοντας ἐπ᾽ αὐτὴν. πλώειν 
«ο ἐκέλευεν, ὡς μὴ κατὰ τὸν κόλπον ἐλαστρεύοντας τα” 
λαικωρέεσθαι. (10) Νέαρχος δὲ ἀποκρίνεται νήπιον 
Ὀνησίχριτον, εἰ ἀγνοέει ἐπ᾽ ὅτῳ ἐστάλη πρὸς 
Ἀλεξάνδρου é στόλος (11) οὗ γὰρ ὅτι dropin ἦν πεζῇ 
δικοωθῆναι πάντα αὐτῷ τὸν στρατὸν, ἐπὶ τῷδε dpa 
39 ἐπέμψαι τὰς νέας, ἀλλὰ ἐθέλοντα αἰγιαλούς τε τοὺς 
αατὰ τὸν παράπλουν χατασκέψασθαι καὶ ὅρμους xal 
νησῖδας, καὶ ὅστις χόλπος ἐσέχοι, ἐκπεριπλῶσαι τοῦ- 
τον , καὶ πόλιας ὅσαι ἐπιθαλάσσιαι , καὶ ef τις Eyxap- 
κος γῆ, καὶ εἴ τις ἐρήμη. (12) Σφᾶς ὧν οὗ χρῆναι 
* ἐφαινίσαι τὸ ἔργον, πρὸς τέρματι ἤδη ἐόντας τῶν πό- 
ves, ἄλλως τε οὐδὲ ἀπόρως ἔτι τῶν ἀναγκαίων ἐν τῷ 
zur páry ἔχοντας: δεδιέναι τε, ὅτι ἡ ἄχρη ἐς µεσημ.- 
God ἀνέχει, μὴ ἐρήμῳ τε τῇ ταύτη yň καὶ ἀνύδρῳ 
Row ἃ ολογώδεῖ ἐγκύρσειαν. (13) Ταῦτα ἐνίκα, xat μοι 
V Casein περιφανέως σῶσαι τὴν στρατιὴν τῆδε τῇ Bouh? 
N ak enojo τὴν γὰρ δὴ ἄκρην ἐκείνην xat τὴν πρὸς αὐτῇ 
Xe» ny πᾶσαν ἐρήμην τε εἶναι λόγος κατέχει, xal ὕδα- 
Ta drop ἔχεσθαι. 


ΚΕΦ. ΛΓ΄. 


AMA ἕπλωον γὰρ ἀπὸ τοῦ αἰγιαλοῦ ἄραντες τῇ γῇ 
D T «eor ac καὶ πλώσαντες σταδίους ὡς ἑπτακοσίους ἐν 
p αἰγιαλῷ ὠρμίσαντο" Νεόπτανα οὔνομα τῷ αἰγιαλῷ. 

(=) Καὶ αὖθις ὑπὸ τὴν ἕω ἀνήγοντο, xal πλώσαντες 
6 Peadlous ἑκατὸν δρμίζανται χατὰ τὸν ποταμὸν ΄Άναμιν: 
δ δ χῶρος Ἁρμόζεια ἐχαλέετο. Ilka δὲ ἤδη καὶ rdu- 
e Pag ταύτη ἦν, πλὴν ἐλαῖαι οὗ πεφύχεσαν. (9) Ἐν- 
“a ἐκδαίνουσί τε ἐκ τῶν νεῶν καὶ ἀπὸ τῶν πολλῶν 
RU ἄσμενοι ἀνεπαύοντο, μεμνημένοι ὅσα καχὰ 
Ἀταιτὰ τὴν θάλασσαν πεπονθότες ἦσαν, xal πρὸς τῇ γῇ 
των Ἰχθυοφάγων, τήν τε ἐρημίην τῆς χώρης, καὶ 

Ὁ τοὺς ἀνθρώπους ὅχως θηριώδεες, xal τὰς σφῶν ἀπο- 


ita Carmania arboribus fecundior magisque frugifera est 
quam Ichthyophagorum aut Oritarum regio, magis etiam 
herbosa aquisque abundans. (5) Quum in Badin cultum 
Carmanie locum appulissent, multas arbores pomiferas 
exceptis oleis repererunt. Erat et ea regio vitium et fru- 
menti ferax. (6) Inde ad nccc stadia progressi ad littus 
desertum appellunt. Ex eo loco promontorium ingens 
longe in mare porrectum conspiciunt , quod unius diei na- 
vigationg inde abesse videbatur. (7) Periti locorum Arabiae 
promontorium id esse dicebant, vocarique Maceta. Inde 
cinnamomum et alia ejuscemodi aromata in Assyrios vehi. 
(8) Ab eo littore ubi classis ancoris in salo jactis constiterat, 
et promontorio , quod ex adverso in mare porrectum con- 
spexerant, sinus meo judicio , ut et Nearclio visum est, in- 
trorsum. refunditur, sicut probabile est, mare Rubrum. 
(9) 1d promontorium ubi conspicati sunt , Onesicritus clas- 
sem eo dirigi jubebat, ne per sinum navigantes calamita- 
tibus adficerentur. (10) Nearchus parum prudentem esse 
Onesicritum respondit , si nesciret quam ad rem Alexander 
classem misisset. (14) Neque enim quia pedestri itinere 
totum exercitum traducere salvum non posset, eam ob 
causam naves emissas : sed quod vellet omnia littora por- 
tusque et insulas in preeternavigatione perlustrari , omnes 
etiam sinus pernavigari , et urbes quae ad mare sitze essent : 
quive regio fertilis, quae deserta sit inquiri. (12) Non 
debere itaque sese totum negotium pervertere , quum jam 
ad finem laborum pervenissent, preecipue quum res omnes 
ad navigationem necessarie non deficerent : vereri etiam 
se, quod promontorium illud in meridiem vergeret , ne in 
desertam et siticulosam torridamque regionem inciderent. 
(13) Nearchi sententia vicit : et mihi quidem Nearchus 
manifesto hoc consilio classem universam servasse videtur. 
Promontorium enim illud omnemque regionem illi cir- 
cumjectam desertam esse fama est, summaque aquarum 
penuria laborare. 


CAP. XXIII. 


Mota igitur classe proxime terram navigantes , pcc stadia 
emensi ad aliud littus, cui Neoptana nomen erat, appellunt; 
rursusque sub auroram inde solvunt, et centum stadiis 
enavigatis ad fluvium Anamin perveniunt. (2) Locus ipse 
Harmozia vocabatur. Amicam jam ibi omniumque rerum 
feracem regionem nacti sunt : oleas tantum non ferebat. 
(3) Hic navibus egressi, cupide a tot tantisque laboribus 
conquierunt cum jucunda tot malorum , qua mari perpessi 
fuerant, et apud regionem Ichthyophagorum, recordatione; 
desertas regiones, efferatos homines, summam rerun 


o 


lu 


2 


c 


2 


> 


3 


e 


4t 


-- 


45 


δ0 


232 


ρίας ἐπιλεγόμενοι. (4) Καί τινες αὐτῶν ἀπὸ θαλάσσης 
ἐς τὸ πρόσω ἀνῆλθον, ἀποσχεδασθέντες τῆς στρατιῆς 
κατὰ ζήτησιν ἄλλος ἄλλου. (5) ᾿Ενταῦθα ἄνθρωπος 
σφίσιν ὤφθη χλαμύδα τε φορέων Ἑλληνικὴν καὶ τὰ 
ἄλλα ὡς "Έλλην ἐσκευχσμένος, καὶ φωνὴν "Ελλάδα 
* ’ e ~ `~ 7 Pa . 
ἐφώνεε. Τοῦτον of πρῶτοι ἰδόντες δακρῦσαι ἔλεγον 
οὕτω τι παράλογον σφίσι φανῆναι ἐκ τῶν τοσῶνδε xa- 
x&v "Ελληνα μὲν ἄνθρωπον ἰδεῖν , EMcidoc 22 φωνῆς 
ἀκοῦσαι" !6) ἐπηρώτων τε ὀχόθεν ἥκοι, καὶ ὅστις gov’ 
6 δὲ ἀπὸ τοῦ στρατοπέδου τοῦ ᾿Αλεξάνδρου ἀποσκεδα- 

es v Y 3 , . / ` 
σθῆναι ἔλεγε, καὶ εἶναι οὐ πόῤῥω τὸ στρατόπεδον xat 

. 8 > laa ^ . es 4 y ~ £ 
αὐτὸν Αλέξανδρον τοῦτον τὸν ἄνθρωπον Βοῶντές τε 
xxl κροτέοντες ἀνάγουσι παρὰ τὸν Νέαργον' καὶ Νεάρ- 
Jt) πάντα ἔφρασε, xat ὅτι πέντε ἡμερέων 620v ἀπέχει 
M , - \ 9 ν ~ , . Ὃν 
τὸ στρατόπεδον xal ὃ βασιλεὺς ἀπὸ τῆς θαλάσσης (8) 
TOV τε ὕπαργον τῆς χώρης ταύτης δείξειν ἔφη Νεάργω, 
καὶ ἔδειξε χαὶ μετὰ τούτου Νέαρχος γνώμην ποιέεται, 
ὅχως ἀναθήσεται πρὸς βασιλέα. (n) Tore μὲν δὴ ἐπὶ 
τὰς νέας ἀπΏλθον ' ὑπὸ δὲ τὴν ἕω, τὰς νέας ἐνεώλχεεν, 
ἐπισκευῆς τε εἴνεχα, ὅσαι αὐτέων κατὰ τὸν πλόον RE- 
πονήκεσαν,, xat ἅμα ὅτι ἐν τῷ γώρῳ τούτῳ ὑπολείπε- 

` aga *, Y 

σθαί οἱ ἐδόκεε τὸν πολλὸν στρατον' (19) γάρακά τε ὧν 
περιθάλλεται διπλ dov ἐπὶ τῷ ναυστάθµῳ, καὶ τεῖγος 
γήινον καὶ τάφρον βαθέην, ἀπὸ τοῦ ποταμοῦ τῖς 
ὄχθης ἀρξάμενος, ἔστε ἐπὶ τὸν αἰγιαλόν, ἵνα αἱ νέες 
αὐτῷ ἀνειρυσμέναι ἦσαν. 





ΚΕΦ, ΛΔ΄. 


Ἐν ᾧ δὲ 6 Νέαρχος ταῦτα ἐκόσμεε, τῆς γώρης 6 
ὕπαρχος πεπυσμένος ὅχως ἐν μεγάλη φροντίδι ἔγοι 
΄ A , ~ [4 9 

Ἀλεξανδρος τὰ dupt τὸν στόλον τοῦτον, μέγα δή τι ἐξ 
Ἀλεξάνδρου ἀγαθὸν ἂν ἔγνω πείσεσθαι, εἰ πρῶτός οἱ 
ἀπαγγείλειε τοῦ στρατοῦ τὴν σωτηρίην καὶ τοῦ Nego- 
you, ὅτι οὐ πολλῷ ὕστερον ἀπίξεται ἐς ὄψιν τὴν Bası- 
λέης. (2) Οὕτω δὴ τὴν βραχυτάτην ἐλάσας ἀπαγγέλλει 
> */ A τ y 6 / 4 ^ ~ 

Ἀλεζάνλρῳ, ὅτι Νέαρχος οὗτος προσάγει ἀπὸ τῶν 

~ r M ^ ^i 3 , ~ ’ 3 , 
νεῶν. Tore μὲν δὴ καίπερ ἀπιστέων τῷ λόγῳ Ἁλέ- 
» ^ 35 * , 8 X ` ~ 3 , 
ξανδρος. ἀλλὰ ἐγάρη γε κατὰ τὸ εἰκὸς τῇ ἀγγελίη. 
(3) Ὡς δὲ ἡμέρη τε ἄλλη ἐξ ἄλλης ἐγίνετο καὶ ζυντι- 
7 ~ ^ * , , 
θέντι αὐτῷ τῆς ἀγγελίης τὸν χρόνον οὐκέτι πιστὰ τὰ 
i» , / Y 2x 
ἐξηγγελμένα ἐφαίνετο, (4) πεμπόμενοί τε ἄλλοι ἐπ᾽ dà- 
λοισιν ὡς ἐπὶ χομιδῇ τοῦ Νεάργου, οἱ μέν τινες ὀλίνον 
τῆς 6808 προελθόντες κενοὶ ἐπανήεσαχν οὐδενὶ ἐγχύρ- 
σαντες’ οἱ δὲ καὶ ποῤῥωτέρω ἐλθόντες, καὶ διαμαρτόντες 
τῶν ἀμφὶ τὸν Νέαργον, οὐδὲ αὐτοὶ ἐπανήεσαν, ἐνταῦθα 
δὴ τὸν μὲν ἄνθρωπον ἐκεῖνον, ὡς χενά τε ἀγγείλαντα 
καὶ λυπηρότερά οἱ τὰ πρήγματα ποιήσαντα τῇ ματαίη 
3 , 6 - a a > ) ew» - . 4 . P 
εὐφροσύνη, συλλαβεῖν κελεύει Αλέξανδρος" autos δὲ 
~ - ~ Y , Yo. 
τῇ τε ὄψι xat τῇ γνώμη δῆλος nv μεγάλῳ ἄχεϊ Be- 

OC * ’ ^t ~ ΄ 

θλημένος. (ὁ) Ev τούτῳ δὲ τῶν τινες κατὰ ζήτησιν 
τοῦ Νεάργου ἐσταλμένων ἵππους τε ἐπὶ κομιοὴ αὐτῶν 
καὶ ἀπήνας Oi ἄγοντες ἐντυγχάνουσι κατὰ τὴν 522v 


APPIANOY ΙΝΔΙΚΗ. 23. tot 


omnium inopiam memoria recolentes. (4) Quidam ven 
interius remotiusque a mari progressi et ab exercits se 
juncti sunt, alius aliud quzerentes. (5) Repertus hic est à 
eis quidam Gracanica chlamyde reliquoque habitu Graece 
indutus, linguam etiam Gracam sonans , ad cujus prium 
conspectum collacrimatos ferunt : adeo novum atque ime- 
lens iis videbatur post tot mala hominem Griecum cernere 
Graecam vocem audire. (6) Interrogarunt itaque , unde ve- 
niret, et quis esset. Jlle se ab exercitu Alexandri sejuncium 
esse respondit, castraque atque adeo ipsum Alexandrum nem 
procul abesse. (7) Hunc hominem ipsi confestim gaudio exul- 
tantes ad Nearchum adducunt : qui rem omnem ei retuli, 
castraque et regem quinque dierum itinere a mari abesse. 
(8) Praesidem etiam illius regionis Nearcho ostensurum se 
dixit et ostendit ; tum Nearchus cum co consilium capit, 
quo pacto ad regem adscendere possit. (9) Tunc quidem 
ad classem sese recipiunt. Postridie vero sub lucem sab- 
duci naves jubet , partim ut quee ista navigatione quassatag 
erant , reficerentur : partim quod magnam exercitus partem 
ibi relinquere statuerat. (10) Duplici itaque vallo et aggere 
terreo navale cingit , fossamque profundam a ripa fluminis 
ad eam littoris partem, in quam naves subducta erant, 
ducit. 





CAP. XXXIV. 


Interea dum hac a Nearcho parantur, præses reges, 
quum audisset Alexandrum vehementer de clase iw 
solicitum esse, magnum aliquod munus se ab Alexandre 
accepturum arbitratus, si primus nuntiaret exercitus 
salvum esse, et Nearchum propediem in conspectum regs 
venturum : (2) compendio vie inito, renuntiabat Alexand, 
Nearchum a navibus venire. Alexander tametsi fidem ge 
verbis non haberet, magnam tamen, ut par est, ex 0 
(3) Quum vero alius ex alio dies 
traheretur,et tempus , ex quo nuncium allatum fuerat , ot 
ferenti non jam amplius credibilia viderentur nuncii 
(4) quumque alii atque alii, qui Nearchum adveheresi, 
missi, partim quidem paululum vize progressi vacui rediresl, 


nuncio letitiam cepit. 


quum nulli occurrissent; partim vero progressi ulteriasd 
Nearclium non offendentes , ne ipsi quidem reverterentur, 
(3) tum Alexander hominem illum tanquam mendaci 
nuntii auctorem , quique suum moerorem vano illo gaude 
duplicarat , comprehendi jubet : ingentemque dolorem 4 
vultu et animo prz se ferebat. (6) Interea nonnulli qui 
cum equis et vehiculis ad quaerendum adducendumque 
Nearchum missi fucrant , in ipso itinere Nearcho et Archi» 





234 


ἐπόμνυσιν, Y μὴν μέζον ὡς ἐπὶ τῇδε τῇ ἀγγελίη χαί- 
pew, ἢ ὅτι τὴν Ἀσίην πᾶσαν ἐκτημένος ἔρχεται' καὶ 
τὰρ καὶ τὸ ἄχος οἱ ἐπὶ τῇ ἀπωλείῃ τῆς στρατιῆς ἀντίῤ- 
ῥοπον γενέσθαι τῇ ἄλλῃ πάσῃ εὐτυχίῃ. 





ΚΕΦ. AG’. 


5 Ὁ δὲ ὕπαρχος τῆς χώρης, ὄντινα συνειλήφει Ahi- 
ἔανδρος ἐπὶ τῆς ἀγγελίης τῇ ματαιότητι, παρεόντα xa- 
τιδὼν τὸν Νέαρχον, πίπτει τε αὐτῷ πρὸς τὰ γόνατα, 
(3) καὶ, Οὗτός τοι, ἔφη, ἐγώ εἰμι, ὃς ἀπήγγειλα Άλε- 
ξάνδρῳ ὅτι σῶοι ἥκετε- ὁρᾷς ὅκως διάκειμαι. Οὕτω δὴ, 

10 δέεται Ἀλεξάνδρου Νέαρχος ἀφεῖναι τὸν ἄνδρα, καὶ 
ἀγίεται. (1) Ἀλέξανδρος δὲ σωτήρια τοῦ στρατοῦ ἔθυε Διὶ 
Σωτῆρι καὶ Ἡρακλέϊ καὶ Ἀπόλλωνι Αλεξικάκω καὶ 
Ποσειδῶνί τε καὶ ὅσοι ἄλλοι θεοὶ θαλάσσιοι" καὶ ἀγῶνα 
ἐποίεε γυμνικόν τε καὶ μουσικὸν, καὶ πομπὴν ἔπεμπε: 

15 καὶ Νέαρχος ἐν πρώτοισιν ἐπόμπευε, ταινίησί τε καὶ ἄν. 
θεσι πρὸς τῆς στρατιῆς βαλλόμενος. (4) Ὡς δὲ ταῦτά 
οἱ τέλος εἶχε, λέγει πρὸς Νέαρχον, ᾿Εγώ σε, ὦ Νέαρχε, 
οὐχέτι ἐθέλω τὸ πρόσω οὔτ᾽ ἀναχινδυνεύειν, οὔτε ταλαι- 
πωρέεσθαι ἀλλὰ ἄλλος γὰρ τοῦ ναυτικοῦ ἐξηγήσεται 

30 τὸ ἀπὸ τοῦδε, ἔστε καταστῆσαι αὐτὸ ἐς Σοῦσα. (s) Νέαρ- 
χος δὲ ὑπολαθὼν λέγει, W βασιλεῦ, ἐγὼ μέντοι πάντα 
πείθεσθαι ἐθέλω τε καὶ ἀναγκαίη μοι ἐστίν: ἀλλὰ εἰ δή 
τι καὶ σὺ ἐμοὶ χαρίζεσθαι ἐθέλεις, μὴ ποιήσῃς ὧδε" ἀλλά 
μὲ ἕασον ἐξηγήσασθαι ἐς ἅπαν τοῦ στρατοῦ, ἔστε σοι 

35 σώας καταστήσω ἐς Σοῦσα τὰς νέας" (6) μηδὲ τὰ μὲν 
χαλεπά τε αὐτοῦ καὶ ἄπορα ἐμοὶ ἐπιτετραμμένα ἐκ 000 
ἔστω, τὰ δὲ εὐπετέα τε καὶ κλέους ἤδη ἑτοίμου ἐχόμενα, 
ταῦτα δὲ ἀπαιρεθέντα ἄλλῳ ἐς χεῖρας διδόσθω. (7) 
"Ἔτι λέγοντα παύει αὐτὸν Ἀλέξανδρος, καὶ χάριν προσ-. 

20 ωμολόγεεν εἰδέναι" οὕτω δὴ καταπέμπει αὐτὸν, στρατιὴν 
δοὺς ἐς παραπομπὴν ὥς διὰ φιλίης ἰόντι ὀλίγην. (8) 
Τῷ δὲ οὐδὲ τὰ τῆς ὁδοῦ τῆς ἐπὶ θάλασσαν ἔξω πόνου 
ἐγένετο" ἀλλὰ συλλελεγμένοι γὰρ οἱ κύχλῳ βάρθαροι τὰ 
ἐρυμνὰ τῆς χώρης τῆς Καρμανίης κατεῖχον, ὅτι καὶ ὁ 

35 σατράπης αὐτοῖσι τε τελευτήχει κατὰ πρόσταξιν Ἀλεξάν- 
ρου: 6 δὲ νεωστὶ χατεστηκὼς Τληπόλεμος οὕπω βέδαιον 
τὸ κράτος εἶχε. (0) Καὶ δὶς ὧν καὶ τρὶς τῇ αὐτῇ ἡμέρη 
ἄλλοισι καὶ ἄλλοισι τῶν βαρθάρων ἐπιφαινομένοιαιν ἐς 
χεῖρας ᾖεσαν- καὶ οὕτως οὐδέν τι ἐλινύσαντες μόλις 

40 καὶ χαλεπῶς ἐπὶ θάλασσαν ἀπεσώθησαν. Ἐνταῦθα θύει. 
Νέαρχος Διὶ Σωτῆρι καὶ ἀγῶνα ποιέει γυμνικόν. 





ΚΕΦ. AZ’. 


Ὡς δὲ αὐτῷ τὰ θεῖα ἐν κόσμῳ πεποίητο, οὕτω δὴ 
ἀνήγοντο. Παραπλώσαντες δὲ νῆσον ἐρήμην τε καὶ 
τρηχέην ἐν ἄλλη νήσῳ ὅρμίζονται, μεγάλῃ ταύτῃ xal 

45 οἰκεομένῃ, πλώσαντες σταδίους τριηκοσίους , ἔνθενπερ 





ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΙΝΔΙΚΗ. X. λζ. 


Gratios sibi jucundissque id muntii accidisse, quam qui 
universam Asiam suhjugasset : dolorem enim ob amesa 
exercitom universa felicitati suas parem faisse. 


—— 
CAP. XXXVI. 


Preses vero provincie, quem ob nunti vaii 
Alexander comprehendi jusserat, Nearchum pressi 
conspicatus , ei ad genua provolutus, (2) Ego, inqui, is 
sum qui Alexandro nuntiavi vos salvos rediime. Vides 
quo pacto exceptus sim. Tum rogatu Nearchi Aleuader 
eum dimitti jubet. (3) Alexander ob servatum exercton 
Jovi Servatori atque Herculi et Apollini Alexicaco (aint 
infortuniorum propulsatori ), et Neptuno reliquisqadi 
marinis sacrum fecit, ludos etiam gymnicos et musicos eli- 
dit, pompamque induxit : inter pompes duces Nearchaserá 
sertis ac floribus ab omni exercitu petitus. (4) His res 
peractis Alexander ita Nearcham alloquitur, Ego fe, Near- 
che, nulla posthac pericula aut labores ilerum adire 
volo. Sed alius posthac classi præfectus eam in Sus 
ducet. (5) Nearchus regis sermonem excipiens, Equidem, 
orez, inquit, (ibi per omnia morem gerere et cupio et de- 
beo. Cæterum si qua in re mihi gratificari volueris, 
hoc ne feceris : quin polius me in universum classi præ- 
fectum esse patiare, donec (ibi naves salvas in Susa 
Perduzerim ; (6) neve quum res arduas atque difficiles 
mihi abs te commissa fuerint , faciles, quarum gloria 
jamin promptu est, mihi ademptas aliis in manus de- 
deris. (7) Adhuc loquentem interpellat Alexander, gratiam. 
se illi habere insuper professus : atque ita eum dimittit, 
exiguo exercitu comitatum , quippe cui per amicam regio- 
nem eundum esset. (8) Ceterum neque psa ad mare pro- 
lectio Nearcho expers laboris fuit. Collecti enim undequaque 
barbari tuta munitaque Carmanise loca occuparant. Nam 
satrapa eorum jussu Alexandri curam muneris sui finierat. 
Tlepolemus autem , qui recens satrapatum inierat , nondum 
firmum imperium nactus erat. (9) Bis itaque ac ter une 
atque eodem die diversis in eum barbaris irroentibus pa- 
gnandum fuit. Atque ita nibil morantes agre tandem ac 
difficulter ad mare salvi pervenerunt. Ibi Nearchus Jovi 
Servatori sacrum facit gymnicosque lodos edidit. 


—— 


CAP. XXXVII. 


Rebus itaque divinis rite peractis, oram solvit : bine in~- 
sulam desertam atque asperam preter vecti ad aliam insulam, 





grandem atque babitatam, appellant , ccc stadia emeasi ab 
loco, unde digressi erant. (2) Deserta illa insula Organe 


ARRIANI HISTORIA INDICA. 38. 


«Ὡρμήθησαν. (2) Kal ἢ μὲν ἐρήμη νῆσος Όργανα ἐχα- 

Ἄλέετο, de ἣν δὲ ὡρμήθησαν Ὀάρακτα' ἄμπελοί τε ἐν 

απὐτῇ ἐπεφύχεσαν xal φοίνικες, καὶ σιτοφόρος τὸ δὲ μῆ- 

moc [ἦν] τῆς νήσου, στάδιοι ὀκτακόσιοι. Καὶ 6 ὕπαρχος 

-ῆς νήσου Μαζήνης συνέπλωεν αὐτοῖσι µέχρι Σούσων, 

p ἐθελοντὴς ἡγεμὼν τοῦ πλόου. (1) Ἐν ταύτῃ τῇ νῄσῳ 

ἄλεγον καὶ τοῦ πρώτως δυναστεύσαντος τῆς χώρης ταύ- 

της δείκνυσθαι τὸν τάφον: οὔνομα δὲ αὐτῷ ᾿Ερύθρην εἶναι, 

ἐπ᾽ ὅ του καὶ τὴν ἐπωνυμίην τῇ θαλάσση ταύτη εἶναι, 

Ἐρυθρὴν καλέεσθαι. (4) Ἐνθένδε ἐκ τῆς νήσου ἄραν- 

ο τες ἕπλωον' xal τῆς νήσου αὐτῆς παραπλώσαντες ὅσον 

διηκοσίους σταδίους, ὁρμίζονται ἐν αὐτῇ αὖθις, καὶ xa- 

τορῶσιν ἄλλην νῆσον, ἀπέχουσαν τῆς μεγάλης ταύτης 

- -“εσσαρά μάλιστα σταδίους Ποσειδῶνος ἱρὴ ἐλέ- 

afato εἶναι, καὶ ἄδατος. (5) Ὑπὸ δὲ τὴν ἕω ἀνήγοντο, 

so zul καταλαμθάνει αὐτοὺς ἀνάπωτις οὕτω τι χαρτερὴ, 

τρεῖς τῶν νεῶν ἐποχείλασαι ἐν τῷ ξηρῷ ἐσχέθη- 

σαν αἱ δὲ ἄλλαι χαλεπῶς διεχπλώουσαι τὰς ῥηχίας ἐς 

τὰ βάθεα διαπεσώθησαν᾽ (ϱ) αἱ δὲ ἐποκείλασαι τῆς πλημ- 

pupilos ἐπιγενομένης αὖθις ἐξέπλωσάν τε καὶ δευτεραῖαι 

ae πκτήγοντο ἵναπερ ó πᾶς στόλος. (7) Ὁρμίζονται δὲ 

ἐς νῆσον ἄλλην, διέχουσαν τῆς ἠπείρου ὅσον τριηχοσίους 

οτοδίους, πλώσαντες,τετρακοσίους. (8) ᾿Εντεῦθεν ὑπὸ 

thy de ἔπλωον, νῆσον ἐρήμην ἐν ἀριστερᾶ mapapel- 

borac: οὔνομα δὲ τῇ νήσω Πύλωρα" xai ὁρμίζονται 

5 τρὸς Σισιδώνη, πολιχνίῳ σμικρῷ xal πάντων ἀπόρῳ, 

Sn μὴ ὕδατος xal ἰχθύων ἰχθυοφάγοι γὰρ καὶ οὗτοι 

ὑπ᾽ ἀναγκαίης ἦσαν, ὅτι πονηρὴν γῆν νέμονται. (9) Ἐν- 

θένδα ὑδρευσάμενοι καταίρουσιν ἐς Ταρσίην ἄκρην dva- 

τείνουσαν ἐς τὸ πέλαγος, πλώσαντες σταδίους τριηχο- 

a είοως. (10)"Evdev ἐς Καταίην, νῆσον ἐρήμην, ἁλιτενέα᾽ 

αὔτη ἱρὴ Ἕρμεω xal Αφροδίτης ἐλέγετο" στάδιοι τοῦ 

πλόος, τρτηχόσιοι- (11) ἐς ταύτην ὅσα ἔτη ἀφίεται de τῶν 

περεοίχων πρόθατα χαὶ αἶγες, ἱρ τῷ Ἑρμῇ καὶ τῇ 

Ἀφροδίτη" καὶ ταῦτα ἀπηγριωμένα ἦν ὁρᾶν ὑπὸ χρόνου 
% τε al ἑρηυίης. 





ΚΕΦ. AH’. 


Miypı τοῦδε Kapuavin τὰ δὲ ἀπὸ τοῦδε Πέρσαι 
bye μῆχος τοῦ πλόου παρὰ τὴν Καρμανίην χώρην 
στάξδεοι τρισχίλιοι καὶ ἑπτακόσιοι: ζώουσι δὲ χατάπερ 

0 Πέρσαι, ὅτι xal ὅμοροί εἰσι Πέρσῃσι καὶ τὰ ἐς τὸν 
μον ὥσαύτως χοσμέονται. (2) ᾿Ενθένδε ἄραντες 

ἐκ της νήσου τῆς ἱρῆς παρὰ τὴν Περσίδα ἤδη ἔπλωον' 
καὶ κατάγονται ἐς ]λαν χῶρον, ἵνα λιμὴν πρὸς νήσου 
GUAR oc καὶ ἐρήμης γίνεται" οὔνομα τῇ νήσῳ Κέχανδρος 

p ὃ δὲ πλόος στάδια τετρακόσια. (9) Ὑπὸ δὲ τὴν ἕω ἐς 
ἔλλην νῆσον πλώσαντες ὁρμίζονται οἰκεομένην' ἵνα xal 
μαργαρίτην θηρᾶσθαι λέγει Νέαρχος, χατάπερ ἐν τῇ 

| νῶν θαλάσση. Γαύτης τῆς νήσου τὴν ἄκρην παραπλώ- 
σηντες σταδίους ὡς τεσσαράχοντα, ἐνταῦθα ὥρμίσθη- 

jo ΤΝ' (4) ἐνθένδε πρὸς ὄρεϊ ὁρμίζονται ὑψηλῷ (γος 


235 


vocabatur : ubi vero constiterunt Oaracta. Erat hsec vitium, 
palmarum et frumenti ferax. Longitudo insule nccc stadia 
efficiebat. — Praeses ejus loci Mazenes sua sponte se Nearcho 
et comitem et ducem navigationis Susa usque adjunxit. (3) 
In bac insula aiebant sepulcrum ejus extare qui primus im- 
perium regionis tenuisset, nomenque ei fuisse Erythre, 
atque inde mare illud Erythrseeum appellatum. (4) Ex eo 
loco ad cc stadia Nearchus cum classe profectus, rursus in 
eadem insula portum cepit. Inde aliam insulam proepiciunt, 
XL circiter stadiis a magna illa distantem, quee Neptuno 
sacra et inaccessa esse dicebatur. (5) Sub auroram solvunt, 
et tam vehemens maris recessus eos occupat , ut tres naves 
impacte in vado sicco heererent, et relique difficulter e 
brevibus enavigantes in altum evadere potuerint. (6) At 
vero, qua impacte erant accedente rursus stu et ipsae 
deductæ postero die ad reliquam classem appulerunt. (7) 
Hinc simul ccec stadia emensi ad aliam insulam , ccc stadiis 
a continente distantem, stationem ceperunt. (8) Inde sub 
auroram solventes , insula quadam deserta , qua ad leevam 
erat, (Pylora ei nomen erat) preterita , ad Sisidonem urbem 
exiguam omniumque rerum inopem , praeterquam aque et 
piscium, pervenerunt. Nam hos quoque ichthyophagos 
esse, necessitas facit; sterilem enim terram incolunt. (9) 
Aqua inde tantum sumta in Tarsian promontorium longe 


in mare porrectum deferuntur, ccc stadia emensi. (10) 
Inde in Catzean , insulam desertam ac vadosam. Ea Mer- 


curio et Veneri sacra esse dicebatur. Navigatio ccc stadio- 
rum fuerat. (11) In hanc insulam singulis annis a finitimis 
oves et caprae mittuntur, Mercurio et Veneri sacre. Has 
temporis longinquitate ac solitudine efferatas videre erat. 





CAP. XXXVII. 


Ad hunc usque locum Carmania pertinet : citeriora Perse 
tenent. Longitudo navigationis ad Carmanis oram est 
stadiorum ın κ. et pcc. Vivunt Carmani Persarum more; 
nam et Persis finitimi sunt : eodem etiam armorum et bel- 
landi genere utuntur. (2) Soluta inde classe , Persidis oram 
circumvecti in locum quendam Ilan dictum appulerunt , ubi 
portus ab insula parva ac deserta efficitur. Nomen insule 
Cecandrus est. Navigatio est stadiorum cccc. (3) Sub 
auroram in aliam insulam habitatam delati sunt, in qua 
perinde atque in mari Indico margaritam capi Nearchus 
scribit. Hujus insulæ promontorio prieternavigato , stadia 
xL emensi, constiterunt. (4) Inde ad montem excelsum , 
Ochum dictum , appulerunt in portu a ventis tuto, et pi- 


236 APPIANOY 


οὔνομα τῷ ὄρεϊ) ἐν λιμένιεὐόρμῳ: xal ἁλιέες αὐτοῦ ῴχεον. 
(5) Καὶ ἔνθεν πλώσαντες σταδίους τετρακοσίους τε xat 
πεντήχοντα, δρωίζονται ἐν ᾿Αποστάνοισι᾽ xxl πλοῖα 
πολλὰ αὐτόθι ὥρμεε, κώμη τε ἐπὴν ἀπέγουσα ἀπὸ θα- 
6 λάσσης σταδίους ἑξήχοντα. (6) Νυχτὸς δὲ ἐπάραντες čv- 
θεν ἐσπλώουσιν ἐς χόλπον συνοιχεόμενον πολλῃσιχώμγσι" 
στάδιοι τοῦ πλόου τετραχόσιοι' δρμίτονται δὲ πρὸς ὕπω- 
ρείην' ταύτῃ polvixés τε πολλοὶ ἐπεφύχεσαν καὶ ὅσα 
ἄλλα ἀχρόδρυα ἐν τῇ Ἕλλαδι γῆ φύεται. (7) Ἔνθεν 
10 ἄραντες ἐς Γώγανα παραπλώουσι σταδίους μάλιστα ἐς 
ἑξακοσίους, ἐς χώρην οἰκεομένην * ὁρμίζονται δὲ τοῦ 
ποταμοῦ τοῦ χειμάῤῥου, ὄνομα δὲ Ἀρεὼν, ἐν τῇσιν èx- 
βολῖσιν- ἐνταῦθα χαλεπῶς δρωίζονται' στεινὸς γὰρ ἦν 
ὁ ἔσπλους κατὰ τὸ στόμα. ὅτι βραχέα τὰ κύχλῳ αὐτοῦ 
16 $ ἀνάπωτις ἐποίεε. (6) Καὶ ἔνθεν αὖ ἐν στόματι ἄλλου 
ποταμοῦ ὁρμίζονται, διεκπλώσαντες σταδίους ἐς ὀχταχο- 
σίους' Σιταχὸς οὔνομα τῷ ποταμῶ Tv’ οὐδὲ ἐν τούτῳ εὖ- 
μαρέως ὁρμίζονται' καὶ ó πλόος ἅπας οὗτος 6 παρὰ τὴν 
Περσίδα βραχέα τε ἦσαν xat ῥηχίαι καὶ τενάγεχ. (9) 
30 ᾿Ενταῦθασῖτον κατχλχαθάνουσι πολλὸν ξυγκεχομισωέ- 
μον κατὰ πρόσταξιν βασιλέος, ὡς σφίσιν ἦναι ἐπισιτί-- 
«σασθαι ἐνταῦθα ἔμειναν ἡμέρας τὰς πάσας μίαν xal 
εἴχοσι, xai τὰς νέας ἀνειρυσάμενοι ὅσαι μὲν πεπονή- 
χεσαν, ἐπεσχεύαζου' τὰς δὲ ἄλλας ἐθεράπευον. 


— 60-0 ae — 


ΚΕΦ. AO’. 


᾿Ενθένδε ὁρμηθέντες εἰς Ἱέρατιν πόλιν ἀπίκοντο. ἐς 
χῶρον οἰκεόμενον- ἑπταχόσιοι xol πεντήκοντα στάδιοι 
6 πλόος: ὡρμίσθησαν δὲ ἐν διώρυγι ἀπὸ τοῦ ποταμοῦ 
ἐμθεθλημένῃ ἐς θάλασσαν, % οὔνομα ἦν Ἡράτεμις. (2) 
Ἅμα δὲ ἡλίῳ ἀνίσχοντι παραπλώουσιν ἐς ποταμὸν χει- 
30 μάῤῥουν, οὔνομα [ΠΙάδαγρον, ὁ δὲ χῶρος χεῤῥόνησος ἅπας: 
xai ἐν αὐτῷ χηποί τε πολλοὶ xal ἀκρόδρυα παντοῖα 
ἐφύετο" οὔνομα τῷ χώρῳ Μεσαμθρίη. (3) Ἐκ Meczu- 
Going δὲ ὁρμηθέντες, xal διεκπλώσαντες σταδίους μά- 
λιστα ἐς διηχοσίους, ἐς 1 αόχην ὁρμίζονται ἐπὶ ποταμῷ 
55 Γράνιδι- καὶ ἀπὸ τούτου ἐς τὸ dvo Περσέων βασίλεια ἦν, 
«ἀπέχοντα τοῦ ποταμοῦ τῶν ἐχθολέων σταδίους ἐς διη- 
χοσίους. (4) Κατὰ τοῦτον τὸν παράπλουν λέγει Νέαρ- 
γος ὀφθῆναι χΏτος ἐχθεθλημένον εἰς τὴν ἠϊόνα" καὶ τοῦτο 
προσπλώσαντας τινὰς τῶν ναυτέων ἐκμετρῆσαι xal φάναι 

40 εἶναι πήχεων ἐνενήκοντα δέρµα δὲ αὐτῷ εἶναι φολι- 
τὸν, οὕτω τε ἐς βάθος ἦχον, ὡς καὶ ἐπὶ Rhy uv ἐπέχειν, 
ὄστρεά τε xai λοπαδας καὶ ouxtx πολλὰ ἔχειν ἐπιπε- 
Quxoca- καὶ δελφίνας λέγει ὅτι χαθορᾶν ἦν πολλοὺς ἀμφὶ 
τῷ κήτεῖ, καὶ τοὺς δελφῖνας τῶν ἐν τῇ εἴσω θαλάσση 
45 αέτονας, (6) "Evdev δὲ δρμτθέντες κατάγονται ἐς Ῥώ- 
Yor ποταμὸν γειμάῤῥουν ἐν λιμένι εὐόρμω' αχος τοῦ 
παράπλου στάδιοι διτχόσιοι. (7) ᾿Ενθένδε τετρακοσίους 
στχδίους διεκπλώσαντες αὐλίζονται ἐν ποταμῷ χει- 
μάῤῥῳ Botlava τῷ ποταμῷ οὔνομα” ἐνταῦθα χαλεπῶς 


25 


INAIKH. 8. 


— — — — — — 
—— — — — — — — — — — — — — — — ———— —— ¶ß ———a————!P——— — — —— — 


scatores ea loca habitantes repererunt. (5) Inde rum 
solventes, ccccL stadiis peractis, ad Apoetana appulerual. 
Complura ibi navigia in statione erant : et pagus adjacebat 
Lx stadiis a mari remotus. (6) Hinc repetita per noctem as- 
vigatione in sinum quendam frequentibus pagis celebrem 
delatisunt, cccc stadia emensi : ibi classe ad radicem monta 
collocata substiterunt. Loca illa palmas aliasque pomileras 
arbores quotquot in Grecia nascuntur ferebant. (7) Inde 
solventes in Gogans, regionem habitatam, pc circiter stadia 
emensi , navigant ; classemque ad fauces fluvii cujusdam qei 
torrens erat (Areon ei erat nomen) collocavit , idque iniquo 
satis loco : quod aditus faucium angustus erat ob vada que 
æstus marini recessus in orbem fecerat. (8) Inde rerusad' 
alterius fluminis , cni Sitaco nomen est , fauces appuleraa, 
DCCC stadia emensi. Sed ne ibi quidem commodam statioaem 
nacti sunt : universa haec ad Persidis oram navigatio plerim 
vadosa et petricosa palustriaque loca habet. (9) Eo Md 
Nearchus multum frumenti quod rex ad frumentanden 
exercitum convehi curarat, accepit. Ibi xxi dies in uai- 
versum commorati naves quee salo quassatze erant ia terrai 
subductas refecerunt : reliquas autem curando renovarusi- 


— 989 mm 


CAP. ΧΧΧΙΧ. 


Inde rursum solventes ad Hieratin oppidum habitatum, 
DCCL stadia emensi, appulsi sunt, classemque in fossa ex 
flumine illac in mare deducta, cui nomen Heratemis erat, 
(2) Postero die sub auroram ad torrentem 
amnem, Padagrum nomine, appellunt. Totus is tractus 
peninsula est. In eo hortos quamplurimos arboresque po- 
miferas omnis generis repererunt. (3) Nomen illi tractai 
est Mesambria. Ex Mesambria digressi, et stadia circiter 
cc emensi in Taocen ad Granidem fluvium pervenerunt. 
Ab hujus fluminis ostio cc fere introrsum stadia Persarum 
(4) In hac navigatione Nearchus baleenam abs se 
visam esse scribit, quee in littus ejecta erat : nautasque 
nonnullos isthuc adnavigantes eam mensos retulisse noma- 
ginta cubitorum esse. (5) Pellem ejus corticatam foisse, 
adeoque altam, ut quibusdam locis cubiti unius crassitudine, 
multa etiam ostrea et lopades multaque alza annata ei 
esset : delphincs quoque circa belluam visos multos, ma- 
jores quam internum mare ferat. (6) Inde profecti ad Rho- 
gonim fluvium torrentem, in tutum portum se recipiunt, 
Cc stadia emensi. Ab hoc flumine cccc stadia progressi ad 
alium similem amnem, Brizana dictum ‚devenerunt. (7) Ibi 


collocarunt. 


regia est. 





ARRIANI HISTORIA INDICA. 40. 


ὡρμίσαντο, ὅτι ῥηχίη ἦν καὶ βραχέα, xal γοιράδες dx τοῦ 
πόντου ἀνεῖχον' (s) ἀλλ᾽ ὅτε $ πλήμμυρα ἐπήει, τότε 
ὠρμίσαντο' ὑπονοστήσαντος δὲ τοῦ ὕδατος, ἐπὶ ξηρῷ 
ὑπελείφθησαν al νέες" ἐπεὶ δὲ ἡ πλημμυρὶς ἐν τάξει 
€ ἁμείθουσα ἐπῆλθε, τότε δὴ ἐκπλώσαντες δρμίζονται ἐπὶ 
ποταμῷ" (ο) οὔνομα δὲ τῷ ποταμῷ Ὀροάτις, μέγιστος 
τῶν ποταμῶν, ὡς λέγει Νέαρχος, ὅσοι ἐν τῷ παράπλῳ 


τῷδε ἐμθάλλουσιν ἐς τὸν ἔξω πόντον. 


-—— 000 o 


ΚΕΦ. Μ΄. 


Μέχρι τοῦδε Πέρσαι οἰκέουσι, τὰ δὲ ἀπὸ τούτων 
1ο Σούσιοι. Σουσίων δὲ ¿Ao γένος αὐτόνομον χατύπερθε 
προσοιχέει' Ὀὔξιοι καλέονται" ὑπὲρ ὅτων λέλεκταί por ἐν 
τῇ ἄλλη ζυγγαφῇ, ὅτι λησταί εἶσι. Μῆχος τοῦ παρά- 
πλου τῆς Περσίδος χώρης, στάδιοι τετραχόσιοι xal re- 
τραχισχίλιοι. (2) Τὴν δὲ Περσίδα γῆν τριχῆ νενεμῆσθαι 
s» τῶν ὡρέων λόγος κατέχει. To μὲν αὐτῆς πρὸς τῇ Epv- 
pij θαλάσσῃ οἰκεόμενον ἀμμῶδές τε εἶναι καὶ ἄκαρπον 
ὑπὸχαύματος: (3) τὸ δὲ ἐπιτηδέως πρὸς ἄρκτον τε xal Bce 
βίην ἄνεμον ἰόντων καλῶς κεκρᾶσθαι τῶν ὡρέων" xal τὴν 
Ἱώρην ποιώδεά τε εἶναι, καὶ λειμῶνας ὑδρηλοὺς xal 
5 ἔμπελον πολλὴν φέρειν, xat ὅσοι ἄλλοι καρποὶ, πλὴν 
Daine” (4) παραδείσοισί τε παντοίοισι τεθηλέναι, xal 
τοταμοῖσι χαθαροῖσι διαῤῥέεσθαι, xal λίμνησι, xat 
ὄρνισιν ὀχόσοισιν ἀμφὶ ποταμούς τε xat λίμνας ἐστὶ τὰ 
θεα, ἵπποισίτε ἀγαθὴν εἶναι, καὶ τοῖσιν ἄλλοισιν ὑπο- 
B ζυγίοισι νέμεσθαι. καὶ ὑλώδεά te πολλαχῆ καὶ πολύ- 
θυ) ρον" (s) τὴν δὲ πρόσω ἔτι ἐπ᾽ ἄρχτον ἰόντων χειμερίην 
τα καὶ νιφετώδεα” ** ὥστε πρέσθεας τινὰς ix τοῦ Iù- 
ξεένου πόντου λέγει Νέαρχος κάρτα ὀλίγην 600v. διελ- 
θών-τας ἐντυχεῖν κατ᾽ 600v ἰόντι τῆς Περσίδος xal θῶμα 
30 γεν ἔσθαι Ἀλεξάνδρῳ, καὶ εἰπεῖν ᾿Αλεξάνδρῳ τῆς δδοῦ 
τῶν βραχύτητα. (6) Σουσίοις δὲ πρόσοικοι ὅτι εἰσὶν 
A yo, λέλεκταί por * χατάπερ Μάρδοι μὲν Πέρσησι 
πρωσιγέες οἰκέουσι, λησταὶ καὶ οὗτοι, Κοσσαῖοι δὲ 
Misc. (7) Καὶ ταῦτα πάντα τὰ ἔθνεα ἡμέρωσεν 
5 AA έζανδρος, χειμῶνος ὥρη ἐπιπεσὼν αὐτοῖσιν, ὅτε 
á σφῶν τὴν χώρην ἦγον" (8) καὶ πόλιας ἐπέκτισε 
TORS μὴ νομάδας ἔτι εἶναι, ἀλλ᾽ ἀροτῆρας χαὶ γῆς ἐρ- 
Teac, καὶ ἔχειν ὑπὲρ ὅτων δειμαίνοντες μὴ χαχὰ dà- 
ἐργάσωνται. ᾿Ενθένδε τὴν Σουσίων γῆν ma- 
Ww PÉ 1Αειθεν ὃ στρατός. (6) Καὶ ταῦτα οὐκέτι ὡσαύτως 
cados λέγει Νέαρχος ὅτι ἐστίν ol ἐκφράσαι, πλήν 
Τε δὴ τοὺς ὅρμους τε xal τὸ μῆχος τοῦ πλόου" (10) τὴν 
pry γὰρ τεναγώδεά τε εἶναι τὴν πολλὴν xal br- 
Ύξησιν ἐπὶ μέγα ἐς τὸν πόντον ἐπέχουσαν, καὶ ταύτην 
 αφαλερὴν ἐγκατορμίζεσθαι΄ πελαγίοισιν wy σφίσι τὴν 
Χομιδὴν τὸ πολλὸν γενέσθαι” (11) ὁρμηθῆναι μὲν δὴ èx 
τῷ ποταμοῦ τῶν ἐχθολέων, ἵναπερ πὐλίσθησαν, ἐπὶ 
τοῖσιν οὔροισι τῆς Περσίδος ὕδωρ δὲ ἐμθάλλεσθαι πέντε 
ἡμερέων- οὐχ ἔφασχον γὰρ εἶναι ὕδωρ οἱ χατηγεµόνες 

yo Το πλόου. 


237 
difficili statione sunt usi, quum mare sestuosum et frequentia 
vada et scopuli ad mare essent. (8) Accedente itaque estu 
portum ceperunt : recedente, in vado hwrehant. Mox 
reciprocante sestu statis vicibus enavigantes ad Oroatin flu- 
vium constiterunt. (9) Maximum hunc fluvium Nearchus 


esse scribit omnium, qui per hanc navigationem in exte- 
rius mare influunt. 


— 9 —— 


CAP. XL. 


Ad hunc amnem usque Pers habitant : ulterius Susii 
incolunt. Supra Susios autem gens alia libera habitat, Uxii, 
quos in superiori opere latrocinia exercere diximus. Uni- 
versa Persidis ora stadia 11 m, cccc efficit. (3) Porro totius 
Persicze regionis temperaturam tripliciter dividi fama est. 
Nam quee pars ejus ad mare rubrum sita est, arenosam ac 
sterilem ob astum esse. (2) Que vero aliquatenus ad se- 
ptentrionem et borealem plagam jacet, constitutionem 
celi temperatam habere, regionemque ipsam herbosam , 
multa irrigua prata multasque vites habere, atque adeo 
omne genus fructuum, excepta olea. (4) Hortis enim amce- 
nissimis florere , fluviisque limpidissimis irrigari , ac lacubus 
omnique genere avium, quee circa flumina aut lacus versari 
solent, abundare : equis etiam aliisque jumentis pascendis 
idoneam esse, silvosam praterea multis locis esse vena- 
tuique aptissimam. (5) Eam autem, que adhuc magis in 
septentrionem vergit, frigidam ac nivalem esse : ** Nearchus 
legatos quosdam ab Euxino ponto brevissimo itinere pro- 
fectos Alexandro Persidem transeunti obviam venisse scri- 
bit. Idque Alexandro permirum visum fuisse, brevitate 
vic ex ipsis cognita. (6) Quod vero Susiis finitimi sint Uxii, 
antea a nobis dictum est. Quemadmodum et Mardi latrones 
etiam ipsi Persas, Cosszei Medos accolunt. (7) Quas quidem 
gentes omnes Alexander domuit, hyeme eas adortus, quando 
regionem suam adiri nulla ratione posse putabant. Urbes 
quoque iis condidit, ne jam amplius vagarentur, sed aratores 
agricolaeque essent , utque quum pro quibus metuerent ha- 
berent, ab injuria ac vi alter alteri inferenda abetinerent. 
Inde Susiorum regionem preetervectus est exercitus. (9) 
De hac navigatione Nearchus se non ita certa narrare posse 
scribit, preterquam portus, et longitudinem navigationis. 
(10) Nam illum maris tractum maximam partem esse va- 
dosum et brevia longe in mare pertinere : neque citra peri- 
culum portum e mari capi posse. Quare ipsis cursum in 
alto ut plurimum fuisse: (11) Solvisse vero se ex faucibus 
amnis , ubi ad fines Persidis consederant , et aquam in quin- 
que dies recepisse, quia duces navigationis monuerant, 
aquam in iis partibus non reperiri. 





ARRIANI HISTORIA INDICA. 43. 


» καὶ ἀγῶνα ἐποίεε, καὶ ἡ στρατιὴ ἢ ναυτικὴ 

* ἐν εὐθυμιῆσο ἦν. (7) Ὡς δὲ προσάγων ἤδη 
Ἀλέξανδρος ἠγγέλλετο, ἔπλωον ἤδη αὖθις ἐς τὸ ἄνω 
κατὰ τὸν ποταμόν" xal πρὸς τῇ σχεδίῃ δρμίζονται, 
vds? 4 τὸ στράτευμα διαθιθάσειν ἔμελλεν ᾿Αλέξανδρος 
ἐς Σοῦσα, (κ) ᾿Ἐνταῦθα ἀνεμίχθη 6 στρατὸς, xol 
θυσίαι πρὸς ᾿Αλεξάνδρον ἐθύοντο ἐπὶ τῶν νεῶν τε καὶ 
τῶν ἀνθρώπων τῇ σωτηρίῃ, καὶ ἀγῶνες ἐποιέοντο" καὶ 
Νέαρχος ὅχοι παραφανείη τῆς στρατιῆς, ἄνθεσί τε καὶ 
y ταινίησιν ἐθάλλετο" (9) ἔνθα xal χρυσέῳ στεφάνῳ στε- 
φανοῦνται ἐξ ᾿Αλεξάνδρου Νέαρχός τε χαὶ Λεοννάτος, 
Νέαρχος μὲν ἐπὶ τοῦ ναυτικοῦ τῇ σωτηρίη, Λεοννάτος δὲ 
ἐπὶ τῇ νίκῃ, ἣν Ὠρείτας τε ἐνίκησε καὶ τοὺς ᾿Ὠρείτησι 
προσουιέογτας βαρθάρους. (10) Οὕτω μὲν ἀπεσώθη 
p ᾿Αλεξάνδρῳ ἐκ τοῦ Ἰνδοῦ τῶν ἐκθολέων ὀρμηθεὶς ὃ 


— 000 eo — 


ΚΕΦ. MI. 


Τὰ δὲ ἐν δεξιῇ τῆς ᾿Ερυθρῆς θαλάσσης ὑπὲρ τὴν 
βεθνλωνίην Ἀραθίη ἢ πολλή ἐστι, καὶ ταύτης τὰ μὲν 
zerian ἔστε ἐπὶ τὴν θάλασσαν τὴν κατὰ Φοινίχην τε 

sexsi τὴν Παλαιστίνην Συρίην' πρὸς δυομένου δὲ ἡλίου 
ὡς ἐπὶ τὴν εἴσω θάλασσαν Αἰγύπτιοι τῇ Ἀραθίη ὅμο- 

' plus, (2) Κατὰ δὲ Αἴγυπτον ἐσέχων èx τῆς μεγάλης 
hudson κόλπος δῆλον ποιέει ὅτι ἕνεχά γε τοῦ σύῤῥοον 
εκει τὴν ἔξω θάλασσαν περίπλους ἂν ἦν ἐκ Βαθυλῶνος 
5 ἐς τὸν κόλπον τοῦτον ἐσέχοντα ὡς ἐπ᾿ Αἴγυπτον. (2) 
Ἀλλὰ γὰρ οὔ τις παρέπλωσε ταύτῃ οὐδαμῶν ἀνθρώπων 
ὑπὸ χαύματος xai ἐρημίης, el μή τινές γε πελάγιοι 
χομιζόμενοι. (4) Ἀλλὰ of dr’ Αἰγύπτου γὰρ ἐς Σοῦσα 
ἐποσωθέντες τῆς στρατιῆς τῆς Καμθύσεω xat οἱ παρὰ 

9 Πτολεμαίου τοῦ Λάγου παρὰ Σέλευκον τὸν Νικάτορα 
σταλέντες ἐς Βαθυλῶνα διὰ τῆς Ἀραθίης χώρης (6) lo- 
ϑμόν τινα διαπορευθέντες ἐν ἡμέρησιν ὀχτὼ τῆσι naon- 
ow ἄνυδρον καὶ ἐρήμην χώρην ἐπῆλθον ἐπὶ καμήλων 
σπουδῇ ἐλαύνοντες, ὕδωρ τέ σφιν ἐπὶ τῶν χαμήλων 

3 φέροντες, xal νυχτοπορέοντες" τὰς γὰρ ἡμέρας ὑπαί- 
ipa ἐνέχεσθαι διὰ καῦμα ἀδύνατοι ἦσαν. (6) Τοσού- 
τον δεῖ τά γε ἐπέκεινα ταύτης τῆς χώρης, ἥντινα ἰσθμὸν 
ἐπογαίνομεν ἐκ τοῦ χόλπου τοῦ Ἀραθίου κατήκοντα 
ἐς τὴν Ἐρυθρὴν θάλασσαν, οἰκεόμενα εἶναι, δχότε τὰ 
de τρὸς ἄρκτον μᾶλλον αὐτῶν ἀνέχοντα ἔρημά τέ ἐστι 
zal φαμιιώδεα. (2) Ἀλλὰ γὰρ ἀπὸ τοῦ Ἀραθίου κόλ- 
που τοῦ κατ᾽ Αἴγυπτον ὁρμηθέντες ἄνθρωποι, ἐχπερι- 
πλώσαντες τὴν πολλὴν Ἀραθίην ἐλθεῖν ἐς τὴν κατὰ 
Σοῦσά τε καὶ Πέρσας θάλασσαν, ἐς τοσόνδε ἄρα napa- 

& Τλώσαντες τῆς Ἀραθίης, ἐς ὅσον σφίσι τὸ ὕδωρ ἐπήρ- 
χισι τὸ ἐμθληθὲν ἐς τὰς νέας, ἔπειτα ὀπίσω ἀπενό- 
oryeav. (6) "Ex Βαθυλῶνός τε οὕστινας ἔστειλεν Αλέ- 
ξενδρος, ὡς ἐπὶ μήκιστον πλώοντας dv debt; τῆς ᾿Ερυθρῆς 
θαλάσσης γνῶναι τοὺς ταύτη χώρους, οὗτοι νήσους μέν 
ao Ένας κατεσκέψαντο ἐν τῷ παράπλῳ χειμένας, καί που 


239 
sacrum fecit , ludosque edidit , universo exerciju navali in 
leetitiam effuso. (7) Postquam vero nuntiatum est Alexan- 
drum appropinquare , rursus adverso flumine nitentes ad 
pontem recens factum, per quem Alexander exercitum in 
Susa traducturus erat, consistunt. (8) Eo loci exercitus 
conjuncti sunt : Alexander pro navibus simul et milite 
salvis sacrificia fecit, ludosque edidit. Nearchus quoquo- 
versus per castra ibat, floribus ac sertis petebatur. (9) 
Post heec Alexander Nearchum et Leonnatum aureis coro- 
nis donavit : Nearchum, ob classem servatam : Leonnatum, 
ob victoriam, quam de Oritis aliisque barbaris Oritarum 
vicinis reportarat. (10) In hunc modum exercitus ex Indi 
amnis ostiis profectus salvus Alexandro reductus est. 


———— 90 — — 


CAP. XLIII. 


Que vero ad dextram maris rubri partem ultra Babylo- 
niam sita est regio , Arabia magna est : atque hujus quidem 
pars quaedam pertinet ad mare Phæniciæ ac Syris Palæ- 
stine ; ad occidentem vero usque ad mare Mediterraneum 
Jgyptii Arabie contermini sunt. (2) Sinus autem, qui 
ad Egyptum ex Oceano magno infunditur, manifesto in- 
dicat , ratione concursus cum exteriore mari , navigari posse 
ex Babylone in eum sinum, qui ad /Egyptum pertendit. 
(3) Ceterum nemo mortalium ea loca preeternavigavit 
propter ardorem solis et solitudines, nisi quidam in alto 
vecti. (4) Nam qui de exercitu Cambysis ex Egypto in Susa 
salvi pervenerunt, quique a Ptolemeeo Lagi filio ad Se- 
leucum Nicatorem Babyloniam missi fuerunt per Arabiam, 
(5) isthmum quendam transgressi per octo integros dies per 
regionem desertam et aquarum inopem iter fecerunt : idque 
camelis celeriter vecti aquamque super lis portantes et 
noctu proficiscentes. Interdiu enim sub dio esse ob ardo- 
rem solis non poterant. (6) Tantum abest ut regio sita 
ultra isthmum illum , quem diximus, ex sinu Arabico in 
mare Rubrum pertinens habitabilis sit : quum ea quae ma- 
gis ad septentrionem vergit, deserta sit atque arenosa. (7) 
Nam nonnulli ex Arabico sinu, qui ad Egyptum spectat, pro- 
fecti, ut magnam Arabiam circumnavigantes ad mare quod 
ad Susa et Persiam pertinet pervenirent , tam diu preeter 
Arabiam navigarunt , quam aqua navibus imposita eos non 
deficeret. Postea retro conversi sunt. (8) li vero, quos 
Alexander ex Babylone misit, ut longissima ad dextram 
maris Rubri partem navigatione facta loca illius regionis 
explorarent ; insulas quidem nonnullas viderunt , in quibus 
navigarunt locis sitas , et interdum ad Arabis continentem 


15 θαλλουσιν. 


240 
καὶ τῆς ἠπείρου τῆς Ἀραθίης προσέσχον" (9) τὴν δὲ | 
ἄκρην, ἥντινα καταντικρὺ τῆς ἱκαρμανίης ἀνέγουσαν | 
λέγει φανῆναι σφίσι Νέαργος, οὐκ ἔστιν ὅστις ὑπερ-- 
βαλὼν ἐπικάμϑαι ἐς τὸ.ἐπὶ θάτερα δυνατὸς ἐγένετο. 
5 (10) Δοκέω δὲ ὡς εἴπερ πλωτά τε ἦν καὶ βαδιστὰ ταύτη, 
ὑπ᾽ Αλεξάνδρου ἂν τῆς πολυπραγμοσύνης ἐξελήλεγκτο 
πλωτά τε χαὶ βαχδιστὰ ἐόντα. 
ἐκ Καρχηδόνος ὀρμηθεὶς ὑπὲρ μὲν Ἡραχλείας στήλας 
ἐξέπλωσεν o ἐς τὸν πόντον, ἐν ἀριστερῇ τὴν Λιθύην 


αὐτῷ ἐγένετο τὰς πάσας πέντε xai τριήκοντα ἡμέοας * 
(12) ὡς δὲ δὴ ἐς μεσημθρίην ἐξετράπετο, πολλῆσιν 


(11) Ἄννων δὲ ὁ Αίθυς ' 


3 , , FJ , 3 [4 A , 
ἀμηχανίγσιν ἐνετύγχανεν ὕδατος τε dropin καὶ xxÚ- 


κατι ἐπιφλέγοντι καὶ ῥύαξι πυρὸς ἐς τὸν πόντον èu- 
(13) AM’ ἡ Κυρήνη γὰρ τῆς Αιθύης ἐν 
τοῖσι ἐρημοτέροισιν πεπολισαένη ποιώδης τέ ἐστι xai 
` A via A ^ “o ` 
ααλθαχὴ καὶ εὔυδρος, καὶ ἄλσεα καὶ λειμῶνες xat 
χαρπῶν παντοίων καὶ κτηνέων πάμφορος ἔστε ἐπὶ τοῦ 
σιλφίου τὰς ἐχφύσιας ᾽ ὑπὲρ δὲ τὸ σίλφιον τὰ ἄνω αὐτῆς 
30 ἔρημα xai νχααώδεα. 
T 5 ` 9 9 , , A 
14. Οὗτος uot ὁ λόγος ἄναγεγραφθω, φέρων καὶ 
. 1. 9 9 » - ` , ` ar 
autos ἐς Adszavssov τον Φιλίππου, τον Maxecovz. 


ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΙΝΔΙΚΗ. py. 


appulerunt : (9) at promontorium illud, quod ex adverso 
Carmanis oppositum visum ab se fuisse Nearchus scribit, 
nemo unquam navigatione in alteram ejus partem supe- 
rare potuit. (10) Et mea quidem sententia, si naviyabilis 
is tractus esset, aut adiri ulla ratione posset, Alexandri 
certe curiositas comprobasset utrumque. (11) Hanno 
autem Afer Carthagine profectus trans Herculeas columsas 
in Oceanum enavigavit, Libyam ad levam relinquess, 


10 γῆν ἔγων' καὶ ἔστε μὲν πρὸς ἀνίσγοντα ἥλιον 6 πλόος | el navigavit quidem, quam diu navigationis suse 


orientem versus tenuit , in universum per xxxv dies. (12) 
Postquam vero ad meridiem conversus est, in malu 
difficultates incidit, cum in summam aquarum isopae 


. summamque aestus flagrantiam , tum in rivos igneo i 


` mare effluentes. (13) Cyrense , Libyae urbe, quanquam de 


sertioribus in locis sitze sunt , herbosse fertilesque el irmi- 
guz sunt: saltus etiam frequentiaque prata babent, omais- 
que generis fructus et jumenta ferunt, ad ea loca usgee, 
quibus silphium gignitur. Ulteriora vero ejus loca de- 
serta altisque arenis obruta sunt. 

14. Atque hic quidem liber a me conscriptus sit, etiam 


| ipse ad Alexandrum Philippi filium Macedonem pertiness, 





242 . 


τραπτο. 
(7) T&v δὲ κατὰ τὴν Εὐρώπην, Θράκης μὲν καὶ Χεῤ- 
ῥονήσου, καὶ ὅσα Θραξι σύνορα ἔθνη, ἔστε ἐπὶ θάλασ- 
σαν τὴν ἐπὶ Σαλμυδησσὸν τοῦ Εὐξείνου Πόντου χαθή- 
Χοντα, Λυσιμάχῳ ἡ ἀρχὴ ἐπετράπη" τὰ δὲ ἐπέκεινα τῆς 
Θράκης ὡς ἐπὶ Ἰλλυριοὺς καὶ Τριδαλλοὺς χαὶ Aypı- 
ἄνας xxi αὐτὴ Μακεδονία xat ἢ Ἤπειρος ὡς ἐπὶ τὰ 
ὄρη τὰ Κεραύνια ἀνήκουσα xal οἱ Ἕλληνες σύμπαν- 
τες Κρατερῷ xal Ἀντιπάτρῳ ἐνεμήθη. (8) Καὶ ἡ μὲν 
νέαησις οὕτως πολλὰ δὲ καὶ ἁδιανέικητα ἔμεινεν ὑπὸ 
τῶν ἐγγωρίων ἀρχόντων, ὡς ἐτάγθησαν ὑπὸ Ἀλεξάν- 
ὅρου ἐγόμενα. (9) Ἐν τούτῳ Ῥωξάνη κύει καὶ τίχτει, 
καὶ εἷς βασιλέα τὸ τεχθὲν ἀνεῖπε τὸ πλῆθος. Στάσεων 
δὲ μετὰ τὸν Ἀλεξάνδρου θάνατον πάντα ἐπληροῦτο. 
> Καὶ πολεμεῖ Αντίπατρος πρός τε ᾿Αθηναίους καὶ τοὺς 
ἄλλους "Ελληνας, Λεωσθένους αὐτοῖς στρατηγοῦντος. 
Καὶ τὰ πρῶτα ἡττώμενος καὶ εἰς ἀπορίαν συγκλειόμε- 
νος , ὕστερον ἐκράτει, Ἀλλὰ πίπτει xal Λεοννάτος ἐπι- 
Gordeiv δοκῶν ᾿Αντιπάτρῳ. ( 10) Kat Avcipayos δὲ 
Σεύθη τῷ Θρακὶ πολεμῶν ὑπὲρ. τῆς ἀργῆς παραθόλως 
( σὺν ὀλίγοις γάρ) xai εὐδοχιμῶν ὅμως ἀνηρέθη. (11) 
Ι]ολεμεῖ δὲ καὶ []ερδίκκας Ἀριαράθη τῷ Καππαδοκίας, 
ὅτι Εὐμένει ἄρχειν ἐπιτετραμμένῳ τῆς ἀργῆς οὐχ 
ἐδίστατο" καὶ δυσὶ νιχήσας µάχαις xal συλλαθὼν ἐχρέ- 
μασεν, Εὐμένει τὴν ἀρχὴν ἀποχαταστήσας. (12) Kor 
τερὸς δὲ συμμαγῶν Ἀντιπάτρῳ. χατὰ τῶν Ἑλλήνων 
αἴτιος τῆς νίκης. ἧς ἐνίκησαν αὐτούς, γέγονεν" ἐξ οὗ 
καὶ ἅπαντα , ἅπερ ἂν αὐτοῖς Κρατερὸς ἐπέταττε xai 
Ἀντίπατρος, ἀπροφασίστως ἐπράττετο. Ναὶ ταῦτα 
μέχρι τοῦ πέαπτου βιβλίου. 


e 


30 





BIBA. C—®. 


Ἐν δὲ τῷ ἔχτῳ δικλαμβάνει ὅπως ἐξ Ἀθηνῶν οἱ 
ἀμφὶ Δημοσθένην καὶ Ὑπερείδην ἔφυγον, Ἀριστόνικός 
τε ὁ Μαραθώνιος χαὶ Ἱμεραῖος 6 Δημητρίου τοῦ Φαλτ- 
ρέως ἀδελφός, τὰ μὲν πρῶτα εἰς Αἴγιναν * ἐχεῖ δὲ δια- 
γόντων θάνατον αὐτῶν κατέγνω τὸ ᾿Αθηναίων πλῆθος , 
εἰπόντος Δημάδου, καὶ Ἀντίπατρος εἰς ἔργον ἤγαγε τὸ 
ψήφισμα. (14) Καὶ ὡς Ἀρχίας 6 Θούριος εἰς τὸν θα- 
νατον αὐτῶν ὑπουργήσας y ἐν ἐσχάτη πενία xai ἀτιμία 
κατατρίψας ἐτελεύτησε τὸν βίον. Καὶ ὡς Δημαάδης 
οὐ πολλῷ ὕστερον ἐς Μακεδονίαν ἀχθεὶς ὑπὸ Κασάνδρου 
ἐσφάγη, τοῦ παιδὸς ἐν τοῖς κόλποις προαποσφαγέντος᾽ 
αἰτίαν δ᾽ ἐπῆγε Κάσανδρος, ὅτι τὸν αὐτοῦ πατέρα 
ἐξυθρίσειεν ἐν οἷς ἔγραψε Περδίχκα σώζειν τοὺς "EA- 
ληνας ἀπὸ σαπροῦ xal παλαιοῦ στήμονος ἠρτημένους, 
οὔτω» τὸν Ἀντίπατρον ἐπιχλευάζων. (16) Δείναργος 
δὲ ὁ Κορίνθιος δ κατήγορος ἦν. AX ὅ γε Δημάδης 
tig αὑτοῦ δωροδοχίας xai προδοσίας xai ἐς παντα ἀπι- 
στίας τὸν ἀξίαν ἀπέτισε δίχην. 

16. Διαλαμβάνει δὲ καὶ ὡς Θίόρων 6 Λακεδαιμόνιος 
bu Ἅπραλον τὸν τὰ Αλεξάνδρου γρήµατα ζῶντυς ἐχείνου 


35 


~ 
- 


45 


atque infamiam, vita decesserit : 


. Sit, primum filio ejus in sinu et oculis parentis jug 


EK ΤΟΝ META AAEZANAPON. 
Τὰ uiv οὖν κατὰ τὴν Acíav ᾧδε ἐνεμήθη. ı Atque Asia quidem hocce modo est distributa. (7) Pe 


Europam vero, Thracie quidem et Cherroneso genter 
que Thracia finitimis usque ad mare quod Salmydesm 
Ponti Euxini urbem attingit , Lysimachus praefectus daim. 
At quee ultra Thraciam usque ad Illyrios et Tribales d | 
Agrianos pertinent , ipsaque Macedonia et Epirus ad Cem» 
nios usque montes pertingens cum Greecia universa Crim 
et Antipatro obvenerunt. (8) Ita luec divisio facta : peras ; 
ta autem loca , ut ab Alexandro constitutum erat, indigni 
parentia precfeotisindiyisa permanserunt. (9) Interea Baum 
preegnans parit filium, quem mox regem militaris izi 
renunciavit. Seditionibus post Alexandri mortem emi 
replebantur. Etenim Antipater cum Atheniensibas 
raque Grecia, quam ‘Leosthenes imperator de 
bellum gessit : primumque victus et in angustias addi 
superior tandem evasit, amisso tamem Leonnato , quii 
petias Antipatro attulerat. (16) Lysimachus quoque eg 
Seutha Thrace nimis audacter conflixit pro imperio. € 
paucis enim pugnans , etsi strenue se gerebat, tama al 
fectus est. (11) Perdiccas item cum Ariarathe Capt 
prefecto bellum conseruit , quod Eumeni ihi imperare 
non cessisset. Uno itaque hic et altero prælio superisr, 
ptum ¡Hum suspendit, Eumenemque in regnum restitui. i! 
Craterus vero Antipatro portans adversus Graeciam anii 
res copias, victorie illius auctor, qua victi Grad, eal 
Quamobrem utrique dicto audientes, imperata de 
absque tergiversatione fecerunt. Et hæc quidem M 
quinque comprehenduntur. 























LIB. Vi—IX. 


13. Sextos refert Demosthenem et Hyperidem At 
aufugisse , Aristonicum item Marathonium et Hime 
Demetrii Phalerei fratreın, Aginamque primum 
ubi dum versarentur, accusante Demade , capitis sente 
ab Atheniensibus esse damnatos; quod decretum Ast 
perficiendum curarit. (14) Deinde ut Archias Thuriu, @ 
corum necem perpetrarat , ad extremam redactus is | 
utque Demades ΜΒ 
multo post in Macedoniam delatus, a Casandro interbdl 


Causam vero caedis Casandrum allegasse, quod pa 


suum Demades olim injuria affecisset, quum Perdi 









scripsisset , ut Græcos e putri ae vetere filo pende 
servare vellet , Antipatrum nimirum his verbis irride 
(15) Dinarchum Corinthinm horum indicium fecisse, 
que ita Demadem aliquando corruptionis ac proditionis 
in re quaque perfidiae meritas dedisse poenas. 
16. Refert etiam haec. Thibro Lacedaemonius Harpal 
(qui superstite etiamnum Alexandro opes ejus furatu 


ARRIANI LIBRORUM DE REBUS POST ALEXANDRUM EPITOME. 


ἁρπάσαντα καὶ φυγόντα πρὸς τὰς ᾿Αθήνας, τοῦτον 
᾿ἐχεῖνος ἀποχτείνας, xal ὅσα ὑπελείπετο λαθὼν yoh- 
para, πρῶτα μὲν ἐπὶ Κυδωνίας τῆς ἐς Κρήτην ἐστάλη, 
ἔνθεν δὲ ἐς Κυρήνην διέθαλε μετὰ στρατιᾶς εἰς ἔξαχισ- 

s χιλίους συντελούσης" ἐπῆγον δὲ αὐτὸν τῶν ἐκ Κυρή- 
νης καὶ Βαρχέων ol φυγάδες. (17) Ἔν οἷς πολλαῖς μὲν 
μάχαις πολλαῖς δὲ ἐπιθουλαῖς ἄλλοτε μὲν χρατῶν 
ἐνίοτε δὲ ἡττώμενος. τέλος φεύγων ὑπὸ Λιθύων τινῶν 
συνωρίδας ἀγόντων συνελήφθη, xal παρ᾽ ᾿Επικύδην 
1 ἄγεται τὸν Ὀλύνθιον εἰς Τεύχειρα, ᾧ τὴν πόλιν ἐκείνην 
Ὀφελλὰς ἐπετετρόφει, ἀνὴρ Μακεδών, ὃς ὑπὸ Πτολε- 
μαίου τοῦ Λάγου ἐπὶ βοτθεία τῶν Κυρηναίων ἐτύγχανε 
σταλείς. (18) Οἱ δὲ Τευχειρῖται, ᾿Οφελλᾶ τὴν ἐξουσίαν 
δόντος, ἠχίσαντό τε τὸν Θίθρωνα xal εἰς τὸν τῶν 
w Κυρηναίων ἔπεμψαν χρεμασθῆναι λιμένα. (19) Ἔτι 
δὲ τῶν περὶ Κυρήνην στασιαζόντων, Πτολεμαῖος 
ἐπελθὼν xal πάντα καταστησάμενος ὀπίσω ἀπέπλευσε. 
20. Περδίκκας δὲ Ἀντιγόνῳ ἐπιθουλεύων εἰς δικα- 
στήριον ἐκάλει" ὃ δὲ εἰδὼς ἐπιθουλεύεσθαι οὔτε ὑπή- 
€ χώσε, καὶ εἷς ἔχθραν ἀλλήλοις κατέστησαν. (21) "Ev 
τούτῳ δὲ παρὰ τὸν [Περδίκκαν ἐκ Μακεδονίας ἦχον 
‘Wag τε καὶ Ἀρχίας, ἄγοντες αὐτῷ τὴν Ἀντιπάτρου 
παῖδα Νίκαιαν εἰς γυναῖκα. Ἀλλά γε xal Ὀλυμπιὰς 

ἡ Ἀλεξάνδρου μήτηρ ἔπεμπε παρ᾽ αὐτὸν κατεγγυωμένη 

m τὴν θυγατέρα Κλεοπάτραν. Καὶ 6 μὲν Εὐμένης ὁ 
Κερδιανὸς συνεθούλευεν ἄγειν Κλεοπάτραν, Ἀλχέτα 
δὶ τῷ ἀδελφῷ εἰς Νίκαιαν ἔτεινεν % συμθουλή" καὶ 
val τὸ Νίκαιαν μᾶλλον ἀγαγεῖν. (22) Οὐ πολὺ δὲ 
ὕστερον καὶ τὸ περὶ Κυνάνην πάθος συνηνέχθη» ὃ Tep- 
50 δίχχας τε xat ὁ ἀδελφὸς Ἀλχέτας διεπράξαντο. Ἡ δὲ 
Κυνάνη Φίλιππον μὲν εἶχε πατέρα. ὃν xat Ἀλέξαν- 
ὅρος, ἐκ δὲ μητρὸς Εὐρυδίκης ἦν, γυνὴ δὲ ᾿Αμύντου, 
ὃν ἔφθη Ἀλέξανδρος κτεῖναι, ὁπότε εἰς τὴν ᾿Ασίαν διέ- 
θαινεν, Οὗτος δὲ Περδίκκου παῖς ἦν, ἀδελφὸς δὲ Φι- 
8 λίππου Περδίκκας" ὡς εἶναι Ἀμύνταν τὸν ἀνηρημένον 
Αλεξάνδρου ἀνεγιόν. (33) Ἦγε δὲ ἡ Κωνάνη Ἀδέαν 
τὴν αὑτῆς θυγατέρα, ἥτις ὕστερον Εὐρυδίκη μετωνο- 
pacón, τῷ Ἀῤῥιδαίῳ elc γυναῖχα" ἣν καὶ ὕστερον ἠγά- 
Tto Περδίκκα διαπραξαμένου, ἐφ᾽ ᾧ παῦσαι τὴν 
Μακεδόνων στάσιν, ἥτις ἐπὶ τῷ Κυνάνης πάθει dva- 
7 φθεῖσα ἐπὶ μέγα καχὸν προεχώρει. (24) ᾿Αντίγονος δὲ 
| ἐς Μακεδονίαν παρὰ Ἀντίπατρον xat Κρατερὸν ἔφυγε, 
| καὶ τὴν εἰς αὐτὸν ἐπιθουλὴν, ἣν Πεοδίκχας ἐθούλευε, 











διηγήσατο, xai ὡς κατὰ πάντων Á αὐτὴ αὐτῷ μελέτη 

Des σπουδάζεται” ἀνεδίδαξέ τε xal τὸ τῆς Κυνάνης ἐχτρα- 

'. φῳδήσας πάθος. Καὶ ταῦτα διαθέμενος, εἰς πόλεμον 
αὐτῷ τούτους χατέστησε. 

35. Καὶ Αῤῥιδαῖος δὲ ὁ τὸ τοῦ ᾿Αλεξάνδρου σῶμα 

x φυλάσσων, παρὰ γνώμην αὐτὸ Περδίκκου λαθὼν, πρὸς 

Be Πτολεμαῖον παραγίνεται τὸν Λάγου, ἀπὸ Βαθυλῶνος 

„i διὰ Δαμασκοῦ En’ Αἴγυπτον ἐλαύνων ὃς πολλὰ μὲν 

ὑπὸ Γ]ολέμωνος τοῦ προσοιχειουμένου Περδίχχα χωλυ- 

ag θεὶς, ἐνίκησεν ὅμως εἰς τὸ τὴν ἑαυτοῦ γνώμην ἔργῳ ἐξε- 


νευχεῖν. 


L 
3 
P 


243 
Athenas se receperat) interemit, et sublato quidquid illi 
pecuniarum reliquum erat, primum quidem in Cydoniam 
Crete urbem venit : sed deinde in Cyrenen cum exercitu 
sex millium trajecit, accersitus a Cyrenzorum Barcen- 
siumque exsulibus. (17) Apud quos dum variis pugnis 
variisque insidiis interdum vincit interdum vincitur, in 
fuga tandem ab Afris quibusdam higas agentibus compre- 
hensus, ad Epicydem Olynthium Teuchiram adducitur. 
Huic enim urbem illam curandam commiserat Ophellas , 
vir Macedo , qui a Ptolemmo Lagi filio Cyrenzis auxilio 
missus fuerat. (18) Teuchiritee ergo, Ophella illis per- 
mittente, Thibronem flagellis czesum, in Cyrenzorum 
portum de cruce suspendendum mittunt. (19) At quum 
Cyren&i nihilominus in rebellione perstarent , ipse denique 
Ptolemæus accessit, rebusque omnibus compositis, du- 
mum renavigavit. 

20. Perdiccas insuper Antigonum insidiose in jus vocabat; 
verum ille, ut peti se insidiis cognovit, parere recusavit : 
atque hinc ortæ invicem inimicitie. (21) Hoc item tem- 
pore e Macedonia Iollas et Archias ad Perdiccam venerunt , 
adducentes ad matrimonium illi Nicwam Antipatri filiam, 
Verum Olympias quoque Magni Alexandri mater mittit ad 
eundem despondetque Cleopatram filiam. bi Eumenes 
Cardianus Cleopatram ducere suadebat : Alcetze vero fratris 
consilium ad Nicaez magis nuptias inclinabat, ejusque sen- 
tentia pervicit. (22) Non multo post Cynanes cades ac- 
cidit, quam Perdiccas ejusque frater Alcetas intulerunt. 
Hac Cynane eundem cum Alexandro patrem Philippum 
habuit, sed matrem Eurydicen, atque Amynte illius uxor 
fuit, quem Alexander e medio sustulit , quum in Asiam ex- 
peditionem facturus erat. Interemptus ille Amyntas, Per- 
diccæ Philippi fratris filius, Alexandri patruelis erat. (23) 
Nunc itaque Cynane filiam suam Adeam, que post Eury- 
dices cognomen tulit, Arridzo uxorem adducebat , quam 
revera ille postea duxit , ipso transigente Perdicca, quo per 
illas nuptias Macedonum sedaretur seditio, quae ob sublatam 
Cynanen accensa abibat in deterius. (24) Antigonus in- 
terim in Macedoniam ad Antipatrum et Cratcrum profugit, 
sibique a Perdicca structas insidias exponit, ac tantuındem 
Similiter 
Cynanes quoque infortunium tragice exaggerat. Quibus 
ita expositis, ab bellum ipsos contra Perdiccam gerendum 
adduxit. 

25. Porro Arridaus Alexandri apud se corpus servans, 


eum in omnes summo studio meditari affirmat. 


contra sententiam Perdices, cum eo ad Ptolemeeum Lagi 
filium se confert , a Babylone per Damascum in /Egyptum 
proficiscens ; ac saepenumero a Polemone Perdicc» fami- 
liari impeditus, pervicit tamen, ut rem ex animi sui senten- 


' tia gereret. 


16. 


244 


20. Ἐν τούτῳ x«i Εὐμένης παρὰ Περδίχχου ὀῶρα 
πρὸς Κλεοπάτραν ἐς Σάρδεις ἐχόμισε, xal ὅτι ἐγνω- 
σµένον εἴη Περδίκκα Νίκαιαν μὲν ἐκπέμπειν, ἀντ᾽ ἐκεί- 
νης δὲ ταύτην ἄγεσθαι. Od μηνυθέντος ( Μένανδρος 

6 δὲ 6 Λυδίας σατράπης ἐμήνυσεν Ἀντιγόνῳ) καὶ δι aù- 
τοῦ τοῖς περὶ Αντίπατρον καὶ Κρατερὸν δημοσιωθέντος, 
ἐπὶ μᾶλλον αὐτοῖς τὰ πρὸς [Περδίκκαν ἐξεπεπολέμωτο. 
Περαιοῦται δὴ Ἀντίπατρος xat Κρατερὸς ἀπὸ τῆς Χεῤ- 
ῥονήσου τὸν Ἑλλήσποντον, τοὺς τὸν πόρον φυλάσσον- 

to τας διὰ πρεσθείας ὑπαγόμενοι. []ρεσθεύονται δὲ xat 
πρὸς Εὐμένη καὶ πρὸς Νεοπτόλεμον, τοὺς ὑπὸ []ερ- 
δίκκα καὶ Νεοπτόλεμος μὲν πείθεται, [ὑὐμένης δὲ 
οὐκ ἀνέχεται. 

27.  ποπτεύεται Εὐμένει Νεοπτόλεμος, καὶ cuy- 

15 Χροτεῖται πρὸς ἀλλήλους πόλεμος, καὶ vixil κατὰ κράτος 
Εὐμένης. Φεύγει δὲ Νεοπτόλεμος παρὰ Ἀντίπατρον 
xai Κρατερὸν σὺν ὀλίγοις, καὶ πείθει τούτους ἐπὶ cupu- 
μαχίαν κατὰ Εὐμένους ἐλθεῖν αὐτῷ Κρατερόν xai 
πολεμοῦσιν ἄμφω Εὐμένη, Καὶ πάντα ποιήσας Eù- 

20 μένης ὥστε λαθεῖν τοὺς σὺν αὐτῷ Κρατερὸν αὐτῷ πο- 
λεμεῖν, ἵνα μὴ τῇ περὶ αὐτὸν ἁλόντες φήμη % προσχω- 
ρήσωσιν αὐτῷ Y xal μένοντες ἀτολμότεροι εἶεν, χαὶ 
κρατήσας τοιςτεχνάσµασι , χρατεῖ xai τῷ πολέμῳ * καὶ 
πίπτει μὲν Νεοπτόλεμος τῇ αὐτοῦ Εὐμένους τοῦ γραα- 

95 pario E52, ἀνὴρ στρατιωτιχὸς καὶ πολέμοις ἠριστευ- 
χώς, Κρατερὸς δὲ ὑπό τινων Παφλαγόνων, ἀφειδῶς 
πρὸς πάντα μαχόμενος καὶ χωρῶν ὥστε γνωσθῆναι 
ἀλλ᾽ ἔφθη πεσὼν μὴ γνωσθεὶς, καίτοι xal τὴν χαυσίαν 
τῆς κεφαλῆς ἀφελών. “H μέντοι πεζὴ στρατιὰ owa 

30 πρὸς Ἀντίπατρον Ex τοῦ πολέμου παρεγένετο, ὃ xal τὸ 
πολὺ τῆς ἀθυμίας ἐπεχούφισε. 

28. Παραγίνεται ἀπὸ Δαμασκοῦ Περὀίκκας èr’ AÑ- 
γυπτον σὺν τοῖς βασιλεῦσι καὶ τῇ δυνάμει Πτολεμαίῳ 
πολεμῆσαι. Κατηγορήσας δὲ Πτολεμαίου κἀχείνου 

35 ἐπὶ τοῦ πλήθους ἀπολυομένου τὰς αἰτίας, xal δόξας μὴ 
δίκαια ἐπικαλεῖν, ὅμως καὶ τοῦ πλήθους ovy ἑκόντος 
πολεμεῖ. Καὶ δὶς ἡττηθεὶς, καὶ τραχὺς πρὸς τοὺς παρὰ 
Πτολεμαῖον ἐθέλοντας χωρῆσαι λίαν καταστὰς, xai 
τἆλλα τῇ στρατιᾷ ὑπερογχότερον ἢ χατὰ στρατηγὸν 

40 προσφερόμενος, ὑπὸ τοῦ οἰχείου πλήθους τῶν ἱππέων 
ἀναιρεῖται, μαχόμενος xal αὐτός. (19) [}τολεμαῖος δὲ 
μετὰ τὴν ἀναίρεσιν Περδίχχου πρός τε τοὺς βασιλεῖς 
ἐπεραιώθη τὸν Νεῖλον, καὶ δώροις φιλοφρονησάμενος 
καὶ τῇ ἄλλη θεραπεία, οὗ μόνον δὲ ἀλλὰ καὶ τοὺς ὅσοι 
ἐν τέλει ]αχεδόνων. “O δὲ καὶ τοῖς Περδίχχου φίλοις 
συναχθὀμενός τε δῆλος ἐγένετο, καὶ ὅσοις τι κινδύνου 
ἔτι èx Μαχεδόνων ὑπελείπετο, xal τούτους ἀπαλλάξαι 
τοῦ δέους παντὶ τρόπῳ διεσπούϑασεν" ἐφ᾽ οἷς παραυτίκα 
τε xal ἐς τὸ ἔπειτα εὐδοχιμῶν ἐγινώσχετο. 

υυ 30. Συνεδρίου δὲ χροτηθέντος ἄρχοντες μὲν τῆς πά- 
σης δυνάμεως ἀντὶ Ἱ]ερδίχκου Πίθων xai Αῤῥιδαῖος ἐν 
τῷ τέως ἀνεῤῥήθησαν, τῶν δὲ περὶ Εὐμένη τε καὶ Ad- 
χέταν ἐς πεντήκοντα χατεγνώσθησαν, μάλιστα ἐπὶ τῇ 
Κρατεροῦ ἀναιρέσει τῶν Maxecovmv πρὸς αὐτοὺς èx- 


o 


EK TON META AAUZANAPOSN, 


26. Interea. Eumenes Perdicca: munera Sardes ad Cko- 
patram attulit, nuntians decretum jam esse Perdiccar, Niera 
repudiata, ejus in locum Cleopatram ducere. Quod wbi 
innotuit ( Menander Lydiz satrapa Antigono significavit, et 
per eum Antipatro qnoque οἱ Cratero res publicata), eo 
etiam vehementius illi ad Perdiccam bello persequeadam 
incitati sunt. Antipater ilaque et Craterus e Chersones 
Hellespontum trajiciunt, trajectus custodibus clam per 
legatos subactis. Mittuntur ab iisdem etiam ad Eumenem 
ac Neoptolemum, Perdiccse obnoxios, legati : quim 
Neoptolemus quidem assentitur, Eumenes vero minime. 

27. Hinc Eumeni suspectus esse cepit Neoptolemus, et 
bellum inter eos conflatum est, in quo viribus superaale 
Eumene , fugit cum paucis Neoptolemus ad Antipatram Cre 
terumque, quibus persuadet, ut sibi in bello adversus Esme- 
nem socius Craterus daretur. Ambo igitur bellum Eumeni 
inferunt. Dedit vero operam omnem Eumenes, ut ignorareat 
sui Craterum adversus se belligerare : ne fama adducti vel 
castris suis desertis ad illum transirent, vel etiamsi maae- 
rent, minus tamen audaces essent ; qui quum illi dolus atque 
astus processisset, prelio quoque victor evasit. Abe 
Neoptolemus ipsius Eumenis scribe manu caesus cecidit, 
vir militaris et bello strenuus : Craterus autem in obvium 
quemque intrepide pugnans, atque ita incedens ut cognos! 
potuerit, nihilo tamen secius a Paphlagonibus quibusdam 
incognitus occiditur, tametsi ille etiam causiam capile de- 
jecissct. Attamen pedestres copize salvas ad Antipatras e 
praelio redierunt; quz res ad sublevandam animi zgrited- 
nem multum contulit. 

28. Perdiccas Damasco profectus, adversus Ptolemzum 
Lagi filium dimicaturus in Egyptum cum regibus et copi 
venit. Etenim Ptolemeum quum accusasset, atque ille 
objecta crimina coram multitudine ita purgasset, ut injaste 
accusatus videretur, bellum tamen , repugnante licet ali- 
tum vulgo, Perdiccas infert. Qno in bello bis victus, i 
que asperior factus qui ad Ptolemzum transire volebast, 
cetera ctiam in castris superbior quam imperatorem dece- 
ret, a suis ipse equitibus inter pugnandum occiditur. (29 
Ptolemæus vero, sublato Perdicca, Nilum transgresss 
ad reges proficiscitur, donisque allatis, et variis obsequi 
tam eos quam ceteros Macedonum proceres amanter coit 
plexus est. Immo et ipsorum Perdiccte amicorum rea 
dolere se palam ostendit : et quibuscumque ex Macedosi- 
bus periculum adhuc aliquod imminere videretur, eos Be 
omni ope ac ratione metu liberare studuit. Quo facium 
est ut jam tum atque in posterum omnium ore laudaretar. 

30. Habito dein conventu, Pithon et Arridscus copiis uni- 
versis Perdiccee loco pgefecti renunciati in praesens sunt, 
et ex Eumenis atque Alcete sectatoribus ad quinquaginta 
damnati, idque maxime ob Craterum interfectum , quum 
Macedones inter se mutuis proeliis dissiderent. Antigonus 





246 EK TQN META AAEZANAPON. - 


τε ἐπιτετραμμένους τὴν ἀρχὴν καὶ δύναμιν ἱκανὴν ἔχον- | in imperio constituti, magnam satis potentiam na 
τας, (37) Γῶν δὲ ἀπὸ τοῦ Ταύρου ὄρους ὡς ἐπὶ τὴν | (37) Ad haec qui a Tauro monte ad Boream vergel 
ἄρχτον φερόντων Καππαδόχας μὲν Νικάνορι ἐπέτρεγεν, | padoces Nicanor attribuit ; Magnam vero Phrygia 


ἐπὶ δὲ Φρυγίας τῆς μεγάλης καὶ ἐπὶ Λυχάοσί τε xat | . | 
6 Παμφύλοις xal Αυκίοις, ὡς xal πρόσθεν, ᾿Αντίγονον. niam, Pamphyliam et Lyciam, ut antea, Antigonu 


Καρίαν δὲ Ἀσάνδρῳ ἔνειμε, Λυδία δὲ Κλείτῳ ἐδόθη, Cariam Asander accepit; Lydia Clito data, ut Arrbid 
xat Ἀῤῥιδαίῳ Φρυγία ἡ πρὸς λλλησπόντῳ. (38) TT, ad Hellespontum jacet Phrygia. (38) Pecunise Sus 
δὲ χαταχομιδῃ τῶν ἐν Σούσοις χρημάτων Ἀντιγένην | dæ Antigenes preficitur; eidem e Macedonibus, qu 
ἔταξε, xal τούτῳ τῶν στασιασάντων Μαχεδόνων τοὺς | tumultuati fuerant, ad tria millia traditi. Corpor 
1ο Μάλιστα τρισγιλίους παρέδωχε' σωματοφύλαχας δὲ τοῦ | ea regis custodes ac stipatores nominavit Autoly 
βασιλέως, Αὐτόλυκόν τε τὸν ᾿Ἀγαθοκλέους παΐῖδα καὶ thoclis, Amyntam Alexandri filium et Peucestz 
Ἀμύνταν τὸν Αλεξάνδρου παῖδα, []ευχέστου δὲ ἆδελ- Ptolemæum item Ptolemed filium et Alexandrum 


pov, xat Πτολεμαῖον τὸν ἠ]τολεμαίου καὶ ᾿Αλέξανδρον mE : 
τὸν Πολυσπέρχοντος , Κάσανδρον δὲ τὸν ἑαυτοῦ παῖδα | “hontis filium ; Casandrum vero suum filium , equ 


In χιλιάρχην τῆς ἵππου, τῆς δυνάμεως δὲ τῆς πρόσθεν ὑπὸ | liarcham; iisdemque copiis, quibus antea Perdi 
Περδίκκα τεταγμένης ᾿Αντίγονον ἡγεμόνα ἀπέφηνε, | fuerat, Antigonum preefectum constituit, cui eti 
καὶ τούτῳ τοὺς βασιλέας φρουρεῖν τε xal θεραπεύειν | Curam custodiamque mandans, bellum cum £u 
προστάξας, τὸν πόλεμον ἅμα τὸν πρὸς Εὐμένη διαπο- | rendum atque conficiendum volenti commisit, . 
λεμῆσαι αὐτῷ αἱρουμένῳ ἐπέτρεπεν. Ἀντίπατρος δὲ | inse, valde ab omnibus ob res bene gestas laudatus 

20 αὐτὸς πολλὰ ὑπὸ πάντων ἕνεκα πάντων ἐπαινούμενος revertit. Atquein his nonus clauditur liber. 
ἐπ) οἴκου ἀνεχώρει. Ev οἷς καὶ ὃ θ΄ λόγος. 








BIB. r. LIB. X. 


39. Ὁ δὲ δέκατος διαλαµθάνει, ὡς Κὐμένης τὰ περὶ 39. Decimus porro narrat Eumenem , cognito q 
Περδίκκαν μαθὼν, ὅτι xal πολέμιος ἐψηφίσθη Μαχεδό- | diccæ accidissent, seque hostem a Macedonibus ju 
σιν, ἐπὶ πόλεμον παρεσκευάζετο. Καὶ ὡς Ἀλκέτας ó | quæ ad bellum essent necessaria , comparasse, et 

25 Περδίκκου ἀδελφὸς διὰ ταῦτα ἔφυγε. l Kal Ἀτταλὸς 6 Perdiccæ fratrem , fuga salutem ob hac ipsa quasi 
τῆς χατὰ Αντιπάτρου στάσεως οὐδενὸς φέρων τὰ δεύ- talum quoque, qui in civili ab Antipatro defection 
τερα, xai αὐτὸς φυγὼν συνέμιξε τοῖς ἄλλοις φυγάσι. secundus fuerat, fugientem pariter ceteris sese 
Kat συνήχθη ᾿Αττάλῳ στρατὸς, πεζοὶ μὲν μύριοι, in- | . . it tandem confi i 
πεῖς δὲ óxtaxóciot. Καὶ ὡς Ατταλὸς καὶ ol σὺν αὐτῷ, MISCHIESE, exerci umque ancem contasse pedi a 

30 ἐπιθέσθαι Κνίδῳ καὶ Καύνῳ καὶ Ῥοδίοις ἐπιχειρήσαν- millium, equitum octingentorum ; ac cum his 
τες, ὑπὸ Ῥοδίων καρτερῶς ἀπεχρούσθησαν, Δημαράτου Caunum el Rhodum invadere conantem , ἃ Rhodii: 

ναυαρχοῦντος αὐτοῖς. (40) Διαλαμθάνει δὲ καὶ ὡς Eù- | P emarato apud eos classis preefecto , repulsum fuis 
μένης, Ἀντιπάτρου ἐς Σάρδεις ἰόντος, εἰς χεῖρας ἐλθεῖν Refert etiam parum abfuisse , quum Sardes peterel 
ἐγγὺς ἦν, Κλεοπάτρα δὲ ἡ τοῦ Ἀλεξάνδρου ἀδελφὴ, ἵνα ter, quin ad manus cum eo Eumenes venerit. Al 
μὴ ἐς τὸ τῶν Μαχεδόνων πλῆθος ἐν διαθολΏ γένηται ὡς | tram Alexandri sororem (ne ap ud Macedonum vul 

αὐτὴ τὸν πόλεμον αὐτοῖς ἐπάγουσα , παραινεῖ καὶ mel- | belli ipsis causa foret, In crimen illa vocaretur , 

der Εὐμένη ἀποχωρῆσαι τῶν Σάρδεων. AAN ὅμως Pi persuasisse Eument, Sardibus ut discederet. An 

οὐδὲν ἆττον ὁ Ἀντίπατρος παραγενόμενος αὐτὴν ἐπω- , tamen eam nihilominus, quum advenisset , ob a 

νείδιζε τῆς ἐς Εὐμένη xal Περδίκκαν φιλίας. Ἢ δὲ socielatemque cum Eumene alqne Perdicca inci 

40 πρός τε ταῦτα κρεῖσσον ἢ χατὰ γυναῖχα ἀπελογεῖτο, | illamque supra quam ab muliere exspectari poterat 

καὶ πολλὰ ἄλλα Avrenexadsı: τέλος δὲ εἰρηνικῶς ἀλλή- | fendisse, aliaque plurima vicissim objecisse ; ac tai 

λων ἀπηλλάγησαν. catos eos discessisse. . 
at. “Ort Εὐμένης ἐπελθὼν ἀπροσδοχήτως τοῖς οὐχ | 41. Eumenem necopinato in vicinorum eorum 

ὑπ᾽ αὐτῷ προσχώροις, xat λείαν πολλὴν καὶ χρήματα qui ei non parerent, irrumpentem preeda multa e 

συλλαθὼν, τὸν οἰχεῖον στρατὸν κατεπλούτει. Διαπρε- | potitum esse, quibus exercitum suum ditarit. Nt 
σθεύεται δὲ καὶ πρὸς Ἀλκέταν καὶ τοὺς σὺν αὐτῷ ἐς | super ad Alcetam ejusque socios misisse, qui copi 
ταὐτὸν τὰς δυνάμεις ἀναγαγεῖν ἀξιῶν, xal οὕτω τοῖς xot- , in unum adducere, atque ita junctis viribus col 
νοῖς ἐγθροῖς µάχεσθαι’ of δὲ, ἄλλων ἄλλα συµθουλευ- , hostem oppugnare rogarent. Jllos vero, aliis alind 
σχμένων, τέλος οὗ πείθονται. "Ότι Ἀντίπατρος Εὐμέ- > tibus, tandem minime esse assensos. Antipatrum 
60 νει μὲν πολεμεῖν τέως οὐκ ἐθάῤῥει, χατὰ δὲ Ἀττάλου | mene pugnare tum non ausum, misisse tamen Asand 





t3 
or 


ών 
σι 


ARRIANI LIBRORUM DE REBUS SUCCESSORUM ALEXANDRI EPITOME. 


4 


καὶ Ἀλχέτα πέμπει πολευήσοντα "Acavépov: καὶ dy- 
χωμάλου τῆς μάχης γεγενημένης, ἡττᾶται Ἄσανδρος. 
42. “On διαφέρεται Κάσανδρος πρὸς Ἀντίγονον. 
xal παύεται Κάσανδρος τῆς χατὰ Αντιγόνου ἀταξίας, 
> Ἀντιπάτρου τοῦ πατρὸς διακωλύσαντος. "Όμως οὖν 
é Κάσανδρος περὶ ὠρυγίαν συμθαλὼν τῷ πατρὶ, dva- 
πείθει μήτε πόῤῥω τῶν βασιλέων ἀποχωρεῖν xal Avti- 
γονον δι᾽ ὑπονοίας ἔχειν. “O δὲ τῇ τε μετριοφροσύνη 
καὶ τῇ ἄλλη θεραπεία xal ἀρετῇ τὸν δυνατὸν τρόπον 
rw διέλυε τὴν ὑπόνοιαν. (43) Καὶ Ἀντίπατρος ἐπικλα- 
edel; τῆς τε ξυνδιαθάσης αὑτῷ ἐς τὴν ᾿Ασίαν δυνάμεως 
πεζοὺς μὲν ἐπντρέπει αὐτῷ Μακεδόνας ὀχταχισχιλίους 
καὶ πεντακοσίους, καὶ ἱππέας τῶν ἑτέρων ἴσους, ἐλέ- 
γαντας δὲ τῶν πάντων τοὺς ἡμίσεας ο΄, ὡς ῥᾷον δια- 
s» ήσειεν τὸν πρὸς Εὐμένη πόλεμον. (44) Καὶ Ἂν- 
«γονος μὲν τοῦ πολέμου ἥπτετο, Αντίπατρος δὲ dva- 
λαθὼν τοὺς βασιλεῖς καὶ τὴν ἄλλην δύναμιν Fer ὡς Te- 
ρεωσόμενος ἐπὶ Μαχεδονίαν. Καὶ στασιάζει πάλιν ὃ 
σρατὺς, αἰτῶν τὰ χρήματα. Ἀντίπατρος δὲ, rer 
mo ἐὰν ἔλθη εἷς Ἄθυδον, ὡμολόγησε ποριεῖν αὐτὰ , xal 
δώσειν τυχὸν μὲν πάντα, ὅση ἡ δωρεὰ, εἰ δὲ μὴ, τήν 
γε πλείστην. (45) Καὶ ταύταις αὐτοὺς ταῖς ἐλπίσιν 
ἀναρτήσας, ἀστασιάστως τὸ λοιπὸν χαταλαμθάνει τὴν 
“AGubov. ᾿Εχεῖ δὲ τέχνη τούτους παρακρουσάμενος, vu- 
e χτὸς ἅμα τοῖς βασιλεῦσι περαιοῦται τὸν Ἑλλήσποντον 
παρὰ Λυσίμαχον. Τη δὲ ὑστεραίᾳ xai αὐτοὶ ἐπεραιώ- 
θησαν, ὑπὲρ τῆς ἀπαιτήσεως τῶν χρημάτων πχραυ- 
téxa ἡσυχάσαντες. "Ev οἷς καὶ τοῦ δεκάτου λόγου τὸ 
τέλος, 





m as. Ἐσιὶ μὲν οὖν 6 ἀνὴρ οὐδενὸς τῶν ἄριστα συντα- 
ξατκένων ἱστορίας δεύτερος. Ἀπαγγεῖλαί τε γὰρ xai 
μετὰ συντοµίας κράτιστος, καὶ παρεχτροπαῖς ἀχαίροις 
οὐδὲ παρενθήχαις τὸ συνεχὲς τῆς ἱστορίας οὐδαμοῦ λυ- 
μαινόμενος, καινοπρεπὴς δὲ συνθήκη λόγου μᾶλλον À 

a λέξει, xal οὕτως ὥστε μὴ ἂν ἄλλως μήτε σαφέστερον 
μήτε ἐναργέστερον τὸ διήγημα δηλωθῆναι. Εὐσήμω δὲ 
καὶ εὐήχῳ xal τῷ τῶν λέξεων ἀποχεχρημένος στρογγύλῳ, 
xat τὸ λεῖαν ἔχει τῷ μεγέθει συγκιρνάμενον. Καὶ ἡ xar- 
νότης τῶν λέξεων οὐχὶ εἰς τὸ πόῤῥω νεωτερίζεται , ἀλλ᾽ 

to resi τε xat εἰς τὸ ἐμφατικώτατον , ὡς σχηματισμὸν 
είναι λέξεως , ἀλλ᾽ οὐχὶ ἐναλλαγῆν συνήθους ὀνόματος. 
Διὸ χαὶ τὸ σαφὲς συνεφέλχεται οὐκ ἐν τούτῳ μόνον, 
ἀλλὰ χὰν τῇ διασκευή xal τάξει xal χαταστάσει ua- 

Sra τοῦ διηγήματος: ὅπερ ἐστὶ xal τῆς σαφηνείας 

i τὸ ἔντεγνον: ἡ γάρ τοι χρῆσις ἡ κατὰ τὰς εὐθείας τῶν 
Ἐπριόδων xal τοῖς ἰδιώταις πρόσεστι μάλιστα , καὶ εἰς 
ῬΞτιότητα καὶ ταπεινότητα λίαν καταθιθάζει τὸν λόγον, 
he ρατος μάλιστα γινομένη. “Ὅπερ οὗτος, εἰ καὶ τοῦ 
FR εἶναι δοχεῖ, οὐ προσήκατο. Καὶ τῷ ἐλλεί- 

U owe δὲ τῶν τρόπων οὕτω χέχρηται, οὐ κατὰ τὰς πε- 
Ρεοδικὰς ἐλλείψεις τοῦτο ποιῶν, ἀλλὰ xatd ye τὰς τῶν 


* ἕξεων, ὥστε und’ ἑλλείπειν διδόναι συναίσθησιν xal 


217 


cum Attalo atque Alceta dimicaret ; certatum esse preelio 
ambiguo, ita tamen, ut inferior Asander discesserit. 
42. Casandrum ab Antigono dissensisse , verum destitisse 


a seditione, Antipatro patre filium inhibente. In Phrygia 
tamen Casandrum cum parente congressum, ne a regi- 
bus longius discederet, sed Antigonum suspectum habe- 
ret , hortatum esse. Illum vero quum temperata sua pru- 
dentia, tum variis obsequiis atque virtute sua suspicio- 
nem pro viribus sustulisse. (43) Mitigatum itaque Anti- 
patrum , de illis copiis, quas in Asiam secum transvexerat, 
peditum Macedonum Antigono octo millia et quingentos 
tradidisse, equitum vero externorum parem numerum, 
elephantorum quoque dimidiam partem, id est septuaginta, 
quo facilius bellum cum Eumene conficeret. (41) Ita An- 
tigonum hellum hoc administrare exorsum esse; Antipa- 
trum vero , acceptis regibus ceterisque copiis, in Macedo- 
niam trajecturum abiisse. Tum iterum tumultuantes mi- 
lites pecuniam postulasse , Antipatrumque promisisse , ubi 
Abydum pervenisset, illam sese curaturum, prebitu- 
rumque fortasse donativum universum ; sin minus, majo- 
rem certe partem accepturos. (45) Hac ergo spe lactatos, 
absque seditione deinceps Abydum pervenisse; unde ipse 
noctu, deceptis astu militibus, una cum regibus Helles- 
pontum trajecerit ad Lysimachum se conferens : postri- 
die vero ipsos quoque transiisse, de pecunia poscenda in 
praesens quiescentes. Atque hoc libri decimi extremum est. 





46. Est sane scriptor hic nemini eorum qui historiam o- 
ptime contexuerunt postponendus. Nam et narrationum 
brevitate praestat, et importunis digressionibus aut crebra 
parenthesi continentem historia tenorem minime laedit. 
Novitatem habet orationis compositione potius quam verbis, 
idque ita, ut nullo modo neque clarior neque dilucidior 
fieri narratio possit. Dum vero significantes sonantesque 
ac teretes adhibet dictiones, sequalitate non minus quam 
granditate orationem temperat. "Verborum item innovatio 
non est illi longe , sed ο propinquo petita, et quae lumen 
orationi vel maximum addat , ut sit dictionis quasi habitus 
quidam ac gestus potius quam mutatio consuetorum ver- 
borum. Quo fit ut et perspicuitas exoriatur, non in hac 
solum parte , sed etiam in apparatu , ordine οἱ narrationis 
maxime compositione : quod ipsum est totum perspicui- 
tatis artificium. Nam usus tractatioque simplicium ac 
rectarum periodorum vel apud indoctos plerumque re- 
peritur, et ad supinum atque humile dicendi genus ora- 
tionem nimium demittit, si merus ille atque impermistus 
usus. Quod hic noster ( etsi ad perspicuitatem illud fa- 
cere videatur ) non admisit unquam. Tropis item clli- 
pseos non ambitum ipsum verborum concidendo , scd voces 
singulas supprimendo ita utitur, uf ne percipiendi quidem 


248 


el τις τὸ λεῖπον ἐπιχειροίη προσθεῖναι , εἰς τὸ παρέλχον 
ἂν ἐπιτεῖναι δόξαι, ἀλλὰ μὴ τοῦ ἑλλιποῦς ἐξευρεῖν τὴν 
ἀναπλήρωσιν. ἾἌριστα δὲ αὐτοῦ xal τὸ πολυσχηµά- 
τιστον ἔχει, οὐκ ἀθρόον μεταθαλλόμενον ἀπὸ τῆς aù- 
6 τοσχηματίστου χρήσεως, ἀλλ ἠρέμα xal ἐξ ἀρχῆς 
συμπλεχόμενον, ὡς μήτε τῷ προσκορεῖ ἀνιᾶν , μήτε τῷ 
ἀθρόῳ ποιεῖν ἐχταράττεσθαι. Καὶ ἁπλῶς, el τις xat 
αὐτὸν ἐπὶ τοὺς ἱστοριχοὺς ἀναχθείη λόγους, πολλοὺς καὶ 
τῶν ἀργαίων ἴδοι τῆς αὐτοῦ τάξεως ἱσταμένους ταπει- 
10 νότερον. 





IIAPOIKA 
EN BIBA. IZ. 


Photius Bibl. cod. 58 : Ἀνεγνώσθη Ἀρῥιανοῦ 
Παρθικὰ ἐν βιθλίοις K. Οὗτος δὲ συντάττει πάντων 
ἄμεινον καὶ τὰ κατὰ Ἀλέξχνδρον τὸν Μακεδόνα, ἔτι δὲ 
καὶ ἄλλην πραγματείαν, τὰ πάτρια τῆς Βιθυνίας, ἐξ 

15 ἧς καὶ αὐτὸς ἔφυ, ἐπιγράψας τὸ βιθλίον BtOu via χά" 
συγγράφεται δὲ xal τὰ χατὰ ᾿Αλανοὺς, ἣν ἐπέγραψεν 
Ἀλανικήν. 

2. Διέρχεται δὲ ἐν ταύτη τῇ πραγματεία τοὺς πολέ- 
μους. οὓς ἐπολέμησαν “Ῥωμαῖοι καὶ Πάρθοι, Ῥωμαίων 

30 αὐτοχράτορος ὄντος Τραϊανοῦ. (Φησὶ δὲ τὸ Πάρθων 
γένος Σκυθικὸν, ἀποστῆναι δὲ τῆς τῶν Μακεδόνων èr- 
χρχτείας, ἅμα Περσῶν καταστραφέντων, πάλαι δου- 
λωθὲν , δι᾽ αἰτίαν τοιαύτην. Ἀρσάκης καὶ Τηριδάτης 
ἤστην ἀδελφὼ Ἀρσαχίδαι, τοῦ υἱοῦ Apaaxou τοῦ Φρια- 

95 πίτου ἀπόγονοι. Οὗτοι Φερεκλέα τὸν ὑπὸ ᾿Αντιόχου 
τοῦ βασιλέως ( θεὸν αὐτὸν ἐπίκλην ὠνόμαζον ) σατρά- 
THY αὐτῶν τῆς χώρας καταστάντα, ἐπεὶ τὸν ἕτερον τῶν 
ἀδελφῶν αἰσχρῶς ἐπείρασε βιασάμενος, οὐκ ἐνεγκόντες 
τὴν ὕθριν, ἀνεῖλόν τε τὸν ὑθρίσαντα, xal ἑτέροις πέντε 

30 τὴν πρᾶξιν ἀνακοινωσάμενοι: xat τὸ ἔθνος Μαχεδό- 
νων ἀπέστησαν, xat x20’ ξαυτοὺς ἦρξαν , καὶ ἐπὶ μέγα 
δυνάμεως ἦλασαν, ὥς καὶ “Ῥωμαίοις ἀντιῤῥόπους ua- 
ας θέσθαι, ἐνίοτε δὲ καὶ μεθ᾽ ἑαυτῶν τὴν νίχην ἔχον- 
τας τοῦ πολέμου ἀπελθεῖν. (3) Πάρθους δέ φησιν ἐπὶ 

35 Σεσώστριδος τοῦ Αἰγυπτίων βασιλέως xal ᾿Ιανδύσου 
τοῦ Σκυθῶν ἀπὸ τῆς σφῶν χώρας Exubias εἰς τὴν νῦν 
μετοικῆσαι. Obs 6 Ῥωμαίων αὐτοκράτωρ Τραϊανὸς 
κατὰ χράτος ταπεινώσας ὑποσπόνδους ἀφῆκεν, αὐτὸς 
αὐτοῖς τοῦ βασιλέα χαταστησάμενος, 

40 4. Οὗτος ὃ ᾿Ἀῤῥιανὸς φιλόσοφος μὲν ἦν τὴν ἐπιστήμην, 
εἷς τῶν ὁμιλητῶν ᾿Επικτήτου, χατὰ δὲ τοὺς χρόνους 
Ἀδριανοῦ καὶ Ἀντωνίνου τοῦ Πίου χαὶ Μάρχου τοῦ Av- 
τωνίνου ἐγνωρίζετο. Ἐπωνόμαζον δὲ αὐτὸν Ξενοφῶντα 
νέον. Διὰ δὲ τὸ τῆς παιδείας ἐπίσημον ἄλλας τε πολιτικὰς 

45 ἀρχὰς ἐπιστεύθη, καὶ εἰς τὸ τῶν ὑπάτων ἀνέθη τέλος. 
(6) Ἔγραψε δὲ βιβλία καὶ ἕτερα, τῶν μὲν Διατριθῶν 


Ἐπικτήτου τοῦ διδασκάλου ὅσα ἴσμεν βιθλία ὀκτὼ, 


ΑΡΡΙΑΝΟΥ 


ΠΑΡΘΙ͂ΚΑ. 


defectus vestigium ullum relinquat - idque adeo , ut si quis 
quod deest addere tentet , supervacaneum potius addidisse, 
quam defectum supplevisse merito censeatur. Schematam 
etiam copia optime orationem snam adornat ; non enim re 
pente et simul omnium obvium ac nativum usum imme 
tat , sed sensim atque ab initio statim haec commiscet. Ita 
neque satietate molestiam affert , neque repentina mutatio- 
ne turbat. Denique ut semel dicam , si quis ad ceteros 
historicos accedens Arrianum comparaverit , multos etam 
antiquorum humiliores eo deprehendat. 


— 00 —, 


PARTHICA 
LIBRIS XVII. 


Lecti sunt Arriani Parthicorum libri septemdecim. Hic 
item omnium optime res gestas Alexandri regis Macedo 
num conscripsit. Aliud item opus de Bithynia petría (hat 
enim oriundus est) composuit, Bithynicorum titulo. Sai- 
psit etiam res ab Alanis gestas, quem librum Alanicen 
inscripsit. 

2. In primo illo opere bella a Parthis et Romanis ge 
refert , ductu atque auspiciis Trajani imperatoris. Parthos 
ait a Scythis originem ducere, Macedonum autem impe- 
rium excussisse , Persis una rebellantibus, quum pridem 
servitutem servissent, hac de causa. Arsaces et Teridates 
fratres erant, Arsacidz , filii Arsacis, Phriapitze nepotes. 
Hi Phereclem ab Antiocho rege (quem Deum cognomesie 
appellabant) terre eorum satrapam constitutum , quod 
altero fratre abuti per vim fede conaretur, contume 
liam non ferentes necarunt, consciis etiam aliis quinque. 
Gentem itaque Macedonum pellentes , imperium ipsi arti- 
puerunt, magnamque sunt potentiam consecuti, adeo e 
vel cum Romanis aequo sxpe Marte contenderint, interdum 
etiam victoria potiti superiores discesserint. (3) Narrat ad 
hæc Parthos Sesostridis Agyptiorum regis tempore, et Tat 
dysi Scytharum, ex Scythia in enm , quem nunc tesett, 
locum demigrasse. Quibus Trajanus Romanorum impe- 
rator per vim fractis, fcedere icto, libertatem reliquit regem- 
que ipse constituit. 

4. Hic Arrianus professione philosophus, unus ex Epicteti 
familiaribus, Adriani et Antonini Pii et Marci Antonini Impp. 
temporibus viguit. Novi Xenophontis tulit cognomen. Ob 
singularem doctrinam quum alios magistratus gessit , tum 
ad ipsum quoque consulatum pervenit. (5) Scripsit et alia 
volumina : Dissertationum Epicteti preeceptoris, quos 
novimus, libros octo : Sermonum vero ejusdem Epicteti li- 


ARRIANI BITHYNICA. 


τῶν δὲ Ὁμιλιῶν τοῦ αὐτοῦ Ἐπικτήτου βιθλία δώδεχα. 

Ἰσχνὸς δὲ τὴν φράσιν ἐστὶ, xal μιμητὴς ὡς ἀληθῶς 

Ξενοφῶντος. Φασὶ δὲ αὐτὸν καὶ ἕτερα γράψαι, ἃ οὕπω 

tk ἡμετέραν ἀφίκετο γνῶσιν. Δῆλον δὲ ὡς οὐδὲ fr- 
p. Tui σοφίας τε xal δυνάμεως ἀπελείπετο. 


— "ii»990 «s»-— 


BIOYNIAKA 


” EN BIBAIOIX. II. 


Photius Bibl. cod. 93 : Ἀνεγνώσθη τοῦ αὐτοῦ 
τὰ Βιθυνιακὰ, ἐν βιθλίοις ὀχτὸ, ἐν οἷς τά τε μυθικὰ 
τὰ περὶ Βιθυνίας χαὶ τἆλλα, ὅσα συνέστη περὶ αὐτὴν, 
εἷς λεπτὸν ἀναγράφει, τῇ πατρίδι δῶρον ἀναφέρων 

10 τὸ πάτρια. Νικομήδειον γάρ τι τὸ γένος αὑτοῦ ἐν 
ταύτη τῇ συγγραφῇ διορίζει, ἐν αὐτὴ τε γεννηθῆναι 
καὶ τραφῆναι xal παιδευθῆναι, xal ἱερέα τῆς Δήμη- 
τρος χαὶ τῆς παιδὸς αὐτῆς, αἷς καὶ τὴν πόλιν ἆνα- 
χαζαφαί φησι, χρηματίσαι. (2) Μέμνηται δὲ ἐν ταύτη 

35 τῇ αυγγαφῇ καὶ ἑτέρων πραγματειῶν. Ὧν ἡ μὲν, 
ὅσα Τιμολέοντι τῷ Κορινθίῳ χατὰ Σικε- 
λίανἰπράχθη, διαλαμθάνει: ἡ δὲ τὰ Δίω- 
ve τῷ Συρακουσίῳ ὅσα ἀξιαφήγητα ἔργα 
ἐπετελέσθη, ἡνίκα τὰς Συραχούσας xai πᾶσαν Σ!- 

30 χελίαν ἀπὸ τοῦ δευτέρου Διονυσίου, ὃς ἦν παῖς τοῦ προ- 
τέρου, ἠλευθέρου, xai τῶν βαρθάρων, οὓς ὑπὲρ τοῦ 

δαίως τυραννεῖν Διονύσιος ἐπηγάγετο. (3) Palve- 
ται δὲ τετάρτην γράφων τὴν τῆς πατρίδος ἀφήγησιν’ 
μετὰ γὰρ τὰ περὶ ᾿Αλέξανδρον χαὶ Τιμολέοντα, xol 

25 Δίωνα [ μετὰ τὰς περὶ αὐτοὺς ἱστορίας ] ἥδε αὐτῷ ἡ 
συγγραφὴ ἐξεπονήθη, ἐξ ἀρχῆς μὲν, ἀφ᾽ οὗ γράφειν 
Guc, ταύτην ἐνστήσασθαι καὶ συντάξαι τὴν ὑπόθεσιν 

ληθέντι, τῆς δὲ παρασκευῆς τῷ ἐνδεῶς αὐτὸν ἔχειν 
Ἄτα ρατεινάσης τὸν χρόνον ταύτην γὰρ αὐτὸς τῆς ἐπὶ 
Ὃ τούτῳ βραδυτῆτος ἀποδίδωσιν αἰτίαν. (4) Ἄρχεται 
εκὲν οὖν, ὥσπερ εἴρηται, ἀπὸ τῶν μυθικῶν τῆς 
ἱστορίας, κάτεισι δὲ μέχρι τελευτῆς τοῦ ἐσγάτου Νι- 
XXOta Sou; , ὃς τελευτῶν τὴν βασιλείαν Ῥωμαίοις κατὰ 
taxa; ἀπέλιπεν, οὕπω βασιλευομένοις μετὰ τὴν 

* ToT Ταρχυνίου ἐξέλασιν. 


249 


bros duodecim. Exilis ili dicendi character, et vere 
Xenophontis imitator est. Alia item scripsisse ferunt, que 
tamen in cognitionem nostram nondum pervenerunt. Cer- 
tum sane illnd , rhetoricee nequaquam sapienliz ac facul- 
tatis imperitum fuisse. 





BITHYNICA 


LIBRIS VIII. 


Legi Bithynica ejusdem libris octo, quibus de Bithynia 
fabulosas narrationes ceteraque ad eam pertinentia accurate 
perscribit : patrie nimirum patriam historiam offerens. 
Nicomedia enim genus se ducere hoc opere ostendit ; eaque 
inurbe natum , educatum et tum litteris imbutum, sacerdo- 
tiuin Cereris ejusque filize Proserpinz ( quibu$ sacram esse 
urbem scribit) gessisse. (2) Meminit vero hoc ipso in libro et 
aliorum operum : quorum alterum quidem Timoleontis Co- 
rinthii res in Sicilia gestas continet; alterum vero res 
Dionis Syracusani memoratu dignas refert, quum Syracu- 
sas hic omnemque adeo Siciliam a Dionysii secundi, qui 
primi filius fuit , tyrannide liberavit, insuperque a barbaris, 
quos ut tyrannidem firmaret, Dionysius eo adduxerat. (3) 
Apparet vero hoc opus, quo patriam descripsit, post Ale- 
xandri Magni , Timoleontis et Dionis rerum gestarum hi- 
storias, quarto loco confectum esse. Quaniquam enim 
quum primum vires ad scribendum nactus esset, hoc argu- 
mentum tractandum sibi proposuisset , serius tamen id ab- 
solvisse, quoniam materia necessaria tum nondum congesta 
esset. Hanc enim ipsemet cessationis causam affert. (4) 
Incipit igitur, uti jam diximus , a mythica: historiae tempo 
ribus, descendit vero usque ad finem Nicomedis ultimi, 
qui moriens Romanis regnum testamento reliquit , qui qui- 
dem Romani jam inde a Tarquinii expulsione regibus parero 


desierant. 


ΕΚΤΑΞΙΣ KAT’ ΑΛΑΝΩΝ. 





Ἥγεϊσθαι μὲν τῆς πάσης στρατιᾶς τοὺς χατασχό- 
πους ἱππέας ἐπὶ δυοῖν τεταγμένους σὺν τῷ οἰχείῳ ἥγε- 
μόνι. Ἐπὶ τούτοις δὲ τοὺς ἱπποτοξότας τοὺς []Σετραίους, 
xal τούτους ἐπὶ δυοῖν. Ἁγόντων δὲ αὐτοὺς οἱ δεκαδά 

b γαι. Ἐπὶ δὲ τούτοις ἐπιτετάχθων of ἀπὸ τῆς εἴλης E 
τινι Ἰσαυριανοὶ ὄνομα. Συντετάχθων δὲ αὐτοῖς of τῆς 
σπείρης τῆς τετάρτης τῶν "Pav |!Ραιτῶν}} ἧς ἄρχων 
Δάφνης Κορίνθιος. Ἐπὶ τούτοις δὲ οἱ ἀπὸ τῆς εἴλης, 
A ὄνομα Κολῶνες [ Kodwveic? ]. Συντετάχθων δὲ 
αὐτοῖς Ἱτυραῖοι xat Κυρηναῖοι xal οἱ ἀπὸ τῆς πρώτης 
Ῥαιτικῆς. Συαπάντων δὲ τούτων ἀρχέτω Δημήτριος. 
(2) ᾿Επὶ τούτοις δὲ of Κελτοὶ ἱππεῖς, xat αὐτοὶ ἐπὶ δυοῖν, 
καὶ τούτων ἡγείσθω ἑχατόνταρχος, ὥσπερ ἐπὶ στρατο- 
πέδου. 

3. Πεζοὶ δὲ ἐπὶ τούτοις τετάχθων , τὰ σημεῖα dva- 
τεταμένα πρὸ σφῶν ἔχοντες, of τε Ἰταλοὶ καὶ Κυρηναίων 
οἱ παρόντες. Πάντων δὲ ἡγείσθω Πούλχερ, ὅσπερ 
ἄρχει τοῖς Ἰταλοῖς. [οσπορανοὶ δὲ ἐπὶ τούτοις πεζοὶ 
ἰόντων, ἡγεμόνα παρεχόμενοι Λαμπροχλέα, xal of Νο- 
μάδες ἐπὶ τούτοις ὑποτεταγμένοι Βήρῳ τῷ σφετέρῳ dp- 
χοντι. (4) H τάξις δὲ ἔστω εἰς ὁπλίτας τέσσαρας. Aù- 
τῶν δὲ τούτων ὅσοι τοξόται ἡγείσθων. Τὰς δὲ πλευρὰς 
τῆς τάξεως φυλαττόντων ἑκατέρωθεν οἱ ἱππεῖς οἱ A- 
κεῖοι [ Ἀκαῖοι) ᾿Α7αιοί)]. Ἐπὶ δὲ τούτοις of ἐπίλεκτοι 
ἱππεῖς ἴτωσαν, καὶ ἐπὶ τούτοις οἱ ἀπὸ τῆς φάλαγγος 
ἱππεῖς. "Έπειτα οἱ καταπέλται. (6) Ἔπειτα τὸ oy- 
μεῖον τῆς πεντεχαιδεκάτης φάλαγγος, καὶ ἀμφ᾽ αὐτῷ 
δὲ ὁ ἡγεμὼν τῆς φάλαγγος Οὐάλης, καὶ 6 ὕπαργος xat 
οἱ χιλιάρχαι οἷς τέτακται xal ἑχατόνταρχοι [καὶ] οἱ τῆς 
30 πρώτης σπείρης ἐπιστάται. Πρὸς δὲ τοῦ σηµείου τοῦ 

τῶν πεζῶν οἱ ἀχοντισταὶ τετάχθων. Αὐτοὺς δὲ τοὺς 

πεζοὺς ἐπὶ δ’ τεταγμένους εἶναι. (e) "Eri δὲ τῇ te’ oa- 
λαγγι τετάχθω τὸ σημεῖον τῆς δωδεκάτης φάλαγγος, 

καὶ χιλιάρχαι ἀμφ᾽ αὐτῷ καὶ ἑκατοντάρχαι. "Ent 3 
35 ὡσαύτως καὶ ἥδε ἡ φάλαγξ ἴτω τεταγμένη. 

7. Ἐπὶ δὲ τῷ ὁπλιτικῷ τετάχθω τὸ συμμαχικὸν, 

οἵ τε ἀπὸ τῆς μικρᾶς Ἀρμενίας xat Σραπεζουντίων οἱ ó- 

πλῖται καὶ Κόλχοι καὶ Ῥιζιανοὶ of λογχοφόροι. Ἐπι- 

τετάχθων δὲ αὐτοῖς οἱ Απλανοὶ [ ᾿Αλθανοὶ 2] πεζοί. 
40 Παντὸς δὲ τοῦ συμμαχικοῦ ἡγεμὼν ἔστω Σεχουλῖνος, 
ὅσπερ τῶν Ἁπλανῶν ἡγεῖται. (8) Ext τούτοις δὲ τὰ 
σχευοφόρα ἐπέσθω. Οὐραγείτω δὲ ἡ εἴλη τῶν Γετῶν xat 

6 ταύτης εἰλάρχης. (ο) Ἰὰς πλευρὰς δὲ τοῦ πεζικοῦ xo- 

σμούντων μὲν καὶ ἑκατοντάρχαι xat [οἱ] ἐπὶ τῷδε teta- 
45 γμένοι, φυλακῆς δὲ ἕνεκα, εἴλη ἢ ᾽Αλλακτιχὴ [Καλακτι- 

x7? ] παριππευέτω ἐπὶ ἕνα στοῖχον ἑκατέρωθεν τεταγμέ- 
νη, καὶ οἱ τῶν Ἰταλῶν ἱππεῖς. Ὁ δὲ εἰλάρχης αὐτῶν ènt 
φοιτάτω ταῖς πλευραῖς. (10) 'O δὲ ἡγεμὼν τῆς πάσης 


- 
w 


5 


ACIES CONTRA ALANOS. 





Preeeant universum exercitum equites speculatores, gi 
bini collocentur suo sub duce. Post hos ponantur ug 
tarii equites Petre, bini item, quos ducant decuriaa. 
His subjungatur turma [saurianorum. Componatur i se 
nipulus quartus RAc'torum, cujus dux Daphnes Corisis,— 
Post hos turma Colonensium. Adjungantur iis Ituræi d Cy 
τειμοὶ et primus manipulus Rhoeticus. Hisce omaibuin- 
peret Demetrius. (2) Post eos collocentur Celts equis, 
ipsi quoque bini , quos ducat centurio, sicuti in castris. 

3. Sequantur pedites , erectis ante se signis, Itali el Cy 
renæi, quotquot adsunt. Eos omnes ducat Pulcher, Jtalorun 
praefectus. Post hos incedant Bosporiani pedites sub La» 
procle duce et subjuncti iis Numidsa sub Vero praefecte sm. 
(4) Acies sit hoplitarum quaternorum. Hos ipsos precedat 
quotquot sunt sagittariorum. Latera aciei utrimque tae- 
antur equites Acwi, Post hos selecti equites legens. 
Deinde catapulte. (5) Deinde signum legionis decias 
quint, et juxta id dux legionis Valens et legatus el di- 
liarchee , quibus jussum est, et centuriones et prima o 
hortis epistafe. Ante signum vero peditum jaculateres 
collocentur. Ipsi pedites ponantur per ordines quale. 
rum. (6) Post decimam quintam legionem collocetar $ 
gnum legionis duodecima , et juxta id chiliarchze et ceste 
riones. Quaterni item hnjus quoque legionis milites ne 
dant ordinati. 

7. Post hunc gravis armaturee exercitum collocentur se 
cii ex Armenia minori et Trapezuntiorum graviter armsli 
et Colchi et Rhiziani lanoearii. Subjungantur iis Aplam () 
pedites. Totius autem sociorum exercitus dux sit Seok 
nus, qui est Aplanorum praefectus. (8) Deinde sequanlur 
impedimenta. Agmen claudat turma Getarum sub dac 
suo. (9) Latera exercitus pedestris ordinent centuriones 4 
qui ad hoc constituti. Preesidii gratia turma Calactics νὰ 
utrumque latus equitet uno versu ordinata , nec non Hali 
equites. Praefectus eorum lateribus adequitet. (10) Dux vere 


ABBIANI ACIES CONTRA ALANOS. 


ατρατιᾶς Ξενοφῶν τὸ πολὺ μὲν πρὸ τῶν σημείων 
τῶν πεζιχῶν ἡγείσθω, ἐπιφοιτάτω δὲ πάση τῇ τάξει, 
mat ἐπισχοπείτω ὅπως τεταγμένοι ἰῶσι, xai τοὺς μὲν 
ἁταχτοῦντας εἰς τάξιν ἐπαναγέτω, τοὺς δὲ ἐν κόσμω 
© Vortag ἐπαινείτω». 

π. Οὕτω μὲν τεταγμένους ἰέναι. ᾿Ελθόντας δὲ 
ak τὸ ἀποδεδειγμένον χωρίον, τὴν μὲν ἵππον πᾶσαν 
πιριστῆναι ἐν χύχλῳ εἰς τετράγωνον τάξιν. τοὺς xata- 
σχύπους δὲ πέμψαι εἰς τὰ ὑπερδέξια χωρία, ἀποσχο- 

19 τῆς ἕνεκα τῶν πολεμίων. ᾿Ενταῦθα δὲ ἀπὸ σημείου 

ἐπλίζεσθαι σιγῇ, ὁπλισαμένους δὲ εἰς τάξιν καθίστασθαι. 

- (3) Ἡ τάξις δὲ ἔστω ἥδε. Τὸ μὲν χέρας ἑχάτερον τῶν 

πιζῶν τὰ ὑπερδέξια ἐχέτω τῶν χωρίων, ὅτι ἐν τοιᾷδε 

ἡ ἔχταξις ἔσται. ᾿Επετετάχθων δὲ τῷ χέρατι τῷ μὲν 

B fup οἱ ἀμφὶ Οὐασάχην καὶ Ἄρθηλον Ἀρμένιοι, τὸ 

ὑπερδιξιώτατον τοῦ κέρως ἔχοντες , ὅτι τοξόται εἰσὶν of 

σύμπαντες. (13) Προτετάχθων δὲ αὐτῶν οἱ τῆς σπεί- 

pne τῆς Ἰταλικῆς πεζοί. Πάντων δὲ ἡγείσθω Πούλχερ, 

ὅστις xat τῆς σπείρης τῆς Ἰταλιχκῆς ἄρχει. Καὶ τούτῳ 

% ἐπιτατράφθω αὐτός τε x«t ô Οὐασάχης καὶ Ἄρθηλος 
χα co ἐκείνων ἱππικόν τε xal πεζικόν. 

ua. Ἐπὶ δὲ τοῦ ἀριστεροῦ τετάχθων xal οὗτοι τὸ 

ὑπε ρὀξιώτατον τοῦ κέρως ἔχοντες of τε ἀπὸ τῆς μικρᾶς 
A pandas σύμμαχοι xal of Τραπεζουντίων γυμνῆτες 
5 xmi οἱ Ῥιζιανοὶ λογχοφόροι. (14) Προτετάχθων δὲ καὶ 
τούτων of Ἀπλανοὶ οἱ διακόσιοι, καὶ Κυρηναῖοι of ἔχα- 
TOY. ὡς προθολὴν μὲν εἶναι πρὸ τῶν ἀχοντιστῶν τοὺς 
ὁπλέτας, τοὺς δὲ ὑπεραχοντίζειν dx τοῦ ὑπερδεξιοῦ. 
(1) Τὸ δὲ ἐν μέσῳ σύμπαν τὸ μὲν δεξιὸν ἐχέτω ἡ ne- 
w ued φάλαγξ ἡ πεντεχαιδεκάτη ὑπὲρ τὸ μέσον τοῦ παντὸς 
Ἰωρίω, ὅτι πολὺ πλείονες πλήθει οὗτοί εἶσι. Τὸ δὲ 
πον τοῦ ἀριστεροῦ ἐχπληρούντων οἱ τῆς δωδεκά- 
της φάλαγγος πεζοὶ ἔστε ἐπὶ τὸ ἄχρον τοῦ χέρως τοῦ 
ἀριστεροῦ: τετάχθω δὲ ἐπὶ ὀχτὸ, καὶ πυχνὴ αὐτοῖς ἔστω 
LE σγκλεισις. (16) Καὶ αἱ μὲν πρῶται τέσσαρες τάξεις 
στεωσαν χοντοφόρων, ὧν δὴ κοντοῖς μαχρὰ καὶ ἐπιλε- 
πτὰ τὰ σιδήρια προῆπται. Καὶ τούτους οἱ μὲν πρωτο- 
στεξται εἷς προθολὴν ἐχόντων, ὡς el πελάζοιεν αὐτοῖς 
Ἱεολέμιοι, κατὰ τὰ στήθη μάλιστα τῶν ἵππων ti- 
«θέσθαι τῶν χόντων τὸν σίδηρον. (17) Οἱ δευτε- 
Ροσ-τάται δὲ xai of τῆς τρίτης xat τετάρτης τάξεως, 
εἰς «ἀχοντισμὸν προθεθλήσθων τοὺς κόντους, ὅπου ἂν tú- 
JO y xal ἵππους τρώσοντες, καὶ ἱππότην κατακανοῦντες, 
Καὶ κ θυρεῷ καὶ Χαταφράχτῳ θώρακι ἐμπαγέντος τοῦ κόν- 
Toes χαὶ διὰ μαλαχότητα τοῦ σιδήρου ἐπικαμφθέντος, 
e pío τὴν ἀναθάτην ποιήσοντες. (18) Αἱ δὲ ἐφε- 
eS τάξεις τῶν λογχοφόρων ἔστωσαν. ᾿Ενάτη δὲ ἐπὶ 
TOG τρις ἔστω τάξις οἱ πεζοὶ τοξόται, of τῶν Νομάδων 
XOt Κυρηναίων καὶ Βοσποριανῶν τε xol Ἰτουραίων. 
w We) Mnyaval δὲ ἐφεστηχέτωσαν τῷ χέρατι ἑκατέρῳ, 
MG ποῤῥωτάτω προσιόντων τῶν πολεμίων ἐξαχοντίζειν, 
RE‘ χατόπιν τῆς πάσης φάλαγγος. 
2. Tò δὲ ἱππικὸν ξύμπαν xarà ellac xal λόχους 
Bt ξυντεταγμένον ἐφεστάτω τοῖς πεζοῖς, τὸ μὲν τοῖς 





254 


universi exercitus Xenophon utplurimum ante signa peditum 
se teneat, interdum vero totam aciem percurrens videat 
ut bene ordinati procedant : qui locum suum deseruerint , 
eos in ordinem reducat; ordinem uti decet servantes col- 
laudet. 

11. Hunc in modum dispositi progrediantur. Quum au- 
tem venerint in locum designatum, equitatus universus: 
circumcirca collocetur acie quadrata. Speculatores vero 
in loca editiora mittantur, qui hostem observent. Tum dato 
signo arment se silentio, armatique suum quisque locum 
obtineant. (12) Ordinatio autem aciei hzc sit. Cornu 
utrumque peditum editiora loca occupet, quandoquidem 
in ejusmodi regione erit aciei instructio. Ad dextrum cornu 
collocentur qui sub Vasace et Arbelo sunt Armenii , sum- 
mamque hujus cornu partem teneant , quum omnes sint sa- 
gittarii. (13) Ante eos collocentur pedites cohortis Italicae. 
Omnes hos ducat Pulcher, cohortis Italicze praefectus, eique 
committantur et sua ipsius manus et qui cum Vasace et 
Arbelo sunt equites peditesque. 

14. In sinistro cornu item summam ejus partem tenentes 
collocentur ex Armenia minori socii et Trapezuntiorum 
levis armature milites et Riziani lancearii. Ante hos quo- 
que ponantur Aplani ducenti et Cyrenzi centum, qui gra- 
vis armature milites propugnaculi loco sint jaculatoribus 
supra capita eorum ex editiore tela emittentibus. (15) 
Spatii intermedii dextrum latus universum obtineat pede- 
stris legio decima quinta, supra medium totius loci se ex- 
Quod 
restat spatium sinistri lateris expleant duodecimz legionis 


tendens, quippe quee numero longe superior sil. 


pedites usque ad extremum cornu sinistrum. Ordines sint 
octo, iique densi collocentur. Ac priores quidem or- 
dines quattuor contos gestantium sunto, qui longa et te- 
nuia contis ferramenta priefixa habent. (t6) Contos pro- 
tostatz ante se teneant projectos ita, ut si appropinqua- 
rint iis hostes, contra pectora maxime equorum ferrum 
dirigatur. (17) Qui vero secundi stant et tertii quartique, 
ad ejaculationem contos paratos teneant, ut, ubicumque 
possint , et equos vulnerent et equites vel occidant vel in 
clypeum et loricatum thoracem conto impacto, ubi ferrum 
propter mollitiem se inflexerit, ad pugnam inutilem sesso- 
rem reddant. (18) Sequentes ordines ( quattuor ) hasta- 
torum sunto. Nonus vero post hos ordo sit peditum sagit- 
tariorum , Nomadum scilicet et Cyrenscorum et Ilur&orum. 
(19) Porro machinze ponantur et in cornu utroque, unde 
quam longissime in hostem accedentem missilia jaciant, et 
pone omnem phalangem. 

20. Equitatus universus in turmas et lochos octo distri- 
bu tus post pedites locum obtineat : atque in cornubus qui- 


252 


κέρασιν ἑκατέροις προθολὴν ἔχον τοὺς ὁπλίτας πρὸ σφῶν 
xal τοὺς τοξότας, λόχοι δύο τὸ δὲ τῇ μέση φάλαγγι, 
λόχοι ἕξ  µημων [ ἐπιστήτω ὃ ἐπιστήτωσαν ὃ ]. (αι) 
Τούτων δὲ ὅσοι μὲν ἱπποτοζόται πλησίον τῆς φάλαγγος 
6 ἐφεστηχέτωσαν , ὣς ὑπερτοξεύειν ὑπὲρ αὐτῆς " ὅσοι δὲ 
λογχοφόροι ἢ κοντοφόροι A μαχαιροφόροι ἢ πελε- 
χοφόροι εἷς τὰ πλάγιά τε ἑχατέρωθεν δρώντων (1) xal 
τὸ ξύνθημα προσμενόντων. (22) Οἱ δὲ ἐπίλεκτοι ἵπ- 
πεῖς ἀμφ᾽ αὐτὸν Ξενοφῶντα ἔστωσαν, xal τῶν ἀπὸ τῆς 

19 φάλαγγος τῶν πεζῶν ὅσον εἷς διακοσίους, ul σωματοφύ- 
λαχες, xal Exxtovtapyat, ὅσοι τοῖς ἐπιλέκτοις ξυντε-- 
ταγμένοι ἢ τῶν σωματοφυλάκων ἡγεμόνες, καὶ δεχάρ- 
yat οἱ τῶν ἐπιλέκτων. (23) ἔστωσαν δὲ ἀμφ᾽ αὐτὸν * 
ας [ χαὶ ἐς ὃ ] ἑκατὸν χούφων λογχοφόρων , ὡς πᾶσαν 

15 ἐπιφοιτῶν τὴν φάλαγγα ὅπου τὶ ἐνδεὲς χαταμανθάνοι, 
ἐχεῖνο ἴδοι καὶ θεραπεύοι. (21) Ἡγείσθω δὲ τοῦ μὲν 
δεξιοῦ χέρως παντὸς ξὺν τῷ ἱππικῷ Οὐάλης, ὅσπερ καὶ 
τῆς πεντεκαιδεκάτης φάλαγγος ἡγεμών ἐστιν" τοῦ δὲ 
ἀριστεροῦ οἱ χιλιάρχαι τῆς δωδεκάτης. 

20 55. Οὕτω δὲ ταχθέντων, σιγὴ ἔστω ἐστ᾽ ἂν πελά- 
ζωσιν ἐντὸς βέλους οἵ πολέμιοι" πελαζόντων δὲ ἤδη, ὡς 
μέγιστον καὶ φοθερώτατον ἀλαλαάξειν ξύμπαντας τῷ 
ἐνυαλίῳ. Kai βέλη τε ἀπὸ μηχανῶν xal λίθους dois- 
σθαι, χαὶ βέλη ἀπὸ τόξων, καὶ λόγχας ol λογχοφό- 

25 pot ἀκοντιζέτωσαν, of τε ψιλοὶ xat οἱ θειρασταί [ θυ- 
ρεαφόροιδ ]. «Φερέσθωσαν δὲ xat λίθοι εἰς τοὺς xo- 
λεμίους ἀπὸ τοῦ ξυμμαχικοῦ ἐκ τῶν ὑπερδεξίων ' xol 
τὸ πᾶν ἀχροθολισμὸς ἔστω πανταχόθεν ὡς ἔνι πυχνό- 
τατος εἷς τάραξίν τε τῶν ἵππων xal ὄλεθρον τῶν πο- 

30 λεμίων ἱππέων. (26) Καὶ ἐλπὶς μὲν ὑπὸ τοῦ ἁδιηγή- 
του πλήθους τῶν βελῶν μὴ ἐπὶ πλεῖον πελάδειν τῇ 
πεζικῇ φάλαγγι ἐπελαύνοντας τοὺς Σκύθας- εἰ δὶ 
δὴ πελάζοιεν, ἐγχρίμψαντας ταῖς ἀσπίσι xal τοῖς ὦ- 
μοις ἀντερείσαντας δέχεσθαι τὴν προσθολὴν ὦ ὥς καρτε- 

35 ρώτατα καὶ τῇ συγκλείσει πυχνοτάτη τὰς πρώτας τρεῖς 
τάξεις ξυνερειδούσας σφίσιν ὡς βιαιότατον οἷόν τε’ τὴν 
τετάρτην δὲ ὑπεραχοντίζειν τὰς λόγχας: xat τὴν 
τρίτην (P) παίειν % ἀκοντίζειν τοῖς κόντοις ἀφειδῶς, 
E τε ἵππους xal αὐτούς. (27) ᾿Ἀπωσθέντων δὲ, εἰ μὲν 

4 


ξεις καὶ ἐπελαύνειν τοὺς ἱππέας, μὴ πάντας τοὺς λό- 
χους, ἀλλὰ τοὺς ἡμίσεας. Τετάχθαι δὲ πρώτους, 
οἵτινες καὶ πρῶτοι ἐπελάσουσιν. (28) Τοὺς δὲ ἄλλους 
ἡμίσεας ἕπεσθαι μὲν τοῖς ἐπελαύνουσιν, ἐν τάξει δὲ καὶ 
μὴ παντελεῖ τῇ διώξει χρωμένους, ὧς εἶ μὲν φυγὴ 
χαρτερὰ κατέχὀι, ἐκδέξασθαι τὴν πρώτην δίωξιν ᾱ- 
χμήτοις τοῖς ἵτποις, εἰ δέ τις ἐπιστροφὴ καταλαμθάνοι, 
ἐπιτίθεσθαι τοῖς ἐπιστρέφουσιν" (29) ὁμοῦ δὲ οἵ τε Ἄρμέ- 
stor τοξόται ἐπελαύνοντες τοξευόντων, ὡς μὴ παρασχεῖν 
ἀναστροφὴν τοις φεύγουσι, xai οἱ λογγοφόροι οἱ γυ- 
ἀνῆτες δρόμῳ ἐπέσθωσαν * μένειν δὲ μηδὲ τὴν πεζικὴν 
τάξιν ἐν χώρα ἔτι, ἀλλὰ προχωρεῖν θᾶττον ἢ βάδην, 
ὡς el τι χαρτερώτερον ἁπαντοίη ἀπὸ τῶν πολεμίων, 
αὖθις εἶναι προβολὴν πρὸ τῶν ἱππέων. 


> 


b 


φυγὴ λαμπρὰ γένηται , διαχωρεῖν δεῖ τὰς πεζικὰς td- 


.APPIANOY ΕΚΤΑΞΙΣ KAT’ ΑΛΑΝΩΝ.. 


dem utrisque propugnaculi loco graviter armalos et 
rios ante se habentes lochi duo, in media antem p 
lochi sex collocentur. (21) Ex his equitibus qui 
sagittarii sunt proxime adstent phalangi, ut supra : 
gittas transmittant ; tquot vero hastas vel cot 
gladios vel secures gestant, in transversum utrimqu 
obvertant signumque exspectent. (22) Selecti aute: 
tes circa ipsum Xenophontem sunto , et ex peditib 
langis circiter ducenti corporis custodes, atque ce 
nes qui vel selectis vel corporis custodibus praeposi! 
nec non decuriones selectorum. (23) Praeterea Xen 
adjungantur etiam centum circiter leves lance: 
omnem obiens aciem, ubi quid deficere compererit, | 
cere possit et curare. (24) Dextrum cornu totu 
equitatu ducat Valens legioni decimae quintze pra 
sinistrum ducant chiliarchze legionis duodecimze. 

25. Ordinato hunc in modum exercitu , silentium 
que dum intra teli jactum hostes accesserint. Ul 
jamjam in propinquo sunt , tum summum maximeq 
rendum cuncti edant clamorem; telaque e machin 
desque et ex arcubus sagittae immittantur, lanceas 
culentur lancearii atque velites simul et scutigeri. | 
quoque de locis editioribus in hostes sociorum mar 
jiciantur; ac omnino undique sit telornm emissio 
potest creberrima in terrorem equorum atque per 
equitum adversariorum. (26) Ita spes est fore ut | 
immanem telorum multitudinem propius accedere 
destrem phalangem irruentes Scythae non audeant. : 
hilominus hostis appropinquet, tum priores tres | 
objectis clypeis et humeris se fulcientes impetum fort 
et dense admodum se constipantes summa qua fieri 
vi sustineant; quartus autem supra priores jacula 
mittat. Etiam tertius sine intermissione feriat et ja 
contis in equos ipsosque equites. (27) Repulsus hostis s 
fugam capessat, tum equites per peditum ordines . 
insequantur, non omnes tamen lochi, sed dimidia : 
pars. Primique eorum ponantur qui primi etiam in 
facturi sunt. (28) Altera pars dimidia sequatur q 
sed agmine composito et ab insecutione prorsus abs 
ut, si longior fuga fiat, priorem partem in negoti 
pere possit equis integris ; sin vertant se hostes, in ve 
impetum faciat. (29) Simul vero Armenii sagittarii in 
tes sagittis hostes appetant, ut nulla fugientibus conv 
se detur potestas. Porro lancearii quoque leves cu 
quantur. Nequeipsa jam pedestris phalanx diutius 
suo maneat, sed accelerato gressu procedat , ut si 
aliquid ab hoste agatur, iterum pr&sidio csse eq 
possit. 


ARRIANI ACIES CONTRA ALANOS. 


30. Τάδε μὲν γίνεσθαι, el ἀπὸ τῆς πρώτης προσθο- 
λῆς ψυγὴ κατάσχοι τοὺς ἐναντίους" εἰ δὲ ἐπιστραφέντες 
ἐς χύχλους ὑπὲρ τὰ κέρατα παρελαύνειν ἐθέλοιεν , ἆνα- 
τείνεσθαι μὲν [ ἐς ] τὰ ὑπερδεξιώτερα ἔτι τὰ χέρατα 

ο αὐτῆς τῆς ψιλῆς τοξείας: ὥς οὗ δοκιμάζω μήποτε d- 
αθενη τῇ ἀνατάσει τὰ χέρατα γινόμενα ἰδόντες δι᾽ αὐτῶν 
ὥσαιντο xal διακόψαιεν τὸ πεζικόν. (31) Ὑπερθαλ- 
Ἰόντων δὲ τὰ χέρατα ἑκάτερα, ἡ τὸ ἕτερον οὖν, πᾶσα 
Bn ἀνάγκη πλαγίους μὲν αὐτοῖς γίνεσθαι τοὺς ἵππους. 
Ὁ χλαγίους δὲ τοὺς χόντους. ᾿Ενταῦθα δὴ ἐμθαλλόντων 

k εὐτοὺς of ἱππεῖς, μὴ ἀκοντισμῷ ἔτι, ἀλλὰ ταῖς σπά- 

δεις αὐτῶν συμφερόμενοι, οἱ δὲ ταῖς πελέχεσιν. Οἱ 

& Σχύθαι γυμνοί τε ὄντες xal τοὺς ἵππους γυμνοὺς 

ἔχοντες * 4» 


253 


30. Atque hxc quidem fiant, si post primum statim im- 
petum in fugam se hostis dederit. Sin conversione facta 
circumire cornua tentet, in ulterius adlıuc cornua leviter 
armatorum extendantur. Neque enim probabile mihi vi- 
detur hostes cornua extensione ista rare facta videntes 
perrupturos per ea adeoque discissuros esse exercitum pe- 
destrem. Sin vero superant cornu vel utrumque vel alter- 
utrum, necesse prorsus est ut transversi iis statuantur 
equites contique. Tum autem irrumpentes equites non 
jaculis jam, sed gladiis vel etiam securibus eos adoriantur. 
Scytha; quum corpora nullis tecta armis praebeant , neque 


equos munitos habeant , *** 


APPIANOY EIIIZTOAH 
ΠΡΟΣ TPAIANON [AAPIANON] 


EN H ΚΑΙ 


ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ ΕΥΞΕΙΝΟΥ ΠΟΝΤΟΥ. 


AYTOKPATOPI ΚΑΙΣΑΡΙ TPAIAND: ΑΔΡΙΑΝΩΙ ZEBA- 
ΣΤΩΙ ΑΡΡΙΑΝΟΣ XAIPEIN. 


1. Εἰς Τραπεζοῦντα ἥκομεν, πόλιν Ἑλληνίδα, ὡς M- 
γει ó Ξενοφῶν ἐκεῖνος, ἐπὶ θαλάττῃ ᾠκισμένην, Σινω- 
n πέων ἄποικον. Καὶ τὴν μὲν θάλασσαν τὴν τοῦ Eù- 
ξείνου ἄσμενοι κατείδομεν, ὅθενπερ καὶ Ξενοφῶν ἐκεῖ- 
νὸς καὶ σύ. (1) Καὶ of βωμοὶ ἀνεστᾶσιν ἤδη, λίθου 
μέντοι γε τοῦ τραχέος, xal τὰ γράμματα διὰ τοῦτο οὐκ. 
εὔδηλα κεχάρακται" τὸ δὲ Ἑλληνικὸν ἐπίγραμμα καὶ 
10 ἡμαρτημένως γέγραπται, οἷα δὴ ὑπὸ βαρβάρων γραφέν. 
Ἔγνωκα οὖν τούς τε βωμοὺς λίθου λευκοῦ ἀναθεῖναι, xal 
τὰ ἐπιγράμματα ἐγχαράξαι εὐσήμοις τοῖς γράμμασιν. 
(3) Ὁ μὲν γὰρ ἀνδριὰς ἕστηκεν ὁ abs τῷ μὲν σχήματι 
ἡδέως" ἀποδείκνυσι γὰρ τὴν θάλατταν" τὴν δὲ ἐργα-. 
15 olay οὔτε ὅμοιός σοι οὔτε ἄλλως καλός" (4) ὥστε πέμψον 
ἀνδριάντα ἄξιον ἐπονομάζεσθαι σὺν ἐν τῷ αὐτῷ τούτῳ 
σχήματι" τὸ γὰρ χωρίον ἐπιτηδειότατον εἷς μνήμην 
αἰώνιον, 
H. Πεποίηται δὲ καὶ ὅ νεὼς λίθου τετραγώνου, οὗ 
50 φαῦλος: ἀλλὰ τὸ τοῦ Ἑρμοῦ ἄγαλμα οὔτε τοῦ νεὼ 
ἄξιόν ἐστιν οὔτε αὐτοῦ τοῦ χωρίου. ΕἸ δέ σοι δοκεῖ, 
πέμψον μοι πεντάπουν μάλιστα Ἑρμοῦ ἄγαλμα. τηλι- 
κοῖτον γάρ μοι δοκεῖ ἔσεσθαι ὥς γε πρὸς τὸν νεὼν σύμ- 
μετρον' καὶ ἄλλο τοῦ Φιλησίου τετράπουν. (2) Où 
as γὰρ ἀπὸ τρόπου δοκεῖ μοι σύνναος xal σύμθωμος ἔσε- 
σθαι τῷ προπάτορι. Καὶ ô μέντις τῷ "Ἑρμῇ, 6 δὲ τῷ 
Φιλησίῳ, 6 δὲ καὶ ἀμφοῖν θύσει παριών. Χαριοῦνται δὲ 
καὶ οὗτοι κἀκεῖνοι τῷ τε Ἑρμῇ καὶ τῷ Φιλησίῳ: τῷ 
μὲν Ἑρμῇ, ὅτι τὸν ἔγγονον αὐτοῦ τιμῶσιν * τῷ δὲ Pi- 
30 λησίῳ, ὅτι τὸν αὐτοῦ προπάτορα΄ (3) ὡς ἔγωγε καὶ ἐθου-. 
θύτησα ἐνταῦθα, οὐχ ὥσπερ 6 Ξενοφῶν ἐν Κάλπης λι- 
μένι ὑφ' ἁμάξης βοῦν λαθὼν δι᾽ ἀπορίαν ἱερείων , ἀλλὰ 
τῶν Τραπεζουντίων αὐτῶν παρασκενασάντων ἱερεῖον 
οὐκ ἁγεννές" καὶ ἐσπλαγχνευσάμεθα αὐτόθι καὶ ἐπὶ 
35 τοῖς σπλάγχνοις ἐπεσπείσαμεν, (4) Ὅτῳ δὲ πρώτῳ 
τἀγαθὰ πὐχόμεθα, οὗ λανθάνομέν σε τόν τὲ τρόπον τὸν 
ἡμέτερον οὐκ ἀγνοοῦντα καὶ σαυτῷ συνειδότα, ὅτι ἄξιος 
εἶ ὑπὲρ ὅτου πάντες εὔξαιντο τἀγαθὰ, καὶ ὅσοι ἡμῶν 
ἔλαττον ὑπὸ σοῦ εὖ πεπόνθασιν. 
«0 ΤΠ. Ἐκ Τραπεζοῦντος δὲ ὁρμηθέντες τῇ μὲν πρώτῃ 
εἰς Ὕσσου λιωένα κατήραµεν καὶ τοὺς πεζοὺς τοὺς 





ARRIANI EPISTOL 
AD TRAJANUM [ADRIAN 


IN QUA ETIAM 


PERIPLUS PONTI EUXINL 





IMPERATORI CESARI TRAJARO ADBIANO 
ABRIANUS 5. 


1. Trapezuntem pervenimus, urbem, ut Xenop 
inquit (Anab. 7, 8, 22.), Graecam, maris in ora 
nopensium coloniam. Atque mare Euxinum sa 
voluptate conspeximus eodem ex loco, unde 
quoque et tu ( illud olim fuistis contemplati). (1 
ibi jam are erectee, ex aspero tamen lapide, qu 
tere illis inciste minusappareant ; praeterea Gra: 
vitiose exarata est , utpote a barbaris delineata. 
tur et aras albo lapide dedicare , et inscriptiones 
literis insculpere. (3) Porro signum tuum habi 
est jucundo; mare enim monstrat; sed opere ne 
tni neque alias elegans. (4) Quare mittas stator 
que too nomineappelletur, hoc eodem corporis È 
cus enim ad memorize æternitatem valde accome 

1. Templum quoque ibi exstructum est ex qu 
pide, haud contemnendum opus : at Mercurii sti 
fanum neque locum illum decet. Quocirca, si 
deatur, aliud mihi Mercurii simulacrum mittas, 
dem quinque fere sit pedum : hujusmodi enim 
mihi videtur templo conveniens fore : atque aliu 
quod quattuor sit pedum. (2) Haud cnim mibi 
videtur alienum , hunc ejusdem cum progenitore 
el ατα; esse participem. Sic alius Mercurio, aliw 
alius etiam utrique sacra practeriens offeret. 
autem erunt et hi et illi Mercurio simul et Philest 
rio, dum ejus nepotem honore prosequuntur; 
dum progenitorem ejus colunt. (3) Quamobrem 
bovem illic immolavi, non quidem, ut Xeno; 
ad Calpes portum fecit, bove ex plaustro abrepto 
rum penuriam , sed ipsis Trapezuntiis splendida 
prabentibus. Extis ibidem inspectis , et fusis ı 
libaminibus, (4) pro quonam primum vota nu 
mus, non te fugit, utpote mores nostros pernos 
tibimet ipsi conscium, te dignum esse pro cujut 
mnes, etiam qui minoribus quam ego a te benefi 
sunt, vola faciant. 

111. Ex Trapezunte autem quum solvissemus, 
dem die in Hyssi portum appulimus, ac pedite 


ARRIANI PERIPLUS PONTI EUXINL. 


ταύτῃ ἐγυμνάσαμεν ἡ γὰρ τάξις αὕτη, ὡς οἶσθα, 

-έῶν ἐστι xal ἱππέας εἴκοσιν ὅσον εἰς διαχονίαν ἔχει" 

ἑλλὰ καὶ τούτους τὰς λόγχας ἀχοντίσαι ἐδέησεν. (2) 

Ἐνθένδε ἑπλέομεν , τὰ μὲν πρῶτα ταῖς αὔραις ταῖς dx 

τῶν ποταμῶν πνεούσαις ἕωθεν καὶ ἅμα ταῖς χώπαις 

διαχρώμενοι: ψυχραὶ μὲν γὰρ ἦσαν αἱ αὗραι, ὡς λέ- 

γει καὶ "Ὅμηρος, οὐχ ἱκαναὶ δὲ τοῖς ταχυναυτεῖν Bov- 

λομένοις. τα γαλήνη ἐπέλαθεν, ὥστε xai ἡμεῖς τῇ 

εἰρεσίᾳ μόνη ἐχρώμεθα. (3) Ἔπειτα δὲ ἄφνω νεφέλη 

pa” ἐπαναστᾶσα ἐξεῤῥάγη κατ᾽ εὗρον μάλιστα, καὶ ἐπή- 

veyuev πνεῦμα ἐξαίσιον xal τοῦτο ἀκριθῶς ἐναντίον, 

ὅπερ καὶ μόνον οὐκ ὤλεσεν ἡμᾶς. Κοίλην μὲν γὰρ δι᾽ 

ὀλίγου τὴν θάλατταν ἐποίησεν, ὡς μὴ κατὰ τὰς κώπας 

μόνον, ἀλλὰ καὶ ὑπὲρ τὰς παρεξειρεσίας ἐπεισρεῖν 

BS ἡμῖν ἑκατέρωθεν ἀφθόνως τοῦ ὕδατος. (4) Τοῦτο δὴ 
ὠτραγικόν ` 

Καὶ τὸν μὲν ἐξηντλοῦμεν, ἡ δ' ἐπεισρέει * 


ἑλλ’ οὐ πλάγιόν γε ἦν τὸ κλυδώνιον: ταύτη xal ἠνύ- 
royasy μόγις καὶ χαλεπῶς τῇ εἰρεσίᾳ, καὶ μέντοι πολλὰ 
'. Ἀπαθόντες ἥκομεν εἷς τὰς ᾿Αθήνας. 
° BV. "Eon γάρ τοι xal ἐν Πόντῳ τῷ Εὐξείνω yor- 
' — ρζον οὕτω χαλούμενον καί τι xal ᾿Αθηνᾶς ἱερόν ἐστιν 
εὐττόθι Ἑλληνικὸν, ὅθεν por δοχεῖ καὶ τὸ ὄνομα εἶναι 
roo τῷ χωρίῳ καὶ φρούριόν τι ἐστὶν ἡμελημένον. 
Bz) Ὃ δὲ ὅρμος, οἷος ὥρα ἔτους δέχεσθαι οὐ πολλὰς 
νεκῖος xal σχέκην ταύταις παρέχειν ἀπὸ νότου ἀνέμου 
mk αὐτοῦ τοῦ εὕρου σώζοιτο δ᾽ ἂν xoi ἀπὸ ΜΝ 
Pea ft τὰ ὁρμοῦντα πλοῖα, ἀλλὰ οὐ τοῦ γε ἀπαρχτίου, 
σῷ δὲ τοῦ — μὲν ἐν τῷ [Πόντῳ , σχίρωνος δὲ ἐν τῇ 
5 EA καλουμένου. (9) Εἰς δὲ τὴν νύχτα βρονταί τε 
σοςληραὶ xal ἀστραπαὶ χατεῖχον“ καὶ πνεῦμα où τὸ 
toed ἔτι, ἀλλὰ εἰς νότον μεθειστήχει, xal δι᾽ ὀλίγου 
ATEO τοῦ νότου εἰς λίθα ἄνεμον, xat ταῖς ναυσὶν οὐχ 
ἔτι ἀσφαλὴς 6 ὅρμος ἦν. [piv οὖν παντάπασιν ἀγριω- 
a Viva τὴν θάλασσαν, ὅσας μὲν αὐτὸ τὸ χωρίον, αἱ Ἀ- 
θῆναι, δέξασθαι ἠδύναντο, ταύτας αὐτοῦ ἐνεωλκήσα- 
av, πλὴν τῆς τριήρους αὕτη γὰρ πέτρᾳ τινὶ ὑφορ- 
μοῦσα ἀσφαλῶς ἐσάλευεν. 
V. Τὰς δὲ πολλὰς ἐδόχει πέμπειν εἰς τοὺς αἰγιαλοὺς 
50 τοὺς πλησίον νεωλχηθησοµένας. Καὶ ἐνεωλκήθησαν 
ὥστε ἀπαθεῖς διαγενέσθαι πάσας πλὴν μιᾶς, ἥντινα ἐν 
TH ὁρμίζεσθαι πρὸ τοῦ καιροῦ ἐπιστρέψασαν πλαγίαν 
Gav τὸ κῦμα ἐξήνεγκεν εἷς τὴν ἠϊόνα καὶ συνέτρι- 
Jav. (2) Ἀπεσώθη μέντοι πάντα, οὗ τὰ ἱστία μόνον 
AS χαὶ τὰ σχεύη τὰ ναυτιχὰ xal of ἄνθρωποι , ἀλλὰ xat of 
Hor καὶ é χηρὸς ἀπεξύσθη, ὡς μηδενὸς ἄλλου ἢ ξύλων 
ὀῖσθαι ναυπηγησίµων εἷς τὴν χατασχευήν ὧν παμ- 
πέλλν,, ὡς οἶσθα, ἀφθονία ἐστὶ κατὰ τὸν Πόντον. (3) 
Οὗτος 6 χειμὼν ἐπὶ δύο ἡμέρας κατεῖχεν, καὶ ἦν ἀνάγ- 
Win μένειν. ᾿Εχρῆν γὰρ dpa μηδὲ τὰς ἐν τῷ Πόντῳ 
| Ἀθήνας παραπλεῦσαι ἡμᾶς, ὥσπερ τινὰ ὅρμον ἔρημον 
xat ἀνώνυμον. 
V1. ᾿Ενθένδε ἄραντες ὑπὸ μὲν τὴν ἕω πλαγίου τοῦ 


--- æ --- --- 1 


253 
sunt, exercendos curavimus. Cohors enim ista, ut scis, 
est peditum, et habet equites viginti ministerii tantum 
causa : veruntamen hos quoque oportuit hastas jaculari. 
(2) Inde navigavimus primo quidem aurís, quee matutino 
tempore e fluminibus spirant, et simul remigio utentes ; 
nam frigidæ quidem erant auræ , ut Homerus ( Od. 5, 469) 
quoque ait , sed celeriter navigare volentibus haud sufficie- 
bant. Deinde tranquillitas est subsecuta; ita ut remigio 
tantum usi simus. (3) Hinc nubes derepente exorta ab Euro 
potissimum erupit, ventumque violentum et nobis plane 
adversum exeitavit, qui tantum non nos perdidit. Mare 
siquidem tumidum brevi reddidit, ita ut magna vis aqua- 
rum, non per eam tantum partem ubi remi sunt , verum 
etiam super partes extremas (circa proram et puppim) quie 
sunt extra remos , in naves utrimque irrumperet. (4) Res 
plane tragica : 
Hanc antlabamus, illa irrumpit denuo. 


Quum tamen non transversi essent fluctus, vix tandem atque 
agre remigio nos expedivimus, et multa quamvis perpessi 
Athenas pervenimus. 

IV. Est enim in Ponto quoque Euxino locus sic dictus, 
nec non Minervee fanum ibi Groccanicum , a quo locus ille 
nomen suum videtur accepisse ; castellum quoque est illic 
derelictum ; (2) porro statio zestiva, haud multarum navium 
capax , et perfugium eis precbens a Noto et ab ipso Euro tu- 
tum ; fuerintque naves eo appellentes etiam a Borea tute , 
at non ab Aparctia , neque ab eo vento, qui in Ponto Thra- 
scias , in Greecia Sciron appellatur. (3) Sub noctem toni- 
trua dira atque fulgura mari incubuere : nec ventus amplius 
idem, sed in Notum ac paulatim ex Noto in Africum conver- 
sus est; nec amplius navibus statio tuta exstitit. Itaque 
priusquam mare prorsus exasperaretur, quaecumque naves 
loco ipso, Athenis, excipi poterant , ilias eoin ariduin traxi- 
mus, preter triremem : hrc enim postquam scopulum 
quendam subierat , tuto in ancoris fluctuabat. 

V. Plerasque vero naves in vicina litora misimus in are- 
nam trahendas , que quidem omnes salve permanserunt , 
una excepta, quam inter appellendum intempestive latus 
pra-bentem fluctus abripuit in oram et períregit. (2) Omnia 
tamen servata sunt , non vela tantum et armamenta nautica 
atque homines, verum etiam clavi; ceram quoque abra- 
simus, ita ut ad constructionem nulla re alia quam l'gnis ad 
naves eedificandas aplis opus sit , quorum ingens, uti ποδί], 
in Ponto copia est. (3) Hec tempestas per biduum dura- 
vit, ita ut necessario nobis illic esset manendum. Neque 
enim videbatur esse conveniens , Athenas in Ponto Euxino 
sitas, ceti stationem quandam desertam et ignobilem, prec- 


ternavigare. 
VI. Inde quum sub auroram solvissemus , transversis 


= 


we 
256 
χλύδωνος ἐπειρώμεθα. Προϊούσης δὲ τῆς ἡμέρας, 
βοῤῥᾶς ἐπιπνεύσας ὀλίγος κατέστησε τὴν θάλατταν χαὶ 
διατρεμῆσαι ἐποίησεν. Καὶ ἤλθομεν πρὸ τῆς μεσημ- 
θρίας σταδίους πλείονας À πεντακοσίους εἰς Ἄψαρον, 

5 ἵναπερ αἱ πέντε σπεῖραί εἶσιν ἱδρυμέναι. (2) Καὶ τὴν 
μισθοφορὰν τῇ στρατιᾷ ἔδωκα χαὶ τὰ ὅπλα εἶδον χαὶ τὸ 
τεῖχος καὶ THY τάφρον καὶ τοὺς κάμνοντας xai τοῦ σίτου 
τὴν παρασκευὴν τὴν ἐνοῦσαν. "Ἠντινα δὲ ὑπὲρ αὐτῶν 
τὴν γνώμην ἔσχον » ἐν τοῖς Ῥωμαϊχοῖς γράμμασιν yé- 

10 γραπται. (3) Ὁ δὲ Ἄγψαρος τὸ χωρίον λέγουσιν ὅτι 
Ἄγυρτος ἐκαλεῖτο πάλαι ποτέ᾽ ἐνταῦθα γὰρ τὸν "A- 
Ψυρτον ὑπὸ τῆς Μηδείας ἀποθανεῖν" καὶ τάφος `A- 
ψύρτου δείκνυται. Ἔπειτα διαφθαρῆναι τὸ ὄνομα ὑπὸ 
τῶν περιοίκων βαρθάρων, χαθάπερ xal ἄλλα πολλὰ 

18 διέφθαρται" (4) ὁπότε xai τὰ Tuaya τὰ ἐν τοῖς Kan- 
παδόχαις Θόανα λέγουσιν, ὅτι οὕτως ὠνομάζετο ἐπὶ 
Θόαντι, τῷ βασιλεῖ τῶν ᾿Γαύρων , ὃς τοὺς ἀμφὶ Ὀρέ- 
στην καὶ Πυλάδην διώκων ἄγρι τῆσδε τῆς χώρας ἑλ- 
θεῖν φημίζεται καὶ ἐνταῦθα νόσῳ ἀποθανεῖν. 

20 VII. Ποταμοὺς δὲ παργμείψαμεν ἐν τῷ παράπλῳ 
τῷ ἀπὸ ραπεζοῦντος τόν τε "Yacov, ὅτου ἐπώνυμος 
Ὕσσου λιμὴν , ὃς ἀπέχει Τραπεζοῦντος σταδίους ὁ- 
γδοήχοντα καὶ Éxaxóv* xal τὸν Ὅφιν, ὃς ἀπέχει Ὕσ- 
σου λιμένος ἐς ἐνενήκοντα σταδίους μάλιστα, καὶ δρί- 

25 ζει τὴν Κόλχων χώραν ἀπὸ τῆς Θιαννιχῆς' (2) ἔπειτα 
τὸν Wuypov καλούμενον ποταμὸν διέχοντα ὅσον τριά- 
χοντα σταδίους ἀπὸ τοῦ Ὄφεως ἔπειτα τὸν Καλὸν 
ποταμόν καὶ οὗτος τριάκοντα διέχει ἀπὸ τοῦ V υχροῦ. 
᾿χόμενος δὲ ἐστὶν 6 “Pigios ποταμὸς, ἑχατὸν εἴκοσι 

30 στάδια διέχων ἀπὸ τοῦ Καλοῦ. (3) Καὶ ἀπὸ τούτου 

` τριάκοντα "Ασχουρος ἄλλος ποταμός καὶ Λδιηνός τις 
ἀπὸ τοῦ ᾿Ασκούρου ἕξύχοντα ἐνθένδε εἰς ᾿Αθήνας ὁ- 
γδοήκοντα καὶ ἑχατόν. Ταῖς δὲ Ἀθήναις Ζάγατις ro- 
ταμὸς ἑπτὰ μάλιστα στάδια ἀπ᾿ αὐτῶν διέχων πρόσ- 

35 χεῖται. Ἀπὸ δὲ τῶν Ἀθηνῶν ὁρμηθέντες τὸν Πρύ- 
τανιν παρημείψαμεν, ἵναπερ καὶ τὰ τοῦ ᾿Ἁγχιάλου 
βασίλειά ἐστιν. Καὶ οὗτος ἀπέγει τεσσαράκοντα ota- 
δια ἀπὸ τῶν Ἀθηνῶν. (4) Tod Πρυτάνεως δὲ ἔχεται 
ὁ Ηυξίτης ποταμός * στάδιοι ἐνενήκοντα ἐν μέσῳ du- 


40 φοῖν. Καὶ ἀπὸ τοῦ Πυξίτου ἐς Ἄρχαθιν ἄλλοι ève- 
vixovtas ἀπὸ δὲ Ἀργάθιος εἰς Ἄψαρον ἑξήκοντα. 


Ἀπὸ δὲ Ἀψάρου ἄραντες τὸν "Axapıyıy παρημείγαμεν 
νύχτωρ , ἐπὶ πεντεκαίδεχα σταδίους ἀπέχοντα τοῦ A- 
ψάρου. (s) Ὁ δὲ Babis ποταμὸς ἑθδομήχοντα καὶ 
45 πέντε ἀπέχει τούτου) xal 6 Ἀχινάσης ἀπὸ τοῦ Ba- 
θέος ἐνενήχοντα * ἐνενήκοντα δὲ χαὶ ἀπὸ Αχινάσου ὁ 
Ἴσις. Ναυσίποροι δὲ εἰσὶν ὅ τε Άχαμήις xat ὃ Ἴσις, 
καὶ αὔρας τὰς ἑωθινὰς ἰσχυρὰς ἐκπέμπουσιν. Ἀπὸ δὲ 
Ἴσιος τὸν Μῶγρον παρημείψαμεν. ᾿Ενενήχοντα στᾶ- 
vo Stor μεταξὺ τοῦ Μώγρου εἰσὶ xai τοῦ “lows καὶ 
οὗτος ναυσίπορος. 
VIII. ᾿Ενθένδε εἰς τὸν Φᾶσιν εἰσεπλεύσαμεν ἐνενή- 
χοντα τοῦ Μώγρου διέχοντα , ποταμῶν ὧν ἐγὼ ἔγνων 
κωυγότατον ὕδωρ παρεχόμενον xal τὴν χροιὰν μάλιστα 


APPIANOY ΠΕΡΙΠΑΟΥ͂Σ EYSEINOY ΠΟΝΤΟΥ͂. 


usi fluctibus mare tentavimus. Procedente autem die, 
Boreas leniter spirans mare stravit el aedavit ; et perveni- 
mus ante meridiem plus quam quirigenta stadia emensi 4- 
psarum, ubi quinque cohortes collocátas habemus. (2) Stipen- 
dium militibus persolvi , et arma inspexi , propugnaculum, 
fossam, zegrotos et rei frumentariae apparatum suppetentem. 
De quibus omnibus qua mea sit sententia , Latinis literis 
perscriptum est. (3) Apsarum autem locum ferunt olim 
Apsyrtum appellatum ; ibi enim Apsyrtum a Medea occisum; 
et Apsyrti sepulcrum monstratur : nomen illud postea a 
barbaris accolis vitiatum esse, sicuti etiam alia permulta 
vitiata sunt, (4) quandoquidem Tyana quoque in Cappado- 

cia olim Thoana appellata fuisse dicunt de Thoante, Ta 

rorum rege , qui Orestem atque Pyladem persequens ad i- 

lum usque locum pervenisse ibique morbo interiisse fer- 

tur. 

VII. Fluvios precteriimus in preeternavigatione a Trapo 
zunte hosce : Hyssum , unde cognominis Hyssl portus, qui 
a Trapezunte stadia distat centum et octoginta; et Opkim, 
qui ab Hysso portu abest nonaginta circiter stadia , Cole 
rumque regionem a Thiannica separat; (2) deinde Pıy- 
chrum (Frigidum) fluvium ab Ophi distantem trigista 
circiter stadia; postea Calum ( Pulchrem) fluvium, qui 
triginta item stadiis a Psychro separatur. Vicinus est B- 
zius fluvius, a Calo centum et viginti stadia distans. (1) 
Ab hoc triginta stadia Ascurus alius fluvius; deinde Adie- 
ñus quidam ab Ascuro distans stadia sexaginta. Inde Athe- 
nas usque sunt centum et octoginta stadia. Athenis fluvias 
Zagatis vicinus est, ab eis septem maxime stadiorum it- 
tervallo distans. Athenis autem quum solvissemus, Pry- 
tanim pretervecti sumus , uhi Anchiali est regia. Fluvii 
hic ab Athenis quadraginta stadia abest. (4) Prytani vicisss 
est Pyxites, nonaginta stadiorum spatio interposito. A 
Pyxite ad Archabin item sunt nonaginta; ab Archabi ad 
Apsarum sexaginta stadia. Ab Apsaro quum solvissemet, 
Acampsin quindecim circiter stadia ab Apsaro distantem 
noctu precterivimus. (5) Ab Acampsi Batlıys (Profundus) 
fluvius abest septuaginta quinque, a Bathy Acinases nosi- 
ginta; ab Acinase Isis item nonaginta stadia. Acamp 
antem ct Isis fluvii sunt navigabiles , qui matutino tempore 
validas admodum auras emittant. Ab Isi Mogrum prë- 
teriimus. Nonaginta stadia Mogrum inter et Isin sum. 
Mogrus quoque navigabilis est. 

VIII. Inde in Phasim navigavimus, nonaginta stadia a 


Mogro distantem et inter fluvios mihi cognitos levissimam 
aquam præbentem et colore maxime singularem. (5) Acle- 


ARRIANI PERIPLUS PONTI EUXIN. 


ἐξηλλαγμένον" (1) τὴν μὲν γὰρ κουφότητα τῷ τε στα-- 
dé τεκμαίροιτο ἄν τις xal πρὸ τούτου, ὅτι ἐπέπλει τῇ 
ϑαλάσση, οὐχὶ δὲ συαμίγνυται: χαθάπερ τῷ Πηνειῷ 
τὸν Τιταρήσιον λέγει ἐπιῤῥεῖν Ὅμηρος” 


6 co... n n n o o Ἀαθύπερθεν ἐπιῤῥέει ἠύτ᾽ ἔλαιον. 


(s) Καὶ ἦν κατὰ μὲν τοῦ ἐπιῤῥέοντος βάψαντα γλυχὺ 

τὸ ὕδωρ ἀνιμήσασθαι. ef δὲ εἰς βάθος τις χαθῆχεν 

τὴν χάλπιν, ἁλμυρόν. Καίτοι ὁ πᾶς [όντος πολύ τι 

Ἰλυκυτέρου τοῦ ὕδατός ἐστιν ἧπερ ἡ ἔξω θάλασσα’ xal 

BO τούτου τὸ αἴτιον of ποταμοί εἶσιν, οὔτε πλῆθος οὔτε 

μέγεθος σταθμητοὶ ὄντες. (4) Τεκμήριον δὲ τῆς γλυ- 

χύτητος,, el τεκμηρίων δεῖ ἐπὶ τοῖς αἰσθήσει φαινομέ- 

wig, ὅτι πάντα τὰ βοσκήματα [οἵ] προσοικοῦντες τῇ 

Μλάσση ἐπὶ τὴν θάλασσαν κατάγουσιν xal ἀπ᾽ αὐτῆς 

B® ποτίζουσιν- τὰ δὲ πίνοντά τε ἡδέως δρᾶται, xal λόγος 

κατέχει ὅτι χαὶ ὠφέλιμον αὐτοῖς τοῦτο τὸ ποτόν ἐστι 

τοῦ γλυκέος μᾶλλον. (5) Ἡ δὲ χρόα τῷ Φάσιδι οἷα 

ἐπὸ μολίθδου ἡ καττιτέρου βεθαμμένου τοῦ ὕδατος" 

χαταστὰν δὲ καθαρώτατον γίγνεται. Ov τοίνυν νενό- 

BO artat εἰσκομίσαι ὕδωρ εἰς τὸν Φᾶσιν τοὺς εἰσπλέοντας" 

ἀλλ᾽ ἐπειδὰν εἰσθαίνωσιν ἤδη εἷς τὸν ῥοῦν, παραγγέλ- 

λαται πᾶν ἐχχέαι τὸ ἐνὸν ὕδωρ ἐν ταῖς ναυσίν: εἰ δὲ 

μὴ, λόγος Χατέχει ὅτι ol τούτου ἀμελήσαντες οὐχ sù- 

αελοοῦσιν. To δὲ ὕδωρ τοῦ Φάσιδος οὐ σήπεται, ἀλλὰ 

2$ μένει ἀχραιφνὲς xal ὑπὲρ δέκατον ἔτος, πλήν γε δὴ ὅτι 
εἷς τὸ γλυκύτερον µεταθάλλει. 

IX. Εἰσθαλλόντων δὲ εἰς τὸν Φᾶσιν, ἐν ἀριστερὰ 
ἵδρυται ἡ Φασιανὴ θεός. Εἴη δ ἂν ἀπό γε τοῦ σχή- 
tattoo τεχμαιρομένῳ $ Ῥέα: καὶ γὰρ κύμθαλον μετὰ 

39 χεῖρας ἔχει, xal λέοντας ὑπὸ τῷ θρόνῳ , καὶ χάθηται 
ὥσπερ ἐν τῷ Μητρῴῳ ᾿Αθήνησιν ἡ τοῦ Φειδίου. (2) 
᾿Ενταῦθα καὶ f; ἄγκυρα δείκνυται τῆς Ἀργοὺς καὶ ἡ 
μὲν σιδηρᾶ οὐκ ἔδοξέ μοι εἶναι παλαιά ' καίτοι τὸ µέ- 
Υεθος οὗ κατὰ τὰς νῦν ἀγκύρας ἐστὶν, xai τὸ σχῆμα 

35 ἁμηγέπη ἐξηλλαγμένη ἀλλὰ νεωτέρα μοι ἐφάνη el- 
wet τοῦ χρόνου. Λιθίνης δέ τινος ἄλλης θραύσματα 
ἐδείχνυτο παλαιὰ, ὡς ταῦτα μᾶλλον εἰκάσαι ἐχεῖνα el- 
ναι τὰ λείψανα τῆς ἀγκύρας τῆς ᾿Αργοῦς. Ἄλλο δὲ 
οὐδὲν ὑπόμνημα ἦν ἐνταῦθα τῶν μύθων τῶν ἀμφὶ τὸν 
“Ica, (3) Τὸ μέντοι φρούριον αὐτὸ, ἵνα περ κάθηνται 
τετ t στρατιῶται ἐπίλεκτοι, τῇ τε φύσει τοῦ γω- 
Ρίου ὀχυρώτατον εἶναί μοι ἔδοξεν, καὶ ἐν ἐπιτηδειοτάτῳ 
Κεῖσθαι πρὸς ἀσφάλειαν τῶν ταύτη πλεόντων. Καὶ td- 
Ῥρος διπλή περιθέθληται τῷ τείχει. εὐρεῖα ἑκατέρα. 

“ (4) Πάλαι μὲν οὖν γήϊνον τὸ τεῖχος ἦν, καὶ ol πύργοι 

ὄλινοι ἐφεστήχεσαν " νῦν δὲ ἐκ πλίνθου ὀπτῆς πεποίη- 
Tere xat αὐτὸ χαὶ οἱ πύργοι: καὶ τεθεμελίωται dopa- 
Sac , καὶ μηχαναὶ ἐφεστᾶσιν, καὶ ἐν ὀλίγῳ. πᾶσιν ἐξήρ- 
Tura: πρὸς τὸ μηδὲ πελάσαι dy τινα αὐτῷ τῶν βαρθά- 
bead Prov, μήτιγε δὴ εἰς χίνδυνον χαταστῆσαι πολιορχίας 
τοὺς ἐν αὐτῷ φρουροῦντας. (5) Ἐπειδὴ δὲ καὶ τὸν 
ὅρμον ἐχρῆν ἀσφαλῆ εἶναι ταῖς ναυσὶ, xal ὅσα ἔξω τοῦ 
φρουρίου κατῳχεῖτο ὑπό τε τῶν πεπαυμένων τῆς στρα- 

ΑΠΕΙΛΗ, 


257 


vitatem quidem tum statera aliquis probaverit, tum facilius 
etiam inde , quod mari innatat , nee cum eo commiscetur; 
sicuti Titaresium Peneo innatare Homerus (Il. 2, 754) 
dicit his verhis : 


Super innatat instar olei. 


(3) Porro si quis in summum fluctum urnam immergeret , 
aquam hauriebat dulcem ; si contra in profundum demitteret, 
salsam. Quanquam universus Pontus longe dulcioris est aquie 
quam mare externum, propter immensam scilicet fluminum 
(4) Dulcedinis autem 
argumentum (si modo argumentis opus est in iis quie sensu 
percipiuntur), quod maris accole pecora omnia ad mare 
ducunt et ex illo aquantur. 


multitudinem magnitudinemque. 


]lla vero cernuntur lubenter 
bibere, et fama obtinet dulci salubriorem eis hunc potum 
esse. (à) Color autem Phasidis similis aque plumbo vel 
stanno infectze, quee tamen ubi subsedit, puríssima fit. 
Quamobrem mos obtinuit, ne ingredientes Phasim quicquam 
aquae invehant ; sed simul ac flumen ingressi fuerint, præ- 
cipitur, ut quicquid in navibus sit aque, effundatur : sip 
minus, fama invaluit inobedientibus haud felicem fore na- 
vigationem. Aqua Phasidis a putredine est immunis, ac 
plus quam decem annis incorrupta manet, nisi quod in 
dulciorem ahit. 

IX. Intrantibus Phasim a sinistra positum est agnum deze 
Phasiane, quam ex forma et habitu argumentum petens 
Rheam esse dixeris : nam et cymbalum manibus tenet, 
et leones habet in ima throni parte, sedetque eodem modo 
atque illa in Metroo Atheniensi, Phidiz opus. (2) Ibidem 
etiam ancora Argús navis ostenditur : qua tamen quum 
ferrea sit, non mihi visa est antiqua : quamquam magnitu- 
dine recedit ab hodiernis ancoris, et forma aliquid babet 
singulare : sed nihilominus istis Argonautarum temporibus 
recentior esse mihi visa est. At alterius cujusdam lapides 
ancore fragmenta vetusta ibidem monstrabant, ut has potius 
conjicias Argüs ancora reliquias esse. Nullum praterea 
ibi eorum, quee de Iasone fabulis produntur, monumen- 
tum exstabat. (3) Ipsum vero castellum, in quo quadrin- 
genti electi milites sunt collocati , et loci natura munitissi- 
mum mihi visum est, et peropportune situm ad securita- 
tem eo appellentium. Fossa murus cinctus est duplici la- 
taque. (4) Olim terrenus fuit murus, ligneaque stabant 
turres ; at nunc ille pariter atque turres ex latere coctili 
sunt exstructa : ipse murus probe fundatus est et machinas 
impositas habet atque uno verbo omnibus rebus ifa est in- 
structus , ut nulius barbaris aditus pateat , illiusque custo- 
des ab omni sint oppugnationis periculo tuti. (ὁ) Quoniam 
autem ipsum quoque portum oportuit navibus tutum esse, 
et quidquid locorum extra castrum incolitur ab iis qui mi- 

17 














262 


μην ποιεῖται ó λογοποιὸς Ἡρόδοτος. (2) Καὶ λέγει 

τούτους εἶναι τοὺς γθειροτρωκτέοντας- xai γὰρ εἰς τοῦτο 
ἔτι ἡ δόξα ἡ αὐτὴ ὑπὲρ αὐτῶν κατέχει. "Ex δὲ Νιτι- 

χῆς εἰς "A620xov ποταμὸν, στάδιοι ἐνενήχοντα. “O δὲ 
Βόργυς τοῦ ᾿Αθάσκου διέχει σταδίους ἑκατὸν xai etxo- 
ow: καὶ ó Νῆσις τοῦ Βύργυος, ἵναπερ xai ἡ Ἡράχλειος 
ἄκρα ἀνέχει, σταδίους ἑξήκοντα. (3) Ἀπὸ δὲ Νήσιος εἰς 

Μασαϊτικὴν, στάδιοι ἐνενήχοντα. ᾿Ενθένδε εἰς ᾿Αχαιοῦν- 

τα, στᾶδιοι ἑξήχοντα" ὅσπερ ποταμὸς διορίζει Ζιλχοὺς 
w xxl Σάνι ίχας. Ζιλχῶν f βασιλεὺς Σταχέμφαξ- xat οὗτος 
παρὰ σοῦ τὴν βασιλείαν ἔσχεν. Ἀπὸ ᾿Αχαιοῦντος εἰς 
Ἡράκλειαν ἄχραν, πεντήχοντα xal ἑχατὸν στάδιοι. 

᾿Ενθένδε εἰς ἄκραν, ἵναπερ σχέπη ἐστὶν ἀνέμου θρα- 

σχίου καὶ βοῤῥα , ὀγδοήκοντα καὶ ἑχατόν. (6) ᾿Ενθένδε, 
εἰς τὴν καλουμένην Παλαιὰν Λαζικὴν, εἴκοσιν xat ἕχα- 
cov στάδιοι. ᾿Ενθένδε ἐς τὴν παλαχιὰν Ἀχαΐαν, πεντή- 
χοντα καὶ ἑχατόν᾽ xai ἔνθεν ἐς Παάγρας λιμένα, nev- 
τήκοντα καὶ τριακόσιοι. Ἀπὸ δὲ Πάγρας λιμένος εἰς 
Ἱερὸν λιμένα, ὀγδοήκοντα καὶ ἑκατόν ᾿Ενθένδε εἰς 
52 Σινδικὴν, τριακόσιοι. 

XIX. Ἀπὸ δὲ Σινδικῆς ele Βόσπορον τὸν Κιαμέριον 
καλούμενον, καὶ πόλιν τοῦ Βοσπόρου Παντικάπαιον, 
τεσσαράκοντα καὶ πενταχύσιοι. ᾿Ενθένδε ἐπὶ Tavaiv 
ποταμὸν, ἑξήκοντα" ὃς λέγεται ὁρίζειν ἀπὸ τῆς ᾿Ασίας 

οὐ τὴν Εὐρώπην" καὶ ὁρμᾶται μὲν ἀπὸ λίμνης τῆς Maw- 
τιδος, ἐσόάλλει δὲ εἰς θάλασσαν τὴν τοῦ Εὐξείνου Πόν- 
του (1) καίτοι Αἰσγύλος ἐν Προμτθεῖ Λυομένῳ τὸν 
Dow ὅρον τῆς Εὐρώπης xat τῆς "Actas ποιεῖ. Λέ- 
γουσι γοῦν αὐτῷ οἱ Τιτᾶνες πρὸς τὸν Προιτθέα ὅτι 


y 


- 
ot 


30 κομεν 
τοὺς σοὺς ἄθλους τούσδε, Προμηθεῦ, 
δεσμοῦ τε πάθος τόδ᾽ ἐσοψόμενοι. 


"Emetta καταλέγουσιν, ὅσην χώραν ἐππλθον' 


TZ μὲν δίδυμον χθονὸς Εὐρώπης 

35 μέγαν ἠδ᾽ ᾿Ασίας τέρμονα Φᾶσιν. 
(s) Της δὲ λίμνης της Μαιώτιδος περίπλους ἐν χύχλῳ 
λέγεται σταδίων dupl τοὺς ἐναχισχιλίους. ᾿Απὸ δὲ 
Παντικαπαίου εἰς κώμην Καζέχα ἐπὶ θαλάττη ᾠχισμέ- 
νην, σταδιοι εἴκοσι xal τετραχόσιοι. ᾿Ενθένδε ἐς Θεο - 
au δοσίαν, πόλιν ἐρήμην, στάδιοι ὀγδοήχοντα xai διακόσιοι. 
(4) Καὶ αὕτη παλαιὰ ἦν Ἑλλὰς πόλις, Ἰωνικὴ, Μιλησίων 
ἄποιχος' καὶ μνήμη ἐστὶν αὐτῆς ἐν πολλοῖς γράμμασιν. 
᾿Ἐνθένδε εἰς λιμένα Σκυθοταύρων. ἔρημον, στάδιοι δια- 
xoctot: καὶ ἔνθεν εἰς Aag τἆδα τῆς Ταυρικῆς, στάδιοι 
ἑξαχόσιοι. (5) Ἀπὸ δὲ λαμπάδος εἰς Συμβόλου λι- 
μένα, "l'aupixóv καὶ τοῦτον, στάδιοι εἴκοσι καὶ πεντα- 
χόσιο. Kat ἔνθεν ἐς Χεῤῥόνησον τῆς Ταυρικῆς. ὁ- 
γδοήκοντα xat ἑκατόν. Ἀπὸ δὲ Χεῤῥονήσου ἐς Κερχι- 
νῖτιν, στάδιοι ἑξακόσιοι, xal ἀπὸ Κερχινίτιδος ἐς Καλὸν 

bu λιαένα, Σχυθικὸν καὶ τοῦτον, ἄλλοι ἑπταχόσιοι. 

XX. "Ex δὲ Ναλοῦ λιμένος ἐς Ταμυράκην, τριακό- 
G'or ἔσω δὲ τῆς Γαυανρχκτς λίαντ ἐστὶν οὐ μεγάλη. Kat 


de 
Qt 


ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΠΕΡΙΠΑΟΥΣ. 


quoque historicus meminit : (2) illos aotem tradit pedicalis 
vesci solitos; quee quidem fama de iis etiamnum obtinet. 
A Nitica ad Abascum fluvium, nonaginta stadia. Ab Abasco 
distat Borgys centum et viginti stadia, et a Borgy Nesis, 
ubi Herculeum promontorium eminet, stadia sexaginta. 
(3) A Nesi ad Masaiticam stadia nonaginta. Inde ad Achzunta 
fluvium, qui Zilchos atque Sanichas separat, stadia sexa- 
ginta. Zilchorum rex est Stachemphax , qui a te regnum 
obtinuit. Ab Achueunte ad Herculeam promontorium , sta- 
día centum et quinquaginta. Inde ad promontoriam quod- 
dam, ubi tuta adversus Thrasciam et Boream ventos statio, 
centum et octoginta. (4) Inde ad Veterem Lazicam, quae vo- 
catur, stadia centum et viginti. Hinc ad Achaiam anti- 
quam, centum et quinquaginta , et inde ad Pagrae portum, 
trecenta et quinquaginta. A Pagra portu ad Sacrum por- 
tum, centum et octoginta. Inde ad Sindicam , trecenta. 

XIX. A Sindica ad Bosporum Cimmerium et Panticapırum 
urbem Bospori, quingenta et quadraginta. Inde ad Ta- 
naim fluvium , qui Europam ab Asia dicitur disterminare, 
sexaginta. Hic erumpit ex Maotide palude, atque influit 
in mare Ponti Euxini : (2) quamquam schylus in Pro- 
metheo Soluto Phasim Europe atque Asiae terminum (acit. 
Sic enim apud illum Titanes alloquuntur Prometheum : 


Vcnimus 
has tuas zrumnas , Prometheu, 
vinculorumque hanc calamitatem visuri. 


Deinde recensent , quot regiones peragraverint : 


Hic quidem duplicem Europee 

et Asi: magnum terminum, Phasin. 
(3) Ipsius vero paludis Mzotidis ambitus fertur esse circiter 
stadiorum novem millium. A Panticapeo ad vicum Ca- 
zeca, mari adjacentem, stadia quadringenta et viginti. Inde 
ad Theodosiam, urbem desertam, stadia ducenta et octo- 
ginta : (4) haec olim urbs Graecanica fuit, lonica, Milesiorum 
colonia , et illius memoria multis literarum monumentis ce- 
lebratur. Inde ad portum Scythotaurorum desertum , sta- 
dia ducenta. Hinc ad Lampada Tauricæ civitatem , stadia 
(5) A Lampade ad Symboli portum item Tauri- 
cum, stadia quingenta et viginti , et inde ad Chersonesum 
Taurice , centum εἰ octoginta. A Chersoneso ad Cercinitim, 
stadia sexcenta, et a Cernitide ad Calum ( Pulchrum )por- 
tum item Scythicum , alia septingenta. 

XX. A Calo portu ad Tamyracam, trecenta. Intra Tamy- 

racam palus est non admodum magna ; et inde ad ostia pa- 


sexcenta. 


ABBIANI PEBIPLUS. 


ἔνθεν εἰς τὰς ἐχροὰς τῆς λίμνης, ἄλλοι τριακόσιοι. Ἐκ 
δὲ τῶν ἐκροῶν τῆς λίμνης ἐς Ἠόνας, στάδιοι ὀγδοήκοντα 
καὶ τριαχόσιοι" καὶ ἔνθεν ἐς ποταμὸν Βορυσθένην, πεν- 
τήχοντα καὶ ἑκατόν. (1) Κατὰ δὲ τὸν Βορυσθένην ἄνω 
$ πλέοντι πόλις Ἑλληνὶς, ὄνομα Ὀλδία, πεπόλισται. 
Ἀπὸ δὲ Βορυσθένους ἐπὶ νῆσον σμικρὰν, ἐρήμην καὶ 
ἑνώνυμον, στάδιοι ἑξήκοντα: καὶ ἔνθεν εἷς Ὀδησσὸν, 
ὀγδοήκοντα" i» Ὀδησσῷ ὅρμος ναυσίν. Ἀπὸ δὲ Όδησ- 
050 ἔχεται Ἰστριανῶν λιμήν" στάδιοι ἐς αὐτὸν mevr- 
M ντα καὶ διακόσιοι. (1) ᾿Ενθένδε ἔχεται Ἰσιακῶν λι- 
μήν" στάδιοι ἐς αὐτὸν πεντήκοντα. Καὶ ἔνϑεν εἰς τὸ 
Ψιλὸν καλούμενον στόμα τοῦ ΄[στρου, διακόσιοι xal 
Άθλιοι’ τὰ δὲ ἐν μέσῳ ἔρημα καὶ ἀνώνυμα. 
XXL Κατὰ τῶτο μάλιστα τὸ στόμα, ἐπ’ εὐθὺ 
1: πλέοντι ἀνέμῳ ἀπαρκτίᾳ ἰδίως [ὡς 7] τὸ πέλαγος, νῆ- 
σος πρόσκειται, ἥντινα οἱ μὲν ᾿Αχιλλέως νῆσον, of δὲ 
Δρόμον ᾿Αχιλλέως, οἱ δὲ λευκὴν ἐπὶ τῆς χροιᾶς ὀνομά- 
ζουσιν. Ταύτην λέγεται Θέτις ἀνεῖναι τῷ παιδί: καὶ 
ταύτην οἰκεῖν τὸν Ἀχιλλέα. Καὶ νεώς ἐστιν ἐν αὐτῇ. 
30 τοῦ Αχιλλέως , καὶ ξόανον τῆς παλαιᾶς ἐργασίας. (a) 
“H δὲ νῆσος ἀνθρώπων μὲν ἐρήμη ἐστὶν, νέμεται δὲ αἰξὶν 
οὗ πολλαῖς καὶ λαύτας ἀνατιθέναι λέγονται τῷ Ἀχιλλεῖ. 
ὅσοι προσίσχουσιν. Καὶ ἄλλα πολλὰ ἀναθήματα dvd- 
marta ἐν τῷ ve, φιάλαι xal δακτύλιοι καὶ λίθοι τῶν 
a πολυτιλεστέρων. Ταῦτα σύμπαντα χαριστήρια τῷ 
"Ἀχιλλεῖ ἀνάκειται , καὶ ἐπιγράμματα, τὰ μὲν ῥωμαῖ- 
»κῶς, τὰ δὲ ἑλληνικῶς πεποιημένα ἐν ἄλλῳ καὶ ἐν ἄλλῳ 
εκέτρῳ, ἔπαινοι τοῦ Ἀχιλλέω-. "Ἔστι δὲ ἃ καὶ τοῦ 
ἘΠατρόχλου: (3) καὶ γὰρ καὶ τὸν Πάτροκλον τιμῶσι σὺν 
by emp Ἀχιλλε, ὅσοι τῷ Ἀγιλλεῖ χαρίζεσθαι ἐθέλουσιν. 
7 prr δὲ πολλοὶ αὐλίζονται ἐν τῇ νήσῳ, λάροι καὶ 
ex Voix καὶ κορῶναι αἱ θαλάσσιοι τὸ πλΏθος οὐ σταθμη- 
ot. (ὁ Οὗτοι οἱ ὄρνιθες θεραπεύουσι τοῦ Ἀχιλλέως 
er νεών. “Έωθεν ὁσημέραι καταπέτονται ele τὴν Od- 
25 Daaooav ἔπειτα ἀπὸ τῆς θαλάσσης βεθρεγμένοι τὰ πτερὰ, 
wi αὖ εἰσπέτονται elc τὸν νεὼν, καὶ ῥαίνουσι τὸν 
win. Ἐπειδὰν δὶ καλῶς ἔχη, οἵδε ἐκκαλλύνουσιν αὖ 
ED ἔδαφος τοῖς πτεροῖς. 
XXII. Οἱ δὲ καὶ τάδε ἱστοροῦσιν: τῶν προσεσχηχό- 
to æm 17 νήσῳ, ἱερεῖα τοὺς μὲν ἐξεπίτηδες πλέοντας ἐς 
SE Cry ἐπὶ ταῖς ναυσὶ κομίζειν, καὶ τούτων τὰ μὲν χα: 
= him, τὰ δὲ ἀφιέναι τῷ Ἀχιλλεῖ: (2) τοὺς δέ τινας ὑπὸ 
eng ἐξαναγκασθέντας προσέχειν" καὶ τούτους παρ᾽ 
SH Cred τοῦ θεοῦ αἰτεῖν ἱερεῖον, χρωμένους ἐπὶ τῶν le- 
2 æ ly, el λῷον σφίσιν καὶ ἄμεινον θῦσαι, ὅ τι περ αὐτοὶ 
TE γνώμῃ ἐπιλέξαιντο νεμόμενον, τιμὴν ἅμα καταθάλ- 
vers τὴν ἀξίαν σφίσιν.δοκοῦσαν. (9) Εἰ δὲ ἀπαγο- 
Brio χρησμός ( La γὰρ χρησμοὺς ἐν τῷ νε), προσ- 
E dew τῇ τιμῇ" εἰ δὲ ἔτι ἀπαγορεύοι, ἔτι προσθάλ- 
© Aav: συγχωρήσαντος δὲ, γιγνώσκειν ὅτι ἀποχρῶσα ἢ 
Truh ἐστιν. (4) Τὸ δὲ ἱερεῖον ἵστασθαι ἐπὶ τῷδε αὖ- 
πύματον, μηδὲ ἀποφεύγειν ἔτι. Καὶ τοῦτο δὴ πολὺ 
ἀνακεῖσθαι τὸ ἀργύριον τῷ ἥρῳ τὰς τιμὰς τῶν ἱερείων. 
XXI. Φαίνεσθαι δὲ ἐνύπνιον τὸν Ἀχιλλέα τοῖς 





263 


ludis, trecenta alia. Ab ostiis paludis ad Konas, stadia tre- 
centa et octoginta; atque inde ad Borysthenem fluvium , 
centum et quinquaginta. (2) Per Borysthenem sursum na- 
viganti urbs Graeca, Olbia dicta, condita est. A Borysthene 
ad parvam quandam , desertam nomineque carentem insu- 
lam, stadia sexaginta ; et inde ad Odessum, ubi statio navi- 
bus, octoginta. Odesso proximus, stadiorum ducentorum 
et quinquaginta intervallo distans, Istrianorum portus. (3) 
Huic proximus Isiacorum portus, stadiis quinquaginta di- 
stans. Inde gd Psifum (tenue) quod vocant os Istri, mille et 
ducenta. Loca in medio deserta sunt et nomine carent. 

XXI. E regione fere omnino hujus ostii, si recta naviga- 
veris versus altum mare secundum aparctiam maxime ven- 
tum, sita est insula, quam alii Achillis insulam, alij Dromon 
(Cursum) Achillis , alii Leucam ( Albam ) a colore appel- 
lant. Hanc Thetis filio suo e mari excitasse, eamque Achil- 
les inhabitare fertur; in qua templum est Achillis simula- 
crumque antiquo opere. (2) Deserta est ab bominibus 
insula, eamque capra non admodum multe depascuntur ; 
quas qut illuc appellunt, Achilli offerre dicuntur. Multa 
praeterea alia sacra dona in tefaplo illo reposita cérnuntur, 
ut phiale, annuli, lapides pretiosiores. Hacc omnia 
donaria gratias agendi causa Achilli consecrata sunt; et 
inscriptiones leguntur Græcæ et Latinae variis metris conce- 
ptæ, qua: laudes celebrant Achillis : sunt etiam nonnullae in 
Patroclum. (3) Nam Patroclum quoque simul cum Achille 
colunt qui Achilli placere cupiunt. Porro aves innumera- 
biles, ut lari, fulicie, coturnices marinze, in insula illa de- 
gunt. (4) Hæ aves templum Achillis curant : mane singu- 
lis diebus ad mare volitant , indeque, alis aqua madefactis, 
ad templum iterum properantes volant, illudque asper- 
gunt. Ubi autem id satis peractum fuerit, illae rursus alis 
pavimentum mundant. 

XXII. A nonnullis etiam heec traduntur : eorum qui ad 
insulam appellant , alios ex proposito ad illam navigantes. 
secum victimas immolandas in navibus portare, quarum 
alias mactent , alias vivas in Achillis honorem dimittant : 
(2) alios autem quosdam tempestate coactos appellere, eos- 
que ab ipso deo victimam petere , oraculum illius interro- 
gantes de victimis, expediatne meliusque sit eam hostiam 
immolare , quam pascentem ipsi pro arbitrium sua delege- 
rint; simulque eos pretium , quod illis justum videatur, de- 
ponere. (3) Quod si oraculum renuat {esse enim oracula. 
in templo), pretio aliquid adjicere : si rursus abnuerit, insu- 
per addere, donec, annuente illo, cognoscant sufficiens pre- 
lium esse. (4) Tom vero stare sua sponte victimam , ne- 
que ampliusaufugere. Atque sic magnam argenti copiam. 
heroi , victimarum pretium , esse consecratam. 

XXIII. Apparere autem in somnis Achillem aliis dum ad 











γίαν στάδιοι τριάκοντα xal τριαχόσιοι. ᾿Ενθένδε ἐπὶ 
Κυανέας, εἴκοσι χαὶ τριακόσιοι. Αὗται δὲ αἱ Κυανέαι 
εἰσὶν, ἃς λέγουσιν of ποιηταὶ πλαγχτὰς πάλαι εἶναι" xal 
διὰ τούτων πρώτην ναῦν περάσαι τὴν Ἀργὼ, ἥτις ἐς 
æ Κόλχους Ἰάσονα ἤγαγεν. (4) Ἐκ δὲ Κυανέων ἐπὶ τὸ Ἱερὸν 
τοῦ Διὸς τοῦ Οὐρίου, ἵναπερ τὸ στόμα τοῦ Πόντου, στά- 
διοι τεσσαράκοντα. ᾿Ενθένδε εἷς λιμένα Δάφνης τῆς Μαι- 
νομένης χαλουµένης, στάδιοι τεσσαράχοντα. Ἀπὸ δὲ 
Δάφνης εἷς Βυζάντιον ὀγδοήκοντα. Τάδε μὲν xat τὰ 
uw ἐπὸ τοῦ Βοσπόρου τοῦ Κιμμερίου ἐπὶ Βόσπορον τὸν 
Θράχιον xat πόλιν Βυζάντιον. 








ΤΕΧΝΗ ΤΑΚΤΙΚΗ. 


I. Ὃ Πύῤῥου παῖς καὶ Κλέαρχος, οὐχ 6 τῶν pu- 
(wv Ἑλλήνων ἐπὶ βασιλέα ἡγησάμενος, ἀλλὰ ἄλλος 
m 3 οὗτος Κλέαρχος, xal μὴν xat Παυσανίου ἐστὶ συγγράμ- 
ματα ὑπὲρ τούτων εὕροις δ᾽ ἂν xal Εὐαγγέλου, 
ἀλλὰ xat Πολυθίου τοῦ Ἀρκάδος, ὃς xai Σκιπίωνι τῷ 
Ῥωμαίῳ ξυνεγένετο, πολλοὺς χαὶ μεγάλους πολέμους 
μοῦντι ἄλλους τε χαὶ ἐν ᾧ καὶ Καρχηδόνα τὴν 
20 ὃν Λιθύη εἷλέν τε καὶ ἠνδραπόδισεν. Συγγέγραπται 
Oda ὑπὲρ τούτων καὶ Εὐπολέμῳ καὶ Ἰφικράτει, οὐ τῷ 
Ἀθηναίων στρατηγῷ, ἀλλὰ ἄλλῳ τούτῳ. [Ποσειδώ- 
νὸς δὲ 6 “Ῥόδιος xai τέγνην τινὰ τακτιχὴν συγγράψας 
κατέλιπεν. (2) Eori δὲ ξύμπαντα ταῦτα τὰ συγγράμ- 
% pata ἐκείνη μάλιστα οὐχ ὠφέλιμα, ὅτι ὥς πρὸς εἰδότας 
συγγέγραπται. Καὶ τοίνυν τὰ ὀνόματα τῆς τε ὁπλίσεως 
ἑκάστης καὶ τῆς τάξεως of μὲν γὰρ ὡς γνώριμα ἀνέγρα- 
ψαν, τὰ δέ ἐστιν εἰ μὴ ἐξηγήσαιο πάντη ἄγνωστα. (3) 
Τοῦτο δὲ αὐτο ἔδοξέ μοι πρῶτον ἰάσασθαι αὐτῶν τὴν 
9 ᾱ-πάφειαν. Ὡς οὖν εὐγνωστότατα ἔσται τοῖς ἐντυγχά- 
vous: τά τε πράγματα καὶ τὰ ὀνόματα, ἐνθένδε τοῦ λό- 
you ἄρξομαι. 
ΠΠ. “Or δὴ τῶν παρασκευῶν τῶν εἷς τὸν πόλεμον 
9j ειέν τις κατὰ γῆν τυγχάνει οὖσα, ἡ δὲ διὰ θαλάττης: 
5 wart γὰρ οἱ πολέμιοι πολεμοῦνται of μὲν ἐν γῆ, of δ᾽ 
Ew θαλάττῃ. Τῶν δὲ ὁπωσοῦν πολεμούντων, τὸ μέν 
TE ἐστι μάχιμον, αὐτοὶ οἱ στρατιῶται, τὸ δὲ τοῦ μαχί- 
μα. €» εἶνεχα ἠθροισμένον, ὅσον θητιχὸν ἢ ἰατριχὸν À èu- 
mapu Y χαπηλικόν. (2) Τοῦ δὲ αὖ ἐν γῇ μαχίμου 
w 8 ἐπὶ σχήματι ἄλλῳ καὶ ἄλλῳ' xal τῆς δευτέρας 
ας τὸ μὲν ἱππικὸν, ὅπερ ἵπποις χρῆται, τὸ δ᾽ ἐπὶ 
€ À αοάντων, καθάπερ τὰ ᾿Ινδῶν στρατόπεδα xat τὰ Al- 
Brom, χρόνῳ δ᾽ ὕστερον xat Μακεδόνες xal Καρχη- 
avin xal που καὶ Ῥωμαῖοι. (3) Γοῦ δὲ ἀφ᾿ ἵππων 
6 Ἱα αγητικοῦ τὸ μὲν ἰδίᾳ λεχθείη ἂν ἱππικὸν, τὸ δὲ dp’ 
ἁρμάτων. Καὶ τοῦ ἱππικοῦ of μὲν ἱππεῖς, of δὲ ἅμ- 
Ῥίπποι- ἱππεῖς μὲν of ἐφ᾽ ἑνὸς ἵππου ὀγούμενοι, ču- 
Perrot δὲ οἱ ἐπὶ δυοῖν ἀστρώτοιν ξυνδεδεμένοιν, ὡς 
μεταπηδᾶν ἀπ᾽ ἄλλου ἐπ᾽ ἄλλον. (1) Ἡ μὲν δὴ ἀπὸ 


ΑΒΒΙΑΝΙ ARS TACTICA. 


265 
ad Cyaneas, trecenta et viginti, Has sunt Cyanes illee, 
quas poetæ olim tradunt vagas fuisse, per easque primam 
transiisse Argo navem , quee lasonem in Colchos perduxerit. 
(4) A Cyaneis ad Hieron ( (emplum) Jovis Urii ( Propitii 
navigantibus), ubi os Ponti, stadia quadraginta. Inde 
ad portum Daphnes, qux: Mznomena (Furens) dicitur, 
stadia quadraginta : a Daphne Byzantium usque, octoginta. 
Atque hæc quidem sunt a Bosporo Cimmerio ad Bosporum 
Tliracium urbemque Byzantium. 





ARS TACTICA. 


I. Pyrrhi filius ( Alexander ) , et Clearchus, non ille, qui 
decem Grecorum millia duxit contra regem Persarum, 
verum alius Clearchus de arte tactica scripserunt; porro 
Pausanie quoque scripta de hac materia exstant. Repe- 
rias etiam scripta Euangeli, itemque Polybii Arcadis, qui 
Scipionis Romani fuit comes bella multa maximaque ge- 
rentis quum alia tum illud, in quo Carthaginem Libyz ur- 
bem cepit et in servitutem redegit. Alia de hoc argumento 
conscripserunt Eupolemus et Iphicrates, non ille Athenien- 
sium dux, verum alius. Porro Posidonius Rhodius inter 
alia etiam Artem quandam tacticam ab ipso conditam reli- 
quit. (2)Sunt autem omnia illa scripta eatenus maxime 
minus utilia, quatenus in eorum facta sunt usum, qui 
jam tenent artem; atque ideo vocabula qua ad singula 
armature et acierum genera pertinent , velut vulgo nota, 
commemorare omiserunt, qui tamen, nisi exponantur, 
omnino non intelliguntur. (3) Hoo ipsum vero ante omnia 
necessum esse mihi videbatur, ut obscuritati eorum affer- 
retur remedium. Ergo ut cuilibet in hiec incidenti cognita 
sint et res et vocabula , inde orationis mez faciam initium. 

II. Omnia qua ad bellum parantur, vel ad terram per- 
tinent, vel ad mare. — Bellantes enim bella gerunt alii 
terra, alii mari. Eorum autem qui alterntra ratione 
ad bellum proficiscuntur, alii sunt destinati ad pugnan- 
dum, milites scilicet ipsi, alii vero horum causa comparan- 
tur, ut operariorum genus , medicorum, mercatorum , cau- 
ponum. (2) Eorum autem qui terra militant ** alia aliaque 
species est. Acalterius quidem speciei sunt equites, qui utun- 
tur equis, et qui elephantis insident, ut in Indorum exere 
citibus et /Ethiopum, itemque postea apud Macedones et 
Carthaginienses et interdum etiam apud Romanos. (3) Porro 
equestrium copiarum genus unum proprie equestre dicitur, 
alterum vero quod pugnat ex vehiculis. Atque equitum 
quidem alii equites sunt simpliciter sic dicti, alii amphippi. 
Simpliciter sic dicti, qui equo utuntur unico; amphippi 
vero, qui binis non stratis, conjunctis, ut ab altero tran- 
siliant in alterum. (ή Pugna vero ex elephantis simplex 





ARRIANI ARS TACTICA. 


ρῶνται τῷ ἀχροθολισμῷ, ot δὴ καὶ εἰλικρινεῖς Τα- 

ραντῖνοί εἶσιν, of δὲ τὰ πρῶτα ἐξαχοντίζοντες, ἔπειτα 

συμπλέκονται τοῖς πολεμίοις, À δόρυ Ev ὧν pov ύπο- 

λειπόμενοι % xal σπάθη διαχρώμενοι’ xal οὗτοι xa- 

6 λοῦνται ἐλαφροί. (7) “Ῥωμαίοις δὲ of ἱππεῖς οἱ μὲν 

ς φέρουσιν , xal ἐπελαύνουσιν εἰς τὸν τρόπον τὸν 

Ἀλανιχὸν xal τῶν Σαυροματῶν, of δὲ λόγχας ἔχουσι. 

(€) Σπάθη δὲ μαχρὰ καὶ πλατεῖα ἀπήρτηται αὐτοῖς 

ἀπὸ τῶν ὤμων, xal θυρεοὺς πλατεῖς παραμήχεις pé- 

me ῥουσιν, xal χράνος σιδηροῦν xal θώραχα τὸν πεπλε- 

γμένον χαὶ χνημῖδας μικράς. (9) Λόγχας δὲ ἐς ἀμφό- 

φέρουσι, καὶ ἀκοντίσαι μακρόθεν, πότε τούτου 

δέοι, καὶ ἐγγύθεν ἐκ χειρὸς ἀπομάχεσθαι" συμπλαχῇ- 

var δὲ εἰ δεήσοι εἰς χεῖρας ἐλθόντας, ταῖς σπάθαις μά- 

mm m χόνται. Of δὲ καὶ πελέκεις μικροὺς φέρουσι, πάντο- 
θεν ἐν χύχλῳ ἀχωχὰς ἔχοντας. 

V. ᾿Εχάστης δὲ τάξεως πεζικῆς τε xal ἱππικῆς συ- 
στήματά τ᾽ ἐστι καὶ ἡγεμόνες xat ἀριθμὸς xat óvóua- 
τα, ὡς δέχεσθαι ὀξέως τὰ παραγγελλόμενα, ὑπὲρ ὧν 

us ἦδη λεκτέον. (2) Πρῶτον μὲν δὴ xal μέγιστον τῶν 
ἐν στρατηγίᾳ ἔργον παραλαθόντα πλῆθος ἀνθρώπων 
ἐϑρόον καὶ ἄτακτον ἐς τάξιν καὶ χόσμον καταστῆσαι" 
τὸ 9 ἔστιν καταλοχίσαι τε xal ξυλλοχίσαι, ἀριθμόν τε 
ἐπιθεῖναι τῷ πλήθει παντὶ ξύμμετρον καὶ ἐπιτήδειον ἐς 
E τὰς μάχας. (3) To γὰρ συντεταγμένον στράτευμα ἔν τε 
tj κορείᾳ κουφότερον χαὶ ἐν στρατοπεδείᾳ ἀσφαλέστερον 
καὶ ἐς τὰς μάχας ὠφελιμώτερον, ὥστε ἤδη xat μεγάλα 
στρατόπεδα xai εὐοπλοῦντα δι᾽ ἀταξίαν διαφθαρέντα 
ὑπὸ ἐλάττονός τε στρατιᾶς xat οὐχ ἀχριθῶς ÓTA- 
3» σµένης, τὰ δὲ ἀσθενέστερα καὶ οὐκ εὐοπλοῦντα xpath- 
σαντα τοῦ πλήθους τῇ εὐταξία. (4) Τὸ μὲν δὴ χαταλο- 
χέσαι ἐστὶν εἰς λόχους συντάξαι. Ὁ δὲ λόχος ὀνομάζε-- 
ται ἀριθμὸς ἀνδρῶν ἀπὸ τοῦ ἡγουμένου χαὶ τῶν μετὰ 
τούτου κατόπιν τεταγμένων ἔστ᾽ ἐπὶ τὸν τελευταῖον κατὰ 
% τὸ βάθος, ὃς δὴ οὐραγὸς καλεῖται. (5) Ἀριθμὸν δὲ τοῦ 
λόχου of μὲν ὀκτὸ, ἀνδρῶν ἐποίησαν, of δὲ δέκα. of δὲ 
Dúo ἐπὶ τοὺς δέκα, of δὲ xal ἐχχαίδεκα. ᾿Εκχκείσθω δὲ 
HF, arty τὸ βαθύτατον αὐτοῦ ἐς ἑκκαίδεκα. Σύμμετρον γὰρ 
caro πρός τε τὴν ἐπὶ μῆχος τάξιν xat πρὸς τὴν ἐς Bd- 
to Do τῆς φάλαγγος xal πρὸς τὸ ὑπερτοξεύεσθαί τε xai 
ἕ»-περαχοντίζεσθαι πρὸς τῶν ψιλῶν τῶν ἐφεστηχότων. 
Con) Καὶ εἴ τε διπλασιάσαι δεήσειεν τὸ βάθος ἐπὶ τριά- 
"ea ντα δύο ἄνδρας, ἡ τάξις σύμμετρος Čotar εἴ τε αὖ 
ξ-α-ηχῦναι τὸ μέτωπον ἐς ὀκτὼ, ἔσται οὐ πάντη ἀθαθὴς ἡ 
“ar τὴν δὲ εἰς ὀκτὼ εἰ ἐκτεῖναι ἐθελήσειας ἐπὶ 
“Ἕ έσσαρας, ἀδαθὴς γίνεται. Χρὴ οὖν τὸν λοχαγὸν ἢ πρῶ- 
Tov τοῦ λόχου ταττόµενον, τὸν κράτιστον ἐπιλέγεσθαι" 
© δὲ αὐτὸς xal πρωτοστάτης xal ἡγεμὼν καλεῖται, 

VI. Τὸν δὲ λόχον καὶ στίχον ἤδη τινὲς ὀνομάζουσιν, 

V» οἵ δὲ δεχανίαν, τυγὸν οἷς dx δέκα ὁ λόχος ἦν. (2) Ὑ- 
πὲρ δὲ τῆς ἐνωμοτίας ἀμφιγνοούμενόν ἐστιν’ ol μὲν γὰρ 
Do ὄνομα τῷ λόγῳ εἶναι τοῦτο. οἵ δὲ τὸ τέταρτον τοῦ 
λόχου ἐνωμοτίαν χαλοῦσιν, καὶ ἐνωμοτάρχην τὸν τού- 
του ἡγούμενον, τὰς δὲ δύο ἐνωμοτίας διμοιρίαν καὶ τὸν 


267 


quales specialiori sensu dicuntur Tarentini, alii primo 
quidem jacula emittunt, deinde vero cominus congrediuntur 
cum hoste, vel jaculum unum ex iis , quæ habebant , ad hoc 
sibi reliquum facientes vel etiam gladio utentes; atque hi 


quidem appellantur leves. (7) Equitum vero Romanorum 


aliigestant contos, irruuntque more Alanorum aut Sauroma- 
rum : alii vero habent lanceas. (8) Gladius vero magnus 
latusque dependet ab ipsorum humeris, et scuta gestant 
lata et oblonga, ct galeam ferream et thoracem sutilem et 
ocreas parvas. (9) Lanceas autem gestant duplici fine, et ut 
emittant eminus, si videatur utile, et e propinquo cominus 
cum eis certent manu ; sin propius etiam congressis ipsa ma- 
nus conserenda est, tum vero gladiis pugnant. 
cures parvas gestant undique cuspidibus armatas. 

V. Cujuslibet autem exercitus sive pedestris sive eque- 
stris certa quaedam sunt corpora certique duces ac numeri, 
eorumque vocabula certa, quo celerius mandata expedire 
valeant, de quibus nunc dicendum. (2) Primum igitur 
maximumque omnium in arte militari opus est, multitudi- 
nem hominum collectam temere promiscuamque ubi ceperis, 
eam bene decenterque distribuere in suos ordines, et ore 
dines eos inter se sociare, et singulorum definire numerum, 
convenientem toti multitudini, et idoneum ad conflictum. 
(3) Exercitus enim bene ordinatus et in itinere est expedi- 
tior et in castris tutior et in praeliis utilior, adeo ut magnos 
eliam exercitus beneque armatos propterea, quod essent 
negligentioris ordinis , sciamus profligatos a paucioribus nec 
bene armatis, et contra viribus inferiores malequc armatos eo 
quod bene ordinati essent vicisse magnum numerum. (4) Ce- 
terum distribuere in ordines, est conjungere cerlos quosdam 
in unum ordinem. Ordo autem nominatur certus numerus 
virorum a praefecto suo iisque, qui sequuntur ipsum, a tergo 
constitutorum usque ad postremum, secundum latitudinem, 
qui uragus dicitur. (5) Numerum autem ordinis alii de- 
finiverunt viris octo, alii decem, alii duodecim, alii etiam 
sedecim. Nobis autem summus latitudinis illius numerus sit 
virorum sedecim ; convenientem enim habet magnitudinem 
et ad longitudinem et ad latitudinem phalangis, et trans» 
mittere jacula velites a tergo stantes poterunt. (6) Et sive. 
duplicetur latitudo , fiatque virorum octo, non tamen lati- 
tudine omni phalanx erit destituta; si vero numerus 
ejus octonarius dividatur in quaternarium, plane latitudo 
omnis amittetur. Oportet autem przefectum primumve or- 
dinis cujuslibet eligere sibi optimum, qui protostata vel du- 
ctor vocatur. 

VI. Ordinem autem aliqui et versum vocant, aliqui etiam 
decuriam, forsan quod ex decem apud eos viris constaret. 
(2) De Enomotiz autem vocabulo alia aliaque est senten- 
tia. Quidam enim putant aliud hoc ordinis nomen esse , alil 
quartam partem ordinisenomotiam et praefectum ejus enomo- 
tarcham dicunt ; duas autem enomotias, dimceriam , cum- 


Alii et se- 


268 


ἡγούμενον τούτου διμοιρίτην. (3) Ξενοφῶν δὲ πόστον 
μὲν μέρος τοῦ λόχου ἡ ἐνωμοτία ἐστὶν, οὐ διασαφεῖ" ὅτι 
δὲ μεῖον καὶ πάντως γε τῷ ἡμίσει, δηλοῖ ἐν ᾧ λέγει, ὅτι 
οἱ λοχαγοὶ xar’ ἐνωμοτίας ἕχαστος ἐποιήσαντο τὸν αὖ- 
5 τοῦ λόχον. (1) Ὁ μὲν δὴ τοῦ λοχαγοῦ κατόπιν ἑστὼς 
ἐπιστάτης καλεῖται" ὁ δὲ αὖ χατόπιν τούτου, πρωτο- 
στάτης" 6 δ᾽ ἐπὶ τούτου y ἐπιστάτης: ὡς τὸν πάντα τοῦ 
λόχου στίχον ἐκ πρωτοστατῶν καὶ ἐπιστατῶν τετάχθαι 
παραλλὰξ ἱσταμένων. (5) Χρὴ δὲ μὴ μόνον τὸν 'λοχα- 

JU yòy TOV κράτιστον τοῦ λόχου εἶναι, ἀλλὰ καὶ οὐραγὸν 
οὐ πολύτι ἀποδέοντα ἐπιλέγεσθαι πολλὰ γὰρ καὶ τούτω 
XAL οὐ τὰ φανλότατα ἐν τοῖς πολεμικοῖς ἐπιτέτραπται. 
(6 Εἴη ἂν οὖν 6 λόχος, στίχος ἐξ ἐπιστατῶν χαὶ πρω- 
τοστατῶν, ἐν μέσῳ λοχαγοῦ τε xal οὐραγοῦ συντετα- 

16 γμένος. 

VII. Σ.λλοχισμὸς δ᾽ ἐστὶ παράθεσις λόχου ἑτέρῳ Ad- 
ya. [νεται δὲ εἰ τῷ τοῦ πρώτου στίχου λογαγῷ ó τοῦ 
δευτέρου Aoyayos ἐπισταθείη, τῷ δὲ τούτου ἐπιστάτη ὁ 
τοῦ δευτέρου λόχου ἐπιστάτης, xat ἐφεξῆς οὕτως. (3) 

w Παραστάτης δὲ πᾶς ὁ συζυγῶν ὀνομάζεται, λοχαγὸς μὲν 
ó πρῶτος τῷ δευτέρῳ λοχαγῶ, ἐπιστάτης δε ὁ πρῶτος 

τῷ δεντέρῳ. ἐπιστάτη, καὶ τοῦτο ἐφεξῆς ἔ ἔστ᾽ ἐπὶ τοὺς 
οὐραγοὺς τῶν λόχων. ᾿Επειδὰν οὖν πολλοὶ È ἐφεξῆς λόχοι 
1240601, συλλογισμὸς τὸ τοιόνδε καλεῖται. 

25 VIH. To δὲ σύμπαν σύνταγμα τοῦ πλήθους φάλαγξ 
ὀνομάζεται" Fig pTxos μὲν τὸ πρῶτον ἂν εἴη ἐκ τῶν λο- 
χαγῶν σύνταγμα, _ ὅπερ χαὶ μέτονπον ἤδη τινὲς ὀνο- 
μάζουσιν' ἔστιν δὲ of πρόσωπον καὶ ζυγὸν, xal 
στόμα δὲ ol ἄλλοι ταὐτὸν τοῦτο, xal πρωτολοχίαν dÀ- 

w λοι. 8 Τὸ δὲ χατόπιν τοῦ μετώπου dav, ὅ ἐστιν ἐπὶ 
τοὺς οὐραγοὺς, βάθος ὀνομάζεται. Kat τὸ μὲν χατὰ 
μῆκος ἐπ᾽ εὐθείας εἶναι τοῖς πρωτοστάταις ἢ τοῖς ἐπι- 
στάταις συζυγεῖν καλοῦσι, στοι; χεῖν δὲ τὸ κατὰ βαθος τῷ 
ἐπ᾽ εὐθείας εἶναι τοῖς οὐραγοῖς xat λοχαγοῖς. (3) Τέ- 

3b uverar δὲ ἡ φάλαγξ εἷς μέρη τὰ μέγιστα δύο, δίχα 
διαιρουμένου τοῦ παντὸς μετώπου ἔστ᾽ ἐπὶ τὸ πᾶν Ba- 
θος. Καὶ τούτου τὸ μὲν ἥμισυ τὸ ἐν δεξιᾷ, δεξιὸν xa- 
λεῖται χέρας καὶ χεφαλή" τὸ δ᾽ ἐν ἀριστερᾶ , εὐώνυμον 
χέρας καὶ οὐρά. (4) ἵνα δὲ (ὅπου) ἡ διχοτοµία γίνεται 

au τοῦ μήχους, ὀμφαλὸς ὀνομάζεται xal στόμα xat dpa- 


IX. “Ext δὲ τοῖς ὁπλίταις τὸ πολὺ of ψιλοὶ τάττον- 
ται, ὡς αὐτοῖς μὲν τὴν σκέπην ἐκ τῶν ὅπλων εἶναι, τοῖς 
δὲ ὁπλίταις αὖ τὴν ὠφέλειαν ἐκ τῶν κατόπιν ἀχοντι- 

45 σαατων. (2) Οὐ μὴν. ἀλλὰ καὶ ἐν ἄλλη γώρα ἤδη ψιλοὶ 
ἐτάχθησαν, ὁπότε οὕτω δέοι, ν ἐπὶ κέρως ἑκατέρου, 4 
si πρόῤλημα εἴη τοῦ ἑτέρου κέρως ποταμὸς ἃ τάφρος ἣ 
θαλασσα, ἐπὶ τοῦ ἑτέρου µόνον ὑπερδεξίως τοῦ χωρίου 
τοῦ αποχρούεσθαι τῶν πολεμίων τὴν ταύτη ἔφοδον, Y ἐς 
bo χώλυσιν κυχλώσεως' καὶ γὰρ αἱ τῶν ἱππέων τάξεις dÀ- 
Arte ἄλλη καθίστανται, ὅπως ἂν μέλλωσι ταχθέντες 
ὠγέλιμοι ἔσεσθαι. (3) Tò μὲν οὖν ἅπαν πλῖθος τῆς 
στρατιᾶς ὁπόσον χρὴ εἶναι, οὐκ ἐπὶ τῷ στρατηγῷ ἑλέ- 
σ αι τὸ δέον" ὅπως δὲ συντάξη τε καὶ ἀσχήσγ, καὶ ἐκ τά- 


ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΤΑΚΤΙΚΗ. 


que qui ipsi praeest , dimaeritam. (3) Xenophon , quanta pars 
sit ordinis enomotia , non declarat , sed minorem locho ese 
saltem parte dimidia , apparet ex eo loco, ubi lochagos per 
enomotias dicit constituisse suum quemque ordinem. ($) 
Ceterum qui locum suum babet statim post lochagum, 
epistates dicitur; qui vero post hunc, protostates; et qui 
post ipsum, iterum epistates, ut totus ordinis versus sit 
compositus ex protostatis et epistatis per vices. (5) Opor- 
tet autem non lochagum solum optimum ordinis totius , sed 
uragum quoque non multo deteriorem eligi. Multa enim 
huic quoque, eaque non levia, in prediis committuntur. (6) 
Est igitur ordo , versus ex epistatis protostatisque in medio 
lochagi et uragi constitutus. 

VH. Syllochismus vero est conjunctio lochi seu ordinis 
unius cum altero, fitque quum primi ordinis lochagus lo- 
chago secundi adjungitur, ejusdem epistala: epistates ordinis 
secundi, atque sic deinceps. (2) Parastates autem appella- 
tur, qui in jugo alii associatur, ut lochagus primus Jochago 
secundo , epistates primus epistatæ secundo , atque sic dein- 
ceps usque ad uragos ordinum. Quumque multi ordines sic 
inter se sunt sociati, syllochisinus id vocatur. 

VUI. Tota autem omnis multitudinis conjunctio phalanx 
appellatur. Cujus longitudo est consociatio prima ex locha- 
gis constans, quae frons a quibusdam dicitar. Sunt qui 


| et faciem et jugum et os hoc ipsum, itemque qui protolo- 


chiam seu primum ordinem appellent. (2) Quicquid autem 
est post frontem ad uragos usque, latitudo dicitur. Qui vero 
in longitudinem directe inter se sunt conjuncti prolostata» 
aut epistate , dicuntur jugare ; qui autem secundum latite- 
dinem directe inter se sunt conjuncti cum uragis et locha- 
gis, versare. (3) Dividitur autem phalanx in partes duas 
maximas, divisione frontis per totam latitudinem. Et harum 
quidem partium una dimidia, qux a dextra est, dextrum 
appellatur cornu sive caput; quae vero a sinistra , sinistrum 
cornu sive cauda. (4) Ubi autem est divisio illa longitudi- 
nis, ibi dicitur esse umbilicus et os et compago. 

IX. Post graviter armatos plerumque collocantur leves, 
ut ipsi quidem habeant munimentum ab illorum armis; gra- 
viter armati autem commodum ex missilium jaculatione, 
facta ab iis, qui post ipsos collocati sunt. (2) Quanquam 
eliam alio in loco, si opus fuerit leviter armati sint collocati, 
vel ad utrumque cornu, vel si alterum ex his munitum 
fuit flumine aut fossa aut mari, tantum ad alterum idque 
ad reprimendum ex superiori loco hostium incursum in il- 
lud, aut ad prohibendam ejus circumventionem. Equestres 
quoque copize alias aliter ordinantur, prouti vel hac vel illa 
ordinatione utiliores sunt future. (3) Jam ut universam 
exercitus multitudinem tantam habeat, quantam habere de- 
bet, imperator, non est penes ipsum : verum ut bene com- 


ARRIANI ARS TACTICA. 


ξεως ἐς τάξιν ἄλλην εὐπετῶς µεταχινήσῃ, τοῦτο ἐπα- 
σκητέον. (4) Τότον δὲ μέντοι συμθουλεύσαιμ’ ἂν τῷ 
στρατηγῷ, Ex τοῦ παντὸς πλήθους τῆς στρατιᾶς τοσού- 
τους ἐς τὰς μάχας ἐξαγαγεῖν, ὁπόσοι ἐπιτήδειοι ἔσονται 
b πρὸς τὰς μεταθολάς τε τῶν τάξεων xal τὰς μετακινή- 
σεις, οἷον τοὺς διπλασιασμοὺς xal πολυπλασιχσμοὺς 
καὶ ὅσας πτύξεις 9 ἐξελιγμοὺς ἢ εἰ δή τινες ἄλλαι pe- 
ταθολαὶ τάξεων. (5) Ἔνθεν δὴ τούτους μάλιστα τοὺς 
ἀριθμοὺς ἐπελέξαντο οἱ δεινοὶ ἀμφὶ ταῦτα, ὅσοι ἀριθμοὶ 
ze μέχρι μονάδος οἷοί τε δίχα διαιρεῖσθαι, ὁποία ἐστὶν ἡ 
τῶν μυρίων xal ἑξακισχιλίων xai τριαχοσίων xal ἐπὶ 
τούτοις τεσσάρων xal ὀγδοήχοντα τάξις εἰ τύγοι οὖσα 
ὑπλιτική: ταύτης δὲ ἡμίσειαν τὴν τῶν ψιλῶν, xat ταύ- 
της ἔτι ἡμίσειαν τὴν τῶν ἱππέων. Οὗτος γάρ τοι ὃ ἀρι- 
zum θμὸς μέχρι μονάδος δίχα τέμνεται, ὥστε διπλασιάζειν 
αὐτὸν ἐς τὸ βάθος ξυνάγοντα, xal αὖ ἐκτείνειν dva- 
πτύσσοντα εὔμαρες χαθίστασθαι, ὁπότε τούτου δεήσειεν. 
(ὁ) Αὐτίκα ἐπεὶ τῷ λόχῳ ἑκκαίδεκα ἀνδρῶν τὸ βάθος 
ὑπεθέμεθα, τέσσαρες xat εἴχοσι ἐπὶ τοῖς χιλίοις ἔσονται 
m οἱ λόχοι ἐν τῷδε τῷ ἀριθμῷ" καὶ οὗτοι μεμερισμένοι ἐς 
τάγματα, ὧν ἑκάστῳ χαὶ ὄνομα οἰκεῖον πρόχειται. 

Χ. Οἱ μέν γε δύολόχοι διλοχία καλεῖται, ἐξ ἀνδρῶν 
δύο xal τριάχοντα, xat διλοχίτης ó τούτου ἡγούμενος: ** 
τετράρχης τεσσάρων xat ἑξήχοντα ἀνδρῶν ἔξαρχος. (2) 

24 Αἱ δὲ δύο τετραρχίαι τάξις λόχων μὲν ὀκτὼ, ἀνδρῶν δὲ 
dered xal εἴκοσι καὶ ἑχατὸν, xal ὃ τούτων ἡγούμενος 
ταξιάρχης. (3) Ὅπου δὲ ἐξ ἑχατὸν γίνεταί τι σύνταγμα, 
ἱκατοντάρχης ó τούτου αὖ ἡγεμὼν ὀνομάζεται: "λόχων 


μὲν ἑκκαίδεκα, ἀνδρῶν δὲ ἓξ καὶ πεντήκοντα καὶ δια--. 


Z mals, xal 6 τούτου αὖ ἡγούμενος, συνταγματάρχης. 
(i δὲ ξεναγίαν τοῦτο ὀνομάζουσι, καὶ ξεναγὸν τὸν τού- 
te ἡγούμενον, (4) Kad? ἑκάστην δὲ σύνταξιν τῶν ἕξ 
xal πεντήχοντα xoi διαχοσίων ἐπίλεχτοί εἶσι σηµειο- 
φόρος, οὐραγὸς, σαλπιγκτὴς, ὑπηρέτης, στρατοχήρυξ" 

y; καὶ τὸ πᾶν σύνταγμα ἐς τετράγωνον σχῆμα ταχθὲν ἐς 

ἔκχαίδεχα ἔχει τὸ μῆκος xal τὸ βάθος. (5) Τὰ δὲ δύο 
συντάγματα γίνεται ἀνδρῶν δώδεχα χαὶ πενταχοσίων, 
λόχων δύο καὶ τριάχοντα, xal τούτων 6 ἡγούμενος πεντα- 
κ«οσιάρχης’ "* Αἱ δὲ δύο χιλιαρχίαι μεραρχία, δισχιλίων 

© εξν ὁρῶν καὶ ὀχτὼ καὶ τεσσαράκοντα, καὶ ὃ τούτου ἔξαρ- 

WD µεράρχης, λόχων ὀκτὼ καὶ εἴκοσι xat ἑχατόν. Οἱ 

Sd xal τέλος τοῦτο ὀνομάζουσιν. (6) Αἱ δὲ δύο µεραρ- 

Ata: φαλαγγαρχία, τετρακισχιλίων ἀνδρῶν καὶ ἓξ καὶ 

Ewavixovra, λόχων ἕξ xal πεντήχοντα xal διακοσίων" 

ω ecx} 6 τούτου αὖ ἡγούμενος, φαλαγγάρχης. Οἱ δὲ otpa- 

“Tv, ylav τοῦτο ὀνομάζουσι, καὶ τὸν ἡγούμενον στρατηγόν. 

(7) Αἱ δὲ δύο φαλαγγαρχίαι διφαλαγγαρχία, δύο ἀνδρῶν 

Meal ἐνενήχοντα xal ἑκατὸν xat ὀκτακισχιλίων, λόχων 

Sea καὶ πενταχοσίων. Ἔστι δὲ τὸ τάγμα τοῦτο καὶ 
w Radon, καὶ χέρας, (8) Al γάρ τοι δύο διφαλαγγαργίαι 
Ἔπτραφαλαγγαρχία τε χαλεῖται καὶ λόχων γίνεται yı- 
ἴων xai εἴκοσι xai τεττάρων, ἀνδρῶν μυρίων ἕξακισ- 
Xov τριακοσίων ὀγδοήκοντα ἑπόντων τεσσάρων" (9) 
ὄντινα τὸν πάντα ἀριθμὸν τῇ πεζικῇ τάξει ὑπεθέμεθα, 


269 


ponat eam et exerceat et ex alio in alium ordinem facile 
transducere possit, hoc ei curandum est. (4) Atque suaserim 
ego imperatori , ut ex omni exercitás multitudine tot tan- 
tum in pugnam educat, quot idonei futuri sint ad transmu- 
tationes acierum variationesque, quales sunt duplicationes 
et multiplicationes vel coarctationes et dilatationes et si 
qua aliz mutationes acierum. (5) Hinc etiam eos maxime 
numeroselegerunt viri harum rerum periti, quos ad unitatem 
usquelicet in duo dividere, uti verbi causa sedecim millium et 
trecentorum, et praeterea octoginta quattuor virorum aciem 
gravis armature; hujus autem dimidium levis armature, et 
hujus rursum dimidium equitum aciem. Hic enim numerus 
usque ad unitatem dividi potest, adeo ut duplicare eum in 
latitudinem coactum et rursus explicare res sit facilis ef- 
fectu, quando usus ejus veniat. (6) Et quia ordinis ver- 
susve cujuslibet latitudinem virorum sedecim constituimus, 
quattuor et viginti supra mille ordines erunt dicti numeri 
tolius. Hi autem dividuntur in tagmata sua , quorum quod- 
libet deinde suum proprium habet nomen. 

X. Nam ordines duo juncti inter se vocantur dilochia, 
constans viris triginta duobus, quique praeest eis, dilochi- 
ta; ** tetrarcha vero, qui viris sexaginta quattuor praeest. 
(2) Due autem tetrarchize appellantur taxis, ordinum qui- 
dem octo, virorum vero centum viginti octo, quique praeest 
eis, taxlarcha. (3) Sin ex viris centum corpus fit. is 
qui praest ei, hecatontarcha nominatur. ( Duc taxes vo- 
cantur syntagma,) ordinum quidem sedecim, virorum 
autem ducentorum quinquaginta sex, quique ei praeest , 
syntagmatarcha. Quidam vero corpus hoc xenagiam 
nominant, quique preeest ei, xenagum. (4) In quolibet 
autem corpore virorum ducentorum quinquaginta sex se- 
lecti sunt viri, signifer, uragus, tubicen, minister, prieco; 
totumque quadrata figura dispositum sedecim viros habet in 
longitudinem, et sedecim in latitudinem. (5) Duo autem 
syntagmata continent viros quingentos et duodecim, ordi- 
nes duos et triginta , quique his praeest , pentacosiarcha dici- 
tur.* Due autem chiliarchise, merarchia, quae continet viros 
bis mille quadraginta octo, quique praeest eis, merarcha dici- 
tur, ordines autem sunt centum viginti octo. Quidam corpus 
hoc appellant telos. (6) Duae porro merarchic phalangar- 
chia dicuntur, que continet viros quater mille nonaginta 
sex, ordines ducentos quinquaginta sex, quique praeest ei, 
phalangarcha nominatur. Aliqui hoc corpus vocant strate- 
giam, quique praeest ei, strategum. (7) Dux autem pha- 
langarchix diphalangarchia , qua: continet viros octies mille 
centum nonaginta duos, ordines quingentos et duodecim. 
Dicitur autem hoc corpus a quibusdam etiam pars et cor- 
nu. (8) Dux autem diphalangarchia dicuntur tetraphalan- 
garchia, qua habet ordines mille viginti quattuor, viros de- 
cies sexies mille trecentos octoginta quattuor: (9) quem 
numerum tanquam totius exercitus pedestris posuimus. 





ARRIANT ARS TACTICA. 


Suvov κατὰ λόγον ἤδη τῆς ἀπὸ τοῦ πρώτου ἀποστάσεως 
ἐπιλεγομένους τακτέον. (6) Ταύτῃ τοι ἡ Μακεδονικὴ 
φοθερὰ τοῖς πολεμίοις οὐχ ἐν τῷ ἔργω μόνον, ἀλλὰ καὶ 
ἐν τῇ ὄψει ἐφαίνετο. Ἄνὴρ γὰρ ὁπλίτης εἰστήχει αὐτοῖς 
6 χατὰ πύχνωσιν ἐν δύο πήχεσι μάλιστα’ (7) τὸ δὲ μέγεθος 
τῶν σαρισσῶν πήχεις ἐπεῖχεν ExxalSexa, καὶ τούτων of 
μὲν τέσσαρες τὴν χεῖρά τε τοῦ κατέχοντος xal τὸ ἄλλο 
σῶμα ἀπετείνοντο, οἱ δώδεχα δὲ προεῖγον πρὸ τῶν σω- 
μάτων ἑχάστου τῶν πρωτοστατῶν' (s) of δ᾽ ἐν τῷ β’ 
TO ζυγῷ ὑποθεθηχότες ἐχείνων πήχεσι δυσὶ τὴν σαρίσσαν 
αὖ εἶχον προθεθλημένην ὑπὲρ τοὺς πρωτοστάτας ἐς 
δέκα πήχεις: (9) of δ᾽ ἐν τῷ y' ἔτι xat οὗτοι ὑπεραί- 
ρυσαν ὑπὲρ τοὺς πρωτοστάτας πήχεις xto καὶ ἔτι of 
by τῷ τετάρτῳ ἐς ἕξ- καὶ ἔτι of ἐν τῷ πέμπτῳ ἐς τέσσα- 
BB par of δ΄ dv τῷ ἔχτῳ ἐς δύο. (10) Καθ’ ἕκαστον οὖν 
τῶν πρωτοστατῶν ἕξ σαρίσσαι προθεθλημέναι ἦσαν, ἐν 
χύχλῳ ἐφεξῆς ὑποδαίνουσαι, ὥστε ἕκαστον ὁπλίτην ἓξ 
σαρίσσαις πεφράχθαι, καὶ ταῖς δυνάμεσιν ἐπε ρείδειν ὅποι 
ἐκιθρίσειαν. Καὶ of τῷ ἕκτῳ δὲ ἐφεστηκότες, εἰ μὴ 
320 xal αὗταϊς ταῖς σαρίσσαις, τῷ δὲ βάρει τῶν σωμάτων 
ξυνεπέρειδον τοῖς πρὸ σφῶν τεταγμένοις, ὡς τήν τε ἐμ- 
θολὴν τὴν ἐς τοὺς πολεμίους τῆς φάλαγγος οὐ φορητὴν 
γίνεσθαι, xal τοῖς πρωτοστάταις αὐτῶν ἄπορον τὴν pu- 
γήν. (11) Τοὺς δὲ οὐραγοὺς οὐ xat’ ἀλχὴν, ὡς κατὰ 
30 σύνεσιν xal ἐμπειρίαν τῶν πολεμικῶν ἐπιλέκτους χρὴ 
εἶναι, ὡς ἐπιμελεῖσθαι τοῦ στοιχεῖν τὰ ζυγὰ, καὶ τοῖς 
ἐθελοχαχοῦσι μὴ ἐφιέναι ἀποδιδράσκειν ἔξω; τῆς τάξεως! 
ὅπου τε συνασπισμοῦ δεήσειεν, οὗτός ἐστιν 6 μάλιστα 
ἐς πυχνότητα τοὺς πρὸ ἑαυτοῦ τεταγμένους ξυνά- 
Ὁ yem, ὃς τὴν πᾶσαν ἰσχὺν τῷ συντάγµατι τούτῳ παρέ- 
yeru 
XIIT. Τούς γε μὴν ψιλοὺς ἄλλους ἄλλη ταχτέον- dÀ- 
Aare γὰρ ἄλλη xai ὠφέλιμοι γίγνονται τεταγμένοι, ὅπως 
ἂν À τὰ τῆς χώρας ἔχη, ἵνα ἢ παράταξις γίγνεται, 3) 
X eee πολεμίων Á παρασκευὴ πρὸς οὕστινας ἀντιταττό- 
cada (3) ποτὲ μὲν γὰρ προτετάχθαι δεήσει τῆς pd- 
Azaryyo, ἄλλοτε δὲ ἐν τοῖς δεξιοῖς, νῦν δὲ ἐν τοῖς εὐωνύ- 
EX τετάχθαι" τὸ πολὺ δὲ xal χατόπιν τῶν ὁπλιτῶν 
«Ἐ-τάμενοι ὠφελοῦσιν: ἤδη δὲ καὶ ἐς λόχους χαταχωρι-- 
© Siw τῶν πεζῶν, λόχοι ἐνεθλήθησαν ἐναλλὰξ τῶν 
Lu. 
XIV. Τὸν δὴ ἀριθμὸν τάξεώς τε ἑχάστης xal τὰ 
are αὐτῆς τε xal τῶν ἡγουμένων ἤδη λεκτέον. (2) 
wu βῶτα μὲν δὴ ἐπὶ τῶν πεζῶν ἡμίσεας τοὺς ψιλοὺς φα- 
ν χρῆναι ἔχειν, si σύμμετροι ἔσονται πρὸς τὸ ἔργον, 
Lex τοὺς λόχους αὐτῶν οὐχὶ ἑχκαίδεκα ἀνδρῶν y ρὴ εἷ- 
Wen, ἀλλὰ ὀχτὼ, ὥστε τοὺς χιλίους καὶ τέσσαρας καὶ 
= Έχοσι λόγους τὸν ἥμισιν ἀριθμὸν ἐκπιμπλάναι τῆς Te- 
εχῆς φάλαγγος, καὶ εἶναι ἀνδρῶν ὀκταχισχιλίων xol 
W Exar xal δύο ἐπὶ τοῖς ἐνενήκοντα. (3) Ὀνόματα δὲ 
πεὐτῶν xai τάξεις αἵδε εἶσιν. Ot τέσσαρες λόχοι τῶν ψι- 
λῶν καλοῦνται σύστασις, xat εἰσὶν ἐξ ἀνδρῶν δύο καὶ 
τριάκοντα" αἱ δὲ δύο συστάσεις πεντηχονταρχία, τεσ- 
σάρων xal ἐξήχοντα ἀνδρῶν' αἱ δὲ δύο πεντηχονταρχίαι 


HH wv W 9 M 


— r 


- 


271 


autem et quartum jugum pro ratione qua a primo di- 
stant electi viri obtinere debent. (6) Hac ratione phalanx 
Macedonica terribilis hostibus non opere solum, verum 
eliam aspectu fuit. Vir enim armatus stabat in conden- 
satione spatium duorum cubitorum summum occupans. (7) 
Sarissarum autem longitudo cubitorum erat sedecim, quo- 
rum qualtuor quidem cedunt manibus tenentis corporique, 
duodecim autem prominent ante corpus cujuslibet ex pro- 
tostatis. (8) Qui autem substituti sunt in jugo secundo, 
eorum sarissoe subtractis cubitis duobus ultra protostatas 
prominent ad cubitos decem; (9) qui vero in tertio , Corum 
ultra protostatas prominent ad cubitos octo ; qui in quarto, 
ad cubitos sex; qui in quinto, ad cubitos quattuor; qui 
in sexfo denique, ad cubitos duos. (10) Ad quem libet 
igitur protostatam prominebant sarissm sex, undiquaque 
alia post aliam provenientes, ut armatum unumquemque 
sex tuerentur sarisse , viribusque suis impetum promo- 
verent ejus. Quique in sexto stabant jugo » Si non sa- 
rissis, pondere saltem corporum juvabant eos, qui stabant 
ante ipsos , ut impetum phalangis hostes sustinere non pos- 
sent, atque protostatis nulla esset fugiendi facultas. (11) Ura- 
gos autem non tam ex promptitudine animi , quam usu et 
experientia rerum bellicarum eligi oportet , ut sciant, quo- 
modo ordines jugare debeant, iisque, qui flagitium aliquod 
volent committere, obstent, nec concedant suum ordinem 
deserere. Porro si quando synaspismo opus est, hic est 
potissimum, qui in arctum constitutos ante se compellit, 
unde robur omne agmen nanciscitur. 

XIII. At vero levis armatur: milites alii aliter sunt ordi- 
nandi : alias enim aliter ordinati usui sunt futuri, prout 
sese habet regio, ubi acies est instruenda, vel apparatus 
hostium , adversus quem instruuntur. (2) Aliquando enim 
necesse est ut collocentur ante phalangem , aliquando vero 
a latere dextro, aliquando a sinistro statuantur. Utpluri- 
mum autem prodest ut a tergo gravis armaturx militum 
collocentur. Interdum etiam in ordines peditum divisos al- 
ternatim ordines leviter armatorum interponuntur. 

XIV. Numerus autem ordinis cujusque ct nomina eorum, 
illorumque qui ipsis preesunt, nunc sunt indicanda. (2) 
Primum ergo dimidios respectu peditum leves dicimus ad- 
hiberi oportere, ut sint idonei negotio, versusque eorum 
non virorum sedecim, verum octo fieri, ut mille viginti quat 
tuor versus expleant numerum dimidium phalangis pede- 
stris, contineantque viros octies mille centum et nonaginta 
duos. (3) Nomina vero ipsorum corporaque hac sunt. Le- 
vis armature militum quattuor ordines nominantur systasis, 
que habet viros triginta duos; dus autem systases, pen- 
tecontarchia, virorum quattuor et sexaginta; dux» autem 
pentecontarchiz , hecatontarchia , virorum centum viginti 











ARRIANI ARS TACTICA. 


κλίσις, xal ταύτης ἰδέαι διτταὶ, ἡ μὲν ἐπὶ δόρυ, ἡ δ᾽ 
in’ donida’ τὸ δὲ μεταθολὴ. τὸ δέ τι ἐπιστροφὴ, xal 
ἀναστροφὴ ἄλλο. Καὶ περισπασμὸς δέ τι ὠνομά- 
ζετο, xal ἐκπερισπασμὸς ἄλλο, καὶ στοιχεῖν, xal Çu- 
εγεῖν, καὶ ἐς ὀρθὸν ἀποδοῦναι, καὶ διπλασιάζειν. (5) 
Λέγεται δέ τις καὶ ἐπαγωγὴ, καὶ δεξιὰ παραγωγὴ, 
καὶ ἄλλη εὐώνυμος παραγωγὴ, xal πλαγία δὲ φάλαγξ 
ἐστίτις, xal ὀρθία φάλαγξ ἄλλη, xal λοξὴ φάλαγξ, 
καὶ παρεμθολὴ, ἔτι μὴν προστάξεις xat ὑποτάξεις. 
so XXI. Κλίσις μὲν δή ἐστιν ἢ xa ἄνδρα χίνησις, 
καὶ τῆς κλίσεως ἐπὶ δόρυ μὲν καλεῖται ἡ ἐς δεξιὰ, ἵνα- 
περ τὸ δόρυ ἐστὶ τῷ ὁπλίτῃ" ἐπ᾽ ἀσπίδα δὲ, ἡ ἐπὶ τὰ 
hará, ἵνα φέρει τὴν ἀσπίδα. (2) Καὶ εἰ μὲν ἁπλῆ 
χλίσις, ἐς τὰ πλάγια μόνον παράγει τὴν ὄψιν" εἰ δὲ 
Se διπλῆ γίνοιτο, ἀποστρέφει τὴν ὄψιν ἐς τὸ κατόπιν τοῦ 
ὁπλίτου. Τοῦτο δὲ ἤδη ἡ μεταθολὴ χαλεῖται. (3) 
Ἐπιστροφὴ δέ ἐστιν, ἐπειδὰν τὸ πᾶν σύνταγμα πυχνώ- 
σαντες κατὰ παραστάτην καὶ ἐπιπτάτην, χαθάπερ ἑνὸς 
ἀνδρὸς σῶμα ἐπὶ δόρυ ἢ ἐπ’ ἀσπίδα ἐγκλίνωμεν, χαθά- 
C» περ ἐπὶ χέντρῳ τῷ λοχαγῷ παντὸς τοῦ τάγματος TE- 
ριελιχθέντος, χαὶ μεταλαθόντος τόπον μὲν τὸν ἔμπρο- 
dev, ἐπιφάνειαν δὲ τὴν ἐκ δεξιῶν, διαμενόντων ἑκάστῳ 
τῶν τε ἐπιστατῶν χαὶ παραστατῶν. (4) Ἀναστροφὴ 
δέ ἐστιν à ἀποχατάστασις τῆς ἐπιστροφῆς ἐς τὴν προ- 
Mi τέραν χώραν. Περισπασμὸς δὲ χαλεῖται ἡ ἐκ δυοῖν 
ἐπιστροφῶν τοῦ τάγματος χίνησις, ὡς μεταλαθεῖν τὸν 
ὀπίσω τόπον. (5) ᾿Εχπερισπασμὸς δὲ, ἡ ἐκ τριῶν 
ἐπιστροφῶν συνεχῶν τοῦ παντὸς χίνησις, ὥστε µετα- 
λαμθάνειν, εἶ μὲν ἐπὶ δόρυ γίγνοιτο, τὴν ἐξ ἀριστερῶν 
[<P ἐπιφάνειαν, el δὲ ἐπ᾽ ἀσπίδα, τὴν ἐκ δεξιῶν. 

XXII. Στοιχεῖν δὲ λέγεται τὸ ἐπὶ εὐθείας ἰέναι τῷ 
λοχαγῷ xal τῷ οὐραγῷ, σώζοντα τὰ ἴδια διαστήματα: 
ζυγεῖν δὲ τὸ ἐπ᾽ εὐθείας ἰέναι χατὰ μῆχος ἕκαστον τῶν 
ἐν τῷ λόχῳ τῷ ζυγοῦντι. (2) Συζυγοῦσι δὲ τῷ μὲν 

κ. λοχαγῷ of λοχαγοὶ πάντες, τῷ δὲ τούτου ἐπιστάτῃ οἱ 
τῶν ἄλλων λοχαγῶν ἐπιστάται, καὶ ἐφεξῆς ὁ ὡσαύτως, 
(3) Καὶ μὴν ἐς ὀρθὴν ἀποδοῦναι λέγεται, τὸ εἷς τὴν 
χαθεστῶσαν ἐξ ἀρχῆς ἐπιφάνειαν καταστῆσαι τοὺς 
ὁπλίτας τὴν ὄψιν, οἷον εἴ τις ἐπὶ τοὺς πολεμίους τε- 

DOQ τραμμένος χελευσθείη ἐπὶ δόρυ κλῖναι, ἔπειτα αὖ πα- 
Ραγγελθείη αὐτῷ, ἐς ὀρθὸν ἀποκαταστῆσαι, δεήσει TA 
λιν αὐτὸν ἐπὶ τοὺς πολεμίους τετράφθαι, 

XXIII. Ἐξελιγμῶν δὲ διτταὶ ἰδέαι, $ μὲν χατὰ 
λόχους, $ δὲ κατὰ ζυγά τούτων δὲ αὖ ἑχατέρα Tor 

45 νενέμηται. “O μὲν γάρ τις ἐξ ξελιγμὸς Μακεδὼν, ὁ δὲ 
Λάχων, 6 δὲ Κρητικὸς ὀνομάζεται τὸν αὐτὸν δὲ τοῦτον 
καλούμενον εὑρίσκω xal Περσικὸν xai Χόριον. (2) 
Μαχεδὼν μὲν οὖν ἐστιν 6 μεταλαμθάνων τῆς Ῥάλαγ- 
γος τὸν ἔμπροσθεν τόπον, ἆ ἀντὶ δὲ τῆς κατὰ πρόσυνπον 

50 ἐπιφανείας τὴν xatómv · (3) ) Λάκων δὲ ὁ καταλαμθάνων 
τῆς φάλαγγος τὸν ὀπίσω τόπον , καὶ ὡσαύτως ἀντὶ τῆς 
πρόσθεν ἐπιφανείας τὴν κατόπιν. (1) “O δὲ Κρητικός 
τε xal Περσικὸς ὀνομαζόμενος τὸν αὐτὸν μὲν ἐπέχειν 
ποιεῖ τόπον τῆς φάλαγγος τὸ πᾶν σύνταγμα, τῶν δ᾽ 


278 


clisis, id est inclinatio; ejusque species sunt dum, una in 
hastam, altera in clypeum; alia vero metabole, id est 
transmutatio ; ac rursus alia epistrophe, id est conversio, 
et anastrophe, id est reversio ; aliaque perispasınns , id est 
circumflexio , et ecperispasmus, id est reflexio , et versatio, 
et jugalio , et in rectum restitutio, et duplicatio ; (3) voca- 
tur quoque una epagoge, et paragoge dextra ac paragoge 
sinistra , et phalanx transversa ; est autem et alia recta, et 
alía obliqua phalanx ; parembole quoque, et prostaxis, et 
hypotaxis. 

XXI. Ceterum clisis est motus qui fit a viris singulis , 
eaque que in hastam dicitur fit in dextrum latus , quippe 
ubi miles hastam tenet ; qua vero in clypeum, fit in si- 
nistrum, ubi gestat clypeum. (2) Ac simplex quando fit 
clisis, vultus convertitur in latus; quando duplex, vultus 
militis convertitur ad tergum. Hzec vero species jam voca- 
tur metabole. (3) Epistrophe autem est, quum syntagma 
totum ad parastatam simul et epistatam condensatum velut 
unius viri corpus in hastam vel clypeum inclinamus, stante 
lochago velut centro, totoque aginine circumacto , et ca- 
picnte locum anteriorem , conspectum vero ad dextram, 
ınanente cuilibet epistata suo et parastata. (4) Anastrophe 
autem est restitutio epistrophes in locum priorem. Peri- 
spasmus autem appellatur motus agminis ex duabus epistro- 
phis constans , ita ut priorem locum posteriore permutent. 
(5) Ecperispasmus vero, ex tribus epistrophis constans 
motus continuus totius agminis, ita ut si commutatio fiat 
in hastam , aspectus vertatur in sinistram; si vero in cly- 
peum, vertatur in dextram. 

XXII. Versare dicitur, quum recta serie incedunt cum 
lochago et urago, sua inter se spatia servantes; jugare, 
quum recto ordine incedit quilibet secundum longitudinem 
ex iis, qui sunt in versu jugante. (2) Jugant autem cum 
lochago lochagi omnes, cumque epistata ejus lochagoruin 
reliquorum epistate, et sic deinceps ceteri. (3) In re- 
ctum dare, est vultum militum in priorem locum vertere , 
ut si quis in hostes conversus jubeatur inclinare in hastam, 
deinde dare se in rectum, debebit is rursum convertere sc 
in hostem. 

XXIII. Evolutionum autem species sunt dus, una per 
versus, alia per juga; utraque iterum in tres species dividi- 
tur. Est enim una evolutio exeligmus quae Macedonica, 
et alia quae Laconica, et alia quae Cretica vocatur, quam 
ipsam etiam Persicam et Chorium invenio dictam. (2) 
Macedonica est, quie ( per ordines) anteriorem phalangis 
locum facta mutatione accipit , et a fronte vertitur in ter- 
gum; (3) Laconica vero, quee posteriorem phalangis locum 
capit , et similiter a fronte vertitur in tergum ; (4) Crelica 
autem , qua et Persica vocatur, eundem quidem phalangis * 


retinere locum facit agmen totum, singulos autem armatos 
ls. 








278 
στέον τὴν στρατιὰν χαὶ τοῖς δρατοῖς σημείοις. (4) Οὐ 
μὴν ἀλλὰ καὶ πρὸς ταῦτα ἤδη ἄπορά ἐστιν ἃ γίνεται, 
οἷον ὁμί ίχλη ἡ κονιορτὸς πολὺς ἄνω αἰρόμενος % ἥλιος 
χατὰ προσώπου ἀντιλάμπων ἢ νιφετὸς ξυνεχῆς À ὕδωρ 
5 Aabpov ἐξ οὐρανοῦ 4 τόποι σύνδενδροι ἢ γήλοφοι dve- 
στγχότες, ὡς μὴ πάση τῇ φάλαγγι ὁρατὰ γίγνεσθαι τὰ 
σημεῖα. (5) Ὁπότε μὲν δὴ γήλοφοι διαχρίνοιεν τὴν 
ὄψιν, πλείω τὰ ὁρατὰ σημεῖα ποιητέον πρὸς δὲ τὰ 
ἐκ τοῦ ἀέρος ἐμπόδια, ἢ σάλπιγξ ὠφέλιμος. 
ιο XXVII. Ὑπὲρ δὲ τῶν πορειῶν, ὅσας ποιεῖται τὰ 
στρατόπεδα, ἐκεῖνα χρὴ ἐνθυμεῖσθαι, ὅτι ἡ μέν τις 
ἐπαγωγὴ ἐν ταῖς πορείαις, 4 δὲ παραγωγὴ χαλεῖται. 
(2) Καὶ ἐπαγωγὴ μέν ἐστιν , ἐπειδὰν τάγμα τάγματι 
ἐπ᾽ εὐθὺ ἕπεται, οἷον ἡγουμένης τετραρχίας αἱ λοιπαὶ 
15 τετραρχίαι ταύτη ἐπιτεταγμέναι πορεύονται, 7| αὖ 
ξεναγίας ἡγουμένης αἱ λοιπαὶ ξεναγίαι ἕπονται, ἑνί τε 
λόγῳ, ἐπειδὰν τοῦ προηγουμένου τάγματος τοῖς οὐραγοῖς 
ol τοῦ ἐφεξῆς τάγματος ἡγεμόνες συνάπτωσιν. (3) 
[]αραγωγὴ δ᾽ ἐστὶν, ἐπειδὰν ἡ φάλαγξ πᾶσα πορεύηται, 
30 τοὺς ἡγεμόνας ἦτοι ἐκ τῶν εὐωνύμων ἢ ἐκ τῶν δεξιῶν 
ποιησαμένη" xav μὲν ἐκ τῶν εὐωνύμων ποιήσηται, 
εὐώνυμος παραγωγὴ καλεῖται’ ἐὰν δὲ dx τῶν δεξιῶν, 
δεξιά. (4) Ὅπως δ᾽ ἂν ἡ πορεία γίγνηται, εἴτε κατ᾽ 
ἐπαγωγὴν εἴτ᾽ ἐν παραγωγῆ , ἤτοι ἐν μονοπλεύρῳ τῷ 
25 τάγματι 7, στρατιὰ βαδιεῖται, ἢ ἐν διπλεύρῳ ἢ ἐν tpt- 
πλεύρῳ ἢ ἐν .τετραπλεύρῳ. (6) Μονοπλεύρῳ μὲν, 
ἐπειδὰν ἕνα τόπον ὕποπτον ἔγη 6 στρατηγός: διπλεύρῳ 
δὲ, ἐπειδὰν δύο" τριπλεύρῳ δὲ, ἐπειδὰν τρεῖς' τετρα- 
πλεύρῳ δὲ, ἐπειδὰν πάντοθεν of πολέαιοι ἐπιστήσεσθαι 
50 πιθανοὶ δοκῶσι. (6) Καὶ μὴν ποτὲ μὲν μονοφαλαγγία 
ἡ πορεία γίγνεται, ποτὲ δὲ διφχλαγγία, καὶ οὕτως 
τριφαλαγγία τε καὶ τετραφαλαγγία. Καὶ ταῦτα οὐ 
χαλεπὸν ξυμθάλλειν ὑπὸ τῶν πρόσθεν τάξεων. 
XXIX. "Ex δὲ ἀμφίστομος | μὲν day; χαλεῖται, 
35 ἡ τοὺς ἠαίσεας τῶν ἐν τοῖς λόχοις d ἀνόρῶν ἄπεστραα- 
μένους ἀπὸ σφῶν č- χουσα , ὡς ἀντινώτους εἶναι. (2) 
Διφαλαγγία δὲ ἀμφίστομος, ἥτις ἐν τ; πορεία τοὺς 
ἡγεμόνας ἐξ ἑκατέρων τῶν μερῶν ἐν παραγωγαῖς τε- 
ταγμένους, τοὺς μὲν ἐν δεξιᾷ, τοὺς δὲ ἐν εὐωνύμω, 
40 *** τοὺς δὲ οὐραγοὺς ἔξω, ἐστρχμμένους ἐξ ἑχατέρων 
τῶν μερῶν ἐν παραγωγαῖς. (3) Ετερόστομος δὲ φάλαγξ 
ἐστὶν, % τὸ μὲν ἡγούμενον ἥμισυ ἐν τῇ πορείᾳ ἔχουσα 
ἐν εὐωνύμῳ παραγωγῆ , τουτέστι τοὺς ἡγεμόνας ἐξ 
εὐωνύμου, τοῦ δὲ λοιποῦ ἡμίσεος τῆς φάλαγγος τοὺς 
as ἡγεαόνας ἐν δεξιᾷ παραγωγῇ. (4) Ὁμοιόστομος δ᾽ ἐν 
πορεία διφαλαγγία ἐστιν, ἥτις τοὺς ἡγεμόνας ἑχατέρας 
τῆς φάλαγγος ἐκ τῶν αὐτῶν μερῶν ἔχει τεταγμένους, ἢ 
ἐκ δεξιῶν Y EX τῶν εὐωνύμων ἑχατέρας τῆς φάλαγγος. 
(s) "Όταν δὲ ἡ ἀμφίστομος διφαλαγγία τὰ μὲν ἡγού- 
60 µενα πέρατα ἀλλήλοις συνάψη, τὰ δὲ ἑπόμενα δια- 
στήση, τὸ τοιοῦτον ἔμθολον καλεῖται. (6) Ἐπειδὰν δὲ 
ἀντίστομος διφαλαγγία τὰ μὲν ἑπόμενα, πέρατα συνάψη, 
τὰ δὲ ἡγούμενα διαστήση , τὸ τοιόνδε χοιλέμθολον xa- 
λεῖται. (5) Πλαίσιον δὲ ὀνομάζεται ὁπόταν πρὸς 


jungit, celembolum id appellatur. 


APPIANOY TAKTIKH. 


portet etiam ad ea signa observanda, quee percipiuntur 
visu. (4) Quanquam et ea interdum observari difficulter 
possint, ut quum oritur caligo, aut pulvis excitatur, aut 
sol ferit oculos, aut nix densa aut pluvia vehemens coro 
delabitur, aut loci arboribus sint consiti aut collibus di- 
stincti , ut a phalange universa signa nequeant conspici. (5) 
Ac ubi quidem colles visum impediunt, plura signa pro- 
ponenda, que possint conspici. Quae autem ex aere esi- 
stunt impedimenta, adversus ea tuba est idonea. 

XXVIII. De itineribus autem , qux facit exercitus, hoc 
notari debet , quod eorum aliquod dicatur epagoge , aliqued 
paragoge. (2) Ac epagoge quidem est , quando tagma unum 
statim alterum subsequitur , ut quum preecedit tetrarchia 
una, relique tetrarchize similiter ordinate: sequuntur, vel 
quando xenagia praecedit , sequuntur ceterse xenagize : uno 
verbo, quando uragis tagmatis praecedentis conjunguntur 
subsequentis tagmatis duces. (3) Paragoge antem est, quando 
tota incedit phalanx, duces autem habet vel a dextris vel 
a sinistris. Et quando a sinistris, paragoge sinistra dicitur, 
quando vero a dextris, dextra. (4) Quoquo autem modo 
fiat iter, aut in epagoge aut paragoge, fit aut unilatero 
tagmate aut bilatero aut trilatero aut quadrilatero. (5) 
Unilatero quidem, si duci ab uno latere suspicio est ho- 
stis ; bilatero, si a lateribus duobus ; trilatero, si a tribus ; 
quadrilatero vero , si ab omni latere irrupturi hostes viden- 
tur. (6) Sed et monophalangia quando iter instituitur, 
aliquando diphalangia, et triphalangia, et tetrapbalangia. 
Atque hoc quid sit baud difficile est conjicere ex antece- 
dentibus agminis speciebus. 

XXIX. Deinde vero et amphistomos phalanx vocatur, 
quie dimidiam partem virorum in versibus aversam habet 
ase mutuo, sic ut terga sibi obvertant. (2) Diphalangia 
vero amphigtomos , quee in itinere duces habet ab utraque 
parte in paragogis constitutos, alios in dextra, alios in si- 
nistra , [uragos vero intus collocatos. Antistomus autem 
diphalangia duces in medio habet | uragos antem extra 
collocatos utrinque in paragogis. (3) Phalanx autem hete- 
rostomos est, quz praefecturam habet dimidiam in itinere 
in sinistra paragoge, hoc est , pracfectos ex sinistra parte, 
dimidiz autem partis reliquae praefectos phalangis in dextra 
paragoge. (3) Homaostomos autem diphalangia in itinere 
est, que duces alterutrius phalangis ab iisdem partibus 
habet collocatos, vel a dextris, vel a sinistris alterutrius 
phalangis. (5) Quando vero phalanx amphistomos duces 
primores inter se conjungit , eos vero, qui sequuntur, dis- 
jungit, cuneus id dicitur. (6) Quando autem antistomos 
diphalangia eos qui sequuntur conjungit, primos vero dis- 
(7) Plesium vero di- 


ARRIANI ARS TACTICA. 


πάσας τὰς πλευρὰς παρατάξηταί tic ἐν ἑτερομήχει σχή- 
ματι. (s) Πλινθίον δὲ, ὅταν ἐν τετραγώνῳ σχήματι 
αὐτὸ τοῦτο πράξη, ὅπερ Ξενοφῶν 6 τοῦ 1 ρύλλου πλαί- 
cov ἰσόπλευρον χαλει (9) ὃ xal ὑπερφαλάγγησιν 
b μὲν ὀναμάζουσιν τὴν καθ ἑκάτερον τὸ πέρας τῆς φά- 
λαγγος ὑπεροχὴν ὑπὲρ τοὺς πολεμίαυς- ὑπερχέρασιν δὲ, 
τὴν καθ᾽ ἓν δπότερον οὖν χέρας, Καὶ τῇ μὲν ὑπερφαλαγ- 
γήσειἡ ὑπερχέρασις ἑπόμενόν ἐστιν, ἀνάπαλιν δὲ οὔ. (10) 
Οὕτω τοι χέρατι μὲν ὁποτέρῳ οὖν ὑπερέχειν καὶ ἐλάτ- 
bo τονας χατὰ πλῆθος δυνατὸν, xal ἐν ἴσῳ βάθει φυλάτ- 
ταντας τὴν πᾶσαν τάξιν' ὑπερφαλαγγῆσαι δὲ ἐν ἴσῳ τῷ 
πλήθει ἢ xol μείονι, μὴ ἐπὶ λεπτὸν ἐπεκτείνοντα, οὐχ 
οἷόν τε. 
ΧΧΧ. Τῶν δὲ σχευοφόρων ἀγωγαὶ ξὺν ἡγεμόνι 
sa γιχνέσθωσαν. Τρόποι δὲ αὐτῶν πέντε A γὰρ ἡγεῖσθαι 
αὐτὰ χρὴ τῆς στρατιᾶς, σὺν οἰκεία φυλακῇ, ἢ ἕπεσθαι, 
3 dx πλαγίου ἰέναι' καὶ τοῦτο διττόν A γὰρ ἐκ δεξιῶν, 
À ἐξ ἀριστερῶν: A ἐντὸς τῶν ὅπλων ἄγεσθαι. (2) Πρὸ 
μὲν δὴ τῆς φάλαγγος χρὴ ἄγειν τὰ σχευοφόρα , ἐπειδὰν 
w ix πολεμίας ἀπάγης' ἑπόμενα δὲ τῇ φάλαγγι, ἐπειδὰν 
εἰς πολεμίαν ἐμθάλλη- παράγειν δὲ ὁποτέρᾳ οὖν, ἔπει- 
δὰν τὰ πλάγια φοθώμεθα- ἐντὸς δὲ τῆς φάλαγγος , ἐὰν 
τὰ πανταχόθεν ὕποπτα ἡ. 
XXXI. Τὰ δὲ παραγγέλματα χρὴ συντομώτατά 
3 τε ὡς οἷόν τε καὶ σαφέστατα ποιεῖσθαι. Ἔσται δὲ 
τοῦτο, el ὅσα ἀναμφιβόλως δέξασθαι δυνατοὶ εἶεν οἱ 
στρατιῶται, ταῦτα φυλαττοίμεθα. (2) Αὐτίχα εἶ χλῖνον 
λέγοις, ἐφ᾽ ὃ προστιθεὶς, τὸ ἐπὶ δόρυ ἢ ἐπ᾿ ἀσπίδα, οἱ 
ὁζέως κατακούειν εἰθισμένοι τῶν παραγγελμάτων, ἆλ- 
ue λοι ἄλλο δεξάμενοι ἔπραξαν. Οὐχ οὖν ὧδε χρὴ λέγειν, 
χλῖνον ἐπὶ δόρυ, ἢ χλῖνον ἐπ᾿ dormida: ἀλλ᾽ ἀναστρέ- 
ψαντα , ἐπὶ δόρυ κλῖνον, ἡ ἐπ᾽ ἀσπίδα χλῖνον. Οὕτω 
γὰρ ξύμπαντες τὸ αὐτὸ ἀκούσονταί τε xal δράσουσιν. 
1) Οὐχ οὖν οὐδὲ μεταθαλοῦ, ἢ ἐξέλιξον χρὴ παραγγέλ- 
men dev, ᾿Γαῦτα γὰρ τοῦ γένους τὴν πρᾶξιν δηλοῦντα, 
ἐπὶ διάφορα ἔργα ἄξει τοὺς ἀχούοντας. AMA τὰ εἴδη 
γὰρ προτακτέον πρὸ τῶν γενῶν, οἷον, ἐπὶ δόρυ µετα- 
ῥαλοῦ, % ἐπ᾽ ἀσπίδα. (4) Καὶ αὖ ὧδε ἐροῦμεν, τὸν 
Λάχωνα ἐξέλισσε, ἣ τὸν Χόριον, % τὸν Μακεδόνα: εἶ δὲ μὴ 
men, προσθεὶς ὄντινα, αὐτὸ μόνον ἐξέλισσε φαίης , ἄλλοι ἐπ’ 
ἄλλον ἐξελιγμὸν ἥξουσιν. (5) Οὐδὲν δὲ ὡσαύτως ἀγαθὸν 
ἕν τε πορείαις χαὶ ἐν μάχαις, ὡς σιγὴ τοῦ παντὸς 
στρατεύματος, Καὶ τοῦτό γε καὶ “Ὅμηρος ἐν τῇ ποι- 
rer ἐδήλωσεν. Περὶ μὲν γὰρ τῶν ἡγεμόνων τῶν 
as Ἑλλήνων φησὶν ὅτι 
Κέλενε δὲ οἷσιν ἕχαστος 
ἡγεμόνων: 
περὶ δὲ τῆς στρατιᾶς ὅτι 
ol 8 ἄλλοι ἀκὴν ἴσαν-{ οὐδέ xe φαίης 
τόσσην λαὸν ἕπεσθαι ἔχοντ᾽ ἐν στήθεσιν αὐδὴν) 
σιγῇ δειδιότες σημάντορας᾽ 
τῶν δὲ δὴ βαρθάρων τὴν ἀταξίαν δηλῶσαι θελήσας, 
Χλαγγῃ καὶ ἐνοπῆ φησὶν ἰέναι τοὺς Τρῶας ἴσα καὶ 
ὄρνιθας. (6) Καὶ αὖ ἐν ἄλλοις Zest 


ee —— — — — ——  o———————À — &«— — 


279 


citur, quum ab omnibus lateribus acies instruitur figura 
oblonga. (8) Plinthium vero, si figura quadrata fiat illud 
ipsum, quod Xenophon Grylli filius plaesium equilaterum 
appellat. (9) Hyperphalanzesin vero appellant, si ab extre- 
mitate phalangis utraque hostes circumdamus; hypercera- 
sin vero, si ab uno tar.tum , quocunque tandem, cornu : et 
hyperphalangesin quidem subsequitur hypercerasis , at non 
vice versa. (10) Atque ita quidem cornu alterutrum su- 
perare etiam qui copiis minus sunt instructi possunt , et in 
eadem latitudine conservare totam aciem. Hyperphalan- 
gesin autem adhibere in equali multitudine vel etiam mi- 
nere, nisi extenuare nimis aciem velis , haud potes. 

XXX. Impedimenta vero duci sub prafecto debent. 
Sunt autem modi ducendi ea quinque. Vel enim antece- 
dere debent exercitum cum preesidio proprio , vel sequi, vel 
alatere ire; quod ipsum quoque duplicis est generis, a 
dextro videlicet, vel a sinistro ; vel denique in medio exer- 
citus concludi. (2) Ante phalangem quidem ducere oportet 
impedimenta, quando abducis ex regione hostili; phalan- 
gem vero debent sequi, quando in hostilem regionem ir- 
rumpis; a latere alterutro incedere, si ab alterutro est me- 
tus; inipsa autem phalange, quando ubique omnia sunt 
suspecta. 

XXXI. Mandata vero brevissima quam maxime potest 
via perspicuaque dari oportet. Fit hoc autem, quando, uti 
absque ambiguitate intelligere possint milites, operam da- 
mus. (2) Ut si dicas, inclina , addasque in hastam cly- 
peumve, qui sueti sunt celeriter obtemperare mandatis, 
aliter aliterque id accipientes, diversimode facient. Non 
igitur dicendum inclina in hastam, vel inclina in cly- 
peum, sed inverse, in hastam inclina, in clypeum inclina. 
Sic enim universi idem intelligent exsequenturque. (3) Ad 
eundem ergo modum neque immula, neque explica dicen- 
dum, quum mandatum datur. Hec enim generis actionem 
innuentia, audientes inducant ad actiones alias aliasque, sed 
species praeponenda Sunt generi , ut, ad hastam immula, 
vel ad clypeum. (4) Exinde quoque potius dicimus , Laco- 
nicam explica, aut Choriam, aut Macedonicam. Si vero 
non preeponas qualem , et simpliciter dicas, explica, alii 
aliam explicationem explicabunt. (5) Nihil autem aeque utile 
in itineribus pugnisque, ac silentium exercitus totius. [4 
quod et Homerus ostendit in poesi sua. Nam de ducibus 
Graecorum ait (il. 4, 428) : 


Imperabat suis unusquisque 
ducum ; 


de exercitu vero : 
ceteri laciti ibant (neque dixisses 
tantas copias sequi habentes in pectoribus vocem ) 
silentio reveriti ductores. 
Barbarorum vero confusionem ostendere cupiens, cum 
clangore soniluque, ait, ivisse Trojanos, sicut aves. 
(6) Et rursum in alio carmine ( Il. 2, 459): 











ARRIANI ARS TACTICA. 


ὀνομαζόμενος τῇ Κελτῶν φωνῇ, ὃς ἐστι πάντων yake- 
πώτατος. (5) Χρὴ γὰρ ἐπιστραφέντα, ὡς ἡ δύναμις 
μαλαχαῖν ταῖν πλευραῖν, ἐς τὸ κατ᾽ οὐρὰν τοῦ ἵππου 
ὥς En μάλιστα εὐθὺ ἐς τοὐπίσω ἀχοντίσαι, xal τοῦτο 
s δράσαντα ὀξέως αὖ ἐπιστρέψαντα κατὰ νώτου λαθεῖν τὸ 
ὅπλον, ὅτι τὰ γυμνὰ οὕτω γε παραδίδοται τοις πολε- 
μίοις, el ἄνευ προθολῆς ἐπιστρέψειεν. 
XXXVII. Ὁμοῦ δὲ f| τε ἐπέλασις ἤδη ἀποπαύεται 
καὶ ol πρόσθεν ἐπελάσαντες ἐν τάξει αὖ ἵστανται ἐπὶ δε- 
10 ξιᾷ τοῦ βήματος, καθάπερ οἵ ἄλλοι ἐν ἀριστερᾷ, xal 
ol δύο ἱππεῖς διέχοντες ἀπὸ τοῦ χέρως τῆς προθολῆς 
τὸ ἴσον ἵστανται, xal αὐτοὶ of μεταξὺ αὐτοῖν τε τούτοιν 
xal τῆς πάσης τάξεως ἐχθέοντες ἐς τὸν αὐτὸν τρόπον 
ἐξαχοντίζουσιν ἐς τοὺς παριππεύοντας. "Evda δὴ ὅτι 
i περ κράτιστον τῶν ἱππέων ἐς τὸν ἀχροθολισμὸν ἐπιλέ- 
yovrar, (2) Of μέν γε ἀπὸ τῶν δεξιῶν τοῦ βήματος 
ἀρχόμενοι οὐδὲν ἄλλο ἢ * συνεχεῖς τῆς ἀκροθολίσεως, 
καὶ ἐπ᾽ ἀλλήλου τοῦ χτύπου προσδέχονται ". Οὐδὲ γὰρ 
ἄλλου τινὸς θέαν παρέγουσι τοῖς ἐπὶ τοῦ βήματος δρῶ- 
zu σιν, ἅτε ἀποστρόφου ἀπ᾽ αὐτῶν τῆς δεξιᾶς τῶν ἱππέων 
ἐν τῇ τοιᾷδε ἐπελάσει γιγνομένης. (3) “Ὁπότε δὲ ἐχ 
τῶν ἀριστερῶν ἐπελαύνοιεν, τότε δὴ πᾶς ὁ ἀκροθολισμὸς 
ἀρίδηλος γίνεται, καὶ τῶν θυρεῶν ἡ προθολὴ , xat $ ix 
τῆς ἀριστερᾶς χειρὸς ἐς τὴν δεξιὰν ὕφεσις τῶν ἀχοντίων 
æ% ὀξεῖα, καὶ ἡ δεξιὰ ὅπως αὐτὰ ὑπολαθοῦσα καὶ ὑπὲρ τῆς 
χεφαλῆς περιενεγχοῦσα , ὥσπερ ἐν τροχοῦ περιδινήσει, 
ὑμοῦ μὲν, τὸ ληφθὲν ἐξηκόντισεν, ὁμοῦ δὲ [ὑπέλαθεν τὸ 
ληφθὲν, xal τοῦτο ἂν ὑπερενεγκοῦσα ἐξηχόντισεν y] 
ἢ καθέδρα ἡ ἐπὶ τοῦ ἵππου αὐτοῦ τοῦ ἱππέως ἀεὶ eù- 
ου σχήµων καὶ ὀρθὴ ἐκεῖ τῷ ἀχροθολισμῷ σώζεται, ταύτη 
μᾶλλον, ὅτι ἐπελαυνόντων δρᾶται καὶ τῶν ὅπλων ἡ ap- 
πρότης, καὶ τῶν ἵππων ἡ ὠχύτης τε xol τὸ ἐν ταῖς 
ἐπιστροφαϊςεὐχαμπὲς, καὶ ὅπως ἐν ἴσοις τοῖςδιαστήμασιν 
αἱ ἐπελάσεις γίγνονται τῶν ἱππέων. (4) Αἱ μέν γε ἐπὶ 
35 αέγα διαλιποῦσαι αὐτῷ τούτῳ τὸ ξυνεχὲς τοῦ ἀκροθολι- 
σμοῦ ἀφανίζουσιν, af δὲ ἅπαν ἐπάλληλοι τῇ ἀκριθεία 
τῆς θεωρίας ἐμποδὼν ἵστανται τὸ δίκαιον αὐτῆς ἀφαι- 
ρούμεναι᾽ τόν τε γὰρ ἀγαθὸν ἱππέα ἐγγὺς αὐτῷ ἐπελαύ- 
νων ὅ καχὸς ἤδη ἠφάνισεν, καὶ τοῦ κακοῦ ἄλλος αὖ 
ο ἀγαθὸς εὐσχημόνως ἐπιφερόμενος τὴν ἀπρέπειαν duve- 
σχίασιν. (6) ᾿Αλλὰ χρὴ τοῦ ξυνεχοῦς σωζομένου τόν 
τε ἔπαινον τῷ ἀγαθῷ σῶον εἶναι καὶ πρέποντα, χαὶ τῷ 
κακῷ τὸ ὀφειλόμενον ὄνειδος ἀποδίδοσθαι. 
XXXIX. Δὶς δὲ ἀμείψαντες τὰς τάξεις τε xat τὰς 
an προθολὰς xal τοὺς ἀχροθολισμούς τε καὶ ἐπιστροφὰς, 
ἐπειδὰν τὴν δευτέραν τε xal ἀριστερὰν ἐπέλασιν ποιῶν- 
ται, οὐχ ἁπλῶς ἐγκλίναντες ἐπὶ δόρυ, καὶ παρὰ τὸ βῆμα 
παρελάσαντες, τοὺς ἵππους ἀπαλλάττονται, ἀλλὰ of 
ὀξύτατοι αὐτῶν ἐς τὸ ἔργον ὑπολείπονται σφίσιν Ev 
so ἕχαστος ἀχόντιον, οἱ δὲ ἄκροι xat δύο. (2) Καὶ ἐπειδὰν 
πελάσωσι τῷ βήματι παριππεύοντες, ἐς χύκλον μὲν 
ἐπέστρεψαν τὸν ἵππον, ἔτι δὲ ἐν τῇ ἐπιστροφῇ αὐτῶν 
ἔγοντες, ἐπὶ τὸ πέρας τοῦ πεδίου λοζὸν ἠχόντισαν, xal 


τοῦτο ὥς ἐπὶ αήχιστόν τε καὶὡς μάλιστα κραδαινόμενον ` 


283 
lingua Celtarum , omniumque est difficillima. (5) Oportet 
enim convertentem sese , quantum ferre mollia latera pos- 
sunt, versus caudam equi recta quam maxime jaculum 
emittere retrorsum, eoque facto, confestim iterum se vertere 
et terguin clypeo tegere, quoniam se alioquin nudum præ- 
beret hostibus , si absque scuti objectione se converteret. 
XXXVIII. Quamprimum autem hac decursio finita est, 
ii qui priores incursionem fecerunt , sua vice ex ordine col- 
locantur ad dextram bematis, quemadmodum reliqui in 
sinistra , equitesque duo progressi a cornu aequaliter consti- 
terunt, atque ii qui in medio horum et totius aciei procur- 
runt, ad eundem modum tela sua emittunt in praetervehen- 
tes. Ad quam jaculationem optimi equites seliguntur. (2) 
Ceterum qui a dextra bematis, quod vocant, parte incipiunt, 
nihil praeter continua jaculationis strepitum indesinentem 
spectatoribus exhibent (οὐδὲν ἄλλο ἢ ἀχοὴν συνεχοῦς τῆς 
ἀχρ. καὶ ἀνεπαλλάχτου τοῦ xt. παρέχονται ). Neque enim 
aliud spectaculum iis, qui in bemate adspiciunt, prabent 
propterea , quod dextra pars equitum ab iis aversa est. (3) 
Quando vero a sinistra incurrunt , tunc et telorum emissio 
manifesto conspici potest , et scutorum objectio , et telorum 
ex sinistra manu in dextram translatio celerrima ; dextraque 
quomodo ea arripiat et super caput circumagens perinde 
ac in rote cireumactione , arrepta simul emittat simul- 
que eques in equo suo habitum decentem rectumque etiam 
in jaculatione festina conservet, ideo przecipue, quod pro- 
currentium spectatur et armorum splendor, et equorum 
pernicitas, et in conversionibus flexionum elegantia et 
quomodo iequalibus intervallis equitum incursiones fiant. 
(4) Quaedam quidem multum distantes propter hoc ipsum 
continuitatem jaculationis tollunt ; contra aliae quum ex ni- 
mis propinquo sibi succedant , ne accurate ludus fiat impe- 
dimento sunt, justamque ejus rationem pessumdant. Bonum 
namque equitem malus prope eum incutsionem faciens non 
animadverti interdum efficit ; contra si malum sequitur bo- 
nus uti decet procurrens, is illius ruditatem obtegit. (5) 
Oportet vero servata continuitatis laudem integram justam- 
que esse bono, malum autem eo quod meruit probro affici. 
XXXIX. Bis autem mutatis ordinibus scutorumque 
projectionibus et jaculationibus , et conversionibus, quando 
secundam sinistramque incursionem faciunt, non sim- 
pliciter inclinantes versus hastam , et ad bema flectentes, 
equos dimittunt, verum qui promptissimi sunt. unum 
quilibet jaculum sibi reliquum faciunt, nonnulli stre- 
nuissimi etiam duo. (2) Jam ubi adequitantes bemati 
appropinquant, in gyrum equum circumagunt, et in ipsa 
hac conversione versus campi extremitatem obliquo ja- 
culum emittunt , annitentes ut vehementissime vibratum in 
longissimum projiciatur. (3) Qui vero etiam duo jacula 





ARRIANI ARS TACTICA. 


XLI. Ἐνθένδε ἤδη ὡς ἐς μάχην ὁπλίζονται θώραξί 
τε σιδηροῖς xal κράνεσι xat θυρεοῖς οὗ τοῖς κούφοις ἔτι. 
(2) Καὶ πρῶτα μὲν af τάξεις σπουδὴ ἐπελαύνουσι τοὺς 
ἵππους' μίαν δὲ λόγχην φέροντας, τήνδε πρὶν πελάσαι 

s τῷ βήματι χρὴ ὡς οἷόν τε κραδαινομένην τε χαὶ ἅμα 
ἐπανακτυποῦσαν ἐξακοντίσαι τοῦ σχοποῦ στοχαζομένους, 
ὃς δὴ ἐν ἀριστερᾷ τοῦ βήματος ἐπ᾽ αὐτῷ τούτῳ τῷ ἔργῳ 
πέπηγεν. (1) Καὶ ὅσοι γε ἀγαθοὶ αὐτῶν xal δεύτερον 
ἐπελαύνουσιν, οὗτοι χαὶ τρίτον, οὐ πρὸς ἀνάγκην, ἀλλ᾽ 

ιο αὐτῷ τῷ τε ἔργῳ καὶ τῷ ἐξ αὐτοῦ ἐπαίνῳ ἀγαλλόμε- 
νοι. (s) ‘H δευτέρα δὲ ἐπέλασις ξὺν δυοῖν λόγχαιν γί- 

Ύνεται, καὶ ταύτας χρὴ ἐξαχοντίσαι ὀρθῶς ἐπελαύνοντα 

τῷ ἵππῳ ὡς μάλιστα Adv τε ἐπίσχοπα. 

LXII. Ἐπὰν δὲ ἐχπεριέλθη xai τοῦδε τοῦ ἀχοντι- 

1B σμοῦ τὸ ἑκούσιον, ἐνταῦθα δὴ ὅσοι ἀγαθοὶ στρατιᾶς hye- 
μόνες ὀνομαστὶ ἀναχαλεῖσθαι χελεύουσι πάντας ἐφεξῆς 
τοὺς ἱππέας, δεκαδάρχην πρῶτον, xol διμοιρίτην ἐπὶ 
τούτω, καὶ ὅστις ἐν ἡμιολίῳ μισθοφορᾶ * ἔπειτα τοὺς 
ἐφεξῆς τῆς δεκαδαρχίας. Kal οὕτως διὰ πασῶν τῶν 

ου δεκαδαρχῶν ἡ κλῦσις γίγνεται. (1) Τὸν χληθέντα δὲ 
χρὴ ὁμοῦ μὲν ὑπακοῦσαι τῷ καλοῦντι μεγάλη τῇ Box, 
ὅτι πάρειμι, δμοῦ δ᾽ ἐξελαύνειν τὸν ἵππον τρεῖς λόγχας 
φέροντα" xxl τὴν μὲν πρώτην ἀπὸ ἄκρου τοῦ χωρίου 
τοῦ ἐσχαμμένου ἐξακοντίζειν ὡς ἐπὶ τὸν σκοπόν: τὴν δευ- 

5 τέραν δὲ ἀπὸ αὐτοῦ τοῦ βήματος, καὶ ταύτην ἔτι ὀρθῷ 
τῷ ἵππῳ" τὴν τρίτην δὲ, εἰ τὰ ἔννομα xal πρὸς βασι- 
λέως τεταγμένα δρώη, ἐγκλίνοντος ἐπὶ δεξιὰν τοῦ ἵππου, 
ἐς τὸν ἄλλον σκοπὸν, ὃν ἐπ᾿ αὐτῷ δὴ τούτῳ κατὰ πρόστα- 

ξιν βασιλέως ἐς ἐκδοχὴν τῆς τρίτης λόγχης ἱστᾶσι. (3) 
w HS ἔστιν ἡ βολὴ πασῶν χαλεπωτάτη, ὅπως πρὶν 

πάντη ἀποστραφῆναι τὸν ἵππον, ἐν αὐτῇ ἔτι τῇ ἐπικαμπὴ 

γίγνοιτο. (4) Ἡ γὰρ δὴ ξύνημα τῇ Κελτῶν φωνὴ xz- 
λουµένη, τούτῳ δὴ ἄφεσις γίγνεται, ἥπερ οὐδὲ ἀσιδήρῳ 
ἀκοντίῳ εὐμαρὴς ἀχοντίζεσθαι. "Ηδη δέ τις ὑπὸ ὁξύ- 
35 τητός τε καὶ φιλοτιμίας xal τέσσαρας λόγχας ὀρθῷ τῷ 
ἵππω ἐπὶ τὸν πρῶτον σκοπὸν ἐξαχοντίσαι ἤνυσεν, τὰς 
τρεῖς μὲν ὀρθῷ τῷ ἵππῳ, τὴν τετάρτην δὲ ἐπιστρέφοντι, 
ὡς βασιλεὺς ἔταξεν. — (s) Ἔνθα δὴ ὅτε ἀγαθὸς dxovri- 
στὴς xal ó χαχὸς μάλιστα πάντων διαφαίνεται, ἅτε οὐχ 
«o ἐν στοίχῳ ἀδιαχρίτῳ , οὐδὲ ἐν θορύβῳ δρωμένου τοῦ ἔρ- 
pou. Καὶ ἥτις * [ἄσκησις 2] τοὺς πλείστους παράσχοιτο ἐν 
τῶν λογχῶν τῇ βολῇ διαπρέποντας, ταύτην ἐγὼ μᾶλλον 
% τινα ἄλλην ἐπήνεσα , ὡς πρὸς ἀλήθειαν τῶν πολεμιχῶν 
ἔρον ἠσκημένην. 

XLII. Ἐπὶ τούτῳ μέντοι ἤδη πολύτροποι ἐξαχον- 
τισμοὶ γίγνονται % κούφων πελτῶν ἢ xal βελῶν, οὐκ 
ἀπὸ τόξου τούτων γε, ἀλλ᾽ ἀπὸ μηχανῆς ἀφιεμένων, 7 
λίθων ἐκ χειρὸς 7| ἐκ σφενδόνης ἐπὶ τὸν σχοπὸν, ὃς μέσος 
τοῖν δυοῖν, ὧν ἤδη μνήμην ἐποιησάμην, ἵσταται. Kal 
so ἐνταῦθα αὖ καλὸν, el συντρίψειαν τοῖς λίθοις τὸν σκοπὸν, 

E δὲ τύχοι οὐχ εὐμαρὴς ξυντριθηναι. (2) Οὐ μὲν οὐδὲ 

ἐπὶ τοῖσδε λήγει αὐτοῖς τὰ γυμνάσια, ἀλλὰ χοντοὺς γὰρ 

τὰ μὲν πρῶτα ὀρθοὺς ὡς εἰς προθολὴν φέροντες ἐπελαύ- 


νουσιν, ἔπειτχ ὡς 


45 





285 

XLI. Hinc vero tandem velut ad proelium armantur tho- 
racibus ferreis et galeis, et clypeis non amplius levibus illis. 
(2) Et primum quidem ordines studiose concitant equos; 
unam vero gestans hastam quivis priusquam ad bema ve- 
niat , vibratam et cum sono commotam ejaculari debet recta 
dirigens eam in scopum, qui quidem in sinistra bematis 
parte ad hanc ipsam rem est defixus. (3) Quique ex ipsis 
sunt praestantes, cursum hunc etiam altera vice conficiunt, 
aliqui et tertia vice, non quod necesse sit, sed quod ipsa 
re hoc, et obtenta ex eo laude gaudent. (4) Secundus autem 
cursus fit cum duabus lanceis, quas recta equum agendo 
quam maxime fieri potest scopum versus emittere opor- 
tet. 

XLII. Quando autem finitum etiam id, quod in jacula- 
tione hac sponte aliqui preestare voluerunt, tum duces qui 
probe munere suo funguntur, jubent nominatim proclamari 
singulos ex ordine equites, primum decurionem, deinde 
eum qui duplex stipendium atque eum qui simplex cum di- 
midio meretur, postremo reliquos decuriz milites; ac sic 
omnes deinceps decuriæ recensentur. (2) Is qui proclama- 
tur, debet simul vocanti respondere magna voce, ADSUM , 
simul vero procurrere equo , ac tres ferre lanceas, primam- 
que ab initio campi effossi emittere ad scopum , secundam 
ab ipso bemate , eamque recto cursu pergente equo; tertiam 
autem, si ex lege ab imperatore constituta egerit, quando 
equus sese flectit in dextrum , in scopum alium, qni ad hoc 
ipsum ex mandato Imperatoris, ut lanceam tertiam exci- 
piat, stat erectus. (3) Atque hic quidem jactus omnium 
est difficillimus, ut qui , priusquam penitus vertatur equus, 
in illa ipsa inflectione debet fieri. (4) Xynema enim Celta- 
rum voce dictus, nunc quidem omittitur, ut qui neque telo 
absque ferro facile instituitur. Interdum vero fit, ut quis 
per celeritatem et gloria studium quattuor lanceas recto 
equo ad scopum primum jaculando emiserit, vel tres qui- 
dem equo recto, quartam vero in conversione, prout statuit 
Imperator. (5) In his qui sit jaculator bonus malusve 
maxime apparet, quum agat nec in versu indistincto , nec 
tumultuarie procedente negotio. Atque eam exercitatio- 
nem, quee plurimos exhibeat lancearum jactu praestantes, 
ego pre ceteris laudo, utpote quz seria negotiorum bel- 
licorum accedens instituatur. 

X LII. Preeter ista fiunt etiam diversz jaculationes aut 
levium peltarum aut telorum non arcu, verum machina 
emissorum , item lapidum e manu aut funda jactorum ad 
scopum , qui medius inter duos, quos ante memoravimus, 
statuitur. In quo rursum egregium , si quis lapidibus sco- 
pum confringat , quanquam non facile confringi possit. (2) 
Sed nec in his exercitatio subsistit, verum contos primo 
quidem rectos velut in hostium aciem munitam ferentes pro- 


πολεμίου φεύγοντος ἐξικόμενοι: οἱ } currunt, mox velut hostes fugientes persequerentur, quidam 


286 
δὲ, ὡς ἐπ᾽ ἄλλον πολέμιον, ἐν τῇ ἐπιστροφῇ τοῦ ἵππου, 
τούς τε θυρεοὺς ὑπὲρ τὴν χεφαλὴν αἰωρήσαντες, ἐς τὸ 
κατόπιν σφῶν μετήνεγκαν, xat τοὺς χοντοὺς ὑπερελίξαν- 
τες, ὡς ἐπελαύνοντος ἄλλου πολεμίου ἐξίκοντο. Kal 

b τὸ ἔργον τοῦτο Κελτιστὶ τολούτεγον καλεῖται. (1) Καὶ 
ἐπὶ τῷδε αὖ τὰς σπάθας σπασάμενοι, ἄλλοτε ἐς ἄλλην 
πληγὴν παραφέρουσιν, ὅπως μάλιστα οἷόντε, 3 φεύ- 
γοντος πολεμίου ἐξιχέσθαι, A πεσόντα καταχτανεῖν, À 
xal πρᾶξαί τι ἐκ πλαγίων παραθέοντες. Ἐπὶ τούτοις 

10 μέντοι πηδήσεις ἐπὶ τοὺς ἵππους ὡς ἔνι ποιχιλωτάτας 
ποιοῦνται, ὅσαις Ἰδέχις καὶ ὅσοις σχήμασιν ἀναθαίνεται 
ἵππος ὑπὸ ἱππέως" (4) xat τελευταῖαν δὴ τὴν ἐνόπλιον 
πήδησιν ἐπιδεικνύουσι θέοντος τοῦ ἵππου, ἥν τινες dot- 
πορικὴν ὀνομάζουσιν. 

15 XLIV. Tatra μὲν τοῖς Ῥωμαίων ἱππεῦσιν τὰ ξυν- 
θη τε καὶ ἐκ παλαιοῦ ἀσκούμενα. Βασιλεὺς δὲ προσ- 
εξεῦρεν καὶ τὰ βαρθαρικὰ ἐκμελετᾶν αὐτοὺς, ὅσα τε 
À |]αρθυαίων % Αρμενίων ἵπποτοξόται ἐπασχοῦσι, καὶ 
ὅσας οἱ Σαυροματῶν ἡ Κελτῶν χοντοφόροι ἐπιστροφάς 

20 τε καὶ ἀποστροφὰς τῶν ἱππέων ἐν μέρει ἐπελαυνόντων, 
xai ἀκροθολισμοὺς ἐν τούτῳ πολυειδεῖς καὶ πολυτρό- 
πους ἐς τὰς μάχας ὠφελίμους, καὶ ἀλαλαγμοὺς πατρίους 
ἑχάστῳ γένει, Κελτικοὺς μὲν τοῖς Κελτοῖς ἱππεῦσι, Te- 
τιχοὺς δὲ τοῖς [έταις, Ῥαιτιχοὺς δὲ ὅσοι èx Ῥαιτῶν. (2) 

25 Καὶ τάφρον δὲ ἀναπηδᾶν μελετῶσιν αὐτοῖς of ἵπποι, 
xal «ety tov ὑπεράλλεσθαι" xal ἑνὶ λόγῳ , οὐχ ἔστιν ὅτι 
“Ρωμαίοις τῶν τε παλαιῶν ἐπιτηδευμάτων, ὅ τι περ 
ἐκλελειμμένον, οὐκ ἐξ ὑπαρχῆς ἐπασκεῖται, καὶ ὅσα ἤδη 
προσεξεύρηται ἐκ βασιλέως, τὰ μὲν ἐς χάλλος, τὰ δὲ ἐς 

39 ὀξύτητα , τὰ δὲ ἐς ἔκπληξιν, τὰ δὲ ἐς χρείαν τὴν ἐπὶ τῷ 
ἔργῳ” (3) ὥστε ἐς τήνδε τὴν παροῦσαν βασιλείαν, ἣν 
Ἀδριανὸς εἰκοστὸν τοῦτ᾽ ἔτος βασιλεύει, πολὺ μᾶλλον 
ξυμθαίνειν wor δοχεῖ τὰ ἔπη ταῦτα, ἧπερ ἐς τὴν πάλαι 
Λακεδαίμονα, 

36 "Ev0' αἰχμά τε νέων θάλλει xoi μῶσα λίγεια, 

xai δίκα εὐρνάγνια χαλῶν ἐπιτάῤῥοθος ἔργων. 


ΛΡΡΙΑΝΟΥ ΤΑΚΤΙΚΗ. 


vero velut contra aliam hostem , in conversione equi senta 
efferente super capita, post se protendunt, contosque supra 
rotantes, velut hostis alius persequeretur ipsos, emittunt, 
Vocaturque opus hoc Celtice, Tolutegrum (Stolutegum 
unus cod.). (3) Deindestringunt gladium, et aliter aliterque ad 
plagam circumagunt , prout fieri maxime potest , vel ut fs- 
gientem adversarium assequantur, vel cadentem interficiaat, 
vel a latere aggrediantur. Ad hsec saltus in equos faciual 
quam maxime varios, quotquot modis rationibusque equum 
ab equite conscenditur. (4) Postremam exhibent conscea- 
sionem armatam, currente equo, quam viatoriam aliqui 
appellant. 

XLIV. Atque iste quidem Romanorum equitum et ab 
antiquo usurpata sunt exercitationes. Imperator vero adia- 
venit, ut etiam barbarice se exercerent, prout vel Partho- 
rum vel Armeniorum equites jaculatores se exercent, 
itemque prout varie Sarmatarum aut Celtarum contati equ 
tes per vices incurrentes convertunt avertuntque eque, 
itemque ut discerent jaculationes, quibus in hoc negoli» 
variis diversisque utuntur idoneis ad pugnam , εἰ clamera 
patrios cuique genti, Celticos Celtis equitibus receptes, 
Geticos Getis, Rhzeticos iis qui sui sunt ex Rhetis. (J 
Etiam fossam aut maceriam transilire equi ipsorum discunt; 
Atque uno verbo, nihil est apud Romanos studiorum vete- 
rum et dudum derelictorum , in quo non, novo capio init, 
denuo exerceantur, itemque eorum omnium, que excogitata 
sunt ab Imperatore, alia ad venustatem, alia ad celeritstem, 
quædam ad usum ipsum in negotio : (3) adeo ut ad przsss 
imperium , quod Hadrianus vigesimum nunc regit aanas, 
multo magis videantur mihi convenire versus illi, quen 
ad veteres Lacedaemonios : 


Ubi ensis juvenum valet, et musa stridula, [opene 
et justitia latam obtinens viam, pulchrorum agrüistrit 





APPIANOY 


HTOI 


ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ 


ΑΘΗΝΑΙΟΥ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ 


ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΟΣ. 





ΚΕΦ. Α΄. 
Προοίμονν, dv ᾧ καὶ τὰ Ξενοφῶντι παραλειφθέντα εἰπεῖν οὗτος 
ἐπαγγθλεται. 


Ξενοφῶντι τῷ Γρύλλου λέλεκται ὅσα ἀγαθὰ ἀνθρώ- 

ποὶς ἀπὸ κυνηγεσίων γίγνεται. καὶ of παιδευθέντες ὑπὸ 

s Χείρωνι τὴν παίδευσιν ταύτην ὅπως θεοφιλεῖς τε ἦσαν 
καὶ ἔντιμοι ἀνὰ τὴν Ἑλλάδα * λέλεκται δὲ καὶ καθ᾽ d, 
τι boos τῇ πολεμικῇ ἐπιστήμῃ ἢ κυνηγετικὴ, καὶ 
ἥντινα ἡλικίαν ἔχοντα χρὴ ἐλθεῖν ἐπὶ τὸ ἔργον, καὶ τὸ 
εἶδος, καὶ τὴν γνώμην ποῖον τινά" καὶ περὶ ἀρκύων δὲ 

w καὶ δυκτύων καὶ ἐνοδίων, ὁποῖα χρὴ παρασκευάσασθαι, 
καὶ πάγας ὅπως ἱστάναι τοῖς θηρίοις, ὅσα πάγῃ ἁλωτά" 
(2) καὶ περὶ λαγωῶν δὲ λέλεκται, ἥτις ἡ φύσις αὐτῶν, 
καὶ ὅπως νέμονται, καὶ ὅπου εὐνάζονται, καὶ ὅπως 
χρὴ μαστεύεεν αὐτούς" καὶ περὶ κυνῶν, ὅσαι ἰχνεύειν 
κ σοφαὶ, καὶ ὅσαι πονηραί” καὶ ὅπως ἀπό τε τοῦ εἴδους 
καὶ τῶν ἔργων τεκμαίρεσθαι χρὴ ἑκατέρας. (9) Ἔστι 
Σὲ ἃ καὶ περὶ συῶν θήρας λίλεκται καὶ ἐλάφων καὶ 
ἄρκτων καὶ λεόντων, ὅπως σοφίᾳ καὶ δόλῳ ἁλωτά. (1) 
“Ὅσα δὲ Ὠλείπειν μοι δοκεῖ ἐν τῷ λόγῳ, οὐχὶ ἀμελείᾳ, 
o ἀλλ᾽ ἀγνοίᾳ τοῦ γένους τῶν κυνῶν τοῦ Κελτικοῦ, καὶ 
τοῦ γένους τῶν ἵππων τοῦ Σκυθικοῦ τε χαὶ Λιθυχοῦ, 





ταῦτα λέξω, ὁμώνυμός τε dv αὐτῷ, καὶ πόλεως τῆς | 


αὐτῆς, καὶ ἀμφὶ ταὐτὰ ἀπὸ νέου ἐσπουδακὼς, xun- 
γίσια καὶ στρατηγίαν καὶ σοφίαν" ἐπεὶ καὶ αὐτὸς ἐκεῖνος, 

5 ἃ Σίμωνι περὶ ἱππικῆς ἐνδεῶς λελεγμένα ἦν, ᾠήθη 
δῶν ἀναγράψαι. οὐχὶ ἔριδι τῇ πρὸς Σίμωνα, ἀλλ᾽ ὅτι 
ὠθέλιμα ἐπ᾽ ἀνθρώπους ἐγίγνωσκεν. 





ΚΕΦ. Β΄. 


Ότι Ξενοφῶν οὐκ ᾖδει τὰς Κελτικὰς κύνας οὐδὲ τὰς ταύταις. 
ὁμοίας. 


30 "Ὅτι μὲν δὴ οὖκ ἠπίστατο τὸ γένος τῶν χυνῶν τὸ 
Κυλτικὸν, δοκῶ ἔγωγε ὡς οὐδὲ τεκμηρίων δεῖ πρὸς 
αὐτό" ἄγνωστα γὰρ ἦν τὰ ἔθνη τῆς Εὐρώπης, ὅσα ταύτῃ 
ὅκισται, ὅτι μὴ τῆς Ἰταλίας ὅσα Ἕλληνες κατέσχον, 
$ ὅσοις κατ᾿ ἐμπορίαν διὰ θαλάσσης ἐπεμίγνυον. (2) 





ARRIANI 


SIVE 


XENOPHONTIS 


ATHENIENSIS MINORIS 


DE VENATIONE LIBELLUS. 


—— 


CAP. I. 


Procmiam quo pretermissa a Xenophonte se dictarum 
promittit. 


Qua commoda hominibus ex venatione proveniant, Xe- 
nophon Grylli ilius exposuit, et quam cari diis immortalibus, 
quamque celebres per omnem Graciam fuerint, qui eam 
artem a Chirone didicerant. Dictum quoque ab eodem, 
qua venationi cum re bellica conveniant , et qua state, quo 
corporis habitu, quove ingenio ad hoc studium accedendum ; 
tum etiam quomodo retia et plage et casses paranda sint, 
qua ratione tendicule ponendi feris quie tendicalis capi 
queant. (2) De leporibus quoque eorunique natura dixit; 
uti pascantur, ubi cubilia sua habeant et quomodo sint 
pervestigandi : tum de canibus, quinam vestigiis perscru- 
tandis apti, qui inepti sint; et quibus signis, quum ex forma 
tum ex operibus utrique dignoscendi. (3) Nonnulla etiam 
de aprorum et cervorum , item de ursorum et leonum ve- 
natione attigit, quomodo astu doloque capiantur. (4) 
Verum quacumque omisisse mihi videtur, non incuria ille 
quidem, sed quod Gallicos canes et Scythicum Libycumque 
equorum genus ignoraret : ea ego persequar, qui et nomen 
et civitatem cum ipso communem habeo, lisdemque ve- 
nationum, disciplinas militaris et sapientize studiis a puero 
incubul ; presertim quum et ipse sibl perseribendum exi- 
stimavit , quee minus perfecte a Simone de re equestri fue- 
rant exposita, non contendendi studio adversus Simo- 
mem, sed quod hominibus ea usui fulura cognosceret. 


CAP. Ih 
Xenophontem canes Gallicos eorumque similes ignorasse. 


Et quod Gallicos canes ignoraverit, id nulla probatione 
indigere existimo : necdum enim cognit» erant gentes, 
quie eam Europe partem incolunt, prater Italie oram 
quam obtinebant Graci, eosque , quibuscum commercia 
maritima exercebant, (2) Nec ullum aliud genus canum 


288 
Ὡς δὲ οὐδὲ ἄλλο γένος κυνῶν ἐγίγνωσκεν, ὃ ἂν κατὰ 
ὠκύτητα ἔοικε τῷ Κελτικῷ, τεχµαίρεσθαι ὑπάρχει 
ἀπὸ τῶνδε᾽ λέγει γὰρ ὁ ὡς ὅσοι ἁλίσκονται λαγωοὶ ἱ ὑπὸ 
χυνῶν, παρὰ φύσιν σώματος ἁλίσκονται, ἣ τύχη χρη- 
b σάμενοι. (3) El δέ γε ἠπίστατο τὰς χύνας τὰς Κελ- 
τικὰς, ταὐτὸν τοῦτο δοκεῖ ἄν μοι ἀποφήνασθαι περὶ 
τῶν κυνῶν, ὡς ὁπόσους λαγωοὺς οὐχ αἱροῦσι χύνες κατὰ 
πόδας, παρὰ φύσιν σώματος οὐχ αἱροῦσιν, % τύχη 
χρησάμεναι" ὡς ὅσαι γε ἀγαθαὶ τὸ σῶμα xal τὸν θυμὸν 
10 γενναῖαι, ταύτας δὴ οὐκ ἄν ποτε διαφύγοι λαγὼς, el 
μή τις δυσχωρία ἐμποδὼν γένοιτο, ἢ ὕλη ἀποχρύψασα, 
A κατάδυσις τῆς γῆς κοίλη καὶ βαθεῖα ἀφελομένη, ἢ 
τάφρος διαδραμεῖν ἐν τῷ ἀφανεῖ παρασχοῦσα. (9) 
"Ἔνθεν δὲ, οἶμαι, ὅπως μὲν ἐπὶ τὰς ἄρχυς χρὴ ἐπε- 
16 λαύνειν τὸν λαγὼν, ἐπεξέρχεται τῷ λόγῳ" xal, εἰ πα- 
ραδράμοι τὰς ἄρκυς, ὅπως χρὴ μεταθεῖν αὐτὸν, xol 
ἀνευρίσκειν xarà τὸ ἴχνος, ἔστε ἁλῶναι ἀπαγορεύ- 
σαντα ὑπὸ καμάτου. (B) Ὅτι δὲ οὐδὲν οὔτε ἀρχύων 
δεῖ τῷ χύνας ἀγαθὰς χεκτηµένῳ, οὔτε τοῦ μαστεύειν 
20 διαφυγόντα, οὐδαμοῦ τοῦτο ἐδήλωσεν, ἀλλ᾽ τὴν θή- 
pav ταύτην αόνην ἐξηγεῖται , ἣν Κάρες τε xal Κρῆτες 
θηρῦ;σιν. 





ΚΕΦ. Γ΄. 
Περὶ Κελτικῶν χυνῶν, καὶ οἷαι τὴν ἰδέαν αὗται. 


Θηρῶσι δὲ xai Κελτοὶ ἀφαιροῦντες ἄρχυς , ὅσοι οὐχ 

3, ἀπὸ χυνηγεσίων βιοτεύουσιν, ἀλλ᾽ αὐτοῦ τοῦ ἐν θήρα 
χαλοῦ ἕνεχα ' ἔστι γὰρ καὶ ταύτη χυνῶν γένος ἰγνεῦσαι 
μὲν οὐ μεῖον σοφὸν, % τὸ Καρικὸν xal Κρητικὸν, τὴν 

δὲ ἰδέαν ἀνιαρὸν xal θηριῶδες. (2) Καὶ αὐταὶ ἰχνεύουσι 
ξὺν κλαγγῇ καὶ ὑλαγμῷ, ὅπως αἱ Καριχαὶ ἐπικλάζου- 

50 σαι" ἀλλ᾽ αὐταί γε ἔτι μᾶλλον ἔκφρονες γίγνονται, 
ἐπειδὰν αἴσθωνται ἴχνους. (5) Καὶ ἔστιν ὅτε xal ἐφ᾽ 
ἑώλοις ὑπερλαμπρύνονται, ὥστε ἐμεμψάμην É ore 
αὐτῶν τὸ πολὺ τῆς xAayyis, καὶ τὸ ὅμοιον ἐπὶ παντὶ 
ἴχνει καὶ τῷ δρομαίῳ οὐ μεῖον ἢ τῷ εὐναίῳ. (4) Me- 
36 ταθεῖν δὲ xal ἀνευρίσκειν τὸν ὑποχινήσαντα οὔτε τῶν 
Καριχῶν φαυλότεραί εἶσιν, οὔτε τῶν Κρητικῶν, ὅτι μὴ 
κατὰ ὠχύτητα. ᾿Ἀγαπητὸν γοῦν εἰ xoi ἕνα λαγὸν 
χειμῶνος ὥρα χατακαίνοιεν' τοσαύτην διατριθὴν ἐς τὸ 
ἀναπαύεσθαι αὐτῷ παρέχουσιν, εἰ μή τι ἄρα ὑπὸ θο- 
40 ρυξούντων χυνῶν ἁλώη ἔκφρων γενόμενος, Καλοῦνται 
δὲ Ἑγουσίαι αἴδε αἱ κύνες, ἀπὸ ἔθνους Κελτιχοῦ τὸν 
ἐπωνυμίαν ἔ ἔχουσαι᾽ οὗ πρῶτον, ὥς γέ wot δοκεῖ, ἔφυσάν 

τε xal εὐδοχίμησαν. (5) AA ὑπὲρ μὲν τούτων, ὅσα 
ἄν τις τῷ λόγῳ ἐπεξέλθοι, λελεγμένα ἐρεῖ πρὸς Zevo- 
45 γῶντος τοῦ πάλαι: οὐδὲν γὰρ t ἴδιον οὐδὲ διάφορον ἐν τῷ 
μαστεύειν Y μεταθεῖν ἐπιδειχνύουσι, πλήν γε δὴ εἴ τις 
ἐθέλοι περὶ τῆς ἰδέας αὐτῶν λέγειν, ὡς ἔμοιγε οὐ δοκεῖ 
ἆξιον, ὅτι μὴ αὐτὸ τοῦτο εἰπεῖν μόνον, ὥς εἶσι δασεῖαι 
καὶ πονηραὶ ἰδεῖν' xat ὅσαι γενναιόταται αὐτῶν, αὗται 
bo αἱ πυνηρόταται" ὥστε εὐδοκιμεῖ ἐν Κελτοῖς ó ἀπειχάσας 


APPIANOY ΚΥΝΗΙΕΤΙΚΟΣ. T. 


quod Gallicos velocitate arquaret , ipsum cognovisse, id ex 
eo conjicere licet , quod ait (5, 29) : « Quotquot lepores a 
canibus capiuntur, procter corporis naturam aut casu for- 
tuito capiuntur. » (3) Namsi Gallicos canes novisset , idem 
puto affirmasset de his canibus : « Quotquot lepores e vesti- 
gio non capiunt canes, eos praeter naturam et constitutionem 
corporis non capiunt , aut casu quodam fortuito : nam qui 
corpore sunt bene composito animoque generoso , eos nullus 
unquam lepus effugiat , nisi locorum difficultas sit impedi- 
mento, aut silvarum latebre tegant, vel cava ac profunda 
terre caverna oculis suhducat, aut fossa occultum refugium 
praebeat. (4) Qua re factum existimo, ut tam prolixe dis- 
serat quomodo in retia lepus compellendus , et si retia tran- 
silierit, quomodo persequendus cursu, pressoque vestigio 
iterum perquirendus , donec fessus victusque labore capia- 
tur. (5)At si quis bonos babeat canes, ei nec retibus 
esse opus, nec effugientem pervestigandum, id vero 
nusquam indicavit, sed eum dumtaxat exponit venandi 
modum , quo Cares et Cretenses utuntur. 


— 09004 — 


CAP. Ill. 


De Gallicis canibas et quali corporis specie sint. 


Ceterum Galli etiam absque retium usu venantur, quot- 
quot quidem non victum venando quirunt, sed ipsam 
honestam voluptatem quam venatio habet conjunctam. 
Namet istuc genus canum est vestigiis odorandis noa minos 
aplum quam Caricum et Crelicum, sed specie turpe et 
brutum. (2) Vestigant autem et ipsi cum clangore et la- 
tratu , ut Carici , qui clangendo feram insequuntur : sed isti 
multo vehementiores sunt et minus sui compotes , ubi ve- 
stigium suboluerint. (3) Quin etiam pridfanis nonnunquam 
nimis acriter excitantur, adeo ut nimium illorum clangorem, 
eumque similem ex omni vestigio non minus cursu quam 
cubitu impresso, aversarer. (4) Verum in persequendo re- 
periendoque , ubi lepus se loco moverit, nec Caricis nec 
Creticis sunt inferiores, nisi quod celeritate cedunt. Quo- 
circa boni consulendum, si vel unum leporem hiberno 
tempore capiant : tantum ipsi spatii relinquunt ad inter- 
quiescendum , nisi forte canum tumultu perturbatus oppri- 
matur. Canes illi Segusii appellantur : quod nomen a 
gente quadam Gallica obtinent , ubi mea quidem opinione 
provenerunt principio et in pretio esse cceperunt. (5) 
At de his nihil dici poterit, quod non a Xenopbonte seniore 
dictum sit prius : nihil enim peculiare aut diversum ab aliis 
in indagando vel persequendo præ se ferunt, nisi quis de 
forma eorum loqui velit, quod mihi vix opera pretium 
esse videtur; ni forte id unum dicat, eos hirsutos et aspectu 
turpes esse, et generosissimos quosque turpissimos : adeo 
ut celebris cujusdam inter Gallos sententia feratur, qui men- 


ARRIANI DE VENATIONE LIBELLUS. 4. 


αὐτὰς τοῖς ἀνὰ τὰς δδοὺς πτωχεύουσι. Kal γὰρ φωνὴ 
αὐταῖς γοερά τε καὶ ἐλεεινή ἐστι, xal οὐχ ὡς θυμού- 
μεναι dpa πρὸς τὸ θηρίον ἐπικράζουσιν ἐν τῇ ἰχνείᾳ, 
ἀλλὰ ὡς οἰκτιζόμεναι xol λιπαροῦσαι. (6) Περὶ μὲν 
b δὴ τούτων οὐκ ἄν τις ἀναγράψαι μοι δοχεῖ ὅ τι xal λόγου 
ἄξιον. Αἱ δὲ ποδώχεις κύνες αἱ Κελτικαὶ καλοῦνται 
μὲν οὐέρτραγοι χύνες φωνῇ τῇ Κελτῶν, οὐχ ἀπὸ ἔθνους 
οὐδενὸς, χαθάπερ αἱ Κρητικαὶ A Καρικαὶ ἢ Λάκαιναι, 
ἀλλ᾽ ὃς τῶν Κρητικῶν αἱ διάπονοι ἀπὸ τοῦ φιλοπονεῖν, 
10 καὶ al trapai ἀπὸ τοῦ ὀξέως, καὶ αἱ μιχταὶ ἀπ᾽ ἀμφοῖν’ 
οὕτω δὴ xal αὗται ἀπὸ τῆς ὠχύτητος. (7) Τὴν δὲ 
ἰδέαν, καλόν τι χρῆμά εἶσι, κατά τε τοὺς ὀφθαλμοὺς αἱ 
γενναιόταται αὐτῶν καὶ κατὰ τὸ σῶμα ἅπαν xal τὴν 
τρίχα καὶ τὴν χρόαν" οὕτω ταῖς τε ποιχίλαις ἐπανθεῖ 
Su. τὸ ποικίλον, καὶ ὅσαις ἁπλῆ ἡ χρόα ἐστὶν, ἀποστίλθει 
xal αὕτη, χαί ἐστιν ἥδιστον θέαμα ἀνδρὶ θηρευτιχῷ. 


ΚΕΦ. Δ΄. 


Περὶ σημείων, ἀφ᾽ ὧν δεῖ τὰς ταχείας τεκμαίρεσθαι κύνας, 
καὶ τὸ ἐναντίον. 

Λέξω δὲ καὶ αὐτὸς, de olov τινῶν χρὴ τεχμαίρε- 
mem) σθαι τὰς ὠχείας τε xal γενναίας, xal τίσιν αὖ προσέχων 
τις τὸν νοῦν τὰς ἀγεννεῖς τε χαὶ βραδείας ἀποχρίνοι 
αὐτῶν. (1) Πρῶτα μὲν δὴ μαχραὶ ἔστωσαν ἀπὸ xe- 
φαλῆς ἐπ᾽ οὐράν' Ev γὰρ οὐδὲν οὕτω τεχμήριον ἐς ὠχύ- 
τητά τε xat γενναιότητα εὗροις ἂν ἐπιλεγόμενος ταὐτὸν 
mus ἐπὶ πάση ἰδέᾳ χυνὸς, ὡς τὸ μῆκος' xal τοὐναντίον, τὴν 
βραχύτητα, ἐς τὸ βραδὺ xal ἀγενές ὥστε ἤδη ἔγωγε 
ἰδὼν πολλὰ ἄλλα κακὰ ἐχούσας κύνας, ὅτι δὲ μακραὶ 
ἐτύγχανον, ὠχεῖαι ἦσαν καὶ θυμοειδεῖς. (8) Καὶ μὴν 
xal al μείζονες, el τὰ ἄλλα ὅμοιαι τύχοιεν, xat αὐτὸ 
m τὸ μέγεθος εὐφυέστεραι τῶν σμικρῶν. Φαῦλαι δὲ τῶν 
μεγάλων, ὅσαι τὰ μέλὴ ἀπαγεῖς καὶ ἀξύμμετροι " ὥστε 
φαυλότεραι ἂν εἶεν οὕτω γε ἔχουσαι τῶν σμικρῶν, el 
τὰ ἄλλα xax& ἴσα προσείη αὐταῖς. (4) Ἐχέτωσαν δὲ 
τὰς χεφαλὰς ἐλαφρὰς xal ἀρθρώδεις εἰ.δὲ γρυπαὶ ἢ 
m nyal εἶεν, 00 παρὰ μέγα διοίσει τοῦτο” οὐδ᾽ εἰ τὰ ὑπὸ 
τοῖς μετώποις ἱνώδη ἔγοιεν, οὐδὲ τοῦτο ἐν μεγάλῳ 
ποτητέον- ἀλλ᾽ al βαρυκέφαλοι μόνον πονηροὶ, καὶ ὅσαι 
πκχέα τὰ ῥύγχη καὶ μὴ ἐς ὀξὺ ἀλλὰ ἀθρόως ἀπολή- 
yovra. Καὶ αὗται οὖν εὐχέφαλοι. (ο) Τὰ δὲ ὄμματα 
«0 ἔστω μεγάλα, μετέωρα, καθαρὰ, λαμπρὰ, ἐκπλήτ- 
τοντα τὸν θεώμενον" xal κράτιστα μὲν τὰ πυρωπὰ xal 
ὑπεραστράπτοντα, οἷα παρδάλεων ἢ λεόντων À λυγκῶν' 
. δεύτερα ἐπὶ τούτοις τὰ μέλανα, εἰ τύχοι ἀναπεπταμένα 
τε καὶ γοργὰ ἰδεῖν τρίτα δὲ τὰ χαροπά * οὐδὲ γὰρ οὐδὲ 
(6 τὰ χαροπὰ φαῦλά ἐστιν, οὐδὲ φαύλων κυνῶν ξύμθολα, 

εἰ καὶ ταῦτα τύχοι καθαρὰ xal γοργὰ ἰδεῖν. 


— O Φ — 


ARRIANUS. 


289 


dicis stipem per vicos mendicantibus illos comparabat : nam 
vocem flebilem miserabilemque edunt, et vestigia feri non 
acri ct animoso , sed misero et quasi dolore expresso latratu 
premunt. (6) Atqui de his nemo quidem quidquam relatu 
dignum scripturus mihi videtur. Ceterum Gallici canes 
maxima pedum celeritate pollentes, Gallorum lingua ver- 
tragi vocantur; non ab aliqua gente, uti Cretici, Carici, 
vel Laconici, sed ut inter Creticos quidam διάπονοι , hoc 
est industrii, a studio laboris et industria ; et ἱταμαί , sive 
praccipites, a subita vehementia , et mixti ab utroque ge- 
nere ; itidem isti a celeritäte appellantur. (7) Generosissi- 
mis autem nihil specie visuque pulchrius est, sive oculos 
Sive corpus universum sive etiam pilum atque colorem 
spectes : ita in maculosis mira conspicitur varietas, et 
quibus simplex color est , in iis et ipse enitet, ac jucundis- 
simum venatori spectaculum praebet. 


—— «990 amm 


CAP. IV. 


De signis, quibus canes veloces dignoscendi et e contra. 


Ceterum et ego dicam quibus signis veloces et generosi 
canes dignoscendi ; tum quorum observatione degeneres 
tardique discernantur. (2) Primum igitur longi sint a capite 
ad caudam; neque enim ullum aliud velocitatis et generosi- 
tatis signum eque certum in omni canum genere reperiri 
potest atque longitudo : ut vice versa brevitas tarditatem 
et degenerem animum arguit. Equidem canes vidi quibus 
plurima inerant vitia; verum quod longo essent corpore, 
veloces erant et animi pleni. (3) Atque majores, ubi ce- 
tera paria sint, ab solam magnitudinem minoribus præ- 
stant. Ceterum inter magnos canes vitiosi sunt, qui ` 
membra male compacta et incongrua inter se habent : iique 
multo deteriores sunt parvis , si cetera vitia paria iis adsint. 
(4) Capita habeant levia et nervosa : sed adunci an simi 
fuerint parum interest; nec id magni faciendum , si fibre 
sub vultu emineant : ii dumtaxat mali sunt, quibus caput 
ponderosum est, et nares obesz atque illie non in acumen 
desinentes, sed obtuse. Atque heec quidem capitis species 
optima. (5) Oculi autem magni sint, clari, puri, lucidi 
et qui intuentis aciem preestringant ; ac potissimi quidem 
sünt ignei, quique fulguris instar, ut pardorum, leonum 
vel lyncum oculi, coruscant. Proximi sunt nigri, si quidem 
aperti fuerint visuque torvi : tertio deinde loco sequuntur 
cæsii; nam nec cæsii oculi mali sunt, nec malorum canum 
indicia, modo et ipsi purique torvique aspectu fue- 
rint. ` 


250 
ΚΚΦ. E. 


Περὶ τῆς τοῦ συγγραφέως κυνὸς, ὁποία ποτ᾽ ἦν. 


Ἐπεί τοι ἀνέθρεψα ἐγὼ χύνα χαροπὴν, οἵαν yapo- 
πωτάτην, xal αὕτη ὠχεῖά τε ἦν xal φιλόπονος καὶ εὖ- 
ψυχος xal εὔπους, ὥστε xal τέτταρσιν ἤδη ποτὲ λα- 

6 γωοῖς ἐφ ἡλικίας ἀντήρχησεν. (3) Καὶ τὰ ἄλλα δὲ 
πραοτάτη τέ ἐστιν (ἔτι γάρ μοι ἦν, ὁπότε ταῦτα ἔγρα- 
φον) xal φιλανθρωποτάτη" καὶ οὕπω πρόσθεν ἄλλη 
χύων, ὡς αὐτὴ, οὔτε ἐμὲ ἐπόθησεν, οὔτε τὸν ἑταῖρον 
τὸν ἐμὸν καὶ σύνθηρον τὸν Μέγιλλον' ἐπειδὴ γὰρ τοῦ 

10 δρόμου ἀπεπαύσατο, οὐκ ἔτι ἡμῶν γε, ἢ θατέρου 
ἁπαλλάττεται. (3) Ἀλλὰ εἰ μὲν ἐγὼ ἔνδον εἴην, ἅμα 
ἐμοὶ διατρίθει, καὶ προϊόντα ποι παραπέμπει, xat 
ἐπὶ γυμνάσιον ἰόντι ἐφομαρτεῖ, xal γυμναζομένῳ 
παρακάθηται, καὶ ἐπανιόντος πρόεισι, θαμινὰ ἐπι- 

Ih στρεφομένη, ὡς χαταμανθάνειν, μή πη dpa ἐξετράπην 
τῆς ὁδοῦ: ἰδοῦσα δὲ xal ἐπιμειδιάσασα, αὖθις αὖ 
πρόεισιν. (4) Εἰ δὲ ἐπί τι ἔργον πολιτικὸν ἴοιμι, 
δε τῷ ἑταίρῳ τῷ ἐμῷ ξύνεστι, xat πρὸς ἐκεῖνον τὰ 
αὐτὰ ταῦτα δρᾷ ὁπότερος δὲ ἡμῶν xauvot τὸ σῶμα, 

no ἐχείνου αὖ οὐχ ἀπαλλάττεται" εἰ δὲ xat OU ὀλίγου 
χρόνου ἴδοι, ἐπιπηδᾶ ἀτρέμα, ὥσπερ ἀσπαζομένη, xal 
τῷ ἀσπασμῷ ἐπιφθέγγεται, οἷα φιλογρονουμένη- καὶ 
δειπνοῦντι ξυνοῦσα συνάπτεται ἄλλοτε ἄλλῳ τοῖν πο- 
δοῖν, ὑπομιμνήσχουσα ὅτι xal αὐτῇ dpa μεταδοτέον 

25 ely τῶν σιτίων" καὶ μὴν πολύφθογγός ἐστιν, ὡς οὕπω 
ἐγὼ ἰδεῖν uot δοχῶ ἄλλην xvas καὶ ὅσων δεῖται, τῇ 
φωνη amuatvät. (6) Καὶ ὅτι σχυλαχευομένη μάστιγι 
ἐκολάζετο, εἶ τις εἰς τοῦτο ἔτι μάστιγα ὀνομάσειε, 
πρόσεισι τῷ ὀνομάσαντι, xal ὑποπτήξασα λιπαρεῖ, xal 

30 τὸ στόμα ἐφαρμόζει τῷ στόματι ὡς φιλοῦσα, καὶ ἐπι- 
πηδήσασα ἐχχρέμαται τοῦ αὐγένος, xal οὐ πρόσθεν 
dvinst, πρὶν τῆς ἀπειλῆς ἀποπαῦσαι τὸν θυμούμενον. 
(e) Ὥστε οὐχ ἂν ὀχντσαί μοι δοχῶ xal τὸ ὄνομα dva- 
γράψαι τῆς χυνὸς, ὡς xal ἐς ὕστερον ἀπολελεῖφθαι 

35 αὐτῆς, ὅτι ἦν dpa Ξενοφῶντι τῷ ᾿Αθηναίῳ κύων, Ὁρμὴ 
ὄνομα, ὠχυτάτη xai σοφωτάτη καὶ ἱεροτάτν. (7) “Ura 
δὲ μεγάλα ἔστω ταῖς κυσὶ xat υαλθακὰ, ὥστε ὑπὸ ue- 
γέθους καὶ μαλαχότητος ἐπικεκλασμένα φαίνοιτο" 
οὕτως ἂν εἴη χράτιστα. Οὐ μέντοι ἀλλὰ χαὶ εἰ ὀρθὰ 

40 φαίνοιτο, οὗ ποντρὸν, £l μὴ σμικρά τε εἴη καὶ σκληρά. 
(s) Tpayndos δὲ μακρός τε ἔστω, xal περιφερὴς, καὶ 
ὑγρός * ὥστε, εἰ ἀντιτείνοις ἀπὸ τῶν δεραίων τὰς χύνας 
ἐς τοὐπίσω, ἐπικλᾶσθαι δοχεῖν τὸν τράχηλον OU ὑγρό- 
τητα XAL μαλαχότητα" στήθη τε πλατέα ἀμείνω τῶν 

as στενῶν. (9) Καὶ τὰς ὠμοπλάτας διεστώσας ἐχέτωσαν, 
xal μὴ ζυαπεπηγυίας, ἀλλ᾽ ὡς οἷόντε λελυμένας ἀπ᾽ 
IAY Amv σχέλη στρογγύλα , 609%, εὐπαγῆ" πλευρὰς 
γενναίας ὀσφὺν πλατεῖαν, ἰσγυρὰν, μὴ σαρχώδη , ἀλλὰ 
νεύροις πεπηγυΐαν᾽ λαγόνας ἀνειμένας" ἰσγία μὴ cuv- 
to δεδεμένα * χενεῶνας λαγαρούς᾽ οὐρὰς λεπτὰς, μακρὰς, 
δασείας τὴν τρίχα, ὑγρὰς, εὐκαμπεῖς, τὸ ἄκρον τῆς 
οὐρᾶς δασύτερον' ὑποχώλια μαχρὰ, εὐπαγῆ. (10) 


APPIANOY ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΟΣ. Ε. 


CAP. V. ° 
De auctoris cane et qualis ille faerit. 

Nam et ipse canem educavi cæsium quantum fieri potest 
maxime : atque iset velox et industrius et animosus pedi- 
busque optimus erat , adeo ut dum setas esset integra, solus 
quattuor leporibus sufficeret. (2) Ceterum mansuetissimus 
est (supererat enim adhuc quum hiec scriberem) et heri 
amantissimus; neque ullus mihi antehac canis fuit, qui 
me et amicum meum et venationis socium Megillum tanto 
amore prosequeretur : nam dum cursu intermisso quiescit, 
nusquam a nobis aut saltem alterutro nostrúm divelliter. 
(3) Sed si ego domi sim, ipse mecum commoratur, et 
prodeuntem aliquo comitatur, et gymnasium adeuntem 
assectatur, corpusque exercenti assidet : et redeuntem 
praccedit subinde respiciens, ut sciat num forte de via 
deflexerim , et simulac me conspexerit , adblanditas non- 
nihil rursum preecedit. (4) Ac si publici negotii cansa 
prodeam , adest amico meo, idemque erga eum facit. 
Sin alteruter nostrüm corporis morbo detineatur, nusquam 
ab eo discedit; et si vel exiguo temporis intervallo vi- 
deat, libere assilit quasi salutans, et letabundus saluta- 
tioni testands voce blanda oggannit : quumque comnanti 
adest, nunc uno nunc altero pede contingens, sibi quoque 
aliquid cibi tradendum monet : tum vocalis admodum 
est , ut vix credam me alium unquam vidisse vocaliorem : 
et quacumque re indigeat, voce significat. (5) Quumque 
tenellus adhuc flagro subinde caesus esset , si quis jam eo 
fine flagrum dumtaxat nominet, illi obviam procedit, 
precesque submissus admovet, atque os ori tanquam de- 
osculaturus applicat, et subsiliens inhzeret collo, nec ante 
discedit , quam is qui irascitur, minas ponat : (6) adeo ut 
nec nomen istius canis prodere me pigeat , quo in posterum 
exstet fuisse aliquando Xenophonti Atheniensi canem no- 
mine Hormen, velocissimum , sapientissimum atque sacer- 
rimum (?) (7) Aures vero magnze mollesque sint canibus, ut 
pre magnitudine et mollitie fracte videantur; illae enim 
praestantissima sunt : sed nec id malum, si arrectze appa- 
rcant, modo ne breves et dura sint. (8) Sit collum lwa- 
gum , rotundum et flexibile : adeo ut si canes collo ligatos 
validiori nisu retrahas , id pre nimia flexibilitate et mollitie 
infractum videatur. Pectora lata angustis preestant. (9) 
Scapulas disjanctas habeant, non connexas, sed quam- 
maxime a se invicem dissolutas. Crura longa, recta, bene 
compacta. Latera valida; dorsum latum, firmum, non 
carnosum , sed nervis innexum. Ventres demissos ; coxas 
non commissas invicem ; ilia vacua; caudas exiles, lonzas. 
hirsutas, molles et flexibiles : caudam cxtremam pilis 
spissioribus obsitam : internodia longa et bene compacta. 


ARRIANI DE VENATIONE LIBELLUS. 6. 7. 


Ῥχέλη δὲ εἰ μὲν τὰ ὀπίσθια ἔχοι μείζω τῶν ἔμπροσθεν, 
τὰ ὄρθια ἂν μεταθέοι ἄμεινον" εἰ δὲ τὰ ἔμπροσθεν τῶν 
ὀπισθίων, τὰ κατάντν᾽ εἰ δ᾽ ἴσα εἴη ἄμφω , τὰ πεδία. 
(0 Ἐπεὶ δὲ χαλεπώτερον ἐν ὀρθίῳ μὴ ἡττηθῆναι λαγὼ, 

6 ὅτι xal & λαγὼς τὰ ὄρθια θεῖ ἄμεινον, ἐκεῖναι δοκοῦσι 
γενναιότεραι αἱ χύνες, ὅσαι τὰ ὄπισθεν μείζονα ἔχουσι 
τῶν ἔμπροσθεν' πόδες δὲ οἱ περιφερεῖς xal στεῤῥοὶ 
χράτιστοι. 





ΚΕΦ. GC. 
Περὶ χρωμάτων, καὶ, ὡς ἂν ἔχωσι ταῦτα, ὅτι ἀδιάφορον. 


10 Τὰ δὲ χρώματα οὐδὲν διοίσει δποῖα ἂν ἔχωσιν, οὐδ᾽ 
εἰ παντελῶς εἶεν μέλαιναι 3) πυῤῥαὶ ἢ λευχαί- καὶ οὐδὲ 
«6 ἁπλοῦν χρὴ ὑποπτεύειν τῆς χρόας ὡς θηριῶδες: ἀλλὰ 
τὰ ὄντα ἔστω στιλπνὰ xol xadapa: xal ἡ θρίξ, elte 
οὖν τοῦ δασέος γένους , εἴτε τοῦ ψιλοῦ τύχοιεν ol κύνες, 

15 λεπτὴ ἔστω xal πυχνὴ xat μαλθαχή. (2) Κράτιστοι 
δὲ ἄῤῥενες μὲν, ὅσοι μεγάλοι τε καὶ εὐπαγεῖς ὄντες, 
ὑπὸ ὑγρότητος θηλείαις ἐοίχασι: θήλειαι δὲ, ὅσαι διὰ 
τὸ γενναῖον xal μυῶδες τοῦ σώματος ἄῤῥεσι. (3) Τοῦ 
μὲν δὴ σώματος ταῦτά τις ἂν δοχεῖ μοι ἐπισκοπῶν δὴ 

20 ἀποχρῶντα τεχµήρια ποιεῖσθαι εἷς γενναιότητα, καὶ τὰ 
ἐναντία τοῦ ἐν εντί»». 





ΚΕΦ. Z. 
Περὶ τῆς γνώμης τῶν κυνῶν, ὁποῖα ταύτης τὰ σημεῖα. 


Οὐ μείονα δὲ καὶ ἡ γνώμη τῶν χυνῶν ἐς ἑκάτερα 
τεχμηριοῦσθαι παρέξει τῷ ὡς χρὴ δρῶντι. Αὐτίκα 

15 ὅσαι σκυθρωπαὶ χόνες πρὸς ἅπαντας, ov γενναῖαι, εἰ 
δὲ ἔστιν ἃς εὕροις (ἂν) πρὸς μὲν τοὺς ἀγνῶτας χαλεπὰς, 
τῷ δὲ ἀνατρέφοντι προσφιλεῖς, xal τοῦτο ἀγαθὸν 
μᾶλλον ἢ χαχόν. (1) Ἤδη δὲ ἔγνων xúva, ἥτις οἴκοι 
μὲν κατηφὴς ἦν, καὶ οὐδενὶ τῶν πλησιαζόντων ἔχαιρεν' 

30 ἐπὶ θήραν δὲ ἐξαγομένη ὑπερευφραίνετο, καὶ παντὶ τῷ 
προσελθόντι προσμειδιῶσα χαὶ προσσαίνουσα διεδήλου. 
ὅτι ἀνιᾶται οἶκοι μένουσα. Καὶ τοῦτο ἀγαθόν. (9) 
Κράτισται δὲ αἱ φιλανθρωπόταται , xal ὅσαις οὐχ ἔστι 
ξένον ὄψις ἀνθρώπου οὐδενός: ὅσαι δὲ ἀνθρώπους δε- 
35 δίασι, καὶ ὑπὸ ψόφου ἐκπλήττονται, xal θορυθώδεις 
εἰσὶ, καὶ ἐπὶ πολλὰ xal εἰκῆ κινοῦνται, xat ταῦτα 
ἀλόγιστά ἐστι καὶ οὐχ ἔμφρονα * καθάπερ ἄνθρωποι, ei 
δειλοὶ xal ἔκφρονες, οὕτω δὲ καὶ al κύνες al τοιαῦται 
οὔποτε ἂν εἶεν γενναῖαι. (4) Kaxal δὲ καὶ ὅσαι λυ- 
4u θεῖσαι τοῦ δεσμοῦ ἐν χωρίῳ οὐκ ἐπανίασιν ἐπὶ τὸν 
ἄγοντα καλούμεναι, ἀλλ ἀποσκιρτῶσι΄ xal ἣν μὲν 
πράως μετακαλῆς, καταφρονοῦσιν" ἣν δὲ σὺν dredi, 
δειμαίνουσαι οὐ προσίασιν. (6) Ἀλλὰ χρὴ ἀποσκιρτή- 
σασαν τὴν χύνα xal περιδραμοῦσαν ἐπανιέναι ἐπὶ τὸν 

ὦ χυναγωγὸν, εἶ καὶ μὴ καλοίη αὐτὸς, σημαίνουσαν ὅτι 
οἷα τε ὑπακούειν, εἰ ἤδη ἐθέλει" ἔτι δὲ, εἰ μὴ λαμθά- 
νοιτο, πάλιν αὖ ἀποσκιρτάτω , καὶ πάλιν ἐπανίτω. 


291 


(10) Sicrura posteriora anterioribus Jongiora habeat, melius 
acclivia percurret; sin anteriora posterioribus, melius de- 
clivia; si utrimque qualia fuerint, melius planitiem. 
Verum quum difficilius sit in loco acclivi a lepore non su- 
perari , eo quod lepus longe melius per acclivia currit, illi 
mihi canes przstantiores esse videntur, quihus posteriora 
crura longiora sunt anterioribus. Pedes autem rotundi et 
firmi , omnium optimi. 


— 9904 ——— 


CAP. VI. 
De celoribus : nec referre qualescumque habeant. 


Colores quoscumque tandem obtineant, parum refert, 
etiam si omnino nigri aut rufi vel albi fuerint. Nec sim. 
plicem colorem ut feritatis signum suspectum habeas : sed 
quicumque demum fuerit color, nitidus purusque esto. 
Pilus autem canibus , sive hirsuti generis fuerint, sive gla- 
bri, tenuis, densus et mollis sit. (2) Omnium vero pree- 
stantissimi sunt masculi, qui in magno et bene compacto 
corporis habitu flexibili quadam mollitie feminis similes vi- 
dentur : feminae autem , quee generoso animo et toroso cor- 
pore masculos «equant. (3) Atque hac quidem corporis 
signa si quis observet, meo judicio satis superque ex iis 
animi prostantiam , ex contrariis autem contraria colligere 
poterit. . 





CAP. VII. 


De ingenio canum ejusque signis. 


Neque minus ex indole canum in utramque partem po- 
terit conjectare, quisquis recte eam inspexerit : nam qui 
promiscue in omnes szviunt , degeneres sunt : si quos acres 
et vehementiores erga ignotos, erga nutricium blandos de- 
prehenderis, id quoque bonum potius quam malum signum. 
(2) Ipse tamen canem novi, domi quidem tristem nec ulli 
adblandientem, qui ad venandum eductus maxima gestiebat 
alacritate, atque omnes blandissime adulando se invitum 
domi delitescere testabatur. Et hoc quidem bonum est. 
(3) Sed omnium prestantissimi sunt, quibus plurimum 
adest humanitatis, et quibus nullius hominis conspectus 
novus atque insolens accidit. Atilli qui homines metuunt 
et strepitu terrentur et tumultus excitant et sepius nulla 
de causa commoventur, bruti sunt parumque animosi : 
nam ut homines timidi degeneri sunt animo, ita hujusmodi 
canes nequaquam sunt animosi. (4) Mali quoque sunt qui 
vinculo soluto in aperto campo vocati non revertuntur ad 
ductorem, sed resiliunt ; et qui blande revocantis vocem 
contemnunt , minitantem vero prre metu accedere non au- 
dent. (5) Sed canem libere vagantem ex cursu ad vena- 
torem etiam non vocantem reverti oportet , ut ostendat sibi 
non deesse animum obtemperandi : et si venator non 
comprehendat, tum r:rsum curriculo abeat, rursumque 

19. 


292 


(e) Πεπαιδευμέναι δὲ, ὅσαι φθεγξαμένου τοῦ χυναγωγοῦ 

ὑποκαταχλίνονται, μὴ ὑπὸ δέους, ἀλλὰ φιλοφρονούμεναι 

τὸν τροφέα καὶ τιμῶσαι, χαθάπερ οἱ προσκυνοῦντες 

Μέγαν Βασιλέα * οὐδὲ τὸ ἵστασθαι δὲ ἐν πεδίῳ λυθεῖσαν 
6 χύνα ἀγαθὸν, el μὴ πρεσθυτέρα τύχοι" ὄχνον γὰρ ση- 
aive, (7) Ταῖς δὲ γενναιστάταις καὶ ἐπισκύνιον 
πρόσεστι, xal σοθαραὶ φαίνονται, xal τὸ βάδισμα 
χοῦφον xai πυχνὸν xal ἁβρόν' καὶ μεταθάλλουσι τὰς 
πλευρὰς, xai τὸν τράχηλον ἀνατείνουσι, χαθάπερ of 
ἵπποι, ἐπειδὰν λαμπρύνωσιν. 


= 





ΚΕΦ. Η΄. 


[[ερὶ τοῦ, πῶς διαγνωστέον ἀπὸ τοῦ ἐσθίειν τὴν ποιότητα 
τῶν χυνῶν. 


᾿Εσθίουσι δὲ af μὲν λάθρως, al δὲ χοσμίως xat τὸ 
χόσμιον γενναιότερον τοῦ ἀχόσμου. (2) Ἀγαθαὶ δὲ, 
15 ὅσαι μὴ χαχόσιτοι, ἀλλ᾽ dotw % µάζη χαίρουσι " xpd- 
τιστον γὰρ χυσὶ τοῦτο σιτίον᾽ xal οὐ δέος, μὴ ὑπερεμ- 
πλτσθεῖεν ὑπ᾽ αὐτοῦ. Ἄμεινον δὲ εἰ xat ξηρᾷ τῇ τροφῇ 
χαίροιεν' εἰ δὲ xal ὕδατι χαταθρέχοις, καὶ τούτῳ χαί- 
potev, οὗ xaxov. (3) Καμούση δὲ ἐμθάλλειν à ὕδωρ 
20 ἀπὸ χρέως λιπαροῦ, A βοὸς ἧπαρ dv σποδιᾶ θερυῇ 
φρύξαντα, ἔπειτα τρίψαντα χαθάπερ ἄλφιτα ἐπιπάτ- 
τειν. (4) Καὶ ταῖς γε σχυλαχευοµέναις ἀγαθὸν τοῦτο 
ἐς τὸ πῆξαι τὰ µέλη, ἐπειδὰν ἀποπαύσωνται τοῦ γά- 
λαχτος" τὸ γάλα δὲ σχυλαχεῦσαι κράτιστον ἐς ἔννατον 
25 μῆνα καὶ ποῤῥωτέρω: καὶ καμούση δὲ xal μαλακιζο- 
μένη ἀγαθὸν xol πόμα xai σιτίον: ἀγαθὸν δὲ καὶ Å 
ἀσιτία καμνούση. 


— u—90-«m——— 
ΚΕΦ. Θ’ 
Περὶ τοῦ, μετὰ τίνων xai πῶς κοιταστέον τὰς χύνας. 


> 9 
Οὐδὲν δὲ otov εὐνῆ μαλθαχὴ xat ἀλεεινή > κρατίστη 
30 δὲ ἡ μετ᾽ ἀνθρώπου, ὅτι καὶ φιλάνθρωποι ἀποτελοῦνται, 
καὶ τῷ χρωτὶ τῷ ἀνθρωπίνῳ χαίρουσι , xal φιλοῦσιν οὐ 
u , . Land 

μεῖον τὸν συγκαθεύδοντα ἢ τὸν τρέφοντα. Kal τῶν Au- 
πούντων τὴν χύνα τις αἰσθάνοιτο, ὡς διψώση τε ἐν 
νυχτὶ ἐπιχουρῆσαι, χαὶ ἐπειγομένη ὑπὸ τοῦ τῶν dvay- 
35 καίων: γνοίη δ ἂν καὶ ὅπως ἀνεπαύσατο. El γὰρ 

3 ή 5 , A , 3 3 9 ^9 
ἀγρυπνήσειεν, ἐξάγειν ἐπὶ θήραν οὐχ ἀσφαλὲς, οὐδ᾽ εἰ 
ἐπιστάξειε θαμινὰ ἐν τῷ ὕπνῳ, οὐδ᾽ εἴ τι ἀπεμέσειε 
τῶν σιτίων" ταῦτα δὲ γνοίη av ὁ συναναπαυόµενος, 

` [4 ~ M no M 

(2) Καχίστη δὲ κοίτη κυνῶν μετὰ χυνῶν' πολὺ πλέον, 

-εἰ xat ἐπυναύ ἀλλήλων d ) * ὡς ἄνθ 
ψαύουσαι ἄλλήλων ἀναπαύοιντο: ὡς ἄνθρω- 
πος μὲν συγκαθεύδων κυσὶν ἀφαιροῖτο χρωτὸς τὸ ἄνια- 
pov’ χύνες δὲ ἐν τῷ αὐτῷ ἀναπανόμεναι, ὅ τι περ 
ποντρὸν τοῦ χρωτὸς, τῷ πλησιάζειν τε xal ἐχθερμαίνειν 
ἐπαξουσιν' ὥστε ψώρας ἐμπίπλασθαι τὸ πολὺ, ὁπότε 
45 ἐν ταὐτῷ ἀναπαύωνται. (3) Τούτου δὲ τὸ αἴτιον καὶ fj 


APPIANOY ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΟΣ. II. 8. 


redeat. (6) Illi vero bene edocti sunt, qui ad venators 
vocem non metu , sed præ amore atque honore nutricii sui 
se submittunt , instar illorum qui Magnum Regem adorant. 
Neque id bonum est canem vinculo exsolutum in campo 
quietum sistere, nisi senio fuerit confectus : id enim 
ignaviam ostendit. (7) Ceterum generosis canibus hispidum 
supercilium est vultuque terribili apparent : incessus quo- 
que levis et creber et mollis; quin et transversis incedunt 
lateribus , et cervicem ut equi luxuriantes altius erigunt. 





CAP. VIII. 


Quomodo ex comestione qualitas canum dignoscenda. 


Canum alii avide vorant, alii modeste comedunt : sed 
modestia generosiorem canem arguit quam aviditas. (2) 
Sunt et illi boni qui malis spurcisque cibis abstinent et pane 
et maza gaudent : nam hic cibus omnium maxime canibus 
conducit, nec metuendum ne nimium illo se ingurgitent. 
Optimumautem signum est, si cibo sicco delectentur ; neque 
id malum, si aqua perfusa gaudeant. (3) Cami sgrotanh 
jus carnis pinguioris exhibendum , vel jecur bubulum sub 
cinere calido tostum , tritumque farinz instar aque insper- 
gatur. (4) Idem quoque catulis inprimis prodest ad corro- 
borandos artus , ubi a lacte depelluntar. Sed lac catulis 
enutriendis omnium optimum est in nonum usque mensem 
et amplius ; ægrotis quoque et infirmioribus in potu ac cibo 
exhibitum prodest ; conducit segrotis etiam jejunium. 


— 090 «n — 


CAP. IX. 
Cum quibus et quomodo canes cubare debeant. 


Sed nihil seque juvat atque stratum molle et calidum. 
Optimum tamen si cum homine cubent, quod et huma- 
niores evadant, et hominum cute gaudeant : nec minus 
ament eum quocum cubent quam qui cibum praebet : sen- 
tiet quoque si male habeant, ut sitienti noctu potum 
præbeat , et si quid necessarium desit, curam gerat : sciet 
etiam quomodo requiescant ; nam si noctem exegerint in- 
somnem , non tutum est eos venatum educere : nec si fre- 
quenter inter dormiendum excitentur, vel si quid ciborum 
evomuerint : qua omnia facile sciri poterunt , si quis cum 
iis cubet. (2) Pessimum id est si canes cum canibus cubent : 
at multo pejus, si inter cubandum se invicem contingant : nam 
ubi homo cum canibus cubat, tollit vitia cutis : sed quum 
canes simul cubant, quibuscumque tandem cutis vitiis 
mutuo contactu et calore se inticiunt , adeo ut scabie ferme 
semper referti sint, ubi in eodem loco cubent. (3) Rei 
argumentum vel foetor est, quem gravein atque acrem sen- 


ARRIANI DE VENATIONE LIBELLUS. 10—12. 


ὁδμὴ , ἐπειδὰν εἰσέλθης, οὗ κύνες πολλαὶ ἀναπαύονται: 
οὕτως χαλεπή τέ ἐστι xat δριμεῖα. 





ΚΕΦ. I’. 
Ὅτι ἢ τρίψις τοῖς κυσὶν ὠφέλιμος, xal πῶς δεῖ ταύτας 
ἀποτρίθειν. 


5 Μέγα δὲ ὄφελος κυνὶ xat τρίψις τοῦ σώματος παντὸς, 
οὗ μεῖον A ἵππῳ' τά τε γὰρ µέλη πῆξαι xat ῥῶσαι 
ἀγαθὴ, καὶ τὴν τρίχα μαλθαχὴν ἐργάζεται χαὶ τὴν 
4póav στιλπνὴν, xal τοῦ χρωτὸς ἀποχαθαίρει ὅ τι περ 
πονηρόν. (1) TolGew δὲ τὰ μὲν νῶτα xal τὴν ὀσφὺν 

to τῇ δεξιᾶ, ὑποθέντα τὴν ἀριστερὰν τῇ λαγόνι, ὡς μὴ 
ἐπιθλιθομένην ἄνωθεν τὴν χύνα ὀχλάζουσαν xaxo- 
παθεῖν. (3) Tac δὲ πλευρὰς ἑκατέρα τῇ χειρὶ, xai 
τοὺς γλουτοὺς μέχρις ἄκρων ποδῶν, χαὶ ὠμοπλάτας 
ὡσαύτως. (4) ᾿Επεὶ δ᾽ ἂν ἱχανῶς φαίνωνται ἔχειν, 

15 ἐπαίρειν τῆς οὐρᾶς λαθύμενον, xat ἀνατείναντα ἀφιέναι" 
4 δὲ διασείσεταί τε ἀφεθεῖσα, χαὶ δήλη ἔσται, ὅτι 


ἠγάπησε τὸ πραχθέν. 





ΚΕΦ. ΙΑ’. 
"Ὅτι ἄμεινον δεδέσθαι τὰς χύνας, A λελνμένας εἶναι. 


Δεδέσθαι δὲ χύνα γενναίαν δι᾽ ἡμέρας, ὥσπερ τι 
co ἄλλο, ἀγαθόν: εἰ δὲ μὴ, ἀναγώγους ἀποτελεῖσθαι ἀνάγ- 
x1* καὶ el ποτε ἄρα δεσμοῦ δεηθεῖεν, ἀσχάλλουσι, xal 
χλαυθμυρίζονται, xat ἀπεσθίουσι τοὺς ἱμάντας * ὥστε 
σιδήρου δεῖν ἐπ᾿ αὐταῖς, χαθάπερ ἐπὶ ἀνθρώποις τοῖς 
χακούργοις. (2) Καὶ ἐσθίειν δὲ ἀνάγχη λελυμένην 
a5 χύνα πᾶν τὸ ἐμπεσόν' xai τὸ ἀκμαῖον τοῦ δρόμου pat- 
pritat αὐτῶν ὁ δι ἡμέρας περίπατος * ἀλλὰ χρὴ teta- 
γμένα μὲν περιπατεῖν, τὸ πολὺ δὲ ἀναπαύεσθαι. 


ΚΕΦ. IB. 


Περὶ τοῦ, ἐπὶ πόσον τῆς ἡμέρας προαχτέον τὰς χύνας᾽ xai 
πόσας, καὶ ποίας ἐν ταὐτῷ λντέον. 
so Προάγειν δὲ τὰς χύνας τοὐλάχιστον τετράκις (ἐπὶ) 
τῇ ἡμέρα ἐς ὁμαλὸν χωρίον xat καθαρόν" ἐνταῦθα 
ἀφιέναι τοῦ δεσμοῦ, τῶν τε ἀναγκαίων ἕνεκα , καὶ ἐς 
τὸ ἀποσκιρτᾶν καὶ διαθεῖν. (1) Εἰ δὲ ἀργοῦσαι ἀπὸ 
θήρας τύχοιεν, καὶ πλεονάχις ταὐτὸ τοῦτο δρᾶν: xal 
as δύο ἐπὶ δυοῖν ἐν τῷ αὐτῷ, ὥστε ἁμιλλωμένας xal mat 
ζούσας ὁμοῦ μὲν εὐφραίνεσθαι, δμοῦ δὲ γυμνάζεσθαι. 
(3) Πολλὰς δὲ μὴ λύειν ἐν ταὐτῷ ' ἐμπίπτουσαι γὰρ 
ἀλλήλαις ἔστιν ὅτε μεγάλα χαχὰ ἐργάζονται. (ε) Ἀλλὰ 
μηδὲ σκληρὰν κύνα καὶ πεπηγυῖαν ἅμα τῇ σχυλαχευο- 
ευ μένη λυέτω" βαρεῖα γὰρ αὕτη καὶ ἀνιαρὰ συμφέρε- 
σθαι’ καὶ διώχουσά τε αἱρεῖ , καὶ ἀποφεύγουσα àro- 
λείπει εὐμαρῶς ὥστε ἀθυμεῖν ἀνάγχη τὸ σχυλάχιον 


ἐν ἑκατέρῳ μεῖον φερόμενον. (5) Ἀλλὰ μηδὲ ὅσαι | 


293 


ties, si locum aliquem iagrediaris , ubi multi canes simul 
quiescunt. 


——m9 00 — 


CAP. X. 


Friclionem canibus prodesse, et quomodo instilui debeat. 


Multum quoque canibus frictio totius corporis prodest, 
non minus quam equo : utilis est enim ad confirmandos et 
corroborandos artus ; tum pilum mollem cutemque niti- 
dam reddit, atque omnia ejus vitia expurgat. (2) Perfri- 
candum autem dorsum et lumbi manu dextra, sinistra in- 
terim ventri supposita : ne pressus desuper canis labantibus 
genubus aliquid mali patiatur. (3) Latera autem et clunes 
utraque manu ad extremos pedes perducendi ; eodem modo 
et scapula. (4) Ubi satis superque perfrictus videbitur, 
apprehensa cauda tollendus, eaque extensa dimittendus : 
at ilfe dimissus concutiet corpus et aperte se ea re delecta- 
tum ostendet. 


CAP. XI. 


. Prestare vinctos potius canes esse quam solutos. 


Inprimis autem conducit canem generosum interdiu vin- 
ctum esse : sin minus, necessum est eos feros indomitosque 
evadere; et si quando vinculis alligentur , tum &gre ferentes 
ululant , et numellas corrodunt , adeo ut ferreis vinculis im- 
proborum hominum instar coercendi sint. (2) Tum canem 
solutum oınni cibo promiscue vesci necessum est ; et diem 
totum obambulanti currendi vigor perit : sed moderata qui- 
dem ambulatio illis permittenda , ut plurimum tamen quie- 
scant. 


— Mr 


CAP. XII. 


Quoties producendi canes singulis diebus , et quot qualesque- 
simul solvendi. 


Singulis autem diebi s quater ut minimum in locum pla- 
num liberumque producendi sunt ; et vinculo exsoluti ibi- 
dem dimittendi, quum ad necessitatem naturae, tum ut 
saltu cursuque se recreent. (2) Si pigriores post venatio- 
nem fuerint, sepius id faciendum; et bini ac bini simul 
educendi, ut mutuo certamine atque lusu simul sese ct 
oblectent et exerceant. (3) Plures una eademque vice ne 
solvas; seepius enim in se invicem irruentes plurimum damni 
inferunt. (4) Nec robustum et confirmate statis canem 
una cum catulo emittas : gravis enim nec sine noxa ejus 
concursus : nam ubi insequitur, facile praecedentem occu- 
pat, et dum fugit, nullo negotio insequentem a tergo re- 
linquit; adeo ut catulo necessario excidat animus, quum 
utrobique minus valeat. (5) Sed nec infensi sibi invicem 


294 


διεχϑρεύουσιν ἀλλήλαις, μηδὲ ταύτας λύειν ὁμοῦ, ὡς 
μὴ λυμαίνοιντο ἀλλήλας" εἰσὶ γάρ τοι κύνες ἐχθραὶ 
ἀλλήλαις, καὶ ἄλλαι gar, καθάπερ ἄνθρωποι, καὶ 
μάλιστα δὴ οἵ τε ἄῤῥενες τοῖς ἄῤῥεσι, καὶ αἱ θήλειαι 
b ταῖς θηλείαις, τὸ πολὺ ὑπὸ φθόνου" καὶ οὐδὲ τούτων 


ἀμελῶς χρὴ ἔχειν. 





ΚΕΦ. ΙΓ΄. 
Περὶ τοῦ, ποσάκις δεῖ ἐν χειμῶνι ἢ θέρει σιτεῖσθαι τὰς κύνας. 


Καὶ δὴ χειμῶνος μὲν ὥρᾳ ἅπαξ σιτεῖσθαι τὰς κύνας 
ὀλίγον πρὸ «ῆς ἑσπέρας" ἥ τε γὰρ ἡμέρα βραχεῖα, καὶ 
10 χρὴ γεγυμνάσθαι αὐτὰς, ὥστε, el δέοι πόῤῥω τῆς ἡμέρας 
διαπονεῖσθαι ἐν θήρα, τοῦ λιμοῦ ἀνέχεσθαι. (1) Θέ- 
ρους δὲ ἀγαθὸν καὶ ἄρτου ὀλίγον δοῦναι ἐμφαγεῖν, ὡς 
μὴ ἀποχναίεσθαι ὑπὸ μήκους" καὶ γὰρ, el δυψήσειαν, 
ἁλυπότερον ἂν πίνοιεν ἐμφαγοῦσαι. Εἰ δὲ καὶ στέαρ 
16 ταριχενόµενον καθείης τῆς κυνὸς, ἀγαθὸν καὶ τοῦτο. 
(s) El δὲ μέγα τὸ καῦμα ἐπιφλέγοι, ῥὸν ἐμθαλόντα εἰς 
τὴν χεῖρα, καὶ ἀνατείνοντα τῆς κυνὸς τὸ στόμα καθιέ- 
vat, ὡς ἀθρόον καταπιεῖν" καὶ τοῦτο σιτίον τε ἱκανὸν 
ἔσται αὐτῇ, καὶ ἀναψύξει τὸ ἆσθμα, καὶ ἀναπαύσει τὸ 


x δίψης. 





ΚΕΦ. ΙΔ΄. 
Περὶ τοῦ, ποίῳ χρόνῳ ἐξακτέον τὰς χύνας ἐπὶ θήραν. 
᾿Ἐξέγειν δὲ ἐπὶ θήραν ἦρος μὲν καὶ φθινοπώρου θα- 
μινά- ἀσφαλέσταται γὰρ al ὧραι αὗται ταῖς κυσίν" 
(2) θέρους δὲ ὀλιγάκις, καὶ τὸ πολὺ διαλείποντα, el 
zu πνῖγος εἴη" οὗ γὰρ ἀνέγονται καύματος al κύνες, ἀλλὰ 
πολλαὶ ἤδη διώξασαι ἀνὰ κράτος, ἀπεπνίγησαν ὑπὸ 
τοῦ ἄσθματος. (5) Τούτου δὴ ἕνεκα φέρειν χρὴ ὠὰ τὸν 
κυνηγέτην, ὥστε, εἰ ὑπερασθμαίνοι ἡ κύων, καθιέναι 
ἀθρόα: οὗ γάρ ἐστιν ὅ τι μᾶλλον ἀναψύχει τε αὐταῖς 
20 τὸ καῦμα, καὶ τὸ ἆσθμα ἀναπαύει. (4) El δὲ πίοι 
ἀθρόον ὑπερασθμαίνουσα, καὶ τοῦτο οὐκ ἀσφαλές. 
Τούτων δὴ ἕνεκα χρὴ φυλάττεσθαι ἐν καύματι ἐξάγειν. 
(6) Καὶ χειμῶνος δὲ μὴ ἐξάγειν, εἰ τὸ κρύος τύχοι χα- 
λεπὸν, καὶ πολὺ δὴ μάλιστα, el πεπηγυῖα ἡ γῆ τύχοι" 
is ἀποκαίονται γὰρ ἐν τῷ κρυστάλλῳ αἱ κύνες, καὶ τοὺς 
ὄνυχάς ἐστιν al ἀπολλύουσι, καὶ τὰ νέρθεν τῶν ποδῶν 
αὐταῖς ῥήγνυνται. (6) El δὲ εὐψυχότεραι εἶεν, καὶ 
θραύοιεν ἂν περὶ τῷ κρυστάλλῳ τὰ ὀστᾶ τῶν ποδῶν, 
ἀφειδῶς θέουσαι" ὁ δὲ λαγὼς κοῦφός τέ ἐστι, καὶ δασεῖς 
to ἔχει τοὺς πόδας καὶ μαλθακοὺς, ὥστε ἀλύπως θεῖν ἐν 
τῷ πάγῳ. 











APPIANOY KYNHTETIKOX. ΙΓ. TA. 


simul solvendi, ne malo se viciesim afficiant : nam canes 
quoque mutuas inimicitias et amicitias exercent , sicuti bo- 
mines, presertim masculi cum masculis et feminae cum fe- 
minis; quod invidia plerumque laborent; meque id susque 
deque habendum. 


——— 


CAP. XIII. 
Quoties hieme vel estate canibus prebendus sit cibus. 


Hiberno tempore semel canibus cibus praebeatur, idque 
paullo ante vesperam : nam et dies contractior est, et exerci- 
tio assuefaciendi sunt, ut si per diem fere integrum venationi 
foret incumbendum, famem perferre valeant. (2) ¿Estate 
prastat iis nonnihil panis praeberi, ne diei longitudine se- 
gniores fiant; tum si sitiant, minori cum damno post sam- 
ptum cibum bibunt : sed et illud bonam est, si adipem sale 
conditum cani immittas. (3) Verum ubi intensior astus 
fuerit, prastat ovum manu capere, et diducto canis rictu 
ita immittere, ut una vice deglutiat ; quod et in victum illi 
sufficiet et halitum refrigerabit et sitim restinguet. 

—— 


CAP. XIV. 


Quo tempore canes ad venationem educendi. 


Ad venationem frequentius producendi sunt vere et aw- 
clumpo: quae anni tempestates canibus omnium sant tutissi- 
mæ : (2) rarius autem sestate , et satis magno temporis spa- 
tio interposito , si æstus fuerit : nam canes nullo modo sunt 
ferendo calori, sed multi dum intentissimis viribus feram 
persequuntur, suppressa respiratione suffocantur. (3) Quam 
‘ob causam venator ova secum deferat , ut si forte respirandi 
difficultas cani oboriatur, solida immittat : nihil enim que 
nimium aestum in canibus refrigerando esstinguit, et respi- 
randi difficultatem sedat. (4) Neque id periculo caret , si 
dum respiratio ditficilior trahitur, nimis avide bibant. Qua- 
propter cavendum ne nimio calore educantur. (5) Nec 
hiberno tempore producendi , si frigus vebementius fuerit, 
multo autem maxime , si terra foerit congelata : nam mem- 
bra canibus in glacie aduruntur; nonnullis quoque ungues 
pereunt, et pedum plantas larduntur. (6) Quodsi animi ve- 
hementiores sint , nimio cursu ipsa quoque pedum ossa gla- 
cie vulnerantur; sed lepus et levis est et pedes villosos mol- 
lesque habet , ut sine alla noxa per glaciem currat. 


ARRIANI DE VENATIONE LIBELLUS. 15. 16. 


KE®, IE’. 


Περὶ διαστήματος , ἀφ᾽ ὅτου δεῖ τῷ λαγῷ ἐπιλύειν τὰς κύνας, 
nal πόσας ταύτας. 
Χρὴ δὲ, ὅστις χύνας ἀγαθὰς ἔχει, μήτε ἐγγύθεν ἐπι- 
λύειν τῷ λαγῶ, μήτε πλείους δυοῖν" xal γὰρ, εἰ πάνυ 
b ὠχὺς τύχοι καὶ πολλὰς πολλάκις κύνας διαπεφευγὼς , 
ἀλλά γε ἐξ εὐνῆς ἀνιστάμενον, καὶ ξὺν Bor xat χυνῶν 
ἐπικειμένων ἐχπλαγῆναι ἀνάγχη ; xal πατάσσειν αὐτῷ 
τὴν καρδίαν. Καὶ ἐν τούτῳ πολλάχις γενναῖοι λαγωοὶ 
ἀχλεῶς ἀπώλοντο, μηδὲν μήτε δράσαντες μήτε ἐπι- 
16 δειξάμενοι μνήμης ἄξιον. (1) ' E&v δὲ ὑπεχφυγεῖν ἀπὸ 
τῆς εὐνῆς, καὶ ἀναθαῤῥῆσαι. “O δὲ, εἰ τύχοι pout- 
κὸς, ἐπαρεῖ εὐθὺς τὰ ὦτα, καὶ μεγάλα ἀπὸ τῆς εὐνῆς 
πηδήσεται" of δὲ καὶ διαῤῥίψαντες τὰ µέλη, καθάπερ 
οἱ σχιρτῶντες, τότε ἀπευθυνοῦσι τὸν δρόμον. Καὶ τότε 
ιν ἄρα ἐστὶ τὸ θέαμα ἄξιον τῶν πόνων, ὅσους ἐπὶ ταῖς χυσὶ 
πονεῖν ἀνάγκη. 


— 09 9 — 


κεφ. IG. 
Περὶ λαγωῶν, καὶ τίς ἡ τούτων ἀρετή. 


Κράτιστοι δὲ τῶν λαγωῶν ol ἐν τοῖς περιφανέσι καὶ 
ἀναπεπταμένοις τὰς εὐνὰς ἔχοντες" ὑπὸ θάῤῥους γὰρ 
30 οὐχ ἀποχρύπτουσι σφᾶς, ἀλλὰ προχαλοῦνται, ἐμοὶ 
δοκεῖν, τὰς χύνας. (2) Οἱ δὲ αὐτοὶ οὗτοι, ἐπειδὰν 
διώχωνται, οὐχ ἐπὶ τὰς νάπας φεύγουσιν, οὐδὲ ἐπὶ τὰ 
ἄλση, sl xal πάνυ πλησίον τύχοι ὄντα, ὥστε εὐμαρῶς 
ἀφελέσθαι αὑτοὺς τοῦ κινδύνου’ ἀλλὰ ἐς τὰ πεδία βιά- 
25 ζονται, ἐρίζοντες πρὸς τὰς χύνας, xat, εἰ μὲν βραδεῖαι 
χύνες ἔποιντο αὐτοῖς, τοσοῦτον ὅσον διώχονται, θέουσιν- 

εἰ δὲ ὠκεῖαι, ὅση δύναμις. (5) Πολλάχις δὲ ἤδη ἐς τὰ 
᾿πεδία ἐκτραπέντες, εἰ αἴσθοιντο ἐφομαρτοῦσαν χύνα 
ἀγαθὴν, ὡς ἐπισχιάζεσθαι ὑπ᾽ αὐτῆς, θαμινὰ ἐν τοῖς 
«0 ἐξελιγμοῖς διαῤῥίψαντες αὐτὴν, οἵδε τρέπονται αὖ ἐπὶ 
τὰς νάπας, % εἴ που κατάδυσιν γιγνώσκοιεν. (4) Καὶ 
τοῦτο τεκμήριον ποιητέον, ὅτι ἐκράτησεν ἣ χύων τοῦ 
λαγῶ où γάρ τοι ἐπὶ τῷ ἁλῶναι τὸ θηρίον ἐξάγουσι 
τὰς χύνας, ἀλλὰ ἐς ἀγῶνα δρόμου xai ἅμιλλαν οἵ γε 
35 τῇ ἀληθεία χυνηγετικοί: καὶ ἀγαπῶσιν εἰ ἐπιτύχοι ὁ 
λαγὼς τοῦ διασώσοντος. (b) Καὶ χαταφυγόντα ἐς 
ἀκάνθας ἔστιν ὅτε ὀλίγας olde xat ἰδόντες ἐπτηχότα xal 
ἀπαγορεύοντα , ἀναχαλοῦσι τὰς χύνας- μάλιστα δὴ, 


εἰ καλῶς διαγωνίσαιντο" ὥστε πολλάκις ἤδη ἔγωγε ἐφ᾽ | 


«0 ἵππου ἐφομαρτῶν τῷ δρόμῳ, xal ἁλόντα ἐπελθὼν 
eo 3 , a 4 , , 
ζῶντα dac ouv: καὶ ἀφελόμενος xat δήσας τὴν χύνα. 
ἀφῆχα διαφυγεῖν τὸν λαγών' xai εἰ ὕστερος ἀφικόμην, 
7, ὥστε διασῶσαι, ἔπαισα τὴν κεφαλὴν, ὅτι ἀνταγωνι- 
στὴν ἄρα ἀγαθὸν ἀπώλεσαν αἱ χύνες. (s) Καὶ τούτου 
as μόνου ἕνεχα οὐ ξύμφημι τῷ ἐμαυτοῦ ὁμωνύμῳ , ἀλλὰ 
εὑρισκήμενον μὲν ὅστις ἴδοι τὸ θηρίον καὶ διωκόμενον 
καὶ μεταθεόμενον, ξυγχωρῶ, διότι ἐπιλάθοιτο ἂν εἴ του 
3 7 . , νὰ one y ^Y X J 3 
ἐρῴη * ἁλισχόμενον δε ἰδεῖν, οὔτε ἡδὺ τὸ θέαμα dro- 


295 
CAP. XV. 


Ex quo intervallo et quot canes simul in leporem immittendi. 
é 


Sed quicumque canes egregios habuerit, ne de proximo 
eos in leporem immittat, neu plures quam duos : nam etiam- 
si velocissimus sit et multos saepenumero canes effugerit , 
nihilominus ubi cum clamore e cubili excitatur, canesque 
de proximo imminent, exterreri eum necesse est et cum 
metu percelli : atque in hujusmodi tumultu haud raro ge- 
nerosi lepores sine ullo memorabili facinore inglorii pereunt. 
(2) Quare permittendum est ut profugiat e cubili et animum 
recolligat. Ibi ille, si cursu valeat, statim arrigit aures, 
et magnis passibus sese o cubili proripit : nonnulli etiam 
magna membrorum volubilitate exsiliunt, quasi saltabundi, 
et deinde recto et intento cursu pergunt : ibi demum specta- 
culum dignum tantis laboribus, qui canibus impendendi 
sunt, exhibetur. 





CAP. XVI. 
De leporibus eorumque praestantia. 


Preestantissimi autem lepores sunt ii, qui in apertis ac pa- 
tentibus locis cubilia sua habent : nam præ virium fiducia se- 
metipsos non abscondunt, sed, ut mihi videtur, provocant 
canes. (2) Atque lii, ubi canes persequendo instant , non ad 
saltus silvasque confugiunt, etiamsi in proximo sint, ut nullo 
negotio se periculo subducere queant; sed vi summa per cam- 
porum planitiem cursum intendunt, contendentes cum cani- 
bus, et si quidem canes tardiores insequantur, tantum cur- 
runt, quantum premuntur : sin velociores instent , fugiunt 
quantum possunt. (3) Seepenumero ubi in apertos campos 
excurrunt, quum canem insequentem cursu praevalere vi- 
dent, adeo ut umbra ejus jam tegantur, frequentibus conver- 
sionibus gyrisque illum eludunt, et cursum iterum ad saltus 
convertunt, vel si qua forte latibulum aliquod noverint. 
(4) Atque ex hoc argumento colligendum est canem lepori 
praevaluisse : nam veri venatores non eo fine canes educunt, 
ut feram capiant , sed ut cursu cum ea contendant : quin 
imo gaudent, si quod perfugium lepori obtingat. (5) Et 
ubi eum ad rubetum aliquod satis rarum et tenue confugisse 
ibique delitescere et certamen jam detrectare vident , re- 
vocant canes , praesertim st egregie certaverint : adeo quidem 
ut ego ipse eques non semel currentes assecutus, et capto 
superveniens , vivum leporem subtraxerim , et retracto liga- 
toque cane effugere illum siverim ; et si accederem tardius, 
quam ut servari jam amplius posset , percussi caput , quod 
tam egregium et gnavum adversarium interemissent, (6) 
Et hac una in re nequaquam cognomini Xenophonti (5, 33) 
assentior : sed id quidem concedo, quisquis hoc animal vi- 
deat, dum invenitur et cursu a persequentibus premitur, 
eum cujusvis rei cars posse oblivisci : ubi autem capitur, 
id ego spectaculum nec visu jucundum nec admiratione di- 


296 


οὐχ ἂν ἐπί γε τούτῳ ἐπιλαθέσθαι ἄν τινα, εἴ του ἐρῴη. 
(7) Ἀλλ᾽ ἐκείνῳ γε τῷ Ξενοφῶντι, οὐχ ἐγνωχότι ὠκείας 
χύνας, συγγνωστὸν εἰ xal ἁλισχόμενος λαγὼς μέγα 

5 θέαμα ἐφαίνετο. (a) ᾿Ἐφομαρτοῦντα δὲ τῷ δρόμῳ 
ἐπικλάζειν, el xal μὴ παραχελευσαίμην, οἶδα ὅτι πολλὴ 
ἀνάγκη" ὥστε xal ἄναυδόν τινα [ἂν] ῥῆξαι φωνὴν οὐ 
μεῖον, À, ὡς λόγος, τὸν Κροίσου υἱέα. 


— lb 9090 —— 


ΚΕΦ. IZ. 
"Ὅτι τὸ &vanadety ἐν ταῖς θήραις τὰς χύνας, ἀγαθὸν ταύταις. 


so Καὶ τὴν χύνα δὲ ἀναχαλεῖν ἀγαθόν: χαίρουσι γὰρ 
τὴν φωνὴν τοῦ δεσπότου γνωρίζουσαι, καὶ παραμυθίαν 
ἴσχουσι τῶν πόνων τὸ γιγνώσκειν ὅτι θεατὴς αὐταῖς 
πάρεστι, χαὶ ὅτι οὐ λανθάνουσιν ἀγωνιζόμεναι καλῶς. 
(2) Καὶ δὴ τὸ ἐν πρώτῳ μὲν δρόμῳ, δσάκις φίλον, 

1b ἀναχαλεῖν οὗ χωλύω᾽” ἐν δευτέρῳ δὲ % τρίτῳ, ὁπότε 
εἰκὸς διαπεπονῆσθαι τὴν χύνα, κωλῦσαι ἂν μοι δοκῶ 
θαμινὰ ἀναχαλεῖν αὐτὴν ὀνομαστὶ, μή ποτε dpa ὑπὸ 
μένους καὶ προθυμίας, χαρίζεσθαι τῷ δεσπότη θέλουσα, 
ἐπὶ τὰ παρὰ δύναμιν ἐνταθεῖσα ῥήζξειέ τι τῶν ἐντός - 

20 πολλαὶ γὰρ ἤδη οὕτω γε κύνες καὶ αἱ γενναιόταται 
διαφθείρονται: (3) ἀλλὰ τηνικαῦτα ἀφιέναι διαγω- 
νίζεσθαι, ὅπως ἐθέλουσιν" οὐ γάρ τοι οὐδ᾽ ἴσος 6 ἀγὼν 
λαγωῷ xal χυνί- ἀλλ᾽ 6 μὲν, ὅποι βούλεται, θεῖ, ἡ δὲ 
ἄλλῳ ἐφομαρτεῖ: καὶ & μὲν ἐξελίξας τὸν δρόμον xal 

25 διαῤῥίψας τὴν χύνα ἵεται τοῦ πρόσω, Á δὲ, εἰ διαῤῥι- 
φθείη, πλάζεται: καὶ ἀνάγκη φθάσαντα αὖ μεταθεῖν 
καὶ ἀναλαθεῖν, ὅσον ἐξηνέχθη τοῦ δρόμου. — (4) Καὶ af 
δυσχωρίαι πρὸς τοῦ λαγῶ μᾶλλον τί εἶσιν À τῆς χυνὸς, 
οἷα τὰ τραχέα χαὶ οἱ φελλεῶνες καὶ τὰ σιμὰ χαὶ τὰ 

30 ἀνώμαλα” ὅτι καὶ χοῦφός τέ ἐστι, καὶ ol πόδες αὐτῷ 
ὑπὸ δασύτητος où ῥήγνυνται ἐν τοῖς τραγέσι, xal τὸ 
περὶ ψυχῆς δὲ θεῖν ἀφαιρεῖται τὴν αἴσθησιν τῶν δυσ- 
χόλων. 





ΚΕΦ. ΙΗ΄. 
"Ὅτι δεῖ τὴν χύνα καλῶς ἡγωνισμένην καταψῶντα ἐπευφιμεῖν. 


æ Ἕχουσαν δὲ τὴν χύνα ἢ καὶ ἄλλως χρατήσασαν τῷ 
δρόμῳ, καταπηδήσαντα ἀπὸ τοῦ ἵππου χαταφᾶν χρὴ 
ἐπευφημοῦντα, xai τὴν χεφαλὴν φιλεῖν, xai τὰ wrta 
> / ` 233 y Y 1 Y 
ἀποτείνειν, xat ὀνομαστὶ ἐπιλέγειν, εὖγε w Kıpda, εὖγε 
7 7 
ὦ Bovva, χαλῶς ye ὦ Ὅρμή, xat, 6 τι περ ἄλλο Éxa- 

40 στη ὄνομα, αὖ τοῦτο ἀναχαλοῦντα- χαίρουσι γὰρ ἐπαι- 
νούμεναι, καθάπερ τῶν ἀνθρώπων ol γενναῖοι. (1) “H 
δὲ, εἰ αὴ τύχοι ἀπηγορευχυῖα, πρόσεισιν ἐπιμειδιῶσα 

M ° , > > ant €. 1 , 
xat φιλοφρονουμένη. ᾿Αγαθὸν δὲ ἐπὶ τούτῳ καὶ χαλιν- 
δεῖσθαι τὴν χύνα, καθάπερ τοὺς ἵππους δρῶμεν" δῆλον 
A 2 ~ A 

45 γὰρ ὅτι μὴ ἀπηγόρευσεν ὑπὸ τοῦ δρόμου, καὶ ἅμα τὸν 

κάματον παύει αὐτῶν, 


APPIANOY ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΟΣ. 17. 1H. 
φαίνω οὔτε ἐκπληκτικὸν, ἀλλ᾽ ἀνιαρὸν μᾶλλον, xal | 


gnum esse affirmo, quin potius ingratum , neque tanti , ut 
cujuscunque tandem rei carae oblivionem inducat. (7) Ve- 
rum Xenophonti, qui veloces canes prorsus ignoraverit , 
ignoscendum si ipsam leporis capturam spectaculum egre- 
gium esse duxerit. (8) Id vero maxime necessarium esse 
scio , ut is qui cursu insequitur, etiam me non cobortante , 
clamorem edat , adeo ut vel mutus aliquis non secus in vo- 
cem prorumperet , quam Cresi filium fecisse ferunt. 


jor 


CAP. XVII. 


Conducere canibus, ut inter venandum inclamando excitentar. 

Expedit etiam canem subinde nomine inclamare ; gaudent 
enim ubi domini vocem agnoscunt, atque id laboris sola- 
tium habent , ubi norunt spectatorem sibi adesse, ac con- 
spici se dum strenue gnaviterque certamen cernunt. (2) Nec 
improbo quin in primo cursu quotiescumque placuerit , 
voce incites; sed in secundo aut tertio canem jam labore 
exhaustum eo minus frequenter suo nomine inclamitandum 
existimo, ne dum animi ardore et propensa domino obse- 
quendi voluntate nimium vires intendit, ramices rumpat ; 
quod multis jam et generosissimis canibus exitio fuit : (3) 
sed permittendum , tum ut pro suo libito laboret : neque enin, 
eequale certamen est lepori et cani; nam ille quocumque 
velit cursum dirigit; hic vero aliena vestigia insequitur : 
ille cursum varians et canem eludens preecedit ; hic variato 
cursu decipitur ; et tantum rursus praevertat , reprehendat- 
que necessum est, quantum cursu exerrarat. (4) Ad bac 
locorum difficultates multo magis lepori prosunt quam cani : 
tesqua, inquam, aspera et salebrosa, tum clivosa et iniqua 
loca, quum et levior sit, nec pedes ob villorum densitatem 
locorum asperitie ledantur, illud vero omnem ei difficulta- 
tum sensum tollat , quod de vita servanda cursu contendit. 


— "Áau--» Oe 0 — 


CAP. XVIIT. 


Canem cerlamine bene peracto, manu verbisque blandiori- 
bus demulcendum. 


Si canis praeda potiatur vel alia ratione cursu praevalue- 
rit, oportet ut ab equo descendens manu eum permulceas 
verbisque blandiaris , caput deosculeris auresque diducas et 
proprio nomine appelles : Recte o Cirra ! recte o Bonna: pul- 
chre o Horme! atque ita suo quemque nomine : nam homi- 
num generosorum instar laudibus delectantur. (?) Ille vero 
nisi forte nimis defatigatussit , adulando atque adblandiendo 
accedit. Sed bonum est canem sese humi tum volutare, sic- 
uti equos facere videmus : ita enim nec cursu eum defecisse 


apparet, eademque opera fessas vires instaurat. 





298 
θορυδουμένῳ, ἀλλὰ ἐάσαντα ἐξελιχθῆναι τοὺς ἑλιγμοὺς 
ποὺς πρώτους, οὕτω μεθεῖναι τὴν χύνα, εἰ μὴ δια- 
φθεῖραι θέλει τὴν θέαν. 





ΚΕΦ. KB. 
“On οὗ χρὴ ἐπιλύειν κύνας νεογνῷ θηράματι. 


6 Νεογνῷ δὲ ἐπιλύειν μὴ θέμις ἔστω- ἀλλὰ χρὴ πει- 
ένους τῷ ἐμῷ ὁμωνύμῳ ἀφιέναι τούτους τῇ θεῷ. 

(2) Ὥστε καὶ τὰς ἰχνευούσας, el οἷόντε, πειρατέον 
ἀνακαλεῖν' κακαὶ δὲ ἀνακληθῆναι αὗται, καὶ ὄυσπει-. 
θεῖς ὑπὸ λιμοῦ, δειναὶ δὲ xal καταφαγεῖν τὸν ἁλόντα 
10 παντελῶς" ὥστε μόλις ἂν ξύλῳ παίων ἀπαλλάξειας 


αὐτάς. 





ΚΕΦ. KT". 
Πῶς θηρατέον ἑλάφους, d ἄλλο τι μέγιστον. 


Χρὴ δὲ ἔλαφον, ἡ τι ἄλλο ἐς μέγεθος πρὸς τοσόνδε, 
τόνδε τὸν τρόπον θηρᾶν, ἐφιέντα τὰς χύνας τὰς γενναίας" 
15 μέγα ve γὰρ τὸ θηρίον, καὶ θεῖ ἐπὶ πολὺ, καὶ διαγωνί- 
σασθαι οὐκ ἀσφαλές- καὶ ὁ κίνδυνος οὗ σμικρὸς, κύνα 
ἀγαθὴν ἐλάφου ἕνεκα διαφθαρῆναι. (1) ᾿Αλλὰ τὰς 
άφους, ἔνθα τὰ πεδία εὐήλατα, ἐν μὲν Μυσοῖς καὶ 
dy Γέταις καὶ ἐν Σχυθίᾳ καὶ ἀνὰ τὴν Ἰλλυρίδα, ἀφ᾽ 
50 ἵππων τῶν Σκυθικῶν καὶ Ἰλλυριῶν διώκουσιν αὐτοὶ 
γὰρ ἐλαύνεσθαι μὲν τὰ πρῶτα οὖκ ἀγαβοί- ἀλλὰ κἂν 
πάνυ καταφρονήσειας ἰδὼν παραθάλλοντας ἵππῳ Ber- 
ταλῷ A Xen A Πελοποννησίῳ" διαπονούμενοι δὲ 
ἐπίπαν ἀντέχουσι. (3) Καὶ τότε ἂν ἴδοις τὸν μὲν ὠκὺν 
25 ἐκεῖνον ἵππον xal μέγαν καὶ σοβαρὸν ἀπαγορεύοντα, 
τὸν δὲ λεπτὸν xal ψωραλέον πρῶτα μὲν παραμείθοντα, 
ἔπειτα ἀπολείποντα, ἔπειτα ἀπελαύνοντα τὸ θηρίον. 
(4) Ὁ δὲ ἐς τοσοῦτον ἄρα ἀντέχει, ὥστε ἀπαγορεῦσαι 
τὴν ἔλαφον, ἀπαγορεύσασα δὲ καὶ χανοῦσα ὑπὸ dmo- 
W ρίας ἵσταται" καὶ ἔξεστιν ἤδη, εἰ μὲν βούλοιο, dxov- 
τίσαι ἐγγύθεν ὡς πεπεδηµένην' el δὲ ἐθέλοις, καὶ ζώσῃ 
βρόχον περιθαλόντα ἄγειν. 





ΚΕΦ. ΚΑ΄. 
“Όπως Λίδνες μεθ' ἵππων αἱροῦσι μεγάλα θηράματα. 





δὲ Λιδύη ἀφ᾽ ἵππων Λιθυκῶν, of δὴ N 

55 καλοῦνται, οἵ τε ἄνδρες αὐτοὶ καὶ of ἵπποι 
τῶν ἵππων μὴ ὅτι ἐλάφους αἱροῦσιν ἢ δορκάδας 
μὲν γὰρ οὐδὲ διὰ πολλοῦ ἀγῶνος, οὐδὲ ἀγαθοὶ ἵπποι 
δοκοῦσιν ol τοιοῦτόν τι ἑλόντες), ἀλλὰ καὶ τοὺς ὄνους 
τοὺς ἀγρίους, of δὴ ὠκύτητι διατέροντές εἶσι, καὶ τῷ 

40 ἐπὶ μήκιστον ἀντέχειν θέοντες, (2) Ὁπότε γοῦν ἐπὶ 
μέγαν βασιλέα ἤλαυνον of ἅμα Κύρῳ τῷ Δαρείου Ἕλ- 
Anvec, οἷς καὶ Ξενοτῶν συνεστράτευσε, λέγ. 5 

















APPIANOY KYNHTETIKOZ. KB—KA. 


mittat ut primos gyros explicet, et tunc canes immitlat; 
nisi spectaculum corrumpere velit. 


CAP. XXII. 
Canes in tenellæ eats predam non Immillendes. 
Verum ne fas csto canes immittere in tenellas ætatis præ- 
dam, quee ex consilio cognominis mihi anctoris in gratiam 
Dianz dimittenda. (2) Adeoque ipei canes sagaces, si fieri 
potest, revocentur : quamvis dificiles sint revocatu ob fa- 
mem qua impelluntur : quin imo praedam integram tanta 
aviditate devorant, ut vix fustibus caesos abstrahas. 
—— 


CAP. ΧΧΙΙ. 


Quomodo cervos aliasque permagnas feras venari oporteat. 
At cervum similisve magnitudinis feram boc modo venari 
oportet canibus immissis generosietimis : mam fera magna 
est et diu multumque currit, nec satis tuto certamine peti- 
tur; et haud leve periculum est ne egregias canis cervi causa 
pereat. (2) Sed in campestribus locis apod Mysos et Getas, 
tum in Scythia et Illyria, Scythicis et Illyricis equis cervos. 
insequuntur. Equi enim illi principio quidem haud ita 
facile ad cursum concitantar : quos licet primo aspectu 
contemnas, si cum Thessalo aut Siculo aut Peloponnesio 
equo compares; resistunt tamen quibusvis laboribus. (3) 
Atque tum mihi celerem aliquem et magnum equum , qui 
maximo impetu primum ferebatur, deficere videbis : te- 
nuem vero el strigosum principio quidem videas alterum an- 
evertere, mox longe a tergo relinquere, tandem feram 
ipsam assequi : (4) qui usque adeo laborem sustinet, donec 
cervus deficiat; ille autem cursum remittens, et ore hiante 
præ languore spiritum trahens tandem restat : ut vel de pro- 
ximo, si velis, sagitta conficere queas veluti pedibus irreti- 
tum; vel vivum etiam, si id malis, injecto laqueo abducas. 








CAP. XXIV. 


Quomodo Afri equites majores feras capiant. 

Ceterum in Africa equorum genus est, quos Numidas. 
vocant, quod nomen ipsi quoque bomines obtinent. Hi in 
equis hisce non cervos modo vel capreolos ( eos enim absque 
magno labore capiunt, nec praestantes equi habentur, qui 
hujuscemodi animalia prebendunt ) sed asinos quoque sil- 
vestres capiunt, qui et velocitate polleat summa, et cur- 
rendi laborem dintissime ferunt. (2) Quum enim Graci, 
qui Cyrum Darii filium sequebantur, adversus Magnum re- 
gem proficiscerentur, cum quibus et Xenopbon militabat , 


ARRIANI DE VENATIONE LIBELLUS. 25. 


οὗ τὰ πεδία τὰ Ἀραδίων ἐξήνυον, ἀγέλας προφαίνεσθαι 
τῶν ὄνων τῶν ἀγρίων, καὶ ὑπὸ ἑνὸς μὲν ἱππέων μήποτε 
ἁλῶναι ὄνον ἄγριον: διισταµένους δὲ ἄλλους ἐπὶ ἄλλοις 
ἐλαύνειν' τοὺς δὲ πολλοῖς ἀντίσχοντας τελευτῶντας ἤδη 
t ἀπαγορεύειν ὑπὸ καμάτου" οὕτως ἄρα καὶ Κύρῳ τῷ 
μεγάλου μὲν βααιλέως παιδὶ, μεγάλου δὲ βασιλέως 


ἀδελφῶ, οὐχ ἀγαθοὶ διώκειν ἵπποι ἦσαν. (9) Λιδύων 
δὲ παῖδες, ὀκβεετεῖς εἰσιν οἱ μὲν αὐτῶν, of δὲ οὗ πολλῷ 


πρεσβύτεροι, ἐπὶ γυμνῶν τῶν ἵππων ἐλαύνουσι, ῥάθδῳ 
10 χρώμενοι ἐπ᾽ αὐτοῖς, ὅσα Ἕλληνες χαλινῷ, καὶ de 
τοσοῦτον ἄρα ἐφομαρτοῦει τοῖς ὄνοις τοῖς ἀγρίοις, ὥστε 
τελευτῶντες βρόχον περιθάλλοντες τῷ θηρίῳ ἄγουσιν 
αὐτόν' ὃ δὲ ἕπεται ἡττημένος, (4) Οὕτω τοι θηρῶσιν, 
ὅσοις κύνες τε ἀγαθαὶ xat ἵπποι, ob πάγαις, οὐδὶ dp- 
1 χύσιν, οὐδὲ βρόχοις, οὐδὲ ἁπλῶς δόλοις καὶ σοφίσμασιν 
Εαπατῶντες τὰ θηρία, ἀλλὰ ἐκ τοῦ εὐθέος διαγωνιζό-. 
pavos, (9) Καὶ ἔστι τὰ θεάματα, ἐμοὶ δοκεῖν, οὐδέν 
τι ἐκείνοις παραπλήσια" ἀλλὰ τὰ μὲν ληστεία ἢ κλοπῇ 
loa, τὰ δὲ πολέμῳ τῷ ἀνὰ κράτος διαπολεμουμένῳ" 
moral οἱ μὲν ὡς πειραταὶ λάθρᾳ ἐπιπλέοντες προσφέ- 
orcas πρὸς τὰ θηρία" οἱ δὲ, καθάπερ Ἀθηναῖοι Μήδων 
ἐκράτησαν ναυμαχίᾳ περὶ Ἀρτεμίσιον ἢ περὶ Σαλα- 
μῖνα καὶ Ψυτταλίαν, À αὖθις περὶ Κύπρον, οὕτω 
δὲ καὶ οἶτοι τῶν θηρίων ἐκ τοῦ ἐμφανοῦς κρατοῦσιν. 


ΚΕΦ. ΚΕ΄. 
2% Περὶ τοῦ, ἀφ᾽ οἵας ἡλικίας δεῖ ἐξάγειν εἰς θήραν τὰς θηλείας 


κύνας. 
[Κυνὸς ἡλικία ἐς τὸ θεῖν) θήλειαν μὲν μετὰ μῆνα 
ἐνδέκατον ἐξάγειν ἐπὶ θήραν" πρόσθεν δὲ ἔτι ἀπὸ ðe- 
κάτου μηνὸς, el εὐπαγὴς τύχοι καὶ μὴ ὑγρομελὴς, λαγὼ 
ἀπὸ χειρὸς ἀφιέναι ἐν χωρίῳ περιφανεῖ, καὶ τὴν μὲν 
30 ἐγγύθεν ἐφιέναι τῷ λαγῶ, ὥστε τήν τε ὄψιν αὐτὴν ἐμ- 
πίπλασθαι, xal ἐγγὺς ὁρῶσαν μετ᾽ ἐλπίδος ἀγαθῆς 
πονεῖν. (3) Kiva δὲ ἄλλην γενναίαν ἐφιέναι ὕστερον, 
ὡς μὴ ἐπὶ πολὺ χακοπαθῆσαι τὴν σχύλακα, μηδὲ 
ἐπαγορεῦσαι ὑπὸ καμάτου" ἡ δὲ θαμινὰ καὶ εὐμαρῶς 
ἐν ἐξιλίσσουσα τὸν λαγὼ παραδώσει τῇ σκύλακι: λοῦσαν 
δὶ day σπαράξαι τοῖς ὁδοῦσιν, ἔστε κατακανεῖν. (3) 
Ἔπειδὰν δὲ ἐξάγεσθαι ἤδη ὅραν ἔχῃ, πρῶτα μὲν τὰς 
ὁδοὺς βαδίζειν, ὅσαι τραχεῖαι αὐτῶν' ἀγαθὸν γὰρ τὸ 
μελέτημα ἐς τὸ πῆξαι τοὺς πόδας ταῖς κυσίν. (4) 
an Ἔπειτα ἵστασθαι τὸν ἔχοντα αὐτὰς ἐν χωρίῳ περιφανεῖ 
καὶ ὑπερδεξίῳ, καὶ φθάσαντι μὲν τῷ λαγῷ καὶ προλα- 
δόντι οὐχ δρῶσαν μὴ ἐφιέναι" τοῦτο γάρ τοι περὶ τῶν 
εἰς ἰχνείαν ἀσκουμένων κυνῶν παραινεῖ ὁ Ξενοφῶν 
ixdvoc (s) Κύνα δὲ ὠκεῖαν el μὴ δρῶσαν ἐπιλύσειας, 
4s πλάζεται καὶ σκιρτᾷ καὶ ἔκφρων γίγνεται καὶ ἀνασο- 
δεῖται. (0) Καὶ τοίνυν εἴ ποτε διαφύγοι αὐτὴν τελεω- 
θεῖσαν ἤδη ὁ λαχὼς, οὐκ ἀτρέμα ἔχει ἑαυτὴν, οὐδὲ 
ἐπὶ τὸν κυναγωγὸν ἐπάνεισιν, οὐδὲ ἀνακαλοῦντος ὑπα- 
ven, ἀλλ᾽ ὑπὸ μελέτης τοῦ θεῖν ἐπὶ μηδενὶ εἰκῆ πλά- 





refert idem Xenophon ( Anab. 1, 5, 2), dum Arabis plani- 
tiem transirent, apparuisse greges asinorum silvestrium , 
neque ullum ex iis ab uno equite solo capi potuisse : verum 
dispositos ex intervallo equites eos excepisse invicem. Asi- 
nos autem quum multis diu restitissent, tandem nimio cursu 
defatigatoe succubuisse : adeo seilicet nec ipse Cyrus Magni 
regis filius et Magni regis frater equos habuit, qui eos inse- 
qui valerent. (3) Sed Afrorum pueri quandoque octennes , 
quandoque paullo majores natu equis non stratis, quos 
virga non secus ut Graeci freno regunt , asinos illos silvestres 
venantur, atque adeo fuga premunt, ut tandem injecto la- 
queo feram abducant : qua victa ductorem sequitur. (4) 
Atque ita quidem ii venantur, quibus canes et equi boni 
sunt , ut nec reti nec plagis nec laqueis neque ullis aliis dolis 
fraudibusque feras decipiant , sed directo certamine adver- 
sus eas contendant. (5) Neque ista spectacula mea quidem 
sententia cum hisce ullo modo comparari possunt : nam ¡lla 
latrocinio vel furto , haec bello virium robore depugnato si- 
milia videntur; atque quidem ut pirate clanculum ad~ 
navigantes feras adoriunti ii vero quemadmodum Athe- 
nienses Medos pugna navali ad Artemisium vel Salaminem 
vel Psyttaliam ac deinde rursus ad Cyprum superarunt ; sic 
et ipsi feras aperto Marte vincunt. 











CAP. XXV. 
Qua mate canes femina venalum educende. 


Justa canis setas ad cursum ea est, ut femina quidem post 
undecimum mensem ad venandum producatur. Sed jam 
antea a decimo setatis mense , si corpore sit bene compacto, 
nec membris nimium teneris, lepus in loco aperto manu 
dimittatur, et ipsa de proximo immittatur lepori, ut et vi- 
sum ipsum pascat, et leporem vicinum conspiciens spe bona 
laborem perferat. (2) Mox vero alius prestantior canis 
immittendus est, ne catulus nimio afüligatur labore, vel 
fessus deficiat : sed alter ille leporem crebro et facili cursu 
assecutus catulo tradet : quem quum ceperit, permittendum 
est ut dentibus discerptum interficiat. (3) Verum quum. 
‘educendi tempus aderit , primum per vias asperas decurrat : 
conducit enim hoc exercitium, ut canibus pedes firmi soli- 
dique fiant. (4) Deinde is qui canem ducit, in aperto et. 
emipentiore loco consistat , nec immittat lepori longiori in- 
tervallo jam elapso , quem ipsa canis non viderit : hoc enim. 
Xenoplion ille senior (7, 7) monet de canibus, qui ad perve- 
stigandum exercentur : (5) sed si canem velocem lepori non. 
viso immittas, vagus oberrat, exsilit atque amens irrito 
discursu turbatur. (6) Et si quando lepus canem ætatis 
jam integrar effugiat, nunquam ille quiescit, nec ad venato- 
rem redit , nec audit revocantem , sed currendi studio nulla 


300 


ζεται, xal µαινοµένη ἔοικεν. (7) Ἀλλὰ ἵστασθαι μὲν 
τὸν ἔχοντα τὴν σχύλαχα ἐν χωρίῳ, ὁποῖον ἤδη μοι λέ- 
λεκται, κρυπτόμενον οὗ μάλιστα τεχμήραιτο ἄν τις, 
ὅτι πονούμενος 6 λαγὼς ὑποχάμψας ἥξει. (8) Ἰδόντα 
6 δὲ διαπεπονημένον ἐγγύθεν ἐφιέναι, μὴ κατὰ στόμα, 
μηδὲ ἐκ τοῦ ἐναντίου" $ μὲν γὰρ χύων ἐξορμήσασα εὐθὺ 
_ ἐξενεχθήσεται, 6 δὲ λαγὼς ἐξελίξας εὐμαρῶς mapapel- 
per” τὴν δὲ πολὺ ἀπολειφθῆναι ἀνάγκη, xal χαλεπῶς 
ὑποκάμψαι" καθάπερ al τριήρεις εὐθυπλοοῦσαι οὐκ εὖ- 
10 μαρῶς ἐπικάμπτουσιν, εἰ μὴ ἀνεθείη τὸ πολὺ τῆς εἰ- 
ρεσίας αὐταῖς, πρὶν ἐπιστρέφεσθαι. (9) Ἀλλὰ ἐάσαντα 
. παραμεῖψαι τὸν λαγὼν, ἐκ τοῦ πλαγίου χρὴ ἐφεῖναι ' 
ἁλόντος δὲ, ἐφομαρτείτω τις σπουδῇ, πρὶν ἐμφορηθῆναι 
τοῦ αἵματος τὰς xúvac: οὐκ ἐπειδὴ τὰ χρέα dpa περὶ 
15 πολλοῦ ποιητέον ἀνδρὶ ἐς χάλλος χυνηγετοῦντι ἀλλ᾽ 
ὅτι πονηρὸν µάθηµα κυνὶ γενναίᾳ λαγωοῦ ἐσθίειν καὶ 
ἤδη πολλαὶ χύνες οὕτω διεφθάρησαν, ἐπὶ μακρῷ δρόμῳ 
ἀσθμαίνουσαι ἐνεπλήσθησαν, ἔπειτα πνιγεῖσαι ἁπώ- 
λοντο. 





ΚΕΦ. KG’. 


zu Περὶ ἀῤῥένων χυνῶν, ἐφ᾽ olas ἡλικίας χρεὼν αὐτοὺς ἐπὶ θήραν 
ἐξάγειν. 


Ἄῤῥενα δὲ μὴ πρόσθεν ἢ διετῆ γενόμενον ἐξάγειν 
ἐπὶ θήραν: πολὺ γάρ τοι ὕστερον τοῖς ἄῤῥεσι πήγνυται 
τὰ μέλη. (9) Καὶ ὁ κίνδυνος οὐ σμικρὸς, ἀλλὰ πολλοὶ 

as ἤδη, πρὶν τελειωθῆναι, ἀγωνισάμενοι πρὸ ὥρας ἀπώ- 
λοντο, καὶ μάλιστα δὲ ὅσοι γενναιότατοι" ὑπὸ γὰρ 
μένους τοσοῦτον, ὅσον δύνανται, θέουσι. (3) Τὰ δὲ 
ἄλλα ὡσαύτως παραφυλάττειν, ὅσα ἐπὶ ταῖς θηλείαις 
ἤδη μοι λέλεκται, ὅπως πρακτέον. (4) Φυλάττειν δὲ 

30 xai ἀπὸ ὀχείας ἐντὸς τῆσδε τῆς ἡλικίας" οὔτε γὰρ $ 
γονή πω αὐτοῖς πέπηγεν, ἀλλὰ ἔστιν ἐξίτηλος τὸ πολὺ 
καὶ ἀμαυρὰ, καθάπερ ἡ τῶν παίδων" αὐτοὶ δὲ δια- 
φθείρονται πάμπαν, ὡς μηδὲν ἔτι πράττοντα ὕστερον 
ὀρθῶσαι τὴν ἁμαρτίαν: ἀλλ᾽ ἀπὸ τρίτου μὲν ἔτους ἐφίε- 

% σθαι ἐν ὥρα ἂν εἴη τῇ ξυμμέτρῳ. 


— 000 amm 


ΚΕΦ. KZ. 
Πῶς ἐπὶ ὀχείαν ἀκτέον τὰς χύνας. 


Ἐφιέσθωσαν δὲ ὧδε" φυλάξαι χρὴ τὴν χύνα, ἐπει- 
Sav ἀποχαθαρῃ ἀπὸ τοῦ αἵματος" πρόσθεν δὲ εἰ παρα-- 
λάθοιεν τὴν γονὴν, τὸ πολὺ οὐ κρατοῦσιν, ἀλλὰ ἐχκλύ- 
ζεται ὑπὸ τοῦ αἵματος, χαθάπερ ταῖς γυναιξί. (2) 
40 []ροσέχειν δὲ τὸν νοῦν ἐνταῦθα: βραχὺς γὰρ y νος 
διαγίγνεται, ἐν ᾧ οὐχ ἔτι μὲν φέρεται αὐτῇ τὸ ua , 
ἔτι δὲ φυλάττει τὴν ἐπιθυμίαν: ἀγαθὴ δὲ τῇ θηλείᾳ 
ἡλικία ἡ ἀπὸ διετοῦς ἐς ἕθδομον ἔτος. 


APPIANOY ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΟΣ. KG. KZ. 


de re furenti similis temere vagatur. (7) Verum is qui ca- 
tulum ducit, in loco, qualem jam diximus, consistat abecun- 
sus, quo potissimum lepus defessus converso cursu perven- 
turus videbitur. (8) Quem ut oppido fessum viderit, im- 
mittat canem de proximo, non fronte adversa neque ex op- 
posito : nam canis directo impetu nimium proruet , et lepus 
cursum detorquens facile prateribit : ibi necessum est ca- 
nem longius a tergo relinqui et difficulter cursum flectere : 
quemadmodum triremes recto cursu provecte haud facile 
eum convertunt, nisi ante, quam circumflectant, remigum 
opers multum intermittantur. (9) Sed ubi leporem præ- 
terire siverit, canis ex transverso immittendus , quem capta 
preda celeriter aliquis insequatur, antequam canes sese 
sanguirie ingurgitent; non quod cuiquam honesti oblecta- 
menti causa venanti caro illa magni facienda; sed quod 
egregio cani assuetudo sit pessima, ubi leporem devorare 
didicerit ; et quod multis jam canibus id exitio fuerit, qui 
quum longo cursu anheli sese implevissent , mox suffocati 
interierunt. 





CAP. XXVI. 
Canes masculi qua setate ad venandum educend!. 


Canis autem masculus non ante expletum biennium ad 
venationem producatur : masculis enim membra multo 
tardius solidescunt. (2) Nec parvum periculum est : nam 
multi setate nondum completa laboribus attriti ante tempus 
perierunt, maxime autem generosissimi quique : hi enim 
pre animi ardore quantum poasunt cursum intendunt. (3) 
Reliqua vero eodem modo atque in feminis facienda jam 
diximus, observanda sunt. (4) Coitu quoque intra eam 
ztatem probibendi sunt , quum nec semen in iis maturum 
sit, sed tenue utplurimum et evanidum, quale pucrorum 
esse solet. Ipsi vero prorsus corrumpuntur, ut vitium 
illud nullo deinceps pacto emendari queat. "Verum exacto 
triennio justa admittendi «tas aderit. 

— —— — 


CAP. XXVII. ° 
De admissione canum. 


Admittantur autem hoc modo : ohservandum quando 
canis menstruo fluore expurgata fuerit : nam semen ante 
hoc tempus conceptum vix unquam retinent ; sanguinis 
enim eluvio, sicuti in mulieribus, expellitur. (2) Ad hoc 
quoque animum advertere oportel, quod quum sanzuis 
defluere desierit, exiguum adhuc temporis spatium coitus 
desiderium servent : feminis autem atas integra est a biennio 
usque in annum septimum. 


ARRIANI DE VENATIONE LIBELLUS. 28 — 31. 


ΚΕΦ. KH’. 
"Orr, εἴ τις ὁρῴη τὴν μίξιν τῶν χυνῶν, οὐκ ἐπιτελεῖται 
γόνιμος. 


Κράτιστον δὲ καθεῖρξαι ἐν ταὐτῷ τὸν ἄῤῥενα ἅμα 
τῇ θηλείᾳ, αὐτὸν δὲ ἀφανῆ εἶναι ἅμα ταῖς χυσίν' αἱ 


5 γὰρ ἐν τῷ ἐμφανεῖ ὁμιλίαι οὐ γόνιμοι, el χρὴ πείθεσθαι. 


ἀνδράσι χυνηγετικοῖς' ὅσα δὲ τοιαῦτα λάθρᾳ ὑπὸ χυνῶν 
ἐσπουδάσθη, ἐπιτυχῆ γίνεσθαι λόγος. (2) Μετὰ ταῦτα 
δὲ ἐξάγειν μὲν ἐπὶ θήραν" 6 γὰρ περίπατος ἀγαθὸν ἐς 
ῥώμην ταῖς χυσίν. ᾿Εφεῖναι δὲ αὐτὰς λαγωῷ μηκέτι: 

10 κίνδυνος γὰρ διαφθεῖραι ὑπερχαμοῦσαν ἢ ὑπερταθεῖσαν. 
(3) Καὶ τὸν ἆῤῥενα δὲ μὴ ἐφιέναι ἐπὶ λαγὼν ὡσαύτως, 
ἀπὸ τοῦ καμάτου ἀναπαύσασθαι χαὶ ῥωσθῆναι, ἑξήκοντα 
ἡμερῶν οὐ μεῖον" ἔπειτα ἐφιέναι ἐς ἀγῶνα οὐδὲν xw- 
λύσει. 





ΚΕΦ. KO’. 
15 Περὶ καιροῦ πρὸς σκνλαχείαν ἐπιτηδείου. 


Κρατίστη δὲ ὥρα ἐς σχυλαχείαν ἡ τοῦ Apos: εὐχράτως 
γὰρ αὕτη μάλιστα ἔχει κρύους τε καὶ θάλπους’ ὡς τὸ 
μὲν κρύος τοῖς σκυλαχίοις οὐκ ἀγαθὸν ἐς ἀνατροφὴν, 
ἄλλως τε καὶ ἀπορία γάλακτος τὸ δὲ χαῦμα ταῖς pn- 

30 τράσι χαλεπὸν ἐν τῇ ἀνατροφῆ᾽ τὸ φθινόπωρον δὲ ταύτῃ 
χεῖρον τοῦ Fags, ὅτι χειμὼν ἐπιλαμθάνει τὰ σκυλάκια 
πρὶν παγῆναι. 





ΚΕΦ. A’. 
Πῶς μετὰ τὸ τεκεῖν ἐπαναληπτέον εἰς τὸ ἐξ ἀρχῆς τὸν δρόμον 
τῶν κυνῶν. 


a5 Texovoav δὲ εἰ μὲν ἔτι θέλοις ἐπαναλαθεῖν τὴν πρό- 
σθεν ὠχύτητα, μὴ ἐᾶν ἐκτρέφειν αὐτὴν, ὅτι μὴ ἐς ὅσον 
ἀποχουφίσαι τὸ πολὺ τοῦ γάλακτος εἶτα δὲ ἀφελόντα 
ἄλλαις παραδιδόναι χυσὶν ἐπιλεγόμενον γενναίαις' τὸ 
γὰρ τῶν ἀγεννῶν γάλα οὐ ξύμφυλον ταῖς γενναίαις. (1) 

30 Εἰ δὲ μηχέτι ἐς δρόμον ἐπιτηδείως ἔχουσα φαίνοιτο 4 
χύων, κράτιστον ἐᾶν ὑπὸ τῇ τεκούση, xal μὴ ὑπο- 
θάλλειν ὑφ᾽ ἑτέραν xóva* al γὰρ θεραπεῖαι αἱ ἀλλό- 
τριαι.' ἧπερ καὶ Ξενοφῶν ἐκεῖνος ἀποφαίνει, οὐκ εἰσὶν 
αὔξιμοι: τὸ δὲ τῶν μητέρων καὶ τὸ γάλα ἀγαθὸν καὶ τὸ 

35 πνεῦμα. 





ΚΕΦ. ΛΑ΄. 
Περὶ ὧν Ξενοφῶν ὑπὲρ ἀνατροφῆς χυνῶν διατάττεται. 


Καὶ ὁπόταν δὲ ἤδη πλανᾶται τὰ σχυλάκια, ὀρθῶς 
ξυμθουλεύει, ὅτι χρὴ γάλακτι ἀνατρέφειν aura” xal 
ὅτι αἱ βαρεῖαι πλησμοναὶ τά τε σκέλη αὐτοῖς διαστρέ- 

40 φουσι, καὶ τοῖς σώμασι νόσους ἐμθάλλουσι. (2) Καὶ 
τὰ ὀνόματα δὲ ὅτι βραχέα xal εὐανάχλητα θετέον ταῖς 
xual, xal τοῦτο χρὴ πείθεσθαι αὐτῷ: xai ὅσα dva- 


301 
CAP. XXVIII 


Coltum canum infecundum esse si a quoquam spectetur. 


Omnium autem optimum est, masculum cum femina 
solum includi nec conspici a quoquam, dum cum feminis 
rem habet : nam coitus qui in propatulo fiunt infecundi 
sunt, si peritis venatoribus credendum. Contra que se- 
creto a canibus patrantur, ea feliciter evenire aiunt. (2) 
Postea producendz quidem ad venationem; decursio enim 
vires canibus auset : sed in leporem non amplius immit- 
tende; periculum enim est, ne nimis intenso labore cor- 
rumpantur. (3) Pari ratione neque masculus lepori im- 
mittatur, donec a lahore interquieverit, viresque recupe- 
raverit, ut minimum per sexaginta dierum spatium. Deinde 
nihil vetat quominus ad certamen admittatur. 





CAP. XXIX. 
De tempore catulis educandis commodo. 


Anni tempestatum educandis catulis aptissima est verna, 
optimo inter frigus caloremque temperamento : nam frigus 
catulorum nutritioni incommodum tum propter alia tum 
ob inopiam lactis; «estus vero matribus in nutriendo mole- 
stus. Autumnus autem ideo deterior est vere, quod hiems 
catulis adhuc infirmis supervenit. 


—— jr eo 


CAP. XXX. 


Quomodo canes post partum fovendas ut pristinam velocita- 
tem recuperent. 

Si autem canem post partum pristinam velocitatem re- 
cuperare cupias, ne suos ipsam catulos enutrire permittas, 
nisi quatenus lactis onere levetur : sed matri subtractos ; 
alüs et quidem maxime generosis canibus alendos subjicias : 
nam lac canum degenerum generosis inimicum est. (2) Si 
vero canis ipsa in posterum ad cursum minus apta vide- 
bitur, prestat eos matri relinqui, nec alteri subrumari. 
Nam, quod et Xenophon ille affirmat, aliena educatio parum 
auget vires, sed matrum et lac et spiritus plurimum 
juvat. 





CAP. XXXI. 
De lis que Xenophon de canum educatione preecipiat. 


Atqui quum catuli jam ipsi oberrare incipiunt , recte eos 
lacte nutriendos precipit (7,3). lllud quoque bene monet, 
nimia ventris repletione crura eorum distorqueri et corpora 
infestari morbis. (2) Tum quod nomina brevia ef prolatu 
facilia canibus imponenda esse ait, ea quoque in re ipsi 
fides habenda ; uti etiam ubi nomina partim ab aliis inventa 


$02 


γέγραφεν ὀνόματα, τὰ μὲν εὑρὼν, τὰ δὲ καὶ αὐτὸς 
ποιήσας δεξιῶς ἀναγέγραφεν. (3) Εἰ δὲ μήπω ἐθέλοις 
σκυλαχεῦσαι, φυλάττειν ὡς ἀνυτὸν ἐπιμελέστατα τὰς 
χύνας, ἐπειδὰν τῇ ἀνάγκη ταύτη ἔχωνται: ἀποπαυσα- 
5 μέναις δὲ οἱ μασθοὶ σφριγῶσι, xat ὑποπίμπλανται yd- 
λαχτος, καὶ τείνεται τὰ ὑπὸ τῇ γαστρί. (4) Καὶ ἔστι 
τηνικαῦτα οὐχ ἀσφαλὲς ἐπιλύειν χύνα ἐπὶ λαγών" fr- 
γνυνται γὰρ αὐταῖς al λαγόνες" ὥστε οὐδὲ ἐς τὸ σκιρ- 
τῆσαι χρὴ λύειν αὐτὰς ἅμα ἑτέρᾳ xw: ἁμιλλώ- 
10 µεναι γὰρ ἔστιν ὅτε xal ὑπὲρ δύναμιν ξυνταθεῖσαι ἐς 
ἴσον χίνδυνον καθίστανται. (6) Ἀλλὰ κράτιστον περι- 
μεῖναι, ἔστε χαλάσαι αὐταῖς τοὺς μασθούς. Τεκμήριον 
δὲ ὅτι ἤδη ἀσφαλὲς, ἐκειδὰν αἱ τρίχες ἀποῤῥέωσιν 
ἀθρόαι ἐπαφωμένῳ' τότε γὰρ λύονται, ἐμοὶ δοχεῖν, ἀπὸ 





15 τῆς ἀνάγκης τῆς πρόσθεν. 
ΚΕΦ. ΛΒ. 
Διαφοραὶ ἄῤῥενος καὶ θηλείας χυνός. 


Καὶ παρίστανται ἤδη ἐς δρόμον, χύων θήλεια μὲν 
ὠχυτέρα ἄῤῥενος, ἄῤῥην δὲ θηλείας διαπονεῖσθαι 
ἀμείνων xai ὅτι δι’ ἔτους θεῖ, πολλῷ τινι ἐντιμότερον 

20 τὸ κτῆμα" καὶ ὅτι θήλειαι μὲν πολλαὶ ἀγαθαὶ, ἄῤῥενος 
δὲ γενναίου ἐπιτυχεῖν οὐκ εὐμαρὲς, καὶ ταύτη ἐντιμό- 
τερον" (s) καὶ ὅτι αἱ θήλειαι μὲν ἀγαπητὸν, εἰ xat ἐς 
πέμπτον ἔτος διαφυλάξειαν τὸ mau" ἄῤῥενες δὲ xal 
ἐς δέκατον διαφυλάττουσιν. Ὥστε μέγα por δοχεῖ τὸ 

96 κτῆμα ἄῤῥην χύων τῇ ἀληθεία γενναῖος, καὶ οὐχ ἄνευ 
θεῶν του εὐμενείας παραγίγνεσθαι ἀνδρὶ χυνηγετικῷ' 
ἀλλὰ γρὴ θύειν Ἀρτέμιδι Ἀγροτέρα ἐπὶ τῷδε τῷ κτή- 
ματι. (3) Θύειν δὲ χρὴ xal ἐπὶ θήρα εὖ πράξαντα, 
καὶ ἀνατιθέναι ἀπαρχὰς τῶν ἁλισκομένων τῇ θεῷ, 

30 ὅ γε ἀποχαθαίρει τοὺς κύνας xal τοὺς χυνηγέτας, κατὰ 
τὰ πάτρια ὡς νόμος. 





ΚΕΦ. AT". 


Περὶ τῶν Κελτῶν νόμου, καὶ τοῦ ὑπ᾽ αὐτῶν γινομένου ἐράνον 
τῇ Ἀρτέμιδι. 

Κελτῶν δὲ ἔστιν οἷς νόμος, καὶ ἐνιαύσια θύειν τη 

35 Ἀρτέμιδι: οἱ δὲ xal θησαυρὸν ἀποδεικνύουσι τῇ θεῷ 
καὶ ἐπὶ μὲν λαγῷ ἁλόντι δύο ὀθολὼ ἐμθάλλουσιν ἐς τὸν 
θησαυρόν: ἐπὶ δὲ ἀλώπεκι δραχμὴν, ὅτι ἐπίθουλον τὸ 
χρῆμα, καὶ τοὺς λαγὼς διαφθείρει * τούτου ἕνεκα πλεῖον 
ἐμθάλλουσιν, ὡς ἐπὶ πολεμίῳ ἁλόντι: ἐπὶ δὲ δορχάδι 
40 τέσσαρας δραχμὰς, ὅτι μέγα τὸ ζῶον, xai ἡ θήρα ἐν-- 
τιμοτέρα. (1) Περιελθόντος δὲ τοῦ ἔτους ὁπόταν γενέ- 
θλια fx» τῆς Ἀρτέμιδος, ἀνοίγνυται μὲν 6 θησαυρὸς, 
ἀπὸ δὲ τοῦ συλλεχθέντος ἱερεῖον ὠνοῦνται, of μὲν div, 

of δὲ αἶγα, of δὲ μόσχον, εἰ οὕτω προχωρεῖ. (3) Θύ- 
«5 σαντες δὲ xal τῶν ἱερείων ἀπαρζάμενοι τῇ Ἀγροτέρα, 
ὡς ἑκάστοις νόμος, εὐωχοῦνται αὐτοί τε xal οἱ κύνες. 


ΑΡΡΙΑΝΟΥ KYNHTETIKOZ. AB. AT. 


partim suopte ingenio apte efficta recenset. (3) Catulas 
vero, quas ad foeturam admittere nondum volueris , observa 
quam fieri potest diligentissime , quando ea necessitate ur- 
geantur : scilicet quum remisit ardor libidinis, turgent iis 
mamme et lacte implentur partesque sub ventre disten- 
duntur. (4) Nec tutum est eas tum in leporem immitti : 
rumpuntur enim iis ilia, adeo ut ne ad ludendum quidem 
cum alio cane exsolvi debeant, quia nonnunquam mutua 
contentione praeter vires annixæ in sequale incidunt peri- 
culum. (5) Sed exspectandum potius donec mamma de- 
turgescant : argumentum autem hoc jam erit sine periculo 
eas produci posse , quum pili ad contactum confertim de- 
fluunt : tunc enim meo quidem judicio priori illa necessitate 
exsolvuntur. 


— ——QO — 


CAP. XXXII. 


Differentize canis mascuji et femina. 


Siquidem cursu inter se committantur, canis femma 
multo velocior est masculo : sed masculus longe rectius 
labori sufficit quam femina; eoque majori in pretio baben- 
dus, quod quovis anni tempore cunit. Prseterea quum 
multz feminz bonze sint , masculum vero generosum re- 
perire difficile sit, hoc quoque nomine praestat. (2) Ad bac 
boni consulendum , si feminz in quintum annum velocita- 
tem conservent , quam masculi ctiam ad decimum usque 
integram retinent : adeo ut mea sententia canis masculus 
vere generosus res sit longe pretiosissima , neque sine pro- 
pitio deorum numine venatori obtingit : sed pro adepto 
hoc munere Diane venatrici sacra debentur. (3) Cui 
eliam post venationem ex voto peractam sacrificandum , 
et primitie preedarum offerende; quo a cede commissa 
canes et venatores purgantur, ex more patrio. 


— Án090«m— — 


CAP. XXIII. 


De Gallorum instituto et ere in bonorem Dianz collato. 


Quibusdam Gallis mos est quotannis Dianz sacra facere, 
alii stipem collatitiam dete afferunt : et pro lepore quidem 
duos obolos inferunt thesauro; pro vulpe drachmam, quia 
animal est insidiosum et leporum pernicies ; idcirco pro co 
ut pro hoste capto plus conferunt ; pro capreolo drachmas 
quattuor, quia et animal majus est, et captum plus laudis 
habet. (2) Inde quum absoluto anni cursu Dianz natal's 
venerit, thesauro aperto de collata pecunia victimam 
emunt , alii quidem ovem, alii capram, nonnulli etiam vi- 
tulum, si ad eam summam pecunia ascendat. (3) Tom 
sacris peractis et victimarum primitiis Diane venatrici 
oblatis, ipsi una cum canibus genio indulgent. Canes au- 


ARRIANI DE VENATIONE LIBELLUS. 34, 35. 


Τὰς κύνας δὲ καὶ στεφανοῦσιν ἐν τῆδε τῇ ἡμέρα ὡς 
δῆλον εἶναι, διότι ἐπ᾽ αὐταῖς ἑορτάζουσιν. 





ΚΕΦ. Ad’. 


Παραίνεσις πρὸς τὸ θύειν τοῖς ᾿Ἐφόροις τῶν ἐν ἀνθρώποις 
ἐπιτηδευμάτων. 

e Καὶ ἐγὼ ἅμα τοῖς συνθήροις ἕπομαι τῷ Κελτῶν 
νόμῳ, καὶ ἀποφαίνω, ὡς οὐδὲν ἄνευ θεῶν᾽ γιγνόμενον 
ἀνθρώποις ἐς ἀγαθὸν ἀποτελευτᾶ. (2) Ἀλλὰ xal bon 
ναυτίλλονται, ἀπὸ θεῶν ἄρχονται, ὅσοις γε τοῦ σώζε- 
oda: μέλει, καὶ ἀνασωθέντες χαριστήρια θύουσι τοῖς 

ro θεοῖς τοῖς θαλαττίοις, [Ποσειδῶνι χαὶ Ἀμφιτρίτη καὶ 
Νηρηίσι- καὶ ὅσοι τὴν γῆν ἐργάζονται, Δήμητρι xai 
τῇ παιδὶ αὐτῆς καὶ Διονύσῳ: οἱ δὲ ἀμφὶ τὰς τέχνας 
πονούμενοι, Ἀθηνᾶ xal Ἡφαίστῳ: καὶ οἱ ἀμφὶ παί- 
δευσιν, Μούσαις xal Ἀπόλλωνι Μουσηγέτη καὶ Myn- 

15 μοσύνη καὶ Ἑρμῆ. of δὲ ἀμφὶ τὰ ἐρωτικὰ, Ἀφροδίτῃ 
καὶ Ἔρωτι xal Πειθοῖ xat Χάρισιν. (3) Οὕτω τοι 
καὶ τοὺς ἐπὶ θήρᾳ ἐσπουδαχότας οὐ χρὴ ἀμελεῖν τῆς 
Ἀρτέμιδος τῆς Ἀγροτέρας οὐδὲ Απόλλωνος οὐδὲ [Πανὸς 
οὐδὲ Νυμφῶν οὐδὲ Ἑρμοῦ Ἐνοδίου xat Ἡγεμονίου, 

20 οὐδὲ ὅσοι ἄλλοι ὄρειοι Geol: (4) εἰ δὲ μὴ, ἡμιτελῆ 
ἀποβαίνειν ἀνάγχη τὰ σπουδάσματα"' xal γὰρ xai οἱ 
κύνες βλάπτονται, xat of ἵπποι χωλεύονται, καὶ οἱ ἄν- 


θρωποι σφάλλονται. 





ΚΕΦ. AE. 


Ἔξ Ὁμήρου μαρτύρια, ὅτι χρὴ θύειν τοῖς τῶν πραγμάτων εὖ- 


25 ρεταῖς ἐν τῇ τῶνδε μεταχειρίσει. 


Καὶ τοῦτό γε δηλοῖ καὶ Ὅμηρος ἐν τῇ ποιήσει. 
Τεῦκρον μέν γε τὸν τοξικώτατον “Ἑλλήνων ἐν τῷ ἀγῶνι 
οὗ φησι τυχεῖν ὅτι μὴ τῆς μηρίνθου, xal ταύτην διαχό- 
har, ἐπειδὴ μὴ ἐπηύξατο τῷ Ἀπόλλωνι: Μηριόνην δὲ, 

30 ἄνδρα od τοξιχὸν, ἐπευξάμενον τῷ Ἀπόλλωνι, drone- 
τομένης ἤδη τῆς ὄρνιθος τυχεῖν. (1) Καὶ τοὺς ἐκγόνους 
δὲ τῶν ἐπὶ Θήθας σὺν Πολυνείκη στρατευσάντων ἑλεῖν 
τὰς Θήθας, 

πειθομένους τεράεσσι θεῶν xai Ζηνὸς ἀρωγῇ * 

36 τοὺς δὲ πατέρας αὐτῶν, οὐδέν τι χείρους ἐκείνων ἐς 
ἀλκὴν γενομένους, διαφθαρῆναι ἐν Θήδαις, ὅτι μὴ 
ἐπείθοντο τοῖς σημαινομένοις ἀπὸ θεῶν. (3) Καὶ τὸν 
Ἕκτορα οὗ πεισθέντα Πολυδάµαντι οὐκ ἐῶντι ἐπελαύ- 
vetv ταῖς ναυσὶ τῶν Ἑλλήνων, ἐπὶ τῷ δράκοντι xata- 

do θληθέντι πρὸς τοῦ ἀετοῦ, ὡς οὐ ξὺν κόσμῳ ἐπανελευσο- 
μένους, ὀλίγον ὕστερον ἔργῳ ἀναδιδαχθῆναι, ὡς οὐχ 
ἀγαθὸν ἀπειθεῖν τῷ θείῳ. (1) Τούτοις χρὴ πειθομένους, 
καθάπερ ἐπ᾿ ἄλλῳ τῳ ἔργῳ , οὕτω δὲ καὶ ἐπὶ θήρα dp- 
χεσϑαί τε ἀπὸ θεῶν, χαὶ χαριστήρια θύειν εὖ πράξαντα 

as καὶ σπένδειν xal εὐφημεῖν xal στεφανοῦν xal ὑμνεῖν 
καὶ ἀπαρχὰς τῶν ἁλισκομένων ἀνατιθέναι, οὗ μεῖον 
3, ἐπὶ νίκη πολέμου ἀκροθίνια. 


303 
tem illo die sertis coronant, ut manifestum sit illorum causa 
festum celebrari. 


— — 00m —— 


CAP. XXXIV. 


Admonitio de sacris faciendis diis artium et professionum 
humanarum presidibus. 


Atque ego quidem cum sociis venatoribus sequor Gallo- 
rum legem, nihilque sine divüm ope mortalibus bene 
succedere pronuntio. (2) Nam et rem nauticam exercentes 
a diis faciunt principium quotcumque suam sibi salutem 
cordi habent, et si salvi evaserunt , diis marinis, Neptuno, 
Amphitrila et Nereidibus gratiis referendis sacra faciunt , 
ut Cereri ejusque filix et Baccho quicumque agriculturae 
operam navant; artiumque cultores Minerva et Vulcano ; 
qui studiis incumbunt, Musis Musarumque principi Apollini, 
itemque Mnemosyno et Mercurio ; qui amori operam dant, 
Veneri et Cupidini, tum etiam Suadz et Gratiis. (3) Ita 
qui venationi student, Dianam Venatricem minime negligere 
debent ; uti nec Apollinem nec Pana atque Nymphas et vía- 
rum presidem ducemque Mercurium , tum quievis alia 
montium numina : (4) secus enim studia ista non satis fe- 
liciter succedere necessum est : leduntur enim canes, clau- 
dicant equi , et homines ipsi spe frustrantur. 


— jo 


CAP. XXXV. 


Homeri testimonia, quod diis rerum inventoribus sacrifican- 
dum, dum quis easdem aggreditur. 


Atque hoc ipsum Homerus (ll. 23,879) in sua poesi signi- 
ficat, dum Teucrum inter omnes Graecos sagittandi peri- 
tissimum in certamine funiculum dumtaxat tetigisse 
eumque preecidisse refert, quod nullum Apollini votum 
fecisset; Merionen vero sagittandi haud peritum, votis 
Apollini susceptis, avem jam avolantem percussisse. (2) 
Item posteros eorum qui cum Polynice ad Thebas milita- 
runt, Thebas expugnasse 

fretos auxilio Jovis auspiciisque deorum , 

quum patres corum virtute neutiquam inferiores ob nc- 
glecta deorum auspicia ad Thebas occubuissent. (3) He- 
ctorem quoque, quum fidem denegasset Polydamenti irru- 
plionem in Grecorum naves dissuadenti , quod ex dracone 
ab aquila projecto nulla cum laude Trojanos reversuros vi- 
derét, paullo post re ipsa comprobasse, malum esse nu- 
mini non obtemperare. (4) Hisce exemplis persuasos , ut 
omni alio in opere, ita etiam in venatione a diis incipere, 
et re hene gesta iisdem gratitudinis ergo sacra facere opor- 
tet : his libandum; hi predicandi ; his coronz , hymni et 
pradarum primitie offerende, non minus quam adepta 
victoria belli manubize iisdem consecrantur. 





INDEX NOMINUM ET RERUM. 





quibus operis nota non prefixa est pertinent ad Expeditionem Alexandri M. Re- 
. Arriani libros notavimus hunc in modum : C. Alan., Acies contra Alanos; Cyn., 
eticus; Ind., Historia Indica ; Parth., Parthica ; Per., Periplus Ponti Euxini; Succ. 
Jistoria Successorum Alexandri; Tact., Tactica. 


— m — 


A. - 


rex Rhesmages , Per. 11, 3. 

'er. 18, 2. 

idi, VI, 15, 1. 

11. 4. 

$,1V, 1, f. 

x, IV, 27,7. Pori socius, V, 20,5; 22, 2. ad 
‘um legatos mittit, V , 20, 5; 29, 48. 

lia, Per. 14. 

1,9, 35 10, 15 11, 7. 

usianorum satrapes, III, 16, 9; 19, 2. suppli- 
tus, VII, 4, 1. 

, 11, 6. Succ. Al. 44. 

luv., Per. 7, 5. 

iilippus, 11, 4. 8. Bianor, 13, 2. Acarnania, Ind. 


ta equitum armatura, Tact. 4, 1. 

nnis, V, 4,25 5, 5.25, 5. 29,2. VI, 4, 1. 
, 6. ejus magnitudo et natura, V , 20, 8. Ind. 3, 
cam Indo confluit, Vl, 1,2. 5.3, 1; VI, 15, 
m Hydaspe, VI, 4, 4. Ind. 18, 11. cum Hy- 
VI, 13, 1. Ind.. 4,8. et Hyphasi, VI, 14, 5. 
portus, I, 11,6. 

ivius, Per. 18,3.. 

iqua Ponti, Per. 18, 4. 

II, 16, 8. ejus sepulcrum, I, 12, 1. eum »mula- 
ander, ΥΠ, 14, 4. cl. 1, 12, t s. Achillis Dro- 
ıomodo in Leuce insula Achilles colatur, Per, 


‘heniensis , IIT, 6, 2. 

ata, Tact. 16, 6 sq. ; rhombi figura formata, ib. 
juadrata , ib. 16, 8; oblonga, ib. 17,3. 

uvius, Per. 7, 5. 

na, Per. 12, 3. 

ταί, Tact. 4,3, 5. 

yseorum princeps, V, 1,3 ss. ; terre proefectus, 


68. 
omni filia Cari preefecta, I, 23 , 7 s. Alexandrum 
ελιάρχης, 1, 22; ejus τάξις, I, 22, 4. occisus, 


ynte et Cynanes filia, Arrhidæo nubit; Eurydi- 
en assumit , Succ. Al. 23. 

1v., Per. 7, 3. 

oic ὑπασπισταῖς preeest, II, 23, 2. 4. 5. ovcisus 
, 24, 4. 


ARRIANUS. 


Adraistse Indi 5, 22, 3. 

acide IT, 27, 6; IV, 11,6. 

acus, VII, 29, 3. 

Ege Macedonia, I, 11, 1. 

Ægæus ( Leonnatus ) , Ind. 18, 6. 

Egeum mare, VII, 20,4. 

Agiali in Ponto, Per. 14, 2. 

JEgina, VI, 11, 6. in Aginam fugit Demosthenes, Suce. 
Al. 13. 

¿Egineta, urbs Pontica, Per. 14, 3. 

ZEgobares legebatur, VII, 6, 5. 

¿gos flumen, I, 9, 3. 

JEgyptus amnis, V, 6, 5; VI, 1,3. 

¿Egyptus terra, II, 13,3; 17, 1; 25, 4; V, 25, 4; VII, 
9, 8. Ind 5, 6. ab Alexandro occupata, IIT, 1, 1 ss. Am- 
minape cum Mazaco dedente , III, 22, 1. composita, III, 
5, 1 ss. terree priestantia a Romanis agnita, III, 5, 7. 
Nili donum, V ,.6, 5. Indic similis, VI, 1, 2. cl. 5. Ara- 
bize contermina , Ind. 43, 1 sqq. Egyptum vexat Cleo- 
menes , VII, 23, 6,8. 

AEgyptii Herculem colunt, II, 16, 3; IV, 28, 2. Alexandri 
comites, Ind. 18, 1. 

/Eolis, MI, 22, 6; VII, 9,11. Æolicæ civitates, T, 18, 1. 
Smyrna, V, 6, 4. 

Emus. v. Heemus. 

Aeropus,1,7, 6. 

Aeschylus poeta laudatur, Per. 19, 2. 

¿Eschylus in /£gypto ἐπίσχοπος, Ill, 5, 3. 

Asculapius, I1, 5, 8; VII, 14, 6. 

¿Ethiopes nigri, V, 4, 4. Nili accole, VI, 1, 3. Ind. 6, 
6. Alexander, VII, 1, 2. legatos ad eum mittunt, VI, 
15, 4. elephantis ad bella utuntur, Tact. 2, 2. 19. 

¿Etolus Glaucus, HI, 16, 2; Lycidas, Ill, 6, 3. 

/Etoli res novas moliuntur, I , 7, 4. veniam rogant , I, 10, 2. 

Afri venatores, Cyn. 24. 

Agamemnon, I, 11, 5. Tact. 19, 4. 

Agathocles, 1, 18, 1; V1, 28, 4. Agathocles, pater Lysima- 
chi, Succ. Al. 2. Agathocles, pater Autolyci, ib. 38. 

Agathon Thracum prafectus, I, 14, 3. Tyrimme filius 
equitum Odrysarum prefectus , IIT, 12, 4. 

Agenor, VI, 17, 1. 

Agenorium Tyri, If, 24, 2. 

Agerrus , III, 23, 9. 

Agesilaus Laco, II , 13, 6. 

Aginis pagus Susianee, Ind., XLII, 4. 

Agis Spartanorum rex pecuniam et naves a Persis accipit , 
ll, 13,4, 6. 


3 
-U 


806 . 


Agis Argivus, poeta, IV, 9, 9. 

Agoranis fluv. Ind., Ind., IV, 4. 

Agrianes, I, 5, | δ. copia apud. Alexandrum stipendia la- 
ciunt , sape memorate, v.c.adI, 1, 11. 

Agrianorum regio, Succ. Al. 7. 

Agriaspae legebantur , III, 27 , 4. 

Alanica Arriani historia, p. 218. 

Alanorum pugnandi mos, Tact. 4, 3. 

Albani, 111, 8, 4; X1, 4, 13; 1. 

Alcetas τάξει preefectus, IV, 22, 15; 27, 1, 5 Ss.; Y, 
11, 3. 

Alcetas Perdiccze fratri persuadet ut Nicwam ducat, Succ. 
Al. 21; Cynanem interficit , ib. 22; condemnatur, ib. 30; 
fugit, ib. 39; contra eum Asander mittitur, ib. 41. 

Alcias Eleus, I, 29, 4. 

Alcimalus legebatur, 1, 18, 1. Vid. Antimachus. 

Alcmene, II, 16, 1. 

Alcomeneus, 7nd. , 18, 6. 

Aleius campus, II, 5, δ. 

Alexander Peucest:e pater, Ind. 18,6. Amyntz pater, Succ. 
Al. 38. 

Alexander Crateri pater, Ind. 18, 5. 

Alexander Aeropi fllius, 1, 7, 6; 17,8. Alexandro M. in- 
sidiatur , I, 25, 6 ss. 

Alexander Amphoteri pater, I, 25, 9. 

Alexander Epirota , II, 1, 7. 

Alexander, Pyrrhi filius, Tactica scripsit , Tact. 1, 1. 

Alexander, Pol ysperchontis filius, custodibus regii corporis 
ab Antipatro adscribitur, Succ. Al. 38. - 

Alexander Philippi filius , Argivus, ab Heraclidis oriundus, 
H, 5, 9; HI, 3, 2; IV, 7,4; VI, 3,2; ab Ada adoptatus, 
I, 23, 8; Ammonis soboles, IIT ,3, 2; IV, 9,9; VIL 8, 3. 
deus videri vult, VII, 20, 1; quo consilio, VII, 29, 3; 
viginti annos natus dux adversus Persas creatus, I, 1, 
1 s; Persea et Herculem zemulatur, If, 3, 2; Ind. 5,9; 
Achillem , I, 12, 1, 2; Dionysum, V, 1, 5; Il, 1, 26, 
5; VIL, 10, 6. cf. IV, 8, 2ss.; V, 26,5; VII, 20, 1 
mortem contemnit , 11,4, 11; felix, IV, 19,6; 21, 3; 
VII, 29, 1; ejus audacia, I, 13,6; IV, 21,3; VI,9, 
5 ss.; ab amicis castigata, VI, 13, 4 s. nihil desperat, 
1V,21, 3 cl. 30, 3. fortitudo, I, 15, 6 ss. vulne- 
ratur, 11, 12, 1; 27, 2; 111,30, 11; IV, 3, 3; 23, 
3; 26, 3, 4; VI, 10, 1; omnino v. VII, 10, 2; stre- 
nuitas, 11, 18, 4; 23, 4; VII, 15,3. de ejus mo- 
ribus, VII, 28, 1 ss.; milites excitat, IV, 29, 7, cl. 
21,451, 22, 1; severitate terret, 1,16, 6; 29, 6; IIT, 
28, 8; satrapas, VI, 15, 3; 27, 1, 4; 30, 2; VII, 4, 
1 ss.; 18, 1; hostes, 1V,27 , 4, militesseditiosos, V11,8, 
4 , crudelior in Bessum , IV , 7 , 3 s., amicis fidit, II, 4, 
9. ss., ignoscit, IIT, 6, 7; non succenset mala vaticinato, 
VII, 18, 4; amicissimus Cratero, VII, 12, 3, Hephæ- 
stioni, VIT, 14, 1 ss.; bene meritos praemiis ornat, T, 5, 
4; VI, 23, 4; VII, 4,4 ss.; V, 4 ss. militum fortitudi- 
nem remuneratur, I, 16, 4 s5.; 11, 12, 1. item exaucto- 
ratos, MI, 19, 5; VII, 12, 2; as alienum solvit, VII, 
5, 1 Ss.; νεογάµους in Macedoniam remittit, I, ?5, 1 s.; 
ignoscit inimicis, f, 10,4 66.; 11, 15, 3 ss.; IH, 17, 6; 
24, 4 s.; cohibet plebis iram, I, 17, 12; clemens in 
captivas, IT, 12,5; non mulierosus , IV , 19, 6 ss.; aquam 
sibi oblatam effundit, VI. 26, 2; non vinosus, VII, 29, 
4; gloria cupidior, VI, 13, 4 cl. V, 2, 1; a solo Lysippo 
se fingi voluit, I, 16, 4; Atheniensibus trecentas zavo- 
πλίας mittit, I, 16,7; Harmodii et Aristogitonis statuas, 
HI, 16, 8, cf. VIL, 19, 2; alia iis grata facit, Il, 15, 
4; 111,6, 2. monumentorum verecundia , VI, 29, 10 s. 
cl. 27, 5; 30, 2. Pindari domo et posteris parcit, I, 
9, 10; aras ad Hyphasin exstruit, Y, 29, 1; adulatione 


INDEX NOMINUM ET BERUM. 


corrumpitur , IV,8, 1 es.; Clitum ezdit, IV , 8, & se; 
penitentia , IV , 9, 2 ss.; luctus de llephaestionis morte 
VIL, 14,2 50; cultu armisque insignis, 1, 14, 4; vl, 

, 5. 

Indorum sophistas convenit, VII, 1 , 5 .; 11,2 s6.; ser- 
mo ejus cum Diogene, VII, 2, 1; cum Celtis, 1,4,7 s; 
cum Besso, III, 30, 40; cum Poro, Y , 19, 2 8. ; di- 
cium de prelio nocturno, III, 10, 2; de imperio, Il 
25, 2; de Olympiade, VII, 12, 6; epistola ad Atbenien- 
ses, I, 10, 4; ad Darium, II, 14, 4 ος; 25, 3; ad 
Olympiadem, VI, 1, 4ss.; ad Cleomenem, VII, 23, 7; 
deliberat cum Parmenioae , 1, 13, 3 £8.3; 18, 6 m; πα 
10, 1 ss.; cum amicis, II, 25, 2; cum ducibus , II 9. 
3 ss.; duces exhortatur, 11, 7,3 s5.5 17, 1 86. ; It, 9, 
5 86.5 orationem ad eos habet, V , 25, 3s.; VII, 9, 1 =. 
Macedonum opes auxit, VII, 9, 6 ss. cl. V , 25,4 S.; 
apud Graecos statum popularem instituit, I, 18 , 2; ejus 
Μτδισμὸς, IV,7, 4; 9, 9; VII, 6, 1 95.5 8, 2; in 
matrimonium duxit Roxanen, IV, 19, 5, Barsinen et Pa. 
rysatin, VI, 5, 4; milites e barbaris parat, Vil, 6,18; 
8 , 2; barbaros cum suis conciliat, VII, 11, 8 ss. ᾿ 

Urbes condidit, V, 27, 5; Alexandriam in 4Egypto 
M1, 1, 5 ss.; ad Caucasum , 116,28, 4; ad Tanaim, Iv, 
1,38; Niczeam et Bucephala, V, 19, 4; 29, 5; alia op- 
pida in India, V, 29, 3; VI, 15, 7; (navalia, VI, 18, 
2) ad Pallocopam, VII, 21, 7 ; ejus classis, I, 18, 4; 
20,1 68.; V, 8,55; 26, 18; VII, 19, 3; 21, 7.; Ind. 
18 sqq., cf. Nearchus. ipse navigat, VI, 14, 4ss.; VI, 
7,18.,685. ; 22, 1. 

Coronatur, I, 12, 1; 24, 5, ?; 13, δ; VIT, 15, i; 
23, 2; sacra facit, I, 4, 5; 11, 698; Dianz, 1, 18, 
2; Esculapio, Minervze , Amphilocho , II, 5, 8 s.; Her- 
culi Tyrio, II, 24, 6; Apidi, ΗΕ, 1, 4; amnibus Indici, 
V, 29, 5; VI, 3, 1; diisab Ammone dictis, Vi, 19, 84: 
nodum Gordium solvit, II, 3,7 s.; omen interpretatur 
1, 18,9; non curat exta; IL, 27, 1; IV , 4, 2, vaticinia. 
VII, 16, 5 Ss. ; 22, 1. ᾿ 

Quz consilia agitaverit, IV, 15, 58.; V, 26,5 .; 
VI, 1, 28.5 µέγας βασιλεύς, 1V,9,7; 0,15, 5; VII, 1, 
2 s. εἰ. 30, 1. βασιλεὺς τῆς ᾿Ασίας, ib. et II, 14, 9; 
insidiz eistructe, 1,25, 1 $5.5 11, 26, ts; IV, 13, 
3 ss. occidisse fertur, 1, 7, 2, 6. ejus morbus, Ii, 4, 
7 ss.; mors, VII, 24, t ss. 

Alexandri portus, Ind. 21, 10. 

Alexandria in Ægypto, 111,1, 5 s85.; V, 1,5; VU, 23, 
7; ad Caucasum, IJI, 28, 4;V, 1, 55.2 in isadi 
IV, 22,4; ad Tanaim, IV, 1,38; 4, 188. 

Alinda Carix , I, 23, 8. 

Alorites ( Pantauchus ), Ind. 18, 4. 

Alpes Celtic, Per. 11,5. 

Athemenes, MI, 11, 8. 

Amanice porte, 11,7, 1. 

Amastrine, VII, 4, 5. 

Amastris urbs, Per. 14, 1. 

Amathusius Androcles, II, 22, 2. 

Amazones, IV, 15, 4; VII, 2 ss.; Per. 15. 

Ambhisares legebatur, V, 8, 3. 

Ambracia Epiri, MI, 16, 5. 

Amisenorum ager, Per. 15, 1. 

Amisus, Atheniensium colonia, Per. 15, 3. 

Amminapes Egyptioram preetectus ab Alexandro Partho- 
runi et IHvrcaniorum satrapes factus, 111, 22, t. 

Ammon. ejus oraculum, HI, 3, 1 ss.; II, 4, 18. 3 Ak- 
xandri parens, ib., IV, 9, 9; VIT, 8, 3; qui ei sacra fa- 
cit, VI, 3, 2; ejus oracula, VI, 19, 4; VII, 14, 7; 23, 
6; Ind. 35,8. 

Amphilochus heros, II, 5, 9. 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 


Amphilochi Ambracim vicini, II, 16, 5. 
Amplimacho» Mesopotamiam et Arbelitin satrapias ab An- 


Amphipolis, 1, 1,5; 
3; Ind. 18, 10. 
Amphipolites , III, 16, 4; VII, 18, 1. 

Amphippi, Tact, 2, 3. 
Ἀμφίστομος φάλαγξ, Tact. 29, 1. 
Amphitrite, Ind. 18, 11. 
Amphium Thebarum, 1, 8, 68. 
Alesandri filius, legatus, L, 25, 9 5.; eum 
classe Con occupat, ΠΠ, 2, 6 ; Peloponnesiis auxilio mis- 
sus, TII, 6, 3. 
Amyntas a Thebanis occisus, 1,7, 1. 
Amyntas Balacri pater , I, 29, 3; 111, 5, 5. 
Amyntas Sostrati pater, IV, 13, 3. 
Amyntas Andromenis filius. ejus τάξις, 1,8, 2; If, 11, 
rin 1, 14, 2; Sardium arcem recipit, 1, 17, 4; mi- 
e Macedonia adducit, III, 11, 9; 16, 10; accusa- 
tos et abans, ted paulo post occisi, I, 27, 188; 
sine dubio idem cujus τάξις commemoratur y 1, 20,5; 
U, 8, 4; ΠΠ, 18, 6; 23,2; 25, 6. 
Amyntas Antiochi filius, transfuga, I, 17, 9; 25, 3; Dario 
salutaria suadet, II, 6, 3; in Ægypto occisus, ΙΙ, 13, 4. 
Amyntas Arrabei filius, speculatoribus praefectus, I, 12, 
7; σαρισσοφόροις (προδρόµοις) equitibus, Pæonibus et So- 
eratis turmæ praefectus, 1, 14, 1; VI, 15, 1. cornu 
sinistro praeest, 1, 28 , 4. 
Amyntas Nicolai filius Bactriorum satrapes, IV, 17, δ; 


22,2. 

Amyntas Philippi filius legebatur, IIL, 11, 9. 

Amyntas, Perdiccae ejus qui Philippi regis frater erat, filius, 

maritus, pater Adeze, ab Alexandro M. interfici- 
tur, Succ. Al. 22. 

Amyntas , Alexandri [., Peucesto frater, unus e regii cor- 
poris custodibus, Suc. Al. 38. 

Amyntis fluv. Ind., Jnd., 4, δ. 

Amyntor Hephasstionis pater, Ind. 18, 3. 

Anamis fluv. Carman. , Ind. 33, 2; 35, 7. 

Ἀναστρορή, Tact. 20, 2; 21, 4. 

Anaxarchus sophista Alexandrum consolatur , IV, 9, 788. 

auctor, IV, 10, 6 88.; a Callisthene confu- 
tatus, IV, 11,18. 

Anaxidotus Archise pater, Ind. 18, 3; 27, 8. 

Anaxippuséraipoc, IM, 25, 2; occisus, III, 25. 

Anchialus, urbe Pontica, Per. 24, 5. Anchiali regia, ib. 
7,3. 

Anchialus, Cilicie, ΙΙ, 5, 2 56. 

Ancone, urbs Ponlica, Per. 15, 3. 

Ancyra Galati, II, 4, 1. 

Andaca Indie, IV, 23, 5. 

‘Andomatis fluv. Ind., Ind. 4, 4. 

Androcles Amathusius , II, 22, 2. 

Androcius ἑταῖρος, Ill, 29, 1. 

Andromachus ναύαρχος, Il], 20, 10. 

Andromachus Hieronis filius equitibus peregrinis præfe- 
ctus, Ill, 12, 5; 25, 4; contra Spitamenem missus, 
IV, 3, 751V, 5,7; 6,2. 

Andromenes pater Amynte, Attali Simmiaque, quos v. 

Andron Cabelz fil. Tejus , Ind. 18, 7. 

Andronicus Agerri filius mercenariis Graecis qui apud Da- 
rium meruerant prefectus, Ill, 23, 9; 24, 5, Pro- 
teæ pater , IL, 2, 3; 20, 2. 

Androsthenes Callistrati fil. Amphipolites chersonnesum 
Arabicam legit , VII , 20, 7 ; ex trierarchis, Ind. 18, 7. 

Androtimus Nearchi pater, Ind. 18, 4. 

Anicetus Ol. CXII, t archon, IL, 24, 6. 

















307 


Annubas legebatur TIL, 6, 5. 

Anomas Laco, legatus ad Darium, III, 24, 4. 

Anteus, ΠΙ, 3, 1. 

Antalcide pax, II, 1,4; 2,2. 

Anteas, VI, 28, 4 cl. II, 5, 5; Succ. Al. 2. 

Anthemusia turma, II, 9, 3. 

Antibelus Mazaci filius, IIT, 21, 21. cf. Artiboles. 

Anticles Theocriti filius Alexandro insidias struit, IV, 13, 

4; interfectus, IV, 14, 3. 

Antigenes , phalangi preefectus, V , 16, 3; ejus τάξις, VI, 
17,3. Pithonis pater, Jnd., V , 10. Argyraspidum dux, 
Susianam ab Antipatro accipit, Succ. Al. 35; pecunia: 
Susis colligendze ab Antipatro preeficitur, ib. 38. 

Antigonus Philippi filius, sociorum dux , Phrygiae satra- 
pes, L, 29, 3. Antigonus a Perdicca et deinde ab Anti- 
patro provincias accipit Pamphyliam, Lyciam, Lycao- 
niam, Phrygiam magnam, Succ. Al. 6, 37; ad Antipatrum 
et Craterum profugit , quos ad bellum Perdiccae inferen- 
dum adducit, ib. 24; Antipatro nuntiat Perdiccam Cleo- 
patra nuptias ambire, repudiata Nicæa, ib. 26; in Cypro 
versatur, quo tempore Perdiccas interficitur, ib. 30; An- 
tigono regum cura et custodia ab Antipatro demandatur, 
19. 38; ei bellum contra Eumenem gerendum ab Antipatro 
committitur, ib. 43. Antigonus ad Ipsum occisus est, ΠΠ, 
18, 5. 

Antilibanus mons , IL, 20, 4. 

Antimachus ‘Agatlioclis lilius in Zolidem et loniam missus, 
I, 18, 1 s. Legendum Aleimachus. 

Antiochus, Seleuci pater, Succ. Al. 2. 

Antiochus sagittariorum dux, 11,9, 2; occisus, III, 5, 6. 

Antiochus, χιλίαρχος τῶν ὑπασπιστῶν, 4, 30, 6. 

Antiochus Amynte pater, I, 17, 9; II, 6, 3. 

‘Antiochus Heraclidis pater, III, 11, 8- 

Antipater Leonnati Ægæi pater, Ind., 18, 6. 

Antipater Asclepiodori filius Alexandro insidias struit, 1V , 
13,4; interfectus, IV, 14, 3. 

Antipater Casandri et Jolla pater, VII, 27, 1 s.; Macedo- 
nize prafectus, 1,7, 6; 11, 3; classem cogit insulis præ- 
sidio futuram , ΙΙ, 2, 4; mercenarios Gra:cos Alexandro 
mittit, 111, 5, 1; contra Lacedzemonios bellum gerenti 
Alexander pecunias mittit , ILI, 16, 10; eum in Asiam ar- 
cessit, VII, 12, 4; Antipatri et Olympiadis inimicitia , 
Vil, 12, 5 88; Alexandrum veneno necasse insimulaba- 
tur, Vil, 27, 1. 

Antipater in Europa belli imperator, Succ. Al. 3. Antipatro 
et Cratero quasnam provincias Perdiccas assignaverit, 
ib. 7. Ejus bellum contra Athenienses ceterosque Græcos, 
ib. 9. El auxilia adducit Craterus, tb. 12. Antipater ora- 
tores ah Atheniensibus capitis damnatos interficiendos cu- 
rat, ib. 13. Eum ridet Demades in literis ad Perdiccam, 
datis, ib. 14. Antipatri filiam Niccam Perdiccas ducit, 
ib. 21 sq. Antipater ab Antigono persuadetur ut bellum 
Perdicese inferat, ib. 24; magis etiam in Perdiccam 

itatur propter Niczeam repudiatam ; in Asiam trans- 

jicit, 26. Neoptolemum, antea Perdiccae addictum , sibi 

adjungit, ib. 26. Ei post mortem Perdicca summum im- 
perium traditur. Ægre comprimit seditionem militum , 
32 sq. Provincias distribuit , 34 sg. Sardes petens parum 
abfuit quin ad manus cum Eumene veniret , 39. Cleopa- 
tram increpat ob societatem , quam cum Eumene inierit, 
40. Asandrum contra Eumenem et Alcetam mittit, 41. 
Quo victo, bellum Antigono committit, 43; militum se- 
ditionem quomodo eluserit, 44 sg. 

Ἀντίστομος διφαλαγγία, Tact. 29, 2. 

Aornus Bactrize, 111, 29, 1. 

Aornus petra India, IV, 28, 1—3, 4, 5; 29, 5; Ind., 5, 10. 











Aphrodite, Ind. 37, 10. 

Apis /Egyptiorum deus, III, 1, 4. 

Ἀποχαταστῆσαι ἐς ὀρθόν, Tacl. 22, 3; 24,4. 

Apollo, 111, 27, 5. lonis pater, VII, 29, 3; ἀλεξίκαχος, Ind., 
36, 3, 

Apollodorus Amphipolites , ἑταῖρος, praetor Babyloniie , IT, 
16,4; VII, 18, 1; vaticinia Alexandro prodit, VII, 18, 
2 88. 

Apollonia Mygdonia , T, 12, 7. 

Apollonia Pontica, Per. 13, 1; 21,5. 

Apollonides Chius captus , 111,2, 5, 7. 

Apollonius Charini filius Libye Ægypto vicine prefectus , 
Ill, 5, 4. 

Apollophanes Oritarum satrapes, VI, 22, 2; provincia pri- 
vatus , VI, 27, 1; Ind. 23, 5. 

Apostana loc. Persidis, Ind., 34, 5. 

Apsarus, olim Apsyrtus, urbs Ponti, Per. 6, 3. Apsarus 
fluvius, 7, 4; 11, 4. 

Apsyrtus, postea Apsarus, urbs Ponti, Per. 6, 3. 

Apsilarum rex Julianus, Per. 11, 3. 

Arabes. eorum dii, VII, 20, 1; legatos ad Alexandrum non 
mittunt, VII, 19, 6; mercenarii, 11, 25, 4; 27 , 1. 

Arabia ad Antilibanum, 11, 20, 4; Syrie vicina, HI, 1, 2; 
ad Heroum oppidum, Ill, 5, 4; Ἀραδίας ἔστιν &, V , 25, 
4; Ἄραθία ἡ πολλή, Vil, 1, 2; 19, 6. magnitudo ct natura, 
VII, 20, 2 ss.; Assyria confinis, VII, 21,3; chersonne- 
sus, VII, 20,7 8.; deserta, VII, 20; 10; Ind. 41,7; 
32, 7; 43, 1. 

Arabitie ( Arbita ) pop., VI, 21, 4; Ind. 21,8; 25, 3. 

Arabius sinus, VII, 20, 8. 

Arabius ( Arbis) amnis, VI, 21, 3 s.; Ind. 21, 8; 22, 
8; 23, 1. 

Arachosia Sibyrtio satrapæ paret, V, 6, 2. 

Arachotz , 11,11, 3; [VI , 15, 5. ] VI, 12,3. Indis vicini, 
Hf, 28, 1 cl. 8, 4; cum (Indis montanis οἱ) Drangis 
satrapam habebant Barsaentem , 111, 8, 4 ; XXI, 1; ab 
Alexandro domiti, VIL, 10, 5; equites, V, 11,3; VII, 
6, 3. Arachotarum satrapa Sibyrlins, Succ. Al. 36. 

Aradus insula contra Marathum, II, 13, 3; ejus rex, II, 
20, 1 

Arasaci legebantur IV, 23, 1. 

Araxes amnis ex Armenia in Caspium mare influit, VII, 
16, 3. 

Arbela Assyria, Ilf, 16, 3; 22, 4; situs ,IlI,8, 7; XV 
5; VI, 11, 4 ss. 

Arbelitis ab Antipatro datur Amphimacho, Succ. Alex. 38. 

Arbelus, Armenius, C. Alan. 12. 

Arbupales Darii filius , Artaxerxis nepos ad Granicum ceci- 
dit, I, 16, 3. 

Arcades Epaminonde socii, I, 9, 4; res novas moliuntur, 
I, 10, 1. 

Arcadici pilei, Tact. 3,5. 

Archabis fluv., Per. 7, 4. 

Archelaus Macedonie rex , 1, 11, t. 

Archelaus Androcli filius Aorni pracsidiis profectus, I, 
29 , 1. 

Archelaus Theodori filius prætor Susianze , TIT, 16, 9. 

Archias Thurius oratorum ab Atheniensibus damnatorum 
czedem perpetravit ; scelerisque puenas luit , Succ. Al 14. 

Archias usque ad Tylum insulam navigat , VII, 20, 7; Ind. 
18, 3; 27, 8sqq.; 28, 3; 34, 6. 

Archias cum Jolla ad Perdiccam adduxit Xicæam, Antipatri 
f., Succ. AT. 21. 

Archon Cliniz fil., Pellaeus , ex trierarchis ; Ind., 18,3. 

Arctoana. v. Artacoana. 

Areon fluv. Pers., Ind., 38, 7 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 


Aretes τοῖς προδρόµοις ἱππεῦσι preefectus, IH, 12, 3; 14, 
1, 3; legebatur 1H, 13, 3. 

Aretias ins., Per. 16, 4. 

Aretis (an Aretes? ) strator regius, 1, 15,6. 

Argzeus Heraclidis pater, VII, 16, 1. 

Argo navis, Per. 25, 3. Ancora, ejus reliquia, ib. 9,2. 

Argos, II, 5, 9. 

Argyria , urbs Ponti, Per. 16, 5. 

Aria Parthis vicina , MI, 25, t. 

Ariaces ( Ariarathes ) Cappadocum rex , ΙΙ], 8, 5. 

Ariarathes, Cappadocie praefectus, a Perdicca debes 
el interficitur, Succ. Al. 11. 

Ariaspe s. Evergetz , MI, 27, 4. 

Aribarzanes legebatur MI, 23, 7. 

Arigeum Indiz, IV, 31, 6. 

Arii Satibarzani satrapse parent, IIT, 8, 4; 25, 15; def 
ciunt, IIT, 28, 2 ss.; iterum, Ill, 28,2 s.; nirga 
eorum Arsames , III, 25, 7; Stasanor, Ill, 29, 5; Stam 
der, Succ. Al. 36. 

Arimmas Syriz satrapes remotus , III, δ, 8. 

Ariobarzanes Artabazi filius , III, 23, 7. Erythrai maris at- 
colis preefectus, IH , 8, 5. Persidis portas defendit, Il, 
18, 2 ss.; ab Alexandro honoratus, 111, 23, 7. 

Arisbe Phrygiae ad Hellespontum , I, 12, 6. 

Arispie gens, Ind. 4, 9. 

Aristander Telmissensis Alexandri vates, I, 11,2; 5, 
8; I7, 18,1; 11, 26, 4; 27, 2; certus, MI, 2, 257,651 
7; IV, 4, 3, 95 15,8. 

Aristobulus Cyri sepulcrum restaurare jussus, VI, 29, 10. 
cum Alexandro militavit et ejus res conscripsit, Proes.; 
hunc et Ptolemaeum maxime sequitur Arrianus, Y, 
7, 1; VII, 1,7; 15, 6; consentiebant cum 
regiis, VII, 26, 3; eorum auctoritate aliorum fides is- 
frinaatur, VI, 28, 2; VII, 13, 3; consentiebant de rè 
tione qua Alexander in Darii matrem et uxorem egerit, 
Il, 12, 6; de Pliilotze insidiis in £gypto proditis, I, 35, 
1; de Callisthene insidiarum auctore, IV, 14, 1; de pe- 
gna ad Gaugamela loco, VI, 11, ὃς dissentiebant de dra- 
conibus aut corvis Alexandro viam monstrantibas, Ill, 
3, 5 s.; de ejus via ab Ammone redeuntis, II], 4, 5.; de 
Besso capto, HE, 30, 5; de Callisthenis morte, IV, 14. 
3; de Pori filio, V, 14, 3, 5; de nomine aliquo, V, %, 2. 
Aristobulus testem nominat , VH, 18, 5; scriptam aciem, 
Jt}, 11, 3; ejus auctoritas de via maritima, III, 3, 3; de 
Caucaso, HI, 23, 5 55.; de Iaxarte, 111, 30, 7; de Ge 
drosiz natura et plantis, VI, 22, 4 ss. ; de Icaro insult, 
VIT, 20, 4; de nodo Gordio, 1, 3, 7; de Cyri sepulero, 
VI, 29, 4; de Syra vaticinante, IV, 13, 5; de Alexandre 
sacra faciente , VI, 28, 3; Chaldaeis morem gesturo, VI, 
17, 5; de extis consultis, VIT, 18, 1 ss., 5; de diademate 
Alexandro reportato, VII, 22, 5 s.; de solio regio a vili 
homine occupato, VIT, 24, 1; de Alexandri temperantia, 


VIT, 29, 4; de ejus in Cilicia morbo, IT, 4, 7;de du 
temporibus, VII, 28, 1; de ejus uxore Barsine, VII, $, 
4; de Cliti morte, IV, 8, 9; de Macedonum clade, IV, 
6 , 1; de Darii acie, 111, 11,3 ss.; de Alexandri clase, 


VII, 19, 3. 


Aristoriton tyrann'cida, IV, 10, 3; cjus et Harmodii status 


ænex Athenas reportatee ubi sitze, Ill, 16, 7 s. cl. Vil, 
19, 2. 

Aristomachus legebatur IV, 5, 5. 

Aristomedes Pherzeus transfuga , IT, 13, 2. 


Ariston equitum Peonum praefectus, I], 9, 2; III, 12,3. 


Ariston alius turma prefectus , 11], 11, 8. 


Aristonicus Marathonius cum Demosthene aliisque capitis 


damnatur, Succ. Al. 13. 
Aristonicus Methymnaorum tyrannus , III „2,38 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 


Aristonicus citharcedus fortiter pugnans occisus, IV, 16, 
656. 

Aristonus Pisei filius Pelleus (Eorlaus) σωματοφύλαξ, 
VI, 28, 4; coronatus, VII, 5, 6; ex trierarchis, Ind., 
18, 3; Succ. Al. 2: 

Aristophanes Ol. CXII , 2 archon, III, 7, 1; 15, 7. 

Aristophon Ol. ΟΧΙΙ, 3 archon, ΙΗ, 22, 2. 

Aristoteles Callisthenis magister, IV, 10, 1; venenum An- 
tipatro invenisse insimulatur, ΥΠ, 27, 1. 

Aristus Alexandri res conscripsit, VII, 15, 5. 

Arius Ariz amnis, 1V,6, 6. 

Armatura peditum gravis et levis, Tact. 3; equitum, tb. 4. 

Armenia. montes, III, 7, 3; Vil, 21, 3. Taurus, V, δ, 2; 
ex ejus montibus oritur Euphrates, VII, 21, 1; Ind., 
42,3. 

Armenii equites, III, 11. 7; sub Oronte et Mithrauste, 
111,8, 5. Armeniorum pugnandi mos, Tact. 4, 3; eorum 
equites, ib. 45,1; tibialia, ib. 34, 6. 

Arrabeus Aeropi filius, I, 25, 1. cf. Amyntas, VI. 

Arridzus, Philippi et Philines f., rex creatur, Philippus 
nominatur, Succ. Al. 1; ducit Adeam, que Eurydice co- 
gnominata est, ib. 23; ad Ptolemaeum in Zgyptum se con- 
fert, id. 25. 

Arrhidzus et Pithon post necem Perdiccse exercitui præ- 
ficiuntur, Succ. Al. 30. Mox imperium Antipatro tradunt, 
31. Arrhidseus Phrygiae Hellesponticz ab Antipatro priefi- 
citur, Succ. Al. 57. 

Arrybas σωματοφύλαξ moritur, III, 5, 5. 

Arsaces Indise partis prefectus, V, 29, 4 s.; legebatur HI, 
25, 7. 

Arsaces cum Teridate fratre Phereclem satrapam occidit , 
et Macedones expellit, Parth. 2. p. 248. 

Arsames Persarum ad Granicum dux , I, 12, 8; Tarso fugit, 
11, 4, 5 s.; ad Issum occisus, II, 11, 8. 

Arsames Artabazi filius, 11], 23, 7. 

Arsames Persa Ariis praefectus, 111, 25, 7; comprehensus , 
111, 29, 5; IV, 7, 1. 

Arseas Epimenis pater, 1V, 13, 4; Eurylochi pater, IV, 
13, 7. 

Arses rex Persarum ‚II, 13, 2; interfectus, I1, 14, 5. 

Arsimas Darii ad Alexandrum legatus, Il, 14, 3. 

Arsites Phrygiz ad Hellespontum satrapes , 1, 12, 8. Mem- 
noni adversatur, I, 12, 10; mortem sibi consciscit, 1, 
16, 3. 

Artabazus Persa nobilissimus Dario fidelis, III, 21, 4; pro- 
pterea ab Alexandro honoratus, 111, 23, 7 s.; in Arios 
missus, Ill, 28, 2; Bactriorum satrapes, III, 29,1; IV, 
15, 5; exercitus parti praefectus , IV, 16, 2; munere sol- 
vitur ob senectutem, IV, 17, 3; ejus filii Cophen, Ario- 
barzanes, Arsames , Pharnabazus ; filie Artacama , Ar- 
tonis. 

Artacama Ptolemzi uxor, VII, 4, 6. 

Artacoana Ariorum caput, 111,25, 53. 

Artanes fluv., Per. 12,3. 

Artaxerxes Íl. I, 12, 3. 

Artaxerxes III. 11, 14,2. Arbupalis avus, I, 16, 3. 

Artaxerxes Bessus, 111, 25, 3. 

Artemisium Eubee, VI, 11,6. 

Artiboles Mazzi filius, VIL, 6, 4. cf. Antibelus. 

Artonis Eumenis uxor, VII, 4, 6. 

Asander Philotze filius Lydize satrapes, I, 17, 7; vincit Oron- 

. tobatem, IT, 5, 7; mercenarios Gracos adducit, IV, 
7, 2; Caria praefectus, Succ. Al. 37; ab Eumene vinci- 
tur, ib. 41. 

Asclepiades Alexandri res conscripsit, VII, 15, 5. 

Asclepiadarum Critodemus , VI, 11, 1. 


309 


Asclepiodorus , Timandri filius, Pelleus, ex tricrarch., 
Ind., 18,3. 

Asclepiodorus Eunici filius equites Thraces adducit , 111, 
5, 1; Syria satrapes, III, 6, 8; milites adducit, IV ,7, 
2. Συρίας σατραπεύσας, IV , 13, 4. 

Asclepiodorus Philonis filius reditibus ex Babylonia pree- 
fectus, IJI, 16, 4. Idem, pulo, est Asclepiodorus scriba 
Eurydices , Succ. Al. 33. 

Ascania lacus, I, 29, t. 

Ascurus fluvius, Per. 11, 4. 

Asia, 11, 7,5; IV , 11, 7; Ind., 5, 5 sqq. termini, 111, 
30, 9. Libyam a cetera Asia dividit Nilus, Ill, 30, 9. 
Asie montes , amnes, partes, V, 5,2 88; V, 6, 1 ss. 
Asia tota cum Libya, V,26,2; VI, 1, 3cl. Vil, 30, 
1; distinctae, IV, 7, 5; Persarum, I, 16, 7; 111,9,6; 
18, 11; 25, 3; ἡ κάτω Ἀσία, 1, 20, 3. 

Asiaticus, IV, 4, 2; 19, 5; V, 4, 326, 8; Ind. 21, 
|. 

Asisines legebatur I, 25, 2, 4. 

Aspasii pop., IV, 23, 1; eorum urbs et prefectus, IV, 
24,1. 

Aspendii pactione facta, T, 26, 2; promissis non stant , I, 
26, 5; et se dedere coguntur, I, 27, { ss, 

Aspendus quo situ, 1, 27,1, 3. 

Aspii legebantur IV, 23,1. 

Assacanus et Assacani legebantur IV , 30, 5. 

Assaceni. copia eorum, IV, 25, 5; Gurais vicini, IV, 
25, 6; montes, IV, 30, 5. eorum prefectus Assacenus, 
IV, 30, 5; satrapes Sisicottus, V, 20, 5; deficiunt et 
pacantur, V, 20, 5; Ind. 1, 1,8. 

Assagetes prefectus Indorum , IV , 28 , 6. 

Assyria. ab Euphrate inundata , VII, 21,2. arborum eu- 
pressis solis abundat , ΥΠ, 19, 4. codices habent , 111, 
7,7. 

Assyria (Syria) IT, 6, 1, 3. portis a Cilicia divisa, 11, 

9 > 

Assyrii imperio a Medis privali, II, 6, 7; Ind, 1, 3; 
32,7. 

Assyrii reges, VII, 17, 3; eorum sepulcra, Vil, 22, 2. 
Assyriz litter; , Il, 5, 3. 

Astelephus, Per. 11,4. 

Astes Peucelaotidis praefectus deficit peritque, IV , 22, 8. 

Astrybze gens Indica, Ind. 4,8. 

Astypaloeensis Onesicritus, Ind. 18, 9. 

Athena, 1, 10,5; earum incendium ulciscitur Alexander, 
HI, 18, 12; eo confugiunt Platewenses , I, 9,5; trecen- 
tas πανοπλίας mittit Al., 1, 16, 7, Harmodii et Aristogi- 
tonis statuze remiss ubi site, 111, 16, 8 s.; VIL, 19, 2; 
item Diane signum remissum , VII, 19, 2; πόλις (arx) 
1, 16,7; 111,16, 8. 

Athene Pontice, Per. 3, 4;5,3;7, 3. 

Athenzus Demónici pater, Ind. 18, 3. 

ΙΑθήνησιν, 1,1, 15 111,16, δ; VIL, 28, 1; Ind. 2t, t. 

Athenienses contra Amazonas pugnant, VII, 13,58; ty- 
rannos oderunt , IV , 10, 4; ideo contra Eurystheum pu- 
gnant, IV, 10, 4; Harmodium et Aristogitonem in ho- 
nore habent, IV, 10, 4; Macedones premunt , VIL, 9,4; 
Melum et Scionem expugnant, I, 9, 5; eorum clades 
in Sicilia quanta, 1, 9, 2; ad Agos fhumen, I, 9, 3; 
exstirpatos volunt Thebani , I, 9, 7; viribus reparatis et 
muris longis restitutis Lacedaemoniis auxilio-sunt, I, 9, 
3; Charronea, I, 10, 5; res novasmolientes ab Alexandro 
territi plura ei quam Philippo concedunt, F, 1, 3; Alexan- 
dro dudum suspecti, 1,7, 4; rursus res novas moliti veniam 
impetrant , 1, 10, ? ss.; tamen Alexander eos metu magis 
quam benivolentia quiescere dicit, I], 17, 2; ipse eoruin 
amicus, If, 15, 4; captivos ad Granicum frustra ut red- 


310 


dat rogatur, 1, 29, 5; post Issicam pugnam iis reddit , 
1.6, 2; Dionysium Jovis et Proserpine filium colunt, 
1, 16, 3; de Amazonibus et de Persis victorias Cimon 
pinxit, VILI, 13,5 s. Atheniensium colonia Amisus , Per. 
15, 3. Athenienses Romanis dederunt leges tabularum 
XII, Tact. 33, 5. Athenienses Demosthenem, Hyperi- 
dem, Aristonicum et Himeraeum capitis damnant, Succ. 
Al. 13. Eorum contra Antipatrum bellum, Succ. Al. 9. 

Atheniensis Iphicrates, II, 15, 2. 

Atheniensis Dropides ad Darium legatus, IIl , 24 , 4. 

Atheniensium archontes, T, 1,1; 11, 11,10; 24,6; IH, 
7,1;,15,7;22, 25 V, 19,3; VM, 28, 1. 

Atizyes Phrygiae satrapes, I, 25, 3; ad Granicum prætor, 
ad Jssum occisus, II, 11, 8. 

Atlas mons, VII, 1, 2. 

Atropates Medis ad Gaugamela praest, III, 8, 4; Medo- 
rum satrapes mittitur, IV, 18, 3. Pasargadas res novas 
molitos adduxit, VI, 29, 3; remissus, Vil, 4, 1; Ama- 
zonas centum dat Alexaudro, VII, 13, 2,0; ejus filia 
Perdiccse nubit , VII, 4, 5. 

Attaceni gens Indica, Ind. 4, 8. 

Attalus praeest Agrianibus, 1I, 9, 2; IH, 12, 2; III, 
21,8. 

Attalus Andromenis filius accusatus, III, 27 , 1 s.; ejus tå- 
Ec, IV, 22, 1; 2%, 1, 10; VI, 17, 3. Attalus in 
Bactriana remanet, IV, 16, 1; in Oritas missus, IV, 
27 ,5; ad Hydaspem, V , 12, t; Serapidem consulit , VH, 
25 , 2; ex trierarchis, Ind. 18, 6. 

Attalus Eurydices familiaris, Succ. Alex. 33. Antipatri ini- 
micus, Caunum et Rhodum invadit ; a Rhodiis repellitur, 
Succ. Al. 39. 

Attica, 1, 7 , 9. 

Attis Phrygum ap. Romanos cultus , Tact. 33, 4. 

Aturia, 111,7, 7. 

Aul®i murus, Per. 24, 6. 

Austanes Paratacenus captus , IV, 22, 1 s. 

Autariatee imbelles, I, 5,1 ss. 

Autobares agemati adscriptus, VIT, 6, 5. 

Autoly cus, Agathoclis f., regiis corporis custodibus ab Anti- 
patro adscribitur, Succ. Al. 38. 

Autophradates Persarum classi priefectus Mitylenam obsi- 
det, 11, 1 , 3; ad alias insulas navigat, I1, 2, 1 8.; ad Chium, 
M, 13, 4. Agidi pecunias et naves suppeditat, II, 13, 
4, 6; ad Halicarnassum , JI, 13, 6 cl. 4; cum eo Tyrii, 
Hl, 15,7; ab Aradiis et Bybliis relictus , It, 20,1; Chium 
optimatibus tradit, 111, 2 , 3. 

Autophradates Tapurorum satrapes ad Alexandrum venit et 
provinciam suam recipit, III, 23, 7; attribuuntur ei 
Uxii , IH, 24 , 3. 

Azemilcus (olim Azelmicus) Tyriorum rex, II, 15, 7; 
captus et servatus, 11 , 24, 5. 


B. 


Babylon urbs, 1, 17,2; VII, 15,85; 15,4; 16, 5; 23, 
1; Ind. 41, 8; 43,4; Succ. Al. 35; in vicinia victus Da- 
rius, If, 2, 7, 9; belli premium, HI, 16, 2. Alexander 
intrat et templa restituit, MI, 16, 3s; VIT, 17,2 ss; 
opera eo a Xerxe asportata in Grociam remittit, Vil, 
19, 2; portüm facit, VII, 19, 4; 21, 1. 

Babylon provincia, V, 25,5; VII,9, 8; quos Alexander 
ei praefecerit, III, 16, 4; ejus praefectus Seleucus, Succ. 
AL. 35. 

Babylonii , (11, 11, 5; provest iis Bupares, 1], 8, 5; eorum 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 


templa diruerat Xerxes, restitai jussit Ale 
16, 4; VIL, 17, 1 ss. 

Babylonia , Vil, 21, 5; Ind. 41, 6; 43, J; : 
ferax , VII, 19, 4. 

Βαθυλώνιος ἐργασία, VI, 29, 6. 

Bacchus, V,1,5; VI, 3, 5; 28, 1; Ind. 1, 
7,4;8,1;9,9 sq. 

Bactra urbe, Ill, 19, 1; 23, 1; 25, 38; 
maxima Bactriorum ab Alexandro occupa 
1; qui ibi hiemat , 4, 22, 156, cf. V, 27, 5. 

Bactra provincia, VII, 9, 8; inde Oxus amnis 

Bactria terra, 1V , 30, 4. 

Bactriana , 1V , 16, 4. 

Bactriani, Ill, 25, 3; V, 25, 5; deficiunt, 
equites, IIl, 11, 6. 

Bactrii Indis vicini, III, 8, 3; ad Parapamis 
2; equites, 111, 11,3; 13,38; 16,1; 21,4: 
Massagetis relicti, IV, 17, 6; satrapes eor 
Hl, 8, 3; 21, t. Artabazus, Ill, 29, 1; An 
17, 3; Stasanor, Succ. Al. 36. 

Bactrius Hystaspes, VII, 6, 5. 

Badis locus Carmanixc, Ind. 32, 5. 

Bagre Sogdianz , 1V , 17, 4. 

Bagia rupes, Ind. , 28,9. 

Bagisara locus Ichthyoph. , Ind., 26, 2. 

Bagoas Persa, IT, 14, 5.; Ind. 18, 8. 

Bagistanes Babylonius, III, 21, 1, 3. 

Balacrus Amyntz filius praetor sociorum, I, 2¢ 
HW, 5,58. 

Balacrus Nicanoris filius , σωματοφύλαξ, Cilici: 
1,12, 2. 

Balacrus jaculatoribus praefectus, III, 12, 3; ! 
Yexev,1V, 4, 6; ejus τάξις, IV, 24, 10; legeba 

Balomum locus Ichthyoph., Ind. 27. 

Barcensium exules Thibronem ex Creta arces 
Al. 16. 

Bardyles Hlyrius, I, 5, 1. 

Barna pagus Jchthyoph., Ind. 27, 2. 

Barseentes Arachotorum satrapes , IIT, 8,4; € 
IH, 21, t. Arachotis et Indis montanis præ 
4; cum Besso Darium comprehensum vulner 
1, 10; cum in Indiam fugisset, ad Alexandr 
et interfectus , MI, 25, 8. 

Barsine Darii filii natu maxima ab Alexandro i 
nium ducta, VII, 4, 6. 

Barsine Mentoris filia Nearcho nupta, VII, 4, 

Baryaxes Medus regnum affectat et interficitur 

Barzanes a Besso Parthyacorum satrapes factus 
sus, 1V, 7, 1. 

Batlıys fluvius Ponticus, Per. 7,5. 

Batis eunuchns Gazam defendit , 11,25, 4. 

Bazira India , IV , 27,5 88.; 28, 1. 

Belus deus Babyloniorum maximus, IH, 16, 
docent Chaldai, Ill, 16, 4; ejus oraculun 
5; ejus templum a Xerxe dirutum Alexander 
sit, II, 16, 4; VIT, 17, 1 8.; dives, VII, [ 

Beris Ponti fluvius, Per. 16, 1. 

Berraxsei, 1I] , 6, 4.; Ind. 18, 6. 

Bessareenses, Ind., 4, 12. 

Bessus Syria satrapes corrupte, IV, 7, 2. 

Bessus Bactriorum satrapes, HI, 8, 3; prae 
Sogdianis Indisque vicinis , HI, 8, 3; Dario ο 
ipse dux, HT, 21, 1, 4, 9. cl. IV, 8. δ; rex 
1H , 25, 3. Partliyaeorum satrapen facit Bar 
7 , 1. socium ei se adjungit Sartibarzanes, 
28, 2; eum persequitur Alexander, JM, 4 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 


311 


apit, III, 30, 1 86. accusatus et mutilatus Ecba- | Cales, Per. 13, 3. 


aissus, IV, 7, 3 8. ad eum fugerat Sisicottus, 
» 4. 

.carnan transfuga , 11, 13, 2. 

nsula. Ind , XXI, 11. 

Ponti fluvius, Per. 13, 5. 

ι Ochi regis tilius , 111,19, 48. 

Thraces, 1, 29, 5. Per. 12,1; 13, 6. Bithynica 


1,7,5. 

homo, V1, 13, 5. 

6, Per. 16,3. 

Ind., XL, 3. 

Per. 18, 2. 

portus Tenedi, Il , 2, 2. 

nes fluv., Per. 20,2. 

' V, 7, 1. Bosporus Thracius, Per. 12,1525, 4. 
rius, ib. 25, 4. Bospori Ciminerii rex Cotys, ib. 
Bosporiani, C. Alan 3. 

equites , 1, 2 , 5. 

nes sophistee Indorum, VI, 16, 5. corum oppi- 
Vi, 7, 4. supplicio affecti, VI, 16, 5. 

talie pop., VII, 15, 4. 

gittariis Macedonicis praefectus , IH, 12, 2. 

um insule, VII, 1, 4. e curribus pugnant ; corum 
sales, Tact. 19,1 sq. 

luvius Jnd., XXXIX , 7. 

. Brettii. 

Persa occidit, 11, 11 , 8. 

a ab Alexandro condita, V, 19, 4. refecta, V, 


as equus, V, 14,4; Ind. XIX, 4 ss. 

ex ind., Ind., VII, 1. 

, amnis, 111,8, 7; VI, 11, 5. ubi olim Bumelus. 
Babyloniis praeest , 111,8, 5. 

[I , 3,1. 

bcenices , 11, 15, 6. ejus rex Enylus, 11, 20, 1. 
m,1,3,3. Per. 25, 4. 


C 


ocus Oritarum, Jnd., 23, 2. 

indronis pater, Ind., 18, 7 

fluv. Ind., Ind., 4, 4. 

Thebarum arx a Macedonibus occupata, f, 7, 1; 
essa et defensa, 1,7, 10 S.; praesidio retenta, I, 


quando fuerit, 11,16, 2. Thebas venit, 11, 16, 1. 
111, 11,3; cum Medis conjuncti, Hl, 8, 5. Da- 
ilio venisse dicebantur, IH, 19,3 cl. 4; Hyrca- 
sini, 111, 19,7. 

us insula, Jnd., 38, 2. 

pus, V, 6, 4. 

mnis, V, 6,7. 

iv. Ind., Ind., 4, 3. 

sociis peditibus pracfectus, 111, ο, 6, 

ndus, sophista, Alexandrum comitalus, VII , 2, 4; 
1018, Vil, 3, 1 5s. ; vaticinium in Alexandrum, 
3, 68. 

pali filius Thessalis equitibus praefectus, I, 11, 
V,2. Phrygiae ad Hellespontum satrapes, 1, 17, 
4, 2; Succ. Al., 6. contra Memnonis terram mis- 
‚17,8. 

niorum legali, III, 91, >- 


Callantia , Per. 24, 3. 

Callatianus Cretheus, V1, 23, 5: 

Callicratidas Lace ad Darium legatus, III, 24, 4. 

Callinus τῇ ἵππῳ τῆ ἑταιριχῇ preefectus, VII, 11 , 6. 

Callipolis opp., II, 5, 7. 

Callisthenes Olynthius, Aristotelis discipulus , IV , 10, 1; 
adulationi adversatur, IV, 10, 1 ss.; adorationi , IV, 11, 
1 ss.; IV, 12, 3 ss.; suspectus, IV, 12, 7; 14, 1.; de 
ejus morte, IV, 14, 35.222, 2, 7; 27 , 1; de ejus moribus, 
IV, 10,1 85.; 12, 4 ss. 

Callistratus Androsthenis pater, Ind. , 18, 4. 

Καλὸς λιμήν, Ponti, Per., 19,5; 20,1; 24,1. 

Calpes portus, Per., 12, 45 13, |. 

Calus fluvius , Per. 7,2. 

Calyba locus Ichthyoph., {πά., 26, 6. 

Cambistholi gens Ind., Ind., 4, 8. 

Cambyses Cyri pater, 111, 27, 4; IV, 11,9; V, 4,5; VI, 
24,2; 29, 4,7; Ind., 43, 4; 1,3; 9, 10. 

Canasida urbs Ichthyoph., Ind., 29, 1. 

Canate locus Ichthyoph., Znd., 26, 8. 

Canes Gallici, Cyn., 1, 4;2, 1 sqq.;3, 1 sgq.; Carici, Cre- 
tici, Laconici, Cyn., 3; Arriani de canibus doctrina, ib. 
3 sqq.; cui intertexta descriptio canis, quem ipse Arria- 
nus possidebat , c. 5. 

Canopus /Egypti , MI, 1, 5. 

Canopeus lacus Ponticus, Per., 15, 2. 

Κανταθρικὴ ἐπέλασις, Tact., 40, 1 sqq. 

Cappadoces, V , 25, 4; equites, Ill, 11,7; eorum prefe- 
ctus Mithrobuzanes , I, 16, 3; Ariaces , Ill, 8, δ. 

Cappadocia cis et trans Halyn, 11, 4, 2. 

Cappadocia Eumeni assignatur, Succ. Al., 5; ejus praefectus 
Ariarathes provinciam tradere non vult Eumeni, qui 
eam post devictum demum a Perdicca Ariarathem obti- 
net , Succ. Al , 11; Cappadocia ab Antipatro assignatur 
Nicanori , ibid., 37. 

Caranibis, Per., 14, 2. 

Caranus ἑταῖρος, HI, 28, 2; missus adversus Satibarza- 
nem, II, 28, 2 8. ; adversus Spitamenem, IV, 3,7; 
equitibus prafectus, IV , 5, 7. Cf. IV, 6, 2. 

Carbis, Ind. 26, 8. 

Cardaccs Persarum gravis armature milites, IT, 8, 6. 

Cardia, Ind. 18, 7. 

Cares, MI, 22, 3; V, 25, 4; nautae, VI, 1, 6; Carum por- 
tus in Ponto, Per., 24, 3. 

Cares ἀνάσπαστοι, 111, 8, 5; 11,5; 13, 1. 

Caria, I, 20, 2; VII, 23, 1; de ejus regulis, I, 23,7 s.; ab 
Alexandro occupata et praesidio firmata, I, 23, 6; Ada 
ei preefecta, 1, 23, 8; Casandro a Perdicca assignatur, 
Succ. Al., 6; ejus praefectus Asander, Succ. Al. 37; Ca- 
rum venandi ratio , Cyn., 2, 5; Carici canes , Cyn., 3, 1. 

Caria Pontica , Per. 24, 3. 

Caricus, V, 6,4. 

Carmania, VI, 17, 3;27, s.; ejus satrapse, VI, 27,1; 
Alexandri per eam iter, VJ, 28, 1 ss. 7; maritima, VI, 
28, 5; Ind., 27, 15 32, 45; 36, 8; 38, 1; Carmaniz 
preefectus Tlepolemus, Succ. Al. 35. 

Carmanii, VI, 28, t. 

Carmine ins., /nd., 26, 6. 

Carthaginiensium legati Tyri, 11, 24, 5; ad Alexandrum, 
Vil, 15, 4. elephantis ad bella utuntur, Tact., 2, 2. 

Carthago Tyriorum colonia, 11, 24,5; Libye , V, 27,7; 
VII, 1,2; Ind. 43, 11. a Scipione eversa, Tacé. 1, 1. 

Carusa , urbs Ponti, Per., 14, 5. 

Casander Antipatri filius, ΥΠ, 27, 1; Cariam provincia 
a Perdicca accipit, Succ. Al., 6. Demadem ejusque 
filium occidit, Succ. Al., 14; ab Antipatro patre equi- 


tum chiliarcha creatur , ibid., 38 ; ab Antigono dissentit ; 
ne quid hostile contra eum suscipiat a patre prohibe- 
tur, 42. 

Caspie porte, Ili, 19, 2; 20,2,5; VII, 10,6; Succ. 
Al., 35. 

Caspium mare, VII, 16, 1; ejus principium nondum re- 
pertum, Vil, 16, 2; qui amnes influant , Vil, 16, 3. Cf. 
Hyrcanium mare. 

Castor, 1V, 8,3. 

Cataderbis lacus , Ind., 41, 1. 

Catadupa urbs Indice, Ind., 4, 5. 

Cataca insula, Ind., 37, 10. 

Καταλοχίζειν quid, Tact., 5, 4. 

Catanes Paretacenorum regulus occisus, IV , 22, 1 s. 

Cataphracta equitum armatura, Tact., 4, 2; cataphracta- 
rii equi, Tacl., 2,5. 

Caucasus describitur ex Aristobulo, III, 58, 5 ss. ; ejus 
tractus, V, 6, 1 ss.; ibi Oxi fontes, 111, 29, 2; aliorum 
amnium et qua maria influant , V, 5, 4; 9, 4; Alexan- 
der transit, 111, 30,6; IV, 22, 4; ultra eum pertinet 
Alexandri imperium, V ,25, 5; idem qui Parapamisus , 
V, 3, 3; Ind., 2, 45 5, 10; Scythicus Caucasus, V, 5, 3; 
Caucasi jugum Strobilus, Per., 11, 5. 

Caumana locus Indie, Ind. 21, 3. 

Caunus Cariz , lI, 5, 7; Caunuun hostiliter aggreditur At- 
talus , Succ. Al. 39. 

Caystri campus, V,6,4. 

Caystrus amnis, V, 6, 7. 

Cazeca vicus, Per., 19, 3. 

Celene Phrygia , I, 29, 1 ss. 

Celc#a Diana, VII, 19, 2. 

Celli (Celtae) , 1, 3, 1 5 ; Ind., 16, 10; legatos ad Alexan- 
drum mittunt, 1,4, 6ss.; VIE, 15, 4; quomodo Dianae 
venatricem colant, Cyn., 23; equites Celtici, Ταεί., 44, 
1; canes, Cyn., 4, 2 sqq.; Celtica vocabula in iis 
quae ad rem equestrem pertinent , multa Romani adopta- 
runt, Tact., 53, 1; sic voces Celtica sunt : vertragi, 
Cyn., 3, 6; petrina, Tact., 37,4; xynema , ib., 42, 
4; totulegum, Tact., 43, 3. 

Celticus, 1, 3, 1. 

Cenei gens Indica, Ind. 4, 8. 

Κεφαλὴ φάλαγγος, Tact., 8, 3. 

Cephisodorus archon Athen., Ind. 21, 1. 

Ceramicus Athenis prope arcem, Ill, 16, 8. 

Κέρας sive µέρος sive διφαλαγγία, Tact., 10, 7. 

Cerasus urbs, Per., 16, 4. 

Ceraunii montes, Succ. Al., 7. 

Cercinitis , Per., 19, 5. 

Cercinitis lacus, I, 11, 3. 

Cerdimmas, II, 13, 7. 

Ceres, Ind., 7, 6. 

Cervorum venatio, Cyn., 23. 

Chalcis ad Euripum, II, 2, 4. 

Chalkei. Alexander cum iis colloquitur, HI, 16, 5; ora- 
culum se accepisse dicunt of λόγιοι eorum, VII, 16, 5; 
22,1; ei suspecti , VIT, 17, 1 ss. 

Chares Atheniensis exposcitur ab Alexandro, 1, 10, 4; eum 
coronat, 1, 12, 1; nisi forte alius est. 

Chares Mitylena privatur, 111,2, 6. 

Charicles e pueris Alexandro insidiantibus , IV, 13, 7 cl. 
14, 3. 

Charidemus Atheniensis exposcitur, I, 10, 4; in exsilium 
missus , I, 10, 6. 

Charies fluvius, Per., 10, 1. 

Charinus, 111, 5, 4. 

Chela, Per., 13, f. 

Chersonesus Thracica Lysimacho assignatur, Succ. AL, 7. 

Chersonesus, Ponti urbs, Per., 24, 6. 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 


Chios, H, 1, 2. Persarum preesidio firmata, II, 13, 4. 
Chii deficiunt ad Persas, 111.2, 5; populares Macedoaes 
arcessunt , 111, 3, 35. ; optimates capti, ll, 2, 5, 7. 

Chirisophus , Per., 13, 6. 

Chiron, Cyn., I, 1. 

Chobus fluv., Per., 10, 2; 11,4. 

Choes amnis, IV , 23, 2. 

Chorasmii, V, 5,2; VII, 10, 6; rexeorum Pharasmases 
vicinas dicit esse Amazonas, IV, 15, 4. Cf. V, 5, 2. 

Chorienes. ejus petra, IV, 21, 1; dedit se, IV , 21,63. 

Χόριος ἐξελιγμός, Tact., 23, 15 24, 3. 

Cidaris Persica, IV, 7, 4; ὀρθή, VI, 29,3. 

Cilices. portis ab Assyriis divisi, 11,5, 1; VI, 1; monta- 
ni, 11, 5, 6; VI, 4. 

Cilicia, 111,7 , 4; 22, 4; Ind., 2, 2. Tauro a Pamphylia 
divisa, 111, 28, 5; V, 5, 2; Alexander invadit, 11, 4, 2 
ss.; satrapes Balacrus, II, 12, 2; Menes, Itl, 16, 9. Phi- 
lotas, Succ., Al. 5; Philoxenus, id., 34. 

Cilicia porte , 11, 4,2, 4. 

Cilicum insula, Per.. 16, 3. 

Cilluta insula, VI, 19, 3. 

Cimbrica sagula, Tact., 34, 6. 

Cimmerius Bosporus, Per., 19, 1; ejus rex Cotys, ib., 
17, 3. 

Cimon pictor, VII, 13, 6. 

Cinzedos, Ind. 8,8. 

Cinolis Ponti emporium, Per., 14, 3. 

Clazomenius Miccalus, Vil, 19, 5. 

Cleander sagittariorum στρατηγὸς (45515, I, 28, 8. 

Cleander Polemocratis filius ad milites conducendos im 
Peloponnesum missus , I, 24 , 2; redit cum iis, Il, 20, 
5; fortasse idem τοῖς ἀρχαίοις ξένοις praeest, 111, 12, 2; 
in Media prætor, 111, 26 , 3; ob delicta interfectus , VI, 
27, 4. 

Cleander Pantordani pater, II , 9, 3. 

Clcarchus ὁ τοξάρχης czesus, I, 22, 7. 

Clearchus peregrino militi przefectus , III, 6 , 8. 

Clearchus Xenophonteus , I, 12, 3; IV, 11. 9. 

Clearchus , Taxtıxöv auctor, Tact., 1, 1. 

Cleomenes, VII, 26, 2. 

Cleomenes Naucratites Arabiz parti preefeetus , IIE, 5, 4; 
postea Ptolemzi vicarius, Succ. Al., 5; fortasse idem 
est qui £gyptios vexasse dicitur, Vil, 23, 6 sa 

Cleopatra , Olympiadis f., quam mater Perdiccze in matri- 
monium dare voluit, Succ. Al., 21. 26; propter societa- 
tem cum Eumene initam ab Antipatro vituperatur, ib. 40. 

Clinias Archontis pater, Jnd., 18 , 3. 

Κλίσις ἐπὶ δόρν et in’ ἀσπίδα, Tact. 20, 2. 

Clisobora urbs Indie, /nd., 8, 5. 

Clitus Bardilis filius deficit, I, 5, 1, 554.26, 9 ss. 

Clitus Dropida filius servat Alexandrum, I, 15,8; IV, 
8, 6S. τῆς βασιλικῆς ἴλης ἡγεμών, I, 11, 8; 19, 8. 
alter ἱππάρχης τῶν ἑταίρων, II, 27, 4.; ab Alexandro 
ciesus , IV, 8,1 ss; 14, 2; judicium de bac re, IV, 9, 
is. 

Cliti τάξις, IV, 22,7; V, 12, 2; ἱππαρχία, V, 22,6; Vl, 
6, 4. 

Clitus Lydize ab Antipatro praefectus, Succ. Al., 37. 

Cocala locus Oritarum, Ind., 24, 4. 

Cornus Polemocratis filius. ejus ætas et virtus, V , 27, 3. 
ἐν τοῖς πιστοτάτοις τῶν ἑταίρων, VI, 2,1; ejus φάλαγξ, I, 
14,2; taktc, 1,6,9; 11, 8,3; 21, 35 101, 11,9; 25,6, 
IV, 24, 1; 25, 6; 28, 8; V, 12, 2; 21, 1; ἡ Κοίνου 
τάξις οἱ πετέταιροι χαλούμενοι, II, 23, 2; ejus ἱππαρχία, 
V, 16, 3; τοὺς νεογάμους in Macedoniam reducit , I, 24, 
1; rursus in Asiam venit, 1, 29 , 6. prafectus parti exer- 
citus, 111, 18, 6; IV, 16,25.517,3 68.; 18,1; 27,5 
ss.; V, 21, 1, 35 comu, V, 16, 3; 17, 1: (rumentatum 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 


missus, III, 20, 4; ad naves, V,8, 4; ejus ad Alexan- 
drum oratio, V, 27, 1ss.;moritur, VI, 2, 1. 

Coeranus Beroezus in Phoenicia tributis cogendis prapo- 
situs, 111, 6, 4. 

Coranus equitibus sociis praefectus, III, 12, 4. 

iK oO έμδολον, Tact., 29, 6. 

Wolchi, IV, 15, 4; Vil; 13, 4; Per.,7, 13 11,153 25, 3. 

«Colonz opp., 1, 12,6. 

Colta locus Ichthyoph., Jnd., 26, 6. 

«Commenases fluv. Ind., Ind., 4, 4. 

«Condochates fluv. Ind., Ind., 4, 4. 

Κοντοφόροι, Tact., 4, 3. 

Cophzeus regulus, IV, 28, 6. 

Cophanta, Ind. 27 , 4. 

Cophen Artabazi filius , IT, 15, 1; ad Alexandrum venit, 
11), 23, 7; agemati adscriptus, VII, 6, 4. 

Cophen amnis, IV, 22, 5; V, 1, 1; Ind. 1,1,8; 4, 11. 

Coralla, Per., 16, 5. 

Cordax saltationis genus, Ind.,7, 8. 

Cordyla, Per. 16, 5. 

Coreestis locus Indie, Ind., 21, 4. 

Cos insula, 11, 5,7; 13, 4; ab Amphotero recepta , III, 
2,68. 

Cons Critodemus medicus , VI, 11, 

Cosseei, populus montanus, preeda victum quarens, sub- 
acti, VII, 15, 1585.5; bellicosi, VII, 23, 1; Ind., 40, 6. 

Cossoanus fluv. Ind., Jnd., 4, 3. 

Cotyora urbs, Per., 16, 3. 

Cotys, Bospori Cimmerii rex, Per., 17, 3. 

Cradevas rex Indis, Ind., 8, 2. 

Crateas, VI, 28, 4; Ind., 18, 6. 

Craterus Alexandri filius. Alexandro M. carissimus, VII, 
12,3; ejus φάλαγξ, I, 14,2; τάξις, 11, 11, 10; 23, 
11,4, 22, t; cornu prefectus, Il, 8, 4; 20, 6, exer- 
citui, 111, 25,6, 8; IV, 28,7; V, 11, 388.5 12, 1315, 
3 ss.; contra Uxios, IIl, 17, 4 ss.; Persas, JH, 18,4, 
8 s.; Tapuros, 111,23, 2,6; Cyropolin, IV,2, 2; 3, 
3; Massagetas, IV, 17,1; 18, 1; Parsetacenos, IV, 22, 
1 s.;oppida quadam, IV, 23,5; 24, 6; 25, δ; Myda- 
spem trajicit, V, 18, 1; oppida condit, IV, 24,7; 25, 
5 ; V, 20,2; VI, 15, 7; ex trierarchis, Ind. 18, 5; 19, 
1,3; cum exercitu in India, V, 20,2; 21, 4; VI,2, 
2; 4,155,5;15, 48. ; partem per Carmaniam ducit, 
VI, 17, 3; 27, 3; Amastrinen uxorem ducit, VII.4, 5; 
remissus et Macedonie Grecieque prafectus, VII, 
12, 3 ss. Cratero et Antipatro quasnam provincias Per- 
diccas assignaverit, Succ. Al.,7; Craterus Antipatro con- 
tra Gracos bellum gerenti copias adducit, victoria que 
auctor ei fit, ib., 12; cum Antipatro et Antigono bellum 
Perdicca inferendum decernit , ib., 24; in Asiam trans- 
jieit, ib., 26; proelians occiditur, ib., 27. 

Cratcuas , pater Pithonis, Succ. Al., 2. 

Crenide, Per., 13, 5. 

Creta, Il, 13,6. Cretam adit Thibro, Succ. Al., 16 

Cretenses sagittarii, 11,7, 8; 9, 3; ιοξάρχαι, 1, 8, 4; 05, 
5, 6; Cretensium venandi ratio, Cyn., 2, 5; canes, Cyn., 
3, 15; Κρητικὸς ἐξελιγμός, Tact., 23, 1. 4. 

Cretheus, VI, 23, 5 

Critobulus Cous ex trierarch., Ind., 18, 7. 

Critodemus Cous medicus, VI, 11, 1. 

Crocala insula , Ind., 21, 7. 

Croesus, Vil, 16, 7; Per., 15, 1. 

Cromna , Per., 14, t. 

Ctesias, V, 4,2; Ind., 3,6. 

Cunei figura, Ταεί., 17, 3; 29, 5; cuneata acies equitum, 
16, 6 sq. 

Curruum usus in proeliis, Tact., 2, 5; currus falcati Per- 
sarum, ib., 19, 3; curruum ordines, ib., 19, 1. 


Cyaneæ , Per., 25, 3. 

Cydnus amnis, II , 4, 7. 

Cyclades, ||, 2, 2. 

Cydonia, Crete urbs , Succ., Al., 16. 

Cyiza locus Asie, Ind., 27, 6; 30,2. 

Cymæ /Eolidis Sidetarum patria major, I, 26, 4. 

Cyna Alexandri soror, I, 

Cynane , Philippi et Eurydices filia, uxor Amynte, quem 
Alexander interfecit, Adeam filiam Arrhideo uxorem 
adduxit; a Perdicca ejusque fratre occiditur, Succ. 
Al., 23. 

Cyprii naute, VI, 1,6; classis egregia , J, 18, 7 ; naves, Il, 
20, 7; X, 24, 1; imperata, 111, 6, 3; μηχανοποιοί, 11, 
21, 1; reges, II, 13,7; 20, 3,6; Ind., 18, 1. 

Cyprus, 11, 13, 3; 17, 4 ; Persarum, II, 17, 1. 

Cyrenai , 11, 28, 7. Eratosthenes, V, 3, 1. Cyrenseorum 
exules Thibronem arcessunt ; Cyrenarum civibus a Pto- 
lemæo Lagi auxilio mittitur Ophellas. Thibro in portu 
Cyrenzorum suspenditur , Succ. Al., 16 sgq. ipse Ptole- 
meus Cyrenas venit , civitalisque res componit, ib., 69 ; 
Cyrenai e curribus pugnabant, Tact., 19, 4; Cyrenzi 
milites, C. Alan., 

Cyrene : ejus bona, vu 9, 8; silphium, III, 28, 7; Ind., 
43, 13. 

Cyropolis urbs magna, IV, 2, 2; IIl, 1 ss. 

Cyrus Cambysis filius 4 πρῶτος, HI, 18, 10; Asia i imperio 
Medos spoliat, V, 4, 5; ex India fugit , vi, 24,2 s.; in 
Scythas expeditio, lI, 3, 48. cl. IV, 11, 9; Y, 4,5; 
primus adoratur, IV, 11, 9; ejus thesauri, 111, 18, 10; se 
pulcrum, VI, 29,4 8.; Ind., 1,3;9, 10. Cyrus cur- 
ruum falcatorum et equorum " catapliractariorum usum 
apud Persas introduxit , Tact., 19, 3. 

Cyrus minor, 1, 12,3; Κύρου τοῦ ξὺν E Ξενοφῶντι στρατόπε- 
δον, 11, 4, 3; "Cyn., 24, 2. 

Cysa locus Asien , Ind., 26, 8. 

Cytlinus insula, i, 2, 5. 

Cytorus, Per., 14, 2. 


D 


Daz, If, 11, 3; cis Tanaim, III, 28,8, 10; ἱπποτοξόται, V, 
12, 2. 

Daedalus, VII, 20, 5. 

Dagasira locus Asiz , Jnd. 29, 6. 

Damascus, IT, 11,98., 15, 1; Succ., Al., 25. 28. 

Dandamis Indorum sophista , Vil, 2,28. 

Daplınes Corinthius, C. Alan. 1. 

Daphnes Mænomenæ portus, Per., 25, 4. 

Daricus moneta, IV, 18, 7. 

Darius pro Artaxerxe II. legitur II, 1, 4; 2, 2. 

Darius Xerxis pater a Scythis contemptus, IV, 4, 3; 11, 9. 

Darius Artaxerxis filius , I, 16, 3, 

Darius Codomannus Asie rex, I, 12,9; ὁ μέγας βασιλεύς, 
V, 18, 4; τῇ χάτω ᾿Ασίᾳ et classi Memnonem preeficit, 
1, 20, 3; 16, 1, 1; socii ejus Mytilenzi, II, 1, 4; Tene- 
dii, If, 2,2; peregrinos milites arcessit , IF, 2, 1. Sochis 
Alexandrum exspectanti ab assentatoribus suadetur ut ei 
occurrat, II, 6, 1 ss. ; Ciliciam intrat, 11, 7, 1 s. ; aciem 
instruit, 11, 8, 5 ss. ; 10, s.; pugnat, II, 10, 1 ss. ; fugit, 
Il, 11, 4 85. ; 13, 1 8. ; capta ejus arma, IT, 12,4; uxor, 
mater, liberi, impedimenta , ]l, 11, 8 ss. d. XV, 1; ; ejus 
ad Alexandrum epistola, Il, 14, 1ss.; Mazzeo Euphratis 
trajectum tuendum tradit, il, 7, 1; quibus condicio- 
nibus ab Alexandro pacem impetrare studuerit, 11, 25, 
188. ; copias rursus collegit, 111, 8, 2 ss. ; ad Gaugamela ca- 
stra ponit, MI, 8, 7; ejus acies, MI, 11, 1 ss. ; prelium, 
III, 13, 1 ss. ; aggressus mox fugit, Ill, 14, 1 ss ; 15, 
3. 5; ef. V, 18, 4; in Mediam, HI, 16, 1 8.; 19, 4, 5; 


314 


cf. VI, 11, 4; a Besso vinctus, III, 21, 4 8. ; occisus, III, 
21, 10; sepultus, Ill, 22, 1; de moribus et fortuna ejus, 
111, 22,2 ss. ; uxor, IV, 19, 6; 20, 1 ss. 

Dascylium, I, 17, 2. 

Datames, II, 2,2; 5. 

Dataphernes Bessum prodit , III, 29, 6 8.; 30, 18. 

Δεχανία quid? Tact., 6, 1. 

Delphi oraculum , IV, 11, 7. 

Delta Indi, VI, 14, 5; simile Ægyptio, V, 4, 1; sed majus, 
V1,17,2; Ind., 2, 6. 

Demades Atheniensis, I, 10, 3; Demosthenem, Hyperidem 
aliosque oratores accusat, Succ. Al., 13; in Macedonia a 
Casaandro interlicitur , ἐδ. 14. 

Demaratus Corintliius, ἑταῖρος, I, 15, 6. 

Demarchus , post Calam praefectus Phrygia Hellesponticse , 
Succ. Al. 66. 

Demetrii Phalerei frater Himereus, Succ. Al., 13. 

Demetrius, C. Alan., 1. 

Demetrius Althoemenis filius , ejus ἴλη, TIL, 11, 8; ἱππάρχης 
1V, 27, 5; VI, 8, 2;ejusinnapyia, V, 16, 3; 21, b. 

Demetrius σωματοφύλαξ, III, 27, 5. 

Demetrius Pythonactis filius, ἑταῖρος, IV, 12.5. 

Demonicus Pellaus , Ind., 18, 3. 

Demophon, VII, 26, 2. 

Demosthenes exposcitur, I, 10, 4; fugit, capitis condem- 
natur , necatur, Succ. Al., 13. 

Dendrobosa loc. Ichthyoph., Ind., 27, 4. 

Diana Ephesia, I, 17, 9 ss.; 18, 2; ejus templum spolia- 

tum, 1, 17, 11 ; Ephesiorum tributa ei donat Alexander, 1, 
17, 10. Celcwa, VII, 19, 2. Diana venatrix, Cyn., 32, 2; 

quomodo apud Gallos colatur., Cyn., 35. 

Δίκη Διὶ πάρεδρος, IV, 9, 7. 

Dii venatoribus, uti ceteris hominibus religiose colendi, 
Cyn., 34 sq. 

Διλοχία, διλοχίτης, Tact., 10, 1. 

Διμοιρία et διμοιρίτης quid? Tact., 6, 2. 

Dinarchus Corinthius quid Demades ad Perdiccam scripse- 
rit, prodit Cassandro , Succ. Al., 15. 

Dindymene mater, V,6 , 4. 

Diogenes Lesbi tyrannus, H, 1, 5. 

Diogenes Sinopensis. ejus cum Alexandro colloquium, VII, 
%, 1. 

Dionis Syracusani res Arrianus scripsit, p. 249. 

Dionysius, Il, 12, 2. 

Dionysodorus Olympionices, 11, 15, 2, 4. 

Dionysopolis, Per., 24, 4. 

Dionysus. plures, 11,16, 3; V, 1, 1 8.; ejus res geste, V, 1 
88.5 VI, 3, 4; MEV, 2; 28,2; VII, 10,6; monumenta, 
V, 2, 5. Nysam condidit, V, 1,15 Il, 1; 26, 5; fabulosa, 
V, 3,4; οἱ βακχεύσαντες, V, 1,5; VI, 3, 5; eum colunt 
Arabes, VII, 20, 1. 

Diophantus Atheniensis, HI, 6, 2. 

Dioscuri, IV, 8,2 s.; Per., 23, 1. 

Dioscurias, postea Sebastopolis, Per., 10, 4; 11,45 17, 1; 
18, 1. 

Diotimus Atheniensis exposcitur, I, 10, 4. 

Διφαλαγγαρχία 8. µέρος 8. xépac, Tact., 10,7. 

Διφαλαγγία ὁμοιόστομος, Tact., 29, 4; ἁμοίστομος, 29, 2; 
ἀντίστομος, ib. 

Διπλασιάζειν, Tact., 20,2; 25, 1 sgg. 

Diridotis pagus Babyl. , Ind. 41, 6. 

Dium Macedonia, I, 16, 4. 

Doloaspis Egyptiorum vopzpyyc, Ill, 5, 2. 

Dome insula , Ind , 22, 2. 

Δορατοφόροι, Tact., 4, 3. 

Doxares Indus, νομάρχης, V, 8, 3. 

Dracones, signa Scythica, Tact., 35, 3 sqq. 

Dranges v. Drange (VI, 15, 5]. Barsaentw subjecti, HW, 21, 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 


1; ab Alexandro domiti, ΙΙ, 28, 1; VIS, 10,5; equites, 
va në» 3; cf. Zarangwi. Drangenorum præfectus, Suec. 
., 36. 

Drapsaca opp. , III, 29, t. 

Drillee, Per.; 11, 1. 

Dropides Atheniensis, TIT, 24, 4. 

Dropides Cliti pater, 1, 15, 8; IU, 11,8;27, 4; IV:8, 
1; Lanica, IV, 9, 3. 

Drypetis Darii filia, Hephaestioni nupta, ΥΠ, 4, δ. 

Dyrta Assacenorum oppidum, IV, 30, 5. 


E 


Ecbatana Medis, III, 19, 2, 5; IV, 7, 3; VII, 14, 1; ans, 
Hi, 19, 7. J£sculapii tenplum, VII, 14, 5. 

Ἐκπερισπασμός, Tact. 20, 25 21, 5. 

"Extaxtot, Tact., 14, 4. 

Elaus Chersonnesi, I, 11, 5. 6; Per., 13, 2. 

Elei exsules revocant, I, 10, 1; equites, I, 29, 4. 

Elephantine Ægypti, IM, 2,7; Ind., 41, 6. 5; 42,3. 

Elephantorum usus in bellis, Taci. 2, 2. 4; 19, 1. 

Eleusis, IIl, 16, 8. 

Eleutherz Attice , I, 7, 9. 

Elimiotis, I, 7, 5. 

Embolima Indie, IV, 28, 7. 

"Ev 600v , Tact., 29, 5. 

Emodus pars Tauri, Ind , 2,3; 6, 4. 

᾿Ενωμοτία, quid sit, et quot virorum; Tact., 6, 2. 

Ἓνταξις, Tact., 26, 6. 

Enus fluvius Norici Rhat., Jnd., 4, 15. 

Enyalius, I, 14, 7; V, 10, 3; Ind. , 24,7. 

Enylus Dybli rex, If, 20, 1. 

Eone , Per., 20, 1. 

Eordaa, I, 7, 5. 

Eordai, VI, 28, 4. 

Eordaicus amnis, 1, 5, 5. 

Ἐπαγωγή, Tact. 20,3; 28, 1 et 2. 

Epaminondas dux, 1, 9, 4; in pugna Leuctrica quomodo 
phalangem ordinaverit, Tact., 11, 2. 

Epardus amnis, IV, 6, 6. 

Ephesus, T, 17, 9 ss. 

Ephesii. turbatæ res, I, 17, 10 ss. 

Ephialtes Atheniensis exposcitur, I, 10, 4. 

᾿ζριππαρχία, Tact., 18, 4. 

Ephippus Chalcidei filius, Egypti ἐπίσκοπος, 11], 5,3. 

Epicharmus Metronis pater, Ind. , 18, 5. 

Epicydes Olynthius Teuchirz urbi ab Ophella præfdtw; 
ad eum captus Thibro adducitur, Succ. Al., 17. 

Epidaurii legati, VII, 14, 6. 

Epigoni, VII, 6,1; 8, 2. 

Ἐπιλαρχία, Tact. 18, 2. 

Ἐπίλεχτοι qui; Tact., 10, 4; 14, 6. 

Epimenes Arsez filius Alexandro insidiatur, IV, 13, 4; TI, 
14, 3. 

᾿Επιστάτης, Tact.,6,4;12,3. 

Ἐπιστροφή, Tact., 20, 25 21, 3. 

Ἐπίταγμα, Tact., 18, 4; 14, 5. 

᾿Ἐπιξεναγία, Tact., 14, 5. 

Epocillus Polyidis filius exauctoratos reducit, IM, 19, 
6; revertitur, IV, 7, 2; in Macedoniam missus, IV, 
18, 3. 

Equi Celtici, Scythici, Libyci, Cyn., 1, 4; 24; Thess, 
Siculi, Peloponnesii, Cyn., 23, ? ; equorum frontalia ct 
teraque munimenta, Tact., 34, 7 ; equitum acies varie, 
ib., 16, 1; equestrium copiarum genera, 2, 3; equites 
Romani quomodo armati, 4, 3; eorum ludi equestre, 
33 sqq. 

Erannobvas fluv. Ind. , Ind., 4, 3; 10, 5. 





316 INDEX NOMINUM ET RERUM. 


Harmodius τυραννοκτόνος, IV, 10, 3; ejus statua, III, 16, 
7s.; VII, 19,2. 

Harmoria regio Asia, Ind., 33, 2. 

Harpalus Machatze filius ab Alexandro revocatus et pecuniis 
praefectus aufugit et iterum revertitur, 111, 6, 4 ss. 19, 7; 
a Thibrone occiditur , Succ. Al., 16. 

Hebrus amnis, I, 11, 4. 

Hecatzus ὁ λογοποιός de Geryone, II, 16, 5; de Agypto, V, 
6,5. 

Hecatombzeon mensis, IT, 24, 6; III, 7, 1. 

Hecatomnus Car, I, 23, 7. 

Ἑχατονταρχία , ἑκατοντάρχης, Tact., 10, 3; 14, 3. 

Hector Trojanus , Cyn., 35, 3. 

Hegelochus speculatoribus praefectus , I, 13, 1 ; classem co- 
gere jussus, IL, 2, 3; quas res gesserit , HI, 2, 3 ss. ; Hip- 
postrati filius ἰλάρχης, IE, 11, 8. 

Hegemon Ol. ΟΧΙΙ, 2 archon, V, 19, 3. 

Hegesander, Ill, 5, 1. 

Hegesias Ol. CXIV, 1 archon, VII, 28, 1. 

Hegesistratus a Dario Mileti praesidio praefectus, I, 18, 4. 

Heliopolis ¿Egypti, III, 1, 3. 

Hellanicus miles, 1, 21, 5. 

Hellespontus, I, 11, 6; 13,6; IV, 15, 6; VII, 9, 6; 
ponte junctus, V, 7, 1 s.; punitus, VII, 14, 5; ore, V, 
25, 4. 

Hellespontii, Ind., 18, 2 

Helotes, Ind., 10, 9. 

Heniochi, Per., 11, 2. 

Heordza. v. Eord:ea. 

Hephasstion, IV, 12,4; Pelleus, σωματοφύλαξ, VI, 28, 4. 
Patrocli tumulum coronat , I, 12, 1; ἑταῖρος pro Alexan- 
dro habitus, IT, 12, 6 s. ; vulneratus, Ilf, 15, 2; ἱππάρ- 
χης» HE, 27, 4; ejus ἱππαρχία, V, 12, 2; χιλίαρχα, VII, 
14, 10; parti exercitus prefectus, IV, 16, 2; 22,7 s.; 
23,1; V,21,5; VI,2,2; 4,15; 5, 58.; 13, 15; 17, 4; 
21, 3, 5; 22, 3; 28, 7; oppida condit, IV, 16, 3; 28, 
55 V, 29, 3; V1, 18,1520, 1; ex trierarchis, Ind. 18, 
3, 19, 1, 3. Indum ponte jungit, IV, 30, 9; V, 3, 5; 
uxorem ducit Darii filiam, VII, 4, 5; coronatur, VII, 5, 
6; Eumeni reconciliatur, VII, 13, 1; 14,9; ejus mors, 
Vil, 14, 1; 18, 3; Alexandri de ea luctus, VII, 14, 2 
ss.; 16, 8; heros, VII, 14,7; 23, 65. 

Hephasstionis legionis praefectus Perdiccas, Succ. Al., 3. 

Heraclea Pontica , Megarensium colonia, Per., 13, 3. 

Heracleus portus , Per., 15 extr. 

Herculeum promontorium, Per., 18, 2. 3. 

Heracleum Thebarum , I, 8,3 s. 

Heraclidze ab Atheniensibus defensi, IV, 10, 4; cf. Alexan- 
der. 

Heraclides Calchedoniorum legatus, TII, 2%, 5, 

Heraclides Antiochi filius equitum praffectus, I, 2, 5; IIT, 
11,8. 

Heraclides Argei filius, VII, 16, 1. 

Heraclitus legebatur, III, 11, 8. 

Heracon in Media praetor punitus, VI, 27, 3 ss. 

Heratemis fossa Persidis, Ind., 28, 1 

Hercules. Jove natus, 411, 3, 1; 1V, 28, 1 ; actas, il, 

2; posteri, IV, 10, 4; HL, 3, 2; VI, 3, 2; inter deos 
receptus, 1V, 11,6; Dionyso minor, V, 96, 5; Ind. 5,8; 
8, 4; ejus filia, /nd., 9, 1; ejus labores, 11, 16, 58 ; 
1; IH, 3, f cl. IV, 28, 2; expeditiones, 1V, 28, 1 — 
4,;530,4; V, 3,4; VII, 13, 5; ei sacra facit Alexander, 
1, 4, 5; H, 24,6; 111,6, 1; Ind. 36, 3; arma, I, 
11, 7; eum amulatur Alex., III, 3, 2; IV, 28, 4; plures, 
IL, 16, 155.5; IV, 28, 2; Tyri templum, IJ, 16,1; 25, 5 

Herculis columne , Il, 16, 4; V, 26,2; Ind , 43,11 

Hermodorus , ΙΙ, 11,8, 

Herinolaus Sopolidis filius Alexandro insidiatur, IV, 13, 2 


ss. ; interfectus, IV, 14, 1 ss. 

Hermonassa urbs , Per., 16, à. 

Hermotum urbe. , I, 12, 6. 

Hermi campus, V, 6, 4. 

Hermus amnis viginti stadiis a Sardibus, I, 17, 4; cf. \ 
6,7. 

Herodotus ὁ λογοποιός, V, 6, 5; de Hercule, II, 16,3 === | 
Tanai, iH , 30, 8; de Nilo, V,6,4;de Hellesponto possesssr- 
juncto, V, 7, 2; de equis Nyseis, Vil, 13,1; de Ama «m 
nibus, vil, 13, 6. Adde Per., 15, 1; 18, t. 

Ἡρώων πόλις Egypt, 111,5, 4; vu, 20, 8. 

Heromenes, I, 25, 1. 

Heropythus Ephesios liberat, I, 17, 11. 

ἑτερόστομος φάλαγξ, Tact., 29, 3. 

Hidrieus Cari regulus, I, 23, 7. 

Hieratis urbs Persidis, Ind., 29, t. 

Hieron Syracusanorum tyrannus, 1 , 12, 2. 

Hieron Solensis gubernator, VII, 20, 7 

Ἱερὸν Διὸς Οὐρίου, Per., 25, 45 12, 1. 

Ἱερὸς Muhv, Per., 18, 4. 

Himerzus , Demetrii Phalerei frater , una cum Demosthesa=> 
aliisque capitis damnatur, Succ., Al. 13. 

Ἱππαρχία, Tact., 18, 3, 

Hippias, If, 13, 6. 

Hippolyte Amazonum regina, VII, 13, 5. 

Hippostratus, LIF, 11, 8. 

Ἱπποτοξόται, Tact. 4, 5. 

Hippus fluv., Per., 10,2; 11, 4. 

Histanes Oxyarte filius, VII,6, 4. 

Homerus Achillem canit, I, 12, 1; de Abiis, IV, 1,1; de 
Zgypto amne, V, 6,5; VI, 1, 3. Citatur Per., 3,2; 
Cyn. 35,1; Tact., 31, 5 et 6. 

Ὁμοιόστομος διφαλαγγία, Tact., 29, 4. 

Homotimi Persarum, Il, 11, 9; VII, 29, 4. 

Horme, nomen canis, quem Arrianus possidebat, Cyr, 
5, 6. 

Hydarnes, VIf,6,4. 

Hydaspes, V, 3,6; 8, 2; quantus, V, 4,2; 9,4; VI, 4, 
2; unde ortus, V, 5,5; 9, 4; in Acesinem influit, VI, 1, 
5;3,1;4,4,5; Ind., 3, 10; 4, 9; ad eum venit Alexan- 
der, V, 8, 4 ss. ; tramittit, V, 11, 185.; 20, 1; VII, 10, 
G; ei sacra facit, Ind., 18, 11; insula, V, 11,185 14, 
3; oppida ibi condita, V, 19, 4; 29, 5; navigatur, VI, 1, 
1 ss.; Ind. 19, 6; Succ., Al. 36. 

Mydraces Sadrosius, classis dux , Ind., 27, 1. 

Hydraotes amnis, V, 21,58.; 25,5; 29, 2; VI, 7, 1; 8, 
4 8.5 13,1; VII, 10, 6; quantus, V, 4, 2; unde ortus, V, 
5, 5; in Acesinem influit, VI, 5,7; 13, 15 14, 4s., Ind. 
3, 10; 4,9. 

Hyparna Carise castellum, I, 4, 4. 

Ὑπερχέρασις, Tact., 29, 9. 

Hyperides Atheniensis, 1, (0,4: capitis damnatur, Suce. 
AL, 13. 

Ὑπερφαλάγγισις, Tact., 29, 9. 

Hyphasis amnis, V, 2$, 8; 25, 5; 26, 3; VII, 10, 6; Ind. 
2,8;3,10; 4, 1,8;6, 1; quantus, V, 4, 2; undeortus, 
V, 5, 5; in Accsinem influit , VI, 14, 4; accolae V, 25,1; 
29, 2. 

Ὑπόταξις, Tact. 20, 3; 26,6. 

Hyppius fluv., Per., 13, 2. 

Hyrcania, ll], 19, 1,7; situs, HI, 23, 1; oppidum ejus, 
IIT, 23, 6. 

Hyrcanii in Darii exercitu Phratapherne duce, 111, 8, 4; 11, 
4 cl. 23, 4; ab Alexandro Amminapi satrape attributi, 
Ili, 22, 1. cf. VIL, 10, 6. 

Hyrcanium mare, Ili, 29,2; 30, 7; V, δ, 4; 25, 5; 26, 
1,3; VI, 16,1, 3 

liyssus fuv., Per., 7, L 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 


Hyssi portus, Per., 3, 1. 
Hi ystaspes agemati prefectus , VII, 6, 5. 


I 


Bacchus mysticus, Il, 16, 3. ' 

Faculatorum usus, Tact., 15, 1; jaculationum genera, ib., 
37 sqq. 

Tandysus, Scytharum rex, Parth., 3. 

Bapygia promontorium, VII, 1, 3. 

Bapyx ventus, V, 6, 3. 

Bason Argonauta, Per., 9,2; 25,3. 

Basonium promontorium , Per., 16, 2. 

Bassus, I, 19, 10. 

Jaxartes amnis, 111, 30, 7; VII, 16, 3. 

Jazyges Sauromatz, I, 3, 2. 

Rberes, Il, 16, 4 56.: VII, 15, 4. 

äberica vocabula ad rem equestrem pertinentia usu rece- 
perunt Romani, Tact., 33, 1; 44, 1. 

Ycarium mare, VII, 20, 5. 

Tcarns Deedali filius, VII, 20, 5. 

Ycarus insula, VII, 20, 5. 

lehthyophagi, VI, 28, 5; Ind., 26,2; 27, 35 29,7, 31 18; 

22,1. 

ldæi montes, I, 12, 6. 

Ila portus, Ind., 38, 2. 

Ha, Tact., 18, 1. 

Narcha, Tact., 16, 5; 18, t. 

Jleonis Thessali inventum , Tact., 16, 3. 

lliensis Minerva, 1, 11, 7. 

lium, 1, 11, 88.312, 1, 6. 

lliyria , Succ. AL, 7. 

Illyrii res novas moliuntur, 1, 1, 4; V, 1 ss.; Macedonum 
hostes, V, 26,6; VII,9, 2. 

Imaus mons, /nd., 2,3; Imaicus, Ind., 6, 4. 

Impedimenta exercitus quomodo ducenda , Tact., 30. 

Imperia militibus danda quomodo, Tact., 31. 

Indathyrsis Scytha, Ind., 5, 6. 

Indi, 111, 8,6; 11,5; 13, 1; 14.5; 15, 1; eorum adum- 
bratio, /nd., I — 17; Bactriis vicini Besso duce, MI, 
8, 3; montani Barsaenta duce, III, 8, 4; 15, 1; alii, VI, 
16, 3; qui cis Indum, Ill; 8,6; 25,8; quanta terra, 
V, 6, 2; VII, 20, 9. Caucasus, V, 3, 3; 5, 3 8.; amnes 
maximi, III, 29,2; V, 4,18. 6,78.; quales, V, 4,3;5, 
4, 5; saltandi amantes, VI,3, 4; bona, VII, 9, 8; ele- 
phantos venantur, IV, 30, 8; boves, V, 3, 3; quidam 
equis carent, VI, 3, 4; eorum sophistze, VI, 16,5; VII, 
1, 5 88. ; 2, 2 ss. cf. Dionysus. Alexander in eos expedi- 
tionem facere meditatur, 1V, 15, 5; quas res ibi gesserit , 
IV, 22, 3— V1, 22, 1; VIT, 19, 1; 20, 1; Indi elephan- 
tis utuntur ad pralia etiamnum, Tact., 19, 5 coll. 2, 2. 

Indie Parapamisadis proxime praefectus Pithon , Succ. Al. 
36. 

Indica scriptio, V, 6,8; VI, 16, 5; natio, VI, 6,1; 11, 
3; 15, t. Indicus sinus, V, 26, 2; terra, VII, 20, 2. 

Indicum mare, V, 26, 2. 

Indus amnis, IV, 22, 7; 28, 6; 30,7; V, 1, 153, 6; 4, 2, 
3;8, 2,4; 25; 5; Ind., 2,5; 3,2, 954,2; 21,2; unde 
ortus, V, 5, 5; quantus, V, 4, 18.; 6,7 s.; 20,9 cl. 
9, 4, 6; 18, 5, cum Acesine confluit, VI, 1, 2; V, 14, 
4 s.; crocodilos habet , VI, 1, 2 cl. IV, 3, δίστοµος, V, 4, 
1; 20, { 8.; a Pattalis, VI, 18, 2; 20, 1; ἡ ἐπὶ τάδε èx» 
θολή, VI, 20, 2 5. cl. 18, 2; ponte junctus, IV, 22, 7; 
30, 9;V,3, 5; VII, 1; 8, 1; navigatus, VI, 15,4; 17, 
5 — 20, 5. cf. Delta. 

Jobares fluvius Indicus, Ind., 8, 5. 

jolai τέμενος, [, 7, 7. 


817 


Jollas Antipatri filius Alexandro a poculis , VII, 27, 2. 

Jollas Niczem , Antipatri filiam, ad Perdiccam ducit , Succ. 
Al., 21. 

Jon Apollinis filius, VII, 29, 3. 

Jones, Ind., 18, 2. 

Jonia. ejus satrapes Arsites, I, 12, 8; expugnata, III, 22, 3; 
V, 25, 4; VII, 9, 7. 

Jonice civitates, 1, 18, 1. 

Jonius sinus, I, 4, 6. 

Iphicrates prætor, II, 15, 2, 4. 

Iphicrates Iphicratis filius, If, 15, 2, 4. 

Iphicrates , Tacticón auctor, Tact., 1, 1. 

Ipsus. prelium, VII, 18, 5. 

Iris Ponti fluv., Per., 15, 3. 

Irus mons Ind., Ind. 2, 7, 9. 

Isiacorum portus, Per., 20, 3. 

Isis. ejus templum, III, 1, 5. 

Isis Ponti fluv., Per., 7, 5. 

Ismenias, II, 15, 2. 

Issus, 11,7, 1 s. ; proelium, II, 20, 3; IIT, 1,2; 8, 7; 22, 4; 
VI, 11, 4. 

Ister, 1,2, 1 8.; maximus, unde ortus, I, 3,18. cl. V, 6,7 
accolae , 1, 3, 25$.; 4, 6. quinque ostia, V, 4, 1; Per. 
20, 3; 24, 1; ponte junctus, V, 7, 6 8.; Ind., 2,5 
4, 13. 

Isthmus Corinthius, VT, 11, 6; VII, 2, 1. 

Istrianorum portus, Per., 20, 2. 

Italia, MI, 6, 7; VIt, 15, 4. 

Itycoi, C. Alan. 1, 13. 

Julianus, rex Apsilarum, Per. 11, 3. 

Juppiter Olympius, I, 11, 1; ejus templum, I, 17, 5; βασι- 
3696,11, 3,4, 65 111, 5,25; 1V, 20,3.;owrip, 1, 4,5. 
(cf. Ammon, Dionysus, Hercules.) Ind., 21, 2; 36, 3,9; 
35, 8. Διὸς οὐρίου ἱερόν, locus Ponticus, Per., 25, 4; 12, 
1 et 2. 


L 


Labdacus quando fuerit , II, 16, 2. 

Lacedzemonii. eorum bellum adversus Athenienses, T, 9, 2; 
clades a Thebanis illate , f, 9, 4; a Dario pecuniam acci- 
piunt, II, 14, 6; Alexandro adversantur, I, 1, 2; suspecti 
I, 7, 4; bellum, 111, 6, 3; 16, 10. cf. Agis. Ind. 10, 8. 

Lacedaemonii legati ad Darium , 1, 15, 2, 5; Ill, 24, 4. 

Laconica educatio, V, 4, 5; canes, Cyn. III, 6, pilei, 
Tact. 11, 5; Λακὼν ἐξελιγμός, ἐδ., 23, 1 ef 3; 24,2. 

Lade insula. situs, I, 18, 4 8.; 19, 3, 9. 

Lagus. v. Ptolemæus. 

Laius , I], 16, 2. 

Lampas, lau:icze urbs, Per., 19, 4. 

Lampedon Larichi filius; ex trierarchis, Ind., 18, 4. 

Lampsacus, I, 12, 6. 

Langarus Agrianum rex, I, 5, 2 ss. 

Lanice Dropide filia, IV, 9, 3. 

Laomedon Larichi filius ab Alexandro revocatus, III, 6, 
5s. Mytileneus, Syriam provinciam obtinet a Perdicca 
et Antipatro, Succ. Al. 5, 34. 

Larichus, III, 5, 5; cf. Erigyius. 

Lazarum rex Malasses, Per., 11,2. 

Lazica vetus, Per., 18 , 4. 

Leonnatus Antec filius , Pelleeus, JIT, 5, 5; VI, 28, 4; ἑταῖ- 
pos, 11, 12, 4; IV, 12, 2; σωματοφύλαξ, IV, 21,4; VI, 
28, 4; cum imperio, IV, 24, 10; 25, 3; V1 ,18, 3; 20, 
3; 22, 3; ex trierarchis, Ind., 18,3, 15; Alexandrum 
servat, VI, 9, 3; 10, 188.; 11, 7; Oritas vincit, Jnd., 23, 
5 &qq.; coronatus, VII, 5, 5; /nd., 42,9; vulneratus, 
IV, 23, 3; a Perdicca provinciam accipit Phrygiam Hel- 


318 
lesponticam , Succ. Al., 6; Antipatro auxilia adducens 
perit, ib. 9. 


Leonnatus Antipatri fil., Ægeus ex trierarchis, Ind., 18, 6. 

Leosthenes , Graecorum imperator contra Antipatrum bel- 
lum gerit, Succ. Al., 9. 

Lepores , Cyn., 16. 

Lepte Acra, Ponti urbe, Per., 14, 4. 

Lesbus , Il, 1, 1 ss.; 13, 3; recepta, III, 2, 6. 

Leucani Itali, VII, 15, 4. 

Leucas insula, Ind., 41, 2. 

Leuce ins., Achillis cultu clara, Per., 21, 1. 

Leuctra, I, 9, 4. 

Leuctrica pugna, Tact., 11,2. 

Leugza turma , II, 9, 3. 

Levis armature milites quomodo ordinandi , Ταεί. 13 sq. 
leves milites ubi collocandi, Tact., 9, 1. 

Libya, III, 3, 1; V, 26, 2; VII, 1, 2; Ind., 35, 8; 43, 13; 
terminus, 111, 30, 9; qux "Egypto vicina Apollonio tradi- 
tur, HI, 5,4; Ptolemzo a Perdicca assignatur, Succ. 
AL. 55. 

Libyci equi, Cyn., 1, 4; 25. 

Libyes, 111, 30, 9; legati, VII, 15, 4. 

Lillium emporium, Per., 13, 2. 

Λοχαγός qualis esse debeat , Tact., 5,6; 12, 1. 

Λόχος quid, Tact., 5, 4; ejus numeri varii , ib. 

Λογχοφόροι, Tact., 4, 3. 

Αοξὴ φάλαγξ, Tact., 20, 3; 26, 2. 

Lucani. v. Leucani. 

Lycagoras, 1, 12, 7 

Lycaonia , Antigoni provincia, Succ. Al., 37. 

Lycia, I, 24, 5; U, 2, 1; Ind. 2, 2; ei praeficitur Nearchus, 
lil, 6,6; Antigoni provincia, Succ. Al., VI, 37. 

Lycii, V, 25, 4; oi κάτω, I, 34, 5 s.; naves, IT, 20, 2. 

Lycidas Atolus , γραμματεὺς ἐπὶ τῶν ξένων, ILI, δ, 3. 

Lycomedes Rhodius, 11, 1, 5. 

Lycurgus Atheniensis , I, 10, 4. 

Lycus amnis, Ill, 15, 4; Per., 13, 3. 

Lydi recepti, I, 17, 4 s.; V, 25, 4; VII, 9, 7. 

Lydia recepta, LI , 22, 3; ejus satrapes Arsites, J, 12, 8; 
Calas I, 17, 1; Menander, III, 6,8; Succ. Al., 6; Cli- 
tus, ib., 37. 

Lydius amnis, V, 6, 4. 

Lyginus amnis , I, 2, 1 

Lysanias , I, 2, 1. 

Lysimachus Agathoclis filius, Pelleus, VI, 28, 4; Succ. 
Al. 22; σωματοφύλαξ, V, 13, 1; VI, 28, 4; vulneratur, V, 
24,5; ex trierarchis, Ind., 18,3; coronatur, VII, 5, 6; 
Calanum colit , VII, 3, 4; ad Ipsum cadit, VII, 18, 5. 
Thraciam, Chersonesum et finitima a Perdicca accipit, 
Succ. Al., 7; ejus contra Seuthen bellum , ἐδ., 10 

Lysippus : solus Alexandrum finxit, I, 16, 4. 


M 


Mabaces legebatur SII, 8, 3. 

Macartatus, MI, 5, 5. 

Macedones quantum Philippo et Alexandro debuerint , VIT, 
9, 1 ss.; 10, 1 ss.; fortes, I, 18,8; 11, 7, 4; Graecis graves, 
J, 7, 2; Cadmea potiti, 1,7, 1; 9. Parapamisum appella- 
runt Caucasum, /nd., 2,4; "alia eorum jactantia, /nd., 5, 
10; mensium computatio, Ind. 21, 1; eorum phalanx, 
Tact., 12, 6; Μαχεδὼν ἐξελιγμός, ib., 23,1; 24, 1 

Macedonia superior, I, 2, 5; Macedonia: praefectus Antipater, 
I, 7, 6; Craterus, VII, 12, 4. 

Maceta promontorium Arab., /nd , 32, 7; 43, 3. 

Machatas , HI, 6, 4. 

Machelones, Peg., 11 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 


Μα απάοτ amnis , I, 19, 7. 

Marandri campus, V, 6, 4. 

Mzemacterion mensis, 1], 11, 10. 

Meeotis, III, 30, 9; V, 5,4; VU, 1,3; Per., 19, 1 el 3. 

Magarsia Minerva, Il, 5, 9. 

Magarsus Cilicia, II, 5, 9. 

Magi, VI, 29, 7, 11; VLI, 11, 8. 

Magnesia Lydise, 1, 18, 1. 

Magon fluv. Ind., Ind. 4, 4. 

Malana promontorium, Ind., 25, 1. 

Malantus fluvius Indicus, /nd., 4, 11. 

Malassus , rex Lazarum, Per., 11,2. 

Malea Laconicz , Il, 1,2. 

Malli Indi, V, 22, 2; VI, 4, 3; 5, 4; Ind., 4, 10; 19,8; 
liberi, VI, 6, 1; 11, 3; t4, 1 s. ; oppida, VI, 6, 2, 5; re 
contra cos geste, vi, 6,1—11, 1; 14, 1 ss.; satrapes Phi- 
lippus, VI, 14, 2. 

Mallotz, II, 5, 9. 

Mallus Cilicie, II, 5, 9; VI, 1; 20, 2. 

Mandata qualia et quomodo edi in exercitu debeant, Tac!., 
27, 31, 32. 

Mandiadini gens Indica, Ind. 4, 4. 

Mandrodorus, VI, 23, 2. 

Mantinea , I, 9, 4. 

Mantinensis pugna , Tact., 11,2. 

Maracanda regia Sogdianz, lil, 30,6; IV, 3,6; 5,25; 6, 
3; 16, 2 8. 

Marathus, II, 15, 1; 15, 6; contra Aradum, II, 13, 8. 

Marcatatus legebatur ILI, 5, 5. 

Marcomani, I, 3, 2. 

Mardi, Ill, 24, 4; 1V, 18,2; de terra et moribus eorum 
Ill, 24, 1 ss.; amnis Epardus, IV, 6, 9; sagittarii, III, t1, 
5; 13, 1; Ind. 40. 6. 

Margastana insula, Ind. 41, t. 

Maria lacus, III, 1, 5 

Mariamme Phwnices, II, 13, 8. 

Maronea Thraciz , J, 11, 4. 

Mars ( Enyalius) I, 14, 7; V, 10, 3. 

Massaga Indiz, IV, 26, 1 ss.; 27, 5; 28, 4; (Massaca) Ind., 
1, 8. 

Massagetz Scythae, IV, 16, 4 85.; 17, 1 ss. 

Mathz gens Indica, Ind. 4, 6. 

Mauaces , Jil, 8, 3. 

Mazaces /Egypti satrapes, III, 1, 2; 22, 1. 

Mazasus, Ilt, 21, 1; VII, 6, 4; Syriis praefectus, 111, 8, 6; 
cum exercitu ad Euphratem relictas, 111. 7, 1 s.; Babylo- 
nire satrapes , Ill, 16, 4; VII, 18, 1; moritur, 1V, 98, 3. 

Mazarus ἑταῖρος, III, 16, 9. 

Mazenes preefectus Oaractz ins., Ind., 37, 2. 

Medi, 111, 11, 4; 19, 1; Jnd., I, 3; 40, 6; imperio a Persis 
spoliati, 11, 6, 7; V, 4, 5. Greecia repulsi, I, 9, 7. lis pra 
est Atropates , III, 8, 4. Medi et Perse, I1, 7, 4; IV , 7, 
3; V, 25, 5; VI, 29, 3; VII, 1,3; 4, 6; 10, 5; 11, 3. 

Media, I, 16, 1 s.; V, 5, 2; VIL, 5, 2; VU, 13, 2; satrapes 
Oxodates, 11, 20, 3; cf. Atropates. praetores , 111, 26, 3; 
VI, 27, 3; Media Pithoni assignatur, Succ. Al., 5, 33. 

Medicum bellum , 1, 9, 7; vestes, VI, 19, s. 

Medius, VII, 24, 4; 25, 185. 27, 2; Ind., 

Megacles, lit, 5, 3. 

Megarensium colonia Heraclea, Per., 13, 3. 

Megareus, Ill, 2, 5. 

Me»aris, HE, 6, 7. 

Megasthenes auctor fide dignns. V, 5, 1; de India, V, 6,2; 
de Calano, VII, 2, 4; Ind., 3, 7; 4, 2. 

Megillus , Arriani familiaris , Cyn., 5, 2. 

Melzna Acra, Per., 12, 3. 

Melamnidas, IV, 7,2. 

Melanthius fluv., Per., 16, 3. 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 
. Mithridates Darii gener, I, 15, 7; 16, 3. 


Melas amnis, I, 11, 4 s. 

Meleager, I, 4, 5; V, 12, 1. Neoptolemi filius I, 24, 1; 29, 
4; ejus φάλαγξ, I, 14, 3; τάξις, 11, 8, 4; MI, 11, 8; 18, 4; 
IV, 17, 3; 22, 7; V1, 17, 3; ἡ πεζικὴ, J, 20, 5; in Macedo- 
niam missus , [, 24, 1 s; revertitur, [, 29, ὁ; in Bactris 
relictus, IV , 16, 1; Perdicca vicarius, a Perdicca e me- 
dio tollitur, Succ. Al., 2, 3, 4. 

Meleagri 0 , III, 11, 8. 

Melus expugnata, ], 9, 5. 

Memnon Rhodius ad Granicum , I, 12. 9 8.; 15, 2. Ephesum 
arcessitus, I, 17, 11 ; inferiori Asize et classi praefectus, 
I, 20, 3; 23, 1; II, 1, 1. Lesbi oppidis receptis moritur, 
11, 1, 1 ss.; Memnonis terra, I, 17, 8. 

Memphis, lil, 1, 48.;4, 5; 5, 1 8.; 6, 1. 

Menander, IV, 13, 7; ἑταῖρος peregrino militi praefectus , 
deinde Lydi: satrapes, II, 6, 8; ex trierarchis, Jnd., 18, 
7; milites Babylonem deducit, VII, 23, 1; 34, 1. Cf. Succ. 
Al , 6, 26. 

Menedemus dux , IV, 3, 7; VI. 2. 

Menelaus Atrides, V, 6, 5. 

Menelaus, f, 14, 3; III, 11, 10; 25, 4. 

Menes Dionysii filius, 15, 12, 2; σωματοφύλαξ fit, ib.; satra- 
pes Syri», Phoenices Cilicizeque, 111, 16, 9 cl. 19, 6. 

Menestheus, 11, 9, 3. 

Menidas Hegesandri filius, IIT, 5, 1; mercenarios adducit, 
Ill, 5, 1; mercenariis equitibus prefectus, JI, 12, 3; IV, 
13, 3; vulneratus, 111, 15, 2; praetor in Media, 111, 26, 3; 
in Macedoniam missus, IV, 18, 3; Babylonem venit, 
YII, 23, 1; 26, 2. . 

Meniscus legatus, II, 14, 3. 

Men«etius gubernator, I, 12, t. 

Menon Cerdimme filius Coelesyriz satrapes , II, 13, 7. 

Menon Arachosix satrapes, 111, 28, 1. 

Mentor, II, 2, 1; 13,2; Vil, 4, 6. 

Μεραρχία, Tact., 10, 5. 

Mercurius, /nd., 37, 10 ; ejus et Philesii filii status, Per., 
2,1. 

Meriones, Cyn., 35 , 1. 

Meroe locus Afric., Ind., 25, 8. 

Meroes, V, 18, 7. 

Μέρος sive διφαλαγγαρχία, Tact., 10, 7. 

Merus mons, V, 1, 6; 2, 5; Ind., 1, 6. 

Mesambria regio Pers., Ind., 39, 2. 

Mesembria , Per., 24 , 5. 

Mesopotamia , Ill, 7, 3; ab incolis dicta, VII, 7, 3. (Σνρία) 
9 μέση τῶν ποταμῶν, HL, 11, 4; V, 25, 5; VII, 9, 8; 

And., 42, 3; ejus satrapa Amphimachus , Succ. Al., 35. 

Μεταδολή, Tact., 20, 2; 21, 1. 

Methora urbs Indie, Ind., 8, 5. 

Metron Pydnzeus ex trierarchis, Ind., 18, 15. 

Methymnzi. tyrannus eorum, Ill, 2, 4. 

Metroum Athenis, III, 16, 8; Per., 9, 1. 

Metroum Ponticum, Per., 13, 3. 

Miccalus Clazomenius, VII, 19, 5. 

Midas, 1I, 3, 1 ss. 

Miletus urbs ionica, V, 6, 4; expugnata, I, 18, 3 — 19, 
11; VII, 9, 7; Milesiorum colonie, Per., 10,4; 14,5; 
19, 4. 

Militum ordines eorumque nomina , Tact., 5 sqq. 10; evo- 
lutiones , 20 sq. 

Milyas terra, I, 24, 5. 

Minerva, IV, 22, 6; Atheniensium, I, 16, 7; lliensis, I, 11, 
7; V1,9, 4; Margarsia, II, 5, 9; fanum Athenis Ponti- 
cis, Per., 4, t. 

Minos Jovis filius , VII, 29, 3. 

Mithraustes Armeniis preefectus , III, 8, 5. 

Mithrines Sardium arci praefectus, I, 17, 3&.; Armenia sa- 


trapes, JII, 16, 5. 


319 


Mithrobuzanes Cappadocibus prefectus occisus , $, 16, 3. 

Mithrobxcus agemati adscriptus , VII, 6, 5. 

Mitylenzi obsessi pacis cum Alexandro facte columnas 
dejicere coacti Persas recipiunt , II, 1, 1 8s. 

Mitylene a Macedonibus recepta , Ill, 2, 6. 

Meerocles Atheniensis, I, 10, 4. 

Mogrus fluv., Per.,7,5;8,1. 

Monimus Laco, III, 24, 4. 

Morontobarbara locus Assyr., Ind., 22, 4. 

Mosaitica, Per., 18, 3. 

Mosarna portus Asia, Ind., 26, 10; 27, 2. 

Munychion mensis, V, 19, 3. cc. 

Muse, J, 11, 1. 

Musicanus Indorum rex se dedit, VI, 15, 558 ; 16,3 ss. 
deficit, VI, 17, 1 8s. 

Mycale mons, I, 18, 5; 19, 2, 7; contra Samum, V, δ, 2. 

Mycene, II, 16 , 5. 

Mylassa Cariz, I, 20, 4; 21, 1. 

Mylleus Berwensis e trierarchis, Ind., 18, 6. 

Myndus Cari, I, 20, 5 ss.; 1, 5, 7. 

Myriandrus Syria, II, 6, 1. 

Mysia, V, 6, 4; Mysorum venatores, Cyn., 23,1. . 

Mytilene. v. Mitylene. 


N 


Naharzanes χιλιάρχης Darium comprehendit, Ill, 21, 1; 
Alexandro se dedit , 111, 23, 4. 

Naracum, os Istri, Per., 24, 1. 

Naustathmus , Per., 15, 1. 

Nautaca Sogdianz , 111,28, 9; IV, 18, 18. 

Nearchus Androtimi filius Philippo regnante exsul revoca- 
tuset Lyciz cis Taurum prefectus, 111, 6, 5 8.; Graecos 
mercenarios adducit , V, 7, 2; χιλίαρχος τῶν ὑπασπιστῶν, 
JV, 30, 6; ex trierarchis, /nd., 18, 4; classi praefectus, VI, 
2, 3; 5, 5; 13, 1; Ind., 18, 10; ad Persicum sinum navi- 
gaturus, VI, 19, 5; 21, 3; ad Carmaniam appellit et rur- 
sus navigat, VI, 28, 5 s.; VII, 20, 9. coronatur, Ind , 42 
9; uxorem ducit, VII, 4, 6; classi praefectus, VII, 19, 
3;25,4; auctor, VI, 13, 4; VII, 3, 6; 20,9 cl. 6; 
28, 6. 

Neoptana locus Asize, Ind., 33, 1. 

Neoptolemus Achillis filius, J, 11, S. 

Neoptolemus, 1, 4, 1; 29, 3. 

Neoptolemus ex £acidarum genere, ἑταῖρος, 11, 27, 6. 

Neoptolemus a Perdicca ad Antipatrum deficit, Succ. Al., 
26; ab Eumene bello petitus Craterum socium sibi ad- 
jungit; commisso prelio occiditur , 27. 

Neoptolemus Arrabei filius, transfuga, 1, 20, 10. 

Neptunus, I, 11, 6; VI, 19, 5. Thesei pater, VII, 29,3 ; 
Ind., 18, 11; 19, 10; 36, 3; 37, 4. 

Nereides, 1, 11, 6; Znd., 18, 11; 31, 6. 

Nescis, Per., 18, 2 

Nessus amnis, I, 1, 5. 

Neudrns fluvius Indie, Ind., 4, 8. 

Niceea in Parapamisadis, IV, 22, 6. 

Niczea ad Hydaspem, V, 19, 4; 29, 5. 

Nicaea, Antipatri f., a Perdicca ducitur, Succ. Alex., 21 
sq. ab eo repudiatur , ib. 26. 

Nicanor, II, 12, 2. 

Nicanor Parmenionis filius τοῖς νπασπισταῖς τῶν ἑταίρων 
praefectus, T, 14, 2. cf. 11, 8, 3; 1H, 11, 9; 21, 8; moritur, 
1], 25, 4. 

Nicanor classi preefectus, I, 18, 4 8.; 19, 3. ἑταῖρος Alexan- 
driv in Parapamisadis relictus, IV, 22, 5; satrapes cis 
Indum, IV, 28, 6; ab Antipatro Cappadociam provin- 
ciam obtinet, Succ. Al., 37. 


320 


Nicarchides Pydnzus ex trierarchis, Ind., 18, 5. 

Nicias tributis in Lydia preefectus, I, 17, 7. 

Nicocles Solius, ex trierarch., Ind., 18, 8. 

Nicocrates, Ol. 111, 4 archon, II, 11, 10. 

Nicolaus, IV, 17, 3. 

Nicomedes, ultimus Bjthyniz rex, qui regnum Romanis 
testamento reliquit, p. 249. 

Nicostratus legebatur, Il, 11, 10. 

Niloxenus Satyri filius, ἑταῖρος, ἐπίσχοπος ad Causasum 
relictus, III, 28, 4. 

Nilus, 111, 1,3; V, 6,7; Ind., 2, 6; 3,9; 4, 13; 6, 6. Li- 
byam a reliqua Asia dividit, Ill, 30, 9; διώρνχες, MI, 6, 
1; olim Agyptus , V, 6, 5; Alexandri de eo conjectura, 
VI, 1, 2 ss. cf. Delta. 

Ninus urbe Asi, Ind., 42, 3. 

Niphates ad Granicum dux , I, 12, 8; occisus, I, 16, 3. 

Nithadon Salamin. ex trierarch., Ind. 18, 8. 

Nitica pediculis clara, Per., 18. 

Nomades Libyes , 141, 30, 9. cf. VII, 1, 2; Scythze, IV, 5, 
3; VII, 16, 4. 

Noricum, Ind., 4, 16. 

Nosala, Ind., 31, 2. 

Numidarum equi, Cyn., 24. 

Nymph:eum, urbs Pontica, Per., 13, 4. 

Nysa Indie, V, 1, 1 83.5 2, 1 s5.; V, 26, 5; VI, 2, 4; Ind., 1, 
4; 5, 9. 

Nysæi , V, 1, 3 ss.; eorum respublica, V, 2, 2 ss ; equites, 
V, 2, 2 86. V1, 2, 3. 

Nyseei equi, VII, 13, 1. 

Nyseeus campus, VII, 13, 1. 


0 


Oaracta insula, Ind., 34, 2. 

Oblonga acies, Tact. 17, 3. 

Oceanus, Ind., 18, 11. 

Ochus, Vil, 4, 4; ante Darium rex, III, 19, 4. cf. IT, 
14, 5. | 

Ochus mons Persiz, Ind., 38, 4. 

Ocondobates maris Erythrai accolis praefectus , 111, 8, 5. 

Ocrez , Tact., 3, 9. 

Odessus, Per., 20, 2; 24, 4. 

Odryse equites , 11], 12, 4. 

CEdipus, II, 16, 2. 

CEagrus, 1, 11, 2. 

CEnoe Pontica , Per., 16 , 1. 

Olbia, Per., 20, 2. 

Olympia, I, 11, 1; victoria, II, 15, 4. 

Olympias Alexandri mater a Philippo repudiata, HI, 6, 5; 
de Alexandri origine mentila , IV, 10, 2; ejus ad eam epi- 
stola, VI, 1,4; Antipatro inimica, VII, 12, 5 ss.; Cleo- 
patram filiam Perdicce in matrimonium dare voluit, 
Succ. Al., 22. 

Olympias, VI), 28, 1. 

Olympionices, Il, 15, 2. 

Olynthius Callisthenes , IV, 10, 1. 

Omalis fluvius Ind., Ind. 44, 4. 

Omares ad Granicum dux , 1, 16, 3. 

Ombrion Cretensis , sagittariis praefectus , 11], 5, 6. 

᾿Ομφαλὸς φάλαγγος, Tact., 8, 5. 

Onasus legebatur, 111, 5, 5. 

Onchestus Bæotiæ, I, 7, 5. 

Onesicritus gubernator et scriptor mendax, VI, 2, 3. cf. 
VIL, 20,9; coronatur, VII, 5, 6; Ind., 18, 9; 32, 19. 

Ophellas Pellaeus ex trierarchis, Ind., 18, 3; a Ptolemzo 
Cyrenaris auxilio mittitur , Succ. Al., 17. 

Ophis fluvius, Per., 8, 1. 

Opis ad Tigrim, Vil, 7,6; 8 1. 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 


Ora urhs indorum recepta, 1V, 27, 5 ss.; praesidio firmata, 
IV, 28, 4. 

Orbelus mons, I, 1, 5. 

Orchomenus Bæotiæ restituta, I, 9, 10. 

Ordanes, VI, 27, 3. 

Ordines militum , Tact., 5 sqq., 10, 14. 

Orestis, VI, 28, 4; Per., 6, 4. 

Organa insula sinus Persici, Ind., 37, 2. 

Oritze Gadrosis vicini, VI, 22, 1; liberi, VJ, 21, 3; oppi- 
dum maximum, VI, 21, 5; recepti, VI, 22, 2 s; Vil. 
5, 5; 10, 7; ἐν Ὥροις, VI, 22, 3; VII, 5, 5; ἢ Ὥρων τὸ. 
VI, 28, 5; Ind. 26,1; 22, 10; 23, 15; 25, 15 32, 45 42, 
9. 

roatis (Ares, Arosis) fluv. Pers., Ind. , 39, 9. 

Orobatis India, IV, 28, 5. 

Orontes, 1, 14, 2; Succ. Al., 2. 

Orontes Armeniis praefectus, 111,8, 5. 

Orontobates Persa Caria praefectus, I, 23, 8; Halicarnassi, 
I, 23, 1; victus, Il, 5, 7. 

Orpheus, I, 11, 2. 

Orxantes legebatur, 11, 30, 7. 

Orxines Persidem procurat , VI, 29,2; punitus, VI, 30, 
18 

Ossadii Indi, VI, 15, 1. 

Otanes maris Erythrai accolis preefectus, III, 8, 5 

Oxathres Abulitze filius Uxiis et Susianis praefectus, tf, 8, 
5; Parzetacenorum satrapes, 11], 19, 2; punitus, ΥἹΙ, $, |. 

Oxinas fluvius, Per., 13, 4. 

Oxodates Persa Medize satrapes, Ill, 20, 3; punitus; IV, 
18, 3. 

Oxus amnis, Il], 28, 9; IV, 15,7; Vil, 10, 6. unde ortus 
et quantus, III, 29, 2 s.; VII, 16, 3. 

Oxyartes legebatur VII, 16, 3. 

Oxyartes, III, 28, 10; Darii frater, VII, 4, 5. 

Oxyartes Bactrius. ejus petra, IV, 18, 4. Alexandn socer, 
IV, 19, 5; 20, 4; VII, 4, 4; 6, 4; satrapes Parapamisa- 
darum et Indorum, VI, 15, 3 s.; Succ. Al., 36. 

Oxycanus νομάρχης, VI, 16, 1. 

Oxydates. v. Oxodates. 

Oxydracex Indi, V , 22, 2; VI, 11, 3; multi et fortes, VI, 
4, 3; recepti , VI, 14, 1; /nd., 4, 9. 

Oxymaygis fluvius Ind., Ind., 4, 4. 


P 


Padagrum fluvius Persidis , Ind. 39, 2. 

Peones, I, 5, 1; Alexandri milites, II, 7, 5; 9, 2; Paonia, 
Ind., 4, 16. 

Patica terra, I, 11, 4. 

Pagala locus Asie, Jnd., 23, 1. 

Pagree , portus, Per., 18, 4. 

Pagri, legebantur II, 23, 1. 

Palzstine Syria , 11, 25, 4; cf. VII, 9, 8. 

Palimbothra urbs Indie, /nd., 2,9; 3, 4; 10, 5. 

Pallocopas amnis Vil, 21, 1 ss. 

Pamphylia , 1 , 24, 3; V, 25, 4; Tauro a Cicilia divisa, TIF. 
28,5; V, 5,2; Antigoni provincia, Succ. Al., 6, 37. 

Pamphylii, V, 5, 2; /nd., 2, 2. 

Pand»a Herculis filia, Ind., 8, 7; 9, 3. 

Panegorus ἑταῖρος, I, 12, 7. 

Pangzeus mons, I, 11, 4. 

Pantaleon presidiis Memphidis praefectus, IH, 5, 3. 

Pantauchus Alorites ex trierarchis, /nd., 18, 6. 

Panticapeum, Per., 19, 1, 3. 

Pantordanus Cleandri filius turmz Leugææ praefectus, IT, 
9, 3. 

Paphlagones recepti , II, 4, 1; V, 25, 4. 

Paphlagonia, Per., 14, 1; Eumeni assignatur, Succ. Al., 5. 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 321 


Paracada , IV, 3, 6. 
Paraetacae recepti, TII, 19, 2; IV , 21, t. 
Parsetacenorum terra, IV, 22, 1. 
Parsetonium Libye, III, 3, 3. 
Παραγωγή, Taci., 20,3; 28, 1 et 3. 
Parali nauta, Ill, 6, 2... 
Paralos navis, 111, 6, 2. 
Ἱξαράμηκες τάγμα, Tact. 26, 1 
Parapamisade, IV, 22, 4; V, 3, 25.; Ind. 5, 11; VI, 26, 1; 
equites, V, 11, 3; satrapae Tyriaspes, IV, 22, 5; Oxyartes, 
VI, 15, 3. Succ. Al. 36. 
WE*arapamisus, V, 3, 3; 5, 3; Ind., 2,3; 5, 10; 6, 4. 
EN Ἱαραστάτης, Tuct.,7,1. . 
NEE^araumxec juga, l, 7, 5. 
Ἡδ]αρεμδολή, Tact. 20, 3; 26, 4. 
WParenus fluv. Ind., Ind., 4, 12. 
WiParmenion Philotz filius , III, 11, 10; exercitum in Asiam 
trajicit, J, 11, 6; cum imperio, I, 14, 1; 17, 2; 18, 1; 
24, 3; 29, 35 11, 4,35 5, 1; 8, 4,9 8.; III, 11, 10; 14, 6; 
15, 1; 18, 1; 19, 7. Damascum et Darii apparatum re- 
gium capit, 1], 11, 10; 15, 1; conjurationem detegit , I, 
25, 4 ss.; ejus ad Alexandrum epistola, II ,; 4, 9 s. ejus 
consilia, 1, 13, 3 88.; 18, 6; IJ, 25, 2; 111, 10, 1; 18, 11; 
occisus, lil, 26, 4; IV, 14, 2; Vi, 27, 3. cf. Nicanor et 
Philotas. 
Partbenius fluv., Per., 13 , 5; 14, 1. 
Paron Phocensis mercenariorum dux, II, 16, 2. 
Partbysei, JU, 11, 4; 19, 1, 8; 20, 3; 25, 1; quando e Scy- 
thia in Parthism migraverint, Parfh. 3; ad Taurum, V, 
5, 2; equites, VII, 6, 3; Tact., 44, 1; praest iis Phrata- 
phernes, 111, 8, 4; satrapes, 111, 33, 4; Barzanes a Besso 


factus, IV, 7, 1; recepti, VII, 10, 6; satrapes Amminapes, 


ἐπίσχοπος Tiepolemus , LIT, 22, 1. prefectus Philippus, 
Succ. Al., 35; tibialia, Tact., 34, 1; pugnandi mos, 
ib. 4,3. 

Pasargadse, IJI, 18, 10; VII, 19, 2; Persidis, VI, 29, 1; re- 
gia, IiI, 18, 11; VI, 30, 1; et Persepolis, VII, 1, 1. 

Pasicrates , 11, 22, 2. 

Pasira locus Asi, Ind., 26, 3; Pasirees, ib. 

Pasitigris, 111, 17, 1; Ind., 42, 14. 

Patala urbs, Succ. Al., 36. 

Patara Lyciz, 1, 24, 4. 

Patroclus , VII, 16, 8; ejus tumulus coronatus, 1, 12, 1. 
in Leuce Insula cum Achille colitur, Per., 21, 3. 

Pattala Indi Delta, V, 4,1; Ind. 22, 6 sqq.; majus Agyptio, 
VI, 17, 2. insula, VI, 18, 3; terra, V1, 17, 2, δ; et oppi- 
dum, VI, 17, 5; 21, 3; arx munitur, VJ, 18, 1; 20, 1." 

Pattalenses, VI, 17, 5 et fortasse 2. 

Pausanias ἑταῖρος Sardium arci prafectus, T, 17, 7. 

Pausanias , Tacticorum auctor, Tact., 1, 1. 

Pausippus Laco, III, 24, 4. 

Pazale urbs Ind., Ind., 4, 5. 

Pelagon Ephesius, I, 17, 12. 

Pelium, 1, 5, 5. 

Pellwus Polemon, Ilt, 5, 3; σωματοφύλαξ, VI, 28, 4. 

Pellina Thessalise, I, 7, 5. 

Peloponnesii, I, 17, 8. 

Peloponnesus , I, 7, 4. composita a Philippo, VII, 9, 5 cl. 
I, 1, 1 s.; milites ex ea conducuntur, I, 24, 2; cf. I, 17, 
8; I, 2, 4; 20,5; res nova, Ill, 6, 3. 

Peloponnesius equus, Cyn., 23, 2. 

Peltastse quomodo armati, Tact., 3, 4. 

Pelusium £gypti, 111, 1, 1, 3; I, 5, 3. 

Peneus, IV, 6, 7. 

Peneo innatat Titaresius, Per., 8 , 3. 

Πεντακονταρχία, Tact., 14, 3. πενταχοσιάρχης, Tact., 
10,5. . 

Peroote Phrygia ad Hellespontum, I, 12, 6. 

ARRIANUS. 


Perdiccas frater Philippi regis, pater Amynis ejus , quem 
Alexander occidit, Succ. Al., 22. 

Perdiccas ex Orestide, VI, 28, 4; Orontze filius, I, 14, 2; 
Thebanos aggreditur, I, 8, 1 ss. ; ejus φάλαγξ, I, 14,2; 
τάξις, I, 6, 9; 20, 5; 21, tcl. 3; 11, 8, 5; ITI, 11, 9; 
ἱππαρχία, V, 12, 2; 22, 6; VI, 6, 4, 6; cum im- 
perio, IV, 16, 2; 22, 7; 30, 9; VI, 9, 1; 15, 1; op- 
pidum condit, IV, 28, 5; σωματοφύλαξ, IV, 21, 4; V, 13, 
1; VI, 11, 15 28, 4; ex trierarchis, Ind., 18, 5; uxorem 
ducit, Vil, 4, 5; coronatur, VII, 5, 6; mors, VII, 18, 5. 
Perdiccas, Orontze f., equitum dux, Succ. Al. 2; legionis, 
quam Hephzstion duxerat, chiliarchus, regnique procu- 
rator sub Arrhidzeo rege, ib. 3; seditiosos occidit, ib. 4; 
item Meleagrum tollit , ib.; provincias distribuit , 5 sqq.; 
cum Ariathe Cappadoce bellum gerit, 11; Antigonum in 
jus vocat ; non paret ille; inde inimicitia. Ad matrimo- 
nium eiadducuntur Nicsea Antipatri f. et Cleopatra Olym- 
piadis filia. Ducit Nicæam , suadente Alceta fratre, 20. 
21 ; Cynanen interficit, 22; Arridseo persuasit ut Adeam , 
filiam Cynanes duceret, 23; ei bellum parant Antigo- 
nus, Antipaler, Craterus, 24; repudiata Nicwa, Cleo- 
patram ducere vult; inde major in eum ira Antipatri 
exarsit, 26; Perdiccas contra Ptolemseum proficiscitur ; 
a suis equitibus inter prosliandum occiditur , 28. 

Pergrei, I, 25, 9. 

Perge Pamphyliz, I, 26, 18.; 27, δ. 

Perinthii, II, 14, 5. 

Περισπασμός, Tact. 20,2; 21,4. 

Percedas Menesthei filius turmae preefectus, IT, 9, 3. 

Perge, I, 1,2 cl. VII, 9, 5. Reges et res geste, II, 14, 4 65.; 
quales olim, V, 4,5; imperium, V, 25,5; VII, 10,5; 
munimenta, VII, 7, 7 ;cum Macedonibus juncti, VII, t1, 
9; milites, VII, 23, 1 ss. ; Pers e curribus pugnant, 
Tact., 2, 5, 19, 3; quadrata equitum acie utuntur, ib., 
16, 9; Περσικὸς ἐξελιγμός, Tact., 23, 1, 4. aliqui Alexan- 
dri συγγενεῖς facti, Vil, 11, 1,6; divitiae, 111, 18, 10; 
19, 7; VII, 9, 8; satrapes Ariobarzanes, {1], 1 8, 2. Phra- 
saortes, 111, 18, 11. Orxines, VI, 29, 2; 30, 1. Peucestas, 
VI, 30, 2; VII, 23, 1,3; 24,1; Succ. Al., 35. 

Persepolis, VII, 1, 1. 

Perseus, 111, 3, 1 ss. 

Persicus sinus, VI, 19, 5; mare, V, 26,2; VII, 1, 1,3; 16, 2; 
19, 3; Ind., 19, 9; regia, III, 18, 11; victus et cultus, 
VI, 30, 3; vestitus, ib. VII, 8, 2. στολή, III, 25, 3. σχευή, 
VII, 29, 4. cl. VII, 6, 3; cidaris, IV, 7, 4; νόμος, VII, 6, 
2; 24, 5; agema, VII, 11,3. 

Persis, VI, 29, 1; VII, 23,1; Ind., 38, 1; 40, 1 sqq.; mari- 
tima, VI, 28, 7; ἡ Περσὶς γῆ, VII, 3, 1. αἱ Περσίδες πύ- 
das, HI, 18,2. 

Pertines Persarum dux ad Granicum, 1, 12, 8; occisus, 
1, 16, 3. 

Pessinuntia Rhea Romam translata, Tacl., 33, 4. 

Petisis Aigyptius νόμαρχος, ILI, 5, 2. 

Petrina (vox Celtica), jaculationis genus, Tact., 37, 4. 

Peuce Istri insula, 1, 2, 2; 3, 8. 

Peucelaotis Indiæ terra, IV, 22, 7; 28, 6; Ind., 1,8; 4, 11. 

Peucestas Macartati filius, Agypti praetor, Ilf, 5, 5. 

Peucestas 6 τὴν ἱερὰν ἀσπίδα φέρων, VI, 9, 3; ex trierarchis, 
Ind., 18, 6; 19, 8; Alexandrum servat, VJ, 10, 1 8.; 
11,7; σωματοφύλαξ, VI, 28, 35.; Persarum satrapes, 
Vi, 30,2 $; VII, 6, 3; 23, 1 88.; 24, 2; Succ. Al., 35; 
coronatus, VII, 5, 4; Serapidem consulit, VII, 26, 2. 

Phadisane castellum, Per., 16, 1. 

Φαλαγγαρχία, φαλαγγάρχης , Tact., 10, 6. 

Φάλαγξ quid, et quee ejus partes, Tact., 8; varie ordinatur, 
ib., 11; πλαγία φάλαγξ, 20, 3; 26, 1; λοξὴ, 20, 8; 26, 2. 
ἀμφίστομος , 29, 1; ἑτερόστομος, 29, 3 

Pharasmanes Chorasmiorum rex, IV, 15,4 s. 

21 





ÍNDEX NOMINUM ET RERUM. ΄ 


Polycuctus Atheniensis, I, 10, 4. 

Polyides, HI, 19, 6. 

Polynices Thebanus, Cyn., 35, 1. 

Poly: Simmiæ fllius. ejus τάξις, IT, 12, 2; VII, 11, 
9; IV, 22,1; 25, 6; V, 11, 3; VI, 5, 5; Bactris relictus, 
Iv, 16, 1; in Macedoniam missus VII, 12, 4; pater 
Alexandri, Succ. Al., 38. 

Polytimetos amnis, IV, 6, 6; YI, 5,7. 

Porus India rex, V, 8, 4; 20, 2,5 8; 21, 3; 22, 2; Ind., 5, 
3; vincitur, V, 9, 1— 19, 3; Alexandri socius, V, 21, 2; 
24,4; s i donatur, Vy 20, 45 21,5; VI, 2, 1; in India regno 
suo ab Antipatro confirmatur, Succ. Al., 36. 

Porus ὁ κακός, V, 21, 2 ss. cl. 20,6. 

Posidium , Per., 13,3. 

Posidonius Rhodius Taclicam scripsit, Tact., í, 1. 

Potami , Ponti urbe , Per., 14, 4. 

Practius amnis, I, 12, 6. 

Prasii gens Indise, Ind., 10, 5. 

Priamos, I, 11,8; Tact., 19, 4. 

Priapus (vulgo Priamus), I, 12,7. 

Prodigia, 1, 11, d 18, 6 36.5 20,1; 25, 6 8.; II, 3, 8 88.58, 
18, 1526, 4. cf. - Alexander M. et Aristander. 

Prosxes Persa satrapes ad Caucasum, IlI, 28, 4. 

Promethei entra, 3,25 Ind, ὃν 11; Per., 11, 55 19, 2. 














ρόσταξιο, Tact., 20, ΚΕ 26, 5. 
Proteas Andronici filius 


classi prælectus, 11, 2, 4 5.; ad 
Alexandrum venit, II, 20, 2. 

Protesilaus, I, 11, δ. 

Protomachus τοῖς προδρόμοις 

Πρωτοστάτης quid, Tact., 6, 4. 

Prytanis fuv., Per., 7 , δ. 

Pailis fluv., Per., 12,4. ΄ 

Psilum oe Istri, Per., 20, 3; 24, 1. 

Psychrus fuv., Per.,7, 2. 

Psylla emporium, Per., 13, 5. 

Paytiaıla, Cyn., 24, 5. 

Ptolemeus Lagi filius, Eordæus, VI, 28, 4; Philippo re- 
gnante exsal , 111, 6, 5; revocatus fit σωματοφύλαξ, HI, 
6, 6; IV, 8, 9; 15, 8; VI, 28, 4; Alexandrum comi- 
tatur, II, 11, 8; V, 13, 1; ex trierarchis, Ind., 18, 5; 
falso a quibusdam tradi hunc ab eo servatum este, VI, 
11, 8; conjurationem detegit, IV, 13, 7; cum imperio, 
111, 18, 9; 29, 7; 1V, 16, 2; 21, 4; 24, 8, 10; 25, 
29. V,23, 7; 24, 1885 VI, 5, 6 8; VII, 15, 3; 
Aoroum expugnat, IV, 29, 1 ss; 30, 188.3 Indorum 
ducem cxedit, IV, 24, 3 8.7 Dessum persequitur, 111, 29, 
7, et capit, III, 30, 1 88.; valneratur, IV, 23, 3; corona- 
tor, Vil, 4, 6; uxorem ducit, VIL, 4, 6; postea rex, 
proem. IL; cum Perdicca bellum gerit, VII, 18, 5; 
L£gypti rex, Ind., 43, 4; Opbellam Cyrenzeis auxilio mit- 
tit, Succ. Al. 17; res Cyreneorum componit, ib., 19; ad 
eum venit Arrhideus, ib., 25; ejus bellum contra Per- 
diccam, ib. 28; quas provincias ei Antipater assignarit, 
ib., 34; cL ib., 5. 

Alexandri res gestas conscripsit, procem. 1 5.; ab Aristo- 
bulo discrepabet , IV, 3, 5; neuter de Indo ponte juncto 

» V, 7, 1; eum maxime sequutus 
est Arrianus, VI, 2, 4. cf. Aristobulus. ejus auctoritas de 
re militari , V, 14, 5; de Thebis expugnatis, I, 8, 1; de 

caesis , 1, 2, 7; II, 11, 8; de captivis, IV, 3, 5; 25, 4; 

de Uxiis receptis, IL, 17, 6; de Philotz supplicio, IIl, 

26, 2; de Alexandri vulnere, VI, 10, 1; 11, 8; de sacris 

ah eo factis, V, 28, 4; solius Acesinis magnitudinem 

commemoravit , V, 20, 8. cf. Aristobulus. 


ol, 9, 2. 




















323 


Ptolemæus Philippi filius turmze preefectus, I, 14, 6. 

Ptolemæus Seleuci filius σωματοφύλαξ βασιλικός, 1,24, 1; 
exercitum adducit, I, 29, 4; ad Issum cecidit, It: 
10, 7. 

Ptolemæus ὁ σωματοφύλαξ ( ὁ βασιλικός) cecidit, 1, 22, 
4, 7. 

Ptolemæus Thracum praetor, IV, 7, 2. 

Ptolemæus Ptolemæi f., unus ex regii corporis custodibus , 
Succ. Al., 38. 

Ptolemæus incertum quis ( secundum Gronovium ad 1, 

ippi filius ) Carize praefectus, I, 23, 6; Oron - 

it, 11, 5, 7. Ptolemaei incertum cujus τάξις, 








11,8, 4. 

Pulcher, Italorum prafectus, C. Alan., 1.13. 

Pura Gedrosia: , VI, 24, 1. 

Πόκνωσις phalangis, Tact., 11,3 

Pydnzus Pantaleon , III, 5, 3. 

Pylades, Per., 6, 4. 

Pies Trermonjin, 1,7, 5. cf. Amanicæ, Cilicia, Persis, 


Prior νο], Ind., 37, 8. 
Pyramus amnis, 11, 5, 8. 
Pyrrbus, Alexandri pater, Tact., 1, 1. 
Pythodemus Ol., 111, t archon, I, 1, 1. 


Python. v. Pithon. 
Pyxites fuv., Per.,7,4. « 
Q 
Quadi, 1,3, 2. 
R 


Rhadamanthus , VII, 29, 3. 

Rhagæ opp., MI, 20, 2. 

Rheti, Ind., 4, 16; Tact., 44, 1. 

Rhambacia Oritarum, VI, 21, 5. 

Rhea dea, Per., 9, 1; ejus statua, Phidix opus, ἐδ. Rhea 
Phrygia ap. Romanos, Tact., 33, 4. 

Rhebas fluv., Per., 12, 3. 

Rhenus Celticus, Υ, 7,3. , 

Rheomithres Persarum ad Granicum dux, I, 12, ὃ; ad 
Issum occisus, II, 11,8; Phrasaortz pater, 111, 18, 11. 

Rhesmagas, Abascorum rex, Per., 11, 3. 

Rhizins fluv., Per., 7, 2. 

Rhodii sagittarii , IL, 7, 8; naves, IL, 20, 2; Rhodii Alta- 
lum repellunt, Succ. Al., 39. 

Rhoe, Per., 13, 1. 

Rhosaces vulneratur, 1, 15, 7. 

Rhombi ratio, Ταεί., 7, 1. 

Romani. eorum fama, VII, 1,3; num legatos ad Alexan- 
drum miserint, Vil, 15, 58.; quomodo Agyptum ad- 
ministrent, 111, 5, 7; quomodo pontes faciant, V, 7, 2 
ss. ; margarilam marinam ementes, Ind., 8, 9; Romano- 
rum cum Parthis bella, Parth. 2; Romani interdum ele- 
phantos in preliis adhibuerunt, Tact., 2, 2; eorum tes- 
tudo, ib., 11,4; ;curribus ad pugnam non utuntur, ib., 19, 
1; eorum exercitationes equestres, ib., «φφ.; Celtica et 
Iberica vocabula usurpantes, aliaque plura instituta 
moresque aliunde assumentes, Taci., 33, 1 599., 44, 1. 

Roxane Oxyarta filia, Alexandri uxor, IV, 19,5; 20, 4; 
VI, 15, 3; VII, 4, 4; Succ. Al., 36; filium parit, Succ. 
AL, 8. 











5 


Sabaces Ægypti satrapes ad Issum occisus, II, 11, 8. 
Sabictas Cappadocum satrapes, If, 6, 2. 
Saca Scythae, IIL, 8, 3° 11, 4; VII, 10, 5. 

ES 


324 


Sacala locus Asie, Ind., 22, 4. 

Sacer mons Ponti, Per., 16, 5. 

Sacer portus, Ἱερὸς λιμήν, Per., 18, 4. 

Sacesinze, 111, 8, 4;11, 4. 

Sagalassus vel Salagassus, 1, 28, 2. 

Sagittariorum usus, Tacl., 15, t. 

Salamis, VI, 11,6. 

Salmacis Halicarnassi arx, L 23, 3. 

Salmydessas urbs, Succ. Al., 7; Per., 25, 1. 

Sambus Indorum montanorum satrapes, VI, 16, 3 ss.; flu- 
vius Ind. Ind., 4, 4. 

Samus ,1, 19, 8; contra Mycalen, V, δ, 2. 

, Per., 13, 4. 

Sandracottus rex Indorum , V, 6, 2; Ind., 5, 3; 9, 9. 

Sangada regio Asize, Ind., 21, 11. 

Sangxus oppido praefectus, IV, 22, 8. 

Sangala Cathzorum oppidum, V, 22, 4 — 24, 8. 

Sangarius amnis. de ejus fontibus et cursu, I, 29,5; Per., 
13, 1. 

Sanigs , Per., 18, 3; eorum rex Spadagas, Per., 11, 3. 

Sanni, Per., 11, 1. 

Saparnus fluvius Indise Ind., 4, 12. 

Saranga regio Asiæ Ind., 22, 3. 

Saranges fluvius Indiz, Ind., 4, 8. 

Sardanapalus , 11,5, 3 s. 

Sardes, 1, 17, 3 ss.; 24, 3; arx , LIL, 16, 5; ejus situs, 1; 
17, 5; Succ. Al., 26, 40. 

Sardiani, 1, 17, 3. 


Sarissarum longitudo, Ταεί., 12, 7. 
Sarmatarum equites, Tact., 44, 1. 
Sathon, I, 12, 7. 


Satibarzanes Ariorum satrapes , III, 8, 4; ab Alexandro re- 
ceptus, LII, 25, 1 s.; deficit, 11], 25, 5 ss.; occisus , III, 
28, 2. 

Satraces Scytharum dux , IV, 4, 8. 

Satrape vel praefecti Darii 
AEgyptiorum Sabaces et Mazaces. 
Arachotorum Barsaentes. 

Ariorum Satibarzanes. 

Armeniorum Orontes et Mithraustes. 

Babyloniorum Bupares. + 

Bactrianorum Bessus. 

Cappadocum Mithrobuzanes et Ariaces. 

Caria Orontobates. 

Drangum Barsaentes. 

Hyrcaniorum Phrataphernes. 

Indorum montanorum Barsaentes. 

Jonic et Lydice Spithridates. 

Medorum Atropates. 

Parthycorum Phrataphernes (et a Besso factus Bar- 
zanes ). 

Persarum Ariobarzanes. 

Phrygice ad Hellespontum Arsites. 

Phrygia majoris Atizyes. 

Sogdianorum Bessus. 

Susiorum, Ill, 16, δ. 

Syrice Mazzeus. 

Omnino cf. 11], 8, 3 ss. Memnon et singula nomina. 

Satrajxe vel preefecti Alexandri commemorantur. 

Ægypli Doloaspis aliique, III, 5, 2 ss., Cleomenes. 
Arabum Ægpto finilimorum Cleomenes. 
Arachotorum Menon et Sihyrtius. 

Ariorum Arsames, Satibarzanes , Stasanor. 
Armeniorum Mithrines. 

Assacenorum Sisicattus. 

Babyloniorum Maza:us, Stamenes, alii, 111, 16, $. 
Bactrianorum Artabazus , Amyntas. 

Cappadocum Sabictas. 


tur. 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 


Carice Ada, Ptolemzus. 

Carmanie Sibyrlius, Tlepolemus. 

Caucasi Proexes. 

Cilicia: Balacrus , Menes. 

Ecelesyrice Menon. 

Drangum Stasanor. 

Gadrosorum Apollophanes, Thoas, Sibyrlius. 

Hyrcaniorum Amminapes , Phra 

indorum diversis plerique locis Abisares, Eudemex, 
Musicanus, Nicanor, Oxyartes, Philippus, Pithon, 
Sambus, Taxiles. 

Libye Apollonius. 

Lycic Nearchus. 

Lydic Menander. 

Macedonic Antipater. 

Mardorum Autophradates. 

Medorum Atropates, Oxodates. 

Oritarum Apollophanes, Sibyrtius. 

Paphlagonum Calas. 

Peretacarum Oxathres. 

Parapamisadarum Tyriaspes , Oxyartes. 

Parthyeorum Amminapes, 

Persarum Phrasaortes , Orxines , Peucestas. 

Pheenices Coeranus, Menes. 

Phrygia ad Hellespontum Calas. 

Phrygia majoris Antigonus. 

Syri Arimmas, Asclepiodorus , [ Bessus. ] Menon. 

Susianorum Abulites. 

Tapurorum Autophradales. 

Thracum v. Thracia. ceterum cf. baec nomina. 

Satyrus, Ili , 28, 4. 

Saunia jacula, Ind., 16, 10. 

Sauromatz, I, 3, 2; Tact., 4, 3. 

Saus fluvius ap. Peeones, Ind., 4, 16. 

Scione expugnata, 1,9, 5 

Scipio Afrikanus Polybium secum babuit, Tact. 1, 1. 

Scuta equitum, Ταεί., 45, 4. 

Scythz Istri accolz ,.1, 3. 2; maxima Europee natio, IV, 1, 
1; legati ad Alexandrum, YII, 15, 4; Asiani, MI, 8, 3; 
Cyri in eos expeditio, MI, 27, 4; IV, 11, 9; V, 4, 5; Da- 
rii, IV, t1, 9; equites Darii socii, 111,8, 6; 11,6; 13, 3 
$.; 19, 3s.; Spitamenis, IV, 5, 4 ss.; 6, t; Alexandri, 
V, 12, 2; Νομάδες, IV, 5, 3ss.; VII, 16, 4; Alexandri ho- 
stes, IV, 3, 6 s8.; 4, 1 58.; IV, 5, 3 55:6, 1; legati 
ad eum, 1V,5, 1515, 1 58.; ‘in deserta rejecti, Y, 25, 
5; $ ἔρημος τῆς Σκυθικῆς, IV, 5, 4; rex, 1V, 5, 1; 15, 1; 
οἱ σατράπαι οἱ τῆς Σκυθικῆς χώρας xal ὅσοι Ma ðuwi- 
atat κατὰ τὴν γῆν τὴν Σκυθίδα, IV, 15, 3; eorum χοινον͵ 
IV, 5, 1; expeditionem in eos meditatur Alexander, IV, 
1, 28.; VII, 1, 3. cf. Abii. 

Scytharum acies cuneata, Tact., 16, 5; eorum rex, Jan- 
dysus, Parth., 3; Scythici equi, Cyn., 1,4; Scythica 
signa, dracones, Tact., 35.  . 

Scythica terra et Σχνθὶς γή, IV, 15, 3; Ind., 2, 4; 3, 9; 5, 
6; 7, 2. Scythica natio Sacarum, 111, 8, 3. 

Scythotaurorum portus, Per., 19, 4. 

Sebastopolis, Per., 11, 3; 10, 3et 4; 17, 1. 

Seculinus , C. Alan., 7. 

Seleucus Ptolema:i pater, 1, 24, 1; 29, 4; II, 10, 7. 

Seleucus, Antiochi f., Succ. Al., 2; ἑταῖρος, V, 13, 1; τοῖς 
ὑκασπισταῖς τοῖς βασιλιχοῖς praefectus, V, 13, 4; pha- 
langi, V, 16, 3; uxorem ducit, Vil, 4, 6; Serapidem 
consulit, VII, 26, 2. Babylonia praeficitur, Succ. Al., 3. ; 
rex potentissimus, VII, 22, 5. cf. V, 13, 1; ad Ipsum, 
VIL, 18, 5; Nicator, Ind., 43, 4 

Selge et Selgenses , I, 28, 1. 

Semele, Il, 16, 1. 

Semiramis, I, ^3, 7; ejus in Indiam expeditio, V1, 24, 2 5 


INDEX NOMINUM ET RERUM. 


Serapis Babylone cultos, VII, 26, 2. 

Sesostris Ægyptius, Ind., 5, 6; Parth., 3. 

Sestus, 1, 11,5, 6. 

Seuthes Thracum rex, Per., 25, 1; ejus contra Lysimachum 
bellum, Succ. Al., 10. 

Siboe gens Indiz, Jnd., 5, 12. 

Sibyrtius Carmaniz, postea Arachosis et Gadrosue satrapes, 
VI, 27, 1 d. V, 6, 1; Succ. Al., 36. ' 

Sicilia, VII, 1, 3. 

Siculi equi, Cyn., 23, 2; Siculi quadrata equitum acie utun- 
tur , Tact., 16,9. 

Side, J, 26, 4 s. 

Sidete unde oriundi, I, 26, 4. 

Sidon, Il, 20, 3, 5,6, 9 8.; 21,1, 8; 22,6; 24, 1; 3; ab 
Alexandro recepta , II, 15, 6; naves, lI, 19, 6. 

Sidonii , 11, 15, 6; triremes , II, 20, 1. 

Sigames fluv. , Per., 11, 4. 

Sigeum , I, 12, 1. 

Sigon Phenices, 11, 13, δ. 

Sigrium Lesbi promontorium, II, 1, 2. 

Silas fluvius Indie, Ind., 6, 2. 

Silphium herba, III, 28, 6 s.; Ind., 43, 13. 

Simmias Polysperchontis pater, quem v. 

Simmias Amynte τάξει praefectus, III, 11, 9; 14, 4. 

Simmias Andromenis filius accusatus et absolutus, III, 27, 

Simon, qui de re equestri scripsit; Cyn. 1, 4. 

Sinarus fluv. Ind., Ind., 4, 9. 

Sindica, Per., 18, 4; 19, 1. 

Sindimana Indiz, VI, 16, 4. 

i flav., Per., 10, 2. 
Sinope, VII, 2, 1; colonia Milesiorum, Per., 14, 5; Sino- 
um colonie , Per., 16,3 et 4; Succ. Al., 5. 
ium legati, III, 24, 4. 

Siphnus insula, ΙΙ, 2, 4; 13, $. 

Sisicottus Assacenorum satrapes, dubia scriptura, V, 20, 7. 

Sisidona urbs Asis, Ind., 37, 8. 

Sisines 5, 25, 3 8. 

Sisines Phrataphernis filius, VII, 6, 4. 

Sitaceni 111, 8, 5; 11, 5. 

Sitacus fluvius Persidis, Jnd., 38, 8. 

sitalces Thracum dux, 1, 28, 4; 11,5, 1, 9, 3; HE, 12, 4. 
in Media relictus, III, 26, 3.; supplicio affectus, VI, 
27, 4. 

Sittocatis fluv. Ind., Ind., 4, 4. 

Soamus fluvius Indie , Ind., 4. 12. 

Soastus fluv. Ind., Ind. 4, 11. 

Socrates Sathonis filius , ἱλάρχης I, 12, 7; 14, 1; VI, 15, 1. 

Sochi (an Socha? ) Assyrize urbs, 1, 6, 1. 

Sogdi Indi. eorum βασίλειον, VI, 15, 4. 

Sogdiana, III, 28, 9; IV, 16, 1, 3; Massagetis confinis, IV, 
17, 4; regia, III, 30, 6; IV, 5, 3; petra, IV, 18, 4; oppida 
constituta , IV, 16, 3. 

Sogdiani Besso parent, III, 8, 3; contra Alexandrum, 1V, 
1, 5; satrapes ejus non parent, IV, 15, 7; equites, I, 28, 
10; Alexandri, V, 12, 2; VII, 6, 3. legebantur 111, 7, 7. 
Sogdianorum praefoctus Stasanor , Succ. Al., 36. 

Soli, 1T, 5, 6; 8, 6, 4; 20, 2; puniti, II, 5, 5; pars pœnæ re- 
mittitur, II, 12, 2. 

Solomatis fluv. Indie, Ind., 4, 3. 

Solon, VII, 16, 7. 

Σωματοφύλαχες Alexandri Aristonus, Balacri duo, Deme- 
trius, Hephzstion, Leonnatus , Lysimachus , Menes , Per- 
diccas, Peucestas, Pithon , Ptolemeei tres. 

Sonus fluv. Ind., Ind., 4, 3, 

Sophithes rex Indorum , VI, 2, 2. 

* opolis equitibus praefectus, I, 2, 5; Hermodori filii ἴλη, II, 
11, 8; in Macedoniam missus, IV, 18 , 3; Hermolai pater, 
IV, 13, 2. 


825 


Sosicles, 1V, 16, 6. 

Sostratus Amynt:e filius Alexandro insidiatur, IV, 13,3 s.; 
punitus, IV, 14, 3. u 

Spadagas Sanigarum rex, Per., 11, 4. 

Sparta ab Epaminonda territa , I, 9, 4. 

Spartiates Euthycles, II, 15, 2. 

Spatembas rex Ind., Jnd., 8, 1. 

Spitaces Indorum νομάρχης, V, 18, 2, 

Spitamenes equitibus Sogdianis prefectus, 11], 28, 10; Bes- 
sum prodit, Ill, 29, 6 8.; 30, 1 s.; Maracanda oppugnat, 
IV, 3,6 8.; vincitexcurrentes, IV, 5, 285.; eum persequitur 
Alexander, IV, 6, 3 s8.; rursus Macedonas aggreditur, IV, 
16, 4 85. ; 17, 4 88. 

Spitamenes Bactrius, VII, 4, 6. 

Spithridates loniae et Lydia satrapes, I, 12, 8; ad Granicum 
occisus; I, 15, 8, 16, 3. 

Stachemphax , Zilcharum rex, Per., ἰδ, 3. 

Stamenes Babylonis satrapes, 1V, 12, 3. . 

Stasanor ἑταῖρος, Ariorum satrapes, 11[, 29, 5; IV, 7, 1; 
18, 1; Drangum, IV, 18, 3; Ariorum et Zarangum, VI, ` 
27, 3; V1; 29, 1; Succ. Al., 36. 

Stephane, Ponti urbs, Per., 14, 4. 

Στῖφος, Tact., 14, 5. 

Στοιχεῖν quid? Tact. 8,2; 20, 2; 22, 1. 

Στόμα φάλαγγος, Tact., 8, 5. 

Στρατηγία idem quod φαλαγγαρχία, Tact., 10, 6. 

Straton, IL, 13, 7 8. 

Strobilus, Caucasi jugum, Per., 11, 5. 

Strymon, I, 11, 3; Ind., 18, 10. 

Stura locus Indie, Ind., 21, 1. 

Stymphea, I, 7, 5. 

Sunium, VI, 11, 6. 

Suraseni gens Indie , /nd., 8, 5. 

Susa, IIl, 17, 1; 19, 8; VII, 10, 7; Succ. Al., 38; monu- 
mentis ornata, 111, 16, 7 s.; VII, 19, 2; preemium belli, 
III, 16, 2; fanum spoliatum, VI, 37, 5; nuptiz ibi factar, 
VIL, 4, 4. 

Susia Arie, III, 25, t. 

Susia terra, VII, 7, 1. 

Susiana terra, Ill, 16,9. > ~ 

Susiani , 111,8, 5; eorum terra, VI, 28, 6; prepfectus An- 
tigenes, Succ, Al., 35. 

Susii, HI, 11, 3; recepti, III, 16, 6 8.; V, 25, 5; VIT, 9, 8; 
eorum satrapes, 111, 16, 0, 9; 19, 2; Ind., 40, 16; 
42, 2 5. 

Syene urbe Lgypti, Ind., 25, 7. 

Syllium , I, 26, 5. 

Syinboli portus, Per., 19, 5. 

Σνλλογισµός quid, Tact.,7, 1. 

Συνασπισμός, Tact., 11,3. 

Σύνταγμα, συνταγματάρχης, Tact., 10, 3. 

Syra, IV, 13, 5. 

Syri, οἱ ἐκ τῆς κοίλης xal ὅσοι τῆς μεταξὺ τῶν ποταμῶν Συρίας, 
11,8,6. : 

Syria et Phoenice, II, 1, 3; ἡ κοίλη, IT, 13, 7; fj τε κοίλη καὶ 
ἡ μέση τῶν ποταμῶν, V, 25, 4; VII, 9, δ; οἵ τε ἐκ κοίλης 
Συρίας xai ol ἐκ τῆς μέσης τῶν ποταμῶν, 111, 11, 4. satra- 
pes Mazzeus, III, 8, 6; Arimmas, 111, 6, 8; Asclepiodorus, 
IV, 13, 4. cf. IV, 7, 2; Menes, III, 16, 9; ἡ Παλαιστίνη 
καλουμένη Συρία, II, 25, 4. cf. VII, 9, 8; Ind., 43, 1; Lao. 
medonti assignatur, Succ. Al., 5 et 34. 

Syrmus rex Triballorum, I, 2, 2 8.; 4, 6. 

Syrphax, T, 17, 12. 

Σύστασις, Tact., 14, 3. 

Σύστρεμμα, Tact., 14, 5. 

Συστρεμματάρχαι, Tact., 14, 6. 

Συζυγεῖν quid, Tact., 8, 2. 





INDEX NOMINUM ET RERUM. 327 


Trioptam Carise, U, 5, 7. 
Triopolis Phanices, 11, 13, 2. Per. 16, $. 
Triptolemus, Ind., 7, 6. 
Tripylum Halicarnassi, 1, 22,1, 4. 
Troea locas Ichthyoph., Ind. 29, 5 . 
bellum, 1, 11, 7; Trojani de curribus pugna- 
bent, Tact. 2, >. 
Tutapus fluv. Ind., Ind. 4, 10. 
Thyana Cappadocite , olim Thoana, Per. 6, 4. 
Tylus insula, Vil, 20, 6 8. 
vel Stymphza, 1,7, 5. 
Tyndareus, IV, 8, 2. 
Tyndaride, urbs Pontica, Per. 13,4. 
Tyriaspes cum imperio, v, 20, 7 ; satrapes Parapamisa- 
darum, IV, 22, 5; remotus , VI, 15, 3. 
Tyrü. eorum rex Azemilcus, u, 15, 7. cf. Hercules et 


Tyros aditu Alexandro negato oppugnatur ct expugnatur , 
11,15, 6— 24, 6; ab ὑπασπισταῖς, IV, 26, 6. 


Tyrrbeni legatos mittunt ad Alexandrum, vil, 15, 4. 
U 


Οὐρὰ φάλαγγος, Tact., 8, 4. 
Uragus qualis esse deheat , Tact.,6,4;12, 


Uranus, VII, 20, 1. 

Urii Jovis fanum, Per., 12,1. 2. 

Uxii Cosseeis finitimi , VII, 15, 1; Darii socii, III, 8, 5; 
11, 5; ab Alexandro victi, IIL, 17, 1 ss.; VM, 10,5; 
Ind., 40, 16. 


V 


Valens, legionis dux, C. Alan., 3; 24. 
Vasaces Armenius, C. Alan., 12. 
Y eneris fanum ad Artanen fluv., Per., 12 


Vertragi, canes Gallici, Cyn., 3; 6. 
Verus , equitum Numidarum prefectus, C. Alan., 3. 


X 


Xanthus amnis et oppidum, I, 24, 4. 

Xathri Indi αὐτόνομοι, VI, 15, 1. 

Χεναγία, ξεναγος, Tact., 10,3; 14, 4. 

Xenophantus , III, 5, 3. 

Xenophon Grilli filius miles, 11,4, 3; 7;8 s.; scriptor, 
I, 12, 3; 11, 8, 11; VII, 13, 4; citatur, Per., 1, 1; 1I, 3; 
11,1; 12,55, 13, 65 14, 4; 16, 3525, 1; Tact.,6; 3; 
29,8; Cyn., 1,1; 2, 1 599.53, 1899.55, 65 16, 6; 
24,25 30,2. 

Xenophon, militum dux in prielio contra Alanos ab Ar- 
riano commisso, C. Alan. 10. 22. 

Xerxes superbus, VIT, 14, 5; monumenta e Gracia as- 
portavit, MI, 16, 7; VII, 19,2; victus, IV, 11,9; 
templa Babyloniorum diruit, 11, 16, 4; VII, 17, 2. 

Xynema , Celticum jaculationis genus , Tact. 42 , 4. 

Χνστοφόροι, Tact. 4, 4. 


. 7 


Zadracarta Hyrcaniz, III, 23, 6. 

Zagatis fluv., Per., 7, 3. 

Zagora , urbs Ponti , Per., 14, 5. 

Zarangei, Ill, 25, 8; Zarangi , VI, 17, 3. cf. Dranges. 
Zariaspa urbs maxima, IV, 1,5; Vil, 1, 16, 6. 
Zelea , I, 12, 8. 

Zelitz , 1, 17, 2. 

Zephyrium, Per., 14,3; 16, 4. 

Zeudracarta , Ill, 25, 1. 

Zilchi, Per. 18,3; eorum rex, ib. 

Zydrite, Per. 11, 2. eorum rex, Pharasmanus, ib. 
Zuyeiv, Tact., 20, 2; 22, 1. 


SCRIPTORES 
RERUM ALEXANDRI MAGNI. 


CALLISTHENES. 


DIODOTUS. ANTICLIDES. 
ANAXIMENES. EPHIPPUS. NICANOR. 
MARSYAS. MEDIUS. ARISTUS. 
ONESICRITUS. CYRSILUS. ASCLEPIADES. 
NEARCHUS. POLYCLETUS. ANTIGENES. 
ANDROSTHENES. BETON. NICOBULE. 
CLITARCHUS. DIOGNETUS. DOROTHEUS. 
PTOLEMÆUS. AMYNTAS. IASON. 
ARISTOBULUS. ARCHELAUS. AMYNTIANUS. 
CHARES. HEGESIAS. PRAXAGORAS. 
EUMENES. MENJECHMUS. ANTIDAMAS. 


FRAGMENTA COLLEGIT, DISPOSUIT, VERTIT, ANNOTATIONE INSTRUXIT, 
DE VITIS SCRIPTISQUE AUCTORUM DISSERUIT, - 


etl PLENISSIMUM ADJECIT 


vy) ᾿ 
CAROLUS M MÜLLERUS ef ZO CC. 





PR/EFATIO. 





Nemo unquam rerum suarum tot nactus scriptores est, quot in 
Alexandri vita gestisque narrandis elaborasse comperimus. Quodsı 
ne unus quidem in tanto numero exstitisse videtur, qui nobilitatem 
argumenti gravitatemque vi ingenii exeequaverit, id quidem ex stu- 
diorum perversitate, qua scribendz ars historiz inde ab Alexandri 
evo depravari coeperat, explicationem facile admittit. Sed demirere 
Fortunam, que juveni suo dilectissimo egre concesserit, ut ex uber- 
rima ista copia monumentorum vix paucissima quzdam neque ea 
pre ceteris conspicua ad longinquiorem ztatem perdurarent. Nam 
quas per literatissima secula quattuor Grecia tulit historias Ale- 
xandri, eas omnes nescio que invidia pessumdedit; neque inte- 
grum quidquam nobis jam relictum est preter ea, que Hadriani 
demum temporibus Arrianus et Plutarchus conscripserunt. Etenim 
subsequentis etiam setatis auctores una omnes obruit oblivio. 
Quamquam horum jacturam ferre licet levius, quum in diem magis 
tunc degenerasse historiam consentaneum sit. Jam enim adolescit 
historie proles quaedam spuria, que orbem terrarum perambulans 
tantopere suis illecebris homines irretivit, ut ipsa historia, con- 
temtam sese videns ac proculcatam, e conspectu se subduceret 
errorisque poenas penderet exilio. Fabulosas illas narrationes dico, 
quz etsi neque ad literarum historiam parvi sint momenti, neque 
eliam ab Alexandri rerum scrutatore impune negligantur, hoc 
tamen loco tanto tutius missas facere licet, quum separatim de iis 
disserere sit propositum. Verum percurramus nomina scriptorum, 
quz vel fama nobis tradidit, vel sparsis hic illic ruinis inscripta 
legimus. 

Ipse Alexander historie sue scribende munus demandasse vi- 
detur Anaximeni et Callistheni, quorum ille aliis operibus jam 
inclaruerat, hic vero, etiamsi scriptis nondum notus fuisset, tamen 
verbis magistri et suopte ingenio regi condiscipulo commendaba- 
tur. Praeter hos Ephorus quoque, eodem, opinor, consilio, advo- 
catus esse ab Alexandro, sed non obsecundasse invitanti perhibe- 


tur (Plutarch. De stoic. rep. c. 20). Reliquos autem comites neque 
FRAGM. SCRIPTORUM ALEX, 


























2 CALLISTHENIS 


virorum ex consuetudine derivare, cui jungend® 
colendeque ex Westermanni rationibus tempus 
brevissimum, fortasse paucorum tantum mensium 
spatium concedi posset? Ac remansisse in Macc- 
donia Callisthenem haud. obscure innuunt verba 
Diogenis ( V, 4; cf. not. 4) : Ἀπῆρεν (Ἀριστοτέλης ) 
εἰς Ἀθήνας, συστήσας αὐτῷ (τῷ Αλεξάνδρῳ) τὸν συγγενή 
Καλλισθένη τὸν ζλλύνθιον, commendans illi cognatum 
suum Callisthenem. Quibus Diogenes idem procul 
dubio significari voluit, quod disertius eloquitur 
Suidas (not. τ ) verbis : ὃν ἔδωχεν ἕπεσθαι Αλεξανδρῳ 
τῷ Maxeöovı. Contra οἱ Justinum audias, non una cum 
Álexandro Callisthenes in Asiam trajecit, sed ali- 
quanto post, quum de celebritate expeditionis e 
primis victoriis augurari liceret, hunc sibi gloriz 
suse preeconem rex arcessivisse videtur. Scilicet 
Justinus XII, 6, quo loco de Alexandro agit pro- 
pter Cliti cedem ingenti luctui indulgente, ad con- 
solandum regem multum profuere , inquit, et Cal- 
listhenis philosophi preces, condiscipulatu apud 
Aristotelem familiaris illi, et tunc ab ipso rege ad 
prodenda memoriae acta ejus acciti. (Particula tunc 
non premenda, sed ad prima expeditionis tem- 
pora referenda est. ) Cum his fortasse conjungenda 
sunt que nescio quam recte tradit Plutarchus 
Alex. 53 : Τοὺς πολίτας χαταγαγεῖν xai χατοικίσαι 
πάλιν τὴν πατρίδα φιλοτιμούμενος ( Καλλισθένης ) 
ἀν έθη πρὸς Ἀλέξανδρον. Id. De Stoic. repugn. c.20: 
Καλλισθένει τινὲς ἐγχαλοῦσιν ὅτι πρὸς ᾿Αλέξανδρον 
ἔπλευσεν, ἐλπίζων ἀναστήσειν Ὄλυνθον, ὃς Σταάγειρα 
Ἀριστοτέλης (7). ᾿ 
Callisthenem que manserit sors, inter omnes 
constat. Cujus gloriam posteritati tradere venerat, 
ab eo mox in vincula conjectus, secundum non- 
nullos etiam affectus est supplicio. Cecidit vero non 
scelere oppressus, quippe quod nullum commisisse 
videatur, sed propterea quod ingenium domare 
moresque conditioni rerum attemperare non di- 
dicerat. « Qua indole Callisthenes fuerit ( Wester- 
manni p. 5 verpis utor) intelligetur maxime ex 
dicto Aristotelis ap. Diog. L. V, a, 39 : Λέγεται 
δ᾽ ἐπ᾽ αὐτοῦ (Θεοφράστου) τε xai Καλλισθένους τὸ 


(7) « Que a diversis scriptoribus ejus rei caussze profe- 
runtur diversissimor , ese omnes fortasse aliquid veri in se 
habent , ut facile iater se conciliari possint... Igitur Alexan- 
der quum bellum contra Persas pararet sive in Asiam jam tra- 
jecisset [hoc probat Geierus] — quod in controversia relin- 
quendum — accessit ad eum Callisthenes , amore patriz et 
miseratione commotus ut Olynthum in pristinum hono- 
rem restitueretur petiturus. Commendavit eum ut socium 
atque comitem Aristoteles , quippe ipse quoque haud leve 
in eo habiturus rerum suarum adjumentum et subsidium, 
Alexander autem benigne exceptum condiscipulum , preci- 
bus ejus, ut videtur, neque exauditis neque plane spretis, 
ut rerum gerendarum optatissimum preeconem retinuit et 
in Asiam secum dusil. » WESTERMANN. p. 7. 


ὅμοιον εἰπεῖν Ἀριστοτέλην , ὅπερ Πλάτωνα, χαθὰ προεί- 
nat, φασὶν εἰπεῖν ἐπί τε Ἔενοχράτους xxi αὐτοῦ τηύ- 
Tou: φάναι γὰρ τοῦ μὲν Θεοφράστου καθ᾽ ὑπερθολὴν 
ὀξύτητος πᾶν τὸ νοηθὲν ἐξερμηνεύοντος, τοῦ δὲ νωθροῦ 
τὴν φύσιν ὑπάρχοντος, ὡς τῷ μὲν χαλιναῦ δέοι, τῷ δὲ 
κέντρου. In quibus νωθρὸν τὴν φύσιν, i, e. tardum 
ingenio et obtusum , erraret qui sic dictum accipe- 
ret, quasi omnem in eo animi alacritatem pror- 
sus magister desiderasset. Scilicet nihi] aliud sibi 
voluit Aristoteles quam Callisthenem, si compara- 
retur cum Theophrasto, qui pro excellenti ingenii 
acumine cuncta facillime assequeretur et egregie 
exponeret, in ediscenda atque aliis tradenda philo- 
sophia longe fuissc inferiorem. Neque alia fuit 
sententia Platonis et Isocratis, quorum idem di- 
ctum traditur de Aristotele et Xenocrate ( Diog. 
L. IV, 3, 6) ac de Theopompo et Eplioro (Cic. 
Brut. 56; Epist. ad Attic. VI, 1, 12); quippe Xe- 
nocrates et Ephorus per se quidem minime sper- 
nendi erant, immo suo uterque genere eruditionis 
aliis multis longe excellebat; sed prz divino Aristo- 
telis ingenio acerrimoque animiardore Theopompi , 
tardi tamen, hebetes et obtusi videbantur. Ac de 
Ephoro quidem non satis liquet, licet haud inepte 
illud Marxius (Fragm. Ephor. p. 12) ex communi 
Cumanorum stupore ingeniique tarditate, quz 
pene in proverbium abiit (cf. Strabo XIII, p. 622; 
Steph. Byz. v. Κύμη) explicet. Verum Xenocrates 
quo animo fuerit penitus perspectum habemus cuin 
multis aliis ex locis veterum scriptorum, tum ex 
ejus vita, quz legitur apud Diogenem L. IV, 2, 
isque eo rectius ad judicium de Callisthene feren- 
dum a nobis adhibetur, quia iisdem verbis Xeno- 
cratis quoque animum describit $ 6 : Ἦν δὲ zv 
φύσιν ὥστε φασὶν λέγειν τὸν Πλάτωνα συγχρίνοντα 
αὐτὸν Ἀριστοτέλει, τῷ μὲν μύωπος δεῖ, τῷ δὲ γαλι- 
νοῦ, καὶ, ἐφ᾽ οἷον ἵππον οἷον ὄνον ἀλείφω. Scilicet vii 
erat probus atque sanctus; quum testimonium ali- 
quando publice dixisset et jurandi causa ad aram 
accederet, una voce omnes judices, ne juraret, 
reclamaverunt; integer atque incorruptus ; con- 
tempsit dona a Philippo, Alexandro, Antipatro 
oblata; purus atque continens; gravis atque 
severus; virtutem summopere exaggeravit; ce- 
tera extenuavit et abjecit; dictione simplex atque 
invenustus; ore denique adeo tristi semper at- 
que serio, ut sepenumero Plato eum increpa- 
ret, Ξενόκρατες, Ove ταῖς Χάρισι. Ex quo conse- 
quitur νωθρότητα illam non tam ingenii hebetudi- 
nem significare quam animi atque morum rigorem 
atque severitatem, quam qui habent ‘suntque ii 
homines sane plerumque ingenio aliquantum tar- 
diores), quoniam probitate nititur, nihil extime- 
scere, vite dulcedinem contemnere, recta via ad 


FRAGMENTA. 3 


finem tendere, libere omnia eloqui, itaque homi- 
nibus mollioribus, potentibus inprimis, majori 
offensioni quam delectationi esse solent. Jam ean- 
dem fere Callisthenis quoque fuisse indolem , ean- 
dem animi fortitudinem, eandem in dicendo au- 
daciam, candem rerum mortalium contemtionem, 
ex iis intelligitur que de ejus vita menibriz tra- 
dita accepimus. » | 

Atque minime aptum regum commercio fuisse 
Callisthenem ob linguam immodice et intempestive 
liberam Aristoteles bene perspexit. Etenim narrat 
Diogenes (V, 1, 5): Παρρησιαστιχώτερον λαλοῦντα 
Καλλισθένη τῷ βασιλεῖ xal μὴ πειθόμενον αὐτῷ ἐπι- 
πλήξαντα ( Ἀριστοτέλη) εἰπεῖν 

“Ὠχύμορος δή por, τέχος, ἔσσεαι, ol” ἀγορεύεις. 

Porro Valerius Max. VII, 2, 11 : Aristoteles, 
inquit, Callisthenem auditorem suum ad Alexan- 
drum dimittens monuit ut cum eo aut rarissime aut 
quam jucundissime loqueretur : quo scilicet apud 
regias aures vel silentio. tutior, vel sermone esset 
acceptior. (Addit : 4t ille, dum Alexandrum Per- 
sica Macedonum salutatione gaudentem objurgat, 
et ad Macedonicos mores invitum revocare persevc- 
rat, spiritu carere jussus seram neglecti consilii pae- 
nitentiam cgit. Cf. Ammian. Marcell. XVIII, 3, 7.) 

Talis igitur Callisthenes ad Alexandrum acces- 
sit, a quo tum propter Aristotelis affinitatem tum 
propter doctrine et eloquentiz laudem benigne 
acceptus est. Otium impendit et aliis studiis (*) et 
conscribendis rebus Alexandri, cujus tam studiosum 
se ostendit laudatorem, ut ne ea quidem, quibus 
vulgi credulitas vel servile obsequium vel adnfiratio 
supra humanam imbecillitatem regem evexit , fa- 
cundissimus narrator in historias suas recipere 
spreverit. Verum si Alexandrum rerum gestarum 
magnitudine omnes mortales superantem ad deos 
usque efferre historicus haud verebatur, mox ubi 
supra hominem etiam superbire rex coepit, philo- 
sophus noster ejusdem acerbissimus oxstitit adver- 
sarius vel certe vituperator molestissimus. Jam eve- 
nerunt quz eventura esse Aristoteles previderat. Ac 
primum quidem opera Anaxarchi, aulici potius 
quain philosophi , factum esse dicitur, ut Alexandri 
animus a Callisthene abalienaretur. Scilicet post cæ- 
dem Cliti quum regem ad vitam et ingenium revo- 
care studerent amici, Καλλισθένη τε τὸν φιλόσοφον 
( Plutarchus ait Alex. c. 52) παρεισήγαγον "Apı- 
στοτέλους οἰχεῖον ὄντα, καὶ τὸν Ἀθδηρίτην 'Avazapyov. 
Ὧν Καλλισθένης μὲν ἠθικῶς ἐπειρᾶτο καὶ πράως, bro. 


(*) Homeri Uiadem una cum Alexandro et Anaxarcho 
correxit; Hellenicorum suorum libros absolvit (v. infra); 
Babylone ad Aristotelem misit Chaldzcorum observationes 
astronomicas, teste Simplicio ad Arist. De calo 2, p. 123. 
Cf. Ideler. Handb. d. Chronol. 1, p. 21. 


. niani (ALEXANDER) in Jahn. Jahrb. 
| p. 189 sy. 


δυόµενος τῷ λόγῳ καὶ περιιὼν ἀλύπως , λαθέσθαι τοῦ 
πάθους: ὁ δ᾽ Ἀνάξαρχος (1), ἰδίαν τινὰ πορευόμενος 
ἐξ ἀρχῆς ὁδὸν ἐν φιλοσοφία, καὶ δόξαν εἰληφὼς ὑπερ- 
οψίας xat ὀλιγωρίας τῶν συνήθων, εὐθὺς εἰσελθὼν 
ἀνεθόησεν- a Οὗτός ἐστιν Αλέξανδρος, εἰς ὃν ἡ οἶχου-- 
μένη νῦν ἀποθλέπει; κτλ.... Γοιούτοις τισὶ λόγοις χρη- 
σάμενος δ Ἀνάξαρ χος τὸ μὲν πάθος ἐκούφισε τοῦ βασι- 
λέως, τὸ δ᾽ ἦθος εἰς πολλὰ χαυνότερον καὶ παρανοµώ- 
τερον ἐποίησεν, αὑτὸν δὲ δαιμονίως ἐνήρμοσε , xxl τοῦ 
Καλλισθένους τὴν ὁμιλίαν, οὐδ᾽ ἄλλωξ ἐπί- 
Lapiv διὰ τὸ αὐστηρὸν οὖσαν, προσδιέθαλε, 
Pergit Plutarchus : Λέγεται δέ ποτε παρὰ δεῖπνον 
ὑπὲρ ρῶν καὶ κράσεως τοῦ περιέχοντος λόγων ὄντων, 
τὸν Καλλισθένη, μετέχοντα δόξης τοῖς λέγουσι, tdxet 
μᾶλλον εἶναι ψυχρὰ καὶ δυσχείμερα τῶν Ἑλληνικῶν, 
ἐναντιουμένου τοῦ ᾿Αναξάργου xal φιλονειχοῦντος, εἰ- 
πεῖν" « Ἀλλὰ μὴν ἀνάγκη σοι ταῦτ᾽ ἐκείνων δμολογεῖν 
ψυχρότερα” σὺ γὰρ ἐκεῖ μὲν ἐν τρίθωνι διεχείμαζες, ἐν- 
ταῦθα δὲ τρεῖς ἐπιθεθλημένος δάπιδας χατάχεισαι. (2) 
e Tov μὲν οὖν Ἀνάξαρχον xal τοῦτο προσπαρώξυνε. 
Cap. 53. Τοὺς δ᾽ ἄλλους σοφιστὰς xat χόλαχας ὁ 
Καλλισθένης ἐλύπει, σπουδαζόμενος μὲν ὑπὸ 
τῶν νέων διὰ τὸν λόγον, οὐχ ἧττον δὲ τοῖς πρε- 
σθυτέροις ἀρέσκων διὰ τὸν βίον, εὔταχτον 
ὄντα καὶ σεμνὸν xal αὐτάρκη (3), καὶ βεθαιοῦντα 
τὴν λεγομένην τῆς ἀποδημίας πρόφασιν, ὅτι τοὺς πο- 
λίτας καταγαγεῖν xal χατοιχίσαι πάλιν τὴν πατρίδα 
φιλοτιμούμενος ἀνέθη πρὸς Ἀλέξανδρον. «Φθονούμε- 
νος δὲ διὰ τὴν δόξαν, ἔστιν ἃ xal καθ᾽ αὑτοῦ τοῖς δια-- 
βάλλουσι παρεῖχε, τάς τε χλήσεις τὰ πολλὰ διωθούμε- 
νος Ev τε τῷ συνεῖναι βαρύτητι xal σιωπὴ δοκῶν οὐχ 


(1) De Apaxarchi declamatione cf. Arrian. Exp. IV, 9, 
9; Plutarch. Ad princip. inerud, c. 4; p. 954 Didot.; Athe- 
næus Vi, p. 250 F. Arrianus l. 1. de Callisthenis consola- 
tione tacet , sed in eodem capite Anaxarcho oratione regis 
adorationem suadenti opponit Callisthenem τὸν τρόπον ὄντα 
ὑπαγροιχότερον. Justini locum (XII, 6) huc pertinentem 
supra jam adscripsimus. Propter Arriani de Callisthene 
regis consolatore silentium , non multum ponderis Plutarchi 
narrationi tribuendum esse putat Geier. I. 1. p. 200. 

(2) « Quibus verbis mollitiem et avaritiam notavit miseri 
hominis et liberalitate Alexandri impudenter abutentis 
( v. Plutarch. in Apophthegmat. in Alex. $ 7), dum ipse pau- 
cis contentus viveret: ita ut in eum non quadrarit, quod , 
quum Callisthenem aliquis felicem praedicaret, quod ma- 
ghificis ab Alexandro apparatibus exciperetur, Diogeues Si- 
nopensis respondit, Kaxodaípuov μὲν οὖν ἐστιν, ὃς καὶ ἀρι- 
στᾷ xai δειπνεῖ ὅταν ᾿Αλεξάνδρῳ δοχῇ ( Eadem Plutarch. De 
exil. c. 12). » WESTERMANN. p. 10. 

(3) De Callisthenis sobrietate curaque sanitatis cf. Chares 
(fr. 7) ap. Atheneum p. 434, D, ubi poculo per orhem 
eunte Callisthenes bibere noluisse narratur eamque ob rem 
interpellatus respondisse : οὐδὲν δέομαι Ἀλεξάνδρον πιὼν 
τοῦ ᾿Ασκληπιοῦ δεῖσθαι. Ejusmodi prudentia invisa turbio 
potatorum. Plutarch. Sympos. I, 6, 1 : Δοχεῖ δὲ xoi Καλ- 
λισθένης ἐν διαθολῇ γενέσθαι πρὸς αὐτὸν ὡς δυσχεραίνων δει- 
πνεῖν διὰ τὸν πότον. Vide Krügerum in Censura libri Droyse- 
1835, tom. XV, 


6 


virum agnoscere nobis videmur probum ; ob pro- 
bitatis rigorem ceteramque consuctudiuis injucun- 
ditatem multisinfensum scopumque calumniarum ; 
uimia virtutis conscientia in tanta plurimorum de- 
pravatione vanum interdum et superbiorem; so- 
eium eorum, quibus Alexander de recta via in 
diem magis deflectere videbatur, sed qui scelere 
se contaminar numquam sustinuerit. 
DE SCRIPTIS CALLISTHENIS. 


Opera que sine ulla controversia ad Callisthe- 
nem Olynthiun referuntur, tria sunt hiecce : 

1. Ελληνικά ἐν βίθλοις δέχσ. fr. 1-1 

(Ol. 98, 2-105, 4. 387-357 a. C.) 
2. M ερὶ τοῦ ἱεροῦ πολέμου. fr. 18. 

(Ol. τοῦ, 4-108, 3. 352-346 a. C.) 

3. [Tà κατ᾽ AXé£av2oov]. fr. 19-383. 

(Ol. 111, 2-112, 3. 335-330 a. €. 9) 

De Hellenicis Diodor. XIV, 117 (ad Ol. 98, 
2) : Καλλισθένης δ᾽ 6 ἱστοριογράφος [κατὰ] τὴν τῶν 
Ἑλληνικῶν σύνταξιν ἀπὸ τῆς κατὰ τοῦτον τὸν ἐνιαυτὸν 
γενομένης εἰρήνης τοῖς "Ελλησι πρὸς ᾿Αρταξέρξην τὸν 
τῶν Περσῶν βασιλέα (inde a pace, quam Antalcide 
vulgo dicimus ) τὴν ἱστορίαν ἦρχται γράφειν διελ- 
θὼν δὲ τριαχονταετῆ χρόνον ἔγραψε μὲν βίθλους δέχα, 
τὴν δὲ τελευταίαν χατέπαυσε τῆς συντάξεως εἰς τὴν 
uno τοῦ «Φιλομήλου τοῦ Φωχέως χαταληψιν τοῦ ἐν 
Δελφοῖς ἱεροῦ (*). — Idem XVI, 14, 4 (ad Ol. 105, 
4 ) : Καλλισθένης δὲ τὴν τῶν “Ελληνικῶν πραγμάτων 
ἱστορίαν γέγραφεν ἐν βίθλοις δέκα, xat χατέστροφεν εἰς 
τὴν κατάλυψιν τοῦ ἱεροῦ καὶ παρανομίαν Φιλομήλου 
τοῦ Φωχέως. 

Opus hoe Callisthenem in Asia absolvisse colli- 
gis ex fr. 6 libri quarti. Totum componere inter 
espeditionum molestias a Grecia longe remotus 
vix potuit. Quare statuerim historiam jam antea 
elaboratam, nondum vero foras editam, in iis ma- 
xime rebus, quie ad Asiam et Ægyptum spectant, 
ab auctore, dum versaretur in his terris, esse re- 
tractatam. (**) 


m 
ae 


(*) « Suspicor deesse quidpiam infer βασιλέα et τὴν ἴστο- 
μίαν. Nam alioqui ex his duobus aecusativis σύνταξιν et 
ἱστορίαν vacaret alter. » Sternancs. Creuzerus (Fistor. 
Kunst. ed. sec. Lips. 1845; p. 380) legendum censet ĉir- 
vexy, ἱστορίαν, perpetuas historias, quas Cicero ait loco 
mox laudando. Vel sic tamen laborat ratio verborum gram- 
malica. Ejicere incommoda possis. Ego inserui voculam 
χατὰ ante σύνταξιν. Etenim quemadmodum Dinonis, Ti- 
wai, aliorum historia in plures συντάξεις erant distribute, 
similiter Callisthenis opera historica in unum corpus ab 
editoribus conjungi poterant, cujus prima pars erat ἡ τῶν 
Ἑλληνικῶ» σύνταξις. Certe Hellenica et Alex. Historiam simul 
post mortem auctoris in publicum prodiisse consentaneum 
est, quoniam Hellenica in Asia demum absoluta esse liquet. 

(**) Simul hinc intelligitur vana esse, quae de Ephoro ex 
Callisthenis scriptis in sua multa transferente hariolatur 
Porphyrius ap. Fuseb. P. E. p. 464 (v. Vit. Ephori p. 
LXIV ). Neque de belli sacri historia cogitari potest auippe 


. — — — — — — — — 


CALLISTHENIS 


De historia belli sacri cf. Cicero Ep. ad ἀπ, 
V, 12,2: Sed quia videbam Ltalici belli et civilis 
historiam jam a te pæne esse perfectam, dixeras 
autem mihi, te reliquas res ordiri , decsse mihi ra- 
lui quin te admonerem, ut cogitares , conjunctere 
malles cum reliquis rebus nostra conlexere, an, ul 
multi Greeci fecerunt, Callisthenes Troicum | Foicum 
v. 1.; Phocicum Westerm. ) bellum, Timeeus Pyrrhi, 
Polybius Numantinum, qui omnes a perpetuis sis 
historiis ea quae dixi bella separaverunt, tu quoque 
item cwilem conjurationem ab hostilibus externisgee 
bellis sejungere. Pro Troicum (*) Orellius voluit 
Crissaicum ; sed unica vera emendatio Wester- 
manni, qui « de Troico bello, ait, cogitari nequit, 
siquidem separari non possunt quee jam sunt alie- 
nissima et separatissima... Hunc librum quo ten- 
pore conscripserit non liquet; sed fortasse juveni 
conscripsit eoque Alexandro ita se commendari, 
ut ille suas quoque res gerendas ab eo describi 
concupisceret ; nam si nihildum scripsisset, noa 
fuisset cur ille hanc ei provinciam demandare. » 

Tertium opus, quod est de rebus dlexandri, [ερ- 
σιχά inscriptum fuisse vel a primis editoribus vel po- 
stea a grammaticis, statuunt Sevinus , Sancto-Cre- 
cius, Westermannus, Geierus. Scilicet Callisthems 
Περσικῶν liber secundus a Suida laudatur de duobes 
Sardanapallis deque monumento alterius Ancha- 
lensi. De his vero in Alexandri historia Callisthe- 
nem dixisse tum perse probabile est, tum spondeat 
exempla Clitarchi (fr. 3), Aristobuli (fr. 6), Ar- 
riani (II, 5). « Neque in ipsa inscriptione, Wester- 
mannus inquit, est quod offendat; nam descrips® 
auclor res in Asia ab Alexandro gestas et imperia 
Persarum eversionem. » Quod parum mihi proba— 
tur. Facilis quidem conjectura est ex argumento 
fragmenti [Περσιχῶν opus quempiam nobis finxise 5 
sed queritur an omnino Callisthenis fragmentum 
sit. Dubia enim res est, quum narrata ita se la- 
beant, ut, confitente Westermanno, a comite 
Alexandri proficisci vix potuerint. Jam quum de 
duobus Sardanapallis et monumenti. inscriptione 
cadem afferantur ap. Schol. Aristoph. Av. 1023 
ex Περσικοῖς Hellanici (fr. 150), nullus dubi 
quam non Ephorus, sed Demopbilus filius scripsit. Sin bu 
fortasse Callisthenis opere abusum esse credis, 
moneo uno libro et historiam belli sacri, et qui deictpi 
sequuntur annorum quinque res gestas comprebendise. 

(^) Nullo peculiari opere de mythicis temporibos Cali- 
sthenem egisse liquet etiam ex Diodoro (1V , 1), abi posl- 
quam de Ephoro dixerat : τὰς παλαιὰ- μυθολογίας Ur: 
κτλ., pergit ita : Ὁμοίως δὲ τούτῳ Καλλισθένης καὶ ROW 
πος, κατὰ τὴν αὐτὴν ἡλικίαν γεγονότες, ἀπέστησαν τῶν ἘΣ 
λαιῶν μύθων ἡμεῖς δὲ τὴν ἐναντίαν τούτοις κρίσιν igors 
καὶ τὸν Ex τῆς ἀναγραφῆς πόνον ὑποστάντες τὴν πᾶσαν Empe 
λειαν ἐποιησάμεθα τῆς ἀρχαιολογίας. Sed hare non impediu 
quin data occasione uli Theopompus sic Callistbenes ai 
inythica adscenderit. 


FRAGMENTA. 5 


"AMAA καὶ Ἀλέξανδρος αὐτὸς εὐθὺς Κρατερῷ γρά- 
φων καὶ Ἀττάλῳ καὶ Ἀλχέτα, φησὶ, τοὺς παῖδας βα- 
σανιζομένους ὁμολογεῖν, ὡς αὐτοὶ ταῦτα πράξειαν, ἅλ- 
λος ὃ οὐδεὶς συνειδείη. “Ὑστερον δὲ γράφων πρὸς 
Ἀντίπατρον, καὶ τὸν Καλλισθένη συνεπαιτιασάμενος' 
«Οἱ μὲν παῖδες (φησὶν) ὑπὸ τῶν Μαχεδόνων xats- 
λεύσθησαν (9): τὸν δὲ σοφιστὴν ἐγὼ χολάσω, καὶ τοὺς 
ἐκπέμψαντας αὐτὸν, καὶ τοὺς ὑποδεχομένους ταῖς πό- 
λεσι τοὺς ἐμοὶ ἐπιθουλεύοντας » , ἄντικρυς ἔν γε τού: 
τοις ἀποχαλυπτόμενος πρὸς Ἀριστοτέλη: xal γὰρ ἐτέ- 
θραπτο Καλλισθένης παρ᾽ αὐτῷ διὰ τὴν συγγένειαν, 
ἐδ Ἡροῶς γεγονὼς, ἀνεψιᾶς Αριστοτέλους. ᾿Αποθανεῖν 
δ᾽ αὐτὸν ol μὲν ὑπ᾽ Αλεξάνδρου κρεμασθέντα λέγουσιν, 
of δ᾽ ἐν πέδαις δεδεμένον xal νοσήσαντα: Χάρης δὲ, 
μετὰ τὴν σύλληψιν ἑπτὰ μῆνας φυλάττεσθαι δεδεμέ- 
νον, ὡς ἐν τῷ συνεδρίῳ κριθείη, παρόντος Ἀριστοτέ- 
houc ἐν αἷς δ' ἡμέραις Αλέξανδρος ἐν Μαλλοῖς 'O£v- 
δράκαις ἐτρώθη, περὶ τὴν Ἰνδίαν ἀποθανεῖν ὑπέρπαχυν 
γενόμενον xal φθειριάσαντα (10). 


meminisse debere eos jam viros esse; idque an ad con- 
solandam patientiam verberum, an ad incitandum 
juvenum dolorem dictum esset , in ambiguo fuisse. Ab 
imprudentiz crimine philosophum haud absolveris , verum 
scelesto eum consilio se conjuratoribus adjunxisse, recte, 
nti censeo, negatur. Aristobulo et Ptolemzo refragatur 
ipsius testimonium Alexandri. Neque post Hermolai et 
Sostrati silentium , alia indicia sese obtulisse videntur , quae 
nullam de Callisthene sceleris participe dubitationem re- 
linquerent. Quod si aliter res se habuisset, non is fuit 
Alexander, qui servaret Callisthenem ut coram Aristotele 
judicium subiret. In vincula conjecit non sicariorum so- 
cium, at virum, qui inopportuna sua se gerendi et 
loquendi ratione animos Macedonum a rege abalienaret , 
. atque impia in aliis consilia evocare posset etiam nescius. 
Ceterum cf. Krüger 1. |. 

(91 « Quod accidit non multo post Cliti cedem , Cariatis, 
Bactrianse oppido , Olymp. 113, 2. 327. Cf. Strabo XI, p. 
5175 Arrian. Exp. IV, 14, 7; Plutarch. De adulator. et 
amic. c. 24; llinerar. Alex. ο. 93 et 103; Orosius Hist. III, 
8. » GEIER. p. 208. 

(10) Cf. Plotarch. Syll. c. 36; Diog. L. V, 1, 5, Suidas 
v. Καλλισθένης et Νεόφρων (Y. not. 1); morbo Callisthenem 
in vinculis obiisse etiam Aristobulus dicit ap. Arrian. IV, 
14, 5. Idque omnino pro vero habendum est. Contra Ptole- 
maeus ( fr. 14) tortum et suspensum esse tradit. Aliorum 
ineptias servavit Justin. XV, 3 : Quum Alexander 
M. Callisthenem philosophum propter salutationis Per- 
sico» interpellatum morem, insidiarum, quee sibi pa- 
rata fuissent, conscium fuisse iratus finxissel , eumque 
truncatis crudeliter omnibus membris abscissisque au- 
ribus ac naso labiisque deforme ac miserandum specta- 
culum reddidisset ; insuper cum cane in cavea clausum 
ad metum ceterorum circumferret : (unc Lysimachum, 
audire Callisthenem et pracepta ab eo virtutis accipere 
solitum, misertum tanti viri, non culpa sed libertatis 
panas pendentis, venenum ei in remedium calamita- 
tum dedisse. » Cf. Ovid. Ib. 519. Tatian. Or. adv. Gr. 
ο. 2 [διὰ τὸ μὴ βούλεσθαι αὐτὸν προσκυνεῖν, καθείρξας ðo- 
περ ἄρχτον } πάρδαλιν περιέφερε]; Diog. L. |. l.; schol. 
Lucian. Dial. mort. XIII, 6, ubi leoni objectus esse narratur. 
Quz apud Justinum leguntur Westermannus conjicit ad 
Callisthenem translata esse per rerum memorabilium au- 


Ex allatis luculenter, puto, apparet quantopere 
variis scriptorum studiis historia Callisthenis sit 
obscurata. Testimoniorum auctoritate in his pon- 
derare licet perpauca, adeo ut certiores judicii 
duces sequamur ea que de indole ejus et moribus 
ex Aristotele tradita accepimus. Iis innitentes quid 
statui velimus, supra jam significavimus. Scilicet 


cupes a Telesphoro Rhodio, quem crudelissimo hoc sup- 
plicio affectum esse a Lysimacho auctores sunt Plutarch. 
De exil. c. 16 et Seneca De ira Ill, t7. Equidem prepter 
Lysimachi mentionem hancce narrationem fictam esse sue 
spicor ab Onesicrito philosopho, qui in aula J.ysimaclu 
commentarios suos composuit. Narrare hxc debuit fere li- 

bro quarto, quem ipsum auctorem coram Lysimacho reci- 
tasse scimus. Ceterum bene Westermannus p. 14 : « Quo- 
niam philosophus fuit Callisthenes , haud improbabilis est 
suspicio a philosophis sodalem lugentibus , peripateticis in- 
primis , cui scholz addictus ille fuerat, quaeque permagnam 
Vitarum scriptorum copiam progenuit, Alexandri in illo 
occidendo supra modum exaggeratam esse crudelitatem. 
Cf. Ste-Croix. Exam. crit. p. 362 sq. Itaque Callisthenis 
obitum deploravit Theophrastus, dicens eum incidisse in 
hominem summa potentia summaque fortuna , sed ignarum 
quemadmodnm rebus secundis uti conveniret (Cic. Tusc. IIK 
10, 21), ac libro singulari Καλλισθένης % περὶ πένθους in- 
scripto sodalis memoriam celebravit (vid. Diog. L. V, 44; 
Cic. Tusc. V, 9, 255 coll. Alex. Aphrod. in Arist. De an. 
2 extr.) [Themist. ait Theophrastem in Callisthene suo 
docuisse idem esse fatum et naturam. Ex hoc libro Th. 
petitum dictum, quod refellit Plutarch. De fort. 97 : Τύχη 
τὰ θνητῶν πράγματ᾽, οὐκ εὐδονλία, Vitam regit fortuna, 
non sapientia. Hec Fabric. B. G. II, 249]; deploraverunt 
item Seneca et Themistius. Et ille quidem in Quest. nat. 
VI, 23 hoc modo de eo scribit : Hanc (terrie concussionis 
caussam ) etiam Callisthenes probat, non contemptus 
vir. Fuil enim illi nobile ingenium et furibundi regis im- 
patiens. Hocest Alexandri crimen eternum, quod nulla 
virtus, nulla bellorum felicitas redimet. Nam quotiens 
quis dixerit, Occidit Persarum multa millia , oppone- 
tur, Et Callis(henem ;. quotiens dictum erit, Omnia. 
oceano tenus vicit , ipsum quoque tentavit novis classi- 
bus et imperium ex angulo Thracie usque ad orientis 
terminos protulit, dicelur, Sed Callisthenem occidit. 
Omnia licet antiqua ducum regumque exempla trans- 
ierit , ex his qua fecit nihil lam magnum erit quam 
scelus Callisthenis. Adde Themistii Orat. VII, p. 94; X, 
p. 129 sq. ; XIII, p. 176 ed. Hard. coll. Dion. Chrysost. Or. 
LXIV, p. 597 sq.; Cic. pr. Rabir. Post. c. 9, 23. Neque 
rhetorum  hallucinationes effugere potnit Callisthenes. 
Quippe M. Seneca Suasor. I, p. 6 Bip. singularia hec 
et inaudita profert : Orbis illum (Alexandrum) suus 
‘non capil ; itaque nihil dicendum aiebat nisi cum sum- 
ma veneratione regis, ne accideret idem quod proece- 
plori ejus Callistheni accidit, quem occidit propter in- 
tempestive liberos sales. Nam quum deus vellet videri 
et vulneratus essel , viso sanguine ejus philosophus mi- 
rari se dixerat, quod non esset ἰχὼρ οἷός πέρτε ῥέει 
μακάρεσαι θεοῖσι (V. Ih V, 340), ille se ab hac urbani- 
tate lancea vindicavit. (Anaxarchum hoc dixisse in 
Alexandrum refert Diog. IX, 60, Dioxippum athletam Ari- 
stobul. ap. Athen. p. 2:1, A; Alexandrum in se ipsum Plu- 
tarch. Alex. c. 28). » — Adde Lucian. Alex. et Diog. in 
Orco (p. 104 Didot.), ubi Diogenes ait Κλεῖτον ὁρῶ καὶ 

Καλλισθένην xai ἄλλους πολλοὺς ἐπί σε ὁρμῶντας, ὡς διασπά- 

σαιντο xai ἀμύναιντο ὧν ἔδρασας αὐτοὺς, 


virum agnoscere nobis videmur probum; ob pro- 
bitatis rigorem ceteramque consuetudinis injucun- 
ditatem multis infensum scopumque calumniarum ; 
uimia virtutis conscientia in tanta plurimorum de- 
pravatione vanum interdum οἱ superbiorem; so- 
cium eorum, quibus Alexander de recta via in 
diem magis deflectere videbatur, sed qui scelere 
se contaminari numquam sustinuerit. 


DE SCRIPTIS CALLISTHENIS. 


Opera que sine nlla controversia ad Callisthe- 
nem Olynthium referuntur, tria sunt hecce : 
Ἑλληνικὰ ἐν βίθλοις ὀέχσ. fr. 1-17. 
(Ol. 98, a-ı05, 4. 387-357 a. C.) 
2. Περὶ τοῦ ἱεροῦ πολέμου. fr. 18. 

(Ol. 105, 4-108, 3. 357-346 a. C.) 
3. [Tà xar Ἀλέξανδρον]. fr. 19-38. 

(Ol. 111, 2-112, 3. 335-330 a. C.?) 

De Hellenicis Diodor. XIV, 117 (ad Ol. 98, 

2) : Καλλισθένης δ᾽ 6 ἱστοριογράφος. [κατὰ] τὴν τῶν 
Ἑλληνικῶν σύνταξιν ἀπὸ τῆς χατὰ τοῦτον τὸν ἐνιαυτὸν 
γενομένης εἰρήνης τοῖς "Einer πρὸς ᾿Αρταξέρξην τὸν 
τῶν Περσῶν βασιλέα (inde a pace, quam Antalcidz 
vulgo dicimus ) τὴν ἱστορίαν ἦρκται γράφειν: διελ- 
θὼν δὲ τριαχονταετῆ χρόνον ἔγραψε μὲν βίθλους δέκα, 
τὴν δὲ τελευταίαν κατέπαυσε τῆς συντάξεως εἰς τὴν 
ὑπὸ τοῦ Φιλομήλου τοῦ Φωχέως κατάληψιν τοῦ ἐν 
Δελφοῖς ἱεροῦ (*). — Idem XVI, 14, 4 (ad Ol. 105, 
h ) : Καλλισθένης δὲ τὴν τῶν “Ἑλληνικῶν πραγμάτων 
ἱστορίαν γέγραφεν ἐν βίθλοις δέχα, xal κατέστροφεν εἰς 
τὴν κατάληψιν τοῦ ἱεροῦ καὶ παρανομίαν Φιλομήλου 
τοῦ Φωχέως. 

Opus hoc Callisthenem in Asia absolvisse colli- 
gis ex fr. 6 libri quarti. Totum componere inter 
expeditionum molestias a Grecia longe remotus 
vix potuit. Quare statuerim historiam jam antea 
elaboratam, nondum vero foras editam, in iis ma- 
xime rebus, que ad Asiam et /Egyptum spectant, 
ab auctore, dum versaretur in his terris, esse re- 
tractatam. (**) 


(*) « Suspicor deesse quidpiam inter βασιλέα et τὴν ἴστο- 
ρίαν. Nam alioqui ex his duobus accusativis σύνταξιν et 
ἱστορίαν vacaret alter. » Sternanvs. Creuzerus ( Histor. 
Kunst. ed. sec. Lips. 1845; p. 380) legendum censet διη- 
«εχῆ ἱστορίαν, perpetuas historias, quas Cicero ail loco 
mox laudando. Vel sic tamen laborat ratio verborum gram- 
matica. Ejicere incommoda possis. Ego inserui voculam 
χατὰ ante σύνταξιν. Etenim quemadmodum Dinonis, Ti- 
mai, aliorum historia in plures συντάξεις erant distribute, 
similiter Callisthenis opera hislorica in unum corpus ab 
editoribus conjungi poterant, cujus prima pars erat ἡ τῶν 
Ἑλληνικῶ» σύνταξις. Certe Hellenica et Alex. Historiam simul 
post mortem auctoris in publicum prodiisse consentaneum 
est, quoniam Hellenica in Asia demum absoluta esse liquet. 

(**) Simul hinc intelligitur vana esse, quae de Ephoro ex 
Callisthenis scriptis in sua multa transferente hariolatur 
Porphyrius ap. Euseb. P. E. p. 464 (v. Vit. Ephori p. 
LXIV ). Neque de belli sacri historia cogitari potest auippe 


e. — — — —— — — —É/ — — — — 


CALLISTHENIS . 


De historia belli sacri cf. Cicero Ep. ad div. 
V, 12, 1 : Sed quia videbam ltalici belli et civilis 
historiam jam a te pæne esse perfectam , dixeras 
autem mihi, te reliquas res ordiri , decsse mihi no- 
lui quin te admonerem, ut cogitares, conjunctene 
malles cum reliquis rebus nostra conterere , an, ut 
multi Graeci fecerunt, Callisthenes Troicum ( Foicum 
v. 1.; Phocicum Westerm. ) bellum, Timeeus Pyrrhi, 
Polybius Numantinum , qui omnes a perpetuis suis 
historiis ca quae dixi bella separaverunt, tu quoque 
item cwilem conjurationem ab hostilibus externisque 
bellis sejungere. Pro Troicum (*) Orellius voluit 
Crissaicum ; sed unica vera emendatio Wester- 
ınanni, qui « de Troico bello, ait, cogitari nequit, 
siquidem separari non possunt quae jam sunt alie- 
nissim et separatissima... Hunc librum quo tem- 
pore conscripserit non liquet; sed fortasse juvenis 
conscripsit eoque Alexandro ita se commendavit, 
ut ille suas quoque res gerendas ab eo describi 
concupisceret ; nam si nihildum scripsisset, non 
fuisset cur ille hanc ei provinciam demandaret. » 

Tertium opus, quod est de rebus Alexandri , ἴ]ερ- 
σιχά inscriptum fuisse vel a primis editoribus vel po- 
stea a grammaticis, statuunt Sevinus , Sancto- Cru- 
cius, Westermannus, Geierus. Scilicet Callisthenis 
Περσικῶν liber secundus a Suida laudatur de duobus 
Sardanapallis deque monumento alterius Anchia- 
lensi. De his vero in Alexandri historia Callisthe- 
nem dixisse tum per se probabile est , tum spondent 
exempla Clitarchi (fr. 3), Aristobuli (fr. 6), Ar- 
riani (II, 5). « Neque in ipsa inscriptione, Wester- 
mannus inquit, est quod offendat; nam descripsit 
auctor res in Asia ab Alexandro gestas et imperii 
Persarum eversionem. » Quod parum mihi proba- 
tur. Facilis quidem conjectura est ex argumento 
fragmenti Περσικῶν opus quempiam nobis finxisse; 
sed queritur an omnino Callisthenis fragmentum 
sit. Dubia enim res est, quum narrata ita se ha- 
beant, ut, confitente Westermanno, a comite 
Alexandri proficisci vix potuerint. Jam quum de 
duobus Sardanapallis et monumenti inscriptione 
eadem afferantur ap. Schol. Aristoph. Av. 
ex Περσιχοις Hellanici (fr. 


1022 
150), nullus dubito 


quam non Epliorus, sed Demophilus filius scripsit. Sin hunc 
fortasse Callisthenis opere abusum esse credis, Demophilum 
moneo uno libro et historiam belli sacri, et qui deinceps 
sequuntur annorum quinque res gestas comprehendis«e. 
(^) Nullo peculiari opere de mythicis temporibus Calli- 
sthenem egisse liquet etiam ex Diodoro (IV, 1), ubi post- 
quam de Ephoro dixerat : τὰς παλχιὰς μυθολογίας Ureceby, 
Χτλ., pergit ila : Ὁμοίως δὲ τούτῳ Καλλισθένης xai Georop- 
πος, κατὰ τὴν αὐτὴν ἡλιχίαν γεγονότες, ἀπέστησαν τῶν κα: 
λαιῶν μύθων ἡμεῖς δὲ τὴν ἐναντίαν τούτοις κρίσιν ἔχοντες 
xai τὸν Ex τῆς ἀναγραφῆς πόνον ὑποστάντες τὴν πᾶσαν ἐπιμέ- 
λειαν ἐποιησάμεθα τῆς ἀρχαιολογίας. Sed haec non impediunt 
; quin data occasione uli Theopompus sie Callistbenes ad 


: inythica adscenderit. 


. FRAGMENTA. 7 


quin aut totum fragmentum Hellanico tribuendum 
sit, aut grammaticus quidam in fonte suo et Calli- 
sthenem et Persica Hellanici laudatos reperiens, 
confusa utriusque scriptoris memoria Callisthenis 
Περσικά creaverit. Igitur de titulo operis Calli- 
sthenis non constat. 

Fragmentum 37 pertinet ad descriptionem præ- 
lii ad Arbelam s. Gaugamela commissi (Ol. 112, 2, 
331). His auctor sequentia subjunxerit usque ad 
snortem Darii (330). Ulterius progressus esse non 
videtur. « Etenim Plutarchus (Alex. 46. V. One- 
sicrit. fr. 5) ubi de Amazonis ad Alexandrum egit 
adventu ab aliis auctoribus inter vera relato, abaliis 
in commentis habito, quum preter unum Callisthe- 
nem, ad cujus Persica sepius provocavit in ante- 
cedentibus, omnes diligentissime recensuerit Ale- 
xandri rerum auctores, quorum quidem ipse libris 
usus est, haud vana profecto hinc emergit suspicio, 
non perducta fuisse Callisthenis Persica usque ad 
πολυθρύλλητον istum Amazonis adventum, quippe 
qui inter Sogdianam Alexandri expeditionem (Ol. 
112, 4. 329 a. C.) vulgo ponatur. Atqui prelium 
ad Gaugamela factum scriptis attigisse scimus Cal- 
listhenem. Ergo quis dubitaverit, quin eodem anno, 
in quem Darii czedes incidit, substiterit Olynthius 
in Alexandri rebus conscribendis, id quod egregie 
quadrat ad ea, quz de viri vita supra commentati su- 
mus, ubi eodem fere tempore Callisthenis animum 
magis magisque ab Alexandro abalienatum esse vi- 
dimus. » Hzc Geierus p. 220. — Jam quis scripta 
post mortem auctoris collegerit et primus ediderit, 
querere inutile est, quum de hac re altum sit si- 
lentium. Eorum vero sententia, qui historias 
has a calumniatoribus deformatas esse suspicantur, 
omni caret fundamento, uti recte monent Wester- 
mannus et Geierus. _ 

Accedo ad ea opera Callisthenis, qux utrum 
Olynthii fuerint an alius ejusdem nominis viri, 
veterum auctoritate comprobari nequit. Ecce titu- 
lorum laterculum : 


1. Περίπλους (fr. 39. 40). Sch. Apoll. Rh. 
2. Αποφθέγματα (fr. 41). Photius. 

3. Maxsöovıxa (fr. 42). Plut. Par.; Stobzus. 
Θραχικά (fr. 44). Plut. Par. 
Μεταμορφώσεις({τ. 45). Idem et Stobzus. 
6. Κυνηγετικά (fr. 46). Plut. De fluv. 


Hzc omnia a Nostro aliena esse puto. Ac Meta- 
μορφώσεις quidem et Κυνηγετικὰ non esse C. Olyn- 
thii, ex ipsis librorum argumentis collegeris. lis- 
dem accenseas collectionem Ἀποφθεγμάτων. Verum 
sane est Lynceum quoque peripateticum Ἀποφθέ- 
ynara scripsisse (Athen. p. 245 a, 248d, 337 d); 
s:d preter peripatetici titulum hic Theophrasti di- 


— — — — — — —— — — — — — — — — — — 


scipulus et poeta comicus et ἐπιστολῶν δειπνητικῶν et 
τέχνης ὀψωνητικῆς auctor, cum Callisthene Olyn- 
thio nihil habet commune: alia ætas, diversi plane 
mores et ingenium. 

Major dubitatio esse possit de scriptore Maxe- 
δονικῶν et Θρακικῶν. Sed que ex Θραχιχῶν libris 
narrantur fabulosa atque si spectes antiquissimam 
imperii Atheniensium famam inepte composita et 
Olynthio plane indigna esse bene monet Wester- 
mannus. Ejusdem farinz fragmentum est ex Mace- 
donica historia petitum (v. not. ad fr. 42). Huc 
accedit quod et Θρακικὰ et Μακεδονικὰ et Meta- 
μορφώσεις ex iisdem Plutarchi et Stobzi libris in 
notitiam nostram venere. Unde vero fit simillimum 
ab eodem auctore profecta esse. Et quoniam alio 
ejusdem Stobzi loco laudatur CALLISTHENES SYRA- 
RITA (*) Γαλατικῶν scriptor (fr. 47), cujus de ea- 


(*) C. Sybarita vixit ante Timagenem Syrum, qui opere 
ejus usus est. Timagenes Syrus non diversus ab T. Alexan- 
drino, Pompeii et Caesaris æqualj. Porro si vera est uti 
veri simillima est Galei conjectura , Callisthenis nomen ap. 
Stephanum abiisse in illud Eratosthenis , item Galaticorum 
auctoris, ex Stephan. Byz. v. Bods κεφαλαί (v. not. ad fr. 
47 ) sequitur Callisthenem vixisse post Prusiam II, qui bel- 
lum gessit contra Attalam (II Philadelpham, circa 156 a. 
C. Vid. Clinton. F. H. tom. III, p. 407, coll. p. 415 not., ubi 
Clinton. ut Eratostbeni Galatica vindicari possint, fortasse de 
Prusia | cogitandum esse dicit parum probabiliter). Hinc 
artas Callisthenis terminis sat angustis circumscribitur. 
« Praeter auctorem reram Gallicarum ejusdem nominis , ut 
mittam olympionicam Laconem Ol. 26 apud Euseb. Chr. 
p. 40, duo tantum, quod sciam, aliqua cum laude a vete- 
ribus scriptoribus nominantur, uterque Atheniensis, Olyn- 
thii equales : unus prætor Atheniensium, quem sunt qui 
cum Olynthio confundant. In his Sevinus elt, qui p. 135 
ad Olynthium refert locum Aristotelis Rhetor. 11,3, 13: 
Πρᾷοι γὰρ γίγνονται, ὅταν εἰς ἄλλον τὴν ὀργὴν ἀναλώσωσιν” 
οἷον σννέθη ἐπὶ ᾿Εργοφίλον᾽ μᾶλλον γὰρ χαλεπαίνοντες ἡ 
Καλλισθένει ἀφῆσαν διὰ τὸ Καλλισθένους τῇ προτεραίᾳ xa- 
ταγνῶναι θάνατον, id quod in concione Macedonum acci- 
disse asseverat. Verum apparet Atheniensium judicium si- 
guificari; Ergophilus enim στρατηγὸς ᾿Αθηναίων, ut ail 
Harpocration, Callisthenes autem item prætor, is quem 
propter res im Macedonia infeliciter gestas ad mortem con- 
demnatum esse dicit /Eschines Or. de fals. leg. 6 30. Alter 
Callisthenes orator atque demagogus fuit, Philippi adver- 
sarius, cujus decretum recitari jubet Demosth. Or. de cor. 
p. 238, $ 37, quem comici traducunt apud Athen. VIII, 
p. 338, F; 341, F, quem Alexander cum aliis tradi sibi jus- 
sit, Plutarch. Dem. c. 23, adversus quem per εἰσαγγε- 
λίαν accusatum orationem scripsit Dinarchus sec. Dionys. 
Halic. Din. c. 10 (cf. Dem. Lept. $ 33), ubi Κλεισθένους in 
Καλλισθένους corrigendum est; cf. nostr. Hist. eloq. gr. p. 
313. Hujus eliam fortasse dictum est quod affert Lucian. 
Encom. Dem. c. 15 (p. 750 Didot. ), τὸν Αἰσχύλον τὰς tpa- 
Υῳδίας ἐν οἴνῳ γράφειν ἐξορμῶντα xai ἀναθερμαίνοντα τὴν 
ψνχήν, quo poterat suam aut alius vinolentiam per jocum 
velle excusare ; quanquam non primus dixit Callisthenes : 
eodem enim nomine jam olim Sophocles /Eschylum repre- 
hendisse dicitur; vid. Athen. T, p. 22, A; X, p. 428, F; 
Eustath. ad Odyss. X, 298, p. 1598, coll. Plut. Sympos. 
quest. VII, 10, 2. Memoratur preterea Callisthenes quidam 
Atheniensis apud Xenoph. Hellen. IV, 8, 13. Callisthenes 


5 | CALLISTHENIS | 


dem re meminit etiam Plutarchus in libro De flu- 
viis, nescio an verum tetigerim, si omnia hzc 
opera Sybarite assignanda esse statuam. — Quod 
Periplum attinet, Callisthenes cum Callistrato con- 
fusus esse mihi videtur (vide not. ad fr. 40). Ea 
nomina permutantur szpius (vide fr. 48. 49). 
Prater historias Callisthenem Olynthium De Na- 
TURA OCULI et Dg Prantis libros scripsisse statuit 
Westermannus. Etenim Chalcidius ad Platon. Tim. 
p- 340 Meurs. : Demonstranda igitur oculi natura 
est, de qua cum plerique alii tum Alcmao Croto- 
niensis in physicis exercitatus quique primus exse- 
ctionem aggredi est ausus, et Callisthenes, Aristote- 
lis auditor, et Herophilus multa et preeclara in lu- 
cem protulerunt. « Que tam sunt plana atque aper- 
ta (Westerm. ait), ut nullam admittant dubitatio- 
nem; certe nimis esset suspicax, qui Chalcidium, 
hominem quarto ineunte p. Ch. n. seculo viven- 
tem , verba illa 4ristotelis auditor de suo addidisse 
putaret. Nam qui reputet, quam diversa sint in 
quibus Aristoteles excelluit genera litterarum, con- 
cedet discipulum ejus quoque prater historiam 
etiam physicam inprimis tractare potuisse; id 
quod in Callisthene clarius etiam infra apparebit. 
Itaque nec absurdum est eundem credere significari 
ab Epiphanio Adv. hæres. 1, 3, qui inter scripta- 
res De natura atque vi plantarum Callisthenem quo- 
que nominat, id quod Plinius confirmat , qui quz 
de plantis Asiz habet Hist. nat. lib. XII, c. 5 sqq. 
et lib. XIII, in horum librorum indice ipse partim 
ex Callisthene hausta esse confitetur; quz omnia 
ex Persicis deprompta esse ad suspicandum facilius 
est quam ad probandum. Accedit quod vix aliunde 
quam ex libro De plantis petita esse possunt, qua 
habet Aristoteles De mir. ausc. c. 13a (fr. 34); 
quem librum etsi Aristoteles ipse non scripsit, ta- 


Haliartius ap. Plutarch. Narrat. amat. c 1 [p. 943 Di- 
dot.], Callisthenes, Luculli libertus, ap. Eund. An sen. 
ger. s. resp. c. 16 [p. 967 Didot.], Vit. Lucull. c. 43, Har- 
pocrat. v. Στεφανῶν ; alii ejusdem cognominis in inscüptio- 
nibus ap. Beckh. Corp. Inscr. I, nr. 214, 115, 168 b, 
(343 b, 3664, 2077 b; Add. tom. 2). Cf. Droysen Zischft. 
f. Alterthumsw. 1839 n. 114, p. 920, Bahnecke Forsch. 
I, p. 618 sqq. » — « Callisthenis nomen in libris manu 
scriptis nonnunquam corruptum et cum aliis ejusdem aut 
initii aut exitus confusum est, uti cum Eralosthene ap. 
Phavorin. [{γ. 4), atque in versione latina ap. Strabon. 
XVII, p. 790 [fr. 6], iteın cum Demosthene, ut conjicio, 
ap. Steph. Byz. v. Χαλχεία [v. not. ad fr. 35], cum Cli- 
sthene ap. Dion. Hal. Dinarch. c. 10 (v. supra], cum An- 
fisthene in libris manuscr., ut videtur, historia Pseudo- 
Callisthenere ; cum Callizeno ap. Plin. H. N. XXXVI, 9, 
67 (ubi Callisthenes Harduinus in suis libris se reperisse di- 
cil ; Siebelis in var. lect. affert : Calisthenus, Callische. 
mus, Calixemis. Sermo est de obelisco sub regno Pto. 
lema H in altum erecto], tum aliquoties cum Callistrato 
|(r. 48. 49]. » Haec WESTERMANNUS. 


men si verum est, quod opinantur, jam tertio eum 
ante Chr. n. seculo in hominum manibus fuis- 
se, de alio Callisthene quam de Aristotelis disci- 
pulo prorsus non licet cogitare. » — Quod Chal- 
cidii locum attinet, unus sum eorum, quos nimis 
suspicaces Westermannus dicit. Locus vero Aristo- 
telis ad Alexandri historiam refertur commodis— 
sime; nec quidquam probat Plinius una cum Calli- 
sthene recensens Clitarchum , Anaximenem , Near- 
chum, Onesicritum, alios rerum Alexandri scripto- 
res, quos in plantis Asiz describendis sat multos 
fuisse compertum habemus. 

His absolutis revertentes ad Olynthium, quz 
ejus commentariorum fuerit indoles paucis expo- 
namus. Ac primum quidem summopere Callisthe- 
nem studuisse narrationis ubertati varietatique 
fragmenta perlustrans facile intelliges. Quz ex 
Hellenicis servata habemus, eorum magna pars ab 
ipsa historia, quam tractapdam sibi sumpserat, 
aliena est (v. fr. 3. 4. 6. 7. 8. 10. 11. 15. 16). 
Inter hzc disputationes de incrementis Nili fluvii 
(fr. 6) et de causis, que Helicen et Burin urbes in 
mare demerserint (fr. 8) , rerum naturalium scru- 
tatorem Aristotelis disciplina formatum ostendunt 
luculenter. In describendis oraculis rebusque sacris 
valde placuisse sibi videtur (fr. 3. 4); neque a 
portentorum expositione abhorruit, sive talia re- 
ligiositate motus, sive, quod probabilius, ornandz 
narrationis causa adsciverit. — Eandem rerum 
copiam in Alexandri historia deprehendimus, ubi 
permultus fuit de regionibus Asiz minoris deque 
populis, qui pridem eas incoluerint (*). Scilicet 
summo studio tractare solebat carmina Homerica. 
« Id quod, ut Westermannus ait, non solum in 
colloquiis recitandis sepenumero versibus Home- 
ricis, verum etiam eo probavit, quod Iliadem jussu 
Alexandri eoque ipso przeunte una cum Anaxar- 
cho correxit itaque novam ejus recensionem para- 
vit, que quoniam in capsula pretiosissima in Per- 
sico thesauro reperta ab Alexandro circumfereba- 
tur, ἡ ἐχ τοῦ νάρθηχος vocata est; vid. Strabo XIII, 
p. 594, quamquam ab Aristotele eam profectam 
dicit Plutarch. Alex. c. 8; cf. Wolf. Prolegg. p. 
193 sqq. Has autem correctiones vel maxime per- 
tinuisse ad res geographicas eosque Asiz populos, 
quos Trojanis auxilio venisse Homerus tradidisset, 
quorumque sedes atque nomina nunc Alexander 
sociique aliquatenus ab Homericis discrepare in- 
telligerent, recte demonstravit C. Lehrs De Ari- 
starchi stud. Homer. p. 245 sq. » Hzc igitur cu- 


(*) Callisthenem inter fontes suos numeral Scymaus 
Chius v. 124, ubi nomen Nostri ex superstitum literarum 
vestigiis (Καλλισθέν) bene elicuit Miller, in ed. Marciani 
Heracleot. p. 296. 


FRAGMENTA. 


riosam viri eruditionem, atque merito doctum a 
Cicerone (Or. pro Rabir. Post. c. 9) Callisthenein 
appellari coarguunt. Verum quemadmodum anti- 
quariisistis studiissupersedere poterat expeditionum 
proeliorumque narrator, sic peritiam quandam re- 
rum militarium jure nobis postulamus. At rudem 
prorsus earum Callisthenem fuisse ideoquein pugna- 
rum descriptione sepenumero ineptireuno sed præ- 
claro exemplo Polybius nescio an paullo acerbius 
exponit (fr. 33). Nihilo seciusab eodem Polybio (fr. 
1 7) Callisthenes una cum Xenophonte, Ephoro, Pla- 
tone inter τοὺς λογιωτάτους τῶν ἀρχαίων συγγραφέων 
recensetur. Et quanta ejus apud Alexandrinos gram- 
maticos existimatio fuerit inde patet, quod cum 
Ephoro, Anaximene, Clitarcho in Canonem histo- 
ricorum receptus est ( Montef. Bibl. Coisl. p. 597). 
Quam quidem laudem non tam propter eruditio- 
nem, qua scripta ejus excellunt, quam propter 
orationis ornatum ceteraque narrationis lenocinia 
adeptus esse videtur. Etenim λόγῳ ἦν δυνατὸς καὶ 
μέγας, uti Aristoteles dicit (Plut. Alex..53), atque 
specimen eloquentia , que in admirationem Mace- 
dones abripuit supra jam commemoravimus ( ex 
Plut. Alex. 54). Hanc igitar facundiam Callisthe- 
nem etiam ad historias transtulisse testis est Cicero 
(De orat. II, 14, 58), qui eum pæne rhetoris more 
scripsisse affirmat. Simile quid Cicero significare 
voluerit in Ep. ad Quint. fratr. IL, 13 : Ad Calli- 
sthenem, ait, et Philistum redeo, in quibus video te 
volutatum. Callisthenes quidem vulgare ct notum 
negotium, quemadmodum Greeci aliquot locuti sunt; 
Siculus ille, capitalis, creber, acutus, brevis, pæne 
pusillus Thucydides. Ubi illud vulgare et notum nc- 
gotium recte, puto, Geierus intelligit de rheto- 
rico dicendi genere, quod ea atate ab omnibus 
fere historicis tritum sit et usurpatum, dum alia 
plane sectaretur Philistus (*). Apud Longinum (De 


(*) Westermannus : « Muretus Var. lectt. II, 5, ita 
explicat, quasi Cicero Callisthenem iulimi ordinis scripto- 
rem ac nullius pretii esse dicat ; contra Sevinus p. 142 sqq., 
quoniam tum sibi ipse repugnaret Cicero et dicto loco op- 
ponatur Philistus, capitalis, creber, acutus, brevis, pæne 
pusillus Thucydides, cujus concisas sententias interdum 
etiam non satis apertas dicat idem Cic. Brut. c. 17, sic in- 
terpretatur, nt clara, aperta, dilucida Callisthenis oratio 
indicetur, quæ item Manutii fuit opinio ita explicantis, ut 
in historia ille non exquisite loquutus esse videretur, sed 
sicuti vulgo loqueretur. Neutri assentior. Haberel quidem 
utraque sententia quo commmendaretur, si suum hoc loco 
Cicero judicium faceret; nam et vocabulo negolii in ma- 
lam partem uti solet ( cf. Epp. ad Attic. 1, 12, Or. ad sen. 
post red. c. 6), neque in infimum locum deprimere potest 
quem alibi cum optimis conjungit. Verum enim vero non 


satis viri docti attenderunt adjecta a Cicerone verba : quem- | 


admodum Greeci aliquot loquuli sunt. Non suum igi- 
tur judicium interponit, sed quid Graci de Callisthene 
dixerint refert. Jam quod ex Gracorum sententia fuit ille 


subl. III, 2), severum sane judicem, vituperatur 
Callisthenes quod oratio ejus interdum non vere 
sublimis, sed inani potius tumore sit elata. Verba 
sunt : Ταύτῃ. xai τὰ τοῦ Λεοντίνου Γοργίου γελᾶται, 
γράφοντος, «Ξέρξης 6 τῶν Περσῶν Ζεὺς », καὶ « Pores, 
ἔμψυχοι τάφοι »* xal τινα τῶν Καλλισθένους, ὄντα 
οὐχ ὑψηλὰ , ἀλλὰ μετέωρα. Tale vero scribendi ge- 
nus perniciosam sepenumero vim in fidem et aucto- 
ritatem scriptoris exercere satis constat. Quod 
quatenus in Callisthenem cadat, fragmentis non 
demonstratur quidem certissime, subindicatur ta- 
men , veluti iis que de Alexandri per Pamphyliam 
itinere juxta maris oram instituto servavit Eusta- 
thius (fr. 25), ubi mare dicitur ἐξυπαναστῆναι al- 
σθόμενον « οἷον τῆς ἐχείνου πορείας xat οὐδ' αὐτὸ ἀγνοῆ- 
σαν τὸν ἄναχτα, ἵνα ἐν τῷ ὑποχυρτοῦσθαί πως δοκῇ 
προσχυνεῖν. Simillima leguntur fr. 36 de itinere ad 
Ammonem non sine numine facto deque oraculo 
Branchidarum. Ejusmodi vel χολαχείας dixeris vel 
δεισιδαιμονίας exempla quamquam ne ab optimis 
quidem scriptoribus prorsus absunt, in Callisthene 
tamen nimis crebra fuisse videntur, quam ut since- 
ram nudz veritatis tradendz voluntatem ei tribua- 
mus. Etenim Polybius (XII, 12 c. Exc. Vatican.) 
de Timzo refert hzc : * " κατηγορεῖν xal διασύρειν 
τῶν ὀνειρωττόντων xat δαιμονώντων ἐν τοῖς ὑπομνή- 
prow ὅσοι γε μὴν αὐτοὶ πολλὴν τῆς τοιαύτης ἐμπε-- 
ποίηνται φλυαρίας, τοὺς τοιούτους ἀγαπᾶν ἂν δέοι μὴ 
τυγχάνοντας. κατηγορίας, μηδέ τι χαὶ τῶν ἄλλων αὖ- 
τοὺς κατατρέχειν, ὃ auubebnxe περὶ Τίμαιον. ᾿Εχεῖ- 
νος γὰρ χόλαχα μὲν εἶναι φησὶ τὸν Καλλισθένην τὰ 
τοιαῦτα γράφοντα, xat πλεῖστον ἀπέχειν φιλοσοφίας, 
χόραξι δὲ προσέ; fovea καὶ χορυθαντιώσαις γυναιξί" δι-- 
xato» δ᾽ αὐτὸν ὑπ᾿ ᾿Αλεξάνδρου τετευχέναι τιμωρίας δι-- 
εφθαρκότα τὴν ἐχείνου ψυχὴν χαθόσον οἷός τε d An- 
μοσθένην μὲν xal τοὺς ἄλλους ῥήτορας τοὺς κατ᾽ ἐκεῖ- 
νον τὸν καιρὸν ἀκμάσαντας ἐπαινεῖ καὶ φησὶ τῆς Ἑλλά- 
δος ἀξίους γεγονέναι, διότι ταῖς ᾿Αλεξάνδρου τιμαῖς ταῖς 
ἰσοθέοις ἀντέλεγον" τὸν δὲ φιλόσοφον, αἰγίδα xal χεραυ -- 
νὸν προσθέντα θνητῇ φύσει, δικαίως αὐτὸν ὑπὸ τοῦ δαι- 
μονίου τετευχέναι ὧν ἔτυχεν (*). Deinde Polybius 
(c. 23 ex Exc. Vales.) pergit : El τὸν Καλλισθένην 
θετέον εἰκότως χολασθέντα μεταλλαξαι τὸν βίον, τί χρὴ 
πάσχειν τὸν Τίμαιον; πολὺ γὰρ ἂν δικαιότερον τούτῳ 


vulgare εἰ notum negotium — κοινόν τε καὶ γνώριμον 
χρῆμα (cf. intpp. ad Ant. Lib. 12, Fisch. Prol. ad Palæph. 
2, 3, p. 25 89.) s. πρᾶγμα, nun uli Muretus interpreta- 
tur, evxatappovntoy πρᾶγμα καὶ ov πολλοῦ ἄξιον, — non 
aliter potest accipi (?) quam de homine docto ab Alexandro 


. crudeliter interfecto, in scholis tam rhetorum quam philo- 


sophorum argumento sermone trito atque celebrato. Haque 
nihil aliud sibi vult Cicero quam de Callisthene omnibus 
nolissimo non esse cur accuratius exponatur. » Quie pro- 
pter Philisti oppositionem vix probanda sunt. 

(3) Hic locus ante caput 23 ponendus erat. 


10 


νεμεσήσαι τὸ δαιμόνιον 3, Καλλισθένει. ᾿Εχεῖνος μὲν 
οὖν ἀποθεοῦν ᾿Αλέξανδρον ἐθουλήθη (7) * Τίμαιος δὲ 
μείζω ποιεῖ τὸν Γιμολέοντα τῶν ἐπιφανεστάτων θεῶν. 
Καὶ Καλλισθένης μὲν ἄνδρα τοιοῦτον , ὃν πάντες µεγα- 
λοφυέστερον À κατ᾽ ἄνθρωπον γεγονέναι τῇ pa συγ- 
χωροῦσιν᾽ οὗτος δὲ τὸν Τιμολέοντα τὸν οὐχ olov δόξαν- 
τά τι πεπραχέναι κτλ. 

Timæi verba quamvis non majoris facienda sint 
atque convicia ista que in Aristotelem spurcissime 
jacit, hoc tamen cum Polybio concedendum est 
Alexandrum iu panegyricis Callisthenis sui histo- 
riis ad deos usque evectum esse : ut mireris sane 
quomodo suum auctor de historici officio przce- 
ptum observasse sibi visus sit. Nam τὸν γράγειν τι 
πειρώμενον, Callisthenes jubet, δεῖν μὴ ἀστογεῖν τοῦ 
προσώπου, ἀλλὰ οἰκείως αὐτῷ καὶ τοῖς πράγμασι τοὺς 
λόγους θεῖναι (fr. 19). Neque minus hzc librorum 
indoles cum ingenio philosophi pugnare videtur. 
Sed aliud, dixeris, est vita hominis moresque, aliud 
est scripts historiis eloquentic sibi erigere moni- 
mentum. Quod etsi in universum parum recte di- 
ctum est, in Callisthene tamen non possumus quin 
distinguamus inter rhetorem atque philosophum. 
Quanta hujus esse potuit severitas, tantam ille in- 


(*) Codex οὐκ ἐθουλήθη; quam particulam asterisco no- 
tavit Valesius; omittit Suidas v. Γίμαιος, ubi eadem legun- 
tur; ejiciendam censuerunt Reiskius, Santo-Crucius |. |. 
p. 37, 3, Polybii editor Parisiensis, Geier. p. 222 sq. Du- 
bius haesit Schweigharuserus. Vulgatam tuetur. Wester- 
mannus I. l., quod non fecisset si memor fuisset loci Ex - 
cerptor. Vatican. ; qui etsi Geierum quoque fugit, is recte 
tamen vel propter verba τούτῳ νεμεσήσαι τὸ δαιμόνιον 
particolam οὐχ ineptam esse perspexit. Quam cur adden- 
dam sciolus quidam censuerit, ex iis qua de vita Cail- 
sthenis diximus, facile intelligitur. 


CALLISTHENIS 


terdum ostenderit vanitatem, cujus testimonium 
haberemus luculentissimum, si vera essent, que 
dubitanter refert Arrianus (IV, το, τ). Ait: Tarw 
μὲν ἕνεχα (sc. quod adorationem regi recusavit) 
καὶ αὐτὸς Καλλισθένει ξυμφέρομαι" ἐκεῖνα δὲ οὖκ In 
ἐπιειχῆ δοκῶ τοῦ Καλλισθένους (εἴπερ ahr Or furi- 
γρχπται), ὅτι ὑφ’ αὑτῷ τε εἶναι ἀπέφαινε καὶ τῇ αὐτὸ 
ξυγγραφῇ Ἀλέξανδρόν τε xal τὰ ᾿Αλεξάνδρου ἔργα 
Οὔχουν αὐτὸς ἀφῖγθαι ἐξ ᾿Αλεξάνδρου δόξαν χττσύμι- 
νος, ἀλλὰ εὐχλεᾶ ἐς ἀνθρώπους ποτήσων- xal οὖν κεὶ 
τοῦ θείου τὴν μετουσίαν ᾿Αλεξάνδρῳ οὐχ ἐξ ὧν Olve- 
πιὰς ὑπὲρ τῆς γενέσεως αὐτοῦ ψεύδεται ἀνηρτῆσθαι, 
ἀλλ᾽ ἐξ ὧν αὐτὸς ὑπὲρ “A λεξάνδρου συγγράψας Es 
νέγχη ἐς ἀνθρώπους. Verum hzc absurda esse ca- 
lumniatorum commenta Westermanno lubenter 
concedimus. 

Statuam Callisthenis historiaram scriptoris Pii- 
nius (H. N. VI, 5, 36) vidit in hortis Servilians. 
Opus fuit Amphistrati, quem Alexandri ztate vi- 
xisse statuit Sillig. in Artiff. Catalog. p. 12. 

Fabulosz Pseudo-Callisthenis historiz (*), iaf- 


mz statis foetus, ad nos nihi] pertinent, eatems 
tamen commemorande, quatenus celebritatem 
auctoris nostri testantur. 


(*) Singulari libro de iis dicet NVestermannus, qui & 
hoc fonte impurissimo fluxisse recte statuit , quee leguater 
ap. Tzetzen Chil. I, 325; MI, 110. 349. 386. 885. Eodem 
refert Chil. ΙΗ, 83, de quo tamen possis dabilare: bem 
exscriptum habes in Ctesiæ fragm. 3. Ceterum vide Fabric. 
B. Gr. III, p. 36 Harl. ; Ste-Croix p. 166; Ang. Mai in Pre- 
fat. ad J. Valer. c. VIII, Berkel. ad Stephan. Byr. p. 237. 
238, ubi fragm., ex cod. Bibl. Lugdun.; Berger de Xivrey. i» 
Extraits des manuscrits de la Bibl. R. tom. XII, p. 161 
— 306; Westermann. in Pauly's Realencyclop. v. Calli 
sthenes ; Creuzer. Histor. Kunst p. 383. 


--- ae —— — — 


EAAHNIKA. 





E LIBRO PRIMO. 
I. 

Plutarchus Cimon. c. 12 de pugna ad Eurymedon- 
tem (466 a. C) : Έφορος (fr. 116) μὲν οὖν Τιθραύστην 
φησὶ τῶν βασιλικῶν νεῶν ἄρχειν καὶ τοῦ πεζοῦ Φερενδά- 
την, Καλλισθένης δὲ Ἀριομάνδην τὸν Γωθρύου χυριώ- 
τατον ὄντα τῆς δυνάµεως παρὰ τὸν Εὐρυμέδοντα ταῖς 
ναυσὶ παρορμεῖν, οὐχ ὄντα μάχεσθαι τοῖς "Ἕλλησι πρό- 
θυµον, ἀλλὰ προσδεχόμενον ὀγδοήκοντα ναῦς Φοινίσσας 
ἀπὸ Κύπρου προσπλεούσας. Cf. Diodor. XI, 6ο. 

Id. ibid. c. τ3 : Τοῦτο τὸ ἔργον οὕτως ἐταπείνωσε 
τὴν γνώμην τοῦ βασιλέως, ὥστε συνθέσθαι τὴν περιθοη- 
τον εἰρήνην ἐχείνην, ἵππου μὲν δρόμον ἀεὶ τῆς EA- 
ληνιχῆς ἀπέχειν θαλάσσης, ἔνδον δὲ Κυανέων xat X:- 
λιδονίων μαχρᾶ νηὶ καὶ χαλκεμθόλῳ μὴ πλέειν. Kat- 
τοι Καλλισθένης οὗ φησι ταῦτα συνθέσθαι τὸν βάρθα- 
pov, ἔργῳ δὲ ποιεῖν διὰ φόθον τῆς ἥττης ἐκείνης, χαὶ 
μακρὰν οὕτως ἀποστῆναι τῆς Ἑλλάδος, ὥστε πεντή- 
χοντα ναυσὶ Περιχλέα xod τριάχοντα μόναις ᾿Εφιάλτην 
ἐπέκεινα πλεῦσαι Χελιδονίων xal μηδὲν αὐτοῖς ναυτι- 
xiv ἀπαντῆσαι τῶν βαρθάρων. 

Hzc ex operis introitu. — Ceterum quod ad pa- 
cem istam, quam Cimonis vulgo dicimus, rectis- 
sime sensit Callisthenes. V. Dahlmann. Forschung. 
tom. I, 1-148; Krüger. Histor. philolog. Studien, 
p- 74-143. 

Fragmentum per errorem, ut videtur, libro 
primo adscriptum vide infra, fr. 12. 


- 


—— Mo 


E LIBRO SECUNDO. 


2. 
Harpocratio : Σφοδρίας. [σαΐος ἐν τῷ xara Ms- 
γαρέων, εἰ γνήσιος. Στρατηγὸς Λακεδαιμονίων 6 


HELLENICA. 


E LIBRO PRIMO. 


1. 

Ephorus Tithrausten classi regia tradit praefuisse, ter- 
restribus copiis Pherendaten , Callisthenes vero ait Arioman- 
den, Gobria: filium , qui summo imperio exercitui priefue- 
rit, classem ad Eurymedontem in statione habuisse prerlii 


cum Griecis ineundi minime cupidum , quuin Phoenices na- | 


ves octoginta a Cypro advehentes exspectasset. 

Izecce (Cimonis ad Eurymedontem) victoria regis animum 
adeo depressit , ut famigeratam istam pacem componeret , 
secundum quam semper a mari Greeco ad curriculum equi 
abstineret , neque intra insulas Cyaneas et Chelidonias lon- 


Σφοδρίας. Prat 5 αὐτὸν 6 Καλλισθένης ἐν β΄ Ἑλλι- 
νικῶν εὐήθη τε εἶναι λίαν καὶ xoupov πρὸς τὰς ἐλπίδας. 

Cf. Diodor. XV, 29, 5 : Σφοδριάδου τοῦ Erap- 
τιάτου τεταγμένου μὲν ἐφ ἡγεμονίας, φύσει ὃ ὄν- 
τος μετεώρου καὶ προπετοῦς, ἔπεισεν αὐτὸν 
Κλεόμθροτος 6 βασιλεὺς τῶν Λακ. ἄνευ τῆς γνώμης τῶν 
ἐφόρων καταλαθέσθαι τὸν Πειραιέα χτλ. Xenophon 
Hell. V, 4, 20, τὸν ἐν Θεσπιαῖς | Θεράπναις Plutarch. 
Ages. 24 ] ἁρμοστὴν Σφοδρίαν dicit. Plutarcho in Pe- 
lop.c. 14 Sphodrias est ἀεὶ ἐλπίδων μᾶλλον A φρενῶν 
ἀγαθῶν μεστός, coll. Ages. c. 24, ubi : ὑπόχουφος 
τὴν γνώμην καὶ χενῶν ἐλπίδων xat φιλοτιμίας ἀνοή- 
του μεστός. Hee sicuti illa Diodori ex Callisthene 
fluxisse suspicatur Schneider, ad Xen. 1. 1. Res 
zertinet ad Ol. 100, 3 (378). 


— 600 — ~ 


E LIBRO TERTIO. 
3. 

Stephan. Byz. : Teyópa, πόλις Βοιωτίας, ἐν $ 
Ἀπόλλωνα φασι γεννη!ῆναι ( sequitur fragm. Semi 
Delii )... Καλλισθένης ἐν τρίτῳ τῶν ᾿Ελληνικῶν εἶναι 
μαντεῖά φησι τὸ μὲν ᾿Ισμήνιον ἐν Θήθαις, τὸ δὲ Tpo- 
φώνιον ἐν Λεθαδεία, τὸ δὲ ἐν ᾿Αθαῖς λεγόμενον ἐν 
Φωχεῦσι, τὸ δὲ κυριώτερον ἐν Δελφοῖς, ὃ xat ua- 
λιστά φασι (pra?) μεμαρτυρηχέναι τὴν ἐν Τεγύρα 
(SC. τοῦ θεοῦ γένεσιν). 

Pertinere hec ad locum, quo pugna ad Tegy- 
ram commissa (Ol. 101,1. 376. Diodor. XV, 37, 
1,81, 2) describebatur, jam Schneiderus monuit ad 
Xenoph. Hell. pref. p. XIV. De oraculo Tegvrzo 
cf. Plutarch. Pelop. 16 : Thy γὰρ διὰ μέσου πᾶ- 
σαν b Μέλας ποταμὸς, εὐθὺς dx πηγῶν εἰς ἕλη πλωτὰ 
xat λίμνας διασπειρόμενος, ἄπορον ἐποίει, μιχρὸν δὲ 





| quem clades illa ei injecerat , ac tam procul a Greecia eum 











se removisse , ut quinquaginta navibus Pericles, et triginta 
tantum Ephialtes ultra Chelidonias preenavigantes nihil vi- 
dissent classis barbarica. 


E LIBRO SECUNDO. 

Sphodriam , Lacediemoniorum ducem , Callisthenes Hel- 
lenicorum libro secundo simplicem fuisse admodum et in 
spe vana conc'pienda levissimum. 

3. 
E LIBRO TERTIO. 

Tegyra, urbs Borotior, in qua natum dicunt Apollinem. Cal- 
listhenes Hellenicorum libro tertio oracula Apollinis recenset 
Ismenium Thebarum , Trophonium Lebadez, illud quod 


gam navem vel rostratam haberet. Callisthenes vero negat , Abis est in Phocide, et celebrius reliquis Delphicum , quod 
ita fædere pactum barbarum : sed re ipsa ita fecisse metu, | 


etiam disertissime deum Tegyro natum esse testatum dicit . 


12 CALLISTHENIS 


ὑπὸ τὰ ἕλη νεώς ἐστιν Ἀπόλλωνος Τεγυραίου xal pav- 
τεῖον ἐκλελειμμένον οὐ πάνυ πολὺν χρόνον, ἀλλ᾽ ἄχρι 
τῶν Μηδικῶν ἤχμαζε. τὴν προφητείαν Ἐχεχράτους 
ἔχοντος. ᾿Ενταῦθα μυθολογοῦσι τὸν θεὸν γενέσθαι. 
Καὶ τὸ μὲν πλησίον ὄρος Δῆλος καλεῖται καὶ πρὸς αὐτὸ 
χαταλήγουσιν αἱ τοῦ Μέλανος διαχύσεις. Ὀπίσω δὲ 
τοῦ ναοῦ δύο ῥήγνυνται πηγαὶ γλυκύτητι καὶ πλήθει xal 
ψυχρότητι θαυμαστοῦ νάματος, ὧν τὸ μὲν Φοίνικα, 
τὸ δὲ ᾿Ελαίαν ἄχρι νῦν ὀνομάζομεν, οὐ φυτῶν μεταξὺ 
δοεῖν, ἀλλὰ ῥείθρων τῆς θεοῦ λοχευθείσης. Plura de eo- 
dem oraculo narrata habes ap. eundem De defect. 
orac. c. 5 et 8 (p. 50a et 504 ed. Didot.). Cf. 
Müller. Minyer p. 147, 3; 150, 1, et quem We- 
stermannus affert, Ulrichs. Reisen u. Forschungen 
in Griech. 1, p. 196. 


4. 


Plutarch. Qu. gr. c. 9 (p. 360 Didot) : Τίς ὁ 
παρὰ Δελφοῖς Ὁσιωτὴρ, xal διὰ τί Βύσιον ἕνα τῶν µη- 
νῶν καλοῦσιν; Ὁσιωττρα μὲν καλοῦσι τὸ θυόμενον ie- 
ρεῖον, ὅταν "Ὅσιος ἀποδειχθη. Πέντε δέ εἶσιν "Octo 
διὰ Βίου, xal τὰ πολλὰ μετὰ τῶν προφητῶν δρῶσιν 
οὗτοι, xal συνιερουργοῦσιν, ἅτε γεγονέναι δοχοῦντες 
ἀπὸ Δευκαλίωνος. “O δὲ Βύσιος μὴν, ὣς μὲν of πολλοὶ 
νομίζουσι, φύσιός ἐστιν' ἔαρος γὰρ ἄρχει, καὶ τὰ πολλὰ 
φύεται τηνικαῦτα xal διαθλαστάνει' τὸ δ᾽ ἀληθὲς οὖχ 
ἔχει οὕτως. Οὐ γὰρ ἀντὶ τοῦ p τῷ B χρῶνται Δελφοὶ, 
χαθάπερ Μακεδόνες, Βίλιππον καὶ Βαλαχρὸν xal Bepo- 
νίχτν λέγοντες- ἀλλ᾽ ἀντὶ τοῦ m xat γὰρ τὸ πατεῖν, Ba- 
τεῖν, xal τὸ πικρὸν, βικρὸν ἐπιεικῶς καλοῦσιν. " Ecttv 
οὖν Πύσιος 6 Βύσιος, "1 πυστιῶνται xal πυνθάνον- 
ται τοῦ θεοῦ. Τὸ γὰρ ἐννοεῖν καὶ πάτριον. Ἔν τῷ μηνὶ 
γὰρ τούτῳ χρηστήριον ἐγίγνετο, καὶ ἑθδόμην ταύτην 
νομίζουσι τοῦ θεοῦ γενέθλιον, καὶ πολύφθοον ὀνομάζου- 
σιν, οὗ διὰ τὸ πέττεσθαι φθόῖς, ἀλλὰ πολυπευθῆ xal 
πολυμάντευτον οὖσαν. Ὀψὲ γὰρ ἀνείθησαν αἱ κατὰ 
μῆνα μαντεῖαι τοῖς δεομένοις" πρότερον δὲ ἅπαξ ἐθε-- 


μίστευεν $ Πυθία τοῦ ἐνιαυτοῦ χατὰ ταύτην τὴν ἡμέ- 
pay, ὡς Καλλιαθένης καὶ Ἀναξανδρίδης ἱστορήχασι. 

Hzc propterargumentum antecedentibus junxi, 
quamquam etiam ad libros de bello Phocico re- 
ferre potes. De Bysio mense cf. Ideler. Handb. d. 
Chron. 1, 367; Beckh. C. 1. I, 814; Müller. Dor. 
I, p. 312, 2; 329, 3; C. F. Hermann. De anno 
Delphico p. 26; Idem Ucber griech. Monatskunde 
P. 51 (Gotting. 1844); F. G. Schwartz. De anti- 
quissima Apollinis natura p. 25 (Berolin. 1843). 

Uti septima Apollo, sic tertia mensis die nata Mi- 
nerva : Tzetzes ad Lyc. 519 : Τριγένητος Á Ἀθηνᾶ 
ὅτι ἐν Τρίτωνι ποταμῷ Λιθύης ἐγεννήθη... % ὅτι, κατὰ 
Καλλισθένην, τρίτη τοῦ μηνὸς ἐγεννήθη" διὸ παρ᾽ Ἄθη- 
ναίοις 4 τρίτη ἱερὰ τῆς Ἀθηνᾶς. Pro Καλλισθένης 
Phavorinus v. Τριγένητος habet Ερατοσθένης ( cf. 
not. ad fr. 47). De re cum Callisthene facit schol. 
Hom. Il. VIII, 39. Hinc supplenda glossa Suidz et 
Photii s. h. v., ubi : ἢ ὅτι παρὰ Τρίτωνι τῷ xo- 
ταμῷ Λιθύης ἐγεννήθη [ 3 ὅτι τρίτη] φθίνοντος, ὡς 
xat ᾿Αθηναῖοι ἄγουσιν. Cf. Mullach. ad fragm. De- 
mocriti p. 120, ubi scribendum proponit : ἢ ὅτι 
ἐγεννήθη τρίτη “Εχατομθαιῶνος φθίνοντος, ὡς καὶ τῇ 
τρίτη ol ᾿Αθηναῖοι τὰ μικρὰ Παναθήναια ἄγουσιν. 

5 


Plutarch. Pelop. 17 : Ἦσαν δὲ δύο μόραι Aaxs- 
δαιμονίων (sc. in prelio ad Tegyram commisso ). 
Τὴν δὲ μόραν Ἔφορος (fr. 140) μὲν ἄνδρας εἶναι 
πεντακοσίους φησὶ, Καλλισθένης δ᾽ ἑπτακοσίους, dÀ- 
λοι δέ τινες ἐννακοσίους, ὧν Πολύθιός ( fragm. hist. 
25,p. 156 ed. Did.) ἐστιν, 





E LIBRO QUARTO. 
6. 


Joh. Laurentius De Mensib. IV, 68, p. 264 ed. 
Rath. : Ἀλλὰ xai Θρασυάλχης ὃ Θάσιος τοὺς ἐτη- 





4. 

Quis est apud Delphos Hosioter, el cur unum de men- 
sibus appellant Bysium ? Hosioter est victima quee immo- 
latur quum creatur Hosius (vox sanctum notat ). Quinque 
autem sunt Hosii per omnem vitam, multisque in rebus 
adsunt vatibus , atque una etiam sacrificant : quippe a Deu- 
calione genus crediti trahere. Bysius mensis, ut plerique 
putant, Physius est, a nascendo sic dictus : est enim veris 
initio , quo tempore pleraque nascuntur et germinant : sed 
res ita non habet. Non enim Delphi B littera pro Ph utun- 
tur, ut Macedones , qui Bilippum , Balacrum , Beronicam 
dicunt (qux sunt Philippus, Phalacrus , Pheronice), sed 
loco litters P, soliti batein dicere et bicron , qua sunt pa- 
tein et picron. Est ergo Bysius dictum pro Pysius , quod 
eo mense deum scitantur. Atque hæc sententia convenit 
cum antiquis Delphorum observationibus. Mense enim isto 
oraculum primo exstitit, et septimanam istam deo natali- 
tiam putant, polyphthoumque nominant, non a coquen- 





dis phthoibus , quod est placentæ genus, sed quod malta 
tum responsa deus edat. Sero enim cepit singulis mensibes 
oracula requirentibus respondere : antiquitus semel dus- 
taxat in anno vaticinabatur Pythia , idque ista die, ut Cal- 
listhenes et Anaxandridas tradiderunt. 

Τριγένητος Minerva nominatur vel quod ad Tritonem flu- 
vium Libyze nata est, vel secundum Callisthenem , quod 
tertia mensis die in lucem edita. Quapropter apud Athe- 
nienses dies tertia sacra est Minerva. 

5. 

Duz erant (in prelio ad Tegyram commisso ) More La- 
cedaemoniorum. Moram vero Ephorus quinquaginta, Cali- 
sthenes septingentorum , alii, inter eosque Polybius , Boa- 
gentorum viroruin esse dicunt. 


. 6. 
E LIBRO QUARTO. 
Thrasyalces quoque Thasius ab Etesiis ait Nilum extrud?: 


FRAGMENTA. 18 


σίους φησὶν ἐξωθεῖν τὸν Νεῖλον' τῆς γὰρ Αἰθιοπίας ύψη- 
λοῖς παρὰ τὸ καθ᾽ ἡμᾶς ὄρεσι διεζωσμένης, ὑποδεχομέ- 
νης τε τὰς νεφέλας πρὸς τῶν ἐτησίων ὠθουμένας, 
ἐκδιδόναι τὸν Νεῖλον, ὡς καὶ Καλλισθένης ὁ nepina- 
τητικὸς ἐν τῷ τετάρτῳ βιθλίῳ τῶν Ἑλληνικῶν φησὶν, 
ἑαυτὸν συστρατεύσασϑαι Αλιξάνδρῳ τῷ Μακεδόνι, καὶ 
γενόμενον ἐπὶ τῆς Αἰθιοπίας εὑρεῖν τὸν Νεῖλον ἐξ 
ἀπείρων ὄμβρων κατ’ ἐκείνην γενομένων χαταφερόµε- 
νον. Ἀλλὰ καὶ Δικαίαρχος ἐν Περιόδῳ γῆς ἐκ τῆς 
Ἀτλαντικῆς θαλάττης τὸν Νεῖλον ἀναχεῖσθαι βούλε- 
ται. Cf. fragm. Ephori 108 et 109. 

Anonymus Περὶ τῆς τοῦ Νείλου ἀναθάσεως ap. 
Schweigheuser. in Athenzo II, c. 87 (et ap. Ste- 
phan. in Collect. scriptt. quorund. Aristot. et 
Theophr. Par. 1557, p. 145) : Καλλισθένης δ᾽ ὃ loto- 

άφος πρὸς τὰ μικρῷ πρότερον εἰρημένα ὑπ᾽ 
pus αγόρου ωδή DN — αὐτὸς δὲ τὴν 
αὐτοῦ γνώμην (τῇ ἑαυτοῦ γνώμῃ χρώμενος Steph.) 
φηεὶν, ὑδάτων πολλῶν xal λαμπρῶν γινομένων κατὰ 
τὴν Αἰθιοπίαν χατὰ τὰς τοῦ Κυνὸς ἀνατολὰς ἕως τῆς 
ἐπιτολῆς ἀρχτούρου, καθ οὓς χρόνους xal οἱ ἐτησίαι 
πνέουσιν ἄνεμοι: τούτους γάρ φησι τοὺς ἀνέμους ud- 
λιστα τὰ νέφη φέρειν πρὸς τὴν Αἰθιοπίαν: ὧν καὶ προσ- 
πιπτόντων πρὸς τὰ ὅρη καταῤῥήγνυσθαι πολὺ πλῆ- 
δος ὕδατος, ἀφ᾽ οὗ τὸν Νεῖλον ἀναβαίνειν. 

Strabo XVII, p. 790 : Φησὶ γὰρ (sc. Ποσειδώ- 
vix) Καλλισθένη ( Eratosthenem vet. Interpr.) M- 
que τὴν da τῶν ὄμθρων αἰτίαν τῶν θερινῶν παρὰ Ἆρι- 
στοτέλους λαβόντα, ἐκεῖνον δὲ παρὰ Θρασυάλχου τοῦ 
Θασίου (τῶν ἀρχαίων δὲ φυσικῶν εἷς οὗτος), ἐκεῖνον δὲ 
παρ᾽ ἄλλου [παρὰ Θαλοῦ} ], τὸν δὲ παρ᾽ Ὁμήρου διῖ- 
πετέα φάσκοντος τὸν Νεῖλον. 

De his disserendi occasionem prebuit, uti bene 
monet Westermannus, expeditio JEgyptiaca Gr=- 
corum, qui, Iphicrate duce, Pharnabazo in auxi- 
lium missi sunt Ol. 101, 3. 374 a. C. Vide Diodor. 
XV, 41 sqq. « Scilicet appulsa classe ad Mende- 
sium Nili ostium, expugnatoque quod ibi condi- 
tum erat castello , Iphicrates vehementer ut conti- 
nuo Memphin aggrederentur institit, Pharnabazus 
autem copiis suis, ut aiebat, sed revera socio im- 
perii diffisus canctando tempus perdidit : χρονιζού-. 


σης δὲ τῆς περὶ τὸ πολισμάτιον τοῦτο στρατείας καὶ 
τῶν ἐτησίων ἤδη γενομένων, ὅ Νεῖλος πληρούμενος 
καὶ πάντα τόπον ἐπέχων τῷ πλήθει τοῦ ῥεύματος ἀεὶ 
μᾶλλον ὠχύρου τὴν Αἴγυπτον ( Diod. 43, 4). Ceterum 
ista Callisthenem non ante Ol. 112, 1, quo anno 
in eas regiones Alexander penetravit, scripsisse 
sponte intelligitur. Neque omittendum est, quod 
suam ipsius de ea re sententiam aperuisse eum dicit 
auctor lib. De Nili increm., Aristotelis vero Posido- 
nius : quod si verum, vix liberandus est a crimine 
jactantiz aliena pro suis venditantis. » Wxsrzuw. 
Ct. Ephori fr. 142. 


7. 
Proclas in Platon. Tim. p. 3o ed. Basil. : Τοὺς δὲ 
Ἀθηναίους Καλλισθένης μὲν καὶ Φανόδημος πατέρας 
τῶν Σαϊτῶν ἱστοροῦσι γενέσθαι" Θεόπομπος δὲ (fr. 
172) κτλ, Cf. Müller. Min, p. 107. 
8. 


Seneca Qu. Nat. VI, 23 : Rara terra natura est 
multumque habens vacui. Per has raritates spiritus 
Sertur, qui ubi major influxit nec emittitur, concu- 
tit terram. Haec placetet aliis, ut paullo ante rettuli, 
caussa; si quid apud te profectura testium turba est. 
Hanc etiam Callisthenes probat, non contemptus vir. 
των HicCallisthenes in libris, quibus describitquemad- 
modum Helice Burisque mersee sint (Ol. 101, 4. a. 
C. 374), quis illas casus in mare vel in illas mare 
immiserit , dicit id quod in priore parte dictum est: 
spiritus intrat terram per occulta foramina , quem- 
admodum ubique , ita et sub mari. Deinde quum est. 
obstructus ille trames , per quem descenderat, redi- 
tum autem illi a tergo resistens aqua abstulit, huc 
et illuc fertur et sibi ipse occurrens terram labefartat. 
Ideo frequentissime mari opposita vexantur et inde 
Neptuno heec assignata est movendi potentia. 

ldem ibid. c. 26: Hane (Delum) philosophi 
quoque , credula natio, dizerunt non moveri auctore 
Pindaro; Thucydides (1, 8) ait, antea. quidem 
immotam fuisse, sed circa Peloponnesiacum bel- 
lum tremuisse. Callisthenes et alio tempore ait hoc 
accidisse, Inter multa, inquit, prodigia , quibus ede- 





¿Ethiopia enim quum altioribus quam qui apud nos sunt 
montibus circumdetur, atque excipiat nubes, quee ab Etesiis 
protmduntur, Nilum ab ea inundari : quemadmodum etiam 
Callisthenes Peripateticus quarto libro Hellenicorum ait , se 
una cum Alexandro Macedone expeditionem fecisse, et 
quum in Eihiopia fuisset, invenisse Nilum ex infinitis im- 
bribus ibi ortis deferri. Verum etiam Diezearchus in Periodo 
Terre ex mari Atlantico Nilum vult effundi. 

Callisthenes historiarum scriptor his que paullo ante 
ab Anaxagora et Euripide dicta retulimus, contradici 
suamque sententiam exponit : Quum sint in Ethiopia imbres 
multi validique circa Canis ortum usque ad ortum Arcturi, 








quo ipso etiam tempore venti flant Etesize; eosdem hos 
ventos ait maxime nubes in £thiopiam deferre, adlisisque 
nubibus ad montes magnam erumpere aque vim; quae 
causa sit cur intumescat Nilus. 

Posidonius ait Callisthenem tradere zestivos imbres cau- 
sam esse ; idque hunc ab Aristotele sumpsisse , Aristotelem 
vero a Thrasyalce Thasio, qui unus fuit ex antiquis physicis; 
Thrasyalcen autem ab alio (a Thalete ?), atque illum ab Ho- 
mero, qui ¿xneréa, i. e. ccelitus delabentem, Nilum dicit, 

7. 

Callisthenes et Phanodemus Athenienses patres Saitarum 

esse tradunt. 


14 


nuntiata est auarum urbium , Helices et Buris , ever- 
sio, fuere maxime notabilia columna ignis immensi 
et Delos agitata. Quam ideo stabilem videri vult, 
quia mari imposita habeat concavas rupes ct saxa 
pervia, que dent deprehen:o aeri reditum. Ob hoc 
etiam insulas esse certioris soli urbesque eo tutio- 
res, quo propius ad mare accesserunt. 

[dem ibid. VII, 5 : Charimander quoque in eo li- 
bro, quem de cometis composuit, ait, Anaxagoree 
visum grande insolitumque ccelo lumen magnitudine 
amplee trabis , et id per multos dies fulsisse. Talem 
effigiem ignis longi fuisse Callisthenes tradit ante- 
quam Burin et Helicen mare absconderet. Aristo- 
teles ait, non trabem illam, sed cometam fuisse; 
ceterum ob nimium ardorem non apparuisse. spar- 
sum ignem , sed procedente tempore cum jam minus 
Hagraret, redditam suam comete faciem. In quo 
igne multa quidem fuerunt digna quee notarentur, 
nihil tamen magis quam quod, ut ille fulsit in carlo, 
statim supra Burin et Helicen mare fuit. Numquia 
ergo Aristoteles non illam tantum, sed omnes tra- 
bes cometas esse credebat? Hanc habet is differen- 
tiam y quod iis continuus ignis est, ceteris sparsus, 
Trabes enim flammam aqualem habent nec ullo 
loco intermissam aut languidam, in ultimis vero 
partibus coactam, qualem fuisse illam, quam modo 
rettuli, Callisthenes tradit. 

Heec placet... causa] « Imprimis Aristoteli (vid. 
ibid. c. 13), cui sua rursus debet Callisthenes, 
quique sententiam suam exposuit breviter in libro 
De mundo c. 4, copioseaccurateque in Meteorolog. 
I1, 6 et 8. Cf. præter ipsum Senecam Plin. H. N. 
Il, 79—82, Plutarch. De placit. phil. HI, 15, 
Ammian. Marcell. XVI, 7, 9-14, et qui nostra 
ætate veterum de terre motu ejusque causis placita 
diligenter composuit J. L, Ideler in ed. Arist. Me- 
teorol. 1, p. 582 sqq. » WESTERMANN. — De ruina 
Bure ct Helices cf. preter Aristotelem (De mund. 
c. 4, Meteorol. I, 6, 8 sqq. ; II, 8, 9. 43) Polyb. 
II, 41, 7; Diodor. XV, 48; Strabo I, p. 54, 59. 
VIII, p. 384 ; Pausan. VII, 25, 4, 8; lian. 11. 
An. XI, 19. 


9- 

Cicero De divin. I, 34 : Quid? Lacedermoniis 
paullo ante Leuctricam calamitatem que significatio 
facta est, quum in Herculis fano arma sonucrunt, 
Herculisque simulacrum multo sudore manavit? At 
codem tempore Thebis, ut ait Callisthenes , in tem- 
plo Herculis valve clauses repagulis subito se ipsee 
aperuerunt, armaque , que fixu in parietibus fue- 


10. 
Igitur aut his versibus elegiacis auctoritas derogatur, aut 
fides habenda non est Philochoro, qui Tyrtaum Athe- 








CALLISTHENIS 


rant, ea sunt humi inventa, Quumque eodem km- 
pore apud Lebadiam Trophonio res divina feret 
gallos gallinaceos in eo loco sic assidue canere cæ- 
pisse, ut nihil intermitterent. Tum augures dizisse 
Basutios, Thebanorum esse victoriam | propterea 
quod avis illa victa silere soleret, canere si vicisset, 
Eademque tempestate multis signis Lacedamoniis 
Leuctricoe pugnae (Ol. 102, 2. 321) calamitas de 
nuntiabatur. Namque et Lysandri, qui Lacedeme- 
niorum clarissimus fuerat, statuce quee Delphi, 
stabat in capite corona subito exstitil ex aspera 
herbis et agrestibus , stelleeque aureae , quee Delphi 
erant a Lacede monis posite post navalem illam 
victoriam Lysandri, quo Athenienses conciderant 
(qua in pugna quia Castor et Pollux cum Lacede- 
moniorum classe visi esse dicebantur, corum insignia 
deorum , stelle aurea, quas dixi, Delphis posite’, 
paullo ante Leuctricam pugnam deciderant nequ 
repertee sunt, Maximum vero illud portentum is- 
dem Spartanis fuit, quod, quum oraculum a Jor 
Dodoncen petivissent de victoria sciscitantes , legat 
que illud in quo iuerant sortes collocavissent, simis, 
quam rex Molossorum in deliciis habebat, et sortes 
ipsas et cetera que erant ad sortem parata disar- 
bavit et aliud alio dissipavit. Tum ea que propoita 
erat oraculo sacerdos dixisse dicitur, de salute La 
cedeemoniorum esse, non de victoria cogitandum. 

Cf. Idem ib. IT, 25 et 26; Xenoph. Hell. VI, 
4, 75 Diodor. XV, 53, quem sua ex Callisthese 
sumpsisse videri monet Wesseling.; Polyzn. Stre 
teg. II, 3, 8; Plutarch. De Pyth. orac. c. 8. 


IO. 


Strabo VIII, p. 362, postquam dixit Tyrtzes 
in Eunomia dicere se Erineo profectum esse in Pe 
loponnesum, ita pergit : ὥστε 4 ταῦτα ἠχύρωται d 
ἐλεγεῖα À Φιλογόρῳ ἀπιστητέον τῷ φήσαντι Arie 
τε καὶ Ἀφιδναῖον, xxt Καλλισθένει xat ἄλλοις suma 
τοῖς εἰποῦσιν ἐξ ᾿Αθηνῶν ἀφικέσθαι δεηθέντων Aut 
δαιμονίων κατὰ χρησμὸν, ὃς ἐπέταττε map’ Ἀθηνίν 
λαθεῖν ἡγεμόνα. 

Ita hunc locum e codd. constituit Cramer. Cor 
ment. crit. de codd. Strab. p. 40. Vulgatam vid 
in Philoch. fr. 55. « Messeniaci belli, ut mihi qu 
dem videtur, Callisthenes memoriam redintegra™ 
ad Ol. 102, 3. 370, quo anno Messenii restitui 
sunt. Diodor. XV, 66; Pausan. IV, 27, 5. Stra 
autem quum dicit, errare aut Tyrtzum aut qué 
laudat historiz scriptores, nec ipsa verba Tyr 
recte intelligit, et miscet quse diversa sant. Tyt 
teus enim dicit, sese Erineo in Peloponnesum © 
—ŘŘŮ — 
niensem vel Aphidnænm dicit , et Callistheni aliisque pt 
bus, qui produnt Athenis eum venisse Lacedæmoriors® 
rogatu oraculo jussorum ducem ab Atheniensibus sumet. 





FRAGMENTA. 15 


nisse; sed aliud est quod hinc Strabo colligit, εἷ- 
ναι ἐκεῖθεν. Deinde Erineum sine dubio Strabo in- 
telligit eam, quz una fuit ex quattuor Doriensium 
urbibus (de qua IX, p. 427; X, p. 475); sed in 
Attica quoque fuisse locum eodem nomine appel- 
latum testis est Pausan. I, 38, 5.» Westermann. 
Hariolatur Franck.in Callino p. 294. Ex eadem 
Callisthenis narratione sumpta que sequuntur. 


11. 


Polybius IV, 33 init. : Ot γὰρ Μεσσήνιοι, πρὸς 
ἄλλοις πολλοῖς, καὶ παρὰ τὸν τοῦ Διὸς τοῦ Λυχαίου βω- 
μὸν ἀνέθεσαν στήλην ἐν τοῖς κατ’ ᾿Αριστομένην xat 
ροῖς, καθάπερ καὶ Καλλισθένης φησὶ, γράγαντες τὸ 
γράμμα τοῦτο" 

Πάντως ὁ χρόνος εὗρε δίχην ἀδίκῳ βασιλῆϊ 
εὗρε δὲ Μεσσήνη σὺν Ait τὸν προδότην 
ῥηϊδίως. Χαλεπὸν δὲ λαθεῖν θεὸν ἄνδρ᾽ ἐπίορχον. 
Χαῖρε Ζεῦ βασιλεῦ, xai σάω ᾿Αρκαδίαν. 
Cf. Pausan. IV, a2, 4. Müller. Dor. I, p. 150, 
ı5ı. 





E LIBRO QUINTO 
12. 


Eustratius ad Aristotel. Ethic. IV, 8, p. 54 b: 
“lotopet Καλλισθένης ἐν τῇ πρώτη (?) τῶν Ἑλληνικῶν, 
ὅτι, Θηβαίων εἷς τὴν Λαχωνιχὴν εἰςθαλλόντων, ἔπεμ- 
ψαν Λακεδαιμόνιοι πρὸς τοὺς ᾿Αθηναίους συμμαχίας 
δεόμενοι, λέγοντες ἐπ᾿ ᾿Αθηναίων, ὅσα μὲν τοὺς An- 
ναίους ol Λαχεδαιμόνιοι πεποιήκασιν εὖ, τούτων ἐπε- 
λάθοντο ἑχόντες, ἃ δ᾽ αὐτοὶ χρηστὰ πρὸς Αθηναίων 
ἐπεπόνθεσαν, τούτων ἐμέμνηντο, ὡς διὰ τούτων αὐτοὺς 
ἐπαξόμενοι πρὸς τὴν συμμαχίαν μᾶλλον. 

Res fragmento nostro (quod fugit Westerman- 
num et Geierum) memoratas ad Ol. 102, 4 (369) re- 
ctissime refert Clinton. in F. H. Ill, p. 294 Cf. 

11. 

Messenii enim , ut alia omittam, etiam ad Jovis Lycaci 
aram, temporibus Aristomenis, columnam dedicarunt , in 
qua, teste Callisthene, hujusmodi epigramma fuit inscul- 
ptum : 

injustum regem tempus non sivit innltum : 

Messenz inventus cum Jove proditor est 
perfacile : baud poterat perjurus fallere numen 
Juppiter, o salve, protege et Arcadiaın. 
12. 
E LIBRO QUINTO. 


Callisthenes Hellenicorum libro primo (quinto) narrat 
Lacedarmonios , Thebanis Laconiam invadentibus, ad Athe- 
nienses societatis ineundz causa legatos misisse , qui coram 
populo dixissent , quecunque Lacedaemonii in Athenienses 
bona contulissent, eorum oblivisci se lubentes, verum 
qui ipsi ab Atheniensibus commoda experti essent. eorum 


p————————À—————————— AA AAA SSP 


etiam Schneider. ad Xenoph. Hell. VI, 5, 33. Igitur 
nisi forte data occasione preter ordinem chronologi- 
cum mentionem ejus Callisthenes injecerit (quod 
parum probabile), non video quomodo tueri possis 
verba ἐν τῇ πρώτη Ἑλληνικῶν. Scripserim ἐν τῇ 
πέμπτη, 


13. 


Athenzus X, 452, A: Τοιοῦτόν τι χαὶ Καλλισθέ- 
νης ἐν τοῖς Ἑλληνικοῖς φησιν, ὡς ᾿Αρκάδων πολιορχούν- 
των Κρῶμνον, (πολίχνιον δ᾽ ἐστὶν ἱδρυμένον πλησίον 
Μεγάλης πόλεως), Ἱππόδαμος 6 Λάκων, εἷς Av τῶν 
πολιορχουμένων, διεχελεύετο τῷ παρὰ Λακεδαιμονίων 
πρὸς αὐτοὺς ἥχοντι κήρυχι, δηλῶν ἐν αἰνιγμῶ τὴν περὶ 
αὐτοὺς κατάστασιν, ἀπαγγέλλειν τῇ μητρὶ λύεσθαι τὸ 
γύναιον δέν᾽ ἡμερῶν τὸ ἐν Ἀπολλωνίῳ δεδεμένον" ὡς 
οὐκ ἔτι λύσιμον ἐσόμενον, ἐὰν αὐτὰς παρέλθωσι. Kat 
διὰ ταύτης τῆς γνώμης ἐμήνυε σαφῶς τὸ μήνυμα. Αὕτη 
γάρ ἐστιν ἐν τῷ ᾿Απολλωνίῳ παρὰ τὸν τοῦ ᾿Απόλλωνος 
θρόνον διὰ γραφῆς ἀπομεμιμημένος Λιμὸς, ἔχων γυ- 
ναικὸς μορφήν. Φανερὸν οὖν ἐγένετο πᾶσιν, ὅτι δέκα 
ἡμέρας ἔτι καρτερῆσαι δύνανται οἱ πολιορκούμενοι διὰ 
τὸν λιμόν. Συνέντες οὖν ol Λάκωνες τὸ λεχθὲν ἐθοήθη- 
σαν κατὰ τάχος τοῖς ἐν τῇ Κρώμνη. 

« Idem narrat Polyen. Strateg. II, 15, sed op- 
pidum ab Arcadibus obsessum Prasias vocat, quod 
erat τῆς Λαχωνικῆς πόλισμα ἐπιθαλάσσιον, ut ait 
Thucyd. II, 56, aliisque dicitur Brasiz. Cromna ut 
Peloponnesi urbs a Stephano Byz. memoratur, sed 
Κρῶμοι dicitur Pausan. VIII, 3, ἡ et 27, ἡ [adde 
34, 6 ]. Verum Tzetzes ad Lyc. 522, ubi legitur: 
Κρώμνα δὲ χωρίον Κορίνθου, ἐξ οὗ of στρατεύσαντες, 
φησὶν, οἱ περὶ "Ida y; aperte Cromyonem cum Cromna 
commutavit. Cf. Pausan. II, 1, 3. De ipsa hujus 
urbis obsidione nihil compertum habeo; sed licet 
tamen suspicari, eam aut ex rebus Messeniorum, 
quibuscum conjunctissimi semper Arcades fue- 





meminisse, ut ita eos tanto facilius ad contrahendum so- 
cietatis foedus adducerent. 


13. 

Callisthenes in Historiis Graecis narrat, Arcadibus Cro- 
mnum ( sive Cromnam ) obsidentibus (quod est oppidulum 
haud procul a Megalopoli situm) Hippodamum Lacedamo- 
ninm , unum ex his, qui in oppido inclusi erant, prarconi 
qui ad illos a Lacedzemoniis venerat , statum in quo essent 
res oppidi senigmate significantem mandasse , nuntiaret ma- 
tri, ut solveret intra decem dies ınuliercnlam in Apollinis 
templo vinctam : nec enim amplius fieri posse ut solva- 
tur, si illos practermisissent. Quo dicto perspicue declara- 
vit id quod illis nuntiari voluerat. Est enim muliercula illa 
Fames, cujus imago in Apollinis templo muliebri forma picta 
juxta dei solinm suspensa erat.Quare perspicuum erat 
omnibus, per decem adhuc dies famem tolerare posse op. 
pidanos. Quod quum Spartani intellexissent , auxilium ferre 
Cromniis festinarunt. 





FRAGMENTA ` 17 


(et δὴ τὸ Περὶ εὐγενείας βιδλίον ἐν τοῖς γνησίοις Ἂρι-. 
στοτέλους θετέον) ἱστοροῦσι, Μυρτὼ θυγατριδῆν Ἆρι- 
στείδου Σωκράτει τῷ σοφῷ συνοικῆσαι, γυναῖκα μὲν 
ἑτέραν ἔχοντι, ταύτην δ᾽ ἀναλαθόντι χηρεύουσαν διὰ 
πενίαν καὶ τῶν ἀναγκαίων ἐνδιομένην. Πρὸς μὲν οὖν 
τούτους ἱκανῶς ὁ Παναίτιος ἐν τοῖς περὶ Σωκράτους 
ἀντείρηκεν. 

+ Athenzus XIII, p. 555, F : Ἐκ τούτων οὖν τις 
ὁρμώμενος μέμψαιτ᾽ ἂν τοὺς περιτιθέντας Σωκράτει 
δύο γαμετὰς γυναῖκας, Ξανθίππην καὶ τὴν Ἀριστείδου 


Μυρτὼ, οὗ τοῦ δικαίου καλουμένου (of χρόνοι γὰρ᾽ 


οὗ συγχωροῦσιν), ἀλλὰ τοῦ τρίτου ἀπ᾽ ἐκείνου" εἰσὶ 
δὲ Καλλισθένης, Δημήτριος ὁ Φαληρεὺς, Σάτυρος $ 
περιπατητικὸς, Ἀριστόξενος, οἷς τὸ ἐνδόσιμον “Apt 
στοτέλης ἔδωκεν ἱστορῶν τοῦτο ἐν τῷ Περὶ εὐγενεί 
--- Ἀντεῖπε δὲ τοῖς λέγουσι περὶ τῶν Σωκράτους γυναι- 
x&v Παναίτιος ὅ Ῥόδιος. 

« Plutarchus quo jure Callisthenem{ eximat ex 
numero eorum, qui duas Socratem uxores ha- 
buisse tradidissent, obscurum est. Sed Myrto eidem 
recte, ut videtur, Aristidis non est filia, sed neptis 
(θυγατριδῆ); quamquam filiam ejus fuisse alii cre- 
diderunt, temporum illi plane incuriosi, — So- 
crates enim natus est demum anno proximo post 
mortem Aristidis [?] — in quibus est Diogenes L. 
II, 56 ; qua ex difficultate Athenzus sive is quem 
sequitur sic sese expedire tentavit, ut poneret 
Myrto filiam fuisse non Aristidis, cui Justi cogno- 
men erat, sed ejus nepotis demum, cui item fuit 
nomen Aristidis (Plat. Lach. p. 179, A.). » Hac 
Westermannus, qui m pluribus exponit de 
stemmate Aristidis. De Bigamia Socratis cf. Luzac. 
p- 54 sqq. Ceterum Mahnius in notis ad Aristoxe- 
num censet Athenzum ante oculos habuisse locum 
Plutarchi, quem festinantius excerpens aliena mis- 
cuerit. 











17. 

Polybius VL, 45 : Ἐπὶ δὲ τὴν τῶν Κρήτων pera- 
θάντες (πολιτείαν) ἄξιον ἐπιστῆσαι κατὰ δύο τρόπους, 
πῶς οἱ λογιώτατοι τῶν ἀρχαίων συγγραφέων, Ἔφορος, 
Ξενοφῶν, Καλλισθένης, Πλάτων, πρῶτον μὲν ὁμοίαν 
εἶναί φασι καὶ τὴν αὐτὴν τῇ Λακεδαιμονίων, δεύτε- 
gov 8 ἐπαινετὴν ὑπάρχουσαν ἀποφαίνουσιν. Ὧν οὐδέ-. 
τερον ἀληθὲς εἶναι ἐμοὶ δοκεῖ. Sequentia et que re- 
liqua huc pertinent, vide in Ephori fr. 64. 





ΠΕΡΙ TOY ΙΕΡΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ. t 
18. 


Athenzus XIII, 560, B, C : Kal 6 Κρισαϊχὸς δὲ 
πόλεμος ὀνομαζόμενος, ὥς φησι Καλλισθένης ἐν τῷ 
Περὶ τοῦ ἱεροῦ πολέμου, ὅτε Κιῤῥαῖοι πρὸς Φωκεῖς 
ἐπολέμησαν , δεκαετὴς ἦν, ἁρπασάντων Κιῤῥαίων τὴν 
Πελάγοντος τοῦ Φωκέως θυγατέρα Μεγιστὼ καὶ τὰς 
Ἀργείων θυγατέρας ἑπανιούσας ἐκ τοῦ Πυθεκοῦ ἱεροῦ. 
Δικάτῳ δὲ ἔτει ἑάλω καὶ ἡ Κίβῥα. 

Scilicet ut Phocicum bellum, quod Callisthenes 
enarrandum sibi sumpsit, per decem annos gestum 
est, sic etiam vetus istud bellum Crissaicum de- 
cennale fuisse statuerunt; quod quam verum sit, 
nos in medio relinquimus. 





TA KAT' AAEZANAPON. 


19. 
Athenzus Mechan. p. a ed. Mathem. Paris. : Ὁ 
μὲν ἱστοριογράφος Καλλισθένης φησὶ, δεῖν τὸν γρά-. 
pew τι πειρώμενον μὴ ἀστοχεῖν τοῦ προσώπου, ἀλλὰ 
οἰκείως αὐτῷ τε καὶ τοῖς πράγμασι τοὺς λόγους θεῖναι. 
Ex procemio aliquo sive hujus sive alius operis. 





sicus, et Aristoteles (si modo liber De nobilitate inter ger- 
manos est Aristotelis libros recensendus) Myrto tradunt 
Aristidis e filia neptem a Socrate illo sapiente domum ac- 
ceptam; habuisse quidem eum aliam uxorem , verum hanc 
recepisse utpote propter paupertatem viduam omniumque 
rerum egenam. Ceterum refellit haec abunde Panzetius in 
libris , quos de Socrate scripsit. 

Non injuria quispiam arguat eos, qui duas uxores So- 
eratem habnisse prodiderunt, Xanthippen nimirum et 
Myrto, Aristidis filiam, non, Justi illius, quem dicunt 
(tempora enim repugnant ), sed tertii ab illo. Auctores au- 
iem ejus rei sunt Callisthenes, Demetrius Pbalereus, 
Satyrus Peripateticus , Aristoxenus : previvit iis Aristoteles, 
qui in libro De nobilitate id narravit... Contradixit iis, qui 
de duabus Socratis uxoribus locuti sunt , Paneetius. 

17. 


Nunc ad Cretensium. rempublicam conversa oratione, 
duo circa illam considerare nos opera: pretium fuerit , quee 
SCRIPTORES RER. ALEX. 





sunt ab eruditissimis scriptoribus antiquis prodita, Ephoro, 
Xenophonte , Callisthene, Platone : qui illud primo dixe- 
runt, similem hanc esse atque adeo eandem cum Sparta- 
na ; deinde laude dignam pronuntiarunt. Quorum neutrum. 
mihi quidem videtur esse verum. 
DE BELLO SACRO. 
18. 

Crisseeum bellum quod vocatur, quod Cirrhzi adversus. 
Phocenses gesserunt, ut ait Callisthenes in libro De bello 
sacro , decennale fuit : inde ortum , quod Cirrhzei Pelagon- 
tis Phocensis filiam Megisto et Argivorum filias , ex Pythico 
templo redeuntes, rapuissent. Decimo vero anno capta 
etiam Cirrha est, 

DE REBUS ALEXANDRI. 
19. 

Callisthenes historicus dicit scribere aliquid tentantem 
debere non aberrare a persona sua, sed ratione quze con- 
veniat ei rebusque gestis sermonem componere. 

2 


IR 


20. 

Strabo XIII, p. 588 : Ἐκαλεῖτο δ᾽ ἡ χώρα αὕτη 
Ἀδράστεια χαὶ Ἀδραστείας πεδίον, χατὰ ἔθος τι οὕτω 
λεγόντων τὸ αὐτὸ χωρίον διττῶς, ὡς xat Θήθην καὶ 
Θήθης πεδίον καὶ Μυγδονίαν καὶ Μυγδονίας πεδίον. 
Φησὶ δὲ xal Καλλισθένης ἀπὸ Ἀδράστου βασιλέως, 
ὃς πρῶτος Νεμέσεως ἱερὸν ἱδρύσατο, καλεῖσθαι ᾿Αδρᾶ- 
στειαν. 

Cf. Steph. Byz. v. Ἀδραστεία, Eustath. ad. Il. 
II, 838; schol. Ap. Rh. I, 1116; Marquardt. C)zi- 
cus u. sein Gebiet p. 103 sqq. Westermannus frag- 
mentum ad Periplum pertinere putavit. Geiero 
Callisthenes de Adrastea regione egisse videtur eo 
loco ubi de pugna ad Granicum, qui Adrasteam 
regionem alluit , sermo erat. 

21. 


Strabo XIII, p. 627 : Φησὶ δὲ Καλλισθένης ἁλῶ- 
ναι τὰς Σάρδεις ὑπὸ Κιμμερίων πρῶτον, εἶθ᾽ ὑπὸ Tpx- 
ρῶν xal Λυχίων, ὅπερ xat Καλλῖνον δηλοῦν τὸν τῆς 
ἐλεγείας ποιητὴν, ὕστατα δὲ τὴν ἐπὶ Κύρου καὶ Κροί- 
σου γενέσθαι ἅλωσιν. 

De prioribus Sardium expugnationibus Wester- 
mannus laudat J. C. Cesar. in Diss. de carm. Gr. 
eleg. orig. et nat. (Marb. 1837, c. add. 1841) p. 
59 sqq., quibus adde que ipse Westerm. ad h. 1. 
disputat. Detertia urbis expugnatione v. id. in Epi- 
metr. ad ed. Plut. vit. Solon. p. 80 sqq. et Voemel. 
Exercit. chron. de state Solonis (Frankf. 1832). 
Multum tamen abest ut ad liquidum res perducta 
sit. Alexandro urbs se dedit Ol. 111, 3. 334. Hine 
profectus, monente Geiero , Callisthenes ad remo- 
tiora ascendit. Cf. Arrian. Exp. ΑΙ. I, 17, 3; Plut. 
Alex. 17; Diodor. XVII, 21 sqq. Callisthenem 
sapere Geiero videntur maxime verba Arriani |. 
l. : αὐτὸς δὲ ἐπὶ tH ἄχρα ναὸν... xal οὕτως ἐχέλευσεν. 


22. 


Strabo XIV, p. 645 : Ἠτύχησε 6° ἡ πόλις (Mi- 





20. 

"Regio hac ( Troadis) vocabatur Adrastea et Campus 
Adrasteze , more quodam recepto , ut duplex eidem loco 
nomen esset, sicuti etiam Theben et Thebes Campum, 
Mygdoniam et Mygdonie Campum dicunt. Callisthenes 
Adrasteam ab Adrasto rege denominatam ait, qui primus 
Nemesi templum dedicavit. 

21. 

Callisthenes Sarces captas ait primum a Cimmeriis ; 
deinde a Treribus et Lyciis, idque Callinum quoque elegia- 
cum poetam declarare; postremo autem Cyri Crusique 
temporibus. 

22. 

Infortunium habuit Miletus urbs, quum Alexandrum 
exclusit et vi capta est, sicuti Halicarnassus quoque. Ea- 
dem antea etiam a Persis capta. Atque narrat Callisthenes 
Phrynichum tragicum mille drachmis esse ab Athenien- 


y sibus mulctatum , quod captam a Dario Miletum fabule 


CALLISTHENIS 


λητος) ἀποχλείσασα ᾿Αλέξανδρον καὶ βίᾳ ληφθεῖσα, 
καθάπερ xai Ἁλιχαρνασσὸς, ἔτι δὲ πρότερον ὑπὸ Iep- 
σῶν, καὶ φησί γε Καλλισθένης ὑπ᾽ ᾿Αθηναίων χιλίαις 
ζηυιωθῆναι Φρύνιχον τὸν τραγικὸν, διότι δρᾶμα xoin- 
σε Μιλήτου ἅλωσιν ὑπὸ Δαρείου. 

De Mileto a Persis capta v. Herodot. VI, 6, ab 
Alexandro v. Arrian. Exp. I, 18; Plut. Alex. c. 
17; Diodor. XVII, 22, ibiq. interpr. 


23, 
Strabo XIII, P- 611 : "Ev δὲ τῇ μεσογαίᾳ τῶν 


Ἁλικαρνασσέων τὰ ΠΎδασα ὑπ᾽ αὐτῶν (se. τῶν Λελέ- 
Ίων) ὀνομασθέντα ἦν πόλις, καὶ ἡ νῦν χώρα Πηδασὶς 
λέγεται. Φασὶ δ᾽ ἐν αὐτῇ xal ὀχτὼ πόλεις ᾠχῆσθαι 
ὑπὸ τῶν Αελέγων πρότερον εὐανδρησάντων, ὥστε xai 
τῆς Καρίας κατασχεῖν τῆς μέχρι Μύνδου xai Βαργυ- 
λίων, καὶ τῆς Πισιδίας ἀποτεμέσθαι πολλήν. Ὕστερον 
δ᾽ ἅμα τοῖς Καρσὶ στρατευόμενοι κατεμερίσθησαν εἰς 
ὅλην τὴν Ελλάδα χαὶ ἠφανίσθη: τὸ γένος. Γῶν δ᾽ dx 
πόλεων τὰς ἕξ Μαύσωλος εἰς μίαν τὴν Ἁλικαρνασσὸν 
συνήγαγεν, ὥς Καλλισθένης ἱστορεῖ, Σουάγελα δὲ καὶ 
Μύνδον διεφύλαξε. 

Cf. St. Byz. : Σουάγελα, πόλις Καρίας, ἔνθα ὃ τά- 
qoc ἦν τοῦ Καρός, ὡς δηλοῖ xal τοὔνομα" χαλοῦσι 
γὰρ οἱ Κᾶρες σοῦαν τὸν τάφον, γέλαν δὲ τὸν βασιλέα. 
« Hzc eo Callisthenis commentariorum loco fuisse 
lectitata consentaneum est, quo de Halicarnasso 
ab Alexandro capta egerat, qua de re cf. Strabo 
XIV, p. 656; Arrianus Exp. Alex. I, 20—a3; 
Diod. XVII, 24—25; Plutarch. Alex. c. 17; Cuar- 
tius V, 2 (7), 5; Freinshem. Supplem. ad Curt. II, 
c. 8—9; Santo-Cruc. Ez. crit. p. 242; Tzchuck. 
ad Pomp. Mel. I, 16, 3; Drovsen. Gesch. Alex. 
p. 127 sqq. » GEIER. 
















24. 


lianus. H. An. XVI, 2ο: Ἐν Auxta λέγει Καλ- 
λισθένης ὁ ᾿Ολύνθιος χείρεσθαι xal τὰς αἴγας » ὥσκερ 


argumentum fecisset. 
23. 
In mediterraneis autem Halicarnassensium ditionis Pedass 
urbs fuit a Lelegibus nominata, et qua nunc regio Pedasis 
dicitur. In ea octo urbes frequentatas dicunt a Lelegibus, 
qui hominum multitudine olim polluerint, adeo ut etiam 
Carie partem tenerent, que Myndum usque et Bargylis 
porrigitur, bonamque etiam Pisidie partem occuparent. 
Postea cuin Caribus in bellum profecti divisi sunt per te- 
tam Graciaín et gens ipsa deleta est. De octo autem urbi- 
bus sex Mausolus in unam Halicarnassum conduxit, af 
Callisthenes refert : Suagela et Myndum (hodie Mendes) 
integras reliquit. 
25. 
Callisthenes Olynthius capras in Lycia, ut alibi oves, 
dicit tonderi : esse enim densissimo et prolixissimo hirsutas 


- 


FRAGMENTA. 19 


οὖν πανταχῆ τὰ πρόθατα" γίνεσθαι γὰρ δασυτάτα 
καὶ εὔτριχας δεινῶς τὰς αἶγας. ὡς εἰπεῖν βοστρύχους ἤ 
τινας ἕλιχας χόµης ἐξηρτῆσθαι αὐτῶν" καὶ μέντοι xal 
τοὺς τεχνίτας τῆς τῶν νεῶν ἐργασίας καταχρῆσθαι aù- 
ταῖς τὰς σειρὰς συαπλέχοντας, ὥς xal τοὺς κάλους 
ἄλλοι. 

« Idem de Lyciz capris tradit Aristot. H. An. 
VIII, 27, 3. Schneider comparat Plin. VIII, 50, 
76. Varro R. R. II, 11, de capris Cilicia, quas 
descripsit Busbeck. in Epist. fol. 31. Linnzeo capra 
dicitur Angorica. Cf. etiam Pallas in Zool. Ross. I, 
p- 128sq. » JACOBS. 

25. 


Eustath. in Il. XIII, 29 : Καλλισθένης τὸ Παμφύ- 
λιον πέλαγος ᾿Αλεξάνδρου παριόντος... ἐξυπαναστῆναι 
λέγει αἰσθόμενον οἷον τῆς ἐκείνου πορείας καὶ οὐδ᾽ αὐτὸ 
ἀγνοῆσαν τὸν ἄνακτα, ἵνα ἐν τῷ ὑποχυρτοῦσθαί πως 
δοχη προσκυνεῖν. 

Cf. Schol. Victor adh. ]. p. 355 Bekk. : Ἄλε- 
ξάνδρῳ φησὶ τὸ κατὰ Παμφυλίαν πέλαγος [διαστῆναι] 
Καλλισθένης. De eadem re Plutarch. Alex. 17 : Ἡ 
δὲ τῆς Παμφυλίας παραδρομἢ πολλοῖς γέγονε τῶν loto- 


ρικῶν ὑπόθεσις γραφικὴ πρὸς ἔχπληξιν καὶ ὄγχον, 


ὧς θεία τινὶ τύχη παραχωρήσασαν Ἀλεξάνδρῳ τὴν θα” 
λασσαν, ἄλλως ἀεὶ τραχεῖαν ἐκ πελάγους προσφερομέ- 
νην, σπανίως δέ ποτε λεπτοὺς καὶ προσεχεῖς ὑπὸ τὰ 
κρημνώδη καὶ παρεῤῥωγότα τῆς ὀρεινῆς πάγους διαχα- 
λύπτουσαν. Δηλοῖ δὲ καὶ Μένανδρος (fr. 39, p. 60 ed. 
Diibn.) ἐν χωμῳδίᾳ παίζων πρὸς τὸ παράδοξον.... 
Αὐτὸς δ᾽ ᾿Αλέξανδρος ἐν ταῖς ἐπιστολαῖς οὐδὲν τοιοῦτον 
τερατευσάμενος ὁδοποιῆσαί φησι λεγομένην Κλίμαχα 
καὶ διελθεῖν δραήσας ἐκ Φασηλίδος. 

Cf. Arrian. Exp. I, 26, 1; Strabo XIV, p. 606; 
Joseph. Antiq. 11, 7; Appian. Bell. civ. II, 149; 
Seneca Suas. I, 8; Ste-Croix, Exam, crit. p. 243; 
Droysen. Alex. p. 140. 

26. 


Strabo XIV, p. 667 : Φασὶ 8’ ἐν τῷ μεταξὺ Pa- 
σηλίδος xat Ἀτταλείας δείκνυσθαι Θήθην te xal Aup- 


νησσὸν, ἐκπεσόντων èx τοῦ Θήθης πεδίου τῶν Τρωι- 
x&v Κιλίχων εἰς τήν Παμφυλίαν ἐκ µέρους, ὡς εἴρηχε 
Καλλισθέντς. 

27. 

Schol. Apoll. Rh. II, 936, de Parthenio fl. Pa- 
phlagonie : Παρθένιον δέ φησιν αὐτὸν ὠνομάσθαι 
Καλλισθένης διὰ τὸ τὴν Ἄρτεμιν ἐν αὐτῷ λούεσθαι. 
"Ενιοι δὲ διὰ τὸ στάσιμον τοῦ ῥεύματος καὶ ἤρεμον pa- 
civ οὕτω προςαγορεύεσθαι. Que hunc in modum 
contracta sunt in cod. Par. : Κληθῆναι δέ φησι Κ. 
οὕτω διὰ τὸ στάδιον καὶ ἥσυχον τοῦ ῥεύματος. Cf. 
Steph. Byz. : Παρθένιος ἐκλήθη δ᾽ ἐκ τοῦ συνεχῶς 
περὶ αὐτὸν τὴν παρθένον Αρτεμιν χυνηγετεῖν ἢ διὰ τὸ 
ἠρεμαῖον xai παρθενῶδες τοῦ ῥεύματος χτλ. Schol. 
Hom. Il. TI, 855, ubi eadem, que Callisthenes po- 
suit; Scymnus Chius v. 974 ed. Letronn. :‘O Παρ- 
θένης... καταφέρων ῥεῖθρον ἡσυχώτατον... ἐν αὐτῷ δὲ λό- 
γος Ἀρτέμιδος εἶναι λουτρὸν ἐπιφανέστατον. ( Scymnus 
inter auctores suos recensuit etiam Callisthenem, 
uti patet ex Manuscr. Regio, ubi v. 124 supersunt 
litere Καλλισθεν... V. Miller. Marcien de Héracl. 
P. 293. Letronne Seymnus p. 342.) Strabo XII, 
p. 543; Forbiger. Alte Geogr. II, p. 100, et qui 
ibi laudantur. Fragmentum ex eodem loco petitum 
videtur ad quem sequentia pertinent 


28 


Strabo XII, p. 542 : Τοὺς δὲ Καύχκωνας, οὓς 
ἱστοροῦσι τὴν ἐφεξῆς οἰκῆσαι παραλίαν τοῖς Μαριανδυ- 
νοῖς μέχρι τοῦ Παρθενίου ποταμοῦ, πόλιν ἔχοντας τὸ 
Tistov, οἱ μὲν Σχύθας φασὶν, of δὲ τῶν Μακεδόνων tı- 
vàg , of δὲ τῶν Πελασγῶν.... Καλλισθένης δὲ καὶ ἔγραφε 
τὰ ἔπη ταῦτα εἰς τὸν διάκοσμον, μετὰ τὸ (Il. II, 855) 


Κρῶμνάν τ’ Αἰγιαλόν τε xal ὑψηλοὺς ᾿Ερυθίνους, 
τιθεὶς 

Καύκωνας αὖτ᾽ ἦγε Πολυχλόος νἱὸς ἀμύμων, 

οἳ περὶ Παρθένιον ποταμὸν χλντὰ δώματ᾽ ἔναιον. 
Παρήχειν γὰρ ἀφ᾽ Ηρακλείας καὶ Μαριανδυνῶν μέχρι 
Λευχοσύρων, οὓς xat ἡμεῖς Καππάδοχας προσαγορεύο- 





capillo, ut cincinnos et capillorum quasi capreolos implexos 
ab iis dependere diceres ; navium quoque fabros ex iis funes 
contexere, sicuti rudentes alii. 

25. 

Narrat Callisthenes mare Pamphylium pratereunti 
Alexandro exsurrexisse, quasi viam illius sentiens neque 
ipsum regem ignorans , ut obliquando se adorare eum quo- 
dammodo videretur. 

26. 

Inter Phaselidem et Attaleam monstrari aiunt Theben et 
Lyrnessum : nimirum Cilices Trojani Thebes Campo ejecti 
ex parte in Pamphyliam venerunt, uti tradit Callisthenes. 

27. 
Parthenium (i.e. Virginalem ; nunc : Partine vel Bar- 


tansu ) fluvium inde nomen habere Callisthenes dicit , quod 
Diana (virgo) in eo lavaretur. 
28. 

Caucones, quos narrant accolere oram deinceps a Ma- 
riandynis maritimam usque ad Parthenium fluvium, ur- 
bemque habere Tieum, alii Scythas faciunt, alii Macedo- 
num quosdam, nonnulli etiam Pelasgorum... Callisthenes 
vero etiam in recensionem Homericam post versum : 

Cromnamque £gialumque et sublimes Erithynos , 
ista posuit : 

Caucones duxit proles generosa Polyclis, 

circa Parthenium sedes quibus obtigit amnem - 
nam ab Heraclea et Mariandynis juxta oram porrigi usque ad 
Leucosyros, quos etiamnos Cappadoces vocamus : Cauconum 
autem gentem circa Tieum usque ad Parthenium flumen : 

3. - 


20 


μεν" τὸ δὲ τῶν Καυχώνων γένος τὸ περὶ τὸ Tlewov pé- 
χρι Παρθενίου xal τὸ τῶν 'Ενετῶν τὸ συνεχὲς μετὰ 
τὸν Παρθένιον τῶν ἐχόντων τὸ Κύτωρον’ καὶ νῦν δ᾽ 
ἔτι Καυχωνίτας εἶναί τινας περὶ τὸν Παρθένιον. 

α Repetit versus a Callisthene insertos Eustath. 
ad. Il. XX, 329, p. 1288, qui et in var. lect. po- 
nit Ἄμειθος pro ἀμύμων et κατὰ pro χλυτά. Sed 
male invexit Callisthenes, si suo loco reliquit ver- 
sum plane geminum 854 : ἀμφί «e Παρθένιον ποτα- 
μὸν χλυτὰ δώματ᾽ ἔναιον. Ut credam hunc eum eje- 
cisse. Caucones autem Trojanorum sociis adjecit 
maxime, ut videtur, propter Iliad. XX , 329, ho- 
rumque caussa Heracleam Mariandynosque nomi- 
navit; hinc enim Caucones habitabant usque ad 
Parthenium. » WEsTERM. Ceterum cf. Wolf. Proll. 
p. 261. 

29. 

Strabo XIV, p. 680 : Φήσας δὲ (Απολλόδωρος) 
ἀγνώτων τινῶν μεμνῆσθαι τὸν ποιητὴν, Καύχωνας 
μὲν ὀρθῶς λέγει καὶ Σολύμους καὶ Κητείους καὶ Λέλε- 
yas καὶ Κίλικας τοὺς ἐκ Θήθης πεδίου’ τοὺς δ᾽ Ad- 
ζῶνας αὐτὸς πλάττει, μᾶλλον δ᾽ of πρῶτοι τοὺς Ἁλι- 
ζῶνας ἀγνοήσαντες τίνες slot, xal μεταγράφοντες πλεο- 
ναχῶς καὶ πλάττοντες τὴν τοῦ ἀργύρου γενέθλην καὶ 
ἄλλα πολλὰ μεγάλα , ἐκλελυμένα ἅπαντα. Πρὸς ταύτην 
δὲ τὴν φιλοτιμίαν χἀχείνας συνήγαγον τὰς ἱστορίας, 
ἃς ὁ Σκήψιος τίθησι παρὰ Καλλισθένους λαθὼν καὶ 
ἄλλων τινῶν οὗ χαθαρευόντων τῆς περὶ τῶν Ἁλιζώνων 
ψευδοδοξίας, ὡς 6 μὲν Ταντάλου πλοῦτος xai τῶν He- 
λοπιδῶν ἀπὸ τῶν περὶ Φρυγίαν καὶ Σίπυλον μετάλλων 
ἐγένετο, ὃ δὲ Κάδμου [ἐκ τῶν] περὶ Θράκην καὶ τὸ 
Tlayyatov ὄρος, 6 δὲ Πριάμου ἐκ τῶν ἐν Αστύροις περὶ 
"Ἄθυδον χρυσείων, ὧν καὶ νῦν ἔτι μικρὰ λείπεται 
(πολλὴ δ᾽ ἡ ἐχθολὴ xai τὰ ὀρύγματα σημεῖα τῆς πά- 
har μεταλλείας), ó δὲ Μίδου ἐκ τῶν περὶ τὸ Βέρμιον 
-ὄρος, 6 δὲ Γύγου καὶ ᾿Αλυάττου καὶ Κροίσου ἀπὸ τῶν 
ἐν Λυδία τῆς μεταξὺ ᾿Αταρνέως τε xat Περγάμου ro- 
λίχνης ἐρήμης ἐκμεταλλευόμενα ἐχούσης τὰ χωρία. 

« Gravissima est ac lectu dignissima Strabonis 
de Homeri Halizonibus disputatio 12, p. 549 sqq. 
et ı4, p. 677 sqq. Scilicet Homerus Iliad. 2, 856 
sq. de eis hac habet : 

Αὐτὰρ Ἁλιζώνων Ὁδίος καὶ Ἐπίστροφος ἦρχον, 
τηλόθεν ἐξ Ἀλύθης, ὅθεν ἀργύρου ἐστὶ γενέθλη. 





cui contigua est Henetorum , qui post Parthenium sunt, et 
Cytorum tenent; atque etiam nunc esse Cauconitas quos- 


dam apud Parthenium. 
29. 


Fatus deinde ( Apollodorus) Homerum ignotos quosdam 
nominasse , recte profert Caucones , Solymos, Ceteos, Le- 
leges ac Cilices e Thebes Campo : ipse autem Halizones 
ngit , aut potius ii, qui primi, Halizones ignorantes , varie 
mutarunt scripturam , et commenti sunt argenti proventum, 
mnltaque alia magna quz futilia sunt omnia. Atque ad 
hoc studium contulerunt etiam narrationes illas, quas a 


CALLISTHENIS 


Ac Strabo quidem Halizones istos eosdem esse pu- 
tat qui suo tempore Chaldzi, antiquo Chalybes 
vocabantur, in Ponto circa Pharnaciam habitan- 
tes, quorum in regione etiam tum erant non ar— 
genti, sed ferri fodinz. Jam vero ante eum qui 
de hoc loco explicarunt, in alia omnia abierunt. 
Omnium longissime modum excessit Ephorus, qui 
correxit sic (fr. 87) : 
Αὐτὰρ Ἁμαζόνων Ὁδίος xal Ἐπίστροφος ἦρχον, 
ἐλθόντ’ ἐξ Ἀλόπης, ὅθ᾽ Ἀμαζονίδων γένος ἐστί, 

Amazones ponens in locis inter Mysiam, Cariam et 
Lydiam. Alii ᾿Αλαζώνων dederunt pro Ἁλιζώνων 
( Alazones Scvthiz populus, Herodot. 4 , 17 ) , Ἀλό- 
βης pro Ἀλύθης. Demetrius Scepsius autem usus 
maxime est testibus Hecatzo , Menecrate atque Pa- 
leephato, quorum primus (fr. 202) Alazones po- 
suit in Bithynia circa Alaziam urbem, alter ibidem 
juxta Myrleam, tertius in Troade circa Zeleam, 
ipse denique Demetrius item in Troade circa Sce- 
psin vicinosque pagos Argyriam atque Alaziam. 
Quos omnes bene refutat Strabo , eo maxime quod 
τηλόθεν illi venisse dicuntur ab Homero, ac nihili 
esse demonstrat argumentum quo plurimi usi sint, 
pre ceteris Apollodorus, in eo positum, ut Troja- 
nis auxilia ex regionibus trans Halyn fluvium ve- 
nisse non esset consentaneum. Ipse autem Strabo 
Halizones persuasum habens ponendos esse in eo 
quo diximus loco, facere non potuit quin hoc qui 
ignorarent errare diceret omnes, eosdemque male 
aut Homerum corrigere aut fingere nescio quem 
Halizonum populum, argenti proventum, alia, et 
ad hoc commonstrandum ex variis scriptoribus 
historiolas congerere, quippe ex celeberrimis the- 
sauris, ut videtur, de Halizonum regione conjectu- 
ram facientes. Horum hominum non immunium 
falsarum de Halizonibus opinionum unum Strabo 
nostro loco nominat quasi omnium ducem aucto- 
remque Callisthenem. Cujus quz sententia de Ha- 
lizonibus fuerit quod incertum hoc loco reliquit 
Strabo valde dolendum est. Sed opportune cecidit, 
quod alium ejusdem locum (fr. 28) servavit, ex 
quo conjiciat aliquis propius quam reliquorum 
Callisthenis sententiam a sententia Strabonis ab- 





Callisthene sumptas et quibusdam aliis (Demetrius ) Scepsius 
posuit, non immunibus falsarum de Halizonibus opinionum : 
scilicet Tantali et Pelopidarum divitias e Phrygiae metallis 
et Sipylo fuisse haustas ; Cadmi e Thracia et Pangzeo monte ; 
Priami ex auri fodinis, quae apud Abydum sunt in Astyris 
quorumque exigue etiamnum supersunt reliquiae (multum 
ibi terre egestum ac fossee signa sunt secturarum antiqua- 
rum); Midz e metallis Bermiae montis; Gygis, Alyattis 
et Crassi e Lydiz metallis apud oppidulum quoddam deser- 
tum inter Atarneum et Persamum, ubi metalla effoderen- 
tur. 


FRAGMENTA. 21 


fuisse. Etenim Strabo p. 542 Callisthenem ait in 
Tliadis lib. II post v. 855 duos versus addidisse, 
quibus in copiis a Trojanorum parte stantibus 
Caucones etiam numerarentur : παρήχειν γὰρ etc... 
το Κύτωρον (v. fr. 28). Offendit in his maxime 
Politus ad Eustath. tom. 2, p. 787 : quippe Stra- 
bonem neutiquam dicere posse, Caucones ad Cap- 
padoces usque permitti, quum interpositi sint 
Paphlagones : quam ob causam verbum παρήκειν 
in προήχειν mutandum et ad ipsum Homerum refe- 
rendum esse. Sensum probe perspexit Politus, 
verum mutandum nihil, quum idem significet 
παρήχειν, h. e. ire oram legentem. itaque pro- 
cedit Homerus in sociis Trojanorum recensendis 
secundum litus Pontus Euxini ab Heraclea et 
Mariandynis usque ad Leucosyros. At nec Hera- 
cleam nominat Homerus nec Mariandynos usquam 
nec Leucosyros, qui et ipsi ad oram usque mini- 
me pertinebant. De Heraclea Mariandynisque v. 
not. ad fr. 28. Leucosyros autem ponit Callisthenes 
ad sententiam suam accuratius explicandam. Hoc 
enim vult, procedere Homerum ad eum usque lo- 
cum, qui fines Leucosyrorum contingat. Sed unde 
hoc- habet Callisthenes? Ex ipsis Homeri verbis 
sine dubio quz sequuntur v. 856, αὐτὰρ Ἁλιζώνων 
etc. Ex quo efficitur, ut Halizones sedes suas habere 
voluerit inter Paphlagones (nam et hos appellat) 
et Leucosyros, i. e. in regione fere inter Halyn et 
Thermodontem sita. Nam si aliis in locis eos collo- 
casset, prorsus non fuisset cur Leucosyrorum 
mentionem faceret. Que quum ita sint, apparet 
quam prope absit Callisthenes ab ipsa sententia 
Strabonis. — Sed parum abest quin verear ne 
frustra hucusque omnia disputata sint. Namque 
he Halizonum sedes mirum quam conveniunt 
cum ipsis sedibus Amazonum. Quid ergo? Nonne 
videtur Callisthenes quoque in iis fuisse, qui Ama- 
zones pro Halizonibus Homero existimarent esse 
restituendos? Quam questionem licet dirimere non 
audeam, tamen sic demum intelligo, quomodo 
Strabo cum reliquis damnarit Callisthenem. Id 
unum obstat, quod dixit ille de variis thesauris eo- 
rumque fontibus; nam cum Halizonibus necesse 
erat caderet etiam ἀργύρου γενέθλη. Certe non is 


80. 

Callisthenes prope Calycadnum et Sarpedonium pro- 
montorium ad ipsum Corycium antrum Arimos ponit, a 
quibus et vicini montes Arimi dicantur. 

31. 

Orithyiam Simonides e Brilesso raptam in Sarpedoniam 
petram Thraciae translatam esse dicit. Etiam in Cilicia 
ejusdem nominis petra est, auctore Callisthenc. 

δ. 
Callisthencs secundo ( Persicorum ) libro duos fuisse dicit 


sum qui credam, metalla circa Cabira prope Ther- 
modontem a Strabone (XII, p. 566) memorata 
jam Homero nota fuisse et ab Amazonibus exer- 
cita. Nisi vis hunc ipsum metallorum indicem eo 
factum esse consilio, ut appareret in illis regioni- 
bus argentum nonreperiri, et hinc Halizones, si qui 
fuissent, alibi quaerendos esse. » WESTERM. « Cete- 
rum si quzris hec quomodo cum Alexandri rebus 
a Callisthene conscriptis cohzreant, eo fortasse 
loco fuisse commemorata , ubi de Gordii urbis re- 
bus commentatus esset, Mide certe mentione vide- 
tur indicari. Cf. Arrian. Exp. Alex. II, 3. Aristo- 
bul. fr. 4. » GEIER. 


3o. 


Strabo XIII, p. 627. : Καλλισθένης δ᾽ ἐγγὺς τοῦ 
Καλυκάδνου xal τῆς Σαρπηδόνος ἄκρας παρ᾽ αὐτὸ τὸ 
Κωρύκιον ἄντρον εἶναι τοὺς Ἀρίμους. ἀφ᾽ ὧν τὰ ἐγγὺς 
ὄρη λέγεσθαι Ἄριμα, Cf. Pindar. Pyth. I, 32. Eschyl. 
Prom. 351 de Arimis in Cilicia. 


. 31. 


Schol. Apollon. Rh. I, 212 : Τὴν δὲ Ὠρειθυίαν 
Σιμωνίδης ἀπὸ Βριλησσοῦ φησιν ἁρπαγεῖσαν ἐπὶ τὴν 
Σαρπηδονίαν πέτραν τῆς Θράκης ἐνεχθῆναι” ἔστι γὰρ 
xat τῆς Κιλικίας ὁμώνυμος [ταύτῃ πέτρα cod. Par.], 
ὡς Καλλισθένης. V. Forbiger. Geogr. II, p. 274. 





(E LIBRO SECUNDO.) 
3a. 
Suidas v. Σαρδανάπαλλος : Καλλισθένης ἐν δευ- 


τέρῳ τῶν Περσικῶν δύο φησὶ γεγονέναι Σαρδαναπά- 
λους,.ἕνα μὲν δραστήριον καὶ γενναῖον, ἄλλον δὲ pa- 
λαχόν. Ἐν Νίνω 8’ ἐπὶ τοῦ μνήματος αὐτοῦ τοῦτο 
ἐπιγέγραπται" « Σαρδανάπαλος 6 Ἀναχυνδαράξεως παῖς 
Ταρσόν τε xal Ἀγχιάλην ἔδειμεν ἡμέρη μιῆ. "ἔσθιε, 
πῖνε, ὄχευε, ὡς τά γε ἄλλα οὐδὲ τούτου ἐστὶν ἄξια, » 
τουτέστι τοῦ τῶν δαχτύλων ἀποχροτήματος- τὸ γὰρ 
ἐφεστὸς τῷ μνήματι ἄγαλμα ὑπὲρ τῆς κεφαλῆς ἔχον 
τὰς χεῖρας πεποίηται ὡς ἂν ἀποληχοῦν τοῖς δακτύλοις. 
Ταὐτὸ καὶ ἐν ᾿Αγχιάλῳ τῇ πρὸς Ταρσῷ ἐπιγέγραπται, 
ἥτις νῦν καλεῖται Ζεφύριον. 


Sardanapallos, alterum strenuum virum fortemque, alte- 
rum mollem. In monumento ejus, quod Nini (s. Ninive) 
est , hiec legitur inscriptio : « Sardanapallus , Anacyndaraxei 
filius, uno die zedificavit Tarsum et Anchialum. Ede, bibe, 
coi; nam reliqua facienda sunt ne tantilli quidem; » id est : 
ne crepitus quidem digitorum. Etenim signum, quod im- 
positum monumento, ita faclum est, ut manus supra caput 
erectas habeat, et concrepare digitis videatur. Idem in- 
scriptum est monumento, quod est in Anchiale urbe, prope 
Tarsum sita, quee nunc vocatur Zephyrium. 


23 CALLISTHENIS 


Persica Callisthenis grammatici aliena confun- | παῖζε iidem; Suid. s. v. Σαρδ. et Ὀχεύω, 


dentis esse figmentum dixi in Introductione. Ex 
Callisthene neque Nili fluxerit mentio, neque Sar- 
danapallorum duorum : hac potius Hellanici fue- 
rint. — WESTERMANNUS : « Totum locum ex 
Callisthene expressum esse nego ac pernego ; falsa 
sunt enim quz his verbis de Sardanapali monu- 
mento traduntur ac talia que ab ipso Alexandri 
comite proficisci nullo modo potuerunt. Qua in re 
non multum profecerunt Ste Croix Exam. crit. p. 
247 et 854, quosque ibi laudat et qui de sepulcrali 
Sardanapali inscriptione disputavit I. G. Hubman- 
nus in Jahnii Archiv. 11, 1. p. 126 sqq. Cf. etiam 
Schneidewin. Fragm. griech. Dichter aus einem 
Papyrus p. 13 sq. Nobis vero paucis rem transi- 
gendi potestatem fecit Nekius egregia disputatione 
in Cheerili fragm. p. 196—256. Scilicet falsum est 
et quod ad Ninum urbem refertur inscriptio que 
erat Anchialz, et quod eadem utroque loco fuisse 
dicitur. Nam que Nini erat, alteri aliquatenus sane 
gemina , Sardanapali sepulcro imposita erat , scripta 
literis Chaldaicis : sensum ejus prosa oratione gr&- 
ce expressit Amyntas in Stationum libro tertio ap. 
Athen. XII, p. 529, F, in versus transtulit Grzcus 
aliquis (Diodor. , II, 23), Amynta teste Cheerilus 
(Iasensis, unus ex comitibus Alexandri), et qui- 
dem, uti Nakius docet p. 510, ita ut duos 
iguoti auctoris jam ante ex codem fonte vulgatos 
versus (seorsim adhibitos a Polybio VIII, 12; Plu- 
tarch. De Alex. fort. 1, 9, De sui laude c. 17; 
Strabon. XIV, p. 672, — cf. Krameri Diss. crit. de 
Strabon. codd. p. 47, — Steph. Byz. v. Ἁγ- 
χιάλη, Suida, aliis, et latine expressos a Cicer. 
Tusc. V, 35 ) paullulum immutatos in suum epi- 
gramma reciperet. Hoc integrum prebent ex Chry- 
sippo Athenzus VIII, p. 336, A, Schol. Arist. Av. 
v. 1022, Eudocia p. 372, omisso versu septimo 
Strabo l. l. et Anthol. Pal. I, p. 399, sexto quo- 
que Diodorus 1.1. et Tzetzes Chil. Ill, 453 sqq. Ab 
hac inscriptione diversa erat altera eaque brevior, 
Assyricis litteris scripta atque imposita monu- 
mento ad Anchialen erecto cum simulacro Sar- 
danapali. De hac Aristobulus egit testis gra- 
vissimus, ap. Athen. XII, p. 530, B (Aristob. fr. 
6). Quocum in inscriptionis forma ad verbum 
conspirant Strabo et Stephanus ll. ll., preeter- 
quam quod prior rectius Y. ὃ ᾿Ανακυνδαράξεω, 
alter male Σ. 6 Κυνδαράξεω, et deinde ἔδειμεν ἐν 
ἡμέρα pty. Atque universim quidem reliqui quo- 
que, qui inscriptionem illam protulerunt, con- 
sentiunt; in singulis autem item discrepant, adeo 
ut cjusdem diversas quasi recensiones fuisse appa- 
reat. Scilicet, ut leviora mittam, σὺ 6’ ante ἔσθιε 
inserunt Apostolius ct Arsenius , ὄγευε habent pro 


Aristophanis, Photius, Append. proverb 
extrema verba sic repræsentant , ὡς τά γε © 
(οὐ Suid. s. v. Ὀχεύω) τούτου ἐστὶν ἄξια (Apos 
Arsen, Append.), aut ὡς τἆλλα οὐδενός ἐσ 
(Schol. Arist.), aut ὡς τά γε ἄλλα οὖδεν 
ἄξια (Suid. s. v. Ὄχ.). Omnium maxime v 
terpolatoris manum experta est inscriptio aj 
rianum (ex quo correctus Suidz cod. E. ı 
s. v. Zaps. ante Gaisford.) Exp. Alex. I] 
(Aristob. fr. 6). In his aperte falsa sunt,ut 
docet p. 249 sqq., quz scripsit Arrianus | 
nibus complosis. Ambas Sardanapali manu: 
fuisse asseverant Suidas, Photius , Apostoli 
senius, Auctor appendicis proverbiorum; 
eosdem non de plausu manuum, sed de di 
crepitu cogitavisse intelligitur ex vocabulo 
xoy, quod explicandi caussa usurpant 

Photius atque Parcemiographus, quodque 
pretatur rursus Suidas s. v. ᾿Ἀναπολτκοῦν, τὸ 
χροτοῦν τοῖς δαχτύλοις, Rem conficit Arist 
qui dicit reprasentatum esse hominem συ 
χότα τῆς δεξιᾶς χειρὸς τοὺς δακτύλους ὥς ἂν 
τοῦντα. Sed quid leva faciamus? Recte Nz! 
251), Sardanapali statua , inquit , utramq 
num erectam habuit, dextram eo modo cı 
tam, ut digitis concrepare videretur, sinistı 
tensam, quo monstraret quasi, quod in 
dicebat, τἆλλα. His adde Suid. s. v. ‘Oya 
γὰρ ἐφεστὸς τῷ μνήματι ἄγαλμα... ἀνεζωσμέ 
διστί, μαρμ.άρεον τὴν ὕλην. — Vides jam, q 
antea negaverim, ex ipsis Callisthenis lik 
prompta esse, que de ista inscriptione m 
tradidissent Suidas atque reliqui. Callisthe 
cundo Persicorum libro de illo monument 
fecisse, quo ducit injecta Sardanapali ment 
suasum quidem est; sed qui ipse viderat πιο! 
tum Anchialeum, nullo modo potuit tam | 
errare, ut id non Anchiale, sed Nini esse « 
Quamobrem confusio ista sine dubio ipsis 
maticis debetur ; in quem errorem homine: 
tos incidisse non mirabere , si memineris, 
dem non cavisse auctorem longe grav 
Strabonem, et qui ab eo, ut videtur, y 
Stephanum Byzantium. » De duobus Sarda 
cf. Hellanicus fr. 158; Fragm. Chronol. j 
Ctesias fr. 20 not.; O. Müller. Rhein. Mus. 
p. 29; Hupfeld. Exercit. Herodot. De Rej 
Syr. p. 29 sqq. Prz ceteris tamen de toto h 
jam adeundus est Movers. Phanizien, tom 
464 sqq. — Ζεφύριον. Hanc urbem a Tar: 
distinguit Steph. Byz. v. Ἁγχιάλη: De situ | 
Forbiger. Geogr. 11, p. 288 sq. et quos lau 





24 CALLISTHENIS 


ρους ἀπὸ τοῦ χέρατος πρὸς αὐτόν. [Πῶς δὲ λέγεται 
τοῦτο διαπορεῖν ἐστι. Tõv γὰρ μισθοφόρων ἀνάγχη 
xal τῶν ἱππέων τὴν συναφὴν χατὰ μέσον ὑπάρχειν τὸν 
τόπον, ὥστ᾽ ἐν αὐτοῖς ὧν τοῖς μισθοφόροις ὅ Δαρεῖος 
ποῦ χαὶ πρὸς τί χαὶ πῶς ἐκάλει τοὺς μισθοφόρους; Τὸ 
δὲ τελευταῖόν φήσι τοὺς ἀπὸ τοῦ δεξιοῦ χέρατος ἱππεῖς 
ἐπαγαγόντας ἐμθαλεῖν τοῖς περὶ τὸν ᾿Αλέξανδρον, τοὺς 
δὲ γενναίως δεξαμένους ἀντεπάγειν xat ποιεῖν μάχην 
ἰσχυράν. "Ότι δὲ ποταμὸς ἦν ἐν μέσῳ, καὶ ποταμὸς 
οἷον ἀρτίως εἶπεν, ἐπελάθετο. 

(Cap. 19.) Τούτοις δ᾽ ἐστὶ παραπλήσια τὰ κατὰ 
τὸν Ἀλέξανδρον. (Φησὶ γὰρ αὐτὸν ποιήσασθαι τὴν εἰς 
τὴν Ἄσίαν διάθασιν πεζῶν μὲν ἔχοντα τέτταρας uu- 
ριάδας » ἱππεῖς δὲ τετραχισγ ιλίους xat πενταχοσίους᾽ 
μέλλοντι δ᾽ εἷς Κιλικίαν ἐμθάλλειν ἄλλους ἐλθεῖν ἐχ 
Μακεδονίας, πεζοὺς μὲν πενταχισχιλίους, ἱππεῖς δὲ 
ὀκτακοσίους. Ay’ ὧν εἴ τις ἀφέλοι τρισχιλίους μὲν 
πεζοὺς, τριακοσίους δ᾽ ἱππεῖς, ἐπὶ τὸ πλεῖον ποιῶν τὴν 
ἀπουσίαν πρὸς τὰς γεγενημένας χρείας, ὅμως πεζοὶ μὲν 
ἀπολειφθήσονται τετρακισμύριοι δισχίλιοι, [ἱππεῖς δὲ 
πενταχισχίλιοι]. Γούτων οὖν ὑποκειμένων φησὶ τὸν 
᾿Αλέξανδρον πυθέσθαι τὴν Δαρείου παρουσίαν εἷς Κι- 
λιχίαν ἑκατὸν ἀπέχοντα σταδίους ἀπ᾽ αὐτοῦ. διαπεπο- 
ρευμένον ἤδη τὰ στενά. Διόπερ ἐξ ὑποστροφῆς πάλιν 
ποιεῖσθαι τὴν πορείαν διὰ τῶν στενῶν, ἄγοντα πρῶ- 
τον μὲν τὴν φάλαγγα, μετὰ δὲ ταῦτα τοὺς ἱππεῖς, ἐπὶ 





montes versus, cepisse mercenarios. Que quum ita sint 
facile iniri ratio potest , quanta fuerit equitum altitudo, et 
quam longo intervallo fluvius a Darii castris distiterit. Ait 
deinde, ubi jam hostes appropinquabant, Darium, qui in 
media versabatur acie , mercenarios e cornu ad se vocasse. 
Quod qua ratione sit dictum , dubitare licet. Nam merce- 
harios et equites sese invicem contigisse in medio illo spa- 
tio , prorsus est necesse : Darius igitur qui jam inter mer- 
cenarios esset , ubi, et quorsum , et quomodo mercenarios 
vocavit? Postremo ait, equites, qui in dextro stabant 
cornu, in hostem invehentes , Alexandrum esse aggressos : 
illum cum suis horum impetum forti animo excepisse, et 
vice versa in ipsos invectum atrocen: pugnam accendisse. At 
enim inter duas acies medium fuisse fluvium, et quidem 
ejusmodi fluvium , qualem paulo ante descripsib, hoc vero 
Callisthenes erat oblitus. 

Similia his sunt qua de Alexandro scribit, quem ait in 
Asiam trajecisse cum peditum quadraginta , equitum qua- 
tuor millibus et quingentis. Deinde quum inibi esset, ut in 
Ciliciam intraret , supplementum advenisse ei e Macedonia, 
quinque millia peditum, equites octingentos. Qua ex multi- 
tudine si quis tollat pedites ter mille, equites vero trecen- 
fos, ita ut numerum quam maxime augeat eorum, qui 
propter varios usus potuerunt abesse; relinquentur tamen 
peditum duo et quadraginta millia , ( equitum quinque mil- 
lia]. His ita positis, narrat Callisthenes , Alexandrum de 
adventu Darii in Ciliciam certiorem esse factum quum ab 
ipeo stadia centum distaret, postquam fauces ipse jam su- 
perasset. Propterea converso itinere iterum per fauces re- 
duxisse : et in primo quidem agmine habuisse plalangem; 


πᾶσι τὸ σχευοφόρον. "Άμα δὲ τῷ πρῶτον εἷς τὰς εὗρυ- 
χωρίας ἐκπεσεῖν διασκευάζεσθαι παραγγείλαντα πᾶσιν 
ἐπιπαρεμθαλεῖν τὴν φάλαγγα καὶ ποιήσασθαι τὸ βάθος 
αὐτῆς ἐπὶ τριάκοντα καὶ δύο, μετὰ δὲ ταῦτα πάλιν εἰς 
ἐχχαίδεχα , τὸ δὲ τελευταῖον εἰσεγγίζοντα τοῖς πολεμίοις, 
εἰς ὀκτώ. Taira δ᾽ ἐστὶ μείζω τῶν προειρημένων 
ἀλογήματα' τοῦ γὰρ σταδίου λαμθάνοντος ἄνδρας ἐν 
τοῖς πορευτικοῖς διαστήμασίν, ὅταν εἰς ἐχχαίδεχα τὸ 
βάθος wat, χιλίους ἐξαχοσίους, ἑκάστου τῶν ἀνδρῶν EE 
πόδας ἐπέχοντος" φανερὸν ὅτι τὰ δέκα στάδια λήψεται 
μυρίους ἐξαχισχιλίους, τὰ δὲ εἴκοσι τοὺς διπλασίους. "Ex 
δὲ τούτων εὐθεώρητον ὅτι, καθ᾽ ὃν καιρὸν ἐποίησε τὴν 


δύναμιν ᾿Αλέξανδρος ἑκκαίδεκα τὸ βάθος, ἀναγκαῖον ἦν 


4 , € / ` ~ , a ) 
. εἴκοσι σταδίων ὑπάρχειν TO τοῦ τόπου διάστημα, xal 


περιττεύειν ἔτι τοὺς μὲν ἵππεῖς πάντας, τῶν δὲ πεζῶν 
μυρίους. 

(Cap. 20.) Μετὰ δὲ ταῦτά φησι μετωπηδὸν ἄγειν 
τὴν δύναμιν ἀπέχοντα τῶν πολεμίων περὶ τετταράχοντα 
σταδίους. Τούτου δε μεῖζον ἀλόγημα δυσχερὲς ἐπι- 
νοῆσαι, ᾿ Ποῦ γὰρ ἂν εὗροι τις τοιούτους τόπους, ἄλλως 
τε χαὶ χατὰ Κιλιχίαν, ὥστε ἐπὶ σταδίους εἴκοσι μὲν τὸ 
πλάτος, τετταράχοντα δὲ τὸ μῆχος μετωπηδὸν ἄγειν 
φάλαγγα σαρισσοφόρον ; 'Γοσαῦτα γάρ ἐστιν ἐμπόδια 
πρὸς τὴν τοιαύτην τάξιν καὶ χρείαν , ἅ τις οὐδ᾽ ἐξαρι- 
θµήσαιτο ῥᾳδίως: ἐκ δὲ τῶν ὑπ᾽ αὐτοῦ τοῦ Καλλισθέ- 
νους λεγομένων ἱκανὸν ὑπάρχει πρὸς πίστιν. τοὺς γὰρ 





proximum huic equitatum , in ultimo agmine impedimenta. 
Simul ventum in campos patentes, edixisse omnibus Ale- 
xandrum , ut in legitimum phalangis ordinem instruerentur, 
seque manipulis applicarent ; altitudinemque aciei instituis- 
se, armatorum binum et tricenum , postea vero senum de- 
num, postremo , ubi jam propius hostem venerunt, oc- 
tonum. Sed hec quidem deliria sunt, prioribus etiam ma- 
jora. Enimvero stadium unum capit homines mille sexcen- 
tos, quoties intervallorum rationes ad faciendum iter sunt 
accommodata , senis denis altitudinem agminis constituen- 
tibus, et viro quoque pedes senos occupante. Quod quum 
ita sit, perspicuum est, decem stadia pedites captura esse 
sexies mille , viginti stadia, alterum tantum. Ex quibus 
facile intelligitur, quando Alexander aciem suam ita ordi- 
navit, ut ejus profunditas esset militum senum denum, 
campos illum nancisci oportuisse viginti stadia paten- 
tes; quamquam etiam sic superfuerint , quos locus non ca- 
piebat , equites omnes , cum peditum decem millibus, 
Deinde vero ait - Alexandrum, ubi ab hoste stadia cir- 
citer quadraginta abfuit, copias suas porrecta et aequata 
fronte in eum duxisse. Quo delirio vix quidem majus aliod 
queat excogitari. Nam ubi terrarum ejusmodi loca invenias, 
maxime autem in Cilicia , per quee loca phalangem , sarissis 
armatam , stadia viginti in latitudinem porrectam , quadra- 
ginta in longitudinem stadia , fronte recta et arquata ducas? 
Nam si quis acie sic ordinata procedere decreverit, tot se 
illi impedimenta offerent, ut ne percensere quidem illa fa- 
cile aliquis valeat. Ad cujus rei faciendam fidem vel ila 
suffecerint , quee ab ipso Callisthene dicuntur. Qui quidem 
ait torrentes fluvios, qui e montibus cadunt , tot locis hia- 


FRAGMENTA. 25 


ἀπὸ τῶν ὁρῶν χειμάῤῥους χαταφεροµένους τοσαῦτά 
φησι ποιεῖν ἐκρήγματα κατὰ τὸ πεδίον , ὥστε xal τῶν 
Περσῶν κατὰ τὴν φυγὴν διαφθαρῆναι λέγουσι τοὺς πλεί- 
στους ἐν τοῖς τοιούτοις κοιλώμασι. Νὴ AC, ἀλλ᾽ ἔτοι- 
μος ἐθούλετ᾽ εἶναι πρὸς τὴν τῶν πολεμίων ἐπιφάνειαν. 
Τί δ᾽ ἀνετοιμότερον φάλαγγος ἐν μετώπῳ διαλελυμένης 
xal διεστραμμένης; πόσῳ γὰρ ἐκ πορευτικῆς ἀγωγῆς 
ἁρμοζούσης παρατάξαι ῥάδιον N διαλελυμένην ἐν pe- 
τώπῳ καὶ διεσπασμένην δύναμιν ἐπὶ τὴν αὐτὴν εὐθεῖαν 
ἀναγαγεῖν καὶ συστῆσαι πρὸς μάγην ἐν τόποις ὑλώδεσι 
καὶ περικεκλασμένοις; Διόπερ οὐδὲ παρὰ μικρὸν ἦν 
κρεῖττον ἄγειν διφαλαγγίαν ἢ τετραφαλαγγίαν ἁρμό- 
ζουσαν , εἶ καὶ τόπον πρὸς πορείαν εὑρεῖν οὐκ ἀδύνατον, 
χαὶ τὸ παρατάξαι ταχέως ῥήδιόν γε δυνάμενον διὰ τῶν 
προδρόμων ἐκ πολλοῦ γινώσκειν τὴν τῶν πολεμίων πα- 
ρουσίαν. “O δὲ χωρὶς τῶν ἄλλων οὐδὲ τοὺς ἱππεῖς 
προέθετο μετωπηδὸν ἄγων τὴν δύναμιν ἐν τόποις ἐπιπέ- 
δοις, ἀλλ᾽ ἐξ ἴσου ποιεῖ τοῖς πεζοῖς. 

(Cap. 21.) Τὸ δὲ δὴ πάντων μέγιστον" ἤδη γὰρ σύν- 
εγγυς ὄντα τοῖς πολεμίοις αὐτὸν εἰς ὀχτὼ ποιῆσαί φησι 
τὸ βάθος. Ἔξ οὗ δῆλον ὅτι κατ᾿ ἀνάγχην ἐπὶ τετταρά- 
χοντα σταδίους ἔδει γενέσθαι τὸ μῆχος τῆς φάλαγγος. 
El & ὅλως συνήσπισαν xarà τὸν ποιητὴν οὕτως ὥστε 
συνερεῖσαι πρὸς ἀλλήλους , ὅμως εἴκοσι σταδίων ἔδει 
τὸν τόπον ὑπάρχειν. Αὐτὸς δέ φησι λείπειν τῶν ôe- 
χατεσσάρων σταδίων. Kal τούτου μέρος μέν τι πρὸς 
θαλάττη”” τοὺς ἡμίσεας ἐπὶ τοῦ δεξιοῦ: ἔτι δὲ τὴν 


ὅλην τάξιν ἀπὸ τῶν ὁρῶν ἱκανὸν τόπον ἀφεστάναι πρὸς 
τὸ μὴ τοῖς πολεμίοις ὑποπεπτωχέναι τοῖς χατέχουσι τὰς 
παρωρείας. Ἴσμεν γὰρ ὃ ποιεῖ πρὸς τούτους ἐπικάμ.- 
πιο. Ὑπολειπόμεθα καὶ νῦν ἡμεῖς τοὺς μυρίους πε- 
ζοὺς πλείους ὄντας τῆς ἐκείνου προθέσεως. “Ὥστ᾽ èx τού. 
των ἔνδεχα σταδίους ἐπὶ τὸ πλεῖον ἀπολείπεσθαι τὸ τῆς 
φάλαγγος μῆκος xat’ αὐτὸν τὸν Καλλισθένην , ἐν οἷς 
ἀνάγκη τοὺς τρισαυρίους xal δισχιλίους ἐπὶ τριάκοντα 
τὸ βάθος ὑπάρχειν συνησπικότας. “O δέ φησιν εἷς ὀχτὼ 
τεταγμένων γενέσθαι τὴν μάχην. Τὰ δὲ τοιαῦτα τῶν 
ἁμαρτημάτων οὐδ᾽ ἀπολογίαν ἐπιδέχεται: τὸ γὰρ ἀδύ- 
νατον ἐν πράγμασιν ** αὐτόθεν ἔχει τὴν πίστιν. Διόπερ 
ὅταν xai τὰ κατ᾽ ἄνδρα διαστήματα καὶ τὸ πᾶν τοῦ 
τόπου μέγεθος ὡρισμένον ὑποθῶσι χαὶ τὸν ἀριθμὸν τῶν 
ἀνδρῶν, ἀναπολόγητον γίγνεται τὸ ψεῦδος. 

(Cap. 22.) Τὰ μὲν γὰρ ἅμα τούτοις ἀλογήματα 
μακρὸν ἂν εἴη λέγειν πάντα πλὴν τελέως ὀλίγων. Enol 
γὰρ τὸν Ἀλέξανδρον σπουδάζειν κατὰ τὴν τάξιν. ἵνα 
κατὰ τὸν Δαρεῖον αὐτὸν ποιήσηται τὴν μάχην. Ὁμοίως 
δὲ κατὰ μὲν ἀρχὰς καὶ τὸν Δαρεῖον αὐτὸν βαύλεσθαι 
κατὰ τὸν ᾿Αλέξανδρον, ὕστερον δὲ μετανοῆσαι. Πῶς 
δ᾽ ἐπέγνωσαν ἀλλήλους οὗτοι, ποῦ τῆς ἰδίας δυνάμεως 
ἔχουσι τὴν τάξιν, ἢ ποῦ µετέθη πάλιν 5 Δαρεῖος, 
ἁπλῶς οὐδὲν λέγεται. [Πῶς δὲ προσανέθη πρὸς τὴν 
ὀφρὺν τοῦ ποταμοῦ φαλαγγιτῶν τάξις ἀπότομον οὖσαν 
xal βατώδη; Καὶ γὰρ τοῦτο παρὰ λόγον. Ἀλεξάνδρῳ 


μὲν οὖν οὐχ ἐποιστέον τὴν τοιαύτην ἀτοπίαν ὅμολο- 





tus aperire in subjecta planitie, ut pars maxima Persarum 
fugientium in cavis illis perierit. At, hercules, voluit 
Alexander, parata suorum ut acies in conspectum hostium 
veniret. Quasi vero potuerit quidquam esse imparatius ea 
phalange, cujus frons esset dissoluta et divulsa. Quanto 
namque facilius erat futurum, ex agmine ad iter composito 
aciem phalangis instruere, quam interruptas in fronte et 
divulsas copias ad priorem figuram lineamque rectam re- 
vocare , atque in locis silvosis et anfractis apte ad pugnam 
eos dirigere? Erat igitur profecto longe satius, divisas co- 
pias ducere, in duo vel etiam quattuor agmina partitas, 
quee se aliud post aliud sequerentur ; quandoquidem et vise 
ad ita faciendum iter aptz poterant inveniri, et legitimam 
repente instruere aciem facile erat futurum ; quum prieser- 
tim per preecursores sciri multo ante hostis adventus posset. 
At hic, ut alia taceam absurda, quum per loca plana exer- 
citum fronte aequata duceret , ne equites quidem preeeuntes 
fecit, sed peditibus eos exaquavit. 

Omnium vero absurdissimum est, quod ait, Mace- 
donem, quum proxime ab hostibus abesset, altitudinem 
aciei fecisse octonúm militum. Ex quo consequitur, pha- 
langem illam stadia quadraginta necessario in longitudinem 
patuisse. Sed demus sic constipatam fuisse aciem , quod 
ait poeta, ut conferti invicem hxrerent, omnino tamen 
stadiorum viginti locum illum esse oportuit. Atipseait mi- 
norem fuisse stadiis quattuordecim. Et hujus quidem par- 
tem aliquam propter mare *** dimidium hujus numeri in 
dextro cornu : quin etiam scribit idem aciem universam a 
montibus idonco spatio fuisse dislantem , ne hosti , qui ra- 


dices montis obtinebat, subjiceretur. Scimus sane dicere 
illum partem aciei Alexandri retrorsum ad latus fuisse in- 
flexam. Idcirco etiam nos hic relinquimus in eum usum 
decem peditum millia, qui major est numerus quam ipsius 
ratio desiderat. Ex istis tandem sequitur, vel ipso auctore 
Callisthene , pro phalangis longitudine stadia ad summum 
undecim relinqui : intra quod intervallum necesse est aciem 
duorum et triginta millium hominum tricenos milites con- 
sertis clypeis constipatos in altitudine habuisse. At ille ait 
altitudinem aciei octonüm fuisse hominum, quum est pu- 
gnatum. Sunt vero hoc genus peccata ejusmodi , ut excu- 
sationem nullam prorsus admittant. Nam quod per rerum 
naturam fieri non potest, ** ipsum per se fidem invenit. 
Quoties igitur aliquis viritim ponit intervallum , et certam 
loci mensuram designat , numerum item hominum : hic si 
mentiatur, nulla ratione potest excusari. 

Jam quas his subjecit absurda alia, commemorare 
longum sit : pauca tantum afferemus. Ait Alexandrum in 
ordinanda acie summo studio id operam dedisse, ut cum 
ea parte hostilis aciei pugnam capesseret, in qua Darius 
ipse staret : et similiter Darium quoque initio ex adverso 
Alexandri pugnare voluisse , mox vero sententiam mutasse. 
At quomodo dignoscere sese invicem reges potuerint , et re- 
scire , in qua parte exercitus sui uterque stationem cepisset, 
et quo tandem post mutatam sententiam Darius transierit, 
nihil plane horum dicitur. Praterea, qui potuit phalanx 
ordinata amnis supercilium praruptum et spinis obsitum 
ascendere et superare? Nam et hoc quis credat ? Hujusmodi 
igitur m^nifestee absurditatis Alexandrum damnare , nefas 


26 CALLISTHENIS 


γουμένην, παραλαμθάνοντας περὶ αὐτοῦ τὴν ἐν τοῖς 
πολεμικοῖς ἐμπειρίαν καὶ τριθὴν ἐχ παιδὸς, τῷ δὲ συγ- 
γραφεῖ μᾶλλον, ὃς διὰ τὴν ἀπειρίαν οὐδὲ τὸ δυνατὸν ἐν 
τοῖς τοιούτοις δύναται διευκρινεῖν. Περὶ μὲν οὖν Ἐφό- 
ρου καὶ Καλλισθένους ταῦθ᾽ ἡμῖν εἰρήσθω. 


34. 


Aristotel. Mirab. 132 : Ἔν μιᾶ τῶν Αἰόλου προσ- 
αγορευοµένων νήσων πλῆθός τί φασι γενέσθαι φοινί- 
χων ὅθεν καὶ Φοινικώδη καλεῖσθαι. Οὐκ ἂν οὖν εἴη 
τὸ λεγόμενον í ὑπὸ Καλλισθένους ἀληθὲς , ὅτι ἀπὸ Φοινί- 
χων τῆς Συρίας τῶν τὴν παραλίαν οἰκούντων τὸ φυτὸν 
ἔλαθε τὴν προσηγορίαν. 

Laudatur preterea Callisthenes cum reliquis re- 
rum Alexandri scriptoribus in Elencho auctorum 
ad Plin. H. N. lib. XII et XIII, ubi de arboribus 
sermo est. Porro apud Epiphanium Adv. heres. 
I, 3, nominatur inter eos, qui de natura atque vi 
plantarum verba fecerint. Quare singularem quen- 
dam Περὶ φυτῶν librum a Callisthene scriptum pu- 
tat Westermannus, preter necessitatem. 


(35.) 


Steph. Byz : Χαλχεῖα, πόλις Arburs * 6 Πολυΐστωρ 
ἐν Λιθυχῶν τρίτῳ, ὡς Δημοσθένης ( καὶ Καλλισθένης 
conj. Westerm. ), à μεμφόμενος Πολύθιος ἐν τῷ δω- 
δεχάτῳ, ὧδε γράφει" Ἀγνοεῖ δὲ μεγάλως καὶ περὶ τῶν 
Χαλκείων. Οὔτε γὰρ πόλις ἐστὶν, ἀλλὰ χαλκουργεῖα. 

De Demosthene, χτίσεων scriptore et Βιθυνιαχῶν, 
cogitavit Schweighzuser.; notiorem historicum sibi 
postulans sua invexit Westermannus; de Timo- 
sthene Rhodio cogitavit Geier.; possis etiam De- 
mostheni substituere Democharem ( in Agathoclis 
historia), de quo dixisse Polybium libro duode- 
cimo constat. Sed hzc omnia arbitraria sunt. Χαλ- 


χεῖα ista intelligenda esse τὰ χαλχωρύχια Mauritaniz 
quorum Strabo XVII, p. 830 et Ptolemzeus IV, 
14 meminerunt, censet Schweighzuser. 


Plutarch. Alex. c. 27 : Ἐν γοῦν τῇ τότε (εἷς 
Ἄμμωνος ) πορείᾳ τὰ συντυχόντα ταῖς ἀπορίαις παρὰ 
τοῦ θεοῦ βοηθήματα τῶγ ὑστέρων χρησμῶν ἐπιστεύθη 
μᾶλλον - τρόπον δέ τινα xal τοῖς χρησμοῖς ἡ πίστις ix 
τούτων ὑπῆρξε. Πρῶτον μὲν γὰρ ἐκ Διὸς ὕδωρ κολὺ 
xal διαρχεῖς ὑετοὶ γενόμενοι τόν τε τῆς δίψης φόθον 
ἔλυσαν xal τὴν ξηρότητα χατασθέσαντες τῆς ἄμμο, 
vore pac «ενομένης καὶ πρὸς αὑτὴν ξυμπεσούσης., εὖ- 
πνουν τὸν ἀέρα καὶ καθαρώτερον παρέσχον. "Ἔπειτα 
τῶν ὅρων, οἵπερ ἦσαν τοῖς ὁδηγοῖς, συγχυθέντων καὶ 
πλάνης οὔσης xa! διασπασμοῦ τῶν βαδιζόντων διὰ τὴν 
ἄγνοιαν, χόραχες ἐχφανέντες ὑπελάμθανον τὴν ἡγεμο- 
νίαν τῆς πορείας, ἑπομένων μὲν ἔμπροσθεν πετόμενοι 
καὶ σπεύδοντες, ὑστεροῦντας δὲ καὶ βραδύνοντας dva- 
μένοντες᾽ ὃ δὲ ἦν θαυμασιώτατον, ὁ ὣς Καλλισθένης pal, 
ταῖς φωναῖς ἀναχαλούμενοι τοὺς πλανωμένους νύκτωρ 
xat χλάζοντες εἷς ἴχνος χαθίστασαν τῆς πορείας. “Erei 
δὲ διεξελθὼν τὴν ἔρημον $xtv εἷς τὸν τόπον, δ μὲν προ- 
φήτης αὐτὸν ὃ Ἄμμωνος ἀπὸ τοῦ θεοῦ χαίρειν, ὡς ἀπὸ 
πατρὸς, προσεῖπεν" ó δὲ ἐπήρετο, μή τις αὐτὸν εἴη 
διαπεφευγὼς τῶν τοῦ πατρὸς φονέων. Εὐφημεῖν δὲ 
τοῦ προφήτου χελεύσαντος, οὐ γὰρ εἶναι πατέρα θντ- 
τὸν αὐτῷ, μεταθαλὼν ἐπυνθάνετο, τοὺς Φιλίππου po- 
vers el πάντας εἴη τετιμωρημένος“ εἶτα περὶ τῆς ἀρχῆς, 
εἰ πάντων αὐτῷ δίδωσιν ἀνθρώπων κυρίῳ γενέσθαι, 
Χρήσαντος δὲ τοῦ θεοῦ xal τοῦτο διδόναι xat ΦΡίλιππον 
ἀπέχειν ἔκπλεω τὴν δίκην, ἐδωρεῖτο τὸν θεὸν ἀναθή- 
μασι λαμπροῖς καὶ χρήαασι τοὺς ἀνθρώπους. Ταῦτα 
περὶ τῶν χρησμῶν οἱ πλεῖστοι γράφουσιν. 

Strabo XVII, p. 813 : Τὸ ἐν Ἄμμωνι σχεδόν τι 





profecto fuerit; qnem et disciplina et usu rerum bellicarum 
a puero imbutum fuisse accepimus : sed scriptorem potius 
hominem adeo imperitum , ut ne quidem, quid fieri in ta- 
libus queat aut nequeat, internoscere potuerit. Ac de Ephoro 
quidem et Callisthene hzec a nobis dicta sufficiant. 

34. 

Tn una ex insulis, quas ‚Eoli nominant , multas nasci pal- 
mas, indeque eam Phienicoden appellari tradunt. Falsum 
igitur esse videtur quod Callisthenes dicit, a Pheenicibus, 
qui Syrie oram incolant, arborem istam nomen habere. 

35. 

Chalcea, urbs Libyz; ( Alexander) Polyhistor Libyco- 
rum tertio, uti etiam Demosthenes (?), quem reprehendens 
Polybius libro duodecimo sic scribit : De Chalceis quoque 
errat vehementer; neque enim urbs est Chalcea , sed «xris 
officinz. 

36. 

Quas in illo (ad Ammonem) itinere difficultatibus ejus 
dii opes attulerunt, hæ quam insecuta oracula fidem inve. 
nierunt majorem : immo oraculis ha quodammodo fidcm 


astruxere. Primum enim celestes aque et largi excusi 
imbres sitis timorem discusserunt, ariditateque exstincta 
sabuli irrigati et jam compactiores liquidum aerem reddide- 
runt οἱ puriorem. Deinde confusis, quibus duces itineris 
utebantur, notis quum erraret agmen per ignorantiam a- 
que ab itinere deflecteret : corvi oblati duces praebuerunt 
se. Si agınen sequebatur, incitatis antecedebant pennis : sim 
incederet lentius et tardius, opperiebantur. Quod vero mi- 
raculum superabat omne, ut auctor est Callisthenes, vo- 
cibus et crocitu, si qui nocte aberrarent, hos revocabast 
atque ad vestigium via reducebant. Ut emensus solitudi- 
nem quo tendebat venit , vates Ammonis eum dei nomine 
ut parentis salutavit. Ille quasivit an interfectores pares- 
tis sui omnes poenas dedissent. Cui vates : Dii meliora, 
respondit, neque enim tuus mortalis parens est. Ita va- 
rians rex rogavit, omnesne Philippi punivisset percussores* 
hinc de imperio, an dominatum sibi omnium gentium coa- 
cederet. Quum deus ostendisset et hoc annuere se et Pbi- 
lippi peractam plene ultionem : deum magnificis donis, el 
sacerdotes honoravit pecunia. Hac de oraculis tradunt 
plerique. 


FRAGMENTA. 27 


ἐχλέλειπται χρηστήριον, πρότερον δὲ ἐτετίμητο. An- 
λοῦσι δὲ μάλιστα τοῦτο of τὰς ᾿Αλεξάνδρου πράξεις ἆνα- 
γράψαντες, προστιθέντες μὲν πολὺ καὶ τὸ τῆς κολαχείας 
εἶδος, ἐμφαίνοντες δ᾽ ὅ τι xal πίστεως ἄξιον. “O γοῦν 
Καλλισθένης φησὶ τὸν Ἀλέξανδρον φιλοδοξῆσαι μάλιστα, 
ἀνελθεῖν δὲ ἐπὶ τὸ χρηστήριον, ἐπειδὴ καὶ Περσέα 
ἤκουσε πρότερον ἀναθῆναι καὶ Ἡραχλέα" ὁρμήσαντα 
δ᾽ ix Παραιτονίου καίπερ νότων ἐμπεσόντων βιάσα- 
σθαι, πλανώμενον δ᾽ ἀπὸ τοῦ χονιορτοῦ σωθῆναι γενο- 
μένων ὄμθρων χαὶ δυοῖν χοράχων ἡγησαμένων τὴν ὁδὸν, 
ἤδη τούτων χολαχευτιχῶς λεγομένων, Τοιαῦτα δὲ 
xai τὰ ἑξῆς" μόνῳ γὰρ δὴ τῷ βασιλεῖ τὸν ἱερέα ἐπιτρέ-- 
ψαι παρελθεῖν εἷς τὸν νεὼν werk τῆς συνήθους στολῆς, 
τοὺς ὃ ἄλλους μετενδῦ ναι τὴν ἐσθῆτα. ἔξωθέν τε τῆς 
θεμιστείας ἀκροάσασθαι πάντας πλὴν Αλεξάνδρου; τοῦ- 
τον δ᾽ ἔνδοθεν εἶναι, ody ὥσπερ ἐν Δελφοῖς καὶ Βραγ- 
γίδαις τὰς ἀποθεσπίσεις διὰ λόγων, ἀλλὰ νεύμασι xal 
συμθόλοις τὸ πλέον , ὡς xxl παρ᾽ Ὁμήρῳ (Il. I, 528) 
J καὶ χυανέησιν ἐπ᾽ ὀφρύσι νεῦσε Κρονίων, 
τοῦ προφήτου τὸν Δία ὑποχρινομένου τοῦτο μέντοι ῥη- 
τῶς εἰπεῖν τὸν ἄνθρωπον πρὸς τὸν βασιλέα, ὅτι εἴη Διὸς 
υἱός. Ἡροστραγῳδεῖ δὲ τούτοις 6 Καλλισθένης, ὅτι τοῦ 
᾿Απόλλωνος τὸ ἐν Βραγχίδαις μαντεῖον ἐκλελοιπότος, 
ἐξ ὅτου τὸ ἱερὸν ὑπὸ τῶν Βραγγίδων σεσύλητο ἐπὶ Ξέρ- 
ξου περσισάντων , ἐχλελοιπυίας δὲ xat τῆς χρήνης, τότε 
ἥ τε κρήνη ἀνάσχοι xal μαντεῖα πολλὰ of Μιλησίων 
πρέσθεις κομισθέντες * εἰς Μέμφιν περὶ τῆς ἐκ Διὸς ye- 
νέσεως τοῦ ᾿Αλεξάνδρου καὶ τῆς ἐσομένης περὶ Ἄρθηλα 
νίκης xal τοῦ Δαρείου θανάτου καὶ τῶν ἐν Λαχεδαίμονι 
νπωτερισμῶν, Περὶ δὲ τῆς εὐγενείας καὶ τὴν ᾿Ερυθραίαν 
᾿Αθηναΐδα φησὶν ἀνειπεῖν: xai γὰρ ταύτην ὁμοίαν 
γενέσθαι τῇ παλαιᾷ Σιθύλλη τῇ ᾿Ερυθραίᾳ. Τὰ μὲν 
δὴ τῶν συγγραφέων τοιαῦτα. 


De corvis cf. Ptolemei Lag. fr. 7. De Branchi- 
darum oraculo vide Soldau ( Das Orakel.der Bran- 
chiden) in Zeitschrift. f. Alterthwss. 1841, nr. 66- 
67. — ἐπὶ Ξέρξου περσ.] Cf. Strabo XI, p. 518; XIV, 
p. 634; Plutarch. De ser. num. vindict. c. 12; Sui- 
das v. Βραγχίδαι; Curtius VII, 5. Ceterum pro Xerxe 
dicendus fuit Darius ( v. Herodot. VI, 19 ). 


33. 


Plutarch. Alex. 33 de pugna ad Arbela : Τότε 
δὲ τοῖς Θετταλοῖς πλεῖστα διαλεχθεὶς xal τοῖς ἄλλοις 
"Ἕλλησιν, ὡς ἐπέῤῥωσαν αὐτὸν βοῶντες ἄγειν ἐπὶ τοὺς 
βαρθάβους, τὸ ξυστὸν εἰς τὴν ἀριστερὰν μεταδαλὸν τῇ 
δεξιᾷ παρεχάλει τοὺς θεοὺς, ὥς Καλλισθένης φησὶν, 
¿cu χόμενος, εἴπερ ὄντως Διόθεν ἐστὶ γεγονὼς, ἀμῦναι 
xal συνεπιῤῥῶσαι τοὺς "Ἕλληνας. 

Id. ibid. :Non evasurus fuisset Darius, nisi Par- 
menio Alexandrum retraxisset : Ὅλως γὰρ αἰτιῶν- 
ται Παρμενίωνα κατ᾽ ἐκείνην τὴν μάχην νωθρὸν γενέ- 
σθαι χαὶ δύσεργον, εἴτε τοῦ γήρως ἤδη τι παραλύοντος 
τῆς τόλμης» elre τὴν ἐξουσίαν xal τὸν ὄγκον, ὡς Kad- 
λισθένης φησὶ, τῆς ᾿Αλεξάνδρου δυνάμεως βαρυνόμενον 
xol προσφθονοῦντα. 

« Ex priore loco, Geierus ait, satisapparet, data 
opera Callisthenem ad divinam Alexandri originem 
respexisse. Etenim revera talia ab Alexandro dicta 
esse quis crediderit! » 


38. 


Strabo XI, p. 531 : Οὗτος μὲν οὖν 6 λόγος περὶ 
τοῦ Αράξου ποταμοῦ ἔχει τι πιθανὸν, ὃ δὲ Ἡροδότειος 
(lib I, c. 202) οὗ πάνυ. (Φησὶ The. ἐχ Ματιηνῶν 
αὐτὸν ῥέοντα εἷς τετταράχοντα ποταμοὺς σχίζεσθαι, 





Ammonis oraculum fere desertum est, prius autem in 
honore fuit. Id inprimis declarant rerum Alexandri scri- 
ptores, qui quamquam adulandi gratia non pauca adjece- 
runt, indicant tamen etiam qua credenda sint. Calli- 
sthenes igitur narrat, Alexandrum ambitione quadam indu- 
ctum ad id oraculum contendisse , quod audiisset Perseum 
quoque et Herculem prius eo ascendisse; atque e Paræ- 
tonio profectum, quamquam austrinis incidentibus flatibus, 
pertendisse, et quum per pulverem vagaretur, imbrium su- 
perventu et duorum corvorum , qui iter commonstrassent, 
servatum esse : qua ipsa jam adulatorie dicuntur. Similia 
sunt qua sequuntur. Soli scilicet regi a sacerdote con- 
cessum , ut in templum ingrederetur habitu consueto : ce- 
teros vestem mutare jussos, et foris oraculum audivisse 
omnes przter Alexandrum , qui ingressus intro fuerit. Re- 
sponsa non, ut apud Delphos ct Branchidas, verhis, sed 
ınagna ex parte nutu et signis, quemadmodum apud Ho- 
merum 

Dixit cxruleisque superciliis pater almus Annuit, 
a vate data Jovem imitante. Hoc tamen expresse eum regi 
dixisse, esse ipsum Jovis filium. His Callisthenes tragice 
rei exaggerans addit, quum Apollo Branchidarum oracu- 
lum deseruisset inde ab eo tempore, quo templum a Bran- 


chidis Xerxem ( Darium ) sequentibus spoliatum fuit, quum- 
que fons defecisset : et hunc tum denuo scaturiisse , et Mi- 
lesiorum legatos Memphim profectos multa responsa attu- 
lisse de nato e Jove Alexandro , de futura apud Arbela vi- 
ctoria, de Darii morte, de rebus Lacedæmone novatis, 
De generis vero nobilitate etiam Erythrzeam Athenaidem 
effatam, que antiquae illi Erythraeze Sibyllae similis fuisset, 
Talia sunt que a scriptoribus traduntur. 


37. 


Ibi Thessalos longa oratione adhortatus atque reliquos 
Graecos , ubi alacres se ostenderunt conclamantes , duceret 
in Barbaros : trajecta in sinistram lancea deorum opem in- 
vocavit , ut auctor est Callisthenes, precatus : si vere satus 
Jove esset, ut Grecis adessent dexteri et propitii. 

Omnino enim Parmenionem insimulant in proelio isto. ad 
Arbelam segnem se praebuisse et difficilem , sive quod se- 
nium jam ceperit audaciam ejus resolvere , sive quod, ut 
Callisthenes dicit, magnificentiam et tumorem Alexandri 
potentia agre tulerit et invidiose. 


38. 


Hæc de Araxe narratio habet aliquid probabilitatis, He- 
ro-loti non item. 15 enim dicit eum a Matianis fluentem in 


28 | CALLISTHENIS 


μερίζειν δὲ Σχύθας xai ' Βακτριανούς. Καὶ Καλλιοθέ- (fr. 30-43 ap. Westerm. ), atque hunc in modum 
νης δὲ ἠχολούθησεν αὐτῷ. disposuit: Portus: fr. 38, 29 ex nostra dispositione; 

Hec ad Periplum refert Westermannus, ad | Paphlagonia : fr. 26; Bithynia : fr. 28, 39; My- 
Alexandri historiam Geierus, Callistheni statuens | sia : fr. 40, 20, Lydia: fr. aı ; Ionia: fr. 25; 
pro more suo digrediendi occasionem Araxis fluvii | Caria : fr. 23; Lycia : fr. 24; Pamphylia : fr. 26; 
describendi dedisse ejusdem nominis flumen, quod | Cilicia : fr. 30, 31. 
apud Persepolin vidisset. « Attigit vero Araxem, Itaque quinque tantum vel sex fragmenta Com- 
pergit, etiam Medius Thessalus (fr. 1) et Curtius | mentariis de rebus Alexandri relinquuntur. Contra 
IV, 5, 4 : transeundum esse Alexandro Euphraten | hac Geierus p. 215: « Miramur quod Westerman- 
Tigrimque et Araxen et Hydaspen , magna muni- | nusquzcunque vel apud Strabonem vel apud alium 
menta regni sui (cf. V, 4,7; 7, 9; VII, 3, 19). | vetereinauctorem de Asiz regionibus, quas Alexan- 
Qui locus sive cum Mützellio de Persico sive cum | der peragravit, ex Callisthene afferuntur, libro 
Cellario de Armenico, sive, id quod nobis quidem | quidem unde hzc deprompserint non indicato , ad 
maxime probabile videtur, de ipso hoc Bactriano | Periplum istum, si diis placet, Callisthenis Olya- 
Araxe vel potius Iaxarte intelligitur, satis docet, | thii referenda opinatus estid genus omnia, qnam- 
quam facile Callisthenes in Alexandri rebus con- | quam addit : « nonnulla eorum si quis ad Persica 
scribendis , etiamsi prius substiterit quam ad illum | (i. e. Historiam Alexandri ) potius trahere mallet, 
Bactrianum flumen perventum est, mentionem ejus | fortasse nonrepugnarem. » Atnos quidem ne illud 
facere potuerit. Ceterum et Herodotum l. l. c. | quidem largiri possumus viro eruditissimo, quod 
202 et Callisthenem , qui eum secutus est, Araxen | dicit admodum difficile esse definitu, ad Periplum 
cum laxarte male confudisse, recte animadvertit | an ad Persica pertineant, quz pro natura sua ad 
Behrius ad Herodot. |. l. » Plura de laxarte variis | utrumque librum putat posse pertinere. Quid 
nominibus appellato et cum aliis fluviis confuso | multa? Periplum istum neque ab Olynthio neque 
vide ap. Forbiger. Geogr. II, p. 77 et ap. eos qui | ab Sybarita Callisthene proditum esse arbitramur, 
ibi laudantur. sed iis adnumerandum esse scriptionibus persua- 
sum habemus, que multo post Alexandrum M. 
Ptolemzorum potissimum posteriorum ztate de 





ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ. insulis et oppidis ad oram maritimam sitis aliisque 
id genus rebus geographicis concinnatz celebrioris 
39. cujusdam auctoris nomine et Periplorum et Para- 


Schol. Apoll. Rh. II, 672 : Περὶ τῆς Θυνιάδος plorum titulo inscriptze pervulgari solebant, qualis 
νήσου προείρηται, ἧς μέμνηται Νύμφις δ Ἡρακλεώτης. | at Jubz Mauritani ( v. fr. 26 Onesicriti ) et qua- 
Φησὶ δὲ αὐτὴν ἑπτὰ σταδίους ἔχειν τὴν περίμετρον. les alie haud pauce, de quibus uberius commen- 
Καλλισθένης δὲ ἐν τῷ Περίπλῳ ὑπὸ μὲν “Ελλήνων | tus est Dodwellus (Geogr. Min. tom. 1, De Ar- 
φησὶ προσαγορεύεσθαι τήν τε χώραν καὶ τὴν νῆσον Θυ- riani Nearcho P- 140 ). Callisthenis autem nomine 
νιάδα, ὑπὸ δὲ τῶν βαρθάρων Θυνίαν ( Βιθυνίαν Unger. | Pr# ceteris fictitio abusos esse posterioris ævi scri- 


in Zeitschrift f. Alterthwiss. 1844, nr. 30, p. 236.) ptores comprobatur etiam fabulis istis de Alexan- 
, dro M. eundem Pseudo-Callisthenis titulum in 
O. 


fronte gerentibus. A Callisthene autem Olynthio 
Id. ibid. 1, 1037, postquam de pugna nocturna, | Periplum conscriptum esse negamus atque perne- 
quam Cyziceni cum Argonautis commiserunt, se- 


gamus , primum quod ante expeditionem Indicam 
cundum Deiochi ( fr. 6) narrationem exposuerat, 


nulla ab Alexandro, qui ne classe quidem tunc 
addit : Καλλισθένης δὲ ἐν τῷ πρώτῳ τοῦ Περίπλου | temporis uteretur, navigatio est instituta, quae a 
xat ἔχθραν φησὶ τοὺς οἰκοῦντας τὴν Κύζιχον ἐπιθέ-- 


quoquam ejus comitum potuisset enarrari; dein 
σθαι νυκτὸς τοῖς Ἀργοναύταις. quod etiamsi et ab Alexandro instituta et ab Olyn- 
Duobus his scholiastz locis fisus Westermannus 


thio enarrata esset ejusmodi navigatio, vix ac ne 
tantum non omnia que de rebus geographicis ex | vix quidem esset credibile eam ab reliquis Alexan- 
Callisthene traduntur, ad Peripli libros retulit 


dri rerum conımentariis ab eodem Callisthene con- 


0 zas 





quadraginta scindi fluvios , et Scythas a Bactrianis dividere: | gionem illam atque insulam a Grzecis quidem dici Thynia- 
Herodotum tamen etiam Callisthenes secutus est. dem, a Barbaris vero Thyniam ( Bithyniam? ). ° 


39. 40. 


Nymphis Heracleota Thyniadem insulam , septem sta- Callisthenes Peripli libro primo dicit Cyzici incolas hostili 
diorum circuitu esse dicit. Callisthenes vero in Periplo re- | animo nocturnas Argonautis struxisse insidias. 


FRAGMENTA. 29 


Scriptis separatim esse editam; denique quod 
ipsis temporis angustiis prohibitus erat Olynthius, 
quominus preter Hellenica, quod opus dum 
Alexandrum comitaretur eum composuisse recte 
vidit Westermannus, et preter Persica aliud litera- 
rum monumentum, nedum geographicum susci- 
peret elaborandum. » Hzc Geierus. Mihi quoque 
Periplus a nostro Callisthene alienus esse vide- 
tur. Nisi fallor, Callisthenes qui a schol. ad Apoll. 
II, 672 cum Nymphide componitur, idem est at- 
que Callistratus, quem cum eodem Nymphide idem 
componit schol. ad II, 780 ( ὡς Νύμφις καὶ Καλλί- 
στρατος), ac preeterea Stephan. Byz. de Hypio flu- 
vio Pontico ( v. Nymphid. fr. 4 ). Utrumque, et 
Nymphidem et Callistratum , Περὶ Ἡραχλείας seri- 
psisse constat; Nymphidi etiam periplus Ἀσίας tri- 
buitur ab Athenzo XIII, p. 596, si genuina lectio 
est; de Callistrato, Nymphidis imitatore , id non 
habemus testatum, etsi ex iis, que de regionibus 
et urbibus Ponticis ex eo traduntur, Ponti periplum 
aliquis elicere conetur. — Ceterum Callisthenis et 
Callistrati (Aristophanei) nomina etiam ap. Suidam 
v. Ἀναρᾶσθαι et ap. Harpocration. v. ἀναγκαῖον con- 
fusa esse recte procul dubio statuit Reinesius, pro- 
bante etiam Westermanno. Vide quz ad calcem 
fragmentorum Callisthenis adscripsimus pag. 32. 





ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ. 


Δι. 


Pollux Onom. IX, 6, 93 : Ἦν δέ τι xal νομίσμα- 
τος εἶδος οὕτως (sc. Φωχαΐδες) ὀνομαζόμενον. Φησὶ γοῦν 
ἐν τοῖς Ἀποφθέγμασι Καλλισθένης, ὑπ᾽ Εὐθούλου τοῦ 
Ἀταρνίτου τὸν ποιητήν Περσίνον ἀμελούμενον εἰς Mu- 
τιλήνην ἀπελθόντα θαυμάζοντι (sic Kühn.; θαυμά- 
ζοντα libri) γράψαι, διότι τὰς Φωχαῖδας, [ἃς interpos. 
Hemsterh. ] ἔχων ἦλθεν, ἥδιον ἐν Μυτιλήνη μᾶλλον ἢ 
ἐν Ἀτάρνη καταλλάττει. 

Περσίνον | in aliis libris Πέρσιον, Γέρσιον. Persi- 
num quendam, Milesium poetam , inter Orphicos 
recenset Suidas v. Ὀρφεύς e lectione codd. A et E. 


Hesych.: Φωχαῖς... τὸ κάχιστον χρυσίον. Cf. Boeckh. 
Staatshaush. 1, p. 24 sq. — Hemsterhus. : ο Vide- 
tur Persinus ille invitatus Atarnam ab Eubulo, apud 
quem dum moratur, de suissibi divitiis vivendum 
esse quum videret, Mytilenas Eubulo relicto con- 
cessisse ; neque injuria, siquidem evocatis a regibus 
eruditis viris omni modo honorem haberi mos ob- 
tinuerit. » — Ceterum Callisthenem Pollucis Olyn- 
thium esse placuit Westermanno : « Αποφθέγματα 
ab Olynthio scripta esse posse, ait, non est quod 
dubitemus, quum paullo post Lynceus Samius, 
item Peripateticus, ejusdem argumenti librum com- 
posuerit... Imo hunc potius quam Sybaritam sive 
alium auctorem credere malit aliquis propterea, 
quod que hinc affert Pollux spectant ad Eubulum, 
Atarnei tyrannum , cui Hermias postquam, ut ait 
Strabo XIII, p. 611, per aliquod tempus socius 
imperii fuerat, deinde solus imperavit atque Ar:- 
stotelem Athenis accivit, eique filiam fratris in ma- 
trimonium dedit : ab hoc autem dictum poeta ce- 
terum ignoti Callisthenem accepisse admodum ve- 
risimile est, imo ipse fortasse ibi certior factus , si 
verum est, quod suspicati sumus, Aristotelem di- 
scipulum secum Átarneum duxisse. » 





MAKEAONIKA. 
42. 
E LIBRO TERTIO. 
Stobzus Florileg. VII, 65 : Καλλισθένης àv τρίτῳ 


Μακεδονικῶν. «Φίλιππος 6 τῶν Μακεδόνων βασιλεὺς 
δύο καὶ τριάχοντα Χαλκιδικὰς πόλεις τοῖς ἰδίοις ὑπο- 
τάξας σκήπτροις Μεθωναίους καὶ Ὀλυνθίους λεηλατεῖν 
ἤρξατο. Γενόμενος δὲ κατὰ γέφυραν ποταμοῦ Σάρδωνος 
χαὶ εἰς τὸ πέραν διαθῆναι βιαζόμενος ὑπὸ τοῦ πλήθους 
τῶν ᾿Ὀλυνθίων ἐπεσχέθη. Τοξότης δέ τις Ἀστὴρ τοῦ- 
voua τόξον ἐντείνας ἐτύφλωσε τὸν Φίλιππον, εἰπών - 
Ἀστὴρ Φιλίππῳ θανάσιμον πέμπει βέλος. ᾿Ἀποδαλὼν 
δὲ 6 βασιλεὺς τὸν ὀφθαλμὸν εἰς τὸν ποταμὸν ἑαυτὸν čp- 





DICTERIA. 


41. 


Phocaides etiam numorum species appellatur. Narratque 
Callisthenes in Dicteriis, Persinum poetam, quum se ab 
Eubulo Atarnensi neglectum videret , Mytilenas abiisse , id- 
que mirato Eubulo scripsisse Phocaides , quibus ipse in- 
structus venisset , suavius Mytilenis quam Atarne permu- 
tari. 


MACEDONICA. 


42. 
E LIBRO TERTIO. 


Callisthenes in Macedonicorum libro tertio : Philippus 
Macedonum rex quum duas et triginta urbes Chalcidicas in 
suam redegisset potestatem , Methonzeos et Olynthios præ- 
dari instituit. Jam quum ad pontem Sardonis fluvii esset et 
in oppositam ripam vi trajicere tentaret, a multitudine 
Olynthiorum inhibitus est. Atque sagittarius quidam Aster 
nomine missa sagitta oculum Philippo excussit dicens : 
« Aster Philippo letiferum mittit telum. » Amisso rex oculo 


$0 CALLISTHENIS - 


pupe xai πρὸς τοὺς οἰκείους διανηξάυενος τὸν χίνδυνον 
ἐξέφυγεν. 

Plutarchus Parall. min. c.8 (p. 378 Didot) : Φί- 
λιππος Μεθώνην καὶ Ὄλυνθον βουλόμενος πορθῆσαι χαὶ 
βιαζόμενος ἐπὶ τῷ Σανδάνῳ (sic) ποταμῷ διαθΏναι 
πέραν, ὑπό τινος τῶν ᾿Ὀλυνθίων, Ἀστέρος ὀνόματι, 
ἐτοξεύθη τὸν ὀφθαλμὸν, εἰπόντος" 

Ἀστὴρ Φιλίππω θανάσιμον πέμπει βέλος. 
Ὁ δ' ὀπίσω διανηξάμενος πρὸς τοὺς οἰκείους σώζεται 
ἀπολέσας τὸν ὀφθαλμόν * ὡς Καλλισθένης ἐν τρίτῳ Ma- 
κεδονικῶν, 

« Certatim historiolam referunt veteres scripto- 
res, sed breviter plerique, velut Demosth. De coron. 
p. 247, $ 67; Strabo VII, p. 330; VIII, 374; 
Diodor. XVI, 34; Lucian. De hist. scrib. 38; The- 
mist. p. 284; Ptolem. Heph. ap. Phot. cod. 190, 
p. 149, a; Harpocrat. v. Μεθώνη; Eustath. ad 1]. 
II, p. 248; Suidas v. Κάρανος; Justin. VII, 6; Plin. 
H. N. VII, 37; Solin. c. 8, 5; cf. Palmer. Exer- 
citt. p. 557 sqq. Stobzeus unde sua habcat dici ne- 
quit; certe si Olynthius auctor est, neque ipsa ejus 
verba, neque veram ex omni parte et integram hi- 
storiam habemus, Integram ac veriorem adponam 
ex Suida : Μεθωναίοις δὲ τοῖς ἐπὶ Θράχης πολεμῶν 
τὸν ὀφθαλμὸν ἐπηρώθη, Ἀστέρος τινὸς ὄνομα βαλόντος 
αὐτὸν βέλει, ἐπιγράψαντός τε τῷ βέλει « Ἀστὴρ Dı- 
λίππῳ θανάσιμον πέμπει βέλος. » Πρὸς ὃν ἀντιγράψας 
ἔπεμψε βέλος ὁ Φίλιππος « Αστέρα Φίλιππος ἣν λάθη 
χρεμήσεται. » Καὶ ὑποσχόμενος εἰρήνην ἐξήτησε καὶ λα» 
θὼν ἐχρέμασεν. » Westerm.Hic Callisthenes Stobai 
et Pseudo-Plutarchi , ex mea sententia idem est at- 
que ille cujus Opaxıxa et Galatica et Cynegetica et 
Metamorphoses ex iisdem novimus auctoribus. 


43. 


Tertullian. De anim. ο. 46 : Et Bardylidem Il- 
lyricum a Molossis usque Macedoniam ex somnio 
dominatum de Callisthene disco, 

« Βατ lidem scripsi ex conjectura pro eo quod 
in editionibus inveni, Baralirem s. Balaridem. 
Scilicet Bardylis rex erat Illyriorum, quem vicit 





in fluvium se conjecit et ad suos transnatans periculum 
effugit. 

Philippus Methonen et Olynthum eversurus quum San- 
danum (?) fluvium vi trajicere vellet, Olynthius quidam, 
cui Asteri nomen , sagitta oculum ejus percussit , dicens : 

Aster Philippo letiferum mittit telum. 
Tum rex natando ad suos reversus, amisso oculo, feliciter 
evasit. Narrat rem Callisthenes libro tertio De rebus Ma- 


cedonum. 
THRACICA. 
44. 
E LIBRO TERTIO. 
Bello Atheniensium contra Eumolpum , quum non suffi- 
ceret commeatus , Pyrander publicus quaestor, parce anno- 

















Philippus Ol. 105, a. 359. V. Diodor. XVI, 4, 
Neque ab eo diversus videtur Bardylis Ηγήα 
latro, de quo Theopompum (fr. 35) egisse diet 
Cicero De off. II, 11, quemque inter eos, qui i- 
fimo loco nati ad summas dignitates pervenerat, 
Helladius ap. Phot. cod. 279, p. 530 recenset sie: : 
Βράδυλλις δέτις Ἰλλυριῶν ἀνθρακεὺς γεγονώς. » Wee 
stermann. 
— PB 


ΘΡΑΚΙΚΑ. 


hh. 
E LIBRO TERTIO. 


Plutarchus Parall.. min. c. 31 ( p. 385 Didot); 
᾿Αθηναίων πόλεμον ἐχόντων πρὸς Εὔμολπον, χε d 
εὐθηνίας μὴ ἐπαρχούσης, Πύρανδρος ταμίας vw ἃς 
μοσίων ὑπεσπάσατο τὸ μέτρον, φειδωλῶς χρώμρας' 
of δ᾽ ἐγχώριοι, ὡς προδότην ὑποπτεύσαντες, Mids- 
στον ἐποίησαν- ὡς Καλλισθένης ἐν τρίτῳ psum. 

a Res fabulosa atque si spectes antiquissums 
formam imperii Atheniensium, inepte composts 
Pro Πύρανδρος Harl. exhibere Χρύσανδρος : 
Wyttenbachius, De bello autem, si tanti est, d. 
Strabo VII, p. 321; Pausan. I, 38, 2; 
dor. III, 15, 4, quem sua partim ex Calli 
Thracicis hausisse suspicatur Galeus, » VESTIR 





ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ. 
45. 
E LIBRO SECUNDO. 


Stobzus Floril. VII, 69 : Καλλισθένης ἐν elg: 
Μεταμορφώσεων. Κατὰ Κελαινὰς, πόλιν τῆς Φρυής, 
διὰ μῆνιν Ἰδαίου Διὸς χάσμα μεθ ὕδατος γενομένθ: 
πολλὰς οἰχίας αὐτάνδρους εἰς τὸν βυθὸν καθείλχυσι. TH: 
δὲ δήμου κινδυνεύοντος Μίδας 6 βασιλεὺς χρησ 
ἔλαθε, συνελεύσεσθαι τὴν γῆν, ἐὰν εἰς τὸ βάραϑρι 
βάλη τὸ τιμιώτατον ἐν ἀνθρωπίνῳ βίῳ. Τῶν δὲ Kost 


nam subministrans , aliquid de mensura deminuit. Ci 
eum proditionis ideo insimulantes lapidihus obruerest. 
Callisthenes tertio Thracicorum. 


METAMORPHOSES. 


45. 
E LIBRO SECUNDO. 


Callisthenes in libro secundo Metamorphoseón narrat 
Celenis in Phrygia propter iram Jovis Idsei terre hiatum 
aqua plenum multas domos cum incolis earum in profun- 
dum tractas absorpsisse. Populo itaque in summo discri- 
mine versante, Midas rex oraculum accepit, fore ut coiret 
rursum terra, si in faucem dejicerct quod pretiosissimum 


FRAGMENTA. 


νιτῶν χρυσόν τε καὶ ἄργυρον xal τὸν χόσμον τῶν γυ- 
ναιχῶν εἷς τὸ χάσμα ῥιψάντων xal μηδ᾽ οὕτω τοῦ κα- 
κοῦ λήξαντος, Ἀγχοῦρος ( Αἰγίστεος Apost. et Arsen. 
δυΐϊὸς Μίδα, λογισάμενος μηδὲν εἶναι τιμιώτερον ἐν βίῳ 
ψυχῆς ἀνθρωπίνης, ἀναπηδήσας xat δοὺς περιπλοχὰς 
τῷ γεννήσαντι xal ἀποταξάμενος τῇ γυναικὶ Τιμοθέα, 
μεθ᾽ δρωῆς ἔφιππος εἰς τὸν τόπον τοῦ χάσματος ἠνέχθη. 
Ί ης δὲ γῆς εἰς τὴν φυσιχὴν ἁρμονίαν συνελθούσης, Μί-᾽ 
δας βωμὸν ἱδρύσατο Διὸς ᾿Ιδαίου, ὃν χρύσεον ἐποίησε 
χερσὶν ἁψάμενος. Οὗτος 6 βωμὸς περὶ ἐκεῖνον τὸν xat- 
ρὸν, ἐν ᾧ τὸ χάσμα συνέθη γενέσθαι , λίθινος γίνεται, 
τῆς δ᾽ ὡρισμένης προθεσμίας παρελθούσης χρύσεος 
δρᾶται. 

Eadem Plutarch. Parall. min. c. 5, p. 377 Didot., 
Apostol. Prov. I, 79, Arsen. Viol. p. 25. Quis sit 
hic Callisthenes non constat ; Sybaritam esse suspi- 
cor, quem ex eodem Stobao et Plutarcho novi- 


inus. 
— ⏑ — 


KYNHTETIKA. 
46. 
| E LIBRO TERTIO. 
Plutarch. De fluv. 4, 2 de Gange : Γεννᾶται δὲ 


παρ᾽ αὐτῷ βοτάνη παραπλησία βουγλώσσῳ, ἣν λειο- 
τριθοῦντες τὸν χυλὸν αὐτῆς τηροῦσιν xal νυχτὸς βα- 
θείας τοὺς φωλεοὺς τῶν τίγρεων περιῤῥαίνουσιν, αἱ δὲ 
διὰ τὴν δύναμιν τῆς ἐκχυθείσης ὑγρασίας προγωρῆσαι 
μὴ δυνάμεναι θνήσχουσιν, καθὼς ἱστορεῖ Καλλισθένης 
ἐν y τῶν Κυνηγετικῶν. 

Callisthenem h. ]. eundem habeo cum C. Syba- 
rita, cujus Galatica Plutarchus laudat 1.1. c. 6, 3 


( v. fr. 47). 





31 
TAAATIKA. 
47. 
E LIBRO DECIMO TERTIO. 


Plutarch. De fluv. c. 0 : Ἄραρ ποταμός ἐστι τῆς 
Κελτιχῆς, τὴν προςηγορίαν εἰληφὼς παρὰ τῷ ἡρμό- 
σθαι τῷ Ῥοδανῷ' καταφέρεται γὰρ εἷς τοῦτον κατὰ τὴν 
χώραν τῶν Αλλοθρόγων. ᾿Εχαλεῖτο δὲ πρότερον Bol- 
Ύουλος' μετωνομάσθη δὲ διὰ αἰτίαν τοιαύτην. Ἄραρ 
χυνηγεσίας χάριν εἰς ὕλην προχωρήσας καὶ εὑρὼν τὸν 
ἀδελφὸν Κελτίθηρον ὑπὸ θηρίων ἀνηλωμένον, διὰ λύ- 
πης ὑπερθολὴν ἑαυτὸν καιρίως πλήξας ἔδαλεν εἰς τὸν 
ποταμὸν Βρίγουλον, ὃς ἀπ᾿ αὐτοῦ μετωνομάσθη Ἄραρ. 
Γεννᾶται ὃ ἐν αὐτῷ μέγας ἰχθὺς, Σκολόπιδος (? Κλου- 
παῖα Stob, ) προςαγορευόμενος ὑπὸ τῶν ἐγχωρίων. Ob- 
τος αὐξανομένης τῆς σελήνης, λευκός ἐστι’ μειωμένης 
δὲ, μέλας γίνεται παντελῶς᾽ ὑπεραυξήσας δ᾽ ἀναιρεῖ- 
ται ὑπὸ τῶν ἰδίων ἀκανθῶν. Εὑρίσκεται δ᾽ ἐν αὐτῷ Al- 
θος ἐν τῇ κεφαλῆ (Ev τῇ κεφαλῆ αὐτοῦ λίθος Stob.) 
χόνδρῳ παρόμοιος ἁλὸς, ὃς χάλλιστα ποιεῖ πρὸς τεταρ- 
ταίους νόσους, τοῖς ἀριστεροῖς μέρεσι τοῦ σώματος προσ- 
δεδεμένος τῆς σελήνης μειουμένης, καθὼς ἱστορεῖ 
Καλλισθένης 6 Συθαρίτης ἐν ty’ Γαλατικῶν, map’ οὗ 
τὴν ὑπόθεσιν εἴληφε Τιμαγένης 6 Σύρος. 

Eadem, omissis nonnullis, Stobzus in Florileg. 
100, 4, et in Boissonad. An. gr. I, p. 417. 

Hunc Callisthenem eundem esse cum eo Galati- 
corum auctore, quem Stephanus Byz. Eratosthenem 
[ cf. not. ad fr. ἡ ] dicit, conjecit Galeus, uti disco 
ex Dernhardyo Fragm. Eratosth. p. 109, ubihec : 
« Prater solitum perspicax opus Callistheni Ga- 
leus attribuit; non enim pervixisse Eratosthenem 
ad tempora Prusiz, cujus illic ( s. v. Boo; χεφαλαί ) 
mentio fiat. Callisthenem unde arripuerit, dicere 





in humana vita sit. Celzenita igitur aurum et argentum et 
mundum mulierum in hiatum dejecerunt. Verum quum 
ne sic quidem malum cessaret , Anchurus, Midz filius, re- 
putans secum nihil majoris pretii apud mortales esse vita 
humana, repente exsiliit , et postquam parentem amplexus 
et Timothez uxori valedixit, concitato equi cursu in 
hiatum se dejicit. Jam quum coiisset terra et ad patura- 
lem statum rediisset, Midas aram consecrari jussit Jovi 
Idæo , quam manu tangens auream fecit. Hoc ara eo tem- 
pore, quo hiare terram accidit, lapidea, praestituto tem- 
pore elapso aurea conspicitur. 


DE VENATIONE. 


46. 
E LIRRO TERTIO. 


Nascitur ad Gangen herba, buglosso similis, quam con- 
terunt, et ex succo expresso , quem sedulo servant, pro- 
funda nocte tigridum latibula circumlinunt, que quum 


egredi nequeant ob vim effusi humoris, intus moriuntur, ut 
rcfert Callisthenes libro tertio De venatione. 
4. 
E LIBRO DECIMO TERTIO- 

Arar fluvius est Gallia Celtica , qui denominationem ac- 
cepit ex eo, quod immisceatur Rhodano; in eum enim la- 
bitur juxta regionem Allobrogum. Primum Brigulus dictus 
est; mutavit vero postea nomen ob hanc causam : Arar ve- 
nationis causa silvam ingressus , quum fratrem Celtiberum 
a feris dilaniatum offendisset , ob extremum dolorem post- 
quam letale sibi vulnus inflixerat, in Brigulum se proecipi- 
tavit fluvium , qui ab eo Araris nomen sumpsit. Nascitur 
in eo magnus piscis, ab indigenis clupara vocatus , qui cre. 
scente luna albus est, decrescente vero prorsus niger est, 
Idem quum in extremam crevit magnitudinem, a propriis 
spinis interficitur. Porro reperitur in ejus capite lapis grumo 
salis similis , qui decrescente luna, sinistris corporis parti- 
bus applicatus, febres quartanas sanat, uti narrat Callisthe- 
nes libro tredecimo Rerum Gallicarum , a quo sumpsit argu- 
mentum Timogenes Syrus. 


32 CALLISTHENIS 


neglexit. « Quare ipse Bernhardyus, Plutarchei loci 
haud memor, alteri cuidam Eratostheni Galatica 
tribuit. Quamquam vel propterea Galei sententiam 
addubitare licet, quod que Stephanus ex Erato- 
sthene affert, omnia pertinent, non ad Europe Gal- 
liam, sed ad Asiaticam, — Laudatur Eratosthenes 
ille hisce locis : 

Τολιστόθιοι, ἔθνος Γαλατῶν ἑσπερίων petor- 
κησάντων ἐκ τῆς Κελτογαλατίας ἐς Βιθυνίαν. Ἔρατο- 
σθένης ἐν πρώτῳ Γαλατικῶν Γολιστοθογίους αὐτούς 


σι. 
P xdoraxoc, πόλις Θράχης. Ἔρ. ἐν Γαλατικῶν 
δευτέρῳ. 

Διανεῖς, ἔθνος Γαλατικόν. "Ep. ἐν 9^ Γαλατικῶν. 

“Ὑρκανία... Ἔστι xoi Ὑρκάνιον πεδίον τῆς Av- 
δίας, ὡς "Ep. ἐν πέμπτῳ Γαλ. 

Bods κεφαλαί, τόπος καθ᾽ ὃν ἐπολέμησε Προυσίας 
πρὸς Ἄτταλον, ὡς "Eo. ἐν ἑθδόμη Γαλ. 

Ὕδρηλα, πόλις Καρίας. Fp. τριακοστῷ τρίτῳ (?) 
Γαλ. 

DUBIA, 


48. 
Suidas v. Ἀναγκαῖον : Ἰσαῖος [ ἐν τῷ πρὸς Ἕρ- 
pawa xal Ξενοφῶν Ἑλληνικοῖς (V , 4, 8) addit Har- 
pocrat. ] ἀναγκαῖον τὸ δεσμωτήριον καλεῖ. Καλλισθέ- 


νης δὲ [ Καλλίστρατος δὲ Reinesius V. L. III, 366] 
ἀνώγεων εἶπε, xal οὕτω δεῖ μᾶλλον λέγεσθαι. 





48. 
isseus in oratione contra Hermonem et Xenophon in Hel- 
lenicis carcerem dicit ἀναγκαῖον, Callisthenes vero ἀνώγεων, 
idque rectius. 
49. 
᾿Αναρᾶσθαι , resecrare , exsecrationes revocare. Sic Cal- 
listhenes. 


FRAGMENTA. 


« Eadem Harpocratio vulgaris, Palat. tame 
Ἰσαῖος καὶ Καλλισθ. οὕτω λέγει τὸ δεσμ.., qui jure po- 
tiore hic audiendus videtur, quum ab eodem Suida 
v. Βόθυνος iterum copulentur "Io. καὶ Καλλ. » Bera- 
hardy. Cf. Suidas v. Ἀνώγεων. Schoemann. in seua 
p- 493. 

59. 

Suidas : Ἀναρᾶσθαι’ ἀντὶ τοῦ καταλύειν τὴν yo 
νομένην dev: οὕτω Καλλισθένης [ Καλλίστρατος Va- 
les. ]. 

Eadem Phavorin. p. 175. Cf. Valesius in As- 
mian. M. 24,6, p. aga. Valckenaer. in Heroda, 
VIII, 63. 

5o. 

Harpocratio : Βόθυνος, τόπος τις ἰδίως ὧω 
καλούμενος ἐν τῇ ἱερᾷ ὁδῷ, οὗ μνήμην Ἰσαῖες αἱ 
Καλλισθένης ποιεῖται. Sic codd. D. et E; vulg: 
[caros ἐν τῷ πρὸς "Ἕρμωνα περὶ ἐγγύης μνημονία 
τοῦ τόπου, Eadem Suidas. Cf. Zonaras p. 395,4 
locum Iszi in Bekker. An. p. 173, 26. 

51. 

Harpocratio : Μυλωθρὸς, 6 µύλωνα χεκτημένκ πὲ 
ἐργαζόμενος αὐτῷ - Δείναρχος ἐν τῷ xarà Angali- 
νους πολλάχις. Ἔστι xal τοὔνομα Καλλία 
καὶ παρὰ τοῖς Ἀττικοῖς πολλάκις. Sic codd. B. 0.6, | 
Bekkeri; reliqui : ἔστι xal παρὰ τοῖς χωμαοῖς πὶ | 


τοὔνομα. 





50. 
Βόθυνος, locus quidam proprie sic dictus ia via mat: 
meminerunt ejus I&eus et Callisthenes. 
51. 
Μνλωθρός, qui pistrinum possidet et in eo opus faci. Ye 
bum hoc etiam apud Callisthenem et apud Atticos sape. 


ANAXIMENES LAMPSACENUS. 





Que de vita Anaximenis veteres tradiderunt 
hzc sunt : | 

Strabo XIII, p. 589 : "Ex Λαμψάχου δὲ... Ava- 
ξιμένης ὃ ῥήτωρ. 

Diodorus XV, 76, 4 ad Olymp. 103, 3. 366 
a. C. : Ὑπῆρξαν δὲ κατὰ τούτους τοὺς χρόνους ἄνδρες 
κατὰ παιδείαν ἄξιοι μνήμης ᾿Ισοχράτης τε ὃ ῥήτωρ 
καὶ of τούτου γενόμενοι μαθηταὶ καὶ Ἀριστοτέλης ô 
φιλόσοφος" ἔτι δὲ Ἀναξιμένης ὁ Λαμψακηνὸς xal 
Ἱ]λάτων 6 ᾿Αθηναῖος ἔτι δὲ τῶν Πυθαγορικῶν φιλο- 
σόψων ol τελευταῖοι, Ξενοφῶν τε 6 τὰς ἱστορίας συγ- 
γραψάμενος, ἐσχατόγηρως ὄν" Ἀρίστιππός τε xal 
Ἀντισθένης: πρὸς δὲ τούτοις Αἰσχίνης ὁ Σφήττιος ὃ 
Σωκρατικός. 

Aristoteles Olymp. 103, 3 vitae annum egit duo- 
devicesimum. Similiter Anaximenem quoque tum 
juvenem adhuc fuisse Aristotele paullo vel antiquio- 
rem vel juniorem verisimillimum est. Diodori testi- 
monio adde Pausaniz VI, 18, 2, ubi Anaximenem 
dicit Ἀλεξάνδρῳ τε αὐτῷ, xat ἔτι Φιλίππῳ πρότερον 
γεγονότα ἐν γνώσει. Eusebius Chron. ad Olymp. 
112, 4. 329 : Anaximenes ct Epicurus agnosce- 
bantur. Cf. Syncell. p. 275, A. 

Suidas: Ἀναξιμένης, Ἀριστοχλέους, Λαμψαχηνός, 
ῥήτωρ, μαθητὴς Διογένους τοῦ Κυνὸς xal Ζωίλου τοῦ 
Αμφιπολίτου γραμματικοῦ, τοῦ κακίζοντος Ὅμηρον, 
διδάσκαλος δὲ Ἀλεξάνδρου τοῦ Μακεδόνος. Εἴπετο δὲ 
αὐτῷ ἐν τοῖς πολέμοις (*). Postrema εἵπετο δὲ χτλ. 


(*) Distinguendos a Nostro est Anaximenes Lampsacenus 
alter, ejus qui res Alexandri scripsit nepos ex sorore. Dio- 
gen. L. 11,3 de Anaximene Milesio philosopho locutus : 
Γεγόνασι xui ἄλλοι δύο, Λαμψαχηνοί , ῥήτωρ, καὶ ἱστοριχός, 
ὃς ἀδελφῆς υἱὸς ἦν τοῦ ῥήτορος τοῦ τὰς Ἀλεξάνδρου πράξεις 
γεγραφότος. De hoc certioris nihil constat. — Lucianus in 
Herodot’ c 3 (p. 243 ed. Didot. ) inter eos qui orationibus 
Olympia habitis brevi gloriam sibi paraverint, nominat 
Hippiam Eleum , Prodicum Ceum, Anazimenem Chium, 
Polum Agrigentinum. Chium istum Nitzschius Hist. Ho- 
mer. 1], p. 88 eundem habet cum Lampsaceno nostro. 
Argumentum sententiz me fugit, nisi fortasse inde, quod 
Anaximeni cum Theopompo Chio inimicitiae erant, et quod 
ejusdem vestitum Chius Theocritus risisse narratur, ali- 
quis colligi voluerit, eum per aliquod tempus in insula hac 
versatum atque propterea Chium a Luciano nominatum 
esse. Ego puto apud Lucian. reponendum esse Xenome- 
dem Chium. Hunc enim tamquam equalem eorum, cum 
quibus ap. Lucianum componitur, novimus e Dionysio 
Malic. Fusius de hoc Xenomede suo dicemus loco. — Ana- 
zimenem nescio quem De picturis antiquis citat Fulgen- 
tius Myth. II, 3: Anaximenes , quide picturis antiquis 
disseruit, in libro secundo ait venationem Actaonem 
dilexisse : qui quum ad maturam pervenisset atatem , 
consideratis venationum periculis, id est quasi nudam 

SCRIPTORES WER. ALEX. 


omittit Eudocia p. 51. Que apud Suidam sequun- 
tur petita sunt e Pausania (VI, 18). 

De -magistris Anaximenis preter Suidam nemo 
quidquam tradidit; attamen familiaritatem ali- 
quam etiam postea Anaximeni cum Cynico inter- 
cessisse ex dicteriis colligi possit, qua Diogenes 
in Anaximenem jactasse fertur (). Etenim narrat 
Diog. L. VI, 57 : Ἀναξιμένει τῷ ῥήτορι παχεῖ ὄντι 
προσελθὼν (Διογένης) , * ᾿Επίδος xai ἡμῖν, ἔφη, τοῖς 
πτώχοις τῆς γαστρός" xal γὰρ αὐτὸς κουφισθήση καὶ 
ἡμᾶς ὠφελήσεις. » Διαλεγομένου ποτὲ αὐτοῦ, τάριχον 
προτείνας περιέσπασε τοὺς ἀχροατάς- ἀγανακτοῦντος 
δὲ, « Thy Ἀναξιμένους, ἔφη, διάλεξιν ὀθολοῦ τάρι- 
χος διαλέλυχεν. » Ceterum ut pinguis Anaximenes, 
sic in vestitu negligens fuisse videtur, perstringente 
Theocrito Chio ap. Athenzum I, p. 21, C : “Ep- 
µιππος δέ φησι Θεόχριτον τὸν Χῖον ὥς ἀπαίδευτον 
μέμφεσθαι τὴν ᾿Αναξιμένους περιθολήν (**). 

Anaximenem magistrum fuisse Alexandri preter 
Suidam dicit Valerius Maximus (VII, 3, 4) et 
Cedrenus p. 130, 53, ubi postquam de Anaxime- 
nis philosophi placitis locutus est, diversa plane 
confundens addit : οὗτος ἤχμασε κατὰ τοὺς χρόνους 
᾿Αλεξάνδρου τοῦ Μακεδόνος. οὔτινος καὶ διδάσκαλος 
γέγονεν. At recte, opinor, Geierus « Cave, ait, ne 
proprio id sensu de ipsa Alexandri pueri educa- 
tione vel institutione accipias, in qua non magis 
occupatum fuisse Anaximenem quam Callisthenem, 
cui item Alexandri preceptoris vel rectoris a non- 
nullis titulum tributum esse videmus, non est ope- 
ræ pretium pluribus demonstrare. Neque id, quod 


artis suce rationem videns, timidus factus est : unde 
et cor cervi habere dicitur : unde et Homerus ait , olvo- 
θαρὲς, χυνὸς ὄμματ) ἔχων, κραδίην δ᾽ ἐλάφοιο, id 
est: « Ebriose, oculos canis habens el cor cervi. » Sed 
dum periculum venandi fugeret, affectum tamen ca- 
num non dimisil, quos immaniler pascendo pæne 
omnem substantiam perdidit : ob hanc rem a canibus 
suis dilaceratus dicitur esse. — Apud eundem Fulgen- 
tium II, 14 memoratur Anaximander Lampsacenus de in- 
terpretatione allegorica Musarum numeri nonarü; ubi aut 
Anaximander Milesius (junior), aut Anaximenes Lam- 
psacenus, restituendus esse videtur ; atque lioc quidem pro- 
babilius. Quseritur an noster An. an alius sit intelljgendus. 

(*) Diogenes Onesicriti quoque magister fuit. Quo con- 
discipulatu usum quendam familiarem inter utrumque 
Alexandri comitem fuisse suspicatur Geierus p. 274. 

(**) Vocem περιθολήν Geierus p. 283 interpretatur cir- 
cumjeclam orationem. De amictu cogitandum esse recte 
monet Creuzerus (Hist. Kunst p. 386). Similiter Callistratus 
Aristophaneus Aristarchum perstrinxit ἐπὶ τῷ μὴ εὐρύθμως 
ἀμπέχεσθαι, φέροντός τι xal τοῦ τοιούτου. πρὸς παιδείας 
ἐξέτασιν (Athen. p. 21, C.). 


24 


34 ANAXIMENIS 


facile cuiquam in mentem venire possit, Rhetori- 
cam ad Alexandrum ab co scriptam hue valuisse 
existimamus. Debuisse potius videtur Anaximenes 
similiter atque Callisthenes hujus tituli honorem 
familiari consuetudini, que erat aliquamdiu inter 
senem philosophum et regem juvenem. » — Præ- 
ter Alexandrum discipulus Anaximenis fuisse dici- 
tur Timolaus. Suidas : Trydd20¢ Λαρισσαῖος ἐκ Ma- 
κεδονίας , ῥήτωρ, Ἀναξιμένους τοῦ Λαμψακηνοῦ yaln- 
τής" ὃς xal ποιητικῶς ἔων παρενέῥαλε τῇ Ἰλιάδι 
στίχον πρὸς στίχον καὶ ἐπέγραγε τὸ σύνταγμα Τρωι- 
χόν... ἔγραψε καὶ ἄλλα τινά ("). — Porro νεανίσκον 
τινὰ τῶν Ἀναξιμένους τοῦ ῥήτορος μαθητῶν , coram 
Antigono rege oraticnem recitantem memorat 
Plutarchus in Imper. Apophthegm. p. 182, E. 
Restat ut apponamus quae de Anaximene pa- 
triz servatore, deque indole viri tradit Pausanias 
VI, 18, a : Ἐνταῦθα (in Olympia) καὶ Ἀναξιμένους 
οἶδα εἰχόνα ἀνευρὼν, ὃς τὰ ἐν "Έλλησι ἀρχαῖχ, xat 
ὅσα Φίλιππος 6 ᾿Αμύντου καὶ ὕστερον ᾿Αλέξανδρος eip- 
γάσατο, συνέγρα!νεν ὁμοίως ἅπαντα” fj δέ οἱ τιαὴ yé- 
yovev ἐν ᾿)λυμπίαᾳ παρὰ τῶν Λαμψαχηνῶν τοῦ δήμου. 
Ἡπελίπετο δὲ ᾿Αναξιμένης τοσαδε ἐς μνήμην. Bact- 
λέα γὰρ οὐ τὰ πάντα ἤπιον, ἀλλὰ καὶ τὰ μάλιστα 
θυμῷ χρώμενον, Ἀλεξάνδρον τὸν Φιλίππου, τέχνη 
περιῆλθε τοιᾷδε. Ααμ.γαχηνῶν τὰ βασιλέως τοῦ Περσῶν 
φρονησάντων A καὶ αἰτίαν φρονῆσαι λαθόντων , 6 Ἄλέ- 
ξανδρος, ἅτε ὑπερζέων ἐς αὐτοὺς τῇ ὀργῆ, κακῶν Ὠπεί. 
λει τὰ μέγιστα ἐργάσεσθαι. Οἱ δὲ ἅτε θέοντες περὶ γυ- 
ναιχῶν τε xat παίδων καὶ αὐτῆς πατρίδος, ἀποστέλλου- 
σιν Αναξιαένην ἰχετεύειν, ᾿Αλεξάνδρῳ τε αὐτῷ καὶ ἔτι 
Φιλίππῳ πρότερον γεγονότα ἐν γνώσει. {12οσγύει τε 6 
Ἀναξιμένης, xat τὸν Ἀλέξανδρον πεπυσμένον, xab’ 
ἥντινα αἰτίαν ἦχοι, χατοµόσασθαί φασιν ἐπονομάζοντα 
θεοὺς τοὺς Ἑλλήνων, X μὴν αὐτοῦ ταῖς δεήσεσιν δπόσα 
ἐστὶν ἐναντία ἐργάσεσθαι. “Evia δὴ εἶπεν Ἄναξιμέ- 
νης Χάρισαί μοι τήνδε, ὦ βασιλεῦ, τὴν χάριν, 
ἐξανδραποδίσασθαι μὲν γυναῖκας xal τέχνα Λαμνακη- 
νῶν, καταβαλεῖν δὲ καὶ ἐς ἔδαφος τὴν πόλιν πᾶσαν, τὰ 
δὲ ἱερὰ τῶν θεῶν σφισιν ἐμπρῆσαι. Ὁ μὲν ταῦτα ἔλε-- 
γεν. Ἀλέξανδρος δὲ οὔτε πρὸς τὸ σόφισμα ἀντιμηχα- 
νήσασθαί τι εὑρίσχων, καὶ ἕνεγόμενος τῇ ἀνάγχη τοῦ 
ὅρχου, συγγνώμην ἔνεμεν οὐχ ἐθέλων Ααμ'γακηνοῖς ("). 
Ib. 5. Φαίνεται δὲ xat ἄνδρα 6 Ἀναξιμένης ἐγθρὸν 
οὐκ ἀμαθέστατα, ἀλλὰ καὶ ἐπιφθονώτατα ἀμυνάμενος. 
Ἐπεφύχει μὲν αὐτὸς σοφιστὴς καὶ σοφιστῶν λόγους 
μιμεῖσθαι: ὡς δέ οἱ διανορὰ ἐς Θεόπομπον ἐγεγόνει τὸν 
Ααμασιστράτου, γράφει βιθλίον ἐς ᾿Αθηναίους καὶ 
(*) Cf. Hesych Miles. p. 54 Orelli. Eustath. Procem. in 
Odyss. et p. 1379, 48; 1697, 57, schol. ad Od. 3, 267. Ti- 
molai nescio cujus Φρυγιακά laudantur ap. Plutarch. De 
fluv. c. 9. Errat procul dubio Roulez ad Ptol. Heph. p. 153, 
qui historiunculam ap. Plutarch. |. |. narratam esse opina- 


tur Timolai Cyziceni , Platonis discipuli, cujus mentionem 
mjicit Diog. L. 111, 46. 


ἐπὶ Λακεδαιμονίοις ὁμοῦ xat Θηθαίοις συγγραφὴν λοί- 
δορον. “Qc δὲ ἦν ἐς τὸ ἀκριθέστατον αὐτῷ μεμιμημένα, 
ἐπιγράψας τοῦ Θεοπόμπου τὸ ὄνομα τῷ βιδλίῳ, ču- 
πεαπεν ἐς τὰς πόλεις. Καὶ autos τε συγγεγραφὼς Ty, 
xal τὸ ἔχθος τὸ ἐς Θεόπομπον ἀνὰ πᾶσαν τὴν Ἑλλάδα 
ἐπτύξητο (**). Οὐ μὴν οὐδὲ εἰπεῖν τις αὐτοσχ εδίως Ave- 
ξιμένους πρότερός ἐστιν εὑρηχώς. Τὰ ἔπη δὲ τὰ ἐς 
Ἀλέξανδρον οὔ μοι πιστά ἐστιν Ἀναξιμένην τὸν ποιί- 
σαντα εἶναι (***). 

De Anaximene Alexandri comite Diog. L. V, 
10 : Λέγεται δὲ (Ἀριστοτέλης) διὰ τὴν [Καλλισθένους 
πρὸς ᾿Αλέξανδρον σύστασιν προσχροῦσαι τῷ βασιλεῖ- 
χἀκεῖνον ἐπὶ τῷ τοῦτον λυπῆσαι, Ἀναξιμένη μὲν ausr- 
σαι, πέμψαι δὲ καὶ Ξενοχράτει δῶρα. Cujus rei fides 


penes auctorem esto. 


OPERA ANAXIMENIS. 


1. Ἱστορίαι, 
a. Ἑλληνικά, Πρῶται ἱστορίαι (fr. 1—6). 
b. Φιλιππικά [Δεύτεραι ἵστορ.] (fr. 7—14. 


΄ 

ο. Τὰ περὶ Ἀλέξανδρον [Τρίται ἵστορ.] (fr. 15 — 17. 
2. Βασιλέων µεταλλαγαί (fr. 18—19). 
3. Περὶ Ὁμήρου (fr. 20). 
4. Τριπολιτιχός. 
5. Λόγοι συμθουλευτιχοὶ xal διχανιχοί, 
6. Ῥητορικὴ πρὸς Ἀλέξανδρον. 
[ 7. Ernels’AA&avögov.] Opusspurium. V. Pausan.Li 

De Hellenicis, que κατ’ ἐξοχὴν sic dicere licet, 
Diodorus, XV, 89 ad Ol. 104, 3: Ἀναξιμένης δὲ ὁ 
Azubaxrvos τὴν πρώτην (sc. σύνταξιν) τῶν Ἕλλτην- 
χῶν Aveyparbev, ἀρξάμενος ἀπὸ θεογονίας καὶ ἀπὸ τῷ 
πρώτου γένους τῶν ἀνθρώπων, χατέστροφε δ᾽ εἰς τῷ 
ἐν Mavrıveia µάχην καὶ τὴν Ἐπαμινώνδου τελευτέν᾽ 
περιέλαθε δὲ πάσας σγέδον τᾶς τε τῶν “Ελλήνων xz 
Βαρθχρων πρᾶξεις ἐν βίθλοις δώδεκα. — Haec Pause 


(*) Eadem ex Pausania Suidas l. 1. Cf. Valerius Maxime 
Vil, 3, 4 : Lampsacena urbis salus unius vaframenh 
beneficio constitit. Nam quum ad excidium ejus summe 
studio Alexander ferretur, progressumque extra me- 
nia Anarimencm preeceplorem suum vidisset , quia mo 
nifestum erat, futurum ut preces suas irce ejus oppore 
rel, non facturum se quod peliisset, juravit. Tune 
Anaximenes, « Peto, inquil, ut Lampsacum diruas. » 
Hac velocitas sayacılatıs oppidum vetusta. nobilitate 
inclytum exilio, cui destinatum erat, subfrarit. Pro 
Anaximene et Lampsaco Aristotelem et Stagira ponit cete- 
rum eadem narraus vetus auctor Gallicus in cod. Bibl. Go- 
thane. V. Jacobs Beitraege 3. alt. Lit. d. Bibl. zu Gotha, 
I, p. 375, citante Geiero. 

(**) Nomen maledici hujus auctoris reponendum ew 
duco ap. Dionys. H. A. R. 1, 2, ubi haec : οὔτε 120072; κα’ 
ἑτέρων ἐγνωκὼς ποιεῖσθαι συγγραγέων, ὥςπερ A ναξιλαος 
(scr. Ἀναξιμένης) xai Οξόπομπος ἐν τοῖς προοιµίοις τῶν Loro 
ριῶν ἐποίησαν. 

(***) « Sollte sich in diesem Poem, frage ich, nicht 
schon einer der Keime der nachher so uppig fortuu- 
chernden Romanentiteratur uber diesen Koni Air 
den? » CREUZLR Hisl. Kunsl.p. 3*7. 


FRAGMENTA. 35 


nias l. |. significat verbis τὰ ἐν "Ελλησιν ἀρχαῖα. Sin- Dionysius Hal. De Is. jud. 19 (vol. V, p. 696 
cera inscriptio fuit Πρῶται ἱστορίαι (fr. τ). Altera | R.) : Αναξιμένην δὲ τὸν Λαμφαχηνὸν ἐν ἁπάσαις μὲν 
pars, de rebus Philippi exponens, libros comple- | ταῖς ἰδέαις τῶν λόγων τετράγωνόν τινα εἶναι βουλόμε- 
ctebatur minimum octo (fr. 12); tertiz laudatur | νον” xat γὰρ ἱστορίας γέγραφε xal περὶ τοῦ ποιητοῦ 
liber secundus. Reliquiz tam tenues sunt, ut ac- | συντάξεις χαταλέλοιπε xal τέχνας ἐξενήνογεν, ἧπται 
curatius de indole totius operis judicium ferri haud | δὲ xal συμθουλευτικῶν xat διχανιχῶν ἀγώνων οὗ μέν- 


possit. -— De libro Βασιλέων µεταλλαγαί in- | τοι τέλειόν γε ἐν οὐδεμιᾷ τδύτων τῶν ἰδεῶν, ἀλλ᾽ 
scripto vide notam ad fr. 19. — De Homero pecu- | ἀσθενῆ καὶ ἀπίθανον ὄντα ἐν ἁπάσαις θεωρῶν. Cf. id. 


liarein librum Anaximenem scripsisse docemur a | De vi Demosth. c. 8. — Ceterum minus severos se 
Dionysio Hal. De Is. 19 (v. infra). — Ἑριπολιτι- | praebuerunt Alexandrini grammatici, qui Anaxi- 
χὸς vel Τρικάρανος inscripta erat λοίδορος ista | menem cum Clitarcho in Canonem historicorum 
συγγραφὴ, de qua verba facit Pausanias 1. 1. Rem | receperunt (Bibl. Coislin. p. 597). 
preterea testantur Josephus C. Apion. ı, 24, p. De opinione Porphyrii ap. Euseb. P. E. p. 464, 
459; Euseb. P. E. p. 491; Syncell. p. 1a1 ed. | qui Ephorum multa ex Daimachi, Callisthenis, Ana- 
Bonn. coll. Lucian. Pseudol. c. 29. Vide que dixi- | ximenis historiis furatum esse et verbotenus trans- 
mus in Vit. Theopompi p. LXXIV. — Inter ora- | cripsisse putat, diximus in Vit. Ephori p. LXIV. 
tores Anaximenes recensetur a Dionysio H. l. l. et | Fieri sane potuit ut Anaximenes Hellenica sua jam 
in Epist. ad Amm. c. 2. Perduravit memoria ora- | ediderit, quo tempore Ephorus in scribendo adhuc 
tionis, quam Euthiz scripsit contra Phrynen. Har- | occupatus erat. At quum Anaximeni jungantur Cal- 
pocrat. v. Εὐθίας: Ὑπερίδης ὑπὲρ Φρύνης, τῶν ἐπὶ | listhenes et Daimachus, et similes ineptiz ap. Por- 
συχοφαντίᾳ διαθεθλημένων ἦν 6 Εὐθίας. Τὸν μέντοι λό- | phyrium et Clementem permultz legantur, fides 
γον αὐτῷ τὸν κατὰ Φρύνης Ἀναξιμένην πεποιηχέναιφη- | hisce omnino deneganda est. Similiter Anaxime- 
σὶν Ἕρμιππος, Athenzus XIII, p. 591, E : Οὐχ ἐγνοῶ | nes cum Hellanico et Hecatzo inter eos recense- 
δὲ , ὅτι τὸν ἐπιγραφόμενον κατ᾽ αὐτῆς («Ὀρύνης ) Εὐθίου | tur, qui Amelesagorz scripta expilaverint (Clem. 
λόγον Διόδωρος 6 Περιηγητὴς Ἀναξιμένους φησὶν εἶναι. | Alex. Strom. VI, p. 279, 9 Sylb.). Quod quo- 
Cf. Ruhnken. Hist. crit. orat. p. 51 ed. Frotscher. | modo de Anaximene Milesio philosopho dictum 
1831, — Artem rhetoricam ad Alexandrum scri- | voluerit Brandis (Gesch. d. Phil. I, p. 148), haud 
` ptam , quam vulgo Aristoteli tribuebant, Anaxime- | assequor. 
nis nostri esse, hodie communis est fere omnium 
consensus. Vide Spengel. Zuvay. τεχν. p. 182, 
Westermann. Gesch. d. gr. Bereds. $ 68, 69, et 
qui ibi laudantur, et prz ceteris Spengel. in Pro- 
legg. ad librum : « Anaximenis Ars rhetorica quee 
vulgo fertur Aristotelis ad Alexandrum. » 1844. 
Anaximenem etiam in historia scribenda rlıeto- 
rem egisse vel non moniti ex ingenio istorum tem- 
porum colligeremus. Testimonia veterum hzc sunt : 
Plutarch. De ger. rep. c. 6 : Ἐπὶ δὲ τῶν ᾿Εφόρου 
καὶ Θεοπόμπου ῥητορειῶν καὶ περιόδων, ἃς περαίνου - 
σιν ἐξοπλίσαντες τὰ στρατεύματα καὶ παρατάξαντες, 
ἔστιν εἰπεῖν ' 





ΠΡΩΤΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΙ. 
ΕΛΛΗΝΙΚΑ. 


E LIBRO PRIMO. 


Athenzus VI, 231 C : Ἀναξιμένης 9 6 Λαμψακη- 
vos ἐν ταῖς Πρώταις ἐπιγραφομέναις Ἱστορίαις τὸν 
Ἐριφύλης ὅρμον διαθόητον γενέσθαι διὰ τὸ σπάνιον 
εἶναι τότε χρυσίον παρὰ τοῖς "Ἕλλησι. 

Οὐδεὶς σιδήρον ταῦτα μωραίνει πέλας. 2. 

Stobzus Flor. XXXVI, p. 217, 44 ed. Gesn. : 
Θεόχριτος (sc. ὁ Χῖος) Ἀναξιμένους λέγειν μέλλοντος, 
« Ἄρχεται, εἶπε, λέξεων μὲν ποταμὸς, νοῦ δὲ στα- 
λαγμός. » 


Harpocr. s. v. Ἀμφικτύονες: συνέδριον τί ἐστιν 
Ἑλληνικόν: ὠνομάσθη... ἀπὸ τοῦ περιοίχους εἶναι τῶν 
Δελφῶν τοὺς συναχθέντας, ὡς Ἀναξιμένης ἐν a’ “EA- 
ληνικῶν. Eadem Apostolius IIT, 4. 


——— B — — I €——————————áRBRBMáÉ———Á—————m———]'É'——————— 3 





PRIM HISTORLA. pterea , quod aurum tunc temporis perrarum fuerit apud 
Grecos. 
HELLENICA. 2. 
Amphictyonum (Amphictionum) | Grecorum syne- 
1. drium, inde nomen habet, quod populi forderi adscripti 
E LIBRO PRIMO. circa Delphos circumhabitahant, ut Anaximenes ait libro 


Anaximenes Lampsacenus in Primis, qua inscribuntur, | Primo Hellenicorum. 


Historiis monile Eriphyles fanıgeralum | fuisse ( dicit) pro- 


Cf. Androtion. fr. 33; Marm. Par. epoch. 5 ibi- 

que laudati p. 558; Theopompus fr. 80. 
3. 

Strabo XIII, p. 589 : Μιλησίων 9' εἰσὶν xal at 
Κολωναὶ at ὑπὲρ Λαμψάκου ἐν τῇ μεσογαίᾳ τῆς 
Λαμψακηνῆς᾽ ἄλλαι ὃ εἰσὶν ἐπὶ τῇ ἐκτὸς Ἕλλησπον-. 
τίᾳ θαλάττῃ, "Ios διέχουσαι σταδίους τετταράκοντα 
πρὸς τοῖς ἑκατόν" ἐξ ὧν τὸν Κύχνον φασίν. Ἀναξιμένης 
δὲ καὶ ἐν τῇ Ἐρυθραίᾳ φησὶ λέγεσθαι Κολωνὰς καὶ ἐν 
τῇ Φωκίδι καὶ ἐν Θετταλίᾳ. 

4. 

* Mem XIV, p. 635 : Ἀναξιμένης γοῦν ô Λαμψα- 
χηνὸς οὕτω φησὶν, ὅτι καὶ Ἴκαρον τὴν νῆσον καὶ Λέρον 
Μιλήσιοι συνῴκισαν, καὶ περὶ Ἑλλήσποντον ἐν μὲν τῇ 
χεῤῥονήσῳ Aluvac, ἐν δὲ τῇ Ἄσίᾳ "Αθυδον, Ἄρισθαν, 
Παισόν' dv δὲ τῇ Κυζικηνῶν νήσῳ Ἀρτάχην, Κύζικον' 
ἐν δὲ τῇ μεσογαίᾳ τῆς Τρωάδος Σκῆψιν. Non omnes 
tamen Milesiorum colonias Anaximenes recensuit, 
nam addit Strabo : Ἡμεῖς δ᾽ ἐν τοῖς καθ᾽ ἕκαστα M- 
Ύομεν καὶ τὰς ἄλλας τὰς ὑπὸ τούτου παραλελειμμένας. 
Cf. Müller Min. p. 292. 


5. 


Plutarch. Poplicol. c. 9, de laudatione funebri 
Junii Bruti : Λέγεται δὲ καὶ τῶν Ἑλληνικῶν imta- 
φίων ἐκεῖνος γενέσθαι πρισθύτερος: εἴγε μὴ καὶ τοῦτο 
Σόλωνός ἐστιν, ὡς Ἀναξιμένης 6 ῥήτωρ ἱστόρηκεν. Sec. 
Diodorum XI, 33, 3 post pugnam Plataicam 
$ τῶν Ἀθηναίων δῆμος τὸν ἀγῶνα τὸν ἐπιτάφιον τότε 
πρῶτον ἐποίησε, καὶ νόμον ἔθηκαν λέγειν ἐγκώμιον τοῖς 
ϑημοσίᾳ θαπτομένοις τοὺς προαιρεθέντας τῶν ῥητόρων. 
Cf. Dionys. Hal. V, 3. 

6. 


Harpocrat. Ἀρχιδάμιος πόλεμος. Τὰ πρῶτα ( ἔτη 





3. 

Milestorum colonia etiam sunt Colonæ supra Lampsacum 
in Lampsaceni agri mediterraneis. Alize sunt ad exterum 
Hellesponti mare, ab Ilio distantes stadia centum et qua- 
draginta. Hinc Cycnum fuisse tradunt. Anaximenes etiam 
in Erythræa haberi Colonas perhibet, et ín Phocide et in 
Thessalia. 

4. 

Anaximenes Lampeacenus ait Icarum quoque insulam 
et Lerum Milesiorum esse colonias ; et juxta Hellespontum 
in Chersoneso Limnas; in Asia Abydum, Arisbam , Pæsum ; 
in Cyzicena insula Artacen et Cyzicum, in mediterraneis 
Troadis Scepein. 

5. 

Ea laudatio funebris Græcis antiquior esse dicitur, nisi 
forte hoc quoque orationum funebrium institutum a Solone 
profectum est, uti tradit rhetor Anaximenes. 

6. 


"Priores decem belli Peloponesiaci anni dicebantur bellum 





ANAXIMENIS 


τοῦ Πελοποννησιακοῦ; πολέμου Ἀρχιδάμιος idis xh 
λεμος, ὡς ἔοικεν, ἀπὸ τοῦ τὸν Ἀρχίδαμον dle cho 
Ἀττικὴν ἐμδαλεῖν, καθὰ Ερηυκυδίδης καὶ Ἔφερ (ir. 
120) καὶ Ἀναξιμένης φασίν. Eadem Apostol, IV, Je. 





AEYTEPAI LETOPIAI. 
ΦΙΛΙΠΠΙΚΑ. 


7 
E LIBRO PRIMO. 


Harpocratio : Πεζέταιρος- A Qm. 
κοῖς (Olynth. a, 17). Ἀναξιμένης dv a’ dera 
περὶ Ἀλεξάνδρου λέγων φησὶν, « Ἔπειτα τὸς ph ie 
δοξοτάτους ἱππεύειν συνεθίσας ἑταίρους 
τοὺς δὲ πλείστους καὶ τοὺς πεζοὺς ἐς λόχους καὶ dub 
δας καὶ τὰς ἄλλας ἀρχὰς διελὼν πεζεταίρους iuam, 


ὅπως ἑκάτεροι μετέχοντες τῆς βασιλικῆς ἑταιρίας. - 


θυμότατοι διατελῶσιν ὄντες. » 

Eadem Photius et Suidas s. v. Institatum al 
Philippum pertinet, sec. Lex. Rhet. p. 289. Md 
Alexandrum , Amyntz filium, rem retulisse videar 
An. De nomine πεζέταιροι variaque ejus scripim 
(πεζαίτεροι, πεζέτεροι) vide Ulpian. ad Demosa. 
Olynth. 11, $ 17, p. 29, Etym. M. s. v. et plat 
apud Meurs. Lectt. Att. II, c. 11. 

8. 


Athenzus V, 217, D. E : Περδίκκας τοίνη τῷ 
Ἀρχελάου βασιλεύει, ὡς μὲν 6 Ἀκάνθιός φησι Nar 
μήδης, ἔτη τεσσαράκοντα ἕν. Θεόπομπος (f. (Apr! 
τριάκοντα πέντε, Ἀναξιμένης τεσσαράκοντα , Tui 
em εἴκοσιν ὀκτὰν, Μαρσύας δὲ καὶ Φιλόχορος, ἐπα 
τρία. 


Archidamicum, ab Archidami , ut videtur, in Attian i 
vasionibus, uti tradunt Thucydides, Epboras, Anaxieas. 





SECUNDE HISTORLE. 
PHILI pPI CA. 


E LIBRO PRIMO. 

Anaximenes libro primo Philippicoram de Aleund® 
(Amynte filio) loquens dicit : Deinde eos, qui ia tur 
citu illustriores erant, equitare assuefecit et ἑταίρους (ον, 
commilitones) appellavit, reliquos vero (ignobiliores) μὰν. 
stri exercitui adseriptos in cohortes , decurias aliosque ot 
dines distribuens πεζεταίρους nominavit, ut nominis bosot, 
quo utrosque esse socios regios indigitaret , promptis 
et alacriores efficeret. 


8. 
Perdiccas ante Archelaum regnavit , uti Anaximenes al, 
annis quadraginta. 


FRAGMENTA. 37 


Vide Clinton. ın Fastis Hellen. IT, p. 221 sqq. Ad 
Anaximenis calculos preter Nicomedem proxime 
accedit Auctor Marmoris Par. ep. 58, ex cujus ra- 
tionibus 41 anni regno Perdiccz assignandi. Nu- 
merorum varietas non miranda , quum explicari fa- 
cile possit. Ceterum vides Anaximenem in Philip - 
picorum libro primo de antiquiore Macedonis hi- 
storia ( breviter ) exposuisse. 


9. 
E LIBRO QUARTO. 


Eustratius ad Aristot. Ethic. III, 8 p. 46, b, de 
pugna quam in Coronea urbe (Ol. τοῦ, 4 ) Boeoti 
contra Onomarchum commiserunt : Ἱστοροῦσι περὶ 
τῆς μάχης ταύτης Κηρισόδωρος ἐν τῇ δωδεκάτῃ τῶν 
Περὶ τοῦ ἱεροῦ πολέμου xoi Ἀναξιμένης ἐν τῇ τετάρτη 
τῶν περὶ Φίλιππον xal "Ἔφορος ἐν τῇ τριακοστῇ (fr. 
153, ubi vide). 


Harpocratio : Ἀλόννησος, νησύδριον ἐν τῷ Αἰγαίῳ 
πελάγει. Αἰσχίνης ἐν τῷ κατὰ Κτησιφῶντος, ὡς xal 
Ἀρχέλαος ἐν 9^ Εὐθοϊκῶν. Μνημονεύει δὲ τῆς ἀμφισ- 
θητήσεως τῆς περὶ Ἁλοννήσου xal Θεόπομπος ἐν ὃ 
( fr. 56) καὶ Ἀναξιμένης ἐν δ' Φιλιππιχῶν. 


11. 
E LIBRO SEPTIMO. 


Idem Μάστειρα : Μήποτε γραπτέον (apud De- 
mosthen. p. 100, 22 ) Βάστειραν % Πίστειραν 
( Πίστυραν cod. B. ) A Ἐπίμαστον, ἐπεὶ ταύτας τὰς 
πόλεις εὑρίσκομεν παρ᾽ Ἀναξιμένει ἐν ζ τῶν περὶ Φί- 
λιππον, τὴν δὲ Μάστειραν οὐδαμοῦ µνήµης τυχοῦσαν. 
Eadem leguntur apud Photium et Suidam. Verba 
Demosthenis Orat. περὶ τῶν ἐν Χερσονήσῳ p. 100, 
22 : Οὐ γὰρ οὕτω γ᾽ εὐήθης ἐστὶν ὑμῶν οὐδεὶς, ὥστε 





9 


E LIBRO QUARTO. 

De pugna ista exponunt Cephisodorus duodecimo libro 
De bello sacro , Anaximenes De rebus Philippi libro quarto, 
Ephorus libro tricesimo. 

10. 


Controversise de Halonneso meminit etiam Theopompus 
libro quarto et Anaximenes quarto Philippicorum. 


11. 


E LIBRO SEPTIMO. 


Fortasse (apud Demosthenem) pro Μάστειραν scribendum 
est Βάστειραν vel Ηίστειραν vel ᾿Επίμαστον; has enim urbes 
reperimus apud Anaximenem in libro De rebus Philippi se- 
ptimo, nusquam vero, Mastiram commemorari, 


ὑπολαμθάνειν τὸν Φίλιππον τῶν μὲν dv Θράκη χαχῶν 
( τί γὰρ ἆλλο ἄν τις εἴποι Δρογγίλον καὶ Καθύλην καὶ 
Μάστειραν; ) καὶ ἃ νῦν ἐξαιρεῖ καὶ χατασκευάζεται, 
τούτων μὲν ἐπιθυμεῖν κτλ. 


12. 
E LIBRO OCTAVO. 


Idem v. Καθύλη : Χωρίον ἐστὶ τῆς Θράκης, 
ὥς φησι Θεόπομπός τε ἐν μζ (fr. 246) xal Ἄναξι- 
μένης ἐν η’ Φιλιππικῶν. Οὗτος δέ φησιν αὐτὸ ἱδρῦ - 
σθαι πρὸς Τάξῳ (Ἀξιῷ em. Meursius ) ποταμῷ κατὰ 
μέσον τῆς Θράκης. Cf. fr. 11. Steph. Byz. : Καθύλη, 
πόλις Θραχίας οὐ πόρρω τῆς τῶν Ἀστῶν χώρας. Mo- 
λύθιος τρισκαιδεκάτῃ (cap. 10, 9). 


13. 


Idem v. Μύρτανον : Φρούριον ἦν ἐν Θρῴκη, ὡς 
Μαρσύας ὃ πρεσθύτερος ἐν ζ’ Μακεδονικῶν. xal Ava- 
ξιμένης dy Φιλιππιχῷ (Φιλιππικοῖς aut Φιλιππικῶν 
BIGA. ** ). 


14. 


Idem v. Ὁ κάτωθεν νόμος, aliis ejus dictionis ra- 
tionibus allatis, ita pergit : į ἐπεὶ, φησὶ (Δίδυμος), 
τοὺς ἄξονας xal τοὺς χύρθεις ἄνωθεν ix τῆς ἀκροπόλεως 
elc τὸ βουλευτήριον xal τὴν ἀγορὰν μετέστησεν Ἐφιάλ- 
της, ὥς φησι Ἀναξιμένης ἐν Φιλιππικοῖς (sic cod. D., 
vulgo Φιλιππικῷ, utfr. 13). 

Cf. Aristoteles ap. Harpocrat. p. 117. Bekk. : 
Ἀναγράψαντες δὲ τοὺς νόμους εἷς τοὺς κύρθεις ἔστησαν 
ἐν τῇ στοᾶ τῇ βασιλεία. Polemonis et Plutarchi aetate 
reliquiz jacebant in prytaneo. V. Preller. ad Ρο- 
lemon. p. 90 sq. 





12. 
E LIBRO OCTAVO. 


Cabyle , locus munitus Thraciz, ut Theopompus ait libro 
47 , et Anaximenes Philippicorum libro, octavo, ubi situm 
dicit ad Axium fluvium in media Thracia. 

13. 


Myrtanum, Thracie castellum, ut Marsyas senior libro 
septimo De rebus Macedonum, et Anaximenes in Philip- 
picis. 

14. 

Axes et cyrbes ex superiore loco, ex acropoli scilicet, in 
curiam et forum transtulit Ephialtes , uti ait Anaximenes in 
Philippicis. 


38 ANAXIMENES. 


[TPITAI JSTOPIAI. | 
TA ΠΕΡΙ AAEZANAPON. 
E LIBRO PRIMO. 
«12, 
Plutarchus De fort. Alex. or. 1, ο. 3 : Ὡς δὲ 
Ἀναξιμένης, τετραχισμύριοι πεζοὶ καὶ τρισχίλιοι. πεν- 
ταχισχίλιοι δὲ καὶ πενταχόσιοι ἱππεῖς (sc. Alexandro 


duce bellum Persis movere conati sunt ). V. Pto- 


lemæi Lag. fr. 4. 
16. 


Marpocrat. : Αχινάκης' Ατγαοσθένης... Περσι- 
xov ξίφος ἐστί ' καὶ Ἀναξιμένης ἐν α΄ τῶν Περὶ Ἀλέ- 
ξανδρον. 

Καὶ Av. sqq. in uno codice D leguntur. 

17. 


E LIBRO SECUNDO. 


Harpocratio : Ἀλχίμαχος. Δημοσθένης ἐν τῷ xar’ 
Εὐέργου καὶ Μνησιθούλου. Στρατηγὸς οὗτός ἐστιν, 
Ἀναγυράσιος τὸν δῆμον, στρατηγήσας ἐν τῷ πρὸς Φί- 
λιππον πολέμῳ. "Ἕτερος δέ ἐστιν Ἀλχίμαχος Μακεδών: 
οὗ μνημονεύει Ὑπερίδης ἐν τῷ κατὰ Δημάδου οὕτως" 
« Ἀλκίμαχον καὶ Ἀντίπατρον Αθηναίους καὶ προξένους 
ἐποιησάμεθα. » Ἀναξιμένης δὲ ἐν τῇ B' τῶν Περὶ 'AM- 
ξανδρον ἀνέγραψεν αὐτοῦ δημηγορίαν, πρὸς ἣν ἀντει- 
πεῖν φησὶ Δημοσθένην. Fragmentum ad res ante The- 
barum excidium Athenis factas pertinere suspica- 
tur Geierus. 

Plinius in Elench. auct. ad lib. XII et XIII cumaliis 
Alexandri rerum scriptoribus etiam Anaximenem 
laudat. Sermo in libris illis est de arboribus Asiz. 

18. 


ΒΑΣΙΛΕΩΝ ΜΕΤΑΛΑΑΓΑΙ. 
Stephan. By. : Πασσαργάδαι, πόλις, θηλυκῶς. 
Διότιμος ἐν ἐξηκοστῷ πέμπτῳ Παντοδαπῶν avayvo- 
σµάτων παρατιθέμενος Ἀναζιμένην ἐν Μεταλλαγαις 





HISTORIARUM PARS TERTIA. 
DE REBUS ALEXANDRI. 
E LIBRO PRIMO. 


15. 
Secundum Anarimenem (Alexander in Asiam. dusit) 


peditum millia quadraginta tria, equites vero quiaquies 


wille et quingentos. 
16. 


Acinaces , gladins Persicus. Anaximenes libro primo De 
rebus Alexandri. 
17. 


E LIBRO SECUNDO. 
Anaximenes libro secundo De rebus Alerandri comme- 





βασιλέων οὕτω γράγοντα « Τὰς δὲ Ilacaagydzo: 
ἔκτισεν 6 Κῦρος ἐφ᾽ οὗ τόπου παραταξάμενος Aotus- 
γην ἐνίκησεν. ᾿Ονομάζεται δὲ ἡ πόλις διερμηνευθεῖαα 
[]ερσῶν στρατόπεδον. » 

19. 

Athenzus XII, p. 531, D, postquam ex Theo- 
pompo (fr. 126) verba fecit de Stratonis, Sido- 
niorum regis, et Nicoclis, Salaminis in Cypro re- 
guli, luxu nefario tristique vitæ fine, addit : 'Ava- 
ξιμένης δ᾽ ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ Βασιλέων μεταλλαναὶ 
περὶ τοῦ Στράτωνος τὰ αὐτὰ ἱστορήσας Otra Az cfr 
φησιν αὐτὸν Νιχοχλεῖ τῷ τῆς ἐν Κύπρῳ Σαλαμῖνος 5a- 
σιλεύσαντι, ἐσπουδαχότι περὶ τρυφὴν καὶ ἀσέλγειαν, 
ἀποθανεῖν τ᾽ ἀμφοτέρους βιαίως. 

Nicocles ille est Evagore filius, Philippi zequalis. 
V. not. ad Theopomp. 1. l., Perizon. ad lian. V. 
H. VII, 2. Alius est Nicocles, Paphi tyrannus, qui 
jussu Ptolemzi Soteris se ipse occidit ( 310a. C. i. 
V. Diodor. XX, 21; Plutarch. Alex. 29; /Elian. V. 
H. VIII, 48; Droysen. Hellenism. 1, p. 404, 12; 
Geier. De Ptolem. Lag. p. 36 sqq. «Ex Athenai 
verbis recte Schweighzuserus auctorem varia mor- 
tis genera spectasse colligit, ita ut liber latine Re- 
gum mortes , sive cum Lactantio De mortibus re- 
gum inscribi possit. Eandem eo stabiliri vides 
opinionem , quod non dissimilis admodum Phaniz 
liber olim exstitit, dico Γυράννων ἀναίρεσιν ἐκ τι- 
μωρίας. Anaximenes generaliter narravit, nihil cu- 
rans , utrum de regibus aliquis propria manu mor- 
tem invenisset , an foris inter cedendun? pugnan- 
dumque, an domi globo conjuratorum : Phanias 
ille de mille modis leti (Stat. Theb. IX, 280), qui- 
bus regie dignitatis homines fatigari vidisset, unum 
sibi persequendum sumserit. Verum an prorsus re- 
jectanea sit Dalecampii interpretatio : Regum mu- 
tationes , non licet per infrequentiam fraginento- 
ruin affirmare. Certe Stephani locus, sive in Cvri 
wetadrayy legeretur, sive Astvagris, satis videtur 
probare, libri auctorem retulisse etiam , qui mutata 





— — —— P — — — — — 


moravit orationem Alcimachi Macedonis, ad quam respoa- 
disse Demosthenem dicit. 
18. 


DE MORTIBUS REGUM. 


Diotimus libro sexagesimo quinto Variarum. lectionum 
testimonium apponit Anaximenis, qui in libro De mortibus 
regum scripserit ita : « Pasargadas condidit Cyrus eo loco, 
ubi pralio vicerat. Astyagen. Nomen urbis si interpreters, 
Persarum Castra signiticat. » 

19. 


Anaximenes in libro « Regum Mortes » inscripto de Stra- 
tune eadem (alque Theopompus ) narrans decertasse eum 
dicit cum Nicocle , Salaminis in Cypro regulo, qui in luxu 
fastuque summum studium posuerit. . ulrumque autem 
vitam finiisse morte violenta. 


FRAGMENTA. 39 


imperia sint : ubi szpissime, non semper tamen, , μετὰ φθόνου κρίνοντες τὸ πρωτεῖον ἀπονέμουσι -τοῖς 
in regum decessus inciderit. » EserT. in Diss. Sic, | χειρίστοις, οὐ τοῖς βελτίστοις. 


p. 201. 22. 
20" Id. ibid. 45 : Tot αὐτοῦ. “O do τὰ χαλῶ 
. . ibid. 45 : u. "Ὅσοι γὰρ τὰ καλῶς 
ΠΕΡΙ ΟΜΗΡΟΥ. ῥηθέντα A πραχθέντα διὰ φθόνον οὐκ ἐπαινοῦσι, πῶς 
Vit, Homer. cod. Matrit. ed. Iriarte p. 323 : | οὗτοι ἂν τοῖς ἔργοις ὠφελήσειαν ; 
Ἀναξιμένης xol Δαμάστης (fr. 8) καὶ Πίνδαρος Xiov 23. 
τὸν Ὅμηρον ἀποφαίνονται. V. Welcker Cycl. p. 176; 
Nitzsch. Hist. Homeri II, p. 88. Id. ibid. 49, 17 : Ἀναξιμένους. ᾿Αναξιμένης ὃ 


Λαμψακηνὸς ῥήτωρ ἐρωτηθεὶς ὑπὸ τοῦ βασιλέως Dai- 
δρου (Φιλίππου 3), τί ἀκοινώνητόν ἐστιν, εἶπε, Γυραννίς. 


ΡΗΤΟΡΙΚΗ ΠΡῸΣ AAEZANAPON. 2h. 


Quintilian. III, 4, 9 : Anaximenes judicialem et. Id. ibid. 79, 37 
concionalem generales partes esse voluit; septem 
autem spècies : hortandi, dehortandi; laudandi, 
vituperandi, accusandi, defendendi, exquirendi 
quod ἐξεταστικὸν dicit : quarum duce primi deli- | st αἰτίους ὄντας ἀντευεργετεῖν ; 
berativi, duce sequentes demonstrativi, tres ultimo , 

Judicialis generis sunt partes. 25. 

Cf. “Ῥητορικὴ πρ. Ἄλεξ., quee sub Aristotelis no- Id. ibid. 97, 21 : ᾽Αναξιμένους. Οὐ γὰρ, οὕτως 
mine circumfertur, cap. », 1: Εἴδη δὲ τουτων ἑπτὰ, | of πλουτοῦντες ὡς οἱ πένητες τοὺς ἀτυχοῦντας οἰκτεί- 
προτρέπτικον, ἀποτρεπτικόν, ἐγκωμιαστιχόν, ψεχτι- ρειν εἰώθασι" δεδιότες γὰρ περὶ αὑτῶν τὰς τῶν ἄλλων 
χόν, κατηγορικόν, ἀπολογητικόν, καὶ ἐξεταστικόν. συμφορὰς ἐλεοῦσιν. 

HHanc vero Rhetoricen non esse Aristotelis sed 
Anaximenis opus, a Quintiliani loco proficiscens a6. 
primus statuit P. Victorius in pref. ad Aristot. Id. ibid. 117, 5: ᾿Αναξιμένους. Toic γὰρ ᾱ- 
Rhet.; deinde Maiorag. pr. ad Rhet. ed. Venet. | στείοις πρεσθύταις ὅσον αἱ κατὰ τὸ σῶμα ἡδοναὶ dro- 
1591, 4. Schott, Vit. Arist. p. 164, Voss. De rhet. | μαραίνονται, τοσοῦτον αἱ περὶ τοὺς λόγους ἐπιθυμίαι 
nat. p. 63, Gesner. ad Quintil, 1. 1., alii; Spengel. | πάλιν αὔξονται καὶ τοσούτῳ βεθαιότερον αὐτοῖς παρέ- 
Συναγ. τεχν. p. 182 sqq. Hzec enótavi ex Wester- | χει τὸ λέγειν τὶ χρήσιμον τοῖς ἄλλοις καὶ παρ᾽ ἑτέρων 
manni Hist, Eloq. gr. ὁ 69, 4; plura dabit Spen- | αὐτοὺς ἀκούειν, ὥστε τὰς μὲν ἀπὸ τῶν βρωτῶν xal πο- 
gel. in edit. Rhetorices, qu& Aristotelis fertur. τῶν xal ἀφροδισίων ἡδονὰς γινομένας ἰδειν ἐστιν οὐχ 
21. οὕτως —— εὐγαινούσας , ὡς ὕστερον λυ- 
πούσας' ἡ δὲ περὶ τοὺς λόγους ἡδονὴ, xat μάθησις Ev τε 
LOCI COMMUNES. τῷ παραυτίχα — καὶ πρὸς τὸν ἄλλον βίον τοὺς 
Stob. Florileg. 38, 44 : ᾿Αναξιμένους. Οἱ γὰρ | μανθάνοντας διάγειν ἡδέως παρασχευάζει. 


90. | ` 24. 
Is enim omnium maxime patris amantissimus est, qui 
DE HOMERO. Ñ me pa ^ 


patrem nunquam offensum rebus quamplurimis oblectare 
Anaximenes , Damastes et Pindarus Chium fuisse Home- | Studet. Quid enim justius quam vite institutionisque au- 
rum declarant. ctores vicissim beneficiis afficere? 


20 d. 


: ᾿Αναξιμένους. Οὗτος và 
μάλιστα πάντων φιλοπάτωρ ἐστὶν, ὅστις ζητεῖ Ar οἷ 
μηδὲν λυπήσας τὸν πατέρα πλεῖστ᾽ αὐτὸν εὐφράναιτ᾽ 
ἄν. Τί γάρ ἐστι δικαιότερον ἢ τοὺς γενέσεως xal war- 








| 25. 
21. | Divites non eodem quo pauperes modo infelicium casus 
LOCI COMMUNES. | commiserari sulent; metuentes enim de ipsorum sorte in- 
Qui cum invidia judicant, primas tribuunt non optimis, | fortunia aliorum miserantur. 
sed pessimis. 26. 
22. Cultis senibus quantum que circa corpus sunt volu- 


ptates marcescunt , tautum circa orationes studium et de- 

laudant , quomodo hi rebus profuturi sint ? liciæ augentur ; ac tanto firmius iis gaudium priebet utile 

93 aliquid aliis dicere et ab aliis discere, quum voluptas quae 

TU in cibo et potu et venere posita est , non tam in presentia 

Anaximenes Lampsacenus rhetor a (Philippo) rege inter- ^ delectet, quam postea dolore afficiat; contra quie ex ora- 

rogatus , quidnam cum alio communicari non posset, Ty- — t'onibus percipitur voluptas et in pra:senlia delectet. et ad 
rannidem respondit. reliquam vitam suaviter peragendam discentes instruat. 


Qui pulcre vel dicta vel facta propter invidiam non col- 


MARSYAS 


PELLAUS 


ET 


MARSYAS PHILIPPENSIS. 





Suidas : Μαρσύας, Περ ιάνδρου, Πελλαῖος, 
ἱστορικός. Οὗτος δὲ ἦν πρότερον γ γραμματοδιδάσκαλος, 
καὶ ἀδελφὸς Ἀντιγόνου τοῦ μετὰ ταῦτα - βασιλεύσαντος, 
σύντροφος δὲ Ἀλεξάνδρου τοῦ βασιλέως. Ἔγραψε e Maxe- 
δονικὰ ἐν βιθλίοις déxa - ἤρξατο δὲ ἀπὸ τοῦ πρώτου 
βασιλεύσαντος Μαχεδόνων, xat (adde προήλθε vel 
tale quid ) µέχρι τῆς Ἀλεξάνδρου τοῦ Φιλίππου ἐπὶ 
τὴν Συρίαν ἐφόδου μετὰ τὴν Αλεξανδρείας κτίσιν᾽ 
[ ᾿Αττικὰ ἐν βιθλίοις ι6΄" ] καὶ αὐτοῦ Αλεξάνδρου dyw- 
YY. 

Μαρσύας, KNotropyuov, Φιλιππεύς, loto- 
pixog ὃ νεώτερος. 

[ Μαρσύας, Μάρσου , Ταθηνὸς , ἱστορικὸς | ἔγραψεν 
Ἀογχαιολογίαν ἐν βιθλίοις ιθ' ( ιη΄ unus cod. ), Μυθικὰ 
ἐν βιθλίοις ζ΄, καὶ ἕτερά τινα περὶ τῆς ἰδίας πατρίδος. 
Cf. Eudocia p. 298. 

Veteres nonnisi duos Marsyas historicos agno- 
scunt, τὸν πρεσθύτερον et τὸν νεώτερον. Tertius, quem 
Suidz locus exhibet, vel ex margine vel ex glossa 
ipsius grammatici loco suo mota huc irrepsit. Vox 
ieroptxoc, que post Ταθηνὸς legitur, deinceps ex 
antecedentibus male repetita est. Qui sit Tabenus 
iste , docet Stephan. Bvz. : Ta6at, πόλις Λυδίας... 
ἐκλήθη δὲ ἀπὸ Tabou 6 δὲ Tabos pws of δέ φασι τὸν 
Κιθύραν καὶ Μαρσύαν ἀδελφοὺς τὸν μὲν χτίσαι Κι- 
ῥύραν πόλιν, τὸν δὲ Tabac... “O πολίτης Ταθηνός. Y. 
Ritschl. in Indice lectt. Univers. Vratislav. semestr. 
zstiv., 1836; Drovsen. Hellenism. Y, p. 679. | 

Marsyas igitur Pellzus eodem fere quo Alexan- 
der tempore natus (c. Ol. 106 ) atque una cum 
futuro rege educatus, Suida teste patrem habuit 
Periandrum, fratrem Antigonum, qui viginti cir- 
citer annis natu major postmodum in Syria regna- 
vit. At Antigeni pater non Periander fuisse sed 
Philippus dicitur apud Arrianum (Exp. Al. I, 29, 
5 ) οἱ Lucianum ( Macrob. 11). Aut igitur Suidas 
erravit, aut cum Schweighzusero (ad Ind. au- 
ctor. Athen. v. Marsvas ) statuendum est Marsyaın 
uterinum Antigoni fratrem fuisse; Schweig- 
hzuseri sententiam viri docti probarunt longe 
plurimi. Quod deinde Alexandri infantiz socius 
γραμµαατοδιδασκάλου munus obiisse narratur, id ne 


falsum sit veremur magnopere. Atque ipse verb 
rum tenore turbatum aliquid apud Suidam es 
videtur indicari (*). Fortasse Pellaeo ween que 
tribuendum erat Philippensi. 

Num cujus pueri in ludis , ejusdem etiam reg 
in expeditionibus commilito Marsyas fuit? Affi 
mare rem ausim , etsi veterum testimoniis destitu 
mur, Quum vero Antigonus jam Ol. 111, 3 (334 
Phrygia satrapa ab Alexandro constitutus sit (Ar 
rian. I, 29, 5 ), Marsyas autem historias suas noi 
deduxerit ultra Ol. 112, 2 (331), quo anno po: 
Alexandriam conditam denuo rex per Syriam pro 
fectus est, admodum probabiliter Geierus statuit 
primz tantum huic expeditionis parti Marsyam in 
terfuisse, deinde vero in Phrygia remansisse apu 
fratrem Antigonum, Anno secundo Olymp. 111 
(307 a. C. ) Marsyas, quinquaginta tum annos na- 
tus, cum Demetrio in Cvpro insula versatus est, 
atque in pralio navali prope insulam contra Pto- 
lemzum Lagidam commisso mediz aciei dux ρα. 
gnavit, Diodor, XX, 50, 4 : Κατὰ μέσην δὲ τὴν tá- 
ἕιν τὰ ἐλάχιστα τῶν σκαφῶν ἔστησεν ( ΆπαΎτριος |, 
ὧν ἡγοῦντο Θεμίσων τε ὃ Σάμιος χαὶ Μαρσύας ὃ τὰς 
Μακεδονικὰς πράξεις συνταξάμενος. In eodem preelio 
a Demetrii partibus stetit Medius Thessalus ( Dio- 
dor. I. I.) « Quare inter Marsyam et Thessalum 
( Geierus ait) si non familiaritas quadam, consue- 
tudo tamen videtur intercessisse, » — Haec sunt 
qua de vita Pellzi innotuerunt. De vita et tempo- 
ribus Marsyz junioris, item Macedonis, ex Phi- 
lippis oriundo, nihil constat nisi quod Herculis sa- 
cerdotio functus sit, teste Athenaeo XI, p. 467 ‚fr. >’. 

Marsyas Pellzus preter ea, que ad regum Ma- 
cedonum historiam pertinent, apud Snidam dici- 
tur scripsisse Attixd Ev βιθλίοις ιθ΄. De his ita 
Bernhardius ad Suid. 1. 1. : « Atticorum libros am- 
plissimos opinor a vita hominis militaris prorsus 
abhorrere : quid quod αὐτοῦ ita mihi videtur esse 


e Bernhardy ad Suidam |. |. : « Si verum est quod Smi- 
das ipsum Marsyam, non Periandrum narrat literaturam 
factitasse , ordo verborum sic debuit procedere : ἱστορικὸς 
xai ἀδελτὸν... βασιλέως, οὗτος Gz xt). » 


FRAGMENTA. 41 


comparatum, ut accuratissima junctura debuerit 
cum Alexandri historiis continuari. Rursus que se- 
quuntur ᾿Αρχαιολογίαν ἐν βιθλίοις ιθ΄, indi- 
gent diserto civitatis indicio, cujus antiquitates 
fuerint enarrate. Jam duplex incommodum ea ra- 
tione solabimur, ut ad Marsyam juniorem, virum 
eruditionis studiosissimum, traducamus Ἀττικὴν 
ἀρχαιολογίαν , quam Suidas per dicendi com- 
pendium laudatam deprehendit Ἀττιχά : velut Istri 
Ἀτθὶς nunc Ἀττικῶν συναγωγῶν nunc Ἀττικῶν no- 
mine fertur, item Atthidem Phanodemi Dionysius 
appellat Ἀττικὴν ἀρχαιολογίαν. Quam medelam 
Ritschelius p. 8 admissurus erat, motus ipsa li- 
‚brorum duodenorum equabilitate, nisi veterum 
scriptorum de Atticis et Archzologia silentium 


obstaret. Verum ut exigua fuit Marsyz laus et cele- 


britas, ita licet quzeedam fragmenta ad antiquitatum 
fines revocare : velut que prodidit libro XI (v. M. 
Philip. fr. 4) Athenzus. » — Sane, ‘Arrıxa aliena 
esse a Pelleo quisque largietur, sed locum Athenzi 
cur ex Attica hac archzologia fluxisse putemus, cau- 
sam non video. Neque reliquis fragmentis quid- 
quam inest, unde tale opus sacerdotis Philippensis 
jure elicias. Reliquias omnes, preter duos locos, 
qui ex Mythicis depromti videntur (fr. 9 et 10), 
commodissime referre licet ad Μαχεδονικά, cujus 
operis laudatur liber primus (fr. τ)» quintus (fr. 2), 
sextus ( fr. 3), undecimus (? fr. 4). Indoles vero 
fragmentorum satis luculenter auctorem ostendit 
non tam in civili quam in antiquaria historia expo- 
nenda versatum, adeoque non tam historicis quam 
periegetis annumerandum. Hinc igitur maxime 
probabile fit Μακεδονικά non diversa esse ab libris 
Ἀρχαιολογίας, quibus primum locum in operum 


recensu Suidas assignat. Neque jam accusandus erit. 


grammaticus, quippe qui disertam ejus operis men- 
tionem facere omiserit, quod unicum expressis 
verbis apud veteres auctores laudari reperimus; 
neque denique cogimur, ut Maxedovıxa nostra la- 
tere putemus in verbis : xal ἕτερά τινα περὶ τῆς 
ἰδίας πατρίδος , que quidem simplicissime referun- 
tur ad minora quedam scripta de Philipporum, 


patriz urbis fatis institutisque (*). Jam si recte Ar 
chaologiz libri duodecim conjungendi sunt cum 
Ἀττικῶν libris item duodecim Pellzo Marsyz te- 


-mere tributis, pro ᾿Αττικά vel Ἄτακτα reponen- 


dum, vel Μακεδονικά. 

Quod Marsya Pellci historias attinet , laudatur 
Μακεδονιχῶν liber septimus (fr. 6) de urbe Thracica, 
cujus mentio pertinet ad res Philippi , deinde vero 
liber quintus τῶν περὶ Ἀλέξανδρον. Hinc igitur di- 
scimus duas certe fuisse historiarum partes seriesque 
librorum, quarum altera Philippi superiorumque 
regum res complexa sit, altera egerit de Alexan- 
dro. Ac quum ea, que ex quinto libro τῶν περὶ 
Ἀλέξανδρον afferuntur, ad secundum regis annum 
spectent , minimeque probabile sit , unius anni su- 
perioris res gestas per quattuor tractatas esse li- 
bros : facilis conjectura est regis historie Marsyam 
premisisse ea, qua de educatione Alexandri (tri- 
bus, puto, vel quattuor libris) ab eo exposita esse 
scimus. Apud Suidarg τὰ περὶ τῆς ᾿Αλεξάνδρου ἀγω-- 
γῆς ita collocantur, ut peculiare opus a reliquo 
historiarum corpore sejunctum fuisse videantur. 
Ac revera fuisse qui eo modo distinguerent, inde 
colligimus, quod apud eundem Suidam Marsyas 
decem tantum libris res inde a Carano usque ad 
Alexandri expeditionem Syriacam gestas enarrasse 
dicitur, sejunctis scilicet libris περὶ ᾿Αλ. ἀγωγῆς. Ne 
accuratiora de operis ceconomia dicamus, impedi- 
mur fragmentorum infrequentia et tenuitate. Quo 
accedit , quod de plurimis fragmentis (1. 2. 3. 5. 
7) ne hoc quidem constat, utrum ad Pelleum an 
Philippensem Marsyam sint referenda. Qua deni- 
que fides Pellzi et auctoritas fuerit, quid ei de- 
beant sequioris ævi scriptores , si lubet, tu quaras. 


(*) Varia fuisse urbis fata vel ipsa nomina indigitant. 
Primum appellata est Datus , deinde Crenid@, quas colonis 
frequentarunt Thasii (Ol. 105, 1. 360 a. C. Diodor. XVI, 
3, 7); tertium nomen accepit a Philippo, qui urbem auri 
fodinis celebratissimam novis copiis auxit (Ol. 105, 3. a. C. 
358. Diodor. XVI, 8, 6). V. Herodot. IX, 74, ibique Beebr.; 
Ephor. fr. 75; Theopomp. fr. 48; Philochor. fr. 127; Straho 
VII, p. 511 Alm.; Appian. Bell. civ. IV, 103; Apostol. 


| Prov. VI, 74. 


MARSYAS PELLAUS. 





MAKEAONIKA, 


I. 
E LIBRO PRIMO. 


Constantin. Porphyrog. De Them. II, p. 48,9 
ed. Bonn. (p. 22 Par.) : Λέγεται δὲ xat Μαχεδο- 
vías μοῖρα Μάχετα, ὡς Μαρσύας ἐν πρώτῳ Μακεδο- 
νιχῶν' « Καὶ τὴν Ὀρεττίαν Μάκεταν λέγουσιν. » ᾿Αλλὰ 
καὶ τὴν ὅλην Μακετίαν οἶδεν ὀνομαζομένην Κλείδη- 
μος ({τ. 6). 

Μάκεταν] Μαχετίαν voluit Ritschl., quod qui- 
dem non necessarium. Steph. B. v. Μακεδονία : λέ- 
γεται... xal Maxerta διὰ δύο τ xal δι ἑνός. — Ope- 
στίαν] codd. Ἠρεστείαν, Ἠριατείαν; em. O. Müller. 
Dor. ı,p. 34, 1. Cf. idem Ueber d. Wohnsitze d. 
Maced. Volksp. 42, not. 37. 


2. 
Schol. Hom. Il. XIV, 226 : Μαχεδὼν 6 Διὸς xat 


Αἰθρίας κατασχὼν τὴν χώραν οὖσαν τῆς Θράχης ἀφ᾽ 
ἑαυτοῦ Μακεδονίαν προσηγόρευσεν" γήμας δὲ μίαν 
τῶν ἐγχωρίων τεχνοῦται δύο παῖδας Πίερον καὶ Ἅμα- 
θον, ἀφ᾽ ὧν δύο πόλεις Πιερία xai ᾽Αμαθία ἐν Maxs- 
δονίᾳ. “H ἱστορία παρὰ Mapava. 

Καὶ Αἰθρίας] fortasse corruptum ex xal Θυίας. 
Steph. Byz. : Μακεδονία ἀπὸ Μαχεδόνος τοῦ Διὸς xai 
Θυίας τῆς Δευχαλίωνος. Idem (ex Stephano integro) 
habet Constantin. Porph. 1. 1. p. 48. Cf. Müller. 
Wohnsitze d. Mac. F. p. 26 sq., 38, 40. 


3. 


Etym. M. p. 523, 29 et Gudian. p. 332, 41: 
Μαρσύας ἱστορεῖ ὅτι Κνῶπις τὸ γένος Κόλχος εἰς Ma- 
χεδονίαν ἐλθὼν διέτριθε παρὰ Ναράνῳ- υἱοῦ δὲ γενο- 
μένου τῷ Καράνω [καὶ] βουληθέντι τὸν παῖδα ἀπὸ τοῦ 
ἰδίου πατοὸς ὀνομάζειν Κιράρονα ( Καράρονα Et. Gud., 


Λάχωνος Et. Havn.) ἀνθίστατο A μήτηρ καὶ αὕτη 
ἀπὸ τοῦ ἰδίου πατρὸς ὀνομασθῆναι τὸν παῖδα βουλομέντ. 
Κνῶπις 2) ἐρωτηθεὶς εἶπε μηδετέρου ὀνομάζεσθαι αὐτόν- 
διόπερ Κοῖνος ἐκλήθη. 

« Aristodamidam autem ab Diodoro Theopom- 
poque (fr. 30), ab aliis Peeantem perhiberi Ca- 
rani patrem Syncellus testatur p. 262 C ed. Paris. : 
ut de Κιράρονα ( Καράνορα 2) parum liqueat. Nam 
in Λάχωνος ut lateat, quod non est veri similli- 
mum , Φείδωνος : qui Phido etsi non fuit, videri 
certe pater significari facile potuit hac quidem apod 
Syncellum verborum conformatione : Κάρανος @i- 
δωνος (h. e. ἀδελφός) τοῦ Ἀριστοδαμίδα τοῦ Μέρο- 
πος e. η. s. : nihilo tamen magis quicquam cum eo 
nomine potest vulgate in Etymologicis scripturz 
commune esse. » RirscaL. Num forte fuit Κυλλα- 
pov vel Κυλλάθρων ὃ Argivum heroem novimus 
Κυλλαράθην ex Pausan. II, 22, 8; et in fabula de 
Phaselide ab Argivis vatibus condita mentio fit he- 
rois Κυλαθρᾶ (Καλαθροῦ, Κολαθροῦ Suid. et Phot. 
v. Φάσηλις) ap. Athen. p. 297. Ceterum cf. Mul- 
ler. 1.1. p. 24; Flathe Gesch. Macedon. p. 17 sq. 


h. 
E LIBRO TERTIO 


Athenæus XIV, p. 629, D : Τελεσιάς: Max- 
Covuc δ᾽ ἐστὶν αὕτη ὄρχησις, % χρησάμενοι of πεοὶ 
[1τολεμαῖον ᾿Αλέξανδρον τὸν Φιλίππου ἀδελφὸν ἀνεῖ- 
λον, ὡς ἱστορεῖ Μαρσύας ἐν τρίτῳ Μακεδονικῶν. 

« Vix dignus est cujus vel error notetur Santo- 
crucius de Philippo Aridzo somnians Eram. crit. 
p- 45 ed. II. : tanta ejus in hac caussa levitas fuit. 
Loquitur Athenzus de Alexandro II, Amyntz fi- 
lio, Philippi autem celeberrimi fratre, quem a 
Ptolemzo Alorita interemptum archonte Nausi- 
gene, h. e. Ol. 103, 1 (368), Diodorus XV, σι. 


———————————————————— — —— — —————— —— — 


DE REBUS MACEDONUM. 


1. 
E LIBRO PRIMO. 


Dicitur etiam pars Macedoniz Maceta ( Macetia ), ut Mar 
syas libro primo Macedonicorum. 
2. 
Macedo, Jovis et /Ethriz ( Thyic ) filius, Thraciæ regio- 
nem , quam tenuit, de suo nomine Macedoniam appellavit, 


ductaque una ex indigenis duos genuit filios, Pierum et 
Amathum , a quihus duæ urbes Macedoniz Pieria et Ama- 


thia nominate sunt. Hac narrat Marsyas. 


3. 


Cnopis , uti Marsyas tradit, Colchus genere in Macedo- 
niam veniens degebat apud Caranum. Huic, quum natum 
ipsi filium de patre suo Ciraronem (?) appellare vellet ‚ob 
stitit mater ipsa quoque de suo patre nominari filium vo- 
lens. Cnopis igitur interrogatus de neutro nomen puere 
dandum esse respondit. Itaque Conus appellatus est. 


4. 


E LIBRO TERTIO. 


Telesias est saltatio Macedonica , qua utentes Ptolem 
(Alorita ) socii Alexandrum, Philippi fratrem, interfere 
runt, uti narrat Marsyas libro tertio Macedomcorum. 


FRAGMENTA. 43 


prodidit. Paucissimi inter hoc tempus et ipsius 
Philippi, patris Alexandri M., regnum anni inter- 
jecti sunt : e quo consequitur in quarto libro 
Marsyam jaın esse in Philippi rebus gestis versa- 
tum. Earum autem enarrationem, si non ulterius, 


certe ad librum septimum pertinuisse , tum nume- 


rus denarius commentariorum Macedonicorum, 
quibus rerum ab Alexandro M. gestarum minimam 
partem scriptor attigit , facit ut libenter credamus, 
tum suádere Harpocratio (fr. 5) videtur compo- 
. sitis Marsye et Philippicorum scriptoris testimo- 
niis. » RISSCHL. 

Ceterum queritur num recte hzc ad Marsyam 
Pelleeum referantur. Equidem referri malim ad 
Philippensem, ad quem reliqua quz de Macedo- 
nicis institutis ex Marsya Athenzus adducit, per- 
tinent omnia. De Telesia saltatione vide plura ap. 
Athen. p. 630, A, ex Hippagora. 


5. 
E LIBRO SEPTIMO. 


Harpocratio : Muptavov: Δημοσθένης ὑπὲρ Krn- 
σιφῶντος (p. 135, 13)- φρούριον Av dv Θράκη, ὡς 
Μαρσύας 6 πρεσθύτερος ἐν ζ’ Μακεδονιχῶν χαὶ Ἄναξι- 
μένης (fr. 12) ἐν Φιλιππιχῷ | Φιλιππικῶν ** ]. 

Quz Demosthenis loco tractantur ad Ol. 108, 
2 (357 a. C.) rettulit Winiewskius Comm. hist. et 
chronol. p. 124 sqq., notante Ritschl. 


6. 


Stephan. Byz. : Αἰθικία, ὡς Κιλικία. Θεόπομπος (fr. 
239) τριαχοστῆ ἐννάτη Φιλιππικῶν. To ἔθνος Αἴθικες. 
ὃς Κίλικες. Ἐν Θετταλία δ᾽ ᾧχουν ἐν τῷ ᾿]ίνδῳ ὄρει. 
Μαρσύας δὲ μέσον τῆς Tuupatas xai Αθαμανίας xei- 
σθαί φησι τὴν χώραν. Τὸ δὲ ἔθνος ἐπιεικῶς παράθολόν 
τε xai βάρθαρον καὶ ληστείαις ἐπιεικῶς προσκείμενον. 

Theopompus libro laudato versatur in narra- 
tione rerum quz gestae sunt Ol. 108, 3— 109, 3. 
De iisdem temporibus loquens Marsyas JEthicize 
mentionem facere potuit; res tamen incertissima, 
quum ne hoc quidem constet num ad seniorem an 
ad juniorem Marsyam fragmentum pertincat. 





5. 
E LIBRO SEPTIMO. 


Myrtanum , Thraciae castellum , ut Marsyas senior libro 
septimo De rebus Macedonum , et Anaximenes in Philip- 
picis. 

6. 

Æthiciam regionem Marsyas mediam inter Tymphæam 

οἱ Athamaniam sitam esse dicit. 
7. 
Misit Philippus, uti Marsyas tradit, Amyntam et Clear- 


m 


de 


Plutarch. Demosth. 18 de Philippi ad Thebanos 
legatione (Ol. 110, 3) : Ἔπεμψε δὲ καὶ Φίλιππος, ὡς 
Μαρσύας φησὶν, Ἀμύνταν μὲν xat Κλέαρχον Μαχεδό- 
νας, Δάοχον δὲ καὶ Θρασυδαῖον Θεσσαλοὺς ἀντε- 
ροῦντας. 





TA ΠΕΡΙ AAEZANAPON. 
8. 


E LIBRO QUINTO. 


Harpocrat. : Ἀριστίων. Ὑπερίδης xatá Δημοσθέ- 
νους. Οὗτος Σάμιος μέν ἐστιν ἢ Πλαταιεὺς, ὡς Δίυλ- 
λός (fr. 2) φησιν, ἐκ μειρακίου δ᾽ ἑταῖρος Δημοσθέ-- 
νους" ἐπέμφθη δ᾽ ὑπ᾽ αὐτοῦ πρὸς Ἡφαιστίωνα ἕνεχα 
διαλλαγῶν, ὥς φησι Μαρσύας ἐν πέμπτῳ τῶν Περὶ 
Ἀλέξανδρον. 

Idem v. Μαργίτης... xat Μαρσύας ἐν πέμπτῳ τῶν 
Περὶ Ἀλεξάνδρου ἱστορεῖ λέγων Μαργίτην ὑπὸ Δημο- 
σθένους καλεῖσθαι τὸν Ἀλέξανδρον. 


« Rem per partes utrobique eandem narrari fa - 
cile persuadet historiz fides. Spectant enim illa ad 
Ol., 111, 2. 335 a. C., quo anno ab Atheniensibus 
sibi tradi Alexander cuın aliis oratoribus Demo- 
sthenem jussit, qui mortuo Philippo insultans de- 
fectionem suasisset hujusque in adolescentem suc- 
cessorem quum alia convicia conjecisset, tum con- 
temptim eum Μαργίτης nomine notasset : testibus 
quidem Plutarcho Dein. 23 et /Eschin. Adv. Cte- 
siph. p. 86 St. § 160. Reconciliatum Alexandrum 
Plutarchuset Diodorus XVII, 16, a Demade tradi- 
derunt, tacentes illi de Aristione; sed hujus ipsius 
cum liis negotiis societatem, quamquam silentio 
Hephestionem pretermittens, copiose /Eschines 
§ 162 persecutus est. » RirscHL. — Mirum vero 
videri possit rem ad initium regni Alexandri per- 
tinentem in quinto demum libro esse narratam. 
Quod ita expediendum esse putat Geierus , ut Phi- 
lippi historiam septimo fortasse τῶν Μακεδονιχῶν 
libro absolutam, tribus sequentibus libris res 
Alexandri usque ad expeditionem Syriacam expo- 





chum Macedones , et Daochum et Thrasydaum Thessalos, 
qui contra ( Atheniensium legatos) dicerent. 





DE REBUS ALEXANDRI. 
8. 
E LIBRO QUINTO. 


Aristion , Samius vel Platseensis secundum Diyllum, a 
puero familiaris fuit Demosthenis, a quo reconcilialionis 
causa ad Hephastionem missus est, ul Marsyas ait libro 
quinto De rebus Alexandri. 


4 MARSYAS PHILIPPENSIS. 


sitas esse statuat , deinde vero uno vel duobus vel | gnificavi. Vide etiam que opinatur Drovsentas 
pluribus libris adjunctam esse de Alexandri educa- | Hellenism. 1, p. 681. In eo omnes consentiunt, 
tione commentationem (αὐτοῦ τοῦ Αλεξάνδρου ἆγω- | quod fragmentum nostrum a Marsya Philippemi, 
y»), que quum pro parte tantummodo τῶν περὶ | qui libro primo Macedonicón rem ad tertium 
Ἀλέξανδρον habenda esset, mirum videri non posse, | quartumve Alexandri regis annum spectantem af- 
quod hoc titulo ab Harpocratione excitaretur. At | fert , alienum esse putent. 

tamen rem ab Harpocratione allatam in libro de Recensetur Marsyas (Pellzus, uti videtur,) inter 
educatione Alexandri memoratam esse haud vero | auctores Plinii in elench. ad H. N. lib. XII et 
simile est. Meam sententiam in Introductione si- | XIII. 





MARSYAS PHILIPPENSIS. 


—— G 


historicum , quam periegetam , archzologum, my- 


MAKEAONIKA. 
thologum. 


I. 
E LIBRO PRIMO. 


Schol. Eur. Hippol. 666 : Τοῖς Φρυξὶ λόγος ἐδόθη 
ἐκεῖνον βασιλεῦσαι τῆς Ἀσίας, ὃς ἃ ἂν της ἀπήνης λῦσαι 
τὸν δεσμὸν δυνηθείη τῆς χοµισάσης Μίδαν εἰς Φρυ- 
va & Ἵν ἀμπέλινος, ᾧ συνεδέδετο ó ζυγὸς; xat ó ῥυ- 

.. Μαρσύας δὲ ὁ νεώτερος ἐν τῇ πρώτῃ τῶν Maxe- 
* (scr. Μαχεδονικῶν) ἱστοριῶν φησὶν οὕτως” « Της 
δὲ ἁμάξης λέγεται τὸν ζυγὸν τῷ ῥυμῷ προσδεδέσθαι 
χλήματι ἀμπελίνω- ἔστι δὲ λόγιον, ὃς ἂν τὸν δεσμὸν 
τοῦτον λύση βασιλεύσειν τῆς Ασίας. ᾿Αλέξανδρον δέ 
φασιν τὸν Μαχεδόνων βασιλέα λῦσαι αὐτόν. 

Midas, ὡς Μακεδόνες λέγουσι (Herodot. VII, 
73), in Phrygiam venitex Macedonia, ubi Brigum 
rex in antiquissimis Macedonum sedibus impera- 
vit. De his in primo Macedonicorum libro Mar- 
syas exponens historiam de nodo a Mida Mace- 
done nexo, quem Alexander Macedo ferro solve- (E LIBRO UNDECIMO. ) 
rit, commemorasse mihi videtur. Contra Ritschl., Hesych. : Σχότιος... τοὺς γὰρ μὴ ix φανερᾶς, λα- 
Droysen. et Geierus ex loco colligi volunt Marsyam | θραίας δὲ μίξεως γεγονότας σκοτίους ἐκάλουν, ἔνιοι 
Philippensem ab ipsis Alexandri M. rebus gestis, παρθενίους, ἄλλοι χοριναίους, καθάπερ Μαρσύας ἐν 
quarum partem tantum Pellzus perscripserit, nar- | τη tac. Κοτοῦ ενιᾶ. Sic codex; hinc Schowius : 
rationem exorsum esse. Cujus rei disertiora indicia | ἐν τῆι α΄ [malim τῇ ta’). Σχοτοδιν ιᾱ (incipit nova 
desidero. Reliquiz arguunt Marsyam fuisse non tam | glossa). Vulgo editur : ἐν τῇ ἰάδι. Quare grammati- 


MACEDONICA. | Solvisse autem dicunt Alexandrum, regem Macedonum. 
1 


2. 
E LIBRO QUINTO. 


Harpocratio : : Γαληψὸς, πόλις Opgxnc ὠνομάσθη δὲ 
ἀπὸ Dl αλήψου τοῦ Θάσου xal τῆς Τηλέφης, ὡς Mao- 
σύας 6 νεώτερος ἐν neunte Μαχεδονικῶν. Cf. Philo- 
chorus fr. 128. 


3. 
E LIBRO SEXTO. 

Harpocratio : Λήτη. “Yrxeplóne κατὰ Δημάδου. 
Λήτη πόλις ἐστὶ τῆς Μακεδονίας, μνημονεύει δὲ αὐτῆς 
πολλάχις Μαρσύας ó νεώτερος ἐν ἕκτῳ Μαχεδονικῶν. 

Cf. Stephan. Byz. 5. h. v.; Ptolem. Ill, τ8- Zo- 


naras p. 1304; numi ap. Mionnet Supplem. vol. 
IIl. p. 81. Theognost. Can. p. 117, 15. 


4. 


e ee eee eee 





2. 


E LIBRO QUINTO. 


Galepsus , urbs Thracize , nomen habet a Galepso , Thasi 
et Telephze filio, ut Marsyas junior quinto Macedonicorum. 


E LIBRO PRIMO. 
Phrygibus oraculo responsum est eum imperaturum Asize, 
qui currus, quo Midas in Phrygiam transvectus , solvere pos- 


set vinculum viteum, quo jugum jungeretur limoni... Mar- 3. 
syas junior libro primo Macedonicorum dicit ita : Jugum cur- E LIBRO SEXTO. 
rus temoni annexum fertur sarmento viteo. Est vero oracu- Lete , urbs Macedonis , cujus sepe meminit Marsyas ja- 


lum, eum qui vinculum hoc eol verit, imperaturum esse Asia. | nior libro sexto Macedonicorum. 


FRAGMENTA. 45 


cum hunc Marsyam habuit Fabric. B. Gr. IV, p. 
372. Κορευναῖοι veram vocis formam esse suspica- 
tur Ritschl. Apud eundem Hesychium Il, p. 1445 
leguntur hzc : Ὑετής, ó αὐτοετής Μαρσύας. 


5. 


Harpocrat. v. Ἀμφίπολις... Μαρσύας 8’ ἐν Maxe- 
δονικαῖς (sc. ἱστορίαις, aut scrib. cum Salmasio Ma- 
κεδονιχοῖς) διὰ τὸ περιοικεῖσθαι τὸν τόπον Ἀμφίπολιν 
ὠνομάσθαι πρότερον Ἄκραν χαλουμένην, οἱ δὲ Ἄρεος 
Χαλουμένη πόλις [sic. ἡ δὲ Ἄρεος καλουμένη πόλις cod. 
Cantab.]. 

Μαρσύας] unus cod. C.; reliqui μαροῦσα. --- Mox 
περιῳχίσθαι Hemsterhus. ad Dobreum p. 71. Con- 
jicias περιρρεῖσθαι. Nam Thuc. 4, 102 : Ἀμφίπο- 
λιν Ἅγνων ὠνόμασεν, ὅτι in’ ἀμφότερα περιρρέοντος 
τοῦ Στρυμόνος κτλ. Postrema glossema esse videntur. 


6. 


Schol. Vatican. Eurip. Rhes. 346 : Κλειοῦς μέν- 
τοι λέγουσιν αὐτὸν (τὸν 'Ῥήσον } εἶναι, καθάπερ Map- 
σύας ὃ νεώτερος Ev τ... οἰκοδομ... περὶ τῶν χαχοθρῖ.. 
γράφων οὕτως: « Εἰσὶ δὲ of xal περὶ τούτου εἶπον 
τοῦτο" Κλειὼ τὴν θεὸν ὑπὸ τοῦ Στρυμόνος ἐκ τοῦ yo- 
poU τῶν Μουσῶν νυμφευθῆναι, τεκνῶσαι δὲ τὸν “PF- 
δον. » Καὶ per’ ὀλίγον- « Ἔστιν ἱερὸν τῆς Κλειοῦς ἐν 
᾿Αμφιπόλει ἱδρυθὲν ἀπέναντι τοῦ “Psou μνημείου ἐπὶ 
λόφου τινός. » 

G. Hermann. Opusc. V, p. 191 correxit ἐν τοῖς 
Μακεδονιχοῖς, et deinde περὶ τῶν χαχοµόρων , quod 
haud placet; scripserim x. τῶν κατὰ τὸν Ῥῆσον vel 
περὶ τῶν τοχέων 'Ῥήσου. De Strymonis filiis Bran- 
ga, Rheso, Olyntho, v. Conon. Narrat. 4. 


6 a. 


Schol. in Platon. Conviv. p. 373 Bekk., de 
Agathone tragico : Kal πρὸς ᾿Αρχέλαον τὸν βασιλέα 
ῴχετο, ὡς Μαρσύας [6] νεώτερος. 

Schol. ad Lucian. Rhet. Prec. § 11 in Crameri 
Anecd. IV, p. 269 : Ἦν δὲ Τισαμενοῦ τοῦ ᾿Αθηναίου 
υἱὸς (sc. Agatho), παιδικὰ γεγονὼς Παυσανίου [καὶ 


Εὐριπίδου addit Cramer.) τοῦ τραγικοῦ, μεθ᾽ οὗ πρὸς 
Ἀρχέλαον τὸν βασιλέα ᾧχετο, ὡς Μαρσύας ó νεώτερος. 
(Cf. Leutsch. Parcemiogr. p. 537.) 

Ritschl. et Geier. quum persuasum sibi habeant 
Marsyam historias suas ab Alexandri demum tem- 
poribus exorsum esse, hsc in libris de Archaeolo- 
gia Attica, dubie memorie opere, narrata esse 
suspicantur. Nobis quin ex Macedonicis ea fluxisse 
putemus nulla est dubitatio. 


6 b. 


Athenzus V, p. 217, D : Περδίχχας τοίνυν πρὸ 
᾿Αρχελάου βασιλεύει, ὡς μὲν ὁ Ἀχάνθιός φησι Νικο- 
μήδης ἔτη wa’ Θεόπομπος (fr. 31) δὲ λε’, ᾿Αναξιμέ- 
νης μ΄ (fr. 8), Ἱερώνυμος xn’, Μαρσύας δὲ καὶ Did- 
χορος (fr. 103) εἴκοσι τρία. 

« Horum numerorum omnium nullum ad veri- 
tatem propius accedere quam quem cum Marsya 
haud multo minor natu Philochorus (fr. 103) po- 
suit, videmur Agathonicorum cap. V. demon- 
strasse , et videmur etiam nunc post ea que in alia 
omnia discedentes disseruerunt Clintonus Fast. 
Hellen. p. 238 Kr., Krebsius Lection. Diodor. 
P. 159. sqq., ex parte etiam Boeckhius Corp. 
Inscr. 11, p. 351. » RitscHL. 

Priores editores fragmentum tribuerunt M. Pel- 
leo. Tribuendum esse Philippensi eo veri similius 
est, quum apud Athenzum ]. l. sermo sit de tempo- 
ribus Agathonis, de quo v. fr. antecedens. 


7. 

Athenzus XI, 467, E : Παρθένιος ó τοῦ Διονυσίου 
ἐν πρώτῳ Περὶ τῶν παρὰ τοῖς ἱστοριχοῖς λέξεων ζητου- 
μένων φησίν" γυάλας, ποτηρίου εἶδος, ὡς Μαρσύας 
γράφει 6 ἱερεὺς τοῦ Ἡρακλέους, οὕτως" « "Όταν 
εἰσίη 6 βασιλεὺς εἰς τὴν πόλιν, συναντᾶν οἴνου πλήρη 
γυάλαν ἔχοντά τινα , τὸν δὲ λαθόντα σπένδειν. » 

a De Macedonica urbe hzc narrari non temere 
conjicitur ex Etymol. M. p. 243, 13 : γύαλος, εἶδος 
ποτηρίου παρὰ Μακεδόσιν, pro quibus Hesychius 
I, p. 865 : γυάλας (cod. γυλλάς), εἶδος ποτηρίου 
παρὰ Μακεδόσιν (Μακεδόνων cod.). Ac sacerdotes 


uyy nennen 


4. 
E LIBRO UNDECIMO. 


Liberos non aperto, sed clandestino connubio natos, 
σκοτίους appellabant, nonnulli παρϑενίους, alii Χοριναίους, 
uti Marsyas ait libro undecimo. 

5. 


M.in Macedonicis inde quod cireumflueretur locus dictam 
esse tradit Amphipolim, quee olim Acra sit vocata. 


6. 
Nonnulli Rhesum Clids filium esse dicunt, ut Marsyas 
junior in Macedonicis, (de Rheso ) scribens ita : Sunt qui 
de eo tradiderint hoc : Clio deam e Musarum choro a 


Strymone uxorem ductam , peperisse Rhesum. » Et paulo 
post : «. Fanum Cliús Amphipoli est e regiene monimenti 
Rhesi in colle quodam exstructum. » 

6 a. 

Agatho tragicus etiam ad Archelaum regem venit , uti 
Marsyas junior tradit. Agatho, Tisamenis Atheniensis fi- 
lius, amasius erat Pausanie et Euripidis tragici, quocum 
ad Archelaum regem profectus est, teste Marsya juniore. 

6 b. 

Ante Archelaum regnavit Perdiccas... annis viginti tri- 

bus, ut Marsyas et Philochorus tradunt. 
7. 
Gyalas , poculi species, uti Marsyas , Herculis sacerdos, 


46 


quidem novimus complures scriptores Grzcos. 
Pellzum autem Marsvam, ludi magistrum eundem- 
que ducem navalem, vix erit qui etiam sacerdotio 
augere animum inducat. Ceterum Parthenii magi- 
ster ille Dionysius Suidz quartus est inter cogno- 
mines, Alexandrinus quidem, a Nerone ad Traja- 
num clarus : vid. Fabric. Bibl. Gr. IV, p. 309 
Harl. » RirscHL. Haec sicut sequens fragmentum 
ex libris de Attica Archzologia sumpta esse putavit 
Geier., preeunte Bernhardyo ad Suid. v. Mapovas. 


8. 


Athenzus XI, p. 477, A: Μαρσύας δὲ (τὸ χισσύ- 
Giov εἶναι λέγει) κύπελλον καὶ τὸ ξύλινον ποτήριον. 

Idem XI, p. 479, A, postquam de cotyle, po- 
culi genere, egerat , addit : Κοτύλη δὲ καλεῖται καὶ 
ἡ τοῦ ἰσχίου χοιλότης... Μαρσύας δέ φησι τὸ ἐν τῷ 
ἰσχίῳ ὀστοῦν χαλεῖσθαι ἄλεισον xat χύλιχα. 

a Ipsius tum argumenti tum loci affinitate tum 
conjuncta cum γυάλου (fr. 7) commemoratione 
adducimur ut vereamur ne de grammatico Marsya 
inconsideratius Schweighzuserus cogitaverit. Quis 
enim quzso ex Macedonicis ipsum illud de γυάλας 
testimonium repetiturus esset , nisi fortuito servata 
grammaticorum notatiuncula ejus cum Macedoni- 
cis antiquitatibus necessitudo demonstraretur? Sed 
tamen ut ex his largiamur sua non hausisse Athe- 
nzum , Marsyam memento ἕτερά τινα περὶ τῆς ἰδίας 
πατρίας edidisse, in iisque forte de moribus εἰ in- 
stitutis quibusdam Macedonum  miscellaneo illo 
commentando genere quamquam non grammati- 
cum exposuisse, cujus scriptores plurimi ex Peri- 
pateticorum scholis prodierunt. ν RisTcRL. Ex fr. 
7 probabile fit sacerdotem nostrum pluribus egisse 
de rebus ad cultum ( Herculis maximi puto ) per- 
tinentibus, v. c. περὶ θυσιῶν xat σπονδῶν. Neque 
tamen est cur de alio opere atque de Maxeöovixats 
cogitemus. Quod ad χισσύθιον attinet, cf. Nicander 
¿Etolicor. lib. I : "Ev τῇ ἱεροποιία τοῦ Αιδυμαίου Atos 


MARSYAS PHILIPPENSIS. 


κισσοῦ σπονδηποιέονται πετάλοισιν- ὅδεν τὰ ἐς. 
ἐκπώματα χισσύθια φωνέεται. 


[ΜΥΘΙΚΑ.] 
9- 

Athen. p. 69, D: Κρατῖνος δέ φησι Provo; £. 
σθεῖσαν τὴν Ἀφροδίτην ἐν καλαῖς θριδακίναις αὐτὸν 
κρύψαι, Μαρσύας δὲ ó νεώτερος ἐν χλόη κριϑῶν. 

« Ad Mythica merito hee retulisse Schweighzt 
serum existimamus, quamquam immerito hui 
scriptorem ab eo, qui Harpocrationi et Suid» 
νεώτερος dicitur, distinguit. » RITSCAL. De rec 
Alan. V. H. XII, 18; Palzphat. c. 49; Lucian. | 
M. 9 


10. 


Schol. in Odyss. XVIII, 85: Ἔγετος ην μὲν ut 
βουχέτου, ἀφ᾽ οὗ χαὶ ἐν Σικελίᾳ πόλις Bou. Χετος καλὲ 
ται’ Σικελῶν δὲ τύραννος λέγεται. Έορτον τοὺς. ui 
ἐγγωρί tous κατὰ πάντα τρόπον σίνεσθαι, τοὺς δὲ Ξένα 
ἀναιρεῖν λωθώαενον' τοσαύτην δὲ χαχίαν ἔχειν, ὡς x: 

τοὺς μακρὰν. οἰκοῦντας, ὅτε θέλοιεν ὅρα τινὰ τ 

μωρῆσαι καὶ ξένῳ περιθαλεῖν θανάτω, ἐκτέμπει 
αὐτῷ * πολλὰς rip μηχανὰς ἐξευρεῖν τοῦτον xzxiz; 
"Ὅθεν τὸν λαὸν οὐχ ὑπομένειν τὴν πικρὰν ταύττν τν 
ρχννίδα , λίθοις δὲ αὐτὸν ἀνελεῖν. ‘H ἱστορία παρ 
Μνασέα xai Μαρσύα. 

Cf. que sequuntur ap. schol. ]. 1.; Eustath 
p- 1839. Apoll. Rh. I, 1093, ubi schol. laudat Ly 
sippi Epirotz ᾿Ασεθῶν κατάλογον. 

« E Mnasea potissimum an Marsya hzc narrentu 
ambiguum est. Quamquam habemus cur a Mnase: 
potius profectam singularem illam fabulz formam 
credamus, quz cernitur in Sicilie mentione, quun 
consentiens vox antiquitatis sit de Epiri rege 
Echeto et urbe Βούκετος vel Βούγετος vel Βουχέτιοι 
[quod Straboni VII, p. 498 reddendum pro Ba- 
γαίτιον' vel Bouxéza. » Ritschl. Queritur an non 
fuerit : Mvacia ἢ Μαρσύα. 


———————————————— re ee 


scribit hice : Quando urbem rex ingrediatur, obvium ire 
aliquem manu tenentem gyalam vino plenam, eamque su- 
mere regem atque libare. 
8 
Marsvas pocillum et ligneum poculum ciseybium vocari 
dicit. — Cotyle vocatur etiam cavitas coxendicis... Mar- 
svas autem a't os coxendici» aleison vocari et calycem. 
9. 
Cratinus dicit. Venerem Phaonis amore captam in pul- 
cris lactucis eum abdidisse : Marsyas vero junior in segete vi- 
reutis hordei. 


10. 


Echetus, Bucheti filius, a quo Duchetus urbs in Sicilia 
nominatur, Siculorum tyrannus fuisse dicitur , qui indige- 
nas omni modo laserit, peregrinos vero cruciatibus affe- 
ctos occiderit. Tantaque fuisse savitie narrant, ut etiam 
procul habitantes, si eximie aliquem punire. et novo sup- 
plicii genere plectere vellent, mitterent eum ad Echetum, 
quippe qui multa crudelitatis instrumenta invenisset. Quare 
populum seve hujus tyrannidis impalientem lapidibus 
obrutum interfecisse. Historia legitur apud Mnaseam et 
Marsvam. 


—— um» V^ emma —— — —— 





48 


quod vero Anabasis Xenophontez et Onesicriti 
de Alexandri expeditione commentariorum simi- 
litudo prorsus hoc loco videatur esse preetermissa, 
ejus rei vir eruditissimns unice veram hanc posuit 
causam, quod Alexandri et educatio et expeditio 
et laudatio eodem Onesicriti opere fuerint com- 
prehensz. Etenim hoc opus per multos digestum 
fuisse libros , inde colligitur, quod fabula de Ama- 
zonis adventu quarto demum libro (fr. 5) erat 
consignata , et ex ipsa argumenti comprobatur co- 
pia ac varietate, quandoquidem etiam commenta- 
riorum evincitur fragmentis , non solum et bellicas 
et privatas Alexandri res data opera tractasse One- 
sicritum , sed copiosissime etiam de iis egisse, que- 
cunque in singulis, terris et populis memoratu di- 
` gna sibi viderentur. Imprimis vero, id quod nemo 
mirabitur, Indiz regiones, tum primum Grecis 
accuratius cognite, huic scriptori, sponte jam fa- 
bularum et miraculorum studiosissimo, tanquam 
amplissimus nova quique et inaudita commini- 
scendi campus patebant fin quo quemadmodum 
ille versatus fucrit, optime declaratur, ejus narra- 
tiones si comparaveris cum iis, que iisdem de re- 
bus ab Aristobulo , Megasthene aliisve auctoribus 
fide dignis tradita sunt. Cf. v. c. Onesicrit. fr. 15 
cum Aristobuli fr. 3o et Nearchi fr. 11; Onesicriti 
fr. 19 cum Aristobul. fr. 31. » — De mala ejus 
fide omniaque exaggerandi libidine, de qua sepe- 
numero queruntur, vide Plutarchum in fr. 5, Ar- 
rianum in fr. 23, Strabonem in fr. 7 (coll. Mega- 
sthenis fr. 10). Adde Gellium (N. A. IX, 4), qui 
Onesicritum cum Aristea Proconnesio, Isigono, 
Ctesia (vid. ej. fragm. p. 105), Philostephano, He- 
gesia, rerum inauditarum scriptoribus, componit. 
— De Paraplo, qui Onesicriti nomine inscriptus 
ex commentariis tum Onesicriti tum aliorum a Juba 
rege conflatus est , vide not. ad fragm. 26. 





I. 


Plutarch. Alex. c. η: "Hv δὲ (ὁ ᾿Αλέξανδρος) xa 
φύσει φιλόλογος [xat φιλομαθὴς] καὶ φιλαναγνώστης. 
Καὶ τὴν Ἰλιάδα τῆς πολεμικῆς ἀρετῆς ἐφόδιον καὶ νο- 
μίζων χαὶ ὀνομάζων ἔλαθε μὲν Αριστοτέλους διορθώ- 


ONESICRITI 


σαντος ἣν ἐκ τοῦ νάρθηκος καλοῦσιν, εἶχε à dn 
μετὰ τοῦ ἐγχειριδίου κειμένην ὑπὸ τὸ προσχεψάλεην, 
ὡς ᾿Ονησίχριτος ἱστόρηχε. 

« Primo loce hoc posuimus fragmentum, qua 
pertinere videbatur ad primam Onesicriti comnes- 
tariorum partem de Alexandri M. educatione (ax 
Ἀλέξανδρος ἤχθη). » GEIER. — Καὶ φιλομαϑήςεα 
petustis codicibus Stephani addita, sed in mle 
adhuc libro reperta, non requiro. » SinTENS. 


2. 


Plutarch. Alex. 15 de Alexandro in Asian tn- 
Jiciente : ᾿Εφόδιον... οὗ πλέον ἑθδομήκοντα talas 
ἔχειν αὐτὸν Ἀριστόόουλος (fr. τ) ἵστορεῖ... ‘Orel 
χριτος δὲ xol διαχόσια τάλαντα προσοφείλειν. Cf. Da- 


risfr. 10. 


3. 


Plinius H. N. XII, 18, p. 265 Tchn. : Onesier- 
tus auctor est in Hyrcanice convallibus ficis “πα 
esse arbores, quae vocentur occhi, ex quibu de- 
Jluat mel horis matutinis duabus, 


4. 

Idem ibid. XVIII, το. p. 47 Tchn. : Oneskrim 
tradit in Hyrcania multum nostris esse dakiores 
(ficus) fertilioresque, ut quee modios CCLXX sis- 
gulee ferant. 

Cf. Dalecampius ad h. 1. et Salmasius Exere. 
Plin. p. 658 sqq. , 716, C. 

5. 
E LIBRO QUARTO. 


Plutarch. Alex. c. 46 : ᾿Ενταῦθα δὲ πρὸς eni 
(᾿Αλέξανδρον) ἀφικέσθαι τὴν Ἀμαζόνα οἱ πολλὰ hi- 
γουσιν, ὧν καὶ Κλείταρχός ἐστι xai. Πολύχλετες μὲ 
᾿Ονησίχριτος καὶ ᾿Αντιγένης καὶ Ἴστρος (fr. 64): Agr 
στόβουλος δὲ xat Χάρης ὁ εἰσαγγελεὺς xat ἡ Tiradas 
xot ᾿Αντικλείδης καὶ Φίλων ὁ Θηθαῖος καὶ Φίλικτκὗ 
Θεαγγελεὺς, πρὸς δὲ τούτοις “Εχαταῖος 6 ᾿Ερετριεὶκκὲὶ 
Φίλιππος ὁ Χαλκιδεὺς καὶ . Δοῦρις ὃ Σάμιος (f. 18) 


| πλάσμα φασὶ γεγονέναι τοῦτο. Καὶ μαρτυρεῖν eit 


ἔοικεν Ἀλέξανδρος. Ἀντιπάτρῳ γὰρ ἅπαντα rem 
axbibũs, τὸν μὲν Σκύθην αὐτῷ (p φησὶ διδόναι τὴν ϑυγκτίρε 
πρὸς γάμον, Ἀμαζόνος δὲ οὐ μνημονεύει. Λέγεται ἃ 
πολλοῖς χρόνοις Ὀνησίκριτος ὕστερον ἤδη βασιλεύνηι 





1. 

Alexander literarum studiosus et lectionis amantissimus 
fuit. Hiadem, virtutis bellicae et credens et appellans institu- 
tionem, accepit ab Aristotele correctam, quam ex narthecio 
vocant. Eam semper cum pugione, uti tradit Onesicritus, 
repositam habebat sub pulvino. 

2. 

Viaticum Alexander non habuit plus quam septuaginta ta- 
lenta, ut Aristobulus narrat. Onesicritus insuper talenta 
ducenta eum habuisse dicit aeris alieni. 


9. 

Eo venisse ad Alexandrum Amazonem perhibent mati, 
inter quos Clitarclius, Polycritus, Onesicritus , Antigas, 
Ister. Aristobulus vero, Chares introductor, Ptolemæus, At 
ticlides, Philon Thebanus, Philippus Theangelensis, insuptt 
Hecataeus Eretriensis , Philippus Chalcidensis, Duris Sams 
esse lioc asserunt commentum , quibus adstipulari apparel 
Alexandrum, siquidem Antipater omnia exacte scribess, 
Scytliam ait filia sibi nuptias obtulisse , Amazonis nusquume 
meminit. Fama est multisannis post Lysimacho jam regnakli 


FRAGMENTA. 49 


Λυσιμάχῳ τῶν βιθλίων τὸ τέταρτον ἀναγινώσχειν, ἐν ᾧ 
Ὑέγραπται περὶ τῆς Ἀμαζόνος: τὸν οὖν Λυσίμαχον 
ἀτρέμα μειδιάσαντα, « Καὶ ποῦ » φάναι « τότε ἤμην 
ἐγώ; » 

Cf. Arrian. VII, 13, 6 (3) : Ταῦτα δὲ οὔτε Apt- 
στόδουλος οὔτε Πτολεμαῖος οὔτε τις ἄλλος ἀνέγραψεν 
ὅστις ἱχανὸς ὑπὲρ τῶν τοιούτων τεχμηριῶσαι. Cf. 
Strabo XI, p. 505 in Clitarchi fr. 9. Cum Onesi- 
erito et Clitarcho faciunt Diodor. XVII, 77; Justin. 
XII, 3; Curtius VI, 5. Adde quz narrat Jul. Va- 
ler. III, 69. Cf. Ste-Croix l. |. p. 332; Droysen. 1. 
1. p. 280, 328, 554. 

Quod auctores h. l. recensitos attinet, eorum, 
quos peculiaria de Alexandro opera scripsisse sci- 
mus, suo cujusque loco mentionem faciemus. Duris 
( fr. 18) rem allatam narravit libro Hellenicorum 
nono , ubi ad Alexandri tempora devenerat. Zster 
( fr. 64) etin Atthide et aliis in libris, quos de an- 
tiquitatibus scripsit permultos, de Amazonibus ser- 
monem instituere ibique ea, que Plutarchus affert, 
commemorare potuit. Temere agunt, qui eum in- 
ter scriptores rerum Alexandri recensent. — De 
Philippo Chalcidensi aliunde non constat. — Pro 
Φίλιππος ὃ Θεαγγελεύς codices exhibent ὁ εἰσαγγε- 
λεύς, quod ex antecedentibus male repetitum esse 
jam monuerunt Reinesius Var. lectt. 1, 25 et Hol- 
stenius ad Steph. Byz. v. Θεάγγελα, alii. Noli vero 
cum Creuzero (Hist. Kunst p. 388) vocem Θεαγ- 
γελεὺς intelligere de Philippo solennitatum promul- 
gatore ( Θεαγγελεῖς ol τὰς πανηγύρεις ἐπαγγέλλοντες, 
Hesych. ; quos nunc Jam orientales vocant). Nam 
Theangela (Suagela nomine Carico, uti videtur) 
est urbs Carica (St. Byz. l. 1. Plinius V, 29); ex 
eaque oriundus Philippus scripsit Περὶ Καρῶν καὶ 
Λελέγων ( Athenzus p. 271, B). Amazonum mentio 
in Caricis deesse vix potuit. Nihil itaque cogit, ut 
ex Plutarchi loco opus de Alexandro colligamus. 
JEtas scriptoris ignota. Fragmenta alio loco dabi- 
mus. — Philippus Thebanus qui fuerit difficile 
dictu. Apud Platarchum in Regg. Apophthegm. 
p. 178, C (p. 212 Didot.) invenio hzc : Πρὸς δὲ 
Φίλωνα τὸν Θηθαῖον εὐεργέτην αὐτοῦ (sc. Φιλίππου) 
γενόμενον καὶ ξένον, ὁπηνίκα διῆγεν ἐν Θήθαις ὅμη- 
βεύων, ὕστερον δὲ μηδεμίαν παρ) αὐτοῦ δωρεὰν προσ- 
δεχόμενον, Μή µε, εἶπεν, ἀφαιροῦ τὸ ἀνίκητον, εὐεργε- 
σίας καὶ χάριτος ἡττώμενον. Hic Philo, οἱ Philippo 
non multo antiquior fuit, sicuti Anaximenes Alexan- 
drum comitari et res gestas ejus narrare potuit. Sin 





Onesicritum quartum librum suum recitavisse , in quo me- 
minit Amazonis : ac Lysimachum subridentem dixisse : Et 
ubi tum ego eram? 
6. 
Antiquitus Sogdiani et Bactriani moribus non multum fue- 
rint absimiles Nomadum : paullo tamen mansuetiores fue. 
SCRIPTORES RER. ALEX. 





alium quemvis intelligi malis , nihil refragor. Philo 
quidam, Alexandri temporibus proximus, ille est 
qui sub Ptolemzo I vel II scripsit Aldıorıxa vel 
τὸν εἷς Αἰθιοπίαν πλοῦν, ut referunt Antigonus Mir. 
c. 160 (145 ed. Westerm.) et Strabo II, p. 77. 
Accatei Eretriensis mentionem disertam olim 

unus Plutarchi locus l. exhibebat, usque duin Butt- 
mannus egregia conjectura apud Scymnum Chium 
versu 870 ed. Letronn. emendandum esse censeret 
hunc in modum : | 

"And τῶν δὲ Μαιωτῶν λαδοῦσα τοὔνομα 

Ναιῶτις ἑξῆς ἐστὶ λίμνη χειμένη᾽ 

εἰς ἣν ὁ Τάναϊς............ 

ἀπὸ τοῦ ποταμοῦ λαθὼν τὸ ῥεῦμ᾽ ᾿Αράξεως, 

ἐπιμίσγεθ᾽, ὡς “Exatatoc elo’ ὀὐρετριεύς 
Codex prebet : ἐπιμισγεθω Exareos ἐφητιεις. Cf. 
Niebuhr. Kleine Schriften I, p. 397; Letronne 
Fragments des poémes geogr. de Scymnus p. 
118. Procul dubio hec ex periegesi geographica 
desumpta sunt, recteque Schweigheuserus (ad 
Athen. tom. I, p. 468) statuit H. Eretriensem 
eundem esse cum H. τῷ νησιώτη, ad quem Calli- 
machus τὴν ᾿Ασίας περιήγησιν, ab aliis tributam He- 
catzo Milesio, referendam esse dixerat ( Athenzeus 
II, p. 70; Hecat. fr. 172). Hinc igitur nanoisci- 
mur scriptorem , qui vel equalis Alexandri fuit, 
vel certe Ptolernzi primi temporibus vixisse debet. 
Res vero ap. Plutarchum commemorata quam com- 
mode potuerit in Ponti periplo narrari sponte in- 
telligitur. Itaque, ut nunc res est, nihil cogit cur 
(cum Schweigh. 1. |. et Creuzero 1. 1.) Alexandri 
scriptoribus Eretriensis annumeretur. Quod deni- 
que de Hecateo Abderita Alexandri comite et re- 
rum ejus scriptore apud multos legere est, id scito 
mera niti conjectura. 


6. 


Strabo XI, p. 517 : Τὸ μὲν οὖν παλαιὸν od πολὺ 
διέφερον τοῖς βίοις xai τοῖς ἤθεσι τῶν Νομάδων of τε 
Σογδιανοὶ xat οἱ Βαχτριανοί- μικρὸν ὃ’ ὅμως ἡμερώ- 
tepa ἦν τὰ τῶν Βακτριανῶν ' ἀλλὰ xat περὶ τούτων οὐ 
τὰ βέλτιστα λέγουσιν of περὶ ᾿Ὀνησίκριτον" τοὺς γὰρ 
ἀπειρηχότας διὰ νόσον À γῆρας ζῶντας παραβάλλε- 
σθαι τρεφομένοις χυσὶν ἐπίτηδες πρὸς τοῦτο, οὓς ἐντα- 
φιαστὰς καλεῖσθαι τῇ πατρώα γλώττη’ xat ὁρᾶσθαι τὰ 
μὲν ἔξω τείχους τῆς μητροπόλεως τῶν Βάχτρων xx- 
θαρά τῶν δ᾽ ἐντὸς τὸ πλέον ὀστέων πλῆρες ἀνθρωπί- 
νων” καταλῦσαι δὲ τὸν νόμον ᾿Αλέξανδρον. Γοιαῦτα δέ 





runt Bactriani. Onesicritus vero de hia quoque narrat minime 
laudanda : eos enim qui senio confecti sint aut morbo, vivos 
ait projici canibus dedita opera ad hoc nutritis, quos sua 
lingna entaphiastas, quasi vespillones, vocant : ac videri 
quidem, que extra murum primarix Bactriorum urbis sunt, 
pura : intus autem pleraque humanis plena ossibus : morem 


25 


30 


πως καὶ τὰ περὶ τοὺς Κασπίους ἱστοροῦσι" τοὺς γὰρ 
γονέας, ἐπειδὰν ἑδδομήκοντα ἔτη γεγονότες τυγγάνω- 
inv, ἐγκλεισθέντας λιμοκτονεῖσθαι.... Φασὶ δ᾽ οὖν ὀκτὼ 
πόλεις τὸν ᾿Αλέξανδρον de τε Βακτριανῇ καὶ τῇ Xo- 
γδιανῇ κτίσαι κτλ., quae num sint τῶν περὶ ᾿Ονησί- 
κρίτον an aliorum, haud liquet. 

Καταλῦσαι δὲ τὸν v. Ἀλ.] Hunc locum ad eam 
Onesicriti commentariorum partem , que ἐγχώμιον 
Ἀλιξάνδρου inscripta erat, referendum ‚esse opi- 
natur Geierus. 


Strabo XV, p. 698 : Ὑπὲρ δὶ ταύτης (5ο. τῆς 
Ταξίλου χώρας) ἐν τοῖς ὄρεσιν ἡ τοῦ Ἀθισάρου χώρα, 
παρ ᾧ δύο δράκοντας ἀπήγγελλον of παρ᾽ αὐτοῦ πρέ- 
σθεις τρέφεσθαι, τὸν μὲν ὀγδοήκοντα πηχῶν, τὸν δὲ 
τετταράκοντα πρὸς τοῖς ἑκατόν, ὡς εἴρηκεν Ὀνησίκρι- 
τος” Bv οὐκ Ἀλεξάνδρου μᾶλλον À τῶν παραδόξων ἀρχι- 
πυδερνήτην προσείποι τις ἄν. 

Elian. H. An. XVI, 30: Ὀνησίχριτος 6 Ἄστυπα- 
λαιεὺς λέγει ἐν Ἰνδοῖς κατὰ τὴν [ἀνάθασιν ] Ἀλεξάν- 
ὅρου τοῦ παιδὸς Φιλίππου γενέσθαι δράκοντας δύο, 
οὓς Ἀποσεισάρης ὁ ᾿νδὸς ἔτρεφεν, ὧν ὁ μὲν ἦν πηχῶν 
πετταράχοντα καὶ ἑκατὸν, 6 δὲ ὀγδοήκοντα, καί φησιν 
ἐπιθυμῆσαι δεινῶς ᾿Αλέξανδρον θεάσασθαι αὐτούς. 

Eadem ex /Eliano Tzetzes Hist. III, 940, nisi 
quod aliunde addit : 


Τὴν στρατιὰν ἠρέμα δὲ διέρχεσθαι κελεύσας (Ἀλέξανδρος), 

ac ὁ Ἰνδὸς ἐδίδαξεν ἐκείνῳ καὶ προεῖπε, 

μή πως ἐχθηριώσωσιν ἐκείνους τῇ βαδίσει, 

εἶδεν αὐτῶν τοὺς ὀγθαλμοὺς ἰσομεγέθεις ὄντας 

ἀσπίδι Μακεδονικῇ στρογγύλη τῶν εὐχύκλων. 
De his commentis cf. Aristobuli fr. 32. Similia lege 
ap. Diodor. XVII, 90, qui Clitarchum expresse- 
rit. — « De nominis Ἀβισάρου varia scriptura cf. 
Schmieder. ad Arrian. IV, 27, 10; Freinsh. ad 
Curt. VIII, 13, 1; Jacobs. ad Elian. 1. 1.; Ellendt. 


ONESICRITI 


ad Arrian. V, 8, 4. » Garer. Ceterum de ten 
Abisari vid. Bohlen. De vet. Ind. I, 20; Mützel 
ad Curt. VIII, 12. 

8. 


Plutarch. Alex. 60 de Alexandro cum maga 
vitz periculo Hydaspin fluvium trajiciente : "Es 
ταῦθα δὲ εἰπεῖν φασὶν αὐτόν" « Ὦ Ἀθηναῖοι, ἆρά y 
πιστεύσετε ἂν, ἡλίκους ὑπομένω πινδύνους ἕνεκα τὴ 
παρ᾽ ὑμῖν εὐδοξίας} » Ἀλλὰ τοῦτο μὲν ἢ 
εἴρηκεν, αὐτὸς δὲ (sc. Ἀλέξανδρος ἐν ταῖς ἐκιστολαῖι 
quo κτλ. 

9. 

Plutarch. Alex. 61 : Ἐκ δὲ τῆς πρὸς Πῶρον pá 
χης καὶ ὃ Βουκεφάλας ἐτελεύτησεν, odu εὐθὺς, di] 
ὕστερον, ὡς οἱ πλεῖστοι λέγουσιν, ὑπὸ τραυμάτων δὲ 
ῥαπευόµενος, ὡς δὲ Ὀνησίκριτος, διὰ γῆρας ὑπέραν 
νος γενόμενος" τριάχοντα γὰρ ἐτῶν ἀποθανεῖν αὐτόν. 

Cf. Arrian. V, 19,4 : Bucephala urbem a 
Hydaspim Alex. condidit ἐς τοῦ ἵππου τοῦ Bows 
φέλα τὴν μνήμην, ὃς ἀπέθανεν αὐτοῦ, οὐ βλεθὰ 
πρὸς οὐδενὸς, ἀλλ᾽ ὑπὸ καμάτου τε καὶ ἡλικίες- $ 
γὰρ ἀμφὶ τὰ τριάχοντα ἔτη, καματηρὸς γενόμενος κτλ. 
Cf. Diodor. XVIII, 95; Strabo XV, p. 698; Car 
tius IX, 4; Justin. XII, 8; Chares fr. 14. Ste-Croix. 
p. 215. 





10. 


Strabo XV, p. 715 : Ὀνησίκριτος δέ φησιν αὐτὸς 
πεμφθῆναι διαλεξόμενος τοῖς σοφισταῖς τούτοις (07. 
mnosophistis Indorum) ἀχούειν γὰρ τὸν Ἀλέξανδρον, 
ὡς γυμνοὶ διατελοῖεν καὶ καρτερίας ἐπιμελοῖντο of dr- 
ϑρωποι, ἐν τιμῇ τε ἄγοιντο πλείστῃ, παρ᾽ ἄλλοις δὲ 
μὴ, βαδίζοιεν κληθέντες, ἀλλὰ κελεύοιεν αὐτοὺς φοιτᾶν 
rap’ αὐτοὺς, εἴ του μετασχεῖν ἐθέλοιεν τῶν 
νῶν ἢ λεγομένων ὑπ᾽ αὐτῶν" τοιούτων δὴ ὄντων , ἐπειδὴ 
οὔτε αὐτῷ πρέπειν ἐδόκει παρ᾽ ἐκείνους φοιτᾶν, οὔτε 








-eum ab Alexandro fuisse sublatum. Similia horam etiam de 
Caspiis tradunt : ab iis parentes, ubi septuagrsimum aetatis 
annum implerunt, inclusos fame necari... Alexandrum per- 
"hibent octo urbes in Bactriana condidisse εἰς. 

7. 

Supra hanc (Taxike regis terram ) in montibus est Abi- 
‘sari regio, apud quem legati ab eo missi nuntiaverunt duos 
dracones nutriri, alteram octoginta cubitorum longitudine , 
alterum centum et quadraginta, ut Onesicritus refert, quem. 
meliore jure fabulosarum et incredibilium de Alexandro 
marrationum, quam gubernatorum navalium ejusdem recto- 
rem dicere possis. 

Onesicritus Astypalzensis dicil apud Indos quo tempore 
expeditionem fecerit Alexander Philippi filius, dnos fuisse 
serpentes , quos Aposisares Indus nufriverit. Eorum alte- 
ram centum et quadraginta, alterum octoginta fuisse 
cubitorum. Addit Alexandrum spectare eos vehementer 
cuplisse, 








8. 

Ibi dixisse dicunt eum : « Quis @edat, Athenienses, 
quanta pericula vestri praxconii causa snbeam? » Ceterum bot. 
prodidit Onesicritus. 

9. 

Ex prertio cum Poro commisso Bucephalus mortuus est, 
non extemplo, sed post, ut plerique produnt, sub vulnerum 
curatione : ut vero Onesicritus auctor est, ob senium la- 
bore confectus; nam triginta annorum ztate eum decessisse 
dicit. 

10. 

Onesicritus missum se scribit, ut cum sophistis illis col- 
loqueretur. Etenim Alexandrum audivisse nudos eos ince- 
dere, et tolerantiam exercentes in honore maximo haberi, 
ad alios autem si vocarentur, non ire, sed jubere ut ad ipsos 
venirent, si quid assequi vellent, quod ab iis ageretur vel 
diceretur : proinde quum essent tales, neque sibi decorum 
putaret Alexander, ad illos accedere , nec vellet invitos co~ 





FRAGMENTA. 51 


ἐκείνους βιάζεσθαι παρὰ τὰ πάτρια ποιεῖν τι ἄχοντας, 
αὐτὸς ἔφη πεμφθῆναι. Καταλαθεῖν δὲ ἄνδρας πεντε- 
καίδεχα ἀπὸ σταδίων εἴκοσι τῆς πόλεως, ἄλλον ἐν 
ἄλλῳ σχήματι ἑστῶτα Y καθήμενον ἢ χείµενον γυμνὸν, 
ἀχίνητον ἕως ἑσπέρας, elt’ ἀπερχόμενον slc τὴν πόλιν’ 
χαλεπώτατον δ᾽ εἶναι τὸ τὸν ἥλιον ὑπομεῖναι οὕτω θερ- 
μὸν, ὅστε τῶν ἄλλων μηδένα ὑπομένειν γυμνοῖς ἐπι- 
θῆναι τοῖς ποσὶ τῆς γῆς ῥαδίως κατὰ μεσκαθρίαν. Ata- 
λεχθῆναι δ᾽ ἑνὶ τούτων Καλάνῳ, ὃν xal συναχολουθῆσαι 
τῷ βασιλεῖ μέχρι Περσίδος, καὶ ἀποθανεῖν τῷ πατρίῳ 
νόμῳ τεθέντα ἐπὶ πυρκαϊάν- τότε δ᾽ ἐπὶ λίθων τυχεῖν 
κείμενον. Προσιὸν οὖν καὶ προσαγορεύσας εἰπεῖν ἔφη, 
διότι πεμφθείη παρὰ τοῦ βασιλέως, ἀκροασόμενος τῆς 
σοφίας αὐτῶν καὶ ἀπαγγελῶν πρὸς αὐτόν" εἰ οὖν pry- 
δεὶς εἴη φθόνος, ἕτοιμος εἴη μετασχεῖν τῆς ἀκροάσεως. 
Ἰδόντα 8’ ἐχεῖνον χλαμύδα xai χαυσίαν φοροῦντα xal 
κρηπῖδα, καταγελάσαντα, « Τὸ παλαιὸν », φάναι, 
« πάντ᾽ ἦν ἀλφίτων καὶ ἀλεύρων πλήρη καθάπερ νῦν 
κόνεως” xal κρῆναι δ᾽ ἔῤῥεον αἱ μὲν ὕδατος, γάλακτος 
δ᾽ ἄλλαι, xat ὁμοίως μέλιτος, αἱ ô’ οἴνου, τινὲς δ᾽ 
ἐλαίου. Ὑπὸ πλησμονῆς $ of ἄνθρωποι xat τρυφῆς εἷς 
ὕέριν ἐξέπεσον * Ζεὺς δὲ μισήσας τὴν κατάστασιν ἠφά- 
νισε πάντα καὶ διὰ πόνου τὸν βίον ἀπέδειξε σωφρο- 
σύνης δὲ xal τῆς ἄλλης ἀρετῆς παρελθούσης εἰς μέσον, 
πάλιν εὐπορία τῶν ἀγαθῶν ὑπῆρξεν - ἐγγὺς δ᾽ ἐστὶν ἤδη 
κόρου νυνὶ καὶ ὕδρεως τὸ πρᾶγμα, Χινδυνεύει τε ἆφα- 
νισμὸς τῶν ὄντων γενέσθαι. » "l'aüca εἰπόντα κελεύειν, 
el βούλοιτο ἀκροάσασθαι, καταθέμενον τὴν σκευὴν 
γυμνὸν ἐπὶ τῶν αὐτῶν λίθων κείμενον μετέχειν τῶν 





gere ut quidquam facerent prieter patria instituta, se mis- 
sum ait. Invenisse autem se quindecim homines viginti sta- 
diis ab urbe , alium in alio gestu , vel stantem vel sedentem 
vel jacentem nudum et usque ad vesperam immotum, post- 
ea in urbem discedentem. Omnium vero difficillimum esse 
solem perpeti adeo calidum , ut nemo alius nudis pedibus in 
meridie terram calcare sustineret. Collocutum se cum 
uno eorum, nomine Calano, qui postea usque in Persiam 
Alexandrum secutus, secundum patriam legem mortuus est, 
in rogum impositus : tunc autem forte lapidibus incubabat : 
itaque accessisse, et*eum appellasse et dixisse : missum $e 
ab Alexandro eorum sapientiam auditum et regi renuncia- 
tum : quare se paratum audire, nisi quid obstaret. At Cala- 
num, quum chlamydem et causiam ac crepidas indutum 
conspexisset, risu sublato ita fatum : Olim omnia plena 
erant triticez et hordeacezx farine , ut nunc pulveris : fon- 
tes alii lacte, alii aqua fluebant, nonnuHi melle, alii vino, 
quidam oleo. Homines autem ob satietatem ac luxuriam ad 
contumeliam se transdiderunt. Juppiter itaque praesentem 
statum exosus, omnia abolevit, et vitam per laborem de- 
gendam instituit. Tunc temperantia et virtutibus ceteris in 
, medium prodeuntibus, rursum bonorum copia facta est. Nunc 
jam res penc ad saturitatem contumeliamque rediit , ac pe- 
riculum est ne rerum omnium interitus impendeat. Quae 
quum dixisset, jussisse si quid vellet audire, ut, veste 
deposita, super iisdem lapidibus nudus jaceret. Se autem 
animi dubio , Mandanim, qui ceteros anteibat «late pariter 


λόγων. Ἀπορουμένου δὲ αὐτοῦ Μάνδανιν, ὅσπερ ἦν 
πρεσθύτατος καὶ σοφώτατος αὐτῶν, τῷ μὲν ἐπιπλῆξαι 
ὡς ὑθριστῃ, xai ταῦτα ὕθρεως κατηγορήσαντι- αὐτὸν 
δὲ προσκαλέσασθαι xal εἰπεῖν, ὡς τὸν μὲν βασιλέα 
ἐπαινοίη , διότι ἀρχὴν τοσαύτην διοικῶν ἐπιθυμοίη σο- 
plac: μόνον γὰρ ἴδοι αὐτὸν ἐν ὅπλοις φιλοσοφοῦντα - 
ὠφελιμώτατον δ᾽ εἴη τῶν ἁπάντων, el οἱ τοιοῦτοι φρο- 
voiev, οἷς πάρεστι δύναμις τοὺς μὲν ἑκουσίους πείθειν 
σωφρονεῖν, τοὺς δ᾽ ἀκουσίους ἀναγκάζειν- αὐτῷ δὲ cvy- 
γνώμη εἴη, εἰ δι᾽ ἑρμηνέων τριῶν διαλεγόμενος, πλὴν 
φωνῆς μηδὲν πλέον συνιέντων % οἳ πολλοὶ, μηδὲν ἰσχύ- 
ser τῆς ὠφελείας ἐπίδειξιν ποιήσασθαι" ὅμοιον γὰρ. 
ὡς ἂν εἰ διὰ βορθόρου καθαρὸν ἀξιοῖ τις ὕδωρ ῥεῖν. Τὰ 
γοῦν λεχθέντα εἷς τοῦτ᾽ ἔφη συντείνειν, ὡς εἴη λόγος 
ἄριστος, ὃς ἡδονὴν καὶ λύπην ψυχῆς ἀφαιρήσεται, καὶ 
ὅτι λύπη xal πόνος διαφέρει’ τὸ μὲν γὰρ πολέμιον , τὸ 
δὲ φίλον αὐτῆς" τὰ δὲ σώματα ἀσχοῦσι πρὸς πόνον, 
ἵν' αἱ γνῶμαι ῥωννύοιντο, de ὧν καὶ στάσεις παύοιεν 
xal σύμθουλοι πᾶσιν ἀγαθῶν παρεῖεν καὶ xow? καὶ 
ἰδία- καὶ δὴ xal Ταξίλη νῦν συμθουλεύσειεν δέχεσθαι 
τὸν ᾿Αλέξανδρον" χρείττω μὲν γὰρ αὐτοῦ δεξάμενον εὖ 
πείσεσθαι, χείρω δὲ εὖ διαθήσειν. Γαῦτ᾽ εἰπόντα ἐξε-- 
ρέσθαι, εἰ καὶ ἐν τοῖς "Έλλτσι λόγοι τοιοῦτοι λέγοιντο; 
Εἰπόντος δ᾽, ὅτι καὶ Πυθαγόρας τοιαῦτα λέγοι, χελεύοι 
τε ἐμψύχων ἀπέχεσθαι, xal Σωχράκης, καὶ Διογένης, 
οὗ καὶ αὐτὸς ἀκροάσαιτο, ἀποκρίνασθαι, ὅτι τἆλλα μὲν 
νομίζοι φρονίμως αὐτοῖς δοχεῖν, Ev δ᾽ ἁμαρτάνειν, vó- 
μον πρὸ τῆς φύσεως τιθεμένους" οὗ γὰρ ἂν αἰσχύνε- 
σθαι γυμνοὺς, ὥσπερ αὐτὸν, διάγειν ἀπὸ λιτῶν ζῶντας- 





atque sapientia, Calanum objurgasse , qui contumeliam cul- 
pans ipse contumeliose ageret : sibi vero ad se vocato dixis- 
se : summopere quidem Alexandrum laudo , quod in tanta 
administrandi imperii mole sapientiam expetit, quem solum 
ego in armis philosophantem vidi. Longe utilissimum fuerit, 
si ii sapiant, quibus potestas est volentibus continentiam 
persuadendi, invitos autem ad eam cogendi. Mihi autem, 
aiebat, venia debetur, si per tres interpretes colloquens, 
qui preter vocem plebeio quovis nihil amplius intelligunt , 
non possum nostra sapientise vim ei demonstrare : nam per- 
inde res habet, ac si quis postularet limpidam aquam per 
cenum delabi. Omnia itaque dicta Mandanis eo perti- 
nuisse : eam esse optimam doctrinam, qua voluptatem mo- 
lestiamque animo eximeret : molestiam a labore differre, 
quod illa ei esset inimica, alter vero amicissimus. Ipsos 
corpora ad laborem exercere , ut mentes confirmentur, qui- 
bus motus sedentur, et bona omnibus consulendi publice 
privatimque facultas adesset : Taxili se etiam suasurum 
nunc esse, ut Alexandrum reciperet : si fuerit melior, recte 
illi obtemperaturum , sin deterior, reddere meliorem posse. 
Post haec interrogasse num talia etiam apud Graecos diceren- 
tur. Quumque respondisset ipse, eadem Pythagoram do- 
cere, ac jubere ab animalibus abstinere, tum Socratein et 
Diogenem , quem ipse audiisset , intulisse Mandanim : Sane 
prudenter eos de ceteris rebus sentire existimo, in uno autem 
errare , quod legem anteponunt nature : alias enim non pu- 
deret eos nostro more nudos degere et tenui victu esse con- 
22. 


92 


καὶ γὰρ oixiav ἀρίστην εἶναι, ἥτις ἂν ἐπισκευῦς iha- 
χίστης δέηται. "Ἔφη δ᾽ αὐτοὺς καὶ τῶν περὶ φύσιν πολλὰ 
ξετάσαι, καὶ προσηααχσιῶν , ὄμθρων, αὐχμῶν, νόσων; 
ἀπιόντας ô’ εἰς τὴν πολιν χατὰ τὰς ἀγορὰς σκεόαννυ- 
σθαι" ὅτῳ ὃ ἂν χοαί-οντι σῦχα Y, βότρυς περιτύγωσι , 
λαμθάνειν δωρεὰν παρέχοντος: εἰ 6’ ἔλαιον ely, κατα- 
χεῖσθαι αὐτῶν καὶ ἀλείφεσθαι' ἅπασαν δὲ πλουσίαν 
οἰκίαν ἀνεῖσθαι αὐτοῖς μέχρι γυναικωνίτιδος * εἰσιόντας 
δὲ δείπνου κοινωνεῖν xat λόγων. Αἴσχιστον δ᾽ αὐτοῖς 
νομίζεσθαι νόσον πυναατιχὴν᾽ τὸν δ᾽ ὑπονοήσαντα χαθ᾽ 
αὑτοῦ τοῦτο ἐξάγειν ἑαυτὸν διὰ πυρὸς νήσαντα πυράν' 
ὑπαλευγάμενον δὲ καὶ καθίσαντα ἐπὶ τὴν πυρὰν, bpd- 

t κελεύειν, ἀκίνητον δὲ καίεσθαι. 

Plutarch. Alex. 65 : Πρὸς δὲ τοὺς ἐν cozy μάλιστα 
καὶ καθ) αὑτοὺς ἐν ἡσυχία ζῶντας (Γυμνοσοφιστὰς) 
ἔπεμ γεν (ó ᾿Αλέξανδρος) ᾿Ὀνησίχριτον ἀφικέσθαι δεό-- 
μενος πρὸς αὑτόν. “O δὲ Ὀνησίκριτος ἦν φιλόσοφος τῶν 
Διογένει τῷ Κυνικῷ συνεσχολακότων. Kat φησι τὸν 
μὲν Καλανὸν ὑθριστικῶς πάνυ καὶ τραχέως κελεύειν 
ἀποδύντα τὸν χιτῶνα γυμνὸν ἀκροᾶσθαι τῶν Aoywv' 
ἄλλως δὲ οὐ διαλέξεσθαι πρὸς αὐτὸν, οὐδ᾽ εἰ παρὰ τοῦ 
Διὸς ἀφῖκται’ τὸν δὲ Δάνδααιν πραότερον εἶναι καὶ 
διαχκούσαντα περὶ Σωκράτους xai Πυθαγόρου καὶ Ato- 
γένους εἰπεῖν , ὡς εὐφυεῖς μὲν αὐτῷ γεγονέναι δοχοῦσιν 
οἱ ἄνδρες, λίαν δὲ τοὺς νόμους αἰσχυνόμενοι βειωχέναι. 

Cf. Aristobuli fr. 34; de morte Calani v. in- 
fra fr 33. 


Strabo XV, p. 689 : "Ex δὲ τούτων πάρεστιν 
δρᾶν , ὅσον διαφέρουσιν al τῶν ἄλλων ἀποφάσεις , Kr- 
σίου μὲν οὐκ ἐλάττω; τῆς ἄλλης Ἀσίας τὴν Ἰνδικὴν λέ- 
γοντος , ᾿Ὀνγσικρίτου δὲ τρίτον αέρος τῆς οἰκουμένης, 
Νεάρχου δὲ ατνῶν Ó20v τεττάρων τὴν δι᾽ αὐτοῦ τοῦ 


ONESICRITI 


πεδίου, Μεγασθένους δὲ καὶ Artudyov µετριχαέναν 
μᾶλλον. 

Arrian. Indic. c. 3, 6 : Κτησίης & 6 Κνίδιος τὸν 
Ἰνδῶν γην ἴσην τῇ ἄλλη Acin λέγει, οὐδὲν λέ-ων, 
οὐδὲ Ὀνησίκριτος τρίτην μοῖραν πάσης τῆς γῆς ¡se 
Casaub. pro vulg. Ἀσίης). Νέαρχος δὲ μηνῶν τε-- 
τάρων ὁδὸν τὴν δι αὐτοῦ τοῦ πεδίου τῆς Ivv v7. 

Cf. Plinius VI, 21 : Alcxandri Magni comtes 
in eo tractu Indie, quem armis subegerant, επὶ- 
pserunt quinque. millia oppidorum fuisse, nullam 
Co minus, centes novem, Indiarnque tertiam par- 
tem esse terrarum omnium, multitudinem popab- 


rum innumeram, probabili sane ratione. Ctesias fr. 
59, Bohlen. 1. 1. I, p. 14. 


12. 


Strabo XV, p. 690 : Σχεδὸν δέ τι τοῖς ἐν Albee 
Tia xai xat’ Αἴγυπτον τὰ αὐτὰ φύεται xai ἐν zz de 
Einf καὶ τῶν ἐν τοῖς ποταμοῖς πλὴν ἵππου rorum 
τὰ ἄλλα φέρουσι καὶ οἱ ᾿Ινδικοί. Ὀνησίκριτος δὲ χε: 
τοὺς ἵππους γίνεσθαί φησι. 

Arrian. Ind. 6, 8 : Καὶ of ποταμοὶ of [νδοὶ, ἕαλως 
τῷ Ἀείῳ τῷ Αἰθιοπίῳ τε xal Αἰγυπτίῳ , κρακοξείλας 
τε φέρουσιν , ἔστιν δὲ οἳ αὐτῶν καὶ ἰχθύας καὶ Diz 
ΧΎτεα ὅσα ó Νεῖλος πλὴν ἵππου τοῦ ποταμίου- Ovr- 
σίχριτος δὲ καὶ τοὺς ἵππους τοὺς ποταµίους λένει ὅτι 
φέρουσι, 

Eadem iterum affert Strabo XV, p. 707. Vide 
Aristobuli fr. 32. Cf. Nearch. fr. 5. 


13. 


Strabo XV , p. 691 : Περὶ τῆς Ταπροθάνες Ove 
σίκριτός φησι, μέγεθος μὲν εἶναι πενταχισγ(λίων στα- 





tentos, quum ea optima domus sit, qua: minimo apparatu 
indigeat. Addidit multa eos etiam de natura, de signis, deim- 
bribus, de siccitatibus, de morbis denique inquirere. Abeun- 
tes vero in urbem per fora dispergi ; et quemcunque oflende- 
rent ficus vel uvas ferentem, ab eo gratis capere ; si oleum 
fuerit , eo períundi et inungi ; omnem domum divitum ipsis 
patere usque in mulierum conclavia, inzressos autem in 
cuenz et sermonum communicationem adhiberi. Turpe apud 
eos putari corporis morbum, quem si quis veretur, se ipsum 
igni e vita educit : nam, constructo rogo , super cum perun- 
ctus sedet , et accendi jubens, immotus coniburitur. 

Ad eos vero qui erant clarissimi (solitariam autem quie- 
tamque vitam agebant ) , Onesicritum misit petitum, ad se 
ut venirent. Fuit Onesicritus philosophus ex Diogenis Cy- 
nici contubernio. Calanum sanequam superbe et aspere jus- 
sisse ipsi, ul posita veste audiret se nudus : alioqui non 
congressurum se cum eo, ne si a Jove missus esset quidem. 
Dandanim eg!sse placidius : ac de Socrate, Pythagora , Dio- 
gene quum audivisset, dixisse magno ingenio sibi videri eos 
viros fuisse, sed nimium reverentes legum. 

11. 
Hinc perspici potest , quantum reliquorum sententiae dis- 


crepent. Ctesias dicit Indiam non esse minorem reliqua 
Asia : Onesicritus cam esse trientem orbis habitati : Near- 
chus, quattuor. mensium iter per ipsum campum : Meg 
sthenes et Daimachus moderatius. 

Ctesias Cnidius Indiam reliquae Asi parem magnitudist 
esse dicit, nihil dicens ; nihil etiam est quod Onesicritus at 
eam esse orbis terrarum partem tertiam. Nearchus quattaor 
mensium iter esse per planitiem regionis Indica. 

12. 


Que in Ethiopia et -Ezypto nascuntur animalia, eadem 
fere India producit; eorumque qua in fluviis degunt, In- 
dici eadem habent omnia proter hippopotamum, quamıs 
Onesicritus dicat hunc quoque in iis nasci. 

Fluvii Indici perinde ac Nilus .Ethiopie et Egypti croce- 
dilos gignunt , nonnulli etiam pisces aliaque cete ejusdem 
generis ut Nilus, excepto equo fluviatili ; Onesicritus tamen 
lios quoque gignere affirmat. 

13. 


Taprobanz Onesicritus magnitudinem facit stadiorum 
quinquies mille, longitudinem vero et latitudinem ana 
distinguens , distare eam dicit a continenti viginti dierum 


FRAGMENTA. §3 


δίων, οὐ διορίσας μῆχος οὐδὲ πλάτος, διέχειν δὲ τῆς 
ἠπείρου πλοῦν ἡμερῶν εἴκοσι, ἀλλὰ χαχοπλοεῖν τὰς 
ναῦς φαύλως μὲν ἱστιοπεποιημένας, κατεσκευασμένων 
δὲ ἀμφοτέρωθεν ἐγκοιλίων μητρῶν γωρίς" εἶναι δὲ καὶ 
ἄλλας νήσους αὐτῆς μεταξὺ καὶ τῆς ᾿[νδικῆς, νοτιωτά- 
την δ᾽ ἐκείνην. Κήτη δ᾽ ἀμφίθια περὶ αὐτὴν γίνεσθαι, 
τὰ μὲν βουσὶ, τὰ 8’ ἵπποις, τὰ δ᾽ ἄλλοις χερσαίοις ἐοι- 
κότα. De Taprobane v. Bohlen. 1.1. p. 29 sqq. 


14. 


Strabo XV, p. 692 : Περὶ δὲ τοῦ βοσμόρου, ὅν 
φησιν Ὀνησίκριτος ὅτι σῖτός ἐστι μιχρότερος τοῦ nu- 
ροῦ, γεννᾶται δ᾽ ἐν ταῖς μεσοποταμίαις, φρύγεται δ᾽ 
ἐπὰν ἆλοηθῃ, προομνύντων μὴ ἀποίσειν ἄπυρον ἐκ τῆς 
ἅλω, τοῦ μὴ ἐξάγεσθαι σπέρμα. 

- Cf. Diodor. II, 36, ubi βόσπορον libri exhibent. 
Vide Steph. Thes. v. βόσμορον. — σῖτος } ita auctor 
Epitomes; codd. Strabon. σεπτός. 


15. 
Strabo XV, p. 694 : Πολλὰ γὰρ δὴ xai δένδρα 


παράδοξα ἢ ᾿[νδικὴ τρέφει, ὧν ἐστι xal τὸ χάτω νεύον- 
τας ἔχον τοὺς χλάδους, τὰ δὲ φύλλα ἀσπίδος οὐχ ἐλάττω. 
᾿Ὀνησίχριτος δὲ καὶ περιεργότερον τὰ ἐν τῇ Μουσιχα- 
νοῦ διεξιὼν, ἅ φησι νοτιώτατα εἶναι τῆς ]νδικῆς, διη-- 
γεἶται μεγάλα δένδρα εἶναί τινα, ὧν τοὺς κλάδους 
αὐξηθέντας ἐπὶ πήχεις xal δώδεκα * ἔπειτα τὴν λοιπὴν 
αὔξησιν χατωφερῇ λαμθάνειν, ὡς ἂν καταχαμπτοµέ- 
νους, ἕως ἂν ἅψωνται τῆς γῆς: ἔπειτα κατὰ γῆς δια- 
δοθέντας ῥιζοῦσθαι ὁμοίως ταῖς κατώρυξιν, εἶτ᾽ ἀναδο- 
θέντας στελεχοῦσθαι: ἐξ οὗ πάλιν ὁμοίως τῇ αὐξήσει 
κατακαμφθέντας ἄλλην χατώρυγα ποιεῖν εἶτ᾽ ἄλλην, 


καὶ οὕτως ἐφεξῆς, ὥστ᾽ ἀφ᾽ ἑνὸς δένδρου σκιάδιον yl- 


νεσθαι μακρὸν, πολυστύλῳ σκηνῇ ἕμοιον. Λέγει δὲ xal 
μεγέθη δένδρων, ὥστε πέντε ἀνθρώποις δυσπερίληπτα 
εἶναι τὰ στελέχη. 

Cf. Aristobul. fr. 30, ubi quum Aristobulus nar- 
rasse dicatur tante magnitudinis arbores esse, ut 
sub unius umbra quiescere possint equites 50, ad- 
dit Strabo : obrog 8 (sc. Onesicritus, de quo in 
antecedentibus sermo) τετραχοσίους (λέγει). Nearch. 
fr. 40; Diodor. XVII, go. 


16. 


Strabo XV, p. 693 : Ταῖς δὲ τῶν ποταμῶν πλη- 
ρώσεσι xal τῷ τοὺς ἀπογαίους μὴ πνεῖν δμολογεῖ καὶ 
τὸ λεχθὲν ὑπὸ τοῦ ᾿Ὀνησιχρίτου. ᾿Γεναγώδη γάρ φησιν 
εἶναι τὴν παράλίαν (Indie), xai μαλιστα κατὰ τὰ 
στόματα τῶν ποταμῶν, διά τε τὴν χοῦν xal τὰς πλημ- 
μυρίδας χαὶ τὴν τῶν πελαγίων ἀνέμων ἐπικράτειαν. 

« Comprobantur hujus fragmenti argumento 
quz ab Aristobulo de Indicorum fluminum inun- 
dationibus narrata sunt fr. 29. » ΟἜΙΕΝ. Cf. infra 
fr. 20. 


17. 


Strabo XV, p. 695 : Τοῦτο Y (i. e. ἐκ τῶν νε- 
φῶν ἐφθὸν ἤδη χεῖσθαι τὸ ὕδωρ) ol μὲν περὶ Ἀριστόθου- 
ov (fr. 29) οὐκ ἂν συγχωροῖεν, ol φάσκοντες, μὴ 
ὕεσθαι τὰ πεδία. ᾿Ονησικρίτῳ δὲ δοκεῖ τόδε τὸ ὕδωρ 
αἴτιον εἶναι τῶν ἐν τοῖς ζῴοις ἰδιωμάτων, καὶ φέρει 
σημεῖον τὸ καὶ τὰς χρόας τῶν πινόντων βοσχημάτων 
ξενικῶν ἀλλάττεσθαι πρὸς τὸ ἐπιχώριον. Τοῦτο μὲν 
οὖν εὖ- οὐκέτι δὲ καὶ τοῦ μέλανας r» xal οὐλότρι- 
ya τοὺς Αἰθίοπας, ἐν ψιλοῖς τοῖς ὕδασι τὴν αἰτίαν τι- 





navigatione ; sed malum navium cursum, que velis non 
bene instructe sint, et ita fabricatoe ut utrinque coste 
matricibus eas recipientibus destituantur. Inter hanc at- 
que Indiam alias insulas esse, ipsam vero omnium maxime 
meridiem versus sitam : circa eam gigni cete vitae ancipi- 
tis, alia bobus, alia equis, alia aliis terrestribus animalibus 
imilia. 
14. 


Bosmorum Onesicritus ait frumenti genus esse minus tri- 
tico, et inter amnes nasci : torreri autem, quum in area 
excutitur, atque jurare istos non prius ex area se elaturos 
quam igni frixerint : id eo faciunt, ne semen exportetur. 


15. 


India multas sane admirabiles arbores fert, e quibus 
est , cujus rami ad terram perpendent, foliis non minori- 
bus clypeo. Onesicritus curiosius ea persequens , qua sunt 
in Musicani terra, Indie australissima, refert arbores 
quasdam ingentes esse, quarum rami quum ad duodenos 
cubitos creverint , reliquum incrementum pronum faciant , 
deflexi quo usque terram contingant : deinde terram sub- 
eant, ac radices agant, veluti traduces : mox rursus in 


truncum exeant , a quo postquam aucti fuerint, in eodem 
modo flectantur, et aliam propaginem efficiant , rursusque 
aliam ac sic deinceps, ut ab una arbore longum umbracur 
lum fiat , tabernaculo muitis columnis innitenti simile. Re- 
fert ad haec miras arborum magnitudines , quarum stipitem, 
vix quinque homines complecti queant. 


16. 


Flumina exundare et ventos a terra non spirare, id 
comprobatur verbis Onescriti. Is enim maritimam oram 
dicit palustrem undosamque esse , praesertim ad fluminum 
ostia propter limum et maris effluxum, et propterea quod 
marini venti preevaleant. 


17. 


( Aquam jam decoctam e nubibus in India effundi) id 
Aristobulus non concesserit, qui negat campos complui; 
Onesicrito autem videtur aqua hac causa esse proprieta- 
tum in animalibus : cujus signum affert, quod pere- 
grina pecora eam potantia colores euos in regioni ei fami- 
liarem mutant colorem : atque hoc profecto bene dictum 
est. Quod autem Athiopes nigri sunt et crispi , ejus rci 


$4 


θέναι, μέμφεσθαι δὲ τὸν Θεοδέχτην εἰς αὐτὸν τὸν 
ἥλιον ἀναφέροντα τὸ αἴτιον ὥς φησιν οὗτος 


Οἷς ἀγχιτέρμων ἥλιος διφρηλατῶν 
σκοτεινὸν ἄνθος ἐξέχρωσε λιγνύος 

εἰς σώματ᾽ ἀνδρῶν καὶ συνέστρεψεν κόμας 
μορφαῖς ἀναυξήτησι συντήξας πυρὸς. 


"Εχοι δ᾽ ἄν τινα λόγον" φησὶ γὰρ, μήτε ἐγγυτέρω τοῖς 
Αἰθίοψιν εἶναι τὸν ἥλιον % τοῖς ἄλλοις, ἀλλὰ μᾶλλον 
κατὰ χάθετον εἶναι καὶ διὰ τοῦτο ἐπιχαίεσθαι πλέον, 
ὥστ᾽ οὐκ εὖ λέγεσθαι ἀγγιτέρμονα αὐτοῖς τὸν ἥλιον, 
ἴσον πάντων διέχοντα. Μήτε τὸ θάλπος εἶναι τοῦ τοιού- 
του πάθους αἴτιον" μηδὲ γὰρ τοῖς ἐν γαστρὶ, ὧν οὐχ 
ἅπτεται ἥλιος. 


18. 
Strabo XV, p. 699, de Cathzis, gente Indica : 


Ἔν δὲ τῇ Καθαίᾳ καινότατον ἱστορεῖται τὸ περὶ τοῦ 
κάλλους ὅτι τιμᾶται διαφερόντως, ὡς ἵππων xal κυνῶν * 
βασιλέα τε γὰρ τὸν κάλλιστον αἱρεῖσθαί φησιν Ὄνησί- 
xptroc, γενόμενόν τε παιδίον μετὰ δίμηνον κρίνεσθαι 
δημοσίᾳ, πότερον ἔχει τὴν ἔννομον μορφὴν xal τοῦ 
ζῆν ἀξίαν A οὔ- κριθέντα δ' ὑπὸ τοῦ ἀποδειχθέντος čo- 
χοντος ζῆν ἢ θανατοῦσθαι΄ βάπτεσθαί τε πολλοῖς evav- 
θεστάτοις χρώμασι τοὺς πώγωνας αὐτοῦ , τούτου χάριν 
χαλλωπιζομένους τοῦτο δὲ xat ἄλλους ποιεῖν ἐπιμελῶς 
συχνοὺς τῶν Ἰνδῶν (xai γὰρ δὴ φέρειν τὴν χώραν 
χρόας θαυμαστάς ) xat θριξὶ xat ἐσθῆσι, τοὺς δ᾽ ἀνθρώ- 
πους τὰ ἄλλα μὲν εὐτελεῖς εἶναι, φιλοκόσμους δέ. 

e Similia de Sopithæ terre incolis tradit Diodo- 
rus XVII, 91. De Cathzis autem apud eundem in 
antecedentibus hc leguntur : παρὰ δὲ τούτοις νόμι- 





non recte in meris aquis causam ponit , ac Theodectem re- 
prebendit , qui causam referat ad solem, quum sic ait : 


Quorum propinqua sol adurens orbita 
faliginoso tineta corpora imbuit, 

sestuque tostas sicco crispavit comas ; 
materiemque adolescendi consumptam abstulit. 


Quamquam hoc quidem rationem aliquam habet : dicit 
enim solem non esse viciniorem Athiopibus quam aliis, 
sed magis perpendicularem , et propterea magis adurere; 
ut non recte dicat ille solem propinquum ab omnibus æ- 
qualiter distantem. Tom calorem quoque non esse nigre- 
dinis causam , quum qui in utero sant matris , quos nondum 
sol attigit, tamen nigrescant. 


18. 


Mirum maxime est quod de honore pulcritudini fanto 
habito in Cathza narrant ut equorum et canum. Onesicri- 
tus auctor est apud eos regem pulcerrimum eligi, puerum 
vero post duos a partu menses publice judicari, utrum le- 
gilimam formam habeat et vita dignam , necne ; eumque, 
quum ab eo judicatus fuerit , qui rei praeest , vel vivere vel 
interimi : tingi ctiam barbas ibi multis variisque coloribus 


ONESICRITI 


μον ἦν τὰς γυναῖκας τοῖς ἀνδράσι συγκατακαίεεθει- 
χτλ. Atque eadem fere ex eodem fonte (Clitarcho) 
tradidit Curtius IX, 1, 24 sqq. » GEIER. 


19. 


Strabo XV, 701 : Ὀνησίκριτος δὲ τὴν πλευρὲν 
ἑχάστην τῆς ἀπολαμθανομένης νήσου ( Γἰατταλτητῖς) 
τριγώνου τὸ σχῆμα δισχιλίων, τοῦ δὲ ποταμοῦ τὸ zhi- 
τος, καθ᾽ ὃ σχίζεται εἷς τὰ στόματα , ὅσον διακοσίων 
(σταδίων )’ καλεῖ δὲ τὴν νῆσον Δέλτα, καί φησιν ἴσην 
εἶναι τῷ κατ᾽ Αἴγυπτον Δέλτα, οὐκ ἀληθὲς τοῦτο λέ- 
yor. Τὸ γὰρ κατ’ Αἴγυπτον Δέλτα χιλίοον καὶ τριαχο- 
σίων σταδίων ἔχειν λέγεται τὴν βάσιν, τὰς δὲ πλευρὰς 
ἑχατέραν ἐλάττω τῆς βάσεως. 

Cf. Aristobul. fr. 31. Vincentius The voyage of 
Nearchus p. 143. 


20. 


Strabo XV, p. 701, de ora Pattalorum insulz 
finitima : Φησὶ δ᾽ Ὀνησίχριτος, τὴν πλείστην παρα- 
λίαν τὴν ταύτη πολὺ τὸ τεναγῶδες ἔχειν, xal μάλιστα 
xarà τὰ στόματα τῶν ποταμῶν. διά τε τὴν χοῦν καὶ 
τὰς πλημμυρίδας καὶ τὸ μὴ πνεῖν ἀπογαίους. ἀλλ᾽ ὑτὺ 
τῶν πελαγίων ἀνέμων κατέχεσθαι τούτους τοὺς τόπους 
τὸ πλέον. Λέγει δὲ χαὶ περὶ τῆς Μουσικανοῦ χώρας ἐπὶ 
πλέον ἐγχωμιάζων αὐτὴν, ὧν τινα καὶ ἄλλοις Ἰνδοῖς 
κοινὰ ἱστόρηται, ὡς τὸ μαχρόθιον, ὥστε καὶ τριά- 
xovra ἐπὶ τοῖς ἑχατὸν προσλαμθάνειν. 

Idem p. 710 : Δούλοις δὲ οὗτος (6 Μεγασθένης) μὲν 
φησι μηδένα ᾿ἰΙνδῶν χρῆσθαι. Ὀνησίχριτος δὲ τῶν ἐν 


τῇ Μουσικανοῦ τοῦτ᾽ ἴδιον ἀποφαίνει, καὶ ὡς xatos- 


ornatus gratia : multos id alios quoque ex Indis impene 


facere : regionem enim colores admirabiles el capillis εἰ 
vestibus tingendis ferre, homines vero, cetera frugales, 
ornatui nimiam operam dare. 


19. 


Onesicritus ait unum quodque latus (Indi alveis) compre- 
hense insule ( Pattalenes) , que figuram triangulam ha- 
bet , bis mille stadiorum dicit ; luminis latitudinem , ubi in 
alveos scinditur, ad stadia ducenta ; et eam insulam Delta 
nominat , Egyptioque asserit Delta aequalem , quod verum 
non est. Nam AEgyptium Della mille et trecentorum stadio- 
rum basin habere dicitur, laterum utrumque minus basi. 


20. 


Onesicritus dicit finitimam oram magna ex parte palu- 
strem csse , praesertim circa fluminum ostia , propter lutum 
quod affertur, et maris afflusum, et quia a terra venti non 
spirant , sed loca haec a marinis flatibus occupantur. Mul- 
tus est etiam in Musicani terra commendanda, non- 
nulla incolis ejus cum aliis Indis communia memorans , ot 
de longitudine vitx , quod centum et triginta vivant annog. 

Me;asthenes dicit neminem Indorum servis uti. Onesi- 
eritus id proprium eorum ait, qui sub Musicano sunt, el 


FRAGMENTA. 


(pd. yer καθάπερ xal ἄλλα πολλὰ λέγει τῆς χώρας 
ταύτης κατορθώματα ὡς εὐνομωτάτης. 


21. 


Strabo XV, p. 705 : Ὀνησίκριτος δὲ xal ἕως 
τριαχοσίων ἐτῶν ζην φησὶ ( τοὺς ἐλέφαντας), σπάνιον 
δὲ καὶ ἕως πεντακοσίων * κρατίστους δ᾽ εἶναι περὶ τὰ 
διαχόσια ἔτη, κυΐσκεσθαι δὲ δεκαετίαν. Μείζους δὲ τῶν 
Λιθυκῶν καὶ ἐῤῥωμενεστέρους ἐχεῖνός τε εἴρηχε xal 
ἄλλοι- ταῖς οὖν προθοσκίσιν ἐπάλξεις καθαιρεῖν xal 
δένδρα ἀνασπᾶν πρόῤῥιζα, διανισταμένους εἷς τοὺς 
ὀπισθίους πόδας. 

22. 


Plinius H. N. VI, a4 : Taprobanen alterum 
orbem terrarum esse, diu existimatum est Anti- 
chthonum appellatione; ut liqueret insulam esse, 
Alexandri Magni ætas resque prastitere. Onesi- 
critus, classis ejus praefectus, elephantos ibi majo- 
res bellicosioresque quam in India gigni scripsit. 
Cf. Ctesias fr. 60 sq. et fragmenta Megasthenis. 


22 a. 


Servius ad Virg. /En. I, 653 : Onesicritus ait in 
India esse arbores , quee lanam ferant. 

Tonesicritus codex Fuld.; vulgo Ctesias. Vide 
pref. ad Ctesiz fr. p. II. De re cf. Nearch. fr. 9. 


23. 


Arrian. Exp. Al. VI, 2, 3 : Tot μὲν δὴ ναυτικοῦ 
παντὸς Νέαρχος αὐτῷ ἐξηγεῖτο" τῆς δὲ αὐτοῦ ( Ἀλεξάν- 
pou) νεὼς χυθερνήτης ᾿Ονησίχριτος, ὃς ἐν τῇ ξυγγραφη 
ἥντινα ὑπὲρ ᾿Αλεξάνδρου ξυνέγραψε xal τοῦτο ἐψεύ- 
σατο, ναύαρχον ἑαυτὸν εἶναι γράψας, χυθερνήτην ὄντα. 

Perperam Suidas v. Νέαρχος : ἐψεύσατο δὲ (sc. 
Νέαρχος) ναύαρχον ἑαυτὸν ἀναγράψας εἶναι, χυθερνή- 
της OY. 

24. 


Plinius H. N. VIII, 75 : Tradunt in Syene 
oppido, quod est supra Alexandriam quinque mil- 
libus stadiim, solstitii die medio nullam umbram 
jaci puteumque ejus ezperimenti gratia factum to- 
tum illuminari. Ex quo apparere, tum solem illi 
loco supra verticem esse, quod et in India supra 
Jflumen Hyphasin fieri tempore eodem Onesicritus 
scripsit. 


quidem ea re aliis praestare : quemadmodum et alia per- 
multa ejus nationis laudem primariam merentia commemo- 
rat, utpote que optimis utatur legibus. 

21. 

Onesicritus dicit elephantos Indi: ad trecentesimum an- 
num vivere, raro ad quingentesimum : circiter ducentesi- 
mum robustissimos esse, in utero gestare ad decennium. 
Majores Libycis ac validiores quum hic tum alii perli- 


$93 


De puteo Syenes cf. Eustath. ad Dion. 222; Ar- 
rian. Ind. 35,7; Strabo II, p. 164; Pausan. VIII, 
38, 6; Lucan. II, 687; Salmasius Plin. Exercit. 
p. 298 sqq. 

24 a. 


Idem ibid. : In Indie gente Oretum, mons est 
Maleus nomine, juxta quem umbre estate in au- 
strum, hieme in septemtrionem jaciuntur, Quinde- 
cim tantum noctibus ibi apparet septemtrio. In ea- 
dem India Patalis celeberrimo portu sol dexter 
oritur, umbree in meridiem cadunt. Septemtrionem, 
ibi Alexandro morante , annotatum prima tantum 
noctis parte aspici. Onesicritus dux ejus scripsit, 
quibus in locis Indice umbra non sint, septemtrio- 
nem non conspici, et ea loca appellari Ascia : nec 
horas dinumerari ibi. 


25. 


Plinius H. N. VII, 2, 28 : Onesicritus, quibus in 
locis Indice umbree non sint, corpora hominum cubi- 
torum quindm et binorum palmorum exsistere et vi- 
vere annos centum triginta, nec senescere sed ut 
medio avo mori, Cf. Ctesias fr. 57,'$ 15; Clitarch. 
fr. 12 


26. 


Plinius H. N. VI, 36, p. 367 Tchn. : Sed prius- 
quam h«c (de Carmania ac Perside atque Arabia) 
generatim persequamur, indicare convenit, que pro- 
dit Onesicritus, classe Alexandri circumvectus in 
mediterranea Persidis ex India, narrata proxime a 
Juba : dein eam navigationem, quee his annis conr- 
perta servatur hodie. Onesicriti et Nearchi navi- 


gatio nec [omnia] nomina habet mansionum, nec: 


spatia : primumque Xylenepolis ab 4lexandro.con- 
dita, unde ceperunt exordium, juxta quod flumen, 
aut ubi fuerit, non satis explanatur, Hac tamen 
digna memoratu produntur : Arbis oppidum a 
Nearcho conditum in navigatione ea. Flumen Na- 
brum ( Arbius s. Arabius Arriani?) navium capax, 
contra insulam distans LX X stad., Alexandria con- 
dita a Leonnato jussu Alexandri in finibus gentis, 
Argenús portu salubri. Flumen Tuberum { Tomerus 
ap. Ar.) navigabile, circa quod Pasirce. Deinde 
Ichthyophagi tam longo tractu, ut XX dierum 
spatio prenavigaverint, Insula, que Solis appel- 





bent, qnum proboscidibus propugnacula dejiciant, et ar- 
bores radicitus evellant in posteriores pedes erecti. 
23. 

Nearchum Alexander universe classi praefecit ; Onesicri- 
tum navis suse gubernatorem constituit , qui quidem in ea 
historia , quam de Alexandro conscripsit , etiam hoc men - 
titur, quod se classis preefectum fuisse scribit, quum gu- 
bernator navis tanium esset, 


t6 ONESICRITI 


latur et eadem cubile Nympharum, rubens, in qua 
nullum non animal absumitur, incertis causis. Ori 
gens, flumen Carmanice Hytanis portuosum et auro 
fertile. 4b eo primum septemtriones apparuisse ad- 
notavere, Arcturum nec omnibus cerni noctibus, nec 
totis unquam, Achasmenidas usque illo tenuisse. 
ris et ferri metalla et arsenici et minii exerceri. 
Inde promontorium Carmanice est, ex quo in ad- 
versa ora ad gentem Arabice Macas trajectus distat 
L M. passuum. Insulee tres, quarum Oracla (Oa- 
racta ap. Arr.) tantum habitatur aquosa, a conti- 
nenti XXV M. passuum. Insule IF jam in sinu 
ante Persida. Circa has hydri marini vicenúm cu- 
bitorum adnatantes terruere classem, Insula Acro- 
tadus | Athothadrus, Athithadrus, Athrotradus v. 
lect.; Caicandrus ap. Arr.?), item Gaurate, in qui- 
bus Chiani gens, Flumen Hyperis in medio sinu 
Persico, onerariarum navium capax. Flumen Si. 
tiogagus (Sitioganus, Sitiogradus v. lect. Sitacus 
ap. Arr.), quo Pasargadas septimo die navigatur, 
Flumen navigabile Heratemis (ita ex Arr. Har- 
duinus. Codd. Phrystimus, Phryitimas, etc.\, ir- 
sula sine nomine. Flumen Granis modicarum na- 
vium capax per Susianen fluit; de.ctra ejus accolunt 
Deximontani, qui bitumen perficiunt. Flumen Za- 
rotis ostio difficili nisi peritis, insulre duce parve, 
inde vadosa navigatio palustri similis, per euripos 
tamen quosdam peragitur. Ostium Euphratis. Lacus 
quem faciunt Euleeus et Tigris juxta Characem. 
Inde Tigri Susa, Festos dies ibi agentem Alexan- 
drum invenerunt septimo mense postquam digressus 
ab iis fuerat Patalis, tertio navigationis. Sic Alexan- 
dri classis navigavit. 

Nec [omnia nomina] Voculam omnia interposuit 
Geier. optime; non continua nomina conjecerat 
Dodwell. De Arriani Nearcho p. 241 Geier. p. 81 : 
« Quod autem viri docti, inter quos Dodwellus, 
vehementer sunt mirati , nihil fere similjtudinis in- 
tercedere inter hoc Plinii breviarium et Nearchi 
paraplum ab Arriano magnam partem exscriptum ; 
breviarium istud plurimis locis cum hoc paraplo 
egregie posse conciliari doctissime comprobavit 
Vincentius ( The vovage of Nearchus, London. 
17097» 8 Schmiedero inserta editioni Arrian. Indic.). 
— Pag. 103 : « De singulis autem nominibus apud 
Plinium et Arrianum inter se discrepantibus Vin- 
centius p 259 sqq. Schmiedero interprete hec ad- 
notat: « Sed sive Onesicritus sit causa ejus diffe- 
«rentiz, sive Juba, non prorsus insociabilis est 
« cum Nearcho; nam, Salmasio juvante, lego Arbis 
a pro Vabrus; Tomerus pro Tuberus, Oritee pro Pa- 





27. 


Onesicritus tradit flumen esse in Carmania quod auri 





« rite, Ori gens pro Origens; Andanis pro H) tani: ; 
a Achemenidas pro Acheemedinas; Aradas pro 
« Acrodatus ; et fortasse Arbis pro ab eis. » Plurimas 
harum emendationum cum Harduino in textum re- 
cepimus, de reliquis cf. Harduini annot. ad h. l. 
Solita doctrinz copia hunc locum tractavit Salma 
sius Exercitt. Plin. p. 829 sqq. Ceterum satis cos- 
stat, quantum in Indicis aliisque nominibus bar- 
baris et Grecis auribus insuetis vel ipsi auctores 
vel librarii peccaverint, ut nemini mirum videri 
debeat, si eadem nomina ab Onesicrito longe 
aliter atque a Nearcho auribus concepta ac literis 
consignata fuerint. » — Pag. 81 : « Utnt vero toto 
celo Plinius ab Arriano differat, cauto quidem 
judici vix mirum id videatur, quippe qui probe 
teneat, apud Arrianum quidem unius Nearchi nar- 
rationem exhiberi, apud Plinium mansionnm no- 
mina ac spatia tum ex Nearchi tum ex Onesicriti 
navigationis descriptione hausta esse. Accedit, id 
quod gravissimum est , Plinium breviario isto noa 
ipsius Onesicriti commentarios, sed eam descriptio- 
nem ante oculos habuisse, quam Juba sub Ones- 
criti nomine edidisset [narrata proxime a Juba 
Plin.]... Jubam Mauritaniz regem a Caesare Ro- 
mam in triumphum ductum , Romanis literis insti- 
tutum studiorum claritate mirabiliorem etiam quam 
regno factum et aliarum scriptionum et libri de 
expeditione Arabica, C. Cesari Augusti filio de- 

dicati, auctorem fuisse constat. Inprimis igitur 

ille quum rerum geographicarum studiosus esset, 

Romanos harum rerum etiam tum satis imperitos 

de orz maritimz et maris Erythrei parte Euphrat 

et [ndo interjecta melius edocturus celeberrimam 

Onesicriti et Nearchi navigationem in suum usum 

convertit, eorumque commentariis ita usus est, 

ut, que apud utrumque memoratu digna vide- 

rentur, mixta fortasse doctioribus sequiorum Ale- 

xandrinorum de his locis narrationibus, scriptis 

mandaret eamque scriptionem ex more hujus zta- 

tis Onesicriti Paraplum appellaret. Itaque nec mil- 

liaria Romana in Plinii breviario adhibita cum 

Dodwello nos offendent neque illud cum eodem 

mirabimur, quod unius Onesicriti navigatione in 

antecedentibus allata, Plinius paullo post Near- 

chum juxta Onesicritum appellavit. » 

27. 

Strabo XV, p. 726 : 'Ovrcixptroc δὲ λέγει ro- 
ταμὸν ἐν τῃ Kapuavia χαταφέροντα ψήγματα y pues 
καὶ ὀρυκτοῦ τε εἶναι μέταλλον, xal ἀργύρου καὶ χαλ- 
xo) καὶ μίλτου" ὄρη δὲ εἶναι δύο, τὸ μὲν ἁρσενικοῦ, 
τὸ δ᾽ ἁλός, Cf. Curtius VIII, y, 18. 
ramenta ferat : tum argenti fossilis et xris el minii venas, 
et montcs duos , alterum arsenici , alterum salis. 


FRAGMENTA. 57 


28. 


Strabo XV, p. 729, de Euphratis et Tigridis 
ostiis : Ὀνησίκριτος δὲ πάντας (τοὺς ποταμοὺς) φησὶν 
ἐχθάλλειν εἰς τὴν λίμνην, τόν τε Εὐφράτην xal τὸν 
Τίγριν- ἐκπεσόντα δὲ πάλιν τὸν Εὐφράτην ἐκ τῆς Al- 
μνης ἰδίῳ στόματι πρὸς τὴν θάλατταν συνάπτειν. Cf. 
Nearch. fr. 35. 

29. 

Plinius H. N. VI, 29 : Euphrate navigari Ba- 
bylonem e Persico mari CCCCXII. mill. passuum 
tradunt Nearchus et Onesicritus. Qui vero postea 
scripsere, a Seleucia CCCCXL. mill., Juba a Ba- 
by lone Characem CLXXV. mill. pass. 

Cf. Nearch. fr. 35. « E Pliniiloco constat Near- 
chi sententiam atque Onesecriti a Juba fuisse ex- 
plicatam : ita scilicet, ut a sui regni scriptoribus 
atque lectoribus intelligeretur Romanis. « Dop- 
WELL. 1. ]. 

Jo. 


JElian. H. A. XVII, 6 : Περὶ δὲ τὴν Γεδρωσίαν 
χώραν (ἔστι δὲ μοῖρα τῆς γῆς τῆς ᾿Ινδικῆς οὐκ ἄδοξος ) 
Ὀνησίκριτος λέγει καὶ ᾿Ὀρθαγόρας γίνεσθαι κήτη ἥμισυ 
ἔχοντα σταδίου τὸ μῆχος, πλάτος δὲ χατὰ λόγον τοῦ 
μήχους xal τοῦτο δηλονότι" τοσαύτην δέ φασιν ἔχειν 
δύναμιν αὐτὰ ὡς πολλάκις, ὅταν ἀναφυσήση τοῖς pu- 
Χτῆρσιν, ἐς τοσοῦτον ἀναῤῥίπτειν τῆς θαλάττης τὸ χλυ- 
δώνιον, ὡς δοκεῖν τοῖς ἀμαθέσι καὶ ἀπείροις πρηστῆ- 
ρας εἶναι ταῦτα. Cf. Nearch. fr. 25. 

31. 

Strabo XV, p. 730, de Cyri sepulcro : ᾿Ονησί- 
χριτος δὲ τὸν μὲν πύργον δεκάστεγον εἴρηκε" καὶ ἐν μὲν 
τῇ ἀνωτάτω, στέγη χεῖσθαι τὸν Κῦρον᾽ ἐπίγραμμα δ᾽ 
εἶναι Ἑλληνικὸν, Περσικοῖς κεχαραγμένον γράμμασιν" 
᾿Ἐνθάδ᾽ ἐγὼ κεῖμαι Κῦρος, βασιλεὺςβασιλήων: 
χαὶ ἄλλο Περσίζον πρὸς τὸν αὐτὸν νοῦν. Μέμνηται δ᾽ 


28. 

Onesicritus ait omnes fluvios, Euphratem Tigrimque, 
in lacum influere : rursumque Euphratem e lacu egres- 
sum proprio ostio cum mari jungi. 

30. 

Circa Gedrosiam (quee pars est Indie haud ignobilis ) 
Onesicritus et Orthagoras cete gigni dicunt dimidiati stadii 
habentia longitudinem et pro longitudinis ratione latitudi- 
nem quoque. Eaque tanti dicunt esse roboris, ut sapenu- 
mero, quando fistulis respirarint, tantopere in sublime 
ejiciant fluctus marinos, ut nescientes et imperiti typhones 
spectare videantur. 

31. 


Onesicritus ait turrim decem tabulata habuisse, etin 
supremo Cyrum jacere. Inscriptionem esse Graecam Persicis 
exaratam literis : 

Cyrus ego , rex olim regum , conditus hic sum. 
Aliamque esse Persicam, qua eandem sententiam ex- 


Ὀνησίχριτος καὶ τὸ ἐπὶ τῷ Δαρείου τάφῳ γράμμα 766 
Φίλος ἦν τοῖς φίλοις- ἱππεὺς καὶ τοξότης ἄρι- 
aros ἐγενόμην' χυνηγῶν ἐκράτουν. πάντα 
ποιεῖν ἠδυνάμην. Sequitur locus Aristi Salaminii. 


3a. 


Lucian. Macrob. c. 14, p. 641 Didot. : Κῦρος δὲ ὁ 
Περσῶν βασιλεὺς, ó παλαιὸς , ὡς δηλοῦσιν οἱ Περσῶν 
καὶ Ἀσσυρίων ὥροι, οἷς καὶ ᾿Ονησίχριτος 6 τὰ περὶ 
Αλεξάνδρου συγγράψας συμφωνεῖν δοχεῖ, ἑχατοντού- 
της γενόμενος ἐζήτει μὲν ἕνα ἕκαστον τῶν φίλων, pa- 
θὼν δὲ τοὺς πλείστους διεφθαρμένους ὑπὸ Καμθύσου 
τοῦ υἱέος, xal φάσχοντος Καμθύσου κατὰ πρόσταγμα 
τὸ ἐκείνου ταῦτα πεποιηχέναι, τὸ μέν τι πρὸς τὴν ὠμό- 
τητα τοῦ υἱοῦ διαθληθεὶς, τὸ δέ τι ὡς παρανομοῦντα 
αὐτὸν αἰτιασάμενος ἀθυμήσας ἐτελεύτα τὸν βίον. 

« Fortasse eodem hac loco Onesicritus attigit, 
quo de Cyri egit sepulcro (fr. 31). Neque enim 
cum Meiero (in Erschii et Gruberi Encycl. sect. 
III, P. III, p. 457) equidem contenderim, ex hoc 
loco esse consentaneum , Onesicriti commentariis 
antiquiorem Persici regni historiam tractatam 
esse. » GEIER. Cf. Ctesiz fr. p. 63. 


33. 


Lucian. De morte Peregrinic. 25, p. 694 Didot. : 
Ἐχεῖνοι γὰρ (of Βραχμᾶνες) οὐκ ἐμπηδῶσιν εἰς τὸ 
TUp, ὡς Ὀνησίχριτος ὃ Ἀλεξάνδρου χυθερνήτης ἰδὸνν 
Κάλανον καόμενον φησὶν , ἀλλ᾽ ἐπειδὰν νήσωσι, πλη-- 
σίον παραστάντες ἀχίνητοι ἀνέχονται παροπτώµενοι, 
εἶτ᾽ ἐπιθάντες κατὰ σχῆμα χάονται, οὐδ᾽ ὅσον ὀλίγον 
ἐκτρέψαντες τῆς κατακλίσεως. 

Cf. Nearch. fr. 37. Diodor. XVII, 107; Plu- 
tarch. Alex. 69; Arrian. Exp. Alex. c. 69; Alian. 
V. H. II, 41; V, 6; Droysen. 1.1. p. 503. Bohlen. 


l. 1. p. 287 sqq. 


primat. Onesicritus illius quoque meminit , que in Darii 
sepulcro erat hoc sensu : Amicus fui amicis, et eques et 
sagittator optimus, venatores superavi et omnia facere po- 
tui. 

32. 

Cyrus, Persarum rex , antiquus ille, ut indicant Persa- 
rum et Assyriorum annales , quibus etiam Onesicritus vite 
Alexandri scriptor, consentire videtur, centum annorum 
quum esset, amicorum unumquemque requisivit : com- 
perto autem plerosque interfectos a Cambyse filio suo, qui 
ipsius se imperio hoc fecisse diceret, contristatus partim 
quod male audiret propter crudelitatem filii, partim quod 
facinora ipsius coarguisset , vitam finiit. 

83. 

Brachmanes enim non insiliunt in ignem , ut Onesicritus 
narrat Alexandri gubernator, qui ardentem vidit Calanum, 
sed rogo exstructo prope astantes immoti ustulari se pa- 
tiuntur; tum conscenso rogo , servato eodem babitu , cre- 
mantur, ne paullum quidem immutantes de suo concubitu. 


NEARCHUS CRETENSIS. 





Νέαρχος, ᾿Ανδροτίμου (Ἀνδροτίνου libri Arrian. 
Exp. III. 6, 8), τὸ γένος μὲν Kong‘ ᾧχει δὲ ἐν Άμφι- 
πόλει τῇ ἐπὶ Στρύμονι, Arrian. Hist. Ind. 18, ιο, 
cl. 38, 4. Aliter Stephanus Byz. : Λήτη (*), πόλις 
Μαχεζονίας, ἀπὸ τοῦ πλησίον ἱδρυμένου Λητοῦς ἱεροῦ, 
ὥς Θεαγένης Μακεδονικοῖς. Τὸ ἐθνικὸν Artatos * οὕτω 
γὰρ ἱστορεῖται Νέαρχος (libri Νίκαρχος) Ληταῖος, 
τῶν ᾿Αλεξάνδρῳ τῷ μεγάλῳ συστρατευσαμένων ó δια- 
σημότατος. Cujus discrepantiz origo me fugit; ni- 
hil se commendat sententia Berkelii, qui Stepha- 
num censet in vitiato Theagenis codice (2) Antatos 
legisse pro Κρηταῖος. Κρὴς Nearchus dicitur etiam 
ap. Diodor. XIX, 69, 1. 

Vivente adhuc Philippo Nearchus inter fami- 
liares erat Alexandri. Quare Philippus quum, re- 
pudiata Olympiade, Alexandrum haud immerito 
suspectum haberet , cum reliquis filii amicis con- 
siliorumque sociis etiam Nearchum in exilium 
ejecit. Quos omnes post obitum patris Alexander 
revocavit, summisque deinde affecit honoribus 
(Plutarch. Alex. 10; Arrian. Exp. III, 6,8). Et 
Nearchum quidem Lyciz finitimisque ad Taurum 
usque regionibus praefecit ( Arrian. 1.1. Ol. 111, 
3. a. C. 334). Eo satrapz munere functus Near- 
chus est usque ad an. Ol. 113, r, a. C. 328, 
quo tempore, ut mercenarios regi adduceret , una 
cum Asandro Ioniz satrapa profectus est in Ba- 
ctriam (Arrian. Exp. IV, 7, 4), ubi mox eum me- 
morari videmus inter chiliarchos scutatorum (tov 
ὑπασπιστῶν). Arrian. Exp. IV, 3o, τι. Deinde 
decreta ad Oceanum per flumina navigatione, dux 
classis universe constitutus est ( Arrian. Exp. VI, 
2, 6; Ind. 18, 10). Postquam ad mare feliciter 
perventum erat, nova regi consilia. volventi atque 
idoneum navigationis ab Indi ostiis ad Euphratem 
instituendz ducem querenti sponte sua sese obtu- 
lit Nearchus, faustum spondens conaminis succes- 
sum (lege fr. 18, ex Arrian. Ind. 20). Neque 
virum fortem prudentemque (vid. fr. 28) non 
juvit fortuna. In ipso itinere Nearchus Alexan- 
drum convenit in Salmunte (**) urbe Carmaniz 
(Vide Arrian. Ind. 32 sqq., qui fusius et optime 
haec ex Nearchi cominentarüs narrat). Exantlatis 


(*) Ita pro vulg. Arm, posui jubente Theognost. Can. p. 
617 , 15. Ceterum de Lete urbe cf. Marsyas ap. Harpocrat. 
8. v. ; Ptolem. III, 13; Zonaras p. 1304; nummi ap. Mion- 
net. Supplem. vol. IIl, p. 31. 

(**) Si quidem fides habenda Diodoro XVII, 106, 4. V. 
Droysen. Alexand. p. 481 not. 13; Ritter. Erdkunde, tom. 
X, p. 27 sqq. 


tandem zrumnis, Pasitigrim servatam 
classem regi tradidit. Læta illa dies sacrificiis l+ 
disque. Quoquoversus Nearchus per castra ibat, 
petebatur floribus ac sertis (Arr. Ind. ῥα). Mos 
Susis ex manu Alexandri et uxorem accepit Ne- 
toris Rhodii Barsinesque filiam , et coronam æ- 
ream, premia meritorum (Arr. Exp. VII, 4s 
Ind. 42). Prope Babylonem ad Nearchum aece- 
dunt Chaldzi, orantes ut de oraculis Alexandrem 
certiorem faceret atque dehortaretur, ne urbem 
rex intrare sustineret (Diodor. X VII, 113, 3. Pe 
tarch. Alex. 73.). Jam correptus morbo fatal 
Alexander ex ore pependit Nearchi, ἀκροώπενκ 
τὰ περὶ τὸν πλοῦν xat τὴν μεγάλην θάλατταν (Phe 
tarch. Al. 76, cl. Arrian. Exp. VII, 25). — Rege 
vix defuncto, Perdiccas, Sertus mensis est. m- 
quit, ez quo Rhorane pregnans est : optamus κ 
marem enitatur : ejus regnum diis a 

futurum. Interim a quibus regi velitis, destinate. 
Tum Nearchus, Alezandri modo sanguinem e 
stirpem regice majestati convenire, neminem, si, 
posse mirari. Ceterum exspectari nondum orum 
regem, et qui jam sit preeteriri, nec animis Mare- 
donum convenire, nec tempori rerum. Esse e Bar- 
sine filium regis : huic diadema dandum (Curtim 
X, 6). Hzc Nearchus , qui filiam Barsines uxorem 
habebat. — Perdicca provincias distribuente, 
Nearchus Lyciam et Pamphylian obtinuit, te- 
stante Justino (XIII, 3). Contra Diodorus (XVII) 
3, 1) et Curtius (X, το, 2) eas regiones Anti- 
gono assignatas esse tradunt. Igitur erravit Justi- 
nus tempora confundens, aut cum Drovsenio 
( Hellen. Y, p. 42) statuendum est Nearchum pre- 
ferentem munus navarchi regii, tributis sibi pro- 
vinciis cessisse Antigono. Utut est, ab Antigoni 
partibus stetisse Nearchum scimus ex Diodoro. 
Scilicet lib. XIX, 19, 4 (Ol. 116, 1, a. C. 316) 
memoratur inter duces Antigoni contra Eumenem 
proficiscentis, atque lib. XIX, 69, 1 (314 a. C) 
inter consiliarios, quos Demetrio filio Antigomes 
adjunxit. Hactenus de vita Nearchi. 

Commentarii Nearchi descriptionem navigatio- 
nis continebant, quam ab Indi capitibus usque ad 
Pasitigrin oras maritimas legens instituerat. Ex iis 
sua tantum non omnia excerpsit Arrianus (°) in 


(*) « Erant qui hunc (Arriani) Nearchum falsarium, 
ejusque itinerarium Ptolemzorum demum tempore com - 
positum esse crederent, in quibus nominandi Harduians 
ad Plin. H, N. p, 326 et H. Dodwellus Dissert. de Nearch. 
Parapl. in Hudson Geogr. Min. tom. I. ( adde Bohlen. Das 


FRAGMENTA. | 69 


Hist. Indica inde a cap. 20. Jam vero quum multa 
(v. c. fr. 17, 33, 34. 37 ex. Arr. et Strabon.) ex 
Nearcho afferantur, qua ad ipsam navigationem 
nihil pertineant, nonnulli (**) censuerunt aut Pa- 
raplum partem fuisse majoris operis, aut preter 
Paraplum singulare de Alexandri expeditione opus 
a Nearcho conscriptum esse. Eamque sententiam 
confirmari dix runt loco Suide s. v. Νέαρχος, ubi 
πας : Οὗτος συνεστράτευσεν ᾿Αλεξάνδρῳ xal Euyypa- 
qv συνεγράψατο ὑπὲρ Ἀλεξάνδρου. ἐψεύσατο δὲ 
ναύαρχον ἑαυτὸν ἀναγράψας εἶναι χυθερνήτης ὤν. At 
quum pateat in postremis temere misceri Nearchi 
et Onesicriti memoriam, etiam ista ὑπὲρ ᾿Αλεξάνδρου 
συγγραφή rectius ad Onesicritum referetur. Certe 
nihil hoc loco potest probari. De reliquis audia- 
mus Geierum nostrum : « Quoniam constat, Ar- 
rianum Strabonemque et de ipsa navigationis de- 
scriptione et aliis de rebus, que ad navigationem 
nihil viderentur pertinere, iisdem haud raro locis 
eodem usos esse Nearchi testimonio, neque alia 
alio tractata esse libro uspiam indicasse : consen- 
taneum profecto videtur, eodem Nearchi libro 
simul navigationis aliarumque rerum descriptio- 
nem fuisse comprehensam. Etenim siquidem re- 
vera Nearchus preter navigationis descriptionein 
singularem quendam de Alexandri rebus librum 
edidisset, primum illud maximopere unicuique 
mirum videretur, Arrianus quod in Historia qui- 
dem Indica alterius libri ubique fere sequutus 
auctoritatem , in Expeditione Alexandri ne verbo 
quidem alterum attigisset. Neque Arrianus solu 
et Strabo, sed etiam Plutarchus, Diodorus et quot- 
quot sequioris «vi auctores Alexandri res con- 
scripserunt, Nearchi librum iisdem de rebus com- 
positum prorsus ignorant... Satis jam apparebit, 
non duos singulares libros, sed unum tantummodo 
opus Nearcho esse tribuendum, cujus de argu- 
mento quzstio restat haud ita difficilis. Primum 
enim inter omnia hujus libri fragmenta ne unum 
quidem reperitur, quod ad Alexandri res ante ex- 
peditionem Indicam gestas jure queat referri. 
Immo quascunque de Alexandri rebus a Nearcho 
sunt prodita, ad unum temporis pertinent spatium, 
quod inter reditum ex India et regis mortem erat 
interjectum. Huc ista spectant de Alexandro apud 
Mallos vulnerato (fr. 17), de itinere per Gedro- 
siam suscepto , (ft. 23) de Calani Gymnosophiste 


alt. Ind. I, p. 68]. Jure vero ab his auctorem crimina- 
tionibus defendere conati sunt D'Anville, Rennel , Robert- 
son, Vincent, alii, de quorum sententia exponit Ste 
Croix, Exam. critiq. p. 745 sqq. » Westermann. ad Voss. 
p. 95. Adde que ex Geiero notavimus ad Onesicriti 
fr. 26. 

(**) Uti Dodwell. ]. I. p. 140 $ 10, et Schmieder Pra- 
fat. ad Arrian. Exp. Al. p. 33. 


interitu (fr 37) , de Cosszis ab Alexandro per hie- 
mem devictis atque oppressis (fr. 34); huc deni- 
que sunt referenda, quz de terrarum situ et ma- 
gnitudine, de populorum moribus , de plantarum, 
animalium natura aliisque id genus ille persequu- 
tus est, Hec vero omnia quum navigationem ab 
Hyphasi usque ad Pasitigrin Nearcho duce per- 
actam aliquatenus certe attingant, totius libri 
primarium quidem argumentum in hac navigationis 
descriptione (τοῖς ἀμφὶ τῷ παράπλῳ cf. Arr. Hist. 
Ind. c. 18. et Exp. Alex. VI. c. 38) versatum 
fuisse existimamus, cui secundaria accederet earum 
quoque rerum narratio, quz ad navigationem 
illam plus minus viderentur pertinere. Quare quo- 
niam Indice res et per se memoratu dignes et cum 
ipsa navigatione arctius videbantur cohzrere, 
earum descriptione noluit supersedere auctor di- 
ligentissimus, eademque de causa noñ pretermit- 
tenda putavit, quse intra ipsum navigationis tem- 
pus exercitui pedestri juxta oram maritimam pro- 
ficiscenti accidissent. Hinc sponte consequitur, in 
Arriani Historia Indica inde a capite XX. usque 
ad caput XLIII non integrum Nearchi opus, sed 
primarium modo ejus argumentum esse conserva- 
tum; reliqua vero ejus parte Arrianus ita videtur 
usus esse, ut quae memoratu digna ab hoc auctore 
prodita essent , passim cum aliorum narrationibus 
mixta vel Historiz Indice vel Expeditioni Alexan- 
dri intexeret. Ita in Historia Indica c. 19, § 8, ipse 
Arrianus, ubi exposuit quomodo in Hyphasi et 
Indo classis regia instructa fuisset, de reliqua hujus 
navigationis narratione lectores ad Expeditionem 
Alexandri à se scriptam ablegavit; unde etiam quid 
cause fuerit apparet , uno quod sexto hujus operis 
libro, quippe quo hujus navigationis descriptio 
contineretur, bis Arrianus ad Nearchi auctorita- 
tem provocaverit , neque dubium potest esse quin 
maxima hujus libri pars ex Nearchi fluxerit com- 
mentariis. 

« Denique ad Nearchi fidem quod attinet , haud 
multum sane in Indicarum certe rerum descri- 
ptioneei esset tribuendum, si judicium sequeremur 
Strabonis (p. 70), qui, ΄Απαντες, inquit, of περὶ 
τῆς Ἰνδικῆς γράψαντες, ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ ψευδολόγοι ye- 
γόνασι, Χαθ᾽ ὑπερθολὴν δὲ Δηίμαχος" τὰ δὲ δεύτερα 
λέγει Μεγασθένης (fr. 10) , Ὀνησίχριτός τε xai Νέαρ- 
χος καὶ ἄλλοι παραψελλίζοντες ἤδη. Contra quam se- 
veriorem auctoris gravissimi censuram verissime 
jam Vincentius animadvertit, qua Straboni vix 
credibilia Nearchus narrasse visus esset, ea maxi- 
mam partem recentiorum geographorum et phy- 
sicorum observationibus ita esse confirmata, ut 
viri diligentiam admirari potius quam fidem infa- 
mare deberemus. Quantopere vero Nearchus vere 





ac sincere rerum narrationi ubique studuerit, etiam 
eo comprobatur, quod , ubicunque quidpiam non 
satis certo ipsi fuit exploratum , non $olum inge- 
nue hoc professus est (fr. 12. 35), sed etiam in 
refutandis fabularum ineptiis plurimum opere po- 
suit (fr. 25). Ceterum ut concedamus, rerum no- 
vitate deceptum Nearchum hoc illud minus vere 
tradidisse, a fabulis fictis atque commentis certe 
eum abhorruisse , strenua etiam spondet viri pro- 
bitas atque integritas, quam vita et factis affatim 
ille comprobavit. » 


IIAPAIIAOY X. 


I. 


Strabo XV, p. 689; Arrian. Ind. c. 3, de Indie 
magnitudine. Vide Onesicriti fr. 11. 


2. 


Strabo II, P. 7 : Af ἄρκτοι ἐκεῖ (se. ἐν τοῖς ἄχροις 
τῆς Ἰνδικῆς) ἀμφότεραι, ὡς οἴονται, ἀποχρύπτονται , 
πιστεύοντες τοῖς περὶ Νέαρχον. 

Idem contendit Megasthenes (fr. 3!, contra- 
dicente Daimacho. 


3. 


Strabo XV, p. 691: Νέαρχος δὲ περὶ τῆς ἐκ τῶν 
ποταμῶν ἐπιγοῖς παραδείγματα φέρει τὰ τοιαῦτα, 
ὅτι xai τὸ “Esuou xai Καύστρου πεδίον καὶ Mady- 
ὅρου καὶ Καΐκου παραπλησίως εἴρηται, διὰ τὴν èm- 

syry τοῖς πεδίοις χοῦν αὖξ 07%, μᾶλλον δὲ 
popovuévr y τοῖς πεδίοις χοῦν αὔξειν αὐτὰ, μᾶλλον 
γεννᾶν ἐκ τῶν ὀρῶν κατατερομέντν, Sor, εὔγεως xai 
μαλακή; καταγέρειν δὲ τοὺς ποταμοὺς, ὥστε τούτων 
ὡς ἂν vevv uasa ὑπάρχειν τὰ πεδία, xai εὖ λέγεσθαι 
τι τούτων ἐστὶ τὰ πεδία. ᾿Γοῦτο δὲ ταὐτόν ἐστι τῷ 
ὑπὸ τοῦ 'Ἡροδότου λεχθέντι ἐπὶ τοῦ Νείλου xal τῆς 

3 > ου ~ " nw F 9 x ~ ^9 
ὑπ' αὐτῷ γῆς, ὅτι ἐκείνου δῶρον ἐστι" € τοῦτο ὃ 


NEARCHI CRETENSIS, 


ὀρθῶς καὶ δμώνυμον τῇ Αἰγύπτῳ orai hey zem 
Νεῖλον 6 Νέαρχος. 

Eadem Arrian. Exp. Al. VI, 6, 5, ex eode 
ut videtur, Nearcho. Cf. Bohlen. Das alte Im 
I, p. 15. 


4. 


Strabo XV, p. 692 de imbribus Indiz fir 
rumque inundationibus. Vide Aristobuli fr. 29 


5. 


Strabo XV, p. 696 : Νέαρχος δὲ τὸ ζητούα 
πρῶτον ἐπὶ τοῦ Νείλου, πόθεν ἡ πλήρωσις αὐτοῦ, 
δάσχειν ἔφη τοὺς ᾿[νδικοὺς ποταμοὺς , ὅτι ἐκ τῶν δι 
νῶν ὄμθρων συμθαίνει. ᾿Αλέξανδρον δ᾽ ἐν piv 

ὝὙδάσπη κροκοδείλους ἰδόντα , ἐν δὲ τῷ "Axseter a 
μους Αἰγυπτίους, εὑρηχέναι ὃ δόξαι τὰς τοῦ Neo : 
Ya xal παρασκευάζεσθαι στύλον εἷς thy Αἴγος 
ὡς τῷ ποταμῷ τούτω μέχρι ἐχεῖσε πλευσόμενον- μα 
δ᾽ ὕστερον γνῶναι, διότι οὐ δύναται ἃ ἔλπισεν. 

De iisdem adi Arrian. Ind. c. 6. Cf. Onesic 
fr. 12, Aristobul. fr. 29. 32. Bohlen. 1. I. 


6. 


Strabo XV, p. 701, de Pattalene insula. Y 
Aristobul. fr. 31. 

5. 

Strabo XV, p. 516 sq: Νέαρχος δὲ περὶ vi: 
φιστῶν οὕτω λέγει- τοὺς μὲν Βραγμᾶνας πολιτεύετί 
xai παραχολουθεῖν τοῖς βασιλεῦσι συμθούλους, τοὺς 
ἄλλους σχοπεῖν τὰ περὶ τὴν φύσιν τούτων δ᾽ εἶναι ; 
Κάλανον- συμφιλοσοφεῖν 6 αὐτοῖς xat γυναῖχας. : 
δὲ διαίτας ἁπάντων -σχληράς. Περὶ δὲ τῶν κατὰ v 
ἄλλους νομίμων τοιαῦτα ἀποφαίνεται” τοὺς μὲν von: 
ἀγράφους εἶναι, τοὺς μὲν χοινοὺς, τοὺς δ᾽ it 
ἀήθειαν. ἔγοντας τ πρὸς τοὺς τῶν ἄλλων: οἷον τὸ τὰς -. = 
θένους ἆθλον παρά τισι χεῖσθαι τῷ πυγμὴν νιχήσαν 
ὥστ᾽ ἀπροίκους συνεῖναι- παρ᾽ ἄλλοις δὲ κατὰ συν 
νειαν xotv, τοὺς χαρποὺς ἐργασαμένους, ἐπὰν συν 





2. 
(In India extrema ) Ursa utraque occultatur, uti opinan- 
tur fidem habentes Nearcho. 
3 


Nearchus de terra illuvie fluviorum solo aggesta haec af- 
fert exempla : Hermi et Caistri et Meeandri οἱ Caici campos 
ita appellatos esse ob limum , qui e montibus a fluviis dela- 
tus campos auget, atque adeo facit, si quis defertur, qui 
mollior sit et pinguior. Ideoque recte dici, campos hos a 
fluviis effici. Hoc idem est atque id quod Herodotus de 
Nilo dicit, terram, quz circa eum est, donum ipsius esse. 
Et propterea Nearchus putat, Nilum recte eodem nomine 
vocatum esse, quo ipsa .Egyptus. 

9. 

Nearchus antiquam de Nili incrementis quaestionem sic 

explicari ait, quod Indica flumina edoceant ex «stivis im- 


bribus id contingere. Alexandrum quidem, quum cre 

dilos in Hydaspe vidisset, et Egypliacas fabas in Acesis 

putasse Nili initium se invenisse : et propterea claswm 

4Egyptum parasse, tamquam per hoc flumen eo navigatura 

at paullo post intellexisse , quod sperabat , effici non pos 
7. 

Nearchus de sophistis ita loquitur : Brachmanum nan 
los rem publicam gerere et rezes sequi et eorum consiliar 
esse ; € teros vero, quee ad naturam, pertinent contempla: 
et ex his Calanum fnisse : cum iis etiam mulieres philosopha 
et omnium vitam durissimam esse. De institutis vero alion 
hzec prodit : Leyes esse non scriptas, alias communes, al 
proprias, que ab aliorum legibus valde sint aliens : 
quod apud nonnullos virgines premium proponantur | 
gillatione vincenti, et sine dote nubant, et quod alii q 
dam per cognationes communiter agros colant : et qui 


FRAGMENTA. 61 


µίσωσιν, αἴρεσθαι φορτίον ἕκαστον εἰς διατροφὴν τοῦ. 
ἔτους" τὸν δ' ἄλλον ἐμπιπράναι τοῦ ἔχειν εἰσαῦθις ἐργά- 
ζεσθαι xal μὴ ἀργὸν εἶναι. Ὁπλισμὸν δ᾽ εἶναι τόξον 
καὶ οἰστοὺς τριπήχεις, À σαύνιον καὶ πέλτην καὶ pd- 
χαιραν πλατεῖαν τρίπηχυν' ἀντὶ δὲ χαλινῶν φιμοῖς 
χρῆσθαι, κημῶν μικρὸν διαφέρουσιν" ἥλοις δὲ τὰ 
χείλη διαπεπάρθαι. Τὴν δὲ φιλοτεχνίαν τῶν ᾿νδῶν 
ἐμφανίζων , σπόγγους φησὶν ἰδόντας παρὰ τοῖς Maxs- 
δόσι μιμήσασθαι, τρίχας καὶ σχοινία λεπτὰ καὶ ápns- 
δόνας διαῤῥάψαντας εἷς ἔρια, καὶ μετὰ τὸ πιλῆσαι τὰ 
μὲν ἐξελκύσαντας,, τὰ δὲ βάψαντας χροιαῖς" στλεγγι- 
δοποιούς τε καὶ ληκυθοποιοὺς ταχὺ γενέσθαι πολλούς: 
ἐπιστολὰς δὲ γράφειν ἐν σινδύσι λίαν κεκροτημέναις, 
τῶν ἄλλων γράμμασιν αὐτοὺς μὴ χρῆσθαι φαμένων, 
χαλκῷ δὲ χρῆσθαι χυτῷ, τῷ 8 ἐλατῷ μή- τὴν δ' al- 
lav οὐκ εἶπε, καίτοι τὴν ἀτοπίαν εἰπὼν τὴν παραχο- 
λουθοῦσαν , ὅτι δραύεται κεράμου δίκην τὰ σκεύη ne- 
σόντα. 

Cf. Aristobul. fr. 44, Onesicrit. fr. 10, fragmenta 
Megasthenis. De re ipsa uberrime exponit Bohlen, 
1. 1. tom. II passim. 





8. 


Strabo XV, p. 693 : Ἐκ τούτου δὲ (sc. τοῦ ἐρίου 
ὃ δένδροις ἐπανθεῖ) Νέαργός φησι τὰς εὐητρίους ὑφαί- 
νέσθαι σινδόνας" τοὺς δὲ Μακεδόνας ἀντὶ κναφάλων 
αὐτοῖς χρῆσθαι καὶ τοῖς σάγμασι σάγης- τοιαῦτα δὲ καὶ 
τὰ σηρικά ἔκ τινων φλοιῶν ξαινομένης βύσσου. Είρηκε 
δὲ καὶ περὶ τῶν καλάμων ὅτι ποιοῦσι μέλι μελισσῶν 
μὴ οὐσῶν: καὶ δένδρον εἶναι καρποφόρον" ἐκ δὲ τοῦ 
καρποῦ μεθύειν. 

9. 
Arrian. Ind. 16, 1 : Ἐσθῆτι δὲ Ἰνδοὶ λινέῃ χρέον- 








fractus colligunt, quisque onus suum tollat in anni ali- 
menta ; reliquum vero crement, ne otiosi sint, sed habeant 
laborandi causam. Armaturam esse arcum et sagittas tri- 
cabitales vel tragulam , et peltam et gladium latum tricu- 
bitalem : capistris pro frenis uti, quae a camis non multum 
differant : item labia clavis perforari. Monstraturus porro 
Indos valde studiosos esse artium , dicit eos, spongia apud 
Macedones visa , statim eam imitatos fuisse, pilos et funi- 
culos subtiles el licia in lanæ speciem consuentes : tum car- 
minatam partim traxisse, partim coloribus tinxisse : item 
subito multos strigilum et lecythorum opifices exstitisse; 
epistolas in sindonibus scribere coactis, quum alii negent 
ullis eos uti literis. Are fuso uti, ductili nequaquam, cau- 
sam non dicens, quum tamen absurditatem consequentem 
dixisset , quod vasa decidentia fictilinm more frangantur. 
8. 

Ex lana hac (quz arboribus innascitur ) Nearchus ait 
sindones subtiles et reticulati operis texi, et Macedones ea 
pro tomento ac clitellarum steatis usos esse : serica etiam 
ejusdem generis esse, bysso scilicet ex corticibus quibus- 
dam excarminata. Tradit idem arundinem mel sine apibus 
gignere, et esse arborem fructiferam, cujus fructus ebrios 
faciat. 


sat, κατάπερ λέγει Νέαρχος, λίνου τοῦ ἀπὸ τῶν δέν- 
ὅρεων, ὑπὲρ ὅτων μοι ἤδη λέλεκται. Τὸ δὲ λίνον τοῦτο 
ἢ λαμπρότερον τὴν χροιήν ἐστιν ἄλλου λίνου παντὸς, 
ἢ μέλανες αὐτοὶ ἐόντες λαμπρότερον τὸ λίνον φαίνεσθαι 
ποιέουσιν, κτλ. Cf. Onesicriti fr. 22 a. Bohlen. II, 
p. 168. 


10. 


Arrian. Ind. 16, 4 : Τοὺς δὲ πώγωνας λέγει 
Νέαρχος ὅτι βάπτονται Ἰνδοὶ, χροιὴν δὴ ἄλλην καὶ 
ἄλλην, of μὲν ὡς λευκοὺς φαίνεσθαι, οἵους λευκοτά-- 
τους, of δὲ κυανέους- τοὺς δὲ φοινικέους εἶναι, τοὺς δὲ 
καὶ πορφυρέους, ἄλλους πρασοειδέας. Καὶ σκιάδια ὅτι 
προβάλλονται τοῦ θέρεος ὅσοι οὐκ ἡμελημένοι Ἰνδῶν, 

Cf. Onesicrit. fr. 18; Bohlen. II, 171; Spren- 
gel. Gesch. der wichtigsten geograph. Entdeckun- 
gen, p. 101. 

11. 


Arrian. Ind. c. 11,7 : Ὧν (δένδρων) τὴν σκιὴν 
Νέαρχος λέγει ἐς πέντε πλέθρα ἐν Χύχλῳ ἐξικνέεσθαι 
καὶ ἂν καὶ μυρίους ἀνθρώπους ὑπὸ ἑνὶ δένδρεῖ σκιά- 
ζεσθαι" τηλικαῦτα εἶναι ταῦτα τὰ δένδρεα. 

Cf. Aristobul. fr. 30; Onesicrit. fr. 15. 


13. 


Arrian. Ind. c. 15, 1 : Τίγριος δὲ δορὴν μὲν ἰδεῖν 
λέγει Νέαρχος, αὐτὸν δὲ τίγριν οὔκ ἰδεῖν- ἀλλὰ τοὺς 
᾿νδοὺς γὰρ ἀπηγέεσθαι, τίγριν εἶναι μέγεθος μὲν ἡλίκον 
τὸν μέγιστον ἵππον, τὴν δὲ ὠκύτητα καὶ ἀλκὴν, οἵην 
οὐδενὶ ἄλλῳ εἰκάσαι" τίγριν γὰρ, ἐπεὰν ὁμοῦ ἴλθῃ DÁ- 
gave, ἐπιπηδᾶν τε ἐπὶ τὴν κεφαλὴν τοῦ ἐλέφαντος καὶ 
ἄγχειν εὐπετέως. Ταύτας δὲ ἄστινας καὶ ἡμεῖς ὀρέομεν 
καὶ τίγριας καλέομεν, Viñas εἶναι αἰόλους καὶ μέζονας 





Linea veste utuntur Indi, ut ait Nearchus, lino ex arbori- 
bus facto, qua de re jam diximus : et hoc quidem linum 
aut reliquis omnibus linis candidius est, aut nigri ipei 
quum sint, faciunt ut candidius id quam est esse videatur. 

10. 

Barbas quoque variis coloribus fucare Indos Nearchus 
scribit : ut aliis quam maxime alba appareat, aliis fusca , 
aliis rubea, aliis purpurea, aliis viridis. Umbracula pra» 
se gestare æstate eos qui alicujus nominis sint. 

11. 

Arborum ( sub quibus zestate sophistas degunt) umbram 
Nearchus scribit ad quinque jugera in circuitu extendi , fa- 
cileque decem millia sub unius arboris umbra delitescere : 
tantes magnitudinis esse eas arbores. 

12. 

Pellem tigris se vidisse scribit Nearchus, feram ipsam 
nequaquam : Indos tamen narrare magnitudine esse maximi 
equi, tanta vero velocitate et robore, ut nulli alteri ferw 
comparari possit. Quando cum elephanto congrediatur, 
in caput ejus insilire , facileque strangulare. Ceterum eas 
quas noe videmus et tigres vocamus , thoes esse maculosas, 












ἧπερ τοὺς ἄλλους θῶας. Ἐπεὶ xai ὑπὲρ τῶν μυρμήκων 
λέγει Νέαρχος, μύρμηχα μὲν αὐτὸς οὐχ ἰδέειν, ὁποῖον 
δή τινα μετεξέτεροι διέγραψαν γίνεσθαι ἐν τῇ Ἰνδῶν γῇ" 
δορὰς δὲ χαὶ τούτων ἰδέειν πολλὰς, ἐς τὸ στρατόπεδον 
χαταχοµισθείσας τὸ Μαχεδονιχόν. 

Strabo XV, p. 705 : Τῶν δὲ αυρμήκων τῶν χρυ- 
σωρύχων δέρματα ἰδεῖν φησιν οὗτος (Νέαρχος) παρδα- 
λέαις ὅμοια. 

Vide Schmieder. ad Arrian. ]. 1. et quos laudat; 
Wiese Indien oder die Hindus tom. 11, p. 294, 
citante Geiero. Cf. Megasthenis fr. ro. 


13. 


Arrian. Ind. c. 15, 8 : Σιτταχοὺς δὲ Νέαρχος 
μὲν ὡς δή τι θαῦμα ἀπηγέεται, ὅτι γίγνονται ἐν τῇ τῶν 
Ἰνδῶν y7 , καὶ ὁποῖος ὄρνις ἐστὶν 6 σιτταχὸς xal ὅπως 
φωνὴν let ἀνθρωπίνην. Cf. Ctesias. p. 80; Mützell. ad 
Curt. III, 9. 

. 14. 

Idem ib. 15, το : Καὶ özıac δὲ λέγει Νέαρχος 
θτρευθΏναι αἰόλους μὲν xat ταχέας- μέγεθος δὲ, ὃν μὲν 
λέγει ἑλεῖν Πείθωνα τὸν ᾿Αντιγένεος, πήγεων ὡς Éx- 
καίδεκα- αὐτοὺς δὲ τοὺς Ἰνδοὺς πολὺ μέτονας τούτων 
λέγειν εἶναι τοὺς μεγίστους ὄφεας. “Ὅσοι δὲ ἰητροὶ 
Ἕλληνες, τούτοισιν οὐδὲν ἄχος ἐξεύρητο, ὅστις ὑπὸ 
ὅφιος δηχθείη ᾿Ινδικοῦ - ἀλλ᾽ αὐτοὶ γαρ οἱ ᾿Ινδοὶ ἰῶντο 
τοὺς πληγέντας- καὶ ἐπὶ τῷδε Νέαρχος λέγει’ συλλελε- 
γμένους aun’ αὐτὸν εἶχεν Αλέξανδρος ᾿ἐνδῶν ὅσοι ἴητρι- 
χὴν σοφώτατοι" καὶ χεχήρυχτο ἀνὰ τὸ στρατόπεδον, 
ὅστις δηχθείη, ἐπὶ σκηνὴν φοιτᾶν τὴν βασιλέως. Οἱ 
δὲ αὐτοὶ οὗτοι χαὶ τῶν ἄλλων νούσων τε χαὶ παθέων 
ἰητροὶ ἦσαν. Οὐ πολλὰ δὲ ἐν Ἰνδοῖσι πάθεα γίνεται, 


NEARCHI CRETENSIS 


ὅτι αἱ ὧραι σύμμετροί εἶσιν αὐτόθι- εἰ δέ τι nam 
καταλαμθάνοι, τοῖσι Few ἀνεκοινοῦντο' xà 
ἐκεῖνοι οὐκ ἄνευ θεοῦ ἐδόκεον ἴπσθαι ὅ τι περ imam. 


15. 


Strabo XV, p. 706 : Ὃ μὲν γὰρ Νέαρχος -ὸ e 
ἑρπετῶν θαυμάζει πλῆθος xal τὴν xaxízxv- ἀναθεύτο 
γὰρ ἐκ τῶν πεδίων εἰς τὰς χατοικίας τὰς διχλανθανα- 
σας ἐν ταῖς ἐπικλύσεσι καὶ πληροῦν τοὺς οἴκους“ dd 3 
τοῦτο καὶ ὑψηλὰς ποιεῖσθαι τὰς κλίνας. ἔστι 2 far 
ἐξοικίζεσθαι πλεονασάντων, εἶ δὲ per τὸ πολὺ το zar 
θους ὑπὸ τῶν ὑδάτων διεφθείρετο, κἂν ἐσημωθῆναι ch 
χώραν. Καὶ τὴν σμικρότητα 8’ abrösv εἶναι χαλετὲν, zs 
τὴν ὑπερθολὴν τοῦ μεγέθους, τὴν μὲν διὰ τὸ δυαφῶσ- 
xtov, τὴν δὲ δι’ ἰσχὺν, ὅπου xai ἐχχαιδεχαπήχεις tine: 
ὀρᾶσθαι; ἐπῳδοὺς δὲ περιφοιτᾶν Moda πεπιστευαίνακ. 
xal εἶναι σχεδόν τι μόνην ταύτην ἰατροκήν- uy% νὰ; 
νόσους εἶναι πολλὰς διὰ τὴν λιτότητα τῆς διαίττς zu 
τὴν ἀοινίαν, εἶ δὲ γίγνοιντο, ἰβσθαι τοὺς σοφιστας. 

Cf. Aristobul. fr. 32; Onesicrit. fr. ~; Clitarch. 
fr. 15; Megasthenis fr. 


16. 
Strabo XV, p. 705, de elephantis : Νέπργος & 


xai ποδάγρας ἐν ταῖς θήραις τίθεσθαι κατά τινας cæ 
ὀρόμους φησί" συνελαύνεσθαι δ' ὑπὸ tv τιϑχσῶν wx 
ἀγρίους (sc. ἐλέφαντας) εἰς ταύτας χρειττόνων ὄντων 
καὶ ἡνιογουμένων. Οὕτως δ' εὐτιθασεύτους εἶναι, 
ὥστε xal λιθάζειν ἐπὶ σκοπὸν μανθάνειν, xal ὄτλοις 
χρῆσθαι, νεῖν τε χάλλιστα, μέγιστόν τε νομίζεσθαι 
κτῆμα ἐλεφάντων ἅρμα - ἄγεσθαι δ' ὑπὸ ζυγῶν [dx] xx 
καμήλους' γυναῖκα Ò εὐδοκιμεῖν, εἰ λάθοι rua 





majores quam sint alix thoes. De formicis etiam scribit 
Nearchus se quidem eas nen vidisse , cujusmodi nonnulli 
tradunt in India nasci; pelles tamen earum non paucas ab 
se visas, in castra Macedonum allatas. 

Formicarum aurum elfodientium pelles Nearchus se vi- 
disse ait pardali pelli persimiles. 

13. 

Psittacos Nearchus narrat, tanquam rem miram apud 
Indos nasci; et cujusmodi avis sit psittacus describit, ac 
vocem humanam exprimere ait. 

14. 

Scribit Nearchus serpentes capi maculosos magnaeque ve- 
locitatis, et eum quem Pithon Antigenis filius ceperit, 
fuisse cubitorum circiter sedecim. Indos vero aflirmare, 
multo majores his apud se nasci eos qui maximi sint. Ne- 
minem autem Grxcorum medicorum remedium adversus 
morsum Indici serpentis invenisse; ipsos lamen qui morsi 
essent curasse, Addit Nearchus Alexandrum Indos quot- 
quot medicinze peritissimi erant apud se habuisse, et per 
praeconem in castris edictum fuisse, ut quisquis a serpente 
ictus esset, ad regis tabernaculum veniret. Porro hi [psi 
medici etiam aliis morbis medebantur. Ceterum non mul- 
tus in India morbos grassari , quod tempora anni tempera- 





tiora iis in locis sint. Si qua vero major vis ingruat , sephi- 
stas consulere, eosque non sine divina quadam virtute qaii- 
quid medicabile sit curare. 

15. 

Nearchus multitudinem et malitiam reptilium miran 
privdicat, que e campis in domicilia fugiant , si qua fumi- 
num exundationibus non operiuntur, atque eas impleamt, 
et propterea cubilia hominum alta esse dicit; nonnunquam 
etiam emigrare eos, nimis excrescente reptilium numero, 
ac nisi multitudo maxima ab aquis exstingueretur, regio de 
serta essel. Addit et parvitatem eorum periculosam el a 
miam magnitudinem : alteram quia non facile possint evi- 
tari; akeram , quia sint violenta, quum quidam conspecti 
sint serpentes sedecim cubitorum. Circumvagari incanta- 
tores, qui medicari put -ntur : et solam fere hanc medicinam 
eise. Nam propter vite frugalitatem et vini abstinentiam 
aut morbi non sunt; aut, si qui sunt, eos sophista curant. 

16. 

Nearchus scribit compedes iu tramitum concursu a qui- 
busdam venatoribus disponi, et ( elephantos ) indomitos ia 
eos agi a mansuetis, qui praestent , et ab auriga ducantur. 
Adeo autem mansuescere, ut lapidem ad scopum jacere, 
et armis uti et optime natare ediscant, ut maxima possessio 


FRAGMENTA. 


ἐραστοῦ δῶρον ἐλέφαντα. Οὗτος $ λόγος ody ὁμολογεῖ 
τῷ φήσαντι μόνον βασιλέων κτῆμα εἶναι ἵππον χαὶ 
ἐλέφαντα. Postrema spectant Megasthenem, ex quo 
heec narrat Strabo p. 704. Ceterum cf. Onesicrit. 
fr. 21; Arrian. Ind. c. 17. Plura vid. ap. Bohlen 
I, p. 40 sq.; II, 175 ; Ritter. Erdkunde tom. V, p. 
903 sqq. 
17. 


Arrian. Exp. Al. VI, 13, 4 : Νέαρχος δὲ λέγει 
ὅτι χαλεποὶ αὐτῷ τῶν φίλων ἐγένοντο ὅσοι ἐκάκιζον, 
ὅτι αὐτὸς πρὸ τῆς στρατιᾶς κινδυνεύοι" οὗ γὰρ στρα- 
τηγοῦ ταῦτα, ἀλλὰ στρατιώτου εἶναι. 

« Exposuit in antecedentibus Arrianus, quanta 
fuerit Macedonum letitia, quum primum certiores 
essent facti, Alexandri vulnus apud Mallos acce- 
ptum feliciter esse sanatum. Quz vero hoc loco 
Nearchus de justa amicorum reprehensione bre- 
viter attigit, rhetorice exornata leguntur apud 
Curtium IX, c. 6 (24), Nearchi autem verba 
paucissimis mutatis affert etiam Suidas s. v. 'AM- 
ξανδρος. » GRIER. 


18. 


Arrian. Ind. 20 : Νεάρχῳ δὲ λέλεχται ὑπὲρ τού- 
των ὅδε ó λόγος, πόθον μὲν εἶναι ᾿Αλεξάνδρῳ ἐκπερι- 
πλῶσαι τὴν θάλασσαν τὴν ἀπὸ Ἰνδῶν ἔστε ἐπὶ τὴν Iep- 
σικήν  ὀχνέειν δὲ αὐτὸν τοῦ τε πλόου τὸ μῆκος, xal μή 
τινι dpa χώρη ἐρήμω ἐγχύρσαντες ἡ ὅρμων ἀπόρῳ, % οὗ 
ξυμμέτρως ἐχούση τῶν ὡραίων, οὕτω δὴ διαφθαρῃ αὐτῷ 
é στόλος, καὶ οὐ φαύλη κηλὶς αὕτη τοῖσιν ἔργοισιν αὐτοῦ 
τοῖσι μεγάλοισιν ἐπιγενομένη τὴν πᾶσαν εὐτυχίην αὐτῷ 
ἀφανίσοι' ἀλλὰ ἐκνικῆσαι γὰρ αὐτῷ τὴν ἐπιθυμίαν τοῦ 
καινόν τι αἰεὶ καὶ ἄτοπον ἐργάζεσθαι. ᾿Απόρως δὲ 
ἔχειν, ὅντινα οὐχ ἀδύνατόν τε ἐς τὰ ἐπινοεύμενα ἐπι- 


ἐ8 


λέξαιτο, καὶ ἅμα τῶν dv νηὶ ἀνδρῶν, ὡς καὶ τῶν τοιοῦ- 
τον στόλον στελλομένων ἀφελεῖν τὸ δεῖμα, τοῦ δὴ Huse 
λημένως αὐτοὺς ἐς προῦπτον κίνδυνον ἐκπέμπεσθαι, 
Λέγει δὴ 6 Νέαρχος, ἑωυτῷ κοινοῦσθαι τὸν 'AMEav- 
Spov, ὅντινα προχειρίσηται ἐξηγέεσθαι τοῦ στόλου’ ὡς 
δὲ ἄλλου xal ἄλλου ἐς μνήμην ἰόντα, τοὺς μὲν ὡς οὖκ 
ἐθέλοντας κινδυνεύειν ὑπὲρ οὗ ἀπολέγειν, τοὺς δὲ ὡς 
μαλαχοὺς τὸν θυμὸν, τοὺς δὲ ὡς πόθῳ τῆς οἰκηΐης xats- 
γομένους , τοῖς δὲ ἄλλο καὶ ἄλλο ἐπικαλέοντα , τότε δὴ 
αὐτὸν ὑποστάντα εἰπεῖν, ὅτι Ὦ βασιλεῦ, ἐγώ τοι ὑποδέ- 
χοµαι ἐξηγήσασθαι τοῦ στόλου , καὶ (εἰ τὰ ἀπὸ τοῦ θεοῦ 
ξυνεπιλαμθάνοι) περιάξω τοι σώας τὰς νέας xal τοὺς 
ἀνθρώπους ἔστε ἐπὶ τὴν Περσίδα γῆν, εἰ δὴ πλωτός τε 
ἐστὶν ó ταύτη πόντος xal τὸ ἔργον οὐχ ἄπορον γνώμη 
ἀνθρωπίνη. Ἀλέξανδρον δὲ λόγῳ μὲν οὗ φάναι ἐθέλειν 
ἐς τοσήνδε ταλαιπωρίην καὶ τοσόνδε χίνδυνον τῶν τινα. 
ἑωυτοῦ φίλων ἐμθάλλειν, αὐτὸν δὲ ταύτη δὴ καὶ μᾶλ- 
λον οὐκ ἀνιέναι, ἀλλὰ λιπαρέειν ' οὕτω δὴ ἀγαπῆσαί τε 
᾿Αλέξανδρον τοῦ Νεάρχου τὴν προθυμίην καὶ ἐπιστῆσαι 
αὐτὸν ἄρχειν τοῦ στόλου παντός" καὶ τότε δὴ ἔτι μᾶλ- 
λον τῆς στρατιῆς ὅ, τι περ ἐν τῷ παράπλῳ τῷδε ἐτάσ- 
σετο καὶ τὰς ὑπηρεσίας ἵλεω ἔχειν τὴν γνώμην , ὅτι 
δὴ Νέαρχόν γε οὔποτε ἂν ᾿Αλέξανδρος προήκατο ἐς 
χίνδυνον χαταφανέα, εἰ μή σφι σωθήσεσθαι ἔμελλεν. 

« De ipso hujus navigationis consilio et emo- 
lumento cf. Plutarch. Vit. Alex. c. 63; Diodor. 
XVII, 96; Curt. IX, ο, 3 et Mützell. ad h.1.; 
Vincent The Voyage of Nearchus, book I. C. II, 
quod inscribitur : « Character and Designs of 
Alexander » ; Sainte-Croix Exam. Crit. p. 749, 
qui affert locum huc spectantem ex Robertson. 
Hist. de l' 4mérique tom. 1, p. 32—33; Rech. sur 
l'Inde p. 28; Droysen. Gesch. Alex. p. 424 et 428; 
Ritter Erdk. tom. X, p. 24 sqq. Ceterum in iis, 
qua jam sequuntur, Nearchi fragmentis tenendum 





existimetur elephantis bigze ; duci enim sub jugo, ut came- 
los; atque mulierem eam preestare, quae munus ab amante 
elephantem accipiat. Ab hoc dicto dissentit ís, qui a solo 
rege equum et elephantem possideri dixit. 

17. 

Nearchus dicit molestos Alexandro fuisse amicos , quot- 
quot reprehenderint , quod se tanto discrimini pro exercitu 
objecisset ; neque enim id ducis, sed militis officium esse. 

18. 

Nearchus de hac re ita scribit : Alexandri desiderium 
fuisse universum mare, quod ab Indis in Persiam usque pa- 
tet, enavigare. Ceterum illum navigationis longinquitate 
deterritum fuisse simulque veritum, ne in aliquam deser- 
tam regionem aut portibus vel frugibus carentem dela- 
tus classem amitteret, ingensque aliqua macula rebus præ- 
clare ab se gestis offusa omnem felicitatis gloriam oblitera- 
ret : vicisse tamen ingentem quandam ipsi innatam inu- 
sitata alicujus ac magn: rei gerendze cupiditatem. Dubi- 
fasse autem quemnam perficiendis cogitationibus suis parem 
deligeret , simulque iis qui tam longinquam expeditionem 


adirent, metum adimeret, sese neglectos in manifestum 
periculum mitti. Tum Nearchus dicit Alexandrum secum 
communicasse, quem potius classis ducem ac praefectum 
designaret : quumque diversorum meminisset , alios dixisse 
nolle periclitari pro se, alios molli esse animo, alios patria 
desiderio retineri , et sic porro aliis objecisse aliud. Tum se 
operam suam pollicitum dixisse : Ego, o rex , classis guber- 
nationem suscipiam , et, si deus coepta secundarit , classem 
simul et milites sospites in Persidem ducam , si omnino ejus 
regionis mare navigabile fuerit , aut si id ulla ratione ab hu- 
mano ingenio prastari possit. Alexandrum autem verbo 
negasse velle se intantos lahores tantaque pericula aliquem 
amicorum suorum conjicere : se vero propterea etiam ma- 
gis non destitisse , sed obnixe orasse : ac tum demum Ale- 
xandrum voluntatem Nearchi adeo promptam atque ala- 
crem collaudasse , eumque universe classi preefecisse : et 
exercitum, qui ad hanc navigationem destinatus erat et nau- 
tasquietiore animo fuisse, quod persuasum haberent Alexan- 
drum nulla ratione ad manifesta pericula Nearchum mis- 
surum fuisse , nisi et ipsis quoque certa esset servatio. 


64 


est, ex proposito nostro ea tantum a nobis ad- 
scripta esse, quae disertis verbis ipse Arrianus ex 
Nearchi sese commentariis hausisse testatus sit, ple - 
raque autem, que ab Arriano in Historia Indica 
inde a cap. 21 usque ad finem sint consignata, 
etiamsi in fragmentorum numero a nobis non ha- 
bita, ad eundem tamen Nearchum auctorem esse 
referenda. » GEIER. | 
19. 

Strabo XV, p. 721 : Καὶ δὴ xal φησιν 6 Νέαρχος, 
ἤδη τοῦ βασιλέως τελοῦντος τὴν 620v, αὐτὸς μετοπώ- 
ρου κατὰ Πλειάδος ἐπιτολὴν ἑσπερίαν ἄρξασθαι τοῦ 
πλοῦ, μήπω μὲν τῶν πνευμάτων οἰκείων ὄντων, τῶν 
δὲ βαρθάρων ἐπιγειρούντων αὐτοῖς καὶ ἐξελαυνόντιων - 
καταθαῤῥησαι γὰρ ἀπελθόντος τοῦ βασιλέως xal ἐλευ- 
θεριάσαι. 

Cf. Arrian. Ind. ο. 21; Exp. Al. VI, 21; Ste- 
Croix I. 1. p. 627 sqq.; Drovsen. l.l. p. 478. Geier : 
« Ceterum apud Arrianum quidem temporis ratio 
accuratius exposita est, in universum autem ex 
utriusque loci comparatione satis apparet, neque 
Arrianum neque Strabonem integros Nearchi com- 
mentarios reddidisse, sed alterum hoc alterum il- 
lud omisisse; quare que apud alterum leguntur 
alterius sepissime argumentis egregie suppleri pos- 
sunt. » 


20. 


ο». y ~ 

Strabo XV, p. 720 : Οἰχοῦσι δὲ ᾿Αρθιες πρῶτον, 

, ~œ Y 6 e ty 3 A > 8 
ὁμωώνυμοι ποταμῷ Apber, τῷ δρίκοντι αὐτοὺς ἀπὸ 
τῶν Eins ᾿Ὠριτῶν, ὅσον χιλίων σταδίων ἔχοντες πα- 

, ef £f a 9 ~~ ^9 9 4 MAS A 
ρχλίαν, ὥς φησι Νέαρχος. ᾿᾿Ινοῶν 6° ἐστὶ μεοὶς xai 
a X 9 5 - y .. , -» 
αὔτη. Εἰτ᾽ Ὡρῖται ἔθνος αὐτονουον" τούτων 6 ὁ πα- 
pardos χιλίων ὀκτακοσίων” 6 δὲ τῶν ἑξῆς Ἰγθνοφά- 


e , , ^t ~ - 
You, ἑπταχισχίλιοι τετραχόσιοι’ ὃ δὲ τῶν Ναραα- 
, ^ y ⸗ , [N et 9 e 
vie, τρισ/ιλιοι ἑπταχοσιοι µέχρι [lepsia ὥσθ᾽ οἱ 


- , 
σύμπαντες αύριοι δισγίλιοι ἐννακόσιοι. 


NEARCHI CRETENSIS 


Cf. Clitarch. fr. 20 a; Arrian. Ind. 21, 8 et 25.3 
(ubi Ἄρθιες nominantur Ἀράθιες), et Expedit. AL 
VI, 21 (ubi Ἄραθϊται) ; de mensurarum ap. Arrian. 
discrepantia v. Schmieder. et Ellendt. ad Arr. L 
ll., Mützell. ad Curt. ΙΧ, 39, p. 874. 


4 


Arrian. Ind. a1, 13 : Τέσσαρες δὲ zat kom 
ἡμέραι τῇ μονῇ, (in portu Sangadz terre ad Bie 
ctam insulam ) ἐγένοντο" xal λέγει (ó Νέαρχος), ὅς 
μύας τε ἐθήρων θαλασσίους of στρατιῶται καὶ ὄσ-αα 
xai τοὺς σωλῆνας χαλεομένους, ἄτοπα τὸ μέγεδος, ὡς 
τοῖσιν ἐν τε τῇ ἡμετέρη θαλάσσῃ συμθαλέειν- τε 
ὕδωρ ὅτι ἁλμυρὸν ἐπίνετο. 

22 


Arrian. Ind. 25, 4 : Παραπλωόντων δὲ τὸν “Ten 
Υ͂ν (τὸ ἐντεῦθεν γὰρ οὐχέτι Ἰνδοί εἶσι ) λέγει Néxzrx 
ὅτι αἱ σχιαὶ αὐτοῖσιν οὗ ταὐτὸ ἐποίεον- ἀλλὰ ὅπου un 
ἐπὶ πολὺ τοῦ πόντου ὡς πρὸς µεσγικθρίην προχωςτ- 
otiav, αἴδε καὶ αὐταὶ αἱ σκιαὶ πρὸς μεσημβρῖτν π- 
τρχμμέναι ἐφαίνοντο" δπότε δὲ τὸ μέσον τῆς Fuser 
ἐπέχοι ὃ ἥλιος, ἤθη δὲ καὶ ἔραα σχιτς πάντα agh 
αὐτοῖσι τῶν τε ἀστέρων ὅσους πρόσθεν μετεώρους rt- 
τεώρων, of μὲν ἀφανέες πάντη ἦσαν, of δὲ πρὸς TAF 
τὴ YT, ἐφαίνοντο, χαταδύνοντές τε xal αὐτίκα ἀνατίλ- 
λοντες οἱ πάλαι ἀειφανέες ἐόντες. Kak ταῦτα οὐχ den 
χότα δοχέει μοι ἀναγράψαι Νέαρχος κτλ. Cf. Onesi- 
crit. fr. 24. « Vera sunt, que dicit Arrianus, nis 
ca de litore Arabitarum et Oritarum intellexiset. 
Male vero intellexit interdum Arrianus auctores 
suos, ut jam ad Exp. Alex. I, c. 14, 6 5 notari. 
Sic etiam hoc loco que Nearchus in genere de Iv- 
dia dixerat, ab Arriano de Arabitis et Oritis in- 
telligebantur, et inde omnfa falsa fiunt. Si ejicis 
parenthesin : τὸ ἐντεῦθεν sqq., quam Arrianus ad- 
didit verbis Nearchi , et si constructionem ita mu- 
tas, ut forte fuerit Nearchi , reliqua sic interpre- 





19. 

Nearchus refert, Alexandro iter pergente, ipsum au- 
ctumno sub vespertinum exortum Vergiliarum navigatio- 
nem incepisse , quum nondum apti venti spirarent, barbaris 
ipsos adorientibus atque expellentibus : jam enim abeunte 
rege animos recepisse ac libertatem affectasse. 

20. 


` Primum habitant Arbies, eodem nomine quo Arbis flu- 
vius appellati, qui eos a sequentibus Oritis disjungit , mille 
fere stadiorum oram habentes, ut Nearchus ait, qua et 
ipsa Indorum pars est. Postea sunt Oritz, gens liberi con- 
ditionis, quorum pra'ternavigatio mille octingentorum sta- 
diorum est. Inde Ichthyophagorum ora septem milliuin et 
quadringentorum stadiorum. Hinc Carmaniorum , ter mille 
et septinzentorum usque in Persidem : ut in universum sla- 
dia sint duodecim millia et nongenta. 


21. 

Nearchus dies viginti tres ibi moratus est ; dicitque milite 
per id tempus myes marinos cepisse , et ostrea quae soknes 
vocantur, inusilatie magnitudinis, si cum nostri mars 
ostreis conferantur. Aquam etiam salsam potasse narrat. 

22. 

Indorum regione circumnavigata (ab hoc enim loco aos 
amplius Indi sunt), Nearcho auctore umbra non eodem 
modo quo antea fiebant : sed ubi introrsus in mare meri- 
diem versus processerint, ibi ipsas etiam umbras in me- 
ridiem vertisse : quum vero sol medium dici spatium occupa: 
rit, omnino nullas iisin locis umbras conspici. Astra quoque, 
qux antea sublimia visa sint, aut jam plane non apparuise. 
aut depressa ad terram conspecta esse; et jam occidere 
et oriri visa, que antea semper conspicua fuerint. Et hac 
quidem non dissentanea vero mihi videntur quae Nearchus 
scribit. 








o 
τὸ ὕδωρ᾽ xai τοῖσι ναύτησιν ἐκπλαγεῖσιν èx τῶν χει- 
ρῶν τὰ ἐρετμὰ ἐκπεσεῖν, αὐτὸς δὲ ἐπιὼν παρακαλεῖν 
τε xal θαρσύνειν, καὶ καθ᾽ οὕστινας παραπλώων ἐγέ- 
VETO, ἐς μέτωπόν τε χελεῦσαι καταστῆσαι ὡς ἐπὶ vau- 
μαχίαν τὰς νέας καὶ ἐπαλαλάζοντας ὁμοῦ τῷ ῥοθίῳ 
" πυχνήν τε xat ξὺν κτύπῳ πολλῷ τὴν εἰρεσίην ποιέε- 
σθαι’ οὕτως ἀναθαρσήσαντας ὁμοῦ δὴ πλώειν ἀπὸ kuv- 
θήματος- ὡς δὲ ἐπέλαζον ἤδη τοῖσι θηρίοισιν, ἐνταῦθα 
αὐτοὺς μὲν ὅσον αἱ χεφαλαὶ αὐτοῖσιν ἐχώρεον ἐπαλα- 
λάξαι, τὰς δὲ σάλπιγγας σημῆναι xal τὸν κτύπον ἀπὸ 
τῆς εἱρεσίης ὡς ἐπὶ μήκιστον κατασχεῖν: οὕτω δὴ bpo 
peva ἤδη χατὰ τὰς πρώρας τῶν νεῶν τὰ κήτεα ἐς Bus- 
σὸν δῦναι ἐκπλαγέντα, xat οὐ πολλῷ ὕστερον κατὰ τὰς 
πρύμνας ἀναδύντα ἀνασχεῖν χαὶ τῆς θαλάσσης αὖθις 
ἀναφυσῆσαι ἐπὶ μέγα: ἔνθεν κρότους τε ἐπὶ τῇ παρα- 
λόγῳ σωτηρίη γενέσθαι τῶν ναυτέων xal αἶνον ἐς τὸν 
Νέαρχον τῆς τε τόλμης καὶ τῆς σοφίης. Εούτων μετεξ- 
έτερα τῶν χητέων ἐποχέλλειν πολλαχοῦ τῆς χώρης, 
ἐπειδὰν ἀνάπωτις χατάσχη ἐν τοῖσι βραχέσιν ἐχόμενα, 
τὰ δὲ χαὶ ὑπὸ χειμώνων σκληρῶν ἐς τὴν χέρσον ἐξω- 
θέεσθαι- καὶ οὕτω δὴ χατασηπόμενα ἀπόλλυσθαί τε xat 
τὰς σάρχας αὐτοῖσι περιῤῥεούσας ὑπολείπειν τὰ ὀστέα 
χρῆσθαι τοῖσιν ἀνθρώποισιν ἐς τὰ οἰχία- εἶναι ὧν τὰ 
μὲν ἐν τῇσι πλευρῆσιν αὐτῶν ὀστέα δοχοὺς τοῖσιν οἰκή- 
μασιν ὅσα μεγάλα, τὰ δὲ σµικρότερα, στρωτῆρας, τὰ 
δὲ ἐν τῇσι σιαγόσι, ταῦτα δὲ εἶναι τὰ θύρετρα, οἷα δὴ 
πολλῶν καὶ εἰς εἴκοσι καὶ πέντε ὀργυιὰς ἀνηκόντων τὸ 
μέγεθος. 

Cap. 31 : Εὖτ ἂν δὲ παρέπλωον τὴν χώρην τῶν 
Ἰχθυοφάγων, λόγον ἀκούουσι περὶ νήσου τινὸς, À xei- 
ται μὲν ἀπέχουσα τῆς ταύτη ἠπείρου σταδίους ἑχατὸν, 





gulas naves przternavigans accesserit, jussisse ut naves 
adversis proris veluti ad navalem pugnam instructis in eas 
dirigerent; utque assidue valideque remigantes una cum 
ipso remorum strepitu ingentes clamores ederent. Ita revo- 
catis animis simnl omnes dato signo remigationi incubuisse ; 
quumque jam propiores belluis facti essent ; quantum capita 
ferre potuissent acclamasse , tubasque clanxisse, et remo- 
rum pulsum latissime sonitum edidisse : atque ita cete quae 
jam proris navium appropinquare viderentur, exterrita in 
profundum sese abdidisse : neque multo post ad puppes 
emersisse, rursumque magnam undarum vim sursum ef- 
flasse. Tum incredibilem nautarum ob inopinatam salutem 
applausum factum esse, Nearchi audaciam pariter et pru- 
dentiam laudantium. Nonnulla cete interdum variis locis 
ad littus appelli, siquidem recedente «estu in vadis haereant ; 
alia tempestatibus in terram ejici; quibus putrefactis et 
carnibus colliquatis , ossa remanere, que ab hominibus ad 
domos »dificandas adhibeantur. Et laterum quidem ossa 
quotquot majora in trabes deligi , minores vero in tabulas; 
ex iis denique, qux in maxillis sint fieri januas; siquidem 
multse ex balzenis ad viginti quinque orgyiarum longitudi- 
nem excrescant. 

Nearchus Ichthyophagorum regionem preetervectus co- 
gnovit insulam quandam in eo mari esse centum fere stadiis 
a continente remotam, qua habitatoribus vacua esset. 


FRAGMENTA. 


6? 


ἐρήμη δέ ἐστιν οἰκητόρων. Ταύτην ἱρὴν ἡλίου ἔλεγον 
είναι οἱ ἐπιχώριοι xal Νόσαλα καλέεσθαι, οὐδέ τινα 
ἀνθρώπων χαταίρειν ἐθέλειν ἐς αὐτὴν, ὅστις δὲ ἂν grer- 
pin poca, γίνεσθαι ἀφανέα. Ἀλλὰ λέγει Νέαρχος, 
χέρχουρόγ σφιν Eva, πλήρωμα ἔχοντα Αἰγυπτίων, οὐ 
πόῤῥω τῆς νήσου ταύτης γενέσθαι ἀφανέα, χαὶ ὑπὲρ 
τούτου τοὺς ἡγεμόνας τοῦ πλόου διισχυρίζεσθαι, ὅτι ἄρα 
χατάραντες ὑπ᾽ ἀγνοίης εἰς τὴν νῆσον γένοιντο ἀφανέες. 
Νέαρχος δὲ πέμπει χύχλῳ περὶ τὴν νῆσον τριηκόντορον, 
χελεύσας μὴ κατασχεῖν μὲν ἐς τὴν νῆσον, ἐμθοᾶν δὲ 
τοὺς ἀνθρώπους, ὡς μάλιστα ἐν y pid παραπλώοντας xal 
τὸν χυθερνήτην ὀνομάζοντας χαὶ ὅτου ἄλλου οὐκ dpa- 
νὲς τὸ οὔνομα: ὡς δὲ οὐδένα ὑπακούειν, τότε δὲ αὐτὸς 
λέγει πλῶσαι ἐς τὴν νῆσον xal κατασχεῖν δὴ προσαναγ. 
χάσαι τοὺς ναύτας οὐκ ἐθέλοντας- xal ἐκθῆναι αὐτὸς 
xai ἐλέγξαι χενὸν μῦθον ἐόντα τὸν περὶ τῇ νήσῳ λόγον. 
᾿Ακοῦσαι δὲ xat ἄλλον λόγον ὑπὲρ τῆς νήσου ταύτης λε- 
γόμενον, οἰκῆσαι μὲν τὴν νῆσον ταύτην μίαν τῶν Nn- 
ρηΐδων, τὸ δὲ οὔνομα οὐ λέγεσθαι τῆς Νηρηΐδος. Γαύτη 
δὲ ὅστις πελάσειε τῇ νήσῳ, τούτῳ συγγίνεσθαι μὲν, 
ἰχθὺν δὲ ἐξ ἀνθρώπου ποιέουσαν αὐτὸν ἐμθάλλειν ἐς τὸν 
πόντον’ "Ἠλιον δὲ ἀχθεσθέντα τῇ Ντρηΐδι κελεύειν pe- 
τοικίζεσθαι αὐτὴν ἐκ τῆς νήσου, τὴν δὲ ὁμολογέειν μὲν 
ὅτι ἐξοικισθήσεται, δέεσθαι δὲ * ol τὸ πάθημα καὶ τὸν 
Ἥλιον ὑποδέξασθαι” τοὺς δὲ δὴ ἀνθρώπους οὕστινας ἂν 
ἰχθύας ἐξ ἀνθρώπων πεποίηχε κατελεήσαντα ἀνθρώ- 
πους αὖθις ἐξ ἰχθύων ποιῆσαι, xat ἀπὸ τούτων τῶν 
᾿Ιχθυοφάγων τὸ γένος καὶ εἰς ᾿Αλέξανδρον κατελθεῖν. 
De belluis istis marinis cf. Onesicrit. fr. 26 et 
30; Diodor. XVII, 106; Plinius IX, a : Gedro- 
sos, qui Arbin fluvium accolunt, Alexandri Magni 


Hanc indigenv Soli sacram esse dicebant, Nosalaque vocari, 
neque a quoquam mortalium adiri. Si quis vero imprudens 
eo deferatur, eum non amplius cerni. Nearchus cercurum 
unum Agyptiis nautis instructum non procul ab hac in- 
sula evanuisse scribit, navigationisque duces affirmasse , 
quod imprudentes in eam insulam delati ex oculis homi- 
num sublati fuerint. Idem navem triginta remorum in cir- 
cuitum insulz mittit, mandatis additis ut descensu quidem 
in insulam abstinerent, sed proxime ad insulae oram adna- 
vigantes hominibus acclamarent , et gubernatorem nomina- 
rent, aut alius cujuscunque non obscurum nomen. Quumque 
nemo illos inclamantes audiisset, tum semet eo navi- 
gasse dicit , ac nautas compulisse vel invitos navem appel- 
lere; quumque in insulam descendisset , vanam atque ina- 
nem fabulam comperisse que de insula illa spargebatur. 
Audivisse vero se eliam alium de bac insula sermonem ait : 
scilicet habitasse eam unam ex Nereidibus ; nomen ejus 
non dici; hanc cuin quocunque insulam appellente misceri, 
deinde in piscem conversum in mare projicere solitam. Qua 
de causa iratum Nereidi Solem jussisse ut ex insula emigra- 
ret ; hanc convenisse quidem , ut ex insula emigret , rogasse 
autem ut malum ** atque Solem suscepisse; quoscun- 
que autem pisces ex hominibus illa fecerat, 1πἱβογίυτη 
homines rursus ex piscibus fecisse. Ex iis Ichthyophagorum 
genus usque ad Alexandri tempora perdurasse. 


26. 


68 


classium preefecti prodidere, in domibus fores ma- 
zillis belluarum facere, ossibus tecta contignare, ex 
quibus multa quadragenum cubitorum longitudinis 
reperta etc. ; Solinus c. 55; Curtius X, 1, 10. 

De Nereidis insula preter Onesicrit. fr. 26 et So. 
lin. c. 57 et Melam III, 7 cf. Curtius l. 1., ubi hæ : 
Multo post Nearchus et Onesicritus, quos longius in 
Oceanum procedere jusserat, superveniunt. Nuntia- 
bant autem quaedam audita, alia comperta : in- 
sulam ostio amnis subjectam auro abundare, ino- 
pem equorum esse : singulos eos ab iis, qui ex con- 
tinenti trajicere auderent, singulis talentis emi. 
Plenum esse beluarum mare : cestu secundo eas fer- 
ri magnarum navium corpora eequantes, truci cantu 
territas sequi classem, cum magno aequoris strepitu, 
velut demersa navigia, subisse aquas. Cetera inco- 
lis crediderant, inter quee, Rubrum mare non a co- 
lore undarum , ut plerique crederent, sed ab Ery- 
thro rege appellari : esse haud procul a continenti 
insulam palmis frequentibus consitam, et in medio 
fere nemore columnam eminere , Erythri regis mo- 
numentum , litteris gentis ejus scriptam (cf. fr. 29). 
Adjiciebant, navigia, que liras mercatoresque 
vexissent, famam auri sequutis gubernatoribus, in 
insulam esse transmissa, nec deinde ab his postea 
visa. Rer cognoscendi plura cupidine accensus, 
rursus eos terram legere jubet, donec ad Euphra- 
tis ostia appellerent classem; inde adverso amne 
Babylona subituros. 

Apud Arrianum c. 31 in postremis verba 
δεῖσθαι δέ of aperte corrupta sunt. Priorum inter- 
pretum conatus vide apud Schmiederum. Geie- 
rus ex codice Bodlejano scribi vult ἐξοικισθήσεσθαι 
pro ὅτι ἐξοιχισθήσεται, deinde vero conjicit ἀχεῖ- 
σθαι δέ οἱ τὸ πάθημα xxÀ. , hac sententia : Et hanc 
quidem concessisse, ut migret ex insula, malum 
vcro, quo laboret sibi sanetur, atque hoc (i. e. 
malum sanandum) Solem suscepisse. Przestaret certe 
δεῖσθαι δὲ ἀκεῖσθαι, quod jam vetus interpres ex- 
pressit versione. 

26. 


Strabo XV, p. 727 : Νέαρχος δὲ τὰ πλεῖστα ἔθη 


NEARCHI CRETENSIS 


καὶ τὴν διάλεχτον τῶν Καρμανιτῶν Περσιχά τε xal 


Μηδικὰ εἴρηκε. 


Cf. Arrian. Ind. 38, 1 : Ζώουσι δὲ χατάπερ Ii- 


σαι, ὅτι xal ὅμοροί εἰσι Πέρσησι- καὶ τὰ ἐς τὸν zo- 
μον ὡσαύτως χοσμέονται. 


27. 

Plinius H. N. VI, 27 : Carmanice oram patere 
duodecies centena L. M. passuum Nearchus scripad. 
Ab initio ejus ad flumen Sabin centum M. passum. 
Inde vineas coli et arva ad flumen Andanin LIT 
M. spatio. Regio vocatur Armuzia, Oppida Carme- 
nice Zethis et Alexandria. 

Aliter Arrianus Ind. c. 38: Μτχος τοῦ πλόου zs- 
pá τὴν Καρμανίην χώρην στάδια τρισχίλια xol iets 
χόσια (== 463, 000 pass.). Cum Geiero reputesas 
Plinium sua non ex Nearcho, sed ex Juba hause. 
Vide Onesicrit. fr. 26. 


28. 


Arrian. Exp. Al. VII, 20 : Ἀλλ᾽ ἀναστρέψες vi 


παρ᾽ Ἀλέξανδρον (Ἱέρων 6 Σολεὺς 6 κυθερνήτης ) ly 
γειλε τὸ μέγεθός τε τῆς χεῤῥονήσου ( Arabice) ags- 
στόν τι εἶναι xal ὅσον οὗ πολὺ ἀποδέον τῆς Ἰνδῶν γῆς, 
ἄκραν τε ἀνέχειν ἐπὶ πολὺ τῆς μεγάλης θαλάσσης ἥν 
δὴ καὶ τοὺς ξὺν Νεάρχῳ ἀπὸ τῆς ᾿[νδικῆς πλέοντας 
πρὶν ἐπικάμγαι ἐς τὸν χόλπον τὸν Περσικὸν, οὗ κά pa 
ἀνατείνουσαν ἰδειν τε καὶ παρ᾽ ὀλίγον ἐλθεῖν 
ἐς αὐτὴν, καὶ ᾿Ὀνησικρίτῳ τῷ χυθερνήτη ταύτη δααῦν 
ἀλλὰ Νέαρχος λέγει ὅτι αὐτὸς διεκώλυσεν, ὡς ἐχπεβ- 
πλεύσας τὸν χόλπον τὸν Περσικὸν ἔχοι ἀπαγγεῖλαι Ale 
ξάνδρω ἐφ᾽ οἷς τισι πρὸς αὐτοῦ ἐστάλη- οὐ γὰρ ἐπὶ oi 
πλεῦσαι τὴν μεγάλην θάλασσαν ἐστάλθαι, ἀλλ ἐπὶ my 
καταμαθεῖν τὴν χώραν τὴν προσεχῆ τῇ θαλάσσῃ πὶ 
τοὺς κατοικοῦντας αὐτὴν ἀνθρώπους, ὅρμους τε ἐν air 
xai ὕδατα xat τὰ νόμαια τῶν ἀνδρῶν καὶ εἴ τις ἐγε 
καρποὺς ἐκφέρειν % εἴ τις κακή. Καὶ οὖν καὶ τοῦτο al 
τιον γενέσθαι ἀποσωθῆναι ᾿Αλεξάνδρου τὸν στρατόν οἱ 
γὰρ ἂν σωθῆναι πλεύσαντας ὑπὲρ τῆς Ἀραθίας τὰ lpr 
ua, ἐφ᾽ ὅτῳ xal 6 Ἱέρων ἐπιστρέγαι ἀπίσω λέγεται. 
De eadem re vide Arrian. in Indic. ο. 32,9, ib 
que Schmieder. Cf. Ritter. Erdk. X , p. 39. 





26. 


Nearchus mores plurimos atque linguam Carmaniorum 
Persica et Medica esse refert. 


28. 

Hieron Solensis gubernator (ad explorandam Arabie 
chersonesum ab Alexandro emissus) ad Alexandrum re- 
versus, ingentem chersonesi magnitudinem esse nuntiavit , 
neque India multo minorem, ejusque promontorium esse 
longe in Oceanum porrectum. Hoc et ii qui cum Nearcho ex 
India navigabant , priusquam in sinum Persicum flecterent, 
non procul a se remotum viderant; parumque abfuerat 





quin eo appellerent. Ita enim Onesicrito gubernatori visus 
fuerat. At Nearchus scribit se id prohibuisse, ut enavigalo 
per circuitum sinu Persico , ea quorum gratia ab Alexandre 
missus erat , renuntiare posset. Neque enim ad navigaadun 
Oceanum missum esse, sed ut regionem mari adjacesie® 
cognosceret , et qui hominesea loca inhabitarent, quie 
in ea portus et aqua essent , utque incolarum mores & it 
stituta exploraret : et quee terra bonos, que malos fractss 
gignat. Atque hoc exercitui saluti fuisse asserit. Neque enin 
incolumes fuisse reversuros, si ultra desertam Arabis orae 


navigassent. Qua de causa Hieron quoque retro cuni 
flexisse fertur. 


FRAGMENTA. 


29. 


Strabo XVI, p. 7665q. : Ἀπὸ δὲ τῆς Καρμανίας el- 
ρήκασι καὶ Νέαρχος καὶ Ὀρϑαγόρας (Πυθαγόρας Bern- 
hardy. et Geier.) νῆσον Τυῤῥίνην (Ώγυριν, uti vid.) 
κεῖσθαι πρὸς νότον πελαγίαν ἐν δισχιλίοις σταδίοις: de $ 
τάφος Ἐρύθρα δείκνυται, χῶμα μέγα, ἀγρίοις φοίνιξι 
κατάφυτον: τοῦτον δὲ βασιλεῦσαι τῶν τόπων καὶ ἀπ᾽ 
αὐτοῦ τὴν θάλατταν ἐπώνυμον καταλιπεῖν: δηλῶσαι δὲ 
ταῦτά φησιν αὐτοῖς Μιθρωπάστην τὸν Ἀρηίνου τοῦ 
Φρυγίας σατράπου, φυγόντα μὲν Δαρεῖον, διατρίψαντα 
8 ἐν τῇ νήσῳ, συμμίξαντα δὲ αὐτοῖς καταχθεῖσιν els 
Περσικὸν κόλπον καὶ ζητοῦντα κάθοδον δι αὐτῶν εἷς 
τὴν οἰκείαν. 

Orol δ' 6 Νέαρχος τὸν Μιθρωπάστην ἐντυχεῖν aù- 
τοῖς μετὰ Μαζήνου" τὸν δὲ Μαζήνην ἐπάρχειν νήσου τι- 
νὸς τῶν ἐν τῷ Περσικῷ κόλπῳ, καλεῖσθαι δὲ τὴν νῆσον 
Δοράκτα (scr. Ὀάρακτα )' εἷς ταύτην δὲ τὸν Μιθρω-. 
πάστην καταφυγόντα ξενίας τυχεῖν κατὰ τὴν ᾿Ἐξωγύρου 
(RE Ὠγύριος ser. ) γενομένην ἄφοδον' καὶ δὴ καὶ suved- 
θεῖν τῷ Μαζήνῃ συσταθησόµενον τοῖς ἐν τῷ στόλῳ Ma- 
adden, τὸν δὲ Malva καὶ καθηγεμόνα τοῦ πλοῦ γενέ- 
σθαι’ λέγει δὲ καὶ iv ἀρχῇ τοῦ Περσικοῦ παράπλου 
νῆσον, ἐν μαργαρίτης πολὺς καὶ πολυτ(μητός ἐστινί εἴ. 
fr. 30} dy ἄλλαις δὲ ψῆφοι τῶν διαυγῶν καὶ λαμ-- 
πρῶν' ἐν δὲ ταῖς πρὸ τοῦ Εὐφράτου νήσοις δένδρα φύε- 
σθαι λιβάνου πνέοντα, ὧν τὰς ῥίζας χλωµένων ὀπὸν 
Bv: παγούρων τε καὶ ἐχίνων μεγέθη, ὅπερ κοινὸν ἐν 
πάσῃ τῇ ἔξω θαλάσσῃ; τοὺς μὲν γὰρ εἶναι μείζους xau- 
αίων, τοὺς δὲ καὶ δικοτύλους" ἐποκεῖλαν δὲ χῆτος ἰδεῖν 
πεντήκοντα πηχῶν (εἴ. fr. 31). lH 

Cf. Arrian. Ind. ο. 37 : Παραπλώσαντες δὴ νῆσον 
ἐρήμην τε καὶ τρηχέην ἐν ἄλλη νήσῳ ὁρμίζονται, pe- 
γάλῃ ταύτῃ καὶ οἰκεομένῃ, πλώσαντες σταδίους τριη- 
κοσίους, ἔνθενπερ ὡρμήθησαν. Καὶ ἡ μὲν ἐρήμη νῆσος 
Ὀργάνα ἑκαλέετο, de ἣν δὲ ὡρμήθησαν Ὀάρακτα, ἅμ- 
πελοί τε ἐν αὐτῇ ἐπεφύκεσαν καὶ φοίνικες, καὶ σιτοφό-. 
poc τὸ δὲ μῆκος ἦν τῆς νήσου στάδιοι ὀκτακόσιοι. Καὶ 
ὃ ὕπαρχος τῆς νήσου Μαζήνης συνέπλωεν αὐτοϊσιμέχρι 
Σούσων, ἐθελοντὴς ἡγεμὼν τοῦ πλόου. "Ev ταύτῃ τῇ 
νήσῳ ἔλεγον καὶ τοῦ πρώτως δυναστεύσαντος τῆς χώρης 


ταύτης δείκνυσθαι τὸν τάφον' ὄνομα δὲ αὐτῷ Ἐρύθρην 
ἦναι, ἀπὸ τούτου καὶ τὴν ἐπωνυμίην τῇ θαλάσσῃ ταύ- 
τῇ εἶναι, Ἐρυθρὴν καλέεσθαι. 


GEIER. : « Erythre regis sepulcrum ex loco Stra- 
boniand in insula Τυῤῥίνη, ex Arrianeo in Ὀάρα- 
xtainsula fuisse perhibetur, et que apud Strabonem 
Τυῤῥίνη insula appellatur, ea apud Arrianum ’Op- 
Τάνα nuncupatur. Quodsi persistimus in scriptura 
vulgata, discrepantiz istius liaud temere id cause 
afferri posse putamus, quod Strabo in hac quidem 
re Pythagorz potius quam Nearchi auctoritatem 
sequutus sit, prasertim quum hoc uno loco Pytha- 
goram juxta Nearchum ille appellaverit, quanquam 
in seqq. quel», non φασίν legatur. Sin vero nihilo- 
minus discrepantiam istam tollendam existimaveris, 
ita fortasse facillime locum emendaveris et Arria- 
neo adaptaveris : Ἀπὸ δὲ τῆς Καρμανίας εἰρήκασι 
καὶ Νέαργος καὶ Πυθαγόρας, Ὀργάναν νῆσον ἐρή-. 
μην κεῖσθαι πρὸς νότον δ᾽ ἀπεῖναι ἄλλην δισχιλίοις 
σταδίοις ἐν $ sqq. Jam vero eam insulam 
alio nomine Ogyrin vocant Mela III, 8, Plin. N. 
H. VI, 23, 26, Dion. Perieg. v. 606; cf. intpp. ad 
bh. Il. Quare Salmasius (ad Solin. p. 831) 1. ο. 
nostro quoque loco quod paulo post vulgo legeba- 
tur ᾿Εξωγύρου mutandum censuit in : ἐξ Ὦ γύ-- 
pros, quod Tzschuckius etiam in textum recepit. 
Atque profecto hzc unice vera habenda est emen- 
datio, si quidem in antecedentibus vel Salmasii vel 
Vossii (ad Melam 1. 1.) emendationem (Ὠγυρίδα 
νῆσον ἐρήμην vel νῆσον Ὡλγυρίνην, Γυρίνην pro vulg. 
Τυῤῥίνην vel Τυρίνην) comprobaveris. Sin vero no- 
biscum locum ita mutaveris, ut cum Arrianeo pror- 
sus consentiat, pro vulgata codd. scriptura "Eto- 
γύρου scribendum videatur : ἐκ Φρυγίας. Namque 
ipso Nearcho (ap. Strab. |. c. ) teste Mithropastam 
Areini, Phrygie satrape, filium fuisse constat; 
quare vv. κατὰ τὴν ix Φρυγίας γενομένην ἄφοδον 
egregie ad tempus fuerint referenda, quo eodem 
Nearcho teste (φυγόντα μὲν Δαρεῖον) Darii iram ef- 
fugit atque hospitio exceptus est (ξενίας τυγεῖν) a 
Mazena, qui Oaractz insulz prefectus crat. Atque 
ad lianc etiam insulam, non ad Ogyrin s. Organam, 








29. 

Nearchus et Orthagoras perhibent Orgyrin insulam in 
alto mari versus austrum jacere, duobus millibusstadiorum 
a Carmania distantem , in qua Erythrae sepulcrum ostendi- 
tur, ingens sane tumulus, et silvestribus palmis consitus ; 
atque hunc in iis locis regnasse, et de se mari nomen reli- 
quisse, Atque haec sibi a Mithropasta , Areini filio, salrapae 
Phrygize , patefacta , qui Darium fugiens in ea insula degis- 
set, et cum iis congressus in Persicum sinum delatis, re- 
ditum in patriam opera eorum ambivisset. 

Nearchus ait Mithropasten iis cum Mazena occurrisse : 
bunc insula cuidam in Persico sinu profuisse, nomine Oa- 





racta : ac Mithropasten, quum in hanc confugeret, ho- 
spitio acceptum fuisse sub adventum ex Ogyri: et Mazenam 
convenisse, ut abeo commendaretur Macedonicze classi. 
Mazenam vero navigationis ducem fuisse. Dicit etiam in 
Persicz oræ initio insulam esse in qua multi et pretiosi 
uniones gignantur : in aliis vero clari et pellucidi lapilli. In 
insulis quoque ante Euphratem arbores thus redolentes 
nasci, quarum radices fractze succum effundant : item mi- 
ras pagurorum atque echinorum magnitudines , quod omni 
exteriori mari commune est : quorum alii pileis majores. 
sint, alii acetabula duo impleant : vidisse etiam cetom in 
terram ejectum quinquaginta cubitorum, 


70 NEARCHI 


referenda jam essent verba : διατοίψαντα δ᾽ ἐν τῇ 
νήσῳ. De recentioribus harum insularum nomini- 
bus Ormus, Kismis , uberius commentatus est Vin- 
cent l. c. p. 318 sqq.; de Erythro rege et mari 
Curtius VIH, 9 (30), 14 : « Mare certe, ait, quo 
alluitur (India }, ne colore quidem abhorret a ceteris. 
αὐ Erythra rege inditum est nomen : propter quod 
ignarirubere aquas credunt. » Cf. Groskurd. ad ver- 


sionem suam Strabonis, toin, III, p. 281; Forbi- 


ger. Geogr. tom. II, p. 554. 
3o. 


Arrian, Ind. 38, 3 : Ὑπὸ δὲ τὴν ἕω ἐς ἄλλην vñ- 
σον πλώσαντες ὁρμίζονται οἰχεομένην, ἵνα xal µαργα- 
ρίτην θηρᾶσθαι λέγει Νέαρχος, χατάπερ ἐν τῇ ᾿Ινδῶν 
θαλάσση. Cf. fr. ay. De re v. Schmieder. ad h. 1. et 
Ritter. 1.1. X, p. 40. 


31. 


Arrian. Ind. 39, 4 : Katk τοῦτον τὸν παράπλουν 
λέγει Νέαρχος ὀφθῆναι κῆτος ἐχθεθλημένον εἰς τὴν 
ἠϊόνα, χαὶ τοῦτο προσπλώσαντάς τινας τῶν ναυτέων ἐκ- 
μετ ρῆσαι χαὶ φάναι εἶναι πήχεων πεντήκοντα, δέρµα 
δὲ αὐτῷ εἶναι φολιδωτὸν, οὕτω τι ἐς βάθος ἦχον, ὡς καὶ 
ἐπὶ πῆχυν ἐπέχειν" ὄστρεά τε καὶ λοπάδας καὶ φυχία 

πολλὰ ἕ Ae ἐπιπεφυχότα, xal δελφῖνας λέγει ὅτι xa- 
θορᾶν ἢ ἦν πολλοὺς ἆ ἀμφὶ! τῷ Χήτεῖ, καὶ τοὺς δελφῖνας τῶν 
ἐν τῇ εἴσω θαλάσσν, μέζονας. 


32. 


Arrian, Ind. 39,8: "Apost, | μέγιστος τῶν ποταυῶν, 
ὡς λέγει Νέαρχος, ὅσοι ἐν τῷ παράπλῳ τῷδε ¿us αλ- 
λουσιν ἐς τὸν ἔξω πόντον. 

Ἄροσις] var. lect. Ἂρης, Ἂροις; Strabo XV, 
p. 727 Ὀροάτις (Ὀρνάτης vg.), et sic etiam Plinius 
VI, 28; Ptolemæus VI, 45 Ammianus XXIII, 6; 
Marcianus p. 29 ed. Mill. ὀρωύσιος, p. 31 et 33 cod, 
ὁρατίου ( pro ὁροάτιδος). Cf. Forbiger. II, p. 574. 


CRETENSIS 
33. 


Arrian, Ind. 4o, 5 : Thv δὲ πρόσω ἔτι ix’ dnm 
ἰόντων ( Περσίδα γῆν) χειμερίην τε xat νιφετώδε (ed 
vat λόγος κατέχει), ὥστε πρέσθεις τινὰς ἐκ vou Εάν. 
νου πόντου λέγει Νέαργος κάρτα ὀλίγην 620v διελθόντες 
ἐντυχεῖν κατ᾽ 650v ἰόντι τῆς Περσίδος xat θῶμα yer- 
σῦαι ᾿Αλεξάνδρῳ, καὶ εἰπεῖν ᾿Αλεξάνδρῳ τῆς ὁδῶ τὴν 
βραχύτητα. 

« Mihi hee de legatis fabulosa videntur. » 
SCHMIEDER. Ad priorem Alexandri expeditionem 
in has regiones susceptam referenda esse Geierm 
suspicatur. 

34. 


Strabo XI, p. 524 : Νέαρχος δέ qma, τεττάρων 
ὄντων ληστρικῶν ἐθνῶν, ὧν Μάρδοι μὲν Πέρσαις E00 
εχεῖς ἦσαν, Οὔξιοι δὲ καὶ Ἕλυμαϊοι τούτοις τε καὶ 
Σουσίοις, Κοσσαῖοι δὲ Μήδοις, πάντας μὲν φόρους zorz 
τεσθαι τοὺς βασιλέας, Κοσσαίους δὲ καὶ ĉipa λεμθά- 
νειν, ἡγίκα 6 βασιλεὺς θερίσας ἐν Ἐκθατάνοις εἰς τὶν 
Βαθυλωνίαν χαταθαίνοι' καταλῦσαι δ᾽ αὐτῶν τὴν τολ- 
My τόλμαν Ἀλέξανδρον, ἐπιθέμενον χειμῶνος. 

Cf. Arrian. Ind. 40,6: Σουσίοις δὲ πρόσοιχοι ὅτι ee 
aiv of Οὔξιοι, λέλεχταί por, κατάπερ Μάρδοι μὲν Iip 
σησι προσεχέες οἰκέουσι, λησταὶ καὶ οὗτοι, Κοσσαῖοι à 
Μήδοισι. Καὶ ταῦτα πάντα τὰ ἔθνεα ἡμέρωσεν Alka- 
ὄρος, χειμῶνος ὥρη ἐπιπεσὼν αὐτοῖσιν, ὅτε ἅθαταν 
σφῶν τὴν χώρην ἦγον, καὶ πόλιας ἐπέκτισε; τῷ μὲ 
νομάδας ἔτι εἶναι, ἀλλ᾽ ἀροτῆρας xat γῆς ἐργάτας καὶ 
ἔγειν ὑπὲρ ὅτων δειμαίνοντες μὴ κακὰ ἀλλήλους ἐργε- 
σωνται. Idem in Exp. Al. VII, 15; Diodor. XVII, 
67, 112; XIX, 20. 

35. 

Strabo XV, p. 729 : Νέαρχος δὲ τὸν παράκλον 
τῆς Σουσίδος τεναγώδη φήσας, πέρας αὐτοῦ λέγει tow 
Εὐφράτην ποταμὸν, πρὸς δὲ τῷ στόματι χώμην dat- 
σθαι τὴν ὑποδεχομένην τὰ ἐκ τῆς Ἀραθίας φορτίσ' ow 





30. 

Sub auroram in aliam insulam (sinus Persici) habitatam 
delati sunt, ubi etiam margaritam capi sicuti in Indico 
mari tradit Nearchus. 

31. 

In hac navigatione (a Mesambria ad Granidem fluviuin ) 
Nearchus baleenam abs se visam esse scribit, que in litus 
ejecta fuerit : nautasque nonnullos istuc adnavigantes , eam 
mensos, retulisse quinquaginta cubitorum esse; pellem ejus 
squaniosam cubiti unius crassitudine fuisse; multa etiam 
ostrea et lopades multamque alzam annatam ei fuisse; del- 
phinos quoque circa belluam visos multos, majores quam 
Internum mare fert. 

32. 

Arosin (Oroatin, nunc Tab) fluvium Nearchus maxi- 
mum esse scribit omnium, qui per hanc, quam pricter- 
navigaverit, oram in Exterius mare influant. 


33. 

Ea Persidis pars , que magis adhuc in septemtrionem ver- 
git, frigida et nivalis esse dicitur, adeoque esse septemtrie 
nalis, ut legati quidam, referente Nearcho, ex Ponto Euxi® 
brevissimo itinere pervenerint ad Alexandrum Fersides 
adeuntein. Mirato hoc Alexandro illos quae sit viz brevi- 
tas exposuisse. 

34. 

Nearchus ait, quum quattuor sint populi praxiando v- 
ventes, de quibus Mardi Persis contigui erant, Uxii d 
Elyniei iisdem atque Susiis, Cossæi Medis : omnes e% 
tributa a regibus exegisse : Cossaros aulem munera etiam 
accipere, quum rex estate Ecbatanis transacta in Baby 
niam descendit : nimiam tamen corum audaciam ab Ak- 
xandro fuisse compressam , quum eos hieme adortus exet. 

35. 
Nearchus Susi oram palustrem dicit , et terminum cs 





FRAGMENTA. 71 


drtew γὰρ ἐφεξῆς τὴν τῶν Ἀράδων παραλίαν τῷ 
στόματι τοῦ Εὐφράτου xal τοῦ Πασιτίγριος, τὸ δὲ µε- 
ταξὺ πᾶν ἐπέχειν λίμνην τὴν ὑποδεχομένην τὸν Τίγριν. 
Ἀναπλεύσαντι δὲ τῷ Πασιτίγρει σταδίους πεντήχοντα 
καὶ ἑχατὸν τὴν σχεδίαν εἶναι τὴν ἄγουσαν ἐπὶ Σούσων 
de τῆς Περσίδος, ἀπέχουσαν Σούσων σταδίους ἑξήκον- 
za, τὸν δὲ Πασίτιγριν ἀπὸ τοῦ Ὀροάτιδος διέχειν περὶ 
δισχιλίους σταδίους, διὰ δὲ τῆς λίμνης ἐπὶ τὸ στόμα τοῦ 
Τίγριος τὸν ἀνάπλουν εἶναι σταδίων ἑξαχοσίων, πλη- 
σίον δὲ τοῦ στόματος χώμην οἰχεῖσθαι τὴν Σουσιανὴν, 
διέχουσαν τῶν Σούσων σταδίους πενταχοσίους, ἀπὸ δὲ 
τοῦ στόματος τοῦ Εὐφράτου μέχρι Βαθυλῶνος τὸν ἀνά- 
πλουν εἶναι διὰ γῆς οἰχουμένης καλῶς σταδίων πλειό-- 
νων ἢ τρισχιλίων. 

Arrian. Ind. 40, 9 : ᾿[Ὀνθένδε τὴν Σουσίων γῆν 
παρήμειθεν ὃ στρατός. Καὶ ταῦτα οὐκέτι ὡσαύτως 
ἀτρεχέως λέγει Νέαρχος ὅ τι ἐστίν of ἐκφράσαι, πλήν 
γε δὴ τοὺς ὅρμους τε καὶ τὸ μῆχος τοῦ πλόον" τὴν yw- 
gnv τε γὰρ τεναγώδεά τε εἶναι τὴν πολλὴν, καὶ ῥηχίησιν 
ἐπὶ μέγα ἐς τὸν πόντον ἐπέχουσαν χαὶ ταύτην σφαλε- 
phy ἐγκαθορμίζεσθαι᾽ πελαγίοισιν ὧν σφίσι τὴν χομι- 
δὴν τὸ πολὺ γενέσθαι. ()ρμηθῆναι μὲν δὴ ἐκ τοῦ ποτα- 
μοῦ τῶν ἐχθολέων, ἵναπερ τχὐλίσθησαν ἐπὶ τοῖσιν où- 
pora: τῆς Περσίδος, ὕδωρ δὲ ἐμθάλλεσθαι πέντε ἡμε- 
ρέων" οὐχ ἔφασκον γὰρ εἶναι ὕδωρ οἱ χαθηγεµόνες τοῦ 
πλόου. Id. 41, 8 : "Aro δὲ τοῦ στόματος τοῦ Εὐφράτου 


gore ἐς Βαθυλῶνα πλοῦν. λέγει Νέαρχος σταδίους εἶναι 
ἐς τρισχιλίους καὶ τριηκοσίους. 

Plinius Η. N. VI, 30: Euphrate navigari Baby- 
lonem e Persico mari CCCCX11 mill. passuum tra- 
dunt Nearchus et Onesicritus (fr. 30 ). Cf. Ritter. 1. 
l. X, p. 27. 

Plinius ib. sect. 28 : Onesicritus et. Nearchus ab 
Indo amne ad sinum Persicum atque illinc Baby- 
lonem Euphratis paludibus scripserunt vicies et quin- 
quies centena M. passuum esse. 


36. 


Strabo XV, p. 73a : Καὶ φησὶν ὃ Νέαρχος, μηδὲ 
καθοδηγῶν ἐπιχωρίων (sc. Susianorum ) τυγχάνειν, 
ἡνίκα τῷ στόλῳ παρέπλει πρὸς τὴν Βαθυλωνίαν èx τῆς 
Ἰνδικῆς, ὅτι προσόρµους οὐκ ἔχειν οὐδ᾽ ἀνθρώπων eù- 
πορεῖν oldat’ ἦν τῶν ἡγησομένων κατ᾽ ἐμπειρίαν. 


37 


Arrian, Exp. Al. VII, 3, 8, de morte Calani : Ὡς 
δὲ τὸ πῦρ ἐς τὴν πυρὰν ἐνέδαλον οἷς προστεταγμένον 
ἦν, τάς τε σάλπιγγας φθέγξασθαι λέγει Νέαρχος (οὕτως 
ἐξ Αλεξάνδρου προστεταγμένον ) καὶ τὴν στρατιὰν ἐπα- 
λαλάξαι πᾶσαν, Órocóv τι καὶ ἐς τὰς μάχας ἰοῦσα ἔπη- 
λάλαξε" xal τοὺς ἐλέφαντας συνεπηχῆσαι τὸ ὀξὺ καὶ 
πολεμικὸν, τιμῶντας Κάλανον. Cf. Onesicrit. fr. 33. 





Euphratem : in ore ejus pagum habitari, qui merces ex 
Arabia suscipiat : succedere enim deinceps ori Euphratis 
et Pasitigris oram Arabum : loca media omnia a lacu 
quodam occupari, qui Tigrim in se recipiat. Centum et 
quinquaginta stadiis adverso subvectos Pasitigri ad ratem 
venire, que Susa e Perside‘ducit, eamque a Susis abesse 
stadiis sexaginta. Pasitigrin vero ab Oroatide duobus mil- 
libus fere stadiorum : navigationem per lacum in os Tigri- 
dis stadiorum sexaginta esse, Prope hoc pagum Susianum 
habitari, quingentis stadiis a Susis distantem. Ab ore Eu- 
phratis Babylonem usque navigationem esse per loca bene 
habitata , supra tria millia stadiorum. 

Inde Susiorum regionem prietervectus est exercitus. Ab 
hoc loco Nearchus se non ita certa narrare posse scribit, 
praeterquam portus et longitudinem navigationis. Omnem 
enim illum maris tractum longe lateque vadosum ac sco- 
pulosum esse : neque citra periculum portum e mari capi 
posse. Idcirco hanc praecipuam eorum curam fuisse, ut ex 


faucibus amnis, ubi ad fines Persidis consederant, solve- 
rent, et de aqua in quinque dies classi prospicerent. Du- 
ces enim navigationis monuerant, aquam in iis partibus 
non reperiri. 

Ab ostiis Euphratis Babylonem usque Nearchus dicit na- 
vigationem esse stadiorum trium millium et trecentorum. 

36. 

Nearchus narrat se ne vie quidem duces indigenas ha- 
buisse, quum ex India in Babyloniam, classe pedestres co- 
pias comitans, navigaret, quod nec stationes habere, nec 
homines adipisci posset , qui perite ducerent. 

37. 

Simulac ii, quibus id negotii datum erat, ignem rogo 
Calani immisere , tubas clanxisse Nearchus tradit (ita enim 
jussisse Alexandrum) et universum exercitum clamorem 
edidisse, qualem in prelium proficiscens edere soleat; ele- 
phantes quoque acutos et bellicos sonos in honorem Calani 
admiscuisse. 


ANDROSTHENES THASIUS. 





(εινα. : « Androsthenes Callistrati filius, nunc 
Amphipolitanus (Arrian. Ind. 18, 4), nunc Tha- 
sius (Straboni, v. fr. 2) appellatur, quod ad candem 
causam videtur esse referendum, qua et Onesicri- 
tum et Nearchum duplici patriz vidimus adscriptos 
fuisse. Nempe in Thaso fortasse insula natus, Am- 
phipoli autein diutius postea commoratus est. Una 
autem cum Nearcho et Onesicrito celeberrima 
navigationis pericula fortiter expertus (fr. 2), 
ipso Nearcho fortasse , cujus erat popülaris, auctore 
et suasore, ab Alexandro expeditionem Arabicam 
parante ad hujus terre oram maritimam cognoscen- 
dam cum nave triginta remorum missus strenue 
lioc ınandato defunctus est. Superato enim Archia, 
qui eandem expeditionem facere jussus non ultra 
Tylum insulam pervenerat, Chersonesi Arabice 
partem preternavigavit (*). Harum igitur naviga- 
tionum descriptionem της Ἰνδικῆς παράπλου 
titulo inscriptam (**) non multo post Alexandri 
mortem (***) Androsthenes edidit, cujus libri pau- 
cissima tantummodo exstant fragmenta. Ceterum 
haud secus quam Onesicriti et Nearchi commenta- 
rios Androsthenis quoque periplum suum in usum 
convertisse videtur Juba Mauritanus (v. fr. 1). 
Cavendum denique ne confundatur hic Andro- 
sthenes Thasius cum juniore ejusdem nominis C) z 
ceno, memorato a Polybio (**"*). Idem vero An- 

(*) Arrian. Exp. Alex. VII, 20, 14: Tavti ἀπηγγέλθη 
᾿Αλεξάνδρῳ τὰ μὲν πρὸς Ἀρχίον, ὃς ξὺν τριαχοντόρῳ ἐχπεμφθεὶς 
ἐπὶ κατασκοπῇ τοῦ παράπλου τοῦ ὡς ἐπὶ τοὺς ᾿Αραδόας μέχρι 
μὲν τῆς νήσου τῆς Τύλον ἦλθεν, τὸ πρόσω δὲ οὐχέτι περαιω- 
θῆναι ἐτόλμησεν. Ἀνδροσθένης δὲ ξὺν ἄλλη τριακοντόρῳ ota- 
dels καὶ τῆς χεῤῥονήσον τι τῶν Apdbwv παρέπλενσε.Ο[. Ritter. 
Erdkunde, tom X, p. 395qq. 

(**) « Ita enim recte olim legebatur ap. Athen. III, p 93, 
B (v. fr. 1) pro περίπλῳ, quod dedit G. Dindorfius ».  * 

(***) « Hoc enim eo probabile fit, quod ejus libro usus 
est Theophrastus De caus. plant. 11,5,5 (fr. 3). » 

(****) Polyb. XI, 34, 12, ubi narrat Androsthenem 
Antiocho Magno gazam ex India devexisse. — Alium An- 


drosthenem Larisszum , Thessalorum praetorem , memorat 
Euseb. in Chron. p. 181 ed. Mai. 


drosthenes Thasius intelligendus est in Mareiani 
Heracleotez Periplo (Geogr. Vet. Scriptt. Gr. mia 
vol. I, p. 63, ed. Huds.), ubi quod legitur Tiny 
in Θάσιος emendandum esse recte jam vidit Vor 
sius (Hist. Gr. p. 98). » 





ΤΗΣ INAIKH2 ΠΑΡΑΠΛΟΥΣ. 
1. 


Athenzus III, p. 93, B: Ἀνδροσθένης ὃ ἐν τῷ τς 
Ἰνδικῆς Παράπλῳ γράφει οὕτως" « Τῶν δὲ στ 
xal χοιρίνων καὶ τῶν λοιπῶν κογχυλίων xoxün 
αἱ ἰδέαι xal πολὺ διάφοροι τῶν παρ ἡμῖν. Pow 
ται δὲ πορφύραι xal ὀστρέων πολὺ πλῆθος τῶν de 
πῶν" ἓν δὲ ἴδιον, ὃ καλοῦσιν ἐκεῖνοι βέρθερι, Edi 
μαργαρῖτις λίθος γίνεται" αὕτη δ᾽ ἐστὶ πολυτελὴς καὶ 
τὴν Ἄσίαν xol πωλεῖται περὶ Πέρσας τε καὶ τὸς ἐν 
τόπους πρὸς χρυσίον. “Eott δ᾽ ἡ μὲν τοῦ ὀστρέου ὃς 
παραπλησία τῷ κτενὶ, où διέγλυπται δὲ, ἀλλὰ λεῖον 
ὄστρακον Eyer xal δασύ" οὐδὲ ὦτα ἔχει δύο deny! 
χτεὶς, ἀλλὰ Eve ἡ δὲ λίθος γίνεται ἐν τῇ capai τὲ 
ὀστρέου, ὥσπερ ἐν τοῖς δείοις fj χάλαζα” καὶ Eri 
μὲν χρυσοειδὴς σφόδρα, ὥστε μὴ ῥᾳδίως δν, 
ὅταν παρατεθῇ παρὰ τὸ χρυσίον, ἡ δὲ ἀργυροιιδὶς, i 
δὲ τελέως λευκὴ, uola τοῖς ὀφθαλμοῖς τῶν ἰχθύων.» 

Παραπλησία τῷ κτενί κτλ.] Cf. TX Plinium, 5 
56 : Juba tradit Arabicis concham esse simile 
pectini insecto, hirsutam echinorum modo. De red. 
interpr. Athen. et Geier ad h. 1. 


2. 

Strabo XVI, p. 765 : “O μὲν οὖν Περσικὸς xis 
λέγεται καὶ ἡ κατὰ Πέρσας θάλαττα. Φρησὶ δὲ περὶ eb 
τῆς Ερατοσθένης (p. 100 ed. Bernhardy.) οὕτως, & 
τὸ μὲν στόμα φασὶν εἶναι στενὸν οὕτως , ὥστ᾽ ἐξ Apr 
ζοντος, τοῦ τῆς Kxpuavias ἀκρωτηρίου, τῆς "A paliar 
ἀφορᾶται τὸ ἐν Μάκαις- ἀπὸ δὲ τοῦ στόματος ἡ ἐν ἃ 
Fi παραλία περιφερὴς οὖσα κατ᾽ ἀρχὰς μὲν ἀπὸ f 
Καρμανίας πρὸς ἕω μικρὸν, εἶτα πρὸς ἄρκτον veuii, 





1. 

Androsthenes in navigatione præter Indiæ oras sie scri- 
bit : « Turbinum et cherinarum aliorumque conchyliorum 
vari: sunt forme et multum diversa: a nostris. Nascuntur 
vero ibi etiam purpura, et ostreorum ceterorum magna 
multitudo; sed unum singulare , quod berberi illi vocant , 
ex quo margarita gemma gignitur. Est autem haec magni 
in Asia pretii, et apud Persas in aliisque superioris Asice 
regionibus auro contra venditur. Adspectu ostreum illud 
simile pectini, testam tamen non strigis incisam habet, sed 
levis est concha et densa (densa spinarum lanugine ob- 


ducta ): neque aures duas habet, ut pecten , sed unam. 
Nascitur vero gemma in carne ostrei, quemadmodum ἃ 
suibus grando. Suntque aliae aurei coloris, ut non facie 
dignoscas si auro admoveas; aliae vero argentei colors; 
alive prorsus albze , similes piscium oculis. v 

2. 

Persicus sinus Persicum mare appellatur : de quo Era- 
tosthenes ait, os ejus adeo angustum esse , ut ex Harmozoate 
Carmanie promontorio Arabie pars conspiciatur, que 
est Macis proxima. A faucibus autem , ora, qua a dextri 
est, quum curva sit, a principio quidem a Caraania 


ANDROSTHENIS FRAGMENTA. 


παὶ μετὰ ταῦτα πρὸς τὴν ἑσπέραν, μέχρι Τερηδόνος 
καὶ τῆς ἐκθολῆς τοῦ Εὐφράτου" περιέχει δὲ τήν τε 
Καρμανίων παραλίαν καὶ τὴν Περσῶν καὶ Σουσίων 
xal Βαθυλωνίων ἀπὸ μέρους, ὅσον μυρίων οὖσαν ata- 
δίων: περὶ ὧν καὶ ἡμεῖς εἰρήκαμεν" τὸ δ᾽ ἐντεῦθεν ἑξῆς 
ἐπὶ τὸ στόμα πάλιν ἄλλοι τοσοῦτοι, καθάπερ καὶ 
Ἄνδροσθένη λέγειν φησὶ (ita Bernh. pro vg. 
φασὶ) τὸν Θάσιον, τὸν καὶ Νεάρχῳ συμπλεύ- 
σαντα καθ᾽ αὑτόν: ὥστε δῆλον ἐκ τούτων εἶναι, 
διότι μικρὸν ἀπολείπεται τῷ μεγέθει τῆς κατὰ τὸν Εὔ- 
ξεινον θαλάττης αὕτη ἡ θάλαττα λέγειν δέ φησιν (ita 
Geier. pro φασίν) ἐκεῖνον περιπεπλευχότα στόλῳ τὸν 
κόλπον, ὅτι ἀπὸ Τερηδόνος, ἑξῆς ἐν δεξιᾷ ἔχοντι τὴν 
ἥπειρον, ὃ παράπλους ἔχει προχειμένην νῆσον Ἰκά- 
prov, καὶ ἱερὸν ᾿Απόλλωνος ἅγιον ἐν αὐτῇ , καὶ pave 
τεῖον Ταυροπόλου. Πκραπλεύσαντι δὲ τῆς Ἀραθίας εἷς 
δισχιλίους καὶ τετταρακοσίους σταδίους dv βαθεῖ κόλπῳ 
πεῖται πόλις Γέῤῥα, Χαλδαίων φυγάδων ἐκ Βαθυλῶ- 
vos οἰκούντων τὴν ἁλμυρίδα καὶ ἐχόντων ἁλίνας τὰς 
οἰκίας, ἃς ἐπειδὴ λεπίδες τῶν ἁλῶν ἀφιστάμεναι κατὰ 
τὴν ἐπίκαυσιν τὴν ἐκ τῶν ἡλίων συνεχεῖς ἀποπίπτουσι, 
καταῤῥαίνοντες ὕδασι πυχνὰ τοὺς τοίχους συνέχουσι“ 
διέχει δὲ τῆς θαλάττης διακοσίους σταδίους ἡ πόλις" 
πεζέμποροι δ' εἰσὶν οἱ Γεῤῥαῖοι τὸ πλέον τῶν Ἀραδίων 
φορτίων xal ἀρωματικῶν. 


Cf. Aristobul. fr. 40 sqq. Que sequuntur ap. 
Athen. lege in fragm. Charetis. « Quod Androsthe- 
nes Νεάρχῳ συμπλεύσας καθ' αὑτὸν dicitur, indicare 


15 


videtur, navem, quacum Nearchı expeditioni se 
adjunxerat, suis opibus instruxisse Androsthenem, 
id quod eundem fecisse in Hydaspis navigatione 
docemur loco Arriani Ind. 18, 4. » GEIER. De 
Apollinis et Tauropoli in his regionibus cultu 
cf. Bernhardyum ad Dion. Perieg. v. 609. 

3. 


Theophrast. De caus. plant. IL, 5, 5 : El δ' ἆλη- 
θὲς ὃ ἔλεγεν Ἀνδροσθένης ὑπὲρ τῶν ἐν Γύλῳ τῇ νήσῳ 
τῇ περὶ τὴν Ἐρυθρὰν θάλατταν, ὅτι τὰ ναματιαῖα μᾶλ- 
ον συμφέρει τῶν οὐρανίων, ἁλυκὰ ὄντα, τοῖς δένδροις 
καὶ πᾶσι τοῖς ἄλλοις, (διὸ καὶ ὅταν Con, τῷ σίτω èra- 
φιέντας τοὺς ἐγχωρίους ἀποθρέχὲνν ) αἰτιάσαιτ᾽ ἄν τις 
τὴν συνήθειαν" τὸ γὰρ ἔθος ὥσπερ φύσις γέγονε" συμ- 
θαΐνει δὲ τὰ μὲν οὐράνια σπάνια γίνερϑαι; τούτοις δ᾽ 
ἐκτρέφεσθαι καὶ τὰ δένδρα καὶ τὸν σῖτον καὶ τἆλλα" διὸ 
καὶ πᾶσαν ὥραν σπείρουσι. 

« Androsthenes igitur auctor est narrationis de 
insule Tyli arboribus, quz exstat in Hist. plant. 
IV, 9, ubi res eadem traditur his verbis : Ὕδωρ δὲ 
οὐράνιον γίνεσθαι μὲν, οὐ μὴν χρῆσθαί γε πρὸς τοὺς 
καρποὺς, ἀλλ' εἶναι κρήνας μὲν ἐν τῇ νήσῳ πολλὰς, . 
ἀφ᾽ ὧν πάντα βρέχειν, ἃ καὶ αυμφέρει μᾶλλον τῷ 
σίτῳ καὶ τοῖς δένδρεσι" διὸ καὶ ὅταν Bon, τῷ σίτῳ 
ἐπαφιέντας τοὺς ἐγχωρίους ἀποθρέχειν. Unde patet e 
vestigiis vitiosee scripture [τούτοις εἰωθότας έγχω- 
pious} h. |. corrigendum esse : bon, τῷ σίτῳ ἐπαφιέν- 
τας τοὺς ἐγχ. ἀποθρέχειν. » SCHNEIDER. 





paullulum orientem versus, postea ad septemtrionem ver- 
git, hinc ad occidentem usque ad Euphratis ostia, et Te- 
redonem ; complectitur autem et Carmaniorum oram, et 
Persarum et Susianorum et Babylonize ex parte, quee quin- 
que millium fere stadiorum est, de quibus jam antea 
diximus. Hinc protinus usque ad os alia totidem stadi 
sunt, ut traditum dicunt ab Androsthene Thasio, qui cum 
Nearcho seorsum navigavit, ut perspicuum ex his sit, 
mare hoc paullo minus esse mari Euxino. Tradunt etiam 
illum dicere, qui sinum cum classe circumvectus sit, quod 
a Teredone naviganti ac deinceps continentem a dextra 
habenti, insula Icarium proposita appareat, et Apollinis 
‘Tauropoli templum inca sanctum et oraculum. Prætervecto 
Arabici litoris stadia ad bis mille quadringenta in sinu 
profundo sita est Gerrha urbs Chaldaorum e Babylonia 
fugitivorum, qui quum salsuginis plenam regionem inco- 











lant, domos e sale confectas habent , quas, quum squamulae 
salis solis ardore tosti continuo decidant, aqua frequenter 
conspergünt atque sic parietes earum firmant. Distat a mari 
urbe stadia ducenta. Ceterum Gerrhei ut plurimum per 
terram mercaturam faciunt aromatum aliarumque mer- 
cium Arabicarum, 

3. 

Quodsi Androsthenes vera de Tylo insula Rubri maris 
narravit , aquas fluentes , quæ salsæ sunt, plus quam cœ- 
lestes juvare tam arbores quam reliquum omne genus 
plantarum , et hinc agricolas loci illius statim post imbrem 
rivis inductis abluere sata solere : causam in consuetudine 
quierendam esse dixerim : hæc enim illis velut in naturam 
transiit. Accidit vero ut celestes aquæ ibi rare sint, illis 
vero nutriri et arbores et sata reliquaque omnia. Quare 
etiam quavis tempestate serunt, 





FRAGMENTA. 


(ο. ΟΙ. 144,2.a. C. 203. Vide Polyb. Exc. Vat. XV, 
25 a. ed. Didot. ). Is fortasse nepos fuit Clitarchi. 

Quod ztatem scriptoris attinet, Alexandri tem- 
poribus eum vixisse, demonstratione non eget ("). 
Inter comites regis nusquam memoratur, immo 
eximi ex eorum numero videtur ap. Diodorum II, 
7, 3, ubi : ὣς Κλείταρχος (fr. ἡ) καὶ τῶν ὕστερον 
(sc. post Ctesiam ) per’ ᾿Αλεξάνδρου διαθάντων εἷς τὴν 
"Aciav τινές. Sed hzc non premo, quum negligen- 
tius enuntiata esse appareant. Verum quum Stilpo, 
quo tempore Megara a Demetrio Poliorcete capta 
sunt, adhuc floreret (a. C. 308; vid. Clinton ad h. 
a. ), minime probabile est eundem jam ante expedi- 
tionem Alexandri tam celebrem fuisse, ut undique 
discipuli, relictis prioribus magistris, ad eum con- 
fluerent. Quapropter Clitarchum paullo juniorem 
Alexandri comitibus, nec interfuisse expeditioni 
Asiaticz, sed ejus tempore ex disciplina Stilponis 
εὑρεσιλόγου καὶ σοφιστοῦ quam plurimum profecisse 
verosimillimum est. 

Commentarios de rebus Alexandri Clitarchus ab- 
solvit antequam suos edidisset Ptolemæus. Si aliter 
res se haberet , haud scripsisset noster que leguntur 
in fr. 11. Libri laudantur primus, quartus, quintus, 
decimus, duodecimus. Que ex quarto afferuntur 
de Sardanapalli monimento ad Anchialen in Cilicia 
(fr. 2), pertinent ad ann. 333. Narratio hoc libro 
deducta fuerit usque ad prelium Ipsense. E libro 
quinto de Byblo quedam afferuntur (fr. 3); ma- 
jorem partem narratio de Tyri obsidione absumserit 
( 33a. Diodor. XVII, 40 — 46). Quz c libris de- 
cimo et duodecimo citantur (fr. 9 a. 22 a.), ea re- 
ferenda probabiliter suntad ann. 329 et 327. Quod 
restat spatium annorum duorum (326 —324), in 
tanta narrationis prolixitate alios duos libros occu- 
paverit. 

Fragmenta supersunt circa triginta, quorum 
tertia pars ( 10. 14 — 22 a) versatur in describendis 
Indorum terris, populis, animalibus, fabulis. Hzc 
indole nihil differunt ab narrationibus Onesicriti. 
Reliquorum quoque bona pars (fr. 8 de tenthre- 
done, fr. 4 de muris Babyloniis, fr. 9 a. de Persa- 
rum vestitu , fr. 2 de monumento Sardanap., fr. 3 
a. de Myrrha Adonidis matre, fr. 24 de Themisto- 
cle) cum Alexandri historia arctius conjuncta non 
sunt, atque hoc tantum probant, quantopere re- 
rum varietate placere lectoribus Clitarclius studue- 
rit. Quz ad historiam Macedonis spectant fragmenta 
numero sunt sex : fr. 1a. de Thebis expugnatis; fr. 
21 de Harpalo ejusque amica; fr. 12 de Sambi 


(*) Clitarchus ab eo (a Theopompo) proximus , Plin. 
11,9 (fr, 23). Sic Clitarchus, sic Stralocles de Themi- 
stocle finxit, Cic. Brut. 11. Stratocles Alexandri et subse- 
«quentibus temporibus floruit. 


75 


regione, in qua octoginta millia a Macedonibus cæ- 
sa narrantur sueta rerum exaggeratione; fr. 5 de 
Thaide; fr. 9 de Thalestri Amazone; fr. 11 de 
Ptolemzo servatore Alexandri. Ex his tria postrema 
mera scriptoris inventa sunt; iis accenseo fr. 33 de 
legatione Romanorum. Arguunt hzc virum histo- 
rici munere abutentem, ut vel fautorum captaret 
benevolentiam, vel lectorum inserviret voluptati. 
— Numquam ejusmodi scriptores admiratorum 
caruerunt multitudine, minime vero illis tempo- 
ribus, quibus ¢ntermissum hoc historiam scribendi 
genus Timagenes nova laude reparavit(Quinctil.X, 
1, 75). Atque rpsum Timagenem diligenter lecti- 
tasse Clitarchum, et in iis que de Alexandro tradi- 
dit presse secutum esse, colligimus ex fr. 11. Sisen- 
na vero historicus totum se ad Clitarchi exemplum 
conformavit (Cicero De legg. I, 2); in deliciis No- 
strum habuit Czlius Rufus, Ciceronis amicus ( fr. 
3); celebratum auctorem dicit Plinius 1. 1.; pro- 
bari ejus ingenium affirmat Quinctilianus 1. 1., etsi 
fides infametur. Porro si fragmenta nostra compa- 
raveris cum iis, que de iisdem rebus produnt Tro- 
gus Pompeius et Diodorus et Curtius, vix ulla esse 
potest dubitatio , quin Clitarchum in plurimis du- 
cem habuerint; idque de iis maxime narrationibus 
valet, que quum a probate fidei scriptoribus 
ignorentur, aperte eum in finem adornate sunt, 
ut vel atrocitate sua tragicam quandam sensibus 
commotionem incutiant; vel animos demulceant 
festiva jucunditate, vel novitate fabulosa in admi- 
rationem audientes abripiant. Hinc , ut alia mittam, 
evasit Curtianus iste Alexander, modo nulla non 
virtute ornatus, modo fadissimis inquinatus vitiis, 
prouti rhetoris consilia rem flagitare videbantur (*). 

Sed quantacunque apud vulgus Clitarchi fuerit 
celebritas, exstitere viri sobrii, quos vitia ejus haud 
lajuerunt. Quinctiliani illud, C&tarchi probatur in- 


(* Unum exemplum laudasse sufficiat ex Curtio IV, 6 
de Beti, Darii eunucho , qui post Gazz expuguationem ca- 
ptivus ad Alexandrum adducitur : Adducto, insolenti gay- 
dio juvenis elatus, alias virtutis etiam in hoste mirator, 
Non ut voluisti , inquit , morieris, Beti : sed quidquid 
tormentorum in captivum inveniri potest, passurum 
esse te cogita. llle non in(errito modo, sed contumaci 
quoque vultu intuens regem , nullam ad minas ejus red- 
didit vocem. Tum Alexander, Videlisne obstjnatum ad 
tacendum? inquit; num genu posuit? num supplicem 
vocem misil? Vincam tamen silentium, et, si nihil aliud, 
certe gemitu interpellabo. Ira deinde vertit in rabiem , 
jam tum peregrinos ritus nova subeunte fortuna. Per 
talos enim spirantis lora trajecta sunt; religatumque 
ad currum trazere circa urbem equi : gloriante rege, 
Achillem , a quo genus ipse deduceret , imitaium se esse 
pena in hostem capienda. Cf. Hegesias apud Dionys. 
Hal. De verb. comp. 18. — Aliud exemplum Clitarchei in- 
genii habes in libro V , 5: Miserabile agmen, inter pauca 
fortuna exempla memorandum etc. etc. 


76 CLITABCHI 


genium, fides infamatur jam attigi. Mala fides vero 
unde derivanda sit, bene perspexit Cicero in Bruto 
c. 11, ubi liec : Uterque (et Coriolanus et Themi- 
stocles) , quum civis egregius fuisset, populi ingrati 
pulsus injuria, se ad hostes contulit, conatumque 
iracundiae suce morte sedavit. Nam etsi aliter est 
apud te, Attice, de Coriolano, concede tamen ut huic 
generi mortis potius assentiar. At ille ridens, Tuo ve- 
ro, inquit, arbitratu ; quoniam quidem concessum est 
rhetoribus mentiri in historia, ut aliquid dicere possint 
argutius : ut enim tu nunc de Coriotano, sic Clitar- 
chus, sic Stratocles de Themistocle finxit. Nam quem 
Thucydides, qui et Atheniensis erat et summo loco 
natus summusque vir et paullo ætate posterior, tan- 
tum mortuum scripsit et in Attica clam humatum; 
addidit fuisse suspicionem, veneno sibi conscivisse 
mortem : hunc isti aiunt, quum taurum immolavis- 
set, excepisse sanguinem patera, et co poto mortuum 
concidisse. Hanc enim mortem rhetorice et tragice 
ornare potuerunt : illa mors vulgaris nullam præ- 
bebat materiem ad ornatum. Inanem orationis tu- 
morem, ut videtur, idem Cicero notat alio loco 
(De Legib. I, 2). Sisenna, inquit, omnes adhuc 
nostros scriptores... facile superavit. Is tamen ne- 
que orator in numero vestro unquam est habitus, εἰ 
in historia puerile quiddam consectatur : ut unum 
Clitarchum neque preterea quemquam de Greecis 
legisse videatur, eum tamen velle duntaxat imitari ; 
quem si assequi posset, aliquantum tamen ab opti- 
mo abesset. Etiam Demetrius ( De elocut. $ 304; 
vide fr. 8) Clitarchum reprehendit, quippe qui 
verbis maximis loquatur de rebus minimis, atque 
insectum describens de apro Ervmanthio dicere 
videatur. Porro Longinus $ 3, postquam Gorgiz et 
Callisthenis ampullas perstrinxerat, addit : xal ἔτι 
μᾶλλον τὰ Κλειτάρχου (γελᾶται)... φλοιώδης γὰρ ὃ 
ἀνὴρ xal φυσῶν κατὰ τὸν Σοφοχλέα οὗ σμικροῖς μὲν 
αὐλίσχοις, φορθειᾶς δ᾽ ἄτερ. Ita factum ut loqui 
Κλειταρχικῶς idem esset atque loqui ὑπερθολικῶς 
(vid. not. ad fr. 8). Quam orationis indolem Xlia- 
nus quoque innuit verbis : γενέσθαι καὶ ἄλλο τι γέ- 
νος ὄψεων ( Κλείταρχος) ὑμνεῖ (fr. 15). Idem Cli- 
tarchez dictionis vestigia servasse videtur in illis : 
ἵνα ἑστιᾶν τὴν ὅψιν δύνωνται (fr. 15), et paullo 
post de ave quadam loquens : ὥς εἶναι, el μή πη 


παχύτερόν ἐστιν εἰπεῖν, Σειρῆνάς τινας (fr. 18". 
Ceterum Clitarchus ex numero est eorum, qua 
Canonem historicorum grammatici Alexandrin 
ceperunt ( Bibl. Coislin. p. 597 ). 


c— Hun Oa 


TA KAT’ AAEZANAPON. 


I. 
E LIBRO PRIMO. 


Clemens Al. Strom. I, ar, p. 145, 45 Sd 
A reditu Heraclidarum usque ad Alexandri εἰς 
Ἀσίαν διάθασιν... Τίμαιος καὶ Κλείταρχος ὀχτακ 
εἴκοσι ἔτη colligi dicunt. 

820-+-334—=1154==378 sive 5x63 ante 
sive Ol. 1. Vide Fragm. Chronol. p. 123.Frags 
tum fugit Geierum. 

1 8. 


Athenzus IV, p. 148, D : Περὶ ὧν (sc. περὶ 
παρὰ Θηβαίοις δείπνων) Κλείταρχος ἐν τῇ πρώτη 
περὶ ᾿Αλέξανδρον ἱστοριῶν διηγούμενος. καὶ ὅτι ὁ 
αὐτῶν πλοῦτος τὑρέθη μετὰ τὴν ὑπ᾽ Ἀλεξάνδρω 
πόλεως χατασκαφὴν ἐν ταλάντοις τετρακοσίοις cH 
paxovra φησιν, ὅτι τε μικρόψυχοι ἦσαν καὶ τὰ: 
τὴν τροφὴν λίχνοι, παρασκευάζοντες ἐν τοῖς δεί- 
Opiz καὶ ἑψητοὺς καὶ ἀφύας καὶ ἐγχρασιχ όλους καὶ 
λᾶντας χαὶ σχελίδας καὶ ἔτνος. 

Ὃ πᾶς aùr. πλοῦτος κτλ. ] Quod quomodo 
telligendum sit docemur a Diodoro Clitarchi se 
tore (XVII, 14, 4) : Τοὺς δ᾽ αἰχμαλώτους Ax 
πωλήσας ἤθροισεν (᾿Αλέξανδρος) ἀργυρίου τάλαντα 


τραχόσια καὶ τετταράχοντα. Cf. Ptolem. fr. 3. 


2. 
E LIBRO QUARTO. 


Athenzus XII, p. 530, A: Κλείταρχος δ᾽ ἐν 
τετάρτη τῶν περὶ ᾿Αλέξανδρον γήρᾳ τελευτῆσαί y 
Σαρδανάπαλλον μετὰ τὴν ἁπόπτωσιν τῆς Σύ; 
ἀργῆς. 

Cf. Aristobul. fr. 6; Callisthen. fr. τα. Quon 
loco hzc de Sardanapallo sive Sardanapallis dis 
tatio instituta a scriptoribus sit, patet ex Arria 
Exp. II, 5, 2. 





1. 
E LIBRO PRIMO. 


A reditu Heraclidarum usque ad Alexandrum in Asiam 
trajicientem secundum Timaum et Clitarchum colliguntur 
anni octingenti viginti. 

1 a. 

De Thebanorum cenis verba faciens Clitarchus libro 

primo Historiarum Alexandri ait omnes eorum divitias 


post urbem ab Alexandro eversam intra quadringenti 
quadraginta talenta esse repertas ; tum adjicit, fuisse | 
silli animi, et in victu catillones, ut qui in ca'nis appa 
rent thria et elixos pisciculos et frixas apuas et encrasid 
los et hillas et pernas et ex legumine pultem. 
2. 
Clitarchus libro quarto De rebus Alexandri senio y 


decessisse ait Sardanapallum, postquam Assyrize regno e: 
disset. 


FRAGMENTA. 


3. . 


Cicero Ep. ad fam, II, 10 : Victoria justa im- 
perator appellatus apud Issum (quo in loco, spe 
ut ex eo | Celio Rufo) audivi, Clitarchus tibi nar- 
ravit Darium ab Alexandro esse superatum ) ad- 
duxi exercitum. 

« De loco pugnz vide qua congessit Mützell. ad 
Curt. p. 100 sqq. Ceterum Diodoream prelii de- 
scriptionem rhetoricam Clitarcho deberi, nemo 
dubitabit. Cf. Callisthenes fr. 13. » GRIER. 


3a. 
E LIBRO QUINTO. 


Stobzus Floril. 64 , 36 (tom. II, p. 487 Gaisf.] : 
Κλείταρχος ἐν ε' Περὶ Ἀλεξάνδρου. « Ot... βυθλι.., 
οὗπερ κάλλει τὴν ἀνθρωπίνην διενεγχόντος φύσιν; τὴν 
ἰδίαν ἐρασθῆναι θυγατίρα Μύῤῥαν ὀνόματι. » 

« Dedi hunc locum utcunque mutilum εχ A. 
Plura ibi legere non potui. In principio legendum 
fortasse : Θείας... βύθλου vel simile quid. » Gatsr. 
Scribe Θείαντος Βυθλίου. Historiam de Myrrha sive 
Smyrna ex patre matre Adonidis sec. Panyasim 
lege apud Apollodor. III, 14, 4. ibique v. Heyne. 
Reliquos auctores vide in Lexicis Mythol. v. 4do- 
mis, Clitarchus ubi de Byblo urbe Alexandro se 
dedente egit, de Bybliorum Adoniis, festo cele- 
berrimo (cf. Lucian. De dea Syr. c. 6 sqq. p. 
733 ed. Didot.), sermonem instituit. 


4. 


Diodor. II, 7, 3: Ambitus murorum Babylo- 
nis urbis secundum Ctesiam erat stadiorum 360, 
ὥς δὲ Κλείταρχος καὶ τῶν ὕστερον μετ᾽ ᾿Αλεξάνδρου 
διαδάντων εἷς τὴν Ἀσίαν τινὲς ἀνέγραψαν. τριακοσίων 
ἑξήκοντα καὶ πέντε σταδίων" καὶ προστιθέασιν ὅτι τῶν 
ἴσων ἡμερῶν εἷς τὸν ἐνιαυτὸν οὐσῶν ἐφιλοτιμήθη τὸν 
ἴσον ἀριθμὸν τῶν σταδίων ὑποστήσασθαι" ὁπτὰς δὲ 
πλίνθους εἰς ἄσφαλτον ἐνδησαμένη τεῖχος κατεσκεύασε 
τὸ μὲν ὕψος, ὡς μὲν Κτησίας φησὶ, πεντήκοντα ὁρ- 
γυιῶν, ὡς δ᾽ ἔνιοι τῶν νεωτέρων ἔγραψαν, πη- 
χῶν πεντήχοντα, τὸ δὲ πλάτος πλεῖον ἢ δυσὶν ἅρμασιν 


7 


ἱππάσιμον' πύργους δὲ τὸν μὲν ἀριθμὸν διακοσίους καὶ 
πεντήκοντα, τὸ 8° ὕψος καὶ πλάτος ἐξ ἀναλόγου τῷ Bá- 
ρει τῶν κατὰ τὸ τεῖχος ἔργων.... “Ave μέσον δὲ τῶν 
οἰκιῶν καὶ τῶν τειχῶν ὁδὸς πάντῃ κατελέλειπτο δίπλε- 
Όρος. 

Eadem ex Diodoro suis verbis narrat Tzetzes 
Hist. IX, v. 567 sqq., quem locum exscripsi in 
Ctesiz fr. ο, ubi vide. Pro verbis Diodoreis ἔνιοι 
τῶν νεωτέρων Tzetzes ponit ὕστερον ὃ Κλείταρχος καὶ 
πᾶς μετ’ Ἀλεξάνδρου, suopte ingenio, quamvis de 
Clitarcho potissimum Diodorum cogitasse vecte 
divinaverit. Clitarchi descriptionem, uti solet, 
reddit Curtius V, 1, 24 : Semiramis eam condide- 
rat, non, ut plerique credidere, Belus, cujus regia 
ostenditur. Murus instructus laterculo coctili, bitu- 
mine interlitus, spatium XXX et duorum pedum 
in latitudinem amplectitur : quadrige inter se oc- 
currentes sine periculo commeare dicuntur. Alti- 
tudo muri L cubitorum eminet spatio : turres denis 
pedibus quam murus altiores sunt. Totius operis 
ambitus CCCLXVI11 (debebat CCCLXV, τξη pro 
Ie’) stadia complectitur : singulorum stadiorum 
structuram singulis diebus perfectam esse memoriae 
proditum est, εἴς, 

5. 

Athenzus XIII, 576 E : Ὁ δὲ μέγας Ἀλέξαν- 
ὅρος οὐ Θαΐδα εἶχε μεθ’ ἑαυτοῦ, τὴν Ἀττικὴν ἑταί-. 
pav; περὶ ἧς φησὶ Κλείταρχος, ὡς αἰτίας γενομένης 
τοῦ ἐμπρησθῆναι τὰ ἐν Περσεπόλει βασίλεια. 

Fabulam hanc, preclarum declamationis argu- 
mentum, (ex Clitarcho) narrant Diodorus XVII, 
72, Curtius V, 7, Plutarch. Alex. 38, addens : Οἱ 
μὲν οὕτω ταῦτα γενέσθαι φασὶν, of δ᾽ ἀπὸ γνώμης. 
Nihil de muliercula ista Arrian. Exp. Al. III, 18, 
Strabo XV, p. 730 init., Auctor Itiner. Al. c. 67. 
Ceterum de Alexandro regiam incendente adi Ste- 
Croix l. 1. p. 311, Droysen. Alexandr. p. 247 sqq.; 
de Thaide, τῇ Πτολεμαίου τοῦ βασιλεύσαντος ὕστερον 
ἑταίρᾳ, vide Athenzum 1. 1. et Geierum in Com- 
ment. De vit. Ptolem. Lag. p. 47. 


6. 
Plinius H. N. VI, 13, 15, de mari Caspio : Ir- 





3a. 
E LIBRO QUINTO. 

Clitarchus libro quinto De rebus Alexandri tradit Thian- 
tem Byblium forme pulchritudine naturam humanam supe- 
rase, ipsiusque filiam, Myrrham nomine, emore ejus 
correptam ese. 

4. 

Ut Clitarchus et qui postea cum Alexandro in Asiam tra- 
jecerunt , literis prodiderunt , murorum ambitus erat tre- 
centorum et sexaginta quinque stadiorum ; quod anni dies, 
addunt, stadiorum numero (Semiramis) exequare stu- 
duisset. Murum coctis lateribus et bitumine conglatinatis 








coagmentavit , quinquaginta orgyias altum , teste Ctesia, 
vel, ut recentiorum nonnulli referunt, quinquaginta cu- 
Ditos tantum; latitudo vero major quam qua duobus cur- 
ribus juxta vehentibus sufficeret ; turres fuisse dicont nu- 
mero ducentas et quinquaginta , quarum altitudo latitudo- 
que amplitudini operum muri responderet... Inter murum 
et domorum edificia via duorum plethrorum circumquaque 
relicta erat. 
5. 

Alexander Magnus nonne Thaidem , Atticam istam me- 
retricem secum habuit ? quam Clitarchus auctorem fuisse 
dicit incendii regize Persepolitanee. 


78 


rumpit Scythico oceano in aversa Asie, pluribus 
nominibus accolarum appellatum, celeberrimis duo- 
bus, Caspio et Hyrcanio. Non minus hoc esse quam 
Pontum Euxinum, Clitarchus putat. 

5. 

Strabo XI, p. 491 : Οἱ δ᾽ ἐπὶ τοσοῦτον συναγα- 
γόντες τὸν ἰσθμὸν , ἐφ᾽ ὅσον Κλείταρχος, ἐπίκλυστον 
φήσας ἐξ ἑκατέρου τοῦ πελάγους, οὐδ' ἂν λόγου ἀξιοῖν - 
το. De isthmo loquitur, quem formari opinaban- 
tur terra inter Caspium mare et Pontum Euxi- 
num porrecta. Ex Clitarcho procul dubio fluxerunt 
que de mari Caspio leguntur ap. Plutarch. Alex. 
c. 44, Curtium VI, 4, 18, Diodor. XVII, 75, 3. 
Vide Ste-Croix l. l. p. 711 sqq. et Mützell. ad Curt. 
l. |. 


8. 


Demetrius De eloc. § 304 : TA ὀνομασία πολ- 
λάχις χαριεστέρων πραγμάτων ὄντων ἀτερπέστερα 
φαίνεται. Καθάπερ ὃ Κλείταρχος περὶ τῆς τενθρηδόνος 
λέγων ζώου μελίσση ἐοικότος: « Κατανέμεται μὲν, 
φησὶ, τὴν ὀρεινὴν, εἰσίπταται δὲ εἰς τὰς χοίλας δρῦς » 
ὥσπερ περὶ βοὸς ἀγρίου ἡ τοῦ Ερυμανθίου κάπρου λέ- 
γων, ἀλλ᾽ οὐχὶ περὶ μελίσσης τινὸς, ὥστε xal ἄχαριν 
τὸν λόγον ἅμα xai ψυγρὸν γενέσθαι. Παράχειται δέ 
πως ἀλλήλοις ταῦτα ἀμφότερα. 

Χαριεστ. πρ. ὄντ. ] Ita Geller. ex marg. Vict. 
Ald. pro vulgatisyapievra πράγματα ὄντα. — Rem 
ex Demetrio repetit Tzetzes in Histor. VII, 50, 
iterumque tangit XI, 831. Clitarchum manifesto 
deprehendimus ap. Diodor. XVII, 75, 7 : Ἔστι 
δὲ καὶ ζῶον κατὰ τὴν χώραν ( Ὑρκανίαν) ἑπτερωομέ- 
νον, ὃ καλεῖται μὲν ἀνθρηδῶν . λειπόμενον δὲ μεγέθει 
μελίττης μεγίστην "ἔχει τὴν ἐπιφάνειαν" ἐπινεμό- 
µενον γὰρ τὴν ὀρεινὴν ἄνθη παντοῖα δρέπεται, καὶ 
ταῖς κοιλάσι πέτραις xai τοῖς χεραυνοθόλοις τῶν δέν- 
ὅρων ἐνδιατρῖθον χηροπλαστεῖ, xal κατασκευάζει χύμα 
διάφορον τῇ, γλυκύτητι, τοῦ παρ᾽ ἡμῖν μέλιτος οὗ πολὺ 
λειπόμενον. 

Supplendus locus Diodori ex schol. vet. ad Ni- 
candr. Alexiph. 185, ubi sic : Πεμφρηδών δὲ ζῷόν 


ENDE SS NP I — — 


CLITARCHI 


ἐστι τῶν σφηχωδῶν, μεῖζον μὲν μύρμτχος, peiser 
δ᾽ ἔλασσον: ἑπτέρωται δὲ καὶ ποικίλην ἔγει λευκῶι χεὶ 
μέλανι τὴν ἐπιφάνειαν. Touro κατὰ τὴν ὀρεινὴν νεωί- 
μενον ὀρέπεται ἀπὸ τῶν ἐν τοῖς ἄγκεσι θάμνων zavis 
ἄνθη, καὶ φερόμενον ἐς τὰς χοίλας πέτρας χαθίττατε. 
Preterea Schneider. : a Notabilem Tzetzz lorum a 
epistola nescio an non edita [ Est Tzetz. Epist. 13 
in cod. Reg. 2644 fol. 74 a, a Millero propedien 
edenda] reperio in Commentario Victori ad 
Demetrium p. 267 : Σὺ δὲ Κλειταρχικῶς ἡμᾶς ten 
veis [ πρὸς τοὺς νῦν ἀπαράμιλλον].. Κλείταρχος γὰρ 
ἐκεῖνος 6 συγγραφεὺς περὶ τῆς τενθρηδόνος φησὶν (5% 
ἐστι μελίττη παρόμοιον)’ Κατανέμεται τὴν ὀρενίῃ 
εἰσίπταται δὲ τῶν δρυῶν τὰς χοιλαδας. » Ad vocem 
Κλειταρχικῶς in margine annotatur : Σημαίνιύπῳ 
θολιχὸν λόγον Κλειτάρχου. Vide Steph. Thes. sh 
v. Ceterum de anthredone 5. tenthredone s. pea- 
phredone insecto v. Aristot. H. A. IX, 43; Alia 
XV, 1 (ubi libri ἀνθηδών); Hesych. s. v. 
9. 

Strabo XI, p, 505 : Ὅπου δὲ vov εἶσιν (αἱ Ape 
ζόνες), ὀλίγοι τε xal ἀναποδείκτως καὶ Grm 
ἀποφαίνονται: χαθάπερ καὶ περὶ Θαληστρίας, b 
Ἀλεξάνδρῳ συμμίζαι φασὶν ἐν τῇ Y ρχανίᾳ καὶ evp- 
νέσθαι τεχνοποιίας χάριν, δυναστεύουσαν τῶν Age 
ζόνων" ob γὰρ δμολογεῖται τοῦτο, ἀλλὰ, τῶν ef- 
γραφέων τοσούτων ὄντων, of μάλιστα τῆς dirk 
φροντίσαντες οὐχ εἰρήχασιν, οὐδ᾽ οἱ πιστευόμενος μ- 
λιστα οὐδενὸς μέμνηνται τοιούτου , οὐδ᾽ οἱ εἰπόναι si 
αὐτὰ εἰρήκασι. Κλείταρχος μέν φησιτὴν Oot- 
στρίαν ἀπὸ Κασπίων πυλῶν καὶ Θερμώδοντι 
ὁρμηθεῖσαν ἐλθεῖν πρὸς Ἀλέξανδρον. Eine 
ἀπὸ Κασπίων εἰς Θερμώδοντα στάδιοι πλείους Eme 
χιλίων, καὶ τὰ πρὸς τὸ ἔνδοξον θρυληθέντα xiv ber 
λογῆται παρὰ πάντων, of δὲ πλάσαντες ἦσαν οἱ 
χείας μᾶλλον Y ἀληθείας φροντίζοντες. 

Clitarchi de eadem re mentionem injicit Pe 
tarchus in Alex. c. 46, quem locum vide in Os 
sicriti fr. 5. Quomodo historiam Noster narra 
verit, lege apud Diodor. XVII, 77, Justin. Xil 
3, Curtium VI, 5, 24 sqq., quos omnes exe 
dem auctore hausisse patet. 


nn πο 


7. 

Nulla ratio habenda est eorum, qui isthmum (inter 
Caspium mare et Pontum Euxinum interjectum ) cum 
Clitarcho adeo in arctum cogunt, ut eluvione utriusque 
maris perfundi dicant. 

8. 

Clitarchus de tenthredone insecto apis simili : « Depa- 

scilur montana, involatque in quercus concavas. » 


9. 


Ubi nunc sint ( Amazones), id perpauci absque demon- 
stratione cui fides habenda , demonstrare conantur. Quale 


est etiam illud de Thalestria, quam Amazonum regu 
Alexandrum in Hyrcania convenisse et prolis sascipiesii 
causa coivisse cum co ferunt. Neque enim hoc in coals 
est; sed e tanto scriptorum numero qui maxime veriti 
habent rationem , nihil de ea re dicunt , nullaque ft aet 
tio ejus ab iis, quibus plurimum fidei habetur; qui vet 
tradiderunt . non consentiunt. Clitarchus ait Thalestrian à 
Caspiis portis et Thermodonte profectam ad Alexandre 
venisse. Sunt autem a Caspiis portis ad Thermodontem sit- 
dia amplius sex millibus. Que autem augendi glorie cast 
vulgata sunt, etsi in iis consentiant omnes, tamea @ 
confinxerunt , adulandi quam veritatis fueruni studiosiures 


FRAGMENTA. 


9 a. 
-E LIBRO DECIMO. 


Schol. Aristophan. Av. 487 : Πᾶσι γὰρ Πέρσαις 
ἐξῆν τὴν τιάραν φορεῖν, ἀλλ᾽ οὐχ ὀρθὴν, ὡς Κλείταρ- 
χος ἐν τῇ δεκάτη’ μόνοι δὲ of τῶν Περσῶν βασιλεῖς 
ὀρθαῖς ἐχρῶντο... Τοῖς μὲν ἄλλοις ἔθος καὶ ἐπτυγμένην 
καὶ προθάλλουσαν εἰς τὸ μέτωπον ἔχειν , τοῖς δὲ Bacı- 
λεῦσιν ὀρθήν. | 

Post narrationem de Thalestri Diodorus XVII, 
77, 4 (Ol. 112, 4. 329) exponit, quomodo mores 
et vestitum regum Asiaticorum Alexander emulari 
ceperit. Ex hoc loco, opinor, fluxit fragmentum 
nostrum. Geierus petitum putavit ex narratione de 
diademate inter navigationem in Euphrate flumine 
brevi ante mortem institutam infausto casu regi 


ablato et a nauta quodam sive a Seleuco reddito - 


(v. Aristobul. fr. 41, 42). Quod ferri nequit, 
quum libro demum duodecimo (fr. 22 a.) Clitar- 
chus de Indorum gymnosophistis egerit. — Ceterum 
tiaram et candyn et anaxyrides Alexander non 
assumpsit, sec. Diodor. 1. 1. et Eratosthenem ap. 
Plut. Mor. p. 329, F. Vide Brissonium De regio 
Persar. princ. p. 57 sqq. (ed. Argentor. 1710). 


10. 


Schol. Apoll. Rh. II, {οί : "Ox δὲ Λιόνυσος 
ἐπολέμησεν ᾿Ινδοῖς, Διονύσιός φησι xal Αριστόδημος 
ἐν α’ Θηθαϊκῶν ἐπιγραμμάτων, καὶ Κλείταρχος ἐν ταῖς 
Περὶ ᾿Αλέξανδρον ἱστορίαις, προσιστορῶν, ὅτι καὶ 
Νύσα ὄρος ἐστὶν ἐχεῖ, xal χισσῷ ὅμοιον φυτὸν, ὃ xa- 
λεῖται σκινδαψός. Τὰ αὐτὰ δὲ καὶ Χαμαιλέων ἱστό- 
ρησεν ἐν τῷ Περὶ Ἰλιάδος. 

Diodorum in Alexandri historia h. l. conferri 
non licet propter lacunam que est in libro XVII 
post cap. 83. Que leguntur lib. II, 38 de Bacchi 
in Indiam expeditione, de dei inventis, de Mero 
monte etc, ea non ex Clitarcho, sed ex Megasthene 
(cujus cf. fr. 20) derivanda videntur. Clitarchum 
expresserit Curtius VII, 10, 7 et qui eodem duce 
utitur Trogus ap. Justin. XII, 7. Alium auctorein 
ante oculos habuisse Arrianuın in iis que tradit V, 
1—3 et VI, 28 recte statuit Geierus, num vero 
de Onesicrito an de alio quovis cogitandum sit, in 
medio relinquo. De origine harum fabularum ex 
mythologia Indica repetenda v. Bohlen. Alt. Ind. 
1, p. 143 et passim. Cf. Droysen. Alex. p. 370. 


79 


11. 


Curtius IX, 5, 21 : Ptolemeum, qui postea 
regnavit, huic pugne (Mallensi) adfuisse, auctor 
est Clitarchus et Timagenes. Sed ipse, scilicet glo- 
rice suce non refragatus, afuisse, missum in expe- 
ditionem, memorie tradidit. Tanta componentium 
vetusta rerum monumenta vel securitas vel, par 
huic vitium, credulitas fuit! 

Clitarchi commentum repetunt Pausan. I, 6, a; 
Auctor Itiner. Alex. c. 115; Stephan. Byz. v. 'O£- 
δράκαι; Plutarch. De fort. Alex. Or. I, c. 2, quam- 
quam idem in Alex. 63 nonnisi Peucestz rectc 
mentionem facit. Diodorus XVII, 99 item unum 
Peucesten memorat, Reliqui auctores, qui de vul- 
neratione Alex. agunt , nomina omittunt. Ceterum 
cf. Ptolemei fr. 20; Aristobul. fr. 28; Ste-Croix 
l. 1. p. 407; Droysen. 1. 1. p. 440. 


12. 


Curtius IX, 8, 13 : Diruta igitur arce (Porti- 
cani) et omnibus captivis venundatis, Sambi regis 
fines ingressus est ( Alexander) ; multisque oppidis 
in fidem acceptis, validissimam gentis urbem cuni- 
culo cepit. Barbaris simile monstri visum est, rudi- 
bus militarium operum, quippe in media ferme 
urbe armati terra exsistebant, nullo suffossi specus 
ante vestigio facto. Octoginta millia Indorum in ea 
regione casa, Clitarchus est auctor, multosque 
captivos sub corona venisse. 

Octoginta millia) κατέχοψε τῶν βαρθάρων ὑπὲρ 
τὰς ὀκτὼ μυριάδας Diodor. XVII, 102, ex Clitarcho 
scilicet. — « Que in sequentibus et apud Diodo- 
rum (c. 103, 7) et apud Curtium de Ptolemzo 
narrantur apud Harmateliam urbem vulnerato, 
dein autem non sine numine mire sanato, item ex 
Clitarcho videntur esse delibata, qua de re cf. 
Comment. nostr. De Ptolem. Lag. vit. p. 14 et 
15. » GEIER. 

13. 


Quod h. |. Geierus posuit, apud nos legitur 
fragm. 22 a. 


14, 
` Plinius H. N. VII, a, p. 8 Tchn. : Ctesias gen- 


tem ex his, que appelletur Pandore, in convalli- 
bus sitam annos ducenos vivere, in juventa candido 





9 a. 
E LIBRO DECIMO. 


Omnibus Persis tiaram, non rectam tamen, gestare li- 
cebat, uti Clitarchus ait libro decimo; soli enim reges 
rectis utebantur Reliqui tiaram involutam et in frontem 
demissam gestare solebant. 


10. 

Bacchum bellum contra Indos gessisse narrant Dionysius 
(Mylileneus vel Samius) , Aristodemus libro primo In- 
scriptionum Thebanarum et Clitarchus in Alexandri histo- 
ria, addens esse in India etiam Nysam montem , et plantam 
ibi nasci hederæ similem , quee scindapsus nominetur. 


80 CLITARCHI 


capillo, qui in senectute. nigrescat. Contra alios 
quadragenos non excedere annos, junctos Macro- 
biis, quorum femince semel pariant, idque et dga- 
tharchides tradit : preeterea locustis eos ali et 
esse pernices, Mandorum nomen iis dedit Clitar- 
chus et Megasthenes, trecentosque eorum vicos an- 
numerat, Feminas septimo «etatis anno parcere, 
senectam quadragesimo accidere. 

Mandorum | Pandarum probiliter conj. Pin- 
tianus, quia Megasthenes ap. Arrian. terram istam 
appellat Pandzam. 


15. 
JElian, N. A. XVII, a : Κλείταρχος ἐν τῇ * περὶ 


τὴν Ἰνδικήν φησι γίνεσθαι ὄφιν πηγῶν ἐχχαίδεχα. 
1 ίνεσθαι δὲ xal ἄλλο τι γένος ὄφεων ὑμνεῖ, οὐ κατὰ 
τοὺς ἑτέρους τὸ εἶδος" βραχυτέρους μὲν γὰρ εἶναι τῷ 
μεγέθει πολλῷ, ποικίλους γε μὴν τὴν χρόαν δρᾶσθαι, 
ὥσπερ οὖν φαρμάκοις καταγραφέντας- τοὺς μὲν γὰρ 
χαλκοειδεῖς ταινίας ἔχειν ἀπὸ χεφαλῆς ἐς τὴν οὐρὰν 
καθερπούσας, τοὺς δὲ ἀργυρίῳ προσεικασμένας, me- 
φοινιγμένας ἄλλους, χαὶ μέντοι καὶ χρυσοφανεῖς (χρυ- 
σοφαεῖς cod. Vat.) τινας’ δαχεῖν δὲ ἄρα καὶ ἀποχτεῖ- 
ναι ὤχιστα δεινοὺς λέγει οὗτος. 

Ἐν τῇ] excidisse videtur numerus libri (iv 
τῇ v ?). Verba hec omisit cod. Monac. E Clitarcho 
sua habet Diodor. XVII, 9o. Ceterum de ser- 
pentibus Indicis cf. Nearch. fr. 14 et 15; Aristo- 
bul. fr. 32, 33; Onesicrit. fr. 7. 


16. 
JElian. N. A. XVII, 25 : Λέγει δὲ Κλείταρχος 


πιθήχων ἐν ᾿Ινδοῖς εἶναι γένη ποικίλα τὴν χρόαν, ue- 
e , - ee 
γέθει δὲ μέγιστα: ἐν δὲ τοῖς γωρίοις τοῖς ὀρείοις τοσοῦ- 
τον αὐτῶν τὸ μέγεθος εἶναι, ὡς Ἀλέξανδρον, φησὶ, 
τον Φιλίππου χαὶ πάνυ χαταπλαγῆναι σὺν xat τῇ ol- 
ton y 3 , NI e” 
χείᾳ δυνάμει, οἰόμενον ἀθρόους ἰδόντα στρατιὰν δρᾶν 
συνειλεγμένην καὶ ἐλλοχῶσαν αὐτόν. ᾿Ορθοὶ δὲ ἦσαν 
ol πίθηκοι κατὰ τύχην ἡνίκα ἐφάνησαν. Θηρῶνται 
δὲ οὗτοι οὔτε δικτύοις, οὔτε κυνῶν ῥινηλατούντων σο- 
, 3 ~ y NA ` ~ , 
ota καὶ μάλα ἀγρευτικῆ. ᾿Εστι δὲ τὸ ζῶον ὀργηστι- 
4 9 ~ , " , 9 - κ 
χὸν, εἰ θεῶτο ὀρχούμενον: xal θέλει γε αὐλεῖν, εἰ xa- 
ταπνεῖν μάθοι εἰδέναι [μαθόντα εἶδεν νε] μάϑοι εἰδότα 


Jac. si δ' ἴδοι αὐλοῦντα, θέλει γ᾽ ἰδεῖν εἰ κ. μ.ε. 3]. | 
Πρὸς τούτοις εἶ θεάσαιτό τινα ὑποδήματα τοῖς πο 
περιτιθέντα , μιμεῖται τὴν ὑπόδεσιν, xai ὑπογράγοπε 
τὸ ὀφθαλμὼ μίλτῳ [μέλος τι cod. Par. μέλιτι Di- 
dor.], καὶ τοῦτο δρᾶσαι θέλει. Οὐκοῦν ὑπὲρ τῶν εἰ» 
μένων μολίθου πεποιημένα κοῖλα xal βαρέα ὑτωφ 
para προτιθέασι, καὶ βρόχους αὐτοῖς ὑποθαλόντες, de 
εἰσθαλεῖν μὲν to πόδε, ἔχεσθαι δὲ τῇ πάγη καὶ pale 
ἀφύκτῳ. Δέλεαρ δὲ αὐτοῖς ὀφθαλμῶν πρόχειται ἱτῷ 
τοῦ [supple μίλτου | ἰξός. Κατόπτρῳ δὲ probará 
᾿Ινδὸς ὁρώντων ἐχείνων, οὐκ εἰσὶ δ᾽ ἔτι τὰ [ἔτι τὰ ad 
vel ἔτυμα Jac.) κάτοπτρα, ἀλλὰ ἕτερα προστήέπας 
[προτιθ. Jac.]: εἶτα καὶ τούτοις ἕρματα ἰσχυρὰ ize 
πλέχουσιν- xal μέντοι καὶ [καὶ μὴν τὰ σκεύη δ. κεὶ κν 
ταῦτα 1] τοιαῦτά ἐστιν. Οἱ μὲν [οἱ μὲν οὖν 1.] ἔχῃ. 
Tat, καὶ ἀγεννῶς δρῶσι [x. ἀτενῶς óp. Gron. ze dz 
ἀγεννῶς δρῶσι Jac.] κατὰ τὴν μίμησιν ἣν [ἂν 1] ὦ 
Gov: ἐκπηδᾷ δὲ ἰσχύς τις κολλητικὴ βλεφάρων de de 
πρὸς τὴν αὐγὴν ἀντιτυπίας, ὅταν ἴδωσιν deri: du 
οὐχ δρῶντες αἱροῦνται ῥᾷστα- φυγεῖν γὰρ [n db 
ἠχιστοι. 


Cf. Diodor. XVII, go : Ἴδιον δέ τι καὶ κετὶ ep 
ὀρεινὴν τὴν πλησίον ὑπῆρχε" χωρὶς γὰρ τῆς πρὸς we 
πηγίαν ὕλης εἶχεν Á χώρα πολλοὺς xat 
νους τοῖς μεγέθεσιν ὄφεις, ὄντας ἑχχαιδεχαπήχεκι ΒΡ 
θήχων τε γένη πολλὰ καὶ τοῖς μεγέθεσι διαλλέτηναι 
ὧν τὴν τέχνην τῆς θήρας αὐτὸ τὸ ζῷον Uyrytiw pr 
μητικὸν γὰρ ὑπάρχον πάσης πράξεως βία μὲν ὁ μα 
δίως χειροῦται, διά τε τὴν ἰσχὺν τῶν σωμάτων τὰ 
διὰ τὴν τῆς ψυχῆς ἀγχίνοιαν - τῶν δὲ χυνηγῶν d μὲ 
μέλιτι (scr. μίλτῳ) τοὺς ὀφθαλμοὺς ἀλείφονται, d 
δὲ βλεπόντων τῶν θηρίων ὑποδοῦνται, τινὲς δὲ τες 
χεφαλαϊῖς χάτοπτρα περιτιθέασι- xal τοῖς μὲν ine 
μασι παραθέντες δεσμοὺς ἀπολείπουσιν, ἀντὶ aw 
μέλιτος (μίλτου) ov ὑποθάλλουσι, τοῖς δὲ xat 
πτροις ἐπίσπαστρα καθάπτουσι * διόπερ ὅταν βούλωνα 
τὰ ζῶα τὰς πράξεις τῶν δραθέντων ἐπιτελεῖν, dint 
TEL, τῶν μὲν βλεφάρων χεχολληµένων, τῶν δὲ miM 
δεδεμένων , τῶν δὲ σωμάτων κατεχομένων" ὅδεν eye 
poa πρὸς τὴν θήραν γίνεται. . 

Cf. Strabo XV, p. 699 : Ἐν δὲ +5 λεχθείος Us 


καὶ τὸ τῶν χερχοπιθήχων διηγοῦνται πλῆθος belle 





15. 

Clitarchus in India serpentes nasci ait cubitorum sede- 
cim. Nasci etiam aliud quoddam serpentum genus canit, 
forma ab altero illo diversum; nam magnitudine multo 
inferiores esse , variisque spectari coloribus quasi pigmen- 
tis pellem distinctam habentes; aliis enim aris colorem 
referentes esse vitas, qu a capite ad caudam pertineant, 
aliis argento similes, aliis purpureas , nonnullis etiam auri 
splendorem præ se ferentes. Morsu eos celeriter interficere 
idem narrat Clitarchus. 

16. 
Clitarchus tradit simiarum in India genera esse colore 


varia, magnitudine autem praestantia. In montanis tff 
nibus tantam eorum magnitudinem esse , ut etiam Ale 
der, Philippi filius, vel cum copiis suis magno percales Š 
terrore ; frequentes enim conspiciens collectum et insist 
tem ipsi exercitum cernere opinabatur. Casu enim fadt 
est ut, quando apparuerunt, simiæ starent erectis corpora 
Capiuntur neque retibus neque ulla canum sagacium slt 
tia venatoria. Sed saltare animal hoc cupit si quem vee 
saltantem, et si tibiis canentem conspexerit , videre πᾶ 
num ipsum qnoque tibias scienter inflare discere pest 
Porro si quem spectaverit calceos induentem , rem 8 
tatur, et si quem rubrica oculos pingentem , hoc qw 





FRAGMENTA. 81 


λον xal τὸ μέγεθος ὁμοίως - ὥστε τοὺς Μαχεδόνας ποτὲ 
ἰδόντας ἔν τισιν ἀχρολοφίαις ψιλαῖς ἑστῶτας ἐν τάξει 
κατὰ μέτωπον πολλοὺς (xal γὰρ ἀνθρωπονούστατον 
εἶναι τὸ ζῷον, οὐχ ἧττον τῶν ἐλεφάντων ) στρατοπέ- 
δου λαθεῖν φαντασίαν, xal ὀρμῆσαι μὲν ἐπ᾿ αὐτοὺς, 
ὡς πολεμίους" μαθόντας δὲ παρὰ Takthou συνόντος 
τότε τῷ βασιλεῖ τὴν ἀλήθειαν, παύσασθαι. Ἡ δὲ θήρα 
τοῦ ζῴου διττή" μιμητιχὸν δὲ καὶ ἐπὶ τὰ δένδρα dva- 
φευχτικόν" οἱ οὖν θηρεύοντες, ἐπὰν ἴδωσιν ἐπὶ δένδρων 
ἑδρυμένον. ἐν ὄψει θέντες τρυθλίον ὕδωρ ἔχον , τοὺς ἕαυ- 
τῶν ὀφθαλμοὺς ἐναλείφουσιν ἐξ αὐτοῦ. εἶτ᾽, ἀντὶ τοῦ 
' ὕδατος ἰξοῦ τρυθλίον θέντες, ἀπίασι καὶ λογῶσι róg- 
δωθεν- ἐπὰν δὲ καταπηδῆσαν τὸ θηρίον ἐγχρίσηται τοῦ 
(oU, καταμύσαντος δ᾽ ἀλειφθῇ τὰ βλέφαρα , ἐπιόντες 
ζωγροῦσιν εἷς μὲν οὖν τρόπος οὗτος. Ἄλλος δὲ, ὑποδυ- 
σάμενοι θυλάκους ὡς ἀναξυρίδας, ἀπίασιν, ἄλλους xa- 
ταλιπόντες δασεῖς, τὰ ἐντὸς χεχρισμένους ἰξῷ * ἐνδύν- 
τας δὲ εἰς αὐτοὺς ῥαδίως αἱροῦσι. 

Ad locum JEliani : ἐκπηδᾶ κτλ.] « Locum vitio- 
sum esse puto. Quid significat ἀντιτυπία πρὸς τὴν 
αὐγήν ὃ quomodo visci vis dici potest ἐκπηδᾶν) Ges- 
nerus vertit : radiis e speculo reflexis ita (simia) 
afficitur oculis, ut hebetati illi palpebris tamquam 
adglutinatis conniveant. Conjicio fuisse scriptum : 
βλεφάρων ὑπὲρ τῆς... ἀντιτυπίας, i. e. pro imagine 
a speculo ad lucem repercussa prosilit vis visci te- 
nax oblinitque faciem simiz, » SCHNEIDER. « Lo- 
cus mutilus et confusus, ad quem restituendum 
lenis correctio non sufficit. Quanto hec omnia di- 
sertiora apud Diodorum, cujus et Strabonis nar- 
rationem h.l. pro /Elianeis expressit Gillius. Codi- 
ces in depravatissimis verbis nihil presidii offerunt, 
nisi quod m. vitium addit αὐτὴν pro αὐγὴν exhi- 
bens. » JacoBs. Verti quasi hunc fere in modum 
scriptum fuisset : ἐκπηροῖ δὲ ἡ ἰξοῦ ἰσγὺς χολλητικὴ 
βλεφάρων 9 xal τὸ χάτοπτρον Ex τῆς πρὸς τὴν αὐγὴν 


( ad oculos ) ἀντιτυπίας vel ἐκ τῆς τῶν ἀκτίνων ἀντι- 


dicendi genus reputans minime negaverim), sen- 
sum recte ceperit Gesnerus. Diodorus nonnisi ad 
vincula speculis annexa respexit verbis : τῶν δὲ 
σογμάτων χατεχοµένων. 

17. 

Strabo XV, p. 718 : Ἐν δὲ ταῖς κατὰ τὰς ἑορτὰς 
πομπαῖς πολλοὶ μὲν ἐλέφαντες πέμπονται χρυσῷ κε- 
χοσμημένοι xal ἀργύρῳ, πολλὰ δὲ τέθριππα xat βοϊχὰ 
ζεύγη" εἶθ᾽ ἡ στρατιὰ κεχοσμημένη" καὶ χρυσώµατα 
δὲ τῶν μεγάλων λεβήτων xal κρατήρων ὀργνιαίων' xai 
τοῦ ᾿Ινδικοῦ χαλκοῦ τράπεζαί τε καὶ θρόνοι καὶ ἐκπώ- 
pora xat λουτῆρες, λεθοχόλλητα τὰ πλεῖστα σμαράγδοις 
xal βηρύλλοις καὶ ἄνθραξιν Ἰνδικοῖς, xat ἐσθὴς δὲ 
ποιχίλη χρυσόπαστος, xal θηρία * ασοι( ἄρχοι Cor.) καὶ 
παρδάλεις xai λέοντες τιθασοὶ καὶ τῶν ποιχίλων ὁρ- 
νέων χαὶ εὐφθόγγων πλῆθος. “O δὲ Κλείταρχός φησιν 
ἁμάξας τετραχύχλους δένδρα κομιζούσας τῶν μεγαλο- 
φύλλων , ἐξ ὧν ἀπείργεται (ἀπήρτηται em. Schneider. 
ad Allian. 17, 22) γένη τιθασευομένων ὀρνέων , ὧν 
εὐφωνότατον μὲν εἴρηκε τὸν ὠρίωνα, λαμπρότατον δὲ 
κατὰ τὴν ὄψιν καὶ πλείστην ἔχοντα ποικιλίαν τὸν xa- 
λούμενον κατρέα τὴν γὰρ ἰδέαν ταῷ μάλιστα ἐγγίζειν, 
τὴν δὲ λοιπὴν εἰχονογραφίαν παρ᾽ ἐκείνου ληπτέον. 

Cf. Curtius VIII, 9 : Quum rex se in publico 
conspici patitur, thuribula argentea ministri fe- 
runt, totumque iter, per quod ferri destinavit, odo- 
ribus complent. Aurea lectica margaritis circumpen- 
dentibus recubat; distincta sunt auro et purpura 
carbasa, qua indutus est : lecticam sequuntur ar- 
mati corporisque custodes : inter quos ramis aves 
pendent, quas cantu seriis rebus obstrepere docue- 
runt, etc, 


18. 


Ælian. H. A. XVII, 22 : Καὶ Κλειτάρχῳ χδρον 
δῶμεν. Λέγει δὲ Κλείταρχος ἐν 'IvBoic γίνεσθαι ὄρνιν, 
xal εἶναι σφόδρα ἐρωτικὸν, xal τὸ ὄνομα αὐτοῦ λέγει 


τυπίας. Sin ἐκπηδᾷ recte se habet (quod Clitarchi | ὡρίωνα εἶναι. Φέρε δὲ καὶ γράψωμεν αὐτὸν τῷ λόγῳ, 





facere vuit. Itaque pro his ex plumbo factos graves calceos 
proponunt, et laqueos subjiciunt, ut inseri quidem pes pos- 
sit , sed firmo vinculo etiam retineatur. Oculorum esca pro 
rubrica ponitur viscus. Speculo etiam Indus venator in si- 
miarum conspectu utitur, non vero idem sed aliud simiis 
apponit, atque huic quoque firma vincula subnectit. Hacc 
igitur sunt hujusmodi. Jam accedunt simiz et inconsulto 
agentes imitantur quie viderunt. [Itaque exceecat eas vel 
vis visci palpebras conglutinans, vel, si speculum fixis 
oculis intuentur, solis radiorum repercussio.] Visu his mo- 
dis orbatze capiuntur facillime, quippe quie fuga sibi con- 
sulere jam nequeant. 
17. 

In solemnibus (Indorum) pompis multi ducuntur elephan- 
tes auro et argento ornati, multeque quadrige jugaque 
boum. Deinde instructus sequitur exercitus, et auramenta 
ingentium lebetum craterumque qui orgyiam altitudine 


SCRIPTORES RER. ALEX. 


æquant ; porro ex ære Indico factae mense, sellee , pocula , 
labra, quorum plurima gemmis distincta , ut smaragdis, 
beryllis , carbunculis Indicis; przeterea vestes colore variae 
auroque intertextee, nec non animalia, ** ( ursi?) atque par- 
dales et leones mansueti, przeterea avium variarum dulceque 
canentium multitudo. Clitarchus vero plaustra narrat quater- 
narum rotarum , quibus vehantur magnis foliis instructae ar- 
bores, ex iisque pendere varias species avium n.ansuetarum, 
quarum canorissimum esse dicit orionem, aspectu vero pul- 
cherrimum et colorum varietate prie ceteris insignem ap- 
pellari tradit catreum; qui forma ad pavonem proxime 
accedat. Reliquam imaginis descriptionem ex ipso pete 
Clitarcho. 
18. 


Clitarcho quoque locum demus. Is igitur in India nasci 
refert avem valde amatoriam , cui orioni nomen es;e dicit. 
Age describamus eam verbis, quibus ipse utitur Clitarchus : 

27 





FRAGMENTA. 


fumen urgere. Quod primo coercitum, deinde vehe- 
mentius pulsum, majore impetu adversum agebatur, 
quam torrentia preecipiti alveo incurrunt. Ignota 
vulgo freti natura erat, monstraque et irae deum in- 
dicia cernere videbantur. ldentidem intumescens 
mare et in campos paullo ante siccos descendere su- 
perfusum. Jamque levatis navigiis et tota classe di- 
aspersa, qui expositi erant, undique ad naves trepidi 
etimproviso malo attoniti recurrunt. Sed in tumultu 
festinatio quoque tarda est. Hi contis navigia appel- 
lebant, hi dum remos aptari prohibebant, conse- 
derant. Quidam enavigare properantes, sed non 
exspectatis qui simul esse debebant , clauda et inha- 
bilia navigia languide moliebantur; alice navium in- 
consulte ruentes receperant, pariterque et multitudo 
et paucitas festinantes morabatur. Clamor hinc ex- 
spectare, hinc ire jubentium, dissonceque voces nun- 
quam idem atque unum tendentium non oculorum 
modo usum, sed etiam aurium abstulerant, etc. 


31. 


Athenzus XIII, p. 586, C : Φησὶ Θεόπομπος ἐν 
τοῖς περὶ τῆς Xing ἐπιστολῆς, ὅτι μετὰ τὸν τῆς [Πνθιο- 
νίκης θάνατον ó Ἅρπαλος μετεπέμψατο τὴν Γλυκέραν 
Ἀθήνηθεν" ἣν καὶ ἐλθοῦσαν οἰκεῖν ἐν τοῖς βασιλείοις 
τοῖς ἐν Tapo, καὶ προσκυνεῖσθαι ὑπὸ τοῦ πλήθους, 
βασίλισσαν προσαγορευομένην" ἐπειρῆσθαί τε ἐπὶ πᾶσι 
μὴ στεφανοῦν Ἅρπαλον, ἐὰν μὴ καὶ Γλυκέραν otipa- 
νῶσιν. ἐν Ῥωσσῷ δὲ καὶ εἰκόνα χαλχῆν αὐτῆς ἱστάναι 
τολμῆσαι παρὰ τὴν ἑαυτοῦ. Τὰ ὅμοια δὲ εἴρηκε 
καὶ Κλείταρχος ἐν ταῖς Περὶ ᾿Αλέξανδρον 
ἑστορίαις. 

Περὶ τῆς Χίας ] quasi de Chia quadam pellice 
"Theopompus scripsisset. In latinis verti περὶ Χίων. 
Plura v. in Fr. Hist. Introd. p. LXXIII. De re cf. 
Diodorus XVII, 108, 6: Μετὰ δὲ ταῦτα ἄλλην ἑταίραν 
᾿Αττικὴν ὄνομα Γλυκέραν μεταπεμψάμενος ἐν ὕπερ- 
Εαλλούσῃ τρυφῇ καὶ πολυδαπάνῳ διαιτήματι διεξῆγεν. 


ara 





nins H. N. VII, a, p. 8. Tchn. : Oritas ab In- 
dis Arbis fluvius disterminat. Hi nullum alium ci- 
bum novere quam piscium , quos unguibus dissectos 
sole torreant : atque ita panem ex his faciant, ut 
refert Clitarchus, Que fugerunt Geierum. Cf. 
Nearch. fr. 20, Onesicrit. fr. 26, Diodor. XVII, 


101. 





22. 


Idem VI, 36. p. 392 : Insulas toto eo mari ( sc. 
JEthiopico ) et Ephorus complures esse tradidit, et 
Eudozus, et Timosthenes : Clitarchus vero Aleran- 
dro regi renuntiatam adeo divitem , ut equos incola: 
talentis auri permutarent. Alteram , ubi sacer mons 
opacus silva repertus esset, distillantibus arboribus. 
odore mirae suavitatis. 

« Pertinere videtur hac Clitarchi narratio ad 
illud tempus, quo Alexander ex India reversus et 
expeditionis Arabice consilium animo molitus vi- 
rosrerum nauticarum peritos ad maria istaet terras 
adjacentes cognoscendas miserat. » GRIER. Locum 
unde desumpta hzc sint, accuratius indicat Curtius 
X, 1, 10 ; Nuntiabant autem (sc. Nearchus et 
Onesicritus)... insulam ostiis amnis subjectam auro 
abundare, inopem equorum esse : singulos equos 
ab iis, qui ex continenti trajicere auderent , singu- 
lis talentis emi, etc. Vide Nearch. fr. 25. 


aaa, 
E LIBRO DUODECIMO. 


Diog. L. Procem. $ 6 : Τοὺς γοῦν γυμνοσοφιστὰς 
καὶ θανάτου καταφρονεῖν φησὶ Κλείταρχος ἐν τῇ δωδε- 
xám. 

An potius Κλέαρχος ὃ mox Laertius : Κλέαρχος 
δὲ δ.Σολεὺς ἐν τῷ Περὶ Παιδείας καὶ τοὺς γυμνοσο- 
φιστὰς ἀπογόνους εἶναι τῶν μάγων φησίν. Nihil tamen 
muto. » MgnaG. Neque est cur mutetur, Eodem 
capite etiam Dinonem Diogenes citat. Ceterum hic 
posui fragmentum, existimans petitum esse ex nar- 
ratione de morte Calani, V. Diodor. XVIII, 107. 

23. 


Plinius H. N. UL, 9: Theophrastus., primus ex- 
ternorum aliqua de Romanis diligentius scripsit : 
nam Theopompus, ante quem nemo mentionem 
habuit, Urbem dumtaxat a Gallis captam dixit ; 
Clitarchus ab eo proximus, legationem tantum ad 
Alexandrum missam. 

Clitarchum sequuntur Diodor. XVII, 113, 9, 
Curtius VII, 95, Memnon in Hist. Heracleæ. Fa- 
mam tueri studet Niebuhr. (Rem. Gesch. Ill, 
P- 191), vereor ne frustra, 


a4. 
Plutarch. Themist. c. 27 Dinonem et Clitarchum, 


-------------------------------------;------------------------------------------------------ 


31. 

Theopompus in Epistola de Chiis scripta , post Pythoni- 
ces obitum Harpalum ait Athenis arcessivisse Glyceram : 
que quum venisset, in regia habitasse Tarsi , et a populo 
adoratam esse et reginam appellatam : vetitumque fuisse, 
ait, ne quis Harpalum corona donaret, quin simul coronaret 





Glyceram. Eundem in Rosso oppido etiam statuam illius 
seneam ponere juxta suam conatum. Similia tradidit Clitar- 
chus in Historia Alexandri. 
22a. 
Gymnosophistas etiam mortem contemnere Clitarchus 
ait libro duodecimo. 


84 .CLITARCHI 


inter eos recenset, qui Themistoclem ad Χεγχεπι, 
non ad Artaxerxem regem venisse dixerint ; falso 
quidem, Vide Dinonis fr. 20. Η͂ΕΡΒΕΝ (Ρε font. 
Plut. p. 31) : « Fortasse in ipsa Alexandri historia 
Persici regni fata episodio interjecto enarravit; 
adeoque de Themistoclis fuga ibi locutus est. » 
Ejus suspicionis causam idoneam loco nostro non 
inesse recte monet Geier. Sedes fragmenti incerta. 

Cicero, Brut. c. τι : Hunc Themistoclem isti 
( sc. Clitarchus et Stratocles ) aiunt, quum taurum 
immolavisset, excepisse sanguinem patera, et eo 

mortuum concidisse. 

Vide Introductionem. De Stratocle oratore, 
turpi Antigoni et Demetrii adulatore, exponit 
Ruhnken. ad Rutil. Lup. I, 9. — Clitarchi 
commentum, non nominato auctore, memorant 
Diodor. XI, 58 3; Plut. Themist. 3o; Schol. ad 
Thuc. I, 138; Valer. Max. V, 6 : Themistocles, 
quem virtus sua victorem, injuria patric impera- 
torem Persarum fecerat, ut se ab ea oppugnanda 


abstineret, instituto sacrificio exceptum patera tauri 


sanguinem hausit, et ante ipsam aram quasi que- 
dam pietatis praeclara victima concidit, Cf. Cornel. 
Nep. Themist. c. 10. 


( 25.) 

Phlegon Mirab. c. 4 : “[otopet δὲ xat Ησίοδος καὶ 
Δικαίαρχος καὶ Κλείταρχος xal Καλλίμαγος xal ἄλλοι 
τινὲς περὶ Γειρησίου τάδε. Sequitur historia de Ti- 
resia ex viro in feminam mutato (cf. Apollodor. III, 
6, 7). Deinde c. 5 ex iisdem auctoribus narratur 
similis historia de Cenide genus mutante. Verum 
egregie fallor aut pro Κλείταρχος scribendum est 
Κλέαρχος. Gellius N. A. IV, 11 : Clearchus et Di- 
ceearchus memoria: tradiderunt fuisse eum (Pytha- 
goram ) postea Pyrandrum, deinde Callicleam, 
deinde feminam puléra facie meretricem, cui no- 
men fuerat Alce. Ea occasione veteres istas fabulas 
ex Hesiodo Clearchus ( ἐν Βίοις) narraverit. 


26. 
Stob. Floril. 53, 13 (t. II, p. 381 Gaisf.) : Κλεί- 


ταρχος ὃ ἱστοριογράφος εἶπε, κᾶσα τόλμη καὶ ' 
δυνάμεως ὑπερθαίνει μέτρα. 

Anton. Melissa I, 13 : Αγωνιζόμενος ὑπὲρ οὗ. 
ἔπραξας, δις ἀδικήσεις. 

Ibid. I, 31 (et ap.S. Maxim. 12, p. 177): 
πολλὴ τέκνα βελτίονα οὗ ποιεῖ. 

27. 

Ibid. I, 36 : Ὀφείλομεν ξαυτοὺς ἐθίζειν dz 
ὀλίγων ζην, ἵνα μηδὲν αἰσχρὸν ἕνεκεν χρημάτω 
θωμεν, Eadem S. Maximus LI, p. 574 ed. Co 

Ibid. I, 48 : Ἐν συλλόγῳ πρῶτος λέγειν μὴ. 
Seve μετὰ γὰρ πλείονας λένων, ὄψει μᾶλλον τὰ a 
ροντα. 


a8. 
Ibid. 1,55 : Τῆς ψυχῆς ὡς ἡγεμόνος ἐπι 


τοῦ δὲ σώματος ὡς στρατιώτου TE 

Ibid. 1, 58: Κρεῖττον ἀποθανεῖν $ δι᾽ dx, 
τὴν ψυγὴν ἀμαυρῶσαι. « Cette pensée était vra 
blablement a Pendroit ot Clitarque entrait 
quelques details sur les debauches d’Alexand 
Ste-Croix p. 376. 

29. 

Ibid. II, 1 (et Boisson, An. I, p. 118 ) :"4 

μὲν ἐπιτήδευε πρᾶος εἶναι. ἀρχόμενος δὲ μεγαλό 


Βασιλέα φρόνιμον τὸ διάδημα οὐ ποιεῖ, νοῦς γάρ 
6 ἄρχων. Ἄρχεοθαι μὴ μαθὼν, ἄρχειν μὴ ἔπιγ 
Cf. Stobeus 1. ]. 41, 35, JEschin, In Cte 
p. 208. 

30. 

Ibid. II, 70 :°O μὴ θέλεις ἀχούειν, μηδὲ elr 
μὴ θέλεις λέγειν, μηδὲ ἄχουε' ὅτων xal γλώσστς | 
ὁ κίνδυνος. Κρεῖττόν ἐστι τῷ ποδὶ ὀλισθαίνειν 
γλώσση. Ead. Maxim. p. 647. 

31. 

S. Maximus I, p. 164 : Μὴ τὸ ἔχειν ἀρετὴν; 
νόμιζε, ἀλλὰ τὸ ὡς δεῖ xat ὑπὲρ ὧν δεῖ. Aperi 
ἔχων πάντα ἕξεις, κακίαν δὲ, οὐδὲ σεαυτόν. 

Ibid. II, p. 165 : Ἡ ἰσγὺς τοῦ σώματος μὴ 
σθω τῆς ψυχῆς ἀσθένεια, ἰσχὺν δὲ uy φρόνησ' 
μιζε. 





26. 
Clitarchus historicus ait : Omnis audacia virium modum 
transgreditur. 
Qua injuste fecisti defendens bis peccabis. 
Dos multa haud meliores reddit liberos. 
27. 
Paucis vivere debemus nos assuefacere, ne turpe quid 
divitiarum gratia committere discamus. 
In colloquio primus dicere ne studeas ; post complures 
loquens quae profutura sint videbis melius. 
28. 
Anime tamquam ducis curam habe, corporis tam- 
quam militis. 


Prestat mori quam intemperantia obscurare anima 
29. 

Imperans stude mitis esse, aliorum imperio obe 
excelso sis animo. — Regem prudentem diadema non 
dit , mens enim rector est. Imperata facere si non di 
ris, ne tenta imperare. 

80. 

Quod audire non vis, id ne dicas ; quod dicere nor 
id ne audias: aurium et linguæ magnum periculum ; 
labi quam lingua praestat. 

31. 
Non babere virtutem duc pulcrum, sed habere quoi 


FRAGMENTA. 85 


32. 34. 
. . “Ibid. XII, p. 177 : Ἐγκράτεια, κρηπὶς εὐσεθείας: 
Ibid. III, p. 167 et Apostol. Prov. XX, 22 : ah 
Φιλῶν ἃ μὴ δεῖ, οὐ φιλήσεις ἃ der‘ ἀπλήρωτον γὰρ f ὄρεξις κτήσεως, ἀρχὴ πλεονεξίας ' ἐκ γὰρ φιλαργυρίας 


ἐπιθυμία χαὶ διὰ τοῦτο χαὶ ἄπορον. ἀδικία φύεται. 


85. 
5. Ibid. LIV, p. 20/4 (quz alii Plutarcho tribuunt ): 
“Ὥσπερ ὑπὸ τοῦ ἰοῦ τὸν σίδηρον, οὕτω τοὺς φθονεροὺς 
ὑπὸ τοῦ ἰδίου ἤθους κατεσθίεσθαι. 
Ibid, 13: Κρεῖττον ἄρχεσθαι τοῖσι ἀνοήτοις ἡ ἄρ- 
χειν. Hoe fugit Geierum. l 


Ibid. VI, p. 171 : Σεαυτοῦ τὰ ἀτυχήματα τῶν φί- 
λων ἡγοῦ, τῶν δὲ ἰδίων εὐτυχημάτων κοινώνει, 

Τελευτησάντων τῶν φίλων θρηνεῖν μὲν οὐκ εὐγενὲς, 
προνοεῖν δὲ τῶν οἰκείων ἐπιμελές. 





et pro quibus oportet. Virtutem habens habebis omnia; sin 


Defunctos amicos lugere non dedecet, prospiciendum 
pravitatem, ne te ıpsum quidem. 


vero est rebus suorum. 
Robur vorporis ne sit animi imbecillitas, robur vero ani- 34. 
mi prudentiam existima. Continentia fundamentum pietatis : possidendi cupiditas, 
32. initium avaritie , et ex argenti amore nascitur injustitia. 
Amans que non debes, non amabis qué debes; inex- 85. 
i lestum. 
plebile cupiditas propier etiam mo Uli srugine ferrum, sic invidos sua ipsorum indole 
t. edi. 
infortunia tui ipsius esse puta, tuam vero | “Me , . 
μμ άμα Satius oat stulta parere quam imperar, 





PTOLEM ÆI FRAGMENTA. 8: 


ΤΑ KAT’ AAEZANAPON. 


I. 


Arrianus Exp. Alex. I, 2, 7 de pralio contra 
Triballos commisso : Αὐτῶν δὲ τῶν Μαχεδόνων te- 
λευτῆσαι λέγει Πτολεμαῖος ἱππέας μὲν ἕνδεχα, πεζοὺς 
δὲ ἀμφὶ τοὺς τεσσαράχοντα. 

« Ex omnibus Alexandri rerum scriptoribus 
quum unum Ptolemeum iis, que ante Persicam 
expeditionem gesta sint, interfuisse sciamus, non 
solum quee hoc loco ipsis Arriani verbis huic au- 
ctori vindicantur, sed longe plurima, qua primo 
Anabasis libro etiam non citato auctore apud Ar- 
rianum exstant, illius fidei deberi videntur, id quod 
magis etiam apparebit, si comparaveris fragm. 2. » 
GEIER. 

2. 


Strabo VIT, p. 301 extr. (Pergit Alexander 
contra Thraces supra Hemum habitantes, perve- 
nitque ad Istrum fluvium) : Φησὶ δὲ Πτολεμαῖος ὁ 
᾿Αάγου, κατὰ ταύτην τὴν στρατείαν συμμίξαι τῷ Ade- 
ξάνδρῳ Κελτοὺς τοὺς περὶ τὸν Ἀδρίαν, φιλίας καὶ ξενίας 
χάριν’ δεξάμενον δὲ αὐτοὺς φιλοφρόνως τὸν βασιλέα, 
ἐρέσθαι παρὰ τὸν πότον, τί μαλιστα εἴη ὃ φοθοῖντο, 
νομίζοντα αὐτὸν ' ἐρεῖν ° αὐτοὺς δ᾽ ἀποκρίνασθαι, ὅτι οὐ- 
Seva, πλὴν εἰ d doa μὴ 6 οὐρανὸς αὐτοῖς ἐπιπέσοι: φι- 
λίαν γε μὴν ἀνδρὸς τοιούτου περὶ παντὸς τιθέσθαι. 

Eadem fusius, sed non nominato Ptolemzo, 
narrat Arrian. I, 4 extr. Fidem narralionis in du- 
bium vocat Sainte-Croix ( Zxam. critique p. aaı), 
tuentur Droysen. (Alex. p. 73) et Geier. ad h. 1. 


3. 


Arrianus, 1, 8, 1, de Thebarum expugnatione : 
᾿Αλλὰ λέγει Πτολεμαῖος δ Λάγου ὅτι Περδίκκας προ- 
τεταγμένος τῆς φυλακῆς τοῦ στρατοπέδου σὺν τῇ αὑτοῦ 
τάξει, χαὶ τοῦ χάρακος τῶν πολεμίων οὐ πολὺ ἀφεστη- 
κὼς οὐ προσμείνας παρ᾽ Ἀλεξάνδρου τὸ ἐς τὴν μάχην 


DE REBUS ALEXANDRI. 
1. 

Preelio contra Triballos commisso ex ipsis Macedonibus, 

secundum Ptolemzum , czsi equites 11, pedites circa 40. 
2. 

Tradit Ptolemzeus Lagi in hac expeditione (contra Thra- 
ces suscepta) Alexandrum convenisse Celtos, Adriz acco- 
las, hospitii et amicitiae jungends causa. Excepisse eos re- 
gem comiter alque interrogasse ad pocula quidnam maxi- 
me timerent , ratum scilicet ipsum responsuros esse Alexan- 
drum: illos vero respondisse nihil se vereri nisi ne czelum 
in ipsos ruat; ceterum se tanti viri amicitiam summo po- 
nere loco. 

8. 
Ptolemaeus Lagi filius scribit Perdiccam praesidii castren- 


ξύνθημα , αὐτὸς πρῶτος προσέμιξε τῷ χάρακι xal δια- 
σπάσας αὐτὸν ἐνέθαλεν εἰς τῶν Θηθαίων τὴν προφυ- 
λαχήν. 

Hzc sicuti reliqua, que de urbis oppugnatione 
apud Arrianum ( ex eodem Ptolemzo ) leguntur, 
quam maxime discrepant ab narratione Diodori 
( XVII, ιο sqq.) et Polyzni (Strateg. IV, 3 ). 
« Ista quidem , Geierus inquit, rhetoricas Clitarchi 
allucinationes , hzc futilem ipsius auctoris strate- 
getici sapere inventionem luculenter apparet. » 


4. 


Plutarch. De fortun. Al. or. 1,c. 3 : Alexander 
Persarum regnum evertere aggressus est τοῖς τρισ- 
μυρίοις πεζοῖς καὶ τετραχισχιλίοις ἱππεῦσι πιστεύσας" 
τοσοῦτοι γὰρ ἦσαν, ὡς Ἀριστόβουλός φησιν’ ὡς δὲ 
Πτολεμαῖος ὁ βασιλεὺς, τρισμύριοι πεζοὶ, 
πεντακισχίλιοι δὲ ἱππεῖς" ὡς δὲ Ἀναξιμένης, 
τετρακισμύριοι πεζοὶ καὶ τρισχίλιοι, πεντακισχίλιοι δὲ 
χαὶ πενταχόσιοι ἱππεῖς. 

Idem Vit. Alex. c. 15 : Τῆς δὲ στρατιᾶς τὸ πλῆ- 
θος of μὲν ἐλάγιστον λέγοντες τρισμυρίους πεζοὺς xal 
πεντακισχιλίους ἱππεῖς, οἱ δὲ πλεῖστον, πεζοὺς μὲν 
τετρακισχιλίους xal τρισμυρίους, ἱππέας δὲ τετρα- 
χισχιλίους ἀναγράφουσιν. Quz mutando cum priori- 
bus conciliare tentavit Geier. Cum Ptolemzo facit 
Arrianus 1, 11, 3 Auctor Itiner. Al. c. 18 : pedi- 
tum κ (XXX scribi vult Geier.) equitum V milibus. 
Callisthenes ( fr. 36) ap. Polyb. XII , 19: 40,000 
pedit., 4,500 equit.; Diodor. XVII, 17 : 30,000 
ped., 4,5oo equit.; Justin. XI, 6 : 32,000 ped., 
4,500 equit. Alii aliter. 


(4 a.) 


Stephan. Byz. : Ἀγγιάλη, πόλις Κιλικίας παραθα- 
λασσία τῇ Ταρσῷ καὶ Ζεφυρίῳ. Ἔστι δὲ χτίσµα Ay- 
χιάλης τῆς Ἰαπετοῦ θυγατρός, ὡς ᾿Αθηνόδωρος περὶ 
τῆς αὑτοῦ πατρίδος γράφων, χαὶ παρατιθεὶς Διόδωραν 
τὸν γραμματικὸν συμφωνοῦντα Πτολεμαίῳ βασιλεῖ. 

Ptolemæus rex num Lagi filius an Physcon 


sis prefectum, quum ab hostium vallo non multum cum 
suis copiis abesset, non exspectato signo conflictus, pri- 
mum in vallum impetum fecisse , eoque subverso in Theba- 
norum presidium irruisse. 

4. 


Alexander Persarum regnum evertere aggressus est fisus 
triginta peditum millibus et quater mille equitibus. Tot 
enim erant, ut Aristobulus dicit; secundum Ptolemseum 
vero peditum erant triginta, equitum quinque millia.... 


( 4 a.) 


Anchiale , urbs Ciliciz maritima prope Tarsum et Zephy- 
rium. Condita est ab Anchiale Japeti filia, ut Athenodorus 
( Tarsensis ) in libro de patria sua scribit , testimonium ap- 
ponens Diodori grammatici , qui suffragetur Ptolemaeo reg i. 











FRAGMENTA. 9 


δλίχοις στρατιώταις. Οἱ γὰρ ἀμφὶ τὸν Σπιταμένην µε- 
"αχεχωρήκεσαν ἤδη ἐκεῖθεν, καταιδεσθέντες αὐτοὶ ra- 
ραδοῦναι τὸν Βῆσσον. [Πτολεμαῖος δὲ περιστήσας ἐν 
κύκλῳ τῆς κώμης τοὺς ἱππέας (ἦν γάρ τι καὶ τεῖχος 
περιδεθλημένον καὶ πύλαι κατ᾽ αὐτό ) ἐπεκηρυκεύετο 
τοῖς ἐν τῇ κώμῃ βαρδάροις, ἀπαθεῖς σφᾶς ἀπαλλάσ- 
otoda: παραδόντας Βῆσσον. Οἱ δὲ ἐδέχοντο τοὺς ξὺν 
Πτολεμαίῳ de τὴν κώμην" καὶ Πτολεμαῖος ξυλλαδὼν 
Biecov ὀπίσω ἐπανήει- προπέμψας δὶ ἥρετο Ἀλέξαν-. 
δρον ὅπως χρὴ ἐς ὄψιν ἄγειν Αλεξάνδρου Βῆσσον: καὶ 
᾿Αλέξανδρος γυμνὸν ἐν κλοιῷ δήσαντα οὕτως ἄγειν ἐκέ- 
Javor καὶ καταστήσαντα ἐν δεξιᾷ τῆς 6200 ᾗ αὐτός τε 
καὶ ἢ στρατιὰ παρελάσεσθαι ἔμελλε. Καὶ Πτολεμαῖος 
οὕτως ἐποίησεν. 

Ἀλέξανδρος δὲ ἰδὼν τὸν Βῆσσον, ἐπιστήσας τὸ ἅρμα 
ἥρετο ἀνθ᾽ ὅτου τὸν βαδιλέα τὸν αὑτοῦ καὶ ἅμα οἰκεῖον 
καὶ εὐεργέτην γενόμενον Δαρεῖον τὰ μὲν πρῶτα ξυνέ. 
λαδε xai δήσας ἦγεν, ἔπειτα ἀπέκτεινε; Καὶ 6 Βῆσσος 
οὐ μόνῳ of ταῦτα δόξαντα πρᾶξαι ἔφη, ἀλλὰ ξὺν τοῖς 
τότε ἀμφὶ Δαρεῖον οὖσιν, ὧς σωτηρίαν σφίσιν εὑρέσθαι 
παρ᾽ Ἀλεξάνδρου. Ἀλέξανδρος δὲ ἐπὶ τοῖσδε μαστιγοῦν 
ἐχίλευεν αὐτὸν καὶ ἐπιλέγειν τὸν κήρυχα ταὐτὰ ἐκεῖνα 
ὅσα αὐτὸς τῷ Βήσσῳ ἐν τῇ πύστει ὠνείδισε. Βῆσσος 
μὲν δὴ οὕτως αἰκισθεὶς ἀποπέμπεται ἐς Βάκτρα dro- 
θανούμενος. Καὶ ταῦτα Πτολεμαῖος ὑπὲρ Βήσσου ἀνί- 
Ίραψεν. Ἀριστόθουλος δὲ (fr. 18) κ. τ. λ. 

Ptolemzum vel Arrianum ante oculos habuit 
Auct. Itin. Alex. c. 78; Aristobuli narrationemred- 
dunt Diodor. XVII, 83, Curt. ΥΠ, 4 sq. ; cf. Plut. 
Alex. c. 43, Justin. XII, 5, Ste.-Croix 1.1. p. 315 
sqq., Droysen. p. 308. — In postremis Hüllema- 
nus scribendum suspicatur ἐς Βάκτρα, εἶτ᾽ ἐς Ἐκ- 
Εάτανα ἀποθ., quoniam Ecbatanis penam luit, 
Arr. IV, 7, 3. 





Arrian, IV, 3 : Τὴν δὲ ἑθδόμην πόλιν ἐξ ἐφόδου Pa- 
δε, Πτολεμαῖος μὲν λέγει ὅτι αὐτοὺς σφᾶς ἐνδόντας, A- 
ριστόδουλος (fr. 20) δὲ ὅτι βίᾳ καὶ ταύτην ἐξεῖλε, καὶ 
ὅτι πάντας τοὺς καταληφθέντας ἐν αὐτῇ ἀπέκτεινε. 
Πτολεμαῖος δὲ κατανεῖμαι λέγει αὐτὸν τοὺς ἀνθρώπους 
τῇ στρατιᾷ, καὶ δεδεμένους κελεῦσαι φυλάττεσθαι ἔστ᾽ 
ἂν ἐκ τῆς χώρας ἀπαλλάττηται αὐτὸς, ὡς μηδένα dro- 
λείπεσθαι τὴν ἀπόστασιν πραξάντων. 

« Septem urbes Sogdianz, inter quas Gaza et 
Cyropolis, a Spitamene potissimum. reliquisque 
Bessi sociis concitatz seditione facta Macedonum 
prasidia trucidaverant. Quarum sex vi recuperate 
et deletz penas dederunt, de septima h. 1. agi- 
tur. — Auctor Itin. Al. c. 82, 83 etiam in his 
Ptolemzum secutus : septima civitas exempli mctu 
ad modestiam ducta est. » GBIER. Cf. Ste-Croix 
p- 331; Droysen. p. 317; Mützell. ad Curt. VII, 6 
(VII, a5, 1). 

13 


IdemIV, 14, 1, de Hermolai et Sostrati conjura- 
tione : Ἀριστόδουλος μὲν λέγει ὅτι καὶ Καλλισθένην int 
par σφᾶς { Ἑρμόλαος καὶ Σώστρατος) ἔφασαν de τὸ τέλ- 
pnpa καὶ Πτολεμαῖος ὡσαύτως λέγει, Οἱ δὲ πολλοὶ οὗ 
ταύτῃ λέγουσιν, ἀλλὰ διὰ μῖσος γὰρ τὸ ἤδη dv πρὸς 
Καλλισθένην ἐξ Ἀλεξάνδρου, καὶ ὅτι ὁ Ἑρμόλαος ἐς τὰ 
μάλιστα ἐπιτήδειος ἦν τῷ Καλλισθένει, οὐ χαλεπῶς 
πιστεῦσαι τὰ χείρω ὑπὲρ Καλλισθένους Ἀλέξανδρον. --- 
Cf. Curt. VIII, 6 sqq. , Plutarch. Al. c. 55. 

14. 

Idem IV, 14, 3 : Καλλισθένην δὲ Ἀριστόδουλος 
μὲν λέγει δεδεμένον ἐν πέδαις ξυμπεριάγεσθαι τῇ στρα- 
mF, ἔπειτα νόσῳ τελευτῆσαι, Πτολεμαῖος δὲ ὁ Λάγου 
στρεβλωθέντα καὶ κρεμασθέντα ἀποθανεῖν. Οὕτως οὐδὲ 





Tumes eos abituros, si Bessum tradant. Barbari Ptolemaum 
cum suis copiis intromittunt. Ptolemæus capto Besso ad 
Alexandrum revertitur, nuntiumque promittit, qui percon- 
tetur quomodo illum in conspectum suum adduci velit. 
‘Alexander nudum capistro alligatum adduci jubet, et ad dex- 
tram viz latus, qua sibi cum exercitu transeundum essct, 
sisti. Ptolemæus ita ut imperatum ei est facit. Alexander 
Bessum conspicatus , currum sistens, rogavit quam ob cau- 
sam Darium regem suum pariter atque amicum et optime 
de se meritum , comprehensum et in vinculis ductum inter- 
fecisset. Cui Bessus, non ex suo unius consilio id factum 
esse, sed omnium qui tum temporis Dario adfuissent , ut ea 
ralione salutem sibi apud Alexandrum invenirent. Tum 
Alexander Bes um flagris cardi jussit, ac per praeconem pro- 
nuntiari eadem ¡lla quz ipse inquirens Besso exprobrarat. 
Bessus ita flagellis cesus, Bactra penas capite persoluturus 
remittitur. Hæc Ptolemaeus de Besso. 
12. 

Septimam urbem primo impetu Alexander cepit, deditio- 

ne, uti Plolemzus scribit; Aristobulus vero hanc quoque 








vi captam tradit , omnesque in ea comprehensos interfectos 
esse. Ptolemaeus captivos in exercitum distributos narrat, 
vinctosque custodiri jussos, donec ipse ex ea regione disce- 
deret, ne quis eorum , qui defectionem fecerant, relinque- 
retur. 

13. 


Aristobulus auctor est illos ( Hermolaum et Sostratum) 
hoc quoque dixisse, se a Callisthene ad facinus ademdunı 
incitatos fuisse. Quod Ptolemæus quoque affirmat. Plurimi 
tamen aliter hac de re scribunt, nimirum Alexandrum, 
quod odio Callisthenis laboraret , et quod magna Hermolao 
cum Callisthene familiaritas intercederet, facile ad sini- 
stram de Callisthene suspicionem a delatoribus adductum. 
14. 


Aristobulus Callisthenem compedibus vinctum in exer- 
citu eircumductum fuisse ac postea morbo interiisse scribit. 
Ptolemæus illum tortum ac deinde crucifixum vitam finlisse 
ait. Adeo ne ipsi quidem scriptores, quorum magna fides 
st, quique tum temporis Alexandro aderant, de rebus ma- 





FRAGMENTA. | | 93 


« Vocabulum Γλαυγανιχαι greca terminatione 
videtur corruptum esse » GEIER. 


18. 


Arrian. V, 20,8 : Τούτου τοῦ ᾿Αχεσίνου ποταμοῦ τὸ 
μέγεθος μόνου τῶν ᾿Ινδῶν ποταμῶν Πτολεμαῖος 6 Ad- 
you ἀνέγραψεν" εἶναι γὰρ ἵνα ἐπέρασεν αὐτὸν Ἀλέξαν- 
δρος ἐπὶ τῶν πλοίων τε xat διφθερῶν ξὺν τῇ στρατιᾷ τὸ 
μὲν ῥεῦμα did τοῦ ᾿Αχεσίνου πέτραις μεγάλαις xat 
ὀξείαις, xa0' ὧν φερόμενον βία τὸ ὕδωρ χυμαίνεσθαί τε 
xal χαχλάζειν' τὸ δὲ εὖρος σταδίους ἐπέχειν πεντεχαί- 
exa. Καὶ τοῖς μὲν δὴ ἐπὶ τῶν διφθερῶν περῶσιν εὖ-- 
μαρῆ γενέσθαι τὸν πόρον᾽ τοὺς δὲ ἐν τοῖς πλοίοις δια-- 
θαίνοντας ἐποχειλάντων πολλῶν πλοίων ἐπὶ ταῖς πέτραις 
xai ξυναραχθέντων οὐχ ὀλίγους αὐτοῦ ἐν τῷ ὕδατι δια- 


φθαρῆναι. 
19. 


Idem V, 28, 4 : Ἐνταῦθα δὴ (ad Hyphasin) λέγει 
Πτολεμαῖος ó Λάγου ὅτι ἐπὶ τῇ διαθάσει οὐδὲν μεῖον 
ἐθύετο ( ὁ Ἀλέξανδρος), θυομένῳ δὲ οὐκ ἐγίγνετο αὐτῷ 
τὰ ἱερά" τότε δὴ τοὺς πρεσθυτάτους τε τῶν ἑταίρων καὶ 
μάλιστα τοὺς ἐπιτηδείους αὐτῷ συναγαγὼν, ὡς πάντα 
εἷς τὴν ὀπίσω ἀναχώρησιν αὐτῷ ἔφερεν, ἐκφαίνει ἐς 
τὴν στρατιὰν ὅτι ἔγνωσται ὀπίσω ἀποστρέφειν. 

Sacrificia illa preter Nostrum unus innuit Stra- 
bo XV, p. 697 extr. Cf. Droysen. p. 415. 


19 8. 

Idem. VI, 2, 4 : Ἦν τὸ ξύμπαν πλῆθος τῶν 
νεῶν (in Hydaspe fl.), ὡς λέγει Πτολεμαῖος 6 Λάγου, 
ᾧ μάλιστα ἐγὼ ἕπομαι, τριακόντοροι μὲν ἐς ὀγδοήχον- 
va’ τὰ δὲ πάντα πλοῖα σὺν τοῖς ἱππαγωγοῖς καὶ ὅσα 
ἄλλα ποτάμια % τῶν πάλαι πλεόντων χάτὰ τοὺς ποτα- 





18. 

Acesinis amnis solius ex Indie fluminibus magnitudinem 
Ptolemæus Lagi filius descripsit. Esse enim ea parte, qua 
Alexander eum navigiis et pellibus cum exercitu transmisit, 
rapidum Acesinis cursum magnis asperisque cautibus inter- 
jectis , quibus illisze et repercussz undae ingentes sestus vor- 
ticesque concitent ; latitudinem vero esse quindecim stadio- 
rum. Atque iis quidem qui pellibus transportati sint facilem 
trajectum fuisse : eorum vero , qui navibus t ransvecti sint , 
quum plerzeque cautibus illise rumperentur, non paucos in 
amne periisse. 

19. 

Jbi (ad Hyphasin), ut Ptolemzus Lagi tradit, nihilo- 
minus Alexander pro transitu sacrum fecit. Quum vero exta 
infaustos eventus portendissent, convocatis amicis, qui et 
»tate grandiores maximeque familiares ei erant, quoniam 
omnia illum ab ulteriore profectiohe revocarent , exercitui 
declarasse , statutum sibi esse domum reverti. 

19 a. 

Navium copia universa (in Hydaspe fl.) secundum Pto- 

lemæum Lagi, quem ego potissimum sequor, ita sese ha- 


μοὺς ἢ ἐν τῷ τότε ποιηθέντων οὗ πολὺ ἀποδέοντα τῶν 
δισχιλίων. 

Nearchus classis prefectus ap. Arr. Ind. c. 19 
numerat naves 800; ap. Diodor. XVII, 95 et Cur- 
tium IX, 3, sunt 1000, Quare Hullemanus ad 
h. 1. scribendum proponit χιλίων pro δισχιλίων, 


20. 


Idem VI, 10 init. de Alexandro apud Mallos 
vulnerato : Ἀλέξανδρος δὲ βάλλεται xat αὐτὸς διὰ τοῦ 
θώρακος ἐς τὸ στῆθος τοξεύματι ὑπὲρ τὸν μαστὸν, ὥστε 
λέγει Πτολεμαῖος, ὅτι καὶ πνεῦμα ὁμοῦ τῷ αἵματι ἐχ 
τοῦ τραύματος ἐξεπνεῖτο. Cf. Aristobuli fr. 28 a; Cli- 
tarch. fr. 11; Diodor. XVII, gg. 

Ibid. c. 11, 7 : Kal οἱ μὲν ξύλῳ πληγέντα κατὰ τοῦ 
χράνους Ἀλέξανδρον, καὶ ἰλιγγιάσαντα πεσεῖν, αὖθις δὲ 
ἀναστάντα, βέλει διὰ τοῦ θώρακος ἐς τὸ στῆθος’ Irto- 
λεμαῖος δὲ ὁ Λάγου ταύτην μόνην τὴν πληγὴν πληγῆ- 
ναι λέγει τὴν ἐς τὸ στῆθος. Τὸ δὲ δὴ μέγιστον πλημμέ- 
Anua τῶν ξυγγραψάντων τὰ ἀμφὶ ᾿Αλέξανδρον, ἐκεῖνο 
τίθεμαι ἔγωγε“ Πτολεμαῖον γὰρ τὸν Λάγου ἔστιν of ἀνέ-- 
γραψαν ξυναναθῆναί τε ᾿Αλεξάνδρῳ κατὰ τὴν κλίμακα 
ὁμοῦ Πευκέστα, xoi ὑπερασπίσαι χειμένου, xal ἐπὶ 
τῷδε Σωτῆρα ἐπικληθῆναι τὸν Πτολεμαῖον’ καίτοι ad- 
τὸς Πτολεμαῖος ἀναγέγραφεν οὐδὲ παραγενέσθαι τούτῳ 
τῷ ἔργῳ" ἀλλὰ στρατιᾶς γὰρ αὐτὸς ἡγούμενος ἄλλας 
μάχεσθαι μάχας καὶ πρὸς ἄλλους βαρθάρους. 

Ob mendacium istud Clitarchum (fr. 11) et Ti- 
magenem vel Curtius (IX, 5.) reprehendit. Cf. 
Ste-Croix p. 407; Droysen. p. 440. 

21. 

Arrian, VI, 23, 3. Vide Aristobuli fragm. 36. 

Arrian. VII, 26, 2. Vide fragm. Eumenis Car- 
diani 2 extr. 





buit : triginta remis instructee erant circiter octoginta ; omnes 
vero naves tam qua equos vehebant ‘quam ceterae quot- 
quot fluviales , quz aut jam antea in fluviis navigaverant, 
aut tum temporis constructo fuerant, haud multum ab- 
fuit, quin duorum millium numerum explerent. 


20. 

Alexander eliam ipse thorace sagitta discusso supra mam. 
mam in pectore vulnus accepit, quod quidem, ut Ptole- 
meus tradit , ejusmodi fuit, ut una cum sanguine spiritum 
etiam ex vulnere sufllaret. 

Alii Alexandrum fuste ad galeam ictum, caligine oculis 
oborta procidisse scribunt. Quumque se denuo erexisset, 
thorace trajectum sagittam pectore excepisse. Ptolemæus 
Lagi in pectore solum vulneratum fuisse tradit. In eo autem 
precipue errasse apparet qui Alexandri res scripserunt, 
quod Ptolemzeum Lagi filium una cum Alexandro et Peu- 
cesta scalam conscendisse scribant, jacentemque objecto 
scuto protexisse, ideoque Ptolemzeum Soterem (servato- 
rem) a militibus appellatum esse : quum tamen Ptole- 
m:eus ipse scribat se huic pugnae non interfuisse, sed eo 
tempore copiarum ducem adversus alios barbaros pugnasse. 


& 





LI 


FRAGMENTA. 95 


storiis intexuerat, disertis veterum testimoniis de- 
claratur. Namque 'Tyrum urbem πρὸς ἡδονὴν καὶ 
ὠφέλειαν legentium descriptam esse dicit Menander 
(fr. 7b.). Plutarchus vero (fr. 1 a), Τίς àv, quzrit, 
ἥσθείη συναναπαυσάµενος τῇ καλλίστη γυναικὶ μᾶλλον 4 
προσαγρυπνήσας οἷς γέγραφε περὶ Πανθείας Ξενοφῶν, 
A περὶ Τιμοχλείας Ἀριστόθουλος, A Θήθης Θεόπου- 
πος; 





TA KAT’ AAEZANAPON. 


Lucian. Macrob. c. 22 : Ἀριστόθουλος ὃ Κασσαν- 
δρεὺς... τὴν ἱστορίαν τέταρτον xal ὀγδοηχοστὸν ἔτος 
γεγονὼς ἤρξατο συγγράφειν, ὡς αὐτὸς ἐν ἀρχῇ τῆς 
πραγματείας λέγει. 


I. a 


Plutarch. Non posse suav. vivi etc. c. 10, p. 1093, 
C (p. 1337 Didot. ) : Ti δ' ἂν ἡσθείη συναναπαυ- 
σάμενος τῇ καλλίστη γυναικὶ μᾶλλον A προσαγρυπνή- 
σας οἷς γέγραφε περὶ Πανθείας Ξιενοφῶν, 9 περὶ Truo- 
κλείας Ἀριστόθουλος, Y Θήθης Θεόπομπος; Historiam 
narrat Plutarchus De mulier. virt. p. 259, E, p. 320 
Did. ( coll, Vit. Alex. c. 12, Polyzn. VIII, 39) : 

Θεαγένης 6 Θηθαῖος, Ἐπαμινώνδα xal Πελοπίδᾳ 
xal τοῖς ἀρίστοις ἀνδράσι τὴν αὐτὴν ὑπὲρ τῆς πόλεως 
λαθὼν διάνοιαν, ἔπταισε περὶ τὴν κοινὴν τύχην τῆς 
“Ελλάδος ἐν Χαιρωνείᾳ, κρατῶν ἤδη xat διώχων τοὺς 
κατ᾽ αὐτὸν ἀντιτεταγμένους. — "Exeivo γὰρ ἦν ó πρὸς 
τὸν ἐμθοήσαντα, Μέχρι ποῦ διώχεις; ἀποχρινάμενος * 


Μέχρι Μακεδονίας. Ἀποθανόντι δ᾽ αὐτῷ περιῆν ἀδελφὴ, 
μαρτυροῦσα κἀχεῖνον ἀρετὴ γένους xal φύσει μέγαν͵ 
ἄνδρα καὶ λαμπρὸν γενέσθαι" πλὴν ταύτη γε xal yon- 
στὸν ἀπολαῦσαί τι τῆς ἀρετῆς ὑπῆρξεν, ὥστε χουφότε- 
ρον, ὅσον τῶν κοινῶν ἀτυχημάτων εἰς αὐτὴν ἦλθεν, 
ἐνεγκεῖν. ᾿Επεὶ γὰρ ἐκράτησε Θηθαίων Ἀλέξανδρος, 
ἄλλοι δ᾽ ἄλλα τῆς πόλεως ἐπόρθουν ὡς ἐπιόντες, ἔτυχε 
τὴν Γιμοχλείας οἰκίαν χαταλαθὼν ἄνθρωπος οὐχ ἐπιει- 
χὴς οὐδὲ ἥμερος, ἀλλ᾽ ὑθριστὴς καὶ ἀνόητος * ἦρχε δὲ 
Bpaxlou τινὸς ἴλης, xal ὁμώνυμος ἦν τοῦ βασιλέως, 
οὐδὲν δὲ ὅμοιος. Οὗτε γὰρ τὸ γένος, οὔτε τὸν βίον 
αἰδεσθεὶς τῆς γυναικὸς, ὡς ἐνέπλησεν ἑαυτὸν οἴνου, 
μετὰ δεῖπνον ἐκάλει συναναπαυσομένην. Kat τοῦτο 
πέρας οὐχ ἦν * ἀλλὰ xal χρυσὸν ἐζήτει xat ἄργυρον, εἴ 
τις εἴη κεκρυαμένος ὑπ᾽ αὐτῆς, τὰ μὲν ὡς ἀπειλῶν, τὰ 
δὲ ὡς ἕξων διὰ παντὸς ἐν τάξει γυναικός. Ἡ δὲ δεξα- 
μένη λαθὴν αὐτοῦ διδόντος, Ώφελον μὲν, εἶπε, ts- 
θνάναι πρὸ ταύτης ἐγὼ τῆς νυκτὸς ἢ ζην, τὸ γοῦν 
σῶμα πάντων [ ἀπολλυμένων ] ἀπείρατον ὕθρεως διε- 
φύλαξα πεπραγμένων δὲ οὕτως, el σε χηδεµόνα xai 
δεσπότην καὶ ἄνδρα δεῖ νομίζειν, τοῦ δαίμονος διδόντος, 
οὐχ ἀποστερήσω σε τῶν σῶν- ἐμαυτὴν γὰρ ὅ τι βουλήση 
ὁρῶ γεγενημένην. ᾿Εμοὶ περὶ σῶμα κόσμος ἦν, xal 
ἄργυρος ἐν ἐκπώμασιν, ἦν τι xal χρυσοῦ καὶ νομίσμα- 
το. Ὡς δὲ ἡ πόλις ἡλίσκετο, πάντα συλλαθεῖν xe- 
λεύσασα τὰς θεραπαινίδας ἔῤῥιψα, μᾶλλον δὲ κατεθέμην 
εἷς φρέαρ ὕδωρ οὐχ ἔγον- οὐδ᾽ ἴσασιν αὐτὸ πολλοί: 
πῶμα γὰρ ἔπεστι, xat χύχλῳ περιπέφυκεν ὕλη σύσχιος. 
Ταῦτα σὺ μὲν εὐτυχοίης λαθὼν, ἐμοὶ δ᾽ ἔσται πρὸς σὲ 
μαρτύρια καὶ γνωρίσματα τῆς περὶ τὸν οἶκον εὐτυχίας 
xal λαμπρότητος. ᾿Αχούσας οὖν ó Μακεδὼν, οὐ πε- 
ριέμεινε τὴν ἡμέραν, ἀλλ᾽ εὐθὺς ἐθάδιζεν ἐπὶ τὸν τόπον, 
ἡγουμένης τῆς Τιμοκλείας” xal τὸν κῆπον ἀποκλεῖσαι 





4 9 
Aristobulus Cassandrensis historiam scribere corpit »tatis 
anno octogesimo quarto , ut ipse initio operis testatur. 
1 a. 


Quem magis juvet dormire cum formosissima muliere, 
quam invigilare iis, quee de Panthea Xenophon, de Timo- 
clea Aristobulus, de Theba scripsit Theopompus? 

Theagenes Thebanus de civitate eandem cum Epaminon- 
da, Pelopida aliisque optimis viris sectatus sententiam , 
in communi Greciz ad Chzroneam clade occubuit , quum 
jam vicisset et persequeretur sibi oppositos. Is enim fuit qui 
vociferanti, Quousque persequeris ? respondit : Usque ad 
Macedoniam. Mortuo ei soror superfuit, quee testaretur 
et ipsum virtute generis et natura magnum illustremque 
factum virum : huic tamen mulieri contigit fructum perci- 
pere suze virtutis praeclarum , ut tanto facilius ferret quan- 
tum in ipsam ex publicis redundavit calamitatibus. Quum 
enim Thebasin potestatem redegisset Alexander, aliique alias 
urbis partes pervagantes diriperent, domum Timoclez oc- 
cupavit homo niliil minus quam modestus; sed insolenter 
injurius alque stolidus, 'Thracie cujusdam turmæ dux , 
Alexandri cognominis , sed plane cetera dissimilis. Is neque 


genus, neque vitam mulieris reveritus , quum sese vino im- 
plevisset , a cena dormire Timocleam secum coegit. Neque 
hunc injuriarum finem fecit, sed praeterea aurum argentum- 
que requirebat , si quid horum ea reconditi haberet , adhi- 
bitis partim minis, partim pollicitationibus , quod habitu - 
rum se eam perpetuo uxoris loco diceret. Illa ansam ab eo 
sibi prebitam arripiens : Utinam vero, inquit, hanc no- 
ctem mors mea antevertisset ! ut omnibus rebus perditis 
saltem corpus contumelice inexpertum conservassem. 
Nunc quando res ita acta est , et te divinitus mihi tu- 
torem , dominum virumque datum existimare debeo, 
non spoliabo te tuis rebus : nam me quidem id futuram 
video , quod tu volueris. Habui mundum muliebrem, et 
pocula argentea , nonnihil eliam auri et numismatis : 
quum autemurbs caperetur, ancillis mandavi ut omnia 
convasarent , abjecique , aut polius deposui in puteum 
aqua carentem paucisque notum ; est enim tectus oper- 
culo, umbrosumque circa nemus occultat. Hoc tibi ac- 
cipienti fausla sint : mihi quidem apud te erunt argu- 
menta et indicia fortunarum ac splendoris familie mec. 
His auditis Macedo , non exspectata die, confestim ad locum 
perrexit , ducente Timoclea , et hortum claudi jussit ne quis 
sentiret , tunicatusque in puteum descendit. Horribile au- 


96 ARISTOBULI 


κελεύσας, ὅπως αἴσθοιτο μηδεὶς, κατέθαινεν ἐν τῷ yu 
τῶν. Στυγερὰ δὲ ἡγεῖτο Κλωθὼ τιμωρὸς ὑπὸ τῆς Tee 
μοκλείας ἐφεστώσης ἄνωθεν. Ὡς δ' ἔπθετο τῇ φωνῇ, 
κάτω γεγονότος, πολλοὺς μὲν αὐτὴ τῶν λίθων ἐπέφερε, 
πολλοὺς δὲ καὶ μεγάλους al θεραπαινίδες ἐπεχυλίνδουν' 
ἄχρις οὗ κατέκοψαν αὐτὸν καὶ κατέχωσαν. Ὡς δ' 
ἔγνωσαν οἱ Μακεδόνες, καὶ τὸν νεκρὸν ἀνείλοντο" xx- 
ρύγματος ἤθη γεγονότος, μηδένα κτείνειν Θηβαίων, 
ἦγον αὐτὴν συλλαθόντες ἐπὶ τὸν βασιλέα. καὶ προσήγ- 
γείλαν τὸ τετολμημένον. Ὁ δὲ καὶ τῇ καταστάσει τοῦ 
προσώπου καὶ τῷ σχολαίῳ τοῦ βαδίσματος ἀξιωματι- 
κόν πι καὶ γενναῖον ἐνιδὼν, πρῶτον ἀνέκρινεν αὐτὴν, 
τίς εἴη γυναικῶν. Ἡ P ἀνεκπλήκτως πάνυ καὶ te= 
θαῤῥηκότως εἶπεν: Epa Θεαγένης Ñ ἦν ἀδιλεὸς, ὃς ἐν 
Χαιρωνείᾳ στρατηγῶν καὶ μα/όμενος πρὸς ὑμᾶς ὑπὲρ 
τῆς τῶν “Ελλήνων ἐλευθερίας ἔπεσεν, ὅπως ἡμεῖς pn- 
δὲν τοιοῦτον πάθωμεν" ἐπεὶ δὲ πεπόνθαμεν ἀνάξια τοῦ 
γένους, ἀποθανεῖν οὗ φεύγομεν" οὐδὲ γὰρ ἄμεινον ἴσως 
ζῶσαν ἑτέρας πειρᾶσθαι νυκτὸς, εἶ οὗ τοῦτο μὴ χωλύ- 
σης. Οἱ μὲν οὖν ἐπιεικέστατοι τῶν παρόντων ἐδάκρυ- 
σαν, Ἀλεξάνδρῳ δ᾽ οἰκτείρειν μὲν οὐκ Emer τὴν ἄνθρω- 
πον ὡς μείζονα, θαυμάσας δὲ τὴν ἀρετὴν καὶ τὸν λό- 
γον εὖ μάλα καθαψάμενον αὐτοῦ, τοῖς μὲν ἡγεμόσι ra- 
ρήγγειλε προσέγειν καὶ φυλάττειν, μὴ πάλιν ὕθριαμα 
τοιοῦτον εἷς οἰκίαν ἔνδοξον γένηται" τὴν δὲ Τιμόκλειαν 
ἀφῆκεν, αὐτήν τε καὶ πάντας ὅσοι κατὰ γένος αὐτῇ 
προσήκοντες εὑρέθησαν. 


1 b. 








Plutarch. Demosth, c. 23 : Post. captas Thebas 
εὐθὺς 6 Ἄλέανδρος ἐξήτει πέμπων τῶν δημαγωγῶν 
δέκα μὲν, ὡς Ἰδομενεὺς καὶ cipis (fr. 9) εἰρέκα- 
σιν, ὀκτὼ δ᾽, ὡς οἱ πλεῖστοι καὶ δοκιμώτατοι τῶν auy- 
γραφέων, τούσδε, Δημοσθένην, Ἰολύευκτον, Ἐφιάλ- 








i 
την, Λυκοῦργον, Μοιροκλέα, Δήμοινα, Καλλιεθίπη, 
Χαρίδημον. "Ors καὶ τὸν περὶ τῶν προθάτων lm 
δ Δημοσθένης, ὡς τοῖς λύχοις τοὺς χύνας [m 
Τησάμενος αὐτὸν μὲν εἴκασε καὶ τοὺς οὖν αἰτῷ κ 
ὑπὲρ τοῦ δήμου μαχομένοις, Ἀλέξανδρον 8 ὧν Maw 
δόνα μονόλνχον προσηγόρευσεν. Ἔτι ὃ « crap ln, 
τοὺς ἐμπόρους δρῶμεν ὅ ὅταν ἐν τρυθλίῳ δεῖγμα 
foci, ὃς Dien opr τὰς πλοῦ merda, 
οὕτως ἐν ἡμῖν λανθάνετε πάντας αὑτοὺς συνεχὀιδόπα,. 
Ταῦτα μὲν οὖν Αριστόδουλος ὁ Kern 
δρεὺς ἱστόρηκε. 

Num inter δοκιμωτάτους illos qui octo rhe. 
recensebant, etiam Aristobulus fuerit jure dubis, 
quum Arrianus norem neque plane cosden x 
Plutarchus enumeret. 

Suidas v. Ἀντίπατρος : Finito bello Lamiaco fa 
τοὺς δέκα ῥήτορας, οὓς ἐξέδοσαν “Alrvaia, dge 
αθένην, Ὑπερίδην, Λυκοῦργον, Πολύευκτον, Ἐρῶτο, 
Θρασύθουλον, Χάρητα, Χαρίδημον, Διότιμον Παν. 
κλέα, Κάσσανδρον. 

Postrema Ruhnkenius corrigi voluitita: Iren 
κλέα, οὕτως Ἀριστόβουλος ὃ Κασρανδρεύς, Nam pro 
decem recensentur undecim, Aliter Toupas : 
« Excidit, ait, hic articulus, opinor, ita rediste- 
grandus : Αντίπατρος Κασσάνδρου, ubi egerat Sida 
de Antipatro Cassandri filio; neque enim Casar 
drum inter rhetores recensitum legisse memini. + 
Toupio recte assentiuntur Bernhardy , Geer. & 
Hülleman. ad h. 1. Cf. Westermann. De litibus qui. 
Demosthen. oravit p. 72; not. ad Duridis fr.g. 


1. €. 


Plutarch, De fortun. Alex. or. I, ε. 3pag40 
Didot.) : Contra Persas Alexander in Asiamtagdt + 
τοῖς τρισμυρίοις πεζοῖς καὶ τετρακισγιλίοις irn m 





tem cum ducebat ad supplicium Parca Vindex, sub persona 
Timocleæ superne inst Quar, quum e voce sensit eum. 
in imo esse, multos ingessit lapides , multos etiam magnos- 
que advolotos ancilla injecerunt , donec eum contuderunt. 
atque obruerunt saxis. Macedones ubi de ea re facti sunt 
certiores, sublato cadavere, quum jam edictum esset ne quis 
Thebanorum occideretur, captam Timocleam ad regem 
adduxerunt , facinusque narraverunt. Alexander ex vultus 
constantia lentoque incessu gravitatem generosamque in- 
dolem ratiocinatus, principio quasivit quanam esset mu- 
lier. llla vero impavide prorsus et contidenter, Mili, in- 
quit, frater fuit Theagenes, qui ad Cheroneam dux 
exercitus el contra vos pro libertate Gracie dimicans 
cecidit, ne quid nobis tale accideret : quum autem per- 
pessa sim genere meo indigna, mori non recuso; potius 
enim. hoc est, quam viventem aliam talem ezperiri 
noctem, nisi tu id prohibeas. Humanissimus quisque 
astantium ad hacc lacrimas emisit. Alexandro miserari mu- 
lierem, ut miseratione superiorem , non subiit : admiratus. 
autem virtatem oralionemque , qua satis graviter se nota- 
tum sentiebat , ducibus mandavit ut attenderent prasta- 


















familias alic pir 
omnesque qi e 


rentque, ne porro talis contume 

inferretur : Timocleam autem di 

cognatione attingere inventi sunt, 
1b. 


Extemplo deposcit per legatos Alexander ex orale 
ut Idomeneuset Duris tradidere, decem ; ut pleriqued p- 
batissimi scriptores, octo hosce : Demosthenem , Pole- 
ctum , Ephialtem, Lycurgum , Meroclem , Demosem, Cat 
listhenem , Charidemum. Tum fabulam Demosthenes mi- 
ravit de ovibus, quemadmodum lupis canes dedideria : 
atque se sociosque canibus assimjlavit pro popalo prop 
il et Alexandrum Macedonem unicum lupam 8p 








gnum vendentes numerum, ita nobiscum una vos amt 
necopinantes ipei proditis. » Hæc Aristobulus Cassandrei 
tradidit. 
1c. 
(Alexander in Asiam transjecit ut Persaram regaam ere 
teret) fretus triginta peditum et quattuor equitum wi- 


FRAGMENTA. 


στεύσας᾽ τοσοῦτοι γὰρ ἦσαν, ὡς Ἀριστόθουλός φησιν... 
Τὸ δὲ λαμπρὸν αὐτῷ xat μέγα παρασκευασθὲν ὑπὸ τῆς 
τύχης ἐφόδιον, ἑθδομήκοντα τάλαντα ἦν, ὥς φησιν Ἆρι- 
στόθουλος ὡς δὲ Δοῦρις, τριάκοντα μόνον ἡμερῶν 
ἐπισιτισμός. 

Ἑδδομήχοντα τάλ.] Eadem denuo affert Plut. in 
orat. II, c. 11, et in Vit. Alex. ο, 15. Cf. Ptolem. 
fr. 4 ; Duris fr. io. Jul. Valer. I, 15 : Tunc vice 
sumptum a Philippi thesauris collatisque studentium 
rebus suis auri talenta LX cum CCCC quattuorque et 
decem milibus cogit. Cf. etiam Arrian. VII, 9,6; 
Curtius X, 2, 24. 


2. * 


Plutarch. Alex. c. 16 de prelio ad Granicunn : 
Λέγονταιδὲ πεζοὶ μὲν δισμύριοι (μύριοι nonnulli codd.) 
τῶν βαρθάρων, ἱππεῖς δὲ δισχίλιοι πενταχόσιοι πεσεῖν. 
Τῶν δὲ περὶ τὸν ᾿Αλέξανδρον Ἀριστόθουλός φησι τέσ- 
σαρας xat τριάχοντα νεκροὺς γενέσθαι τοὺς πάντας, ὧν 
ἐννέα πεζοὺς εἶναι. 

δισμύριοι ] μύριοι Diodor. XVII, 21, ubi vide. — 
τέσσαρες κ. τριέχοντα κτλ. ] « Aristobuli locus nonad 
omnes omnino Macedones, sed ad eos tantum spe- 
ctat, qui ex singulari Alexandri sodalium agmine 
perierunt » Hzc Geier., qui eo modo componit, que 
Aristobulo cum Arriano ( I, 16, 7 ) intercedere 
videtur, sententiarum discrepantiam. Eodem modo 
statuit Hülleman. Justin. XI, 6 : De ezercitu Ale- 
zandri novem pedites, centum viginti equites ceci- 
dere. 

. 3. 


Athenzus II, p. 43, D : Ἀριστόθουλος 8’ ὁ Ka- 
σανδρεύς φησιν ἐν Μιλήτῳ κρήνην εἶναι Ἀχίλλειον κα- 
λουμένην, ἧς τὸ μὲν ῥεῦμα εἶναι γλυχύτατον, τὸ δ᾽ ἐφε- 
στηχὸς ἁλμυρόν" ἀφ᾽ ἧς οἱ Μιλήσιοι πεῤῥάνασθαί φασι 
τὸν ἥρωα, ὅτε ἀπέχτεινε Τράμθηλον, τὸν τῶν Λελέ- 
γων βασιλέα. 

᾿Αχίλλειον ] preter hunc fontem, aliunde non 
notum , Αχιλλεῖον oppidum in hisce regionibus 


n (—— —À— EE 


91 


memoratur ap. Xenoph. Hell. IV,8, τη. Vide 
Meinek. Exercit. in Athen. p. 5. — Τράμθηλον]} 
Eustath. p. 343, η. Libri στράμθηλον. Ejus historiam 
diversis modis narrant Tzetzes ad Lyc. 467 et Par- 
thenius Erot. c. 206. 

ή. 

Plutarch. Alex. c. 18 de nodo Gordio : Ἀριστό. 
ὄουλος δὲ xal πάνυ λέγει ῥᾳδίαν αὐτῷ (᾿Αλεξάνδρῳ ) 
τὴν λύσιν γενέσθαι ἐξελόντι τοῦ ῥυμοῦ τὸν ἕστορα xa- 
λούμενον, ᾧ συνείχετο τὸ ζυγόδεσμον, εἶθ᾽ οὕτως ὑφελ- 
χύσαντι τὸν ζυγόν, 

Arrian, Exp. Al. II, 3, 7 : Ἀριστόδουλος δὲ λέγει 
(τὸν ᾿Αλέξανδρον) ἐξελόντα τὸν ἕστορα τοῦ ῥυμοῦ, ὃς ἦν 
τύλος διαδεθλημένος διὰ τοῦ ῥυμοῦ διαμπὰξ συνέχων 
τὸν δεσμὸν, ἐξελχῦσαι ἔξω τοῦ ῥυμοῦ τὸν ζυγόν. 

Hac cum reliquorum scriptorum narratione 
comparata et quz sequenti fragm. leguntur, sic- 
cum et frigidum Aristobuli scribendi genus arguere 
videntur Geiero. De re cf. Droysen. Alex. p. 152. 


5. 
Arrian. Exp. A.. II, 4, 7 : ᾿Αλέξανδρος δὲ, ὡς μὲν 


Ἀριστοθούλῳ λέλεκται, ὑπὸ χαμάτου ἐνόσησεν (sc. 
Tarsi ). 

Cf. Plutarch. Alex. c. τῳ : νόσον, ἣν οἱ μὲν ἐκ 
κόπων, ol δὲ λουσαμένῳ προσπεσεῖν λέγουσι. Etiam 
Diodorus XVII, 31 morbum hunc memorans de 
Alexandro in Cydno fluvio se lavante tacet. V. 
Curt. III, 5; Justin. XI, 8 ibiq. interpr; Itin, Al. 
c. 28; Jul. Valer. II, 32; Droysen. Gesch. Alex. 
p. 155. 


6. 


Atheneus XII, p. 530, A : Ἀριστόθουλος δ᾽ « Ἐν 
Ἀγχιάλη ἣν ἐδείματο (φησὶ) Σαρδανάπαλλος, 'AXM- 
ξανδρος ἀναθαίνων εἰς [Πέρσας κατεστρατοπεδεύσατο. 
Καὶ ἦν οὗ πόῤῥω τὸ τοῦ Σαρδαναπάλλου μνημεῖον, ἐφ᾽ 
οὗ ἑστάναι τύπον λίθινον, συμθεθληχότα τῆς δεξιᾶς yet- 
pos τοὺς δακτύλους, ὡς ἂν ἐπικροτοῦντα. Ἐπιγεγρά- 





libus. Tot enim fuisse Aristobulus affirmat... Splendidum 

vero illud magnumque, quod fortuna comparaverat ei via- 

ticum, talentorum erat septuaginta, ut Aristobulus tradit 
2 


In prelio ad Granicum cecidisse dicuntur barbarorum 
pedites vicies mille, equites bis mille et quingenti. Eorum 
autem, qui circa Alexandrum erant, Aristobulus in uni- 
versum occisos esse tradit triginta quattuor , quorum no- 
vem fuissent pedites. 

3. 

Aristobulus Cassandrensis scribit Mileti fontem esse, Achil- 
leum appellatum , cnjus profluens aqua dulcissima sit , quod 
veroin fundo resedit, salsum : eo fonte, aiunt Milesii, heroem 
(Achillem ) sese lustrasse interfecto Trambelo, Lelegum rege. 


SCRIPTORES RER. ALEX. 


4. 

Aristobulus ait facillimam fuisse istam nodi Gordii solu- 
tionem ; scilicet Alexandrum e temone exemisse paxillum, 
quo astrictum erat vinculum, atque sic jugum subtra- 
xisse. 

Aristobulus tradit Alexandrum exempto paxillo temonis 
( erat is clavus ligneus per medium temonem trajectus, cui 
vinculum astrictum erat ) jugum temoni detraxisse. 

l 5. 

Secundum Aristobulum præ nimio labore Alexander 
(Tarsi ) in morbum incidit. 

6. i 

Aristobulus ita scribit : « Anchialæ , quam condidit Sar- 
danapallus , castra posuit Alexander, quum in Persas copias 
duceret. Erat autem haud procul inde monumentum Sar- 


25 


οθαι δὲ αὐτῷ Ἀσσυρίοις γράμμασι. » Σαρδανάπα λ- 
λος, Ἀνακυνδαράξου παῖς, Ἄγχιάλην xat Tap- 
σὸν ἔδειμεν ἡμέρη μιῇ. Ἔσθιε, πῖνε, mathe: 
ὡς τἆλλα τούτου οὐχ ἅξια, » Τοῦ ἀποχροτήματος 
ἔοιχε λέγειν. Que antecedunt ap. Athen. v. in 
Amynte fr. 2, Clitarch. fr. 2. 

Strabo XIV, Ρ. 672 : Εἶτ᾽ Ἁγχιάλη, μικρὸν ὑπὲρ 
τῆς θαλάττης, κτίσμα Σαρδαναπάλλου, φησὶν Ἀριστό- 
6 ous ἐνταῦθα δ᾽ εἶναι μνημα τοῦ Σαρδαναπάλλου, 
καὶ τύπον λίθινον, συμθάλλοντα τοὺς τῆς δεξιᾶς χειρὸς 
«ὀακτύλ ους, ὡς ἂν ἀποκροτοῦντα- ἔνιοι δὲ καὶ ἐπιγρα- 
φὴν εἶναί φασιν ᾿Ασσυρίοις γράμμασι τοιάνδε: a Σαρ- 
λανάπαλλος δ Ἀνακυνδαράξεωπαϊς Ἀγλιάλην 
καὶ Ταρσὸν ἔδειμεν ἡμέρῃ t uty ἔσθιε, πῖνε, 
παῖζε ὃ: τἆλλα τούτου οὐχ ἄξια y » τοῦ ἀποχρο- 
τήματος. 

Eadem narrat, non citato auctore, Arrian. II, 
5, 2. Cf. schol, Aristoph. Av. 1021, Suidas v. Σαρ- 
Sav. Plutarch. De fort. Alex. LI, 3. Plura vide in 

not. ad Callisth. fr. 32. 


6 a. 


Arrian. Exp. Al. II, 12. de Alexandri proelio 
]ssico victoris in regiam familiam clementia, vide 
Ptolem. fr. 6. 


^", > 


Plutarch. Alex. c. a1 : ᾿Αλλ Αλέξανδρος, ὦ ὡς ἔοι- 
κε, τοῦ νιχᾶν τοὺς πολεμίους τὸ χρατεῖν ἑαυτοῦ Bac- 
λικώτεοον ἡγούμενος οὔτε τούτων (γυναικῶν γενναίων 

νων αἰχμαλώτων } ἔθεγεν οὔτ᾽ ἄλλην E i 
γενομένων αἰχμαλώτων ) ἔθιγεν οὔτ᾽ ἄλλην ἔγνω γυναῖ- 
, E 
xa πρὸ γάμου πλὴν Βαρσίνης. Αὕτη δὲ μετὰ τὴν Μέ- 
uvovag τελευτὴν χήρα γενομένη περὶ Δαμασκὸν ἐλήφθη" | 
πεπαιδευμένη δὲ παιδείαν “Ἑλληνικὴν καὶ τὸν τρόπον 
ἐπιεικὴς οὖσα xal πατρὸς ᾿Ἀρταθάζου γεγονότος ἐκ βα- 


σιλέως θυγατρὸς ἐγνώσθη, Παριιενίωνος προτρεναµένου 


ARISTOBULI 


τὸν Ἀλέξανδρον, ὥς φησιν Ἀριστόθουλος, χαλῖς xr 
γεννείας [xal τὸ κάλλος ] ἄψασθαι γυναιχός. 

Καὶ τὸ κάλλος absque sensu; xat αὐτὸν καλὸν Geier.; 
alii aliter emendarunt, aut verba hzc ejecerusi. 
Hüllemanus verba καὶ τὸ κάλλος loco suo mota esr 
statuens, scribi vult καὶ τὸν τρόπον [addiderim a: 
ἐπιεικὴς οὖσα xal τὸ κάλλος, xal πατρὰς κτλ. De Bar- 
sine cf. Justin. XI, 10; XIII, 2; Diodor. XX. 
28; Curt. X, 6. — Cf. fr. 38. 


7 b. 


Menander De encom. II, 1 (Rhett. Gr. tom. IX. 
p. 160 Walz ): El νῆσον ἐπαινοίης (δεῖ τοὺς ἕκαινα- 
ποιεῖσθαι) xai πρὸς ἡδονὴν καὶ πρὸς ὠφέλειαι, deze 
Ἀριστείδης ἐν τῷ Νησιωτικῷ, el δὲ νήσερ dounnay, da 
περὶ Τύρου Ἀριστόθουλος ἱστόρησε καὶ περὶ Kis 
Αριστείδης κτλ. 

« Unde apparet (?) ex Aristobuli potissimum com- 
mentariis hausta esse que de Tyri obsidione et es- 
pugnatione prodidit Arrianus II, c 15—25. Masi- 
me vero huc spectant c. 18, 3 : Kal γὰρ καὶ uin 
ἔργον τῆς Τύρου ἡ πολιορκία ἐφαίνετο: νῆσός τε Yi; 
αὐτοῖς ἡ πόλις ἦν xat τείχεσιν δψχλοῖς zaw ej 
ρωτο. » Geier. Cf. Chares fr. 2. 


8. 


Arrian. III, 3, 3, de Alex. ad Ammonis oraculum 
proficiscente : Μέχρι μὲν δὴ Παραιτονίου παρὰ bi- 
λασσαν ᾖει δι᾽ ἐρήμου, où μέντοι δι᾽ ἀνύδρου τῆς yer 
pas, σταδίους ἐς χιλίους καὶ ἑξακοσίους, ὥς λέγει Az- 
στόθουλος. 

9. 

Idem III, 3, 6: Ἀριστόθουλος δὲ χαὶ $ πλείων 
λόγος ταύτη κατέχει, κόρακας δύο προπε προ 
τῆς στρατιᾶς, τούτους γενέσθαι ᾿Αλεξάνδρω τοὺς ἡγεμό- 
vas. Cf. Ptolem. fr. >. 





danapalli , in quo stetisse ait figuram lapideam junctos ha- 
bentem dextrze manus digitos , veluti digitis crepitantem : 
incisa autem lapidi fuisse Assyriis literis haec verba : « Sarda- 
napallus Anacyndaraxz filius, Anchialen et Tarsum condi- 
dit una die, Ede , bibe, lude : reliqua enim non sunt tanti. » 
Tanti videtur dixisse , quanti digitorum crepitus. 

Anchialen, paullo supra mare sitam , a Sardanapallo con - 
ditam Aristobulus ait, ibique Sardanapalli esse monimen- 
tum et imaginem lapideam, dextre manus digitos ita 
compositos habentem , ut crepare iis videatur. Sunt qui 
Assyriis literis inscriptum monimento esse dicant hocce : 
« Sardanapallus, Anacyndaraxz filius, Anchialen et Tarsum 
die aedificavit una. Ede, hibe, lude. Reliqua digna ne tanti 
quidem , » sc. ne crepitus quidem digitorum. 

7. 

Alexander temperare sibi quam hostes vincere magis re- 
um ducens, nec has attigit nec mulierem ante nuptias 
cognovit ullam excepta Barsine. Haec post Memnonis mor- 


tem vidua Damasci capta est. Cum ea , institutione Graeca 
fruita, et moribus formaque probata, patre denique mata 
Artabazo ex filia regis prugnato, concubuit Alexander, 
instigante eum, ut Aristobulus tradit, Parmenione , wi fer- 
mosam atque nobilem mulierem attingeret. 

7 b. 

Si insula laudanda tibi , laudatio jucunditatem habeat et 
utilitatem , ut apud Aristidem in Insulari oratione , sin urbs 
insulz similis laudanda , dicas ut de Tyro Aristobales , de 
Cyzico Aristides dixerunt. 

8. 

Usque ad Parwtonium Alexander juxta mare per solitu- 
dinem non tamen aqua prorsus carentem profectus est, al 
stadia mille et sexcenta , ut Aristobulus tradit. 

9. 
Aristobulus, cui plurimi assentiunt , duos corvos ante 


exercitum volitasse scribit, eosque Alexandro itineris duces 
exslitisse. 


FRAGMENTA. 99 


10. 


Arrian. III, 4, 5 : Kal ἀχούσας (a sacerdote Am- 
monis) ὅσα αὐτῷ πρὸς θυμοῦ ἦν, ὡς ἔλεγεν, ἀνέζευξεν 
ἐπ᾽ Αἰγύπτου, ὡς μὲν Ἀριστόδουλος λέγει, τὴν αὐτὴν 
ὀπίσω 690v, ὡς δὲ Πτολεμαῖος 6 Λάγου , ἄλλην εὐθεῖαν 
ὡς ἐπὶ Μέμφιν. | 

11. 


Idem VI, 11, 5 : Ἄρδηλα δὲ τοῦ χώρου ἐν à 
τὴν ἐσχάτην μάχην Δαρεῖός τε xal Ἀλέξανδρος ἐμαχέ- 
σαντο, of μὲν τὰ πλεῖστα συγγράψαντες λέγουσιν ὅτι 
ἑξακοσίους σταδίους ἀπέχει, οἱ δὲ τὰ ἐλάχιστα. ὅτι ἐς 
πεντακοσίους. Ἀλλὰ ἐν Γαυγαμήλοις γὰρ γενέσθαι τὴν 
μάχην πρὸς τῷ ποταμῷ Βουμώδῳ λέγει Πτολεμαῖος 
xal Ἀριστόδουλος. Πόλις δὲ οὐκ ἦν τὰ Γαυγάμηλα, 
ἀλλὰ χώμη μεγάλη, οὐδὲ ὀνομαστὸς 6 χῶρος. οὐδὲ εἰς 
ἀχοὴν ἡδὺ τὸ ὄνομα. Cf. Diodor. XVII, 53; Curt. 
IV, 9; Plut. Alex. c. 3ı; Strabo XVI, p. 738 
(quem Aristobulum ob oculos habuisse recte, 
puto, censet Hülleman.); Itiner. Alex. c. 57; Droy- 
sen. |. l. p. 221. 


12. 


Idem III, τι, 3, de prelio ἐν Γαυγαμήλοις 
commisso : ᾿Ετάχθη δὲ αὐτῷ (sc. Δαρείῳ) ἡ στρατιὰ 
ode: ἑάλω γὰρ ὕστερον ἡ τάξις, ἥντινα ἔταξε Δαρεῖος, 
γεγραμμένη, ὡς λέγει Ἀριστόθουλος. Sequitur aciei 
descriptio, quam apud ipsum legas Arrianum. 


13. 


Athenzus XII, p. 513, F : Κληθῆναι δὲ τὰ Σοῦσά 
φησιν Ἀριστόθουλος xat Χάρης διὰ τὴν ὡραιότητα τοῦ 
τόπου" σοῦσον γὰρ εἶναι τῇ “Ελλήνων φωνῇ τὸ xpl- 
νον, 


th. 
Strabo XI, p. 509 : Φησὶ ô’ Ἀριστόθουλος ὑλώδη 


οὖσαν τὴν Ὑρχανίαν δρῦν ἔχειν, πεύκην δὲ καὶ ἐλάτην 
xal πίτυν μὴ φύειν, τὴν δ᾽ Ἰνδικὴν πληθύειν τούτοις. 
Cf. Diodor. XVII, 89. 
Plutarch. Al. c. 46 : Aristobulus nihil tradidit de 
Amazonibus , quas ad Alexandrum venisse alii nar- 
rant, Vide Onesicrit, fr. 5. 


15. 


Arrian, III, 26, de conjuratione Philotz. Vide 
Ptolemai fr. το. 


16. 


Arrian, III, 28, 5 : Τὸ δὲ ὄρος 6 Καύκασος idm- 
ov μέν ἐστιν ὥσπερ τι ἄλλο τῆς Ασίας, ὡς λέγει Ἆρι- 
στόθουλος, ψιλὸν δὲ τὸ πολὺ αὐτοῦ τό γε ταύτη. Ma- 
xpov γὰρ ὄρος παρατέταται 6 Καύχασος, ὥστε xal τὸν 
Ταῦρον τὸ ὄρος, ὃς δὴ τὴν Κιλιχίαν τε καὶ Παμφυλίαν 
ἀπείργει, ἀπὸ τοῦ Καυχάσου εἶναι λέγουσι, xal ἆλλα 
ὄρη μεγάλα διακεκριμένα ἀπὸ τοῦ Καυκάσου ἄλλη xal 
ἄλλη ἐπωνυμίᾳ χατὰ ἔθνη τὰ ἑκάστων, Ἀλλὰ ἔν γε 
τούτῳ τῷ Καυκάσῳ οὐδὲν ἄλλο ὅτι μὴ τέρμινθοι πε- 
φύχασι καὶ σίλφιον, ὡς λέγει Ἀριστόθουλος ἀλλὰ xat 
ὃς ἐπῳχεῖτο πολλοῖς ἀνθρώποις χαὶ πρόθατα πολλὰ καὶ 
χτήνη ἐνέμοντο, ὅτι καὶ χαίρουσι τῷ σιλφίῳ τὰ πρό- 
Gara, καὶ el ἐκ πολλοῦ πρόθατον σιλφίου αἴσθοιτο, xai 
θεῖ ἐπ᾽ αὐτὸ xal τό τε ἄνθος ἐπινέμεται καὶ τὴν ῥίζαν 
ἀνορύττον καὶ ταύτην κατεσθίει- ἐπὶ τῷδε ἐν Κυρήνη 
ὡς μακροτάτω ἀπελαύνουσι τὰς ποίμνας τῶν χωρίων 
ἵνα αὐτοῖς τὸ σίλφιον φύεται" of δὲ xal περιφράσσουσι 
τὸν χῶρον, τοῦ μηδ᾽ el πελάσαιεν αὐτῷ τὰ πρόθατα, 
δυνατὰ γενέσθαι εἴσω παρελθεῖν, ὅτι πολλοῦ ἄξιον Κυ- 
ρηναίοις τὸ σίλφιον. Cf. interpr. ad Curt. VII, 3. 





10. 


Accepto responso sibi, ut dicebat, grato, Alexander in 
Ægyptum rediit eodem, ut Aristobulus tradit , quo venerat 
itinere; ut vero Ptolemæus scribit, rectiore via Memphim 
versus. 

11. 


Arbela ab eo loco, in quo Darius et Alexander postremo 
dimicarunt , qui plurimum prodidere, dicunt abesse sex- 
centis stadiis : qui minimum, quingentis. Sed apud Gau- 
gamela ad flumen Bumodum pugnam eam commissam 
Ptolemæus et Aristobulus tradunt. Ceterum Gaugamela non 
oppidum est, sed vicus non magnus , neque locus celebris 
aut gratum auribus nomen pra se ferens. 


12. 

Instruxerat Darius (ad Gaugamela ) exercitum hoc modo. 
Descriptio enim aciei , qualem Darius adornaverat, postea 
in manus venit hostium , ut narrat Aristobulus. 

13. 

Susa urbem Aristobulus et Chares nomen habere dicunt 

ex loci amrrnitale : suson énim Grace lilium sonare. 


14. 

Aristobulus ait Hyrcaniam silvosam esse et quercura 
ferre , picea , abiete et pinu carere, quibus India abundaret. 
16, 

Cancasus nulli montium, qui in Asia sunt, altitudine 
secundus est, ut Aristobulus tradit, nudus tamen utplu- 
rimum , in hac saltem parte. Nam latissime porrigitur Cau- 
casus , adeo ut vel Taurum montem, qui Ciliciam Pamphy- 
liamque disterminat, a Caucaso duci velint aliosque montes 
permagnos, a Caucaso sejunctos alios alia denominatione pru 
varietate gentium , quee singulos inhabitant. At in hoc Cau- 
caso nihil preter terebinthum et silphium nascitur , uti 
tradit Aristobulus. Nihilominus multos incolas habebat, 
multeque in eo pecudes et armenta pascebantur, quod 
pecudes silphium amant; et si ex longinquiore Joco id per 
odoratum senserint, citatim eo feruntur, depastoque flore 
radicem etiam suffodiunt atque arrodunt ; eamque ob causam 
Cyrenzi greges ovium quam longissime ab iis locis arcent , 
quibus silphium ipsis nascitur : nonnulli etiam sepem ohdu- 
cunt, ne si pecudes propius accedant, ad interiora loca 
penetrare possint : magno enim apud Cyrenzos in pretio 
est silphium. 

23. 





FRAGMENTA. 


tium ex Aristobuli commentariis hzc hausisse mi- 
nime equidem cum Mützellio (ad h. 1.) dixerim. 
Cf. Droysen. Hist. Al. p. 322, n. 53. » GEIÉR. 
Mützellium errasse Hüllemanus quoque statuit. 


22. 


Strabo XI, p. 518 : Tov δὲ διὰ τῆς Σογδιανῆς 
ῥέοντα ποταμὸν Πολυτίμητον ᾿Αριστόθουλος λέγει, τῶν 
Μακεδόνων θεμένων (χαθάπερ xal ἄλλα πολλὰ, τὰ μὲν 
καινὰ ἔθεσαν, τὰ δὲ παρωνόμασαν), ἄρδοντα δὲ τὴν 
χώραν ἐκπίπτειν εἰς ἔρημον καὶ dummen γῆν, xa- 
ταπίνεσθαί τε εἰς τὴν ἄμμον, ὡς καὶ τὸν Ἄριον τὸν δι’ 
Ἂρίων ῥέοντα. 

Cf. Arrian. IV, 6, 10, quem sua ex Aristobulo 
habere patet; Curtius VII, 10, 2; Droysen. 1. 1. 
Ρ. 323 n. 53; Mützell. 1. 1. p. 704. 


23. 


Arrian. IV, 8, 9, de Cliti cade : Ἀριστόθουλος δὲ 
Dev μὲν ἡ παροινία ὡρμήθη, οὐ λέγει’ Κλείτου δὲ ye- 
νέσθαι μόνου τὴν ἁμαρτίαν, ὄν γε ὠργισμένου Ἀλεξάν- 
ὅρου, καὶ ἀναπηδήσαντος ἐπ᾿ αὐτὸν de διαχρησομένου, 
ἀπαχθῆναι μὲν διὰ θυρῶν ἔξω ὑπὲρ τὸ τεῖχός τε xal 
τὴν τάφρον τῆς ἄχρας, ἵνα ἐγένετο πρὸς Πτολεμαίου 
τοῦ Λάγου τοῦ σωματοφύλαχος' οὗ χαρτερήσαντα δὲ, 
ἀναστρέψαι αὖθις, xal περιπετῆ ᾿Αλεξάνδρῳ γενέσθαι 
Κλεῖτον ἀνακαλοῦντι, xal φάναι, “Ort οὗτός τοι ἐγὼ 6 
᾿Κλεῖτος, ὦ Ἀλέξανδρε: καὶ ἐν τούτῳ πληγέντα τῇ σα- 
ρίσσῃ ἀποθανεῖν. 

a De Cliti cede aliis aliter narrata cf. Arr. l. c. 
8 init.; Curt. VIII, c. 1, 3 sqq.; Justin. XII, 6; 
Itiner. Alex. c. 90; Suid. s. v. Μεταξύ. Ad Aristo- 
buli autem narrationem proxime accedunt que 
leguntur apud Plutarch. Vit. Alex. c. 5o, 51, qui 
similiter de ea re existimat atque Arrianus l. c. 9 
init. Cf. Cic. Tusc. IV, c. 27 et 37; Seneca De ira 
c. 17. Epist. δή; Valer. Max. IX, 3; Oros. III, 18; 
Tatian. Or. ad Grac. c. 3. Quod vero Santo-Cru- 


101 


cius Eram. crit. p. 347 Aristobuli narrationem 
eo potissimum consilio fictam esse opinatur, ut 
omnis ab Alexandro culpa removeatur, ab Aristo- 
buli et indole et fide est alienissimum. Accedit 
quod etiam secundum reliquos auctores si non sola, 
gravissima tamen culpa Clito est tribuenda, quad 
recte vidit Droysenius Hist. Alex. p.- 336 sqq., 
Alexandri culpam rhetorica Curtii expositione 
quamvis egregia mirifice auctam esse concedit etiam 
Mützellius in ann. ad Curt. VIII, 5, 52 (p. 73a 
a). » GEIER. | 


23. a. 


Athenzus X , p. 434, D, de superbia Callisthe- 
nis qui poculum Alexandri repudiarit, vide Cha- 
retis Mytilenzi fr. 7. 

24. 


Arrian. IV, 13, 5, de conjuratione Hermolai 
ejusque sociorum : Ὡς οὖν περιῆχεν ἐς Αντίπατρον 
A νυκτερινὴ φυλακὴ, ταύτη τῇ νυχτὶ ξυγχείµενον εἶναι 
ἀποκτεῖναι Ἀλέξανδρον, χοιμωμένῳ ἐπιπεσόντας’ Eup- 
θῆναι δὲ οἱ μὲν αὐτομάτως λέγουσιν, ἔστε ἡμέραν rl- 
νειν Ἀλέξανδρον. Ἀριστόδουλος δὲ ὧδε ἀνέγραψε: Zú- 
ραν γυναῖκα ἐφομαρτεῖν ᾿Αλεξάνδρῳ, κάτοχον Ex τοῦ 
θείου γιγνομένην, xal ταύτην τὸ μὲν πρῶτον γέλωτα εἷ- 
ναι Ἀλεξάνδρῳ τε xal τοῖς ἀμφ᾽ αὐτόν" ὡς δὲ τὰ πάντα 
ἐν τῇ xatoyy ἀληθεύουσα ἐφαίνετο, οὐχέτι ἀμελεῖσθαι 
ὑπ᾽ Ἀλεξάνδρου, ἀλλ᾽ εἶναι γὰρ τῇ Lupa πρόσοδον πρὸς 
τὸν βασιλέα καὶ νύχτωρ καὶ μεθ᾽ ἡμέραν. καὶ καθεύ- 
δοντι πολλάκις ἤδη ἐπιστῆναι. Καὶ δὴ xal τότε ἁπαλ- 
λασσομένου ἐκ τοῦ θείου ἐντυχεῖν, καὶ δεῖσθαι ἐπανελ-- 
θόντα πίνειν ὅλην τὴν νύχτα: καὶ ᾿Αλέξανδρον θεῖόν τι 
εἶναι νομίσαντα ἐπανελθεῖν τε xal πίνειν, καὶ οὕτω τοῖς 
παισὶ διαπεσεῖν τὸ ἔργον. 

Fusius hec narrat Curtius VIII, 6, 16. Cf. Iti- 
ner. Alex. c. 93, qui sua ex Arriano sumpsisse vi- 
detur, | 





22. 

Amnem per Sogdianam fluentem Polylimetum appellari 
Aristobulus ait, quod nomen Macedones ei dederint (qui 
etiam alia multa nomina aut nova invenerunt aut vetera 
commutarunt ); eum rigata tellure in solitudinem et are- 
nosam exire terram, ahsorberique sabulo, sicuti Arium, 
qui per Ariorum regionem labitur. 

23. 

Aristobulus unde hac debacchatio orta sit, non dicit, 
omnem autem culpam in uno Clito fuisse dicit , quippe 
qui, quum jam Alexander ira percitus in eum interfectu- 
rus prosiliret, ipse per ostium ultra muros et fossam 
arcis subductus a Ptolemzo Lagi filio corporis custode, 
continere se non potuerit quin reverteretur : quumque in 
Alexandrum Cliti nomen inclamantem incidisset eique re- 
spondisset , En tibi Clitum, Alexander : tum sarissa ictum 


24. 

Quum nocturna custodie vices ad Antipatrum revolutae 
essent, ea nocte statutum fuisse Alexandrum dormientem 
opprimere. Contigisse vero ut sua. sponte, quemadmodum 
nonnulli scribunt , Alexander ad lucem usque potaret. At 
Aristobulus auctor est mulierem quandam Syram numine 
correptam Alexandrum secutam ; atque hanc quidem initjo 
Alexandro ejusque amicis risui fuisse. Quum vero in illa 
numinis afflatione omnia vera vaticinaretur, non amplius 
ab Alexandro contemptui habitam, sed liberum Syra ad 
regem et noctu et interdiu accessum fuisse , ac sepenumero 
etiam dormienti adfuisse. Hanc tum forte regi e compotatione 
discedenti numine afflatam occurrisse , atque ut reversus 
totam noctem potando traduceret orasse. Alexandrum di- 
vinos monitus esse suspicatum ad pocula rediisse et ita 
puerorum conatus irritos fuisse. 





FRAGMENTA. 


ταθεθηχότων εἰς τὰ πεδία xal πόλιν Τάξιλα εὐμεγέθη, 
ἐντεῦθεν δ᾽ ἐπὶ Ὑδάσπην xat τὴν Πώρου χώραν" τοῦ 
μὲν οὖν χειμῶνος ὕδωρ οὐκ ἰδεῖν, ἀλλὰ χιόνας μόνον - 
ἐν δὲ τοῖς Γαξίλοις πρῶτον ὑσθῆναι xal ἐπειδὴ xata- 
6ᾶσιν ἐπὶ τὸν Ὑδάσπην xat νικήσασι Πῶρον ὁδὸς ἦν 
ἐπὶ τὸν Ὕπανιν πρὸς En, χἀκεῖθεν ἐπὶ τὸν Ὑδάσπην 
πάλιν, ὕεσθαι συνεχῶς, καὶ μάλιστα τοῖς ἐτησίαις: ἐπι- 
τείλαντος δὲ Ἀρκτούρου γενέσθαι παῦλαν διατρίψαν- 
τας δὲ περὶ τὴν ναυπηγίαν ἐπὶ τῷ Ὑδάσπη καὶ πλεῖν 
ἀρξαμένους πρὸ δύσεως []ληϊάδος οὐ πολλαῖς ἡμέ- 
pas, καὶ τὸ φθινόπωρον πᾶν καὶ τὸν χειμῶνα xal 
τὸ ἐπιὸν ἕαρ xai θέρος ἐν τῷ χατάπλῳ πραγματευθέν- 
τας ἐλθεῖν εἰς τὴν Πατταληνὴν περὶ Κυνὸς ἐπιτολήν: 
δέχα μὲν δὴ τοῦ κατάπλου γενέσθαι μῆνας, οὐδαμοῦ 
δ᾽ ὑετῶν αἰσθέσθαι, οὐδ᾽ ὅτε ἐπήχμασαν οἱ ἐτησίαι᾽ 
τῶν δὲ ποταμῶν πληρουμένων τὰ πεδία κλύζεσθαι" τὴν 
δὲ θάλατταν ἅπλουν εἶναι τῶν ἀνέμων ἀντιπνεόντων, 
ἀπὸ γαίας δὲ μηδεαιᾶς πνοῆς ἐκδεξα μένης. 

Τοῦτο μὲν οὖν αὐτὸ καὶ ὁ Néapy oc λέγει" περὶ δὲ 
τῶν θερινῶν ὄμθρων ody ὁμολογεῖ, ἀλλά φησιν ὕεσθαι 
τὰ πεδία θέρους, χειμῶνος δ᾽ ἄνομθρα εἶναι. Λέγουσι 
δ᾽ ἀμφότεροι xal τὰς ἀναθάσεις τῶν ποταμῶν. Ὁ 
μέν γε Νέαρχος τοῦ ᾿Αχεσίνου πλησίον στρατοπε- 
δεύοντάς φησιν ἀναγκασθῆναι μεταλαθεῖν τόπον dA- 
λον ὑπερδέξιον χατὰ τὴν ἀνάθασιν, γενέσθαι δὲ τοῦτο 
κατὰ θερινὰς τροπάς. “O δ᾽ ᾿Αριστόθουλος xal 
μέτρα τῆς ἀναθάσεως ἐκτίθεται τετταράχοντα πήχεις, 
ὧν τοὺς μὲν εἴκοσιν ὑπὲρ τὸ προὐπάρχον βάθος πληροῦν 
μέχρι χείλους τὸ ῥεῖθρον, τοὺς δ᾽ εἴκοσιν ὑπέρχυσιν εἷ- 
ναι εἷς τὰ πεδία. Ὁμολογοῦσι δὲ καὶ διότι συμβαίνει 
νησίζειν τὰς πόλεις, ἐπάνω χωμάτων ἱδρυμένας, xa- 
θάπερ καὶ ἐν Αἰγύπτῳ καὶ Αἰθιοπία " μετὰ δὲ ἀρκτοῦ- 


103 


pov παύεσθαι τὴν πλήμμυραν ἀποθαίνοντος τοῦ ὕδατος' 
ἔτι δ᾽ ἡμίψυχτον σπείρεσθαι τὴν γῆν, ἀπὸ τοῦ τυχόντος 
ὀρύχτου χαραχθεῖσαν, καὶ ὅμως φύεσθαι τὸν χαρπὸν 
τέλειον καὶ καλόν. ην δ᾽ ὄρυζάν φησιν 6 Ἀριστόθου- 
λος ἑστάναι ἐν ὕδατι κλειστῷ ' πρασίας 6’ εἶναι τὰς 
ἐχούσας αὐτήν" ὕψος δὲ τοῦ φυτοῦ τετράπηχυ, πολύ- 
σταχύ τε xal πολύχαρπον " θερίζεσθαι δὲ περὶ δύσιν 
Πληϊάδος καὶ πτίσσεσθαι ὡς τὰς Gerds" φύεσθαι δὲ καὶ 
ἐν τῇ Βαχτριανῇ καὶ Βαθυλωνίᾳ xal Σουσίδι" xol ἢ 
χάτω δὲ Συρία φύει. (Interponuntur quedam ex 
Megillo et Onesicrito. ) 

Τὴν & ὁμοιότητα τῆς χώρας ταύτης πρός τε τὴν 
Αἴγυπτον καὶ τὴν Αἰθιοπίαν χαὶ πάλιν τὴν ἐναντιότητα 
παραθεὶς 6 Ἀριστόδουλος διότι τῷ Νείλῳ μὲν dx τῶν 
νοτίων ὄμθρων ἐστὶν ἡ πλήρωσις, τοῖς ᾿ἐνδικοῖς ποτα- 
μοῖς δὲ ἀπὸ τῶν ἀρκτιχῶν, ζητεῖ, πῶς of μεταξὺ τόποι 
οὐ κατομθροῦνται οὔτε γὰρ ἡ Θηθαῖς μέχρι Συήνης 
καὶ τῶν ἐγγὺς Μερόης, οὔτε τῆς ᾿Ινδικῆς τὰ ἀπὸ τῆς 
Ηατταληνῆς μέχρι τοῦ Ὑδάσπου" τὴν δ᾽ ὑπὲρ ταῦτα 
τὰ μέρη χώραν, ἐν ἢ xal ὄμθροι καὶ νιφετοὶ, παραπλη- 
σίως ἔφη γεωργεῖσθαι τῇ ἄλλη τῇ ἔξω τῆς Ἰνδικῆς 
χώρα * ποτίζεσθαι γὰρ ἐκ τῶν ὄμθρων καὶ τῶν χιόνων. 
Εἰκὸς 8’ οἷς εἴρηχεν οὗτος » καὶ εὔσειστον εἶναι τὴν γῆν, 
χαυνουμένην ὑπὸ τῆς πολλῆς ὑγρασίας, καὶ ἐκρήγματα 
λαμθάνουσαν, ὥστε χαὶ ῥεῖθρα ποταμῶν ἀλλάττεσθαι. 
Πεμφθεὶς γοῦν ἐπί τινα χρείαν ἰδεῖν φησιν ἐρημωθεῖσαν 
χώραν πλειόνων À χιλίων πόλεων σὺν κώμαις, ἐχλιπόν- 
τος τοῦ Ἰνδοῦ τὸ οἰκεῖον ῥεῖθρον, ἐκτραπομένου δ᾽ εἰς τὸ 
ἕτερον ἐν ἀριστερᾷ χοιλότερον πολὺ καὶ οἷον χαταῤῥάξαν» 
τος, ὡς THY ἀπολειφθεῖσαν ἐν δεξιᾷ χώραν μηχέτι ποτί- 
ζεσθαι, ταῖς ὑπερχύσεσι μετεωροτέραν οὖσαν, οὐ τοῦ 
ῥείθρου τοῦ καινοῦ μόνον, ἀλλὰ xal τῶν ὑπερχύσεων. 





οἱ ad Taxila, urbem maximam, atque hinc ad Hydaspem ac 
Pori regionem descendissent. Tum igitur hieme quidem 
aquam non vidisse, sed nives solum ; primo pluisse Taxilis : 
ac postquam ad Hydaspem venissent et devicto Poro Iter ad 
Hypanim fecissent orientem versus, atque inde ad Hyda- 
spem rursum, continue pluisse, przesertim flantibus Etesiis : 
Arcturi autem exortu cessasse : et quum navium fabrica- 
tioni ad Hydaspem immorati essent, et non multis diebus 
ante Pleiadum occasum navigare corpissent, totum au- 
ctumnum et hiemem et ver etadventantem sestatem in navi- 
gatione occupantes, circiter Canis exortum in Pattalenam 
pervenisse. Quum itaque decem menses navigando consum- 
psissent , nunquam tamen per id tempus aquam sensisse, 
ne tum quidem quum vigerent Etesiz : fluminum vero elu- 
vione campos inundatos esse; mare autem propter con- 
trarios ventos , quia nullus a terra flatus prosequeretur, na- 
vigari non potuisse. 

Idem Nearchus affirmat. De «stivis autem imbribus non 
consentit : sed estate complui campos , hieme non item, 
asserit. De fluminum exundatione convenit inter eos. 
Nearchus, quum prope Acesinem castra posuissent , coactos 
ait fuisse, aquis se extollentibus , in arduum magis locum 
ea subducere : idque circa zstivum solstitium contigisse. 
Aristobulus exundantix mensuram cubitorum quadraginta 


tradidit, quorum viginti alveum implerent supra priorem 
profunditatem usque ad labrum, reliqui autem viginti in 
campos effunderentur. Id quoque uno ore dicunt, insula- 
rum in morem aquis ambiri urbes, aggeribus impositas , 
quemadmodum in Agypto etiam et Athiopia. Post Arctu- 
rum autem jam aqua subsidente, cessare inundationem. 
Addit etiam , terram semisiccam et a quolibet fossore le - 
viter scissam seri , et fruges optimas gigni. Aristobulus dicit 
oryzam in aquis eluvionis stare, factis alveolis quibusdam 
eam continentibus : stirpis altitudinem esse quattuor cubi- 
torum, ipsam multarum spicarum , multique fructus ; meti 
sub Pleiadum occasum, et zeze more contundi. Nasci etiam, 
in Bactriano agro et in Babylonio et in Suside et in infe- 
riore Syria. 

Porro Aristobulus, exposita et similitudine, qua huic 
terre cum /Egypto et Athiopia intercedit, deinde vero 
etiam diversitate , quandoquidem Nilus austrinis impleatur, 
Indici autem fluvii septemtrionalibus imbribus, causam 
quarit cur intermedia loca imbribus careant : nam nec 
inter Thebaica usque ad Syenen et loca Meroe proxima, 
neque in Indicæ partibus a Pattalene usque ad Hydaspin 
pluit : superiorem vero regionem, in qua et pluat et ningat, 
perinde excoli dicit atque reliquam, quee sit extra Indiam 
sita, quum imbribus nivibusque humectetur. Porro ex iis 





FRAGMENTA. 


δ᾽ ὀκτακοσίους προστίθησιν. Cf. Arrian. VI, 17, 4; 
Onesicrit. fr. 19; Mútzell. 1. 1. p. 864. 


32. 


Strabo XV, p. 706 sq. de Indiet Nili animalibus : 
Ἀριστόθουλος δὲ τῶν θρυλουμένων μεγεθῶν οὐδὲν ἰδεῖν 
φησιν’ ἔχιδναν δὲ μόνον ἐννέα πηχῶν καὶ σπιθαμῆς. 
(Καὶ ἡμεῖς δ᾽ ἐν Αἰγύπτῳ χομισθεῖσαν ἐκεῖθεν τηλι- 
καύτην πως εἴδομεν. ) Ἔχεις δὲ πολλούς φησι πολὺ 
ἐλάττους καὶ ἀσπίδας, σχορπίους δὲ μεγάλους οὐδὲν 
δὲ τούτων οὕτως ὀχλεῖν, ὡς τὰ λεπτὰ ὀφείδια οὐ μείζω 
σπιθαμιαίων᾽ εὑρίσκεσθαι γὰρ ἐν σχηναῖς, ἐν σχεύε- 
σιν, ἐν θρίγκοις ἐγχεκρυμμένα * τοὺς δὲ πληγέντας al- 

Tv dx παντὸς πόρου μετὰ ἐπωδυνίας᾽ ἔπειτα ἀπο- 
θνήσκειν, ¿l μὴ βοηθήσει τις εὐθύς. Τὴν δὲ βοήθειαν 
ῥαδίαν εἶναι διὰ τὴν ἀρετὴν τῶν ᾿Ινδικῶν ῥιζῶν xal 
φαρμάκων. Κροκοδείλους τε οὔτε πολλοὺς οὔτε βλα- 
πτιχοὺς ἀνθρώπων ἐν τῷ ᾿Ινδῷ φησιν εὑρίσκεσθαι᾽ καὶ 
τὰ ἄλλα δὲ ζῷα τὰ πλεῖστα τὰ αὐτὰ ἅπερ ἐν τῷ Νείλῳ 
γεννᾶσθαι, πλὴν ἵππου ποταμίου. ( ᾿ὈΟνησίχριτος δέ 
φησι xal τοῦτον γεννᾶσθαι. Τῶν δ᾽ ἐκ θαλάττης pr- 
aly Ἀριστόθουλος εἰς μὲν τὸν Νεῖλον ἀνατρέχειν μηδὲν 
ἔξω θρίσσης καὶ κεστρέως καὶ δελφῖνος, διὰ τοὺς xpo- 
κοδείλους, ἐν δὲ τῷ Ἰνδῷ πλῆθος᾽ τῶν δὲ καρίδων τὰς 
μὲν μικρὰς μέχρι ὄρους ἀναθεῖν, τὰς δὲ μεγάλας μέχρι 


τῶν συμθολῶν τοῦ τε ᾿Ινδοῦ καὶ τοῦ Ἀκεσίνου. 
33, 


Strabo XVII, p. 824 : Φησὶ δ᾽ Ἀριστόθουλος, 
μηδὲν ἀνατρέχειν ὄψον εἰς τὸν Νεῖλον ἐκ τῆς θαλάττης, 
πλὴν κεστρέως καὶ θρίσσης καὶ δελφῖνος, διὰ τοὺς χρο- 
χοδείλους τοὺς μὲν δελφῖνας διὰ τὸ κρείττους εἶναι, 


102 


τοὺς δὲ κεστρέας τῷ παραπέμπεσθαι ὑπὸ τῶν χοίρων 
παρὰ γῆν κατά τινα οἰκείωσιν φυσικήν * τῶν δὲ χοίρῳν 
ἀπέχεσθαι τοὺς κροκοδείλους, στρογγύλων ὄντων xal 
ἐχόντων ἀκάνθας ἐπὶ τῇ κεφαλῇ φερούσας χίνδυνον τοῖς 
θηρίοις: ἀναθεῖν μὲν οὖν ἔαρος τοὺς χεστρέας γόνον 
ἔχοντας" μικρὸν δὲ πρὸ δύσεως Πλειάδος καταθαίνειν 
τεξομένους ἀθρόους, ὅτε xat ἡ ἅλωσις αὐτῶν γίγνεται 
περιπιπτόντων τοῖς φράγμασιν ἀθρόων. 

α Eadem fere narrantur apud Arrian. Ind, c. 6 
et Exped. Al. VI, 1; cf. Onesicriti fr. 7, Nearch. fr. 
14 et 15; Wesseling. ad Diodor. XVII, go; Interpr. 
ad Curt. IX, 1, 4 et 12; Plin. H. N. VIII, 14, ιά. 
His egregie respondent que leguntur apud Bohlen. 
De vet. Ind. I, p. 41—43.Cf. Droysen. Hist. Alex. 
p. 388. » GEIER. 


34. 


Strabo XV, p. 714 : Ἀριστόθουλος δὲ τῶν ἐν Ta- 
ξίλοις σοφιστῶν ἰδεῖν δύο φησὶ Βραχμᾶνας ἀμφοτέρους, 
τὸν μὲν πρεσθύτερον ἐξυρημένον, τὸν δὲ νεώτερον xo- 
μήτην, ἀμφοτέροις δ᾽ ἀκολουθεῖν μαθητάς" τὸν μὲν οὖν 
ἄλλον χρόνον xat” ἀγορὰν διατρίθειν, τιµωμένους ἀντὶ 
συμβούλων ἐξουσίαν ἔχοντας ὅ τι ἂν βούλωνται τῶν 
ὠνίων φέρεσθαι δωρεάν" ὅτῳ δ᾽ ἂν προτίωσι, χαταχεῖν 
αὐτῶν τοῦ σησαμίνου λίπους, ὥστε xal κατὰ τῶν ὁμ- 
μάτων ῥεῖν" τοῦ τε μέλιτος πολλοῦ προκειμένου xai 
τοῦ σησάμου palas ποιουμένους τρέφεσθαι δωρεάν’ 
παρερχοµένους δὲ καὶ πρὸς τὴν Ἀλεξάνδρου τράπεζαν 
παραστάντας δειπνεῖν [ καὶ ] καρτερίαν διδάσχειν πα- 
ραχωροῦντας ἐς τινὰ τόπον πλησίον ὅπου τὸν μὲν 
πρεσθύτερον πεσόντα ὕπτιον ἀνέχεσθαι τῶν ἡλίων xal 
τῶν ὄμόρων * ἤδη γὰρ ὕειν ἀρχομένου τοῦ ἔαρος" τὸν 
δ᾽ ἑστάναι μονοσκελῆ, ξύλον ἐπηρμένον ἀμφοτέραις 





stobulus ad mille stadia distare inter se dicit ; Nearchus his | 


addit octingenta. 
32. 

Aristobulus nullum animal istius, quam jactitant , magni- 
tudinis se vidisse ait, sed viperam solum novem cubitorum 
et dodrantis. (Nos quoque in /Egypto vidimus ejusdem fere 
magnitudinis viperam inde allatam.) Multas vero viperas 
se vidisse affirmat, multo tamen minores , et aspides item- 
que scorpiones pregrandes. Sed nihil horum tam infestum 
esse homini quam serpentes palmari longitudine, qui in 
tabernaculis, in vasis et in sepibus occulti inveniantur. 
Ictos ab iis sanguinem ex omni meatu cum dolore emittere, 
deinde mori , nisi cito subveniatur. Remedium vero propter 
vim herbarum et radicum Indicarum esse facile. Porro cro- 
codilos neque multos neque infestos hominibus in Indo 
dicit inveniri ; ceteraque animaliain Indo maximam partem 
eadem quz in Nilo nasci, praeter equum fluviatilem ( One- 
sicritus tamen hunc quoque in eo gigni dicit). Ex marinis 
piscibus Aristobulus tradit in Nilum ascendere nullum, 
prater alosam et mugilem et delphinum, crocodilorum 
causa, contra in Indum permultos. Et esquillis quidem par- 
vas usque ad montes ascendere, magnas usque ad Indi et 
Acesinis confluentes. 


33. 

Aristohulus tradit nullum piscem e mari in Nilum 
a:cendere, crocodilorum metu, prater mugilem, thrissam et 
delphinuin ; hunc , quia crocodilo sit preestantior; muyiles, 
quia a porcis secus terram deducantur stipati ob natura- 
lem quandam familiaritatem; crocodilos vero a porcis 
abstinere, qui quum rotundi sint et spinas in capite ha- 
beant, periculum ipsis creent. Ascendere itaque mugiles 
vere, quum praegnantes sint , descendere autem paullo ante 
Vergiliarum occasum confertim parituros, ac tum im septa 
incidentes capi frequentes. 

34. 

Aristobulus sophistarum , qui Taxilis sint, se vidisse 
dicit duos, Brachmanes ambos, alterum seniorem tonsum, 
alterum juniorem comatum; utrumque discipulis comita- 
tum fuisse. Hos reliquo tempore in foro versari solitos , 
iisque ut consiliariis honorem hunc habitum , ut quidquid 
ex rebus venalibus vellent, id gratis auferre liceret , et ad 
quemcunque accesserint, eum oleo sesamino illos perfudisse, 
adeo ut vel ad oculos flueret ; eosque ex parata mellis et 
sesami copia panem conficere atquesic nutriri gratis. Quum- 
que etiam ad Alexandri mensam accederent, assistentes 
coenasse , et tolerantiam docuisse in propinquum quendam 


106 


ταῖς χερσὶν, ὅσον τρίπηχυ’ κάμνοντος δὲ τοῦ σκέλους 
ἐπὶ θάτερον μεταφέρειν τὴν βάσιν καὶ διατελεῖν οὕτως 
τὴν ἡμέραν ὅλην φανῆναι δ᾽ ἐγκρατέστερον μαχρῷ 
τὸν νεώτερον" συναχολουθήσαντα γὰρ μικρὰ τῷ Bası- 
Ast ταχὺ ἀναστρέψαι πάλιν ἐπ᾽ οἴχου, μετιόντος TE, 
αὐτὸν χελεῦσαι ἥκειν, εἴ του βούλεται τυγ/άνειν " τὸν 
δὲ συναπᾶραι μέχρι τέλους, xat μεταυφιάσασθαι καὶ 
μεταθέσθαι τὴν δίαιταν, συνόντα τῷ βασιλεῖ > ἐπιτι- 
μώμενον δ᾽ ὑπό τινων λέγειν ὡς ἐκπληρώσειε τὰ τεττα- 
ράχοντα ἔτη τῆς ἀσκήσεως, ἃ ὑπέσχετο. ᾿Αλέξανδρον 
δὲ τοῖς παισὶν αὐτοῦ δοῦναι δωρεάν. 

Τῶν δ᾽ ἐν Ταξίλοις νομίμων καινὰ καὶ ἀήθη λέγει, 
τό τε τοὺς μὴ δυναμένους ἐκδιδόναι τὰς παῖδας ὑπὸ 
πενίας προάγει) εἰς ἀγορὰν ἐν ἀχμῃ τῆς ὥρας κόγλῳ 
τε xal τυμπάνοις, οἶσπερ καὶ τὸ πολεμικὸν σηµαί- 
νουσιν, ὄλλου προσχληθέντος τῷ δὲ προσελθόντι τὰ 
ὀπίσθια πρῶτον ἀνασύρεσθαι μέχρι τῶν ὤμων, εἶτα τὰ 
πρόσθεν" ἀρέσασαν δὲ καὶ συμπεισϑεῖσαν ἐφ᾽ οἷς ἂν 
δοχεῖ συνοιχεῖν. Kat τὸ γυγὶ ῥίπτεσθαι τὸν τετελευ- 
τηκότα- τὸ δὲ πλείους ἔγειν γυναῖκας Χοινὸν xat ἄλλων. 
Παρά τισιδ᾽ ἀχούειν «τσὶ, καὶ συγχατακαιουένας τὰς 
γυναῖκας τοῖς ἀνδράσιν ἀσμένας τὰς δὲ μὴ ὑπομενού- 
σας ἀδοξεῖν" εἴρηται xat ἄλλοις ταῦτα. 

De gymnosophistis cf. Onesicrit. fr. 10; Nearch, 
fr. 7; Arrian. Ind. c. 11, Exp. Al. VII, 1; Diodor. 
XVII, 102; Curtius VIII, 9,31 sqq.; Plin. H. N. 
VII, 2; Cic. Tusc. V, 25; Bohlen. l. 1. I, p. 319, 
279. Il, 181; Creuzer. Symbol. 1, p. 482 sqq. ed. 
tert.; Lassen. De nominibus quibus a veteribus ap- 
pellantur Indorum philosophi, in Rhein. Mus. 1, 
p. 170. 


ARISTOBULI 


34 b. 


Plutarch. De nobil. c. 19 : Ἰνδικοὺς χύνας ca 
πεμφθέντας Ἀλεξάνδρῳ φησὶν Ἀριστόδουλος XX 
τοὺς ἀγρίους ταύρους xat ὀρεῖς ἁδμήτους προδαλλο 
νους ἀκινήτους καταχεῖσθαι, πρὸς δὲ τὸν lorry 
λέοντα ἐχθορήσαντας εἰς μάχην ἐπεῤῥίφθαι. 

Cf. Plut. De sollert. anim. c. 15; Dindor. X 
92; Strabo XV, p. 700; lian. H. N. VIII, 


35. 


Arrian, VI, 22 : (᾿Αλέξανδρος) σὺν τῇ στρατῷ 
πολλῇ προὐχώρει ὡς ἐπὶ Γαδρωσοὺς ἔρημον τὸν x 
λήν. Καὶ ἐν τῇ ἐρήμω ταύτη λέγει A ριατόδουλος σμύς 
πολλὰ δένδρα πεφυχέναι, μείζονα ἢ κατὰ τὴν d 
σμύρναν" καὶ τοὺς Φοίνικας τοὺς κατ᾽ ἐμπορίαν 
στρατιᾷ ξυνεπομένους ξυλλέγοντας τὸ δάκουον - 
σμύρνης ( πολὺ γὰρ εἶναι, οἷα δὴ ἐκ μεγάλων τε - 
πρέμνων καὶ οὕπω πρόσθεν ξυλλελεγμένον ) ἐμπλή:: 
τας τὰ ὑποζύγια ἄγειν. Ἔχειν δὲ τὴν ἔρημον ταν: 
καὶ νάρδου ῥίζαν πολλήν τε καὶ εὔοσμον- xai ταύι 
ξυλλέγειν τοὺς Φοίνικας: πολὺ δὲ εἶναι αὐτῆς τὸ κα: 
πατούμενον πρὸς τῆς στρατιᾶς, χαὶ ἀπὸ τοῦ Kara 
νου ὀδμὴν ἡδεῖαν κατέχειν ἐπὶ πολὺ τῆς γώρας- : 
σόνδε εἶναι τὸ πλῆθος. ται δὲ χαὶ ἄλλα ο δρα ἐν 
ἐρήμῳ, τὸ μέν τι δάφνη ἐοικὸς τὸ φύλλον, xai τοῦτο 
τοῖς προσκλυζοµέγνοις τῇ θαλάσσῃ χωρίοις πεφυκένα 
xai ἀπολείπεσθαι μὲν τὰ δένδρα πρὸς τῆς ἁμπώτε 
ἐπὶ ξηροῦ, ἐπελθόντος δὲ τοῦ ὕδατος ἐν τῇ Gadas: 
πεφυκότα φαίνεσθαι" τῶν δὲ ἀεὶ τὰς ῥίζας τῇ θαλάσ 
ἐπικλύζεσθαι, ὅσα ἐν κοίλοις χωρίοις ἐπεφύκει, ἔνθι 
περ οὐχ ὑπενόστει τὸ ὕδωρ, καὶ ὅμως οὐ dexcheis 
σῦαι τὸ δένδρον πρὸς τῆς θαλάσσης. Εἶναι δὲ au 





locum abeuntes , ubi senior supinus in terram recumbens 
solem οἱ imbres sustinuisset; jam enim pluisse vere incipiente; 
juniorém autem in altero pede stantem lignum fere tricubi- 
tale ambabus manibus sustinuisse sublime, ac pede defesso 
innixum alteri, atque ita totum diem perseverasse, Ex his 
longe continentiorem visum fuisse juniorem, qui, quum 
aliquamdiu regem secutus esset, domum statim reversus est, 
persequentique jussit, ut si quid vellet, ad ipsum veniret ; 
seniorem vero usque ad extremum secutum, et vestem et 
victum apud regem immutasse, et, quum propterea a quie 
busdam increparetur , respondisse quadraginta exercitatio- 
nis annos se complevisse, quos promisisset. Alexandrum 
denique filiis ejus donum dedisse. 

Porro idem Aristobulus Taxilensium miros quosdam et 
insolentes mores affert. Sic eos, qui filias præ inopia locare 
non possint, in aetatis flore in forum cas producere ait, et 
postquam tuba et tympanis , quibus etiam classicum canere 
soleant , multitudinem convocaverint , puellam accedenti 
primum posteriora bumero tenus detegere, deinde, vero 
anteriora , et , si placuerit , probatis conditionibus, nuhere. 
Item mortuos vulturibus projici; porro eos plures uxores 
liabere , quod cum aliis quibusdam commune habent. Dicit 
eliam audivisse apud quosdam nyures sponte pati se cum 


viris combun : qux id non ferant, inglorias esse. Qu 
etiam ab aliis narratur. 
34^ 

Indicos canes Alexandro dono missos Aristobulus trad 
tauris feris mulisque indomitis si objicerentur, immotos 
cuisse ; sin leo introduceretur, exsilientes ad pugnam. 
eum irruisse. 

35. 

Ipse Alexander cum majore exercitus parce m Gedros 
rum resionem maxima ex parte desertam contendit. In b 
solitudine tradit Aristobulus multas myrrha» arbores nas 
vulgari myrrha majores. Phoenices , qui mercaturae cau 
exercitum comitabantur, collecta lacrima myrrhae ( inges 
tem enim ejus copiam fuisse, quum et rami essent mag 
et nunquam antea quidquam ex iis collectum esset ) | 
menta onerasse. Habere praeterea eam solitudinem magas 
nardi odoratze radicum copiam, et Phoenices hujus quoq 
magnam vim legisse. Multum etiam ab exercitu procul: 
tum fuisse, atque ex ea protritione suavissimum odore 
late diffusum : tantam ibi ejus esse copiam. Alia praster 
ibi nasci arborum genera , quarum folia lauri foliis sint s 
milia. Atque eas quidem iis locis , quos mare alluit, nasci, 
recedente aestu in sicco destitui, accedente vero arstu in ma 


FRAGMENTA. 


Spa ταύτη πήχεων καὶ τριάκοντα ἔστιν ἃ αὐτῶν, τυ- 
χεῖν τε ἀνθοῦντα ἐκείνη τῇ ὥρα , καὶ τὸ ἄνθος εἶναι τῷ 
deux μάλιστα Im προσφερές, τὴν ὀδμὴν δὲ πολύ τι 
ὑπεργέρον: καὶ ἄλλον είναι χαυλὸν ἐκ γῆς πεφυχότα 
ἀκάνθης, καὶ τούτῳ ἐπεῖναι ἰσχυρὰν τὴν ἄκανθαν, 
ὥστε ἤδη τινῶν xal παριππευόντων ἐμπλακεῖσαν τῇ 
ἐσθῆτι κατασπάσαι ἀπὸ τοῦ ἵππου μᾶλλόν τι τὸν {π- 


néa , A αὐτὴν ἀποσγισθῆναι ἀπὸ τοῦ καυλοῦ. 
36. 


Arrian. VI, 28 : Ἤδη δέ τινες xal τοιάδε ἀνέγρα- 
ψαν, οὐ πιστὰ ἐμοὶ λέγοντες, ὡς συζεύξας δύο ppa- 
μάξας ( Ἀλέξ.), κατακείμενος ξὺν τοῖς ἑταίροις χαταυ- 
λούμενος, τὴν διὰ Καρμανίας ἦγεν xth. — Ταῦτα δὲ οὔ- 
τε Πτολεμαῖος 6 Λάγου οὔτε Ἀριστόθουλος ô Ἄριστο- 
θούλου ἀνέγραψαν, οὐδέ τις ἄλλος ὅντινα ἱκανὸν ἄν τις 
ποιήσαιτο τεχμηριῶσαι ὑπὲρ τῶν τοιῶνδε" καί μοι ὡς οὐ 
πιστὰ ἀναγεγράφθαι ἐξήρκεσαν' ἀλλ᾽ ἐκεῖνα ἤδη Ἄριστο- 
δούλῳ ἑπόμενος ξυγγράφω, θῦσαι ἐν Καρμανία Ἀλέξαν- 
ὅρον χαριστήρια τῆς κατ᾽ Ἰνδῶν νίχης xai ὑπὲρ τῆς 
στρατιᾶς, ὅτι ἀπεσώθη ἐκ Γαδρωσίων, καὶ ἀγῶνα διαθεῖ- 
ναι μουσικόν τε xal γυμνικόν" κατατάξαι δὲ καὶ Πευχέ-- 
atav ἐς τοὺς σωματοφύλακας, Aon μὲν ἐγνωκότα ca- 
τράπην καταστῆσαι τῆς Περσίδος, ἐθέλοντα δὲ πρὸ 
τῆς σατραπείας μηδὲ ταύτης τῆς τιμῆς καὶ πίστεως 
ἀπείρατον εἶναι, ἐπὶ τῷ ἐν Μαλλοῖς ἔργῳ: εἶναι δὲ 
αὐτῷ ἑπτὰ εἰς τότε σωματοφύλακας, Λεοννάτον Ἄν- 
τίου, Ἡφαιστίωνα τὸν Ἀμύντορος, Λυσίμαχον Aya- 
θοχλέους, Ἀριστόνουν Πεισαίου' τούτους μὲν, Πελ- 
Aatouc * Περδίκκαν δὲ, ᾿Ὀρόντου, èx τῆς Ὀρέστιδος - 


107 


Πτολεμαίον δὲ τον Λάγου, καὶ Πείθωνα Κρατεᾶ, 
Ἐορδαίους' ὄγδοον δὲ προσγενέσθαι αὐτοῖς Πευχέσταν, 
τὸν Ἀλεξάνδρῳ ὑπερασπίσαντα. — Ἤδη δέ τινες κτλ. | 
Vide Plut. Alex.c. 67, De fort. Alex. I, 15; Dio- 
dor. XVII, 106; Curtius IX, το ibique Mutzell,; 
Droysen. 1.1. p. 483. 


37. 


Arrian, VI, 29 : Ελύπησε δὲ αὐτὸν ( Ἀλέξανδρον ) 
$ παρανομία ἡ ἐς τὸν Κύρου τοῦ Καμθύσου τάφον, ὅτι 
διορωρυγμένον τε καὶ σεσυλημένον κατέλαδε τοῦ Κύρου 
τὸν τάφον, ὡς λέγει ᾿Ἀριστόθουλος᾽ εἶναι γὰρ ἐν Πα- 
σαργάδαις ἐν τῷ παραδείσῳ τῷ βασιλιχῷ Κύρου ἐκείνου 
τάφον, καὶ περὶ αὐτὸν ἄλσος πεφυτεῦσθαι δένδρων παν- 
τοίων, xal ὕδατι εἶναι κατάῤῥυτον, καὶ πόαν βαθεῖαν 
πεφυκέναι ἐν τῷ λειμῶνι" καὶ αὐτὸν δὲ τὸν τάφον τὰ 
χάτω λίθου τετραπέδου ἐς τετράγωνον σχῆμα nero- 
σθαι’ ἄνωθεν δὲ οἴχημα ἐπεῖναι λίθινον ἐστεγασυένον, 
θυρίδα ἔχον φέρουσαν εἴσω στενὴν, ὡς μόλις ἂν ἑνὶ dv- 
Sot οὐ μεγάλῳ πολλὰ κακοπαθοῦντι παρελθεῖν" ἐν δὲ 
τῷ οἰκήματι πύελον χρυσῆν χεῖσθαι, ἵνα τὸ σῶμα τοῦ 
Κύρου ἐτέθαπτο, καὶ χλίνην παρὰ τῷ πυέλῳ' πόδας δὲ 
εἶναι τῇ κλίνη χρυσοῦς σφυρηλάτους, καὶ τάπητα ἐπι- 
θλημάτων Βαθυλωνίων, καὶ χαυνάχας πορφυροῦς ὑπο- 
στρώματα: ἐπεῖναι δὲ καὶ κάνδυς καὶ ἄλλους χιτῶνας 
τῆς Ιλαυλωνίου ἐργασίας * καὶ ἀναξυρίδες Μηδιχαὶ χαὶ 
στολαὶ ὑαχινθινοβαφεῖς [ λέγει] ὅτι ἔκειντο, αἱ μὲν πορ- 
φυρᾶς, αἱ δ᾽ ἄλλης xal ἄλλης χρόας, καὶ στρεπτοὶ καὶ 
ἀκινάκαι καὶ ἐνώτια χρυσοῦ τε καὶ λίθων χολλητὰ, xal 
τράπεζα ἔχειτα. "Ev μέσῳ δὲ τῆς χλίνης Á πύελος 





nata videri. Nonnullarum radices semper mari allui , quot- 
quot scilicet in concavis atque sinuosis locis nascantur, ubi 
mare non recedat; neque iis quidem locis natas arbores a 
mari corrumpi. Arborum altitudinem interdum esse triginta 
cubitorum : ac tum quidem temporis floruisse : florem alhee 
viole persimilem esse, odoris tamen suavitate longe supe- 
rare; alium quoque spina esse caulem e terra ortum , eique 
adeo validam spinam adnasci , ut si cujus adequitantis vesti 
implicata fuerit, eques citius equo detrahatur quam ipsa 
a caule avellatur. 
36. 

Sunt etiam qui scribant (quod mihi quidem verisimile 
non videtur) Alexandrum duobus curribus junctis, inter 
amicos musicis modulationibus aures ejus demulcentes 
stratum per Carmaniam exercitum duxisse etc. Hiec neque 
Ptolemaeus Lagi neque Aristobulus Aristobuli filius neque 
alius quispiam auctor , cui hac in parte fides haberi possit, 
memorie prodidit; suffeceritque a me tamquam indigna 
fide relata esse. Illa vero Aristobulum secutus scribo, Ale- 
xandrum in Carmania gratias diis agentem sacrum fecisse 
ob victoriam de Indis partam et ob exercitum ex Gedrosiis 
servatum : ludos etiam musicos et gymnicos edidisse ; præ- 
terea Peucesten in corporis sui enstodes ascripsisse , quem 
quidem jam Persidis satrapam constituere decreverat, sed 
antequam illi satrapa munus deferret, ne hoc quidem ho- 
nore fideioue testimonio carere voluit, ob eximiam ejus 


operam apud Mallos preestitam. Fuisse autem illi tum tem- 
poris septem corporis custodes , Leonnatum Antei, Hephe- 
stionem Amyntoris, Lysimachum Agathoclis, Aristonoum 
Piswi filios ; hos Pella:os ; Perdiccam Orontis ex Orestide; 
Ptolemaeum Lagi et Pythonem Crates filios, Eordenses : 
octavum vero iis accessisse Peucesten, qui Alexandrum 
scuto suo protexerat. 
37. ® 

Agerrime Alexander ferebat scelus in Cyri Cambysis (ilii 
sepulcrum admissum. Quod quidem perfractum spoliatum- 
que reperit, ut auctor est Aristobulus. Esse enim apud 
Pasargadas in hortis regiis Cyri illius sepulcrum, et circum 
id lucum omnis generis arboribus consitum aquisque itri- 
guum, atque alto gramine hortum refertum esse : sepul- 
crum ipsum ab ima parte saxo quadrato structum quadran- 
gularem formam præ se ferre. In editiore parte adiculam 
esse lapideo fornice contectam , portulamque habere qua 
in eam ducat , ita angustam ut acgerrime unus aliquis, ne- 
que is magnae staturae, ingredi possit. In zedicula loculum 
aureum esse positum , in quo Cyri corpus conditum serve- 
tur : lecticam solio astare, cujus pedes ex solido auro 
fabricati sint. Hanc tapetis Babyloniis stratam, stragulis 
purpureis substratis. Lecticæ candyn regiam aliasque vestes 
Babylonii operis impositas esse; femoralia etiam Medica; 
stolas quoque hyacinthino colore tinctas ibi positas fuisse ; 
atque has quidem purpurei, alias varii coloris; torques 


108 


ἔκειτο ἡ τὸ σῶμα τοῦ Κύρου ἔχουσα" εἶναι δὲ ἐντὸς τοῦ 
περιθόλου πρὸς τῇ ἀναθάσει τῇ, ἐπὶ τὸν τάφον φερούση 
οἴκημα σμικρὸν τοῖς Μάγοις πεποιημένον, ot δὴ ἐφύ- 
λασσον τὸν Κύρου τάφον, ἔτι ἀπὸ Καμθύσου τοῦ Kú- 
ρου, παῖς παρὰ πατρὸς ἐκδεγόμενοι τὴν φυλαχήν. Καὶ 
τούτοις πρόθατόν τε ἐς ἡμέραν ἐδίδοτο ἐκ βασιλέως, 
xat ἀλεύρων τε καὶ οἴνου τεταγμένα καὶ ἵππος χατὰ 
- T wor -ς 
μῆνα ἐς θυσίαν τῷ Κύρῳ. Ἐπεγέγραπτο δὲ ὃ ταγος 
Περσικοῖς γράμμασι" ἐδήλου δὲ Περσιστὶ τάδε D 
ἄνθρωπε, ἐγὼ Κῦρός εἰμιδ Καμθύσου, τὴν 
ἀρχὴν Πέρσαις καταστησάμενος καὶ τῆς 
᾿Ασίας βασιλεύσας. M3 οὖν φθονήσης μαι 
τοῦ μνήματος. 

Ἀλέξανδρος δὲ (ἐπιμελὲς γὰρ ἦν αὐτῷ, ὁπότε ἕλοι 
Πέρσας, παριέναι ἐς τῷ Κύρου τὸν τάφον} τὰ μὲν 
ἄλλα καταλαμβάνει ἐκπεφορημένα πλὴν τὴς πυέλου 
καὶ τῆς κλίνης" οἱ δὲ καὶ τὸ σῶμα τοῦ Κύρου Dobr- 
σαντο, ἀφελόντες τὸ πῶμα τῆς πυέλου, xxi τὸν νεχεὸν 
ἐξέβαλον" αὐτὸν δὲ τὴν πύελον ἐπειρῶντο εὔογχόν σφισι 
ποιήσασθαι xal ταύτη εὔφορον, τὰ μὲν παραχόπτοντες, 
τὰ δὲ ξυνθλῶντες αὐτῆς: ὡς δὲ οὐ προὐχώρει αὐτοῖς 
τοῦτο τὸ ἔργον, οὕτω δὴ, ἐάσαντες τὴν πύελον dr Ao. 
Καὶ λέγει ᾿Ἀριστόθουλος αὐτὸς 2207, at παρ᾽ Ἀλεξάν- 
ὅρου χοσυῖσαι ἐξ ὑπαργῆς τῷ Κύρῳ τὸν τάφον: xal τοῦ 
μὲν σώματος ὅσαπερ ἔτι σῦα ην καταθεῖναι ἐς τὸν πύε- 
λον, καὶ τὸ πῶμα ἐπιθεῖναι" ὅσα δὲ λελώβητο αὐτῆς 
κατορθῶσαι: καὶ τὴν Χλίνην ἐντεῖναι ταινίαις καὶ τἆλλα 
ὅσα ἐς xdsuov ἔχειτο xaT ἀριθμόν τε καὶ τοῖς πάλαι 
ὅμοια ἀποθεῖναι, xal τὴν θυρίδα δὲ ἀφανίσαι, τὰ μὲν 
αὐτῆς λίθῳ ἐνοικοδουήσαντα, τὰ δὲ πτλῷ ἐμπλάσαν- 
τα" καὶ ἐπιθαλεῖν ty, πηλῷ τὸ σταεῖον τὸ βασιλικόν. 


ARISTOBULI 


Strabo XV, p. 730 : Εἶτ᾽ si; Πασαοργάδ, 
(6 ᾿Αλέξανδρος), καὶ τοῦτο δ᾽ ἦν βασίλειον ἀρχαῖο 
ταῦθα δὲ καὶ τὸν Κύρου τάφον εἶδεν ἐν παρα 
πύργον οὐ μέγαν, τῷ δάσει τῶν δένδρων ἕναπον 
μένον, κάτω μὲν στερεὸν, ἄνω δὲ στέγην ἔχον 
avxov στενὴν τελέως ἔχοντα τὴν εἴσοδων- δι’ ὃς 
θεῖν εἴσω φησὶν Ἀριστόθουλος, κελεύσαντος τοῦ 
λέως, xat κοσμῆσαι τὸν τάφον“ ἰδεῖν δὲ χλίνην ' 
c» καὶ τράπεζαν σὺν ἐχκώμασι καὶ πύελον: 
xai ἐσθῆτα πολλὴν κόσμον τε λιθοχόλλητον. Ka 
οὖν τὴν πρώτην ἐπιδημίαν ταῦτ᾽ ἰδεῖν- ὕστ 
λτθέναι, καὶ τὰ μὲν ἄλλα ἐχχομισθέναι, τὴν δὲ 
θραυπθῆναι μόνον καὶ τὴν πύελον, μεταθέντων ' 
xpov δι’ οὗ δῆλον γενέσθαι, διότι προνομευτῶν £z 
οὐχὶ τοῦ σατράπου, καταλιπόντων ἃ μὴ Cuv: 
ῥαδίως ἐκκομίσαι: συμθῆναι δὲ ταῦτα καίπερ y 
περικειμένης Μάγων, σίτισιν λαμθανόντων καθ᾽ 
πρόθατον, διὰ μηνὸς ô’ ἵππον. ᾿Αλλ᾽ 6 ἔκτοπισι 
᾿Αλεξάνδρου στρατιᾶς εἰς Βάκτρα xai Ἰνδοὺς πι 
ἄλλα νεωτερισθΏναι παρεσχεύασε, xal δὴ xal τ 
τῶν νεωτερισθέντων ὑπῆρξεν. Οὕτω μὲν οὖν A 
βουλος εἴρηκε, καὶ τὸ ἐπίγραμμα δὲ ἆποιντ 
τοῦτο" Ὦ ἄνθρωπε, ἐγὼ Κῦρός εἶμι, 
ἀρχὴν τοῖς Πέρσαις χτησάμενος, καὶ τ 
σίας βασιλεύσ(ας)᾽ μὴ οὖν φθονήσχς y 
μνίωαατος. 

Cf. Onesicrit. fr. 31; Eustath. ad Dion. P. 
Plutarch. Alex. 69; Curtius X, 1, 3o et q 
congessit Mutzell,; Ste-Croix £.r. crit. p. 
Droysen. 1.1. p. 489. 





quoque ac gladios et inaures auro et gemmis lizatos Mensa 
preterea ibi posita erat; in media vero lectica loculus 
corpus Cyri continens. Esse praeterea intra ambitum in 
ipso ad sepulcrum ascensu exiguam quandam ediculam 
Magis exstructam , qui sepulerum custodiebant, jam inde a 
Cambyse Cyri filio custodie munerea patribus in filios 
transmisso. Atque his quidem ovis in singulos dies a rı ge 
dabatur, vinique et farinæ certus modus : singnlis etiam 
mensibus equus, quem Cyro sacrificarent. Titulus sepulcri 
Persice scriptus hoc significabat : O homo, cgo Cyrus 
sum Cambysis filius, qui Persis regnum constitui 
Asiceque imperavi. Itaque ne meo monimento invi- 
deas. 

Alexander ( incesserat enim eum cupido jam tum quum 
Persas vicerat adeundi istius sepulcri ) reliqua omnia furto 
sublata praeter loculum et lectum reperit. Nonnulli ne ipsius 
quidem corpori pepercerant; sublato enim solii operculo 
corpus ejecerant : ipsum vero loculum imminuere conati 
fuerant , ut commodius auferri posset , partim praescinden- 
tes partim contundentes atque confringentes : quumque 
opus non succederet ex sententia, relicto tandem loculo 
abierunt. Aristobulus ab Alexandro designatum se fuisse 
ait, qui sepulcrum de integro instauraret, corporisque 
partes qua supererant in loculo conderet operculoque te- 
zeret , quaeque. corrupta essent reficeret, lectum tæniis in- 





tenderet et reliqui ornatus pristinum modum et m 
restitueret, ad hiec wdicula portam lapide et calce « 
ret, regio signo illi impresso. 

Deinde Pasargadas venit (Alexander), ubi erat : 
regum sedes. Hic Cyri monumentum in hortis vid 
rim haud ita magnam , arborum densitate occultam, 
inferiore solidam , superiore parte tabulatum haber 
sepulcri sacellum perangusto aditu. Per eum Aris 
introiisse se ait jussu regis atque sepulcrum exorna 
disse autem auream lecticam et mensam cum pocul 
culum aureum et vestem plurimam mundumque | 
distinctum. Verum hae vidisseaffirmat primo advent 
ea direpta fuisse : ae cetera quidem asportata , lectic: 
et loculum confracta, cadavere loco moto; unde a 
rit non hoc satrape , sed pracdatorum opus fuisse , 
reliquerant qua asportare non potuerunt. Evenix 
hac quantumvis Magorum custodia imposita ess 
quotidie ovem acceperint in alimenta , sinzulisque m 
equum (Cyro sacrificandum ). Verum longinqua Ak 
in Indiam et Bactros expeditione factum est ut mul! 
exemplo fierent, de quibus hoc quoque fuit. Has 
Aristobulus narrat, qui inscriptionem quoque ma 
hanc affert : O homo, ego Cyrus sum , Asie rer, q 
sis imperium constifii et rer Asia fui. Ne igita 
monimentum ncıdeas 


FRAGMENTA. 


38. 
Arrian. VIL, 4, 4 : Ὁ δὲ (᾿Αλέξανδρος) καὶ yd- 


μους ἐποίησεν ἐν Σούσοις ἑαυτοῦ τε καὶ τῶν ἑταίρων * 
αὐτὸς μὲν τῶν Δαρείου θυγατέρων τὴν πρεσθυτάτην 
Βαρσίνην ἠγάγετο, ὡς δὲ λέγει Ἀριστόθουλος, καὶ dÀ- 
Any πρὸς ταύτη, τῶν Ὥχου θυγατέρων τὴν νεωτάτην 
'Παρύσατιν- ἤδη δὲ ἦν αὐτῷ ἡγμένη καὶ ἡ ᾿Οξυάρτου 
τοῦ Βαχτρίου παῖς Ῥωξάνη. 

Βαρσίνην ] Ἀρσινόην correxit Blancardus, quum 
Ἀρσινόην Darii hanc filiam dicat Photius p. 68, 7. 
. Alia est Barsine, Artabazi f., Memnonis vidua, de 
qua v. fr. 7. Nostra Barsine a Diodoro XVII, 107, 
Curtio IV, 5, 1, Justino XII, 10, Plutarcho Alex. 
70 dicitur Statira. Persicum nomen (Statira) cum 
Greco (Arsinoe) commutaverat, judice Droyse- 
nio l. l. p. 497. 

` 39. 

Arrian. VII, 17, 5 : Ὅμως δὲ τά γε τῆς ἐπιστρο- 
gis τῆς κατὰ τὴν εἴσοδον τὴν ἐς τὴν πόλιν ( Βαθυλῶ- 
να) ἐθελῆσαι (᾿Αλέξανδρον) αὐτοῖς ( Χαλδαίοις) πει- 
σθῆναι λέγει Ἀριστόδουλος, xal τῇ πρώτη μὲν παρὰ 
τὸν ποταμὸν τὸν Εὐφράτην χαταστρατοπεδεῦσαι, ἐς δὲ 
τὴν ὑστεραίαν ἐν δεξιᾷ ἔχοντα τὸν ποταμὸν παρ᾽ αὐτὸν 
πορεύεσθαι, ἐθέλοντα ὑπερθάλλειν τῆς πόλεως τὸ μέ- 
pos τὸ ἐς δυσμὰς τετραμμένον, ὡς ταύτη ἐπιστρέψαντα 
πρὸς ἕω ἄγειν: ἀλλὰ οὐ γὰρ δυνηθῆναι ὑπὸ δυσχωρίας 
οὕτως ἐλάσαι ξὺν τῇ στρατιᾷ, ὅτι τὰ ἀπὸ δυσμῶν τῆς 
πόλεως εἰσιόντι, el ταύτη πρὸς ἕω ἐπέστρεφεν, ἑλώδη 
τε xal τεναγώδη Av xai οὕτω xal ἑχόντα xal ἄχοντα 
ἀπειθῆσαι τῷ θεῷ. 

Cap. 18 : ᾿Επεὶ καὶ τοιόνδε τινὰ λόγον Ἀριστόθουλος 
ἀναγέγραφεν Ἀπολλόδωρον τὸν Ἀμφιπολίτην τῶν étal- 
ρων τῶν Ἀλεξάνδρου, στρατηγὸν τῆς στρατιᾶς, ἣν παρὰ 





38. 


Alexander nuptias quoque Susis celebravit tum suas tum 
amicorum, atque ipse quidem Barsinen ( Arsinoen?) ex 
Darii filiabus natu maximam uxorem duxit et practer hanc 
aliam, ut Aristobulus tradit, Parysatin ex filiabus Ochi 
natu maximam : jam antea vero Roxanen quoque Oxyar- 
tis Bactrii filiam duxerat. 


39. 


Aristobulus auctor est Alexandrum Chaldworum consilio 
de circumagendo itinere in Babylonem urbem acquiescere 
voluisse , ac primo quidem die ad Euphratem fluvium castra 
posuisse : postridie vero quum flumen ei ad dextram esset, 
juxta ipsum processisse, cupientem preetergredi eam urbis 
partem, que occasum spectabat, utinde orientem versus 
se converteret : sed ob difficultatem locorum ita cum exer- 
citu ingredi non potuisse; quod nimirum, quum ab occiden- 
tali urbis parte ad orientalem se convertere vellet , paludosis 
limosisque locis impediretur : atque ita partim volentem 
partim nolentem Beli oraculo non paruisse. t. 

Porro Aristobulus aliud quippiam hujuscemodi narrat , 
Apellodorum Amphipolitam , ex amicis Alexandri, præ- 


109 
Μαζαίῳ τῷ Βαθυλῶνος σατράπη ἀπέλιπεν Ἀλέξανδρος, 


ἐπειδὴ συνέμιξεν ἐπανιόντι αὐτῷ ἐξ ᾿Ινδῶν, δρῶντα 
πικρῶς τιμωρούμενον τοὺς σατράπας ὅσοι ἐπ᾽ ἄλλη καὶ 
ἄλλη χώρα τεταγμένοι ἦσαν, ἐπιστεῖλαι Πειθαγόρα τῷ 
ἀδελφῷ (μάντιν γὰρ εἶναι τὸν Πειθαγόραν τῆς ἀπὸ 
σπλάγχ»ων μαντείας) μαντεύσασθαι καὶ ὑπὲρ αὐτοῦ 
τῆς σωτηρίας, ἀντεπιστεῖλαι δὲ αὐτῷ Πειθαγόραν πυν- 
θανόμενον τίνα μάλιστα φοθούμενος χρήσασθαι ἐθέλοι 
τῇ μαντείᾳ" τὸν δὲ γράψαι αὖθις ὅτι τόν τε βασιλέα αὖ- 
τὸν καὶ Ἡφαιστίωνα * θύεσθαι δὴ τὸν Πειθαγόραν πρῶ- 
τα μὲν ἐπὶ τῷ Ἡφαιστίωνι: ὡς δὲ ἐπὶ τοῦ ἥπατος τοῦ 
ἱερείου $ λοθὸς ἀφανὴς ἦν, οὕτω δὴ ἐγγράψαντα καὶ 
κατασημηνάμενον τὸ γραμμάτιον πέμψαι παρὰ τὸν 
᾿Απολλόδωρον ἐκ Βαθυλῶνος εἰς ᾿Εκθάτανα, δηλοῦντα 
μηδέν τι δεδιέναι Ἡφαιστίωνα: ἔσεσθαι γὰρ αὐτοῖς ὁλί- 
γου χρόνου ἐκποδών. Καὶ ταύτην τὴν ἐπιστολὴν λέγει 
Ἀριστόθουλος κομίσασθαι ᾿Απολλόδωρον μιᾶ πρόσθεν 
ἡμέρα A τελευτᾶσαι Ἡφαιστίωνα" αὖθις δὲ θύεσθαι τὸν 
Πειθαγόραν ἐπὶ τῷ Ἀλεξάνδρῳ xal γενέσθαι xal ἐπ᾿ 
Ἀλεξάνδρῳ ἆλοθον τὸ ἧπαρ τοῦ ἱερείου’ καὶ Πειθαγόραν 
τὰ αὐτὰ xal ὑπὲρ ᾿Αλεξάνδρου γράψαι ᾿Απολλοδώρῳ. 
᾿Απολλόδωρον δὲ οὐ κατασιωπῆσαι, ἀλλὰ φράσαι γὰρ 
πρὸς Ἀλέξανδρον τὰ ἐπεσταλμένα , ὡς εὔνοιαν μᾶλλόν τι 
ἐπιδειξόμενον τῷ βασιλεῖ, st φυλάττεσθαι παραινέσειε 
μή τις αὐτῷ κίνδυνος ἐν τῷ τότε ξυμπέσοι. Καὶ Aro- 
λόδωρόν τε λέγει ὅτι ᾿Αλέξανδρος invece καὶ τὸν Met- 
θαγόραν, ἐπειδὴ παρῆλθεν εἰς Βαθυλῶνα, ἤρετο ὅτου 
γενομένου αὐτῷ σημείου ταῦτα ἐπέστειλε πρὸς τὸν ἆδελ- 
φόν τὸν δὲ εἰπεῖν ὅτι ἄλοθόν οἱ τὸ ἧπαρ ἐγένετο τοῦ 
ἱερείου ἐρομένου δὲ ὅ τι νοεῖ τὸ σημεῖον, μέγα εἰπεῖν 
εἶναι χαλεπόν. ᾿Αλέξανδρον δὲ πρσούτου δεῆσαι χαλε-- 
πῆναι τῷ Πειθαγόρᾳ, ὡς xat δι ἐπιμελείας ἔχειν aù- 
τὸν πλείονος, ὅτι ἀδόλως τὴν ἀλήθειάν of ἔφρασε. Ταῦτα 
αὐτὸς Ἀριστόδουλος λέγει παρὰ Πειθαγόρου πυθέσθαι 





| torem exercitus, quem Alexander Mazxo Babyloniorum 


satrapee reliquerat, quum Alexandrum ex Indis reversum 
convenisset , vidissetque eum in satrapas, qui aliis atque 
aliis provinciis prafuerant, severius animadvertentem, 
Pithagora fratri suo scripsisse ( vatem enim fuisse Pithago- 
ram ex eorum genere , qui exta consulunt) et de salute sua 
eum consuluisse : Pithagoram ejus literis respondisse , ro- 
g s eque cujus potissimum metu vaticinio uti vellet. Qui 
quum respondisset, se ab Alexandro et Hephastione sibi 
metuere, Pithagoram primum pro Hephastione exta in- 
spexisse ; quumque jecinori fibrae deessent, literas rursus 
scripsisse , easque obsignatas ad Apollodorum Babylone 
Ecbatana misisse, quibus monebat , ne quidquam ab He- 
phiestione metueret , propediem enim e vivis sublatum iri. 
Quam quidem epistolam ait Aristobulus Apollodorum acce- 
pisse pridie quam Hephiestio exiret e vita. Tum Pithago- 
ram, quum rursus exta pro Alexandro consuluisset, fi- 
hrasque etiam pro Alexandro deesse reperisset , idem fratri 
suo de Alexandro scripsisse. Apollodorum vero id non sub- 
licuisse, sed Alexandro quae acceperat indicasse, ut bene- 
volo erga regem animo esse videretur, monens ut immi- 
nens periculum caveret. Atque Alexandrum quidem Apol- 


110 ARISTOBULI 


Καὶ Περδίκκα δὲ μαντεύσασθαι αὐτὸν λέγει καὶ Avt- 
γόνῳ χρόνῳ ὕστερον" καὶ τοῦ αὐτοῦ σημείου ἀμφοῖν ye- 
νομένου Περδίκκαν μὲν ἐπὶ Πτολεμαῖον στρατεύσαντα 
ἀποθανεῖν, xat Ἀντίγονον ἐν τῇ μάχη τῇ πρὸς Σέλευ- 
xov καὶ Λυσίμαχον τῇ ἐν 14a) γενομένη. 

De Pithagora vide Plutarch. Alex, c. 73 (ubi 
Πυθαγόρας), Appian. Bell. Civ. II, c. 152, qui ex 
Aristobulo sua habere videtur. De Apollodoro cf. 
Arrian, III, 16, 7; Diodor. XVII, 64. Ceterum 
v. Ste-Croix Ἱ. |. p. 487, Droysen. |. l. p. 568. 


ho. 


Arrian. VII, 19, 3: Κατέλαβε δὲ ἐν Βαβυλῶνι, 
e , 9 ΄ a x ` ` 4 
ὡς λέγει Ἀριστόουλος, καὶ τὸ ναυτιχὸν τὸ μὲν κατὰ 
τὸν Εὐφράτην ποταμὸν ἀναπεπλευχὸς ἀπὸ θαλάσσης 
τῆς Περσικῆς, ὅτιπερ σὺν Νεάρχῳ T Ἵν, τὸ δὲ ἐκ Povi- 
χης ἀναχεχομισμένον πεντήρεις μὲν δύο τῶν Ex Pavi- 
κων, τ τετρήρεις δὲ τρεῖς, τριήρεις δὲ δώδεκα , τριαχον- 
τόρους δὲ ἐς τριάκοντα’ ταύτας Ξυντμπθείτας xou. t307,- 
vat ἐπὶ τὸν Εὐφράτην ποταμὸν ἐκ «Βοινίκης € ἐς Θάνα- 
xov πόλιν, ἐκεῖ δὲ ὄυμπτ ;θείτας αὖθις κχταπλεῦσαι ἐς 
[αθυλῶνα. Λέγει. δὲ ὅτι xal ἄλλος αὐτῷ ἐναυπηγεῖτο 
στόλος τέμνοντι τὰς κυπαρίσσους τὰς ἐν τ᾽ βαθυλωνίᾳ- 
τούτων γὰρ μόνων τῶν δένδρων εὐπορίαν εἶναι ἐν τῇ 
/ώρα τῶν Ασσυρίων, τῶν δὲ ἄλλων ὅσα ἐς ναυπηγίαν 
N , ' y eo , ^ ’ DÁ 
ἀπόρως ἔγειν τὴν γῆν ταύτην. Πληρώκατα δὲ ἐς τὰς 
ναῦς xal τὰς ἄλλας ὑπηρεσίχς πορφυρέων τε πλπθος 
καὶ τῶν ἄλλων ὅσοι ἐργάται τῆς θαλάσσης ἀφῖχθαι αὐτῷ 
» 1 A - v / . ; e 
Èx Φοινίκης τε καὶ τῆς αλ Ans παραλίας" λιμένα τε ὅτι 
πρὸς Babuhiva ἐποίει ὀρυχτὸν όσον χιλίαις ναυσὶ µα- 
χοχῖς ὅρμον εἶναι, καὶ νεωσοίχους ἐπὶ τοῦ λιμένος’ xai 
Μίκκαλος ὁ Κλαζομένιος μετὰ πεντακοσίων ταλάντων 


ἐπὶ Φοινίκης τε xoi Συρίας ἐστέλλετο μ τοὺς μὲν μις! 
πείσων, τοὺς δὲ χαὶ ὦ ὠνησόμενος ὅτοι θαλάσσιοι dvds 
ToU τήν τε γὰρ παραλίαν τὴν πρὸς τῷ χόλπῳ τῷ [lt 
σιχῷ κατοικίζειν E ἐπενόει χαὶ τὰς νήσους τὰς eu 
ἐδόκει γὰρ αὐτῷ οὐ μεῖον. ἂν ν ΦΡοινίκης εὐδαίμων $ yu 
αὕτη γενέσθαι. "Hv δὲ αὐτῷ τοῦ ναυτικοῦ 4 παρασκε 
ὡς ἐπὶ Ἄραθας τοὺς πολλοὺς » πρόφασιν μὲν, ὅτι yo 
τῶν ταύτη βαρθάρων οὔτε ᾿ πρεσθείαν ἀπέστειλαν οἱ 
τι ἄλλο ἐπιειχὲς 7) ἐπὶ τιμῇ ἐπέπρακτο Ἄραθεν & κ 
τὸν, τὸ δὲ ἀληθὲς ὥς γέ μοι δακεῖ, ἄπληστος ἦν τ 
κτᾶτθαί τι ἀεὶ ᾿Αλέξανδρος. 

« His simillima sunt, que leguntur Fragm. | 
inde a verbis : καὶ στόλους καὶ δρμντήρια ἤδη κα 
σχευάσθαι͵ e quibus etiam apparet , quod Arrian 
hoc loco tamquam ex sua sententia pronunciat 
affert (ὥς γέ μοι δοχεῖ), Alexandrum nempe πι 
alia causa commotum, sed immensa avaritia s 
mulatum Arabicam parasse expeditionem, id nc 
Arriano, sed ipsi Aristobulo tribuendum ese. 
GEIER. Cf. Androsthen. fr. 2; Droysen. l. |. p. 57 


41. 


Strabo XVI, p. 741, de Alexandro in Euphra 
navigante : brot δ᾽ Ἀριστόβουλος, τὸν Ἁλέξανὲ; 
αὐτὸν, ἀναπλέοντα χαὶ χυθερνῶντα τὸ σκάφος, ἐπιακ 
πεῖν καὶ ἀναχαθαίοειν τὰς διώρυχας μετὰ τοῦ κλήθο 
τῶν συναχολουθγσάντων - ἆ ὡς 0 αὔτως καὶ τὰ στό. 
ἐμφράττειν, τὰ 6 ἀνοίγειν * κατανοήσαντα δὲ μίαν τι 
μάλιστα συντείνουσαν ἐπὶ τὰ ἕλη xal τὰς λίμνας τ 
πρὸ τῆς Ἀραβίας, δυσμεταχείριστον ἔχουσαν τὸ στόμ. 
καὶ un ῥαδίως ἐμφράττεσθαι δυναμένην διὰ τὸ εὐένὸ 
τον xai μαλαχόγειον, ἄλλο ἀνοῖξαι καινὸν στόμα di 





lodornm collaudasse narrat : quumque Babylonem venisset, 
percontatum esse Pilhagoram quo signo. edoctus fratri suo 
talia de se scripsisset. Qui quuin respondisset, quod hostia: 
jecinora absque fibris inventa essent, Alexandrum rursus 
interrogasse , quid hoc portenderet : et Pithagoram magnum 
malum portendi dixisse. Alexandrum vero tantum abfuise 
ut Pithagore succensuerit, ut eum deinceps cariorem 
habuerit, quod citra dolum simpliciter ei rem dixisset. 
Hae Aristobulus se a Pithagora audiisse testatur : ac postea 
Perdicce quoque et Antigono eundem vaticinatum esse. 
Eodem enim prodigio edito Perdiccam adversus Ptolemaeum 
bcl'antem mortuum esse, Antigonum vero in p igna adver- 
sus Seleucum et Lysimachum ad Ipsum commissa. 
40. 

Babylone Alexander, ut Aristobulus tradit , classem na- 
valem recepit, qua partim per Euphratem fluvium e 
Persico mari subvecta erat Nearcho duce, partim ex Phas 
nice appulerat; Phenicum quidem quinqueremes duas, 
quadriremes tres, triremes. duodecim, triginta remorum 
naves ad triginta. Mar in partes dissolut ex Pharnice ad 
Euphratem in Thapsacum urbem vecta: sunt , ibique rursus 
compazinate Babylonem navigarunt. Dicit idem Alexan- 
drum aliam quoque elassem construvisse esisin Babylonia 
cupressis : harum enim fantammode arborum in Assyria 


copam esse, reliquarum qua conficiendis navibus api 
sint inopia hanc regionem laborare. Supplementa etiam. 
naves aliaque ministeria , et purpuras piscantium aliorus 
que marinorum operariorum multitudinem ex Phwas 
atque reliqua maritima ora ad eum venisse. Portum pra 
terea apud Babylonios effodi curavit, qui mille naves la 
gas caperet, οἱ navalia portui adjunxit. Misitque Mica 
lun Clazomenium cum quingentis talentis in Pliesia 
et Syriam, qui quoscumque maritimos posset mercede al 
ceret vel conduceret. Scilicet in Persici sinus oram ejusq 
insulas colonias deducere statuerat ; eque enim opuleata fu 
hae regio atque. Phoenice οἱ videbatur. Classem vero 
Arabes populosam istam gentem parabat, verbo tema 
quod soli ex barbaris illius regionis neque legationes i 
cum misissent, neque quidquam ofticii aut honoris sibi d 
tulissent : sed revera, ut mihi videtur, quod nulla eu 
conquirendi ditiones satietas capiebat. 
41. 

Narrat. Aristobulus Alexandrum ipsum navizantem 
sc ipham gubernantem fossas inspexisee , eaque comitani 
multitudinis opera expurgasse, et ora quaedam ohstru\im 
nonnulla aperuisse. Quumque fossam quandam ad palud 
el lacus, qui suut Arabiam versus, provime tendere an 
madverteret os habentem intractabile et. obstruetu din 


FRAGMENTA. 


111 


σταδίων τριάχοντα ὑπόπετρον λαθόντα χωρίον, χἀχεϊ | νους’ ὡς δὲ ἔπλει ᾿Αλέξανδρος κατὰ τὰ ἕλη (χυθερνᾶν 


μεταγαγεῖν τὸ ῥεῖθρον' ταῦτα δὲ ποιεῖν προνοοῦντα ἅμα 
καὶ τοῦ μὴ τὴν Ἀραθίαν δυσείσθολον τελέως ὑπὸ τῶν 
λιμνῶν ἢ καὶ τῶν ἑλῶν ἀποτελεσθῆναι, νησίζουσαν ἤδη 
διὰ τὸ πλῆθος τοῦ ὕδατος᾽ διανοεῖσθαι γὰρ δὴ xata- 
κτᾶσθαι τὴν χώραν ταύτην, καὶ στόλους καὶ ὁρμητήρια 
ἤδη κατεσκευάσθαι, xal πλοῖα τὰ μὲν ἐν Φοινίκη τε 
καὶ Κύπρῳ ναυπηγησάμενον διάλυτά τε καὶ γομφωτὰ, 
ἃ χοµισθέντα εἰς Θάψακον σταδίοις ἑπτὰ, εἶτα τῷ πο- 
ταμῷ καταχομισθῆναι μέχρι Βαθυλῶνος τὰ δ᾽ ἐν τῇ 
Βαθυλωνία συμπηξάμενον τῶν ἐν τοῖς ἄλσεσι καὶ τοῖς 
παραδείσοις χυπαρίττων" σπάνις γὰρ ὕλης ἐνταῦθα: ἐν 
δὲ Κοσσαίοις xal ἄλλοις τισὶ μετρία τίς ἐστιν εὐπορία. 
Σκήψασθαι μὲν οὖν αἰτίαν τοῦ πολέμου φησὶν (in plu- 
rimis codd. φασὶν ), ἐπειδὴ μόνοι τῶν ἁπάντων ov 
πρεσθεύσαιντο of Ἄραθες ὡς αὐτόν" τὸ δ’ ἀληθὲς, ὀρε- 
γόμενον πάντων εἶναι κύριον" καὶ ἐπεὶ δύο θεοὺς ἐπυν- 
θάνετο τιμᾶσθαι μόνους ὑπ᾽ αὐτῶν, τόν τε Δία xal τὸν 
Διόνυσον, τοὺς τὰ κυριώτατα πρὸς τὸ ζῆν παρέχοντας, 
τρίτον ὑπολαθεῖν ἑαυτὸν τιμήσεσθαι, κρατήσαντα χαὶ 
ἐπιτρέψαντα τὴν πάτριον αὐτονομίαν ἔχειν, ἣν εἶχον 
πρότερον. ‘Tatra τε δὴ πραγματεύεσθαι περὶ τὰς δι- 
ώρυχας τὸν ᾿Αλέξανδρον, xal τοὺς τάφους σχευωρεῖσθαι 
τοὺς τῶν βασιλέων καὶ δυναστῶν" τοὺς γὰρ πλείστους ἐν 
ταῖς λίμναις εἶναι. Cf. Arrian. VII, 20 sqq.; Diodor. 
XVII, 116. 
42. 

Arrian. VII, 22, 2 : Λόγος δὲ λέγεται τοιόσδε. 
Τῶν βασιλέων τῶν Ἀσσυρίων τοὺς τάφους ἐν ταῖς λί- 
pva τε εἶναι τοὺς πολλοὺς καὶ ἐν τοῖς ἕλεσι δεδοµηµέ- 


LÀ 


γὰρ αὐτὸν λόγος τὴν τριήρη), πνεύματος μεγάλου ἐμ- 
πεσόντος αὐτῷ ἐς τὴν χαυσίαν xal τὸ διάδημα αὐτῇ συν- 
εχόµενον, τὴν μὲν δὴ βαρυτέραν πεσεῖν ἐς τὸ ὕδωρ, 
τὸ διάδημα δὲ ἀπενεχθὲν πρὸς τῆς πνοῆς σχεθῆναι ἐν 
καλάμῳ" τὸν κάλαμον δὲ τῶν ἐπιπεφυχότων va τάφῳ 
τινὶ τῶν πάλαι βασιλέων, Τοῦτό τε οὖν αὐτὸ πρὸ τῶν 
μελλόντων σημῆναι xal ὅτι τῶν τις ναυτῶν ἐχνηξάμε- 
νος ὡς ἐπὶ τὸ διάδημα , ἀφελὼν τοῦ καλάμου αὐτὸ μετὰ 
γεῖρας μὲν οὐκ ἤνεγχεν, ὅτι νηχομένου ἂν αὐτοῦ ἐθρέ- 
χετο, περιθεὶς δὲ τῇ χεφαλῃ τῇ αὑτοῦ οὕτω διήνεγκε. 
Καὶ οἵ μὲν πολλοὶ τῶν ἀναγραψάντων τὰ ᾿Αλεξάνδρου 
λέγουσιν ὅτι τάλαντον μὲν ἐδωρήσατο αὐτῷ Ἀλέξανδρος 
τῆς προθυμίας εἵνεκα, ἀποτεμεῖν δὲ ὅτι ἐκέλευσε τὴν 
κεφαλὴν, τῶν μάντεων ταύτη ἐξηγησαμένων, μὴ πε- 
ριιδεῖν σώαν ἐκείνην τὴν χεφαλὴν ἥτις τὸ διάδημα 
ἐφόρησε τὸ βασίλειον, Ἀριστόθουλος δὲ τάλαντον μὲν ὅτι 
ἔλαθε λέγει αὐτὸν, ἀλλὰ πληγὰς λαθεῖν τῆς περιθέσεως 
ἕνεχα τοῦ διαδήματος. Ἀριστόθουλος μὲν δὴ τῶν τινα 
Φοινίχων τῶν ναυτῶν λέγει ὅτι τὸ διάδημα τῷ ΑἉλεξάν- 
δρῳ ἐκόμισεν, εἰσὶ δὲ of Σέλευχον λέγουσι. Cf. Diodor. 
l. 1.; Appian. Syr. c. 56, B. C. II, 153 


43. 
Strabo XVI, p. 766 : Πεζέμποροι δ᾽ εἰσὶν of Γεῤ- 


ῥαῖοι τὸ πλέον τῶν Ἀραθίων φορτίων xal ἀρωμάτων. 
Ἀριστόθουλος δὲ τοὐναντίον φησὶ, τοὺς Γεῤῥαίους τὰ 
πολλὰ σχεδίαις εἷς τὴν Βαθυλωνίαν ἐμπορεύεσθαι, 
ἐκεῖθεν δὲ τῷ Εὐφράτη τὰ φορτία ἀναπλεῖν εἰς Θάψα- 
xov, εἶτα πεζῆ κομίζεσθαι πάντη. 





cillimum pröpter terram mollem et cedentem : aliud no- 
vum os aperuisse triginta a priore stadiis, delecto loco 
petroso et alveo traducto. Idque ideo fecisse, ut praca- 
veret, ne Arabia omnino difficilis esset ingressu propter 
lacus et paludes, quum jam insula quodammodo esset 
propter aqu: multitudinem. Nimirum occupare eam terram 
molitum esse, jamque ad hoc et classem et receptacula 
parasse, quum navigia in Phoenice et Cypro construxisset 
clavis compacta et dissolubilia, qua per septem stadia 
Thapeacum transportata, flumine deinde Babylonem deduci 
curasset, quumque alia compegisset in Babylonia ex luco- 
rum et hortorum cupressis. Ligni enim ibi inopia est, apud 
Cossæos vero et nonnullos alios mediocris copia. Causam 
buie bello Alexandrum preetendisse quidem dicit hanc, 
quod Arabes ex omnibus gentibus legatos ad eum non mi- 
sissent : revera autem dominandi in omnes cupiditate fuisse 
impulsum : et quum duos tantum deos apud illos coli au- 
diisset, Jovem scilicet et Bacchum, qui eorum que ad 
vitam pertinent potissima largirentur ; se tertium existi- 
masse cultum iri, si post partam victoriam libertatem pa- 
triam , qua antea essent gavisi , restituisset iis. Ceterum 
Alexandrum tum hac circa fossa effecisse dicit, tum vero 
etiam curiose excussisse sepulcra regum principumque, 
que plurima in lacubus istis sint. 
42. 
Narratio circumfertur haecce : Assyriorum regum sepul- 


cra longe plurima in his paludibus et stagnis esse exstru- 
cta. Quumque Alexander in paludibus istis navigaret (ipsum 
sue triremis gubernatorem fuisse aiunt), obortum ven- 
tum ingentem causiam et diadema ei alligatum abri- 
puisse, atque illam quidem , utpote graviorem, in aquam 
procidisse, diadema vero vento ahlatum arundine uni 
ex monumentis rerum priscorum adnascente retentum 
esse. Hoc ipsum Alexandrum futuri casus habuisse si- 
gnum; quendam vero ex nautis enatasse, et diadema ab 
arundine avulsum non manu gestasse , sed , ne natans ma- 
defaceret , capiti impositum attulisse. Jam plerique eorum 
qui res Alexandri scripserunt, regem tradunt dono ei de- 
disse talentum prompti studii praemium, deinde vero jus- 
sisse, ut caput eidem pracideretur, vatibus Chaldais, qui 
rem interpretati essent , admonentibus , ne sineret salvum 
esse caput istud, quod diadema gestasset regium. Aristo- 
bulus vero eum talentum accepisse non tradit, sed vapu- 
lasse, quod diadema capiti imposuisset. Idem Aristobulus 
unum ex Phcenicibus nautis fuisse dicit, qui diadema Ale- 
xandro reportasset : alii Seleucum fuisse narrant. 
43. 

Gerrheei negotiatione terrestri utplurimum tractant 
Arabum merces et aromata. Aristobulus contra ait Ger- 
rhzeos plerumque ratibus Babyloniam ire mercatum , hinc 
per Euphratem Thapsacum cum mercibus adnavigare, 
postea quo libeat pedestri itinere eas ferri. 


112 


« Gerrham urbem ejusque incolas co loco ab 
Aristobulo esse memoratos, ubi de navigatione Ar- 
chiz, missi ab Alexandro ad oram Arabiz co- 
gnoscendam (cf. Arr. Exp. Alex. VII, 20), men- 
tio facta esset, non est quod dubitemus; minus 
tamen equidem pro certo venditaverim id quod 
narrat Droysenius in Hist. p. 573, Alexandrum 
ab Archia certiorem esse factum, insulam quan- 
dam (Icari nomine appellatam, cf. fragm. 44) ab 
eo conspectam ad sinum Gerrhz urbis sitam esse. 
Tametsi enin ex compar atione Strabonis 1. e. 
p. 381 et Arriani l. c. jure colligitur, insulam 
istam haud procul a Gerrha urbe abfuisse, in Ar- 
chiz tamen que legitur apud Arrianum relatione 
Gerrha urbs ne verbo quidem memoratur. De in- 
colis hujus urbis cf. etiam Diod. Sic. III, c. 42. 
Ceterum totug ille Strabonis locus ex Eratosthenis 
Geographicis fluxit. Cf. Bernhardy Eratosthen, 
T. I, fragm. 119. De geographicis hujus regionis 
rationibus cf. Ritter Erd. νο]. X, p. 39 sqq. » 
GriER. Cf. Androsthenis fr. 2. 

4h. 

Arrian. VII, 20, 4 , de insula quadam ad Eu- 
phratis ostia : Kal ταύτην τὴν νῆσον λέγει Ἀριστό- 
ῥουλος ὅτι Ἴκαρον ἐκέλευσε καλεῖσθαι Αλέξ savöpos ert 
TILT τῆς νήσου τῆς Ἰκάρου τῆς ἐν τῷ Αἰγαίῳ πόντῳ, 
ἐς ἥντινα Ἴκαρον τὸν Δαιδάλου, ταχέντος τοῦ χηροῦ ὅτῳ 
προσήρτητο τὰ πτερὰ, πεσεῖν ó λόγος κατέχει, ὅτι οὐ 
κατὰ τὰς ἐντολὰς τοῦ πατρὸς πρὸς τῇ N ἐφέρετο, ἆλ- 
λὰ μετέωρος γὰρ ὑπὸ ἀνοίας πετόμενος παρέσχε τῷ 
ἡλίῳ θάλψαι τε καὶ ἀνεῖναι τὸν χηρὸν, xat ἀπὸ ἑαυτοῦ 
τὸν Ἴχαρον τῇ τε "ήσῳ καὶ τῷ πελάγει τὴν ἐπωνυμίαν 
ἐγκαταλιπεῖν, τὴν μὲν Ἴκαρον καλεῖσθαι, τὸ δὲ Ἰκά- 


ριον. Cf. Droysen. l. l. p. 573. 


45. 
Arrian. VII, 24, 1 : Ἀλλὰ , Arrian. VIL, 24, 1 : AMA γὰρ αὐτῷ ἤδη Ἀλεξάν- | Arrian, VII, 28, 1 : Ἐτελεύ: αὐτῷ ἤδη Ἀλεξάν- 
44. 

[lanc insulam (ad Euphrati ostia sitam ) ait Aristobulus 
[carum ab Alexandro vocari jussam ab insula Icaro in Ægæo 
mari sita, in quam Icarum, Deedali filium, iquata cera, 
qua alas sibi aflixerat , procidisse aiunt , quod non, prout 
pater ei imperaverat, vicinus terrae volasset , sed stolide 
sublimem aeris regionem petens , liquata solis radiis cera, 
nomen insule et mari de suo nomine dedisset : illam enim 
Icarum , mare vero Icarium appellatum esse. 

45. 

Jam Alexandri mors imminebat , quam hoc qnoque pro- 
digio significatam fuisse Aristobulus scribit. Copias enim, 
que cum Peucesta ex Perside, et a mari cum Philoxeno 
et Menandro venerant, eum in Macedonicos ordines dis 
tribuisse, quumque sitim sentiret, nonnihil a sella reces- 
sisse, regiumque solium vacuum reliquisse. Fuisse vero ab 
utraque solii parte lectos argenteis pedibus innixos, quibus 
amici circa eum insidere solebant. Quendam vero obseu- 


ARISTOBULI 


ὅρῳ ἐγγὺς ἦν τὸ τέλος. Kal τι καὶ τοιόνδε πρὸ τῶν 
μελλόντων σημῆναι λέγει Ἀριστόθουλος’ χαταλοχίζεν 
μὲν αὐτὸν τὴν στρατιὰν τὴν ξὺν Πευκέστᾳ. τε ἐκ ilip- 
σῶν καὶ ἀπὸ θαλάσσης ξὺν Φιλοξένῳ xai Μενένέρ 
ἥκουσαν ἐς τὰς Μακεδονικὰς τάξεις, διψήσαντα δὲ im 
χωρῆσαι ἔκ τῆς & 
τὸν βασίλειον. Eivar δὲ κλίνας ἑκατέρωθεν τοῦ θρόνο 
ἀργυρόποδας, ἐφ᾽ ὧν of ἀμφ᾽ αὐτὸν ἑταῖροι ἐκέβηπε, 
Τῶν τινα οὖν ἠμελημένων ἀνθρώπων (of δὲ xat sini 
φυλαχῇ ἀδέσμῳ ὄντα λέγουσιν ) ἔρημον ἰδόντα τὸν lad 
νον καὶ τὰς χλίνας, περὶ τῷ θρόνω δὲ ἑστηχότες τὰς 
εὐνούχους, καὶ γὰρ καὶ of ἑταῖροι δυνανέστησαν τῷ fe 
σιλεῖ ἀποχωροῦντι, διελθόντα διὰ τῶν εὐνούχων be 
θῆναί τε ἐπὶ τὸν θρόνον xal καθέζεσθαι: τοὺς M ole 
ἀναστῆσαι μὲν αὐτὸν dx τοῦ θρόνου κατὰ δή τινα wan 
Περαικὸν, περιῤῥηξαμένους δὲ τύπτεσθαι τά τε στῇ 
xai τὰ πρόσωπα ὡς ἐπὶ μεγάλῳ xaxa. Ταῦτα «Ar 
γέλθη Ἀλεξάνδρῳ, κελεῦσαι στρεθλωθῆναι s τὸν xali 
σαντα, αήποτε ἐξ ἐπιθουλῆς E δυντεταγμένον τοῦτ» Be 
γνῶναι ἐθέλοντα" τὸν δὲ οὐδὲν ἄλλο ἐξέιπεῖν ὅτι μὲ ἀὶ 
νοῦν of ἐλθὸν οὕτω πρᾶξαι: 5 δὴ καὶ μᾶλλον ἐτ᾽ οὐὐεὶ 
ἀγαθῷ ξυμθῆναι αὐτῷ οἱ μάντεις ἐξηγοῦντο. 

Fadem εχ alio fonte narrant Diodor. XVII, 116, 
et Plutarch, Alex. c. 73. 


46. 


Plutarch. Alex. 75: Ἀριστόδουλος ὃ δέ φησιν c 
(^ Ἀλέξανδρον ) πυρέττοντα μανικῶς, ὀιψήσαντε a 
σφόδρα πιεῖν οἶνον' ἐκ τούτου δὲ -φρενιτιᾶσαι, xai ᾱ- 
λευτῆσαι τριαχάδι Δαισίου μηνός. De die quo mer- 
tuus sit Alexander (a. d. III id. Jun. anni 3332 

C.) v. Clinton, F. H. p. 175; Ideler. in Abhandl 
d. Berlin. Acad, 1820 et 1821. Cf. Droysen.l.l 
p. 584. 


47. 


Arrian. VII, 28, 1 : ᾿Ετελεύτα μὲν ὃ) Mé 





rum hominem Rp rum hominem ( nonnulli aliquem e aliquem eorum, qui a de 
custodia erant , fuisse dicunt ), quum regiam sellam kcit 
que vacuos v ideret et eunuchos utrimque thronum creat 
stantes (nam amici regem discedentem comitati eras], 
per medios eunuchos transiisse , soliumque consceadime d 
in eo consedisse. Eos vero a solio eum detrahere noa sum 
esse Persica quadam lege prohibitos, sed laceratis vesti 
bus pectora faciemque contudisse magnum aliquod males 
ominatos. Que ubi Alexandro nuntiata essent, eom 8 
quaestionem dari hominem jussisse, num forte ex compe 
sitis insidiis id fecisset exploraturum. Illum vero aibi cot 
fessum, nisi quod quoniam in mentem ei venisset intel 
fecisse : tantoque majus malum vates inde portendimt. — 
46. 
Aristobulus dicit Alexandrum vehementissima febri cet 


α καταλιπόντα ἔρημον τὸν ipm — 


reptum, quum sitiret magnopere, bibisse vinum, ist - 


vero in mentis incidisse delirium atque vitam faise 
Dæsii mensis die tricesimo. 


FRAGMENTA. 113 


5 τετάρτη καὶ δεχάτη xal ἑκατοστῇ "Oduuriádt | γνοντο (οὐ γὰρ πίνειν πολὺν οἶνον Ἀλέξανδρον), ἀλλὰ 
Υησίου ἄρχοντος Ἀθήνησιν' ἐθίω δὲ δύο καὶ τριά- | φιλοφροσύνης τῆς εἷς τοὺς ἑταίρους. 
ἔτη, καὶ τοῦ τρίτου μῆνας ἐπέλαθεν ὀχτὼ, ὡς Cf. Plutarch. Alex. 23 : ἦν δὲ πρὸς οἶνον ἧττον ἢ 
Ἀριστόθουλος, ἐδόκει χαταφερής κτλ. , quee ex Aristobulo fluxerint; 
et Orat. de Alex. II, 5. At idem hec refellit in 
48. Sympos. I, 6, 1, testimonio usus ᾿Εφημερίδων Ba- 
. . σιλικῶν. Reliqui omnes vinolentiam regis perstrin- 
rian, VII, 29, 9 : Καὶ of πότοι δὲ, ὡς λέγει | eunt, Vide Curt. V, 7, 2; Elian. V. H. III, 23; 
όβουλος, οὗ τοῦ οἴνου ἕνεχα μαχροὶ αὐτῷ ἐγί- XII, 26; Athen. X, p. 434, B; p. 437, Justin. 
IX, 8; Liv. IX, 18. 





47. 48. 
essit Alexander Olympiade centesima decima quar- Compotationes Alexander, ut Aristobulus dicit, non 
chonte Athenis Hegesia. Vixit annos triginta duos | vini amore in longum protrahebat (neque enim multum 
sque septem , uti tradit Aristobulus. vini regem potare solitum esse ), sed in amicos benevolen- 
tia. . 


SCRIPTORES RER. ALFI. 29 


CHARES MYTILENAUS. 


Chares Mytilenzus quum ab Alexandro aule 
Persica instituta adoptante εἰσαγγελεὺς (*) regis 
constitutus esset , uti ab armorum strepitu remo- 
tior, ita optime instructus erat, ut ea que ad per- 
sonam regis vitamque privatam pertinerent , accu- 
rate tradere posset. « Atque huc ( Geieri verbis 
utor ) omnia fere spectant, quzea Plutarcho potis- 
simum et Athenzo ex ejus commentariis deprompta 
sunt, quum de rebus gestis, preeliis, expeditioni- 
bus, populis ac terris Alexandri imperio subjectis ad 
Charetis auctoritatem nemo veterum anctorum ita 
provocaverit , ut his rebus conscribendis una cum 
reliquisscriptoribus eum operam dedisse hinc liceat 
conjectare. Tametsi miraremur profecto , prasser- 
tim in tanto librorum ambitu (liber decimus lau- 
datur fr. 16 ct 17), si omni earum rcrum mentione 
Chares supersedisset que ad primarium argumen- 
tum vel illustrandum vcl ornandum in suam rem 
converti posse viderentur, qualia sunt qua de ora- 
culi Ammonii origine ( fr. 3), de Indorum vena- 
tione (fr. 12 ), de Soroadeo numine Indico (fr. 
13), deSusorum urbis nomine (fr. 5 ), et immensa 
Persicorum regum luxuria ( fr. 10 ) exposita sunt, 
Plura etiam Plinium in Historia Naturali ex ejus li- 
bris hausisse docemur non solum fragmento 3 , sed 
elenchis etiain librorum XII et XIII. Quam scite 
autem atque elegauter ejusmodi excursus commen- 
tariis intexuerit, luculento est documento lepidis- 
sima illa Persarum de Zariadre et Odati fabula (fr. 


(*) Ita enim nominatur a Plufarcho Alex. c. 46 (fr. 5). 
Miror Hüllemanum , qui Charetem non Alexandri, sed Da- 
rii εἰσαγγελέα fuisse opinatur. De hoc munere, quod fami- 
liarissimis reges demandare solebant, vide quee afferuntur 
οἱ laudantur in Steph. Thesaur. v. Εἰσαγγελεύς. --- Chares 
Parius, ap. Aristot. Polit. I, 4, 4, Ilep? γεωργίας scripsit, — 
Chares grammaticus ap. schol. Aristoph. Av. 877, ubi v. 
Dübner.; sch. Arat. 254; schol Hom. 11.7, 4, Od. y, 80; 
Bachm. An. gr.1, 249; Sext. Empir. C. M. p. 16 B. m.; Phot. 
Lex. et Etym. M. v. Ἢ ὁ ὅς. — Alius Chares ap. S. Maxim. 
JI, 597. — Aliusin Bekk. An. p. 191, 28 sqq. De confusis in- 
ter se Charone et Clieride grammaticis v. Hüllemanus ad 
frazm. Charetis Mytil. p. 145 sq. Idem reliquos homines, 
quibus Χάρης nomen, recensere instituit. 


17 ), que nullius profecto animum non suma 
voluptate inter legendum delinierit. » Cf. Pics. 
Lesbiac. p. 211. 

Quod fidem narrationis attinet, Charetem me- 
lioris note scriptoribus accensendum esse, isie 
colligas quod istud de Amazonibus, que ad 
Alexandrum venerint, commentum prorsus pretéer= 
misit (fr. 5). Contra quod Alexander prelio k— 
sico ab ipso Dario vulneratus dicitur (fr. 1) , idl 
aperte in gratiam regis excogitatum est, Neque 
plus equidem tribuerim iis, quae de somniis Aleua— 
dri ( fr. 2 ) exponuntur. Reliquis nihil inest, qoe 
quominus bene de Charete sentiamus , impediat. 


TA KAT' AAEZANAPON. 
1. 


Plutarch. Alex. 20, de preelio Issico : Mumie 
δὲ τὸν μὲν τόπον ἡ τύχη παρέσχεν, ἐστρατήγεσε dl sere 
ἀπὸ τῆς τύχης ὑπαρχόντων πρὸς τὸ νικῆσαι Bn, ὃς 
γε τοσούτῳ πλήθει τῶν βαρθάρων λειπόμενος ἀενοες 
μὲν οὐ παρέσχε κύκλωσιν, αὐτὸς δὲ τῷ δεξιῷ τὸ mev- 
νυμον ὑπερβαλὼν καὶ γενόμενος κατὰ κέρας wi 
ἐποίησε τῶν καθ᾽ αὗτὸν βαρθάρων iv r άνωντ- 
ζόμενος, ὦ ὥστε τρωθῆναι fot, civ, Minn Xion 
φησὶν, ὑπὸ Δαρείου (συμπεσεῖν γὰρ αὐτοὺς εἰς 180%), 
Ἀλέξανδρος δὲ περὶ τῆς μάχης ἐπιστέλλων τοῖς MEX 
τὸν Ἀντίπατρον, οὐκ εἴρηκεν ὅστις ἦν ó τρῶσαι, fa 
δὲ τρωθείη τὸν μηρὸν ἐγχειριδίῳ: δυσχερὲς à οὐῶν 
ἀπὸ τοῦ τραύματος συμθὰν γέγραφε. 

Id. De fort. Alex. II, 9» P- 341, B : Ἐν lew 
ξίφει τὸν μηρὸν ( πληγεὶς), ἆ ὡς Χάρης φησὶν, ὑπὸ Ar 
ρείου τοῦ βασιλέως εἰς χείρας αὐτῷ συνδραµόντος εὐτκ 
δὲ Ἀλέξανδρος ἁπλῶς γράφων καὶ μετὰ πάσης Ür 
θείας πρὸς ᾿Αντίπατρον' Συνέδη δέ μοι, qual, xs 
αὐτῷ ἐγχειριδίῳ πληγῆναι εἷς τὸν μηρόν. AM adit 
ἄτοπον οὔτε παραχρῆμα οὔτε ὕστερον ἐκ τῆς κληγίς 
ἀπήντησεν. Cf. idem De fort. Alex. I, 4; Arrian. Íl, 
12, 1; Diodor. XVII, 34; Curt. IH, 11, 10, 12, 
2; Justin. XI, y. 





DE REBUS ALEXANDRI. 
1. 


Locum Alexandro fortuna prebuit , verum hic acie in- 
struenda ad victoriam obtinendam vicit beneficia fortuna: ; 
qui quum tanto barbarorum numero esset inferior, non de- 
dit illis facultatem circumdandi se. Ipse dextero cornu quam 
sinistro productiore et exporrecto oppositos sibi barbaros 
in fugam vertit ante signa dimicans, ac vulnus in femore 
accepit, ut Chares ait a Dario, cum guo manus contulisset 


Alexander. Ceterum Alexander de hac pugna ad Antipatrun 
scribens non meminit ejus qui sauciaverat ipsum : vulnera- 
tum quidem femur gladio, sed nihil ex vulnere periculi 
scribit accidisse. 

Apud Issum gladio femur ei vulneratum est a Dare 
manum cum ipso conserente, ut Chares scribit : ipse sim- 
pliciter et verissime scribit ad Antipatrum : Mihi quoque, 
inquit, usu venit ul pugione femur sauciarer; sed nt- 
que tum neque pos(modo quicquam mali ex co vulnere 
evenit. 


FRAGMENTA. 


- Plutarch. Alex. 24: Τύρον δὲ πολιορκῶν ἑπτὰ p- 
vac χώμασι καὶ μηχαναῖς xal τριήρεσι διαχοσίαις ἐκ 
θαλάττης ὄναρ εἶδε τὸν Ἡρακλέα δεξιούμενον αὐτὸν 
ἀπὸ τοῦ τείχους καὶ καλοῦντα. Τῶν δὲ Τυρίων πολλοῖς 
κατὰ τοὺς ὕπνους ἔδοξεν 6 Ἀπόλλων λέγειν, ὡς ἄπεισι 
πρὸς Ἀλέξανδρον" οὗ γὰρ ἀρέσκειν αὐτῷ τὰ πρασαό- 
μενα κατὰ τὴν πόλιν. Ἄλλ᾽ αὐτοὶ μὲν ὥσπερ ἄνθρω- 
πον αὐτομολοῦντα πρὸς τοὺς πολεμίους ἐπ᾽ αὐτοφώρῳ 
τὸν θεὸν εἰληφότες σειράς τε τῷ κολοσσῷ περιέδαλλεν 
αὐτοῦ καὶ καθήλουν πρὸς τὴν βάσιν Ἀλεξανδριστὴν κα 
λοῦντες. πέραν δὲ ὅψιν Ἀλέξανδρος εἶδε κατὰ τοὺς 
ὕπνους. Σάτυρος αὐτῷ φανεὶς ἐδόκει προσπαίζειν 
πόῤῥωθεν, εἶτα βουλομένου λαθεῖν ὑπεξέφυγε" τέλος δὲ 
πολλὰ λιπαρήσαντος καὶ περιδραμόντος ἦλθεν εἰς γεῖ- 
pac. Οἱ δὲ μάντεις τοὔνομα διαιροῦντες οὐκ ἀπιθάνως 
ἔφασαν αὐτῷ" « Σὰ γενήσεται Τύρος. » Καὶ κρήνην 
δέ τινα δεικνύουσι πρὸς ἣν κατὰ τοὺς ὕπνους ἰδεῖν ἔδοξε 
τὸν Σάτυρον. Διὰ μέσου δὲ τῆς πολιορχίας ἐπὶ τοὺς 
Ἄραθας τοὺς προσοικοῦντας τῷ Ἀντιλιθάνῳ στρατεύ- 
σας ἐκινδύνευσε διὰ τὸν παιδαγωγὸν Λυσίμαχον * ἐξη- 
κολούθησε γὰρ αὐτῷ λέγων τοῦ Φοίνικος oix εἶναι yel- 
pow οὐδὲ πρεσθύτερος. Ἐπεὶ δὲ πλησιάσας τοῖς ὀρει- 
νοῖς καὶ τοὺς ἵππους ἀπολιπὼν πεζὸς ἐβάδιζεν, οἱ μὲν 
ἆλλοι πολὺ προῆλθον, αὐτὸς δὲ τὸν Λυσίμαχον, ἑσπέ-. 
pac ἤδη καταλαμθανούσης καὶ τῶν πολεμίων ἐγγὺς ὄν- 
των, ἀπαγορεύοντα καὶ βαρυνόμενον οὐχ. ὑπομένων 
ἀπολιπεῖν, ἀλλ’ ἀνακαλούμενος καὶ παραχομίζων ἔλαϑε 
τοῦ στρατεύματος ἀποσπασθεὶς μετ᾽ ὀλίγων καὶ σκότους 
ἅμα vei ro σφοδροῦ νυκτερεύων ἐν χωρίοις yade- 
moi. Εἶδεν οὖν πόῤῥω πυρὰ πολλὰ καιόμενα oro- 
ράδην τῶν πολεμίων, Θαῤῥῶν δὲ τοῦ σώματος τῇ 


115 
κουφότητι καὶ τῷ πονεῖν αὐτὸς ἀεὶ παραμυθούμενος 

τὴν ἀπορίαν τῶν Μακεδόνων, προσέδραμε τοῖς ἔγγιστα 

πῦρ καίουσι" καὶ περικαθημένους τῇ πυρᾷ δύο Bap- 

θάρους πατάξας τῷ ἐγγειριδίῳ καὶ δαλὸν ἁρπάσας fxe 

πρὸς τοὺς ἑαυτοῦ κομίζων. ᾿Εγκαύσαντες δὲ πῦρ πολὺ 

τοὺς μὲν εὐθὺς ἐφόθησαν, ὥστε φυγεῖν, τοὺς δ' ἐπιόν- 

τας ἐτρέψαντο καὶ κατηνλίσθησ»ν ἀκινδύνως, Tatra” 
μὲν οὖν Χάρης ἱστόρηκεν. 

Ex Plutarcho sua hauserunt Eustath, ad Dion. P. 
911, Zonaras p. 134. Cf. Arrian. IT, 18, 1; 20, 5 
sqq; Curtius IV, 2, 7; 3, a1 sqq.; Diodor. XVII, 41. 

3. 

Plinius H. N. XXXVII, 11 : Theophrastus in 
Liguria effodi ( sc. electrum ) dizit, Chares vero 
Phaethontem in Ethiopia Hammonis obiisse; ob id 
delubrum ibi esse atqueoraculum electrumque gigni. 

Cf. Welcker. Esch. Trilog. p. 582 not. Chares 
Mytilenzus memoratur etiam in elencho auctt. ad 
Plin. lib. XII et XIII, ubi de arboribus agitur. 


he 
Athenzus VIL, p. 277, A : Χάρης δ' ὁ Μυτίλη- 
ναῖος ἱστορεῖ ὡς κάλλιστα μῆλα εὑρὼν ὁ Ἀλέξανδρος 
περὶ τὴν Βαδυλωνίαν χώραν, τούτων τε πληρώσας τὰ 
σκάφη μηλομαχίαν ἀπὸ τῶν νεῶν ἐποιήσατο, ὡς τὴν 
θέαν ἡδίστην γενέσθαι, 
ha 
Plutarch. Phocion. 17 : Τὸν Φωκίωνα romad- 
μένος (CAME, ) αὑτοῦ φίλον καὶ ξένον εἷς τοσαύτην ἔθετο 
τιμὴν ὅσην εἶχον ὀλίγοι τῶν ἀεὶ συνόντων. Ὁ γοῦν 
Δοῦρις εἴρηκεν, ὡς μέγας γενόμενος καὶ Δαρείου xpa- 





3. 

Tyrum urbem dum per menses septem aggeribus, machinis, 
atque ex mari triremibus ducentis oppugnat, per quietem 
Herculem vidit ex muro sibi manus tendentem incitantem- 
que. Tyriorum vero multis visus in somniis Apollo est dicere 
ad Alexandrum se transire : neque enim sibi cordi esse en 
quie in urbe agerentur. Illi vero sicut transfagee sceleris 
comperti Apollinis simulacrum devinxere catenis, clavieque 
basi affixere, Alexandri fautorem appellantes. Alia species 
est noctu Alexandro obversata. Satyrus ei oblatus est. 
Visus est hic procul ei alludere : quem quum corripere co- 
naretur, subducere se; tandem post preces multas ct 
circumcursitationes venire in manus ipsi. Ei vates dissectu 
nomine non absurde responderunt : Tua erit Tyrus, quod 
σὰ grece fua significat. Ostendunt fontem, apud quem 
videre per quietem visus est Satyrum. Dum tenet 
obsidio, movet in Arabas, qui Antilibanum accolunt. Ibi 
in periculum venit paxlagogi causa Lysimachi : qui comi- 
tabatur eum , jactans se Pheenice neque inferiorem neque 
late esse graviorem. Postquam jam ad montana pervenit , 
ac relictis equis iter fecit pedibus ; alii longe praecesserant , 
ipse vero nocte ingruente atque non longe ab hostibus fati- 
scentem et defessum haud sustinens deserere Lysimachum , 











dom excitat eum et trahit, ab exercitu impradens cum 
paucis est distractus, noctemque in tenebris et acri gelu 
asperis locis egit. Quum autem frequentes pyras apud hostes 
sparsim lucentes videret, fretus corporis sui agilitate, atque 
in partem ipse laboris semper veniendo perplexitatem Ma- 
cedonum leniens, accurrit ad proximum ignem; barbarisque 
duobus, qui assidebant, gladio confossis ac correpto titione 
rediit ad suos. Tum ingenti accenso igne alios extemplo ex- 
terruerunt, ut fugam capesserent ; alios, qui ipsos invasere, 
profiigarunt, ac tutam noctem transegere. Hiec scripta re- 
liquit Chares. 
4. 


Chares Mytilenzcus narrat Alexandrum, quum pulcherrima 
mala in agro Babylonio reperisset, navigia iis implevisse , 
et pomorum pugnam e navibus instituisse ita, ut jucun- 
dissimum esset spectaculum, 

4a. 

Phocionem quum amicum haberet Alexander, tanto ho- 
nore affecit quanto perpaucos ex iis, qui circa eum esse 
solebant. Certe Duris tradit Alexandrum, quum ad potentiae 
fastigium post devictum Darium venisset , in epistolis Sa- 
lutem illud omisisse, exceptis tamen iis, quas ad Phocio- 


29. 


τήσας ἀφεῖλε τῶν ἐπιστολῶν τὸ X αίρειν, πλὴν ἐν 
ὅσαις ἔγραφε «»ωχίωνι τοῦτον δὲ μόνον ὥσπερ Ἀντί- 
πατρον μετὰ τοῦ Χαίρειν προςηγόρενε. Τοῦτο δὲ xai 
Χάρης ἱστόρηκε. 

Eadem narrat Ælian. V. H. I, 25, celato fonte. 
Ceterum Plut. locum etsi haud eleganter expressum, 
recte tamen contra vv. doctorum conjecturas de- 
fendit Hüllemanus ad Duridem 1. |. 


5. 


Athenzus XII, p. 513, F : Κληθῆναι δὲ τὰ Σοῦσά 
φησιν Ἀριστόθουλος | (fr. 13 ) xai Χάρης διὰ τὴν ὁ ὡραιό- 
τητα τοῦ τόπου  σοῦσον γὰρ εἶναι τῇ Ἑλλήνων φωνῇ 
τὸ κρίνον. 

Apud Plutarch. Alex. ς. 46 Chares ὃ εἰσαγγελεὺς 
inter eos nominatur, qui nihil trad:derint de Ama- 
zonibus Alexandrum convenientibus. V. Onesicrit. 
fr. 5. 

6. 
E LIBRO TERTIO. 


Athenzus IV, p. 171, B: Χάρης ç γοῦν ἐν τῇ τρίτη 
τῶν “Ἱστοριῶν Πτολεμαῖόν φησι τὸν Σωτῆρα ἐδέατρον 
ἀποδειχθῆναι Αλεξάνδρου. 

ἐδέατρον | V. Brisson. De reg. Pers. I, c. 93; 
Steph. Thesaur. s. v. Cf. Geier. De vit. Ptol. Lag. 
p. 13. 


~ 
/ . 


Athenzus X , p. 434, D : Καλλισθένης δὲ ó σοφι- 
στὶς, ὡς Λυγκεὺς 6 Σάµιός φησιν ἐν τοῖς Ἄπομνημο- 
νεύμασι xat Ἀριστόθουλος xat Χάρης ἐν ταῖς Ἱστορίαις, 
ἐν τῷ συμποσίῳ τοῦ Ἀλεξάνδρου, τῆς τοῦ ἀχράτου χύ- 
λικος εἰς αὐτὸν ἐλθούσης, ὥς διωθεῖτο, εἰπόντος τινὸς 
αὐτῷ Διὰ τί οὐ πίνεις; Οὐδὲν δέομαι, ἔφη, Ἀλεξάνδρου 
πιὼν τοῦ Ἀσχληπιοῦ δεῖσθαι. 


CHARETIS 


Cf. Plutarch. Sympos. I, 6 : Auxei δὲ xai Καλλι- 
σθένης ἐν διαθολῆ γενέσθαι πρὸς αὐτὸν ( Ἀλέξανδρον, 
ὡς δυσχεραίνων δειπνεῖν διὰ τὸν πότον - ἐπεὶ xal χύ- 
Atxa λεγομένην ᾿Αλεξάνδρου μεγάλην Abi- 
σαν ἐπ᾽ αὐτὸν ἀπεώσατο, φήσας οὐκ ἐθέλειν Ἀλεζάνδρα, 
πιὼν Ἀσκληπιοῦ δεῖσθαι. Idem De cohib. ira ς. 3 
extr. : Καὶ τὸν Ἀλέξανδρον $ Καλλισθένης ( παρώξ»- 
vev ) εἰπὼν, τῆς μεγάλης χύλικος περιφεροµί- 
νης” « Οὐ βούλομαι πιὼν Ἀλεξάνδρου ᾿Ασκλτπιοῦ 
δεῖσθαι. » 


δ. 


Plutarch, Alex. δή: Χάρης δὲ ὁ Μυτιληναϊός φησι, 
τὸν ᾿Αλέξανδρον ἐν τῷ συμποσίῳ πιόντα φιάλην xpo- 
ναί τινι τῶν φίλων" τὸν δὲ δεξάµενον πρὸς ἑστίαν dva- 
στῆναι καὶ πιόντα προσκυνῆσαι πρῶτον, a φιλῆσαι o 
᾿Αλέξανδρον καὶ χαταχλιθῆναι. [Πάντων δὲ τῶτο 
ποιούντων ἐφεξῆς, τὸν Καλλισθένην λαθόντα τὴν p- 
Any, οὗ προσέχοντος τοῦ βασιλέως, ἀλλὰ “H 
προσδιαλεγομένου , πιόντα προσιέναι. φιλήσοντα, Ar- 
μητρίου δὲ τοῦ προσονομαζομένου Φείδωνος εἰπόντος 
« Ὦ βασιλεῦ, μὴ pong obros γάρ σε μόνος οὐ προσ- 
χεκύνηχε, » διαχλῖναι τὸ φίλημα τὸν ᾿Αλέξανδρον, τὸν 
δὲ Καλλισθένη μέγα ᾿φθεγϑάμενον εἰπεῖν « Φιλήματι 
τοίνυν ἔλασσον ἔχων ἄπειμι. » Cf. Arman. IV, τα. 


9. 

Id. ibid. 55 : Αποθανεῖν δὲ αὐτὸν (Καλλισθένην ) 
οἱ μὲν ὑπ᾽ ᾿Αλεξάνδρου κρεμασθέντα λέγουσιν, ol δὲ ἐν 
πέδαις δεδεμένον xal νοσήσαντα, Χάρης δὲ μετὰ τὴν 
σύλληψιν ἑπτὰ μῆνας φυλάττεσθαι δεδεμένον, ὡς ἐν τῷ 
συνεδρίῳ κριθείη παρόντος Ἀριστοτέλους ἐν αἷς A 
ἡμέραις ᾿Αλέξανδρος ἐν Μαλλοῖς Ὀξυδράκαις ἐτρώθη, 
περὶ τὴν Ἰνδίαν ἀποθανεῖν ὑπέρπαχυν γενόμενον xai 
φθειριάσαντα. Cf. Vit. Callisthenis p. 5. 





nem scriberet. Hunc enim solum eodem modo quo Anti- 
patrum in epistolis praemisso Salutem alloquebatur. Idem 
Cliares quoque narrat. 

5. 


Susa Aristobulus et Chares nomen habere dicunt a loci 
amenitate : σοῦσον enim Graecorum lingua significare li- 
lium. 

6. 


E LIBRO TERTIO. 


Chares libro tertio Historiarum tradit Ptolemaum Sote- 
rem ἐδέατρον (epularum ministerio praefectum ) constitu- 
tum esse Alexandri. 

7. 


Callisthenes sophista , ut Lynceus Samius narrat in Com- 
mentariis et Aristobulus et Chares in Historiis, quum in 
convivio Alexandri meri calix ad illum pervenisset, isque 
eam recusasset , interroganti cuidam cur non biberet , re- 
spondit : Nolo, postquam Alexandri pocul::m bibero, poculo 
Esculapii indigere. 


8. 

Chares Mytilena:us Alexandrum narrat in convivio quo- 
dam, quum bibisset, phialam uni ex amicis porrexisse; illum, 
phiala accepta, ad aram versus surrexisse, ac postquam 
bibisset , adorasse primum, deinde osculatum Alexandrum, 
mox accubuisse. Postquam id omnes deinceps fecerint, cepisse 
phialam Callisthenem, ac non attendente rege, sed cum 
Hepheestione confabulante , bibisse atque ad ferendum regi 
osculum accessisse, Ibi quum Demetrius cognomine Phidon 
dixisset : « Cave, rex, osculeris eum, nam unus hic noa 
adoravit te; » Alexandrum osculum declinasse, Callisthe- 
nem vero dixisse alla voce : « Uno ergo osculo minus fe 
rens abiho. » 

9. 

Mortuum Callisthenem alii ab Alexandro suspensum , ia 
vinculis alii morbo affectum dicunt. Chares tradit, postquam 
comprehensus fuerit, septem menses in vinculis custoditum, 
ut in concilio, praesente Aristotele, judicaretur; ac que 
tempore in Mallis Oxydracis Indie sauciatus sit rex , ev 


corporc supra modum turgido et morbo pediculari illom 
excessisse. 


FRAGMENTA. 


10. 


E LIBRO QUINTO. 


Athenzus XII, 514, E : Χάρης δ᾽ ὁ Μυτιληναῖος ἐν 
τῇ πέαπτη τῶν Περὶ Ἀλέξανδρον ἱστοριῶν, « Εἰς τοῦτο 
( φησὶν ) ἦχον τρυφῆς οἱ τῶν Περσῶν βασιλεῖς, ὥστε 
ἔχεσθαι τῆς βασιλικῆς κλίνης ὑπὲρ κεφαλῆς οἴκημά τι 
πεντάχλινον, ἐν ᾧ χρυσίου πενταχισχίλια διὰ παντὸς 
ἔχειτο τάλαντα ΄ καὶ τοῦτο ἐχαλεῖτο προσκεφάλαιον βα- 
σιλικόν. Καὶ πρὸς ποδῶν ἕτερον οἴκημα τρίκλινον, οὗ 
τάλαντα τρισχίλια ἔκειτο ἀργυρίου, καὶ προσηγορεύετο 
βασιλικὸν ὑποπόδιον. Ἦν δ᾽ ἐν τῷ κοιτῶνι καὶ λιθο- 
χόλλητος ἄμπελος χρυσῆ ὑπὲρ τῆς κλίνης. » Cf. Bris- 
son. |. 1. I, c. 77; Amynte fr. 4. 


11. 


Athenzus III, p. 124, C : Χάρης δ 6 Μυτιληναῖος 
ἐν ταῖς Περὶ ᾿Αλέξανδρον ἱστορίαις xai ὅπως δεῖ χιόνα Sta 
φυλάττεσθαι εἴρηκε. διηγούμενος περὶ τῆς πολιορχίας τῆς 
ἐν [νδοῖς πόλεως Πέτρας, ὀρύξαι φάσκων τὸν Ἀλέξαν- 
δρον ὀρύγματα τριάχοντα συχνὰ, ἃ πληρώσαντα χιόνος 
παρεμθαλεῖν δρυὸς κλάδους: οὕτω γὰρ παραμενεῖν 
πλείω χρόνον τὴν χιόνα. 

« Droysenius in Hist. Alex. p. 380, not. 29 hanc 
Charetis narrationem fortasse ad Aorni saxi expu- 
gnationem pertinere conjicit. » GEIER. 


12. 


E LIBRO SEPTIMO. 


Athenzus III , p. 93, C : Χάρης & ὁ Μυτιληναῖος 
ἐν ἑβδόμη τῶν Περὶ ᾿Αλέξανδρον ἱστοριῶν φησι’ « Or- 


117 


xal κατὰ τὴν Ἀρμενίαν xat Περσικὴν καὶ Σουσιανὴν 
xai βαθυλωνίαν, παρόμοιον ὁατρέῳ' τὸ δ' ἐστὶν ἁδρόν 
xal πρόμηκες, ἔχον ἐν αὐτῷ σάρχα xal μεγάλην καὶ 
λευκὴν, εὐώδη σφόδρα. Ἔξ ὧν ἐξαιροῦντες ὀστᾶ λευκὰ 
προσαγορεύουσι μὲν μαργαρίτας, χατασχευάζουσι δ᾽ 
ἐξ αὐτῶν δρμίσκους τε xal ψέλια περὶ τὰς χεῖρας xai 
τοὺς πόδας: περὶ ἃ σπουδάζουσι xat Πέρσαι xal M7- 
Sou xat πάντες Ασιανοὶ πολὺ μᾶλλον τῶν ἐκ χρυσίου 
γεγενημένων, Cf, Androsth. fr. 1° Bohlen. D. alte 
Ind, Il, p. 121, 174. 
13. 


Athenzus I, p. 27, D : Ὅτι παρ᾽ Ἰνδοῖς τιμᾶταν 
δαίμων, ὥς φησι Χάρης ὃ Μυτιληναῖος, ὃς χαλεῖται 
Σοροάδειος- ἑρμηνύεται δὲ Ελλάδι φωνῇ οἰνοποιός. 

Σοροάδειος] indice Surádevas, vini deus, V. Boh- 
len. |. 1. I, p. 141, cll. Schlegel. 7nd. Bibl p. 250, 


13 a. 


Idem I, p. 32, B : Χαιρίας ( Χάρης) ) δὲ ἐν Βα. 
θυλῶνι οἶνόν φησι γίνεσθαι τὸν καλούμενον νέκταρ. De 
Cherea qui Hannibalis res narravit cogitari vix 
potest; Charetem in antecedentibus laudatum in- 
tellexerim ; nisi mavis Cheream dequo Plin. XX, 
23, 99 et Auctor Β. R. lat. p. 54, 164. 

14. 

Gellius N. A. V, 2 : Equus Alexandri regis et 
capite et nomine Bucephalas fuit. Emptum Chares 
scripsit talentis tredecim et regi Philippo donatum : 
ceris nostri summa est H, 5. CCCXII. 


15. 


Plutarch. Alex. 70 : “O δὲ Ἀλέξανδρος ἀπὸ τῆς 


ρεύεται δὲ κατὰ τὴν Ἰνδικὴν θάλασσαν, ὡσαύτως δὲ | ( Καλάνου) πυρᾶς γενόμενος καὶ συναγαγὼν πολλοὺς 


——— M À—— —— ————————— 7 


10. 
E LIBRO QUINTO. 


Chares Mytilenzeus quinto libro Historiarum Alexandri : 
eo luxurie, inquit, progressi ‘sunt Persarum reges, ut a 
capite lecti regii esset eedicula quinque lectorum capax, 
in qua constanter quinque millia talentorum auri erant re- 
posita : appellabantque illud cervical regis. Aliaque erat 
a pedibus «edicula trium lectorum capax, in qua deposita 
erant tria talentorum millia : idque scabellum regis no- 
minabatur. Erat vero in illius cubiculo super lecto, etiam 
vitis aurea gemmis distincta. 


11. 


Chares Mytilenzeus in Historiis Alexandri etiam qua ra- 
tioneconservanda sit nix exposuit, ubi Petree oppidi Indorum 
obsidionem enarrat. Scribit enim jussisse Alexandrum fossas 
triginta parum inter se distantes excavari easque nive re- 
pleri , simul injectis quercuum ramis : sic enim plurimum 
tempus duraturam e se nivem. 





12. 
E LIBRO SEPTIMO. 

Chares Mytilenzeus septimo libro Historiarum Alexandri 
scribit : « Capitur in Indico mari, similiter vero etiam in 
Armenia, Perside, Susiana, Babylonia, animal ostreo 
simile : cui testa est grandis, oblonga, habens intra se 
carnem amplam et candidam, suavis admodum odoris. Ex 
his eximunt ossa candida, quas margaritas vocant, e qui- 
bus monilia conficiunt et armillas, manuum pedumque 
ornamenta; que Pers», Medi Asiaticique omnes pluris 
eestimant quam qua ex auro confecta sunt. » 

13. 

Apud Indos deus colitur, qui , Charete auctore , vocatur 
Soroadeus, quod in Graecam linguam translatum vini au- 
ctorem effectoremque sonat. 

l 15. 

Regressus a rogo ( Calani ) Alexander, frequentibus ami- 
cis et praefectis ad coenam invitatis , certamen ef praemium 
proposuit potandi meri. Qui plurimum hausit, Promachus 
ad quattuor congios progressus est, relatoque pro victoriae 
pretio talento triduum superstes fuit. Ex ceteris, ut 
Chares auctor est, unus et quadraginta ex temulentia exa- 
nimati , quum excepisset ingens gelu crapulam. 


118 
τῶν φίλων xai τῶν ἡγεμόνων ἐπὶ δεῖπνον ἀγῶνα προῦ- 
θηκε xai στέφανον ἀκρατοποσίας. “O μὲν οὖν πλεῖ- 
στον πιὼν Πρόμαχος ἄχρι χοῶν τεσσάρων προῦλθε, 
xat λαθὼν τὸ νικητήριον [ στέφανον ] τάλαντον ἡμέρας 
τρεῖς ἐπέζησε. Τῶν δὲ ἄλλων, ὡς Χάρης φησὶ, tet- 
ταράχοντα xat εἷς ἀπέθανον πιόντες, ἰσχυροῦ τ μέθη 
κρύους ἐπιγενομένου. 

Athenzus X, p. 347, A: Χάρης ὃ ὁ Μυτιληναῖος 
ἐν ταῖς Περὶ Ἀλέξανδρον ἱστορίχις περὶ Καλάνου εἰπὼν 
τοῦ Ἰνδοῦ φιλοσόφου ὅτι pibas ἑαυτὸν elc πυρᾶν νενη- 
μένην ἀπέθανε, φησὶν ὅτι καὶ ἐπὶ τῷ μνήματι αὐτοῦ 
διέθηκεν ᾿Αλέξανδρος γυμνικὸν ἀγῶνα καὶ μουσικὸν 
ἐγκωμίων. « Ἔθηχε δὲ (νησὶ) καὶ διὰ τὴν φιλοινίαν 
τῶν Ἰνδῶν καὶ ἀκρατοποσίας ἀγῶνα. Kat ἦν ἆθλον τῷ 
μὲν πρώτῳ τάλαντον, τῷ δὲ δευτέρῳ τριάκοντα μναῖ, καὶ 
τῷ τρίτῳ δέχα. ᾿Γῶν οὖν πιόντων τὸν οἶνον παραχρῆμα 
μὲν ἐτελεύτησαν ὑπὸ τοῦ Ψύγους τριάκοντα xal πέντε 
μικρὸν δὲ διαλιπόντες ἐν ταῖς σκηναῖς Ez. Ὁ δὲ πλεῖ- 
στον πιὼν καὶ νικήσας ἔπιε μὲν ἀκράτου ¿Dag τέσσα- 
pas καὶ τὸ τάλαντον ἔλαθεν, ἐθίωσε δὲ ἡμέρας τεσσα- 
ρας ( τρεῖς} }, ἐκαλεῖτο δὲ Πρόμαχος. » 

Cf. Elian. V. H. IT, 41, qui sua sumpserit ex 
Athenzo, Pro ἐγκωμίων, Hülleman conj. ἐγγώριον 
quod adjectivum loco suo motum ponendum sit 
ante ἀχρατοποσίας deleto xai. Qua quidem conje- 
ctura nihil opus est, 


tf). 
E LIBRO DECIMO. 


Athenzus XII, p. 538, B : Χάρης δ᾽ ἐν τῇ δεκάτη 
τῶν [eat Ἄλεέξανδρον ἱστοριῶν, « “Ore (φησὶν) εἷλε Aa- 


CHARETIS 


psiov, γάμους συνετέλεσεν ἑαυτοῦ τε καὶ τὸν ἄλλων 
φίλων, ἐνενήχοντα xat δύο θαλάμους κατασκενασαµε- 
voc ἐν τῷ αὐτῶ τόπῳ. Tv δὲ 6 οἶκος ἑκατοντάχλινκ. 
ἐν ᾧ ἑκάστη ἦν κλίνη χεχοσμημένη στολῇ yapır, εἷ- 
χοσι μνῶν ἀργυρᾶ * ἢ δὲ αὐτεῦ χρυσόπους ἦν. Συαπα- 
ρέλαθε δὲ εἰς τὸσυμπόσιον καὶ τοὺς ἰδιοξένους ἅπαντα. 
xat χατέχλινεν ἀντικροσώπους ἑαυτῷ τε καὶ τοῖς ἄλλοις 
νυμφίοις" τήν τε λοιπὴν δύναμιν, πεζήν τε xci vv 
χὴν, καὶ τὰς πρεσθείας xal τοὺς παρεπιδημοῦντας ἐν 
τῇ αὐλή. Κατεσχεύαστο δὲ ὁ οἶχος πολυτελῶς xn 
μεγαλοπρεπῶς ἱματίοις τε xal ὀθονίοις πολυτελέσι», 
ὑπὸ δὲ ταῦτα πορφυροῖς xal φοινιχοῖς χρυσοῦφέσι. Τοῦ 
δὲ μένειν τὴν σκηνὴν ὑπέκειντο χίονες εἰχοσαπήγεις 
περίχρυσοι καὶ διάλιθοι καὶ περιάργυροι. Περιεθέθληντ 
δ᾽ ἐν τῷ περιθόλῳ πολυτελεῖς αὐλαῖαι ζωωτοὶ xat dra 
χρυσοι, κανόνας ἔχουσαι περιχρύσους καὶ περιαργύρυκ. 
Tc δὲ αὐλῆς ἦν τὸ περίμετρον στάδιοιτέσσαρες. "Eten 
δὲ τὰ δεῖπνα πρὸς σάλπιγγα , τότε μὲν ἐν τοῖς γάκας, 
καὶ ἄλλως & ἀεὶ ὅτε τύχοι σπονδοποιούτεενος, ὥστε τὰν 
εἰδέναι τὸ στρατόπεδον. “Ext πέντε δὲ ἡμέρας izen- 
λέσθησαν οἱ γάμοι, καὶ ἐλειτούργησαν πάνυ πολλοὶ xm 
βαρθάρων καὶ Ἑλλήνων καὶ ol ἀπὸ της Ἔνδιχτς. Or- 
ματοποιοὶ δὲ ἦσαν διαπρέποντες Σχύμνος Ταραντῖνις 
xat Φιλιστίδης Συρακόσιος, 'Ηράχλειτος τε 6 Νυτὴν- 


ναῖος. Med’ οὓς ἐπεδείξατο ῥαφιῳδὸς Ἄλεξις Ἕαραν- 
vivos. []αρλλθον δὲ xai ψιλοκ:θαρισταὶ, Κρατῖνκ 


Μηθυμναῖος, Ἀριστώνυμος Ἀθηναῖος, ᾿Αθηνόδωσας 
Ἑ ήιος ' ἐκιθαρώδησάν τε ᾿Ἡράχλειτός τε 6 Τ αραντῖνκ 
καὶ Ἀριστοχράτης ó θηαῖος. Αὐλωδοὶ δὲ 207,00 
Διονύσιος 5 Ἡρακλεώτης, “Ὑπέρθολος Κυζικηνός. Ila- 
ϱΏλθον δὲ καὶ αὐληταὶ, ot πρῶτον τὸ [[υθικὸν τῦλτ- 
σαν, εἶθ᾽ ἑξῆς μετὰ τῶν χορῶν Τιμόθεος, Φρύνι/ςς. 





Chares Mytilenaus in Rebus Alexandri postquam. de 
€alano verba fecit , Indico philosopho, quem narrat. in ex- 
structinn rogum sese projecisse , alque ita vitam finiisse, 
refert deinde ad ejus sepulerum | instituisse Alexandrum 
cerlainen gymnicum itemque musicum certamen encomio- 
rum. Proposuit vero, ait, propter Indorum bibacitatem 
etiam meri potamdi certamen. Eratque praemium primo vi- 
etori talentum, alteri triginta mina, tertio minc decem. 
Ex illis igitur, qui viuum biberunt, continuo mortui sunt 
frigore triginta et quinque; et paullo post in tentoriis sex. 
Qui autem plurimum bibens vicit , is meri congia hiberal 
quattuor, talentum accepit, et visit inde dies quattuor : no- 
men ei fuit Promachus. 

16. 
E LIBRO DECIMO. 

Chares decimo libro Historiarum De rebus Alexandri 
scribit : « Sublato Dario Alexander nuptias. celebravit, 
quum suas tum amicorum. omuium nonaginta duobus uno 
in loco thalamis exstructis. (Ecus erat centum lectis in- 
structus : lecti singuli nuptiali cultu ornati, argentei ; regis 
vero lecto aurei pedes erant. Adhibuit autem in convivium 
eliam privatos. hospites cunctos, eosque ex adverso sibi 
et reliquis sponsis recumbere fecit : simul vero et toluın 
qui aderat exercitum, quum pedestrem tum nauticum, 


epulis accepit , et legationes aliosque peregrinos qui in asla 
aderant. Erat aulem cecus samptuose magnificeque imiru- 
clus veste. et aukeis magni pretii; sub quibus alia eras 
purpurea et punicea , auro distincta. Firmitatis causa a- 
tinebatur tabernaculum columnis cubitorum viginti al- 
titudine , qua aureis argenteisque laminis obductze eraat 
el gemmis distinctae. In circuitu expansa erant aulas pre- 
tiosa , variis figuris et auro distincta , quorum baculi an- 
reis argenteisque laminis erant. obducti. Aulae circuile> 
stadiorum quattuor fuit. Signo tuba dato cuenabatur, el α 
illis nuptiis et alias semper quoties solenne sacrificium rv 
faceret, adeo ul universus. exercitus. rem cognoscerd 
Quinque autem continuis diebus celebratae sunt ike uv- 
ptia ; ad quas mini-teria sua conferebant multi et harhan 
el Graeci, atque. etiam ex india. Aderant prastigiarum 
artifices in arte ista eminentes, Scymnus Tarentinus et Phi- 
listides Syracusius et Heraclitus Mytilenzeus. Post quos ar- 
lis suae specimen edidit rhapsodus, Alexis Tarentiaus. Pro- 
dierunt porro nudam citharam pulsantes Cratinns Meths- 
mowes, Aristons mus Atheniensis, Athenodorus Teius. Can 
tantes citharam pulsaverunt Heraclitus Tarentinus. εἰ 
Aristocrates Thebanus. Ad tibiam canentes prodierunt 
Dionysius Heracleota et Hyperbolus Cyzicenus. Tibicine 
aderant , qui prius Pythicum cecincrunt et deinde cum dw- 


FRAGMENTA. 


Καφισίας, Διόφαντος, ἔτι δὲ Εὔιος ὁ Χαλκιδεύς. Καὶ 
ἔκτοτε of πρότερον καλούμενοι Διονυσοχόλαχες As- 
ξανδροκόλακες ἐκλήθησαν διὰ τὰς τῶν δώρων ὑπερθο- 
Ake, ἐφ᾽ οἷς xal ἥσθη 6 ᾿Αλέξανδρος. Ὑπεχρίθησαν δὲ 
τραγῳδοὶ μὲν Θεσσαλὸς καὶ Ἀθηνόδωρος καὶ ᾿Αριστό-- 
κριτος, χωμῳδοὶ δὲ Λύχων καὶ Φορμίων καὶ Ἀρίστων. 
Παρῆν δὲ καὶ Φασίμηλος ὁ ψάλτης. Οἱ δὲ πεμφθέν- 
τες, φησὶ , στέφανοι ὑπὸ τῶν πρεσθευτῶν xai τῶν λοι- 
πῶν ταλάντων ἦσαν μυρίων πεντακισχιλίων. » 
Eadem ex Athenzo /Elianus (V. H. VIII, 7 ) 
in nonnullis negligentior. Cf. Arrian. Exp. Alex. 
VII, 4; Diodor. XVII, 107; Plutarch, Alex. 70, 
De fort. Alex. I, 7; Curtius X, 3; Justin. XII, 10. 


17. 


Athenzus XIII, p. 575, A : Οὐ χρὴ δὲ θαυμάζειν 
st ἐξ ἀκοῆς τινες ἠράσθησάν τινων, ὁπότε Χάρης 6 
Μυτιληναῖος ἐν τῷ δεκάτῳ τῶν Ἱστοριῶν τῶν περὶ 
᾿Αλέξανδρόν φησιν ὀνείρατι θεασαμένους τινὰς οὓς 
μὴ πρότερον εἶδον ἐρασθῆναι αὐτῶν. Γράφει δὲ οὕτως: 
a Ὑστάσπη νεώτερος ἦν ἀδελφὸς Ῥαριάδρης, περὶ ὧν 
λέγουσιν οἱ ἐπιγώριοι ὅτι ἐξ Αφροδίτης xat ᾿Αδώνιδος 
ἐγεννήθησαν. ᾿Εχυρίευσε δὲ ὁ μὲν 'στάσπης Μηδίας 
καὶ τῆς ὑποχάτω χώρας» 6 δὲ Ζαριάδρης τῶν ὑπεράνω 
Κασπίων πυλῶν μέχρι τοῦ Tavaidos. Τῶν δὲ ἐπέ- 
εινα τοῦ Τανάϊδος (}μάρτη βασιλεῖ Μαραθῶν θυγάτηρ 
ἦν ὄνομα ὈὉδάτις: περὶ ἧς ἐν ταῖς ἱστορίαις γέγραπται 
ὥς ἄρα κατὰ τὸν ὕπνον ἰδοῦσα τὸν Ῥαριάδρην ἐρασθείη- 
τὸ δ᾽ αὐτὸ τοῦτο χἀχείνῳ πάθος συμπεσεῖν πρὸς αὐτήν. 
Διετέλουν γοῦν ἀλλήλων ἐπιθυμοῦντες διὰ τὴν χατὰ τὸν 


{19 


ὕπνον φαντασίαν. Ἦν δὲ ἡ Ὀδάτις χαλλίστη τῶν 
κατὰ τὴν Ἀσίαν γυναικῶν, xal 6 Ζαριάδρης δὲ ἦν xa- 
λός. Πέμποντος οὖν τοῦ Ζαριάδρου πρὸς τὸν "Oydp- 
την καὶ φιλοτιμουμένου γῆμαι τὴν ἄνθρωπον, οὗ συνε- 
τίθετο 6 Ὁμάρτης διὰ τὸ εἶναι ἀῤῥένων παίδων ἔρη- 
poc" ἤθελε γὰρ αὐτὴν δοῦναι ἑνὶ τῶν περὶ αὐτὸν ol- 
xelwv. Kai μετ᾽ οὐ πολὺν χρόνον ὁ Ὁμάρτης cuva- 
γαγὼν τοὺς ἐκ τῆς βασιλείας δυνάστας καὶ φίλους xat 
συγγενεῖς ἐποιεῖτο τοὺς γάμους οὐ προειπὼν ὅτῳ μέλλοι 
διδόναι τὴν θυγατέρα. Ακμαζούσης οὖν τῆς μέθης 
εἰσχαλέσας τὴν Ὀδάτιν 6 πατὴρ εἰς τὸ συμπόσιον εἶπεν 
ἀκουόντων τῶν συνδείπνων’ a Ἡμεῖς, ὦ θύγατερ Ὀδάτι, 
νῦν ποιούμεθα τοὺς σοὺς γάμους. Περιθλέψασα οὖν 
καὶ θεωρήσασα πάντας, λαθοῦσα χρυσῆν φιάλην xat 
πληρώσασα δὸς ᾧ θέλεις γαμηθῆναι’ τούτου γὰρ xe- 
χλήση γυνή. » Κ ἀχείνη περιθλέψασα πάντας ἀπήει ĝa- 
κρύουσα, ποθοῦσα τὸν Ζαριάδρην ἰδεῖν' ἐπεστάλχει 
γὰρ αὐτῷ ὅτι μέλλουσιν οἱ γάυοι συντελεῖσθαι. “O δὲ 
στρατοπεδεύων ἐπὶ τοῦ Ταναΐδος καὶ διαλαθὼν τὴν 
στρατοπεδείαν διέθη μετὰ μόνου τοῦ ἁρματηλάτου, καὶ 
νυχτὸς ὁρμήσας ἐπὶ τοῦ ἅρματος διῆλθε διὰ τῆς πό- 
λεως, διώξας περὶ τοὺς ὀκτακοσίους σταδίους. MAn- 
σίον δὲ τῆς χώμης γενόμενος ἐν $ τοὺς γάμους συνετέ- 
λουν καὶ καταλιπὼν ἔν τινι τόπο, αὐτῷ ἅρματι τὸν 
ἁρματηλάτην, προῆγεν ἐνδεδυκὼς στολὴν Σκυθικήν. 
Καὶ παρελθὼν εἰς τὴν αὐλὴν καὶ ἰδὼν τὴν Ὁδάσιν ἕστη- 
χυῖαν πρὸ τοῦ χυλιχείου καὶ δαχρύουσαν χιρνῶσάν τε 
βραδέως τὴν φιάλην, εἶπε πλησίον στὰς παρ᾽ αὐτὴν, 
« Ὦ Obat, πάρειμι δή cor, καθάπερ ἠξίωσας, ἐγὼ 
Ζαριάδρης. » “H δὲ κατανοήσασα ξένον ἄνδρα καὶ χαλὸν 





ris modulati sunt, Timotheus, Phrynichus, Caphisias , 
Diophantusatque Euius Chalcidensis. Et ab eo inde tempore, 
quos olim Dionysocolaces nominare consueverant , Alexan- 
drocolaces dicti sunt, ob munerum magnificentiam, quibus 
etiam gavisus est Alexander. Porro fabulas agebant tragordi 
Thessaluset Athenodorus et Aristocritus; comaedi vero Lycon 
et Phormio et Ariston. Aderat etiam Phasimelus psaltes. 
Missee autem, ait, tunc temporis coron: partim per legatos, 
partim ab aliis, talentis quindecies mille sunt a'stimatee. » 
17. 

Neque vero mirari oportet si qui de auditu in amorem 
quarundam inciderunt ; quandoquidem Chares Mytilenzeus 
decimo libro Historiarum de rebus Alexandri narrat, fuisse 
etiam qui in amorem inciderint eorum, quos per somnum 
vidissent , nunquam autem oculis antea conspexissent. Scri- 
bit autem ita : « Hystaspi frater erat natu minor Zaria- 
dres : quos perhibent indigenæ ex Venere et Adonide natos 
esse. Dominus autem erat Hystaspes Medis et subjecte 
regionis ; Zariadres vero imperium habebat eorum tractuum 
qui sunt supra Portas Caspias usque ad Tanaim. Fuit autem 
Marathorum regi Omartz trans Tanaim filia , nomine Oda- 
tis, de qua scriptum in Historiis est ex oblata ipsi per so- 
mnum specie Zariadris , amore illius fuisse captam , atque 
idem prorsus accidisse Zariadri respectu Odatidis. Ex illa 
igitur specie per somnum oblata mutuo desiderio ambo 
constanter ducebantur. Erat autem Odatis pulcherrima o- 





innium Asize feminarum, et Zariadres quoque formosus sane 
erat. Qui quum ab Omarte per legatos impense et operose 
petiisset, ut illam sibi daret uxorem, non consensit ille, 
quia mascula prole carens alicui e suis familiaribus aut 
cognatis collocatam illam cupiebat. igitur haud multo post 
convocatis ex omnl regno suo dynastis et amicis et cognatis, 
convivium nuptiale instituit, non preedicens cui eam vellet 
in matrimonium collocare. Dein quum ferverent pocula, 
Odatim in cenaculum vocatam coram convivis omnibus 
sic allocutus est : « Nos , o filia Odati, tuas nunc celebra- 
mus nuptias. Igitur circumspice et intuere singulos, ac 
dein auream capiens phialam infunde vinum , et ci trade 
cui nubere volueris . illius enim uxor nominaheris. » Et 
illa, omnes circum intuita, abiit lacrimabunda , desiderans 
scilicet Zariadren videre : nam per nuncios ipsa ei signifi- 
caverat, celebratum iri nuptias. Mle vero castra ad Tanaim 
metatus , clam omnibus, qui in castris erant, transjecerat 
flumen uno auriga comite, et citato itinere noctu per ur- 
bem transvectus est, circiter octingentis stadiis continuo 
cursu confectis. Quum vero prope vicum venisset in quo 
celebrabantur nuptia, relicto in certo quodam loco auriga 
cum curru, Scytlicam stolam indutus perrexit. Tum 
atrium ingressus et Odatidem conspicatus ante abacuin 
stantem lacrimabundam et cunctanter miscentem pateram, 
prope illam consistens dixit : « Odati, en tibi adsum, quem- 
admodum mandasti , ego Zariadres. » lla vero conspecto 


120 CHARETIS FRAGMENTA. 


xai ὅμοιον τῷ κατὰ τὸν ὕπνον ἑωραμένῳ περιχαρὴς 
γενομένη δίδωσιν αὐτῷ τὴν φιάλην" καὶ ὃς ἁρπάσας 
αὐτὴν ἀπήγαγεν ἐπὶ τὸ ἅρμα xal ἔφυγεν ἔχων τὴν `O- 
δάτιν. Οἱ δὲ παῖδες χαὶ αἱ θεράπαιναι συνειδυῖαι τὸν 
ἔρωτα κατεσιώπησαν, xal κελεύοντος τοῦ πατρὸς καλεῖν 
οὐκ ἔφασαν εἰδέναι ὅπου πεπόρευται. Μνημονεύεται 
δὲ ὁ ἔρως οὗτος παρὰ τοῖς τὴν Ἀσίαν οἰκοῦσι βαρθάροις 
xai περισσῶς ἐστι ζηλωτὸς, καὶ τὸν μῦθον τοῦτον Çw- 
γραφοῦσιν ἐν τοῖς ἱεροῖς καὶ τοῖς βασιλείοις, ἔτι δὲ 
ταῖς ἰδιωτικαῖς οἰχίαις ' καὶ ταῖς ἑαυτῶν θυγατράσιν al 
πολλοὶ τῶν δυναστῶν ὄνομα τίθενται Ὁδάτιν. » 


Hzc cum descriptione nuptiarum Sasianorem 
(fr. 16) cohzerere, atque unam vel alteram puel- 
larum , quas amicis Alexander elocavit, Odatids 
nomine insignem fuisse, recte sine dubio statait 
Geierus. Cf. Droysen. Alez. p. 280, 3, et Aristot, 
in Massil. Rep. ap. Athen. XIII, p. 576, A.—Me- 
ραθῶν] « Quum de Marathis illis apud alios omnes 
auctores altum sit silentium , Holstenius ad Steph. 
Byz. p. τοῦ suspicatus est , Μαιωτῶν fortasse aut 
Σαρματῶν scriptum oportuisse. » SCHWEIGNAU- 
SEB. | 





viro peregrino et formoso, ei simili quem per somnium 
viderat , gaudio elala pateram ei tradit : et ille raptam 
Odatin ad currum abduxit, et cum ea aufugit. Famuli 
vero et ancillae, amoris conscia, conticuere : et jubente 
patre vocari filiam, aiebant nescire se quorsum ivisset, 


Celebratur igitur iste mutuus amor apud barbaros Asem 
incolentes, et singulariter mirantur eum omnes, et behn 
hanc pictam exhibent in templis, in regiis et privatorem ἃ 
sedibus : atque etiam plerique dynastss Gliabus sais s> 
men imponere consueverunt Odatin. 


EUMENES CARDIANUS 


ET 


DIODOTUS ERYTHRAUS. 





Eumenes Cardianus, Alexandro apyıypaupa- 
τεύς, Ephemerides Regias scripsit, quarum jactu- 
ram sane est cur doleamus, Vitam Eumenis nar- 
rant Cornelius Nepos et Plutarchus. Cf. De Geer. 
De Eumene Cardiano a ceteris Alexandri ducibus 
rite distinguendo , Utraj. 1838; Paulys Real-ency- 
clop. s. v. De Diodoto Erythrzo, quem Eumeni 
jungit Athenzus X , p. 434, B (fr. 1), aliunde non 
constat; eum ex Alexandri γραμματέων numero 
fuisse suspicatur Geierus. — Prater Eumenem ct 
Diodotum etiam Strattis quidam (Xynthius Ephe- 
merides Alexandri scripsisse perhibetur. Ita enim 
Suidas : Στράττις ᾿Ὀλύνθιος, ἱστοριχός Περὶ τῶν 
Ἀλεξάνδρου ἐφημερίδων βιθλία πέντε’ Περὶ ποταμῶν 
xal κρηνῶν καὶ λιμνῶν" Περὶ τῆς Ἀλεξάνδρου τελευ- 
τῆς. — Verum quum de morte Alexandri Ephip- 
pum Olynthium egisse compertum habeamus, 
hunc cum Stratti confundi adeo ut non solum 
istud de morte regis scriptum, sed etiam Diaria 
regia ad Ephippum referenda sint, nescio an rectc 
opinatur Ste-Croix. Exam. crit. p. 45 (*). 


(*) Cet ouvrage (sc. Eumenis) , à en juger par quelques 
fragments qui nous en restent , doit ¢tre regardé comme 
un journal trés-exact et fort circonstancié des actions et 
de la vie privée d'Alexandre. Strattis d'Olynthe en avait 
donné un abrégé (?), en cinq livres. Suidas in v. Στράττις. 
Cet auteur pourrait avoir confondu Strattis avec Ephippus. 
Ji attribue du moins au premier l'ouvrage sur la mort d'A- 
lexandre, qui appartient au dernier. Peut-étre méme cet 
ouvrage n'était-il que l'extrait des Ephémérides (?) dont Sui- 
das parle. Du reste je ne réfuterai pas les paradoxes de 
Dodwell sur les Ephémérides et l'abrégé attribué à Strattis , 
De Cyclis p. 471, 472. Ce savant Anglais y fait, comme 





REGIA DIARIA. 


Dii mensis quinta die, ut ferunt, perpotavit apud Eu- 
mum ( Medium?), deinde sexto crapulam edormivit , ne- 
que plus illo die vixit, quam ut surgens cum ducibus de 
crastina profectione ageret, dicens eam summo mane futu- 
ram. Septimo deinde die convivio acceptus est apud Per- 
diccam , seque rursus vino ingurgitavit et octavo dormivit. 
Decimo quinto autem die ejusdem mensis , etiam tunc po- 
tavit, ac sequenti fecit qua potation m sequi solebant. 
Vigesimo septimo cornavit apud Bagoam. Distabat a regia 
Bagox domus stadiis decem. Dein vigesimo octavo dormi- 


ΒΑΣΙΛΕΙΟΙ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ. 


1. 


ZElian. V. H. III, 23 : Δίου μηνὸς, φασὶ, πέμ- 
πτὴ ἔπινε παρ᾽ Κὐμαίῳ " εἶτα ἕκτη ἐκάθευδεν ἐκ τοῦ 
πότου, xat τοσοῦτον ἐκείνης τῆς ἡμέρας ἔζησεν ὅσον 
ἀναστὰς χρηματίσαι τοῖς ἡγεμόσιν ὑπὲρ τῆς αὔριον 
πορείας λέγων ὅτι ἔσται πρωΐ. Ναὶ ἑθδόμη εἱστιᾶτο 
παρὰ Περδίκκᾳ xal ἔπινε πάλιν, καὶ ὀγδόη ἐκάθευδε. 
Πέμπτη δὲ ἐπὶ δέκα τοῦ αὐτοῦ μηνὸς καὶ ταύτη ἔπινε, 
xat τῇ ἑπομένη τὰ εἰθισμένα ἔδρα τὰ ἐκ τοῦ πότου. 
Παρὰ Βαγώᾳ δὲ ἐδείπνησε τετράδι μετὰ εἰκάδα (ἀπεῖχε 
τῶν βασιλείων ó Baywa οἶχος δέκα σταδίους)᾽ εἶτα τῇ 
τρίτη ἐκάθευδε. Δυοῖν οὖν θάτερον , ἡ ᾿Αλέξανδρος χα- 
χῶς τοσαύτας τοῦ μηνὸς ἡμέρας ἑαυτὸν ζημιοῖ διὰ τὸν 
οἶνον, % οἱ ταῦτα γράψαντες ψεύδονται. Ἔξεστι δὲ èx 
τούτων ἐννοεῖν, καὶ τοῦ λοιποῦ χρόνου τὰ ὅμοια αὐτοὺς 
λέγοντας, ὧν xal Εὐμένης 6 Καρδιανὸς (καὶ) ἐκεῖνός 
ἐστι. 

Athenzus, X, p. 434, B : Ἔπινε δὲ 6 Ἀλέξανδρος 
πλεῖστον, ὡς xal ἀπὸ τῆς μέθης συνεχῶς κοιμᾶσθαι δύο 
ἡμέρας xal δύο νύχτας. Ληλοῦται δὲ τοῦτο ἐν ταῖς 
Ἐφημερίσιν αὐτοῦ, ἃς ἀνέγραψαν Εὐμένης 6 Καρδια- 
νὸς xal Διόδοτος 6 ᾿Ερυθραῖος. 

Plutarch. Symp. I, 6 : Λόγος ἦν περὶ Ἀλεξάνδρου 
τοῦ βασιλέως, ὡς οὐ πολὺ πίνοντος, ἀλλὰ πολὺν χρό- 
νον ἐν τῷ πίνειν [καὶ] διαλέγεσθαι τοῖς φίλοις ἕλκον- 
τος, Απεδείχνυε δὲ αὐτοὺς φλυαροῦντας «Φίλινος dx 
τῶν [βασιλικῶν Εφημερίδων, ἐν αἷς συνεχέστατα γέ- 


dans beaucoup d'autres endroits, un étrange abus des ar- 
guments négatifs. 

vit. Ex duobus igitur alterum : aut Alexander male tot die- 
bus istius mensis se ipse multavit per vinolentiam, aut qui 
hac tradiderunt mentiuntur. Ex illis autem colligere li- 
cet, eos etiam de reliquo tempore similia dicere, in quibus 
etiam Eumenes Cardianus ille est. 

Bibebat Alexander plurimum, adeo ut post ebrietatem 
indesinenter dormiret per duos dies duasque noctes, Tradit 
hoc in Diariis regiis Eumenes Cardianus et Diodotus Ery- 
thraus. 

Sermo inciderat de rege Alexandro, quod is non 
biberet multum, sed inter pocula disserendo cum amicis 
multum extrahere temporis solitus esset. At dicentes hoc 
vanitatis convicit Philinus ex Diariis regiis, in quibus creber- 





4 


FRAGMENTA. 


τρίθειν κατὰ τὴν αὐλὴν, χιλιάρχας δὲ καὶ πενταχο- 
σιάρχας πρὸ τῶν θυρῶν. Ἤδη δὲ παντάπασι πονήρως 
ἔχοντα διακομισθῆναι ex τοῦ παραδείσου εἰς τὰ Baci- 
àsta. Εἰσελθόντων δὲ τῶν ἡγεμόνων γνῶναι μὲν αὐτοὺς, 
φωνῆσαι δὲ μηδὲν ἔτι, ἀλλ᾽ εἶναι ἄναυδον ' καὶ τὴν 
νύχτα πυρέσσειν χαχῶς καὶ τὴν ἡμέραν xal τὴν ἄλλην 
νύχτα xal τὴν ἡμέραν. Οὕτως ἐν ταῖς Ἐφημερίσι ταῖς 
βασιλείοις ἀναγέγραπται: καὶ ἐπὶ τούτοις ὅτι οἱ στρα- 
τιῶται ἐπόθησαν ἰδεῖν αὐτὸν, οἱ μὲν, ὡς ζῶντα ἔτι 
ἴδοιεν, οἱ δὲ, ὅτι τεθνηχέναι ἤδη ἐξηγγέλλετο, èri- 
κρύπτεσθαι δὲ αὐτοῦ ἑτόπάζον πρὸς τῶν σωματοφυλά- 
xov τὸν θάνατον, ὡς ἔνωγε δοκῶ * τοὺς πολλοὺς δὲ ὑπὸ 
πένθους xai πόθου τοῦ βασιλέως βιάσασθαι ἰδεῖν Aé- 
ξανδρον. ‘Tov δὲ ἄφωνον μὲν εἶναι λέγουσι παραπορευο- 
μένης τῆς στρατιᾶς, δεξιοῦσθαι δὲ καὶ ὣς ἑκάστους τήν 
τε χεφαλὴν ἐπαίροντα μόλις καὶ τοῖν ὀφθαλμοῖν ἐπι- 
σημαίνοντα. Λέγουσι δὲ αἱ ᾿Εφημερίδες αἱ βασίλειοι ἐν 
τῷ τοῦ Σεράπιδος ἱερῷ [Πείθωνά τε ἐγχοιμηθέντα καὶ 
Ἄτταλον xal Δημοφῶντα καὶ Πευχέσταν, πρὸς δὲ 
Κλεομένην τε xat Μενίδαν xai Σέλευχον, ἐπερωτᾶν 
τὸν θεὸν εἰ λῷον καὶ ἄμεινον Ἀλεξάνδρῳ εἰς τὸ ἱερὸν 
τοῦ θεοῦ κομισθέντα xal ἱκετεύσαντα θεραπεύεσθαι 
πρὸς τοῦ θεοῦ" xal γενέσθαι φήμην τινὰ ἐκ τοῦ θεοῦ, 
μὴ κομίζεσθαι εἰς τὸ ἱερὸν, ἀλλ᾽ αὐτοῦ μένοντι ἔσε-- 
σθαι ἄμεινον. Tatra τε ἀπαγγεῖλαι τοὺς ἑταίρους xal 
Ἀλέξανδρον οὐ πολὺ ὕστερον ἀποθανεῖν, ὡς τοῦτο doa 
35» ὃν τὸ ἄμεινον. Οὐ πόῤῥω δὲ τούτων οὔτε Άριστο- 
6ούλῳ οὔτε Πτολεμαίῳ ἀναγέγραπται. 


3. 


Eadem brevius, sed singulos dies accuratius 
notans tradit Plutarch. Alex. 76 : "Ev δὲ ταῖς Egne 
μερίσιν οὕτως γέγραπται τὰ περὶ τὴν νόσον. (γδόῃ ἐπὶ 
δεκάτη Δαισίου μηνὸς ἐκάθευδεν ἐν τῷ λουτρῶνι διὰ 


123 


τὸ πυρέξαι. IH δὲ ἑξῆς λουσάμενος εἰς τὸν θάλαμον 
μετῆλθε καὶ διπµέρευσε πρὸς Μήδιον χυθεύων. Εἶτ᾽ 
ὀψὲ λουσάμενος καὶ τὰ ἱερὰ τοῖς θεοῖς ἐπιθεὶς, ἐμφα- 
γὼν διὰ νυκτὸς ἐπύρεξε. TH εἰκάδι λουσάμενος πάλιν 
ἔθυσε τὴν εἰθισμένην θυσίαν" καὶ χαταχείμενος ἐν τῷ 
λουτρῶνι, τοῖς περὶ Νέαρχον ἐσχόλαζεν, ἀκροώμενος 
τὰ περὶ τὸν πλοῦν καὶ τὴν μεγάλην θάλατταν. TH δε- 
χάτη φθίνοντος ταὐτὰ ποιήσας μᾶλλον ἀνεφλέχθη, xat 
τὴν νύχτα βαρέως ἔσχε, καὶ τὴν ἐπιοῦσαν ἡμέραν ἐπύ- 
pette σφόδρα. Καὶ μεταρθεὶς κατέκειτο παρὰ τὴν με- 
γάλην κολυμθήθραν, ὅτε δὴ τοῖς ἡγεμόσι διελέχθη περὶ 
τῶν ἐρήμων ἡγεμονίας τάξεων , ὅπως χαταστήσωσι δο- 
χιμάσαντες. Ἑθδόμη σφόδρα πυρέττων ἔθυσεν ἐξαρθεὶς 
πρὸς τὰ ἱερά. Τῶν δ᾽ ἡγεμόνων ἐκέλευε τοὺς μεγί- 
στους διατρίθειν ἐν τῇ αὐλῇ, ταξιάρχους δὲ καὶ πεντα- 
χοσιάρχους ἔξω νυχτερεύειν. Εἰς δὲ τὰ πέραν βασίλεια 
διαχομισθεὶς, τῇ ἕκτη σμικρὸν ὕπνωσεν * ὃ δὲ πυρετὸς 
οὐχ ἀνῆκεν. ᾿Επελθόντων δὲ τῶν ἡγεμόνων, ἦν ἄφω- 
νος, ὁμοίως δὲ καὶ τὴν πέμπτην" διὸ xat τοῖς Maxe- 
δόσιν ἔδοξε τεθνάναι, χαὶ χατεθόων ἐλθόντες ἐπὶ τὰς 
θύρας, xat διηπειλοῦντο τοῖς ἑταίροις, ἕως ἐθιάσαντο. 
Καὶ τῶν θυρῶν αὐτοῖς ἀνοιχθεισῶν, ἐν τοῖς χιτῶσι καθ᾽ 
ἕνα πάντες παρὰ τὴν κλίνην παρεξῆλθον. Ἑαύτης δὲ 
τῆς ἡμέρας of περὶ Πύθωνα (Πείθωνα sec. Arrian.) 
καὶ Σέλευχον εἰς τὸ Σαραπεῖον ἀποσταλέντες ἠρώ- 
των , εἶ χομίσουσιν ἐκεί τὸν ᾿Αλέξανδρον" 6 δὲ θεὸς 
κατὰ χώραν ἐᾶν ἀνεῖλε. Tr δὲ τρίτη φθίνοντος πρὸς 
δείλην ἀπέθανε.  ούτων τὰ πλεῖστα χατὰ λέξιν ἐν ταῖς 
Ἐφημερίσιν οὕτω γέγραπται. 

Hoc Ephemeridum testimonia inter se conci- 
liavit et de morbi qui Alexandrum abstulit natura 
peritissime disseruit medicus doctiss. E. Littre in 
commentatione Sur la maladie d’Alexandre le 
Grand, cujus nondum edite epitomen habes in 





nere cupientibus, nonnullis, quod jam mortuus esse dice- 
retur, mortemque ejus a custodibus corporis celari ( mea 
sententia ) suspicantibus , plerosque præ dolore ac deside- 
rio regis vi ad illum videndum irrupisse. Sed jam regem, 
ingrediente exercitu , vocem defecisse : capite tantum segre 
sublevato atquc oculis indicium aliquod animi facientibus , 
Singulis dextram praebuisse. lisdem Diariis continetur, in 
Serapidis æde pernoctasse Pithonem, Attalum , Demophon- 
tem et Peucestam, praeterea. Cleomenem et Menidam ac 
Seleucum. Et percontantibus deum, an melius satiusque 
esset Alexandrum in templum suum, ut a se curaretur, de- 
ferri, oraculum redditum, non oportere eo deferri, sed 
melius ei si ibi maneat fore. Idque amicos Alexandro re- 
nuntiasse , neque multo post Alexandrum decessisse , quasi 
id magis in rem ipsius esset. Ilis ulteriora neque Ptole- 
maeus neque Aristobulus consignarunt. 
3. 

In Diariis ad hunc modum de morbo Alexandri scriptum 
est : Octavo decimo die mensis Dwsii in balneo febris causa 
cubavit; postero die lotus contulit se in cubiculum, eum- 
que diem aleae ludo cum Medio transegit. Inde vespere lotus 
et sacris operatus, postquam cibi nonnihil sumpserat , nocte 


febre afllictus est. Die vicesimo lotus solenne sacrum iterum 
peregit , decumbepsque in balneo Nearcho vacavit naviga- 
lionem suam ct quid vidisset in Oceano exponenti. Vige- 
simo primo quum idem fecisset, aggravavit febris, noctem - 
que egit gravem, ac postridie est acri febri tentatus; trans- 
latusque decubuit juxta magnum natatorium. Eodem 
tempore cum ducibus egit , quemadmodum ordines vacuos 
explerent cum iis deliberans. Vigesimo quarto, inzravescente 
vi morbi, sacris operatus est ad qua est deportatus, ac 
priecipuos duces in aula jussit commorari, centuriones et 
tribunos excubare pro foribus. Delatus in ulteriorem regiam 
vigesimo quinto die paullisper quievit, febris non remisit. 
Quum adiissent eum duces, jam vocem amiserat. Pari 
modo vigesimo sexto egit. Unde Macedones mortuum rati 
ad fores magno strepitu accesserunt , minisque amicos regis 
coegerunt, ut admitterentur; ac foribus apertis tunicati ad 
unum omnes preter lectum ejus transierunt. Eodem die 
Python et Seltucus ad templum Serapis missi consulue- 
runt deum , an deportarent eo Alexandrum. Deus, ne eum 
moverent loco, respondit. Vi;esimo octavo sub vespe- 
ram exspiravit. Hac ferc in Diariis perscripta ad verbum 
sunt. 


124 


SINNERI editione Vite Plutarchez (Paris, 1842), 
p- 133—138, ubi hzc : « Alexandre, quoi qu'on 
ait dit, n’est pas mort du poison, mais de la Πόντε; 
la fievre a laquelle il succomba est la fievre conti- 
nue ou pseudo-continue des pathologistes des pays 
chauds; ou bien encore, si nous nous tenons dans 
la pathologie antique, c'est la fièvre synéque, ξυνε- 
4% d’Hippocrate. » 

« Dans le premier livre des Epidémies 3, 11 
(tom. II, p. 676 du texte grec de la nouvelle édi- 
tion), Hippocrate divise la fiévre synéque, quant 
à sa marche, en trois catégories : « Chez certains 
malades, dit-il, elle est vive des le debut, acquiert 
toute sa violence et tend au plus mal, puis elle 
s'atténue à l'approche de la crise et au moment de 
la crise; chez d'autres, elle débute mollement et 
d'une manière lente, s'accroissant et s'erasperant 
chaque jour ; puis, à l'approche de la crise et pen- 
dant la crise, elle éclate dans toute son intensité: 
chez d'autres enfin, débutant avec bénignité, elle 
s'accroit et Sexaspcre; puis, arrivée jusqu'à un 
certain point, elle se reliche de nouveau jusqu'a 
la crise et pendant la crise. » 

« C'est. dans la seconde de ces trois catégories 
qu'il faut placer la fiévre continue qui emporta 
Alexandre. 

« Reste à connaitre les causes qui amenérent 
cette maladie. Si l'on met de cóté les causes pu- 
rement hypothétiques de Sainte-Croix , qui accuse 
l'intempérance du roi, ou celles du docteur Vin- 
cent, qui y joint la violence de ses passions, la 
tension continuelle de son esprit et le développe- 
ment constant de toutes ses facultés, on trouvera 
que la cause efficiente de la fièvre est toute entière 
placée dans l'influence climatologique. En effet, le 
climat chaud de Babylone suffisait pour donner à 
Alexandre une ficvre continue et rémittente, genre 
de maladie naturel à de semblables contrées. A 
cette cause efficiente on doit ajouter, comme cause 
predisposante, l'exces des boissons , qui a pu ren- 
dre le roi plus sensible à l'influence maligne du 
ciel ou il se trouvait. D'un autre cóté la catastro- 
phe fut accélérée par les sacrifices, les bains, le 
jeu et le soin des affaires, qui ne pouvaient que 
fatiguer Alexandre... Or, un mal dont letraitement 
exigeait du repos ue pouvait qu'étre augmenté par 


EUMENIS ET DIODOTI FRAGMENTA. 


un régime contraire. Alexandre sacrifia le premier 
jour de sa maladie, il sacrifia encore le second, le 
troisième , le quatrième, quoiqu'il fùt deja dans 
un état fácheux ; le cinquième, il fut porté avec 
peine au lieu du sacrifice, qu'il fit cependant; le 
sixieme, il accomplit encore la cérémonie malgre 
le mal qui Paccablait , et ce ne fut qu'apres avoir 
ainsi persévéré jusqu'à l'extréme limite de ses for- 
ces qu'il cessa les sacrifices ordonnés, mais dra 
il avait perdu la parole. Les bains qu'il ne mas- 
qua pas de prendre les six premiers jours dea 
maladie ne lui furent pas moins funestes, d'autant 
plus qu'ils étaient contraires au traitement a sui- 
vre dans sa maladie. Enfin le traitement auquel 

Alexandre fut soumis, le genre de vie qu'il mena 

durant sa maladie, devaient le faire succomber; 

les médecins eux-mêmes , dont Diodore de Sicile 

fait seul mention, ne purent lui étre d'aucus se 

cours, Et Pon ne peut s'empêcher de réfléchir que 

le vainqueur de l'Asie, que le roi qui avait execute 

de si grandes choses et qui en méditait de plas 

grandes encore, fut, soit par sa propre opiniü- 

trete, soit par le défaut d'attention de ceux quile 

soignérent, plus mal dirigé dans les périls d'une 

affection grave, que n'aurait pu l'étre quelque sel- 

dat de son armée. » 


Prater Ephemerides Eumenes etiam Fpistola 
reliquit, quarum mentionem faciunt Plutarchus: 
in Vita Eumenis c. a (εἰπεῖν δὲ οὐ δεινὸς, αἱμωκ 
καὶ πιθανὸς, ὡς ἐκ τῶν ᾿Επιστολῶν συμθαλλεον 
ἐστίν) et Lucianus Pro laps. inter salut, ο. 8 p 
206 Didot, ), ubi hee : "Ὅτε Αλέξανδρος τὸν £v I: 
μάγην ἀγωνιεῖσθαι ἔμελλεν, ὡς Εὐμέντς ὃ Kae 
διανὸς ἐν τῇ πρὸς Ἀντίπατρον ἐπιστολτ Àt- 
ur ἕωθεν εἰσελθὼν εἰς thy σκγνὴν αὐτοῦ 5 ‘Hy 
στίων, εἴτ᾽ ἐπιλαθόυενος εἶτ᾽ ἐκταραχθεὶς di ὥσπερ ES, 
εἴτε καὶ θεοῦ τινος τοῦτο καταναγκάσαντος, ταυτὸν 
ἐαοὶ ἔφη, ΤὙίαινε, βασιλεῦ, καιρὸς 125 .παρατάτα- 
σθχι. —— δὲ τῶν παρόντων πρὸς τὸ maja 
δηζον τῆς πο "αγορεύσεως καὶ τοῦ Ἡφαιστίωνος ou 
Yo δεῖν ὑπ᾽ ats δοὺς ἐχθανόντος, Αλέξανδρος, Ayoun. 
εἶπε, thy χληλόνχ: τὸ γὰρ σώους ἐπανχξειν ἀπὸ τῖς 
µαγης 127, wor ὑπέσγηται. 


δὲ 


EPHIPPUS OLYNTHIUS. 


Ephippus (*) Olynthius quattuor locis Athenzi 
laudatur Περὶ τῆς ᾿Αλεξάνδρου xoi Ἡφαιστίωνος 
μεταλλαγῆς et Περὶ τ. A. x. “H. ταφῆς (**). Pree- 
terea nomen Ephippi occurrit in elencho au- 
ctorum ad Plinii lib. XII et XIII, ad quos con- 
sarcinandos fere omnibus Alexandri rerum scri- 
ptoribus Romanus auctor usus est. — Ceterum 
quem Olynthium Athenzus dicit, eundem Arria- 
nus (Exp. III, 5, 4), siquidem vera est Geieri con- 
jectura , Chalcidensem nominat (***), Verba Ar- 
riani hee sunt : Φρουράρχους δὲ τῶν ἐν Μέμφει μὲν 
Πανταλέοντα κατέστησε (Ἀλέξανδρος) τὸν Πυδναῖον, 
ἐν Πηλουσίῳ δὲ Πολέμωνα τὸν Μεγαχλέους Πελλαῖον, 
τῶν ξένων δὲ ἄρχειν Λυκίδαν Αἰτωλὸν, γραμματέα δὲ 
ἐπὶ τῶν ξένων Εὔγνωστον τὸν Ξενοφάντου τῶν étal- 
ρων, ἐπισχόπους δὲ αὐτῶν Αἰσχύλον τε καὶ 
"Egırnov τὸν Χαλκιδέως. Sic codd. optimi; alii 
Χαλκιδαίως, ut patris nomen corruptum latere vi- 
deatur; edit. Bas. dedit Χαλκιδόνα ; editt, Vulc. et 
Blanc. Χαλκηδόνα: Geierus corr. Χαλκιδέα. 
a Que quidem sententia, ait, et tatis et patrie 
rationibus et ipso Ephippi librorum argumento 
egregie comprobatur. Atqui quum Arriani constat 
testimonio, Ephippum Chalcidensem sive Olyn- 
thium una cum /Eschylo Rhodio ἐπίσχοπον reli- 


(*) Ἔφιππος pro Ἔφορος olim legebatur ap. Suid. s. v. 
De Ephippo comico non est quod dicamus. 

(^*) Vid. Diodor. XVII, 114 sqq.; XVIII, 26 sqq., quem 
ex Ephippo fortasse sua petiisse suspicio est Santo-Cru- 
cii (Exam. crit. p. 45) et Geieri. Ceterum de morte 
Alexandri Sírattis Olynthiuss cripsisse dicitur ap. Suidam 
s. h. v. , quem cum Ephippo male confusum esse suspicatur 
Ste-Croix p. 45. Vid. fragm. Eumenis Cardiani. Jam quum 
idem Strattis ap. Suid. etiam ᾽Αλεξάνδρου ἐφημερίδων βιδλία 
πέντε composuisse perhjbeatur, hoc quoque opus Ephippo 
nostro aliquis vindicaverit, adeo ut Strattidi nihil relin- 
quatur nisi libri Περὶ ποταμῶν καὶ χρηνῶν xxl λιμνῶν. At 
si Ephippus in /Egypto a rege relictus est, Diaria regia scri- 
bere vix potuit. 

(***) Similiter Dionysium Chalcidensem et Olynthium 
esse unum eundemque suspicatus sum. V. fragm. Dionysii 
Chalcidensis. 





quorum magistratuum ab Alexandro esse consti- 
tutum, eundem etiam post Alexandri mortem, 
Ptolemzo Lagida huic provinciz prefecto, hac in 
terra remansisse presentemque splendidis inter- 
fuisse funeribus in magni regis honorem institu- 
tis, postea vero ab eo descriptis, haud absonum 
videatur. — Quod ad Ephippi commentariorum 
argumentum fidemque attinet, maximopere ille 
quidem in Alexandri Magni vita privata ac mori- 
hus describendis videtur elaborasse, ita tamen, 
ut neque exaggerationibus neque fabulis fictis abs- 
tineret, ν 





ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ KAI ΗΦΑ]-- 
ΣΤΙΩΝΟΣ ΜΕΤΑΛΛΑΓΗΣ ΚΑΙ ΤΑΦΗΣ. 


1 
E LIBRO PRIMO. 


Athenzus III, p. 120, E : Μακεδόνες δ᾽, ὥς φη- 
σιν Ἔφιππος ὃ Ὀλύνθιος ἐν τῷ Περὶ τῆς Αλεξάνδρου 
καὶ ᾿Ηφαιστίωνος ταφῆς, οὐκ ἠπίσταντο πίνειν εὐτά- 
χτως, ἀλλ᾽ εὐθέως ἐχρῶντο μεγάλαις προπόσεσιν, ὥστε 
μεθύειν ἔτι παραχειμένων τῶν πρώτων τραπεζῶν xoi 
μὴ δύνασθαι τῶν σιτίων ἀπολαύειν. 


2. 
Idem IV, p. 146, C: Ὃ δὲ μέγας ᾿Αλέξανδρος 


δειπνῶν ἑκάστοτε μετὰ τῶν φίλων, ὡς ἱστορεῖ Ἔφιπ-- 
πος 6 Ὀλύνθιος ἐν τῷ Περὶ τῆς Αλεξάνδρου καὶ Hoar- 
στίωνος μεταλλαγῆς, ἀνήλισχε τῆς ἡμέρας μνᾶς ἔχα- 
τὸν δειπνούντων ἴσως ἑξήχοντα ἢ ἑθδομήκοντα φίλων. 
Cf. Dinonis fr. 19; Brisson, De regio Pers. imp. 
I, c. 88 sq. 
3 


Idem XII, p. 537, D : Περι δὲ τῆς ᾿Αλεξάνδρου 
τοῦ πὰνυ τρυφῆς Ἔφιππος μὲν 6 ᾿Ὀλύνθιος ἐν τῷ Περὶ 
τῆς Ἡφαιστίωνος καὶ Ἀλεξάνδρου τελευτῆς φησιν ὅτι 





DE ALEXANDRI ΕΤ HEPHASTIONIS 
ΜΟΒΤΕ ΕΤ SEPULTURA. 


1. 
E LIBRO PRIMO. 


Macedones , ut ait Ephippus Olynthius libro primo De 
Alexandri et Hephaestionis sepultura, modeste bibere ne- 
sciverunt, sed initio statim ita largis utebantur propinatio- 
nibus , ut jam ebrii essent primis adhuc appositis mensis, et 
perfrui cibis non possent. 


2. 


Alexander Magnus cum amicis coenans, ut tradit Ephip- 
pus Olynthius in libro De Alexandri et Hepliestionis obitu, 
centum minas impendebat quotidie, coenantibus circiter 
sexaginta aut septuaginta amicis. 

3. 


De Alexandri Magni luxuria Ephippus Olynthius in libro 
De Hephestionis et Alexandri obitu ait : In hortis ipsi sta- 
tutum fuisse aureum solium et lectos argenteis fultos pe- 
dibus , in quibus cum amicis sedens responsa dabat. 


ἐν τῷ παραδείσῳ ἔχειτο αὐτῷ 720900 θρόνος xat κλῖ- 
ναι ἀργυρόποδες, ἐφ᾽ ὧν χαθεζόμενος ἐχρημάτιζε μετὰ 
τῶν ἑταίρων. Sequitur locus Nicobules. 

Id. ib. p. 537, E : Ἔφιππος δέ φησιν ὡς Ἀλέξαν- 
ὅρος καὶ τὰς ἱερὰς ἐσθῆτας ἐφόρει ἐν τοῖς δείπνοις - ὁτὲ 
μὲν τὴν τοῦ Ἄμμωνος πορφυρίδα xai περισγιδεῖς καὶ 
χέρατα χαθάπερ ὃ θεὸς, ὃτὲ δὲ xai τῆς Ἀρτέμιδος, ἣν 
καὶ ἐπὶ τοῦ ἅρματος ἐφόρει πολλάκις, ἔχων τὴν Iep- 
σικὴν στολὴν , ὑποφαίνων ἄνωθεν τῶν ὤμων τό τε τόξον 
καὶ τὴν σιθύνην' ἐνίοτε δὲ xal τὴν τοῦ ᾿Ερμοῦ ' τὰ μὲν 
ἄλλα σχεδὸν xal καθ᾽ ἑκάστην ἡμέραν χλαμύδα τε 
πορφυρᾶν καὶ χιτῶνα μεσόλευχον, καὶ τὴν καυσίαν 
ἔχουσαν τὸ διάδημα τὸ βασιλικόν ' ἐν δὲ τῇ συνουσία 
τά τε πέδιλα xal τὸν πέτασον ἐπὶ τῇ χεφαλῃ xai τὸ 
xr púxerov ἐν τῇ yepi’ πολλάκις δὲ καὶ λεοντῆν xat ῥό- 
παλον, ὥσπερ ó Ἡρακλῆς... 

Ἔῤῥανε δὲ 6 ᾿Αλέξανδρος xat μύρῳ σπουδαίῳ καὶ 
οἴνῳ εὐώδει τὸ δάπεδον" ἐθυμιᾶτο δὲ αὐτῷ σμύρνα xai 
τὰ ἄλλα θυμιάματα: εὐφημία τε xal σιγὴ κατεῖχε 
πάντας ὑπὸ δέους τοὺς παρόντας' ἀφόρητος γὰρ ἦν καὶ 
φονικός" ἐδόχει γὰρ εἶναι μελαγγολικός. "Ev Ἐχθα- 
τάνοις δὲ ποιήσας τῷ Διονύσῳ θυσίαν xal πάντων ĉa- 
ψιλῶς ἐν τῇ θοίνη παρασχευασθέντων ", καὶ Σατραθά- 
της Ó σατράπης τοὺς στρατιώτας εἱστίασε πάντας. 
« Ἀθροισθέντων δὲ πολλῶν ἐπὶ τὴν θέαν, φησὶν δ Ἔφιπ- 
πος, κηρύγματα ἐγίνετο ὑπερήφανα xat τῆς Περσικῆς 
ὑπερογίας αὐθαδέστερα᾿ ἄλλων γὰρ ἄλλη τι ἄνακη- 


ρυττόντων χαὶ στεφανούντων τὸν Ἀλέξανδρον, εἷς τις 


EPHIPPI FRAGMENTA. 


τῶν ὀπισθονυλάκων ὑπερκεκαικὼς πᾶσαν χολαχείαν, 
κοινωσάμενος τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ, ἐκέλευσε τὸν xycuxz 
ἀνειπεῖν ὅτι Γοργὸς 6 δπλοφύλαξ ᾿Αλέξανδρον Άμμω- 
νος υἱὸν στεφανοῖ χρυσοῖς τρισχιλίοις, καὶ ὅταν Ἀθίνας 
πολιορκῆ, μυρίαις πανοπλίαις xat τοῖς ἴσοις χαταχττλ- 
ταις καὶ πᾶσι τοῖς ἄλλοις βέλεσιν εἰς τὸν πόλεμον 
ἱχανοῖς. » 

Lacunam post vocem παρασχευασθέντων indica- 
vit Schweighzuserus. 


4. 


Athenzus X , p. 434, A : Ἔπινε δὲ xai Πρωτές 
6 Μακεδὼν πλεῖστον , ὥς φησιν Ἔφιππος dv τῷ Il 
τῆς Αλεξάνδρου xoi Ἡφαιστίωνος ταφῆς, καὶ εὐρώσιν 
τῷ σώματι dt ye, καίτοι τῷ πιεῖν ἐγγεγυμνααμένος ὧν. 
Ἀλέξανδρος γοῦν αἰτήσας ποτὲ ποτήριον δίχουν xn 
πιὼν προῦπιε τῷ Πρωτέα. Καὶ ὃς λαθὼν καὶ zwi 
ὑμνήσας τὸν βασιλέα, ἔπιεν ὡς ὑπὸ πάντιον κροταλιεῖς- 
ναι. Καὶ μετ ὀλίγον τὸ αὐτὸ ποτήριον αἰτήσας 6 Io 
τέας καὶ πάλιν πιὼν προῦπιε τῷ βασιλεῖ. Ὁ δὲ Mi 
ξανδρος λαθὼν ἔσπασε μὲν γενναίως, οὐ μὴν ὑπήνεγειν, 
ἀλλ᾽ ἀπέχλινεν ἐπὶ τὸ προσκεφάλαιον, ἀφεὶς τῶν γε» 
ρῶν τὸ ποτήριον. Καὶ ix τούτου νοσήσας ἀπέθανε, x 
Ἀιονύσου, φησὶ, μηνίσαντος αὐτῷ, διότι τὴν πατρὰ 
αὐτοῦ τὰς Θήθας ἐπολιόρκησεν. 

Cf. απ, V. H. XII, c. 26, Curtius VIII, ι, 


21. 





Ephippus scribit Alexandrum etiam sacras vestes in 
cırnis gestasse, Modo Ammonis purpuram et fissiles soleas, 
el cornua sicut ipse deus; modo Diane, cujus cultum sape 
eliam sumebat quum curru veheretur, Persica quidem 
stola indutus, sed ita ut supra humeros arcus dez et spicu- 
lum emineret ; subinde etiam Mercurii cultum. Alias fere 
ac quotidie chlamydem purpuream et tunicam medio albo 
intertexto, et causiam, cui diadema regium circumpositum; 
ubi vero cum amicis una csset , talaria, et petasum in capite 
et caduceum in manu : sape vero etiam leoninam pellem et 
clavam , veluti Hercules. 

Rigabat Alexander exquisitissimis unguentis et fragranti 
viuo pavimentum : adolebatur vero illi myrrha et reliqua 
suffimenta : favebantque linguis qui aderant omnes cum 
alto silentio prae metu. Sanguinarius enim erat , nec ferenda 
ejus ira. Videbatur enim esse melancholicus. Ecbatanis 
quum Baccho solenne sacrificium perageret, omnibus ad 
epulum abundantissime comparatis, ** et Satrabates præ- 
fectus milites omnes epulis accepit. « Ad quod spectaculum 
quum multi confluxissent , ait Ephippus, superba multa 
edebantur preeconia et vel Persica arrogantia insolentiora. 
Nam quum alii alia per preecones edicerent et coronis 


honorarent Alexandrum , unus aliquis e novissimi agmini 
ductoribus, omnes assentalione supergrediens, re am 
Alexandro communicata lac edicere praecomem jes : 
Gorgus , armorum custos, Alexandrum Ammonis Gm 
corona donat trium millium aureorum : et quando Atha 
oppugnabit, decem millibus armaturarum, et telis omae 
instrumentisque ad belli usum facientibus. » 
4. 

Bibebat plurimum etiam Proteas Macedo, ut scribi 
Ephippus in libro De Alexandri et Hephastionis sepultura, 
robustoque corpore vilam traduxit, quamvis se stress 
in bibendo exercuisset. Alexander igitur aliquando, ques 
poculum poposcisset bicongium, bibens propimavit Proter; 
quod ille sumptum, multis laudibus regem prosecutus, 
ebibit plaudentibus cunctis. Et haud multo post idem pect- 
lum poscens Proteas, rursusque bihens propinavil reg. 
Alexander vero, accepto poculo, hausit quidem fortäer, 
at perferre non potuit, sed reclinatus in pulvinar, e mam 
dimisit poculum. Et ex eo tempore morbo correptus obit, 
quum infensus ei cesset ( ut ait idem auctor ) Bacchus, quel 
patriam ipsius Thebas oppugnasset. 


CYRSILUS PHARSALIUS 


ET 


MEDIUS LARISS/EUS. 





De Cyrsilo (*) Pharsalio nihil constat. Quz de 
Medio traduntur, Geierus comprehendit hisce : 
« Medius, Oxythemidis filius, patria Laris- 
seus (Arrian. Ind. 18, 9), ab omnibus quidem 
quotquot ejus mentionem fecerunt veteribus au- 
ctoribus inter eos appellatur Alexandri Magni 
amicos, qui regi inprimis cari fuissent atque fa- 
miliarissima consuetudine juncti (v. Arrian. VII, 
24, 4),a Plutarcho (De adulat. et amic. disc. 35, 
p. 78 ed. Didot.) autem vel in eorum habetur nu- 
mero qui adulationis illecebris pravisque consiliis 
Alexandri animum corrupissent et ad injustitiam 
crudelitatemque stimulassent. Huic enim si fidem 
habemus, ἦν ó Μήδιος τοῦ περὶ τὸν Ἀλέξανδρον yo- 
poU τῶν κολάχων οἷον ἔξαρχος xal σοφιστὴς. κορυφαῖος 
ἐπὶ τοὺς ἀρίστους συντετα γμένος. Ἐχέλευεν οὖν θαῤῥοῦν- 
τας ἅπτεσθαι χαὶ δάχνειν ταῖς διαθολαῖς, διδάσκων 
ὅτι, κἂν θεραπεύση τὸ ἕλκος ὃ δεδηγμένος, ἡ οὐλὴ μένει 
τῆς διαθολῆς. Atque hinc potissimum Plutarchus di- 
cit factum esse, ut Callisthenes, Parmenio, Philo- 
tas occiderentur, Dagoas contra, Demetrius eorum- 
que similes adulatores honoribus cumularentur, At 
vero cave ne nimium tribuas ponderis huic Plu- 
tarchi narrationi, quippe que ex eodem fluxisse 
videatur fonte, unde vana ista orta est suspicio, 
eundem Medium veneno Alexandri necem matu- 
rasse ( Arrian. VII, 27, 3). Ceterum paullo ante 
diem supremum identidem Alexandrum apud Me- 
dium amicum coenatum esse satis constat. Post 
regis autem obitum una cum Nearcho Medius ab 
Antigoni regis stetit partibus ejusque classi præ- 
fectus per varia illorum temporum discrimina for- 
titer ac strenue pugnavit (Diodor. XIX, 69, 75). 
Itaque pugna etiam navali ad Cyprum Salaminiam 
facta (306 a. C.), qua Ptolemei Lagide classis 
magna clade a Demetrio, Poliorcete cognomine 
postea appellato, victa est, Antigoni filium comi- 
tatus consilio et sollertia Medius adjuvit (Diodor. 


(*) Cyrsilusquidam memoratur ap. Harpocration., Phot. 
et Suid. s. v. : K. , ὃν ᾿Αθηναῖοι χατέλενσαν, διότι ὑπαχούειν 
Hepaaıs προὐτρέπετο, ex Demosth p. 296, 9. Cf. Cic. de off. 
HA, 11; Walz. Rhet. gr. tom. 111, p. 352; VI, 443; VII, 171 


è 

XX, 50), eodemque anno funestæ calamitati in- 
terfuit, qua Antigonus et Demetrius Ptolemzum 
in ipsa Egypto adorientes afflicti sunt (Diod. XX, 
74 sqq). Fideliter enim etiamtum Antigoni rebus 
consuluisse atque operam dedisse Medium, satis 
apparet ex fatali isto somnio, quo tristem expe- 
ditionis eventum presagiebat (Plutarch. Demetr. 
19). Neque improbabile est ipsum fortasse Medium 
ea clade oppressum occubuise, quum nusquam 
post hec tempora ejus mentio facta sit. Fallitur 
enim Meinekius (Exercitat. in Athen. p. 33) quod 
eum supra Antigoni ztatem vixisse intelligi opi- 
natur ex Lucian, Macrob, c. 11, ubi hec legun- 
tur : Ἀντίγονος δὲ υἱὸς μὲν ἦν Δημητρίου, υἱωνὸς δὲ 
Ἀντιγόνου τοῦ μονοφθάλμου᾽ οὗτος τέσσαρα xal teg- 
σαράχοντα Μακεδόνων ἐθασίλευσεν ἔτη, ἐθίωσε δὲ 
ὀγδοήχοντα, ὡς Μήδιός τε ἱστορεῖ καὶ ἄλλοι συγγρα-- 
φεῖς. Quare hoc quidem loco quum de Antigono 
Gonata agatur, quem circa annum demum 239 a. 
C. mortuum esse constat (cf. Droysen Hellenism, 
II, p. 399 not. 94), non Medium Alexandri ami- 
cum, sed alium quendam ejusdem nominis aucto- 
rem, de quo nihil preterea cognitum habemus, 
intelligendum esse luce clarius est. [Medius qui- 
dam Stoicus memoratur ap. Porphyr. Vit. Plotin. c, 
20, ] Ceterum quod addit vir eruditissimus : « Fuit. 
que haud dubie cognationis vinculo conjunctus 
cum illo Medio, qui Ol. 96, a cum Lycophrone, 
Phereorum tyranno, de principatu Thessalize 
b&lavit (v. Diodor. Sic. XIV, 82, cll. Buttmann, 
Mythol. 1I, p. 386), » hoc neque affirmare ausim 
neque refellere. — Hunc igitur Medium historici 
operis fuisse auctorem, recto quidem est testimo- 
nio Strabonis locus infra ascriptus. Preterea vero 
quum nusquam apud veteres vel Medii vel Cyrsili 
una cum Medio citati, de quo preter nomen ni- 
hil cognitum est, liber commemoretur, de ejüs 
argumento, pretio, fide quidquam statuere non 
licet, neque illud quidem compertum habemus, 
utrum data opera de Alexandri rebus ille egerit, 
an tractaverit potius quz ab ejus successoribus (δια- 
coyotc) gesta sint. » 


128 
[TA KAT’ AAEZANAPON.] 
Strabo XI, p. 530: Ἀρχαιολογία δέ τίς ἐστι 


περὶ τοῦ ἔθνους τοῦδε (᾿Ἀρμενίου) τοιαύτη. Ἄρμενος 
ἐξ Ἀρμενίου (Ὀρμενίου), πόλεως Θετταλιχῆς, A xei- 
ται μεταξὺ Φερῶν xal Λαρίσσης ἐπὶ τῇ Βοίθη, xala- 
περ εἴρηται, συνεστράτευσεν ᾿Ιάσονι ἐς τὴν Ἀρμενίαν" 
τούτου φασὶν ἐπώνυμον τὴν Ἀρμενίαν οἱ περὶ Κυρσί- 
λον τὸν Φαρσάλιον καὶ Μήδιον τὸν Λαρισσαῖον, ἄννρες 
συνεστρατευχότες ᾿Αλεξάνδρῳ. Τῶν δὲ μετὰ τοῦ Ap- 
μένου τοὺς μὲν τὴν ᾿Αχιλισηνὴν οἰκῆσαι τὴν ὑπὸ τοῖς 
Σωφηνοῖς πρότερον οὖσαν, τοὺς δὲ ἐν τῇ Συσπιρίτιδι 
ἕως τῆς Καλαγηνῆς καὶ τῆς ᾿Αδιαθηνῆς ἔξω τῶν Ap- 
μενιαχῶν ὅρων. Καὶ τὴν ἐσθῆτα δὲ τὴν Ἀρμενιαχὴν 
Θετταλιχήν φασιν, οἷον τοὺς βαθεῖς χιτῶνας, οὓς 
καλοῦσιν Αἰτωλιχοὺς ἐν ταῖς τραγῳδίαις καὶ ζων- 
νύουσι περὶ τὰ στήθη, καὶ ἐφαπτίδας, ὡς καὶ τῶν 
τραγῳδῶν μιμησαμένων τοὺς Θετταλούς" ἔδει μὲν γὰρ 
αὐτοῖς ἐπιθέτου χόσμου τοιούτου τινός. Οἱ δὲ Θεσσα- 
λοὶ μάλιστα βαθυστολοῦντες, ὧς εἶχὸς, διὰ τὸ πάντων 
εἶναι Ἑλλήνων βορειοτάτους καὶ ψυχροτάτους νέμεσθαι 


τόπους, ἐπιτηδειοτάτην παρέσχοντο μίμησιν. Τὴν τῶν | 


CYRSILUS ΕΤ MEDIUS. 


ὑποχριτῶν δὲ διασκευὴν ἐν τοῖς ἀναπλάσμασι xoi τὸν 
τῆς ἱππικῆς ζῆλόν φασιν εἶναι Θετταλικὸν, xal τού» 
τοις δμοίως καὶ Μήδοις. Τὴν δὲ Ἰάσονος στρατείαν 
xal τὰ Ἰασόνια μαρτυρεῖ, ὧν τινα of δυνάσται zexi- 
σκαψαν παραπλησίως ὥσπερ τὸν ἐν ᾿Ἀθδήρας vom 
τοῦ Ἰάσονος Παρμενίων. 

Tov δὲ ᾿Αράξην κληθῆναι νομίζουσι χατὰ τὴ 
ὁμοιότητα τὴν πρὸς τὸν Πηνειὸν ὑπὸ τῶν περὶ τὸν As- 
μενον ὁμωνύμως ἐκείνῳ καλεῖσθαι γὰρ Ἂραζην zi- 
κεῖνον διὰ τὸ ἀπαράξαι τὴν Ὄσσαν ἀπὺ τοῦ Ὀλύμσα, 
ῥήξαντα τὰ Τέμπη * καὶ τοῦτον τὸν ἐν Αρμενία dl ἐπὶ 
τῶν ὁρῶν καταθάντα πλατύνεσθαί pact τὸ παλαῶνχεὶ 
πελαγίζειν dv τοῖς ὑποκειμένοις πεδίοις, οὐκ Üjem 
διέξοδον - Ἰάσονα δὲ μιμησάμενον τὰ Τέμπη zožen 
τὴν διασφάγα, δι᾽ ἧς χαταράττει νυνὶ τὸ ὕδωρ εἰς τὴν 
Κασπίαν θάλατταν" ἐκ δὲ τούτου γυμνωθῆναι τὸ Ape- 
ξηνὸν πεδίον, δι᾽ οὗ συμθαίνει ῥέων ἐπὶ τὸν χατεῇ- 
ῥάχτην ὃ ποταμός. 

De hisce Thessalorum scriptorum comments 
vide Müller. Min. p. 281 sq. — Αἰτωλιχοὺς]θππ- 
ταλιχοὺς cong. Coray. 





(DE REBUS ALEXANDRI.] 


Quod ad antiquitatem gentis Armeniorum attinet , talis 
fertur narratio. Armenus, oriundus ex Armenio Thessalise 
oppido, sito inter Pheras et Larissam ad Beben lacum, 
uti diximus, lasoni expeditionis in Armeniam comitem se 
praebuit. Ab hoc nomen habere Armeniam affirmant Cyrsi- 
lus Pharsalins et Medius Larisseus, qui castra Alexandri 
sunt secuti. Eorum qui cum Armeno fuerint, alios sedes 
posuisse in Acilisena, quee antea sub Sophenis fuerit ; alios in 
Syspiritide usque ad Calachenam et Adiabenam, quee extra 
fines sit Armenia. Vestes quoque Armeniacas esse dicunt 
Thessalicas, scilicet tunicas demissas , quas £tolicas in tra- 
gediis vocant et cingunt circa pectus, atque paludamenta, 
qualia tragedi quoque habeant imitati Thessalos : nam 
ascititio tali aliquo ornatu indigehant. Thessali autem 
maxime prolixa stola utentes (quod nimirum omnium 
Grecorum raaxime sunt septentrionales et frigidissima 


loca incolunt ) , commodissimam imitandi occasionem pa- 
buerunt. Hunc igitur histrionum in figmentis orsetum ate 
non rei equestris studium dicunt Thesselicum esse, Thee 
salisque cum Medis commune. Porro Jasonis expeditum 
etiam lasonea sive sacella Iasonis testantur, quorum me 
nulla reges everterunt similiter ac Parmenio lascals ter 
plum , quod erat Abderis. 

lidem auctores Araxem ob similitudinem cam Penes ἂν. 
vio ab Armeno ejusque comitibus eodem nomineappellsben 
esse. Nam Peneum item vocari Araxem a verbo éxepia, 
quod scilicel Ossam ab Olympo perrumpens Tempe vallem 
diremisset. Similiter Araxem in Armenia a moatibes de 
scendentem antiquitus aiunt in latum se effudisse inqut 
subjectis stagnasse campis , quum nullum haberet eism: 
Iasonem autem , Tempe imitatum , meatum aperuise, per 
quem nunc aqua in Caspium mare se preecipitat : exinde 
detectum esse Araxenum campum , per quem fluties af 
catarractas fertur. 


POLYCLETUS LARISS/EUS 


ET 


POLYCRITUS MEND/EUS. 





POLYCLETUS LARISSZUS. 


Polycletum Larissaum (fr. 8) De rebus Alexan- 
dri scripsisse opus octo minimum libroscomplexum 
(fr. 8), etsi disertis verbis nemo tradidit, tamen 
ex argumentis fragmentorum colligitur. Inter co- 
mites Alexandri eum fuisse conjecit Reinesius; id- 
que veri simillimum esse mihi quoque videtur. 
Ac nescio an auctor noster sit idem cum Polycleto 
Larisseo, patre Olympiadis, que Demetrio ei, 
qui Cyrenen occupavit, Antigonum Dosonem pe- 
Pei 263 a, C. ). Vid. Euseb, Chron. p. 180 ed. 
‚coll. Droysen. Hellenism, II, p. 296. Alium 
Polytetum Larisseum, patrem Eunomi Thessa- 
lorum praetoris, memorat Eusebius 1.1. p. 181. 
"Unde hoc certe patet genuinum nomen scriptoris 
historiz Alexandri Polycietum esse, non vero Po- 
Iyeritum, quod libri Plutarchi in Alex. 46 ( fr. 6) 
et Strabonis p. 735 (fr. 4) exhibent, 

Reliquie operis maximam partem spectant ad 
geographica, de quibus multus admodum auctor 
fuisse videtur. Que iis insunt erronea haud pres- 
serim, quum eadem et similia erraverint scriptores 
note optime. Majoris momenti est, quod cum 
Onesicrito et Clitarcho maniféstum narravit men- 
dacium (fr. 6). 








— 


POLYCRITUS MEND/EUS. 


Exstant praterea loci quattuor vel quinque 
ex opere petita, quo res Dionysii junioris et alia ad 
Siculam historiam pertinentia exposita erant, Ejus 
auctorem Diodoruset Athenzus dicunt Πολύχλειτον;, 
Diogenes, Pseudo-Aristoteles et Antigonus in Hist, 
mir. prabent Πολύχριτον; Plinius denique eadem 
que Antigonus narrans Polyclytum nominat, Hunc 
eundem esse cum Polycleto Larisszo censuit Wes- 
seling. ad Diodor. XIII, 83, p. 609 ed. Bip., quem 
secuti sunt Heynius De fontt. Diod. p. 87, Droy- 
sen. Hellen, 11, p. 63, alii. Argumentum tamen 
sententiz attulerunt nullum, Neque mihi querenti 
idoneum se obtulit. Ipsa Polycriti et Polycleti 
nominum confusionis frequentia suadet potius, 
duos exstitisse auctores, alterum Polycletum 

SCRIPTORES RER. ALEX. 





Alexandri historiz auctorem, alterum Polycritum , 
cui vindicanda sint qu de rebus Siculis tradun- 
tur, Ille Larisszus fuit, hic, ut Diogenes testatur 
(fr. 2), Mendæus. Atque Mendsei scriptoris nomen 
non Polycletum sed Polycritum fuisse, vel inde 
collegeris, quod Plutarchus quoque in Artox. c. 31 
memorat Mendeum Polycritum, medicum Ar- 
taxerxis Memnonis, qui una cum Ctesia in aula re- 
gis Persarum servatus sit, 

Siculorum auctorem e Sicilia oriundum esse 
pro explorato ponerem , si recte se haberent , que 
vulgo leguntur apud Stephanum Byz. : Μενδαί, nd- 
λις Σικελίας ἐγγὺς Παλίκων' Ἀπολλόδωρος ἐν β' Xpo- 
νικῶν (fr. 50). Τὸ ἐθνικὸν Μενδαῖος, ὡς Λύχαι, Au- 
καῖος. Sed ibi scribendum esse Μεναί.. Μεναῖος, uti 
Ptolemæus III, 9 habet, jam vidit Cluverus, cu- 
jus conjecturam firmat Stephani codex Rhedigera- 
nus, ubi exaratum : Μενδιὼ.. Μεναῖος (*). Jam fieri 
quidem potuit ut apud Diogenem quoque men- 
dose libri Μενδαῖος pro Μεναῖος prabeant; sed 
quum Plutarchus quoque Mendaum Polycritum 
memoret, atque probabile sit si non eundem ho- 
anineın (**) , patriam certe eandem signari , verisi- 


(*) Apud Diodorum quoque ΧΙ, 88, 6, pro Νέας scriben- 
dum esse Μενὰς in versione latina 1. 1. significavi. 

(**) Certe tempora non refragarentur quominus circa an- 
num 398 Polycritus una cum Ctesia apud Artaxerxem ver- 
satus sit, postea autem in Siciliam profectus Dionysio for- 
tasse artis suc operam praestiterit. Accedit quod Polycle- 
tum medicum Phalaridis tyranni memorat auctor Epistol. 
Phalaridis. Suspicari inde licet notum in Sicula historia 
fuisse Polycletum sive Polycritum medicum , fabrum vero 
Epistolarum Phalaridi tribuisse hominem qui Dionysii 
tyranni fuerit. Ceterum locus Plutarchi (Artox. ο. 31) 
hic est: Ἔπεμψεν (Kóvov) ἐπιστολὴν βασιλεῖ (Ἀρτοξέρξη 
Μέμνονι) περὶ ὧν διενοεῖτο. Καὶ ταύτην ἐκέλευσε τὸν xopi- 
ἕοντα μάλιστα μὲν ἀποδοῦναι διὰ Ζήνωνος τοῦ Κρητὸς A 
Πολυκρίτον τοῦ Μενδαίον (τούτων δ᾽ ἦν ὁ μὲν Ζήνων ὀρχη- 
στὴς, ὁ δὲ Πολύκριτος ἰατρός)" ἂν δ᾽ οὗτοι μὴ πορῶσι, 
διὰ Κτησίου τοῦ ἰατροῦ. Jam quum ἰατρὸς ἰατρῷ sicuti 
κεραμεῖ κεραμεὺς, invidere soleat, non novi hoc Polycrito 
aptiorem hominem, qui malignos istos de Ctesia rumo- 
res sparserit. Nam quee Plutarchus 1. |, de fraude Cte- 
size in medium profert, ita comparata sunt, ut ab eo tan- 
tum, qui simul cum Clesia apud regem degisset , cum veri 
aliqua specie contendi possent. Ab hoc fortasse sua accepit 
Dinon, de rebus minimis ac tantum non sub oculis Ctesizo 
gestis ausus obloqui. 

















130 


mile sanc est recte se habere verba Diogenis, ideo- 
que Polycritum oriundum esse ex Mende urbe 
Thracica. Non prxtermittendum tamen est in la- 
tina Diogenis interpretatione pro Polycritus Men- 
daus legi Polycritus Mendesius; quod si scripture 
varietate nititur (sed vix crediderim), novam du- 
bitationem injiceret. 

JEtatem scriptoris indicare videtur Diodorus (fr. 
1). Nimirum Diodorus que Agrigentinorum ante 
eversionem urbis (406 a. C.) opulentia fuerit expo- 
nens , inter alia describit Gelliz cellam vinariam, 
testem adducens Polycletum, qui in Historiis suis 
dicat se ipsum eam vidisse, dum militans Agrigenti 
substitisset (λέγων ὡς διαμείναντος αὐτοῦ στρατευο- 
μένου ἐν ᾿Ακράγαντι τεθεωρηχέναι sc, τὸν πιθεῶνα ). 
Simplicissime hzc ita intelliguntur, ut Polycritum 
inter eos fuisse statuamus , qui Syracusis vel Cama- 
rina vel Gela profecti sub Dinocrate Lacedz monio 
peregrinorum duce auxiliarem Agrigentinis con- 
tra Poenos operam navarunt (cf. Diodor. XIII, 85, 
86). Atque ita recte, opinor, statuit Reinesius in 
Epist, ad Rupert. 7 7, p. 316. Quanquam obloquitar 
Wesselingius adl. 1. Diodori. « Id mihiconclusione, 
ait, non admodum persuasibili confecisse vir doctis- 
simus videtur. Potuit enim Polycletus multis post 
Agrigentum a Poenis eversumannis in Sicilia militare 
et cellam eam videre. Namque urbs ita desolata 
non fuit, quin multa veteris magnificentiz argu- 
menta durarent : ad hoc cella illa ex saxo erat ex- 
cisa, neque aden nisi magno opere corrumpi potuit; 
praterea ex ruinis Agrigentum paullatim recidivum 
succrevit, nomenque aliquod inter Siculas civitates 
nactum fuit, Que quidem a me impetrant , ut et 
hac in parte ab éruditissimo Reinesio dissentiam , 
Polycletumque Larisseum eum esse opiner de quo 
Diodorus, » Ceterum quo tempore contra Himil- 
conem stipendia meruit, siquidem vere meruit , Po- 
lycritus juvenis adhuc fuisse, Dionysii autem histo- 
rias senex admodum scripsisse debet. Nam que 
fragm. 2 leguntur scribi non potuerunt ante annum 
356, quo Dionysius regno expulsus est. 

Prater Dionysii junioris historiam, cujus librum 
primum citat Diogenes, etiam antiquiorem Siciliz 
historiam a Polycrito tractatam esse ex Diodoro 
1.1. colligas, etsi non plane certo argumento, For- 


POLYCLETUS 


tasse prima operis pars res amplectebatur Dionvsii 
senioris, cujus tyrannidis initia (406 a. C. ) cuin 
Agrigenti eversione arcte conjuncta sunt ( v. Dio- 
dor. XIII, 91 sq.). 

Quod denique apud Pseudo-Aristotelem in Mir. 
Ausc.c. 122 (fr. 4) Polycritus dicitur 6 τὰ Σικελικὰ 
γεγραφὼς ἐν ἔπεσιν, id, si vitio verba carent, num 
ad Dionysii historiam, quam adulator tyranni metro 
heroico composuerit, referendum sit , baud dijudi- 
co. A vero tamen propius abesse mihi videor sta- 
tuens ἔπη ista fuisse de Siciliz rebus mirabilibus. 
Sic Archelaus Egyptius ap. Antigonum Mir. c. 19 
fuisse dicitur unus τῶν ἐν ἐπιγράμμασιν ἐξηγουμέ- 
νων τὰ παράδοξα Πτολεμαίῳ; sic etiam Polystepha- 
num sua Paradoxa versibus scripsisse novimus. V. 
not. ad fr. 4. 


—— 


ΠΟΛΥΚΛΕΙΤΟΣ. 
[TA KAT’ 'AAEZANAPON.] 


Strabo XV, p. 742, A : Πολύκλειτος δέ φησι μὴ 
πλημμυρεῖν τὸν Εὐφράτην διὰ γὰρ πεδίων φέρεσθαι 
μεγάλων, τὰ δ᾽ ὄρη τὰ μὲν δισχιλίους ἀφεστάναι στα- 
δίους, τὰ δὲ Κοσσαῖα μόλις χιλίους, οὗ πάνυ ὑψηλὰ, 
οὐδὲ νιφόμενα σφοδρῶς, οὐχ ἀθρόαν ἐπιφέροντα τῇ χιόνι 
τὴν ink εἶναι γὰρ καὶ τὰ ὕψη τῶν ὁρῶν ἐν τοῖς ὑπὲρ 
Ἐχθατάνων μέρεσι τοῖς προσθορείοις- ἐν δὲ τοῖς πρὸς 
νότον σχιζόμενα χαὶ πλατυνόμενα πολὺ ταπεινοῦσθαι, 
ἅμα δὲ χαὶ τὸ πολὺ τοῦ ὕδατος ἐκδέχεσθαι τὸν Τίχρυ. 
— Τὸ μὲν οὖν ὕστατον ῥηθὲν φανερῶς ἄτοπον x. τ. λ., 
quz apud ipsum Strabonem legas. Cf. Forbiger. 
Alt. Geogr. 11, p. 70 sqq. 


2. 
Strabo XV, p. 728, D : Prot δὲ Πολύκλειτος εἰς 


λίανην τινὰ συμθάλλειν τόν τε Χοάσπην xai τὸν Ei- 
λαιον καὶ ἔτι τὸν Τίγριν, εἶτ᾽ ἐχεῖθεν ἐς τὴν θάλατταν 
ἐκδιδόναι > πρὸς δὲ τῇ λίμνη xal ἐμπορεῖον εἶναι, τῶν 
ποταμῶν μὲν οὐ δεχοαένων τὰ de τῆς θαλάττης, οὐδὲ 
χαταπεμπόντων διὰ τοὺς χαταῤῥάκτας ἐπίτηδες yt- 
νομένους , NEYT, δ᾽ ἐμπορευομένων. 





POLYCLETUS. 
DE REBUS ALEXANDRI. 


1. 


Polycictus negat Euphratem exundare. Elenim per cam- 
pos maximos ferri, montesque ab altera parte duobus mil- 
libus stadiorum abesse, ab altera ad mille stadia Cossesos 
non admodum altos, nec multa tectos nive nec quie con- 


fertim liquetur; maximam enim montium altitudinem in 
borealibus partibns esse ultra Ecbatana, versus austrum vero 
scissos ac dilatatos plurimum deprimi ; tum maximam aquae 
partem a Tigri excipi. 


Polycletus Choaspem et Eulxum οἱ Tigrim in lacum 

' quendam confluere, atque ex eo inde in mare exire dicit. 

Juxta lacum emporium esse, quum flumina a mari merces 

non recipiant nec emittant propter catarractas de industria 
(actos , sed pedestri itinere merces perferantur.. 


FRAGMENTA. 


3. 
' Strabo XV, p. 728, A, de Susorum urbe : Λέγεται 
κτίσμα ᾿Γιθωνοῦ τοῦ Μέμνονος πατρὸς, χύχλον ἔγουσα 
ἑχατὸν xal εἴχοσι σταδίων»... τὸ δὲ τεῖχος... ἐξ ὀπτῆς 
πλίνθου καὶ ἀσφάλτου, χαθάπερ εἰρήχασί τινες. [To- 
λύκλειτος δὲ διαχοσίων φησὶ τὸν χύχλον καὶ ἀτείχι- 
στον. 

Muris urbem caruisse etiam ex iis colligas, que 
leguntur ap. Polyb.V, 48, 13. Pausanias Messen. c. 
13 de arcis bene munitz ( v. Polyb. 1.1.) meniis 
cogitaverit. V. Forbiger. Alt. Geogr. II, p. 585. 


4. 
Idem XV, p. 735 : Τοιαδτα μὲν τὰ ἔθη (sc. τῶν 


Περσῶν ). "Εστι ὃ ἴσως καὶ ταῦτα τῶν ἐθίμων, d φησι 
Πολύχριτος (1. Πολύχλειτος ). 

Ἐν γὰρ Σούσοις ἑκάστῳ τῶν βασιλέων ἐπὶ τῆς ἄκρας 
ἰδίᾳ πεποιῆσθαι οἴκησιν xat θησαυροὺς καὶ παραθέ- 
σεις ὧν ἐπράττοντο φόρων, ὑπομνήματα τῆς οἰχονο- 
μίας" πράττεσθαι δ᾽ Ex μὲν τῆς παραλίας ἀργύριον, ἐκ 
δὲ τῆς μεσογαίας, ἃ φέρει ἑκάστη γώρα, ὥστε χαὶ 
χρώματα καὶ φάρμαχα xai τρίχα épéav, ἡ τι τοιοῦθ) 
ἕτερον, καὶ θρέμματα ὁμοίως. Tov δὲ διατάξαντα 
τοὺς φόρους Δαρεῖον εἶναι τὸν Μακρόχειρα, κάλλι- 
στον ἀνθρώπων, πλὴν τοῦ μήκους τῶν βραχιόνων καὶ 
τῶν πήχεων" ἅπτεσθαι γὰρ καὶ τῶν γονάτων᾽ τὸ δὲ 
πλεῖστον xal χρυσὸν xal ἄργυρον ἐν κατασκευαῖς el- 
ναι, νομίσματι δὲ οὐ πολλῷ πρός τε τὰς δωρεὰς ἐχεῖνα 
χεχαρισμένα νομίζειν μᾶλλον, καὶ πρὸς κειμηλίων 
ἀπόθεσιν” τὸ δὲ νόμισυα τὸ πρὸς τὰς χρείας ἀρχοῦν 
ἱκανὸν εἶναι, κόπτειν δὲ πάλιν τὸ τοῖς ἀναλώμασι σύμ- 
μετρον. 

3. 

Susorum urbs a Tithono Memnonis patre condita fertur, 
ambitum habens stadiorum centum. Muri exstructi sunt 
e coctili latere et bitumine, quemadmodum nonnulli refe- 
runt. Polycletus vero eam ducentorum stadiorum ambitu 
esse , murisque carere dicit. 

4 

Ac Persarum quidem mores sunt hujusmodi ; quibus ad- 
denda fortasse sunt, quee Polycletus narrat. Etenim regum 
cuique, ait, suum in arce domicilium est, et thesaurus et 
tributorum qua exezerint tabulae, rei administrate moni- 
menta. Exigere eos ex ora maritima argentum, ex mediter- 
raneis, quae quaeque regio ferat, ut colores, medicamenta, 
lanam, vel aliud tale, aut pecora. Distribuisse hoc modo 
tributa Darium Longimanum , qui omnium liominum pul- 
cherrimus fuisset, dempta brachiorum et cubitorum longi- 
tudine vel genua contingentium. Maximam auri et argenti 
partem in supellectile esse, in numis perexiguam; supel- 
lectilem enim ad dona facienda aptiorem putare et diligen- 
tius reponi et asservari; numos, quot ad preescntes usus 
satis sit, suflicere; semperque tantum, quantum postulet 
impensa, excudi. 


131 


5. ^ 

Strabo XI, 509, D : Προσεδοζάσθη, δὲ xai περὶ τῆς 
θαλάττης ταύτης ( τῆς Ὑρκανίας ) πολλὰ ψευδῆ διὰ 
τὴν Ἀλεξάνδρου φιλοτιμίαν" ἐπειδὴ γὰρ ὠὡμολόγητο, 
ὅτι Ex πάντων διείργει τὴν Ασίαν ἀπὸ τῆς Epor ó 
Τάναϊς ποταμὸς, τὸ δὲ μεταξὺ τῆς θαλάττης xai τοῦ 
Tavaidos modu μέρος τῆς Ἀσίας ὃν, οὐχ ὑπέπιπτε τοῖς 
Μακεδόσι" στρατηγεῖν δ᾽ ἐγνώριστο, ὥστε τῷ ghun γε 
κἀχείνων δόξαι τῶν μερῶν χρατεῖν τὸν Ἀλέξανδρον" 
εἰς Ev οὖν συνῆγον τήν τε Μαιῶτιν λίμνην τὴν δεχομέ- 
νην τὸν Τάναϊν καὶ τὴν Κασπίαν θάλατταν, λίμνην xal 
ταύτην καλοῦντες, Ral συντετρῆσθαι φάσχοντες πρὸς 
ἀλλήλας ἀμφοτέρας, ἑκατέραν δὲ εἶναι μέρος τῆς ÉTÉ- 
ρας. Ηολύχλειτος δὲ καὶ πίστεις προσφέρεται περὶ τοῦ 
λίμνην εἶναι τὴν θάλατταν ταύτην" ὄφεις τε γὰρ ἐκτρέ- 
φειν καὶ ὑπόγλυχυ εἶναι τὸ ὕδωρ' ὅτι δὲ οὐχ ἑτέρα 
τῆς Μαιώτιδος ἐστι, τεκμαιρόμενος ἐκ τοῦ ᾿Γάναϊν ἐς 
αὐτὴν ἐμθάλλειν" ἐκ γὰρ τῶν αὐτῶν ὁρῶν τῶν Ἰνδι- 
χῶν, ἐξ ὧν ὅ τε Ὦχος καὶ ὃ Ὥξος φέρεται xat ἄλλοι 
πλείους, καὶ δ᾽ ]αξάρτης, ἐκδίδωσί τε ὁμοίως ἐκείνοις εἰς 
τὸ Κάσπιον πέλαγος, πάντων ἀρκτικώτατος. Ἱ οὕτον 
οὖν ὠνόμασαν "Távatv*: καὶ προσέθεσαν τούτῳ πίστιν, 
ὥστ᾽ εἴη l'avais, ὃν εἴρηκεν ὁ Πολύχλειτος: τὴν γὰρ 
περαίαν τοῦ ποταμοῦ τούτου φέρειν ἐλάτην᾽ καὶ οἰστοῖς 
ἐλατίνοις γρῆσθαι τοὺς ταύτη Σχύθας' τοῦτο δὲ te- 
χμήριον τοῦ τὴν χώραν τὴν πέραν τῆς Εὐρώπης εἶναι, 
μὴ τῆς Ασίας, τὴν γὰρ Ἀσίαν τὴν ἄνω καὶ τὴν πρὸς 
ἕω μὴ φύειν ἐλάτην. Quod in seqq. refellitur ex Era- 
tosthene. 

De re adi Forbigerum Alt. Geogr. tom. II, p. 
77. Probabiliorem causam laxartis cum Tanai 
apud veteres passim confusi attulit Humboldt. ap. 





5. 
Etiam de Caspio mari, ut ambitioni Alexandri satisface- 
rent, multa invenerunt mendacia. Quando enim in confesso 
erat, Asiam et Europam omnem dividi Tanai fluvio, ac ma- 


gnam Asia portionem que inter Tanaim est ct mare, non 


venisse in Macedonum potestatem ; decreverant aliqua id arte 
conficere, ut saltem fama jactaret, istas quoque partes fuisse 
subactas : his inducti rationibus, in unum conduxerunt 
Macotidem paludem, quee Tanaim excipit, et mare Caspium, 
illam quoque paludem nuncupantes, dicentesque meatu 
quodam effosso eas inter se conjungi , et unam esse alterius 
partem. Polycletus etiam argumenta profert, quibus fidem 
faciat Hyrcanum mare paludem esse; nam et serpentes nu- 
trire et aquam habere subdulcem. Porro eandem cum Maco- 
tide esse inde colligit, quod Caspius lacus Tanaim recipiat. 
Etenim ex iisdem Indicis montibus , unde Ochus et Oxus et 
alii plurimi profluant, Iaxartes quoque labitur, utque reli- 
qui in Caspium mare exit, ex omnibus septemtrioni proxi- 
mus. Hunc ergo laxartem Tanaidis nomine insigniverunt ; 
atque confirmare etiam aggressi sunt eum esse Tanaim, 
quem Polycletus dixit; nam cis sitam regionem ferre ahie- 
tem , ibique degentes Scythas abiegnis uti sagittis : quod 
certissimum sit indicium , eam Europe esse, non Asize par- 


30. 


132 


Ideler. ad Aristot. Meteorolog. p. 131. Cf. Ritter, 

Erdk. 11, p. 658; Eichwald Alt. Geogr. d. Casp. 

Meeres p. 57; Cephalides Hist. mar. Casp. p. 357. 
6. 


Plutarch, Alex. c. 46: Ἐνταῦθα δὲ πρὸς αὐτὸν 
(se. τὸν Ἀλέξανδρον ) ἀφικέσθαι τὴν ᾽Αμαζόνα of πολ- 
Jol λέγουσιν, ὧν καὶ Κλείταρχός ἐστι καὶ Πολύκριτος 
(1. Πολύκλειτος) καὶ Ὀνησίκριτος καὶ Ἀντιγένης καὶ 
Ἴστρος. 

7. 

lian, N. A. XVI, 41. : Πολύκλειτός γε μήν φησιν 
ἐν τῇ αὐτῇ γῇ ( in India) σαύρους γίνεσθαι μεγίστους 
καὶ πολυχρόους, καὶ βαφαῖς τισιν εὐανθέσι τὰς δορὰς 
πεποιχίλθαι δεινῶς , εἶναι δὲ καὶ ἅψασθαι ταύτας åra- 
λωτάτας. 

Πολύκλειτος ] Πολύχλητος cod. Paris. n. 1694. 

In elencho auctorum, quos Plinius de Indiz ete, 
arboribus agens libris XII et XIII adhibuit, bis 
nominantur Polycritus (sic) et Onesicritus. — Lo- 
cum Plinii H. N. XXXI, 14 de fonte Cil 
rabili vide in fragm. 5 Polycriti Mendzi 

8. 
E LIBRO OCTAVO. 


Athenzus XII, p. 539, A: Πολύκλειτος δὲ 6 Λαρισ- 
ταῖος ἐν τῇ ὀγδόῃ τῶν “Ἱστοριῶν καὶ ἐπὶ χρυσῆς κλίνης 
κοιμᾶσθαί φησι τὸν Ἀλέξανδρον, καὶ αὐλητρίδας αὐτῷ 
καὶ αὐλητὰς ἀεὶ ἔπεσθαι ἐπὶ τὸ στρατόπεδον, καὶ πίνειν 
ἄχρι τῆς ἕω. 











POLYCLETI ET POLYCRITI 


POLYCBITUS MENDAUS. 
ΙΣΤΟΡΙΑΙ. 


Diodorus XIII, 63, 2 : Agrigentini ante urbis 
eversionem opulentia inter omnes conspicui ; Agri- 
gentinorum vero ditissimus Gellias fait (v. Timzi 
fr. 111) : Kal Πολύκλειτος ἐν ταῖς Ἱστορίεις 
ἐξηγεῖται περὶ τοῦ κατὰ τὴν olx(av πιθεῶνος, λέγων ὡς 
διαμείναντος αὐτοῦ στρα: ἐν Ἀχράγανα w- 
ϑεωρηκέναι. (3) Εἶναι δ' ἐν αὐτῷ τριακοσίους μὲν πί- 
θους ἐξ αὐτῆς τῆς πέτρας τετμημένους. ἕκαστον bui 
ἀμφορεῖς χωροῦντα" κολυμθήθραν δὲ παρ᾽ αὐτοῖς ὑπέρ. 
χειν εκονιαµένην, χωροῦσαν ἀμφορεῖς χιλίους, E ἧς 
τὴν ῥύσιν εἷς τοὺς πίθους γίνεσθαι. Γεγονέναι M pen 

(φησι) τὸν Γελλίαν τὸ μὲν εἶδος εὐτελῆ παντελῶς, d 

δὲ ἦθος θαυμαστόν. 

4 





TA ΠΕΡΙ AIONYZION TON NEQTEPON. 
3. 
E LIBRO PRIMO. 

Diogenes L. II, 63, de JEschine Socrätico: br 
οἱ δὲ Πολύκριτος 6 Μενδαῖος ἐν τῷ πρώτῳ τῶν πὲ 
Διονύσιον, ἄχρι τῆς ἐκπτώσεως συμθιῶναι αὐτὸν ᾧ 
τυράννῳ, xal ἕως τῆς Δίωνος εἰς Συρακούσας utr 
λέγων εἶναι σὺν αὐτῷ Καρχίνον τὸν in. de 
peras δὲ καὶ ἐπιστολὴ πρὸς Διονύσιον Αἰσχένο. 





tem : nam Asiam superiorem et orientalem non producere 
abietes. 
6. 


Ibi Amazonem ad Alexandrum venisse plurimi tradunt, 
inter quos sunt Clitarchus, Polycritus ( Polycletus), Onest- 
critus, Antigenes et Ister. 

7. 

Polycletus prodit in India nasci lacertos maximos variis- 
que coloribus; pellem eorum floridis quibusdam picturis 
mirum in modum distinctam , tactuque esse mollem admo- 
dum teneramque. 

s. 


E LIBRO OCTAVO. 


Polycletus Larisseus libro Historiarum octavo Alexan- 
drum in lecto aureo dormivisse , eumque viros mulieresque 
tibiis canentes ubique in castris secutos esse, et compota- 
tiones ejus ad auroram usque, protractas ese tradit. e 





POLYCRITUS MEND/EUS. 


HISTORIA SICULA. 
1. 


Polycletus (Polyeritus) in Historiis suis narrat de cel 
in domo Gelli vinaria, quam se, dum militans Ages! 
subsisteret, vidisse testatur. Fuisse in illa dicit trees 
dolia ex ipso saxo excisa, quorum unumquodque από 
amphoras cepisset. Juxta vero labrum exstitisse Ιτό 
tum mille amphorarum capax, ex quo liquor in vasa de 
fluxerit. 

---------- 


DE REBUS DIONYSIL JUNIORIS 
2. 
£ LIBRO PRIMO. 
Polycritus Mendæns libro primo De Dionysio Aechisem 
Socraticum vixisse apod Dionysium tyrannum dicit usque ad 


ejus expalsionem atque adventum Dionis. Addit fuisse cum 
eo Carcinum voetam comicum. 


FRAGMENTA. 


3. 


Athenzus V, p. 206, E, Moschion navem Hiero- 
nis Syracusani descripturus ait : Τίμαιος δὲ (sc. θαυ-- 
μαζέτω) ἐπὶ τῇ, πυρᾷ τῷ χατασχευασθείση Διονυσίῳ 
τῷ Σικελίας τυράννῳ... Πολύκλειτος δ᾽ ἐπὶ τῷ λυχνίῳ 
τῷ κατασχευασθέντι τῷ Πέρση. “O δὲ Ἱέρων κτλ. 

Quid sibi velint ista : τῷ Πέρση, obscurum. In- 
telligas regem Persarum, fragmentumque vindica— 
veris Polycleto Larisseo. Verum num tam vage 
Moschion de re locutus esset, cujus nusquam nos 
mentionem factam esse reperimus? Nisi fallor cor- 
ruptus locus est; pro τῷ Πέρση fuerit τοῖς Ταραντί- 
vot; vel τῷ Πρυτανείῳ τῶν Ταραντίνων. Nam ita 
Athenzus XV, p. 700, D : Εὐφορίων δ᾽ iv Ἵστορι- 
κοῖς ὑπομνήμασι Διονύσιόν φησι τὸν νεώτερον Σικελίας 
τύραννον Ταραντίνοις εἰς τὸ Πρυτανεῖον ἀναθεῖναι λυ- 
χνεῖον δυνάμενον χαίειν τοσούτους λύχνους, ὅσος ὃ τῶν 


ἡμερῶν ἐστιν ἀριθμὸς εἰς τὸν ἐνιαυτόν. 
4. 


Aristoteles Mir. Ausc. c. 122 ( 11a Westrm. ) : 
Φησὶν εἶναι ὁ Πολύχριτος 6 τὰ Σιχελικὰ γεγραφὼς ἐν 
ἔπεσιν ἔν τινι τόπῳ τῆς μεσογείου λίμνιόν τι ἔχον ὅσον 
ἀσπίδος τὸ περίμετρον. Touro δ᾽ ἔχει ὕδωρ διαυγὲς μὲν, 
μικρῷ δὲ θολερώτερον. Εἰς τοῦτ᾽ οὖν ἐάν τις εἰσβῃ λού- 
σασθαι χρείαν ἔχων, αὔξεσθαι εἰς εὖρος, ἐὰν δὲ χαὶ 
δεύτερος, μᾶλλον πλατύνεται" τὸ δὲ πέρας ἕως εἰς πεν- 
τήκοντα ἀνδρῶν ὑποδοχὴν μεῖζον γενόμενον διευρύνε- 
var, ἐπειδὰν δὲ τοῦτον τὸν ἀριθμὸν λάθη, ἐκ βάθους 
πάλιν ἀνοιδοῦν ἐχθάλλειν μετέωρα τὰ σώματα τῶν 
λουομένων ἔξω ἐπὶ τὸ ἔδαφος" ὡς δ᾽ ἂν τοῦτο γένηται, 
εἰς τὸ ἀρχαῖον πάλιν σχῆμα τῆς περιμέτρου καθίστα-- 
ται. Οὐ μόνον δ᾽ ἐπὶ ἀνθρώπων τοῦτο περὶ αὐτὸ γίνεται, 
ἀλλὰ xat ἐάν τι τετράπουν εἰσθῆ , τὸ αὐτὸ πάσχει. 

Ἐχέάλλειν κτλ. | Eadem cecinit Philostephanus 
ap. Tzetzen Hist. VII, 670: 


καὶ Φιλοστέφανός φησιν ἕτερα μὲν καὶ μυρία, 

xol Σικελῆ γῇ ῥίπτουσαν λίμνην τοὺς λουομένους. 

« Taln & ἐν Σικελῶν Ἐρινακρίδι χεῦμα δέδεικται 

αἰνότατον λίμνη, καίπερ ἐοῦσ᾽ ὀλίγη, 

ἰσχυρὸν δίνγσιν- ὃ πρὶν ποσὶ παῦρα τινάξης, 

αἰφνιδίως ξηρήν σ᾿ ἤλασεν ἐς ψάμαθον. ν 
Cf. Sotion c. 30 (ρ. 188 ed. Westerm.), qui Σίλλαν 
λίμνην περὶ Γέλαν dicit. 
5. 

Antigonus Mirab. 150 (135 Westerm. ) : Πολύ-- 
xpırov δὲ καταγεγραφέναι (sc. Καλλίμαχός φησι) τὸν 
μὲν ἐν Σόλοις οὐ ψευδῶς ὠνομάσθαι Λίπαριν, ἀλλ᾽ οὔ- 
τως ἀπολιπαίνειν ὥστε μὴ προσδεῖσθαι ἀλείμματος: τὸν 
δὲ ἐν Παμφυλίᾳ Μούαθιν ἀπολιθοῦν, ἐάν τις ἐμθάλη 
στοιθὴν ἢ λίθον (λύγον conj. Meurs., φλεών Bentl., 
σχίδιον Jacobs.). 

Plinius H. N, XXXI, 14 : Polycritus explere olei 
vicem juxta Solos Cilicive fontem. Theophrastus hoc 
idem fieri in Ethiopia ejusdem nominis fonte. 

Eadem plenius reddidit Vitruv. VIII, 3, 8 : 44i 
autem perpingues terrae venas profluentes, uncti oleo 
erumpunt, uti Solis flumen nomine Liparis, in quo 
natantes aut lavantes ab ipsa aqua unguantur, Si- 
militer in Ethiopia lacus est, qui unctos efficit, etc. 
Cf. Isidor. Origg. XIII, 13. 

Ceterum Plinii libri habent Ροζ) clytus; ; quod in 
Polycritus mutavit Harduinus. 

Ad Cilicie fontem Polycritus aberraverit a fon- 
tibus Siciliz : fortasse eo loco, ubi sermo erat de 
Lipara insula, quam Μελιγουνὶν olim dictam esse 
ferunt, quamque ipsam etiam a soli fertilitate et 
fontium prestantia ( v. Diodor, Y, 10) nomen ha- 
bere auctor noster censuerit. Ceterum argumentum 
fragmenti etiam Polycleto Larisseo conveniret. 





3. 


Times admiretur rogum Dionysio tyranno exstructum .. 
Polycletus ( Polycritus) admiretur candelabrum, quod 
Perse ( Tarentinorum prytaneo ) constructum est. 

4. 

Polycritus, qui Sicula ( versibus) scripsit, in loco qno- 
dam regionis mediterranex» parvam esse paludem dicit cli- 
pei ambitu. Ea aquam habet limpiditatis ambigua, in quam 
si quis lavatum ingrediatur, augeri paludis latitudinem, 
eamque, si etiam alter aliquis ingrediatur, magis etiam ex- 


tendi, et sic porro usque dum quinquaginta homines exce- 
perit. Hunc vero ubi attigerit numerum, aquam ex profundo 
turgescentem corpora lavantium in siccum ejicere : quo 
facto in pristinam ambitus formam redire. Neque hc ho- 
minibus tantum accidunt, sed etiam quadrupedibus, si quce 
ingrediantur. 


5. 
Polycritum scribere Callimachus ait fontem, qui juxta 


Solos sit, haud immerito Liparim (oleo unctum ) vocari, 
quum adeo unguat lavantes, ut unguento nihil opus sit. 


BATON. DIOGNETUS. 
AMYNTAS. ARCHELAUS. 


De vita Betonis et Diogneti, qui Alexandro men- 
sores itinerum fuerunt, nihil traditur. Commenta- 
rii eorum, Σταθμοὶ της Ἀλεξάνδρου πορείας inscripti, 
quales fucrint, conjicere licet ex comparato Itine- 
rario Alexandri M., quod primus edidit Ang. 
Maius (*). Ceterum Diognetus (**) semel tantum ci- 
tatur una cum Betone (fr 2). Cum eodem Bæ- 
tone (fr. 1) Athenzus componit Amyntam , alium 
Σταθμῶν Ἀσίας auctorem, cujus szpius apud ve- 


(*) Ste-Cruix. Eram. crit. p. 46 : « L'itinéraire de l'ar- 
mée macédonienne , décrit par Baton et Diognéte, arpen- 
teurs employés ἃ la mesure de ses marches et des contrées 
que cette armée parcourut, aurait pu répandre un grand 
jour, non-seulement sur les campagnes d'Alexandre , mais 
encore sur la géographie de l'Orient : malheureusement 
cel ouvrage n'a point survécu aux ravages du temps. On 
ne doit pas le confondre avec la description, qu’Alexandre 
avait chargé des gens habiles de faire des provinces de son 
empire. Patrocle assurait qu'elle lui avait été communi- 
ande par Xénoclés, garde du trésor royal (Strabo II, p. 
68). » 

(**) Diognetum (sic enim scribendum) Erythreum au- 
clorem nescio quem memorat Hyginus Poet. astron. Il, 30 : 
Diognetus (libri Diogenneles et Diogenes) Erythraus aif, 
quodam tempore Venerem cum Cupidine filio in Syriam 
ad flumen Euphratem venisse, εἰ eodem loco repente 
Typhona giganta , de quo supra diximus , apparuisse ; 
Venerem autem in flucium se projecisse, et ibi figuram 
piscium forma mulasse : quo faclo periculo esse libera- 
tos. Itaque postea Syros, qui his locis sunt proximi, 
destilisse pisces esitare, quod vercanlur eos capere, 
ne simili causa aut corum praesidia impugnare ri- 
deantur, aul eos ipsos captare. Cf. Hezes’& fr. 4. 

Que quominus ex opere De Alexandri itineribus de- 
sumpta aliquis putet, nihil adeo obstat. Alium Diognetum 
Erythrzorum ducem memorant Plutarchus De virtut. 
mul. p. 251, B; Parthen. Erot. c. 9; Polyarn. VEE, 36. 
Dioznetum Antiochi M. ducem habes ap. Polyb. Y, 43, 59 
&jq.; D. Rhodium architectum ap. Vitruv. X, 22; Car- 
thay‘niensem, Clitomach patrem ap. Steph. Byz. v. Καρ- 
yray; pietorem Antonini ap. Jul. Capitol. c. 3 et 6; Me- 
¿arensem ap. Polvien. I, 27; Cretensem ap. Ptolem. He- 
puæst. in Phot. Bib. cod. 190 p. 151, 20; archontem Athe- 
niens. in Marm. Par. init., alios duos ap. Demosth. p. 992, 
26 et 641, 6; alium in Grut. Inscript. p. 107, 9. Demo- 
ynelus ἐν τῷ Hest Νιου. 1. RKvizos citatur ap Herodian, 
II. 101.2, p, 11 loco corruptissiino. Fortasse reponendum 
Atoverco:. Nam Demegneti nomen alias frustra quasivi. — 
Letonem alterum halns in Antholoz. Pal. VI, 27, 28. 





teres fit mentio. Opus ejus sat amplum fuisse ex 
subjectis colligitur fragmentis, quorum ne unum 
quidem ad definienda spatia itinerum pertinet, sed 
in describendis locorum populorumque rebus me- 
morabilibus versantur omnia. Comitibus Alexan- 
dri Amyntam nostrum annumerandum esse etsi 
probabile est, confirmari tamen veterum testimo- 
nio nequit. Multo etiam minus constat de Arche- 
lao, quem τὸν γωρογράφον τῆς ὑπ᾽ Αλεξάνδρου πα- 
τηθείσης vc fuisse ex uno novimus Diogene L. 
II, 17. Alexandrum regem comitatum esse suspi- 
catur Vossius (p. 96), idque verisimile esse vide- 
tur. Idem Vossius (p. 399) statuit chorographum 
eundem esse cujus Περὶ ποταμῶν opus laadant Pta- 
tarchus De fluv. c. 15. et Stobzus Floril. 100, 15. 
At qui De fluviis scripsit procul dubio est idem 
cum eo, qui Περὶ λίθων opus composuit ( Plut De 
fluv. c. 9). Hunc autem esse Archelaum regem 
Cappadocie postremum discimus ex Plinii H. N. 
XXXVII, s. 11, 18, 25, 3a. Sed cur eundem pa- 
temus γωρογράφον terrarum, quas Alexander per 
agraverit, causam idoneam non video, 


— ub — 


BJETON. 
ΣΤΑΘΜΟΙ ΤΗΣ AAEZANAPOY ΠΟΡΕΙΑΣ. 


I. 

Athenzus X , p. 442, B: Βαίτων γοῦν, 6 ᾿Αλεξαν- 
ὅρου Sy, ¡ARTO TAS » ἐν τῷ ἐπιγραφομένῳ Σταθμοὶ τῆς A- 
λεξάνδρου πορείας, χαὶ ᾿Ααύντας ἐν τοῖς Σταθμοῖς, τ 
τῶν Ἑ απύρων ἔθνος φησὶν οὕτω φίλοινον εἶ εἶναι, ὡς καὶ 
ἀλείμματι ἄλλῳ μηδενὶ χρῆσθαι, ἢ τῷ οἴνῳ. Tao 
αὐτὰ ἱστορεῖ καὶ Κτησίας (fr 97) ἐν τῷ περὶ τῶν xarà 
τὴν Ἀσίαν φόρων. 

Cf. lian. V. H. HI, 18, 

2. 


Plinius H. N. VI, 5. 21 : Junguatur inter se 
Tmaus, Emodus, Paropamisus, Caucasus, a qui- 
bus tota ( India) decurrit in planitiem immensam et 

Egypto similem. Verum ut terrena demonstratio 
intelligatar, Alerandri Magni vestigiis insistamus. 





ITINERIS ALEXANDRI. 
1. 


MANSIONES 


Baton, Alexandri mensor itinerum , in libro qui Man: do 


nes itin ris Alexandri inscribitur, et Amyntas in Mansioni- 
bus, Tapyrorum gentem ita vino deditam tradunt , ut ne ad 
unzuendum quidem alia re ulla quam vino utatur. Eadem 
Ctesias quoque narrat ubi agit de tributis Asiaticis. 


, 


BATON. 


Diognetus et Becton itinerum ejus mensores scripse- 
re, a portis Caspiis Hecatompylon Parthorum quot 
diximus milliaesse, inde Alexandriam Ariön quam 
urbem is rex condidit, DLXVI mill., inde ad 
Prophthasiam Drangarum CXCI X mill., inde ad 
Arachosiorum oppidum DXV mill., inde Ortospa- 
num CCL mill., inde Alexandri oppidum quinqua- 
ginta M. In quibusdam exemplaribus diversi nu- 
meri reperiuntur; hanc urbem sub ipso Caucaso esse 
positam. Ab ea ad flumen Copheta et oppidum 
Indorum Peucolaitin CCXXVIl mill., inde ad 
flumen Indum et oppidum Taxila sexaginta mill., 
ad Hydaspen fluvium clarum CXX mill., ad Hy- 
pasin non ignobiliorem XXIX. CCCXC, qui fuit 
Alexandri itinerum terminus, exsuperato tamen 
amne arisque in adversa ripa dicatis. Epistola 
quoque regis ipsius consentiunt his. 

Quod diximus millia esse sc. sect, 17 ubi hee : 
Ipsius vero Parthice caput Hecatompylos abest a 
portis CXXX11I M. passuum. Que ibi sequuntur 
ex eodem fonte fluxisse videntur. 

Strabo XV, p. 723 : Ὀρίζεσθαι γάρ φησι (sc. 
Ἐρατοσθένης fr. 115 Bernh.) τὴν Ἀριανὴν ἐκ μὲν 
τῶν πρὸς ἕω τῷ Ἰνδῷ, πρὸς νότον δὲ τῇ μεγάλη θαλάτ- 
τη, πρὸς ἄρκτον δὲ τῷ Παροπαμισῷ xal τοις ἑξῆς ὄρεσι 
μέχρι Κασπίων πυλῶν, τὰ δὲ πρὸς ἑσπέραν τοῖς αὖτοις 
ὅροις, οἷς $ μὲν Παρθυηνὴ πρὸς Μηδίαν, ἡ δὲ Καρμα- 
vía πρὸς τὴν Παραιταχηνὴν καὶ Περσίδα διώρισται · 
πλάτος δὲ τῆς χώρας τὸ τοῦ ᾿Ινδοῦ μῆχος, τὸ ἀπὸ τοῦ 
Παροπαμισοῦ μέχρι τῶν ἐκθολῶν μύριοι καὶ δισχίλιοι 
στάδιοι" of δὲ τρισχιλίους φασί" μῆκος δὲ ἀπὸ Κασπίων 
πυλῶν, ὡς ἐν τοῖς Ἀσιατιχοῖςσταθμοῖς[ος. Bai- 
τωνος, Διογνήτου, Ἀμύντου}] ἀναγέγραπται, διτ- 
τόν, 

De re vide que disputat Salmas. in Exercitt, 
Plin. p. 357, C, sqq., ubi ex iisdem Betonis et 
Diogneti commentariis fluxisse censet quee ex Era- 
tosthene affert Strabo XI, p. 514 : Τὰ δὲ διαστήµα- 
. τα οὕτω λέγει’ ἀπὸ μὲν τοῦ Κασπίου κτλ. 

3. 

Plinius H.N. VII, 2, 2 : Super alios autem An- 
thropophagos Scythas in quadam convalle magna 
Imai montis regio est, quee vocatur Abarimon, in 





2. 


Eratosthenes ait Arianam ab oriente Indo terminari, ab 
austro mari magno, ab aquilone Paropamiso et montibus 
usque ad Caspias porlas. Ab occidente iisdem finibus, qui- 
bus Parthia a Media, Carmania a Paractacena et Perside dis- 
tinguitur. Regionis latitudo est Indi longitudo, a Paropa- 
miso usque ad ostia, duodecim millia stadiorum : sunt qui 
tredecim millia faciant : longitudo a Caspiis portis duplex est, 
utin A-iaticis Mansionibus (Batonis, Diognelis, Amynta ?) 
scriptum est. 


AMYNTAS. 


135 


qua silvestres vivunt homines aversts post crura plan~ 

tis, eximice velocitatis, passim cum feris vagantes. 

Hos in alio non spirare culo ideoque ad finitimos 

reges non pertrahi , neque ad Alexandrum Ma- 

gnum pertractos Beton itinerum ejus mensor prodi- 

dit. Cf. Gellius N. A. IX, 4. Augustin, C. D. 16, 8. 
4. 

Plinius H. N. VI, s. 22 : 4b iis (Prasiis) in interio- 
re situ Monedes et Suari, quorum mons Maleus, in 
quo umbre ad septentrionem cadunt hieme, cestate 
in austrum, per senos menses. Septentriones eo 
tractu semel in anno apparere, nec nisi quindecim 
diebus, Bæton auctor est, hoc idem pluribus locis 
Indice fieri, Megasthenes. 

Solin ο. 52 : Septentriones in eo tractu in anno 
semel, nec ultraquindecim dies apparent, sicuti au - 
ctor est Beton, qui perhibet, hoc in pluribus Indice 
locis evenire. Negligenter hzc e Plinio exscripta. 

Eadem etiam Martianus lib. VI, cap. de India, 
notante Harduino ad Plin. 1. 1., ubi simul de errore 
Betonis pluribus agit. — Ceterum nomen Betonis 
legitur etiam in Plin. elench. auct. lib. Y, 





AMYNTAS. 
ZTAGMOI AZIAZ. 


E LIBRO PRIMO. 


Athenzus XI, p. 500, D: Ἀ μύντας ἐν τῷ πρώτῳ τῶν 
τῆς Ἀσίας σταθμῶν, περὶ τοῦ ἀερομέλιτος χαλουμένου 
διαλεγόμενος , γράφει οὕτως « Σὺν τοῖς φύλλοις δρέ- 
ποντες συντιθέασιν εἰς παλάθης Συριακῆς τρόπον πλάτ- 
τοντες, of δὲ σφαίρας ποιοῦντες. Καὶ ἐπειδὰν μέλλωσι 
προσφέρεσθαι, ἀποκλάσαντες ἀπ᾽ αὐτῶν ἐν τοῖς ξυλί- 
νοις ποτηρίοις, οὓς χαλοῦσι ταθαίτας, προθρέχουσι͵ καὶ 
διηθήσαντες πίνουσι, Kat ἔστιν ὅμοιον, ὡς ἄν τις μέλι 
πίνοι διείς- τοῦτο δὲ xal πολὺ ἥδιον. » 

Fuse hunc locum tractat Salmasius in Exercitt. 
Plin. p. 717. Cf, etiam Casaubonus ad Atheneum 
1.1. 





MANSIONES ASIA. 


1. 
E LIBRO TERTIO. 


Amyntas primo libro De Asise Mansionibus de aereo melle, 
quod vocatur, verba faciens ita scribit : « Colligunt una cum 
foliis, componuntque ita, ut fingant in modum massie Syri- 
ace, nonnulli vero in globi formam. Ubi frui volunt, decer- 
ptam massa partem aqua diluunt in ligneis poculis, quas 
tabætas vocant; dein colant bibuntque. Estque potus similis 
ac si quis mel dilutum bibat, sed sapore multo jucundiore. » 


136 


2. 
E LIBRO TERTIO. 


Athenzus XII, p. 529. E: Ἀμύντας δ᾽ ἐν τρίτῳ 
Σταθμῶν ἐν tH Nivo prat εἶναι χῶμα ὑγελὸν, ὅπερ 
κατασπάσαι Κῦρον ἐν τη πολιορκίᾳ ἀναγωννύντα τῇ 
πόλει. Αέγεσθαι δὲ τὸ χῶμα τοῦτ᾽ εἶναι Σαρδαναπάλ- 
λου τοῦ | βασιλεύσαντος Νίνου, ἐφ᾽ οὗ καὶ ἐπιγεγράφθαι 
ἐν στήλη λιθίνη Χαλδαϊκοῖς γράμμασιν, ὃ μετενεγκεῖν 
Χοιρίλον £ ἔμμετρον ποιήσαντα. Εἶναι δὲ τοῦτο. « Ἐγὼ 
δὲ ἐθασίλευσα, καὶ ἄχρι ἑώρων τοῦ ἡλίου φῶς, ἔπιον, 
ἔφαγον, ἠφροδισίασα, εἰδὼς τόν τε χρόνον ὄντα βρα χὺν, 
ὃν ζῶσιν οἱ ἄνθρωποι, καὶ τοῦτον πολλὰς ἔχοντα peta- 
βολὰς xai χακοπαθείας, xai ὧν ἂν χαταλίπω ἀγαθῶν, 
ἄλλοι ἕξουσι τὰς ἀπολαύσεις. Διὸ κἀγὼ ἡμέραν οὐδε- 
μίαν παρέλιπον τοῦτο ποιῶν. » 

ΧοιρΏος] sc. lasensis, comes Alexandri. Vid. 
Neke in fragm. Chorrili p. 210. Cf. Callisthen, 
fr. 35, ibique notata. 


E LIBRIS INCERTIS. 
3. 


Athenzus II, p. 67, A: ‘Auuvrag ἐν Σταθμοῖς Περ- 
σιχοῖς φησι « Φέρει τὰ 6 ὄρη τέρμινθον, καὶ σχῖνον, καὶ 
κάρυα τὰ Περσικὰ, ἀφ᾽ ὧν ποιοῦσι τῷ βασιλεῖ ἔλαιον 
πολυ. » 


A. 


Atlienzus XII, p. 514, F, de vite aurea, que ad 
lectum regis Persarum posita erat ( V. Chares fr. 10: 
Τὴν δὲ ἄμπελον ταύτην Αμύντας protv ἐν τοῖς Στα- 
θμοῖς καὶ βότρυας Ever ἐκ τῶν πολυτελεστάτων ψήφων 
συντεθειµένους, οὗ ααχρᾶν τε ταύτης ἀναχεῖσθαι xpa- 
77,92 χρυσοῦν, Θεοδώρου τοῦ Σαμίου ποίημα. Gf. 


2. 
E LIBRO TERTIO. 


Amyntas tertio libro Mansionum ad urbem Ninum ait tu- 
mulum esse prvaltum , quem diruit et solo equavit Cyrus, 
quum urbem obsideret εἰ aggerem contra eam excitaret : 
perhiberi autem tumulum illum fuisse Sardanapalli, regis 
Nini, incisumque habuisse in columna lapidea Chaldaicis 
literis epigramma , quod a Chocrilo Graecis versibus reddi- 
tum sit. Fuisse autem scriptum in hanc sententiam : « Eyo 
regnavi et quamdiu lucem solis vidi, tamdiu bibi , comedi, 
veneri indulsi , gnarus breve esse tempus, quo vivunt ho- 
mines, habereque illud multas conversiones οἱ adversitates ; 
et qua relicturus sim bona, iis alios esse fruituros. Quare 
nullam ego diem praetermisi, quin illud agerem. » 


3. 
E LIBRIS INCERTIS. 


Amyntas in Persicis Mansionibus scribit : « Ferunt mon- 
tes terebinthum, lentiscum et Persicas nuces , e quibus regi 
copiosum oleum paratur. » 


— — — o ————— — — — mad 


=- μου 


ΑΜΥΝΤΑ ΣΤΑΘΜΩΝ 


Brisson. De regio Pers. pr. T, ο. 77 extr., ubi ex 
Himerio ἐν μελέταις apponit hzc : ἄμπελος Ἄρτα- 
ξέρξη χρυση, Θεοδώρου Σαμίου ποίημα. De Theodoro 
v. Müller, Archæol. $ 60. 


5, 


Athenzus X, p. 442, B, de gente Tapyrorum. 
Vide Bztonis fr. 1. 
6. 


Ælian. H. A. XVII, 17 : Ἀμύντας ἐν τοῖς ἔπιγρα- 
φομένοις οὕτως ὑπ᾽ αὐτοῦ Σταθμοῖς, χατὰ τὴν y τὴν 
Κασπίαν xal βοῶν ἀγέλας λέγει πολλὰς, καὶ χρείττο- 
νας ἀριθμοῦ εἶναι, καὶ ἵππων - ἐπιλέγει δὲ dpa καὶ 
ἐκεῖνα, ἐν ὡρῶν τισι περιτροπαὶς μυῶν ἐπιδημίας yi- 
νεσθαι πλῆθος ἄμαχον. Καὶ τὸ μαρτύριον ἐπάγει, λέ- 
γων, τῶν ποταμῶν τῶν ἀεννάων σὺν πολλῷ τῷ ῥοίζῳ φε- 
ρομένων, τούσϑε καὶ μάλα ἀτρέπτως ἐπινήγεσθαί τε av 
τοῖς καὶ τὰς οὐρὰς αὐτῶν ἐνδακόντας ἕρμα τοῦτο ἴσχειν, 
καὶ τοῦ διαθάλλειν τὸν πόρον σύνδεσμόν ( σφισιν Wyt- 
tenb.) ἰσχυρότατον ἀποφαίνειν τόνδε. Ἔς τὰς ἀρούρας δὲ 
ἀπονηξάμενοι , φησὶ, καὶ τὰ Aria ὑποχείρουσιν, καὶ διὰ 
τῶν δένδρων ἀνέρπουσιν, καὶ τὰ ὡραῖα δεῖπνον ἔχουστν- 
xai τοὺς κλάδους δὲ διακόπτουσιν, οὐδὲ ἐκείνους κατα- 
τραγεῖν ἀδυνατοῦντες. Οὐχοῦν ἀμυνόμενοι οἳ Κάσπιοι 
τὴν ix τῶν μυῶν ἐπιδρομήν τε ἅμα xat λύμην, çs- 
δονται τῶν γαμγωνύ; χων οἷπερ οὖν καὶ αὐτοὶ χατὰ νέ- 
qv, πετόμενοι εἶτα αὐτοὺς ἀνασπῶσιν, καὶ ἰδία τινὶ φύ- 
Get τοῖς Κασπίοις ἀναστέλλουσι τὸν λιμόν. ᾿Αλώπεκες δὲ 
al Κάσπιχι, τὸ πλῆθος αὐτῶν τοσοῦτον ἐστιν, ὡς xai 
ἐπιφοιτᾶν οὗ μόνον τοῖς αὐλίοις τοῖς κατὰ τοὺς ἀγροὺς, 
7 im γε αὴν καὶ ἐς τὰς πόλεις παριέναι" καὶ ἐν οἰχία cher 
πηξ φανεῖται, οὐ μὰ Δία ἐπὶ λύμη, οὐδὲ ἄρπαγτ, ἀλλὰ 
οἷα τίθχσος’ καὶ ὑποσαίνουσί γε οἱ Κάσπιοι [τοις Ka- 
σπίοις >) xat ὑπαικάλλουσι τῶν παρ᾽ ἡμῖν χυνιδίων (add. 


4. 

Regis vitem ait Amyntas in Mansionibus uvas habere e 
pretiosissimis lapidibus compositas : indeque non procal po- 
situm esse craterem aureum , Theodori Samii opus. 

6. 

Amyntas in Mansionibus, quas sic inscripsit, in terra Ca- 
spia tradit boum et equorum greges esse innumerabiles. 
idem hoc quoque dicit, certis temporibus infinitam ma- 
rium multitudinem accedere. Ejusque rei testimonium af- 
fert inquiens in perennibus fluviis rapide precipitantibes 
intrepide eos innatare, et caudas inter se mordicus tenen 
les hoc firmamento uli, coque ceu validissimo vinculo fu- 
vios transmittere. Quum autem in arationes transierint, 
segetes succidunt , et in arbores ascendentes fructus edunt ; 
et quos vorare nequeunt ramos frangunt. Caspii ut ab infe- 
stis eorum incursionibus se defendant, parcent avibus quz 
aduncos habent ungues. He igitur tantis et ipsae gregibus, 
ul nubes exse videantur, advolantes mures corripiunt et soo 
proprio quodam natura: munere a Caspiis famem depellunt. 
Porro vulpium Caspiarum ea est multitudo, ut non modo 
agrestia stabula adeant , sed urbes quoque ac domos ingre- 


FRAGMENTA. 


δίκην s. τρόπον ). Οἱ δὲ μῦς of τοῖς Κασπίοις ἐπίδημοι 
ὄντες κακῶν ( ἐπιδήμιον ὄντες xaxov Reisk.), μέγεθος 
αὐτῶν ὅσον κατά γε τοὺς Αἰγυπτίων ἰχνεύμονας δρᾶσθαι, 
ἄγριοι δὲ καὶ δεινοὶ, καὶ χαρτεροὶ τοὺς ὀδόντας, καὶ δια- 
χόψαι τε xal διατραγεῖν οἶοίτε εἰσὶ καὶ σίδηρον. Τοιοῦ- 
τοι δὲ ἄρα xal οἱ μῦς ol ἐν τῇ Γερηδόνι τῆς Βαθυλωνίας 
εἰσὶν, ὧνπερ οὖν καὶ τὰς δορὰς [ ἴσασιν ] οἱ τούτων κάπη- 
λοι [καὶ] ἐς Πέρσας ἄγουσι φόρτον: εἰσὶ δὲ ἁπαλαὶ χαὶ 
συνεῤῥαμμέναι, χιτῶνές τε ἅμα γίνονται χαὶ ἀλεαίνου- 
σιν αὐτούς’ καλοῦνται δὲ dpa οὗτοι χαναυτᾶνες, ὡς xel- 
νοις φίλον. Θαυμάσαι δὲ τῶν μυῶν τῶνδε ἄξιον ἄρα 
xal τοῦτο" ἐὰν ἁλῷ μῦς χύουσα, xara ἐξαιρεθῇ τὸ fu- 
6ρυον, αὐτῆς δὲ διατµ.ηθείσης ἐκείνης, εἶτα μέντοι χαὶ 
αὐτὸ διανοιχθῆ, καὶ ἐχεῖνο ἔχει βρέφος. 

Αλώπεκες δὲ αἱ Κάσπιαι..] « Animal Shacal ap- 
pellatum intelligi vult Schneider. V. ad Alian. 
I, 7; XII, 48. — ἰχνεύμονας] planum est intelligi 
speciem aliquam mustele aut viverra. Schneider. 
« Idem in Edit. mures Caspios ad sciuros pertinere 
censebat. » Jacoss. — ἴσασιν et xal in nonnullis 
codd. omittuntur, sine ullo damno. MuresTeredunii 
intelligendi mustelz erminez aut similes. — xavau- 
τᾶνες ] « Καυνάχας malebat Gesner., eamque emen- 
dationem probat etiam Jungermannus ad Polluc. 
VII, 13, p. 727, ubi est : Βαθυλωνίων ἐστὶν 6 χαυ- 


diantur ; nihil tamen hercle nocentes , neque rapientes , sed 
citures Caspiis tamquam caniculse adulantur. Mures autem 
Caspiis infesti neque magnitudine inferiores quam JEgyptii 
ichneumones, itemque feri sunt et acerbi, et robore den- 
tium non aliter ferrum dissecare et devorare possunt, quam 
mures in Teredone Babyloniz ; quorum pelles molles insti- 
tores ad Persas vehunt, quibus vestes consuuntur, et corpus 
optime fovetur; hosque suo sermone canautanas appellant. 
Hoc etiam in muribus admiratione dignum est : si mus præ- 


137 


νάχης. Hoc Persici vestimenti nomen occurrit etiam 
in Aristoph. Vesp. 1149. Philesc. 68 xavarävestam- 
quam Indorum dialecti vocem ponit. » SCHNEI- 
DER. 


7» 


ZElian. H, A. V, 14 : Ἐν τῇ Πάρῳ (scr. Γυάρῳ) 
τῇ νήσῳ Ἀριστοτέλης λέγει μῦς εἶναι, καὶ μέντοι καὶ 
τὴν γῆν σιτεῖσθαι τὴν σιδηρῖτιν' Αμύντας δὲ xal τοὺς 
ἐν Τερηδόνι, γῆ δέ ἐστιν αὕτη τῆς Βαθυλωνίας, τὴν 
αὐτὴν τροφὴν προσφέρεσθαι λέγει. 

« Ex Antigon, c. 21, Plin. VIII, 57, 6. 82 Γυά- 
pw scribendum esse docuerunt S. Holst, ad Steph. 
Byz. p. 88, Bochart Hieroz. II, p. 540, Beckm. de 
mir. Ausc. c. 24, p. 56, Scangip. Suidas in Γύα- 
ρος" λέγεται ὅτι ἐν ταύτη διατρώγουσιν of μύες τὸν σίδη-- 
ρον. Vid. Theophr. Opp. tom. I, p. 834, et Schnei- 
der, ibi Tom. IV, p. 814. Miraculum imminuit /Elia- 
nus non σίδηρον dicens, sed γῆν σιδηρῖτιν a muribus 
degluttiri, 

8. 


Schol. Nic, Ther. 815 : Αμύντας φησὶ τὴν puya- 
λῆν ix μυὸς xal γαλῆς ylveodar χαλεπὸν δὲ εἶναι τὸ 
δῆγμα αὐτῆς, ὅταν δέχῃ.  : 


gnans capta dissecetur et eximatur fetus, in eo quoque 
dissecto foetus reperitur alter. 
| 7. 

In Gyaro insula Aristoteles ait mures terram ferrariam 

edere; et Amyntas in Babylonica Teredone mures eodem 


cibo uti ait. 
8. 


Amyntas dicit murem araneum nasci ex mure et mustela : 
morsum ejus gravem esse. 


HEGESIAS MAGNES. 





Strabo XIV, p. 648 : Ἄνδρες δ᾽ ἐγένοντο γνώριμοι | fectato isto et exsangui Asianorum dicendi genere 


Μάγνητες, Ἡγησίας τε ó ῥήτωρ, ὃς ἦρξε μάλιστα τοῦ 
᾿Ασιανοῦ λεγομένου ζήλου, παραφθείρας τὸ καθεστηκὸς 
ἔθος τὸ Αττικόν: καὶ Σῖμος ó μελοποιός. 

Cicero Brut, c. 83 : Et quidem duo fuerunt per 
idem tempus dissimiles inter se, sed Attici tamen : 
quorum Charisius multarum orationum , quas scri- 
bebat aliis, quum cupere videretur imitari Lysiam ; 
Demochares autem , Demosthenis sororis filius etc.. 
At Charisii vult Hegesias esse similis , isque ita se 
putat Atticum, ut veros illos prae se pæne agrestes 
putet, At quid est tam fractum, tam minutum , tam 
in ipsa, quam tamcn consequitur, concinnitate pue- 
rile ? 

Hinc igitur patet Hegesiam Charisio (*) et De- 
mochare juniorem fuisse. Áccuratius etatem viri 
definire Vossius instituit, Scilicet quum dictum 
quoddam , quod Hegesiz (fr. 1) tribuit Plutarchus 
( Vit. Alex. c. 3), Timzo tribuatur a Cicerone, Si- 
culum scriptorem id a Magnete mutuatum esse 
censet, « Plutarchus, ait, vir immense lectionis et 
cui , quum Vitas istas scriberet, ad manus semper 
erant Timzus atque historici alii, nunquam Hege- 
siz illud dictum tribuisset , quod Timzo assignat 
Tullius, nisi: prior Hegesias dixisset, aut si saltem 
circa eadem tempora ita uterque scripsisset. Quod 
si est, extremis Ptolemzi Lagi et primis Philadel- 
phi temporibus vixerit Hegesias. » 

Scripsit Hegesias (**) preter orationes etiam hi- 
storiam Alexandri, et fortasse alia quedam argu- 
menti historici. Fabulis et ineptis commentis au- 
ctorem indulsisse haud. obscure indicat Aulus Gel- 
lius (N. A. 1X, 4), qui tamquam rerum inauditarum 
et incredularum scriptores componit Aristeam 
Proconnesium, Isigonum Niczensem, Ctesiam, 
Onesicritum , Polystephanum, Hegesiam. Ad fabu- 
larum studium accedit narratio oratorio fuco et af- 


(*) De Charisio oratore parum noto v. Quinctil. X, 1, 
70 : Nec nihil profecto viderunt, qui orationes, que 
Charisii nomine eduntur, a Menandro scriptas putent. 
Fragmentum ejus servavit Rutil. Lup. I, 10. Cf. Wester- 
mann. Gesch. d. gr. Bereds. p. 100, η. 34. 

(**) Distinguendus a rhetore Hegesias Cyrenaicus phi- 
los., Platonis fere zequalis, de quo v. Diog. L. II, 83; Cic. 
Tusc. I, 32; Valer. Max. VIL, 9; Suidas v. Ἀρίστιππος. — 
Heoesias Maronites, qui De re rustica scripsit, Auct. De R. 
R. p. 54, 164. — Hegesias (Hegias >) Atheniensis sculptor ; 
Lucian. Rhet. priec. ο. 9; Quinctil. XI}, 10. Ceterum de 
permutations nominum Hegesias et Hegias aliorumque v. 
Welcker. Cycl. Hom. p. 278, 304. 


deformata. Nam quod de orationibus Hegesiz G- 


'cero dicit, idem etiam in historiarum libros cadere 


fragmenta comprobant luculentissime. Placuit ora 
tio Nostri Varroni ( Habes Hegesic genus, quod 
Farro laudat , Cic. Ep. ad Att. XII, 6); ab reliquis 
omnibus vehementer vituperatur. Quze huc spe- 
ctant veterum testimonia hac sunt : 

Cic. Orat. c. 67 : Quam ( numerosam compre 
hensionem ) perverse fugiens Hegesias, dum ille 
quoque imltari Lysiam vult, alterum pene Demo- 
sthenem , saltat incidens particulas : et is quidem 
non minus sententiis peccat quam verbis, ut noa 
querat quem appellet ineptum, qui illum cogo 
verit. 

Id. ibid. c. 69 : Sunt etiam qui illo vitio, quod 
ab Hegesia maxime fluxit, infringendis conciden- 
disque numeris in quoddam genus abjectum inci- 
dant Siculorum simillimum. 

Theon. Progymn. 2 : ᾿Επιμελητέον δὲ καὶ τῆς 
συνθέσεως τῶν ὀνομάτων, πάντα διδάσχοντα ἐξ ὧν ču- 
φεύξονται τὸ κακῶς συντιθέναι, χαὶ μάλιστα δὲ chy 
ἔμμετρον καὶ εὔρυθμον λέξιν, ὡς τὰ πολλὰ τῶν * 
τοῦ ῥήτορος xal τῶν Ἀσιανῶν καλουμένων ῥητόρων. 

Dionysius Hal. De verb. compos. c. 4, tom. Y, 
p. 3o R., historicos qui aptam verborum compos- 
tionem plane neglexerint, recenset , Phylarchum, 
Duridem, Polybium, Psaonem, Demetrium Ca- 
lantianum, Hieronymum, Antilochum , Heracli- 
dem, Hegesiam Magnetem. In antecedentibus ( p. 
27 R.) demonstraturus quomodo mutatus ver- 
borum ordo characterem orationts immutet , He 
rodotea verba ( ex initio libri I) ita transponit: 
« Ἀλυάττου μὲν υἱὸς ἦν Κροῖσος, γένος δὲ Λυδὸς, τῶν 
ἐντὸς Ἅλυος ποταμοῦ τύραννος ἐθνῶν" ὃς, ἀπὸ ure 
θρίας ῥέων Σύρων τε καὶ Παφλαγόνων μεταξὺ, πρὸς 
βορέαν ἔξεισι ἄνεμον εἷς τὸν καλούμενον πόντον Ei- 
ξεινον. » Quibus addit : Ἡγησιαχὸν τὸ σχῆμα τῶν 
τῆς συνθέσεως, µικρόχοµψον, ἀγεννὲς, μαλθαχόν. Tor 
των γὰρ τῶν λήρων ἱερεὺς ἐκεῖνος ἀνὴρ, τοιαῦτα γρά- 
φων” «Ἐξ ἀγαθῆς ξορτῆς ἀγαθὴν ἄγομεν ἄλλην. » — 
« Ἀπὸ Μαγντσίας εἰμὶ τῆς μεγάλης Σιπυλεύς. »--«Οὐ 
γὰρ μικρὰν εἰς Θηδαίων ὕδωρ ἔπτυσεν 6 Λιόνυσος 
ἡθὺς (sc. ὁ ᾿Ισιηνός) μὲν γάρ ἐστι, ποιεῖ δὲ μαίνεσθαι, » 
Adde que idem Dionysius disputat in fragm. He- 
ges. 3 (*). 


8 


(*) Cum Hegesia aptissime Beeckhins (Ind. lectt. univ. 
Berolin. 1824 sem. hibern. p. 4) componit Pausaniam. 


* Aut fallimur magnopere ait, aut unde stilum suam Pan- 


HEGESIAS FRAGMENTA. 


Longinus De sublim. c. 3, 3, postquam de Cli- 
tarchi aliorumque dictionis inani tumore dixerat, 
addit : Τά γε μὴν “Augixpatous τοιαῦτα xal ‘Hynotou 
xal Matprdog: πολλαχοῦ γὰρ ἐνθουσιᾶν ἑαυτοῖς δοχοῦν- 
tec, οὐ βαχχεύουσιν, ἀλλὰ παίζουσιν. 

Talis quum fuerit Hegesias, haud inepte cogno- 
minatus esse dicitur ἀγριμέλισσα, apis silvestris , 
teste Hesychio. (Cf. Suidas : Ἁγρία μέλισσα, ἐπὶ τῶν 
σφόδρα πονηρῶν xal ὠμῶν. ) 


— — — 


TA IIEPI AAEZANAPON. 
I. 


Plutarch. Alex. 3 : Ἐγεννήθη δ᾽ οὖν ᾿Αλέξανδρος 
ἱσταμένου αηνὸς “Εχατομθαιῶνος, ὃν M αχεδόνες Λῶον 
καλοῦσιν, ἕκτη, καθ᾽ ἣν ἡμέραν 6 τῆς Ἐφεσίας Ἀρτέ- 
µιδος ἐνεπρήσθη veux" ᾧ Ἡγησίας ὃ Μάγνης ἐπιπέ- 
φώνηκεν ἐπιφώνημα χατασθέσαι τὴν πυρκαϊὰν ἐχείνην 
ὑπὸ ψυχρίας δυνάμενον: εἰκότως γὰρ ἔφη καταφλεχθῆναι 


τὸν νεὼν, τῆς Ἀρτέμιδος ἀσχολουμένης περὶ τὴν Ads- ` 


ξάνδρου μαίωσιν. 


saniam certe magna ex parte formaverit, simplicissima via 
invenimus. Quippe in forma orationis nihil magis mentem 
ferit quam numerus : quodsi , qualis numerus sit. recte con- 
stitueris, stili ipsius proprietatem definiveris : cetera enim 
utplurimum in eundem modum composita reperiuntur. 
Jam vero cujus aures Atticis numeris assueverint , dum 
Pausaniam viva voce recitat, ne unam quidem periodum 
apte cadentem deprehenderit ; ita omnia fracta, concisa, 
inversa, perturbata sunt; denique verborum collocatio ea 
est , ut auctor legentes quasi deludere videatur, ne recte in- 
telligi possit. Prxterea dictio jejuna, exilis, exsanguis est : 
quod anfe nos alii noturunt. Ut uno verbo omnia compre- 
hendamus , stilus Asianus et Hegesiacus est; quem exco- 
luit Hegesias Magnes Sipylenus, hoc est Pausanise popu- 
laris : sive, quod verisimillimum, hec rhetorum secta in 
Hegesiz patria usque ad Pausaniam perduravit, eáque hic 
institutus domi est, sive Pausanias popularis eui stilum 
sponte amplexus eum in patria honorem opere suo cele- 
brare voluit : ut, quum nullum paullo amplius Asianz di- 
ctionis specimen supersit, illa qualis fuerit , jam ex ipso po- 
tissimum Pausania cognoscendum videatur. » 


139 


Eadem Timzo tribuit Cicero De nat. deor. II, 
27 : Concinne, ut multa Timeeus : qui quum in hi- 
storia dixisset, qua nocte natus Alexander esset, 
eadem Diance Ephesia templum deflagravisse ; ad- 
Junxit, minime id esse mirandum, quod Diana, 
quum in partu Olympiadis adesse voluisset, abfuis- 
set domo, Sane hoc concinne dictum, sed a gra- 
vitate historici prorsus alienum, ut merito ri- 
deatur a Plutarcho. Cf, Ruhnken. Hist. crit. orat. 
p. 184. 


2. 


Agatharchides in Preefat: ad lib, V De mari ru- 
bro (ap. Phot. cod. 250, p. 446 ed. B. ) : Ἡγησίας 
μὲν οὖν πολλάχις τῆς ἀπωλείας μεμνημένος τῶν πό- 
λεων εὐτελής ἐστιν. “O γὰρ μὴ θέλων τοῖς καιροῖς οἷ- 
χείως διαλέγεσθαι, ζητῶν δὲ ἐξ ἀνάγκης ἐν αὐστηρῷ 
πράγματι κομψότητα διαφαίνειν, τοῦ μὲν ἰδίου ζηλώ-- 
paros ἐπὶ ποσὸν τυγχάνει, τῆς δὲ τῶν ὑποχειμένων 
ἀξίας ob στοχάζεται ὥσπερ οὗτος ἐν τοῖς αὐτοῦ φω- 
ρᾶται λόγοις’ οἷον «"Ονομµα κατελάδοµεν, πόλιν 
καταλιπόντες. » Σκόπει τοίνυν. Τοῦτο πάθος μὲν 
οὐδαμῶς ποιεῖ, ἀλλὰ συνάγει πρὸς τὴν ἔμφασιν καὶ 
ποιεῖ ζητεῖν τί λέγει. Οὗ γὰρ ἄν τις τῇ γνώμη δι- 
σταγμὸν ἐνεργάσηται, ἐκεῖσε ἀπὸ τοῦ λόγου τὸ δεινὸν 
ἀφῆκε. Διὰ τί; ὅτι τὸ ῥηθὲν ἐν τῷ σαφῶς γνῶναι xal 
τὴν συμπάθειαν ἔστι λαθεῖν" 6 δ᾽ ὑστερήσας τοῦ σαφοῦς 
ἀπολέλειπται καὶ τῆς ἐναργείας. Εἶτα ὅμοιον περὶ 
Θηθαίων φησί: « Τὸν γὰρ μέγιστα φωνήσαντα 
τόπον ἄφωνονἡ συμφορὰ πεποίηκε. » Πάλιν 
ἐπ᾽ Ὀλυνθίων" «’Ex μυριάνδρου πόλεως ἐξπλ- 
θον, ἐπιστραφεὶς δ᾽ οὐκέτ᾽ εἶδον. » ᾿Κζήτεις δὲ 
τί; τὸ μὲν γὰρ ῥηθὲν, ὑπὸ τοιαύτην ἔμφασιν πεπτωκὸς, 
πεπλάνηχεν ἡμῶν ἀπὸ τοῦ προκειμένου τὴν γνώμην. 
Δεῖ δὲ τὸν οἰκτιζόμενον ἀφέντα τοὺς ἀστεϊσμοὺς, τὸ 
πρᾶγμα σημαίνειν Ô οἰχείωται τὸ πάθος, εἶ μέλλοι μὴ 
τῇ λέξει διαχοσμεῖν, ἀλλὰ τῷ τῆς συμφορᾶς αἰτίῳ προσ- 
εδρεύειν. Ἀλλ᾽ ἐφ᾽ ἕτερον ἰτέον" «᾿Αλέξανδρε, καὶ 
τὸν ᾿[παμινώνδαν νόμισον, δρῶντα τὰ λεί- 





DE REBUS ALEXANDRI. 
1. 

Natus est Alexander die sexto Hecatombaonis mensis, 
quem Loum appellant Macedones. Eodem illo die templum 
Dianz Ephesize conflagravit. Quam rem narrans [legesias 
Magnes dictum adjecit adeo frigidum, ut incendium istud 
potuisset exstinguere. Scilicet haud mirandum dicit tem- 
plum flammis consumptum esse, quum Diana tum obste- 
tricio opere circa Alexandrum occupata fuisset. 

2. 

Hegesias , sepius memorans eversiones urbium, laborat 
exilitate. Nolens enim temporibus accommodate dicere, stu- 
dens vero in rebus austeris leporem ostendere, assequitur 
quidem aliquatenus quod vult, a dignitate vero rei tractandze 
longe aberrat; uti ex orationibus ejus manifesto apparet, 


verbi causa ubi dicit : Urbe relicta nomen acquisivimus. 
Specta igitur hoc : affectionem nequaquam movet , sed ad 
quarendam verborum significationem nos adducit. Nam 
ubi quis dubitationem animo injicit, ibi gravitatem ora- 
tioni demit. Quare? Quia si dictum clare perspicitur, aní- 
mus lectoris commoveri potest; postposita autem perspi- 
cuitate, vis quoque verborum imminuitur. Hinc de The- 
banis ad eundem modum dicit : Locum enim altissima 
voce locutum mulum calamitas reddidit. Rursum de 
Olynthiis : Ex urbe decem virorum millia capiente pro- 
Jectus sum ;conversus non amplius vidi. Quaeris quidnam? 
Dictum ita expressum a re presenti animum abducit. 
Oportet vero miserantem, misso festivitatis studio, rem 
designare, quee affectioni propria est, siquidem non di- 
ctioni ornatum quarere, sed calamitatis cause servire ve- 


, 





FRAGMENTA. 


φορὰν δεῖ προσθέντας ἐπιγράμματι χρήσασθαι, xal 
κντελὴς ἡ πρᾶξις. Πλὴν τῆς μὲν τούτου κομψότητος, 
α μὴ μανίας εἰπὼν πικρότερος φανῶ, διεληλύθαμεν, 
jot, τὰ πλεῖστα. Εἰσάγει δὲ μετὰ σαφηνείας καὶ τῆς 
»επούσης λόγῳ κοσμιότητος εἰς τὸν ὅμοιον εἰπόντας 
mov Στρατοκλέα μὲν οὕτως a ᾿Αροῦται καὶ 
πείρεται τὸ Θηθαίων ἄστυ, τῶν συναγω- 
σαμένων ὑμῖν τὸν πρὸς Φίλιππον πόλε- 
ον. » Ἅμα, φησὶ, τὸ πάθος τῆς πόλεως εὐσήμως 
έθηχε, καὶ τῆς τῶν ἠτυχηχότων φιλίας ὑπεμνήσθη" 
| δεινὸν γὰρ εὐνοίᾳ παρατεθὲν ἐμθριθεστέρους εἴωθε 
ὡς οἴκτους ποιεῖν. Μετὰ Στρατοχλέα ὁμοίως Αἰσχί- 
jv εἰσάγει λέγοντα-« πόλις ἀστυγείτων £x μέσης 
is Ἑλλάδος ἠφάνισται. » Ἄριστα, φησὶ, τῆς 
lv ἐπωλείας τὸ τάχος τῇ μεταφορᾶ σημήνας, τοὺς 
νδύνους δὲ ἐφιστὰς ἐχ τοῦ τὸν πεπονθότα τοῖς ἀκούουσι 
εχνύειν' ὅμορον ὑπάρχοντα. ᾿Αλλὰ γὰρ 6 Δημοσθέ- 
15, φησὶ, µετενέγχας τοὺς λόγους ἐπὶ τὸν ᾿Αλέξανδρον 
τω δεδήλωχε" a Τὴν μὲν πόλιν ἐξώρυξεν ix 
Dv θεμελίων, ὥστε μηδὲ ἐπὶ ταῖς ἑστίαις 
αταλιπεῖν τὴν τέφραν, παῖδας δὲ xal γυ- 
εἴχας τῶν ἡγησαμένων τῆς “Ελλάδος ἐπὶ 
ἃς σχηνὰςτῶν βαρθάρων διένειμε.» Πικρῶς 
d σαφῶς καὶ βραχέως ἀφ᾽ ἑκάστου τῶν εἰδῶν εἰληφὼς 
¡y ὑπερθολὴν ὅμως τῆς διδασχούσης τὸ πρᾶγμα ἐναρ- 
ίας οὐκ ἐπελάθετο. Πάλιν Er’ Ὀλυνθίων 6 αὐτὸς ῥή- 
yp? «'"Ολυνθον δὴ καὶ Μεθώνην καὶ ᾿Απολ- 


ον(ανκαὶδύοχαὶτριάχοντα πόλειςτῶν ἐπὶ 


ράκης. ἃς πάσας οὕτως ὠμῶς ἀνῄρηκεν, 


144 


ὥστε el μηδὲπώποτε ἐκτίσθησαν ῥάδιον el- 
ναι προσελθόντας εἰπεῖν, » κτλ. ` 


3. 


Dionys. Hal. De comp, verb. tom. V, p. 120 
R. : Ol δὲ μὴ ἐγένετο πρόνοια τούτου τοῦ μέρους 
(apte verborum compositionis), οἱ μὲν ταπεινὰς, 
ol δὲ κατακεκλασμένας, of δ᾽ ἄλλην τινὰ αἰσχύνην 3 
ἀμορφίαν ἐχούσας ἐξήνεγκαν τὰς γραφάς. Ὧν ἐστι 
πρῶτος καὶ τελευταῖος xal μέσος 6 Μάγνης σοφιστὴς 
Ἡγησίας * ὑπὲρ οὗ , μὰ τὸν Δία xal τοὺς ἄλλους θεοὺς 
ἅπαντας, οὐκ οἶδ᾽, ὅτι χρὴ λέγειν, πότερον τοσαύτη 
περὶ αὐτὸν ἦν ἀναισθησία χαὶ παχύτης, ὥστε μὴ συνο- 
ρᾶν, οἵτινές εἶσιν εὐγενεῖς ἢ ἀγενεῖς ῥυθμοὶ, À τοσαύτη 
θεοθλάθεια χαὶ διαφθορὰ τῶν φρενῶν, ὥστ᾽ εἰδότα τοὺς 
κρείττους , ἔπειτα αἱρεισθαι τοὺς χείρονας" ὃ καὶ μᾶλ-- 
λον πείθομαι, ᾿Αγνοίας μὲν γάρ ἐστι xal τὸ κατορθοῦν 
πολλαχοῦ - προνοίας δὲ τὸ μηδέποτε. Ἐν γοῦν to- 
σαύταις γραφαῖς, ἃς καταλέλοιπεν ὃ ἀνὴρ, μίαν οὐκ 
ἂν εὗροι τὶς σελίδα συγκειμένην εὐτυχῶς- ἔοικε δὲ ταῦτα 
ὑπολαθεῖν ἐκείνων κρείττω, xal μετὰ σπουδῆς αὐτὰ 
ποιεῖν, εἰς ἃ δι’ ἀνάγκην ἄν τις ἐμπεσὼν ἐν λόγῳ oye- 
δίῳ δι᾽ αἰσχύνης ἔθετο φρόνημα ἔγων ἀνήρ. Θήσω δὲ 
Χαὶ τούτου λέξιν ἐξ Ἱστορίας, ἵνα σοὶ γένηται δῆλον ἐξ 
ἀντιπαραθέσεως , ὅσην μὲν ἀξίωσιν ἔχει τὸ εὐγενὲς ἐν 
ῥυθμοῖς, ὅσην 8’ αἰσχύνην τὸ ἁγενές. 

Τί δὲ ὃ λαμθάνει πρᾶγμα 6 σοφιστής; τοιόνδε. 
᾿Αλέξανδρος πολιορκῶν Γάζαν, χωρίον τι τῆς Συρίας 
πάνυ ἰσχυρὸν, τραυματίας τε γίνεται κατὰ τὴν προσ- 





y est. Festivitatis hujus scriptoris, ne insaniee dicens acer- 
»r videar, ait , recensuimus plurima. Introducit vero etiam 
m perspicuitate et justo orationis ornatu de eadem re dicen- 
3; Stratoclem quidem ita: Aratur jam et seritur The- 
morum civilas , qui nobiscum contra Philippum arma 
mpserunt. Simul, ait, casum urbis evidenter exposuit, et 
'elícium amicitie recordatus est. Durum enim benevolen- 
e appositum majorem solet commiseralionem movere. 
et Stratoclem similiter schinem inducit dicentem : Urbs 
ntermina e media Grecia sublata est. Optime, dicit , 
leritatem excidii metaphora significat et instans periculum 
mstrat eo, quod qui ista perpessi sint auditorum finiti- 
y esse dicit. Verum Demosthenes, inquit, ad Alexan- 
am sermonem transferens ita rem elocutus est : Urbem 
nditus evertit, ut ne cinerem quidem reliquerit; li- 
ros vero et uxores eorum, qui Gracia principatum 
tinuerant , per tabernacula barbarorum distribuit. 
riter et clare et breviter de singulis speclebus usus hy- 
"bolis, non oblitus tamen est quee rem docet perspicui- 
is. Rursum de Olynthiis idem orator : Olynthum et Me- 
mem et Apolloniam et duaset triginta urbes Thracia 
as omnes ita crudeliter evertit, ut nunquam conditas 
e facile accedentes dicere possint. 
3. 

Qui vero in componendis verbis nullam adhibuerunt cu- 
n, illi aut humilia aut fracta aut turpitudinem aliam 

andam ac deformitatem habentia in lucem scripta protu- 


lerunt. Quorum primus et ultimus et medius est Magnesius 
sophista Hegesias : de quo, per Jovem et ceteros deos 
omnes, quid sit dicendum plane nescio : utrum ei adeo stu- 
pidum fuerit et crassum ingenium , ut perspicere non potue- 
rit, qui numeri generosi aut ignobiles, an tanta diis iratis 
eum occupaverit stoliditas mentisque depravatio , ut , me- 
lioribus perspectis, deteriora tamen praferret : quod qui- 
dem ego magis existimo. Ignorantiz enim est etiam recte di- 
cere so penumero, nunquam vero, id est consilii et prudentiz. 
Jam inter tot scripta, quee nobis vir ille reliquit, ne pagel- 
lam quidem unicam inveneris felici structura ornatam : hos 
utique pedes illis przestantiores judicabat , et de industria 
visus est adhibere; in quos si prudens quispiam necessitate 
exactus inciderit , idque in oratione facta ex tempore, non 
poterit a rubore sibi temperare. Hominis vero sermonem 
ex historia sumptum ante oculos ponam, ut tibi ex mutua 
comparatione appareat , quantum dignitatis illud in nu- 
meris generosum habeat, quantumque sordeat ignobilis 
structura. 

Quam vero rem enarrandam sibi sophista sumit? Hujus- 
cemodi est. Alexander, dum Gazam obsidione cingeret , ca- 
stellum Syriz munitissimum , vulnus inter oppugnandum 
accepit , nec eam, nisi longo post tempore, in potestatem 
redegit. Ira itaque accensus omnes, quoe ín urbe vivos 
invenit, gladio sustulit , Macedonibus permisso , ut quem- 
vis occiderent obyium : ipsum autem imperatorem, quem 
ceperat, summae tam fortuna quam corporis prastantia 


142 
θολὴν, καὶ τὸ χωρίον αἱρεῖ χρόνῳ φερόμενος. “O δ' 
_ ὑπ᾽ ὀργῆς τούς τ᾽ ἐγκαταληφθέντας ἀποσφάττει πάντας, 
ἐπιτρέψας τοῖς Μακεδόσι τὸν ἐντυγόντα κτείνειν, xai 
τὸν ἡγεμόνα αὐτὸν αἰχμάλωτον λαθὼν, ἄνδρα ἐν ἀξιώ- 
ματι xal τύχης καὶ εἴδους, ἐξ ἁρματείου δίφρου δῆσαι 
κελεύσας ζῶντα, xal τοὺς ἵππους ἐλαύνων ἀνὰ κράτος, 
ἐν τῇ πάντων ὄψει διαφθείρει τοῦτον. Οὐκ ἂν ἔχοι τις 
εἰπεῖν δεινότερα πάθη, οὐδ᾽ ὄψεις φοδερωτέρας. Πῶς 
δὴ ταῦτα ἡρμήνευχεν ó σοφιστὴς , ἄξιον ἰδεῖν, πότερον 
σεμνῶς καὶ ὑψηλῶς, A ταπεινῶς χαὶ χαταγελάστως ; 
« Ὁ δὲ βασιλεὺς (erat Βάτις, χρατῶν τῆς Γαζαίων πό- 
λεώς, Arrian. ) ἔχων τὸ σύνταγμα προηγεῖτο, xal πως 
ἐθεθούλευτο τῶν πολεμίων τοῖς ἀρίστοις ἀπαντᾶν elo- 
ιών. Todro γὰρ ἔγνωστο, κρατήσασιν ἑνὸς συνεχθάλ- 
λειν καὶ τὸ πλῆθος. “H μὲν οὖν ἐλπὶς αὕτη συνέδρα-- 
μεν εἷς τὸ τολμᾶν, ὥστ᾽ ᾿Αλέξανδρον μηδέποτε χινὸν- 
νεῦσαι πρότερον οὕτως ἀνὴρ γὰρ τῶν πολεμίων, εἷς 
γόνατα συγκαμφθεὶς, ἔδοξε τοῦτ᾽ ᾿Αλεξάνδρῳ τῆς ἵκε- 
τείας ἕνεχα πρᾶξαι. Ἡροέμενος δ᾽ ἐγγὺς μικρὸν èx- 
νεύει τὸ ξίφος ἐνέγκαντος ὑπὸ τὰ πτερύγια τοῦ θώρα- 
nog, ὥστε γενέσθαι xal τὴν πληγὴν οὗ καιριωτάτην" 
ἀλλὰ τὸν μὲν αὐτὸς ἀπώλεσε, κατὰ χεφαλῆς τόπτων 
τῇ μαχαίρα' τοὺς Ò ἄλλους ὀργὴ πρόσφατος ἐπίμ- 
πρατο. Οὕτω γὰρ ἑκάστου τὸν ἔλευν ἐξέστησεν ἡ τοῦ 
τολμήσαντος ἀπόνοια, τῶν μὲν ἰδόντων τῶν δ᾽ dxov- 
σάντων, ὥστε ἑξακισχιλίους ὑπὸ τὴν σάλπιγγα ἐκείνην 
τῶν βαρθάρων κατακοπῆναι. Tov μέντοι βασιλέα 
αὐτὸν ἀνήγαγον ζῶντα Λεόννατος καὶ Φιλωτᾶς' ἰδὼν δὲ 
πολύσαρχον xal μέγαν, ὡς βδελυρώτατον ( μέλας γὰρ 
ἦν καὶ τὸ χρῶμα), μισήσας ἐφ᾽ οἷς ἐθεθούλευτο, καὶ τὸ 
εἶδος, ἐκέλευσε διὰ τῶν ποδῶν χαλκοῦν ψαλλίον διεί- 
pavrag ἕλκειν χύκλῳ γυμνόν. Πιλούμενος δὲ κακοῖς 
περὶ πολλὰς τραχύτητας ἔχραζεν. Λὐτὸ δ᾽ ἦν, ὃ λέγω, 
τὸ συνάγον ἀνθρώπους. ᾿Επέτεινε μὲν γὰρ ὃ πόνος, 


HEGESIZ 


βάρθαρον δ᾽ ¿Góa δεσπότην καὶ ἱχετεύων - γελᾶν d 
6 σολοικισμὸς ἐποίει" τὸ δὲ στέαρ καὶ τὸ χύτος τῆς 
γαστρὸς ἐνέφαινε [δαθυλώνιον ζῶον ἕτερον ἁδρόν. Ὁ 
μὲν οὖν ὄχλος ἐνέπαιζε, στρατιωτικὴν ὕθριν ὑθρίζων 
εἰδεχθὴ καὶ τῷ τρόπῳ σκαιὸν ἐχθρόν. » 

Deinde Dionysius, comparationis causa apposi- 
tis versibus Homeri de Achille in corpus Hectoris 
seviente (Il. X, 395 sqq. ), pergit ita : 

Οὕτως εὐγενῶς ἅμα καὶ δεινῶς πάθη λέγεσθαι προσῆμιν 
un’ ἀνδρῶν φρόνημα καὶ νοῦν ἐχόντων - ὡς δὲ E Mayr; 
εἴρηκεν, ὡς ὑπὸ γυναικῶν ἢ κατεαγότων Avon 
λέγοιτ᾽ ἂν, xal οὐδὲ τούτων μετὰ σπουδῆς, ἀλλ᾽ ἐπὶ 
γλευασμῷ καὶ χαταγέλωτι. Τί οὖν αἴτιον ἐκείνων 
μὲν τῶν ποιημάτων τῆς εὐγενείας, τούτων δὲ τῶν 
φλυαρημάτων τῆς ταπεινότητος; fj τῶν ῥυθμῶν δικφερὲ 
μάλιστα, et χαὶ μὴ μόνη. 

Historiam ab Hegesia narratam vide ap. Curtium 
( IV, 6), qui secutus haud dubie est Clitarchum, 
quem etiam Hegesiam ob oculos habuisse et narre- 
tionis atrocitate superare studuisse videtur (d. 
Clitarch. fragm, introduct, p. 76). Eunuchus Gaz 
rerum tum potitus ap. Curtium audit Betis, αρ. Ar 
rian. II, 25, 8 Barx, quod ipsum nomen fortase 
ap. Dionys. pro βασιλεὺς reponendum est. Ceterum 
manca esse narratio videtur; adeo est incnncinn2. 





4. 
E LIBRIS INCERTIS. 


Hyginus Poet. astron. III, 41 : Piscis qui No- 
vius appellatur. Hic vidctur ore aquam excipere a 
signo Aquario, qui laborantem quondam Isim ser- 
vasse existimatur : pro quo beneficio simulacrum 





existimationis virum, currui bijugo alligari jussit, atque 
equis vehementer incitatis omnium in conspectu interemit. 
Enimvero calamitatem crudeliorem enarrare, aut quidquam 
aspectu horribilius , nemo poterit. Quomodo vero hxc ora- 
tione sophista illustraverit, operae pretium erit videre; an 
dictione sublimi et plena gravitatis , an humili prorsus et ri- 
denda. « At Batis cum instructo agmine praeibat , et primo- 
ribus hostium aliquo modo occurrere constituit, prelium 
ingressus. Hoc enim putabat , uno superato , reliquam una 
ruituram multitudinem. Hiec igitur spes regem comitans 
impulit ad audendum, adeo ut majori nunquam antea in pe- 
riculo versaretur Alexander. Vir quidam ex hostium nu- 
mero, in genua procidens, fidcm fecit Alexandro supplicandi 
animo id egisse. Eum ergo admiltens propius, vix declinavit 
gladium, quem transfuga sub ipsas lorica pinnulas intulerat, 
ut non acciperet vulnus letale. Sed eum quidem impacto 
in caput ferro ipse rex interemit : ceteris vero militibus ex 
integre ira exarsit : nam singulorum usque adeo miseri- 
cordiam immutarat hominis audacia perdita, non solum 
eoruin, qui praesentes viderant, sed qui ab aliis rem acce- 
perant , ut ad illum tubz sonitum sex millia barbarorum 
interficerentur. Ipsum vero Batin regem Leonnatus et Phi- 


lotas vivum adduxerunt. Quem ubi obesum comspeit 
Alexander, et vasto corpore, ut nihil fuedius (erat enim 
etiam nigro colore), odio non tantum ob ea quz molitm 
esset facinora, sed etiam ab formam concepto, jussit εἰ 
unco pedes trajectus zereo nudus in orbem raptaretur. Qe 
bus malis gravatus, nimia doloris acerbitate clamorem 
sustulit. Hoc autem erat, quod dico , cur undique confluere 
multitudo. Quum vero magis magisque dolores invalesce- 
rent, barbara voce clamabat Dominum, supplicalicat 
adhibita; factoque solwcismo emnes in risum egit : ips 
autem adipe et ventris cavitate sagimatum aliquod aft 
mal Babylonium oculis spectantium subjecit. Insultabal 
itaque multitudo, ac militari affecit contumelia deformem 
aspectu et moribus rudem hostem. » 

Ea qua Homerus dignitate et gravitate enarrandi sunt af 
fectus ab hominibus ingenio judicioque praeditis, Non secas 
autem Magnesius ille, ac si quid a mulierculis diceretur al 
insanis οἱ male feriatis hominibus; idque quum rem hol 
serio agerent, sed per jocum risumque. Quid ergo rei οὐ 
cur generosa videantur hac Homeri carmina, ista anim 
nugamenta quam vilissima? numerorum scilicet pedumque 
differentia potissimum, etsi ea non unice causa est. 


FRAGMENTA. - 


piscis et ejus filiorum, de quibus ante diximus , in— 
ter astra constituit. Itaque Syri complures pisces 
non esitant, sed eorum simulacra aurata pro diis 
penatibus colunt, De hoc Hegesias scribit. Pro He- 
gesias Munckerus scribi vult Ctesias, quia de ea- 
dem re Ctesias laudatur in Eratosth. Cataster. 38, 
Verum quum aliter rem tradat Diodoreus Ctesias 
( fr. 5), probabile potius est in Eratosthenis loco 
reponendum esse Hegesiam. Ceterum istam Syro- 
rum religionem Hegesias memoraverit in Historia 
Alexandri. Cf. De eadem re Diognetum p. 134 not. 
In Ctesiz fr. p. 13, 1. 17 dele vocem recte. 


(5). 

Plutarch. Vit. X oratt. c. 8,2, p. 844, B, de De- 
mosthene : Ὡς δὲ Ἡγησίας 6 Μάγνης φησὶν, ἐδεήθη 
τοῦ παιδαγωγοῦ, ἵνα Καλλιστράτου , Εμπέδου, Ἀφι- 
δναίου , ῥήτορος δοχίμου χαὶ ἱππαρχήσαντος xal dva- 
θέντος τὸν βωμὸν τῷ Ἑρμῆ τῷ ἀγοραίῳ, μέλλοντος dv 
τῷ δήμῳ λέγειν, ἀκούση" ἀχούσας δὲ » ἐραστὴς ἐγένετο 
τῶν λόγων. . 

« Seripsit ( Plutarchus ). vel certe scribere vo- 
luit ὡς δὲ Δημήτριος ὁ Μάγνης φησίν. Nam Deme- 
trium Magnetem in libris Περὶ ὁμωνύμων de De- 
mosthene scripsisse,.intelligitur ex Plutarcho in 
Demosth. c. 15 etc. 27, Photio cod. 265, p. 1478, 


et ipso Pseudo-Plutarcho p. 846, E. » Ruunken ad 


Rutil. Lup. I, δ; — *Eyrédov | sic Pausan. VII, 16, 
A;vulgo ’Euratöou; Reiskius Εὐμηλίδου; Wytten- 
bachius Καλλικράτους. » Empedi filius jam Ol. gr, 
4 inSicilia occubuerat. Errorem detexit Ruhnken. 
Hist. crit. or. p. 59 » WESTERMANN. ad h. |. 


6. 


Plinius H, N. VII, 5. 57 : Longa nave Iasonem 
primum navigasse Philostephanus auctor est, Para- 
lum Hegesias, Hzc ad nostrum Hegesiam spectare 
videntur. Alium llegesiam Maroneum laudat Pli- 
nius in ind. auctor. libri VIII.’ Is de agricultura 
scripserat. V. Auct. lat. Rei Rust. p. 54, 164. 


7. 
Strabo IX, p. 396 : Ἀλλὰ γὰρ, εἰς πληθος ἐμπί- 


143 


πτων τῶν περὶ τῆς πόλεως ταύτης ὑμνουμένων τε xal 
διχθοωμένων, ὀχνῶ πλεονάζειν, μὴ συμθῇ τῆς προθέ- 
σεως ἐκπεσεῖν τὴν γραφήν. Ἔπεισι γὰρ ὃ φησὶν 
Ἡγησίας, « Ὁρῶ τὴν ἀκρόπολιν καὶ τὸ περὶ τῆς τριαί- 
νης ἐκεῖ σημεῖον * 606 τὴν ᾿Ελευσῖνα, καὶ τῶν ἱερῶν 
γέγονα μύστης" ἐκεῖνο Λεωχόριον- τοῦτο Θησεῖον οὗ 
δύναμαι δηλῶσαι καθ) Ev ἕκαστον” $ γὰρ Ἀττικὴ θεῶν 
ἐστι κτίσμα xal προγόνων ἡρώων. » Ἀλλ᾽ οὗτός γε ἑνὸς 
μόνου ξοάνου τῶν ἐν τῇ ἀκροπόλει μέμνηται᾽ Πολέμων 
δὲ ó περιηγητὴς τέτταρα βιθλία συνέγραψε περὶ τῶν 
ἀναθημάτων τῶν ἐν τῇ ἀκροπόλει" τὸ δ᾽ ἀνάλογον συμ. 
δαίνει καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων μερῶν τῆς πόλεως καὶ τῆς 
χώρας. ᾿Ἐλευσῖνά τε εἰπὼν (sc. Hegesias ) ἕνα τῶν 
ἑχατὸν xai ἑθδομήχοντα δήμων, πρὸς δὲ καὶ τεττάρων, 
ὥς φασιν, οὐδένα τῶν ἄλλων ὠνόμακεν. 

Hac igitur scriptionem Hegesie de Athenis vel 
Attica arguunt, que tamen minus justa periege- 
sis, quam oratio epidictica de claritate Athenarum 
fuerit. 

8. 


Vitruvius VIII, ἡ : Theophrastus, Timaeus, Po- 
sidonius, Hegesias, Herodotus, Aristides, Metro- 
dorus, magna vigilantia et infinito studio locorum 
proprietates, aquarum virtutes ab inclinatione caeli 
ita distributas esse scriptis declararunt. 

Hoc quo pertineat parum liquet. 


— IIA 


Subjicio que Rutilius Lupus ex orationibus He- 
gesiz servavit. 
9. 

Rutil. Lup., 1, 7: Hegesia : Miseremini mei, 
Judices, quem conjurata tanta vis inimicorum op- 
pugnat. Miseremini solitudinis, cui ne in summo 
quidem tempore periculi liberos adhibere ad com- 
munem calamitatem deprecandam licitum est. Mi- 
seremini senectutis, quee me etiam sine ceteris malis 
graviter defatigat. 


IO. 


Idem II, a : Hegesi@ : Diversa studia adote- 
scentium animum adverteramus, tametsi fratres 
erant, uno atque eodem sanguine orti. Alter in 





5. 


Hegesias (2) Magnes scribit Demosthenem precibus a pæ- 
dagogo impetrasse , ut sibi liceret audire Callistratum, Em- 
pedi filium Aphidnzi, oratorem nobilem et qui aliquando 
magister equitum fuisset, ac Mercurio forensi aram dedi- 
casset , verba tum ad populum facturum. Quem ubi audi- 
vit, amore dicendi est captus. 


7. 


In multitudinem incidens eorum, qux de Athenarum 
urbe cantantur et in ore hominum versantur, vereor ne, 


si copiosor sim, ab instituto meo scriptio aberret. Venit 
enim mihi in mentem quod Hegesias dixit : « Video arcem ; 
signum ibi est tridentis : video Eleusinem , sacrorum- 
que mystes sum; ibi est Leocorium , hic Theseum ; non 
possuni singula exponere : est enim Attica deorum opus ct 
priscorum heroum. » Verum hic quidem unius tantum in 
arce simulacri mentionem fecit; Polemo autem Periegetes 
quattuor libros conscripsit de donariis in arce dedicalis : 
quam proportionem requirunt etiam reliquae urbis et agri par- 


` tes. Porro Elensinem unam ex centum et septuaginta quat- 


tuor curiis dicens Hegesias , reliquarum nullam nominavit. 


144 - HEGESIAS. 


studio laudis versabatur, et industria viam glo- 11. 


riosam, sed laboriosam sequebatur : alter in au- Idem II, 10 : Ηερεεία : Non hac est, ut culgari 
genda pecunia occupatus et habendi cupiditate de- verbo appellatur, calamitas. Quid igitur? Qaod 
pravatus, summas divitias summam virtutem ezi- proprium imponam, nescio, nisi illud unum, tan- 
stimabat : hic nimirum magis erat laboriosus, | ¿qm esse erumne magnitudinem, ut omnem for- 
qui laborem condendi ; ROR utendi causa suscipie- | png superbissimam crudelitatem ingenii misna 
bat. superarit. 


MEN/ECHMUS SICYONIUS. 





Suidas : Μάναιγμος, Σικυώνιος (*), υἱὸς Ἀλκιθίου 
3 Ἀλκιθιάδου, ἱστορικός. Γέγονε δὲ ἐπὶ τῶν διαδόχων. 
"Εγραψεν ἱστορίαν τὴν κατὰ τὸν Μακεδόνα Ἀλέξανδρον. 
Cf. Eudocia p. 299. — Veram nominis formam 
esse Μέναιχμος ex Athenzo et Schol. Pindari col- 
ligitur ; corruptam preter Suidam habet Stephanus 
Byz. (fr. 1). Ceterum Alexandri Historia ex- 
pressis verbis nusquam laudatur. Ejusdem vero, ut 
videtur, auctoris afferuntur libri De rebus Sicyo- 
niorum (fr. a sq.), De artificibus (fr. 5 sq.), De 
toreulice (10), et Λόγος Πνθικός (11 ` 


— O00 «m—— 


TA KAT’ AAEZANAPON. 
I. 


Steph. Byz. : Γηλέφιος, δῆμος: καὶ Τηλέφου xph- 
vn, Λυχίας. Μέναιχμος (cod. Rhedig. Μενέμαχος; 
vulgo Μενέμαιχμος) γάρ φησιν ὅτι ἀπὸ ἑπτὰ σταδίων 
Πατάρων Τηλέφου χρήνη δείκνυται, διὰ τὸ Τήλεφον 
ἀπονίψασθαι ἐχεῖ τὸ τραῦμα, θολερὰν δὲ εἶναι, "Ect 
xai juos Τηλέφιος. 

Probabiliter hec ad Alexandri Historiam refert 
Kiessling. (De Menzchmo Sicyonio et Hieronymo 
Rhod. Comment. Cize 1830, p. 6) collato loco 
Plutarchi in Alex. c. 17 : Ἔστι δὲ τῆς Λυχίας κρήνη 
περὶ τὴν Ξανθίων πόλιν, As τότε λέγουσιν αὐτομάτως 
περιτραπείσης καὶ ὑπερθαλούσης ἐκ βυθοῦ δέλτον éx- 
πεσεῖν χαλχῆν τύπους ἔχουσαν ἀρχαίων γραμμάτων, ἐν 


(*) Alii : Suidas : Μάνατχμος, Ἁλωπεχοννήσιος, κατὰ δέ τι- 
vas Προιχοννήσιος, φιλόσοφος Πλατωνιχός * ἔγραψε φιλόσοφα.' 
καὶ εἰς Πλάτωνος Πολιτείας βιθλία y”. Menzechmus mathe- 
maticus, Eudoxi disc., ap. Plutarch. Mor. p. 718 D (876 
Didot. ), Proclus ad Euclid. p. 19, 21, 22, 31, 68, ap. Eu- 
toc. ad Archimed. sphzr. p. 21 sq. ed. Basil. (v. Bernhardy. 
Eratosth. p. 174, 180, Jacobs ad Anthol. vol. 1, p. 11, 
p. 315 sqq. ) — Menzchmus statuarius Naupactius ap. Pau- 
san. VII, 18, 10, (cf. Müller. Arch&ol.$ 82 ; 85, 1, Tiersch. 
Ep d. Kst. p. 102. 


οἷς ἐδηλοῦτο παύσεσθαι τὴν Περσῶν ἀρχὴν ὑπὸ Ἕλλυ- 
νων καταλυθεῖσαν, Alexandri historias etiam Plinius 
ante oculos habuerit, qui cum reliquis rerum A- 
lexandri scriptoribus etiam Menzchmum recenset 
inter eos, ex quibus libros XII et XIII de plantis 
Asiz consarcinavit. | 





ZIKYONIAKA. 


2. 


Athenzus VI, p. 271, D : Ἱστορεῖ καὶ Μέναιχμος 
ἐν τοῖς Σιχυωνιαχοῖς χατωνακοφόρους καλεῖσθαι δού-- 
λους τινὰς, παραπλησίους ὄντας τοῖς ἐπευνάκτοις. Ea- 
dem Theopompus fr. 195. Dere cf. Müller. Dor. 
II, 41. 

3. 


Schol. Pind. Nem. IX, 3o : Μέναιγμος δὲ ὁ Σι- 
χυώνιος οὕτω γράφει’ «Χρόνου παρελθόντος πολλοῦ Πρῶ- 
vat μὲν ó Ταλαοῦ xal Λυσιμάχης τῆς Πολύθου Bast- 
λεύων ᾿Αργείων ἀποθνήσχει , καταστασιασθεὶς ὑπὸ Au- 
φιαράου xol τῶν Ἀναξαγοριδῶν' "Αδραστος δὲ 6 ἆδελ-- 
qoc τοῦ Πρώνακτος φυγὼν ἦλθεν εἰς Σικυῶνα καὶ τὴν 
Πολύβου μητροπάτορος βασιλείαν λαθὼν ἐθασίλευσε 
τῆς Σιχυῶνος, xat τῆς “Hpac τῆς ἀλεξάνδρου καλου- 
μένης ἱερὸν καθ᾽ ὅνπερ xet τόπον ἱδρύσατο. Γὴν δὲ 
ἐπωνυμίαν ἔλαθε ταύτην τὸ ἱερὸν διὰ τὸ φεύγοντα τὸν 
Ἄδραστον ἱδρύσασθαι χαὶ καλέσαι ἱερὸν “Hpac ἀλεξάν- 
ὅρου’ τὸ δὲ φυγεῖν τινες ἀλᾶσθαι ὠνόμαζον, 

Καταστασιασθείς ] codd. χατασταθείς. Cf. Arlian. 
V. H. IV, 5 : Οἱ ἑπτὰ ἐπὶ Θήθας Πρώναχτι καὶ ἐχεῖ- 
vor χάριτας ἀπέδοσαν' διὰ γὰρ αὐτοὺς ἀπολουμέ- 
νου τοῦ Πρώνακτος τὸν ἀγῶνα ἔθεσαν En’ αὐτῷ , ὃν οἱ 
πολλοὶ οἴονται En’ Ἀρχεμόρῳ τεθῆναι ἐξάρχῳ. — 
Anaxagoridz aliunde vix noti. Num fuit τῶν ἄλ- 
λων Μελαμποδιδῶν 2 

h. 


Plinius H. N. IV, 12, 21 : ( Eubæa ) antea voci- 





DE REBUS ALEXANDRI. 


1. 
Menæchmus septem stadiis a Pataris monstrari dicit fon- 
tem Telephi, qui inde nomen habeat, quod Telephus ibi 
vulnus abluerit; eum turbidum esse addit. 


— 909 «m— - 


DE REBUS SICYONIORUM. 


2. 
Menzchmus quoque ia libris de rebus Sicyoniorum nar: 
SCRIPTORES ΒΕΠ. ALEX. 


rat χατωναχοφόρους ( catonaca veste indutos ) dici servo 
quosdam eorum similes , qui ἐπεύνακτοι dicantur. 


3 


: Men;chmus Sicyonius ita scribit : « Multo post Pronax 
Talai et Lysimache Polybo nate filius, rex Argivoruni 
inoritur seditione ab Amphiarao et Anaxagoridis (9) oppree- 
sus. Adrastus vero frater Pronactis fuga sibi consulens Si- 
cyonem venit ad Polybum , avum maternum, qui regnum 
Sicyonis ei tradidit. Ibi ad domum suam templum exstruxit 
Junonis quam ἀλέξανδρον vocant , propterea quod fugitivus 
id dedicasset : nam fugere nonnulli ἀλᾶσθαι dicebant. » 


31 


146 


MEN ÆCHMUS SICYONIUS. 


tata est,... ut Menæchmus, Abantias. — Unde ῥάθδους λέγεσθαι ὑπό τινων. Cf. Welcker. Cyclus 


πας fluxerint, incertum. 





ΠΕΡΙ TEXNITON. 
5. 
Athenzus XIV, p. 635, B : Μέναιχμος δ᾽ ἐν τοῖς 


Περὶ τεχνιτῶν τὴν πηχτίδα, ἣν τὴν αὐτὴν εἶναι τῇ μα- 
yace, Σαπφώ prow εὑρεῖν. 

Idem, p. 635, E : Πτκτὶς δὲ καὶ µάγαδις ταὐτὸν, 
καθά φησιν ó Ἀριστόξενος καὶ Μέναιχμος ó Σικυώνιος 
ἐν τῷ Περὶ τεχνιτῶν. Καὶ τὴν Σαπφὼ δέ φησιν οὗτος, 
ἥτις ἐστὶν Ἀνακρέοντος πρεσθυτέρα, πρώτην χρήσα- 
σθαι τῇ πηχτίδι. 

6. 

Idem XIV, p. 637, F : Τὴν δὲ ψιλὴν χιθάρισιν πρῶ- 
τόν φησι Μέναιγμος εἰσαγαγεῖν ᾿Αριστόνικον τὸν Ap- 
γεῖον, τῇ ἡλικία γενόμενον κατὰ Ἀρχίλοχον, κατοιχή- 
σαντα ἐν Κορχύρα. 

7. 

Idem XIV, p. 638, A : Δίωνα δὲ τὸν Xiov τὸ τοῦ 
Διονύσου σπονδεῖον πρῶτον χιθαρίσαι Mévaryuos (77- 
et >). 

| 8. 

Idem II, p. 65, A : Ὅτι τὸ εἰς Ὅμηρον ἀναφερό- 
μένον ἐπύλλιον, ἐπιγραφόμενον δὲ ᾿Επικιχλίδες, ἔτυχε 
ταύτης τῆς προσηγορίας διὰ τὸ τὸν Ὅμηρον ἄδοντα 
αὐτὸ τοῖς παισὶ χίχλας δῶρον λαμθάνειν, ἱστορεῖ Mé- 
ναιχμος ἐν τῷ Περὶ τεχνιτῶν. 


9. 


Schol. Pind. Nem. II, 4 : Μέναιχμος ἱστορεῖ τοὺς 
ῥαψωδοὺς στιχῳδοὺς καλεῖσθαι διὰ τὸ τοὺς στίχους 


p. 362 not. 





ΠΕΡΙ TOPEYTIKHX. 


(10 3 


Plinius H. N. XXXIV, 8, 19 : Menachmi vita- 
lus genu premitur replicata cervice : ipseque Me- 
nechmus scripsit de sua arte. 

In auctorum elencho lib. 33 et 34 recensentur: 
« Antigonus qui de toreutice, Menzchmus qui item, 
Duris qui item. » Utrum hic Menzchmus idem cum 
nostro Sicyonio necne incertum est. Cf. Müller. 
Archeeol. 5 35, 1. Diversum esse suspicor. 





ΠΥΘΙΚΟΣ. 
11. 


Schol. Pind. Pyth. IV, 313 : Ἐξ Ἀπόλλωνος 
δὲ popurxtac | Ἀπόλλωνος τὸν Ὀρφέα roty εἶναι, 
ὃν καὶ αὐτὸς ὁ Πίνδαρος xai ἄλλοι Οἰάγρου λέγουσιν. 
Παρατίθεται ( Χαῖρις) καὶ χρησμόν τινα, ὅν gror Mi- 
ναιχμον ἀναγράψαι ἐν τῷ Πνθικῷ. Ἔχει δὲ οὕτως: 

Πιέρες αἰνοπαθεῖς, στυγνὴν ἀποτίσετε λώθην 

Ὄρφέ ἀποκτείναντες ᾿Απόλλωνος φίλον υἱόν. 

Καὶ Ἀσχληπιάδης ἐν ἕχτῳ Τραγῳδουμένων ἱστορεῖ 
Ἀπόλλωνος καὶ Καλλιόπης Ὑ μέναιον, Ἰάλεμον, "Op zt. 

Haud absurdum videtur Menzchmum Sicyonium 
Πυθικὸν λόγον composuisse, quum in patria urbe 
Apollinis cultus tantopere celebraretur. Lucas Ho- 
stenius etiam Stephani locum (fr. 1) ex hoc libro 
petitum esse censuit. KıEssLinG. De Meneszchmo 
oratore (v. Westermann. Gr. Bereds. 54, 3o) 
nemo cogitaverit. 





DE ARTIFICIBUS. 


5. 

Menæchmus libro De artificibus , pectidem, quæ eadem 
cum magadi est, a Sapphone inventam dicit. 

Pectis et magadis idem instrumentum , uti dicit Aristoxe- 
nus et Menæchmus Sicyonius , qui Sapphonem , quæ Ana- 
creonte est antiquior, primam pectide usum esse tradit. 

6. 

Assa cithara canere, Menxchmas ait primum instituisse 
Aristonicum Argivum, qui Archilochi vixerit »tate et Cor- 
cyre habitaverit. 

7. 

Dionem Chium , Menzclimus ait, primum fuiste, qui 

Bacchi spondeum cithara caneret ᾿ 
8. 
Breve carmen , quod Hemero auctori tribuitur Epicichli- 


des inscriptum, eo sortitum id nomen esse narrat Mese- 
chmus in libro De artificibus, quod Homerus pueris ifod 
carmen canens turdos ab his in praemii locum acceperit. 

9 


Menzchmus narrat rhapsodos appellatos esse stichodos, 
quod stichi ( rersus ) a nonnullis rhabdi dicerentur. 





DE PYTHICO ORACULO. 


11. 

Chaeris grammaticus oraculum affert , quod Menschen 
literis tradidisse ait in tractatu De oraculo Pythico. Verbs 
ejus sunt : 

Pierides gravia perpesse, tristem ulciscemini injurias 
Orpheum interficientes Apollinis carum filium. 


ANTICLIDES ATHENIENSIS. 





Anticlides Atheniensis (fr. 2. 8) qua vixerit etate 
certius definiri nequit. Duridi (fr. 4 ) et Istro (fr. 6) 
preponitur a Plutarcho : unde sub primis Pto- 
lemzis eum floruisse conjicias. Scripsit Δηλιαχάν 
Νόστους, opus amplissimum, et ᾿Εξηγητικά. Quorum 
argumenta virum ostendunt prz ceteris versatum 
in expositione fabularum antiquitatumque , quz ad 
urbium origines, res sacras aliaque instituta per- 
tinent. Preterea opus composuit De rebus Alexan- 
dri, cujus semel tantum diserta fit mentio. Verum 
vel ex tenuissimis istis fragmentis colligimus etiam 
in Alexandri historia Anticlidem data occasione 
ostendisse illum rerum priscarum scrutatorem, 
quem ex reliquis ejus operibus cognovimus. 


TA KAT 'AAEZANAPON. 
I. 
E LIBRO SECUNDO. 


Diogen. L. VIII, τι : Τοῦτον (sc. Πυθαγόραν) 
xxi γεωμετρίαν ἐπὶ πέρας ἀγαγεῖν, Μοίριδος πρῶτον 
εὑρόντος τὰς ἀρχὰς τῶν στοιχείων αὐτῆς , ὥς φησιν Ἂν- 
τικλείδης ἐν δευτέρῳ Περὶ Ἀλεξάνδρου. Cf. Wilkinson. 
Manners and Customs , tom. III, p. 342; Bunsen. 
Ægypten, tom, II , p. 205. 


2. 


Plinius. H. N. VII, 57 (p. 47 Tauchn.) : An- 
ticlides in Egypto invenisse (sc. literas) quendam 
nomine Menona tradit, quindecim annis ante Pho- 
roneum antiquissimum Greecice regem : idque mo- 
numentis approbare conatur. Bekker. Aneed.p. 783, 
xa : Ἀντιχλείδης δὲ 6 Ἀθηναῖος Αἰγυπτίοις τὴν εὕρε- 
σιν [τῶν γραμμάτων | ἀνατίθησι. 

Hzc quoque ex opere de rebus Alexandri petita 
esse ex fragm. ı collegeris. Menon si idem est cum 
Mene, quem vulgo dicunt, Anticlides systema 
chronologicum secutus est, quod a reliquis, que 


novimus, longe recedit. 4menophin qui Memnon 
Grecis dicitur, regem dynastiz XVIII vel XIX, in- 
telligi voluit Rask., improbante Beckhio Manetho 
u. d. Hunds-sternperiode p. 294. Sec. Manetho- 
nem Phoronei tempora ad regnum pastorum re- 
ferri possunt. Fortasse igitur Menon idem est cum 
rege Bron, Anon, Meon (sec. Syncell.). qui per- 
tinet ad dyn. XVII Eusebii. Alius ejusdem dyn. 
rex ap. schol. Platonis p. 424 anni solaris rationes 
primus ordinasse narratur. Cf. Maneth. fr. 49. 


3. 


Plutarch. Alex. c. 46 post Ptolemzum et ante 
Duridem ponit Anticlidem in eorum numero, qui 
quz de Amazone Alexandrum conveniente nar- 
rantur, πλάσμα esse dixerunt. Cf, Onesicrit. fr. 5. 


— O- 


AHAIAKA. 


4. 
E LIBRO SECUNDO. 


Schol. Apollon. Rhod. I, 1207 : Ἀντιχλείδης 
(Διοχλείδης cod. Paris.) δὲ ἐν τοῖς Δηλιαχοῖς ἱστόρη- 
σεν, οὐ τὸν "γλαν εἰς τὴν ὑδρείαν ἐξεληλυθέναι, ἀλλὰ 
τὸν Ὑλλον, καὶ ἀνεύρετον γενέσθαι. 

Idem I, 1298 : Ἰδίως δὲ Ἀντιχλείδης ἐν τῷ β΄ τῶν 
Δηλιαχῶν, Ὕλλον φησὶ τὸν Ἡρακλέους υἱὸν ἀποδάντα 
ἐφ᾽ ὕδωρ, μὴ ὑποστρέψαι. 

5. 


Plutarch. De mus. c. τή : Ἡ ἐν Δήλῳ δὲ τοῦ ἀγάλ- 
paros αὐτοῦ (sc. Ἀπόλλωνος), ἀφίδρυσις ἔχει ἐν μὲν 
τῇ δεξιᾷ τόξον, ἐν δὲ τῇ ἀριστερᾷ Χάριτας, τῶν τῆς 
μουσικῆς ὀργάνων ἑκάστην τι ἔχουσαν" ἡ μὲν γὰρ λύ- 
pav κρατεῖ, ἡ δ᾽ αὐλοὺς, $ δ᾽ ἐν μέσῳ προκειμένην ἔχει 
τῷ στόματι σύριγγα. Ὅτι δ’ οὗτος οὐχ ἐμὸς 6 λόγος, 
Ἀντικλῆς (Ἀντικλείδης recte Reines.) καὶ Ἴστρος (fr. 
35) ἐν ταῖς Ἐπιφανείαις περὶ τούτων ἀφηγήσαντο: οὕτω 





DE REBUS ALEXANDRI. 


1. 
E LIBRO SECUNDO. 

Pythagoram excoluisse geometriam, sed inventa prima 
ejus elemeyta a Mceride esse tradit Anticlides libro secundo 
De Alexandro. 

2. 
Anticlides Atheniensis inventionem literarum tribuit 


gyptiis. 


DELIACA. 
4. 

i E LIBRO SECUNDO. 

Anticlides in Deliacis non Hylam, sed Hyllum aquatum 
exiisse et disparuisse narrat. 

Anticlides in Deliacorum libro secundo Hyllum Herculis 
f., ad aquam hauriendam profectum non rediisse dicit. 

5. 

Simulacrum Apollinis in Delo positum in dextra manu 
arcum , leva Gratias habet , quarum quævis aliquod musi- 
cum instrumentum tenet; lyram una, alia tibias, media 
fistulam ori admotam. Neque meus est hic sermo; sed An- 


31 


148 


ANTICLIDIS ATHENIENSIS 


, a * €. ‘ ~ * e , > 
δὲ παλαιόν ἐστι τὸ ἀφίδρυμα τοῦτο, ὥστε τοὺς ἐργασα- | ναῖος ἐν τῷ ἐχχαιδεχάτῳ Νόστων, περι Γρᾶ διηγούμε- 


μένους αὐτὸ τῶν καθ᾽ Ἡρακλέα Μερόπων φασὶν εἶναι. 


Ad Deliaca referre licet etiam fr. 25. 





NOXTOI. 
6. 
E LIBRO SECUNDO. 


AthenzusIV,p. 157, F:“Hutv δὲ αὐτάρχης μερὶς, ἣν 
ἂν παρ᾽ ὑμῶν λάθωμεν, xal οὗ χαλεπαίνομεν ὡς ἔλατ- 
τον φερόμενοι, Χχθάπερ ó παρ᾽ Ἀντικλείδη “Ἡρακλῆς. 
Φησὶ γὰρ οὗτος ἐν τῷ δευτέρῳ τῶν Νόστων' a Metà 
τὸ συντελέσαι τοὺς ἄθλους, Ἡραχλέα, Εὐρυσθέως θυ- 
σίαν τινὰ ἐπιτελοῦντος, συαπαραληφθέντα, xo τῶν τοῦ 
[:ὐρυσθέως υἱῶν τὰς μερίδας ἑκάστῳ παρατιθέντων, τῷ 
6’ Ἡρακλεῖ ταπεινοτέράν παραθέντων, 6 Ἡρακλῆς, 
ἀτιμάζεσθαι ὑπολαθὼν, ἀπέκτεινε τρεῖς τῶν παίδων, 
Περιμήδην, Εὐρύθιον, Εὐρύπυλον. » 

Perimedes et Eurybius sec. Apollodorum II, 8, 
1, post mortem Herculis ab Atheniensibus preelio 
cum Eurystheo commisso interfecti sunt. Eury- 
pylum Eurysthei filium non habet Apollodor, 
l. c., nec aliunde novi. Notus vero Eurypylus Ne- 
ptuni f., Coi insule rex, quem Troja rediens 
Hercules interfecit (Apollod. II, 7, 1), cujusque 
filia Chalciope Thessalum Herculi peperit. Hoc 
quum aptum Nostis argumentum sit, fortasse hac 
eccasione de altero Eurypylo item ab Hercule in- 
terfecto verba fecit. 

je 


E LIBRO DECIMO SEXTO. 
Atheneus XI, p. 466, C : Ἀντιχλείδης δ᾽ ὁ Ἄθη- 


vos τοῦ τὴν ἀποιχίαν sic Λέσθον στείλαντος σὺν ἄλλοις 
βασιλεῦσι, καὶ ὅτι χρησμὸς ἦν αὐτοῖς, δηλώσας καθεῖναι 
διαπλέοντας τῷ Ποσειδῶνι εἰς τὸ πέλαγος παρθένον, 
γράφει xal ταῦτα! a Μυθολογοῦσι δὲ περὶ τῶν ἐν My- 
θύανη τινὲς περὶ τῆς ἀφεθείσης elc τὴν θάλασσαν παρ- 
θένου, χαί φασιν, ἐρασθέντα αὐτῆς τῶν ἡγεμόνων τινὰ, 
ᾧ ἦν τοὔνομα Ἔναλος, ἐκκολυμθῆσαι, βουλόμενον 
ἀνασῶσαι τὴν παιδίσκην. Τότε μὲν οὖν, ὑπὸ χύματος 
αὐτοὺς ἀμφοτέρους χρυφθέντας, ἀφανεῖς γενέσθαι, χρό- 
vo» & ὕστερον, ἤδη τῆς Μηθύμνης οἰκουμένης, παρα- 
γενέσθαι τὸν ΄Εναλον, xal διηγεῖσθαι τὸν τρόπον, xal 
ὅτι ἡ μὲν παρθένος παρὰ ταῖς Νηρηίσι διέτριθεν, αὐτὸς 
δὲ τὰς τοῦ Ποσειδῶνος ἔθοσχεν ἵππους xal ποτε xai, 
χύματος ἐπιφερομένου μεγάλου, συγκολυμθήσαντα aò- 
τὸν ἐκθῆναι, ἔχοντα χύπελλον χρυσοῦ οὕτω θαυμασίου, 
ὡς τὸν map’ αὐτοῖς αὐτῷ παραθαλλόμενον οὐδὲν διά- 
qopov εἶναι χαλχοῦ. » 

Eandem historiam ex Myrsili Lesbiacis (fr. 13) 
paullo aliter narrat Plutarchus. De sollert. anim. 
c, 36 et in Sympos. c. ao. Cf. Müller. Min. p. 
466. De critica hujus loci ratione adi Schweighzu- 
serum. — Cum olice migrationis historia pro- 
babiliter conjungenda sunt quz leguntur fr. 21. 


8. 


E LIBRO SEPTUAGESIMO OCTAVO (?. 


Athenzus IX, p. 384, D : Ἀντικλείδης δ᾽ ἐν ἐθδο- 
μηχοστῷ ὀγδόῳ Νόστων, « Ἐν δείπνῳ, φησὶ, μελλόντων 
Χίων ὑπ’ Ἐρυθραίων ἐξ ἐπιθουλῆς ἀναιρεῖσθαι, μαθών 
τις τὸ μέλλον γίγνεσθαι, ἔφη" 

O Χῖοι πολλὴ γὰρ Ἐρυθραίους ἔχει ὕθρις- 

φεύγετε δειπνήσαντες ὑὸς χρέα, μηδὲ μένειν βοῦν.» 





ticlides οἱ Ister in libris quos De apparitionibus deorum 
scripsit , haec retulerunt. 





REVERSIONES. 
6. 
E LIBRO SECUNDO. 

Nobis suffecerit portio, quamcunque a vobis accipiemus, 
neque ware feremus tanquam minus ferentes, quemadmo: 
dum apud Anticlidem Hercules. Ait enim hic secundo libro 
Reversionum, Herculem laboribus suis defunctum , quum 
sacrificium aliquod celebraret Eurystheus, ad convivium 
cum aliis esse adhibitum. Ubi quum filii Eurysthei portio- 
nes unicuique apponerent, Herculi vero apposuissent te- 
nuiorem et viliorem , occidisse Herculem tres ex pueris, 
Perimedem, Eurybium , Eurypyluin. 

7. 
E LIBRO DECIMO SEXTO. 

Anticlides Atheniensis decimo sexto Reversionum, ubi 
de Graloquitur, qui cum aliis regibus in Lesbum insulam 
coloniam duxit, quibus oraculo mandatum fuerat , ut inter 
navizandum Neptuno virginem in mare projicerent, post 


alia haec scribit: « Nennulli vero priscas de rebus Melby- 
mnensium et de projecta in mare virgine fabulas referentes 
aiunt unum e ducibus, nomine Enalum, virginis anore 
captum in mare prosiluisse servaturum puellam : ac tux 
quidem undarum fluctibus opertos ambos evanuisse; ali- 
quanto post vero, quum jam colonis frequentata Methymss 
esset, comparuisse Enalum, et quid interim accidised, 
quove pacto, narrasse, dicentem apud Nereidas versari vir 
ginem, ipsum vero Neptuni equos pascere; fluctu autem 
aliquando ingenti excitato, cum eo enatantem ipsum mari 
egressum esse, manu tenentem poculum ex auro tam əd- 
mirabili, ut quod apud Methymnaeos reperitur cum ilo 
collatum nihil ab &re differret. » 
8. 


E LIBRO SEPTUAGESIMO OCTAVO ϱ) 


Anticlides libro septuagesimo octavo Reversionum hat 
scribit ; « Chios Erythrai inter cenandum ex insidiis inter- 
ficere paraverant. Quorum consilium quum Comperissel 
quispiam , dixit : 

O Chii! ingens vobis scelus ab Erythreis imminet : [nam. - 

fugite postquam suillam comederitis, neu manete bori- 


FRAGMENTA. 


"Ev ἑξδομηκοστῷ ὀγδόῳ ] « Cogitemus de hoc nu- 
mero ; nam quale id poema (!) fuerit, quod con- 
tineret libros LXXVIII aut etiam plures? » Casau- 
BONUS. » Fortasse vero non tam per just magni- 
tudinis libros quam per singulos νόστους, i. e. sin- 
gulorum virorum notabilium reditus, distributum 
erat. « Scuwzicuzvsen. Certiori judicio pronun- 
tiari aliquid posset, si compertum haberemus 
quousque narrationibus suis Anticlides descenderit, 
Num etiam tempora historiz luce clara tractavit , 
viros principes gentesque recensens, qui bello aliis- 
ve de causis moti vel coacti patriam reliquerunt, 
deinde vero recuperarunt aut recuperare studue- 
runt? Minime hoc improbabile est. Nam excessisse 
Nostrum fines, quibus Nosti epici (V. Welcker. 
Cycl. Hom., p. 273—287) continebant se, id extra 
dubitationem positum est fragmento libri decimi 
sexti. Igitur exemplum secutus fuerit Clitodemi, 
quem ἐν ὀγδόῳ Νόστων (fr. 24 ) de reditu Pisistrati 
egisse scimus, Eodemque modo post Anticlidem 
egerit Lysimachus, quamquam hoc ex ipsis reliquiis 
minus clare apparet. Laudatur sane Lysimachus 
(fr. 14) ἐν B' Νόστων (ap. Photium et Suid. v. Σα- 
μίων 6 δῆμος) de Polycrate tyranno; sed quum re- 
liqua, quz e libro secundo et tertio afferuntur, 
omnia spectent ad Troica tempora, auctor data 
occasione ad Polycratis res excurrisse censeatur. 
At nescio an pro ἐν B' scribendum sit ἐν η΄ (fre- 
quens litt. β et» in mss. permutatio ) vel ἐν i6. Ut ut 
est, si ad Medica usque Anticlides νόστων recen- 
sum perduxit, ad octoginta fere libros moles ope- 
ris excrescere potuit. Fortasse igitur fragmentum 
nostrum referas ad bellum Chiorum , quod Hero- 
dotus (1, 18) innuit verbis : Καὶ γὰρ δὴ πρότερον of 
Μιλήσιοι τοῖς Χίοισι τὸν πρὸς Ἐρυθραίους πόλεμον 
συνδιήνεικαν. Sin corruptum esse libri numerum mihi 
concedis, ita ut pro dv τῷ on’ olim fuerit ἐν τῷ w, 
Anticlidz loco admoverim narrationem Hippiz Ery- 
threi (ap. Athen. VI, p.258 F. ) Tradit Hippias Cno- 
pum, Codri filium regemque Erythrzorum, inter- 
fectum esse ab Ortyge , qui ipse Chiorum satellitio 
fisus seva Erythraeos presserit tyrannide. Mox vero 
filium Cnopi, Hippotem, qui Colophonem aufuge- 
rat, in patriam reversum esse et Erythraorum opera 
usum amicos tyranni, dum festa agerent, truci- 


149 


dasse atque sic recuperasse regnum paternum. Quod 
quidem argumentum et Νόστων operi, et fragmente 
nostro optime convenit. 


9. 
E LIBRIS INCERTIS. 


Clem. Al. Protr. c. 3, p. 12, 34 Sylb. (I, 36 
ΚΙ.) : Αυκτίους γὰρ (Κρητῶν δὲ ἔθνος εἰσὶν οὗτοι) Av- 
τικλείδης ἐν Νόστοις ἀποφαίνεται ἀνθρώπους ἀποσφάτ- 
τειν τῷ Διί, Exscripsit Euseb. P, E. p. 157, C. Cf. 
Müller, Min. p. 163. 

16. 


Schol. Ar. Nub. 144 : Exstant veteres γρησμοὶ 
iambicis metris concepti, ut ἐν Λέσθῳ Ναπαίου 
Ἀπόλλωνος ὃ δοθεὶς Πέλοπι, αἰτοῦντος αὐτὸν ἀνάθημα. 
τοῦ θεοῦ τὴν ἄρνα τὴν χρυσῆν, ἕτερα παρέχοντι χειµή- 
Ma, Ἔστι (ἔχει Dindf.) δὲ οὕτως" 

“O βούλομαι δὸς, μὴ δίδου δ' ὃ μὴ θέλω 
Φέρει δὲ τὸν χρησμὸν τοῦτον ᾿Αντικλείδης ἐν τοῖς Νό-. 
στοις. 

Eadem ex schol, Arist, transcripsit Suidas v. Ἀνά- 
Onua et Ἀντικλείδης, 

` De Apolline Ναπαίῴ a Lesbiis culto v. Macrob. 
Sat, I, 17. Suidas : Νάπη, πόλις AécÉoo , ὅθεν Ἀπόλ- 
λων Ναπαῖος. Quam glossam omittunt codd. Paris. 
et Leid. (A et V. ap. Bernhardy.). Cf. Suidas 
v. Ἀνάθημα. Ceterum. de historia, unde hzc de- 
sumpta fuerint, mihi non constat; 


11. 


Tzetzes Lyc. 464 : Ἀντικλείδης δὲ ὑπὸ Πάριδός 
φησι τοξευθέντα ἀποθανεῖν (sc. τὸν Αἴαντα). Sic etiam 
Dares Phrygius 35 et Hypothesis ad Soph, Ajac. 
extr. : Οἱ μὲν γάρ φασιν, ὅτι ὑπὸ Πάριδος τρωθεὶς 
ἦλθεν εἰς τὰς ναῦς αἱμορροῶν; alii pro Paride posue- 
runt Ulyssem (Cic. De invent. I, 8; Quinctil. IV, 
a, 13). V. Lobeck, ad Ajac. p. 377; Wunder. ad 
Aj. p. 18. 

12. 





Schol. Hom. Od. 8, 355 : Ἀντικλείδης ἱστορεῖ, ὅτι 
ποθοῦσα Μενέλαον “Ελένη λάθρα ἔξεισι τῆς πόλεως, 
καὶ Καρικὸν εὑροῦσα πλοῖον παρακαλεῖ τὸν ναύκληρον, 
ὃς ἐκαλεῖτο Φάρος, εἷς Λακεδαίμονα αὐτὴν ἀπο 








i 9. 

Lyctios in Creta insula homines Jovi mactare Anticlides 
narrat in Reversionibus. 

10. 

In Lesbo Apollo Napæus oracnlum Pelopi dedit, quo 
jussit ut agnam illam auream ipsi donarium voveret, 
quum alia Pelops dco dona offerret. Verba oraculi ita se 
habent : d 


Quod volo da, ne des quod nolo. 





Affert hoc oraculum Anticlides in Reversionibus. 
11. 

Anticlides Ajacem a Paride sagitta confossum perisse 
dicit. 

12. 

Anticlides narrat Helenam Menelai desiderio captam clam 
urbem reliquisse; et quum Caricum deprehendisset navi- 
gium, rectori ejus, cui Pharo nomen, jussisse ut in La- 
cedemoniam transportaret ipsam. Verum tempestate de- 


150 
στῆσαι. Χειμασθέντες δὲ ἦκον εἰς Αἴγυπτον, xat ἐνθάδε 
τῆς νεὼς ἀποθάντα τὸν Φάρον ὄφις ἀναιρεῖ. ‘II δὲ 04- 
ψασα αὐτὸν, οὕτως ὠνόμασε τὴν νῆσον, 
— e — 
ΕΞΗΓΗΤΙΚΟΝ 


sive 


EZIITHTIKA. 


Ejusdem tituli et argumenti librum composuit 
Clidemus, Atthidum scriptorum vetustissimus. Vide 
Fragm. Histor. Prolegg. p. LXX XVII. 


13. 


Athen. XI, p. 473, B: Καδίσχος ᾿Αγγεῖον δ’ ἐσ- 
ziv, év ᾧ τοὺς κτησίους Δίας ἐγκαθιδρύουσιν, ὡς Av- 
τικλείδης φησὶν ἐν τῷ ᾿Εζηγητικῶ, γράφων οὕτως * 
u λιὸς κτησίου σημεῖα ἱδρύεσθαι χρὴ ὅδε. Καδίσχον 
καινὸν δίωτον ἐπιθηματοῦντα " στέψαντα à tota ¿plo λευ- 
xG, καὶ EX τοῦ ὤμου τοῦ δεξιοῦ > xai ἐκ τοῦ μετώπου 
τοῦ xpoxiou *, καὶ ἐσθεῖναι, ὅ τι ἂν εὕρης, xai εἰσχέαι 
ἀαθροσίαν. Ἡ δ᾽ ἀμθροσία ὕδωρ ἀχραιφνὲς, ἔλαιον, 
παγχαρπία. “Anrep ἔμθαλε. 

Locus vix sanabilis. Casaubonus postrema cor- 
rigi voluit : "Ex τοῦ μετώπου ἄωτον χρόκινον χρεµαν- 
νύναι, καὶ ἕννυσθαι ὅ τι ἂν εὔρης, εἶτά of Χέαι ἆμθρο- 
σίαν κτλ. Latine locum expressit ita : « Jovis Ctesii 
signa ita statuenda : Cadiscum novum utrinque 
ausatum operculo tegendum : simulacri (!) auribus 
coronam e lana alba imponito : ex humero ejus 
dertro lanam suspendito coloris crocei : amicito 
ctiam ut erit tibi commodum. Deinde ambrosiam 
illi affundito; est autem ambrosia, aqua pura, 
oleum , et fructuum omne genus; ha:c omnia misce 
ad ambrosiam (!) Jacobsius conj. : Kat ἐκ τοῦ wuou 
τοῦ δεξιοῦ τοῦ θεοῦ κ. È. τ. μ. χρόχινον χάλυαµα ἐσθη- 
vat. » Villebrunius vertit : on fera pendre de l'é- 
paule droite et du front (de la statue | quelque étoffe 
va bande couleur de sufran, telle qu'on la trouve- 
ra, etc. 

Lacunas indicavi post xpoxtov, que vox nihili 
est, et post ἐπιθηματοῦντα (ἐπίθημα Zyovra?), vocem 
item suspectam, quam pro adjectivo habet Schnei- 


ANTICLIDIS ATHENIENSIS 


derus. Ceterum verba ¿x τοῦ ὤμου κτλ. non reta- 
lerim ad simulacrum vasi imponendum, sed ad 
hominem consecraturum imaginem, Is, puto, ut 
purus sanctusque rem sacram perageret , lunz fi 
(xpóxac, χροχύδας) habebat ab humero dextro eta 
fronte dependentia. Similiter mystz lanz fila in 
bracchio dextro pedeque dextro gerebant. Photius 
Lex. p. 180, f. v. Κροκοῦν : Of μύσται, ὥς φασι, xpó- 
x» τὴν δεξιὰν χεῖρα xal τὸν πόδα ἀναδοῦνται xd 
λέγεται τοῦτο κροχοῦν" ol δὲ ὅτι ἐνίοτε χρόχῳ χαθαίρο- 
ται. Scribi itaque possit καὶ dx τοῦ ὤμου τ. 8.2.4 
τ. μ. σοῦ χρόχας χαθεῖναι, xat ἐσθεῖναι κτλ. Fortase 
etiam in verbis τοῦ χροχίου mentio latet τοῦ δία 
χῳδίου vel Διὸς χῳδίου. Istud enim vellus purgato- 
rium et lustrale in sacrificiis Διὸς Κτησίου adhibitum 
fuisse scimus ex Apostol. Pr. VII, 10. Usus harım 
pellium varius; et pedibus substernebantur, et a- 
pitis indumenta ex iis parabantur, et vestis in me- 
dum circumjiciebantur. V. Loheck. Aglaoph. 
p. 185 sq.; Preller. ad Polem. p. 141. — Que 
sequuntur ἐσθεῖναι ὅτι ἂν εὕρης , si sana sunt, intel 
ligo de rebus variis, quas quisque tamquam doa- 
menta donorum Διὸς Κτησίου sub manu babebat 
Comparaverim τὸ χέρνος Cereris, de quo Poles 
(p. 141 Pr.) ap. Athen. p. 478, C, egit in hire 
περὶ τοῦ Διὸς χῳδίου. Touro $ ἐστὶν, ait, dyyawx 
ραμεοῦν, ἔχον. ἐν αὑτῷ πολλοὺς χοτυλέσκους er 
μένους" ἔνι δ᾽ ἐν αὐτοῖς ὅρμινοι, µήχονες λευκαὶ, 3ν 
pol, κριθαὶ, mool, λάθυροι, ὦχροι, var UE, 
ζειαὶ, βρόμος, παλάθιον, μέλι, ἔλαιον, οἶνος, γι, 
¿to ἔριον ἄπλυτον. 


14. 


Plutarch. Nic, c. 23 de Atheniensibus in Sic- 
lia subito lunz defectu perterritis : T&v περὶ m 
καὶ σελήνην ἐπὶ τρεῖς ἡμέρας ἐποιοῦντο φυλακὴν, ἃς 
᾿Αντικλείδης διέγραψεν ἐν τοῖς ᾿Εξτγητικοῖς. , 

15. 

Harpocratio v. Ὀζυθύμια. Δίδυμος δὲ ᾽Ανταλεὸκ 
λέξιν παραγράψας ἐκτῶν ᾿Εξηγητικῶν φησιν Ὀζυθύμα 
τὰ χαθάρµατα λέγεται καὶ ἀπολύματα" ταῦτα γὰρ ize 
φέρεσθαι εἰς τὰς τριόδους, ὅταν τὰς οἶχίας καθαίρωσο. 





latos esse in Egyptum, ubi Pharum nave egressum serpens 
interemerit. Sepelisse eum Helenam ct de nomine ejus 
Pharum insulam appellasse. 


—— 0909 dmm 


EXEGETICA. 


13. 
Cadiscus, vas est in quo collocant Joves Ctesios ( rei fa- 
miliaris przesides ) , ut ait Anticlides in Exegetico, ubi scri- 
hit : « Jovis Ctesii signa ita consecrare oportet. Cadiscum 


novum utrinque auritum.. cingere aures lana candida, et el 
humero dextro et e fronte... imponere quidquid inveneris, 
et infundere ambrosiam. Est vero ambrosia, aqua part, 
oleum, promiscui fructus. Haec injice. » 
14. 
Que circa solem et lunam acciderent per tres dies Athe- 
nienses obeervarunt , ut Anticlides in Exegeticis scribil. 
15. 
Didymus Anticlida in Exegelicis verba apponens XÆ 
µια vocari ait purgamenta et retrimenta , qua domos par 
gantes in triviis deponant. 


FRAGMENTA. 151 


16, 


4 


Παλαμναῖος. Τοὺς αὐτοχειρία τινὰς ἀνελόν- 
Atun, παλαμναίους ἐκάλουν, ὡς xal Avti- 
᾿Εξηγητικῷ ὑποσημαίνει. 

17. 
Προχώνια... ἔοικε δὲ ἐκ πυρῶν τε xal xpt- 
αι, ὡς Ἀντιχλείδης ἐν τοῖς ᾿Ἐξηγητικοῖς 
εἰ. 
uisce Harpocr. locis Bekkerus e suis codd. 
τοχλείδης pro ᾿Αντικλ. 


18. 
Hom. Od. v, 471 : Ἑρμαῖος λόφος] “Ep- 


Αιὸς κέλευσιν ἀνελὼν Ἄργον τὸν τῆς “Tots 
{θη ὑπὸ δίκην, ρας αὐτὸν xal τῶν ἄλλων 

θεῶν εἰς κρίσιν, ὅτι πρῶτος ἐπιθεθλήχει 
Ινητῶν μιάσματι xal τὸν Ἄργον ἀνηρήχει. 
δὲ τοὺς θεοὺς εὐλαθεῖσθαι μὲν τὸν Δία (διὰ) 
)γεγενπσθαι τὸν Ἑρμῆν ταῖς αὐτοῦ παραγ- 
ια δὲ ἀφωσιωμένους τὸ ἄγος xal τῆς ἆνδρο- 
λύοντας, alc εἶχον ὀργαῖς προσθαλεῖν αὐτῷ 
5, καὶ οὕτω ἐπισωρευθῆναι πρὸς τοῖς ποσὶ 
j ψήφων πλῆθος. "Ὅθεν καὶ τοὺς ἀνθρώπους 
Uv εἰς τιαὴν “Ερμοῦ κατὰ τὰς δδοὺς, διὰ τὸ 
ναι τοῦτον καθηγεμόνα xal ἐπίτροπον τῶν 


ov (sic Barn. et Buttm. ; vgo xat τρόπον 


ύντων ), σωροὺς ποιεῖν λίθων xat διάγοντας 
tv λίθους, καὶ τούτους καλεῖν Ἑρμαίους λό- 
δὲ λόφος πᾶν τὸ εἰς ὕψος μετέωρον. Ἡ ἱστο- 
ἰντιχλεέδη. 

ıthi fr. 9. Hec ex Exegetico deprompta 
ium. Idem valet de fragm. sequente. 


19. 


Schol. Hom. Il. π΄, 44 : Μυθεύεται τῶν ἐξ ‘Exa- 
Gns γεγονότων Πριάμῳ παίδων “Ελενον καὶ Κασσάν - 
Spav διδύμους γεγενῆσθαι. Τῶν δὲ γενεθλίων αὐτοῖς 
συντελουμένων ἐν τῷ τοῦ Θυμθραίου ᾿Απόλλωνος ἱερῷ 
λέγεται τὸν “Edsvov xal τὴν Κασσάνδραν ἐν τῷ ναῷ 
παίζοντας χαταχοιμηθῆναι, ὑπὸ δὲ μέθης ἐκείνων ἐχλα- 
θομένων περὶ τῶν παίδων οἴκαδε χωρισθῆναι’ τῇ δὲ 
ὑστεραία ἐλθόντας εἰς τὸ ἱερὸν θεάσασθαι τοὺς παῖδας 
ταῖς τῶν ὄφεων γλώτταις τοὺς πόρους τῶν αἰσθητηρίων 
καθαιρομένους. Ὡς οὖν διὰ τὸ παράδοξον αἱ γυναῖχες 
ἀνέκραγον , συνέδη ἀπαλλαγῆναι τοὺς ὄφεις xat χατα- 
δῦναι ἐν ταῖς παρακειμέναις δάφναις, τοὺς δὲ παῖδας 
ἀμφοτέρους τῆς μαντικῆς οὕτω μεταλαθεῖν. Ἡ ἱστορία 
παρὰ ᾿Αντικλείδη. 


10. . 


Hesychius : ᾿Αλευροδοῦντες, πέµµατος γένος παρ᾽ 
Ἀντικλείδῃ. a Ubi fortasse ἀλευροῦντες legen- 
dum, ut σησαμοῦντες. Glossa ipsa ex Anticlidis 
Exegetico vel alio rei sacrificalis commentario 
sumpta videtur, ut pleraque liborum et placentarum 
vocabula a grammaticis relata. » LOBECK. Aglaoph. 
p. 1060. 


FRAGMENTA SEDIS INCERTIORIS. 


21. 


Strabo V , p. 211 : Ἀντιχλείδης δὲ πρώτους φησὶν 
αὐτοὺς (τοὺς Πελασγούς) τὰ περὶ Λῆμνον xat "In6pov 
κτίσαι καὶ δὴ τούτων τινὰς xal μετὰ Τυρρηνοῦ τοῦ 
Ἄτυος εἰς ᾿Ιταλίαν συνᾶραι. 





16. 
taux sive manu aliquem interfecit, παλχμναῖος 
it Anticlides in Exegetico subindicat. 

17. 
ε (sc. ἄλφιτα), farina ex tritico et hordeo, ut 
rata. Id enim Anticlides in Exegelicis significat. 


18. 

m quum Jovis jussu Argum occidisset 145 cu- 
judicium vocatum aiunt a Junone reliquisque diis 
quod Argum interficiens primus se daemonis 
de polluisset. Verum judicantes deos Jovem esse 
juippe cujus jussa perficiens Mercurius reus fa- 
nul igitur detestantes piaculum et tamen czedis 
1m absolventes , qua fuerint ira calculos in eum 
atque sic ad pedes Mercurii multitudinem cal- 
sse acervatam. Unde mortales etiamnunc in 
fercurii ad vias (nam dux et patronus viatorum 
est) cumulos facere lapidum, et trajicientes ad- 
es. Eosque vocari ἑρμαίους λόφους, cumulos Mer- 
λόφος omne est quod in altumse attollit. Histo 
ıpud Anticlidem. 


19. 

Inter liberos, quos Priamo Hecuba peperit, geminog 
fuisse narrant Helenum et Cassandram. Quorum quuin na- 
talitia celebrarentur in templo Apollinis Thy mbraci, Hele- 
num dicunt et Cassandram inter ludum obdormiisse , illos 
vero propter ebrietatem rem non animadvertentes absque 
liberis domum rediisse. Postero autem die in templum re- 
versos conspexisse serpentes, qui linguis suis meatus sen- 
suuni liberis expurgaverint. Quo miraculo exterritie mun- 
lieres quum clamorem, ediderint , serpentes aufugientes in 
lauros adjacentes se abscondidisse, liberos vero inde vatici- 
nandi facultate prieditos esse. Historiam narrat Anticlides. 

20. 

᾽Αλευροδοῦντες, placenta genus, cujus meminit Anti- 

clides. 


FRAGMENTA SEDIS INCERTIORIS. 


21. 
Anticlides ait primos Pelasgos Lemno et Imbro vicina co- 
lonis frequentasse, quosdamque eorum cum Tyrrheno 
Alvis filio in Italiam navigasse. 


152 

Cf. not. ad fr. 7. Müller Min. p. 438. Hzc 
probabiliter e Nostis petita. 
22. 


Plutarch. De Is. et Os. c. 37 : Ἐῶ καὶ ᾿Αντι- 
κλείδην, λέγοντα τὴν Ἶσιν Προμτθέως οὗταν θυγα- 
τέρα Διονύσῳ συνοικεῖν. Hæc ad Exegetica retulerim. 

23. 


Harpocratio : Καλαυρία... νῆσος ἐστι πλησίον 


ANTICLIDIS FRAGMENTA. 


Τροιζῆνος... ᾿Εχαλεῖτο δὲ πρότερον Εἰοήντ ἡ Kam 
piz, καθά φησιν Αντικλείδης. 


24. 


Plinius H. N. IV, 21 : Rhene, quam Antichdes 
Celadussam vocat, item Artemin Hellanicus. "κε 
probabiliter vindicanda Deliacis. Laudatur Anti- 
clides etiam in Indice auct. ad Plin. H. N. lib. 
XII et XIII. 





NICANOR. 


ARISTUS. 


SALAMINIUS ET ASCLEPIADES. 





NICANOR. 


TA KAT’ AAEZANAPON. 


Schol. Platon. p. 315 Bekk. : Σίθυλλαι μὲν ye- 
γόνασι δέκα, ὧν πρώτη ὄνομα Xau6r or Χαλδαίαν δέ 
φασιν οἱ παλαιοὶ λόγοι, of δὲ μᾶλλον Ἑθραίαν... Καὶ 
τὰ κατὰ τὸν ᾿Αλέξανδρον τὸν Μαχεδόνα προειπεῖν (αὐτήν 
φασιν)' ἧς καὶ μνήμην Νικάνωρ 6 τὸν ᾿Αλεξάνδρου βίον 
ἀναγράψας πεποίτκε. 

Eadem {ετε Suidas v. Σίβυλλα et Cramer. in 
Anecdot. Parisin. I, p. 332, 23 : Πρώτη (Σίθυλλα) 
ἡ καὶ Xa)2a(a, ἡ καὶ Περσὶς, ἡ xai πρός τινων 
Ἑδραία ὀνομαζομένη... ἡ περὶ τῶν κατὰ ᾿Αλέξανδρον 
τὸν Μακεδόνα λεγομένων προειρηχυῖα, ἧς μνημονεύει 
Νικάνωρ ó τὸν ᾿Αλεξάνδρου βίον ἱστορήσας. 

Lactantius De fals. rel. I, 6 : Primam (Varro 
Sibyllam ait) fuisse de Persis, cujus mentionem 
fecerit Nicanor, qui res gestas Alexandri Macedo- 
nis scripsit. 

Qui fuerit hic Nicanor a Varrone laudatus dif- 
ficile dietu. Frequens id nomen apud Macedones 
fuit. Nicanorem Balacri patrem qui Alexandrum 
comitatus est, memorant Arrianus II, 12, 3et Dio- 
dorus XVIII, 22, 1. Filium Balacrı Nicanorem 


afferunt Harpocratio, Photius et Suidas v. Nus- 
γωρ. Nicanoris, Hephzstionis filii, szrpius memi- 
nerunt scriptores rerum Alexandri. Nicanorem 
Stagiritam Alexandri comitem habes ap. Diodo- 


‘rum XVIII, 39, 6. Idem memorat Nicanorem 


fratrem Cassandri, alium ducem Cassandri, alium 
Ptolemzi I ducem, etc. In tanta Nicanorum co- 
pia non erat sane cur ad Seleucum Nicatorem for- 
tasse opus de Alexandro referendum esse suspica- 
retur Vossius (p. 474). Neque felicior est altera 
cjusdem conjectura. « Fortasse, ait, est Leander 
Nicanor, Alexandrinus grammaticus, quem de 
Alexandria commentatum dicebamus lib. II, 12. 
Potuit enim idem et de urbe agere et de condi- 
tore. » At qui de Alexandria scripsit Nicanor οἱ 
Hermiz filius (*). Hic vero sub. Hadriano floruit 
equalis Hermippi Berytii (**), neque potuit a Var- 


(*) Steph. Byz. v. Ἀλεξάνδρεια. Νικάνωρ δὲ ὁ "Ἑρμείου à 
τῇ [Περὶ Αλεξανδρείας πρώτη ταῦτα πάντα χυροῖ καὶ τὸ Ali- 
ξανδρῖνος καὶ τὸ Ἁλεξανδρίτης, οὐ μέντοι τὸ ᾿Αλεξανδρεώτε-. 

(**) Suidas : Νικάνωρ,δ Ἑρμείου, Αλεξανδρεύς, yozgat 
τιχός, γεγονὼς ἐπὶ ASctavod τοῦ Katozpos, ὅτε wai “Epuzra 
ὁ Brgovo; Stephan. Byz. v. ᾿Αθλιδις, πόλις Αἰγύπτου 2 
πολίτης ᾿Αθλιδίτης. Νικάνωρ 6 ὁ Ἑρμείου, ἐν $ πρὸς Mp 
νὸν γράφων διὰ τοῦ p φτσὶν Αθριδις. Laudat eum Stepbat. 





22. 
Mitto Anticlidem, qui dicit Isidem, Promethei filiam, 
nupsisse Dionyso 
23. 


Sibylle fuerunt decem, quarum prima nomen cn 
Sambethe. Chaldzam perhibent veteres historiz; all 
vero Hebraeam potius fuisse dicunt. Inter alia etiam de 
Alexandro Macedone vaticinia edidisse fertur. Meminit q% 


Calauria, prope Treezenem insula, prius Irene vocata | Nicanor, qui Vitam Alexandri scripsit. 


ot , ut Anticlides tradit. 


ARISTI SALAMINU 


rone citari. Quod denique auctorem Vossius dicit 
Leandrum Nicanorem, secutus est Stephanum Byz. 
v. “Yön, ubi sic : Λέανδρος δ᾽ ὁ Νικάνωρ παρατίθησιν 
ἐν Μετονομασίαις (*), τὴν αὐτὴν Ὕδην xci Σάρδεις 
φησίν. Verum monstrosum istud nomen tollendum 
scribendo Λέανδρος δὲ, ὃν Νικ. κτλ. Leandrum in- 
tellige Milesium, de quo v. Vossiusp. 461. Nicanor 
vero Μετονομασίων auctor quum Cyrenceus dicatur 
ap. Athenzum VII, p. 296, D, minime liquet hunc 
essc eundem cum Hermiz filio, Alexandrino. Im- 
mo si Hermias ille idem est cum Hermia, cujus 
ZEgyptiaca laudat Plutarchus De Is. et Osir. c. 37 
et 42, multo verisimilius est filium ejus Nicano- 
rem in /Egypto natum esse. Quz quum ita sint, 
fieri possit ut Cyrenzus ille De Alexandro opus 
scripsisse putetur. At praferendus fortasse est 
homo Macedo, Nicander Miezensis sive Miezaus, 
quem invenio ap. Stephan. Byz. : Μίεζα, πόλις Ma- 
xeSoviac, ἣ Στρυμόνιον ἐκαλεῖτο... τὸ ἐθνικὸν Μιε- 
ζεὺς xal Μιεζαῖος: οὕτω γὰρ χρηματίζει Νικάνωρ, 
καθὰ Λούσιος (sic edd.; καθαλούμιος codd.). Pro 
Λούσιος scribo Λούκιος, intelligoque Lucium Tar- 
rhzeum , cujus meminit Stephan. v. Tappa, quem- 
que v. Κάλαρνα et Θεσσαλονίχη rectius nuncupat 
Λούχιλλον. Scripsit ille Lucillus preter Proverbia 
(quee Hadriani temporibus Zenobius in compen- 
dium redegit) etiam historiam Thessalonices ur- 


v. Τίθυρις, et fortasse aliis locis, ubi simpliciter citatur 
Νικάνωρ. Ceterum cf. Bernhardy ad Suid. 1. 1. Matter. Essai 
y. l'école d'Alex. 1, p. 253. 

(*) Μετονομασίας Nicanoris prater Athenzum 1. 1. et 
Steph. Byz. v. Ὕδη expresse laudant Harpocrat. v. "Axn 
et Steph. B. v. Πάρος. Ad idem opus referenda sunt qua 
ex Nicanore habet Steph. v. Διοσκουριάς (olim Ata); Ὀλυμ. 
ría (olim Mioa et *Apriva ); Παρρασία (olim Παρμασία ). 
Schol. Apoll. Rh. : £gyptii omnium antiquissimi sunt ; apud 
208 prima urbs condita Theb: : καὶ Νικάνωρ δὲ τούτοις aup- 
pavet xal ᾿Αρχέμαχος ἐν τοῖς Μετωνυμίαις. Heec ex Metono- 
masiis petita suadet vicinia Archemachi. Lobeck. in Aglaoph. 
putat esse hunc Nicanorem Cyprium, quem laudat Arnob. 
[V , 29. Quod si verum est, ap. schol. scribendum puto Νι- 
«αγόρας (ν. supra), prosertim quum ipse schol. Apoll. ad 

, 269 habeat haec : Νικαγόρας φησὶν ἀπὸ τῶν ἀντοίχων 
δν (τὸν Νεῖλον) ῥεῖν. — Sequentia num ex Μετονομασίαις 
in ex Samii περὶ ποταμῶν opere, an ex Nicanoris Hermie f. 
;eriptis fluxerint, dubitari potest : St. B. Τάναῖς. Τινὲς δὲ 
cal τὸν ποταμὸν ᾿ Αχεσίνην εἶναι xal Ἰαξάρτην, ἠλληνίσθαι δὲ 
τὰ πολλὰ τῶν βαρθάρων ὀνομάτων, ὡς Ν. φησὶ (De his etiam 
Alexandri rerum scriptores agere solebant). Id. : Ἱμέρα.. 
ίστι xal ποταμὸς Ἱμέρας, ὡς N. — Idem : Ἀλάθαστρα, 
τ. Φρυγίας" ἐν ταύτῃ λίθος διάσημος. Ex hoc loco Wester- 
nannus ad Voss. p. 474 colligi vult Nicanorem Samium 
tiam De lapidibus scripsisse. — Νικάνωρ (Μετονομασιῶν 
uictor) forte reponendus ap. Eustath. ad Dionys. 178, pro 
Νικίας, V. Nexiag, V. Bernhardyp. 872. eee 872. 


1. 
Aristus Salaminius, qui Aristobulo et Onesicrito multo 
unior est, sepulcrum Cyri refert magnam turrim fuisse 
luorum tabulatorum, quam sequentes Persarum reges 


158 


bis, et Didymo paullo antiquior fuisse videtur 
(v. Schneidewin. in Paroemiogr. prefat. p. XII). 
— Preterea laudatur etiam Nicanor Samius Περὶ 
ποταμῶν ap. Plut. De fluv. c. 17, 2. Porro Nicanor 
Cyprius memoratur ap. Arnob. IV, ag : Posse- 
mus... omnes istos, nobis quos inducitis atque 
appellatis deos, homines fuisse demonstrare, vel 
Agrigentino Euhemero replicato... vel Nicanore Cy- 
prio vel Pellxo Leone vel Cyrenensi Theodoro, etc. 
(Eadem fere Clemens Protr. p. 7, 12.) At pro 
Nicanore alii exhibent Nicagora; idque preferen- 
dum puto, quum nomina in αγόρας desinentia apud 
Cyprios frequentissima sint, atque de Cypri loco 
Nicagoras laudetur apud Antigonum in Hist. Mir. 
173 (157 Westerm. . 





ARISTUS SALAMINIUS, 


Aristus Salaminius ex Cypro insula (Strabo XIV, 
p. 682 : Σάλαμις, ὅθεν ἦν Ἄριστος ὃ συγγραφεύς), 
qui res Alexandri (fr. 3), et fortasse etiam alia 
(fr. 5) scripsit, Aristobulo et Onesicrito πολὺ νεώτε- 
pos fuit, teste Strabone (fr. 1). Idque vel ex iis colli- 
gas, que fragm. 3 leguntur de Alexandro futuram 
Romanorum potentiam vaticinato. Accuratius zta- 
tem scriptoris definire non ausim. Polemone paullo 
antiquior fuerit, si recte se habent que notavi ad 
fragm. 4. Vossius Aristum nostrum eundem esse 
suspicatur cum Aristo Academico, quem Cicero 
(Brut. 97) hospitem suum et familiarem dicit. 

Aristo Arrianus (fr. 3) jungit Asclepiadem, qui 
num fuerit Myrleanus ille grammaticus, Pompeii 
equalis, an Cyprius, quem de patria et de Phoe- 
nice scripsisse scimus, an alius, sciri nequit. 





AAEZANAPOY IZTOPIA. 
I. 


Strabo XV, p. 73o, postquam de Cyri sepulcro 
Aristobuli (fr. 37) et Onesicriti (fr. 31 ) testimo- 
nia apposuit, pergit ita : Ἄριστος δ᾽ 6 Σαλαμίνιος 
πολὺ μὲν ἔστι νεώτερος τούτων" λέγει δὲ δίστεγον τὸν 
πύργον καὶ μέγαν, ἐν δὲ τῇ Περσῶν διαδοχὴ ἱδρύσθαι, 
φυλάττεσθαι δὲ τὸν τάφον ἐπίγραμμα δὲ τὸ λεχθὲν 
“Ελληνικὸν, καὶ ἄλλο Περσικὸν πρὸς τὸν αὐτὸν νοῦν, 


exstruxerint; monimento OT exstruzerint; monimento custodiam appositam esse ; porro appositam esse ; porro 
inscriptionem habere eam quam diximus Grecam, atque 
aliam Persicam , quee eandem sententiam exprimat. 


154 


Clemens Alexandr. Protr. IV, p. 16, 27, post- 
quam de regibus dixit qui deorum nomina assum- 
pserint, ut Mithridates Dionysus, Alexander Am- 
monis filius , addit : Τί µε δεῖ καταλέγειν Ἀλέξαρχον; 
γρααματικὸς οὗτος τὴν ἐπιστήμην γεγονὼς, ὡς ἱστορεῖ 
Ἄριστοςὁ Σαλαμίνιος, αὑτὸν χατεσχηµατιζεν εἰς HAtov. 

Alexarchi epistolam citat Aristo 6 τὴν Ἀθηναίων 
ἀποιχίαν γεγραφὼς ap. Plutarch. De Is. et Osir. c. 
37. Num forte ille Aristo noster est Aristus? Ale- 
xarchus quidam historicus, Ἰταλικῶν auctor, me- 
moratur ap. Servium ad Virgil. /En. III, 334 et 
Plutarch. Par. min. c. 7. 


3. 


Arrianus VII, 15, 5 : "Aptoros δὲ xal Ἀσχληπιά- 
ng τῶν τὰ ᾿Αλεξάνδρου ἀναγραψάντων xai “Ῥωμαίους 
λέγουσι ὅτι ἐπρέσθευσαν. Καὶ ἐντυχόντα ταῖς πρεσθείαις 
᾿Αλέξανδρον ὑπὲρ “Ῥωμαίων τι τῆς ἐσομένης ἐς τὸ ἔπει- 
τα δυνάμεως μαντεύσασθαι, τόν τε χόσιον τῶν ἀνδρῶν 
ἰδόντα καὶ τὸ φιλόπονόν τε xai ἐλευθέριον, xai περὶ 
τοῦ πολιτεύματος ἅμα διαπυνθανόμενον. Cf. not. ad 
Clitarchi fr. 23. Auctoribus ibi nominatis haud 
dubie addendus est Timagenes historicus, quem 
Clitarchi sectatorem fuisse novimus (cf. Clitarchi 
fr. 11). Contra hunc enim disputare putandus est 
Livius IX, 16 sqq., ubi inter alia dicit : quem 
( Alexandrum) ne fama quidem illis (Romanis) no- 
tum arbitror fuisse, Vide introductio ad fragm. 
Theagenis. 


4. 


Athenzus X, p. 436, E : Ἔπινε δὲ πλεῖστον xal 
Axxícac ó Μαχεδὼν, ὥς φησιν Ἄριστος ὃ Σαλαμίνιος, 


FRAGMENTA. 


xal Διότιμος ó Ἄθηναῖος. Οὗτος δὲ καὶ Κώνη ἐπεχα- 
λεῖτο' ἐντιθέμενος γὰρ τῷ στόματι γώνην, ἀπαύστως 
ἔπινεν, ἐπιχεομένου οἴνου- ὅθεν καὶ Ἁώνη ἐπεκλίθη, 
ὥς φησι Πολέμων (fr. 79 Preller.). Quz antece 
dunt apud Athenzum de Arcadione et Erasixeno 
strenuis potatoribus item ex Polemone petita sunt. 
Unde conjicio Aristi testimonium fluxisse ex eo- 
dem Polemone, ut qui antiquiorum et zqualium 
scriptorum locos cumulare ubique consueverit. — 
Χώνη] Similiter Philonides Tarentinus (de quo 
v. Dionys. Hal. Exc. Vat. p. 504 Mai.) dictus est 
Κοτύλη, monente Prellero ad Polemon L. 1. 


5. 


Zenobii Prov. VI, 5o : "Ὥσπερ Χαλκιδικὴ τέ- 
τοχεν ἡμῖν ἡ γυνή : Ταύτης Πολύζηλος μέμνηται 
ἐν Μουσῶν γοναῖς, ἐπί τινος πολλὰς θυγατέρας dm- 
γεννώσης: ἐπειδὴ Χαλκίδα τῆς Εὐδοίας πόλιν φασὶ 


ποτὲ ἀνθῆσαι 
δόρασί τε xal πλήθει τετρώρων ἁρμάτων. 


Οἱ δὲ φασὶν οὗ τὴν πόλιν, ἀλλὰ ἡρωΐδα Χαλκίδα εἰ- 
ρῆσθαι. Κόμθην γὰρ φασὶ, τὴν ἐπιχληθεῖσαν Xaxi- 
δα, ἐπειδὴ ὅπλα χαλχᾶ ἐποιήσατο. πρώτην συνοικήσα- 
σαν ἀνδρὶ ἑκατὸν παίδων γενέσθαι μητέρα. ὣς ἵστο- 
ροῦσιν of τὰ Εὐθοϊχὰ συγγράψαντες καὶ "A ριστος 6 Xa- 
λαμίνιος. 

De Combe, Curetum matre, v. Hesych. s. v.; 
Welcker. Trilog. p. 197, n. 317; Lobeck. Aglao- 
pham. p. 209, 1134. Ceterum ex quonam Aristonis 
scripto lec petita sint, non discerno. Certe ab 
Alexandri historia aliena esse videntur. 





2. 


Quid opus est (commemorare) Alexarchum , qui arte 
grammaticus Solem se ipse nominavit , uti tradit Aristus? 


3. 


"Aristuset Asclepiades, qui Alexandri historiam scripserunt, 
Romanos quoque legatos misisse dicunt, et Alexandrum 
audita eorum legatione de futura Romanorum potentia 
aliquid auguratum esse, quum et cultum horum virorum 
et diligentiam et generositatem admiratus esset , atque rei- 
publice administrandz rationem comperisset. 

4. 

Plurimum bibebant etiam Alcetas Macedo, ut Aristus 

Salaminius tradit , et Diotimus Atheniensis, qui etiam In- 


fundibulum dictus est propterea, quod infundibalo ia ore 
posito vinum infusum absque intervallo bibebat. 
5. 


Quemadmodum Chalcidica h«c nobis mulier peperit. 
Hujus proverbii Polyzelus in Musarum Natalibus meminit; 
scilicet Chalcidem Euboxe urbem olim florisse aiunt 

hastis et multitudine carroum quadrijugorum. 


Alii contra non urben, sed heroinam Chalcidem intelli- 
gendam esse dicunt. Nam Comben, que quum arma zres 
(χαλκα) fabricaret , Chalcis cognominata esset, primam el 
ınarito suo evasisse centum matrem liberorum , uti nar- 
rant qui de rebus Euboicis scripserunt atque Aristus Sa'a- 
minius. 


JROTHEUS. NICOBULE. ANTIGENES. 





DOROTHEUS. 
TA IIEPI AAEZANAPON. 


E LIBRO SEXTO. 
I. 


enzus VII, p. 276, F : Φιλόμηλοι δ᾽ ἦσαν Φί- 


τε ὁ Μαχεδὼν, καὶ ó υἱὸς αὐτοῦ ᾿Αλέξανδρος, ὡς 
ds φησιν ἐν τῇ ἕκτη τῶν Περὶ ᾿Αλέξανδρον toto- 
sequitur fragm. 4 Charetis. 

fuerit hic Dorotheus, haud liquet. Santo- 
» (Exam, crit. d. hist. ο) Alex. p. 63) dici- 
Dorothee d' 4scalon, mira confidentia (*). — 
Dorotheus aut (quod malim) alius ejusdem 
is scriptor composuit Sicula et Italica, Nam 
ie ab eodem auctore profecta esse, tum ex 


e Dorotheo Ascalonita grammatico vid. Stephanus 
Ἀσκάλων; Athen:zus VII, p. 329 D : Δ. ἐν ργ Περὶ 
συναγωγῆς ( coll. Eustath. ad Il. 23, 230, p. 1297 ). 
ı libros signare videtur Schol. Hom. Il. 10, 252, 
περὶ τῆς Ἀττικῆς λέξεως ( Cf. Villoison. prolegg. p. 
hotius Bibl. cod. 156: A. περὶ τῶν ξένως λεγομένων 
Schol. Ven. Gl. 9, 90 : ὅλον βίου ( βιδλίον correx. 
ad Hippocrat. Περὶ ἀέρων p. 305) ἐδεήθη Δωροθέῳ 
akwvity εἰς ἐξήγησιν τοῦ παρ᾽ Ὁμήρον χλισίου (cf. 
rolegg. p. 193); Atheneus XIV, p. 662, F : Aw- 
p Ἀσχαλ. σύγγραμμα (ἐκδέδοται ) ἐπιγραφόμενον Περὶ 
ους καὶ περὶ τῆς παρὰ τοῖς νεωτέροις χωμιχοῖς µατ. 
f. Fuhr. Dicearch. p. 63, not. 39 ); Idem XIV, p. 
Eundem grammaticum intellige ap. Athenzeum IX, 
F (cf. Müller. Dor. II, p. 246; Eumenid. p. 163, 
I, p. 481, D, ubi de poculorum generibus sermo 
n p. 497, C, de ῥυτῶν forma laudat Δωρόθεον τὸν Σι- 
qui fortasse ab Ascalonita non diversus fuit. Adde 
f. p. 87,49, ubi ex Dorotheo explicatur vox åp- 
.— Dorotheus Atheniensis , qui laudatur in indice 
d Plinii H. N. lib: ΧΗ et XIII, idem fuerit cum 
, cujus mentio fit lib. XXII, 45, cujusque Ὑπο- 
t citat Phlegon in Hist. Mir. c. 26, p. 140 Westerm.— 
"um quendam rhetorem introducit Plutarch. in 
p. 807 ed. Didot. — Reliquos Dorotheos, quorum 
118 est numerus , recenset Fabricius in Bibl. Gr. 


ipsis argumentis probabile fit, tum inde colligas, 
quod qui fragmenta eorum nobis servarunt, ex 
iisdem fontibus haurire solent. Ceterum Doro- 
theus Italicorum auctor Diodoro antiquior esse non 
potuit (v. fr. 3), probabiliter vero multo fuit ju- 
nior. Cf. not. ad fragm. 5. 





ΣΙΚΕΛΙΚΑ. 
E LIBRO PRIMO. 
2. 


Stobeus Floril. 49, 49 : Δωροθέου ἐν a’ Σικελι-- 
χῶν. 

Φάλαρις Ἀκραγαντίνων τύραννος, ἀπότομος καὶ 
ἀπαθὴς ὑπάρχων, ξέναις καὶ παρευρημέναις βασάνοις 
ἔτρυχε καὶ ἐστρέθλου τοὺς ὁμοφύλους. Πέριλλος δὲ τῇ 
τέχνη χαλχοῦργος χατασχευάσας δάμαλιν, ἔδωχε τῷ 
βασιλεῖ δῶρον, ἵνα τοὺς ξένους εἰς αὐτὴν βάλλων xa- 
ταχαίη ζῶντας: μυχηθμὸν δ' ἡ δάμαλις ἀνεδίδου τῷ 
φυσικῷ παρόμοιον. Φάλαρις δὲ τότε μόνον γενόμενος 
δίκαιος, αὐτὸν τὸν τεχνίτην πρῶτον ἐνέθαλεν. Eadem 
Apostolius Prov. XX, 13. 

Cf. Plutarchus Paral. c. 39 : Φάλαρις, Ἄχρα- 
γαντίνων τύραννος, ἀποτόμως τοὺς παριόντας ξένους 
ἐστρέθλου xai ἐκόλαζε. Πέριλλος δὲ τῇ τέχνη χαλκοῦρ- 
γος, δάμαλιν χατασχευάσας χαλκῆν, ἔδωχε τῷ Bacı- 
Aet, ὡς ἂν τοὺς ξένους κατακαίη ζῶντας ἐν αὐτῇ - ὁ δὲ 
μόνον τότε γενόμενος δίκαιος, αὐτὸν ἐνέδαλεν. Eddxer δὲ 
μυχηθμὸν ἀναδιδόναι ἡ δάμαλις" ὡς ἐν δευτέρῳ Al- 
τίων. 

« Utriusque congruentiam fragmenti probe sen- 
tis nec minus e priore posterius videri opera tumul- 
tuaria expresum; quesiveris autem, cur, celato 
Dorothei nomine, ἐν β΄ Αἰτίων hzc haberi dican- 
tur, Fabricio Plutarchi Αἴτια βαρθαρικὰ hic laudari 
opinanti assentitur Wernsdorfius ( Comment. I ad: 





DE REBUS ALEXANDRI. 
E LIBRO SEXTO. 


1. 
3 delectabantur Philippus Macedo ejusque filius 
er, ut Dorotheus scribit libro sexto Historiarum 
ri. 


SICULA. - 
E LIBRO PRIMO. 


2. 

Phalaris Agrigentinorum tyrannus crudelis ssvusque 
novis et inauditis tormentis cives torquebat et excrucia- 
bat. Perillus, faber serarius seream buculam confecit ty- 
rannoque obtulit, ut in ea peregrinos vivos cremaret. Mu- 
gitum bucula illa edebat naturali adsimilem. Phalaris tum 
tantum justus ipsum fabrum primum injecit. 


156 DOROTHEUS. 


Plut. Qu. Gr. p. 2); Lennepius (Ad Phalarid. | δόρυ, καὶ ἐφόνευσεν. “O δὲ πατὴρ ἐφυγάδευσεν ὡς 
Epp. p. 24 Gron.) in Plutarchi loco vitium inesse | Δωρόθεος ἐν πρώτῳ Μεταμορφώσεων. [Hic legendum 
suspicatus , Dorotheum restitui in integrum cupit; Θεόδωρος. Dibner. | 
Rulinkenius (ad Fragm. Callim. p. 487 Ern.) Cal- 
limachi Αἴτια significari putat, cui judicio Burman- 





nus cum Wyttenbachio accedunt. Ego hoc Ano- | ΠΑΝΔΕΚΤΑΙ. 
nymi fragmentum e Dorotheo factum arbitror : is 

autem, qui hzc Parallela concinnavit, quum Cal- E LIBRO PRIMO. 
limachus in re tradita Dorotheo consentiret , trau- 5. 


scripsit quidem in farraginem suam locum Doro- 
thei pedestri oratione conceptum, verum testem Clem. Alex. Strom. I, 21, p. 144, 24 Sylb. : Φτα 
citavit non ignobiliorem Dorotheum , sed edoctum | & τὴν Μόψου χαλουμένην μαντικὴν συντάται τον Kv- 
poetam Callimachum, captansne elegantioris do- | ῥγναίον Ῥάττον, Δωροθεὺς τε ἐν τῷ πρώτῳ Πανδέκτη 
ctrinz laudem an memoriola vacillans non inter- | ἁλχυόνος καὶ χορῶνης ἐπαχοῦσαι τὸν Μόψον ἴστορει. 
pretor. » EBERT. in Zwei. p. 88. Ipse fortasse Do- Metamorphoseón et Pandectón libros refero ad 
rotheus Αἴτια Callimachi aut Philostephani lauda- | auctorem Italicón. Et quum Plutarchus in Paral- 
verat. lelis eosdem fere auctores citat, quorum in libro 
De fluviis mentionem injicit, nescio , an Dorothee 
noster idem sit cum D. Chaldzo, qui scripsit De 
lapidibus. Certe Italica si ab Asiatico homine scr- 
pta putes, fabulam fr. 3 narratam minus mira- 
beris. 





ITAAIKA. 
E LIBRO QUARTO. 





3. 

Plutarchus Par. min, c. 20. : Μάριος ^ Κίμ- 
oou, πόλεμον ἔχων, καὶ ἡττώμενος, ὄναρ εἶδεν, ὅτι 
νικήσει, ἐὰν τὴν θυγατέρα προθύση᾽ ἦν δ᾽ αὐτῷ Kal- 
πουρνία" πραχρίνας δὲ τῆς φύσεως τοὺς πολίτας, ἔδρασε 
xal ἐνίκησε. Καὶ ἔτι καὶ νῦν βωμοί εἶσι δύο ἐν Γερμα- 
via, ot xat’ ἐκεῖνον τὸν καιρὸν ἦχον σαλπίγγων dro- 
πέμπουσιν" ὡς Δωρόθεος ἐν τετάρτῳ Ἰταλικῶν, 

Eadem brevius Clemens Alex. Protrept. ς. 3, 
p- 12,40 Sylb.; Euseb. P. E. p. 157. 


Dorotheus Chaldeus. 


IIEPI AIGQN. 
E LIBRO SECUNDO. 
6. 


Plutarch. De fluv. 23, 3 : Καὶ λίθος δὲ γεννᾶται, 
Σικύωνος καλούμενος, μελάγχρους. Οὗτος ὅταν τις yor- 
σμὸς ἀνθρωποκτόνος ἐμπέση, τοῖς βωμοῖς τῶν dxoroo- 
παίων θεῶν ὑπὸ δυοῖν ἐπιτίθεται παρθένων. Tou δὲ le- 
ρέως αὐτοῦ τῇ μαχαίρᾳ θιγόντος, αἵματος ἔχλνσις yi- 
νεται δχψιλής. Kal τούτῳ τῷ χρόνω τὴν δεισιδαιμονίαν 

ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ τελέσαντες μετ᾽ ὀλολυγμῶν ἀναχωροῦσι, τὸν λίθον κρὰ 
h. τὸν ναὸν προσενέγκαντες: χαθὼς ἱστορεῖ Δωρόθεος $ 
Χαλδαῖος ἐν β΄ περὶ Λίθων. Lapis ille in Araxe fluvio 

Idem ibid. c. 25 : Φώκου ὄντος ἐκ Ἡαμάθης | reperitur. 
Αἰαχῷ, καὶ στεργομένου, 'Γελαμὼν ἦγεν ἐπὶ ὑήραν" 
xal συὸς ἐπιφανέντος χατὰ τοῦ μισουμένου ἐπαφῆχε τὸ 


ay > 














ITALICA. METAMORPHOSES. 
4. 
E LIBRO QUARTO. Phocum Æaci e Psamathe filium, dilectumque patri 
3 Telamon eduxit venatum ; aproque oblato hastam in fratrem 


quem oderat contorsit, eumque interfecit. Pater exilio mul- 
Victus bello Cimbrico Marius, somnio monitus est victo- | !4Yit Telamonem. Scribit hoc Dorotheus primo Transform 


rem se fore, si filiam suam Calpurniam immolaret. Fecit lionum libro. , 
boc ille, civium saluti naturz vinculo posthabito, ac PANDECTE. 
vicit. Atque etiamnum dus sunt in Germania are, que 5. 


sub id tempus sonum tubarum edunt. Dorotheus quarto Aiunt Battum Cyreneum composuisse eam qua Mops 
Italicorum. dicitur divinationem. Et Dorotheus in primo Pandectarum 
refert Mopsum audiisse Alcyonem et Coronen. 


NICOBULE. ANTIGENES. 


NICOBULE 
[TA KAT’ AAEZANAPON. ] 


1. 


Athen. X, p. 434, C: Νιχοθούλη δὲ, ἢ 6 ἀναθεὶς tav- 
τη τὰ συγγράμματα, φησὶν ὅτι παρὰ Μηδείῳ τῷ Osc- 
σαλῷ δειπνῶν ó ᾿Αλέξανδρος, εἴκοσιν΄ οὖσιν ἐν τῷ συμπο- 
σίῳ, πᾶσι προῦπιε, παρὰ πάντων τὰ ἴσα λαμθάνων, 
xai ἀναστὰς τοῦ συμποσίου μετ᾽ οὐ πολὺ ἀνεπαύετο. 

Quz fuerit Nicobule vel is qui hujus nomine li- 
brum de historia Alexandri, vel certe opus in quo 
seepius de Alexandro sermo erat, edidit, dicere ego 
nihil habeo. 


2. 
Idem, p. 537, D: Νικοθούλη δέ φησιν, ὅτι παρὰ τὸ 


δεῖπνον πάντες ol ἀγωνισταὶ ἐσπούδαζον τέρπειν τὸν 
βασιλέα, καὶ ὅτι ἐν τῷ τελευταίῳ δείπνῳ αὐτὸς 6 'AM- 
ξανδρος, ἐπεισόδιόν τι μνημονεύσας èx τῆς Εὐριπίδου 
Ανδρομέδας, ἠγωνίσατο, xai τὸν ἄκρατον προθύμως 
προπίνων, καὶ τοὺς ἄλλους ἠνάγκαζεν. 


αρ eo 


157 
ANTIGENES. 
1. 


Plutarchus Alex. 46 : ᾿Ενταῦθα δὲ πρὸς αὐτὸν 
(Ἀλέξανδρον) ἀφικέσθαι τὴν Ἀμαζόνα of πολλοὶ λέγου- 
σιν, ὧν καὶ Κλείταρχός ἐστι καὶ Πολύχριτος καὶ Όνη- 
σίκριτος καὶ Αντιγένης καὶ Ἴστρος. 


2. 


Herodianus II. μον. λέξ. p. 41, 26 ed. Ddf. : Zú- 
σχος, ποταμὸς Μακεδονίας, ὡς ᾿Αντιγένης. De Zysco 
fluvio aliunde vix constat, Suspicor scribendum 
esse Φύσχος. Certe urbem hujus nominis in Mace- 
donia fuisse constat. Steph. Byz. : Φύσχος... Ἔστι 
καὶ ἄλλη Μακεδονίας, ἧς μέμνηται Θεαγένης (quod 
nomen fortasse etiam ap. Herodianum reponen- 
dum) ἐν Μακεδονικοῖς (Cf. Pinedo ad h, 1.). Flu- 
vius ejus nominis in Caria erat. 

Plinius ind. auctor. ad lib. V (quo Africam et 
Asiam describit) inter fontes suos recenset Eu- 
doxum, Antigenem, Callicratem, etc. 

Incerta res est num historicis an geographis An- 
tigenes annumerandus sit. Antigenem Alexandri 
comitem argyraspidum ducem probe novimus. 
Vix tamen erit qui hunc eundem cum auctore 
nostro esse putaverit. 





DE REBUS ALEXANDRI. 


1. 


Nicobule, aut is qui huic libros illos supposuit, ita scri- 
bit : « Apud Medium Thessalum ccenans Alexander, quum 
viginti una essent convive, omnibus propinavit, et ab 
omnibus vicissim propinationes accepit : deinde e convivio 
discedens , paullo post quieti se dedit. » 

2. 

Nicobule ait, inter ceenandum musicos et ludiones 
omnes oblectare solitos regem : et in novissima ccena 
ipsum Alexandrum episodium aliquod ex Euripidis Andro- 
meda. quod memoria tenebat, tragoedorum more declami- 


tasse; et merum sedulo propinantem ceteros quoque ad 


bibendum coegisse. 


„— 0m — 


ANTIGENES. 


1. 


Ibi Amazonem ad Alexandrum venisse tradunt plurimi, 
inter eosque Clitarchus, Polycritus, Onesicritus, Antige- 
nes, Jster. 

2. 
Zyscus , fluvius Macedoniz , ut Antigenes tradit. 


— — —— — — 


IASON NYSAENSIS 


IASON ARGIVUS. 





Suidas : Ἰάσων, Mevexpdtous, Νυσαεὺς ἐκ πατρὸς, 
ἀπὸ δὲ μητρὸς Ῥόδιος, φιλόσοφος, μαθητὴς καὶ θυγατρι- 
δοῦς xal διάδοχος τῆς ἐν Ῥόδῳ διατριθῆς Ποσειδωνίου 
τοῦ φιλοσόφου. Ἔγραψε Βίους ἐνδόξων, καὶ Φιλοσόφων 
διαδοχὰς, καὶ Biov Ἑλλάδος ἐν βιθλίοις δ΄ κατά τινας. 
Οὗτος ἔγραψε καὶ Περὶ “Ῥόδου. 

]άσων Ἀργεῖος, νεώτερος Πλουτάρχου τοῦ Χαιρω - 
νέως, γραμματικός. Ἔγραψε Περὶ τῆς Ἑλλάδος βιθλία 
δ΄" ἔχει δὲ ἀρχαιολογίαν Ἑλλάδος, καὶ τὰ ἀπὸ τῶν 
Μηδικῶν τά τε xat’ ᾿Αλέξανδρον ἕως τελευτῆς αὐτοῦ, 
xal τὰ μέχρι ᾿Αθηναίων ἁλώσεως τῆς γενομένης ὑπ᾽ Ἀν: 
τιπάτρου τοῦ πατρὸς Κασσάνδρου. 

Cf. Eudoc. p. 244, ubi verba χατά τινας. Οὗτος 
omittuntur. Que sequuntur post ἐν βιθλίοις δ΄ usque 
ad verba βιθλία δ΄, exciderunt in duobus Suide 
codicibus (Bet E ap. Bernhardy.). 

Menecrates, pater lasonis, procul dubio est 
Aristarchi discipulus, quem inter claros Nyszenses 
recenset Strabo XIV, p. 650; neque alius esse vi- 
detur Menecrates quem ad Pindari carmina laudant 
schol. Olymp. II, 16 et Nem. III, 104 et schol. 
ad Sophocl. Trachin. 254 et Eustath. ad Il. II, 2 
et 11. Tzetzes ad Lyc. 662 citat Menecratem tov 
περὶ Νικαίας γεγραφότα; sed que ibi affert mani- 
festo petita sunt ex schol. Pind. Nem. III, 104, 
ubi de Nicææ Historia ne verbum quidem. Scilicet 
obversabatur Tzetzz locus Plutarchi in Thes. c. 26, 
ubi memoratur Μενεχράτης τις ἱστορίαν περὶ Νιχαίας 
ἀχδεδωχώς : nam legisse Tzetzem, sed negligentis- 
sime, locum hunc Plutarchi patet ex scholiis ejus 
ad Antehom. p. 238 ed. Jacobs. (v. Herodori 
fr. 15). 

Filius Menecratis, Iason quando vixerit, ex patris 
et Posidonii temporibus intelligitur. Ex scriptis 
ejus De vitis clarorum virorum (*), De philosopho- 
rum successionibus, et De Rhodo insula nihil tulit 
etatem. Quartum opus, quod a nonnullis Nyseensi 


(*) Bernhardy ad Suida verha Βίους ἐνδόξων] a Non ad- 
dito miror nomine quopiam, idque dubito an defendi pos- 
sit. Itaque suspicor divulsa fuisse que olim cohzserant : 
βίους καὶ διαδοχὰς ἐνδόξων φιλοσόφων. » Verum Βίους év- 
δόξων, nullo addito nomine, habes etiam v. Θησεύς οἱ Νι- 
καγόρας. 


ascribebatur, Bloc Ἑλλάδος ἐν βιθλ. δ΄, aperte 
idem est cum libris quattuor, quos Iason Argivus 
Περὶ Ελλάδος composuisse dicitur. Verum auctorem 
esse Nyseensem Iasonem censet Fuhr. ad Dicearch. 
P. 95, 4, qui ut ipsis Suidianis dubitationem 
eximat, interpungi vult ita : ἐν βιθλίοις δ΄. Κατά 
τινας οὗτος κτλ. Cujus mutationis causam idoneam 
desidero. Quum de neutro [asone aliunde aliquid 
compertum habeamus, nisi ludere velis, in Suidz 
verbis qualia codices prebent acquiescendum est. 
Hac vero eo nos ducunt, ut plurimos opus illud 
de Grecia Iasoni Argivo historico attribuisse cen- 
seamus; nec aliud quidpiam preter libros Περὶ Ἑλ- 
λάδοξ, quos eosdem cum Blw “Ελλάδος esse res 
clamare videtur, ei attribuitur. — Titulo operis et 
fortasse etiam rerum tractatione notum scriptum 
Diczarchi imitatus est (*). Atque hzc ipsa veterum 
titulorum, sicuti veteris sermonis, imitatio vel 
potius affectatio quammaxime cadit in historicos, 
qui Adriani seculo floruerunt. -— Ceterum divi- 
sionem operis Sainte-Croix (Exam. critiq. etc: 
p. 58) et Schall. (Gesch. d. gr. Lit. I1, p. 425 ed. 
Berolin.) ex Suida verbis ita constituunt, ut liber 
primus continuerit τὴν ἀρχαιολογίαν Ἑλλάδος, alter 
τὰ ἀπὸ τῶν Μηδικῶν, tertius τὰ xat’ Ἀλέξανδρον 
ἕως τελευτῆς αὐτοῦ, quartus τὰ μέγρι Ἀθηναίων 
ἁλώσεως, Que quum per se admodum probabilia 
sint, refellerentur tamen loco Stephani, si recte 
ibi secundum codicem Rhedigeranum (quem We- 
stermannus expressit) de Alexandria a Macedone 
condita laudarctur ᾿Ιάσων ὃ τὸν Biov τῆς Ἑλλάδος 
γράψας ἐν δ' βιθλίῳ. At preferenda haud dubie 
lectio vulgata : ἐν τέτταρσι βιθλίοις, ita ut com- 
mode hzc ad tertium librum referri possint. Idque 
confirmari etiam videtur loco Athenzi, qui ’I«- 
σων ἐν τρίτῳ, ait, περὶ τῶν ᾿Αλεξάνδρου ἱερῶν ἐν 
Ἀλεξανδρεία φησίν κτλ. Hac enim ex citandi ratione 
satis frequente de Vitz libri tertii eo loco, quo de 
sacrificiis Alexandri Iason locutus est, intelligenda 
esse videntur. Atque ita’ Fuhrio quoque videtur 
(1. 1. p. 115, 5). Sainte-Croix 1. 1. peculiare opus 


Cy Cf. Varronis opus Fita populi Romani inscriptum. 


160 


de sacrificiis regis lasonem scripsisse opinatur, 
quippe qui ipse sensisse videretur, narrationem in 
Vita Greciz nimia laborasse brevitate ("). 

"Preterea semel laudatur Iason ἐν τοῖς Περὶ Kvt- 
δου; quod opus cuinam lasoni adscribendum sit 
non liquet. Suspicarer profectum esse ab eodem qui 
Περὶ Ῥόδου scripsisse dicitur. Denique tertium Ia- 
sonem, Byzantium, Θραχιχῶν auctorem affert Plu- 
tarchus De fluviis. Quartum Cyrereum tanquam 
fontem suum citat auctor libri de Maccabzis. Gram- 
matica quzdam ex Iasone produnt Zonaras Lex. I, 
p. 367; Etym. M. p. 184, 27 (ἄψ... Ἰάσων δὲ λέ- 
yet αὐτὸ εἶναι dep, τὸ μὴ ὀπτόν); Anti-Atticist. 
Pp. 19, ubi : ἀθετεῖν φασιν où δεῖ λέγειν, ἀλλ ἀναιρεῖν. 
ἴασιν (i. e. Ἰάσων ) οὖν 6 γραμματικὸς μέμφεται ἐπὶ 
τῇ λέξει Ἀρίσταρχον. Hac ad lasonem Argivum 
pertinere colligas ex Suida, qui eum et histori- 
cum appellat et grammaticum , quamquam ex di- 
vulsis vocibus ἱστορικὸς... γραμματικὸς, turbatum 
aliquid esse et fortasse aliena misceri nascitur su- 
spicio. 


(*) « De quel secours, inquit, pouvait étre un abrégé 
de ce genre, où tout se pressait, et où rien n'était suffi- 
samment développé? 1] est probable que l'auteur le sentit, 
et que pour avoir occasion d'en parler plus en detail, il 
composa un traité sur les sacrifices d Alexandre, dont Athé- 
née cite le troi-iéme livre. On voit par les éphémerides du 
prince Macédonien , qu'il ne passait aucun jour sans sacri- 
lier aux dieux. Croyait-il par là expier le crime d'immoler 
journellement tant de milliers d'hommes à son ambition et 
à sa fureur de la renommée? C'était de pareils sacrifices 
que Jason aurait dù s'occuper : il aurait fallu que son 
ouvrage en eüt offert l'affreux calcul ; peut-étre aurait-ce 
été un moyen eflicace de le faire passer à la posterité; du 
moins se serait-il immortalisé lui-méme par son ouvrage 
vraiment philosophique (!). 


IASON ARGIVUS. 


ΡΙΟΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 
év βιθλίοις δ᾽. 
I. 


Stephan. Byz. : Έτλος, νησος τῶν Κυκλάδων 3-5 
TxÀov οἰκιστοῦ. ᾿Εχαλεῖτο δὲ καὶ ᾿Αγαθοῦσσα, ὡς li- 
v. Hzc e libro primo, uti videtur. 


2. 


E LIBRO TERTIO. 


Stephan. Byz. v. Ἀλελάνδρεια. Ἰάσων δὲ é τὸν 
Βίον τῆς Ἑλλάδος γράψας ἐν τέτταρσι βιβλίοις prat 
a Tov μὲν οὖν τόπον τῆς πόλεως ὄναρ ἐχρησμοδοτίϑη 
οὕτω" . 

Νῆσος ἔπειτά τις ἐστὶ πολυκλύστῳ ἐνὶ κόντῳ , 

Αἰγύπτου προπάροιθε, Φάρον δέ é χεκλήσκουσιν. 
Ἐχέλευσε δὲ διαγράφειν τὸ σχῆμα τοὺς αρχιτέκτονας" 
οὐχ ἔ- χοντες δὲ λευχὴν γῆν, ἀλφίτοις διέγρ:εφον- ὄρνιθες 
δὲ καταπτάντες τὰ ἄλφιτα αἴφνης διύρπασαν- ταρα- 
χϑεὶς οὖν ᾿Αλέξανδρος, ol μάντεις θαρρεῖν ἔλεγον" riv- 
των γὰρ τὴν πόλιν τροφὸν γενήσεσθαι. » Ταῦτα xz 
Αρριανός (III, a). Ἐκλήθη δὲ Ῥακῶτις καὶ Pix 
καὶ Λεοντόπολις διὰ τὸ τὴν τῆς Ὀλυμπιάδος γαστέρα 
ἐσφραγίσθαι εἰκόνι. 

ἐν τέτταρσι βιβλίοις] ἐν δ΄ βιθλίῳ cod. Rhedig. 
Derev. Plutarch. Alex. c. 26; Curtius IV, 21; Va- 
ler. Max. I, 4; Eustath. ad Dion. p. 37. 


3. 
Περιτῶν Ἀλεξάνδρου ἱερῶν. 


Athenzus XIV, p. 620, D : Ἰάσων $' ἐν τοίτω. 
περὶ τῶν Αλεξάνδρου ἱερῶν ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ors Ὁ 
τῷ αεγάλῳ θεατρω ὑποχρίνασθαι Ἡγησίαν τον xok- 
Sov τὰ ‘He ῥοδότου, Ἑρμόφαντον δὲ τὰ Ὁμέρου. 

Sin recte hzc ex Vita Gracie depromta esse su 
spicati sumus , in ejusdem tituli opere Diczarchus 
narraverit, quz leguntur. ap. Athenzum XIll, 
p- 603, A: Φιλόπαις ὁ ἦν ἐκαανῶς καὶ Άλεξ τ χνϑρος ὃ 





VITA GRACIA. 


1. 

Telus, una ex Cycladibus insulis, nomen habet a Telo 
conditore ; alio nomine appellabatur Ayatlıussa, uti lason 
tradit. 

2. 
E LIBRO TERTIO. 

Jason, qui Vitam Greeciz quattuor libris scripsit, habet 
lec : De loco urbis condendz Alexander per somnium ora- 
culo edoctus est ita : 

insula deinceps quedam est undoso in ponto, 
ante Egyptum sita, quam Pharum vocitant. 
Jussitque Alexander architectos formam urbis delineare. 


Hi quum terram albam ad manum non haberent, farina de 

nearunt. Sed aves devolantes farinam confestim abstulerts!- 

Turbatus inde Alexander; vates bono animo esse jusserun!; 

omnium enim hanc urbem fore nutricem. Eadem Arras 

quoque. Nominabatur Alexandria etiam Rhacotis et Phi- 

ros et Leontopolis. Hoc propterea , quod leonis signo Oh 
piadis venter obsignatus fuerit. 
3. 

DE SACRIFICIIS ALEXANDRI. 
Jason libro tertio de Alexandri sacrificiis. , (emplis v9 
luit Toup.) loquens Alexandrie ait in magno theatro He 


gesiam comudum Herodoti historias, Hermophantem Hr 
meri carmina recilasse. 


IASON BYZANTIUS ET CYRENZUS. 


βασιλεύς. Δικαίαρχος γοῦν ἐν τῷ περὶ τῆς ἐν Ἰλίῳ θυ- 
σίας Βαγώου τοῦ εὐνούχου οὕτως αὐτόν φησιν ἡττᾶ- 
σθαι, ὡς ἐν ὄψει θεάτρου ὅλου καταφιλεῖν αὐτὸν dva- 
κλάσαντα, καὶ τῶν θεατῶν ἐπιφωνησάντων μετὰ κρό- 
που oix ἀπειθήσας πάλιν ἀνακλάσας ἐφίλησεν. De his 
Fuhrius ad Diczarch. p. 114 : « Hunc librum vel 
partem alius cujusdam libri ita inscriptam de so- 
lemni Alexandri ad Trojam sacrificio exposuisse 
(cum Fabricio) conjicimus. Alexandri vero ipsius 
in titulo disertam mentionem non factam esse, aut 
ex festinatione scriptoris qui citat Athenzi repe- 
tere debemus, aut etiam qualibus, in quorum 
potissimum usum Diczarchus illam solemnitatem 
descripsit, eo additamento opus non fuit. Ceterum 
planenon liquet, utrum quz memoratur dissertatio 
περὶ τῆς ἐν Ἰλίῳ θυσίας, singularis liber exstiterit, 
annon potius partem operis de Alexandro, vel 
etiam de sacrificiis ritibusque sacris universis effe- 
cerit. » 





—— 
ΠΕΡΙ KNIAOY. 
4. 


Schol. Theocrit. XVII, 69 : Τὸ δὲ Ὑριόπιον 
ἀκρωτήριον τῆς Κνίδου, ἀπὸ Τρίοπος τοῦ Ἄθαντος, 
ὡς ἐν τοῖς Περὶ Κνίδου Ἰάσων φησίν. 





161 
IASON BYZANTIUS. 


ΘΡΑΚΙΚΑ. 
δ. 


Plutarchus De Βαν. ir, 2 : Γεννᾶται 9 ἐν αὐτῷ 
(sc. ἐν τῷ Στρυμῶνι) λίθος παυσίλυπος καλούμενος, 
ὃν ἐὰν εὕρῃ τις πένθων, παύεται παραχρῆμα τῆς xa- 
τεχούσης αὐτὸν συμφορᾶς, καθὼς ἱστορεῖ Ἰάσων 6 Βν- 
ζάντιος ἐν τοῖς Τραγικοῖς ( Θρᾳκικοῖς em. Jonsius Scr. 
hist. ph. III, a, a). Nescio an pro ἱστορεῖ Ἰάσων 
faerit ἱστορεῖ Λέων $ Βυζάντιος, que quidem no- - 
mina majusculis literis exarata facile confundi po- * 
terant. Leo Byzantinus ἐν τοῖς Περὶ ποταμῶν lau- 
datur a Plutarcho 1. 1. c. 24. Ejusdem citantur 
Βοιωτιαχὰ ibid. c. a, que partem fuisse statuo 
operis Περὶ ποταμῶν, in quo fluviorum mirabilia 
secundum terras distributa erant; id quod in alios 
multos similis generis titulos cadere existimamus. 


— 


IASON CYRENJEUS. 


« Iason Cyrenzus floruit sub Ptolemæo Philo- 
metore Ol. 150 et post. Hic gesta Asmonseorum 
sive Maccabzorum quinque libris est complexps, 
Eos in compendium redegit scriptor secundi Mac- 
cabæorum libri, cujus cap. II, a4 sic legas : Ὑπὸ 
Ἰάσωνος τοῦ Κυρηναίου δεδηλωμένα διὰ πέντε βιθλίων 





—— πειρασόμεθα BU ἑνὸς συντάγματος ἐπιτεμεῖν. » Por 
sius p. 173. Cf. Scheell. 1. 1. IL, p. 281; Clinton, 
F. H. II, p. 531. 
DE CNIDO. THBACICA. 
4. 5. 


Triopium Cnidi promontorium a Triope Abantis filio no- 
men babet , ut in libris De Cnido fason trádit, 


ACRIPTORES RER, ALEX. 


In Strymone lapis reperitur , quem pausilypum (socero- 
rem sedantem ) appellant; quem αἱ quis mærens invene- 
rit, statim liberatur qua opprimitur calamitate. Ita narrat 
lason Byzanlius in Thracicis, 


32 


AMYNTIANUS. 


PRAXAGORAS. 


ANTIDAMAS. 





AMYNTIANUS. 


Photius Bibl. cod. 131 p. 97 ed. Bekk. : ‘Ave- 
. γνώσθη Ἀμυντιανοῦ εἷς ᾿Αλέξανδρον" προσφωνεῖ δὲ 
«τὸν λόγον τῷ αὐτοκράτορι τῶν Ῥωμαίων Μάρχῳ, καὶ 
ἐπαγγέλλεται μὲν ἀξίως εἰπεῖν τῶν ᾿Αλεξάνδρου rpd- 
ξεων, ἐδείχθη δὲ προϊὼν ὡς ἐπαγγεῖλαι μέν ἐστιν ἔνθερ- 
μος καὶ τολμητὴς, πληρῶσαι δὲ τὴν ἐπαγγελίαν ψυχρὸς 
καὶ δειλός ' πολὺ γὰρ καταδεέστερον xai τῶν ἔμπροσθεν 
εἰρηκότων λέγει περὶ αὐτοῦ, ἀτόνῳ δὲ xal ἐκλύτῳ ya- 
ραχτῆρι χρῆται. Τοῦ μέντοι σαφοῦς οὐ διαπίπτει, 
πολλὰ δὲ τῶν ἀναγκαίων παραλιμπανει. 

“O αὐτὸς δὲ xai ἑτέρους λόγους ἔγραψε διαφόρους, 
καὶ Παραλλήλους συνέθηχε βίους, ὥσπερ Διονυσίου 
καὶ Δομιτιανοῦ ἐν δυσὶ λόγοις, Φιλίππου τε Μαχε- 
δόνων xal Αὐγούστου ἐν ἑτέροις δυσίν · ἔτι δὲ xal περὶ 
Ὀλυμπιάδος τῆς Ἀλεξάνδρου μητρὸς λόγον ἔγραφεν, 

Amyntianus ἐν τῷ Περὶ ἐλεφάντων laudatur à 
schol. Pindar. Olymp. III, 5a et schol. Tzetz. 
Chil. ap. Cramer. Anecd. tom. III, p. 357. Is num 
idem sit cum historico, qui sub Marco Antonino 
vixit, nescimus. 

— 0-« 95 ——— 


PRAXAGORAS ATHENIENSIS. 


Photius Bibl. cod. 62, p. 20 ed. Bekk. : 'Ave- 
1v9005 Πραξαγόρου τοῦ Ἀθηναίου τῆς κατὰ τὸν μέγαν 
Κωνσταντῖνον ἱστορίας βιθλία δύο. 

(Sequuntur horum librorum excerpta, quz non 
exscribimus. ) 

Ἔτος δὲ τῆς ἡλικίας ἦγε δεύτερον καὶ εἰκοστὸν Πραξα- 
γόρας, ὡς αὐτός φησιν, ὅτε ταῦτα συνέγραφε. Συνε- 
γράψατο δὲ ὁ αὐτὸς καὶ ἕτερα βιθλία δύο περὶ τῶν 


᾿Αθήνησι βασιλευσάντων, ἔτος ἀνύων ἐννεακαιξέκατον. 
Συνέταξε δὲ καὶ ἕτερα βιθλία ἓξ εἰς τὸν τῶν Ma- 
χεδόνων βασιλέα Ἀλέξανδρον, τριακοστὸν xe- 
τον ἐλαύνων ἐνιαυτόν. "Εστι δὲ τὴν φράσιν bs mat 
ἡδὺς, ὀλίγον δὲ τοῦ δέοντος ἀτονώτερος. Κέχρηται δὲ 
᾿Ιωνικῇ διαλέκτῳ. 

Nihil superstes. 





ANTIDAMAS HERACLEOPOLITES. 
Hıstorıa ALEXANDRI. 


Fulgentius Exp. serm. ant. p. 168 ed. Muni. : 
Vispillones dicti sunt bajuli; quamvis Antidamas 
eracleopolites vispillones dixerit cadaverum nu- 
ores, sicut in historia Alexandri Macedon 
scripsit : « Plus quam trecentos cadaverum vispil- 
lones reperiens crucibus affixit. Mnascas ! fr. 16.) 
tamen etc. | 

Antidamas) cod. Leid. vulgo Antidamus. Qui 
sit auctor et quid spectet res narrata, parum li- 
quet. (De canibus ἐνταφιασταῖς Bactrianorum cf. fr. 
6 Onesicriti Astypalzensis ) 

Mossa. 

Idem ibidem : Antidamas in Moralibus libris 
ait : « Fabre compactum animal hominem quis fe- 
rat sic ire pecuatum? et averruncassit igitur tam 
Aricinas | Aretinas? ) hominum mentes ». Porro 
averruncare dixit pro eradicare; Aricinas vero te- 
steas vel argillaceas ; et pecuatum, stultum, 

Aricinas] sic codd.; Eretinas vett, edd. Aretinas 
conj. Munk. 


FINIS. 


cil / 7 


PSEUDO-CALLISTHENES 


PRIMUM EDIDIT 


CAROLUS MULLER. 
—— Aa. ` * UT, e” PIE tro. t7 en. » re ° a ce ur. f ul 


ITINERARIUM ALEXANDRI. 


- 
pues mand 





PRAFATIO. 





Ptoleiuzo et Aristobulo jungentes Pseudo-Callisthenem veremur 
sane ne quis ad aliena nos aberrasse et quadrata junxisse rotun- 
dis clamitet. Quod si crimen est, excusari id Greeculorum exemplo 
nolumus ; verum putabamus complura fabulis nostris inesse, que 
etiam severior historia non aspernatura sit. Sin minus, valeat su- 
perbum istud vulgus historicorum, qui adunco naso quemvis sus- 
pendunt, nisi canat archontes et respublicas. Nunc nos eos unice 
diligimus, quibus Candaces placent cubicula, qui mirantur Alexan- 
dri vultum Jeoninum et que in oriente ultimo rex viderit monstra 
et prodigia. | 

Narrationes iste quam late per orbem terrarum diffuse sint, 
et qui factum, ut illis temporibus , quibus Europa sancto furore 
percita Asiam invasit , ex fabulosis Alexandri historiis carmina na- 
scerentur in paucis insignia : sepius hoc et preclare viri docti ex- 
plicarunt. Supererat ut in origines et progressus harum fabularum 
penitius inquireretur. Id vero quominus rite peragerent plurimi 
hucusque impediebantur. Nam constabat antiquissima nostra ita- 
lica, gallica, germanica e latinis, latina e greecis exemplaribus ducta 
esse ; greca autem in bibliothecarum pluteis jacebant inedita. Sane 
quidem fragmenta aliquot e codicibus Parisinis, Leidensibus et 
Turinis publici juris fecerat doctissimus BERGERUS DE Xivngv ( V. 
Notices et Extraits d. Manuscr. tom. XIII, p. 162 sqq. et 7rad;- 
tions tératologiques p. 350 sqq.). Verum hac non restinguendo de- 
siderio sed excitando erant. Igitur Firminus Didot, de nullo lite- 
rarum genere non meriturus, adiit virum clarissimum ex eoque 
petivit, ut si que de Pseudo-Callisthene elaborata in promptu ha- 
beret, ea secum vellet communicare. Annuit Bergerus de Xivrey 
et pro insigni liberalitate sua Firmino Didot tradidit codicis Pari- 
sini 113 (Suppl.) apographum, cui ad capita nonnulla etiam lectio- 
nis varietatem ex aliis libris adscripserat. Atque hoc ipsum exem- . 
plar typis expressum foret, nisi, comparatis reliquis duobus codi- 


cibus Parisinis, statim ab initio apparuisset codicem 113, etsi scri- 
PSFUDO-CALLISTHENES. 


vj PRÆFATIO. 


bam prodat attentiorem vincatque rerum acervo, tamen ut ætate 
infimus est, sic etiam oratione et historiæ indole esse pessimum. 
Tantoque magis nobis rejiciendus erat, quum pretium ejusmodi 
librorum non ex copia narratorum (quæ tantum non omnia dudum 
novimus) metiendum sit, sed is censeatur optimus, qui literarum 
historiam investiganti utilissimus esse possit. Itaque res flagitabat, 
ut ad codicem antiquissimum (N° 1711) nos converteremus. Hic 
autem quum omne genus corruptelis et lacunis fæœæde mutilus esset, 
nos vero ante omnia verborum contextum exhibere deberemus, 
qui quantumvis barbarus, legi tamen posset : unus relinquebatur 
codex 1685, qui medium inter alteros duos locum obtinet. Hoc 
igitur fundamento nostre editionis constituto, ita egimus, ut pri- 
mum narrationis diversitatem e reliquis libris enotaremus, eamque, 
si paucis continebatur, in annotatione exscriberemus , sin multa 
erat, in textum reciperemus, uncis a reliquo historiz corpore se- 
clusam. Deinde ubi narratio in omnibus libris eodem modo proce- 
debat, lectionis varietatem precipuam consignavimus. Levissimas 
quasque differentias cur in medium proferremus causa non sub- 
erat, uti ex iis que de ratione codicum infra dicemus, quisque in- 
telliget. Denique que in codice 1685 corrupta vel manca leguntur, 
reliquorum librorum ope corrigere et resarcire tentavimus. Præ 
terea argumenta singulis capitibus e codice 113 prefigere coepera- 
mus. Quod institutum relinquere inde a capite XXIII libri I nos 
coactos vidimus, quoniam argumenta ista in narrationem codicis 
1685 non amplius cadebant. 

Versionis loco subjecta sunt latina Julii Valerii. Lacunas codicis 
Ambrosiani ex libris Parisinis supplevimus; reliqua locis quam 
plurimis correximus e codice Reg. 4880. 

Valerio in codice Ambrosiano jungitur Anonymi Itinerarium 
Alexandri. Quod quoniam ab altera parte cum Arriano, ab altera 
cum Pseudo-Callisthene componendum est, non ingratum lectori- 
bus fore putavimus, si denuo typis excuso ad calcem hujus volu- 
minis locum concederemus. Ceterum tale fere dedimus, quale Majus 
magna cum laude constituit , auctum tamen correctionibus claris- 
simi Letronii, quibus nostra quedam addidimus. Vale. 


CAROLUS MÜLLER. 


Parisiis mense decembri ΜΌΟΟΟΧΙΥΙ. 





INTRODUCTIO. 


— QOO rr 


I. DE CODICIBUS GR/ECIS PSEUDO-EAL- 
LISTHENIS. 


Junius Bercraus DE Χινκετ, vir clarissimus, 
qui (in Notices et Extraits des Manuscr. de In 
Bibl. roy. tom. XIII, p. 198 sqq.) data opera 
collegit quecunque de libris manuscriptis histo- 
rim Pseudo-Callisthenez innotuerunt, codices 
græcos recenset quattuordecim. Ex iis tres as- 
servantur Parisiis in Bibliotheca Regia, N? 1711, 
sec. X, N° 1685, sate. XIV, N° 113 supplementi, 
sec. XVI. De his antequam curatius dicam, re- 
lhquos enumerabo , quos inspicere mihi non li- 
cebat. 

1) Codex Leidensis N? 93 in-4? , papyraceus, 
in Sicilia scriptus seculo decimo quinto. Quo 
volumine continentur : 1. Stephanites; 2. vita 
FEsopi; 3. fabulz JEsopi; 4. Alexandri histo- 
ria, Blog Ἀλεζάνδρου τοῦ Μαχεδόνος xai 
πράξεις. 5. Compendium historiz universalis 
indea mundi initio usque ad Alexandrum, pa- 
ginis tribus. 

Alexandri historie initium ex eo codice de- 
dit Berkelius ad Stephanum Byzantium v. Bov- 
χεφάλεια, et Berger. de Xivrey 1.1. (Vide not. ad. 
lib. I, 1 init.). Hac excerpta ad narrationem 
antiquissimi codicis Parisini proxime accedunt, 
minusque corrupta sunt. Lectionis varietatem 
ad alia capita nonnulla Bergerus ad marginem 
.apographi sui enotavit (Vid. not ad II, 16). 

2) Codex Florentinus, N? 37, in-4^, pergamen- 
teus sec. XII, palimpsestus , foliorum 47, ini- 
tio et fine mutilus. — Ex eo libro L. ρε Sın- 
NER, vir egregius, quum Florentinam bibliothe- 
cam anno 1831 excuteret, in usum Bergeri ex- 
scripsit epistolam Alexandri ad Darium (lib. I, 
c. 38), quam Bergerus dedit l. |. p. 249. Verba 
exhibet codd. Parisin. 1685 et 113, sed cor- 
ruptiora lacunisque deformata. Quare male de 
hoc libro auguramur. — De reliquis codicibus 
ipsum audiamus Bergerum l. l. p. 203: 

«Nous ajouterons d'abord ceux que cite 
Montfaucon. » 

3, 4) « La Bibliotheque de Saint-Marc de Fe- 
nise possédait de son temps deux manuscrits 
grecs de cette histoire (Bibl, bibliothecarum 


tom. I, p. 478 et 483), dont l'un écrit à Rome, 
en 1469, par ordre du cardinal Bessarion, avait 
un titre beaucoup plus long que les nótres: 
Ἐξήγησις ἱστορικὴ χατὰ λεπτὸν ἔγουσα τὴν γέννησιν, 
ἀνατροφὴν xal πράξεις ᾿Αλεξάνδρου, μέγιστα χαφορ- 
θώματα xal τελευτὴν, τῇ τούτου παρ) Αἰγυπτίων èx 
πάλαι καλῶς παραδοθείσα (sic) (Grzca D. Marci 
Bibl., p. 198, chez M. Favre in Biblioth. univer- 
selle de Genève , tom. III, p. 329). Mais il est 
presumable que ce titre avait été fait par Bessa- 
rion, qui a pu méme étre l'auteur d'une espéce 
de préface pompeuse, commengant par ces 
mots , qui sont donnés comme les premiers du 
texte : 6 Μαχεδόνων βασιλεὺς ᾿Αλέξανδρος, ἐκεῖνος 
6 γἰγὰξ, ó περίφημος, 6 συνετὸς ἐν λόγοις. — Ve- 
naient ensuite, dans ce manuscrit de Bessarion, 
les euvres de Josèphe. 

δ) Un manuscrit de la Bibliothèque du Fatican 
(Bibi. bibl. Y, p. 3) contenait aussi la méme his- 
toire, commençant par ces mots : Βουλόμενοι οὖν 
τὸ τῶν βαρθάρων πλῆθος...» ce qui me ferait 
croire qu'il y manquait le premier ou les deux 
premiers feuillets, car c'est ala fin du fol. 2 verso 
que notre manuscrit 113 du supplément parle 
de cette foule de peuples barbares, qui, par leur 
irruption en Égypte, forcérent Nectanébo à 
quitter son empire [V. lib. T, c. 2, ed. nostre]. 

6) La Bibliothèque Ambrosienne de Milan pos- 
sédait également un de ces manuscrits. grecs 
(Bibl. bibl. Y, p. 528), probablement le méme 
que cite M. Mai (ad, Jul. Valer., praefat. p. 105) 
sous le numéro O. 117, part. suppl., et qu'il 
regarde comme trés-différent de celui dont se 
servit Sainte- Croix, c'est-à-dire du N° 1685. 

7) Au contraire, celui de la bibliothèque du 
cardinal Ridolfi parait en avoir été la copie ou 
l'original, puisque l'histoire d'Alexandre y était, 
de méme, suivie des fables d'Esope (Bibl. bibi. 
II, p. 772). 

8) La bibliothèque de Saint-Remi de Reims pos- 
sédait aussi cette histoire dans un munuscrit 
grec du onziéme siécle, écrit sur papier de co- 
ton (Ibid. p. 1489 ; Catal. gr. mss. abbat. St.- 
Remig. Rem. , cod, 427). Mais on sait que cette 
belle bibliothèque, où se trouvait entre autres 
rarctés un des deux manuscrits latins, qui nous 


+ 


viij 
ont conservé les fables de Phèdre , fut entière- 
ment consumée par un incendie en 1774. 

9-11 )D'autres manuscrits grecs de cette histoi- 
re sont cités par quelques auteurs. Draudius (Bi- 
bliotheca classica) parle de deux qui existaient, 
Pun dans la bibliotheque de Strozzi, l'autre dans 
celle du cardinal de Saint- Ange. Nous avons vu 
aussi Léon Allatius (Catal. libror, mss. etc. Lips. 
183o , in-4?, p. 927.) citer un passage de cette 
histoire, qu'il avait lu dans un manuscrit, peut- 
étre le méme qu'un des précédents, car le grand 
rapport de cette citation avec le texte des ma- 
nugcrits 1685 et 113 du supplément nous fait 
penser que cet exemplaire de Léon Allatius 
pourrait étre celui du cardinal Ridolphi , ou 
bien celui de la Bibliothéque du Vatican, dont 
Léon Allatius avait la garde. M. Hzenel en cite un 
dans sa Bibliothéque de l'Escurial ( Plut. VII, 
arm. Z, n? 4). » 

Hactenus Bergerus. Jam videamus codices 
Parisinos. 

12) N° 1711 (nobis cod. 4.), pergamenteus in- 
fol., szculi undecimi, in quo Chronographiis 
Nicephori, Georgii Syncelli, Theophanis et Leo- 
nis grammatici subjicitur inde a fol. 375 recto 
Βίος Ἀλεξάνδρου τοῦ Μακεδόνος, foliis 33. 
Incipit verbis: Οἱ σοφώτατοι Αἰγύπτιοι, θεῶν ἀπό- 
yovor; verbaultima : ἐτελεύτησε δὲ Φαρμουθὶ τετράδι 


INTRODUCTIO. 


δύσεως. Narratio distincta in libros tres, sicati 
apud Julium Valerium. Libro primo subsen- 
ptum : Ἀλεξάνδρου πράξεων μέρος a’; et similiter 
ad calcem libri secundi; libri tertii postrema, 
quz initio folii legebantur, exciderunt. Praeterea 
in medio codice lacuna est unius folii ( V. sot. 
27 ad lib. 1, 41). 

13) N° 1685 (nobis cod. B.) , chartaceus ia- 
fol. min. , anno 1469 p. C. scriptus eleganter. 
Continet Vitam Alexandri, fol. 1— 53, et fabe- 
las Esopi, fol. 54 — 60. Titulus rubris literis 
majusculis exaratus : Καλλισθένη ς ἵστοριο- 
γράφος ὁ τὰ περὶ τῶν Ἑλλήνων σνγγρα- 
ψάμενος. Οὗτος ἱστορεῖ Ἀλεξάνδρου πρέ- 
ξεις. Ad finem, fol. 53 verso, leguntur hzc: Te 
(non τὸ ut Bergerus scriptum esse ait, p. 199 
n? 3) δόντι τέρμα δόξα, τιμὴ xol κράτος. Ἐτελεω- 
θη τὸ παρὸν βιθλίον διὰ χειρὸς Νεκταρίου Ἱερομονά- 
You τῆς μονῆς τοῦ ἁγίου Νικολάου τῶν Κασούλων 
τῆς πόλεως '}δρούσης (Otrante), ἐν μηνὶ Νοεμθράᾳ, 
€ ἡμέρᾳ, σαθθάτῳ, ὥρᾳ B τῆς ἡμέρας, ἐν ἔτει «πες 
(6977 a. m. = 1469 p.C.), iv. β΄. 

14) N° 113 Supplementi (nobis cod. C.), char- 
taceus, in-4°, foliorum 205, scriptus anno 1567 
ab Eustathio hierodiacono (vid. p. 152). Tite- 
lus: Βίθλος Αλεξάνδρου. Historia in capita di- 
stincta; singulis capitibus pr&fixa argumenta (1). 

Jam si libros inter se contenderis, liquet nos 





(1) Latini codices Bibliotheces Regis, etsi a nobis alie- 
niores sunt, alioque loco accuratius deiis agere propositum 
est , paucis tamen etiam hoc loco recenseantur : 

1) N° 6041, sec. XIV, fol., pergam. , post alia scripta 
fragmentum Vite Alexandri exhibet. 

2) N° 6831, sxc. XIII, in-4°, pergam., quo continetur : 
t. Origo, ortus, vita et actus Alexandri M. 2 Alexan- 
dri epistola ad Arislotelem de situ et mirabilibus In- 
die. 3. Ejusdem epistola ad Brachmanos et horum 
responsum. 4. Dindymi et Alexandri colloquium. 

3) N? 8501, in fol., pergam. ; Vita Alexandri prosa ora- 
tione et deinde versibus elegiacis, a Quilichino composita 
anno 1236. 

4) N* 8514, in-4*, pergam. et chartaceus, scriptus 
anno 1465. Vita Alexandri εἰ epistola quam ad Alexan- 
drum scripsit Mardocheus Judeorum princeps. Hi 
quattuor a græcis nostris longius recedunt, linguaque 
ecripti barbara. Propius ad nos pertinent libri sequentes : 

5) N° 8518, sæc. XI vel, Bergero judice , sæc. X , in-8*, 
pergamenteus , paginarum 96 ; post paginam 12™*™ exci- 
dit folium unum. Continet Vitam Alexandri ( p. 1—62) 
et epistolam Alex. ad Aristotelem magistrum de ili- 
mere et situ Indic. — 15 codex post Valerii codicem Am- 
brosianum, qui est szculi IX, omnium quos novimus 
antiquissimus. Epitome est Valerii uberioris : narrationis 
enim tenor atque ordo idem plane est atque apud nostrum 
Valerium. Prima historiz pars sive fabula de Nectanebo, 
quam ex hoc codice supplevimus (p. 1—7 ed. nostr.), 
ed graca cod. A. proxime accedit , ejusdemque est ambi- 


tus. Postea historiam in arctius contrahit, satis babes 
narrationis capita paucis commemorasse; verba , quas- 
tum ejus in epitome fieri potest , eadem plerumque sent 
quee in nostro Valerio. 

6) N° 5819, stec. XIII. , in-8*, 

56. continet Vitam Alexandri (fol. 1—31), et spleen 
de mirabilibus quc vidit Alexander, ad Aristotelem 
magistrum, fol. 32—49; De itinere ad paradisum, fal. 
49 sqq. Vita Alexandri eadem est quae in cod. 8518, nisi 
quod interdum paullo uberior, et in universum misss 
corruptus est cod. 5819. Utrique libro antiquior Valeri 
epitome subesse debet. 

7) N° 5062, sxc. XIII, in-fol., pergamenteus , fol. 104. 
Continet Vitam Alex. et epistolam ad Aristotelem. 

8) N° 8520, szec. XIV ,in-8?, pergamenteus , foliorem 
13. Primi quaternionis folia septem exciderunt. lis cea- 
tinebatur Alex. de situ Indic epistola, cujos ultima ver 
ba leguntur in primo folio snperstite. Deinde sequitur Hi 
storia Alexandri; cui subjecta Epistola Cornelii ed 
Crispum in Troja. Initio hujus libri vir doctus annoi 
vit qusedam de auctoribus qui Pseudo-Callisthenis menie 
nem faciant. Laudantur Casaubonus, Salmasias, alii. 

9) N° 8155, apographum libri antecedentis, sacalo XVII 
exaratum ab eodem viro docto , qui codici 8520 nolalum 
memoratam adscripsit. Is de suo praefixit titulum busc: 
Callisthenes De origine, vita εἰ rebus gestis Alexandri 
M., latine, ut puto, redditus ab .Esopo, qui versionem 
suam Constantino, Constantini M. flio, dedicavit. 

10) N° 4877, ssec. XII, infol., pergamentess, centiart 


INTRODUCTIO. | ix 


cuca esse rationem eorum qua est codicum Ar- 
riani vel alius cujusvis scriptoris antiqui , ubi 
omnis fere discrepantia vocum nonnullarum 
vel depravatione vel omissione continétur. Im- 
mo nihil impediebat , quominus nostrorum co- 
dicum exaratores conjungerent scribe munera 
et auctoris. Neque enim historie severitas ne- 
que nomen celebrati scriptoris coercebat, neque 
unquam narrationis forma exstitit adeo per- 
fecta et absoluta, ut nihil nisi accuratissimam 
ejus quasi ex ore imaginem exprimere seriori- 
bus relinqueretur. Homero suo Alexandri histo- 
ria caruit, neque magis, immo multo minus fixa 
certisque circumscripta finibus est, quam histo- 
riunculz, que per populi ora vagabundz errant. 
Itaque singuli codices eatenus similes vel dissi- 
miles sunt , quatenus scriba vel acquiescere re- 
latis, vel mutare accepta augendo, amputando, 
miscendo, duxerit satius. Atque ita factum est, 
` utnostri codices tres non tam ejusdem libri sint 
apographa, quam diverse ejusdem historie re- 
censiones, quee quo temporis intervallo eadem 
fere etiam orationis et tractationis differentia 
separantur. 

Codex A. scribam arguit vel plane rudem et 
negligentissimum, vel cujus oculis subjectum 
erat exemplar turpissimis vitiis ubique inqui- 
natum. Adeo pleraque corrupta et lacera sunt. 


opera quinque. Quartum est: Vita Alexandri M. que 
Callistheni tribuitur; quintum : Alexandri ad Aristote- 
lem epistola de situ India. 

11) ΝΡ 4880, sec. XIV in fol. , pergamenteus. Preeter 
Orosium continet : Julii Valerii res geste Alexandri 
Macedonis translate ab Esopo greco. (Ita enim titulus 
exhibetur ad finem libri primi et secundi). Deinde sequi- 
tur Alexandri epistola de itinere suo. Initium historia 
Alexandri deest, similiter atque in codice Ambrosiano, ex 
quo Majus Valerium edidit. Minor tamen in nostro libro 
lacuna est. Verum audiamus clarissimum Letronnium, qui 
de hoc codice optime meruit. Is enim (in Journal des 
Sav. 1818, p. 609) ita dicit : « Il est également acéphale; 
mais le nombre des pages qui manquent, est moindre 
que dans le manuscrit Ambrosien. A la marge sont des 
chiffres qui se rapportent aux pages d'un autre manuscrit. 
C'est ce dont il n'est pas possible de douter , d'après l'é- 
galité des intervalles qui séparent chacun de ces chiffres. 
Le premier chiffre indique le nombre huit, ce qui prouve, 
qu'il manque sept pages et demie. Le commencement de 
l'édition de M. Mai tombe entre les pages 9 et 10 : ainsi 
notre manuscrit contient deux pages de plus. Par un ha- 
sard singulier, en cherchant dans les livres manuscrits 
qui traitent d'Alexandre, nous avons trouvé un fragment 
dans le manuscrit 5873, et que le catalogue indique en 
ces termes : Fragmentum vite Alexandri qua Calli- 
siheni tribuitur. Ce fragment ne consiste qu'en un seul 
feuillet. En le comparant avec le manuscrit 4880, il nous 


Nihilominus facile perspicitur subesse recensio- 
nem historise, cujus oratio etsi barbara ac talis 
fere qualem seculo nono vulgus usurpaverit, 
tamen delectu verborum et compositione ele- 
gantior erat quam in codd. B. et C. Ipsa deni- 
que narratio uberior est de iis rebus, unde que 
prisca ejus forma fuerit intelligere liceat. Poste- 
rioris vi additamenta aut omissa prorsus , aut 
ita exhibita, ut rudia quasi saxa appareant, que 
sequior ætas dolaverit et historiz zdificio inse- 
ruerit. . 

Cum codice A. componenda sunt latina, quæ 
Julio Valerio tribuuntur. Quod si Majus nus- 
quam diserte indicavit Valerii opus nihil nisi 
versionem esse Pseudo-Callisthenis, id inde ex- 
plicarim, quod græca Vaticani ætatis sunt in- 
fimæ. Scilicet Valerius, si nonnulla exceperis, et 
historiæ tenore et singulis ut plurimum senten- 
tiis eandem reddit narrationem que subest 
codici A. Idem quum integrior ad nos pervene- 
rit, et forma orationis nexuque sententiarum 
graecis nostris superior sit, sepenumero ad ex- 
plenda que in cod. A. manca vel male contracta 
sunt, adhiberi debet. Contra ab altera parte ex 
codice A. supplendus est Valerius. Sat multa 
enim codex A. suppeditat , que apud Valerium 
desiderantur, neque ejusmodi sunt ut seriora 
additamenta existimari possint. Sic, ut unum 





a été facile de voir que c'est la méme écriture, la méme 
distribution ; que la marge porte également des chiffres, 
et que ces chiffres correspondent juste à ceux du manu- 
scrit; car le premier est, comme je l'ai dit, le chiffre 8, 
et le dernier, dans le feuillet dont je parle, est le chiffre 7. 
En outre notre manuscrit commence par le mot erat, le 
fragment finit par nam ef nox (v. p.15 ed. nostr.), ce 
qui forme la phrase entiére : nam et nox erat. 1l de- 
meure donc évident que ce fragment est un feuillet du 
manuscrit 4880, détaché d'abord par hasard, et relié dans 
un volume différent. Au moyen de ce feuillet, il n'y a 
plus au commencement qu'une lacune de quatre pages, 
aulieu de seize, qui manquent dans l'édition de M. Mai. » 
Ceterum cod. 4880 Ambrosiano inferior. Plura in arctius 
contrahit, alia , longiores maxime descriptiones, prorsus 
omittit. Porro interponit aliena , uti lib. 111 , cap. 27, ubi 
capita aliquot Josephi, atque ea omnia que apud Orosiun 
de Alexandro leguntur, in mediam Valerii narrationem 
intrusit. Minora qucedam additamenta suis locis notavi. 
Verba eadem atque in Cod. Ambros., paucis exceptis; cor- 
ruptelarum numerus major, quamquam multis locis Am- 
brosianum ex nostro corrigere licnit. Lacunas Valerli, 
quas nos ecodd. 5818 et 4880 supplevimus, Majus in altera 
sua Valerii editione supplevit e cod. Vaticano; is vero 
nonnisi epitome Valerii est. Quare postea Majus (in Spi- 
cilegio Romano tom. VIIL) nova supplementa dedit 
ex uberiore narratione codicis Turinensis. His uti non 
potui. 


x 


proferam, pro triginta versibus, quos Valerius 
(I, 46) ex Ismeniz carmine affert, codex A. 
exhibet fere centum et quinquaginta. Quam- 
quam etiam hi nonnisi centones sunt longioris 
carminis, quod in communi utriusque fonte le- 
gebatur. Similiter habent que de Alexandriz 
originibus narrantur; alterum ex altero sup- 
plere licet, verum etiam in unum conjunctos 
ab fontis sui ubertate longe abesse patet. 

Codici A. etValerio simillimam esse suspicor 
versionem Armenicam, quam viri harum rerum 
periti seculo quinto p. C. scriptam esse sta- 
tunnt (1). 

Codices B. et C. uti state non ita longe se- 
parati, sic oratione simillimi. Ubi res easdem 
eodem modo narrant, iisdem etiam verbis uti 
solent, Cetera indole valde differunt. Nimirum 
codex B narrationem habet quam cod. A bre- 
viorem. Alia omittit, alia contrahit, quadam 
mutavit et transposuit; nova prebet perpauca. 
— Contra codex C. voluminis mole reliquos 
longe superat. Fundus narrationis ea est recen- 
sio quam sequitur cod. B. Nam qua cod. B ha- 
bet, eadem eodem ordine iisdemque verbis in C 
leguntur pane omnia. At intercalata iis sunt 
alia multa, que ex diversis plane fontibus 
auctor corrasit. Pleraque ztatem redolent infi- 
mam , multa ineptissima ; ac tanta est scripto- 
ris negligentia, ut non modo pugnantia inter 
se proferat, sed eadem etiam bis vel ter repetat. 

Hactenus in universum de codicibus nostris 
dictum esto. Jam seriem narrationis per capita 
ita adumbrabo, ut ea qua non in omuibus 


INTRODUCTIO. 


nostris libris graecis et in Valerio leguutur, 
uncis includam , praefixa nots codicis vel codi- 
cum, quibus debentur. 


Il. ARGUMENTUM HISTORIE. 
(JSF. risen. Primus.) 


« [F. Ortus Alexandri.] 


I. [BC : Procmium. Aluxander, virtute et 
fortuna clarissimus, non Philippi sed Nectanebi 
filius,] [47 : AEgyptii sapientia et solertia omae: 
homines superant. Heec A. fusius persequitar.] 
Inter eos Nectanebus rex artis magicz scientia 
insignis , qua hostium conatus irritos reddere 
solitus erat. 

II. Denuo hostes imminere ei nuntiat famulus 
de futuris anxius, quem ridet rex arte su 
fisus. 

III. At ea ipsa docetur jam adversari deos 
JEgyptiis. Itaque mutata veste ac facie cla» 
aufugit in Macedonium, ubi astrologum Pelz 
confitetur. [486 : Querentibus regem JEgyptis 
Serapis respondet eum fugisse, at redituren 
pro sene juvenem. Id oraculum status Necta- 
nebi insculpitur. 

IV. Olympias ob sterilitatem divortium ti- 
meus, absente marito astrologum consulit. b 
amore mulieris captus, adhibita constellatiove 
praedicit ei filium ex Ammone deo suscipiendun:. 





(1) Quee de eo comperta habeo, Geiero debeo, qui de 
Callisthene historico loquens (Script. Alex. p. 230 ) in 
nota affert haec : 

« Nos autem hoc quidem loco ea certe silentio prieter- 
ire noluimus , que quum per Ferdinandum Rankium 
litteris certiores facti essemus, Venetiis nuper editam 
esse Vitam Alexandri Magni Armenice scriptam, qnam 
ipse vidisset apud G. Pelermannum, virum doctissimum 
harumque litterarum peritissimum, ad litteras nostras, 
quibus rogabamus Petermannum, ut si quid esset, quod 
in libro isto Armenico ad propositum nostrum spectare 
videretur, id nobiscum vellet communicare, respondit vir 
humanissimus. Scribit enim : « Die Armenisclie Biogra- 
phie ist, wie Sie ganz richtig vermuthet hatten, der 
Pseudo-Callisthenes , derselbe aber in der arltesten Ge- 
stalt, oder wenigstens in derjenigen , welche der seltesten 
zunachst steht, ohne die vielen spaetern meist widersin- 
nigen Zusietze, ob er gleich auch wie alle andern Recen- 
sjonen desselben des Wunderbaren Vieles enthalt. Uebri- 
gens ist diese Biographie , wie die armenischen Herans- 
geber ausdrücklich in der Vorrede bemerken — und wir 
müssen sie, dic gelehrten Mechitaristen (sie erschien Ve- 


nedig 1842, 8.), als die competentesten Richfer in dieser 
Bezichung anerkennen — schon im 5ten Jahrhundert ee 
serer Zeitrechnung übersetzt worden ; auch begen sie die 
Vermuthung, dass Moses Chorenensis, der berähmleste 
ArmenischeGeschiclitsschreiber ‚der Uebersetzer derselbes 
sel, so wie sie meinen, dass ebenderselbe auch die Chro- 
nik des Eusebius in das Armenische übertragen babes 
moege.— Auf der 73ten Seite (das Ganze hat 198 Seiles) 
steht als Unterschrift : « Hier ist vollendet die Gebert 
und die Thaten Alexanders des Macedoniers von dem 
weisen Aristoteles; wir beginnen nan (zu sprece) 
auch von seinem Zuge nach Platzeze, einer Stadt der Athe- 
ner.» [Ex his igilur palet librorum divisionem eandem 
esse que est in cod. A. et in Valerio.) Pag. 186 schien 
die eigentliche Biographie, es folgen dann aber noci Lok 
reden (sic!) auf den Tod Alexanders von Chalschalur 
aus Aetscharru (?) enthaltend Klagen des Alexander 
selbst, dann der Olympias, der Roxane, seiner Feldberr 

und Soldaten, und endlich ermahnende Worte Alerandert 

an seine Freunde. Man keennte aber auch dies wohl bess 

deuten als «Reden in Beziehung auf den Tod Alesae 

ders. » 





xij 
niensibus tributa accipit. Ammonis templum 
adiens oraculum petit de loco condendz urbis 
ἀειμνήστου. Dei responsum. 

XXXI. XXXII. Paretonium condit. In AEgy- 
ptum venit. Alexandrie origines (locus de Ale- 
zandria in BC paucis, fusius in V, uberrime in 
4 tractatur.) 

XXXIII: Serapeum Alexander querens quo- 
modo invenerit. Datum a deo oraculum. 

XXXIV. Memphim venit, ubi more regum 
JEgyptiorum ἐνθρονιάζεται. Conspicit Nectanebi 
statuam et inscriptum ei oraculum reditum 
Nectanebi pro sene juvenis pranuntians. Pa- 
trem suum fassus ratum facit vaticinium. Ora- 
tio Alexandri ad Memphitas. 

XXXV. In Syriam profectus a Tyriis arcetur; 
Gazam capit; denuo Tyrum aggreditur, de suc- 
cessu conaminis somnio pradoctus ; urbem 
captam exscindit. Tripolim constituit. 

XXXVI. [C: Duces Alexandri Seleucus et 
Antiochus Nicatoriam et Antiochiam condunt.] 
Legati Darii literas afferunt, quibus Alexander 
puerulus ad matrem redire jubetur. 

XXXVII. Concione Alexander animos mili- 
tum firmat. Legatis ostendit quomodo Graecus 
rex a Barbarorum tyranno differat. Darium 
prodituro aures non praebet. 

XXXVIII. Responsum ad Darii literas. 

XXXIX. Darii litere ad Satrapas, quibus 
corripi Alexandrum jubet et verberibus af- 
fectum ad matrem remitti. Spinther et Hydaspes 
satrapz data ad regem epistola auxilia petunt. 
Responsum Darii ignaviam eorum castigantis. 

XL. Usque progredienti Alexandro denuo 
literas scribit Darius veniam delictorum pro- 
mittens, si jussis Alex. obtemperet. 

XLI. Que omnia quum frustra fuissent, 
exercitum contra. Alexandrum ducit. (BC: 
Alexander in Cydno natans morbum contrahit; 
a Philippo sanitati restituitur.] Proelium Issicum. 
Fugit Darius, cujus curru, armis, familia 
Alexander potitur. 

ΧΙΙ. Dario novam expeditionem parante, 
Alexander supplementa copiarum e Macedonia 
adduci sibi jubet. In Pieriam venit, ubi sudans 
Orphei statua novas laborum aerumnas porten- 
dit. In Phrygia ad Scamandrum fl. alterum 
Achillem agit. (Y: Precipue colit Achillem, cui 
cognatus erat; apponitur stemma ex Alexan- 
driade nescio qua.] 

XLIII. Amphipolim venit, deinde Abderam, 
quam urbem non ingreditur Abderitis obse- 
cutus. 

XLIV. Chalcidensium regionem vastat. Omnes 


INTRODUCTIO. 


urbes usque ad Pontum Euxinum sibi subjicit 
Ad Mzotim paludem Neptuno sacra facit. Fame 
exercitum premente, equos mactare jubet. Quare 
indignatos milites concione placat. 

XLV. [47 : Ad Locros venit; Tegyreum 
oraculum edit.] 

XLVL [47 : Thebani resistunt; urbs eorum 
obsessa et diruta. Excidium describitur (e fonte 
poetico). Ismenias cantilena Alexandrum flectere 
studet frustra. ] 

XLVIL [4Ρ: Datum Thebanis de urbis resti- 
tutione oraculum. Alexander Corinthum pro- 
ficiscitur, ubi ludis Isthmiis præsidens, Clito- 
macho Thebano pancratiastæ hanc habuit gra 
tiam , ut Thebas restaurari juberet.) 


[ 47. umr szcunpus.] 
[F. Actus Alezandri.) 


L [47 : Alexander Platzas venit , ubi a Pro- 
serpinz sacerdote fausto responso excipitur. 
Stasagoram Platzensium prefectum a munere 
removet. /Egre id ferunt Athenienses. Alexan- 
dri ad Athenienses literz.] 

Ij. [47 : Atheniensium responsum. Bescri- 
ptum Alexandri rhetores expostulantis. Athe- 
niensium deliberatio. Cedendum Alexandro 
suadet JEschines. Contra disputat Demades.] 

ΠΠ. IV. [47 : Demadem refellit Demosthe- 
nes, cujus sententiam populus ratam habet.] 

V. (47: Athenienses legatos mittunt ad Ale- 
xandrum. Hujus ad Athenienses epistola.] 

VI. [47 : Alexander proficiscitur contra La- 
cedamonios, qni primum resistere conati moz 
se dedunt.] Hinc denuo in Asiam transit. 

VII. Darii deliberatio. Copiz. 

VIII. Alexander post natationem in Cydno ia 
morbum incidit. A Philippo sanatur (Cf. I » 41). 

IX. Euphratem transgressus, pontem rescin- 
dit. Id haud seque ferentes milites oratione 
erigit, Insidiis Perse Macedonica veste indati 
in vitæ venit discrimen. Persam comprehensum 
cum laude dimittit, 

X. Satrapam, qui Darium proditurus etat, 
indignatus recedere jubet. Spintheris et Hv- 
daspx ad Darium literz. Darii ad Alexandrum, 
et Alexandri ad Darium literae. 

XI. Darii epistola ad satrapas, et horum 
responsum. 

XII. Darii ad Porum literae. 

XUI. Alexandri strategema. Ammon ei per 
quietem apparet. 

XIV. Dei suasu ipse Mercurii vestitu indu- 


INTRODUCTIO. 


tus tamquam nuntius Alexandri ad Darium 
proficiscitur. 

XV. Convivio a Dario adhibitus agnoscitur ; 
fuga feliciter ad suos evadit. 

XVI. Prelium ad Strangam fluvium. Clades 
Persarum. Darii fuga et lamentatio. 

XVII. Darii litere, quibus regni partem et 
opes Alexandro offert. Oblata non accipienda 
esse Alexander censet, contra sententiam He- 
phestionis. Arcem Persepolitanam incendit. 

XVIII. Nabonassari et Cyri sepulcra visit. 
Grecos captivos a Persis misere mutilatos gene- 
roso animo sublevat. 

XIX. Darius novam expeditionem parans a 
Poro auxilia petit. 

XX. Bessus et Artabarzanes Darium necant. 
Spiranti adhuc supervenit Alexander. Darii mo- 
rientis verba et mandata. 

XXI. Alexander, funerato Dario, res Persa- 
rum constituit (de Ais uberioris narrationis cen- 
tones praebet cod. A.), Darii interfectores punit. 

XXII. Alexander Aduliten Persis satrapam 
dat. Litere Alex. ad Rodogunen, Statiram et 
Roxanen; harum responsum. Alters literz Ale- 
xandri ad easdem et ad Olympiadem. Nuptias 
Roxanes celebrat. [47 : Deinde in Porum exer- 
citum ducit. Finis libri secundi.) 

XXIII. [BC : Epistola Alexandri ad Olympia- 
dem et Aristotelem, quibus narrat qua gesserit 
inde a pugna Issiaca usque ad mortem Darii et 
suas nuptias. Hucusque epistola pertinet in cod. 
C; in cod. B ultra progreditur, in eaque recen- 
sentur mirabilia , ques in ultimis orientis regioni- 
bus rex viderit. Hac cadem iisdem plerumque 
verbis , epistola in narrationem historici dissoluta, 
exponit cod. C inde a cap. XXXII.) 

XXIV. [C : Alexander in Judeam proficisci- 
tur. Judæos eorumque religionem summopere 
honorat. 

XXV. [C : In JEgyptum pergit. E balneo 
morbum contrahit. Philippi medici historia re- 
petitur. | 

XXVI. [C : Agyptii primum resistentes Ale- 
xandro mox se dedunt, suadente numine.] 

XXVII. (C : Nectanebi statua capiti Alexan- 
dri coronam imponit, in manus dat globum 
mundi imaginem.) 

XXVIII. (C : Alexander urbem eximiam 
(4lexandriam) condit; priscorum deorum cul- 
tum antiquat, verum deum unicum, mundi 
creatorem , venerans.] 

XXIX. [C : Ad longinquiores populos pergit. 
Offendit mulieres horrendas, que canum ope 
fugantur. Inde per desertum euntes infestantur 


xiij 
formicis mire magnitudinis. Deinde ad flumen 
veniunt.] 

XXX. [C : Flumen istud, modo aquam modo 
arenam volvens, quomodo ponte Alexander 
junxerit.] | 

XXXI. [C: Deinde reperit homines stature 
minim , et prope lacum Sesonchosis statuam, 
cui inscriptum erat ultra non posse procedi. 
Inscriptionem veste tegit , ne legant milites.) 

XXXII. [C : Boream versus tendit. In silva 
obviam fiunt homines ingentes.] 

XXXIII. [C : In planitie reperit homines 
nigros mire indolis, quibuscum manum con- 
serunt. Alexandri ad exercitum ultra progredi 
nolentem cohortatio.] 

XXXIV. [C: Ad Herculis et Semiramidis 
stelas veniunt. Homines sex manibus pedibus- 
que instructi igne fugantur. Cynocephalorum 
terra. Cancri ingentes.] 

XXXV. [C : Insula Brachmanum sive Oxy- 
dracum gymnosophistarum. In eam primus . 
transit Philon , deinde ipse Alexander. Sequun- 
tur de Brachmanibus eadem omnia qua in co- 
dice 4 leguntur lib. II1, 5 sqq.] 

XXXVI. [C : Ex insula ad suos reversus 
iter continuat. Arbores una cum sole orientes 
et evanescentes. Lapides mire virtutis; ser- 
pentes; pisces non igne, sed aqua frigida co- 
quendi ; aves mirz.] 

XXXVII. (C : Regio tenebrosa; animalia ἑξά- 
moda, τριόφθαλμα. Regio arenosa; animalia sexo- 
cula; Cynocephali ichthyophages; phocæ. Re- 
deundum esse dictitant amici. Alexander usque 
'ad fines terra penetrandum censet.] 

XXXVIII. [C : Inde deserta, nullo sole col- 
lustrata. Ad maritima cancrum capiunt ingen- 
tem, in quo dissecto margarite reperiuntur 
pulcerrim&. Horum desiderio captus Alexan- 
der in maris profunda descendit vano conatu] 

XXXIX. [C : Precipitium structo ponte su~ 
perat. Senis consilio usus in regionem tene- 
brosam penetrat. Regionis miracula.] 

XL. [C: Avium voce monetur, ut jam redeat, 
quum beatorum terram mortali adire non liceat. 
Ad lucem revertitur.) 

XLI. [C : Nova miracula. Historia Andres 
coqui et Cales Alexandri filie. Quomodo Alc- 
xander per aerem vectus sit.] 

XLII. [C : Ad lacum venit, cujus aqua mello 
dulcior. In piscis stomacho lapidem reperit lu- 
centem, quo lampadis loco utitur. Mulieres, 
que noctu e lacu emergunt suavissime canen- 
tes. Pugna cum Hippocentauris.] 

XLIII. [C : Epistola ad Olympiadem et Ari- . 





INTRODUCTIO. 


tum scribit. Quid interea Perdiccas et Pto- 
lemzus inter se pacti sint.) [BC : Macedonum 
exercitus preter lectum regis morientis preter- 
iens.] [.4: Alexander testamentum apud Rhodios 
deponeudum Orciz tradit. Testamenti apogra- 
phum.] 


XXXIII. [C: Accurrit Bucephalus, lectum- 


que regis lacrimis irrigat.] [CB : De provin- 
ciarum distributione regis verba paucissima.) 
[C : Bucephalus puerum ‚qui venenum Alexan- 
dro dederat conspicit , comprehensum dilaniat, 
dein ipse ad pedes regis exspirat.] [C87 : Mo- 
rienti regi signa coelitus edita.] 

XXXIV. [/CB: Regem in Perside Perse, 
Macedones in Macedonia sepeliendum censent. 
Rixam componit responsum Jovis Babylonii, 
quo Memphim corpus deportari jubetur. Eo 
delatum sacerdos jubet Alexandriam transferri.] 
[Y : Ibi corpore in templo Alexandri deposito, 
Ptolemæus recitat testamentum , quod eatenus 
Falerius exhibet quatenus ad provinciarum di- 
stributionem pertinet.] 

XXXV. Quot annis Alexander vixerit et 
regnaverit; quo die sit mortuus, quot vicerit 
populos. (47C : Alexandrie urbes ab Alexan- 
dro conditze enumerantur. ] 


IIL DE ORIGINE ET INCREMENTIS HI- 
STORLE ALEXANDRI FABULOSA. 


Accedimus ad eum locum qui est de historie 
nostra originibus ac incrementis. Hunc autem 
tutissime et commodissime tractari censeo, si 
primum eam tele partem , quam oculis adhuc 
subjectam habemus, retro resolvamus , ac tum, 
demum conjectando et tenuiora vestigia legendo 
ad ipsa ascendamus initia. Primum igitur ab 
antiquissimo codice A et a Valerio proficiscen- 
tes paucis exponemus cujusnam generis sint 
mutationes et additamenta , que in codicibus 
B et C BReprehendimus. 

Que iu codice B mutata videmus , maximam 
»artem sunt ejusmodi, ut auctorem prodant, qui 
iabulosa interdum ad νετ historie seriem re- 
vocare studuerit. Tribus id exemplis probatur. 
Ac primum quidem in codice A et apud Vale- 
rium expeditio contra Thebas et reliqua que in 
Grecia Alexander egit, eo tempore facta esse 
narrantur, quo rex ex Italia, Egypto et a præ- 
lio Issico redux secundam contra Darium ex- 
peditionem parabat. Ita autem rem jam ab Ale- 
xandrinis auctoribus adornatam esse , inde col- 
ligitur, quod Demosthenes, cedendum esse Ma- 
cedoni civibus persuadens, multis verbis evehit 


XV 


Alexandriam urbem recens conditam et felici- 
tatem /Egyptiorum jussis regis benignissimi lu- 
bentissime obtemperantium. Ac probabile est 
eo ipso consilio Alexandrinum auctorem hanc 
histori& partem ad secund& expeditionis ini- 
tium ponere maluisse, ut etiam /Egyptiorum 
exemplo Athenienses ad obseqnium, Alexandro 
praestandum inducti esse viderentur. Contra in 
codice B.statim post debellatos Thraciz populos 
Alexander in Greciam proficiscitur, totusque 
hic locus , in antiquioribus libris uberrime ex- 
positus, verbis paucissimis ex veterum histori- 
corum narratione absolvitur, atque adeo criti- . 
cum se hoc loco auctor ostendit, ut Ismeniz 
historiam voce φέρεται in dubium vocaverit. 
Deinde codex A et Valerius Alexandrum ex 
Europa in Italiam transjecisse et in Lycaoniam 
sive Lucaniam appulisse tradunt. Ac hzc qui- 
dem ratio, introducta semel expeditione Italica, 
omnium simplicissima erat. Contra in. cod, B 
(I, 28) Alexander, rebus Gracie constitutis, in 
Asiaın transit, ad Granicum vincit, Asiamque 
minorem subigens deducitur usque in Pamphy- 
liam (in regionem Lycaonie Asi? proximam). 
Hinc deinde transfretatur id Lycaoniam sive 
Lucaniam, ut Valerius dicit, vel uti est in cod. 
B, primum in Siciliam, deinde in Italiam. 
Similiter historiam de Alexandro in Cydno 
natante codex B (1, 41) cum antiquis historicis 
ponit ante prelium Issicum, quum cod. A et 
Valerius (II, 8) ponant ante pugnam ad Arbela 
commissam. Sed quoniam posteriore loco cod. 
B eandem historiam denuo narrat, hinc colli- 
gas correctiones illas non ab auctore cod. B, 
sed ab antiquiore aliquo profectas, deinde ab 
alio cum prisca adornatione commixtas esse. 
Hzc de precipuis mutationibus, qua in cod. 
B occurrunt. Alia quedam minoris momenti si- 
lentio preetermitto. Quod deinde additamenta - 
attinet, item seriorem ztatem redolent. Versan- 
tur maxime in miraculis Indicis. Hac cnim 
quum in antiquioribus libris modicis finibus 
contineantur, posteriorum erant deliciz, eodem- 
que modo augebantur, quo negligebantur histo- 
rica illa de originibus Alexandrix, de rebus 
Persarum ab Alexandro constitutis, de testa- 
mento regis et quz alia ejusmodi sunt paruin 
jucunda. Etenim quum in codice A et Valerio 
mirabilia duabus maxime epistolis absolvantur, 
quae post narratum bellum Indicum et expedi- 
tionem contra Àmazones susceptam apponuntur, 
auctor cod. B jam invenit tertiam epistolam 
(11, 23 ubi v. not.), qua quum majorem partem 
circa gentes orientis ultimi sit, iaepto plane loco 





INTRODUCTIO. 


vel etiam inserta, nec tamen juncta erant, a sec- 
rioribus ipsi historie Callisthenez incocta siut. 
Id enim zuctor codicis C fecit Palladii opusculo, 
quod integrum prebet cod. A.—Denique postre- 
mam narrationis partem de morte Alexandri 
ex eadem recensioae fluxisse, unde Polycratis 
historia in libro primo depromta est, paullo ante 
jam monui. Ac nemo puto non agnoscet nostrum 
ineptiarum aucupem in preclaris illis de Buce- 
phalo redivivo, domini vindice, ac demum 
morte sua beatum Argi canis memoriam refri- 
cante. Hactenus de textura codicis C. 

His igitur accrementis resectis , videndum est 
de codice A deque Valerio. Nam hi quoque in- 
ter se differunt, nisi quod discrepantie tanto 
rariores, quanto propius auctores ab antiquis- 
sima historie forma absunt. Mitto eos: locos, 
ubi alter altero uberior est, quod alter altero 
plura vel accuratiora e communi fonte deprom- 
sit. Quo pertinent v. c. illa, que codex A. (I, 
12) habet de Nectanebo partum Olympiadis 
inhibente usque dum fausta luceant sidera. Hee 
eniin Valerius Ambrosianus omittit. Quamquam 
ea omissio nonnisi scribe codicis esse videtur, 
nam centones quidam hujus loci supersunt in 
Valerii cod. Reg. 85:9 (Vide p. 15, not.). Ac 
nescio an similiter statuendum sit de aliis locis 
Valerii, ubi nunc justo breviora legimus, ut de 
Alexandriz originibus (II, 31 sqq.) et de rebus 
Persarum (11,21). Certe in universum patet, 
eundem latinorum Pseudocallisthenee historize 
quam gracorum librorum esse rationem. Ut ut 
statuas , eximendus ex hoc genus locis sunt ea, 
que Valerius de testamento Alexandri profert. 
Haec quoque multo breviora sunt, quam que 
codex A exhibet, sed non Valerii culpa, verum 
consilio ejus Alexandrini, quem Valerius ex- 
pressit. Nam totius hujus loci alia adornatio in 
Valerio, alia in codice A. De quibus fusius di- 
cemus infra. Alius autem generis sunt loci tres, 
quos habet Valerius, non habet codex A. Eo- 
rum primus est de proavis mythicis Alexandri 
ex Phavorini Historia miscellanea  repetitus 
(I, 13); eui similis argumento est alter, ubi ex 
Alexandriade nescio qua recensentur majores 
Alexandri materni inde ab Achille (I, 42, p. 48); 
tertio deniqueaffertur Aristotelis ad Alexandrum 
epistola (11, 27). Qui quidem omnes, quum non 
solum desiderentur in codice A, sed abesse 
ctiam absque ullo historie damno possint , sc- 


Avi] 
riorum sunt additamenta, que jam Valerius in 
grecis suis repperit. Cum iisque componendus 
est Palladii libellus in cod. A et Josephi ct Oro- 
sii loci qui in Valerii codice Rey. 4880 in me- 
diam Pseudo-Callisthenis historiam intrudun- 
tur. Nimirum corrasit quisque et adscripsit quee 
ad illustrandam vel etiam ad corrigendam No- 
stri historiam idonea esse censuit. Neque dubium 
est, quin eodcm consilio in codice Ambrosia- 
no Callistheni jungatur Anonymi Itinerarium 
Alexandri, cujus locum de Halicarnassi obsi- 
dione deque Ada regina etiam cod. 4880 ad Va- 
lerium I, 42 in margine adscripsit; neque mira- 
rer si in alio libro idem locus in ipsum verbo- 
rum contextum receptus legerctur. 

His subjiciam, que leguntur in codice A., non 
leguntur apud Valerium , de subacto Musicano 
aliisque Indice regulis, de Aorno petra expugnata, 
et de Alexandri Mallorum urbem obsidentis faci- 
nore (1) et periculo (II, 4), deinde vcro de 
Alexandro , qui morbo fatali correptus in En- 
phratem se dejecturus erat, et de pactis, qua 
Perdiccas et Ptolemæus inierint, dum testamen- 
tum rex scriberet (111, 32, n. 1). 

Igitur hzc quoque seriorum additamenta esse 
putaveris. Sed quod posteriorem locum attinet, 
Valerii silentium omuino nihil probat, quoniam 
postrema hac historiz pars vel ab antiquissimis 
auctoribus vario modo adornata esse videtur, 
atque alia ejus recensio codici A, alia Valerio 
subest. Deinde autem ea que de Ptolemzo nar- 
rantur ejusmodi sunt, ut optime conveniant 


' Alexandrinorum studiis, quee tanto clarius clu- 


cent, quo propius ad initia historie nostre ac- 
cedas. Etenim ita habet codex A. 1.1. : Ὁ δὲ 
Περδίκκας ὑπονοήσας τὸν Ἀλέξανδρον χαταλελοιπέ- 
ναι τὰ πράγματα τῷ [ἰτολεμαίῳ διὰ τὸ πολλάκις 
πρὸς αὐτὸν εἰρηχέναι ὑπὲρ τῆς Πτολεμαίῳ γενέσεως, 
ἔτι δὲ Ὀλυμπιάδα εἰρηχέναι φοθερὰν, ὡς ἦν dx 
Φιλίππου, λαθὼν τὸν Πτολεμαῖον κατὰ μόνας 
ἐξορκίζει, εἶ γίνοιτο Ἀλεξάνδρου πραγυάτων διάδο- 
χος, μερίζειν τὰ πράγματα αὐτῷ τὰ xow 
συγχριθέντα. Tov ὄρχον ὑπομείνας Πτολεμαῖος xai 
οὐδεμίαν ἔννοιαν ἔχων ὑπὲρ ὧν ó Περδίκκας ὑπενόει, 
χαὶ αὐτὸς νομίζων τὸν Περϑίκκαν διάδοχον εἶναι τῶν 
πραγμάτων,... δρχίζει αὐτὸν τὸν αὐτὸν ὅρκον 
ἐν μέρει. Hec igitur quin jam in antiquissimis 
nostre historia cxemplaribus locum habuerint, 
nihil obstat. Major dubitatio esse de altero loco 
potest. Nam que de Alexandro apud Mallos 








(1) Pag. 99, not. 11, pro ὑπὸ τῶν μαζῶν scribendum putavi ὑπὲρ τὸν pat; prestat ὑπὸ τὸν μαζὸν; nam sic 


etiam Diodorus XVII, 99, 3. 
PSEUDO-CALLISTHENES., 


6 


xviij 


vulnerato codex A exhibet, eodem plane modo 
legis in Itinerario Alexandri c. 115, p. 167, adeo 
ut aut alter alterum exscripsisse aut uterque ex 
eodem fonte hausisse debeat, Porro eadem, etsi 
brevius, Itinerarii verbis, sed alio minusque 
apto loco przbet etiam Valerii codex Reg. 
4880 (1). Attamen greca nostra e latinis fluxisse 
per se parum est probabile, contra vero scripto- 
rem Itinerarii preter melioris note auctores 
etiam fabulosam Alexandri historiam ante ocu- 
los habuisse patet. Nimirum cap. 119 dicit : Cu- 
jus (Alexandri) ne casus prius quam laudtum 
memor sim, ea quoque memorem , quee per dili- 
gentiam laboravit. Narrat. deinde quomodo 
Alexander diebus nonaginta (95 Valer. IIT, 
p. 141) continuis emensa via ad Herculis stelas 
venerit, earumque pretium terebro exploraverit. 
Leguntur hac initio epistole ad Olympiadem 
(III, 27, p. 139 sq. ). Deinde in Itinerario se- 
quuntur ; Verum enim revertens preerupta per 
loca caelo inlucido ut juxtim se viantes vix mu- 
tuo noscerentur, tandem Thermodonta amnem ** 
(Reliqua desiderantur). Que quidem etiam pro- 
pius quam latina Valerii accedunt ad ea, que 
deinceps in codice A leguntur: Εντεῦθεν δὲ 
ἀναζευγνύων δι ἐρήμου xal κρημνώδους χώρας ὑπὸ 
της ὁμίγλης οὐχ Jv ἰδεῖν tov παρεστῶτα ὅστις ποτέ 
ἐστιν κτλ. Dubium itaque non est, quin reliqua 
quoque hujus epistolae auctor Itinerarii narra- 
verit. Suspicorque ipsam hanc epistolam in causa 
fuisse, ut totum Itinerarium ab aliquo Pseudo- 
Callistheni jungeretur , et fortasse primum hoc 
loco historie nostre interponeretur (sicuti in 
cod. Valerii 4880 codem loco longissima ex- 
cerpta Orosii et Josephi afferuntur), deinde vero 
ab alis ad calcem relegaretur, quemadmo- 
dum etiam epistole in cod. 5819 e narrationis 
contextu ad finem rejecta videmus. Ceterum 
putari possit Itinerarii auctorem nonnisi episto- 
lam ad Olympiadem ante oculos habuisse, quuin 
ejusmodi epistole etiam separatim circumfer- 
rentur. Verum id ne nobis persuadeamus, ob- 
stant alie quadam Itinerarii fabule , quas eas- 
dem Pseudo-Callisthenes narrat. Sic in utroque 
legimus Alexandrum venisse ad Paludem Mzo- 
tidem ( Itin. c. 16, Ps.- Call. I, 44 Val.), porro 
Olympiadem Amphipolim usque Alexandrum 
comitatam csse (Itin. c. 18, Ps.-Call. I, 4a Val.). 
Historia quoque de Aorno petra, cujus proceri- 
tudinem fuisse ait stadiorum quadringentorum 
(c. 112), e Pseudo-Callisthene potius quam ex 
alio quovis auctore fluxerit. 


.. 


INTRODUCTIO. 


Jam igitur, ubi resecaveris omnia, que vel ia 
antiquissimis nostris libris extrinsecus addita 
esse videntur, sponte nascitur quaestio, nem 
quod restat historiz corpus tale fere quale hs 
bemus inde ab initio fuerit, atque uni eidemque 
auctori debeatur, necne. Perlustratis autem si» 
gulis, eo, puto, adducemur, ut statuamus histo- 
rie nostre formam antiquissimam, e divers 
plane elementis conflatam opus esse Alexandri- 
norum, apud ipsos vero Alexandrinos complures 
exstitisse ejus recensiones, quarum vestigia nos- 
nulla etiamnum agnosci possint. 

Primum dicamus de variis subsidiorum ge- 
neribus, quae auctores nostri in usnm summ 
converterint. — Jam ab antiquissimis rerum 
Alexaudri scriptoribus multa inflatius dicta, 
multa fabulosa vel narrata vel digito monstrats 
esse nemo nescit. Verbo memorasse sufficit no- 
tissima illa de ortu Alexandri divino, de Amazo- 
nibus, de certamine singulari quod cum Poro 
rex inierit, de Indie miraculis, de Antipatri 
insidiis, de mandatis Cratero datis, de testamento 
Alexandri et si qua sunt similia. Neque nege- 
verim Pseudocallisthenem nonnulla ex ipso Ci 
tarcho, Ouesicrito, Megasthene, similibes de- 
promsisse. Quamquam ea perpauca fuisse pato. 
Longe plurima atque ea maxime, unde pro- 
prium suum historia nostra colorem trazi, 
ex aliis plane fontibus hausta sunt. Quorum 
genera distinguere licet quattuor hzc : episte- 
las, narrationes ἐπιχωρίους quas locales dici- 
mus, poemata, declamationes denique rheto- 
rum philosophorumque. De singnlis dicam 2c- 
curatius. 

Epistolas clarornm virorum, qui ex antiqui- 
tate ad nos pervenerunt, fere omnes suppositi- 
cias esse, eodemque loco habendas, quo oratio- 
nes, que scriptis historicis inseruntur, satis cor 
stat. Fabri vero epistolarum sophiste dum in eo 
omnes operam ponunt, ut orationem huic seri- 
bendi generi accommodatissimam adhibeant et 
ingenia corum, quorum nomine scripte epi- 
stolz, recte exprimant, eo tamen differunt, quod 
alii historid tradita presse sequuntur, præsertim 
si fallere publicum et coemtores propositam 
erat, alii vero ìn sophisticis his exercitiis histo- 
riam pro consiliis suis ingenue immutasl. 
Ilius generis epistola sunt, quibus tamquam 
optima note fontibus Plutarchus i in Vitis uti 
consuevit, sicut in Alexandri vita episiolis regs 
ducumque precipuorum ; quas quidem etiam 
nunc multi genuinas esse dictitant. Alteri geseri 





(1) Vide p. 120, ubi pro urgente hoste lege vergente die ; deinde pro (1. dejectis) scribe (1. desuper); et pro eppt- 
gnantes scr. repugnantes. Ita enim Ilin. Alex., unde locum ductum esse postea demum vidi. 


INTRODUCTIO. 


accensende sunt, opinor, que in nostra historia 
leguntur epistole Darii ad Alexandrum et ad 
Darium Alexandri. Harum plereque merito suo 
minime carent ac meliora utique tempora sa- 
piunt, ut eas ante historise nostre coagmenta- 
tionem separatim editas esse persuasum sit. 
Aliud epistolarum genus ei consilio inservie- 
bat, ut historiz ficte et incredibiles familiaritate 
commercii epistolici reprehensioni publice 
subduceretur. Qua adornatione auctores simi- 
liter sibi cavebant atque illi, qui, sicuti Euemerus 
aliique reconditarum historiarum narratores, 
stelarum inscriptionibus aliorumque monumen- 
torum auctoritate se muniebant. Pertinet huc 
epistola de Indie miraculis, qua sub Crateri 
uomine circumferebatur. Ita enim Strabo XV, 
p. 702 : Exdédorar δέ τις xat Κρατέρου πρὸς τὴν 
μητέρα ᾿Αριστοπάτραν ἐπιστολὴ πολλά τε ἄλλα πα- 
ράδοξα φράζουσα xai οὐχ δμολογοῦσα οὐδενὶ, καὶ δὴ 
καὶ τὸ μέχρι τοῦ Γάγγου προελθεῖν τὸν ᾿Αλέξανδρον᾽ 
αὐτός τέ φησιν ἰδεῖν τὸν ποταμὸν χαὶ κήτη τὰ ἐν αὐτῷ 
καὶ μεγέθου: xal πλάτους καὶ βάθους πόρρω πίστεως 
μᾶλλον ἢ ἐγγύς (1). Similes epistolae de eodem ar- 
gumento in nostram historiam receptae et in 
narrationis historic locum substitute sunt. Vel 
serioribus temporibus ejusmodi litere tamquam 
peculiaria opera Pseudo-Callistheni jungeban- 
tur. Quarum que dudum edita est, eadem fere 
continet atque nostrz, sed plenius et distinctius. 
Fundus earum sunt narrationes Megasthenis 
aliorumque qui Indica condiderunt; his deiude 
ex Paradoxón scriptoribus, e Plinio, Solino et 
deinde e fabulis Judaicis et Christianis diveisi- 
color farrago addita est. Megasthenis memoriam 


xix 
prz ceteris revocat epistola (lib. II, 17 sqq.), in 
qua Alexander a Prasiorum urbe (Palimbothris) 
iterum iterumque excurrens Asie regiones ex- 
plorasse narratur. 

Hactenus de epistolis. Multo majoris momenti _ 
sunt narrationes que ex studiis populorum, 
quos Alexander sibi subjecerat, profectz 
sunt. Quomodo Judaei Alexandrum ita effor- 
maverint, ut ab Israelis filio nihil' differret, 
e codice C intelligere est. Semina narratio- 
nis prebuit Josephus. Verum hee ab anti- 
quissimis nostris aliena sunt. Tanto clarius ibi ` 
elucent studia E; y tiorum, que per totum opus 
adeo regnant, ut Alexaudrinum ejus auctorem 
nemo non agnoscat. 

Etsi enim Alexandria urbs ac regis sepulcrum 
pre ceteris populis AEgyptios Alexandro socia- 
verant, non tamen hac exurere ipsis videbantur 
ignominiam jugi ab alienigena rege impositi. 
Rationem vero qua mitigari talia vel dilui possent 
a majoribus acceperant. Nam quum antea Per- 
sarum imperata facere coacti fuissent, nihil 
iniqui se pati dictitabant ; videlicet Cambysem 
matre fuisse Agyptium, Ac hzc quidem jam 
Herodoto (IM, 2) narrarunt (Cf. Dinon et Lyccas 
Naucratita ap. Athenaeum XIII, p. 560, E). 
Quid mirum igitur si simili modo in Alexandii 
alfinitatem se traduxerunt, adeo ut Nectanebi 
successori legitimo parere viderentur. Ansam 
commento prabuisse vides fabulam de Olym- 
piadis draconte, quo dei attributo fidem assc- 
rebant iis, que de divina regis origine humana 
vanitas et servilis oraculorum adulatio sparse- 
raut (2). Neque dubium, quin ipsi zquales 





(1) Fortasse eliam alia ejusdem Crateri epistola de fa- 
buloso argumento ad Philam uxorem scripta circumfere- 
batur. Qua suspicio mihi nascitur e Photii Bibl. cod. 166 
( p. 111, b. 3, ed. Bekk. ), uhi Antonius Diogenes initio 
operis sui introduxisse narratur Βάλαγρον πρὸς τὴν οἰχείαν 
γυναῖκα Φίλαν (θυγάτηρ δὲ ἦν Αντιπάτρου αὕτη) γράφοντα. 
Scripsit autem Balager Diniz et Dercyllidis fata et errores 
per terras ultimas; quorum historiam consignalam rep- 
perit in sepulcris Tyriis quo tempore ibi cum Alexandro 
versabatur. Jam vero Balagrum (vel rectius Balacrum), 
nescio quem (conjecturas vid. ap. Droysen. Hell. I, 
p. 98, 207), uxorem habuisse Philam , uam anuo 323 
Cratero, et post hujus obitum Demetrio nupsisse constat, 
neque traditur neque probabile est. Itaque censeo Bá- 
λαχρος corruptum esse ex Κράτερος, et figmento Diogenis 
subesse memoriam epistolae cujusdam de rebus mirabili- 
bus, quee Cratero tribuebatur. 

(2) Ab altera parte mortalem regis naturam explicasse 
videntur ex placitis doctrine, quam Euhemeristicam vo- 
camus. Inter sectatores ejus Aruobius IV, 29 una cum 
Nicagora Cyprio, aliis, recenset Leontem Pellantm. 


Scripeisse hunc Leontem de mythologumenis £gyptio- 
rum constat ex Hygino ( Poet. astron. II, 20) , Clemente 
Alexandrino (Strom. 1, 21 p. !39 Sylb.), Tertulliano 
(De cor. mil. 7). Porro Augustinus ( De civ. d. VII, 27) 
postquam de Iside et Osiride eorumque parentibus utpote 
mortalibus dixerat , lectorem relegat ad epistolam quan- 
dam Alexandri ad Olympiadem scriptam, in qua rex 
Leontis sacerdotis auctoritate probare studuerit, deos 
olim homines fuisse. Heec probabiliter eadem est epistola, 
in qua, referente eodem Augustino (VIII, 5), Alexander 
Olympiadi scribit sibi a Leone quodam antistite. sacro- 
rum Agypliorum melu polestalis suce prodilum esse 
qui dii vulgo haberentur, eos homines fuisse. Quod in 
liis Pelleeus scriptor dicitur sacerdos Egyplius, id com- 
mentum est fabri epistolarum, ut recte monuit Jablonsky 
(Panth. Prolegg. XAX.). Ceterum uti patet quaestionem 
de divinitate Alexandri ex Euhemerismi placitis tracta- 
taın in his epistolis esse, sic verisimillimum est idem jam 
fecisse quem laudant Leontem. Idque pro certo fere 
posuerim, si verba schollastsee ad Apollon. Rhod. IV, 262, 
ubi de £gyptiis omnium mortalium antiquissimis citatur 


: b. 


xx INTRODUCTIO. 


Alexandri istam fabulam jam venditaverint. 
Nam Justinus, qui ejus meminit lib. XIII, 16 
(cf. IX, 5), Clitarchum exprimere solet. Erato- 
sthenes vero (ap. Plut. Alex. 3) eandem tangit ut- 
pote rem omnibus notam. Quonam autem tem- 
pore in dei locum substitutus magus Nectanebus 
sit, accuratius dici nequit. Disertam rei men- 
tionem faciunt Moses Chorenensis (Il, 12), Syn- 
cellus (p. 356 B. ed. Par. p. 487 ed. Bonu.), Ce- 
drenus (p. 264 ed. Boun.), Malala (p. 241 ed. 
Ox. p. 189 ed. Bonn.), Glycas (1, p. 141). Quo- 
rum vel antiquissimus Moses Choreneusis opus 
Pseudo-Callisthenis quale nos habemus, novisse 
putandus est, etiamsi versionem Armenicam 
alii auctori adjudicare malis. Hinc igitur nihil 
proficimus. Plutarchus (Alex. c. 2) narrat Phi- 
lippum per somnum se vidisse ἐπιθάλλοντα σφρα- 
γίδα τῇ γαστρὶ τῆς γυναικός. Que narratio per se 
Ægyptium auctorem redolet, ac Alexandrina 
ejus origo clarius etiam apparet, si cum Pseu- 
docallisthene (lib. I, 8), qui sigillo isti leonis 
imaginem insculptam fuisse dicit, comparaveris 
Stephanam Byz. v. Ἀλεξάνδρεια, ubi propter 
leonis hanc imaginem Alexandria olim Zeozto- 
polis nuncupata esse refertur. (V. Iasonis fr, 
2 p. 160, quo auctore in his usus esse Ste- 
phanus videtur). Preterea ctiam de magicis 
preestigiis Plutarchus loquitur (1), non ita tamen 
ut hac ad nostram historiam transferenda esse 
liqueat. Porro Nectanebus tamquam vir artis 
magicz peritus commemoratur in papyris gre- 
cis, monente Letronnio (Statue vocale de Mem- 
non, p. 80) (2). Sed hec quoque ad definiendum 
tempus, quo orta fabula sit, parumidonea. Ve- 
rum quum eo consilio sitinventa, ut Alexander 
regibus /Egyptiis jungeretur, Ptolemzi autem 
successores Alexandri in Egypti regno haberen- 
tur, in eumque finem Ptolemzum I utpote Phi- 
lippi filium etiam in familiam Alexandri intro- 
duxissent : ipsa res clamat excogitatam Necta- 
nebi fabulam esse regnantibus Ptolemzis, sive 
illis temporibus quibus vim suam exercere 


adhuc posset. « Je peuse, Letronnius l. l. ait, 
qu'elle remonte à l'epoque des Ptolémees, et 
qu'elle a été imaginée par les Égyptiens eux- 
mèmes pour rattather Alexandre à leurs dyna~ 
ties nationales. » Porro quum Ptolemaeo Philippi 
filio jungatur conimentum de pactis Ptolemzi 
et Perdicce (V. supra p. xvi) , sccundum que 
uterque ex zquo imperare debebat, consilium 
autem hujus commenti in eo procul dubio posi- 
tum sit, ut jus Ptolemzi contra Perdiccam arma 
moventis tuerentur : hec ejusmodi sunt, ut sub 
primis potius quam sub ultimis Ptolemzis 
inventa esse ceuseantur. Quod denique fabulam 
de Nectanebi magi et Olympiadis commercio 
attinet, monuisse sufficiat similes narrationes de 
mulieribus, que magicis prestigiis deceptz e 
diis se gravidas factas esse putaverint, jam se- 
cundo ante Christum saeculo in compendiis wy- 
thologicis exhibitas esse. 

Ceterum probabile est auctores nostros etia:u 
tempora rerum conciliare inter se studuisse. 
Jam quum Alexander natus sit an. 356 a. C., 
Nectanebus vero /Egyptum reliquerit an. 34i 
a. C., Nostri fugam Nectanebi iu annum 351 re- 
movisse, eidemque anno natales Alexandri as- 
signasse videntur. Idque eo facilius locum ha- 
bere potuit, quum. horum temporum rationes 
apud veteres auctores mirum in modum cor- 
rupta sint; ac nescio an Alexandrinorum maxi- 
me opera turbz iste sint excitata. Utut est, 
constat Diodorum (XVI, δι) Nectanebi fugam 
pessime referre ad Ol. 107, 3. 350 a. C. Cum 
Diodoro facit Eusebius Hieronymi ed. Scaliger; 
apud Vallarsium e codd. res notatur ad Ol. 
107, t. 35a, et iterum ad Ol. 107, 3; in ver- 
sione Arm. ad Ol. 108, 1, 348. Deinde vero in 
Pseudocall. cod. A (III, 35, n. 1.) legimus hac: 
Ἐθίωσε μὲν οὖν Ἀλέξανδρος ἔτη Af], ἀπὸ te’ ἐτῶν 
ἀρξάμενος πολεμεῖν ἐπολέμησεν ἔτη X. Malala 
p. 175ed. Bonn. Pseudocallisthenem exscribens 
habet : Ἐδίωσε ἔτη λς, ἐθασίλευσε τὰ πάντι 
ἔτη E. Igitursiin cod. A verba ἀρξάμενος πολεμεῖν 





Λέων ἐν πρώτῳ πρὸς μητέρα, cum Lobeckio (Aglaoph, 
p. 1000) ita intelligenda sunt ut significent : Leon in 
libro primo mythologie Lgyptiacz , quod opus matri 
Alexandri Olympiadi dedicavit. Ceterum de £gyptiis qui 
Macedonem nostrum in Osiridem mutaverunt, v. cl. Le- 
tronnius : La statue vocale de Memnon, 1833, p. 81. 

(1) Plutarch. Alex. 2 : "QpOn δέ ποτε xal δράχων xouuo- 
μένη: τῆς Ὀλνμπιάδος παρεχτεταµένος τῷ Gogatt' xai 
τοῦτο μάλιστα τοῦ Φιλίππου τὸν ἔρωτα xai τὰς φιλοφροσύνας 
ἀμαυρῶσαι λέγουσιν, ὥς μηδὲ φοιτᾶν ἔτι πολλάχις παρ᾽ αὐτὴν 

σόμενον, te δεισαντά τινας μαγείας ἐπ᾽ αὐτῷ xal 


φάρμαχα τῆς γυναικὸς elte τὴν ὁμιλίαν ὡς χρείττονι συνούση: 
ἀφοσιούμενον. 

(2) Somnium Nectanebi, quo deos rex ipsi iralos esse 
cognoscit, atque interitus regni Egyptii portendebatur, 
exstat in fragmento papyri graeci. Y. Leemann. Papyri 
gr. Mus. Leid. p. 122 sqq. Cf. Borckh. Manethon. p. 373. 
— Quod Lynceus vel potius Lyceas (uti Beekhius 1.1. 
p. 374 monet) narrat regem Egyptium ab Ocho supera- 
tum ad convivium ab victore vocatum esse, si ad Necta- 
nebum, uti videlur, referendum est, hinc quoque probatur 
variis modis Nectanebi historiam adulteratam esse. 


INTRODUCTIO. 


ita intelligimus ut significent etiam ἀρξάμενος Ba- 
σιλεύειν (1), annumque 336 a. C. utpote initiuin 
regni retinemus : natales Alexandri incidunt in 
annum 351, ideoque ex Eusebii calculis cum 
frga Nectanebi componi possunt. Igitur inter 
fugam Nectanebi et regnum Alexandri interce- 
derent anni circiter XV. Quibuscum comparanda 
qua affert Syncellus p. 369 D, ubi de Vetere, 
quod dicunt, Chronico /Egyptio verba faciens, 
ultimam ejus dynastiam finire dicit an. m. 5147 
(354 a. C.), ἤτοι πρὸ τῆς ᾿Αλεξάνδρου τοῦ Maxedd- 
voc χοσµοχρατορίας ἔτη που ιε΄. Annus primus vero 
χοσμοχρατορίας Syncello est annus septimus regni 
Alexandri in Macedonia, sive an. m. 5162 
(p. 260 D sq.). Verum cum hoc computo Syn- 
cellus 1. |, miscet alium a priore distantem annis 
septem, ex quo Nectanebi finis tribuitur anno 
πι, 5140 (361 a. C.). V. Beckh. Manetho p. 137 
sqq., ubi accuratissime hac exponuntur. Hinc 
igitur jure colligitur Syncellum accepisse inde 
a fine regni /Egyptii usque ad regnum Alexandri 
numerar] annos fere XV, dubium autem hesisse 
utrum anni isti quindecim usque ad regnum 
Alexandri Macedonicum an ad κοσμοχρατορίαν 
ejus pertincant. Quare hec quoque ad Pseudo- 
callisthenis rationes traduci possent. Hactenus 
de Nectanebi fabula , cui vereor ne justo diutius 
immoratus sim. 

Alterum caput quod Alexandrinum auctorem 
Inculentissime prodit, de originibus est urbis 
Alexandrie. Quod utinam integrum ad nos per- 
venisset. Nam codex A et Valerius nonnisi 
uberioris narrationis fragmenta narrationemque 
a plurimis excerptoribus male contractam exhi- 
bent. Quodsi vero apparet primum cjus aucto- 


Dd 


AN 


rem fabulosa multa admiscuisse (sicuti. illa de 
ambitu ingenti, quem primo consilio rex urbi 
condendz destinasset (2)), porro etymologia- 
rum ineptiis iudulsisse, temporaque temere 
miscuisse : probe nosti hac quasi innata perie- 
getis atque Κτίσεων scriptoribus esse vitia , quie 
arte critica facile absterguntur. Ceterum Alexan- 
drinum se scriptor fatetur I, 31, n. 12 verbis: 
Καὶ παραγίνεται (Ἀλέξανδρος) ἐπὶ τούτου ταῦ ἐδά- 
gous, et 1, 31 extr. ap. Valerium : Ejusdem mos 
ad nos usque prolapsus Sacrum inter nostros 
heroén dicitur. Cf. 1, 33 p. 33 : ᾿Ἐποίησεν ἀπέναντι 
τοῦ ἡρῴου βωμὸν μέγαν, ὃς νῦν (|. καὶ νῦν, adhuc 
Val.) καλεῖται βωμὸς ᾿Αλεξάνδρου; IL, 42 p, 146: 
erigitur cedes... quod etiam nunc Alczandri vo- 
catur (3). Pertinent huc etiam mensium nomina 
JEgy ptia ('Tu6 et Φαρμουθὶ) in cod. A. I, 32 not. 
10 et III, 35 not. a. 

Tertium caput , quod ad Alexandriam proxi- 
me pertinebat de sepultura Alexandri in nostris 
libris absolvitur verbis paucis; olim plenius 
tractatum fnerit. Ceterum loci quos recensui - 
mus tres de ortu Alexandri, de origine Alexan- 
driz et de sepultura regis, quasi fundum esse 
uberioris nostre narrationis facile concedes. 
Neque improbabile est exstitisse olim minoris 
ambitus historias, quibus hzc fere sola uberius 
exponerentur, Attamen μονόθιθλον quod de vita 
Alexandri sec, Socratem (H. Eccl. IH, 23) 
Adrias quidam vel Andrias, vel secundum Ni- 
cephorum (H. Eccl. IX , 4), qui Socratis lo- 
cum exscripsit, Alexandrinus quidam (οἱ Ἄλεξαν- 
δρεῖς) scripsisse narratur, absque causa idonea 
ad nostram historiam referri ceusco (4). Ut 
ut est, patet nostre historie non ea tantum 





(1) Apud Valerium Alexander regnum suscipit annos 
natus XVIII; in cod. B. aunos natus XX, uti historia 
postulat. 

(2) Jam si deinceps cod. A (1, 32 n. 45) Alexandrie 
ambitum, qualis revera erat, cum aliis urbibus compa- 
rans refert Antiochiam fuisse stadivruin 8 , Carthaginem 
stad. 10, Babylonem stad. 12, Romam stad. (4, Alexan- 
driam omnium masimam stad. 16 : tale quid ab Aleran- 
drino scriptore proficisci omnino non potuit (ut etiam de 
Valerio loquens monuit Letronnius in Journal des sav. 
1818, p. 618.) ; e contrario augeri immodice numeros ab 
Alexandrie preecone exspectabas. Quare nisi totus hic 
locus inepti hominis additamentum est , suspicor mensu- 
ram £zyptiam in síadia Graecorum abiisse, sicuti men- 
sium nominibus £gyptiis Romana nomina substituuntur. 
Probabiliter vero stadiorum loco memorati erant schani, 
μέτρον ἄστατον, quod alii 60, alii stadiorum 30, alii aliter 
defiviebant. Schoeni duodecim stadiorum 30, optime qua- 
drarent in decantata illa Babylonis urbis stadia 360 vel 365. 
Ceterum vitium gracis inesse jam Valerius sensisse vide- 


tur, qui stadiorum numerum de longitudine urbium 
intelligit, id quod greeca nostra minime indicant , neque 
unquam indicasse videntur.  . 

(3) In greecis p. 151 pro σῶμα Ἀλεξά,δρου lege 
σῆμα “Ad. 

(4) Scilicet apud Weslermannum in Pauly’s Realency- 
clopedie v. Callisthenes , p. 14 reperio hac : Fried- 
lender (Bibliolhéque universelle. 1818 litt. p. 322 ff. 
Eundem librum laudat berger de Xivrey, at virum doctum 
de Pseudocallisthene ibi disserentem appellat M. Favre.) 
setzt sie (sc. die Entstehung des Textes, welcher jetzt 
noch existirl) mit Beziehung auf Socrates (Hist. Eccl. 
IM, 23) bis vor das fünfte Jahrhundert. — Socrates 
Ι. 1. in Libanium , qui Christianorum religionem riserat , 
invehens ostendere studet quam inepta ep ridicula sint 
quee pagani de diis eorumque oraculis tradant. Relegat 
lectorem ad ineptas deorum historias in compendiis my- 
thologicis, ut in Peplo Aristotelis , in Stephano Dionysii, 
in Polymnemone Rhegini. Deinde oracula nonuuila, qui- 
bus mortalib:s divini honores decernuntur in medium 


xxij 
qua cum /Esyptiorum terra arctius conjuncta 
sunt, sed etiam reliqua si non omnia, certe plu- 
rima ab Alexandrinis profecta esse. Id enim 
colligis e lib. II, 39, ubi Alexander de agonibus 
apud Persas instituendis loquens inter alia dicit: 
Ἔότον of τῶν ἀγώνων ἐπίτροποι ἔστωσαν of ἠαέτεροι 
Ἀλεξανδρεῖς (ex Alexandria mea viri Ægyptii 
Val.). Eodem facit Alexandria laus in oratione 
Demosthenis (II, 4); porro pertinent huc loci, 
quibus Alexander cum Sesostride vel Seson- 
chosi componitur, ut III, 34, 1; coll. III, 17, 
p. 122; 11,31, p. 86; et II, 24, p. 135, e quo 
loco simul intelligas jam apud Alexandrinos 
diversas historiz nostrz recensiones exstitisse. 
Nam quz II, 24 de Serapidis oraculo leguntur 
aperte non ab eodem auctore profecta sunt, qui 
eandem rem de Ammonis oraculo refert lib. 
I, 23. 

Prater Ægyptiaca, que modo recensui, unum 
superest caput, quod ab Alexandrinis quidem 
alienius est, sed item debetur consiliis politicis, 
que patri: historiz scriptores rebus Alexandri 
adhibere solebant. Testamentum dico Alexandri. 
Quod etsi ex antiquo fonte fluxit, in nostram 
tamen historiam sero demum illatum esse mihi 
videtur. Id enim colligo comparata narratione 
codicis A et Valerii. Scilicet auctor codicis A (III, 
33, p. 147) Alexandrum moribundum narrat , 
dimissis reliquis Macedonibus, coram Perdicca, 
Ptolemzo et Olcia sive Orcia recitari testamen- 
tum jussisse. Post haec , Ἔστι δὲ, pergit, τοῦ pe- 


INTRODUCTIO. 


ρισμοῦ τῆς διαθήκης ἀντίγραφον τὸ ὑποτεταγμένον, 
ὃ ἔλαθε παρὰ ᾿Αλεξάνδρου 'OXxia:. Deinde , appo- 
sitis verbis testamenti , subjicit: Od τοσούτους δὲ 
βασιλεῖς Ἀλέξανδρος πολεμῶν ἐνίκησε , ὄτους τελευ- 
τῶν κατέλειγεν. ᾿Εθίωσε μὲν οὖν Ἀλέξανδρος ἔτη X 
κτλ. Omittit igitur omnia que apud reliquos de 
ipsa morte et sepultura regis narrantur, sive 
quod ea non repperit, sive potius quod omisit, 
novi documenti interruptione priscam narratio- 
nem turbante. Ipsum vero testamentum adve- 
nam peregrinum vel co sese prodit quod cum 
reliqua historia non concinit, Thebarumque re- 
staurationem jubet, quz dudum Pseudo-Cal- 
listhenes imperarat. Offendit praterea Olcias, 
homo plane novus, quem in testamenti histo- 
ria cum Perdicca et Ptolemzo componi, cuique 
res maximas a rege commissas esse videmus. Jam 
comparemus Valerium. Is enim post mortem re- 
gis primum exponit Macedonum et Persarum 
altercationem, quam Jovis Babvlonii oraculum 
composuerit; deinde quomodo corpus Alexan- 
dri Memphim, hinc Alexandriam transportatum 
sit, ac tum demum Ptolemaeum introducit testa- 
mentum regis publice recitantem. Testamen- 
tum vero idematque cod. A exhibet, ita tamen, 
ut priorem ejus partem, que ad Rhodios, Ol- 
ciam, Thebanos pertinet, omittat, ne scilicet in- 
congrua inter se proferautur. 

Testamentum apud Rhodios depositum esse 
praeter Nostrum unus tradit Diodorus , neque 
tamen libro XVIII, quo de mandatis Cratero 





profert. Inter ea de Alexandro legitur hocce : Too δὲ 
Μακεδόνων βασιλέως Ἀλεξανδρον ἐπὶ τὴν ᾿Ασίαν διαθαίνον- 
τος, οἱ Ἀμφικτύονες ᾿Αλεξάνδρῳ ἐχαρίζοντο, καὶ ἀνεΏεν ἡ 
Πυθία ταῦτα: 


Ζῆνα θεῶν ὕπατον xal ᾿Αθηνᾶν τριτογένειαν 

τιμᾶτε βροτέων ἐν σώματι κρυπτὸν ἄναχτα, 

ὃν Ζεὺς ἀρίσταις (ἀρρήτοισι Val.) γοναῖς ἔσπειρεν ἄρωγον 

εὐνομέης θνητοῖσιν ᾿Αλέξανδρον βασιλέα. 
Ταῦτα τὸ ἐν Πυθοῖ δαιμόνιον ἐχοημάτισεν, ὃ xoi αὐτὸ τοῖς 
δυνάσταις χολαχεύον ἐθεοποίει. Deinde alio simili oraculo 
de Cleomede pugili relato, addit hac : Κυζιχηνοὶ δὲ 
τρισχαιδέχατο» θεὸν Αδριανὸν ἀνηγόρευσαν ` αὐτὸς δὲ Άδρια- 
νὸς Avtivoov τὸν ἑαντοῦ ἐρώμενον ἀπεθέωσε. Καὶ ταῦτα 
γέλωτα xai φλύαρον οὐκ ὀνομάζει Αιδάνιος, καίτοι xai τοὺς 
χρισμοὺς xal τὸ μονόδιδλον ὃ Ἄδρίας (Ἀνδρίας cod. 
Florent. , ᾿Αλεξανδρεῖς Nicephor. IX , ὁ) εἰς τὸν Ἀλεξάν- 
ὅρον βίον ἐπέγραψεν, ἐπιστάμενος οὐδὲ ἐγκαλύπτε- 
ται καὶ αὐτὸν ἀποθεῶν Πορφύριον, κτλ. Igitur dicit 
Socrates : « Isla Libanius non censet ridicula esse, quam- 
quam probe norit et oracula modo allata et libelium de 
vita Alexandri (in quo prseter citatum oraculum etiam 
alia ejusdem in regem adulationis documenta auctor 
eshihuerit.). Immo tantum abest, ut vilem istam adula- 
tionem reprobet, ut ipse potius imitetur. eam.» De 


Alexandro Neetanebi Ammonem mentiti filio et de Pseu- 
docallisthenis historia nostra cogitari omnino nequit. Ce- 
terum qui auctor μονοδίέλον fuerit nescimus. Nicephori 
lectionem ᾿Αλεξανδρεῖς rejecerunt omnes; Ανδρίας vel Ἂν- 
δρέας nomen non infrequens; novimusque Andream Si- 
culum historicum. Pro Αδρίας latinus interpres dedit 
Arrianus, recte fortasse. Nam seriorum libri de Alexan- 
dro sepius Arriano, scriptori notissimo, vindicati esse 
videntur. Exemplo est opusculum de Alexandro Gymno- 
sophistas adeunte, quod Palladius Arriano Epicteteo tri- 
buit. Ad Hadrianum, quem Alexandreidem , poema 
amplissimum, composuisse scimus, eliam μονόθιθλον re- 
ferendum censuit Lange ad Niceph. |. 1., et Sainte-Croit. 
Exam. p. 162 not , ubi haec : « Aprés avoir bien médité, et 
en m'attachant plus au sens qu'àla lettre, j'y vois qu'Adrien, 
ayant apothéosé Antinous, chercha à s'en justifier par 
l'exemple d'Alexandre, dans un livre, oà il avait rassem- 
blé tous les oracles concernant la divinité du conquérant 
macédonien. » Rejicienda etiam sententia Valesii, qui 
legendum putavit Λουχιανόν. « Intelligit, ait, librum Ln- 
ciani, qui vulgo Αλέξανδρος A ψενδόμαντις inscribitur. 
Quo iu libro fraudem et preestigias Alexandri cujusdam 
Paplilagonis , qui o-aculum callide machinatus foerat , 
perstringit. » Quod a nostru loco prorsus alienos est. 


INTRODUCTIO. 


datis et de morte Alexandri sermonem facit, sed 
data occasione in libro XX, 81 (ad. Ol. 108, 4. 
305), ubi belli, quod Rhodii contra Antigonum 
et Demetrium gesserunt, narrationem exorditur. 
Ducem Diodorus in Diadochorum historia pre 
ceteris sequi videtur Hieronymum Cardianum, 
id quod acuta argumentatione evicit Brücknerus 
(Zeitsch. f. Alt. 1842, p. 253 sqq.). Attamen belli 
Rhodiorum historiam, quam uberrime Diodorus 
exponit (XX, 81—100), ex eodem auctore de- 
promi neque Brücknerus affirmare ausus est, 
neque ego probabile esse censeo. Etenim quum 
Hieronymum ab Antigoni partibus stetisse ac 
paullo infensiorem reliquis regibus fuisse com- 
pertum habeamus, tantum abest ut ejusmodi 
quid insit narrationi Diodorez, ut Rhodium po- 
tius scriptorem res patrias tractantem agnoscere 
mihi videar. Quod si recte sentio, nomen aucto- 
ris ipse Diodorus suppeditaverit. Nam lib. V, 
55 sqq. antiquiorem Rhodi historiam Diodorus 
tradit ex Zenone Rhodio (v. cap. 56, 7). Quanto- 
pere in ca patriz gloriz consulere fabulis novis 
auctor studuerit, testatur Heliopolis in Ægypto a 
Rhodiis condita, testantur astrologi /Egyptii, qui 
omnem sapientiam a Rhodiis item acceperunt 
(c. 57, 2). Neque alium Zenonem se iu sue ztatis 
historia ostendisse, verbosa diatribe docet equa- 
lis ejus Polybius (Exc. Val. XVI, 14—20 ). Is 
enim quum ῥοπὰς διδοναι ταῖς ἑαυτῶν πατρίσι τοὺς 
συγγραφέας condonet, Zenonem tamen πατρίδες 
ἕνεχεν contraria plane rebus gestis tradere, et ma- 
gis orationis rotunditati quam veritati historie 
studere demonstrat. Hunc igitur Zenonem expri- 
mere Diodorum |. l., ubi testamenti Alexandri 
mentionem facit, existimo, Verba autem ita ha- 
bent: 'Er δὲ τούτων Ῥοδίοις ἐνέστη πόλεμος πρὸς Av- 
τίγονον διὰ τοιαύτας τινὰς αἰτίας. “H πόλις ἡ τῶν Ῥο- 
δίων ἰσχύουσα ναυτικαῖς δυνάμεσι xal πολιτευομένη 
χάλλιστα τῶν Ἑλλήνων, περιµάγητος τοῖς δυνάσταις 
καὶ βασιλεῦσιν ἦν, ἑκάστου σπεύδοντος εἰς τὴν αὑτοῦ 
φιλίαν προσλαμθάγεσθαι. Προορωμένη δὲ πόῤῥωθεν 
τὸ συμφέρον, xal πρὸς ἅπαντας xat’ ἰδίαν συντιθεµένη 
τὴν φιλίαν , τῶν πρὸς ἀλλήλους τοῖς δυνάσταις πολέ-- 
μων οὐ μετεῖγε. Διόπερ συνέθχινεν αὐτὴν τιμᾶσθαι 
μὲν Gy’ ἑκάστου βασιλιχαῖς δωρεαῖς, ἄγουσαν δὲ πολὺν 


a a a — ————— —— — —— — 


Ax 1) 
χρόνον εἰρήνην, μεγάλην ἐπίδοσιν λαθεῖν πρὸς αὔξησιν. 
"Emi τοσοῦτον γὰρ προεληλύθει δυνάμεως, ὥσθ᾽ ὑπὲρ 
μὲν τῶν “Ἑλλήνων ἰδίᾳ τὸν πρὸς τοὺς πειρατὰς nó- 
λεμον ἐπαναιρεῖσθαι, καὶ χαθαρὰν παρέγεσθαι τῶν 
χαχούργων τὴν θάλατταν, τὸν δὲ πλεῖστον ἰσχύ- 
σαντα τῶν μνημονευομένων Ἀλέξανδρον 
προτιμήσαντ᾽ αὐτὴν μάλιστα τῶν πόλεων 
καὶ τὴν ὑπὲρ ὅλης τῆς βασιλείας διαθή- 
χην ἐκεῖ θέσθαι καὶ τἆλλα θανμάζειν xal 
προάγειν εἰς ὕπερογ ήν. Οἱ ô’ οὖν Ῥόδιοι πρὸς 
ἅπαντας τοὺς δυνάστας συντεθειμένοι τὴν φιλίαν, 
διετήρουν μὲν ἑαυτοὺς ἐκτὸς ἐγκλήματος δικαίου, 
ταῖς δ᾽ εὐνοίαις ἔῤῥεπον μαλιστα πρὸς Πτολεμαῖον. 
Συνέθαινε γὰρ αὐτοῖς τῶν τε προσόδων τὰς πλείστας 
εἶναι διὰ τοὺς εἰς Αἴγυπτον πλέοντας ἐμπόρους, xai 
τὸ σύνολον τρέφεσθαι τὴν πόλιν ἀπὸ ταύτη- τῆς βα- 
σιλείας, κτλ. Egregie hzc illustraut testamentum, 
iu quo inter alia ad Rhodum pertinentia, Rhodii 
ab extero presidio liberi suique arbitrii esse, 
verum βραθεύειν el τις τῶν ἐπιμελητῶν ἢ διαίρεσις 
jubentur , Ptolemzo autem demandatur ut cu- 
ram gerat Rhodiorum. Simul autem attendas 
quam mire hzc cadant in historiam , quam Dio- 
dorus I. |. expositurus est. Scilicet quum Anti- 
gonus in suas partes trahere Rhodios vellet , hi 
recusant ; dein bello exorto, a Ptolemzo susten- 
tantur servanturque ; tandem pace composita 
impetrant ut αὐτόνομοι sint et ἀφρούρητοι : adeo 
ut nihil nisi Alexandri mandata reges exsecuti 
esse videantur. Jam quum severior disquisitio 
eo nos ducat, ut omnia qua de testamento 
Alexandri ferebantur, commenticia esse censea- 
mus (1), nullus dubito, quin Nostra vel circa 
tempora belli inodo memorati a Rhodio aliquo, 
vel postea ab ipso Zenone sint excogitata. 
Missis reliquis, qua testamentum nostrum 
misere lacerum disceptanda suppeditat, hoc 
unum quaro, quinam intelligendus sit Olcias 
ille sive Orcias, Cleonices frater, cui testamen- 
tum apud Rhodios deponendum Alexander tra- 
disse, et quem Illyriz regem designasse dicitur. 
Corruptum esse nomen satis liquet. De Glaucia 
Illyrie rege, qui primum in mentem milii yenit, 
cogitari nequit. Ad verum nomen propius acce- 
dere censeo formam Ὀρχίας, i. e. ᾿Αρχίας. Intel- 





(1) Curtius X, 10 : Credidere quidam testamento 
Alexandri distributas esse provincias; sed famam 
ejuarei, quamquam ab auctoribus tradita est, vanam 
fuisse comperimus. Sancti-Crucius, p. 573 : « Au con- 
traire, elle était trés-fondée ; et Quinte-Curce en serait 
convenu lui-méme, s'il edt réfléchi sur l'intérét qu'eurent 
les successeurs d'Alexandre à l'étouffer. » At fieri omnino 
non potuit, quin id ipsum Curtius legeret apud eos , qui 


mentionem testamenti feeerunt. Sed de his h. |. disputare 
longum est. Nunc nonnisi apud auctores aut dubize aut 
nullius plane de his rebus auctoritatis mentio testamenti 
fit, sc. in Maccab. Hist. 1, 1; ap. Am. Marcellin. XXIII, 6; 
Mosem Chorenens. 11, 1; Jornandem De reb. Get. c. 10; 
Malalam Vlil, p. 249. Mitto Persas et Arabes. V. Santi- 
Crucius, p. 575 sq. 


XXIV 


ligendus est Archias, Anasidoti filius, Pellacus, 
τῶν ἐν αἴνη emv Μακεδόνων. V. Arrian, Ind. 27, 
85 18,3; 28, 3; 34,6. Exp. Al. VII, 20, 17; 
De Succ. Alex. $ 20. 

Hacteuus de tis, que ex studiis historicis sive 
politicis repetenda sunt. Videamus deinceps de 
carminibus , quorum reliquia in narratione su- 
persunt. Ac primum quidem supra jam citavi- 
mus versus de majoribus Alexandri maternis; 
quod Alexandreidis fragmentum, ab uno Valerio 
servatum, serius demum additum esse statuimus. 
Cuinam poetze sit vindicandum, non liquet. Ni- 
mirum de auctoribus , sex vel septem numero, 
quos Alexaudri res cecinisse comperimus, non- 
nisi tenuissima quzdam traduntur. Inter comi- 
tes Alexandri novimus Cheerilum Iasensem (τ) 
atque Agim Argivum, qui pessimorum carminum 
post Cherilum conditor appellatur apud Cur- 
tium (VIII, 5. Cf. Arrian. IV, 9.). Pr&terea Ana- 
Aimenis Lampsaceni circumferebantur ἔπη εἰς 
Ἀλέξανδρον, que spuria esse recte procul dubio 
censuit Pausanias (X, 18, 5. Vid. Anaxim. fr. 
p. 34). Attalorum temporibus vindicaverim Ar- 
rianum (2). Postea Hadrianus (3) exemplo suo 
illustri alios complurcs poetas excitasse videtur. 
Memorantur Nestor Larandensis (4), Severi 


imp. zequalis, et Soterichus Oasita , Diocletiani | 


cogtaneus. Hic si non ipsain Alexandriam ur- 
bem inhabitavit (5), certe ignotus esse Alexan- 
drinis nostris scriptoribus non potuit. Dignus 
igitur sit, cujus memoriam renovemus. Suidas 
ita habet : Σωτήριγος Ὀασίτης, ἐποποιὸς, yeyo- 
vox; ἐπὶ Διοχλητιανοῦ. ᾿Εγχώμιον εἷς Διοχλητιανόν, 
Biccapixa ἢ Διονυσιαχκὰ βιθλίοις δ' ( Cf. Suid. v. 
Baosapıxa), Ta κατὰ [[]άνθειαν τὴν Babudwviav, Tà 


xaT Ἀριάόνην, Biov Ἀπολλωνίου τοῦ Tuzvéws, Πύ- 


INTRODUCTIO. 


θωνα A Ἄλεξα,δριαχόν (ἔστι È` ἱστερία Αλεξανδον 
τοῦ Μακεδόνος, ὅτε θήθας παρέλαθε) καὶ ἄλλα, le 
ter alia illa fuere Καλυδωνιακά, uti liquet ex 
Tzetze ad Lyc. 486: ᾿Αγκαῖος ἐπὶ τον Kalium 
χάπρον ἐξελθὼν ἀνηρέθη ór’ aürou“ τὸ δὲ xiras 
τῆς ἱστορίας "Όμηρός φησι, καὶ Σωτήριχος de mk 
Καλυδωνιαχοῖς λέγει" «Ὁ δὲ Καλυδώνιος cuc κρότι- 
pov περὶ τὴν Οἴτην διατρίθων ὕστερον ἦλθεν εἰς Al- 
τωλίαν Ἀρτέμιδος µήνιδι, ὅτι οὐχ ἔθυσεν αὐτῆ 6 Ol- 
νεύς» (Eadem iterum tangit Taetzes in Chil. ΥΠ, 
102 vs. 773 (6). Hee igitur si auctoris sui verba 
accurate Tzetzes reddidit, prosa oratione 
scripta erant. Addendus iis liber De rebus pa- 
trie, Ita enim Stephanus Byz. : "Ὕασις, züx 
Λιθύης᾽ λέγεται xai Ὅασις, καὶ 6 πολίτης "Oesiry. 
Ὁ ποιητὴς Σωτήριχος ὁ καὶ τὰ πάτρια γεγραφώς. 
Jam quod ᾽Αλεξανδριαχόν, sive carmen de The- 
barum excidio attinet, nullus dubito quin 
maguau» ejus partem Pseudo- Callisthenes in 
usus suos converterit. Videlicet ex poemate 
fluxisse omnia, que lib. I, 46 de Thebis eversis 
leguutur, admonitione non eget; auctorem vero 
poematis fuisse Soterichum quum per se pro- 
babile sit, tum clarius etiam intelligetur, si ti- 
tulum carminis, Πύθων  ᾽Αλεξανδριαχόν, 
cum sententiis nonnullis que apud Nostrom 
leguntur, composueris. Etenim p. 51 inter alia 
exstant hac : [Πολλῷ δὲ λύθρῳ ἀνθρωπίνῳ zet- 
θράχη τὰ πρωτοπαγῆ Καδμεῖα θεμέλια... ἔχ αιρέ 
τε Κιθαιρὼν καὶ θρήνοις οἰκείοις καὶ πόνοις ἐπιτερ- 
πόμενος. Deinde ubi rex preces Ismenia non 
modo non exaudivit, verum etiam sævis tibici- 
nem verbis increpuit istis : Ὦ παγκάκιστον ἐκλό- 
ysuna Καδμείων,... ὦ τῆς ¿me Ἰσμηνοῦ (7) οὐ 
λείψανον λύπης, atque jussit, ut peragatur 
excidium, canente tibiis Ismenia : tum vero, 





(1) De hac v. Nachium in libro De Chorilo Samio , 
p. 100 sqq. 

(2) Suidas : Αρριανός, ἐποποιός, Metáppacıv τῶν Γεωρ- 
γικῶν τοῦ Βεργιλλίου ἐπιχῶς ποιήσατ᾽ Ἁλεζανδριάδα΄ ἔστι 
δὲ [τὰ] κατὰ τὸν Μακεδόνα ἐν ῥαψῳδίαις εἴκοσι καὶ τέτταρσι' 
Ei; ΄Άτταλον τὸν Ἱεργαμηνὸν ποιήματα. Magnopere vereor 
ne aliena Suidas miscuerit. Metaphrastes Georgicorum 
Virgilii haud dubie distinguendus est ab antiquiore qui 
Attali res cecinit. Huic adscripserim Alexaudriadem , 
quam fortasse Attalo dedicaverat. Ne putes Arrianum 
confundi cum Adriano, solenni horum nominum con- 
fusione, hoc impedit quod Adriani carmen non potuit 
complecti libros XXIV, quum libro septimo jam de rebus 
Indicis sermo fuerit. Ceterum ex Weslermanno Πιογρ. 
p. 70 disco Meinekium de lioc Arriano. poeta disserere in 
Anal. Alex. p. 370. 


(3) Stephan. Byz. : Ἀστραία, πόλι; Ἰλλυρίας. ᾿Αδριχνὸ- 


λεξανδρειάδος α΄. Idem: Σανεία, πόλις Ἰνδιχὴ, ὡς Ἀδριανὸς 
᾿Αλεξανδρειάδος ἑδ}όμῳ. 

(4) Stephan. Byz. Ὑστάσπαι, ἔθνος {ἱερσικόν. Ἀύστωρ 
δ᾽ ἐν ποώτῳ τῆς Α) εξανδρειάδος **. Intelligo Larandensem 
poetam, qui scripsit Ἰλιάδα λειπογράμματον et Νεταμερ- 
φώτεις φυτῶν xai ὄρνεων (Hesychius Mil. et Suidas. v. Ni- 
στωρ; Menander rhet. De encom. Il, 4). Ejusdem epigram- 
mata duo exstant. Vid. Jacobs. Anthol. tom. Ill, p. 5%; 
XII, p. 9. u 

(3) Uti Soterichus Alexandrinus, cujus saepius memioii 
Piutarchus De mus. p. 1383, 1388, 1401 ed. Didot. 

(6) Ad eundem spectare videtur Tzelz. in Prolegg. ad 
Hes. Opp. p. 13, ubi viros celebres receusens ex hamili 
conditione progressos, postquam Lucianum nominaveral, 
addit : xai οἱ λοιποὶ, ὥσπερ καὶ παρ᾽ ἡμῖν ὁ χρυσογκβων 
ἐκεῖνος Σωτήριχοςτ. 

(7) Ita enim conigenduin est pro ἐπ Ἰσμήνης, quod 
codex prabet. 





Xxv) 


Candaces historiam scrius additam esse supra 
suspicati sumus. Idem fortasse de Amazonum 
historia valet. Testamentum Alexandri item 
postea demum receptum est. Quz deinde a se- 
cundo maxime seculo grassari ceperant studia 
superstitiosa magicseque de lapidibus gemmis- 
que doctrinz , ad locupletandum miraculorum 
thesaurum imprimis contulisse consentaneum 
est. — Initio seculi quarti inseri poterat car- 
men Soterichi Oasitse. lisdemque temporibus 
fama nostra historiz adeo jam percrebuerat, ut 
fabulas ejus cum severiore historia misceret 
auctor Itinerarii, aequalis Coustautij. Que quum 
ita sint, vix opus est, ut moneamus Alexandri- 
num, cui si non plurima nostra, certe ea deben- 
tur, que ad Alexandriam pertinent, omnino 
non potuisse his temporibus esse posteriorem. 
Nam supra vidimus eetate ejus adhuc viguisse 
Alexandrie templum Serapidis, tumulumque 
Alexandri superstitem fuisse. « Jam vero constat 
( Maji verbis utor ) Serapeum anno 387 p. C. 
Theodosii imperatoris edicto solutum esse (Mar- 
cellinus Comes in Chronico Timasio et Promoto 
coss. ); divus autem Johannes Chrysostomus 
(Homil. 26 in epist. II ad Corinth., tom. X, 
p. 625) Alexandri sepulcrum de medio sublatum 
ejusque annuam memoriam inter homines ex- 
stinctam sua jam aetate testatur, » — Qua postea 
inde a Constantii fere svo nova accesserunt, 
Byzantinis tribuenda sunt. luter ea numeran- 
dum Palladii opusculum in cod. A, quod ver- 
sus finem seculi quarti addi potuit. Cur multum 
ultra hzc tempora removeamus historiz recen- 
sionem quam exhibet codex A, causam non vi- 
deo. Initio seculi quinti Armenius, sive Moses 
sive alius fuerit, Pseudo- Callisthenem fecisse 
Armenicum statuitur. Circa eadem fere tempora 
conditam puto Valerii versionem latinam. De 
ea Majus (Praefat. ad Valerium) ita : « Omissa 
greci exemplaris quod periit mentione , si quis 
interpretis Julii Valerii stilum et quasi for- 
mam considerabit, is hunc etiam latinum aucto- 
rem intra tertium aut quartum Christiani zvi 
seculum prorsus continebit. Vocabula enim et 
elocutio et tota scripti natura (si quid sensu 
callemus et aure) illam utique zetatem clamitare 
videntur. ο Aliter statuit clarissimus Letronnius 
(iu Journal des Sav. 1818, p. 620) : « Il suflit de 
lire avec attention plusieurs pages de la rhapso- 
die du faux Callisthéne (sc. codicis 1685 sive B), 
pour s'assurer que le style est trés- moderne , et 
qu'on ne saurait le juger d'une époque plus an- 


INTRODUCTIO. 


cienne que le via” ou le vri siècle. Or, s'il est 
vrai (et nous en doutons à peine) que la ver- 
sion de Julius Valerius soit une traduction libre 
de l'ouvrage grec, traduction surchargee, comme 
nous l'avons vu, de quelqnes circonstances 
étrangéres, il faut bien que cette traduction soit 
elle-méme, non pas, comme l'a cru M. Mai, un 
ouvrage assez ancien, mais la production pseo- 
donyme de quelque traducteur obscur du moyen 
Age. Il faut convenir que le style , quoi qu'en 
dise M. Mai, est presque partout d'une étran- 
geté trés-propre à corroborer cette opinion. » 
Sane quidem narratio codicis B seculam octa- 
vum superare vix potest, immo junior esse mibi 
videtur. Valerio autem ipsum Letronnium nunc 
majorem concessurum antiquitatem esse cre- 
diderim, quum pateat Valerium non expres- 
sisse codicem B, sed graca ante oculos ha- 
buisse, iis que codici A subsunt simillima. Ora 
tioni Valerii fateor multos inhzrere πάτος, 
quos in citeriora secula rejiciendos existimave- 
ris; verum si reputes rationem, que inter co 
dices Valerii intercedit, facile largieris majorem 
macularum partem scribarum licentia et negli- 
gentia per temporum decursum esse aspersam. 
Quorum haud paucas vel ejus, quem nos ĉon- 
tulimus libri, etsi haud optimi, auctoritate ab- 
stergere licuit. Missis autem vocabulorum 
monstris locisque corruptis vel male contractis, 
si ad interiorem orationis formam respicis , nc- 
gari nequit eam ct pressam et satis rotundam 
esse, et rhetoricum quiddam spirare, in iis 
maxime conspicuum quz circa epistolas sunt et 
orationes, Scilicet has aut plane omiserunt se- 
riores aut intactas fere reliquerunt, dum in ipsa 
rerum enarratione suo quisque ingenio indul- 
gebant. Quapropter nihil adeo impedire videtur, 
quominus πρωτότυπον, quod latini nostri codices 
exprimunt, ad finem seculi quarti vel ad se- 
quentis initium referendum esse censeamus. 
Ceterum quod de versionis depravatione modo 
diximus, idem multo magis de grecis codicis A 
valere, tam est ınanifestum ut demonstratione 
non egeat. 

Superest ut verbo moneamus de auctorum 
nominibus, quz inscribere nostris historiis pla- 
cuit. 

Callistheni opus tribuitur in codice B ct apud 
Tzetzem in Hist. I, 323 ;de Ismenia tibiis canere 
jusso); III, 885 (de Candacis historia); III, 550 
(de Besso et Ariobarzane Darii percussori- 
bus) (1). In codice, quem Leon Allatius (De er- 





(1) Przeterea Tzetzes 111, 100 narrat quomodo Sesostris | ab uno captivorum regum £gvpliorum de fortuss m 


Do -. -- 


INTRODUCTIO. 


gastromytho synt. c. 11, p. 423, citante Bergero 
l. 1. p. 190) inspexit, pro Καλλισθένης corrupte 
scriptum esse videtur Ἀντισθένης. Nam Pseudo- 
Antisthenem auctorem Allatius appellat. Cete- 
rum Callisthenem omnium minime aptum fuisse, 
cui nostra historia adscribi posset, liquet. At 
notum Callisthenes et vulgare negotium. 

Aristoteles auctor historie nominatur in ver- 
sione Armeuica. V. supra p. X not. Ἀριστοτέλης 
ἐν πέμπτῳ περὶ Ἀλεξάνδρου, qui laudatur ap. 
Eustath. ad Dion. Per. ( V. fragm. rerum Al. 
praefat. p. V ), ab his alienus est; etsi fabulosa 
Alexandri historia, que sub Aristotelis nomiue 
circumferebatur, in causa fuisse potest, cur Ar- 
riani nomen |. |. in Aristotelis abiret. 

Ptolemaei nomen, si indolem nostre historie 
spectes , omnium aptissimum erat, quod præ- 
figeretur. Idque factum esse videtur, etsi diser- 
tis verbis non traditur. Nimirum in cod. A fo- 
lium quod initium historie praecessit, nunc 
excisum est. Exhibuisse autem videtur regis 
Ptolemzi imaginem, quam illustrabant versus 
qui iu antecedente pagina adscripti ( non tamen 
ejus manu, qui codicem exaravit) leguntur hi : 

Οὗτος βασιλεὺς ὁ Πτολεμαῖος, ξένε, 

ὃς εἶχεν ὠσὶ τάσδε προσκαθηµένας 

ἄγνοιαν ἀπάτην τε, διττὴν κακίαν (1). 
Que probabiliter przfixa propterea sunt, quod 
Ptolemaus auctor habebatur Historie Alexan- 
dri fabulosos et in fraudem hominum confcte. 
Quamquam dici etiam possit versus profectos 
esse ab Judzo aliquo vel Christiano, qui Ptole- 
maum suum novit e Chronicis, ubi rex hisce 
introduci solet verbis : Πτολεμαῖος 6 Λάγου δόλῳ 


xxvij 


παραλαθὼν τὴν Ἱερουσαλὴμ, καὶ ἀπάτῃ πολλοὺς ἐκ 
τῆς ᾿Ιουδαίχς μετῴκησεν εἰς Αἴγυπτον ( Syncell. 
p. 271 C. ex Eusebio). — Cum bis cf. que Ber- 
gerus |. |. p. 193 ait: M. Favre (Bibl. univ. VIII, 
p. 335) parle d'une autre histoire fabuleuse d'A- 
lexandre en hébreu. « On dit méme , ajoute-t-il, 
qu'elle renferme plus de détails que celle du 
faux Joseph. Elle porte aussi le titre d'Histoire 
des générations d’ Alexan:lre. Mais quelques rab- 
bius la regardent comme la traduction d'un ou- 
vrage grec, composé par Ptolémee, fils de Lagus. » 

Quod denique Æsopum attinet , qui tamquam 
Grecus historise auctor laudatur in latinis Vale- 
rii, acu rem tetigisse censeo Bergerum l. |. 
p. 190. «Le nom d'Ésope, inquit, pourrait venir 
simplement de ce que le roman d'Alexandre se 
trouve joint dans plusieurs manuscrits aux {8- 
bles d'Ésope, également répandues pendant le 
moyen Age. Ces deux ouvrages sont réunis dans 
le manuscrit grec de la Bibliothéque du Roi 
n? 1685, dans celui de la bibliothéque du car- 
dinal Ridolfi n? 17, dans celui de la biblio- 
théque de l'université de Leyde n? 93.» — Idem 
ib. : « M. Hase soupçonne que ce pouvait être 
quelque servus literatus, comme il y en avait 
dans presque toutes les grandes maisons de 
Rome. Ils étaient la plupart Grecs, et Asopus 
est un des noms qu'ils portaient. » 

De Julio Valerio nihil constat. Fictam item 
nomen esse suspicatur Letronnius |. |. De aliis 
quibusdam nominibus, que latinis passim pre- 
figuntur, Eusebii, Ethici Istri, Solini historio- 
graphi, v. Berger. |. |. Ad nos nunc hzc parum 


pertinent. 





constantia admonitus sit. Testes vero historie laudantur 
Ctesias (fr. 3, p. 14, ubi locum exscripsi) , Herodotus et 
Diodorus (qui temere citantur) , Dion, καὶ Καλλισθέ- 
νης, Σιµόχαττος xai ἄλλοι, At in nostris Callisthenis 
libris de his nihil legitur. — Callisthenis locus non nomi- 
Dato fonte exscribitur ap. Tzetzem XI, 97: 


*O βασιλεὺς ὁ μέγιστος Αλέξανδρο: Φιλίππου, 
γλανχὸν τὸν ἕνα ὀφθαλμὸν ἔχειν θρυλλεῖται πᾶσι, 
μέλανα δὲ τὸν ἕτερον. Τοῖς ὀφθαλμοῖς τοιοῦτος. 
ὟΝ δὲ xal σιμοτράχηλος xal παρατραχηλῶν δὲ, 
ὥστε δοκεῖν πρὸς οὐρανὸν ἐνατενίζειν τοῦτον. 
τοιοῦτον καὶ ὁ Λύσιππος ἐκεῖνον ἐχαλκούργει. 


Cf. Pseudo-Call. 1, 13, not. 10. 


(1) Paullo infra in eadem pagina alterum carmen habes 
hocce : 

TN "vak ῥωμανὲ τῆς ὅλης οἰχουμένης, 

ἀπῆλθες, ἐστράτευσας, ὡπλίσω πάλιν, 

ἀλλ᾽ ἀντανῆλθεν ἡ στράτενσις εἷς φόνους 

βουλῇ πονηρᾷ τῶν κρατώντων (sic) ἀνθρώπωμ᾽ 

βέδηλος ὥσπερ ἑστερήθης ὀμμάτων , 

βίον τε τὴν στέρησιν ὑπέστης ἄναξ᾽ 

νελῶσι νῦν ἅπαντες ἐχθροὶ συντόμως 

γέλωτ’ ἄθεσμον (γέλωτα θεσμὸν cod. ), οὐχ’ ὅρον χεχτημένεω- 

ὅστις γὰρ οὐκ εἴωθε γεύεσθαι χαχῶν 

φέρει μὲν, ἀλγεῖ 8’ αὐχέν᾽ ἐντιθεὶς ζυγῷ, 

θανὼν 8’ ἂν εἴην μᾶλλον εὐτυχέστερος 

[A ζῶν]΄ τὸ γὰρ ζῆν μὴ καλῶς μέγας πόνος" 

κἀγὼ γὰρ ἦν ποτ, ἀλλὰ νῦν οὐκ εἴμ᾽ ἔτι (cod. οὐκέτ᾽ εἰμέ)- 

τὸν πάντα δ᾽ ὄλδον ἦμαρ Ev p’ ἀφείλετο. 


xxviij 





ANGELI MAII PRÆFATIO 


DE ITINERARIO ALEXANDRI. 


Quo tempore imperator Constantius, Con- 
stantini Magni filius, bellum adversus Persas 
summis opibus administrabat, quidam ex iis 
fortunatis, qui remoti a studiis ambitionis atque 
a militie muneribus vacui, otium et tranquilli- 
tatem vite sequuntur (1tiu. τ), rem dextri omi- 
nis atque utilis magisterii se facturum putavit 
componendo duplici Itinerario duorum princi- 
pum eodem opere gloriosorum, Alexandri Magni 
videlicet et Trajani. Sic enim Constantio Cesari 
preclarissima exempla objiciebat, eumdemque 
lis vestigiis sistebat, qua si persequi posset, 
bellice laudis fastigium sine controversia tene- 
ret; ipse autem auctor domestico hoc labore 
publicorum vacationem officiorum compensabat 
(Itin. 6.). Jam Trajani Itiucrarium, egregium ut 
credo opus et exoptabile, neque in Ambrosianis 
codicibus superest, atque arsisse communi vide- 
tur incendio; Alexandri vero quod mihi se ob- 
tulit, non mediocriter gaudeo. Nam primum in 
genere historico magnopere mihi placet ipsa 
ratio et titulus Itinerarii. Equidem, si paulo 
attentius consideres, hac est primigenia historiae 
natura, ut res nimirum gesta nude ordinateque 
narretur. Revera si orationes et epistolas et 
consiliorum explicationes locorumque descri- 
ptiones latiores tollas, quid aliud superest de 
Curtio, aut de Arriano, aut de Xenophonte, 
vel Livio, nisi quadam vel actorum ipsorum 
vel agentium hominum itineraria ? Sane Thucy- 
didem quo loco res gestas in Graecia a Xerxe 
fugato usque ad bellum Peloponnesiacum sum- 
matim persequitur, cui propius compares, quam 
Itinerario cuidam Atheniensium rerum ? Porro 
ejusmodi brevitatem quis reprehendat, quum 
in omni scripto magis offendat nimium quam 
parum? Fuit autem singularis quodammodo 
potiorque causa, quamobrem facta Alexandri 
ad Itinerarii rationem describerentur. Etenim 
Macedonum spes, ut meus inquit Fronto (Prin- 
cip. Hist. fragm. 1), torrentis modo magna vi 
orte, brevi die occiderunt, quorum unius humanae 
prolis ectate imperium exstinctum est, Incredibilis 


INTRODUCTIO. 











illa celeritas, qua magnus Alexander terrarum 
orbem percurrit ac domuit, vix aptiore specie 
potuit exprimi quam Itincrarii. Preterea quu» 
tot ille regiones cum victore exercitu adierit, 
qui breviter ejus historiam complecti velit, & 
haud aliter suo fungetur officio, quam diligenti 
itinerum notatione. Itaque hoc institutum serk- ° 
bendi de Alexandro, non primitus sub Const 
tio exortum est, sed jam inde a perretwis 
temporibus excogitatum. Diodotus Erytbress, 
Eumenes Cardianus, Strattisque Olynthies, 
equales ut creditur. Alexandri, ephemerda 
ejusdem, quarum et supersunt fragmenta, cot- 
cinnaverunt. Itinerarium Alexandri scripserunt 
item Beton et Diognetus stationum ejus men- 
sores, ejusque operis reliquiae laudantur a Plinio 
atque Strabone. Idem scripserat et Archelaus 
quidam, uti narrat Laertius : denique et ill 
fortasse Amyntas quem laudat Athenzus. Tum 
Nearchi, quem Alexander ad cursum maritimes 
misit, ephemeridas pæne integras in Indica br 
storia Arrianus exhibet, Nunc insigni felicitate 
contingit, ut Alexandri prodeat Itinerarium ab 
homine satis antiquo diligentique confectum, 
cum tot illa monumenta et subsidia, quibu 
Alexandri historia nitebatur, nondum ztas coe 
sumpserat. Et quidem ipse scriptor (c. 2! 
sancte testatur, se nom de loquaciam Ramer 
vilibus usum auctoribus, sed quos fidei amicis- 
mos vetus censura pronunciaret, Itaque periade 
fortasse est ac si Diodoti, Eumenis, Strattios, 
Amyntz, Archelai, Diogneti atque Batonis sive 
compendium, sive excerptum quoddam leg 
mus, nudatum omni ornatu orationis tamquam 
veste detracta. Et quamquam cum Arriano ple 
rumque consentit Itinerarium, id tamea ps9 
rerum potius veritate, quam sequela studio aut 
imitationis conficitur. Nam quum et Arriani» 
apprime sit φιλαλήθης, ct noster item auctor 
nihil antiquius narrationis fide habeat, neces- 
saria quadam ratione consequitur, ut sepent- 
mero asscntiantur inter se. Alioquin multi $us! 
loci, qui satis docent, auctori Itinerarit ha 


INTRODUCTIO. 


raro Arrianum neque ad exscribendum neque 
ad imitandum fuisse propositum (1). Caeterum 
utriusque auctoris hoc est commune institutum, 
ut circumcisis omuibus, que de Alexandri pue- 
ritia atque educatione tradita ab aliis fuerant, 
bellicam tantum ejusdem expeditionem post 
Philippi necem scriptis exsequantur. 


ITINERARII VERACITAS. 


Jam vero quum innumeri historici, quod quis- 
que fere voluisset, in vitam Alexandri olim 
contulissent, noster quidem auctor grave munus 
et arduum, ut puto, sustinuit tot scripta pur- 
gandi, tantamque libidinem resecandi. Onesi- 
critus, Clitarchus, Callisthenes, Chares , Mega- 
sthenes, Duris, Daimachus, Memnon, Hegesias, 
sopus aliique perveteres Alexandri scriptores, 
portenta litteris commendaverunt. Itaque et 
Cesar Julianus res Alexandri poetica licentia ab 
his exornatas existimavit (2). Ipse Aristobulus, 
quem tamen Arrianus in paucis miratur, Alexan- 
dri res eidem viventi legens, ab eo propter fa- 
bulas non sine stomacho rejectus traditur. Quid 
sequiorum temporem credulitatem seu potius 
figmenta narrem? Opus nostra state preclarum 
molitus est in Gallia doctissimus Sancticrucius 
qui critica copiosaque de scriptoribus Alexnndri 
quastione instituta multam fabularum atque er- 
rorum illuviem detersit, tempora constituit , 
geographiam restituit , atque illustrissima luce 
hanc veteris historie partem aspersit. Nunc 
autem gratissimum eruditis fore auguramur, 
quod priscus auctor Alexandri historiam omni 
errore purgatissimam afferat. Sane Anonymus 
(ut cuique prudenti constabit) studium suum ad 
id potissimum dirigit quod simillimum veri vi- 
detur, tantaque specie veritatis scribit, ut pror- 
sus rapiat legentis assensum. Modestia ipsa et 
candidi professio animi fidem auctori conciliat 
(Itin. 3). Quam arroganter Arrianus sub initio 
historie ingenium suum et genus et patriam et 
honores ct litteras jactat! Is quidem ob eam 
ingenii levitatem omnibus eruditis risui est. Ast 


XAİS 


Anonymus procemium suum miro pudore con- 
spergit. Tum quod externi ingenii nitatur viri- 
bus, vir sincerus fateri mavult, ne videatur 
tacitus aliena surripere. Neque tamen se alienis 
adfirmationibus, etsi probabilibus, passim ven- 
ditat, sed et assensum interdum sustinet, et 
prudentiam declarat his fere verbis fertur, vel 
ferunt, vel relatum cst, vel si quis aurem ad 
fidem dicentis inclinet : tantaque semper cautione 
utitur, quauta si testimonium diceret : scriptor 
sine arrogantia gravis, sine segnitia verecundus. 
Et ipse (c. 2 et 7) quidem aperte ait, se de re 
magis quam de verbis laborare; interim vero 
non mediocrem sapientiam simulatione rudis 
stili tegit. Hujus certe simplicitas atque ordinata 
brevitas imitabilis videatur esse existimanti, sed 
experienti non item. Quis enim pro dignitate 
admiretur hominem, qui tantas res paucis ex- 
plicavit chartis, doctis profecto, ut cum Catullo 
loquar, et laboriosis ? quique in tanta scriben- 
tium licentia numquam a veritate se abduci 
passus est, numquam a fide decessit. Omnino 
(nisi me inventi mei fallit amor) rerum Alexau- 
dri scriptorem hunc laudare possum pzne reli- 
giosissimum. Quam nimirum ob laudem pre- 
ponendum etiam hoc in libro curavi, licet in 
codice post opus Julii Valerii subjungatur. Mihi 
cnim veritas rei cuivis semper prevertenda vi- 
detur. 


ITINERARII STILUS. 


Nunc etsi difficile est stilum et formam (sive 
χαρακτῆρα ut Græci loquuntur) exponere aucto- 
ris nondum publico voto judicati, tamen ut meo 
more aliquid timide dicam, is mihi quidem 
videtur ejusmodi, cujus sive latinitatem sive 
elocutionem docti homines non contemnant, 
dignusque scriptor qui in litterarum luce co- 
guoscatur. Linguam quidem hujus nemo barba- 
ram dicat, quoniam szculi quarti auctores adhuc 
in exemplis latinitatis laudamus : hic autem ante 
dimidium ejus szculi scribendi laude cluebat. 
Porro etsi latina ingenia pressit in pejus imperii 





(1) Nemo Anonymi Itinerarium arbitretur Arriani ser- 
vile quoddam compendium. Arrianus tres filios Pausanite 
caesos non narrat, Lacedeemonum in Peloponnesiaco con- 
ventu aliud responsum refert, nihil de Meeotide ab Alexan- 
dro adita narrat, alium copiarum numerum Alexandro 
eunti in Agiam adjungit, peque Olympiadem Amphipolim 
usque ducit, neque septem, sed sex Asize satraparum 
meminit, neque Parmenionem, sed Amyntam preemissom 
ab Alexandro scribit. Atque has varietates sub- ipsis hi- 
storie primordiis notare libuit : reliquas plurimas perse- 


qui otiosum est. Obiter famen moneo, sicui vacat, ut 
conferat Itinerarii cap. 44, cum Arriani, lib. IT, cap. 25; 
Ilin. cap. 53, cum Arr. lib. IIT, cap. 6; Itin. cap. 66, 
cum Arr. lib. TII, cap. 17; Itin. cap. 70, cum Arr. lib. 111, 
cap. 23; Itin. cap. 83, cum Arr. lib. 1V, cap. 3. Soporis 
item, quo Alexander Iin. lib. 34, ante pugnam gravatus 
dicitur, nulla ab Arriano mentio fit. 

(2) Vide orationem 1, in Constant. editam Lipsiae anno 
1696, tom. I, p. 10. B. 


AXX 


inclinatio, ita ut scriptorum gradus et genera 
ipsis distinguantur ztatibus; Constantinianum 
tamen zvnm nondum omnem florem elocutionis 
infregerat : illa tantum facilitas aurcæ dictionis 
flumenque vocabulorum et quasi spontaneitas 
evanuerat : poeticis jam pane tropis , audacio- 
ribus verbis, adipata quadam compositione, 
concisis sententiis, interdum etiam non satis 
apertis, scriptores utebantur (erat enim fere 
tempus ejusmodi quum recte loqui putabant 
esse inusitate loqui) : cujus sermonis qua facies 
fuerit ex hoc ltinerario vel in primis intelligi 
potest. Anonymus enim temporibus suis con- 
suetudinique plane servivit. Itaque et mcesti- 
tiam quamdam sequitur orationis, severeque 
plerumque agit, ac pugnaciter quodammodo 
scribit. Ammianus certe Marcellinus vix simul- 
acrum sibi aptius hoc historico inveniat. Sym- 
machi tamen, etsi annis aliquantis junioris, 
mollior mihi videtur et fluentior oratio : neque 
enim semper, ut quisquo aetate postremus, ita 
linguæ infantia princeps fuit. Verum, ut dixi, 
Ammianus haud fere se comptius exornat. 
Nonne Anonymus (c. 1-11) aditum ad opus 
suum facit illustrem? Nonne Alexandri imagi- 
nem satis graphice effingit (c. 13-15)? Nonne 
ejusdem natationem Tarsensem consecutumque 
morbum evidentissime narrat (38-30)? Pugnas 
vero tres ad Granicum (20-23), ad Issum 
32-35), et in Causamelis (57-64) sollerter ctiam 
prolixeque conscribit. Quid ? Hammonii fani 
pictura (50-52), nonne hilariter eleganterque 
laborata est? Besi item persecutionem (69-78), 
Oxi amnis transmissionem (77), Alexandri 
luxum atque iracundiam que interdum et in 
amicos detonuit (89-94), alia denique, ut puto, 
quaedam vix tibi Ammianus felicius componeret. 
Sed ut finem judicandi jam faciam, hic mihi 
quidem auctor talis est, ut quum alios lego, qui 
meliore tempore floruerunt, videatur longe in- 
ferior : quum autem ipsum lego sine compara- 
tione, non modo feram, verum eliam sensim 
probem, eoque delecter. 
3 


ITINERARI! AUCTOR HACTENUS INCER- 
TUS. ITINERARI] AUCTOR NEC CHRI- 
STIANUS, NEC INTERPRES. 


Unius adhuc mihi capitis reliquam feci vesti- 
gationem, quisnam sit videlicet hujus Itinerani 
auctor, quem hactenus Anonymum nuncupavi. 
Primum igitur indicia quzdam exponam, qui- 
bus si fidas, Julii Valerii opus existimes : tum 
eadem refutabo, telamque omnem ita retexam , 


INTRODUCTIO. 


ut plane controversiam in medio relinquam. In 
codice quidem Ambrosiano post tertium Jeli 
Valerii librum, nullo limite spatiove interposito, 
immo eadem mediaque in pagina unoque versa 
scribuntur hee: Exrüicir OBITVS ALEXANDAL 
INCIPIT ITINERARIVM EiVSDEM. Tum ipsum cea- 
sequitur Itinerarium. Quem locum videbis in 
specimine codicis quod zre incidendum curavi. 
Ea facies codicis et ea verba quemvis facile in 
eam opinionem pertrahant, ut utrumque opas 
a Julio Valerio se habere arbitretur. Praeterea 
Carolus Cangius, in Glossario mediz εἰ infme 
graecitatis, voc. ἐθέλλινος, loco quodam Callisthe- 

nis, ut ipse ait, producto, hzc addit : £sepas 

cjusdem Callisthenis interpres , qui et wersionem 

suam Constantio Constantini M. filio dicavit, 

tamarisci virgam vertit. Jam vero nisi et Julius 

Valerius opus suum Constantio dicavit (quod 

secus videtur), sequitur ut Cangius codicem v- 
derit Ambrosiano similem, in quo Itinerarium 
Constantio dicatum conjungebatur cum JEso- 
po, seu Julio Valerio; idemque existimaverit, 
utrumque opus ad Æsopum (rectius ad Julium 
Valerium) esse referendum. Quare de Cangi 
quidem sententia Itinerarii parens videretur 
idem qui operis in codice precedentis, nempe, 
ut nos scribimus, Julius Valerius, Denique et 
Claudius Chiffletias in vita Ammiani Marcellini 
ait, huic syachronum fuisse Julium Valerium. 
Unde id porro cognovit Chiffletius? non aliunde 
putem, quam ex lecto codice Julii Valerii cum 
addito Itinerario (cujusmodi codicem habet bt- 
bliotheca Ambrosiana), ex cujus Itinerarii ‘quod 
item Julii Valerii judicavit; prooemio aetatem 
Julii Valerii collegerit. Sed enim hisce sive in- 
diciis, sive argumentis ego enimvero levissime 
moveor. Et quod quidem ad codicem Ambro- 
sianum attinet, quoniam in altero opere ad 
cujusque libri caput et calcem nomen Julii Va- 
lerii accurate przscribitur, iu Itinerario aoa 
item, idcirco vehement dubitatione dcterreor, 
quominus utrumque opus unius auctoris csse 
putem. Jam Cangius tot pane errores, quot 
verba. Nam Callisthenem dicit qui /Esopus est, 
JEsopum autem qui est Julius Valerius. Tum 
fieri potuisse Jam monui, ut sive Cangius, sive 
etiam Chiffletius, fallaci codicis specie decepti, 
alter quidem Itinerarium tribuerit Julio Valerio, 
alter ex Itinerario, quem putabat Julii Valerii, 
hujus ztatem dcfiviverit : ideoque argumenta 
ex Cangio et Chiffletio a nobis nuper prolata 
nullam fere auctoritatem prz se ferre videntur. 
Utrum Julius Valerius tres libros suos ad Coa- 
stantium scripserit, necne, codex quidem Am- 





INTRODUCTIO. 


brosianus, quia caret initio, non docet. Id tamen 
integriores Julii Valerii codices aliquando defi- 


ment. Tum vero, si ad Constantium scriptum 


esse opus constiterit, Cangius et Chiffletius de 
Auctore Itinerarii non videntur locuti ; si minus 
illud constiterit, Cangii rursus et Chiffletii aucto- 
ritas, ut dixi, incerta est. Adde quod Itinerarii 
non res solum, sed stilus a Julio Valerio satis 
differre videtur, quod alibi latius disputabo. 
Ergo Itinerarii, quod nunc editur, auctor hac- 
tenus quidem latet. Duo preterea super hoc 
auctore observare me memiui : scilicet ipsum et 
ethnicis religionibus fuisse obnoxium (1), et 
hanc lucubrationem non ex aliena lingua ad la- 
tinam transtulisse, sed per se conflavisse, quod 
postremum ostendit , cum dicit, se et pluribus 
usum auctoribus (c. 2), et opcri suo nomen 
IriwraAni sponte indidisse (c. 3). Hee habui 
de novi libri auctore que dicerem. Nunc jam 
famigeratum illud, lector optime, mihi liceat 
usurpare : 
. «Si quid novisti rectius istis , 
Candidus imperti ; si non, his utere mecum. 


— ít 


Subjungimus que de Itinerario Alexandri dis- 
putavit clarissimus Lersonnıus in Journal des 
savants, 1818, p. 402 sqq. 


a Cet opuscule a été connu et cité par Du Cange 
et Chifflet ; mais personne n'avait pensé jus- 
qu'ici à le publier: seulement Muratori en avait 
inséré le premier tiers environ dans ses Antiqui- 
tates Italicae (2), d'après un manuscrit de la bi- 
bliothéque Ambrosienne; ce qui dounerait à 
penser que ce manuscrit est peut-étre celui dont 
s'est servi M. Mai. Mais, eu collationnant l'édi- 
tion de ce savant avec la portion imprimée par 
Muratori, nous avons trouvé de si grandes dif- 
férences, qu'il est évident que ce dernier a eu 
sous les yeux un autre manuscrit qui aura 
échappé aux recherches du laborieux edi- 
teur (3). 

L'auteur de cet opuscule est inconnu ; et les 
savantes recherches de l'éditeur n'ont "abouti 





xxxj 


vrir : mais l'époque à laquelle il a écrit est clai- 
rement indiquée par les premiéres phrases du 
préambule; d'oà il résulte qu'il a rédigé l'Ztine- 
rarium à l'occasion d'une expédition de Con- 
stauce contre les Perses (4). 

M. Mai pense qu'il s'agit de celle que Con- 
stance fit dans la premiére annec de son régne, 
l'an 338 de J.-C. (pag. 1); et plus loin il est 
obligé de convenir que la rédaction de l'7tine- 
rarium est postérieure à l'an 340 (pag. 4) : cette 
opinion présente quelques incohérences. Voici 
celle qui résulte des faits tels qu'ils nous sont 
transmis. Les mots orso feliciter jam accincto- 
que etc. (c. 1) montrent clairement que l'anonyme 
rédigeait son ouvrage pendant qu'on faisait les 
préparatifs de cette expedition, et inimédiate- 
ment avant le départ de l'empereur. C'est une 
donnée qu'il ne faut pas perdre de vue; mais on 
voit un peu plus bas (c. 4) que Constantin, frére 
de Constance, était déjà mort ; or il est certain 
que Constantin, frére de Constance, mourut le 
9 avril 340 (5). Il ne s'agit donc point, dans le 
premier passage, de l'expédition de l'an 338; 
ainsi la guerre de Constance contre les Perses, 
dont il est question, ne peut étre que la se- 
conde, qui date de l'an 345, c'est à cette année 
qu'il faut rapporter la rédaction de l’Itinera- 
rium. Quant au passage, qui suit (6), l'induction 
chronologique que M. Mai veut en tirer ne nous 
parait pas fondée. « Constance , dit-il , naquit 
« en317 deJ.-C.; Alexandre a vécu trente-deux 
« ans : donc, à moins que notre auteur n'ait 
« voulu donner qu'un | à-peu-prés, cet écrit a 
« été rédigé en 349, c'est-à-dire, la 32° année 
» du régne de Constance. » Ce n'est paslà, selon 
nous, ce qu'entend l'anonyme; il ne s'agit point 
du temps qu'a vécu Alexandre : l'auteur com- 
pare låge de Constance, au moment de son ex- 
pédition, avec celui qu'avaient Alexandre et 
Trajan lorsqu'ils ont entrepris la leur; il veut 
flatter l'empereur, et lui faire croire que, de ces 
deux célébres conquérants qui avaient porté 
leurs armes contre les Perses, l'un ne le sur- 
passait pas en sagesse , et l'autre n'était pas plus 


qu'à prouver qu'il est bien difficile dele décou- | jeune que Jui; deux eloges á peu pres aussi 





(1) Confer certe Itinerar. capp. 4, 12, 48, 50, 51, 55, 
7, 114. 

(2) Tom. III, p. 957, C et suiv. 

(3) M. Mai, comme l'a déjà observé l'auteur d'un trés- 
bon arlicle inséré dans la Bibliothéque universelle (mars 
1818: n'a point su que Muratori avait imprimé ce frag- 
ment, qui, sans doute, lui aurait donné l'idée de chercher 
dans la bibliothéque Ambrosienne le manuscrit dont Mu- 
ratori a fait usage. 


(4) Dextrum admodum sciens, ..... cum amore suc- 
cubui. On voit également ... que l'anonyme avait aussi 
composé un Ilinéraire de Trajan...... Espérons qu'on 


le découvrira quelque jour. 

(5) Annal. Baron. ad ann. J. C. 340. 

(6) Quoniam clas quoque allerius .. . quo 
etatem, cap. 8. 


.. vincis 


XXXij 


justes l'un que l'autre; car Constance n ‘était pas 
tout à fait un Trajan, et Alexandre n'était Age 
que de vingt-deux ans lorsqu'il passa l'Hel- 
lespont, tandis que Constance en avait vingt- 
huit (1). 

Dans ce préambule, l'anonyme ne donne au- 
cun renseignement précis sur les auteurs qu'il 
à copiés ou extraits; il n'en cite méme qu'un 
seul, Varron; encore n'est-ce que pour ctablir 
une sorte de paralléle entre la position de Var- 
ron avec Pompée et la sienne à l'égard de lem- 
pereur; à cette occasion, il donne (c. 6) sur l'ou- 
vrage de ce savant romain, intitulé Ephemeris 
navalis, des details plus circonstanciés que ceux 
que nous possédions jusqu'ici. Du reste, il se con- 
tente en général de dire qu'il a consulté les au- 
teurs les plus dignes de foi (c. 2); et quand on le 
compare avec Arrien, on voit qu'il a particu- 
lièrement suivi cet historien; sa marche est à 
peu prés la méme; en certains endroits il semble 
le traduire, partout ailleurs il ne fait que l'ex- 
traire. Nous ne présenterous donc pas à nos 
lecteurs l'analyse de cet Itinerarium. 

De méme qu'Arrien , l'anonyme a passé sous 
silence Pentrevue d'Alexandre avec le -grand- 
pretre Taddus; on peut en conclure, ou qu'il 
n'avait point connaissance de l'ouvrage de He- 
catée d'Abdére, ou qu'il n'a point jugé à propos 
de faire mention de cette entrevue , parce qu'il 
n'était pas chrétien. En effet, tout prouve, com- 
me l'a remarqué le savant éditeur, que l'ano- 
nyme était demeuré attaché au paganisme, ainsi 
que la plupart des historiens de ce temps. 

On ne peut toutefois s'empécher de recon- 
naitre qu'il avait sous les ycux d'autres écri- 
vains, puisque son récit offre des circonstances 
dout Arrien n'avait point fait mention. Ainsi 
cet historien n'a point dit qu’Olympias, mère 
d'Alexandre, accompagna son fils jusqu'à l'em- 
bouchure du Strymon: Eo usque a matre de- 
ductus accitur ad gloriam (9 18). Il n'a point dit 
non plus, et nous ne croyons pas qu'on trouve 
ailleurs, qu'Alexandre, à son avénement au 
tröne, fit périr les trois fils de Pausanias, assas— 
sin de son pére ($ 12). Sans parler d'autres dif- 
férences peu importantes, nous remarquerons 
que, selon Panonyme, Alexandre, dans son ex- 
pedition en Thrace, poussa ses armes jusqu'aux 


Palus-Mcotides (c. 16). Ce serait la, il faut en con» | 


IN T RODUCTIO. 


venir, un fait remarquable; malheureusement il 
n'offre aucun caractere de probabilité. Arrien, 
si précis et si exact sur tout ce qui conceme 
cette expedition, dit bien qu'Alexandre pour- 
suivit les Gétes, les Illyriens au delà de l'Ister; 
mais ce ne fut qu'une trés-courte excursion; et, 
le méme jour, Alexandre rejoignit son camp. 
L’anonyme dit de méme qu'Alexandre ft an 
delà des Palus-Meotides, une excursion d'un 
jour, eodem die regressus ad «uos; d'où l'on voit 
qu'il n'a fait que transporter aux bords de cette 
mer le théátre du combat qu'Alexandre livra 
contre les Gétes au delà du Danube ; et l'on ne 
saurait douter qu'il n'ait puisé ce fait dans ua 
des nombreux romans sur Alexandre, puisqu'oa 
le retrouve dans l'ouvrage de Jul. Valerius, tra- 
duction de l'ouvrage du faux Callisthéne, com- 
me je le prouverai dans un second article. Il eu 
est de méme d'un prétendu voyage aux culoa- 
nes d'Hercule, dont il est fait mention dans 
les deux derniers paragraphes de l'Ztincrarim. 
Quoique le savant auteur cherche à rendre ce 
voyage moins invraisemblable, en montrant 
qu'il peut étre question des colonnes d'Hercale 
sur les bords du Pont Euxin (2); ce n'est pas 
moins un conte, que J. Valerius a reproduit 
(lib. III, $ δι); les romanciers ont transforme 
en une expédition réelle une expédition simple- 
ment projetee (Curt. X, 1, 17). 

Mais un fait curieux pour l'histoire de la geo- 
graphie se trouve consigné dans ‘une courte 
phrase perdue au milieu d'une description de 
l'Inde, fort embrouillée (c. 1 10); il résulte de cette 
phrase que la mer Érythrée aurait été appelée 
Hippalum (ou Hippalicum) mare. Nous savions 
bien, par le témoignage combiné de Pline (V1, 33] 
et de l'auteur du Périple, que la mousson qui 
portait directement du cap Syagrus à Patalasap 
pelait Hippalus, du nom de |’ intrépide maria qu 
l'avait connue le premier; mais personne n'avait 
encore dit que la reconnaissance pour cette heu- 
reuse découverte avait été jusqu'à faire donner 
à la mer Érythrée clle-méme le nom d’Hippalas. 
Comme ce fait, d'ailleurs trés-vraisemblabk, 
n'est pas de ceux que les compilateurs et abre 
viateurs inventent, on ne peut douter que l'au 
nyme ne lait trouve consigne dans quelquer 
uns des auteurs dignes de foi qu'il dit avoir con 
sultes, 


nn — 


(1) Constance était né le 13 aodt 317; il avait donc 
vingt-huit ans en 345, époque de la seconde expédition 
contre les Perses. 


(2) Servius ad Zneid. XI, v. 262. 


—— —— 0 0 0 0 0 > —- 





KAAAISOENHY 


ἱστοριογράφος ὁ τὰ περὶ τῶν Ἑλλήνων συγγραψάμενος. Οὗτος ἱστορεῖ Αλεξάνδρου πράξεις *. 


——— SS 


ΒΙΒΛΙΟΝ A‘. 


KEO. A. 


Διήγητις ὡραία xai διάταξις πολεμικὴ Ἀλεξάνδρον βασιλέως 
Μαχεδόνων, νἱοῦ Φιλίππου xai Ὀλυμπιάδος (1). 


“A prcrós por (2) δοκεῖ γενέσθαι καὶ γενναιότατος Ἀλέ- 
ξανδρος 6 Μακεδὼν, ἰδίως πάντα ποιησάμενος (3), συν- 
εργοῦσαν αὑτῷ εὑρὼν ἀεὶ ταῖς ἀρεταῖς τὴν πρόνοιαν" 
τοσοῦτον γὰρ (4) ἐν ἑχάστω τῶν ἐθνῶν πολεμῶν (5) καὶ 
μαχόμενος διήγαγε (6) χρόνον, ὅσος οὐχ ἤρχει τοῖς 
βουλομένοις τὰς πόλεις ἀκριθῶς ἱστορῆσαι (7). Tac δὲ 


Αλεξάνδρου πράξεις xal τὰς ἀρετὰς τοῦ σώματος αὐτοῦ 


«βασιλικῆς τιμῆς ἐξέπεσεν (11). 


καὶ τῆς ψυχῆς, καὶ τὴν ἐν τοῖς ἔργοις εὐτυχίαν καὶ 
τὴν (8) ἀνδρείαν ἤδη λέγομεν, τὴν ἀρχὴν ἀπὸ τοῦ yé- 
νους αὐτοῦ ποιούμενοι, xal τίνος πατρὸς ἦν υἱός. Ἂ- 
πατῶνται γὰρ of (9) πολλοὶ λέγοντες αὐτὸν εἶναι Mı- 
λίππου τοῦ βασιλέως (10) υἱόν * οὐχ ἀληθὲς δὲ τοῦτο" 
οὐ γὰρ ἐχείνου ἦν παῖς, ἀλλὰ τοῦ Νεκτανεθῶ λέγουσι 
τοῦτον εἶναι of σοφώτατοι τῶν Αἰγυπτίων, ὅτε τῆς 
Οὗτος ὁ Νεχτανεθὼς 
τῇ μαγικῇ τέχνη ἔμπειρος ἦν, καὶ τῇ δυνάμει ταύτῃ 
χρώμενος, πάντων τῶν ἐθνῶν tT; μαγείᾳ περιγενόμενος 
εἰρηνικῶς διῦγεν. Εἰ γάρ ποτε τούτῳ δύναμις ἐπέθη 


* In cod. A titulus : Βίος Ἀλεξάνδρου τοῦ Μαχεδήνος (καὶ πράξεις addit cod. Leid. ); cod. C nihil nisi : Βίος ᾿Αλεξάν- 
ὅρον. || Cap. I. 1. Capitum argumenta adscivimus ecod. C. Absunt in A B. || 2. wor om. B; in seqq. C : δοχεῖ xal γενν. γενέσθαι 
"Ad. ὁ Μαχεδόνων βασιλεύς. || 3. πονησάµενος C. || 4. γὰρ om. B. || 5. πολεμῶν om. C. || 6. διῆγε C. || 7. βουλομένοις τοὺς 
ἄλλους ἀχριθῶς ἰσώσασθαι. ᾿Αλλ᾽ ἀκριθῶς ἱστορήσαντες τὰς ᾿Αλεξόνδρον πράξεις κτλ. C. || 8. τὴν om. C ; mox id. υἱὸς ἦν. || 9. 
οἱ om. C. || 10. τοῦ Bas. Φιλ. B. || 11. οὐκ ἀληθὲς... ἐξέπεσεν ] Hoec noster in brevius contraxit. Cod. C ita : ὅπερ οὐκ ἆλι- 
θὲς, ἀλλὰ τοῦ Νεκτεναδῶ dx τῆς Φιλίππου γυναικός. Tov δὲ τρόπον τῆς γενέσεως αὐτοῦ οὐχ ἀληθεύουσιν ἱστοροῦντες τούτον 
νἱὸν γενέσθαι. Οἱ γὰρ σοφώτατοι τῶν Αἰγυπτίων, θεῶν ὄντες ἀπόγονοι [xal τὰ τοῦ Νεκτεναθῶ ἱστοροῦντες], οὐρανίους ἀστέ- 
pas ἀριθμήσαντες, γῆς καὶ θαλάσσης µέτρα καταλαέόντες , ἔδοξε τούτοις μὴ λανθάνειν οὐδέν. Λέγουσι γὰρ ὅτι ὁ Νεκτεναδὼ τῆς 
βασιλικῆς τιμῆς ἐξέπεσε, καὶ μαγικῇ δυνάμει χρώμενος καὶ ἀστρονομίας ἀχριθῶς dv πεπαιδενμένος, ὥστε διὰ μαγικής προγνώ- 
σεως γινώσχειν πάντα, καὶ πάντων τῇ μαγείᾳ περιγινόμενος τῶν ἐθνῶν εἰρηνικῶς διάγειν. Εἰ γάρ ποτε κτλ. Inde a Verbis oí 
γὰρ σοφώτατοι τῶν Aly. incipiunt cod. Paris, 1711 (quem lit. A signamus) et cod. Leidensis 93. Hujus prima capita exscri- 
psit vir clar. Julius Berger de Xivrey. in Notices d. Manuscr. tom. XIII, p. 220. Eadem et paullo plura jam dederat Berke- 
liusad Stephan. Byz. v. Βουχεφάλεια ( p. 480-483 ed. Lips. 1825). Utriusque codicis narratio e communi promanavit fonte, 
Quod ut intelligatur, simulque aperiatur ratio qua hisce libris cum codd. B et C intercedat , exordium narrationis exhi- 
bebo sec. cod. A, interposita lectionis varietate, quam praebet codex Leidensis : Ol σοφώτατοι Αἰγύπτιοι, θεῶν ἀπόγονοι, 
γῆς μέ καταλαδόμενοι, θαλάσσης χύματα ἡμερωσάμενοι ( καθημερωσάμενοι Leid. ), ποταμὰν Νεῖλον διαμετρησάμενοι 
(x. N. διαµετρ. om. L. ), οὐρανοῦ ἀστροθεσίαν διαψηφισάμενοι ( ψηφισάμενοι L.), x ύχασι τῇ οἰχουμένῃ , ἐπὶ στρα- 
τείας ἀλχῇ λόγον, ῥύσεως μαγικῆς δυνάμεως ( παραδεδ. τὴν οἰχουμένην ἐ. στρ., ἀρχῇ λόγον ῥύσεως, μαγικῆς δυν. L.; locus 
luxatus. Fuerit tale quid : παραδεδώκασι σφίσι τὴν olx. οὐχὶ στρατείαις 8. ἐπιστρατείαις, ἀλλὰ ἀλκή λόγον xai γνώσεως vel 
φύσεως p. 6. ). Φασὶ γὰρ τὸν Νεκτανεθῶ ( Νεχταδὼ L. ), τὸν τελενταῖον τῆς Αἰγύπτου βασιλέα, μεθ᾽ ὃν ἡ Αἴγυπτος ἐξέπεσεν 
τῆς τοιαύτης τιμῆς, τῇ μαγική δυνάμει πάντων περιγενέσθαι. Τὰ γὰρ χοσμιχὰ στοιχεῖα λόγῳ πάντα αὐτῷ ὑπετάσσετο" εἰ γὰρ 
αἰφνιδίως πολέμου νέφος ἐπεληλύθει, οὐκ ἔσκυλλεν τὸ ( ἔσκυλε στρατ. L.) στρατόπεδον, οὐδὲ ὅπλων πομπεύματα, οὐδὲ σιδή- 
pou ἀχονήματα, οὐδὲ πολεμιχὰ (dx. οὐδὲ πολ. om. L. ) μηχανήματα * - ἀλλ᾽ εἰσήρχετο εἰς τὰ βασίλεια καὶ ἐλάμδανεν χαλκῆν 
λεκάνην ( cod. A ubique λαικάνην ), γεμίσας (ἐμπλήσας L.) αὐτὴν ὕδατος ὁμθρίου * καὶ ἔπλανεν (1. ἔπλαττεν ex L.) ἐκ xy- 
pod πλοιαρίδια μικρὰ καὶ ἀνθρωπάρια, xai ἔθαλλεν αὐτὰ εἰς τὴν λεχάνην , xai ἔλεγεν ἀοιδὴν, κρατῶν ἐθεννικὴν ( ἐθεννίνην L. ) 





LIBER PRIMUS. 
E cod. Reg. 5818. 


J. Agypti sapientes sati genere divino primi feruntur 
permensique sunt terram ingenii pervicacia et ambitum 
celi stellarum numero assecuti. Quorum omnium Nec- 
tanabus prudentissimus fuisse comprobatur; quippe qui 
quod alii armis, ipse ore potuisse convincitur. Denique 
mundi elementa ei parebant, adeo ut , si motus bellicus ei 

l'SEUDO-CALLISTUENLES. 


immineret, non exercitum, non machinamenta Martia 
moveret : quin potius ingressus aula penetralia regizeque 
secreta , ibi se solitarium abdebat, invecta secum pelvi. ᾿ 
Quam dum ex fonte limpidissimo impleret , ex cera imita- 
batur navigii similitudinem , effigiesque hominum illuc col- 
locabat. Quæ omnia cum supernatare coepissent, mox moveri 
ac vivere visebantur. Adhibebat etiam et virgulam ex ligno 
ebeni et per incantamina loquebatur , quibus vocaret devs 
superos interosque. Sicque laborabat pelvi naviculam mergi. 


33 


3 ΚΑΛΑΙΣΘΕΝΙΣ.Α, 8, y. 


Tohsutory (12), στρατόπεδα οὐχ ηὐτρέπιζεν (13) οὐδὲ ὑπερ- | KEO. B 

ασπιστὰς ἔσκυλλεν (14) εἰς παρατάξεις πολεμικὰς (15) , | «D. B. 

ἀλλὰ τιθεὶς λεκάνην ἐποίει λεκανομαντείαν, καὶ τιθεὶς | Ἔνθα of σατράπαι Νεκτανεθῷ προσελθόντες εἶπον, πλύθτ xe- 
ὕδωρ πηγαῖον εἰς τὴν Asxavyy (16) ταῖς χερσὶν αὐτοῦ | epis ἐπέρχεσθαι αὐτῷ διά τε γῆς καὶ δαλάσστς. Ὁ δὲ 
ἔπλασσεν Ex κηρίου πλοιάρια xat ἀνθρωπάρια χήρινα * αῤῥῶν τῇ αὐτοῦ μαντείᾳ κατέγνω αὐτῶν. 


ἐτίθη δὲ εἰς τὴν λεκάνην, καὶ ἐστόλισεν (17) ἑαυτὸν Χρόνου δὲ ἱκανοῦ γενομένου ἐξπλωράτορές τινες “1 
στολὴν προφήτου, xat (18) κατέγων ἐν τῆ, χειρὶ αὐτοῦ ῥά- οὕτω καλούμενοι παρὰ Ῥωμαίοις κατὰ δὲ "Ἕλληνας 
620v ἐθελινὴν (19) xxi στὰς ἐπεχαλεῖτο ὡσανεὶ τοὺς θεοὺς (3) κατάσκοποι, παρῆσαν τῷ Nexcarve a νέ πολὺ 
τῶν ἐπῳδῶν (20), xal τὰ ἀέρια πνεύματα xal (21) τοὺς πολεμίων —— (3) αὐτῶ, ἄναριθμ. rite iix; 
καταχθονίους δαίμονας. Kal τῇ ἐπῳδῖ ἔμπνοα ἐγί- μαχητῶν στρατόπεδα (4) Καὶ προσελθὼν τῷ Sn 
νοντο (22) τὰ ἀνθρωπάρια ἐν τῇ λεχάνη, καὶ οὕτως χτανεθῷ 6 στρατάρχης αὐτοῦ εἶπεν αὐτῷ (s)- k 750, 





ἐθαπτίζοντο (23). Εὐθέως δὲ, βαπτιζομένων αὐτῶν, βασιλεῦ, παραπεμψάμενος νῦν τοὺς εἰρηνικοὺς πάντας 
τὰ ἐν τῇ θαλάσση ἀληθῆ πλοῖα τῶν ἐπερχομένων τρόπους ἐπὶ τὰς ἐν πολέμοις παρατάξεις γίνου Esopo" 
πολεμίων διεφθείροντο (24) διὰ τὸ πολύπειρον εἶναι μέγα γὰρ νέφος (e) βαρθάρων ἐπίκειται &utv- οὗ vis 
τὸν ἄνδρα τῇ payo, δυνάμει (25). Ἐν εἰρήνῃ οὖν čte- | ἓν ἔθνος ἡμῖν ἐπέρχεται, ἀλλὰ μυριάδες λαοῦ εἰαὶ γὰρ οἱ 
τέλει αὐτοῦ τὸ βασίλειον. ἐπερχόμενοι ἡμῖν Ἰνδοὶ, Εδωνυμῖται (7), Ὀξύδρακες, 

Ἴθηρες, Καύκωνες (s), Ἀελλόποδες (s), Βόσποροι, Ba- 


ῥάθδον, καὶ ἐπεκαλεῖτο τοὺς ἀγγέλους xai θεὸν Λιθύης Ἄμμωνα - xai οὕτω τῇ τοιαύτη λεχανομαντείᾳ τὰ ἐν τῇ λεκάνες πλοῖα 
[supple e codd. B et C : ἐθάπτιζε, καὶ εὐθὺς ἐθαπτίζοντο τὰ ἐν τῇ θαλάσσῃ ἀλτθῆ πλοῖα] τῶν ἐπερχομένων πολέμων ( πολε- 
μίων corr. Berger.) [adde καὶ οὕτως ] ἀπολλυμένων ἀνθρώπων, (ἀνθρωπίων L.) περιεγένετο" τὸ δ᾽ αὐτὸ xal ἐπιτήδεια [sic : |. 
ἐποίει κατὰ τῶν διὰ] γῆς ἐρχομένων ἐχθρῶν ( τὸ δὲ αὐτὸ καὶ [χατὰ] τῶν διὰ γῆς ἐπερχομένων cod. L.). || 12. πολέμων B. zo- 
λέμον C. || 13. addit C : μηχανήματα πολεμικὰ où κατεσκεύαζεν. || 14. ἔσκυλεν C. defatigavit. vocem tuentur etiam A et 
Leid. Addita cts x. (pro ἐν x.) movisse Bergerum videntur, ut mailet ἔστελλεν. || 15. εἰς παράταξιν πολεμιχὴν C, qui addit : òi- 
γον δὲ στρατὸν ἐξυπτρετοῦντα ἐχέχτητο, xai τοῦτον διὰ [suppl. τὸ τὰ] χυνηγέσια xai τοῦ (1. τὸ] τὰς βίγλας ( vigilias ) φυλάττειν 
καὶ ἐξυπηρετεῖν αὐτὸν ἐν τῷ παλατίῳ. Deinde concinnius quam cod. B habet sic : Τοὺς δὲ ἐπερχομένους κατ᾽ αὐτοῦ ἐν τῷ 
πολέμῳ ἀπελογεῖτο τοιῷδε τρόπῳ" τιθεὶς λεκάντν (καὶ) ἐν αὐτῇ ὕδωρ πηγαῖον ἔχεεν, καὶ ταῖς χερσὶν αὐτοῦ πλάττων ἐκ χυροῦ 
πλοιάρια καὶ ἀνϑρωπάρια , ἐτίθη ταῦτα εἰς τὴν λεκάνην x13. ||16. λεκάνην, xai ταῖς x. B : delevi καὶ; mox abundat xrgıva. 1 
17. ἔπλασεν C. ἐστόλησεν B. || 18. καὶ addidi e C. || 19. sic C. ἐθελλινὴν B. || 20. τῶν Αἰγυπτίων C. Mox xai ἀέρια B , τὰ ἐνπέ- 
pra C. || 21. καὶ om. C. || 22. ἐγίνοντο τὰ ἀναίσθητα ἀνθρ. C. || 23. καὶ οὕτως ἐδάπτιζε τὰ πλοῖα ἐν τῇ Aexdvy C. || 24. τὰ ἐν τὲ 
baAdgcr.. διεφθείροντο assumsi e cod. C; τὰ ἐν τῇ dad. πλοῖα xai τὰ πολέμια τῶν ἐπερχομένων αὐτῷ ἀπώλοντο B. [| 25. τῇ 
μαγιχῇ ἐπιρροίᾳ (ἐμπειρία2) καὶ δυνάμει C., addens deinde : Ὁμοίως δὲ xai tic τὸν τῆς ξηρᾶς λαὸν κατ᾿ αὐτοῦ ἐπερχόμενον 
τοιῷδε τρόπῳ ἐποίει᾽ καὶ οὕτω ἀπώλοντο ῥᾳδίως. 

Cap. II. Codex A ( et Leidensis ) pergunt ita : Οὕτως οὖν διὰ τῆς πολνπαιδίας (1. πολυπειρίας ex L.) τοῦ ἀνδρὸς τοῦ βασι- 
λείου (βασιλέως L.) διαμένοντος, μετὰ ἱκανὸν χρόνον Ex τῶν παρὰ “Ρωμαίοις ἐκπλωρατόρων ( ἐκφρονρατόρων L. ) , παρὰ ξὲ 
τοῖς "Ἕλλησι κατασκόπων, παρὼν ποτέ τις οὕτως εἶπεν τῷ βασιλεῖ (τις παρὰ τῷ βασιλεῖ, οὕτως εἶπε L.)* « Μέγιστε Νεκτα- 
νεβώ, παχραπεμνάμενος πάντα τὸ ἐν εἰρήνη εἶναι ἐπίσχεψαι ( πχραπ. τὸ ἐν εἰρήντ, εἶναι τοῦτο ἐπεσκέψαι L.). Ἐπίχειται ( yap 
σοι add. L.) νέφος οὐκ ὀλίγον μυρίων ἐχθρῶν εἰσὶ γὰρ Σίδοι (1. Ἰνδοὶ v. Σίνδοι ) καὶ Ἄραθρες (1. Ἄράδιες v. " Apa6ez) xai 
"Οξόδραμες (l. ᾿Οξύδρακες vel rectius ᾿Οξυδράχαι) καὶ Δαπίσιρες xai Κανσάνοι xai Λαπάτες καὶ Βούσποροι xai Ἄργεῖοι xai 
Ζάλθοι xai Χαλκάλιοι καὶ Μετοπάτερες [l. κ. Ἴδηρες κ. Καύχωνες x. Αἰολεῖς (2) κ. Βοσποριανοὶ κ. Ἀχαιοὶ κ. Ἀζανοὶ κ. Χάλν- 
Ces sive Χαλδαῖοι x. Μεσοποτάμιοι, Συροί] καὶ ᾿Αγριόφαγοι xai Εὐωνυμῖται [cod. L: εἰσὶ γὰρ Σκύθες, Κένσιρες, Καυκῶνες, 
*"l6rgo:, Στόδιοι (Σκόδροι7) Κυχλωσανιοι ( Κολχοὶ, 'Ηνίοχοι”) καὶ Λαπάτες xai Σποροι (i.e. Βόσποροι) καὶ ᾿Αργεῖοι xai Zaà- 
6οι καὶ Χαλδαῖοι xai Μετωπόγορες καὶ Ἀγριογάγοι καὶ Εὐωνυμῖται] καὶ ὅσα ἐστὶν ἔθνη ἐπὶ τῆς ἀνατολῆς μεγάλες ἀναρίθμττον 
στρατὸν ἔχοντα μύρια σπεύδοντα τὴν σὴν Αἴγυπτον καταλαθεῖν. [Addit L : “Γπεισελθέτω σοὶ τὸ ὁμηρικὸν διστίχιον΄ a Οὐ χρὴ ra- 
νύχιον εὔδειν βουληφόρον ἄνδρα, "Q λαοὶ ἐπιτετράφαται xal τόσσα µέμγλεν ν.] Οὕτως εἰπόντος τοῦ στρατάρχου, μειδιάσας ( μει- 
διῶν L.) ὁ Νεχτανεθὼ εἶπεν « Σὺ καλῶς καὶ ἐπαγρύπνως ἣν πεπίστευσαι φρουρὰν φύλασσε" δειλῶς γὰρ xai οὗ στρατιωτιχῶς 
ἐφθέγξω (σὺ μὲν κ. xai È. ἣν βεδούλενσαι qo. qui doo" δειλῶς δὲ χτλ.). οὐχὶ δύναμις ἐν ὅπλῳ (1. ὄχλῳ ex L) ταίνεται, ἀλλ᾽ ἐν τῇ 
προθυμία. Καὶ γὰρ εἷς λόγος (λόχος7) πολλοὺς ἐλαύνει, χειρὶ τῇ ἀγαθῇ πολυπλτϑείαν καλύψας (χαλύψων L., addens : καὶ Ya 
εἷς χύων πολλὰς ἐλάφους ἐχειρώσατο καὶ λύχος ei; ἀγέλην ποιμνίων ὡλέσατο. Ὥστε σὺ πορεύον ἅμα τοῖς ὑποταγεῖσι στρατιώ- 
ταις, καὶ τὴν σεαυτοῦ παράταξιν φύλαττε" λόγῳ γὰρ ἐγὼ τὴν τῶν βαρθάρων ἀνάριθμον πολυπλτθείαν πελάγου χύμασιν ὑποκα- 
λύπτω. ) Οὕτως εἰπὼν ἀπέπεμ'νεν αὐτόν. — 1. El πλοτῦρες B. EE πλωράτορες C. || 3. παρὰ δὲ Ἕλλησι C. || 3. τῶν πολ. ἄναντ. 
C. || 4. addit C : τῇ Αἰγύπτῳ ἐπερχόμενα. Deinde in cod. B sequitur Ἔνθα οἱ σατράπαι χτλ., quae tamquam summarium huic 
capiti preefiguntur in cod. C; deinceps ponuntur : xai ὁρᾷ τοὺς Αἰγυπτίους θεοὺς... ὡς προφήτης Αἰγύπτιος, qua huc 
transmigrarunt ex initio capitis tertii. || 5. λέγει πρὸς αὐτόν C. 6. νέφος C. ἔθνος B. || 7. ἡμῖν ἐπερχ. om. C. xai No- 
χυμαῖοι B; Νωχνμαῖοι C. Reposui Εὐωνυμῖται ex cod. A et Leid. £unomitas dicit Callisth. latin. cod. 8518. |j 8. Καύκωνες 
C. Καύσαντες B. Κανσάνοι A. || 9. ᾿Δελλλοπόδες B, Ἀέλωπες C. καὶ Λαπάτες A et L; num Αἰολεῖς 5. Αἱολιῶταε, sive, ut 





Ex quo fiebat, ut simul cum submersione cerz et cereis in- I|. Quodam igitur tempore nuntiatum ei est multas 
sessoribus etiam omnes liosles , si qui adesse praenuntiaban- | adversus eum gentes una conspiratione atque eadem volun- 
tur, pelago mergerentur. Itaque multo tempore regno | tate consurrexisse, scilicet Indos, Arabes, Phcnices, 
c securitate potitus est. Parthos et Assyrios, nec non et Scythas , Alanos , Oxydra- 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. I, 2, 2. 3 


δτχρνοὶ, Ἀζανοὶ, Χαάλυθες καὶ ὅσα ἄλλα ἐπὶ τῆς dva- 
τολῆς παράκεινται ἔθνη μεγάλα, ἀναριθμήτων ἀνδρῶν 
στρατόπεδα, ἐπὶ τὴν Αἴγυπτον έπερ χόμενα. Ὑπέρθες (10) 
οὖν τὰ πολλὰ, καὶ σεαυτὸν ἐπίσκεψαι. » 

Tod οὖν στρατάργου ταῦτα εἰπόντος τῷ Nextavebor, 
ἐπὶ πολὺ γελάσας (11) 6 βασιλεὺς Νεκτανεβὼς eine: « Σὺ 
μὲν καλῶς καὶ ἐπιεικῶς ἣν ἐπιστεύθης φρουρὰν ταύτην 
φυλάττειν δοκεῖς (12)* δειλῶς (13) δὲ καὶ οὐ στρατιωτικῶς 
ἐφθέγξω” οὐ γὰρ ἐν ὄχλῳ ἡ δύναμις, ἀλλ᾽ ἐν προθυμίᾳ 
6 πόλεμος: καὶ γὰρ A. λέων πολλὰς ἐλάφους ἐθηρεύ-- 
σατο (14), χαὶ εἷς λύκος πολλὰς ἀγέλας προθάτων (15) 
ἐσχύλευσεν. Ὥστε οὖν πορευθεὶς ἅμα τῷ ὑπό σοι 
στρατοπέδῳ (16) τὴν ἰδίαν παράταξιν φύλαττε’ λόγῳ (17) 
γὰρ ἐγὶ τῶν βαρθάρων ἀναρίθμητον πλῆθος πελάγει 
ἐπικαλύψω. » Καὶ ταῦτα εἰπὼν Νεχτανεθὼς ἀπέπεμψε 
τὸν στρατάρχην αὐτοῦ (18). 


ΚΕΦ, Ι΄. 


Ἔνθα Νεκτανερὼ μαντενσάμενος xai ἰδὼν τοὺς θεοὺς τῶν 
Αἰγυπτίων τὰ τῶν ἐναντίων πλοῖα διέποντας, χρυσίον 
ἐγκὀλπωσάμενος xal ξνρησάμενος τὴν κεφαλὴν καὶ τὴν ye- 
νειάδα, φνγὰς ᾧχετο. Οἱ δὲ Αἰγύπτιοι ἐπυνθάνοντο τοῦ 
θεοῦ περὶ αὐτοῦ τί γέγονεν. 


Αὐτὸς δὲ ἀναστὰς εἰσῆλθεν εἰς τὸ παλάτιον αὐ- 
τοῦ, xal μόνος γενόμενος πάλιν τῇ αὐτῇ (1) ἀρωγῇ χρη’ 
σάμενος ἠτένισεν εἷς τὴν λεκάνην. 


Καὶ ὁρᾷ (2) τοὺς τῶν Αἰγυπτίων θεοὺς χυθερνῶν- 
τας τὰ πλοῖα τῶν πολεμίων βαρθάρων χαὶ τὰ στρατό- 
πεδα αὐτῶν ὑπὸ θεῶν ὁδηγούμενχ. “O δὲ Νεκτανεβὼς 
τῇ μαντείᾳ (3) πολύπειρος ὦν ἄνθρωπος, xat εἰθισμένος 
τοῖς θεοῖς αὐτοῦ ὁμιλεῖν, μαθὼν παρ᾽ αὐτῶν ὅτι τὰ 
ἔσγατα τῆς Αἰγύπτου βασιλείας ἤγγισεν, ἐγκολπωσά: 
μενος χρυτίον πολὺ καὶ ξυρησάμενος τὴν χεφαλὴν καὶ 
τὸν πώγωνα αὐτοῦ xal μεταμορφώσας ἑαχυτὸν ἐν (4) 
ἑτέρῳ σχήματι, ἔφυγεν διὰ τοῦ [Πηλουσίου καὶ ἁποπλεύ- 
σας παραγίνεται εἰς Πέλλην (s) τῆς Μακεδονίας καὶ 
ἐκαθίζετο ἐχεῖ Ev τινι (0) τόπῳ ὡς ἰατροσοφιστὴς (7) 
πολλοῖς ἀστρολογούμενος ὡς προφήτης Αἰγύπτιος. 

[ Τῶν (s) δὲ πολεμίων ἤδη καταλαθόντων, καὶ τοῦ 
σφοδροῦ πολέμου ἐπιτεθέντος τοῖς Αἰγυπτίοις, χαὶ τοῦ 
βασιλέως αὐτῶν μήπω» εὑρισχουένου, ἐν πάση dunya- 
via καὶ ἀδημονίᾳ διῆγον. Καὶ δὴ προσέρχονται | οἱ 
Αἰγύπτιοι καὶ ἠξίουν τοὺς ὡσανεὶ θεοὺς αὐτῶν, τί ἄρα 
γέγονεν 6 βασιλεὺς Αἰγύπτου: ἦν γὰρ πᾶσα ἡ Αἴγυ- 
πτος ὑπὸ τῶν βαρθάρων πορθηθεῖσα. “O δ’ ἐν τῷ ἀδύτῳ 
τοῦ Σεραπείου θεὸς αὐτῶν λεγόμενος ἐχρησμοδότησεν 
αὐτοῖς εἰπὸν. « Οὗτος (9) ὃ φυγὼν βασιλεὺς ἥξει πάλιν 
ἐν Αἰγύπτῳ, οὐ γηράσχων, ἀλλὰ νεάζων, xal τοὺς 
ἐχθροὺς ἡμῶν (10) Πέρσας ὑποτάξει. » Καὶ συνεζήτουν 
τί ἄρα θέλει (11) τὸ εἰρημένον αὐτοῖς. Καὶ μὴ εὑρόντες 
γράφουσι τὸν δοθέντα (13) αὐτοῖς γρησμὸν ἐπὶ τὴν βά- 
σιν (13) τοῦ ἀνδριάντος Νεκτανεθῦ,. 


4 


cum Nostro loquar, Αἰολιῶτες” Mox deb. Βοσποριανοί. || 10. ὑπόθες C. ἐπίσκεπται B. ἐπισχέπτου C. || {1. ἐπὶ π. γελ. om. 
C. || 12. λέγεις B. δοχεῖς scripsi sententize causa; unde venerit λέγεις indicat Ο, ubi : φρουρὰν φυλάττων (1. φύλαττε), xai μὴ 
ταῦτα λέγε" δειλῶς γὰρ κτλ. || 13. δῆλος B. || 14. ἐχειρώσατο C. || 15. ποιμνίων C. || 16. ἅμα τὸ ὑπὸ σὲ στρατόπεδον B. ἅμα 
τοῖς ἐν ὑποταγῇ σοι στρατιώταις C. || 17. λόγῳ ἐπικαλύψω e cod. C; B habet ita : πολλάκις γὰρ xai βαρθάρων ἀναριθμήτων 
πλήθη πέλαγος Ev χατεκάλυψεν. || 18. ἀπ᾽ αὐτοῦ B. 

Cap. Ill. Codd. A (et L.) : Αὐτὸς δὲ εἰς τὰ βασίλεια ἀποστρέψας ἐχέλενσε πάντας èx μέσον γενέσθαι. Movácas (μόνος L.) δὲ καὶ 
τὴν λεχάνην θεὶς εἰς μέσον [εἰς u. om. L.] ἔπλησεν ( ἐπλήσατο L.) ὕδατος“ βαλὼν (δὲ add. L.) ἐπάνω τὰ χήρινα πλοιαρίδια, ἀράμενος 
κατὰ χεῖρα τὴν ῥάθδον τῷ δυναμιχῷ λόγῳ ἐχρήσατο. Ατενίσας (ἀτενίζων L) δὲ εἰς τὴν λεχάνην εἶδεν (Ue L. ) τοὺς τῶν αἰχμα: 
λώτων (τῶν Αἰγυπτίων L. ) θεοὺς τὰ τῶν πολεμίων βαρθάρων πλοιαρίδια ( πλοῖα L. ) διαχνθερνῶντας. Ὁ δὲ στοχάσας ( oto- 
χασθεὶς L.) τὸν τῶν Αἰγυπτίων βασιλέα (τὸ τ. A. βασίλειον L.) ὑπὸ τῶν μακάρων ἤδη προδοσίαν ἐσχηκέναι (ἔχειν L. ), 
ξυρησάμενος τὴν κεφαλὴν xal τὸν πώγωνα πρὸς τὸ ἀλλομορφῆσαι , ἐγχολπωσάμενος χρυσὸν ὅσον ἠδύνατο βχστάσαι , ἔφυγε τὴν 
Αἴγυπτον διὰ τοῦ Ι]ηλουσίον. Πολλὰ δὲ περιμαστεύσας ἔθνη εἰς Πέλλην τῆς Μακεδονίας παρεγένετο, ὀθόνῃ ἀμφιεσάμενος οἷα 
προφήτης Αἰγύπτιος ἀστρολόγος. Καὶ ἐχαθίζετο δημοσίᾳ (δημόσια lib.) τῶν προσερχομένων ** (τὸν προσερχόμενον σχέπτε- 
σθαι. Καὶ ταῦτα μὲν L. ) οὕτως. Ἑν δὲ τῇ Αἰγύπτῳ ἀφανοῦς γενομένου τοῦ Νεχτανεθῶ, ἠξίωσαν οἱ Αἰγύπτιοι τὸν προπάτορχ 
τῶν θεῶν ΄Ἡφαιστον, τί ἄρα ὁ τῆς Αἰγύπτου βασιλεὺς ἐγένετο. Ὁ δὲ ἔπεμψεν αὐτοὺς διὰ χρησμῳδίας πρὸς τὸν ἀόρατον τοῦ Σι- 
νωπίον (sic L.;in cod. A verba τοῦ Σινωπίον desunt. Fuerit olim : x. τ. ἱερέα τοῦ θεοῦ Σινωπιχοῦ ), ὅστις ἐχρη- 
σμῴδτησεν αὑτοῖς : a Οὗτος Αἰγύπτου ἐκφυγὼν κρατερὸς, ἄλκιμος, πρέσθυς, βασιλεὺς, δυνάστης ἥξει μετὰ χρόνον νέος (h. v 
om. L.) τὸ γηραλαῖον ἀποδαλὼν, τόπον, εἶδος, κόσμον χυχλεύσας, ἐπὶ τὸ Αἰγύπτιον πεδίον, ἐχθρῶν ὑποταγὴν [ἀληθῶν addit L.] 
διδοὺς ἡμῖν. » Οὕτω δοθέντος τοῦ χρησμοῦ τούτου, μὴ νοήσαντες τὴν λύσιν, εἰς τὴν τοῦ ἀἁνδριάντος τοῦ Νεχτανεθῶ βάσιν 
(h. v. om. A) γράφονσιν τοὺς στίχους xai χοΏα ποιοῦσιν (τ. σ. κ. x. π. ΟΠ. L. ) εἰς μνήμην ποταποῦ (ποταμοῦ L.) ἐκθησο- 
μένου τοῦ γρησμοῦ (τούτον adj. L.).— 1. Τοιαύτη B. τῇ αὐτοῦ C. || 2. καὶ ὁρᾷ... προφήτης Αἰγύπτιος, in codice B loco suo 
mota legebantur in cap. Il. || 3 μαγεία C. || 4. ἐν om. C. || 5. πόλιν B. C; corr. exAetL |} 6. ἐν ἑνὶ B.C. ]|7 ἰατρὸς σοφι- 
στής B. || 8. Inclusa adscivi ex C; cod. B post verba προφ. Αἰγύπτιος pergit : Οἱ οὖν Αἰγύπτιοι ἠξίουν τοὺς ὡσανεὶ θεοὺς κτλ. 
| 9. εἰπὼν οὕτως C. || 10. ὑμῶν B Ἰ 11. θέλει εἶναι C. || 12. τὸ δοθὲν B. || 13. τῇ βάσει B. 





ces, Seres atque Caucones, Hiberos, Agriophagos, Euno- 
mitas et quecunque sunt Orientis barbara gentes. Quibus 
ille auditis plausum dans manibus , magno risu dissolutus 
est. 

ΠΠ. Igitur ad consuetam artis confugit peritiam , et more 
solito adhibuit sibi pelvem atque omnia alia instrumenta. 


Quibus intellexit se vincendum atque ab hostibus capicn- 
dum, nisi fugæ consuleret. Mox autem, raso capite et 
barba, collectisque omnibus qua sibi erant pretiosarum 
opum, appulit Macedonis». Ibique amictus veste linea, 
astrologum professus, vim peritix sus cum magna admi- 
ratione commendabat. 

33. 


4 "KAAAIZOENHE. A, ὃ 


RED. Δ΄. ἐζήτει ἀνεχώρησε: xat μεθ᾽ ἡμέρας ὀλίγας μετεστείλατο 

Ἔνθα Ὀλνμπιὰς ἐρωτήσασα τὰ περὶ αὐτῆς καὶ ἐνομαδῶσα, | | αὐτό, (3). U δ: Νεκτανεθὼς θεασάμενος αὐτὴν πάνυ 
κλανᾶται ὑπ᾽ αὐτοῦ xai ἀπατᾶται, ὡς θεῷ θέλουσα cvp- ὡραίαν οὖσαν ἐπιθυμίαν * ἔσχε τοῦ κάλλους χύττς. Καὶ 
μ'γέναι καὶ τεχεῖν υἱὸν ἔκδικον αὐτῆς γενόμενον. προτείνας (1) τὴν χεῖρα αὐτοῦ ἔφη. « « Χαίροις Μακεδόνων 
βασίλισσα. » Ἡ δὲ εἶπεν- « Χαίροις, ἀγαθώτατε zp 
φῆτα, διαθὰς (9) καθέσθητι. » Καὶ εἶπεν αὐτῷ" « Σὺ εἶ 
| ὁ Αἰγύπτιος μαθηματικὸς, εἷς ὃν οἱ δοκιμάταντες (6) εὖ- 
pov πᾶσαν τὴν Au ἀλήθειαν" κἀγὼ δὲ ἐπείσθην παρὰ 
| 


σοῦ (s): ποίᾳ οὖν σκέψει χρώμενος τὰ ἀληθῆ ἀπαγγέλ- 


Cap. IV. 1. Cod. A et L : Ἕν δὲ τῇ Μακεδονίᾳ οὖν φανερὸς γίνεται πᾶσιν (πάσῃ L. ) ὁ Νεχτανεθὼς ἀκριθῶς σχεκτόµενος 
(axp. a «. om.ıL.) ἐπὶ τοσοῦτον, ὥστε καὶ τὴν Ὀλυμπιάδα θελῆσαι σκέψασθαι (sic) ὑπ᾽ αὐτοῦ. Καὶ μετεκαλέσατο αὐτὸν, ἀποδύμου 
τοῦ Φιλίππου πρὸς πόλεμον τυγχάνοντος. || 2. cod. C post vocem ἐσχέπτετο pergit ita : Τοῦ οὖν Φιλίππου βασιλέως ἀτέκνου 
μετὰ τῆς Ὀλυμπιάδος τυγχάνοντος, καὶ μέλλων χρονίαν ἀποδημίαν ποιήσασθαι ἐν πολέμῳ, προσκαλεσάμενος τὴν ἑαυτοῦ y+ 
ναῖκα ᾿Ολυμπιάδα καὶ γενόμενος per’ αὐτῆς, ἔφη" « Ὢ γύναι, τοῦτο γίνωσκε ( γινώσχουσα cod. ) ὅτι ἐὰν μή pot τέξης τέκνον, 
ἐπανιόντος μον ÈX τοῦ πολέμου, οὐχ ἔτι τοῖς κόλποις μου προσπελάσεις. » Διαφαυσάσης (corr. Berger. pro διαφαύσης) οὖν 
τῆς ἡμέρας, ἤρχετο (εἴχετο cod.) ὁ Φίλιππος ἐπὶ τὸν πόλεμον σὺν παντὶ τῷ στρατῷ αὐτοῦ. ᾿Ηθύμει οὖν ἡ N Orr καὶ διη- 
πόρει ἐπὶ τῷ λόγῳ Φιλίππου. Μιᾷ δὲ τῶν ἡμερῶν μαθοῦσα τὴν αἰτίαν δι᾽ ἧς Ὀλυμπιὰς ἐδυσφόρει., à ταύτης θεραπαινὶς E era 
πρὸς autyv: « Δέσποινα, ἔχω τι πρὸς σὲ διηγήσασθαι" xai εἰ ἣν μοι ἀχίνδυνον, εἶπον ἄν σοί τι jv. » Ἡ CE πρὸς αὐτήν" 
a Λάλησον ov γὰρ ἔστι σοι χίνδυνος ^ ἀλλ εἰ ὅλως τῆς ἐπιθυμίας τύχοιμι, χαὶ χάριτας σοι ὀφείλειν ὁμολογῶ ( ὁγείλω ὁμολογεῖν 
cod. ).» Ἡ δέ φησιν" «Ἔστιν ἐν τῇ πόλει ἡμῶν ἄνθρωπος Αἰγύπτιος, δυνάμενος πάντα τὰ ἐν τῇ ψυχῇ σου πληρῶσαι, ef ὅλως 
ἀξιοῖς τοῦτον θεαθῆναί σοι. » Ἡ δὲ μὴ ἀμελήσασα 7, Ade πρὸς αὐτὸν νυκτός * καὶ μαθοῦσα παρ αὐτοῦ ὅπερ ἐζήτει, ἀνεχώρησεν 
καὶ μεθ᾽ ἡμέρας ὀλίγας μετεστείλατο αὐτὸν xai ἐκέλευσεν αὐτὸν εἰσελθεῖν πρὸς αὐτήν. || 3. Cod. A (et L.) pergit : Ὃς καραγε- 
νόμενος εἷς τὰ βασίλεια ἰδὼν αὐτῆς τὴν εὐμορφίαν τῆς σελήνης ( Ἑλένης 5) διαφορωτέραν, ἄλλως κἁταφερὺς εἰς τὰς γυναῖκας tu- 
yov, ἀπὸ τῆς ἐρωτικῆς ( ἀπάτη ἐρωτικῇ B. ) ἐπιθυμίας τὸν νοῦν ἀχονήσας, προτείνας τὴν χεῖρα ἠσπάσατο" « Χαίροις Maxe- 
δόνων βασίλισσα ( Μαχεδόνος βασιλείου B. M. βασιλεία L), μὴ καταξιώσας ( κχταξιῶν L.) δέσποιναν εἰπεῖν, τὸν βασιλιχὸν 
ἔχων λογισμόν. Ὀλυμπιὰς δὲ εἶπε" « Χαίροις, ἀγαθώτατε μαθηματιχὲ , καὶ παραδὰς χαθέζου. » Ὁ δὲ ἐκάθισεν. Ὀλυμπιὰς 
eine" « Σὺ τυγχάνεις Αἰγύπτιος ἀλτθινός; Νεχτανεθὼς δὲ εἶπεν, « Ὡς οἱ δοχιμάσαντες λέγουσιν. » Ἡ δὲ εἶπεν a Ποία ozi- 
‘yer χρώμενος td ἀλτθὲς ἐπαγγέλλεις; » Ὁ δὲ εἶπεν a Καλῶς ἀπεφήνω, ὦ βασίλισσα" πολυσχιδὴς γ4ρ ἐστι τῆς σκέψεως ἡ 
κρίσις ( ῥῆσις B. scr. σκέψεως αἴρεσις )* εἰσὶ γὰρ ὀνειροχρίται, δημειολύται, ὀρνεοσχόποι, μάντεις , ἁμουμάντεις (sic) , γενε- 
θλιαλόγοι, μάγοι (h. v. om. L. pro ea pra: ‘bens ἀπροθέται; num προφῆται >), ἀστρολόγοι ἐγὼ δὲ πάντων τούτων 
t h. v. om. A) ἐφαπτόμενος, κατ᾽ ἐξοχὴν προφήτης ὧν Αἰγύπτιος, καὶ μάγος εἰμὶ xai ἀστρόλογος. Καὶ ταῦτα λέγων guv- 
cata αὐτῇ ἔδλεψεν, ἥτις σημ-ιωσαμένη τὸ βλέμμα eine‘ « Τί λογιζόμενος οὖν (h. v. om. A), ὦ προφῆτα, κατ᾽ ἐξοχὴν 
περιέργως οὕτως μοι ἀπέθλεψας (τί περὶ ἔργων µε οὕτως περιέδλεψας L.); » Νεχτανεθὼς eine‘ « Ὑπομνησθεὶς χρησμοῦ, Baci- 
moca ( Βασιλιχοῦ L. )* ἤχουσα γὰρ ὑπὸ τῶν ἰδίων θεῶν ποτὲ ὅτι βασιλίδα σε δεῖ σκέψασθαι, καὶ ἅπερ λέγει (λέγω L, |. ἔλεγον) 
ἀλτθινὰ (ἀληθη L.) εὑρεθῆναι (scr. εὑρέθη εἶναι). » Ἅμα δὲ τῷ ταῦτα εἰπεῖν προσενεγκάμενος πίναχα πολιτίµητον xai [h. vo- 
cem ante πολυτιμ. ponit L.; om. A) βασιλικὸν, ὃν ἑρμηνεῦσαι ὁ λόγος (λόγον A. τίς ποτε L.) οὗ δύναται, ἐξ ἐλέφαντος xai 
ἐθελίον ( ἐδεννίνου L.) καὶ χρυσοῦ (χρυσίου L.) καὶ ἀργύρου, τριχάραχτον ζώναις, ἐπὶ μὲν τοῦ πρώτου χύχλον δεκανοὺς ἔχοντα 
τοὺς λού, ἐπὶ δὲ τοῦ δευτέρου ζώδια [τὰ] 16, ἐπὶ δὲ τοῦ μέσον ἦλιον xai σελήνην, ἔθηχεν ἐπὶ δίφρον᾽ εἶτα γλωσσοχόμον ἀνοίξας 
(ἀθροίσας L. ) ἐλεφάντινον καὶ αὐτὸν (sic uti videtur A; ὡς αὔτως L. ) μικρὸν ἐκχενώσας τοὺς ἑπτὰ (EE A) ἀστέρας καὶ τὸν 
ὠροσχόπον ἐξ ὀχτὼ λιθοτέχνων [ἐξ ἰσοτέχνων A.] μετάλλων συντέθηκε ( ἔθηκε L. ) τὸν τηλικοῦτον οὐρανὸν ἐν ὀλίγῳ κύχλῳ περι- 
φωτίσας, προθεὶς ( προσϑεὶς L.) τὸν ἥλιον χρυσταλλου λίθου, τὴν δὲ σελήνην ἀδάμαντος λίθον, τὸν Ἄρεα ( ἆ ἀέρα A.) αἱματιςου 
λίθου, τὸν Ἑρμῆν σμαράγδου λίβου, τὸν Aix αἰθερίτου λίθου, τὴν Ἀφροδίτην σαπφείρου λίθου, τὸν Κρόνον ὀφίτου λίθον, τὸν 
ὡροσκόπον λυγδίνου λίθου. Καὶ εἶπε" « Αέξον μοι, βχσΏισσα, ἐνιαυτὸν, μῆνα xai τὴν ἡμέραν καὶ τὴν ὥραν ( νύχτα Α) τῆ: 
σεαυτῆς γενέσεως. » Τῆς δὲ εἰρηχνίας, Νεχτανεθὼς Φηφίτει τὴν ἑχντοῦ καὶ τὴν αὐτῆς γένεσιν, el συναστρεῖ ( L. addit εὗνος- 
oat, SCT. ἐννοήσων ), ἰδὼν δὲ εὖ χειµένην τὴν ἀστροθεσίαν { ἀστρονομίαν L.), φησί « Τί θέλεις ἀκοῦσαι, βασίλισσα; » "H č 
eine « Τὰ περὶ τὸν Φίλιππον μαθεῖν θέλω * σγμίζτεται γάρ por μετὰ τὸν πόλεμον ἀποδαλεῖν µε xai γαμεῖν ἄλλην. » Νεχτχνεδὼς 
εἶπε” « (Suppl. Οὐ] ψευδὴς ἡ φήμη γέγονε, βασίλισσα. Quæ proxime sequuntur, nihil preter ea, qux praebent codd. B et 
C, suppeditant. || * ἐπιθητῶς (i. e. ἐπιθυμητικῶς) ἔσχε C. | 4. προτείνας sqq. e cod. C; κροτείνασα τὴν χεῖρα αὐτῆς ἔφη Xai- 
ροις ay. κτλ. B. || 5. praestat rapaßa; , ut A et L. || 6. δοκιµασθέντες B. εἰς ὃν pro £v œ ut passim. || 7. τὴν om. B. || 8. Verba 
κἀγὼ... παρὰ σοῦ om. C, post vocem ἀλήθειαν pergens ita : xxi ὅστις ὀύνασαι διὰ τῆς προστχούστς σοι ἐπιστήμης διχλῦσαι 
ὀέσμα ἀτέχνου μήτρας, καὶ duy» ἀγαθῦναι πρὸς φίλτρον ἐμόν ; El τοῦτο ἀλγθὲς TEZUXE τάχιστά μοι διαχόνησον' καὶ τὸν χοπον 


Fig (1) δὲ τὴν Μακεδονίαν πᾶσαν ἐμφανὴς γενόμενος 

6 Νεκτανεβὼς ἀχοιθῶς πᾶσιν ἐσκέπτετο, ὥστε (2) καὶ τὴν 
βασίλισσαν Ὀλυμπιάδα ἀχούσασαν περὶ αὐτοῦ νυχτὸς 
ἐλθεῖν πρὸς αὐτὸν, ἀποδημοῦντος Φιλίππου τοῦ ἀνδρὸς | 
αὐτῆς εἰς πόλεμον. Καὶ μαθοῦσα παρ᾽ αὐτοῦ ὅπερ 





IV. Ergo Nectanabus jam longe celebratior apud Ma- ¡ ptus est. Cum ergo jussus sedisset, ait regina ad eum - 
cedones erat, adeo ut fama illius ne Olympiadem qui- | « Tune, inquit, es Nectanabus ille matheseos sciens? Dic 
dem (1) reginam lateret. Enimvero Philippus tunc bello | ergo quanam usus peritia adeo veri amicus clueris (2). » Ad 
forte aberat; corpitque regina consulere peritiam viri. Qui | id respondit : « Multifida quidem, o regina, hac nostra 
ut ad eam ingressus est, non eam domina: appellatione di- | vaticinandiscientia ; neque est [inuno tempore omnium me- 
gnatus est, qui se quondam dominum fuisse meminisset. | ıninisse ; nam et] (3) interpretes sunt somniorum εἰ astrici , 
Moxque ejus pulchritudinem admiratus, amore illius ca- | quibns omnis divinandi ratio reseratur; multaque praeter 


1. Sic cod Vat., nisi quod rec pro ne. cod. A. ut etiam fuma illius nec Ol. quoque. | 3. Adeo vir amicus A; clucris aut veri 
dei es amicus B. | 3. Inclusa desunt in cod. A. 


PSEUDO-CALLISTHENES, LIB. I, 4, 5. 5 


λεις».ν Ὁ δὲ εἶπεν: « Πολυσχιδὴς μέν ἐστιν f; τῆς σχέ- ] 


ψεως αἵρεσις (9), ὦ βασίλισσα" εἰσὶ γὰρ ὡροσχόποι, ση- 
μειολύται (10) , ὀνειροπόλοι, ἐγγαστρίμυθοι, ὀρνεομάν- 
ver , γενεθλιολόγοι, οἱ καλούμενοι μάγοι, οἷς τὰ pav- 
τεῖα ἐπέστρωται (11). » Καὶ ταῦτα εἰπὼν ἐνέθλεψε δριμὺ 
τῇ Ὀλυμπιάδι. Kine δὲ αὐτῷ ἡ Ολυμπιάς: « Ipo- 
φῆτα, πέπηγας ἰδών µε; » Ὁ δὲ ἔφη, « Ναὶ κυρία * bre- 
μνήσθην γὰρ χρησμοῦ δοθέντος μοι ὑπὸ τῶν ἰδίων θεῶν, 
ὅτι δεῖ µε (12) βασιλίδι σκέψασθαι, καὶ ἰδοὺ, τοῦτο dàn- 
θὲς ἐγένετο” ὥστε λοιπὸν λέγε μοι ὃ βούλει. » Καὶ λα- 
Gwv τὴν χεῖρα αὐτοῦ ἔνδον τοῦ χόλπου (13) αὐτοῦ ἐξήγα- 
«¡ev πινακίδιον, ὅπερ 6 λόγος ἑρμηνεῦσαι οὐ δύναται, 
χρυσίῳ μὲν xal ἐλεφαντίνῳ διακείμενον, ἔχον δὴ 
ἀστέρας ἑπτὰ xal ὡροσχόπον, ἥλιον xal σελήνην. Ka 
6 μὲν ἥλιος χρυστάλλινος, ἡ δὲ σελήνη ἁδαμαντίνη, ó 
δὲ λεγόμενος Ζεὺς ἀέρινος, & δὲ Κρόνος ὀφίτης (14), ἡ 
δὲ Ἀφροδίτη σαπφείρινος (16), ὁ δὲ ᾿Κρμῆς σμαράγδινος, 
6 δὲ ὡροσκόπος λύγδινος. Θαυμάσασα δὲ ἡ ᾿Ολυμπιὰς 
τὴν τοῦ πινακιδίου πολυτέλειαν (16), παραχάθηται τῷ 
Nextavebó , χελεύσασα πάντας ἀποστῆναι (17), καὶ 
λέγει πρὸς αὐτόν" a Προφῆτα , σκέψαι περὶ ἐμοῦ xat 
περὶ Φιλίππου τὴν γένεσιν (18): ἐφημίζετο γὰρ περὶ 
ἐμαυτῆς (19) ὅτι ἐὰν παραγίνηται Φίλιππος ἀπὸ τοῦ πο- 
λέμου, ταύτην ἀποθάλλεται (20) καὶ ἑτέραν γαμεῖ. » Ὁ 
δὲ Νεκτανεθὼς εἶπε πρὸς αὐτήν- « Θὲς τὴν σὴν γένεσίν 
τε xat τὴν τοῦ (21) Φιλίππου, » Καὶ τί λοιπὸν ποιεῖ 6 
Νεκτανεθώς; τίθησι καὶ (22) τὴν ἑαυτοῦ γένεσιν πρὸς 


την (23) Ὀλυμπιάδος, xat σχεψάμενος εἶπε πρὸς αὐτήν, 


a Οὐκ ἔστι ψεῦδος (24) ἣν ἀχούεις φήμην περὶ σοῦ - δύ- 
vapa δέ σοι ὡς Αἰγύπτιος προφήτης βοηθῆσαι τοῦ μὴ 
ἀπόθλητόν σε γενέσθαι ὑπὸ τοῦ Φιλίππου. » Ἡ δὲ 
εἶπε" a Πῶς δύνασαι; » Ὁ δὲ ἔφη- « Δεῖ σε θεῷ 
ἐπιγείῳ συνελθεῖν καὶ ἐκ τούτου συλλαθεῖν xat τε- 
χεῖν υἱὸν καὶ ἀναθρέψαι, τοῦτον δὲ ἔκδικον σὲ ἔχειν (25) 
τῶν ὑπὸ τοῦ Φιλίππου γενομένων πρὸς σὲ ἅμαρ- 
τημάτων. » Καὶ λέγει αὐτῷ ἢ Ὀλυμπιάς: a Ποίω. 
θεῷ ; » Ὃ δὲ einer a (20) Τῷ τῆς Λιθύης (27) Au- 
powt. » Καὶ λέγει αὐτῷ ἡ Ὀλυμπιάς" « Ποταπὸς dpx 
ἔστιν ὅ θεὸς οὗτος; » “O δὲ εἶπεν: a Thv μὲν ἡλικίαν 
μεσῆλιξ, xal χρυσόχομος τὴν γαίτην καὶ τὰ γένεια. 
χέρατα ἔχων ἐκ τοῦ μετώπου πεφυχότα, χαὶ ταῦτα 
γρυσῷ παραπλήσια. Ἱτοιμασθῆναι οὖν σε δεῖ, ὡς Bx- 
σίλισσαν, περὶ αὐτοῦ" σήμερον γὰρ ἐν ὀνείρῳ θεωρήσεις 
τὸν θεὸν τοῦτον συγγινόμενόν σοι. » Καὶ ἡ Ὀλυμπιὰς 
λέγει αὐτῷ" « ᾿Εὰν ἴδω τὸν ὄνειρον τοῦτον, 0); 
ὡς μάγον, ἀλλ᾽ ὡς θεόν σε προσχυνήσω. » 


ΚΕΦ, E. 


Ἔνθα Νεχτανεθὼς ἐν σγήματι θεοῦ Ἄμμωνος, ἐν ὁράματι ovy- 
γινόμενος αὐτῇ, λέγει Γύναι, χατὰ γαστρὸς ἔχεις ἄρρενα 
παῖδα ἔκδικόν cov γινόμενον. 

Ἐξέρχεται οὖν ἀπὸ τῆς βασιλίσσης ó Νεκτανεθὼς, 

xai λαμθάνει βοτάνας ἀπὸ τῆς ἐρήμου, ἃς ἠπίστατο (1) 

πρὸς ὀνειροπολίαν, xai πάντας γυλώσας (1) ἔπλασε xr- 


λάθῃς πολυπλάσιον παρ᾽ ἐμοῦ. Toig οὖν σκέψει κτλ. || 9. πολνσχεδὴς. B. C; εὔρεσις C. || 10. scripturze vitio σνμδολόται C. 
unde Bergerus fecit συμθολολύται. || 11. ἐπέστρωται B, ὑπέστρωται C. ἐπιτέτραπται ? || 12. σε B. C, scripsi µε; possis etiam 
σοι aut σε βασιλίδα, ut cod. L. et A. In latinis cod. 3518: quod oporteret me re; inæ vera dicere. || 13. τοῦ κόλπον om. B. || 
14 ἀέριος ὁ δὲ Κρόνος. quod om. B et C, adscivi ex A. Pro ὀφίτης C habet ὀμφίτης. Prarterea Martis mentio excidit ; 
cf. cod. A. || 15. σαπφίρινος C , σαπφήρινος B. || 16. πολντέλησιν C. || 17. ἀναχωρῆσαι C. || 18. γέννησιν C; mox tamen γένε- 
atw..|] 19. αὐτῆς C. B. || 20. ἀποδαλέσθαι... γαμεῖν B. || 21. τὴν om. C; τοῦ om. C. || 22. x«i om. C. || 23. πρὸς τὴν C; μετὰ 
καὶ τῆς B. || 24. Ψενδὴς C. || 25. σοι γενέσθαι C. || 26. εἶπε om. C, et similiter in seqq. || 27. τῷ τ. Λιβύης om. C. 

Cap. V. 1. ἐπίστατο C. || 2. χυμώσας B, γχλώσας C. Codex A de liis multo brevior : Ἐξέρχεται Νεκτανεθὼς dx τῶν 
βασιλείων, ἀναθολὴν δὲ οὐδὲ μίαν ποιησάμενος, ἐπὶ τὴν ἔρημον δραμὼν τίλλει βοτάνας τὰς πρὸς ὀνειροπομπίας ἁρμοζούσας, 
& ὧν μαγεύσας τὸν Ὀλυμπιάδος ὕπνον, ὄνειρον ἀναγεννᾷ ἧς ἤθελεν πράξεως ὥστε ἀληθῶς κατ’ ὄναρ ( καθ᾽ ὄναρ cod. ) ἰδεῖν 





haec sunt ; quibus uti ad prascientias solemus. » Mis dictis, | 


cum acrius in vultum regina intueretur , Olympias ait : 
« Quid ita defigeris, o propheta, ubi me intueris ? » « Recor- 
dor, inquit, oraculi illius quod apud /Egyptum a diis acce- 
peram , quod oporteret me reginx vera praedicere. Quare 
consule super his quie cupis. » Et cum verbo promit ta- 
bulas, quas hujus peritiz docti pinacem nominant. Auro 
enim et ebore variatum pretium (3) cum sui operis admira- 
tione contenderat. Tum promit etiam septem stellas, et 
horoscopum pariter (4), quibus singulis sui metalli (6J*epe- 
cies inerat. Jovem quippe viseres aerino (6) lapide nun- 
cupatum, solem cristallo, lunam adamante, Martem dici 
sub lapide hematite , Mercurium smaragdo; Venus autem 
saphirina erat, Saturnus in ophite; at vero horoscopus 
lygdinus erat. Exinde mirans Olympias stellarum mira- 
hilem varietatem et propius se sistens. « O, inquit , tu in- 
tuere, queso, meam et Philippi congruentiam : nam multa 


fama est, quod, si ex hoste rediens affuerit, abjecta me, velit 
in alteram transmigrare. » Cui Nectanebus statim suam 
adhibet constellationem, exploraturus ea que regina 
petiverat. Quo facto, ait : « Non vana ista ad te fama 
pervenit, sed enim vera est. Ego enim ac si propheta ex 
¿gypto opitulabor, ne quid de divortio formidaveris. Nam 
fatale tibi est, secundum quod prospexi , misceri te deo, 
genituramque filium ultorem omnium , si qua in te Philip- 
pus audebit. » Tum illa, « Et cuinam, inquit, deo ad torum 
debeor. » Respondit : « Ammoni deo Libye. Quare præ- 
paraveris te velim , ut feminis mos est et regine decorum, 
ad hujusmodi nuptias. Videbis ante et somnium et in 
somnio nuptias tibi cum deo futuras esse. » At illa, 
« Hoc, inquit, somnium si somniabo, jam non ut mago utar 
te, enimvero lionore dei venerabor. » 
V. Progressus inde Nectanebus herbas quaerit ad somnio- 

rum imperia necessarias. Quibus carptis atque in succum | 


5. Pretium Vatican. precio A, pretiore B.; mox : suis A. οἱ confuderat Vat. | 4. Horosco ponil pariter A.; horoscopum id cst 
cireulos signorum pariter. B. | 3. Sic B. singuli metalli A | 6. deros A. 


6 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. 


piov θηλυχόσωμον, καὶ ἐπέγραψεν αὐτῷ (3) τὸ ὄνομα τῆς 
Ὀλυμπιάδος: xat ἅψας λύχνον * ἀπὸ τῶν βοτανῶν " (4) 
ἐπεκαλεῖτο ὄρχοις τοὺς πρὸς τοῦτο (5) πεποιημένους δαί- 
μονας, ὥστε φαντασιοῦσθαι τὴν Ὀλυμπιάδα. Καὶ 
θεωρεῖ περιπεπλεγμένον αὐτῇ τὸν θεὸν Ἄμμωνα ἐν «7j 
νυκτὶ ἐκείνη , καὶ ἀναστάντα ἀπ᾽ αὐτῆς εἰπόντα αὐτῆ. 
«Γύναι, κατὰ γαστρὸς ἔχεις ἄῤῥενα τὸν ἔκδικόν σου 
γινόμενον (6). » 


κεφ. ς΄. 


Ἔνθα ἡ Ὀλυμπιὰς παραχαλοῦσα τὸν Νεχτανεθὼ | εἶπεν 
αὐτῷ (1) ] συγγενέσθαι αὐτῇ τὸν θεὸν ὃ, ἐν ὀνείρῳ εἶδεν" ὁ δὲ 
ἠτήσατο αὐτὴν (1) δοθῆναι αὐτῷ χοιτῶνα πλησίον αὐτῆς, 
ἕνεχεν τοῦ χωρὶς φόθον προσελθεῖν αὐτῇ τὸν θεόν. 


Ἀναστᾶσα δὲ ἡ Ὀλυμπιὰς ἐκ τοῦ ὕπνου ἐθχύ- 

` 4 , y y A x 

µασε’ καὶ ταχὺ neu baca ἤγαγε (3) τὸν Νεκτανεθώ, xal 
/ ο. ' Ὕ ` ‘ * uu 

λέγει αὐτῷ: « Ficov τὸν ὄνειρον, καὶ ὃν εἰπές (4) μοι 

θεὸν "Ayora: ἀλλ᾽ αἰτοῦμαί σε, προφῆτα, πάλιν cuva- 

ναμιγῆναι (5) αὐτῷ, xxl μελησάτω σοι πότε μέλλει συν- 


A, c, €. 


φανῶ. » Ὁ δὲ εἶπε: ε Πρῶτον piv, δέσποινα, οἶδας 
οἷος 8) ὄνειρός ἐστιν: ὅτε δὲ αὐτὸς αὐθεντὶ ἐπΏθη σοι, 
χρείαν σοι ποιήσει (5). AAN εἰ κελεύει τὸ κράτος σου, 

χώρημά μοι δὸς τοῦ Χοιμηθῆναί µε (10), αὐτὸν 
ἱλεώσωμαι(ι1) περὶ σοῦ.» Ἡ δὲ εἶπεν- «᾿]δοὺ, ἐν τῷ xor- 
τῶνί μου δέξαι χώρτμα. Καὶ ἐὰν ἐπιτύχω τῆς συλλή-- 
ψεως τοῦ θεοῦ τούτου. μέλλω σε τιμῆσαι ὡς βασί- 
λισσα (12), xat χρήσομαί σοι ὡς πατέρι (13) τοῦ παιδίου 
τυγγάνοντι. » Λέγει αὐτῇ 6 Νεκτανεθώς: e Δεῖ (14) σε δὴ 
γινώσκειν. δέσποινα, πρόδρομος τοῦ εἰσέρχεσθαι τὸν 
θεὸν ἐστὶ τὸ σημεῖον τοῦτο" ἐὰν καθεζομένη τῇ ἑσπέρα 
ἐπὶ τοῦ κοιτῶνός σου ἴδῃς (15) Spaxovra ἑρπίζοντα ἐπί 
σε, χέλευσον πάντας τοὺς παρόντας (16) ἐξελθεῖν- σὺ δὲ 
μὴ ἀποσθέσης (17) τὰ φῶτα τῶν λύχνων, ὧν ἐγὼ σκευά- 

σας εἷς τιμὴν τοῦ θεοῦ ἅπτειν, καθὼς ἐπίσταμαι, δώ- 
ow (18) cot * ἀλλὰ ἀνελθοῦσα ἐπὶ τῆς βασιλικῆς αλίνης 
σου (ιο) ἕτοιμος γενοῦ, xal συγκάλυγόν σου τὸ πρόσω- 
vov καὶ ὅρα (20) τὸν θεὸν, ὃν εἶδες ἐν ὀνείρῳ ἐρχόμενον 
πρὸς σέ. » Καὶ ταῦτα εἰπὼν 5 Νεκτανεθὼς ἐξέρχεται. 
Καὶ τῇ ἐπαύριον δίδωσιν αὐτῷ ἢ ᾿Ὀλυμπιὰς ἔγγιστα 


τοῦ κοιτῶνος αὐτῆς κοιτῶνα. 


εισελθεῖν (6) μοι, ἵνα κἀγὼ (7) ἑτοιμοτέρα τῷ νυμφίῳ 


τὴν Ὀλυμπιάδα περιπλαχέντα αὐτῇ τὸν Ἄμμωνα καὶ συνερχόμενον. Ἀνιστάμενος δὲ λέγει « Γύναι, κατὰ γαστρὸς ἔχεις σὸν ἔχδι- 
xov γινόμενον. || 3. ἐν αὐτῷ Β. || 4. Lacunz signa posui. Integriora habes in latinis. Verha ἀπὸ τῶν βοτανῶν supersunt ex 
illis, quibus auctor dixit : el succum ex herbis expressum super imaginem islam e/fudit. || 5. τούτοις C. malim τοῖς 
πρὸς τοῦτο πεποιχμένοις. || 6. γινόμενον A. quod etiam in argumento cap. reposui. γενόμενον B. C. 

Cap. VI. 1. inclusa de meo addidi. || 2. αὐτῇ cod. || 3. Codex A : Ἀναστᾶσα οὖν τῶν ὕπνων ἡ Ὀλυμπιὰς καὶ τὸ σύμφωνον 
τοῦ λόγου θανμάσασα μετεπέμψατο τὸν μαθηματικὸν, xai Eon  « Εἶδον ὃν εἰπές μοι θεὸν xai συνῆλθέν μοι κχθὼς μάκαρ 
ἰδίως ὥστε µε βούλεσθαι ἐγρηγοροῦσαν αὐτῷ χοινθινεῖν καθ᾽ ἡμέραν * σοὶ δὲ μελήσῃ καὶ τοῦτο. [Πῶς δὲ σὲ τοῦτο λανθάνει as- 
μάζω. Hec alieno loco inculcata ex iis quee cap. VII narrant B et C. ] » Ὁ δὶ eine‘ « [ Οὐδέν µε λανθάνει.] Ἐπειξὴ σὺ 
ἐγρηγοροῦσα ὁμολογεῖς θέλειν αὐτῷ συνέρχεσθαι, δεῖ τινα πρὸς τοῦτο γενέσθαι σκέψιν - ἄλλο ὄνειρος, ἄλλο αὐτοψία - λογίζομαι 
οὖν χωρημάτιον λαδεῖν ὑπὸ σοῦ πλησίον τοῦ κοιτῶνός σον, ὅπως ἐρχομένου τοῦ θεοῦ πρὸς σὲ, φόδῳ τῷ ἐμῷ ' περισχιθῆς ά sic) 
ὑπουργοῦντός pov ταῖς ἐμαυτοῦ ἐπαοιδαῖς. Ὁ γὰρ θεὸς οὗτος ἐρχόμενος πρὸς σὲ L γίνεται πρῶτον δράκων ἐπὶ γῆς ἕρπων συρισμὸν 
πέμπων- εἶτα ἀλλάσσεται eis χεραὸν Ἄμμωνα: εἶτα εἷς ἄλχιμον 'Ἠραχλέα, εἶτα [εἰς] θυρσόχομον ( conjicias θυρσοφόρον; at 
v. Suidas Y. Λύσιππος ) Διόνυσον, εἶτα συνελθὼν ἀνθρωποειδὴς θεὸς ἐμφανίζεται τοὺς ἐμοὺς τύπους ἔχων. » Ὀλυμπιὰς εἶπε - 
« Καλῶς λέγεις, προρῆτα" λάθε τὸν κοιτῶνα. Ἐπὰν δ᾽ ἐγρηγοροῦσα τοῦτον ἴδω , μάθω δὲ τὴν θεοῦ σπορὰν κατεσχτκυῖα 
ἐμαντῇ, τιμήσω σὲ καθὼς Βασιλεῖς (sic): καυχήσομαι δέ σε ὡς πατέρα τοῦ παιδὸς τυγχάνοντα ». Ὁ δὲ εἶπεν ΄ a Προεϊῖπόν σα 
τὸν τοῦ δράχοντος συρισμόν᾽ UN πτύρτς τὸ κῆτος ΄ μᾶλλον δὲ προσηνὴς αὐτῷ xai ἄδειλος ἴσθι ( ἄδηλος ἔστι cod.). Qua se- 
quuntur ad sequens caput pertinent. || 4. εἶπας B. || 5. συναναμιγνύναι B. || 6. συνελθεῖν C. || 7. χἀγὼ ἵνα C. || 8. ἃ οἶδας 
ὄνειρός ἐστι C. || 9. χρείαν καὶ ποιήσει B; pro his C : γνωριεῖ. || 10. μοι C. || 11. ἐξιλεώσσωμαι C. || 12. malim βασιλέα, 
etsi ferri vulgata potest. || 13. πατέρα-τυγχάνοντα B et C ; quod si retinere velis, pro xai χρήσομαί σοι scribendum xxi 
χανχήσομαί σε, uti est in cod. A. Post τνγχάνοντα, in cod. C leguntur, χαθὼς προεϊπόν σοι. Cf. cod. A. || 14. Πρὸς τὸ y- 
νώσχε:ν σε B, quee verba si genuina sint, alia quedam excidisse oportet. Mox pro τὸν Beovin B est τῶν θυρῶν. |, 15. 
ἰδεῖς B. || 16. παρεστῶτας C. || 17. μὴ σθέσἒις τὰ λύχνα τῶν φώτων, dv ἐγὼ σχενάσας B. μὴ ἀποσθέσῃς τὰ φῶτα τῶν λύχνων 
σου, wy ἐγὼ νῦν σχευάσας C. || 18. δούς B. || 19. ἐν τῇ βασιλιχῆ σου κλίνη B. || 20. xai ὅρα C; similiter in latinis explora 
vultum, sc. oculo per velum penetrante; in quo offendisse videtur auctor cod. B, qui scripsit xai γὰρ ὁράσεις. Ceterum 
liec ex sequentibus h. 1. inculcata videntur. 








pressis, efficiat ex cera corpusculum femin:e , c'que nomen 
regina adscribens lectulum ei fabricatur, cui illa efligies 
supraponitur ; juxtaque lucernis accensis, succum het barum 
potentium superfundit, carmenque indicit efficax et secre- 


tum, quo effectum est, ut quidquid ille simulamini cereo* 


loquebatur, id omne fieri sibi regina per somnium sit opi- 
nata. Videt cnim se in complexibus dci , et post complexus 
zudierat sibi ipsum loquentem forlam «6 et utero gravem, 
genituramque filium vindicem. 

VI. Moxque. dehinc illa surgens e lectulo hominem ad 
se vocat, eique somnii retulit visionem. Cui ille: « Hoc, 


3 D us ipse ad. eif , nain cd. 


inquit, somnium est verum; ejus effectus cito subsequetur, 
Quapropter secus cubiculum tuum secreto mihi lectum 
prepargri jubeto, ut si forte aliquis tibimet repentinus 
irruefit metus, possim tibi spes esse subsidii ». Promisit 
regina, et vicinum cubiculo recessum mago tribuit, polli- 
cens honores multos, si conceptu sit potita. Tum magus : 
« Preecursor tibi, inquit, dei ipsius ' aderit , cum se- 
denti superveniet draco reptabundus. Tu vero, eo viso, 
omnes qui aderunt egredi jubeto. Et quum te lecto collo- 
caveris, explora vultum illum quem jam in somno pervi- 
disti, si is Sit. » 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. I, 6, 7. 7 


ΚΕΦ. Z. κοιτῶνα ἔνθα ἦν 6 Νεκτανεθὼς, xat διυπνίζει αὐτόν. Ὁ 
δὲ διυπνισϑεὶς εἶπε « Χαίροις, βασίλισσα, τί pot dvay- 
γέλλεις; ;» H δὲ elne’ « Πῶς σε λανθάνει ταῦτα, προ- 
φῆτα, ἐγὼ θαυμάζω. Ἆρα παραγίνεται ὁ θεὸς οὗτος 
πρός µε ἔτι (12); ἡδέως αὐτὸν ἔσχον. » “O δὲ εἶπε πρὸς 
(2) O δὲ Νεκτανεθὼς ἡτοίμασεν ἑαυτῷ πόκον κριοῦ αὐτήν - « Ἄκουσον, βασίλισσα, ἐγὼ προφήτης elat τοῦ 


Ἔνθα Νεχτανεβὼς ἀπατήσας αὐτὴν ἐν σχήματι θεοῦ, σνγγίνεται = 
ἁπαλώτατον (3) σὺν τοῖς χέρασι τῶν ' κροτάφων αὐτοῦ, θεοῦ * ὅταν οὖν βούλῃ, παράσχου μοι τὸν τόπον τοῦτον 


αὐτῇ. Ἡ δὲ ἔγκυος γινομένη, φοθηθεῖσα ἀπαγγέλλει αὐτῷ, 
δεομένη βοηϑείας. Ὁ δὲ ἀπαγγέλλεται σὐτῇ ὄνειρον πέμπειν 
Φιλίππῳ (1) ἀθωοῦντα αὐτὴν τοῦ τοιούτου ἐγχλήματος. 


xat tavta χρυσῷ παραπλήσια, xat σκῆπτρον ἐθέλινον (4) εἰς τὸ χοιμᾶσθαί µε (13) ἀπαρενόχλητον, ἵνα τὸν συνήθ 4 
χαὶ ἱμάτιον λευχὸν, καὶ τρίθωνα καθαρώτατον ὃ δρακον- | αὐτῷ καθαρμὸν (14) ποιήσω, χαὶ ἐλεύσεται πρός σε, ὅταν 
τιοῦντα (6), καὶ εἰσέρχεται εἰς τὸν κοιτῶνα, ἔνθα ἦν ἐπὶ βούλη. » Ἡ δὲ εἶπεν. « Ἔχε τὸν τόπον τοῦτον ἀπάρτι. » 
χλίνης ἢ ᾿Ολυμπιὰς χατεσχεπασµένη , ἄχρῳ δὲ τῷ Καὶ ἐκέλευσε δοθῆναι αὐτῷ τὰς κλεῖς τοῦ κοιτῶνος. 
ὀφθαλμῷ ἔθλεπε᾽ καὶ δρᾷ αὐτὸν εἰσερχόμενον » καὶ οὐχ | “O δὲ ἐν ἀποχρύφῳ τόπῳ ἀπέθετο ἃ εἶχε, καὶ εἰσήρ- 
ἐδειλίασεν" αὐτὸν γὰρ προσεδόκα εἶναι τὸν θεὸν (e) xa- | χετο πρὸς αὐτὴν (15) δσάκις ἂν (16) ἠθούλετο ἡ Ὀλυμ- 
θὼς καὶ ἐν ὀνείρῳ εἶδεν. Οἱ δὲ λύχνοι ἦσαν φέγγοντες (7), | πιὰς, ὑπονοούμενος παρ᾽ αὐτῇ θεὸς εἶναι ὃ Ἄμμων (1). 
καὶ συνεκάλυψεν (s) ἡ Ὀλυμπιὰς τὸ πρόσωπον ἑαυτῆς, Ἡμέρᾳ δὲ xal ἡμέρα ὠγχοῦτο ἡ γαστὴρ αὐτῆς, xat 


“O δὲ Νεκτανεθὼς ἀποθέμενος τὸ σκῆπτρον ἀναθαίνει | λέγει τῷ Νεχτανεθῷ ἡ Ολυμπιάς" « Ἐὰν παραγενό- — 


ἐπὶ τὴν χλίνην αὐτῆς xat συγγίνεται αὐτῇ, χαί φησι | μενος Φίλιππος εὕρη µε ἔγκυον, τί ποιήσω; » Λέγει 
πρὸς αὐτήν" « Διάμεινον (s) γύναι, κατὰ γαστρὸς ἔχεις | αὐτῇ Νεκτανεθώς « Μηδὲν φοθηθῆς (18), ἐν τούτῳ γὰρ 
- ἄῤῥενα παῖδα ἔκδικόν σου γινόμενον καὶ πάσης τῆς | βοηθήσει σοι (10) 6 θεὸς Ἅμμων, ἐπιστὰς Φιλίππῳ δι᾽ 
οἰκουμένης χοσμοκράτορἁ βασιλέα. » Καὶ ἐξῆλθεν ἀπὸ | ὀνείρου (ου), καὶ μηνύων αὐτῷ τὰ γενόμενα ὥστε (21) 


τοῦ κοιτῶνος ὁ Nextavebors, ἄρας τὸ σκῆπτρον , καὶ | ἀνέγχλητόν σε ποιήσειν ἀπὸ Φιλίππου. » Οὕτως μὲν $ - 


ἀπέχρυψεν (10) πάντα ἃ εἶχε πλανικά. Πρωΐας δὲ yeyo- Ὀλυμπιὰς ἐπλανᾶτο ὑπὸ τοῦ Νεχτανεθῶ διὰ τῆς 
μένης ἐγείρεται (11) ἡ Ὀλυμπιὰς xat εἰσέρχεται εἰς τὸν | μαγικῆς τέχνης (22). 


Cap. VII. 1. Φίλιππον cod., πρὸς Φίλιππον dederat Berger. de Xiv. || 2. Paucis hoc caput absolvit auctor cod. A, qui 
pergit ita : Γενομένων οὖν τούτων τῶν προειρημένων, οὐκ ἐδειλία-»ν ἡ βασίλισσα, ἀλλὰ θαρσεῖα ἤνεγκε τὰς τοῦ θεοῦ petz- 
μορφώσεις. Ὁ δὰ πάλιν ἀνιστάμενος ἀπ᾽ αὐτῆς , τύψας αὐτῆς τὴν γαστέρα εἶπε" « Σπέρµατα ἀνίκητα xal ἀνυπόταχτα διαµεί- 
vate. » Καὶ ταῦτα εἰπὼν ἐξέρχεται πρὸς τὴν ἰδίαν ὑπομονήν. Γίνεται οὖν τῷ τοιούτῳ. Συνῆλθεν λοιπὸν , ἡδέως αὐτῆς ἐχού- 
σης καὶ ὑπὸ δράχοντος, [καὶ ὑπ᾽] Ἅμμωνος, 'Ηρακλέους, Διονύσον πανθεοῦ (πανθεᾶς 5) περιλαμδανομένης. Ὡς δὲ ἡ γαστὴρ 
ὠγχοῦτο, βλέψασα (malim ἐμόλ.) τῷ Νεχτανεδῷ eine‘ « Προφῆτα, τί μέλλω ποιεῖν, ἐὰν παραγενόμενος ὁ Φίλιππος Eyxuóv 
(ἔγκοιόν cod.) µε εὔρη; » 'O δὲ εἶπεν" « Μηδὲν πτοηθῇς, βασίλισσα" ἐν τούτῳ βοηθὸς ἔσται ὁ ερίµορφος θεὸς Ἄμμων ’ ὄνει- 
ον αὐτῷ δείξω, ὥστε ἀνέγκλητόν σε ὑπ᾽ αὐτοῦ μεῖναι. « Οὕτω μὲν ἡ Ὀλυμπιὰς ἐπλανᾶτο, ἀνθρωπίνῳ θεῷ μοιχῷ συνερχομένη, 
πλὴν Αἰγυπτίῳ βασιλεῖ. || 3. ἁπαλωτάτον B et C. || 4. ἐδενιτιχόν B. ἐδέλλινον C. || 5 C post καθαρώτατον habef-: χατέχων τῇ 
χειρὶ αὐτοῦ δρακοντιοῦντα. Si sana est vox nova, desideratur substantivum ; sin minus , possis δράχοντ᾽ ἰοέντα ( fuscum ). Le- 
ctionem cod. B. ad vestem signis dracontes referentibus distinctam spectare aliquis conjecerit. Ego variarum narratio- 
num centones hic male consui puto. Sic etiam ista τρίδωνα χαθαρ. post ἱμάτιον λευχόν abundant; nec supt in latinis; 
deinde in graecis desiderantur latina illa : efficitque ex scientia reliquum corpus veluti draconem. Cod. 7517 fol. 7 
« Et quant la premiere heure de la nuit fut passee, si se transfigura Nettanebuz en dragon par les enchantemens de Part 
magique, et alla sufilant entour le lit de la royne, puis entra au lit et baisa la royne et se deduirent grant piece en- 
semble ». || 6. Εἶναι τὸν θεὸν om. B. || 7. οἱ λύχνοι ἥπτον C. || 8. Κατεκάλνψε κτλ. male h. 1. intruduntur. || 9. διάµεινον, 
vox h. 1. inepte posita; accita ex narratione cod. A, cum qua cf. version. gallic. cod. 7517. || 10. ἀποκρύδει B. ἀπέ- 
οψεν C. || 11. 48 ἐγείρεται C. || 12. ὅτι Β. οὗτος ἔτι, ὅτι C. || 13. pe om. C. || 14. χαθαρισμὸν C. || 15. αὐτῇ C. | 16. 
av om. C. || 17. ὁσάχις ἂν ἠδούλετο” ἡ δὲ Ὀλυμπιὰς ὑπονοουμένη ὡς παρ αὐτῇ θεὸς ἣν ὁ Ἄμμων. B. || 18. φοδηϑεὶς E B. C. 
corr. Berger. || 19. σοι om. C. || 20. ὀνείρων B. | 21. ὥς.. ποιήσῃ ὑπὸ C. || 22. τῆς αὐτοῦ δυνάμεως C. 








VII. Insequenti igitur die locus destinatur mago, isque | « Ergone ultra adesse dignabitur? Nam est mihi ad tales 
providit ex arte vellus arietis mollissimum simul cum corni- | nuptias amor. » Tum magus : « Audi, inquit , o regina : 
bus et sceptrum et amictum candidum, efficitque ex | hujus dei minister ego sum; et tu quum volueris talis ma- 
scientia reliquum corpus veluti draconem, vespere adven- | riti conventum , dicito mihi, atque ego procurabo quo ad 
tantem ad feminam. Quo illa viso cunctos egredi jussit, | te sapius veniat. » At illa mox claves cubiculi mago dari 
deditque sese mox lectulo, et operto capite, solo oculo | jubet; ex quo promtior illis erat in id quod cupiverant 
ad superventum opinati dei curiose intendebat. Atillesce- | commeatus. (Sequentia petita e cod. Reg: 5873, fol. 61.) 
ptro deposito, conscensoque lecto nuptias agit. Exinde Sed jam alvo et lateribus excrescentibus, « Quidnam, 
manu superjecta utero, ait: « Gaudeto, o mulier, te gra- | inquit, o propheta, mihi fiet, quidve nunc facto opus est, si 
vidam ex me, filiumque parituram qui universo orbis do- | adveniens Philippus cum isto meonere deprehendat? » « Ne 
minio potiatur. » Receptoque sceptro exivit. Mane autem | metueris, ille respondit ; opitulabitur enim Ammon ei vitio 
facto, mulier alacrior in cubiculum Nectanebi irrupit; is- | quod suasit, eumque per somnium super facto docebit, 
qne somno excitatus, ut nescius rei, causam quserit ad- | nequid tibi succenseat, quoniam sciat deos hominum po- 
ventus. Tum illa : « Facta, inquit, sunt omnia quee promise- | tentes esse. » In hunc igitur [modum ] Olympias magici 
ras » Et ille in hoc se gaudere respondit. Rursus mulier : | artibus ducebatur. 


8 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. A, 1, ®. 


ΚΕΦ. H. θεὸν ὡραῖον (7) πάνυ, πολιὸν δὲ τὴν χαίτην xai τὸ yé- 
9 νειον (8) [xai ] ἔχοντα κέρατα (9) πρὸς τοῖς χροτάφοις aù- 


"Ἔνθα Φίλιπκος ἐνυπνιασθεὶς, ὀνειροπόλον προσεκαλέσατο | τοῦ γρυσῷ παραπλήσια, xat ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ σχΏπτρον 
καὶ εἶπεν αὐτῷ, πῶς ἐν ὀνείρῳ εἶδέ τινα θεὰν συγγινόμε- | χατέχοντα, νυκτὸς ὑπεισερχόμενον τῇ γυναικί μου 
voy τῷ γυναικὶ αὐτοῦ. Ὁ δὲ ἔφη' Ν Ἀληδής ἐστιν ὁ UPS | Ὀλυμπιάδι, καὶ ἀνακλιθέντα xal συγγινόμενον αὐτῆ - 
καὶ | à To σου τέξει σοι υἱὸν, ὃς χυριεύσει τὸν κόσμον xal ἀναστὰς εἶπεν αὐτῇ - Γύναι, συνέλαθες παῖδα ἄρ- 

peva , ὃς ἐγχαρπώσεται (10) καὶ τὸν θάνατον τοῦ πατρὸς 

(i) Καὶ δὴ λαξὼν θαλάσσιον (2) 6 Νεχτανεθὼς ἱέ- | ἐκδικήσει. Ὑπενόησα δὲ κἀγὼ (11) καταρράπτειν βι- 
paxa, τοῦτον ἐμάγευσεν, xat ὅσα ἐθούλετο εἰπεῖν (3) | θλίνῳ εἰλέῳ [αὐτὸν τὴν φύσιν αὐτῆς ] (12), καὶ τήνδε 
ἐν ὀνείροις τῷ Φιλέππῳ, ó ἱέραξ ἔλεγεν αὐτῷ, μαγικαῖς | σφραγίζειν τῷ ἐμῷ (13) σφραγιστῆρι-. ἦν δὲ 6 δακτύ- 
καχοτεχνίαις παρασχευάσας αὐτὸν ἵπτασθαι (4). Ὁ δὲ | λιος χρυσοῦς ἔγων λίθον, καὶ ἐν τῷ λίθῳ ἐκτύπωμα 
θαλάσσιος ἱέραξ σταλεὶς ὑπὸ τοῦ Νεχτανεθὼ ἦλθεν διὰ | ἡλίου καὶ κεφαλὴν λέοντος χαὶ δοράτιον. Καὶ ταῦτα 
τῆς νυχτὸς ἔνθα ἦν Φίλιππος, xal ἐπέστη αὐτῷ ἱέραξ | ὑπονοοῦντός μου (14) ἔδοξα ἰδεῖν ἱέραχα ἐπιστάντα , ὃς 
λαλῶν ἐν ὀνείρῳ. θεωρήσας δὲ Φίλιππος τὸν ἱέραχα | ταῖς πτέρυξιν αὐτοῦ (15) ἐξήγειρέ µε τοῦ ὕπνου. Ἔρω- 
λαλοῦντα αὐτῷ, xat διυπνισθεὶς (6) μετεχαλέσατο τοὺς | τῷ (16) οὖν καὶ ζητῶ μαθεῖν τὴν τοῦ ὀνείρου ἐπίλυσιν. » 
ἐπισημοτέρους τῶν ὀνειρολυτῶν, xal διηγήσατο αὐτοῖς | Καὶ λέγουσιν αὐτῶ οἱ ὀνειροκρίται" « Φίλιππε βασιλεῦ, 
τὸν ὄνειρον λέγων αὐτοῖς. « Εἶδον (") κατ᾽ ὄναρ (e) τινὰ * Kühe“ ἀληθής ἐστιν 6 ὄνειρός cou (17) τὸ γὰρ σφραγίζειν 


Cap. VIII. 1. Codex A : Καὶ δὴ λαθὼν ἱέραχα πελάγιον xai τοῦτον μαγεύσας ὀνειροπόμπιον παιεῖ τῷ Φιλίππῳ. Eide γὰρ θεὸν ^ 
εὔμορφον, πολιὸν, χεραὸν, τρόπον Ἄμμωνος, σνγχοιμώμενον τῇ Ὀλυμπιάδι, [καὶ] ἀνιστάμενον τῆς κοίτης λέγειν αὐτῇ * 
a Κατὰ γαστρὸς ἔχεις ἐξ ἐμοῦ παῖδα, καὶ σοῦ xai τοῦ πατρὸς Φιλίππου γινόμενον ἔχδιχον. » Ὑπενόησε δὲ xal τὴν φύσιν zv- 
τῆς Dwa βίδλον (ser. εἰλέῳ βίδλον seu βιθλίνῳ, funiculo papyraceo) χαταρράπτειν αὐτὸν xai σφραγίζειν δακτυλίῳ χρυσῷ ἐν 
λίθῳ γλνφὴν ἔχοντι κεφαλὴν λέοντος, ἡλίου χράτος xai δοράτιον. Ἔδοξε δὲ lépaxa ταῖς πτέρυξιν διυπνίζειν αὐτόν. Ταῦτα ἰδῶν 
ἀνίστατο, xai μετεπέμψατο ὀνειροπόλον, [xai] διηγεῖτο τὸν χρησμόν (ὄνειρον7). Ὁ δὲ ἔφη᾽ « Βασιλεῦ, ἀληθῆ σὺ ἐθεάσω ὄνει- 
gov’ ἔγχνος (ἔγχοιος cod. ) Ὀλυμπιὰς, πλὴν ὑπὸ θεοῦ" τὸ γὰρ σφραγίζειν τινὰ τὴν φύσιν αὐτῆς πίστεως γέμει- οὐδεὶς γὰρ 
κενὸν ἀγγεῖον σφραγίζει, ἀλλὰ μεστόν. Ἐπειδὴ δὲ βίθλῳ καταρραφεῖσα ἦν ἡ φύσις, Αἰγυπτία ἦν ἡ σπορά οὐδαμοῦ γὰρ 8:- 
6λος γεννᾶται εἰ μὴ ἐν Αἰγύπτῳ πλὴν οὗ ταπεινὴ, ἀλλὰ vào λαμπρὰν τύχην καὶ ἔνδοξον καὶ πιστὴν ( nisi forte verbum ex- 
ciderit , repone λαμπρὰ, εὐτυχὴς κτλ. ) διὰ τὸν χρυσοῦν δαχτύλιον. TY γὰρ χρυσοῦ ἐνδοξότερον, dt’ οὗ καὶ θεοὶ προσχυνοῦν- 
ται; Ὁ δὲ λίθος ὁ τῆς γλυφῆς κεφαλὴν λέοντος [xai ἡλίου] κράτος καὶ δοράτιον [ἐχούσης] λόγον ἔχει τοιοῦτον (τοι οὗτον cod.)- 
6 γὰρ γεννώμενος (cod. γενόμενος) μέχρι τῆς ἀνατολῆς φθάνει (1. φθάσει) ὥσπερ λέων δορυαλώτους τὰς πόλεις ποιούμενος. 
Τὸ δὲ τὸν θεὸν χριοχέρατον [xai] πολιὸν εἶναι 6 τῆς Λιθύης ἐστι, Ἅμμων θεὸς 6** (duo verba evanida). » Οὕτω χρίναντος τοῦ 
ὀνειροπόλον, συμπαθής ἐγένετο Φίλιππος εἰς τὸ ὅλως συνειληφέναι τὴν Ὀλυμπιάδα χύειν θεοῦ. Ceterum cum iis quae hoc 
capite narrantur confer Plutarch. Alex. c. 1 et Stephan. Byz. v. Αλεξάνδρεια. || 2. sacrum in latin. Intellige circum ac- 
cipitrem, quem Plinius H. N. X,8, prosperrimi augurii nuptialibus negotiis dicit; monef hoc Bergerus, addens : 
« Le texte grec moderne à cet endroit de l'histoire d'Alexandre dit : ἕνα πούλιον λεγόμενον Κονχονθάγια. » || 3. εἰπεῖν τὸν 
ἱέρακα C. || 4. καὶ ἐλάλησε τῷ Φιλίππῳ ἐν ὀνείρῳ, καθὼς προσετάχθη παρὰ tod Νεχτεναθῶ. Ὁ οὖν Φίλιππος θεωρήσας C. ἢ 
5. διυπνισθεὶς ἐν πολλῇ ταραχῇ, ἀποστείλας εὐθέως ἤγαγεν ὀνειροπόλον τινὰ Βαθυλώνιον ἐπίσημον ὄντα, καὶ λέγει αὐτῷ C. 
lj *. ἰδοὺ B. N 6. κατ’ ὄνειρον C. || 7. εὔμορφον C. || 8. xai γενιῶντα (γενειῶντα correx. Berger.) χρυσῷ παραπλήσιον, καὶ 
κέρατα χριοῦ ἔχοντα χρυσῷ xai αὐτὰ παραπλήσια C. || 9. Post κέρατα B addit xai αὐτὰ, qua delevi. Irrepserunt ex nar- 
ralicne cod. C, ubi : xai αὐτὰ παραπλήσια. Verum totum locum ad verba codicis C revocare non ausus sum, quo- 
niam ex antecedentibus patet auctorem cod. B. duas certe narrationes ante oculos habuisse, quas pro lubito miscuerit. 
|| 10. Παιδίον ἄρρεν, ὃς ἐγκαρπώσεται xai τ. θάνατον B; παῖδα ἄρρενα ὃς καὶ θάνατον C. || t1. δὲ ἐγώ C. || 12. καταρράπτειν 
βιθ)ίον ἑλωὰν καὶ τήνδε app. B; χαταρράπτειν βιθλίον τήνδε xxi ago. C. Verba τὴν φύσιν petivi ex sqq. et ex cod. A. Ber- 
gerus conjecit βύῶῳ Nevo τήνδε, xai ; ingenios *, modo tum statuas vocem Netlog, quae deest in cod. C., a sciolo ad- 
ditam esse, quum hac explicatio ὀνειροπόλῳ reiinquenda sit. || 14. v. τῷ ἐμῷ abesse debebant. || 15. μου, ὑπενόουν. ἔδοξα 
C. || 16. à; χατεπτέρυξέ µου xai ἐξέγειρέ pe C. || 17. Pro his cod. C : Ti por λέγει τοῦτο; Λέγει οὖν αὐτῷ ὁ ὀνειροπόλος 





VIN. Sed Nectanebus sibi sacrum accipitrem parat, | citare me pulsu videbatur alarum. Quid istud est igitur 
eumque secretius monet ire ad Philippum, quem per no- | quod portenditur? » Tum interpres : « O Philippe, verum 
ctem assistens mandatis opinionibus complet. Quippeterritus | istud est, nec in aliud interpretandum, ut assolet, opina- 
somnio, evocatoque rex somniorum interprete, sic ait : | bile. Quod enim vidisti signari virginal feminz, fidem 
« Vidi, inquit, per quietem deum quendam, facie formo- | rei visze testatur. Consignatio enim fides est atque veritas, 
sum , et canitie caesariatum capitis et genz , arietis tamen | ex quo pernosti quod illa concepit : nemo enim vas vacuum 
cornibus insignitum , supervenisse Olympiadi conjugi mea, | consiznaverit. Ut hac* biblo, quippe cum biblus ista vel 
seque illi nuptiis miscuisse. Quibus patratis hoc etiam verbo | carta nullibi gentium nisi in nostra tellure gignatur : AEgy- 

"addiderat : « Excepisti, inquit, o mulier, marem filium, | ptium igitur semen est, quod conceptum est; non tamen 
qui adserat te, et patris ultor esse laudetur. » Tum mulie- | humile, sed clarum plane et regium , propter aurei annuli 
ris virginal biblo contegere , signareque annulo aureo vide» | visionem. Hoc enim metallo nihil scimus esse pretiosius : 
batur, cui inscalptio erat solis efligies et leonis caput hastili | in quo etiam deorum effigies veneramur. Sed quoniam 
sulyecto. Que cum vidissem, accipiter superveniens ex- | signaculum quod solis forma visebatur, [et] subter leonis 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. I, 8— 10. | 9 


τὴν φύσιν τῆς γυναικός σου πίστεώς ἐστι δηλωτικὸν ὅτι 
xai (18) συνέλαθεν ἡ γυνή σου, οὐδεὶς γὰρ (19) κενὸν dy- 
γεῖον σφραγίζει, ἀλλὰ μεστόν περὶ δὲ τὸ (20) xavappa- 
πτειν βυθλίῳ (21), οὐδαμοῦ βύθλος γεννᾶται εἰμὴ ἐν Αἰγύ- 
nto Αἰγυπτία οὖν (22) f; σπορὰ τυγχάνει, οὐ ταπεινὴ, 
ἀλλὰ λαμπρὰ xat ἔνδοξος (23) διὰ τὸν χρυσοῦν δακτύλιον" 
τί γὰρ χρυσοῦ ἐνδοξότερον ; διὸ χαὶ οἵ προσκυνοῦντες (24) 
τοὺς θεοὺς ἐν αὐτῷ τιμῶσιν. Ἡ δὲ σφραγὶς ἢ τὸν ἥλιον 
ἔχουσα καὶ ὑποκάτω κεφαλὴν λέοντος xal δοράτιον" οὗτος 
ὅ γεννώμενος (35) παῖς μέχρι τῆς ἀνατολῆς φθάσει πάντας 
χαταπολεμῶν (26) ὥσπερ λέων xat δορυαλώτους ποιῶν 
(27) τὰς πόλεις, διὰ τὸ ὑποκείμενον δοράτιον. Τὸ δὲ 
ἑωρακέναι σὲ (28) θεὸν καὶ χριοῦ κέρατα xal πολιὰν τὴν 
χαίτην ἔχοντα, οὗτος ἐστὶν ó τῆς Λιθύης θεὸς Ἄμμων. » 
Οὕτως οὖν διακρίναντος τοῦ ὀνειροπόλου (29), ody ἡδέως 
αὐτοῦ ἤχουσεν ὁ Φίλιππος. ᾿Ηγωνία (30) οὖν Ὄλυμ- 


- πιὰς οὐ θαῤῥοῦσα τῷ Νεχτανεθῷ ἐπὶ τῷ γενομένῳ (51) 


δι᾽ αὐτοῦ περὶ τοῦ Φιλίππου. 
ΚΕΦ. Θ΄. 


Ἔνθα Φίλιππος φοδουμένην Ὀλυμπιάδα πληροφορῶν, ws ἐκ 
θεοῦ ἔστι καὶ οὐχ ἐξ ἄλλον τινὸς τὸ τῆς συλλήψεώς σου.. 


Ἰλθὼν δὲ δ Φίλιππος ἀπὸ τοῦ πολέμου εἶδε 


Φίλιππε κτλ. || 17. ἀλτθές ἐστιν ὅπερ εἶδες ἐν ὀνεί 


τὴν γυναῖκα αὐτοῦ τεταραγμένην πάνυ, χαὶ λέγει 
αὐτῆ" « Γύναι, τὸ γενόμενόν σοί παρὰ τὴν σὴν αἰτίαν 
συνέθη- ἀλλότριον γὰρ τὸ ἁμάρτημα, καθώς μοι ἐδη-- 
λώθη κατ᾽ ὄναρ, ἵνα σὺ ἀνέγχλητος Eon: πρὸς πάντας (2) 
γὰρ δυνάμεθα of βασιλεῖς, πρὸς δὲ τοὺς θεοὺς οὗ δυνά- 
μεθα οὔτε γάρ τινος τοῦ δήμου (3) ἠράσθης, ἀλλ᾽ οὔτε 
τινὸς τῶν εὐπρεπεστάτων χαρακτήρων.» Καὶ ταῦτα 
εἰπὼν 6 Φίλιππος εὔθυμον τὴν Ὀλυμπιάδα κατέστη- 
σεν" ἡ δὲ Ὀλυμπιὰς ηὐχαρίστει τῷ προμηνύσαντι προ- 
φήτη τὰ γεγονότα (4) τῷ Φιλίππῳ. 


ΚΕΦ, I’. 


Ἔνθα Φίλιππος ὀνειδίζει τὴν ᾿Ολυμπιάδα ὡς πλανηθεῖσαν, καὶ 
οὐχ ὑπὸ θεοῦ ἔχουσαν κατὰ γαστρός. Ἡ δὲ ἀπαγγέλλει τῷ 
Νεχτανεδῷ ᾿ ὁ δὲ μεταμορφωθεὶς εἰς δράκοντα, ἔμπροσθεν 
Φιλίππου, πληροφορῶν αὐτὸν, φιλεῖ αὐτήν. 

Καὶ μεθ᾽ ἡμέρας ὀλίγας συνὼν (1) τῇ Ὀλυμπιάδι 
Φίλιππος 6 βασιλεὺς λέγει πρὸς αὐτήν᾽ « ᾿Επλάνησάς 
με» γύναι, οὐχ ὑπὸ θεοῦ συλλαθοῦσα , ἀλλ᾽ ὑπό τινος 
ἑτέρου” καὶ ἐμπεσεῖται εἷς τὰς χεῖράς µου. » Ἀκούσας 
δὲ ταῦτα Νεχτανεθὼς, δείπνου μεγάλου ὄντος ἐν τῷ 
παλατίῳ, xat πάντων εὐωχουμένων σὺν τῷ βασιλεῖ 
Φιλίππῳ διὰ τὴν τούτου ἐπιδημίαν, μόνου δὲ τοῦ βα- 
σιλέως Φιλίππου χατηφοῦς ὄντος διὰ τὸ ἔγχυον εἶναι 


. || 18. καὶ ὅτι Β. || 19. οὐδεὶς καινὸν Β. || 20. περὶ τοῦ Ο. || 21. uterque 


codex : καταρράπτειν σε βιθλίον. || 22. γὰρ C. || 23 καὶ ἔντιμος καὶ ἔνδοξος C. || 24. δι᾽ οὗ καὶ οἱ θεοὶ προσχυνοῦνται C. A. || 
25. γενόμενος C. || 26. πάντα πολεμῶν B; deinde ὥσπερ λέων addidi e cod. C. || 37. ποιήσει C. || 28. σε om. B. || 29. Debebat 
B. διακρινάντων τῶν ὀνειροπόλων. Miscet diversa. || 30. ἡγονία B et C; correx. Berger. || 31. γενωμένῳ B, γενναµένω C. 
Ceterum postremis his facile careres. 

Cap. IX. Codex A perg't : Νικήσας οὖν τὸν πόλεμον εἰς τὴν Μακεδονίαν ἐποιήσατο τὴν ἐπάνοδον. Ὡς δὲ ἦλθεν εἰς τὰ Ba- 
σίλεια, ἐνυπόπτως ἡ Ὀλυμπιὰς ἠσπάσατο αὐτόν" Tj xai καταθλέψας Φίλιππος εἶπεν ἑτέρω evanida haec] παρεδόθης, Ὀλυμ- 
πιὰς (« Royne, lu a pechie, quant tu as ce donné à autre que à moi ; εἰ elle commença à muer couleur. Et quant 
le roi l'apperceut , si lui dist : Certes tu n'en dois estre reprise, car tu souffris ceste force de dieu. Cod. 7517. fol. 8 
ad nostrum etiam in aliis proxime accedens. )* * ὅτι ἁμαρτήσασα οὐχ ἥμαρτες θεὸς γάρ σε εἰς τοῦτο ἐθιάσατο. Καὶ ἐκ 
θεοῦ γεννήσασα παῖδα, Φιλίππον πατρὸς ἀναγορεύσεις αὐτόν" πάντα γὰρ τὰ περί σου δι᾽ ὀνείρων ἐθεασάμην. Οὕτως εἰπὼν 
εὔθυμον τὴν Ὀλνμπιάδα ἀποκατέστησεν. || 2. εἰς πάντα C. || 3. τοῦ δήμον τινό: C. || 4. γενόμενα C. 

Cap. X. Cod. A : Ἐν τοσούτῳ δὲ ἐν τοῖς βασιλείοις χρύφα διάγων ὁ Νεκτανεδὼς ἤχονσε Φιλίππου λέγοντος Ὀλυμπιάδι * 
« "Ἐπλάνγσάς µε, γύναι" οὐ γὰρ ἐκ θεοῦ σύλληψιν ἔχεις, ἀλλ᾽ ὑπ᾽ ἀνθρωπίνης φύσεως. » Ὡς δὲ εὐωχουμένων αὐτῶν , ἀλλάξας 
ἑαυτὸν διὰ τῆς μαγείας εἰς δράκοντα πολὺ μείζονα τοῦ πρώτου ἦλθεν καὶ διὰ μέσον τοῦ τρικλίνου ἐσύριζεν ἐξαχουστὸν xal 
φοθερὸν σύρισµα, ὥστε φόδον τινὰ xai ταραχὴν τοῖς καταχειμένοις ἐμθάλλεσθαι. “H δὲ τὸν ἴδιον ἐραστὴν ἰδοῦσα Ὀλνμπιὰς 
προσέτεινε (l. προέτεινε) τὴν δεξιάν ὁ δὲ ἐξεγείρας ἑαυτὸν ἐπέθηκεν ἑχντοῦ τὸ γένειον εἰς τὴν χεῖρα ( χεῖραν οοι].), τὸ δὲ ὅλον 
σῶμα πρὸς τὸν χόλπον προσθαλὼν [xai] τὴν δίχηλον ( δίχειλον cod.) γλῶτταν (suppl. προδαλὼν ἐφίλησεν αὐτὴν] τεκμήριον (τὲ 





caput hastile quoque adjacens erat, sic ipse, quisque na- 
scetur, in Orientis usque veniet possessionem , omnia au- 
dens, quc natura est leonis , idque vi et hasta faciet , quo- 
niam una vidisti. Enimvero quoniam deum capite arietino 
testaris eundemque canum esse, deus Libyæ Hammonis 
nomine. » Hanc interpretationem interpretis tunc non 
sa quo satis animo Philippus accepit, quodque homine 
concepisse mulierem credidisset. 

IX. Festinata igitur re bellica , Macedoniam ad sua repe- 
dat. Quo reditu mulier audito trepidatior erat, solatiis 
tamen ejus Nectanabus assidebat. Tandem igitur adveniens 
Philippus ut ingressus est , reginam, quum diffidentius sibi 
occursare conjugem inlueretur, in hæc verba solatus est : 
« Me quidem clam res gesta non est, libensque te venia 


impertio, quippe tibi non inhaerente culpa, sicuti prascivi 
sompnio defensante quod factum est , ab omni culpa quam 
adlani (quo ablavi?) posses. Regibus quoque sicuti in 
alios vis est, ad deos tamen potentia fixerit (Aixa erit Berg.; 
Jluxa erit?). Nequetescio popularis alicujus amori servisse, 
enimvero dei deorum pulcerrimi. » His dictis animum mu- 
lieris instauraverat. Agit ergo gratias uxor venice eique qui 
sibi spem ejus videbatur prophetare, Nectanabo. 

X. Igitur agebat interim Philippus cum muliere conju- 
galiter. Nectanabo vero præsens quidem, sed invisitatus, 
una agebat; neque videri se ex arte magica concesserat. 
Denique et interfuit aliquando eflervescenti jam Philippo 
et conjugem increpanti, quod ille conceptus non ex deo 
mulieri foret. Quod quum auribus Nectanabus usurpassel, 


10 


"Ὀλυμπιάδα τὴν γυναῖκα αὐτοῦ , ἐπὶ πάντων (2) ὃ Ne- 
χτανεθὼς μεταθαλὼν«ἑαντὸν εἰς δράχοντα μείζονα τοῦ 
πρώτου εἰσῆλθε μέσον τοῦ τρικλίνου (s), xal ἐσύρισε 
φοθερὸν ὥστε τὰ θεμέλια σεισθῆναι τοῦ παλατίου. Οἱ 
δὲ συνεσθίοντες τῷ βασιλεῖ θεωρήσαντες τὸν δράκοντα 
ἐπήδησαν (4) φόθῳ συνεχόμενοι * ἡ δὲ Ὀλυμπιὰς èr- 
γνοῦσα τὸν ἴδιον νυμφίον, προσέτεινε τὴν δεξιὰν αὐτῆς 
χεῖρα, xal ἐξεγείρας ἑαυτὸν ó δράχων ἐπέθηχε τὸ γένειον 
καὶ ἐχύχλωσεν πάντως, χαὶ εἰσῆλθεν ἐπὶ τὰ γόνατα 
Ὀλυμπιάδος xat προθαλὼν τὴν δίχηλον (5) αὐτοῦ γλῶσ- 
σαν κατεφίλησεν αὐτὴν, τεκμήριον στοργῆς ὃ δράχων 
πρὸς τοὺς θεωροῦντας ποιούμενος’ xat τοῦ μὲν Φιλίππου 
ἅμα μὲν φοθουμένου ἅμα δὲ θαυμάζοντος xai ἀχορέ- 
στως προσέχοντος, μεταθάλλεται (6) 6 δράχων εἰς ἀετὸν 
καὶ ἵπταται xal ἀποχωρεῖ. “O δὲ Φίλιππος ἐκ τοῦ 
φόθου ἀνανοήσας (7) εἶπε" a Γύναι, τεκμήριον τοῦ περὶ 
σὲ ἀγῶνος ἐθεασάμην τὸν θεὸν βοηθοῦντά σοι ἐν τῷ 
χινδύνω- τίς δὲ ὁ θεὸς, οὐκ οἶδα- ἔδειξε δὲ ἡμῖν καὶ 


ΚΑΛΑΙΣΘΕΝΗΣ.Α, ια ιδ. 


πιοῦ. « Ἡ δὲ Ὀλυμπιὰς εἶπεν αὐτῷ-« Καθὼς (9) ἐδήλω- 
σεν αὐτὸς ὅτε μοι συνῆλθεν, ἁπάσης Λιθύης θεὸς (10) 
Ἄμμων ἐστίν. » Ὁ δὲ Φίλιππος ἰδὼν ταῦτα ἐμακάρι- 
Çev ἑαυτὸν, θεοῦ σπορὰν μέλλοντα καλεῖν (11) τὸ τικτό- 
μενον ἐκ τῆς ἰδίας γυναικός. 


ΚΕΦ, ΙΑ΄. 


Ἔνθα Φίλιππος καθεζόμενος, ὄρνις ἀνελθοῦσα ἔτεκεν ἐν τῷ 
κόλπῳ αὐτοῦ mov’ τὸ δὲ πεσὸν καὶ χλασϑὲν, ὄφις ἐξ αὐτοῦ 
διῆλθε. Στμειολύτην δὲ προσκαλεσάμενος, διηγεῖται αὐτῷ 
τὸ σημεῖον " ὁ δὲ ἐπέλυσεν αὐτῷ πάντα. 

Μετὰ δὲ ἡμέρας τινὰς καθεζομένου τοῦ Φιλίππου ἕν 
τινι τῶν βασιλικῶν συμφύτων (1) τόκων, ὀρνέων δια- 
φόρων πλήθη ἐνέμοντο ἐπὶ τῷ τόπῳ. xai (2) αἰφνιδίως 
ὄρνις ἁλλομένη εἰς τὸν χόλπον Φιλίππου τοῦ βασιλέως 
ἔτεκεν ὠόν. Καὶ ἀποκυλισθὲν ἐκ (3) τοῦ κόλπου αὐτοῦ 
πεσὸν εἰς τὴν γῆν ἀπερράγη, dy οὗ ἐξέπεσε μικρὸν δρα- 
χόντιον, ὅπερ πολλάκις χυχλεῦσαν ἔξω τοῦ ὠοῦ (4), πάλιν 


θεοῦ Ἄμμωνος (8) μορφὴν xat Ἀπόλλωνος xat Ἄσχλη- I ἐζήτει εἰσελθεῖν ὅθεν ἐξῆλθεν. Καὶ βαλὼν ἔσω (a) τὴν xe- 
καὶ fotov cod.) στοργῆς καὶ φιλίας πρὸς τοὺς θεωμένους xal αὐτὸν τὸν Φίλιππον ἐπιδεικνύμενος. Καὶ ταῦτα κράξας πρὸς čv- 
δειξιν ἀφανὴς ἐγένετο. Τοῦτο ὁ Φίλιππος θεασάμενος Eon: a Τοῦτον τὸν δράκοντα εἶδον εἷς (ἴδιον εἶναι cod. ) τὸν πύλεμον πρὸς 
τοὺς ἀντιδίκους συνέχρον ( συνεκτρέχοντα vel tale quid) xal σνρμῷ τὸ πλῆθος αὐτῶν (τῷ πλήθει σαὐτὸν cod.) ἀναποδίζειν 
ποιοῦντα ( Eadem tangit cod. 7517 fol. 9 : le roy dist : Beaulx seigneurs, sachiez vrayement que je vi ce dragon le 
jour que je me combati à mes ennemis. »). "Eyanápile μὲν οὖν ἐπὶ τούτῳ λοιπὸν [ἑαυτὸν] ὁ Φίλιππος θεοῦ στορᾶς μέλλων 
καλεῖσθαι σπέρμα. (Postrema corrige et supple e cod. B. ). || 1. συνὼν B. || 2. ἐπὶ πάντων ὁρώντων C. || 3. μέσον τῆς xi- 
νης B. μέσως τοῦ τριχλίνον C. || 4. malim ἐξεπήδησαν. || 5. δίχειλον B. Predov C., correx. Berger. [| 6. µεταθάλλεται xə- 
τὸν B; in C. locus ita habet : ποιούμενος” xai τοῦ μὲν Φιλίππου... προσέχοντος. Ταῦτα δὲ πράξα- Νεκτεναδὼ πρὸς ἔνδειξιν 
ἀφανὴς ἐγένετο, μεταθαλὼν ἑαυτὸν ἐκ δράχοντος εἰς ἀετόν " καὶ τὸ ποῦ ἐχώρχσε περιττόν ἐστι λέγειν. Quae orta sunt ex coa- 
Matis narrationibus cod. B et A., etsi demta particula xai ante τοῦ μὲν Φιλίππου verba bene procederent. || 7. νούσας 
C. ἀγανακτήσας B. || 8. Haec igitur in antecedentibus omisit auctor. || 9. po: add. C. || 10. θεὸς om. B. || 11. x2- 
λεῖσθαι C. 

Cap. ΧΙ. Codex A : Mer’ ὀλίγας παντελῶς ἡμέρας Ev τινι συμφύτῳ (συγχύτῳ cod. ) τόπῳ βασιλείων (βασιλείου col. ) xz- 
θεζοµένου τοῦ Φιλίππου, παντοίων ὀρνέων παρ᾽ αὐτοῦ τρεφομένων καὶ ἐν τῷ χωρίῳ νεμομένων (νεμομένου COd.), πρὸς τὴν 
ἡσυχίαν ἐν φιλολόγοις βιθλίοις γενομένου αὐτοῦ, ὄρνις ἥμερος νεοττὸς (νόθος cod.) εἰς τοὺς κόλπους αὐτοῦ ἀἁλλομένη ἔτεκεν 
ὡόν ὃ (καὶ) χυλισϑὲν ἐπὶ τῆς γῆς ἐρράγη ᾿ ἀφ᾽ οὗ ἐξεπήδησε μικρὸν δρακόντιον- χυχλεῦον δὲ τὸ mov, ὅθεν ἐξῆλθεν, κχτεισελ- 
θεῖν βουλόμενος, πρὶν βάλλει ἔσω τὴν χεφαλὴν ἐτελεύτησε. Τούτου γενομένου, ταραγϑεὶς οὐ μετρίως ὁ Φίλιππος μετεπέμψατο 
τὸν κατὰ ἐχεῖνον τὸν χρόνον ἐπίσημον σημειολύτην Ἀντιφῶντα, xai ὑφηγεῖτο αὐτῷ τὸ γενόμενον. Ὁ δὲ πρὸς τοῦτο * ᾽Αντιγῶν 
εἶπε" a Yio; σοι ἔσται ὃς βασιλεύσει xai περιελεύσεται τὸν ὅλον κόσμον τῇ ἰδίᾳ δυνάμει πάντά- ὑποτάσσων ᾿ οὗτος δὲ εἰς τὰ 
ἴδια σ»στρέφων ὀλιγοχρόνιος τελεντήτει. Ὁ γὰρ δράκων βασιλιχόν ἐστι ζῶον' τὸ δὲ mov παραπλήσιον κόσμῳ (κόσμου COU. ), ὅθεν ὁ 
δράκων Einer" χυχλεύσας δὲ τὸ mov xxi συστρέψαι βουλόμενος, πρὶν βαλη (Βάλλη cod.) τὴν κεφαλὴν εἰς τὴν γεγεννηχνῖαν αὐτὸν 
πατρίδα ἔξωθεν (l. ἔφθασεν) τελευττχέναι ». Οὗτος μὲν οὖν ἐπιλύσας τὸ στμεῖον δοματισθεὶς ἐξείη (δωρατισθεὶς s. δωρτῆεὶς 
ἐξήει). || 1. συμφύτων om. B. || 2. καὶ om. C. || 3. ἀπὸ B. || 4. χυχλεῦσαν τὸ ἔξωθεν τοῦ ὡοῦ C. || 5. ἔσωθεν C. || 6. ἀφηγήσατο 








conviviumque celebre et regium pararetur ob reversionem | agmen in spiram mansuelius colligit, εἰ genibus [ sinum] 
scilicet Philippi [votum ac reditum |, omnium erat visere | mulieris insidens promtum os porrigit, et [cum ibi] , snico 
dapsilem satis diffusamque lasciviam, nec tamen Philip- | lingua vibrato, osculum uxoris affectat, ne quid omnino 


pum frontem in letitiam explicasse, quod prergnantem 
mulierem admodum suspectaret. Ergo ut jam tempus 
convivandi erat, statim se reficit Nectanabus et reformat in 
illum draconis quidem seductiorem ( prod. ?) aliquantulum 
tractum, eoque reptabundus triclinium penetrat, tum 
spectabili specie , tum majestate corporis totius, tum etiam 
acumine sibilorum adeo terribili et divino, ut fundamenta 


eliam parietesque conclavis quati ac motari viderentur. 
Ceteris igitur persultantibus ac delabentibus metu, una 


Olympias , quo fidem faceret divino commercio, manum 
protendit ad bestiam. At vero draco, ut lubenliam sui 
proderet, et caput in sinum mulieris extendit, et omne 


— — — ------- 


conjugali fidei deesset apud eum maritum, cui tal's visio 
proderetur. Hic Philippus una metu unaque admiratione 
discedit. Sed ultra Nectanabus inspiciens (inspicienti?) 
draconem verlit in aquilam et vplatu facessit e medio. 
Tunc ex admiratione sobrius Philippus : « O conjux , ait , 
patuit vero argumentum divini circa te cultus, — Vidimus 
enim deum auxiliantem tibi periclitanti , quamvis quis is sit 
nesciam : quippe ut Jovem credasex aquila, ut Hammonem 
ex dracone. » 

XI. Enimvero pavens cum in quadam regia parte Phi- 
lippus sessitaret , in qua aves plurima circumerrarent, isque 
intentus rebus agendis an'mum occupavissel , repenie gal- 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. I, 11, 12. πι 
ΚΕΦ. ΙΒ΄. 

Ἔνθα Ὀλυμπιὰς γεννῶσα τὸν ᾿Αλέξανδρον ἦν. Ὁ δὲ Νεκ- 
τανεδὼς αὐτὸς μαντεύει τὴν γέννησιν αὐτοῦ. 

Καὶ τελεσθέντος τοῦ χρόνου τοῦ τεκεῖν, ἡ Ὄλυμ- 
πιὰς καθίσασα ἐπὶ τὸν χυοφόρον δίφρον (1) ὥδινε (2): πα- 
ρεστὼς δὲ (3) 5 Νεκτανεθὼς, καὶ καταμετρήσας τοὺς οὐ- 
ρανίους δρόμους ἐψυχαγώγει αὐτὴν τοῦ μὴ σπεῦσαι (4) 
ἐπὶ τῶ τοχετῷ, xal συγχλονήσας τὰ κοσμικὰ στοιγεῖα 
τῇ pay τέγνη χρώμενος ἐμάνθανε τὰ ἐνεστῶτα (ο) τῇ 
φύσει καὶ λέγει αὐτῇ" » Γύναι, ἐπίσχες σαυτὴν, ἐὰν γὰρ 
νῦν ἀποχυήσης, ὑπόδουλον xal αἰχμάλωτον τέξεις (6). » 
[Πάλιν οὖν τῆς γυναικὸς ὑπὸ τῶν ὠδίνων ὀχλουμένης καὶ 
μηχέτι δυναμένης χατασχεῖν τοὺς ἐκ τῶν ὠδίνων ré- 
νους (7), ó Νεχτανεθὼς (8), « Καρτέρησον, ἔφη, ὀλίγον, 


φαλὴν ἐτελεύτησεν. Ταραχθεὶς δὲ Φίλιππος μετεστείλατο 
τινὰ σημειολύτην xai ὑφηγήσατο (9) αὐτῷ τὸ γεγονός()). 
Ὁ δὲ σημειολύτης εἶπεν (8) ἐμπνευσθεὶς ὑπὸ τοῦ θεοῦ" 
a βασιλεῦ, ἔσται σοι υἱὸς, ὃς περιελεύσεται τὸν ὅλον (9) 
κόσμον πάντας τῇ ἰδίᾳ δυνάμει ὑποτάσσων, ὑποστρέφων 
δὲ εἰς τὰ ἴδια ὀλιγοχρόνιος τελευτήσει (16)* ὁ γὰρ δράκων 
βασιλικὸν ζῶόν ἐστι" τὸ δὲ mov παραπλήσιον τῷ χόσμῳ, 
ὅθεν ὁ δράκων ἐξῆλθεν. Κυκλεύσας (11) οὖν τὸν κόσμον 
χαὶ βουλόμενος ὅθεν ἐξῆλθεν εἰσελθεῖν οὐκ ἔφθασεν, ἀλλ᾽ 
ἐτελεύτησεν. » Ὁ μὲν οὖν σημειολύτης ἐπιλύσας τὸ-ση- 
μεῖον καὶ δῶρα λαθὼν (13) παρὰ τοῦ βασιλέως Φιλίππου 
ἐξῆλθεν. 


B. Antiphon codicis A est τερατοσκόπος ille, de quo veterum testimonia collegit Ruhnkenius sive Van Spaan in Diss. 
De Antiphonte orat. cap. IV. || 7. τὰ γενόμενα G || 8. ἐμπν. ὑπὸ τ. 0. εἶπεν αὐτῷ C. || 9. ὅλον τὸν C. || 10. xai πάντα.. ὑπο- 
" τάξει, ὑποστρέψων καὶ εἰς τ. ἴδια, ὀλιγοχρόνιος δὲ τελευτήσει B. Dedi verba cod. C, nisi quod cum B et A omisi vocem βα- 
σίλεια post ἴδια. || 11. χυκλευσάµενος scripsit Berger. || 12. λαδὼν post vocem Φιλίππου ponit C. 

Cap. ΧΙΙ. Cedex A uberioris narrationis preebet centones , adeo tamen mancos et dilaceratos, ut scriba ne verbum 
quidem eorum, quee exararet, intellexisse videatur. Persanari locus sine meliorum librorum praesidio non potest. Τοῦ δὲ 
χρόνον τῆς χνήσεως πληρωθέντος, χαθίσασα ἡ Ὀλυμπιὰς εἰς τὸν σωτήριον κνοφόρον δίφρον ὠδίνων ἤρξατο ' παραστὰς δὲ αὐτῇ 
ὁ Νεχτανεθὼς χαταμετρήσας τοὺς οὐρανίους τῶν ἀστέρων δρόμους πρὸς τὴν τῶν ζωδιαχῶν χύκλων κίνησιν εἶπε" « Ἀνάστηθι 
μιχρὸν èx τοῦ δίφρον [ τὴν ὥραν] περίπατον λαμδάνουσα. Ὁ γὰρ ὁ καρπὸς (leg .6 γὰρ καρκίνος) xal ὁ παμφχὴς ἥλιος " τετρά- 
ζυγον πλῆθος ἰδεῖν αἰθερίων ζώων * κατόπιν ἰόντα τὸν γεννώμενον ταύτῃ τῇ ὥρᾳ " πάντα ἀπὸ οὐρανοῦ καταστρέφει. Περι- 
κρατῆς σεαντῆς [supple ἴσθι vel γενοῦ,], ὦ σεθασμία, καὶ τοῦτον τὸν ἀστέρα" ὁ γὰρ χαρχίνος * καὶ Κρόνος ἀπὸ τῶν ἰδίων τέχνων 
ἐπιόουληθεὶς, διδύµην σπορὰν ἀργαίης (ἀρχαίης 9) στάχνος ἐκτεμὼν (ἐχτεμόντων ὃ) * ἐπιποντομέδοντα Ποσειδῶνα xal νερτέ- 
ριον Τ]λουτῶνα μιμνησκόμενος οὐράνιον Διὸς ἀμφοῖ (&ipióvrac?) τὸν θρόνον. Ταύτῃ τῇ ὥρᾳ γεννήσεις αἱμελιαῖον' χω (ἴσχον 7) τὸ 
βραγὺ καὶ ταύτης τῆς ὥρας΄ ἡ γὰρ χερασφόρος μηνὶ ταύρῳ ζυγῷ (1. Μήνη ἐν ταύρων ζυγῷ vel τανρόζυγος) προλιποῦσα τὸν ὕψιστον 
ἐπὶ γῆς κατέθη οὐ χάλος (1. χαλῶς ), εὐδυμείαν (1. Ἐνδυμίωνα) εὔχαλον περιπτύξασα παῖδα, Διὸς τὰ χρήσιμα, πυρὶ φλέγει 
τελεντᾷ ( τελενταίῳ 2). Οὐδ᾽ οὕτως ἐστὶν ὁ αἰθερίης ἱλαρὸς τόκος᾽ ἡ γὰρ φιλοθάλαμος Ἀφροδίτη , ἥροτος τοξότη (1. Ἔρωτος to- 
ξότου) μήτηρ ἀπολέσει σοι ὁπληγὸν (1. ἀπ. σνοπλῆγα) Ἄδωνιν. Ταύτῃ τῇ ὥρᾳ ὁ γεννώμενος βιθλιάδων (ὥσπερ ὁ Βύδλιος 
Ἄδωνις”) γύναιχῶν σέλας λαθὼν διεγειρεῖ χοπετὸν παρ᾽ (1. περὶ) αὐτοῦ. * καὶ τὸν λέοντος Ἄρεος θυμὸν " οὐ γὰρ φίλιππος καὶ 
πολέμιος, νῦν δὲ ἄνοπλος, γυμνὸς ἐφ᾽ (1. ἀφ) ἡλίον ἐπὶ λέχτροις μοιχιλίας (μοιχιδίοις) αἰνιγματίσθω (sic): ὅθεν χαταφρονηθήσεται 
ὁ γεννώμενος ταύτη τῇ ὥρᾳ. Ἐπιμένων (ἐπίνειμον 5 ) ἐπὶ (ἔτι) τοῦτον τὸν “Ἑρμοῦ ἀστέρα, βασιλεῖ (1. βασίλισσα) τὸν αἰγιχέρωτα * 
περὶ τὸν δυσώνυμον.Οὕτως γεννήσεις πολυγράµµατον ἐραστὴν ( ἐριστὴν 2) ὑστεροφρονοῦντα (Vacuum spatium scriptor cod. reli- 
quit quinque fere verborum) τὸν ἴδιον παῖδα, ταύτῃ τῇ ὥρᾳ τέρας γεννᾶς. Κάθισον εὐκόπως νυνὶ ξὴ, βασιλεῖ (βασίλισσα), πρὸς 
τὸν εὐεργεσίας ( Εἰλειθυίας 2 nisi Edepy. Junonis epitheton) δίφρον, xai δίδον περισσοτέρως xal εὐτονοτέρως τὰς γεννητρίας 
ὠδίνας ` ὁ γὰρ φιλοπάρθενος Ζεὺς μηροτράφιτον (μηροτραφῆ 2) εὖδιος Διόνυσον ἀναδείξας εὔδιον, μεσουρανίσας χριὸς Ἄμμων ye- 
νόμενος ἐπὶ τὸν εἰδύχροον ἰσχυὸν (γεν. εἰλύχρ. ἰσχνὸν 5) Αἰγύπτιον ἄνθρωπον xoopoxpatopa βασιλέα ἀποχαθιστά ταύτῃ τῇ 
ὥρα γέννησον. "Αμα δὲ τῷ τοῦτο εἰπεῖν πεσόντος ἐπὶ γῆς τοῦ βρέφους, ἀστραπὴ γέγονεν, βροντὴ ἐξήχησε, σεισμὸς ἐγένετο, 
ὥστε τὸν πάντα κόσμον σνγκινηθῆναι. || 1. δίφρον om. B. || 2. ὠδύνει C. || 3. δέ om. B. || 4. σπένδειν τὸν τοχετὸν B. || 5. τῇ 
φύσει om. C. || 6. ἢ μέγαν τέρας add. C. || 7. μηκέτι κατασχεῖν δυναμένης τῶν πλείστων πόνων C. || 8. ὁ N. ἔφη χαρτ. C. 








lina supersiliens ejus in sinum confidensque enixa est ovum. 
Sed ovum illud, evolutum sinu ejus, humi concrepuit. 
Cujusque testula dissultante , dracunculus, ut pote tantilli 
conclavis, protinus egredi visitur; isque sa-pe circumcur- 
sans et ambiens ovi testulam velle se rursus eo unde emer- 
serat con:lere; sed priusquam cupitum ageret, morte præ- 
ventus est. Ea visio parvum [ἰ. haud parvum] scrupulum 
Philippo in animum injecerat. Rex denique Antiphontem, 
qui conjector id temporis egregius habebatur, arcessiri ju- 
bet, eique aperit rem visitatam : gallinam, ovum, dracuncu- 
lum, circuitum, mortem dracunculi. Sed enim Antiphon, 
ad incrementum peritia» sus dei adminiculo inspiratus, infit 


regem docere : filium mox ei fore qui omnem mundum 
obiret , omnemque ditioni subjugaret ; hunc post ambitum 
mundani laboris, domum jam se vertente, occasu celeri 
periturum.  « Draco quippe, ait, est regale animal. Ovum 
vero forma mundialis est. Ex quo quum draco eru- 
pisse videatur, post omnem rotunditatis illius ambitum cir- 
cui:se atque ingredi eo unde ortum habuerat cupivisse, prius. 
quidem mortuus quam id fieri perveniret : cuncta hac quae. 
preedicta sunt portendisse liquet. » Et his quidem in hunc 
modum interpretamenti sui fidem fecerat apud Philippum. 

XIT. Appetente autem jam partitud:nis tempore , conse- 
derat Olympias, oncri partus levando *. Et mugitu omni 


(5 Post hxc ita pergit cod. 8319 fol 7 : Sed assistens Nectanahus, inspectansque calitus cursus motusque astrorum , « Mane, 
ait, queso, mi muller, et vim partitudinis vince. Quippe si nunc fit editus partus, servilem quidem captivumque illum futuram 
astra minantur. » Atque quum obdurasset mulicr, ac secundis aculeis pulsaretar, rursus admonet magus : Nunc etiam , queso, in- 
«μπε, obdura pauluium, mi mulier; quia si nunc editu victa fueris, gallus ct semivir crit qui nascitur. » At tunc demum intuens 


12, 
γύναι" ἐὰν γὰρ viv ἀποχυήσης, γάλλος ἔσται καὶ ἀπρό- 
χοπος ó γεννώμενος (9). » Τινὰ (ιο) δὲ παρηγορίαν καὶ 
Γρηστοὺς λόγους Νεχτανεθὼς παρεῖχεν, xat τὴν Ὀλυμ- 
πιάδα ἐδίδασκεν τὰς χεῖρας τοῖς φυσιχοῖς πόροις ἐπέχειν' 
αὐτὸς δὲ τῇ ἰδίᾳ μαγεία χρώμενος κατεῖχε (11) τῆς 
γυναικὸς τὸν τοχετόν. []άλιν ουν χατανούσας τοὺς 
οὐρανίους δρόμους τῶν χοσμικῶν στοιχείων ἐπέγνω τὸν 
σύμπαντα κόσμον μεσουρανοῦντα , xai λαμπηδόνα τινὰ 
ἐξ οὐρανοῦ ἐθεάσατο ὡς τοῦ ἡλίου μεσουρανοῦντος, καὶ 
ἔφη πρὸς τὴν Ὀλυμπιάδα, a Δίδου νῦν πρὸς τὸν τοχε- 
τὸν (12) φωνήν. » Kai αὐτὸς δὲ ἐπένευσεν αὐτῆς τὸν 
τοκετὸν. χαὶ εἶπεν αὐτῇ. « Βασίλισσα (13), ἄρτι τέξεις 
χοσμοχράτορα. » “H δὲ Ὀλυμπιὰς μεῖζον βοὸς µυχη- 
σαμένη ἀπεχύησε παῖδα ἄῤῥενα σὺν ἀγαθῇ τύχη. Τοῦ 
δὲ παιδὸς πεσόντος εἰς τὴν γῆν, ἐγένοντο βροντῶν τύποι 
ἀλλεπάλληλοι καὶ ἀστραπῶν φωτισμοὶ, ὥστε τὸν σύμ- 
παντα χόσμον κινεῖσθαι. 


ΚΕΦ. IT". 


Ἔνθα Φίλιππος οὐκ ἦθελε θρέψαι τὸ τεχθέν" ἀλλ᾽ ὡς θεοῦ 
σπορὰν ἔθρεψεν αὐτὸ εἰς μνήμην τοῦ πρώτου αὐτοῦ παιδός. 
Ὃ δὲ ᾿Αλέξανδρος ἀνατραφεὶς, εἰς πολέμους ἐσχόλαζε χαὶ τῷ 
βασιλεῖ Φιλίππῳ of ἱπποφορθοὶ φέρουσι τὸν Βουκέφαλον 
ἵππον. 


Πρωΐας δὲ γενομένης, ἰδὼν Φίλιππος τὸ τεχθὲν rar- 


KAAAIZOENHZ.A, ty. 


δίον ὑπὸ Ὀλυμπιάδος ἔφη « Ἠθουλόμην μὲν αὐτὸ 
μὴ ἀναθρέψαι διὰ τὸ γέννημα ἐμὸν μὴ εἶναι: ἀλλ᾽ ἐπειδὴ 
ὁρῶ τὴν μὲν σπορὰν οὖσαν θεοῦ, τὸν δὲ τοκετὸν ἐπί- 
σηαον καὶ (1) κοσμικὸν, τρεφέσθω εἰς μνήαην τοῦ τελευ- 
τήσαντός µου παιδὸς γεννηθέντος (1) ἐκ τῆς προτέρας UCU 
γυναικός: καλείσθω δὲ ᾿Αλέξανδρος. » Καὶ οὕτως si- 
πόντος τοῦ Φιλίππου, πᾶσαν ἐπιμέλειαν ¿Adubave τὸ 
παιδίον’ στεφανηγορία δὲ καθ᾽ (3) ὅλην τὴν Μακεδονίαν 
ἐγένετο (4) καὶ τὴν Πέλλην xat τὴν Θράκην. Καὶ (5) ἵνα 
μὴ ἐπὶ πολὺ βραδύνω τὸν λόγον περὶ τῆς ἀνατροφῆς As- 
ξάνδρου ἀπογαλακτισθεὶς (6) ἀναθιθάζεται τῇ ἡλικία. 
Ἀνδρωθεὶς δὲ ὁ Αλέξανδρος τὸν χαρακτῆρα οὐ; ὅμοιον 
εἶγε Φιλίππῳ οὐδὲ (2) Ὀλυμπιάδι τῇ μητρὶ (9) ἀλλ᾽ οὐδὲ 
τῷ υπείραντι, ἀλλ᾽ ἰδίῳ τύπῳ χεχοσμηυένος, μορφὴν 
μὲν εἶχεν ἀνθρώπου, τὴν δὲ χαίτην λέοντος, τοὺς δὲ cg- 
θαλμοὺς ἑτερογλαύχους (9), τὸν μὲν δεξιὸν χατοφερή (10) 
ἔχων. τὸν δὲ εὐώνυμον γλαυκόν - ὀξεῖς δὲ τοὺς ὀδόντας 
ὡς δράχοντος (11), ὁρμὴν δὲ ἀνέφηνε λέοντος ὀξεῖαν (12). 
Κατὰ χρόνους δὲ αὐξήσας εἰς τὰ μαθήματα ἐμελέτα. 
Ἐγένετο δὲ αὐτοῦ τροφὸς Λανίχη (13) ἡ Μελάντος ἀδελ- 
Ph, παιδαγωγὸς xai ἀνατροφεὺς Λεωνίδης, διδάσκαλος 
γραμμάτων Πολυνείχης (14), μουσιχκΏς δὲ Λεύχιππος Λή- 
µνιος (15), γεωμετρίας δὲ Μενεκλῆς (16)6 Πελοποννήσιος, 
ῥητορικῶν δὲ λόγων Ἀναξιμένης (17), φιλοσοφίας δὲ "A ot 
στοτέλης. Ἀλέξανδρος δὲ πᾶσαν παιδείαν xal ἆστρο- 


[| 9. ὁ γενόμενος C. || 10. διά τινα B; πότε δὲ παργγορίαις καὶ χρηστοῖς λόγοις ὁ N. ἀνίστατο ταύτην, xai ταῖς χερσὶ tabs zug. 
πόρους ἐδίδασκε ἐπέχειν τὴν ‘OA. C. || 11. κατέσχε τὸν τῆς γεν. tox. C. || 12. πρὸς γέννησιν C. aptius. || 13. βασιλέα B οἱ C. 
Cap. ΧΙΙ]. 1. Καὶ om. C. || 2. γενομένον C. ¡| 3. ἐφ᾽ C. || 4. ἐγίνετο C. || 5. ἵνα οὖν C. || 6.ἀπεγαλακτίσθη καὶ ἀναδιδά”εται B. 
117. ἀλλ᾽ οὐδὲ C. || 8. αὐτοῦ add. C. || 9. Codex A Alexandrum fuisse dicit ἑτερόφθαλμον” τὸν (τὸ cod. ) μὲν γὰρ εἶχε γλανχὸν , 
τὸ δὲ pay. Atque sic etiam Tzetzes Histor. XI, 368. || 10. χατοτερῆ B et C; κατωφερῆ scripsit Berger. ; aliud quiddam re. 
quiritur, nisi dixeris quosdam alterum oculum χατωφερῆ alterum ἀνωφερῆ inepte finxisse, aut superesse vocem χατωςερῆ 
ex deperdito narrationis loco, ubi de cervice regis εἰς εὐώνυμον dellexa verba facta sint. Ego puto η. l. fuisse v. πυανοθλέτα- 
cov, vel potius χνανοχόρην (alleri nigra quasi pupilla est, in latin. ). Gallus in cod. 7517 : Pun estoit noir, et l'autre 
rair. || 11. ὥσπερ πασσαλίσχονς cod. A. || 12. ὁρμὴ δὲ ἀνέφτνε X. ὄξυ B; τὸ δὲ ὄρμημα λέοντος ἀγρίου A, ubi deinceps ad- 
duntur : πρόδηλον εἶχε τὴν φύσιν ὁποῖος anobrcetat.:|| 13. Λεκάνη C. Acuxxvr, B. Vid. Athenaeus IV, p. 129 A. In cod. A, fords 
vitiis ubique inquinato , locus hic ita ad verbum habet : ἐπεὶ δὲ τῆς παιδικῆς τάξεως παιδαγωγῶσιν αὐτῷ Λακρητῆτις (4la- 
crinis in latinis) Medavog " τροφεὺς Λεωνίδης διδάσκαλος δὲ γραμμάτων Ι]έλλεος Moduvzixx;* μουσικῆς δὲ Λίμνιος (Le- 
mnius lat.) Adxınno;, γεωμετρίας παιδοπονήτιος Μένιππος, ῥητορικοῦ δὲ λόγου Ἀθηντῖοι Ἀριστομάνης (Scr. Ἀναξιμένης Ἄρι- 
στοχλέους ), φιλοσοφίας δὲ Μιλήσιος Ἀριστοτέλης ὁ πλοχτύπιος (ὁ πολύκλειτος7) δὲ Λαμψάχης ὁ σαρωτᾶς. || 14. Hic Ha- 
datos (sic enum scribendum ) in cod. A dicitur. Fortasse indicatur Periander Pellzeus, Marsy# pater; si recte Bernhar- 
dyus conjecit. Periandrum, non vero Marsyam γραμματοδιδάσχαλον Suide (v. Μαρσύας) dicendunr fuisse. V. fragm. 
Hist. Alex. p. 41 not. || 15. Αλκιππος A ct latina, qui in bis, ut in reliquis, incorruptiora, puto, praebent; Λιμναῖος C, 
Λυμναῖος B, λίμνιος A, Lemnius latin. || 16. Μέλεμνος B. C, quod nihili est; e latinis dedi Μενεχλῆς; Μένιππος cod. A. 
{ 17. Ἀξιαμένης. C. Ἀξιομένης: Anaximenes Aristoclis (quod patris nomen ex uno praeterea Suida v. "Aval. novimus ), 





ingemiscens vehementius exegit puerum, qui vi ad humum 
lapsus est. Motus protinus terre insequitur, et tonitruum 
crepor ventorumque conflictus, tum etiam fulgurum co- 
ruscatio , prorsus ut viseres omnem mundum una cum illa 
partitudine laborantem. 

XIN. Ergo ait et Philippus post solatia gratulatoria : 
« Equidem mili fuisse, o mulier, consilium profitebor non 
nutriendi quod natum est, propterea quod id de meo semine 
non provenerit ; sed enim cum videam sobolem esse divinam, 
editationemque ipsam elementis et diis pariter cordi fuisse , 


votis educationis accedo; inque memoriam ejus filii qui 
mihi natus occubuit de prioribus nuptiis, Alexandri ei no- 
men dabo. » Post vero regalius et competentius alcbatur. 
Nam et coronaria obsequia eidem undi que confluebant ; tum 
Macedonia, tum Pella, tum Thracia multigenisque alii: 
gentibus in id certantibus. Atque in his excgit spatia la- 
ctandi. Vultu formaque omni alienus a Philippo; ne matri 
quidem ad similitudinem congruus ; ei quoque cujus sem'ne 
creabatur, facie diversus : sed suo modo [et filii] pulcerri- 
mus : subcrispa paululum et flavente casarie ; et coma sic- 


astrorum cursus motnsque elementorum , sic ait : « En tempus est quo [adde : quod] editum erit, totins(que] mundi dominio ce- 
lebrabitur. Tunc ipsi vehementius ingemiscetis, excgit puerun, etc. 


PSEUDO-CALLISTHENES.LIB. I, 13. 13 


νομίαν μελετήσας καὶ ἀπολυόμενος ἐκ τῶν μαθημάτων, 
τοὺς συμμαθητὰς αὐτοῦ ἐδίδασκε κατὰ μέρος, xal εἰς 
πόλεμον αὐτοὺς [ἐδίδασκε κατὰ μέρος, καὶ εἰς πόλεμον 
αὐτοὺς] ἤθροιζε, xai μόνος συνῆπτε τὴν μάχην. Ὁπότε 
δὲ ἑωράχει μέρος ἡττώμενον ὑπὸ τοῦ ἑτέρου, εἰς τὸ 
ἡττώμενον μέρος μετέθαινε, xat ἐδοήθει καὶ πάλιν 
ἐνίκα, ὡς φανερὸν ἦν ὅτι αὐτὸς ἦν (18) ἢ νίκη.. Οὕτως 
μὲν οὖν (19) Ἀλέξανδρος ἀνετρέφετο. Καὶ μετὰ τῶν στρα- 
τευμάτων ἐπὶ τὸ καμπιχὸν ἔτρεχεν. μελέτηυα (20) καὶ 
τοῖς ἵπποις ἐναλλόμενος ἵππευεν. "Ev μιᾷ οὖν τῶν 
ἡμερῶν Χομίζουσιν οἱ τοῦ Φιλίππου ἱπποφορθοὶ ἐκ τῶν 


θέντα. κάλλει διαφέροντα τοῦ Πηγάσου (23): ὃν κομίζομέν 
σοι, δέσποτα, Θεασάμενος δὲ αὐτοῦ τὸ μέγεθος Φί- 
λιππος (24) ἐθαύμασε. Bla δὲ φερόμενος ὑπὸ πάντων 
χατείχετο. Οἱ δὲ ἱπποφορθοὶ daw. « Μέγιστε βασι- 
λεῦ, ἀνθρωποφάγος ἐστίν.» “O δὲ βασιλεὺς Φίλιππος 
εἶπεν" « Ἀληθῶς ἐν τούτῳ πληροῦται τὸ ἐν τοῖς "Ἕλλησι 
παροίαιον (25), ὅτι ἐγγὺς ἀγαθοῦ πέφυχε καχόν: ἀλλ᾽ ἐπει- 
δὴ αὐτὸν ἐνηνόχατε, λήψομαι αὐτόν. » Καὶ ἐκέλευσε τοῖς 
ἐπὶ τοῖς ἵπποις (26) αὐτοῦ ποιῆσαι σιδηροῦν κάγκελλον καὶ 
τοῦτον ἐγκλεῖσαι (27) ἀχαλίνωτον' « xal τοὺς μὴ ὄντας 
ὑπηκόους τῆς ἐμῆς βασιλείας, ἀλλ᾽ ὑποπίπτοντας τῷ (28) 


ἱπποφορθίων αὐτοῦ πῶλον (21) ὑπερμεγεθέστατον [δυσὶν 
ἁλύσεσι δεδεμένον] (22) xat παρέστησαν αὐτὸν Φιλίππῳ 
τῷ βασιλεῖ, Aeyovres « Δέσποτα βασιλεῦ, τοῦτον τὸν 
ἵππον ἐν τοῖς βασιλικοῖς ἱπποφορθίοις εὕρομεν γεννη- 


νόμῳ ἀπειθοῦντας ἢ ἐπὶ ληστείᾳ ληφθέντας αὐτῷ παρα- 


θάλλετε.ν Καὶ ἐγένετο ὡς (29) ἐκέλευσεν ὁ βασιλεύς. 


Lampsacenus, in versione latin. Hinc emendavi cod. A; in quo etiam ista : Λαμψάκης ὁ σαρωτὰς ( Λαμψακηνὸ- ô νεώ- 
_tepo¢?) ad Anaximenem retrahenda fuerint. Vox Μιλήσιος olim pertinuerit ad mentionem Anaximenis, nam Milesium 
Anaximenem 1nagistrum Alexandri fuisse etiam Cedrenus p. 130 ait. Quamquam infra quoque c. 16 cod. A. Aristo- 
telem Milesium dicit. || 18. nv om. C. || 19. οὗτος B; οὖν om. C. Totum hunc locum usque ad χοµίζονσιν οἱ τοῦ Φιλ. non 
habet cod. A. || 20. ἐπὶ τὸν x. E., omisso μελέτημα, B. || 21. ἵππον C. Cod. A. ita : καὶ δὴ κομίζουτι ποτὲ [πρὸς Φίλιππον] 
δῶρον οἱ τῆς Καππαδοχίας ἄρχοντες ἐκ τῶν ἱπποφορθίων (ἱπποφορῶν cod.) πῶλον ὑπερμεγέθη πιλλοῖς περιφρονρούμενον 
δεσμοῖς" ἀνθρωποφάγον αὐτὸν ἔφασαν εἶναι. Ὃν ὑποθλέψας Φίλιππος καλὸν τυγχάνοντα, εἶπεν * Ἀληθῶς ἐν τούτῳ κτλ. || 22. 
δ. ἁλ. 6. om. B. || 23. τῷ μὲν χάλλει διαφέροντα τοῦ Πηγάσου, τῇ δὲ γνώμῃ δράχοντος ἀνημέρου. Καὶ πολλοὺς ἐξ ἡμῶν xa- 
τέφαγε. Μόλις δὲ ἠδυνήθημεν περιγενέσθαι αὐτοῦ, ὃν χομίζομεν. κτλ. add. C. Serioris cujusdam additamentum agnoscis ex 
sequentibus ubi : βασιλεῦ, ἀνθρωποφάγος ἔστι. || 24. Φίλιππος ὁ βασιλεὺς , καὶ ὅτι βοὸς κεφαλὴν ἔχει ἐχτετυπωμένην [ἐν] τῷ 
δεξιῷ μηρῷ καὶ χέρας ἐν τῇ κεφαλῇ, ἐθαύμασε C. Bucephali nominis explicationem cap. XV repetit cod. C , una cum cod. 
A et B. Nostro igitur loco serius demum addita hac sunt. || 25. προοίμιον B. C. corr. Berger. ; mox ἀγαθῶν.. καλόν B. || 


26. τοῖς προπολίοις (|. τ. προπόλοις ) C. || 27. ἐγκλῆσαι C. || 28. sic A; bron. ὑπὸ τῷ νόμῳ B; ὑποπ. ἢ τῷ νόμῳ C. || 29.. 


καθὼς C. 





ut leoninz ; oculi egregii decoris, alteri admodum nigra 
quasi pupilla est, levo vero glauca atque cali similis ; pro- 
fususque omni spiritu et impetu quo leones , ut palaın vi- 
seres quid de illo puero natura promitteret. Crescebat ergo 
ut corporis gratia ita studiorum quoque et prudentiae ma- 
jestate et cum his una regi discipline. Ejus nutrix Ala - 
crinis erat, padagogus atque nutritor nomine Leonides, 
literature Polynicus magister, musices Alcippus ( Alcispus 
cod.) Lemnius, geometriae Menecles Peloponnesius, ora- 
torie Anaximenes' Aristoclis Lampsacenus, philosophis 
autem Aristoteles ille Milesius. 

Enim de milite (de disciplina s. institutione regis dis- 
serere ? ) quia hic longa res est et propositum interturbat , 
de[que] ea, siquid inquirere curiosius voles, sat tibi lector 
habeto , graecum Favorini librum , qui Omni genere historic 
superscribitur. Iic etiam generis Alexandri inveneris se- 
riem , cui generis principium preestitisse ferunt Oceanum et 
Thetidem, exinque fluxisse per Acrisium Danaumque at- 
que Persea multosque alios in Perdiccae genera vel Philip- 
porum. Nam ne Olympiadi quidem secus propago generosa 
est : cui diligentia pari a mundi principio per Saturnum at- 
que Neptunum, tum etiam Telamona seriem generis atte- 
xuit, ad tertiumque Neoptolemum docet prosapiam deflu- 
xisse, cujus [uxor] Anasafia (sic) mater Olympiadis 
cuit. Igitur ad Alexandrum mens recurrat. 


Erat quidem ille ad omnes litteras jam peritus, et .sibi 
quisque ludus in puero imperiale aliquid fuerat meditamen- 
tum. Nam sicubi tempus cum labore lectiónis absolverat , 
et judicare solitus inter equales, et industriari quoties 
inter hos argumenta jurgii nascerentur : ac tunc alteri jur- 
gantium favens , ubi partem illius ingenio sublevasset , soli- 
tus in contrariam resultare, rursusque contra eam cui paullo 
ante prius fuerat dicere. Itaque cum spe utrique parti 
utilis favisor ac strenuus victor foret, opinionem non frustra 
sibi spectabilis ingenii confirmarat. Interea viri qui armenta 
vel equitia curabant, equum spectabilis forme pulcritu- 
dine absolutum regi deducunt , aiuntque illum armenti qui- 
dem regalis genus [tum] forma tum pedibus ad Pegasi fa- 
bulam opinabilem, et si quis fuisse Laomedonti ejusmodi 
praedicatur. Nec secus senserat Philippus. Nam et actu 
corporis et linea pulcritudinis movebatur. Sed addit equi- 
sius : « Haec quidem, o rex , sunt in hoc equo talia : sed est 
ei vitium beluile, namque homines edit, et in hujusmodi 
pabulum sexvit.» Et « Heu, rex ait, numnam illud in isto 
proverbium est , quod semper [propter] rebus bonis deteriora 
commutant? Enimvero quoniam deductus est, claudi eum 
atque ali curabitis, sed claustris scilicet praferratis. 
Quisque enim succubuerit legibus tristioribus, hujuscemodi 
melius objectabitur lanienze. » Et bsec quidem rex , et cum 
dicto jussa complentur. 


14 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ.Α, S. 


ΚΕΦ. IA’. 


Ἔνθα ᾿Αλέξανδρος ῥίψας xarà τοῦ χρημνοῦ τὸν Νεχτανεδὼ 
καὶ ἔτι ἐμπνέοντα αὐτὸν εἰπόντα, ὡς πατήρ σου τυγχάνω᾽ 
xai βαστάσας αὐτὸν ἄπεισι πρὸς τὴν ᾿Ολ.μπιάδα. 


Ὃ δὲ Αλέξανδρος προέχοπτε τῇ ἡλικία, xai yevous- 
νος ἐτῶν δώδεχα μετὰ τοῦ πατρὸς εἰς τὰς παρατάξεις (1) 
τῶν στρατευμάτων παρεγένετο χαὶ χαθώπλιζεν ἕαυ- 
τὸν xai συνώρμα τοῖς στρατεύμασι, xal τοῖς ἵπποις 
ἐφήλλετο, ὥστε δρῶντα τὸν Φίλιππον εἰπεῖν « Té- 
χνον Ἀλέξανδρε, φιλῶ σου τοὺς τρόπους xal τὸ yev- 
ναῖον, οὗ τὸν χαραχτῆρα, ὅτι οὐχ ὅμοιός μοι (2) τυγγά- 
vet (3). Λυπηρὰ δὲ ταῦτα πάντα τῇ Ὀλυμπιάδι ἐτύγχα- 
νε. Καλεῖ οὖν (4) τὸν Νεχτανεθὼ πρὸς ἑαυτὴν ἡ Ὀλυμπιὰς 
xal λέγει αὐτῷ" « Σκέψαι τί βούλεται περὶ ἐμοῦ dX- 
' λιππος. » Bele δὲ τὸν πίναχα καὶ τοὺς ἀστέρας σκέπτεται 
περὶ αὐτῆς. Παρακαθήμενος (5) δὲ αὐτοῖς 6 Ἀλέξανδρός 
φησι ^ τὸν Νεχτανεθώ" « Πάτερ (6), οὓς τοίνυν (/) 
λέγεις ὧδε ἀστέρας ἐν τῷ οὐρανῷ φαίνονται; » Ὁ δὲ 
«Kai μάλα, ἔφη, τέχνον. » Καὶ λέγει αὐτῷ Ἀλέξαν- 
δρος « Οὐ δύναμαι αὐτοὺς ἰδεῖν; (8) » “O δὲ eine 


a Ναὶ, τέχνον, δύνασαι. o [O δέ" «Πότε,» “O oc 
« Ἑσπέρας. » ] Ἑσπέρας δὲ γενομένης παραλαθὼν Ne- 
κτανεθὼς τὸν Ἀλέξανδρον φέρει αὐτὸν ἔξω τῆς πόλεως 
εἰς ἔρημον τόπον" xal ἀναθλέπων εἰς τὸν οὐρανῶν ἐδεί- 
χνυε τῷ Ἀλεξάνδρῳ τοὺς οὐρανίους ἀστέρας. “O δὲ 
Αλέξανδρος χατέχων αὐτοῦ τὴν χεῖρα φέρει αὐτὸν εἰς 
βόθυνον καὶ ἀποχυλίει αὐτὸν κάτω (9). Πεσὼν δὲ Nexra- 
νεθὼς λαμθάνει φοθερὸν [τραῦμα] (10) κατὰ τοῦ ἰσχίου 
αὐτοῦ , xal εἶπεν « Ἀλέξανδρε, τί σοι ἔδοξεν τοῦτο 
ποιῆσαι; (11) » Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος εἶπε πρὸς αὐτόν 
« Σεαυτὸν μέμφου, µαθηματιχέ- » Ὁ δὲ ἔφη; « Διὰ τί, 
τέχνον. ν Ὃ δὲ Ἀλέξανδρός φησιν « Ὅτι τὰ ἐπὶ γῆς 
μὴ ἐπιστάμενος τὰ ἐν οὐρανῷ ἐχζητεῖς (12). » Kat λέγει 
αὐτῷ Νεκτανεθώς. « Φοθερὸν (13) εἴληφα , τέκνον, τὸ 
τραῦμα, ἀλλ᾽ οὐκ ἔστιν οὐδὲν θνητὸν (14) κατανικῆσαιτὴν 
εἱμαρμένην (15). » Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος εἶπε" « Διὰ τί; » 
Λέγει αὐτῷ Νεκτανεθὼς «Ὅτι (16) ἐμοιρολόγησα iuav- 
τὸν xal εὗρον ὅτι ὑπὸ τοῦ ἰδίου τέχνου ἀναιρεθῆναί µε δεῖ- 
xal οὐχ ἐξέφυγον τὴν μοίραν, ἀλλ᾽ bró σου ἀνηρέθην. » 
Ὃ δὲ Ἀλέξανδρος ἔφη: « ᾿Εγὼ οὖν υἱός σού εἶμι: » (17) 
Τότε διηγήσατο Νεκτανεθὼς τὴν Αἰγύπτου αὐτοῦ βασι- 


Cap. XIV. 1. Παρατάξεις A, τάξεις B. C. || 2. ἀνόμοιος τῇ φύσει A. || 3. τυγχάνεις C. Ceterum eadem repetuntur cap. 
16. || 4. Ἀποδήμον δὲ ὄντος Φιλίππου, μετεκαλεῖτο ἡ Ὀλ. τὸν Next. A. || 5. παρακαθηµένου οὖν αὐτῇ τοῦ Al. , φησὶ B; xa- 
ρακαθημένον αὐτοῖς τοῦ "Ad. Καὶ εἶπε πρὸς αὐτὸν Next. C ; παρακαθιζόµενος δὲ ὁ ‘AX. εἶπεν A. || 6. προφῆτα add. C. | 7. ἢ toi- 
vuv οὗτοι οὓς ἀστέρας ὧδε λέγεις ἐν τῷ οὐρανῷ φαίνονται πολλάκις ἐρωτῶ C. οὗτοι οὓς λέγεις ἁστ. ἐν οὐρ. φαίνονται; A. i 
8. ἰδεῖν A. εἰδέναι B.. C. Mox uncis inclusa addidi ex cod. A, deinceps additamentum scribæ tujusdam inserente sic : xoi 
παρχλαθὼν ó N. τὸν Ἀλέξανδρον ἑσπέρας γενομένης (xai ὁ τηλικαῦτα διανύσας προφήτης διὰ τῆς ἑαυτοῦ μαγείας, ἀστρολογίας 
(ἀστρολόγος 1.) δὲ οὐ μιχρὸς, καὶ προορῶν μέλλοντα ἔσεσθαι, εἰς Ἀλεξάνδρου χεῖρας ἐμπεσὼν οὐ προέγνω τότε τὴν προχει- 
μένην αὐτῷ σνμφοράν- ) ἄγει (γὰρ) αὐτὸν ἔξω τῆς πόλεως ὁ Next. κτλ. || 9. Ὁ δὲ Αλέξανδρος ἄρας αὐτὸν ἐπ᾽ ὤμοις (hoc ex 
seqq. illatum) χχτεχένωσε [ leg. κατεχύλισε ] εἰς κρημνώδη τόπον. Ὁ δὲ χαταπιπτόμενος λαμδάνει φοδερῶφμ l. τραῦμα φονικὸν 
vel φοδερὸν ) κατὰ τοῦ ἐγχεφάλου xal εἶπεν A. || 10. φανερῶς B; φοδερῶς C et A; possis etiam φονιχὸν, nam in latinis : etali 
ictu. Dein addidi τραῦμα, quod excidit ; mox κατὰ τὸ ἰσχίον C. cervicis in latinis, que ubique fere ad cod. A propius 
accedunt. || 11. wor addit C. [| 12. εἰδέναι add. A. || 13. φοδερῶς C et A qui ita habet : « Τελευτῶ, ᾿Αλέξανδρε - φοδερῶς 
εἴληφα τὸ πρᾶγμα (sic). || 14. οὐδένα A. || 15. ἡμαρμένην C. || 16. ὅτε ἐμ. ἐμ.. εὗρον C; ὡς γὰρ ἐμοιρολογισάμην ἐμαυτὸν , εὗρον 
εἱμαρμένον μοι ὑπὸ ἰδίου τέκνου ἀναιρεθῆναι. A. || 17. Τί πρός µε τοῦτο; μὴ ἄρα υἱός σον εἰμὶ ἐγώ; C; ἐγὼ οὖν σου υἱὸς tuy- 





centes ostendam. » Recipit ita sese facturum velut cupi- 
dus puer. Ergo ubi tempus est progressus oppido , dabat 
Alexandro videre que cupiverat. Enim non una sedulitas 
discenti puero cum magistro. Namque prulatim Alexan- 
der ad prascisam fossam hominem appellens , impulsum 
improviso pracipitat; ibique. letali ictu cervicis Necta- 
nabus afflictus hæc est conquestus : « Mi, inquit , fili, Ale- 
xander, quidnam hujus facti tibi consiBum fuit? » At ille re- 
spondit : « Conquerendum igitur tibi est de arte ista , quam 
noveras. Quippe nescius que te impenderent, humi rimare 
ea que caeli sunt. » Ad haec magus : « Equidem, inquit, 


XIV. Sed interea Alexander jam annum duodecimum 
appellens, et comes patri fiebat, et usu armorum indui me- 
ditabatur, simulque cum exercitibus visis gaudebat, et equis 
insiliens et reliqua omnia miles ut poterat : adeo ut Philip- 
pus hzec mirans sic ad illum : « O puer, aveo quidem et vultu 
fruens et moribus tuis, eorumque aliud duco ad similitu- 
dinem nostri, aliud vero ac tuis (alio vero non ita uteris ?) 
ut si ex nostra natura. [Sed ne milii ad proximam usque 
iteres civitatem.] 

Quod dictum cum Olympias etiam usurpasset , profectus- 
que Philippus foret, non simili affectu quo solitum Nectana- 


bum protinus repetit, eumque consulit super clandestino 
mariti consilio. Qui cum, assidente sibi Alexandro, ex arte 
illa astrica loqueretur, interpellat puer, et « Heus tu , inquit , 
isteene, quas stellas appellas , agitant nunc in celo ibique 
visuntur? » Et Nectanabus ita esse respondit. Pergit iyi- 
tur Alexander : « Possumne istas videre atque oculis usur- 
pare? Annuit posse. Tempus exigit. Vesperam pollice- 
tur. Quia ubi advenerit, « Comitare, inquit, una me- 
cum ad campestrem locum, easque tibi in coli choro lu- 


Alexander, lesum me letaliter sentio, sed profecto nulli 
mortalium contra fatum permissa est fuga. » Tum ille : 
« Cur ista inquis? « Respondit magus : « Olim quippe per 
hanc scientiam videram fatale mihi fore a filio interfectum 
iri. Ea igitur praescita non effugi. » Et Alexander : « Anne 
ego sum filius tuus? » Ita esse confitetur, et fabula reli- 
quam subserit seriem , tum /Egypti fugam tum ingressum 
ad Olympiadem, et tractatum et amorem, et quanam arte 
potitus uxore sit ad similitudinem dei. Et in his dictis 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. 1, 15, 16. 15 


λείαν, καὶ τὴν ἀπὸ Αἰγύπτου φυγὴν αὐτοῦ (18), καὶ shy 
πρὸς Ὀλυμπιάδα εἴσοδον αὐτοῦ, καὶ τὴν σκέψιν αὐτῆς, 
καὶ πῶς εἰσῆλθε πρὸς αὐτὴν ὡς θεὸς Ἄμμων , καὶ πῶς 
συνεμίγη (19) αὐτῇ. Λέγων δὲ ταῦτα ἐξέπνευσε τὸ πνεῦ- 
μα (20). Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος ἀκούσας ταῦτα παρ᾽ αὐτοῦ καὶ 
πεισθεὶς (21), τὸν ἴδιον πατέρα τελευτήσαντα ἰδὼν κατ 
avón, καὶ φοθηθεὶς οὐκ εἴασεν αὐτὸν ἐν τῷ βόθρῳ, 
μήπως θηριόθρωτος γένηται. Νὺξ γὰρ ἦν καὶ ἔρημος 
$ τόπος, Καὶ στοργὴν λαθὼν πρὸς τὸν σπείραντα (22) 
διεσώσατο, καὶ ἀναλαθὼν αὐτὸν ἐπιτίθησι (21) αὐτὸν ἐπὶ 
τῶν ὤμων αὐτοῦ γενναίως καὶ ἀπάγει (24) πρὸς ᾿Ολύμ- 
πιάδα τὴν μητέρα αὐτοῦ. Καὶ θεασαμένη ἡ Ὀλυμπιὰς 
εἶπε πρὸς Ἀλέξανδρον: « Τί τοῦτο, τέκνον ; » Ὁ δὲ etme 
«Νέος Αἰνείας τὸν Ἀγχίσην βαστάζω (2s). » Καὶ διη- 
γήσατο αὐτῇ πάντα λεπτομερῶς ἃ ἤκουσε παρὰ τοῦ 
Νεκτανεβῶ. Ἡ δὲ θαυμάσασα κατέγνω ἑαυτῆς ὡς (38) 
πλανηθεῖσα ὑπ᾽ αὐτοῦ καὶ μαγικαῖς κακοτεχνίαις µοι- 
χευθεῖσα. Στοργὴν δὲ λαθοῦσα ἔθαψεν αὐτὸν πρε- 
πόντως ὡς πατέρα ᾿Αλεξάνδρου 11). Καὶ τάφον ποιησα- 
μένη ἐκεῖ αὐτὸν ἔθετο, Θαῦμα (28) δὲ τῆς προνοίας ἐστὶ 
δόκιμον, τὸν μὲν Νεχτανεδὼ Αἰγύπτιον τυγχάνοντα εἷς 
τὴν Μακεδονίαν Ἑλλαδικῇ ταφῇ κηδευθῆναι, τὸν δὲ 
᾿Αλέξανδρον Μακεδόνα τυγχάνοντα εἷς Αἰγυπτιακὴν tae 
φὴν κηδευθῆναι. 


χάνω; Ἔφη αὐτῷ οὖν [ὅτι] τέκνον. Ὁ δὲ εἶπεν" Πῶς γέγονε τοῦτο; Ὁ δὲ Νεκτανεδὼ διηγήσατο 





κεφ. ΙΕ’. 


Ἔνθα Φίλιππος ἐρωτῶν τὸν Πυϑίαν, τίς μετ᾽ αὐτὸν ἄρξεται 
τῆς βασιλείας. 

Ἐπανελθὼν δὲ Φίλιππος ἀπὸ τῆς ἀποδημίας ἐξῆλθεν 
εἰς Δελφοὺς χρησμοδοτηθῆναι είς ἄρα per αὐτὸν Bast- 
devosi, “H δὲ ἐν Δελφοῖς Πυθία (1) δεξαμένη τοῦ Ka- 
σταλίου νάματος διὰ χθονίου χρησμοῦ οὕτως εἶπε' « Pi- 
λίπε, ἐκεῖνος ὅλης τῆς οἰκουμένης βασιλεύσει καὶ δό- 
patı πάντα ὑποτάξει ὅστις τὸν Βουχέφαλον ἀλλόμενος (a) 
διὰ μέσης τῆς πόλεως διοδεύσει. » ᾿Ἐκλήθη δὲ Βουκέ- 
φαλος, ἐπειδὴ ἐν τῷ μηρῷ εἶχεν ἔγκαυμα βοὸς (3) χεφα- 
diy. Ὁ δὲ Φίλιππος ἀκούσας τὸν χρησμὸν προσεδόκα 
νέον Ἡρακλέα (4). 

ΚΕΦ. IG". 
Ἔνθα ᾿Αριστοτέλης τοὺς μαθητὰς ἐνερωτῶν αὐτοῦ, ut ἄρα 
βασιλεύσουσι, τί αὐτῷ δῶρον χαρίζονται. 

Ἀλέξανδρος δὲ Ἀριστοτέλει (1) τῷ καθηγητῇ μόνῳ ἐκέ- 
χρητο: καὶ ἱκανῶν ὄντων παίδων (2) τῷ Ἀριστοτέλει 
εἷς μάθησιν παιδείας, ὄντων δὲ (3) rap’ αὐτοῖς καὶ 
βασιλέων υἱῶν, εἶπεν ἐν μιᾷ τῶν ἡμερῶν πρὸς ἕνα αὐτῶν 
Ἀριστοτίλης” « "Edy κληρονομήσῃς τοῦ πατρὸς τὸ Ba- 
σῖλειον, τί μοι χαρίση (4) τῷ καθηγητῇ σου;» Ὁ δὲ εἶπεν" 


αὐτοῦ τὴν ἀπὸ Aly. punt 


κτλ. A. || 18. καὶ τὴν εἰς Πλην αὐτοῦ ἐπιδημίαν C , quod A et B omittunt. || 19. συνεμίγει C. | 30. τὸ mv. om. A et C. | 





21. πιστεὶς B; πεισθεὶς ὑπ᾽ αἱ 


τελεντήσαντα κατενύγη C; μαϑῶν οὖν Ἀλέξανδρος αὐτοῦ πατέρα τὸν τελευτήσαντα εἶναι, 


ἐφοθήθη αὐτὸν ἀφεῖναι ἐν τῷ βόθρῳ, μὴ θηριόδρωτος γένηται A. [| 22. Post v. σπείραντα cod. A. pergit - ἔφη πρὸς αὐτὸν" « Οὐκ 
εὖ ἐποίησας, πάτερ, aliaque plura satis corrupta interponit, quibus Alexander Nectan. meritas fraudis suze pcenas dare 
exponit. || 23. ἐπιτίθησι excidit in B. || 25. Hanc ineptiam ignorat cod. A et versio latina. || 26. ἑαντῆς ὡς B. ἑαυτὴν... ὡς 
πλανηβεῖσα μαγείαις καὶ προδοθεῖσα ἀνοήτως cod. Α αὐτὴν... πλανηθεῖσαν... μοιχευθεῖσαν C. || 27. λάϑρα Φιλίππου add. 
C. || 28. Qua: sequuntur non habet A. 

Cap. XV. 1. Ποιθία B; ἡ δὲ κατὰ τῆς Πυθίας ἱέρεια C; Ἐπανελθὼν δὲ ὁ Φίλιππος εἰς τὰ ἴδια βασίλεια, ἔπεμψεν εἰς Δελ- 
φοὺς χρησμὸν ληψόμενος, τίς dpa κτλ. A. || 2. ἀλλόμενος post v. πόλεως ponit A. | 3. ἐμφαίνοντα (1. ἐμφαῖνον) add. C. || 4. 


"Heady B. Ἡρακλέα C. A. 





Cap. XVI. 1 Ἀριστοτέλει, τῷ Μιλησίῳ σοφιστῇ, καθηγ. A. | 2. τῶν x. AC. |] 3. παιδείας om. C; mox xal παρ᾽ αὐτῶν B; 
a bag 


post v. υἱῶν cod. C pergit : ἐν μιᾷ τῶν ἡμερῶν προςκαλεσάμενος Ἀριστοτέλης πάντας τοὺς ne 
voy vlo βασιλέων, ἠρώτα ἕνα ἕκαστον αὐτῶν λέγων" ἐὰν χτλ. Cum cod. B facit cod. A, ubi : εἶπε οὖν πρὸς ἕνα ó A; 


κείνους, οἵτινες ἐτύγχα-. 
[E 








animam exwstuat. Hinc Alexander comperto eo, quod 
pater sibi quem interfecerat fuit, metuit eum in illo defosso 
insepultum et prædam bestiis relinqui, Nam et nox 
[Codex Reg. 4880, fol. 65.] 

erat, et secreta (deserta?) quo venerant. Naturali igitur 
monitus affectu , superponit hominem humeris; quem va- 
lentissime revectat in regiam. Ut autem reversus ad ma- 
trem est, cuncta narrat , quae sibi supremo colloquio pater 
dixerat. Hoc demirata est mulier, et secus de se quam vo- 
Iuerat judicavit , quod tot annis scilicet artibus lusa probri 
rem fecerat. Nihilominus et sepelit cam honore Nectana- 
bum, et patri filius sepulcrum erigit operosissimum. Fuit- 
que inde praenosse quod huic genito ad vita: clausulam de- 
beretur : cum Nectanabus /Egypto oriundus Macedoniae sit 
sepullus; cum tantumdemque spacii de diverso Alexander 
Macedonia [oriundus], morte sua [se] foret Ægypto tra- 
diturus. . 


XV. Enim Philippus Delphos misit super regni sui sollici- 

tus successorem ; responsumque accepit in hunc modum : 
« O Philippe, is demum tuis omnique orbe potietar, et 
basta omnia subjugabit, quicunque Bucephalum equum 
insiliens medium Pelle transierit. » Vocabatur enim equus 
quem supra diximus illo nomine : [nam eo modo] quod cor- 
niculata fronte terribilis foret, et quod inustio etiam for- 
tuita quiam ejus coxz veluti taurini capitis imitamen in- 
sederat. Sed bac sorte recepta, rex opinionem fovebat 
praodici sibi Herculem juniorem ex famula sibi natum, 

XVI. At vero Alexander cum Aristotele jam tantum Mi- 
lesio uteretur, forte praeceptoris istius ad puerorum ingenia ` 
colligenda tale periculum essliterat. Quippe cam plerique 
essent. filii regum et optimatum nobiles, sigillatim ab his 
sententias rimabatur, et quod sibl quisque polliceretur, si 
modo ad regnum patri succederet. Aliisque opes, aliis gra- 
tiam dignitatesque amplissimas verbis laxioribus pollicen- 


16 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ.Α, ιζ. 


a “For, παρ᾽ ἐμοὶ συνδίαιτος (ϐ) xat ἔνδοξόν σε παρὰ πάν- 
τας (6) ποιήσω. » “Ετέρον δὲ ἐπύθετο’ « Εἰ δὲ σὺ ra- 
ραλάθης τὸ βασίλειον τοῦ πατρός σου, πῶς χρήση μοι 
τῷ καθηγητῇ σου;» Ὁ δὲ εἶπε- u Διοικητήν σε ποιήσω. 
καὶ τῶν ὑπ) ἐμοῦ κρινοµένων πάντων σύμθουλόν σε xa- 
ταστήσω.» Εἶπε δὲ xai πρὸς Ἀλέξανδρον «Εἰ δὲ 
σὺ, τέχνον Ἀλέξανδρε, παραλάθης τὸ βασίλειον Ex τοῦ 
πατρός σου Φιλίππου, πῶς μοι χρήση τῷ χαθηγητὴ 
σοῦ» » O δὲ Αλέξανδρος etre: « Μελλόντων πραγμά- 
των πέρι ἄρτι πυνθάνη (7) ; τῆς (8) αὔριον ἐνέχυρον μὴ 
ἔχων τότε δώσω σοι τοῦ χαιροῦ χαὶ τῆς ὥρας ἐλευσομέ- 
νης. » (9) Καὶ λέγει αὐτῷ Ἀριστοτέλης' « Χαίροις, Ἀλέ- 
ξανδρε, κοσμοχράτορ, σὺ γὰρ μέγιστος βασιλεὺς ἔση (10). » 
Ὑπὸ πάντων δὲ ᾿Αλέξανδρος ἐφιλεῖτο ὡς φρενήρης xat 


| πολεμιστής ὑπὸ δὲ Φιλίππου ἐν ἀμφιβολία ἦν (u): 


ἔχαιρε γὰρ δρῶν τοιοῦτο ἁριμάνιον πνεῦμα τοῦ παιδὸς, 

ἐλυπεῖτο δὲ μὴ ὅμοιον αὐτὸν δρῶν τῷ ἑαυτοῦ χαραχττρι. 

κεφ. IZ. 

Ἔνθα ᾿Αλέξανδρος τὸν Βουχέφαλον ἵππον ἀχαλίνωτον Kia; 
διὰ μέσης τῆς πόλεως διῆλθεν. “O δὲ πατὴρ αὐτοῦ Düm- 
πος ἰδὼν ἐχάρη θεασάμενος τὸν αὐτὸν διαδεξόμενον. 

Ἐγένετο δὲ ᾿Αλέξανδρος ἐτῶν δεκαπέντε (1) , χαὶ ἐν 

μιᾷ τῶν ἡαερῶν ἔτυχε διέρχεσθαι αὐτὸν τὸν τόπον (1) 

Ma ἦν ὁ Βουχέφαλος ἵππος ἐγκεκλεισμένος- xai 

ήχουσε χρεμετισμοῦ (3) φοθεροῦ. καὶ ἐπιστραφεὶς πρὸς 

τοὺς φίλους (4) elne" « Tic οὗτος ὁ χρεμετισμὸς ἵππου (5); » 

Ἀποκριθεὶς δὲ Πτολεμαῖος ó στρατάρχης (6) εἶπε" « Δέ- 


παρέξεις A. || 5. συνδίαιτος κοσμοχράτωρ A. συνδιαιτώμενος μονοχράτωρ B. || 6. πᾶσιν A. | 7. περὶ μελλόντων μοι πραγμάτων 
πυνθάνῃ; A. περὶ τῶν p. x. ἄρτι μὴ πυνθάνῃ C. Insolita verborum structura in cod. B. prodit fontem poeticum | 8. «à; 
aup. C. τίς a. A. τί ὅτι a. B. || 9. τότε δώσω ἐάν por δόξῃ, τοῦ καιροῦ xai τῆς ὥρας τὴν ὑπόσχεσιν τοῦ παρασχεῖν ἐπκιτρεχόν- 
των A. In cod. B et C vox τότε melius abesset. || 10. addit C : ἄπιθι, θεοῖς μαθητεύθητι > οὐχ ἔτι χρεία σοι παρ᾽ ἐμοῦ pa 
θεῖν τι. Τὰ νῦν ἔχων παρὰ σοῦ σημεῖον, τοῦ χαιροῦ ἐπανιόντος καὶ τῆς ὥρας, τότε μοι ποιήσεις χάριν. || 11. ὑπὸ à. db. dpa- 
Gohia ἦν A. Eadem jam legimus cap. 14. Que deinde in latinis sequuntur, infimam ætatem redolentia, a graecis mostri 
absunt. 

Cap. XVII. 1. δεκατεσσάρων A. || 2. εἰς τὸν τόπον C. || 3. χραιμετισμοῦ C ; χρειμετισμοῦ B. eodem modo in sqq. | 4. φΏους 
A, πρᾳπόλους C, πώλους B. || 5. τοῦ ἵππου B. C; εἶπε" ἄνδρες, οὗτος ὁ χρεμετισμὸς ἵππον ἢ λέοντος βρύχημα; A. [| 6. Παρετὺ- 





tibus , ubi ad Alexandri sententiam ventum est , ut ipse , si 
foret quoque Philippi successor, supcr futuro polliceretur : 
« Haud equidem mihi, ait, ut a sapiente ista haec senten- 
tia sederit. De futuris enim instabilibus et incert's fixam 
dicere sponsionem , errantis est, benignitatis et fabilis (fa- 
voris?) cum crastino ratum pignus nullus facile possederit. 
Dabo tibi tunc quod facultas et tempus hortabitur. » Probat 
Aristoteles benevolentiam circumspeclam, et « Ave, inquit, 
sane tu rex profecto mundane cum isto prudentiz tua pi- 
gnore!» Atque hxc ei fuerat sententia de magistro. At 
vero vulgo, ut qui spurcius ea ( prudens el?) vi mentis 
calentior, [in amore] habebatur; quam quis * Philippus 
jam sincerius plecteretur. Videbat enim plenam indolem 
martiis desideriis regalibusque : eo admordebatur solo quod 
nihil de se vultu et similitudine mutuaretur. 

[Cum igitur pleraque ex his quz in studentem pater lar- 
gius conferebat, ipse quoque liberalitate transcriberet, Zeu- 
xidos quondam , [non] celebris illius ad pingendum , sed 
enim adseclx regalis, tales litera deferuntur : « Zeuxis Phi- 
lippo et Olympiadi salutem plurimam dicit. Est scire vos 
ea qua Alexandro destinatis non illi ad fruzi custodiam 
retineri, enim labi omnia facilitate donandi. Quare quod 
sat sit estimatote dispensandum. » Ad hxc reges Aristoteli 
scribunt : « Nuntiat Zeuxis is qui sumptibus Alexandri est 
praefectus , ea quae ad ejus usus largiamur ab eo facile di- 
labi, quia sit inconsideratior dilargitor. Ergo tu missa sus- 
ceperis, atque ex sententia dispensabis. » Ad hac Aristo- 
teles : « Ratum quidem habeo , mi rex , nostris Alexandrum 
institutis nihil sese nobisque indignum factitare : idque mox 
coram indole cjus inspecta vestra quoque sententia sue 
doctrine *. Qua si vobis cordi est experiri , subjeci consi» 


lium. » Ad hac reges scribunt rursus ad Zeuxim : « Lite- 
ras tuas Aristoteli quas super Alexandro feceras intimati- 
mus, quidve ad hac ille responderit, preesto est tibi. — Igitur 
ex utroque collige quid facto opus arbitrare. » Id tamea 
scriptum cum suspectasset Aristoteles, aliud in hunc modum 
Alexandro refert : « Scripsere mihi Philippus et Olympias, 
parentes tui, ea quee tibi sumptui' mitterent inconsu!t'es 
deperire. Neque accedo sententize , quicquam te indignum 
nobis ac parentibus sapere. » Ad hac puer : « Scire te par 
est, mi magister, ea quidem que ad nos a parentibus desti- 
nantur indigna esse illorum opibus et nomine, sed secas 
tamen de institutione regali reges pariter ac parentes quam 
decorum fuerat commoveri si fortunam hanc fragilitate po- 
pulari *. » Sunt etiam literie utriusque parentis ad filiam 
ad hunc modum : « Sumptus tibi qui fortuna nostra digsi 
mittuntur, ne prodigeris , fili, nec literarum Aristotelis de 
te perverteris testimonium. Enim frugi te esse parcimoaia 
comprobato. » His respondit Alexander : « Equidem mis- 
sorum a vobis , mi parentes, modum nomine vestro dignum 
non confitebor. Expensam tamen eorum fieri pro necessi- 
tate regii nominis fateor. Neque vero de me magistri liter 
claudicabunt ejus praeceptis non dignum a me nihilum feri 
noscens ; enim vos mallem neque adversus istzec aures malis 
sermonibus reseruisse ; veritatemque hanc decentius conver- 
tisse in eos qui id facere audent, et nostri curam regiam 
agere pro illa populari malitis. »] 

XVII. Id jam tempus, decimum quartum annum Alexan- 
der appellebat. Qui cum quadam die locum, quo clausus 
equus Bucephala fuerat, przeteriret, conversus ad amicos 
hoc ait : « O viri, hinnitusne aures meas, annon rugitus 


aliquis leoninus offendit? » Ad hac Ptolemaus qui Soter ‘ 


16,/7 
PSEUDO-CALLISTHENES, LIB. 1, 18. 17 


σποτα, οὗτός ἐστιν ὃ λεγόμενος Βουχέφαλος ἵππος, ὃν 6 
πατήρ σου ἐνέχλεισε ἐνταῦθα (6) διὰ τὸ ἀνθρωποφάγον 
αὐτὸν εἶναι.» ᾿Ἀκχούσας (9) δὲ ὁ ἵππος τῆς ᾿Αλεξάνδρου 
λαλιᾶς, ἐχρεμέτισεν ἐκ δευτέρου, οὐχ ὡς πάντοτεφοθε- 
pov (10), ἀλλὰ μειλίχιον (11) καὶ λιγυρὸν, ὡς (12) ὑπὸ θεοῦ 
ὑποτασσόμενος. Ὥς οὖν ἦγγισε τῷ καγχέλλῳ (13) ὁ 
Ἀλέξανδρος, εὐθέως Ó ἵππος προέτεινε τοὺς ἐμπρο- 
σθίους (14) πόδας τῷ Ἀλεξάνδρῳ xal (15) τὴν γλῶτταν 
αὐτοῦ προχαίνων (16) αὐτῷ, ὑποφαίνων τὸν ἴδιον αὐθέν-- 
την (17). Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος θεχσάμενος τὴν θαυμαστὴν τοῦ 
ἵππου πρόσοψιν (19) καὶ λείψανα πολλῶν ἀνθρώπων βιαίῳ 
θανάτῳ (19) ὑποχείμενα αὐτῷ, παραγχωνισάμενος τοὺς 
φύλαχας τοῦ ἵππου ἤνοιξε tov χάγχελλον καὶ δραξά- 
μενος τοῦ τένοντος αὐτοῦ (20) [ὑπετάγη αὐτῷ καὶ] ἥλλατο 
εἰς αὐτὸν ἀχαλίνωτον, καὶ διῆγε διὰ μέσου τῆς πόλεως 
Πέλλης. Δραμὼν δέ τις τῶν {πποφόρθων ἀπήγγειλε 
[τὸ γεγονὸς] (31) τῷ βασιλεῖ Φιλίππῳ ἔξω ὄντι τῆς πό- 
λεως (22). “O δὲ Φίλιππος ὑπομνησθεὶς τοῦ χρησμοῦ εὖ- 
θέως ἀπήντησε τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ καὶ ἠσπάσατο αὐτὸν 


εἰπών" « Χαίροις, Ἀλέξανδρε χοσμοχράτορ. » Kol ἀπὸ 
τότε ἱλαρὸς ἦν (23) Φίλιππος ἐπὶ τῇ τοῦ τέκνου ἐλπίδι. 


ΚΕΦ. IH’. 


᾿Ενθα Ἀλέξανδρος ἀπελθὼν εἰς Πίσαν ἐπὶ τὸν Ὀλυμπιακὸν 
ἀγῶνα διαλέγεται τῷ Νιχολάῳ βασιλεῖ τῶν ᾽Αχαρνάνων; καὶ 
μάχονται περὶ τοῦ ἀγῶνος μετὰ ἀλλήλων. 

Mid (1) οὖν τῶν ἡμερῶν εὗρεν εὐκαιροῦντα τὸν πατέρα 
αὐτοῦ Ἀλέξανδρος, xat καταφιλήσας αὐτὸν εἶπε « Tid- 
τερ, δέομαί σου, ἐπίτρεψόν (2) μοι εἰς Πίσαν πλεῦσαι 
ἐπὶ τὸν ἀγῶνα τῶν Ὀλυμπίων: » Ὁ δὲ Φίλιππος εἶπε 
πρὸς αὐτόν" » Καὶ ποῖον ἄσκημα ἀσχήσας τοῦτο (3) ἐπι- 
θυμεῖς (4); » Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος εἶπεν' a Ἁρματηλατῆσαι 
βούλομαι (5). » “O δέ φησι’ « Téxvov, προνοήσομαί σοι 
ἵππους Ex τῶν ἐμῶν ἱπποστασίων ἐπιτηδείους" καὶ οὗτοι 
μὲν ἐπιμεληθήσονται (e): σὺ δὲ, τέχνον, γύμναζε σεαυτὸν 
ἐπιμελέστερον" ὁ γὰρ ἀγὼν ἔνδοξός ἐστιν. » Ὁ δὲ Ἀλέξαν- 
δρος εἶπε- «Πάτερ, σὺ ἐπίτρεψον μόνον (7) ἀπελθεῖν εἷς 
τὸν yva" ἔχω γὰρ ἵππους ἐκ νέας ἡλικίας, οὓς ἐμαυτῷ 


μενος δὲ τούτῳ Πτολεμαῖος, ὁ ὕστερον Σωτὴρ ἐπικληθεὶς, φησὶν A. || 8. ἐνταῦθα om. A et B. || 9. ἐπαχούσας A. || 10. xoi 
γοερὸν add. A. || 11. μελιχρὸν Cet B; μειλίχιον A, qui om. xai λιγυρόν || 12. τάχα A. || 13. καγγέλῳ C. || 14. τ. ἔμπροσθεν 
v. C ; τοὺς x. ἔμπροσθεν A. || 15. om. havc A. ubi ita locus habet : προτείνας τοὺς πόδας [τοὺς] ἔμπροσθεν χατὰ πάντα ἐχί- 
νησεν ὡς τῷ ἰδίῳ δεσπότῃ λιτανείας ὑποφσίνων. Eadem expressit interpres latinus. || 16. προσχαλὼν C. || 17. δεσπότην C. 
| 18. μορφὴν C; τὴν κενὴν [χαινὴν] πρόσοψιν A. || 19. βίῳ θανάτῳ B; om. C; ἀνθρώπων Bro []. βιαίως] θανατησάντων, 
ἠλέησεν ὡς ἄνθρωπος. Παραγχωνισάμενος [δὲ] τοὺς φίλους ὄντας, ἠνέῳφξεν τὸν χάγγελον τῇ ἑαυτοῦ τάξει πεποιθώς A. | 
20. δραξάμενος τῆς τοῦ ἵππον χαίτης, ὑποτεταγμένου αὐτῷ γεννήσει δ᾽ ἂν ἀχαλίνωτον [ὑποτεταγμένον αὑτῷ ἦγεν Πέλλης διὰ μέσου 
ἀχ.7]. Δραμὼν δὲ κτλ. Mox in cod. Bet C pro πρὸς dedi εἰς. Qua: antecedunt inclusi utpote abundantia vel certe non suo 
posita loco. || 21. τὸ γεγονός addidi ex cod. A. || 22. ἀγνούμην (9) τῷ στράτῳ αὐτοῦ ποιοῦντι addit C. || 23. γεγηθότως διετέλει A, 

Cap. XVIII. Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος πεντεκαιδεκαετὴς γεγονὼς ἐν μιᾷ τῶν ἡ. εκ. t. m. εὑρὼν, καταφιλήσας εἶπε A. Co- 
dex Cita : Μιᾷ οὖν τῶν ἡμερῶν Ἀλέξανδρος μετὰ τῶν συνηλιχιωτῶν αὑτοῦ συνὼν, λόγους ἐν λόγοις προτείναντες, εἰσφέρε- 
ται λόγος, ὡς ὅτε εἰς Πίσαν ἁρματηλατοῦσιν οἱ δοκιμώτεροι τῶν βασιλέων παῖδες, xal τῷ νικήσαντι ἆθλα διδοῦσιν ἀπὸ τοῦ 
Ὀλυμπίον Διός ὃς 8’ ἂν ἡττηθεὶς, παρὰ τῶν νιχησάντων θανατοῦται, Tatra ἀκούσας Ἀλέξανδρος ἔρχεται πρὸς Φίλιππον 
δρομαῖος, καὶ εὑρίσκει αὐτὸν εὐκαιροῦντα xal καταφιλήσας αὐτὸν eine" Πάτερ κτλ. || 2. ἐπίστρεψόν μοι ἱππηλατῆσαι ἐν τῷ 
πλεῦσαί µε εἰς Πίσην εἰς τ. ày. t. Ὀλ. B; correxi ex cod. C et A; cod. C subjungit : ἐπειδὴ ἀγωνίσασθαι βούλομαι. Ι 
3. τούτους C. || 4. Addit C : οὗ συγχωρῶ σοι ταῦτα πρᾶξαι. Addit A: οἶδα γὰρ ὅτι, ὡς βασιλέως νἱὸς, οὐδὲν πλὴν (πλέον cod.) πο. 
λεμικῶν ἀσχημάτων ἀγωνίζῃ * οὔτε γὰρ πάλην οὔτε παγκράτίον οὔτε ἕτερόν τι τῶν γυμναστικῶν ἐγυμνάσω. Similia Valerius. 
|| 5. addit C : καὶ εἰ τοῦτό μοι οὗ σνγχωρεῖς, ner’ ὀλίγον ὄψη µε θανούμενον. || 6. xal οὗτοι συμπαραχολουθήσονσιν εὐθέως A. 
| 7. μόνον dedi pro μοι ex cod. A ubi : σὺ μὲ μόνον ἐπίτρεψον, ἐγὼ γὰρ ἔχω ἑμαντῷ ἵππους, οὓς ἐκ v. ἡ. ἐθρεψα. 





postea appellatus est : « Imo vero hic ille est equus Buce- 
phala , quem ob vehementiam pariter et swvitudinem den- 
tium hactenus claudi rex pater jussit. » Et inter hac rursus 


currit ad puerum, et salutat inde ut orbis integri dominum, 
Quare letior quidem spe filii pater Philippus tunc agebat. 
XVIII. Sed Alexander quintum et decimum ingressus 


alius equi ejusdem hinnitus auditur, acutus ille quidem, sed 
nihil increpans ad formidinem pristinam, enim mite ali- 
quid et mansuetum prorsus, ut diceres alloquia ílla ad ho- 
minem esse morigera, non equi hinnitum sevientis. Nam 
et pedes priores extenderat, et gesticulam mansuetudinis 
luserat, et supplicis quodam motu blanditus est. Quod ubi 
intuitus est Alexander, fuisse in illo antehac tam truculen- 
tum officium edendis hominibus demiratur. Denique custo- 
dibus evitatis, claustrisque dimotis, animal educit , jubam- 
que ejus cum leva apprehendisset , audacius nescias an fa- 
cilius, tergum quadrupedis insultat , effrenemque eum , sed 
morigerum tamen imperiosis moribus aurigabundus hac at- 
que illac Alexander circumducit. Quod cum admirationi vi- 
sentibus foret , ex cursu quidam rem periculi hujus nuntiat 
Philippo. Sed ad memoriam ille revocans monitus oraculi oc- 
PSEUDO-CALLISTHENES. 


annum, explorato temporis opportuno, cum veniam e pa- 
ternis auribus pignerato osculo impetrasset , precario petit 
ut sibi Pisas apud Olympia certaturo iter largiretur. « Et 
quid , inquit, laboris vel artis genus est, quod tibi ad cer- 
tamina preeparatur? Neque enim reor non regum te nominis 
memorem hanc gloriam cupivisse. » Tum ille quidem que 
sint parum liberalia munera refutat ac negat, pugillatus 
scilicet atque luctatus [e/] que vilem cestibus sive cursu 
plebicula vivat []. plebieulam juvant]. « En'mvero, in- 
quit, quadrigis ut certem. » Sedet patri professio adolescentis, 
et « Equos, ait, ad hos tibi usus jubeo protinus deduci, de 
quibus tibi ( Incipit codex Ambrosianus )ad votum procli- 
vitas fiat : neque enim imprebo hujusce desiderii gloriam. » 
Tunc filius : « Gratiam equidem tibi , pater, hujusce muneris 
facio : habeo quippe equos quos exacta tutela recenti ad haec 


34 


18 KAAAIXOGENHZX.A, ty’. 


ἀνέθρεψα. » Καταφιλήσας δὲ αὐτὸν Φίλιππος χαὶ θαυ- 
μάσας αὐτοῦ τὴν προθυμίαν φησὶ πρὸς αὐτόν' « Τέχνον, 
εἰ βούλει (8), βάδιζε ὑγιαίνων (9). » Ἀπελθὼν δὲ ἐπὶ τὸν 
λιμένα ἐκέλευσε ναῦν καινὴν καθελχυσθῆναι (10) καὶ τοὺς 
ἵππους ἅμα τοῖς ἅρμασι ἐμθληθῆναι (11): ἐπενέδη δὲ καὶ 
αὐτὸς (12) ἅμα τῷ φίλῳ αὐτοῦ Ἡφαιστίωνι, χαὶ εὐπλεύ- 
σας (13) παρεγένετο (14) εἰς Πίσαν. ᾿Εξελθὼν δὲ xal λα- 
θὼν ξενίαν (14) ἐχέλευσε τοῖς παισὶ περὶ τὴν τῶν ἵππων 
ἐπιμέλειαν (ιο) γενέσθαι, xai αὐτὸς ἅμα τῷ φΏῳ Ἥφαι- 
στίωνι ἐπὶ τὸν περίπατον (16) ἐξῆλθεν. “I πήντησεν αὐτοῖς 
Νικόλαος (17) ó υἷος Ἀρείου (18) βασιλέως Ἀχαρνάνων 
πλούτῳ καὶ τύχη, δυσὶ θεοῖς ἀστάτοις (19), φρυαττόμενος, 
[ἀνὴρ εὐμεγέθης καὶ ἀλχιμώτατος λίαν (20) ] καὶ τῇ τοῦ 
σώματος δυνάμει πεποιθώς. Καὶ προσελθὼν ἠσπάσατο 
τὸν ᾿Αλέξανδρον (21) εἰπών « Χαίροις, μειράκιον. » Ὁ 
δέ: « Χαίροις xat σὺ, ὅστις ἂν εἴης xat πόθεν τυγχᾶ- 
"vor (23). » Ὁ δὲ Νικόλαος εἶπε τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ. (29) «᾿Εγώ 
εἶμι Νικόλαος 6 βασιλεὺς Ἀκαρνάνων. » “O δὲ 'AM- 


τῆς αὔριον ζωης τύγη γὰρ οὐχ ἔστεχεν ἐφ ἑνὸς m- 
που" ῥοπὴ δὲ τοὺς ἀλαζόνας χατευτελίζει (26). » “O e 
Νικόλαος ἔφη" « Λέγεις μὲν ὀρθῶς, ὑπονοεῖς δὲ οὐχ οὗ- 
τως (27) τί δὲ παρεγένου ἐνταῦθα, θεατὴς ἢ ἀγωνιστής; 
ἔμαθον γὰρ ὅτι Φιλίππου εἶ τοῦ Μακεδόνος υἱός. » 
Ἀλέξανδρος εἶπεν » ᾿Εγὼ (28) πάρειμι ἀγωνίσασθαί on 
τὸν ἱππαστιχὸν ἀγῶνα, μικρὸς ὢν τῇ ἡλικίᾳ. » Ni- 
χόλαος eine a Μᾶλλον παλαιστὴς % παγκρατευτὲς à 
ἱμαντομάχος ἥκεις. » Ὁδὲ Αλέξανδρος πάλιν ἔφη. «Ao 
ματηλατῆσαι βούλομαι. » Ὑπερζέσας δὲ τῇ χολῇ Næs- 
λαος χαὶ καταφρονήσας Ἀλεξάνδρου, θεωρήσας τὸ νέον 
τῆς ἡλικίας αὐτοῦ , οὐ μαθὼν δὲ τὸ τῆς ψυχῆς αὐτοῦ εὖ- 
θυμον (29) ἐνέπτυσεν αὐτῷ εἰπὼν- « Μηδέν σοι καλὸν (19) 
γένοιτο. Ὁρᾶτε εἰς τίνα ἐλήλυθε τὸ [oaov (11) στάδιον. » 
“O δὲ Αλέξανδρος δεδιδαγμένος dw (32) τῆς φύσεως ἐγ- 
χρατεύεσθαι, ἀπομαξάμενος τὸν ἐν ὕθρει πτύελον, καὶ 
μειδιάσας θανάσιμον φησίν- a Νικόλαε, ἄρτι σε vurk- 
ow (34), xal ἐν τῇ πατρίδι σου ᾿Αχαρνάνων δόρατί σε 


ξανδρος εἶπε πρὸς αὐτόν « Μὴ οὕτω γαυριοῦ, Νιχό- | λήψομαι. » Καὶ ἀπέστησαν ἀπ᾿ ἀλλήλων διχδακνόμε- 


has βασιλεῦ, γρυαττόμενος (24) ὡς ἐνέχυρον (25) ἔχων | νοι. 


l| 8. sic A; ὅπου βούλῃ C; εἰ τούτον βούλει B. || 9. Post ὑγιαίνων cod. C addit : καὶ ποιήσας (1. ἐποίησε) αὐτῷ (αὐτὸν ond.) 
στολὴν, olav ὁ Αλέξανδρος διωρίσατο- ὥσπερ τις θεάσαιτο ( θεάσαι cod.) τῷ ἡλίῳ ἀνατείλαντι, τοῦτο ἦν ἡ pota (χρεία cod.) 
τῆς στολῆς᾽ χαταχοσµήσας αὐτὴν μαργάρῳ καὶ λίθοις τιμίοις. || 10 Sic. A; κατασκενασθῆναι B C. | 11. θῆναι B; pergit C : καὶ 
στρατιώτας παραλαδὼν ἐπέδη ἅμα τ. o. || 12. sic A; ἐπέδη δὲ Adek. B. || 13. εὐπλοήσας A; ἀποπλεύσας B. C. | t4. sic A; 
παραγίνεται B. C. |} 14. ξένια πολλὰ B. C; ἐμδὰς (1. ἐκδὰ-) xai λαθὼν ξενίαν ἐκέλευσε τοῖς θεράπουσι γενέσθαι περὶ τὴν τῶν 
ἵππων ἐπιμέλειαν, xal αὐτὸς ἅμα τῷ Ἡφαιστίωνι ἐπὶ περίπατον ἑξῄει A. || 15 πᾶσι τὴν τῶν ἵππων ἄμειψιν B. C. | 16. ἅμα τῷ 
H. περιπατῶν ἐξῆλθεν B. C. | 17. Nex. ὀνόματι ἀνδροφνὴς τῇ ἡλιχίᾳ A. || 18. Ἄρδέου C; βασιλ. ἀδέαιος Ἀχαρνανῶν A. a Dans 
le grec moderne ce Nicolas est fils de Darius, roi de Perse. » Berger de Xivrey ad marg Ms. sui. [| 19. dor. addidi ex A; 
deinde in cod. C : φυλαττόμενος. || 20. inclusa addidi ex C. | 21. ἅμα ἐπὶ τὶ παρείη θέλων μαθεῖν add. A. | 22. Sort, πο-ἑ 
τνγχάνεις A. || 23. ὁ δὲ ἔφη τίνα που ἐμὸν προσαγορεύσεις; ἐγὼ χτλ. A. cf. latina. || 24, καὶ φρνάττου C. | 25. μὴ ὡς dexa- 
νὸν ἔχει (sic) περὶ τῆς αὔριον ἐνέχυρον ζωῆς A, unde in nostris refinxi ὡς ἐνέχυρον pre ὡς τὸ ἱκανὸν. || 26. melius A : (ox 
δὲ µεταδάλλει τοὺς ἀλ. [καὶ] αὐχενίζει. || 27. ὑπονοεῖς δ. οὐχ οὔτ. om. A, uti Valerius; mox pro τί cod. A xi «i. [| 28. Co- 
dex A : ὁ δὲ εἶπεν  πάρειµι ἀγωνισόμενος τὸν ἱππαστὴν, καίπερ (xai yap cod.) ἔτι μικρὸς εἰμὶ τῇ ἡλικίᾳ, οὐδὲ e 
οὐδὲ ἕτερόν τι τούτων. Ὁ δὲ eine” Τί οὖν βούλει; “O δὲ ἁρμαλατῆσαι θέλω. Διαζέσας τῇ χολῇ ὁ Nex. | 29. sic C; τὸ 
τῆς ψυχῆς εὔχυμα (εὔχυμον 9) A; τὸ τ. y. πλάτος B. || 30. xaxóv C. || 31. τὸ τῆς πίστεως στ. B; ceterum verba ὁρᾶτε... στα- 
&ovom. A || 32. ἦν C. deinde ὑπὸ τῆς q. B. C. Latina laborant. || 33. sic A; τὸν ἐν ὕθρει σύελον B; τὸν ἐνυδρισίαλον 
(qua vox delenda in Steph. Thes.) C. || 3%. addit C : μείζων γὰρ Ἄρεως xai Ἡραχλέους σοι φανήσομαι, καὶ παρ ἐμοῦ 
τὸ ζῆν ἀπολέσεις. In A. locus ita habet : Νιχόλαε, ὄμνυμι ἁγνὴν τοῦ ἐμοῦ πατρὸς σπορὰν καὶ μητρὸς γαστέρα ἱερὸν, ὡς 
καὶ ἐνθάδε ἅρματι νικήσω, καὶ ἐν τῇ πατρίδι Ἀχαρνανῶν δόρατί σε λήψομαι ». Ταῦτα εἰπόντος, ἀπέστησαν ἀπ᾿ ἀλλήλων ξια- 
δπκνόμενοι (διαμαχόμενοι C; om. B.). ΄ 


Alexander refert : Istam arrogantiam non probo. Quid enim 
te juvabit imperii vana jactatio de secundis crastinis flu- 
ctuantem? Non enim vides ut stare fortuna hominum ne- 


mihi studiosius praparavi. Haec quoque professio Philip- 
pum juvat , laudatumque studii filium facile permittit, cum 
primum sibi deduci ad navigia currus et arma jussisset. Igi- 


tur escensa navi comitatusque Hephiestione amico , secunda 
admodum tempestate Elim appellitur. Quo in loco cum 
equorum curam famulis mandavisset, atque ipsus visum 
loca deambulatumque procederet , obviat forte Nicolao cui- 
dam adolescenti regulo ex Acarnania. Celsius quidem illo et 
sublimius se ferente (quippe qui duplici eoque perflabili 
deorum adminiculo levaretur opulentia scilicet et fortuna ) , 
habebat tamen Nicolaus ipse quod sibi de suis viribus polli- 
ceretur. Nihilominus salutando Alexandro pr:estitit se prio- 
rem , nescius etiam tunc itus illius causas et certaminis stu- 
dium. Fuit tamen non sine contumelia salutatio : nam et 
Ave, inquit, o puer : nec ille sedulo resalutat. Tunc se- 
cundo Nicolaus, Et quem, inquit , arbitrere te tam incurio- 
sius salutasse? Quippe ego Nicolausille sum rex Acarnanum. 


sciat, utque in his fragilior habeatur quicumque illa dea 
victitant nixabundi? Ad hac Nicolaus : Hac quidem, in- 
quit, non invenuste : enimvero velim scire cur adsis? nam 
te Philippi filium fama praciocuta est. Fatetur Alexander 
sese ad certamina quadrigarum studio coronae venisse. Tum 
Nicolaus felle de nimia indignatione suffusus, despectans- 
que ejus ætatulam, neque vim animi considerans, con- 
sputum adolescentulum et maledictis increpitum dereliquit. 
Al vero Alexander qui omnium disciplinarum continentiam 
magistro ostentare didicisset, abstersit clementer sputamen- 
ta, injuriamque arridens, ait : Juro equidem tibi, Nicolae, 
patris mei pariter ac matris majestatem, ut te et in hoc 
presenti certamine et Acarnanize telo superabo. Hinc soluta 
est fabulatio. 


PSEUDO-CALLISTHENES. EIB. 1, 19. 19 


ΚΕΦ. 10’. Ὀλύνθιος, ἕκτος Περίερος Φωκαεὺς, ἔθδομος Λάκων 
Λύδιος, ὄγδοος Ἀλέξανδρος Μακεδὼν, ἔννατος Κλινό. 
mayos Λοχρός. "Εστησαν λοιπὸν ἐπὶ τὴν ἱππασίαν (e) 
ἠλάλαξεν ἡ σάλπιγξ τὸ ἐναγώνιον µέλος ἐξῆλθον (7) 
αἱ ταθλώσεις τῶν ἵππων, ἠνοίγησαν of ἀφετῆρες τῶν 


καγχέλλων, προεπήδησαν πάντες ὀξεῖ ὁρμήματι (6) χρη- 


"Ἔνθα ᾿Αλέξανδρος τὸν ἱππικὸν ἀγῶνα σὺν τῷ Νικολάῳ ἆγω- 
νίζεται μετὰ τῶν ἄλλων, τοῦ Νικολάου ἀποθανόντος. 


Μετὰ δὲ ἡμέρας ὀλίγας ἐπέστη ἡ τοῦ ἀγῶνος προ- 
θεσμία' καὶ εἰσῆλθαν ἁρματηλάται ἐννέα, of μὲν τέσ- 
cape, βασιλέων υἱοὶ τυγχάνοντες, αὐτὸς Νικόλαος ô | σάμενοι" πρῶτον καμπτῆρα περιῆλθον (9) , δεύτερον καὶ 
Ἀκαρνὰν (1), καὶ Ξανθίας ὁ Βοιώτιος (2) καὶ Κίμων (3) ó | τρίτον καὶ τέταρτον. Of μὲν οὖν ὑστεροῦντες ἠτόνησαν (10) 
Κορίνθιος xat Ἀλέξανδρος 6 Μακεδών’ of δὲ λοιποὶ σα- | τῶν ἵππων λιποψυχησάντων' τέταρτος ἦν Ἀλέξανδρος 
τραπῶν καὶ στρατηγῶν viol ἦσαν. ᾿Ετέθησαν (4) λοιπὸν τὰ | ἐλαύνων, ὄπισθεν δὲ αὐτοῦ ὁ Νικόλαος, οὐχ οὕτως ἔχων 
τοῦ ἀγῶνος πάντα, xal ἡ xau ἐκληρώθη. Ἔλαχε rpi | τὸ νικῆσαι ὡς τὸ ἀναιρῆσαι τὸν ᾿Αλέξανδρον: ἦν γὰρ ὁ 
τος Νικόλαος, δεύτερος Ξανθίας τρίτος Κίμων, τέταρ- | πατὴρ τοῦ Νικολάου ὑπὸ Φιλίππου ἐν τῷ πολέμῳ ἀναιρε- 
τος Κλειτόμαχος (5) Ἀχαιὸς, πέμπτος Αρίστιππος | θείς (11). Γοῦτο οὖν γνοὺς 6 φρενήρης ᾿Αλέξανδρος, πεσόν- 


Cap. XIX. 1. Ἀχαρναῖος D; om. A et C. || βιόσιος B; om. C. || 3. Κήμων B, Κίμος A, Κόμων C, Conon Valerius Maji, at 
in cod. Reg. 4880 recte legitur Cimon; vocem ὁ κορίνθιος om. C. || 4. A : ἐτέθη ὑδρία καὶ ἐχληρώθη, xai ἔλαχε a’ κτλ. || à. 
sic BC et Valerius, Κλινόμαχος A, addito patrie nomine, quod et hoc l. ct in sqq. reliqui codd. omittunt. Sequentia 
nomina dedi ex A, quum in B et C corrupta sint et ita adornata ut non novem sed decem numerentur. Quintus Valerio 
est Balcheus , quod ortum ex antecedente Ἀχαῖος, ut deinceps’sextus fiat qui esse debet quintus et sic porro. In B et 0 
quintus recte est Aristippus; sextus Ὄλυνθος C., ᾿Ολόνδος B, quod ortum ex antecedente Ἀρίστιππος Ὀλύνθιος; ita jam 
septimus in codd. B et C est Πιήριος (Pierus Valer.), octavus in B Λακωνίδης (i. e. Aux. Λύδιος), in € Λαομέδων et infra 
Λαομέδων ὁ Λύθιος; in Valer. Alcan. Nonus est Alexander; quibus superadditur in B C Νιχόμαχος ἄχρος. Hunc omittit Va- 
lerius, quem ex allatis corrigere licet. || 6. ἱπποφασίαν A. addens ἐποχευόμενοι τοῖς ἅρμασι. || 7. Pro his A : ἀφέθη ἡ dge- 
τηρία: προεπήδησαν κτλ. || 8. ἅρματι B. ὁρμῇ μεταχρησάμενοι C. || 9. x. om. B et A || 10. ὑστερήσαντες ἀτονησάντων τ. 1. A; 
aptius scriberetur οἱ μὲν οὖν ὑστέρησαν, ἀτονησάντων τ. ἵ καὶ λιποψ. Ceterum post v. λυποψηχησάντων (sic) cod. C praepostere 
intercalata habet nescio unde haec : Καὶ ἰδοῦ Νικόλαος τῇ οὐρανίᾳ ( οὐρανίῳ cod. ) ἑζωσμένος ἐσθῆτι, καὶ σὺν αὐτῷ Κίμων 
(Κύμ. cod. ) ὁ Κορίνθιος ἠκασίᾳ (εἰκασία scr. Berger. interpretans : Cymon également en costume de representalion (2). 
Postulatur color vestis, quo a ceteris Cimon distingueretur. Conjecerim πρασίῳ vel πρασίνῳ ( viridi). Sic πράσινον σχῆμα 
Malala commemorat p. 173 ed. Bonn. de diversicoloribus certatorum vestibus verba faciens ) καὶ αὐτὸς ἐζωσμένος, μετὰ 
δὲ τούτους (τούτοις cod. ) Λαομέδων ὁ Λύθιος ( Audıos?) ἦν τέταρτος. (Igitur unum nomen excidit, Alexandri scilicet.) Καὶ 
μεγίστου θρύλλον (θρήλου cod. corr. Berger. ) γενομένου, οἱ τοῦ Ὀλνμπίον υέρους φυλέται (sic. Berger; φυλῆται cod. ) πρὸς 
Λαομέδοντα ἐπεθόων' « Τί τὴν ψυχὴν συμπάσχεις, ὦ Λαόμεδον, καὶ σὺν μειραχίῳ ἦλθες μαχέσασθαι ; μὴ χατάνενε ἅρμα- 
τηλατῶν. » Ὁ δὲ Λαομέδων φησὶ πρὸς αὐτούς  « Ὑμεῖς οἱ τοῦ Ὀλνμπίου ἄπιτε ( ἄπειτε Cod.) an’ ἐμοῦ κἀγὼ παρὰ τοῦ ps- 
ῥραχίου ἐχδέχομαι στεφάνους Èx τοῦ μελχίου ( τεμένους 8. μέιλιχίουὐ) Διός. » Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος φησὶ πρὸς αὐτόν᾽ « Nai , οὕτως 
ἔχει" ἀπὸ γὰρ τοῦδε τοῦ ἀγῶνος xal ἡ τοῦ πατρὸς πραγματεύεταί μοι βασιλεία. ν Καὶ ταῦτα εἰπὼν, xai κρατήσας τῆς χειρὸς 
αὐτοῦ κατεφίλησεν αὐτὸν, λέγων᾽ « Ἴδε xai νέος Οἰνόμαος (sic Berger. pro Ἰνόμαος). » Μεταξὺ δὲ αὐτῶν ἕκαστος τὸ ἴδιον 
(τῷ ἰδίῳ cod. ) περιεποιεῖτο σκεῦος, Ἀλέξανδρος ἔχων ð ( δέκα cod. ) ἵππους βασιλικοὺς ( βασιλίους cod. ) δαγαλίους ( Θετ- 
ταλιχούς} certe Bucephalus erat Thessalus. v. Plutarch. Al. 6), δεξιὸν μὲν τὸν Βουκέφαλον, ἀριστερὸν δὲ τὸν Πεγάσιον (πετά- 
σιον Cod. ). Καὶ ἑστήκεισαν xat! ἀξίαν, ὥστε πάντας λέγειν ἐν τοῖς Ὀλνμπίοις γεννηθῆναι τοὺς τοῦ Ἀλεξάνδρον ἵππους. Παρειστή- 
χειµα πάριος ( Berger. conj. παρ᾽ εἱστήκημα Πάριον, qua significare posse auguratur : les assistans étaient placés pres d'un 
monument de marbre de Paros : Scribendum παρεστήχει µαππάριος, adstitit is, qui mappa signum certatoribus dare so- 
let) > συμπαρῆσαν οἱ βλέποντες᾽ οἱ σπένδοντες ἐπεθόων « Ζεὺς ἄνωθεν ἑώρα. » “O δὲ ἱερεὺς τοῦ Διὸς ἀθλοθέτης ἐκάθητο. Ὁ ὄχλος 
τῶν θεωμένων ( Dewpeivcod.) προςεπήγετο ἰδεῖν τὸ ἁποθησόμενον. καὶ ἣν ἰδεῖν μνριάριθμον ὄχλον ὀφθαλμὸν ἕνα ἔχοντας, καὶ 
αὐτὸν (τοῦτον 2) πρὸς Ἀλέξανδρον. Μεταξὺ δὲ τούτου Αλέξανδρος τὴν σημασία» ποιεῖται * xal διὰ τῆς χειρὸς τοῖς ὄχλοις ἐμήννε. 
Οἱ δὲ ὄχλοι εὐφήμονν᾽ xal πολλοῖς ἔρις συνέπεσε (?)* σιγὴ δὲ τοῖς πᾶσιν ἐξίσον ἐγένετο. Καὶ ἰδοὺ οἱ καγχελλίδες ἄφνω ἀνεῷ- 
χθησαν: τὸ θάμθος εἶχε τοῖς πᾶσιν. Ἐξήλθον δὲ ἅμα Νιχόλαος xai Καλλισθένης ( in anteced. pro Callisthene Olynthio vidimus 
Aristippum Olynthium ) μέσον τὸν Ἀλέξανδρον ἔχοντες, ὧδε κἀχεῖσε περισκοποῦντες τὸ πῶς αὐτὸν θανατώσονσιν. "Hyero δ} 
Ἀλέξανδρος μέσον αὐτῶν, καθάπερ χειμαζομένη ναῦς. Καὶ ὁ μὲν Καλλισθένης πλαγίως éx δεξιῶν, ὄπισθεν δὲ αὐτοῦ ἦν Νιχόλαος 
οὐχ οὕτως ἔχων τὸ νιχῆσαι et cett., ut in B et A. || 11. πότε add. C; deinde pergit ita : ὡς δὲ τὸν ἐπὶ τῇ σφενδόνῃ (cod. 
ἐπὶ σφενδῶνα ) χατέλαθον τόπον, ἐνδίδωσι τὰς ἡνίας ᾿Αλέξανδρος ' καὶ ὁ Βουχέφαλος περιχυλίει ( περικλύει cod. ) τοὺς ἵππους 
καὶ τὸν μὲν Καλλισθένην περιδραμὼν τῇ σφενδόνῃ ( σφενδῶνι Cod. ) ἀπερρίφατο * τὸν δὲ Νικόλαον συνεχώρησε προαπελθεῖν aù- 


m, ο 








XIX. Non multo autem post cum dies certaminis adve- 
nisset, aurigandique professio studio excitaretur, novem 
quidem omnes, sed regii juvenes [quatuor] competebant : 
quorum sortito primo Nicolaus astitit carcere, secundo 
Xanthias, tertio Cimon, quarto Clitomachus, Balcheus 
quinto, Aristippus sexto in loco, Pierus septimo, Alcan 
octavo, Alexander post nono. Hi cum ex more artis atque 
certaminis institissent curribus , lituoque signum solemniter 
increpasset, cuncti una prosiliunt. Enimvero Alexander 
erat quartus a primo, Nicolao propius insequente, et spe 


transitus et infesto consilio, ut si praetervehi queat, non abs- 
que periculo Alexandri consulturus. Id quidem illum non satis 
fugerat. Nam et causa odii commonebat , quod bello Nico- 
lai patrem Philippus oppressisset. Igitur astu se dedebat 
Alexander a Nicolao praeteriri. Quippe jam ceteri, qui cursu 
preevenerant, alii alio casu prolapsi primam spem potiundze 
palma Nicolao dabant. Qui cum finem certaminis jam spe- 
rasset, infert sese Alexander voto preterlabendi. Ad hunc 
conatum equis Nicolai concurrentibus, titubans dexter e 


| mediis cernuantique persimilis, implicatos reliquos secum 


34. 


20 


των τῶν πρώτων (12) ἐλαυνόντων ὑπ᾽ ἀλλήλων ᾳ συνε- 
χώρησε τὸν Νικόλαον παρελθεῖν αὐτόν: 6 δὲ Νικόλαος 
ἀγνοῦν τὴν ἐνέδραν διέδη, ἔχων τὴν δόξαν τοῦ στεφανω- 
θῆναι (13)* xat λοιπὸν ἤλαυνε πρῶτος, μετὰ δὲ δύο xap- 
πτῆρας (14) σχονδυλίζει ὅ δεξιὸς ἵππος τοῦ Νικολάου 
6 ἐπὶ τῷ ῥυμῷ τοῦ ἅρματος (15), καὶ συμπεσόντων τῶν 
ἵππων χαταπίπτει 6 Νιχόλαος. “O οὖν Ἀλέξανδρος ἐπι- 
μένει (16) τῇ Spuy τῶν ἵππων ἑαυτοῦ, καὶ ππρερχόμενος 
ἐπιλαμθάνεται τῶν ἀξόνων (17) τῶν ὀπισθίων τοῦ Νικο- 
λάου- xal σὺν τῷ ἡνιόχῳ καὶ τοῖς ἵπποις τελευτᾶ 6 Nix- 
λαος. Καὶ διαμένει λοιπὸν 6 ᾿Αλέξανδρος μονώτατης- καὶ 
γίνεται τῷ τελευτήσαντι ἡ παροιμία ἡ λέγουσα" ὃς dÀ- 
Im κακὰ τεύχει ἑαυτῷ xaxov τέτευχεν (18). 

Στεφανοῦται λοιπὸν ὁ Ἀλέξανδρος καὶ ἀναθαίνει (29) 
τὸν νικητικὸν (20) ἐστεμμένος στέφανον" στεφανοῖ γὰρ aù- 
τὸν ó Ολύμπιος τὸν κότινον στέφανον παρὰ τῷ Uhuy- 
πίῳ Aut. Καὶ (21) λέγει αὐτῷ ὃ τοῦ Διὸς μάντις- « Άλέ- 
ξανδρε, προμηνύει σοι ὁ Ολύμπιος Ζεὺς ταῦτα * θάρσει" 
ὥσπερ γὰρ Νικόλαον ἐνίχησας, οὕτω πολλοὺς νικήσεις ἐν 
πολέμοις. » 


KAAAIS@ENHS. A, x. 


ΚΕΦ. Κ΄. 


"Ἔνθα Ἀλέξανδρος ὑποστρέψας ἀπὸ τῆς Πίσης εὗρε ΦΏικκον 

γήμαντα Κλεοπάτραν τὴν τοῦ Λυσίου ἀδελφῆν. 
Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος λαθὼν τὴν χληδόνα ταύτην, vurzo- 
pos ἀναστραφεὶς (1) εἰς Μαχεδονίαν εὑρίσκει τὴν μητέρα 
αὑτοῦ Ὀλυμπιάδα ἀπόθλητον γενομένην ὑπὸ τοῦ Φι- 
λίππου τοῦ βασιλέως, τὸν δὲ Φίλιππον γήμαντα (1) τὴν 
ἀδελφὴν Λυσίου Κλεοπάτραν τοὔνομα. αύτη δὲ τῇ 
ἡμέρα ἀγομένων (3) τῶν γάμων Φιλίππου (9), ἔχων τον 
νιχητικὸν καὶ Ὀλυμπιακὸν στέφανον ó Αλέξανδρος cise 
ἦλθεν (s) εἰς το δεῖπνον, καὶ λέγει τῷ βασιλεῖ Φιλίππῳ: 
« Πάτερ. δέξαι µου τῶν πρώτων ἱδρώτων τὸν νικητικὸν 
στέφανον, καὶ ὅταν μέντοι κἀγὼ δίδωμι (8) τὴν ἐμαυτοῦ 
μητέρα Ὀλνμπιάδα βασιλεῖ ἑτέρῳ (5) πρὸς γάμον, κα- 
λέσω σε εἰς τὸν γάμον (s) Ὀλυμπιάδος. » Καὶ ταῦτα ci- 
πὼν Αλέξανδρος ἀνεχλίθη ἐναντίον Φιλίππου τοῦ πατρὸς 
αὐτοῦ (9). Φίλιππος δὲ ἐπὶ τοῖς λεγομένοις παρὰ Ais- 
ξάνδρου ἐτρύχετο (10). 


τὸν κτλ. ut in cod. B. || 12. malim τῶν πρὸ αὐτοῦ |] 13. νιχηθῆναι C. ἐλπίδα ἔχων στεφανωθῆναι ὡς νικητής A. [| 14. μετὰ δὲ 
β΄ xai y στάδια A. μετὰ δὲ ταῦτα C. || 15. ἐπὶ τῷ πρώτῳ ἅρματ: C; ἐπὶ τῷ ἅρματι τῷ πρώτῳ B, que sic inepta sunt, vel 
certe supervacanea. Quod substitui , indicavit Valerius : (ilubans dexter e mediis (sic reposui e codice Regio 4880; cod. 
Ambrosianus habet dexterce medis; unde Majus fect dexter equus ). Cod. A. niliil nisi haec : σχονδυλίζει ὀἵππος Νικολάου, 
καὶ χαταπίπτει ὅλως τὸ ἅρμα σὺν αὐτῷ τῷ ἡνιόχῳ᾽ ὁ δὲ ἐπιδὰς τῇ ὁρμῇ τῶν ἵππων Ἀλεξάνδρος παραντὰ ἀνήρηχε τὸν Nixo- 
λαον || 16. ἐπιβαίνει C. || 17. τῷ ἄξονι C. dein καὶ et mox τοῖς ἵπποις om. B. || 18 ἔτενχεν C. addens : ὡς xap’ "Horte 
( Opp. 265. )᾿ « Οἱ αὐτῷ κακὰ τεύχει ἀνὴρ ἄλλῳ καχὰ τεύχων. || 19. διαδαίνει B. || 20 τῷ νικητικῷ ἐστεμμένος στεφάνῳ A. 
Que sequuntur in B στεφανοῖ γὰρ... Διὶ non habet C; In cod. A. locus ita habet : xai ἀναδαίνει ἐστεμμένος τὸν πόκχινον 
(1. κότινον) παρὰ τῷ Ὀλνμπίῳ Art. Ὁ δὲ νεοχόρος ἔφη αὐτῷ᾽ Ἄλεξανδρε, ὡς Νιχόλαον ἐνιχήσας κτλ. | 21. Delevi quae ante- 
cedunt in cod. B : xai λέγει αὐτῷ ὁ τοῦ Διὸς μάντις Αλέξανδρε προμηνύει σοι ὁ Ὀλύμπιος τὸν xótivov στέφανον παρὰ τῷ 
Ὄλνμπίῳ Ad. 
Cap. XX. 1. Cod. C : νικηφόρος ἀνεστρέφετο πρὸς τὴν Μακεδονίαν μετὰ πλήθους λαοῦ, καὶ ὁ Λαομέδων ὁ 
sus αὐτῷ οὐκ ἐθούλετο γὰρ καταλεῖψαι αὐτόν. Οἱ δὲ λαοὶ θανμάζοντες ἐπὶ τῇ συνέσει xai tH ἀνδρείᾳ τοῦ Ἀλεξάνδρου ὕμνον 
αὐτῷ πλέκουσιν ἔχοντα οὕτως᾽ 
Στίχοι πρὸς εὐφημίαν Αλεξάνδρου" 

Avyn, Pirre’ τέρπου, Μακεδονία. 

6 μὲν γεννήτης ἐντυχὼν Ἀλεξάνδρου, 

ἡ δὲ πατρὶς τυχοῦσα τοιούτου κάλλους, 

αὐτὸν δ᾽ ὑπαντήσαντες στεφανώμενον, 

νιχητὴν ἀήττητον γαοῦχον μέγαν" 


ἀνατείλας γὰρ χατηγλάϊσε ῥώμην, 

xai πάντας ἡμαύρωσε λοιποὺς ἀστέρας. 

Δέγον οὖν αὐτὸν, λαμπρὰ Μαχεδονία , 

καὶ τοὺς ἐχθροὺς ἀμῦναι ἐν τούτῳ δίδου" 
| Ἀλέξανδρος γάρ ἐστιν ὁ χοσμοχράτωρ. 
Ταῦτα λέγοντες, τὴν ὁδὸν περιείων (Sic) δάφνην ἔχοντες ἐν ταῖς χερσὶν ταῖς τούτων. Post hac persit : Ἀλέξανδρος δὲ ἐλθὼν εἰς M. 
εὑρίσκει κτλ. ut supra. || 2. Cod. A : γαμοῦντα τὴν ἀδελφὴν αὐτοῦ Κλεοπάτραν; ubi pro αὐτοῦ reponendum Ἀττάλου, quod 
nomen etiam Valerio e cod. restitui, quamquam Attalus revera non ἀλελφὸς Cleopatrae sed θεῖος fuit. Historiam quee hoc 
capite et sequenti narratur babes ap. Plutarch. Alex. c. 9. Noster quo consilio Attalo Lysiam substituerit, patet e cap. se- 
quente. || 3. ἐπιτελουμένων A. || 4. Cod C pergit ita : Ἀλέξανδρος τοῖς βασιλείοις ἐπεισέρχεται στεφανώμενος, σκῆπτρον 
νύκης τῇ χειρὶ κατέχων xai τῷ πατρὶ τὴν προσήχουσαν ἀπεδίδου τιμήν᾽ καὶ παρ᾽ αὐτοῦ τῇ τραπέζῃ ἐχελεύθη καθεσθῆναι. Ὁ ck 
Αλέξανδρος ἔχων τὸν νικητικὸν στέφανον λέγει τῷ βασιλεῖ Φιλίππῳ κτλ. || 5. εἰσέρχεται καὶ ἀναχλιθεὶς λέγει" πάτερ κτλ. A [| 6. 
praestaret ἐκδίδωμι ; cod. A. ἐκδύσαιμι (sic). || 7. Ὅλ. Bas. E. om. A. || B. καλέσω σε εἰς τοὺς ἐμῆς μητρὸς γάμους. Ὁ δὲ 
«ιλιππος ἐπὶ τοῖς εἰρημένοις ἐτρύχετο A. || 9. Post αὐτοῦ C addit γελωτοποιὸς ( γελοποιός B ). Quod delevi, quum pertine- 





moratur. Enim tunc Alexander subiens, priuteracto prola- 
psoque Nicolao supervectus , rem belli sub stadio transegit. 
Exin victor corona redimitus escenso templo cum Jovem 
Olympium salutaret, a'stimatione rei gestee aut instinctu 
dei, sacerdotem ferunt sic fortunam victoria interpretatum, 
at quod primo certamine Nicolaum [i. e. νικόλαον] vicisset, 
esset sibi conjecturze , perfacile multos eum populos vinci- 
turum , universitatisque dominio potiturum. 

XX. Uisce ergo omine atque letitia ovans repatriat Ma- 


cedoniam. Sed offendit forte, ex licentia regia spreto con- 
jugio Olympiadis, Philippum tunc in Cleopatra nuptias de- 
mutantem Attali alicujusdam non ignobilis filie. Die igitur 
nuptiarum irruens regis triclinium coronatus : Sume, inquit, 
liunc primum , o pater, laboris mei fructum : et una coro- 
nam in caput patris transtulit. Tunc adjecit, Gaudeo qui- 
dem quod in presenti la:tamini : et ego cum matrem aliis 
regalibus nuptiis conjugabo , vos quoque participabo convi- 
vio : et una cum dictis adversum Philippum decumbit. Sed 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. I, 21, 22. — 21 


ΚΕΦ. KA’. 


Ἔνθα Ἀλέξανδρος ὑθρισθεὶς ὑπὸ Λυσίον τοὺς ἐν τῷ δείπνῳ 
πάντας ἡμισφαγεῖς ποιήσας τὸν Λυσίαν ἀπέκτεινε. 


Ὁ δὲ Αυσίας (1) συναναχείμενος (2) τῷ Φιλίππῳ εἶπε" 
« Φίλιππε βασιλεῦ (3), νῦν γάμον σοι τελοῦμεν Κλεοπά- 
τρας τῆς ἀδελφῆς ἐμῆς (4), ἐξ ἧς παιδοποιήσεις γνη- 
σίους παῖδας (5) ὁμοίους ὄντας τῷ σῷ προσώπῳ. » Ἀχού- 
σας δὲ ταῦτα ᾿Αλέξανδρος παρὰ Λυσίου ὀργίζεται, xal 
ὡς εἶχε τὴν κύλικα ἐνέτεινε (6) τῷ Λυσίᾳ, xai δίδωσιν 
αὐτῷ (7) κατὰ τοῦ κροτάφου xal ἀναιρεῖ αὐτόν. Ιδῶν δὲ 
Φίλιππος τὸ γενόμενον ἀνίσταται ξιφήρης μανιχὸν (8) 
ἔχων τὸ ξίφος κατὰ τοῦ ᾿Αλεξάνδρου, xal πίπτει σχελλι- 
σθεὶς ὑπὸ (ο) τῆς κρηπῖδος τοῦ ἀχουθίτου (10). Ὁ δὲ Ἁλέ- 
ξανδρος γελάσας in πρὸς Φίλιππον" «Ὁ τὴν Ἀσίαν ὅλην 
σπεύδων παραλαθεῖν (11) xat τὴν Εὐρώπην dx βάθρων 
καταστρέψαι οὐχ ηὐτόνησε (12) βῆμα Ev ἀνελθεῖν. » Καὶ 
ταῦτα εἰπὸν Αλέξανδρος ἥρπασε τὸ ξίφος ἀπὸ τοῦ πατρὸς 
αὐτοῦ Φιλίππου, xal πάντας τοὺς ἀνακεχλιμένους (13) 
ἡμισφαγεῖς ἐποίησεν (14). Ἦν δὲ ἰδεῖν Κενταύρων ἴστο- 
ρίαν" of μὲν γὰρ αὐτῶν ὑπὸ τοὺς χλιντῆρας ἔφυγον, of 


δὲ ταῖς τραπέζαις ὡς ὅπλοις ἐρρήσαντο (15), ἄλλοι δὲ ὑπὸ 
σχοτεινοὺς τόπους ἀνεχώρουν (16), ὥστε θεωρεῖν νέον 
ἄλλον (17) Ὀδυσσέα τὸν ᾿Αλέξανδρον τοὺς τῆς Πηνελό- 
πης (18) μνηστῆρας ἀναιροῦντα. 


κεφ. KB. 


Ἔνθα ᾿Αλέξανδρος πρὸς φιλίαν συνάπτει Φιλίππῳ τὴν Ὀλνμ- 
πιάδα. 

᾿Εξέρχεται οὖν $ Ἀλέξανδρος χαὶ φέρει τὴν μητέρα 
αὐτοῦ (1) εἰς τὸ παλάτιον, τὴν δὲ ἀδελφὴν Λυσίου Κλεο- 
πάτραν φυγάδα ἐποίησεν ἐκδικῶν (2) τὸν αὐτῆς γάμον. 
βαστάσαντες δὲ of δορυφόροι τὸν «Ῥίλιππον χατέχλιναν 
αὐτὸν ἐπὶ τοῦ χραθθάτου (3) κακῶς (4) ἔχοντα. Kal μετὰ 
ἡμέρας δέκα εἰσέρχεται Ἀλέξανδρος πρὸς τὸν Φίλιππον, 
καὶ παρακαθεσθεὶς αὐτῷ εἶπε- a Φίλιππε βασιλεῦ (τῷ 
ὀνόματί σε χαλέσω, μήπως ἀηδῶς ἔγης τῷ ὑπ ἐμοῦ 
πατέρα σε φωνεῖσθαι), εἰσῆλθον πρός σε οὐχ ὡς υἱός σου, 
ἀλλ᾽ ὡς φίλος, μεσίτης ὧν (5) ὑπὲρ τῶν ὑπό σου ἀδίκως 
πρὸς THY σὴν (6) γυναῖκα καταπραχθέντων. (7) » Λέγει aù- 
τῷ Φίλιππος « Καχῶς ἐποίησας, Ἀλέξανδρε, ἀναιρῶν 


at vox ad Lysiam, uti patet ex cod. A. Deinde cod. C pergit : Ὁ δὲ Φίλιππος θεασάμενος αὐτὸν σκυθρωπὸς γίνεται χαὶ 
μεταμελεῖται ἐφ᾽ οἷς ἔπραξεν εἰς Ὀλνμπιάδα. Ἅμα δὲ χαὶ ἐπὶ τοῖς λεγομένοις παρὰ Ἀλεξάνδρου ἐτρύχετο. Οἱ δὲ cuvavaxsipevor 
αὐτῷ διέγνωσαν ἐκ προσώπου αὐτοῦ τὸ τούτον ἐνθύμιον: xal δὴ χύλικα φέρουσι τῷ Φιλίππῳ - ὁ δὲ οὐκ Adels πίνειν. 

Cap. XXI. 1. Ἀλνσίας B; "Hv δέ τις γελωτοποιὸς ὀνόματι Λυσίας. Οὗτος ἔφη, « Μὴ ἔσω ( ἔστω ) τεταραγμένας, ἀλλὰ θάρσει 
ἐπὶ τῇ νεότητι τῆς νῦν σοι γαμουμένης, ἐξ ἧς παιδοποιήσεις γνησίους, ἀμευχεσίους (1. ἀμοιχιδίους Y. ἀμοιχεντοὺς) παῖδας, ὁμοίους 
τῷ σῷ χαράγματι. A Cf. Plutarch. Αἰ. c. 9 : ὁ Ἄτταλος ἐν τῷ πότῳ μεθύων παρεχάλει τοὺς Μαχεδόνας αἰτεῖσθαι παρὰ θεῶν γνήσιον 
ἐκ Φιλίππον καὶ Κλεοπάτρας γενέσθαι διάδοχον τῆς βασιλείας. et Justinus IX, 7. || 2. ἀναχείμενος ἔλεγεν τῷ Φιλίππῳ B. || 3. 
addit C : πάσης πόλεως δυνάστα || 4. τῆς αἰδεσίμης C. || 5 ἁμοιχεντοὺς add. C. || 6. Γαῦτα ἀκούσας ὁ Ἀλ. ὠργίσθη, καὶ ὡς 
εἶχε τὴν κύλικα ἐπετίναξε [ἐπὶ] τὸν Λυσίαν, xai πάραντα ἀνῄρηκεν αὐτόν A. || 7. αὐτὸν C. || 8. malim μανιχὸς v. μανικῶς; om, 
A. || 9. ἀπὸ B. || 10. ἀκοθίτου C; σκελλισθέντος δὲ αὐτοῦ xal πεσόντος ἐγγὺς τῆς κλητηρίας ( |. κλιντηρίας ), εἶπεν Ἀλέξανδρος - 
« “O τὴν Ἀσίαν Φίλιππος σπεύδων λαδεῖν xal τὴν Εὐρώπην ἐκ βάθρων ", οὐκ ἠδυνήθη βῆμα ἀλλάξασθαι. Plutarchus l. |. : οὗτος 
μέντοι.. εἰς Ἀσίαν ἐξ Εὐρώπης παρασκευάζεται διαθαίνειν, ὃς ἐπὶ κλίνης ἀπὸ κλίνης διαθαίνων ἀνατέτραπται. || 11. sic C : å 
τὴν ᾿Ασίαν νικήσας ὅλην κ. τ. E. ἐ. β. σπεύδων x. cod. B, ad quem accedit Valerius.]| 12. εὐτονήσας Ev βῆμα ἐλθεῖν C. || 13. sic A. 
κεκλημένους B.C. || 14. πεποίηκε B. ποιεῖ A, qui deinde pergit : καὶ ἐξέρχεται ἀπὸ τοῦ Φιλίππου καὶ ἔρχεται πρὸς τὴν μητέρα, 
missa descriptione ista Centauromachiz || 15. addit aliunde C: χαὶ ἄλλοι τοῖς τοίχοις προσέχρονον, xal ἕτεροι τοῦ παλατίου» 
ἐκρημνίζοντο, καὶ οὓς μὲν ἐφόνενσεν, οὓς δὲ ἡμιθανεῖς ἐποίησεν || 16. ἄλλοι δὲ ù. ox. τ. ἐλθόντες τὴν ἑαυτῶν σωτηρίαν ἐπρα- 
γματεύσαντο Ο. || 17. νεώτερον B. || 18. τοὺς ἐπὶ τῇ Π., Β. 

Cap. XXII. 1 addit C : ἔχδιχος αὐτῆς γενόμενος. Cod. A hæc et que sequuntur usque ad verba μετὰ ἡμέρας δέχα non: 
habet. || 2. ἔκδ. τ. 4. y. om. h.l. C. || 3. κλιντῆρος C. || 4. ἐσχάτως C. || 5. µεσιτεύων A. || 6. ἰδίαν Ο. || 7. addit A : μηδὲν σοῦ δι» 





rex asperatus ad dicta intus in animo seviebat. 

XXI. Aderat tunc inter multas regalesque delicias Lysias 
quidam risui excitando quam facetissimus , qui cum in gra- 
tiam regis admordere adolescentulum vellet : Potiare, in- 
quit, o rex, Cleopatra, potiare : e qua tibi spero privatos 
filios atque incommunicatos alteri proventuros : eosque qui 
vultibus tuis οἱ felici respondeant semini. Hsc ubi dicta 
sunt, irritatior juvenis protinus poculum, quod sibi pre 
manu erat, in Lysiam jaculatur, eumque vulnerat. Sed rex, 
effervescente ira professione , prosiliens in Alexandrum la- 
bitur, crureque laeso et vulnerato procumbit. Tum parum 
temperans voci juvenis : En, inquit, ille qui Asiam Euro- 
pamque subjecit, nnius lectuli spatium sine periculo non 
emensus est! Et cum dicto rapit gladium, omnesque qui forte 
sese veluti ad comprehendendum irruerant , dissicit : pror- 
sus ut nihilum de Centaurorum Lapitharumque convivio 


demutaret : aut quod illi rei sit proximum, procos diceres 
cum ultore Ulixe decernere. 

XXII. Egressus igitur concedit ad matrem. Enim qui 
aderant Philippum non absque discrimine vulneratum cu- 
biculo inducebant, lectoque deponunt. Sed is cum post com- 
plusculos dies jam bonam spem curationi promitteret , in- 
greditur amica sollicitudine tunc Alexander, assidensque le- 
ctulo : « Queso, inquit, o Philippe ( adhuc enim te hoc et 
communi nomine alloquor, ut amicus , donicum patris in te 
animum recognovero), quid tandem hoc rei est, quod te 
avertit a conjuge? Aveo enim scire, vindex et ultor futurus 
in matrem, si culpa meruit quod evenerat. Huc adde, si pla- 
cet , probesne illam Lysiæ in Alexandrum petulantiam? pro- 
besne etiam patris in filium truculentiam? Quid enim 
uterque commeruimus a patre et marito? Abjecta Olympias 
conjux et Alexander filius incursatur. Quin ergo sur;e , ct 


- 


22 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. A, xy. 


τὸν Λυσίαν ἐπὶ τοῖς εἰρημένοις (s). ὑπ᾽ αὐτοῦ ῥήμασιν 
ἀπρεπέσιν. » Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος εἶπε" « Σὺ δὲ καλῶς ἔπρα- 
Tac (ο) ξιφήρης ἐπαναστὰς (10) τῷ σῷ τέκνῳ θέλων dva- 
λῶσαί µε xal γαμεῖν βουλόμενος ἑτέραν, μηδὲν ἀδικηθεὶς 
ὑπὸ τῆς προτέρας γυναικὸς Ὀλυμπιάδος' ἐξανάστηθι (11) 
οὖν καὶ περὶ σεαυτὸν γενοῦ" οἶδα γὰρ διὰ τί νωθρεύει 
σου τὸ σῶμα (12): καὶ λήθην δῶμεν ἐπὶ τοῖς ἡμαρτημέ- 
vot: χἀγὼ δὲ παρακαλέσω Ὀλυμπιάδα τὴν μητέρα µου 
διαλλαγῆναί cov πεισθήσεται γὰρ τῷ υἱῷ αὐτῆς, χᾶν 
σὺ οὐ θέλης πατήρ µου καλεῖσθαι. » (12”) Καὶ ταῦτα st- 
πὼν Ἀλέξανδρος ἐξέρχεται, καὶ ἐλθὼν πρὸς Ὀλυμπιάδα 
τὴν μητέρα αὐτοῦ λέγει αὐτῇ᾽ « Μῆτερ, μὴ ἀγανάχτει ἐπὶ 
(13) τοῖς γινομένοις ὑπὸ τοῦ σοῦ ἀνδρός" ἐκεῖνον γὰρ (14) 
λανθάνει τὸ ὑπό σου γενόμενον ἁμάρτημα, ἐγὼ δὲ ἔλεγ- 


εἶπε: « Πάτερ, ἐπιστράφηθι πρὸς τὴν γυναῖκά σου" 
νῦν (16) πατέρα σε φωνήσω; ὅτι καὶ σὺ τῷ τέχνω ow 
ἐπείσθης (17): πάρεστι (15) σοι ἡ μήτηο μου πολλὰ xa- 
βαχληθεῖσα παρ ἐμοῦ τοῦ ἔλθεϊν (19) πρός σε xat ἁμνί- 
μονα γενέσθαι τῶν πραχθέντων: λοιπὸν (20) περιπλάχητε 
ἀλλήλοις- αἰσχρὸν γὰρ οὔκ (11) ἐστιν ὑμῖν èx’ ἐμοῦ (12) 
ἐξ ὑμῶν γὰρ ἔφυν (23). » Καὶ ταῦτα εἰπὼν δυήλλαξε τοὺς 
γονεῖς, ὥστε αὐτὸν ὑπὸ πάντων θαυμάζεσθαι τῶν Me- 
χεδόνων. “Po (24) δὲ ὄνομα τοῦ Λυσίου ἔχτοτε παραι- 
τοῦνται of γαμοῦντες ὀνομάζειν, μήποτε αὐτοῦ ὄνομα- 
σθέντος διάλυσιν λάθωσιν. 


ΚΕΦ. Kr. 
Ἦν δὲ ἡ πόλις Μεθώνη (1) ἀντάρασα τῷ Φιλίππῳ. 


χός σου τυγχάνω (15) , Αἰγυπτίου πατρὸς ὧν υἱός " ὥστε 
οὖν ἐλθὲ παρακαλοῦσα αὐτὸν διαλλαγῆναί σοι’ πρέπον 
γάρ ἐστι γυναιχὶ τῷ ἰδίῳ ἀνδρὶ ὑποτάσσεσθαι. » Καὶ 
Ayayev αὐτὴν πρὸς Φίλιππον τὸν πατέρα αὐτοῦ, xal 


Πέμπει οὖν Φίλιππος τὸν Ἀλέξανδρον μετὰ πολλτς 
στρατιᾶς τοῦ πολεμῆσαι αὐτήν. “O δὲ Ἀλέξανδρος πα- 
ραγενόμενος ἐπὶ τὴν Μεθώνην, λόγοις συνετοῖς ἔπεισε 
τούτους ὑπηκόους γενέσθαι (2). ᾿Επανελθὸνν δὲ ἀπὸ Me- 


κηθέντος ὑπ’ αὐτῆς. || 8. elp. om. B; ὑπ’ om. C. || 9. ἐποίησας C. |] 10 ἐπαν. assumpa e cod 0; ἐπὶ BC. | 11. ἀναστὰς ovv x. σ. y. C ; 
ἀνάστα xai π. σ. y. A. || 12. Disertius cod. A: οἷδα γὰρ διὰ τί νωβρεύς, οὐ τὸ σῶμα λέγω, ἀλλὰ τῇ ψυχῇ ἀδαιμονεῖς. Ct. 
latina. In seqq. cod. A manca habet. || 12* Pergit A : ὁ δὲ Φίλιππος μᾶλλον πληγεὶς ὑπὸ τῆς προτέρας ἀρρωστίας διὰ τὴν τοῦ 
νέον νουθεσίαντε xai χατάγνωσιν, ἐρεισάμενος (ŻYTO. 5) φρονιμώτερον εἶναι τὸ σιωπήσαντα μὴ ἀποχρίνεσθαι τοῖς ὑπὸ Αλεξάνδρου 
ῥηθεῖσιν, συμμετρήσας τὰ πάντα ἀχανὴς διέμεινεν. Ὁ δὲ AEE ἐξελθὼν κτλ. || 13. ὑπὸ B. C. || 14. γὰρ om. B. || 15. Va 
χω C; ἀλλ᾽ ἐτὼ μέντοι ἔλεγχός σοι ἔσομαι" ὥστε σὺ πρώτη εἴσελθε πρὸς αὐτόν: πρέπον γάρ ἐστι χτλ. cod. A. [ 16. xx 
ἀπὸ τοῦ νῦν C. || 17. κεισθείς BC. || 18. παρέστη C. || 19. εἰσελθεῖν πρός σε C., qui deinde pergit ita : xai Φίλιππος εἰς χαρὰν 
ἅμα xai γέλωτα μετετράπη" καὶ a Οἷον, ἔφη , παιδίον τοῖς τοσαύτοις καὶ τηλικούτοις κατεκυρίευσεν ἀνδράσιν" μιχροῦ δὲ [den 
θρηνηγῆναι ( θροηθῆναι cod. ) κἀμὲ πεποίτχε. » Καὶ ἁπλώσας τὴν γεῖρα χατέσχεν `A λέξανδρον, xai τῷ τραχήλῳ αὐτοῦ Kin. 
πλακεὶς ἡδέως κατησπάζετο. Ἄντασπατόμενος δὲ αὐτὸν Αλέξανδρος ἕξη" « Ὀλυμπιὰς συνανασσέτω σοι. » Καὶ Φίλιππος $zz- 
κρίνατο * « Καὶ συνανασσέτω, τέχνον pov, xxi συνθντσχέτω por δίχα λόγου τινός, xai σέ μον τῆς βασιλείας διάδοχον zahi- 
στηµι΄ σύγγνωθι δέ μοι τῷ πατρί σου ἅπερ ἔπραξα εἰς Ὀλνμπιάδα τὴν μητέρα σου. » Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος ἔφη" « Μηδαμῶς pot παι. 
σχυνϑῆς " παῖς γάρ σον τνγχάνω Καὶ εἰ πληροφορῆσαί μοι θέλεις, κατ᾽ ὄψιν μον κοιμηθῆναι σὺν τῇ μητρί μον τῇ νυκτὶ ταύτῃ. » 
Ὁ δὲ Φίλιππος" « Οὐ τὴν νύκτα ταύτην, ἔφη, ἀναμείνωμεν, ἀλλὰ τῇ ὥρᾳ ταύτῃ πληροφορήσω σοι" σφόδρα γὰρ λελύπημαι περὶ 
τῶν ὑπ᾽ ἐμοῦ πραχθέντων εἰς αὐτὴν, ὧν συγγνώμην αἰτῶ παρ᾽ αὐτῆς. » Καὶ ταῦτα διαπραξάμενος Αλέξανδρο: διήλλαξε τοὺς 
γονεῖς xt2. αἱ in cod. A et B. || 20. ἀλλὰ A. || 21 οὐκ supplevi ex A || 22. ἐμοῦ ἐναντίον add. A. [| 23 ἔφην B. | 24. Postrema 
bsec om. A. 

Cap. XXIII. Caput hoc in cod. C inscribitur : Ἔνθα ᾿Αλέξανδρος ἐν Μαθώνο παραγίνεται, καὶ ταύτην ὑποτάξας εἰς Xxj- 
θας παραγίνεται. At de expeditione Scythica nihil legitur neque in codd. A et D neque in Valerio, qui quidem omnes pont- 
quam Methonem ab Alexandro subactam dixerunt , subjungunt narrationem de Persarum legatis annuum a Philippo triba- 
tum exigentibus. Secun. lum cod. C tributorum isti exactores adveniunt post mortem Philippi, quum Alexander exercitum 
in Asiam ducendum jam collegisset. Vide infra. || 1. Mo5ovr, B. Μοθόνη A. Madorr, C. || 2. addit A : τὴν τῶν ὅπλων δύναμιν 
παραλείψας. Οἱ δὲ ἀσμένως ἐδίδοσαν φόρους, τάλαντα y, στρατιώτας δισχιλίους. Jam sequitur in codice C expeditio contra 
Scythas : Τούτων οὕτως ἐχόντων xai ἡμερῶν τινῶν διελθουσῶν, πόλεμον οἱ Σχύθαι ὁπλίζουσιν κατὰ Μαχεδονίαν. Kai Dix. 
πος ἀχούσας τὸν στρατὸν ἐπισκέπτεται xai γνούς μὴ αὐταρχὴ ἔχειν στρατὸν πρὸς ἀντιπαράταξιν τούτων ( πολὺ Y20 τὸ τῶν 
νυν... nn, 


confirmato corpusculo , animum etiam labantem una cara- ¡ tor). Igitur et precator ad eam fui, et remittit tibi meritum 
veris, adeo tibi Olympiadem tuam in graliam una atque in | tuum abolitione omnis injuriz. Agite igitur, quaso , post 
cubiculum jam deducam. Gere! enim morem perfecto | iram integrationem conjugalis affectus. Nec sit pudendum, 
Alexandro filio, cujus tu pater, ut video, esse fastidis. » | si filius sim parentibus copulator. » His dictis, impetrat quod 


His dictis, transit ad matrem, Philippo jam inter pudorem 
penitentiamque distento , et ad eam : « Ne, inquit , queso, 
ne moveare, mi mater, super hisce quee in te egerit mari- 
tus. Etenim ipsa quamvis clam habeas quod commerueris , 
age tamen morem conscientiz tur, cujus memet testem 
habes, qui banc tibi concordiam suadeo. Quirso remees ad 
conjugem, et redde te marito morigeram. » Cedit auctoritati 
suadentis filii Olympias, et duce tali revenit ad maritum. 
Tunc Alexander : « En libi, pater, Olympias tua (jam enim 
tc paterno nomine usurpabo , cujus adeo libens fueris audi- 


laborat : idque ei largiter apud omnes patrke proceres bonum 
adinodum testimonium fuit. Placet denique Lysiæ nomen 
conjugalibus ritibus in perpetuum aboleri : quod appellatio 
illa solutioni ceepti cum Cleopatra conjugi fuisset. 

XXIII. At his ferme diebus , quibus hac acta videbantur, 
descivisse obsequio Mothana civitas nunciabatur. Ad quam 
animo Philippus incitatus, cun adhuc viribus corporis de- 
ficeretur, optimum ratus ultionem non distulisse, numerum 
qui forte adesset militum ducere Alexandrum jubet , idque 
adolescens properanter exsequitur diligenterque : suhactam 





24 ΚΑΛΑΙΣΘΕΝΗΣ. 


Ot (s) δὲ Πέρσαι λαθόντες ἀργύριον δεδώκασί τινι 
pe αὐτοῦ ζωγράφῳ, xal κατεσκεύασεν αὐτοῖς εἰκόνα 
τῆς μορφῆς Αλεξάνδρου, καὶ ἀπήγαγον αὐτὴν Δαρείῳ 
ἐν ᾿'Βαθυλῶνι, ἀπαγγέλλοντες αὐτῷ πάντα τὰ πραχθέντα 
τοῖς παρὰ τοῦ Ἀλεξάνδρου. Πάλιν οὖν ἑτέρας πόλεως 
ἀτακτούσης τῶν Θραᾳχῶν τῷ Φιλίππῳ, πέμπει ὁ Φίλιπ- 
πος τὸν Ἀλέξανδρον μετὰ πλήθους στρατιωτῶν πολε- 
μῆσαι αὐτήν (9). 

ΚΕΦ, KA’. 


"Hy δέ τις ἐχεῖ Παυσανίας ὄνομα, ἀνὴρ μέγας xai πλού- 
σιος σφόδρα, xal ἐξάρχων πάντων Θεσσαλονιχέων (1 )- 
Οὗτος οὖν εἰς ἐπιθυμίαν ἐλθὸνν Ὀλυμπιάδος τῆς μητρὸς 
Ἀλεξάνδρου, ἔπεμψε πρὸς αὐτήν τινας ὡς δυναμένους 
πεῖσαι αὐτὴν χαταλεῖψαι Φίλιππον τὸν ἄνδρα αὐτῆς καὶ 
γαμηθῆναι αὐτῷ, πέμψας αὐτὴ χρήματα πολλά. Tc 
δὲ Ὀλυμπιάδος μὴ κατανευσάσης, ἐλθὼν Παυσανίας (2) | 


Ά 
A, χο, χε. 


ἔνθα ἦν Φίλιππος, γνοὺς τὸν Ἀλέξανδρον ἐπὶ πόλεμον 
πορευθέ vra, [εἰσῆλθεν] ἀγῶνος τελουμένου θυικελικος,; χαὶ 
τοῦ Φιλίππῳ ἐν τῷ Ὀλυαπίῳ θεάτρῳ ἀγωνοθετοῦντος, 
ἐπεισέρχεται ξιφήρης [ó Παυσανίας] εἰς τὸ θέατρον μετὰ 
καὶ ἑτέρων γενναίων ἀνδρῶν ἀνελεῖν βουλόμενος τὸν Φί- 
λιππον, ἵνα τὴν Ὀλυμπιάδα ἁρπάση, καὶ ἐπιδὰς αὐτὸν 
ἔπληξεν αὐτὸν ξίφει κατὰ πλευρὰν, οὗ (μέντοι) dvrorv 
αὐτὸν, Γίνεται οὖν θρύλλος μέγας ἐν τῷ θεάτρω. “O 
οὖν Παυσανίας ἔσπευσεν εἰς τὸ παλάτιον ἁρπάσαι m 
Ὀλυμπιάδα (3). Συνέδη οὖν vor pepo ἐπανελθεῖν τὸν 
AE SavOpov αὐτῃ tH ἡμέρα ἐκ τοῦ πολέμου, καὶ ὁρᾷ 
μεγίστην ταραχὴν ἐν τῇ πόλει, χαὶ ἠρώτησε τὸ γεγονής. 
Λέγουσιν αὐτῷ ὅτι Παυσανίας ἐν τῷ παλατίῳ ἐστὶ θέλων 
ἁρπάσαι τὴν Ὀλυμπιάδα τὴν μητέρα αὐτοῦ. Καὶ 
εὐθέως εἰσέργεται μεθ᾽ ὧν ἐτύγχανεν ὑπερασπιστῶν 
αὐτοῦ, xal συλλαμθάνει (4) τὸν [Παυσανίαν χατέροντα 


τὴν Ὀλυμπιάδα μετὰ βίας μεγάλης κραυγάζουσαν. Kat 


Α : εἴπατε Δαρείῳ, ὅτε μόνος Tv Φίλιππος φόρους σοι ἐχορήγει" ὅτε δὲ ἐγένετο αὐτὸς υἱὸς Ἀλέξανδρος, οὐκέτι ( οὗ cod. B.) 
δίδωσιν. || 8. οἱ δὲ... παρὰ τοῦ Αλεξάνδρου unus B exhibet. || 9. addit A : ὁ δὲ παραγενόμενος λόγῳ ἔπεισε αὐτοὺς ὑπηχόους 
εἶναι, τῇ τῶν ὅπλων δυνάμει ἀποταξάμενος, xai λαθὼν rap” αὐτῶν φόρους ἀνέστρεψεν. 

Cap. XXIV. 1. θεσσαλονικεὺς, πλείστην δύναμιν xal μεγάλην περὶ ἑαυτὸν ἔχων A. || 2. ἐπιδουλίαν μελετᾷ ὁ II. πυνθανέ- 
μένος περὶ Ἀλεξάνδρου, εἰ ἆρα εὗροι αὐτὸν ποτὲ ἀποδημοῦντα. Καὶ δὴ χρόνου ἐμπεσόντος, καὶ ἐπὶ πόλεμον ὄντος Ἄλεξάνδρο 
εἷς τινας πόλεις, xal ἀγώνων ἐπιτελουμένων θυμελικῶν, μαθὼν ὁ Π. τὸν Ἀλέξανδρον ἀποδημοῦντα καὶ τὸν Φίλιππον ὄντα ἐν 
ταῖς θεωρίαις ἐπέρχεται ξιφήρης χτλ. A. || 3. cod. A : ἔσπευσεν εἰσελθεῖν εἰς τὰ βασίλεια, ἔτι ζῶντος τοῦ Φιλίππου, βουλόμενος 
ἁρκάσαι τὴν Ὀλυμπιάδα. Καὶ δὴ εἰσῆλθεν, ἔτι ἐμπνέοντος τοῦ Φιλίππου ἐσχάτῳ πνεύματι xal ὀδυνομένου μᾶλλον ὑπὲρ τὸν 
ὀδύνην ἧς εἶχεν πληγῆς, ἅμα δὲ καὶ οἰμώζοντος καὶ σθένοντος, ὅτι ἔτι ζῶντος αὐτοῦ ἡ τούτου γυνὴ els ἕτερον ἄνδρα ἐνιγισεύσατο 
μετὰ πολλῆς τῆς βίας ἅμα δὲ καὶ ἐπεθύμει τὸν ᾿Αλέξανδρον ἰδεῖν ἐκ πολλοῦ χρόνον ἐχδημήσαντα, μεμνημένος αὐτοῦ καὶ τῆς 
ἀγχινοίας καὶ τῆς ἐν αὐτῷ ἀνδρείας, λέγων τοῖς μετ᾽ αὐτοῦ, ὅτι τοῦ Ἀλεξάνδρου παρόντος οὐκ ἐπεχείρησε ἂν εχθρὸς κατὰ τοῦ 
πατρὸς καὶ tik μητρὸς αὐτοῦ τι ποιῆσαι εἰ δὲ καὶ ἐπεχείρησε ἀπὸ κακῆς γενέσεως παρελασϑεὶς , ἐτελεύτα. Νῦν δὲ μετὰ xo- 
λῆς ὀδύνης xai ἀθυμίας πλείστης τὰ ἔσχατα τοῦ βίου ὁμιλῶ' ὑμῖν δὲ λέγω, ἐλθόντος τοῦ vied μον Ἀλεξάνδρου, εἴπατε αὐτῷ, 
ὅτι ὁ πατήρ σου Φίλιππος ἀξιοῖ ἐκδικηθῆνχι διὰ τῆς ἐμθριθείας σου χειρὸς τὸν τε αὑτοῦ θάνατον xal τὴν Ὀλυμπιάδος τῆς pT- 
τρός σον ἁρπαγήν. Αὐτῇ δὲ τῇ ἡμέρᾳ εἰσήρχετο et cetera ut in cod. B. || 4 Cod. A : xxi ὁρᾶ τὸν Παυσανίαν μεσολελαθτγκότα τὴν 
Ὀλνμπιάδα - χρατεῖ δὲ τὴν διδολίδα 7 ἐδούλετο κατ᾽ αὐτοῦ ἐκκοντίζειν, ἀλλὰ ἐδεδοίχει μὴ dox συναναιρεθῇ ἡ Ὀλυμπιάς. Mater 
οὖν περὶ τοῦ πατρὸς ὅτι ἔτι SG, προσαγαγὼν αὐτῷ τὸν Παυσανίαν Eon: « “Exo πάτερ ἀμυνόμενος τοὺς ἐχθρούς σου. Li, 
βασι)εῦ- ἀθάνατόν σοί ἐστι τὸ ὄνομα ᾽ βλέπε τὸν ἐχθρὸν Παυσανίαν δεδεμένον παρεσχηχότα σοι xal τρομάζοντα. » Βλέψας č 
εἰς αὐτὸν Φιλιππος xal μηχέτι δυνάμενος λέγειν, ἔνενσεν ξίφος αὐτῷ δοθῆναι. Δεδωκότος δὲ αὐτῷ τοῦ A » ποιεῖ τῷ 
Mavoxvig xatpíav ταῖς ἰδίαις χερσὶν πλγγἠν, καὶ ἀναιρεῖ αὐτὸν παραντά. Προαποστείλας τὸν ἐχθρὸν ἑαυτοῦ, ἀναρρώσας ὁ 
Φίλιππος διὰ τὴν παρουσίαν Αλεξάνδρου καὶ τὴν ἐν τάχει ἐκδίκησιν, εἶπε" « Τέχνον Ἀλέξανδρε, σὲ δέδοχται χοσµοχρατοα 
εἶναι * μνημόνευε τοῦ πατρός σου Φιλίππου, καὶ μὴ ἀπάρνησαί µε πατέρα σον καλεῖν" ἐμοῦ γὰρ τὸ πεπρωμένον πεπλήρωται. © 
Ταῦτα εἰπὼν ἐξέλιπεν τὸ πνεῦμα. θρηνῶν δὲ αὐτὸν Αλέξανδρος eine" « Πάτερ, βασιλεῦ, βασιλεῦ, Φίλιππε, ἐν τῇ ζωῇ σου ov- 
deis κατατρονέσας σου ἐχάρη ὑπὲρ ἀδεξιοθόλους (ut videtur,) παρχσπιστὴ- ὁ βραχίων σου ἀποτνχία πλουσίου γέγονε. 
Jo ἀπώλετο τρωθεὶς αὐτοχράτωρ; “O Κύχλωψ {]ανσανίας εἰς θεοὺς σὲ πρὸ μοίρας παρέπεμψεν- ὦ δὴ ἡ δίκη παραυτὰ τὸν ἴδιον 
μισθὸν ἀποδέδωκε. » Καὶ τοῦτον θρῆνον ἐπειπὼν, κοσμήσας αὐτῷ τάφον πολυτελή, κατέθετο TO σχήνωμα αὑτοῦ" Er’ αὐτῶ δὲ 
τῷ τάτω καθίδρυσε ναόν. Τῆς οὖν `O). υμπιάδος συμφοραζούσης ἐπὶ τῷ συµθεθηκύτι, καὶ τῶν Μακεδόνων ἁτακτως ἐχόντων, 
παρεμυθεῖτο αὐτοὺς ἡ Ἀλεξάνδρου παρουσία. Καὶ δὴ μεθ᾽ ἡμέρας εἰς εὐστάθειαν ἐλύσντων etc. que sequente capite narran- 
tur. — Aliam de morte Philippi narrationem secutus est auctor cod. C. 1s enim post ea qua in antecedentibus adscripsi- 





batur, quod adeo confidentem et intrepidum eum natur 
suze bona asserere intueretur. Igitur cum vicina rursus ci- 
vitas de obsequio vacillaret, datur Alexandro expeditio. Per- 
gitque quo jussus est. 

XXIV. Enimvero interea Pausanias quidam nomine, tum 
divitiis affluens tum opibus potens, ex oppido Thessalonicae 
nobilis, in Olympiadis desiderium amoremque animo pro- 
lapsus est. Qui cum per internuncios adtemptasset, ut 
mulier consentiret, ut deserto Philippo ad sese transnuberet, 
neque id ex sententia provenisset, comperiens filium 
Philippi, cujus adeo formidolosum in omnes accolas erat 


a Philippo prasidente; repente satellitio stipatus, strictis 
gladiis theatrum irruit, Philippumque vulnere praevenit. 
Qui cum altius et letaliter ictus esset , veluti caedis absolu- 
tione securus ad regiam Pausanias properalo festinat , raptu 
scilicet Olympiadis desiderio consulturus. Igitur cum po- 
pulus adhuc in theatro turbaretur, Pausanias vero, ut dixi- 
mus , raptum moliretur ; forte, rebus ex sententia perpe- 
tratis, Alexander supervenerat, offenditque turbas et vim 
et vulnera Philippi. Quibus, ut res erat, cognitis, aucto- 
remque earum rerum Pausaniam hac designasse, irruens 
regiam in ipso raptu matris Pausanix violentiam deprch:u- 


nomen , peregre profectum , certamenque thymela tunc agi * dit : eumque cum jaculo destinaret, tenereturque formal:nv 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. I, 24, 25. | 25 


ἠθουλήθη Αλέξανδρος μετὰ λόγχης ἀναιρῆσαι αὐτόν: 
ἐφοδήθη δὲ µή πως xal τὴν μητέρα αὐτοῦ πατάξῃ’ xa- 
τεῖχε γὰρ αὐτὴν βία πολλῆ. “O δὲ Ἀλέξανδρος dro- 
σπάσας τὸν Παυσανίαν ἀπὸ τῆς μητρὸς αὐτοῦ, [ἔπλη- 
ξεν τῇ λόγχη, ἣν κατεῖχε. ] μαθὼν τὸν Φίλιππον ἔμ- 
πνουν (ἔτι) ὄντα, προσελθὼν λέγει αὐτῷ. «Πάτερ, τί 
βούλει περὶ τοῦ []αυσανίου; » “O δὲ λέγει, « ᾿Ανένεγκέ 
μοι αὐτὸν ὧδε. » Καὶ [ἀγαγὼν αὐτὸν,] λαθὼν ᾿Αλέξαν- 
ὅρος μάχαιραν ἀνέθηκεν εἰς τὴν χεῖρα Φιλίππου, xal 
προσήγαγεν τὸν Ilauoaviav' xal κρατήσας αὐτὸν Φίλιπ- 
πος ἔσφαξεν αὐτόν" καὶ λέγει τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ’ a Téxvov, 
οὐ λυποῦμαι ὅτι τελευτῶ, ἐξεδικήθην γὰρ αὐτὸς ἐγὼ 
ἀνελῶν τὸν ἐχθρόν μου. Καλῶς οὖν εἶπεν ó Ἄμμων, ó 
Λιθύης θεὸς, Ὀλυμπιάδι τῇ μητρί σου" “Efes ἄῤῥενα 


παῖδα, ὃς ἐκδικήσει τὸν πατρὸς ἑαυτοῦ θάνατον. » Καὶ 
οὕτως εἰπὼν Φίλιππος ἀπέπνευσε. Θάπτεται οὖν βασι- 
λιλῶς, ὅλης τῆς Μακεδονίας συνελθούσης. 


ΚΕΦ, KE’. 


᾿Ελθούσης δὲ τῆς πόλεως Πέλλης εἰς εὐστάθειαν (1), 
ἔρχεται Αλέξανδρος ἐπὶ τὴν τοῦ πατρὸς ἀνδριάντα , 
xal βοήσας μέγα εἶπεν" « Ὦ παῖδες Πελλαίων xal 
Μακεδόνων xal Ἑλλήνων Ἀμφικτυόνων xai Λαχεδαι- 
µονίων xal Κορινθίων [καὶ Θηθαίων xat Ἀθηναίων (3)] 
xal πάντων τῶν Ἑλληνικῶν ἐθνῶν, συνέλθετέ μοι τῷ συ- 
στρατιώτη ὑμῶν xal ἐμπιστεύσατέ μοι ἑαυτοὺς, ὅπως 
καταστραστευσώμεθα τοῖς βαρθάροις xat (3) ἑαυτοὺς 
ἐλευθερώσωμεν τῆς τῶν Περσῶν δουλείας, ἵνα μὴ “Ελ- 


mus pergit ita : Καὶ δὴ τὴν πόλιν (sc. Πέλλαν) καταλαθόντες (sc. Alexander et ejus socii e Scythia reduces), θόρυδος 
καὶ βοὴ ἐγίνετο. Καὶ προὐπαντῶσιν Ἀλέξανδρον, xal τὰ συµόάντα διηγοῦνται αὐτῷ; ὥς τις Ἀνάξαρχος ὁ καὶ Παυσανίας, ὁ 
τῶν Οεσσαλονικέων τύραννος, ποτὲ παριὼν ἐξενίζετο παρὰ Φιλίππου" καὶ ξενισθεὶς θεωρεῖ Ὀλυμπιάδα καὶ ἔκτοτε φιλικῶς 
εἶχε πρὸς αὐτήν. Μαθὼν δὲ τὴν τῶν Σχυθῶν κατὰ Μακεδόνων ἔφοδον, ὡσεὶ δώδεκα χιλιάδας λαθὼν ἀνδρῶν μεθ᾽ ἑαυτοῦ. φθά- 
νει Μαχεδονίαν τοιόνδε τρόπον ἔχων ἐν ἑαυτῷ , χάριν συμμαχίας ἐλθεῖν (suppl. λέγων)’ xal εἰ μὲν δυνηθῇ ἁρπάσαι Ὀλυμπιάδα, 
ήδη καλόν: εἰ δὲ μὴ δυνηθῇ, ὡς σύμμαχος πάλιν λογισθῇ, καὶ ἀντιστραφήσεται. “H δὲ τύχη εὐάλωτον τίθησι τὴν Ὀλυμπιάδα. 
Μαθὼν γὰρ Φίλιππος τὴν ᾿Αλεξάνδρου πρὸς Σκύθας νίκην, λαδὼν τὴν Ὀλυμπιάδα ἐξέρχεται εἰς ἀπάντησιν αὐτοῦ - καταλιπὼν δὲ 
αὐτὴν ἔν τινι προαστείῳ, ἐχεῖνος μεθ᾽ οὗ ἐπεφέρετο στρατοῦ ἐξῆλθε τοῦ µετεωρισθῆναι. Ἀνάξαρχος δὲ ταῦτα μαθὼν ἐπεισέρχε- 
rar’ xai ἁρπάσας τὴν Ὀλυμπιάδα ἀνθυποστρέφει. Φίλιππος δὲ μαθὼν διώχει αὐτὸν μεθ᾽ οὗ ἐπεφέρετο ὀλίγου στρατοῦ. 

Ταῦτα μαθὼν Ἀλέξανδρος μετὰ σπονδῆς ἐκτείνει τὴν φάλαγγα καὶ καταδιώκει Ἀνάξαρχον, λαθὼν pel’ ἑαντοῦ ὡς ὀχτακισχελίους 
ἱππεῖς. Προκαταλαμθάνει δὲ τοῦτον Φίλιππος. Συνάπτουσι πόλεμον μετ᾽ ἀλλήλων καὶ λαδὼν πληγὴν κατὰ τοῦ στέρνου ἐκπε- 
πτώχει τοῦ ἵππον. Εὐρὼν δὲ αὐτὸν Ἀλέξανδρος ἐῤῥιμένον xal ἰδὼν ἔτι ἐμπνέοντα, ἐάσας αὐτὸν ᾧχετο ἐπὶ τὸν πόλεμον: καὶ 
περιχνχλώσας αὐτοὺς ἄρχεται χόπτειν ἀφειδῶς. Οἱ δὲ μετὰ Ἀναξάρχον εἰς φνγὴν τρέπονται, ἀφέντες τὴν Ὀλνμπιάδα * καὶ 
λαμθάνουσιν αὐτὴν οἱ τοῦ Ἄλεξάνδρον ὑπασπισταί. Ὁ δὲ Ἀλέξανδρός τινα τῶν. (cod. ἵνα τὸν) Ἀναξάρχου χρατήσας ἔφη" 
a Ὑπόδειξόν pot Ἀνάξαρχον, xai τὸ ζῆν σοι, μὰ τὴν πρόνοιαν, χαρίσομαι. » Ὁ δὲ δείκνυσιν αὐτὸν λέγων « βλέψον ἐν μέσῳ 
τῆς φάλαγγος καὶ ὃν ἀν ἴδῃς λευκὴν ἔχοντα στολὴν xal περικεφαλαίαν χρυσῆν, καὶ ποικίλῳ ἵππῳ ἐποχούμενον, αὐτός ἐστιν 
Ἀνάξαρχος. » Σηµειωσάμενος οὖν ᾿Αλέξανδρος εἶδεν αὐτόν. Καὶ παραλαθὼν ped” ἑαντοῦ τετρακοσίους ἱππέας εἰς μέσον τῆς 
φάλαγγος ὥρμησε. Máveos δὲ [ἐν τούτῳ] τῷ τόπῳ τῷ θανάτῳ ἐδίδοσαν, xal καταλαμόθάνει Ἀνάξαρχον μόνον. Ἐγκρατὴς δὲ γενό- 
μενος τούτον Αλέξανδρος οὐδεμίαν ἄλλην εἶχε φροντίδα, ἀλλ᾽ αὐτὸν μόνον λαθὼν πρὸς τὸν πατέρα ἐπάνεισιν. “O δὲ Φίλιππος 
ἐν ταῖς ἐσχάταις ἀναπνοαῖς Av, φησὶ πρὸς αὐτὸν Ἀλέξανδρος' « "L) πάτερ pov, ἀνάστηθι xai ἀμύνου τὸν ἐχθρόν σου ἐν τῇ χειρί 
σον. » Καὶ τίθεται κατενώπιον αὐτοῦ Ἀνάξαρχον τὸν καὶ []αυσανίαν δεδεμένον᾽ καὶ μάχαιραν τίθησιν εἰς τὰς χεῖρας Φιλίπ- 
που. Ὁ δὲ Φίλιππος ἔτι ἐμπνέων πήξας ταῖς χερσὶν ἀνίσταται xai κατασφάττει αὗτον. Ἐκ δὲ τοῦ αἵματος αὐτοῦ λαθὼν ἐπιρ- 
ραντίζει Ἀλέξανδρον λέγων ' « Οὕτω γενέσθω πᾶσι τοῖς ἀνθεστηκόσιν Ἀλεξάνδρῳ xai Μακεδόσιν. » Καὶ ἐπὶ τῷ ὄχλῳ Μακεδόνων 
εἶπεν « Ἀλέξανδρον πάντες γινώσχετε᾽ ὑπὸ τὴν σήμερον ἔστω ὑμῖν βασιλεὺς, χαὶ τῆς βασιλείας μον διάδοχος σὺν τῇ μητρὶ 
αὐτοῦ Ὀλνμπιάδι. » Ὀλυμπιὰς δ᾽ ἑστήχει πενθοῦσα. Ἐμόλέψας δὲ πρὸς αὐτὴν μόλις καί πον λέγει’ « Χαίροις, Ὀλυμπιὰς, καὶ 
σὺ, ὥς θαυμαστὸν τοιοῦτον τέξασα παῖδα. » Ἐπὶ Ἀλεξάνδρῳ δὲ τὸ čupa ἐκτείνας, xal αὐτοῦ τῷ τραχήλῳ ἐφαψάμενος xai 
τὴ κεφαλῇ αὐτῷ ἐπιχλίνας eine” « Τέκνον, οὐ λυποῦμαι ὅτι τελεντῶ' ἐξεδικήθην γὰρ ἐγὼ αὐτὸς ἀνελὼν τὸν ἐχθρόν μου. Καλῶς 
οὖν εἶπεν Ἄμμων ὁ Λιθύης θεὸς Ὀλυμπιάδι τῇ μητρί cov’ Ἔξεις γὰρ ἄῤῥενα παῖδα ὃς ἐχδιχήσει τὸν ἑαντοῦ πατρὸς 
θάνατον. » Καὶ οὕτως εἰπὼν Φίλιππος ἐξέπνευσεν. “O δὲ Αλέξανδρος πενθήσας τὸν Φίλιππον σὺν παντὶ τῷ στρατῷ, μετὰ 
τῆς μητρὸς αὑτοῦ ᾿Ολυμ.πιάδος, ἄγουσιν αὐτὸν ἐν τῇ πόλει αὑτοῦ ἐπὶ χρνσίον χραδάτου, καὶ θάπτουσιν αὑτὸν ( καθὼς ἔθος 
ἐστὶν), ὅλης τῆς Μακεδονίας συνελθούσης. Οἱ δὲ Σχύθαι μετὰ τὸ παύσασθαι τὸν καιρὸν τοῦ θρήνου προσῆλθον ᾿Αλεξάνδρῳ 
αἰτοῦντες τὸ δοκοῦν αὐτῷ. Ὁ δὲ ἀποστείλας αὐτοὺς εἰς τὰ ἴδια εἶπεν « Ἀπελθόντες εὐτρεπίσατε ὡσεὶ χιλιάδας τριάκοντα náv- 
τας τοξότας. Ὁπόταν δὲ πρὸς ὑμᾶς ἀποστείλω , τούτους μοι ἐκπέμψατε τάχιον. El δὲ [τοῦτο] μὴ βούλεσθε γενέσθαι ἡμῖν εἰς 
συμμαχίαν, ὁπόταν ἐλεύσομαι πρὸς ὑμᾶς, τὴν γῆν ὑμῶν ἐχδαφήσω. » "Ext τούτοις οἱ Σκύθαι προσχυνοῦσιν Ἀλέξανδρον, xal 
θεὸν αὐτὸν ἀναγορεύουσιν, οἴκαδε ἀναχωρήσαντες , συνταξάμενοι αὐτῷ δουλιχῶς διαχεῖσθαι μέχρι καὶ πέμπτης γενεᾶς. 

Cap. XXV. 1. Ἑλθούσες δὲ ἁπάσης τῆς χώρας εἰς σνμπάθειαν C. male. || 2. Inclusa addidi ex C. || 3. Καὶ ἑαυτοὺς... δου- 





matris vulnerand®, Olympias sic adhortatur : « Jaculare, | contristet : ultus enim auctorem injuriz libens oppetam. 


inquit, fili , jaculare ne dubites ; habeo enim prasidem Am- 
monem et protectorem. » Enimvero Alexander nullo im- 
petu vinci. Sed cum spirare etiam tunc patrem Philippum 
comperisset , eundem advehi illorsum jubet, gladinmque 
quem gerebat ipse conlatum in dexteram patris misit, quo 
manu ejus oppeteret Pausanias, cui penam quamque pro 
facto debuerat. Ergo jam moriens Philippus, « Nihil nunc 
sane est, inquit, quod me vitze finis aut hujuscemodi mors 


Atque ideo illa et nunc ab Ammone dicta reminiscor, qua: 
tunc matri tuze Olympiadi filium fore talem przegnanti dixe- 
rant, qui non ejus modo assertor esset , sed vindex quoque 
patris foret futurus. » Et cum his dictis moritur. Cura- 
tur igitur Philippo regia sepultura, in memoriam ejusdem 
omni Macedonia et reliqua Grecia conspirante. 

XXV. Ubi igitur jam animi hominum illa rerum novitate 
quietiores visi esse potuerunt, scandit Alexander paterna: 


26 KAAAISOENAS. A, κε, κι. 


ληνες ὄντες βαρθάροις δουλεύσωμεν. » Kal ταῦτα 
εἰπὼν ᾿Αλέξανδρος ἐκτίθεται κατὰ πᾶσαν πόλιν διατά- 
yupata βασιλικά (4). Συναθροισθέντες δὲ ἐκ πασῶν τῶν 
γωρῶν παρεγένοντο εἷς Μαχεδονίαν αὐθαίρετοι πάντες 
ὡς ὑπὸ θεοπνεύστου φωνῆς μεταχληθέντες (5). Ἀνοίξας 
δὲ ᾿Αλέξανδρος τὰς τοῦ πατρὸς ὁπλοθήχας µετέδωχε τοῖς 
νέοις τὴν πανοπλίαν’ συνήγαγε δὲ καὶ πάντας (6) τοὺς τοῦ 
πατρὸς αὐτοῦ Φιλίππου ὑπασπιστὰς (2) γηραιοὺς τυγ- 
χάνοντας ἤδη (8) καὶ λέγει αὐτοῖς- « Πρεσθῦται xat ἄλχι- 
μοι συστρατιῶται, χαταξιώσατε (9) χοσμῆσαι τὴν τῶν 
Μακεδόνων στρατιὰν, καὶ συστρατεῦσαι ἡμῖν εἷς τὸν 
πόλεμον.» Οἱ δὲ εἶπον: « ᾿Αλέξανδρε βασιλεῦ, ἡμεῖς 
προέθηµεν (10) τῇ ἡλικίᾳ συστρατευόμενοι τῷ πατρί 
σου Φιλίππῳ, xat οὐχέτι (11) ἐστὶν ἡαῖν σθεναρὸν τὸ 
σῶμα (12) πρὸς ἀντιπάλους" διὸ παραιτούμεθα τὴν ἐπὶ 


σοῦ στρατείαν (13). “O δὲ ᾿Αλέξανδρος εἰπε πρὸς aù- 


εἰ καὶ (16) γηραλιοὶ (16) τυγχάνετε- πολὺ γὰρ τὸ γτοας 
ἰσχυρότερον τῆς νεότητος: ἢ γὰρ νέα ἡλικία xad- 
xic (17) πεποιθυία τῇ τοῦ σώματος ἀλκῇ (18) ἐκτραπεῖσα 
eis ἀθουλίαν ἔρχεται (19) καὶ ἐξάπινα κινδυνεύει: 6 
δὲ πρεσθύτης πρότερον λογισάμενος ἐπὶ τὸ δρμᾶν ze- 
θυστερεῖ (20), τῇ γνώμη ἀπαλλαγῆναι τοῦ πινδύνου. 
Ὑμεῖς οὖν, πατέρες, συστρατεύσεσθε ἡμῖν οὐχ ὡς ivn- 
τασσόµενοι τοὺς πολεμίους, ἀλλὰ προτρεπόμενοι τοὺς 
νέους γενναίως ἀντιπαρατάττεσθαι (21)° ἀμφοτέρων τὰ» 
4 βοήθεια συνεπισχύσει ταῖς φρεσὶ τὸ στρατόπεδον" πρό 
δηλον yap ἐστι (22) ὅτι καὶ ὑμῶν (13) fj σωτηρία τῆς zed 
πατρίδος ἐστὶ νίκης οἱ γὰρ πολέμιοι, ἡττηθέντων (20) 
ἡμῶν, ἐπὶ τὴν ἄχρηστον ἡλικίαν ἐπελεύσονται (28), var- 
σάντων δὲ, ἡ νίκη ἐπὶ τὴν τῶν συμθουλευσάντων per 


μην (26) ἀναλάμψει. » Καὶ ταῦτα εἰπὼν ALE 
δρος (27) καὶ τοὺς ὑπεργηραθέντας ἔπεισε διὰ τῶν λύγων 


τούς « Ἀλλ' ἐγὼ μᾶλλον συστρατεύσομαι ὑμῖν (14), | αὐτοῦ ἀκολουθῆσαι αὐτῷ. 

λεύσωμεν om. A. || 4 διάταγμα xarà πόλιν προστίθησι A.|| 5 φωνῆς μεγάλης κληθέντες A. Deinde B. addit : xai ἐστρατεύοντο 
quz delevi. Codex C post μεταχλτθέντες addit hzec : Παρχχρῆμα δὲ προστάσσει ἐπισνναχθῆναι πάντας τοὺς ἐν οἷς δέπεπ 
τεχνουργίᾳ ἐγχεχειρισμένους, Ev τε σιδήρῳ xai χαλκῷ xai ξύλοις. Καὶ τοῖς μὲν χαλχεῦσι προστάσσει θώρακας xai περεκεφαλαίκς 
καὶ ξίφη xai δόρατα ποιεῖν, τοῖς δὲ ξυλουργοῖς ἀσπίδας καὶ τόξα καὶ δοράτων ἁστάς. Ἀνοίξας δὲ κτλ., ut in B et A. | 6. xiva; 
om. ΒΑ. || 7. sic C. ὑπερασπιστὰς B, παρασπιστὰς A. || 8. ἦδη om. BA. Post v. τυγχάνοντες cod. A, uti Valerius , statim 
subjicit : of εἶπον" ἡμεῖς προέθηµεν xed. || 9. "Ato (|. ἀξιῶ) ὑμᾶς κοσμῆσαι τὴν τῶν Max. στρατιὰν xat συστρατεῦσαι pif’ 
ἡμῶν C. || 10. ὅτε προέθηµεν C. || 11. ἄρτι οὐκ ἔστι C. || 12. διὰ τὸ γῆρας add. C. πρὸς ἄντ. om. Α.[ 13. παραιτούµεθα τοῦτο 
C; pro στρατείαν cod. B. στρατιάν. || 14. συστρατεύσω μεθ’ ὑμῶν B én v ὑμᾶς στρατεύσω A. || 15. εἰ γὰρ xai C. | 16. π- 
ραλαῖοι B; idem post νεότητος addit ἔφη. || 17. Sic A. ἡ γὰρ πολλάκις ἡλ. νεάζουσα B; ἡ γὰρ v. νεάζουσα ἡλ. C. B 18. dae 
por A. | 19. εἰς ἀθούλετους κακῶς (sic) A. || 94. στερεοῖ τὴν yv. ἁπαλ. C; καθυστερεῖ τὴν yv. μεταλλαγῆναι τοῦ κ. B; λογιζόμενος 
τί ὁρμᾷ χαθυστεεῆσαι τῇ γνώμη, μεταλλαγῆναι τοῦ x. A. Infinitivum subintellecto ὥστε explicaris esti paullo durius ; verbam, 
ut βουλόμενος v. σπεύδων, exciderit. || 21. ἀντιπ. excidit in B; deinde voc. γὰρ om. || 22. adduntur in C. et B : πρὸς τὴν gi 
χην Nyvsoxovres, qua delevi; γιγνώσκοντες eorum fuit, qui sicuti A. scripserunt ita : ταύτῃ ( αὕτη cod. ) γὰρ ; 
βοτθείᾳ (βοήθεια cod.) συνεπισχύσετε ταῖς φρεσὶ, γιγνώσκοντες, ὅτι xai ὑμῶν ἐστὶ σωτηρία τὸ ὑπὲρ τῆς ίδος νικῆσαι" 
᾿ἡττηθέντων γὰρ (δὲ cod.) αὐτῶν (intellige τῶν νέων), οἱ πολέμιοι ἐπὶ τὴν ἄταχτον ὑλιχίαν ἐλεύσονται " νιχησάντων δὲ, τὸ (τῷ 
cod.) νικᾶν ἐπὶ τὴν τῶν συμθουλευτῶν γνώμην ἀνατρέχει. || 23. αὐτῶν BC. || 24. Art. abest in. BC. | 25. ἀπελεύσεται B. 5 5€. 
νίχην B, νίκην ἀναχαλύψει C. || 27. Ad. χατέπεισε διὰ τῶν αὐτοῦ λόγων συνελθεῖν μετά γε τοὺς νέους xal τοὺς πρεαθύτας, pe 
γάλης ὠφελείας ἕνεκα. C; ἔπεισε xai τοὺς ὑπεργήρους αὐτῷ ἀχολουβῆσαι A, qui deinde pergit (uti Valerius ) : Ὁ δὲ συνανα- 


γὼν τὴν προτέραν Φιλ. στρατιὰν κτλ. 





statuz suggestum, et propter illam assistens in hæc verba 
concionatur : « O Pell» proles et Macedonum et Athenien- 
sium Corinthique progenies, ceterarumque Gracie gen- 
tium nomina , en tempusest quisquis Alexandro sese cupiat 
militare, ut scilicet nunc nomen labori fateatur. In eos 
quippe militabimus barbaros, qui nos jampridem re, nunc 
vero spoliare pergunt etiam libertate. Igitur eamus ducere 
in servitutem Persas. Hi, quibus turpe erat servientibus 
non subvenire, enim nunc etiam ipsi servimus. » Et liec 
quidem dicta presentibus edicit. Tamen it eadem illa sen- 
sentia et per singula oppida civitatesque , ut una cum clas- 
sibus ii, qui armorum desiderio tenerentur, ad sese con- 
fluerent. Igitur ut si incentivum aliquod divina voce into- 
pavisset quo facilius ad ejusmodi opus studia hominum 
exardescerent, ita votum certamenque erat Macedonibus 
militandi. Alexander adibus reseratis, quibus condita pa- 
tris arma militaria visebantur, his quos inermes viderat 
dilargitur. Sed enim quisque armiger Philippi zetate pro- 
vectior, diu militie laborisque pertesus, negabat se 
idoneis conatibus fore , ætate scilicet sua praesentibus refra- 


gante. Ad haec Alexander : « Equidem, inquit, veridi- 
centiz isti testis accedo, nec labores vestros quos præ- 
tenditis non astipulor. Enimvero militie jus ejusmodi res 
est, uti magisterio callentium ordinata , mox fiducia viriem 
exsequenda sit. Peritia quippe veteris usus rudis manus 
audacia dirigenda est : quorum alterum voe, alterum 
juventus existimatur. Nam ut ille juventutis fervor ad as- 
daciam promptior, ita inconsultior ad cautionem : ac sic 
eorum bona ccpta plerumque malos eventus reperiunt. At 
vero ista maturitas vestra etiam arduis quibusque faciles 
exitus parit et desideratos eventus, quoniam perito consilio 
manum duci commodat obsecaturam. Par est igitur, ia- 
quit, vos meo commilitio numerari : non ut ipsi bellorum 
urgentia subire cogamini , sed ut junioribus manibus coas- 
lium vos fiatis, Alterum quippe alterius egere quis dabi- 
tet? Cum, nisi per prudentiam vestram illorum titubantia sit 
directa, perfracto presidio juventutis, in seniores perica- 
lum vadat. Contra autem si recti per vos voto fruantur, vos 
quoque gloriz parte potiore celebremini. » His dictis eos quo- 
que, quos senium jam obsederat , in sententiam saam duci. 


` PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. I, 25, 25. 97 
ΚΕΦ. Kc’. τρὸς Φιλίππου εὐτυχέστερος Ἀλέξανδρος, xal περὶ 


μεγάλων εὐθέως ἠμφισβήτει πραγμάτων, καὶ πάντων 

Παραλαμθάνει οὖν (1) ᾿Αλέξανδρος τὴν βασιλείαν | ἐκράτει. Καὶ συνάγων τὴν προτέραν στρατιὰν Φιλίππου 
Φιλίππου τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, περὶ (2) ὀκτωχαίδεκα ye- | τοῦ πατρὸς αὐτοῦ ἠρίθμησεν αὐτοὺς, καὶ εὗρε Μακεδόνων 
νόμενος ἔτη. Τὸν δὲ θόρυθον τὸν γενόμενον μετὰ (a) | [πεζοὺς μὲν (6)] μυριάδας δύο xal ἥμισυ (7) ἱππεῖς δὲ dv- 
τὸν τοῦ Φιλίππου θάνατον Ἀντίπατρος χατέπαυσε, | paç ὀκταχισχιλίους, Ἀμφικτυόνων δὲ καὶ Λαχεδαιμο- 
συνετὸς καὶ φρόνιμος ἀνὴρ xai στρατηγικός (4). Ipo- | νίων xoi Κορινθίων εὗρε μυριάδας τρεῖς (8). Συνα- 
ήγαγε γὰρ τὸν ᾿Αλέξανδρον ἐν θώρακι εἰς τὸ θέατ;ον | ριθµήσας δὲ πάντας τοὺς παρόντας αὐτῷ xai οὓς εἶχεν 
καὶ πολλὰ διεξῆλθε τοὺς Μακεδόνας εἰς τὸ τῆς cù- | ἀπὸ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ Φιλίππου τοξότας ἐξαχισχιλίου ; 
volas μεταχαλούμενος (5). "Hv δὲ, ὡς ἔοικεν, τοῦ ra- | πενταχοσίους, [εὗρε χιλιάδας ἐθλομήχοντα ἑπτὰ (o)] , 


Cap. XXVI. 1. Sic C; xai ἁπλῶς εἰπεῖν, παραλ. "Ad. B. || 2. καίπερ.. ἐτῶν B. || 3. διὰ C. || 4. στρατηγικώτατος C. || 5. Ὃς 
προῆγε τὸν Ἀλέξανδρον ἐν θώρακι μέσον τοῦ θεάτρου, xai πολλὰ διελέξατο μετὰ τῶν Μακεδόνων περὶ αὐτοῦ C. Quee sequitur 
ia B. sententia (ἦν δὲ... ἐκράτει) non est in C, qui antequam cum cod. B. recenseat copias in Asiam traducendas, hoc 
loco interponit narrationem de legatis Darii tributum annuum a Macedonibus exacturis. Verba sunt : 

Τούτων οὕτως ἐχόντων, ἀπὸ ἀνατολῶν Δαρεῖος ὁ Περσῶν βασιλεὺς ἀγγέλους πρὸς Μαχεδονίαν ἐξέπεμψε περὶ τῶν ἑτησίως δι- 
δομένων φόρων ὥστε αὐτοὺς ἀναλαθέσθαι καὶ πρὸς αὑτὸν τάχος ἀνθυποστρέψαι. Ὡς δὲ τὴν Φιλίππου πόλιν κατέλαθον, ὡς ἔθος 
ἦν αὐτὸν τὸν βασιλέα ὑπεξέρχεσθαι xai δουλικῶς τοῖς Περσιχοῖς γράμμασι προσκυνεῖν καὶ μετὰ τῆς προσηκούσης τιμῆς τοὺς 
ἀγγέλους ἀποδεχθῆναι, τοῦτο ᾿Αλέξανδρος οὐκ ἐποίησεν. Ἀλλ᾽ ἀπέστειλε πρὸς αὐτούς τινα τοὔνομα Ἀντίοχον, παραπλήσιον δὲ 
αὐτοῦ τυγχάνοντα καὶ αὐτὸν νεανίσχον ὡσεὶ χρόνων δεκατριῶν, καὶ μετ᾽ αὐτοῦ τινὰς τῶν μεγιστάνων, τοὺς πάντας χρυσίοις 
περιθεθλημένους θώραξι, καὶ τὸ δόρν ᾿Αλεξάνδρον ἐν ταῖς χερσὶν Ἀντιόχου ἐπιφερόμενον. Ὡς δὲ τὴν πόλιν ἐπήεσαν (cod. ἐξῃε- 
σαν ), ἀπέστειλε πρὸς αὐτοὺς Ἀντίοχος ἄγγελον λέγοντα αὐτοῖς’ « Τοῦτο ὑμῖν τὸ σημεῖον ἔστω , ol ἀπὸ Δαρείου ἀποσταλέντες᾽ 
ὡς ἂν πρὸς ἡμᾶς καταλάθητε, πεσόντες προσχυνήσατε τὸ τοῦ Ἀλεξάνδρου δόρυ. Ei δὲ τοῦτο ὑμῖν οὐ δόξει ποιεῖν, παραντίχα 
θανάτῳ ὑμᾶς ἀπολεῖ. » T auta ἀχούσαντες οἱ τοῦ Δαρείου ἄγγελοι τὰ ἀσυνήθη, ἀπροσδόχητα ῥήματα , xal ἐν ἐκπλήξει γενόμε- 
vor, κἂν μὴ θέλοντες τὰ προσταχθέντα ἐποίουν, xal προσελθόντες προσεκύνησαν τὸ δόρυ Αλεξάνδρου , xai ἀσπάζονται τοὺς πόδας 
Ἀντιόχου. Καὶ ἐξ ἀναλόγου ταῦτα ἐγένοντο' & γὰρ ὑπὸ Δαρείου σταλέντες ἐποίησαν, τοῦτο μάλιστα παρὰ τοῦ βασιλέως ἤλπιζον 
λαθεῖν. Ἀλέξανδρος δὲ ἐπί τινος τόπου μετεώρου καθήμενος, παρεστήχεισαν αὐτῷ παῖδες Μακεδόνων χρυσόζωνοι xai σηριχοφό- 
por. Αὐτὸς δὲ Αλέξανδρος ἀνατέλλων (7) ἐσθῆτα ἦν ἡμφιεσμένος, καὶ στέφανον ἐπὶ τῇ χεφαλῇ αὑτοῦ [εἶχεν] èx χρνσοῦ καὶ λίθου καὶ 
µαργάρου , νιχητικὸν ἄνωθεν ἔχοντα σημεῖον, οἷος ἦν ὁ Ζεύς- καὶ οὐκ ἣν αὐτὸν συνεικάσαι οὐδενὶ ἢ μὴ τῷ Διί. Οἱ δὲ περὶ αὐτὸν 
ὡς δίκην ἀστέρων ἦσαν ἐκλάμποντες. Ἀπὸ δὲ τῆς πύλης τῆς πόλεως μέχρις Ἀλεξάνδρου ἵσταντο πλήθη πάμπολλα, πάντες Evo- 
πλοι. Ἔνθεν καὶ ἔνθεν ἦχοί τε καὶ κρότοι xai σαλπίγγων φωναὶ xxi εὐφημίαι καὶ ἄσματα xai συνδρομοὶ πληθῶν. Ὡς δὲ τὴν 
πόλιν ἔμελλον εἰσιέναι ol παρὰ τοῦ. Δαρείου, χελεύει Αντίοχος σὺν αὐτοῖς εἰσθατῶς (9) ἄγεσθχι πρὸς Ἀλέξανδρον. Αὐτοὶ δὲ 
τὰ προστασσόμενα ἐποίουν. Μέγας οὖν φόθος αὐτοὺς εἶχε xal ἔχπληξις τὰ γὰρ παρ᾽ ἐλπίδα ἐρχόμενα φοδερὰ τοῖς ἀπείροις 
ἐφαίνοντο. Ὡς δὲ τὴν πόλιν διήρχοντο, οὐδὲν εἶχον πρῶτον θεωρεῖν᾽ πάντα γὰρ αὐτοῖς ἐθαυμάζοντο. Ἐπεὶ δὲ καὶ πρὸς Ἀλέξαν- 
ὅρον κατέλαθον, ἐπ᾽ αὐτοῦ τοῖς ὀφθαλμοῖς ἐμθλέψαντες ἔδοξάν τινα θεὸν θεωρῆσαι. Πεσόντες δὲ πῥοσεχύνηπαν Ἀλεξάνδρῳ. 
Καὶ δὴ ἀναστάντες οὐκ ἤθελον ἐξ αὐτοῦ ἀνταίρειν τοὺς ὀφθαλμούς καὶ εἰ ἤθελον, οὐκ ἠδύναντο, Πρὸς γὰρ τὴν γῆν βιαζόμενοι 
βλέψαι, οἱ ὀφθαλμοὶ ἀντανακλώμενοι πρὸς ᾿Αλέξανδρον ἀτενίζειν αὑτοὺς κατηνάγχαζον” ov γὰρ ἦν αὐτοῖς χόρος τῆς θέας. Έρισ- 
σῶς δὲ προσχυνήσαντες, τὴν ἐπιστολὴν Δαρείον τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ ὑπέδειξαν. ᾿Αντίοχος δὲ ταύτην λαθὼν, ἄνεισι τῷ τῇ oriy: (5). 
Τὰ δὲ τῇ ἐπιστολῇ ἐμφερόμενα ade Hy" 

a Ἐπειδὴ τὸ τῆς μοναρχίας κράτος μόνῳ Δαρείῳ τῷ θεῷ δέδοται ( καὶ τίς θεὸς πλὴν Δαρείου 2), ὃς ἐγκρατὴς τῆς ὑπ᾽ οὐρανὸν Ex 
τῆς περὶ αὐτοῦ ἀπείρον ὀυνάμεως ἐγένετο, ἄρχει δὲ βασιλέων καὶ τοπαρχῶ» " ἐπὶ τούτῳ γινωσχέτω τὸ ἡμέτερον χράτοξ μὴ λανθά- 
νειν Μακεδόνας” εἰ δὲ καὶ τέως ἔλαθεν, διὰ τῶν παρόντων τῶν νῦν ἀποσταλθέντων map” ἡμῶν οὐρανίων ἀνθρώπων πάντα τὰ περὶ 
ἡμῶν ἀναδειχθήσονται. Καὶ παρὰ τῆς θείας ἡμῶν προνοίας τὸ ἄρχειν Μακεδόνων ἐγχειρισθεὶς, δουλικῶς τὸ σέθας τῷ χράτει 
ἡμῶν ἀπονειμάτω- xal τοῖς παρ ἡμῶν ἀποσταλθεῖσι τοὺς ἐτησίους φόρους παρέχειν ' συγχωρηθῆναι δὲ παρὰ τῆς θεότητος ἡμῶν 
ἐν τῷ τέως ἄρχειν. » 

Ὡς δὲ ταῦτα ἀνεγνώθη Ἀλεξάνδρῳ, [καὶ] τὴν ἐπιστολὴν τῇ χειρὶ λαθὼν, διέρρηξε ταύτην ἐπ᾿ ὄψεσι τῶν ἀποσταλμένων, καὶ τῷ 
ἐδάφει ἀποῤῥίψας εἶπεν « Ὑπὲρ τίνος ὑμεῖς φόρους ἀπαιτεῖτε; » Ἀπεχρίθησαν αὐτῷ οἱ σατράπαι Δαρείου’ « Ὑπὲρ τῆς γῆς 
Δαρείου τοῦ Βασιλέως. » Λέγει αὐτοῖς Ἀλέξανδρος * « Εἰ ταύτην ol θεοὶ τοῖς ἀνθρώποις δέδωκαν δωρεὰν εἰς διατροφὰς, Δαρεῖος 
τὴν τῶν θεῶν δωρεὰν ἐρανίζεται ; » Καὶ λέγει αὐτοῖς πειράζων « Τί γὰρ ἂν εἴη ἃ λαμδάνετε; » Λέγουσιν auto” « Ὠὰ χρυσᾶ 
ἑκατὸν ἀπὸ λιτρῶν εἴχοσι χρυσίου. » Ἀποκριθεὶς δὲ Ἀλέξανδρος eine‘ « Ι[ορεύεσθε καὶ εἴπατε Δαρείῳ, ὅτι Αλέξανδρος ὁ Φιλίππου 
« παῖς δηλοῖ σοι τὰ πρὸς πόλεμον ' εὐτρεπίσθητι (cod. εὐπρεπίσθητι), el μὴ τάχιον δώροις εἰς τὰ ἀγνοίᾳ γραφέντα por ἐχμειλίξη- 
a ται (cod. ἐκμιλήξηται ). Γινωσχέτω ταῦτα Δαρεῖος , ὅτι Ἀλέξανδρος βασιλεύει, xxi Μακεδόνες φόρους οὐ τελοῦσιν. Αλλά οὓς 
« καὶ τὸ πρὶν ἔλαθες ἐγὼ παρὼν πρὸς σὲ λήψομαι. Anite [εἴπατε] xai τὸ συμφέρον μετὰ Δαρείου τοῦ βασιλέως ὑμῶν (sic Berga 
« d. X. pro ἡμῶν) σκέψασθε. » Καὶ ταῦτα εἰπὼν ἐξέπεμψεν αὐτοὺς, μηδὲ γραμμάτων ἀξιώσας τὸν πέμψαντα αὐτοὺς βασιλέα. 
Οἱ δὲ πεσόντες προσεκύνησαν Ἀλεξάνδρῳ, καὶ ἐξελθόντες τὴν ὁδοιπορίαν πρὸς τὸν Δαρεῖον ἐποιήσαντο. Post hac: Ὃ δὲ 
Ἀλέξανδρος συναγαγὼν τὴν προτέραν κτλ. ut in B. || 6. [εζοὺς μὲν de meo addidi || 7. Καὶ Θρᾷκας πενταχισχιλίους add. C, 
qui mox Ἀμφικτνόνων om. C.|| 8.τρεῖς B. τέσσαρας C ; || 9. Inclusa supplevi ex cod. C; eandem fere summam cod. A; aliter 
Valerius, cujus tamen numeri corrupti esse videntur. In nullo codice singuli numeri summam appositam efficiunt. Ceterum 





XXVI. Connumeratis igitur et veteri milite et quos ipse | Thracas numero octingentos, Unde hoc numero cum ve- 
recens scripserat, congregat Macedonas quinque et decem | terano milite congregato DCLIV ad LXX (I. LXXVII.) milia 
milia pedites, auxiliaque diversa in octo milibus, equites vero | militantium erant. Tunc via sumptum a Philippi thesauris 
indigenas septingentos et duo milia , levis quoque armaturae | collatuque studentium rebus suis auri talenta LX cum CCCC 


28 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. A, χζ. 


ot, ᾿[λλυριῶν (10) τε καὶ Παιόνων xai 1 ριθαλλῶν τῆς 
ἀρχῆς ἀποστάντων, ἐπ᾽ αὐτοὺς ἐστρατεύσαντο. Πολε- 
μοῦντος δὲ αὐτοῦ τοῖς ἔθνεσι τούτοις, ἐνεωτέρισεν ἡ 


Ἕλλας. 


ματίαν τινὰ ἄνθρωπον εἰσήγαγεν εἰς τὴν ἐκκλυσίαν, 
xa τινα ᾿Αθηναῖον ἑωραχέναι αὐτὸν λέγοντα χείμενον 
᾿Αλέξανδρον. Τοῦτο πυνθανόμενοι Θηθᾳαῖοι τὴν ¿pur 
pay ἐξέχοψαν ἣν μετὰ Χαιρώνειαν εἰς τὴν Καδαείαν 


Φίλιππος εἰσήγαγε. Paol δὲ ὅτι τοῦτο αὐτοὺς ἔσεισε 
Δημοσθένη. Ἀγαναχτήσας δὲ Αλέξανδρος xat διὰ 
τάχους εἰσελθὼν προσέπεσε ταῖς Ohba. Fruiz 
δὲ τοῖς Θηβαίοις τῶν μελλόντων κακῶν ἐγένετο" τὸ γὰρ 


ΚΕΦ. KZ. 


Φήμης δὲ γενομένης ὅτι τέθνηχεν ἐν τῷ πολέμῳ 
Αλέξανδρος ὃ βασιλεὺς, λέγεται ὅτι Δημοσθένης τραυ- 


cod. C ita habet : Συναριθµήσας δὲ πάντας τοὺς παρόντας αὐτῷ, οὓς εἶχεν ἀπὸ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ Φιλίππου, εὗρε χιλιάδας ie 
υήχοντα ἑπτὰ xai τοξότας ἑξακισχιλίους πεντακοσίους. Ἀπέστειλε δὲ καὶ πρὸς Σχύθας ἄγγελον, ὡσὰν, εἰ βούλοιντο, ἐλεύσονται πρὸς 
αὐτὸν εἷς σνμμαχίαν. Στέλλονσι δὲ πρὸς αὐτὸν Σχύθαι ἄνδρας ἱππεῖς τοξοτῶν χιλιάδας ἑθδομήχοντα, πάντας νεανίσκους ἐκλέκτας. 
Καὶ ἐγένετο πᾶσα ἡ δύναμις Αλεξάνδρου χιλιάδες ἑκατὸν τεσσαράχοντα ἑπτά. --- Cod. A ita : Συναϑροίσας τὴν προτέραν Φι- 
λίππου στρατιὰν ἠρίθμησε xai εὗρε Μαχεδόνων πεζοὺς μὲν, ‚06 (72000), ἱππέας δὲ Μακεδόνων Bw’ ( 2800; Valerius : 2700), 
θρᾷχας xai Παφλαγόνας xai Σχύθας ol; ἐχαρίσατο ( ἐχρήσατο} ) προδρόμοις w (sic etiam Valerius). Συναριθµήσας δὲ τοὺς za- 
póvtas σὺν οἷς παρειλήφει, εὗρε of xai LA ψ’ (77650). Καὶ τούτους ὁπλίσας μετ᾽ ὧν εἶχε ἀπὸ τοῦ πατρὸς στρατιωτῶν λαμβάνει κτρὰ 
τῆς Μακεδονίας χρυσοῦ νενομισμένου τάλαντα ο’ (Valerius 1460 talenta, corrupte.). Καὶ νανπηγήσας τριήρεις ἔτει τε κυδερνᾷ 
(ser. ἔτι τε xal. λίθερνα ), διαπεράσας ἀπὸ Μακεδονίας διὰ τοῦ Θερμώδοντος ποταμοῦ tic τὴν ὑπερχειμένην Θράχτν brizon 
φύσει τυγχάνουσαν διὰ τοῦ πατρὸς Φιλίππου δύναμιν, ἐχεῖθεν παραλαδὼν αὐτοὺς xai ἀργυρίου τάλαντα p' ᾧχετο ἐπὶ Ανκαονίαν. 
Hac expressit Valerius. || 10. Codex C horum loco exhibet hae : 

Καὶ ἐπάρας αὐτοὺς (milites modo recensitos), ὥρμησεν εἰς Θεσσαλονίχην. Ὁ δὲ τηνικαῦτα τύραννος πρὸ τοῦ κλησιᾶσαι 
᾿Αλέξανδρον τοῖς ὁρίοις Θεσσαλονίχης ἀπέστειλε πρὸς αὐτὸν πρέσθεις εἰρῆνην αἰτούμενος. Καὶ συνεκπέμπει χρυσίον τε καὶ ἀρτύ- 
prov καὶ τὸν παῖδα αὑτοῦ γράψας ἐπιστολὴν τοιάνδε * 

a Τῷ δεσπότῃ τῆς οἰκουμένης Αλεξάνδρῳ τῷ θειοτάτῳ Πολυχράτης ὁ ἀνάξιος ἱκέτης χαίρειν. Ἐπειδήπερ τῇ προνοίᾳ ἀξυνατοῖ 
οὐδὲν, πάντα [δὲ] τῇ τύχη ὑποτάσσεσθαι χρέος ἐστί (cod. δὲ δὴ), χαὶ σὲ τὸν θειότατον ἡμῶν βασιλέα ἀχριθῶς εἰδότες ix keiz 
προνοίας γεγονότα, xai ὡς (cod. ὡς xai ) τὰ δοχοῦντά σοι εὐχερῶς ἡ τύχη πεποίηχεν δουλικῶς κἂν μὴ θέλωσιν οἱ τὴν ὑπ᾽ οὐ- 
ρανὸν ἅπαντες κατοικοῦντες τῷ χράτει σον τὸ σέδας ἀπονεμέτωσαν. "Ober κἀγὼ ἀχριθῶς ἐπίσταμαι τὰ σὰ εὐτυχῆ πλεονεχτέ- 
ματα, xai τὴν πρὸς σέ μου δούλευσιν (sic Berg. d. X. pro cod. δούλωσιν ) διὰ τοῦδε τοῦ εὐτελοῦς γραμματίου µου ἀνέγατον. 
Ἐν ἐχριθείᾳ δὲ πιστῶσαι βονλόμενος τῷ χράτει σον, πέπομφά σοι καὶ Sv μοι ἡ τύχη μονογενῆ παῖδα ἐχαρίσατο, σὺν οἰχτρότα- 
τοις δώροις. Δέξαι δέησίν µου ἱκετηρίαν τελείως, καθὼς ἐστὶν ἀρεστὸν ἐν ὀφθαλμοῖς σον. Ἔῤῥωσο ὁ ἡμέτερος δεσπότης, za 
τὰ δοχοῦντά σοι δῆλα ἡμῖν τοῖς δούλοις cov ποίησον. » 

Δεξάμενος οὖν τὴν ἐπιστολὴν ὁ Αλέξανδρος καὶ ἀναγνοὺς, ἐπιχάμπτεται τῇ δεήσει Πολυχράτους. Καὶ τοὺς μὲν ἀπεσταλμένοις 
φιλοφρονησάμενος, ἀπέστειλε πρὸς Πολυχράτην, γράψας αὐτῷ ἐπιστολὴν τοιάνδε᾽ 

«᾿Επειδήπερ ἐκ θείας προνοίας δέδοται ἡμῖν ἡ ἀρχὴ, καὶ ὅτι τῇ τύχη ὑπ οτάσσεσθαι χρὴ, ταῦτα ἐν ἀληθείᾳ ἔλεξας ( καὶ γὰρ ¿ro 
πέπεισμαι τῇ διδαχῇ τῆς ἄνω προνοίας ) ἐπὶ τούτῳ τὸ δοχοῦν ἡμῖν ἐξιλέωσας, xai τὴν ὑπ᾽ ᾿Αναξάρχου τοῦ πατρός σου ἐξχυθεῖσαν 
ὀργὴν κατέσθεσας, ο) τοῖς ἀποσταλθεῖσιν ἡμῖν δώροις σου, ἀλλὰ τῇ παρακλήσει τοῦ γράμματος καὶ τῇ τοῦ υἱοῦ σου ἁποστολζ. 
Καὶ ἔστω Χαριμήδης ὁ παῖς σον σὺν ἡμῖν, τὴν σὴν ἀναμιμνήσχων μοι εὐγνωμοσύνην. ᾿Εῤέωσο. » 

Μετὰ δὲ τὸ ὑποταγῆναι αὐτὸν τὴν Θεσσαλονίκην, τὴν πορείαν ἐποιεῖτο ἐπὶ τοῖς ἄνω Σχύθαις. Καὶ τριῶν ἡμερῶν παρελθουσῶ», 
πρέσθεις ἧχασιν Ex Σχυθίας φάσκοντες δουλικῶς διακεῖσθαι αὐτῷ, καὶ [δεόμενοι] συγχωρεῖν τοῦ μὴ ἐπιθῆναι αὑτοῖς. Ὃ de Ἰλί- 
ξανλρός φησι πρὸς αὐτούς᾽ a “Anite ἐν τῇ γῇ ὑμῶν, xai ἀποστείλατέ μοι ἄνδρας τοξότας ἐμπείρους εἰς συμμαχίαν χιλιάδας ὅσα: 
ἂν βούλεσθε. Καὶ ἰδοὺ ἐγὼ πρὸς Λαχεδαιμονίαν ἀπέρχομαι. ᾿Ελεύσονται δέ μοι ἡ ὑμετέρα συμμαχία δι᾽ ἡμερῶν ἑζήχοντα᾽ τῆς 
δὲ προθεσμίας παρελθούστς, κἂν μήπω οἱ προσδοχώμενοι ἔξωσιν, ἐφ᾽ ὑμᾶς ἐπεχτενῶ τὴν φάλαγγα, καὶ οὐ μεταστρατήσο- 
μαι, » Οἱ δὲ Σχύθαι συνετάξαντο πάντα τὰ προσταχθέντα δουλικῶς ποιεῖν. Καὶ ἀπέστειλεν αὐτοὺς φιλοφρονησάμενος εἰς τα ἴδια. 

Cap. XXVII. Qua hoc capite in cod. B. traduntur, a veterum historicorum narratione nihil fere differunt. Alia azust 
cod. A et Valerius. Apud hos Thebarum eversio et regis cum Atheniensibus negotia tum demum memorantur, ubi jam 
absolverat rex priorem expeditionem , qua Itatiam, Africam, ;Egyptum subegerat Dariumque uno prælio ad incitas ade- 
gerat, novamque contra eum expeditionem parıbat. Hacc suo loco adscribemus. — Codex C eodem atque Noster onlise 
utitur, sed aliter res narrat ac deinde nova liaud pauca subjungit. Etenim primum Athenas Alex., deinde Thebas capa; 
post hac in Italiam transgressus, Romanorum obsequia admittit , reliqua occidentis regna accipit, regeque eorum Lao- 
medonte constituto , meridiem versus pergit usque ad oceanum; hinc ad sinistram conversus retro agit , atque orbe cir- 
cumacto in Macedoniam revertitur. His absolutis auctor cod. C ad Nostri narrationem rediens , eadem iisdem verbis aar- 
rat que leguntur inde a cap. 28, adeoque denuo Alexandrum in Italiam ducens ex parte eadem narrat iterum. Patet ig- 
tur antecedentia ex alio libro interposita esse. Cujusmodi ineptias jam supra vidimus , uti illo loco, quo de ludis Olympi- 
cis sermo erat. Ibi etiam de Laomedonte quadam legimus, que codex B et reliqui ignorabant. Jam quum eundem Læ- 
medontem de novo in hac narrationis parte introduci videamus, non dubium est, quin ea, qua jam apponimus , ex eodem 
isto libro sint arcessita. Ecce verba codicis C : Ὁ δὲ Αλέξανδρος κατὰ Ἑλλήνων wrungev. Ἀχουστὸν δὲ ἐγένετο πᾶσι , καὶ 5960; 
αὐτοῖς καὶ τρόμος ὑπέπεσεν. Καὶ διηπόρουν τὸ τί ἂν Crancagotvto” χαὶ δὴ χαταλαμόύάνονσιν ἅπαντες οἱ τῶν πόλεων ἔξαρχοι εἰς 
Αθήνας” ἐκεῖσε γὰρ ἦν αὐτῶν ἡ ἀργή. Δώδεκα δὲ ῥήτορες: τῷ τότε καιρῷ ὀιεῖπον πᾶσαν ἀρχὴν Ἑλλάδος. Συνήρχοντο δὲ wave: 
ὁμοῦ, xxi βουλὴν ἐβίδοσαν τί περὶ Ἀλέξανδρον διαπράξοιντο. 

Ἐπὶ τρισὶ δὶ ἡμέραις διαπορούμενοι xat τὸ συμφέρον διερευνῶντες, οὐχ Fv αὐτοῖς τὸ ἀρέσκον τὸ σύνολον. Άλλοι μὲν αὐτῷ 
ἀντιπαρατάξασθαι Ἀλέξανδρον ἔλεγον ἄλλοι δὲ τὸ ἀνάπαλιν ὑπεφώνουν ' xai ἣν αὐτῶν ἄωρος ἡ τύχη. Καὶ δὴ πάντων συµέοι- 





Thraciam, que sibi patris Philippi virtute quaesita hered- 
tarium studium deberet atque deferret. 


quatuorque et decem millibus cogit. Classi ergo elaborata 
in Macedonia tam longis quam oncrariis navibus, transit in 


PSEUDO-CALLISTHENES, LIB. I, 27. 29 


τῆς Δήμητρος ἱερὸν ἀράχνη περιεκάλυψε, τό τε τῆς | δὲ ὃ βασιλεὺς κατέσκαψε τὴν πόλιν πᾶσαν, τηρήσας 
Δίρχης καλούμενον ὕδωρ αἱματῶδες ἐγένετο. Λαθὼν | μόνην οἰκίαν τὴν Πινδάρου, Φασὶ δὲ ὅτι καὶ τὸν αὐλητὴν 


λευομένων μάχεσθαι Ἀλεξάνδρῳ, Διογένης ἀντεφθέγξατο" « Καὶ ποῦ ἡμῖν ἐλπὶς νίκης; τῷ Ἀλεξάνδρῳ ὑπείκειν [δεῖ]. » Ot δὲ 
περὶ Ἀντισθένην καὶ Παρμενίδην φασίν᾽ « Ἔχομεν λόγους ἐκ προγόνων, ὁπόταν τῇ πόλει ἡμῶν ἐπῆλθε Διόνυσος, ὁ πᾶσαν ὑπο- 
a τάξας γῆν᾽ ἀλλὰ ἀντεῖπον αὐτῷ Ἀθηναῖοι, xal μέγιστα κατ᾽ αὐτοῦ ἦραν τρόπαια, xal ἀχρεῖον αὐτὸν ἀποστρέφουσιν ὡσεὶ 
' a ἀδράνεον (cod. ἀδρανίων). Καὶ μὴ κρείσσων Ἀλέξανδρος Διονύσου. x "Ent τούτοις Διογένης παριὼν ἀκούει τὰ λεγόμενα καὶ 
περιστραφεὶς εἶπεν  « Εἶπατε δέ μοι, οἱ τῶν Αθηναίων ἔξαρχοι, ἐν τῷ τότε καιρῷ τίς ὑπὲρ Ἀθηναίων ἀγωνιζόμενος, xal τίνες 
« οἱ τότε στρατηγοί; » Οἱ δὲ εἶπον- « Ὃ μὲν πρόμαχος Ἀτρεὺς μετὰ τῶν στρατῶν nv, καὶ ὁ θαὐμαστὸς Ὀϊλεύς, ὃς xal βασι- 
« λεύειν Μακεδόνων πρῶτον ἐνδείκννται. » Καὶ ὁ Διογένης ἐπὶ τούτῳ γελῶν ἔφη᾽ « Καὶ ὡς φορᾶς ὕλην ἐξ αὐτῶν παραστήσατε 
« μόνον, xai ἐρῶ ὑμῖν Ἀλέξανδρον ἀντιπαρατάξεσθαι. El δὲ μὴ τοῦτο ποιήσετε, où μόνον Ἀλέξανδρον οὐ μαχέσεσθε, ἀλλὰ καὶ 
τὴν Θήδαν ἐδαφίσετε. » Καὶ ταῦτα εἰπὼν διῆλθεν. Αλλ᾽ οὐκ ἔπειθεν ὅμιλον εὔλογον λέγειν. Ἵστατο αὐτῶν ἡ βουλὴ τὰ πρὸς μάχην 
εὐτρεπίζεσθαι. Ἐπὶ τούτοις καταλαμδάνει Ἀλέξανδρος καὶ παρεκτείνει τὴν φάλαγγα, xal τὰ εἰς εἰρήνην αὐτοὺς ἐρωτᾷ. Αὐτοὶ δὲ 
μᾶλλον ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἐθρασύνοντο᾽ καὶ ἀποστρέφουσι τοὺς πρέσθεις Αλεξάνδρου, οὐ μετρίως [ὡς] ἐχθροὺς τούτους ὑθρίσαντες. 
Ἀλέξανδρος δὲ τῶν ἐκεῖσε ὑποχωρεῖ μικρόν τι Ex τῆς πόλεως εἰπὼν αὐτοῖς' « Καὶ, ὦ ὑμεῖς, ἐξ ἐσχάτον μετανοήσαντες οὐδὲν ὤφε- 
« λήσετε. » Καὶ δὴ ὡς ἀπὸ σταδίων δώδεχα ἐπήξετο φουσάτον αὐτοῦ ᾿Αλέξανδρος, ἐκδεχόμενος τὸν τῶν Σχυθῶν ἐπερχόμενον 
αὑτῷ λαόν. Mer’ οὐ πολλὰς δὲ ἡμέρας φθάνουσιν οἱ προσδοχώμενοι, οἱ πάντες καταστήσαντες ἀσπίδας , ἀλυσιδωτὰς, λευχὰς, 
(λευκὰς, ἁλυσιδωτοὺς ϑώραχας ) καὶ τόξα καὶ φαρέτρας xai δόρατα. ᾿Επισκεψάμενος οὖν αὐτοὺς εὗρε χιλιάδας ὀγδοήκοντα πέντε. 

Κατ’ αὐτὴν δὲ τὴν ὥραν ἐπὶ Ἀθήναις ἐκτείνει τὴν φάλαγγα καὶ ἐπέστη τῇ πόλει, καὶ ἠρξατο πολιορχεῖν αὐτήν. Καὶ οὐκ ἦν 
ἀριθμὸς τῶν τοξοτῶν ᾿ ἀπὸ γὰρ τῆς βολῆς ὁ ἥλιος οὐχ ἐφαίνετο. Πολεμοῦντος δὲ αὐτοῦ τούτοις, ἐνεωτέρισεν ἡ Ἑλλάς. Dhyne δὲ 
γενομένης ὅτι τέθνηχεν ἐν τῷ πολέμῳ Ἀλέξανδρος, κτλ. Sequuntur eadem, quee leguntur in cod. B usque ad verba αἱματῶ- 
δες ἐγένετο. Deinde pergit : 

Καὶ ἦν ἰδεῖν θαῦμα μέγιστον ἐν Ἀθήναις. Οἱ γὰρ ἐν τοῖς τείχεσι χάριν τοῦ πολέμου ἱστάμενοι δίκην φύλλων ἐκ τοῦ τείχους xat- 
ñpxovro * καὶ οὐχ ἦν ὁ ἀνθιστάμενος Ἀλεξάνδρῳ. Παραλαθὼν δὲ ταύτην ὁ βασιλεὺς κατέσκαψε πᾶσαν τὴν πόλιν. Ὡς δὲ ἐπαύ- 
σατο ὁ πόλεμος , ἵστατο Ἀλέξανδρος περισκοπῶν τὰ ἀναθήματα, Καὶ ἐντνγχάνει Διογένῃ τῷ φιλοσόφῳ Ev τινι ἡλιαχῷ καθεζομένῳ 
τόπῳ , xal proiv’ « Οὗτος δὲ τίς; » Οἱ δὲ περὶ αὐτὸν ἔφασαν. a Οὗτός ἐστι, δέσποτα, Διογένης ὁ φιλόσοφος, ὁ πολλάκις ovu- 
« βουλεύσας Ἀθηναίοις τῷ σῷ μὴ μάχεσθαι κράτει. » Ταῦτα ἀκούσας Ἀλέξανδρος χαταλαμθάνει τὸν τόπον εἰς ὃν ὁ Διογένης 
καθεζόμενος ἡλιάζετο ^. καί φησιν Ἀλέξανδρος᾽ a Ὢ Διόγενες, τί σοι χαρίσοµαι; » Ὁ δὲ πρὸς αὐτόν ' a Οὐδὲν, ἔφη, ἆλλο εἰ μὴ 
τὸν ἥλιον χαρίσαι ἀπιὼν ἀπ᾽ ἐμοῦ, ἵνα τὸ παρὸν θερμανθῶ. » ᾿Επὶ τούτοις Ἀλέξανδρος θανμάσας ὡς τῶν γηίνων μὴ ἐφιέμενος"". 
( Qua sequuntur de Thebarum expugnatione concinunt cum ijs quz leguntur in codice A, fusius tamen rem exponente. ) 

Ἐκεῖθεν δὲ Oev εἰς τὰς Θήθας καὶ ζητήσας nap’ αὐτῶν ἄνδρας στραίεῦσαι, ἀπέχλεισαν τὰς πύλας τῶν τειχῶν, καὶ οὐδὲ 
πρέσθεις ἀπέστειλαν πρὸς αὐτὸν, ἀλλὰ xal παραταξάμενοι χαθωπλίζοντο πολεμεῖν Ἀλεξάνδρῳ ' καὶ πέμπουσι πρὸς αὐτὸν nev- 
caxocious ἄνδρας, κηρύξαι αὐτῷ [ἔπεμπον ἐνόπλους ἀπὸ τῶν τειχῶν χηρύσσειν Ἀλεξάνδρῳ cod. A melius.]' « Ἢ πολέμει ἢ 
ἄπεχε τῆς πόλεως ἡμῶν Θήθης, ὅτι οὐχ ὅμοιοι ἐσμὲν Ἀθηναίοις. » Ἀλέξανδρος δὲ μειδιάσας εἶπε πρὸς αὐτούς' « Ὢ γενναῖοι 
« Θηδαῖοι, τί ἀποχλείσαντες ἑαυχοὺς ἐν ταῖς τῶν τειχέων πύλαις παραχελε ύεσθε πολεμεῖν Ἀλεξάνδρῳ τῷ βασιλεῖ; ἐγὼ οὖν μα- 
χέσοµαι ὑμῖν, οὐχ ὡς πρὸς γενναίους τινὰς καὶ ἐμπείρους πολέμου, ἀλλὰ πρὸς ἰδιωτικὰς (ἰδιώτας cod. A. melius) καὶ δειλὰς 
« πεπληγµένας (cod. δεινὰς πεπλησμένας ) γυναῖκας. Ἑαντοὺς γὰρ ὡς γνναιχάρια ἀποχλείσαντες ἐντὸς τῶν τειχέων προσφωνεῖτε 
« ἡμῖν. » Καὶ ταῦτα εἰπὼν ὁ βασιλεὺς Αλέξανδρος ἐκέλενσε χιλίους ( τετραχισχιλίους A.) ἱππεῖς διατρέχειν ἔξω τῶν τειχέων xal 
τοξεύειν τοὺς ἐφεστῶτας ἐν τῷ τείχει τῆς πόλεως᾽ xal ἑτέρους χιλίους στρατιώτας ἀξίναις διστόμοις καὶ μακροτάμοις μοχλοῖς 
σιδηροῖς ( xoi ὄννξι µακροτάτοις xal u. a. A.) ὀρύσσειν τὰ θεμέλια τοῦ τείχους τῆς Θηδῶν πόλεως, πῦρ δὲ ταῖς πύλαις προσά- 
πτειν καὶ τοὺς χαλουµένους κριοὺς μετὰ βίας ἐρείδεσθαι. Πρὸ τῶν τειχέων δὲ ὄργανα διὰ τροχῶν ὑπὸ στρατιωτῶν βίᾳ συνωθούμενα 
μακρόθεν ἐξαφίετο πρὸς τὰ τείχη᾽ xal τοὺς πάνυ ( πύκνως add. A) ἁρμολογηθέντας τοίχους διέλνον. Ἀλέξανδρος δὲ μετὰ ἑτέρων 
χιλίων σφενδονιστῶν xal λογχοθόλων διέτρεχε. Περιείχετο δὲ πάντη πῦρ᾽ καὶ λίθοι xai βέλη καὶ δόρατα ἠχοντίζοντο. Ἀπὸ δὲ 
τῶν τειχέων οἱ Θηβαῖοι κατέπιπτον τιτρωσχόμενοι, μὴ δυνάμενοι ἀντιπαρατάξασθαι ᾿Αλεξάνδρῳ. Διὰ δὲ τριῶν ἡμερῶν πᾶσα ἡ 
Θηβαίων πόλις ἐπνρπολεῖτο. Πρώτη δὲ διαῤῥήσσεται ἡ καλουμένη Καδμεία (cod. Καλμία) πύλη, ἔνθα ἦν Ἀλέξανδρος ἐφεστὼς, 
καὶ εὐθέως εἰσῆλθεν Ἀλέξανδρος πρῶτος, τοὺς μὲν τιτρώσκων, τοὺς δὲ ἐκφοθῶν xal συνταράσσων. Ἐπεισέρχονται δὲ xai διὰ τῶν 
ἄλλων πυλῶν πλήθη στρατιωτῶν. Ἦν δὲ πᾶν τὸ πλῆθος ὡσεὶ τετρακισχίλιοι ἄνδρες, xal πάντας ἀναιροῦσι , τὰ δὲ τείχη διέλνον" 
ὀξύτατα γὰρ τὸ Μακεδονιχὸν στράτευμα τὰ ὑπὸ Αλεξάνδρου κελευόμενα πάντα ἐξετέλουν, πολλῷ δὲ λύθρῳ ἀνθρωπίνῳ (sic A ; 
πολλῶν δὲ θρ.. λλων ἀνθρωπίνων cód. C, ) κατεθρέχετο ἡ γῆ. ΙΤολλοὶ δὲ Θηδαῖοι συνέπιπτον εἰς τὸ ἔδαφος μετὰ τῶν πύργων. 
Λάόρως δὲ καταχαιοµένης πυρὶ τῆς τῶν Θηδαίων πόλεως χειρὶ Μαχεδονιχῇ , τότε τὶς τῶν Θηδαίων, τῆς αὐλομελῳδίας ἔμπειρος 
ἄνθρωπος καὶ σοφὸς τῇ γνώμῃ τυγχάνων, ἰδὼν τὰς Θήδας καταπιπτομένας xal πᾶσαν ἡλιχίαν ἀναιρουμένην, στενάξας ὑπὲρ 
τῆς πατρίδος αὐτοῦ, xai δόξας (cod. δείξας) διὰ τῆς τῶν αὐλῶν ἐπινοίας ἀριστεύειν, ἤρξατο προσπίπτειν xal ἱκετεύειν τὸν Ἀλέ- 
ξανδρον, καὶ ἔρχεται παρὰ τοὺς ἠόδας αὐτοῦ γονυχλινὴς γενόμενος καὶ οἰχτρόν τι καὶ χαταδεὲς καὶ ἐλεημονικὸν μέλος ἀναμελφά- 
μενος (cod. ἀναπεψάμενος ) , ὅπως (cod. οὕτω) διὰ τῆς τῶν αὐλῶν δεήσεως xal θρηνῳδίας μελῳδῶν δυνηθείη ἐξιλεώσασθαι τὸν 
᾿Αλέξανδρον μετὰ πολλῶν δαχρύων. Καὶ ἄρχεται λέγειν τοιάδε᾽ « Ἀλέξανδρε, βασιλεῦ μέγιστε, φεῖσαι Ἡμῶν εὐτελῶνἠ μὴ [δὲ] 
τοιούτῳ κινδύνῳ Τὴν πόλιν ἡμῶν Eis τέλος ἀφανίσης ' Νῦν πειραθέντες [τὸ] σὸν ἰσόθεον κράτος Σεδόμέθα. » Φοθηθέντες οὖν οἱ 
"Ἕλληνες χειροτονοῦσιν ἡγεμόνα τὸν Ἀλέξανδρον, καὶ τὴν ἀρχὴν τῆς Ἑλλάδος αὐτῷ παρέδωκαν. ` c 

᾿Απάρας οὖν τῶν ἐκεῖσε Ἀλέξανδρος ᾧχετο τῆς ὁδοῦ. Καὶ [τὴν Ρώμην καταλαθὼν, xai σχεδὸν] προὐπαντῶσιν αὐτῷ πρέσδεις 
ex πάντων [σχεδὸν suppleo ex prioribus sumens] τῶν ἐθνῶν, καὶ προσκυνοῦσιν ἔμπροσθεν αὐτοῦ ἄγοντες δῶρα αὐτῷ χρυσὸν 
xai ἄργυρον ὅσον οὐκ ἦν ἀριθμός. Συνέρχονται ( συνερχόμενοι cod.) δὲ αὐτῷ πάντες εἰς συμμαχίαν. Καὶ δὴ χαταλαμθάνει τὴν 
“Ρώμην” καὶ προὐπαντῶσιν αὐιῷ ol Ρωμαῖοι μετὰ χορῶν καὶ τυμπόνων, χλάδους δάφνης ἔχοντες ἐν ταῖς χερσὶν αὐτῶν, xal τῷ 
Ἀλεξάνδρῳ ἐπισειόντες, βασιλέα χοσμοχράτορα τοῦτον ἀναγορεύουσιν. Εἰσελθὼν δὲ ἐν τῇ πόλει ἄπεισιν ἐν τῷ Καπετωλίῳ Διός. 
Καὶ ὁ ἱερεὺς τοῦ Διὸς δέχεται αὐτὸν, καὶ ξενίζεται παρ᾽ αὐτοῦ. Διατριψάντων οὖν ἐν τῇ Ῥώμῃ, ἰδοὺ καὶ ὁ Λαομέδων ὁ σνναρ- 
ματηλατήσας αὐτῷ σὺν χιλιάσι πεντήχοντα ἦχεν εἰς σνμμαχίαν Ἀλεξάνδρου, ἔχων μεθ᾽ ἑαυτοῦ δῶρα Ev τε χρυσίῳ καὶ λίθοις, καὶ 
μαργάροις. Δέχεται δὲ τοῦτον ᾿Αλέξανδρος καὶ γνησίως αὐτὸν χάτασπάζεται * καὶ « Ὦ γενναῖε, εἶπεν, ἧχάς μοι καὶ μετὰ Δαρείου 

μαχομένῳ σύμμαχος εἶναι. 
. Ἀπάρας οὖν πάλιν ἀπὸ Ῥώμης, ὥρμησε κατὰ δυσμῶν᾽ καὶ οὐκ ἦν αὐτῷ ὁ ἀνθιστάμενος. Καὶ προὐπαντῶσιν αὐτῷ κᾶσαι αἱ Bo 


2 ΚΑΛΑΙΣΘΕΝΗΣ. 


ν 
ἐπηνάγχασε ἐπαυλῆσαι τῇ πόλει χατασχαπτουένη. 


Ῥοθηθέντες δὲ “Ελληνες ἡγεμόνα χειροτονοῦσιν 'AM- 
ξανδρον, xoi τὴν ἀρχὴν παρέδωκαν τῆς Ἑλλάδος. 


A, xn, x0, A. 


Ὀλυμπιάδι δῶρον. Δόξαν (5) δὲ αὐτῷ τὰ παρὰ τῆ ϑε- 
λάσση πρῶτα ὑποτάξαι, τὴν Ἰωνίαν ἀνεκτήσατο, χαὶ 
μετὰ ταῦτα τὴν Καρίαν, μεθ᾽ ἣν τὴν Αυδίαν' xat vo 
dv Σάρδεσι θησαυροὺς ἔλαθεν- εἷλε δὲ Φρυγίαν xsi Av- 
xiav τήν τε Παμφυλίαν, ἐν $ παράδοξον ἐγένετο. Na 
γὰρ (6) οὐκ ἔχων ᾿Αλέξανδρος μεθ᾽ ἑαυτοῦ , pipo τι τᾶς 
θαλάσσης ὑπεχώρησεν, ἵνα ἢ πεζικὴ δύναμις del, 


ΚΕΦ. KO. 
Καὶ διελθὼν ἦλθεν εἰς τὴν Ἄσπενδον (1), ἔνα εἰ 


τῶν πλωΐμων αὐτοῦ δυνάμεις. Καὶ διεπέρασε zei 
ἦλθεν εἰς Σικελίαν. Καί τινας ἀντιθέτους (5) αὐτῷ 
ὑποτάξας διεπέρασε (3) εἷς τὴν ᾿Ιταλικὴν χώραν. Ol 
δὲ “Ρωμαῖοι (4) πέμπουσιν αὐτῷ διὰ Μάρχου στρατηγ 
αὐτῶν στέφανον πεπλεγμένον (9) διὰ μαργαριτῶν ταὶ 
ἑτέρων τιμίων λίθων, λέγοντες αὐτῷ «Il 
φανοῦμέν σε, Ἀλέξανδρε, “Ρωμαίων βασιλεῦ καὶ τόσης 
γῆς, » προσάγοντες αὐτῷ καὶ χρυσίου λίτρας πενταχο- 
σίας. Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος ὑποδεξάμενος αὐτῶν τὴν εὖ- 
χαριστίαν ἐπηγγείλατο μεγάλους αὐτοὺς ποιεῖν τῇ ὃν- 
νάμει’ καὶ λαμθάνει ἐξ (6) αὐτῶν στρατιώτας τοξότες 
δισχιλίους (7) καὶ τάλαντα (8) τετραχόσια. 


ΚΕΦ, KH’. 

Ὁ δὲ παραγενόμενος εἰς τὴν Μακεδονίαν τὰ πρὸς 
τὴν ἀνάθασιν τὴν ἐπὶ τὴν Ἀσίαν ἡτοιμάζετο, ναυπη- 
γήσας λιθέρνους καὶ τριήρεις καὶ ναῦς μα χίμους ποιή- 
σας (1), καὶ ἐκέλευσεν ἐμθῆναι ἐν αὐταῖς πάντα τὰ στρα- 
τεύματα xai τὰ ἅρματα αὐτῶν σὺν τεύγεσι παντολα- 
moie καὶ λαθὼν χρυσίου τάλαντα μυριάδας πέντε (2) xal 
ἐπιθὰς πανστρατὶ, νότου πνεύσαντος οὐρίου, ἔρχεται εἷς 
τὰ Οραχῷα µέρη, κἀχεῖθεν παρχλαθὼν ἐπιλέκτους πεν- 
τακισγιλίους καὶ χρυσοῦ τάλαντα πενταχόσια. Πᾶσαι 
δὲ αἱ πόλεις ὑπεδέχοντο αὐτὸν στεφανοῦσαι. [ ενόμενος 
δὲ ἐπὶ τὸν "Ἑλλήσποντον, ἀφήλλατο ἀπὸ τῆς νεὼς (3) 
èx τῆς Εὐρώπης εἷς τὴν Ἀσίαν, xat πλύξας τῷ δόρατι 
δορύκτητον ἔφη τὴν Ἀσίαν ἔχειν. "Ἔνθεν (4) οὖν n 
᾿Αλέξανδρος ἐπὶ τὸν καλούμενον l'oxvixóv ποταμόν: τοῦ- 
τον δὲ ἐφύλαττον σατράπαι Δαρείου. 1ενναίας δὲ ud- 
χης γενομένης ἐκράτησεν ᾿Αλέξανδρος, καὶ λάφυρα 
λαθὼν ἐξ αὐτῶν ἔπεμψε ταῖς ᾿Αθήναις xol τῇ μητρὶ 


σιλεῖαι ξυσμῶν. Kal δώροις ἐχμειλίσσονται αὐτὸν, xal παρακαλοῦσιν αὐτὸν μὴ ἐπιθῆναι τοῖς ὁρίοις αὐτῶν. Καὶ λαδὼν τὰ Bigs 
ἀ-θυποστρέφει, καταλείπων αὐτῶν πάντων χύριον τὸν Λαομέδοντα, φόρους αὐτῷ τελεῖν μέχρι καὶ χρόνων δώδεκ. 
᾿Εχεῖθεν δὲ τοῖς τοῦ νότου πέρασιν ἐπιδαίνει᾽ xxi ὑπέταξεν ἔθνη πολλὰ καὶ ποιχίλα xal διῆλθε τὴν οἰκουμένην, xai εἰσῆλθεν τῶν 
ἀοίκητον γὴν, καὶ διώδευσε μέχρι τοῦ ὠκεανοῦ ποταμοῦ. Καὶ εὗρεν ἐν τοῖς τόποις ἐκείνοις ἀνθρώπους διχεφάλους, καὶ 
per αὐτῶν, xai ἥττησεν αὐτοὺς χαταχράτος ! xal ἔφυγον dn’ αὐτοῦ. ’Exsidev οὖν διελθὼν εὗρε γυναΐχας δυσθεωρήτους καὶ Mar 
μεγίστας καὶ πάντων ὧν διῆλθον ὁυσμαχωτέρας. Αὐταὶ δὲ ἐν τῷ τρέχειν τοὺς μασθοὺς αὑτῶν ἐν τοῖς ὤμοις τιθέασιν. Ἔνδημε ἃ 
αὐταῖς ἡ τῶν τριχῶν δασύτης. Αὗται δὲ ἐπελθοῦσαι πτεροῖς εἶχον πετόμεναι. Εἰς παντελῆ δὲ ἀπορίαν ἦλθον of Μακεδόνας teite 
ὥς ἐθεάσαντο πετοµένας καὶ πρὸς αὐτοὺς μαχομένας. Ἀλέξανδρος δὲ ταύτας ὡς εἶδεν, ἐχέλενσε πῦρ ἀνάπτεσθαι καὶ ὑκεράνωϊει 
μαχεῖν. Αἴτινες τὴν φύσιν τοῦ πυρὸς ἀγνοήσασαι ἀσκόπως κατέπεσον ἐπ’ αὐτοὺς καὶ τῶν πτερῶν καέντων οὐχέτι ἀνασχύεδαι 
(cod. ἀνάσχαι) ἴσχυσαν πεπτωκ»ῖαι δὲ ἀνγρέθησαν ὑπὸ τῶν στρατιωτῶν τοῖς ξίφεσιν. Ἀνεῖλον δὲ αὗται τοῖς ὄνυξι στρατιώτες 
ἑκατόν. Tore τῷ τρόπῳ χρησάμενοι μόλις δ:ῆλθον αὐτάς. Τῶν ἐκεῖσε δὲ οὐκέτι διελθεῖν ἔχοντες, τοῦ Ὠκεανοῦ ποταμοῦ τω» 
λύοντος τῆς εἰσόδον, τὴν ἀριστερὰν παράλιον πιάσαντες τοῦ Ὠκεανοῦ xxi τὰ πρὸς βορρᾶν περιπατήσαντες τὴν οἰκουμένην uzti 
λαθον. ἰ]ολέμους δὲ πλείστους μετὰ βαρθάρων ποιήσαντες xal πάντα τὰ ἑσπέρια καταλαδόντες ὑπέταξαν αὐτὰ παντελῶς. Ὁ ἃ 
Ἀλέξανδρος ἀναζεύξας παραγίνεται εἰς Μαχεδονίαν ατλ. ut in cod. B. 
Cap. XXVII. 1. Πλήτας B. [| 2. Post v. πέντε B pergit : κελεύει καὶ ἔρχεται εἰς τὰ Op., quibus qua substitui , prebel C. 
[| 3. cod. B : ἀρήλατό τις νέος; quie mutavi. Diodor. XVII, 17, 2 : πρῶτος τῶν Μακεδόνων ἀπὸ τῆς νεὼς ἠχόντιζε μὲν τὸ Com, 
πήξας (ap. Callisth. quoque ser. πήξας τὸ δ.] δ’ εἰς τὸν γῆν καὶ αὐτὸς ἀπὸ τῆς νεὼς ἀφαλλόμενος, παρὰ τῶν θεῶν ἀπετπίντο thy 
Ἀσίαν 0-3:002: ξορύκτητον. Cod. Ch. 1. mancus . γεν. δ. περὶ τ. “E. ἀφίχετο τῶν νγῶν ἐκ τῆς Εὐρώπης εἰς τὴν Ἂσίαν. fi. oC; 
ὅθεν B. || 5. addidi 2 et mox τὰ; deinde ser. ὑποτάξαι pro διχτάξαι. C. sic habet : δόξαν δὲ αὐτῷ ἐλθεῖν ἐπὶ τὴν Ἰωνίαν φλας» 
σα» καὶ τὰ πχραθχλάσσια ὑποτάξαι πρῶτον, τὴν Ἰωνίαν ἐκτήσατο. || 6. γὰρ addidi e C. De paradoxo illo vide Callisthen. fr. 25. 
Cap. XXIX. 1. sic scr. pro Ἄμπουσαν (D) et Ἄμωουσαν (C). l| 2. ἀντιθετοῦντας B. || 3. καὶ ἦλθεν add. B. y 4. ‘Peps 
ἀρχηγοὶ C ; P. στρατηγοί A. || 5. zez}. addidi ex A. || 6. παρ C et A. || 7. τρισχιλίους C. || 8. sic A. ἅρματα BC. Scilicet 
inde ab hoc capite ad Nostrum redit A, quiin brevius rem contrahens Alexandrum statim ex Thracia in Italiam et Sici- 
liam trajecisse narrat. Comparata autem narratione codd. A et BC, patet cur ex Pamphilia potissimum Alex. tranne 
finxerint. Ibi versans rex proximam habebat Lycaoniam; igitur cod. A. Lycaoniam facit Lucaniam, ne immutalo 
nomine Lycaoniz. Ceterum subest fabulae Alexandri Molossi in Lucanos expeditio, et quae de Alexandri Italiam invadendi 
consilio, deque Romanorum legatione inde a Clitarcho circumferebantur. Verba cod. A, ad quem propius Valerius accedit, 








XXIX. Unde illic etiam rebus ad ordinem redactis , quod 
sibi ea gens studiosius obsequeretur, lectissimos quosque et 
argenti talenta CCCC viribus suis cum adjecisset , pergit 
ad Lycaoniam , cui nunc wtas recens nomen Lucania dedit. 
Jgitur ejus loci magistratibus ad amicitiam communi sacri- 
ficio foederatis , transmittit protinus ad Siciliam , atque ibi 
si qua forte ab obsequio refragarentur oppida recepit; exin- 
que Italiam transiens, legatione pariter et honore potitur 


Romanorum. Per /Emilium quippe tune consulem cores’ 
ei auri pondo C insignita etiam margaritis honoraria datur 
ad argumentum amicitise perpetuo post future : idque Ale- 
xandro magne gloria fuit, amicitiamque amplectitur, el 
verbis liberalibus £milium honoratum remittit. Addwst 
tamen Romani et militum II milia et argenti talenta CCCC, 
eoque amplius fore daturos sese respondent, nisi belam 
adversus Carthaginienses intentissimum ageretur. 


PSEUDO-CALLISTHENES, LIB. I, 28, 29, 30. 81 


ΚΕΦ, A’. 


Käxeide διαπεράσας τὸ μεταξὺ πέλαγος (1) παρα- 
γίνεται εἷς Ἀφρικήν. Οἱ δὲ τῶν ᾿Αφρῶν στρατηγοὶ 
ὑπήντησαν αὐτῷ καὶ ἰχέτευον αὐτὸν ἀποστῆναι ἀπὸ τῆς 
πόλεως αὐτῶν Καρθαγένης (2) 6 δὲ ᾿Αλέξανδρος τὴν 
ἀδράνειαν (3) αὐτῶν καταγνοὺς εἶπε πρὸς αὐτούς: n Ἢ 
κρείττονες γίνεσθε % τοῖς χρείττοσιν ὑμῶν φόρους te- 
λεῖτε. » [Καὶ ἔλαθε παρ᾽ αὐτῶν φόρους (4)]. 

Κἀκεῖθεν ἀναζεύξας (υ) πᾶσαν τὴν Λιθύην ὑπερθέμε- 
vos (6) εἷς τὴν Ἁμμωνιακὴν παραγίνεται’ καὶ ἐμθαλλό- 
μενος τὰ πλεῖστα (7) πλήθη τῶν στρατοπέδων εἰς τὰς ναῦς 


μοι. » Καὶ (13) θεωρεῖ ᾿Αλέξανδρυς τὸν Ἄμμωνα τῇ μητρὶ 
αὐτοῦ Ὀλυμπιάδιπεριπλακέντα xal λέγοντα αὐτῷ' « Té- 
xvov ᾿Αλέξανδρε s ἐμῆς σπορᾶς πέφυκας. » Μαθὼν δὲ τὴν 
ἐνέργειαν τοῦ Ἄμμωνος ᾿Αλέξανδρος [ἐπισκευάζει (14) 
αὐτοῦ τὸ τέμενος xai τὸ ξόανον αὐτοῦ περιεχρύσωσε, 
xal τῇ αὑτοῦ ἐπιγραφῇ ἀφιέρωσε' « Πατρὶ θεῷ Ἄμμωνι 
Ἀλέξανδρος. » ]. Ἠξίου δὲ xal χρησμὸν λαθεῖν παρ᾽ aù- 
τοῦ ποῦ χτίσει πόλιν κατὰ τὸ ὄνομα αὐτοῦ (15) , ὅπως 
ἀειμνημόνευτος (16) μένη % πόλις. Καὶ εἶδεν αὐτὸν τὸν 
Ἄμμωνα, γηραιὸν (17), χρυσοχαίτην, κριοῦ χέρατα (18) 


ἔχοντα κατὰ τῶν χροτάφων (19), ὃς λέγει αὐτῷ" 


[Ὦ βασιλεῦ, σοὶ] Φοῖβος ὁ μηλοχέρως ἀγορεύω᾽ 
εἶγε θέλεις αἰῶσιν ἀγηράτοισι νεάζειν, . 

Χτίζε πόλιν περίφημον ὑπὲρ Πρωτηίδα νῆσον, 

ἧς δαίμων προβάβηται Πλουτώνειος ἀνάσσων, 
ἱπενταλόφοις χορνφαῖσιν ἀτέρμονα κόσμον ἑλίσσων.] 


Τοῦτον δὲ τὸν χρησμὸν λαθὼν ὁ ᾿Αλέξανδρος (20) ve- 


κελεύει αὐτοὺς ἀποπλεῖν xal περιμένειν αὐτὸν (s) εἰς τὴν 
Πρωτηίδα νῆσον (9). Αὐτὸς δὲ (10) θῦσαι τῷ Άμμωνι ἀπΏ)- 
θεν, ὑπομνησθεὶς (11) ἐξ Ἄμμωνος εἶναι αὐτὸν γεγεννη- 
μένον καὶ προσευχόμενος εἶπεν" «Πάτερ, εἰ ἀληθεύει ἢ 
τεχοῦσά µε, ὡς ἐκ (12) σοῦ γεγενῆσθαι, χρησμ.οδότησόν 


baec sunt : Ἐκεῖθεν (e Thracia) παραλαθὼν αὐτοὺς xal ἀργνρίον τάλαντα φ’, ᾧχετο ἐπὶ Auxaqv(xv, καὶ συνθήσας (sic) τοῖς ἐκεῖ 
στρατηγοῖς, διεπέρασε ἐπὶ Λυχαονίαν (i. e. Aeuxaviav) , καὶ τινας ἀπειθήσαντες αὑτῷ ὑποτάξας διαπορθμεύεται (ἰδία πορθμ. 
cod. ) [εἰς] τὴν Ἰταλίαν χώραν. Οἱ δὲ τῶν Ῥωμαίων στρατηγοὶ πέμπουσι διὰ Μάρχου Αἰμιλίου τὸν τοῦ Καπιτωλίου Διὸς στέφα- 
νον πεπλεγμένον διὰ μαργαριτῶν, λέγοντες" Προσεπιστεφανοῦμέν σε καθ᾽ ἔτος, Ἀλέξανδρε, χρυσοῦν στέφανον ὁλκῆς λιτρῶν (ὀλκεσιά- 
τρων cod. ) p. Ὁ δὲ παραδεξάμενος αὐτῶν τὴν εὐπείθειαν ἐπηγγείλατο αὐτοὺς μεγάλους ποιήσειν. Λαμδάνει δὲ παρ᾽ αὐτῶν στρατιώ- 
τας 2 xai τάλαντα u’. Ἔλεγον ὀὲ καὶ πλείονος αὐτῷ δώσειν στρατιώτας, el μὴ τὸν πόλεμον συνῆπτον τοῖς Καργτδονίοις (Χαλκ. cod). 

Cap. XXX.1. Περάσας B; τὸ per. z. add. ex A. || 1. ἀποστῆναι ῥωμαίου (“Ρωμαίους 5) τῆς πόλεως. Cf. Valerius. || 3. 
ἀνδρείας B. || 4. inclusa addidi e cod. C. || 5. per” ὀλίγων στρατιωτῶν addit A cum Valerio. || 6. ὑποτάξας B. || 7. πλεῖστα 
om. B; in cod. A exciderunt verba τὰ πλ... στρατοπέδων. || 8. αὐτὸν add. ex A. || 9. sic C.; εἷς τινα νῆσον B; εἰς τὴν Φαρί- 
τιδα νῆσον A. || 10. cod. A : αὐτὸς δὲ προσκυνήσας τὸν Aupuova καὶ θύσας αὐτῷ, ὑπομησθεὶς [τίς] ὡς ἐξ ΄Αμμωνος ἐγεννήθη. || 11. 
ὡς B; ὑπομνησθεὶς arcessivi ex A. || 12. el... ὡς ἐκ exciderunt in B. || 13. A : xai εἰπὼν ταῦτα τὴν [μὲν] ἡμέραν ἐμετεώρισε, 
[τὴν δὲ νύκτα] ἐχοιμήθη (sc. ἐν vag) καὶ εἶδεν κατὰ τοὺς ὕπνους [τὸν θεὸν] τῇ Ὀλυμπιάδι περιπεπλεγμένον. Ἀνιστὰς οὖν καὶ 
μαθὼν τὴν τοῦ θεοῦ ἐνέργειαν, κατασκενάζει τὸ τέμενος ἐκ τῆς ἑαντοῦ ἐπιγραφῆς' « Ηατρὶ θεῷ Ἄμμωνι Ἀλέξανδρος ἔϑηκε. || 14. 
Inclusa e cod. C petivi; pro his in cod. B unum verbum ἀνέθετο habes. Ceterum ἐπισκευάζει verbum in C scriptum ἐπι- 
σκιάζει; quamquam id de τεμένει arboribus consito intelligi possit. || 15. Κατὰ τὸ ὄνομα τῆς ὀνομασίας αὐτοῦ B ; ἐπὶ τῷ vó- 
ματι αὐτοῦ C; ποῦ τῆς ὀνομασίας ἑαυτοῦ ἀείμνηαχον πόλιν κτίσει A. || 16. ἄγει μνημονεύοντος B ; ὅπως ἀεὶ ἂν elc τὰς μετέπειτα 
γενεὰς μνημονεύηται διὰ τῆς πόλεως C. || 17. γηρ. add. ex C. || 18 χτρίκιον Ο.χηρί B. καὶ ὁρᾷ κατὰ τοὺς ὕπνους αὐτῷ λέγοντα * 
A. || 19. Post χροτάφων B pergit : ὁ μιλοχέρνος ἀγορεύων” el δὲ θέλεις κτλ; cod. C : xal λέγει αὐτῷ βασιλεῦ, ὁ Poi- 
6ος εἰμὶ ὁ μηλόχερος καὶ προσαγορεύω σοι εἰ θέλεις αἰῶσιν ἀκηράτοις ( ἀγηράτοις A) χτίσαι x. π. περὶ (ὑπὲρ AB ) Πρωτηίδαν 
(πρώτῃ δὲ B, πρώτη ἡ δὰν A) νῆσον (νήσῳ B), ἐν ᾧ (3 B. ἧς A) προχαθέζεται ( προχάθηται A) αἰὼν (quem vocem om. A) 
Ι]λουτώνιος (πλοντίνιος AB) αὐτὸς ἀνάσσων. Hinc quattuor erui hexametros, quorum in secundo prava vocis ἀγηράτοις 
prosodia auctori relinquenda erat. Oraculum redit cap. XXXIII, unde petivi versum quintum. Valerius pro µηλοχέρως 
egisse videtur μηνοκέρως. Ceterum quee in anteced. Ammon dicil , téxvov Ἀλέξανδρε χτλ , ad dodecasyllabum revocarim pro 
πεφ. scribens ἔφυς. || 20. addit B : θύσας πάλιν τῷ Ἄμμωνι, qua delevi cum C , quum mox recurrant. || 21 στρατόπεδα C. 





XXX. Indidem Tyrrheno transmisso cum Africam quo- 
que appülisset Alexander, ejus gentis illi magistratus ob- 
viantes precari sunt ausi ut a se vis Romani exercitus amo- 
liretut. Sed hee dicta non modo ad favorem regis animum 
non convertunt, verum ignaviz increpitos tali responsione 
dimittit : Quod boni Carthago consuleret , si aut melior ho- 
stibus foret, aut potioribus precepta dependeret. Hinc igi- 
tur pergens paucis admodum comitatus omnem Libyam 
peragrat ; itaque ad Hammona, qui locus deserto /Egypti 
celebratur, ipse contendit. Enimvero exercitus multitudi- 
nem navibus superpositam Pharum destinat. Ipse ergo Ham- 
mona veneratus , operatisque largioribus ibidem sacrificiis, 
præsidium sibi operis et coeptorum veluti a deo patre depo- 
scit : quippe ejus fabulae tenax , quod hujusce dei cum ma- 
tre per somnium fuerit conjugatio, His denique verbis 
deum convenit : « O pater Hammon, inquit, si quid materni 


seminis est vcrum , eaque mater conceptus nostri ex te prin- 
cipium est sortita , quaeso uti istud astipulare praesenti mihi 
ut filio przestes. » Igitur doctus evidentibus monitis , non 
absque numen illud esse cura sui , et templum deo operosius 
et augustius fabricatur, et ad prodendam militibus confiden- 
tiam , PATRI HAMMONI id fecisse inscriptione testatur. Tunc 
responsum etiam quasitum a deo est, quo sibi monimen- 
tum imperii sui aliquod instaurare fas esset? Animo quippe 
conceperat urbis quam maxima conditum. Ergo per so- 
mnium sic ejusdem dei alloquio fruitur : 


Hzc tibi, rex, Phoebus lunatis cornibus edo. 
Nomen si pergas ævo celebrare perenni , 

Urbs tibi condenda est qua stat Proteia tellus, 
Presidet et numen cul Dite potentius ipso, 
Vertice quinquejugo rerum secreta gubernans. 


Ad hæc doctus Alexander tali responso , omni diligentia ri- 


32 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. A, λα. 


ζήτει ποίαν νῆσον δηλοῖ τὴν Πρωτηΐδα,, τίς δ' ἔστιν 6 
προκαθεζόµενος αὐτῆς θεός. Ὡς δὲ ἀνεζήτει Ἀλέξαν- 
ὄρος, θύσας πάλιν τῷ Ἄμμωνι τὴν ὁδοιπορίαν ἐποιεῖτο 
ἐπί τινα χώμην τῆς Λιθύης, ἐν fj τὰ στρατεύματα (21) 
ἀνέπαυσεν. 





ΚΕΦ. Αλ’. 


Καὶ δὴ περιπατοῦντος τοῦ Ἀλεξάνδρου ἔλαφος µε- 
γίστη παρελθοῦσα (1) εἷς τινα φωλεὸν ἔδυσε. Φωνήσας 
δὲ ὁ Ἀλέξανδρος τοξότην ἐκέλευσε τοξεύειν (2) τὸ ζῶον. 
“Ὁ δὲ τοξότης τείνας (9) τὸ τόξον οὐκ ἐπέτυχε τῆς ἐλά- 
του 6 δὲ Ἀλέξανδρος εἶπεν αὐτῷ; «Ἄνθρωπε, παράτο- 
νόν σοι γέγονεν, » "Ἔνθεν οὖν (4) ὁ τόπος ἐκεῖνος ἐκλήθη 
Παρατόνιον (o) διὰ τὴν Ἀλεξάνδρου εὐφώνησιν, (e) 
Κτίσας οὖν ἐκεῖ πόλιν μικρὰν καὶ καλέσας ἐκ τῶν èy- 


Cap. XXXI. 1. Ἐπελθοῦσα Β; El. 


χωρίων τινὰς (7) λαμπροὺς ἄνδρας, κατῴκισεν αὐτοὺς 
ἐκεῖσε, καλέσας αὐτὴν Παρατόνιον. 

᾿Εκεῖθεν δὲ ὁδεύσας ἦλθεν εἷς Ταφόσιριν (8). Ἔπν»- 
θάνετο οὖν παρὰ τῶν ἐγχωρίων διὰ τί τὸ ὄνομα τὸ 
τοιόνδε (0). Οἱ δὲ ἔφησαν, τάφον Ὀσίρεως (10) εἶναι 
τὸ ἱερόν. Καὶ θύσας κἀκεῖθεν τὸ ἐφεξῆς (11) ἐποιεῖτο τῆς 
ὁδοιπορίας" καὶ παραγίνεται ἐπὶ τούτου (12) τοῦ ἐδά-. 
Φους, καὶ δρᾷ χώρημα μέγα εἰς ἄπειρον ἐκτεῖνον (1), 
δώδεκα κώμαις (14) συνεχόμενον. Ἀπὸ οὖν τῆς Πανϑύ. 
σεως (1) μέχρι τοῦ καλουμένου Ἡρακλεωτικοῦ ozi- 
ματος (10) τὸ μῆκος τῆς πόλεως Ἀλέξανδρος ἐχωρογρά- 
gree τὸ δὲ πλάτος ἀπὸ τοῦ Βενδιδείου (11) μέχρι 
τῆς μικρᾶς Ἑρμουπόλως, Οὐ καλεῖται δὲ Ἔρμού- 
πολις ἀλλὰ Ὁρμούπολις, ὅτι πᾶς ὅ κατερχόμενος ix 
τῆς (18) Αἰγύπτου καὶ ἀνερχόμενος ἐχεῖ προσορμεῖ. 


psy. εἴς τινα φωλεὸν ἐνέμετο A. || 2. τοξεύειν A ; τοξηθῆναι ΒΟ. | 3. γεμῆσας BO; ὁ δὲ 


ὀκνηρότερον τείνας τὸ τόξον καὶ τὸ βέλος τινάξας εἰς ἄχος (2) ἀφῆκε παρ᾽ αὐτὸ τῆς θηρὸς μὴ εὐστοχήσα A | 4. ἔνθα νῶν D ; 
dein ἐκεῖνος om. B. || 5. παράτονον B, παρατόνη C, παρατώνιον A; debebat Παραιτόνιον |] 6. ἐκνόησιν A. || 7. μικρὰν male 
σας... χωρίων λαμπροὺς D. || 8. Ταρώσιριν A, Ταφωσήριον B, Ταγοσυμ.. C. Τατόσιρις ap. Dioscor. 3, 24, Procop De 
aedib, 6, 1; Ταπόσειρις Strabo, alii. | 9. τὸ ὄνομα τοῦ τόπου τοῦτο C. In A hæc exciderunt. || 10. ἱερέως B. || 18 τήν dgio 
B; τὴν ἆφπξιν C; θύσας τὴν ἄφιξιν ἐποιεῖτο τὸ τῆς ὁδοιπορίας A. || 12. sic cod. A.; ex quibus colligas Alexandria: hase seripla 
esse; ἐπὶ τοῦ ἐδάφους τοῦ νῦν C; τοῦ ναοῦ C. || 13. ἐχτεῖνον om. B. || 14. χώρας B. Ceterum numerus δώδεκα non pertinet s? 
κώμα, , sed ad fluvios hujus regionis, ut patet ex Valerio, qui de his multo uberior. Plura etiam praebet codex A, quí 
nomina vicorum sedecim, et alia quzdam tradit, sed corruptissima. Etenim post vocem συνεχόμενον codex pergit ita : 
σαν δὲ αὐτὰς (1 αὗται )* Στειραμφεῖς, Φανέντι καὶ Εὔδημας, Ἀχάμης, Απύρος, Ταρακώτης (1. τε Ῥακώτης8. Ῥακῶτις), Ἡγιῶσα, 
Ὑπονῆς, Κραμδεῖ τε( Κράμθουτιςξ ), Κραπαθεῖς καὶ Ανιδίας, Ἰ]αύσας, Τέρεσις τῷ (te?) Νεφέλη τε Λημνία τε ( vel μημνία τε) 
Ἠέλασος. Ἡ δὲ Ῥακώτης ἦν ἐπίσημος ἐτύγχανεν γὰρ μητρόπολις οὖσα. Αἱ Ge tc" κῶμαι εἶχον ποταμοὺς 16, εἰς τὴν 
θάλατταν" καὶ μέχρι νῦν αἱ διεχδρομαὶ, (supple καίπερ) πεχραγμέναι ἐστίν (1. δῆλαι vel φανεραί εἶσι.’ ἐχώσθησαν οἱ ποταμοί: 
xai αἰγὲ (sic) τῆς πόλεως καὶ al πλατίαι (|. πλατεῖαι) ἐγεννήθησαν (i. e. et ex iis factæ sunt urbis platese ). Δύο δὲ μόνοι 
διέμειναν, di καὶ ἀπόρενσιν (1. ἀπόρρυσιν ἔχουσι v. ἀπορρίουσι) εἰς τὴν θάλατταν." ( Excidisse videlur: celeri nomina partibus. 
urbis prestilerunl. ) Ἐπικάμενοι ( ἐπικαλούμενος 7) Ῥαχώτη τις (Ῥακῶτις) ποταμός, ὁ (1. ὃς) νῦν δρόμος τοῦ μεγάλου θεοῦ 
Σαράπιδος τυγχάνει εἶτα διορύσσει (1. διερρύη) τοῦ Ἁγορίου(]. Ἀγοραίου). Waris (1. πλατὺς) καὶ μέγιστος ποταμὸς [ὁ] καλούμενος 
ξυλέρῳ (sic), νῦν Ἄσπενδία (quae urbis pars memoratur ap. Athen. p. 174 d.) τυγχάνουσα εἶτα διορύει (1. διερρύη) τῷ Τυχέῳ 
(1. τοῦ Τ.). Καὶ μέγιστος ποταμὸς Νεφερῷ τις (Νεφερῶτιςῦ), τὰ νῦν Ἐκθέματα οὗ ἐστίν" καὶ ἴδιός τις Νεφερῶν, πρωτώπτιστον 
ἱπρωτοκτίστης} ) Αλεξανδρείας. Καὶ μέγιστος πάντων τῶν ποταμῶν Ἀργέος (sic) καλούμενος, οὗ ἐστὶν Ἄργέου στύλος" xai 
διώρυξ (διερρύη) κατὰ τὸν Κανωπικὸν ἐκβάλλουσα (1. ἐκδάλλων ) κατὰ τοῦ Zepupiou. Καὶ μέγιστος ποταμὸς [*** "Έως τοῦ] 
"Ἡρακλείου στόματος τὸ μῆχος τῆς πόλεως ἐχωρογράφησε΄ τὸ δὲ πλάτος ἀπὸ τοῦ Μενδίου ἕως τῆς μικρᾶς Ἑρμουπόλεως. 
|| 15. sie B. συνδήσεως C; fortasse fuit ἀπὸ Πλινθίνης, vel etiam ἀπὸ Δυσμῶν, (de situ hujus loci v. que leguntur in 
Peripl. mar. magni in Gail. Geogr. II, p. 435). || 16 στύλου B. || 17. Βενδηλαίου C; Βινδήλου B, Μενδίου A; Interdidrum 




















magni et uberis aequoris pulchritudine miratur, frequentem 
autem commanentium conventicnlis.  Sedecim quippe et 
instar urbium vicis decoriter admodum distinctis atque 


mabatur quam Proteiam insulam deus vellet, quidve illi nu- 
minis præsideret. Quae etiam tunc animo volutans, perac tis 
rite sacrificiis indidem proficiscitur. Multo denique itineris 





exantlato, apud vicum Astrata fessum commilitium refecit. 

XXXL. Ibi autem rex cum forte in agro, ut assolet, spa- 
tiaretur , cervam intuitus pascuis occupatam , unum ex his 
qui destinandis sagittis sollertior habebatur, jaculari bestiam 
jubet. Qui cum non ex opinione priejudicata fecisset, lee 
viusque ictum animal evasisset , exclamasse Alexander fer- 
tur graeco scilicet verbo , quod remissior arcus et intentio 
sagittam inbecillius exegisset, para tonon istud factum vi 
deri. Ex eoque dicto Paratonium etiam post frequentate 
urbi nomen ibidem datum. 

Hinc porro ad locum , qui vulgo Taposiris diceretur, ap- 
polit. Inquirens autem nominis causam accipit ab indige- 
nis sepulchrum Osiridos illic esse, quod a veteri composi- 
tione corruptum Taposiridus dictus esset. Operatus igitar 
illicce deo, ad id loci transit, quem extensum quidem 














dispositis consistit ; quorum magnitudini honor et cura de- 
ferebatur. His sedecim desessilibus flumina quoque duo- 
decim intererrabant, pariter omnia vergentia juxtim 
mare, sicuti nunc etiam ad memoriam veteris insulcationis 
datur visere. Quippe quamvis congestu postea sint ad 
aequoris uniti faciem exzequata , quisquis tamen ille ductus 
fluminis fuit, is nunc plateis apud Alexandriam tractus 
est : sed duo tantum ingressus fluminum reservati : celeri 
nomina partibus oppidi prastiterunt. Igitur omne spatium 
[ab] eo loco, cui Interdidium vetus nomen est , usque ad 
Hermopolim urbis ejus ambitu occupalumest! Sed enim 
nomen hoc longe secus ac se veritas habet in usa appellatio- 
nis resedit, Hormo enim polis, non Hermopolis, dicta est , 
quod portuosus illic alveus Nili latiusque in latera descen- 
dens fidam stationem navibus per sese labentibus faceret. 














PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. I, 31. 


Νέχρις οὖν ἐκείνου τοῦ τόπου (19) ἐχωρογράφησε τὴν 
πόλιν (20) ᾿Αλέξανδρος ὁ βασιλεύς" ὅθεν μέγρι τὰς δεῦρο 
Ἀλεξανδρέων ἡ χώρα ἀναγράφεται (21). | 
Συνεθούλευσε δὲ τῷ βασιλεῖ Ἀλεξάνδρῳ Κλεομέ- 
νης (22) ó Ναυκρατίτης καὶ Δεινοκράτης (23) ὃ Ῥόδιος 
μὴ τῷ μεγέθει τούτῳ χτίσαι τὴν πόλιν: οὐ γὰρ δυνήσῃ 
αὐτὴν γεμίσαι ὄχλου: ἐὰν δὲ xol γεμίσης, οὐ δυνήσονται 
of ὑπηρέται (34) τὴν χρείαν αὐτῇ παρασχεῖν τῶν ἐπι- 
τηδείων- (25) πολεμήσουσι δὲ ἑαυτοὺς οἱ ἐν τῇ πόλει 
κατοιχοῦντες, ὡς (26) ὑπερμεγέθους τυγχανούσης xal 
ἀπείρου" αἱ γὰρ μικραὶ πόλεις εὐσύμθουλοί (17) εἶσι πρὸς 
τὰ συμφέροντα τῇ πόλει ποιεῖν (28): ἐὰν δὲ οὕτως ὡς διε- 
γράψω (29) μεγίστην ταύτην χτίσης , of κατοικοῦντες 
διχοστατήσουσιν (36) εἰς ἀλλήλους μαχόμενοι καὶ (31) 


33 


οἷς βούλονται μέτροις τὴν πόλιν κτίζειν. Οἱ δὲ χελευ- 
σθέντες ὑπὸ τοῦ βασιλέως ᾿Αλεξάνδρου χωρογραφοῦσι τὸ 
μῆκος τῆς πόλεως ἀπὸ τοῦ Δράκοντος τοῦ χατὰ τὴν Ta- 
φοσιριακὴν ταινίαν (32) μέχρι τοῦ Ἀγαθοδαίμονος rota- 
μοῦ τοῦ κατὰ Κάνωθον (33): καὶ ἀπὸ τοῦ Βενδιδείου (34) 
μέχρι τοῦ Εὐρυλόχου (35) καὶ Μελανθίου, τὸ πλάτος. 
Καὶ χελέύει Ἀλέξανδρος μεταθῆναι τοὺς κατοικοῦντας 
ἐν τοῖς τόποις τούτοις χαὶ εἰς τὰς χώμας ἀπιέναι πρὸ 
τριάχοντα μιλίων τῆς πόλεως ἔξω (80), χωρήματα αὐτοῖς 
χαρισάμενος, προσαψορεύσας αὐτοὺς Ἀλεξανδρεῖς. "Hoav 
δὲ ἀρχιτέκτονες (37) τῶν χωμῶν (38) [ξὐρύλοχος καὶ 
Μελάνθιος, ὅθεν xat ἡ ὀνομασία ἔμεινεν. 

Σκέπτετᾳι δὲ ὁ ᾿Αλέξανδρος καὶ ἑτέρους ἀρχιτέχτο- 
νας τῆς πόλεως, ἐν οἷς ἦν ρων Αιθυχὸς (39) , [ ὕδατι» 


διαφερόμενοι, ἀπείρου ὄχλου τυγχάνοντος. 


κὸς] λατόμος, xxl Κλεομένης (40) μηχανιχὸς, Nav- 
Πεισθεὶς δὲ 5 Ἀλέξανδρος ἐπέτρεψε τοῖς ἀρχιτέχτοσιν 


κρατίτης, καὶ Κ.ράτερος (41) Ὀλύνθιος. Είχε δὲ ἀδελφὸν 


Valer. De Bendideo Alexandrie loco ad mare sito v. qux laudantur in Steph. Thes. s. v. || 18. εἷς τὴν C. || 19. pro ἐκ. 
τοῦ τόπου in B est τὴν πόλιν. [| 20. τὸν τόπον B. || 21. Ἀλεξανδρέας χώρα γράφεται B; ὅθεν καὶ Ἀλεξανδρέου χωρίον ἀναγρ. A; 
ἡ Ἀλεξανδρέων χώρα ἐπικέχληται. C. || 22. sic recte C et Valerius. Κρεομένης A , Κλεομήδης B. || 23. Ἑρμοκράτης C. Dinocra- 
tes , Valerius. Hoc architecti nomen habes etiam ap. Ammian. 22, 16, Vitruv. pref. lib. 11., Valerius Maxim. I, 4 (No- 
vimus etiam poetam Dinocratem Rhodium); ap. Plin. 5, 10 et 34, 42 est Dinochares; in cod. A et B. nomen viri exci- 
dit, servata tamen sunt verba ὁ Ρόδιος. In Ambrosiano Callisth. cod. gr. est “Ἱπποκράτης, monente Maio ad Valerium. || 
34. ἔμποροι A. || 25. πρὸς τὴν τροφὴν add. A. || 26. ὣς τοιαύτης ὑπερμ.. vov. Bs ὑπερμεγ. τυγχ. C ; ὡς τηλικαύτης οὔσης A. || 
27. σύμβουλοι B; súa. C ; εὐσυμδούλευτοι A. || 28. sic. A; καὶ πρὸς τὰ σ. τῇ πολ. σνμθουλεύουσι B. C.|| 29. ὡς διὰ τὴν pey. B. || 
30. διαναστήσ. B. || 31. pzy. καὶ om. B. || 32. ταφοσιριαχὴν τενέαν C ; ταφοσυνιαχὴν τενέαν B. τάφον σηριαχὴν ταινίαν A. In- 
tellige angustum illum tractum. qui inter mare et lacum Mareoticum Taposirin versus extenditur. In eo erat Necropolis. 
|| 33. μέχρι τῆς A. ποταμοῦ τοῦ xarà νόδον B ; µέχρι τοῦ A. π. τ. κ. νότον C; τοῦ κατὰ τὸν χάνοδα A. Intellige portam Cano- 
bicam , vel locum prope eam , quo Canobus sepultus esse ferebatur ( Epiphanius Ancorat. $ 108 , Opp. tom. 1, p. 109 ed. 
Petav.); ceterum vox ποταμοῦ num recte se habeat, quæro. Num τόπουν. tepévouc? || 34 Βενδιδίον B. Βενδησίου C. Mevör,- 
σίου A. Valerius auctorem suum expresssit pessime. || 35. τῆς Εὐρόφου B ; μεχρὶ τοῦ Εὐρυλόφου C; ἕως τῆς Εὐρυλόχου A. || 
36. καὶ κελεύει τοῖς κατοιχοῦσι χωμάνοις μηταδαίνειν πρὸ (ἀπὸ 5) X μιλίων τῆς πόλεως, χώρημα αὐτοῖς yao. A. || 37. εἰς C; ἁρ- 
χεπόδες B; ἀρχέφοδοι A. || 38. τότε add. A. || 39. ἦν Νουμήνιος v. Νουμίνιος C οἱ B; quod corruptum ex ἦν Ἥρων ὀνόματι, 
λιθνχός, uti ex Valerio et cod. A intelligitur; est haud dubie avus Heronis Alexandrini, cclebris mathematici; vox ὕδα- 
τικός, 8i recte se habet, neque, ut puto, ex Λιδυχὸς corrupta est, queeritur an non certe serioris evi Heron ὁ ὑδρανλικός 
cum Nostro confundatur. || 40. Κλεομήδης B. || 41. Κάρτερος B. χαρτεριχός C. Erateo Valerius; in cod. A locus ita habet : 
ἐσκέπτετο δὲ καὶ ἑτέρους ἀρχιτέκτονας τῆς πόλεως, ἐν οἷς Κλεομένην τὸν Ναυκρατίτην xal Κρατὸν (sic) Ὀλύνθιον xai "Hpwva 
ὀνόματι λιδυχνέντα (1. λιδνκὸν Svea? ) , ὃς εἶχε ἀδελφὸν ὀνόματι Ὑπόνομον. Hinc dedi Κράτερον; nam ita olim in Callisthene 
scriptum fuisse e varia lectione eruitur. At verum nomen fuerit Κράτης , intelligendusque est celeber ille ταφρώρυχος ( quod 
nomen fort. latet in Καρτέριχος codicis C ), ὁ Ἀλεξάνδρῳ συνών ( ut Diog. L. ait IV, 23.), dequo v Steph. Byz. v. ᾿Αθῆναι 
et Strabo X, p. 407, ubi ἀνὴρ Χαλκιδεὺς dicitur, eodem, opinor, modo quo Ephippus et Dionysius historici ab aliis Olyn- 





Hanc igitur urbem nominis sui appellatione dignatus in 
omnein, quantum visi datur, magnificentiam laboravit, 
quamvis Cleomenes ac Neucratus (i. e. ἐχ Nauxp. ) et Dino- 
crates Rhodius in eam sententiam non accederent , ut tan- 
tam illam urbem, quanta nunc est, niti deberet : quod 


amplitudinem foret, tamen ad sententiam persuadentium 
ire aliquanto contractius sivit ambitus lineam. Quare fa- 
cesserat magnificentiee animo contempte. Longitudinem 
quidem urhi procurat ab eo loco cui Draco nomen est : ( est 
autem pars supradicti Taposiris usque ad locum cui Aga- 


neque repleri eedificiorum spatia et tecta turbis competen- 
tibus opinarentur, nec repleta ali facile potuissent. Ex quo 
fore arbitrabantur bella frequentia vel necessitate quærenda 
alimonie ab ipsis incolentibus ineunda , seu opulentia præ- 
valerent seu viribus deficerent , dum aut impeterent aliquid 
aut peterentur. Quippe moderatum urbium statum et con- 
siliis facilius cedere, et ad sustentationem sui promptius 
occursare : amicum siquidem multitudini, nec facilis sui 
apud omnes singula dinoscentia, atque etiam difficilis et 
conspiratio. 


Quamquam igitur longe auctius rex metitus locorum 
PSEUDO-CALLISTHENES. 


thodxcmonos appellatio manet.) Latitudini vero indulget a 
Canopo usque ad locum qui Eurylochi vel Melanthium dici- 
tur. Jubet igitur omnes quique per ambitum usque ad la- 
pidem tricesimum coluissent, universos eodem commigrare, 
locumque omnem unde ad oppidum convenissent , sus edi- 
tioni ( edificationi ^ Mai.) servire. Et haec quidem super 
spatio urbis ejus accipimus, 

Adhibitis autem rex architectoribus, qui ex arte nobiles 
et celebratiores habebantur, ut Cleomene de Neucrato (i. e. 
ix Νανχρ.) et Olynthio , et Erateo ( Cratero Olynthio), 
Herone etiam Libii ( Libye) qui cum fratre Eponymo ( Hy. 


35 


34 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. A, 26, dy. 


ὁ Ἥρων (42) ὀνόματι Ὑπόνομον. Οὗτος συνεθούλευσεν 
᾿Αλεξάνδρῳ τὴν πόλιν èx θεμελίων κτίσαι (43), ἐν αὐτῇ δὲ 
ὑδραγωγοὺς πόρους καὶ ὀχετηγοὺς ἐπιῤῥέοντας («) εἰς 
τὴν θάλασσαν. Καλεῖται δὲ “Yrrovouos διὰ τὸ bro- 
δεῖξαι αὐτὸν ταῦτα (45). 


ΚΕΦ. AB. 


χατεθοσχήθησαν τὰ ἄλευρα xai ἀνέπτησαν. Πυνθανό- 
μενος (2) δὲ ᾿Αλέξανδρος περὶ τούτων, τί dpa δτλοῖ τὸ 
σημεῖον, μετεπέμψατο σημειολύτας καὶ εἶπεν αὐτοῖς τὸ 
γεγονός, οἱ δὲ ἔφασαν ὅτι ἡ πόλις, ἣν ἐχέλευσας xv. 
ναι, βασιλεῦ, ὅλην τὴν οἰκουαένην θρέψει, xai παντα- 
χοῦ ἔσονται ol ἐν αὐτῇ γεννηθέντες (3) ἄνθρωποι" τὰ γὰρ 
πετεινὰ πᾶσαν τὴν οἰκουμένην περικυχλοῦσιν (4). 


"Εχέλευσεν οὖν κτίζεσθαι τὴν πόλιν. Θεμελιώσας 
δὲ τὸ πλεῖστον μέρος τῆς πόλεως Ἀλέξανδρος καὶ ye- 
ρογραφήσας, ἐπέγραψε γράμματα πέντε' A, B, D, A, E 
τὸ μὲν A ᾿Αλέξανδρος, τὸ δὲ B βασιλεὺς, τὸ δὲ F γένος, 
τὸ δὲ Δ Διὸς, τὸ δὲ E ἔκτισε πόλιν ἀείμνηστον. “Yxo- 


Κελεύει οὖν Ἀλέξανδρος χωρογραφῆσαι. τὸ περί- 
μετρον τῆς πόλεως πρὸς τὸ θεάσασθαι αὐτό. Οἱ οὖν 
ἀρχιτέχτονες (1) ἄλευρον σίτου λαθόντες ἐχωρογράφη- 


σαν τὴν πόλιν. Καταπτάντα δὲ ὄρνεα. παντοδαπὰ 


thii, ab aliis Chalcidenses vocantur. || 42. Νουμήνιος BC. || 43. ὀρύξαι τὴν πόλιν ἐκ θεμ.. A. [| 44. Enpeúovras τὴν θάλ. A. | 45. 
cod. A sic: Καλοῦνται δὲ C ὑπόνομοι διὰ τὸ [τὸν] ὑποδείξαντα Λιθυκὸν Ὑπόνομον καλεῖσθαι. Omisit hzec Valerius, alia quædam 
suppeditans que in grzecis nostris desiderantur, nisi quod in cod. A post ξηρεύοντας τὴν θάλ. leguntur hac : πεισθεὶς ὁ 
Ἀλέξανδρος ἐκέλευσε γενέσθαι ὅπερ οὐδεμία πόλις εἶχεν. Quod deinde apud Valerium sequitur de magnitudine urbium masi- 
marum , ita habet in cod. A : Οὐ μέντοι γε ἑτέρα πόλις ἐστὶ μείζων Ἀλεξανδρείας. Πᾶσαι γὰρ ἐχωρογρφφήθησαν xal ἐμετρήϑη- 
σαν. Ἡ δὲ μεγίστη πόλις ἐν Συρίᾳ Αντιόχεια" αὕτη ἔστιν σταδίων η’ καὶ ποδῶν o6 * ἡ δ ἐν Ἀφρίκῃ κ pane σταδίων ις΄ (decem 
Valer., quod praestat, nam a minoribus ad majores auctor progreditur), ποδῶν p (ut vid. ). Ἡ Βαόυ- 
λὼν σταδίων ιδ΄ καὶ ποδῶν ση (σχ sec. Υα]ογ.)" 4 δὲ “Ρώμη σταδίων ιδ’ xai ποδῶν x 38 Ἁλιλάνδρια σταδίων εξ (at. « 
ex Valerio ) καὶ ποδῶν 14 ε’ ( tos’ sec. Val. ). Longe aliter Strabo p. 793, sec. quem Alexandrize diameter 
30; sec. Diodor. et Plin. stad. 40. De suo tempore Callisthenes loqui videri possit. Post hæc cod. A pergit : 
Παραγενόμενος οὖν Αλέξανδρος εἰς τοῦτο τὸ ἔδαφος, εὗρε τοὺς ποταμοὺς xal τὰς διορυχὰς xal τὰς χώμας συνεστώσας. ᾿Απὸ 
δὲ τῆς γῆς ἐπὶ τῆς θαλάσσης νῆσόν τινα ἐθεάσατο, xai πυνθάνετο τίς καλεῖ τὴν νῆσον. Οἱ δὲ ἐγχώριοι εἶπον᾽ a Φάρον Πρωτεύς 
( Πρωτεὺς δὲ cod. )* αὕτη δὴ κατοίκησις ( κατοικήσας cod. ) τὸ μνῆμα τοῦ Πρωτέως ἐστὶν τὸ παρ ἡμῖν θρησχ-υόμενον. » Ἐπί 
τινος ὑψηλοτάτον θρόνου ἤνεγκαν αὐτὸν els τὸ νῦν χαλούμενον ἡρῷον, καὶ ἐπέδειξαν τὴν λάρνακα. Θύσας δὲ τῷ hepe (τῷ ἔρωι τὸ 
ἡρῷον ) ἱπποτεύει (ἐποπτεύει ?), καὶ ἰδὼν ἀπὸ τοῦ χρυσοῦ (στύλου ?) χαταπεπτωχὸς τὸ μνῆμα ἐχέλευσε αὐτὸ ταχέως ἀνορϑῶσαι. 
Cap. XXXII. 1. Αρχιτεχνίται ΒΟ. || 2. ξυμφοραζόμενος C ; voluit ξυμφ. xal πυνθανόµενος; cod. A. ξνμψοράζων μετεπέμψατο. 
Cf. Plutarch. Alex. c. 26. |} 3. ἑνωθέντες Β. || 4. Post haec cod. A (et Valerius) prebent haec : Ἤρξαντο δὲ οἰχοδομεῖν τὴν 





ponomo) erat, accepit omne magnificentise hujusce moni- 
mentum in eo posse tuto consistere, si antea quam funda- 
menta urbi jacerentur, subductiones aqua purgamentisque 
relinquendas procuraret : quibus jugiter ablutis dirivatis- 
que atque in mare perpetuo dilabentibus, neque «edificiis 
perniciem aliquam remansuram , et ab hisce , quae interve- 
nire corrumpendo aeri soleant, purgatius oppidum fore. 
Elaboratis igitur his cloacis , quibus haud facile capaciores 
ulla urbs habeat , omnis post id operum imposita molitio. 

Quare cum hæ urbes, quie in omni orbe terreno maxi- 
mz celebrantur, in hac spalia numerate sint; Syria- 
que sit civitas vel amplissima Antiochia extenta stadiis 
octo, pedibus septuaginta duobus; Carthage vero, qu: 
principatum Africee tenet , stadiis decem porrecta videatur 
stadiique parte quarta; Babylon porro stadiis duodecim 
longa sit et pedibus CC atque XX; ipsa quoque doniina 
omnium gentium Roma quatuordecim stadiis et pedibus C 
atque XX longa primitus fuerit , nondum adjectis his par- 
tibus , que multum congeminasse majestatis ejus magnifi- 
centiam visuntur ; Alexandriam mensi sunt sedecim quidem 
stadiis , pedibus vero CCC atque LXXV. 

Occupato igitur omni solo, quod praedictis alveis atque 
vicis olim consitum mox urbs una contexuit, videt insu- 
lam eminus perbrevem rex, cui nomen Pharus esse cum 
diceretur, coluisse vero Pharum istam Protea ; conlapsum 
etiam ibidem cerneret Proteos sepulchrum ; id quidem pro- 
tinus et reformari ad faciem novitatis et coli religiosius 


mandat : exinque civitas Pharos est; ejusque mos ad nos 
usque prolapsus Sacrum inter nostros Heroon dicitur. 

XXXII. Additur tamen ad fabnlam metate primum dis- 
cretzeque urbis hujusce, quod cum line» ductz ab archi- 
tectis forent, quibus spatium et descriptio metatae urbis 
notaretur, subjecta sit linea» farina pro pulvere. Sed ubi id 
factum fuerit, mox congreges multi numeri et generis aves 
eodem advolavisse , raptimque omnem illam de farina ti- 
neam obligurisse. Id ergo portenti turbulentius Alexan- 
drum formidantem consuluisse protinus peritissimos con- 
jectorum , eorumque sententia rescivisse, civitatem banc 
non suis modo , verum peregrinis etiam populis ad alimo- 
niam uberrimam fore. Ut enim in illo avium numero non 
solum indigenz , verum advenz etiam atque undique ver- 
sus adlapsz , jacto polline avide pastze sint; ita hominibus 
quoque et incolentibus et appellentibus urbem hanc fructuo- 
sissimam fore. 

¿Edificandi tamen Alexandriam constat principium ex 
meditullio esse factum , idque etiam nunc nomen in ea 
urbe retinere , quod Mesonpondio vocetur. Corptis autem 
molitionibus, surgere visitur draco quidam terribilis ma- 
gnitudine ac majestate , qui plerumque opifices incursabat , 
ejusque nonnihilum impediri opera videbantur non minus 
metu visentium quam religione. Quod cum in aures Ale- 
xandri perventum foret, jubet insequenti sub die , sicubi 
forte sacra illa bellua videretur, omnes undique confluentes 
necem draconi inoliri : idque naviter factum  oppressus- 





36 ΚὮΚΑΛΛΙΣΘΕΝΙΣ. 


᾿Εζήτει δὲ καὶ τὸ Σαραπεῖον κατὰ τον αὐτῷ δοθέντα 


χρησμὸν ὑπὸ τοῦ Ἄμμωνος εἰπόντος αὐτῷ διὰ τοῦ 


χρησμοῦ οὕτως 

Ὦ βασιλεῦ, σοὶ Φοῖδος ὁ μνλόχερως ἀγορεύει' (5) 

εἶ γε θέλεις αἰῶσιν ἀγηράτοισι νεάζειν , 

utile πόλιν περίφ nov ὑπὲρ Πρωτηίδα νῆσον, 

ἧς δαίμων προκάθηται Πλοντωνεῖος ἀνάσσων, 

πενταλόφοις κορυφαῖσιν ἀτέρμονα χόσμον ἑλίσσων. 

Ἔζητει οὖν Ἀλέξανδρος τὸν θεὸν τὸν πάντα δεχόµε- 

vov: καὶ δὴ ἐποίησεν (e) ἀπέναντι τοῦ ἡρῴου βωμὸν μέ- 
γαν, ὃς νῦν καλεῖται βωμὸς ᾿Αλεξάνδρου, πολυτελῆ: ἐν 
ᾧ θυσίαν ἐθέσπισε: xal προσευξάμενος (7) εἶπεν: 


"Ὅστις ποτ᾽ οὖν τυγχάνεις προνοούμενος (8) 
ταύτης τῆς γῆς, καὶ τὸν ἀτέρμονα χόσμον 


ἐπιδέρχῃ, παράδεξαι τὴν θυσίαν 


A, X. 


Αἰφνιδίως δὲ μέγιστος ἀετὸς καταπτὰς ἥρπασε τὰ σπλά- 
γἱνα τοῦ θύματος xai διὰ τοῦ ἀέρος ἐφέρετο, xal 
ἀφῆχεν αὐτὰ ἐπί τινος ἑτέρου βωμοῦ. (9) Κατασκοπή- 
σας (10) δὲ 6 ᾿Αλέξανδρος τὸν τόπον, παραγενόμενος ἐν 
τάχει, εἶδε τὰ σπλάγχνα ἐπὶ τοῦ βωμοῦ κείμενα , τὸν 

δὲ βωμὸν ὑπὸ ἀρχαίων καθιδρυθέντα xat σηχὸν xat ξόα- 
voy ἔνδον προχαθεζόμενον, xai τῇ δεξιᾷ χειρὶ κομίζον 
θηρίον πολύμορφον, τῇ δὲ εὐωνύμῳ σκῆπτρον κατέ- 
yov, (11) xat παρεστήχει τῷ ξοάνῳ χόρτς ἄγαλμα μέγι- 
στον. ᾿Επυνθάνετο οὖν τῶν ἐχεῖσε χατοιχούντων τίς 
ἆρα 6 ἐνταῦθα θεὸς τυγχάνει" í οἵ δὲ ἔφασαν μὴ εἰδέναι- 
μεν, παρειληφέναι δὲ ὑπὸ τῶν προκατέρων, Διὸς xal 
Ἥ Ἶρας ἱερὸν e εἶναι: ἐν ᾧ καὶ τοὺς ὀθελίσκους ἐθεάσατο τοὺς 
µέχρι τοῦ νῦν 'κειμένους ἐν τῷ Σαραπείω, ἔξω τοῦ xe- 


xal βοτθός μοι γενοῦ εἰς τοὺς πολέμους. 


Ριθόλου τοῦ νῦν χειμένου (19), iv οἷς ἣν χεχαραγμένα 
Καὶ ταῦτα εἰπὼν ἐπέθηχε τὰ ἱερεῖα ἐπὶ τοῦ βωμοῦ. 


γράμματα ἱερογλυφικὰ (13) περιέχοντα οὕτως " «Τὸ 


etiam cod. C exhibet, idemque pro πλουτώνιος h. l. scribit πλωτίρος. Versu quinto cod. B πενταλόφων βουνῶν χορ. [| 6. Καὶ à 
ποιήσας μέγιστον βωμὸν ἀντιχρὺς τοῦ ἱεροῦ , ὃ νῦν καλεῖται βωμὸς Ἁλ., πολυτελῆ θυσίαν ἐπετέλεσεν, A., melius. |} 7. ἐπευξ. 
A. || 8. sic cod. A nisi quod 'h. l. post vocem τνγχάνεις addit θεός. Cod. B et C sic: ὅτι μὲν οὖν τυγχάνει θεὸς πρ. τ. 
τ. χθονὸς, xai τὸν ar. x. ἐπιδέρχει, φανερὸν τοῦτο" αὐτὸς οὖν x. μον τὴν θυσίαν κτλ. || 9. ἐν ἑτέρῳ βωμῷ BC. ἢ 10. κολλί- 
σαντες (sic) οἱ κατάσκοποι ἐσήμαναν τῷ βασιλεῖ Ἀλεξάνδρῳ τὸν τόπον’ ὁ δὲ τάχει ἐκεῖ καραγενόμενος A. || 11. addit A : οὗ 
θνητὴν φύσιν οὐχ εὗρε ἀπαγγεῦαι, παρεστήχει δὲ τῷ ἀφθάρτῳ ξοάνῳ κόρης ἆγ. y. || 12. τοῦ v. xeu. om. C. || 13. ἐν οἷς ἦσαν 
χεχαραγμένα γράμμασιν ἱερατιχοῖς cod. A. Qua sequuntur in B et C. centones sunt narrationis, quam exhibet co- 


dex A cum Valerio. Verba sunt : 


Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος ἐπύθετο , τίνες εἰσιν οἱ ὀδελίσκοι. Οἱ δὲ εἶπον ἔλεγον- Βασιλέως 


Σεσογχώσεως χεῖται ἡ ἐπιγραφὴ αὕτη ἱερατιχοῖς γράμμασιν «. Βασιλεὺς Αἰγύπτου Σεσόγχωσις τῷ προστάτῃ 
(τὸ προφανῆ cod.) τοῦ κόσμον ἀνέϑηχε. » Eine δὲ ὁ Ἀλέξανδρος. ἀποθλέψας εἰς τὸν θεόν- a Μέτιστε ὦ Σέραπι, εἰ σὺ tuy- 


χάνεις Τοῦ χόσµου θεὸς, δήλωσόν por ** 


» Ὥρφθη δὲ αὐτῷ διὰ τῶν ὕπνων ὁ μέγιστος θεὸς εἰπών᾽ « Ἀλέξανδρε, ἐξελάϑου τί 


εἶπες ποιῶν τὴν θυσίαν ;; Οὐ σὺ eines‘ Ὅστις (ὃς cod. ) ποτ᾽ οὖν τυγχάνεις προνοούμενος Ταύτης τῆς γῆς, καὶ τὸν ἀτέρμονα 





maximum , constructa ara quam maxima in eo colli, qui 
adversim Heroi locum visitur erigi. In ea igitur ara Deo 
summo rerum presidi opulentioribus sacris et religiosius 
operabatur cum prece tali : 


Quisquis iu Deum rex es, qui preestare diceris 
Haic terre mundumque istum interminem regis , 
Recipias queso sacrum hoc, litantique mihi 
Auxilio tias rebus pacis el bellicis. 


Et his dictis exta flammis ex more inferebat. Enimvero 
involans invisitatze magnitudinis aquila exta quidem e ma- 
nibus Alexandri praripit , transverso volatu quam tranquil- 
lissimo aeris intersitum spatium [secans] et alteri cuidam 
ure procul exta que preeripuerat superponit. Quem de- 
positi locum cum quidam e speculatoribus regi nunciasset , 
properato eadem venit, agnitisque extis qua sacra ales ad- 
vexerat, videt'templum illic vetus magnitudinis religiosze, 
quodque zvi longinquitas superasset ac diruisset , simula- 
crumque intrinsecus sedens ex ea materia figuratum , quam 
dinoscere homini virium non est. Sed propter sedentarium 
deum adstiterat puellaris effigies spectabili magnitudine et 
pulchritudine veneranda. Cumque ejus religionis numina 
percunctaretur, sese quidem accola certim scire rennue- 
bant : accepisse tamen traditu veteri, Jovis ac Junonis 
templum illud fuisse. In eo obeliscos quoque duos videt 
proceritudinis erectissimze , qui adhuc Alexandrie perseve- 
rant in Serapis templo circum septa extrinsecus assistentes 


7 


ejus templi, quod ætas junior laboravit, sed hanc saxa ( quos 
diximus obeliscos, quod ad veru ferreum saxi sublimitas 
quadret ) insignita sunt et inscripta /Egyptiis ac sacris lit- 
teris. Eorum causam et originem cum requisisset , Seson- 
chosim regem eorum auctorem esse dicebant, qui potitus 
universitatis ad sui monimentum esse voluisset, quos diis 
religiosus consecraverat. Lect» denique per interpretem 
littere continere sunt proditz hujusmodi gratiam : 
REX JECYPTI SESONCHOSIS ORBIS POTENS 
PP.£SULI MUNDI TOTIUS DEO SERAPI CONSECRAT. 


Adit ergo Alexander prece maxima deposcitque, uti si 
ista rata esset fama qua scripta sit, sese numen illud 
mundi totius dominum recognosceret , et eidem evidentius 
intimaret. Ergo quietis proximo tempore eidem deus 
confessus se regi magnitudine pariter ac majestate sic ait : 
« Nonne, inquit, memineras, Alexander, sacrificantem te 
cum primum exta sacris inveberes, totius mundi orbisve 
domino sacravisse, ejusque auxilia petivisse? Quae cum 
dicata mihi merito quoque sint in meam aram transvecta, 
quid dubitationi relictum erat, quin eum me crederes, 
quem auxiliatorem tibi religionibus captasses? 

Ad hiec Alexandro de urbis perpetuitate quaerenti , et an 
nominis sui inhzesura appellatio videretur, visus est deus 
manu sese apprehendisse, exinque ad editum celsumque 
admodum montem una duxisse, atque ibidem consistenti 
« Potesne, ait, o fortissime, molem banc montis in diversa 


PSEUDO:CALLISTHENES. LIB. I, 33. $7 


μὲν γῆρας αὐτῆς τῆς πόλεως " χαλλίναος, ὑπερφέρουσα 


ἐγὼ δὲ προστάτης ταύτης γενήσομαι, ὅπως μὴ τὰ γα- 


πλήθει ὄχλων πολλῶν, ἀέρος εὐχρασίαις ὑπερθάλλουσα" | λεπὰ τελέως ἀεὶ ἐπιμείνῃ, À λιμὸς % σεισμὸς, ἀλλ᾽ ὡς 


κόσμον Ἐπιδέρχῃ, παράδεξαι τὴν θυσίαν, Καὶ βοηθός pot γενοῦ εἰς τοὺς πολέμους" xal αἰφνιδίως ἀετὸς καταπτὰς ἁρπάσας τὰ 
σπλάγχνα ἔθηκε ἐπὶ τοῦ βωμοῦ; Οὐκ ἣν σὲ ἐπιγνῶναι ὅτι ἐγώ εἶμι ὁ πάντων ἐπινοούμενος θεός; » Τοῦ δὲ κατὰ τοὺς Ὁμήρους 
(1. Ὁμηρικοὺς στίχους) παραχαλοῦντος τὸν θεὸν xal λέγοντος' « El διαμενεῖ ἡ πόλις αὕτη ἐπὶ τῷ ὀνόματί µου χτιζοµένη Ae- 
ξάνδρεια , εἴτε μεταθληθήσεταί μον τὸ ὄνομα εἰς ἑτέρου βασιλέως (βασιλεῖαν cod.) ὀνομασίαν, μήνυσόν μοι’ » “Opa δὲ τὸν θεὸν 
κρατοῦντα αὐτὸν τῆς χειρὸς καὶ φέροντα παρά τι ὄρος μέγιστον, καὶ λέγοντα’ « Ἀλέξανδρε, δύνασαι μεταθεῖναι τοῦτο τὸ όρος εἰς τοῦτο 
τὸ μέρος; n Ὑπενόησε λέγειν" « Οὐ δύναμαι. » Καὶ ὁ θεὸς εἶπεν" « Οὕτως οὐδὲ τὸ σὸν ὄνομαιδύναται εἰς ἑτέρου βασιλέως ὀνομα- 
olav μεταθληθῆναι , ἀλλὰ καὶ αὐξηθήσεται ἀγαθοῖς Ἀλεξάνδρεια, αὐξουσα (l. ἀμαυροῦσα) τὰς προγενεστέρας ἑχυτῆς πόλεις. » Ὁ 
δὲ Αλέξανδρος εἶπεν. « Καὶ ἔτι τοῦτό μοι δήλωσον, πότε καὶ πῶς μέλλω μεταλάσσειν. Ὁ δὲ θεὸς (Τὸ δὲ θεῖον cod.) Aye: 


Ἄλυπόν ἐστιν καὶ καλὸν xai τίμιον 

θνητὸν γεγονότα μὴ προειδέναι πότε 

ἐστὶν τὸ τέρμα τῆς τελευτῆς τοῦ βίον" 

βροτοὶ γὰρ ὄντες οὐ νοοῦσιν ἐν φρεσὶ v 

ἀθάνατον εἶναι τὸν βίον τὸν ποικίλον, 

ὅταν ἔχωσιν ἄγνοιαν τόν συμφορῶν. [ (&ox«t c )- 
- Τόδ᾽ αὐτὸ (τῷ δ᾽ αὐτῷ c. ). xat σοι τοῦτο χάλλιστον δόχει 

τὸ μέλλον ἐντὸς μὴ προειδέναι φίλει (φίλε ο. ). 

᾿Επεὶ δ᾽ ἐρωτᾷς αὐτὸς ἐκμαθεῖν θέλων, 

ἓν ἐστὶ πεῖσαι σνντόµον σε τούτῳ τότε. 

(ἔνεστι πεῖσαι * συντόμως 8’ ἐρῶ τόδε΄ δ) [cod. ) 

Σὺ μὲν ταγαῖσι ( ταγέσι c.) ταῖς ἐμαῖς νεὸς γεγώς ( γεγονώς 

τὰ φῦλα πάντα χαθυποτάξεις βαρθάρων, 

ἥξεις δὲ πόλιν ποθητὴν *** 

*** χόσμον κόσμον ἔνθεον *** 

Καιρῶν δὲ πλείστων καὶ χρόνων προδαινόντων 

Kauri προθήσετ ἐν ἀγαθοῖς, κοσμονμένη 

ναοῖσι πολλοῖς καὶ τεμένεσι ποιχίλοις, 

κάλλει τε, μεγέθει, τῶν ὄχλων εὐπειϑείᾳ. 

Καὶ πᾶς ἐς αὐτὴν εἰσελεύσεται μένειν 

πρὶν τῆς ( τῆς πρὶγ 9) τεχούσης ἐχλελησμένος γύης. 

Ἐγώ δὲ ταύτης ἔσομαι προστάτης (1. προστάτης γενήσομαι.) 


ἔθε ** ( lacuna in cod.; deinde hoc corruptissima : ) 

προχαθίσας ἀοράτοις τὴν γῆν ἑδράσας (ἱδρύσας 5) καὶ τάξας 

πόλον μένειν βύθοις ὁπλώσᾳς καὶ τὸ πῦρ ἐκφοδήσας, [μερον, 

νῶτον (I. νότον) δὲ θάµδην (θαυδῶν) μὴ πνέην (πνέειν) δυσή- 

ὅπως (ὅπου Cod.) τὰ χαλεπὰ τῶν πονηρῶν δαιμόνων 

μηδὲν δυνηθῇ διαπρᾶξαι ( διαταράξαι ) τὴν πόλιν. 

σεισμὸς γὰρ ἔσται πρὰς ὀλίγον λιμὸς ov θαμαλὸς 

μοσύμος " πόλεμος οὐ βανὺς (οὐχ ἄνευ} ) φόνων, 

ἀλλ᾽ ὡς ὄνειρον διαδραμοῦνται τὴν πόλιν. 

Πολὺ ( πολλοὶ) δὲ διαθιοῦσι πάντη πάντοτε, * 

καθὼς θεοῦ γεγονότα προσκυνήσουσιν. 

Σὺ 8’ ἀποθεωθεὶς προσχυνηθήσν ὡς θεός (1. πρ. νεκρός) 

καὶ δῶρα λήψῃ βασιλέων σὺ πάντοτε. 

Οἰχήσεις αὐτὴν xai θανὼν xal μὴ θανών" 

τάφον γὰρ ἕξεις αὑτὴν ἣν χκτίζεις πόλιν. 

Πειράζε ( sic B. πείσω A) δ᾽ Ἀλέξανδρε, τίς πέφυκ᾽ ἐγώ : 

Δὶς ἑκατὸν ἤδη xal μίαν ψῆφον συνθὲς, 

εἶθ᾽ ἑκατὸν, ἄλλας καὶ μίαν, τετράχις εἴχοσι, xai δέκα , 

(ἑκατὸν, μίαν, xal τετράχις εἴχοσι καὶ δέχα : sed duo potius 
[versus fuerint. ) 

πρῶτον δὲ λαδὼν (1. λαδ. δὲ πρ.) πμᾶγμα (i. 6. γράμμα) roir,- 

καὶ τότε νοήσεις τίς πέφνκ᾽ ἐγὼ θεός. - [σον (ποιῇς) ἔσχατον- 





transducere? » Negitante Alexandro, addidisse : « Hacc ergo 
simil tudo est ejus seilicet difficultatis, quam de tui nomi- 
nis mutatione quesisti.. Ut enim nature viribus spes ista 
deficit, quod mons tantus loco mutari queat , ita possibi- 
litate res caret, inelitum nomen tuum urbi nunc. condita 
olim posse mutari. » 

Ibi adhuc petente Alexandro, ut sibi de fine vite deus 
aliquid fateretur, in haec responsum est : 


Pre cuncta vita commodum est mortalibus 
Nescire quibus metis fata claudantur sul, 
Mens quippe homulli non videt variantia ; 
Que reformat perpes evi sternitas. 

Nam si cessat casuum scientia, 

Leta est timoris omnis ignoratio. 
Quare id putato tute commodissimum , 

Si spes futuri nullo foedetur metu. 

Ergo hisce que fas est instruare et prescias. 
Tu nam levatus nostra prepotentia 
Quzcumque gens sit obvia sternes manu. 
Tuncque hzc revises animo liber tuo. 
Urbs vero quam nunc erigis mundi decus 
Nitoris urguet , cunctis exoptabilis 

Szclis, virescens temporum recursibus, 
Unaque semper fulta beatitudine, 
Frequens deorum templis atque nutnine ,. 
Decusque vincens civium concordia : 


Oblata sedes vitz quale tum sapit 
Cunabulisque gratior genitalibus, 

Quippe ipse letis cortibus presul Chao 
Interminalis seculorum cursibus 
Fundata quod sit tellus hisce legibus , 
Ridens sereno vel corusco lumine. 

Quippe astris solum sontibus jam liberum 
Flabris fovetur blandeque aspirantibus , 
Nequit potentum vis meditulla demonum 

Exim nocere imperioso numine. 

Est namque fatum motibus nutantibus 
Telluris hujus penita contremiscere 
Famemque nosse celere perfancta metu, 
Tractus luales atque bella percita. 

Enim facessent ista ceu si somnium. 
Reges multigenarum gentium. honorem 

Divinum summo cultu exambient 
Astris receptum czlitumque congregein. 
Quorum frequente cultü is beatior 
Tuosque prestas numine augustissimo. 
Hzc quippe sedes corpori est czlum tuo. 
Nunc ipse qui sim mente bibula percipe, 
Nomenque nostrum hisce numeris collige. 
Sub grata primum bis centena littera 
Unum repone numerum, et centum dehinc 
Unumque post id : tunc quater viginti sint 
Decemque juxtim : eaque sit novissima 
Quz prima fixa est, idque sit nomen mihi. 


38 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. A, ky, λδ, λε’. 


ἐν ὀνείρῳ διαδραμοῦντα (διαμαρτοῦντα cod. ) τὴν πό- ἔχοντα ἐπιγραφὴν εἰς τὴν ἰδίαν αὐτοῦ βάσιν obter- 
Aw. Πολλοὶ δὲ βασιλεῖς ἥξουσιν εἰς αὐτὴν, οὐ πολεμή- | O φυγὼν βασιλεὺς ἠξειπάλιν εἷς Αἴγυπτον, 
σοντες ἀλλὰ προσκυνῆσαι βουλόμενοι. Σὺ δὲ ἀποθεω- | οὗ γηράσχων ἀλλάνεάζων, καὶ τοὺς ἐχθροὺς 
θεὶς προσχυνηθήση νεκρὸς, καὶ δῶρα λήψη ἐκ πολλῶν ἡμῶν Πέρσαςὑποτάξει. Ἐπύθετο οὖν ᾿Αλέξαν- 
θανὼν καὶ μὴ θανών. Τάφον γὰρ ἕδεις αὐτὴν ἣν κτίζεις | ὅρος, τίνος ρα ἐστὶν ó ἀνδριὰς οὗτος. Of δὲ προφἹ- 
πόλιν. Πείραζε δ᾽, Ἀλέξανδρε, τίς πέφυκα συντόμως: | ται εἶπον αὐτῶν » Οὗτός ἐστιν 6 ἀνδριὰς τοῦ ἐσχάτου 
Δὶς ἑκατὸν xai μίαν ψῆφον συνθὲς, εἶτα [ἑκατὸν xol | τῆς Αἰγύπτου > βασιλέως Νεκτανεθῶ, ὃς ἐλθόντων τῶν 
μίαν] xal τετράχις εἴχοσι χαὶ δέχα , τὸ πρῶτον δὲ λαθὼν | Περσῶν τὴν Αἴγυπτον πορθῆσαι, εἶδε διὰ τῆς μαγικῆς 
γράμμα ποιήσεις ἔσχατον, καὶ τότε νοήσεις τίς ἔφυν θεός. δυνάμεως τοὺς θεοὺς τῶν Αἰγυπτίων τὰ t 
Tara οὖν χρηματίσας [6 θεὸς] εἰς ἑαυτὸν ἀπεχώρη- | τῶν ἐναντίων προοδηγοῦντας xol τὴν Αἴγυπτον ὑπ 
σεν’ ᾿Αλέξανδρος [δὲ] ὑπομνησθεὶς τὸν χρησμὸν ἐπέχνω αὐτῶν πορθουμένην. Καὶ γνοὺς τὴν μέλλουσαν ἔσε- 
ὡς ô Σάραπις εἴη. Καὶ τὰ μὲν τῆς διαταγῆς τῆς πό- σθαι ὑπ αὐτῶν προδοσίαν ἔφυγε. Ζητούντων δὲ ἡμῶν 
λεως οὕτως εἶγε καθὼς διέταξεν ᾿Αλέξανδρος- ἐχτίζετο αὐτὸν καὶ ἀξιούντων τοὺς θεοὺς ποῦ ἆρα ἔφυγεν 6 Ba- 


δὲ ἃ πόλ é σιλεὺς ἡμῶν Νεκτανεθὼς, ἐχρησμοδότησαν (s) ἡμῖν 
δὲ ἡ πόλις ἡμέρᾳ καὶ ἡμέρᾳ κρατυνοµένη- ὅτι οὗτος ὁ φυγὼν βασιλεὺς ἥξει πάλιν εἰς Αἴγυπτον οὐ 
ΚΕΦ. ΑΔ΄. γηράσκων ἀλλὰ νεάζων, καὶ τοὺς ἐχθροὺς ἡμῶν Πέρσες 


ὑποτάξει ». Ἀχούσας δὲ ταῦτα Ἀλέξανδρος um 

'O δὲ Αλέξανδρος (1) παραλαθὼν τὰ στρατεύ- | σας sic τὸν ἀνδριάντα περιπλέκεται αὐτῷ ᾧ λέγων" e Οὖ- 
para ἐπείγετο εἷς τὴν Αἴγυπτον ἀπελθεῖν. Καὶ ἕλ- | τος πατήρ µου ἐστὶν, τούτου υἱὸς En ἐγώ εἶμι. Ox 
θόντος αὐτοῦ εἰς Μέμφιν τὴν πόλιν ἐνεθρονίασαν of ἐγεύσατο ὑμᾶς ὁ τοῦ χρησμοῦ λόγος. Καίτοι (4) θαυ- 
Αἰγύπτιοι αὐτὸν εἷς τὸν τοῦ Ἡφαίστου θρονιστήριον (3) μάζω πῶς παρελήφθητε ὑπὸ τῶν βαρθάρων, . τείχη 
ὡς Αἰγύπτιον βασιλέα. Ἰδὼν δὲ Ἀλέξανδρος ἐν τῇ Μέμ- | ἔχοντες ἀκαταμάχητα (5), μὴ δυνάμενα ὑπὸ τῶν πο- 
per ὑψηλὸν ἀνδριάντα ἀνιερωμένον dx μέλανος λίθου | λεμίων καταθληθῆναι (6) - ἀλλὰ τοῦτο τῆς ἄνω προνοίας 


Ὁ μὲν οὖν θεὸς χρηματίσας ὡς ἑαυτὸν ἀπεχώρησε * ὁ δὲ Ἀλέξανδρος διεγερθεὶς τῶν ὕπνων xai ἀνακοδίσας τὸν χρησμὸν ἐπέγνω 
τὸν τῶν ὅλων θεὸν μέγαν Σάραπιν. Βωμὸν δὲ μέγαν ἱδρυσάμενος ἱερά τε ἄξια τῷ θεῷ ἐκέλευσε κομίζεσϑαι xal ἀποσφάξαντας ἀπο- 
δάλλειν ἐπὶ τὸν βωμόν᾽ λιδάνου δὲ πλῆθος καὶ ἀρωμάτων παντοίων σωρηδὸν ἐπιδάλλειν ἐκέλευσε [καὶ] εὐωχεῖσθαι πάντας. Κελεύει 
δὲ xai Παρμενίωνι (πιοχ Παρμενίσχος appellatur ) ἀρχιτέκτονι ξόανον χατασχενάσαι δουησάμενον τέμενος) ἐμφερὲς τοῖς Ὅμη 
ρ-κοῖς στίχοις * ὡς εἶπεν ἐκεῖνος ἔσθ᾽ ὅπου (Il. 1,528) ἀοίδιμος "Ounpoc* 


“H, καὶ χνανέχσιν ἐπ᾽ ὄφρυσι νεῦσε Κρονίων * 
ἀμθρόσιαι δ᾽ doa χαῖται ἑπερρώσαντο ἄναχτος 
κρατὸς ἀπ᾽ ἀθανάτοιο * μέγαν δ΄ ἐλέλιξεν Ὄλυμπον. 


Ὁ μὲν οὖν Παρμενίσκος κατεσκεύασε τὸ καλούμενον Παρμενίσχον Σαραπεῖον. Καὶ τὰ μὲν τῆς κατασχευῆς τῆς πόλεως 
οὕτως ἔχει. |] 

Cap. XXXIV. 1. Cod. A : Ὁ δὲ Αλέξανδρος παραλαθὼν τὰ στρατεύματο ἐπήγετο εἷς τὴν Αἴγνπτον, πέμψας τὰ λέδερνα περι- 
μένειν αὐτὸν εἰς Τρίπολεν. Ἔκαμνεν δὲ τὸ στράτενμα, τῆς ὁδοιπορίας δυσχεροῦς οὔσης. Ὑπήντων δὲ τῷ Ἀλεξάνδρῳ κατὰ πᾶσαν 
πόλιν οἱ προφῆται τοὺς ἰδίους θεοὺς κομίζοντες, [καὶ] ἀνηγόρενον αὐτὸν νεὸν Σεσόγχωσιν κοσμοκράτορα. Ἐπειδὴ δὲ εἰς Μέμτιν 
παρεγένετο ἐνεθρόνιζον αὐτὸν εἰς τὸν τοῦ Ἡφαίστου ἱερὸν θρονιστήριον xai ἐστόλιζον ὡς Αἰγύπτιον βασιλέα. || 2. θρόνον C. | 





Hoc igitur oraculo per quietem edoctum Alexandrum , Egypti ulteriora contendit , classi jussa sese apad Tripolim 
deus cum somno dereliquit. At ille expergitus recollis- opperiri. Sed iter longe laboriosissimum militi fuit , quippe 
que verbis ac memoria confirmatis, hunc demum esse, ob locorum et itineris difficultatem. Omnes tamen accolz, 
quem quareret, scilicet Serapim mundi totius dominum ' ‚ qua perrexisset Alexander, una cum diis deorumque si- 
rectoremque confirmat. Ara igitur vel maximo opere la- | mulacris religiosisque operationibus obviam pergere festina- 
borata, largioribus sacris tam animantium stratu quam , bant, juniorem Sesonchosim preedicantes. Quare cum 
odorum profusione munificus, convivia etiam exsequitur . Memphin venisset , inductum eum in sedem templumque 
ibidem quam latissima. Tunc Parmenioni architecto la- | Vulcani Agyptii regni veste dignati sunt et sella ac sessi- 
borandi scilicet simulacra cura mandatur, ut ne illis Ho- | bile dei. Tum ibi Alexander statuam quandam nigro la- 


meri versibus demutaret , qui sic elocuntur : | pide intuetur, cum ista super Nectanabo inscriptione, im- 
Czrulea hinc olli Saturnius annuit arce, | peratorem scilicel eum qui fuga indidem abfuisset, 
Aurea cesaries que signat mentibus almis. | rursus Egyplum reventurum, non seniorem, enim ju- 


Et Parmenion quidem jussa complet , ipse quoque nonin- niorem, eumque fore loci illius hostium: subjugatorem. 
honorus hoc Jabore. Quippe templum etiam nunc Sera- ' Statim igitur scripti istius causas diligentius quzerit , refert- 
pion Parmenionis appellatur. Enimvero tibi super civitatis | que responsum, hunc illum Nectanabum fuisse, qui, in- 
illius conditum dictum habebis. festantibus Persis, cum deorum monitu prasscivisset for- 

XXXIV. Alexander porro coacto omni exercitu exim ad tuna sux lapsum, locum casuum declinasset. Tum sesa 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. 1, 33, 34, 35. 


ἐδτὶ καὶ τῆς τῶν θεῶν δικαιότητος , ἵνα ὑμεῖς οἱ ἔχον- 
τες εὔφορον γῆν καὶ γόνιμον ποταμὸν (7) ἀχειροποίητον 
ὑποτεταγμένοι ἦτε τοῖς βαρθάροις ἔθνεσι τοῖς μὴ ἔχουσι 
ταῦτσ. » (s) Καὶ ταῦτα εἰπὼν ἤτησε παρ᾽ αὐτῶν pó- 
ρους, οὓς τῷ Δαρείῳ παρεῖχον, (9) εἰπὼν αὐτοῖς οὕτως: 
a Δότε pot φόρους (10), οὐχ ἵνα εἰς τὸ ἴδιον ταμιεῖον 
εἰσενέγκωμαι, ἀλλ᾽ ἵνα δαπανήσω εἰς τὴν πόλιν ὑμῶν 
Ἀλεξάνδρειαν τὴν κατ᾽ (11) Αἴγυπτον, μητρόπολιν οὗ- 
σαν ὅλης τῆς οἰκουμένης.» Οὕτως αὐτοῦ εἰπόντος, 
ἀσμένως οἱ Αἰγύπτιοι δεδώκασιν αὐτῷ χρήματα πολλὰ, 
καὶ μετὰ φόθου (12) καὶ τιμῆς μεγάλης ἀπέπεμψαν 
αὐτὸν διὰ τοῦ Πηλουσίου. 


ΚΕΦ. ΛΕ΄. 


Καὶ παραλαθὼν τὰ στρατόπεδα (1) αὐτοῦ τὴν ὁδοιπο- 
ρίαν ἐποιεῖτο εἷς Συρίαν (1), κἀκεῖθεν στρατολογήσας δι- 
σχιλίους ἄνδρας χαταφράχτους παραγίνεται εἷς Γύρον, 
Καὶ ἀντιτάσσονται αὐτῷ οἱ ύριοι οὐχ ἐῶντες αὐτὸν διὰ 


39 


τῆς πόλεως αὐτῶν διελθεῖν (a " ), διὰ χρησμόν τινα dp- 
χαῖον δοθέντα αὐτοῖς τοιοῦτον" « "Ὅταν διέλθη ὑμᾶς, (3) 
Τύριοι, βασιλεὺς, ἐπ᾽ ἐδάφους ἡ πόλις ὑμῖν γενήσε- 
ται (4). » Ὅθεν xal ἀντέστησαν αὐτῷ τοῦ μὴ εἰσελθεῖν ἐς 
τὴν πόλιν αὐτῶν. Ἀντιτάσσονται οὖν αὐτῷ περιτειχί- 
σαντες ὅλην τὴν πόλιν, καὶ χραταίας μάχης γενομένης 
μεταξὺ αὐτῶν (6), πολλοὺς ἀνεῖλον of Τύριοι τῶν Ma- 
κεδόνων' καὶ ἡττηθεὶς Ἀλέξανδρος ὑποστρέφει εἰς τὴν 
Γάζαν, καὶ ἀνακτησάμενος αὐτὴν (6) ἐζήτει τὴν Τύρον 
ἐκπορθῆσαι. ‘Ope δέ τινα xab’ ὕπνους λέγοντα αὐτῷ" 
a Ἀλέξανδρε, μὴ 905m σοι γενέσθαι ἄγγελον ἑαυτοῦ 
εἰς Tópov. » Ἀναστὰς δὲ τοῦ ὕπνου ἔπεμψεν εἰς Τύρον 
πρέσθεις μετὰ γραμμάτων αὐτοῦ ἐχόντων οὕτως" « Ba- 
σιλεὺς (s) Αλέξανδρος, υἱὸς Ἄμμωνος καὶ Φιλίππου τοῦ 
βασιλέως παῖς (9), καὶ αὐτὸς δὲ (10) βασιλεὺς μέγιστος 
Εὐρώπης τε καὶ πάσης Ἀσίας, Αἰγύπτου xal Λιθύης, 
Τυρίοις τοῖς μηκέτι οὖσι λέγει (12) > ᾿Εγὼ μὲν τὴν ro- 
ρείαν ποιούμενος ἐπὶ τὰ μέρη Συρίας, μετὰ εἰρήνης καὶ 


3. ἐχρημάτισε ἡμῖν ὁ ἐν τῷ ἁδύτῳ τοῦ Σινωπείου θεοῦ A. || 4. καὶ C; om. B. || 5. ἀχειροποίητο A. || 6. addit A: ποταμοὶ 
γάρ εἰσι κύκλοθεν ol φυλάττοντες ὑμῶν τὴν πόλιν, καὶ τρίδοι σχολιοὶ δύσκαμπτοι, ὡς μὴ δύνασθαι πλῆθος στρατιᾶς ἐπιμεῖναι - 
xxi γὰρ ἐγὼ πρὸς ὑμᾶς per ὀλίγων ἐρχόμενος ἔκαμνον διὰ τὴν δυσέκδατον ὁδόν' ἀλλὰ τοῦτο τῆς τῶν ϑεῶν προνοίας καὶ δικαιότητος 
bv» ἵνα ὑμεῖς οἱ ἔχοντες τὴν γῆν εὔφορον καὶ ποταμὸν γόνιμον ὑποτεταγμένοι ἦτε τῶν τούτων μὴ ἐχόντων ἐξονσίαν᾽ el γὰρ μετὰ τού- 
των ὧν ἔχετε δωρεῶν xal βασιλεύετε, ἔθνησκον ἂν οἱ βάρθαροι ταῦτα μὴ χεχτημένοι᾽ ὅθεν οἱ μὲν μὴ ἔγοντες ταῦτα, δύναμιν 
ἔχουσι πολεμικὴν, οἱ δὲ ἔχοντες τέχνην γεωργικὴν ὑμεῖς δουλεύετε τοῖς μὴ ἔχουσι" καὶ οἱ μὴ ἔχοντες παρὰ τῶν ἐχόντων λαμ- 
δάνουσι. Οὕτως εἰπὼν Ἀλέξανδρος χτλ. || 7. καὶ ποταμὸ» C. || 8. καὶ βασιλεύετε, ἔθνησχον γὰρ οἱ βάρδαροι ταῦτα μὴ ἔχοντες 
inepte addit C. || 9. ἡτοιμήκασι A. || 10. δ. u. φορ. om. ΑΒ. || 11. πρὸς ΑΒ. || 12. φόδου καὶ non habet A. 

Cap. XXXV. 1. Ἀναλαδὼν τ. στ. ἀναζεύξας A. || 2. addit A: ὑπηχόους δὲ ἔσχε τὰς ἔγγιστα πόλεις || 2 *. παρελθ. C ; εἰσελθ. 
A. || 3. sic A; ἐπέλθῃ ὑμῖν BC. || 4. ἐπὶ ἐδ. ὑμῖν ἔρχεται ἡ πόλις A. || 5. πολλοὺς ἀνεῖλον μέσον αὐτῶν C; per’ αὖτ. om. A. || 
6. ἑαντὸν BC. || 7. μὴ γένη ele αὐτοὺς (1. σὺ αὐτὸς) ἄγγελος εἰς Τ.Α. || B. μέγιστος add. C. ; post Άλεξ. C. addit Μακεδόνων. || 
9. παῖς om. BC. || 10. pro x. αὐτὸς δὲ, C ἐγὼ δὲ. B ἐγὼ; mox τε xal πάσης et Αἰγύπτου καὶ om. A. || 12. λέγει om. B; 





queerentibus civibus oraculum datum , quod sub illa statua 
legeretur. Igitur Alexander, his auditis, involat statim 
status complexum ac parentem salutat , ejusque se filium 
profitetur, ut congrueretur de responsione cum spe Ale- 
xandrum demirantium. « Unum tamen mihi de civitate 
vestra miraculum est , ait, quod vis barbara adversus hu- 
jusmodi muros potuerit obtinere, quos coram cerno supra 
humanarum manuum violentiam pulchritudine pariter ac 
firmitate congestos : priesertim undique fluminibus conval- 
lantibus, ut murorum quoque ipsorum heec sit firma mu- 
nitio : aditus porro tenues angustique, quique agminibus 
militaribus inviabiles, atque exim occursu perfaciles ha- 
heantur. Cujus quidem rei ipse periculum certius fecerim, 
quamvis huc manu parva, non congregato exercitu , com- 
mearem. Enimvero hc est illa aequitas ac providentia, 
ut vos qui ex ubertate terre proecluatis , atque his flumi- 
nibus obvallemini , eorum violentiam sentiatis qui ista non 
habeant. Quippe ad hanc opulentiam rerum si vis quoque 
et militare vobis exercitium adfuisset , nulla profecto gens 
foret, quae duabus hisce fortune viribus obviaret. Est 
igitur natura descriptum , üt quis ista rerum opulentia sit 
donata , idem careant bellicis viribus : ut si quid illi , qui 
armis et manibus indulgent, de solo genitali indigebunt , 
hujuscemodi affluentibus petant. » Hisce dictis exigit pro- 


tinus ab ZEgyptiis, ut quidquid illud pensuros se Dario re- 
cepissent , id sibimet inferrent : quod quidem eo se petere 
testatus est , non ut opibus suis indidem incrementi aliquid 
pareretur, enimvero ut extruendx urbis foret substantia 
largior. Haud cunctanter in hec Agyptii obsecuntur, da- 
tisque pecuniis et honorata deductione per Pelusium pro- 
perantem votis pariter et vero amore prosecuntur. 

XXXV. Rursus igitur recepto omni exercitu et in Syrias 
itinere destinato, urbes eas per quas sibi transitus foret 
nomini suo addit; unde mille etiam cum cataphractis 
viros accipit , quod armatura genus orientis inventio est : 
ac tum Tyrum advenit. Sed enim Tyrii moenibus obse- 
ratis ab ingressu oppidi arcere Alexandrum obfirmaverant, 
non contemptu scilicet virium tanti nominis, sed oraculi 
cujusdam memores, quo docerentur, quod si rex urbem 
Tyriam invectus cum exercitu transivisset , fortuna lapsum 
tunc oppido minaretur. Alexander tamen cum admolítus 
violentiam oppidum cuperet subjugare, ancipiti proelio , 
multis eliam Macedonum casis ac vulneratis pedem refert. 
Preeter illud igitur prius magnanimitatis suse studium jam 
etiam indignatione ferventior excidium Tyriis minabatur : 
deque ea re somniat moneri sese ne legationem sui Tyrum 
per sese faciat : id enim animo preedestinabat. 

Missis igitur internuntiis litteras dat Tyriis perferendas , 


40 KAAAIZOENAS. A, λε, as, λζ. 


εὐνομίας ἠθουλόμην τὴν εἴσοδον πρὸς ὑμᾶς ποιήσασθαι" 
el δὲ ὑμεῖς of Τύριοι (13) πρῶτοι τυγχάνετε ἀντιτάσσεσθαι 
τῇ εἰσόδῳ ἡμῶν πορείαν ποιουμένων, μόνων δι ὑμῶν 
μαθήσονται xai οἱ λοιποὶ, πόσον σθενοῦσι Μαχεδόνες 
πρὸς τὴν ὑμῶν ἀπόνοιαν. Ἔσται δὲ ὑμῖν καὶ ó δοθεὶς 
χρησμὸς ἀσφαλής (14) - διελεύσομαι γὰρ ὑμῶν τὴν πόλιν, 
καὶ χαταπεσεῖται (15). "Ἔῤῥωσθε σωφρονοῦντες, el δὲ 
μὴ, ἔῤῥωσθε δυστυχοῦντες. » Ἀναγνόντες δὲ τὰ γράμ- 
ματα τοῦ βασιλέως ol πρωτόθουλοι αὐτῶν ἐπιτρέπουσιν 
εὐθέως τοὺς ἀποσταλέντας ἀγγέλους παρὰ Ἀλεξάνδρου 
βασιλέως μαστίζεσθαι (16) λέγοντες αὐτοῖς” a [fotos ὑμῶν 
ἐστὶν ὃ Ἀλέξανδρος; » Τῶν δὲ λεγόντων μηδένα εἶναι 
(17), ἀνεσταύρωσαν αὐτούς. Ἐζήτει δὲ ᾿Αλέξανδρος 
διὰ ποίας (18) ὁδοῦ δεῖ εἰσελθεῖν xai καταλαθεῖν τοὺς 
Τυρίους - ἄλογον γὰρ ἡγεῖτο αὐτῶν τὴν ἧτταν. Καὶ 
δρᾶ κατὰ τοὺς ὕπνους ἕνα τῶν τοῦ Διονύσου (19) προ- 
πόλων Σάτυρον τυρὸν ἀπὸ γάλακτος ἐπιδιδόντα αὐτῷ" 
τὸν δὲ λαθόντα τοῖς ποσὶν αὐτοῦ τοῦτον χαταπα- 
τῶσαι. Ἀναστὰς δὲ τοῦ ὕπνου ᾿Αλέξανδρος διηγή- 
σατο τὸν ὄνειρον ὀνειροπόλῳ τινί. “O δὲ εἶπεν αὐτῷ - 


΄ 
= βασιλεύσεις Τύρου ὅλης, xat ὑποχείριός (20) σοι ba 
νήσεται διὰ τὸ τὸν Σάτυρόν σοι δεδωχέναι Tupov, σὺ δὲ 
τοῖς ποσί σου αὐτὸν καταπατῆσαι (21). » Καὶ μεθ’ $u£- 
pas τρεῖς συλλαθὼν Ἀλέξανδρος τὰ στρατόπεδα αὐτοῦ 
μετὰ τῶν τριῶν χωμῶν τῶν ἔγγιστα καὶ τῶν συαµα- 
χομένων (22) τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ γενναίοις, νυχτὸς ἀνοίξαντες 
τὰς πύλας (23) εἰσῆλθον καὶ τοὺς παραφύλαχας (9) dvete 
λον’ καὶ ἐξεπόρθησεν Ἀλέξανδρος πᾶσαν τὴν Τύρον 
(5) καὶ ἐπ᾽ ἔδαφος αὐτὴν κατήνεγκεν, καὶ μέχρι τῆς 
σήμερον λέγεται Τὰ ἐν Τύρῳ xaxd. Tac δὲ τρεῖς 
χώμας τὰς συμμαχησαμένας αὐτῷ εἰς μέτρον πόλεως 
μιᾶς ἀνεγράψατο xal Τ ρίπολιν αὐτὴν. ὠνόμασεν. 
ΚΕΦ. Ac’. 


Καταστήσας εἷς Τύρον σατράπην τῆς Φοινίης (1) 
καὶ ἀναζεύξας ᾿Αλέξανδρος παρὰ τὴν Συρίαν ὥδξευσε (1°), 
xat ὑπήντησαν αὐτῷ Δαρείου πρέσθεις χομίζοντες αὐτῶ 
ἐπιστολὰς καὶ (s) σχῦτος xal σφαῖραν xal χιθώτιον 
μεστὸν χρυσοῦ (3). Δεξάμενος (+) δὲ ᾿Αλέξανδρος τὰ 
γράμματα Δαρείου τοῦ βασιλέως Περσῶν καὶ ἀναγνοὺς 


πέμπω C. || 13.A εἰ δὲ ὑμεῖς, Τύριαι τνγχάνοντες ( scr. Τύριοι πρῶτοι τυγχ. ) οὗ τῇ πολιτείᾳ ἀλλ᾽ ἐγὼ ἀλλὰ ( ἀλλὰ tH?) τῇ 
εἰσόδῳ τῆς ὁδοιπορίας ἀντιτάσσεσθαί μοι, δι’ ὑμῶν μαθήσονται xai οἱ λοιποὶ πόσον... ἀπόνοιαν. B : οἱ δὲ ὑμεῖς ol T. (psi; 
δὲ οἱ T.C) πρ. τυγχάνοντες.. ποιουμένων καὶ μόνων ὃ. 0. μαθόντες καὶ οἱ λοιποὶ... ἀπόνοιαν ( ἀσθένειαν C ) πτήξουσιν ὑπο- 
τασσόμενοι (μαχόμενοι C ) ἡμῖν. | 14. ἀκριβής Β. [ι5. xai χαταπ. add. ex A. || 16. ἀναρτίζεσθαι BC. [ 17. sic A; ui εἰδέναι 
B; μτδένα εἶναι ἐξ ἡμῶν, ἀλλ᾽ ἐκεῖνός ἐστι μέγας xai ἔνδοξος βασιλεὺς" οἱ δὲ ἀνεστ. a. C. || 18. πῶς καταδάλῃ τοὺς Τυρίους 
A. || 19. Διὸς BC. || 20. ὑπὸ χεῖρά σου B. || 21 addit A : οὕτως μὲν οὖν ἔκρινεν τὸ ὄνειρον ὁ ὀνειροπολίτης (sic). | 22. cuppe- 
χησάντων B. αμένων C. || 23. τὰς πόρτας τῶν τειχέων C. | 24. φυλάσσοντας Β. 125. xai ix βάθρων αὐτὴν χπτέσκαψεν add. C. à 
Cap. XXXVI. 1. hai χατέστησε Τύρον ἐπιμελητὴν τὸν τῆς Φοινίκης σατράπην A. Addit. C: Καὶ ἀντικρὺς αὐτῆς Σέλευκος 
ὁ στρατάρχης αὑτοῦ πόλιν οἰκοδομεῖ, ἥτις ἐκλήθη Ἀικατορία * καὶ ᾿Αντίοχος τὴν κατ᾽ Ἀσίαν Χτίζει Ἀντιοχείαν. Ἐν τούτοις 'Alé- 
ἔανδρος θυμομαχήσας εἶπεν αὐτοῖς Οὐκοῦν καταλιπόντες Μαχεδονίαν διήλθομεν τὸν σύμπαντα κόσμον καὶ ἐν ᾿Ασίᾳ χαταλαδόντες 
κτίστας Μακεδόνας μαθεῖν χαταναγκάζομεν (sic) τὸ στρατιωτικὸν ἀποθαλόμενοι φρόνημα; || 1 * Alia complura, quar excidine 
in B. videntur, addit cod. C : Kai χαταλαθὼν trv ὁδοιπορίαν κατὰ ἀνατολὰς ποιεῖται. Καὶ ὅσοι μὲν προυπήντων αὐτῷ, 
συγγνώμης ἠξιοῦτο, ὅσοι δὲ τὸ σύνολον ἀντιλέγειν ἑτόλμων, τὰς πόλεις αὐτῶν ἐκ βάθρων κατέσχαπτε καὶ $ ῥομφαία αὐτοῦ čt- 
χετο ἐπ᾿ αὐξοὺς, καὶ δὴ φόθος xai τρόμος. πᾶσαν τὴν ἑῶαν κατέτρεχεν, ὡς καταλιμπάνειν τὰς πόλεις αὐτῶν καὶ φεύγειν. Ἔφθασε 
δὲ χαὶ πρὸς Δαρεῖον ἡ τοιαύτη φήμη παρὰ τῶν οἴχαδε φευγόντων. Καὶ « Ὢ δέσποτα, εἶπον, οὐχ ἔστιν ἡμῖν ἐλπὶς σωτηρίας dxà 
τοῦδε τοῦ Μακεδονικοῦ atizous ὡς δ᾽ ἡμῖν ὑποληπτέον, καὶ τὰ ἐνταῦθα χατεπείγεται ςθάσαι. » ᾿Αχούσας δὲ ὁ Δαρεῖος τῶν deye- 
μένων παρ᾽ αὐτῶν, ἀπέστειλε πρὸς Ἀλέξανδρον πρέσθεις μετὰ γραμμάτων. Πορενομένου Αλεξάνδρου, ὑπήντησαν αὐτῷ οἱ Δαρεία» 
πρεσθευταί πτλ. || 2. ἐπιστ. xxi addidi ex A; mox B et C. σκῦτον et h. 1. et in seqq. || 3. x16. χρυσοῦν B. || 4. ἀνασ-ραγίσας 





quarum sentenlia lac cst: « Macedonum rex, filius | porrigentem, eumque projectum sese pedibus protri- 


Hammonis Philippique, rex regum maximus Asia seu 
Europe vel Libyze, Tyriis hac dicit. Equidem Graecum 
ct imperiale videbatur cum clementia pariter ac justitia 
invehi urbem vestram. At enim vos primi omnium exti- 
tistis qui m'hi insolentius obviaretis. Igitur per vos ceteris 
etiam magisterium procurabitur, quid virium sit in Mace- 
donum dexteris ac fortitudine : neque enim vos juvabit 
oracli illius jactatio. Transgrediar enim oppidum vestrum, 
sed dirutum atque disjectum. Valete si sapitis : non enim 
valebitis , si perseveratis. » 

His litteris lectis Tyrii primates legatos protinus corripi 
jubent , eisque multatis pergunt exigere tormentis , quisnam 
corum ipse Alexander feret. Sed de hoc, ut res erat, ne- 
gitantes crucibus adfixere. His igitur incentivis extimu- 
latus Alexander irruptionem oppidi acrius agitabat, et 
rursus in somnio Satyrum conspicalur assem sibi tyrum 


visse. Quod interpretibus hand di licile in enodando fuit. 
Tyrum enim proteri mox pedibus haberi principis respua- 
dere. Ex quo sive admonitu sive impetu suo adgressus 
oppidum vehementius capit pariter ac vastat, indiscrete 
satis sexubus et ætatibus interemptis. Tres vero vicos, 
quorum navi auxilio ad operam bellicam usus erat, ad 
magnitudinem confrequentat urbis, Tripolimque appellari 
jubet. 

XXXVI. Tyriis ergo satrapam praeficit, atque inde Syriam 
pergens accipit litteras Darii Perse in banc sententiam 
scriptas : « Rex regum, et consanguineus Deorum, con- 
sessorque dei Mithre, unaque oriens cum sole, Darius 
ipse Alexandro famulo meo jubeo dicoque hac. Mande 
tibi reverti ad parentes tuos, famulos scilicet meos, 
atque illic in gremio matris cabantem doceri virile offidum. 
Ad quam rem habenam Scythicam tihi οἱ pilam locules- 


PSEUDO-CAELISTHENES. I, 35, 36, 37. n 


εὗρε περιέχοντα οὕτως' « Βασιλεὺς βασιλέων καὶ θεῶν 
συγγενὴς (6) καὶ συνανατέλλων τῷ ἡλίῳ, ἐγὼ αὐτὸς 
θεὸς Δαρεῖος Ἀλεξάνδρῳ τῷ ἐμῷ θεράποντι τάδε poc 
τάττω xal κελεύω σοι’ ἐπαναστρέφειν σὲ (6) πρὸς τοὺς 
γονεῖς σου τοὺς ἐμοὺς δούλους ὄντας (7) xal κοιτάζειν εἰς 
τοὺς Χόλπους τῆς μητρός σου ᾿Ὀλυμπιάδος- ἔτι γὰρ Á 
- σὴ ἡλικία παιδεύεσθαι θέλει καὶ τιθηνεῖσθαι (8), διὸ 
ἔπεμψά σοι αχῦτος xai σφαῖραν xal κιθώτιον χρυσίου, 
ἵνα αἱρήαη ὁπότερον (9) βούλει, τὸ μὲν σχῦτος μηνύον 
σοι ὅτι ἔτι παιδεύεσθαι ὀφείλεις, τὴν δὲ σφαῖραν, ἵνα 
μετὰ τῶν συνηλιχιωτῶν σου παίζης, καὶ μὴ ἀγερώχως 
(ιο) ἡλικίαν τοσούτων νέων ἐκπείθης (11), ὥσπερ dp- 
χιλῃστὴς μετὰ σεαυτοῦ ἆγων (13), τὰς πόλεις ἆνατα- 
ράασων (13): οὐδὲ γὰρ (13) ἐὰν ἡ σύμπασα οἰκουμένη 
ἀνδρῶν εἷς σε συνέλθη, δύναται χαθαιρεθῆναι τὸ τῶν 
Περσῶν πλῆθος- τοσαῦτα γάρ μοί ἐστι πλήθη στρατο- 
πέδων ὅσα οὐδὲ ψάμμον ἐξαριθμῆσαί τις δύναται (15). 
Χρυσὸς δὲ xal ἄργυρος πολὺς (16), ὥστε πᾶσαν τὴν γῆν 
χαταστρῶσαι. "Επεμψά σοι xat κιθώτιον χρυσοῦ μεστὸν, 
ἵνα ἐὰν μὴ (17) ἔγης τροφὰς δοῦναι τοῖς συλλησταῖς 
σου, δώσεις αὐτοῖς τὴν χρείαν, ὅπως ἕχαστος αὐτῶν 
δυνηθῇ (18) εἰς τὴν ἰδίαν πατρίδα ἐπαναχάμψαι (19). 


Εἰ δὲ μὴ πεισθῆς τοῖς κελευομένοις σοι én” ἐμοῦ (αυ), 
ἐκπέμψω κατὰ σοῦ χαταδιώχοντας, ὥστε συλληφθῆναν 
ὑπὸ τῶν ἐμῶν στρατωωτῶν- xai oby ὡς Φιλίππου 
παῖς παιδευθήση, ἀλλ᾽ ὡς ἀποστάτης ἄνασταυρω- 
θήση ». | 

κεφ. AZ. 


Καὶ ταῦτα ἀναγινώσχοντος Ἀλεξάνδρου ἐπὶ πάντων 
τῶν στρατοπέδων, ἐδειλίασαν ἅπαντες. Kal νοήσας 
Ἀλέξανδρος τὴν δειλίαν αὐτῶν εἶπε πρὸς αὐτούς" 
« Ἄνδρες Μακεδόνες καὶ συστρατιῶται, τί ἐταράχθητε 
ἐπὶ τοῖς γεγραμμένοις ὑπὸ Δαρείου, ὡς ἀληθινὴν ἐχόν- 
των τὴν δύναμιν τῶν χομπηγόρων αὐτοῦ γραμμάτων ; 
Καὶ γάρ τινες τῶν κυνῶν ἀδυνατοῦντες τῇ ἀλχῃ τοῦ cw- 
ματος μεγάλα (1) ὑλακτοῦσιν , ὡς (3) δυνάμενοι διὰ τοῦ 
ὑλαγμοῦ τὴν ἔμφασιν τοῦ δύνασθαι ἐμφαίνει. To- 
οὗτος καὶ 6 Δαρεῖος᾽ ἐν τοῖς ἔργοις μηδὲν δυνάμενος 
ἐν τοῖς γράμμασι δοχεῖ τις εἶναι, ὥσπερ xal of χύνες 
ἐν τοῖς ὑλάγμασι. Συνθώμεθα δὲ xal ἀληθῆ εἶναι τὰ 
γεγραμμένα, ἐφωταγωγήθημεν ἂν δι αὐτῶν ἵνα ἴδωμεν 
πρὸς τίνα ἔχωμεν γενναίως πολευεῖν περὶ νίκης, ἵνα μὴ 
(3) ἡττηθέντες αἰσχυνθῶμεν. 


A. || 5. addit A : σύνθρονός τε θεῷ Μίθρᾳ || 6. σε particulam omittunt codd. C. A. || 7. sic A; γονεῖς cou, ἐμοὶ δὲ &ov- 
λεύειν BC. || 8. τιθηνίζεσθαι A. || 9. πρότερον τί βούλει B. ἵνα ἄρης ὁτί ποτε B. A. || 10. ἀγερώχων BC. || 11. ἀναπείθῃς 
A. ἐκτίθῃς B | 12. μετὰ c. &. om. A; μετὰ o. φέρεις καὶ οὕτω ταράσσεις C || 13. οἷς A; ταράσσων B. Deinde C. addit heec : 
Ἀχήχθα yao ὡς πᾶσαν παραδραμὼν γῆν Ἑλλάδος, τελείως αὐτὴν χατηδάφησας χαὶ μέχρι Ῥώμης καὶ ταῖς ἐνδοτέραις βα- 
σιλείαις τῶν. δυσμῶν ἐπέδης, οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ μέχρι Ὠκεανοῦ τῆς κατὰ νότον ἄχρας ὥδενσας, καὶ πολὺν σεαυτῷ σννήθροισας 
πλοῦτον. Τούτοις δὲ πᾶσι μὴ ἀρχεσθεὶς, ἐπὶ τὴν Ἀσίαν xai Φρυγίαν ἐπέδης. Καὶ ταῦτα μὲν πεπραχὼς κατεφρονήθης παρ᾽ ἡμῶν, 
ὡς μὴ φροντίδα περὶ Ἑλλάδος ἔχειν ἡμᾶς. Σὺ δὲ ἐπὶ πλεῖον θρασυνθεὶς κατετόλμησας ὅλως xai τῇ ἑώᾳ ἐπιθῆναι, καὶ λῃστρικῶς 
περιὼν λεηλατεῖς τὰς πόλεις ἐπιλαθόμενος τῆς δουλιχῆς τύχης, καὶ ὅτι τῷ Περσικῷ κράτει πάντες δουλεύουσι, xai οὔκ ἐστιν ὁ 
ἀντιλέγων. Λοιπὸν τοὺς τῇ σῇ μωρίᾳ —— Μακεδόνας ἀντίστρεφε καὶ τῆς Ἑλλάδος ἄρχειν ἀρχέσθητι' οὔτε γὰρ αὐτὴ ἡ 
σύμπασα κτλ. || 14. οὐδὲ yap... Περσῶν πλῆθος] sic A; οὗτοι γὰρ αὐτοὶ καὶ σύμπασα ἡ οἰκουμένη ἀνδρῶν δυνήσεται κατελθεῖν 
εἰς τὴν Περσῶν βασιλείαν B. οὔτε γὰρ. αὔτη ἡ OVET. olx. δυνήσεται καθελεῖν τὴν II. Bac. C. || 15. ὅσα οὐδὲ ψάμμῳ μετρήσει 
τις ἀριθμῷ A. || 16. πολὺς om. A, qui dein : ὥστε πάντα τὰ πεδία τῆς γῆς καταστρῶσαι. || 17. ἵνα ἐὰν μὴ ἔχης πῶς συστρέ- 
ψης, ἐπίδοσιν δῶς τοῖς ἑαυτοῦ συλλησταῖς A. || 18. ἔχο ἀνασωθῆναι εἰς τὴν ἰδίαν πατρίδα A. N 19. addit C : καὶ μετὰ ταῦτα 
εἰσθαλὼν ἐν αὐτῇ τοὺς ἐτησίους φόρους ταχέως μοι ἄποστειλον, συγγνώμην αἰτούμενος τῶν πρῴην σοῦ ἀγνοημάτων. | 20. cod. 
C pergit : ἐλεύσομαι ἐπὶ σὲ ὡς τῷ Περσικῷ ἀντέροντα κράτει, καὶ ἡ ῥομφαία µου διευρηνήσει σε, καὶ οὐχ ἔσται σοι τόπος 
καταφυγῆς, καὶ συλληφθήση ὑπὸ τῶν ἐμῶν στρατιωτῶν, xai οὐχ ὡς di ἵππον, etc., sicuti in B. 

Cap XXXVII. 1. Μάχεσθαι, μέγα A. || 2. ἔμφασιν τινὰ τῆς δυνάμεως διὰ τοῦ ὑλαγμοῦ ἐνδειχνύμενοι C. Cum B facit A , nisi 
quod B pro ἐμφαίνειν habet ποιούμενοι. || 3. ἵνα μὴ ἀπροσδόχητα ληφθέντες ἡττηθῶμεν, ἀλλὰ γενναίως μαχεσάμενοι στεφα- 





plurimos quatiehat dictorum magniloquentiam contemplan- 
tes. Quod ubi Alexander mente intuitus est, in hac verba 
concionatur : « O Macedones nostri, quid tandem adeo 
dictis barbaricis perturbamini? quee arrogantise quidem va- 


que cum aureis misi : quorum habena admonet te disci- 
plinæ videri indigentem; pila vero quod ejus congruat cum 
tua eclatula lusitatio, non hac opera quam latrocinantium 
ritu cum tuis similibus es adgressus. Neque enim si omne 


ejusmodi hominum genus ad te pari conspiratione conduxeris, 
adtemptare quatereve Persarum imperium queas. Tanta 
quippe mihi multitudo exercituum adest , ut qnis promptius 
arene quam nostri numeros adsequatur. Auri porro ar- 
gentique ea copia, ut humum ipsam, si libitum est, con- 
sternere indidem possim. Quare tibi loculos auri refertis- 
simos misi, ut si indigebis sumptibus ad reversionem, tibi 
tuisque habeas quod suffecerit. Quod si hisce monitis ac 
preceptis ulterius refragare , mittam. protinus qui te com- 
prehensum huc transferant : non enim ut Philippi filius 
coercebere. » 


AXXVII. His lectis ab Alexandro publicatisque , metus 


nitatisque habent testimonium, confidentia vero carent 
probatione. Nam et canibus inbecillioribus mos est quante 
plus defuerit virium , tanto cristas acuere sublimius et la- 
tratibus irritatioribus indulgere. Hac mihi visa est con- 
petentior ad Darii jactantiam comparatio : quod praestare 
viribus non polest, verbis indulget. Ego tamen aveo 
cuncta proinde a vobis existimari , ut verbis etiam expri- 
muntur. Malo enim nos preesuspectantes aliquid difficul- 
tatis, animis fortius preeparatis in rem bellicam vadere, 
quam fiducia hostium molliorum inopinatas offendere 
difficultates. » 

Et ubi haec ἆ σία sunt, corripi internuntios jubet cruci- 


42 | ΚΑΛΑΙΣΘΕΝΗΣ. A, AÇ, An, 0. - 


Καὶ ταῦτα elroy ἐχέλευσεν ἐξαγχωνίζεσθαι τοὺς 
γραμματορόρους Δαρείου καὶ ἀπενεχθέντας (4) dva- 
σταυρωθῆναι. Τῶν δὲ φοθηθέντων καὶ (s) λεγόντων" «Τί 
ἡμεῖς σοι xaxov ἐπράξαμεν, βασιλεῦ Ἀλέξανδρε ; ἄγγε- 
λοί ἐσμεν' τί χελεύεις ἡμᾶς χαχῶς ἀναιρεθῆναι; » εἶπε 
δὲ αὐτοῖς Ἀλέξανδρος" « Μέμψασθε τὸν βασιλέα ὑμῶν 
Δαρεῖον καὶ μὴ ἐμέ" ἔπεμψε γὰρ ὑμᾶς Δαρεῖος μετὰ 
γραμμάτων τοιούτων. οὐχ ὣς πρὸς βασιλέα, ἀλλ᾽ ὡς 
πρὸς Bet merke ἀναιρῶ τοίνυν ὑμᾶς ὡς ἐλθόντας πρὸς 
αὐθάδη ἄνθρωπον, καὶ οὐχὶ βασιλέα. » Οἱ δὲ εἶπον- 
« Ei καὶ Δαρεῖος μηδὲν ἰδὼν ἔγραψε σοὶ τοιαῦτα, ἀλλ) 
ἡμεῖς δρῶμεν τοιαύτην βασιλείαν καὶ (6) παράταξιν, xal 
νοοῦμεν μέγιστον xai φρενήρη βασιλέα σὲ εἶναι [ἐκ τῶν 
ἀληθινῶν φαινομένων (7)] τὸν υἱὸν βασιλέως Φιλίππου. 
Δεόμεθά σου οὖν, δέσποτα βασιλεῦ, ἀπογάρισαι (s) 
ἡμῖν τὸ ζῆν ». “O δὲ ᾿Αλέξανδρος εἶπε πρὸς αὐτούς" 
a Nüv ἐδειλιάσατε τὴν χόλασιν ὑμῶν (9), καὶ ἱκετεύετε 
τοῦ μὴ ἀποθανεῖν διὰ τοῦτο ὑμᾶς ἀπολύσω (to), οὐ 
γὰρ προαιρέσεως εἰμὶ ἀπολέσαι ὑμᾶς (11), ἀλλ᾽ ἵνα 
ἴδητε τὴν διαφορὰν Ἕλληνος βασιλέως καὶ βαρθάρου 
τυράννου" ὥστε μηδὲν xaxov προσδοχᾶτε ἱ ὑπ᾽ ἐμοῦ : πα- 
θεῖν- βασιλεὺς γὰρ ἄγγελον οὐ χτείναι (14). Καὶ οὕτως 
εἰπὼν ᾿Αλέξανδρος ἐκέλευσεν αὐτοῖς, δείπνου γενομένου, 
συμπαρακλιθῆναι (13) αὐτῷ. "Tuv (14) δὲ τῶν γραμ- 


ματογόρων βουλομένων λέγειν Ἀλεξάνδρῳ, πῶς Ma) 
ἐνέδρᾳ λάθη τὸν Δαρεῖον, ποιήσας πρὸς αὐτὸν πόλεμον. 
εἶπεν" αὐτοῖς" a Μηδέν μοι εἴπατε- εἰ μὴ γὰρ ἀπέρ- 
χεσθε πρὸς αὐτὸν, ἐμάνθανον ἂν παρ᾽ ὑμῶν- ἐπειδὴ δὲ 

πρὸς αὐτὸν πορεύεσθε, οὗ θέλω, ἵνα μή τις ἐξ ὑμῶν 
διαθάλλη Δαρείῳ τὰ εἰρημένα, καὶ «εὑρεθῶ (re) παραί- 
τιος ὑμῖν κολάσεως. Σιωπήσατε οὖν, ἵνα ἡσυχῆ zep- 
έλθωμεν ». ᾿Ετίμησαν οὖν αὐτὸν of γραμματοφόρος 
Δαρείου φωναῖς πολλαῖς, xal πᾶν τὸ πλῆθος τῶν στρα" 
τευμάτων ἐπεφήμουν αὐτόν.. 

ΚΕΦ. AH’. 


Μετὰ δὲ ἡμέρας τρεῖς γράφει Ἀλέξανδρος γράµµατε 
Δαρείῳ, ἅπερ xal (1) ὑπανέγνω τοῖς ἰδίοις στρατεύμαστ 
λάθρα τῶν γραμματοφόρων Δαρείου, περιέχοντα ob- 
τως" 

a Βασιλεὺς Αλέξανδρος υἱὸς βασιλέως Φιλίππου xet 
μητρὸς Ὀλυμπιάδος βασιλεῖ βασιλέων καὶ συνθρόνω 
θεῶν (2) καὶ συνανατέλλοντι τῷ ἡλίῳ, μεγάλῳ Περσῶν 
βασιλεῖ χαίρειν. Αἰσχρόν ἐστι τηλοιοῦτον βασιλέα (1) 
Περσῶν Δαρεῖον καὶ τηλικαύτη δυνάμει ἐπαιρόμενον, 
ὄντα δὲ καὶ σύνθρονον θεῶν καὶ συνανατέλλοντα τῷ 
(4) ἡλίω, ὑπὸ ταπεινὴν δουλείαν πεσεῖν ἀνθρώπω τινι 
ποτε Ἀλεξάνδραν αἱ γὰρ τῶν θεῶν ὀνομασίαι εἷς ἀνϑρώ- 


νωθῶμεν A. || 4. ἀπαχθέντας A; ἀπενεχθῆναι εἰς τὸ σταυρωθῆναι C. || 5. δὲ φοδ. καὶ addidi ex A. || 6. Bac. καὶ om. B. | 7. 
σε et ix τῶν GA. p. τὸν om. C. || 8. χάρισαι C. || 9. ἡμῶν B. || 10. ἀπολύσω om. C. || 11. πρ. εἰμὶ χακῆς τοῦ 


ἀλλ᾽ ἐνδείξασθαι τήν διαφορὰν 
συνανακλιθῆναι C. || 14. τῶν δ. χρ.] 15. ΒΟ. πῶ»... λάδῃ... 


ἀναιρέσαι 
etc. C ; οὐ yap προθέσεως εἰμὶ τοῦ ὑμᾶς κολάσαι, ἀλλ᾽ ἐνδείξασθαι τὴν δ. A. || 13. ἐκτίνει B. pis 
ποιῆσας A; ὁποίᾳ δεῖ.. λαθεῖν.. ποιήσασθαι B; τὸ πῶς ἰσχύθαι ἐν. 


λαδεῖν τὸν Δαρεῖον λαδὼν αὐτὸς, εἶπεν αὐτοῖς Ο. || 16. χαὶ καραίτιος ὑμῖν τῆς κολάσεως γένωμαι ἐγὼ παρασχόμενος ὑμῖν 
παρ᾽ ἐμοῦ μὴ κολασθῆναι. ἐπὶ τούτοις ἐτίμησαν οἱ σατράπαι (l. στρατιῶται ) τὸν AX. xai οἱ γραμματοφόροι A. 

Cap. XXXVIII. 1. ἅπερ καὶ om. B. || 1. ἡλίου θεοῦ καὶ ἐγγόνῳ (ἐχγόγω) θεῶν καὶ σνναν. A. |} 3. αἰσχρ. €. τῷ τηλικαύτῃ ὁ. 
ἑπαιρομένῳ.. συνανατέλλοντι B; verba ὄντα.. θεῶν om. etiam C ; in A desunt xai συνανατ. τ. ἡλίῳ || 4. ἀνθρ. et ποτὲ om. B. 





busque suffigi. Cujus supplicii merita cum a 5656 barbari de- 
fensarent , ac jus legationis intemeratum sibi vellent, et non; 
« Non, inquit Alexander, ex sententia vel moribus meis 
est forma praecepti ; enim quoniam ut ad latronen: a vobis 
ista suscepta legatio est, uti latronis etiam vehementiam 
iniquitatemque sentiatis. » Tum illi, nec Darium omnia 
pro merito ejus potentize cognovisse, et se pariter opinione 
deceptos esse, cum dicerent; magnificis verbis ejus exer- 
citum pracdicare , viresque coepere confiteri tantas, quantas 
si rex quoque sedulo rescivisset, moderaturum profecto 
verbis fuisse. Tum Alexander, neque sibi verum interfi- 
ciendorum hominum consilium fuisse profitetur, et maluisse 
potius ostendere quid iniquitas soleat tyrannorum, quam 
justitia Greca permittat. 

Et post haec curari homines liberalius jubet, participatque 
convivio dapsili et affluente. Ejus convivii tempore cum 
unus e numero legatorum proditionem quoque illi regis 
Darii subsereret , prohibitus ab eodem est, ulterius super 
bac re addere quam promiserat : praesertim cum is qui 
ista dixisset , mox ad regem rediturus fortune posset ansam 
inprusperam dare, ne qua ab illo quoque proditio aut pro- 


ditionis causa queererelur, « Id enim demum ago, inquit, non 
tam mei commodi cura quam vestri, metuoque ne cuipiam 
mali semen ac principium videar praestitisse. » Ad haec Persz 
verbis honoratioribus gratias confitentur : neque detenti ul- 
tra donatique auro omni quod secum in loculis advexeraat, 
ad regem cum litteris remittuntur, qua fuere hujusmodi : 
XXXVII. « Rex Alexander patris Philippi, matris Olym- 
piadis, regi regum, et consessori dei Mitbree, simulque 
cum sole orienti, maximo Persarum domino Dario salutem 
dicit. Turpe mihi admodum videri solet, tantum regem 
Darium , et hisce viribus confisum , deorum , ut praedicat, 
consessorem, sub ditionem homullorum, ut retur, con- 
temptibilium deventurum, et inter eos abjecto cuidam 
ac latroni Alexandro serviturum. Quippe ista magnili- 
centia nominum ubi semel cuipiam sit persuasa , corpora 
membratim vel spiritus eriguntur in prudentiam. Ma- 
gno dolore tibi fore ista qua pronuntiantur intelligo; 
ac si superna calitum vis abusione hujusmodi in ultio- 
nem contumelix suse facile consurgat, equidem spero 
priora esse quae spondeo, quam quz tu minaris. Quare 
adero ut mortalis mortalem violentiam experturus : is- 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. I, 37, 38, 39. ᾿ 


πους ' χωροῦσαι μεγάλην δύναμιν xal φρόνησιν (5) αὐτοῖς 
παρέχουσιν. Ἀλλὰ πῶς (6) τῶν ἀθανάτων θεῶν ὀνό- 
ματα εἷς φϑαρτὰ σώματα κατοιχοῦσί ποτε UE *Tdob 
δὴ xai (8) ἐν τούτῳ χατεγνώσθης παρ᾽ ἡμῶν ὡς μηδὲν 
(10) δυνάμενος (11), ἀλλ᾽ ὡς ταῖς τῶν θεῶν ὀνομασίαις συγ- 
χρώμενος xa τὰς ἐκείνων δυνάμεις ἐπὶ τῆς γῆς ἑαυτῷ 
περιτιθεὶς, ὅπως (12) ἡμᾶς εἰς δειλείαν βάλλης" ἀλλ᾽ 
οὐχ ἡμεῖς τοιοῦτοί ἐσμεν, ὥστε ἐχφοθεῖν ἡμᾶς τὰ σὰ 
μορμολύκεια' ἐγὼ γὰρ ἔρχομαι πρὸς σὲ πολεμῆσαι (13) 
οὐχ ὡς θεὸν ἀλλ᾽ ὡς ἄνθρωπον κομιπηγόρον xal θνητὸν 
ὑπάρχοντα: ἡ δὲ ῥοπὴ τῆς νίκης èx τῆς ἄνω προνοίας ἐστί. 
Τί δὲ xoi (14) ἔγραψας ἡμῖν τοιοῦτον καὶ τοσοῦτον 
χρυσόν σε (15) καὶ ἄργυρον χεκτῆσθαι, ἵνα τοῦτο pa- 
θόντες ἡμεῖς γενναιότερον πολεμήσωμεν, ὅπως ταῦτα 
ληψόμεθα (16). Καὶ ἐγὼ μὲν ἐπάν σε νυσίσω, περίφημος 
(17) ἔσομαι χαὶ μέγας βασιλεὺς παρὰ τοῖς Ἕλλησι καὶ 
βαρθάροις, ὅτι τὸν τηλικοῦτον δυνάστην (1s) Δαρεῖον 
ἀνεῖλον- σὺ δὲ μὲ ἐὰν ἡττήσης (19), οὐδὲν γενναῖον 
ἔπραξας, ληστὴν γὰρ ἥττησας (20), καθὼς σὺ ἔγραψας 
ἡμῖν (21), ἐγὼ δὲ βασιλέα βασιλέων xal μέγαν θεὸν Δα- 


48 
καὶ σφαῖραν καὶ κιβώτιον χρυσίου ἐξέπεμψάς μοι’ xal 
σὺ μὲν ταῦτα ἔπεμψας ἀγγέλλων μοι καχότητα (23), 
ἐγὼ δὲ ταῦτα ἀγαθὰς ἀγγελίας (26) ἐδεξάμην" τὸν μὲν 
γὰρ (as) σχῦτον ἔλαθον, ἵνα ταῖς ἐμαῖς λόγχαις xat 
ὅπλοις δείρω τοὺς βαρθάρους xal ταῖς ἐμαῖς χερσὶν el 
δουλείαν καθυποτάξω: τῇ δὲ σφαίρα ἐσήμανάς μοι ὡς 
τοῦ κόσμου ἐπικρχτήσων σφαιροειδὴς γὰρ καὶ στρογγύλος 
6 χόσµος τυγχάνει" τὸ δὲ κιθώτιον τοῦ χρυσίου μέγα 
σημεῖον ἔπεμψάς por“ ὑποταγὴν γὰρ ἑαυτοῦ ἐμήνυσάς 
μοι" νικηθεὶς γὰρ ὑπ᾽ ἐμοῦ φόρους μοι τελέσεις (26) ». 
ΚΕΦ, AO”. 


Tatra οὖν ἀναγνοὺς ᾿Αλέξανδρος 6 βασιλεὺς τοῖς 
ἑαυτοῦ στρατεύμασι xal σφραγίσας δέδωκε τοῖς γραμ- 
ματοφόροις Δαρείου" καὶ τὸ χρυσίον ὅπερ ἤγαγον 
ἐχαρίσατο αὐτοῖς. Οἱ δὲ ἀποδεξάμενοι τὴν μεγαλοφρο- 
σύνην Ἀλεξάνδρου ἀνεχώρησαν (1) καὶ ἦλθον πρὸς Δα- 
ρεῖον. “O δὲ Δαρεῖος ἀναγνοὺς τὰ γράμματα Ἆλε- 
ξάνδρου ἐπέγνω τὴν ἑαυτοῦ δύναμιν" χαὶ ἐξετάσας 
ἀκριθῶς τὰ περὶ τῆς συνέσεως ᾿Αλεξάνδρου καὶ τῆς 


ρεῖον ἡττήσας (22) μέγας ἔσομαι. Ἀλλὰ xat σκῦτος | πρὸς πόλεμον παρασκευῆς αὐτοῦ, xal ὅτι ἐπὶ τούτοις 
5. σοφίαν Cx] 6. πῶς γὰρ B; ἀλλὰ ποῦ C ; in cod. A sic legitur : ἀλλὰ μᾶλλον ἀγαναχτήσωσιν ὅτι εἰς φθαρτὰ σώματα ἀνθρώ. 
πων (1. θεῶν) ὀνόματα χατοιχεῖ, ὥστε χατεγνώσθης ἤδη map ἐμοὶ ὡς μηδὲν ὀννάμενος, ἀλλὰ καὶ τῶν θεῶν ὀνομασίαις ἑαυτὸν 
περικοσμῶν xai tas ἐκείνων οὐρανίας δυνάμεις ἐπὶ γῆς σεαυτῷ περιτιθείς' ἐγὼ δὲ ἔρχομαι κτλ. || 7. πότε om. B. || 8. καὶ om. cod. 
C. || 10. μὴ B. οὐδὲν C. || 11. παρ᾽ ὑμῖν add. B. || 12. ὅπως.. + βορμολύχεια om. Bet A. || 13. πολεμῆσαι ὡς θνητὸν ὑπάρχοντα 
B; nostra dat C. || 14. καὶ om. C. || 15. ceom. B C. || 16. ὅπως τὰ σὰ ἡμέτερα γενήσονται A. || 17. περιφήμιστος C. | 18. 
βασιλέα δυνάστην C. || 19. νικήσης C. |j 20. ἡττήσω C. || 21. καὶ οὐ βασιλέα add. C. || 22. ἡττήσω C , missis reliquis ; ἡττή- 
σας νιχήσω μ. ἔσομαι B. || 23. ἔπ. wor ἀνελών µε B; om. heec. A. || 24. ταῦτα ὡς χλεναζόμενος ἀγαθὰ σημεῖα ἐπεδεξ. A. || 25. 
καὶ τὸν μὲν ox. B. || 26. addit C : Kai ὅτι ἔγραψας τὰ περὶ τῆς Ἑλλάδος, μὴ φρόντιζε, ἀλλ᾽ οὐδὲ τῶν κατὰ δυσμῶν βασιλέων. 
Ταῦτα xai ἡμεῖς ἀχριθῶς ἐπιστάμεθα. Πᾶς γὰρ ὁ τὰ χρείττονα ἔχων, τὰ χειρόνων οὐκ ἐφίεται. Ὁ δὲ τῶν γειρόνων περιγενό- 
μενος σπουδάζει καταχλαδεῖν καὶ τὰ χρείττονα. Ta τοιαῦτα οὖν καὶ ἐν ἡμῖν παρηκολούθησε τὰ γὰρ χείρονα καταλαδόμενος 


καὶ τῶν χρειττόνων περιγενέσθαι σπονδάζομεν. 


᾿Αλλ᾽ εἰ καὶ ὡς ἀνηλίχους ἡμᾶς καταφρονεῖς, ὑπὲρ τὸν ἀδάμαντά σοι λίθον 


ἐπελεύσομαι. Καὶ μηδαμῶς σοι περὶ τούτου φροντὶς, θαῤῥῶν γὰρ τῇ προνοίᾳ ἐλεύσομαι ἐπί σε, χαὶ χύριος γενήσομαι τῶν σῶν, 
xav μὴ δοχῇ σοι, καὶ οὐχ ὑποστήση τὰ ἴχνη τῶν ποδῶν μον, καὶ ἔμπροσθεν παίδων Μακεδόνων ἐξονδενωθήση. 

Cap. XXXIX. 1. ἀπέστησαν cod. A, qui deinde pergit ita : αὐτὸς δὲ τὰ στρατεύματα παραλαθὼν τὴν Συρίαν ὅλην ζποτά- 
ξας ἐπορεύετο εἰς τὴν ᾿Ασίαν. Λαδὼν δὲ τὰ γράμματα Δαρεῖος xai ἐπὶ τούτοις χινηθεὶς γράφει ἐπιστολὴν τοῖς ἑαντοῦ σατράπαις 





elinationisque ejus vis ac potestas est penes superos. 
Nam illud quiso te, quorsum tanto opere congestum 
est, auri te argenti opibus :wstuare? An ut his cogni- 
tis, si modo eorum amor nobis est, spe pride obstina- 
tus et audacius dimicaremus? atque hino fiat, ut 
superato te, hinc quidem nobis in commune qu:estus et 
emolumentum victoriz fiat? Mihi vero istud quo tute glo- 
riare Persidos cunctæ orbisque totius accedet imperium. 
Sin tibi [ fors] faverit, nihilum amplius quam oppressum 
latrocinium gratulabere, Adde nunc illud , misisse te mihi 
habenam unam, et pilam, loculosque auri refertos : de 
quibus quamvis tu quie visa fuerint dictitaris , ego tamen 
mihi ut auspicato cuncta ex te concessa ac sponsa profite- 
bor. Accepi enim habenz scilicet potestatem , ut habeam 
qua in subjectos uti scientius possim ; pilae vero simulamen, 
quoniam ex ambitu sui et rotunditate orbis imago videatur, 
haud dubie mihi universitatis ipsius per te imperium re- 
promittit. Quodque hic tertium est, loculos ego auri ac 
si opum tuarum factam mihi accepi cessionem, subje- 


ctumque te viribus meis annuum istud mihi fore pretium 
servituti deponsurum. » 

XXXIX. His igitur litteris palam lectis atque signatis ,. 
redire internuntios jubet. Ipse autem omni mox Syria su- 
perata, ac redactis ejus gentibus in potestatem, ad Asiam. 
ire contendit. Enimvero acceptis Alexandri litteris rex 
Darius, eisque gravius et arrogantius motus, ad satrapas. 
suos ultra Taurum regentes talem continentiam scribit :. 
« Nuntiatum sibi Alexandrum Philippi, insanientem admo- 
dum adolescentem , Asiam incursantem. Igitur illos opor- 
tere eum protinus obviantes compertum ad sese dirigere : 
esse enim regi consilium, uti affectus verberibus puerili- 
bus amictusque post veste purpurea cum tabellis et crepi- 
taculis matri reddatur : sic enim Macedonum pueros lusi- 
tare. Tum fore ut, cum illi praefectus ad observantiam 
disciplinze Persa aliquis comitaretur, virile officium rectius 
disceret. Igitur oportere satrapas quidem classem ejus 
una cum navitis alto submergere , milites vero cunctos ferre 
vinctos ad Rubri maris ulteriora transduci , ut illic colere 


44 


ἐκινήθη (2), γράφει τοῖς ἑαυτοῦ σατράπαις ἐπιστολὴν 
περι; χουσαν οὕτως” 

« Βασιλεὺς Δαρεῖος τοῖς ἐπέχεινα τοῦ Ταύρου στρα- 
τηγοῖς χαίρειν. ᾿Επιστέλλουσί μοι ἐπαναστάντα 
᾿Αλέξανδρον τὸν Φιλίππου παῖδα (3) * τοῦτον οὖν συλ- 
λαθόντες ἀγάγετέ μοι μηδὲν xaxdv ἐργασάμενοι τὸ σῶμα 
αὐτοῦ, ὅπως ἐγὼ ἐχδύσω αὐτὸν τὴν πορφυρέαν στολὴν, 
xal πληγὰς ἐπιθεὶς (4) , αὐτὸν ἀποστείλω εἰς Μαχεδο- 
νίαν τὴν πατρίδα αὐτοῦ πρὸς τὴν μητέρα αὐτοῦ Ὄλυμ- 
mada, δοὺς αὐτῷ κρόταλα (6) καὶ ἀστραγάλους, ὡς of 
Μαχεδόνων παῖδες (6) τελοῦσι παίγνιον. Καὶ συναπο- 
στελῶ (1) αὐτῷ ἄνδρας πάσης σωφροσύνης (s) διδασκά-- 
λους. The δὲ ναῦς αὐτοῦ εἰς βυθὸν θαλάσσης xata- 
ποντίσατε, στρατηγοὺς δὲ τοὺς συναχολουθήσαντας 
αὐτῷ σιδηρώσαντες ἀναπέμψατε ἡμῖν ' τοὺς δὲ λοι- 
ποὺς στρατιώτας ἐχπέμψατε εἰς τὴν Ἐρυθρὰν θάλασ- 
σαν οἶχκῆσαι- ἵππους δὲ καὶ σχευηφόρα καὶ (9) ὅπλα 
πάντα ὑμιν δωροῦμαι καὶ τοῖς φίλοις ὑμῶν. Ἔρρω- 
ode. » 

᾿ Ἀντέγραψαν δὲ καὶ οἱ (10) σατράπαι Δαρείῳ οὕτως 
« Θεῷ (11) μεγάλῳ βασιλεῖ Δαρείῳ χαίρειν. Τοσού-- 
του ἔθνους ἐπανελθόντος ἡμῖν, θαυμάζομεν πῶς σε 
λανθάνει μέχρι τῆς δεῦρο. Ἐπέμψαμεν δέ σοι ἐξ aù- 
τῶν οὓς εὕρομεν παρ ἡμῖν ῥεμθομένους (12), τούτους 


_ ΚΛΑΑΓΣΘΕΝΗΣ. A, 28, p, pal. 


μὴ τολμήσαντες ἐξετάσαι πρότερόν σου (13) "Ev τὰ- 
χει οὖν ἐλθὲ (14) μετὰ δυνάμειος πολλῆς, ἵνα μὴ λά- 
pupa γινώμεθα ». 

Ταῦτα οὖν τὰ γράμματα δεξάμενος Δαρεῖος ἐν Ba- 
θυλῶνι τῆς Περσίδος xat ἀναγνοὺς ἀντέγραψεν αὐτοῖς 
ταῦτα: 

« Βασιλεὺς βασιλέων, μέγας θεὸς Δαρεῖος , πᾶσι (15) 
τοῖς σατράπαις xal στρατηγοῖς χαίρειν. Map’ ἐμοῦ (ie) 
μηδέποτε ἔχοντες ἐλπίδα τινὰ, ἐὰν µεταθητε τῆς 
χώρας, καὶ τῶν ἀπολωλότων al *, τοῦτο dl 
ἐπίσημον τῆς ἀνδρείας ὑμῶν ἐπεδείξατε. []οτατὸς 
ἐπεπήδησε θὴρ καὶ ἐθορύθησε ὁμᾶς; Οὐ δυνάμενοι χε- 
ραυνὸν- ἀποσθέσαι, ἀνδρὸς ἀγεννοῦ MROV οὐχ ὗπε- 
νέγκατε; Ti ἔχετε λέγειν; ὅτι τέθνηχέ τις ἐξ ὑμῶν ἐν 
παρατάξει; τέτρωται δέ τις βαλλόμενος À αἰχμάλωτος 
ἐλήφθη παραγενόμενος; Ti βουλεύσομαι περὶ ὑμῶν; 
ἐπεὶ τὴν ἐμὴν βασιλείαν κατησχύνατε ἄνεσιν δοδωκύ- 
τες ἀνδρὶ ληστῆ. » 


ΚΕΦ. Μ΄. 


Ηυνθανόµενος οὖν 6 Δαρεῖος πλησίον ὄντα τὸν Ali- 
ἔανδρον κατεστρατοπέδευσε πρὸς τῷ Πινάρω (1) ποταμῶ, 
xal γράψας ἐπιστολὴν ἐπέατειλεν ᾿Αλεξάνδρῳ μετὰ τῶν 
πρέσθεων αὐτοῦ περιέχουσαν (2) οὕτως- « Βασιλεὺς Be- 


οὕτως. || 2. ἐνικήθη B. C. [| 3. addit A : μαινόμενον διαθάντα εἷς ᾿Ασίαν πορθεῖν ἐμὴν χώραν. || 4. πληγὰς δοὺς A. || 5. zgori- 
Im B. C. || 6. οἱ Μακεδόνων ted. B; οἱ Μακεδόνες C; οἷα Μακεδόνων παῖδες παίζουσι A. | 7. cod. A : Καὶ συνακοστελῶ 

ᾧ ἄνδρα Πέρσην παιδαγωγὰν σωφροσύνης διδάσκαλον, σκῦτος ἔχοντα, ὃς οὐχ. ἐπιτρέψει αὐτῷ ἀνδρὸς φρόνημα ἔχειν πρὶν 
(πρῶτος cod.) ἄνδρα γενέσθαι. Τριήρεις δὲ ἃς ἤγαγε σὺν τοῖς ἀνδράσιν εἰς βυθὸν τῆς θαλάσσης καταποντίσατε, στρατιῶτας 
δὲ τοὺς κακῶς ἀκολουθήσαντας αὐτῷ ἀναπέμψατε εἰς τὴν "Ep. θαλ. κτλ. uti supra. || 8. σορίας cod. B. || 9. καὶ addidi ; σκεύη 
διάφορα C. || 10. οἱ ax” ἐκείνων τῶν τόπων A. |] 11. Ὑδάσπης καὶ Σπίγχθτρ ( Σπίνθηρ) θεῷ Δαρείῳ χαίρειν A. 12. ῥομό. 
B C ; addit A : ἄνδρας σιδήρῳ xai χόραξι δεδεμένους. | 13. addit € : xai νῦν ἰδοῦ γνώσει τὸ ἀληθὲς Ux" αὐτῶ v [| 14. παραγενῦ 
C. || 15. Ὑδάσπη xal Σπιγχθῆρι καὶ τοῖς ὑπ᾽ ἐμὲ σατράπαις χαίρειν A. || 16. παρ᾽ ἐμοῦ... ἀνδρὶ λγστῇ dedi e cod. A. In Bet C. 
sic habent : Παρ᾽ ἐμοῦ μηδέποτε ἐλπίδα ἔχοντες τὸ ἐπίσημον τῆς ἀνδρείας ἐνδείξασθε. Ποταμὸς οὖν ἐπεδήμησεν εἰς ὑμᾶς καὶ 
ἐϑορύδησεν ὑμᾶς τοὺς δυναμένους κατασθέσαι Χεραυνοὺς καὶ ἀνδρὸς ἑνὸς (ἀνδρὸς ἀγνώστου τρόπον C.) οὐχ ὑπενέγκατε ἆτο- 
δεῖξαι (ἀποδιῶξαι ἀποδείξατε C ). Τέθνηχέ τις ἐξ ὑμῶν ἐν παρατάξει; τί βουλεύσομαι περὶ ὑμῶν ; οἱ τὴν ἐμὴν βασιλείαν κατ- 
έχοντες πρόφασιν δίδοτε ἀνδρὶ λγατῇ, μὴ βουλόμενοι αὐτὸν συλληφθῆναι. Νῦν οὖν, ὡς ἔφατε, ἐγὼ παραγενόμενος συλλήφομαι 
αὐτόν. » 


Cap. XL. 1. Τινάγρῳ A. Πιναρίω BC; V. Arrian. II, 7, 2; Plutarch. Alex. c. 20; Itin. Alex. c. 55. || 2. μετὰ... zepi- 





juberentur : equos ceteraque militum impedimenta sibi 
ipsos habere privos , amicisque largiri. » 

Sed hisce litteris nihilum ad metum satrapz moti regi 
respondere : « Hystaspes et Spinther deo Dario salutem 
dicunt. Miramur satis, latuisse te, rex, tantx multitu- 
dinis impetum supervenire nostratibus, qui quales quan- 
tique sint quo facilius noscitares , quinque quos forte indi- 
dem captos haberemus vinctos transmisimus, non ausi 
eorum ultra aliquid inquirere qu sint fortassis melius regi 
prescitui. Boni igitur consules, quamprimumque cum 
exercitu vel potentissimo eidem obviabis. » 

Sed nec sic quidem abjiciendam molliendamve Darius 
arrogantiam putat. Enim respondet ducibus memoratis : 
« Ultra illis spem vite agendz jam deponendam, si modo 
creditis sibi finibus abscessissent. Quippe virtutes hosticas 
magnifice executos nihilum periculi monstravisse, quare 
stire Macedonum fortitudinem potuissent. Et quem cnim 


vulneratum, inquit, vestrum, quemve interemptum sa- 
diens hoc conjectem? Nihil igitur superesse , quam uti pro- 
bro fuisse hujusmodi duces Persarum regno sentiret. » 

XL. Sed inter hac jam Alexandrum juxtim posuixe 
castra noscit, propterque vicinum fluvium mansitare. lz- 
tur ad ipsum rursus, et nominum arrogantiam et deorum 
consortium sibi vindicans, gentiumque se centum atque 
viginti dominum praedicans ita scribit : 

« Latuitne-te solum, Alexander, Darii nomen honosque 
ille, quo nos donat atque participat supera majestas? eo* 
que ausus es transmisso mari Persas veluti hostis appellere 
non beatissimum ratus, si contentus imperio Pellse ac Ma 
cedonize esses , si audaciam tuam inter proximos jactitares’ 
Enimvero usurpas et regium nomen, et congregata tibi ad 
societatem sceleris parilium conspifatione hostem te nostri 
profiteris, cui quam longe prastantius foret id inter Gra- 
culos jactitare, quos Graecos fere ut inutiles Persarum re 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. I, 39, 40, 41. 43 


eMe xal μέγας θεὸς Δαρεῖος (3) xat πάντων ἐθνῶν 
κύριος Ἀλεξάνδρῳ τῷ τὰς πόλεις Ἱεηλατοῦντι (4) τάδε 
προστάσσω. Δοχεῖ σε (5) λανθάνειν τὸ Δαρείου ὄνομα, 
ὅπερ καὶ of θεοὶ τετιµήχασιν, of (s) σύνθρονοί por sl- 
ναι οὐκ ἀπηξίωσαν  χαὶ ob μακάριον (7) ἡγήσω σε 
λανθάνοντά (8) µε βασιλεύειν τῆς Μακεδόνων χώρας 
χωρὶς τῆς ἐμῆς κελεύσεως" ἀλλὰ διῆλθες ἀδεσπότους (9) 
χώρας καὶ πόλεις “Ελληνίδας, ἐν αἷς σεαυτὸν ἆνηγο- 
ρεύσας βασιλέα , συλλέξας ἄνδρας ὁμοίους σου ἀνελπί- 
στους, καὶ πολεμεῖς πόλεις ἀπειροπολέμους (10) , ἃς ἐγὼ 
εὐλαθηθεὶς ἀεὶ δεσπόζεσθαι περισσὰς ἡγούμην ὡς ἀπερ- 
ριμμένας , xal ἐπεζήτησας φόρους παρ᾽ αὐτῶν λήψεσθαι 
ὣς ἐρανιζόμενος. Πείθη (11) οὖν καὶ ἡμᾶς τοιούτους εἶναι 
ὁποῖος el, καὶ τόπους δὲ οὓς εἴληφας der καυχᾶ σε 
ἕξειν (12). Κάκιστα οὖν πεφρόνηκας περὶ τούτων’ mp- 
τον μὲν γὰρ ὤφειλες τῆν ἄνοιάν σου διορθώσασθαι 
καὶ πρὸς ἐμὲ τον κύριόν σου Δαρεῖον ἐλθεῖν, καὶ μὴ 
ἐπισωρεύειν ληστρικὰς δυνάμεις (13)* ἔγραψα δέ σοι 
ἐλθεῖν xal προσκυνεῖν Δαρείῳ τῷ βασιλεῖ" σὺ δ᾽ ἐὰν (14) 
τῆς ἄλλης ἐννοίας ἀντέχη, χολάσομαί σε θανάτῳ 
ἀνεχλαλήτῳ ' χεῖρον δέ σου xal of σύν σοι λησταὶ 
ἀπαθανοῦνται (15) of μὴ περιτιθέντες σοι σωφροσύνην. 


Τοίνυν (18) ἐλθὲ πρός µε τὸν κύριόν σου. Ὄμνυμι δέ 
σοι Δία (17) θεὸν μέγιστον xat ἐμὸν πατέρα μὴ μνησικα- 
χῆσαί σοι dy’ οἷς ἔπραξας ». 


ΚΕΦ. MA’. 


Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος δεξάμενος τὰ γράμματα Δαρείου 
xal ἐντυχὼν οὐχ ἐπειρᾶτο (1) ἐπὶ τοῖς χομπηγόροις 
λόγοις Δαρείου, ἀλλὰ μεγάλως αὐτοῦ κατεγέλασεν. Καὶ 
ἀπέστειλε (2) τοὺς πρέσθεις αὐτοῦ πρὸς αὐτόν. Ὁ δὲ 
Δαρεῖος παρευθὺς προςτάσσει τοὺς ὑπ᾽ αὐτὸν πάντας 
βασιλεῖς τε χαὶ τοπάρχας ἄρχοντός τε xal σατράπας 
πάντας ὑφ᾽ Ev ἐπισυναχθῆναι. Kal δὴ σκέπτεται τού- 
τους Δαρεῖος χαὶ εὗρεν ἄνδρας ἴππεις καταθωρακισµέ- 
νους ἐπιλέκτους χιλιάδας ὀκταχοσίας xat πεζιχοὺς yt- 
λιάδας τριακσσίας. Kat ἀναλαθόμενος τούτους πάν- 
τας χατέθαινε μετὰ τῶν παίδων αὐτοῦ καὶ τῆς γυναικὸς 
καὶ τῆς ἰδίας μητρός" περὶ δὲ αὐτὸν ἦσαν οἱ ἀθάνατοι 
Χαλούμενοι μύριοι * ἐκαλοῦντο δὲ ἀθάνατοι διὰ τὸ gu- 
λάττεσθαι τὸν ἀριθμὸν αὐτῶν καὶ (3) εἰσαγαγεῖσθαι ἅλ- 
λους ἀντὶ τῶν τελευτώντων. Ἀλέξανδρος δὲ διοδεύ-- 
σας (4) τὸν Κιλίκιον Γαῦρον ἧκεν εἷς Ταρσὸν τῆς Κιλι-΄ 
χίας μητρόπολιν, xat θεασάμενος τὸν ἐν αὐτῇ ῥέοντα 


χουσαν om. B. || 3. Καὶ... Δαρεῖος om. C; mox πάντων om. B. || 4. ὁ τὰς π. λεηλατῶν δοχεῖς B. || 5. δοχεῖς λανθ. B. C; σὲ 
μόνον ἔλαθε τῶν ἐπὶ γῆς τοῦ Δαρείου ὄνομα, ὅπερ καὶ οἱ θεοὶ τετιμήκασιν, xal σύνθρονον ἑαυτοῖς ἔκριναν. Καὶ ἐτόλμησας 
θάλασσαν διαπερᾶσθαι, xai οὐ μακάριον ἡγήσω λανθάνοντα σε βασιλεύειν Μαχεδονίας χώρας τῆς ἐμῆς où ταγῇ ( χωρὶς τῆς ἐμῆς 
ταγῆς ? ) , ἀλλ᾽ ἀδέσποτον χώραν εὐρὼν σεαυτὸν βασιλέα ἀπέδειξας , συλλέξας ἑαντῷ ἄνδρας ὁμοίους σον ἀνελπίστους, xai ἐπι- 
στρατεύσας πόλεσι Ἕλλησι ἀπειροπολέμοις, καὶ εὐλαδηθεὶς εἰς τὸ δεσπόζεσθαι, ἃς ἐγὼ περισσὰς ἡγοῦμαι ὡς ἀπερριμμένας xal 
οὐκ ἐπεζήτησα φόρους παρ ἐχείνων A. |] 6. xai cod. C ; in B. om. verba ol... ἀπηξίωσαν. || 7. μακρὰν B C. || 8. λανθάνειν µε C. 
λαμδάνειν B. || 9. ἀδήλους codd. B C; mox iidem ἀλλοτρίας, pro quo scr. Ελληνίδας, monstrante cod. A. || 10. ἀπείρους BC. 
|| 11. τίθει A, πάθης C, πείθεις B. || 12. codd. οὐ κανχήσῃ ἔχειν. || 13. xal ἐπισωρ. πλείστας μητροπόλεις A, qui dein exhi- 
bet [1450 : ἀλλ᾽ οὖν γε µέχρι τούτου ὡς θεὸς ὤφειλον ἀνθρώποις συγγνωμονεῖν, ἐπεὶ δὲ καὶ ἐς τοῦτό µε ἥχειν " ὥστε xal ἐπιστολὴν 
παρὰ Δαρείου ἐπιουνητεῖν ( ὥστε xai ἐπιστολῇ ἐμὲ Δαρεῖον σε ἐπινουθετεῖν ? ). || 14. σὺ δὲ τῆς GA. ἀνοίας ἀνέχη... κολάσομαί 
σε οὖν BC; correxi ex A. || 15. χείρονα. οἱ σύν σοι 2. παθοῦνται C. || 16. τοίνυν.. xup. σου om. A B. || 17. διὰ B C. 

Cap. XLI. 1. Multo brevius A (et Valerius) : Ταύτης δὲ τῆς ἐπιστολῆς ἀναγνωσθέντος, Ἀλέξανδρος οὐχ ἐπτύρη τοῖς xoje, 
πηγόροις λόγοις, ἀλλὰ παρωξύνθη, καὶ ὥρμησεν ἐπὶ τὸν πόλεμον διὰ τῆς ᾿Αραδίας. Οἱ δὲ περὶ τὸν Δαρεῖον ὁρῶντες τὸν Ἀλέ- 
ἔανδρον ἐπ᾽ αὐτοὺς ἐπάγοντα τὴν στρατιὰν, οἰόμενοι τοῖς δρεπανηφόροις ἅρμασι χατανικᾶν, φθάνοντες τοὺς πλαγίους τόπους 
χατειλήφασι. ath. || 2. Καὶ ἀπέστειλε.. τούτους πάντας om. B. || 3. καὶ elcay. ἀλλ. om. B. || 4. διοδεύσας τῆς Κιλικίας µητρό- 
πολιν, xai θεασάμενος C. || 5. ἐκ τοῦ σκύτους αὐτοῦ addit C. || 6. διενίψατο, xai ψυχῆς εἰς ἔσχατον B. Historiam h, |. omissam 





bus per acies phalangasque locum transitui pandi preedicit , 
tumque in transvehentes peditum suorum jacula torqueri : 
eoque perfectum est, ut brevi omnis ille curruum nume- 
rus teneretur una equis et aurigantibus fixis. Igitur se- 


gna non querunt. Sat igitur habeo vel hoc tantum impru- 
denti: signum, quod ratus nos vestratibus similes huc 
contendisti. Quin ergo errata corrige, nec addas hujus- 
modi facinoribus incrementum. Est enim scire, nos qui- 


bus deorum pariter et prudentia et dignitas favet, peccatis 
istis ut hominum subvenire. Censeo igitur uti ad adoran- 
dum me venias, ne contra inobsequens penam pro venia 
merearis. Quod ut tibi ratum sit, Jovem juro et parentes 
meos , omnem tui injuriam protinus e meo pectore reces- 
suram. » 

XLI. Et hac quidem scripta regis Alexander legerat. 
Enim ulterius non verbis, sed gladio agendam rem ratus, 
per Arabiam exercitum ducit, atque in sequore, quod 
agendz rei opportunius videbatur, aciem extendit. Qua 
inspecta Darius spem primam eamque vel maximam in fal- 
catis curribus ponit : qui ut facilius aciem hostium incur- 
sarent, a latere conlocantur. Sed id consilium Perse 
dissicit Alexander facilius ; inopinatum incurrentibus curri- 


data formidine quam Perse de curribus intentaverant, 
zequatum omne prelium videbatur. Agebat porre Alexan- 
der in dextro cornu, quod lavo scilicet Persico obviabat. 
Incenso igitur equo, signum increpari bellicum mandat ; 
unaque coeuntium clamor attollitur ancipiti satis preelio ac 
diurturno : cum interea sinistrum cornu Macedonum a 
Dario, qui in dextris suorum agebat, vi majore pelli con- 
spicatur, implicatosque ordines universos non tam discri- 
minum necessitate quam multitudinis inconsulto, suppe- 
tiari laborantibus properaverat. 

Exim pari utrimque oborta cede cum spes exitus flu- 
ctuaret, repentino forte imbri procidente, vel adversari 
sibi caelitus id Perse: interpretati, vel ad elementi ejus in- 
juriam molliores, fuga facessunt, unaque his Amyntas 


46 


ποταμὸν Kudvov, ῥεόμενος τῷ χατὰ τὴν ὁδοιπορίαν 
ἑδρόντι, ἀποθεὶς τὸν θώραχα (e) ἐν τῷ ποταμῷ 
διενήξατο (6). ντος δὲ -ἠυχροτάτου τοῦ ὕδατος 
ἐψυχράνθη, xal εἷς ἔσχατον ἦλθεν χίνδυνον , καὶ μόλις 
θεραπεύεται. “O δὲ θεραπεύσας αὐτὸν Φίλιππος E Tv 

τῶν ἐνδόξων ἰατρῶν. “Ρωσθεὶς δὲ προῆγεν ἐπὶ Δαρεῖον. 
Δαρεῖος δὲ ἐπὶ τὸν ποταμὸν τὸν χαλούμενον ᾿[σσὸν (s) 
τῆς Κιλικίας ἐστρατοπέδευσε (9). [Πλησίον δὲ yevoud- 
νων τῶν ἀμφοτέρων, ὡς χωρίζεσθαι ἀπ᾿ ἀλλήλων ὁδὸν 
ἡμέρας μιᾶς, παροξυνϑεὶς (10) ᾿Αλέξανδρος ὥρμησεν ἐπὶ 
τὸν πόλεμον εἰς τὸ πεδίον (11) καὶ παρετάξατο τῷ Δαοείῳ. 
Οἱ δὲ περὶ τὸν Δαρεῖον ἰδόντες τὸν ᾿Αλέξανδρον ἐπάγοντα 
αὐτοῖς τὴν δύναμιν τῆς στρατιᾶς αὐτοῦ, xaü' ὃ μέρος 
ἤκουον ᾿Αλέξανδρον (12), ἕστησαν τὰ ἅρματα καὶ ὅλην 
τὴν πολεμικὴν δύναμιν. Καὶ δὴ σταθέντων ἐπὶ συμ- 
θολῇ (13) τοῦ πολέμου ἑχατέρων τῶν μερῶν, οὗ συνε- 
χώρησεν Ἀλέξανδρος οὔτε ἐντὸς τῆς φάλαγγος διακόψαι 
αὐτοὺς, οὔτε διϊππεῦσαι, οὔτε ὑποστρέψαι πάλιν (14). 
Ἀλλὰ τὸ πολὺ μὲν τῶν ἁρμάτων, πάντοθεν ἐξακοντι- 
' ζομένων τῶν ἀναθατῶν, διεφθείρετο xal διεσχεδάσθη, 
[τὰ δὲ καὶ διεξέπεσε]. Καὶ ἀναθὰς ἐφ᾽ ἵππον Ἀλέξαν- 
poc ἐκέλευσε σαλπίσαι τοὺς σαλπιστὰς τὸ πολεμικὸν 
µέλος. Καὶ κραυγῆς μεγάλης γενομένης τῶν στρατο- 


ΚΑΛΛΙΣΘΈΝΗΣ. A, uz, pO. 


πέδων , γίνεται πολλὴ μάχη. "Ext πολὺ δὲ ἄκροις τοῖς 
χέρασιν ἐμθάλλοντες (15) xal τοῖς δόρασιν ὑπ᾽ ἀλλή- 
λων (16) τυπτόμενοι | διεθιθάζοντο ἐνταῦθα xal ἐνταῦθα. 
“Εκάτεροι οὖν τὸ νίκος ποιησάμενοι ἐχωρίζυντο. ο 
δὲ περὶ τὸν Ἀλέξανδρον ἐξεώθουν τοὺς περὶ τὸν Δαρεῖον, 
xal χαταχράτος ἔθραυον αὐτοὺς πλησσομένους καὶ πε- 
ριπίπτοντας ἀλλήλοις διὰ τὸ πλῆθος τῶν στρατευμά- 
των (17), Οὐδὲν δὲ ἦν ὁρᾶν ἐκεῖ el μὴ ἵππους χαμαὶ 
χειμένους καὶ ἄνδρας ἀνηρημένους - καὶ οὐκέτι $ in (18) 
διακρῖναι οὔτε Πέρσην (19) οὔτε Μακεδόνα οὔτε sva- 
μάχους vits σατράπας οὔτε ἱππέας οὔτε πεζοὺς ὑτὸ 
τοῦ πολλοῦ κονιορτοῦ: οὔτε γὰρ ó ἀὴρ ἐφαίνετο, οὔτε ἡ 
ñ ἐθεωρεῖτο ὑπὸ τῶν πολλῶν λύθρων (20) καὶ σωμάτων 
xat ἁρμάτων ἐρριμμένων χαμαί. Καὶ α ὑτὸς δὲ ὁ ἥλιος 
συµπαθήσας τοῖς γινομένοις xal μὴ κρίνας θεωρεῖν τὰ 
τοσαῦτα μιάσματα συνεφὴς ἐγένετο. Ἑροπῆς (a) à 
ἰσχυρᾶς γενομένης τῶν Περσῶν, εἷς φυγὴν ὥρμησεν d 
Πέρσαι. — "Hv δὲ per’ αὐτῶν Αμύντας ó Αντιόχου (=), 
ὃς πέφευγε πρὸς Δαρεῖον, ἐν τοῖς ἔμπροσθεν χρόνοις 
Μακεδόνων ay [τύραννος.] (23). (᾿Ἐθούθει (2) γὰρ xa 
τὸ τῆς ὥρας" ἤδη γὰρ τὸ πρὸς ἑσπέραν ἦν.) Exh- 
δὰν δὲ σχοτία ἐγένετο, Δαρεῖος ἐργωδῶς φοδηθεὶς (n) 
ἀεὶ ἔμπροσθεν ἀπήει- Εὐεπίγνωστον δὲ ἦν τὸ (28) ἕρμε 


cod. A et Valerius narrant ubi de secunda contra Darium expeditione sermo est. Ibique repetunt eam cod. B et C. |. 
νῆσον B. || 9. ἐστρατεύετο. Mapofuvisis δὲ ὁ AX. B. || 10. xai παροξ. C. || 11. περσὸν B. καισὸν C; ser. πεδίον innucente Vale- 
rio. || 12. ἤκουεν Δαρεῖον, ἔστησαν ( Éatnatv C ) B. Possis etiam scr. ἤκουεν Δαρεῖος τὸν Ἀλέξανδρον, ἔστησαν. | 13. cæ 
δουλῇ B C. || 14. οὔτε ἐπιστρατεῦσαι ἑαυτοῖς B C. Que dedi, advocavi ex cod. A, qui post ea quae not. 1 i ρατὰ 
ita : καὶ ἐξ ἐναντίας ἔστησαν ( ἔπεσον cod.) τὰ ἅρματα xal ὅλην τὴν πολεμιχἠν παράταξιν" xal διάγειν ( διῆγεν cod. ) τᾷ ee 
λαγγι fi. e. διὰ τῆς φ.) οὔκ ἐφῆκεν (ἀφῆκεν cod. ) [sc. ὁ ᾿Αλέξανδρος ], οὐδὲ διιππεῦσαι (ἱππεῦσαν cod. ) δι’ αὐτὴν, οὐδὲ (ex 
cod.) ὑποστρέψαι κάλιν- ἀλλὰ τὸ μὲν πολὺ (ἀλλ᾽ ἆγωμεν πολὺ cod) τῶν ἁρμάτων διεφθείρετο (διαφεροῖτο cod. ), κάντοϊεν 
ἐξακοντιζομένων ( - όµενος cod.) τῶν ἀναδατῶν, τὰ δὲ xai διεξέπεσε ( διασκενασθέντα cod.). Cf. Arrian. IM, 13 extr : Te 
μὲν γὰρ.. κατηκόντισαν of τε ᾿Αγριᾶνες.... ἔστι δὲ ἃ xai διεξέπεσε διὰ τῶν τάξεων * διέσχον yàp.. ἵνα κροσέκιπτε τὰ ἅρματα. Ex 
cod. A intuli in codd. B C. πάντοθεν ἐξακ. τῶν ἀναθατῶν , pro πάντοθεν ἐξαγκωνιζόμενον, quamquam ferri fortasse hoc 
potest ; deinde supplevi tà δὲ xai διεξέπεσε, uti flagitat particula μὲν in cod. B. (in C omittitur ). Deinde pergit A : epi 
δὲ ἐπὶ τῶν λοικῶν μέσος ᾿Αλέξάνδρος xai ποιήσας ἐξ ἴσον τὸ τῶν lego εὐώννμον ἐπὶ τὸ δεξιὸν χέρας ἐν τούτῳ γὰρ coupée- 
δήχει ᾿Αλέξανδρον εἶναι παρατεταγμένον- καὶ ἀναδὰς αὐτὸς ἐπὶ τὸν ἵππον (ἀναθάντα.. τῶν ἵππων cod. ) σημαίνειν [ἐκέλενσε; 
τοὺς σαλπιστὰς [τὸ] πολεμικὸν µέλος. Ὁμοῦ δὲ οἱ σαλπίσαντες ἐμήννον καὶ χρανγὴ ἦν μεγάλη (ὅμως ὡς σαλκ. μπηνύειν xodurr 
ood. , ) καὶ πολλὴ μάχη ἐγένετο. Οἱ δὲ μετὰ πολλῆς ἀγωνίας ἐμάχοντο πολὺν χρόνον ἄκροις τοῖς χέρασιν ( σκόλασιν cod.) 

ες εὐρώστως ἀντέχειντο" τοῖς δόρασιν ὑπ᾽ ἀλλήλων τυπτόμενοι διεδιδάζοντο ἐνταῦθα [ καὶ ἐνταῦθα] etc. ut supra. 1 
15. βάλλοντες B C. || 16. ὑπ᾽ ἀλλ. τύπτοντες xal τυπτόμενοι B C; scribendum ut feci , aut ejice bx’ ἀλλ. |] 17. sic. A; οὐκ ἓν 
δὲ B C. | 18. addit A : πολλὰ μὲν ὑφ᾽ ἑαυτῶν ἔπασχον, πολλὰ δὲ ὑπὸ τῶν πολεμίων. 19. οὔτε II. τοξότην, οὔτε ML. στρατιώ- 
την A. || 20. λύθων B. λύ.. C. Sequentia καὶ σωμ... χαμαὶ om. A B. || 21. ἀνατροπῆς.. γενομένης, εἰς φυγὴν A. Plura exc- 
disse arguit Valerius. || 22. Ἀντιοχεύς BC; V. Arrian. I, 17. II, 6; Curtius III, 11; Plutarch. Al. c. 20. Dein cod. C : zt- 
φοιτήχει pro πέφευγε. || 23. τύραννος non habet A. || 24 Inclusa interposui ex cod. A. | 25. locus turbatus. Possis eur? à; 





Macedo Antiochi filius, qui olim transfuga Darii amicitiam 
cooptaverat. Quippe fugientibus et tempus ore blandie- 
batur quod vesperascens feditatem fugientium pariter et 
periculum protexisset. Darius autem ratus delicatiore illa 
fuga et vehiculo regali periculum evitare, quodque e sug- 
gestu regie turris promptius conspicabilis foret, cur- 
rum quidem in loca quedam abdendum mandat et aver- 
tendum : ipse autem equo conscenso properantise consulit. 

Sed enim Alexander hanc sibi peculiarem gloriam appe- 
tens, si rex fugiens conprehenderetur, animosius insecu- 
tus, currus quidem armaque regalia matremque una et 
uxorem cum virginibus filiabus, emensis stadiis sexaginta, 


conprehendit : ipsum vero Darium non minos tenehrosier 
nox quam cursus velocitas liberaverat : quippe jam pri- 
mum in hzc et hujuscemodi fortunaria dispositis equis el 
itinere proviso. Macedones vero potiti victoria im castra 
Persica migravere, unaque Alexander tentoriis regiis sa- 
perveniens expertus ibi primum est uma cum milites 
suis fortuna illius ac victoria emolumentum. 

Neque mage uspiam continentis animi moderamen Ale- 
xander potuit ostentare, quam quod in hoc fortune favore 
ex æquo sux atque adverse partis iniit rationem , mon se 
cus scilicet probatis hostium navioribus , qui pro patria for- 
titer oppetissent , quam si quis suorum strenuus extitiset 


PSEUDO-CALLISTHENES I, 41, 42. 47 


αὐτοῦ. Καταλείψας οὖν αὐτὸ, εἰς ἵππον ἐπέθη, xal 
ἔφυγεν. Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος φιλοτιμούμενος Δαρεῖον κα- 
ταλαθεῖν, ἐδίωκε προγθᾶσαι τοῦ μὴ ὑπό τινος αὐτὸν 
ἀναιρεθῆναι. Τὸ οὖν ἅρμα xal τὰ τόξα χαὶ τὴν γυ- 
ναῖκα xal τὰς θυγατέρας καὶ αὐτὴν τὴν μητέρα Δαρείου 
ἐπὶ σταδίους ἑξήχοντα διώξας 6 ᾿Αλέξανδρος κατέλα- 
θεν, αὐτὸν δὲ τὸν Δαρεῖον ἡ νὺξ διέσωσεν" καὶ πρὸς 
τούτοις ἵππους ἔχων νέους ἐκ διαδοχῆς ἔφυγεν (11). 
᾿Αλέξανδρος δὲ χαταλαθὼν τὴν τοῦ Δαρείου σκηνὴν 
ἐσχήνωσεν ἐν αὐτῇ. Κρατήσας δὲ τῶν ἐναντίων xal 
. ποῦ τηλικούτου ἀξιώματος καταζιωθεὶς οὐδὲν ἔπραξεν 
ὑπερήφανον, ἀλλὰ τοὺς ἀνδρωδεστάτους xal εὐγενῶς 
' πετελευτηχότας τῶν Περσῶν ἐκέλευσε θάπτεσθαι, τὴν 

δὲ μητέρα Δαρείου xal τὴν γυναῖκα καὶ τὰ τέχνα μεθ᾽ 
ἑαυτοῦ ἤγαγεν ἐντίμως᾽ ὡσαύτως δὲ xal τοὺς λοι- 
ποὺς (28) τῶν αἰχμαλώτων παραινέσας ἀνέψυξεν. Tov 
δὲ πεσόντων Περσῶν ἦν τὸ πλῆθος πολὺ σφόδρα ὡς 
μυριάδες ἀνδρῶν τέσσαρες (20)* τῶν δὲ Μακεδόνων ol 
πεσόντες εὑρέθησαν πεζοὶ μὲν πεντακόσιοι, ἱππεῖς δὲ 
ἑχατὸν ἑξήκοντα, τραυματισθέντες δὲ τριάχοσιοι πεντή- 
xqvra (30): τῶν δὲ βαρθάρων of τραυματισθέντες µυ- 
ριάδες δύο. ᾿Ελαφυραγωγήθησαν καὶ ἀνδρῶν χιλιάδες 


τέσσαρες. 


ΚΕΦ. MB. 


“O δὲ Δαρεῖος φυγὼν xai ἀνασωθεὶς ἐπεστράτευσε 
πλείους δυνάμεις (1), καὶ γράφει τοῖς ὑπ᾽ αὐτὸν ἔθνε- 
σιν (2), ὅπως μετὰ μεγάλης δυνάμεως παραγίνωνται 
πρὸς αὐτόν. Μαθὼν δέ τις κατάσκοπος Αλεξάνδρου συν- 
αθροίζοντα στρατὸν τὸν Δαρεῖον, ἔγραψεν ᾿Αλεξάνδρῳ 
περὶ τῶν ἐνεστώτων. Καὶ ἀχούσας ταῦτα Ἀλέξανδρος 
γράφει Κασσάνδρῳ (3) τῷ στρατηγῷ αὐτοῦ οὕτως" 

a Ἀλέξανδρος βασιλεὺς Κασσάνδρῳ τῷ στατηγῷ 
ἡμῶν χαίρειν. Τὰς ὑπό σε φάλαγγας xal πᾶσαν δύ- 
ναμιν ἔχων (4) τάχιον παραγενοῦ σὺν αὐταῖς πρὸς ἡμᾶς. 
Οὐ γὰρ μακρὰν λέγονται εἶναι οἱ βάρθαροι.» Αὐτὸς 
δὲ ᾿Αλέξανδρος ἀναλαθὼν ἥνπερ εἶχε δύναμιν, τὴν 
ὁδοιπορίαν ἐποιεῖτο, xai ὑπερπεράσας τὸν καλούμενον 
Ταῦρον, καταπήξας 00pu μέγιστον εἰς τὴν γῆν εἶπεν 
« El τις σθεναρὸς τῶν Ελλήνων ἢ τῶν βαρθάρων ἢ 
τῶν ἄλλων βασιλέων βαστάσει τοῦτο τὸ δόρυ, ἑαυτῷ 
χαλεπὸν σημεῖον (5) ἕξει" ἢ γὰρ πόλις αὐτοῦ dx βάθρων 
βασταχθήσεται. Παραγίνεται οὖν εἰς τὴν Πιερίαν (4) 
πόλιν τῆς Βεθρυχίας, ἔνθα ἦν ναὸς χαὶ ἄγαλμα τοῦ 
Ὀρφέως καὶ αἱ Πιερίδες Μοῦσαι xal τὰ θηρία αὐτῶν 


τὸ ἀεὶ ἔμπρ; neque famen hoc sufficit. Cod. A. ita pergit : Δαρεῖος μὲν τὸ ( γὰρ) ἅρμα φοθηθεὶς ὅτι ἔμπροσθεν ( μαχρόθεν ? Y 
εὐεπίγνωστον ἦν, ἔργῳ νυκτὸς ἤλασε εἰς τόπον στενὸν, καὶ τὸ μὲν ἅρμα κατἀλείψας, ἵππον ἀναλαθὼν (ἀναδαίνων 5) ἔφυγεν. | 
26. τὸ ἠττημένονᾶ. ( ἡγεμονικὸνᾶ. 5) C. || 27. Post hiec cod. A : Οἱ δὲ Μακεδόνες ἀνεώρουν (ἀνεχώρουν xai λάφυρον 5) ἐποιοῦντο 
τῶν Περσῶν͵ στρατόπεδα, µέσης τῆς νυχτὸς γενομένης, καὶ ἐπὶ τὴν νεκρὰν (τοῖς νεκροῖς) ἐστρατοπέδενσαν. Ἀλέξανδρος δὲ τὴν 
Δαρείου σκηνὴν χαταλαθὼν, παρελθὼν εἰς αὐτὴν ἐσκήνωσεν. Deinde unum folium excidit, quod supplendum ex Valerio. 
|| 28. πολλούς C. || 29. πολὺ et ὥς... τέσσαρες (τεσσάρων cod. C.) om. B; longe aliter Valerfus. || 30. πεντ. om. B. 

Cap. XLII. 1. πλείστας C ; post δυνάμεις excidisse videtur συνάγων vel tale quid. || 2. καὶ σατράπαις add. C. || 4. Σχα- 
μάνδρῳ codd. et Valerius, ubi probabiter Cassandro (qui Antipatri loco ponitur) eihendavit Majus. || 4. ἔχοντα codd. || 5. 

— — — — — — — — — 


Cunctos igitur, quos in bello nobilitaverat militie experi- 
mentum , et mors inclytos fecerat , inquiri prostratos et ma- 
gnifice sepeliri et sepulcris honorari jubet. Matrem vero 
Darii una cum uxore filiabusque cultu regio prosequeba- 
tur : ac si qui preterea in postestatem hostium devenissent , 
fortuna pristina dignabatur. Enimvero cecidisse tunc Ma- 
cedonum satis constat peditum quidem septingentos , equi- 
tum porro centum et sexaginta , sed vulneratorum numerum 
in duobus milibus extitisse. Contra Persarum desiderata 
quidem centum et viginti milia : prædæ autem, una servi- 
tiis pecuisque et quee vehebant, pecunia fuit talenta qua- 
tuor milia. 

XLII. Sed Darius fuga reversus, longe auctiore numero 
contracto, in Alexandrum moliebatur, suisque undique 
convenire , in quantum manus armari potuerat, jubet. Id 
autem comperiens Alexander ex hisce exploratoribus qui 
in ditionem Macedonum devenissent , omniaque illa Darii 
milia juxta Euphraten castraposuisse : ipse quoque ad Cas- 
sandrum ducem suarum partium, quique curabat tunc 
Macedoniam sese profecto, scribit omnis phalangas quas 
armaret, aut si quid praterea in auxiliis virium foret, 
propere admoliretur : neque enim hostes longius adsi- 
dere. Qua dum pro commodo festinantur, ipse una exer- 


citu Achaia peragrata , multisque prseterea civitatibus re- 
ceptis aut quasitis, etiam centum et septuaginta milia 
collegit armatorum, Taurumque transducit. Tumque 
summo in culmine Tauri montis basta defixa dixisse fer- 
tur : « Quisquis illam rex milesve Graecus aut barbarus 
humo evellere ausus foret, edictum sibi urbis ac patrie 
sus suisque excidium meminisset. » 

Ipse autem ad civitatem Pieriam, quee Babrucie 
urbs habetur, iter exim fecit : qua in urbe et templum 
opiparum et simulacrum Orphei erat admodum religiosum. 
Ibidem Musee etiam Pierides consecrate videbantur, una- 
que omnigenum figmenta viventium Orphei musicam de- 
mirantia. Cum igitur admirationis studio simulacrum illud 
Alexander intueretur, sudor repente profluere, et per omne 
simulacri illius corpus manare visus non sine admiratione 
videntium fuit. Motus ergo portenti novitate, conjectato- 
rem vel celebratissimum Melampodam sciscitatur, quid 
tandem ille sudor sibi simulacri minaretur? Tum ille : 
« Sudor sane largus labor est qui prolixissimus tibi quo- 
que in rebus preésentibus, o rex, erit; quippe gentium 
peragratio et operum difficultates tete manent, quod illi 
quoque Orpheo fuit, qui peragrans urbes Greecas et barba- 
ras ad favorem sui animos admirantium flexerit. » 








50 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. A, με, uc. 


cuodereiv αὐτῷ το μαντεῖον, ὀργισθεὶς ὅ ᾿Αλέξανδρος | οὐδὲ ὡς πρὸς γενναίους xat ἐμπείρους ἆραι εἰς μάχες, 
εἶπεν- « Εἰ μὴ βούλει μαντεύσασθαι, βαστάξω κἀγὼ | ἀλλ᾽ ὡς πρὸς ἰδιώτας xal δειλούς" πάνυ γὰρ ὑπὸ τὸ ὁό- 
τὸν τρίποδα ὥσπερ 6 Ἡρακλῆς ἐθάσταξε τὸν Φοιθολά- | pu πάντας ἔχω ἑαυτοὺς ἐγχλείσαντας ἐντὸς τῶν τετχῶν. 
λον τρίποδα, ὃν Κροῖσος 6 Λυδῶν βασιλεὺς ἀνέθετο. » | Ἀρίστων (s) γάρ ἐστιν ἀνδρῶν ἐν ἐλευθέρῳ πεδίῳ pd- 

Ἦλθεν δὲ αὐτῷ φωνὴ ἀπὸ τοῦ ἀδύτου: a Ἡρακλῆς, | χεσθαι, γυναικῶν δὲ ἔργον χατακλείεσθαι (e). 
Ἀλέξανδρε, τοῦτο ἐποίησε θεὸς θεῷ" σὺ δὲ θνητὸς ὧν μὴ Ταῦτα εἰπὼν ἐκέλευσε τετραχιςχιλίοις ἱππεῦσι he- 
ἀντιτάσσου θεοῖς" αἱ γὰρ πράξεις σου μέχρι θεῶν ἔλη-- | τρέχειν ἔξωθεν τὰ τείχη xal τοξεύειν τοὺς ἐφεστῶτας (1), 
λύθασι (3).» Γῆς οὖν φωνῆς ἐνεχθείσης εἶπεν ἡ Φοιδολά- | ἑτέροις δὲ δισχιλίοις ἐκέλευσεν ἀξίνησι (s) xal κέλνξ 
λος μάντις᾽ « Αὐτὸς ὃ θεός σοι ἐμαντεύσατο τῷ ἰσχυ- | διστόμοις xal μακροτάτοις ὄνυξί τε [καὶ] σιδηρίας 
ροτέρῳ σε ὀνόματι προςαγορεύσας' bonoe γὰρ ἐξ ἀδύ- | μοχλοῖς ὀρύσσειν τὰ θεμέλια, καὶ τοὺς ὑπὸ τῆς Ap- 
του" « Ἡραχλῆς Ἀλέξανδρε. » Τοῦτό σοι προμηνύω ὅτι | φίονος λύρας ἁρμολογηθέντας (9) λίθους διαμοχλεύοντας 
ἰσχυρότερον πάντων δεῖ σὲ γενέσθαι ἐν ταῖς πράξεσι, | χαταρίπτειν, πῦρ τε ταῖς πύλησι (10) προςφέρεσθαι καὶ 
καὶ εἷς τοὺς αἰῶνας μνημονεύεσθαι. » τοὺς χαλουμένους κριοὺς ἐρείδεσθαι πρὸς τὴν τῶν m- 
EDME χῶν διάλυσιν, ἔτι τε τὰ ὄργανα διά τε σιδήρου xat ξύ- 

[KE®. MS.) λων κατεσκευασμένα διὰ τροχῶν ἀπὸ τῆς τῶν στ 

Παραγενομένου δὲ τοῦ ᾿Αλεξάνδρου εἷς τὰς Θήδας | τῶν βίας συνωθούµενα μάχροθεν (11) ἐξαφιέναι πρὸς τὲ 
xal αἰτοῦντος τοὺς Θηθαίους στρατεύεσθαι ἄνδρας a (1) | τείχη, καὶ τάχει τοὺς πάνυ πυχνῶς ἁρμολογηθέντας (1) 
ἀρίστους, ἀπέκλεισαν οἱ Θηβαῖοι τὰς πύλας xal μήτε | λίθους [διαλύειν]. Αὐτὸς δὲ μεθ᾽ ἑτέρων χιλίων coer 
πρέσθεις πρὸς τὸν Ἀλέξανδρον [ἀποστείλαντες] (2) μήτε | δονιστῶν (15) xat λογχοθόλων κατασκάψας περιέρχεται. 
δεξάμενοι, καθώπλιζον στράτευμα πρὸς τὸν Ἀλέξαν- | Πῦρ μὲν οὖν ἦν πάντη, καὶ λίθοι καὶ βέλεανα (19) xal 
ὅρον ἀνερχόμενον. Επεμπον δὲ ἐνόπλους ἀπὸ τῶν ret- | δοράτων ἀχμαὶ ἠκοντίζοντο. "And δὲ τῶν τειχῶν οἱ One 
γῶν κηρύσσειν τῷ Ἀλεξάνδρῳ ἢ πολεμεῖν ἢ ἀπέρχεσθαι | θαῖοι χατέπιπτον τιτρωσκόμενοι: ὥσπερ ἐκ αἰθερίων (15) 
ἀπὸ τῆς πόλεως. Ὃ δὲ μειδιάσας εἶπεν a Γενναῖοι βολῶν θεόληπτοι σφενδονούµενοι ἐτελεύτων" of δὲ xa- 
Onbaior, τί ἑαυτοὺς ἀποχλείσαντες [ ἐντὸς] τῶν τειχῶν, | τήρχοντο μὴ δυνάμενοι ἀντιτάσσεσθαι. Ἔντὸς μὲν οὖν 
τοῖς ἐχτὸς παραχελεύετε (3) À πολεμεῖν A ἀπέρχεσθαι ; | τριῶν ἡμερῶν πᾶσα ἡ Θηδαίων ἐπυρπολεῖτο (1) τύ- 
μαχέσομαι οὖν, νὴ τὸν Ala, οὐχ ὡς πρὸς πολεμικοὺς (4) | λις. Πρῶτον μὲν δικράσσεται ἡ Καδμεία πύλη χαλον- 


Thebas petenti, et Apollinis oraculo clarissima erat (vide Callisthenis fr. 2). Fortasse scriptum olim fuit : ἐπὶ τοῦ Τεγύρας 
μαντείου. || 2. Φοίδην λαλεῖν cod. || 3. λαληθῶσιν cod. Ex Valerio scripseris : ἐὰν τὰς πρ.. ἐλθεῖν BAYS. 

Cap. XLVI. 1. a dedi pro δέ. || 2. ἀποστ. supplevi, sicuti mox vocem évró;.[| 3. παρακοµίζετε cod. |] 4. πολ cod; præ- 
staret ejicere vv. πρὸς πολ. οὐδέ. || 5. ἀρίστην γ᾽ εἶναι cod. || 6. codex addit δίνας τοὺς μέλλοντας. [ 7. ἑστῶτας cod. f 8. ἐν 
ἀξίνεσι cod. || 9. ἁρμολογείσας τοὺς X. cod. || 10. πύλεσσι cod. || 11. paxp. δὲ cod. || 12. τοῦ x. π. ἁρμολογήσας cod ; verbum 
excidit. || 13. σφενδοναρίων cod. || 14. βελίανα cod. || 15. ἀθρίου βολῶν cod. || 16. ἐκυρτάνετο cod. ¿ovprávero?|] 17. διὰ βραχύ» 





cum dicto aufert scilicet tripodam, quem Croesus quidem | meritatem cum supplicatione non excusassent , arma su 
opulentissimum consecrarat : sed per eum divino spiritu | psere, et ad resistendum violentize Alexandri sese paravere; 
commeante vaticinari antistitem fas erat. Tum fertur ex | adduntque liis illud; quingentos armatos e suis muris ias- 


adyto vox ad Alexandrum : alere ac. voce maxima clamare jussere atque Alexandro di- 
1d quidem quod tu facis, cere, utiaut veniret ad proelium, aut de meenibas οἱ obsides 
Hercules fecit et ille deus discederet. Sed ad hsec ridens Alexander, « O vos steltissimos 
Et divinitati jam destinatus. dixerim, qui cum ipsi custodiam vestri murorum vallo te- 
Quare et te par est nihil neatis , nobis preecepta bellandi prabetis! » Igitur gerendum 
In nostri contumeliam niti ; his ait morem, preeliaturumque se minatur, noa ea tamea 
Si modo virtutibus tuis opinione qua cum fortibus disceptaret. 
Ex favore numinum consulis. Etenim protinus jubet mille quidem equites circummal- 
Misce dictis ex adyto, addit et vates : lare eos qui in muro constiterant; pedites vero securibes 
En vides, rex, quod illa tibi vectibusque aggredi claustra portarum ac fundamenta sab- 
Numinis prestigiat divinatio, ruere murorum. Non enim difficile esse id aedificium armis 
Quz et Herculem et Alexandrum vocat excidere, quod per lyre cantus et musicam tumaltuar'o 
Igitur prznuntlo tibi fore actus tuos convenisset ; ct statim injici lammas arietesque admoliri ja- 
Humanorum omuium fortiores, bet, quorum crebro et vehementi admodum pulsa non dif- 
Nomenque per szcula porrigendum. ficile nec diu casus omnium est moratus. Ipse vero cae 


XLVI. Hinc cum Thebas Alexander transcendisset, pete- | mille funditoribus totidem obire discursim , adeo ut omsi 
retque Thebanos indidem armatorum mille comitatum, The- | telorum genere fatigatos aut prosternerent Thebanos, ast 
bani portas post haec praecepta clauserunt : faclique ejus te- | vulnerarent. Atque ita tertio fere die, conlapsis omnibas 





δὲ ἄρχον cod. ll 41. νεῦρο, cod. ; 
τος cod. Pro οὕτω fortasse fuit ὁ ὁδοῦ βάχτρον sc. ἔχων χτλ. Deinde cod. : 
Baxyéov φέρον. || 45. ἐντὶ δὲ Πενθεῦσιν cod. || 46. ὀνστύχοις cod. | 47. τὴν Ἁγήνορος cod. || 48. ἔμοχθον cod. || 49 ὑστάτην, ir 
χάτην ὃ || 50. τῇ σαρτάπη τοῦ cod. || 51. εἰσφηξ.. τεραστία cod. || 52. μέρμηνας cod. | 53. π. θεῶν ἐστιν cod. || 54. Bomex 
cod. || 55. ἀλλαγεὶς ἔλαφος cod. || 56. κυρινομοδιαίτοις cod. || 57. θυρέων λόγχην cod. || 58. Καμπ. sic cod. ; dein fortasse ful 
κήλοις Διὸς ἐφλ. vel Καμπανῆ πυρὸς χῆλον φλέγει vel Καπανεὺς περὶ τὸν χλίμαχ) (v. περὶ τὸ τεῖχος) ἐφλέχθη. ] 59. τὰς à 
ὑλοχύρας cod. || 60. A sequentibus manum abstinui. Primos versus in hanc fere sententiam refinxerim. 


K AAAIZ@ENH 


“Ἡρακλέους τέμενος ἦν τὸ μὲν πρῶτον 
Ἀμφικτύονος οἶκος” ὁ δ᾽ ἐκοιμήθη 
τρεῖς νύχτας ὁ Ζεὺς εἰς μίαν [συν]αϑροίσας. ᾽ 
Ὁρᾶς ἐχείνους τοὺς πεφλεγμένου- olvou; ; 
ἀχμήνδε ἑτεχατάξοντες οὐρανοῦ (36) 
* μήνην ἐκ χεραννοῦ ** 
τὴν ποθουμένην βάλλει Σεμέλην ( tort) ὁ Ζεύς" 
6 δὲ μέσου τοῦ πυρὸς τὸν εἰραφιώτην (37) 
ἀπεχύησεν λινεόχην (38)** 
‘O 8 Ἡρακλῆς μένηνεν ἐν θενοῖς τρηθείς (sic): 
Μεγάραν ἀνεῖλεν τὴν γυναῖχα τοξεύσας. 
ʻO βωμὸς οὗτος ἐστὶν ὃν βλέπεις "Hpas * 
ὑψήλα (sic) κέκμηκεν" * DER 
*O βωμὸς [ούτος] à ἀρχαῖος (βωμὸν ἀρχαῖον c. ), ἔνθ᾽ “Hpa- 
χιτῶνα σάρχα δαρδάπτοντα"" 
χαθηλώθη * δὲ χερσὶν τοῦ Φιλοκτήτου, 
esi; (38 *) Φοιθολόγον Τειρεσίον δῶμα, 
τρὶς γέρων γίνεται μάντις (39) **, 
εἷς γυναῖκα μετετύπωσε Τμτωνίς. 
—* μανεὶς ἐνταῦθα παῖδα Λέαρχον (40) 
τόξοις ἀνεῖλεν εἰς πλευρὰν (41) τυπωθέντα. 
Ἔνθεν δ᾽ "Ivw (42) ἥλλχτο εἰς βυθοῦ κῦμα 
σὺν τῷ Μελιχέρτῃ τῷ νεογόνῳ λυσσώδης. (43) 
"Ἔνθεν ó πηρὸς Οἰδίπους ἀπηλάσθη 
ταγαῖς Κρέοντος (44). Οὕτω ( οὗτος 5) βάκτρον louhy ** 
Οὗτος ἀπόρρους ἐκ μέσον Κιθαιρῶνος 
Ἰαμηνός ἐστι Βαχχεῖον φέρων ὕδωρ. 
᾿Ελάτην ὁρᾶς εἰς ὕψος ἀρθεῖσαν χλάδοις; 
Ἐνθάδε []ενθεὺς (45) τοὺς χοροὺς κατοπτεύων 
πρὸς τῆς τεχούσης ὀνστυχῶς (46) διεσπάσθη. 
Πηγὴν ὁρᾶς (47) βρύονσαν ἔμμοχθον (48) ὕδωρ, 
ἐξ ἧς βοὸς μύκημα δεινὸν ἠχεῖται ; 
τοντέστιν αἵματι σεσυρμένης Δίρχης. 
"Opäs ἐκείνην * στάτην (49) ἀκρώρειαν, 
τὴν ἐξέχονσαν αὐτοῦ τῆς ἀταρπιτοῦ (50); 
A Σφὶγξ (51) ἐπ᾿ αὐτῆς er’ ἡ τεράστιος, 
πρόςταγµα προςτάττουσα δημώταις πᾶσιν, 


Πύλαις δὲ ταύταις προστεβέντα Προίτισιν (sic Eurip. ) 
ἄρρηκτον Ἀμφιάραον χαίνουσα γῆ 

ἐδέξατ᾽. Ὠγνγίαις παρὰ πύλαις Ἴσμαρος 

ἀνεῖλεν Ἱππομέδοντα τὸν μεγασθένη. 


Hinc illa orgia et prestantissimos 
deorum cultus diffusos esse per mundum ? 
Boni igitur consules , ac facesse 

Ab hac tam sacrilega voluntate. 

Neque enim, si quid inpatientibus 

Ira belli mandavit, non mox te 

Ad penitentiam (arbitror) reversurum. 


Addebat etiam : 


Hos tibi muros, hec moenia Zethus ille, 
Vel Amphion stirpis tus pars maxima, 
Apolline Musisque adminiculantihus 
Fecit. Nec vides, in rem tuam tuique 
Generis gloriam te sevire? Quid quod 


x. A, uc, pi. 


ἣν Οἰδίπους ἀνεΏ᾽ ὁ πολλὰ μερμήρας (5). 
Αὕτη θεῶν πηγὴ (53) καὶ ἱερὰ κρήνη, 

ἐξ ἧς ἀναθλύζουσιν ἀργνραὶ νύμφαι” 

εἷς τὰ λιδάδια Ἄρτεμις χατελθοῦσα 

φαιδρύνει χρῶτας- ὁ δὲ δύσαγνος ᾽Ακταίων 

ἃ μὴ θέµις κατεῖδε λουτρὰ Δικτύνας (54). 
[ἀπ]αλλαγεὶς ἐς ἔλαφον (55) ἀκλεῶς σῶμα 
κυσὶν ὁμοδιαίτοις (56) διὰ τὸ λουτρὸν ἠγρεύϑη 
war 


Ἐν πᾶσιν "Αρης ἐπολέμησεν τὰς Θήδας. 

"Ev0a Πολυνείκης Tote ᾿Αργείου λεὼ 

στράπτων λοχαγός Ἔνθα Γυδέως λόγχη (57). 
᾿Ενταῦθα Καμπανεὺς περὶ τὸ χεΏος (58) ἐφλέγχθη’ 
τὰς μὲν πύλας καλοῦσι τὰς Ἐλεκτρίδας (59). 
Πύλαις δὲ ταύταις προςτεθείσαις ἡμῖν (60) 
ἀρρήκτες ᾽Αμϕιάραον χαίρονσα δεχοιοίτε γαῖα 
ὠγυγίαις πύλεσι ἐν τρίταις 

χλῆθρε ποµέδοντα τὸν μέγαν εὐσθενῆ τ᾽ 

εἶπε τὸ χηδίστεσὶν παρὰ πύλαις 

παρθενοποιός' ὅτε ἦν μόλην’ ώης πύλαις 

ὁλώλς μυριέσιν ἐκλήθη. 

θανέντ' ἔθαψεν τὸν λαύαγον (λοχαγὸν 2) Ἀργεῖος 
ἡδίωαις ἁγνὰ dice τεῦσαι Καδμείαν, 

αὗται λνέου (Avaiou) τοῦ φιλεα vids ὥς (Gv, ) 

οὗ Θῆδαι αὗται πέφυχαν ἃς ἐπὶ σεσώκῳ (Alten) En 


ἃς σὺ χελεύεις èx βάθρων καθαιρεῖσθαι; 
Ὁρᾶς σὺ σηχὸν Ἡραχλέους προύμ. 

τοῦ σοῦ γενεάρχου καὶ πατρὸς Φιλίππου; 
σεαντοῦ τεμένη ἀγνοῶν θέλεις φλέξαι; 

τί τοὺς γονέας τοὺς τεχόντας ὑδρίζεις 5 
Ἡραχλέους γένος [τε] καὶ χλυτοῦ Báxyou. 


Οὕτως μὲν ἴχετεύσας ᾿Ισμηνίας ἔπεσεν παρὰ ποσὶν 
Ἀλεξάνδρου βασιλέως. “O δὲ Μακεδὼν ὅμμα πρὸς ad” 


ὁνσδαίμονα πατροχτόνον τὸν Οἰδίπουν λυγρὰ μήτηρ. || 36. Ἀλκμήνης τῆς καταξούσης ἐξ οὐρ.Ρ || 87. ἠριφαότην cod. || 38. 
Αιχνίτην ὃ || 38. ταύταις τῇ Φοίθον λόγια cod. || 39. μάνδις cod. ; fortasse Tiresias Manthds pater; mox Τρίτωνα cod. || 40. 
; fortasse νῶτον. || 42. δ᾽ ἐχεῖνο Haro cod. ll 43. λυσσότην cod. || 44. ἀπελάσθην τάγεοχοίθν- 


: οὕτω ἀπότομος εἰς μέσον Κιθαρῶ ὡς ἐσμίνου ἐστὶν 


ἔπεσεν δὲ Νηίτησι (sic Eurip. ) παρὰ πύλαις * 
* Παρθενοπαῖος ** 

ὃ δ᾽ ἐν Ὁμολωίσιν πύλαις δλωλ᾽ ἀνὴρ 
Ἐτέοχλος ἐκλήθη * 





Idem illi dii przstites et majores tui 
Latillam suis et ultionem ex hostibus, 
Pacem denique cum ignotis 

Majestale sui et virtutibus pepererunt? 
Hoc Liber ex India, hoc nobis Hercules 
Ex omni terrarum orbe procurat : 
Quorum te malo imitatorem potius 
Quam invidentem fuisse. An tibi putas 
Sine sacrilegio rem futuram 

Locum istum ferro et igni postulari, 

In quo Semelen suam rex deum Jupiter 
Maritaverit , in quo Alcumenam quoque 
Idem Jovis [nuptiis] dignatus sit? 


PSEUDO-CALLISTHENES. I, 45, 46. 


τὸν μηχύνας xal τοὺς ὀδόντας τοῖς ὀδοῦσι συντρίζων, 
ὀργὴν ἀναπνέων τοῖον εἶπε τὸν μῦθον" 


Ὦ παγκάχιστον ἐχλόχευμα Καδμείων, 

ὦ παγκάκιστον ζῶον xai θεοῖς μῖσος, 

ὦ δημίων " βλάστημα βαρδάρον ῥίζης 

ὦ τῆς ἐπ’ Ἰσμήνης σὺ λείψανον λύπης, 
σοφιστιχούς μοι καὶ πεπλασμένους μύθους 
εἰπὼν ὑπέλαδες ὅτι πλανᾶς ᾿Αλέξανδρον ; 
ἓν γὰρ πρὸς **. 

** πᾶσαν τὴν πόλιν χαθαιρήσω 
καὶ πυρὶ τεφρώσω καὶ πάντας ὑμᾶς μετὰ 
πάτρας κατασκάψω. τὴν τῶν γονέων * * 

(lacuna in codice) 

El γὰρ σὺ γινώσχεις μοῦ τὴν σπορὰν πᾶσαν, 
xai πόθεν ἔφυσα καὶ tives λοχεύσαντες, 

οὐκ ἦν σε [τοῖς] Θηδαΐοις ταῦτα κηρύττειν ; 
« ὅτ᾽ ἔστιν ἡμῖν συγγενὴς ᾽Αλέξανδρος' 

μὴ πρὸς πολίτην ἀποχατάστωμεν. δῶμεν 
στρατηγίαν χαὶ ὦμεν σύμμαχοι (61). 

ἡμεῖς, πολῖται, συγγενεῖς Ἀλεξάνδρον. 

δόξα ἔστιν ἡμῖν τῆς γεραιοτάτης ῥίζης, 

ἐὰν οἱ Μακεδόνες ἐπιπλαχῶσι Θηθαίοις. » 
"Ore δ᾽ εἰς ἄμυναν οὐδὲν ἡτονήσατε , 

καὶ τὸ θράσος ὑμῶν τῆς μάχης κατγσχύνθη, 
τότε [δὴ| μεταθολὴ καὶ δέησις ἀγνώμων, 

μὴ δυναμένη συνεχόντων ἀναρήσῃ (62), 

ὅτι οὐ δύνασθε πρὸς μάχην Ἀλεξάνδρου. 

ἀλλ᾽ οὐδὲ Θηβαῖοι [ἔτ᾽] εἰσί" σὺ δὲ, σὺ 
πρῶτος, κάκιστε (63), τοῦ τέλους αὐθέντης [el]. 

*** Θήθας δ᾽ αὐτὸς καταφλέξω- 
xai εἰς μανίαν (Ἰσμηνίαν) σε τὸν κάκιστον αὐλήτην 
τῶν ἡμιφλέχτων δωμάτων ἐφεστῶτα, 
οὕτω σε χελεύω διδύμων ὀργάνων 
ἦχος διὰ τὴν ἀνάλωσιν (64) αὐλῆσαι. 


Οὕτως εἰπὼν ἐκέλευσε στρατοῖς κατασκάπτειν Επτάπυ- 
λα τείχη καὶ πόλισμα Θηβαίων. Πάλιν ἐχεῖ χαίρων ère- 
χόρευε Θηβαίοις Ἰσμηνὸς αὐτὸς αἱματόφυρτος (45) ῥεύ- 
cac Βέθλητο τείχη καὶ πόλισμα Θηβαίων’ Καὶ πᾶσα 
γαῖα ταῖς σφαγαῖς χοπωθεῖσα' Καταρριφέντων δωμάτων 
πολυκαύστων Βαρύστονος ( βρόμος} ἀπελθὼν ἐμυκᾶτο. 


Ἰσμηνίας δὲ διδύμων ὀργάνων ἦχος Ἦν ἁρμοσάμενος | 


τοῖς ἐρειπίοις ἑστὼς, “Urep ἐκέλευσεν 6 Μαχεδὼν 'AM- 
ξανδρος. 


53 


Λύκου (66) καὶ τὸ Λαθδάχου δῶμα, Εἰς εὐσέθειαν τῆς 
πάροιθεπαιδείας Τὴν Πινδάρου * κάτανα (67) τύμθον, ἐν 
ᾧ bn πεσὼν xal μετέσχε ταῖς Μούσαις, Πρὸς τὸν λυ- 
ρῳδὸν τὸν γέροντα φοιτήσας. Πολλοὺς μὲν ἄνδρας περὶ 
πάτραν χατασφάξας, Ὀλίγους κατέλιπε παντελῶς ἔτι ζῶν- 
τας, Καὶ τοῦ νοῦ * αὐτῶν τοῦ γένους ἀπέλειψεν. Θήθας 
γὰρ εἴπω μηχέτι λαλεῖν Θήβας, ᾿Αλλ’ ἄπολιν αὐτῶν τὴν 
πόλιν γεννηθῆναι. " ὡς ἔννομον εἶναι τὸν τοιοῦτον ἄνθρω- 
πον". συνέθη δὲ ταῖς Θήθαις ὑπὸ γενναίων *. Πρώην γὰρ 
χατασχευαζομένων τῶν τειχῶν xal τελονυένων. ἡ Ap- 
φίονος λύρα. μελῳδοῦσα ἐτέλεσε τὰ τείχη’ χατασχαπτο- 
μένων δὲ αὐτῶν ὡσμηνίας ἐπηχολούθει. Τὰ οὖν ὑπὸ 
μουσικῆς μελῳδίας κατασκευασθέντα ὑπὸ μουσικῆς με- 
λῳδίας πάλιν κατέπεσεν. 

Ἅπαντες οὖν Θηβαῖοι σὺν τῇ πόλει ἀπώλοντο. Ὀλί- 
γων δὲ καταλειφθέντων, ἐκήρυξεν ᾿Αλέξανδρος ὅτου ἂν 
ἐπιθῶσι πόλεως Θηδαῖοι, ἄπολεις αὐτοὺς εἶναι. Kaxet- 
θεν ὥδευσεν ἐπὶ τὰς ἄλλας πόλεις. 


[ΚΕΦ.Μς'] 


Οἱ δὲ καταλειφθέντες Θηθαῖοι ἔπεμψαν εἰς Δελφοὺς, 
χρησμὸν λαθεῖν, εἰ ὅλως πότε ἀνακτήσονται Θηβαῖοι, 
Ὁ δὲ ᾿Απόλλων ἐγρησμῴδησεν αὐτοῖς οὕτως - 

Ἑρμῆς τ᾽ ᾽Αλκίδης καὶ ἱμαντόμαχος Πολυδεύκης 

οἱ τρεῖς ἀθλήδαντες ἀναχτῄσουσί σε, Θήθη᾽ 
Οὕτω τοῦ χρησμοῦ δοθέντος, ἐξεδέχοντο of Θηθαῖοι τὸ 
ἀποθησόμενον. 

“O δὲ Ἀλέξανδρος παραγίνεται εἷς Κόρινθον, καὶ 
χαταλαμθάνει ἐκεῖ τὸν Ίσθμιον τῶν ἀγώνων ἀγόμενον. 
Παρακαλοῦσι δὲ αὐτὸν οἱ Κορίνθιοι ἄξαι τὸν ἀγῶνα. 
Ὁ δὲ πεισθεὶς ἐκάθισε. Kal εἰσελθόντων τότε τῶν 
ἀγωνιστῶν, xal στεφανουμένων τῶν νικώντων ὑπὸ 
Ἀλεξάνδρου ἔτι τε xal δωρεὰς αὐτοῖς διδόντος τοῖς 
καλῶς ἀθλήσασιν, εἷς τῶν ἀθλητῶν, παράδοξος ἀνὴρ, 
Θηβαῖος τῷ γένει, Κλειτόμαχος ὀνόματι, ἀπεγράψατο 
πάλην, παγκράτιον χαὶ πυγμήν (2). Καὶ ἐν μὲν τῷ 
σταδίῳ [κατὰ] τὴν πάλην πολυποικίλοις παλαίσμασι 


Ἐπεὶ δὲ τείγη πάντ᾽ ἔπιπτε Καδμείων, Καὶ μέλαθρα | χρησάμενος ἔρρηξεν τοὺς ἀνταγωνιστὰς, ὥστε ἔπαινον 


61. σύμμαχοι γενηθῶμεν cod. || 62. μὴ δυναμένη τὰ συμπεσόντ᾽ ἀναιρῆσαι ? || 63. πρωτοχράτιστα cod. || 64. fortasse χατάλν- 
σιν, vel πόλεως ἅλωσιν. Inseqq. versus partim adhuc integros partim in prosam orationem dissolutos non erat cur distin- 
gueremus. Initio refingere licet : οὕτως χελεύει τοῖς στρ. κ. || 65. αἱμόφυρτος cod.; mutavi dodecasyllabi causa. || 66 µελο- 
θρολύκου καὶ τὸ BZaxod cod. Qua deinceps leguntur, turbata et manca. || 67 Post. y παιδείας e cod. B. (v. c. 27, p. 29.) 
supplere licet τηρήσας μόνην οἰκίαν τὴν Πινδάρου ; sequentia quomodo restituenda sint nescio. 

Cap. XLVI. 1. || 2. Κλητόμαχος cod. Clitom. et Clytom.codd. latin. || 3. τὰ τρίτων σοι. || 4. αὐτοὺς cod. || 5. κοκκινοὺς cod. 





' Addebat et fabulas, quaecumque Thebana sunt, et me- 


morias religiosas, quas vetus historia commendat. Sed hic 
commotior rex « Quam vellem, inquit, 6 tu, qui civium 
tuorum infortunio suffragaris, censultor potius fuisses in 
melius, ct illic tuam prudentiam exercuisses , ubi cautione 
opus fuerit, non hujusmodi experimento? Quare neque ti- 
biis vinci pectus martium potest, nec contumelia militaris 
tain artificio quam supplicatione sopitur. » Et post hzec per- 
agi excidium jubet. 

XLVI. Sed Thebani quicumque fuga contra eversionis 


suze impetum consuluerant , ubi tempus fuit, congregati 
sciscitatum Apollinem mittunt, ecquid sibi redintegrare 
urbem Thebanam fata permitterent?Ad hac igitur hujus- 
modi Apollinis est responsum : 

Maiugena, Alcides, et Pollax cestibus auctor 

Arte sua Thebis reditum cultumque dedere. 
Hac sorte data opperiebantur Thebani , si quid tale prove- 
niret. 

Alexander vero cum Corinthum devenisset , eamque oc- 

cupavisset , forte acciderat sollemne certamen gymnicum 


64 KAAAIZOENAZ. A, pc. B, a, B. 


λαθεῖν παρὰ Ἀλεξάνδρου. Ἐπελθόντος δὲ αὐτοῦ (4) ote- 
φανωθῆναι τὸν τῆς πάλης στέφανον, εἶπεν αὐτῷ Ἀλέξαν - 
Bpoc* «᾿Κὰν xal τὰ ἄλλα δύο νικήσης ἅπερ ἀπεγράψω, 
στεφανώσω σὲ τοὺς τρεῖς στεφάνους, xai αἴτημά σοι 
δίδωμι ὅπερ ἂν αἰτήση. » Νικήσαντος οὖν αὐτοῦ καὶ 
τὴν πυγμὴν καὶ τὸ παγκράτιον, ἔτι μὴν καὶ τὴν πάλην, 
ἦλθεν πρὸς τὸν ᾿Αλέξανδρον στεφανωθῆναι τοὺς τρεῖς στε- 
φάνους. Τοῦ δὲ κήρυκος πυθομένου αὐτοῦ τίς καλεῖται. 
xal ποίας πόλεως τυγχάνεις, ἵνα σὲ ἀγορεύσω, εἶπεν" 
a Κλειτόμαχος μὲν καλούμενος, πόλιν δὲ οὐκ ἔχω. » Ὁ 
δὲ βασιλεὺς εἶπεν: a Ὦ γενναῖε, τοιοῦτος τυγχάνων 
ἔνδοξος ἀθλητὴς, ἔπαινος σταδίου, τὰ τρία νιχήσας, 


πάλην, πυγμὴν, παγχράτιον, στεφανωθεὶς δὲ ὑπ᾽ ἐμοῦ 
κοτίνους (5) στεφάνους, πόλιν οὐχ ἔχεις; » Εἶπεν 6 
Κλειτόμαχος" « Elyov πρὶν γένηται Αλέξανδρος Bao- 
λεύς " γενομένου δὲ Ἀλεξάνδρου βασιλέως, ἀπώλεσά 
μου τὴν πατρίδα. » Νοήσας Ἀλέξανδρος ὃ λέγει xai τί 
μέλλει αἰτεῖσθαι, εἶπεν- « Ἀναχτιζέσθωσαν Θζθαι εἷς 
τιμὴν θεῶν τριῶν, Ἑρμοῦ, Ἡρακλέους, Πολυδεύχους, 
ἵνα ἐξ ἐμοῦ γένηται δωρεὰ xat μία αἴτησις. » Καὶ ob- 
τως ἀπέθη Ó χρησμὸς τοῦ ᾿Απόλλωνος - 

Ἑρμῆς τ᾽ ᾿Αλχίδης xai ἱμαντομάχος [Πολυδεύχης, 

οἱ τρεῖς ἀθλήσαντες ἀναχτήσουσί σε, Θήθη. 

Ἀλεξάνδρου πράξεων µέρος α΄. 


* 


— ie —— — — 


BIBAION Β΄. 


(κεφ. A'.] 


Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος ἀπὸ Κορίνθου διοδεύσας εἰς Ma- 
ταιὰς, πόλιν Ἀθηναίων, ὅπου τὴν Κόρην σέθονται, 
καὶ εἰσθὰς εἷς τὸ τέμενος τῆς θεοῦ, ὑφαινομένου ἵμα- 
τίου ἱερατικοῦ αὐτὴ τῇ θεῷ, xal θεασάμενος χατέμα- 
θεν". Ἡ δὲ ἱέρεια εἶπεν. « Καλαῖς ὥραις εἰσῆλθες, 
μέγιστε βασιλεῦ , διάσημος ἔση κατὰ erica πόλιν xat 
διαλάμψεις. » Ὁ δὲ Αλέξανδρος ἐτίμησεν αὐτὴν χρυσῷ. 
Μεθ’ ἡμέρας δὲ Στασαγόρας ó τῶν Πλαταιέων στρατη- 
γὸς εἰσέρχεται εἰς τὸ τῆς θεοῦ τέμενος, καὶ εἶπεν ἡ 
ἱέρεια  « Στασαγόρα, καθαιρεθῆναι ἔχεις. » Ὁ δὲ ἐν 
ὀργῇ γενόμενος εἶπεν" a Ὦ ἀναξία τῆς προφητείας, 
Ἀλεξάνδρῳ εἰσελθόντι προσηύξω, ἐμὲ δὲ χαθαιρεθή-- 


σεσθαι (1) εἶπες. » Ἡ δὲ εἶπεν » Μὴ χαλέπαινε ἐν 
τούτῳ" πάντα γὰρ ol θεοὶ διὰ σημείων δεικνύουσι τοῖς 
ἀνθρώποις, μάλιστα τοῖς διασήµοις ὅτε γὰρ “Alar 
Epox ἐνταῦθα εἰσῆλθεν, ἔτυχεν πορφύραν εἰς τὸν χιτῶνα 
τῆς θεοῦ βαλέσθαι , ὅθεν ἀπεφηνάμην αὐτῷ οὕτως" 
σὺ δὲ τετελεσμένου τοῦ χιτῶνος καὶ καθαιρομένου τοῦ 
ἱστοῦ εἰσέθης" χρὴ οὖν φανερόν σοι εἶναι [ὅτι] καθαι- 
ρεθήση. » Kató μὲν ἐκέλευσε χαθαιρεθῆναι αὐτὴν τῆς 
ἱερωσύνης εἰπών- « Σὺ αὐτὴ ἀπελεύση. » Τὸ σημεῖον 
ἀκούσας Ἀλέξανδρος παραυτὰ μετέστησεν αὐτὸν τῆς 
στρατηγίας , τὴν δὲ ἱέρειαν εἷς τὸν ἴδιον τόπον droxa- 
τέστησεν. 

Ὃ δὲ Στασαγόρας λαθὼν τὸν Ἀλέξανδρον ἀπέρχεται 
εἷς τὰς "AO vac ἦν γὰρ ἀπ᾿ αὐτῶν (2) κατασταθεὶς τῇ 


Cap. J. 1. καθαιρέσειν cod. || 2 . γὰρ αὐτῷ cod. [| 3. xal τοῦ μὲν προθύμου ἀνηγορευθῶσι cod. || 4. χλήματα cod. | 





apud illos agitari : unde Corinthii quoque, uti adesset , 
alque illi certamini preesideret magnopere contendunt. 
Annuit igitur rex : cumque plurimos pro merito coronis 
donisque largissimis muneraretur, Thebanus quidam, cui 
Clitomachus nomen esset, certamen lucta: profitetur, idem- 
que de cestibus pugnam, atque identidem pugilatum : 
denique tria ista certamina idem profitetur et subit. Ergo 
cum primum luctando adversario prestitisset , coronamque 
laboris exegisset, jubet Alexander cetera quoque eundem 
prius exsequi quae promisissel , quaeque si pari fortuna ob- 
tineret, nibil omnium fore quod sibi petenti rex negaret. 
Jgitur usus fortitudine atque fortuna, cum esset cestibus 
potior et pugilatu felicior foret, revertitur ad regem coro- 
nandus. Sed ab eo cum quaereret praeco more sollemni , quis 
esset nomine, quemve se civem profiteretur, ut illud ex more 
pradicaretur, Clitomachum quidem se appellari ait , civi- 
tatem vero babere desisse. Sed id cum coronis redditis jam 
deesse diceret Alexander gloriz victoris illius , addit Cli- 
tomachus, olim se habuisse etiam civitatem, sed priusquain 
Alexander regnum adeptus foret; eo vero imperante sibi 


patriam deperisse. Hinc intellecto quo pergeret intentio de- 
precaturi, uti suum esset quod ille foret pro patria petito- 
rus, edicere praeconem jubet, condi Thebas esse permis 
sum in honorem scilicet trium deorum, Mercurii qui repertor 
luctandi cluat, Herculisque qui pugilatus invenerit, Pollucis 
etiam qui cestibus sit magister : eoque effectum est , oti ora- 
culum Apollinis congrueret cum Alexandri pronuntiatione. 





LIBER SECUNDUS. 


I. Igitur Alexandro iter e Corintho Platseas erat, urbem 
quidem illam operis maximi populique , enimvero religioni 
intentam Proserpinx dex, cujus templum etiam erectum 
ad magnificentiam visitur. Sed forte illo in tempore an- 
nuo sacro tegmen numini parabatur. Conjectura vatid- 
nandi sacerdoti ejusmodi fuit , multum ad gloriam gestarum 
rerum et gerendarum eidem Alexandro auspicari , quod illo 
in tempore sacri supervenisset : idque responsum et ad spem 
et gaudium illi fuit ; liberaliterque acceptam vatem a se di- 
mittit. Enim et aliud testimonium vati ad veridicenliam 





56 


«Ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τί τὸ βράδος τῆς βουλῆς; εἰ 
προαιρεῖσθε πέμπειν ἡμᾶς, θαρροῦντες πορευόμεθα. ** 
Ἀλέξανδρος γάρ ἐστι Φιλίππου" Φίλιππος δὲ ἀνετράφη 
ταῖς τῶν πολεμίων αὐθαδείαις, 6 δὲ Ἀλέξανδρος ταῖς 
τοῦ Αριστοτέλους παιδείαις, xat προέτεινεν [ἡμῖν] τὰς 
χεῖρας παιδευόμενος- ὅθεν ἐντραπήσεται ἰδὼν τοὺς δι- 
δεσκάλους, ἐρυθριεύσει δρῶν τοὺς χαθηγουµένους αὐτὸν 
περὶ τῆς βασιλείας" μεταθαλεῖ (4) τὴν γνώμην [ἣν] ἔχει 
πρὸς ἡμᾶς εἰς εὐμένειαν. » 

Λέγοντος τοῦ Atsi (vou ἀνίσταται Δημάδης, γενναῖος 
ῥήτωρ , καὶ ἀποκόπτει τὸν Αἰσχίνην εἰπών" « Μέχρι 
πότε, Αἰσχίνη, μεμαλθαχευμένους χαὶ δειλιῶντας ἡμῖν 
εἰσφέρεις λόγους, ὥστε μὴ ἀντιτάξασθαι αὐτῷ πρὸς 
πόλεμον ; Ti παρεισελήλυθας δαιμόνιος ταῦτα φέγξα- 
σθαι; Ὁ τηλικαύτας συνηγορίας ποιησάμενος, ὃ προτρε- 
ψάμενος τοὺς Ἀθηναίους πολεμεῖν πρὸς τὸν τῶν Περσῶν 
βασιλέα, νῦν εἷς δειλίαν ᾿Αθηναίους ἐμθαλλεις xai 


ἔχει κτλ. cod. || 5. αὐθάδες.. ἀναλαθὼν cod. || 6. τελύων cod ; infra ὄψεις θεασάμενος. || 7. scr. ὕδρισε 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΒΣ. B, β, y. 


τρέμειν ποιεῖς μειράκιον τύραννον αὐθάδη (b), τὴν τῶ 

πατρὸς ἀναλαθόντα τόλμην; Τί δὲ δειλιῶμεν αὐτῷ 

συαμαγεῖν» Οἱ Πέρσας διώξαντες καὶ Λακεδαιμονίους 

ἡττήσαντες καὶ Κορινθίους νικήσαντες, ἔτι τε Μεγαρεῖς 

φυγαδεύσαντες καὶ Φλωχεῖς πολεμήσαντες καὶ Ζπχυν- 
θίους πορθήσαντες δεδοίκαμεν πολεμεῖν Ἀλεξάνδρῳ: 
᾿Αλλὰ λέγει Αἰσχίνης « Αἰσθήσεται ἡμῶν τῶν καθηγητῶν, 
xal αἰδεσθήσεται ὑμῶν τὰς ὄψεις βλέπων (6) ». Ἄπαν- 
τας ἡμᾶς ὕθρισε καὶ μετέστησε (7) Στασαγόραν τῖς 
στραττγίας, ὃν ἀπεχατεστήσαμεν, καὶ Κιθόωντα (9) τὸν 
ἐμὸν ἐχθρὸν ἀπεχατέστησε ἀρχιστρατηγὸν, ἡμῶν οὔσης 
τῆς πόλεως. Ἤδη δὲ 6 αὐτὸς ἐξεδίχησε Πλαταιὰς, χαὶ 
σὺ λέγεις ὅτι θεασάμενος ἡμῶν τὰς ὄψεις αἰδεσθήσεται; 
μᾶλλον γυμνοὺς ἡμᾶς λαθὼν χολάσεται’ ὥστε xokk- 
σωμεν ἀγνώμονι Ἀλεξάνδρῳ καὶ μὴ πιστεύσωμεν. El 
* περίκειται ἡ ἡλικία: καὶ γὰρ ἄπιστος ἡ ἡλικία- δύναται 
γὰρ γενναίως πολεμεῖν, οὐ δικαίως σωφρονεῖν. Tu- 


, Si ge- 


μεταστήσας 
nuinum ἅπαντας, neque ex Valer. mut. in ἀπόντας || 8. Κηφισοφῶντα ? || 9. ἐξεπόρευσαν cod. || 10. ὁμοίως cod. || 11 Muesi- 





tinus militare , quae jussis nostris objecerint conlumaciam. 
Si igitur declinando huic experimento consulitis, decem 
oratores vestros ad me deduci patiemini. . Hoc enim 
modo reliquorum urbis vestre habebitur ratio. » Hisce 
Alexandri litteris cum hoc tantum, non se facturos esse 
superscripsissent , eandem epistolam referri protinus man- 
davere. Qua de causa cum mox curiam contraxisset deli- 
herationi praesentium necessariam , orator JEschines in haec 
verba concionatus est : l 

a Etsi video, Athenienses viri, quantum nos impendeat 
ex presenti, propiusque et saluti vestræ communi et volun- 
tatibus stare [non] dedi nos Alexandri voluntati; tamen 
conprehendisse me sentio , nihil neque commodis vestris, 
neque quod ad nos pertinct saluti propius videri, quam si 
in hac sententia perseveretis , uti conditionibus regiis præ- 
ceptisque pareamus. Non enim inani jactantia periculum 
periclitandi videor mihi hanc fovere sententiam, sed quod in- 
tuear spem cupiti firmiorem, cum et Alexandri institutionem 
et Philippi vehementiam recordor atque considero. Etenim 
Philippo adrogantis mos proprior erat, Alexandro vero 
adsunt Aristotelis disciplinae. Neque in hoc ducor, ut qui 
illius educationibus laborarit , non his reverentiam deferat, 
a quibus ortee sunt sibi hæ discipline, ipsique ars regnandi 
sit tradita. Quare fiet, profecto fiet ut omnem intentionem 
animi, quarh ad nos armasse videbatur, in benivolentiam 
protinus vertat, nisi mavultis mage arma homipis experiri. » 

In hanc fere sententiam cum /Eschines perorasset, De- 
mades e numero oratorum, viribus haud contemnendus, 
intervenit, atque hinc exoritur : « Quousque tandem, 
Aschines , meditatis hisce et ad mollitiem effeminatioribus 
verbis timiditates nobis et dissolutiones Atheniensibus 
struis, territans nos et avertens a belli studiis, quibus in- 
cliti semper atque inopinabiles fuimus? Aut qua te tam 
infesta caelestium vis in haec verba sollicitat, cum tu suase- 





ris et merito olim constanterque persuaseris arma nos su- 
mere adversum Persas, et in illa tot hostium milia instru- 
ctos ferme sola animi virtute militasse? At nunc contra, 
quasi intentos arcus , sic idem obfirmatas sententias nostras 
remittendas ac relaxandas putes? Censesne igitur vitandam 
declinandamque nobis pueritiam cum tyrannide ( duo no- 
mina inconsultissima ) freti temeritate sola et audacia patris 
confidenlissimi? Deinde illi nos horum tela atque aciem 
perhorrebimus, qui Xerxæ milia verterimus, Lacedzemoaios 
vicerimus, Corinthios straverimus, Megarenses in fogam 
verterimus , Zacynthios exciderimus? Nosne ergo Alexandre 
illi quem dixi, ut JEschines suadet, vitabimus obviare? 
Enimvero ait memorem illum magisterii vestri discipli- 
narumque, quas apud nostros peritos acceperit, et pu- 
dore flectendum et reverentia molliendum, vultusque ipsos 
nostros religione præteritæ consuetudinis minime asper- 
naturum. O rem ridiculam, et puerilis, medius fidius, 
abjectarque sententix ! Absentes nos contumeliis lacessivit, 
et ad supplicium dedi sibi tyrannico spiritu postulat, et 
interitum nostrum moliens civitatis praludit exitio is, a 
quo presenti nobis humanitatem istam et amicitiam hario- 
lamini. Neque illud mage nunc ante oculos venit, Stase- 
goram nostrum Platacensium magistratu dejectum? in cujus 
scilicet contumelia nostra injuria continetur : quod illod 
quidquid nostrum universitati moliatur, in illo priore si- 
gnaverit. Is ergo expectabitur, ut prasentia nostra mo- 
veatur, quem Stasagor:e purpura et magistratus fascesque 
minime moverunt? Cum in illius unius nominis dignitate 
puero isti universa Atheniensium curie majestas obviaret, 
atque oculis ejus sese et vultibus ostentaret, siquid tamen 
recte sapere didicisset , is ergo nostram praesentiam mitius 
opperietur? An mage, cum semel in ejus manus potesta- 
temque venerimus, dedet suppliciis ultionibusque parnali- 
hys? Et hzc quidem sint dicta de moribus. Huc tamen 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. II, 3, 8. | $7 


ρίους, φησὶ, ἐξεπόρθησεν (9): ἀδύνατοι γὰρ ἦσαν. 
Onbalous κατέσκαψεν' ἀλλὰ ἀπὸ πολλῶν πολέμων xa- 
μόντας. ΙΠελοποννησίους ἐξηχμαλώτισεν οὐκ αὐτὸς, 
ἀλλὰ λοιμὸς xal λιμὸς αὐτοὺς διέφθειρεν. Εἶτα δὲ 
Ξέρξης ἐξήρτησε τὴν θάλασσαν ναυσὶ καὶ χατέσπειρε 
τὴν ὅλην γῆν στρατεύμασι xol ἐσχέπασε τοῖς ὅπλοις 
τὸν ἀέρα xal ἐπλήρωσε τὴν Περσίδα τῶν αἰχμαλώτων, 
xai ὅμως (10) ἡμεῖς αὐτὸν ἀπεδιώξαμεν xat τὰς ναῦς 
ἐπρήσαμεν [ἐπὶ] Κυναιγείρου xal ᾿Αντιφῶντος xal Myn- 

άρους (11) καὶ τῶν ἄλλων ἀρίστων μαχησάμενοι (12). 
** ᾿Αλεξάνδρῳ πολεμῆσαι παιδὶ τολμηρῷ καὶ τοῖς περὶ 
αὐτὸν οὖσι σατράπαις χαὶ παρασπισταῖς χαὶ αὐτοῦ 
ἀσωφρονεστέροις (13); Εἶτα πέμπειν ἡμᾶς βούλεσθε οὓς 
ἠτήσατο δέκα ῥήτορας; “A συμφέρει λογίσασθε (14). 
Γοῦτο μέντοι γε ὑμῖν προμηνύω, ἄνδρες ᾿Αθηναῖοι, ὅτι 
πολλάκις of χύνες γενναίως ὑλαχτοῦντες ὅλας τὰς ἀγέλας, 
τῶν ποίμνων δειλῶς φερομένων, πρὸς τοὺς λύχους οὗτοι 
ἔσωσαν. » 


[ΚΕΦ. D. 


Οὕτω τοῦ Δημάδους ἐχχλησιάσαντος, παρεκάλουν 
of Ἀθηναῖοι τὸν Δημοσθένην ἀναστάντα συμθουλεύειν 
περὶ τῆς κοινῆς σωτηρίας. “O δὲ ἀναστὰς εἶπεν" 
« Ἄνδρες πολῖται" où γὰρ ἐρῶ Ἀθηναῖοι: εἰ γὰρ ἦν 
ὑμῶν ξένος, ἔλεγον [ἂν] ᾿Αθηναῖοι" νῦν δὲ κοινὴ μὲν 
ἡμῶν ἐστὶν πάντων σωτηρία παρὰ τοῦ πολεμεῖν À 
ὑπείχειν Ἀλεξάνδρῳ. Αἰσχίνης γὰρ ἐχρήσατο χεκραμ- 
μένῳ λόγῳ , μήτε προτρεπόμενος πολεμεῖν ἡμᾶς μήτε 
ἀντιδιχεῖν , ἄνθρωπος σώφρων (1) καὶ πολλαῖς ἐκκλησίαις 
συνηγορήσας. Δημάδης δὲ νέος τυγχάνων κατὰ τὸ τῆς 
ἡλικίας φρόνημα οὕτως εἶπεν" « Ἀπεδιώξαμεν Ξέρξην, 
Κυναιγείρου καὶ τῶν ἄλλων ἀριστευόντων », Ἀλλὰ , ὦ 
Δημάδη, 606 (3) ἡμῖν τούτους xal νῦν, xal πολεμοῦμεν 
πάλιν πιστεύσοντες ἡμᾶς αὐτοὺς τῷ σθένει τῶν ὀνομά- 
σθέντων (3}᾽ εἰ δὲ μὴ ἔχομεν ἐκείνους πάλιν, μηδαμᾶ 
εἰσπολεμοῦμεν. “Ἕκαστος γὰρ καιρὸς ἰδίαν δύναμιν 


charmo Yaler. Ambr.; Mnesicramo cod. Reg. || 12. ἀριστέων µαγησάμενοι Col.‘ fortasse scr. ἀριστευόντων y. || 13. καὶ 


σωφρονεστέρῆς αὐτοῦ cod. || 14. A συμφέρει A. cod. ; fortasse εἰ o. 
Cap. If. 1. vel γέρων vel tale quid; ἀνθρ. λέγω cod. || 2. Δημάδημος cod. || 3. πιστεύσωμεν αὐτοὺς τὸ σθενίτης dvo- 





addite aliquid etiam de ejus «tate, in qua a:stimatu perfa- 
cile est, quod ille dimicare forsitan confidentius , consulere 
dementius possit. Enimvero, ait, Tyrios excidit : neque enim 
poterant illi forsitan restitisse. Thebanos evertit , non illos 
quidem inertes aut belli artibus alienos , sed enim freqnen- 
tibus admodum discriminibus fatigatos. Peloponnesios, ait, 
- captivitate subjecit, neque hoc addit , non bello, non telis, 
enimvero lue corruptos et fame. Hic nunc, si placet, hic sane 
proferte in medium nostra Xerxique experimenta, qui mare 
»nolibus presserit, qui altum illud navibus straverit, qui 
terram illam omnem exercitu suo texerit, qui aera ipsum 
telis jaculisque velaverit. Deinde illum quidem Persen 
adeo spirantem et confidentem abegimus, incensis ejus 
navibus aut etiam superatis : et tot illa milia exercitus ab 
hac civitate repulimus, Cynegiro et Antiphonte et Mne- 
sicharmo aliisque non multis illi violentiae occursantibus. 
Nunc autem nos, quorum duces roburque virium enume- 
rare difficile est, reniti Alexandro declinabimus puero con- 
fidenti, et hisce noxiis satellitibus, qui inprudenti inpru- 
dentius obsequentes, temeritatem ejus pracipitare mage 
poterunt quam fulcire? « Ad qnos (id per deos deliberate) 
quid tandem destinandos /Eschines censeat decem pariter 
oratores? Eosne omnes quorum singulis &vpe salutis vestrae 
consilia rexistis? Neque hoc videtis Alexandrum vobis 
subüli quodam et clandestino consilio monstrasse, quid 
illud sit tandem, quo ipse quoque intelligat se disparem 
Atheniensibus fore? Quippe cum in rebus agendis bellicisque 
pariter atque civilibus omne factum fundari stabilirique 
videatur utilitate consilii, ut tunc demum rectius atque 
consultius manuum opera subsequatur; id ipsum vobis 
avertere ac prievenire conatur; ut veluti inermem ratem 
sullertia gubernantis , sic vos urbemque Atheniensium totam 


desertos consiliariis vestris opprimat et incurset. In quo ne 
quid a militibus de oratoribus dixerim : equidem puto vel 
canes decem solo latratu suo et infestissimis lupis et ceteris 
bestiis terrori esse, etiamsi in illos dente nil valeant; his vero 
quiescentibus aut facessentibus, vel ignavissimam bestiam to- 
tis gregibus perniciozam satis atque infestam esse consuesse. » 

IH. In hanc fere sententiam Demades dixerat. At 
vero Athenienses Demosthenis tunc consilia flagitabant , 
quod scilicet ejus viri orationisque majestas sepe eorum 
commoda consiliaque rexisset. Tum dicitur is orator con- 
surrexisse, manuque de populo tumultuante silentium po- 
scens in hac erupit : « O cives viri (placet enim in prarsenti 
vos hac communi nostrum appellatione nominare, ut scili- 
cet sub nomine adfectus hujusmodi intelligi promptius sit, 
quidquid omnium dixero, id non meo mage, quam com- 
muni scilicet vestrum commodo profuturum)! Agitur enim 
hoc curia, ut video, super tractatu utrumne vobis arma 
adversum Alexandrum sint sumenda, an vero nobis ejus 
conditionibus obsequendum. In quo quidem accedere me 
laudareque ZEschini sententiam non segniter profitebor. 
Usus est enim oratione admodum inodesta et temperantis- 
sima , ex qua videtur neque viribus nostris diffidere , si bel- 
landum foret, neque contemplatione barum presentia 
commoda neglexisse. « Eniinvero quoniam hec illo dicente 
a multis audio sic accepta, ut segnis cujusdam et alieni de 
bello sententiam ; interim nunc ad orationem eam transeam, 
qua Demades usus; robustus sane ille vir ac disertissimus 
ita in suadendo peroravit , ut nos putaret exemplis olim fe- 
licium gloriarum ad praesentia quoque pehcula producen- 
dos. Ait enim nos Xerxem finibus ejecisse, Cynargiro sci- 
licet duce et hisce qui una cum ipso militabant, Ad quam 
partem orationis quaeso, Demade, ut paulisper ea, quibus 


καὶ ἐπιταγὴν ἔχει" δυνάμεθα γὰρ δημηγοροῦντες μὲν 
of ῥήτορες, ὅπλα δὲ λαθεῖν ἐσμὲν ἀδύνατοι. Καίτοι 
Ξέρξης τὸ μὲν πλῆθος μέγας ἦν, ἀλλὰ βάρδαρος, καὶ 
ὑπὲρ τῆς τῶν Ελλήνων φρονήσεως ἡττήθη (4), Ἀλέξαν- 
ὄρος δέ ἐστιν "Έλλην καὶ ἤδη τρισκαίδεκα πολέμους 
συμθαλὼν οὐδαμοῦ ἡττήθη, ἀλλὰ καὶ αἱ πλείονες πό- 
Asis χωρὶς μάχης αὐτὸν προςεδέξαντο. “AMA φησιν 
εἶναι ἀσθενεῖς [τοὺς Tuptouc ἀλλὰ (5)] of Τύριοι πρὸς 
Ξέρξην ναυμαχήσαντες καὶ νικήσαντες τὰς τούτου νῆας 
ἐνέπρησαν. [Πῶς δὲ καὶ Θηθαῖοι ἀδύνατοι, οἵτινες dp 
οὗ ἐχτίσθησαν οὐδεπώποτε ἡττήθησαν, νῦν δὲ ᾿Αλεξάν- 
Sow ἐδουλώθησαν. Πελοποννήσιοι [φησὶν] οὐκ ὑπ᾿ 
αὐτοῦ, ἀλλὰ λιμῷ ἡττήθησαν. [᾿Αλλὰ] τότε ἔπεμψεν 
` αὐτοῖς ἀπὸ Μαχεδονίας σῖτον ᾿Αλέξανδρος. ᾿Αντιγόνου 
δὲ τοῦ σατράπου εἰπόντος: « Οἷς μέλλεις πολεμεῖν 
σῖτον πέμπεις; » εἶπεν ὁ Μακεδὼν, « ἵν᾽ ἐγὼ μαχομένους 
νιχήσω αὐτοὺς, xal μὴ λιμῷ ἀναιρεθῶσι.» Καὶ νῦν 
ἀγαναχτεῖτε ὅτι Στασαγόρας μετετέθη ὑπ᾽ αὐτοῦ. “O 
δὲ πρῶτος αὐτὸς ἐστασίαχε- xal γὰρ τῇ ἱερείᾳ εἶπε διὰ 
τὸ σημεῖον" «᾿Εγὼ δὲ σὲ μεθιστάνω τῆς προφητείας ». 
“O δὲ γνοὺς αὐτὸν ἀφρονήσαντα (6) μετέστησε τῆς otpa- 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. B, y, à, ε. 


τηγίας. (7) Οὐχ ἦν γὰρ δίκαιον ἀγαναχτεῖν τῷ βασιλεῖ. 
Ἀλλ᾽ ἐναντίος, φησὶ. Στασαγόρας τῷ βασιλεῖ ἐγίνετο 
xal γὰρ ἔννης * 6 βασιλεὺς xal στρατηγός. Τί δὴ 
μέμφεσθε τὸν ᾿Αλέξανδρον ὅτι καθεῖλε Στασαγόραν; 
Ἀλλὰ ᾿Αθηναῖος ἦν, φησίν. “H γὰρ προφῆτις ἡ ὑπὸ 
Στασαγόρου χαθαιρεθεῖσα μήτι οὐχ ἦν ᾿Αθηναία: 
Καίτοι ἡμᾶς ἐχδικῶν ᾿Αλέξανδρος τοῦτο ἔπραξε" τῇ 
γὰρ ἡμετέρᾳ (s) προφήτιδι ἀπέδωκε τὴν προφη- 


τείαν. » 
[ΚΕΦ. A'.] 


Οὕτω Δημοσθένους εἰπόντος, πολὺς ἔπαινος παρ 
Ἀθηναίοις ἐγένετο, xal θροῦς ἀκατάληχτος. Καὶ ὁ μὲν 
Δημάδης ἐσιώπα, Αἰσχίνης δὲ ἐπήνει, καὶ Λυσίας 
ἐμαρτύρει, καὶ Πλάτων (1) συνετίθετο, καὶ οἱ Ἄμφι- 
κτύονες ἐψηφίσαντο, καὶ of Ἡ ραχλέες (3) οὐχ ἀντέλεγον, 
τῷ δὲ ὅλῳ δήμῳ συνεδόχει τοῖς ὑπὸ Δημοσθένους elor- 
μένοις. Ὁ δὲ Δημοσθένης Ayer: « "Ἔτι τοῦτο ἆπο- 
λογήσομαι. Λέγει Δημάδης ὅτι Ξέρξης ἐτείχισε τὴν 
θάλασσαν ταῖς ναυσὶ, κατέσπειρε δὲ τὴν γῆν στρατο- 
πέδοις, καὶ τοῖς ὅπλοις τὸν ἀέρα ἐσχέπασε , καὶ τὸν 
Περσίδα αἰχμαλώτων Ἑλλήνων ἐπλήρωσε. (9) Καὶ 


µασθέντα cod. || 4. ἡττηθέντα cod. || 5. uncis inclusa supplevi, ut passim [| 6. ἀναφρονήσαντα cod. || 7. vovv? aut yàp.. 


ἱερείᾳὸ || 8. ἡμέρᾳ x. ἀπέδοτο cod. 


τῇ 
Cap. IV. 1. ἀκατάλληλος cod. [ 2. Πλάτιων cod. || 3. quid hoc? |] 4. ὅπλοις ἀέρα ἐπλήρησε xal τὴν II. αἰχμαλώτων Ἕλ. cod. 





magnopere consulebas, mecum conferre tractareve ne du- 
bites. Quid enim tandem mihi diceres, si a te exactum iri 
vellem, uti tales aliquos etiam nunc mihi duces promeres, 
ac tum demum in Alexandrum hortarere? Quod si illi non 
assunt tales aut tot , utique nobis quoque sunt consilia tu- 
tioris commodi volutanda , considerandumque pra omni- 
bus, an praesentibus commodis periculorum gloria præ- 
optanda sit. Non enim si orationis plusculum in curiam 
detulerimus , aut compta satis atque ornatiora verba prom- 
peerimus, exim nobis aliquid virium accessurum est, et 
arma fabricata nova de verbis. At dices magnum illum et 
potentissimum regem Xerxem fuisse, sed eundem nostro 
apparatu superatum. Donamus. Et quamquam haud du- 
bium profitendum sit nos illius viribus minores longe fuisse, 
consilio vero et prudentia potiores; nunc tamen intelligo 
videoque, ne illud quidem Alexandro deesse, quo a nobis 
Xerxes potuerit superari. Tredecim ferme jam numero 
ejus bella pariter et victoriz numerantur, civitatesque illi 
innumere, quin immo provincie consehsere, aul quee 
contumacius sponte cedere detrectaverint , subjugat:e. Quae 
quam dant consiliis viam nisi ut periculo cardamus? Vide- 
licet Tyrii inbelles, ut ait Demades, fuere et idcirco 
superati. lili sunt Tyrii, qui adversum classem innumeram 
Xerxi confidentissime restiterunt, atque eam deinceps in- 
cenderunt. Inermes, inquit, Thebani. Illine qui omne 
ævum omnemque aetatem suam non in bellis modo, verum 
in victoriis consumpserunt? » Addit etiam, Peloponnesios 
non ab illo victos, sed fame lueque superatos : quibus 
quidem Peloponnesiis Alexandrum satis constat. frumenta 


quoque laborantibus direxisse, adeo ut Antigono duce 
Alexandri resistente, quod hisce vires et alimonias destina- 
ret, cum quibus mox foret bello et preliis decernendum, 
Alexandrum respondisse sit palam : « Ut, inquit, intrinsecus 
eos et inter se decertantes bello vincam, nec glorise mee 
palmam luis sibi aut famis nomina vindicent. » Et haec qui- 
dem ita sint. Mirari tamen vos interim non oportet, 
Stasagoram magistratu esse dejectum , cum indignatio illa 
vobis utilitatique communi proficiat. Nam si Atheniensis 
Stasagoras seque ac sacerdos illa templi nostratis est, quam 
magistratus ille privaverat sacerdotio; nonne praevemisse 
indignationem vestram et sententias videlur Alexander, cum 
illam injuriam in auctorem verterit, quam Stasagoras fece- 
rat in sacerdotem? omniaque quz ille in contumeliam nostri 
fecerit proinde ultus sit, ut a nobis quoque ulciscenda esse 
presumerel? » 

IV. In hisce etiam nunc Demosthenis oratio versabatur, 
etadclamatio protinus nimia Amphictyonum erat, et tumul- 
tus incongruus, ac Demadi silentium jubebatur : laudari vero 
nonnunquam Æschines etiam ab optimo quoque. Sed enim 
consurgens ait [ilerum Demosthenes] : « Xerxem maria 
quidem muro munisse, profundum etiam navibus constra- 
visse, exercitu Graeciam conplevisse, aera ipsum subte- 
xisse jaculis et sagittis, gentem Persidos denique super- 
duxisse captivitatibus Gracie. Laudamusne igitur ejus 
potentiam qui haec fecerit, an exsecramur, quod urbes 
Graeci; spolians suam barbariem frequentaveril ? Quid ergo 
ad hac exempla Alexandrum provocamus? qui Graecorum 
quidem quisque sibi restiterit nom captivitate duxerit, sed 


PSEUDO-CALLISTHENES. 1I, 3, 4, 5. 59 


νῦν δικαίως ἐπαινεῖται (5) 6 βάρθαρος ὑπὸ Ἀθηναίων, 
ὅτι τοὺς “Ελληνας ἡχμαλώτισεν; ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος 
“Ἕλλην ov xal "Ἕλληνας συλλαθόμενος, τοὺς ἀντιταξα- 
μένους αὐτῷ οὐκ ἠχμαλώτευσεν, ἀλλ᾽ ἐστράτευσε xal 
τοὺς αὐτῷ γενομένους πολεμίους συμμάχους [προςποι- 
εἶσθαι) ἠξίωσε, οὕτως δημοσίᾳ εἰπών- «Τοῦ παντὸς 
ἔσομαι περικρατὴς. τοὺς μὲν φίλους εὐεργετῶν, τοὺς δὲ 
ἐχθροὺς φίλους ποιῶν. » Καὶ νῦν ᾿Αθηναῖοι φίλοι τυγχά- 
νοντες καὶ καθηγηταὶ Ἀλεξάνδρου, ἐχθροὶ ** λαληθή- 
σεσθαι καὶ οὐ δύνασθαι (e). Αἰσχρὸν γὰρ ὑμᾶς τοὺς 
διδασχάχους ἀμαθεῖς φανῆναι, καὶ τὸν ὑμῖν μαθητεύ- 
σαντα ὑμῶν τῶν διδασκάλων σωφρονέστερον φανῆναι, 
Οὐδεὶς τῶν “Ελλήνων βασιλέων ἐπέστη (7) τῇ Al- 
γύπτῳ, εἶ μὴ μόνος Ἀλέξανδρος καὶ ταῦτα οὐ πολε- 
µέσων, ἀλλὰ χρησμὸν αἰτησάμενος ποῦ τῆς ὀνομασίας 
ἑαυτοῦ ἀείμνηστον πόλιν χτίσῃ. Καὶ ἔλαθε xal ἤδη 
ἐθεμελίωσε xol ἀνήγειρε" παντὸς γὰρ ἔργον σπουδείως 
γενομένης τῆς ἀρχῆς, πρόδηλόν (8) ἐστι ταχέως καὶ τὸ 
τέλος ἥξειν. ᾿Επέθη τῇ Αἰγύπτῳ βασιλευομένῃ ὑπὸ 
Περσῶν: xol ἀξιούντων τῶν Αἰγυπτίων συστρατεύσα- 
σθαι αὐτῷ (9) πρὸς τοὺς Πέρσας, ἀπεκρίνατο ὅ φρενή- 
ρης παῖς « Ἀμεινότερόν ἐστιν ὑμᾶς Αἰγυπτίους ὄντας 
τὴν τοῦ Νείλου πλημμυρίαν καὶ τὴν τῆς γῆς γεωργίαν 
ἀπεργάζεσθαι ἢ τὴν τοῦ Ἄρεως τόλμην καθοπλίζεσθαι. » 


Καὶ λόγῳ ὑπέταξεν ἑαυτῷ (10) τὴν Αἴγυπτον. " * οὐ. 
δὲν γάρ ἐστιν βασιλεὺς , el μὴ πρὸς φόρον γῆν ἔχοι. 
Πρῶτος οὖν Ελλήνων Ἀλέξανδρος ἔλαθε Αἴγυπτον, 
ὥστε καὶ πρῶτον αὐτὸν γεννηθῆναι “Ἑλλήνων χαὶ pap 
θάρων. Πόσα στρατόπεδα θρέψει ἐκείνη ἡ χῶρα; οὐ 
μόνον τοὺς ἐγγ Us χαθεζομένους ἀλλὰ xal τοὺς ἐν πολέμῳ 
μαχομένους. Πόσας πόλεις καὶ νήσους (11) ἀναπλη- 
ρώσει ἀνδρῶν εἷς χατοικήσεις; ὥσπερ γὰρ πολύπυρός 
ἐστιν, τοσοῦτον καὶ πολύανδρος. ** ὃ γὰρ ἂν αἰτεῖ ὁ 
βασιλεὺς, εὐκταίως διαδώσει. Kal ὑμεῖς βούλεσθε 
Ἀθηναῖοι πολεμεῖν Ἀλεξάνδρῳ τοσαύτην ἔχοντι τὴν 
χορηγίαν (12) πρὸς πᾶσαν χρείαν τῷ στρατοπέδῳ ; ἦν 
γὰρ καὶ ὑμῖν ἥδιστον xal εὐκταῖον ** (13) [πόλεων 
Ἀλέξανδρος τοσαύτην ἔχων τε τὴν χορηγίαν πρὸς 
πᾶσαν χρείαν τῷ στρατοπέδῳ ], ἀλλ᾽ 6 καιρὸς οὐκ 


ἁπταιτεῖ ** 
[ΚΕΦ. Ε΄] 


Οὕτως εἰπόντος Δημοσθένους ἐξ ὁμονοίας πάντες 
ἐπείσθησαν πέμπειν ᾿Αλεξάνδρῳ νικητικὸν στέφανον 
λιτρῶν πεντήχοντα μετὰ ψηφισμάτων εὐχαριστιχῶν 
καὶ ἑτέρων πρέσθεων ἐνδόξων - οὐ γὰρ ἔπεμψαν αὐτοὶ 
τοὺς ῥήτορας. Οἱ δὲ πρέσθεις παρῆσαν εἰς [Πλαταιὰς 
xal ἀναδιδοῦσι τὰ ψηφίσματα τῷ βασιλεῖ. “O δὶ 


Correxi ex antecedd. ll 5. ὑπαίνει cod. || 6. Vide Valerium. || 7. ἀπέστη cod. ; fortasse ἐπέδη. |] 8. γενομένην ἀρχὴν πρόδηλος 
Locus man 


cod. || 9. αὐτοῖς 


%.|| 10. αὐτῶν cod. || 11. ναύσους cod. Mox πολύπειρος cod. || 12. χωρικίαν cod. || 13 εὐχταίων cod. 


σας. Uncis inclusa aperte repetita sunt ex antecedentibus πολεμεῖν Ἀλεξάνδρῳ τ. ἔχοντι κτλ. 





victoriz liberalitate correxerit, unaque secum coegerit mi- 
litere, professus palam id esse votum regno et potentiae 
sup, ut amicos quidem adficeret beneficiis, inimicos vero 
transduceret ad amicitias. Quod si id illi votum et propo- 
situm fint , Athenienses nos qui amici Alexandro fuerimus, 
qui magisteria nostra eidem preeiverimus, inimici tanto viro 
quod malumus esse quam amici, id vero ego dici turpe 
Atheniensibus puto, fieri posse porro non arbitror. Turpe 
enim est, nos quidem, qui illi magistri fuerimus, consilio 
inprudentissimo deprehendendi; illum autem qui a nobis 
has scientiarum artes acceperit, prudentia nos et sapientia 
presvenire. 

_ « Sed hzc omittamus. Ad illa nunc animos advertite. 
Quis rex tyrannusve, quisque Graecorum imperator Egyptum 
aliquando aggredi aut irruere ausus esset , quod ille solus 
cum deorum auctoritate fecisset? Clementia sua seapse 
sic et beneficiis commendavit , ut tantam illic urbem condi- 
derit ac fundaverit, quantam sub omni orbe terrarum nullam 
fama distulerit : idque in his regionibus factum quee nuper 
ageré Perse sub ditione videbantur. Enimvero ipsis indi- 
genis id petentibus ac deprecantibus, qui cum Alexandro 
belli fortunam subire deligerent, ille Alexander, ille, inquam, 
quem vos mente captum et percitum nominatis, hac Æ- 
gyptios oratione conpressit qua diceret, idcirco se illis 
tantam civitatem urbemque condidisse, ut ipsis exercenti- 
bus terram et quieti indulgentibus ac remissis, ille pro 


universis subditis militaret. Perfecit igitur partim expe- 
rimentis et ostentatione virtutis, partim et oratione pru- 
denti, ut non solum parere ei libentibus sit Ægyptiis, verum 
etiam ad ea pendenda , queecumque sint regibus necessaria , 
faciles animos habeant et voluntatem. Vident denique 
quanta primus omnium apud /Egyptum imperii sui jecerit 
fundamenta. Quot enim exercitus milia urbs illa alere 
possit haud dubium est, neque his modo sufficiens quae mæ- 
nibus suis atque gremio teneantur, sed procul etiam labo- 
rantibus et dimicantibus idonea sustentatrix , una viris una- 
que his omnibus qua sint multitudini necessaria opulens 
et abundans, facilis ad obedientiam regis, prudentia ejus 
scilicet, qui sic instituerit obsequentium mores. Alimo- 
niam petil? protinus parent. Auro indiget ? sunt vectigalia 
ditia. Militem queerit? animis volentibus presto sunt. 
Et hisce nos opponemus periculum nostrum , quibus uti- 
que per concordiam copulati auctiores esse instructioresque 
poterimus? lacessitis vero, ne quid infaustius dicam , seme 
per in armis et proeliis? » 

V. Jn hanc sententiam Demostheni omnis Atheniensium 
numerus congruebat. Decernit denique coronam auream 
Alexandro esse mittendam pondo L, consultumque ordinis 
fit quo gratiarum actio videretur, una legatis qui honora- 
tissimi forent ejus urbis, dummodo ab illa oratorum trans. 
missione temperarent. Profecta ergo legatio cum apud 
Plateas regem Alexandrum offendisset, insinuassetque 





PSEUDO-CALLISTHENES 1l, 5, 6, 7. 6t 


[KEo. ς ] 


- Tatra δὲ πεμψάμενος xol τὰ στρατεύµατα παρα- 
λαθὼν εἰς Λαχεδαίμονα παραγίνεται. Of δὲ Λαχεδαι- 
μόνιοι θέλοντες αὐτῷ ἐνδείξασθαι τὸ γενναῖον xal 
καταισχῦναι τοὺς ᾿Αθηναίους, ὅτι ἐφοθήθησαν αὐτὸν, 
ἀπέκλεισαν τὰς πύλας καὶ τὰς ναῦς ἐπλήρωσαν (i): 
μᾶλλον γὰρ ναύμαχοι ἦσαν ἢ ἐπὶ γῆς πολεμῆσαι (2). Ma- 
Civ δὲ αὐτῶν τὴν παράταξιν πρῶτον πέμπει ἐπιστολήν" 
a Ἀλέξανδρος Λακεδαιμονίοις γράφει" πρῶτον cup- 
δουλεύω ἣν εἴχετε ἀπὸ προγόνων φήμην φυλάσσειν * 
τὸ γὰρ χαίρειν ἐν ὑμετέρῳ ἔστιν' ἄνπερ ἦτε ἄξιοι καὶ 
πολεμισταὶ ἀήττητοι, ὁρᾶτε μὴ νῦν καθαιρεθῆτε τῆς 
δόξης, μηδὲ ἐνδείξασθαι βουλόμενοι τὸ σθεναρὸν Ἀθη- 
valors , ὑπ᾽ αὐτῶν χαταγελασθῆτε ' ὥστε ἀποθῆναι τῶν 
νηῶν ἑχόντες, ἵνα μὴ τὸ πῦρ ὑμᾶς καταφλέξη. » 
Οὕτως ἀναγνωσθείσης τῆς ἐπιστολῆς, οὐχ ἐπείσθη-- 
σαν, ἀλλὰ ὥρμησαν εἷς μάχην, ὥστε xal τοὺς ἐκ τῶν 
τειχῶν μαχομένους τοῖς ὅπλοις καταπεσεῖν, τοὺς δὲ ἐν 
whic ναυσὶ χαταφλεχθῆναι. Οἱ δὲ περιλειφθέντες 
ἦλθον ἱκέται xal δεόμενοι τοῦ [μὴ] αἰχμαλωτισθῆναι. 
“O δὲ εἶπεν- « “Ore ἐγὼ πείθειν ὑμῖν προσῆλθον, οὐκ 


ἐπείσθητέ por: ὅτε δὲ ναῦς ἄνθραξ ἐγένετο, τότε zd- 
peats δεόμενοί µου. “AAA” οὐ μέυφομαι ὑμᾶς” ἔχοντες 
γὰρ κατὰ γνώμην ὅτι Ξ.έρξην ἠπειλήσατε (3), ὑπενοεῖτε 
xal Ἀλέξανδρον τοῦτο ποιεῖν ἀλλ᾽ οὐχ ὑπεμείνατε τὰ 
ὅπλα τὰ ἡμέτερα χωρῆσαι. Οὕτως ἀποφηνάμενος 
χαὶ συνθήσας τοῖς στρατηγοῖς Λακεδαιμονίοις, τὴν πόλιν 
ἀπολέμητον κατέλιπε xai ἀφορολόγιστον. Κἀκεῖθεν 
ὥρμησεν εἰς τὰ μέρη τῶν (4) βαρθάρων. διὰ τῆς Kı- 
λιχίας. 


[KE®. Z’.] 


Δαρεῖος δὲ συνηθροίζετο (1) τοὺς ἡγεμόνας Περσῶν (3). 
Καὶ συνεδουλεύοντο τί δέον αὐτοῖς πρᾶξαι, (5) Ἔλεγε 
δὲ Δαρεῖος" « Ὡς (4) δρῶ κατὰ προςθήχην 6 πόλεμος 
εἷς δύναμιν ἐπιθαίνει (ο)! κἀγὼ μὲν τὸν ᾿Αλέξανδρον 
ληστρικὰ φρονεῖν ὑπενόουν, αὐτὸς δὲ βασιλικὰ ἔργα 
ἐπιχειρεῖ. Καὶ χαθὼς οὖν (6) ἡμεῖς μεγάλοι δοχοῦυ ἐν 
εἶναι Πέρσαι (7), οὕτω (8) μείζων ᾿Αλέξανδρος τῇ φρο- 
νήσει τυγχάνει (ο)’ ἡμεῖς δὲ ἐπέμψαμεν αὐτῷ σχῦτος καὶ 
σφαῖραν ἐπὶ τὸ παίζειν καὶ παιδεύεσθαι (10) > ὥστε oxe- 
ψώμεθα τὰ συμφέροντα εἰς ἐπανόρθωσιν τῶν πραγμά- 


Cap. VI. 1. ἔπρησαν cod. V. Valerius. || 2. πέμπει ἐπιστ. πρώτην cod. || 3. ἀπελάσατεδ || 4. Hoec verba in cod. C. postrema 
sunt capitis 44 lib. I, nisi quod in cod. A est τὰ μέρη κατὰ τῶν β. 

Cap. VII. Hic cod. A redit ad narrationem codd. B C, quam inde a lib. I. cap. 45 reliquimus. || 1. συνήθροισε C. || 2. 
πρὸς πόλεμον add. C. || 3. συνεδουλεύετο αὐτοῖς τί δέον ἐστὶν αὐτῷ διαπράξασθαι C. || 4. ὡς om. B. [| 5. ἐκδαίνει A. || 6. καθ 
ὅσον A. || 7. ᾿Αλεξάνδρου xax Ἑλλήνων addit C, quasi in antec. esset μείζονες || 8. οὕτω et ἡμῶν om. B; μείζ. ἡμῶν φρένι C; 
[ 9. A: τολμῇ φαίνεται pergit A : καὶ τάχα ἐμοῦ αὐτοῦ πέμψαντος σχῦτος χτλ. || 10. addit A : αὐτὸς δὲ τελείως παιδευθεὶς ἐπ᾽ ἐμὲ 
τὸν καθηγητὴν ἔσται τὰ ὅπλα νιχήσων. || 11. malim μὴ; cod. A haec om. usque ad v. δέδοικα. || 12. καὶ καθ. B. || 13. ὁ μείζων 





ea vobis quee essent ad amicitiam nostram suaserit. Sit 


igitur Atheniensibus dignitas qua cluebat, neque ex me : 


quicquam dubium formidaverint, cujus hac est vel maxima 
summa sententie, ut cum mihi adversum barbaros pro 
libertate communi bellum et inimicitias elegerim, eam 
prescipue urbem Atheniensium tuear, qua theatrum quod- 
dam et communis curia videatur esse Grzecize universe. » 

. VI. Cum in hanc sententiam Alexander Atheniensibus 
respondisset , collecto exercitu Lacedaemona proficiscitur. 
jd enim sibi vel opportunissimum tempus Lacedzmonii 
adrogabant, quo virium suarum potentiam demonstrarent in 
Alexandri inimicitias, cnjus concordiam tunc Atheniensium 
eivitas maluisset. Adventanti igitur Alexandro ad urbem 
suam objecta sunt claustra portarum , classemque armis et 
militibus instruxere, quod utrimque terra vel mari formi- 
delosos se fore Alexandro arbitrarentur. 

His rex conpertis, primum ad eos per epistolam loquitur, 
qua moneret uti boni consulerent , eamque gloriam belli- 
cam, quam majores sibi strenue peperissent, nullo turpi 
periculo amitterent solverentque. Etenim si quid eorum 
fortuna in presentibus vacillaret, cunctzv quoque priscarum 
memoris gloriarum una sibi periture viderentur : eventu- 
rumque profecto, ut dum Atheniensibus obstinationem 
suam pergerent ostentare , risui potius inimicis , quam pe- 
rieulo hostibus forent. Igitur oportere eos, navibus dereli- 


- etis armisque depositis , amicitiæ sus potius quam armorum 


capere experimentum. Ceteroqui si quos sententia melior 
indidem non deduxisset , flammis et incendio deponendos. 

Acceptis igitur hisce mandatis non modo flexi Lacedre- 
monii nen sunt, sed confidentius in arma concurrunt. Cepto 
autem atque exercito per biduum prelio non difficile 
Alexandro fuit flammis injectis excidii periculum Laceda- 
moniis ostentare. Quare tunc demum supplices summissi- 
que, ne illud excidium sibi et captivitas perseveraret, 
procedunt. Ad quos rex ait : « Equidem scio, tne integris 
etiam tunc rebus hæc consulere voluisse; at enim vos 
cum post classis vestree urbisque incendia supplicetis, non 
improbo vel serum poenitendi consilium. Sed enim utique 
vos exempla ducebant perinde arma nostra ut Xerxi Persica 
posse propelli. Sat igitur sit quid de utroque diversum 
fortuna senseritis. » Et cum his dictis facessere protinus 
militem suum ab expugnatione urbis Lacedzemonis jubet , 
liberamque eam et ad formam pristine majestatis civibus 
haberi permittit. 

VII. Tunc rebus Gracie sic conpositis, ire in barbaros 
tendit itinere per Ciliciam ordinato. At vero Darius con- 
ductis in unum satrapibus universis et ducibus bellandi 
consilia quzerebat , frequenter admodum recolens, ut se 
opinio super Alexandro» frustrata foret. Quippe illum in- 
crementis bellicse rei audiebat cotidie sublimari, quem 





PSEUDO-CALLISTHENES, LIB. il, 7, 8. 


ΚΕΦ. Η΄. 


Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος διοδεύσας διὰ Κιλικίας ἦλθεν ἐπὶ 
τὸν ἐν αὐτῇ ποταμὸν τὸν λεγόμενον Κύδνον (1): καθαρὸν 
δὲ τὸ ὕδωρ (2) ἐστὶ, καὶ ἰδὼν ὁ ᾿Αλέξανδρος ἐπεθύμησε 
λούσασθαι ἐν αὐτῷ. Καὶ ἀποδυσάμενος ἐνήλλατο᾽ 
ψυχροῦ δὲ ὄντος σφόδρα τοῦ ὕδατος, οὐκ (5) ἐγένετο 
αὐτῷ σωτήριον" εὐθὺς γὰρ (4) ἤλγησε τὴν κεφαλὴν καὶ 
πάντα τὰ ἐντὸς αὐτοῦ, xal χαλεπῶς διέχειτο(ν). Οἱ δὲ 
Μακεδόνες, καταχειµένου τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ ἀλγοῦν- 
τος, αὐτοὶ ἐνόσουν καὶ ἐδεινοπάθουν (6) τὰς ψυχὰς, yh- 
πως ἐπιγνοὺς Δαρεῖος τὴν νόσον ᾿Αλεξάνδρου ἐπέλθη 
αὗτοῖς' οὕτως µία ψ.χὴ ᾿Αλεξάνδρου τοσαύτας ψυχὰς 
τῶν στρατοπέδων ἔθραυσε. Καὶ δή τις Φίλιππος 
ὀνόματι, φίλτατος Ἀλεξάνδρῳ (7) ἰατρὸς τυγχάνων, ève- 
τείλατο τῷ Ἀλεξάνδρῳ δοῦναι καταπότιον, καὶ ἀπαλ- 
λάξαι αὐτὸν τῆς νόσου ἐπηγγείλατο (8). “O δὲ Ἀλέξαν- 
δρος πρόθυμος (9) ἐγένετο τοῦ δέξασθαι" καὶ 6 Φίλιππος 
πὐτρέπιζε τὸ φάρμαχον. ᾿Επιστολὴ δὲ ἐδόθη τῷ 
᾿Αλεξάνδρῳ πεμφθεῖσα (10) ὑπὸ Παρμενίωνος στρατη- 
γοῦ Mir Le Ἀλεξάνδρου τοῦ βασιλέως, ὡς ὅτι Δα- 
ρεῖος εἶπε Φιλίππῳ τῷ ἰατρῷ, ἵνα σκέπῃ εὖχει- 
ρίαν (11) φαρμάχῳ ἀναιρῆσαι ᾿Αλέξανδρον (12), ἐπα γ- 
γειλάμενος δοῦναι αὐτῷ τὴν ἰδίαν ἀδελφὴν Δαδιφάρ- 
ταν (13) πρὸς γάμον χαὶ χοινωνὸν ποιῆσαι αὐτὸν τῆς 
βασιλείας αὐτοῦ, xai ὑπέχετο Φίλιππος ποιῆσαι * 
« φύλασσε οὖν σεαυτὸν, βασιλεῦ, ἀπὸ Φιλίππου. » Ὁ 
δὲ ᾿Αλέξανδρος ἀναγνοὺς τὴν ἐπιστολὴν oüx ἐταράχθη" 
δει γὰρ τὴν γνώμην Φιλίππου οἷα ἦν πρὸς αὐτόν. 


65 
"Εθετο οὖν τὴν ἐπιστολὴν πρὸς τῇ κεφαλῇ αὑτοῦ. Προσ- 
ελθὼν δὲ Φίλιππος 6 ἰατρὸς ἐπέδωχα τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ 
τῷ βασιλεῖ τὴν κύλικα τοῦ φαρμάχου εἰπών « Mie, 
δέσποτα βασιλεῦ, xal (14) ἀπαλλάσση τῆς νόσου. » 
Λαθὼν δὲ Αλέξανδρος (16) τὴν χύλικα καὶ κρατήσας 
τῇ δεξιᾷ χειρὶ, ἔθλεπεν ἐπὶ πολὺ τῷ Φιλίππῳ, xat εἶπεν 
αὐτῷ « Φίλιππε, πῶς σοι ἐμαυτὸν πιστεύσω ; O δὲ 
Φίλιππος: « Mis, βασιλεῦ, xat μηδὲν εὐλαθηθῆς- ἀνέγ- 
Χλητόν ἐστι τὸ φάρμακον. » “O δὲ ᾿Αλέξανδρος εἶπεν: 
a Ἰδοὺ πίνω. » xat εὐθέως ἔπιε, καὶ μετὰ τὸ πιεῖν τότε 
δ᾽ ἔδωκεν (16) αὐτῷ τὴν ἐπιστολήν. “O δὲ Φίλιππος 
ἀναγνοὺς xa0” ἑαυτὸν εἶπεν a ᾿Αλέξανδρε Basi, 
οὐχ ὅμοιον εὑρήσεις µε τοῖς γεγραμμένοις. » Περισω- 
θεὶς (17) δὲ ᾿Αλέξανδρος τῆς νόσου περιεπλάκη τῷ Dı- 
λίππῳ (18) καὶ εἶπεν αὐτῷ - « Ἔμαθες ποίαν γνώμην 
ἔχω πρός σε, Φίλιππε (19)* πρότερον γὰρ τὴν ἐπιστο- 
Ady εἴληφα τοῦ φαρμάκου, καὶ τότε ἔπιον τὸ φάρμαχον 
πιστεύσας (30) ἐμαυτὸν τῷ ὀνόματί σου" ἤδειν γὰρ ὅτι 
Φίλιππος κατὰ ᾿Αλεξάνδρου οὐδὲν χαλεπὸν ἐθουλεύ-- 
σατο. » “O δὲ Φίλιππος εἶπε: a Δέσποτα βασιλεῦ, 
νῦν κόλαζε τὸν πέμψαντά σοι τὴν ἐπιστολὴν Παρμε- 
νίωνα ἀξίως“ αὐτὸς γὰρ πολλάχις πεῖσαι ἐζήτησε pap- 
μάκῳ ἀναιρῆσαί σε, ἐφ᾽ $ λάθῃ (21) τὴν ἀδελφὴν 
Δαρείου Δαδιφάρταν (23) πρὸς γάμον ' xal ἀρνησαμέ- 
νου µου, ἴδε οἵῳ γαλεπῷ µε παρέθετο (23) παρά σοι 
θανάτῳ. » Καὶ ταῦτα ἐξετάσας Ἀλέξανδρος καὶ εὑρὼν 
ἀναίτιον Φίλιππον, τὸν Παρμενίωνα διαδέχεται καὶ 
χολάζει (24). 


Cap. VIT. Ὠκεανὸν AB; om. C. || 2. κατάρρουν καὶ διαυγέστατον A. || 3. οὐχ... σωτήριον C. xal ἐγεν. a. θανάσιμον B. | 
4. εὐθὺς γὰρ addidi e cod A. || 5. ἔθετο B. ἔκειτο C. || 6. K. ἐδεινοπ. addidi ex C. || 7. φιλτ. Αλ. add. ex A. || 8. inny. add. 
ex A. || 9. sic C. ὑπεύθυνος B. ἕτοιμος A. || 10. πεμφθ.. Αλεξάνδρου excid. in B; addidi ex C , nisi quod ibi est Ilapueviov 
τινος pro Παρμενίωνος. || 11. εὐκαίρως B. ἵνα δῶ εὐκαιρίαν papu. ἀνελεῖν σε C ; ἵνα ἐὰν λάθῃ εὐχαιρίαν, papp. ἀνέλη Ἀλέξαν- 
δρον. [| 12. Ἀλέξ. add. ex A. || 13. Aad. add. ex A et C, ubi scribitur Δαδηφάρταν. || 14. καὶ μηδὲν εὐλαθηθεὶς, ἀνέχθητον (sic) 
εἴη τὸ φάρμαχον καὶ ἀπαλλάσση τ. v. C. || 15. λαθ. δὲ Ἀλέξ. εἶπεν * ἰδοὺ΄πίνω καὶ εὐθέως ἔπιε C. || 16. ἐπέδωχεν BC. |] 17. sic 
A. ἀνασωθεὶς C. ἐπιρρωσθεὶς B. || 18. τὸν Φ. B. || 19. φιλίας add. C. || 20. πιστεύσας τοῖς λόγοις σοῦ καὶ ἐμαντὸν ἐχδώσας τῷ 
ὀνόματί σου 6. || 21. λάθοιµι C. || 22. Δαδιφάντα B. || 23. ἐνέθετο C. omisso οἵῳ || 24. καὶ κολάζ. efl. C; διαδέχεται x. om. A. 





dem admodum regiis, et adstipulabantur etiam plerique 
pr)esentes, nisi quod eis unum esse præ ceteris viribus penes 
Grecos constabat , quod plus prudentia mentis quam va- 
lentia corporum possit. Ergo secundum hoc Darius jubet 
omnem undique armatam multitudinem convenire. 

VIII. Alexander vero iter per Cil'ciam agens, cum mul- 
tum spatii sub estivo sole armis onustus pedibus exegisset, 
forte Cydnum haud cuiquam secundum flumen vel magni- 
tudine vel perspicui agminis nimio rigore cum ponte trans- 
fret , delectatus ejus evidentia pariter et magnitudine, una 
cum armis precipitat ponte ac natabundus exit. Sed id 
factum etiamsi ejus ad testimonium fortitudinis plurimum 
contulit , valitudinem tamen discriminosius vicerat. Quippe 
calente etiam tunc et sudante corpore incidens aquo illius 
vehementiam vel rigorem, tantam nervis injuriam perni- 
clemque tradiderat, ut undique protinus doloribus con- 





currentibus morbi causa contracta vix expiabilis videretur. 
Quare cum tempus plurimum laberetur, neque medenti- 
bus sedulo curatio illa pareret, Philippus quidam nomine 
sciens artis ejusdem et sedulitate acceptissimus regi confi- 
cit (*) poculum quod diceret Tecundaturum [ei plurimum 
profuturum. Vatic.). Id cum die statuto Alexander hau- 
sturus foret , forte Parmenion quidam e ducibus regis, enim 
infestus Philippo medico, hujusmodi sententie Alexandro 
litteras mittit, quibus Philippum hunc clandestina tractasso 
cum Dario consilia commoneret, uti per poculum saluti 
Alexandri insidiaretur ; ejus rei mercedem Philippo fore, ut 
sororem Darli partemque regni cum Dario pepigisset ; boni 
igitur consuleret rex et ab illa curationis spe temperaret. 
Suspectans Alexander proinde ut res erat, epistolam qui- 
dem intrepidus vultu et animo ad caput lectuli protinus 
ponit. Accepto autem poculo, cum id jam haustui admo- 


` (*} Inde ab hoc loco codex Ambrosianus magnam habet sedecim paginarum lacunam, quam Majus e codice Vaticano, nose cod, 


Reg. 4890 supplevimus. 





PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. II, 9, 10. 


ἐπάνω τοῦ Τίγρεως (12) ποταμοῦ. Luvébaddov δὲ ἅλ- 
λήλοις εἷς πόλεμον, καὶ ἀμφότερα τὰ στρατεύματα (13) 
γενναίως ἐπολέμουν πρὸς ἀλλήλους. Καί τις τῶν Περ: 
σῶν ὄπισθεν ᾿Αλεξάνδρου ἐλθὼν καὶ ἀναλαθὼν Maxe- 
δονικὸν ὅπλον, ὡς σύμμαχος Μακεδόνων γενόμενος. 
κατήνεγχεν τὸ ξίφος (14) κατὰ τῆς χεφαλῆς Ἀλεξάνδρου 
καὶ ἔθρανσεν αὐτοῦ τὴν χορυφήν (15). Εὐθέως δὲ oud- 
ληφθεὶς ὑπὸ τῶν στρατοπέδων ᾿Αλεξάνδρου παρίσταται 
αὐτῷ δέσμιος.: “O δὲ ᾿Αλέξανδρος νομίσας αὐτὸν Ma- 
χεδόνα εἶναι, λέγει αὐτῷ.» Ὦ γενναῖε, τί σοι ἔδοξε 
τοῦτο ποιῆσαι » “O δὲ εἶπεν αὐτῷ" « Ὦ βασιλεῦ ᾿Αλέ- 
ξανδρε, μὴ πλανήση σε τὰ Μακεδονικὰ ὅπλα µου’ ἐγὼ 
γὰρ Πέρσης εἰμὶ, Δαρείου σατράπης- καὶ προσελθὼν 
Δαρείῳ εἶπον αὐτῷ - a Edy σοι χοµίσω ᾿Αλεξάνδρου τὴν 
κεφαλὴν, τίμοι χαρίζει ; » Αὐτὸς δὲ ἐπηγγείλατό μοι χώ- 
pav βασιλείας (16) καὶ τὴν θυγατέρα αὐτοῦ πρὸς γάμον. 
᾿Εγὼ οὖν παραγενόμενος πρός σε ἀναλαθόμενος σχῆμα 
Μακεδονικὸν, ὃ ἤλπιζον οὐκ ἐπέτυχον (17). » ᾿Αχούσας 
δὲ ταῦτα Ἀλέξανδρος ματαπεμψάμενος ὅλον τὸ στρατό- 
πεδον αὐτοῦ, θεωρούντων πάντων, τοῦτον ἀπέλυσεν * 
εἶπε δὲ πρὸς τὸν ἴδιον στρατόν: « Ἄνδρες Μακεδόνες, 
τοιούτους δεῖ στρατιώτας εἶναι (18). 


65 
ΚΕΦ. T. 


Λειφθέντες δὲ of βάρθαροι τῇ ἐπιχρεία τῶν σιτίων 
ἀποστραφὴν (1) ἐποίησαν εἰς τὴν Βακτριανὴν χώραν. 
“O δὲ ᾿Αλέξανδρος ἐπέμεινεν ἐχεῖ κρατήσας ὅλον τὸν 
τόπον. “Ἕτερος δὲ σατράπης Δαρείου προσελθὼν Ἆλε- 
ξάνδρῳ εἶπεν. « ᾿Εγὼ σατράπης Δαρείου εἰμὶ καὶ pe- 
γάλα αὐτῷ χατώρθωσα πράγματα ἐν πολέμῳ, καὶ οὐκ 
πὐχαριστήθην παρ᾽ αὐτοῦ) δός μοι οὖν μυρίους στρα- 
τιώτας ἐνόπλους , καὶ δίδωμί σοι τὸν ἐμὸν βασιλέα Δα- 
ρεῖον (2). » Eine δὲ αὐτῷ ᾿Αλέξανδρος: ε Πορεύου 
xal βοήθει τῷ ἑαυτοῦ βασιλεῖ" οὗ γὰρ πιστεύω σοι τοὺς 
ἀλλοτρίους, τῷ προδιδόντι τοὺς ἰδίους. Ἔγραψαν οὖν 
οἵ ἐν ἐκείνῳ τῷ τόπῳ σατράπαι (9) Δαρείῳ περὶ Ade- 
ξάνδρου οὕτως" 

« Δαρείῳ μεγάλῳ βασιλεῖ χαίρειν. Καὶ πρότερον 
μὲν ἐν σπουδῇ φανεράν σοι ἐποιήσαμεν τὴν Ἀλεξάνδρου 
ἐπίθασιν τὴν γενομένην τῷ ἔθνει ἡμῶν, xal νῦν σοι nd- 
λιν φανερὸν ποιοῦμεν, πεφαγκέναι (4) αὐτόν χαὶ πολιορ- 
χεῖν τὴν χώραν ἡμῶν" καὶ ἀνεῖλεν ἐξ ἡμῶν πλείστους, 
χαὶ ἡμεῖς δὲ αὐτοὶ κινδυνεύομεν (5) τοῦ ἀπολέσθαι. 
Τάχυνον οὖν μετὰ δυνάμεως πολλῆς τοῦ προφθάσαι αὖ- 
τὸν xol μὴ συγχωρῆσαι αὐτῷ ἐπελθεῖν σοι. δυναμικὸν 
γὰρ καὶ πλεῖστόν ἐστι τὸ Μακεδονικὸν στράτευμα καὶ 
κατισχύει ἡμῶν. "Eppwoo. » 


τάγματα Ο. || 14. τὸ ξ. add. ex A. || 15. χεφαλὴν Β. || 16. χώρας βασιλικὰς A. || 17. ἐγὼ οὖν παραγενόμενος πρός σε ἀνέλα- 

δον σχῆμα M., ἵνα μὴ (por cod.) ἀποτύχω᾽ τανῦν δὲ μὴ ἐπιτυχὼν τοῦ σκοποῦ, ἵσταμαι δέσμιος ἐνώπιόν σου C ; om. hac 
A. || 18.sic A; στρ. πρὸς πόλεμον B; στρατ. εἶναι πρὸς πόλεμον τολμηρούς C. 

Cap. X. 1. συστροφὴν A C. || 2. τοὺς ἡμετέρους στρατιώτας xal σατράπας xai αὑτὸν τὸν Δαρεῖον A. Ἱ 3. ἔγρ. δὲ οἱ ἀπ᾿ 

ἐκείνων τόπων σατράπαι τῷ Δαρείῳ * « Ὑδάσπης καὶ Σπιγχθὴρ θεῷ μεγάλῳ Δαρείῳ χαίρειν A. || 4. πεφθαχένοι C; cod. A sic: 

σοι τὸ πρότερον δηλοῦντες Ἀλεξάνδρου ἐπίτασιν γενομένην, καὶ νῦν σοι φανερὸν ποιοῦμεν φθάσαντα αὐτὸν ἐπὶ τὸν 

τόπον καὶ πολιορκεῖν τὴν χώραν xai ἀναιρηχέναι ἡμᾶς πλείστους ᾿ ἡμεῖς δὲ αὐτοὶ χινδυνεύομεν σφόδρα. || 5. κινδυνεύοντες B. | 





Sed enim cum omnis Darii exercitus propter Tigridis al- 
veum locatus adventum Macedonum exspectaret , nec cun- 
ctabundus Alexander acie instructa sese hostibus obtulisset, 
opto conflictu ferventique re bellica unus e Persis armis 
Macedonicis indutus , evitata hoc astu dinoscentia , propter 
similitudinem scilicet munimenti , a tergo Alexandrum ense 
infesto adoritur ac ferit. Sed ictus propter galez fortitu- 
dinem frustra babitus dissiluit, et comprehendendum pro- 
tinus virum satellitcs properantes regi offerunt. A quo 
cum Alexander requisisset causas ausi hujus, « Primum, 
inquit, Alexander, nec te clam sit, non ego ex numero 
tuo sum, enim vestratibus armis Persa vestitus. Ve- 
rum cum satrapes sim, dignitatem ejusmodi glorie apud 
Darium premium pactus sum, ut si interfecto te tante rei 
compendium procurassem , cum regni parte filiam quoque 
regis ad conjugium promererer. Que profecto haud dubie 
forent , ( ferent Vat. ), ni tecum fortuna potius quam me- 
cum stetisset. » His auditis Alexander multis suorum præ- 
sentibus iterare eum jubet sermonem promissi et audacia, 
laudatum denique fidei ac fortitudinis ad suos ire jubet , 
quod exemplo strenui utilisque preecepti apud milites suos 
id esse vellet, si pari fide in se quoque sui satellites uterentur. 

X. Sed hoc cuidem die inclinatione tantum leviter pro 


PSEUDO-CALLISTIENES 


Macedonum partibus ostentata , uterque exercitus ad castra 
discedit. Cumque reficiendo corpori ciboque capiendo essent, 
rursus alius satrapa Alexandro se oflert cum dignitatis qui- 
dem illius professione , sed qui diceret se multa magnaque 
rei bellicae opera pro Dario gessisse, enimvero sibi haud 
parem gratiam repensatam. Siigitur sese susciperet, fore 
sibi admodum facile, ut cum decem millibus reliqua Darii 
satrapas incursaret et caperet, una etiam ipsum Dariuin 
facile comprehensurus. Ad hec Alexander reverti homj- 
nem, et si quid valeret, auxiliari regi suo mandat. « Qua 
enim, inquit , spe alienos tihi milites tuto commiserim cives 
tuos propriosque prodenti? » 

Id tamen temporis etiamtum res, absente rege Dario, per 
ejus satrapas agebantur. Hystaspes denique et Spinter 
( Spinther ) scribunt regi : jam pridem quidem se super Ale- 
xandri exercitu ea quae compererant nuntiasse, enimvero 
nunc longe auctioribus viribus invasisse partem Persici 
regni, pluribusque interfectis et captis, non sine periculo 
ac discrimine sese vexare; oportere igitur se quam pri- 
mum una cum omni exercitu ad confligendum Alexandro 
praesto esse. 

His litteris Darius acceptis ipse quoque ad Alexandrum 
scribit in hanc sententiam : « Video tibi laboratum ne qu'd 

37 


66 


Λαθὼν δὲ Ἀχρεῖος xat ἀναγνοὺς τὰ γράμματα αὐτῶν 
πέμπει ἐπιστολὴν Ἀλεξάνδρῳ περιέγουσαν οὕτος' a Ax- 
ρεῖος (6) βασιλεὺς Ἀλεξάνδρῳ. ['Έγρανας ἡμῖν (7) ἐπι- 
στολὴν ú ὑπερήφανον, δι᾽ ἧς ἡμᾶς ἐπιζητεῖς. ** "Ev τύχη 
οὐχ οὕτως ἤδη ἕξεις ἃ ἂν τὴν ἄγκυραν, ὥστε οὖν ἀπ᾽ ἆνα- 
τολῶν θεοὺς εἰς δύσμας χατοιχεῖν.] ** Μαρτύρομαι δέ 

t ** dp οἷς ue εἰργάσω " τὴν [γὰρ] μητέρα µου εἰς 
δεοὺς πεπορεῦσθαι (9) ἡγοῦμαι. γυναῖκα δὲ μὴ ἐσχηχέ- 
vat, μηδὲ τέχνα µου γεγεννῆσθαι" ἐγὼ δὲ οὐ παύσομαι 
τὴν ὕθριν µου ἐχδικῶν (9)° ἐγράφη γάρ μοι ὅτι δικαίως 
xai εὐσεθῶς διέθου (to) πρὸς τοὺς ἐμούς. εἰ ἄρα καὶ ôt- 
χαίως ἐποίεις καὶ τὰ πρὸς ἐμὲ δίκαια ἐφύλαξας, (1 1) ἔξεστί 
σοι λοιπὸν (13) τῶν ἐμῶν μὴ φείδεσθαι" καχούχει δὲ aù- 
τὰς xal τιμώρει (13)’ πολεμίων γὰρ τέχνα τυγχάνουσιν" 
οὔτε γὰρ εὐεργετῶν αὐτὰς ἕξεις µε φίλον, οὔτε καχοποιῶν 
αὐτὰς ἐχθρόν" [ἐν γὰρ (11) τῷ αὐτῷ κεῖται μοι ἀμφό- 
τερα. ᾿Εσχάτην οὖν ἀπόκρισιν δήλωσον, ἵνα ἴδωμεν. ]» 
Δεζάιενος δὲ Ἀλέξανδρος καὶ ἀναγνοὺς τὰ t γράμματα 
Δαρείου ἐμειδίασε καὶ ἀντέγραψεν αὐτῷ ταῦτα) « Adé- 
ξανδρος ὁ βασιλεὺς Δαρείῳ χαίρειν. T ἂς χενάς (15) σου 
ἀπονοίας καὶ φλυάρους καὶ ματαίας δμιλίας οἱ θεοὶ ἐμίση- 
σαν μέχρι τέλους. Καὶ οὐ παύστ ἔτι βλασφημῶν xal χενὰ 
16) ὑπονοῶν: οὐ γὰρ φο6ούμενός σε τετίµηχα τούς ποτε 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. B, v, ια, (6, υγ. 


σοὺς (17), οὔτε ἐλπίζων ἐλθεῖν σε (18) εἰς διαλλαγὴν πρὸς 
ἐαὲ, ἵνα παραγενόμενος εὐχαριστήσης ἡμῖν. Μὴ καραχι- 
vou ( 19) οὗ οὖν πρὸς ἡμᾶς». οὗ γὰρ ἄξιόν ἐστι τὸ ἐμὸν διάδημα 
τοῦ σοῦ διαδήματος" οὐ μὴν χωλύσης τὸν πρὸς ἅπαντάς 
μου εὐσέθειαν (20), ἀλλὰ xal περισσότερον (21) πρὸς τούς 
ποτε σοὺς ἐνδείζομαι ἀγαθὴν γνώμην; Ἐσχάτην οὖν ox 
ἐπιστολὴν γράφω ταύτην ($2) γνησίως ἔχων πρός σε. » 
ΚΕΦ. IA’. 


Καὶ ταῦτα γράψας Δαρείῳ Ἀλέξανδρος ἕτοιμος. τέ- 
γονε πρὸς πόλεμον, xol ἔγραψε τοῖς σατράπαις αὑτοῦ 
πᾶσιν οὕτως" 

a Βασιλεὺς ᾿Αλέξανδρος σατράπαις πᾶσι τοῖς ὕπητε- 

ταγµένοις μοι Φρυγίας (1) καὶ Καππαδοκίας, Παφλαγο- 
n Ἄραθίας καὶ πᾶσι τοῖς ἄλλοις χαίρειν. Βούλομαι 
ὑμᾶς χιτόννας κατασχευάσαι πλήθους πολλοῦ xat στεῖλαι 
ἠαῖν ἐν Ἀντιοχείᾳ τῆς Συρίας τὰς δὲ ὁπλοϑήκας ἃς 
ἐσκευάσατε, ἀποστείλατε uiv: διατεταγμέναι γάρ ein 
κάμηλοι τρισχίλιοι ἀπὸ τοῦ Εὐφράτου ποταμοῦ μέχρις 
Αντιοχείας τῆς Συρίας πρὸς τὸ διαχονεῖν καθὼς προσε- 
τάξαμεν, ἵνα ἀκαθυστέρητον τὴν ὑπουργίαν εὕρωμεν. 
Ἔν σπουδῇ οὖν (4) παραγίνεσθε πρὸς ἡμᾶς. » 

"Eypayav (1) δὲ καὶ οἱ σατράπαι Δαρείῳ οὕτως « åa- 


6. Δ. B. A. om. C. || 7. Initiam hujus epistolz in Graecis misere truncatum esse ostendunt latina. Quae uncis inclusi, ad- 


dita sunt ex cod. A. || 8. πορεύεσθαι BC. || 9. ἐπεκδικῶν A. ἐκζητῶν BC. || 10. διετέθης BC. 


[| 11. addit A : : τοὺς ἰσοθέους τιμὰς 


ἀπονέμων τοῖς ἐμοῖς || 12. sic A; ἔστι δέ σοι τῶν B. | 13. αὐτὰς τιμωρίαις C. || 14. Inclusa addidi ex A. || t3. χενὰς φλυαρία: 
σου καὶ ἀπονοίας ματαίας τε μανίας A. Qua sequuntur, xai ματαίας ἔτι, om. B. || 16. où παύῃ βλασφημιῶν καὶ χακὰ ox. C. ] 
17. sic C; τοὺς ὑπὸ σὲ νἱοὺς B τοὺς σοὺς υἱοὺς A. || 18. ἐλϑεῖν εἰς δ. πρός σε BC; cod. A ita : οὐδὲ ἐλπίζων ἐλεύσεσθαί σε ixo- 
λάκευσα , (vx παραγενόμενος suy. ἡμῖν (ἡμᾶς cod. ) || 19. παραίνον B ; mox δόγμα pro διάδημα cod A. N 20 ἀρετὴν xai cis. 
C. [| 21. περισσοτέρως B. — αν C; cod. A manca hac : οὗ μὴν τῆς περὶ πάντας εὐσεθείας µου χαὶ τοὺς σοὺς 
καλέσας ἐξ οὐρανοῦ εἰς τὸ ἔδαφος πεπτωκότας. ᾿Εσχάτην οὖν σοι ἐπιστολὴν γράφω. Εὐκοπώτερον εἶναι (ἐστιν )) ἄλλος (δαλοις7) 
‚ps πολεμεῖν σοι ἡ πλησίον ἔχειν πρός σφ. Καὶ πέμψας ἔτοιμος ἐγένετο. [| 22. µόνον yv. ἔχω C. 

Cap. XI. 1. Συρίας [καὶ] Κιλικίας A. || 2. Evanouch οὖν καὶ διὰ πόλεμον Δαρείου παραγίνεσθε x. ἡ. C. [| 3. οἱ δὲ σατράπαι 





omnium faceres quod tibi apud nos veniam polliceretur. 
ita et arrogans litleris, elatas ac audax in hac eadem teme- 
ritate extitisti, ut quidvis horum ad animum meum ve- 
nerit excitare me potius ad ultionem quam ad misericor- 
diam queat flectere. Non igitur adco pertzsos deos 
regni mei et orientis sui esse sedis existimo, ut ad occidua 
tecum pariter migraturisint. Quos ego festes facio juro- 
que ultioni mes debitze non defuturos. An tu pntas 
servire te mihi artifici isto obsequio , quod matri conjugive 
ac liberis meis clemens es? Equidem puto matrem mihi in 
deos abisse, filius vero ne susceptos quidem habeo, nec con- 
jugem habuisse. Quin magis omnia hec ferro et vindicta 
prosecuturus sum. Quippe si faceres ac velles eorum ali- 
quid, quod iracundise mex mederi potuis:et , ipse ad me 
supplex venires ac poenitens ; foret enim, ut vertente ad ve- 
niam animo his te honoribus prosequeremur, quibus te 
diis equantum (a@quandum 1.) esse gratularere. Quod 
si non facias, sane sxevias, quantum libuerit, in meos. 
Neque enim mater aut conjux neque liberi habiti clementius 
ad mansuetudinem me pravenerint. Habes igitur mandata 
hsec atque suprema ; respondeto quod voles , alterumque 
optato vel expectato , id est veniam mali an penam. » 


Hac cum letior Alexander audisset suisque legisset , ipse 
quoque respondit, non minus sibi pertzesas esse vaniloquen- 
tias et jactantias barbari quam sperare illum diis quoque 
infestis hæc dicere, quippe qui timens et metu percitus 
constantiain verbis inconsultioribus fingeret , verum ageret 
rem timentis. Quod ergo affectus ejus eorumque reverentiam 
spectet, non Dario illud, sed communi humanitati praestare. 
Se tamen protinus ad ipsum esse venturum, modo si adven- 
tus ille ceteris Persis placeret , quibus ntique praeterita ex- 
perimenta displiceant ; quare a se quoque supremas litteras 
datas , cetera vero manu esse complenda. 

XI. Hic uterque exercitus bello paratur. Quem Alexan- 
der cum plurimum conscripsisset, satrapis Phrygia vel 
Cappadocize Ciliciamque aut Paphlagoniam vel Arabiam 
obtinentibus vestium militarium protinus ad competentem 
militantium numerum et armorum quam maximum nume- 
rum jubet ; in quos usus tria millia camelorum apad Syriam 
agi mandaverit, ne quid eorum qua usui forent belli com- 
modo moraretur. 

Eodem sane tempore Darii duces multas ejusmodi litte- 
ras misitavere, quibus fatigare sese multosque admodum 


* optimatium interemptos , quosdam etiam ad Alexandrum 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB II, 10, t1, 12, 13. 67 


ρείῳ μεγάλῳ βασιλεῖ χαίρειν (4). Εὐλαθῶς ἔχομεν 
τοιαῦτα γράφειν σοι, ἀναγκαζόμεθα δὲ ὑπὸ τῶν πρα- 
γμάτων (6). Γίγνωσκε, βασιλεῦ, ὅτι 6 ἡγούμενος 
Μαχεδόνων Ἀλέξανδρος δύο ἡμῶν τῶν μεγιστάνων re- 
φόνηκε, τινὲς δὲ τῶν μεγιστάνων διέθησαν πρὸς 'AM- 
ξανδρον σὺν ταῖς παλλακαῖς, » Γνοὺς δὲ ταῦτα Δαρεῖος 
γράφει τοῖς ἔγγιστα στρατηγοῖς ἦτοι σατράπαις αὐτοῦ, 
γενέσθαι ἑτοίμους καὶ παρεμθολὴν τιθέναι. Ἔγραψεν 
δὲ καὶ τοῖς ἔγγιστα βασιλεῦσιν οὕτως" a Δαρεῖος Bacı- 
λεὺς βασιλέων τοῖς ἐμοὶ πεφιλημένοις βασιλεῦσι (6) χαί- 
ρειν. Ὡς μέλλοντες ἡμῶν ἱδρῶτα ἀπομάξασθαι, ἀγωνί- 
σασθαι μέλλομεν πρὸς ταλαίπωρόν τι ἔθνος Μακεδονι- 
xóv (7). » Προσέταξε δὲ καὶ τῷ Περσικῷ στρατοπέδῳ 
ἑτοίμους εἶναι (6). ΄Εγραψε δὲ xal Πώρῳ τῷ βασιλεῖ 


τῶν συµφερόντων, κωλυόμενος δὲ ὑπὸ τῆς συνεχούστς 
µε σωματικῆς νόσου. Εὐθύμως οὖν δίχγε ὡς ἡμῶν 
συαπαρόντων σοι καὶ μὴ δυνχμένων στέγειν τὴν ὕθριν 
ταύξην. Πρὸς ὃ οὖν βούλει γράψον ἡμῖν" σοὶ γὰρ (3) 
παρακείσονται αἱ ὑπ᾽ ἐμὲ δυνάμεις πᾶσαι, xat τὰ Top- 
ρωτέρω ὑπακούσονται ἔθνη. "Eppwoo. » Μαθοῦσα δὲ 
ταῦτα Á μήτηρ Δαρείου διεπέμψατο Δαρείῳ κρυφίως 
γράψασα οὕτως: « Δαρείῳ βασιλεῖ τῷ ἐμῷ τέκνῳ yal- 
pew (4). Ἀχούω σε συναθροίζοντα ἔθνη καὶ βουλόμενον 
ἕτερον πόλεμον συνάψαι πρὸς Ἀλέξανδρον" μὴ οὖν τα- 
ράξης (κ), τέκνον. τὴν οἰκουμένην" τὸ γὰρ μέλλον ἆδηλόν 
ἐστιν" ἔασον οὖν τὰς ἐλπίδας ἐπὶ τὸ χρεῖττον, xal μὴ 
ἐν ἀποτόμῳ (e) χρησάμενος ἀμφιθόλως (7) τοῦ ζῆν 
στερηθῆς' ἡμεῖς γάρ ἐσμεν ἐν μεγίστη τιμῇ παρὰ Ahe- 


τῶν ᾿Ινδῶν, δεόμενος βοηθείας τυχεῖν παρ᾽ αὐτοῦ (s). | ξάνδρῳ βασιλεῖ, xal οὐχ ὡς πολεμίου μητέρα ἔσχε 
µε (8), ἀλλὰ ἐν μεγάλη δορυφορίᾳ , ὅθεν ἐλπίζω εἰς συν- 
θήκας καλὰς ἡμᾶς ἐλεύσεσθαι. » 

Ἀναγνοὺς δὲ τὰ γράμματα Δαρεῖος ἐδάχρυσεν ἆνα- 
μιμνησκόμενος τῆς ἑαυτοῦ συγγενείας" ἅμα δὲ ἐταράσ- 


ΚΕΦ. 1B’. 


Δεξάμενος δὲ Πῶρος 6 βασιλεὺς τὰ γράμματα Δα- 
ρείου χαὶ ἀναγνοὺς τὰς συμφορὰς τὰς γενομένας αὐτῷ 
ἐλυπήθη (1), καὶ ἀντιγράφει αὐτῷ οὕτως. « Πῶρος βασι- σετο καὶ ἔνευε πρὸς πόλεμον (o). - 
λεὺς Ἰνδῶν βασιλεῖ Περσῶν Δαρείῳ χαίρειν. ᾿Αναγνοὺς Y κεφ. Ir. 
τὰ γεγραμμένα ἡμῖν ὑπό σου ἐλυπήθην σφάδρα, καὶ Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος (1) ἔχων δύναμιν πολλὴν παρα- 
ἀπορῶ θέλων μὲν (2) συντυχεῖν xal βουλεύσασθαι περὶ | γίνεται ἐν τῇ Περσική χώρα. Τὰ οὖν τείχη τῆς 


Ἀλεξάνδρου ἐποίησαν ὡς προσέταξεν αὐτοῖς. ἔγραψαν δὲ καὶ οἱ σ. C. || 4. Δαρείῳ.. χαίρειν excid. in B. In cod. A : γράφει δὲ 
καὶ σατράπης Δαρείῳ περὶ τῶν ἐνεστώτων" « Οἰμητάδης Δαρείῳ θεῷ χαίρειν. || 5. Pergit A : Αὐτὸς γὰρ τετρχνμάτισμαι- δύο 
μεγιστᾶνοι ἄλοντο * Κωμάρξης δὲ τραυματιαῖος γενόμενος ἀνεχώρησεν εἰς τὸ ἴδιον σκήνωμα, Νανίας δὲ καὶ οἱ ὑπ᾽ αὐτὸν peyi- 
στᾶνοι διέδησαν κρὸς Ἀλέξανδρον" εἰσοδίας (εἰσόδονς 7) λαθόντες καὶ βασιλικὰ: χωρία παρέδωκαν σὺν ταῖς ἐνούσαις παλλακαῖς 
καὶ Ὀλυμπιάδα τὴν τοῦ Θριδάτου ἀδελφήν ` xal τὰ χωρία ἐνεπύρισαν. » νοὺς δὲ ταῦτα Δαρεῖος ἔγραψεν τῷ ἔγγιστα σατράπῃ 
Πηνγάλῳ (sic) γενέσθαι ἕτοιμον xal παρεμθολὴν θεῖναι || 6. τοῖς... Bas. add. ex C. || 7. πολεμεῖν addunt B. C. || 8. ér. εἶν. 
add. ex Ο; προσέταξεν δὲ xal τοῖς περὶ Κοθάρζην ὁδεύειν καὶ προάγειν. A. || 9. Ipsam epistolam Darii, quam neque A neque 
B habet , serioris hominis fretum , inseruit C , jta pergens : Καὶ ὁ Δαρεῖος εὐθὺς γράφει πρὸς Tlooov βασιλέα ᾿Ινδῶν ἐπιστο- 
Adv περιέχουσαν οὕτως: « Ti ἐν θεοῖς θεῷ μεγάλῳ βασιλεῖ Πώρῳ Δαρεῖος ὁ δυστυχὴς χαίρειν. Τὰ περὶ τῶν ἡμετέρων δυστυχημάτων 
πάντα (cod. καὶ) γράφειν ἀδύνατον" οἶμαι δέ σε τὸν ἐμὸν δεσπότην ἀχηκοέναι τῶν πολλῶν ὀλίγα, ὡς παῖς Maxsdovinds elc ἡμὰς 
ἐπιδὰς ληστρικῶς χαταναγχάζει, xal μεταναστὰς τῶν οἰχείων (γενέσθαι) τὴν δονλιχῆν ἠθετηκὼς τύχην δεσποτικῶς ἡμᾶς διάγει, 
καὶ σκουδάζει διατεθῆναι xai τὴν τῆς ἑώας ἀρχὴν ταῖς δυσμαῖς παραπέμψασθαι. Τοῦτον Ἱ]έρσαι δεδιότες, οὐκ oð’ ὅπως &v- 
τιστῆναι τῇ μάχῃ ov δύνανται. Ἐπὶ τοῦτο δέομαι τῆς σῆς µεγαλειότητος, μὴ ἀνέχεσθαι ταῦτα, ἀλλὰ χεῖρα βοηθείας ἐξαπο- 
ατεΏαι τῷ σῷ δούλῳ" ἔτι δὲ xxl τοῦτο ἅπαξ ὑπεξέλθοις τοῖς Μαχεδόσιν εἰς πόλεμον, ἵνα γνῶσι τὰ xarà θεῶν ὁπλίζεσθαι. 
"Κπίσταμαι γὰρ ἀκαταμάχητον εἶναι τὸ τῶν Ἰνδῶν στῖφος. Ἐπικάμφθητί µου τοῖς γράμμασι, καὶ τὴν ἐκ ψυχῆς αἴτησιν 
πλήρωσον, xal τοὺς κατεπείγοντάς με Μακεδόνας ἀμύνασθαι θέλησον. Σπλαγχνίσθητι ἐπὶ τοῖς ἐμοῖς δυστνχήμασι. "Ερ- 

σο. » . 

Cap. XII. 1. addit C : Καὶ τὴν χεφαλὴν χατασείσας βύθιόν τι xal περιπαθὲς ἐνεστέναξε καὶ δακρύων ὀχετοὺς ἐξ ὀφθα) μῶν 
κατέχεεν ὡς προσδοκῶν καὶ αὐτὸς τοιαῦτα ὑποστῆναι, φη xai (xal En?) - Ὁ τῇ τύχῃ ποτὲ μὲν ἴσα θεοῖς ( ἰσόθεος} ) Δαρεῖος 
νῦν ὑπὸ Μακεδόνων ἐλαύνεται ; » Προσκαλεσάμενος δὲ τοὺς ὑπ᾽ αὐτὸν στρατηγοὺς xal τοπάρχας φησί” « Λαθόντες μεθ᾽ ἑαντῶν 
πεντήχοντα χιλιάδας ἀνδρῶν ἱππέων ἄπιτε τῷ Δαρείῳ εἰς σνμμαχίαν' « "Kav δὲ ᾿Αλέξανδρον καταλάθητε ( Ἀλέξανδρος καταλάθη - 
«at Cod. ), ἐγχραταὶ Μαχεδόνων γενόμενοι, τοῦτον ζῶντα πρὸς ἐμὲ ἀγάγετε, ὅπως ἴδω αὐτόν " ἔφεσις γάρ μοί ἐστιν τοιοῦτον bed- 





transisse nuntiarent. Hac omnia in id Darium excitabant, 
ne quid segnius pratermitteret. Igitur ad Porum quoque 
scribit Darius petitque sibi auxilia plurima. 

XII. Sed Porus valitudine corporis excusata atque in 
tempus dilata petita rescripserat. His compertis Darii ma- 
ter que una cum Alexandro erat, clam litteras facit easque 
ad filium destinat scriptas in hanc sententiam : « Rogodune, 
mater Dario filio salutem dicit. Fama est te coacto exer- 
citu ad prelium tendere , profecto nescientem quod orbis 
quoque vires ad sese venientes rex Alexander facile con- 
tempserit. Nollem igitur, nate mi, incertum futurum a te 


preeoptari prosentibus, cui fortasse sit promptius degere 
te aliquid vel amicitia consultare. Quid enim omnium 
est quod te excitet ad indignationem, cum ipse nos quoque 
quibus fortuna timebatur tristior , honore quo domi nuliius. 
que indigentes agitemus. Boni igitur consules, si de pact'o- 
nibus videris. » His lectis Darius illacrimat ; hoc ipso ta- 
men ad indignationem excitamento utebatur, quod putaret 
indici injuriam viribus suis , si de pactionibus meditaretur. 
XIII. Alexander nihilominus propius jam Persas adierat , 
adeo ut in conspectu eorum etiam muros haberet. Enim- 
vero iestimationem intellectam adventus sui in hunc mo- 


Yi. 


68 ΚΑΛΛΑΙΣΘΕΝΗΣ. B, ty, ιδ. 


πόλεως ὑψηλὰ τυγχάνοντα τοῖς Μακεδόσι δῆλα (2) ἐγέ- | σὺ δὲ αὐτὸς γενοῦ ἄγγελος καὶ πορεύου ἀναλαθὼν τὸ 
vovto. Ἐπινοεῖ οὖν τι (3) 6 φρενήρης Ἀλέξανδρος" τὰ | σχῆμα ὅπερ ἔχειν δεᾶς με. » (9) Ὁ δὲ Ἀλέξανδροςεἶπεν- 
γὰρ ἐκεῖ νεμόμενα ποιμνία τῶν νομῶν ἀποσπάσας xal | « ᾿ΕἘπικίνδυνόν μοί ἐστι βασιλέα ὄντα ἑαυτοῦ ἄγγελον 
de τῶν δένδρων κλάδους ἀποκόψας ἐπέδησεν εἷς τὰ νῶτα | γενέσθαι.» Ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ (10): « Ἀλλὰ ϑεοῦ Bor ood 
-αὐτῶν, καὶ ὄπισθεν τῶν στρατοπέδων ἐδάδιζε τὰ ποιανία, | τυγχάνοντος οὐδὲν βλαθερὸν ἐπακολουθήσει σοι.» Am 
"Συρόμενοι δὲ ἐπὶ τῆς γῆς οἱ χλάδοι ἀπεώθουν τὴν χόνιν | θὼν δὲ τοῦτον τὸν χρησμὸν ᾿Αλέξανδρος ἀνίσταται yai- 
ἣν ἐσάλευον, καὶ ἀνήρχετο 6 κονιορτὸς ἕως Ὀλύμπου (4), | ρων xat μεταδίδωσι τοῖς σατράπαις αὑτοῦ (11). Οἱ δὲ 
-ὥστε τοὺς Πέρσας ἀπὸ τῶν τειχέων δρῶντας ὑπονοεῖν | συνεθουλεύσαντο αὐτῷ τοῦτο μὴ ποιῆσαι. 

πλῆθος ἄμετοον τὸ στρατόπεδον τυγχάνει. ἩΕσπέ- , 

pac (5) δὲ γενομένης ἐκέλευσε δεθῆναι εἰς τὰ χέρατα τῶν ΚΕΦ. IA. 
ποιμνίων δᾶδας xal χηρία, καὶ ταῦτα ἀναφθέναι xal Παραλαθὼν δὲ μεθ᾽ ἑαυτοῦ Εὔμηλον (1) τοὔνομα ca- 
καίειν. Ἠσαν γὰρ πεδινοὶ οἱ τόποι, xal ἦν θεωρού- τράπην, ἄρας μεθ᾽ ἑαυτοῦ τρεῖς ἵππους εὐθέως ὥδευσε, 
μενον τὸ πεδίον ὅλον ὡς πυρὶ καιόμενον. Καὶ ἐδειλία- | καὶ παραγίνεται εἷς τὸν χαλούμενον Στράγγαν (2) xota- 
σαν οἱ Πέρσαι, ἾἮλθυν οὖν πλησίον τῆς πόλεως Περσί- | μόν- οὗτος δὲ ó ποταμὸς πήγνυται ταῖς χιόσιν, ὥστε 
δος ὡς ἀπὸ σηυείων [ἡμερῶν] πέντε (8) xal ἐζήτει AAE- | ἐδαφοῦσθαι αὐτὸν xal πετρώδη γίνεσθαι, καὶ διαπερᾶ- 
ξανδρός τινα πέμήαι πρὸς Δαρεῖον μηνύοντα αὐτῷ πότε | σθαι ἐπάνω; αὐτοῦ (s) τὰ χτήνη καὶ τὰς ἁμάξας- εἶτα 
τὴν συμθολὴν τοῦ πολέμου ποιήσουσι (7). Κοιμᾶται οὖν | μεθ᾽ ἡμέρας λύεται xal γίνεται βαθύρρους ὥστε κατα- 
Ἀλέξανδρος ἐν τῇ νυκτὶ ἐχείνη xal δρᾷ xa0' ὕπνους τὸν | φθεῖραι (4) τοὺς συλληφθέντας τῷ ῥεύματι διαπερδύντας. 
Ἄμμωνα ἐν σγήµατι Ἑρμοῦ αὐτῷ παρεστῶτα, ἔχοντα | Εὗρεν οὖν παγέντα τὸν ποταμὸν 5 Ἀλέξανδρος, καὶ dvz- 
Χηρύχιον καὶ χλαμύδα καὶ ῥάθδον καὶ Μαχεδονικὸν mı- | λαθὼν τὸ σχῆμα ὅπερ εἶδε δι) ὀνείρου φοροῦντα τὸν 
λίον (a) ἐπὶ τὴν χεφαλὴν αὐτοῦ, λέγοντα αὐτῷ a Τέχνον | Ἄμμωνα, καὶ καθίσας εἷς τὸν Βουχέφαλον ἵππον ız- 
Ἀλέξανδρε, ὅτε χαιρός ἐστι βοηθείας, συµπάρειµί σοι’ | περᾷ μόνος" τοῦ δὲ Εὐμήλου παρακαλοῦντος αὐτὸν σὺν 
σὺ οὖν ἐὰν πέαψης ἄγγελον πρὸς Δαρεῖον, προδώσει σε’ | αὐτῷ διαπερᾶσαι, μὴ γίνηται αὐτῷ τις ἀνάγκη Boz- 


σασθαι raiza. » Γράφει δὲ καὶ ἐπιστολὴν πρὸς Δαρεῖον περιέχουσαν οὕτως" || 2. θέλειν B; θέλω οὖν... χωλύομαι δὲ C. 3. sic 
dedimus e cod. A; cod. B. ita : γράψον" ἡμεῖς γάρ σοι παραχείµεθα xalal ὑποτεταγμέναι δυνάμεις xai τὰ πορρωτέρω ὄντα 
ὑπακούσονιαί pou (δυνάμεις). cod. C : II ὃ οὖν βούλει γράψον ἡμῖν" el μὴ γὰρ οὐκ ἀρχοῦσιν αἱ παραχείµεναι δυνά-εις, καὶ 
τὰ πορρωτέρω δὲ ὄντα ὑπακούσονταί µου ἔθνη. || 4. Δαρείῳ... χαίρειν add. ex C; Ῥοδογούνη fj μήτηρ Δαρείω τέχνερ χαίζειν 
A. || 5. ταράξῃς ἢ σαλεύσος A. || 6. ἐν ἀποτομίᾳ A; ἐν ἀποτόμῃ C. || 7. ἀμφιδάλλων B. | 8. ἔσχημαι B. || 9. ἐταράσσετο τῇ 
᾿ψυχῇ καὶ τὴν τῶν Βακτριανῶν χώραν προαχῶνα (sic) ἔσχεν. A. 

Cap. ΧΙΙ. 1. ὁ δὲ Ἀλέξανδρος τὴν πορείαν ἔγγιστα τῆς Περσίδος ἐποιεῖτο, ὥστε τὰ τῆς πόλεως τείχη ὑψηλότατα ὄντα τοῖς 
Μαχεδύσι χατάδτλα γίνεσθαι A. || 2. διάδηλα C. [| 3. τί οὖν ἐπινόει C. || 4. ὁ κονιορτὸς μέχρι νεφῶν ἔφθασεν A || 5. Ἑστέας 
δὲ .. ἐδειλίασαν οἱ Ηέρσαι om. A. || 6 sic C; Περσίδος ἀποσημείου ἡμερῶν πένιε. B, ἡμερῶν uncis inclusi. Sensus: acorsse- 
runt usque ad quintom ab urbe lapidem. Cod. A : ἐπεὶ δὲ ἀπῆλθεν τῆς Περσίδος ἡμέρας πέντε || 7. ποιήσονται B. |] 8. zm- 
λίον A, παλίον B, πάλλτον C. || 9. ἔχειν ὁρῶμεν B. || 10. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ h.l. om. B. post ἐπακολουθήσει σε addens : λέγει 
τῷ Ἀλεξάνδρῳ || 11. addit C : xai οὐδενὶ διηγήσατο τὸν ὄνειρον, ἀλλὰ μόνον εἶπεν ἄγγελον αὑτοῦ πρὸς Δαρεῖον ἀπελθεῖν. Οἱ 
δὲ σατράπαι διεχώλνον αὐτὸν τοῦ μὴ ποιῆσαι τοῦτο. 

Cap. XUL. 1. Ἕρμηλον B. || 2. Σαράγγαν 2 || 3. Kar. εἰς αὐτὸν C.erá κτήνη καὶ om. B. || 4. κατασύρρην ( χατασύρειν ) τοὺς 


ἄππι ludit; pecua multigena seu armenta que illis in pascuis | potuisse. Enimvero forti animo age teteqne ipso pro te 
abundarent coacta comprehendi , eorum cornibus fronden- | utereinternuntio, videlicet hoc omni babitu adornatus quem 
tes et auctiusculos ramos adnecti jubet ; tumque aliis ramu- | nunc a me tibi offerri consideras. Id enim etsi parum coa- 
lis adnexis ad caudas pecudum singularum agi praimpedita | sultum aliis videtur regem sui ipsum pro se nunlium feri, 
hactenus mandat, utramque speciem pariter imitatus, ut et | tibi tamen istud auxilio nostro proclive est. » 

erectis frondibus qua adnexze frondibus ferebantur silve- XIV. Paret rex monitis dei protinusque Eumedo (Eumel: ) 
strem quandam speciem præ se agerent, ex qua occuli inse- | comitante equo vectus , praeterea alio subsidiario sibi ascito, 
quentem exercitum foret , et tractis ramulis pulvis excitus | mandatum agit. Igitur cum ad Strangam fluvium devenisset, 
omnem dinoscentiam veri eminus confudisset. Et hoc igi- | qui plerumque ex vehementia nivium adeo stringitur et 
tur ex pulvere nebulaque, que per immensum latius age- | congelascit, ut instar saxi viabilem sese transeuntibus vi- 
batur, ohstupefacli jam primum, tum etiam opinione magni | ris, carris etiam quam onustissimis praebeat. Atque ex hoc 
exercitus territi Persze stupore defixi sunt. Jam per inter- | ingenio sui etiam tunc gradabilis fuit. Ibidem accepto ha- 
nuntios facultatem belli dari sibi decreverat Alexander po- | bitu quem deus monitor praemonstraverat, ipse quidem umo 
stulare, esque cura depressus in somnum est, somniatque | usus equo ceptum iter agit, Eumelum porro cum equis 
sibi deum Ammonem adstitisse omnem habitum , quo deum | duobus ibidem subsistere ac se operiri jubet. Igitur trans- 
Mercurium pingi visisset, sibimet porrigentem cum his | misso flumine, cujus latitndo est haud minus stadii men- 
mandatis : a En tibi, fili Alexander, adsum in tempore, mo- | sura , ad ipsa regis tentoria penetrat. Sed cum habitum viri 
acoque ab illo te quem legare institueras ad Darium prodi | Persz demirarentur, opinionemque sibi ferme de dco ipso 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. If, 13, 14. 69 


θείας (6), λέγει 6 Ἀλέξανδρος" « Ὧδε μεῖνον μετὰ τῶν | ριέστραπτον λυχνία" σκῆπτρα δὲ ἕκατέρωθεν, στίφη δὲ 
δύο πώλων, ἔχω γὰρ βοηθὸν τὸν χρησμοδοτήσαντά µε | μυριάδων πέριξ αὐτοῦ (17). “O δὲ Δαρεῖος ἐπυνθάνετο 
ἀναλαθεῖν τὸ σχῆμα τοῦτο, καὶ μόνον µε πορευθῆναι. » | αὐτοῦ τίς ἂν εἴη, θεωρήσας αὐτὸν φοροῦντα σχῆμα ὃ 
Εἶχε δὲ ó ποταμὸς τὸ πλάτος μέτρον σταδίου ἑνός. Καὶ | μηδέποτε εἶδεν. “O δὲ ᾿Αλέξανδρος εἶπεν αὐτῷ" « “Ay- 
ἀποθὰς Αλέξανδρος ὥδευσε xal ἦλθεν ἔγγιστα τῶν πυλῶν | γελός εἶμι ᾿Αλεξάνδρου τοῦ βασιλέως. » Καὶ λέγει αὐτῷ 
Περσίδος καὶ οἱ ἐκεῖ φρούραρχοι θεασάμενοι αὐτὸν ἐν | Δαρεῖος" « Καὶ τί πάρει πρὸς ἡμᾶς; » “O δὲ Αλέξανδρος 
τούτῳ σγήματι ὑπενόουν θεὸν αὐτὸν εἶναι. Κατασχόν- | εἶπεν' «᾿Εγώ σοι μηνύω (18), ὡς παρόντος Αλεξάνδρου, 
τες δὲ αὐτὸν ἐπυνθάνοντο περὶ αὐτοῦ τίς ἂν Bly: d πότε (19) τὸν πόλεμον συνάπτεις" γίνωσκε οὖν, βασιλεῦ 
δὲ αὐτοῖς Αλέξανδρος « Τῷ βασιλεῖ Δαρείῳ παραστή- | Δαρεῖε, ὅτι βραδύνων εἰς μάγην βασιλεὺς ἤδη πρόδη- 
σατέ µε’ αὐτῷ γὰρ ἐπαγγελῶ τίς εἰμὶ, καὶ ἐπὶ τί πρὸς | λός ἐστι τῷ ἀντιδίχῳ (20) ἀσθενῆ ἔχων τὴν ψυχὴν εἷς 
αὐτὸν (0) ἀπεστάλην.» Of δὲ θαυμάσαντες τὴν αὐτοῦ | τὸ πολεμεῖν. Ὥστε οὖν μὴ ἀμέλει (21), ἀλλ dydy- 
θαρσαλέαν ἀπόκρισιν παρέστησαν αὐτὸν τῷ Δαρείῳ" | γειλόν μοι πότε βούλει συνάγαι τὸν πόλεμον ». “O δὲ 
ἔξω γὰρ ἐπὶ λόφῳ (7) ἦν Δαρεῖος στρατοὺς (s) ὀρύσσων | Δαρεῖος ὀργισθεὶς εἶπε τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ" « Σοὶ οὖν cuv- 
καὶ φάλαγγας συντάσσων διὰ τὴν (9) τῶν Μακεδόνων | ἅπτω τὸν πόλεμον À Ἀλεξάνδρῳ (22); οὕτω γὰρ el 
ἐπέλευσιν. Συναθροίσας (ιο) δὲ Ἀλέξανδρος τὴν θεω- | θοασυνόμενος ὡς Ἁλέξανδρος τυγχάνων: τολμηρῶς 
ρίαν τὴν ξένην πάντως, (11) παρ᾽ ὀλίγον προεκύνησεν | ἀποχρίνη ὡς ἐμοῦ ἕταιρος τυγχάνων (23). Ἐπὶ οὖν τὸ 
αὐτὸν Δαρεῖον, θεὸν νομίσας αὐτὸν εἶναι ἐξ Ολύμπου | σύνηθες δεῖπνον ἐλευσόμεθα (24), καὶ συνδείπνησόν 
κατελθόντα, xol βαρθάρων στολαῖς χεχοσμῆσθαι. | μοι, διότι xal αὐτὸς ᾿Αλέξανδρος δεῖπνον ἐποίησε τοῖς 
"Εκαθέζετο δὲ Δαρεῖος ἐπί τινος ὑψηλοτάτου δίφρου | ἐμοῖς γραμματοφόροις. » Καὶ οὕτως εἶπεν Δαρεῖος, 
(13), διάδημα φορῶν Ex λίθων πολιτίμων, ἐσθῆτά τε ση- | καὶ κρατήσας de τῆς χειρὸς ᾿Αλέξανδρον ἦλθεν ἔνδον 
ριχὴν Βαχθυλωνίοις ὑφάσμασι καὶ χρυσονήμασιν ὄφα- | τοῦ παλατίου αὐτοῦ. Kat τοῦτο δὴ τὸ σημεῖον dya- 
σμένην (13) xat πορφύραν βασιλικὴν χρύσεά (14) τε ὑπο- | θὸν ἔσγεν Ἀλέξανδρος, ὅτι εἰς (25) τὸ δεῖπνον Δαρείου 
δήματα διὰ λίθων κεκοσμημένα (16) μέχρι τῶν χνημῶν | ἐχειραγωγήθη ὑπὸ τοῦ τυράννου. Καὶ εἰσελθὼν ἔνδον 
αὐτοῦ χρύσεα (16) δὲ λυχνίδια ἐπάνωθεν αὐτοῦ ἥπτοντο, εὐθέως πρῶτος ἐχηρύχθη εἰς τὸ δεῖπνον Δαρείου. 
ἕτερα δὲ περὶ τοῖς ποσὶν αὐτοῦ xal χύχλῳ αὐτοῦ πε- 


av. καὶ διαπ. τῷ ῥεύματι C. || 5. ἕνεχεν χάριν τινος addit C. |] 6. καὶ ἐπὶ τι (ἐπειδὴ xal πρὸς αὐτὸν cod.)... τῷ Δαρείῳ sup: 
evi ex C. In cod. A post verba θεὸν αὐτὸν εἶναι statim subjicitur : ἐμάνθανον δὲ ἄγγελον Ἀλεξάνδρου αὐτὸν ὄντα || 7. č. 
ἐ. λόφων B. || 8. στράτας B C. || 9. Pro his C : ὡς ἡρώων ὄντων τῶν Μακεδόνων. || 10 Α: Ὁ δὲ ἀθροίσας τὸ πο)ὺ θαῦμα Δα- 
ρείου, παρ᾽ ὀλίγον αὐτὸν προσεκύνησε ὡς θεὸν Μίθραν, νομίζων οὐρανοῦ κατελθόντα τοῖς βαρδάροις πέπλοισι ἐγχοσμη- 
θέντα: ἦν γὰρ κατὰ τὸν αὐτὸν τύπον τὸ πρόσχημα. || 11. τῇ θεωρίᾳ τῇ ξένῃ πάντως B C. || 12. ἐπὶ.. δίφρον om. B. | 
13. ὑφ. om. B. || 14. χρυσέοις.. ὑποδήμασι B C. || 15. χειμένων B. || 16. χρύσεα.. λυχνία am. B. Pro λνχνίδια C ἆγγε- 
λίδια. In cod. A totus hic locus misere mutilatus. || 17. addit C : ὡς οὖν εἶδεν Αλέξανδρος μικρόν τι ἐδεδίει ἀλλ᾽ adv rá- 
λιν ἀνέθώρεν (|. ἀνεθάρρει) ὑπομιμνησκόμενος τοῦ χρησμοῦ. || 18. σημαίνω σοι C. || 19. πότε.. συνάπτεις. Haec alieno loco 
hie inculcata esse videntur. Cod. A ita : ὅτι οὖν πάρειμι ἄγγελος αὐτοῦ σοι μηνύω * παρὼν Ἀλέξανδρος ἐνθάδε ταῦτα λέγει δι᾽ 
ἐμοῦ ὀφείλεις εἰδέναι, βασιλεῦ Δαρεῖε, ὅτι βραδύνων εἰς μάχην βασιλεὺς ón πρόδηλος ἔστι τῶ ἀντιδίκῳ κτλ. || 20. τοῖς ἀντι- 
δίκοις B; τῷ ἀντιχειμένῳ C. || 21. μὴ μένε A. |} 22. Zol.. ᾿Αλεξάνδρῳ cod. B ponit post verba Άλεξ τνγχάνων. || 23. ὡς ἐμοῦ 
τε ἕτερος τνγχ. cod. B; desunt in C. In A locus hic ita habet : Δαρεῖος εἶπε Μή τι σὺ Ἀλέξανδρος; οὕτως γὰρ μετὰ θράσους 
μοι διαλέγεις" οὐχ ὡς ἄγγελος, ἀλλ᾽ ὡς αὐτὸς ἐχεῖνος ' ἀλλ᾽ οὗ µε ταράξεις᾿ ἀλλ᾽ ἐπὶ τὸ σύνηθες δεῖπνον διατελειοῦσθαι (sic ) 
xal γὰρ αὐτὸς Ἀλέξανδρος ** τῆς Sek ἂς χειρὸς εἰσήνεγκεν ἔνδον τὸ βασίλειον ὁ δὲ Ἀλέξανδρος ἔσχεν ἐν χαρδίᾳ τὸ σημεῖον - Hin 
κρατήσεις τὸν τύραννον νιχῶν. Ὁ δὲ εἰσελθὼν (1. εἰσλλθε) ἐπὶ τὸ δεῖπνον εἰς τὰ μέλαθρα Δαρείου xai ἐπὶ τὸ δεῖπνον εὐθέως ἐχη- 
ρύχθη. Πρῶτος δὲ ὀναχλιντὴρ Xv Δαρείου, δεύτερος δὲ ἀδελφὸς ἦν Ὀξυάθρης Δαρείου, τρίτος δὲ ὁ σατράπης ᾿Ὀξυδράκης [αν], 
εἶτα πάλιν Δουρίτης ὁ ἐκπισσύσης, καὶ Φαλάρτης μετ᾽ αὐτὸν, Μιθριάδης ἕκτος κατεκλίθη, καὶ Γεριδάνης τοξοτῶν πρῶτος ἔτι 
τε Κανδαύλης ὁ νυχτίχωρος ἔκειτο, Μένωπος ἐπανέκειτο Αἰθιόπων ἆναξ πολυάρης, ἔγγιστα ἡγεμὼν μέγας Ὀρνίφατος, Ὁδιώ- 
νης, Καρτερόφωτος, Συναῤίτης, Δελεάκλιδες. Τοῖς δὲ ἀντικρὺς αὐτῶν (sic) μόνος ἀνέχειτο ἐπὶ μιᾶς κλινῆς πάντα ἄρνσ-ος Maxe- 
δών. Οἱ μὲν Πέρσαι ἀπιθαύμαζον τὴν τοῦ σώματος σμιχρότητα κτλ. || 24. ἐλεύσομαι B. || 25. εἰς τὸ... εὔθεως supplevi ex C. 








tuaderent, nihilominus ecquis foret querritant , et volentem | visset, idem Alexander prior : « En.tibi adsum internuntius 
convenire regem protinus illo deducunt. Enimvero forte | quidem, enimvero quem nihilo secius ipsi Alexandri præ- 
Darius tunc visendi exercitus sui causa processerat, hortan- | sentia opinere. Verbaque ejus et mandata sint talia : Ego, 
disque animis suorum de ignavia Macedonum concionaba- | inquit, arbitror eum regem qui parum festinanter contendit 
tur. Jamque aderat Alexander et habitum illum pompam- | ad prolium, jam ipsum siz ignavie et diffidentia testem 
que regio magniticentiz mirabatur. Denique non absque ea | esse. Quire ne ultra cessaveris, quin protinus respondelo, 
dubitatione egit utrumne adorandus sibi idem rex foret, ita | quod tempus nobis agitando prelio dederis. » Ad hanc con- 
omni cultu tum capitis tum vestitus, sceptro etiam et indu- | fidentiam dicti cum excitatus animo Darius « Numnanı 
mentis pedum magnifice adornabatur. Aderantque etsatelli- | queeso, dixisset, tu ipse Alexander ades, qui adeo nihilum 
tum millia stupore barbarico regem suum ut deum preesen- | reverens nostri confidentissime loqueris? » responsum ac- 
tissimum demirati. Sed viso habitu ejusmodi rex Darius | cepit sese quidem internuntium esse , enim pro ipso Alexan- 
cam officium quoque quod simulaverct Alexander cogno- ' dro uti praesente loqui oportere. Accepit haec Darius dicta 





N PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. II, 15. 71 


σχύφους, xal ἐξῆλθεν λαθραίως ἐγχαθίσας τῷ πώλῳ ad- 
τοῦ ὥστε φυγεῖν τὸν χίνδυνον. Καὶ εὑρὼν πρὸς τὸν 
πυλῶνα Πέρσην φύλακα ἀνεῖλεν αὐτὸν, καὶ ἐξῆλθε τὴν 
Περσικὴν πόλιν. Ὁ δὲ Δαρεῖος διαγνοὺς ἐξέπεμψε 
Πέρσας ἐνόπλους τὸν ᾿Αλέξανδρον χαταλαθεῖν. O δὲ 
Ἀλέξανδρος ἐπροθυμοποιεῖτο (21) τὸν πῶλον, διευθύ- 
νων αὐτῶ τὴν $00v' ἦν γὰρ νὺξ βαθεῖα xol σκότος xa: 
τέλαθεν (22). Πλεῖστοι δὲ αὐτὸν κατεδίωκον καὶ οὗ 
κατέλαθον αὐτόν of μὲν γὰρ εἶχον τὴν ὁδευτικὴν 
δδὸν (23) , of δὲ ὑπὸ σχότους συνέπιπτον εἷς τοὺς χρη- 


μνούς- ó δὲ Αλέξανδρος ἦν ὥσπερ ἀστὴρ λαμπρὸς ἐξ οὗ- 


ρανοῦ ἀνύων τὴν 690v μόνος, ἔχων φῶς ἄπειρον ἔμπρο- 
σθεν (4), xai εἰς οὐδὲν φεύγων ἡγεῖτο τοὺς Πέρσας. Aa- 
peros δὲ συνεφοράζετο ἐπὶ τοῦ Χλιντῆρος αὐτοῦ καθετόμε- 
νος. Πρὸς τούτοις δὲ ἐθεάσατό τι σημεῖον" $ εἰκὼν γὰρ 
Ξέρξου τοῦ βασιλέως ἐξαίφνης ἐκ τοῦ ὀρόφου ἐξέπεσεν, 
ἣν πάνυ ἠγάπα Δαρεῖος, ὅτι ἦν εὐπρεπεστάτη γραφή. 
Ὁ δὲ Αλέξανδρος διασωθεὶς νυχτὶ φεύγων ἦλθεν ἐπὶ 
τὸν Στράγγαν ποταμὸν (25), καὶ ἅμα τῷ διαπερᾶσαι aù- 
τὸν, παρὰ τὴν ὄχθην τοῦ ποταμοῦ ἐλθόντος τοῦ πώλου 
καὶ τοὺς ἐμπροσθίους πόδας θέντος ἐπὶ τὴν γῆν, ó πο- 
ταμὸς διελύθη (36) ὑπὸ τῶν τοῦ ἡλίου ἀκτίνων, καὶ 


τὸν Ἀλέξανδρος καὶ πολὺν θροῦν περὶ τὸ βασιλιχὸν δεῖπνον γενόμενον, ἀνήλλατο ἔχων τὸ χρυσίον ἐν τοῖς χόλποις καὶ ἐξεπήδη- 
dev. Ἐκτὸς δὲ τῶν βασιλείων ἰδών τινα Πέρδην παραφνλάσσοντα δᾶδας μετὰ χεῖρας ἔχοντα, ταύτας βαστάξας ἐσφαγίασε τὸν 
ἄνδρα εὐθὺς καὶ καθίσας τὸν πῶλον ἐφέρετο. Fusius rem narrat C : Ὁ οὖν Αλέξανδρος τοῦτο ἐπιγνοὺς xal τὸν λόγον αὐτῶν 
στοχασάμενος, ἐδόχει ἀναγνωρισθῆναι καὶ διεσκόπει ἐν ἑαυτῷ πῶς ἂν δυνηθείη. τὸν χίνδυνον διεχφυγεῖν. ᾿Επὶ τούτοις Δαρεῖος 
κελεύει τοῦ δείπνου ἐξιέναι, τὸν δὲ ᾿Αλέξανδρον ξενίζεσθαι ἐν τῷ ἀφορισμένῳ αὐτῷ τόπῳ τῆς δὲ ὥρας χαταλαθούσης οἱ Πέρσαι 
πάντες ἦσαν οἰνούμενοι σφόδρα xal χεχραιπαλικότες (sic) ἐξ οἶνον. Ἀλέξανδρος δὲ ὑποδὺς ἐν τόπῳ τινὶ, ἐχδιδύσχεται τὴν δερμα- 
τίνην στολὴν καὶ τὴν τῆς κεφαλῆς ἐπικάλυψιν, xal ἔμεινε μεθ) ἣν ἐπεφέρετο Περσικὴν στολὴν, καὶ ὡς εἷς τῶν Δαρείου ἐγνωρίζετο” 
καὶ δὴ ἐξελθὼν ὅλον τὸν ἐκεῖσε λαὸν Δαρείου ἔρχεται ἔξω, πλανήσας πάντας, πρὸς τὸν φρονράρχην " καὶ εὗρεν αὐτὸν καθεζόμενον 
ἐν τῇ διεξόδῳ τοῦ φοσάτου xal δᾷδα κρατοῦντα xai διερευνῶντα τοὺς εἰσιόντας καὶ ἐξιόντας᾿ xal λέγει αὐτῷ τὴν δᾷδα 
μοι πάρεχε᾽ παρὰ Δαρείου γὰρ ἀπέρχομαι Ev τινι δουλείᾳ. Ὁ δὲ οὐκ ἐδίδου αὐτῷ ` Αλέξανδρος δὲ τὴν δᾷδα δραξάμενος χρούει 
αὐτὴν κατὰ τῆς ὄψεως xxi ἀπέσπασεν ἑαυτὸν ἐξ αὐτοῦ’ καὶ ἐπιθὰς ὀξέα τῷ πώλῳ αὑτοῦ ἤλλατο ἔχων ἐν τοῖς κόλποις αὐτοῦ xal 
τοὺς χρυσοῦς σχύφους, καὶ λαϑραίως ᾧχετο φεύγων τὸν χίνδυνον. “O δὲ Δαρεῖος εἰς αἴσθησιν ἐλθὼν ἀπὸ τοῦ πολλοῦ οἴνου, διε- 
νοεῖτο περὶ τοῦ Ἀλεξάνδρον καὶ τὸ πανοῦργον αὐτοῦ ἐν ἑαυτῷ λαθὼν, ἕνα τῶν ὑπ’ αὐτὸν προσεφθέγξατο᾽ Τὸν παῖδα τοῦτον 
ἀσφαλίσασθε, μήπως Ἀλέξανδρος dv, πανουργευσάμενος ἡμᾶς, ἐκφύγη, xai οὐκ ἐστιν ἡμῖν ἐλπὶς σωτηρίας. "Hobavco δὲ ἐπιζη- 
τεῖν Ἀλέξανδρον, καὶ οὐχ εὑρίσχετο. Καὶ τρέχουσιν ἐν τῷ ξενίῳ αὐτοῦ, καὶ οὐχ εὗρον οὐδένα  χαὶ θορύδου γενομένου τρέχουσι 
πρὸς τὸν φρουράρχην ἐρωτῶντες. Ὁ δὲ φρουράρχης εἶπεν ' Ὢ ὑμεῖς, Αλέξανδρος ἡμᾶς ὑπεξέφνγε" καὶ βλέπετε αὐτὸν ἀπιόντα. 
Σπουδάσατε οὖν xal καταλάθετε αὐτόν" τὴν γὰρ δᾷδα ἐκ τῆς χειρός μου ἀφαρπάσας xai κατὰ τῆς ὄψεώς μου τύψας ἀπήει. 
Ἀχούσας δὲ ταῦτα Δαρεῖος ἐξέπεμγε Πέρσας ἐνόπλους τὸν ᾿Αλέξανδρον καταλαθεῖν κτλ. || 21. cod. A : ὁ δὲ A). ὑπὸ τοῦ θεοῦ 
βοηθούμενας ὤξυνε τὸν ἵππον πτερνίσας xal προέδαλλεν τὴν πεύκην καὶ ἐφωταγώγει τὸν πῶλον || 22. καὶ σκότος κατ᾽ Ὀλύμ- 
που πρὸς ὄρθρον C. || 23. γὴν C || 24. ἀνιὼν μόνον ἔχων φῶτ᾽ ἄπειρον ἔμπροσθεν B; ἔχων ἔμπρ. om. C. || 25. ἐπὶ τὸν Στράγ- 
yav τὸν καλούμενον καὶ Ἀρσινόην ποταμὸν C. || 26. cod. C : ὁ ποταμὸς ἐκ τῶν ὀπίσω αὐτοῦ διελύετο ὑπὸ τῆς τοῦ ἡλίου ἀχτῖ- 
. νος᾿ μικροῦ ἔδει καὶ Ἀλέξανδρον κατασχεῖν γνοὺς δὲ τὴν τοῦ κρύους σύμπτωσιν, ὡς ὁ ἵππος αὐτοῦ ἤρξατο χαλᾶν, εὐθὺς dom 

ὄρθιος ἐν τῇ ἔδρᾳ καὶ πρὸς τὴν γῆν ἐξεπήδησεν. Ὁ δὲ πῶλος ὑπὸ τοῦ ὕδατος ἐφέρετο. Τοιαύτην γὰρ φύσιν [ἔχει] ὁ ποταμὸς, 
ὥστε αὐτὸν xai ἄφνω παγοῦσθαι xa: ἄφνω διαλύεσθαι - ὀξύτατος γὰρ ἦν ὑπὲρ χελετρίου (sic) τοῦ ἐν Μήδοις ( μήλοις cod.) τῷ 
ῥεύματι: ὁπόταν γὰρ τὸ χρύος (6 βορέας P) ἐπήρχετο, εὐθέως τῷ παγετῷ ἐπήγνντο νότου δὲ πάλιν ἐρχομένου (νότος γὰρ 
x. ἐρχόμενος cod.), τὰ ῥεύματα ταχέως ἡ θέρμη κατελάμθανε καὶ παρχχρῆμα διελύετο. Ἔρχονται οὖν οἱ ἐπιδιώχοντες xai τὸν 
τοταμὸν ἀπέραστον εὕρωσαν , Ἀλέξανδρον δὲ διαπεράσαντα βλέπουσι, xal ἀθρόως ἐξεπλάγησαν ἀποροῦντες τὴν τοῦ nota- 
μοῦ ξιάδασιν. Ὁ δὲ Αλέξανδρος πρὸς αὐτοὺς εἶπεν: Ὦ ἄνδρες, τί ἑστήχατε διαπορούμενοι; εἰ πρὸς Μακεδόνας Δαρεῖος ὑμᾶς 
συνήθροισε μάχεσθαι, τῷδε τῷ ποταμῷ ἐδεδίειτε; xoi τὸ ῥεῖθρον τοῦ ῥεύματος εἰ ὅλως τοῦτο ἐκφοθεῖ ὑμᾶς, μηδαμῶς 
Μαχεδόσι μάχεσθαι χατατολμήσητε. Ἐν γὰρ τῷ ῥεύματι τούτῳ ἡμεῖς διεπεράσαμεν' ὑμῖν δὲ τὸ περᾶσαι ἀδύνατον. Λοιπὸν 
ἄπιτε xai εἴπατε Δαρείῳ, ὅτι Αλέξανδρος Ἀρσινόου τοῖς ῥεύμασιν ἐπιδὰς διεπέρασε καὶ πρὸς τὸ Μακεδονικὸν διασέσωσται στῖφος. 
Ταῦτα ἀκούσαντες οἱ Πέρσαι, εἰς παντελῆ δειλίαν ἐμπίπτουσι" καὶ πρὸς Δαρεῖον ἀντιστραφέντες τὰ περὶ ᾿Αλεξάνδρου διηγαῦνται. 
Ἐν ἀμηχανίᾳ οὖν γενόμενος Δαρεῖος τόδε προσεφθέγξατο" « “Q οἷον γαυρίαµα παιδίου Μακεδόνος, ὃς οὐχ ἐφείσατο τῆς σωτη- 
ρίας αὐτοῦ, ἀλλ᾽ ἔθετο ἀποθανεῖν ἢ τὴν ἡμῶν κατασχοπεῦσαι δύναμιν » Ἐπὶ τούτῳ δειλία τοῖς ἰ]έρσαις ἐνέπεσε, καὶ εἶπεν 
ἕκαστος τῷ πλησίον" « Τίς πρὸς τοιοῦτον ἀντιπαρατάξεται στρατόν ;; φύγωμεν δὴ an’ αὐτοῦ᾽ οὐ γάρ ἐστιν ἡμῖν ἑλπὶς νίκης. » 
Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος πεζεύσας ἀπὸ τοῦ ποταμοῦ, εὗρεν Εὔμηλον κτλ. 





quid igitur impropriter in re tali fecisse*, custodem equi , Forte in conclavi eo, in quo tunc rex agebat, imago quaedam 


gladio perfodit, accenso autem eo {103} consulit. Quod 
ubi Persis visum intellectumque est, quaqua partim 
(raptim) arma capere, ipsum quoque fugientem insequi 
properabant. Enim et illis molitio tardior et Alexandro effi- 
cacior fuga erat , eo quod intempesta jam nocte eaque nullis 
lume adminiculis inlustri aliquanto cunctantius regi gradien- 
ti suppedita est forte etiam lampas ex obvio. Que cum sibi 
preelucens facesseret , eo et ipse properantius, et nullo tali 
subeidio Persz tardius agitabant. Sed enim Darius meestior 
` damno elapsi hostis cum inter spem inetumque animum vo- 
V-taret, casu ejusmodi ad majorem formidinem confirmatur. 


lationis invadere. 


Xerxis sublimius posita, vel ob memoriam majorum vel dc. 
picturaferatia Dario spectabilis acceptissima erat. Ea re- 
pente fatiscente compactu procidit dissilitque. Id Darius, ut 
res erat , conjectans animo macerabaf. Enimvero Alexan- 
der omne intersitum spatium jam mensus ubi ad Strangam 
fluvium accessit, ratus fore uti eum pariter ut venerat 
perviaret , equum quo vehebatur impellit primitias conge- 
Sed exesa videlicet vel soluta super 
omni crassitudine ac gelu, cessit sequoris facies ad pondus 
equitanlis. Utrique igitur cernuantes in profundum flumi- 
nis ruunt. “Sed enim equum agmen violenti gurgi'is pes- 


72 ΚΑΛΑΙΣΘΕΝΗΣ. B, 


ὁ μὲν πῶλος ἐφέρετο ὑπὸ τοῦ ὕδατος ἁρπαγεὶς, τὸν δὲ 
᾿Αλέξανδρον ἔρριψεν elc τὴν γην’ of δὲ Πέρσαι οἳ διώ- 
Χοντες TOV Ἀλέξανδρον ἦλθον παρὰ τὸν ποταμὸν, ἤδη 
διαπεράσαντος τοῦ Ἀλεξάνδρου" αὐτοὶ δὲ μὴ δυνηθέν- 
τες διαπερᾶσαι ὑπέστρεψαν- ὁ „rap ποταμὸς ἀπέρα- 
στος ἦν πᾶσιν ἀνθρώποις. Οἱ οὖν Πέρσαι τῷ Δαρείῳ 
ἀπήγγειλαν τὸ εὐτύχημα Ἀλεξάνδρου' ὁ δὲ Δαρεῖος 
καταπληττόμενος τῷ παραδόξῳ σημείῳ ἐλυπήθη πάνυ" 
ὁ δὲ Ἀλέξανδρος περάσας ἀπὸ τοῦ ποταμοῦ εὗρεν Ej - 
μηλον καθεζόμενον μεθ ὧν κατέλιπε δύο πώλων, καὶ 
ἀφηγήσατο αὐτῷ πάντα τὰ πραχθέντα. 


ΚΕΦ. I<’. 


Ἐλθὼν (1) δὲ εἷς τὴν παρεμθολὴν τῶν στρατευµά- 
των εὗρε τὸν ἀριθμὸν χιλιάδας ἑκατὸν εἴκοσι, καὶ στὰς 
ἐφ᾽ ὑψηλοῦ τόπου τινὸς παραινεῖ αὐτοὺς λέγων «Ἂν- 
δρες συστρατιῶται, εἰ χαὶ βοαχὺς 6 ἀριθμὸς, ἀλλὰ 

φρόνησις μεγάλη παρ᾽ ἡμῖν, xal θράσος xal δύναμις 
ὑπὲρ (2) τοὺς Πέρσας τοὺς ἐναντίους ἡμῶν" μηδεὶς οὗ οὖν 
ἡμῶν ἀσθενέστερόν τι λογίσηται θεωρῶν τὸ πλῆθος τῶν 
βαρθάρων: εἷς γάρ τις ἐξ ἡμῶν σπάθην (3) γυμνώσας τῶν 


ις, ιζ. 


ἀντιμάχων χιλίους ἀναιρήσει' μηδεὶς οὖν ὑμῶν δειλιάση: 
πολλαὶ γάρ εἰσι μυριάδες μυιῶν λειαῶνας θλίθουσαι , 
ὁπόταν δὲ ταύταις ἐμπέσωσι σφῆκες, σοθοῦσιν αὐτὰς 
(4) ταῖς πτέρυξιν: οὕτω xat τὸ πλῆθος οὐδέν ἐστι πρὸς 
ἡμᾶς (5): σφηκῶν γὰρ ὄντων, οὐδέν εἶσιν af μυῖαι. » 
Καὶ οὕτως εἰπὸνν ἐθράσυνε τὰ στρατεύματα αὐτοῦ, καὶ 
(6) ἠγδραγάθουν xal τφήμουν τὸν Ἀλέξανδρον. Ὁδευ- 
σας οὖν (7) ἔρχεται ¿mirá μέρη τοῦ Στράγγα (8) ποταμοῦ. 
Ὃ δὲ Δαρεῖος (9) ἀναλαθὼν πᾶσαν τὴν δύναμιν αὐτοῦ 
ἔρχεται xal αὐτὸς ἐπὶ τὸν Στράγγαν ποταμόν- καὶ ἰδὼν 
ὀλιγοστὸν ὄντα καὶ παγέντα, περάσας διώδευσε (10) xal 
διήρχετο διὰ μέσης τῆς ἐρήμου, βουλόμενος πρῶτος ὑπεισ- 
ελθεῖν τοῖς στρατεύμασιν ᾿Αλεξάνδρου (11), ὅπως εὔρω- 
σιν αὐτοὺς ἁπαρασκευάστους χαὶ τούτους τροπώσωνται 
(12). Κήρυχες δὲ εἰς μέσον ἐλθόντες bo ¡puta χαλοῦντες ele 
μάχην τοὺς ἀριστέας (13). Ὁ δὲ στρατὸς Δαρείου ἐθω- 
ραχίσαντο πανοπλίαν. “O δὲ Δαρεῖος ἦν ἐφ᾽ ἅρματος 
ὑψηλοῦ, καὶ οἱ σατράπαι αὐτοῦ ἐπὶ δρεπανηφόρων åp- 
μάτων ἐκαθέζοντο, ἄλλοι δὲ ἐκόμιζον ὅπλα πανουργικὰ 
χαὶ δόρατα μηχανικά. Τῶν δὲ στρατοπέδων τῶν Ma- 
χεδονικῶν προτγεῖτο Ἀλέξανδρος, καθεζόμενος ἐπὶ τὸν 


Cap. XVI. Inde ab hoc loco Bergerus de Xivrey, vir clariss,, per duodecim fere capita lectionis varietatem enotavit 

e cod. Lugdunensi 93. Unde nos quoque ea quee momenti alicujus sunt exscribemus. — 1. Cod. C : Εἶτα ἦλθεν εἷς τὴν 
παρεμδολὴν τῶν στρατενμάτων. Καὶ εὐθέως ἐκέλενσε τὰς φάλαγγας τῶν Ἑλλήνων ἐξ ὀνόματος χαθοπλισθῆναι xai ἑτοίμους 

(ἑτοίμως L.) [εἶναι εἰς τὸ] παραστῆναι Δαρείῳ. Αὐτὸς δὲ ἐν μέσῳ αὐτῶν ἔσττχε θαρσύνων ( καραϑρασύνων L.) αὐτοὺς, καὶ 
συναθροίσας πάντα τὰ στρατόπεδα αὐτοῦ, εὗρε τὸν ἀριθμὸν χιλιάδας διαχοσίας ὀγδοήκοντα ( ἑκατὸν εἴχοσι L. B.), xai στὰς 
etc.; Cod. A ita : Ἀναλαθὼν δὲ ἑαυτὸν xal nid a ven inn αὐτὸς ἐν μέσῳ ἑστὼς, ὁποῖος Ζεὺς τοὺς οὐρανίους 
δαίμονας διακρίνων, καὶ εἰς ἀριθμὸν αποιπσάμενος διὰ τὸ ϑεωρημένον αὐτῷ Περσικὸν πλῆθος, πάντας τοὺς ἑαυτοῦ 
spe χιλιάδας (1. μυριάδας) ιβ΄. Kai ἦν μὲν αὐτὸς ὁ ἄρι μὸς βραχὺς λίαν, ἀλλὰ ὅτι ἦν. Ἀνελθὼν οὖν ἐπί 
τινος ὑψηλοῦ τόπου ἐθάρσννε τὴν στρατιὰν λέγων. || 2. ὑπὸ CL. || 3. ὑμῶν χεῖρα L. B. || 4. ταῖς πτέρυξιν... ἡμᾶς om. B; βομβῶσι 
pro σοδοῦσι L. | 5. οὐδέν ἐστιν πλὴν πλῆθος A. || 6. τὰ δὲ στρατόπεδα C. | 7. add. C : μετὰ τῆς αὐτοῦ στρατιᾶς | 8. Στράγγα 
ποταμοῦ, τουτέστιν ἐπὶ τὰ νῶτα αὐτοῦ C. πολλὰς οὖν χέρσους xai ποταμοὺς διοδεύσας ( διευθύνας cod.) εὗρε τὸν 
ὄχλον ἐπὶ τὰ νῶτα τοῦ Στρατοῦ (sic.) A. || 9. ὁ δὲ Δαρεῖος... Στάγγαν ποτ. om. B. || 10. ἐν σπουξῇ addit Ο, qui om. deinde 
xai διήρχετο... ἐρήμου. || 11. Δαρείον B. || 12. addit C : xai ἁπλῶς εἰπεῖν πᾶς στρατὸς Δαρείου ἐθωρακίσαντο ἐν πανοπλία : 
quie eadem fere B paullo post ponit aptius; L A omnino non ponunt. || 13. addit C : duoiws xai ὁ στρατὸς ἅπας Ἄλε- 


sum tractum averterat; rex vero natatu quam valentissi- 
mo emensus periculum alterius ripae jam potiebatur, cum 
eminus videt insecutos sese Persas jam littori advenisse, sed 
frustra habitos spe transgressus, desperata etiam compre- 
hensione, reditui consultare, quippe cum Persz non modo 
adnatatus hujusmodi audere non soleant, sed ne naviga- 
bile quidem ob nimiam vehementiam (lumen hoc habeant. 
Igitur stupenti Dario demirantique quae gesta sint, cassum 
laborem referunt insecutores. Alexander vero menso al- 
veo offendit Eumelum, quem una cum equis duobus ibidem 
sibi subsidiarium deliquerat. Tum illi et gestar rei seriem 
explicat, et ubi ad exercitum redit duces quoque l:etos 
facto participat. 

XVI. Omnem exercitum sibi jam jamque adesse in. 
structum armis jubet. Qui cum omnes in centum et vi- 
ginti millia numerarentur, « Ne, inquit, ne sit vobis aliquid, 
wilites, quod cunctemini. Quzecumque fuerant ex hostibus 
noscitanda , ipse per me præsens oculis deprehendi. Neque, 
si foret periculum de multitudine ignavorum, non prompte 
vobis fidem rei compertæ dixissem. Sunt enim illis inex- 


plicabilia hostium millia , sed enim seges prorsus facilisque 
materia manibus ac virtutibus nostris, nisi cui vestrum 
arduus quidem et fugiendus hic labor, o Macedones, vi- 
deatur, si vobis tanta sit caedendi materia quantam renuat 
ac recuset victricis dexteræ fatigatio. Ad haec dicta grat- 
Jantium voces et loetitia militum congruebat omni scilicet 
alacritate bellum sibi desiderantium  exspectantiumque. 
Aciebus igitur ordinatis prxter latus fluminis Stran_>, 
Darium etiam eodem Macedones adventare cum omni suo 
agmine jam intrepidi cernebant , omni scilicet parte terra- 
rum, qua visentium oculi vagarentur, phalangis ejus atque 
ordinibus confluentibus. Enim cum illa Strange mobilitas 
naturalis rursus ad glaciem convenisset et stratum alvei 
tenacissimum fidele etiam transeuntibus polliceretur, Da- 
rius prior haud dubitans ejus ordines suos perinde ut im 
acie constiterant transgredi flumen intersitum jubet. 
Emensis igitur universis quicquid de Stranga metui potnis- 
set, idem Darius e curru regio, cujus suggesin altius emi- 
nus cunctis visi consuerat, demutat ad currus quihus 
preelialibus utebatur, itidemque cuncti satrape et opt:ma- 


Ν 





71 KAAAIZOENHZ. B, Y, τη, 0. 


τὸ μὴ μεγαλοφρονεῖ. Kal γὰρ xal Ξέρξης 6 τὸ φῶς 
μοι δείξας ὑπερφρονήσας (4) μέγαν ἔρωτα ἔσχεν εἰς τὴν 
Ἑλλάδα στρατεύσασθαι, ἄπληστος χρυσίου γενόμενος 
xai τῆς ἄλλης εὐδαιμονίας τῆς ὑπαρχούσης ἡμῖν ἐκ 
πατέρων. Ἀπέθανεν οὖν (5) τὸ πολὺ χρυσίον καὶ τὸ ἀρ- 
γύριον καὶ πολλὰς σκηνὰς ἀπολέσας ὑπὲρ Κροῖσον τὸν 
Λυδὸν πλουτέσας, καὶ τὸν ἐνεστῶτα θάνατον οὐκ ἐξέ- 
guys. Τοίνυν, Ἀλέξανδρε, σὺ κατανοήσας τὴν τύχην 
καὶ τὴν νέμεσιν τὸ μέγα φρονεῖν εἰς οὐδὲν λελόγι- 
σαι (0). Οἴκτειρον οὖν ἡμᾶς πρός σε καταφεύγοντας. 
Πρὸς Διὸς (7) καὶ τῆς ἄλλης ἡμῖν ὑπαρχούσης εὐγενείας 
τῶν Περσῶν, ἀποδός μοι τὴν μητέρα xai τὰ τέχνα, 
μνησθεὶς τῶν πατρῴων ἐλπίδων. Kat ἀντὶ τούτων 
ὑπισχνοῦμαί (s) σοι διδόναι τοὺς θησαυροὺς τοὺς ἐν 
Μηδία (9) τῇ χώρα καὶ ἐν Σούσοις καὶ ἐν Βάκτροις 
(ιο), οὓς ol πατέρες ἡμῶν παρέθεντο tH γῆ, ὑπισχνοῦ- 
puxi σοι xat τῆς τῶν ἱἱερσῶν καὶ Α]ήδων xai τῶν ἄλ- 
λων ἐθνῶν χώρας κυριεύειν (11) πάντα τὸν χρόνον. 
"ἔρρωσο (12). » 

Ταύτην τὴν ἐπιστολὴν ἀναγνοὺς ᾿Αλέξανδρος τὴν 
δύναμιν συνήθροισε, πᾶν τὸ στρατόπεδον αὐτοῦ καὶ τοὺς 
μεγιστάνους, καὶ ἐχέλευσεν ὑπαναγνωσθῆναι αὐτοῖς τὰ 
γράμματα Δαρείου. Kal ταύτης τῆς ἐπιστολῆς na- 


ναγνωσθείσης, εἶπεν εἷς τῶν στρατηγῶν Παρμενίων 
ὀνόματι" «᾿Εγὼ, βασιλεῦ Ἀλέξανδρε, ἔλαθον ἂν (υ) 
τὰ χρήματα καὶ τὴν χώραν τὴν δεδομένην σοι, am 
ἀπέδωχα ἂν Δαρείῳ τὴν μητέρα xal τὰ τέχνα καὶ τὲν 
γυναῖκα, κοιμηθεὶς μετ᾽ αὐτῶν (14). » Μειδιάσες δὶ 
Ἀλέξανδρος εἶπε πρὸς αὐτόν « ᾿Εγὼ μὲν, Παρμίνε, 
πάντα λαμθάνω παρ᾽ αὐτοῦ, ἐθαύμασα δὲ ὅτι Δαρέος 
διὰ τῶν ἐμῶν (19) χρημάτων ἀξιοῖ λυτρώσασθαι τὸς 
ἰδίους, πολὺ δὲ μᾶλλον ὅτι καὶ τὴν γώραν τὴν ἐμὴν 
ὑπισχνῆταί μοι ἀποδοῦναι. Ἀγνοεῖ δὲ τοῦτο Δαρεῖος 
ὅτι, εἰ μὴ νικήσει µε μαχόμενος, ταῦτα πέντα ἐμέ 
ἐστι μετὰ τῶν ἰδίων αὐτοῦ (16): πλὴν αἰσχρόν ἐστιν 
ἡμᾶς τοὺς ἄνδρας νικήσαντας ὑπὸ γυναικῶν ἡττηθῆνει. 
Ἡμεῖς οὖν πρὸς ἐκεῖνον τὴν μάχην ὀτρύνομεν περὶ 
τῶν ἡμετέρων" ἐγὼ γὰρ τὸ σύνολον εἰς τὴν ᾿Ασίαν aa 
ἂν ἦλθον, εἰ μὴ ὑπελάμθανον αὐτὴν ἐμὴν εἶναι. El 
δὲ πρότερον αὐτῆς ἐκεῖνος ἦρχε, τοῦτο χερδειέω, 
διότι χώραν ἔχων ἀλλοτρίαν τοσοῦτον χρόνον aiv 
ἔπαθε κακόν. » Καὶ ταῦτα εἰπὼν ᾿Αλέξανδρος zpk 
τοὺς πρέσθεις Δαρείου, ἐκέλευσεν αὐτοὺς ἀπελθεῖν καὶ 
ταῦτα Δαρείῳ ἀπαγγεῖλαι, γράμματα (17) αὐταῖς αὶ 
διδούς. Κελεύει οὖν Ἀλέξανδρος τοὺς τραυματισθένταςἐν 
τῷ πολέμῳ στρατιώτας θεραπεύεσθαι πάση σπουξ ii), 


φρονήσας καὶ καταφρονήσας μεγάλως ἔρωτα ἔσχεν εἰς τὴν ἐλπίδα , ἄπληστος dv χρυσοῦ xai πραγμάτων. Τί γὰρ αὐτὸν ἦν τῶν ἆλλων 
λεῖπον, χρυσὸς ἢ λίθος ἢ ἀγάλματα, ἅπερ xai αὐτὸς παρ᾽ ἡμῖν οἶδας. Ἀλλά γε σχοπήσας τὴν τύχην, οἴκτειρον ἡμᾶς αράς σε x» 
ταπεφευγότας. Πρὸς Διὸς ἱχεσίου καὶ τῆς ἄλλης ἐνυπαρχούσης ἡμῖν εὐγενείας ἀπὸ Πέρσίδος, ἀποδὸς τὴν μητέρα xai γυναῖκα zz 
τέχνα. Ἀντὶ τούτων δὲ ὑπισχνοῦμαί σοι τοὺς θησαύρους δεῖξαι κτλ. A. || 5. sic C; ἀπεθέμην πολὺ x. κ. πολὺ ἀρ. B || 6. sic C; 
κατανοήσας τετυχτχέναι μὲ τὸ μέγα γρ. ὑπεστήσω B; κατανοήσω τύχει καὶ νεμέσει τ. p. pp. ὑπεστήσω L. || 7. κροκδεεῖς BL; 
προσδεεῖς. μέμνησαι καὶ C. || 8. ὑπίσχημι B. || 9. τοὺς ἐν Μινυάδι y. A; ἐν Μνσιάδι y. CL. |} 10. ὑπάρχοντας add. C. į 
11. χνκλεύειν m. τ. y. δεσπόζειν C. || 12. Ζεύς σε ποιείτω μέγαν. ἔρρωσο A. || 13. ἐλάμδανον BC L [ 14. xotg. κ. αἰτῶν 
bene om. A. || 15. Δ. χργμάτων B; διὰ δώρων xai xp. C; corr. ex A. || 16. μετὰ τῶν ἰδίων à. om. A. Mox B : αἱἰσχρὸν ἡμᾶς 


Alexandrum in hanc sententiam : « Darius domino Alexan- | gentium deprecabor digno profecto tali favore calestina, 
dro hee dicit : Ante omnia quidem unum moneo, uti te in | siin aliis quoque relevandis tuimet memineris ut mortali.» 
hac fortunie beatitudine esse tamen hominem recognoscas, His litteris sumptis Alexander concionem protinus epli- 
siquidem fatis idoneum argumentum ad id consilii tibi ego | matium ac praesentium cogit. Enim vero tunc ores aiti- 
praesto sum, quo profecto docere nil homines quicquamque | stentium Parmenion iv eam sententiam vadit, uti nec mme 
praesentia sua priesumere oportere. Neque enim id modo de | nitatem Alexander supplici denezaret et ea quee sibi press 
me primum fortuna commenta est. Jam pridein istud in | serat libentius amplexaretur, redditurus scilicet malrem 
parente meo illa dea Xerxe monstraverat. Is quippe pari | pariter et conjugem una cum filiabus mercede promis. 
arrogantia cupitorum cum in vestros militiam delegisset, | Sed enim ad hec Alexander, « Atqui, inquit, o Parme 
alioqui avidior rerum quie regum glorias trahunt, pro his | nion, mihi contra consilium est respondere Dario fretra 
omnibus qua: petebat , opes suas totque militantium millia | se his illum in nos liberalitatibus jactitare, quod thesauros 
attrita pariter amissaque ad pernitudinem vertit. His igi- | suossuaqueregna pollicetur. Non enim videt cuncta ista hxc 
tur usus exemplis doctusque talibus pro Graeco nomine at~ | quz nobis litteris largitur, jure belli nosira perfecta, neque 
que clementia competentius feceris, si miseratione hos | ille super bis aliquando bellum induxerat. Esim qued 
impertias quos tibimet fortuna supplices procuravit. Jgi- | ipsi quacunque Darius possederat et obtinebat, nestra 
tur ego per favitores tui deos nostrique adversatores quaeso | esse, id est virtutis premia, arbitraremur, idcirco in bre 
obsecroque, uti mecum matris quoque et conjugis, ut te | ipsa se militavisse, neque sibi in Asiam transeundi aliam 
dignum est, filiorum quoque nostrorum meminisse non | quis dixerit esse causam nisi quod cuncta bac mihise 
aspernare. Ejus tibi benevolentise vicissitudinem spondeo | mec praejudicaveram possessioni. Sat sit igitur Dario, si ti- 
uti thesauros, quos ex vetusto nobis reges parentes suffos- | deatur id modo unum lucri habere quod imperterritum bis 
sos humi abditosque latebris reliquerint , ipse quoque co- | omnibus veluti alienissimis incubaverit. » Et ia hanc sestes- 
ram referam indicemque, tuncque tibi Persarum deos | tiam dictatas litteras ferri ad Darium jubet. Ipse vere tresst 
prosperos et imperium Medorum etiam et reliquarum / ad hu;usmodidiligentiam, uti et vulnerati competentins cere 





PSEUDO-CALLISTHENES. Ij, 17, 18, 18. 15 


τοὺς δὲ τελευτήσαντας χηδείας τυγχάνοντας θάπτεσθαι. 
Μείνας οὖν ἐκεῖ τὸν χειμῶνα (19) προσέταξεν ἐμπυρί- 
ζεσθαι τὰ Ξέρξου βασίλεια ὄντα χάλλιστα κατὰ τὴν 
χώραν ἐκείνην, μικρὸν δὲ πάλιν μετανσήσας (20) παύ-- 
σασθαι (21) ἐκέλευσεν. 


ΚΕΦ. IH’. 


Ἐθεάσατο δὲ καὶ τοὺς τῶν Περσῶν τάφους χρυσῷ 
χεχοσμημένους " εἶδε xoi τὸν Ναθονασάρου (1) τάφον 
τοῦ χεκλημένου Ναθουχοδονόσωρ κατὰ τὴν Ἑλλάδα 
φωνὴν, καὶ τὰ ἀναθήματα τῶν Ιουδαίων ἐχεῖ χείμενα, 
καὶ τοὺς χρατῆρας τοὺς χρυσοῦς, ὡς ἡρώων εἶναι τὴν 
θέαν. Παραπλήσιον δὲ ἐθεάσατο χαὶ τὸν Κύρου τά- 
gov: ἦν δὲ πύργος αἴθριος δωδεκάστεγος, ἐν δὲ τῇ ἄνω 
στέγη ἔκειτο αὐτὸς ἐν χρυσῆ πυέλη (2), καὶ ὕελος ze- 
ριεχέχυτο αὐτῷ, (3) ὥστε τὸ τρίχωμα αὐτοῦ φαίνεσθαι 
καὶ αὐτὸν δὲ ὅλον διὰ τοῦ (4) ὑέλου. 

᾿Ενταῦθα δὲ ἦσαν "Έλληνες ἄνδρες εἷς τὸν τάφον 
Ξέρξου (s) λελωθημένοι, οἱ μὲν χεῖρας, of δὲ (e) πό- 
δας, οἱ δὲ ῥῖνας, ἕτεροι δὲ τὰ ώτα αὐτῶν, δεδεμένοι 
πέδαις καὶ ἡλωθέντες (7), ἄνδρες Ἀθηναῖοι. Συνελθόν- 
τες οὖν ἀθρόοι ἐξεθοήσαν Ἀλεξάνδρῳ ὥστε σῶσαι aù- 


τούς. “O δὲ ᾿Αλέξανδρος ἰδὼν αὐτοὺς ἐδάχρυσεν’ ἦν γὰρ 
τὸ θέαμα (8) δεινόν. Βαρέως οὖν ἤνεγκεν ἐπὶ τούτῳ καὶ 
προσέταξε λυθῆναι τούτους τῶν δεσμῶν καὶ δοθῆναι 
αὐτοῖς χίλια δίδραχμα, καὶ ἀποχαταστῆναι αὐτοὺς εἰς 
τὰς ἰδίας πατρίδας. Οἱ δὲ λαθόντες τὸ ἀργύριον 
ἠξίωσαν ᾿Αλεξάνδρῳ χώραν αὐτοῖς ἀπομερισθῆναι ἐν 
τοῖς τόποις ἐκείνοις, εἰς δὲ τὰς πατρίδας αὐτῶν μὴ 
ἐκπεμφθῆναι xal οὕτω διχκειμένους ὄνειδος εἶναι τοῖς 
οἰκείοις. Καὶ ἐχέλευσεν ἀπομερισθῆναι αὐτοῖς γῆν 
(9) καὶ δοθῆναι αὐτοῖς σῖτον (10) καὶ σπέρματα ἑκάστῳ 
ἐξίσου (11), καὶ πρόθατα xai πάντα ὅρα ἦν χρήσιμα 
πρὸς γεωργίαν καὶ ἕτερα χρῆματα (12). 


ΚΕΦ. 16’. 


“O δὲ Δαρεῖος ηὐτρεπίζετο εἰς ἕτερον πόλεμον oup- 
δαλεῖν ᾿Αλεξάνδρῳ. Γράφει οὖν Πώρω βασιλεῖ τῶν 
Ἰνδῶν οὕτως” a βασιλεὺς Δαρεῖος βασιλεῖ Ivv Πώρῳ 
χαίρειν. Erl τῇ γενομένη καταστροφῇ τοῦ οἴχου µου 
ἐν ταῖς ἡμέραις ταύταις καὶ νῦν δηλῶ σοι, ἐπειδὴ 
ἐπιθάς por 6 Μακεδόνων βασιλεὺς, θηρὸς ἀγρίου pu- 
χὴν ἔχων, οὐ βούλεται τὴν μητέρα μου καὶ τὰ τέχνα 
ἀποδοῦναί por ἐμοῦ δὲ ἐπαγγειλαμένου θησαυροὺς καὶ 


ἐστὶν συνκοιτασθῆναι αὐτὰς, τοὺς ἄνδρ. v. || 17. γρ. a. p.. διδ. om. ΑΟ. || 18. ἐπιμιλείᾳ C. τοῦς τρανματίας θεραπείας ἔχεσθαι A. || 
19. μείνας δὲ τὸν ἀκμαιότατον χειμῶνα xai ποιήσας τοῖς ἐγχωρίοις θεοῖς θυσίας προσέταξε κτλ. A. || 20. χαταν.Ο. || 21. σθεσθῆναι A. 

Cap. XVIII. 1. Ναθονασάρου... χεχλημένου excid. in B; supplevi ex L; εἶδε δὲ κ. τὸν τοῦ Ναδουχοδονόσορος τάφον xai τὸν 
(1. τὸν καὶ) Ναδονασσάρου καλουμένου, xai τὰ ἀναθ. C. || 2. ἔκειτο χρυσῇ πύλῃ, ὕελος B. || 3. αὐτῷ om. B. || 4. διὰ τοῦ om. 
B. || 5. εἰς τ. τ. Z deest in A. || 6. οἱ μὲν x. οἱ δὲ deest in B. || 7. ἡλωμένοι B; mox συνελθ. ο. ἆθρ. addidi ex A. || 8. sic A. 
θεώρημα αὐτῶν χαλεπόν B. θεωρία a. δεινή C. || 9. εἰς τρεῖς τόπους add. C. || 10. καὶ σιτ. om C. || 11. ἐξ lo. om. C, qui 
deinde : xai βόας ἑκάστῳ El (sic etiam A ) καὶ πρόδατα. |} 12. add. C : xal ἀπέστειλεν αὐτοὺς ἐχεῖ. 





rentur et desiderati vallo sepulcri ad meritum decorarentur. 
Atque in hec occupatus hiemis spatia transegit, quidquid 
interea temporis fuerit diis preestitibus sacrificiis obsecu- 
tus, Atque cum interea motu quodam animi repentino 
jussisset regiam Xerxis, quee opulentissima et pulcherrima 
videbatur, injecto igni concremari, id quoque mox per 
penitentiam reformatam exstingui atque ad faciem pristi- 
nam retineri preecepit. 

XVIII. Fuit eidem inter heec cura ut sepulcra Persarum 
et sepulta eorum olim corpora intueretur, quod in his se- 
pulcris multe patere aurese multaque pecunia condita 
ad templorum magnificentiam diceretur. Sed egregie 
ceteris ,anteibat Cyri sedes, quee scilicet turris ad faciem 
levi quadroque lapide in summam altitudinem exstructa 
processerat. — Ipsius vero Cyri conditorium erat lapide vi- 
sendo, cujus sive natura perpiscua , sive inscalptio adeo 
tenuis erat, et nihilo prorsus quicquid interesset impediret 
intuentium diligentiam, adeo ut propter saxi illius eviden- 
tiam capilli etiam conditi cadaveris viserentur. 

Sed propter hoc sepultum flebile spectaculum Alexander 
protinus conspicatus. Erant enim Graci idemque com- 
plures, quos cum variis ex causis diversisque temporibus 
captivitate rex aut reges subegissent, prasectis naribus 
auribusque et quecumque hominum vultibus decorum na- 
tura preevidit, suppliciali post servitio devincti circa heec 


sepulcra custodes agitabant. Hi igitur omnes ubi justitiam 
Alexandrum agere sensere, pari voce et ejulatu suz gentis 
Greecisque supplicationibus obsecrantes audientem linguae 
proprie insignia facile permoverunt. Quare productos 
cum videret adeo flebiliter mütilatos atque laniatos, fide- 
literque causas et ritum Persicum cognovisset , thisertus 
eorum dederat quidem volentibus facultatem, uti viatico 
sumptuati si vellent ad patriam remearent. Enim cum 
sese ignobiles foedatosque latere melius conspectum popu- 
larium quam ad ludibrium forsitan occursuros civibus 
prosentirent, hujus quidem rei gratiam fecere regi, sibi 
tamen et locum quem colerent et vitam ab indigentia la- 
xiorem pecuniis impetravere. Dat igitur his et agros et * dap- 
siles et cetera etiam qux ad agrorum exercitia secunda- 
rent pro supplicum civium contulit voluntate. 

XIX. Sed inter hac rursus Darius comparando exerci- 
tu scribendisque militibus animum confirmarat. Scribit 
denique Poro Indie regi talia : « Clam me non est in- 
dignationem tuam deducere quidquid nos ex hostico pa- 
tiamur; ferinam etenim expertus hostium rabiem vel 
ipsis orbatus affectibus ex illa regia beatitudine in extimam 
veni Darius ille miserationem , cum mihi non mater aman- 
tissima, non uxor conspirantissima, non suavissimi filii 
propter sunt, quin hac cuncta adversantibus serviunt. 
( Rursus incipit cod. Mediolan.) « Quare pollicentem n.e 


76 


ἄλλα τινὰ πλείονα παρέχειν αὐτῷ, οὗ πείθεται. "Όθεν 
οὖν βουλόμενος ἐκπορθῆσαι αὐτὸν ἐφ᾽ οἷς ἔπραξε, auv- 
ίστημι αὐτῷ xat ἕτερον πόλεμον -μέχρις ἂν ἐμύνωμαι 
τελείως αὐτὸν χαὶ τὸ ἔθνος αὐτοῦ. Δίκαιον οὖν ἔστι 
xai σε ἀγαναχτῆσαι ἐφ᾽ οἷς ἔπαθον καὶ ἐπεξελθεῖν σε 
ἐπὶ τῇ ἐμὴ ὕθρει (1), μνησθέντα τῶν γονικῶν ἡμῶν 
δικαίων. Συνάθροισον οὖν πλεῖστα ἔθνη καὶ γίνου (s) 
ἐπὶ τὰς Κασπιακὰς πύλας. Tots δὶ συναγομένοις dv- 
pdo: χορήγησον (3) χρυσίον πολὺ xat σῖτον xal * 
cuarta. Πάντων δέ σοι τὸ ἥμισυ τῶν λαφύρων, ὧν ἂν 
λάθω ἐκ τῶν πολεμίων, χαρίσομαι, καὶ τὸν λεγόμενον 
Βουκέφαλον ἵππον σὺν τοῖς βασιλικοῖς χωρίοις καὶ τὰς 
παλλαχὰς (4) αὐτοῦ. Δεξάμενος οὖν τὰ γράμματα 
ἡμῶν, ἐν πολλῇ σπουδῇ, ἄθροισον πλήθη xat ἀπόστειλον 
ἡμῖν. Ἔρρωσο. » Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος μαθὼν ταῦτα ὑπό 
τινος τῶν τοῦ Δαρείου προπεφυγότων παρ᾽ αὐτὸν, εὖ- 
θέως ἀναλαθὼν ἅπασαν τὴν δύναμιν αὐτοῦ τὴν πο- 
ρείαν ἐποιεῖτο πρὸς τὴν Μηδίαν (ο). Ἤκουσε δὲ 
Δαρεῖον εἶναι ἐν ᾿Εχθατάνοις (5) ** ἐπὶ τὰς Κασπιακὰς 
πύλας" xal σύντονον ἐποιεῖτο τὸν διωγμὸν xal εὐτολ- 
μότερον. 
ΚΕΦ. Κ΄. 


Οἱ δὲ σατράπαι (1) Δαρείου ἔγνωσαν τὸν ᾿Αλέξανδρον 


Cap. XIX. 1. 
iznet δέ χρυσοὺς ε΄ A. || 4 


σοὶ τὴν ἐμὴν ὕδριν B. || 2. καὶ γίνου add. ex A. | 3. χορηγήσω ἀνδρὶ ε 
. τῶν παλλακῶν B L. xai τὰς ἐνούσας τούτοις παλλακὰς gn μετὰ τοῦ à ἰδίου χόσμου A. || 5. Μειδία 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. B, 16, x. 


ἐγγίζοντα,ὅ τε Βῆσσος χαὶ ὃ Ἀριοθαρζάνης' χαὶ παρατρα; 
πέντες οὗτοι τὰς φρενοθλαθεῖς γνώμας, ἐθουλεύσανα 
Δαρεῖον ἀναιρῆσαι, λέγοντες πρὸς ἀλλήλους, ὅτι ἐὰν de 
λῶμεν τὸν Δαρεῖον, ληψόμεθα παρὰ Ἀλεξάνδρου y puerta 
πολλὰ, ὡς ἀναιρήσαντες τὸν ἐχθρὸν αὐτοῦ. Οὗτοι οὖν xe- 
χὸις βουλευσάμενοι ἐπηνέχθησαν (2) ξιφήρεις Δαρείμ Ὡς 
δὲ εἶδε τούτους ὁρμήσαντας Δαρεῖος ξιφήρεις, εἶπεν αὖ- 
τοῖς « Ὦ ἐμοῦ δεσπόται. of πρίν µου δοῦλοι- τί ὑμᾶς 
ἠδίκησα, ἵνα ὑμεῖς ἀνελῆτέ pe βαρθάρῳ τολμήματι: 
Μὴ πλέον ὑμεῖς Μαχεδόνων τι δράσετε; ᾿Εάσατέ µε ob- 
τως ἐπὶ τὰ μέλαθρα ῥιφέντα ἀναστενάζειν τὴν ἀνώμε- 
Adv µου τύχην. ᾿Εὰν νῦν ἐλθὼν ᾿Αλέξανδρος ὅ βασιλεὺς 
Μακεδόνων εὕρη µε σφαγέντα (3), ἐκδικήσει τὸ εἶπέ 
μου (4). » Οἱ δὲ μηδαμῶς πεισθέντες ταῖς {κεσίαις As- 
pelou φόνοις αὐτὸν ἀμύναντο. “O δὲ Δαρεῖος ταῖς dual 
χερσὶν (6) αὐτοῦ κρατήσας, τὸν μὲν ΒΊσσον τῇ εὐωνύμῳ 
χειρὶ εἷς τὴν γῆν κατασχὼν καὶ τῷ εὐωνύμῳ yori 
εἷς τοὺς βουθῶνας αὐτοῦ ὑποκλίνας ἐκράτει: τὸν ἃ 
Ἀριοθαρζὰν τῇ δεξιᾷ χειρὶ ἐπισχὼν ἐκράτει (o) τοῦ μὴ 
ἐπιφέρειν αὐτῷ τὸ ξίφος λόγχαι δὲ αὐτῷ αἱ πλητεὶ 
ἐτύγχανον. Τῶν δὲ δυσσεθῶν Μηκέτι ἶσχυόντων αὐτὸν 
ἀναιρῆσαι, ἐπάλαιον μετ᾽ αὐτοῦ: ἦν γὰρ ἰσχυρὸς ὁ Δ:- 
patos. Οἱ οὖν Μαχεδόνες τὸν Στρέγγαν (7) ποταμὸν 
παγέντα εὑρόντες μα καὶ εἰσῆλθεν ὁ Alar 


ὐώνῳ (i. e. κεζῷ) χρυθοὶς y 


B. Μιδίαν A. || 6. sic Α., Βατάνοις B C. Deinde exciderunt nonnulla. Sententiam explere !icet ex Valerio. Cod. A. pre 


more manca prabet haec Ple 


ἐν ᾿Εχδατάνοις ' ἠχούετο δὲ βασιλεύειν τὴν Ἀσίαν Ἀλέξανδρος, εἰ μὴ κατεςρόνησε τοῦ Δαρίαω 


ὀνόματος᾽ προσαγγέλλει δὲ αὐτῷ ὅτι εἴη πεφευγὼς ἐπὶ τὰς Κασπίας πύλας ' σύντομον δὲ ἐποίει τὸν διωγμόν ἀκούσας κερά tv 
νων ὅτι πλησίον εἶη ὁ βασιλεὺς, τοῦ εὐνούχου αὐτομολήσαντος, πάντα πρὸς ἀλήβειαν, εὐτολμηρότερον τὸν διωγμὸν ἐποιεῖτο. 
Cap. XX. 1. sic cod. C; ἀπάγων ( ὡς δὲ ἐπέγνουν A) δὲ Βύσσον xai ᾿Αρ. καὶ παρατρ. etc. Β. || 2. ὑπεισέρχονται λάδραζ. 


| 3. τεθνηχότα BC.; σφαγέντα ληστρικῇ γνώμη A. || 4. addit A : 


οὗ θέμις γὰρ ὀφθῆναι βασιλέα δολοφονηθέντα oixtistem. 


deinde sic : καὶ ὁ μὲν Δαρεῖος ἀντεῖχε πρὸς τοὺς πονηρούς" αὐτοῦ δὲ τὰς χεῖρας ἀντέχοντος, αἱ πληγαὶ τοῦ ξίφους οὐκ ἐγίνουτ 
xziptot, ἀλλὰ πλόγιοι ἐγίνοντο. Οἱ δὲ Μακεδονες etc. || 5. χερσὶν ἐπάλαιεν αὐτοὺς, τὸν μὲν BC. || 6. μόνος add. B. || 7. τὸν 


non modo thesauros opesve regales, sed regni quoque nos- 
tri quam amplissimam portionem, spretis Macedo sup- 
plicibus ejusmodi, una tantum suorum arrogantia dele- 
ctatur. Ergo, mi Pore, jam opibus fatigatus, animo tamen 
ad sententiam milito, si modo faveas. Rursus enim praelium 
meditor, si quos quidem ad communionem duco sententie. 
Y Quod si tu quoque tam juste indignationi nostra accesse- 
ris , tuamque injuriam existimaveris, qua: in me grassata 
est, ita probabis te, ut te dignum erit et majorum nostrorum, 
et isti conspirationi consulere, tuisque commodis non deesse. 
Igitur ex opinione nostra feceris, si gentes quam plurimas 
congreges, quamque primum queas ad portas Caspias ten- 
das. Enim ne sit militia tibi militantium inhonora, 
dabuntur a me singulis armatorum aurei tres pedestri, 
equiti vero quinque, ceteraque qua alimoniis abunda- 
. rint. Pred quoque bellicze pars ex medio vestra fiat. At 
enim tibi privum munus istud habebis, quod indidem re- 
galissimum est, Bucephalam equum scilicet una cum re- 
giis phaleris regioque cultu, concubinisque omnibus, quas 
octoginta centumque nuinerant, qui noverunt ; eas omnes 
ac tales cum ornatibus propriis consequere. Quare acce. 








ptis his litteris, ne versaveris, quaeso, verterisve tale coa- 
silium : quin properato ad nos venias una cum hisce, ul 
dixi, gentibus , qua circa Indum colunt. » Et bzc quidem 
Darius. Sed Alexandrum ista nequaquam latuere decium 
ex transfuga Persa quodam. Quare coacta manu ad rege- 
nes Medicas tendit, conperiens Darium in Bathapis agere, 
quod nomen genti est. Omissa denique Asia, iter qued 
instituerat, festinabat, satis adserentibus internustis, 
quod si Darius fugiens portas Caspias intravisset, inefi- 
cacem illam insecutionem Alexander laboraret. (αν 
quidem etiam tum, veluti parum fideli sermone acciperet, 
dubia rex arbitrabatur; sed cum Bazanus qpidam cost 
chus regius transfugisset, isque certius enarrasset Derium 
protinus fugiturum, addita est Alexandro properatio. 
XX. Aderant tunc Dario fugam molienti satrape deo, 
quorum nomen alteri Besus erat, alius vero dictus ariobar- 
zanes. Hi, cum jam rumoribus calidioribus adesse Alexas- 
der nuntiaretur, rati se plurimum in gratiam provisures 
esse victoris, si necem Dario intulissent, regem suem ia 
sua regia solitarium opprimunt et letaliter vulnerant, 86 
si jam mortuum derelinquunt : cautissimum confirmantes , 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. Il, 19, 20. 77 


ὅρος εἰς τὰ βασίλεια Δαρείου. ἩΜαθόντες δὲ (9) of ἆσε- 
θεῖς Βῆσσος xal ᾿Ἀριοδαρζὰν τὴν εἴσοδον Αλεξάνδρου, 
ἔφυγον καταλείψαντες Δαρεῖον ἡμίπνουν. 

Καὶ εἰσελθὼν πρὸς αὐτὸν (9) Ἀλέξανδρος εὗρεν (10) 
αὐτὸν ἡμίπνουν, ἐχκεχυμένου τοῦ αἵματος αὐτοῦ Ex τῶν 
πληγῶν: ἀνοιμώξας δὲ μέγα ó ᾿Αλέξανδρος xat θρηνῳ- 
Slav μεγάλην ἐπ᾽ αὐτῷ ποιησάμενος λύπης δάκρυα ἐξέ- 
χεεν ἐπ᾽ αὐτῷ, xat τῇ χλαμύδι αὐτοῦ ἐσκέπαζε τὸ 
σῶμα Δαρείου, τὰς χεῖρας δὲ ἐπιθεὶς ἐπὶ τὸ στῆθος aù- 
τοῦ, ἐλέους γέμοντας λόγους ἐπ᾿ αὐτῷ ἔλεγεν' « Ἀνάστα, 
βασιλεῦ Δαρεῖε, καὶ τοῖς σοῖς (11) βασίλευε xat τῶν 
σεαυτοῦ δεσπότης γενοῦ ' δέξαι τὴν τυραννίδα (12) 
ὄμνυμί σοι τὴν ἄνω πρόνοιαν ὡς ἀληθῶς xal οὐ ze- 
πλασμένως φράζω σοι. ‘Vives δέ εἶσιν οἱ πλήξαντές 
σε; μήνυσόν μοι αὐτοὺς, ἵνα ἔκδικον ἔχης (13). » 

Καὶ ταῦτα εἰπόντος τοῦ ᾿Αλεξάνδρου, στενάξας 


Δαρεῖος καὶ τὰς χεῖρας ἐκτείνας ἐπησπάσατο Ἀλέξαν- 
ὅρον καὶ περιπλαχεὶς εἶπεν αὐτῷ: «᾿Αλέξανδρε Bact 
λεῦ, μήποτε ἐπαρθῆς τῇ τυραννική δόξη, ὥς ποτε 
κἀγὼ, ἰσόθεον ἔχων χράτος, χερσὶν ἐμαῖς οὐρανὸν 
ἠθέλησα ψαῦσαι (11). Σκόπει xal αὐτὸς τὸ μέλλον᾽ ἡ 
τύχη γὰρ οὐχ olde (is) βασιλέα οὔτε μὴν πλῆθος 
ἔχοντα ἀκρίτῳ δὲ γνώμη πανταχόθεν ῥέμθεται, Ὁ- 
εἃς τίς uny καὶ τίς γέγονα’ ἀποθνήσχοντός μου, βα- 
σιλεῦ Ἀλέξανδρε, ταῖς χερσί σου θάψον με’ κηδευσά- 
τωσάν µε Μακεδόνες καὶ Πέρσαι (ι μία γενέσθω 
συγγένεια Δαρείῳ καὶ ᾿Αλεξάνδρῳ: τὴν δὲ ἐμὲ τεκοῦσαν 
(17) παρατίθηµί cor, καὶ τὴν γυναῖκά µου ὡς ἐμὲ οἴκ-- 
τειρον , (18) τὴν δὲ θυγατέρα μου ᾿Ῥωξάνην δίδωμί σοι 
εἰς yuvaixa , ἵνα ἐν ὑστέροις τοῖς καιροῖς ἐπὶ μνήμης 
λήψη (19) τέχνα, οἷς καυχώμενοι ὡς ἡμεῖς ἐπὶ τέχνοις, 


σὺ μὲν Φιλίππῳ, “Ῥωξάνη δὲ Δαρείῳ μνήμην τελεῖτε 


Ἀρσινόην τὸν xal Στράγγαν λεγόμενον B. || 8. ὡς δὲ ἤκουσαν Ἀλέξανδρον ἐγγίσαντα of φονεῖς Δαρείου ἀφέντες τὸν A. ἡμίπνουν 
ἔφυγον C. || 9. εἰσελθ. πρῶτος Αλ. C. || 10. καὶ εὑρὼν a. ἡ. ἐκχεχυμένον ξίφει τὸ τούτου alp.x , ἀνοιμώξας θρῆνον ἄξιον λύπης 
δάχρνα ἐξέχεεν C. || 11. τῆς σῆς γῆς C. || 12. δέξαι σον τὸ διάδημα τοῦ Περσικοῦ πλήθους ἀνάσσων" ἔχε σον τὸ μέγεθος τῆς τυραννί- 
δος (τῆς τυραννικῆς δόξης A) C. Eadem A, qui pluribus etiam verbis hzec persequitur || 13. sic A; ἵνα σε νῦν ἀναπαύσω B; 
et L, qui in plurimis ad cod. B accedit; ἵνα σε νῦν θεραπεύσω C. || 14. φθάσαι cod. B; δόξη, ὁπόταν ἰσόθεον χατορθώσης 
ἔργον, καὶ χερσὶν ταῖς σαῖς οὐρ. θέλεις φθάσει ἀλλὰ ox. τὸ μ. C; cod. A ita : μὴ ἐπαρθῆς τῇ βασιλικῇ τάξει: ὅτε γὰρ ἔργον 
ἰσόθεον χατορθώσεις, κ. χ. τ. σ. οὐρανοὺς δόξεις ψαύειν, σκόπει τὸ μέλλον" ἡ γὰρ τύχη οὐκ οἶδεν βασιλέα ἢ λγστὴν οὔτε πλῆ- 
θος, ἀκρίτῳ δὲ ῥοίζῳ πάντα καχῶς ἐχρίπτεται. || 15. εἶδε C; seqq. corrupta; scripserim οὔτε λῃστὴν πλῆθος ἔχοντα. || 
16. Post hac cod. C interponit hac : Ὁ σύμπασαν δοκῶν χυριεύειν γαῖαν, νυνὶ, ὡς ὁρᾶς, γυμνὸς εἰς γαῖαν ἔρριμμαι , ὅ ποτε 
ὑπὸ μυριάδων δορυφορούµενος xai οἷα θεὸς δοξαζόμενος, ἀπροστάτευτος, μόνος καταλέλειμμαι. Μνήσθητι, Ἀλέξανδρε, οἵας 
δόξης ἄφνω ἐξέπεσα, σὺ αὐτόπτης γενόμενος" καὶ μὴ ἐάσῃς ὅλως ἐν ταύτῃ τῇ ταλαιπωρίᾳ τελευτῆσαί µε" ἐπίσταμαι γὰρ 
σπλάγχνα ἔχειν ge’ Ἕλλην γὰρ el σὺ, xal οὐχ ὠμὸς Πέρσης ὡς οἱ παρ ἡμῖν. » Προστάσσει οὖν Ἀλέξανδρος, καὶ φέρονσι 
τὴν μητέρα Δαρείου καὶ τὴν γυναῖκα xai τὴν θυγατέρα αὐτοῦ “Ρωξάνην. Ὡς δὲ εἶδεν αὐτὰς Δαρεῖος εὐθὺς ἀπόλωλεν καὶ ἀφα- 
σίᾳ συσχεθεὶς xai δαχρύων πληρωθεὶς ὅλως καὶ σφόδρα τὴν χαρδίαν πονήσας, καὶ τὴν ψυχὴν λίαν λυπηθεὶς ὑπὲρ τὸ δεον 
ἐν κολλῇ ταπεινώσει, καὶ ἀτενίσας ὀφθαλμοὺς δακρύων πλήρεις, μόλις κινηθεὶς λόγον ἐφθέγξατο πρὸς Ἀλέξανδρον' « Εὐχα. 
ριστῶ σοι, ὦ βασιλεῦ Ἀλέξανδρε », xal περιπλαχεὶς πάντας λύπης ἀξίας ἐκίνησε. Μὴ δυνάμενοι οὖν στῆσαι δαχρύων τοὺς 
σταλαγμοὺς πάντες τῆς ἑαυτῶν δόξης ἐταλάνισαν καὶ τελευταῖον ἀσπασμὸν πρὸς αὑτὸν ἐχόμτασαν. Καὶ ἀναψυχὴν λαδὼν Aa- 
ρεῖος καὶ καρδίας θεραπείαν , xai ἐκτείνας τὴν χεῖρα αὐτοῦ καὶ τὴν θυγατέρα κρατήσας eine’ « Γαύτην, Ἀλέξανδρε βασιλεῦ, δέ- 
you ὡς δῶρον ἔσται δέ σοι δούλη σὺν τῇ μητρί’ µία γενέσθω ἡ συγγενεία etc. ut in codd. BA L. || 17. τὴν δ. è τ. ὥς 
σε τεκοῦσαν L; τὴν δὲ μητέρα µου ὡς σὲ τεχοῦσαν ἀνατίθημί σοι C. || 18. sic C; ὡς σὺν ἐμοὶ οἴκτειρον B; ὡς σύνεμον ol- 
κέτην A; fuerit ὡς συνήμονα οἰκέτην. || 19. λύπη B; δίδωμί σοι γυναῖκα xal συναφθήσῃ ἐπ᾽ ἀγαθοῖς καιροῖς xal ἐπὶ μνείαις 





οἱ tantisper a conspectu Alexandri recessissent, donicum 
illud facinus quod perpetrassent victor perpenderet et di- 
vulgaretur. 


Jamque exercitus Macedonum rursus Strange memo- 


circumplexus ut poterat, tandem talibus loquitur : « Licet 
mihi jam, Alexander victoriosissime, in hac constituto 
fortuna liberalius aliquid quam que victi sunt loqui, id- 
que a me amicum tibi, non hosticum putes. Inter hec 


rati fluenta transmiserat, et Alexander protinus superve- 
niens regiam in qua obversari Darium conpererat cursim 
inrumpit, eumque recens vulneratum atque adhuc spi- 
rantem miscriter offendit. Sed id Alexandro ultra opinio- 
nes omnium flebile et luctuosum admodum fuit. "Videns 
enim participem illius regii nominis ac majestatis adeo mi- 
sere vivendi clausulàs reluctantem, flens ejulansque ja- 
senti homini circumfunditur, eumque amplexabundus et 
contegens regia chiamyde in liec verba solatur : » Erige 
- te, quaeso, Darie, nec deseras : si quid enim ex animo est 
quod jusseris, ratum habeto regna te tua recepturum, fu- 
turumque rursus illum qui fueris. » 

Sed ad hac Darius exsangui jam corpore cum voce 
etiam ad primum impetum deficeretur, manus supplices 
tendens, adtrectansque genua Alexandri adsistentis, et 


verba blanda disceptes. Numquam igitur te regii nominis 
decus tollat : nec si quid blandius fortuna promiserit , id - 
circo te ceeli competem arbitrare. Enimvero consultius 
futuris quam presentibus consules. Nihil enim interest, 
quod dispescat reziam nostram et plebicule dignitatem. 
En tibi ille Danus, nosti quippe qui fuerim dominus et 
deus scilicet hujusce mundi existimatus, ut flebilem mor 
tem oppeto. Sed habeo obitus hujusce grande solatium, 
quod in tuis manibus hunc spiritum jam effundam. Quare, 
queso, non invideas sepulturam, quam mihi una cum 
Persis tui Macedones exsequantur. Tum Rogodunen 
matrem meam commendatam tibi ad honorem dignum 
nomine nostro habeto, utque participem Olympiadi tua. 
Colito uxorem etiam meam : filiam vero Roxanen hac 
prece tibi in manum do, quasoque eam dignam conjugio 


18 
συγγηρῶντες χρόνοις. » Καὶ ταῦτα εἰπὼν Δαρεῖος ἐξέ- 


πνευσε τὸ πνεῦμα ἐν ταῖς γερσὶν ᾿Αλεξάνδρου. 
ΚΕΦ. ΚΑ΄. 


Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος συμπαθῶς κλαύσας τὸν Δαρεῖον ἐχέ- 
λευσε τὸ σῶμα αὐτοῦ βαστάζεσθαι, θάγαι δὲ αὐτὸν Mep- 
σικῷ νέμῳ ὡς βασιλέα (1). Κελεύει δὲ πρώτους Πέρσας 
διάγειν, Μακεδόνας δὲ ὄπισθεν ἐνόπλους" αὐτὸς δὲ 'AM- 
ξανδρος ὑποθεὶς τὸν ὦμον αὐτοῦ ἐθάστασε μετὰ τῶν 
σατραπῶν τὸ σῶμα Δαρείου. Οὐ τοσοῦτον δὲ ἔστενον 
of ἀκολουθοῦντες (2) ἐπὶ Δαρείῳ ὅσον ἐπὶ ᾿Αλεξάνδρῳ 
βχστάζοντι. Ἀποθεὶς δὲ ᾿Αλέξανδρος ἐπὶ τὸν τάφον 
Δαρεῖον τὸν βασιλέα, βουθυτήσας (3) ἐχεῖ μνημεῖον 
ἐποίησε Δαρείῳ, καὶ νόμους ἔθετο χατὰ πόλιν, ἅμα 
δὲ καὶ προστάγματα περιέγοντα οὕτως « [βασιλεὺς 
Ἀλέξανδρος υἱὸς (4) Φιλίππου βασιλέως καὶ βασιλίσ-- 
σης Ὀλυμπιάδος, τοῖς κατὰ τὴν []ερσίδα πᾶσαν dv τε 
ταῖς πόλεσι καὶ χώραις ταῦτα χελεύω. Εὐχτὸν (9) μὲν 





ΚΑΛΑΙΣΘΕΝΗΣ. B, x, κα. 


ἦν μοι τὰς τοσαύτας μυριάδας ἀνθρώπων μὴ χαχᾶς 
ἀπολέσθαι" εἰ δὲ ἡ εὐδαιμονία ποιεῖ us κατὰ Tessin 
νικηφόρον, εὐχαριστῶ τῇ προνοία. | ινώσχετι δὲ ὅτι 
καθιστῶ ὑμῖν σατράπας, οἷς ὠφείλετε ὑπακούειν à; 
ἐπὶ Δαρείου xal τῶν ὑπ᾽ αὐτὸν κατεχομένων. Νὴ 
ἴδητε δὲ βασιλέα εἰ μὴ ᾿Αλέξανδρον μόνον. Χρ: 
δὲ τοῖς ἰδίοις ἔθεσι καὶ συνηθείαις xoi ἑορταῖς καὶ 
πανηγύρεσι xai εὐωχίαις καὶ βουθυσίαις, καθατερ 
xai ἐπὶ Δαρείου. “Exactoc ὑμῶν τῇ ἰδίᾳ μονῇ Buru 
ἐὰν δὲ Πέρσης καταλεί{η τὴν ἰδίαν πόλιν À χώραν 1 
τόπον, καὶ ἀλλοδαπὴ χατοιχήστη , ὡς ἀποστάτης xat- 
ζέσθω (e). Τῶν δὲ ὑπαρχόντων ὑμῖν συγχωρῶ izi- 
otw κυριεύειν τῶν ἰδίων πλὴν χρυσίου xal ἀργυρίου (7)° 
τὸν γὰρ χρυσὸν xai τὸν. ἄργυρον κελεύω ἀναφέρεσθαι 
ταῖς πόλεσιν ἡμετέραις (8)° νομίσματα (s) δὲ ὅσα lyra 
συγχωροῦμεν ἑκάστῳ τοῖς ἰδίοις χρᾶσθαι. Πδ & 
ἀμμυντήριον ὅπλον κελεύω ἀναφέρεσθαι εἰς τὰς ὑποὸε- 
δειγμένας ὁπλοθήκας. (10) Οἱ δὲ σατράπαι μενίτωσεν 


λήψη τέκνα, οἷς καὶ ὑμεῖς καυχώμενοι ὡς ὑμῶν τέκνοις, σὺ μὲν ἐπὶ Φιλ. Bac., "P. δ᾽ ἐπὶ Δ. μνήμην ἐπττελεῖτε aury 
εἰς χρόνους. C; εἰς γυναῖκα ἐκδίζωμί σοι, ἵνα ἐπὶ τοῖς ὁρωμένοις κ. €. p. ἔσεσθαι πάντων᾽ καὶ ἐπὶ τέχν. χαυχήσεσδε ὥς ατα 
καὶ ἡμεῖς' σὺ μὲν ἐπὶ Dià., "P. δ. ἐ. Δ. xai ἡμῖν μνήμας τελεῖτε yo. συγγηρῶντες L; δίδωμί σοι, ἵνα εἶ τι καὶ ἐν φθιτοῖσι dale 
ται γνώμη, σὺ δύο γενεαῖς ἐπὶ τέκνοις χάχονται (sic), σὺ μὲν Φιλίππῳ, 'P. δ. Δαρείῳ. A. 

Cap. XXI. 1. ὡς Βασιλέα om. B; deinde post χελεύει δὲ lacunam habet unius linee, quam explevi ex C. [ 1. f» 
add. B; οἱ ἐπακολονθοῦντες ὁρᾶν C ; superest ὁρᾶν ex disertiore narratione. Cod. L ita: ἔκλαιον δὲ πάντες καὶ ἐθρήνουν ο 
τοσοῦτον ἐπὶ Δαρείω ὅσον ἐπὶ AA. (ὅσον συνεπάθουν καὶ ὕπερη γάπων τὸν "AXE. cod. A.), ὁρῶντες αὐτὸν βαστάζοντα cip 
κλίνην. Κηδενθεὶς οὖν κατὰ τοὺς τῶν Περσῶν νόμους, ἀπέλνσε τοὺς ὄχλους εὐθέως δὲ xarà πόλιν δόγμα ἐξέθετο περέχοι o- 
τως" || 3. βονθυτήσας ἀγῶνά τε ἐπιτάφιον ἄξας, νόμον τε καὶ πρόσταγμα ἔθετο Πέρσαις τοιοῦτον A. || 4. ix ως den 
Ἄμμωνος A, || 5. εὐχταῖον A; καλὸν C; οὐ βούλομαι γὰρ toc. y. L. || 6. τοῖς κυσὶ βρῶμα γενήσεται L. |} 7. addit A : bó 
γανριῶνται ἀγαθός τε καὶ καὶ 6°" νόμισμα δὲ ὃ ἔχετε συγχωρῶ. || 8. τοῖς κατὰ πόλιν καὶ χώραν ἡμετέροις ὅροις (ippa?) C 
|| 9. νομὰς... ὅσα B; νομὰς.. ὅσον L; νομὰς.. ὅσας C. || 10. pergit A : τοῖς δὲ σατράπαις οἷς ἐὰν (|. οὓς ἂν ) δοκιμάσω, τούτας 
καὶ ἀριθμον δυνάμεως ἐπιμετρήτω καὶ μέτρον καθοπλισμοῦ ἀγῶνάς τε ὡς ἔθος ἐστὶν ἄγεσθαι χρήσονται θέλοντος τοῦ explo 
που. ἔθνος δὲ ἐπ᾽ ἔθνη οὐκ ἐπιμιγήσεται, εἰ μὴ ἐμπορίας χάριν, καὶ ταῦτα ἕως x ἀνδρῶν, % ὥς πολέμιος Περσιχῷ νάμῳ zi 
λασθήσεται ΄ ἔμποροι δὲ πάντες τῇ αὐτῇ ἐργασίᾳ προσχράσθωσαν, ὡς ἐπὶ Δαρείου᾽ τέλη δὲ ἀγρῶν καὶ τῶν φυτικῶν ziran 





tuo censeas. Erit enim illi ad solatium largiter, nihil sibi 
de regia conjunotione defuisse. » Et in hisce verbis Darius 
spiritum transigit. 

XXI. Multis igitur lacrimis miseralionem regiam 
Alexander prosecutus, auferri cadaver et ad magnificen- 
tiam debitam proque sui dignitate, ritu Persarum sepe- 
liri jubet. Denique corpori regio transvehendo cum baju- 
los quosque nobilissimos suorum atque indigenas esse jus- 
sisset, ut illis officium tale non dedignantibus fieret, pri- 
mus ipse onus feretri subiit. Quo viso cuncti quoque illud 
honoris privi maximum testimonium conpetebant. Infertur 
igitur sepulcris majorum omnium tum Darius : ac paulo 
post ædes ipsi templumque construitur : et lex dii religio- 
saque solemnitas datur more prescripto , uti dies ille an- 
nuus Persis celebratissimus fieret, non sacris modo et 
leticia hominumque congrezatu, verum spectaculis etiam 


edicit in verba, quorum sententia hzc fuit : « Rex Alesar 
der Ammonis et Olympiadis filius Persis dicit. Ea quidem 
quer jure belli transacta sunt, nullum profecto sapiestiom 
puto procul merito putaturum. Etenim ista sententia οἱ, 
quam exsequi mortalibus sit necesse. Quare saper his 
quidem habeo gratias favisoribus meis. Enim nunc quo- 
niam vos quoque nostra cura esse coepistis, scire vos pal 
est, satrapas quidem regionibus constitutos, quibas ex more 
parebitis haud secus prorsus ac sub Dario mos erat : eoque 
id consultavi, ne incerta rezentium observatio plus penes 
vos haberet formidinis quam veritatis. Utemini igitnr kegi- 
bus vestris pariter ac moribus. Idem enim vobis conventa, 
exdem solemnitates et suavia, nec vagum quemquam 3 
regione vel sedibus suis aberrasse quopiam probaturos sum. 
Quippe quibus patrimonia priva habere permiserim, excep- 
tis auro pariter et argento, qua communis hic usus mat: 


atque certamine , tum ad mulcedinem aurium solitis pro- , esse regia confitetur. Reliqua vero omnis moneta, qsz- 


curari, tum ad delectationem oculorum. Nam et fortitudine 
decertantibus et voluptate sua cuique praemia et honores 
annuos statuit. Postque liec, quod ex incerlo regia in- 
citationis multi victoris animum formidarent, eoque vagis 
terroribus agitarentur, quo cunctorum animos deliniret , 





cumque est, domino permittetur. Armamentaria rast 
privata, siin usum publicum satrape necessaria viderial, 
bis quoque eos uti oportere mandavi. Agmina pariter pere- 
grinare, inque aliena transire interdixerim, msi qud 
tuendi sui gratia usque ad decem vigintive bominum st 


PSEUDO-CALLISTHENES, LIB. il, 20, 21. 79 


dv τῇ αὐτῶν τάξει’ ἔθνος δὲ ἔθνει οὐχ. ἐπιβήσεται el μὴ 
ἐμπορίας χάριν, καὶ ταῦτα δὲ ἕως εἴκοσιν ἀνδρῶν (11). 
Κἀγὼ τὸ µέρος λήψομαι χατὰ τοὺς νόμους ὡς ἐπὶ Ax- 
pelou. Βούλομαι δὲ τὰς χώρας ὑμῶν ἐν εὐθηνεία (12) xa- 
ταστῆσαι, τὰς δὲ ὁδοὺς Περσίδος ἐμπορεύεσθαι (13) καὶ 
πραγματεύεσθαι werk πάσης εὐσταθείας, ὅπως of ἀπὸ 
τῆς Ελλάδος ἐμπορεύωνται πρὸς ὑμᾶς (14)' ἀπὸ γὰρ 
τοῦ Εὐφράτου xal τῆς διαθάσεως τῆς ἐπὶ τὸν Τίγριν 
ποταμὸν ἕως Βαθυλῶνος (15) ὁδοποιήσω xat σημεῖχ 
ποιήσω (16), ὅπου ἡ δδὸς φέρει, xal τοῦτο δῆλον ἔσται 
ἐν ταῖς ὁδοῖς. Δαρεῖον δὲ ἐγὼ οὐχ ἀνεΏον. Ἐίνες δέ 
εἶσιν ἀγνοῦ' οἷς ὀφείλω σατραπείας ἃς ἂν βούλωνται 
χαρίσασθχι καὶ χώρας αὐτοῖς μεγίστας ἀποδοῦναι, 
ὅτι τὸν ἐμὸν ἐχθρὸν ἀνεῖλον. » Καὶ ταῦτα εἶπόν- 
τος Ἀλεξάνδρου τὸ Περσικὸν πλῆθος ἐταράχθη, ὡς 
μέλλοντος ᾿Αλεξάνδρου τὴν Περσίδα κατασκάπτειν. 


Γνοὺς δὲ ᾿Αλέξανδρος τοῦ πλήθους τὴν λύπην, εἶπε 
πρὸς αὐτούς" « Ti ὑπονοεῖτε, ὦ Πέρσαι, (17) ὅτι τοὺς 
ἀνελόντας Δαρεῖον ἐγὼ ἐπιζητῶ; εἰ γὰρ ἔζη Δαρεῖος, 
ἐπεστράτευέ μοι πόλεμον" νῦν δὲ πᾶς πόλεμος πέπαυ- 
ται’ εἶ τοίνυν οὖν Μακεδών ἐστιν 6 ἀναιρήσας Δα- 
petov, προσερχέσθω θαρρῶν xal λαμβανέτω εἰς dpto- 
τείας ὅ, τι ἂν αἰτήσηται παρ᾽ ἡμῶν: εἶ δὲ καὶ Πέρσης 
[4] ἄλλος τις τυγχάνει, αὴ παρακρυπτέσϑω (18): ὄμνυμι 
γὰρ τὴν ἄνω πρόνοιαν καὶ τῆς μητρός μου τῆς Ὄλυμ.- 
πιάδος τὴν σωτηρίαν, ὡς ἐπισήμους xal περιφανεῖς 
αὐτοὺς (19) ποιήσω.» Καὶ οὕτως εἰπόντος τοῦ Ἄλε-- 
ξάνδρου τὸ μὲν πλῆθος ἐδάκρυσεν, οἱ δὲ κάκιστοι οἵ 
ἀνελόντες Δαρεῖον ὅ τε Βῆσσος xal 6 Ἀριοθαρζὰν, ὡς 
ληψόμενοι μέγα δῶρον παρὰ Ἀλεξάνδρου, αὐτομάτως 
προσῆλθον αὐτῷ λέγοντες ν Δέσποτα Ἀλέξανδρε, ἡμεῖς 
ἐσμὲν οἱ Δαρεῖον ἀναιρήσαντες ἐχθρόν σου τυγχάνοντα. » 


κατὰ τὸ ἔθος * βούλομαι γὰρ etc. || 11. μεγίστων (1. μέγιστον) add. C. || 12. εὐθυνία B C. || 13. τὰς δὲ ὁδοὺς τ. TI. πραγμα- 
τεύεσθαι εἰρηνικῶς , ὅπως καὶ οἱ ἀπὸ τῆς Ἑλλάδος εὐχόπως εἰς ὁποίαν ἂν βούλωνται πόλιν τῆς Περσίδος πορεύωνται A. || 14. καὶ 
ὑμεῖς πρὸς αὐτοὺς add. L. || 15. ἕως Μηδεία- Ba6. C. || 16. x. c. z. om. C. Codex A uberioris narrationis centones preebet ` 
bunc in modum (intacta omnia reliqui) : Ἀπὸ γὰρ τοῦ Εὐφράτον ποτάμοῦ xai τὴς διαθάσεως xxi τῆς ἀρχῆς τῆς ὁδοῦ dr’ 
ἡμισχοίνου ἑκάστῃ σατράπη ἀπέστειλα ὁδὸν ποιῆσαι δισχοίνου, καὶ ἐνέγραψα ὅπον ἡ ὁδὸς φέρει καὶ τί σημεῖον.ἰδοὺ δὲ al 
ὁδοὶ κατ᾽ αὐτὸ τύχοιεν ἢ πλείους ὥσπερ εἰσὶν ἄπλατοι ὁδοί. ἐπεὶ οὖν τὰς ἐν ταῖς ὁδοῖς γεγονυίας φροντίδας τὰς ἐπὶ Δαρείου 
συντάξεις εἰθισμένας εἰς τέσσαρα χαρίζομαι τοῖς θεοῖς, μάλιστα δὴ ὡς ἄδαριν καὶ di. ἐπειδὴ ἀξίως κατέναντι τῶν Κύρου γενεσίων 
τὰ ἐμὰ βούλεσθε ἄγεσθαι, συντέταχά µου Ἀχούλῳ τῷ σατράπῃ ἵνα xal ταῦτα xal τὰ Κύρου γενέσια ἄγητε μετὰ εὐωχίας 
καὶ ἀγώνων. τότε ἀγωνίμου θεωροὶ ἔστωσαν Πέρσαι, καὶ ἀθλοτεθήσονται Πέρσαι ἐπεὶ χρήζει. βουλόμενος δὲ τὴν παρθένον τὴν 
στεφανουμένην, ἐὰν πολίτης ἡμετέρα, ἄχρι τέλους λαμβάνειν εἰς τιμὴν ἐνιανσιαίαν τοῖς ὄντως στεφάνῳ καὶ μένειν αὐτὴν 
ἄχρι τέλους ἱεράν" ἐὰν δὲ αὐτὴν ἡ φύσις καταλάδῃ καὶ γυναῖκα ποιήσει, δοθῆναι αὐτῇ τὸ τίμημα εἰς λόγον προικός τοῦτο γὰρ 
δίκαιον xai τὴν παραλαμδανούσῃ τῆν ἱερωσύνην. Τὸ δὲ γυμνάσιον γενέσθω ἐν ἐπισήμω τόπῳ ὡς ἐν Πέλλῃ τῇ πόλει’ τὰς δὲ αἱρέσεις 
ἐγὼ αὐτὸς ποιήπομαι ἄχρ: περίειµι * μετὰ δὲ τὴν ἐμὴν τελευτὴν οἶμαι τὴν χώραν τήνδε δέδοικα δύνασθαι * δοθήσεται δὲ ἅρμα τι 
πολεμιστηρίῳ φιάλη χρυσᾶ ἔχουση οἴκου στατῆρα xai ἄλλαι ἐνάργυραι, ἑκάστη χωροῦσα μέτρον, ἀφ οὗ δυνήσεται ἄνθρωπος 
σώφρων μεθυσθῆναι" ἵππη πολεμιστή φιάλη ἰσόσταθμος xal σιχῆ xal εἰς τὸ Ἀλεξανδρῖνον δεῖπνον διὰ βιοῦ ὡς δ' ἂν λαχὼν 
νικήσει κατὰ τὸν Περσῶν νόμον στέφανον ἕξει χρνσίον * ἀρτὴρ ἡ στολὴ Περσική" λιτῆ xai ζώνη χρυσῆ xal φιάλαι δύο. ἀνὰ ota- 
τῆρας pU καὶ τὰς ἐπινείας ἐξέστω εἰς τὸ Ἀλεξάνδρινον ἱερὸν ζητεῖσθαι σατράπας πάντας τοὺς ἐμοὺς ὄντας ἐν {]ερσίδι ἄρχοντας, 
οὐ τυράννους ὄντας" τόσον οἱ τῶν ἀγώνων ἐπίτροποι ἔστωσαν οἱ ἡμέτεροι Ἀλεξανδρεῖς, of καὶ ἱερεῖς τοῦ ᾿Ἀλεξανδρινοῦ μό- 
χνλλο δὲ ὁ χτίσας τὸ Αλεξανδρινὸν ἱερὸν φέρει στέφανον χρυσοῦν xai στολὴν πορφυρὰν καὶ μάλιστα ταῖς ἐπισήμοις ἡμέραις - 
ἕτεροι δὲ μὴ εἰσιέτοσαν cic τὸ ἱερόν" κατὰ πάντα δὲ τρόπον ἐξοίχιστον εἴτω τὸ Μηδιχὸν γένος. βούλομαι δὲ μὴ ἐν ἑαυτοῖς 
κρίνειν ὅσον τις ἡμῶν ἔχει πρὸς ἕτερον, οὐδὲ ἐφ᾽ οὗ βούλεσθε καὶ μάλιστα παραχεφαλιχοῦ * ἐὰν δέ τις φανῇ ἐκτὸς βουλευτηρίου 
συνάγων ἢ σατράπας ἢ συμάχους, ὡς πολέμιος ἀπολέσθω. ἐπεὶ δὲ πάλιν ταῦτα ἐτέλεσε , συνέγραψεν ᾿Αλέξανδρος λέγων μέγαν ĝu- 
νάστην καθεῖλον ἐμὸν ἐχθρὸν, ἐμὸν κύριον Δαρεῖον, οὐκ ἐγὼ δὲ αὐτὸν καθεῖλον etc. || 17. τί ὑπ., ὦ I., ὡς μέλλοντος μοῦ 
καταλιπεῖν ὑμᾶς ἀδόξους καὶ ἀσήμους, ὅτι ἐπιζ. elc. B C; verba ὡς μελλ... ἀσήμους cod L. omittit, recte; Cod. A : εἶπε 








merum congreges facient. Cetera multitudo pro rebella- 
tione et hostico punietur. Mercaturarum versurz sint itidem 
ut sub Dario, pateantque commercia vel Grecis in Persas, vel 
Persis etiam ad Gra:cos, Quippe provisum est, ut per sa- 
trapas etiam dimensa spatia via publice consternantur. 
Solemnitates vobis et certamina gymnica erunt : sed hisce 
omnibus preesides dedi ex Alexandria mea viros Ægy ptios , 
qúibus aureze quoque corona, gestamen et amictus pur- 
pureus est permissus : praeterque eos ingressus ceteros 
sacri templique prohiberi [placui/.] Judicia etiam quee vulgo 
privatim quisque faciebat, nisi per curiam publicam civita- 
tum celebrari non licebit. Ac si preter heec aliquis ausus 
erit, hostis supplicio punietur. » Et baec quidem Alexander 
usibus publicis. Quod veroad comprehendendos eos qui Da- 
rium vulneribus incesserant, dicit hacc : « Equidem me gau- 
deo hostem maximum Darium servitio subjugasse , ejusque 
mortem licet ipse exsecutus non sim, habeo tamen hisce 


qui id fecerint gratiam. Quare quod benivolentie sus 
erga mei studium protestati sunt, ii qui sunt auctores 
hujusce, hortor ac moneo, uti se prodant mihique indicent, 
premia debita recepturi. Neve istud in ambiguum du- 
biumque quis transferat, juro majestatem patris Ammo- 
nis et Olyinpiadis matris mez, quique hi fuerint eos me 
sublimes ac nolissimos omnibus effecturum. Neque enim 
non maximo digni premio, qui ejus consilia praeverterint, 
qui rursus bellum et nova mihi proelia meditabatur » 

Ad lioc edictum multis quidem fletu res digna videbatur. 
Sed enim Besus et Ariobarzanes auctores scilicet czedis Da- 
rii Alexandro sese obvios ferunt, et professi facinus spon- 
sionem premii repetunt. Tunc viros protinus comprehendi, 
et quam editissimo in loco cruci subfigi jubet. Quod cum 
preter spem omnibus accidisset, patefecit rex dignum se 
suo nomine existimasse, si quid de regia libertate subtra- 
xerit, dum Dario modo ultio debita procuraretur. Nequo 


80 
Αχούσας δὲ παρ᾽ αὐτῶν ταῦτα ᾿Αλέξανδρος ἐκέλευσε 
αὐτοὺς συλληφθῆναι xat ἐπὶ (20) τὸν τάφον Δαρείου 
σταυρωθῆναι. Γῶν δὲ βοώντων καὶ λεγόντων, « Οὐχ 
ὤμοσας ἡμῖν Τοὺς ἀναιρήσαντας Δαρεῖον περιφα- 
vers xal ἐπισήμους ποιήσω καὶ πῶς νῦν χελεύεις 
ἡμᾶς σταυρωθῆναι , παραθὰς τοὺς ὄρχους οὓς ἐποιή- 
cw; » λέγει αὐτοῖς Ἀλέξανδρος: « Οὐχ ὑμῶν ἕνεκα 
ἀπολογοῦμαι, ὦ κάκιστοι, ἀλλ᾽ ἕνεκα τοῦ πλήθους τῶν 
στρατευμάτων. Ἄνδρες Πέρσαι, οὐκ ἄλλως ἦν μοι 
οὕτω ῥαδίως εὑρεῖν xal ἐμφανεῖς αὐτοὺς ποιῆσαι πᾶ - 
σιν, ἐὰν μὴ πρὸς ὀλίγον ἠπείλησα τὸν Δαρείου θάνα- 
τον’ τοῦτο γὰρ ἦν εὐχταῖον τὸ τοὺς ἐχεῖνον ἀναιρήσαν- 
τας μεγίστη τιμωρίᾳ παραδοθῆναι: of γὰρ τὸν ἴδιον δε-- 
σπότην ἀναιρήσαντες πολλῷ μᾶλλον ἐτόλμων καὶ εἷς 
ἐμὲ φθάσαι (21). Εἰς ὑμᾶς μὲν, ὦ κάκιστοι, οὐχ ἐπιώρ- 
χησα' ὤμοσα γὰρ περιφανεῖς xai ἐπισήμους ὑμᾶς 
ποιῆσαι πᾶσι, τουτέστιν ἀνασταυρωθῆναι, ἵνα ἅπαν- 
τες ὑμᾶς θεωρῶσι.» Καὶ οὕτως εἰπόντος τοῦ Ἀλεζάν- 
Sou , ἐπεφήμησαν αὐτὸν πάντες, καὶ of μὲν κάκιστοι 
φονεῖς ἀνασταυροῦνται ἐπὶ τὸν τάφον Δαρείου. | 


ΚΕΦ. KB’. 


Ἀποχαταστήσας δὲ Ἀλέξανδρος ἐν εἰρήνη τὴν πόλιν 
εἶπεν αὐτοῖς" « Tiva βούλεσθε σατράπην εἶναι τῆς πό-- 
λεως ὑμῶν; » Οἱ δὲ εἶπον- « ᾿Αδουλίτην (1) τὸν τοῦ 
Δαρείου πατράδελφον. » Καὶ συνεχώρησεν Ἀλέξανδρος 
τοῦτο γενέσθαι. [Γράφει (2) δὲ πρὸς τὴν μητέρα xal 
τὴν γυναῖκα xal θυγατέρα Δαρείου οὕτως: a Βασιλεὺς 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. B, κα, 43. 


Ἀλέξανδρος Στατείρᾳ (2) xat “Ῥοδυγούνη (1) xat “Pw- 
ξάνη τῇ ἐμῆ γυναικὶ χαίρειν. ᾿Αντιταξάμενον ἡμῖν 
Δαρεῖον οὐχ ἠμυνάμεθα " τοὐναντίον' (>) πηὐχόμην γὰρ 
ἐγὼ ζῶντα ὑπὸ τὰ ἐμὰ σκῆπτρα χατέχειν' ἐλάχιστον 
δὲ ἔχοντα πνεῦμα τοῦτον χατέλαθον (6), ὃν ἐλεήσας 
τῇ ἐμῇ χλαμύδι περιέστειλα" ἐπυνθανόμην (7) δὲ παρ᾽ 
αὐτοῦ τι ἀκοῦσαι περὶ τῆς ἀπωλείας αὐτοῦ , ἀλλ᾽ οὐδέ 
μοι εἶπε πλὴν, « Παραχαταθήχην ἔχε Ῥωξάνην τὴν 
ἐμὴν θυγατέρα, χαὶ συμθιώσει σοι; » περὶ δὲ τῶν εἰς 
αὐτὸν γενομένων οὐχ ἔφθασέ μοι ὁμιλῆσαι. Τοὺς μὲν 
οὖν αἰτίους τῆς ἀπωλείας αὐτοῦ ἠμυνάμην ἀξιοπρεπῶς * 
οἶμαι δὲ ἀκηχοέναι καὶ ὑμᾶς τὴν ἀγγελίαν αὐτῶν. 
Προσέταξα δὲ καὶ μνημεῖον (8) αὐτῷ γενέσθαι παρὰ 
τοὺς πατρῴους αὐτοῦ ἥρωας (9). Καὶ ὑμεῖς δὴ τῆς λύ- 
πης αὐτοῦ παύσασθε - ἐγὼ γὰρ ὑμᾶς ἀποκαταστήσω εἰς 
τὰ ἴδια βασίλεια: ἐπὶ δὲ τοῦ παρόντος διατρίψατε ¿y 
ᾧ τόπῳ ἐστὲ, μέχρις ἂν καὶ τὰ ἐνθάδε χαταστήσω 
πράγματα (10). Κατὰ γοῦν τὰς διατάξεις Δαρείου Ῥω- 
ξάνην τὴν ἐμὴν γυναῖκα xal σύνθρονόν (11) μου εἶναι 
βόύλομαι- ἐὰν xal ὑμεῖς μοι συμπνεύσητε, προσκυνεῖ- 
σθαι αὐτὴν ὡς Ἀλεξάνδρου γυναῖκα βούλομαι xal xe- 
λεύω. “Έρρωσθε. 

Δεξάμεναι δὲ τὰ γράμματα ᾿Αλεξάνδρου ἀντέγραψαν 
ταῦτα a Ῥοδογούνη xal Στατείρα (12) Ἀλεξάνδρῳ 
βασιλεῖ χαίρειν. Ηὐξάμεθα ἂν οὐρανίοις θεοῖς (13) 
τοῖς χλίνασι τὸ Δαρείου ὄνομα (14) καὶ τὸ τῶν Περσῶν 
καύχημα αἰώνιόν σε καταστῆσαι τῆς οἰκουμένης Ba- 
σιλέα λογισμῷ (15) xal φρονήσει καὶ δυνάμει ὑπερί- 


τοὺς ἀνελόντας ἐχθρόν μον pete τιμᾶν; εἴ τις οὖν Μακεδὼν xt). || 18. παραδήτω C. || 19. πᾶσιν ἀνθρώποις add. C. | 
20. παρὰ A. || 21. vix sanum; οἱ γὰρ ἑαυτῶν δ. ἀνελόντες πῶς ἐμὲ φείσονται; L. 

Cap. XXII. 1. sic C. Ἀδουλήτην A, Λίτην BL. || 2. Μετὰ δὲ ταῦτα γράφει C; “Hv δὲ καταλιπὼν τὴν μητέρα Δαρείο; 
καὶ τὴν γνναῖκα xai τὴν θυγατέρα αὐτοῦ ἐν τῇ (tive?) πόλει ἀπεχούσῃ (ἀπεχούσαν cod.) διάστημα ἡμερῶν δύο. Γράφει οὖν 
πρὸς αὐτὰς οὕτως L. || 3. Zraripa B C. Στατῆρι A. || 4. Ῥωδῷ BC; Δωρωγννὴ A, qui Roxanen non memorat. [| 5. ἀλλὰ 
μᾶλλον τοὐναντίον εὖχομ. C; Cod. A ita: ἀντιταξάμενον ἡμῖν Δαρεῖον ἡμυνάμεθα ὡς τὸ θεῖον ἐβουλεύσατο * ὃν ἐγὼ ἤθελον 
ζῶντα ὑπὸ τὰ ἐμὰ σκήπτρα εἶναι xai γὰρ πεπτωχότα αὐτὸν τρανματιαῖον ὑπὸ τῶν ἰδίων εὗρον ἐλάχιστον πνεύμα èu- 
πνέοντα * ὃν καὶ ἐλεήσας τῇ ἑαντοῦ χλαμύδι συστείλας ἐπυνθανόμην τῆς ἀπωλείας αὐτοῦ: ὁ δέ μοι παραθήκην Ρωξάνην τὴν 
θυγατέρα καὶ εἰς συμθίωσιν ἔδωχεν , περὶ δὲ τῶν ἄλλων οὐκ ἔφθη μοι ὁμιλῆσαι. || 6. ἐλαχίστως δὲ ἔχοντος ( ἐλαχίστον δὲ ἔχοντα. 
C) ἐπὶ τοῦ πνεύματι αὐτοῦ, τοῦτον χατέλαθον ἐν ἐσχάτη ἀναπνοῇ B. C ; ἔσχατον δὲ τοῦτον κατέλαδον ἔχοντα, ὃν κτλ. L. || 
7. ἐπόθουν C. ἐπειθόμην δὲ π. a. μαθεῖν τίς ἐστὶν ὁ πλήξας, ἀλλ᾽ ὅμως οὐδέν μοι εἶπε πλὴν τοῦτο" παρατίθηµί σοι τὴν ἐμὲ te- 
κοῦσαν καὶ τὴν ἐμὴν σύμθιον , ἐξαιρέτως δὲ 'Ρωξάνην τὴν ἐμὴν θυγατέρα καὶ σύμθιόν σον. Περὶ δὲ τῶν συμδάντων αὐτῷ οὐχ 
ἔφθασέν μοι ὁμιλῆσαι L. || 8. ἡρῷον A; cod. L post v. ἀξιοπρεπῶς pergil : Προσέταξεν δὲ ἡμῖν τοῦτον κηδεῦσαι παρὰ τοὺς 
τῶν πατέρων αὐτοῦ τάφους ' ὃ καὶ γέγονεν. οἶμαι δὲ καὶ ὑμᾶς ταῦτα πάντα ἀκηκοέναι. Παύσασθε οὖν τῆς λύπης αὐτοῦ. || 9. addit 
A: ἔπεμψα δὲ τὸ σῶμα αὐτοῦ ἀνιερωθῆναι. || 10. addit A: ἐμάνησαν (sic) γάρ τινες ἔτι ἀπειθοῦντες. || 11. σύμθιον B. || 12. “Podes 
wai Στατήρα (Στατίρα B) C B L. || 13. οὐρ. 0. add. ex A; εὐχόμεθα τοῖς χλινοῦσι B. || 14. διάδημα A. |] 15. ὡς X. κ. o. x. ὃ. 





famen hisce ipsis de perjurio se reum fore, cum sublimes 
eos nolissimosque omnibus fore edicto promiserit, quos qui- 
dem facile sit visere in illo suggestu crucibus adfixos.Tunc om- 
nibus et oratio placuit et regis benignitas conprobata est. 
XXII. Sed hisce gestis, et ex voto Persarum illic sa- 
trapa constituto , qui patruus Dario fuisset , ejusmodi lit- 
teras Alexander ad Rogodunen matrem Darii facit : «ΕΔ 
quidem cuncta qua mihi adversum Darium fuere, perinde 
ut diis libuit, sunt transacta. Enimvero ego votis petivi, 
ut ejus incolumitatem nactus socio ipso uterer atque ami- 
«0. Sed is quoniam suorum insidiis Besi vel Ariobarzanis 
sit interfectus , nihil a me reliqui fuit quod ad prosequen- 


dum ejus funus ultionemque dignum foret. Verum quo- 
niam supremo Darius alloquio filiam suam Roxanen mihi 
in conjugio esse mandavit, voto ejus et precibus accessi. 
Itaque e re est de litteris jam praesciri. » 

Ad haec Rogodune mater Alexandro sic respondit : ο No- 
bis quoque id voti maxime fuit, ut quoniam diis inclinare 
Darii nomen ab illa potentia libuisset , in te nobis et illias 
dignitas et spes omnis incolumis servaretur, quem virtutum 
scilicet et sapienti: merito dignum fortuna sua nullas 
addubitet. Jd ergo ut cunctis, ita nobis praecipue volup- 
tati est , quas et in illo versu fortunz nihilum triste expe- 
riri contenderis, et habitas pro veteri ac tui nominis dignitale 


34, 2% 
PSEUDO-CALLISTHENES. IT, 68, 69. 81 


yovız. Οἴδαμεν δὲ ὑπὸ τὰς σὰς ἀγκάλαςοὖσαι ὅτι καλῶς 
ζῶμεν, χαὶ ἐπευχόμεθά σοι χάλλιστα παρασχεῖν τοὺς 
θεοὺς (16) τὸ χαλλίστως (17) τῆς οἰκουμένης ὅλης δεσ- 
πόζειν ἐν ἀναριθμήτοις χρόνοις, ὅτι οὐχ ὡς αἰχμαλώτοις 
προσέσχες (18) πεπτωχυίαις ὑπὸ τὰς σὰς ἀγκάλας (19). 
Ἐλέγχη (20) δὲ ἐξ αὐτῶν τῶν πραγμάτων ὅτι ἐξ ὕπερ- 
οχῆς γεγενημένος ὑπάρχεις (11). Ἡμεῖς μὲν νῦν οὐχέτι 
elg μάλωτοί ἐσμεν ἐν οἷς (22) τεταπεινωμέναι ὑπάρχο- 
μεν’ νῦν οἴδαμεν ᾿Αλέξανδρον βασιλέα νέον Δαρεῖον 
γεγονέναι ἡμῖν: Ἀλεξάνδρῳ προσκυνοῦμεν τῷ μὴ xa- 
ταισχύναντι ἡμᾶς. ᾿Ενράψαμεν δὲ τῷ τῶν Περσῶν 
παντὶ ¿Over Ἰδοῦ (23) νέον νῦν Δαρεῖον οἴδαμεν Αλέξαν- 
ὅρον μέγιστον βασιλέα' ἡ τύχη Ἀλεξάνδρῳ βασιλεῖ 
πάσης τῆς οἰκουμένης '“Ῥωξάνην πρὸς γάμον ἄγει' 
πάντες οὖν προσαγάγετε (24) ᾿Αλεξάνδρῳ εὐχαριστίας 
ἀξίας, ὅτι τῶν Περσῶν τὸ καύχημα μειζόνως (25) νῦν 
booby: ἀγαλλώμεθα (26) νῦν μέγιστον βασιλέα Ἁλέ- 
ξανδρον ἀναγορεύοντες. " Eppwao. 

“O δὲ ᾿Αλέξανδρος δεξάμενος, τὰ γράμματα αὐτῶν 


ἀντιγράφει αὐταῖς οὕτως: «᾿Επαινῶ ὑμῶν τὸ φρόνημα 
πειράσομαι οὖν ἄξια τοῦ γένους ὑμῶν φροντίσαι’ χἀγὼ 
γὰρ φθαρτὸς ἄνθρωπος γεγένημαι (37). Ἔρρωσθε. » (28) 
"Ev ὑστέρῳ (29) δὲ ᾿Αλέξανδρος ἔγραψε xai “Ρωξάνη 
ἐπιστολὴν περιέχουσαν οὕτως « Αλέξανδρος βασιλεὺς 
Ρωξάνη τῇ ἐμῃ συνεύνῳ (30) χαίρειν. Γράφων (31) 
Ὀλυμπιάδι τῇ ἐμῃ μητρὶ περὶ ἄλλων τινῶν ἀνηκόντων 
ἡμῖν πραγμάτων προσενετειλάμην ἐν τῇ γραφῇ τὸν yv- 
ναιχεῖον κόσμον καὶ τὸν ἱματισμὸν Ῥοδογούνης (32) τῆς 
μητρὸς Δαρείου καὶ τῆς τούτου γυναικὸς Στατείρας TEn- 
φθῆμαι ἡμῖν, [καὶ τὸ τίμημα (33) πεμφθῆναι αὐτῇ παρ᾽ 
ἐμοῦ]. Πειρῶ δὲ καὶ σεαυτὴν ἀντάξια φρονεῖν Ἀλεξάν- 
δρου, καὶ τὸν φόθον ἔχειν καὶ τὴν πρὸς Ὀλυμπιάδα 
τιμήν" ταῦτα γὰρ πράττουσα xal σεαυτῇ καὶ ἡμῖν tt- 
μὴν μεγάλην καὶ εὐσχημοσύνην περιποιήσεις. Ἔρ- 
ρωσό μοι φιλτάτη (34). 

Ἔγραψε (35) δὲ xol τῇ ἰδία μητρὶ ᾿Ὀλυυπιάδι τοῦ 
ἀποστεῖλαι τὸν γυναικεῖον χόσμον αὐτῆς καὶ τὸν fua- 
τισμόν. Δεξαμένη οὖν τὰ γράμματα ἡ Ὀλυμπιὰς εὐθέως 


σόρροπος πέφυχας τοῖς Ὀλυμπίοις θεοῖς A. || 16. ἐπενχ. σοι κάλλιστα παρὰ σεαυτὸν εἶναι C. τῇ τύχη ἐπευχόμεθα τὰ κάλλιστά 
σοι παρασχεῖν xal ζῆν &vap. χρόνοις Α. ; ἐπενχόμεθα οὖν τῇ ἄνω προνοίᾳ καὶ ἔτη κάλλιστα παρασχεῖν σοι τοῦ δεσπόζειν yo. 
dv. L. || 17. καὶ τῶν χαλλίστων C. || 18. προσέρχῃ (προσῆλθες A) πεπτωχνίας ἡμᾶς C; om. hic L. || 19. εἰς τὰ σὰ σκῆπτρα 
A. || 20. sic C; ἐλέγχει δὲ αὐτῶν τ. π. ἡ ἐνέειξις ὅπερ ἐξ ù. y. ú. B; ἐλέγχει δέ σοι τὰ ἔργα, ὅτι ἐξ ὑπερεχούσης φυλῆς (1. ὕλης) 
γεγενηµένος ὑπάρχεις L. || 21. A post v. σχῆπτρα pergit : ἀλλ᾽ ἔχεις (1. προσέχεις) ταῖς ἐν ὑπεροχῇ γεγενηµέναις μετέπειτα δὲ tarer- 
νωμέναις” νῦν δὲ οὐχ ἐσμὲν αἰχμ. || 22. αἱ νῦν tan., ἀλλὰ νῦν οἴδαμεν C. || 23. ἴδιον, B; ἴδιον, omisso νέον, C; cod. L : typ. 
δὲ πανταχοῦ τὸ τῶν TT. πλῆθος” ἰδοῦ νῦν Δαρεῖος τελευτήσας εὗρεν Ale. μ. βασιλέα" ἡ γὰρ τύχη Ῥωξάνην ἄγει πρὸς γάμον Ἆλε- 
ξάνδρον βασιλέως τ. olx. Cod. A : ἔγρ. δὲ τῷ II. ἔθνει ὅπως ἐρωτήσωσι τοὺς ἐν Περσίδι θεοὺς σὲ συνθρονισθῆναι τῷ Διὶ καὶ προσ- 
χυνεῖσθαι. 'Ρωξάνην δὲ, ἣν ἔχρινας σύνθρονον εἶναί σοι, ὡς ἐκέλευσας, προσκυνοῦμεν , ὅταν Ζεὺς αὐτὴν εἰς τοὺς γάμους ἄξει etc. 
| 24. προσάγετε C. || 25. µειζ. om. B. || 26. ἀγαλλόμεθα BC; ἀγγάλλεσθε οὖν σὺν ἡμῖν y. B'. A. ἀγορέύσαντες. Καὶ ταῦτα μὲν 
πρὸς Πέρσας ἐδηλώσαμεν. ἔρρωσο. L.|| 27. Cod. A ἱ{4: Ὁ δὲ ARE. μεταλαθὼν εἶπεν: Παραιτοῦμαι τῶν σῶν θεῶν τιµάς' ἐγὼ γὰρ 
ἄνθρωπος φθαρτὸς γεγένημαι, καὶ εὐλαδοῦμαι τὸ τοιοῦτον  χίνδυνον γὰρ φέρει τὸν περὶ ψυχῆς. Ἐπαινῶ δὲ xal ἔγνων ὑμῶν τὸ 
φρόνημα. Τί δράσομαι οὖν ἄξιον ὑμῶν τοῦ εὐγενοῦς; Ἔρρωσθε. || 28. pergit A : "Eypapa δὲ καὶ τῇ μητέρι Ὀλυμπιάδι , καὶ ἐδε- 
ξίωσα τοὺς γάμους. ἔπεμψεν ἐν Μακεδονία ὕστερόν δε. Ἐπιστολὴ Αλεξάνδρου “Ῥωξάνη. || 29. ἐν ἑτέρῳ ἔγραψε B. || 30. γυναικὶ C 
τῇ ἀδελφῇ A. || 31. γράφων... τινῶν , et mox ἐν τῇ γραφῇ... πεμφθῆναι αὐτῇ παρ᾽ ἐμοῦ om. B. || 32. sic A; ipat. τῆς μητρὸς Δ. 
xai τῆς μητρός σου Ῥόδου πεμφθῆναι C. || 33. κ. τ.τιμ... παρ᾽ ἐμοῦ om. A, qui eorum loco hac habet : ἀποπέπομφα xopi- 
ζοντα Κάρανον. μήτε Ὀλυμπιάδι αὐτῇ δοὺς sic διχχόσµησιν μήτε τὸν Στατήρας. Φοβούμεναι δὲ προσκυνεῖτε τὴν navt- 
έφοπτον Νέμεσιν καὶ Δίκην, καὶ τὸν ἰσχυρὸν καὶ μαχρὸν ἀπὸ ἑαυτῶν φθόνον ἀποδάλλεσϑε, ὅταν ἐνταῦθα τοῦτο γὰρ καὶ πρὸς 
θεοὺς xal ἀνθρώπους δίκαιόν ἐστιν, τὸ μὴ ἐπιθαίνειν τύχῃ. Πειρῶ δὲ εἰς. || 34. cod. A : ἔρρωσο. » θύσας δὲ τοῖς ἐγχωρίοις 
θεοῖς xoi ἀναλαθὼν τὴν δύναμιν, μαθὼν Ἡῶρον σνμμαχήσοντα Δαρείῳ τὴν ὁδοιπορίαν ἐποιεῖτο πρὸς Ἰνδούς. — Ἁλεξάνδρον 
πραξέων μέροςβ΄. Deinde in cod. A sequitur expeditio Indica , quae in cod. C narratur inde a folio 152 , dum nostrum caput 
legitur fol. 93. || 35. Ταῦτα οὖν τὰ γράμματα ἔγραψε Ρωξάνη τῇ γνναικὶ αὐτοῦ * ὅπως (l. ὁμοίως) ἔστειλεν ἐπιστολὴν τῇ ἰδίᾳ ur- 








nunc etiam regno participes. Igitur nobis quoniam , Ale- 
xander, quod Darius es; in te nobis deos et deorum be- 


Sed ad ejuscemodi legationes Alexander gravabatur. Ne- 
que enim se parilibus cum diis honoribus exsequabat : quin 


neficia numeramus : hancque gratiam ut tibi confess, ita 
Persarum quoque proceribus palam fecimus; ipsorum etiam 
votis deorum immortalium numeris et consortio congregere, 
Qnare tecum una, quod jubes, Roxanen quoque deinceps 
venerabimur. » 

Et hee quidem mulieres ad regem. Eædem autem sa- 
trapis et optimatibus talia : « Agamus largiter diis immor- 
talibus gratias, quod Dario desinente Darii nobis benefi. 
cia non desunt. Nam et Roxanen Alexander suam fecit , 
eamque conjugii honore dignatur : qua cuncti de gratia, 
una cum id in commune proficiat , confiteamur : cum eos, 
in quos dominus factus est, mutari gaudium suum maluerit, 
quam exercere. » 


PSEUDO-CALLISTUENES. 


immo meminisse semper mortales suimet oportere admo- 
nebat. Nihilominus, ut quisque in hzc officia venisset, 
laudatos atquedonatos honoratius dimittebat. Itaque quod 
de Roxanes nuptiis consuluisset, cum matre participat Olym- 
piade , jubetque id quod ex priori praeda mundi regii fuerat 
Rogodunes atque Roxanes , id referri ad eas protinus. Enim 
ut affluerent regalibus copiis, ita monet verecundise quo- 
que disciplinzeque Grace meminissent, colentes scilicet 
Olympiadem ita ut se rege et marito dignum foret : id 
enim uxore faciente , nihil fore quod magis esset Alexandro 
placiturum. Atque his ita institutis et factis, ordinatoque 
omni regno Persarum , in Porum ducit exercitum. 


38 


82 


ἡτοίμασε τὴν βασιλικήν αὐτῆς (30) ἐσθῆτα, xat πάντα 
, , € M ~ 

κόσμον τίμιον ὑπερήφανον (37) ὑπὲρ πᾶσαν βασιλικὴν 

θεωρίαν διεπέ:ψατο Ἀλεξάνδρῳ ἀπὸ Μακεδονίας. 1 οὓς 
è γάμους ἐν ἑτοίμῳ πεποιηχότες, τελείας (3x) xat πολ- 

λῆς ἀγαλλιάσεως γενομένης περὶ τὰ βασίλεια, Ἀλεξάν- 
- y € EY > έλ 

Cow καὶ Ρωξάνη ἐτέλεσαν (39). 


ΚΕΦ. KT". 


Μετὰ δὲ ταῦτα γράφει Αλέξανδρος Ὀλυμπιάδι τῇ 
αὐτοῦ μητρὶ οὕτως: « βασιλεὺς (1) Ἀλέξανδρος Ὄλνμ- 
πιάδι τῇ γλυχυτάτη μου μητρὶ xal Ἀριστοτέλει τῷ τι- 
μιωτάτῳ µου χαθηγητῃ χαίρειν. Ἀναγκαῖον ἡγησάμην 
γράψαι ὑμῖν περὶ τῆς συστάσεώς μου τῆς γενομένης 
πρὸς Δαρεῖον. Ἀχούσας αὐτὸν μετὰ πολλῶν ὄντα βα-- 
σιλέων xal σατραπῶν περὶ τὸν ᾿Ισσιακὸν (2) χόλπον, 
συλλαθὺν αἶγας πλείστας xoi συνδήσας λαμπάδας (3) 
εἰς τὰ χέρατα αὐτῶν ἐξηπτε (1) νυκτός" οἱ δὲ ἰδόντες 
ἡμᾶς εἰς φυγὴν ἐτράπησαν, δόξαντες (9) πολὺ εἶναι τὸ 
στρατόπεδον. 

Καὶ οὕτω τὴν κατ᾽ αὐτῶν νίκην ἐτροπώσαμεν (6), 
ἐφ ᾧ τὴν πόλιν ἔχτισα Αἰγὰς (7) προσονομάσας, xoi 
ἐν τῷ Ἰοσιαχῷ κόλπῳ ἔχτισα πόλιν Ἀλεξάνδρειαν τὴν 
χατὰ Ἰσσόν. Κἀκεῖθεν πάλιν ὡδεύσαμεν (8) μέχρι τῆς 
ὁδοῦ τῆς τῶν Ἀρμενίων χώρας. οὗ ἐστὶ καὶ (9) τοῦ Eù- 

* φράτου καὶ Τίγριδος ποταμοῦ ἡ πηγή. Περιχατάληπτος 
δὲ γενόμενος Δαρεῖος ἀναιρεῖται ὑπὸ Βήσσου (10) xoi 
Ἀριοθαρζὰν τῶν ἨΜηδίας σατραπῶν. ᾿Εγὼ δὲ λίαν ἐλν- 
πήθην περὶ τούτου: νικήσας γὰρ αὐτὸν (11) οὐχ ᾖδου- 
λόμην φονεῦσαι, ἀλλ᾽ ἔχειν αὐτὸν ὑπὸ τὰ ἐμὰ σχΏπτρα. 
"Eunvouv δὲ τοῦτον χαταλαθὼν (12) περιελόμενος τῇ 
ἐμαυτοῦ χλαμύδι (19) ἐσχέπασα * εἶτα περιθλεψάμενος 
(14) τὰ τῆς ἀδήλου τύχης ἐπὶ τὸ προκείμενον ὑπόδειγμα, 
ἐκήδευσα (15) Δαρεῖον, καὶ τιμὴν μεγίστην (16) ποιήσας 


? 


ΚΑΛΑΙΣΘΕΝΙΙΣ. B, 


` ^ , 
xp, xy, x5, xe, xz. 


θειαν (19) τῶν Περσῶν. Καὶ ἐχέλευσα τάγματα 19) 
ὑποτά-ας (20) τὴν Μήσσου καὶ Αριοθαρζάνου xat Ma- 
λαχοῦ βασιλείαν, καὶ Μηδίαν καὶ Apuevizv καὶ Ibn- 
ρίαν (21) καὶ πᾶσαν τὴν Περσικὴν χώραν, ἧς ἐδασίλευσε 
Δαρεῖος 6 Πέρσης. 

[Μετὰ δὲ ταῦτα (22) διὰ συνθήκης Δαρείου ἔλαθον 
Ῥωξάνην τὴν θυγατέρα αὐτοῦ εἷς γυναῖκα xal ἐποίησα 
αὐτῆς τὸν γάμον μετὰ τοῦ πλήθους Περσῶν xat Maxe- 
δόνων. » Μεταξὺ δὲ τούτων προστάσσει Ἀλέξανδρος 
Σελεύχω τῷ ἄρχοντι ἅπαν τὸ Περσιχὸν ἐπισυναξαι 
στράτευμα. Μετὰ (19) δὲ πολλοῦ τοῦ τάχους τοῦ λαοῦ 
ἐπισυναχθέντος, εὑρέθησαν τριάχοντα μυριάδες πεζῶν" 
τὸ δὲ λοιπὸν (24) πλῆθος ἐν τοῖς πολέμοις διεφθάρη. Tov- 
τους δὲ ᾿Αλέξανδρος σὺν τῷ Μαχεδονιχκῷ στρατῷ ἑνώ- 


σας τὴν κατ᾽ Αἴγυπτον ἐποιεῖτο πορείαν. ] 
ΚΕΦ. ΚΔ΄] 
[ Καταλαμθάνει δὲ Ἀλέξανδρος τὴν Ιουδαίων γῆν 


οἵτινες ἀντιστῆναι βουληθέντες ἐκπέμπουσι χατασκό- 
πους, ὡς C7 bev πρέσθεις εἶναι τούτους. Ταῦτα δὲ ὅμως 
οὐχ ἔλαθεν ᾿Αλέξανδρον (1): καὶ προστάσσει τινὰς τῆς Ma- 
χεδονικῆς φάλαγγος νεανίσκους λίαν μαχιμωτάτους (2) 
ἐν τῇ παραχειμένη φάραγγι ἑαυτοὺς ἀχοντίσαι. Of δὲ 
τὸ προσταχθὲν αὐτοῖς σπουδαίως ἐπλήρωσαν- ὀξὺ γὰρ τὸ 
Μακεδονικὸν στῖφος εἰς τὸ χελευόμενον ὑπὸ ᾿Αλεξάνδρου. 
Καὶ στραφεὶς πρὸς τοὺς κατασχοπῆσαι (3) βουλομένους 
εἶπεν a Ὁρᾶτε, τοῦ ᾿Ιουδαϊκοῦ ἔθνους πρέσθεις, πῶς 
ἀντ᾽ οὐδενὸς τῷ στρατῷ Μακεδόνων 6 θάνατος. “Amite 
οὖν καὶ τὸ συμφέρον ὑμῖν πραγματεύεσθε- ἐγὼ δὲ τὴν 
αὔριον ἐπελεύσομαι πρὸς ὑμᾶς, xal ὡς τῇ προνοίᾳ δε- 
Χτὸν πράξω. » Οἱ δὲ ἀπελθόντες τοῖς ἄργουσιν αὐτῶν 
εἶπον- « Ὑπείχειν ᾿Αλεξάνδρῳ xal σώζεσθαι χρεών" οὐ 
γάρ ἐστιν ἡμῖν ἐλπὶς σωτηρίας: ἔξω γὰρ φύσεως dv- 


ἐν (17) ἐξόδῳ τοῦ βίου ἐκέλευσχ ἀποτμηθῆναι ῥῖνας καὶ 


, n7@ , € 4 - 4 

a θρώπων ὁ Μακεδόνων στρατός” ὡς γὰρ ἐν ἡ αἲν φοβερὸς 
~ ’ ~ “- ’ 

WTA τῶν φυλασσόντων αὐτοῦ τὸ μνήμα κατὰ τὴν συνή- 


"^W 


χαθέστηχεν 6 θάνατος, τοῖς Μαχεδόσιν οὐχ οὕτως, ἀλλὰ 


τρὶ Ὀλυμπιάδι. Δεξαμένη οὖν xxi ἡ Ὀλυμπιὰς τὰ γράμματα κτλ. C. || 36. τιμίαν add. C. || 37. ὑπ. om. C. || 38. τελείως C. 7 
39. addit C : ἐλθούσης καὶ αὐτῆς μετὰ τῆς μητρὸς καὶ μετὰ τῶν συγγενίδων αὐτῆς. Ὡς δὲ τοῦτο ἐν Περσίδι πᾶσι δῆλον ἐγέ- 
veto , εἰς ὁμόνοιαν ἔρχονται Πέρσαι τοῖς Μακεδόσιν, ὡς ἀδελφικῶς ἀλλήλοις διακεῖσθαι. 

Cap. XXII. 1. : Ἀλέξανδρος Ὀλ. τῇ YA. μητρὶ χαίρει». Ἀναγκαῖον. etc., missa mentione Aristotelis. Ceterum literam 
hanc e cod. Β. exscriptam jam dedit Berger. de Xivrey in Tradilions teratolog. p. 350 sqq. || 2. νησιακῶν χόλπων B. 
Ἰσιακὸν x. C. || 3. δάδας C. |} 4. ἐξῆλθον B, ἐξῆναν C. || 5. εἰκάσαντες C. || 6. ἐτροπωσάμην B. || 7. Atyas B. || 8. κἀκεῖθεν 
ὁδεύσαντες B. || 9. καὶ om. C. || 10. B ubique Bscov || 11. αὐτὸν ὑπὸ τὰ è. σκῆπτρα, missis intermediis , C. || 12. κατέλα- 
Gov B. || 13. τὴν ἑαυτοῦ χλαμύδα B. || 14. ἀποθλέψ. C. || 15. κηδεύσας B. || 16. pey. om. B.. || 17. τῆς ἐξόδον B. | 18. pv. τῇ 
σνντθείᾳ C || 19. ξόγματα B. προστάγματα C. || 20. ὑποτάξας τὴν Hepotxz,» βασιλείαν xai Ἰθηρίαν καὶ πᾶσαν χώραν E: E. 
A. ὁ IJ. C. || 21. Ῥέρροιαν B. || 22. Μετὰ δὲ ταῦτα (τούτων cod. ) ] Postrema bac epistolze pars et que sequuntur capita un- 
cis inclusa in uno leguntur codice C. Codex B. posl verba Δαρεῖος ὁ Πέρσης pergit : "Exeidev οὖν παραλαδὼν τοὺς πλείονας 
ὁδηγοὺς ἠθέλησα εἰσελθεῖν εἰς τὰ ὀπίσω μέρη τῆς ἐρήμου κατὰ τὴν ἅμαξαν τοῦ πόλον. Deinde Al. paucis recenset quas ibi vi- 
derit gentes monstrosas aliaque miraculosa. Qua eadem iisdem verbis leguntur in cod. C, inde a cap. XXXL, nisi quod ibi 
pro prima persona ponitur tertia. Unde colligitur totam hanc epistolam aliunde assumtam przepostere h. |. esse intrusam, 
aut duas epistolas in unam esse conflalas , omissa quie inter utramque intercedebat narratione rerum gestarum, Ceterum 
poetrema haec epistolae pars sicuti antecedentia post superiores literas ad Olympiadem datas absurda sunt. Huc accedit 
quod vel ea que de Ægis conditis memorantur, aliam plane atque quam nos in antecedentibus legimus narrationein 
subesse arguunt. Quod denique attinet qua in cod. C sequuntur de expeditione contra Judaos el Egyptios, ea ex diversa 
plane narratione petita et ab auctore pro more suo et ingenii crassitudine h. 1. inculcata esse demonstratione non eget. 
Post liec in cod. C sequitur narratio de miraculis eodem plane ordine , sed fusior et multo auctior, quam epistola cod. B 
eshibet. De his accuratiora suis locis monebimus. |! 23. χατὰ cod. || 24. λιπὸν cod. 

Cap XXIV. 1. Ἀλεξάνόρῳ Cod | 3. λίαν μαχηκοτατους Cod ; possis etiam µαχητικωτάτους, vel. à. ααγητικούς |) 3. κατα- 


N 


PSEUDO-CALLISTHENES. 


xxl λίαν εὐχαταφρόνητος. “1 πολαμβάνοµεν δὲ τούτους 


ἐριστικῶς ἔχειν πρὸς τὸ θανεῖν, ὡς ἂν τις εἴποι πρὸς | 


aP y? 


ἀναγκαῖόν τι χρῆμα ἀπέρχεσθαι. "Ezéovnoav γὰρ ἡμᾶς 


` ἐν τῇ φάραγγι τῇ μεγάλη ὡς ὑποθρύχιον ἑαυτοὺς Tor- 


σαντες Μαχεδόνων παῖθες- ἅμα γὰρ ᾿Αλέξανδρος .ἐχέ- 
λευσε καὶ (4) εὐθὺς τὸ ἔργον ἐτελέσθη. Καὶ οὐ τοσοῦτον 
ἡμᾶς ἢ τοῦ θανάτου ἐθρόησε τόλμη, ὅσον τὸ (5) μὴ 
χερδᾶναί τί προσδοχᾶν αὐτούς (e) οὕτως εὐχερῶς πρὸς 
τὸ θανεῖν αὐτομόλησαν' ἂν δὲ xal χέρδος ἐλπίσωσιν, 
οὐχ (7) ἄν τις ἀντιστῆναι αὐτοῖς. Λοιπὸν ἡμεῖς μὲν 
ἅπερ ἐθεασάμεθα εἴπομεν ὑμῖν" γενέσθω δὲ τὸ δοκοῦν 
ὑμῖν πρὸ τοῦ Ἀλέξανδρον ἡμᾶς καταλαθεῖν, 7 (s) 
πᾶσα ἀκυρωθήσεται βουλὴ ἄστατος. » Ὡς οὖν ταῦτα 
ἤκουσαν, Ἀλεξάνδρῳ ὑπείκειν βουλεύονται. Ταῖς lepa- 
τικαῖς οὖν στολαῖς οἱ τούτων ἱερεῖς ἐνδυσάμενοι καθυπ- 
αντῶσιν Ἀλεξάνδρῳ σὺν τῷ παντὶ πλήθει αὐτῶν. 
Τούτους δὲ Ἀλέξανδρος ἰδὼν ἐδεδίει τοῦ σχήαατος: xal 
τούτους μηκέτι προσεγγίσαι αὐτῷ ἐκέλευσεν, ἀλλ᾽ ἐν τῇ 
πόλει ἀναστρέφεσθαι, Προσκαλεσάμενος δὲ ἕνα τῶν 
ἱερέων λέγει αὐτῷ: « Ὡς θεοειδὲς ὑμῶν τὸ σχῆμα᾽ ppd- 
σον δή μοι xat τίνα ὑμεῖς σέθεσθε θεόν" οὐ γὰρ ἐν τοῖς 
παρ᾽ ἡμῖν θεοῖς τοιαύτην εὐταξίαν εἶδον ἱερέων ». “O 
δὲ φησί’ a Θεῷ (9) ἡμεῖς ἑνὶ δουλεύομεν, ὃς ἐποίησεν où- 
ρανὸν καὶ γῆν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς' οὐδεὶς δὲ αὐτὸν 
ἑρμηνεῦσαι ἀνθρώπων δεδύνηται. » Ἐπὶ τούτοις 
Αλέξανδρος ἔφη” a Ὡς ἀληθινοῦ θεοῦ θεραπευταὶ ἄπιτε 
ἐν εἰρήνη, ἄπιτε" ὃ γὰρ θεὸς ὑμῶν ἔσται µου θεός xai 
εἰρήνη uou μεθ᾽ ὑμῶν, xal od μὴ διεξέλθω ὑμᾶς, καθὼς 
ἐν τοῖς λοιποῖς ἔθνεσιν, ὅτι θεῷ ζῶντι ὑμεῖς δεδουλεύ- 
xate. » Λαθόντες δὲ χρημάτων πλήθη Ev τε χρυσῷ 
καὶ ἐν ἀργύρῳ. ἤγαγον πρὸς τὸν ᾿Αλέξανδρον. O δὲ οὐχ 
ἠθέλησελαθεῖν αὐτὰ εἰπὼν αὐτοῖς- a "Έστωσαν ταῦτα 
καὶ ὃ ἐμοὶ ἀφορισμένος φόρος κυρίῳ τῷ θεῷ ἐγὼ δὲ 
[τὰ δῶρα] οὐ λήψομαι ἐξ ὑμῶν οὐδέν. » 


[ΚΕΦ. ΚΕ΄] 


Ἀπελθὼν δὲ ᾿Αλέξανδρος καὶ παραλαθὼν τὴν Ἴου- 
catav καταλαμθάνει τὴν Αἴγυπτον. Ἔδοξεν οὖν τοῖς 
Αἰγυπτίοις μὴ ὑποκύπτειν ᾿Αλεξάνδρῳ xal τὴν αὐτῶν 
πόλιν κατοχυρώσαντες εὐτρεπίζονται πρὸς μάχην. “O 
δὲ Αλέξανδρος τὴν φάλαγγα ἐπεκτείνας περιχυχλοι τὴν 
πόλιν καὶ πήξας τὰς σχηνὰς τοῦ φοσάτου διῆγεν dva- 
παύων τὸν στρατόν. Καύσωνος δὲ πολλοῦ γενομένου, 
ἐξέρχεται ἀναψυχήσας μετ᾽ ὀλίγων ἱππέων. Καὶ δὴ 
χαταλαμθάνει λίμνην καθαρὸν καὶ διαυγὲς (1) ἔχουσαν 
ὕδωρ, καὶ κατελθὼν τοῦ ἵππου λούεται ἐν αὐτῆ. Τὸ 
δὲ ψυχρὸν τοῦ ὕδατος ἐποίησεν ᾿Αλέξανδρον ἀρρωστῆ- 
σαι. “Ὡς δὲ ἢ νόσος ἐπεκτείνετο, ἤλγουν (2) of Maxe- 
ὀόνες, σὺν αὐτοῖς δὲ καὶ οἱ Πέρσαι. Κατάδηλον δὲ 


LIB. II, 22, 23, 24, 25, 26. 


83 


τοῖς Αἰγυπτίοις ἐγένετο ἤδη ᾿Αλέξανδρον ἀρρωστεῖν 
καὶ ἀποστέλλουσί τινας τῆς πόλεως πρὸς Φίλιππον τὸν 
ἰατρὸν λέγοντας * (3) « Ei Ἀλέξανδρον δυνηθείης φαρμάχῳ 
ἀνελεῖν, σὺ ἡμῶν don βασιλεύς, » « Kal, ὦ ὑμεῖς, Pi- 
λιππος ἔφη, τί ἀπεφήνασθε περὶ ᾿Αλεξάνδρου; ὡς οὔχ 
ἐστιν ὁ χόσμος μιᾶς τριχὸς τούτου ἀντάξιος w. Ot δὲ 
τοῦτο βουλευσάμενοι, θεασάμενοι Φίλιππον μὴ συγχα- 
ταθεῖναι αὐτοῖς θελήσαντα, xal τῆς αἰσήσεως ἀποτυ- 
χόντες, τοιόνδε νόημα ἐννοοῦσι, καὶ ὡς φιλοφρονούμε- 
νοι τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ γράφουσιν αὐτῷ ἐπιστολὴν, καὶ 
λάθρα διὰ τοῦ τείχους διδόασι τῷ Ἁντιόχῳ εἰπόντες: 
« ;ήνδε τὴν ἐπιστολὴν ἐν χερσὶ δὸς (4) ᾿Αλεξάνδρου ». 
Ἡ δὲ ἐπιστολὴ πανουργίας ἦν πλήρης μεμεστωμένη 
(1), ὥστε συνταγῆναι Φίλιππον δῆθεν τοῖς Αἰγυπτίοις 
δολοφονῆσαι Ἀλέξανδρον. “O δὲ ᾿Αντίοχος λαθὼν ἄγει 
αὐτὴν πρὸς τὸν Ἀλέξανδρον. Καὶ ἀναγνοὺς αὐτὸς τίθησι 
αὐτὴν ἐν τῇ προσχεφαλίδι αὐτοῦ. “"Εωθεν δὲ Φίλιπ- 
πος ἔρχεται, χύλικα φέρων ἐν χερσὶν ἐσκευασμένου 
βοηθήματος, καὶ φησίν a Ἀναστὰς, δέσποτα, xat τοῦδε 
τοῦ βοηθήματος πιὼν, τῆς νόσου ταχέως ἀπαλλάγτθι. » 
Ἀναστὰς δὲ Αλέξανδρος καὶ τὴν κύλικα λαθόμενος, σὺν 
δάχρυσιν Er « Πίοµαι Φίλιππε. » Ὁ δέ’ a Iie, δέσποτα, 
εἶπε, καὶ τῆς νόσου ἐπαλλάγηθι. » Ὁ δὲ παρευθὺς ἔπιε' xat 
λαθὼν τὴν ἐπιστολὴν δίδωσι τῷ Φιλίππῳ οὕτως εἰπών" 
e ᾿Εγὼ εἶδον ὅτι Φίλιππος κατὰ Ἀλεξάνδρου ἀδόλως 
ἔχει.» Λαθὼν δὲ καὶ Φίλιππος τὴν ἐπιστολὴν, « Ὦ 
δέσποτα, ἔφη, σοῦ ὃ σύμπας χόσμος οὐκ ἀντάξιος μιᾶς 
τριχός ἐστι τῆς ἐκπιπτούσης ix τῆς κεφαλῆς σου. Kal 
ποῦ μοί ἐστιν ἐν χόσμω ἕτερος ᾿Αλέξανδρος; xal sl σὲ 
τοῦ ζην ἐπιθουλεύομαι, μὴ γένοιτο' μήτε ὑπόφερε τοῦτο 
ἀκοῦσαι τὸ σύνολον, δέσποτα. AAN” ὅμως ἐπεὶ οὕτως 
ἔδοξεν Αἰγυπτίοις, ἰδοῦ τὸ φάρμαχον πέπωκας' ἀνά- 
στηθι οὖν καὶ πεῖραν αὐτοῖς ἅπαξ ἐπίδειξον, ἵνα μάθωσι 
Μαχεδόνας μὴ ὑπερφρονεῖν. » Καὶ ταῦτα εἰπὼν ἐξῆλθε, 
σιγὴν γενέσθαι διαταξάμενος. Τούτου δὲ γενομένου, 
εἰς ὕπνον ἡδύτατον ᾿Αλέξανδρος μετετράπη’ καὶ ἔμεινε 
τὴν πᾶσαν ἡμέραν κοιμώμενος. “Κσπέρας δὲ ἤδη xa- 
ταλαθούσης, ἔξυπνος γενόμενος, ὅλως ἦν ὑγιής: καὶ 


'προσχαλεσάμενος Ἀντίοχον ἔφη: « Ὦ Ἀντίοχε, Φιλίπ- 


που φάρμακον ἤπιον (6) * καὶ ὃ Φίλιππος ἀνὴρ πιστὸς 
πολλῶν ἀντάξιος ἄλλων * χάλεσον δὴ αὐτόν.» Kal 
ἐξελθὼν ᾿Αντίοχος ἐκάλεσε Φίλιππον. “O δὲ ᾿Αλέξαν- 
¿pos ἔφη αὐτῷ * «"Όλως ὑγιῆς γέγονα, Φίλιππε » Καὶ 
λαθόμενος αὐτὸν τοῦ τραχήλου κατεφίλει αὐτόν. 


[KEb, Ke’.] 


Καὶ ἀναστὰς Αλέξανδρος κελεύει τὰ στρατεύματα εὖ- 
τρεπίζεσθαι πρὸς πόλεμον. Ἄρτι δὲ τοῦ ἡλίου ἀνατείλαν- 
τος, xat τὰς ἀκτῖνας ταῖς ἀχρωρείαις (1) περιαυγεῖς ἐκλάμ. 


σκοπῶσαι cod. || 4. καὶ addidi || 5. τοῦ cod. || 6. προσδοκῶντες cod. || 7. verbum excidisse videtur. || 8. καὶ cod. || 9. θεὸν 


ἕνα cod. || 10. καθὼς καὶ cod. 


Cap. XXV. 1. Καθαρὰν x. διαυγῆ cod. Lacum istum pro Cydno fudaus posuit. || 2. ἦγουν cod. | 3. τινες... λέγοντες cod. 
| 4. δοὺς cod. || 5. aut del. πλήρης, aut pep. mutandum in verbum memorandi vel declarandi. | 6. ἦδειν cod. 
Cap. XXV. 1. ἀκρωρίοις cod. || 2. of παντήως cod.; num recte conjecerim nescio. || 3. περιπατοῦντες cod. |] 4. εἰκάσαι 


ud, 


81 ΚΛΛΑΙΣΘΕΝΗΣ. B, xc, x6, xn, x0, A, λα. 


Ψαντος, ἅπαν τὸ MaxeSovixoy καὶ τὸ Περσικὸν στράτευμα 
ἔνοπλοι τῇ πόλει χύχλωθεν παρειστήχεισαν, of πάντες 
(2) ἦσαν χρυσέοις κατατεθωραχισµένοι θώραξιν, ὥστε 
τὸν ἥλιον τοῖς θώραξιν ἀντικρούοντα ἐδόχει ἐξαῦθις τὴν 
ἡμέραν ἀνταγλαίζεσθαι. Τὰ δὲ πλήθη τῶν τόξων τὰς 
ἡλιαχὰς ἐχάλυψεν αὐγός οἱ δὲ δπλῖται τοῖς δόρασιν 
ἄραντες ἑώχεισαν ὄρεσι περιπατοῦσι (3): ὡς δὲ χαὶ φωνὴν 
ἀφίεσαν, εἰκάσαι τις τὸν οὐρανὸν συγχυθῆναι (4) καὶ rer- 
τωκέναι. Καὶ λοιπὸν πᾶσα fj σοφία ἀπόλωλεν Αἰγύπτου. 
Ὡς οὖν εἴδοσαν of Αἰγύπτιοι, μὴ ἔχοντες τί ἂν διαπρά- 
ἔοιντο, ἔρχονται ἐν τῷ τοῦ ᾿Απόλλωνος μαντείῳ xal 
πυνθάνονται (s) τί ἂν γένοιτο περὶ τῆς αὐτῶν σωτη- 
ρίας καὶ πῶς (6) τοῦ κινδύνου ἐχφύγοιεν. Καὶ ἐδόθη 
αὐτοῖς χρησμὸς τοιόσδε" n Adata (7) θνητοῖς ἀστατεῖ 
Á φρενή. γεραροὶ ὑπείχεσθε γέραρῷ. — "Amw' ἐς 
δόμον ἐμόν' μνήμην τῶν πάλαι ἐχόντων ποιήσασθε- 
᾿Αλεξάνδρῳ ὑπείκειν (8) ἐφετμεύω. » Οἱ δὲ τὸν πάλαι 
χρησμὸν ἐν νῷ λαθόντες, ὡς Νεχτεναθὼς τῆς Αἰγύπτου 
ἀπέδρα, ἐπινοοῦσι παῖδα εἶναι αὐτοῦ τὸν ᾿Αλέξανδρον. 
Ὡς δὲ οἱ ὁπλῖται καὶ λοχαγοὶ τῷ τείχει προσήεσαν, ἔνδον 
φωναὶ ἠχούοντο. Αἱ δὲ φωναὶ τὸν ᾿Αλέξανδρον ène- 
φήμουν (9). « Ὁ βασιλεὺς ζήτω ᾿Αλέξανδρος », ἔλεγον, 
xat ὑπεράνω τοῦ τείχους αἱ Boat ἠκούοντο. (}ὐδεὶς δὲ 
τῶν ἔσωθεν τῆς πόλεως προκύϑαι ἐτόλμα διὰ τὸ πλῆ- 
Qoç τῶν ἐπιφερομένων βελῶν. ᾿Αχούουσι ταῦτα Ma- 
χεδόνες καὶ γελᾶν παραγρῆμα ἐπιγειροῦσι' τὸ δὲ γέλος 
εἰς ἅπαν τὸ πλῆθος ἐπεφέρετο: xat ἦν ὃ πόλεμος γε- 
λοίων (10) ἀνάμικτος. Ἔργεται τοίνυν ó λόγος πρὸς Ἀλέ- 
ξανδρον καὶ ὅτι αὐτὸν ἔνδοθεν εὐφημίζουσι’ xal Ἀλέξαν. 
¿pos παραχλίνεται, xal κελεύει ἄνεσιν δοῦναι τῷ πολέ- 
por. Τούτου δὲ γενομένου καὶ τοῦ πολέμου ἀναχωχὴν 
(11) λαθόντος, προχύψαι τοῦ τείχους αικρὸν χατατολμῶ- 
ctv ol Αἰγύπτιοι, ἱχετηρίαις φωναῖς τὸν Ἀλέξανδρον xa- 
θικετεύοντες, καὶ « Ἐλέησον, ὦ δέσποτα , ἔφασχον, τὴν 
πάλαιπατρίδα σου, καὶ μὴ εἰς τέλος ὀργίζου τοῖς δούλοις 
σου. » ‘Qs οὖν ἤχουσε περὶ πατρίδος Αλέξανδρος ἔννοος 
(12) γενόμενος, κελεύει παντελῶς ἀναθεῖναι τὸν πόλεμον, 
καὶ (13) τοὺς βουλομένους ἐξιέναι τῆς πόλεως. « Καὶ 
περὶ τοῦδε ἡαῖν ἑραηνεύετε, (14) φησὶν, τοῦ λόγου. οὐ 
γὰρ ἔσχον πατρίδα τὴν Αἴγυπτον: Μακεδονία γάρ μοι 
πατρίς: xai πῶς ὑμεῖς φατὲ πατρίδα ἔγειν τὴν Αἴγυπ- 
τον; » Οἱ δὲ προσπεσόντες τὰ τοῦ χρησμοῦ διηγοῦνται, 
xai ὡς Νεχτεναθὼ βασιλέα ποτε εἶχον, xat ὡς (1) ἐν 
τοῖς χρόνοις αὐτοῦ εὐτυγὴς ἦν ἡ Αἴγυπτος. « Γανῦν 
πάλιν ἐθέσπισε χοσμοχράτορα, ὦ δέσποτα, ó χρησμός: 
διὰ γάρ σου πάλιν ἡ Αἴγυπτος φιλαρχήσειεν, καθάπερ 
ἡμῖν νενόμισται. “Eye οὖν τὴν πόλιν σου xal τὸ δο- 
χοῦν σοι πράττε, ὃ ἂν ἐν ἡμῖν γένοιτο.» Ὡς δὲ τὰ 


τοῦ χρησμοῦ ἀνηγγέλθη Ἀλεξάνδρῳ, εὐθέως εἰς νῶν τὰ 
περὶ ἑαυτοῦ ἔλαθε" xat συστολὴν τοῦ πολέμου χελεύει 
γενέσθαι, xal τοὺς πρώτους τῆς πόλεως ἐξιέναι zpos- 
τάττει , καὶ σὺν αὐτῷ εἰσιέναι καὶ ἄγειν ἔμπροϑεν s- 
τοῦ ἐν μελάθροις Νεκτεναθῶ. Kat ταῦτα μετὰ z- 


λοῦ τοῦ τάχους ἐγένοντο. . 
[KEb. KZ] 


Οἱ δὲ Αἰγύπτιοι ὁμῶς ἐξήεσαν xal δουλιχῶς “Alster 
δρῳ προσπίπτουσι καὶ σὺν αὐτῷ ἐν μελάθροις Nerte- 
ναθῦ εἰσθαίνουσι' xai ἀντὶ λύπης μᾶλλον ἔχαιρον: ἐπὰν 
γὰρ πόλις πολιορχουαένη προχαταλάθηται, λοιπὸν τοῖς 
χατοιχοῦδιν ἅμετρος ἐπεισέρχεται λύπη 7) μᾶλλον i. 
hic, ὡς τὴν πατρίδα τοῖς πολεμίοις παραληψομένῃν 
βλέποντες" ταῦτα δὲ μᾶλλον of Αἰγύπτιοι δρῶντες, ἐκ 
θλίψεως εἰς χαρὰν µετήεσαν (1), οὐχ ὡς πολεμίους αὐτοὺς 
ἡγούμενοι, ἀλλ᾽ ὡς τὸν βασιλέα αὐτοῖς ἐπιφέροντας (2). 
Εὐφημοῦντες δὲ xal χαίροντες a Πάλιν ἄρχει Aiye- 
πτος » ἔλεγον. Ὥς δὲ τοῖς βασιλείοις εἰσήει Algav 
δρος, τὸ τοῦ Νεχτεναθῶ ὁμοίωμα πρὸ τῶν θυρῶν Tore- 
το. Καὶ ἦν ἐστοιχειωμένον στέφανον ἔχον ἐν τῇ ἐιξιᾷ 
γειρὶ , τῇ δὲ ἑτέρα σφαιροειδές τι προδεικνύον, ἐν αὐτῷ 
δὲ $ σύμπασα τῆς οἰκουμένης περιεγέγραπτο χτίσκ᾽ ἐν 
δὲ τῷ στήθει τῆς εἰκόνος τάδε ἦν γεγραμμένα" « Ὃς ἐν 
τοῖς ἐμοῖς ἐφέρπει (9) δόμοις, [καὶ ᾧ] τόδε τὸ στέγες 
θήσομαι τῇ αὐτοῦ χεφαλῇ, τοῦτον παῖδα ἐμὸν πάντες el- 
ναι νοεῖτε" τὴν δὲ ἅπασαν αὐτὸς νοστήσει" γαῖεν' 
τοῦδε τοὔνομα δοθῇ πόλει τῇδε. » 

Ἅμα δὲ τὴν πύλην Ἀλέξανδρος εἰσέδυ, [καὶ] igge- 
ρόμενον στέφος διατίθησιν ἡ εἰκὼν πρὸ τῆς κεφαλῆς et- 
τοῦ. Περιστραφεὶς δὲ τὸ συμθὰν ὡς θεάσηται. xal τὴν 
χεῖρα ἐκτεταχὼς περὶ τὸν ἐν τῇ χεφαλῆ αὐτοῦ τεθέντα 
ἤδη στέφανον, κάτω κατεγουένη τῇ λαιᾷ χειρὶ τὸ σφαι- 
ροειδὲς ἐκεῖνο τίθησιν ἢ εἰκὼν ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ, ὥστε 
θαυμάσαι τὸ γεγονὸς πάντας τοὺς ἐντυγχάνοντας. Ὡς 
οὖν τῇ εἰκόνι προσέσχεν Ἀλέξανδρος, τὸ ὁμοίωμα ber- 
σάμενος ἔγνω μὲν τὸ μόρφωμα τοῦ Νεχτεναδῶ εἶναι ἐπὶ 
δὲ τὸ στῆθος ἀποθλέγας, xal τοῖς γράμμασιν ἐντυχὼν, 
ταῦτα μὲν αὐτοχείρως ἤμθλυνε (4), τὴν δὲ εἰκόνα ὡς τὰ 
τῆς ἀργῆς αὐτῷ μαντενσαμένην ἐτίμησεν, περιγρυσώσας 
αὐτήν" οὐχ ἦθηλε γὰρ Ἀλέξανδρος Nextevabo xau do 
γίζεσθαι, ἀλλὰ Φιλίππου μὲν, ἐκ θεῶν δέ" οὕτως χαὶ 
τοῖς πᾶσιν ὃ λόγος ἐγνωρίζετο. 


[KE®. ΚΗ’ 1 
Διατρίψας οὖν ἐκεῖσε Αλέξανδρος χρόνον τινὰ, πόλη 


οἰκοδομεῖν ἐγχειρίζεται χίοσί τε πλείστοις αὐτὴν xan- 
κοσμήσας καὶ τὰ τείγη πύργοις εὐμήκεσι xai µεταρ- 


τινὰ τὸν οὐρ. εἶναι καὶ συσχεθῆναι. cod. || 5. πείθονται cod. || 6. καὶ τοῦ x. cod. | 7. Ea dta cod. Olim ver 
sibus conceptum oraculum fuit. | 8. ὑπεῖκεν cod. ||9. sepius hac forma utitur codex. || 10. γελίων cod. | N. 
ἀνακογήν cod. || 12. ἐννεὸς cod. || 13. fortasse καὶ ἐᾶν τοὺς B., nisi potius pro τοὺς βουλομένους ¡fuerit τ. Bousova 


cod 


( senatores) ; paullo infra : τοὺς πρώτους τῆς πόλεως ἐξιέναι Προστάττει. || 14. ἑρμηνεῦσι τοῦ A. cod. [| 15. ὃς pro xai ὡς 


Cap. XXVII 1. μετίεσαν cod. || 2. ἐπιφέροντες cod. || 3. ἕρπει cod. || 4. ἥμθυνε cod. 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. 11, 26, 27, £8, 29, 30, 31. 55 


σίοις χατοχυρώσας, ἐν δὲ τῇ κατὰ ἀνατολὴν πύλη µε- 
ταρσιώτατον πάντων ἕνα πύργον οἰκοδομήσας, ἐν αὐτῷ 
τὴν ἑαυτοῦ στήλην ποιήσας ἵδρυσε, περὶ αὐτὸν δὲ Σε-- 
λεύκου καὶ Αντιόχου καὶ Φιλίππου τοῦ ἰατροῦ" καὶ τὴν 
μὲν Σελεύχου κέρας ἔχουσαν γνωρίζεσθαι πεποίηκε, διὰ 
τὸ ἀνδρεῖον xal δυσμάχητον αὐτὸν εἶναι, Φιλίππου 
δὲ ἔχειν σχῆμα ἰατριχὸν xal πολεμικὸν, Ἀντίοχον δὲ 
δορυφόρῳ ἐμφέρεσθαι. Γῶν πάντων τοίνυν τελειωθέντων 
ἔργων xal τῆς πόλεως περικαλλεστάτης ἐν παντὶ ὀφθαλ- 
μῷ ἀνθρώπων γεγονυίας, ἄνεισιν Ἀλέξανδρος ἐν τῷ πύρ- 
γω καὶ πάντας ἐξουθένησε τοὺς θεοὺς τῆς γῆς καὶ μόνον 
ἕνα θεὸν ἀληθινὸν ἀνεχήρυξεν ἀθεώρητον, ἀνεξιχνίαστον, 
τὸν ἐπὶ τῶν Σεραφὶμ. ἐπογούμενον καὶ τρισαγίῳ φωνῇ 
δοξαζόμενον. "Ev τούτῳ στὰς Αλέξανδρος ηὔξατο xala Ὦ 
θεὲ θεῶν, εἶπε, καὶ δημιουργὲ δρατῶν xal ἀοράτων cuv- 
εργός µου φάνηθι ὧν πράττειν μέλλω. » Κατιὼν δὲ τοῦ 
πύργου εἰς τὰ βασίλειχ ὄχετο. Καὶ Σέλευχον μὲν dp- 
χοντα τῶν Περσῶν καθίστησι, Φίλιππος δὲ Αἰγυπτίων 
προετέταχτο. Ἀλέξανδρος δὲ Μακεδονίοις ἐπεστήρικτο, 
xxl ψυχαὶ Μακεδόνων ᾿Αλεξάνδρῳ ἐχρέμαντο. 


[KE®. ΚΘ’ ] 


Καὶ δὴ συναριθµήσας Ἀλέξανδρος πάντα τὰ στρατό- 
πεδα αὑτοῦ, ὥρμησε κατὰ τῶν ἐνδοξοτέρων (1) ἐθνῶν καὶ 
πάντα τὰ ἔθνη ἐδούλωτο, xal φόρους αὐτῷ ἐδίδοσαν, 
καὶ οὐχ ἦν 6 ἀντιστάμενος αὐτῷ, ὅτι πάντες αὐτὸν ἐφο- 
θήθησαν. Διελθὼν δὲ τὴν ὑφήλιον πᾶσαν, οὐκ ἦν οἱ- 
χεῖσθαι τὴν γῆν ἔτι. Κελεύει οὖν πάντα τὸν λαὸν ἆπαρ- 
τισμὸν ἐξαμηνιαίου χρόνου βαστάσαι, ὡς ἂν τῇ ἀοικήτῳ 
ἐπιβῆναι βουλευσάμενος. Τούτου δὲ γενομένου, ὥσεὶ 
πορείαν ἡμερῶν δέκα ἐμπεριπατήσαντες, ἐν ἐρήμοις 


xat λείοις κατήντησαν τόποις. Καὶ ἰδοῦ γυναῖκες ἄφνω: 


ἐφάνησαν, φοθεραὶ τῷ εἴδει χαὶ ἄγριαι τοῖς προσώ- 
ποις’ τὸ δὲ ὅλον σῶμα αὐτῶν τετριχωμένον, ὡς ἄν τις 
εἴπη oul ἀγρίῳ. Αἱ δὲ χόμαι τῆς χεφαλῆς αὐτῶν xat- 
ἤρχοντο µέχρι τῶν χνημῶν αὐτῶν: οἱ δὲ ὀφθαλμοὶ aù- 
τῶν δίνην ἀστέρων χατέλαμπον οὐδὲ ὡς παντὸς dv- 
θρώπου εἶχον τὴν θέασιν, ἀλλὰ κατήρχοντο ἀπὸ τοῦ 
μετώπου ἐπὶ τὸ πρόσωπον" of δὲ ὄνυχες αὐτῶν εὐμή- 
χεις ἀνὰ πήχεως μιᾶς, xal οἱ πόδες αὐτῶν ὡς ὀνάγρου. 
Τὸ δὲ μέγεθος τοῦ σώματος αὐτῶν ὡς ἀνδρῶν μεγίστων 
τριῶν, «Ως δὲ ταύτας οἱ στρατιῶται ἐθεάσαντο, xat ἀσκό- 
πως ἐπέδραμον αὐταῖς, ἀνθυποστρέψασαι ἀνεῖλον ἐκ τῶν 
στρατιωτῶν τέσσαρας τοῖς ὄνυξι διασπαράξασαι, καὶ πο- 
ρευθεῖσαι. τούτους κατεθοινήσαντο (1) ἐπ᾽ ὄψεσιν ἡμῶν. 
Ἀπορουμένων δὲ ἡμῶν ἐπὶ τῇ τοιαύτη θεωρία, ἰδοῦ 
εἰς πλῆθος ἐφαίνοντο καὶ τῇ φάλαγγι ἐπιθᾶσαι, μήκο- 
θεν ταῖς χερσὶν ἐκτεταχυίαις ἥρπαζον τοὺς στρατιώτας 
ἐκ μέσου τῆς φάλαγγος καὶ κατεθοινῶντο αὐτούς. Els 
παντελῆ δὲ ἀπόγνωσιν πάντες ἦλθον. Καὶ δὴ Ἀλέξαν- 
ὅρος διανοεῖται, xal χύνας πλείστους ἐκ τοῦ φοσάτου 
ἐπισύναξε: πάνυ γὰρ ἐν τῷ χυνηγεῖν πλῆθος κυνῶν ἕκα- 


στος ἐχέχτητο. Ἐπισυνάξαςδὲ ἁπλῶς εἰπεῖν πάντας τοὺς 
χύνας, ἐπικινεῖ πρὸς αὐτὰς Ἀλέξανδρος. Αὗται δὲ τοὺς 
χύνας θεασάμεναι εἰς φυγὴν τρέπονται" xal τὸ πλῆθος 
ἐπάχθη καὶ ἀνεῖλον ἐξ αὐτῶν ἱκανάς᾽ αἱ δὲ λοιπαὶ ἔφυ- 
γον xat ἀφανεῖς ἐγένοντο. 

᾿Εκεῖθεν δὲ διασωθέντες δι᾽ ἡμερῶν τριάκοντα xa- 
ταλαμθάνουσι γῆν upov ἔχουσαν, Διερχόμενοι δὲ τὴν 
γῆν ἐκείνην, μύρμηχες ἀνελθόντες ἥρπαζον ἵππους xal 
ἄνδρας καὶ ἀνεχώρουν. [Πῦρ δὲ ὅμως ἐν τούτοις dvd- 
ψαντες τῆς τούτων διασώζονται βλάθης. ᾿Εχεῖθεν οὖν 
διελθόντες ὡς ποταμὸν κατέλαθον παμμεγέθη ' πλάτος 
αὐτοῦ πορία ἡμερῶν τριῶν. Διελθόντες οὖν ἐπὶ τὸν 
ποταμὸν καὶ τοιοῦτον τέρας θεασάμενοι, ἐν dunyavia 


πολλὴ διῆγεν Αλέξανδρος. 
[ΚΕΦ. A'.] 


Καθίσας οὖν παρὰ τὴν ὄγθην 6 Ἀλέξανδρος, ἐκεῖθεν 
τὸ φοσάτον εἶπεν ἐμπαγῆναι. Τούτου δὲ γενομένου, ὡς 
διενοεῖτο 6 ᾿Αλέξανδρος τὴν τοῦ ποταμοῦ διάθασιν, ἐξαί. 
pyne τὸ ὕδωρ ἐξηράνθη, καὶ ἀντὶ ὕδατος ἄμμος ἐρρύη. 
Τοῦτο δὲ ἰδὼν Αλέξανδρος τὴν τοῦ ποταμοῦ ἐπέγνω 
διάθασιν’ xal χελεύει χατασκευαχσθῆναι ἐκ ξύλων τετρα- 
γώνων ἄρχλας xat βληθῆναι ἐν τῇ don τοῦ ποταμοῦ. 
Ὡς δὲ τὴν πρώτην ἵεσαν, λίθοις αὐτὴν εἶπε γεμισθῆναι: 
Χαϊτούτου γενομένου ἀμετακίνητος ἔμεινε καὶ στερεά. Ev 
δὲ τῇ δευτέρα διαπεραιούμενοι χελεύει ἐνεχθῆναι ξύλα 
εὐμήκη, ὡσεὶ ὀργυιῶν τεσσάρων ἢ καὶ ἕξ, καὶ τεθῆναι 
αὐτὰ ἐν τῇ πρώτῃ ἄρχλη, διαχωρίσαι δὲ τὴν δευτέσαν 
ὀργυίας τέσσαρας: ἐνέγκαντες δὲ xal τὴν δευτέραν dp- 
xÀav κενὴν τιθέναι ἐπάνωθεν τῶν ξύλων" καὶ ἀχοντί- 
σαντες αὐτὴν κατῆλθεν ἐν τῇ for τοῦ ποταμοῦ ἀπέχου- 
σα τῆς πρώτης ὀργυίας τέσσαρας. Εὐθέως δὲ καὶ ταύτην 
ἐγεμίσαντο" ἔμεινε δὲ xal αὐτὴ στερεὰ καὶ ἀμεταχίνη- 
τος. Ὡσαύτως καὶ τὴν τρίτην καὶ τὴν τετάρτην καὶ τὰς 
λοιπὰς ποιήσαντες λοιπὸν γεφυροῦσι τὸν ποταμὸν καὶ 
περᾷ πᾶς & λαὸς δι ἡμερῶν τριῶν. Ὃν διαθὰς Au- 
μόρρουν πυταμὸν τοῦτον ἐκάλεσε: τρεῖς γὰρ ἡμέρας 
ὕδωρ ἦν ῥέον καὶ τρεῖς ἄμμον. 


[ΚΕΦ. AA'.] 


Διελθὼν δὲ τὸν Ἁμμόρρουν ποταμὸν ᾿Αλέξανδρος, 
χόσαον ἄλλον χατέλαθε. Ανθρώπους μὲν εὗρεν εὐτελεῖς 
xal λίαν συικροτάτους ὡς svat τὸν τέλειον ἄνθρωπον 
[οὐχὶ ἀλλὰ] πΏχύν τε xat ἥμισυ. Ὡς δὲ ἐθέασαντο, ἦλθον 
πρὸς Ἀλέξανδρον γονυπετοῦντες καὶ λέγοντες ἵλεον γενέ- 
σθαι αὐτοῖς. Ert τούτοις Ἀλέζανδρας ἐμθλέψας εἷς τὴν 
ἑαυτῶν ταπείνωσιν, ἀπέστειλεν αὐτοὺς ἐν εἰρήνη εἰπών" 
«Amite μηδεμίαν παρ᾽ ἡμῶν ἐκδεχόμενοι βλάθην.» Exei- 
θεν οὖν διατρίψας ἱκανὰς ἡμέρας ὥρμησε πάλιν τὴν dol- 
χητον γῆν, xat δι’ ἡμερῶν δέκα φθάνει τινὰ πεδινὸν to- 
πον, τῷ τε μήχει xal τῷ πλάτει ἀνείκαστον. ᾿Εν αὐτῷ 
δὲ ἀναπαῦσαι τὸν στρατὸν ἔδοξε: καὶ περιθλεπόμενος 


Cap. XXIX. 1. malim ἐνδοτέρων. || 2. κατεθηνοίσαντο cod. || Cap. XXX. V. Arrian. Exp. IIT, 7. 1. διαπορούμενοι cod. 
Eap. XXXI. 1. Σεσονχὸς οὗτινος νῦν κοσμοχράτορος cod. De eadem Sesonchosis stela exstat narratio in cod. A, ubi 


86 


ὕδωρ ἐζήτει. Καὶ δὴ ὁρᾷ λίμνην" ἐγγὺς δὲ ταύτης ye- 
, , 
vousvoc, δρᾶ στήλην παμμεγέθη σφόδρα ἐν πέτρα èx 

Apo ἐνιδρυμένην ' ἡ δὲ στήλ q Ἕλληνι- 
ψήφων ἐνιδρυμενην ἡ δὲ στήλη γράμυασιν Ἕλληνι 
xoi, ἐπεφέρετο" ἡ δὲ γραφὴ τῆς στήλης ἐνέργειαν ἐδή- 
dou τοιαύτην : Σεσογγόσιος(3) νῦν χοσμοχράτο- 
poc. Τὸ δὲ ὁμοίωμα ἦν ἀνδρὸς νεαροῦ, τὰ πάντα 
Ἀλεξάνδρῳ ἀφομοιουμένου. Εγεγράφει δὲ µέχρι τῶν 

ρῷ αφοι μένον. Lyeypaper Of peye 
ἐκεῖσε χαταλαθεῖν τινα τῶν ἀνθρώπων, ὃς πᾶσαν rs- 
ριέλθη γαῖαν, ἐπὶ δὲ τῶν ἐπέκεινα μὴ ὀύνασθαι ἐλθεῖν, 
«ὡς κἀμὲ ἀπορήσαντα μὴ δυνηθΏναι προέρχεσθαι' dv- 
θυπέστρε!α δὲ ἐνταῦθα, [τοῦ un] τοῦ ζῆν ἐξιέναι, Σεσόγ- 
γοσις (4) ἐγὼ χοσμοχράτωρ. » Ταῦτα ἀναγνοὺς ᾿Αλέξαν - 
A * J H^ ΄ , e ^ 
ὅρος εὐθέως τὴν γραφίδα περιεχάλυψε πέπλοις, ὡς δήθεν 
τὴν εἰχόνα τιμῶν, Touto δ᾽ ἐποίει διὰ τὸ μηδένα τῶν 
Μακεδόνων τοῖς γράμμασι ἐντυγεῖν, xal δειλίαν αὐτοὺς 
χαταλαθεῖν' ἔλεγε δὲ μᾶλλον χρησμὸν ἐκ τῆς εἰχόνος 
δέξασθαι’ « Ekv τῶν ὧδε διέλθης, Ἀλέξανδρε, ἕτερον χό- 
Guov εὑρήσεις χρείσσονα, dv ἄλλος οὐ διῆλθε τῶν dv- 
θρώπων. » Tatra δὲ ἔλεγεν ἵνα τὸ στρατόπεδον προθυ- 
µότερον ἀπεργάζοιτο. Διατρίψας οὖν ἐχεῖσε ὅμως ἡμέρας 
τρεῖς ἀπάρας ᾧγετο τῆς ὁδοῦ. 
¡KEO. ΛΡ’.] 

Καὶ 6% παραλαθὼν ᾿Αλέξανδρος πλείονας (1) δδηγοὺς 
ἠθέλησεν εἰσελθεῖν εἰς τὰ ὀπίσω μέρη της ἐρήμου κατὰ 
thy ἅμαξαν τοῦ πόλου. ᾿Εχεῖνοι δὲ (2) ἔλεγον ἐν ἐχεί- 
νοις τοῖς τόποις ἀνθρώπους ἀγρίους καὶ θηρία πονηρὰ καὶ 

* ~ 
cea vo), εἶναι. "Ac οὖν ἤθελεν Ἀλέξανδρος μαθεῖν τοὺς 
τόπους τούτους καὶ τοὺς ἀνθρώπους θεάσασθαι, δι’ ἧμε- 
ρῶν (1) δέκα ἐαπεριπατήσας, καταλαμθάνει τόπον τινὰ 
^" Ἔν a , » " o 
φαραγγώδτ, οὗ ἦν 620; φάραγξ (6) βαθυτάτη, ἣν ὥδευ- 
σεν ἡμέρας ὀκτὼ, θεωρῶν ἐρήμους τόπους καὶ θηρίων 
ἄλλα καὶ ἄλλα γένη (o). ᾿Ελθὼν οὖν εἴς τινα τόπον 

ag 3 4 e ’ ef ` ld 
περὶ ὥραν ἐνάτην τῆς ἡμέρας, εὗρεν ὕλην πολλὴν δέν - 
ὅρων καλουμένην Avapavrov (7) καρπὸν ἐχόντων μήλοις 
παβεμφερῃ. Ἴ]σαν δὲ ἐν τῇ ὕλη ἄνθρωποι παχυεγέθεις, 
τὸ ὕψος ἀνὰ πήγεις εἴκοσι τέσσαρας, μακροὺς δὲ τραχή- 
λους ἔγοντες, τὰς γεῖρας καὶ τοὺς πόδας πριόσι παρεμ- 
φερεῖς, οἵτινες ἐπεισῆλθον τῷ στρατοπέδῳ αὐτοῦ. Ὁ δὲ 
᾿Αλέξανδρος λίαν ἐλυπήθη ἰδὼν τοιαῦτα ζῶα" ἐκέλευσεν 


ΚΑΛΑΙΣΘΕΝΙΙΣ. 13, λα, 48, Ay, AS, λε. 


οὖν συλληφθῆναι ἐξ αὐτῶν. Ὁρμηπάντων δὲ αὐτῶν πρὸς 
ἐκείνους μετὰ κραυγῆς καὶ σαλπίγγων, ἰδόντες αὐτοὺς 
εἷς φυγὴν ὥρμησαν. Ἰφόνευσαν δὲ ἐξ αὐτῶν of στρα- 
τιῶται τριαχοσίους τριάκοντα δύο’ ἐκ δὲ τοῦ στρατοπέ- 
δου αὐτοῦ ἔθανον ἑχατὸν ἑξήχοντα πέντε (a). “Euewev 
οὖν ἐκεῖ σὺν τῷ στρατῷ ἐσθίοντες τοὺς καρπούς- αὐτοὺς 
γὰρ εἶχον μόνον τροφήν. 


* FKE®. ΑΓ] 


Ἐκεῖθεν οὖν ἀναχωρήσας Αλέξανδρος καταλαμβάνει 
τόπους πάνυ λείους. Ὡς δὲ αἱ φάλαγγες ἀπεξετάθησαν 
τῇ πεδιάδι, Μαχεδόνες ἐπισπαρέντες, ἄνθρωποι τού- 
τοις ἐμφαίνονται ἄγριοι ἐπὶ πετρῶν καθεζόµενοι, yuuvol 
μὲν, δασεῖς δὲ, φοθεροὶ, εὐμεγέθεις, μέλανες ἀλλ᾽ οὗ 
χατακράτος: τρίγες δὲ αὐτοῖς γονδραὶ τεταμέναι- μέγε- 
Qos ἑκάστου πηχέων τεσσάρων, ἰσχυροὶ λίαν, ἑτοιμότατοι 
πολεμεῖν. “Aya δὲ καὶ Μακεδόνες ἐπεισέρχονται αὐτοῖς, 
ἐχεῖνοι δὲ ἐχ τόπου εἰς τόπον μεταθαίνοντες ἐκάθευδον 
καὶ τὸν σχοπὸν ἐν ταῖς φάλαγξιν εἶχον. Ἐλθοντες δὶ 
Μακεδόνες ταῦτα τῷ Ἀλεξάνδρῳ λέγουσιν. “O δὲ Aé- 
ξανδρος τῆς φάλαγγος ἐξελθὺν, κατέλαθεν ἔνθα of ἄνδρες 
ἐκάθευδον. Ὡς οὖν εἶδεν αὐτοὺς πάνυ ἀμερίμνως περὶ αὖ- 
τὸν ἔγοντας, xat μόνον ταῖς φάλαγξιν σκοποῦντας > XE- 
Agvet χόρην εὐειδῆ ἐνεχθῆναι. Ἐνεγθείσης δὲ, λέγει αὐτῖ 
6 Ἀλέξανδρος πρός τινα ἐξ αὐτῶν πλησιάσαι, ὅπως Un 
τὴν τοῦ ἀνδρὸς ἐκείνου θέασιν͵ el ὅλως ἀνθρωπίνη φύσις 
ἐν αὐτῷ ἐστίν. “H δὲ γυνὴ πλησίον αὐτοῦ γενομένη, ὡς 
περιστραγεὶς εἶϑεν αὐτὴν, κατεσθίειν ἤρξατο. Ἀλέξαν- 
ὅρος δὲ ἰδὼν, κελεύει τοῖς στρατιώταις διὰ τάχος tav- 
την ἀφελέσθαι τοῦ θηρός. Οἱ δὲ στρατιῶται ἐπιδραμόντες 
αὐτῷ, οὐκ ἐφρόντισε τὸ σύνολον περὶ αὐτῶν, ἀλλὰ τὸ 
στόμα αὐτοῦ ἐπὶ τῶν μηρῶν τῆς κόρης ἔχων δίκην κυνὸς 
αὐτὴν κατήσθιεν. EIG δὲ τῶν στρατιωτῶν τῷ δόρατι 
τοῦτον πλήξας, καταλιπὼν τὴν κόρην ἡμιθανὴ ἔτρεχε, 
xat κυνὸς φωνΏ ἐλάλει. Οἱ δὲ λαθόμενοι τὴν χόρην πρὸς 
᾿Αλέξανδρον ἦγαγον, xal τῇ φάλαγγι ἐπεκόμισαν. Ia- 
ῥαγρημα δὲ πληθη ἐμφαίνονται ἄπειρα ἐκ τῶν ἀγρίων 
ἀνθρώπων ἐκείνων, ξύλα ταῖς χερσὶν ἔγοντες καὶ λίθους, 
καὶ τῇ πρώτη πλησιάσαντες φάλαγγι γενναίως ἐμάγον- 
το. Ὡς δὲ Αλέξανὀρος ἐθεάσατο, κελεύει ἅμα τοῖς ὁπλί- 


inscriptio est : Σεσόγγοσις χοσμοχράτωρ ὕδρενμα ἐποίησα τοῖς τὴν Ἐρυθρὰν θάλασσαν πλο:ξομένοις (V. infra) || 3. Σεσονγὸς 
οὔτινος v. χοὐμοκράτορος cod || 4. Σεσόνχος ἧς cod. ` 
Cap. XXXII. Qua hoc capite leguntur, eadem iisdem verbis leguntur in postrema parte epistol:r, quam præbet cod. 
B. Vide cap. XXIII, 22. || 1. τοὺς πλείον az B. || 2. οἱ δὲ ἐντόπιοι B. || 4. καὶ & ἡ. ὃ. ἐ. C.; B. [κως om. || 5. φάραξ B. C ; 
Mav βαθ. B. || 0. θτρία ἀλλὰ κ. &. y. C; θτρία x. ἄλλα y. B. || 7. ἀνάφαντον B. ἀναφάνδα cod. Leid. , ἀναφνήτων C. || 8. τρεῖς C. 
Cap. XXXIII. 1. Aliter res narrat cod. D, qui in epistola sua pergit ita : Καὶ ἐκεῖθεν ἀναχωρήσαντες %Aðouev εἰς τὴν yani- 
χὴν (sic) χώραν, οὗ ἦσαν ἄνθρωποι γήγετες (γίγασι 2) παρεμφερεῖς τῷ μεγέθει, στρογγύλοι, δασεῖς, πυρροὶ, ὄψεις ἔχοντες ὡς 
λέοντες, xai ἄλλοι λεγόμενοι Ὀχλιστοὶ, τρίχας μὴ ἔχοντες, τὸ μῆχος ἔχοντες πήχεις τέσσαρας, τὸ δὲ πλάτος ὡσεὶ λόγχη. “How 
δὲ πρὸς ἡμᾶς σώματα πεμιεζωσμένοι, ἰσχυροὶ, λίαν ἑτοιμήτάτοι πολεμῆσαι ἄνεν λογγῶν καὶ βελῶν, ἀλλὰ ξύλοις μόνοις ἔτυπτον 
τὸ στρατόπιζον καὶ ἀνεῖλον πολλο“ς. Τῶν δὲ στρατιωτῶν ἀπολλνμένων, ἐκέλευσα πυρὰν ἀνάψαι καὶ τῷ πυρὶ αὐτοὺς μάχεσθαι: 
καὶ οὕτως ἀνεχώρησαν οἱ ἀλκιμώτατοι ἄνδρες, στρατιῶται δὲ ἀπώλοντο 06 , xai ἐχέλευσχ πλοίοις ἀναθεῖναι xai τὰ reae- 
φθέντα αὐτῶν ὁστᾶ εἰς τὰς πατρίδας αὐτῶν πεμτθῆναι. Ἔχεῖνοι δὲ ἀφανεῖς ἐγένοντο. TH δὲ ἐπιούσῃ ἡμέρᾳ ἠθελήσαμεν ἀπελθεῖν 
εἰς τὰ σπήλαια αὐτῶν, xai εὔρομεν θηρία προσδεδεμένα ταῖς θύραι; τῶν εἰσόδων. σαν δὲ ὡς κύνες μεγάλοι, οἱ παρ᾽ ἡμῖν xa- 
λούμενοι δάνδηκες, τὸ μῆχος ἔχοντες πήχεις τέσσαρας, τριόφθαλµοι, πχκόμιοι (πανόμοιοι Berger.; πάγκομοι, παχύχομοιλ). 
[ἴδομεν δὲ ἐκεῖ ψύλλας ὡς τοὺς παρ ἡμῖν βατράχους πηδῶντας Ἐκεῖθεν δὲ ἀναχωρήπαντες ἤλθομεν εἷς τινα τόπον, 
ohev ἐξέθαινε πηγὴ m nua uot, χαὶ κρατίστη καὶ ἐκέλευσα παρεμθολἠν γενέσθαι καὶ τάφρους xxi σκοτοτάφρους περιτεθήναι, 
ἵνα 462605 τὰ στρατόπεδα διαμένη. Kai ἤλθομεν ἕως τῶν Μηλοφάχων. Kita ἐφάνη ἡμῖν περὶ ὥραν ἐννάτην ἀνήρ δασὺς barto 


PSEUDO-CALLISTHENES. Il, 31, 52, 33, 34, 35. 81 


` » - ` , , ` 1 , 
ταις καὶ τοξευταῖς πρὸς μάγην παρατάξασθαι. Πολέμου 
δὲ συγχροτηθέντος, ὡς ἄν τις ἐξ αὐτῶν ἐτιτρώσχετο, 

sn? ΝΛ * , ir - ` , K M 
εὐθέως ὑπὸ τῶν ἕτερων διεμερίζετο xat χατησθίετο. Kat 
ὅσον ὃ πόλεμος συνήπτετο, τοσοῦτον εἰς πλῆθος ἐγίνοντο, 

\ , , , 
xai ἐπικρατέστεροι μᾶλλον xai προθυμότεροι. Δειλία 
δὲ Μακεδόνας κατέλαθε’ φόθος καὶ τρόμος εἶχεν αὐτούς. 
Αλέξανδρος δὲ εἱστήκει ἐννοῶν, πῶς ἂν αὐτοὺς τροπώ- 
σηται. "Ert πάσαις οὖν ταῖς συμβολαῖς τριάχοντα 
στρατιῶται ἀνηρέθησαν, ἐξ αὐτῶν δὲ πλήθη πολλά: καὶ 
ὅσον ἀπέθνησκον, ἐπὶ πλεῖον συνήγοντο. Ὁ δὲ φρενήρης 

ον 7 e , 
᾿Αλέξανδρος, προστάσσει πῦρ ἄφνω ἀνάψαι. Καὶ ἐπέ- 
^ . 5 ” € Y Fa ` , ~ , 
Opapov ET’ αὐτούς. Qe οὖν εἶδον τὸ ἀσύντθες τοῦ θαύ- 

3 , A an 2 
ματος, εὐθέως εἷς φυγὴν τρέπονται. Καὶ χαταδιώχουσιν 
ὄπισθεν ἅπαν τὸ πλῆθος τῶν στρατευμάτων. Οὐ κατέ- 


λαθον δὲ ἐξ αὐτῶν οὐδένα > ἦσαν γὰρ κουφοὶ τοῖς ποσὶ 


δίκην χελιδόνος χαμαὶ ἱπταμένης" μόλις δὲ Ἀλέξανδρος 
τῷ [ῥουχεφάλῳ ἐποχούμενος ἵππῳ, καταφθάνει ἑνὸς 
παιδὸς, καὶ τούτου γενόμενος ἐγκρατὴς ἄγει αὐτὸν ἐπὶ 
τὸ στράτευμα. “Hy δὲ χρόνων τὸ δοκεῖν ὡσεὶ δώδεκα, 
ἄλλ᾽ ὑπῆργεν ὑπεράνω παντὸς ἀνθρώπου. 

Tz δὲ νυκτὸς ἧδη χαταλαθούσης xal τοῦ φοσάτου 
σκηνοποιοῦντος, τὰ πρὸς ἀνάπαυσιν ἦσαν πάντες εὖτρε- 
πισμένοι' ἦσαν γὰρ ἐκ τοῦ πολέμου χεχοπιακότες. Δεινῶς 
de ἔγοντες πρὸς ᾿Αλέξανδρον ἦλθον λέγοντες’ « Μηκέτι, 
βασιλεῦ Αλέξανδρε, τὰ πρόσω χωρεῖν" οὐ γὰρ δυνησό- 
μεθα τοιούτους τόπους διεξελθεῖν" καὶ μήπω τῆς τύχης 
ἡμᾶς χχταλάθη τὸ πέρας. Ὁπότε κόσμον ὑπετάξαμεν, 
μήπω κορεσθέντες ἑαυτοὺς βορὰν οὐκ ἀνθρώπων ἀλλὰ 
θηρίων πεποιήκαμεν. Καὶ τοῦτο ἡμῖν διπλοῦν τὸ xa- 
κὸν, ὅτι οὐδὲ μνήμη ἡμῶν ἐν κόσμῳ γενήσεται. » Ἐπὶ 
τούτοις ἀγχναχτήσας Ἀλέξανδρος ἔφη’ « Οὐκ ἐμὸν τὸ dv- 
τιστρέφεσθαι, ἀλλὰ τῇ τύχη δοτόν᾽ καὶ γὰρ πολλάκις 
βουληθεὶς τοῦτο οὐ συγχεχώρηµαι. Χρεὼν δέ ἐστιν 
ἡμῖν καθυπείχειν τῇ τύχη, καὶ μηδεὶς ἀναθαλλέτω. » 
πὶ τούτοις πάντες ἐσίγησαν ἐπιδώσοντες ἑαυτοὺς τῇ 
Tun. 


[KE®. ΛΔ΄ 1 


- Y ~ 

"Eodev οὖν ἀναστὰς τὴν ὁδοιπορίαν ἐποιεῖτο, Διελ- 

θὼν δὲ τὴν τῶν ἀγρίων ἐκείνων χώραν δι) ἡμερῶν πέντε, 
3 , Lá e κ ~ / ^, 

εἰς ἑτέρχν κατέλαθε γῆν, ἔνθα στῆλαι εἰστήχεισαν δύω 
` ~ , i 392 οὶ $ δὲ ἕτέ nn. 7 
γρυσαι, µία μὲν ἀνδρὸς, ἡ δὲ ἑτέρα γυναικός" αἷς περι- 
τυγὼν Αλέξανδρος gon: «Πρακλέως στῆλαι αὗται, καὶ 
Σεμιράμεως. » Ἐχεῖσε οὖν διελθόντες ὀλίγον τι τὰ Ze- 
μιράμεως εὔρωσαν βασίλεια, ἀοίκητα δέ. Εἰσγει οὖν 


Ἀλέξανδρος ἐντὸς μετὰ τοῦ Μακεδονικοῦ στρατοῦ καὶ 
΄ ^i i , [4 gp ^ , 
μόνου" Πέρσαι δὲ xol Αἰγύπτιοι πέριξ διανεπαύσαντο 
ἡμέρας τρεῖς. Kal τῶν ἐχεῖσε διεξελθόντες de ἡμερῶν 
as e ^7 y , , P s . P s 
δέκα εὑρίσχει ἔτι ἑτέρους ἀνθρώπους ἑξαγειρας xat Ega- 
ποδας, πλῆθος ἀναρίθυητον * καὶ οἱ πάντες γυμνοί: οἵ- 
^? A ~ ~ ld » nu 
τινες ἰδόντες τὸ πλῆθος τῆς φάλαγγος ἤρξαντο εἰς TAT Moc 
συνάγεσθαι. Φοθερόν τι καὶ παράδοξον xat ξένον τοιού- 
Y 
τους βλέπειν μόνον" xat οἵου σχήματος ἦσαν. Ὡς οὖν 
εἷδε τούτους Αλέξανδρος, τὴν ὁρμὴν ἴσως γνωρίζων 
ἐκέλευσεν εὐθὺς πῦρ ἀνάπτειν καὶ ἐπέρχεσθαι αὐτοῖς. 
Τούτου δὲ γενουένου, οὗ φέροντες ὁρᾶν ἡ δέχεσθαι thy 
- , , 4 
τοῦ πυρὸς δύναμιν, εὐθέως αὐτοὶ ἅπαντες ἔφυγον, καὶ 
δρομαῖοι ἐν σπηλαίοις κάτωθεν εἰσῆλθον τῆς γῆς. Exod- 
τησαν οὖν ἐξ αὐτῶν ἕνα ζῶντα, xat ἦν ἰδεῖν θαῦμα ué- 
γιστον. Ἔχοντες δὲ αὐτοὶ ὁδὸν ἡμέρας μιᾶς καὶ διὰ τὸ 
μὴ εἶναι αὐτὸν μετά τινος συνδιαιτοῦντος αὐτῷ ἐξαίονης 
΄ ^ τ 
συντροµάξας xxt βοήσας ἀπέψυξε, Merk ouv ὁδὸν Aue- 
ρῶν τριῶν, 6 Αλέξανδρος χατέλαθε χώραν Kuvoxegd - 
λων’ αὐτοὶ οὖν τὰ πάντα ἄνθρωποι ἦσαχν, πλὴν ἢ e pd 
ρ σαν; i pray 
~ ~ 4 1 ο» 
αὐτῶν ὑπῆρχε xuvbc* καὶ φωνὴ αὐτοῖς μέρος μέντοι dv- 
θρωπίνη, αέρος δὲ κυνός’ οἵτινες παραταξάμενοι ἑτοίμως 
y 
ῴχοντο sig πόλεμον. AAA’ οὖν καὶ αὐτοὺς Ἀλέξανδρος 
τῷ πυρὶ ἐτροπώσατο, καὶ ἐδίωξαν αὐτῶν τὰ πλήθη. Καὶ 
δι᾽ ἡμερῶν δέχα μόλις τὴν τῶν Κυνοκεφάλων διήλθωσαν 
χώραν, xai καταλαβοῦτες τόπον τινὰ παραθαλάσσιον, 
ἐκεῖ ἔδοξε τὸν στρατὸν Ἀλεξάνδρῳ ἀναπαῦσαι. Καὶ 
τοῖς ὁπλίταις ἐκέλευσε χύχλωθεν τοῦ φοσάτου ταῖς 
ἀσπίσι φρουρεῖν ὑπεράνωθεν τῆς διώρυγος. Γινὸς δὲ r- 
πον συνέθη τελευτῆσαι καὶ εἰς τὴν θάλασσαν ῥιφῆναι. 
Καρχίνος δὲ τῆς θαλάσσης ἀναδὺς xal ἐκ τοῦ χαλινοῦ 
4 ~ [4 [4 , , Ν > 
τὸν τεθνεῶτα ἵππον ἁρπάσας, πάλιν τὴν θάλασσαν sto- 
έδυ’ καὶ οὗτοι πλῆθος ἐλύόντες, Maxedoves ἐδειλίασαν" 
ὡς δὲ ὁ λόγος ἦλθεν ἐπὶ Ἀλέξανδρον, αὐτὸς κελεύει πῦρ 
3 , ’ ~ ’ [4 , 
ἄναπτεσθαι χύκλωθεν τοῦ φοσάτου. Τούτου δὲ yevo- 
μένου, τῆς τῶν ἐναλίων ζώων ἐπιδρομῆς ἐλυτρώθησαν. 
[KEb. ALE”. 
Ἐκεῖθεν δὲ διελθόντες καταντῶσιν εἴς τινα τόπον 
ἀλσώδη μὲν παντοίων ὁπώρὼν καρποὺς ἔχοντα, παράλιος 
- YT ' - 
δὲ ἦν 6 τόπος ἐχεῖνος. ‘Qe οὖν εἶδεν A έξανδρος, ἐκεῖ 
διαναπαῦσαι τὸν στρατὸν διαχελεύεται πάντα, ‘Tot δὲ 
φοσάτου παγέντος, Einer ᾿Αλέξανδρος ὁ βασιλεὺς παρὰ 
τὴν θάλασσαν’ xal δὴ δρᾶ νῆσον ἐν τῇ Πχλάσση ἐχείνη, 
΄ $ 4 , » ~ ~ 3 , ' y» ^ 3 N 
ὡς ἀπὸ σταδίων El τῆς γῆς ἀπέχουσαν' ἔδοξε δὲ αὐτὸν 
εἰσελθόντα τὴν νῆσον θεάσασθαι. “Hy δὲ ἡ νῆσος τῶν 


χοῖρος, καὶ ἐφοθήθτμεν ἰδόντες τοιαῦτα ζῷα, καὶ κελεύω αὐτὸν συλληφθῆναι. Ὁ δὲ συλληφθεὶς ἀναιδῶς ἡμᾶς κατώπτενσε. Καὶ 
Ἀελεύω ἐχδυθῆναι γυναῖκα καὶ προσενεχθῆναι αὐτῷ ἵνα dv εὐθυμίᾳ αὐτῆς γένηται. Ὁ δὲ ἁρπάσας αὐτὴν χαὶ δρομαίως (δρομαίως 
ἀπελθών 2) ταύτην κατήσθιεν. Συνδραμόντων δὲ αὐτῶν τῶν στρατιωτῶν καταλαθεῖν αὐτὸν, ἑταρτάρησεν (ἐγαργάρισεν conj. Ber- 


ger. εἰ ld getlait il tres-oribles cris, que chascun en avoit paour. Ms. 7518) ἐν τῇ γλώττη αὐτοῦ. καὶ ἀκούσαντες οἱ 
λοιποὶ πάντοχοι (πάροικοι conj. Berger. Fortasse latet gentisnomen, ut Παδαῖοι vel 1a33aiot , de quibus carnivoris v. Hero- 
dot. HI, 90 ibiq. interpr. ) αὐτοῦ ἐξῆλθον ἐκ τοῦ ἕλους ἄνδρες ὡσεὶ μύριοι. Ἡμεῖς μὲν ἥμεθα μυριάδες τέσσαρες, καὶ κελεύω 
χανθῆναι τὸ ἕλος, καὶ θεασάμενοι τὸ πῦρ ἔφυγον καὶ αὐτοί. Διώξαντες αὐτοὺς ἐδήσαμεν ἐξ αὐτῶν ἄνδρας τριαχοσίους, ot καὶ àro- 
κρατήσαντες τῆς τροφῆς διεγθάρησαν᾽ οὐ γὰρ ἐλάλουν, ἀλλ᾽ ὡς κύνες ὑλάκτουν. Post liec pergit cod B : ἐκεῖθεν δὲ ἀναχωρή- 
σχν-ες ἤλθομεν εἷς τινα ποταμόν' ἐκέλευσα οὖν παρεμβολὴν γενέσθαι etc, quae eadem leguntur in cod. C cap. 36, ubi vide. 
Ac omnino reliqua omnia quee in hac epistola leguntur, propter nimiam brevitatem spe obscuriora , cod. C (ο. 36—41) 
fusius exhibet eodem. ordine, intermixtis et subjunctis aliis, quorum in epistola hac nulla fit mentio. 


88 


Βραχμάνων Fro τῶν "OfuSoaxwv: εἶγε δὲ αὐτοὺς 
Á νῆσος ἐκείνη, οὐχὶ ὡς ὄντας πολεμιστὰς τῷ πλήθει, 
ἀλλὰ γυμνοσοφιστὰς ὑπὸ καλύθας καὶ σπήλαια οἰκοῦν- 
τας. Κελεύει δὲ ξύλα ἐνεχθῆναι καὶ ναῦν κχατασχευχσθῆ- 
ναι. Καὶ διὰ πολλοῦ τοῦ τάχους οἱ Αἰγύπτιοι τὴν ναῦν 
κατεσχεύασαν. Μέλλων δὲ Αλεξ ξανδρος εἰσιέναι εἰς aù- 
τὴν, καὶ πρὸς τὴν νῆσον ἐκπλεῦσαι, ἐχώλυσε τοῦτον 
Φίλων ὁ φίλος αὐτοῦ εἰπών: « Μηδαμῶς τοῦτο ποίει, 
Ἀλέξανδρε βασιλεῦ, ἀλλὰ πρῶτον ἐγὼ ἀπέλθω τὴν vi 

σον θεάσασθαι, xat εἰ μὲν σωθησόμενος ἐπανήξω, τότε 
xai σὺ ἐπιρὰς τὰ δοχοῦντά σοι ποίει. » "Emi τοῦτο 
ó βασιλεὺς Αλέξανδρος τῷ Φίλωνι ἔφη" a AAN’ οὐδ᾽ ἐγώ 
σε θελήσαιμι πρῶτον εἰσελθεῖν τὸν ἐμοὶ πεοιλημένον, 
μήπως καὶ σὺ δυστυχήσης. Kat τίς por φίλος ἕτερος 
4 σὺ ἐν χόσυω, tic μοι τῇ ση παρηγορήσει ἐν λύπη.» Ὁ 
δὲ Φίλων φησὶν: a Εἰ μὲν Φίλων 6 φίλος τοῦ βασιλέως 
Αλεξάνδρου τελευτήσειεν, εὑρεῖν ἂν £j», ó βασιλεὺς Ahk- 
ξανδρος φίλον ἕτερον Φίλωνα: εἰ δὲ Ἀλεξάνδρω τῷ Ba- 
σιλεῖ συμθῇ τὶ τῶν ἀπροσδοκήτων, ὅλος ἐδυστύγησεν 
6 σύμπας κόσμος. » Ὡς οὖν ταῦτα εἶπεν ὁ Φίλων, εἰσέδυ 
τὴν ναῦν xai τὴν νῆσον χαταλαθὼν εὗρεν ἀνθρώπους 
ὁμοίους ἡμῖν κατὰ πάντα, τῇ Ελληνικη φωνῇ διαλε- 
γομένους. Θεασάμενος δὲ ὃ Φίλων εὐθέως πρὸς Ἀλέξαν- 
ὅρον τὸν βασιλέα παραγίνεται τὰ τῆς νήσου διηγούμε- 
vos αὐτῷ. Ἀκχούσας δὲ ταῦτα ᾿Αλέξανδρος, ἕλαθε μεθ) 
ἑαυτοῦ πεντήχοντα ἄνδρας xat εἰσῆλθεν εἰς τὴν ναῦν, 
Ἀντιόγον δὲ ἀντ᾽ αὐτοῦ καταλιπὼν ἡγεῖσθαι τὸν στρα- 
τὸν μέ χρις ἂν ὑποστρέψειεν, καὶ ἐν ἐχείνῳ προσχαρτερεῖν 
τῷ τόπῳ διὰ τὸ ἐπιτήδειον εἶναι εἰς διατροφὴν λαοῦ, 
καὶ τὴν νῆσον χαταλαθὼν ὃ βασιλεὺς ᾿Αλέξανδρος ὕλας 
πολλὰς καὶ δένδρα πολλὰ εἰς. que leguntur etiam in 
cod. Β, qui sicuti cod. A locum de Brachmanibus 
ex antiquiore historiz nostre recensione ponit post 
expeditionem contra Porum regem. Quare que 
in cod. C. jam sequuntur de Brachmanibus (cod. 
fol. 112 recto — fol. 134 vs.) hoc loco omit- 
tentes, lectorem relegamus ad librum tertium, 


Deinde pergit cod. C. fol. 131 : 
[ΚΕΦ. Az'.] 


Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος ἀκούσας ταῦτα παντα xal ἰδὼν 
καὶ θαυμάσας σφόδρα xa χατανυγεὶς ἐπὶ τοῖς σοφοῖς καὶ 
ἀληθινοῖς λόγοις τοῦ Δανδάμεως, καὶ τοῦτον ἀσπασά- 
μενος ἀπῆλθε φέρων πάντα ὅσα ἐνηνόχει δῶρα πλὴν 
τοῦ ἐλαίου, ὃ ἀνήλωσε τὸ TUN, καὶ τὴν ναῦν ἐπιβὰς 
μετὰ τῶν σὺν αὐτῷ καταλαμβάνει τὸ αὐτοῦ στρατόπε- 
δον. Οἱ δὲ πάνυ - περὶ αὐτοῦ ἀσγολούμενοι καὶ τῆς 
ἰδίας ἀπολεγόμενοι σωτηρίας ὡς οὖν εἶδον αὐτὸν ἐρχό- 


| 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. B, λε, Ac, AL, λη, 29. 


poros οὐ μετρίας ἐπληρώθησαν χαρᾶς. Καταλαθὼν 
Αλέξανδρος τὴν ἰδίαν φάλαγγα πάντας γνησίως χα- 
enti, xal χαθεσθεὶς πάντα διηγήσατο αὐτοῖς ὅσα 
ἦχουσε παρὰ τοῦ Δανδάμεως. Ἀπάρας δὲ τῶν ἐχεῖσε 
ὄχετο τῆς ὁδοῦ. 

Kai du’ ἡμερῶν πέντε ἤλθοσαν εἷς τινα ποταμὸν, zrs 
ἐκέλευσε Ἀλέξανδρος παρεμθολὴν γενέσθαι καὶ χαθο- 
πλισθῆναι τῇ συνηθείᾳα τὰ στρατεύματα (1) αὐτοῦ. "Hozv 
δὲ ἐν τῷ ποταμῷ δένδρα, xal ἅμα τῷ ἡλίῳ ἀνατέλ- 
λοντι (2) καὶ τὰ δένδρα ηὔξανον μέχρις ὥρας ἕκτης. ἀπὸ 
δὲ ἑόδόμης ὥρας ἐέλειπον, ἅ ὥςτε μὴ φαίνεσθαι ὅλως" 
δάκρυα (3) δὲ εἶχον ὥσπερ συκῆς στακτὴν, πνοὴν δὲ πάνυ 
ἡδυτάτην καὶ χαλήν. ᾿Εχέλευσεν οὖν Ἀλέξανδρος ἐκ- 
χόπτεσθαι τὰ δένδρα xal σπόγγοις ἐκλέγεσθαι τὰ τούτων 
δάκρυα. Αἰφνιδίως δὲ (4) οἱ ἐκλέγοντες αὐτὰ ἐμα- 
στιγοῦντο ὑπό τινων δαιμόνων ἀοράτων (5). Καὶ τῶν 
μὲν μαστιγούντων 5 ψόφος ἠχούετο, καὶ τὰς πληγὰς 
ἐπὶ τῶν νώτων ἐργομένας ἔθλεπον' τοὺς δὲ τύπτοντας 
οὐχέτι τὶς ἑωράχει (6). Φωνὴ δέ τις ἤρχετο λέγουσα 
μήτε ἐκκόπτειν μήτε συλλέγειν᾽ εἰ δὲ μὴ παύστσθε,. 
γενήσεται ἄφωνον τὸ στρατόπεδον. “O δὲ. Ἀλέξανδρος 
φοθηθεὶς ἐκέλευσεν μήτε. ἐκκόπτειν μήτε συλλέγειν τινὰ 
ἐξ αὐτῶν. σαν δὲ ἐν τῷ ποταμῷ λίθοι μέλανες. “Ὅσοι 
οὖν ἥπτοντο τῶν λίθων τούτων, τὴν ἴσην χροίαν ἕλάμ- 
βανον τοῖς λίθοι. σαν δὲ xal ὃ δράκοντες. ἐν τῷ πο- 
Tass, xat ἰχθύων πολλὰ γένη, ἅτινα πυρὶ οὐχ γόνο, 
(7) ἀλλ᾽ ἐν ὕδατι ψυ; χρῷ πηγαίῳ (4). Εἷς οὖν τῶν στρα- 
τιωτῶν λαθὼν ἰχθὺν xai ἐχπλύνας xal βαλὼν εἰς ἄγγος 
(0) ἀφῆκε, καὶ t εὗρε τὸν ἰχθὺν ἡψημένον. Ἦσαν δὲ ἐν 
τῷ ποταμῷ ὄρνεα παρεμφερῆ τοῖς ὀρνέοις τοῖς παρ᾽ 
ἡμῖν εἴ τις οὖν αὐτῶν ἐθίγγανε (10), πῦρ ἐξέδαινεν E 
αὐτῶν. 


ΚΕΦ. AZ] 


T7, δὲ ἐπιούσγ ἡμέρα ὥδευσαν πλανώμενοι. "ἔλεγον 
δὲ οἱ ὁδηγοι τῷ Αλεξάνδρω: a Οὐχ οἴδαμεν ποῦ rty- 
μεν, δέσποτα βασιλεῦ Ἀλέξανδρε: ὑποστρέβωμεν, ἵνα 
μὴ εἷς χείρονας. τόπηυς ἡμεῖς ἐκπέσωμεν (1). » Autos δὲ 
& Ἁλέξ δανδρος οὐχ ἐθούλετο ὑποστρέψαι: xai δι᾽ ἡ μερῶν 
δέκα διελθὼν, τὸ τῆς ἠυέρας οὐχ ἦν φέγγος, ἀλλ᾽ ἐπὶ 
ὥρας μιᾶς μικρά τις ἐφαίνετο αὐγή (2). Ὑπήντα δὲ 
αὐτοῖς θηρία πολλὰ καὶ ἑξάποδα xai τριόφθαλμα χαὶ 
πεντόφθαλμα (3), τὸ μῆκος ἔγοντα πήχεις ὃ δέκα, xat 
ἄλλα πολλὰ γένη θηρίων: καὶ ἃ μὲν ἀνεχώρουν φεύγοντα. 
ἃ δὲ xat ἐφήλλοντο αὐτοῖς. Εἶτα ἐλθὸν Ἀλέξανέρος 
εἰς ἀαμώδη τινὰ τόπον, ὅθεν ἐζτλθον θηρία ὅμοια ὄνα- 
γροις, ἔχοντα ἀνὰ πήγεις εἴκοσι" οὐκ εἶχον δὲ ἀνὰ due 
ὀφθαλμοὺς, ἀλλὰ ἀνὰ ἕξ, τοῖς δὲ δυσὶ μόνοις ἔθλεπον. 


Cap. XXXVI. 1. τὰ συνήθη στρατεύματα B. || 2. τοῦ ἡλίον ἀνατέλλοντος C. [ 3. δάχρνα.. στακτὴν om. C, deinde exhi- * 
bens πνοὴν δὲ εἶχον navy etc. || 4. καὶ ἐφνηδίως C. || 5. ὑπό τινος δαίμονος ἀοράτου C. mox µαστιγονυένων C. || 6. τ. δὲ τύ- 


πτοντας οὐκ ἐθεωροῦμεν B. || 7. sic B; ἑψοῦντο C. || 8. πιγηµαίῳ (i. e. πτγιμαίῳ) B. || 9. ἅλος 
mutavit in ἅλας. || 10. ἦσθιεν ἐξ αὐτῶν πῦρ ἐξέδαινε ἐξ αὐτοῦ B. 
. ἐκπέσωμεν om. B. || 2. καὶ δι’ ἡμερῶν.. αὐγή om. B. || 3. xai πεντόφθαλµα om. D. || 1. addit E: 


Cap. XXXVII. 1, ἵνα. 


B, quod Bergerus ll. p. 362 


ἄλληι C ἐκ τῆς γῆς 52 ἔχοντες ἀνα λίτρας εἴκοτι πέντε τὸν σταύμόὀν. || 5. ἐργομένας B. 
i . . 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. II, 35, 36, 37, 28, 39. 


Οὐκ ἦσαν δὲ μάχιμα, ἀλλὰ ἥπια. Καὶ ἄλλα δὲ πολλὰ 
κατέβαλλον τοῖς τόξοις οἱ στρατιῶται. Κἀχεῖθεν dva- 
χωρήσας Ἀλίξανδρος ἦλθεν els τινα τόπον, ἔνθα ἦσαν 
ἄνθρωποι κυνοκέφαλοι, λάλοῦντες δὲ ἀνθρωπίνως 
Wig γλώσσῃ , δασεῖς, δερματοφόροι., ἰχθυοφάγοι: θα- 
λασδίους δὲ ἰχθύας ἀγρεύοντες ἐκόμιζον τῷ στρατοπέδῳ 
αὐτοῦ ἐκ τῆς παρακειμένης αὐτοῖς θαλάσσης (4): φῶκας 
δὲ πλείστας καὶ μεγάλας εἶδον ἑρπούσας (5) ἐπὶ τῆς 
ys. [Πολλὰ δὲ οἱ φίλοι τῷ Ἀλεξάνδρῳ συνεθούλευ- 
σαντο ὑποστρέψαι" ἀλλ᾽ οὐκ ἠδουλήθη θέλων ἰδεῖν τὸ 
τέλος τῆς γῆς. 





[KE®. Al] 


Ἐκεῖθεν οὖν ἀναλαξὼν 6 ᾿Αλέξανδρος ἔρημον ὥδευσεν 
ἐπὶ θάλασσαν, μηκέτι μηδὲν δρῶν μήτε πετεινὸν μήτε 
θηρίον, εἰ μὴ τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν. Τὸν δὲ ἥλιον 
(1) οὐκέτι ἐθεώρουν, ἀλλὰ μαῦρον τὸν ἀέρα ἐπὶ ἡμέρας 
δέκα- ἐλθὸν δὲ εἴς τινα τόπον παραθαλάσσιον, καὶ τὰς 
σκηνὰς ἐκεῖθεν καὶ τὴν παρεμθολὴν κελεύσας παγῆναι, 
ἀνῆλθεν σὺν τοῖς στρατιώταις εἷς πλοιάρια, καὶ κατέ- 
πλευσαν εἴς τινα νῆσον τῆς θαλάσσης, οὐ μακρὰν δὲ 
οὖσαν ἀπὸ τῆς γῆς, ἐν $ ἤκουον λαλιὰς ἀνθρώπων Ελλη- 
γικῇ διαλέκτῳ λαλούντων: τοὺς δὲ ἀνθρώπους τοὺς Aa- 
λοῦντας οὐδεὶς ἑώρα. Τινὲς δὲ στρατιῶται παραβου- 
λευσάμενοι κολύμθῳ διῆλθον ἀπὸ τοῦ πλοιαρίου εἰς τὴν 
νῆσον τοῦ ἱστορῆσαι αὐτὴν, καὶ εὐθέως καρκίνοι ἐξελ- 
θόντες εἵλκυσαν αὐτοὺς εἰς τὸ ὕδωρ. Φοδηθεὶς οὖν é 
Ἀλέξανδρος ὑποστραφῆναι εἷς τὴν γῆν ἐκέλευσεν. Ἐξελ- 
θόντες δὲ (1) τῶν πλοίων, ἔνθεν περιπατῶν Ἀλέξανδρος 
παρὰ τὴν ὀχθην τῆς θαλάσσης εὗρε καρκίνον ἐξελθόντα 
εἰς τὴν ξηρὰν τὸ μέγεθος μέγα σφόδρα. Οἱ δὲ ἐμπρό- 
αθιοι πόδες οἱ λεγόμενοι δίχηλοι ἐκλύοντο. ᾿[δόντες δὲ 
αὐτὸν ol στρατιῶται καὶ βάλλοντες δόρασιν, ἀνεῖλον 
αὐτὸν μετὰ βίου (9): σίδπρος γὰρ οὐκ εἰσήρχετο ἐν τῷ 
ὀστράχῳ αὐτοῦ" τοῖς γὰρ ἐμπροσθίοις ποσὶ συνέτριθε 
τὰ δόρατα αὐτῶν. Ἀνελόντες δὲ αὐτὸν καὶ ἀναπτύξαντες 
εὗρον ἐν αὐτῷ μαργαρίτας ἑπτὰ μεγάλης τιμῆς ἀξίους: 
οὐδεὶς γὰρ τῶν ἀνθρώπων τοιούτους μαργαρίτας πώ- 
ποτε ἐθεάσατο. Τούτους ἰδὼν Ἀλέξανδρος ὑπέλαθεν ἐν 
τῷ τῆς ἀπλεύστου θαλάσσης βυθῷ αὐτοὺς γενέσθαι, 
ὅθεν ὑπενόησεν κλωθὸν (1) σιδηροῦν γενέσθαι μέγαν, 
ἔσωθεν δὲ τοῦ χλωθοῦ εἰσενεχθῆναι παμμεγέθη ὑέλινον 
πίθον, ἔχοντα τὸ πάχος σπιϑαμὴν μίαν. ᾿Ἐχέλευσεν 
οὖν 6 Ἀλέξανδρος ἐν τῷ πυθμένι τοῦ πίθου γενέσθαι 
τρυμαλιὰν (8) ὡς χωρεῖν ἀνθρώπου χεῖρα. Βουλόμενος 
δὲ κατελθεῖν καὶ μαθεῖν τί ἐστὶ ἐν τῇ θαλάσσῃ, ἔχει (o) 
χεχλεισμένην τὴν τρυμαλιὰν τὴν οὖσαν ἐν τῷ πυθμένι 
ἔσωθεν, ὅπως κατελθόντος αὐτοῦ [δυνηθείη] εὐθέως. 





89 
ἀνοίξας καὶ ἐξαγαγεῖν αὐτοῦ τὴν χεῖρα διὰ τῆς τρυ- 
μαλιᾶς καὶ εὐθέως λαδεῖν ἐκ τῆς παρακειμένης φάμμου 
τὸ εὑρεθὲν ἐν τῷ πυθμένι τῆς τοιχύτης θαλάσσης, xal 
πάλιν εἰσενεγκεῖν τὴν χεῖρα καὶ φράξαι τὴν τρυμαλιάν. 
“Ὁ καὶ πεποίηκεν. Ἐκέλευσε δὲ γενέσθαι ἄλυσιν (7) 
ὡσεὶ πηχῶν διακοσίων ἢ ὀργυιῶν, καὶ προσέταξε ἵνα 
μηδεὶς ἀνελκύσει αὐτὸν, ἐὰν μὴ πρῶτον 4 ἅλυσις ta- 
gy (ἵνα ὅταν κατέλθη 6 Ἀλέξανδρος ἐν τῷ πυθμένι 
τῆς θαλάσσης, εὐθέως ταράξῃ τὸν κλωθὸν, καὶ τότε 
οὗτοι ἀνάγωσιν αὐτόν.) Μετὰ γοῦν τὸ κατασκευασθῆναι 
πάντα, εἰσῆλθεν ὅ Ἀλέξανδρος ἐν τῷ ὑελῷ πίθῳ μετὰ 
τοῦ κλωθοῦ βουλόμενος ἐπιγειρεῖν ἀδυνάτοις" εἰσελθὼν 
δὲ, διὰ μολύόδου ἐκλείσθη ἡ εἴσοδος. Καὶ κατελθὼν 
πήχεις ἑκατὸν εἴκοσι, ἰγθὺς μέγας διῆλθε καὶ τῇ χέρχῳ 
αὐτοῦ κρούσας τὸν κλωθὸν, ἀνήγαγον αὐτὸν διὰ τὸ τὴν 
ἄλυσιν ταραχθῆναι. Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος προσέταξε 
πάλιν καταγαγεῖν αὐτόν. Καὶ αὖθις τὸ αὐτὸ ἐγένετο. 
Τρίτον οὖν καταθὰς ὡσεὶ πήχεις διακοσίας, ἔθλεπεν 
διὰ τοῦ ὕέλου περικυκλοῦντα αὐτὸν πλήθη ἰχθύων" καὶ 
ἰδοῦ ἐλθὼν παμμεγεθέστατος (s) ἰχθὺς ἔλαθεν αὐτὸν 
σὺν τῷ κλωθῷ ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ καὶ ἀνήγαγεν αὐτὸν 
ἐπὶ τὴν γῆν μακρόθεν τῶν πλοιαρίων μιλίου ἑνός. 
σαν δὲ οἱ κατάγοντες αὐτὸν ἑκατὸν πεντήκοντα" 
καὶ πάντας εἵλκυσεν ó ἰχθὺς σὺν τοῖς τέσσαρσι πλοια- 
plors. Φθάσας δὲ σὺν τῷ χλωθῷ ἐν τῇ ξηρᾷ καὶ τοῖς 
ὁδοῦσι τὸν χλωβὸν ἀποτινάξας ἔρριψεν αὐτὸν ἐπὶ τὴν 
Enpdy. Ὁ δὲ βασιλεὺς Ἀλέξανδρος ἡμίπνους ὅλος καὶ 
σύντρομος ἐξελθὼν καὶ νενεκρωμένος ix τοῦ φόξου 
αὐτοῦ, πὐχαρίσθη τῇ ἄνω προνοίᾳ τῇ φυλαξάσῃ αὐτὸν 
ἐκ τοῦ πονηροῦ θηρὸς ἐκείνου" ὁμῶς εἶπε πρὸς ἑαυτόν" 
«Ἀπόσχου, Ἀλέξανδρε, ἀδυνάτοις ἐπιχειρεῖν, μήπως 
ἐρευνῶν ἀνιχνεύτοις βυθοῖς καὶ τοῦ ζῆν στερχθῆς. » Καὶ 
εὐθέως προσέταξε τὸ στρατόπεδον ἐκεῖθεν ἐπᾶραι καὶ 
ἐπὶ τὰ ἔμπροσθεν πορεύεσθαι. 


ἴκεφ. ΛΘ'] 


Ἐκεῖθεν οὖν πάλιν ὤδευσεν ᾿Αλέξανδρος μετὰ τοῦ 
στρατοῦ αὐτοῦ" καὶ ἀναχωρήσαντες εἷς τόπον τινὰ 
ἐπίπεδον: μέσον δὲ τῆς πεδιάδος φάραγξ ἦν διαχωνρίζουσα. 
"Ἐκείνην οὖν ᾿Αλέξανδρος γεφυρώσας ἔγραψεν ἐν αὐτῇ 
γράμματα “Ἑλληνικὰ καὶ Περσικὰ καὶ Αἰγυπτιακά" at 
δὲ γραφαὶ διηγόρευον ταῦτα: « Ἐνθάδε Ἀλέξανδρος 
εἰσελθὼν ἤγειρεν ἀφίδα, ἐν  πανστρατὶ διαθὰς, ἄκρας 
θέλων γαίας καταλαθεῖν, ὡς τῇ προνοίᾳ ἔδοξε.» Καὶ 
διὰ τριῶν (1) ἡμερῶν ἦλθεν εἰς τόπους ὅπου ὅ ἥλιος 
οὐκ ἔλαμπεν. Ἐκεῖ οὖν ἐστὶν ἡ καλουμένη μακάρων 
χώρα. Καὶ καταλείψας (2) Ἀλέξανδρος τὴν ἀπαρτίαν 
τοῦ φοσάτου καὶ τὸν πεζὸν λαὸν μετὰ τῶν γερόντων 


Cap. XXXVIII. 1. οὐρανὸν B; et mox μελανόν pro μανρόν' || 2. Quie sequuntur inde ab ἐξελθόντες δὲ usque ad finem hu- 
jus capitis non habet cod. B, qui pergit verbis : καὶ πάλιν ἤλθομεν διὰ δύο ἡμερῶν εἰς τόπους ὅπου ὁ ἥλιος οὐ λάμπει εἰς. (τ. 
cap. 39 init). || 3. sic cod. ; conj. Bias, quamvis ne hoc quidem genuinum sit. || 6. κλοῦδον cod.; corr. Ferger de 
Xivrey in Notices et Extr. des Manuser. tom. XIII, p. 185, ubi locum hunc exscriplum habes. || 5 τριμαλιὰν cod. ; 
corr Berger. || 6. ἔχειν δὲ cod. || 7. ἄλυσσον cod. || 8. παμμεγέδεστος cod. 

Cap. XXXIX. 1. δύο B. |j 2. D. nihil nisi hare : καὶ θθ)οντός μον ἱστορῆσαι καὶ ἰδεῖν τοὺς τόπους ἐκείνους ἐπεχείρησε λαθεῖν 


90 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. B, 20, y, μα. 


xal τῶν γυναικῶν, ἠθέλησε παραλαθεῖν ἐπιλέχτους 
νέους τοῦ ἱστορῆσαι χαὶ ἰδεῖν τοὺς τόπους ἐχείνους. 
Καλλισθένης δέ τις φίλος αὐτοῦ συνεβουλεύσατο αὐτῷ 
εἰσελθεῖν σὺν φίλοις τεσσαράκοντα xai παισὶν ἑκατὸν 
καὶ στρατιώταις χιλίοις διακοσίοις. Ἐπορεύθη οὖν 
(3) Αλέξανδρος ó βασιλεὺς σὺν αὐτοῖς παραγγείλας. μὴ 
συνακολουθῆσαί τινα γέροντα μεθ᾽ ἑαυτῶν. 
γέρων περίεργο. ἔχων δύο υἱοὺς γενναίους xat ἀληθεῖς 
στρατιώτας, λέγει πρὸς αὐτούς:  « Téxva, ἀχούσατε 
τοῦ πατρὸς ὑμῶν, xai λάθετέ μ: μεθ᾽ ὑμῶν, xai οὐχ 
εὑρεθήσομαι χενὸς ἐν τῇ δδῷ᾽ οἶδα γὰρ ὅτι ἐν καιρῷ 
περιστάσεων ζήτησις μέλλει γενέσθαι γέροντος" ὑμεῖς 
οὖν of ἔχοντές µε μεθ᾽ ὑμῶν ἐχεῖ μεγάλως τιαηϑήσεσθε 
παρὰ τοῦ βασιλέως ἡμῶν. Μήπως εὑρεθέντες παρα- 
βαίνειν τὸ πρόσταγαα αὐτοῦ, τοῦ ζην στερηθητε, 
νῦν ἀναστάντες χείρατέ μου τὴν χεφαλῆν καὶ τὸν 
πώγωνα᾽ xal ἀλλάξας τὰς τρίχας xai τὸ σχῆμα ro- 
ρεύσομαι μεθ᾽ ὑμῶν, καὶ ἐν xapi δέοντι μεγάλως 
ὑμᾶς ὠφελήσω. » Οἱ δὲ ποιῄσαντες τὸ χελευθὲν παρὰ 
τοῦ πατρὸς αὐτῶν, ἀπῆραν μετ᾽ αὐτῶν τὸν γέροντα 
τὸν πατέρα αὐτῶν. Καὶ οὕτως ὥδευσαν σὺν τῷ Ade- 
ξάνδρῳ, καὶ εὗρον τόπον ὁμιχλώδη. Μὴ δυνάμενοι 
δὲ πορρωτέρω προθῆναι διὰ τὸ ἄθατον εἶναι tov τόπον, 
ἀπῆραν ἐκεῖθεν τὰς σκηνὰς αὐτῶν. TH δὲ ἐπιούση 
ἡμέρα λαθὼν τοὺς χιλίους ἐνόπλους, εἰσῆλθεν ὁ AX- 
ξανδρος μετ᾽ αὐτῶν ἱστορῆσαι, μήπως ἐνταῦθα εἶσι τὰ 
ἄχρα τῆς γῆς. Καὶ εἰσελθὼν ἐν τοῖς ἀριστεροῖς μέρεσιν 
εἶδε μέρος τόπου φωτεινότερον: xal ὥδευσε τόπους 
ἐρήμους xal κρημνώδεις ἕως ἡμέρας ἥμισυ. Τοῦτο δὲ 
οὐχ ix τοῦ ἡλίου ἐπέγνω, ἀλλὰ σχοινίοις ἐμέτρα τὴν 
680v κατὰ τὴν γεωμετρίαν, καὶ ἐπέγνω τὴν ὥραν. Μετὰ 
δὲ ταῦτα φοθηθεὶς ó Ἀλέξανδρος. ὑπέστρεψε διὰ τὸ τὴν 
ὁδὸν ἄθατον εἶναι. Ἐξελθὼν δὲ ἠθουλήθη ἐλθεῖν ἐν 
τοῖς δετιοῖς μέρεσιν" ἦν γὰρ πεδίον ὁμαλὸν, πλὴν ζο- 

φῶδες xat σχοτεινόν. Αὐτὸς οὖν ἐν dun χανίᾳ γενόμενος, 
ὅτι οὐδεὶς τῶν νέων συνεθούλευσεν αὐτῷ εἰσελθεῖν ἐν 
τῷ ζοφώθει TOTO)" μήποτε γὰρ τῶν ἀρρένων ἵππων διὰ 
τοῦ σχότους τῆς μακρᾶς δδοῦ κοπιασάντων, οὐ δυνή- 
σονται Ox τοστρέψαι" 6 δὲ Αλέξανδρος εἶπε πρὸς αὐτούς" 
a Ὦὰ γενναῖοι στρατιῶται, πάντες ἐν τοῖς πολέωοις νῦν 
ἐγνώκατε, ὅτι ἄνευ βουλῆς xal συνέσεωις οὐδέν ἐστι 
qtvvatow xoi γὰρ ἐλθὼν γηραιὸς συνεθούλευεν [ἂν] 
ἡμῖν (ν πῶς δεῖ εἰσελθεῖν ἐν τῷ ζοφώδει τόπῳ τούτῳ. 
AA’ οὖν τὶς ἐν ὑαῖν γενναῖος ἀπελθὼν ἐν τῇ παρεμ- 
CoAT, ἡμῶν ἐνεγκάτω (6) μοι γέροντα xat M εται παρ᾽ 
ἐμοῦ χρυσίον πολύ. » Οὐδεὶς δὲ ηὑρέθη ἐξ αὐτῶν τοῦτο 
Tem διὰ τὸ τῆς 6202 μῆκος καὶ διὰ τὸν ἀέοα ἀφεγγῆ 
εἶναι. 


Ek ὃ GE τις | 


αὐτῶ" « El ἀνεξικάχως ἀκούεις ἡμῶν, βασιλεῦ, ἐροῦμέν- 
τι πρός σε. » Ὁ δὲ βασιλεὺς Αλέξανδρος εἶπεν e “Ὅτι 
δ᾽ ἂν βούλησθε, εἴπατε" ὄμνυμι γὰρ τὴν ἄνω πρόνοιαν 
τοῦ μὴ ἀδικῆσαι ὑμᾶς. » Οἵ δὲ εὐθέως διηγήσαντο αὐτῷ 
περὶ τοῦ πατρὸς αὐτῶν’ καὶ δραμόντες παρέστησαν αὐτῷ 
τὸν . γέροντα. “O δὲ Ἀλέξανδρος ἰδὼν χατησπάσατο 
αὐτὸν, καὶ βουλὴν ἠτεῖτο δοῦναι αὐτοῖς. “O δὲ γέρων 
ἔφη" « ᾿Εξεστί Got, ὦ βασιλεῦ Ἀλέξανδρε, τοῦτο 
γνῶναι, ὅτι el μὲν ἵπποι εἰσέλθωσιν, οὐχέτι τὸ PU 
ὄψει, ᾿Ἐπίλεξον οὖν ἵππους θηλείας ἐχούσας πώλους, 
xat τοὺς μὲν πώλους ἔασον ἐνταῦθα, ἡμεῖς δὲ εἰσελθόντες 

μετὰ τῶν θηλείων ἵππων, ἄξουσιν ἡμᾶς αὗται ἐκεῖσε. » 
Ζητήσας οὖν ὃ Ἀλέξανδρος ἐν ἐχείνοις πᾶσι τοῖς oust 
μετ᾽ αὐτοῦ, οὐχ εὗρεν εἰ μὴ ἑκατὸν ἵππους θηλείας 
μετὰ τῶν πόλων αὐτῶν. Λαθὼν οὖν αὐτὰς xal ἑτέρους. 
ἑχατὸν ἐπιλέκτους, ὁμοίως καὶ ἄλλους πλείστους βαστά- 
ζοντας τὰς τροφὰς αὐτῶν, εἰσῆλθον κατὰ τὴν βουλὴν 
τοῦ γέροντος, ἐάσαντες ἔξω τοὺς πώλους. Ὁ δὲ γέρων 
παρήγγειλε τοῖς υἷοις αὐτοῦ ὅ τι ὃ ἂν εὕρωσι μετὰ 
τὸ εἰσελθεῖν ἐπὶ τῆς γῆς κείμενον, τοῦτο συνάγειν καὶ 
βάλλειν ἐν τοῖς μαρσίποις αὐτῶν. Kat εἰσηλθον μετὰ 
Αλεξάνδρου τριαχόσιοι ἑξήχοντα (6) στρατιῶται. Καὶ 
οὕτως εἰσερχόμενοι. ὁδὸν ὀχοτεινὴν ἐπὶ σχοίνους δεκα- 
πέντε, εἶδον τινὰ τόπον, χαὶ ἦν ἐν αὐτῷ πηγὴ διαυγὲς, 
$e τὸ ὕδωρ. ἤστραπτεν ὡς ἀστραπή' ἦν δὲ ὁ dip ἐκεῖνος 
εὐώδης xat πάνυ γλυχύέατος (7). Ἡρόσπεινος δὲ ye- 
νόμενος Αλέξανδρος 6 βασιλεὺς ἤθελε γεύσασθαι ἄρτου, 
xai χαλέσας τὸν μάγειρον αὐτοῦ ὀνόματι χαλούμενον 
Ἀνδρέαν (5), εἶπεν αὐτῷ ἵνα εὐτρεπίση προσφάγιον. | 
Ὁ δὲ αὖον τάρι yov (9) λαθὼν ἐπορεύθη ἐπὶ τὸ διαυγὲς 
ὕδωρ τῆς πηγῆς ἐκπλῦναι τὸ ἔδεσμα. Kat εὐθέως 
βραγὲν (10) ἐν τῷ ὕδατι ἐγυχώθη xat ἐξέφυγε τῶν χειρῶν 
τοῦ μαγείρου (11). Ὁ δὲ μαγειρος οὐδενὶ ἐδήλωσε τὸ 
γενόμενον: αὐτὸς δὲ λαθὼν (12) ἐξ αὐτοῦ τοῦ ὕδατος ἐν 
σκεύει τινὶ ἀργυρέῳ ἐφύλαξεν" ἦν γὰρ πᾶς ὃ τόπος 


| ἐκεῖνος βρύων ὕδατα, ἐξ ὧν πάντες ἔπιον καὶ ἔλαθον 


100974. 
[ΚΕΦ. Μ΄] 


Μετὰ δὲ τὸ λαθεῖν βρώσεως , πάλιν ὁδεύσας Ἀλέξαν- 
ὅρος σχοίνους τριάκοντα, εἶδε λοιπὸν αὐγὴν ἄνευ ἕλιου 
xal σελήνης xai ἄστρων" xai ἐθεάσατο τρία (1) doves 
πετόμενα xat μόνον ἔχοντα ὄψεις ἀνθρωπίνας, Ἕλλτ- 
vix7 δὲ διαλέκτῳ ἐξ ὕψους κραυγάζοντα αὐτῷ « Ἡ 
χώρα ἣν (1) πατεῖς, Ἀλέξανδρε, τοῦ θεοῦ μόνου. ἐστίν" 
ἀνάστρεφε δείλαιε * μακάρων χώραν πατεῖν o) ἐυνήστ͵ 
(3). ΄Ἀνάστρεγον οὖν, ἄνθρωπε, xai τὴν δεξοέντν 


Καὶ προσελθόντες οἱ υἱοὶ τοῦ γέροντος λέγουσιν | σοι γῆν mater, xal μὴ χόπους πάρεχε σεαυτῷ (4. » 


τοὺς ἰδίους µου δούλους καὶ εἰσελθεῖν πρὸς αὐτούς. Καλ):σθένης El κτλ. || 3. Sequentem narrationem paucis indicat epistola 
cod. D ila perzenlis : ἔξω δὲ μετὰ (sic) τὴν ὁδὸν ἐπενοήσαμεν ὄνους θηλείας ἐχούσας πωλάρια tlc τὴν παρεμθολὴν τοῦ -οσάτου 
KOAT IFNy. Καὶ οὕτως εἰσεργόμεθα 620v σκοτεινὴν ἐπὶ σχοίνους δεκαπέντε etc. ut in cod. C. || 4. συνεδούλενσεν ἡμῖν cod. [ 


5. ἀπελθεῖν.. ἐνέγκει cod. ; 


possis etiam : &av.. évéyxy.. λήψεται || 6. ἐξῆντα cod. || 7. ἦν δὲ ὁ ἀὴρ.. γλυκύτατος iterum om. B. 


[| 8. nomen coqui om. B. || 9. ὠοτάριχον C. τάριχον B. || 10. τὸ ἔδεσμα add. B. || 11. addit B : ἦσαν δὲ πάντες οἱ τόποι ἐχεῖ- 
vot ἔννγροι, quae panllo post significat C. || 12. haec om. B pergens : : πάλιν οὖν ὁδεύσαντες σχοίνους λ’ etc. 


Cap. XL. 1. δύα B rectius. || 2. ποίαν χώραν πατεῖς, A 


«Ὁ THY θεοῦ povev B. || 3. p. σν,ἅπτειν od δύνασαι B. | 


| 4. καὶ τοῖς 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. Jl, 89, 40, 41. 91 


z 


Σύντρομος δὲ γενόμενος ᾿Αλέξανδρος τάχιστα ὑπήκουσε 
τῆς φωνῆς τῆς ὑπὸ τῶν ὀρνέων αὐτῷ δεδομένης. Tò 
δὲ ἕτερον ὄρνεον πάλιν ἐφθέγξατο (5) αὐτῷ” a ᾿Εχχαλεῖ 
σε ἡ ἀνατολὴ, Ἀλέξανδρε, καὶ $ Πώρον βασιλεία νίκη 
ὑποταχθήσεταί σοι. » Καὶ ταῦτα εἰπὸν τὸ ὄρνεον (6) ἀνέ- 
πτη. O δὲ ᾿Αλέξανδρος ἐξιλεωσάμενος (7) τῇ ἄνω προ- 
voia , ἐκέλευσεν ᾿Αντιόχῳ τοῖς στρατιώταις ἐπισημῆναι: 
« "Exaccoc ὃ βούλεται rv ὧδε ἀράτω, εἴτε λίθον εἴτε 
πηλὸν À xat ξύλον.» Kal τοῖς μὲν ἔδοξε τοῦτο ποιεῖν, 
τοῖς δὲ λῆρος ἐδόκει τὸ ῥήμα τοῦ Αλεξάνδρου. Ὡς δὲ 
πορευόμενοι, εἶπεν 6 ᾿Αλέξανδρος τῷ Piovi” a Κά- 
τελθε τοῦ ἵππου καὶ ὃ ἐν τῇ χειρί σου τύχη ἂν ἀνάλαθε 
τοῦτο.» Κατελθὼν δὲ 6 «Φίλων λίθον εὗρεν ὡς ἔοικε 
κοινὸν τῶν ἀχρήστων. "Apacs δὲ τοῦτον ῴχετο μετὰ 
Ἀλεξανδρου. Πολλοὶ οὖν χαὶ τῶν στρατιωτῶν ἐκ τῆς 
παρακειμένης ὕλης ἐν τῷ τόπῳ ἐκείνῳ ἔλαθον ἕκαστος 
ó εὗρεν. ᾿Εξαιρέτως δὲ κατὰ τὴν χέλευσιν τοῦ πατρὸς 
αὐτῶν, οἱ υἱοὶ τοῦ γέροντος ἔπλησαν τοὺς μαρσίπους 
αὐτῶν. μηκέτι περιπατεῖν ἰσχύοντες. Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος 
ἔρων τοὺς ὁδηγοὺς (ν), τὰς ὄνους ἔμπροσθεν ἔθαλλε᾽ xal 
πάλιν xawk τὴν ἅμαξαν ἐπορεύετο τῶν ἀστέρων, xal 
διά τινων ἡμερῶν (9) ἐξῆλθε πρὸς τὴν φωνὴν τῶν Or- 
λείων ἵππων (ιο). Καὶ οὕτως τῆς παννυγίου (11) ἐχείνης 
ἐξήεσαν γῆς. 


[ΚΕΦ. MA'] 


"Ost οὖν ἐξῆλθον (1) εἷς τὸ φῶς ἔνθα ἦσαν οἵ ἕτεροι 
στρατιῶται, xat ἀλλήλους θεασάμενοι εὗρον μαργαρί- 
τας xai λίθους τιμῆς ἀξίους. Τούτους ἰδόντες πάντες 
μετεμελήθησαν οἵέινες οὐκ ἔλαδον- ὅσοι δὲ ἔλαθον 
ὑπεργύχοντο πάντες τῷ γέροντι καὶ τῷ Ἀλεξαάνδρῳ διὰ 
τὴν ἀγαθὴν αὐτῶν βουλήν. “O δὲ Φίλων τὸν λίθον 
πρὸς Ἀλέξανδρον ἤγαγε, καὶ ὅλος ἦν γρυσὸς εὔροιζος. 
Tore οὖν καὶ 6 μάγειρος ὑφηγήσατο πῶς ἐψυγώθη τὸ 
ἔδεσμα. “O δὲ ᾿Αλέξανδρος ὀργισθεὶς ἐκέλευσεν αὐτὸν 
δεινῶς μαστιγωθῆναι. "Ὅμως εἶπε πρὸς αὐτὸν « Τί 
σοι ὄφελος, ᾿Αλέξανδρε, μεταμεληλῆναι ἐπὶ πράγµα- 
τος παρελθόντος» » Οὐκ ἔφη δὲ ὅτι ἔπιεν ἐκ τοῦ ὕδατος, 
A ὅτι ἐφύλαξεν αὐτό, Τοῦτο δὲ ὁ μάγειρος οὐ / ὁμολογῆ- 
σαι εἶγεν, εἰ μὴ ὅτι ἐψυγώθη τὸ ταρίχιον (2). Προσελθὼν 
δὲ ὁ πονηρὸς μάγειρος ἐκεῖνος τῇ θυγατρὶ Ἀλεξάνδρου 
τῇ ἐκ τῆς παλλακῆς (0ὕνης γεννηθείση Χαλουμένῃ Καλῆ, 
ἐπλάνησεν αὐτὴν ὑποσχόμενος δοῦναι πιεῖν ὕδωρ ἐκ τῆς 
ἀθανάτου πηγῆς" ὃ καὶ ἐποίησεν. “O δὲ Αλέξανδρος 
τοῦτο μαθὼν, ἐφθόνησε τὴν ἀθανασίαν αὐτῶν. Καὶ 
τὴν αὐτοῦ θυγατέρα προσκαλεσάμενος, εἶπεν αὐτῇ" 
a Λαθοῦσα τὸν ἱματισμόν σου ἔξελθε ἀπεντεῦθεν * ἰδοῦ 


γὰρ γέγονας δαίμων ὡς ἀθανατισθεῖσα” don δὲ καλου-΄ 


μένη Ντρεὶς, ὡς ἀπὸ τοῦ ὕδατος τὸ ἀίδιον σχοῦσα, καὶ 
ἐνταῦθα χατοιχήσεις » . Ἡ δὲ χλαίουσα xal ὀδυρομένη 
ἐξῆλθε τοῦ προσώπου αὐτοῦ, καὶ ἀπῆλθεν ἐν ἐρήμοις 
τόποις μετὰ τῶν δαιμόνων. Tov δὲ μάγειρον προσέ-- 
ταξε δεθῆναι λίθῳ ἐν τῷ τραχήλῳ αὐτοῦ xaX ῥιφθῆναι 
ἐν τῇ θαλάσσῃ. Ὁ δὲ ῥιφθεὶς ἐγένετο δαίμϑν xal 
χατώχησεν ἐκεῖ ἔν τινι τόπῳ τῆς θαλάσσης: ἀφ᾽ οὗ 
ἐκλήθη ó τόπος Ἀνδρεαντιχός. Καὶ ταῦτα μὲν περὶ 
τοῦ μαγείρου καὶ τῆς θυγατρὸς αὐτοῦ. “O δὲ Ἀλέξαν- 
ὄρος ὑπέλαθε διὰ τῶν σημείων τούτων ἐχεῖσε εἶναι τὰ 
ἄκρα τῆς γῆς. Ὡς δὲ ἔφθασαν εἰς τῆν ἁγίδα ἣν ἔχτι- 
σεν Ἀλέξανδρος , ἔγραψε πάλιν ἐν αὐτῇ οὕτω διὰ γλυ- 
φίδος᾽ « Οἱ βουλόμενοι εἰσελθεῖν ἐν τῇ τῶν μακάρων 
χώρα δεξιᾷ πορευέσθωσαν. » 

Προσέταξεν οὖν συλληφθῆναι ἐκ τῶν ὀρνέων τοῦ 
τόπου ἐχείνου δύο. Καὶ ἦσαν πάνυ μέγιστα xat dì- 
χιμώτατα xal ἥμερα" βλέποντα γὰρ τοὺς ἀνθρώπους 
οὐχ ἔφευγον. Τινὲς δὲ τῶν στρατιωτῶν xat ἐπέθαλον 
ἐν τοῖς ὤμοις αὐτῶν, τὰ δὲ βαστάζοντα ἀνίπτοντο- 
ἦσθιον δὲ καὶ θῆρας ἀγρίους" ἐνθέντι καὶ πλεῖστα τῶν 
ὀρνέων ἦλθον πρὸς αὐτοὺς διὰ τοὺς ἵππους θνήσκοντας. 
Δύο δὲ ἐξ αὐτῶν κρατήσας 6 Ἀλέξανδρος προσέταξε 
μὴ φαγεῖν βρώματα μέχρι τριῶν ἡμερῶν * τῇ δὲ τρίτη 
ἡμέρᾳ προσέταξε χατασχευασθῆναι ξύλον ὅμοιον ζυγῷ 


4 eo ~ - 4 3 ο Y 
xai τοῦτο προσδεθῆναι ἐν τοῖς τραχήλοις αὐτῶν. Kite 


ἐλθὼν αὐτὸς ἐν μέσῳ τοῦ ζυγοῦ ἐκράτησε τὸ δόρυ wost 
πῆχυν τὸ μῆχος ἔγον ἐπάνω ἧπαρ. Εὐθὺς οὖν dva- 
πτάντα τὰ ὄρνεα τοῦ φαγεῖν τὸ ἧπαρ, ἀνηλῆε μετ᾽ αὐτῶν 
6 Ἀλέξανδρος ἐν τῷ ἀέρι εἷς τὸ ὕψος. Mavu δὲ ἔτρεμε 
διὰ τὴν τοῦ ἀέρος ψυχρότητα τὴν ἐκ τῶν ὀρνέων ἐκεί- 
νων γεγενημένην, Kit’ εὐθὺς συναντᾶ αὐτὸν πετεινὸν 
ἀνθρωπόμορφον, καὶ λέγει αὐτῷ * « Ἀλέξανδρε, τὰ ἐπί- 
γεια μὴ γινώσκων, πῶς τὰ οὐράνια χαταλαθεῖν ἐπιζη- 
τεῖς; ὑπόστρεψον οὖν διὰ τάχους ἐπὶ τὴν γῆν, μήπως 
ὀρνέοις τούτοις χατάδρωμα γενήση. Kal πάλιν, φησὶ, 
πρόσχες ἐπὶ τὴν γῆν κάτω. ο Ὃ δὲ Ἀλέξανδρος μετὰ 
φόβου προσεῖχε, καὶ ἰδοῦ εἶδεν ὅτι ὄφις μέγας κύχλῳ, 
μέσον δὲ τοῦ οφεως ἅλων (3). Kat λέγει αὐτῷ ὃ συν- 
αντύσας” « Ιινώσχεις τί ἐστὶ ταῦτα» ἡ ἅλων ἐστὶν 
ó κόσμος, 6 δὲ ὄψις ἡ θάλασσα ἡ χυχλοῦσα τὴν γῆν. » 
Αὐτὸς δὲ: ὑποστρέψας τῇ βουλὴ τῆς ἄνω προνοίας xaa 
τήλθεν ἐπὶ τὴν γην μακρόθεν τοῦ στρατοπέδου αὐτοῦ 
ὁδὸν ἡμερῶν ἑπτά. Κἶγε δὲ ἐκεῖ σατράπην αὐτοῦ, 
καὶ λαθὼν παρ᾽ αὐτοῦ ὁδὸν ἡμερῶν ἑπτὰ, εἶχε κἀκεῖ 
σατράπην αὐτοῦ: xal λαθὼν παρ᾽ αὐτοῦ τριαχοσίους 
ἱππεῖς ἐπορεύθη σὺν αὐτοῖς xal ἦλθεν εἰς τὸν στρατὸν 
αὐτοῦ. Οὐχέτι οὖν προσέθετο ἀδυνάτοις ἐπιχειρεῖν. 
Ὡς εἶδον οὖν οἱ WET’ αὐτοῦ Ex τῆς τῶν µαχάρων χώρας 


σύν σοι add. B; mox τάχιστα Berger. corr. pro χάλλιστα.|] 5. ἑλληνικῇ φωνῇ add. B. || 6. εἰπόντα τὰ Spvex D. || 7. ἐγὼ δὲ ἐξι- 
λεωσάμενος xai κρατῶν τοὺς ὁδηγοὺς τῶν ὄνων ἔμπροσθεν βάλλοντας πάλιν κατὰ τὴν ἅμαξαν etc. D, missis intermediis. || 
8. τὸν ὁδηγὸν C. || 9. δι᾿ ἡμερῶν εἴχοσι δύο B. || 10. τῶν πώλων xai τῶν μητέμων αὐτῶν B. || 11. πανηχίον C; B. hoc om. 

Cap. XLI. 1. Cod B : Καὶ ἐξελθόντων ἡμῶν πρὸς τὸ φῶς εὐρέθησαν χρυσίον δόκιμον λαθόντες. Τότε οὖν xal ὁ μάγειρος čin- 
γήσατο πῶς ἐψυχώθη τὸ ἔδεσμα ἐγὼ 6: ὀργισθεὶς ἐχόλχσα αὐτόν. Ἔρρωσο. Hactenus litera. Deinde pergit : Meta δὲ ταῦτα 
τὴν ὁδοιπορίαν ἐποιεῖτο Αλεξ. etc., que leguntur initio libri tertii. || 2. τὸ ὁταράριχον cod. || 3 ἄλλων cod.; idem mox 


AV. 


92 
ἐξελθόντες στρατιῶται ὅτι ᾿Αλέξανδρος ἐθράδυνεν, ἡλ- 


Gov καὶ αὐτοὶ εἰς τὸ στρατόπεδον xat εὗρον αὐτὸν ἐχεῖ. 
Kadxsics διαναπαυσάμενοι ἀνθυποστρέφουσι xai δια- 
περῶσιν ᾿Αλεξάνδρῳ ἀνθρωποειδῖ ὄρνεα λέγοντα" « Ὃς 
τὴν δεξιὰν ἀνθυποστρέψει ὁδὸν, θαυμάσια ὄψεται. » Ὁ 
xai ἐποίησεν ᾿Αλέξανδρος. 


[ΚΕΦ. MB'.] 


Καὶ μετὰ ταῦτα δι’ ὅλης τῆς ἡμέρας 6 Ἀλέξαν- 
ὅρος διοδεύσας ἔν τινι xarédabe λίμνη. Ἐχεῖ δὲ 
τὸ φοσάτον διανεπαύσατο" τὸ δὲ ὕδωρ ἐκεῖνο: μέλιτος 
ἀνθόμοιον ἦν. "Ev δὲ τοῖς ἄχροις λίμνης εἰσθὰς 6 
Ἀλέξανδρος, καὶ διὰ τὸ διαυγὲς τοῦ ὕδατος ἰχθὺς τοῦ- 
τον θεασάµενος ὥρμησε κατ᾽ αὐτοῦ ` ὅπερ ἰδὼν 6 AXM- 
ξανδρος, εὐθέως τῆς λίμνης ἀπεπήδησεν. “O δὲ ἰχθὺς 
τῷ τάχει τοῦ πηδήματος συνεπαρθεὶς ἐκ τοῦ ὕδατος 
ἐξερρίφη. Ἰδὼν δὲ αὐτὸν ᾿Αλέξανδρος ἀντιστραφεὶς 
ἔπληξε τῷ δόρατι. "Hv δὲ θέαμα τῷ μεγέθει. Κελεύει 
δὲ τοῦτον ἐπ᾽ ὄψεσιν αὐτοῦ ἀνατεμεῖν, ὡς ἂν ἴδη τὴν 
τῶν ἐγκάτων αὐτοῦ διάθεσιν. Τούτου δὲ γενομένου, 
ἐξέλαμψε λίθος ἐν τῇ χοιλία αὐτοῦ, ὡς πάντας δοχεῖν 
λαμπάδιον εἶναι. Λαθὼν δὲ τὸν λίθον ὁ Αλέξανδρος, 
καὶ χρυσῷ ἐνθεὶς τοῦτον ἐν ταῖς νυξὶν ἀντὶ φανοῦ 
ἐχρᾶτο. Ἔν δὲ τῇ νυκτὶ ἐχείνη γυναῖχες τῆς λίμνης 
ἐξήεσαν, xal χύχλῳ τοῦ φοσάτου περιτοῦσαι μέλος τὶ 
τερπνότατον ἔλεγον, ὥστε θεαθῆναι πᾶσι xal τῶν 
ἀσωμάτων ἐκείνων ἀκοῦσαι" καὶ πάλιν ἀφανεῖς ἐγένοντο, 
Ti δὲ ἕω χαταλαθούσης, τὴν προχειμένην 650v 
ἐποιεῖτο. Τὴν ἐκεῖσε οὖν διελθὼν πορείαν ἡμέρας 
μιᾶς, κατέλαθε τόπον τινά" ὃ δὲ τόπος 3 λεῖος * xal 
δὴ ἀνθρονποειξη ζῶα ἐφαίνοντο" ἀπὸ μὲν χεφαλῆς μέχρι 
τοῦ ὀμφαλοῦ τέλειοι ἄνθρωποι ὑπῆρχον, κάτωθεν δὲ 
ἵπποι. Καὶ αὐτοὶ εἰς πλῆθος ἦσαν, τόξα ταῖς χερσὶν 
ἔχοντες. Τὰ δὲ βέλη αὐτῶν οὐκ ἦν σίδηρος, ἀλλ᾽ 
ἀντὶ σιδήρου λίθοι ὀξεῖς. Kat αὐτοὶ πρὸς uyyy ἦσαν 
ἕτοιμοι. Ὡς δὲ ἐθεάσατο 6 ᾿Αλέξανδρος, κελεύει τὸ 
φοσάτον ἐκεῖσε παγῆναι, καὶ χύχλῳ τῆς φάλαγγος 
παχυμέγεθες ὄρυγμα γενέσθαι καὶ τοῦτο στεγάσαι xa- 
λάμοις καὶ χόρτῳ προσέταξεν. “Ἔξωθεν δὲ πλησίον τῆς 
διώρυγος ὀλίγους ἔστησε τοξότας: ἐν δὲ τοῖς ὀϊστοῖς εἶπε 
μὴ ἔχειν σίδηρα, ἀλλὰ μόνα τὰ ξύλα. a Ὁπόταν δὲ τῇ 
μάχη πλησιάσωσι, τοὺς ὀϊστοὺς ἐπ᾽ αὐτοὺς εὐστόχως 
τινάξατε (1) τὰ γὰρ βέλη ἐπιτυγόντα xai μὴ ἐνεργή- 
σαντα, θρασεῖς ἀπεργάσονται αὐτούς" xat ὡς ἂν ἴδητε 
τούτους ἐπιγυθέντας πρὸς ἡμᾶς, αὴ δειλιάσητε, ἀλλ’ ἐν- 
δότερον ποιήσασθε φεύγειν" μήπως τῷδε τῷ τρόπῳ τινὰς 
ἐξ αὐτῶν θηρεῦσαι δυντθῶμεν. » Καὶ ἐποίησαν οὕτω 
καθὼς προσέταξεν αὐτοῖς. "I'zc δὲ ἡμέρας ἄρτι xataka- 
θούσης, ἰδοῦ παρίστανται οἱ ἀμφίππιοι ἐχεῖνοι ἄνορες, 
zal τὸ φοσάτον χυκλώσαντες ἵσταντο αήκωθεν το: 


Cap. XLIT. 1. τεινάξαντες cod. || 2. ἐνεργετικῆς cod. 


πολλάκις ἐμφαίνεται" 


KAAMZOENHZ. B, μα, μβ, uy, pè. 


ξεύοντε. ᾿δόντες δὲ μηδεμιᾶς πληγῆς ἐνεργηττκὰ» 
(2) εἶναι τὰ Μαχεδονικὰ βέλη, πάντες ἐπισυναχθέντες. 
THY τούτων ὡς δὴ κατεγέλων dópaviav: καὶ βουλὴν. 
ἑαυτοῖς ποιησάμενοι, ὥρμησαν ὁμοθυμαδὸν χύκλῳ τοῖς. 
Μακεἑόσιν ἐπιχυθῆναι' ὅπου γὰρ ἀνθρωπίνη μορφὴ οὐκ. 
εἰς τέλος ἐφαίνετο ἀνθρώπου , οὐδὲ τὸ φρονεῖν ἀκέραιον 


«πέφυκε: καὶ ὡς μὲν ἄνθρωποι τὸ ἀνενέργητον κα- 


τεφρόνησαν τῶν βελῶν, ὡς δὲ κτήνη τὴν ἀνθρωπίνην 
οὐκ ἐνόησαν. πανουργίαν. ᾿Ἀσχόπως οὖν κατὰ τοῦ 
φοσάτου ὁρμήσαντες, of ἀντιμαγόμενοι τούτοις ὡς ÔT- 
θεν ἔδοξαν φεύγειν. Καὶ εἰς ἄχραν ἐκχυθέντες τῇ διώ- 
puyı πεπτώχασιν. “Qc δὲ τοῦτο ἐγένετο, εὐθέως ὁ 
Ἀλέζανδρος ὑπεξιέναι αὐτοῖς ἅπαν τὸ πλῆθος ἐνόπλους 
ἐκέλευσε. Καὶ τότε πεῖραν ἔλαθον οἷοις ξίφεσιν of Maxe- 
δόνες χέχρηνται, ἰσχυροτάτοις λίαν χαὶ θανατηφόροις. 
Καὶ of μὲν ἄλλοι ἔφυγον” ἐξ αὐτῶν δέ τινας βουληθεὶς 
ὁ Αλέξανδρος περιποιήσασθαι, xat εἰς τὴν καθ᾽ ἡμᾶς 
οἰκουμένην ἀγαγεῖν, ἄχρι πεντήχοντα THs ἐιώρυγος Ezz.- 
yayev- οὔσπερ διασώσας μέχρις ἡαερῶν κθ΄ xai τὴν 
αὐτῶν μὴ ἐπιγινώσκων δίαιταν, ἅπαντες ἐτελεύτησαν. 
Τῶν ἐκεῖσε οὖν διελθόντες δι᾽ ἡμερῶν ἑξήχονεα τὴν ol- 
κουμέντν κατέλαθον- xai δὴ ἐπανεπαύσαντο τοῦ xo- 
που. 


[κεφ MI] / 


Καὶ τότε οὖν ἔδοξε τῷ Ἀλεξάνδρῳ ἐπιστολὴν γράψαι 
ἐν Μαχεδονία Ὀλυμπιάδι τῇ μητρὶ αὐτοῦ καὶ Apt- 
στοτέλει τῷ χαθηγητῇ αὐτοῦ. “Hy δὲ ἐν τῇ ἐπιστολῇ 
γεγραμμένα τάδε. 

Ἀλέξανδρος, βασιλεὺς Ὀλυμπιάδι μητρί uou xat 
Ἀριστοτέλει τῷ καθηγητῇ χαίρειν (1). 

Χρόνος ἤδη παρῳχήχει πολὺς, ὦ μῆτερ, τὰ περὶ 
ἡμῶν τη σῇ μὴ ἀναδιδαχθήσεσθαι στορΥγι. Ἐπὶ 
τούτῳ γινώσχω ἀδημονεῖν σε xal φροντίζειν περὶ ἐμοῦ 
καὶ ἀσθενεῖν σὲ τῇ ψυχὴ πλείστοις λογισμοῖς, ὥσπερ 
χειμαζομένη ναῦς, xai ταῖς νυξὶ συνιέναι καὶ τὰ περὶ 
ἐμοῦ μελετᾶν. [[ολλάκις δὲ xxi δυστυχοῦντα me ὁ 
ὄνειρος παραδείκνυσιν. Od σε τοιγαροῦν ποτὲ μὲν 
τῇ δυστυχία θλιθομένην ἐν τῷ ὀνείρῳ διεγερθεῖσαν 
δὲ ἐξ αὐτοῦ χαρῆναι τῷ τοῦ ψεύδεος φαντάσµατι, AVRT- 
θῆναι δὲ καὶ ἐπὶ τῷ τῆς ἀποδημίας στερήματι- τῷ αὐτῷ 
δὲ καὶ ἐπὶ τοῦ ἐναντίου ἐν τῷ ὀνείρῳ συνιοῦσα χαίρεις (3) 
της εὐτυχίας xai θεωρίας τοῦ υἱοῦ ἐαπιπλαμένη ' τοῦ 
δὲ ὀνείρου ἀναστᾶσα où μετρίως λελύπησαι ἐν τοιαύτη 
(3) οὖσα χαρᾷ τοῦ ὀνείρου' ἐπίσταμαι γὰρ στοργὴν 
μητρὸς εἰς ἀποδημοῦντα viov. Tatra δὲ xai ἐμοὶ 
ἐξ ἐμαυτοῦ γὰρ καὶ τὰ σὰ 
ἐπίσταμαι, μῆτερ ἐμή. "Ev toute δὲ πᾶσιν ἵλεως 
ἔσο µου τοῖς dyvozuaci xal τὰ ἐμοὶ cuu tr xoa 
διὰ τησδέ μου ἀνάγνωθι τῆς ἐπιστολῆς, 


Cap. ΧΙΙ. 1. Hanc quoque epistolam Berger. de Xivrey publici juris fecit libro laud. p. 334 sqq. || 1. χαίρειν ὃς ης 
col. [ 3. τῇ αὐτὴ cod. || 4. Αἴγυπτον cod. corr. Berg. || 5. 7:0; cod. ἤγουν Berg. || 6. ἥνπερ cod. 





94 — KAAAIXGENIIX. T, a, 3. 


ρίας σου" ox εἶ (1) ἄξιος ἡμῶν γεύσασθαι χρίσεως. Οἱ 
γὰρ φρενῶν χαθὼς χαὶ ὑμεῖς ἐλλειπόμενοι, ἡμῶν περι- 
γενέσθαι où δύνανται. » Ταῦτα λέγοντες xat ὀρχούμενοι 
πηδῶντες ᾿Αλεξάνδρου κατέπαιζον. Αὐτὸς δὲ ἀκούων 


xai θεωρῶν τὸ σκυθρα mov ἐνήλατο (2), καὶ γελᾶν éve- 


χεχείριστο" dp” οὗ γὰρ τὸν χρησμὸν ἦν λαθὼν, οὐδέπω 


αὐτὸν γελάσαντα εἴδομεν μέχρι τῆς αὐτῆς ὥρας- xai 


γὰρ γέλωτος ἄξια ἦν τὰ λεγόμενα (1). 





ΒΙΒΛΙΟΝ T. 


ΚΕΦ, Α΄. γ΄ 

Μετὰ δὲ ταῦτα τὴν ὁδοιπορίαν ἐποιεῖτο Ἀλέξανδρος 
ἀναλαθὼν τὴν δύναμιν αὐτοῦ πρὸς Πῶρον τὸν βασιλέα 
Ἰνδῶν. [Πολλὴν οὖν ἔρημον δδεύσαντες καὶ τόπους 
ἀνύδρους καὶ φαραγγώδεις (1), ἔλεγον οἱ ἔξαρχοι τῶν 
στρατευμάτων πρὸς τὰ στρατόπεδα" a Apxerov ἡμῖν 
μέχρι Περσίδος ποιήσασθαι (2) τὸν πόλεμον xa ὑποτα- 
Eat τὸν Δαρεῖον ὡς ἀπαιτοῦντα τοὺς "Ἕλληνας pópous * 
τί ἄρτι κάμνομεν πορευόμενοι πρὸς Ἰνδοὺς εἰς θηριώδεις 
τόπους xat μὴ προσήκονταςτῇ Ελλάδι; ἐὰν Ἀλέξανδρος 
τῇ ἰδίᾳ μεγαλοφροσύνῃ πολεμιστὴς τυγχάντ,, xat θέλη 
ὑποτάσσειν βαρθάρων ἔθνη, τί αὐτῷ ἡμεῖς ἀκολουθοῦ- 
μεν; πορευέσθω μόνος καὶ πολεμείτω (3). » Ἀχούσας 


δὲ ταῦτα ᾿Αλέξανδρος, διαχωρίσας τὸ [Περσικὸν πλζθ» : 
xal τὸ τῶν Μαχεδόνων καὶ τῶν ἄλλων Ελλήνων, εἶπε 
πρὸς αὐτούς" a Ἄνδρες συστρατιῶται καὶ cuuuayor (1), 
Μαχεδόνες καὶ πάντες οἱ τῶν Ἑλλήνων δυνάσται (5), 
οὗτοι of Πέρσαι πολέμιοι ὑμῶν ἦσαν καὶ ἐμοῦ, "* καὶ 
νῦν (6) διαγογγύζετε' ἤδη γὰρ διετάξασθέ (7) µε μόνον 
πορεύεσθαι πρὸς πόλεμον xal πολεμεῖν βαρθάροις. 
Τοῦτο μέντοι ὑμᾶς δπομιμνήσκω (s) ὅτι κἀκείνους τοὺς 
πολεμίους ἐγὼ (9) μόνος ἐνίχησα , xat (10) ὅσους βούλο- 
par λαθεῖν τῶν βαρθάρων (11) πάλιν μόνος νικήσω: 
ἐμὸν γὰρ (12) Ev βούλημα πρὸς τοὺς πολέμους (13) τὰς 
ψυγὰς ὑμῶν -ἁπάντων (14) ἐθράσυνεν. Ἤδη ἁδρανῶν 
ὄντων (16) πρὸς τὰ Δαρείου πλήθη, οὐκ ἐγὼ μόνος τῆς 
στρατιᾶς ἐν τοῖς πολέμοις ὑπερήσπιζον (16); οὐχ ἐγὼ 


Cap. XLIV. 1. % cod. [| 2. τὸ σκυθρωπὸν ἀφεὶς ἐνήσατο7 τὸ σκυθρωπὸν ἀπελήλατο» [| 5. Hactenus pertinent que ex cod. C 
inde a fine capilis XXIII exscripsimus. Sequentia eadem leguntur in cod. Β et A. 

Cap. J. Hinc tertius liber incipit in Valerio et cod. A, quem reliquimus inde a cap. XXII , 34. || 1. A : διοδεύσας τόπους 
gap. νάπας τε ἔχαμνε μετὰ τῶν στρατευμάτων ὥστε τοὺς ἐξάρχους αὐτῶν λέγειν ' Ἀρχετῶς ἔχομεν μέχρι Περσῶν ποιήσασθαι τὸν 
πόλεμον κτλ. || 2. ποιῆσαι Β. | 3. addit A : μηδὲ ἡμᾶς συναπαγέσϑω συμμάχους ἑαυτοῦ τοὺς χαµόντας ἐν τοσούτοις πολέμοις, 
κεχμηχότας ἤδη ταῖς πολλαῖς μάχαις καὶ τοῖς ἐπαλλήλοις ". Πίπτοντες δὲ ἐπὶ τὸ ἔδαφος ὠδύροντο, τά tt ὅπλα ἐδείκνυον te- 
θρανσμένα xai δεδαπανηµένα ἐσθῆτάς τε τετριµµένας ἡμφιεσμένας. δώδεχα γὰρ ἔτη διανυέντα τοῖς πολέμοις (διήνυεν τὸ τοῖς 
πολ. cod.) καθηριθμοῦντο, ol μὲν ἀδελφοὺς ἀπολωλότες, οἱ δὲ υἱοὺς, οἱ δὲ πατέρας. Ἀχούσας ταῦτα "AX. ντλ. || 4. ἄνδρες... 
σύμμαχοι om. B. || 5. καὶ οἱ ἄλλοι Ἕλληνες A. || 6. νῦν τί ὃ. xai ἦδη ὃ. C. || 7. διετάξατε O. Cod. A ita : οὗτοι γὰρ ol Πέρσαι 
πολέμιοι ὑμῖν ἐγένοντο" εἰ δὲ διαστάζετέ µε μόνον, πορεύεσθε πρὸς τοὺς βαρθάρους. Τοῦτο μέντοι κτλ. || 8. ὑπομνήπω D C. 
deinde ὡς ὅτι B./|| 9. πῶς ἐγὼ p. C; dein ὑπερενίκησα B. || 10. καὶ τούτους πάλιν μόνος νικήσω C. || 11. Περσῶν B. || 12. toć- 
νυν B; Ev γάρ μου σοτὸν βούλευμα A. || 13. π. μάχην A. || 14. ἄπ. add. ex A. || 15. ήδη ἀνερᾶν οὖν τὰ πρὸς τὰ Δ. z. A; 





LIBER TERTIUS. 

I. Pergens autem in Indiam per terras deserlas et 
aquarum indigentissimas bestiolarum quoque examinibus 
infestas , quas plıalangia vocant, multo labore ipse atque 
exercitus fatigantur : in eademque jam duces ejus colloquia 
conferebant , quod sibi satis esse deberet usque ad Persa- 
rum preelia laborasse. His quoque subditis et Dario , consul. 
tum quantum oportuerit Grecia, si modo vectigales Per- 
sas patri: fecissent. Quo vero ille tenderet labor in Indiam 
properantibus, adeo infestis omnibus locis feritate bestia- 
rum? Quod si in tantum ardore rei bellicae Alexander ur- 
geretur, non sane videri consilium inconsultz isti cupi- 
dini si comes fieret reliqua multitudo. Iret ergo quo 
vellet , duceretque qui vellent : se tamen missos facere de- 
beret tot jam bellis exercitos ac fatigatos. Enimvero his 
Alexander cognitis, advocatoque omni tam Persico scilicet 
quam Macedonico exercitu, in hac verba concionatur : 
« Unus mihi idemque est sermo apud utrumque vestrum, 


quive Pers: experti imperium post victoriam nunc mihi 
conmilitium profitemini. Igitur in commune vobis di- 
ctum hoc habetote , quod si me solum ire in Indos eorum- 
que bella decrestis, faciam id quidem intrepidus ac libens. 
Enimvero unum admoneam quod adtestemini, nihil esse 
mirum si ad futura quoque discrimina solus ire conpellar, 
cum prioribus quoque solus animi virtute subfecerim. 
Neque mihi est arduum , Macedones mei, eadem consu- 
lere nunc quibus vos rectos in banc solus possessionem 
victorie duxerim, sola ferme cura imperatoria militans in 
hisce, quas confecerim , expeditionibus. Nisi forte istud 
a me arrogantius ac non verius diclum esse miremini : cum 
unum quodvis imperatorium sapiens prudensque coasni- 
tum praestet manum multorum inconsultius laborantium. 
Recognoscite igitur pariter et recensete , an vos umquam 
sufficere potuisse tot illis Darii milibus ac fortitudiai puta- 
retis, qua ego princeps semper militize laborisque semper 
dux in proeliis insuperavi. Nisi forte aliis addubitantihes 


o fortissimi milites, quive mecum Macedones huc venistis, ı timentibusque , egomel ipse legationem mci apud Darium 


PSEUDO-CALLISTHENES.UI, 1, 2. 95 


ἐμαυτοῦ (17) ἄγγελος εἰσῆλθον (18) πρὸς Δαρεῖον » οὐ 
παρεθουλευσάμην ἐμαυτὸν τοῖς κινδύνοις (19); εἶτα δὲ 
ἐθουλεύσασθε εἰς Μακεδονίαν μόνοι ἀφιχέσθαι (20); 
ἄπιτε καὶ διασώσασθε ἑαυτοὺς, καὶ μὴ ἀμφισθητή- 
caté τι εἰς ἀλλήλους, ἵνα μάθητε ὡς οὐδὲν δύναται 
στρατιὰ ἄνευ (11) φρονήσεως Βασιλέως. » Καὶ οὕτως 
εἰπόντος τοῦ Ἀλεξάνδρου, ἱκέτευον αὐτὸν λγξαι τῆς ὁρ- 
γῆς, ἔχειν δὲ αὐτοὺς συμμάχους ἕως τέλους (22) μεθ᾽ 
ἑαυτοῦ 123). 


ΚΕΦ, Β΄. 


Καὶ δὴ παραγενομένου αὐτοῦ σὺν πάση 17, ὀυνάμει 
αὐτοῦ εἰς τοὺς ὅρους ( (1) τῆς Ἰνδικῆς χώρας, ἀπήντησαν 
αὐτῷ γραμματοφόροι σταλέντες παρὰ Πώρον βασι- 
λέως Ἰνδῶν, καὶ ἐπέδωκαν αὐτῷ τὰ γράμματα Πώρου 
βασιλέως” καὶ λαθὼν Ἀλέξανδρος ἆ ἀνέγνω ἐνώπιον τῶν 
στρατοπέδων αὐτοῦ οὕτω περιέχοντα" a [Πῶρος βα- 
σιλεὺς ᾿Ινδῶν ᾿Αλεξάνδρῳ τῷ τὰς πόλεις λεηλατοῦντι. 


Προστάσσω σοι ἀναχωρεῖν (2): ἄνθρωπος γὰρ ὧν τί δύ- 
vacat πρὸς θεόν; τί δέ σοι xal τοῖς συνοῦσι χιμασίαν (1) 
παρέγεις, ἀσθενέστερος ὦ ὧν πρὸς μά χην, δοχῶν σθένα- 
ρώτερός μου elvas; ᾿Εγὼ οὖν ἀήττητός εἶμι" οὗ μόνον 
ἀνθρώπων τυγχάνω βασιλεὺς, ἀλλὰ xol θεῶν (a) καὶ 
παρόντα γὰρ Διόνυσον, ὃν λέγουσι θεὸν, ἀπήλασαν t7 y ἰδία 
δυνάμει οἱ Ινδοί. "(στε οὖν οὐ μόνον συμθουλεύω, ἀλλὰ 
κελεύω σοι (4*) διὰ τάγους ἐπανελθεῖν εἰς τὴν Ἑλλάδα” 
οὐ γὰρ ἐκφοθήση µε ἣ πρὸς Δαρεῖόν σου μά χη» οὐδὲ τῶν 
ἄλλων ἐθνῶν ὅσα χατὰ τὴν ἐχείνων ἀδράνειαν ἐγένετο 
τυχηρά (5) οὐ γὰρ δοκεῖς σθεναρώτερός µου ὑπάρχειν 
(e): ὥστε οὖν ἄπελθε (7) εἰς τὴν Ἑλλάδα. Εἰ γὰρ χρείαν 
εἴχομεν τῆς Ἑλλάδος, πάλαι ἂν πρὸ (8) Ξέρξου xate- 
δουλωσάμεθα αὐτὴν of ᾿Ϊνδοί- νῦν δὲ ὡς ἀχρεῖον ἔθνος 
τυγχάνον καὶ παρ᾽ αὐτοῖς μηδενὸς ἀξίου βασιλικῆς θεω- 
βίας ὑπάρχοντος, οὐκ ἐπεστράφημεν Ex’ αὐτούς (9): πᾶς 
γὰρ τὸ κρεῖττον ἐπιθυμεῖ ἔχειν, οὗ τὸ ἔλαττον (10). v 
Οὕτως οὖν δημοσίᾳ ἀναγνοὺς ᾿Αλέξανδρος τῷ στρα- 


5. διαδραμόντων ὡς Δ. π. B; f. ἀνδρανεῖς ὄντες πρὸς τὰ Δ. x. C. || 16. τὴν στρατιὰν.. συνεισερχόμην B. || 17. sic A; αὐτός D; 


om. 


C. || 18. ἐγενόμην C. || 19. où.. κινδύνοις om. C. || 20. sic C; εἶτα ὃ. ἐ. πορενθῆναι; xai νῦν πορεύεσθε εἰς Max. μόνοι, 


xai διασώσατε Β. 1 21. δίχα A. || 22. εἷς C; eis τέλος B; μέχρι τ. Α. | 23. addit A : ἐπέτρεψεν δὲ τοῖς γεγηραχόσιν ἀπιέναι ἀπο- 
πεμψάμενος αὐτούς ἀπέστειλε δὲ τοῖς Ἕλλησιν, ὅπως ἀκμαζόντων ἀνδρῶν στρατὸν πέμψωσιν αὐτῷ. 

Cap: Il. 1 εἰς τὰς σύρας B; εἰς τὸ ὄρος C; xai μεθ᾽ ἡμέρας εἰς τοὺς τῆς Ἰνδικῆς ἐγένοντο A. || 2. addit C : καὶ μὴ ἡ κατὰ 
Δαρείου νίκη εἰς ὑπεροψίαν μείζονά σε θαρσύνῃ ( ἐθάρσυνε cod.) καὶ κατὰ θεοῦ dons (θεὸν Ἶρας cod.) τὸ δόρν σον, ἀπείρως 
ἔχων ὅση παρ᾽ ἐμοὶ δύναμις, καὶ ὅτι τῷ θυμῷ τῷ ἐμῷ οὐχ ὑποστήσεται πᾶσα ἡ ὑπ’ οὐρανόν. Σὺ γὰρ ἄνθρωπος ὧν κτλ. | 
3. num χειμασίαν οὐ nap., an ἀτνχήματα vel χαμάτους, σνμφορὰν vel tale quid? τί δὲ τοῖς σύν σοι συμμαχι (sic) παρέχεις Ο; 
τέ δὲ τοῖς (Sic) τῶν ἑτέρων εὐτύχημα ἀπώλεσας, ἀσθενεστέροις συμθαλὼν εἰς μάχην; δοχεῖς σθενχρώτερος ἑτέρων εἶναι" ἐγὼ 
γὰρ ἀήττητός εἰμι A. || 4. sic A; ἀλλὰ xal Διόνυσον ἔχων ἐνταῦθα ἀπειλοῦντά σοι, ὃν λέγουσι θεόν. ὥστε κτλ. B C. || 4 *. προσ- 
τάσσω σοι ἵνα τῷ κράτει ἡμῶν φόρους ἐξαποστείλης, καὶ πρὸς Μακεδονίαν φυγὼν διασωθήση. οὗ γὰρ φοθήσει κτλ. C. || 5. otu- 
Υγρά C ; στυχηρός A; τυχηρῶς B. || 6. οὐ yàp.. ὑπάρχειν om. C. || 7. ἀπάραι C. || 8. πρὶν BA. || 9. τυγχάνον βασιλιχῆς 0. οὐχ ἐπ. 
B; supplevi ex C et A. || 10. èx. οὐτ. è addidi ex A ; πᾶς γὰρ τοῦ χρείττονος ἐπ. C , qui deinceps addit : Τούτοις δὲ τοῖς προτά- 
γμασι τοῖς χελευθεῖσί σοι ὑπ᾽ ἐμοῦ πεισθῆναι [el] μὴ θελήσειας, αὐ μόνον ἐν Μαχεδονίᾳ φυγὼν [οὐ] διασωθήση, ἀλλὰ καὶ εἰς τὸν συμ» 


— 





facere dubitavi. Nisi uspiam me cunctantem aut residem 
in proelio denotastis. Si ergo vobis ista sunt amica consi- 
lia uti deserto me solitarii ad Macedoniam repedetis, ite 
sane : libens vos votis properantibus prosequar : modo si 
concordi animo id facere possitis, neque dissidentes in nulla 
pericula prolabamini, ex quis facile noscatis, omnem exer- 
citus fortunam atque virtutem consistere in animo sapien- 
tis imperatoris. » His auditis, cunctos pariter pocnitentia 
fatigabat. Confirmatis denique animis, qnæsunt et sedare 
iracundiam regis, et uti se obsecutoribus ad cupita. 

11. Atque ita fines Indie ingressis obvii fuere legati, 
quos rex Porus ad Alexandrum cum litteris miserat , qua- 
rum sententia heec erat : « Porus rex Alexandro dicit hxc : 
Incursanti infestantique tibi fines ac civitates meas mando, 
Alexander, dicoque , uti cum te hominem memineris , nihil 
ad deos inconsultius moliare. Neque enim urgere te de- 
bent ad ausa temeraria fortuna hominum imbecilliorum , 
hortarique uti Indos incessas, quod tibi fuerit in Persas 
fortuna proclivior. Non enim te ex eo juvari speraverit 
virtus tua, cum primum nostri ceperis experimentum. 
Patet quippe cuivis nosse , quis ille sim Porus, et an ulli ad- 
versum nos licuerit ex fortitudine. Quippe non homines 


παντα χόσμον διερευνήσω σε xai οὐκ ἐχφεύξει τοῦ θυμοῦ μον. Cod. A addil : ὥστε οὖν ἰδοῦ τρίτον σοι Aéyw" σύστρεφε, καὶ ὧν μὴ 
9 


modo verum etiam deos viribus antestemus, quibus diis 
inefficacem audaciam fuisse adversum nos, documenta 
sunt antiquissima vel vestra. Quippe cum illum ipsum 
Liberum vestrum, qui apud vos deus existimetur, temere 
in hec irrumpentem, irritum superatumque hinc Indi in 
fugam verterint. Quare non modo suadeo, verum jubeo 
quoque abire te hinc ad tuas Gracias contentum Darii 
fortuna et paribus gentibus viribusque ad illam vestri no- 
minis mediocritatem. Neque enim si nobis Gracia vestra 
opus jam foret, non olim atque ante Xerxze conatus subacta 
Indis foret. Enimvero quoniam inutilis nobis est , nihil- 
que dignum opibus nostris aut amcenitatibus habet , neque 
quaesita est, neque quaretur. Is enim demum labor sua- 
vis est proeliantibus, ex quo sit etiam idonea spes praemio- 
rum. Neque est nostrum, in magno conatu digno opere 
pretio caruisse. Quare id tertio jam preedico ac denuntio 
tibi, uti facessas ex his, quibus imperare non possis. » 

His litteris publice recitatis, Alexander ait : « Nunc quo- 
que vos moneo, sanctissimi milites, ne quid rursum ma. 
gnificentia ista barbarica animos vestros inconsullius turbet. 
Auditis enim litteris Pori, revocate illam quoque litterarum 
Darii memoriam, videteque num arrogantia dispar, num 


96 


τοκέδῳ αὐτοῦ τὰ γράμματα Πώρου, εἶπε πρὸς αὐτούς- 
« Ἄνδρες συστρατιῶται, μὴ πάλιν ὑμᾶς ταρασσέτω τὰ 
ἀναγνωσθέντα Πώρου γράμματα" μιανήσχεσθε (11) οὖν 
καὶ ὧν ἔγραψε Δαρεῖος ἀληθῶς γὰρ μία φρόνησις ἐστι 
τοῖς βαρβάροις fj ἀναισθησία (12) ὥσπερ γὰρ τὰ παρ᾽ 
αὐτοῖς (13) ζῶα, , τίγριδες, λέοντες, ἐλέφαντες, γαυρού- 
μενοι τῇ περὶ αὐτοὺς γενναιότητι (14), ῥαδίως ἱ ὑπὸ ἀν- 
θρωπίνης φρονήσεως (16) κυνηγοῦνται, οὕτω xat οἱ Ba- 
σιλεῖς τῶν βαρθάρων γαυρούμενοι τῷ πλήθει τῆς στρατιᾶς 
ῥᾳδίως ὑπὸ τῆς φοονήσεως τῶν "Ελλήνων χειροῦν- 
ται, » Καὶ οὕτως ἀποφηνάμενος ᾿Αλέξανδρος πρὸς To 
θρασῦναι τὴν στρατιὰν αὐτοῦ ἀντιγράφει Πώρῳ ἐπιστο- 
λὴν περιέχουσαν οὕτω" 

a Βασιλεὺς Ἀλέξανδρος βασιλεῖ Πώρῳ χαίρειν. Ἔτι 
μᾶλλον (16) περισσοτέρως ἡμᾶς εὐπροθύμους ἐποίησας 
πρὸς μάχην ὀτρυνθῆναι (17) λέγων τὴν Ἑλλάδα μη; 
δὲν ἄξιον ἔχειν βασιλικῆς θεωρίας, ἀλλ᾽ ὑμᾶς τοὺς İv- 
δοὺς πάντα χεχτῖσθαι xal πόλεις xal χώρας' οἶδας (is) 
δὲ ὅτι πᾶς ἄνθρωπος τὸ χρείττον ἐπιθυμεῖ λαθεῖν, καὶ 
οὐ τὸ ἔλαττον ἔχειν (19)- ἐπεὶ οὖν of Ἕλληνες ταῦτα οὐχ 


ἔχομεν, ὑμεῖς δὲ of βάρθαροι χήχτησθε αὐτὰ, ἐπιθυ- 


ΚΑΛΛΙΣΘΈΝΗΣ. T, β, y 


μοῦντες τῶν χρειττόνον δέλομεν ταῦτα by ὑμῶν χτήύ- 
σασθαι (50). Γράφεις δὲ καὶ θεὸν σεαυτὸν εἶναι xal ἁπάν- 
των ἀνθρώπων βασιλέα, ὥστε xal τοῦ θεοῦ σε μείζονα 
δύνασθαι: ἐγὼ δὲ πρὸς ἄνθρωπον μικρὸν συνάπτω τὸν πό- 
λεμον, καὶ μαλιστα βάρθαρον, καὶ οὐχὶ πρὸς θεόν (21) 
θεοῦ γὰρ μίαν πανοπλίαν οὐ ὀύναται ὑπενεγκεῖν πᾶσα 
A οἰχουμένη, βροντῆς 7 "fov, ἀστραπῆς φωτισμὸν, χε- 
ραυνοῦ ὀργήν. Ὡς οὖν σε οὐ θαμθοῦει τὰ ὑπ ἐμοῦ xo- 
λεμηθέντα ἔθνη (22), οὐδὲ ἐμὲ δειλαίνουσι of σου xop- 
πώδεις λόγοι. » 


ΚΕΦ. Γ΄. V 


Ὃ δὲ Πῶρος δεξάμενος τὰ γράμματα Ἀλεξάνδρου 
χαὶ ἀναγνοὺς ὠτρύνθη φρόδρα, xai εὐθέως συνήγαγε τὰ 
πλήθη τῶν βαρθάρων χαὶ ἐλέφαντας xal ἕτερα θηρία 
πολλὰ, ἅτινα συνεμάχοντο τοῖς Ἰνδοῖς. Ὥς δὲ ἦλθον 
ἐγγὺς οἱ Μακεδόνες καὶ οἱ Πέρσαι, ἰδὼν Ἀλέξανδρος τὴν 
παράταξιν τοῦ Πώρου ἐφοθήθη , οὗ τοὺς ὄχλους, ἀλλὰ 
τοὺς θῆρας (1): ἀνθρώποις γὰρ εἶχεν ἔθος μάχεσθαι, οὗ 
θηρίοις. 

Γίγνεται οὗ οὖν Ἀλέξανδρος πάλιν ἑαυτοῦ ἄγγελος, xal 


δύνασαι ἄρχειν μὴ ἐπιθύμει. [| 11. μέμνησθε δὲ C. || 12. φρόνησις τοῖς βαρθάροις νίκην ποιεῖ᾽ ὥσπερ τὰ εἰς. C. [| 13. ὑπ᾽ a- 


τοῖς C. ὑπ᾿ αὐτοῦ B. || 14. καὶ τῇ ποιχιλίᾳ τοῦ σώματος addit A. || 15. φύσεως C; ὑπὸ a 


ἀνθρωπίνης... ῥᾳδίως excid. in B. | 


16. cod. C preemittit hæc : A εἶπας ἡμῖν ac τῇ κατὰ Δαρείου ving θρασυνθέντες xal ἐν ὑπεροψίᾳ τὸ δόρυ ἡμῶν ἤραμεν , τοῦτο 
μετὰ ἀληθείας ἔλεξας. "AM ἐπεὶ οἶσθα ὅτι xai κατὰ ϑεὸν ἐγκρατὴς γέγονα, σὺ ἐν τίνι ἰσχύεις; μὴ καὶ θεῶν σὺ ἀλχιμώτερος El; 
εἰ δὲ xai ἀλχῆς μετέχεις θεῶν, διὰ ( ἵνα cod.) τί Δαρεῖον οὐκ ἔσωσας; καίπερ βουληθεὶς οὐκ ἠδυνήθης. AM’ ἔτι μᾶλλον περισσο- 
τέρως κτλ. || 17. ἔτι προθυμοτέρους ἡμᾶς ἐποίησας εἰς μάχην σοι ὀτρυνθῆναι A. || 18. οἶδα B C. |] 19. λαθεῖν et ἔχειν om. C. || 
20. διὰ τοῦτο ἐπιθυμοῦμεν λαθεῖν αὐτὰ παρ᾽ ὑμῶν C. || 21. ἐγὼ δέ σοι οὐχ ὡς θεῷ ἐπελεύσομαι , ἀλλ᾽ ὡς Evi ἀνθρωπίσχῳ ἆδρα- 
vet xal πολέμον ἁμυήτῳ C ; ἐγὼ οὖν ὡς πρὸς ἄνθρωπον κομπήγορον καὶ βάρδαρον συµθάλλω τὸν πόλεμον, οὐχ ὡς πρὸς θεόν A. 
Deinde addit corrupta haec C : Σὺ δὲ μὴ τῇ ἴσο δυνάμει θεῶν ἀντιπαρατάξασθαι σπονυδάσῃς, ἀλλ᾽ ὅση σοι ἰσχὺς, μήποτε xai 
σὺ τὰ ἴσα θεοῖς (ὁ ἰσόθεος ?) ἐξουδενωθήσῃ ὑπὸ στρατοῦ Μαχεδονικοῦ, ὥσπερ xai ἄκων μεμάντευσας. ἐπίσταμαι γὰρ κἀγὼ ὅτι 
νιχηθέντα σε φεύγειν, οὗ χωρήσειεν ἡ σύμπασα γῆ, ἀλλὰ παρ᾽ ἐμοῦ χατασχεθεὶς τοῖς ἔν σοι ἐξουδενωθήσῃ xal παραπεμφθήση 
θεοῖς οὐκ ἐν μακάρων χώρᾳ, ἀλλ᾽ èv” Ady συνεῖναι Πλούτωνι xai Περσεφόνρ. ἐκεῖ γὰρ εἶναί σε χρή θεοῦ γὰρ μίαν κτλ. || 22. sic A; 
ἐμὲ οὖν οὐ θαμδοῦσι τὰ ὑπό σε λεχθέντα ἔθνη, οὔτε δειλὸν ποιοῦσιν οἱ πρὸς σου κομπώδεις λόγοι Β; ἐμὲ οὖν οὐ θαμδοῦσιν 
οὔτε δ. t. οἱ ὑπό σου x. τ. A. C. | 

Cap. ΙΙ. 1. addit C : θεωρήσας γὰρ τὸ ξένον τῶν θηρίων ἐθαύμασεν. Quæ sequuntur usque ad βάλλω σοι πολεμεῖν de- 





dissimilia verba? Haud sit dissimilis imprudentia. Sicut 
enim ferz iste bestizque , quee apud ipsos sunt plurimae, 
pardi videlicet et leones elephantique, solo illo nature 
suse freti impetu et corporis alacritate, facile hominum 
sapientia subjugantur ; itidem hosce barbaros intelligitis fi- 
ducia multitudinis fretos , nulla tamen preeditos imperato- 
ria Greecave sapientia, perfacile mox in ditionem nostram 
esse venturos : atque ilidem prudentia nostra ad perni- 
ciem sui uti posse, ut in feras est facilis hominibus ef- 
fectus. 

In hunc fere modum Alexander cum suos adhortatus 
esset , ipse quoque Pori litteris responsurus in hanc senten- 
tiam scribit : « Terreri nos putans, Pore, litteris tuis, ma- 
gnum admodum meis consiliis incentivum praestitisti, quo 
nobis in vos dispositum est militare. Dicis enim nihil ejus- 
modi habere Graecos , quod sit dignum ad opulentiam ve- 
stram : vos vero hisce esse omnibus afluentes que sint ad 
beatitudinem necessaria. Addis praeterea opera pretium 
considerari militantibus oportere , uti ne frustra laboretur. 


Quibus omnibus doces, quod nos quoque alacrius ad vos 
tendere debeamus , unde nobis haec cuncta, qua adeo vos 
preedicatis, accesserint. Fateor enim nihil esse Gracis ejus- 
modi, quorum vos divitiis gloriamini, atque idcirco indi- 
gentes meliorum a vobis petere necessaria. lllud vero 
ridiculum , ut cum te homunculis preeferas, tum diis quo- 
que potiorem esse pronuncies : quod ni adesset litteris tuis, 
in reliquis fiducia fortitudinis dici posset : quóniam vero 
hisce non temperas, temeritas utique est intelligenda. Quare 
sicuti tibi constantiam fingit ille contemptus , velut earum 
fortuna gentium minime moveare, quiae sunt a nobis bello 
superat , ita nos quoque nihilum omnino terrebit verbo- 
rum ista magnificentia, quae temeritatis vestrae index polius 
est quam fortitudinis. » 

II. His lectis Porus ad belli studia incitabatur. Co- 
git ergo exercitum , et quamplurimos elephantos ceteraque 
genera bestiarum quibus Indi conmilitant; contraque cos 
Macedonum et Persarum aderat multitudo. Enimvero 
cum illos Pori numeros Macedones intuerentur unaque his 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. Ilf, 2, 3. 97 


εἰσῆλθεν εἰς τὴν πόλιν ἔνθα ἦν Πῶρος, στρατιωτικῷ λευσεν αὐτοὺς ἔμπροσθεν στῆναι ὡσεὶ τεῖχος τῆς mapa. 
σχήματι ὀψώνια ἀγοράζων. Οἱ δὲ Ἴνδοὶ θεασάμενοι gù- τάξεως του πολέμου. Q« δὲ ἐσάλπισαν το πολεμικὸν 
θέως παρέστησαν αὐτὸν Πώρῳ τῷ βασιλεῖ καὶ λέγει | µέλος, εὐθέως ὃ Πῶρος ἐκέλευσεν ἀπολυθῆναι τοὺς 
αὐτῷ Πῶρος:« Πῶς ἔχει Αλέξανδρος; » “O δὲ εἶπεν" θῆρας τὰ οὖν θηρία 7 ὁρμῆ ἐρχόμενα ἐπεπήδων καὶ 
« ZA xol ὑγιαίνει, καὶ ἐπιθυμεῖ ἰδεῖν τὸν τοιοῦτον βα- ἑδράσσοντο τῶν ἀνδριάντων, xai εὐθέως τὰ στόματα 
σιλέα Πῶρον.» Ὁ δὲ Πῶρος ἐξελθὼν μετὰ ᾿Αλεξάνδρου | αὐτῶν ἄνηπτετο, καὶ OUXETI οὐδενός ἥπτοντο. Όντως οὖν 
ἔδειξεν αὐτῷ τῶν θηρίων τὸ πλῆθος, καὶ εἶπεν αὐτῷ" | τὴν ὁρμὴν τῶν θηρίων κατέπαυσεν δ νουνεχὴς Αλέξαν- 
Πορευθεὶς εἰπὲ τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ, ὅτι ἐγὼ τοῖς ὁμοίοις ὅρος (6). οἱ δὲ Πέρσαι κατεδυνάστευον τοὺς Ἰνδοὺς χαὶ 
σὺ (2) Or, oat μέλλω σοι πολεμεῖν. » τούτους ἀπεδίωκον τοξοθολίαις καὶ ἱππομαχίαις. Io- 

᾿Εξελθὼν δὲ ᾿Αλέξανδρος ἀπὸ τοῦ Πώρου θεασάμενος λοὶ δὲ ἀνῃροῦντο (7), καὶ Ὧν A μάχη πολλὴ ἀναιρούντων 
τὴν παράταξιν τῶν θηρίων καὶ ἐξετάσας τὸν ἴδιον λο- χαὶ ἀναιρουμένων" πίπτει δὲ καὶ ὃ Αλεξάνδρου ἵππος 
γισμὸν, πολλὴν σκέψιν ἐν ἑαυτῷ ποιησάμενος τί λοιπὸν | ὁ Βουχέφαλος, ἐξασθενήσας τῇ γνώμη (7 j” X31 τούτου 
ποιεῖ ὃ φρενήρης ᾿Αλέξανδρος; (3) "Όσους ἂν εἶχεν àv- γενομένου (5) ἀμελήσας τοῦ πολέμου ó Αλέξανδρος, 
δριάντας χαλκοὺς (4) xal τῶν στρατιωτῶν τὰ καταφράγ- εἴκοσιν ἡμέρας ἔμειναν πολεμοῦντες μετ ἀλλήλων: οἱ 
para (6) στήσας τρόπαια, τούτους ἐκέλευσε πυρωθῆναι | δὲ τοῦ ᾿Αλεξάνδρου φοθηθέντες ἑαυτοὺς προεδίδοσαν. 
ἐπιμελῶς, ὡς εἶναι μόνον πῦρ τὸ χάλχωμα, καὶ ἐχέ- 


sunt in A. || 3. τοὺς óp. σου θῆρας βάλλω BC. || 3. ὁ çp. ‘Ad. om. B. || 4. χαλχοὺς om. B. || 5. χατάφραχτα B. | 6. addit C: xai 
ἄπραχτα τὰ θηρία καθ᾽ ὅλου ὑπεστράφησαν. Dein : Ὡς δὲ τὸν πόλεμον σνυνεχρότησαν, γενναίως ἀντέχειντο Πέρσαι καὶ Maxséo- 
ves τῷ Ἰνδικῷ στρατεύματι etc. || 7. addit C : τὸ γὰρ ἔμπειρον Ἀλεξάνδρου ἐνίκα τοῦ πλήθους τὴν δύναμιν. | 73 διαληφθεὶς ὑπὸ 
τοῦ Πώρου, xai ἐξησθένησε τὴν γνώμην. A. || 8. xa: διὰ τοῦτο ἀμελεῖτο C. Cod. A præbet haec : Τούτου δὲ γενομένου ἀμελήσας 
τῆς μάχης αὐτὸς ἑαντῷ ἔσνρεν τὸν ἵππον μὴ ἀρθῆναι ὑπὸ τῶν πολεμίων. xe οὖν ἡμέρας ἔμειναν πολεμοῦντες , καὶ ἔκαμνε τὸ 
Ἀλεξάνδρου στράτενμα, ὥστε ἑαυτοὺς παραδιδόναι. νοήσας δὲ κτλ. Codex C post verba πολεμοῦντες pet ἀλλήλων ponit haec: 
Καὶ τῇ μὲν ἐπιούσῃ ἡμέρᾳ σνγκροτηθέντος τοῦ πολέμου, ἄφνω ἐλέφαντες ἤλθωσαν σὺν τῇ Ἰνδῶν παρατάξει ξυλίνοις έπιρε- 
ρόμενοι τείχεσι (1. ξύλινα φέροντες τείχη), καὶ ἐπ’ αὐτοῖς ἄνδρες ἔνοπλοι ἵσταντο , δόρατα ταῖς χερσὶν ἔχοντες. Ὡς δὲ ταῦτα ἐθεά- 
σαντο οἱ Μακεδόνες ἀπέκαμον, xal τῇ προγονιχῇ αὐτῶν περιέπεσον δειλανδρίᾳ. Νὺξ δὲ ὅμως αὐτοὺς τοῦ πολέμου χατέπανσε. 
Καὶ δὴ τὰς σκηνὰς χαταλαθόντες οὐδὲν ἦν παρ᾽ αὐτοῖς ἀγαθὸν τὸ ἐννόημα, ἀλλ ἔδοξεν αὐτοῖς Ἀλέξανδρον παραδοῦναι εἰς χεῖ- 
pas Πώρον, xai παρ᾽ αὐτοῦ τὸ ζῆν ἐξαιτησαμένους ἐν Μακεδονίᾳ διασώζεσθαι. Τοῦτο δὲ γνοὺς Φίλων, ὁ φίλος τοῦ βασιλέως 
Ἀλεξάνδρου, καταμηνύει τῷ Ἀλεξάνδρῳ τὴν πανουργίαν τοῦ στρατοπέδου. Ὁ δὲ ἅπαν τὸ πλῆθος προσεχαλέσατο xai μέσον πάν- 
των ἵστατο στυγνάζων ὁ Ἀλέξανδρος, καὶ σὺν δάκρυσι τὸ Μαχεδονιχὸν στρατόπεδον ἐξελιπάρει ' καὶ ἦν αὐτῷ κάλλος ἡδονῆς τὰ 
δάχρυα. Καὶ ὦ, εἶπε, στρατὸς Μαχεδονιχὸς, εἰ παρ ὑμῶν μεμίσημαι, ὑμεῖς µε τοῦ ζῆν ἀπαλλάξατε ἡ δὲ ὑμῶν ῥομφαία ἐν 
ἐμοῖς, παραχαλῶ , διελθέτω μέλεσι * χρεῖττόν μοι παρ᾽ ὑμῶν θανεῖν, ὦ φίλοι μον, xal μὴ αὐχένα τοῖς πολεμίοις ὑποχλίνειν ἐμόν. 
Nai, ναὶ χτείνατε δή µε, πάντας ἱκετεύω, εἴ µε βούλεσθε Ἰνδοῖς παραδοῦναι. » Ὡς οὖν ἐθεάσαντο τὸν Ἀλέξανδρον Μακεδόνες 
κοπετὸν ἔχοψαν ἐπ᾽ αὐτὸν πάντες. Καὶ « à δόσποτα, εἶπον, εἰ οἱ πάντες ἡμεῖς αὔριον ὑφὲν ἀποθανούμεθα, οὐκ ἂν σοῦ προτι- 
μησώμεθα μιᾶς τριχὸς ἀποθολήν. Ἀνδρίζου xai ἴσχνε xai τὸ δοκοῦν σοι πράττε᾽ ῥᾳδίως γὰρ ὑπέρ σου τὸ θανεῖν προθυμου- 
μεθα. "Eni τούτῳ πάντας κατασπάζεται᾽ καὶ πάντες ἐκ ψυχῆς πρὸς Ἀλέξανδρον ἀπεστράφησαν: οἷδε γὰρ καὶ δαχροις χλίνειν 





bestias memoratas, admodum animo turbari cepere, haud | impetu belli complexu et morsibus affectarent, mox saucia 
dubie cunctabundi ob insolentiam ejusmodi prwlii, quod | debilesque aut protinus cadere aut refugere coepere omnino 
una esset cum hominibus barbaris et omnigenis bestiis agi- | nullum auxilii ullius emolumentum dominis adferentes. 
tandum. Id anithi eorum non clam Alexandrum fuit. Nam | Sicque Indis ab illo ferarum auxilio destitutis secunda con- 
ipse quoque unacum bestiarum ista novitate movebatur. | cursio fuit, ut ipsi proelium inter sese virtutibus experiren- 

Quasita ergo belli ratione, comminiscitur per astutiam, | tur. Igitur Persae coepere sagittis Indos incessere cetero- 
quo demum genere averti posset impetus bestiarum. Igitur | qui nudos armorum, eminusque configere, neque minus 
slatuas «reas quam plurimas advehi secum quibusque de | eos equestribus preeliis quain. vehementissime Macedones 
proximis lovis ad locum prælii jubet : quod ubi factum est, | fatigare. Cum quibus una cum ipse Alexander periculo 
ibidem igni subjecto quam plurimo calefieri eas et igniri | non deesset, equus ille Bucephala, quo vehebatur, Pori 
festinat : erantque eze statuz post primas acies et ordines | dextra vulneratur, et cadit : idque Macedonibus supra 
sitze , atque ita ante belli tempus hostibus invisitate. Enim- | omnia quee possunt in proeliis incommoda videri ingra- 
vero ubi signa bellica crepuere, primique concursus partium | tum fuit. Quare , neglecto omni omnino opere bellandi, 
sperabantur, Indi barbari feras illas bestias per seire dimit- | equum exanimem ipse cauda in partes suas retrahit, 
tunt, ita scilicet docfas, ut cum primum in adversos vola- | metuitque ne spolium illud Indi suum vellent, quod esset 
vissent circaque eos preeliaturi hostes occuparentur, nihil In- | Alexandro pudibundum. Atque ita receptis suis et prevlio 
dis supervenientibus more fieret, quin libera jaculandi | dissoluto, viginti ferme dies induciis dan r, quibus utrim- 
hostis trucidandique facultas pateret. 1d ubi factum est, prae- | que sepeliendis exurendisque his qui apud alteros proelio 
docti Macedonum ordines primi paululum de loco quo in- | desiderati fuerant, institere. Sed hisce quibus dixi diebus 
stiterant repedantes , ignitas statuas incursantibus bestiis | haud pauci Persarum in partes Pori transire Alexandro 


produnt, Quas cum falsa facie velut etiam candente colore, | nuntiabantur. 


PSEUDO-CALLISTHENES. 30 


98 ΚΛΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. T, δ, €. 


ΚΕΦ. A. Y 


Νούσας δὲ ᾿Αλέξανδρος ὅτι μέλλει προδιδόσθαι, σι- 
γὴν κελεύσας γενέσθαι τοῦ πολέμου, ἀπεφήνατο πρὸς 
Πῶρον βασιλέα λέγων a Τοῦτο oUx ἐστι βασιλέως 
δύναμις, ἐὰν ἵνα ὁπότερος ἡμῶν νικήση, μεταξὺ ἡμῶν 


περὶ τῆς βασιλείας (3). "Ear, δὲ 6 Πῶρος ἐπὶ τούτο 
(4) καὶ ὑπέσχετο μονομαχῆσαι πρὸς αὐτὸν, ὁρῶν τὸ 
σῶμα Ἀλεξάνδρου μὴ ἀναλογοῦν πρὸς τὸ ἑαυτοῦ σῶμα- 
nv γὰρ Πῶρος πηχέων πέντε, ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος οὐδὲ 
τριῶν. “Έστησαν οὖν ἑκάτερα τὰ πλήθη ἐπὶ θεωρίαν 


Πώρου καὶ Ἀλεξάνδρου. Θόρυθος οὖν γίγνεται ἄφνω εἷς 


τὰ στρατόπεδα ἀπολλύωνται (1), ἀλλὰ τοῦτο γενναιότης 
ἐστὶ τοῦ ἰδίου σώματος, ἐὰν ἑκάτερος (2) ἡμῶν, dva- 
παυσαμένης τῖς στρατιᾶς, ἔλθωμεν εἰς μονομαχίαν | 


τὸ τοῦ Πώρου στρατόπεδον" ὁ οὖν [Πῶρος θροτθεὶς (5) 
ἐστράφη εἰς τὸ ὀπίσω ἰδεῖν τίς 6 θόρυβος: ὃ δὲ ᾿Αλέξαν- 
δρος χοιλάνας αὐτοῦ τοὺς πόδας (6) ἐμπηδᾶ εἰς αὐτὸν 


καρδίαν καὶ µεταστρέφειν ψυγὴν τῶν ἀκάμπτων καὶ (φύσιν) ἐχθρασύναι τὴν δειλανδρίαν καὶ πρὸς εὔτολμον ἀντισχευάσαι 
γνώμτν' χαὶ. γὰρ μάλιστα φιλίας ἐστὶ (γνώμη) οὐδὲν ἰσχυρότερον (τῶν ἐναντίων) πρὸς ἀντιπαράταξιν τῶν πολεμίων. Καὶ δὴ 
ἡμέρας χαταλαθούστς τὸ ᾿Ινδιχὸν εἰς μάχην ¿bre στρατόπεδον. Εἰς ἐλέταντας δὲ ὡς προεῖπον ἐπιθεθηχότες, πόλεις Épai- 
νοντο περιπατούμεναι τοῖς τείχεσι χατωχνρωμέναι. Ὡς οὖν εἶδεν ᾿Αλέξανδρος, τοιαύτην ὃ ενοήθη ἐνέργειαν τὸ γὰρ ὀξὺ τοῦ νοὺς 
τάχιον ἐποίει τὴν ἐνθύμησιν" ἐν τούτῳ γὰρ Ἄλεξανδρος ἐθαυμάζετο τὰ μέγιστα. Κελεύει οὖν τοῖς ὁπλίταις αὐτοῦ, ὁπόταν 
πλησίον γένωνται οἱ ἐλέταντες, ἔμπροσθεν αὐτῶν ἀχοντίπαι σμιχρότατα χοίρων βρέφη. Καὶ ἐποίησαν οὕτως. Ὡς οὖν 
ταῦτα εἶδον οἱ ἐλέραντε- γρυλλίζοντα ἔμπροσθεν αὐτῶν, εὐθέως ἄνω xxi κάτω ἐχτιναχβέντα τὰ χαστρίδια ἔρριναν, xxi ἄνυπο- 
στρέπτως ἔφυγον. Καὶ δειλία Ἰνδοῖς ἐκ τούτου ἐπέπεσε. « Καὶ © ἡμῖν, εἶπον, ἀπὸ τούτον τοῦ μειραχίου, ὅτι xai τοὺς λέον- 
τας ἀπέστρεψε xxi τοὺς ἐλέφαντας ἀπεδίωξε, ποῖα δὴ λοιπὸν ἐλπὶς ἡμῖν,» Τούτων οὕτω γενομένων, ὁ πόλεμος πάλιν συνε- 
χροτεῖτο, xai ὑπερισχύουσιν οἱ ᾿Ινδοὶ τῷ στραιοπέδῳ Αλεξάνδρου. Ὁ δὲ Αλέξανδρος ἐκεῖσε θαυμαστῶς ἐμαχήσατο, xai μόλις τὸ 
Ἰνδικὸν ἠδυνήθη ἀποστρέψαι στῖφος, ὥστε παρ ᾿Ινδῶν χυχλωθέντα μόλις ἡ πρόνοια τῷ Βουχεφάλῳ (quem mortuum jam dixe- 
rat auctor ) ἐπιθάντα ἵππῳ ὃ-έσωσε. Av ὅλης οὖν τῆς ἡμέρας ἐκείνης ἡ μαχη ἀνένδοτος ἦν ἑσπέρας δ᾽ ἐλθούσης ἡ νὺξ αὐτοὺς 
διεχώρισεν. Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος τοὺς ὑπ᾽ αὐτὸν παρεθάρσννε, xai μεγαλοψύχους αὐτοὺς εἶναι παρήνει τοῖς πολέμοις, καὶ µήτε 
τῇ διώξει ἀσκόπως ἐπιχύνεσθαι, μήτε τῇ ἀνατροπῇ εὐχερῶς ἀποστρέφεσθαι. Ἄρτι δὲ τῆς ἡμέρας χαταλαθούσης, εἰς πλῆθος 
ἀνείχαστον ὁ []ῶρος παρετάξατο. Ὁ δὲ Αλέξανδρος πρὸς Πῶρον τὸν βασιλέα ἀπεςήνατο οὕτως Τοῦτο οὐχ ἔστι κτλ. ut in 
codd. BA. 

Cap. IV. 1. μεταξὺ.. ἀπολλύωνται excid. in B; cod. A : τοῦτο οὐχ 2. B. δ. ἐὰν εἰκῆ τὸ στράτευμα ἀπόληται etc. || 2. ὁπό 
τερος B C. || 3. xai πέρας ὁ πόλεμος λάθη addit C. |! 4. ἐπὶ τ. om. B. || 5. πτυρεὶς A. | 6. χοιλάνας τοὺς x. Π]ώρονυ D; om. haec 





IV. Quod cum et impune fieri pervideret, et consuetu- , paulisperque patientibus in hunc modum loquitur: « Non 


dinem haud commode gliscere fidei neglizentibus , init con- 
silium uti Porum ad solitarium ipse preelium provocaret, ce- 
tera dicensgenera bellandi forlunam exspectare potius quam 
virtutem aut gloriam ducum. Enimvero sibi non indidem 
laudem videri imperatores captare oportere, unde subdi- 
tis suis periculum fieret. Optimum ergo in utroque judi- 
cant viri , si suis ipsimet duces manibus experirentur. Quod 
si Poro sederet, fortunam ejusmodi minime aspernaturum. 
Id barbarus sibi libenti satis offerri profitetur, adquiescit- 
que conditioni , quam Alexander fecerat : scilicet zestima- 
tione barbarica de modo corporum mensuram virium me- 
liens, cum se proceritate corporis et cetera magnitudinis 
congruentia longe distare ab exiguitate Alexandri pervide- 
ret, ipse quinque ferme cubitis evectior, cum Alexandrum 
qui vi-itavere vix tribus cubitis numeravissent. lac igitur 
arrogantiz spe cum dies pariter et locus praelio constitis- 
set, fieretque pugna regalis, primitus quidem anceps diu 
fortuna bellantibus videbatur, non minus Alexandro tem- 
pus incursandi rimante, quam Poro locum vulneris decli- 
nante. Sed cum forte apud Indos ex quadam repentina 
conversione Pori strepitus et conclamatio exstitisset , aver- 
tissetque os quo causam Porus illius strepitus cognovisset , 
involat Alexander, atque ejus inguina telo cominus transti- 
git, cumque prosternit. Hac indiznalione Indi excitati in 
arma prosiliunt, instaurantque id proelium, quod absque 
vulgi periculo pactum inter regeserat. Enimvero Alexan- 
der sepe jam Indicam vim expertus non facilem rei belli- 
cr, mann silentium quaerit et ab hoste patientiam petit, 


equidem video causas, o Indi, tam inconsulti hujusce di- 
scriminis vestri, cum nihil egerit aliud nostra inter nos 
preliatio, quam uti vestro commodo consultarel. Igitur 
cum omnis militantium vis ei ostentationi proficiat, si, teste 
imperatore suo, quod singulis sit devoti animi monstrave- 
rint ; quid hoc rei est quod incassum discrimina vestra pro- 
funditis , Pori jam testimonio facessente? » 

Ad hiec dicta cum Indi se nolle Gracis fieri captivos, 
dominumque Alexandrum pati vulgi murmure te-taren- 
tur, secundo etiam sermone Alexander monet, solverent 
Eunc cordis sui metum, expectationemque curarum ejus- 
modi abicerent atque secluderent : et fidem rati dat jure- 
jurando. Neque enim sibi libidi 
umquam Indici imperii adstilisse : sed enim omnem illam 
causam proelii hanc fuisse , si experimento ipso fortitudinis 
suz , gentes quoque cetera didicissent , amicitiam suam sin- 
gulos magis quam vehementiam experiri convenire. Jyitur 
irent quisque securus in sua, nec ultra quicquam de victorum 
insolentia trepidarent : cum illa quoque causa ab indigna- 
tione victoris sese utique tueretur, quod plerique soleant 
in ultionem prioris contumelia insequi superatos. Non 
Indos enim culpz illius reos apud se fuisse, verum Porum, 
qui sat sibi penarum, qua lex belli, monuit, praestitisset. Sed 
ne ipsi quidem ultra jam hostis sum, ait. Quin etiam 
hortor moneoque vos, uti regem, ut fas exigit et vobis 
moris est, sepultura inferatis. » Ad haec dicta Alexandri 
non cunctanter quidem adquieverat vis Indorum. Se 
enim Alexandro non absque utili sapientia xc humanita, 





100 


περικυχλοῦντα ὅλην τὴν yy ἐκείνην, οὗ ἦν τὸ ὕλωρ ia- 
φανὲς χαὶ λευχὸν ὡς γάλα, καὶ φοίνικας πολυπλτθεῖς (5) 
χαρπῶν γέμοντας, τὸ δὲ τῆς ἁμπέλου χλῆμα ἔχον βότρυας 
χιλίους (6) καλοὺς λίαν εἰς ἐπιθυμίαν: καὶ εἶδεν αὐτοὺς ὃ 
Αλέξανδρος γυμνοπεριθόλους (7) ὑπὸ χαλύθας καὶ σπή- 
Ratz κατοιχοῦντας' ἔξωθεν δὲ αὐτῶν μαχρὰν ἀπὸ δια- 
στήματος πολλοῦ (8) εἶδε τὰς γυναῖκας xat τὰ παδία 
αὐτῶν ὡς ποίμνια προθάτων νεμομένας (9). 
ΚΕΦ. ©. 
Ἐζήτησε δὲ ἀπ᾿ αὐτῶν Ἀλέξανδρος λέγων aTa- 
οὐχ ἔχετε; » Οἱ δὲ εἶπον" « Τοῦτο τὸ γώρημα ἔνθα 
μένομεν, ἐστὶν ἡμῖν καὶ τάφος" ὧδε γὰρ (1) ἀναπαυόμεθα 
ἐπὶ τὴν γῆν ταφιάζοντες ἑαυτοὺς εἷς ὕπνον" xat γη γὰρ 
ἡμᾶς γεννᾶ», γῆ τρέφει, ὑπὸ γῆν δὲ τελευτήσαντες xot- 
μώμεθα τὸν αἰώνιον ὕπνον.» "Extpov δὲ ἐπηρώτησε: 
a Τίνες ἆρα πλείονές εἶσιν, of ζῶντες % οἱ νεκροί; » Οἱ 
δὲ εἶπον- « Οἱ μὲν τετελευτηκότες πλείονες, ἀλλ᾽ 
οὐχ ἔστι τῶν μὴ ὄντων μέτρον (2): of γὰρ δρώμενοι 
πλείονές εἶσι (3) τῶν μὴ φαινομένων. » “Ἕτερον δὲ 
ἐρωτᾷ ἐρώτημα: « Τί ρα ἰσχυρότερον 6 θάνατος 3, ἡ 
ζωή; » OF δὲ εἶπον « Ἡ ζωὴ, ὅτι ὁ ἥλιος ἀνατέλλων 


ΚΑΛΑΙΣΘΕΝΗ͂Σ. T, e, <. 


ἀκτῖνας ἔχει λαμπρὰς, δύνων δὲ ἀσθενέστερος δρᾶται. " 
"Ἔτι ἠρώτησε. « Ti οὖν μεῖζον (4) $ Y7 3 ἡ θάλασσα; » 
Οἱ δὲ εἶπον- « Ἡ y%, καὶ γὰρ αὐτὴ ἡ θάλασσα ὑπὸ τῆς 
γῆς κατέχεται. » “Ἕτερον δὲ ἠκώτησε' « Τί doz 
πάντων ζῴων πανουργότερον; » Ὁ δὲ εἶπε « Ὁ ἄνθρω- 
πος (5). » Ὁ δὲ φησὶ, Πῶς; Ὁ δὲ εἶπε, « Τοῦτο ἀπὸ 
σεαυτοῦ πείθου’ σὺ γὰρ Oto ὑπάρχων ἰδὲ πόσα θηρία 
μετὰ σοῦ ἔχεις, ἵνα τὴν τῶν ἑτέρων θηρίων ζωὴν σὺ 
μόνος ἀφαρπάστς. » “O δὲ οὐχ ὠργίσθη, ἀλλ᾽ ἐμει- 
δίασεν ἄλλο δὲ εἶπε" a Τί ἐστι βασιλεία; » Ὁ δὲ el- 
πεν" « Πλεονεξίας δύναμις ἄδικος, τόλαη καιροῦ συνερ- 
γοῦντος, χρυσοῦ φορτίον. » “Ετέρῳ δὲ εἶπεν: a Tiros- 
τερον ἐγένετο, ἡ νὺξ ἢ ἡ ἡμέρα; » Ὃ δὲ εἶπεν: a “H νὺξ, 
καὶ γὰρ τὰ γενόμενα ἐν τῷ σχότει τῆς γαστρὸς αὐξάνον- 
ται, ea εἷς τὴν αὐγὴν ἀποχύει γαστὴρ τὸ βρέφος. » 
Ἑτέρῳ δὲ εἶπε" a Motz χρείττονα µέρη, τὰ δεξιὰ 3 
τὰ εὐώνυμα; » Ὁ δὲ εἶπε- « Τὰ δεξιὰ, χαὶ γὰρ αὐτὸς 
6 ἥλιος τοῖς δεξιοῖς ἀνατέλλων τοῖς εὐωνύμοις μέρεσι τοῦ 
οὐρανοῦ περιπολεύει- θηλάζει δὲ πρῶτον ἡ γυνὴ τῷ 
εὐωνύμῳ μαστῷ, εἶτα τῷ δεξιῷ (6). » Μετὰ δὲ ταῦτα 
ἐπηρώτησεν αὐτοὺς 6 Ἀλέξανδρος: «Ἔχετε ἀνάκτορα; » 
Οἱ δὲ εἶπον: « Ναὶ ἔχομεν ἡγούμενον. » “O δὲ el- 


γάλα om. C; habet cod. Leid. || 5. πολυπάχους C. || 6. χιλ. om. C. | 7. sic A BL; γυμνοὺς τοὺς πάντας περιθόλων Ο.[} 8. sic 
C; ἔξωθεν δὲ ἀπὸ μαχρόθεν ἀπὸ ὃ. αὐτῶν B. || 9. τὰ π. x. v.? Post hzec codex C alia multa interponit, quorum initium ita 
babet : Ὡς δὲ εἶδεν αὐτοὺς ὁ Ἀλέξανδρος, οἱ ἐν τῇ νήσῳ ἅπαντες ἤλθοσαν πρὸς αὐτὸν ταῦτα λέγοντες᾽ « Τί πρὸς ἡμᾶς ἦχας, 
Ἀλέξανδρε; τί δὲ παρ᾽ ἡμῶν λαθεῖν ἠθέλησας; γυμνοί ἐσμεν ἡμεῖς πάντες, καὶ παντελῶς οὐκ ἔχομέν τι εἰ μὴ λόγων ἐνέργειαν. Ei 
δὲ τοῦτο ἐπεθύμησας, τοῦτο πολέμου οὐ δέεται. Ἔκχπληκτος δὲ γενόμενος Αλέξανδρος ἐπὶ τῇ τοῦ ὀνόματος χλήσει, ἔφη - » Καὶ τί 
κρεῖσσον λόγου; οὐδὲν, μὰ τὴν πρόνοιαν χρεῖσσον γάρ ἐστι λόγος El; ὑπὲρ χιλιάδας χρυσίου xai λίθων τιμίων καὶ πολυτελῶν. 
Vides plurima horum iisdem fere verbis nos jam legisse in cod. B et A initio hujus capitis. Que huc transposuit auctor 
cod. C, quum qua ipse de sedibus Brachmanorum introduxerat vel nescio unde assumserat , istam Brachmanorum lega. 
tionem ad regem missam non admitterent. Qua deinde in cod. C. leguntur : οἱ δὲ Βραχμᾶνες Ἀλεξάνδρῳ τῷ βασιλεῖ ki- 
qovatv* ᾿Ὀρεγόμενοι κτλ. assumsit ex cod. A ( v. cap. 12); deinde sequuntur ἔχετε ávaxta, etc. , qua: cap. 6 in B leguntur.; 
post hzc iterum redit ad cod. A. 

Cap. VI. 1. ὧδ-.. αἰώνιον ὕπνον om. A. || 2. ἀλλὰ μὴ ζήτοι τοὺς µηχέτι ὄντας A; ἀλλὰ µηχέτι φαινόμενοι petpr- 
tot (1. ἁμ.) C. || 3. δοχοῦσιν εἶναι C. || 4. πλεῖον A C. || 5. pergit A :"Erépy ἔφη” Τίνα οὗ δυνάμεθα ψεύσασθαι, ἀλλὰ 
τὸν ἀληθινὸν λόγον αὐτῷ προςφέροµεν; » [Ὁ δὲ εἶπεν. ] « Θεὸν, οὐ γὰρ δυνάμεθα ψεύσασθαι τὸν πάντα εἰδότα. Dein statim 
nulla est invidentia. Etenim arbitramur inter hasce scien- 
tias nostras causam discordiz positam ; cum tibi amica res 
prelium, nobis vero philosophia noscatur. » His lectis, 
Alexander pacificum iter agere decrevit; videtque bomines 


reliqua nudos, sed amictu simplici superjectos, deversan- 





vero sit mors? Vitam esse responsum est, quod solis quoque 
ferventior orientis vigor, marcentior vero viseretur occi- 
duus : ortumque hominis esse quo vivitur * contraque quo 
frigeat. Et id addil , utrum mare spatiosius, anne terra? 
Terram esse respondent, cujus mare gremio teneretur 


tesque his sedibus seu sepeluncis quarum relatio supra est. 
Eorum fllii conjugesque pascendis pecudibus occupabantur. 
V]. Ergo instituit Macedo cum hisce hactenus loqui, 
ac primum an uspiam hujus genlis liominibus sint sepul4 
ora? Ad hzc responsum est, idem sibi domicilium esse 
quod sepulcrum , eoque consuefieri his diversoriis, ut dum 
colidie dormiunt, desinant aliquando vizilare : exque eo 
sibi esse unam domum viventi pariter et mortuo. Rursus 
quærit ex alio, utrumne plures vivi an mortui putaren-' 
tur? Ad idque responsum est, videri quidem plurimos mor- 
tuos : sed cos numerari non oportere quum jam esse desiis- 
sent : quippe plures pronuntiari oportere eos quos videas , 
quam illos scilicet, quos neque oculi ulli , neque ratio cons- 
piceret. Post querit ex alio, utrumne vita fortior, an 


Sciscitatur id quoque, quaenam omnium bestia callidior et 
astutior? Hic vero cum risu hominem esse pronuntiant, 
adduntque rationem de exemplo sui, qui solus tot animan- 
lium milia illexisset, ut ad persequenda ea, quae aliis es- 
sent, preda cupiditate laborarent. Non his ut ad contu- 
meliam dictis Alexander movebatur. Euimvero addit , quid 
imperium illis videretur? At illi fraudis potentiam esse re- 
spondent adjutam temporis blandimento , vel, si ita mave- 
lit, injusta audacia. Quaerit etiam , utrumne dies, an vero 
nox prius constituta putaretur? Nihilque cunctantes no- 
ctem priorem ordine posuere : cum omnia quoque concepta 
vivendi auspicium in tenebris sortiantur : post vero nata in 
lucis spatia transmigrent. Pergit denique sciscitari, cui- 
nam mentíri hominem non oporteret? Responsum est, 


PSEUDO-CALLISTHENES Lib. III, 5, 6, 


πεν" «Ἤθελον τοῦτον ἀσπάσασθαι.» Of δὲ ὑπέδει- 
Eav αὐτῷ τὸν Δάνδαμιν ἐπὶ τὴν γῆν ἀνακείμενον . 
Ἦσαν δὲ ἐστρωμένα αὐτῷ φύλλα δένδρων καὶ παρατε- 
θειμένα ἔμπροσθεν αὐτοῦ σῦχα xal πέπονες xal λοιπαὶ 
ὀπῶραι. Ἰδὼν δὲ τοῦτον ὁ ᾿Αλέξανδρος ἠσπάσατο 
αὐτὸν, κἀκεῖνος εἶπε τῷ Ἀλεξάνδρῳ" Χαίροις. Οὐχ 
ἀνέστη δὲ, οὐδὲ ἐτίμησεν αὐτὸν ὡς βασιλέα. ᾿Επηρώ- 
τησε δὲ αὐτὸν ᾿Αλέξανδρος, εἰ ἔστιν αὐτοῖς κτήματα; 
Καὶ εἶπεν" « Κτήματα ἡμῖν γῆ, δένδρα καρποφόρα, 
φῶς, ἥλιος, σελήνη, ἀστέρων χορὸς, ἀέρων χύσις, 
ὕδωρ” ὅταν οὖν πεινάσωµεν, πορευόμεθα εἰς τὰ xatd- 
xoa δένδρα, καὶ ἐσθίομεν καρποὺς αὐτομάτους᾽ κατὰ 
γὰρ γένναν τῆς σελήνης ὅλα τὰ παρ᾽ ἡμῖν δένδρα φύει 
Χαρπούς: ἔχομεν δὲ τὸν μέγαν ποταμὸν Εὐφράτην, χαὶ 
ὁπόταν διψῶμεν, ἀπερχόμεθα πρὸς αὐτὸν xat πίνομεν 
ὕδωρ καὶ εὐφραινόμεθα. "Eyowev δὲ ἕκαστος τὴν ἰδίαν 
γυναῖκα, καὶ κατὰ σελήνης γένναν πορεύεται ἕχαστος 
εἰς τὴν ἰδίαν γυναῖκα καὶ πλησιάζει αὐτῇ ἕως οὗ τέκη 
δύο παιδία, xat λογιζόμεθα τὸν μὲν ἕνα ἀντὶ τοῦ πα- 
τρὸς, τὸν δὲ ἄλλον ἀντὶ τῆς μητρός.» Tatra ἀχούσας 
Ἀλέξανδρος εἶπεν αὐτοῖς « Αἰτήσασθέ µε τί θέλετε, καὶ 
δώσω ὑμῖν. » Οἱ δὲ ἐξεθόησαν πάντες (7) λέγοντες" « Δὸς 
ἡμῖν ἀθανασίαν. » Ὁ δὲ Αλέξανδρος elme’ « Τούτου 
ἐγὼ ἐξουσίαν οὐχ ἔχω, κἀγὼ γὰρ θνητὸς ὑπάρχω. » Οἱ 
δὲ εἶπον" a Εἰ θνητὸς ὑπάρχεις, τί τοσαῦτα πολεμεῖς ; 


101 


iva ἅπαντας donc xal ποῦ ἀπενέγκης; οὐ πάλιν καὶ σὺ 
αὐτὰ ἑτέροις καταλείψεις; » “O δὲ ᾿Αλέξανδρος εἶπε” 
« Ταῦτα ἐκ τῆς ἄνω προνοίας διῴχηται, ἵνα (8) ὑμεῖς 
ἡμῶν διάκονοι γένησθε τῆς ἡμῶν ὑποταγῆς où γὰρ 
κινεῖται θάλασσα εἰ μὴ ἄνεμος πνεύση, οὐδὲ σαλεύεται 
δένδρα, εἰ μὴ ῥιπίζηται (9) πνεῦμα: οὐ γὰρ ἐνεργεῖται 
ἄνθρωπος εἰ μὴ ἐκ τῆς ἄνω προνοίας κἀγὼ οὖν παύ- 
σασθαι θέλω τοῦ πολεμεῖν, ἀλλ᾽ οὐκ ἐᾶ µε 5 τῆς γνώμης 
µου δεσπότης" εἶ γὰρ πάντες ὁμογνώμονες (10) ἦμεν, 
ἀργὸς ἂν ἐτύγχανεν ὃ χόσµος, θάλασσα οὐκ ἐπλέετο, 
N οὐκ ἐγεωργεῖτο, γάμοι οὐκ ἐπιτελοῦντο, παιδοποιΐα 
οὐκ ἦν" πόσοι γὰρ ἐν τοῖς γενομένοις ὑπ᾽ ἐμοῦ πολέμοις 
ἐδυστύχησαν ἀπολέσαντες τὰ ἴδια (11); ἄλλοι δὲ ηὐτύ- 
γησαν ix τῶν ἀλλοτρίων" πάντες γὰρ πάντων λαμθά- 
vovtes ἑτέροις παραχωροῦσι, xai οὐδενὶ οὐδὲν ὑπάρ- 
χει (12). » 

Tatra εἰπὼν Ἀλέξανδρος προσηγάγετο τῷ Δανδάμει 
χρήματα καὶ ἱματισμοὺς καὶ οἶνον καὶ ἔλαιον- « Λάθε 
ταῦτα, porta, εἰς μνήμην ἡμῶν" » Ὁ δὲ Δάνδαμις 
γελάσας εἶπεν αὐτῷ" « Ταῦτα ἡμῖν ἄχρηστα εἶσιν- ἀλλ 
ἵνα οὖν μὴ δόξωμεν ὑπερηφανεύεσθαι, ληψόμεθα ἀπό 
σου τὸ ἔλαιον. » Καὶ ποιήσας σωρὸν ξύλων, ἐξῆψεν εἰς 
αὐτὰ πῦρ, χαὶ κατέχεεν ἔμπροσθεν ᾿Αλεξάνδρου τὸ 
ἔλαιον εἰς τὸ πῦρ. 


subjicit istud : Εἶπεν αὐτοῖς" τί θέλετε ἐξαιτήσασθέ με. V. infra. || 6. Seqq. usque ad verba : αἰτήσασθε pe τί θέλετε hoc loco 
non sunt in C. Vid. not. 12. || 7. ἐξ ἑνὸς στόματος m. ἐξεθόησαν C. || 8 : ἵνα καὶ ἡμεῖς διάχονοι γενώμεθα τῆς ἐκείνων 
ἐπιταγῆς C; ἵνα ἡμεῖς ὑμῖν δ. γ.τ. è. è. A. || 9. ῥιπήση B C. || 10. ὁμόγνωμοι B C. || 1t. sic A; ἀπολέσαι ἄνδρας xal παιδία 
B; ἐδυστύχησαν ἄνδρες καὶ γυναῖχες xal παιδία C. || 12. Quae sequuntur usque ad finem hujus capitis hoc loco non sunt 
in cod. A, in quo post verha οὐδὲν ὑπάρχει legitur : Οὕτως εἰπὼν Ἀλέξανδρος ἀπεχώρει. Deinde sine ullo transitu subjiciun- 
tur ea, quee capp. Vil sqq. exscribemus. Cod. C post οὐδὲν ὑπάρχει ponit quee jam legimus in cod. B : Πάλιν ἠρώτη- 
σεν αὐτοῖς ' Γυναῖκας ἔχετε πρὸς παιδοποιΐαν ; οἱ δὲ εἶπον: Ναὶ ἕκαστος ἔχομεν τὴν ἑαυτοῦ vuvatxa* xai χατὰ τὴν σεληνιαχὴν 
γένναν πορεύεται ἕχαστος xal πλησιάζει τῇ ἰδίᾳ συνεύνῳ, ἕως av τέχτ δύο παῖΐδας καὶ λογίζομαι (sic) τὸν μὲν ἕνα ἀντὶ τοῦ πατρὸς 
xai τὸν ἕτερον ἀντὶ τῆς μητρός. Ταῦτα εἰπόντων αὐτῶν, πάλιν ἠρώτησεν αὐτοῖς' "Ἔχετε ἄναχτα ; Οἱ δὲ εἴπον "ἔστιν τὶς ἡμῖν Aav- 


δάµης etc. qua infra dabimus e cod. A. 





deo, quod omnia videns ille sit atque omnium sciens. 
Quzrit etiam , quasnam in homine partes honoratiores esse 
existimarent? Laevas esse responsum est, quod sol etiam 
oriens ex laevo dextrorsum curriculum exsequatur : tunc 
quod promixtio maribus ac feminis levarum mage partium 
existimetur, et lactariam feminam levi uberis primum ali- 
menta praestare, deosque levis humeris religione gestari , 
et reges ipsos indicia dignitatis leva praeferre. Cumque 
post hiec et quid sibi a rege vellent largitum iri polliceretur, 
immortalitatem consoni poposcere. Sed id cum rex præ- 
ter potestatem suain esse dixisset; cur ergo, aiunt, cum 
sis mortalis, tu tamen laboribus servis, et tantis appeten- 
tiis vinceris, quarum tibi fructus aut nullus aut brevis est, 
enimvero idem mox ad alios transiturus? Tum Alexander 
« Non hac sane nobis, inquit, in manu sunt : enim deo- 
rum viviinus lege, quam homincs exsequi sit necesse. Ne- 
que enim illi nisi navigari maria sivissent, venti quoque 
navigantibus prosperarent : aut virecta etiani moverentur, 
nisi obortis flabris impellentibus concederent. Gigni quis 


neget cuncta ratione, esse ratione qua nata sunt, moxque oc- 
cidere interireque ratione ? Nihil denique omnino frustra re- 
peries, quin cunctis actibus sui motus et causa sit? ut mihi 
quoque non utique ratio ista bellandi sit suavis, sed quoniam 
animum meum ardor istiusmodi voluntatis incesserit , de- 
cedo , ac ministerium meum puto, quidquid de lioc labore 
perfecero. Denique facessant ista de medio; qua jam 
erunt inter homines discrimina fortunarum? qua disper 
ratio gloriz:? quae diversitas dignitatum ? quis voti modus? 
Desinet protinus coli terra, transmilti mgre, desiderari 
successio , cum illa promptior sit nature hominis admiratio 
non videri quae metuas, cum meminisse non desinas desi- 
deratorum. Etenim quanti qualesque meorum etiam præ- 
liis cecidere? quanti vero adepti desiderata? Non ex illorum 
incommodo conditionem suam , sed ex ipso proventu bea- 
titudinem metiuntur. Hæc denique uua vivendi lex est, 
velle unumquemque quod penes alterum videat, ut habeat 
ipse quoque , quod mox transmittat ad ceteros. » 


102 
(ΚΕΦ, Z.) 


‘H πολλὴ φιλοπονία σου xal φιλομαθία xal puo- 
χαλία (1) καὶ φιλοθεία, ἀνδρῶν ἀρίστων ἐγκαλλώπισμα, 
xai ἕτερον ἡμᾶς (2) προετρέγατο προσδιηγήσασθαι 
(3) πρᾶγμα ὑπερθολῇ Na) σοφίας γέμον. Κινού- 
μενοι τοίνυν ἡμεῖς τῇ σῇ φιλοχοίᾳ πρὸς τοῖς εἰρημέ- 
νοις προσεξζηγησόμεθά σοι καὶ τὸν τῶν Βραχμάνων (s) 
βίον, ὧν μὲν (e) ἐγὼ οὔτε τὴν πατρίδα ἱστόρησα οὔτε 
δὲ (7) τοῖς ἀνδράσιν συντετύχηχα" πόρρω γὰρ εἰσὶν 
ἀπωκισμένοι, xal τῆς ᾿Ινδιχῆς καὶ τῆς Σηρικῆς τῷ 
Γάγγη παροικοῦντες (8) ποταμῷ - ἐγὼ δὲ εἰς τὰ dxpo- 
τήρια (9) μόνον ἔφθασα τῆς ᾿Ινδικῆς πρὸ ἐτῶν ὀλίγων 
μετὰ τοῦ μαχαρίου Μωυσέως (10) τοῦ ἐπισκόπου 
Ἀδουλιτῶν (11). Kal ἀγρίῳ καύματι ληφθεὶς τοιούτῳ 
ὄντι (12) ὥστε τὸ ὕδωρ ἐκ τῆς πηγῆς ἀναθλῦζον ψυ- 
χρότατον εἰς ὑπερβολὴν, ληφθὲν ἐν ἀγγείοις παρα-- 
yoT ua ἀναυράζειν” τοῦτο τοίνυν θεασάμενος (13) αὖθις 
ὑπεστρεψάμην (14) μὴ στέξας τὸν καύσωνα. 

Ὁ δὲ Γάγγης οὗτος ποταωὸς καθ᾽ Audis ἐστὶν 6 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. T, ζ, η 


χαλούμενος (15) Φεισὼν, 5 ἐν ταῖς γραφαῖς κείμενος, 
εἷς ὢν (16) τῶν Ò ποταμῶν τῶν λεγομένων ἐξιέναι ἐκ 
τοῦ παραδείσου. Διήγημα δὲ φέρεται Αλεξάνδρου τοῦ 
τῶν Μαχεδόνων βασιλέως διηγησαμένου (17) ποσῶς 
τὸν βίον αὐτῶν χἀχείνῳ δὲ τάχα ὑπῆρχε ὡς ἐκ πα- 
ρακούσματος- οὔτε γὰρ αὐτὸς, ὡς οἶμαι, τὸν Γάγγην 
ἐπεραιώθη (18), ἀλλ᾽ ἄχρι τῆς Σηρικῆς ἔφθασεν (1, 
ἔνθα οἱ Liices τὸ μέταξον τίκτουσι, κἀχεῖ λιθίνην στέλην 
στήσας ἐπέγραψεν: Ἀλέξανδρος ὁ Μακεδόνων 
βασιλεὺς (20) ἔφθασα µέχρι τούτου τοῦ tó- 
που (21). 

᾿Εγὼ δὲ ποσῶς τὰ περὶ τῶν Boa μάνων (22) δεδύ- 
vipat μαθεῖν παρά τινος Θηβαίου σγολαστικοῦ Exou- 
σίως μὲν ty, ἀποδημία χρησαμένου _(23) , ἀκουσίως δὲ 
τη αἰχμαλωσία περιπεσόντος. Οὗτος, ὡς ἔλεγεν, 
ἀφυὴς ἐ ἐγεγόνει ἐν τῇ διχανιχῆ, καὶ ἀκηδεία Ar, pUete 
ἐκίνησε (24) οὗτος τὴν τῶν Ἰνδῶν ἱστορῆσαι χώραν. Kat 
διαπλεύσας μετὰ πρεσθυτέρου (34) ταύτην χατέλαθε 
πρῶτον Ἄδουλιν (25), εἶτα τὴν Αὐξούμην (26), * * * ἐν 
ᾗ ἦν βασιλίσκος μικρὸς τῶν Ἰνδῶν ἐχεῖ (17) καθεζό- 


Cap. VIT. Quod jam in cod. A abrupte interponitur de India et Brachmanibus (cap. 7 — 16 ) opus ulum fertur τοῦ 


Ι]αλλαδίου περὶ τῶν τῆς Ἰνδίας ἐθνῶν xai τῶν Βραχμάνων. Id primus edidit Joach. Cammerarius in Libello Gnomolozico , 

deinde e codic® Brittanico Ed. Bisseus (Londini 1665). Camerarii editione uti mihi non licuit. Bisseane vero contuli 
exemplar e Bibliotheca Regia petitum, cujus primis capitibus vir doctus varietatem lectionis (litera R a nobis signatam ) 
adscripsit e codice nescio quo. Versionen subjecimus S. Ambrosii , quae etsi multis locis sit parum accurata, aliis pluri- 
bus etiam culpa scribarum depravata, habet tamen nonnulla, qua in graecis nostris jam desiderantur. || 1. goxolz ed. Lond. 
(quam lit. L. siznabimus ). || 2. ἡμῖν L. [| 3. προδ.] A.Historia, οί novum hoc subjungere auctor vult, non est nostra 
Alexandri historia, uti videri possit, sed intelligenda procul dubio Palladii Historia Lausiaca. Et quem h. 1. auctor allu- 
quitur, idem fuerit Lausus praefectus, cui sanctorum monachorum historiam dedicaverat. || 4. ὑπερθολὴ A. || 5. Βραγμ. 
L ubique. || 6. μὲν om. A. || 7. δὲ om. L. || 8. κατοιχοῦντες A. [| 9. ἀκροθίνια A. || 10. Μωσέω A. || 11. ᾿Αδουλινῶν A; Ἄδου- 
ληνῶν L. dein pro xai scripserim ἐκεῖ δὲ || 12. τοιούτου ὄντος L; om. A; deinde L A“: ὡς τοῦ ὕδατος.. ἀναθλύζοντος άν υχρο- 
τάτου (ταχυτάτον L.) è. ὑ. καὶ ληφθέντος (βληθέντος L.) ἐν &. n. ἀναυράζοντος (βράσσοντος L. βράσαι Reg.). || 13. 6avua- 
σάμενος A. || 14. ὑπεστρενσάμην A. ὑπέστρεψα L; dein μὴ στέξας om. A. || 15. ὁ καθ᾿ ἡμᾶς xaX. L. || 16. òv et ποταμῶν 
om. A. || 17. ἐξηγησαμε νον L. || 18. ποταμὸν add. L. || 19. ςϑθάσα-- ἔνθα ol σῆρες (σήριχες A) L. | 20. Bac. om. A L | 
21. µέχρι τοῦ τόπου τούτου L. || 22. ἐγὼ Cito π Bo. A. || 23. τὴν ἀπ. ποιησαμένου L. || 24. ἐχεῖσε A. dein οὕτως L. | 
(24*). μετὰ ἐμπόρων τινῶν ὃ || 25. ἆθουλον A; ἀδολὴν εἶτα per” ἐκείνην τὴν AL. || 26. Αὐξίνην A. deinde indicavi lacunam. 





VII. Desiderium menlis tua, Palladi, qu immenso 
sapienti: amore incensa, nova semper discere optat, novum 
etiam arduumque opus efficere nos compellit, id vero est 
Brachmanorum patriam, consuetudinem vitamque recen- 
sere. Ego quippe quum neque ipsos neque ipsorum vide- 
rim loca (longo enim terrarum spatio a nostra Europa 
sunt sejuncti), ea tibi dumtaxat, quz ab aliis audivi et quee 
a scriptoribus desumpsi , enarrare tentabo. 

Brachmani a nonnullis Gymnosophista, a quibusdam 
philosophi seu sapientes Indorum appellantur. Habitant 
autem juxta Gangem, fluvium totius Indiz maximum. Hic 
vero Ganges ille est quem scripturae sanctae Phison' appel- 
lant, et unus de quattuor qui e Paradiso exire perhiben- 
tur. Primum igitur Muswus frater. noster Adulenorum 
episcopus mihi retulit, quod ipse aliquot. ante annos ad 
Indias Drachmanos visendi studio profecturus, Sericam 
fere universam regionem peragravit. In qua refert arbores 
esse , que non solum folia, sed lanam quoque proferunt 
tenuissimam , ex qua vestimenta conficiuntur que Serica 
nuneupantur. Et ibi insignem quandam conspici lapi- 





deam columnam Alexandri nomine hoc titulo sculptam : 
« Ego Alexander huc perveni. » Et quod plurimis popu- 
lorum nationibus regionibusque perlustratis, in Arianam 
tandem devenit provinciam prope Indum amnem : quam 
desertis circumdatam cernens, fervoribusque ambustam , 
eo quod sol omnia incenderet , (unde maxima aque labo- 
rabatur penuria, et si illa aliunde advehebatur, quod con- 
festim in suis etiam vasis fervere cerneretur ) et cum solis 
zestum locorumque incendium sufferre nequiret , protinus 
inchoatum iter deserere , pedem referre et in Europam 
remeare coactus est. Quadam ergo nova, non autem 
Brachmanos se vidisse affirmat. 

Refert nibilominus de Brachmanis aliqua se audisse a 
scholastico quodam Thebzo, qui, ut ait, ob id ipsum, 
nempe ut ipsos Brachmanos et videret et alloqueretur, in 
Indias peregrinari proposuit, et quod tandem miser ia 
captivitatem incurrit. Hic ergo, ut mihi episcopus retulit 
cum lenioris esset ingenii in forensis advocalionis officio, 
incongrue sibi artis tzedio fatigatus, Indiam videre et Bra- 
chmanorum patriam ac morcs cognoscere deliberavit. Quo- 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. Ill, 7, 8. 


μενος. ᾿Εκεῖ δὲ χρονίσας xol πολλὴν συνήθειαν χτη- 
σάμενος (28) ἠθέλησε xal ἐπὶ τὴν Ταπροθάνην εἶσελ- 
θεῖν νῆσον, ἔνθα εἰσὶν οἱ λεγόμενοι Μακρόθιοι. Ζῶσι 
γὰρ εἰς τὴν νῆσον ἐχείνην xal ἕως ἑκατὸν πεντήκοντα 
ἐτῶν οἱ γέροντες δι᾽ ὑπερθολὴν τῆς τῶν ἀέρων süxpa- 
σίας (29) xoi ἀνεξερευνήτῳ κρίματι θεοῦ (10). ᾿Εν 
ταύτῃ δὲ τῇ νήσῳ καὶ 6 μέγας βασιλεὺς κατῳχεῖτο (31) 
τῶν ᾿Ινδῶν, © πάντες οἱ βασιλίσκοι τῆς χώρας ἐκείνης 
ὑπέχειντο ὡς σατράπαι, χαθὼς αὐτὸς ὁ σχολαστικὸς 
ἡμῖν (33) διηγήσατο, μαθὼν καὶ αὐτὸς παρ᾽ ἑτέρου (33). 
Οὐ γὰρ δεδύνηται οὐδ᾽ αὐτὸς εἰς τὴν νῆσον εἰσελθεῖν. 
Παράκεινται γὰρ ταύτη τῇ νήσῳ , εἰ μὴ ψευδές ἐστι 
τὸ λεχθὲν, ὡς χίλιαι (33*) ἄλλαι νῆσοι τῆς ᾿Ερυθρᾶς θα- 
λάσσης (34) ἐμθαλλούσης εἰς αὐτάς. ᾿Επειδὴ (36) 
τοίνυν ó μαγνίτης λίθος 6 τὸν σίδηρον ἐπισπώμενος ἐν 
ἐκείναις γίνεται ταῖς νήσοις, ταῖς λεγομέναις Μανιόλαις, 
ὃ ἂν ἐπέλθη πλοῖον (36) σιδηροῦς ἔχον τοὺς ἥλους χα- 
τέχεται ὑπὸ τῆς τοῦ λίθου φύσεως , μὴ δυνάμενον πα- 
ρελθεῖν, "Εστι δὲ ἰδικῶς (37) τὰ διαπερῶντα πλοῖα εἰς 
ἐχείνην τὴν μεγάλην νῆσον ἄνευ σιδήρου ἐπιουρίοις (39) 
ξυλίνοις κατεσχευασμένα. 


103 
κεφ. Π’] 


Ἔχει δὲ, φησὶ, καὶ ε΄ ποταμοὺς μεγίστους (1) $, νἼσος 
αὕτη, ἐν οἷς vec διχπορεύονται. Ὡς δὲ διηγοῦντο αὐτῷ ol 
ἐκεῖθεν (2) , οὐδέποτε ὀπώρα λείπει ἐν τοῖς τόποις ἐκεί» 
νοις (3): ἐν τῷ αὐτῷ γάρ, φησιν (1), ὃς μὲν ἀνθεῖ χλὼν, ὃς 
δὲ ὀμφακίζει, ὃς δὲ τρυγᾶται. “Evert δὲ καὶ φοίνικας καὶ 
τὸ xdpuov (5) τὸ μέγιστον τῶν ᾿Ινδικῶν xal τὸ λεπτὸν 
τὸ ἀρωματικόν. Ζῶσιν δὲ οἱ οἰκήτορες τοῦ τόπου ἐχεί- 
νου γάλακτι καὶ ὀρύζη xai ὀπώρα. "Epiou μὴ τικτο- 
μένου (6) παρ᾽ αὐτοῖς ἀλλ᾽ οὐδὲ λίνου, προθάτων (7) 
δέρματα χαλῶς εἰργασμένα περὶ τὴν ὀσφὺν περιτίθεν- 
ται (a) μόνον. “Ecte δὲ τὰ πρόθατα τετριγωμένα 
ἄνευ ἐρίου, γαλαχτοφόρα λίαν, πλατείας ἔχοντα οὐράς. 
Κέχρηνται δὲ καὶ χρεωφαγία αἰγῶν καὶ προθάτων- 
χοῖρος γὰρ ἀπὸ Θηδαΐδος οὐχέτι εὑρίσκεται ἐν τοῖς 
μέρεσιν ᾿Ινδίας 3j (9) Αἰθιοπίας διὰ ὑπερθολὴν κχυµά- 
των. Διηγεῖται οὖν οὗτος ó σχολαστικὸς ὅτι « “Amd 
τῆς Αὐξούμης (10) εὑρών τινας πλοιαρίῳ διαθαίνοντας 
᾿Ινδοὺς ἐμπορίας χάριν, ἐπειράθην (11) ἐνδότερον ἀπελ- 
θεῖν καὶ ἔφθασα ἐγγὺς τῶν καλουμένων Βισάδων (12) 
τῶν τὸ πέπερι συναγόντων. "Έθνος δέ ἐστιν ἐκεῖνο πάν, 


Vide latina || 27. τῶν Ἰνδῶν ἐχεῖ om. A. || 28. χρονίζων x. πολλῇ συνηθείᾳ χρησάμενος A oniiltens deinde v. εἰσελθεῖν. || 
29. ἐκείνην ἔτη pv ol y. δι᾽ ἀέρων εὐχρ. ὑπερθολῇ A. || 30. ἀνεξερευνήτου χρίματος L. || 31. ἐκατοικεῖτο A. κατοιχεῖ... ὑποχεῖν- 
ται L. || 32. ἡμῖν R; om. A.L.|| 33. ἑτέρων R; dein οὐδὲ γὰρ L; et ἐκεῖνος pro οὐδ᾽ αὐτὸς A. || 33*. χίλ. om. A. || 34 θαλάσσης, 
αὐτῆς A. || 35. ἐπεὶ L. ἐφ᾽ οἷς R. || 36. Μανιόλης, ἐν αἷς ἐὰν ἐπέλθη τις τῶν ἐνταῦθα τόπων πλοῖον (μετὰ πλοίου R.) σιδ. ἔχων 
ἥλους L. || 37. εἰσὶ δὲ εἰδικῶς A. || 38. ἐπουρίοις A. ἐπιούροις R. ἐν πιούροις L. 

Cap. VIII. 1. μεγίστους om. A. || 2. αὑτῷ οἱ è. om. A. || 3. ἐν τῷ τόπῳ ἐκείνῳ τῆς νήσου L. || 4. ἐν τῷ αὐτῷ μὲν γὰρ A. 
ἐν γὰρ τ. αὐτῷ, φησὶν, οὔτε ἄμπελος ὀμφαχίζει οὔτε τρυγᾶται L R. || 5. κάριον L. κάρδιον A; deinde τὸ ᾿Ινδικοῦν .. ἀροματί- 
ζον L; τὸ Ἰνδικὸν xai ἀροματίζον R. || 6. ἐρέας οὐ text L. ἐρίων οὐ ὑπαρχόντων R. {| 7. πρ. δὲ AL. || 8. περιτιθέντες A. 
| 9. ἢ om. A. || 10. οἷς R; Αὐξουμέας L; αὐξονμαῖο A; mox εὗρε A; πλοιαρίοις R, πλοιαρίους L. || 11. οἷς R; ἐπειράθη AL, 





circa cum quibusdam mercatoribus in Erythreeo sive Rubro 
mari navim conscendens navigavit primo sinum Adulicum, 
et Adulitarum oppidum vidit , mox Aromatą promontorium 
et Troglodytarum emporium penetravit : hinc et Auxumi- 
tarum loca attigit , unde solvens prosperis flantibus ventis, 
licet plurium navigatione dierum, Muzirim totius Indice 
citra Gangem emporium tandem pervenit : ubi quendam 
Indorum regulum dominari asserebat. Immoratus igitur 
ibi aliquamdiu, observataque diligenter aeris et loci quali- 
tate ac hominum consuetudine per plures dies, venit ei in 
mentem ad insulam, qua Taprobane vocatur, transfretare : 
in qua illi quibus Beatorum nomen est, longissimam «eta- 
tem vivere asseruntur ( nam vitam hominum centum annis 
modicam putant ) propter miram aeris temperiem et incom- 
prehensibilem divini dispositionem judicii. Huic quatuor 
moderantur reges seu satrapæ , inter quos unus est maxi- 
mus, cui ceteri subjacent obediuntque , ut ille scholasticus 
referebat. Narrabat quoque, si credere facile est , mille 
insulas Arabici et Persici maris, et quas Maniolas vocant , 
illi obtemperare. Ilic ille quem magnetem appellant repe- 
ritur lapis, qui ferri naturam ad se vi sua trahere dicitur. 
Cum ergo navis aliqua clavos habens ferreos illic appli- 
«uerit , illico retinetur, nec quoquam ire permittitur vi 


nescio qua lapidis occulta impediente. Ob id naves ibi li- 
gneis clavis construi dicebat. 

VIII. Quod insula quinque habet flumina et quidem 
maxima , quibus tota irrigatur fertiliorque redditur. Unde 
et ob maximam cali clementiam poma nullo unquam tem- 
pore arboribus desunt; immo eodem tempore ejusdem 
arboris dum ramus alter florescit, alter fructus gignit, 
ceteri maturos ostendunt fructus. Insuper habet insula 
haec dactylos, nuces quas Indicas dicimus, grandes et mi- 
nutas, odoriferas tamen ; item et nuces quas corylos dicimus. 
Homines illius terre aluntur pomorum, oryzz et lactis cibo : 
nobiles vescuntur certis quibusdam diebus etiam. solemnibus 
ovium caprarumque carnibus. Sues a Thebaide usque ad In- 
di: Athiopizeque fines aiunt non inveniri ob maximos «estus. 
Induunt gentes insule ovium pelles non spernenda labo- 
ratas arte ; oves item non lan sed setarum teguntur vellere ; 
nec lanze nec lini habetur ihi usus, ut narrabat scholasticus ; 
et quod de JEthiopie et Persie finibus et Auxumitarum 
locis ibi mercatores emendi , vendendi permutandseque rei 
gratia conveniunt ; et quod piper ibi nascitur, in magnaque 
colligitur copia. Ipsa autem admodum parva et inutilis 
gens est, qua intra speluncas saxeas vivit , et per preecipi- 
tia magna discurrere natuta patriæ edocta consuevit. Piper 


104 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. T, η, 0, y. 


σμικρότατον καὶ ἀδρανέστατον, λιθίνοις σπηλαίοις ἔνοι- | τοῦ σώματος δειλίαν ἐνεργῶς xateudvdavov. Karta- 


χοῦντες, οἵτινες xat χρημνοθατεῖν ἐπίστανται διὰ τὴν 
τοῦ τόπου συστροφὴν, καὶ τὸ πέπερι οὕτως ἀπὸ τῶν 
θάμνων συνάγουσι, Δενδρύφια yap ἐστι χολοθὰ, ὡς 
ἔλεγεν ó σχολαστικὸς ἐκεῖνος: εἰσὶ δὲ καὶ οἱ Εισάδες 
ἀνθρωπάρια χολοθὰ , μεγαλοχέφαλα (13), ἄχαρτα καὶ 
ἁπλότριχα. Οἱ δὲ λοιποὶ (14) Αἰθίοπες xat ᾿Ινδοὶ 
μέλανες εἰσὶ καὶ νεανιχοὶ (15) xat φριξότριχες. "Exei- 
θεν δὲ (ιο) κατασχεθεὶς ὑπὸ τοῦ δυναστεύοντος τῶν 
πραγμάτων ἐπειρώμην (17) ὡς τολμήσας εἰσελθεῖν εἰς 
τὴν χώραν τὴν ἐχεῖ (18). Καὶ οὔτε ἐχεῖνοι (19) ἐδέχοντο 
τὴν ἀπολογίαν τὴν ἐι ήν. οὐ γὰρ ἐπίστανται (20) τὴν 
διάλεκτον τῆς ἡμετέρας χώρας” οὔτε δὲ ἐγὼ τὰς παρ᾽ 
ἐκείνων εἰς ἐμὲ γινομένας ἐγνώριζον εὐθύνας (21) * οὐδὲ 
γὰρ τὴν γλῶσσαν αὐτῶν ἐπιστάμην (11), μόνον δὲ ταῖς 
διαστροφαῖς τῶν ὄψεων ἀλλήλοις ἐστοιγοῦμεν ὡς (35) 
γνώριμα σημαῖα, ἐγὼ μὲν (21) τὰς ἐκείνων ἐγχλημα- 
τώδεις φωνὰς Ex τοῦ ὑφαίμου τῆς χρόας τῶν ὀφθαλμῶν 
καὶ τοῦ ἀγρίου (25) τρισμοῦ τῶν ὀδόντων * δι᾽ ὧν χινή. 
σεων (26) τὴν τῶν λεγομένων παρ᾽ αὐτῶν δύναμιν ἐ- 
στογαζόμην:. ἐκεῖνοι δὲ πάλιν (27) ἐκ τοῦ τρόμου τοῦ 
ἐμοῦ καὶ τοῦ 90600 καὶ τῆς ἀγωνίας καὶ τῆς ὠχρότητος 
τοῦ προσώπου τότε (17") τῆς ψυχῆς ἐλεεινὸν xat τὴν (18) 


σχεθεὶς οὖν rap αὐτοῖς ἑξαετίαν ὑπηρέτησα τῷ dpro- 
κόπῳ (19) παραδοθεὶς εἰς ἐργασίαν. Ἦν δὲ τὸ ἀνάλωμα 
τοῦ βασιλέως αὐτῶν, φησὶ (30), μόδιος εἷς σίτου εἰς ὅλον 
αὐτοῦ τὸ παλάτιον, κἀχεῖνος οὐχ οἶδα πόθεν ἐργόμενος 
(31). Οὕτως δὲ ἠδυνήθην ἐν τῇ ἑξαετία (32) πολλὰ £x τοῦ 
κατὰ μέρος τῆς γλώσσης αὐτῶν μαθεῖν χαὶ τὰ παρα- 
κείμενα ἔθνη. Ἀπελύθην δὲ, φησὶ, ἐκεῖθεν τούτῳ τῷ 
τρόπῳ (33). Ἄλλος βασιλεὺς ποιήσας μάχην μετὰ τοῦ 
κατέχοντός µε (34), διέθαλεν αὐτὸν πρὸς τὸν μέγαν 
βασιλέα τὸν τῇ Tarpobavn προχαθεζόµενον (35), ὡς 
ἄνδρα ἀξιόλογον “Ρωμαῖον αἰγμάλωτον λαθὼν, τοῦτον 
ἔχει εἷς ὑπηρεσίαν ἀγενεστάτην. Ὁ δὲ (36) πέµψας 
χριτὴν ἕνα xal μαθὼν τὸ ἀχριθὲς, ἐκέλευσεν αὐτὸν 
ἀσκοδορηθῆναι (37), ὡς ὑθρίσαντα Ῥωμαῖον. Λέγον- 
ται γὰρ (38) πάνυ τιμᾶν τὴν Ῥωμαίων βασιλείαν, ἀλλὰ 
καὶ φοθεῖσθαι ὡς δυναμένους τῇ γώρα αὐτῶν ἐπιθῆναι 
δι᾽ ὑπερθολὴν ἀνδρείας xal εὐμηχανίας (39). 


[KE®. Θ'] 


Ἔλεγεν οὖν ἐχεῖνος ὅτι οἱ Βραχμᾶνες ἔθνος ἐστὶν 
ox (1) ἀποτασσόμενον ἀπὸ προαιρέσεως, ὡς of μοναχοὶ, 


mox scripsi ἔφθασα pro φθάσας || 12. sic A; βιθσάδων εἰ mox βιδσάδες R. Θηδαίδων , sed infra Βηθσάδες L. Eos dicit , qui 
Ptolemxo vocantur Βησᾶδαι, || 13. µελανοχ. L. || 14. of δὲ λοιποὶ of te A10. L. [| 15 sic L. νεανίαι A, νεανίσχοι R. || 16. τε, 
grei,L. || 17. ἐπηρωτώμην L. || 18. χώραν αὐτῶν L. || 19. ἐκεῖνοι om. A; τὴν ἀπ. ἐδ. τὴν è. L. | 20. μὴ ἐπιστάμενοι L. J 
21. γινομένας et εὐθύνας om. A. || 22. τὴν ἐκείνων ἐπιστάμτν γλῶσσαν, μόναις L. || 23. ὡς om. L. || 24. pro his A: ἐπὶ τῶν 
αἰγλημάτων ταῖς παρ᾽ ἐκείνων᾽ ἐκ τοῦ ὑφ᾽ ἐμοῦ τῆς χρόας. || 25. ἰατρείου A. || 26. δι᾽ ὧν κ om. A. || 27. δ᾽ αὖ πάλιν et mox 
τρόπου L; dein omittit verba καὶ τοῦ φόδον. || 27*. sic L. ὠχρ. ὄψεως ποτέ A. || 28. xal τοῦ a. δειλία Evepyov (ἐνάργως R.) 
πατεμ. A; διὰ τοῦ c. δειλίας χατεμ.. L. || 29. sic R. ἀρτοχοπίῳ A. ἀρτοχοπείῳ L || 30. εἰς L. Bac. ἐκείνου, ὡς ἔλεγεν, pó- 
διος citov A; mox. om. χἀχεῖνος. || 31. φερόμενος L. || 32. μετὰ τήν ἑξ. A. In Let R ita : οὕτως δὲ, φησὶν, ἐν τῇ El. ἑδυνή- 
θην πλεῖστα Ex τῆς γλώσσης αὐτῶν σημειώσασθαι, δι᾽ ὧν xai τὰ λοιπὰ ( τὰ παραχειμένα λοιπὸν R. ) ἔθνη μεμάθηκα. || 33. ἀπο- 
λύεται οὗτος τούτῳτ. τ. A. || 34. αὐτόν A. || 35. ἐν τῇ Ταπρόντ νήσῳ χαθεζόμενον L. || 36. ὅστις L. || 37. ἀσκῷ ξωργθῆναι A. 
fortasse reponendum ἀσκὸν δαρῆναι. || 38. πάνυ γὰρ τιμῶσί τε xai φοθοῦνται τὴν Ῥ. ἀρχὴν ὡς δυναμένην xai τῇ χώρᾳ αὐτῶν 
ἐπιδῆναι (τὴν χώραν a. ἐκπορθῆσαι R). L. || 39. εὐμαχίας A. 





autem cum ramusculis suis colligitur : ipsas auteın arbo- 
res quasi quasdam humiles ac parvulas stirpes esse dice- 
bat. Nam et ipsos exiguos homunculos esse, et grandia 
quedam capita asserit habere cum levibus et detonsis 
(intonsis ) capillis. Reliquum vero Athiopum atque In- 
dorum genus comis naturaliter crispatis horret. 1n quo 
loco (adjecit) ab eo qui illic plurimum poterat , ego illico 
abreptus atque detentus sum, qui statim carperat mihi 
etiam acerbe conviciari eo quod eorum patriam solumque 
continzere ausus fuerim. Et illi neque excusationem neque 
defensionem meam «equis animis audiebant : non enim 
poterant lingua mez intelligere sermonem, nec ego crimi- 
nis causam , quod mihi objiciebatur sciebam , quia illorum 
vérba non noveram. Ex solis tantum nutibus nos mutuos 
intelligere videbamur : ego quidem ex adspectu torvo lumi- 
num et ex sz vo dentium stridore poteram verborum signi. 
ficata noscere : illi vero ex pallore meo atque pavore sensus 
meos misericordia magis dignos suspicabantur. Sic itaque ab 
lis detentum per sexennium me in pistrino opus facere jusse- 
runt. Expensa autem ex palatio regis ipsorum unius tantum 


modii frumenti quolibet anno. Post sex vero annos , dum 
paulatim ediscerem eorundem loquelam, potui multa de vi- 
cinis nationibus locisque cognoscere. Tandem deo propitio 
de caplivitate hoc modo ereptus sum. Rex alius supradi- 
cto huic regi inimicatus , eum apud majorem illius regionis 
imperatorem accusavit, quod nobilem virum civemque 
Romanum in teterrimam captivitatem atque extremum 
servitium redegisset. Quo imperator audito, confestim 
illuc cognitorem cause transmisit, ac deinceps rei veri- 
tate perspecta, protinus eum qui convictus in memorato 
crimine videbatur, exui tota sui corporis pelle praecepit , eu 
quod civi Romano fecisset injuriam. Dicuntur autem non 
solum impensius honorare Romanorum imperatorem , sed 
incredibiliter timere, tamquam qui praeclaro polleat inge- 
nio ac virtute magnifica , et Romanos eo quod armis atque 
viribus adeo potentes sint, ut, si velint, ad regionis ipso- 
rum excidium valeant pervenire. 

IX. Ipse ergo ille qui ista dicebat, adjicicbat quod genus 
Brachmanorum non ex tantum voluntate sarcula- 
ribus rebus renuntiat , sed potius ut ex judicio dei pendens 





106 


Εἰσὶ δὲ xol δράκοντες μέγιστοι (4) ἐν τοῖς τόποις (5) 
ἐκείνοις, ἕως πηχῶν ἑδδομήκοντα- ὦ ὧν xal δορὰν μίαν 
ἐθεασάμην ἐγὼ ποδῶν ε΄ (6) πλάτος ἔχουσαν. Οἱ δὲ 
μύρμηχές εἶσι οἱ ἐκεῖ παλαιστιαῖοι, of δὲ σκορπίοι 
πηχυαῖοι' διὸ xat δυςδιόδευτοί εἶσιν ἐκεῖνοι of τόποι. 
Οὐ πᾶς δὲ τόπος τῶν ἐκεῖ ἔγει τοιαῦτα θηρία ἰοθόλα (7), 
ἀλλ᾽ ἡ ἀοίκητος μόνη. Ἀγέλη δὲ ἐλεφάντων πολλή. 
Ἀρριανοῦ (e) τοῦ μαθητοῦ μέντοι ᾿Επικτήτου (9) τοῦ 

φιλοσύφου τοῦ καὶ δούλου γεγενημένου, δὺ εὐφυΐαν δὲ 
φύσεως εἰς φιλοσοφίαν ἐλάσαντος ἐν τοῖς καιροῖς Νέρω- 
νος τοῦ βασιλέως τοῦ τοὺς ἀοιδίμους (10) ἀποστόλους 
κολάσαντος, τοὺς μακαρίους Πέτρον καὶ []αῦλον, τού- 
του τὰ κατὰ Ἀλέξανδρον τὸν Μαχεδόνα ἱστορήσαντος 
ὃ ἐκεκτήμην πονημάτιον ἀπέστειλα τ; ἀνδρεία (11) τῆς 
σῆς χαλοχαγαθίας, ὑποτάξας μου τῷ (13) ὑπομνηματι- 
xo" ὅπερ ἀναγινώσκων νουνεχῶς (13) καὶ φροντίσας 
ἐμμελῶς, βιώσεις ἀσφαλῶς. v 


[ΚΕΦ. IA'.] 


Δάνδαμις (ἡ) ὅ τῶν Βραχμάνων διδάσκαλος 
διηγούμενος τὰ κατὰ τὸν Μαχεδόνα ἔ ἔφη (9). 

Βασιλεὺς Ἀλέξανδρος οὐχ ἀνεχόμενος μόνης (3) εἶναι 
βασιλεὺς τῆς Μακεδονίας, οὐδ᾽ ἀρχούμενος Φιλίππῳ 


μὴ δυναμένων (1. νκάμενον) ἐν τοῖς ποταμοῖς ἐχείνοις ὀφθῆναι. [| 4. pey. om. A. || 5. ποταμοῖς L; 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. T, ι, ια, ιβ. 


πατρὶ, καὶ Ἅμμωνος υἱὸν ἑαυτὸν ἔλεγεν εἶναι, xai της 
γεννήσεως ἐλεγχούσης (4), ψευδεῖς ἔφερε τῆς φύσεωφ 
ἀποδείξεις, ἀνιχήτους δὲ ἀγῶνας προέτεινεν (6). Avi- 
qere γὰρ ὡς ὁ ἥλιος ἀπὸ Μακεδονίας κατοπτεύσας πολὺν 
κόσμον (e) πρὶν ἔδυνε χατὰ Βαθυλῶνα" τὴν δὲ Εὐρώπην 
τε καὶ τὴν Ἀσίαν ὡς μικρὰ χειρωσάμενος (7) χωρία, 
ἦλθε xai τὸν ἡμέτερον χόσμον κατοπτεύων χαὶ ἐρευ- 
νῶν. Καὶ ἔλεγε ταῦτα (s) 6 'AXE 5 avó pos" « Σοφία, pī- 
ep προνοίας, χοινωνὲ (9) τῆς πασῶν [ ἀρετῶν] δυνάμεως, 
ἀνωτέρω ἐν ἀληθείᾳ μόνη χειμένη , τροφὲ καὶ δη κιουργὲ 
φύσεως, λόγων δότειρα, γνώσεως χοινῆς [ ἐρευνητὰ |, 
ἀδίκους μὲν ἀποτινῦσα, δικαίων δὲ φειδοµένη, δὸς εὖ - 
μενῶς ἤδη μοι τῶν αἰτημάτων τυχεῖν. ΒραγμᾶΆνας 
δὲ παρόντας ἐνθάδε σοφούς τε καὶ ἀγαθοὺς ἰδεῖν ἔχω, 
μαθὼν παρὰ Καλάνου τινὸς τῶν ἐνθάδε σπεύσαντος 
πρός µε" πεισθεὶς δὲ ἦλθον , ποθῶ δὲ (10) ὅπως ¡Zo xai 
μάθω σαφῶς. » 


(ΚΕΦ. IB’.] 
Βραχωμᾶνεςχαὶ αὐτοὶ ᾿Ινδοὶ Ἀλεξάνδρῳ τὸ 
βασιλεῖ (1) ταῦτα λέγουσιν᾽ 


« Ὀρεγόμενος σοφίας, ᾿Αλέξανδρε (2), ἦλθες πρὸς 


περὶ ποταμοὺ- τοὺς ἐκείνους R : 


dein ὡς καὶ ὃ. που μίαν L. || 6. δύο L; mox ἔχουσαν om. A. || 7. τοιαῦτα ζῶα ἢ ἰοδόλα θηρία L. || 8. Ἀδριανοῦ L. Dsziv- 


των πολιαρίον A. || 9. Ἐπικτ. om. L. I 10. ἁγίους R ; mox. τοὺς pax. om. L; τὸν Μακεδόνα om. A. || 11. 


12. ὑποτ. τὸ ὑπομνηματιχὸν A. || 13. συνεχῶς A. 


τῇ ἀλεξανὸρ. A. ji 


Cap. XI. 1. Δανδάμης A. Δανδάμιος L. || 2. καλῶς δ. τὸ χατὰ τοὺς Μακεδόνας, omisso ἔφη, L. [| 3. ὡς εἶναι A. |] 4. λεγού- 


σης A. || 5- mpocéte vey A; προέφερεν L. || 6. κατοπτεύσας (χατασπεύσας L ; correx. Bisszus) x. x. om. A 


- 1 7. χρησάμενος 


L, quod correx. Bisszus ; ἡγησάμενος A. || 8. ἐν ἑαυτῷ addit L. || 9. κοινῶν A; χοινωνὲ δὲ L; deinde τῆς πασῶν μητρὸς &- 
καιοσύνης conj. Bissseus; ἀνωτέρα L; ἐν om. A; μόνη L ; χειµένη om. A; τροφεὺς A; δοτὴρ A L; φύσεως A; ἐρευνττὰ suppl. 
Bissarus; ἀδίχων μὲν ἐπιμιγνὺς AL; ἀδίκους u. ἀποτίννουσα conj. Bisszeus: forte scr. ἀδίχοις μὲν ἐπιμηνίουσα. [ 10. διὸ 


ποθῶ A. || 


Cap. XII. Que jam sequitur Brachmanum disputatio legitur etiam in codice C, non ita tamen, ut uno tenore lola 
exhibeatur, sed discerptam auctor codicis reliquae sus de Brachmanibus narrationi inseruit. Ac prima quidem hzecce ejus 
pars post ea legitur, quee adscripsimus cap. 5 not. 9, ubi vide. || 1. τῷ βασιλεῖ om. A. || 2. AX. om. A, post. v. ἡμᾶ: 


rare. Eo vero tempore, quo Brachmani fluvium transire 
consueverunt , divino asserunt judicio dictum animal non 
videri in fluvio. Maximi etiam dracones illic esse dicuntur, 
habentes septuaginta per longitudinem cubitos, unde ego 
unius pellem vidisse me memini [quadraginta] duos in latitu- 
dine habentem pedes. Formicas etiam illic esse ad modum 
palme hominis, scorpiones vero ad cubiti humani mensuram 
adesse loquuntur. Propter qua monstra periculosus est 
ipsorum transitus locorum. Non tamen ubique animalia 
ista nascuntur, sed in illis partibus tantum, quee ab homi- 
uibus non inhabitantur. Plurimique illic elepbantum gre- 
ges esse dicuntur. 

Hac sunt qux a Thebzo scholastico de Brachmanis audi- 
visse se affirmat Muszeus. Quæ vero ex historiis de Alexan- 
dri vita legi et quee ex plerisque auctoribus ad hxc facien- 
tia de illis desumpsi , nunc subnectam. 

ΧΙ. Alexander imperator, quum ei Macedonis» solius 
imperium non sufficeret, neque Philippo patre tantum pos- 
set esse contentus, Jovis Ammonis filium semet esse dicebat. 


Et quamvis originem ipsius facile ipsa rei veritas compro- 
baret , falsis tamen quibusdam, et ut ei videbatur, invictis 
modis aliam sui esse naturam generis adstruebat. Ita- 
que solemni bellorum apparatu, ac instructis equitum 
peditumque militum copiis, e Macedoniz regione consur- 
gens totum pæne peragravit mundum : et antequam is 
provinciam Babylonis accederet, Europam quidem et Asiam 
veluti quaedam parva loca transcurrit; venit tandem in 
partes nostri quoque orbis , ut eas inspiceret , quasque cum 
reperisset suis conformes sensibus , ipse dicebat : « Sapien- 
tia, providentize mater, habens cum virtute ipsa, qus 
omnium virtutum caput est, quandam communionem , in 
sola veritate consistens, alens omnem faciensque naturam, 
cujus donum est nostrorum sermo verborum, notitiam scien- 
tiamque communem scrutans et perspiciens, injustis quidem 
tribuens que merentur, justis autem parcens : da mihi quaeso 
te placidam , ut possim ad illa quae cupio his precibus per- 
venire, Brachmanos vero bonitate ac sapientia praeditos viros 
hic presentes cernere. Veni enim, uf aliqua cognescerem 


» 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. UJ, 10, 11, 12. 


ἡμᾶς: ὅπερ προθυμότερον (s) ἀποδεχόμεθα Βραχμᾶνες, 
. ὅτι ἐστὶ βασιλικώτερον ἐν τῷ βίῳ ἡμῶν τοῦτο γὰρ 
ἠθέλησας μαθεῖν, βασιλεῦ (4) ᾿Αλέξανδρε" & φιλόσοφος 
γὰρ οὐ δεσπόζεται, ἀλλὰ δεσπόζει’ ἄνθρωπος γὰρ αὐτοῦ 
οὐ κρατεῖ παντελῶς. AAN’ ἐπειδὴ μέχρι τοῦ νῦν (6) 
διαθεθλημένοι ἠπιστούμεθα ὑπό σου, γευσόμενος νῦν (6) 
τῶν ἀληθινῶν λόγων ἦλθες (7). Κάλανος γὰρ καχὸς 
ἀνὴρ ἡμῖν γεγένηται, xal διὰ Κάλανον ἄνδρες “Ελλη- 
ves Βραχμᾶνας ἔγνωτε, ἀλλ᾽ οὐχ ἐπέγνωτε (8) * ἐκεῖνος 
γὰρ οὐχ ἦν ἡμέτερος, ἀπ᾽ ἀρετῆς δραπετεύσας εἷς 
πλοῦτον (ο). Οὐχ ἤρκησεν αὐτῷ Τιθεροθοὰμ. ποταμοῦ 
(10) πίνειν ὕδωρ σωφροσύνης (11) καὶ ἀμολγὰς ἐσθίειν, 
ἐν οἷς αὐξάνεται νοῦς θεοπρεπὴς, ἀλλὰ (12) πλοῦτον 
ἔσχεν ἐχθρὸν ψυχῆς᾽ xal οὕτως ἐν ἑαυτῷ δεινὸν ἀνέ- 
φλεξε πῦρ καὶ εἰς ἡδονὴν ἑαυτὸν (13) ἀπέστρεψεν ἀπὸ 
σοφίας. Ἡμῶν δὲ οὐδεὶς (14) ἐπ᾽ ἀνθράκων χυλίετα:, 
οὐδὲ ἀλγηδὼν ἡμῶν δαπανᾶ τὸ σῶμα, ἀλλ᾽ ἔστιν ἡμῶν 
A τροψὴ (16) ὑγείας φάρμακον. Ἄπλουτοι δ᾽ ἐσμὲν 
κατὰ τὴν φύσιν καὶ ὁμοίως πᾶσι τῷ βίῳ ἡμῶν èra- 
χολουθεῖ 6 θάνατος. Ei δὲ τῶν θνητῶν τινὲς ἀνδρῶν (16) 
ψευδεῖς μιαθόντες λόγους, καὶ χενοῖς ἡμᾶς ὑποτοξεύουσι 
βέλεσιν, ἀλλὰ τὴν ἐλευθερίαν ἡμῶν οὐ βλάπτουσιν. 

[σον δ ἐστὶ τὸ ψεύδεσθαι xal τὸ τάχος πείθεσθαι" 
ἀδιχεῖ γὰρ ó ψευδόμενος ὃς πείθει, ἀδικεῖ δὲ xal ὃ πει- 
θόμενος ψευδομένῳ προσέχων πρὶν ἢ τἀληθὲς μάθη. 
Διαθολὴ γὰρ μήτηρ ἐστὶ πολέμου καὶ τίκτει ὀργὴν (17), 
ἀφ᾽ ἧς μάχονται καὶ πολεμοῦσι (18). [Πλὴν οὔκ ἐστι 


107 


ἀνδρεία τὸ (19) φονεύειν ἄνδρας ληστοῦ γὰρ ἔργον 
ἐστίν. ᾿νδρεία δέ (20) ἐστι τὸ πάση ἀέρων χράσει 
μάχεσθαι γυμνῷ τῷ σώματι χαὶ γαστρὸς ἐπιθυμίας 
ἀναιρεῖν καὶ τοὺς ἐν αὐτῇ πολέμους μᾶλλον νικῆσαι 
xal ὑπὸ τῆς ἐπιθυμίας μὴ καταγωνίζεσθαι πρὸς τὸ ὀρέ- 
γεσθαι δόξης xal πλούτου xal ἡδονῆς. 'Γούτους οὖν 
νίκησον πρῶτον, Ἀλέξανδρε, τούτους ἀπόκτεινον. Tov- 
τους γὰρ ἐὰν (21) νιχήσης, oUx ἐστι σαι χρεία πρὸς τοὺς 
ἔξω μάχεσθαι" τοῖς γὰρ ἔξω μάχη, ἵνα τούτοις ἐνέγχης 
φόρους (22). Οὐ (25) βλέπεις ὅτι τοὺς ἔξω; νικῶν (24) ὑπὸ 
τῶν ἔνδον νενίκησαι; Πόσοι σοι δοχοῦσι βασιλεῖς ἀνοίας 
ἐν τοῖς ἄφροσι τυραννεῖν (25); γλῶσσα, ἀχοὴ, ὄσφρη- 
σις, ὅρασις, ἁφὴ, γαστὴρ, αἰδοῖα, ὅλος ὁ χρώς (26). 
Πολλαὶ δὲ καὶ ἔσωθεν. ὥσπερ ἀμείλιχτοι δέσποιναι xal 


᾿τυραννίδες ἀκόρεστοι, ἀπέραντα ἐπιτάττουσιν (27) ènt- 


θυμίαι, φιλοχρηματίαι, φιληδονίαι, δολοφονίαι (28), 
σωματομιξίαι, povoxtoviat, διχοστασίαι' αἷς πάσαις 
ταύταις xal ἄλλαις πλείοσι βροτοὶ δουλεύουσι, δι᾽ ἅσ- 
περ φονεύουσι xal φονεύονται. Βραχμᾶνες δὲ vix- 
σαντες τοὺς ἔσωθεν (29) πολέμους πρὸς τοὺς ἔξωθεν οὗ 
μαχόμεθα (30) ἀναπαυόμεθα βλέποντες ὕλας xal 
οὐρανὸν, καὶ ἀκούομεν ὀρνέων ἦχον εὐμελῆ xol ἀετῶν 
χλαγγὴν, φύλλα τε περιθεθλήµεθα xal ἀέρι ἐνδιαιτώ- 
μεθα (31) xal καρποὺς ἐσθίομεν xal ὕδωρ πίνομεν, 
θεῷ ὕμνους ἄδομεν καὶ τὰ μέλλοντα ἐπιθυμοῦμεν, οὐ- 
δενος un ὠφελοῦντος ἀκούομεν᾽ τοιαῦτα Βραχμᾶνες 
ζῶμεν (32), οὐ πολλοὺς λόγους λέγοντες xal σιωπῶντες. 


ponit L; ἐνταῦθα post v. ἡμᾶς add. C. || 3. sic Bissseus; πρότερον L, omisso ὅπερ; ὅπερ πρῶτον A C; dein ἀπεχόμεθα A. | 
4. βασιλεῦ AC; malim βασιλεὺς ὧν ; mox οὐ δεσπόζεται ἀλλὰ et παντελῶς om. A. || 5. µέχρι νῦν L ; μ. τούτου C. || 6. γευσάμενος 
γὰρ τῶν C; v. And. A; y. νῦν dd. L. || 7. γνῶθι C. || 8. ἀλλ᾽ οὐκ è. om. L C; pro ἔγνωτε C ἔγνωσαν. || 9. εἷς πλ. om. C ; εἰς 
om. A. || 10. sic L; τιθήριο ποτ. A; ἐν τῇ Βαροάμ C; Ταγαθενὰ legitur ap. Pseudo-Origenem philos. 24 vol. I, p. 204 ed, 
Par. 1733. || 11. ἀγαθὸν add. C ; dein ἀμόγλας L C; γῆς post ἐσθίειν add. C || 12. ἀλλὰ om. L A. || 13. αὐτὸν L C; om. A. 
| 1% τῶν Βραχμάνων addit C ; dein : En’ à. πορεύεται ἢ μᾶλλον κυλίεται C. || 15. τροφή, ζωὴ L C. || 16. καχῶν ἀνδρῶν tı- 
ves A; οἱ δὲ... μανθάνουσι A. καὶ καινοῖς ὑμᾶς ἀποτ. βέλεσιν, omissis reliquis, C. || 17. ἐν ἀνθρώποις add. C. || 18. Ἀλέξανδρε, 
ἄνθρωποι addit C. || 19. τὸ πολεμεῖν xal φον. A; οὐκ ἔστι τὸ φονεύειν ἀνθρώπους ἀνδρεία C. || 20. δὲ πάλιν ἐστὶ τῷ C ; ἐστὶ πρὸς 
τὸ (1. τὸ πρὸς) πᾶσαν L; ἐστὶ πρὸς ἅπασ. χειρῶν p. A. || 21. ἐὰν μόνον C. | 22. τοῖς γὰρ... φόρους om. C. || 23. οὐ om. A. | 
2%. νικᾶς καὶ LC. || 25. καὶ ὅσοι o. δ. βασιλεῖς ἐν τοῖς à. ὅτι ὑπάρχει αὑτοῖς C. || 26. ald. ὅ. ὁ. x. om. C. || 27. ἐπιτάττουσαι L. 
| 98. φειδωλίαι L; σωμ.. et φονοχτ. om. LC. || 29.ἔνδον L. || 30. πολέμους xai τοὺς ἔξωθεν , λοιπὸν ὑγειῶς ἔχομεν C; πολέ- 
μονς, λοιπὸν ἀνερρώθησαν (i. e. ἀνερρώθημεν) L. || 31. διαχεόμεθα A. || 32. τοιαῦτα.. ζῶμεν om. A; οὐ πολλὰ λέγομεν, 





a Calano, incola horum locorum , qui ad me festinus acces- 
sit, quo nunc persuadente desidero ediscere cuncta plenius, 
et videre. » 

ΧΙΙ. Brachmanni vero e contra Alexandro ista dicebant : 
« Venisti ad nos, inquiunt, cognoscere sapientiam cu- 
piens : nos autem Brachmani libenter statim talem susce- 
pimus voluntatem. Hujusmodi enim desiderium in vita 
ac moribus nostris regnum (regium) judicatut , quod nunc 
discere imperator ipse voluisti. Philosophus enim non 
dominio alterius obtemperat, sed ipse dominatur : homo 
enim in eum non habet potestatem. Sed quoniam nihil no- 
bis hactenus credens (eo quod usque ad præsens tempus 
male de nobis apud te quidem locuti sunt), nunc ad nos 
vera degustans venisti. Calanus enim vir apud nos pesat- 
mus fuit , per quem vos Graci homines Braclımanos agno- 
vistis quidem, benc tamen non potuislis agnoscere. 19 


enim non fuit noster, qui ad divitias sine aliqua sui excusa- 
tione transfugit , cui non suffecit de Taberunco fluvio aquam 
castitatis haurire, neque pressi lactis cibum sumere , qui- 
bus deo digna mens crescit, quam ille deo semper habuit 
inimicam , qua male succensus in iram exarsit, quamque 
de sapientiae bonis transtulit ad vitia voluptatis. Ex nobis 
autem nullus in prunis ardentibus volutatur, neque ulli 
dolores corpora nostra consumunt , sed vita nostra medi- 
camentum aliquod sanitatis est. Naturali autem beneticio 
alieni a divitiis omnibus sumus : eequo etiam vitam nostram 
mors fine comitatur. Etsi interdum nonnulli forte morta- 
lium, ad quos falsorum venit doctrina verborum, percutere 
nos vanis tentant sagittis, ingennitatem tamen nostram læ- 
dere ac vitiare non possunt. Unum atque idem est men- 
tiri, et credere mentienti. Nocet enim si quis alicui falsa 
persuadet; nocet et sibi, qui dum mendacio credit, non 


108 


Ὑμεῖς δὲ λέγετε ἃ δεῖ μὴ ποιεῖν (33), καὶ ποιεῖτε ἃ μὴ 
δεῖ λέγειν. Tiap’ ὑμῖν δὲ (34) οὐδεὶς φιλόσοφον οἶδεν 
ἐὰν μὴ λαλήση (35): ὑμῶν γὰρ 6 νοῦς ἐστὶ ἡ γλῶττα , 
καὶ ἐπὶ τοῖς χείλεσιν αἱ φρένες. ἙΧρυσὸν xal ἄργυρον 
συνάγετε, δούλων χρείαν ἔχετε καὶ μεγάλων οἴκων, 
ἀρχὰς διώκετε (36), ἐσθίετε χαὶ πίνετε ὅσα χαὶ τὰ 
κτήνη, οὐκ αἰσθάνεσθε (37) ὡς ἰδιῶται" περιθάλλέσθε 
μαλαχὰ, ἐξομοιούμενοι τοῖς σκώληξι τοῖς σηρικοδια- 
σταῖς (38) , ἀδεῶς πάντα πράττετε xol ἐφ᾽ οἷς πράττετε 
μετανοεῖτε (39), καθ᾽ ἑαυτῶν λαλεῖτε (40) ὥς κατ᾽ ἐχθρῶν, 
τῆς γλώττης ἐξουσίαν ἔχοντες ὑπ᾽ αὐτῆς πολεμεῖσθε- 
κρείττονες ὑμῶν εἰσὶν οἱ σιγῶντες, κἂν ἑαυτοὺς οὐχ 
ἐλέγχωσι: παρὰ προθάτων ὥσπερ αἰχμάλωτοι ἔρια 
δανείζεσθε, δόξαν τοῖς δαχτύλοις ὑμῶν ὡς ξόανα περι- 


τίθεσθε, χρυσὸν ὡς αἱ θήλειαι φορεῖτε, καὶ ἐπὶ τούτοις 


μεγαλύνεσθε (41), καθ᾽ ὁμοίωσιν τοῦ χτίσαντος δημιουρ- 
γηθέντες ἀνημέρων θηρίων θυμὸν τίχτετε" ὅταν πολλὰς 
κτήσεις περιθάλλησθε , ἐπὶ τούτοις μεγαλύνεσθε (42), 
χαὶ τοῦτο βλέποντες ὅτι πρὸς ἀλήθειαν οὐδὲν ὑμᾶς 
δύναται ὠφελεῖν" χρυσὸς γὰρ ψυχὴν οὐχ ἀνίστησιν, 
οὐδὲ σῶμα πιαίνει, ἀλλὰ τοὐναντίον μᾶλλον καὶ ψυχὴν 


ΚΑΛΑΙΣΘΕΝΗΣ. Γ. 16, ιγ.. 


σκοτοῖ xal σῶμα ἐχτήχει (13). “μεῖς δὲ πρὸς ἁλή- 
θειαν τὴν φύσιν ἐπείγοντες (44) [καὶ] τὰ ταύτη dxo- 
Χληρωθέντα , ἐκείνων xal προνοοῦμεν. Teig zapa- 
γενομένης, ἀχροδρύοις xal λαχάνοις τοῖς ἐκ τῆς 
προνοίας ἡμῖν χορηγουμένοις ἰώμεθα ταύτην- καὶ δίψης 
παραγενομένης, ἐπὶ τὸν ποταμὸν ἐρχόμενοι, χρυσὸν 
πατοῦντες (46) ὕδωρ πίνομεν, καὶ ταύτην θεραπεύο- 
μεν (a6). Χρυσὸς δὲ οὐ παύει δίψαν, οὐδὲ λιμὸν xa- 
ραμυθεῖται, οὐ τραῦμα θεραπεύει, οὐ νόσον ἰᾶται, οὐχ 
ἁπληστίαν ἐμπίπλησιν, ἀλλὰ μᾶλλον xal προσεξεγείρει 
ταύτην τὴν ξένην τῆς φύσεως ἐπιθυμίαν. Καὶ διψῶν 
μὲν ἄνθρωπος δῆλον ὅτι (47) ἐπιθυμεῖ πιεῖν, καὶ λα- 
θὼν (48) ὕδωρ πέπαυται τῆς δίψης" xat 6 πεινῶν puo 
κῶς ἐπιζητεῖ τροφὴν xal φαγὼν .χορέννυται xai της 
ἐπιθυμίας πέπαυται (49). ΗΠαντάπασιν οὖν ὅτλον ὅτι 
ξένον φύσεώς ἐστι τὸ χρυσοῦ ἐπιθυμεῖν" πᾶσα γὰρ ἐπι- 
θυμία πέπαυται βροτῶν, ὅταν λάθη κόρον (so), ἐπειδὴ 
τῇ φύσει τοῦτο συνέσπαρται (δι)- ó δὲ τῶν χρημάτων 
ἔρως ἀκόρεστός ἐστι διὰ τὸ εἶναι τοῦτον παρὰ φύσιν. 
Ἔπειτα καὶ ἐν αὐτῷ χοσμεῖσθε (53) καὶ ἐπὶ τούτῳ 


δοξάζεσθε, τῶν ἄλλων ἀνθρώπων ὑπερμεγαλυνόμενοι- 


σιωπῶμεν τοὺς πολλοὺς λόγους A. || 33. ἃ δεῖ π. AL. || 34. ἡμῖν γὰρ. C. || 35. sic. C; οὐδεὶς φιλοσοφῶν οὐδὲν, el μὴ λαλήσωσιν L; 
παρ᾽ ὑμῖν τοὺς φιλοσόφους οὐδὲν οἶδεν, εἰ μὴ λαλήσωσι A. | 36. ἐχδιώχετε C. || 37. οὐδὲ addit A. || 39. ἐξομ..... onp. om. C ; ἀδεῶς 
9m. A. || 39. μεγαλύνεσθε A. || 40. ἑαυτοὺς καταλαλεῖτε C. || 41. ἐπαίρεσθε C; sequentia usque ad περιδάλλεσθε omit- 
tens; ἐπὶ τ. pey. latina omittunt ; recte, puto; in graecis mox iterum ponuntur. || 42. è. τ.μ. om. A. || 43. σκοτίζει duy zv κ. 
a. τήχει C. || 44. ἐπιγνόντες A. deinde addidi xai. || 45. xp. xat. om. C. || 46. θεραπεύοντες. || 47. δῆλόν τι ἐπιθυμεῖ omisso 
πιεῖν A; δῆλον ἐ. x. C; ἀνθρ. ἐπ. z. L. || 48. πιὼν C. || 49. x. τ. è. x. om. C. |] 50. καιρὸν A; τοῖς βροτοῖς, ὅταν λάδωοι 
τὸν θάνατον χατὰ νοῦν C. | 51. συνέπαρται A. xai τοῦτο συνέπαρταται C. || 52. τὸ κοσμεῖσθαι.. δοξάζεσθαι A; ἐνδοξά- 





facile ad ipsam veritatem pervenire valet. Insimulatio 
autem mala inimicitiarum quedam et certaminum mater 
est, que ex se iracundiam parit , ex quibus rursus' jurgia 
et bella nascuntur. Nulla tamen virtus est occidere ho- 
minem : latronum enim iste, ut novimus, mos est. Sed 
nos virtutem veram vocamus contra aurarum mutationes 
nudo corpore dimicare, desideria ventris abscindere, et 
varias ipsius pugnas abstinentia patientiaque superare. Igitur 
prius vince hos inimicos ante omnia tuos , si fortis videris 
tibi , et exinde opus tibi non erit adversum quempiam cer- 
tamina externa committere. Idcirco enim contra eos qui 
foris sunt , commoves bella, ut istis quos intrinsecus habes, 
alimenta et fomenta suppedites. Sed tu vides quod eos 
quidem , cum quibus foris dimicas, vincis, ab iis autem 
quos nosti , qui intra te sunt, superaris. Considera igitur 
quanti tyranni in stultorum cordibus degunt, oculi, aures , 
nares, venter, virilia , totumque corpus humanum ; quam 
multa etiam desideria nascuntur intrinsecus, quibus omni- 
bus genus mortale succumbit et servit, propter quae cuncta 
et jugulantur et jugulant. Nos autem Brachmani, quia 
omnia qua intrinsecus habemus bella superamus , jam de 
reliquo incolumes atque securi in summa pace requiesci- 
mus. Silvas videmus, ccelumque suspicimus , aquilarum 
diversarumque avium gratissimas voces semper audimus, 
nudo sub aere arborum foliis nostra corpora contegimus, 
eorumque fructibus vescimur, aquam bibimus , hymnos 


deo canimus, et futuri sèculi vitam desideramus , nullum- 
que quod prodesse nobis non possit, audimus. His ergo nos 
Brachmani moribus contenti vivimus , paucisque sermoni- 
bus agilatis mox tacemus. Vos autem dicitis quidem quae 
debeant fieri, nec tamen facitis. Philosophum vos nullum 
putatis nisi eum qui noverit loqui : vester enim est omnis 
sensus in lingua, vobisque in oris vestri labiis tota sapientia 
est. Aurum argentumque colligitis, plurimis servis et 
magnis domibus indigetis : affectatis honores , et sectamini 
dignitates, editis tantum atque potatis, quantum juvat 
expleri , utimini aeque et vestibus delicatis semper ac mol- 
libus , eaque facitis quorum pcenitentiam mox geratis - 
contra vos ipsos veluti contra inimicos vestros soletis loqui, 
cum tamen habere vos linguæ propri: potestatem sciatis, 
Lonze profecto meliores sunt illi qui tacere consueverunt , 
non enim se ipsos loquendo revincunt. Mutuam mercedem 
ab omnibus (oribus) accipitis : gloriosum, ut putatis, 
ornamentum digitis vestris imponitis aurum : vos quoque 
( ut) feminas videmus ornatos, cum sciatis quod id ipsum, 
in quo magnopere creditis, quantum ad rem pertinet ve- 
ram, vobis prodesse nihil possit. Auro enim non extollun- 
tur anime, neque corpora nutriuntur, sid e contra per 
illud utraque ista vitiantur. Nos autem qui cognoscimus 
veritatem ipsamque naturam, si cceperimus sitire , ibimus 
ad fluvium , aurumque calcantes, aquam bibemus. Auro 
enim nequit sedari fames, ac sitis nescit exstingui. Nemes 





δεσπότης, καλεῖ ot * ὃς ἐλθόντι (9) σοι πρὸς αὐτὸν πολλὰ 
xal χαλὰ παρέξει δῶρα. μὴ ἐλθόντι δὲ τὴν κεφαλὴν 
ἀποτεμει. » Ὁ δὲ Δαάνδαμις ἀκούσας xai μειδιάσας 
χαριέντως οὐδ᾽ ἐπῆρεν ἑαυτοῦ τὴν χεφαλὴν ἀπὸ τῶν 
φύλλων, ἀλλὰ καταγελάσας τούτου κατακείμενος 
ἀπεκρίνατο οὕτως * « Ὁ θεὸς, ὃ μέγας βασιλεὺς, ὕθριν 
οὐδέποτε γεννᾶ, ἀλλὰ φῶς, εἰρήνην, ζωὴν καὶ ὕδωρ, σώ- 
ματα ἀνθροπων (10) καὶ ψυχὰς, καὶ ταύτας δέχεται, ὅταν 
μοῖρα λύση τὰς μὴ δαμασθείσας τη ἐπιθυμίᾳ (11). 

Ἐμὸς οὗτος δεσπότης καὶ θεὸς μόνος, ὃς φόνον ἀποστρέ- 
φεται, πολέμους οὐ κατεργάζεται. ᾿Αλέξανδρος δὲ 
θεὸς οὔχ ἐστιν, εἰδὼς ἀποθνήσκειν. Καὶ πῶς πάντων 
ἐστὶ δεσπότης, ὃς οὐ παρῆλθε ποταμὸν Ἐιθεροθοὰμ. (12), 
[οὐδ᾽ εἰς κόσμον ὅλον τὸν ἑαυτοῦ θρόνον τέθεικεν, ] ču- 
παλιν δὲ φερόμενος (13) ζώνην 1 ἆδου οὐδέπω παρῆλθεν, 
οὐδὲ τῆς μεσοπορίας ἡλίου εἶδε τὸν odpov’ ἐν δὲ τοῖς 
βορείοις μεθορίοις ἣ κραστιφόρος Σκυθία οὐδὲ γινώσκει 
αὐτοῦ τὸ ὄνομα. Εἰ δὲ αὐτὸν οὐ χωρεῖ ἡ ἐκεῖ γῆ, δια- 
δαινέτω [Γάγγην ποταμὸν xal εὑρήσει γῆν δυναμένην 
ἀνθρώπους φέρειν (13), εἴπερ ἢ παρ᾽ αὐτοῖς οὐχέτι ὑπο- 
μένει βαστάζειν αὐτόν (14). “Oca δέ por ὁμολογεῖ 
Ἀλέξανδρος καὶ ὅσα ἐπαγγέλλεται παρέξειν μοι δῶρα, 
ἐμοὶ ἄλρηστα τυγχάνει. Tatra δέ pot φίλα xat χρηστὰ 
[καὶ χρήσιμα] τυγχάνει, οἶχος , τὰ φύλλα ταῦτα, xal 
τροφὴ πίων (16), αἱ παρανθοῦσαι βοτάναι, χαὶ ὕδωρ εἰς 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ T, ty, ιδ. 


πότον. Τὰ δὲ λοιπὰ γρήματά τε xo πράγματα μετὰ 
μερίμνης συναγόμενα, [χαὶ οἱ συνάγοντες αὐτὰ Ev ἐχεί- 
νος ἀπολλύμενοι ( 16): ] οὐδὲν ἕτερον % λύπην (17) 
παρέχειν εἴωθεν. ἧς ἔστιν ἐμπεπλησμένος πᾶς βροτός. 
Nov δὲ ἐγὼ χαθεύδω ἐπὶ στρωμνῆς φύλλων χεχλεισαέ- 
νοις ὄμμασιν οὐδὲν τηρῶν" χρυσὸν γὰρ ἐὰν θελήσω 
τηρεῖν, διαφθείρω µου τὸν ὕπνον. [η μοι πάντα φέρει, 
ὡς µήτηρ γάλα (18) τῷ τεχθέντι. Ep & θέλω, ἔργο- 
μαι, ὃ μὴ θέλω μεριμνᾶν, οὐκ ἀναγκάζομαι. Ἐὰν δέ 
μου τὴν κεφαλὴν ἀφέλη (19) Ἀλέξανδρος, τὴν φυγὴν 
οὐκ ἀπολέσει, ἀλλ’ ἡ χεφαλὴ (20) μὲν μένει σιωπῶσα, 
ἡ ψυχῇ δέ pou πρὸς τ τὸν δεσπότην ἀπελεύσεται, τὸ σῶα. 
ὡς ῥάχος ἐπὶ τῆς γῆς καταλιποῦσα , ὅθεν χαὶ ἐλήφθη. 
Πνεῦμα δὲ γενόμενος (21) ἐγὼ ἀναβήσομαι πρὸς τὸν 
θεόν µου, ὃς ἡμᾶς χατέχλεισεν ἐν σαρχὶ χαταπέα- 
das (22) ἐπὶ τὴν γῆν, πειράζων rex, (23) χαταθάντες ἆ ὡς 
προσέταξε ζήσωυεν αὐτῷ» ὃς ἀπελθόντας πρὸς αὐτὸν 
ἀπαιτήσει λόγον, δικαστὴς d ὧν πάντων ὑθρισμάτων (24): 
οἱ γὰρ τῶν ἀδικουμένων στεναγμοὶ τῶν ἀδικούντων 
χολάσεις γίνονται. Ταῦτα δὲ ἀπειλείτω Αλέξανδρος τοῖς 
θέλουσι χρυσὸν πλούτου (35), xai θάνατον φοβουμένοις" 
πρὸς ἡμᾶς γὰρ τὰ δύο ὅπλα (25) αὐτοῦ πέπτωκεν" οἱ τὰρ 


Boa χμᾶνες οὔτε χρυσὸν φιλοῦσιν, οὔτε θάνατον 


ται. Ἄπελθε οὖν (27) καὶ ᾿Αλεξάνδρῳ λέγε, ὅτι Adv- 


δαµις τῶν σῶν χρείαν οὐχ ἔχει. Καὶ διὰ τοῦτο πρός 


9. ἐλθόντος σου L. || 10. σῶμα ἀνθρώπων A. σῶμα ἀνθρώπου LC. || 11. λύσῃ ταύτα-, μηδαμῶς θήσας ἐπ'θυμίαν L C , nisi quod 
C om. ταύτας. || 12. Γιβέρναθον A; τοῦ Bepoap. C. [| 13. Locus in omnibus libris corruptus. L : ἡπαλιντόροις οὐδὲ ζῶν ἐν 
ᾧδου οὐδέπω παρῆλθεν, οὐδὲ τ. μ.. 4. οἷδε τ. Ò., καὶ μεθορίοις καρσιφορίοις συνθία οὐδέ y. a. τ. ὄνομα. Cod. C : ἔμπαλιν çe- 
ρόμενος ζῶν δὲ ἐν ἆδου οὐδέπω K., ο. τ. p. cide t. δ., Σχυθία δὲ où y. a. t. 6. Cod. A: ποταμὸν TépoaBov οὐδὲ Κόνωυλον 
οὐδὲ ὧρον, dv ἑαυτοῦ ἐπὶ πολλοῖς πόροις οὐδὲ ζῶν ἐν ἄδη οὕπω παρῆλθεν , οὐδὲ τ. μ. εἶδεν τὸν τρόπον ἐν μεθορίοις xai peto 
ρίοις χραστιθάροις Σχυθία οὐδὲ y. a. τ. ὄνομα. Ex latinis scripsi Γάδου (i. e. Γαδείρων). De reliquis tu videas. || 13 *. χωρεῖν 
A. || 14. τοῦτον L C. || 15. τρυφήσιον al παρ Αθῆ,ας βοτάναι A. || 16. ἀπολέσθωσαν C. scripserim τοῖς συναγ. κτλ. αὶ 17. λύπας 
LC. λύπη A. mox pro ἧς, L y, C ei. || 18. γάλα δέ ἐστι τῷ τ. L. 119. ἀνέλη A. ἀφαίρη C. || 20. ἀλλὰ μένει αὐτὴ μόντ ows- 
πῶσα L; ἀλλ᾽ εἰ χεταλὴ μένει o. C ; ἀλλά thy χεφαλὴν μόνῳ διωπῶσα A. || 21. ὧν C. T. καταλείψας L; ἐπὶ γῆν L. ἐπὶ τῆς 
γῆς Ο. || 23. ἵνα Ο. || 24. πάντων ἔργων xai λόγων C. || 25. πλοῦτον L; om. A. |] 26. δὲ τὰ ἄνω ὅπλα A. 137. pergit C : xx 





cuiquam nescit injuriam , sed lumen vitæ rursus iis prestat 
animis, que suo solverint fato. Meus ergo ille solus est 
dominus, qui homicidia vetat, et qui bella non concitat. 
Alexander vero non est deus, quia et ipse moriturus est. 
Quemadmodum igitur potest esse omnium dominus, qui non- 
dum Tyberoboam fluvium transfretavit, neque per totum 
mundum sedem suam locavit, non zonz (εἰς) Gadem transe 
lit, non in medio orbis cursum solis aspexit? Quare gentes 
plurima nec ejus quidem nomen adhuc nosse potuerunt. 
Si autem non capit eum illa quam possidet terra, fluvium 
transeat nostrum et inveniet solum tale, quod norit homi- 
nes sustinere. Quecunque mihi Alexander pollicetur, si 
ea preestiterit, cuncta inutilia mihi erunt. Ego enim habeo 
domum folia , herbis quoque que adjacent mihi vescor, οἱ 
aquám poto : posthabeo alia quaecumque cum sollicitudine 
colliguntur ac pereant, nihilque aliud praeter tristitiam qua- 
rentibus ea atque habentibus praebent. Nunc igitur secu- 
rus quiesco, clausisque oculis nil omnino custodio ; si au- 
rum voluero servare , somnum meum dissipo : terra mihi 


omnia ut lac mater infanti ministrat. Ad quemcumque 
accedere voluero locum , vado ; quocumque autem ire no- 
luero , nullius sollicitudinis necessitate compellor. Et si 
caput meum voluerit abscindere, animam auferre non pv- 
terit : sed caput tantummodo jacens tollet, anima vero dis- 
cedens, caput veluti sui partem veslis alicujus relinque , 
ac reddet ei a quo id susceperat, nempe terrae. Cum autem 
factus spiritus fuero, ad deum qui eum intra hanc carnem 
inclusit, ascendam. Qui cum hoc fecerit, tentare mos 
voluit, ut videret quemadmodum discedentes ab eo in boc 
szeculo viveremus. Et postmodum cum ad eum fuerimus 
reversi, rationem vitae hujus a nobis exposcet. Cui assi- 
stens ego videbo injuriam meam, ejusque judicium in illos 
qui injuriosi mihi fuerunt , intuebor : su:piria enim gemi- 
tusque lasorum incipient laedentium esse supplicia. Hot 
Alexander illis minetur, qui opes desiderant, qui timent 
mortem , quia nos utrumque contemnimus. Nam Brach- 
mani neque aurum diligunt, neque mortem verentur. Vade 
igitur, et hoe Alexandro referas : Nihil tuorum Dandamis 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. III, 13, 14. 


σε οὐχ ἐλεύσεται” el δὲ σὺ Δανδάμεως χρείαν ἔχεις, 
ἐλθὲ πρὸς αὐτόν. 


[ΚΕΦ. ΙΔ΄] 


“O δὲ Αλέξανδρος ταῦτα ἀκούσας παρὰ τοῦ "Ova. 
σιχράτους μᾶλλον ἰδεῖν αὐτὸν ἐπεθύμει (1), ὅτι αὐτὸν 
πολλὰ ἔθνη καθελόντα εἷς ἐνίχησε γυμνὸς γέρων. Io- 
ρεύεται οὖν (1) σὺν πεντεχαίδεκα φίλοις εἰς τὴν ὕλην 
τοῦ Δανδάμεως- xal ἐγγὺς γενόμενος αὐτοῦ κατέθη ἐκ 
τοῦ ἵππου xal ἀπέθετο τὸ διάδημα xoi πᾶσαν τὴν περὶ 
αὐτὸν (3) ἀλαζονείαν, καὶ εἰσελθὼν μόνος εἰς τὴν ὕλην, 
ἔνθα 6 Δάνδαμις ἦν, ἠσπάσατο αὐτὸν καὶ εἶπε" « Xal- 
ροις Δάνδαμι, διδάσκαλε Βραχμάνων χαὶ πρύτανι σο- 
lac: πάρειμι πρός σε ἀχούσας σου τὸ ὄνομα, ἐπεὶ σὺ 
οὐ (4) παρεγένου πρὸς ἡμᾶς.» “O δὲ Δάνδαμις εἶπε" 
a Χαίροις καὶ αὐτὸς, δι) ὃν πολλαὶ πόλεις ταράσσον- 
ται xal ἔθνη ἀκαταστατεῖ.»ν “O δὲ Αλέξάνδρος xate- 
σθεὶς (6) παρὰ τοῖς ποσὶν αὐτοῦ, ἐκείνην τὴν ὥραν (6) 
εἶδε καθαρὰν (7) τὴν γῆν ἀπὸ αἱμάτων. Καὶ 6 Δάνδα-- 
pas εἶπεν αὐτῷ (8)* » Τί πρὸς ἡμᾶς , Ἀλέξανδρε, πά- 
pet (9); Τί θέλεις βαστάσαι ἐκ τῆς ἡμετέρας ἐρημίας: 
“O ζητεῖς ἡμεῖς οὐκ ἔχομεν, ὧν (10) ἡμεῖς χεχτήµεθα 
αὐτὸς οὗ χρήζει. Ἡμεῖς θεὸν τιμῶμεν, ἀνθρώπους" 
φιλοῦμεν, χρυσοῦ ἀμελοῦμεν, θανάτου χαταφρονοῦμεν, 
ἡδονῶν οὐ φροντίζομεν (11)° ὑμεῖς δὲ θάνατον φοθεῖ- 
σθε, χρυσὸν φιλεῖτε, ἡδονῶν ὀρέγεσθε, ἀνθρώπους ut- 


111 


cette (12), θεοῦ καταφρονεῖτε.» Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος 
εἶπε πρὸς αὐτόν: «᾿Εγὼ σοφόν τι ἥκω μαθεῖν παρά σου" 
φασὶ γάρ σε θεῷ προσομιλεῖν" θέλω γὰρ εἰδέναι, τί 
τῶν Ἑλλήνων διαφέρεις, Y τί περισσότερον τῶν λοι- 
πῶν βλέπεις ἢ φρονεῖς (13). » “O δὲ Δάνδαμις πρὸς 
αὐτὸν ἀπεκρίνατο" « Θέλω χἀγὼ διαχονῆσαί σοι λό- 
yous (14) σοφίας θεοῦ. xal ἐνθεῖναί σοι νοῦν θεοπρεπῆ" 
ἀλλὰ σὺ τόπον οὐχ ἔχεις ἐν τῇ ψυχ σου ὥστε χωρῆσαι 
τὴν παρ᾽ ἐμοῦ σοι διαχονουμένην δωρεὰν τοῦ θεοῦ 
πεπληρώχασι γάρ σου τὴν ψυχὴν ἄπληστοι ἐπιθυμίαι 
καὶ ἀκόρεστος φιλαργυρία xal δαιμονιώδης φιλαρχία , 
αἵτινες μάχονταί μοι viv, ὅτι σὲ ἐνθάδε (15) περισπῶ 
xal οὗ φονεύεις (16) ἔθνη λαῶν πολλῶν ἐκχέων αἷμα- 
καὶ λυποῦνται σήμερον κατ᾽ ἐμοῦ, ὅτι πόλιν βλέπουσι 
μένουσαν xoi σωζομένους ἀνθρώπους. Σὺ δὲ εἶπας - 
xal ἐπὶ τὸν ὠκεανὸν ἀναθήσεσθαι (17), xal μετ᾽ αὐτὸν 
ἐπ᾽ ἄλλην οἰκουμένην, xal per’ ἐχείνην πάλιν èp été- 
pav, καὶ σφόδρα λυπηθήση ὅταν μὴ ἔχης οὓς νικήσεις. 
Πῶς οὖν δύναμαι ἐγὼ θεοῦ σοφίας σοι λόγους λαλῆσαι, 
τοσαύτης ἀλαζονείας (18) xat ἐπιθυμίας ἀμετρήτου 
πεπληρωμένης σου τῆς διανοίας, ἣν οὐδ᾽ ὅλος (19) 
6 κόσμος ὑπηρετῶν ἠδυνήθη πληροφορῆσαι; Βραχὺς 
ἐχτίσθης καὶ γυμνὸς, καὶ εἷς ἄνθρωπος παρῆλθες (20) 
ἐν τῷ κόσμῳ, καὶ ηὐξήθης (21). Διὰ τί τοὺς πάντας xa- 
τασφάττεις; ἵνα τὰ πάντων χληρονομήσης (22) ; Καὶ ὅταν 
νιχήσης τοὺς πάντας, χαὶ πᾶσαν χτήση τὴν οἰκουμένην, 


εἰπὲ ταῦτα τῷ Ἀλεξάνδρῳ. Ὁ δὲ Ὀνησικράτης ἀπελθὼν πάλιν πρὸς Ἀλέξανδρον εἶπεν αὐτῷ, ὅτι Δανδάμης τῶν σῶν χρείαν κτλ. 

Cap. XIV. 1. ἐπεθύμησεν L. || 2. γοῦν L; ὁ Αλέξανδρος addit C. || 3. αὐτοῦ AC. || 4. ἐπεὶ μὴπ. L; ἀκούσας c. τ. ὄν. om. 
C. || 5. καθήσας L. || 6. ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ L. dein χαθαρὰν γῆν L. || B. εἶπεν αὐτῷ om. AIL. || 9. παρῆς LC. || 10. 4 LC. | 
11. ἠδ. οὗ pp. om. A. || 12. φιλεῖτε A || 13. “EM. διαφέρεις, missis reliquis, A. || 14. λόγον A. |} 15. ἐνταῦθα C. || 16. φο- 
νεύεις ἔθνη καὶ οὐ λαῶν πολλῶν ἐκχέεις αἷμα. Σὺ δὲ εἶπας κτλ. C. || 17. ἐλθεῖν Ὁ L. || 18. τοσαύτῃ ἀλαζονείᾳ καὶ ἐπιθυμίαις & AL. 
| 19. ὅλως, A L. || 20. ἐκτίσθης A. || 21. αὐξηθεὶς L. || 22. τὰ πάντα xà. A; τὰ πάντων λάθῃς L. τοὺς πάντας λάδης C. | 





querit : verum si aliquid ex ipsius rebus tu necessarium 
, tibi esse credis, ad eum venire ne dedigneris. 

XIV. Que ubi Alexander per internuntium audivit , de- 
siderare plus ccepit ut talem virum videret, utque se, qui 
multas vicerat gentes , unus et nudus vinceret senex. Pergit 
igitur cum quinque vel (ef) decem amicis ad eas, quas supra 
diximus, silvas, et cum venisset ad proximum , atque ex 
equo, quo vehebatur, exiliisset, coronam de capite depo- 
suit, omnemque qui circa ipsum erat, superbise tumorem 
relinquens, ad memoratum senem ingressus est solus, et 
ad pedes ipsius se dedit, hoc dicens : « Salve Dandami , ego 
ad te veni, quia tu ad me noluisti venire. » Cui ille respon.» 
dit : « Ad quid ad nos venisti? aut quid de nostris solitudi- 
nibus auferre desideras? Quod cupis ipse, nos habere non 
possumus : quod iterum nos habemus, necessarium tibi 
non est. Nos honoramus deum, Εἰ amamus huminem, 
negligimus aurum , contemnimus mortem , fos autem mor- 
tem timetis,- honoratis aurum, odistis hominem, deum 
contemnitis, » Ad quem Alexander : « Doce, inquit, nos 
aliquid sapientis; plenum aiunt te divinitate, et cuin 
ipso colloqui saepius’ deo : ego vero scire desidero in qua 
re priestantiores Graecis vos ipsos esse dicatis, et in quo aut 


melius videas quam alii homines, aut amplius scías. » At 
ille respondit : « Ego, inquit, vellem deferre ad te acceptum 
a deo sensum , sed ipse locum non habes , ubi donum tale 
suscipias. Impleverunt enim animam tuam avidæ atque 
immodica cupiditates, quas nunc mecum certare con- 
sidero, quia te ab ipsis conor avellere; quamquam hodie 
plurimum mcerent, eo quod morte nullius gentis vel san- 
guine polluaris , et quia vident adhuc homines in civitati- 
bus commorantes. Tu ad oceanum usque vis accedere , 
post quem aliam iterum partem orbis cupis occupare : et 
tunc tristitia afficieris, cum non potueris habere quod vin- 
cas. Quomodo ergo satis facere desiderio tuo poteris , cum 
totus tibi serviens mundus animum tuum explere ac satiare 
non possit? Minor mundo longe tu factus es, et si omnia 
simul velis vincere, atque universa quacunque tenent ho- 
mines possidere , tandem necesse est, ut solum habeas quan- 
tum aut tu jacentem tenere me cernis, aut ego occupare 
video tesedentem. Ex quo iterum si ad alia transeamus, 
et in aliis quoque tibi similesiuvenimur. Eodem enim modo 
quo ipse, omnibus utor elementis, aere, aqua et terra, 
nec quidquam ultra habere desidero, et omnia juste habeo 
quacumque possideo : et si solus omnes fluvios obtineas , 


112 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. T, ιδ. 


τοσαύτην γῆν καθέξεις μόνην (22), ὅσην ἐγὼ dvaxel- | μαι, À τί οἶδα σοφὸν παρὰ πολλούς (s). ᾿Εμὲ ὃν (37) 
μενος ἢ σὺ καθήμενος- xai τοσαύτης χυριεύοντες γῆς | βλέπεις, βιῶ ὡς ἐξ ἀρχῆς ἐκτίσθην, ζῶ ὡς παρὰ τῆς 
ἔνθεν μεταθησόμεθα: ὥστε xal of εὐχαταφρόνητοι | μητρὸς ἐτέχθην, γυμνὸς, ἄνευ πλούτου xal Φροντί- 
ἡμεῖς ἄνευ μάχης xat πολέμου ἶσα σοι ἔχομεν τὰ πάντα, | δος. Διὰ τοῦτο (18) ὅσα ó θεὸς ποιεῖ οἶδα, καὶ τί δεῖ 
γῆν, ὕδωρ, ἀέρα" καὶ τὰ πάντα ὅσα ἐγὼ ἔχω, δικαίως | γενέσθαι ἐπίσταμαι, Ὑμεῖς δὲ θαμθεῖσθε μαντενό- 
ἔχω xat οὐδενὸς ἐπιθυμῶ" σὺ δὲ πολεμῶν xal ἐχχέων | μενοι περὶ τῶν καθ᾽ ἡμέραν ἐφ ὑμῖν παρεχομένων (38), 
εἷμα (24), καὶ ἀνθρώπους πολλοὺς (25) χατασφάτ- | μὴ συνιέντες τὰ χαθ᾽ ὥραν δεικνύμενα ὑμῖν ἔργα θεοῦ- 
των, ἐὰν πάντας χτήση ποταμοὺς, ἶσον ἐμοὶ ὕδωρ πί- | λιμοὺς, λοιμοὺς, πολέμους, κεραυνοὺς, αὐχμοὺς, Ča- 
vas. Τοῦτο οὖν, Ἀλέξανδρε, σοφὸν μάθε παρ᾽ ἐμοῦ. | 6ρους xal καρπῶν φορὰς προγινώσχω ἐγὼ, καὶ πῶς xai 
μηδὲν ὡς πένης (26) θέλε ἔχειν (27), καὶ πάντα ἐστὶ σὰ | πόθεν xal διὰ τί ταῦτα γίνεται" ἐμοὶ παρέχει γὰρ γνῶ- 
καὶ οὐδενὸς denon: ἐπιθυμία γὰρ μήτηρ ἐστὶ πενίας | σιν ἡ πρόνοια" καὶ τοῦτο δὲ λίαν εὐφραίνει με (so) ὅτι 
(πενία γὰρ ἔργον ἀταξίας), κακῷ φαρμάκῳ θεραπευο- | ó θεὸς μετὰ τῶν ἰδίων ἔργων σύμδουλον πεποίηκε 
μένη λύπη, μηδέποτε εὑρίσκουσα ὃ ζητεῖ, μὴ dva- | τὴν δικαιοσύνην πρὸς ἐμέ. Πολεμίων (ει) φόθος ἐὰν 
πανομένη οἷς ἔχει, ἀλλ᾽ ἀεὶ βασανιζομένη ἐφ᾽ οἷς οὐ | ἐπέλθη βασιλεῦσιν À καὶ ἑτέρα πτόησις (42), πρὸς ἐμὲ 
κέκτηται. Πλουτήσεις δὲ ἡδέως (19) ὡς ἐγὼ, ἐάν | ἔρχονται (43) ὡς πρὸς ἄγγελον θεοῦ" xai ἐγὼ ἐντυχὼν 
μοι συζῆν θέλης (29), xal ἐάν μοι προσέχης xai ἀχού- | τῇ προνοίᾳ τοῦ θεοῦ, πείθω αὐτὸν ἀγαθόν τι δοῦναι τοῖς 
σης µου τῶν λόγων (30) καὶ κτήση ex τῶν ἐμῶν ἀγαθῶν. | παροῦσι πρός per xal τὸν φόθον τούτων καταλύσας 
“O γὰρ θεὸς ἐμοὶ φίλος, καὶ τοῖς ἔργοις αὐτοῦ dyad- | μετὰ θάρσους αὐτοὺς ἀποπέμπω. Ti βέλτιον, εἶπέ 
λιῶν προσομιλῶ, καὶ ἔμπνους ἐν (31) ἐμοὶ γίνεται. | μοι, χαταθλάπτειν ἀνθρώπους xai κακῆς δόξης ὄνομα 
Καχοὺς ἀνθρώπους ἀποστρέφομαι" οὐρανός μοι στέγη, | ἔχειν, À μᾶλλον τούτους φυλάττειν xal εὐεργέτην γνω- 
Mi μοι πᾶσα στρωμνὴ, Chat τράπεζα, χαρποὶ τρο- | ρίζεσθαι; Καὶ τί πρέπει τοῖς υἱοῖς θεοῦ, πολεμεῖν καὶ 
φῆς (32) ἀπόλαυσις, ποταμοὶ διάχονοι δίψης" οὐχ ἐσθίω | κατασκάπτειν τὰ ὑπὸ τῆς προνοίας δημιουργηθέντα, 
σάρκας ὡς λέων, οὐδὲ σήπεται ἐν ἐμοῖς ἐντέροις (33) | ἢ εἰρηνεύειν xal προσανοικοδομεῖν (61) τὰ πεπονημένα 
ζῴων χρέας, οὐδὲ γίνομαι τάφος νεχρῶν ἀλόγων" πρό- | xat χατερριπτασμένα (46) ὡς τοῦ δημιουργοῦ λάτριν: 
vota γάρ μοι τροφὴν φέρει (34) & φίλη μήτηρ τῷ tey- | Οὐχ ὠφελήσει σὲ, βασιλεῦ Ἀλέξανδρε. ἢ ἐξουσία αὖτν, 
θέντι γάλα. Ἀλλὰ σὺ ζητεῖς μαθεῖν (35) παρ᾽ ἐμοῦ, | οὐδὲ τὸ πλῆθος τοῦ χρυσοῦ ἢ οἱ πολλοὶ ἐλέφαντες (ες), 
Ἀλέξανδρε, τί περισσὸν τῶν ἄλλων ἀνθρώπων χέχτη- | οὐδὲ ἐσθὴς ἡ ποικίλη καὶ διάφορος ἡ περί σε, οὐδ᾽ 6 


23. μόνος A L; dein χαταθησόµεθα L. µεταδήσεσθε C. || 24. αἵματα L. αἵματος C. || 25. x. om. AL. |] 26. μτδενὸς πένες A 
μηδενὸς πένητος L, μηδενὸς ὡς πένης C. || 27. κτᾶσθαι C. || 28. 4. om. L; dein ὥσπερ L. || 29. θελήσος L C. |] 30. τὸν 26 
γον A. || 31. ἐμπν. ἐν om. A. || 32. τρυφῆς A L. || 33. ἐν ἐμοὶ ἐντέρων A; ἐν ἐμοὶ L C. || 34. sic L.; πρ. γὰρ πάντα φέρε 
καρποὺς ὡς P. p. A; τροφὴν φέρει καρποῦ ἡ γῆ ὡς φ. p. C. [ 35. Ἀλέξανδρε, τοῦ μαθεῖν LC. || 36. πρὸ x. L; παρὰ πολλῶν 
C. || 37. ὃν om. A C.|| 38. Διὰ τοῦτο ὅσα ὁ θεὸς ποθεῖ, ὡς δοῦλος αὐτοῦ ἐν τούτοις χαταναγκάζοµαι, ὡς θνητὸς χάριτι m 
τοῦ" xal τὸ τί γενέσθαι [δεῖ] μερικῶς ἐπίσταμαι ἐκ θεοῦ προδλέπων C. | 39. ἡμῖν (ὑμῖν C) περιερχομένων L C. || 40. exo. με, 
ὅτι τῶν ἰδίων ἔργων ὁ θεὸς ἐμὲ σύμθουλον πεποίηχεν͵ ὡς υἱὸν ἀγαπητὸν, ὅτι θεὸς μετὰ τῶν ἰδίων ἔργων σ. π. τ. δ. πρὸς µε L 
[ 41. πολέμων A. || 42. πτῶσις L. || 43. cod. A βασιλεῖ... ἔρχεται et cett. in singulari num. || 43. πρὸς ἀνοίαν οἰχοδομοῖν A. j 





plus tamen aque quam ego ex ipsis haurire non poteris. | ut procreatus sum, et qua deus faciat agnosco, et qual 
Hanc ergo si a me sapientiam discas , nihil tibi deerit : to- | fieri debeat scio. Vos autem vanitate magna repleti prez- 
tumque habebis, si nihil desideraveris. Cupiditas enim | sagire vos creditis, cum tamen hxc ipsa quæ per singulos 
paupertatis est mater, que medicamento malo, hoc est, | videtis dies dei opera intelligere nesciatis. Ego cumcta 
sollicitudine , nequit curari : qua ita semper omnia quarit, | cognosco, et unde et quando et quomodo fiant. Pluvias, 
quasi invenire nihil possit : quia non in iis ad que jam po- | siccitates, fulmina, tempestatesque presagio : et hoc est 
tuit pervenire, requiescit, sed ex illis quae necdum tenere | quod me delectat et reficit, quia deus habere me comma- 
se cernit, magis magisque cruciatur. Habebis autem maxi- | nionem quandam atque consilium cum operibus suis fecit. 
mas cum voluptate opes , si ita mecum vivere voles : et si | Ad me quemadmodum angelus venit, et si quando aliquid 
meis acquieveris verbis, meas divitias possidebis. Amicus | timuerit imperator, tunc ego deprecor deum ut boni aliquid 
mihi est omnium deus, et de ipsis cum eodem rebus loquor; | ei, cum ad me venerit, praestet , ut eum metu quo laborat, 
malorum hominum verba non audio. Calum habeo pro | absolvat, utque ei fiduciam quandam mentis inspiret. 
fecto, terra mihi tota pro lecto est. Fluvii mihi potum mi- | Quid esse rectius dicis , laedere homines, an tueri atque ser- 
nistrant , mensam silva suppeditat. Non vescor animalium | vare? et quid magis convenit facere filiis dei , aut evertere 
visceribus, ut leones, neque intra pectora mea incluse | cuncta pugnando, aut expugnata et diruta instaurare pa- 
quadrupedum aut 'volatilium carnes putrescunt, nec sum | cando? Non tibi proderit , imperator, enorme pondws auri, 
mortuorum sepulcrum, sed providentia naturalis omnes | neque elephantorum, quos sustulisti aliis, multitudo : sed 
mihi fructus ut lac mater infundit. Intelligo ipse quid quæ- | haec vox mea εἰ is meus sermo. Tu vero eliam si me ia- 
ras. Sapientem me vides, talis ut factus sum itaque vivo ! terficere volueris, non timebo, ibo enim ad deum citius, 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. IIT, 15. 


στρατὸς ὃ περί σε (47) περιστοιχιζόμενος, οὐδ᾽ of ypu- 
σοχάλινοι (48) ἵπποι καὶ οἱ δορυφόροι καὶ πάντα ὅσα σὺ 
τῶν ἄλλων μετὰ πολέμων xat μάχης ἀφείλω: ἀλλ᾽ ὀνή- 
σει σὲ τὰ μέγιστα , ἐὰν πεισθῆς τοῖς ἐμοῖς λόγοις, xal 
ἐπαχούσης τῆς ἐμῆς φωνῆς. Σὺ δὲ, Ἀλέξανδρε, xdv 
µε φονεύσης. οὗ φοθοῦμαι λέγων σοι τά σοι συμφέροντα" 
ἀπελεύσομαι γὰρ πρὸς τὸν θεόν µου , ὃς κατεσκεύασε τὰ 
πάντα" αὐτὸς γὰρ οἶδέ µου τὴν δίκην, xal αὐτὸν οὐδὲν λέ- 
ληθεν, οὗ ὄμματα πάντες οἱ ἀστέρες, ἥλιόςτε xal σελήνη, 
καὶ αὐτὸς κρίνει καὶ τοὺς (49) ἀδικοῦντας᾽ ὃν οὐ λήση (60), 
οὐδὲ τόπον ἕξεις ποῦ φεύξη τοῦτον ἀναστὰς (so *), οὐδὲ 
τούτου τὴν δίκην παρελεύση- ὥστε , βασιλεῦ Ἀλέξαν- 
Spe, μὴ χατάβαλλε ἃ ὃ θεὸς θέλει (sr) χτίζεσθαι, μηδ᾽ 
ἀφανίζειν βιάζου, ἃ ἐκεῖνος χοσμεῖν βούλεται, μηδὲ 
σπένδε αἷμα πόλεων, μηδὲ véxpou ἔθνη διαθαίνειν ἐπ᾽ 
αὐτά" σεαυτῷ γὰρ μᾶλλον ζῆσαι κρεῖττον ἧπερ ἄλλους 


χαταχτείνειν" xal μὴ (53) θανόντα ἄλλους μακαρίζειν» ᾿ 


καὶ ζημίαν εἰδέναι μᾶλλον τὰ τῶν ἄλλων ἁρπάζειν 
ἧπερ χέρδος ἡγεῖσθαι τοῦτο. Τί, μία ψυχὴ γενόμε-- 
voc, τοσαῦτα ἔθνη καταλῦσαι θέλεις; T( σὺ ἀφρόνως 
εὐφραινόμενος, πολλῶν χαχῶν τὴν οἰκουμένην utt- 
πλᾶς; Τί τὰς ἀλλοτρίας συμφορὰς ὡς ἑαυτοῦ χέρδη 
6085; Τί κατὰ δακρυόντων σὺ γελᾶς: [Τούτου ὃ µεμένη- 
xac ἐν ἐρημίᾳ , σεαυτὸν ἐχέρδησας καὶ οὐ φοθήσεις πο- 
λέμους (53).] Μνήσθητί µου τοῦ ἐπ’ ἐρημίαις, ἐμοῦ τοῦ 
γυμνοῦ καὶ πενιχροῦ, χαὶ σεαυτὸν χέρδησον, χαὶ τοὺς 
πολέμους καταλύσας τὴν τῆς προνοίας φίλην ἄσπασαι 
εἰρήνην (64). Καὶ μὴ ζήτει ἐν καχοῖς ἀνδρείαν (se) 
ἔχειν, ἀλλὰ μεθ᾽ ἡμῶν ἀμέριμνον βίον διάγειν (56). 


113 


Ἀπόρριψον ἀπὸ σεαυτοῦ τοὺς τῶν προθάτων μαλλοὺς 
xal μὴ κατάφευγε ἐπὶ σχέπην νεκράν. ‘Tore τιμήσεις 
σεαυτὸν, μιμησάμενος ἡμᾶς , τοιοῦτος γεγονὼς οἷος xal 
ἐκτίσθης (67) πειράζεται γὰρ εἷς ἀρετὴν ἐν ἐρημίαις 
A ψυχή. Ἑλοῦ τοιγαροῦν, ὦ βασιλεῦ Ἀλέξανδρε »βίον 
διάγειν ἆῦλον ἡμέτερον" οὐχ οἶδα el οὕτως εἶ μακάριος 


ὡς δυνηθῆναί σε πεισθέντα τοῖς ἡμετέροις λόγοις σεαυ- 


τὸν εὑρεῖν. Νῦν ἀναμένουσί σε Μακεδόνες, ἵνα πολέ- 
µους χαταθάλλωσι (58) καὶ ἀνθρώπους χατασφάζωσι 
καὶ τὰ ἐκείνων διαρπάζωσι" xal λυποῦνται σήμερον of 
ἐπιθυμοῦντες (69) αἱμάτων ἀλλοτρίων, ἔθνος βλέποντες 
σωζόμενον ἰδίων γὰρ πλεονεξιῶν εἰσὶ στρατιῶται 
σὴν (60) πρόφασιν ἔχοντες ἄδιχον. Ἀλλ᾽, ὦ Ἀλέξανδρε, 
τότε (61) βίον ἀμέριμνον κτήση, τὸν παρὰ θεοῦ σοι Aro- 
νεμχθέντα, ἵνα xal σεαυτῷ ζήσης xal ἄλλους μὴ xa- 
ταχτείνης. Νῦν δ᾽ ἄρα τούτων ἀχούων τῶν λόγων τί 
μέλλεις λοιπὸν σεαυτῷ προσανέχειν; À ζητεῖς προσαρ- 
πάζειν (62) ἀκμὴν, xal ταράσσειν ἔθνη, καὶ φονεύειν ἀν- 
θρώπους; Καὶ ἃ μὲν εἰργάσω, ἃ δὲ πράττεις, ἃ δὲ 
μέλλεις ποιεῖν" ἀλλ᾽ ἐὰν τῶν ἐμῶν μὴ ἀνάσχη λόγων, 
ὅταν (ss) ἐνθένδε ἀπαλλαγῆς , ὢν ἐν αἰθέρι (δι) ὄψομαί 
σε τούτων τὰς δίκας τιννοῦντα xal στεναγμοῖς πικροῖς 
ὀδυρόμενόν σε, τῶν ὑπό σου πεπραγμένων τὰς εὐθύνας 
διδόντα xal τότε τῶν ὑπ᾽ ἐμοῦ σοι διαχονουμένων 
θείων λόγων μνησθήση, ὅταν μηχέτι σοι διαχονοῦαι 
ἵπποι δεδιδαγμένοι πολεμεῖν, xal πλήθη τῶν δορυ- 
φόρων. τότε θρηνήσεις οἰμώζων, ζητῶν ὃν εἰς μάτην 
ἀπώλεσας βίον εἷς ταραχὰς ἀτάκτους xat πολέμους at- 
μάτων ἀθώων, ὅταν μηδὲν ἄλλο ἔχης ἰδεῖν σου χύκλω- 


45. κατερριπαµένα L, χατερριπόµενα C; om. A. || 46. ἢ of x. è. om. L C. || 47. ὁ νῦν σοι LC. || 48. yo. om. AL. | 49. τοὶς 
ἄλλους C L. || 50. sic L C; οὐχ ὠνήσεις, οὐδὲ τ. E. ὅπου λάθῃς, ὥστε μὴ κατάδαλε elc. A. || 50 *. o. ἀπὸ τοῦ προσώπου αὐτοῦ C. 
|| 51. μέλλει A. || 52. μανθάνοντα A; num χτανόντα ? C omisit verba μὴ 0. ἆ. μαχαρίζειν, neque sunt in latinis. || 53. inclusa 
omittunt C L. || 54. τὴν τῆς φιλίας πρόνοιαν ἄσπασαι xal εἰρήνην C. || 55. ἀνδριάντας A. | 56. ἀλλ ὡς ἡμεῖς ἀμερίμνως διάγειν C. 
|] 57. ἐπλάσθης C. || 58. καταλάδωσι C. || 59. φονοῦντες L. φονῶντες A. || 60. ἣν L. τὴν C. || 61. πότε L C; verba ἀλλ᾽ & Ad. 
om. AL. |} 62. ἁρπάζειν C L. || 63. ὅταν om. A L. || 64. ἀέρι L; ἀπαλλαγεὶς καὶ dv AL. ἀπαλλαγῆς xoi ὧν C. Latinus 





qui et causam et vitam meam novit. Nihil est quod deum 
latere possit, cujus oculi sunt omnes stelle, sol et luna, 
quz omnia tu effugere non potes, neque in te judicium 
ejus evadere. Noli igitur tu destruere qua ille construxit : 
noli tu cupere dissipare ea, quee ille qui ea fecit, ornare 
desiderat : noli immolare sanguinem civitatum, neque trans- 
ire supra gentium mortuarum cadavera. Longe enim 
rectius feceris, si tuam curaveris vitam, quam si alienam 
desideraveris mortem : et si contemptis iis quee proseque- 
ris damnis, vera elegeris lucra. Cur cum unam possede- 
ris animam, tot simul vis exstinguere nationes? Quid de- 
lectaris totius seculi malis? Quid, aliis flentibus , rides ? 
Hoc ipso tamen, quod memor mei, qui in solitudinibus 
his vivo, esse voluisti , temetipsum lucratus es. Neque 
nunc aut certamina pertimescis ‚aut laedere quemquam cu- 
pis, aut virtutem tuam in aliorum malis, quod fecisti sem- 
per, exerces. Projice igitur a corpore tuo vellera ovium 
mortuarum, neque defunctis volueris te operire tegmini- 
bus: magis enim ipse cum talem te feceris, honorabis , quia 
PSEUDO-CALLISTIIENES. 


temperatur anima in desertis vivens locis. Hoc igitur vite 
nostra propositum magis elige , cujus beatitudine plus quam 
apud Macedones frui poteris. Qui quidem te per singulos 
expectant dies, ut reliquas tecum diruant civitates, et quee- 
cunque in ipsis valuerint invenire diripiant : quosque in 
presenti die tristari arbitror ac dolere, quod incolumes 
adhuc quasdam videant nationes , occasionem nanciscentes 
cupiditatum ac rapinarum suarum auctoritatem nominis 
tui. Quam ergo securam in deo vitam poteris obtinere, et 
ut tibi ipsi jam vivas, qui nunc adhuc multa cogitas ra- 
pere, multos trucidare desideras : ex quibus jam aliqua fe- 
cisti, alia in presenti facis, alia facturum te esse promittis. 
Ego vero cum ex hoc mundo recessero , in aere positum te 
videbo : et tunc quidem sermonem preedicabis meum , quia 
te multitudo equitum vel peditum nulla comitabitur, et 
cum maximo mentis tus dolore deflebis , hoc dicens : Sine 
causa perdidi totius retroacti temporis vitam , quam in ho- 
noribus istius mundi bellisque consumpsi. Ex quibus in- 
telliges nihil tibi aliud te reliquisse, nisi memoriam solam 


40 


114 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. ΓΕ, ιδ, τε, 10’. 


θεν εἰ μὴ μνήμην κακῶν ὧν ἐσώρευσας σεαυτῷ. Οἶδα 
γὰρ ἐγὼ τὰς ἐκ θεοῦ ἐπαγομένας δικαίως τιμωρίας 
ἀνθρώποις ἀδίχοις ἐκεῖ᾽ τότε μοι ἐρεῖς" « Ἀγαθός μοι 
τὸ πρὶν ἦσθα σύμθουλος, ὦ Δάνδαμι.» ᾿Εχεῖ γὰρ 
παραστήσονταί σοι αἱ ψυχαὶ αἱ μάτην πεπολεμημέναι 
ὑπό cou (ee). [όσοις ἀρκέσεις ἀπολογούμενος τότε; 
Οὐδὲν δὲ ὠφεληθήση (67) μέγάς κληθεὶς καὶ φανεὶς y 
6 νῦν τὸν χόσμον νιχῆσαι θέλων, νενιχημένος τότε. 


(ΚΕΦ. IE'.] 


Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος πάνυ ἡδέως αὐτοῦ ἀκούσας οὐκ 
ἐθυμώθη" ἦν γὰρ καὶ ἐν αὐτῷ πνεῦμα θεῖον, ἀλλ᾽ ὑπό 
τινος δαίμονος χαχοῦ εἷς φόνους xal ταραχὰς ἐτράπη. 
Καὶ σφόδρα καταπλαγεὶς ἐπὶ τοῖς παραδόξοις λόγοις 


τοῦ Δανδάμεως, ἀπεκρίνατο λέγων Ἀλέξανδρος « Ἄλη- 


θινὲ διδάσκαλε Βραχμάνων Δάνδαμι, ó ἀναπλάττων 
ἀνθρώπους τῇ τῆς προνοίας σοφίᾳ τούς σοι παρατυγχά- 
νοντας, ὃν ἐγὼ μαθὼν παρὰ Καλάνου xal ποθήσας ouv- 
τυχεῖν εὗρον πάντων ἀνθρώπων ὑψηλότερον διὰ τὸ ἔν 
σοι πνεῦμα (1)* οἶδα ὅτι ἀληθῶς λέγεις τὰ πάντα. ᾿Εγέν- 
νησε γάρ σε ὃ θεὸς καὶ αὐτός σε κατέπεμψεν ἐν τοῖς tó- 
ποις τούτοις, ἐν οἷς ἔξεστί (3) σοι εὐδαιμονεῖν ἀτάραχον 
(3) ὄντα ὅλη τῇ φύσει, πλούσιον, ἀνελλιπῆ, πολλῆς ouv- 
χίας ἀπολαύοντα. ᾿Εγὼ δὲ τί ποιήσω, 6 ἀδιαλείπτοις 
φόθοις (4) συνοικῶν xal συνεχέσι καταντλούμενος tapa- 
χαῖς (s) ; Πολλοὺς ἔχω τοὺς τηροῦντάς (6) µε’ φοθοῦμαι 


τούτους τῶν πολεμίων μᾶλλον: χείρονες ok φίλοι τῶν 
ὑπεναντίων, ol καθ᾽ ἡμέραν ἐπιθουλεύουσί μοι πλέον 
τῶν ἐχθρῶν µου’ xal οὐδὲ χωρὶς αὐτῶν ζῆσαι δύναμαι, 
οὔτε θαρσῶ πάλιν τούτοις σὺν αὐτοῖς ὤν : οὓς γὰρ şo- 
θοῦμαι, bx’ αὐτῶν τηροῦμαι' ἡμέρας μὲν ταράσσων 
ἔθνη, ἐπιστάσης δὲ νυκτὸς ἐχταρασσόμενος ὑπὸ τῶν 
λογισμῶν µου, μήτις μοι ἐπιστὰς ξίφει χειρώσηται: ol- 
μοι, xat χολάσας τοὺς ἀπειθοῦντάς μοι λυποῦμαι, xai 
μὴ κολάσας πάλιν χαταφρονοῦμαι. Καὶ πῶς οἷόντε μοί 
ἐστι ταῦτα τὰ ἔργα ἀρνήσασθαι: καὶ γὰρ εἶ θέλοιμι ἐπ' 
ἐρημίαις ζῆσαι, ὑπὸ τῶν ὑπασπιστῶν οὐ συγχωροῦμαι. 
Οὐκ ἔξεστι δέ μοι μᾶλλον, εἰ xal ἠδυνάμην, ἀπὸ τού-- 
των δραπετεῦσαι, ταῦτα λαχόντι (7) τῇ ψήφω. Τί οὖν 
ἀπολογήσομαι τῷ θεῷ, ὃς γενομένῳ pot (8) τοῦτον éxi- 
νευσε τὸν κλῆρον; Σὺ δὲ, ὦ πρεσθύτα, χτῆμα τίμιον 
θεοῦ, ἀνθ᾽ ὧν ὠφίλησάς µε xal ηδφρανάς µε τοῖς τῆς 
σοφίας λόγοις σου, xal ἀπὸ πολέμων ἡμέρωσαίς µε, δέ- 
Gat µου τὰ δῶρα ἃ ἐνήνοχά σοι, xal μή µε ἀτιμάσης- 
ἐγὼ γὰρ εὐεργετοῦμαι σοφίαν τιμῶν (9. » Kal ταῦτα 
εἰπὼν ó Ἀλέξανδρος πρὸς τὸν Δάνδαμιν, κατένευσε τοῖς 
οἰχέταις αὐτοῦ (10). Οἱ δὲ προσέφερον αὐτῷ χρυσὸν xai 
ἄργυρον ἐπίσημον xal ἐσθῆτα παντοῖαν καὶ ἄρτους (11) 
καὶ ἔλαιον. “O δὲ Δάνδαμις ἰδὼν ἐγέλασε καὶ εἶπε τῷ 
Ἀλεξάνδρῳ" « Πεῖσον δὴ ὄρνεα τὰ περὶ τὴν ὕλην xes- 
δοῦντα λαθεῖν χρυσὸν xal ἄργυρον, xai ἄμεινον ἠγῆσαι 
μέλος (12); ἀλλ᾽ οὐ δυνήση πεῖσαι αὐτά- σὺ τοίνυν οὐ πεί- 
σεις ἐμὲ χείρονα αὐτῶν (13) γενέσθαι’ ὃ γὰρ μήτε ἐσθίω 


|| 65. τὰς δίχας τῶν ὑπό σου πεπραγμένῶν ἐν στεναγμοῖς ὀδυρόμενον ἀποδιδόντα C. || 66. al xex. ἀδίχως ὑπο σ. L ; al μάτην 


πολεμηθεῖσαι παρά σου B. || 67. ὠφεληθεὶς ἢ μέγας. L. 


XV. 1. addit A : τῶν πασῶν δυνάμεων ὑψηλότερον || 2. οὐκ ἕξ. A. |} S. καὶ à. ὅ. πάσῃ τ. φύσει πολλῆς ἡσυχίας raoran 
C. || 4. φόνοις L. || 5. συμφοραῖς L. || 6. τυραννοῦντάς C. || 7. ταύτην λαχόντα τῇ y. L. ταύτῃ λαχόντα τῇ y. C. [| 8. μοι om. L; 
ὃς ἐμὲ γεννῶν A. || 9. εὐεργετούμενος σοφίαν τιμῶ A. || 10. φέρειν τὰ δῶρα add. C. || 11. ἐσθῆτας παντοίας κ. ἄρτον "A; xxi 
οἶνον add. C. || 12. μελ om. CL. || 13. αὐτῶν addidi ex L, ubi ita locus habet : εἰ οὖν ταῦτα οὐ δύνῃ πεῖσαι, 0% 





. malorum. Novi enim ego quie divinitas intra se habeat , 
cum tamen ipse sim apud homines constitutus. Mihique 
tunc ista dices : Bona consilia Dandamis mihi aliquando 
prabebas. Tunc enim ante conspectum tuum venient 
omnes quas sine causa expugnaveris animas; apud quas 
quomodo excusare te poteris? 

XV. Libenter hzec et sine ullairacundia Alexander audie- 
bat : erat enim in Dandami ( Alexandro) spiritus dei : sed 
instigante dzemone malo inter ipsa principia mutabatur 
Alexander. Unde his alloquebatur Dandamim verbis : Scio 
vera te dicere, de divino enim genere descendens, in his con- 
stitutus es locis , ubi nunc tibi sine ulla molestia, sed cum 
maxima voluptate , vivere licet, et ubi naturalibus divitiis 
frueris, et quiete secura. Ego vero inter tumultus varios ac 
formidine vivo, plurimosque ex ipsis qui me custodiunt, ti- 
meo, el major mihi plerumque ab amicis metus quam ab ho- 
stibus venit, quorumque amplius quotidie quam inimicorum 
meorum insidias pertimesco : et nequesine ipsis degere queo, 
neque illis me possum credere : vivo igitur in afflictione. 
Quos enim vereor, eorum constipalione custodior. Diebus 
. quidem totis varias gentes prosequor ac fatigo, noctibus 


vero me somnus turbat ac vexat, ne quis in me inopinatus 
hostis impetum faciat. Et si occidero quos formido, tristis 
efficior : si rursum lenis ac mitis voluero esse, contemnor. El 
quemadmodum a tantis rerum periculis me eripiam ignoro. 
Nam et si voluero in his desertis, in quibus vos degitis, vi- 
vere, id mihi penitus non licebit ; ob quod apud deum nunc 
excusare me possum , quia ipse mein hujusmodi vita stata 
et in tali ordine hominum collocavit. Tu vero pro istis quas 
ego fudi querelis, quia me per omnia recreasti, ac senses 
paulisper meos a conflictationibus et preliis liberasti, dona 
mea suscipe, neque ea quae tibi offero , In contumeliam mei 
volueris recusare. Mihi enim, quando sapientiam honorare 
fecisti, non modicum profuisti. Hisque finitis , innuit ser- 
vis Alexander ut munera quee spoponderat, exhiberent. Qui 
mox auri argentique optimas species, diversasque vestes 
cum oleo ac panibus obtulerunt. Quibus visis Dendami 
risit, hoc dicens : Numquid suadere avibus istis potes, 
qui in locis silvestribus vivunt, ut aurum argentumque 
suscipiant, et melius, quam consuerunt, camant? quod 
cum fieri omnino non possit, me illis vis esse pejorem ? Car 
illud accipiam , quod neque edi a me, neque potari potest ° 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. 111, 14, ts, 16. 


μήτε πίνω, οὐδὲ λαμθάνω ἀνοφελές τι κτῆμα, οὐδὲ τηρῶ 
ἐπιθλαθὲς (14) ψυχῇ κτῆμα, οὐδὲ ἐλεύθερον ἐμὸν βίον ἀπὸ 
πάσης μερίμνης νῦν δεσμεύσω, οὐδὲ μάτην τὴν ἐμὴν 
καθαρὰν διάνοιαν θολώσω' μὴ γένοιτο" GAA’ οὔτε dyo- 
paoar τὶ ζητῶ ἐπ᾽ ἐρημία οἰκῶν τὰ γὰρ πάντα δωρεὰν 
6 θεὸς δίδωσί μοι, καρποὺς εἰς τροφὴν καὶ ὕδωρ εἰς πό. 
τον, ὕλας εἰς τόπον οἰχίας, ἀέρα εἰς αὔξησιν τῶν πάντων’ 
οὐδὲν γὰρ 6 θεὸς χρυσίῳ πωλεῖ (15), ἀλλὰ χαρίζεται 
τὰ πάντα ἀγαθὰ, φρένας διδοὺς τοῖς θέλουσι λαμθάνειν. 
Ἱμάτιον περιθέδλημαι, ὃ ἐξ ὠδίνων ἔχοντά µε Á μήτηρ 
ἔτεχε, καὶ ἀέρι τέρπομαι, καὶ ἡδέως ἐμαυτὸν τοιοῦτον 
βλέπω. Ti καταναγκαζεις µε περιθέσϑαι ὅλου τοῦ σώ- 
paros δεσμόν; ἐμοὶ ἡδύτερον Á ἀμεριμνία πάσης κτή- 
σεως, καὶ μέλιτος γλυχύτερον τὸ ἀπὸ ποταμοῦ ποτὸν, 
(16) ἰώμενον τὴν κατὰ φύσιν δίψαν. Εἰ δὲ καὶ οἵ ἄρτοι 
οὗτοι εἷς τροφήν εἶσι. τί αὐτοὺς περιέχαυσας πυρί; Οὐκ 
ἐσθίω ἐγὼ ἀπόθρωμα πυρὸς, οὐδὲ ἀφαιροῦμαι ἆλλο- 
τρίαν τροφήν" τὸ γευσάμενον αὐτοὺς πῦρ χαταδαπανάτω. 
“Iva δέ σε μὴ ἀτιμάσω (17) τιμῶντα σοφίαν, δέχομαι 
τὸ ἔλαιον.» Καὶ ταῦτα εἰπὼν 6 Δάνδαμις ἔλαθε τὸ 
ἔλαιον. Καὶ ἀναστὰς τὴν ὕλην περιῆλθε (18), καὶ συν- 
αγαγὼν ξύλα ἐποίησε σωρὸν, καὶ ἀνάψας πυρὰν εἶπε" 
« Δάνδαμις (18°) πάντα ἔχει καὶ τρέφεται προνοίᾳ. » Kal 
ἱχανῶς ἀνάψας (19) τὸ πῦρ, ἐπέχεεν ἕως πᾶν (20) ¿Sa- 
πανήθη τὸ ἔλαιον' xal ἦρεν (21) ὕμνον τῷ θεῷ λέγων" 
« Θεὲ (22) ἀθάνατε, εὐχαριστῶ σοι ἐν παντὶ, βασιλεύεις 


115 


γὰρ τῶν ὅλων σὺ μόνος ἀληθῶς, παρέγων σου τῷ πλά- 
σµατι πάντα πλουσίως εἰς τροφήν" δηυιουργήσας δὲ τὸν 
κόσμον τοῦτον σὺ διατηρεῖς, ἀναμένων τὰς ψυχὰς ἃς 
ἐξαπέστειλας ἐκεῖ, ἵνα τὰς πολιτευσαμένας ἀσφαλῶς τι- 
μήσης ὡς θεὸς, τὰς δ᾽ ἀπειθησάσας τοῖς σοῖς θ-σμοῖς xa- 
ταχρίσει παραδῷς (23). Πᾶσα γὰρ δικαία χρίσις παρά 
σοι, καὶ ἀπέραντος ζωὴ ἑτοίμη παρά σοι" χρηστότητι 
γὰρ ἀῑδίῳ τοὺς πάντας ἐλεεῖς. » 


[ΚΕΦ. Ις'.] 


Ὁ δ᾽ Ἀλέξανδρος (1) ἀχούσας ταῦτα πάντα xat ἰδὼν, 
θαυμάσας σφόδρα καὶ κατανυγεὶς ἐπὶ τοῖς σοφοῖς λόγοις 
χαὶ ἀληθινοῖς τοῦ Δανδάμεως, ἀπῆλθεν ἀποφέρων πάντα 
ὅσα ἐνηνόχει δῶρα πλὴν τοῦ ἐλαίου οὗ ἀνήλωσε τὸ πῦρ. 
“O δὲ Δάνδαμις eine" «Τοιοῦτοί ἐσμεν πάντες, Ἀλέ- 
Eavope’ ὁ δὲ σὸς φίλος Κάλανος ἡμῖν χαχὸς ἀνὴρ ἐγέ- 
vero (1), πρὸς βραχὺν χρόνον μιμησάμενος ἡμῶν τὸν 
βίον καὶ ἐπεὶ μὴ ἐτύγχανε θεοφιλὴς, καταλιπὼν ἡμᾶς 
ἑδραπέτευσε πρὸς τοὺς “Έλληνας, xal παρὰ συνήθειαν 
ἰδὼν τὰ ἡμέτερα (3) μυστήρια, xat ταῦτα βεθήλοις ἐκ- 
πομπεύσας ἔθνεσιν (4), ἐντεῦθεν εἰς πῦρ ἀθάνατον ἑαυτὸν 
μετέστησε. Σὺ δὲ κακοῦ ἔθνους δεσπότης av, Μαχεδό- 
νων, τὸ πρὶν ἑλοιδόρεις Βραχμᾶνας, καὶ ἐκέλευες τού- 
τους ἀπόλλυσθαι πεισθεὶς ψευδέσι λόγοις, ὅπερ οὐ πρέ- 
πει βασιλεῖ χαὶ κηδομένῳ ἐθνῶν ἄρχειν, τὸ τοῖς (5) 
διαθάλλουσι πείθεσθαι’ ᾿Ημεῖς γὰρ τοῦ ἰδίου βίου θεῷ, (6) 


ἐμὲ πείσειας χείρω αὐτῶν γενέσθαι. Cod. C : ἀλλ᾽ οὐδὲν δύνῃ x. ταῦτα σὺ δὲ οὐ πείσῃς μὲ χείρονα ὀρνέων γενέσθαι. || 14. ἐπὶ 
βλαθερὸν 6; ἐπὶ βλάθης A, dein ψυχῆς AL C; χρῆμα L; κτῆμα καὶ χρῆμα C. || 15. οὐδὲν... πωλεῖ om. A, eorum loco ponens : 
τί δὲ γὰρ ὁ θεὸς χρήζει παρ᾽ ἡμῶν; || 16. tò.. πίνειν ὕδωρ A; ó.. πότος C. || 17. ἵνα τιµάσω L. || 18. διῆλθε A. || 18 *. Βραχμάνος 
C; Βραχμάνες.. ἔχουσι.. τρέφονται L. || 19. lx. ἀναχέων L; ἱκανῶς Exes τὸ ἔλαιον, ἕως πᾶν ἐδαπάνησε πυρί. || 20. ἕως ἂν A. || 
21. ἦσεν A. || 22. pro θεὲ &. C L : ἀθάνατε χύριε. || 23. παραδίδῃς A. 

Cap. XVI. 1. Pro his cod. C : Καὶ ὑποστραφεὶς πρὸς Ἀλέξανδρον ὁ Δανδάμης εἶπεν ' Τοιοῦτοί ἐσμεν κτλ. || 2. γεγένηται 
A. || 3. ἰδὼν ἕτερα p. A. || 4. ἔθν. om. A; τοῖς ἔθν. C ; mox εἰς πῦρ xal θάνατον A. || 5. τούτοις L; καὶ τοῖς C. || 6. θεῷ om. C Ly 





Cur accipiam quod mihi nullatenus prosit? Aut quam ob 
rem id custodiam , quo uti nequeam, nisi forte ut animam 
meam per omnia liberam hujusmodi nexibus ligem? Cur 
ingenuitatem ipsius frustra jugo turpissimze servitutis addi- 
cam? Quod ego nunquam prorsus efficiam. Sed neque emere 
quidquam volo, qui in solitudinibus, ubi nihil venditur, 
vivo. Munera mihi deus, hoc est, fructus istorum locorum 
praebet. Nihil enim auro homini vendit deus, sed sapien- 
tiam bonam ei qui noverit eam accipere, largitur. Veste 
velatus sum cum qua me matris mew edidit partus. Aere 
lioc ut cibo vescor; libenter me video talem, dum nullis 
corpus meum nexibus gravo; omnique mihi melle dulcior 
est, ubi naturalis venerit sitis, aqua potus ex fluvio. Si 
autem et panes istos dices habere aliquam voluptatem , cur 
eos incendisti flammis? Reliquias ego ignis escam facere 
meam nolo, neque in cibos convertere meos cupio quod de 
alieno ore sustulerim. Hos ergo panes ipse qui coxit ignis 
absumat. Sed ne aliquam tibi qui sapientiam honoras, in- 
juriam a me astimes irrogari , oleum tantummodo istud ac- 
cipio. Que ubi Dandamis dixit, continuo surrexit, ac sil- 


vam peragrans et colligens ligna, molem ex iis maximam 
fecit , quam igne succendens, his locutus est verbis : Brach- 
manus, inquit, omnia habet, et abunde ex omnibus, ut 
cupit, pascitur. Infusoque oleo mox , pyraque vehementer 
incensa, talem cecinit hymnum deo : Immortalis, inquit, 
deus, tibi ego in omnibus gratias ago. 

XVI. Que ubi Alexander vidit, abscessit , cuncta secum 
preter oleum qua exhibuerat reportans, summopere 
stupens. Dandamis vero hoc etiam sermonibus suis addi- 
dit dicens : Tales universi nos sumus. Calanus vero pes- 
simus vir judicatus est a nobis, eo quod vestre se exhibuit 
præsentiæ , et nostram non imitatus est vitam : et quia cum 
amator dei esse non posset, fugit a nobis, et migravit ad 
Graecos, contemptisque moribus nostris, se ipsum damna- 
vit immortalibus flammis. Tu vero Macedonum male 
gentis dominum esse te dicis , Brachmanos vituperas , et in- 
terfici omnes jubes, credens [eorum] mendacibus verbis, quod 
bonum virum facere non oportet. Nos vero rationem vitæ 
proprie deo novimus reddituros tunc , cum ad eum erimus 
profecti. Omnes enim ipsius sumus, gloriam vanam con- 


40. 











PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. III, 16. 


τέλος γὰρ ἀμέτρου κόρου βάσανος σώματος, xal οὐχ 
ὑγεία" χολάζεσθε γὰρ νόσοις διὰ τὴν, ἀμετρίαν. ‘Ti 
δ᾽ ἐστὶν ἡ τοῦ σώματος τρυφὴ πρὸς ψυχῆς εὐδαιμονίαν; El 
δ᾽ ἐπιδείκνυσθαι βούλεσθε ὅτι ἔχετε πολλὰ, τοῖς (55) παρ᾽ 
ὑμῖν δεομένοις χαρίζεσθε τὰ περισσά. Ὡς 8’ ἀκούομεν, 
πτωχοί ἐστε τῷ ὄντι, ὥστε μηδὲ ἄρτον τοῖς αἰτοῦσιν 
ὑμᾶς διδόναι. ᾿Αναριθμήτους δὲ οὐσίας παρ) ἑαυτοῖς 
σπουδάζετε σωρεύειν, δοῦλοι ὄντες σωμάτων xal ἐντέ-- 
ρων ἀκορέστων διὰ ταῦτα γὰρ τὰ πάθη (56) πολλοὶ 
ἰατροὶ ἐν ὑμῖν of κενοῦντες ὑμῶν τὴν ἀπληστίαν, ἢ 
λιμῷ κατάγχοντες τὴν πολυφαγίαν, ἢ ἄλλαις τισὶ τέ- 
χναις τὴν νόσον (57) χαλινοῦντες, xal τοὺς τὸ πρὶν 
πολὺν ἐκχεομένους οἶνον, ὡσεὶ ἀγγεῖον τετρημμένον (58), 
δαμάζοντες τῇ δίψη, μηδὲ ῥανίδος ὕδατος τούτους xa- 
ταξιοῦντες. Καὶ οἵ ποτε καρηθαροῦντες (59) νῦν Ba- 
σανιζόμενοι ξηροὶ (60) διατελοῦσι, καὶ οἵ ποτε μὲν παρὰ 
φύσιν ἔπινον τὸν οἶνον, νῦν δὲ κατὰ φύσιν ὕδωρ ὁλί- 
γον (er) ἐπιθυμοῦσι: καὶ οἵ ποτε μὲν πεπεδημένοι ἐπι- 
θυμίᾳ ἀχορέστω, νῦν δὲ στρεθλούμενοι τῇ ἐγκρατείᾳ 
τῆς ἀνάγκης. Βραχμᾶνες δὲ οἶνον ovx ἐπιζητοῦμεν: 
[οὐχ αὐθαίρετον χτώμεθα μανίαν" ] ὕδωρ ὅσον θέλομεν 
ἔχομεν ἐκ θείας προνοίας, xat τούτου ἡδόμεθα (62), xal 
δι᾽ αὐτοῦ σωφρονοῦντες θεραπεύομεν τὴν xarà φύσιν 
δίψαν: οὗ χτώμεθα μανίαν (ss) μᾶλλον γὰρ ἑλώ- 
μεθα θάνατον A χαταχυριευθῆναι μέθη (e4)* θηρὶ παρα- 
δοθῆναι πολλῷ μᾶλλον ἐστὶ βέλτιον À δόξης θεοῦ ἀπορ- 
ριφῆναι (65) διὰ πολυποσίαν. “O γὰρ μεθύων ζώων 
ἀλόγων ἐστὶ χείρων (66) τεθνηκὼς τῇ φρονήσει ' τὸν νοῦν 
γὰρ (67) ἀπολέσας τοῦ θεοῦ ἠλλοτριώθη. Τί δὲ of ἐν 


119 


ὑμῖν ἔνδοξοι τῷ πλούτῳ; Ἀπατῶνται (68) ψεύδη ἐνορῶν- 
τες, καὶ τὰ ἐνταῦθα μόνα ἔχειν προσδοχῶντες ἀλλήλους 
ἀδικοῦσι" τοὺς δ᾽ ἀσθενεστέρους xal φονεύοντες (69) ἀπο- 
στεροῦσι xal ἃ χέχτηνται ὀλίγα" τὸ δὲ πέρας τούτων dva- 
μένει θάνατος. Τί δὲ εἴπωμεν περὶ Ἐπικουρείων, 
ἀνδρῶν μυροθρόχων καὶ μαλαχῇ ἐσθῆτι γυναικιζομέ-- 
νων (70), ἁθρῶς περιπατούντων xat βεθιασµένων dpw- 
μάτων χυμοῖς τὸν ἀέρα μιαινόντων; Ti δὲ δεῖ xol λέγειν 
περὶ Στοϊκῶν λογίων φιλοσόφων (71) τῶν φιλαργυρησάν- 
των; Τί δὲ πάλιν ἐροῦμεν περὶ τῶν Πλατωνιχῶν (72) 
φιλοσόφων; Πάντες οὗτοι θαυμάσιοι xat μεγάλοι παρ᾽ 
ὑμῖν, ἀλλ᾽ οὐ παρὰ Βραχμᾶσιν. ᾿Αχούομεν δὲ καὶ xate 
νὴν ἀνθρώπων φύσιν ἐξευρεθῆναι παρ᾽ ὑμῖν, ὅτι ἐχτέ- 
pers τοὺς ἄρρενας, θήλειας αὐτοὺς βιαζόμενοι ποιῆσαι" 
xal γίνεται ὅ παρ᾽ ὑμῖν ἄνθρωπος γεννηθεὶς οὔτε orel- 
pw) ὡς ἀνὴρ οὔτε τίχτων ὡς γυνὴ, ζῶν δὲ μόνον εἰς 
ἰδίαν ὕδριν. Τίς οὖν ὑμᾶς οὐχ ἂν ἐλεήση, βλέπων ἐν 
ὑμῖν τοῦτον τὸν ἀφανισμόν; Οἰκτείραντες δὲ ὑμᾶς 
ἡμεῖς ὠφελοῦμεν οὐδὲν τοῦ μὴ συντρέχειν τὴν γνώμην 
ὑμῶν τῇ προθέσει τῶν Βραχμάνων. Ἡμεῖς τοίνυν μι- 
σοῦμεν ὑπερηφανίαν, xal φιλοῦμεν πᾶσαν ἀνθρωπίνην 
φύσιν, προκαθήμενοι τῆς ἀληθείας διδάσκαλοι xal 
ἔνδευιται 6800. δικαιοσύνης τοῖς εὐεργετεῖσθαι βουλο-- 
μένοις ἐν τῷ βίῳ τούτῳ, ὡς ἐν μεγίστῳ οἴκῳ, yu- 
μνοὶ (73) τῇ ψυχῇ πρὸς πάντας διαζῶντες , ὥςπερ xal 
τῷ σώματι, τουτέστιν δλοχλήρῳ τῇ ψυχῇ πρὸς πάντα 
ἄνθρωπον πλουτοῦμεν. ᾿Αχούομεν δὲ ὅτι ἡ Μακεδονία 
βιάζεται τὰ πάντα, πρότερον αὐτὴ βιασθεῖσα' τῆς γὰρ 
τρεπομένης τύχης (74) εἰσὶ πάντες δοῦλοι. Ἀλλὰ τού- 


αἰσχύνομαι τοῦ λέγειν. |} 53. τὸ σῶμα A. || 54. ἑστερημένοι A L. || 55. τί τοῖς.. οὗ χαρίζεσϑε C. |] 56. καὶ διὰ τὰ συμδεδηκότα 
ὑμῖν πάθη C. || 57. τὸ σῶμα A. || 58. τετριμμένον L C. || 59. ἐξ οἴνου add. C. || 60. ἄποτοι C. || 61. τὸ ὕδωρ ὀλίγον C; ὀλίγον 
om. A L. || 62. καὶ τούτου οἰδούμεθα, δι αὐτοῦ c. A; qua maxime delectamur in latin.; xai τοῦτο δι αὐτῶν σωφρ. 
L; προνοίας καὶ δι᾽ αὐτοῦ σωφρ. C. || 63. οὐ xt. μανίαν om. L. |] 64. 4 μέθην A. || 65. ἀποστερηθῆναι C. | 66. sic A; aliud 
subest latinis; utrumque miscere videntur L O, qui : ὁ γὰρ μεθύων ζῶν χείρων ἐστὶν ἀλόγου κτλ. || 67. γὰρ om. L; τὸν νοῦν 
παρορῶν xai ἀπ. A. || 68. ἀπάτην L A; mox ὁρῶντες C; ἀφορῶντες A. || 69. φονευθέντας A; dein xal ὅλα x., omisso ὀλίγα. |] 
70. γυναικῶν L C. || 71. περὶ τὸν λόγον φιλοσοφούντων A. || 72. τῶν Περιπατητικῶν L; τῶν λοικῶν C. |} 73. γυμνῦ L; γυμνὴν 





vero vinum quidem omnino non querimus , aquam autem 
liabemus, quam solam volumus, et qua maxime delectamur, 
et sapienter curamus sitim. Non furere et insanire prope- 
ramus, magisque nobis mortem quam ebrietatem precamur, 
per quam necesse est bomines totis et corporibus et sensibus 
interire. Ebrius enim videtur quidem vivere, sed quan- 
tum ad sapientiam pertinet, mortuus judicatur : perdidit 
enim sublimem -ipsam quam homini dedit deus mentem. 
Ecquid ii quise magnos et gloriosos putant , quam falsa spe 
et vanis decipiuntur illecebris , qui alternis se invicem ma- 
nibus lsedunt , spoliant , jugulant , cum tandem et ipsi mor- 
tem, quae necessario eis debetur, expectent ? Quid denique 
de illis viris , quasi de magnis quibusdam et aliorum provi- 
soribus loquor, qui more turpium feminarum variis pigmen- 
torumodoribus [oleo] membra perfusi foris prodire consueve- 
runt, aeris ipsius puritatem dissolutione propria polluentes? 
Quid de Stoicis philosophis vestris loquar, qui cum omnes 
auri amore teneantur, vobis tamen admiratione vel laude 


digni videntur? Audimus etiam quod a masculis vestris 
partem quandam corporis amputatis, in muliebremque 
sexum illos convertere gestiatis : et quod sit apud vos talis 
homo , qui neque generare ut vir, neque parere possit et 
mulier, et qui in suam tantum vivat injuriam. Quis talem 
humani generis preevaricationem et tam miserabilem casum 
etiam cogitando non doleat? Quorum nos miseratione ducti 
vobis prodesse quantum possumus affectamus, quia et su- 
perbiam execramur et universam humani generis naturam 
diligimus ac fovemus et quasi in alto magnificee cujusdam 
domus sedentes loco, nudi tam mente quam corpore , quos- 
cumque sectatores novimus veritatis, edocemus. Et hoc 
est in quo cseteris hominibus ditiores nos esse putamus. 
Macedonia vim omnibus facit, quam tamen prius ab aliis 
ipsa sustinuit. Omnes autem ad deteriora conversi , turpes 
famuli judicantur. Sed horum omnium malorum quie no- 
minamus, Brachmani videntur expertes. A nullo enim 


. debellari atqne expugnari queunt, quia nullius rei desiderio 


120 


των πάντων ἄπειροί εἰσι Βραχμᾶνες, ἐπ᾿ οὐδενὸς δυνά-- 
μενοί ποτε πολεμηθῆναι' οὐδενὸς γὰρ τῶν ἐν ὑμῖν ἡμεῖς 
ἐπιθυμοῦμεν. Σὺ δὲ εἰ βούλει (75), βασιλεῦ ᾿Αλέξανδρε, 
τὰ ἡμέτερα φρονεῖν, παραγενόμενος εἰς Ἰνδοὺς τοὺς 
Βραχμᾶνας ἰδὼν, ἐπ᾽ ἐρημίαις οἴκησον γυμνός ἄλλως 
γὰρ οὐ δεχόμεθά σε ἡμεῖς (76), ἐὰν μὴ πρῶτον πάσας 
τὰς ἀρχὰς ἀπορρίψης ἀπὸ σεαυτοῦ, ἐφ᾽ αἷς νῦν γέγηθας 
xal μέγα φρονεῖς. Ἄψονται δέ σου τότε προνοίας λόγοι, 
οὕσπερ πρότερον εἰρήχειν σοι, xal ἀγαπήσεις ἐκ χαρ- 
δίας (77) σου πάντα, ὅσα τότε ἐπήνεσας θαυμάσας. Κἂν 
ἐμοὶ πεισθῆς καὶ ποιήσης ταῦτα, οὐδεὶς ὅλως οὐχέτι πο- 
λεμήσει ce’ οὐδ᾽ ἀφελέσθαι σου τίς τι δυνήσηται λοιπὸν 
ὧν οὗ κέκτησαι. "Edy γὰρ ἐμοὶ πεισθῆς χατὰ κράτος 
xai ἀσφαλῶς, οὐδεὶς οὐδὲν τοῦ ὑμετέρου βίου εὑρήσει 
παρά σοι’ Chat γάρ σε θρέψουσι λοιπὸν, τῆς προνοίας 
σοι πάντα χορηγούσης, ὥσπερ xal ἡμῖν, καὶ Ev πᾶσι 
πλουτήσεις μιμησάμενος Βραχμᾶνας ἀκριθῶς. Καὶ 
ἐμοὶ τοῦτο καταγραφήσεται εἰς αἰώνιον χαρὰν (76) ἡ σὴ 
ὠφέλεια: τοῦτο γὰρ καὶ παρ᾽ ἐμοῦ ἥτησας ἐξ ἀρχῆς. 
Οὐ φθονοῦμεν (79) οὖν ἡμεῖς οὐδένα τῶν βουλομένων 
ἀληθῶς εὐσεθεῖν εἷς τὸν θεὸν καὶ βίον ἡμέτερον ἐθέλοντα 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. [', ις, i. 


ζηλοῦν, οἰκτείροντες πᾶσαν ἀνθρώπων φύσιν τῶν θνη- 


τῶν (80). 
(κεφ. IZ.] xy 
Ἐπιστολὴ Ἀλεξάνδρου Ἀριστοτέλει (1). 
Βασιλεὺς ᾿Αλέξανδρος Ἀριστοτέλει χαίρειν. Te 
συμθεθηχὸς ἡμῖν παράδοξον ἐπὶ τῆς Ἰνδικῆς χώρας 
ἀναγκαῖον ἐξειπεῖν. Παραγενομένων γὰρ ἡμῶν εἰς 
τὴν Πρασιαχὴν πόλιν, ἥτις ἐδόχει μητρόπολις εἶναι τῆς 
Ἰνδικῆς χώρας, κατελάθομεν" γὰρ τὴν " ἐνεργὲς ἀχρω- 
τήριον τῆς θαλάσσης. Καὶ ὁρμήσαντός µου σὺν ὀλίγοις 
ἐπὶ τὸ προειρημένον, [καὶ] χαταμαθόντες εὕρομεν νε- 
μομένους ἐχεῖ θηλυμόρφους ἰχθυοφάγους ἀνθρώπους. 
Ἐμοῦ δὲ προσκαλεσαμένου τινὰς, εὗρον βαρθάρους τῇ 
διαλέκτῳ , xal πυνθανομένου μου περὶ τὸν τόπον, ἐσή- 
μαναν ἡμῖν νῆσον, ἣν πάντες ἑωρῶμεν ἐν μέσῳ πελάγει, 
ἣν ἔφασαν πάνυ ἀρχαίου βασιλέως εἶναι τάφον, ἐν Š 
χρυσὸν πολὺ ἱερῶσθαι (2). Οἱ βάρθαροι ἀφανεῖς ἦσαν 
τὰ ἴδια πλοιαρίδια χαταλιπόντες, ἅπερ ἦν ı6. Καὶ 
δὴ Φίλωνος (3) τοῦ γνησιωτάτου µου φίλου xai Ἡφαι- 
στίωνος καὶ Κρατέρον xal τῶν λοιπῶν φίλων μὴ ἐα- 


τὴν y. κ. κ. διασώζοντες A. || 74. sic correx. Bissseu$ ; τερπομένης ψυχῆς A; τρεφοµένης ψυχῆς L; om. hzc C. [| 75. ei, Bas. 
Ἄλ.,τ. f. φρονεῖς L; σὺ δὲ, Bao. Ἀ., τ. ἡ. φρονεῖν θέλε C. || 76. οὗ δυνάμεθα ἡμεῖς ὠφελῆσαί σε C. [| 77. ἀγαπήσει ἡ καρδία A. 
] 78. χάριν A; ἡ ὠφ. ἡ σή LC. || 79. ἀποστρεφόμεθα C. || 80. τῶν Ov. om. A; πᾶσ. φύσιν τῶν bv. ἀνθρώπων C. 

Cap. XVII. Epistolam unus servavit A; in codd. B et C dissoluta est in narrationem historicam , ita tamen ut prior ejes 
pars de bestiis India aliisque nonnullis miraculis plane omissa sit. Nam eod. B postquam de Pori obitu et Bragmanibes 
exposuerat (v. cap. 6 extr.), pergit ita : Καὶ τούτου γενομένου ὑπεχώρησεν ἀπ᾽ αὐτῶν Ἀλέξανδρος καὶ ὑποστρέψας εἷς τὴν κατὰ 
φύσιν ὁδὸν τὴν φέρουσαν εἰς τὴν Πρασιακὴν πόλιν, ἥτις δοκεῖ μητρόπολις εἶναι τῆς Ἰνδικῆς χώρας, ἔνθα Πῶρος ἦν βασιλεὺς, 
πάντες οἱ τοῦ Πώρον προσεδέξαντο τὸν Ἀλέξανδρον, καὶ πάντα κατὰ φύσιν διοιχονομήσαντος καὶ τῶν Ἰνδῶν προθύμως συνελϑόν- 
των, ἔλεγόν τινες ἐξ αὐτῶν τῷ Ἀλεξάνδρῳ * Μέγιστε Βασιλεῦ, λήψῃ πόλεις εἰς. quae infra legemus ex cod. A, ex cujus nar- 
ratione etiam verba modo adscripta collecta esse patet. Codex C incipit verbis : Μετὰ δὲ ταῦτα ἔδοξεν αὐτῷ τὸ κατὰ βαρρᾶν 
μέρος ὑπεξελθεῖν καὶ τὴν ὁδὸν τὴν φέρουσαν εἰς τὴν Πρασιαχὴν πόλιν et reliqua ut in cod. B. Ceterum cod. C nonnulla eorum 
que in prima hujus epistolae parte leguntur, in antecedentem narrationem transposita narravit. Ipse roster cod. A 
pro more suo narrationem plurimis locis contraxit maleque truncavit, uti intelligere est ex Valerio; quamquam ne hic 
quidem in singulis quibusque auctorem suum reddidisse videtur, quum plura exstent in cod. A, quorum apud Valerium 
mentio desideratur. || t. Sic codex sine ullo transitu. Vide Valerium, quem cum oculis lectorum subjiciendum curaveri- 
mus, in annotatione suis locis citare supersedemus. || 2. προϊρῶσθαι cod. Deinde ad nexum sententiarum supplere licet : 
xai ταῦτα σημήναντες. || 3. Φείδωνος cod. et h. 1. et mox iterum. Ceterum ista Philonis verba cod. C transposuit in eum 





vel amore tenentur. Tu vero, si vera vis sapere, ad In- 
diam veni , habifa in solitudinibus nudus , omnes quas dili- 
gis et quibus ornari videris, projiciens dignitates : nam 
aliter non suscipieris a nobis. Et tunc amabis ea quecum- 
que paulo ante vidisti, quaque miratus es; neque ullus 
contra te ulterius dimicabit, aut quidquam tuorum tibi 
auferre quis poterit; neque aliena collatione, neque alio- 
rum sudore pasceris : eris enim in omnibus dives. Et quo- 
niam desiderare te scribis, ut in aliquo tibi prosim : non 
invidemus illis qui vere pium imitantur deum. Universam 
humanam ubique naturam volumus, quantum per nos 
fieri potest, meliorem evadere. 

XVII. His talibus cum sese tunc Alexander oblectavis- 
set, exim iter prorsus exsequitur arduum quidem illud et 


laboriosissimum inviis locis asperitate naturse et colentiam 
vastitate. (*) Deque labore hoc Aristoteli scribens magistro, 
ut vel maximum sibi testimonium dicit : ejusque littere 
sententia talis fuit. 

« Opere pretium est, mi magister, eorum omnium que 
sint in nostris laboribus maxima, eorumque qui mecum 
una toleraverint opinatissima, te participare per litteras. 
Igitur Indicas regiones incessimus. Nam cetera tibi ad 
Brachmanas usque preemiseram. Mis denique penetratis, 
Prasiace supervenimus, quie civitas regia quaedam Indiz 
cluit. Situs vero ejus loci arduus et ad promontorii faciem 
longe porrectior ; nam et mari imminet subjacenti. Enim- 
vero quod istum colunt hominum nescias invisitatius aa 
inauditius genus : hique sunt promisce mares atque alied 


(3) Interponit cod. Reg. 4880 ea, que grace jam legimus cap. 4, not. 12 (e cod. A): « Interim cam unam civitatem Indiz obside- 
ret, scalas muro percelsas admoveri jubet. Quibus admotis , cam pregrandibus saxis de saxis (1. dejectis) frangerent oppugnantes, 


sola qua rex pugnabat, duravit. Et cum nullo auxilio idoneo 


socios subvenire posse videret, irruit solus omnia hostium milia, 


multitudinemque urbis in se cogvertit ; jamque urgente hoste a latere summo vulneratur, et recepto altius ferro defici viribus oc- 
claustra 


cepit. Id Macedones conjectati vi 


effrangunt , regemque suum diffidentem ( deficientem 2) recipiunt. » 


PSEUDO-CALLISTHENES. HT, 16, 17. 


σάντων µε διαθῆναι, Φίλων (4) ἔλεγεν: «᾿Ἐπίτρεφόν 
μοι πρὸ σοῦ χαταπλεῦσαι ' ἵνα, el xaxdv τί ἐστι, πρό 
σου ἐγὼ κινδυνεύσω” el δὲ μὴ, ἐγὼ ὕστερον [aot] ἐπι- 
πέμψω τὸ σκάφος" εἰ γὰρ δὴ Φίλων (6) ἐγὼ ἀπόλλυ- 
pat, ἕτεροί σοι φίλοι εὑρεθήσονται" ἐὰν δέ σοι, Ἀλέξαν- 
Spe (6), [συμθῃ τι], ὅλη ἡ οἰκουμένη ἐδυστύχησεν. »Πει- 
σθεὶς δὲ αὐτὸς συνεχώρησα διαθαίνειν. Kal ἐκθάντος 
αὐτοῦ ἐπὶ τὴν νομιζομένην νῆσον, ὥρας διελθούσης, 
ἄφνω ἔδυνε θηρίον (7) εἷς τὸν βυθόν. Ἡμῶν δὲ δραξάντων 
καὶ ἀφανοῦς γενομένου τοῦ θηρίου, of μὲν κακῶς drw- 
λοντο σὺν τῷ γνησιοτάτῳ φίλῳ’ xai λίαν ἤχθομεν. 
Τοὺς δὲ βαρθάρους ζητήσας ody εὗρον. ᾿Ἐμείναμεν 
δὲ ἡμέρας η’ ἐπὶ τῷ ἀκροτηρίῳ , xal εἴδομεν (8) ἑθδο- 
ααδάριον τὸ θηρίον ἐλέφαντας En’ αὐτῷ ἔχον. Ὅδο- 
ποιήσαντες δὲ ἡμεῖς (9) ἱκανὰς ἡμέρας ἀνεχωρήσαμεν 
εἰς τὴν Πρασιακὴν πόλιν. Τὰ δὲ πλεῖστα καὶ παρά- 
δοξα θεωρήσας, ἅπερ ἦν ἀναγκαῖα δηλώσω σοι. Εἶδον 
γὰρ θῆρας ποιχίλους xal τόπους φυσιχῆς θεωρίας ἑρ- 
πετῶν τε γένη. Τὸ δὲ πάντων θαυμασιώτατον, ἡλίου 
xal σελήνης λείψις χειμών τε πικρός. Νιχήσαντες 
γὰρ Δαρεῖον τὸν τῶν Περσῶν βασιλέα xal τοὺς αὐτοῦ, 


xai ὑποτάξαντες τὴν χώραν ὅλην ἐπορευόμεθα δρῶντες 
τὰ ἀγαθά. Ἦν γὰρ χρυσὸς xol κρατῆρες [λίθοις] χεχο- 
σμημένοι, ὡς χωρεῖν ἕκαστον κρατῆρα ἕνα ἥμυσι, ἄλλον 
ὀχτὼ *- xal ἕτερα πλεῖστα θεάματα. Ἀρχὴν δὲ rom- 
σάμενοι τῆς πορείας ἀπὸ [πυλῶν] Κασπιαχῶν ὡδεύ- 
σαμεν" ἅμα δὲ γενέσθαι ὥραν v ἐσάλπιζον ἐπὶ τὸ δεῖπνον 
xat χοιμᾶσθαι ἐπὶ χοῖτος ἅμα δὲ τοῦ ἡλίου ἀνατέλλον- 
τος, ἡ σάλπιγξ ἐσήμηνε ἕως ὥρας δ΄" ὑπουργία (10) δὲ 
τοσαύτη ἣν περὶ τοὺς στρατιώτας, ὥστε τὸν ἕνα Exa- 
στον κεκοσμῆσθαι ὑποδήμασι (11) xal χνημῖσι xal 
περιμήροις δερματίνοις χαὶ θώραξι τὰ σώματα αὐτῶν' 
προειρήχασι γὰρ οἱ ἐντόπιοι τὴν. τῶν ἑρπετῶν ἐν τοῖς 
ἰδίοις [τόποις] διαφορὰν, xat χατεχήρυξαν μηδένα ἄνευ 
ταύτης τῆς διασκευῆς εἶναι, Ὁδεύσαντες δὲ ἡμεῖς či- 
λων (12) ἡμερῶν ιθ΄ ἤλθομεν εἴς τινα πόλιν, ἥτις ἦν μέση 
τοῦ ποταμοῦ * ὑπῆρχον δὲ ἐν τῇ πόλει χάλαμοι πηχῶν 
(13) & περίμετρον ἔχοντες, ἀφ᾽ ὧν xol ἡ πόλις ἔστεγα- 
σμένη ἦν. Οὐχ ἔκειτο δὲ εἰς τὸ ἔδαφος, ἀλλ᾽ ἐπάνω 
τῶν προειρημένων χαλάμων. " Exet οὖν τὴν παρεμθολὴν 
ἐχέλευσα πηγῆναι. Παραγενόμενοι δὲ ἐν ἐκείνῳ τῷ 
τόπῳ ὥρα τρίτη τῆς ἡμέρας καὶ προςελθόντες τῷ ποταμῷ 


locum, ubi de Alexandro Brachmanum insulam adituro sermo est. V. II, 35. || 4. Φείδων γὰρ cod. || 5. φείδω͵ cod. f] 
6. Ἀλέξανδρος, ὅλη cod. Cf. lib. IT. ο. 35. || 7. sc. insula, quae quasi ingens bellua marina erat. || 8. xai δάμεν εὐδόμε- 
voy τὸ θηρίον cod. ; mutavi ex Valerio. || 9. ποιησάντων δὲ ἡμῶν cod. || 10. ὑπουργίας ὃ. τοσαύτης cong cod. || 11. ὑποδέσι... 
καὶ δερμ... περιηρήχασι cod. || {1.ἀλόγων cod. || 13. καλαμοίχων cod. ceterum aliter Valerius, unde conjicias fuisse : χαλα- 
μοι τὸ ὕψος πηχῶν A’, ὧν τὸ περίμετρον οὐκ ἂν ῥᾳδίως ἄνθρωπος περιλάδοι, uti Ctesias dicit p. 30 ὁ. cf. p. 90 b. edit. Didot. 





secus : omnes tamen ad nostratia corpora, quibus sunt fe- 
mine molliores. Nam et vetus sermo eos molles Sabeeos 
appellat. Sed nihil aliud fere ad cibum norunt, preter 
piscium genera, quorum illis multa et facilis abundantia 
est. Fuit igitur mihi ad eorum fabulas diligentia, et in- 
terpres inventusest, qui nobis daret cum hisce barbaris 
fabulari. Cumque multus et varius sermo procederet, 
locum interea quendam insule monstravere ( nam is etiam 
eminus visebatur), quod esse dicebant veteris cujusdam 
regis indidem monumentum : id auro esse et pretiis refer- 
tissimum conditis. Cum hoc naturalem hominum vel dili- 
gentiam in nostris vel appetentiam promovisset certa- 
timque festinaremus, pars visendee ejusce insule vel 
sepulchri, pars vero vel plurimi auri etiam aviditate, et 
spe potiundi jam animis gestientibus : repente barbari 
qui loci ejus indices fuerant dilabuntur, eque conspectu 
nostro incertum quanam majestate evanescunt, relictis sane 
naviculis admodum parvis duabus ac decem quibus vectari 
soliti intelligebantur. Igitur una mecum cum amici ad 
spectaculum properarent, Philon scilicet et Hephaestion, 
Craterus quoque multique alii, obstitit [Philon] ac pericu- 
lum illud visendze novitatis non primum a rege faciendum, 
verum a se modo suisque similibus, suadere persistit. Quippe 
amplius aliquid in hisce regionibus formidandum , in quibus 
viderimus hominum formas de conspectu nostro facile eva- 
nuisse. Neu si quid secus atque ut speraverant incommo- 
daret, ejus periculi fieret de rege principium. Sese igitur 
iturum esse confirmat, ac si exploratio secundasset, tunc 


demum nos tuto posse transmittere. Sedet sententia 
persuadentis, atque ita jussimus fieri. Conscensis ergo 
navibus, protinus ire ad insulam tendunt : quee quamvis 
propter obviare oculis videretur, ad integre hore tamen 
spatium consumpserant navigando. Tandem sunt visi in- 
sulz institisse. Sed ubi gestum est, omne id solum repente 
una cum viris et sepulchro quod visebatur summersari mari 
et in profundo labi conspicamur. Neque enim vana formido 
ludebat oculosintremiscentium : enimvero illud Philonis mors 
et exitium eorum qui una Philonem comitati sunt, fuerat. 
Territi igitur detestabili morte sociorum indigenas barbaros 
rimabam , si quid nobis de itinere consultarent. At vero 
nullus uspiam visitur, locisque desertis et inhospitalibus 
per octo posthinc immorati dies egimus consilio confir- 
mando. Tum in illo promontorio, cujus supra facta est 
mentio, bestiam quoque vidimus preegrandi admodum et 
inopinabili magnitudine, quam Hebdomadarion vocant, 
adeo immense potenti: , ut illi perfacile insistentes etiam 
super dorsum elephantos cerneremus. Hac igitur specta- 
culi foeditate moti iter ad Prasiacam repedamus, per quas 
ubique vastitates multa ferarum nomina multasque ejus- 
modi sevitudinis facies erat videre : serpentium quoque 
genera permiranda. llic et solis lunseque defectus com- 
minus etiam speculati sumus, et causas hiemis et temporum 
differentias arbitrati, Quo primum reversi, ut inspecta 
sunt, vos quoque participare curavimus. Nunc nobis 
iter per regna Darii Persasque nostros agitatur : quam 
cum omnem peragrare regionem cordi habeamus, multo 





PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. IH, 17. - 


τυμπόρῳ (28) καὶ τοὺς σὺν αὐτῷ xat τοὺς ἐκείνῳ πᾶσιν " 
Παμπληθὶς δὲ ἦν ἀγαθοῖς, περὶ ὧν ἡμῖν γέγραπται: 
γενομένου δὲ μου " xol [πάντα] τὰ πέριξ κατὰ φύσιν 
οἰκονομήσαντος καὶ τῶν ᾿[Ινδῶν προθύμως συνελθόντων 
(19), ἔλεγόν μοι: « Βασιλεῦ Ἀλέξανδρε, λήψη πόλεις 
(30) καὶ. βασιλείας καὶ ὄρη καὶ ἔθνη , εἰς ἃ οὐδεὶς τῶν 
ζώντων ἐπέθη ποτὲ βασιλεύς (sr). » Τινὲς δὲ ἐκ τῶν 
πολυανδρίων (32) ἐλθόντες ἔλεγον" « Βασιλεῦ, ἔχομέν 
σοι δεῖξαί τι παράδοξον ἄξιόν σου" δείξομεν γάρ σοι φυτὰ 
ἀνθρωπιστὶ λαλοῦντα. (33) » Καὶ εἰκήνεγχαν ἡμᾶς εἷς 
τινα παράδεισον, ἔνθα (44) ἥλιος xal σελήνη ἐν μέσῳ 
τοῦ παραδείσου' κατὰ δὲ αὐτοὺς φρουρὰ ἱερῶν ἡλίου καὶ 
σελήνης. Δύο δὲ ἦν δένδρα τὰ προειρημένα, ἃ ἦν πα- 
ραπλήσια χυπαρίσσοις. Κύκλῳ δὲ ἦν δένδρα (35) παρ- 
όµοια τῇ ἐν Αἰγύπτῳ μυροθαλάνῳ, καὶ & χαρπὸς 
ὁμοίως. Προςηγόρευον δὲ τὰ δύο δένδρα τὰ ἐν μέσῳ τοῦ 
παραδείσου (35 *) τὸ μὲν ἀρρενικὸν ἀρρένων λογισμῷ, 
τὸ δὲ θηλυχὸν θηλυχῷ λογισμῷ (36). Όνομα δὲ τοῦ 


123 


ἀρρενικοῦ (37) ἦν ἥλιος, τῆς δὲ θηλείας σελήνη, à 
ἔλεγον τῇ ἰδίᾳ φωνῇ μουθοῦ ἐμαοῦσαι (48). Τούτοις 
δὲ περιθέθλητο δοραὶ παντοίων θηρίων, τῷ (39) μὲν 
ἄρρενι ἀρρένων, τῷ δὲ θήλει θηλείων. Παρ) αὐτοῖς δὲ 
σίδηρος οὐχ ὑπῆρχεν οὔτε χαλκὸς οὔτε χασσίτερος, ἀλλ᾽ 
οὐδὲ πηλὸς εἰς πλάσιν (40). ᾿Εμοῦ δὲ ἐρωτῶντος τίνες 
αἱ δοραὶ δοχοῦσιν εἶναι (41), ἔφασαν λεόντων καὶ παρ- 
δάλεων. Οὐχ ἔξεστι δὲ (42) ὧδε τάφον ἔχειν εἰ μὴ τὸν 
τοῦ ἡλίου καὶ τῆς σελήνης ". Περιθολαῖς δὲ ἐχρῶντο 
τῶν θηρίων ταῖς δοραῖς. Περὶ δὲ τῶν δένδρων (43) 
τὴν αἰτίαν ἐζήτουν μαθεῖν. Οἱ δὲ ἔφασαν" πρωίας ye- 
νομένης, ὅταν 6 ἥλιος ἀνατείλη, φωνὴ ix τοῦ δένδρου 
φέρεται καὶ [αὖθις] ὅταν κατὰ μέσον τοῦ οὐρανοῦ yé- 
νηται, καὶ ὅταν μέλλη δύνειν, τοῦτο τρίτον (44). Τὸ 
δ᾽ αὐτὸ καὶ ἐπὶ τῆς σελήνης γίνεται (45). Καὶ of δοχοῦντες 
ἱερεῖς εἶναι προςηλθόν μοι λέγοντες a Εἴςελθε καθαρῶς 
καὶ προςχύνησον, καὶ λήψη χρησμόν (46). » Συνειςῆγον 
δὲ τοὺς φίλους Παρμενίωνα, Κράτερον, Ἰόλλαν, Mayn- 


antecedentibus pro δ’ ex Valerio scrib. videtur λ’ || 28. Hec intacta relinquo ; in συμπόρῳ forte latet σὺν Πώρῳ. || 29. Hinc 
rursus incipiunt codd. B C. [| 30. θανµαστάς add. B C; mox ἔθνη omittunt. || 31. πότε βασιλεὺς om. A. || 32. πολνδρίων B. 
πολιδρίων C. || 33. φυτὰ om. A; παράδοξον ἀξίωμα. Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος πρὸς αὐτούς’ Τί ὑμῖν ἔδοξε δεῖξαί μοι; Οἱ δὲ elxov: δείξο- 
μέν σοι φυτὰ ἀνθρωπίνῳ στόματι λαλοῦντα. C. || 34. ἔνϑα ἦν ἱερὸν ἡλίου x. σελήνης. χατὰ δὲ αὐτοὺς ἦν φρουρὰ καὶ δύο δένδρα 
παραπλήσια etc. B C. [| 35. προειρημένα add. A. quod delevi. || 35 *. τὰ δύο.. παραδείσῳ addidi ex C. || 36. doy. om. A. || 
37. τοῦ ἑνὸς A. || 38. μονθεὰ μαθούς D; quid rectius sit nescio. Cod. C pro his habet : ἃ ἐλάλουν τῇ ἰδίᾳ φωνῇ. | 39. παν- 
τοίων θηρίων om. A. || 40. πιλῆ πλάσιν A. || 41. τίνος εἰσὶν αἱ σχεποῦσαι αὐτά B C. || ^2. οὐκ ἔξεστι.. ταῖς δοραῖς om. B C. 
post σελήνης exciderit ἱερέα. || 43. θηρίων A B. || 44 τούτῳ τρεῖς A; om. lec B. || 45. γίνεται om. A. || 46. xal à. x. om. A. 





enim preedictas bestias etiam quadrupedes beluze vehementes, 
potus scilicet consuetudine ac necessitate illo venientes , 
quee quidem erant leones supra magnitudinem taurorum 
quos ex nostratibus maximos ducimus , rhinocerotes etiam, 
vel apri, vel pardi, lynces quoque et tigrides scorpiosque 
una elephantis et bucriis : tunc taurelephantes , et cum his 
homines senis manibus portentuosi : himantopodes etiam et 
cynopendices, multaque formarum humanarum genera invi- 
£itata. Igitur excitabamur ad providentiam periculi imminen- 
tis. Atqueideo arma quidem quam properantissime capimus : 
mando vero ignes quam maximos et creberrimos fieri, silvis- 
que ipsis conflagrare facillimis immitti incendia. Que res etsi 
plurimum quantum contra multitudinem bestiarum opitulari 
trepidantibus poterat, invitat tamen nimietate luminis pluri- 
mas illo contendere : idquecertamen in eo usque novis vitan- 
dis periculis fuit, donec June cum occasu umbrata tellure 
effusisque tenebris ad consueta silvarum refugia omnes ills 
bestia remearent. Non prins tamen memorata seevities ani- 
mantium receptui consulit, quam id animal supervenisset , 
quod regnum quidem tenerein hasce bestias dicitur : nomine 
autem Odontotyrannum vocant. Hæc bestia facie elephan- 
tus quidem est, sed magnitudine etiam hujus animantis 
longe provecta, nec minor etiam ssevitudine egregie sæ- 
vientibus. Quare cum nostros incesseret, ac ferme vi- 
ginti et sex de occursantibus viros morti dedisset , tandem 
tamen reliqua multitudine ignibus circumvallatur et ster- 
nitur. Adhuc tamen saucius Odontotyrannus cum indidem 
fugiens aque fluenta irrupisset, ibique exanimavisset , vix 


trecentorum hominum manu [nisu] extractus de flumine 
est. Hactenus igitur noctis illius nobis periculi finis fuit. 
Longe tamen molestius (quo enim caveri difficilius erat) 
quod post evenit. Tenebris enim post occasum lunse om- 
nia obumbrantibus, nitalopicas viseres de arenis profun- 
dis emergere non minoris longitudinis cubitis X; esque quo 
poterant homines involant. Tunc ex iisdem arenis croco- 
dili etiam extantes passim invadunt quadrupedia milita- 
ria. Ad hic alites quibus apud nos vocabulum vespertilio 
est, sed quie illic super columbee magnitudinem, dentibus 
autem ad humani rictus valentiam sævæ sunt, circumvolare 
coepere , et quibusque incautioribus aures aut nares aut di. 
gitos praesecare. Tum rhinocoraces (sic) insecutee, sed ex sane 
neque ad hominesse viebant, neque ignes temere ad volabant. 
Tandem igitur restitutus diei intelligensque in quanta dis~ 
crimina proderemur ab hisce Indis quí sese salutares itineri 
futuros esse nobis polliciti erant, eos ob fraudis meritnm, 
lisdem aquis preecipites dari necarique preecepi. Atque exim 
usi itinere rectiore, tandem restituimur vi», quee nos ad 
Prasiacam tuto deduceret. Igitur cum oppidum quoddam, 
opulens sane et abundans omnibus refectioni humans 
necessariis advenissemus, recipiendis viribus ibidem dies 
quinque transegimus. Enimvero cum sexta jam reditui 
consuleremus , talis nobis obicitur admiratio. Primum 
quidem venti spiritus vehemens et procella adeo supra 
consuetam magnitudinem rapax orta est, ut non tentoria 
modo satis firmiter fixa convelleret , verum homines quo- 


que stantes gradientesque prosterneret : nisi quod prope- 


o ~ 


124 


τὴν, Θρασυλέοντα, Θεοδέχτην, Διΐφιλον, Νεοκλῆν, 
ἄνδρας ια’. “O δὲ ἱερεὺς ἔλεγεν' « Βασιλεῦ, σίδηρον 
οὐ καθήχει εἷς τὸ ἱερὸν εἰςελθεῖν. » ἩΠροςτάσσω οὖν 
τοῖς φίλοις τὰ ξίφη ἀποθέσθαι ἔξω. Συνειςῆλθον δέ 
μοι ἐκ τῆς δυνάμεως ἄνδρες τ᾽. ᾿Εχέλευσα οὖν τοὺς 
σὺν ἐμοῖ πάντας κατοπτεῦσαι χύκλῳ τὸν τόπον. Καὶ 
προςκαλοῦμαι ἐκ τῶν συναχολουθησάντων μοι Ἰνδῶν, 
ἵνα ἑρμηνείας τύχω παρ᾽ αὐτῶν. "ἛΌμνυμι δὲ (47) 
Ὀλύμπιο, Ἄμμωνα, Ἀθηνᾶν, νικαφόρους θεοὺς 


Dein cod. C pergit : οἱ δὲ ἱεβεῖς εἶπον αὐτῷ 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. T, X, m. 


ἅπαντας, ὅτι ἐὰν δύνη ὁ ἥλιος καὶ φωνή μοι χρησμοῦ 
μὴ ἀχουσθῇ, ζῶντας ὑμᾶς ἐμπρήσω. Ἅμα δὲ τῶ 
δῦναι τὸν ἥλιον φωνὴ ἠνέχθη "Ivóuc) ἐκ τοῦ δένδρου. 
[Καὶ ἐχέλεοσα αὐτὴν] ἑρμηνευθῆναι ὑπὸ τῶν Ἰνδῶν 
τῶν ὄντων σὺν ἡμῖν. Of δὲ φοθούμενοι οὐχ ἤθελον 
μεθερμηνεῦσαι. Σύννους δὲ ἐγενόμην καὶ sÜxuca 
αὐτοὺς κατὰ μόνας. Καὶ εἶπον τοῦτο οἱ Ἴνδοί (19) - 
Ταχὺ ἀπολέσθαι ἔχεις ὑπὸ τῶν ἰδίων. » (49) Ε μοῦ δὲ 


χαὶ τῶν παρεστηχότων μοι ἀποτερατωθέντων, ἀπὸ 


ᾧ καὶ τοῦτο Ἀλέξανδρε βασιλεῦ, σίδηρον οὗ χαθήχει εἰσελθεῖν εἰς τὸ ἱερόν' Ώρος. 


τάσσει αὖν τὰ ξίφη ἔξω ἀποθέσθαι τοῦ περιβόλου. Συνῆλθον οὖν τῷ Ἀλεξάνδρῳ ἄνδρες ἱκανοὶ xai χελεύει κατοπτεῦσαι τὸν τόπον 


κύκλῳ. Eodem modo B, nisi quod xai χελεύει... 


χύχλῳ ponit ante προστάσσει τὰ ξίφη. In nominibus propriis cod. A ᾿Εόλλαν 


scripsi pro Ἴουλον. Plura nomina exciderunt, quum undecim vel decem (nam infra ol « φίλοι) esse debeant. Quinde- 
cim nominum monstra leguntur in epistola edita in Curtii edit, Basiliensi (1556) p. 443. || 47. ὄμννσι δὲ αὐτοῖς ὅτι ἐὰν ete. 
B C. In cod. A verba ὅτι ἐὰν.. ἐμπρήσω excidere. Mox supplevi uncis iuclusa. Codd. B C. post v. δένδρον pergunt : οἱ δὲ 
συνόντες αὐτῷ Ἰνδοὶ φοδούμενοι etc. || 48. Καὶ πρὸς τὸ οὖς εἶπον atta” Ἀλέξανδρε, ἐν τάχει ἔχεις etc. B, quibus praemisit C : 
καὶ εἶπεν αὐτοῖς μὴ ἀποχρύψατέ μοι ὃ ὁ χρησμός por λελάληκεν. Οἱ δὲ πρὸς τὸ οὓς etc.; || 49. C pergit : ἠδουλήθη δὲ πάλεν 





ranter sarcinis strictis ad tutiora oppidi concursamus. Enim- 

vero dum ista molimur, coire nubes et in densitate nimis 
crassitudinis solis lumen omne coepere subtexere , indiscre- 
tamque nobis noctem diemque confundere. Neque id breve 
aut transitorium fuit. Enim diebus fere V pari facie foedatus 
aer in id tandem aliquando purgavit, ut sexta sub luce cum 
interruptis nubibus sol faciem mundo pristinam reddidisset , 
tantam vim nivium incubuisse videremus, ut supra trium cu- 
bitorum altitudinem densa multos quidem et nostratium in- 
terfecerit, quos forte in apertioribus locis narta sit, plurima 
autem obruerit quadrupedia, quorum nihilum non stantaria 
morteobriguisse visitares. Eaque nivium vis cum diebus ferme 
triginta vix tabuisset , exquato tandem solo itinere dierum 
ferme quinque Prasiaca adventabamus , multo quidem la- 
bore , qui strictim dictus est, exanclato : enimvero majore 
preda totius Indie earumque gentium quacumque trans- 
misimus convectata, nullo omnium Indo Persarumve du- 
bitante, quin omnia nobis ad subjugandum facilia forent, 
quocumque animum intendissemus ; at cetera nomina pretio- 
rum aurique opulentiam ulterius non requirendam [ezisti- 
mavimus), vixdum gravibus subvectionibus consulentes, 
cum tanta in his que subjugata sint loca vel copia vel af- 
fluentia repperiretur. Sic igitur animo laxato cum nihil jam 
foret quod non fortuna ex hisce appetentiis explevisset , 

omne demum intenderam desiderium, ut, si quid esset 
quod inusitatum aliis foret atque auditu mirabile habere- 
tur, id sane resciscerem videremque. Tum quidam viri 
ex oppidis circumsistentibus esse dignum cognitu et scien- 

tia contendebant, si modo mirum homini videri posset 

virecta noscere et arbusta loquacia ad humanum modum. 

Jd primum ut impossibile alienissimumque natura arbitra- 
tus neque credideram referenti. Sed persistentibus adse- 

rentibusque, adsensus [sum] tandem itineri ejus terre, 

quam sol oriens visitaret. Eo ergo cum venissemus , ducor 

in quendam locum arboribus consitum amanis. Hunc illi 

paradisum vocitavere. Enimvero conseptum viseres non 

materie circumjectu , verum arborum frequentia circum: i- 


stentium. Eum sacrum soli lunzque esse dicebant : nam εἰ 
ædes templaque opere naturali hisce diis ibidem intrimse- 
cus viseres, duas vero arbores czelum ferme proceritate 
intervectas, simili facie qua cupressus, plerumque etiam 
directiores , ex ea stirpe quod genus arbores myrobalanos 
habent. Sed ex hisce duabus arboribus, de quibus supra 
locuti sumus, marem alteram, alteram feminam esse coa- 
tendunt. Et maris quidem arboris praesidem solem , femiaz 
vero lunam esse altricem. Harum omnis circa radices coa- 
vestitas viseres tergis ac pellibus sacris; sed ex his, quae ex 
maribus essent (ad) marem arborem; quae vero ex pecadi- 
bus femineis, ad honorem feminz site. Quamvis hominibes 
gentis ejusce usus ferri serisve et stanni omnifariam ignora- 
retur, neque esset quicquam quod ad edificii usum ex luto 
fingeres, Cum igitur illa terga vel spolia bestiarum ex quis 
forent animantibus quarrerem , comperio leonum esse sive 
pardorum et hujuscemodi bestiarum, et hisce tergis moa 
ad honorem solum numinum uti consuetos, verum etiam ad 
operimenta abuti homines incolentes. Id tamen esse in hisce 
arboribus admirabile : namque oriente sole marem illam ar- 
borem itemque cursus sui meditullium possidente vel certe 
occiduo loquacem fieri, et consultantibus tertio respondere : 
idem vero nocturnis horis atque lunaribus arborem feminam. 
Doctus igitur ab his virisqui antistites loci sacerdotesque me 
morantur, uti mundus et ab omni inreligioso contagio impol- 
lutus accederem, comites mihi ejus aditionis adscisco amicos 
carissimos fidissimosque, Parmeniona scilicet , sed et Crate- 
rum, Ysillum (1. Jollam) quoqueatque Machenten et Thra. 
sileonta (1. Macheten et Thrasyleonta ) et Machaona 
Theodecto Difficilique ( Diiphiloque), sed etiam Neocle. Mo- 
nentibus igitur sacerdotibus religione prohiberi ferrum il 
loci invehi, ita ut preedictum est facio moneoque : addo 
tamen cautelam ejuscemodi diligentize, quod octoginta viros 
fortitudine pariter.exploratissimos adesse circa ea loca ac ne- 
mus, quo ingrediebamur, quam sollicitissime jubeo? explo- 
raturos etiam ecquis esset qui forte vocem de proximo sub- 
jectaret, quam nos ex illis arboribus ferri arbitraremar. 


PSEUDO-CALLISTAENES. IIl, 17, 18. 


(50) τῆς σελήνης ἠθουλήθην πρὸς τὴν ἀνατολὴν ὀψίας 
πάλιν χρηματισθῆναι,. Εἰκάσας (51) δὲ τὸ μέλλον elo- 
ἦλθον καὶ ἠξίωσα, εἰ ἀσπάσομαι τὴν μητέρα μου `O- 
λυμπιάδα xal τοὺς γνησίους μοι φίλους (59). []άλιν 
δέ μοι τῶν φίλων [παρ]εστώτων, ἅμα τῷ τὴν σελήνην 
ἀνατεῖλαι φωνὴν τὸ δένδρον τὴν αὐτὴν ἐξήνεγκεν “EA- 
ληνικῇ διαλέκτῳ" a Βασιλεῦ ᾿Αλέξανδρε, ἐν Βαθυλῶνι 
δεῖ σε ἀποθανεῖν" ὑπὸ τῶν ἰδίων ἀναιρεθήση xal οὐ ĉu- 
νήση ἀναχομισθῆναι πρὸς τὴν μητέρα σου Ὀλυμπιάδα. » 
Ἐμοῦ δὲ λίαν καὶ τῶν φίλων θαυμαζόντων, ἐθουλόμην 
στεφάνους καλλίστους παραθεῖναι τοῖς θεοῖς (63). ‘Tov 
δὲ ἱερέως λέγοντος: « Οὐκ ἐξὸν τοῦτο γενέσθαι; el δὲ 
βιάζεις, πράζον ὃ θέλεις" βασιλεῖ γὰρ πᾶς (54) νόμος 
ἄγραφος », περιλύπου δέ µου διακειμένου καὶ λίαν 
δυςφοροῦντος, ὅ τε Παρμενίων xal ὁ Φίλιππος παρε- 
χάλουν µε περὶ τῶν ὕπνων γενέσθαι. Μὴ βουληθέντος 
δ᾽ ἐμοῦ, ἀναστὰς ὤρθρισα” [xal] περὶ τὴν ἀνατολὴν σὺν 
τοῖς t φίλοις καὶ τῷ ἱερεῖ καὶ τοῖς "Ivdois πάλιν εἷς τὸ 
ἱερὸν ἀπελθὼν χαὶ διαστολὰς δοὺς, προςελθὼν δὲ εἰς τὸ 
ἱερὸν σὺν τῷ ἱερεῖ, καὶ ἐπιθεὶς τὴν χεῖρα πρὸς τὸ δένδρον 
ἐπηρώτησα λέγων a Εἰ πεπλήρωται τὰ τῆς ζωῆς ἔτη, 
τοῦτο βούλομαι παρ᾽ ὑμῶν μαθεῖν, el ἀναχομισθήσομαι 
εἷς Μακεδονίαν xat ἀσπάσομαι τὴν μητέρα µου xal τὴν 


125 


γυναῖκα, xal τότε ἀπαναλεύσομαι (55). » Ἅμα δὲ 
τῷ γενέσθαι τὴν ἀνατολὴν τοῦ ἡλίου xal βαλεῖν τὴν 
αὐγὴν εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ δένδρου, φωνὴ ἐξηύδει διαρ- 
ρήδην λέγουσα’ « Πεπλήρωταί σου τὰ τῆς ζωῆς ἔτη, 
xal ἀναχομισθῆναι οὐχ ἔχεις πρὸς Ὀλυμπιάδα τὴν un- 
τέρα σου, ἀλλ᾽ ἐν Βαθυλῶνι ἔχεις ἀπολέσθαι. Μετὰ 
δὲ ὀλίγον χρόνον xal ἡ μήτηρ σου καὶ fj γυνή σου χακὴν 
χαχῶς ἀπολοῦνται ὑπὸ τῶν ἰδίων, χαὶ αἱ ἀδελφαί σου 
(86). Καὶ περὶ τούτων μηκέτι ἀξίου" où γὰρ ἀκούση ἔτι 
πρὸς ἃ ἀξιοῖς. » ᾿Εχεῖθεν οὖν ἀναζεύξας περὶ ὥραν a’ 
ἀπὸ τῆς Πρασιαχῆς (67) παρεγενόμην εἰς Περσίδα. 
Ἐπειγόμην δὲ ἐπὶ τὰ Σεμιράµεως βασίλεια. [Tatra] 
ἀναγκαῖον ἡγησάμην δηλῶσαί σοι. "Eppwoo, 


[ΚΕΦ. ΙΗ’ ] 


Οὕτως γράψας τὴν ἐπιστολὴν ὁ ᾿Αλέξανδρος τῷ 
Ἀριστοτέλει ἐπῆγε τὰ στρατεύματα ἐπὶ τῆς Σεμιρά- 
µεως βασίλεια. ᾿Επιθυμητικῶς γὰρ αὐτὰ εἶχεν θεά- 
σασθαι. "Hv γὰρ χαθ᾽ ὅλην τὴν χώραν xal τὴν “El- 
Adda περιφήμιστα. ᾿Εθασίλευε δὲ τῆς πόλεως γυνὴ 
ἔχουσα κάλλος ὑπερήφανον, μέσης ἡλιχίας τυγχάνουσα, 
Σεμιράµεως τῆς βασιλίδος (1) [ἀπόγονος ]. Πρὸς tav- 
την ἔπεμψεν ἐπιστολὴν ᾿Αλέξανδρος περιέχουσαν οὕτως" 


ὁ Ἀλέξανδρος χρησμοθ. etc. ; quibus praemittit cod. B : πάντων δὲ τῶν ἐνεστώτων ἀποτερατωθέντων || 50. ἀποχρυπτούσης cod. 
| 51. ἀκούσας A C. || 52. χαὶ.. φίλους om. B C. || 53. τοῖς δένδροις B C. || 54. πᾶς um. A. || 55. ἀπαναλῦσαι cod. || 56. 
x. a. & c. neque Valerius neque codd. B C habent. || 57. παραγινόμενος omisso εἷς Περσίδα A. 

Cap. XVIII. Hoc quoque caput ex cod. A petivimus , quum in prima epistola codd. B et C multa omiserint. || 1. Z. «. 8 





Adhibito igitur uno ex Indis, qui interpres dictorum idoneus 
foret, cujus inlectu illo veneramus, juro quam sancte poenam 
illum capitis non evasurum, si promissum ex arbore respon- 
sum diffamatumque tacuisset. Unde intentis ad audiendum, 
mox cum primum solis occasus et abitio fuit, vox auditur 
arbore sed lingua barbarica, ejusque interpretamenta ne- 
mo quisquam nobis edissertare audebat. Id cum obstina- 
tius facerent, cupiditateque omni ad significantiam vocis 
emisse properarem, interminatus interpreti necem, nisi 
sedulo mihi preedicta narrasset, perterritus tandem ejus- 
modi esse responsum arboris fert : quod enim obitu veloci 
οί occasu jam proximo vite mec spatia urguerentur : 
eamque mortem non deexiernis , enimvero de comitibus 
et proximis fore. Quz: dicta cum ex natura hominis meum 
quoque animum attillarent , ac sub ortu luno rursus ex 
arbore femina oraculum mihi sciscitanti reddi deprecarer, 
que'rens et obsecrans numnam matre et proximis saluta- 
tis obitus mei clausulam subiturus sim; non barbara jam 
sed græcæ linguæ significantia lunaris arbor elocuta est, 
mortem mihi in Babylonia esse fatalem. Id satis triste 
mirumque admodum amicis adsistentibus videbatur. Ego 
tamen coronis atque alio religioso honore locum donare 
contendens sum prohibitus a sacerdotibus, quod hujusce- 
modi munera dii indigetes abnuissent. Agebam moestus 
et expectatione futuri admodum territus : Parmenion au- 
tem me Philippusque in samnum ac requiem hortabantur. 


Sed id quoque cum omnifariam negitassem, ac jam ferme 
dies insequens indilucesceret , ipsum ad sacrum ire contendo 
adtrectansque arborem quiso percontans, ecquid si vitæ 
predicto adeo urguerer, revectari tamen ad Macedoniam 
corpus meum dii permitterent, viderene matrem atque 
uxorem ultra potuissem? Sed ad haec cum primum ortu 
solis lux mundo est reddita, ex vertice arboris acuta quee- 
dam vox sed enim discrebilis et intelligenda sic appulit : 
Completa sunt, inquit, tibi vitæ spatia que debebantur, 
nec revehi sane ad mairem, ul desideras, poleris, quum 
illa mors in Babylonia sit futura; sed sedes corporis 
longe diversa est. Verum ubi hec tibi finis adfuerit, 
moy maírem quoque una et conjugem perituras esse 
tristiore morte non ambigas, Indis una vel Persis etiam 
infestantibus. His conpertis animoque ad necessaria con- 
firmato, moratus dies ferme XII ad Prasiacam festino : et 
Atilaniz ( aliis Indic ?) regionibus, quarum peragrandis 
oppidis præsens intentio erat, debitam diligentiam presto. 
Ergo Prasiaca percursata revenio Persidam , omni studio 
properans Samiramidos quoque nunc regnum visere. Sed 
quoniam ad hunc mihi interim finem res gesti sunt, ea te 
scientia participare amicum fuit. Quare vale. » 

XVIII. Post hasce litteras ad Aristotelen datas pergit ire, 
ut scripserat, ad Samiramidos regiam, quod illo se et opu- 
lentiz fama ducebat et magnificentia pervulgata imperii 
satis incliti ad laborem. Quippe urbs omnis muro quam 


126 


« Βασιλεὺς Ἀλέξανδρος βασιλίσση Κανδαύλη τῇ ἐν 
Μερόη (2) καὶ τοῖς Ox’ αὐτὴν τυράννοις χαίρειν. Ha- 
ραγενόμενος εἰς τὴν Αἴγυπτον ἤχουσα παρὰ τῶν ἐχεῖ 
ἱερέων περὶ τῶν τάφων ὑμῶν xal τῶν οἰχητηρίων ôn- 
λοῦντων ὅτι χρόνον τινὰ ἐχυριεύσατε Αἰγύπτου (3) , καὶ 
Ἄμμων μεθ᾽ ὑμῶν ἐστράτευσε" μετὰ δὲ ὀλίγον χρόνον 
πάλιν χρηματίσαντος Ἄμμωνος, ἀνελύσατε εἰς τὴν 
ἰδίαν πόλιν. Διὸ ἔπεμψα πρὸς ὑμᾶς τόν τε ναὸν καὶ 
τὸ ξόανον τοῦ Άυμωνος. Ἀγάγετε ἐπὶ τὰ ὅρια, ἵνα θύ- 
σωμεν αὐτῷ εἰ δὲ μὴ βούλεσθε ἔρχεσθαι σὺν αὐτῷ 
συμμίξαντες, ἐν τάχει Ev μέρος συμθουλευσάμενοι 
πέμψατε ἡμῖν ἔνθα ἐμφαίνηται. Ἔρρωσθε. » 

Ἀντέγραψεν αὐτῷ Κανδάκη * « Βασίλισσα Κανδά- 
xn Μερόης καὶ of ὑπ᾽ αὐτὴν τύραννοι βασιλεῖ Ἀλεξάν-- 
ὅρῳ χαίρειν. Tore μὲν (4) ἔχρησεν Ἄμμων στρα- 
τεύειν εἷς Αἴγυπτον, νῦν δὲ μήτε αὐτὸν κιγεῖσϑαι μήτε 
ἄλλον τινὰ ἐπιδαίνειν εἰς αὐτὴν, τοὺς δὲ παραγενοµέ- 
νους πρὸς ἡμᾶς ἀμύνασθαι κεχρῆσθαι ὡς πολεμίους. 
Μὴ χαταγνῶς δὲ τοῦ χρώματος ἡμῶν ἐσμὲν γὰρ λευ- 
κότεροι καὶ λαμπρότεροι ταῖς ψυχαῖς τῶν παρ᾽ ὑμῶν 
λευχοτάτων. Ὑπάρχομεν δὲ εἰς πλῆθος σχυτάλαι 
ὀγδοήκοντα ἐν ἑτοίμῳ πρὸς τοὺς ἐπιόντας καχοποιεῖν. 


om. B C. || 2. Bepöy C. Bepoty B. || 3 post hæc cod. C pergit : 


KAAAIZOENHZ.T, τη, 10. 


Ὀρθῶς δὲ ποιήσεις Ἄμμωνα hety προτιμῶν. [Κομί- 
ζουσι δὲ χαὶ ol παρ᾽ ἐμοῦ σταλέντες πρεσθεῖς χρυσᾶς 
πλίνθους ὁλοσφυρήτους ρ΄, Αἰθίοπας ἀνήθους Φϕ’, ψιτ- 
τακοὺς σ΄ (6) , σφίγγας σ’, καὶ τῷ Ἄμμωνι τῷ Λικετέρῳ 
θεῷ τῷ ἐπὶ τῶν ὁρίων τῆς Αἰγύπτου στέφανον διὰ opa- 
ράγδων xal μαργαρίτων ἀτρήτων (6), ἐσφραγισμένους 
ὀρμαθοὺς Y, γλωττοχόµια ἐλεφάντινα π΄, ἔτι δὲ τὰ πεμφ- 
θέντα θηρίων γένη παρ᾽ ἡμῶν ἐλέφαντες τη’ (7), παρ- 
δάλεις τ΄ (8), ῥινοκέρωτες ty’, πάνθηρες δ΄, ἐν γαλεά.. 
Ἶραις χύνες ἀνθρωποφάγοι τ΄ (9), ταῦροι μάχιμοι Y, 
ὀδόντες ἐλεφάντων (τ΄, δοραὶ παρδάλεων 7’, ῥάθδοι 
ἐθέννιναι ap’ (10). Πέμψον οὓς βούλει τοὺς παραλτψο- 
μένους ταῦτα εὐθέως, xol γράψον ἡμῖν τὰ περί σου 
(11), ὅτι πάσης τῆς οἰκουμένης χεκυρίευχας. (12) "Eo- 
poco. 
KE®. 10’. 


Δεξάμενος δὲ ᾿Αλέξανδρος τὰ γράμματα Κανδάχης 
τῆς βασιλίσσης καὶ ἀναγνοὺς ἔπεμψεν Κλεομένην Al- 
γύπτου ἐπιμελητὴν ταῦτα παραληψόμενον (1)* αὐτὸς δὲ 
ὥδευσε πρὸς αὐτήν. “H δὲ Κανδάχη ἀκούσασα περὶ 
Αλεξάνδρου, πῶς (1) χειροῦται τοὺς τηλικούτους βασι- 


Διὸ ἔπεμψα πρὸς ὑμᾶς" βουλενσάμενοι οὖν δηλώσατε ὅ τι ἂν 


φαίνηται ὑμῖν. Ἔρρωσθε. || 4. Haec usque ad μὴ χαταγνῶς om. B C. || 5. ψιττάχους σ’ et τῷ Ἄμμωνι.. Αἰγύπτου om. B C. | 
6. ἃ τρίτον cod. A; ceterum haec turbata sunt. Cod. B : στέφανον διὰ σμαράγδων λιτρῶν χιλίων χρυσοῦν, μαργαριτῶν ἀτρή- 
tev ὅρμους Í, ἐπεσφραγισμένους στατῆρας i, yA. ἑλ. x’; cod. C : στέφανον διὰ σµαράγδων λίθων καὶ μαργάρων , καὶ λίτρας you 
σίου χιλίας, μαργαρίτας ἀμετρήτους ὁρμαθοὺς i, ἐσφρ. στατῆρας δέχα. || 7. τν sec. Valer.; € B C. | 8. x. ἡμέρας i B C. 
Rhinocerotes et pantheres om. B C. || 9. τριάκοντα BC; idem taurorum numerus. || 10. ἐδελλίνας τρισχιλίους: C; ἐβελλ. Y 


πρὸς δισχιλίους ἑπταχοσίους B. || 11. τὰ x. σον om. A. || 12. ἐδασίλεσας B C. 
Cap. XIX. Jam redimus ad cod. B. || 1. χλεομήδην BC; παραλαθεῖν BC; αὐτὸς.. αὐτὴν add. ex A. [| 2. καὶ κῶς ταῖς πόλεσιν 





validissimo est circumsepta , portarum valvis ere vel ferro 
ad {irmitudinem vel decorem inpendio (abre possessis. 
Omne vero oppidum quadratis saxis sed hisce non incuriose 
lavigatis congestuni et cultum visere non absque admira- 
tione visentium fuit. Enimvero regina oppido erat et pul- 
chritudine famosissima et commendabilis ex ztate , forte 
tunc viro vidua , quamvis mater jam trium liberorum. Sed 
feminz nomen Candace dicitur. Proneptis erat hac Semi- 
ramidos supra dicte. Ad eam igitur Alexander scribit talia : 

« Egyptum adveniens ex eorum indigenis audivi illis 
terris et domos vestras et sepulcra esse defunctorum : ex 
quibus palam fuit dominatores esse priscos reges vestri, 1n- 
-diamque tenuisse. Nam et relatio addidit, Ammona 
quoque meum militasse una vobiscum, et id fama adsti- 
pulafur etiam oraculi majestas, quod editum jubet uno 
nos deo sacris obsequi. Quare religiosum est facere dei 
jussa, et id moneo suadeoque rectius tibi facturz si vene- 
ris; non vero multum peccare, si omittas. » 

Ad hac Candace scribit : « Verius nobis oraculum est 
Ammonis dei neque nos in Egyptum militare, neque In- 
diam nostram hac ex causa debere commoveri : enim si 
quis huc audeat, hisce utpote hostibus occursare. Quare 
dei jussis parere decretum est ac verecundum. Nec nos 
wstimesex colore : quippe cui animi liberalis species intuenda 


est, non satis corporis forma preejudicat. Id ne putes arte 
timoris adlatum, octoginta nobis populos scito esse vel 
maximos, eosque omnis agere in armis non ob injuriam 
inferendam, sed inferentibus occursuros. At vero te probo, 
quod ad communionem nos sacri et obsequium voces Am- 
monis dei, quem maximum et prasentisimum scimes. 
Habebis ergo tibi ex nobis amicitie argumentum centum 
laterculos auri grandissimos, Æthiopas impubes quingrs- 
tos, psittacos sex, sphingasque sex, praeterque haec Ammoni 
deo nostro coronam smaragdis ac margaritis, etiam torea- 
matis pretiosiorem. His et loculos r^fertissimos cujusque 
generis margaritarum alque gemmarum ad decem nume- 
rum , eburneosque alios loculos octoginta una misi usibus 
et deliciis tuis : ferarum[que] genera quar sunt nostratia, 
elephantos trecentos quinquaginta, pardos sex , rhinocero- 
tas octoginta , pantheras vero quatuor , canes etiam in bo- 
mines efferatissimos nonaginta, tauros trecentos, virgas 
ebeni mille atque quingentas : que cum primum aak- 
renda jusseris, transmittentur. Et ut vales scribas ad mos 
velim, qui te jam orbis universi dominum esse gratule- 
mur. » 

V xxr. Et ad hiec quidem transferenda Alexander miserat. 
Ipse vero paulo post videndi regine studio illo profectes 
est. Quod ubi Candace conperit, ejusmodi rem ex ingenio 


PSEUDO-CALLISTBENES.LIB. Ill, 18, 19. 


λεῖς, ἕνα τῶν ἑαυτῆς φωνήσασα "Ἕλληνα ζωγράφον 
ὄντα, ἐκέλευσε πορευθῆναι ὡς (3) elc ἀπάντησιν αὐτοῦ 
καὶ ἀγνωστὶ ζωγραφῆσαι τὸν ᾿Αλέξανδρον (4). Καὶ ἐποίη- 
σεν οὕτως. “H δὲ Κανδάχη λαθοῦσα αὐτοῦ τὸ ὁμοίωμα 
ἔθετο ἐν ἀποχρύφῳ τόπῳ. ᾿Εγένετο δὲ μεθ᾽ ἡμέρας τινὰς 
τὸν υἱὸν τῆς Κανδάκης τῷ ὀνόματι Κανδαύλην μετὰ ὁλί- 
qo» ἱπποτῶν βίαν (5) ὑπομεῖναι ὑπὸτῆς Βεθρυχίας τυράν- 
νου,ἁρπαγείσης τῆς γυναικὸς αὐτοῦ. Καὶ χατατρέχει εἰς 
τὰς σκηνὰς Αλεξάνδρου φεύγων Κανδαύλης ὃ υἱὸς τῆς 
Κανδάχης. Οἱ δὲ φύλακες (6) συλλαθόντες αὐτὸν πα- 
ριστῶσι Πτολεμαίῳ τῷ καλουμένῳ Σωτῆρι, ἔχοντι τὰ 
δεύτερα τῆς βασιλείας Ἀλεξάνδρου" ἐχοιμᾶτο γὰρ Ἁλέ- 
ξανδρος 6 βασιλεύς ἐξήτασεν οὖν αὐτὸν Πτολεμαῖος, πῶς 


ἀκούει, τίς τυγχάνει xal τίνες οἱ σὺν αὐτῷ ὄντες. “O. 


δὲ εἶπεν: « Υιός εἰμι Κανδάχης τῆς βασιλίσσης. » Καὶ 
λέγει αὐτῷ 6 Πτολεμαῖος’ « Τί ὧδε ἐλήλυθας ; » “O δὲ 
εἶπεν αὐτῷ" « Μετὰ τῆς γυναιχός µου καὶ ὀλίγης στρατιᾶς 
ἠρχόμην ἐνιαύσιον μυστήριον τελέσαι παρὰ τὰς Apa- 
ζόνας. “O δὲ τύραννος (7) τῶν Βεθρύκων ἰδών µου τὴν 
γυναῖκα, ἐξελθὼν μετὰ πλείονος δυνάμεως ἥρπασεν αὖ- 
τὴν (8), καὶ τοὺς πλείονας στρατιώτας ἀνεῖλεν. Ὕπο- 
στρέφω οὖν ὅπως πλείονα δύναμιν παραλαθὼν κατα- 
σκάψω τὴν τῶν Βεθρύχων χώραν. » ᾿Αχούσας δὲ ταῦτα 
Πτολεμαῖος εἰσῆλθε πρὸς ᾿Αλέξανδρον καὶ διύπνισεν 
αὐτὸν, καὶ διηγήσατο αὐτῷ ἅπερ ἤκουσε παρὰ τοῦ υἱοῦ 


127 


τῆς Κανδάχης. Ἀχούσας δὲ ᾿Αλέξανδρος εὐθέως ἐγεί- 
pero, καὶ ἄρας τὸ ἑαυτοῦ διάδημα ἔστεψε τὸν Πτολε- 
μαῖον, xal τὴν χλαμύδα αὐτοῦ περιέθαλεν (9) αὐτῷ, καὶ 
λέγει αὐτῷ  « Καθέζου ὡς τυγχάνων ᾿Αλέξανδρος, 
xal εἰπὲ τῷ ῥεφερενδαρίῳ (10) οὕτως « Φώνησόν μοι 
Ἀντίγονον τὸν μέγαν ὑπασπιστήν. » Καὶ ὅταν εἰσέλθω 
« Διήγησαί μοι ἅπερ εἶπές μοι, καὶ εἶπέ μοι τί Bou- 
λευσόμεθα περὶ τούτου’ δός μοι συμθουλίαν. » 
Προκαθέζεται οὖν Πτολεμαῖος τῷ βασιλικῷ σχή- 
ματι (11) ἠμφιεσμένος, ὃν θεασάμενα τὰ στρατεύματα 
συνεφοράζοντο (13) τί πάλιν ἐνθυμεῖται ᾿Αλέξανδρος. 
“O δὲ υἱὸς τῆς Κανδάχης ἰδὼν αὐτὸν ἐν τῇ βασιλικῆ 
ἐσθῆτι ἐφοθήθη, μὴ χελεύση αὐτὸν ἀναιρεθῆναι’ αὐτὸν 
γὰρ ὑπώπτευεν εἶναι Ἀλέξανδρον. Εἶτα χελεύει 6 Mro- 
λεμαῖος λέγὼν « Ἀντίγονόν μοι καλέσατε τὸν μέγαν 
ὑπασπιστήν µου.» Ἐλθόντος δὲ τοῦ ᾿Αλεξάνδρου, et- 
πεν αὐτῷ ó Πτολεμαῖος « Ἀντίγονε, οὗτός ἐστιν 6 
υἱὸς Κανδάχης τῆς βασιλίσσης * ἡρπάσθη δὲ αὐτοῦ ἡ 
γυνὴ ὑπὸ τοῦ τυράννου τῶν Βεβρύκων. Τί οὖν μοι 
συμθουλεύεις ποιῆσαι (13); ν “O δὲ εἶπε" a Συμθου- 
λεύω σοι, Ἀλέξανδρε βασιλεῦ, καθοπλίσαντά σου τὴν 
στρατιὰν πολεμῆσαι τοῖς Βέθρυξιν; ἵνα λυτρωσώμεθα 
αὐτοῦ τὴν γυναῖκα, καὶ παραδῶμεν αὐτῷ εἰς τιμὴν τῆς 
μητρὸς αὐτοῦ.» “O δὲ Κανδαύλης 6 υἱὸς τῆς Κ ανδά- 
Χης ἔχαιρε ταῦτα ἀχούων (14). Εἶπε δὲ 6 Πτολε- 


ἐπιβαίνει καὶ πῶς χειροῦται οἷς. A. || 3. ὡς om. B C. || 4. sic A. τὸ Ἀλεξάνδρου ὁμοίωμα B C. || 5. βίαν.. τυράννου om. A; 
ἁρπαγείσης τ. y. αὐτοῦ om. B. || 6. C οἱ δὲ φύλακες τῆς φάλαγγος Ἀλεξάνδρου συνελάδοντο αὐτὸν φεύγοντα xal ἠρώτησαν αὐτὸν 
πόθεν xal τίς xal ποῦ ἀπέρχεται. Αὐτὸς δὲ πάντα τὰ συμθησάμενα διηγεῖται αὐτοῖς. Οἱ δὲ παραλαθόντες αὐτὸν παρίστωσι etc. 
[| 7. Εὐαγρίδης δὲ ὁ τῶν Βεδρύχων τύραννος C. || 8. C addit : καὶ τὸν σὺν ἐμοὶ πάντα πλοῦτον. || 9. ἔδαλεν BC ; || 10. τῷ ῥεφ. 
vocem non habet A. || 11. ἐνδύματι Ο. || 12. sic A; ἐγοράζοντο B; διελέγοντο καὶ ἔλεγον Ο. || 13. addit C : οὐ γὰρ μετρίως 
ἔπαθεν ὑπὲρ αὐτοῦ ἡ ψυχή. || 14. addit C : xal, Ὦ, εἶπε, δέσποτα χοσμοχράτορ, πάντα μοι τὰ παρὰ τῆς τύχης συµθησάµενα 





comminiscitur, Unum e pictoribus peritissimis ire clam ob- 
viam adventanti Alexandro jubet , eumque quam conlima- 
tissime efficiat ac despingat , atque ad sese propiter picturam 
quam inleverit deferat . Id ubi factum est, et pictor revenit , 
acceptam effigiem abdito quodam et secreto ponit in loco. 
Sed insecuta est factum hoc ejusmodi fabula. Filius re- 
ginæ Candacis, cul nomen Candaules erat, una cum equi- 
tibus admodum paucis forte accurrit ad queedam tentoria 
Alexandri militum. Moti vero custodes exercitus persons 
novitate, ducemque illum et si qui cum ipso venerant 
conprehendunt , offeruntque Ptolemeeo , cui cognomentum 
Soter erat : ejus enim dignitas veluti secunda post regis 
ambitum videbatur. Quod igitur Alexander id hors 
somno per diem teneretur, Ptolemæus quaerit ex homine quis 
esset, quasve haberet causas repentini illius superventus ? 
Ad πας Candaules opinatus regem Ptolem:»um , ait esse 
se quidem filium reginse Candacis : sed enim sese una 
cum conjuge civilius et incuriosius ad sacrificium annuum 
contendentem, superventu Amazonum a quodam Bebrycio- 
rum tyranno uxore privatum , omnes denique militum, qui 
una secum fuerant, interfectos. Quare commodum nunc 
numeris congregatis banc se moliri militiam, ut ultioni con- 


suleret. His conpertis, Ptolemaeus ad regem irrumpit , ei- 
que conperta communicat : qua quidem grata Alexandro 
et ex voto accedere videbantur. Surgit igitur e lectulo, et 
diadema protinus suum in Ptolemai caput transfert , chla- 
mydeque augustiore vel regia circumjectum egredi jubet. 
Tum ubi Ptolemæus ad Candaulem egreditur, facit ad sese 
Antigonum satellitem vocitare. Pro quo Antigono cum 
ipse Alexander Ptolemzo se veluti satellitem obtulisset , 
ibi inquit : « Cuncta heec mihi comminus dicito , atque a 
me consilium super re quaritato. » 

Jta ut doctus est, Ptolemaeus protinus facit. Sed cuncti 
videntes et Ptolemzeum cum insignibus regiis et pro satellite 
Alexandrum adsistere , summa exspectatione pendebant et 
quid novi consilii regi sedisset. Namque ut egressus est habitu 
famulantis, protinus Ptolemæus : « Cerne, inquit, Anti- 
gone , hunc Candaulem : is Candacis reginze est filius, sed 
enim injuriam deflet conjugis rapt per insolentiam regis 
Bebrycis. Facies igitur obeequenter, si nos consilio juves, 
subiciasque ecquid nunc facto opus esse arbitrere. » Ad 
hzec Alexander : « Dignum te sane erit, rex, ait, si armato 
exercitu injuriam supplicis ulciscare, eximasque ejus affec- 
tus, cujus honor matri proficiat. » His compertis , Can- 


128 


a Ei τοῦτο βούλει, “Avriyove, τοῦτο καὶ 


μαῖος (16) * 
Κέλευσον οὖν ἑτοιμά- 


ποίησον, ὡς ὑπασπιστής µου. 


ζεσθαι τὴν στρατιάν. » 
ΚΕΦ. Κ΄ 


Καὶ τοῦ Πτολεμαίου χελεύσαντος ᾿Αντιγόνῳ, ὡς 
ἐκείνου ᾿Αλεξάνδρου τυγχάνοντος, τοῦτο γέγονεν. " Eo- 
θασε δὲ ἐπὶ τὸν τόπον Αντίγονος τοῦ τυράννου παρὰ 
μίαν ἡμέραν σὺν τῷ Πτολεμαίῳ καὶ εἶπεν ᾿Αντίγονος 
τῷ Πτολεμαίῳ" « Μὴ ὀφθῶμεν τοῖς βέδρυξιν ἡμέρας, 
μή ποτε μαθὼν 6 τύραννος πρὸ τῆς μάχης ἀναιρήση τὴν 
τούτου γυναῖκα" καὶ ποῖον ἡμῖν ἐστὶ κλέος νίκης Kav- 
δαύλου ἀπολέσαντος τὴν γυναῖκα; ἀλλὰ νυκτὸς εἶσ- 
βάλλωμεν εἰς τὴν πόλιν xal ἀνάψωμεν τὰς οἰχίας, καὶ 
αὐτοὶ ἡμῖν οἱ ὄχλοι ἀναστήσαντες παραδώσουσι τὴν 
γυναῖκα Κανδαύλου’ οὗ γάρ ἐστιν ἡμῖν ἡ νίκη περὶ Ba- 
σιλείας, ἀλλὰ περὶ ἀπαιτήσεως γυναικός. » Kal οὕτως 
εἰπόντος τοῦ Ἀντιγόνου, προσέπεσεν αὐτῷ ὁ Κανδαύ- 
Ang καὶ εἶπεν- « Ὦ τῶν φρενῶν σου, Avriyove, εἴθε σὺ 
ἧς Ἀλέξανδρος, καὶ μὴ ὑπερασπιστὴς Ἀλεξάνδρου. » 
Καὶ δὴ νυκτὸς εἰσθάλλουσιν εἰς τὴν πόλιν Βεθρύκων, 
xal χοιμωμένων αὐτῶν ἀνάπτονσι τὰ προάστεια. Τῶν 
δὲ διωπνισθέντων xal πυνθανομένων τί τὸ αἴτιον τοῦ 
ἐμπρησμοῦ, ἐκέλευσεν Αλέξανδρος ἐχθοᾶν , ὅτι Kav- 
δαύλης ἐστὶ βασιλεὺς μετὰ πλείστης δυνάμεως" κελεύω 
ὑμῖν ἀποδοῦναι τὴν γυναῖκα, πρὶν ὅλην τὴν πόλιν ὑμῶν 
χαταφλέξω. Ot δὲ προληφθέντες πάντες γενόμενοι εἷς τὰ 
τοῦ τυράννου οἰκήματα , τῇ δυνάμει τοῦ πλήθους Avor- 
fav τὰ βασίλεια καὶ σύγχοιτον οὖσαν τὴν γυναῖχα τῆς 
Κανδαύλου τῷ τυράννῳ ἀπέσπασαν χαὶ παρέδωχαν τῷ 
Κανδαύλη, τὸν δὲ τύραννον ἀνεῖλον. “O δὲ Κανδαύλης 
εὐχαριστήσας τῇ συμθουλία χαὶ τῇ ἐπινοίᾳ Ἀντιγόνου, 
περιπλαχεὶς αὐτῷ εἶπεν, a Ἀντίγονε, πίστευσον σεαυ- 
τόν μοι, ὅπως ἄρω σε πρὸς τὴν ἐμὴν μητέρα Κανδάκην, 
ἵνα σοι δώσω βασιλιχὰ δωρήματα ἀνταξιά σου.» “O δὲ 
Ἀλέξανδρος περιχαρὴς γενόμενος εἶπεν autos « Al- 
τησαί µε παρὰ τοῦ βασιλέως Αλεξάνδρου κἀγὼ ἐπιθυ- 
μῶ τῆς χώρας θεατὴς γενέσθαι » Μετέδωχεν οὖν ANé- 
ξανδρος τῷ [Πτολεμαίῳ ἵνα αὐτὸν πέμγῃ σὺν αὐτῷ ὡς 
ἄγγελον αὐτοῦ. Καὶ εἶπε Πτολεμαῖος τῷ Κανδαύλη * 
a βούλομαί σου τὴν μητέρα διὰ γραμμάτων ἀσπάσα- 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. FT, 0, x, xe. 


σθαι’ παραλαθὼν οὖν τὸν ἄγγελόν µου ᾿Αντίγονον ipm 
μετά σου’ πάλιν δὲ σῶον αὐτὸν ἔχπεμψον πρός µε ὧδε, 
ὥσπερ καὶ σεαυτὸν καὶ τὴν γυναιχά σου πρὸς τὴν pa 
τέρα σου σώους ἀποκαθιστῶ. » O δὲ Κανδαύλης size 
« Βασιλεῦ, οὕτω παραλαμθάνω τὸν ἄνδρα τοῦτον ὡς 
αὐτὸν τὸν Ἀλέξανδρον" ἐκπέμψω δέ σοι αὐτὸν μετὰ βα- 
σιλικῶν δώρων. 
[FADEM E COD. c.] 

[Tavira ἀκούσας ὃ Ἀλέξανδρος, ὡς Αντίοχος div, καρα- 
λαθὼν τὸν Κανδαύλην xal χιλιάδας ἑκατὸν ἀπὸ Twin 
xal [Περσῶν καὶ Μαχεδόνων ἐξῆλθε καὶ puros χατὰ 
τοῦ Εὐαγρίδου. Κατὰ δὲ τὴν δδὸν προσκαλεσάμενος 
τὸν Κανδαύλην διελέγετο' « Ὡς ἂν παρὰ τοῦ Εὐαγρίδω 
τὴν σεαυτοῦ γυναῖκα ἀναλαθόμενος παράσχω co, τί 
μοι περὶ τῆς χάριτος, ὦ Κανδαύλη, ἔσται δῶρον  » Καὶ 
6 Κανδαύλης ἔφη" «Οὐκ ἔστι por ἐν λόγῳ εἰπεῖν τῆς y= 
ριτος τὴν ἀντίδοσιν, εἶ καὶ ὅλως ἀγωνίσῃ τὰ περὶ duov 


᾿δλοψύχως δ᾽ αἰτήσομαί σε παρὰ τοῦ βασιλέως, καὶ σὺν 


ἐμοὶ sl; τὴν μητέρα µου ἀπελεύση' ἐκείνη δέ σα 
τὴν ἀνταμοιθὴν τῶν περὶ ἐμὲ πεπονηµένων ἀμείφεται 
Φθάσαντες δὲ ἐν τοῖς Εὐαγρίδου δρίοις, εἷς τρεῖς ἀρχὰς 
τὸ στρατόπεδον διεμέρισε xal ταῖς μὲν δυσὶν ἐνεδρεύειν 
ἐκέλευσε, τὴν δὲ μίαν ἀναλαθόμενος 6 ᾿Αλέξανδρος ὡς 
τὸν Ἀντίοχον ὑποκρινόμενος ὥρμησε πρὸς Εὐαγρίδεν. 
Συλλαθόμενος δέτινας τῶν ἐγχωρίων πρέαθεις ἀπέστει- 
λε πρὸς αὐτὸν εἰπών: « Ἀπελθόντες εἴπατε τῷ Eva- 
γρίδη, ὡς 6 κοσμοχράτωρ Ἀλέξανδρος τὸν αὐτοῦ παῖδε 
Ἀντίοχον πρός σε ἐξαπέστειλε δοῦναι τὴν γυναῖχα 
Κανδαύλου καὶ ὅσον αὐτῷ ἠχμαλώτευσας πλοῦτον, 
ἀλλὰ δὴ καὶ τοὺς ἐτησίους φόρους καὶ σώζου * εἶ δὲ μὲ 
τοὔτοθελήσειας, τὰ πρὸς πόλεμον εὐτρεπίσθητι. » Ταῦτα 
ἀχούσας ó Εὐαγρίδης κατάσκοπον ἀπέστειλε τῷ Als- 
ζάνδρῳ τῷ ὡς ᾿Αντιόχῳ γενομένῳ, κατασκοπῆσαι. O 
δὲ κατάσκοπος τοῦτο ποιήσας , ἀντιστρέφεται xai di 
γοστὸν τὸ Ἀντιόχου στράτευμα ἔσεσθαι ἔφησε, καὶ τη 
ἡαετέρα μὴ ἐξαρχοῦν δυνάμει. Tatra εἶπε μὴ θεα- 
σάμενος τὸ ἔνεδρον. Εὐαγρίδης οὖν ταῦτα ἀκούσας, 
τὰ πρὸς πόλεμον εὐτρεπίζεται. Καὶ δὴ καταφθάνει 
τὴν Αλεξάνδρου παράταξιν" xai ὀλιγοστὴν αὐτὴν ἰδὼν 
κατεφρόνησε καὶ ἀκρατῶς κατὰ τῆς φάλαγγος ὥρμησεν. 
Ὡς δὲ ἐν τοῖς ἐνέδροις εὐθέως ἐσάλπισαν, περικυκλο 


ἀντ᾽ οὐδενὸς ἐλογισάμην" ἐντυχὼν γὰρ τῷ χράτει σου πάντα μοῦ τῆς ψυχῆς λέλχθε τὰ λυπούμενα || 15. addit C : ὥς Ἀλέξανδρος 


δῆθεν. 





dauli gaudium. Sed Ptolemzus ad hac respondit : » Ergo, 
inquit, Antigone, exsequere istud quod subjecisti consi- 
lium atque exercitum para. 

XX. Faciam sane, respondit Alexander : sed enim com- 
modum mihi, rex , ad consilium quod subjecero, bellum 
istud inferri Bebrycum regi seu regno non die teste : ne- 
que enim animus barbari improvisa formidine incitatus ab 
infectione raptz mulieris temperabit. Erit vero frustra 
opem supplici procurare, si emolumentum victoris dilaba- 
tur. Ergo si placet nox belli tempus, ct superventus cjus- 


modi confirmetur. Ubi enim flammis immissis noctis ob- 
scuro turbari civitas ccperit, adquiescent conditionibus 
nostris facillime jam preeventi, raptaque nobis hand difh- 
cile representabunt. » Hac cum dixisset, et Antigones 
crederetur a supplice, procidens ejus ad genua Candao- 
les, « Quam vellem, ait, tu ille Alexander fores 
hac tua, Antigone, sapientia! non enim armigeri pares nobis 
calles industria dedisset ». Ergo, ut consilium fuit, in- 
ruunt nocte barbaricam civitatem, et jam somno deditis 


, superveniunt : injectis denique flammis omnia conflagrare 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. Ilf, 19, 20, 21. 


αὐτοὺς ἀνείκαστον πλῆθος ἀφ᾽ Exatdowy μερῶν, καὶ tav- 
τες συνελήφθησαν. “Qc οὖν εἶδεν Εὐαγρίδης, ἑαυτὸν 
τῷ ξίφει ἀνεῖλε τὴν Ἀλεξάνδρου ῥοπὴν δεδοικώς. Τῆς 
δὲ νίκης γενομένης, ó ᾿Αλέξανδρος ὡς Αντίοχος ἐν τῇ 
Εὐαγρίδου παραγενόμενος πόλει παντελῶς ταύτην ἐξη- 
δάφισε, xal τῷ K ανδαύλη παραδοὺς τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα 
καὶ τὸν σὺν αὐτῷ πάντα ἄρας πλοῦτον, ἐπὶ τὸ στρατό- 
πεδον ὑπέστρεψαν. Κατὰ δὲ τὴν ὁδὸν περιεπλέχετο Kav- 
δαύλης ὡς ᾿Αντίοχον τὸν ᾿Αλέξανδρον" xal καταφιλῶν 
καὶ ἐπαινῶν ἔλεγεν. « Οὐχ ἄρα τοιοῦτός ἐστιν ἄν-- 
θρωπος ἐν τῇ ὑπ᾿ οὐρανὸν xal ὄντως θαυμαστοῦ Ba- 
σιλέως θαυμαστὸς στρατηγέτης ὑπάρχεις" καὶ ele σὺ 
Fe ᾿Αλέξανδρος, καὶ μὴ ὑπερασπιστὴς αὐτοῦ.» “Ent 
τούτοις Ἀλέξανδρος ὡς Ἀντίοχος τῷ Κανδαύλη åre- 
χρίνατο, ὡς ἔσχατος πάντων τῶν δούλων Αλεξάνδρου 
ἐστί « Πρῶτος pe παρ ἡμῖν Φίλιππος, μετὰ δὲ 
τοῦτον Σέλευχος. εἶτα Βίζας, xal μετ᾽ ἐκεῖνον Φίλων 
ὅ φίλος τοῦ Αλεξάνδρου, ἔσχατος δὲ πάντων ᾿Αντίοχος, 
ὅς εἶμι ἐγώ. » Καί φησιν 6 Κανδαύλης" a Κἂν ἔσχατος 
ἧς, ἀλλ᾽ οὖν ὑπὲρ πάντας ἔχεις τὸ φρόνημα ». “O δέ: 
a Μὴ γένοιτο, ἔφη, ἀλλὰ πάντων εἰμὶ ἔσχατος καὶ κατὰ 
τὴν φρένα καὶ τὴν ἀνδρείαν, καὶ ἡ τιμὴ ὑπὸ Αλεξάνδρου 
δέδοται. » Καὶ 6 Κανδαύλης ἔφη" « El σε ἔχει ὁ AM- 
ξανδρος, δικαίως τῆς οἰκουμένης ἐθασίλευσε xal ἐκρά- 
τυνε xal χατεκυρίευσε' πίστευσον δὲ σεαυτόν μοι, ὅπως 
dow σε πρὸς τὴν ἐμὴν μητέρα Κανδάχην, ἵνα σοι δώσω 
βασιλικὰ δωρήματα ἀντάξια σου, xai ἵνα φόρους τῷ 
᾿Αλεξάνδρῳ χοµίσης καὶ τῶν πόνων ἀμοιδὰς Ardy, ἃς 
$ ἡμῶν κοινὴ μήτηρ ἀμείψεται.» “O δὲ Ἀλέξανδρος 
ὡς Αντίοχος περιχαρὴς γενόμενός φησι πρὸς τὸν Kav- 
δαύλην' a Αἴτησαί µε παρὰ τοῦ βασιλέως ᾿Αλεξάνδρου, 
κἀγὼ γὰρ ἐπιθυμῶ τὴν σὴν χώραν θεάσασθαι. » Καὶ 
δὴ ἐς τὸ στρατόπεδον φθάσαντες ἐδόθη τῷ Κανδαύλη tó- 
πος σκηνῆς καταλύσαι σὺν τῇ γυναιχὶ αὐτοῦ , καὶ ὑπη- 
pecia παντοία. TA δὲ ἐπιούση ἡμέρᾳ προσκαλεσάμε- 
νος αὐτὸν ὃ Πτολεμαϊῖος ὡς βασιλεὺς ἔφη: « "1800, Kav- 
δαύλη, ἀπέλαθες (καὶ) τὴν γυναῖκά σου παρ᾽ ἐμοῦ. 
τί οὖν ἐστὶ τὸ δοχοῦν σοι; » “O δὲ Κανδαύλης ἔφη: 
a Ἐμοὶ, δέσποτα, τὸ δοκοῦν οὔχ ἐστι, πάντα δὲ δεχτὰ 
τῷ σῷ κράτει. » “O δὲ πρὸς αὐτὸν ἔφη: a Ἄπελθε 


129 


πρὸς τὴν μητέρα σου, καὶ τὰ περὶ ἡμῶν αὐτῃ προσα- 
γόρευσον. » Kal προσχαλεσάµενος Κανδαύλης τὸν 
Φίλωνα ἔφη, δέομαί σου, λάλησον τῷ βασιλεῖ Ἀντίο- 
χον σὺν ἐμοὶ ἀποστεῖλαι, ἵνα χαὶ τοὺς ἐτησίους φόρους 
καὶ τὰς ὑπ᾽ ἐμοῦ ἀποχομίσει ἁμοιθὰς, καὶ ἐσόμεθα 
αὐτῷ δοῦλοι. » ᾿Επὶ τοῦτο κατένευσε xal εἶπε τὸν 
λόγον τῷ βασιλεῖ. Καὶ δὴ ὡρίσθη ὁ ᾿Αλέξανδρος ὡς 
Αντίοχος εἰσελθεῖν σὺν αὐτῷ- καὶ οὕτως ἀπεφήνατο 
Πτολεμαῖος ὡς δῆθεν Ἀλέξανδρος πρὸς τὸν Κανδαύλην' 
« Παραλαθὼν οὖν τὸν ἄγγελόν µου Ἀντίοχον, ὦ Καν- 
δαύλη ἄγε µετά σου’ πάλιν δὲ σῶον αὐτὸν ἄγαγε πρός 
µε, ὥσπερ xal σεαυτὸν καὶ τὴν γυναῖκά σου σώους ATO- 
καθιστῶ πρὸς τὴν σὴν μητέρα. » “O δὲ Κανδαύλης žre- 
κρίνατο" « Βασιλεῦ, οὕτω παραλαμθάνω τοῦτον τὸν ἄν- 
ὅρα ὥς σε τὸν χοσµοχράτορα ᾿Αλέξανδρον, ἐκπέμψω 
δέ σοι αὐτὸν μετὰ βασιλικῶν δώρων. » 
Καὶ δὴ πορευόμενος Κανδαύλης ἔλαθε μεθ᾽ ἑαυτοῦ 
ὡς ᾿Αντίοχον τὸν Ἀλέξανδρον καὶ ἱχανὴν στρατιὰν xal 
δῶρα ἱκανά, Ὅδεύων δὲ Αλέξανδρος ὡς Ἀντίοχος μετὰ 
Κανδαύλους xal ἐγγίσας πρὸς αὐτὸν, λόγους αὐτῷ Axpi- 
Gate, πῶς ἂν ἔχει πρὸς τὴν ἐπίγνωσιν αὐτοῦ. Ὡς δὲ 
παντελῶς ἀπερίεργον τοῦτον ὄντως διέγνω , οὐχέτι ἔφερε 
λόγους τοιούσδε, ἀλλὰ καὶ μόνον ἀγαπᾶν αὐτὸν ἔλεγεν 
xal ἀδελφικῶς χρᾶσθαι ὡς ὑπὲρ αὐτοῦ ἀγωνισάμενον. 
Κανδαύλης αὐτὸν μεθ᾽ ὅρχων ἐθεθαίου, καὶ ὡς ὑπὲρ 
ἀδελφοῦ καὶ μητρὸς τὴν αὐτοῦ ἔχειν στοργὴν ἐν ψυχῆ 
χαὶ μέχρι θανάτου. [Πλησίον δὲ γενόμενοι τὰ ἔνθεα 
χατέλαθον σπήλαια, xai Κανδαύλης φησίν" « Ὧδε, Ἂν- 
τίοχε. θεῶν povai eioi xat εἴπερ οὗ δειλιζς, μικρὸν 
τῆς ὁδοῦ διελθὼν τὰ συμθησόμενά σοι μαθήση. » Ὥς δὲ 
πάλιν πορευόμενοι ἐθαύμαζεν 6 Ἀλέξανδρος, ὡς Ava 
τίοχος ὧν, τὰ ποικίλα δένδρα καὶ τὰ ὄρη τῆς χρυσταλ- 
λοφόρου κτλ. uti codex B in cap. sequente. | 


ΚΕΦ. KA’. 


Καὶ δὴ πορευόμενος ἔλαθε μεθ᾽ ἑαυτοῦ, ὡς Αντίο» 
yov τὸν ᾿Αλέξανδρον xal ἱκανὴν στρατιὰν xat κτήνη 
xal ἁμάξας καὶ δῶρα. Ὀδεύων δὲ ᾿Αλέξανδρος ἐθαύ : 
pate τὰ ποιχίλα ὄρη τῆς χρυσταλλοφόρόυ γῆς φθάνοντα 
μέχρι τῶν τοῦ οὐρανοῦ νεφῶν xal τὰ δένδρα τὰ ὑψίχο- 





cum septis somno nun:iarentur , causamque superventus 
haud dubie cognovissent ; undique increpari classico jubet , 
Candaulis illum exercitum uxorem esse repetentis. Quare 
boni consulerent, si regi uxor protinus redderetur : quod 
ni fecissent, omnis civitas direpta hostiliter conflagraret. 
Id uhi civibus palam factum est, irruunt ædes tyranni, 
adibusque preefractis mulierem protinus reddunt. Hoc 
gaudio Candaules cum agendis gratiis occuparetur, ejusque 
facinoris summam penes Antigonum collocaret , complexus 
eum hisce alloquitur : « Da quaeso te mihi, Antigone, ait; 
ad matrem usque comitato, ut pro consultis tuis a me 
quoque pri miis munerere. » « Ergo; inquit Alexander, 
recte feceris, si id ipsum a rege super meo nomine postu- 


PSEUDO-CALLISTIE NES, 


laris. Nam et mihi haud modicum studium est et videnda: 
civitatis tue et regine pariter salutandae. » Monet igifur 
Ptolemaeum , uti petitis adnueret , seseque legatum ac nun- 
tium ad Candacem ire mandaret : et Ptolomaeus pro jusso , 
ac si petenti adveniret , facit; ac sic ait : « Et ipse sane lo- 
qui per litteras habeo cum Candace, et gratiam tibi qua 
uti desideras : eumque nobis quam primum sospitem rcdhi- 
beto ; hunc enim tibi ut me ipsum Alexandrum tecum mis- 
sum habebis. » « Ita sane, Candaules ait, eumque tibi onu- 
stum donis regalibus reddam. » 

XXI. Insinuat ergo traditque Candaules Alexandro vel 
maximam exercitus sui partem impedimentaque omnia, 
quibus apparatus regius vehebatur. Sed enim Alexander 


41 


130 
ua χαρπῶν γέμοντα, οὐχ ὡς παρ᾽ Ἕλλησιν, ἀλλ᾽ ὡς 
ἴδια θαύματα" μηλέαι γὰρ ἦσαν χρυσίζουσαι, τὸν ὄγκον 
τῆς ὀπώρας ἔχουσαι ὡς τὰ παρ᾽ Ἕλλησι χίτρα, xal Bo- 
τρύων σταφυλαὶ παμμεγέθεις (1), κάρυα δὲ ἔχοντα περί- 
µετρον πεπόνων, πίθηκοι δὲ τέλειοι ὡς ἄρχτοι, ἄλλα τε 
ζῶα ποικίλα τῇ χροίᾳ καὶ ξένα τῇ μορφῇ. Ἔνιοι δὲ ἦσαν 
τόποι ἔνθεοι καὶ tory or πετρώδεις χαταθάσεις ἔχοντες (3): 
εἶπε δὲ 6 Κανδαύλης" « Ἀντίγονε, θεῶν οἰχητήρια τὰ 
καλεῖται, [καὶ πολλάκις ἐν τούτοις τοῖς σπηλαίοιςδρῶνται 
ἐπὶ κλιντΏρι θεοὶ τῷ αὐτοὺς χαλέσαντι βασιλεῖ, ὥστε ἐὰν 
θέλης, ἄρον σπονδὴν xal ποίησον θυσίαν ἐν τοῖς τόποις 
καὶ φανήσονταί σοι. Καὶ 6 μὲν Κανδαύλης οὕτως 
εἶπε.] Τὴν οὖν- πορείαν ἐποιοῦντο xol ἔφθασαν εἰς τὰ 
βασίλεια, καὶ ἀπήντησεν αὐτῷ ἡ μήτηρ xat ol ἆδελ- 
pol αὐτοῦ , καὶ ἔμελλον αὐτῷ περιπλέκεσθαι" 6 δὲ Kav- 
δαύλης εἶπε: « Μὴ πρότερόν μοι περιπλαχήσεύθε, 
ἀδελφοὶ, % μὴ ἂν τὸν σωτῆρά µου γενόμενον xal τῆς 
ἐμῆς γυναικὸς εὐεργέτην ἀσπάσασθε Ἀντίγονον; τὸν 
Ἀλεξάνδρου τοῦ βασιλέως ἄγγελον. » Οἱ δὲ εἶπον αὐτῷ" 
« Τί σοι παρέσχε σωτήριον ; » Ὡς δὲ διηγήσατο αὐτοῖς 
Κανδαύλης τὴν ἁρπαγὴν τῆς γυναικὸς αὐτοῦ τὴν γε- 
νομένην ὑπὸ τοῦ τυράννου τῶν Βεθρύχων, καὶ τὴν ἐξ 
Ἀλεξάνδρου γενομένην αὐτῷ βοήθειαν, περιεπλάχησαν 
αὐτῷ οἱ ἀδελφοὶ καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ (4): λαμπρὸν δὲ 
κατὰ τὰ βασίλεια γίνεται δεῖπνον. 

[E cop. C : Εἶπε δὲ ὅ Κανδαύλης « Ἀντίοχε (sic) 
χαθὼς προεῖπόν σοι θεῶν οἰκητήρια τὰ ὧδε τυγχάνει, καὶ 
τὰ συμθησόμενα ἀποχαθιστῶσι, τοῦτο δὲ οὗ τοῖς πᾶσιν, 
ἀλλὰ τούτοις μόνοις, οἷς ἡ τύχη εὐάρμοστος πέφυκε. 
Πολλοὶ δὲ εἰσελθόντες σεληνιαζόμενοι ἐξῆλθον ἢ πα- 
ράφρονες, καὶ διὰ τοῦτο παρ᾽ ἡμῶν παραιτεῖται. » 
Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος ὡς Ἀντίοχός φησι πρὸς Κανδαύλην- 
« Καὶ τοσαύτη σου ἡ πρὸς Ἀντίοχον ἀγάπη, ὥστε 
συνένευσάς μοι εἰσελθόντι σεληνιάζεσθαι xal napa- 
φρονεῖν; » Ἐν δὲ τούτῳ περιπλακεὶς ὁ Κανδαύλης 
κατεφίλησεν αὐτὸν εἶπών' « Μὴ γένοιτο ἐν ἐμοὶ τὰ σὰ, 
ὦ φίλτατε, δυστυχήματα: τεθαρηχκὼς γὰρ περὶ 
τούτου ἐφθεγξάμην’ πέπεισμαι δὲ ἐσελθόντα σε μηδὲν 


ΚΑΛΛΙΣΘΈΝΗΣ. T, χα, xf. 


ἐναντίον παθεῖν᾽ φοθερὸς γὰρ, ὥς ἐμοὶ δακεῖ, xal 
παρὰ θεοῖς 6 Αλέξανδρος. » Καὶ δὴ ἐκ τῆς 6500 μικοῦν 
μετανάστης γενόμενος [Κανδαύλους] 6 Ἀλέξανδρος, ὡς 
Ἀντίοχος ὧν, εἰσῆλθεν ἔνδον μετ᾽ ὀλίγων στρατιωτῶν 
κατὰ τὸ ἔθος τὸ ἐκεῖσε θυσίαν καὶ σπονδὰς ποιῆσαι > καὶ 
ὁρᾶ ὀμίχλην ἀστεροφεγγῆ xal στίλθουσαν καὶ φαντασίαν 
εἰδώλων, xal ἐδειλίασεν ἀπορία ληφθείς. Ὅμως ἐπέμει- 
vev ἰδεῖν τὸ ἀποθησόμενον. Ορᾶ δὲ ἑστίαν καί τινας dv- 
Spas ἀνακειμένους ἀπαστράπτοντας ἐκ τῶν ὀφθαλαῶν 
ὡς λυχνοφεγγεῖς, ἕνα δὲ λέγοντα αὐτῷ ἐξ αὐτῶν" « Χαί- 
pote, Ἀλέξανδρε  οἶδάς µε τίς εἰμί; » Ὁ δὲ ἔφη- « Οὐχὶ 
κύριε.» Ὁ δὲ εἶπεν- «᾿Εγώ εἶμι Ὥχος (sic) βασιλεὺς 6 xo- 
σμοχράτωρ, ὃς τῇ παρ) ἐμοὶ δυνάμει ἐπαρθεὶς θεὸν ἐμαν. 
τὸν ὠνόμασα * xal τῷ οὐρανῷ ἐπιθῆναι σπουδάσας τὴν 
τούτου ἐζήτουν ἀκρώρειαν * ἐλθὼν δὲ εἰς χώραν ἀγρίων 
ἀνθρώπων, ἐπανίσταντο ἐπ᾽ ἐμὲ πλήθει πολλὰ, xai xa- 
τεδίωξαν μέχρις ὅπου φέγγος οὐκ ἦν ἡμέρας, καὶ πολλὰ 
πλήθη τοῦ σὺν ἐμοὶ ἀνεῖλον στρατοῦ. Μόλις δὲ τούτους 
διεχφυγὼν τὴν λίανην ἣν ἑώραχας κατέλαθον, xal τῇ 
ἀθυμίᾳ συσχεθεὶς, θανασίμῳ περιέπεσον νόσῳ , xal τοῦ 
ζην ἄχων ἑστερήθην. ᾿Ενταῦθα δὲ παρεπέµφθην ξέ- 
σµιος, τοῖς ἐρήμοις πλανᾶσθαι τόποις - ὧδε γάρ εἶσι 
πάντες οἱ θεοὺς ἑαυτοὺς ὀνομάσαντες, τὴν ἡτοιμασμέ- 
νην ἀπεχδεχόμενοι παρὰ θεοῦ δίχην- ἀλλ᾽ ἐγὼ ὃς xe- 
λοῦμαι xal Σεσονχὸς (sic), " οὐ τοσοῦτον δὲ εὐτύ 

ὅσον σύ: ἔχεις γὰρ ὄνομα ἀθάνατον. » “O δὲ ᾿Αλέξανδρος 
ἔφη « Πῶς εἶπας κύριε; » Ὁ δὲ ἔφη ὅτι « Ὅλον χόσμον 
ὑποτάξας x«l τοσαῦτα ἔθνη δουλωσάμενος ἀνώνυμός 
zip- σὺ δὲ don ὀνομαστὸς, κτίσας τὴν περιπόθητον ἐν 
Αἰγύπτῳ Ἀλεξάνδρειαν πόλιν ἀλλ᾽ εἴσελθε ἔνδον. ἵνα 
θεάση τὸν προστάτην ἡμῶν. » Εἰσέρχεται οὖν ἔνδον 
Ἀλέξανδρος, xai ὁρᾶ ὀμίχλην xal τινα καθεζόµενον ἐπὶ 
θρόνου, ὄν ποτε εἶδε προσκυνούμενον ἐν βροτοῖς Edez- 
πι. Εἶπε δὲ" « Τί τοῦτο εἴδομεν ἀφθάρτου φύσεως 
γένος; ὃν γὰρ εἶδον εἷς τὰ µέρη τῆς Λιθύης προχαθεζό- 
μενον θεὸν, καὶ νῦν πάλιν δρῶ σε ἐνταῦθα, αέγιστε θεέ. » 
Ὁ δὲ εἶπε πρὸς ᾿Αλέξανδρον * « [Πανταχοῦ φαίνομαι, 


ὥσπερ καὶ 6 οὐρανὸς πανταχοῦ φαίνεται ἐπὶ ἑνὸς Gres 


Cap. XXI. 1. cod. A : βοτρύων σταφυλαὶ ὡς μὴ δύνασθαι ὥραχον ἐγχῶρησαι (l. ῥῶγα τὸ στόμα ἐγχ.), κάρνα [δὲ] τὸ Saas 
νων ἔχοντα περίμετρον, ὡς πεπόνων με΄ζονα, πλεῖστοι δὲ δράκοντες περὶ τὰ δένδρα ἐνειλοῦντο, xal σαῦροι ἰχνευμόνων μείζονες, 
πίθηχοι δὲ οὐδὲν ἀποδέοντες τῶν παρ᾽ Ἕλλησιν ἄρχων etc. || 2. sic A; τόποι τύπους πετρ. χαταθάσεις E. B; τόποι τοίχους κ. 
nai ξένας x. E. C. Que mox uncis includuntur inserui e cod. A. Qua post verba χαταθάσεις ἔχοντες leguntur in. cod. C, ad 


finem hujus capitis adscripta habes. Cf. cap. 24. 





viabundus cuncta curiosius spectans animo perlustrabat, 
montes scilicet arduos et congesta saxorum nivali specie 
candentium , quæ pleraque crystalli metalla dicebantur, fri- 
gida sane sub caeli plaga et circum omnia nubibus convesti- 
ta. Enim frigus hoc fertur non obsistere ubertati. Arbores 
enim procerissimas virentesque et graves pomis ubique 
mirabatur. Hzc poma erant vel mala grandia ad auri gra- 
tiam colorata , sed ad magnitudinem ferme quee apud nos est 
citri excrescentia. Uva ponderis et densitatis immens pror- 
sus ut singulis acinis vel implearis, si majoris [oris] hiatibus 
nonoccursas. Granatis etiam malis suam dat gratiam magni- 


tudo : nam grana illis quo glandes inpetu verum, ignicantia : 
tam sapora ipsaque mala non minus pepone excrescumt. 
Enimvero potiundi horum pomorum perdifficilis occasio : 
ita omnia vel pleraque dracones amplexi possident hau! 
errabundi : tum genera lacertorum haud minus ichneumo- 
num magnitudine. Multa praterea animantium genera ia- 
noxiaque, sed enim facie peregrina, nostris experime: tis 
aliena : et simias viseres facile magnitudinem ursarum no- 
stratium supervectas formasque varias simiarum, quas di- 
stinguere difficile est [ab] hominibus non insignitis. Loco- 
rum vero pleraque saxis quidem aspera, sicuti dictum est, 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. III, 21, 22. - 481 


paros ἐστηριγμένος.» Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος ἔφη" « Ἆρα 
πόσα ἔτη ζήσομαι: » Καὶ εἶπεν αὐτῷ * « Καλὸν μὲν τὸν 
(1. θνητὸν. cf. I, 33, unde hac repetuntur) ὄντα μὴ 
εἰδέναι πότε τελευτᾷ: προσδεχόμενος γὰρ ἐκείνην τὴν 
ὥραν, ὁπότε ἔμαθεν αὐτὴν, ἐτελεύτησε" τῷ δὲ ἐν ἀγνοίᾳ 
ὄντι λύθην παρέχει τὸ μὴ ἔχειν κατὰ γνώμην, εἰ xol 
ὅλως τελευτᾶ. “Ἦν μέντοιγε κτίζεις πόλιν περιφανῆ 
πᾶσιν ἀνθρώποις, τροφὸς αὕτη ὅλης τῆς οἰκουμένης ye- 
νήσεται" καὶ πολλοὶ βασιλεῖς ἐπιθήσονται τοῦ ἐδαφίσαι 
αὐτὴν, ἀλλ᾽ οὐχ οὕτως ἐπ᾽ αὐτῇ γένηται’ οἰκήσεις δὲ αὖ- 
τὴν xal θανῶν [xoi μὴ θανών ]’ τάφον γὰρ αὐτὴν ἕξεις 
ἣν κτίζεις πόλιν. ν Γαῦτα ἀκούσας ᾿Αλέξανδρος τῶν 
ἐκεῖσε διῆλθε. Καὶ τῇ ὁδῷ εἰσθὰς ῴχετο, xal χαταφθάνει 
Κανδαύλην ὀδυρόμενον xal Ἀντίοχον ἐν τοῖς ὀδυρμοῖς 
ἐπικαλούμενον - ἐδόχει γὰρ ὡς βραδύναντα ἐχεῖσε xpa- 
τηθῆναι καὶ μηκέτι ἐξιέναι. Ὡς δὲ εἶδεν αὐτὸν ἐρχόωε- 
νον, καταδραμὼν τῷ τραχήλῳ αὐτοῦ περιεπλέχετο xal 
χαταφιλῶν ἔλεγε" a Νῦν ἐπίσταμαι ὅτι θεῶν δῆμος δεδοί- 
κασιν ᾿Αλέξανδρον, ὅτι ἀσινῆ τὸν οἰκέτην αὐτοῦ διετήρη- 
σαν.» Μεταξὺ δὲ τούτου τὴν 600v διανύσαντες τὴν Apa- 
στρίδα χαταλαμθάνουσι πόλιν, καὶ ἀκουστὸν ἐγένετο τῇ 
βασιλίσση Κανδάκη, ὅτι 6 υἱὸς αὐτῆς Κανδαύλης fxe 
καὶ ὑπήντησαν αὐτῷ À μήτηρ αὐτοῦ xal ὁ ἀδελφὸς aù- 
τοῦ. Καὶ ὡς ἔμελλον αὐτῷ περιπλέχεσθαι, ὃ Κανδαύ- 
Ang εἶπεν ' « Ob πρότερον ἐμοὶ περιπλέχεσθε, ἀλλὰ τὸν 
ἐμὸν σωτῆρα γενόμενον xal τῆς ἐμῆς γυναικὸς εὐεργέτην. 
Ἀσπάσεσθε οὖν Ἀντίοχον τὸν ἄγγελον ᾿Αλεξάνδρου τοῦ 
βασιλέως. » Of δὲ εἶπον αὐτῷ" « Τί σοι παρέσχε σωτή- 
ριον; » Ὡς δὲ διηγήσατο αὐτοῖς πάντα τὰ συμθησάμενα 
αὐτῷ ὅ Κανδαύλης, τὴν ἁρπαγὴν τῆς γυναικὸς αὐτοῦ 
τὴν γενομένην ὑπὸ τοῦ τυράννου τῶν Βερθύχων καὶ τὴν 
Αλεξάνδρου γενομένην εἷς αὐτὸν βαήθειαν καὶ τὴν Av- 


τιόχου, ἀτενήσασα ἡ Κανδάχη eis τὸν δοχούμενον Av- 
τίοχον, xal τὸ περιάστραπτὸν αὐτῷ κάλλος γεμισθεῖσα, 
ἐπελθοῦσα τοῦτον χατησπάσατο χαὶ περιεπλάκη αὐτῷ 
μετὰ τῶν υἱῶν αὐτῆς: καὶ παραχρῆμα ἐθρόντησεν εἷς 
αὐτὴν ὅτι αὐτὸν ἐχεῖνον εἶναι τὸν Ἀλέξανδρον, καί φη- 
σιν" « Εἴθε μοι, Ἀντίοχε, μηκέτι ἀναχάμψαι πρὸς 'AM- 
ἔανδρον ἐθελήσεεας, ἀλλὰ σὺν ἐμοὶ ὧν μετὰ τῶν ἐμῶν 
συνδίαιτος εἴης τέκνων * ἐπεὶ δὲ τοῦτο ἀδύνατόν ἐστιν, 
ἐν τοῖς ταμείοις τοῖς ἐμοῖς εἰσελθὼν, ὅ ἐστί σοι ἀρεστὸν 
τοῦτό σοι χαρίσομαι, ὑπὲρ οὗ σέσωκάς μοι τὸν υἱόν. » 
Καὶ τῆς χειρὸς αὐτὸν λαθοῦσα εἰσήει εἰς τὰ βασίλεια᾽ 


λαμπρὸν δὲ τηνικαῦτα ἐν τῷ παλατίῳ ποιοῦσι δεῖπνον. ]. 


ΚΕΦ. ΚΒ΄. 


Τη οὖν ἑξῆς ἡμέρα ἡ Κανδάκη προῆλθε βασιλικῷ 
διαδήματι ἐμφαίνουσα, ὑπερμεγέθη τὴν ἡλικίαν καὶ τὴν 
μορφὴν ἡμίθεον ἔχουσα, ὡς δοκεῖν ᾿Αλέξανδρον ὁρᾶν (1) 
τὴν ἑαυτοῦ μητέρα Ὀλυμπιάδα, Ἔθλεπε δὲ τὰ βασί- 
λεια ἀστράπτοντα χρυσοφόροις στέγαις καὶ πετρώδεσι 
τοίχοις" στρωμναὶ δὲ ἦσαν σηρικοῖς ὑφάσμασι τετεχνι- 
τευμέναι ποιχίλως χρυσίων ἐπὶ κλιντήρων τὰς βάσεις 
ἐχόντων διὰ βηρύλλων (2), τὰ δὲ ἀνάκλιτα ἵμαντωμένα 
χρυσῷ" τράπεζαι δὲ ἐξ ἐλεφαντίνης ὅλης ἡπλωμέναι, 
Μηδικοί τε χίονες τὰς χεφαλίδας ἐλεφαντίνοις χροιαῖς 
ἀπαστράπτοντες" ἀνδριάντες δὲ ἦσαν ἀναρίθμητοι 
χαλχοί ἅρματα δὲ δρεπανηφόρα τετορνευμένα èx 
πορφυρίτου λίθου σὺν τοῖς πώλοις, ὥστε δοκεῖν αὐτοὺς 
τρέχειν" ἐλέφαντες δὲ èx ὁμοίου λίθου γλυφέντες τοῖς 


ποσὶ συνεπάτουν τοὺς μίους xat ταῖς προθοσκίσιν 


εἱλίσσοντες τοὺς ἀντιδίκους, ὅλοι τε ναοὶ σὺν τοῖς κίοσιν ᾿ 


ix μιᾶς ψήφου γεγλναμένοι (3). Ταῦτα οὖν ὁρῶν 


Cap. XXIL 1. εἶναι BC. | 2. ἐχούσας χρυσᾶς C. ἔχουσαι διὰ βηρύλλων C. δι’ ὠνίων xal βιούλων (δι᾽ ὀνύχων κ. βηρύλλων ) 
A. || 3. addit A (etC): xai βαρδάρων θεῶν ἀγάλματα μετά τινος φόδου (ἐκφοθεῖν C ) ἐκφαίνοντα τὴν ὄψιν εἰς τὸ αἱματήριον 
(E. T. alu. om. C), δοχοί τε οὐρανομήκεις τὸ ὕψος ἐστεγασμένοι, ὅσα πλάτανοι xal κυπάρισσοι κατάρρντος ( κατάρρονς C ) δὲ 


ποταμὸς χρυσοφαὲς ὕδωρ διαθλύζων (διανγάζων C) , ἄλλο γένος Παχτώλου, xai συγχείµενον δενδρὸν στιχηρὸν πίπερος ἀκμάσαν ` 





sed quae facile preesumeres haberi et incoli posse numini- 
bus. Quippe loca hzec domus deorum vocant, et plerumque 
visuatur in hisce secessibus agere dii res voluptarias. Adde- 
bat quippe Candaules et vocatos hominibus respondere, et 
vultu quoque se regibus confiteri. « Quare tu quoque, si 
voles, invitato sacrificiis haec numina : nec erit difficile 
experimentum, quin te quoque sui conspectu dignentur. » 
Multa igitur ejuscemodi cum per omne ite: vidisset audi- 
vissetque Alexander, tandem cum Candaule ad regiam 
Candacis venit. Quare jam primum fratres ejus, postque 
et regina mater cum regi pompe comitatu Candauli ob- 
viantes , in complexus ejus gratulabundi irruere gestiebant. 
Sed enim praevenit juvenis, nec prius sibi adfectus hujusce 
obsequia deposcit, quam Antigono gratias super adjuto 
sese ac liberata conjuge confessi forent. Hunc enim Anti- 
gonum internuntium esse regis Alexandri secumque lega- 
tum. Tunc querentibus gratia novitatem, et injuriam 


raptee conjugis et ultionem provisi beneficii refert. Ergo | 


agunt gratias juvenes , et regina lxtatu: ultione pariter te- 
merati Candaula et integratee nurus illibata letitia. Coena 
denique gratulatoria , ubi id tempus , operosa et regalis ap- 
ponitur . Et est videre apud illos lasciviam babaram , incu- 
bare pretiis , illudere pretiis , sed et vesci de pretiis. 

XXII. Insequenti autem die, cum Candace ostenta- 
lione regia processisset, superba admodum gemmato stem- 
mate et gemmato diademate, statura auctior, atate vene- 
randa (ut Alexandro recordanti ad Olympiadem matrem 
ejus estimatio conveniret), dedit prorsus sciri sese et opu- 
lentiam suam. Domus vero egregio opere elaborata hisque 
metallis insignita erat, ut intuentibus splendor ornatus 
pariter et celsitudo moliminis undique sudo quodam et 
ignoto lumine coruscaret , nihil in sese dispar aut alienum 
possidens. Usquequaque lucebant omnia veste serica, 
colore purpurea, intexta auro, gemmis admixta quae veste 
cepta fuerant et pcrornata. Gemmarum vero regalium 


utrum magnitudines mirarere , an vero coloribus ducerere . 
MN. 


ai 


132 


Ἀλέξανδρος ἐθαύμαζεν. JH v δὲ συνεσθίων τοις ἀδελφοῖς 
Κανδαύλου. Παρεχάλει δὲ 6 Κανδαύλης τὴν μητέρα 
χαὶ ἠξίου διδόναι τῷ ἀγγέλῳ ᾿Αλεξάνδρου ἄξια τῆς 
αὐτοῦ φρονήσεως δῶρα καὶ ἀπολῦσαι αὐτόν. TH δὲ 
ἑξῆς ἡμέρα λαθοῦσα τῆς δεξιᾶς χειρὸς τοῦ Ἀντιγόνου ἡ 
Κανδάχη ἐδείκνυεν αὐτῷ χοιτῶνας διαυγεῖς ἐξ ἀερίτου (4) 
λίθου, ὥστε τὸν ἥλιον ὑπονοεῖν ἔνδον ἀνατέλλειν διὰ τῶν 
μαρμαρυγῶν (5). Ἐν αὐτοῖς δὲ τρίχλινος ἐξ dutav- 
των ξύλων, ἅπερ ἐστὶν ἄσηπτα χαὶ ἄχαυστα ὑπὸ πυ- 
pos, οἰκία δὲ ᾠχοδόμητο οὐ παγεῖσα τὸ (o) θεμέλιον 
ἐπὶ τῆς γῆς, ἀλλὰ μεγίστοις τετραγώνοις ξύλοις πα- 
γεἶσα ἐπὶ τροχῶν συρομένη ὑπὸ εἴκοσιν ἐλεφάντων" 
καὶ ἔνθα ἐπορεύετο ὁ βασιλεὺς πόλιν πολεμῆσαι, εἰς 
αὐτὴν κατέμενεν. Tine δὲ ᾿Αλέξανδρος πρὸς τὴν 
Κανδάκην" « Tatra πάντα ἄξια ἦν θαυμάζειν, εἰ παρ᾽ 
"Ἕλλησιν ἦσαν xal οὐχὶ παρά σοι, ὅτι καὶ ὄρη τοιαῦτα 
(7) ποικίλα τυγχάνει.» Παροργισθεῖσα δὲ ἡ Κανδάχη 
εἶπεν « Ἀληθῶς εἶπας, Ἀλέξανδρε. » Ὁ δὲ Ἀλέξαν- 
ὄρος τῷ ὀνόματι φωνηθεὶς ἀπεστράφη (s): ἡ δὲ εἶπε ᾿ 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. I, x8, xy. 


a Ti ἀπεστράφης προσαγορευθεὶς παρ᾽ ἐμοῦ Ἀλίαν- 
ὄρος; » Ὁ δὲ ἔφη" e Ἐγὼ, κυρία, Αντίγονος καλοῦμαι 
καὶ ἄγγελός εἶμι Ἀλεξάνδρου. » Εἶπε δὲ ἡ Κανέχη: 
« Κἂν Αντίγονος καλῇ (9), ἀλλὰ παρ᾽ ἐμοῦ βασιλεὺς 
Ἀλέξανδρος τυγχάνεις (10). Ἄρτι δέ σοι δείξω τὸ συµ- 
θόλαιόν σου.» Καὶ κατασχοῦσα αὐτὸν τῆς ; ειρὸς 
εἰσφέρει εἰς τὸν χοιτῶνα αὐτῆς, ἔνθα ἦν (11) τὸ i 
νισμα αὐτοῦ, καὶ εἶπεν αὐτῷ « ᾿Ἐπιχιγνώσκεις τὸν 
σεαυτοῦ χαρακτῆρα : « Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος ἐπιγνοὺς τὸ 
ἑαυτοῦ ἐκτύπωμα ἐταράχθη καὶ ἕτρεμε. Λέγει 3 
αὐτῷ ἡ Κανδάχη" « Τί τρέμεις, ᾿Αλέξανδρε, τί τετά- 
pakar; ó Περσολέτης, 6 Ἰνδολέτης, 6 καθελὼν τρόπαια 
Μήδων xai [Ἰάρθων, καὶ ὅλην τὴν ἀνατολὴν χαταθα» 
Av, νῦν χωρὶς πολέμου xal στρατιᾶς ὑποχείριος γέ- 
yovas Κανδάχης ὥστε νῦν γίγνωσχε , Ἀλέξανδμε, ὅτι 
ὅστις δοκεῖ τῶν ἀνθρώπων ὑπερφρονεῖν μέγα (13), αὐ- 
τὸς τῇ προνοίᾳ χαταθάλλεται, παραχωρησάσης αὐτῆς 
παρ ἄλλων τοῦτον πειρασθῆναι ὡς ἀκριθῶς- ὡς οὐδεὶς 
παρ᾽ ἀνθρώποις ἔχει τὸ τέλειον. » ᾿Ανήπτετο δὲ Ἀλέ- 


ὀπώραν. || 4. sic A; ἀργίτου B; ἀρρήτου C. || 5. µαργάρων AB. |} 6. αἱμάτων E. A; ap. λίθων, οἰκίαν δὲ οὐ παγεῖσαν εἴς. B. [ 7. ὅπ 
ὄρη ἐνταῦθα C. || 8. ἀντεστράφη λέγων" ἐγὼ etc. B. | 9. sic A; εἰ καὶ A. ἐχλήθης B. || 10. addit C : σὺ δὲ Ἀντίοχον σεαυτὸν zá- 
Aet * el δὲ δυσανασχετεῖς τῇ τοῦ ὀνόματος κλήσει, ἄρτι σοι δείξω εἰς. || 11. καὶ φέρει αὐτῷ τὸ elx. B. |] 13. μεγάλως, καὶ ἄλλος 
μείζονα τούτον φρονήσει. ἐθυμαίνετο δὲ ὁ Αλ. xai Exp. C; A : μέγα, ἄλλος μείζονα τούτου φρόνησιν σχῇ. Ἐθυμαίνετο εἰς. ut C. | 





an fulgoribus vincerere, judicium præ stupore non erat. Inter 
aurum sane purpureaque texta vel gemmas ebur multum, 
sed in ebore viseres artis pretia majora. Onyx pro saxis, 
et column: de gemmis, et earum proceritudo ubique supra 
nostrates arbores, sed quie sinl procerissime , fuerat , 
ebeno tamen plurima interpolante : quod si sit ad czeruli 
speciem vel colorem lavigatio, tamen plerumque ex ea 
purpura aliud esse * quam si saxum ebenum mentiebatur. 
Illic et effigies plurimae tum e marmore vario, tum e me- 
tallo cujuscunque modi rennuebant numeri «estimatio- 
nem, quie omnis curiosi diligentiam vinceret. Adeo multa 
erant! Quamvis in singulis figmentis fuerit superbior admi- 
ratio, currus sane falcatos e porphyrite lapide, sed conli- 
niatissime una cum animantibus οἱ auiigis ad veri faciem 
videre erat plurimos et passim ubique constitisse , quos et 
cursum agere opinarere et moveri omnia non discrederes. 
ita præ corusco fulgore oculorum oflicio prieverso labi 
«rat opiniones intuentium. Ast alii currus quadrige ele- 
phantos junctos habebant, eosque ebeno, cui concelor 
hestia veri facilius imaginem retinebat : sed subter erant 
impressa pedibus elephantorum captivorum corpora suc- 
cumbentium, aut innexa proboscidibus suspensaque. Quae 
inter omnia id sane praecipuum regii operis videbatur, quod 
una de gemma scalptum templum indidemque columnas 
cerneret interscalptas , obsessum omne vel frequens horrore 
sacro de demonum vultibus barbaris , qui plusne formidinis 
an admirationis darent, haud erat hominis discernere. 
Inter hzc et celsa illa atque ad czelum suspicanda palatia 
interfluere Argyritum flumen et alium Pactolum fluvium 
mirabatur : sed utrumque alveum auro divitem et pre 
nimietate auri interfluentis aque quoque aurigantem colo- 


rem : sed eorum litus et margines insertis arboribus coati- 
rescunt, quee celsee sint et odorse : cypros denique geutiliter 
vocant fructu suavi et umbrosis frondibus divites. Hzc igitur 
cuncta cum Alexander intuitus esset , admiratione quadam 
debita vincehatur. Agebat in convivio cum Candaulis soro- 
ribus (l. fratribus). Enimvero qussıt quam blandius post 
matrem Candaules uti Antigonum suum pro merito gratie 
regalis muneraretur, quo donatus pro fortuna tante regine 
ad propria protinus remearet. Conprehensum igitur Alexa 
drum Candace per aulam suam omniaque regia secreta ac pe 
netralia cireumducit, secessus quosdam οἱ edium monstrans 
ex eo lapide, cujus quidem fulgor ignitus est (nam lychai- 
tem etiam vocant). Intuentibus visitur opinio quadam 
indidem solis orientis. Triclinium quoque ibidem vide 
alio de saxi genere, cui cum sint ignese quaedam maculz τὸ 
inustiones, haud secus hac quam excandentes lapides 
sunt, flammea visebantur quasi cælitus septem astra dis- 
currere, stellasque omni studio et sereno sub tempore (2- 
lestem chorum agere mirere. Erat et tectum ad ints 
integre domus marmoris preciosi opere circumforanee. 
Namque ædes illa rotarum lapsibus subter adjuta a vigis 
elephantis ad reginz itinera movebatur : eoque his solita 
regina quoque militatum pergere praedicatur. Sed enim 
Alexander ne victus rudi quadam admiratione videretur, 
ampla sane sed pro conditione opulentiz gentilis alque 
presentis visa sibi omnia confitetur. Quippe adınirabils 
videri potuisse tunc mage si apud Greecos hæc forent, sped 
quos essent elaborandis rebus peregrina materia. At cm 
sibi tanta hujuscemodi pretia servirent, segmilie cor 
demnandos fuisse, si non haberent” quibus uti ex fach 
licuisset. Et intelligit regina Candace ingenium viri ¢ 





134 


τοῦ ἀδελφόν' « Ἐμὸς σωτὴρ ἐγένετο xoi τῆς ἐμῆς yv- 
ναιχὸς, κἀγὼ (v) τοῦτον διασώσας πέμψω πρὸς Ἀλέξαν- 
δρον. ()ὐχοῦν ἕνεκα τούτου καὶ ἡμεῖς ὧδε συνάψωμεν 
μάχην πρὸς ἀλλήλους. » Ὁ δὲ ἀδελφὸς αὐτοῦ ἔφη" 
« Ἐγὼ μὲν, ὦ ἀδελφέ µου, οὐ θέλω; si δὲ σὺ τοῦτο 
βούλει, ἑτοιμότερός σον εἶμί. (10) » Καὶ ταῦτα εἰπόντες 
ἐτρέποντο μονομαχῆσαι eis ἀλλήλους. Ἡ δὲ Κανδάχη 
ἀγωνίσασα περὶ τῶν ἑαυτῆς τέκνων, μὴ ἔλθωσιν εἰς 
μάχην, λαθοῦσα τὸν Ἀλέξανδρον xarà μόνας λέγει 
αὐτῷ * « Ἀλέξανδρε, φρενήρης τυγχάνων (11) xal τοσαύ- 
τας πόλεις καταλύσας (12), οὐδεμίαν δύνασαι ἀφορμὴν 
φρενῶν εὑρεῖν, ὅπως μὴ διά σε πολεμήσωσι τὰ τέχνα 
μου πρὸς ἀλλήλους; » O δὲ ᾿Αλέξανδρος ἔφη" « ᾿Εγὼ 
ἐλθὼν εἰρηνεύσω αὐτούς (13) » καὶ ἐλθὼν μεταξὺ ἀμφο- 
τέρων Ἀλέξανδρος λέγει" « Ἄχουε " καὶ σὺ, Καυδαύλη" 
ἐάν µε ὧδε ἀναιρήσητε, οὐδὲν μελήσει ᾿Αλεξάνδρῳ" 
ἐγὼ γὰρ Αντίγονος καλοῦμαι" οὔτε γὰρ of ἄγγελοι 
οἱ ἀποστελλόμενοι εἰς μάχην πολύτιμοί εἶσιν " ὥστε 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. T, xy, xô. 


οὖν ἐμὲ ἐὰν ὧδε ἀναιρῆτε, ἔχει ἄλλους πλείονας Ἀλί- 
ἔανδρος. El δὲ βούλεσθε παρ᾽ ἐμοῦ λαθεῖν αἰχμά- 
λωτον τὸν ἐχθρὸν ὑμῶν Ἀλέξανδρον, ὑπόσχεσθέ μοί 
τι μέρος δωρεᾶς δοῦναι ἐνταῦθα, ἵνα πρὸς ὑμᾶς χατα- 
μείνω καὶ χατεργήσω τὸν Ἀλέξανδρον ὧδε παραγενέ- 
σθαι, ὡς ὑμῶν βουλομένων ἃ ἡτοιμάσατε δῶρα κατ᾽ ὄψιν 
αὐτοῦ ἀποδοῦναι" καὶ τότε τὸν ἐχθρὸν ὑμῶν ὃποχείριον 
λαθόντες ἑαυτοὺς ἐχδικήσαντες ἀναπαύθητε. » 'Exst- 
σθησαν δὲ αὐτῷ οἱ ἀδελφοὶ καὶ ἦλθον εἰς ἄγάπην (u). 
H δὲ Κανδάχη θαυμάσασα τὴν τοῦ Αλεξάνδρου opó- 
νησιν εἶπεν αὑτῷ' a Ἀντίγονε εἴθε ἧς µου υἱὸς καὶ σὺ, 
χαὶ διά σου πάντων τῶν ἐθνῶν χατεχράτουν- οὐ γὰρ 
πολέμῳ ἐχειρώσω τοὺς πολεμίους καὶ τὰς πόλεις, ἀλλὰ 
ἀγχινοίᾳ πολλή. Ἤσθη (15) μὲν οὖν παρ᾽ αὐτοῖς δορυ- 
φορούμενος, εὐχρατῶς τῆς Κανδάχης φυλασσούσης Ale- 
ξάνδρου τὸ μυστήριον. Μετὰ δὲ ἡμέρας τινὰς δίδωσιν 
αὐτῷ ἢ Κ ανδάκη δῶρα βασιλικὰ, στέφανον ἆδα μάντινον 
πολύτιμον καὶ θώρακα διὰ λίθων καὶ βηρύλλων καὶ χλα- 


ἀνέλης. A. || 9. καὶ δεῖ µε τοῦτον σῶον ἐκπέμψαι πρὸς Ἀλέξανδρον A. || 10. ἑτοιμότερόν µε εὑρήσεις. Ἡ δὲ Κανδάκη etc. A. | 

11. πανταχοῦ φρενήρης γενόμενος οὐδὲ μίαν δύνασει eic. A. || 12. κ. τοσαῦτα πράγματα δράς C. || 13. pergit codex C : Ἡ ἃ 
Κανδάχη πάλιν ἐξελθοῦσα πρὸς Δορὴφ τὸν καὶ Θοάντα xai Φύρμον καλούμενον, τὸν υἱὸν αὐτῆς, ἔφη’ Τέκνον, ð Ἄλέξανδρος 
αἰχμάλωτον ὄντα τὸν σὸν ἀδελφὸν ἐλντρώσατο μετὰ xai τῆς αὐτοῦ γυναιχὸς dx τοῦ τυράννου τῶν Βεδρύχων , xal φίλος ἡμῶν 
ὁ χοσμοχράτωρ κατένενθεν ἔσεσθαι, ὥστε τὸν ποιήσαντα ἔλεος μετὰ τοῦ ἀδελφοῦ σου πρέσθυν ἐξαποστεῖλαι. Kai ἀντὶ τῶν ἀγαθῶν 
ὧνπερ παρ᾽ ἡμῶν ὠφείλει, παθεῖν ἀλλὰ καὶ φονευθῆναι τοῦτον ἀπειλεῖς; Μὴ τέχνον΄ καὶ γὰρ Ἀλέξανδρος φιλικῶς πρὸς ἡμᾶς διά- 
χειται, οὗπερ οὔκ ἐσμεν ἄξιοι, Καὶ μὴ τὸν θυμὸν αὐτοῦ ἐπάξῃς ἐφ᾽ ἡμᾶς: ἀκηπόαμεν γὰρ μηδένα εὑρεθῆναι ἐν τῇ ὑπ᾽ οὐρανὸν 
τοῦτον παροξύναντα μὴ ἐμπεσεῖν εἰς τὰς χεῖρας αὐτοῦ. Βλέπε οὖν, τέχνον, μὴ xai ἐν ἡμῖν τὰ ὅμοια πᾶσι συμθήσηται. » Δορὴς δὲ 
ἐπὶ τούτοις οὐκ ἐπείθετο, ἀλλ᾽ ἔλεγεν ἀναμφιδόλως τὸν Ἀλέξανδρον ὡς Ἀντίοχον ἀποκτεῖναι" « ὡς Ἀλεξάνδρῳ λύπην, μῆτερ, ἐπάξω 
τὸν αὐτοῦ θανατώσας παῖδα Ἀντίοχον xal γὰρ αὐτὸς οὗ μετρίως μὲ λελύπηκε Πῶρον τὸν ἐμὸν πενθερὸν ἀποκτείνας > καὶ μετὰ 
ταῦτα οὐδεμία por ἔσται φροντίς. » Ἐπὶ τούτοις Ἀλέξανδρος ὡς Ἀντίοχος παραγίνεται ἔνθα ἣν χεχρυμμένος παρὰ Κανδάκης, καὶ 
φησι πρὸς τὸν Δορήφ᾽ « Εἰ θέλεις θανατῶσαί µε, τὸ ξίφος μοι πάρεχε, κἀγὼ ἐμαυτὸν ἀνελῶ, οὐ γὰρ παρ᾽ ἑτέρου ἀποθανοῦμαι - καὶ 
Yap οὗ φοθερὸς χαθέστηχε τοῖς Μακεδόσιν ὁ θάνατος καθὼς ὑμεῖς τοῦτον δεδοίχατε. Τί οὖν ἀπολογήση πρὸς Ἀλέξανδρώ,, ixi 
καταλάβῃ τὸ τοῦ οἰχέτου ἐκζητήσων alpa" ov γὰρ θλίψις αὐτῷ περὶ ἐμοῦ, xal οὐ μελήσει αὐτῷ περὶ ἐμοῦ" ἐγὼ γὰρ Ἀντίοχας 
καλοῦμαι etc. ut in cod. BA. || 14. Post hac C pergit - ἐγκρατῶς δὲ τῆς Κανδάχης φυλλαττούσης Ἀλεξάνδρου τὸ μυστή- 
prov, μετὰ δὲ ἡμέρας δέχα δίδωσι, αὐτῷ etc. Intermedia jam protulerat in antecedd. || 15. sic A; toh οὖν δορ. B. 





riam. » Sed ad bxc regina Candace : « Neque, inquit, | poterit? Enimvero ego cessi Candacis gratise, vesterque 


o nate, mihi ad Alexandrum istud injuriz facit, et perfacile 
damnum est regibus uno milite caruisse. Tunc legationis 
jus et foedus perpetuum internuntiorum in nobis claudicare 
non sinam. » Ad hec Candaules etiam excipit : « Neque 
sane ad ista que justa sunt a nobis quoque aberit Antigono 
defensatio : neque enim ingenuse conscientiz est, a quo 
tibi salutem datam tuisque fatearis , ejus injustum exitium 
prodidisse. » Sed enim fortior juvenis : « Numquid ergo 
mavis , Candaule, super hoc Antigoni praemio bello nos de- 
cernere? Utrum enim justius sit, vide, ultionem suis an vero 
vicem gratise praestitisse ? » Ibat adolescentior fervor et vis 
cum impetu animi regalis, et ex pari utriusque gliscens 
indignatio asperabatur : metuebatque mater nequid ætas 
illa temere consultaret. Seducto igitur Alexandro : « Nunc, 
Inquit, tempus est tu celebratze prudentiae : repperiendum 
enim consilii genus, quo filiis causa civilis proelii dilabatur. » 
Bono animo esse reginam Alexander jubet. Quare reversus 
ad juvenes, « Neque me sane, ait, min istæ mortis magno- 
pere terrebunt, nec regi meo damnosa satis videbitur ista 
jactura. Quot enim satellitum milia, et quantus animan- 
tium niunerus hoc regi obsequium meliusque hoc prastare 


jam fuam, si quidem ita nobis ad fidem sederit, uti ex pra- 
dicatione vestri praesertim hisce liberalitatis indiciis faciam 
Alexandrum ductum huc ad vos sponte pervenire, prae- 
sertim adeo inmodice habendi cupidum atque opibus in- 
hiantem : qui cum perexiguo comitatu vestra se fidei 
commiserit, haud magni faciam quid de ejus exitio consulta- 
tis : modo ut vos gratia memores remuneraturosque ia 
posterum mihi vos sedulo promittatis. » Sed et sponsio- 
nem adolescens, et Candace protinus inventi prudentiam 
demirabatur. Rursusque secreto: « Utinam, Alexander 
mi, te quoque velles ad numerum mihi addere filiorum ! 
Quis enim dubitet , tunc demum fore Candacem orbis uni- 
versi reginam, si talis quoque mater filii putaretur? Ego 
jam credo non te plus ferro vel preeliis quam actu etiam 
celebris prudente gentibus prestitisse. Confirmo igitur 
tibi rursus eandem illam fidem sponsionis mese, neque 
te, ut res est, noscendum cuipiam profitebor. » Erge 
post paucos admodum dies digredienti dat secretius munera 
coronam auream adamantibus coruscantem prorsus ac si 
regiam , thoraca varium ex unionibus beryllisque, chlamy- 
dem ctiam purpuream intextamque auro , aliaque practeres 


PSEUDO-CALLISTHENES. Ill, 23, 24 


μύδα ἀστεροφεγγή δλοπόρφυρον διὰ χρυσοῦ (10) καὶ 


πάντα ἅπερ εἶχεν εὐτρεπισθέντα, ἐλέφαντας πέντε πε- 
φορτισμένους χαὶ ξύλινον χάστρον ἐπάνω αὐτῶν κείμε- 
νον καὶ τέσσαρα κώδωνας ἀργυρέους (17) ἐφ᾽ ἕνα ἕκαστον 
αὐτῶν παμμεγέθεις, δύο ἔμπροσθεν xal δύο ὄπισθεν, xat 
ὀχτὼ ἄνδρας ἐφ᾽ ἕκαστον τῶν ἐλεφάντων᾽ καὶ ἐχπέμ- 
πει αὐτὸν μετὰ παραδοχῆς πολλῆς καὶ τῶν ἰδίων στρα- 
τιωτῶν (18). 


ΚΕΦ. KA’. 


Ὁδοιπορήσας δὲ Ἀλέξανδρος ἡμέρας τεταγμένας 
ἦλθεν ἐπ᾽ ἐκείνους τοὺς τόπους ἔνθα εἶπεν αὐτῷ Καν- 
δαύλης τοὺς θεοὺς ἐκεῖ διαιτᾶσθαι. [ Θύσας δὲ (1) τοῖς 
τόποις χαὶ χοὰς σπεισάμενος εἰσῆλθεν] ἔνδον μετὰ ὁλί- 
Ίων στρατιωτῶν, καὶ εἶδεν [ὀμίχλην ἀστεροφεγγῆ, στίλ- 
θοντά τε ὀροφώματα ἀστέρων βολαῖς ἔξωθεν δὲ] pav- 
τασίαν εἰδώλων (2), καὶ πυρὸς ἀστραπήν. “O δὲ AN- 
ξανδρος ἐδειλίασεν ἀπορίᾳ ληφθείς" ἐπέμεινε δὲ ἰδεῖν τὸ 


135 


ἀποθησόμενον. "Ops δέ τινας ἄνδρας ἀναχειμένους 
ἀστράπτοντας éx τῶν ὀφθαλμῶν á ὡς λύχνου έγγει, ἕνα 
δὲ λέγοντα αὐτῷ, « Χαίροις, Ἀλέξανδρε" oídas µε τίς 
εἰμὶ; » [Ὁ δέ" «Οὐχὶ, κύριε.» “O δὲ des: «᾿Εγώ eiut 
Σεσόγχοσις] χοσμοκράτωιρ [συνδίαιτὸς θεῶν γενόμενος], 
οὐ τοσοῦτον δὲ εὐτύχησα ὅσον cU: ἔχεις γὰρ ὄνομα 
ἀθάνατον, κτίσας τὴν περιπόθητον ἐν Αἰγύπτῳ Ἄλε- 
ξάνδρειαν. » Εἶπε δὲ ᾿Αλέξανδρος" «Πόσα ἔτη ζήσομαι; » 
Ὁ δὲ ἔφη αὐτῷ" « Καλὸν μὲν θνητὸν (s) ὄντα μὴ εἶδέ- 
ναι πότε τελευτᾷ: προσδεχόμενος γὰρ τὴν ὥραν ἐχεί- 
νην, πότε ἔμαθεν, ἐτελεύτησε" τῷ δ᾽ ἐν ἀγνοίᾳ (4) ὄντι 
τῶν μελλόντων λήθην παρέχει τὸ μὴ ἔχειν κατὰ γνώ- 
μην, εἰ καὶ ὅλως τελευτᾷ - σὺ μέντοιγε κτίσεις πόλιν 
περίφημον πᾶσιν ἀνθρώποις, καὶ πολλοὶ βασιλεῖς ἐπι-- 
θήσονται τῷ ἐδάφει αὐτῆς σε προσχυνοῦντες (5)* οἶκή- 
σεις δὲ αὐτὴν καὶ θανὼν xat μὴ θανών᾽ τάφον γὰρ 
αὐτὴν ἕξεις ἣν χτίζεις πόλιν. » Kal οὕτως εἰπόντος 
αὐτοῦ (6) ἐξέρχεται ᾿Αλέξανδρος. 


|| 16. διὰ χρυσοῦ om. D. Sequentia usque ad verba dp’ ἔκαστον τῶν ἐλεφάντων unus habet B. || 17. κώνδονα ἀργύριοι cod. || 
18. addit C : “Apa δὲ καὶ Κανδαύλης σννεξῆλθε ner’ αὑτοῦ μέχρι τῶν ἑαντοῦ ὁρίων, ἐπιδοὺς αὐτῷ xal dx τῶν αὐτοῦ παίδων 
ἄνδρας τριάκοντα, οἵτινες xal μέχρι τοῦ στρατοπέδου ἦλθον σὺν ᾿Αλεξάνδρῳ. ᾿Εχεῖσε δὲ αὐτὸν γνωρίσαντες où μετρίως κατεπλά- 
ynoav. Ὁ δὲ Ἀλεξάνδρος αὐτοὺς φιλοφρονησάμενος ἀπέστειλε πρὸς Κανδαύλην εἰπών * a "Anite πρὸς τὴν βασίλισσαν Κανδάχην, 
καὶ εἴπατε αὐτῇ ὅτι Ἀλέξανδρος τῷ ἰδίῳ στρατοπέδῳ διασέσωσται, xal ἐφ᾽ ὑμᾶς τὴν φάλαγγα ἐπεχτεῖναι ἠδούλετο, el μὴ τὸ ἔν 
σοι αὐτοῦ κατεκράτησε δέος. 

Cap. XXIV. Qua in hoc capite leguntur alio transposuit cod. C. Vide cap. 21. || 1. inclusa supplevi ex A. || 3. addit A 
corrupta hac xai θρυόην ( ϑορύδην 9) σιγὴν (l. σιγῇ ) δεδουλωμένην. Cf. Valerius. || 3. τὸν ὄντα εἰδέναι B. Totus hic locus 
plenius legitur I, 23, ubi Ammon haec vaticinatur. || 4. τὴν δὲ ἐν ἀγνοίᾳ ὄντα τῶν ὄντων τούτῳ λήθην περιέχειτο xai do’ 


Exacta γνῶναι el xai καλῶς τελευτᾶ B. || 5. ἐπιδήσονται τοῦ ἐχδαφῆσαι αὐτὴν B; ἐπιδ. τῷ ἐδάφει σε προσχυνοῦντες A. | 6. εἰπόν- 
τος τοῦ ἀγγέλον A. 





cum testimonio publico, qua ad satellitem pertinerent , 
jubetque hominem deduci eo, et per satrapas vicissimque 
profectum repedare quo venerat. 

XXIV. Ubi igitur ad id loci Alexander venit, quas Can- 
daules ei deorum domus esse confessus est, sperat posse 
illic sibi cum diis immortalibus verba ex presentium copia 
opinari; sacrificatus ibidem convivatusque, adhibet etiam 
ex comitibus quam paucissimos. Interea intervenire quas- 
dam formarum effigies videt tenui quidem , sed corusco sub 
lumine , ut si conventu nebuloso vera primum occurren- 
tium confundantur : tum etiam circumsistenlia tecta undique 
consplendescere : et cum his una crescit turba formarum, 
et murmur praesentium usurpatur, et fit prorsus unum diis 
hominibusque convivium. Hic animo confusus reveren- 
tia debita Alexander trepidare : quippe intuenti videri 
jam clarius erat flammas quasdam ex oculis deorum dis- 
cumbentium promicantes, prodique effigies quas haud du- 
bie divinas esse vel brutissimus sentiat. Unus ergo tan- 
.dem ex his: « Ave, inquit, Alexander mi. » Tunc cum rex 
venerationem debitam reddidisset , queesissetque , quis esset 
qui se foret hac salutatione dignatus: « Ego, inquit, Seson- 
chosis ille sum : sed enim, ut vides, adscitus convivio ce- 
litum ago una cum diis, quod profecto te quoque procul 
dubio jam manebit. » Ad hzec Alexander cum ratum spei 
istius requisisset , Sesonchosis rursus : a Jure, inquit, ista 
tihi sperare convenit, qui inter cetera laboris et glorim, 


ejus quoque urbis auctor extiteris, qua» rebus humanis 
magnificentia pariter antistet et gloria. Quare abi intror- 
$us , utsummi quoque potentiam numinis coram salutes. » 
Tum audacior rex ingressus sacri loci penita, majestatis 
effigiem videt et fulgore ethereo nitentem; enimvero 
sedentarium talemque prorsus, qualem apud Rhacotin 
adoratum a sese summum deum presidem Serapim me- 
minisset. Ibi ergo cum augustissimum numen Alexander 
salutasset, agnitionemque confessus esset olim visitati dei, 
rursus Sesonchosis sie exorsus : « Numnam, inquit, tibi, 
Alexander, mirum est in tam longinquo dei hujus praesen- 
tiam visam esse? sed idem ubique totus ac præsens est, ait. 
Quod enim celi ambitus ubique preestiterit homini , id hu- 
jus quoque numinis vis, (quæ] numquam frustra veluti per 
absentiam requiritur. » Tum Alexander occasionem veri 
audiendi ratus, protinus sciscitatur, quantum sibi ad vitæ 
spatia polliceretur ? Sed Sesonchosis : « Et antejam dictum 
fuit, inquit, tibi, nibil homini commodare priescientiam 
quam requiris. Quippe viventi de vite termino ratum 
dicere nihil aliud est quam longum meerorem ei et perpe- 
tem contulisse; spem vero vivendi perinde fieri longissi- 
mam, si preesentibus perfruare. Quod ergo tuum est ac 
beatudini tus proficit, urbs tellusque quam delegisti erit 
orbis inlustrior, eoque tibi nunc et in posterum una erit 
omnium veneratio : deus denique presidebit : his etiam 
leteris ài hominem demutaveris, » Post hoc responsum 


136 


κεφ. KE. Y 


Καὶ παραλαθὼν τοὺς ἰδίους τὴν ὁδοιπορίαν ἐποιή- 
σατο ἐπὶ τὰς Ἀμαζόνας. » [Ὑπήντησαν (1) δὲ αὐτῷ οἱ 
σατράπαι xal ἔστεψαν αὐτὸν τῷ διαδήµατι xat ἔδω- 
xav αὐτῷ τὴν βασιλικὴν ἐσθῆτα. ] Καὶ γενόμενος παρ᾽ 
αὐτὰς [καὶ στήσας σκηνὰς] ἀπέστειλεν αὐταῖς γράμ- 
para περιέχοντα οὕτω” a Βασιλεὺς ᾿Αλέξανδρος ΑἉμαζόσι 
χαίρειν. Τὴν μὲν πρὸς Δαρεῖον μάγην οἶμαι ὑμᾶς 
ἀχηχοέναι" ἐχεῖθεν δὲ εἰς τοὺς ᾿Ινδοὺς ἐστρατεύσα- 
μεν καὶ ἡττήσαμεν τοὺς ἡγουμένους αὐτῶν ' xal xate- 
δουλώσαμεν αὐτοὺς διὰ τῆς ἄνω προνοίας" ἐκεῖθεν δὲ 
εἰς τοὺς Βραχμᾶνας ὠδεύσαμεν τοὺς καλουμένους yvu- 
νοσοφιστᾶς xat λαθόντες φόρους παρ) αὐτῶν παραχα- 
λεσάντων ἡμᾶς (2), ἀφήκαμεν ἐπὶ τὸν ἴδιον τόπον χα- 
ταμένειν, χαὶ ἐν εἰρήνη τὴν χώραν καταστήσαντες (3) 
παρεάσαμεν. Ἐκεῖθεν οὖν ἀναζευγνύομεν πρὸς ὑμᾶς- 
ὑμεῖς οὖν συναντήσαντες ἡμῖν γηθοσύνως ὑποδέξασθε- 
οὐ γὰρ ἐρχόμεθα χαχοποιήσοντες, ἀλλ᾽ ὀψόμενοι τὴν 
χώραν, ἅμα δὲ xal ὑμᾶς εὐεργετῆσαι Ἔρρωσθε. 

Δεξάμεναι δὲ τὰ γράμματα Ἀλεξάνδρο xal dva- 
γνοῦσαι ἀντέγραψαν αὐτῷ ταῦτα « Ἀμαζόνων al χρά- 


motat xal ἡγούμεναι Ἀλεξάνδρῳ βασιλεῖ χαίρειν.᾽ 


Ἐγράψαμεν δὲ ὅπως ἴδης πρὸ τοῦ σὲ ἐπιθῆναι ἐπὶ τοὺς 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. T, κε, ος’. 


τόπους ἡμῶν, ἵνα μὴ ἀδόξως ἀναλύσης. Διὰ τῶν ypau- 


«μάτων ἡμῶν ἤδη διασαφοῦμέν σοι τὰ xarà τὴν χώραν 


ἡμῶν xai ἡμᾶς αὐτὰς οὖσας σπουδαίας tH διαίτη. 
"Εσωθεν γὰρ τοῦ Ἀμαζονιχοῦ ποταμοῦ, πέραν οἰκοῦ- 
μεν, ἐν μέσῳ δέ (4). "Εστι δὲ τὸ περίμετρον τῆς γῆς 
ἡμῶν ἐνιαυτοῦ ἔχον χύχλωμα * ποταμὸς δὲ ἐστὶ κύχλω- 
θεν (s) οὐκ ἔχωῦ ἀρχήν. Ἔστι δὲ μία πρόσοδος fun, 
δι᾽ ἧς ἐρχόμεθα (6). ᾿Εσμὲν δὲ χατοικοῦσαι παρθένα 
ἔνοπλοι μυριάδες (7) εἴκοσι ἑπτά ἄῤῥεν δὲ ἐν ἡ μῖν οὐδὲν 
ὑπάρχει, οἱ δὲ ἄνδρες πέραν τοῦ ποταμοῦ κατοικοῦσι, 
τὴν χώραν νεμόμενοι μετὰ τῶν ποιμνίων καὶ βουκόλων 
ἡμῶν (s). "Ημεῖς δὲ κατ᾽ ἐνιαυτὸν ἄγομεν πανήγυρη, 
ἱπποφονίαν (9), θύουσαι τῷ Att καὶ Ποσειδῶνι χαὶ 
Ἡφαίστῳ xal Ἄρει ἐπὶ ἡμέρας τριάκοντα - ὅσαι δὲ 
βούλονται ἐξ ἡμῶν περάσαι xat συμμιγΏναι αὐτοῖς, 
χαταμένουσι πρὸς αὑτούς" xat τὰ θηλυκὰ ὅσα ἂν τί- 
χτωσι τρέφονται παρ᾽ αὐτῶν xat (10) γενόικενα ἕπταεττ 
διαθιθάζουσι πρὸς ἡμᾶς. Ὅταν δὲ πολέμιοι ἔπιστρα- 
τεύσωσιν ἐπὶ τὴν ἡμετέραν χώραν, ἐκπορευόμεϑε 
ἔφιπποι μυριάδες δώδεκα" αἱ δὲ λοιπαὶ τὴν ντσον g+ 
λάττουσι’ xat ἐρχόμεθα εἰς συνάντησιν ἐπὶ τὰ δρια- of δὲ 
ἄνδρες ὄπισθεν παρατεταγμένοι ἀχολουθοῦσιν furv 
καὶ el τις ἐν τῷ πολέμῳ τραυματίας γένηται , προσκυ- 
νεῖται διὰ τῆς ἡμετέρας ἀγερωχίας, καὶ στεφθεῖσα 


Cap. XXV. 1. Inclusa addidi ex A. || 2. παρ. ἡμᾶς in eod. B. leg. post καταμένειν. Cod. C verba ἐχεῖθεν δὲ.. παρεάσαµεν 


omisit. || 3. àv elo. κατ. add. ex A. || 4. sic C; παρανοιχοῦμεν ἐν µέσῃ δὲ B; πέραν, οἰχοῦμεν δὲ ἐν μέσῳ A. Ludit auctor de in- 
sula loquens flumine cincta. || 5. ἐστὶ κ. om. B. || 6. ἐστὶ... ἐρχόμοθα add. ex C, pro quibus B : ἐν τῇ προσόδῳ αὐτῶν. Alia 
suboscura addit Valerius.|] 7. χιλάδες x’ A. |] 8. μετὰ ιτῶν.. ἡμῶν add. ex C. || 9. ἱπποφονίαν.. καταμένουσι supplevi ex A 





et sacrum, Alexander haud difficile ad exercitum venit, 
Candacis corona et insignibus comptus. 

XXV. Exim ad Amazonas ire festinat, ad quas præ- 
mittit litteras in hunc modum scriptas : « Victorias nostras 
et in Darium bella, eximque in alios quoscumque milita- 
vimus glorias, haud dubito vobis famz ipsius magnificen- 
tiam commendasse. Nam et Pori fortunam et iter nostrum 
in Oxydracontas ac Drachmanas digne taceri non arbitror : 
in hoc nomine gymnosophistarum etiam per clementiam 
laudatiora : quippe quos siverim agere in pace, ac suis 
legibus moribusque donaverim. Quod si vobis haud displi- 
cet , accipite nos isto venientes, et, quod est amicitiae mu- 
nus, diis sacrificate pro nobis : jam quippe vobis aderimus. 
At vos velim obviare nobis animo gratante, cum ad ami- 
citiam iter istud , non ad periculum sit futurum. » Ad hiec 
Amazones respondere : « Vel fiducize munus est, vel liber- 
tatis, omnia tibi, rex, scribere qua penes nos sint : non 
quod fidem scriptis deroget ulla suspicio , sed ut plenius 
noscas, ecquid operis precii sit his quicunque hostili fervore 
in nos cupiant militare, Commune quippe humanitatis stu- 
dium esse arbitramur, in quaeque dubia ausuros nihil prius 
quam emolumentum laboris intueri oportere. Scito igitur 
primum colere nos interamnanum , Amazonico flumine lo- 
cum omnem quo consistimus ambiente, eo Quenti circiter 
spatio ut una sit aditicula, eaque vix accolis nota, qua 
septem flumina vel inrumpi oporteat vel emergi : ejusque 


alvei tanta est difficultas, quanta nos a quibusvis pericalis 
tueatur. Hoc igitur tantillo in loco ducenta milia virgi- 
num coimus , nullo omnino maris sexu interpolato. Enim- 
vero sicubi nobis ad naturam est consulendum , annuum 
sacrum est quod hippophonia voeitamus. Ejus sacri causa 
ad mares nostros , qui ultra amnem extrinsecus perpalanter, 
omnes ferme transimus, atque illic per dies XX X inter hzc 
que diis aguntur, ubi fuerit ad lubentiam, nubimus, Nuptias 
vero cum maribus derelinquimus pactis et legibus , ut que- 
que exim ad sexum hunc editz fiant , eedem post septen- 
nium in exercitum dimittantur. Sed ubi venerint , erudius- 
tur equis et peltis, donec armis idoneæ fuerint. Igitur 
nobis quocumque militandum, [et] XX milibus nostrum 
domi et in patria pretendentibus, [et] ceteris arma sumun- 
tur; redeuntibusque mos est honorem pro vulneribus nu- 
merari. Ea nobis stipendia sunt, hac provectio : tantum- 
que quis nostrum honore dives est, quantum cicatricibus 
insignitior. Quippe et corona aurea redimitze salutamur, 
atque adoramur a ceteris, et publicis conviviis adhibemur. 
et cuncta qua sint nobis ad obsequium deferuntur. Quod 
si in bello mortem quam voti erit nobilis virgo strenue 
oppetet, et functee honores adhibentur, et adfinitati funcio- 
rum large pecunie honoresque numerantur. Ceterum 
nobis aurum non est neque argentum, nisi quod sit in imsi- 
gnibus militaribus. Hsc illa sunt in quibus inpenduntur 
nostra discrimina, et in qua omnia periclitandum est 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. III, 25, 26. 


ἀείμνηστος ὑπάρχει’ εἴ τις δ᾽ ἂν πέση ἐν τῷ πολέμῳ 
ὑπερμαχοῦσα, αἱ ἔγγιστα αὐτῆς (11) χρήματα λαμθά- 
νουσι οὐχ ὀλίγα ὄντα: ἐὰν δέ τις σῶμα ἀναγάγη τῶν 
ἐναντίων εἰς τὴν νῆσον ἡμῶν, πρόκειται ἐπὶ τοῦτο 
χρυσίον καὶ ἀργύριον xol σιτηρέσια ἐπὶ τὸ τοῦτο δια- 
θιῶσαι (12), ὥστε ἡμᾶς ἀγωνίζεθαι ὑπὲρ τῆς ἰδίας 
δόξης: ἐὰν δὲ πολεμίων κρατήσωμεν A φύγωσιν (13) , 
αἰσχρὸν αὐτοῖς καταλείπεται εἰς ἅπαντα τὸν χρόνον 
ὄνειδος ἐὰν δὲ ἡμᾶς νικήσωσιν, ἔσονται γυναῖκας ve- 
νιχηχότες. “Opa οὖν καὶ σὺ, βασιλεῦ Ἀλέξανδρε, μὴ 
ταὐτά σοι συμθήσεται. Στεφανοῦμεν δέ σε xat 
ἐνιαυτὸν ὅσον ἂν συντάξης (14). Βουλευσάμενος οὖν dv- 
τίγραγον ἡμῖν καὶ εὑρήσεις ἡμῶν τὴν παρεμθολὴν ἐπὶ 
τῶν δρίων. — "Eppwao (15). Y 

ΚΕΦ. Ke’. 


Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος ἐντυχὼν τοῖς γράμμασιν αὐτῶν 
xal μειδιάσας ἀντέγραψεν αὐταῖς οὕτω" « Βασιλεὺς 
᾿Αλέξανδρος Αμαζόσι χαίρειν. ‘Tay τριῶν μερῶν τῆς 
οἰκουμένης ἐχυριεύσαμεν, xal od διελίπομεν ἱστῶντες 
τρόπαια κατὰ πάντων. Αἰσχρὸν οὖν ἡμῖν ὑποληφθήσεται 
ἐὰν μὴ στρατεύσωμεν πρὸς ὑμᾶς. EI μὲν οὖν θέλετε 
ἀπολέσθαι xal ἀοίκητον τὴν ὑμῶν χώραν γενέσθαι, 
μείνατε ἐπὶ τῶν ὁρίων (1), καὶ εἰ βούλεσθε εἰς τὴν ἰδίαν 
γῆν olxeiv xal μὴ πεῖραν πολέμου λαθεῖν, διαθᾶσαι τὸν 


137 


ποταμὸν ὑμῶν ὄφθητε ἡμῖν (2). Ὡσαύτως xal of ἄν- 
δρες παραταξάτωσαν ἑαυτοὺς ἐν τῷ πεδίῳ. Καὶ ἐὰν * 
ταῦτα πράξητε, ὄμνυμι ἐμὸν ἐγὼ πατέρα καὶ ἐμὴν un- 
τέρα (3) μὴ ἀδικῆσαι ὑμᾶς’ καὶ ὃν ἂν φόρον θέλητε λή- 
ψομαι παρ᾽ ὑμῶν καὶ οὐκ ἐλευσόμεθα εἷς τὴν ὑμετέραν 
γῶν ἃς δὲ ἂν κρίνατε ἐφίππους ἐξαποστείλατε ἐφ ἡμᾶς” 
δίδομεν δὲ χατὰ μῆνα ἑκάστη τῶν πεμπομένων παρ) 
ὑμῶν ἀντιμισθίαν χρυσίου στατῆρα xal σιτηρέσια’ μετὰ 
δὲ τὸν ἐνιαυτὸν αὗται μὲν ἀπελεύσονται ἐπὶ τὰ ἴδια, 
ἄλλας δὲ ἀποστείλατε. Βουλευσάμεναι οὖν ἀντιγράψατε 
ἡμῖν. Ἔρρωσθε. » 

Δεξάμεναι δὲ xal ἀναγνοῦσαι τὰ γράμματα Ade- 
ξάνδρου καὶ ἐκχλησίαν ἑαυταῖς ποιησάμεναι xal Bou- 
λευσάμεναι ἀντέγραψαν αὐτῷ ταῦτα (4)* a Ἀμαζόνων af 
κράτισται xal ἡγούμεναι βασιλεῖ ᾿Αλεξάνδρῳ χαίρειν. 
Δίδομέν σοι ἐξουσίαν ἐλθεῖν πρὸς ἡμᾶς xal θεάσασθαι 
τὴν ἡμετέραν χώραν * τασσόμεθα δέ σοι κατ᾽ ἐνιαυτὸν 
διδόναι χρυσίου τάλαντα ἑχατὸν, xal τὰς κρατίστας ἡμῶν 
πενταχοσίας ἀπεστείλαμέν σοι εἰς τὰ ὅρια εἰς ἁπάντη- 
σιν, φερούσας σοι τὰ χρήματα xal ἵππους γενναίους 
ἑκατόν. Αὗται μὲν ἔσονταί σοι τὸν ἐνιαυτὸν · ἐὰν δέ τις 
διαχορευθῃ ὑπό τινος ἀλλογενοῦς, μενέτω παρ᾽ ὑμῖν" 
τὰς δὲ λοιπὰς ἐξαπόστειλον ' λήψη δὲ ἄλλας. Πειθαρ- 
χοῦμεν δέ σοι καὶ παρόντι xat ἀπόντι᾽ ἀκηχόαμεν γάρ 
σου τὰς ἀρετὰς καὶ τὰς ἀνδραγαθίας" ἡμεῖς γὰρ οὐ παρὰ 


et C. || 10. τρεφ. π. a. om. B; mox El ἔτη (sic) A. In seqq. pro τὰ ὅρια in cod. est τὰ ὄρη || 11. ἢ ἐγγίζουσα, αὕτη.. κατα: 
λαμβάνει BC. || 12. καὶ σίτησις διὰ βίου A. || 13. πάλιν φύγωσιν BC. || 14. ovepasodpev.. συντάξης om. B. || 15. ὅρεων C. 

Cap. XXVI. 1. ὀρέων C. || 2. πολέμον ὀφθῆναι ὑμῖν διαδάται εἰς τ. m. 0. καὶ ὀφθήσεται ὑμῖν B. || (3). ὄμνυμι πατέρα ἡμῶν 
Δία xai "Hpav καὶ Ἄρην xal ᾿Αϑηνᾶν νικαφόρον A; ὄμνυμι τὴν ἄνω πρόνοιαν C. || 4. Eandem hanc epistolam ad finem hu- 
jus capilis dabimus secundum codicem C. Subjungemus que deinceps in cod. C leguntur, Scilicet historiam de Eury- 
mitlıra Alexandri strategemate devicto auctor de novo exponit, ita tamen ut alia quaedam nova subjungat, quee codex 
A et Valerius omnino non habent, cod. B vero in epistola Alexandri ad Olympiadem exponit. 





quicumque Amazonas bello deposcent : cujus eventum non 
satis arbitramur utrique de pari. Quippe ubi Amazonibus 
auctor generis nostri Mars faverit, mares a feminis caesi 
victique mejore cum dedecore oppetent vel dilabentur. 
Ubi vero cum maribus steterit belli fortuna, pudenda res 
est, si quid hic sexus superatis feminis glorietur. Hec tibi 
igitur, rex, responsa de nobis sunt, quarum si fiduciam 
probas, obsequium etiam non aspernabere : siquidem te 
coronamus corona aurea annua , qu& sit ponderis, quanto 
tu jusseris. Super his quod mavelis scrib.to : nos enim, si 
secus sederit , preter amnem in acie deprehendes. » 

XXVI. Hisce rex lectis delectatus admodum , sic respon- 
dit : « Qui terra ambitum diligentius mensi sunt, ejusmodi 
magnitudinem universi trifariam diviserunt, easque partes 
Asiam vel Europam vel etiam Libyam nominavere. In 
hisce igilur partibus universis tropheea quoque nostra con- 
sistunt : et est pudendum, si quibus nulla omnium obsti- 
terit difficultas , a cognitione vestri veluti sub metus infamia 
declinemus. Quare vestre sit facultatis, si quid de bello 
consultetis. Ceteroqui obsequium atqne amicitiam diligen- 
tibus vicissitudo nostri non displicebit. Neque vero resisten- 
tibus exitium gentis et patrize , neque cedentibus amica hu- 





manitas differetur. Progress igitur ultra qua lege vultis 
preter amnem, ad nos venite omnemque multitudinem ve- 
stram illíc in ordines ponite. Quod ubi fuerit ex forma hu- 
jusce praecepti, ego vobis Ammona patrem meum, atque 
Junonem, Minervam etiam victricem juro , nihil amplius a 
vobis exactum iri quam si quid pro viribus offeratis. Mitlite 
sane ad conmilitium mihi strenuas quasque equites , quantas 
vultis, quibus singulis remuneratio erit mine auri quinque 
precter cetera qua ad hanc magnificentiam congruent. 
Enimvero iste quas miseritis, ubi annuum nobis obsequium 
emensz sint, in propria remittentur, uti pro hisce vicarias 
destinetis. Super his igitur, ut vobis commodum est, con- 
sultate. » 

igitur Amazones motæ rescribunt : a Et dare se regi 
quam cupiat veniendi facultatem, inspiciendique terras suas, 
et coronare se eum annuis talentis sex : quingentas etiam 
equites destinasse armatas et strenuas ut poposcerit , quee 
per annos scilicet permutentur. Quod si qua ex hisce ad 
sexum suum cesserit , eam se petere ibidem desidere , inque 
ejus locum supplementum de gente postulari. Quippe Ama- 
zonibus certum esse parere viro absenti, cui cessisse omnium 
bominum genera didicissent. 


188 


τὴν οἰκουμένην οἰκοῦμεν, ἣν σὺ ἐπελήλυθας, ὥστε ἀν- 
«τιποιεῖσθαι πραγμάτων ' ἐδόχει δὲ ἡμῖν ἐπὶ τῆς ἰδίας 
γῆς κατοικεῖν ἡμᾶς καὶ πειθαρχεῖν σοι ὡς δεσπότη. “Ep- 

poco. 
[ Eandem x conice C.) V 

[ Ἐπιστολὴ Αμαζόνων σταλεῖσα πρὸς Ἀλέξανδρον. 

« Ἀμαζόνων al χράτισται καὶ ἡγούμεναι βασιλεῖ 
᾿Αλεξάνδρῳ χαίρειν. Τὰ μὲν γράμματά σου, Ἀλέξανδρε 
βασιλεῦ, ἐδεξάμεθα" ἃ xal ἐδηλοποίουν ἡμῖν ὡς τὴν ἡμε- 
τέραν χαταλαθέσθαι πολίχνην ἠθέλησας [οὖν] καὶ μετὰ 
γυναιχείου μαχήσασθαι στίφους" καὶ τοῦτο ἡμεῖς οὐχ 
ἐπιστούμεθα ἕν σοι εἶναι καταθύμιον. Ὅμως ὡς τοῦ κό- 
σµου χυρίῳ xal ἡμεῖς ὑπείχειν ἠθελήσαμεν" τασσόμεθα 
δέ σοι δοῦναι xat’ ἐνιαυτὸν χρυσίου τάλαντα ἑχατὸν, xal 
τὰς κρατίστας ἐξ ἡμῶν ἀποστέλλομέν σοι πενταχοσίας 
εἰς συνάντησίν σου, φερούσας xal τὰ χρήματα καὶ ἵπ- 
πους γενναίους ἑκατόν. Αὗται μὲν οὖν ἔσονταί τοι τὸν 
ἐνιαυτὸν, εἴ τις δ᾽ ἂν διαχορεσθῆ ὑπό τινος ἀλλογενοῦς, 
μενέτω παρ᾽ ὑμῖν" τὰς δὲ λοιπὰς ἐξαποστέλλων, ὡς γρά- 
φεις ἡμῖν, λήψη ἄλλας. Πειθαρχοῦμέν σοι οὖν xai za- 
ρόντι xal ἀπόντι" ἀχηχόαμεν γάρ σου τὰς ἀρετὰς xal 
τὰς ἀνδραγαθίας- ἡμεῖς γὰρ οὔκ ἐσμεν παρὰ τὴν ol- 
κουμένην οἶχῆσαι- ἐλήλυθας δὲ ἡμῖν ὡς δεσπότης, ὥστε 
ἀντιποιεῖσθαι περὶ ἡμῶν. Καὶ τὰ μὲν ἡμῶν εὐτελῆ åre- 
στείλαμέν σοι δῶρα σὺν τοῖς ἐτησίοις φόροις. Δέξαι οὖν 
ταῦτα xai τὸν χαθ᾽ ἡμῶν θυμόν σου ἀπόστρεψον" xal 6 
μετὰ πλήθους ἀνδρῶν μαχησάμενος xat νιχητὴς κράτι- 
«τος τοῖς πᾶσιν ἀναδειχθεὶς, μὴ θελήσειας xal yuvar- 
χείῳ χρήσασθαι αἵματι. Ἄδηλα τὰ τῆς τύχης συναντή- 
ματα, xai μήπω τὸ περιθόητον τῶν ἀνδραγαθημάτων 
σου ἐν γυναιχείᾳ ἀπολέσειας μάχη. ᾿Επὰν δὲ διελθὼν καὶ 
τῷ ἡμετέρῳ ὀχυρώματι μὴ ἰσχύσειας πεῖσαι, αἰσχύνη 
σοι ἀπράκτω ἐπιστρέφοντι. Ἐπὶ τοῦτο δεόμεθά σου, ὦ 
δέσποτα, ἡμῶν μὴ ὑπερίδης τὴν βουλήν" ὥς γὰρ δοῦ- 
Act πισταὶ τῷ ἡμετέρῳ δεσπότη τεθαρήχαμεν τὰ συμ.- 
βησόμενα δῆλα σοι ποιῆσαι εἰχόνα δὲ σὴν ἐξαπόστει- 
λον ἡμῖν, ἧπερ τὸ σέδας ἀντί σου ποιησόμεθα. "Ερρωσο 
6 ἡμέτερος δεσπότης. » 

“O δὲ Αλέξανδρος ταύτην δεξάμενος τὴν ἐπιστολὴν 
xal ἀναγνοὺς, ἅμα μὲν τὰ δῶρα θεασάμενος, ἅμα δὲ 
χαὶ φόρους χρόνων τριῶν, τήν τε τῶν γυναιχῶν θέαν 
xai τὴν εἰς αὐτὰς σύνεσιν, ἐθαύμασε τοῦ τε κάλλους τὸ 
μέγεθος καὶ τῆς δυνάμεως αὐτῶν. "To δόρυ οὖν αὐτοῦ 
ἐξαποστείλας εἶπεν: « Ἔστω ὑμῖν τοῦτο ἀντὶ ᾿Αλεξάν- 
ὅρου. » 

Καὶ δὴ τῶν ἐκεῖσε διελθὼν Ἀλέξανδρος, τῷ Εὐρυ- 
μίθρει τῷ ἄρχοντι τῶν Βελσυρῶν (in antecc. erat Bs- 
θρύχων) fixe πολεμίσων, ὡς μὴ ὑποκύψαντι δουλικῶς 
τῷ Μακεδονιχῷ χράτει. Μαθὼν δὲ τοῦτο ὃ Εὐρυμίθρης 
τοὺς ὑπ᾽ αὐτὸν ἀναλαθόμενος ἄνδρας ὡσεὶ χιλιάδας 
ὀκταχοσίας πρὸς τοῦ ᾿Αλεξάνδρου παράταξιν ὥρμη- 
σεν. ᾿Εγγίσας δὲ πρὸς τὰς προφυλακὰς ᾿Αλεξάνδρου, 
ἐθεάθη ὑπ᾽ αὐτῶν, χαὶ δῆλα τῷ ᾿Αλεξάνδρῳ τὰ περὶ Εὐ- 


KAAAIZBENHZ.T, xo, xš. 


ρυμίθρην ἐγένετο. “O δὲ Ἀλέξανδρος τὰς προφυλακὰ; 
αὐτοῦ δυναμώσας, xal εἷς πλῆθος χιλιάδων οὐκ ὀλίγων 
αὐτὰς ποιήσας πάντας χρυσέοις τεθωρακισμιένους u- 
ραξι, ταῖς πιστευθείσαις φυλακαῖς παραμένειν προσέ- 
take, Σέλευκον δὲ τοῦ στίφους ἡγεῖσθαι διωρίσατο. Ὁ 
οὖν Εὐρυμίθρης τῇ προλαθούσῃ νυκτὶ κατασκόπους εἰς 
τὸ τοῦ ᾿Αλεξάνδρου ἀπέστειλε φοσάτον- οἵτινες κατασχο- 
πήσαντες ἐπανῆχον, « Μτδεμίαν, εἰπόντες, μνείαν ἡμῶν 
ἔχουσιν οἱ περὶ Ἀλέξανδρον. » Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος ἐστρα- 
τοπεδοπλήσατο στρατιὰν ἀνείκαστον- Of δὲ περὶ Eza- 
μίθρην βουλὴν τοιαύτην ἔδωχαν᾽ «Οὐ δυνησόμεθα, ὦ E> 
ρυµίθρη, πρὸς Ἀλέξανδρον ἀντιπαρατάξασθαι, el μὴ τὰς 
προφυλακὰς προχαταλαθόµενοι ἀθρόως αὗτοις πόλεμον 
ἐπιρρίψομεν- τῷ οὖν ἀπροσδοκήτῳ θροηθέντες συντάγ- 
ματι καὶ συναντήματι, φυγῇ χρήσονται, ἕκαστος z- 
ριποιούμενος τὴν ἑαυτοῦ σωτηρίαν. » Taura δὲ ἐθου- 
λεύσαντο μήπω τὸ τοῦ ᾿Αλεξάνδρου νοήσαντες ἕνεδρον. 
Κυχλοῦσιν οὖν τὰς προφυλακὰς ᾿Αλεξάνδρου νυκτὸς ἐπε 
βάντες, τὸ δοχεῖν ἀσυντάκτους πάντας θηρεῦσαι. Ὡς 
δὲ τὰς παρατάξεις ἐθεάσαντο Ἀλεξάνδρου, τὰ πρὸς 
πόλεμον ἐπιλαθόμενοι, τὰ πρὸς φυγὴν ἥρξαντο δυσενε- 
σχετεῖν. Ὡς δὲ καὶ Σέλευχος ἐπὶ τούτοις ἐκτείνει τὸν 
φάλαγγα, παρευθὺς πάντες ἐτράπησαν εἷς φυγὴν, ὡς 
πληρωθῆναι τὸ Ὀμηρικὸν ῥητὸν ἐν αὐτοῖς- a ᾿Επέδη abs 
ὡς λέων, ἀντέθη δὲ ὡς ἔλαφος. » Ἐπιδραμόντες δὲ d 
περὶ Σέλευχον, καὶ τὸν Εὐρυμίθρην πρακαταλαθόντες, 
οὓς μὲν ἀνεῖλον, οὓς δὲ κατεδίωξαν ὀπίσω αὐτῶν ὅδον 
ἡμερῶν πεντήχοντα, μέχρις ὀρέων δύο τῶν μεγάλων 
ἐν τῷ ἀφανεῖ κόσμῳ, ἃ προσηγόρευον Ἀξαζοὺς τοῦ 
Βορρᾶ. ᾿Εχεῖσε οὖν εἰσελθόντας οὖκ ἔτι αὐτοὺς χα- 
τεδίωζαν. ᾿᾿δὼν δὲ ᾿Αλέξανδρος τὰ δύο ὄρη ἐκεῖνα èm- 
τήδεια εἶναι εἷς ἀποχλεισμὸν τῆς ἐξόδου αὐτῶν, ἐκεῖσε 
τε παραυείνας, τὸ θεῖον ἐξιλεοῦτο, ὅπως συνελθόντα 
τὰ ὄρη τὴν τούτων διαχωλύσωσιν ἔξοδον. Nr X 
χὔξατο οὕτως εἰπών' a Θεὲ θεῶν καὶ χύριε πάστς τῖς 
χτίσεως, Ó τῷ λόγῳ σου δημιουργήσας τὰ σύμπαντα, 
καὶ οὐρανὸν xal γην xal τὴν θάλασσαν ἀδυνατεῖ δὲ 
οὐδέν σοι, ὡς γὰρ δοῦλα πάντα ὑπείκει τῷ λόγῳ τοῦ 
προστάγματός σου" εἶπας γὰρ καὶ ἐκτίσθησαν, ἐνετείλω 
καὶ ἐγεννήθησαν σὺ εἶ μόνος αἰώνιος, ἄναρχος, ἀόρατας 
θεὸς, xal oUx ἐστιν ἄλλος πλήν cou’ ἐπὶ γὰρ τῷ σῷ ὀνά- 
ματι xat θελήματι κἀγὼ ἐποίησα ἃ ἠθέλησας, καὶ ἔδω- 
xaç ἐν τῇ χειρί µου τὸν σύμπαντα χόσμον - παρακαλῶ 
οὖν τὸ πολυύμνητόν σου ὄνομα καὶ τήνδε µου τὴν δέη- 
σιν πληρῶσαι, καὶ τὰ δύο ὄρη ταῦτα θέλησον συνεισελ- 
θεῖν, καθὼς ἠτησάμην ce, xol μὴ παραθλέψης με τὸν 
ἄθλιον τεθαρηκότα ἐπί σε.» Καὶ παραχρῆμα συνῆλθον 

τὰ ὄρη ἀλλήλοις ὡς ἀπὸ δέκα (16 cod. B.) πηχῶν, 

ἱστάμενα τὸ πρότερον "* (antea separati montes {6 

cubitorum spatio, sec. cod. Β. ς. 29). ᾿Αλέξανδρος 

δὲ θεασάμενος τὸ γεγονὸς, τὸ θεῖον ἑδόξασε, xal que 

δόμησε.πύλας χαλχέας, καὶ τὸν στενὸν τόπον τῶν due 

ὀρέων ἠσφαλίσατο, καὶ περιέχρισεν αὐτὰς ἀσικήτῳ (de- 

θέστῳλ). Ἡ δὲ φύσις τοῦ ἀσικήτου οὔτε πυρὶ καίεται 





ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. F, x5, xz. 


ποταμὸν ἔνθα Ἀμαζόνες οἰχοῦσιν' ἔστι (ιο) δὲ ὁ woteux 
μέγας καὶ ἁδιάθατος, ἔχει δὲ καὶ θηρία πολλά (11): αἷ- 
ται οὖν διαθᾶσαι παρετάξαντο ἡμῖν. Ἡμεῖς δὲ δι) ix- 
στολῶν ἐπείσαμεν αὐτὰς ὑποταγῆναι ἡμῖν. 


ΚΕΦ. ΚΗ΄. 


« Καὶ λαθόντες παρ᾽ αὐτῶν φόρους ἐνεχωρήσαμεν Ext - 
τὴν ᾿Ερυθρὰν θάλασσαν εἰς τὸν Τένοντα ποταμόν (1)° xxl 
ἀπ᾽ ἐκεῖ ἤλθομεν ἐπὶ τὸν Ἄτλαντα (2) ποταμόν. "Exi 
δὲ οὐχ ἦν δρᾶν οὔτε τὴν γῆν οὔτε τὸν οὐρανόν- ἦν ž 
ἔθνη πολλὰ xat παντοδαπὰ ἐχεῖ κατοικοῦντα - εἴδομεν 


δὲ καὶ ἀχεφάλους (5) ἀνθρώπους, οἵτινες ὀφθαλμὸν S- 


vero.. ζεζοφώμενος addidi ex C. || 3. διὰ τὸ εἶναι αὐτοὺς ἀνυποδύτους add. C. || 4. ὥστε φωνὰς περιτρέχειν ὑπὸ τῶν στρατιωτῶν 
add. C. || 5. Hypanim recte Valerius. || 6. addit C : Ἐπυνθάνετο δὲ Ἀλέξανδρος τῶν ἐγχωρίων τὸ ( ἐν τῷ cod. ) περᾶν τὸν 
Ὠκεανὸν ποταμόν. ᾽Απεχρίναντο ἐχεῖνοι λέγοντες αὐτῷ * « Βασιλεῦ, τοῦτον οὗ δύνασαι περᾶσαι διὰ τὸ ἄπειρον εἶναι " μόνον ἅ- 
δομέν σοι ἑλέφαντας περιφανεῖς πενταχοσίους καὶ ἅρματα [καὶ στρατιωτῶν” ] µυριάδας ὅσας βούλει λαθεῖν. » Ἀκούσας δὲ ταῦτα 
Ἀλέξανδρος προενεύσατο (7) εἰς τὴν παραποταμίαν, xai οἱ χατοικοῦντες ἐν αὐτῇ πεπόμφασιν ἀξιοῦντες αὐτοὺς ὥς φίλους ὑτά- 
χειν αὐτῷ ( ἀξιοῦντας αὐτὸν φίλον ὑπ. αὐτοῖς δ). || 7. αἱ ἕτεραι Αμαζονίδες C. || B. εἰς τ. x. om. B. || 9. τεταγμέναι ΑΟ. 
10. B. ἔστι δὲ θηρίων πλῆθος xai ὁ ποταμὸ: μέγας ἀδιάδατος B. || 11. θηρίων πλῆθος xai λίθων μεγάλων C. 

Cap. XXVIII. 1. Cod. A sic :... εἰς τὴν ép. θάλασσαν ἐπὶ τὸν στενὸν τόπον Ἣν δὲ ἐκ δεξιῶν τόπος καὶ ὄρος ὑφλὸν, X 
ἀρεστερὸν ἡ θάλασσα ἐπέχλυζεν. Θύσαντες δὲ τῷ Ποσειδῶνι ἵππους πολλοὺς, xai ἀναπαυσάμενοι ἀνεζεύξαμεν καὶ ἤλθομεν ἐς 
τὸν Ἄτλαντα ποταμόν. || 2. Ἄτλαν C. Πράτιον B. || 3. οἷς C ; κυνοχεφάλους B A; nonnulla excidisse videntur, uti coajicia 


140 


κόδας IX rox: (3), καὶ ἀστραπαὶ xal κεραυνοὶ ἔπιπ- 
τον (4). Μελλόντων δὲ ἡμῶν διαθαίνειν τὸν ποταμὸν τὸν 
καλούμενον Πρύτανιν (5) συνέθη πολλοὺς ἀναιρεθῆναι 
τῶν ἐγχωρίων ὑπὸ τῶν στρατιωτῶν (6). ᾿Εχεῖθεν ἦλθο- 
μεν ἐπὶ τὸν καλούμενον Θερμόδοντα ποταμὸν, ὃς ἐξέρχε- 
ται χώραν πεδινὴν καὶ εὐδαίμονα ἐν ᾗ οἰκοῦσιν Ἁμαζό- 
veç (7) γυναῖχες τῷ μεγέθει ὑπερέχουσαι καθ᾽ ὑπερθολὴν 
ἑτέρων γυναικῶν [καὶ] κάλλει καὶ εὐρωστίαις, σπουδαῖαι 
εἷς τὸ πολεμεῖν (s), ἐσθῆτας δὲ φοροῦσαι ἀνθινάς᾽ 
ὅπλοις δὲ ἐρχῶντο ἀργυρέοις ἀξίναις" σίδηρος δὲ xat γαλ» 
χὸς οὐχ ἦν παρ᾽ αὐταῖς - ἦσαν δὲ συνέσει καὶ ἀγχινοίᾳ 
χεχοσμημέναι (9). Παραθαλλόντων δὲ ἡμῶν παρὰ τὸν 





stelas, id est, titulos sui quosdam ibidem reliquerit, qes- 
rum unus ex auro, alter vero argenteus habeatur. Sed eaim 
altitudo eorum est titulorum cubitis ferme quindecim, 
crassitudo vero in cubitis duobus. Hanc molem metalli que 
niam non facile erat credere solido auro esse, pericolun 
ejus rei facere non omisi. Quare moratus ibidem diebus ak- 
quantis reficiendo scilicet militi, sacrificatusque deo Ber- 
culi, titulum illum aureum qua potui rimatus sum foramise 
per omnem crassitudinem elaborato, neque claudicare dem 
crassitudinis ejus inveni. Sed cum cavernam illam replere 
religiosum mihi videretur, ad supplementum ejus quings- 
tis auri talentis opus fuit. » 

a Hinc ergo per deserta redeuntes, multa praerupta eju- 
modi incidimus loca, quee obsessa crassioribus nubibus ae 
bulosisve, omnem omnino aspectum hominis sustuleraat 
ac diei. Septem denique dierum itinere per has temebras 
exanclato, tandem Thermodonti supervenimus flumini basi 
cuiquam secundo ex magnitudine, sed enim per plasma εἰ 
opipara loca magno agmine pervaganfi. Propter huac Ther 
modonta genus Amazonum colit, mulieres magnitudine 
corporis pariter ac pulchritudine cetera hominum genera 
supervectee, amictze vero ut in picturis est visere unimem- 
mas, et omnis hisce ferme amictus est arma vel ferrum. 
Igitur cum haud procul his ageremus , ipsarum quidem pe- 
tiri haud facile erat, utrumque nostrum a congressu ma- 
gnitudine fluminis dispertiente. Sed praeter illios agmre, 


quz te in ista militia gessisse cognovi : eamque mihi esse 
sententiam Jovem testem facio Neptunumque. Quare diis 
primum inmortalibus deabusque ago gratias conpetentes, 
quod emenso tibi hasce periculi difficultates gratulationem 
potius quam solatium scribo. Quippe quem sciam non bel- 
lorum modo discrimina evasisse, verum temporum quoque 
et czeli difficultatibus non cessisse. Ex quibus colligere ad- 
modum facile esse ambigendum, utrum te prudentiz viri- 
bus, an tolerantia fortitudinisque magis praedicem. Certe 
illud tibi jam Homericum adest, quod illic sapientissimus 
gloriatur : 
Multigenasque urbes hominum moresque notavi. 

Quis enim praedicationis finis istud capit, XXX ferme vix 
annos emensum te orientis omnis occidentisque dominari 2 
Bactra te vidit, Ethiopia salutavit, Scythae tremuerunt , 
quodque uno ille versu percucurrit , 

Quique novum cernunt Hyperiona, quique cadentem. 
Neque enim quemquam non aut cesum audivimus, aut 
supplicantem. » Hæc quidem Aristoteles.] 

At vero Alexander collecto exercitu iter ad Babyloniam 
convertit, in qua susceptus honoratissime , et sacrificia diis 
inmortalibus repraesentat, et certamen gymnasticum conce- 
Icbrat : atque inde jam pacificum iter coeptans hisce litteris 
ad Olympiadem matrem suam scribit. 

« Super has quidem quas in principiis egerimus ad Asiam 
usque expeditiones, omnia tibi nota sunt, mater mi. Æ- 


quum tamen fuit ct de insequentibus te facere certiorem. 

« Profectus quippe a Babylone una cum his quos magis 
strenuos in exercitu habebam, que quidem collecta sunt 
centum milia , in ulteriora regionum animum intendi , per- 
venique ad Herculis stelas non minus itinere dierum ferme 
nonaginta quinque, fama de Hercule sic loquente, quod 
hasce metas peregrinationis suae fixerit deus ille, qui et duas 


bestize quoque nonnulla asperitatesque inpedimento eraal. 
At enim comperto illz quod cetere quoque Amazones de 
nostra amicitia corptassent, ipse etiam periculi causan 
donis a nobis et obsequiis redemerunt. 

XXVIII. « Itemque indidem ad Rubrum mare venimus, 
quorum locorum dextra quidem perasperis inviisque mont» 
bus recta est, leva vero mari Rubro latius fuga. Ilic autem 


PSEUDO. CALLISTHENES. LIB. Ill, 27, 28. 


yov ἐν τῷ στήθει καὶ τὸ στόμα , ἑτέρους δὲ ἄνδρας ἑξά- 
χείρας καὶ ταυροπροσώπους xal τρωγλοδύτας καὶ ἵμαν- 
τόποδας, ἀγρίους ἀνθρώπους, ἄλλους δὲ δασεῖς ὡς αἷ- 
yas, xoi λεοντοπροσώπους, xxl θηρία πάνυ ποικίλα 
xat διάφορα εἷς ὅρασιν. Ἀπὸ δὲ τοῦ ποταμοῦ (9) ἐχείνου 
ἀποπλεύσαντες ἤλθομεν εἷς νῆσόν τινα μεγάλην ἀπέ- 
χουσαν ἀπὸ τῆς γῆς σταδίους ἑκατὸν πεντήχοντα (5) καὶ 
εὕρομεν ἐκεῖ πόλιν τοῦ ἡλίου + πύργοι δὲ ἦσαν δώδεχα 
(6) χρυσίῳ xat σμαράγδῳ ᾠχοδομημένοι (7). Kal τὸ 
τεῖχος τῆς πόλεως ἦν ἐξ λίθων Ἰνδικῶν (8) ° ἧς καὶ τὸ 
περίμετρον ἦν ὡσεὶ σταδίων ἑχατὸν εἴκοσι" ἐν μέσῳ 
- δὲ ταύτης ἦν βωμὸς χρυσίῳ καὶ σμαράγδῳ ᾠχοδομη- 
μένος (9), ἔχων ἀναθαθμοὺς ἑπτά (10) ἐπάνω δὲ ἵστατο 
ἅρμα ἵππιον καὶ ἱππηλάτης èx χρυσίου xal σμαράγδου" 
ἰδεῖν δὲ αὐτὰ (11) οὐκ ἦν ῥάδιον διὰ τὴν ὀμίχλην. “O δὲ 
ἱερεὺς τοῦ ἡλίου Αἰθίοψ ἦν βυσσὸν χαθαρὰν ἐστολι- 
σμένος. ᾿Ελάλησεν ἡμῖν βαρθαρικῆ φωνῇ, ὥστε dva- 
χωρεῖν ἡμᾶς τοῦ τόπου ἐχείνου. Καὶ ἀναχωρήσαντες 
ἐκεῖθεν περιεπατήσαμεν δδὸν ἡμερῶν ἑπτά (12). Εἶτα 
εὕρομεν σκότος, ἀλλ᾽ οὐδὲ πῦρ ἐφαίνετο ἐν τοῖς τόποις 
ἐκείνοις. Ἀναχωρήσαντες οὖν ἐκεῖθεν ἤλθομεν (13) εἰς 


{41 


Αύσου λιμένα, καὶ εὕρομεν ὄρος ὑψηλὸν, ἐν ᾧ ἀνῆλθον 
xat εἶθον οἰχίας καλὰς χρυσοῦ καὶ ἀργύρου γεμούσας" 
εἶδον δὲ xal περίθολον μέγαν ἐκ λίθου σαπφείρου, 
ἔχοντα ἀναθαθμοὺς pv’ καὶ ἄνωθεν ἱερὸν στρογγύλον 
ἔχον στύλους ζ (19) σαπφείρου, καὶ ἀναθαθμοὺς p° ἔσω- 
θεν δὲ καὶ ἔξωθεν ἀνδριάντες ἡμίθεοι ἀναγεγλυμμένοι 
ἦσαν, Βάχχαι καὶ Σάτυροι xat Μύστιδες (15): 6 δὲ πρε- 
σθύτης Μάρων ἐπὶ ὑποζυγίου ἦν καθήμενος- μέσον δὲ 
τοῦ ναοῦ ἔχειτο κλίνη χρυσοσφυρήλατος (16) ἐστρωμένη, 
ἐν % ἦν ἀνακείμενος ἀνὴρ περιθεθληµένος σινδόνα (17) 
βαμθυχίνην * καὶ τὴν μὲν μορφὴν αὐτοῦ οὐκ εἶδον - ἦν 
γὰρ περικεκαλυμμένος' τὸ δὲ σθένος αὐτοῦ xal τὸ μέ- 
Ίεθος (18) ἔθλεπον. Ἐν δὲ ἐν μέσῳ τοῦ ναοῦ ἅλυσις 
χρυσίου λιτρῶν ἑκατὸν, καὶ στέφανος χρυσοῦς χρεµά- 
μενος διαυγής᾽ ἀντὶ δὲ πυρὸς ἦν λίθος τίμιος φῶς ἐμ- 
φαίων ἐν ὅλῳ τῷ ναῷ ἐχείνῳ. Ἦν δὲ καὶ ὀρτυγοτρο- 
φεῖον χρυσοῦν κρεμάμενον ἐκ τῆς ὀροφῆς, ἐν ᾧ ἦν õp- 
νεον ἡλίκον περιστερὰ, xal ὥσπερ ἀνθρωπίνη φωνῇ 
Ἑλληνικῇ ἐθόησέ μοι καί φησιν" «Ἀλέξανδρε, παῦσαι 
λοιπὸν τῷ θεῷ ἀντιτασσόμενος, καὶ ὑπόστρεφε εἷς τὰ 


ἴδια μέλαθρα καὶ μὴ προπετεύου ἀναθαίνειν εἰς οὐ- 


ex margine cod. Valerii (N° 4880) ,ubi annotatur hocce : cynocephali scilicet éaninis rictibus homines vultuati , alii 
absque capitibus oris omnem usum pecloribus presentantes, oculos auresque et quidquid hominem inlegrat. 
| 4. τόπου A. || 5. σταδίους ἑπτὰ, ὃ λέγεται μίλιον ἕν C. |] 6. ιδ A. || 7. περικεκοσμηµένοι C. || 8. ἦν ἰνδικόν B ; lv&txóv ἣν ἐξ 
λίθων ἱνδικῶν C. In seqq. verba ἧς xai.. ἐν μέσῳ δὲ suppl. ex C. || 9. ἀπὸ χρυσίου xal σμαράγδων περιχεχοσμημένος C. | 
10. E C. || 11. sic A; αὐτὸν B; τὸν ἱππηλάτην C ; pro dp. conj. μαρμαρυγήν || 12 διὰ σκότους add. C, pergens: ἐπεὶ δὲ εὕρισκον 
φῶς ἐν τοῖς τόποις ἐχείνοις πάλιν ἀναχωρήσαντες etc. || 13. brevior cod. A : ἤλθομεν εἰς τὸν Τάναϊν ποταμὸν, ὃς παραρρεῖ τὴν 
Ασίαν καὶ τὴν Εὐρώπην. καὶ ἤλθομεν εἰς τὰ Κύρου βασίλεια χαὶΞέρξον, xai χατελάθομεν πολλὰς καὶ σπουδείας οἰκίας χρυσοῦ 
καὶ ἀργύρον γεμούσας xai ἐπίσημα ποτήριά (τε) πολλὰ xai. ἄλλα σπουδαῖα. ἦν δὲ ὁ οἶχος μέγας προμήχης, οὗ αὐτὸς ὁ βασιλεὺς 
εἴθιστο χρηματίζειν. ἐν ᾧ ἔφασαν ὀρνέα etc. Cod. B et.C.eadem bis narrant , || 14. ἔχον στύλους σαπφειρίνονς κύχλῳ p' C. 


rectius puto. || 15. καὶ μύστιδες.. καθήμενος add. ex C. || 16. χρνσοφορήτως B. χρυσοφόριστος C. || 17. στόλην C. || 18. καὶ τὴν 


factis Neptuno sacris immolatisque equis ritu praesenti , die 
secuta alio, quam veneramus, itinere repedamus ; fuitque 
oper: pretium illas quoque nosse regiones. Multa enim ho: 
minum genera et invisitata sunt nobis cognita, quorum vel 
maxime nobis admirationi fuit videntibus homines absque 
capitibus corporatos. Namque his hominibus oculi pecto- 
ribus inhaerentes atque os omne ceteraque oris in parte 
eorporis situm plurimum mirabamur. llic et Troglodytas 
offendimus, qui subter terram domiciliis scalptis ac fossis ad 
serpentium instar successus sibi et habitacula laboravere. 
Quid ergo exim eminus visere esset ? Tellurem quandam si- 
tam velut in medio ınari &stimato longins quam unius diei 
navigatione separatam. Eo navigatione contendimus. Rep- 
perimus in illa insula civitatem, quee solis esse diceretur, 
ambitus spatio non minus sexaginta stadiis circumscriptam. 
Sed enim e medio civitatis constructo quodam et congesto 
in loco currus aureus visebatur una scilicet equis atque in- 
sessore aureo laboratus. Is omnis labor de auri materia et 
smaragdi fuit. Mira autem opificine majestas , nec ulli in 
orbe terrarum operi facile contendenda. Enimvero isti 
regioni cum adesset sacerdos /Ethiops, eo proeunte soli 
religiosius operatus sum. Ac sic revertentes locorumne 
an temporis tenebras profundas offendimus. Unde cum ra- 


» 


"indidem confirmavimus. 


tio ipsa suasisset ibidem mansitare et reficiendis nostris ct 
rursus sacrificiis persolvendis deo soli, quod nullum omnino 
ignem ex quo luminis foret copia inveniremus , abscedere 
Tum vero divinum quoddam 
auxilium demorantibus preevenientes nobis quasdam effi- 
gies numinum cernere fuit cum luminibus lampadarum 
quas a materia argenti eminus »stimabamus, atque ita 
victi ductique Tanaim usque fluvium supervenimus. Is 
Tanais e septemtrionis partibus in Caspium ınare profluens 
Asiam fertur Europamque discernere. Leva igitur ejus iti- 
nere permenso ad Xerxis regna pervenimus, quz post ha- 
bita Cyri sunt ac nominata, ibique multa opum regiarum 
ac divitias offendimus. Nam et edem quandam ad spe- 
ciem graci operis illic magnificentissimam viseres , inque 
ea xde etiam responsa dare memoratum regem sciscitanli- 
bus celebrant. Et situm ibidem in templo viseres varium 
opus, lropheum aureum dependens «edificii de culmine, 
adheerebatque illi tropheo orbis quidam ad modum verti- 
ginis czelitis, superque orbem simulacrum columbz sessi- 
tabat , quod ubi responsa rex diceret humanis vocibus sci- 
scitanti loqui ferretur. 1d tropheum cum auferre indidem 
mihi cupiditas foret uti ad vos et ad nostram Graeciam mit. 
teretnr, idem qui aderant, contenderunt rem sacram esse, ne- 


142 


ρανίους ὁδούς.» Βουλόμενος δὲ καθελεῖν αὐτὸ xal τὴν 
χρεμαμένην χανδήλαν (19), ὅπως ἀποστείλω σοι, εἶδον 
tov ἐπὶ τῆς κλίνης χείμενον ὡς δοκεῖν αὐτὸν χινεῖσθαι 
(20). Ἔφασαν δὲ οἱ φίλοι µου’ « Παῦσαι, βασιλεῦ 
ἱερὸν γάρ ἐστιν. » Ἐξελθὼν δὲ εἰς τὸν περίθολον εἶδον 
ἐχεῖ κειμένους χρατῆρας χρυσοτορνεύτους δύο χωροῦν- 
τας μετρητὰς ἑξήκοντα (21), οὓς χαὶ ἐμετρήσαμεν ἐν 
τῷ δείπνῳ. ᾿Εχέλευσα δὲ καὶ τὴν παρεμθολὴν ἐχεῖ γε- 
νέσθαι πᾶσαν xat εὐωχηθῆναι. Ὧν δὲ ἐχεῖ οἶκος μέγας 
κατεσκευασμένος, ἐν ᾧ ἦσαν ποτήρια ἐπίσημα πολλὰ 
πάσης εὐπρεπείας ἄξια, ἐκ λίθων τετορνευμένα. Ἔν δὲ 
τῷ καταχλιθῆναι ἡμᾶς xat τὰ στρατεύματα πρὸς EW- 
χίαν ἐπὶ δεῖπνον, ἐξαίφνης ὥσπερ βροντὴ βιαία αὐλῶν 
xal χυμθάλων πλήθους xat συρίγγων xal σαλπίγγων xat 
τυμπάνων xal χιθάρας ἐγένετο xal τὸ ὄρος ὅλον 
ἐκαπνίζετο ὥσπερ κεραυνοῦ πολλοῦ πεσόντος ἐφ᾽ ἡμᾶς. 
Ἡμεῖς οὖν φοθηθέντες ἀνεχωρήσαμεν τοῦ τόπου ἐχεί- 
vou xal ἤλθομεν ἐπὶ τὰ Κύρου βασίλεια xxi xate- 
λαθόμεθα πόλεις πολλὰς ἐρήμους xal ἐπίσημον μίαν 
πόλιν, ἐν Jj ἦν οἶκος μέγας (22), ἔνθα αὐτὸς 6 Ba- 
σιλεὺς ἐχρημάτιζεν. "Εφασαν δέ τινές μοι ἐχεῖ εἶναι 
ὄρνεον ἀνθρωπίνη φωνῇ ἑρμηνεῦον. Εἰσελθὼν δὲ εἰς 
τὸν οἶκον εἶδον πολλὰ θεάματα ἄξια θαύματος: ἦν 
γὰρ δλόχρυσος 6 οἶκος ἐκεῖνος᾽ ἦν γὰρ ἐν μέσῳ τῆς ὀροφῆς 
ὀρτυγοτροφεῖον ὅμοιον τῷ πρώτῳ χρυσοῦν χεχραμένον" 
ἔσωθεν δὲ αὐτοῦ ἦν ὄρνεον ὡς “περιστερὰ χρυσόχροος" 
τοῦτο δὲ ἔφασαν ἑρμηνεύειν τοῖς βασιλεῦσι διὰ τῶν 
προσπιπτουσῶν φωνῶν, καὶ τοῦτο ἔφασαν ἱερὸν εἶναι. 
Εἶδον δὲ ἐκεῖ xal χρατῆρα χρυσοτόρνευτον- {ταῦτα 
δὲ ἦσαν ἔσωθεν τοῦ βασιλείου Κύρου ) ἐχώρει δὲ pe- 
-ρητὰς E (11). Θαυμαστὸν δὲ ἦν τῇ κατασκευῇ πάνυ- 
hye γὰρ εἰς τὸ χύκλευμα ἀνδριάντας καὶ ναυμαχίαν 


ΚΑΛΛΙΣΘΈΝΗΣ. T, xx, x0, 2. 


εἰς τὸ ἄνω διάζωμα (24), εἷς δὲ τὸ μιέσον αὐτοῦ le 
ylav τὸ δὲ περὶ (25) αὐτοῦ χρυσοτόρνευτον ἦν. Toja 
δὲ ἔφασαν ἐξ Αἰγύπου εἶναι ἐκ πόλεως Ἀξέμφτις κἀκεῖθεν 
ἐνεχθῆναι, ὅτε ἐπεκράτησαν οἱ Πέρσαι τῆς Αἰγύπτου 
Ὧν δὲ οἶκος χατεσχευασµένος εἷς τὸν “Ελλτνικὸν * 
θμὸν (26), ἔνθα αὐτὸς 6 βασιλεὺς εἴθιστο χρηαατίζειν ᾿ ἐν 
τούτῳ δὲ γέγραπται Å ναυμαχία ἢ γενομένη Et 
Ἔχειτο δὲ ἐν τῷ οἴπῳ xai θρόνος χρύσεος λιθακόλλητας, 
xai λύρα ἐναρμόνιος (17) αὐτομάτως κινουμένη - rn» 
δὲ ἔκειτο ποτηροθήκη (28) χρυση ἓξ καὶ δέκα πήχεις ἔχα- 
σα, xat ἄλλη παρὰ τούτου πηγῶν xl, , ἀναθαθμοὺς δὲ s- 
γεν ὀκτώ (29) ὑπεράνω δὲ ἕστηκεν ἀετὸς ὑπερέχων τες 
πτέρυξι τὸ ὅλον υλικεῖον (30). "Hv δὲ καὶ ἀναδενξοὰς 
χρυσῆ ἑπτάκλαδος, τὰ πάντα εἰργασμένη χρυσῷ. Mis 
δὲ τῶν λοιπῶν θεαμάτων τί σοι μέλλω λέγειν ταῦτε; 
τοσαῦτα δέ ἐστιν ὥστε ἀπὸ τοῦ πλήθους μὴ δύνασϑα 
ἡμᾶς ἐν ἡμέρα μιᾷ ἑρμηνεύειν τὴν ὑπερθάλλουσαν iz- 
τήν (31). » 
ΚΕΦ. ΚΘ’. 


a Ἔτι εὗρον ἐκεῖ ἔθνη πολλὰ ἐσθίοντα σάρκας ἀνδρώ- 
πων xal πίνοντας αἷμα ζώων ( xal θηρίων ) ὥσπερ ὕδως᾽ 
τοὺς γὰρ νεκροὺς αὐτῶν οὐχ ἔθαπτον ἀλλὰ ἤσϑιον. An 
θεασάμενος τὰ τοιαῦτα πονηρότατα ἔθνη καὶ δεδοικὼς 
μή ποτε τῇ τοιαύτη σιτείᾳ μιάνωσι τὴν γῆν ix oe 
νηρῶν αὐτῶν μιασμάτων, ἐδεήθην τῆς ἄνω προνοίας 
xal ἐνίσχυσα εἷς αὐτοὺς καὶ ἀπέκτεινα ἐν ῥομφαὰ 
πλείστους ἐξ αὐτῶν, xal χατεδουλωσάμην τὴν χώρεν 
αὐτῶν: xal φόθος πάντοθεν ἔλαθεν αὐτοὺς dx’ ἔκρων 
αὐτῶν ἕως ἐσγάτων ἀκούσαντες δὲ ὅτι Ἀλέξανδος 
6 τῶν Μαχεδόνων βασιλεὺς ἐνθάδε ἕργεται, εἶπην c 
« Ἀποχτενεῖ ἐν ῥομφαίᾳ ἅπαντας, καὶ πορθΏσαι Bow 


ὀλκὴν τοῦ σώματος αὐτοῦ ἔδλεπον xai τὸ μέγεθος C. || 19. χανδύλαν C. [| 20. ἀναστῆναι C. || 21.15 A, ut Valerius. | 22. zœ- 
μήκης addit A, uti vidimus. || 23. ζ’ B; posui E, cod. C c£. Idem est poculum de quo supra; secundum Valerium scriber 
dum τξ, atque ita cod. A., qui hoc loco addit verba : Gv ἐμετρήσαμεν ἐν μεγάλῳ δείπνῳ (usüigveo cod. ), ὅτε m ran 
ἐποιησάμεθα. || 24. ναυμαχίαν ἄνω διάζωνον B C., qua seqq. : εἰς δὲ.. εὐλογίαν add. ex C; A luec om. || 25. τὸ & Ese 
C. || 26. τὸ ἑλ. ῥεῖθρον BC. || 27. ἦν δὲ καὶ ἐνταῦθα ἡ [λαύχον τέχνη, ἐναρμόνιος (ἐναρμόνει Cod) λύρα αὐτομάτως zoover 
A. || 28. χυλίχιον (i. e. χυλιχεῖον) A. || 29. ἔχων ἀναδάθμονς ιό’, καὶ ἄλλος παρὰ τούτῳ πηχῶν x5. A. | 30. τὸν ó. xzxxm 
BC. | 31. ic desinit epistola in cod. A et apud Valerium. In cod. C jam sequilur Alexandri epistola, in qua bucusque 
narrata denuo recensentur. 


Cap. XXIX. Qua jam sequuntur, cod. C. narravit in antecedentibus ( vid. pag. 138.) et denuo in epistola sua Alexandri 





que contemnendo periculoinvadari a quopiam posse. Multa 
igitur alia quoque qui» miraremur offendimus, inter quie 
cratera etiam argenteum capacitatis ad amphoras usque 
CCC et LX. Ejus capacitalis est mensuratio conperta nobis 
hoc modo : dies sacer cum convivium etiam celebre exhibe- 
bat, ad quod convivium tot amphoris repletum esse vas con- 
stat. Enimvero vasistud inscalptum erat atque czelatum na- 
valibus praeliis qua Xerxes apud Peloponnesum militaverat. 
Erat inter illa calamina et sella regalis scalpta insertaque 
operi ex auro, stellata lapidibuset ex pretio insignis. Impende- 
bat autem etiam sellam istam vertigo quedam ad modum 
mundi figurata, quam ipsam quoque responsa sub præsen- 
tiam regii spiritus dare omnes pariter asserebant. Propter | 





vero eam est sita lyrze facies ex arte ejusmodi, ut nihil deme- 
tet ab ea lyra qu sit canora : sic ista etiam ad canendum uti 
solent ; nam et sponte plerumque spiritu tactam canere hase 
lyram noverant. Et juxtim viseres veluti thecam poculorum 
XVI cubitis erectam, supraque eam thecam congestam eff- 
giem altitudinis per cubita LXXX una eum gradibus LXXX 
Ibi demum et fons fictus est, et aquila aurea sopersistebat 
adeoefligiata dzedale, ut panis alis omnem illius operis am- 
bitum tegeret. Namque et arbores scalpte et myrti quzdam 
ramos: ibidem notabantur, omnes istae de auro. Malta pez 
terea illic fuere, quae quoniam neque abundantie sur se- 
que magnitudinis pretiive facile offenderint fidem, censre 
praetermittenda. Nunc vale. » 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. 11I, 28, 29, 30. 


‘Detar τὰς ἡμετέρας πόλεις xal χαταδυναστεῦσαι. » 
Καὶ οὕτως εἰς φυγὴν τραπέντες ἅπαντες κατεδίωκον 
(2) ἀλλήλους, καὶ οὕτως ἔθνος ἐπὶ ἔθνος αὐτῶν ἐπολέ- 
μουν xal (3) εἰς φυγὴν ἐσαλεύοντο. Εἰσὶ δὲ οἱ τούτων 
βασιλεῖς κβ΄, xal χατεδίωξα ὀπίσω αὐτῶν ἐν δυνάμει 
ἄχρις ἂν ἐνίσχυσαν (4) ἐν τοῖς δυσὶν ὄρεσι τοῖς μεγάλοις, 
ὧν ἡ προσηγορία οἱ Μαζοὶ τοῦ Βορρᾶ, καὶ ox. ἐστιν 
εἴσοδος οὔτε ἔξοδος ἑτέρα τῶν μεγάλων ἐκείνων ὀρέων' 
ὑπερθάλλουσι γὰρ εἰς ὕψος τὰς τοῦ οὐρανοῦ (5) νεφέλας, 
xai οὕτως ἐκτεταμένα εἰσὶ τὰ ὄρη ὡς τείχη δύο ἐκ 
δεξιῶν χαὶ ἐξ εὐωνύμων πρὸς βορρᾶν ἕως τῆς μεγάλης 
θαλάσσης τῆς ὑπὸ ἄνσον (6) καὶ τὸν σκοτεινὸν τόπον. 
Καὶ παντοίας ἐτεχνησάμην τέχνας μὴ ἔχειν αὐτοὺς ἔξο- 
δον ἐκτὸς οὗ εἰσήχθησαν τόπου τῶν μεγάλων ὀρέων᾽ 
ἔχει δὲ εἴσοδος μέσον τῶν μεγάλων ὀρέων βασιλικὰς 
πήχεις µς’. Αὖθις οὖν ἐξελιπάρησα τὴν ἄνω πρόνοιαν 
ἐξ ὅλης τῆς καρδίας pou, χαὶ εἰσήκουσέ µου τῆς δεή- 
σεως. Καὶ προσέταξεν ἡ ἄνω πρόνοια τοῖς δυσὶν ὄρε- 
σι, xal ἐσαλεύθησαν xol περιεπάτησαν εἰς ἅμιλλαν 
ἕκαστον αὐτῶν πήχεις 16. Καὶ ἐχεῖ ἐποίησα πύλας 
χαλχέας πηχέων x6' (1. ιβ') τό τλάτος xat ὕψος πηχέων 
E ἀσφαλῶς, xal χαταχρίσας τὰς αὐτὰς πύλας ἀσοχίτῳ 
(2) ἔσωθεν (s) καὶ ἔξωθεν, ἵνα μήτε πῦρ μήτε σίδηρος 
ἡ οἰαδήποτε ἐπίνοια δυνήσωνται ἀναχαλκεῦσαι τὰς 
πύλας" τὸ γὰρ πῦρ ἀγόμενον εἰς αὐτὰς σθέννυται, xat 
6 σίδηρος συντρίθεται. Kal ἔξωθεν τούτων τῶν pobe- 
ρωτάτων πυλῶν ἐθέμην ἑτέραν οἰκοδομὴν διὰ λίθων 
πετρίνων, ἕχαστου ἔχοντος πλάτος πηχέων ta” καὶ 
ὕψος πηχέων x’ xol εὖρος πηχέων E'. Καὶ οὕτω ποιή- 
σας χατέχλεισα τὴν τοιαύτην οἰκοδομὴν, ποτίσας τοὺς 
λίθους χασσίτερον σὺν μολύθδῳ σμήξας καὶ χαταχρίσας 
τὴν τοιαύτην οἰκοδομὴν τῷ ἀσικυτίνῳ, ὅπως μή τι ἰσχύ- 
ση χαταχυριεῦσαι τῶν τοιούτων πυλῶν, ἐπονομάσας 
καὶ τὰς πύλας Κασπίας (9). Εἴκοσι δύο βασιλεῖς ἔκλεισα 
ἐκεῖ [εἰς ὀχτακόσια τρία καθ᾽ ἕν (10).] Καὶ ἐστὶ τὰ 
ὀνόματα τῶν ἐθνῶν Maywy (11), Κυνεχέφαλοι, Νοῦνοι, 


143 


Φονοχεράτοι, Συριασοροὶ, " [mvsc, Καταµόργοροι, Ἴμαν- 
τόποδες, Καμπάνες, Σαμάνδρεις, Ἱππύεις, Ἐπάμ- 
βόροι. Καὶ ἐχαθάρισα τὰ μέρη τοῦ βορρᾶ Ex τούτων τῶν 
δυσσεθῶν, χλείσας καὶ ἄλλα telyn δύο παμμεγέθη εἰς 


τὴν ἀνατολὴν πηχέων px’ καὶ εἷς τὴν δύσιν πηχέων π΄, 


καὶ εὖρος πηχέων κδ’. Διεχώρησα δὲ (12) ἀνὰ μέσον 
Ἰούρκων xai Ἀρμενίων , κἀκεῖθεν ὥρμησα εἰς αὐτοὺς 
ὡς λέων εἰς θῆρας, xal ἀπέχτεινα ἐν ῥομφαίᾳ ἅπαντας 
αὐτῶν καὶ τὸν αὐτῶν βασιλέα xat ἐσχύλευσα τὰ μέλα- 
Opa αὐτοῦ, τοῦ καλουμένου Kavou (13), καὶ ἐπέθη εἰς τὰ 
αὐτοῦ βασίλεια. Εὗρον δὲ ἐκεῖ καὶ Κανδαύλην τὸν υἱὸν 
Κανδάκης τῆς βασιλίσσης ᾿[Ινδικῆς χώρας σὺν τῇ αὐτοῦ 
γυναικὶ ἐν οἴκῳ ἠσφαλισμένους. Καὶ ἐξελὼν αὐτοὺς 
ἐπυνθανόμην παρ᾽ αὐτοῦ πῶς ἐγειρώθή ὑπ᾽ αὐτῶν, xal 
ἀπεκρίθη λέγων ὅτι a Πρὸς θήραν ἐξῆλθον εὐφρανθῆναι 
βουλόμενος σὺν τῇ ἐμῇ γυναικὶ ἐπὶ χώρας ὁδεύοντες , 
ἔχων per” ξαυτοῦ πεντακοσίους παῖδας μετὰ λεοντοπάρ- . 
δων xai χυνῶν xal ἱεράχων᾽ xal ἄφνω ἐπέδησαν εἷς 
ἡμᾶς καὶ ἀπέχτειναν τοὺς σὺν ἐμοὶ ἅπαντας, ἐμὲ δὲ 
χειρωσάμενοι καὶ τὴν ἐμὴν σύζυγον ἤγαγον πρὸς τὸν 
ἑαυτῶν βασιλέα, καὶ ἐφρούρησεν ἡμᾶς βουλόμενος ðu- 
σιάσαι τῷ ἑαυτοῦ θεῷ. Καὶ νῦν καλοχαγαθία παρήγαγέ 
σε ἐνταῦθα , καὶ ἰδοῦ ἐσμὲν ἐνώπιόν σου, δέσποτα παγ- 
κράτιατε. » Καὶ ἐκέλευσα φυλαχθῆναι αὐτοὺς xal παν- 
τοίας τιμὰς ποιῆσαι αὐτοῖς, καὶ μεθ᾽ ἡμέρας δύο ἀπέ- 
στειλα αὐτοὺς πρὸς ΚΚ ανδάκηντὴν βασίλισσαν.΄Ερρωσθε. 


ΚΕΦ. Λ΄. 


Γράφει καὶ ἕτερα γράμματα ᾿Αλέξανδρος τῇ μητρὶ 
αὐτοῦ ᾽Ολυμπιάδι γενόμενος ἐν Βαθυλῶνι, μέλλοντος 
αὐτοῦ ἐχλιπεῖν τὸν τῶν ἀνθρώπων βίον καὶ τελευτῆσαι, 
περιέχοντα οὕτως (1): Μεγάλην τινά φασιν τῶν δαιμό-- 
νων τὴν προθλεψίαν. Γυνή τις ἔτεκε βρέφος, τὰ μὲν ἄνω 
τοῦ σώματος ἕως τῶν λαγόνων (2) ἀνθρώπου πάντα 
χατὰ φύσιν, τὰ δὲ ἀπὸ τῶν μηρῶν ἕως κάτω, θηρίων 
ἦσαν προτομαὶ (1), ὥστε εἶναι παρόμοιον τὸ παιδίον τῇ 


iisdem fere verbis ut apud nostrum, at contractius. || t. καὶ ἀποχτενείσει B. || 2. καὶ χατεδ. cod. || 3. βασιλενάµενον xal τῶν. 
ἐσχάτων ἔμπροσθεν εἰς o. ἐσ. cod. || 4. ἕως εἰσῆλθον C. || 5. τῶν ἄνω B. || 6. sic cod. B; om. hzc C. || 7. ἀσόκιτον cod. B, mox 
ἀσιχυτίνῳ ; cod. C. ἀσυκήτῳ et ἀσνχύτῳ. Quid lateat nescio. Cf. p. 138 extr. || 8. ἄνωθεν cod. || 9. καδµίδας cod. || 10. excidisse 
aliqua videntur. || 11. μάγων cod. reliqua nomina omnia accusativo casu exhibet cod. Cf. nominum horum recensum 
nostro vix similem p. 138. Corrupta acutiores sanare tentent. || 12. Seqq. unus B. exhibet || 13. αὐτοῦ καλούμενον x&vov cod, 

Cap. XXX. Sequentem quoque: narrationem ex epistola petitam esse unus cod. B indicat. Cod. A pergit ita: Ταύτης 
τῆς ἐπιστολῆς πεμφθείσης Ὀλυμπιάδι τῇ μητρὶ, per’ ὀλίγων ν ὄντος αὐτοῦ ἐν Βαθυλῶνι καὶ μέλλοντος μεταλλάττειν τὰν 
βίον, μεγάλην τινὰ ἔμφασιν ποιεῖται τὸ δαιμόνιον. || 2. τοῦ ὀμφαλοῦ A. || 3. προνομαὶ B. θηρίων ἦσαν προνομὰς ἐχόντων C. θη- 





XXX. His scriptis cum Babyloniam iret Alexander, mi- 
rum portentum atque evidens ad exitium fuit. Nunciata 
qu'ppe est mulier fætum ejusmodi peperisse, cujus prioris 
corporis pars pube tenus ad hominem congruebat : enim- 
vero quee insecuta corporis, erant omnia beluina, prorsusque 
qualem Scyllam homines fabulantur : nisi hoc uno dever- 
terat, non enim caninis capitibus lupinisve, enim leoninis 
atque pardorum , suum etiam et ursorum omnem inguinum 
ambitum texerat, spirantibus bestiis : etiamsi pars superna 
humanaque emortua jam et colore atro cum desitu spiritus 


visebatur. Jd monstri ubi mulier quee foeta fuerat enixa 
est, statim ipsa invectum ad regem detulit, Alexandroque 
liabere mirum quod ostenderet, prejudicavit. Igitur in- 
gressus qui regi miraculum monstraret, offendit eum in 
cubiculo meridiano somno tunc deditum. Sed ad strepitum 
irrumpentis cum expergitus foret, audisselque causam, 
mulierem induci jubet. Ingressa igitur statim facessere 
universos e presenti mulier edicit , ipsa vero revelat nudat- 
que quod vexerat, profiteturque se peperisse. Ergo ad 
miraculum visionis ejusmodi jubet statim Alexander pro- 


144 
καλουμένη Σχύλλη: ἦσαν γὰρ al προτομαὶ (9) λεόντων 


καὶ ἀγρίων κυνῶν" καὶ (5) τούτων ἦσαν al μορφαὶ πᾶ- 
σιν εὔδηλοι, ὥστε γινώσχειν τὸν ἑχάστου τύπον. ‘H 
δὲ τοῦ παιδίου προτομὴ (6) ἦν τεθνηχυῖα, τὸ ἓν (7) μέ- 
pos τὸ καὶ ἀνθρώπου μορφὴν εἰχόνιζον' τὰ δὲ ἄλλα μέρη 
κινούμενα xat ζῶντα. Ἅμα δὲ τῷ τεκεῖν τὴν γυναῖκα τὸ 
βρέφος ἐμθαλοῦσα αὐτὸ εἰς τὸ ῥαχίον (8) καὶ χαταχαλύ- 
paca παραγίνεται ἐπὶ τὰ βασίλεια Ἀλεξάνδρου xat εἶπε 
τῷ ἀγγέλῳ αὐτοῦ' «Μήνυσόν µε τῷ βασιλεῖ Ἀλεξάνδρῳ 
περί τινος πράγματος θαυμαστοῦ, ἐπειδὴ βούλομαι αὐτῷ 
δεῖξαί τι (9) ». Ὁ δὲ ᾿Αλέξανδρος ἐτύγχανεν ἀναπαυόμε- 
νος μέσον ἡμέρας ἐν τῷ κοιτῶνι αὐτοῦ. Ὡς δὲ ἠγέρθη, 
ἤχουσε περὶ τῆς γυναιχὸς xat ἐχέλευσεν εἰσάγεσθαι aù- 
τήν, Της δὲ ἐλθούσης, ἐκέλευσεν ὁ βασιλεὺς ἀποστῆναι 
πάντας τοὺς παρόντας Καὶ ἐξελθόντων πάντων ἔδειξεν 
αὐτῷ Á γυνὴ τὸ γεγεννημένον τέρας, φάσχουσα αὐτὴν 
αὐτὸ τετοχέναι. Τοῦτο δὲ ἰδὼν ὁ ᾿Αλέξανδρος ἐθαύμασε, 
καὶ εὐθέως ἐκέλευσεν ἐνεχθῆναι σημειολύτας xal μάγους 
σοφούς τε. Kat τούτων ἐλθόντων μετὰ xat Χαλδαίων 
ἐκέλευσε τὴν σύγκρισιν ποιήσασθαι περὶ τοῦ παιδίου τού- 
του τοῦ γεννηθέντος αὐτοῖς, ἐπαγγειλάμενος (10) αὐτοῖς 
θάνατον ἐὰν μὴ εἴπωσιν αὐτῷ τὴν ἀλήθειαν. Ἦσαν 
δὲ οἱ ἐπιδοξότατοι καὶ συνετώτατοι τῶν Χαλδαίων 
πέντε, καὶ ὁ μὲν εἷς αὐτῶν χατὰ τέχνην πολὺ διέφερε 
πάντων, ὃς (11) οὐκ ἐτύγχανε xarà τύχην παρεπιδη- 
μῶν" οἱ δὲ παρόντες ἔλεγον (12) ἔσεσθαι τοῖς πολέμοις 
τὸν ᾿Αλέξανδρον ἰσχυρότερον πάντων xat χαταχυριεύ- 
σειν πάντων τῶν ἐθνῶν: τὰ γὰρ ζῶα τὰ ἀλχιμώτατα 


ρίων ἀγρίων πρότερον A. || 4. προνομαὶ BC. |] 5. xai τούτων.. γινώσχειν τὸν om B. || 6. προνομὴ C. || 7. τὸ ἕν... καὶ 
B. [| 8 προχόλπιον A. || 9. ἔγω τι περιχρήσιµον αὐτῷ ἐμφανίσαι A. || 10. ἀπειλήσας A. || 11. hec om. C, eorum loco 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. D, A, λα. 


ἔφασαν εἶναι τὰ ἔθνη ὑποτεταγμένα τῷ ἀνθρωπίνῳ σώ- 
ματι. Καὶ of μὲν τοῦτο ἐσήμαινον. Met” αὐτοὺς δὲ παρε- 
γένετο ὃ ἕτερος (13) Χ αλδαῖος πρὸς ᾿Αλέξανδρον. καὶ ἰδὼν 
τὴν διάθεσιν τοῦ παιδίου (14) ἀνεθόησεν μεγάλως δαχρύων 
xal τὰ ἱμάτια αὐτοῦ διέρρηξεν δεινοπαθῶν. “O δὲ Ἀλέ- 
ξανδρος ἰδὼν αὐτὸν περιπαθῆ γενόμενον ἠγωνίασεν οὐ 
μετρίως, xal κελεύει αὐτὸν θαρροῦντα λέγειν τὰ dx -ῷ 
σημείου θεωρούμενα᾽ “O δὲ λέγει ταῦτα- a Βασιλεῦ, 
οὐχέτι συγχρίνη (15) τοῖς ζῶσι. » Tot δὲ ᾿Αλεζάνδοω 
ἀπαιτοῦντας αὐτὸν τὰ τῆς συγκρίσεως τοῦ σημεία 
ἀπεχρίθη αὐτῷ ταῦτα » Κράτιστε βασιλεῦ πάντων i- 
θρώπων , 6 μὲν τύπος ó ἀνθρώπινος σὺ εἴ- τῶν δὲ br- 
ρίων al μορφαὶ ol περί σε ὄντες εἶσίν. Kal el μὲν ὧν 
τὰ ἄνω μέρη ἔζη καὶ ἐν κινήσει ἦν, καθάπερ καὶ τὰ 
ζῶα τὰ ὑπὸ τούτων ὄντα, εὐάρμοστον (16) ἦν xal dyz- 
θὸν τὸ σημεῖον: ὥσπερ [δὲ] τοῦτο μετέστη ἐκ τοῦ 7, 
οὕτω καὶ σὺ, βασιλεῦ (17)* καὶ ὃν τρόπον τὰ θτρα 
τὰ ὑπὸ τούτων ὄντα (18) φρόνησιν οὔκ ἔχουσιν, ἀλλὰ 
καὶ ἄγρια τυγχάνουσι πρὸς τοὺς ἀνθρώπους, oom 
xai ol περί σε ὄντες διακεῖνται ἀγρίως πρός σε (1. » 
Καὶ ταῦτα εἰπὼν 6 Χαλδαῖος ἐξῆλθε. To δὲ Bator 
χαῆναι εἶπεν. Kal ταῦτα ἀχούσας Ἀλέξανδρος τὰ καὶ 
ἑαυτοῦ διετύπου πράγματα καθ᾽ ἡμέρας (20). 


ΚΕΦ. ΛΑ΄. 


Τοῦ δὲ Αντιπάτρου ἐπαναστάντος Ὄλυμπιάδι v7 pr 
tpt Ἀλεξάνδρου, ἐποίησεν εἰς αὐτὴν ὅπερ ἐθούλετο. Καὶ 
τῆς μητρὸς ᾿Αλεξάνδρου πλεονάκις γραφούσης (1) αὐτῶ 


DX 


εὐστόχως ἔλεγε và συμθησόμενα. οἱ δὲ ἕτεροι ἔλεγον. || 12. C. ἀπεφήναντο ἰσχυρότατον xai ςοθερώτατον ἔσεσθαι τὸν Arä 
τοῖς πολεμίοις καὶ χυριεύσειν πάντων τῶν ἀνθρώπων, καὶ οὐδένα ἄλλον αὐτοῦ εἶναι καρτερώτερον. Καὶ οἱ μὲν ταῦτα εἰπόντες ize 
λάγτσαν. | 13. z. ἕτερος B. ὁ ἄλλος X. ἐκ τῆς ἀποδημίας A. καὶ ὁ κατὰ πολὺ διαφέρων περὶ τῆς τέχνης Χαλδαζος C. [| 14. xx 
C. j| 15. οὐκ ἔστι συγκρῖναι B C. οὐκέτι συνετοὶ (l. σὺ τοῖς) ζῶσι καταρίθµητοι (καταρίθµητος εἴ)’ ἀλλὰ τὸ σῶμά σου idr 
ται τῇ ἀνϑρωπίνῃ φύσει A. jj 16. εὐάρμοστον.. τὸ σημ. exc. in B. || 17. add. A : χεχώρισαι ei; τοὺς μγκέτι ὄντας. [| 18. ὄντα. 
οὕτω καὶ οἱ περί GE’ οὔτε yap φρόνησιν ἔχουσιν etc. B. || 19. subjicit A manca hae : ὅτε δὲ πολλαῖς ( πολὺς αὐτοῖς2) evruz- 
σµός, σοι (Gov?) κατὰ τὴν οἰκουμένην [όντος], σοῦ [δὲ] τελευτήσαντος, τῶν περὶ σὲ διενεγκάντων (οἱ π.σ. 5.2) τὰ REG TIT 
φώνουν ı φονεύσουσι»). V. Valerius. |, 20. cod. A: ὁ δὲ Ἀλεξανδρος ἀχούσας ταῦτα cinev’ "QO Ζεῦ, τὴν μὲν ἐπιδουλτν E τς 
ἡμᾶς ἐπὶ τέλος ἄγειν ""- διὸ οὕτως σοι ἔδοξεν, ὀέχου κἀμὲ τοιοῦτον ὄντα θνητὸν. » Τοῦτο δὲ ἠθούλετο λέγειν, ὅτι xai. Sovuk 
διὰ τὴν ἐπιφάνειαν τῶν ἀφ᾽ ἑαυτοῦ κατεργασθέντων (suppl. θεοῖς συνέστιος ) ἐστὶν, ὡσαύτως δὲ καὶ ὁ Ἡρακλῆς , τρόπον Ci one: 
καὶ ἑαυτὸν ἔκρινε |2ια] τῶν ἔργων [τῶν] ἀποδεδειγμένων εἰς ἅπασαν τὴν οἰχονμένην ἄξιον (τε) eut; συνέστιον γενεσϑαι. 

Cap. ΧΧΧΙ. 1. A ita : Τῆς δὲ μητρὸς αὐτοῦ Ὀλυμπιάδος πλεονάκις γραφούσης περὶ τοῦ Αντιπάτρου καὶ δεινοπαχθούστε ome 








digiorum interpretes convenire ac profiteri ecquid ejusmodi 
novitas minaretur, interminaturque quam sancle nisi ex 
fide dixerint. Unusigitur e presentibus magno cum gemitu 
regi separato, « Eheu, inquit, malorum omnium , eheu, mi 
rex! non enim jam bonus neque inter vivos homines ultra 
nominabere. » Sed cur ista sentiret interpres cum rex di- 
ligentius quzereret, hac addit : « O quid enim, inquit, o 
vir summe, quicquid ex homine foetus hic habet , ad te per- 
tinet : quod vero est subter atque beluile, quicumque tibi 
subditi sunt et subjecti. Si igitur ea pars qua superna est 
viveret et moveretur, sicuti heec , qua infra sunt, faciunt, 
tu sane obtineres ac dominarere cunctorum. Sed quoniam 
secus est, in contrarium intelligendum : nisi quod ii quoque 


ipsi dissidebunt , neque congruent : vides enim dispares 
formas , neque inter se amicas, ac prorsus beluile sarvientes: 
alque hi quidem inter se omnes te oppetente dissentient 
dimicabuntque. » His dictis, interpres ierat aversurus sc- 
licet si qua posset et exusturus religiosius portenti ibe 
minas. Alexander vero animo consternatus cum gemie 
sic ait : « Pro bone Juppiter, quam bona res est ignorat» 
metuendorum! » Sed hactenus illa animi commotio fuit 
Ceteroqui viriliter et decore omnem exspectatae mortis im- 
petum opperiebatur. Quippe qui preter cetera eo quoget 
se solaretur, quod divinis honoribus baud procul foret. 
XXXI. Ergo occasio moriendi talis fuit. Mater ejus ad 


eum scripserat super Antipatri et Divinopatri (Cleopatre >; 





146 


καὶ Σέλευκος καὶ Λυσίμαχος καὶ Εὐμένης καὶ Κάσσαν- 
¿gos οὐκ ἤεισαν" οἱ δὲ ἀλλοιπάντες of συνανακείμενοι 
Ἀλεξάνδρῳ μετειλήφεισαν τῆς παρανόμου πράξεως τῶν 
φαρμάκου, καὶ συμπεφωνηκότες τ ἦσαν. Ἴδλλα τῷ οἶνο- 
up ταῦ βασιλέως Ἀλεξάνδρου, διδωκότες ὅρκους 
ἀλλήλοις, ἵνα (12) διὰ τῆς κακοτέχνου ἐνέδρας ἁπαλλά- 
ἕωσι τοῦ ζῆν τὸν βασιλέα Ἀλέξανδρον" ἐπεθύμουν γὰρ 
ol παράνομοι τὸν θάνατον Ἀλεξάνδρου triv, ὥστε κα. 
τασχεῖν τῶν πραγμάτων αὐτοῦ. Συνανακλιθέντος δὲ 
αὐτοῖς, προσήνεγκεν αὐτῷ Ἴόλλας ποτήριον ἄδολον" 
λόγου δὲ προσπεσόντος διατριθῆς ἕνεκεν (13) καὶ διε- 
ληλυθότος ἱκανοῦ χρόνου καὶ ἤδη τοῦ πότου παρεκτεί- 
ναντος, ἐπέδωκεν ὃ Ἴδλλας ἕτερον ποτήριον ἔχον τὸ 
φάρμακον. Δεξάμενος δὲ Ἀλέξανδρος οὖν τῇ suvu- 
24 (u) καὶ πιὼν ἐξαίφνης ἀνεθόησεν ὡς τόξῳ πεπλη- 
τὼς διὰ τοῦ ἥπατος. Μικρὸν δὲ ἐπισχὼν χρόνον καὶ 
τὴν ὀδύνην ἐγκαρτερήσας mes πρὸς ἑαυτὸν, ἐντειλά- 
μενος τοῖς παροῦσιν ἐπὶ τῷ δείπνῳ μένειν. 


ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. 








T, λα, 28, X. 


I 


Οἱ δὲ ἀγωνιάσαντες διέλυσαν παραχρῆμα τὸ δεῖπνον 
ἔξωθεν δὲ ἱστάμενοι ἀπεκαραδάκουν τὸ GuuÜrsku- 
vov (1). Ὁ δὲ Αλέξανδρος ἑαυτὸν προιέμενος, « Ὦ Pu- 
ξένη, φησὶ, μικρὸν ἐμοὶ χάρισαι « aav: 
αὐτῆς κατεχόμενος ἀπῆλθε εἷς τὸ παλάτιον αὐτῶ κ 
κατεκλίθη. Ἡμέρας δὲ γενομένης ἐκέλευσε τὸν Πε». 
δίκκαν καὶ Πτολεμαῖον εἰσελθεῖν πρὸς αὐτόν" rim 
ὅπως ἄλλος τις μὴ εἰσΏθη σὺν αὐτοῖς, ἄγρις ἂν èa- 
θήσεται. Ἐξαίφνης δὲ ἐκ τῶν Μακεδόνων ἐγένετο 96 
καὶ συνδρομὴ πρὸς τὴν αὐλὴν τοῦ παλατίου τοῦ 8a- 
σιλέως ἐπὶ τὸ ἀνελεῖν τοὺς σωματοφύλακας αὐτοῦ, in 
μὴ δείξωσιν αὐτοῖς τὸν βασιλέα. "Tou δὲ Aie 
πυνθανομένου περὶ τοῦ ϑορύδου, προσῆλθεν αὐτῷ Ho 
δίκκας (2) καὶ ἐδίδαξεν αὐτὸν τὸ λεγόμενον ὑτὸ τῶν 
Μακεδόνων. Προσέταξε δὲ Ἀλέξανδρος τὴν xim 
αὐτοῦ ἐπαρθῆναι καὶ τεθῆναι εἷς ἕνα τόπον ὑψελον 


ΚΕΦ. AB’. 








χος add. ex C. || 12. ἀλλήλοις" ἐπεθύμουν γὰρ ἰδεῖν πραγμάτων Ἀλεξάνδρου. B. | 13. addit B : τοῦτο πιὼν δει, quae deleri, 
addens mox e Ὁ verba xai ἤδη τ. m. παρεκτ. || 14. Ἀλ., ὡς ἦν συνάρων λόγους τινὰς μετὰ τῶν ἀνακειμένων καὶ πιὼν. C. | 
Cap. XXXII. 1. Cod. C pergit ita Καὶ εὐθὺς ὁ dip ἐμελανοῦτο, καὶ οἱ ἀστέρες τὸ πραχϑὲν μὴ φέροντες βλέπειν τὴν Erzin 
Ἴμέλυναν λαμπρότητα. Ἐγνωχὼς δὲ Ἀλέξανδρος τὸ εἰς αὐτὸν πραχθὲν, οἰμώξας σὺν δάκρυσιν ἔφη τοῖς συναναεκειμένοις * « be 
στητε, λέγων, à φίλοι pov, λοιπὸν τοῦ καθεύδειν᾽ οὐκέτι Ἀλέξανδρος μεθ’ ὑμῶν, οὐκέτι τῆς φωνῆς wou ἀκούσαι, eiu 
omin αὖν ἐμοὶ ἔσεσθε. Οἴμοι, πρὸς nv κατεπείγομαι φθάσαι. Καὶ, ὦ PS Potim, ἔφη, μικρὸν ἐμοὶ χάρισαι orr 
Καὶ Um’ αὐτῆς κατεχόμενος κατεκλίθη εἰς τὸ παλάτιον αὐτοῦ. Ταῦτα Μακεδόνες ὡς ἤκουσαν, τοῦ δείπνου εὐδὺς Bm- 
σταντο, καὶ τὸν θρῆνον ἐκ πολλοῦ πόνον ἐλεεινῶς ἐποίουν, καὶ « Ὦ οἷόν τι γέγονεν, ἔλεγον, xai τίς ἡμῶν ἔσθεσε τῆς ἡβέρε. 
τὸν λύχνον; Τίς τὴν τῶν Μακεδόνων καταλαδεῖν ἠθέλησε δύναμιν; Τίς δὲ καὶ τὴν ἡμῶν χαρὰν εἰς πένθος μετέστρεψε; da 
τί δὲ καὶ ἡ ἑσπέρα ταύτη γέγονεν ἡ παγκαχίς ν A τονεύτρια ; Διὰ τί δὲ ὁ ταῦτα χατατολµήσας παραχρῆμα. ἀνάρκαστος sa 
ἐγεγόνει, ἀλλὰ τελευτήσαντος Ἀλεξάνδρου, αὐτὸς τοῖς ζῶσι συνεῖ; Λοιπὸν Μαχεδόνας ἔλαδον θρῆνος καὶ μέλος καὶ via, 
καὶ ἐν τοντοις πᾶσιν vot ἐτελέσθη. TH ἐπιούσῃ ἡ ἡμέρᾳ Ἀλέξανδρος ἐπὶ τὸ χεῖρον προέκοπτεν, ἐκέλευσε δὲ Περδίκκαν τὰ 
Πτολεμαῖον καὶ Ανσίμαχον εἰσελθεῖν πρός αὐτὸν etc ut in D. Narrationem codicis A integram dare non possumus, quum is- 
tium ejus in paginam incidat ubi verba fere omnia prorsus sint obliterata. Qua: in sequenti pagina supersunt, ita se h- 
bent -... τὸν καλούμενον Εὐφράτην, ὃς διὰ μέσης τῆς Βαθυλῶνος διαρρεῖ. Ταύτην ἐκέλευσε -ἀνοῖξαι καὶ μηδένα. 
πάραντα ôv τρόπον εἰώ ἀττειν. Ἀναχωρησάντων č πάντων καὶ τῆς ὥρας μεσονυκτίου γενομένης, ἐξανάστας ὁ Mie 
Εανέρος ἐκ τῆς κλίνης, ἀπέσξεσε τὸν λύχνον καὶ τὰς θύρας ἐξελθὼν τετραποδιστὶ ἐπορεύετο πρὸς τὸν ποταμὸν 
— δὲ πλησίον περιεδλέψατο, καὶ ἰδὼν τὴν ἑαυτοῦ γυναῖκα Ῥωξάνην προστρέχουσαν 
στάσει τὴν αὐτὴν πάνεα διενοεῖτο εἶρειν τὶ ἆξιον 
ἐν τῷ ox [ὅτῳ] καὶ τὸν στεναγμὸν τοῦ Ἄλεξάνδρου 
θήσασαν. Ὡς δὲ ἠσύχασεν, ἥδε αὐτὸν παραλαθοῦσα 
[Arrian, VII, 26 : εἰργόμενον γὰρ ὑπ' αὐτῆς (sc. Ῥωξάνης) ἐποιμώξαντα εἰπεῖν (50. Ἀλέξανδρόν 
ᾧ τῆς ἐς ἅπαν ὡς θεῷ γεγενημένῳ. ]: πλὴν ὅμως ταῦτα μηλεὶς ἀκούσῃ. » Πάλιν δὲ ὑ[π᾽ αὐτῆς] κατεχόμενος lia 
τὸν οἶκον. -- Ἡμέρας δὲ γενομένης ἐκέλευσε Περδίκκαν καὶ Πτολεμαῖον καὶ Ανσίμαχον εἰσελθεῖν, καὶ εἶπε κας 
tope πρὸς αὐτὸν μέχρις ἀν..... περὶ τῶν πραγμάτων. Ὃ ὃξ [ἐτράπετο] πρὸς τὸ γράφειν τὴν Beata. 
αυτῷ Κομθάρην καὶ Ἑρμογένην ἄνηδα παιδάρια. Ὁ δὲ Περδίκκας ὑπονοήσας τὸν Ἀλέξανδρον arrieros: 
κα τῷ Mensa EPR Viros ἔτι δὲ Ὀλυμπιάδα [ei] prane 
ἐκ Φιλίππου, λαδὼν τὸν Πτολεμαῖον κατὰ μόνας ἐξορχίχει, ti Ὑίνοιτο Ἀλιξάνέρον πραγμάτων διάδοχος, pie τε 
τὰ κοινῇ συτκρεθέντα. Τὸν ὅρκον ὑπομείνας Πτολεμαῖος καὶ oùčepi ν ἔννοιανἔχων ὑπὲρ ὧν ὁ Περδίκκας tars, 
νομ] i [uv] τὸν Περδίκκαν διάδοχον εἶναι τῶν πραγμάτων, ξιὰ τὸ πολὺ πρότερον παρ᾽ Ἀλεξάνδρῳ [πρὸ] πάντων χα. 






























avia μὲν ἀναρωνοῦντος, ἐξαιτοῦντος δὲ τὴν Ῥωξάνην τήνδε brammer 
εἴ 7 «τὴν ἐμὴν δόξαν ἀφκιρεῖσκαι 
nev) ὅτι ἐφθόνησεν zu 





























avv καὶ ὄνησιν ἡγεῖσθαι, ὀρκίζει αὐτὸν τὸν αὐτὸν ὅρκον ἐν μέρει. Ὁ δὲ Ἀλέξανδρος ἐκείνην τὴν ἡμέραν ααὶ τὴν ἐπιγενομότν 


vira γενόμενος πρὸς τὸ γραφῆναι, ἐκέλενσε πρὸς αὐτὸν καλεῖν τὸν Περδίκκαν καὶ Ὀλκίαν καὶ Πτολεμαῖον καὶ Αυσίμαχο.. Ar 





τοὶ μὲν εἰσῆλθον, καὶ kai 





ix τῶν Μακεδόνων πάντων ἐγένετο βοὴ καὶ συνδρομὴ πρὸς τὴν αὐλὴν — ete. ut in cod 
BG, | 2. Ἀντίοχος (i. e- Ἀντίγονος) C. | 3. sic dedi ex A pro εἰς ἁγιασμὸν, quod est in BC; 





E 0. ἐξάγειν om. C. 74. = 





suis obviam processere, juniorem Sesonchosim venerati. 
Vulcani quoque appellatione salutabant, quod hunc pra: 
celeris deum illa pars arbitraretur orientis. 

XCII. Enimvero exim ex sententia numinum prophetes 
docet, non apud Menphim sacrum corpus, verum Alexan- 
driam pervehi oportere, quod illi loco et auctor conditas 





fuerit, οἱ tutela vel maxima perpetuo futura noscereter. 
Perinde enim inexpugnabilem locum illum prarsagiis osn. 
ut ipse quoque indefessz virtutis est habitas, Erste 
ergo ædes quam maximo opere ad instar templi , quod etiam 
nunc Alexandri nominatur. 





148 


ἑκάστῳ .... ἐνη (ἐν 4?) ** πρῶτον ἀφῷ (ἀφ᾽ οὗ) yev- | δαῖον τὸν 
νηθέντες εἷς τοῦτο προήλθομεν δόξης. Συντετάχαμεν δὲ τὴν .... 


τοῖς ἐπιμεληταῖς [τῶν χ] ωρίων ἀποστείλαντες στρατιὰς 
σὺν [ χρυσοῦ ] ve νομισμένου τάλαντα (ταλάντοις ") τοῖς 
κατ Αἴγυπτον: καὶ τὸ σῶμα ἡμῶν συνετετάχα[μεν] .... 
xva ἀποχομισθῆναι” τὴν δὲ διάταξιν τῆς διασαφήσεως 
οἱ xat’ Αἴγυπτον χρίνωσιν ἡμεῖς συγχωροῦμεν. 
Ἐντελλάμεθα δὲ xai Θήθας [ἃς] ἐπανορθοῦν ἐκ τῶν 
βασιλικῶν χρημάτων καλῶς, κρίναντες ἠτυχηχέναι xal 
σεσωφρονισμένους ἐκ τῶν ἡμαρτημένων εἰς ἡμᾶς: ôt- 
δόσθαι xai σῖ[τον ἐκ] Μακεδονίας Θηβαίοις τοῖς xa- 
τερχομένοις εἷς Θήθας ἄχρις ἂν εὐανδρίσαι ἡ χώρα. 
συντετά[χαμεν] δὲ καὶ ἡμᾶς δοῦναι εἰς τὴν ἐπισκευὴν 
τῆς πόλεως χρυσοῦ τάλαντα τε’ xal τριηρεῖς..., ¿| πως] 
ἀσφαλῶς ἐλεύθεροι ἦτε" καὶ σίτου ἐλευθερίας ἐξ Αἰγύπ- 
του δωρεὰν [xat Αἴγυπτον] πυροῦ μεδίμνους B, χαὶ ἐχ 
τῆς Ἀσίας διὰ τῶν οἰχονόμων xat ἐκ τῶν σύνεγγυς ἡμῖν 
τόπων πυροῦ μεδίμνους B, xal χῶρα ὑμῖν καταμετρῃ- 
σαι, ὅπως ἔχητε ἐν τῷ χρόνῳ αὐτάρχη σῖτον καὶ μηδε- 
νὸς [ἐνδέ]εσθαι, ἔχειν (ἐνδέησθε, ἔχητε) δὲ τῆς πόλεως 
ὑμῶν ἀξίως, Τότε (Tode τῷ) ἐπὶ Μακεδονίας ἐπιμελητῃ 
Κρατερῷ ἐστάλμεθα (ἐνετειλάμεθα) xal τῷ Αἰγύπτου 


σατράπη Πτολεμαίῳ xal τοῖς κατὰ τὴν ᾿Ασίαν Iep- ` 


δίκκα καὶ Ἀντιγόνῳ] ὑμῖν δὲ πάλιν ἐντελλόμεθα, 
λαθόντες τὴν ἐπιστολὴν παρὰ Ὀρχία (|. Ὀλκία) τοῦ 
ἀποδιδόντος ὑμῖν [αὐτὴν τὸ] συμφέρον τὸ ἴδιον σταθµω- 
μένους μὴ ἀγνοῆτε, ὅτι δὲ ἡμῖν συνεῖται τούτους Bpa- 
θεύειν ..... [etc τὴν ὑμετέραν πόλιν συνάξειν * μάλιστα 
δὲ πέπεισμαι πειθαρχεῖν ὑμᾶς τοῖς ἐμοῖς λόγοις" Irto- 
[λεμαῖος δὲ] τοῦ ἐμοῦ σώματος γιγνόμενος φύλαξ xai 
ὑμῶν φροντίσει: ὅτι δὲ συνήσει (συνοίσει) αὐτῶν δὲ 
κατ᾽ ἰδίαν" μὴ οὖν νομίζετε παρατεθεῖσθαι τὴν 
διαθήκην ὑμῖν εἰχῆ, τοὺς δὲ ἐπιμελητὰς της [βασιλεῖ] 
ας βραθεύειν, εἶ τις δὲ ἔκ τινος (sic) θεωρίας τῶν ἐπι- 
μελητῶν 7 διαιρέσεις (5 διαίρεσις} ). Αποδειχνύουσα 
(Ἀποδείχνυσι) βασιλεὺς Ἀλέξανδρος "Aupmvos xal 
Ὀλυμπιάδος βασιλείας (βασιλέα ) Μακεδονίας ἐπὶ μὲν 
τοῦ παρόντος Ἄραδαϊον (sic) τὸν υἱὸν Φιλίππου ' ἐὰν 
δὲ γένηται èx “Ῥωξάνης υἱὸς Ἀλεξάνδρου, ἐκεῖνον εἶναι 
βασιλέα xai ὄνομα ἐπιθεῖναι αὐτῷ ὃ [av] δόξη Μακεδό- 
ow: ἐὰν δὲ θῆλυ γεννηθῆ ἐκ Ῥωξάνης, ἑλέσθωσαν Ma- 
χεδόνες οἷον βούλωνται βασιλέα, ἐὰν μὴ βούλωνται Ἆρα- 


que et Paplılagoniam Eumeni gerendam permitti placet. Eos 
vero qui in insulis sunt liberos suique juris esse priecipio. An- 
tigonus Caria praesit, Casanderque Bæotiæ, eisque omnibus 
praeesse Antipatrum oportebit. Uton Syriz rector esto : Ba- 
byloniæ vero et adjacentium regionum perficio Seleucum. 
Pheenicem ac Syriam Calen Meleagro regendam permitti 
decrevi, Egyptum Perdiccx , Libyam Ptolemaeo, cui etiam 
Cleopatram conjugari oportebit sororem meam. Regionum 
porro quee supra Babyloniam sunt curam Phanocrati per- 
mitti pracepi, eique uxorem Roxanem Bactrianam dari. 
Mis igitur omnibus mando repositorium corpori meo fieri 


————— —————— | M73 


ΚΑΛΑΙΣΘΕΝΗΣ. T, à.. 


Φιλίππου vios. “O δὲ αἱρεθεὶς διαφυλαττέτω 
αδων ἀρχὴν, καὶ συντελείτωσαν Μακεδόνες 
dpy.... μετὰ τοῦ βασιλέως τὰ νομιζόμενα. ἐ... ἔστω 
Ὀλυμπιάδι τῇ μητρὶ Ἀλεξάνδρου κατοικεῖν ἐν Pow, 
ἐὰν Ῥόδιοι συνδοχήσωσιν * [οὐ γάρ ἐστ]ιν ἐξουσία πρς-- 
τειν τι ἄνευ Ῥοδίων" ἐὰν δὲ μὴ βούληται xaromety ἐν 
“Ῥόδῳ, γιγνέσθω [ὅπου] βούληται λαμθάνουσα τὰς αὐτὲς 
προσόδους ἃς καὶ ἐπὶ ᾿Αλεξάνδρου τοῦ υἱοῦ αὔτης Ada- 
βανεν]’ Ἄχρι τοῦ δόξαι Μαχεδόσιν βασιλέα ἀποδεῖτει, 
βασιλεὺς Ἀλέξανδρος Ἄμμωνος [ καὶ Ὀλυμπι]άδος vic 
ἀποδείκνυσι ἐπιμελητὰς τῆς ἑαυτοῦ βασιλείας, κασι: 
Μακεδονίας μὲν [Κρα]τερὸν καὶ γυναῖκα τούτῳ χοινὲν 
τὴν Φιλίππου θυγατέρα τοῦ γενομένου βασιλέως Μα΄χε- 
δον] (ac , Λυσίμαχον δὲ ἐπὶ Θράχης καὶ γυναῖκα τούτω 
Θεσσαλονίκην τὴν Φιλίππου τοῦ βασιλέως γενοιένε 
Μακεδονίας θυγατέρα" δίδωσι δὲ τὴν ἐφ᾽ "Ἓλληστον τῶ 
σατράπη (1. Ἑλλησπόντῳ ἁπάσην) ᾿Αλεῶνα (Αεοννάτω) 
καὶ γυναῖκα τούτῳ Κλε[ον]ίκην τὴν ἀδελφὴν Ὄλαίοι- 
Παφλαγονίαν δὲ xal Καππαδοχίαν Εὐμένει τῷ tzo- 
μνηματογοάφῳ' τοὺς δὲ νησιώτας ἀφίησιν ἔλευβέρως 
καὶ ἐπιτρόπους αὐτῶν 'Ῥοδίους [εἶναι - Παμφυλίαν 3: 
xal Κιλικίαν [καὶ Καρίαν Ἀντι]γόνῳ. Γούτων δὲ ziv- 
των μέχρι τῶν ἐντὸς “Aduos ποταμοῦ χώρα παρεχέτω 
(τούτοις πᾶσα ý ἐντὸς ἅ. m. y. παρεχέσθω). Ττς 2 
Βαθυλῶ[νος xal] τῆς προσηκούσης αὐτῇ [ σατράστν 
εἶναι κελεύω vel tale quid] Σέλευκον δπλοτόρω᾽ 
Φοινίκης δὲ καὶ Συρίας τῆς χοίλης καλουμ[ένες] Me- 
λέαγρον- Αἰγύπτου Περδίχκαν, xat Λιθύης xai * Ir 
λεμαῖον xal γυναῖκα τούτου Κλεοπάτραν τὴν dizi 
Αλεξάνδρου: τῆς δὲ ἐπάνω τῆς Βαθυλωνίας χώρας 
στρατάρχην καὶ ἐπιμελητὴν Φανοχράτην xai γυναῖκα 
τούτου Ῥωξάνην τὴν Βακτριανήν. Il ροστάσσει δὲ τοῖς 
ἐπιμεληταῖς τῆς βασιλείας χατασχευάσαι πύελον χρυσῶν 
ἀπὸ ταλάντων σ΄, εἰς ἣν τεθήσεται τὸ ᾿Αλεξάνδρου cua 
τοῦ Μακεδονίας βασιλέως, ἀποστεῖλαι δὲ καὶ Ἀακεξονας 
τοὺς πρεσθυτέρους καὶ ἠσθενηκότας εἷς Μαχεδονίαν, 
xat εἰς Θεσσαλίαν τοὺς ὁμοίως διαχειικένους - δοθύτω zi 
χρυσίου τάλαντα γ΄ ἀποστεῖλαι δὲ εἷς Aiyzs τὶν 
Ἀλεξάνδρου τοῦ βασιλέως πανοπλίαν καὶ χρυσοῦ νε- 
νομισμένου τάλαντα (suppl. v ex Valer. ) τὸ 'Hzz- 
κλεῖ ἀκροθίνια (τῆς) τοῦ πολέμου στρατιᾶς - ἆ-τοστεῖλαι 
δὲ xat εἰς Δελφοὺς τῶν ἐλεφάντων τοὺς ὀδόντας xat τῶν 





auri magnorum talentorum sex. Quicunque autem Mace- 
donum Thessalorumve provectior sit etate atque ad solum 
genitale voluerit ire, his fieri facultatem , quibus singuls 
tria milia drachmarum adnumerari conveniet. Argos au- 
tem mitti arma quibus ipse usus sum, et anri signati dra 
chmas L, eaque Herculi coüsecrari volo. Delphos quoque 
mitti precepi eboris quod in aula mea fuit, draconumque 
terga et pateras aureas XIII, primitias scilicet operum 
nostrorum. Milesiis etiam ad reformationem oppidi sui dari 
praecipio auri signati drachmas C et L tantumdemqoe aun 
materi. Volo autem Perdiccam, quem AEgypto imper» 


PSEUDO-CALLISTHENES. LIB. IIT, 33. 


δρακόντων τὰς δορὰς xal φιάλας χρυσᾶς ty’, ἀκροθίνια 
τῆς στρατιᾶς. Δοθήτω δὲ καὶ Μιλησίοις εἰς ἐπισχευὴν 
τῆς πόλεως χρυσίου νενομισμένου τάλαντα pu^ καὶ 
Κινδίοις (1. Κνιδίοις) γέατ. Βούλομαι δὲ xat Περδίκ- 
xav καταλιπὼν βασιλέα σὺν (iv? ) τῇ κτιζομένη Ads- 
ξανδρεία " * ὥστε μένειν μακαρίως μελλομένην τῶν 
πάντων δεσπόζοντι μεγάλῳ Σεράπιδι xai ἀνθρώ- 
πων (ἐνιαύσιον 1) καταστῆναι ἐπιμελιστὴν τῆς πόλεως" 
χληθήσεται δὲ ἱερεὺς Ἀλεξάνδρου * xal προσελεύσεται 
μεγίστη πόλει ( μεγίσταις πόλεωςδ) δόξαις, χεχοσμη- 
μένος χρυσέῳ στεφάνῳ καὶ πορφυρίδι, λαμθάνων ἐνιαύ- 
σιον τάλαντον" xal οὗτος ἔσται ἀνύθριστος καὶ πάσης 


λειτουργίας ἀπολυθήσεται. Λήψεται δὲ ó τοιοῦτος τὴν ᾿ 


τάξιν ταύτην ó διαφέρων ἐν γένει τῶν ἄλλων πάντων, 
xai μένει αὕτη ἢ δωρεὰ αὐτοῖς δὲ καὶ ἐγγόνοις, "A rrodel- 
χνυσι βασιλεὺς Ἀλέξανδρος ᾿Ινδικῆς βασιλέα τῆς μὲν 
παρατεινούσης παρὰ τῷ Ὑδάσπη ποταμῷ Ταξιάδην 
(Ταξίλην), [τῆς δὲ] περιεχοµένης (ἐπεχ.] ἀπὸ τοῦ 
Ὑδάσπου ποταμοῦ Πῶρον , [τῆς δὲ] ἐπὶ δαλιδῶν (Ma- 
ροπαμίσῳ) Ὀξυδράκην (Οξυάρτην) τὰν Βαχτριανὸν τὸν 
“Ρωξάνης πατέρα τῆς Αλέξανδρου γυναικὸς, τὴν δὲ 
Δραχουσῖαν ( Ἀραχωσίαν) xat δραπυάλην ( Δραγγή- 
viv ) τῇ Βακτριάνη (καὶ τὴν Βακτριανὴν ) καὶ Σουσια- 
viv (Σογδ.) [ἀφίησι] Φιλίππῳ' τὴν δὲ παρουδίαν 
(Παρθυαίαν ) καὶ τὰ ἐχόμενα αὐτῆς Συρταμίαν ( τὴν 
ἐχομένην a. Ὑρκανίαν) Ἀρταφερνήν (Φραταφέρνῃ )- 
χαρδανίαν (Καρμανίαν) δὲ Γληπολέμῳ' τὴν δὲ Περσίδα 
Πευχέστη σατράπη" Ὀξύντην (Ὀξυδάτην”) μεταστῆσαι 
(μεταστῆναι χελεύει) ἐπὶ τῆς Μηδίας. Ἀποδειχνύει βα- 
σιλεὺς Ἀλέξανδρος βασιλέα τῆς Ἰλλυρίδος Ὀλκίαν: δί- 
Swat δὲ ἵππους ἄγεσθαι ἐχ τῆς Ἀσίας φ',τάλαντα γ' ἀπὸ 
δὲ τούτων χατασχευαζέτω ἱερὸν καὶ ἀναθέτω ἀνδριάντας 
Ἄμμωνος, "Ηρακλέους, ᾿Αθηνᾶς, Ὀλυμπιάδος, Φιλίπ- 
που: ἀνατέθωσαν δὲ xal of τῆς βασιλείας ἐπιμεληταὶ 
εἰκόνας ᾿Ολχίου περίμετρον ἐν ἀγγυΐρας (sic) καὶ dv- 
δριάντας χρυσέας ἐν Δελφοῖς" ἀναθέτω δὲ καὶ Περδίχ- 
xaç εἰκόνας χαλκᾶς ᾿Αλεξάνδρου, Ἄμμωνος, Ἥρα- 
χλέους, Ὀλυμπιάδος, Φιλίππου. ούτων δὲ πάντων 
(οὗτοι δὲ πάντες) ἔστωσαν θεοὶ, ἐποίει αἱ ὀλυμπίαι 
ἠρακλῆς ( ὁποῖος 6 Ὀλύμποις H.?) πρῶτος γεν donc 


149 


(γενάρχης) Ἀλεξάνδρου τοῦ βασιλέως. Hactenus tes- 
tamentum. Addit auctor: 

Οὐ τοσούτους δὲ βασιλεῖς Αλέξανδρος πολεμῶν dvi- 
χησεν ὅσους τελευτῶν κατέλειψεν. ᾿Εθίωσε μὲν οὖν 
Αλέξανδρος ἔτη λ’ etc. que item leguntur in BC. 
cap. 35. 


[E copick C.] 


Γνοὺς δὲ ὁ Αλέξανδρος ἑαυτὸν ἤδη τελευτᾶν, ἔδοξεν 
ἐπιστολὴν γράψαι τῇ μητρὶ αὐτοῦ, ἐπανάληψιν τῶν 
ἄλλων αὐτοῦ ἐπιστολῶν οὕτως « ᾿Αλέξανδρος ὅ ποτε 
ὧν βασιλεὺς, ὃς πᾶσαν περιενόστησε γαῖαν, καὶ πλεί- 
στας χώρας xal πόλεις τῷ δόρατι ἐνήλατο' ἀπὸ γὰρ 
δυσμῶν ἐπὶ ἀνατολῶν ἀγόμενος, οὐκ ἦν τῇ τύχη að- 
τοῦ ὁ ἀντισταθῆναι βουλόμενος ἐν τῇ ὑφ᾽ ἡλίῳ olxou- 
μένη. Ἔπειτα τὴν ἀοίκητον ἐπιθὰς πολλοὺς ὑπέστη 
χινδύνους, χώρας ἀγρίων ἀνθρώπων διερχόμενος. Διῆλ- 
Gov δὲ Μακάρων χώρας ὡς δι᾽ ἄλλης µου ἐπιστολῆς 
ἐδήλωσα, xol τὴν σκοτεινοτάτην γαῖαν διεπορεύθην, 
ὡσεὶ πορείας ἡμερῶν τινῶν" xal μέχρι θείας τινὸς 
ὁπτασίας où παρεχελεύσθην ὑποστραφῆναι, ἀλλ᾽ ὁδεύειν 
ἔμπροσθεν, xal θεωρεῖν ἐξαίσια πράγματα. ἌΆνθυ- 
ποστρέψας δὲ ἐκ τούτων xal τὴν οἰκουμένην καταλαθὼν, 
τὰ περὶ Πώρου ἠρξάμην δουλώσασθαι, ὡς προεδή- 
λωσα, ὦ μῆτέρ pou, ἐν τῇ πρώην ἐπιστολῇ. Πλὴν 
ἀλλὰ καὶ τοῦτον, x&v ὁπόση δύναμις, ἀπέχτεινα τὸν 
τῶν Ἰνδῶν βασιλέα. ᾿Ἐχεῖσε οὖν διελθὼν μέχρι τῆς 
ἐσχάτης διώδευσα θαλάσσης, ἔνθα ἡλίου ἐπονομάζεται 
χώρα: ᾿Εκεῖθεν δὲ πάλιν ἀνθυποστρέψας, ὥς γέγραφά 
σοι ἐν τῇ δευτέρᾳ μου ἐπιστολῇ, τὴν παράλιον διώδευσα 
δδόν. ᾿Εν τούτῳ κατασχοπεῦσαι τὸν τόπον Apac- 
τρίδος τῆς πόλεως ἠθέλησα. Kal ἀπεγνώσθην παρὰ 
τῆς βασιλίσσης Κανδάχης, ἥτις ἵλεός μοι ἐγένετο, καὶ 
ὣς μήτηρ µου ἀνεδείχθη. Καὶ οὐχ ἀπέδωχέ por χαχὺν 
ἢ ὄντως χαλὴ ἕνεκεν ἑνὸς μικροῦ ἀγαθοῦ, 8 ἐποίησα εἰς 
Κανδαύλην τὸν υἱὸν αὐτῆς, ὅτι ἐρρυσάμην αὐτὸν σὺν 
γυναικὶ xal πλούτῳ xal στρατῷ èx χειρὸς Εὐαγρίδου 
τοῦ τυράννου τῶν Βεθρύχων, καὶ ἢ πολέμιος γυνὴ τὸ 
ἐν ἐμοὶ ῴχτειρε νέον, Ot δὲ σὺν ἐμοὶ τῶν ἐμῶν drokz- 
θόντες ἀγαθῶν, πικρῷ xal ἐνελεεῖ µε παραπέμπουσι 





torem atque Alexandriz esse jussi, sic uti imperio mandato, 
ne nomen mcum ex oppido transferatur : quae quidem etiam 
maximi deorum Serapis est sententia. Fieri porro annuum 
oppidi sacerdotem, qui sacerdos Alexandri nominetur, eique 
insignia dari placet coronam auream et purpureum ami- 
ctum. Is ubi functus fuerit sacerdotio, omni reliquo mu- 
nere vel inquietudine sit solutus. Sed quisque ita sacer- 
dotium nanciscitur, sit et genere nobilis et existimatione, 
uti sibi dignitas una cum posteris et ista proficiat. Indice 
regionis ejusque tractus qui ad Hydaspim fluvium pergit 
Taxiaden mando esse praefectum. Adjacentium vero regio- 
num Apoctronum Roxanes patruum uxoris mez rectorem 
constitui placet. Racusiam vero regionem et Bactrianam ct 


Suisiam Philippo remitto, Hyrcaniam Artaphernz, Persida 
Peuceste. Illyrise vero preeficio Orciam, cui quidem ex 
Asia dari oportebit quingentos equos et auri drachmarum 
tria milia, e quibus templum constituat , eique templo simu- 
lacrum Herculis et Ammonis consecretur, Minerva etiam 
et Olympiadis matris mez, nec non etiam Philippi. Omnes 
etiam curatores imperii imagines consecrent et signa con- 
stituant , aurea quidem apud Delphos, ceteris vero in locis 
materie diverse. Constitui autem effigies oportebit Per- 
diccæ Alexandri, Ammonis, Minerva, Olympiadis, Her- 
culis, Philippi : quae omnes divinis honoribus consecra- 
buntur. » Hxc quidem summa voluntatis Alexandri est ac- 
cepta. 


150 
θανάτῳ, μὴ οἰκτειρίσαντές µε τὸ σύνολον, μῆτερ ἐμὴ, 


καὶ ἐπὰν τῷ πνεύματι τῆς ἄνω προνοίας τὸν σύμπαντα | 


κατεχυρίευσα κόσμον, τανῦν οὗ συγκεχώρημαι παρὰ 
τῶν ἐμῶν τὴν ἐμὴν καταλαθέσθαι πατρίδα, καὶ (1. ὅπως) 
σὲ, ὦ μῆτέρ µου, θεασάμενος τὸ λοιπὸν τῆς ζωῆς μου 
διατελέσώμεν ἄμφω. Λοιπὸν, μῆτερ ἐμὴ, γνῶθι τοῦ 
λοιποῦ ἄτεκνον εἶναί ce. Οὐκέτι γάρ µε θεωρήσεις 
οὔτε τῆς φωνῆς μου ἀκούσεις, ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ἐπιστολὴν 
παρὰ Ἀλεξάνδρου δέξη" τὸ γὰρ ἀποδημεῖν µε ἐφικτὸν 
ἦν, ἐν δὲ τῇ νῦν ἀποδημίᾳ δυσγεραίνω, ὦ φίλη μοι 
uice" πρὸς γὰρ χρονιωτάτην καὶ ἀνήλιον καὶ ἀνυπό- 
στροφον στρατείαν ἀπέρχομαι, καθὼς πᾶσιν ἀσυγχώ- 
prov" λοιπὸν δὲ ἔχε, ὦ μῆτέρ µου, τήνδε τὴν ἐπιστολὴν 
ἀντὶ ἐμοῦ, καὶ ἀνάγνωθι εἷς τὸ ἐπίλοιπον τῆς ζωῆς σου, 
καὶ θρήνοις μνημόνευε στρέρησιν τέχνου. » 

El? οὕτω διανέμει τὴν ἀρχὴν 6 ᾿Αλέξανδρος τοῖς 
ἑαυτοῦ ἄρχουσιν ἤγουν Σελεύχῳ, Πτολεμαίῳ τῷ Pi- 
λίππῳ, Ἀντιόχῳ, Φίλωνι τῷ Bóta Σέλευκον μὲν 
Πέρσαις καὶ Ἰνδοῖς βασιλεύειν, Φίλιππον δὲ τὸν καὶ Iro- 
λεμαῖον Αἰγύπτου ἄρχειν, Ἀντίοχον δὲ τὴν μέσην γαῖαν 
τῶν Ἀσσυρίων, Φίλωνα δὲ τὸν καὶ Βύζαντα τὴν Maxs- 
δονικὴν διέπειν ἀρχὴν, τὰ περὶ Ὀλυμπιάδος πλεῖστα 
παραινέσας αὐτῷ" κατασφαλισάμενος αὐτὸν ὄρκοις, εἷς 
ἅπαν αὐτῆς συμφέρον καὶ θέλησιν ἐπιμελῶς αὐτὸν 
διακεῖσθαι ὡς υἱὸν αὐτῆς. Δέδωκε δὲ καὶ Ῥωξάνην τὴν 
dayro γυναῖκα, εἰπὼν αὐτῷ πρὸς Ὀλυμπιάδα τὴν 
ἑαυτοῦ μητέρα ταύτην ἀποκομίσαι σὺν τῇ μητρὶ aù- 
τῆς καὶ παντὶ τῷ πλούτῳ αὐτῶν. ᾿Επορκισάμενος 
οὖν αὐτὸν ἕνεκεν τῆς πρὸς αὐτὸν ἀγάπης μὴ ἀθετῆσαι 
τὰ διατεταγμένα, ὡς δὲ ἐτέλεσε τοῦ λέγειν, προσκαλε- 
σάμενος ἅμα τὸ Μακεδονικὸν στράτευμα, ἑνὶ ἑκάστῳ 
μετὰ δακρύων περιπλεκόμενος χατησπάζετο. Ὡς δὲ 
πάντας ἐτέλεσεν ἀσπαζόμενος, ὁ Πολυκράτους εἰσέρχε- 
ται παῖς, ὃς ἦν εὐδοχιμώτατος, καὶ λίαν ἀλκιμώτατος 
καὶ πολλὰ εὐδοκιμήσας ἐν τοῖς πολέμοις καὶ τῷ Ade- 
ξάνδρῳ ποθητὸς τυγχάνων" καὶ περιπλαχεὶς τῷ Ade- 
ξάνδρῳ, οὐκ ἠθούλετο ἀπ᾽ αὐτοῦ διελθεῖν, δεινῶς 
ὀλοφυρόμενος, καὶ ἀσμάτων θρῆνον ποιούμενος" καὶ 
ὄντως μέλος πένθους γλυχύτατον ἥρξατο, καὶ τὰς xap- 
δίας πάντων δακρύων ἐπλήρωσεν. ὡς ἐδόκει σὺν αὐτῷ 
καὶ ἡ γῆ πενθεῖν. Μάλιστα δὲ τοῦ παιδὸς πρὸς τὸν 
Βουκέφαλον ἵππον ἀντιστραφέντος καὶ γοερῶς ἐπιφθεγ- 
ξαμένου * « Καὶ σὺ δυστυγὴς dy, ὡς Πήγασος, Βελλε- 
Φοφόντην ἀπώλεσας ¿Mov ἀλλὰ κρείσσων ᾿Αλέξανδρος 
Βελλεροφόντου. Οἶμοι, ποίοις ὀφθαλμοῖς τὶς ἐμθλέψαι 
δυνηθείη Βουκέφαλον ἄλλον ἱππέα ἔχοντα xai ἀναθά- 
την. » Γαῦτα δὲ Χαρμήδης μετ᾽ ὀδυρμῶν ἔλεγε" καὶ ὁ 
ὄχλος ἑκόπτετο σφόδρα: καὶ ὃ Ἀλέξανδρος τὸν παῖδα àro- 
λῦσαι οὐκ ἤθελεν, ἀλλ’ ἦν αὐτοῦ ἐπικείμενος τῷ τραχήλῳ. 
Καὶ μῶλων ἐκπνέειν 6 Ἀλίξανδρος τόνδε τὸν λόγον ἔφη 








ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. T, dy, 32, λε. 


Στίχοι οὓς εἶπεν ᾿Αλέξανδρος ὅτε ἑξέπνει 
Ὃς τὴν ἅπασαν οἴχουμένην ξιῆλθον 
ἀοϊκητόν τε καὶ σκοτεινώδη γαῖαν. 
φυχεῖν οὐκ ἐξίσχυσα τὴν εἱμαρμένην 
πύλιξ δὲ μικρὰ τῷ θανάτιρ προδίδοι 
νέχυσι προπέμπουσα φαρμάκου μίξει. 
Βλέπων δὲ στρατὸς θανεῖν βιαζόμενον 
βοηθῆσαι δέλοντες ἀδυνατοῦσι. 
Λοιπὸν ἐν "Ady πείσομαι τεθαμμένος. 
Καὶ ταῦτα εἰπὸν παρεκάλεσε πάντας ἐν τῇ κατ᾽ Αἴγν- 
πτον ταφῆναι Ἀλεξανδρείᾳ καὶ ὑπὸ πάντων τῷ τάφο 
παραπεμφθῆναι, εἶτα μετὰ τὸ ταφῆναι αὐτὸν ἕκαστον 
ἓν τῇ ἀφορισθείσῃ αὐτῷ ἀπελθεῖν βασιλείᾳ.  Dapr- 
καλέσας οὖν ἅπαντας καὶ ἐπορχισάμενος μηδένα τῶν 
διατεταγμένων ἀθετῆσαι, ὡς τοῖς Μακεδόσιν $v xe 
ρισκοπῶν καὶ πονῶν τὴν ψυχὴν περὶ αὐτῶν. ἐπὶ Xap 
μήδους οὖν ἐπικείμενος ἦν τῷ τραχήλων, κλαίων zei 
ὀδυρόμενος, Τοῦ δὲ Βουχεφάλου ἵππου πεῤὸς τοῖς ποσὶν 
αὐτοῦ ἱσταμένου, ἐφαπλοῖ τὴν χεῖρα ᾿Αλέξανδρος xal 
φησὶν, « ὡς καὶ ob τῇ ἐμῇ τύχῃ ἦσθα γεγενημένος, ἕνα 
δὲ ἐμοῦ καὶ οὐ δυστυχήσης' ἐν γὰρ τοῖς πολέμοις 
εἶγόν σε συναγωνιζόμενον: τανῦν δὲ ἔν τῷδέ μοι τῷ 
θανατηγόρῳ οὗ συναγωνίζη πολέµῳ. Δοκεῖ δέ μοι ὡς 
θέλων βοηθῆσαι οὗ δύνασαι. » Ταῦτα τοῦ ᾿Αλεξάνδρου 
πρὸς τὸν Βουκέφαλον σὺν δάκρυσι λέγοντος, ὅ σύµαας 
ἀνῴμωξε στρατὸς, ὥστε μεγίστη γέγονε βοή. Ὁ δὲ ὁ 
φάρμακον σκενάσας δόλιος δοῦλος καὶ τὴν τῶν πάντων 
ἐπιδουλευσάμενος ζωὴν, ἔδοξεν ἐν τῇ βοῇ ᾿Αλέξανδρον 
τελευτῆσαι, xal δρομαῖος ἐπέρχεται θεάσασθαι. Orz- 
σάμενος δὲ τοῦτον ὁ Βουκέφαλος, τὸ κατηφὲς zei 
στυγνὸν εὐθὺς ἀπορριψάμενος, ὥσπερ τις τῶν λογικῶν 
τε καὶ γνωστικωτάτων ἀνθρώπων, οἶμαι δὲ καὶ παρὰ 
τῆς ἄνω προνοίας, τὴν τοῦ δεσπότου ἐκδίκησιν Exec 
σατο. Καὶ μέσον πάντων ἐπιδραμὼν καὶ τὸν δοῦλον 
ἐκεῖνον δραξάμενος τοῖς ὁδοῦσι καὶ ἀντικρὺς Ἂλε- 
ξάνδρου τοῦτον ἀγαγὼν καὶ ἐκτινάσσων ἐπὶ τούτω 
Φοθερῶς ὠρύετο, ὡς ἐκδικῶν τὸν κύριον αὐτοῦ. Καὶ 
οὕτως ποιῶν, μεταρτίῳ δὲ πηδήματι εἰς ὕψος d> 
dels, παραγρῆμα δὲ σὺν τῷ δολίῳ δούλῳ καὶ δυσπίστω 
προσρίψας ἑαυτὸν τῇ γῇ, παρευθὺς ô μὲν δόλιος δοῦλας 
διεσκορπίσθη, ὡς dv τις εἴπῃ χιὼν νότιος ἀφ᾽ ὑψηλοῦ 
καταπεσοῦσα στέγους" οὕτως ἐγένετο ἐνώπιον πάν- 
των. Ὁ δὲ ἵππος ἐγερθεὶς καὶ χρεμετίσας μιαρὸν 
ἔμπροσθεν Ἀλέξανδρου καὶ πεσὼν εὐθέως ἐξεψύξησε μὴν 
πνοὴν ἐπαφήσας, ὥστε τὸν Ἂλ.ξανδρον ἐπὶ τούτῳ ust- 
διάσαι. Καὶ σὺν τῷ μειδιάσματι ἐγένετο περὶ τὸν ἀέρα 
ὀμίχλη ete., ut in cod. B. 
ΚΕΦ. AV. 
Οἱ δὲ Πέρσαι (1) μάχονται μετὰ τῶν Μακεδόνων 
βουλόμενοι τὸν Ἀλέξανδρον ἀναχομίσασθαι καὶ Mi- 
θραν (2) ἀναγορεῦσαι" οἱ δὲ Μακεδόνες ἀντεποιοῦντο 











Cap. XXXIV. 1. Cod. C : Ἔκλανσαν οὖν αὐτὸν ὡς ἔθος ἦν $ τε Ῥωξάνη ἡ γυνὴ αὐτοῦ σὺν τῇ μητρὶ αὐτῆς xal οἱ φίλοι αὐτοῦ, 
ὅτε Πτολιμαῖος καὶ Σέλευκος, Ἀντίοχός τε καὶ Φίλων καὶ Χαρμήδης ὁ ἠγαπημένος αὐτῷ σὺν καντὶ τῷ Μακεδονικῷ καὶ Περσικό; 
στρατῷ. Μετὰ δὲ τὸν κλανϑμὸν οἱ Πέρσαι ἐμάχοντο μετὰ τῶν Μακεδόνων εἰς. Post vel ante χομίσασθαι regionis vel urbi 


PSEUDO-CALLISTHENES. ΙΙ, 33, 34, 35. 


βουλόμενοι ἀναλαθεῖν αὐτὸν εἰς Μακεδονίαν. Λέγει οὖν 

αὐτοῖς Φίλιππος ὁ Πτολεμαῖος: « Ἔστι μαντεῖον τοῦ 
' βαθυλωνίου Διός: παρ᾽ αὐτοῦ οὖν ληψόμεθα χρησμὸν 
[περὶ] τοῦ σώματος Ἀλεξάνδρου, ποῦ ἂν καταστήσωμεν 
αὐτόν.» ᾿Εχρημάτισε δὲ αὐτοῖς ó τοῦ Διὸς χρησμὸς 
οὕτως" 

Ἐγὼ ὑμῖν φράσω τὰ συμφέροντα πᾶσιν' 

ἔστι πόλις ἐν Αἰγύπτῳ τοὔνομα Μέμφης 

κἀχεῖ δεῖ ἐνθρονίσαι τοῦτον (3) ** - 
Tov δὲ χρησμοῦ δοθέντος οὐδεὶς οὐκέτι ἐλάλησε, ἀλλὰ 
συνεχώρουν τῷ Πτολεμαίῳ βαδίζειν xat κομίζειν αὐτὸν 
ἐν µολυθδίνῃ λάρναχι εἰς Μέμφιν τὴν πόλιν ἐσμυρνισμέ- 
νον. Θέμενος δὲ αὐτὸν ὁ Πτολεμαῖος ἐπὶ ἅμαξαν τὴν 
πορείαν ἐποιεῖτο ἀπὸ Βαθυλῶνος εἰς Αἴγυπτον. ᾿Αχού- 
σαντες δὲ of Μεμφῖται ὑπήντησαν τῷ σώματι Ἀλεξάν- 
ὅρου καὶ εἰσάγουσιν αὐτὸ εἰς Μέμφιν. Εἶπε δὲ ὃ ἀρ- 
γιπροφήτης τῆς Μεμφίτου ἱεροῦ" « Ὧδε αὐτὸν μὴ xa- 
θυδρίσητε, ἀλλὰ εἰς ἣν ἔκτισεν πόλιν ἐν τῇ Ῥαχωτίδι’ 
ὅπου γὰρ ἂν ἡ τὸ σῶμα τοῦτο, ἀκατάστατος ἡ πόλις 
ἐκείνη ἔσται, πολέμοις xal μάχαις ταραττομένη. Eù- 
θέως οὖν 6 Πτολεμαῖος ἄγει αὐτὸν εἷς Ἀλεξάνδρειαν xal 
ποιεῖ τάφον ἐν τῷ ἱερῷ (4) τῷ καλουμένῳ Σῶμα Ἄλε- 
ξάνδρου, χαχεῖ τὸ σῶμα ἤτοι τὸ λείψανον Αλεξάνδρου 
χαθίδρυσεν (5). 


ΚΕΦ. AE. 


Ἔζησεν 6 Αλέξανδρος ἔτη τριάχοντα δύο’ ἐθίωσε δὲ 
οὕτως: ἀπὸ εἴκοσιν ἐτῶν ἐθασίλευσεν ἔτη ιβ’ (1). Hode- 


151 


μῶν δὲ ἐνίχησεν. “πέταξε δὲ βάρθαρα ἔθνη xp Ἑλ- 
λήνων δὲ φυλὰς ιδ’. ᾿Εγεννήθη μὲν 6 ᾿Αλέξανδρος μηνὸς 
Ἰαννουαρίου νεομηνίᾳ (2), ἀνατολῆς οὔσης τοῦ ἡλίου: 
ἐτελεύτησε δὲ μηνὸς Ἀπριλλίου νεομηνίᾳ, δύσεως οὔσης 
τοῦ ἡλίου, xal ἐχάλησαν τὴν ἡμέραν τῆς τελευτῆς αὐτοῦ 
νεομηνίαν (3) διὰ τὸν Ἀλέξανδρον νέον τετελευτηχέναι (4). 
᾿Ετελεύτησεν 6 Ἀλέξανδρος ἐν τῷ (lacuna in cod. ) 
ἔτει, ἐν τῷ τέλει τῆς pty’ Ὀλυμπιάδος. (Ἢ δὲ Ὀλυμ- 
πιὰς ἔτη εἰσὶ δ΄: τῷ δὲ τετάρτω ἔτει τοῦ βασιλέως ᾿Αχὰρ 
πρώτη ἢ Ὀλυμπιὰς ἤρξατο.) Ἀπὸ δὲ τῆς τελευτῆς Ade- 
ξάνδρου ἕως τῆς τοῦ θεοῦ λόγου ἐκ παρθένου σαρχώ- 
σεως ἔτη nd. 
ΤΕΛΟΣ. 


— ϱ — — 


(E εοοιςε C.] 


[Ar ἀρχῆς δὲ αὐτῆς τῆς χοσμοποιΐας ἕως τῆς τελευτῆς 
αὐτοῦ ὑπῆρχον ἔτη πενταχισχίλια διακόσια δέκα ἑπτά" 
ἀπὸ δὲ τῆς τελευτῆς αὐτοῦ ἕως τῆς τοῦ θεοῦ λόγου σαρ- 
χώσεως, ἔτη διακόσια ἐνενήκοντα ἐννέα, ὁμοῦ ἔτη 
ἕως τοῦ Χριστοῦ an’ ἀρχῆς son. 


ΣΤΙΧΟΙ ΙΑΜΒΙΚΟΙ ΕΙΣ AAEZANAPON. 


Οὐδὲν τὰ φαιδρὰ τοῦδε τοῦ κόσμου, φίλε. 
Πρὶν γὰρ φανοῦσιν, ἀφανίζονται τάχει, 
Ὡς ἄνθος, ὡς ἄγρωστις, ὡς σχιᾶς ὄναρ. 
Τὰ χείρονα στέργουσι χρειττόνων πλέον. 
Θᾶττον πρὸ ὥρας τὰ χαλὰ παρατρέχει. 
Οὐδὲν τὸ καινὸν τῆς τροπῆς ταύτης, ξένε" 
Ἀνθεῖ μόλις, φθῆσι δὲ , φθάνει ταχέως 


nomen exciderit. || 2. ἡμίθεον C. || 3. Versus distinxi etsi mutilos; antiquiorem versuum formam servavit Valerius. | 4. παρὰ 
τὸ ἱερὸν C.|| 5. addit C : "Exet οὖν αὐτοῦ καὶ στήλην èx λίθων φεγγίτων ὁ Πτολεμαῖος κελεύσας ἀναστῆσαι, ἀφωμοίωσαν αὐτῷ 
τὸν ἐν τῷ καιρῷ τοῦ θανάτου αὐτοῦ γέλωτα καὶ Χαρμήδους τῇ χειρὶ ἐπικείμενον, ὥστε τοσοῦτον ἦν αὐτῷ τὸ ὁμοίωμα, ὡς 
[δοκεῖν] ἐκεῖνον αὐτὸν εἶναι τὸν Ἀλέξανδρον θρήνον καὶ δέους ἐπίδειξιν ἔχοντα. Οὕτως δὴ Ἀλέξανδρος πολεμῶν χαὶ μαχώμενος 
xai ἐπαρθεὶς τῇ δόξῃ xai τῇ φρονήσει καὶ τῇ ἀνδρείᾳ ὑπὲρ πᾶσαν γενεὰν βασιλέων, οὐχ ἔφθασε διαπεράσας τὸν βίον xal τὸ 
ἀπροσδόκητον τοῦ θανάτου, ἀλλὰ τῆς τοιαύτης βασιλείας ὁ παμμέγιστος βασιλεὺς τὸ τῆς δόξης ἐάσας γέρας ἐξῆλθε τὸν βίον. 

Cap. XXXV. 1. Sic etiam C. addens ἐν τῇ περιγείᾳ, omittens ista πολεμῶν δὲ ἐνίκησεν et seqq. usque ad φυλὰς ιδ’, pro 
his ponens : ἔκτισε δὲ πόλεις δώδεχα ταύτας. a Ἀλεξάνδρειαν τὴν κατ᾿ Αἴγυπτον. β’ Ἀλεξάνδρειαν τὴν ἐν Όρπῃ οὖσαν. y' Αλ. 
τὴν εἰς Κράτιστον. ὅ AX. τὴν ἐν Σκνθίᾳ τῇ γῆ. € AX: τὴν ἐπὶ Κρηπίδος ποταμοῦ. c! AX. τὴν ἐπὶ Τρωάδος. E Ἀλ. τὴν ἐν Babu- 
λῶνι. η’ AA. τὴν εἰς Περσίαν. 0 Ἀλ. τὴν ἐπὶ Βονκεφάλῳ ἵππῳ. ι΄ AX. τὴν ἐπὶ τῷ Πώρῳ. τα AA. τὴν ἐπὶ Τίγριδος ποταμοῦ. 
ιβ΄ AR, τὴν ἐπὶ Μεσεγγίστα (sic). Codex A ita habet : Ἐδίωσε μὲν οὖν ᾿Αλέξανδρος ἔτη λ [β΄] (triginta et tres Val.), ἀπὸ te 
(XVIL Val.) ἐτῶν ἀρξάμενος πολεμεῖν ἐπολέμησεν ἔτη ιζ. Μέχρις x γεγένηται ** , τὰ δὲ ἄλλα [ιβἼ ἐν εἰρήνῃ καὶ ἀμεριμνίᾳ καὶ 
εὐφροσύνῃ ἔζησεν. Ὑπέταξεν ἔθνη βαρθάρων xB’, Ἑλλήνων v. Ἔκτισε πόλεις ty’, αἵτινες µέχρι τοῦ νῦν κατοικοῦνται xal elpn- 
νεύονται, Ἀλεξάνδρειαν τὴν ἐπὶ Βονκεφάλῳ ἵππῳ, Ad. τὴν πρὸς Πέρσας, AX. τῆν ἐπὶ Πώρῳ, Αλ. τὴν ἐν Σκυθίᾳ, AA. τὴν ἐπὶ 
τοῦ Τίγριδος ποταμοῦ, Ad. τὴν ἐπὶ Βαδυλῶνος , Ad. τὴν πρὸς Τρωίδα, Ad. τὴν ἐπὶ Σούσοις, AA. τὴν πρὸς Αἴγυπτον. Igitur 
quinque nomina urbium exciderunt. Cf. Malala p. 175 ed. Bonn, : "Εζήσε.. ἔτη λσ', ἐδασίλενσε τὰ πάντα ἔτη ιζ, ὁ δὲ 
πόλεμος αὑτοῦ ἐκράτησεν ἔτη 0 , ὑπέταξε δὲ βαρδάρων ἔθνη x6', "Ελλήνων φυλὰς ιγ΄, καὶ ἔκτισε πόλεις αὐτὸς καὶ ο' μετ᾽ aù- 
τοῦ πολλάς. || 2. Cod. A: ἐγεννήθη μὲν οὖν Γνδίου τῇ νεομηνίᾳ, ἀνατολῆς οὔσης" ἐτελεύτησε δὲ Φαρμοῦθι τετράδι, δυσίας ** 
Postrema desiderantur. Finis codicis. || 3. νεομαχίαν C B. | 





XXXV. Vixit autem annos triginta et tres. Sed impe- 
rium iniit annum agens octavum decimum. Orhnes autem 
difficultates ejus usque ad annos viginti et quinque fuere : 
reliqua in pace transegit. Gentes barbaras ditioni sue 
subjecit numero XX et IT, Greecas vero sedecim. Sed civi- 
tates condidit XII, omnes nomine suo scilicet nuncupatas , 
` qua sunt hæ : Alexandria quee condita est nomine Buce- 
phali equi, Alexandria montuosa, Alexandria apud Po- 
rum, Alexandria in Scythia, Alexandria Babylonis, 


Alexandria apud Massagetas, Alexandria apud Egyptum, 
Alexandria apud Origala, Alexandria apud Granicum, 
Alexandria apud Tigridem fluvium, Alexandria apud 
Troadam, Alexandria apud Sanctum, (scm. cod. R.) * *, cui 
quinque primorum , ut dictum est, elementorum idcirco 
sunt data nomina, ut in hisce elementorum nominibus 
legeretur : ALEXANDER IMPERATOR GENUS IOVIS CONDIDIT. 
Obitus autem ejus diem etiam nunc Alexandrie sacralissi- 
mum habent. 


152 ΚΑΛΛΙΣΘΕΝΗΣ. Γ, γε. 


Ἄχανθα: δυσώδης γὰρ ἢ χεντροφόρος, Ὃς βαρδάροις ἅπασι πρηστὴρ ἐπῆλθεν, 

Ἐδλάστησε, τέθηλεν αὐτῆς τὸ κλέος. Τετραμερῆ κλίματα "τὴν γῆν, οἰκοῦσιν" 

"Ev ἦμαρ ἠφάνισε ταῦτα πολλάκις, Οὗτος φπεινὸς ὀφθεὶς τοῖς Μαχεδόσι, 

Κενούς τε κατέλειψεν αὐτῶν δεσπότας. Babai? πρὸ ὥρας ἐξέλιπεν, ἐχρύδη, 

Ἐν τυγχάνει μόνιμον, ἄφθιτον χλέος Ὥς ὑπὸ τὸν μόδιον ἔχλαμπρος λύχνος. 

Ἡ ἀρετὴ, ἧς καὶ χρόνος πανδαμάτωρ ΤΕΛΟΣ 

Γνώμην ἀγαθὴν δαμάσαι οὐκ ἰσχύει. . 

Θέλεις τοιγαροῦν nap’ ἐμοῦ μαθεῖν, ξένε, Ἀνεχαινίσθη τὸ παρὸν βιδλίον, ᾿Αλέξανδρος, ἐν ἔτει, C 
Πρὸς τί ταῦτα ἔλεξα πρός σε’; νῦν μάθε. (an. 7075 aer. Constant., ii. e. 1567 a. C.) ἱνδιχτιῶνα 
Βασιλεὺς Ἀλέξανδρος ὁ κοσμοχράτωρ, ' διὰ χειρὸς ἐμοῦ τοῦ ταπεινοῦ Εὐσταθίου ἱεροδιαχόνου. 
Ὀλνμπίας ὁ βλαστὸς, εὐανθὲς ῥόδον, 

Ἐκ βασιλικῶν αἱμάτων βεδαμμένον, Θεοῦ τὸ δῶρον καὶ διακόνον πόνος . 
"How; βριαρὸς , γεννάδας , θυµολέων, Γαδριὴλ, τοῦ γράψαντος ἐν κολλῷ πόθῳ. 

Od μὴν σπάθην ἔφριξαν ἱταμῶν φῦλα, Καὶ οἱ ἀναγινώσχοντες εὔχεσθέ μοι., 

Οὐ τὸ δόρ᾽ ἑτρόμαξε περσῶν ἡ φάλαγξ, Ἁμήν,] 


ITINERARIUM 


ALEXANDRI. 





156 


IV. Quamquam scio (1) majora longe felicioraque 
quee profecto sint vobis exempla de maximis Con- 
stantinis patre et fratre; certe (quz priora sunt 
tempora etiamsi meritis secunda tu feceris) ipsos 
illis, si quis functis (2) est sensus, voto accessuros 
existimo. 

V. Tibi in Persas hereditarium munus est , ut qui 
Romana tamdiu arma tremuerint , per te tandem ad 
nostratium nomen recepti, interque provincias vestras 
civitate romana donati , discant esse beneficio vincen- 
tium (1) liberi , qui omnes illic fastibus regiis milites 
bello , servi pace censentur. 

VI. Igitur si Terentius Varro Gneo Pompeio olim 
per Hispanias militaturo librum illum Ephemeridos 
sub nomine laboravit, ut in habiles res eidem gres- 
suro scire esset ex facili inclinationem oceani , atque 
omnes reliquos motus aerios prescientiz fide peteret, 
ut declinaret; cur ego (1) tibi rem nostra salutis ad- 
gresso non ut ex bona flamma virtutum hanc facem 
proferam ? quoniam quantum ingenio minor, tan- 
tum hoc voto Varrone sum potior : uti vel inde, 
quamquam corporis liber, animi tamen vobis militem 
viribus. 

VII. Modo indicio sim , quam illi viam fortitudini 
straverint, que tibi nunc pro omnium salute car- 
penda est. Neque enim ego hic elegantiam sermonis 
affecto , cui de commodo usus ipsius laboratur : eum 
sit felicitas major tali in opere versanti, preeisse 
quod prosit, quam conposuisse quod placeat : ut 
quo segnitior fuerit dicti simplicitas, hoc et fidei 
plus et luminis habeat enarratio; quippe quoniam 
in talibus veritas palmam rapuerit eloquentie : 
qua ubi arte protegitur, scriptor pro actore lau- 
datur. 

VIII. Sed mihi hic et materiz parilitas blanda est 
et germanitas spei de te scripturo potiora tum 
Alexandri gloriis , tum Trajani , quibuscum tibi sane 
commune est fatalem hanc belli lineam tangere : 
quoniam ætas quoque alterius nunc penes te est, al- 
terius vero consilium , quo vincis ztatem. 

IX. Quippe Alexandro illi interim sic aaquabere : 
magnus ille cognomine, tu vero maximi filius : ea- 
dem fere natus terra sub parte , eodem atque ille (1) 
ducis exercitum numero militum par, sed melior exa- 
mine : eandem ulturus injuriam es, sed disparis con- 
tumeliz. 

X. Ex quo jure sane sit prasumendum, quod 
æquali omine militans pari potiare fortuna : hacte- 
nus socius exemplo, ceterum pro merito felicior. Si- 
quidem (1) deo praesidi acceptiora sunt vota qua fas 
et modestia concepit , quam quz efferis moribus in- 
consulta arrogantia rapit. 

XI. Ille sibi soli vicisse gloriatus factusque in 
amicos savior, quo felicior fructu victoriae, calluit 


IV. jussio C. || 2. functus C. 
V. 1. viventium C: 

VI. 1. ergo C. 

IX. t. inde C. 

Y. 1. siquidem quoniam C. 


darum, 








ITINERABIUM. ALEXANDRI, 


ob id tumultuatos (1); saluti vero Romanz tu müi- 
tans, ei mox imperio contendens aetate, cujus te 
glori; inmortalitas comitabitur. Etenim ne ubi 
tantis ac talibus occupato ultra obloquar, bine exor- 
dium faciam. 


PROSAPIA ALEXANDRI. 


ΧΙΙ. Alexander, natus Olympiade , generis £ac- 
patre ambiguus fuit, Jove Hammone tali de 
sobole et (1) Heraclide Philippo conpetente. Sed dbi 
Philippo successit, eumque ultus est, Pausania czs 
cum tribus filiis, quod hi preesidentem JEgensi thea- 
tro Philippum interemissent; fundato protinus im- 
perio Macedoniz , omnique in jus suum artibus (2) 
regiis Peloponneso quzesita , consensu cunctorum ia 
Persas ducere exercitum meruit, solis id modo La- 
ced&moniis rennuentibus, non merito indigni, ve- 
rum pudore posthabiti (3) sui nominis (4) : quoniam 
imperium sola res est, cujus pretium periculis zsti- 
matur. 

XIII. Quibus Alexander deditus zetatis anno vi- 
cesimo , ut se tanto apparatui idoneum faceret, legit 
militem voluntarium ac sibi voto conpetentem : noa 
numero uberi, verum viribus alacritatisque usibus 
animatisimum. Etenim quoniam id esset commo- 
dius, sese in exemplo ponebat. Quippe ipse vis 
arguto naribusque subaquilinis fuit, fronte omai 
nuda plerumque, quamvis pinguius fimbriata de 
exercitio ob vehementiam equitandi , cujus id arbitrio 
dabat, ex quo reclinam comam jacere sibi in con- 
trarium fecerat : idque agebat decorius militi, quam 
si deflueret. 

XIV. Statura juvenis mediocris , membris exsue- 
cior, sed que nullas ferventi moras adferret : quod 
plus usui quam contemptui lenocinaretur. Crebrio- 
ribus quippe musculis tuberascens , miris nervorum 
coetibus intendebatur. Pernix cursu quo vellet, et 
vehemens impetu quo minaretur (1); nimius tormento 
jaculandi, conlineare (2) quem destinasset peritus, 
fervens irruere quo audendum , constans excipere qui 
confideret, eminus certus, comminus violentus, 
eques improvidus turbidusque , pedes interritus per- 
vicaxque. 

XV. Multus ad imperia difficultatum , onerosior 
tamen exempli proprii irritamentis : quoniam bono 
opere preeveniri pudibile ducebat, juvente munus 
e corpore alacriter petens. Ipse barbe acute durior 
et cetera candidus , et que sibi sane quisque rectius 
consulat, aut ipsi certe imperatori vel militi velit. 
Quippe ego tibi Alexandrum dixerim , tu te videto. 
Nam nec blandiri proposui, et nolo videri auribus 
gratiosus , ubi oculis judicare de te tuis omnibus li- 
cet (1). 

XVI. Is igitur magnus usu sibi Peloponnesi vires 


Xl. 1. tumultuatus C. 

XII. 1. aut de C. || 2. arcibus C. || 3. posthabifim C. 
[| 4. numinis C. 

XIV. t. miraretur C. || 2. continari C. 

XV. 1. lucet C. 





158 ITINERARIUM . 


reprobata, ex consilio hominem amolitur, Pergenque 
Pamphyliz protinus transit. 

XXVI. Hinc Aspendiis condicione imperata , cum 
Side tenderet, meque Aspendios obsequentes jussis 
audisset, regressus eos captivavit transitorie. Tum 
itinere mutato Pisidiam (1) una cum exercitu repe- 
dans, reniti ausam invitamque obsequiis Sagalassum 
expugnat urbem monte munitam : perque Sagarim 
Phrygia amnem Euxinum venit. Eoque de Mace- 
donia sibi eques pedesque miles adhzrescit viribus 
quam numero magis : quo auctus protinus per Bi- 
thyniam et Galatiam tum Cappadociam, superato 
Tauro Tarsum Cilicia venit multo labore (2), ur- 
bem sibi pane fatalem ex hac periculi facultate. 

XXVII. Arsames satrapa magna cum manu bello 
in se etiam tunc paratus ferebatur, adhuc (1) Cilicie 
potens. Eo usque (2) Alexander, ut ei mos erat , armis 
gravis peditern suum pedes ipse in acie comita- 
batur. Sed enim aufugerant qui armabantur ab 
Arsame. 

XXVIII. Ipse ubi Tarson invehitur, sudore et 
pulvere miles decens , labore et honore regali , Cyd- 
num amnem videt urbis ejus media pervadere, ccetu 
civium coronatum , mundum facie , acutum frigore , 
nimium agmine, festinummeatus, ripis virentem (1) : 
delectatusque tali elemento seu fluento , victus aestu 
ac desiderans frigoris, an ut fortitudinem sui in- 
tuentium civium theatro lactaret , saltu pontem flu- 
minis scandit, una clypeo loricaque et (2) telo cum 
casside, inque amnem sese translatus alacri saltu 
praecipitat, ejusque omnem , retentans arma, latitu- 
dinem natat. Ita interpretatus (3) est regize fortitu- 
dinis formam ex se militi dare qui sese jactaverint. 

XXIX. Sed minores animo corporis ei vires 
fuere sustinenda injure. Calens quippe omnis ac 
vaporatus, hausto fluminis frigore penetrabilius 
utique quo rarior (1), tantos febrium sibi contractu 
nervorum vapores excivit (2), ipsis vitalibus vi fri- 
goris ebriatis, ut spe bona medici laberentur, ni 
amore in eum diligentiores fuissent. 

XXX. Tum quidem fertur illud specimen exti- 
titisse Alexandri virtutum ad amicitiam memorabile. 
Philippus medicus alvo ejus incitandz potum para- 
bat. Id Parmenion amulus Philippo venenum 
noxium dicens, litteris regem uti letali prohibebat. 
Quas ubi Alexander hausturus excucurrit, chartam 
medico legendam dans , ilico ipse poculum stringit, 
unaque vitium morbi et calumniz diluit : docuitque, 
amicitias probatas secundam non recipere delibera- 
tionem. 

XXXI. Post id magnz cure Alexandro fuit Cili- 
ciam quoque omni hostium interpellatu purgare. 
Jamque Mallon urbem adpulerat Cilicie non igno- 
bilem, cum Darius ei adnuntiatur omni cum belli 


XXVI. 1. Pisidia C. || 2. ladorem C. 

XXVII. 1. ad hac C. || 2. eosque C. 

XXVIII. 1. ipsis virenie [| 2 vel C. || 3. interastes C. 
XXIX. 1. ratior C. || 1. exivit C. 


ALEXANDRI. 


apparatu abesse bidui viam (1). Quz res Macedonas 
itinere przeversos tantum in belli ardorem spe pra" 
sumpte victoriz levat, ut ipso biduo gravarentur 
mora et tadio. 

XXXII. Issum denique uterque concurrunt, 
aciemque angustis loci faucibusstruunt. Atque hie 
sane opere pretium foret, si modo suscepta opera 
pateretur, referre in milites utrimque regalia incite 
menta : ut hinc Grecis ultionis necessitas dicta 
sit et sui dignitas et prejudicia fortunze ; at contra 
Persis adrogantia ventilata : cum summa utrubi 
fuerit, vitam illic relinquendam unde non victoria 
sequeretur. | 

XXXIII. Quamvis Alexander Hammonis numine, 
ut paterna sui procuratione , in spem uteretur militis 
creduli : quoniam res (1) securis dei altero tanto ju- 
stius antistat , et eruditio fit audacize confidentia pre- 
judicii , accedente (2) ad commodum sui quod hosti 
illie de loci lege ad emolumentum peribat, cujus 
DC milia bellatorum in parte vigesima numeraban- 
tur : verum conditio situs vires equaverat , in fauci- 
bus loci «equis frontibus concurrentibus. 

XXXIV. Hic ego (1) facinus auditu dignum non 
pretermittam in loco ponere. Quippe Alexandrum 
ferunt , ubi pernox aciem suam voto conposuit sti- 
pavitque securior laterum; adeo post id pingui somno 
soporatum , ut adulto jam die hosteque propinquante 
vix ducibus excitaretur. Qussitumque ab eo et quid 
caus: esset , quod sub illo discriminis tempore cura 
plenus adeo solito diutius ac profundius cubitavisset ? 
eumque dixisse leetiorem : Sane non frustra , quod 
insperata sit copia sibi hostium data, securum factum 
acie disposita pro sententia. 

XXXV. Postque id ipsum dextrum cornu duxisse 
in confertissimos Persas : et Thessalos equites mox 
insecutos ac minaces maxime hostium globos ilico 
discidisse, acrique impetu agmen ad amnem Pin 
rum trusum in terga vertisse : plus multitudine sui 
hostibus quam metu fugave turbantibus. Ipse denique 
mox Darius curru relicto et in curru insignibus regis, 
egre illi fortunze eximitur. Affectibus (2) quoque in 
tentoriis regiis hosti relictis : dolori dedecorique gux 
spolia tam foeda quam bello non necessaria : matre 
et conjuge comitantibus filiabusque duabus et filio. 
Opum tamen ejus minus opinione illic inventum, 
quoniam pleraquefestinans Damasci commendaverat. 
Alexander tandem (3) victor ad Darii epulam et ten- 
torium subit : isque finis bello fuit. 

XXXVI. Insequenti Alexander die, etsi gravi 
femoris saucius vulnere, obiit tamen cunctos, et 
quisque desideratus uti sepeliretur et Persa ex pan 
jubet : quisque vulneratus ut curaretur, donatis his 
regie, quorum in bello ipse commilitio fortitudinis 
testis erat aut socius difficultatis. 


XXXI. 1. via C. 

XXXIII. 1. re C. || 2. accente €. 

XXXIV. 1. ergo C. | 

XXXV. 1. egregia C. || 2. effectibus C. || 3. tamen C. 





160 


Agypti venit, jam classe praemissa , nihil sibi Mazace 
satrape ejus loci audente subsistere. Quare inde 
naves Memphim per Nilum suburgueri jubet, ipse 
per Heliopolim pedes eodem occursurus : ibique 
diis /Egypti sacra facit et sacros agonas exsequitur. 
Exim (1) Memphi defluente exercitu Canopum de- 
scendit. Quam circa , loci facie delectatus , condendz 
urbis desiderio occupatur : Divum zvo re (2) proxima 
mortalibus insciens in opere pulchro perpetuari no- 
men auctoris. 

XLIX. Igitur ubi solum describi conveniret , ejus 

scienti: artiticibus, quos architectonas vocant, li- 
mitandz humo ferunt pulverem defuisse : eoque 
milites jussos , quisque secum alphita esui potuive 
gestitaret, ea cuncti conferrent : eximque illos solo 
pingendo paruisse. Sed enim mox in cetera provi- 
dentia rege distento, adlapsas alites depastasque 
edulium aspergine liniamenti. Quod portenti con- 
jectatores cum secus ducerent, Alexandrum sermo 
est pronunciavisse, eam urbem multis circa palan- 
tibus vicinisve gentibus altricem futuram. Hzc mo- 
lienti omnis quisque faverant Persis , relictis satrapis, 
Alexandro accessere : coramque pro merito aut vo- 
luntate laudantur. 
. L. Ipse Hammonis sacrum longe in desertis situm , 
ut illa sibi opinio patris staret , itinere incerto et in- 
limitatis locis magno dierum plurium labore conten- 
dit, quoniam harenis zqualibus diu non dinoscibile 
est. Denique duos corvos draconesve pravios ivisse 
aiunt inimici fabularum donicum locum sacri appu- 
lit ire, sane secretum deo et ad mira quaque cre- 
dendum. 

LI. Quippe per immensum illud pelagus harena- 
rum loci facies offertur consita , arborum virens , ne- 
moribus umbrosa , inhospita solibus , fontis affluens , 
tam deo quam copiis dives. Hic pratis mollis, hic 
floribus picta, glauca hie oleis, hic ebria Libero, 
hic palmis arboribus grandifera et czesariata , inter- 
scatentibus nymphis et interloquentibus rivulis. 

LII. Nec tamen illi ex ingenio nostratium fontium 
sunt. Quippe precalidi noctis e medio sensim me- 
ridie frigent ad nivem gelidi : eximque tepentes in 
noctis medium convalescunt. Salem (1) quoque of- 
fendunt nitore quo purior crystallus , et sapore gra- 
vissimo ceu si arte condiatur, forma terete qua ovum 
est, paulo majus quam ovum ex ansere, longius, cras- 
situdine tote pervium lumine. Denique exim mola 
sacrificanti pro thure est odoribus efficacior. 

LIII. Hinc patris dei oraculis confirmatus Mem- 
phim redit, quo sibi legationes Graecae convenerant. 
Et ez referunt cupita nihilo minus voto latiores. 
Athenienses quoque captos Granici suos impetrant. 

LIV. Enimvero ipse cognominis sibi urbis jam con- 
ditu adolescente, surgentibus menibus, tum belli re- 
bus civibus formatis , Tyrum redit , classe praemissa : 
imminentemque (t) Euphrati receptus in urbem, 

XLVIII. 1. ac sim C. || 2. rem C. 

LII. 1. sal postularent seqq. 

LIV. 1. Pro imminentemque Majus dedit Thapsacum- 
que; ego addidi fluvii mentionem; elsi Thapsaci quoque 


ITINERABIUM ALEXANDRI. 


mox duobus pontibus amnem eum transit, quamvis 
Mazzus (2) missus Darii interturbaret. Eximque 
leva habito Euphrate montibusque Armeniz, pro 
utensilium commodo itinere quasito , Babyloniam 
tendebat. 

LV. Ibi speculatore forte intercepto Alexander, 
quem in hos usus sibi Darius armaverat , noscit eum 
jam Tigreta (1) amnem appulisse, obstiturum seilicet 
transmissuris ibi longe auctiore exercitu animo nu- 
meroque. Verum cum is consilio mutato pedem de 
amne retulisset a tergo hosti venturus, Alexander 
protinus éum alveum transit preruptis difficile su- 
perabilem. 

LVI. Ibi suorum viribus fotis (1) et ad futura pra- 
doctis , agmen jam acie composita ducebat. Quarta 
denique die eminus e celsioribus speculis equitibus 
palabundis, ut sese videre, concursu protinus habito 
pars aut czeduntur aut fugantur. Sed enim (2) agmi 
nis pondus Dario ipso duce omnisque belli apparatus 
haud procul indidem habebatur, una omnibus gen- 
tibus barbaris , quze nominis aliene nostratium , sibi 
mutuo peramicz sunt; erantque eis numerus in XL 
equitum milibus munitissimus , pedites (3) vero his 
tricies tantum; falcati currus ducenti et elephanti 
turriti , qua (4) illis est pompa jactantiz. 

LVII. Hisque cum copiis castra conlocant juxta (1) 
Bumelum (2) amnem Arbelo urbe non procul , vel 
quod alii mavolunt in Gausamelis (3) , id loci nomen 
est. Illic fertur orso Dario (4) suos in bellum ad- 
hortari visum eunuchum , qui una affectibus 
refugerat, commodum dixisse quo castitatis honore 
utque regie sui haberentur : tunc illum petiisse (5) 
divinitus pro concione, si sibi jam fato non liceat, 
Persis Alexandrum imperare. Tum locum deligit 
(6) tendendo ubi hostis visabundus erat. Id 
inoffensius equitabile, et Issico bello (7) condi- 
tio diversa : ut (8) quod illic animi virtute provi- 
sum est, magna hic corporis rursus fortitudine 
peteret. 

LVIII. Igitur omni quatriduo viribus suorum re- 
fectus, exploratoque belli loco, ne qua Persarum tn- 
sidiz , sarcinis Alexander relegatis, oratione incitat 
suos : itaque provehit aciem silentio imperato, ut 
repens fragor fieret terribilior. Atenim ea omni die 
uterque trepidi et circumspectantes, itidem ut con- 
stiterant, in acie quievere ; utendumque noctis adjutu 
Parmenioni consilium erat : quod Alexander dissicit 
specie victori: indecentis , reabse quia noctis fortuna 
confidere , ubi nihil cautioni licet, et imprudentiz 
est et inscientie , quoniam consilia bellica longe 
tutius oculi metantur. Quamvis ipsi haud amplius 


nomen excidisse videtur. eminenlemque (sc. Tygrum) re 
ceptus amnem Euphratem transit. Letronnius. || 2. Ma- 
sucus C. 

LV. 1. i e. Τίγρητα, Tigrim ; codex Pigreta. 

LVI. 1. fortis C. || 2. sedens C. || 3. pedes. [ 4. tur- 
rique. 

LVII. 1. junctum C. || 2. Bulemum C. || 3. Causame 
lis C. || 4. Darius C. || 5. nullius absque ejus gre 
ercumpelisse C. || 6. diligit C. || 7. bellico C. | κ. aut C. 


ITINERARIUM 


equitum VII milia, id vero peditum quod Persis 
equitum. 

LIX. Quare in hunc modum nocte superata, ubi 
cum die equites Scythas dextrum cornu suum irruere 
velle et cireumplecti Alexander videt , obvius tendit ; 
diuque ancipiti fortuna tandem tamen trusus hostis 
multo obdurantium dampno in terga convertit. Ul- 
tra jam Macedonum pervicacia iverat : at enim Ba- 
ctris pzene frontis in medio numero claudentibus (1), 
convertit Alexandrum nuntius suppetiatum suis post 
fugientibus , qui sibi (2) imminebat. Ac sic Scythe 
quoque levati insecutore , ubi a tergo vacant, inte- 
grant vires reversi, Bactrisque congregantur, spe 
audaciam nutrientes. 

LX. Fitque pugna acerrima jactatuum crebritate. 
Quippe Pannoniis (1) alacritas est amica more gentis 
suz, vel obtinendum * expeditius procliantibus, quod 
preter scuti usum lorice, ut oneris, neglegunt : 
contra hosti , quamvis gravis , impenetrabilis tamen 
ac satis firma corpus omne munitio clauderet et tue- 
retur. Verum sic quoque inter eos * (2) Pannoniis, 
nunc impete retrudentibus aut concitantibus (3) diu- 
que estu martio fatigantibus, inmitti currus ju- 
bentur. 

LXI. Eaque res et fraudi Persis fuit et spira- 
mento (1) quippe curulium falcium , discedentibus 
his qui imminebant Scythis (2),.Macedones præ- 
docti , pone ubi (3) inruere cursus intuentur, sensim 
in latera demissi (4) aditum quidem transituris da- 
bant, utrimque tamen equos bigas aurigantesque 
facile confixerant; idque adhuc Persis equestre 
tantum proelium videbatur ac velitatio levis arma- 
torum. | - 

LXII. Quare Darius movet phalanga in Alexandri 
dextrum cornu quod ejus presentia preponderabat , 
sensim tendens suos ut pauciores circumveniret. Sed 
ferventius obvians , re provisa, plerosque Alexander 
dissicit , nec obsequi consilio sinit, adeo torrenti tur- 
bine et alacritate, uti Darius ipse, exemplo hostis 
et pudore ignitior (1), etiam tunc agminis sui in 
medio naviter bellans, ubi incondite suos turbare 
videt , studio salutis neglegens existimationis in fu- 
gam verteret, idque curru, quod nobilius decebat. 
Neque difficile ceteri pedibus in sententiam secuti (2) 
regis exemplum , paria consultant , dum Cadusii (3), 
pars multitudinis Persicze , rupta Macedonum acie 
in sarcinis predarentur : qui tamen mox suorum 
comperta fortuna , qua via tutior, fugientibus com- 
petunt deminutionem (4). 

LXIII. Sed hac in Alexandri sane dextris ageban- 


LIX. 1. Manca hec. Bactri ἐκθλίόουσιν ὀλίγους ὄντας 
πολλῷ πλείονες Arrian. Ill, 13. || 2. quis imminebat C. 

LX. 1.deb. Peonibus. || 2. supple stragem edentibus 
vel tale.quid. 1n cod. lacuna unius vocabuli. || 3. conci- 
nantibus C. 

LXI. 1. num experimento? || 2. Scythe C. || 3. in- 
suere C. || 4. deniseti C. 

LXII. 1. agricior C. conjeceram calidior; at unice vera 
quam dedimus correctio clarissimi Letronnii || 2. secutus 
C. || 3. consultans quasivis:a C. || 4. sic C. 


ALEXANDRI. 161 


tur. Levum vero, quod Darii cornu dextro obviabat, 
segre satis cura Parmenionis tuebatur : repensarent- 
que Pers: dampna predicta, ni Darium Alexander 
insequens per internuntium nosceret Parmenionis 
res vergere dampno haud levi: eoque comperto et 
ancipiti satis bello eminus viso, regressus eidem 
subpetiaretur (1). Neque enim mora bello fuit a 
tergo hostium venienti, quin viso tali auxiliatore 
cuncti protinus laberentur, ut spes fuga blandior 
cuique. 

LXIV. Quare ipse Alexander Darium insequi sta- 
tuit : agmen vero transmisso Lyco flumine, quod 
ultrorsum est, castra vallo munire, ibique quam 
queant ocius refectioni consulere jubet , seeundis in- 
tentos. Igitur Parmenion spoliis hostium et opibus 
coactis opperiri Alexandrum statuit etiam ultra pro- 
gressum: quiubi Arbelum venit, que prior civitas sta- 
diis belli de loco ferme sexcentis sit, Darium quidem 
nullum videt, ita volucer preetervolarat : opes tamen 
ejus et arma tum cidar, apicem regium , curru una et 
insignibus retrahit universis. Eo bello Macedonum 
desiderati sunt viri centum, equi mille, quorum pars 
major insequendo Dario defecerat (1); Persarum (2) 
vero trecenta haud minus millia, totidem captis, 
spoliatis universis. 

- LXV. Darius tamen paucis una Mediam petit, Ba- 
bylone Susisque vitatis, quod eas urbes inlectu no- 
biles victorem avide petiturum (1) protinus sibi gloriz 
opinaretur, et id conjectare perfacile erat. Denique 
Alexander contendens cura et facie bellatoris terri- 
bilis, in acie agens militem acuminatum (2) Baby- 
loniam accessit minax motu quantum visi eminus 
queat. Omnes protinus incolz cultu nil tristi, enim 
lzticiz simulamento obviam una muneribus effun- 
duntur (3): eoque genere universi ad meritum recepti, 
metum obsequio mutavere, gratantes sibi, nec victore 
secus ad modestiam credito. 

LXVI. Illic igitur primum Persarum omni regno 
disposito suis legibus, et ejus ad ministyatoribus datis, 
Susas quoque majore longe victoris (1) specie pro- 
ficiscitur. . Exim Tigri transmisso Uxios pergit , ef- 
ferum hominum genus , quorum quique campestres 
dicto (2) audientes fuere : montium vero incola de 
soli ingenio ferociores obstituros sese obnuntiabant , 
ni more Darii mercedem sili transitus dependisset. 
Enünvero tunc Uxiis (3) supervenit improvisus , stra- 
tisque obviis celsiora montium scandit. Mutata de- 
nique adrogantiz vice Uxii vectigales sese eidem 
profitentur. 

LXVII. Exim relictis qui gravius armabantur, Py- 
las petit fauces montium Persicorum , ibique offen- 
dit Ariobarzanen in se armatum Darii nomine stu- 
dioque XL milibus peditum et equitum septingen- 
tis obviasse. Ubi tamen sibi ingenium loci, quam 


LXIIT. suppetitaretur C. 

LXIV. 1. fecerat C. || 2. Persis C. 

LXV. 1. inlectu nobile sere avideque petiturem C. |] 
2. astuminatus C. || 3. offenduntur C. 

LXVI. 1. longes victum C. || 2. dictu C. || 3. jussis.’ 


43 


162 


manus hostium plus obsistit; docent captivi circuitu 
posse consuli difficultati : quibus auscultans, fid 
dicti pravisa, emensis nocte stadiis LX super- 
venit Persis interritis aditu suique securis. Cæsis 
denique obstinatioribus fugatisve, ultra inoffensus (1) 
transit Persepolim (2), divitiis invitantibus : Cyri 
denique atque Xersii illic , ceu si tutius sitis , thesau- 
ris potitur (3) et amcenitatibus aulicis : quamvis regia 
igni abolita , odio (4) Xersii injuriz , tum regis vo- 
luptatibus (5), etsi jam suis , abolendis : scilicet ut 
vicem damni ac labis meritum , quam ille invexerat 
Graecis , repensaret. 

LXVIII. Hinc Mediam dirigit studio Darii ca- 
piendi , qui , si ulterius urgueretur insectantium per- 
vicacia , transire decreverat ad Hyrcaniam. Quippe 
Darius Bactra populatus , tum omnibus adpetendis 
corruptis aut amandatis (1), dampno regionis (2) con- 
tra insequentes cavebat. Ac si quid sibi regium aut de 
affectu regio supersederat, id omne jam Pylas Caspias 
relegarat (3) , unaque comitantibus et utilitate devo- 
tis ut opinabatur, quos se sequi (4) coegerat , mora- 
batur. 

LXIX. Qua re conperta, duodecima demum die 
Mediam Alexander advolat , quod exim ultra abitu- 
rus Darius ferebatur. Sed jam digressum una the- 
sauris insequitur unius diei reliquo intervallo : re- 
scitque a transfuga, pertzesos comites fugæ ejus , ceu 
si in gratiam potioris , Darium habere sub vinculis : 
Besum vero, satellitem regis’, ejus insignia recepisse, 
Igitur voto pennatior et spe voti ignitior (1) et viz 
usus asperiore conpendio id elaborare ad pretium 
more abscindendz : inopinus (2) supervenit Beso, 
confligentemque dampno non levi dispergit et dissi- 
cit per vim clam fuga de medio (3) dilapsum. Ibique 
reperiunt Darium inferfectum a suis (4) qui Beso 
una fugissent. Quare corpus quidem honore regali 
majorum ejus sepulcris inferri jubet. 

LXX. Ipse vero, Hyrcanis quibus (1) visum ad 
ingenium loci ac temporis reversionisque commo- 
dum superpositis , Besum insequitur, sic animo fir- 
matus, ut quadrifariam fugiens vallaretur. Denique 
abi canipos ingressus est, victori se dedunt Abraxares 
una Phratapherne satrapa : Besus elabitur. Qua 
«ura deposita seu dilata, suos per loca belli , si quos 
reliquerat, congregari jubet, refectisque his qua- 
tridui mora Xazacerta ire decernit (2) urbem illie 
nihil optimze posthabendam , quam preemissi in hoc 
ab Alexandro moderabantur. Sed concurrunt prius 
etiam impedimenta agminis universi (3) loco belli 
relicta aecitaque post id. Sic enim regia jussa præ- 
scripserant. Ac si qui (4) ab se distracti fortunam 


LXVII. 1. inoffendius C || 2. pde C. || 3. sequitur spa- 

um unius vocabuli. || 4. abolica odito C. || 5. volunta- 
‘bus C. 

LXVII. 1. emendatis C. || 2. regi C. || 3. relegerat C. 
41 +. quee secatene C. 

LXIX. 1. ignotior C. || 2. inopin. C ||3. perbis clam 
fugere medio C. || 4. ibique reperiunt in armasuis C. 

LXX. 1. Hyrcania qs C. || 2. discernit C. || 3. versi 


ITINERARIUM ALEXANDRI. 


belli meritumve victoris elegerunt , vel si qui ad ejus 
judicium provocarunt (5) venia donati omnes : Graeci 
quoque mille quidgenti qui Dario mercede milita- 
bant : eosque suos facit. 

LXXI. Interim tamen Mardos excurrit , et captos 
bello redigit in obsequium nihil omnium rennuentes 
(sed enim Mardis , preter arma viresque, nulla sua 
res est) opum cura posthabita perdurans, quiae cæ- 
teros hominum exercitos habet. Exim revertenti 
Spartani se offerunt, qui Darii amicitiam petierant : 
sed custodiri mandantur suspecti simplicis coaf- 
dentiz 

LXXII. Tum moratus Xazacertee in Hvreania dies 
quindecim , Parthos Arionosque proficiscitur, et Se 
siam civitatem , quod Besum illie bello studere con- 
perisset, non regni modo , verum nominis (2) etiam 
Artaxersii (3) veluti ad reverentiam sibi vanitate 
quaesita : quoniam multi refuge Bactriani in ejus s+- 
tellicium confluxissent electi mente jactantiz. 

LXXIII. Inque id destinanti Satibarzanes Ario- 
rum satrapa nuntiatur, interfectis Macedonum urbs 
ejus ad custodiam quos acceperat, Arios pro Bess ar- 
mare. Illo igitur pravertens sexcentis biduo stadiis 
urbem Artacoenta (1) Ariorum regiam venit. Quo 
viso Satibarzanes una paucis conscius meriti fugit : 
ceteri puniuntur mali consilii vel ob@equii (2) mer 
cede. Quis gestis, Xazacertam (3) Alexandro 
vertenti offertur unus Darii interfectorum , afficitur- 
que serviliter verberibus ac morte : edoctusque ab co 
super consciis in Besum ducit exercitum. 

LXXIV. Eo vero itinere gentes subjugat plurimes : 
tum Dracas, tum Arachotas barbaros vicinos ia- 
dis (1), mari Rubro imminentes: Arios quoque qui 
nuper obsequio defecerant : idque hieme multa iai- 
quum militibus inpeditis. Enim vero in hos ducibus 
inmissis , ipse Causasum tendit amore vincendz dif- 
ficultatis , et illic quoque Alexandriam sibi ad fidem 
laboris instituit (2). 

LXXV. Quam molienti nuntiatur, Besum ultra 
transgressum Oxum flumen navibus superavisse, quas 
omnes incenderit, ne persequendi (1) sit libido. 
Igitur nihil moratus ipse quoque audet in Caucasum 
longitudine sui Tauro continuum , saxis incondite 
arduum, neque gradibilem, ut videbatur, inters- 
tumque parvis (2) arboribus. Cetera terebinthum (3° 
illic aiunt e£ silphium gigni : quo facile adpasei '4 
oves floris ejus esu et usu frugis et radicinrm dele- 
ctatas : eoque et hominibus gaudet carne sola cov- 


C. [| 4. ac si quisad se C || 5. vel qui adjurum judicium 
putant C. 

LXXII. 1. sic C. || 2. nomine C. | 3. Artaxersi C. » 

LXXIII. 1. Ἀρταχόανα Arrian., Artacacna Curtius. | 
2. obsequio C. || 4. Xazacurtam (Σενδράκαρτα Arrian." 
b. 1. C. 

LXXIV. 1. Tum Dracastrum Arachotas barbares 
barbarorum vicinas Indiis C. || 2. ad Adem laboris insti- 
tuto nominis difficultate C. ` 

LXXV. 1. par sequentis C. « quod fortasse ferri po- 
test. » || 2. paris C | 5. ceteraque vitio bonum illic C. 
li 4. ad pari C. 


ITINERARIUM 


tentis, martiis prorsus et belli usibus amicissimis. 

LXXVI. Quippe hinc Besus non modo gentem (1) 
optaverat, verum quidquid suppetule insequenti- 
bus foret , id omne corrumpens abolensque (2) in- 
eendio, geminaverat difficultatem paria temtanti- 
bus. Sed enim frustra id quidem. Ita omnibus su- 
peratis, quod se suosque Alexander docuerat (3) fama 
Aorni primum , tum penes Bactra viatica esse (4), 
ipse quoque Oxum jam superaverat. s 

LXXVII. Ubi cum facultas transitui nulla esset, 
probat nihil ita mortalibus arduum , cui nou viam 
perfacile sapientia straverit. Quod enim alias (1) 
præsenti usui suppetiari adverterat, promere suos 
pelles jubet, quibus subtendere (2) gignentium frivola 
aridaque constringi quam maxime in vinculis cre- 
brioribus docet. His quippe pactis, substratu levium 
densarumque itidem et superjectu trabicularum (3) 
calcatu tabulandarum conexa utrimquesecus pellium 
pragmenta usum ratium integraverant sibique peco- 
rique. In hunc modum sarcinis transportatis , non 
superstantibus tantum fida militibus, sed annantibus 
quoque animandis , si statio horruisset , opinione fa- 
cilior transmissio fuit, cum stadiis latitudinis alveus 
Oxi amnis pateret. 

LXXVIII. Nec tamen quisquam ausus obsistere 
est, quin etiam nuntiatur jam planiora pervianti- 
bus (1) Besum ibi (2) vinctum a suis communi pre- 
tium culpe servari pro his, quibuscum fugerat, reum. 
Quare exim iter solito patientius (3) facit. Ptolo- 
mzeum vero Lagi praire susceptum Besum ad seque 
perducere autemittit. Nec mora, vinctus offertur, 
unaque flamma (4) ire ejus extincta. Ita increpitum 
perfidie servilis , eoque (5) nomine verberatum , ad 
poenae conperendinationem custodiri in tempora man- 
dat. In ceteros venia liberalis. 

LXXIX. Hisque in hunc modum gestis, exim 
sibi equorum numerum integrat , qui admodum plu- 
rimi omni genere difficultatum varie defecerant. Ipse 
ire Maracunda contendit, quee Sogdianis est regia. 
Tanaimque exim qui subortus e Caucaso ingressu. 
rusque Hyrcanum mare Asiam Europamque disper- 
tit (1). Ejus pars fertur Tanaidos humo Asia paludibus 
Mzotis emergere denuo, causasque Euxino dare, 
ut cursu , quo volvitur, urgeatur. 

LXXX. Eo itinere tamen pramissos Macedonum 
castra metatum, improviso offusi paucis indigenae, 
opprimunt obtruncantque, qui in triginta haud 
minus milibus Alexandro venienti obversari decre- 
verant. Enim mox Alexandro ingruente, ad mon- 
tium celsiora concrepant. Sed ubi eis primo con- 
flictu fortuna blandita est, Alexandro crus sagitta 


LXXVI. t. gente C. || 2. corrupta amolitasve C. || 
3. docte C. || 4. viaticasset C. 

LXXVII. 1. aliud C. || 2. promere suos pelles, qui- 
bus subtendere jubet eis C. || 3. « trabilacularum C. 

LXXVI. t. Sic Letronnius; perinantibus cod. || 2. ubi 
C. || 3. patientibus C. || 4. offerunt una seu flammo. C. || 
5. proque eoque. C. 

LXXIX. 1. dispergit C 


ALEXANDRI. 163 


transjecto, ulterius ausi eo usque cæduntur, ut vix 
octo de triginta milibus laberentur. 

LXXXI. Quibus gestis, Abii Seythæ ab Homero 
justitiæ laudati legatione se dedunt, moremque 
gesturos victori profitentur, quantum solis corporibus 
queant, quoniam quisque pauperior liberior infesta- 
tore. Eorum denique moribus delectatus remissis 
adjungit , studio veri (1) discendi, qui quid ,2) cole- 
rent, aut viverent, renuntiarent. Ipse progressus 
ad Tanaim illic quoque urbem sibi instituit haud 
disparem magnitudine cognominem Alexandriis : 
idque usui cavens, si quando post in eadem milita- 
retur. 

LXXXII. Sed inconciliantibus Besi sociis, ju- 
gumque gentium nominantibus, metu poena septem 
urbes consulto pari grzcos custodes interimunt. 
Quarum quz Cyri civitas dicta Craterus multa cum 
militum nianu mittitur obsessurus, neu quid ultra 
liberius queant. Ipse Gazam primo congressu alias- 
que quattuor biduo capit. 

LXXXIII. Tum Cyri adgreditur situ murisque 
firmissimam, quam XV scilicet armatorum milia 
tuerentur, nulla victualium (1) indigentia : jamque 
machinis in id admotis (2), repente amnem , ut prius 
animo præsumserat , qui eam urbem agmine turbido 
(3) interfluit, transit Alexander nihilque opinantes 
obtruncat. Tunc secure urbis ejus potitum se ratus 
animo deferverat. Neque inpune id, aut modestize 
merito : acriter enim incolze congregati inter primos 
qui inruperant Alexandrum quoque saxo caput gra- 
viter vulnerant. Sed non eo secius (4) inritatis proti- 
nus Graecis capitur civitas vastaturque , nihilo n inus 
rege in opere fervente. Qua» vero septima civitas 
exempli metu ad modestiam ducta est. 

LXXXIV. Verum sic quoque Maracundam con- 
tendit , ubi sui obsideri nuntiatur, et pratera Scythz 
trans Tanaim obturbabant. Quare suis legat propere 
suppetias. Ipse vicesima die urbem , quam preccepit, 
substruit (7) poena captivorum usus ad operis festi- 
nationem tali in tempore necessarii : datis inco!is quos 
etas aut vulnera deprecabantur, item (3) militiam 
nolentibus , aut etiam nequeuntibus et in id idoneis 
peritia necessariorum. 

LXXXV. Verum imminentibus Scythis superbe, 
is (sepe (1) conatum cum sacrificia cohiberent, idque 
creberrime) vincit imperatoria indignatione, vinceret 
ratio quz fato obviabat (2). Ac nocte Tanai trans- 
misso tam facile quam audacter hostes primo incursu 
fugat ceeditque palantes. Eos vero intemperantius 
persequens siti zestivae succumbit. Neque aqua uti- 
bilis reperta. Quidquid de fluviis aut rivis ab aestivo 
in lacunis erat , eo proni ac lingua lambentes hausto 
ceu necessario, latente ejus peste corrupti sunt. 


LXXXI. t. vero C. || 2. quidquid C. 

ΕΧΧΧΗΙ. 1. nulli victualibus C. || 2. amotis C. || 
3. (urbi C. || 4. sed nos eos etius C. 

LXXXIV. 1. εἰ C. || 2. subruit C. || 3. idem C. 

LXXXV. 1. hiscpe C. || 2. corrupta V. Arrian. IV, 4. 
3. racuale gestu C. || 4. hostilis vitio C, 


13. 


164 


Quippe ea qualitas alvo laxandze eflicacissima. Ita 
omnes viribus vacuati aestu (3) intestino caloris , ut 
minus nonnulli hoste quam vitio (4) pravenirentur. 
Insecuti nihilominus eorum legati veniam erratis post 
victoriam retulerunt. 

LXXXVI. li porro Macedones qni in arce Mara- 
cundz obsidebantur, ante adventum auxilii eruptione 
facta disjecerant hostes ac fugarant. Longius tamen 
eos in (1) Sogdianos insecuti , ubi de reditu consulunt 
amnemqué Polytimetum (2) adfuere, sensim prose- 
quentibus Scythis inexploratam adorti (3) alvei 
partem , limo profundius retentantur (4). Idque ubi 
hostis gnarus (5) locorum videt , praevenit , adortique 
(6) rerum imperitos ac male cedentes (7), comminus 
conficiunt (8) omnes, nisi quis preevenisset pedum 
aut visuum (9) potens. Neque amplius equitibus se- 
iniermibus XL , peditibus (10) CCC fugere. 

LXXXVII. Quibus Alexander nuntiatis, Mara- 
cunda contendit, auctoremque ejus sceleris Spita- 
menem (1) fugientem secutus omni cum socio inter- 
fecit. Suos sepelit, vastatque regiones quas Polytime- 
tus amnis ambit aut rigat , qui progressus ulterius ha- 
renis bibitur et receptatur, facitque invia cuncta, 
subsidiis colentium (2) nullis : quoniam illic et alii 
famosi amnes hauriantur, Pardis (3) qui Mardos, 
Ariusque qui Hunnos (4) interfluit , et Estumandrus 
veniens per Evergetas. Hi omnes illic sepulti vane- 
scunt. 

LXXXVII. Hieme igitur apud Arimaspos decli- 
nata , dat sese legationibus obsequentium aut paci- 
scentium quod (1) usus aut quies vellet : Besumque 
accitum et rursus increpitum , et verberibus punit et 
gloria , mutilatis tamen prius et naribus auribusque : 
idque supplicii genus durius visum quam severitas 
Graeca est. 

LXXXIX. Nam et cetera ejus cultus et affluentia, 
more Medorum, suorum plerique jam sedulo aver- 
sabantur, cum luxu mores adrogantiaque mutaseet : 
tum mensa modo, tum vestium pretio, tum apicis 
vanitate is qui utroque de latere Heraclidas sibi 
Aacidasque censeret , Arsacidum tamen «emulationi 
concesserit, victi rem passus (1), quorum moribus 
obsecundabat : idque ei omnes animi glorias obum- 
brabat. 

XC. Praesertim ubi amicissimum sibi Clitum illum 
Granici propugnatorem ex causa convivii incitus in- 
terfecerit (die sacro quo pro (1) Libero Castoribus fe- 
cerat) qui (2) epulo accubabat una blanditoribus regis. 
Tuin supra ipsos fortitudinis deos laudari ab adsen- 


LXXXVI. 1. eos qui C. || 2. Polymetum. C. || 3. adorta- 
ri. C. || 4. rere tantur C. || 5. ignarus C. || 6. adortati- 
que C. || 7. credentes C. || 8. fugiunt C. || 9. visum C. || 
10. peditum C. 

LXXXVII. 1. Spilantem C. || 2. et colentium C. || 
3 Epardus ap Arrian. IV, 6. || 4. Darius qui unos (deb. 
Arios ) C. || 

LXXXVIII. 1. quoC. 

LXXXIX. 1. passum. His C. 

XC. 1. quod C. |; 2. el que C. 


ITINERARIUM ALEXANDRI. 


tatoribus cceptus , patri quoque se Philippo anteferri 
delectabatur. 

XCI. Enimvero Clitus uti Alexandrum amicum 
restitueret in viam, neque concederet ei malam 
morum adrogantiam coalescere , cui modestia et ve- 
recundia plus laudis adferret , amico liber, religiosus 
in Philippum , eum vero se anteferre respondit, qui 
hos fecerit suos animi viribus corporisque (1) cum 
quibus vicerit, non eum (2) qui talibus gaudeat. 
Qua ubi ultra, nec pudet regem vino calentem; 
Cliti (3) verbis gladio respondetur. Sed enim mox 
in id recidit penitudinis, ut eum vitæ pigeret adeo 
inpigre intemperantis : ni amici magis id offense 
dei Liberi , quam ejus moribus darent; qui sie post- 
habitum (4) sollemne suum ultus furore putaretur : 
aut invidentia laudum earum zmulus (5). 

XCII. Quare tum quidem curam corporis recipit, 
vitium tamen gliscit. Quippe jam adoratum se vo- 
lens, salutari more mortalium neglegebat. Verum 
sapiens Callisthenes comes et amicus (1) arcere ho 
minem et deducere palpo temptabat : eo quoque 
addito, quod quam justum sit infestari eum qui 
insignia regni quz sua non sunt usurparit (2) , tam 
a diis posse puniri abjurationis qui sibi adeo faveant 
(3) honore jactantiz. Sed neque proficit Callisthenes, 
et mox intgr proditores relatus ex-causa tali morte 
punitus est. 

XCIII. Mos erat , regibus optimatium libesls mi- 
nistrare (1), ad custodiam scilicet regiam et obsequia 


| liberalia. E quis Hermolaus quoque Sopolidis (2) 


erat bonis moribus roboreque, quorum utrobique 
studens, regi de corpore, animo tamen ac disciplinis 
militans Callistheni , ubi eum quzreres sat placebat. 
Is venante (3) Alexandro in aprum 

forma, ipse prior bestiam sternit, et strata gloria- 
tur, utque immodestz fortitudinis ab rege verbe- 
ratur. 

XCIV. Quod cum acrius merito sed ingenue do- 
luisset Hermolaus , conjurat in regem cum Sostrato 
et Amynta et Antipatro Asclepiodori, tum Epimene 
et Anticle et Philota. His amicis in sua injuria fer- 
vescentibus, pactum fit, nocte Antipatri conclavi 
regis irruerent; neque id quitum. Ita pernox rex 
convivio perdurarat. Sunt qui etiam prohibitum ire 
vatis voce, ne quidquam esset in aula multis præ- 
monitis ratae. Itaque Ptolomzum rem sibi proditam 
detulisse, Callisthenisque sententiam in discipuli fa- 
cinore suspectatam , de prioris inefficacia libertatis : 
cum Hermolaus tamen acri in opere tormentorum 
preter sui verbera nihil questus sit aut contessus. 

XCV. Sed reverentiam legatio Scythica de Abiis 
iterum attulit , dictoaue audientes fore se muneribus 


XCI. 1. corporibusque C. || 2. nunc his C. [| 3. dal 
C. || 4. post obitum solemnem C. || 5. laudantium earum 
emuli C. 

XCIK. 1. ei amice C. || 2. usurpari ad C. || 3. ad eos 
faverant C. 


XCI. 1. ministrari C. || 2. Selpolidus C. p 3. re- 
natu C. 


ITINERARIUM ALEXANDRI. 


attestabantur. Qu munera erant filiæ regales pul- 
chre (1) ingenio vel cultu nature ejus, si suis vellet 
pignore fidei. Namque ad reliqua sat divites (2), 
sunt Abii libertatis pariter et paupertatis. Adstare (3) 
vero vel regem ut coram jussis auscultet. Nam et (4) 
missis in hoc referre volentibus erat mores abios et 
munditias paupertatis utque (5) sit eorum invidia po- 
tioribus de plus nihil habendo. Enim arcus Abiis (6) 
et sagitta (quod eis totum est) et vitae quaestus et 
hereditas : sola sagitta venantibus, carne altis 
abunde et lacte, et munitis pellibus ad tolerantiam : 
cetera pro opibus hospitales et loqui blanda cum 
moribus. 

XCVI. Sed Pharasmenes quoque Chorasmiorum 
rex equites adduxerat Alexandro militatum , vicinus 
Scythicis Unimammis , in quas sibi hostes preeiret si 
juberetur, supra viros ut sciat martias. Alexander 
vero his Indos preeoptans (1), se ait redire in Gracias 
ut exim reliqua ejus belli agat. Oxum igjtur et Sog- 
dianos retractat turbare. — - 

XCVII. Nuntiati (t) ibi Alexandro duo fontes fu- 
turi przsagio suborti, horrori fuere prz admiratione : 
quorum qui olei erat, laboris atque sudoris index «es- 
timabatur, quis mederi valet olivi unguentum (2) : 
qui vero vini, lascivie et leticia de dei munere. 
Hzc quippe in id demonstrata de post gestis adsertio 
est. 

XCMII. Dimissis ergo qui prasentia tuerentur, 
Maracunda ipse festinat. Spitamenes (1) quippe, 
qui inde desciverat Massagetis congregatus justi belli 
facie jam agere nuntiabatur Sed invaso castello poti- 
tum prada per Sogdianos , Phiton et Aristobolus (1) 
cytharcedus, qui una aulico ministerio illic age- 
bant, egressi cum equitibus octoginta naviter satis 
et inpigre incursarant qua ducebantur. Mox tamen 
excepti insidiis a Spitamene plerique eorum et una 
Aristobolus oppetivere. Spitamenes vero post id fu- 
giens conscientia sceleris in desertis czeditur Cratero 
insecuto. Ipse quoque a suis captus ut auctor culpae 
arguitur, tumque Alexandro ad supplicium datur jure 
plectendus. | 

XCIX. Sed enim hac cura deposita Indos nihil 
sibi noxios intentus animo petram adgreditur re et 
nomine arduam. Id vero castellum est praruptis 
admodum inpositum inaccessisque (1) rupibus mon- 
tium, quo plebs multa convenerat Sogdianorum , 
nullo indigentix metu, copiis ante congestis. Ubi 
ergo oblata sibi venia non cessere, magnum praemium 
publicat ausuris ejus saxi inscensionem auri talentum 
primo, tunc precium secuturis. ' 


XCV. 1. fila regalia pulcra C. || 2. ad reliqua ut alias 
addivites C. || 3. adstire C. || 4. εί nam C. || 5. atque C. 
|| 6. Abios C. 

XCVI. 1. preoplalumque C. 

XCVII. 1. nuntiato sibi C. || 2. unguento C. 

XCVIII. 1. Pistamenes C. || 2. Aristonicus ap. Arrian. 
IV, 16. | 

XCIX. 1. incassis que C. 

C. 1. pazillos ferreos C. || 2. omni C. || 3. ut C. | 
4. dejectis C. 


165 


C. Reperti omnes quadringenti viri, qui patravere 
tem in hunc modum. Paxillis ferreis (1) quibus 
pelles intendunt, pratenta face, ea parte preerupti 
qua fieri posset aut gelu cederet, mutuo innixi fie- 
bant : eisque subvecti paulatim omnis (2) sub nocte 
tandem evadunt armis una, cumque luce inopini 
inruunt securos et inermes barbaros ac semisomnes, 
inpeditosque mulierculis et infantibus preecipites 
agunt, nihil eorum paucitatis scientes donicum re- 
liqui sese dederant, et aditu reserato quem insera- 
biliter obstruxerant, Alexander receptaretur et (3) 
copie. Nec tamen amplius viris XX desiderati, 
quos ascensionem molientes, ubi loci conditio fe- 
fellisset, dejectos (4) in praeceps ne sepulture qui- 
dem nisi nivium profunditate servarat casus aut 
fatum. 

CI. Igitur his victor copiis fotus auctusque, quo- 
modo si arte (1) Bactrianorum regis affectus opesque 
illic repperisset , ejus virginem filiam , Roxanem no- 
mine, magno forma merito et nobilitatis sibi con- 
jungit. Is ille scilicet, quem Darii uxor veneriz sane 
pulchritudinis femina non evicerit. Denique Oxyarten 
debito sibi soceri honore dignatur. 

CII. Hinc ducit in aliam petram celsam stadiis 
viginti , sed sexaginta ad ambiendain faciem sunt (1), 
ad viabilem calli, superne zquoream virentemque, 
‘Soli ubere et mollitudinis divitem. Chorieni (2) id 
castellum vocabant, regis nomine , qui illuc (3) con- 
fugerat, Chorieni. Verum quod ejus saxi calcem 
naturali vallo munitam iutueretur, id primum explet 
cesu (4) frondium et adgestu humi saxorumque 
opere pervicaci. Jam denique labore provecto sca- 
lisque admotis, Chorienus, ioternuntiv Oxyarta, 
pretium veniz victori se suesque transcribit. Eodem 
merito procurationem sibi aceepit quod regnum ha- 
bebat , quoniam victorem exercitum non labore mi- 
litiz modo adeo conperendinate, verum hiemis 
quoque vi et indigentia fatigatum apparatus sui largis 
opibus refovisset , nec decima quidem parte totius af- 
fluentiz dispensata. 

CII. Ad hzc, si qui rebellium reliqui, omnibus 
perditis subjugatisve repedata Bactra tempore quo 
Callisthenes una cum insidiatoribus regissuspectatus, 
est. Hac (1) sub fine Alexandro Persarum impe- 
rium integratum est , quo tuendo Amynte dato, Ba- 
ctris ipse profectus retransmittit protinus Caucasum 
quem eumdem Taurum (2) diximus , nomine modo 
de continuatione mutato. 

CIV Undecima die quam super molitus est illic 
Alexandriam venit. Transmissis inde regionibus 


CI. t. « Ita cod. Sed enim videbatur scribendum : guo- 
modo si in arce Baetrianorum, regis (Persarum) af- 
fectus opesque reperisset. Sic enim narratio congrueret 
cum Arriano IV, 19. » 

Cif. 1. « Haud scio an scribendum facienda sunt. » 
|| 2. « Cod. Chorienis, at mox Dis Chorienus. » || 4. illi 
cod. || 4. esu C. 

CHI. 1. hec C. || 2. Caucasuque inremin Tau- 
rum C. 


166 ITINERARIUM 


. Parapapisamidium (f), perque Niczam oppidum 
et Cophcena flumen Indum petere contendit, Taxile 
sibi munifico, qui partes, quibus viandum, primas 
Indie tune tenebat, eumque praemittit (2) una 
suis paratum Indi transmissionem conatum. De- 
nique datum hostium ducem viantibus intercedere 
capiunt (3) : itaque perviant, multis aliis gentibus 
cxsis et oppidis captis. 

CV. Nec minus Alexander agens , siquis obturbet 
insequentis sagitta etiam humerum superscribitur : 
Choeque (1) amni transmisso quisquis obvius ster- 
nitur : et Argacum (2) urbem incensam despera- 
tamque a civibus instaurari procurat merito oppor- 
tunitatis. Tum reperta hostium multitudine, tri- 
fariam superat justis omuibus proeliis. Ducenta de- 
nique triginta boum milia illic capta formae merito 
destinat una captivis Macedonia cultum agros suo- 
rum et suosce. (3) 

CVI. Tum conperto gentes Accas quadraginta milia 
armavisse, peramnem Guraum in eos (1) ire festinat : 
iique in oppida discessere m id longe ante munita. 
Sed enim castra eminus molientes inruunt Greeos : 
hique (2) astu cedere simulant : converso deinde (3) 
agmine sternuntur : pars muro clauduntur omni 
presidio munitissimo. Sed enim res haud in facili 
erat duplici septu munitos accedere : et ibi denique 
Alexander crus sagitta vulneratur. Sed die quarta 
belli in opere præ muro interfecto rege se dedunt. 
Idque Alexandro volenti admodum fuit, ut conmilitio 
accederent. Sed ubi producti fidem mutant, vallati 
exduntur. 

CVII. Hinc Coenona ducem mittit Baziphara ob- 
sidere, Attalumque Hora urbem, ratus casu Accarum 
eas ad obsequium ductum iri. Sed his loco magis 
quam exemplo fidentibus, ipse utramque urbem, 
quamvis inpigre obluctatas , Baziphara sive Hora (1) 
nullo negotio transiens capit : quamquam Baziphare 
viri contemptu paucorum advenas irruissent. Ubi 
tamen plerique cecidere, quisque evaserat petram 
munitissimam confluunt. 

CVHI. Is locus petrz ducentis stadiis circumitur, 
erigitur decem, aditu tenui , mollis m culmine, et 
fontium scatens, patiensque industriam mille homi- 
num ruricolarum (1). Igitur eo veniens capit plurimas 
civitates. Tum petram adgresso obsidionemque mo- 
lienti transfuga duces ccepti moliminis viam praeeunt 
ei inscensus. Itaque capti deductique prede fuere 
qui bello restiterant. 


CIV. t. Sic C. | 2. pretermittit C. || 3. « Videtur sen- 
tentia : Denique hostium ducem missum ad imtercedendum 
capiunt. Suspicabar etiam locum esse corruptum intelli- 
gendumque Asfem unum e preesidibus Indicis, quem præ- 
missi cum Taxile Macedones quadam in urbe obsesum 
interfecerunt, uti narrat Arrianus IV , 22. » 

CV. 1. Civiaque C. || 2. Sic cod. Erat Andacum, ut 
videtur. V. Arrian. IV, 23. Curt. VIII, 10. || 3. Machedio 
cultum. Agros suorum et suaci C. 

CVI. 1. Potur@um eos C. || 2. hincce C. || 3. deni- 
que C. 

CVI. 1. Horam C. 

ΟΥ. 1. ruscularum cod. 


ALEXANDRI. 


CIX. At enim nuntiato rursum Accas muros (1) 
Indos armis oppressisse studio fidentiore, et ele 
phantes suos per silvestria amandasse; ubi eo venit, 
muros desertos incensamque urbem videt, et dila- 
psos omnes qua tutius lateant. Quare aliis perseca- 
tione legata, queesitisque eorum elephantis et captis, 
Indum cum exercitu venit, et his quee longius sunt 
necessaria copiis reperta transitui substantia (2) non 
sera transmittit. 

‘CX. India omnis orsa e septentrione , amplexaque 
omne quidquid est Persicum (1), Agyptum usque 
Athiopasque continuat. Ipsa vero extrinsecus ubique 
oceano munitur, interfluo mari Hippalo (2), cujus 
sinus Persas includit. Sed enim nomen hoc Indie 
late dispersum multarum admodum gentium est fe- 
rax precipue beluarum inter odora gignentium (3) 
quam sunt elephanti draconesque jugerales : nam 
pardi leonesve vel tigres juxtim hzec cicures fuant. 

CXI. Ea vero tempestate quam loquor potens Indiz 
Porus erat, stupendus satis supra hominum magni- 
tudines, néque vero ingenio inferior quam arte 
bus (1). Is ubi scit, Alexandrum ad sese moliri iter (2), 
absit obnuntiat : sed incitat mage, acrique bello sa- 
peratur et capitur. Receptus tamen ad amicos 
Alexandri merito virtutium procurare quod erat rex 
recepit. Ita pars est virtutis, ea (3) quibus praefueris 
ut potior (4) , eque sane nunc mox cessisse potiori : 
quoniam quisque mediocritatis est agnitor satis fe- 
cerit sese noscendo. 

CXII. Exim magnas Pecanum et Musicanum re- 
giones exsequitur, ac sibi congregat. Petram quoque 
qua Aornis vocatur affectat, cujus proceritudo sum 
stadii quadringenti, supra cultoribus dives hsed 
minus locupletibus quam securis : et est ei nomen 
ex celsitudine, quam nec alites supervolitent. Sed 
enim hanc (1) quoque optinet fixu vectium (2) via 
scansili ac insidiis appetitam (3). 

CXIII. Jam (1) de magnitudine belli ortus est 
questus cum primatibus, quod ultra gentes belle 
idoneas coegisset experiri. Quo (2) adversum eas 
animo arderet? Milites vero ad hac ultra laborem et 
pericula deprecabantur : annos XII, vulnera e 
suorum desideria numerantes. Data igitur fessis 
quiete, volentibus utitur. Succenturiari tamen di 
missis alios e patria jubet. Itaque vietorize avaritia 
usus oceanum venit. 

CXIV. Ibi quoque inmodicus eupiditatis, quo- 
niam (1) in navibustextis periculum vellet facere a» 
tur, et quid sibi vel quisque id vellet ultra licent. 


CIX. 1. Sacamures C. || 2. substantiem C. 

EX. 1. Persicam C. |) 2. Hipallo C. | 3 locas turbe- 
tus. Num : infer ceteras ingentium ? Pro quam Majus 
dedit qui. 

ΟΧΙ. 1. artualus €. [| 2. molinire C. | 3. kis C. 7 
4. patior C. 

CXII, 1. hic C. || 2. teccium C. || 3. acsididaspen- 
tilam C. 

CXII. 1. nam C. || 2. conperisset erperire guar ] 

CXIV. 1. quonam C. || 2. i. e. Onesicritum et Necar- 
chum. 


ITINERARIUM ALEXANDRI. 


rum repente cum flatu violento rediens haustus 
oceani solito vehementior ad hoc paratos inter naves 
confligit et mergit. Neque agnitu difficile id erat, 
deos voto refragari , quibus quamvis ipse obniti πε- 
gat, nequid impium audeat temptare ; mittit tamen 
promptos audacize, nihilque regi audentes negare 
Onomarchum et Neona (1) (congestis navi quae cuique 
sie volenti in longum usui necessaria) uti eircumpu- 
tato oceano comperta nuntiarent. 

CXV. Quippe Alexandrum (1) animo fuisse ad 
appetentias rigido et indomito, hic quoque conside- 
randum reliquit. Erat civitas Indie, quam multi 
confugerant, magnitudine nimia et firmitudine 
inexpugnabili. Quam ubi Alexander obsidione ado- 
ritur, jubet fieri scalas pro muro preecelsas : easque 
admotas cum grandibus saxis desuper frangerent 
repugnantes, sola perdurat qua rex una duobus 
satellitibus evicerat : ipsum quoque multis desuper ut 
qua quisque poterat retrudentibus. Et quamvis 
scalas omnis suorum comminui vidisset, neque ullo 
sese idoneo (2) auxilio periclitaturum , irruit tamen 
unus omnia hostium milia, una predictis (Peu- 
ceste (3) scilicet et Ptolomeo) qui cunctam (4) multi- 
tudinem protinus urbis ejus in sese convertit. 

CXVI. Perdius igitur diu secum satellitibus con- 
spirantibus rem pleni exercitus agitabat , ni vergente 
jam die a (1) latere summo vulneraretur, et recepto 
altius ferro defici (2) viribus occoepisset. Id Macedo- 


CXV. 1. Cf. Pseudocallisth. 111, 4: not. 12 p. 99 : Ἦν 
δὲ ὁ Ἀλέξανδρος τολμηρότερος καὶ παραδονλότερος. Ἔνθεν τις 
καταµάθη τὴν εὐτολμίαν μάλιστα αὐτοῦ. "Hv πόλις τῆς Ἴνδι- 
xc, εἰς ἣν πολλοὶ πεφευγότες τῶν ἄλλων πολεμίων ἐληλύϑει-. 
σαν ὡς ἂν (fort, οὖσαν) μεγίστην καὶ . Προσε- 
δάλλετο οὖν [προσεδάλλοντο. "O οὖν cod.] Ἀλέξανδρος καὶ ταύ- 
την ἐπολέμει, ἐπειδὴ δὲ προσετέθησαν κλίμακες, ἐκλάσϑησαν 
(ἐπλήσϑησαν cod.), καὶ ἐκολύθησαν οἱ Μακεδόνες ὑπερθῆναι 
εἰς τὴν πόλιν. Μόνη δὲ σώα (μονᾶσαι δὲ cod.) ἔμενεν ἡ τοῦ 
Ἀλεξάνδρου. Συνιδὼν δὲ ὁ Ἀλέξανδρος τὸ γενόμενον εἰσῆλθεν 
εἰς τὴν πόλιν μετὰ δύο φίλων Πενχέστου xai Πτολεμαίου. Οἱ 
δὲ ἐν τῇ πόλει θεωρήσαντες ὥρμησαν πρὸς αὐτὸν. etc. etc. 
Latina Nostri contractius dat cod. Reg. 4880 (v. pag. 
120) : « Interim cum unam civitatem Indie obsideret, 
scalas muro percelsas admoveri jubet. Quibus admotis. 
cum preegrandibus saxis desuper (de sazis cod.) frange- 
rent repugnantes. ( oppugnantes cod. ), sola qua rex pu- 
gnavit duravit. Et cum nullo idoneo auxilio socios subve- 
πίτο posse videret, irruit solus omnia bostium millia, 
multitudinemque urbis in se convertit; jamque vergente 
die a latere summo vulneratur, et recepto altius ferro de- 
fici (decipi cod.) occurpit. Id Macedones conjectati vi 
claustra effrangunt , regemque sui (suum cod.) diffiden- 
tem recipiunt. » [| 2. ideo cod. correxi e cod. Reg. || 
3. Peuce cod. || 4. cunctantem cod. 

CXVI, 1. die et cod.; corr. ex cod. Reg. || 2. decipi 
cod. , quod fort. retinendum. 


167 


nes conjectati qui foris rem agebant, metu nequid 
ulterius (occupatis in regem intramuranis universis 
nec desuper prohibentibus siquis irrueret) vi claustra 
effringunt , suppetiatique in tempore jam regem sui 
recipiunt diffidentem. Facti denique mox ex indi- 
gnatione seviores indiscretius dextris in zetates et 
sexus vires optinent internicione omnibus casis. 

CXVII. Exim constanter suadere milites regi con- 
spirant, ne sese ulterius periculi vilitate dampno 
tamen in praeliis abuteretur tanti prodigus (1) san- 
guinis : obtinentque ne ultra, verum Babylona ut 
redeat : Babyloniique multo cum honore suscipiunt, 
Per septem denique dies Alexander eo regressus 
diis sacrificio operatur, quos fortune gratus (2) re- 
pensare. 

CXVIII. Post id conviviis et voluptatibus comio- 
ribus (1) causam morti hinc dedit. Morem sibi pro- 
ceres exercitus fecerant, uti mutuis sese conviviis 
acciperent. Enim cum forte apud Medium conviva- 
rent comessatione se illis convivam (2) Alexander 
facit. Statim deinde (3) Herculis Medius seyphum 
offert ad vina : neque is honorem dei nomine as- 
pernatus , poculum complet stringitque continuum : 
eaque tantarum virtutum viro causa ad mortem fuit : 
ut quem tot bellis adversa vulnera non vicerant, sub 
fati invidia juvenilis confidentia solveret. 

CXIX. Cujus ne casus priusquam laudium memor 
sim , ea quoque ponam hic qua per diligentiam labo- 
ravit; quippe quamvis bellorum ultra pertzesus con- 
sulenti per se exercitui concederet, bono tamen 
labori nihilum pepercit. Electo denique sibi ad ejus- 
modi patientiam comitatu, ad Herculis stelas famze 
jactantia persecutus est diebus nonaginta continuis 
emensa via (1). 

CXX. Dignam quidem illam rem pretio tanti la- 
boris, si quis aurem ad fidem dicentis inclinet. li 
quippe tituli alter auro pingui, alter argento proce- 
ritudinis erant XII cubitorum, crassi vero per qua- 
drum cubitis binis : adeo inmenso pondere, ut ejus 
periculum ipse rex fecerit terebrata crassitudine auri 
ejus, cujus dampnum mille quingentis mox aureis 
inferciverit. Verum exim revertens prerupta per 
loca carlo inlucido ut juxtim se viantes vix mutuo 
noscerentur, tandem Thermodonta amnem.... 





i Reliqua desiderantur.) 


CXVII. 1. tanta prodigii ced. || 2. gramen C. 
CXVIII. 1. comitioribus C. || 2. convivio C. || 3. de- 
nique C. 
CXIX. Hac et sequentia fluxerunt ex Alexandri epi- 
stola ad Olympiadem, quam vide in l'seudocallisthene 
' AM, cop. 27, not. 1, p. 139. 





SODIO E EFF EEE ex SESE exe 


INDEX NOMINUM 


IN 


FRAGMENTA SCRIPTORUM RERUM ALEXANDRI, PSEUDO-CALLISTHENEN 
ET ITINERARIUM ALEXANDRI. 





A. 


Abarimon regio , Beton fr. 4 p. 135. 

Abas, Triopa pater, Jason fr. 4 p. 161. 

Abderitze Alexandrum arcent impune, Pseud. Call. 1, 43. 

Abii Scythze, J(in. Al. 81. 

Abisari regnum, Onesicr. fr. 70, p. 50. 

Abydus, Milesiorum colonia, Anazim. fr. 4. Call. fr. 29. 
Hın. 18. 

Acce, Ilin. 109. 

Acesinis et Hyaroti confluentes , Arist. fr. 30 p. 10%. Ace- 
sinis magnitudo, Ptol. fr. 18 p. 93. Nearch. fr. 5 
p. 60. 

Achaemenidze, Ones. fr. 26 p. 56. 

Achillem ünitatur Alexander, imprimis colit, Ps.Call. 1, 
42; genus ab eo ducit , ib. in latin. 

Achilleus fons Mileti , Arist. fr. 3 p. 97. 

Achulus (7) satrapa, Ps. Call. M, 21 not. 

Acilisena regio, Med. fr. p. 128. 

Acinaces, Anaxim. fr. 16. 

Acrodatus insula, Ones. fr. 26 p. 56. 

Actæonis fabula, p. 33 not. Ps. Call. 1, 46 p. 52. 

Adonidis mortem Bybliz mulieres lugent, Ps. Call. 1, 12 
nol. Cf. Venus. 

Adra-tex campus unde nomen habeat , Call. fr. 20. 

Adrastus rex primus Nemesi templum dedicat, Call. fr. 20. 
Sicyonis regnum obtinet; Junonis Άλεξάν2ρον templum 
a«lificat, Men. fr. 3 p. 115. 

Aduleni. V. Adulitae. 

Adulis, Ps. Call. 111,7. 

Adulitarum episcopus, Ps. Call. M, 7. 

Adulites , Darii πατράδελγος, satrapa Persidis ab Alexandro 
constituitur, Ps. Call. 1, 22. 

Aacid» , Alexandri majores , /tin.. Al. 89. 

#acus, Dor. fr. 4 p. tio. Ps. Call. 1, 42 lat. 

Au pfiaca fabæ in Acesine, Nearch. fr. 5. 

Maypti et Indie similitudo, ΑΓΔ. fr. ?9 p. 103. 

£gyptiorum sapientia et inventa; eorum rex Nectanebus, 
Ps. Call. 1, 1. Alexandro se dedunt, ib. 1, 25 et 26. 
eorum procuralor Cleomenes , ib. 111, 19. 

Acllopodes, Ps. Call. 1, 2 

M. .Emilius, Ps. Call. 1, 29. 

Aschines Socralicus ap. Dionysium jun., Polycrit. fr. 2 

. 132 

A cinis oratio, Ps. Call. |, 2. 

Avlica migratio, Anticl /r. 7 p. Vis. 

Arropus Alexandri pater, Zlin. 25. 

Asopus , Thebanus fluvius, Ps. Call, 1, 16, p. 59. 


Athicia , Macedoniz regio, Mars. fr. 6 P- 43. 
A:thiopes cur nigri et crispi sint, Ones. fr. 17. p.53 
Athria, V. Thyia. 

Agatho tragicus ad Archelaum regem venit ; 
quaedam de eodem, Mars. Ph. fr. 6 a, ens paler 

Agathocles Lysimachi pater, Arist. fr. 36 p. 107. 

Agathodemon Alexandrie , Ps. Call. I, οἱ p. 35. Ἂν 
δαιμόνων festum , ib. 1, 32. 

Agathussa. V. Telus. - 

Agesilaus Spartan. rex de Epaminondze consilio certior 
ditur, Call. fr. 14. 

Agnon suspectum Alexandro Callisthenem reddit, 

Agoreum , locus Alexandrie, Ps. Call. I, δι mot. 

Agraganti (5) oraculum, Ps. Call. 1, 45. 

Ajax a Paride interfectus, Anticl. fr. t1 p. 149. 

Alacrinis, Alexandri nutrix, Ps. Call. 1, 13 im latin. 

Alcetas Macedo, potator egregius, Aristi fr. 4. Ρ. 15% 

Alcibiades ab Atheniensibus male mulctatar , Ps. C 
1], 5. 

Alcimachus Macedo, Anazim. fr. 17. 

Alcippus vel Leucippus, Lemnjus, musicae magister Ale: 
dri, Ps. Call. 1, 13. 

Alcınene, Ps. Call. I, 46. 

Ἀλευροδοῦντες, Antielid. fr. 20 p. 151. 

Alexander, Amynte f., Philippi regis frater ; ejus instit 
Anarim. fr. 6; mors, Mars. fr. 4 p. 42. 

Alexander Magnus. Ejus natales, Heges. fr. 1 p. 139;1 
gister Aristoteles, condiscipulus Callistbenes, p. 13 
gister Anaximenes, qui rhetoricam artem ei scrip 
p. 34; ejus carminum Homericorum exemplar, On 
crit. fr. 1 p. 48; contra Triballos praelium commi 
Ptol. fr. Y p. 87; in expeditione coutra Thraces cos 
niunt eum Celtee maris Adriatici aocolae, ibid. fr. 
Thebas e» pugnat, Ptol. fr. 3 p 87; Heges. fr. 3, p. 1 
quot talenta Thebis repererit, Clifarch. fr. 1 a, p. 
ejus in Timocleam generositas, Aristob. fr. Le, P. 
Demosthenis in eum dicteria, Aristob. fr. 1 b; Mc 
Jr. 8 p. 43; rex oratores deposcit, Aristob. fr. 1 
p. 96 ; numerus copiarum quas in Asiam transduxre 
Ptol. fr. 4 p. 87, Aristob. fr. 1 c, p. 96 , Ana.rim. 
15, Callisth. fr. 33. p. 24; proficiscentis viaticu 
Onesicr. fr. 2 p. 48; praelium ad Granicum, Callus 
Jr. 15, Arislobul. fr. 6 p. 97; Lampsacum invitus : 
vam fore juravit, p. 3$; Miletum et Halicarnassum 
pit, Callısth. fr. 22 ; nodum Gordium quomodo sol 
vit, Arislob. fr. 6 p. 97; Marsyas Ph. fr. 1 p.. 
mare Pamphylium regi surrexit, Callısth. fr. 55 ; T. 
in morbum incidit, Aristob. fr. 5 p. 97; ad Anchia 


P. 4 


INDEX NOMINUM. 


castra ponit, Aristob. fr. 6 p. 97 ; preelium Issicum, Cal- 
listh. fr. 33, Plolem. fr. 5 p. 88.; in quo ipse manum 
conserit cum Dario, a quo vulneratur, Chares fr. 2 
p. 114; in captivam Darii familiam humanitas , Ptolem. 
fr. 6 p. 88; Tyrum obsidentis somnium , Chares fr. 2 
p. 115; Gazam obsidet ; urbe capta in Batim &evit, He- 
ges. fr. 3 p. 141; iter ad Ammonem haud sine numine 
peractum, Ptolem. fr.7 p. 88, Callisth. fr. 36, Ari- 
stob. fr. 8 p. 98. reditus in /Egyptum , Aristob. fr. 10; 
Jovis filium praedicant praeter Ammonis sacerdotes etiam 
Milesiorum legati et Athenais Erythraea vates, Callisth. 
fr. 36 ; deloco quo Alexandria condenda sit per somnium 
admonetur, Jason. fr. 2 p. 160; sacrificia in Egypto 
facta, ib fr. 3; proelium ad Gaugamela, Aristob. fr. 
11 p. 98, Callisth. fr. 36; tumorem regis zegre fert 
Parmenio, Callisth. fr. 37; in Babylonia regis jussu 
milites pomis pugnant per ludum, Chares fr. 4 p. 115; 
Alexander gA6px).0¢, Dor. fr. 1 p. 155; Darii matris 
precibus motus clementem se Uxiis praebet, Plolem. fr. 
9 p. 89; arcem Persepolitanam incendit, Clitarch. fr. 5 
p. 77; in Philotam conjuratorem ejusque socios animad- 
vertit; Parmenionem interficiendum curat , Ptolem. fr. 
10 p. 90;"Bessum punit, ib. fr. 11; Thalestria eum con- 
venit, Clitarch. fr. 9 p. 79 (cf. Amozo); exercitus 
pars contra Spithamenem missa ad Maracandam a Scy- 
this opprimitur, Aristob. fr. 2t p. 100; trecentos ca- 
daverum vespillones crucibus afligit, Antidam. p. 1621 
Cliti caedes, Aristob. fr. 23 p. 101; luctus regis et con- 
solatores, p. 3; animus ejus a Callisthene in diem ma- 
gis abalienatur, Chares fr. 7. 8. 9. p. 116; cf. p. 4; 
Sogdianos seditiosos coercet, Ptolem. fr. 12 p. 91 ; Her- 
molai et Sostrati conjuratio, Aristob. fr. 24 p. 101, 


vincit , Ptolem. fr. 16 p. 92 , Aristobul. fr. 27 p. 102; 
simiarum multitudine terretur, Clitdrch. fr. 16 p. 80; 
Acesinem transit, Ptolem. fr. 18 p. 93; Hyphasim ne 
transgrederetur, infaustis impeditur auspiciis , ib. fr. 19; 
quot navium classem in Hydaspe fl. habuerit, ib. fr. 19 
a; Nearchum constituit navarchum, Nearch. fr. 18 
p. 63; gymnosophistz , Aristub. fr. 34 p. 106; Xynepo- 
lim condit, Onesicr. fr. 26 p. 55; nimis interdum audax, 
Nedrch. fr.17;ap. Mallos vulneratur, servatur a Peuceste, 
Ptolem. fr. 20 p. 93, Aristob. fr. 28 a, p. 102, Chares 
fr. 28 a, p. 102; Sambi regis ditionem in potestatem re- 
digit, Clitarch. fr. 12 p. 79; molestum per Gedrosiam 
iter, Nearch. fr. 23; per Carmaniam ducit, Aristob. fr. 
36 p. 107; corporis custodes septem, ibid. ; Cyri sepul- 
crum restaurandum curat, ibid. fr. 37 ; Susis nuptias 
celebrat „ibid. fr. 38, Chares fr. 16 p. 118 sq. Alexan- 
dri in venere continentia , Arístob. fr.7 p. 98; Babylo- 
nem ingreditur haud parens Beli oraculo , Arislob. fr. 
39 p. 109; quid de fatura Romanorum potentia legatis 
Rom. prenuntiaverit, Aristi fr. 3 p. 154. De Romano: 
rum legatione cf. Clitarch. fr. 23 p. 83. Hieronem So- 
lensem ad Arabiam explorandam mittit , Nearch. fr. 28 
p. 68; reliqua que Babylone versans egerit, Aristob. 
fr. 40εἰ 41 p. 110; inter navigandum diadema ei excidit, 
Aristob. fr. 42 p. 110; alio etiam modo instans fatum 
nuntiatur, ib. fr. 45 p. 112; vaticinata Alexandri res 
Sambethe Sibylla, Nicanor fr. 1 p. 15%; Alexandri 
cone, luxus, compotationes immodice, Ephipp. fr. 2. 
3 p. 125, Nicobul. fr. 1el 2 p. 157, Chares fr. 15 
p. 117, Polyclet. fr. 8 p. 132; ipse tamen rex indole 
pon erat vinolentus, Arís/ob. fr. 48 p. 113; ultimo ejus 


169 


compotationes, morbus et mors, Eumen. fr. 1 et 2 p. 121 
sqq., Ephipp. fr. 4 p. 126, Aristobul. fr. 46,47 p. 112. 
Quanti Phocionem fecerit, Chares fr. 4 a, p. 115. Que 
de Alexandro legantur in Itinerario Alex. et in Pseu- 
do-Callisthene, vide in Summariis , qua his libris 
pramisimus. l 

Alexandria in Ægypto condita , Jason fr. 2 p. 160. locum 
quo condenda urbs innuit Ammonis oraculum , Ps. Call. 
1, 30. origines urbis fuse describuntur, ib. I, 31 sqq. cf. 
11, 28; urbis recens condite laus, 11, 4; magnitudo I, 31 
not. 44. Ἀλεξανδρέων χώρα quousque pertineat , ib. 1, 31. 
fata urbis pr&nuntiat Serapis, ib. 1, 33 p. 37. cf. Itin. 49. 

Alexandria alize, Beton, fr. 2 p. 135; Nearch. fr. 27 p. 68; 
Onesicrit. fr. 26 p. 55; Itin. Alex. 81,74, 104; Ps. 
Call. 1M , 35 p. 151 not. 

Alexandrocolaces, Chares fr. 16 p. 119. 

Alexarchi grammatici superbia , Aristi fr. 2 p. 154. 

Alexis Tarentinus rhapsodus , Char. fr. 16, p. 118. 

Allobrogum regio, Callisth. fr. 47. 

Alyatte aurifodine , Callisth. fr. 29. 

Amanica pyle, Call. fr. 33. 


Amathus, Macedonis f., urbis cognominis conditor; Mars. 


Jr. 2. p. 42. . 

Amazo num ad Alexandrum venerit, Ones. fr. 3 p. 48. 
Clit. fr. 9 p. 78; Polycl. fr. 6. p. 132; Antigen. fr. 1 
p- 157; Anticlid. fr. 3. p. 147. Amazonuın genus, terra, 
mores; epistola ad Alexandrum, cui obsequium prestant, 
Ps. Call. 111, 25 sq. 

Ammon; iter ad eum, Ptol. fr. 7. p. 88, Call. fr. 36; 
oraculum , Call. fr. 8. Ps. Call. 1, 30. Itin. 50. qua via 
inde in /Egyptuin rex redierit, Call. 8. Ammon per quie- 
tem Alexandro apparet , Ps. Call. 11, 14. 

Ammorrhus fluv., Ps. Call. 11, 30. 

Amphiaraus, Men fr. 3p. 145; Ps. Call. 1, 46 p. 52. 

Amphictyones unde dicti, Anaxim. fr. 2; Ps. Call. M, 4. 
J, 25. l 

Amphion lyrodus, Ps. Call. 1,46 p. δι. 

Amphipolis unde nomen habeat , Mars. Ph. fr. p. 45. Am- 
phipoli Rhesi monumentum et Cliús fanum, Mars. Ph. 
Sr. 6 p. 45. Amphipolim usque Olympias Alexandrum co- 
mitatur, Itin Al. 18. Ps. Call. 1, 46. p. οἱ. 

Amyntas historicus, p. 134. 

Amyntas Macedo Philippi legatus Athenas venit, Mars. 
Jr. 7 p. 43. 

Amyntas, Antiochi f., Macedo ad Darium confugit; cum 
Persis in praelio 13sico , Ps. Call. I, 40. 

Amyntianus historicus , p. 162. 

Anacharsis , Arist. fr. 30. pag. 104. 

Anacyndaraxes , Sardanapalli pater, Call. fr. 32. 

Anaxagoras de Nili incrementis , Call. fr. 6. 

Anaxagoride, Men. fr. 3 p. 145. 

Anaxandridas citatur, Call. fr. 4. 

Anaxarchus pbilosophus Alexandrum consolans , p. 3. 

Anaxarchus Thessalonicensium princeps, pater Pulycratis , 
Ps. Call. 1, 26. Cf. Pausanias. 

Anaxilaus scriptor, p. 34 not. 

Anaximenes varii, p. 33. 

Anchiale, Japeti f., Plolem. fr. 4 a p. 87. 

Anchiale urbs ab Anchiale condita, Ptol. fr. 4 a p. 87; a Sar- 
danapallo condita; conditoris ibi statua, Call. fr. 32. 

Anchialense Sardanapalli monumentum, Arist. fr. 6 p.97. 

Anchurus Mid: f., pro patria se devovens, Call. fr. 45. 

Andanis fluv., Nearch. fr. 27. p. 68. 

Andreas, Alexandri coquus ; dein daemon marinus ; 'Avópeav- 
τικὸς τόπος, Pseud. Call. M, Δι. 

Andromachus, Arist. fr. 21 p. 100. 

Androsthenes, Onesicriti f., p. 47. 


Antacus , pater Leonnati, Arist. fr. 36 p. 107. 

Antalcidze pax, p. 6 a. 

Anticlides Atheniensis, pag. 147. 

Antigoni regis frater Marsyas, p. 40. 

Antigonus Gonatas , quamdiu vixerit, p. 127. 

Antiochia condita, Ps. Call. 1, 36 not. 1; urbis ambitus, 
16.1, 31, not. 44. 

Antiochus, Antiochiam condit, Ps. Call. 1, 31. 

Antiochus, Amynte transfuge pater, Ps. Call. 1, 40. 

Antipater Alexandrum veneno tollendum curat, Ps. Call. 
Iit, 31. 

Antiphon σημειολύτης, Ps. Call. I, 11 nol. 

Aornis petra expugnatur, Ps. Call. 11, 4 not. 

Apollinis oracula celeberrima, Callisth. fr. 3. Apollo Bran- 
chidarum templum deseruit, Call. fr. 36; Apollinis 
Tauropoli templum, Androsth. fr. 2 p. 73; templum 
Lacedem., Call. fr. 13; statua in Delio templo describi- 
tur, Anticl. fr. 4 p. 147. Apollo Thymbraus, Anticl. 
Sr.19 p. 151 ; Napaus quod oraculum Pelopi dederit , ib. 
Jr. 10 p. 149. 

Apollodorus Amphipolita, Arist. fr. 39 p. 109. 

Arabis chersonesus, Nearch. fr. 28. p. 68. 

Arachosii, Beton. fr. 2 p. 135. Ilin. 74. 

Aradus, Ilin. 42. 

‘Arar, Celtiberi frater, fluvio nomen dat, Call. fr. 47. 

Arar, Galliz fl., unde nomen acceperit, Call. fr. 47. 

Araxes fl., unde nomen habeat, Med. fr. 1 p. 128. ejus 
origo cursusque , Callisth. fr. 38. 

Arbela, Arist. fr. 11 p. 99. proelium ibi commissum, Call. 
fr. 37. Min. 64. 

Arbies populus, Nearch. fr. 20. p. 64. 

Arbis fluv., Nearch. fr. 20,25, p. 67. 

Arbis oppidum , Ones. fr. 26 p. 55. 

arbores Indize , ali& plantee, Arist. fr. 30 p. 104; Nearch. 
Sr. 8 et 10 p. 61,; Onesicrit. fr. 22 a. p. 55. Ps. Call. 
1, 36 passim. 

Arcades Lacedasmonios in Cromno opp. inclusos obsident , 
Call. fr. 13. 

Archelaus quot annis regnaverit, Mars. Ph. fr. 6. p. 45; 
p eum Euripides venit et Agathon, ib. Cf. Anazim. 

r. 8. 

Archelaus historicus, pag. 134. 

Archidamicum bellum quid, Anaxim. fr. 6. 

Areinus , Mithropastze pater, Nearch. fr. 29 p. 69. 

Arete, Xanthi f., Priami mater, Ps. Call. 1, 42 lat. 

Argenüs portus , Ones. fr. p. 55. 

Argeus , fluvius Alexandrie ; Ἀργέου στύλος, Ps. Call. 3, 
31 not. 

Argivorum virgines a Cirrheeis raptee, Call. fr. 18. 

Argonautz a Cyzicenorum accolis vexantur, Call. fr. 40. 

Argus, Nessi f., Xanthi pater, Ps. Call. 1, 42 lat. 

Arimaspi, Ilin. Al. 88. 

‘Arimi, Call. fr. 30; eorum montes, ib. 

Ariobarzanes Bessi socius, Ps. Call. 11, 20, 21. Itin. 67. 

Ariomandes, Gobriæ f., Persicse classis in pugna ad Euryme- 
dontem przefectus, Callisth. fr. 1. 

Ariorum Alexandria, Baton fr. 2 p. 135. cf. Itin. 73. 

Arisba, Meliorum colonia, Anaxim. fr. 4. 

Aristidis neptis Myrto, Call. fr. 16. 

Aristion Samius vel Platscensis a Demosthene ad Hephæ- 
stionem mittitur, Marsyas fr. 8. 

Aristippos Olynthius, Ps. Call. 1, 19. 

Aristobulus Cassandrensis historicus, p. 9%. 

Aristocics Anaximenis pater, p. 33; Ps. Call. 1, 13. 

Aristocrates Thebanus citharcedus, Char. fr. 16 p. 118. 

Aristocritus tragicus, Char. fr. 16 p. 119. 


INDEX NOMINUM. 


Aristomenes Messenius , Call. fr. 11. 

Ariston comicus, Char. Sr. 16 p. 119. 

Aristonici Argivi actas et inventum, Men. fr. 6. p. 146. 

Aristonous, Pissei f., corporis custos, Arist. fr. 36. p. 107. 

Ariston ^ ymus Atheniensis , citharedus, Char. fr. 16. p. 

18. 

Aristoteles, Callisthenis consobrinus et magister, p. 1 sqq. 
ejus recensio Iliadis, Onesicr. fr.1. Aristoteli Chaldzorum 
observationes astronomicas Callisthenes mittit, p 3 not. 
Cf. de Aristotele Alexandri wagisiro Ps. Call. 1, 13, 16, 23. 

Aristus Salaminius historicus, p. 

Arius fluv., Aristob. fr. 22, p tots ; Stin. AL. 87. 

Armenia magna, Ps. Call. 11,9. 

Armeniorum gentis antiquitates, Medius fr. 1. p. 128. 

Armenium Thessalie , Med J/r.1. p. 128. 

Armuzia regio, Nearch. fr. 27. p. 68. 

Arosis (Oarotis) fluv., Nearch. fr. 32. p. 70. 

Arrianus Epicteteus ; ei tribuitur libellus de Alexandrocam 
Brachmanibus te, Pseudo - Call. 111, ιο. 

Arridzeus, Ps. Call. M1, 33. p. 148. 

Arsaces praelio Issico czesus , Ptol. fr. 5 p. 88. 

Arsacidz, [tin Al. 89. 

Arsinoe, Darii f., Arist. fr. 38 p. 109. 

Artabazus , Barsines pater, Arist. fr. 7 p.98. 

Artacoenta, Ilin. 73. 

Asclepiades rerum Alex. scriptor, Arist. fr. 3 p. 154. 

Asines , Itin. 25 

Aspasii , Arist. fr. 29 p. 102. 

Aspendia , vicus Alexandris urbis, Ps. Call. 1, 31 mel. 

Aspendus , Ilin. 26; ibi classem in ancoris habebat Alexae- 
der, Ps. Call. 1, 28. 

Assacani , Arist. fr. 29 p. 102. 

Bp ο. regum sepulcra in paludibus quibusdam, Arist. 
f. 42 p. 110. 

Aster sagittarius Philippo oculum excussit, Call. fr. 42. 

Astyages quo loco a Cyro victus sit, Anaxim. fr. 18. 

Astyrorum aurifodinz prope Abydum , Call. fr. 19. 

Atarnensium tyranaus Eubulus, Call. fr. 41. 

Atarnus in Lydia, Call. fr. 29. 

Athamania, Mars. fr.6 p. 43. 

Athamas, Ps. Call. 1. 46 p. 52. 

Athenais Erythraea vates, Call. fr. 36. 

Athenienses Saitarum coloni, Call. fr. 7. 

Athenienses diem mensis tertium Minervae sacrans habent, 
Callisth. fr. 4. Atheniensium auxilium contra Thebsao 
Laconiam invadentes petunt Lacedamonii, Call. fr. 
12. Atheniensium et Alexandri controversiz , Ps. Call 
I], 1—5; I, 27. 

Athenodorus Tejus citharcedus, Char. fr. 16 p. 118. 

Athenodorus tragicus, Char. fr. 16 p. 119. 

Atlas fuv., Ps. Call. Ii, 28. 

Atreus , Ps. Call. 1, 27 not. 

Attalus, Cleopatrae frater, Ps. Call. 1, 20. 

Attalus, Eum. fr. 2 p. 123. 

Atys Tyrrheni pater, Antici. fr. 21 p. 151. 

aurum rarum olim apud Grecos, Anaxim. fr. 1. 

Autophradates , I (in. 42. 

Auxume urbs, Ps. Call. Ill. 7. 

aves grace loquentes, Ps. Call. 11, 40. 

Axes Solonis , Anaxim. fr. 14. 

Axius fluv., Anaxim fr. 12. 

Azani , Ps. Call. 1, 2. 

B. 


Babyloniorum murorum ambitus et altitudo, Cli. fr. 4 
p.77? ; Ps. Call. 1,31 not. 44. Babylone editum moastrem, 
Ps. Call. 111, 30. Jovis Babylonii oraculum, 18. UL, 3 
p. 145. 


INDEX NOMINUM. 


Baccho nubit Isis, Anticlid, fr. 22. p. 152. Bacchi spon - 
deum quis primus assà cithara cecinerit , Men. fr. 7. p. 
146; Bacchus Indos debellans , Clit. fr. 10 p. 79. Bac- 
chus Indorum , Soroadeus , Char. fr. 13 p. 117. Cf. de 
Baccho. Ilin. Al. 90. Ps. Call. 1, 46 p. δι. 

Bactrorum mores, Onesicr. fr. 6 p. 49. 

Bactriani, Call. fr. 38. 

Bastarni, Ps. Call. 1,2. 

Baeton scriptor, pag. 134. 

Bagoas, Eum. fr. 1 p. 121. 

balznz maris Indici a Nearcho fugatse , Nearch. fr. 25. 
31 p. 70. Onesicr. fr. 30 p. 57. 

Bardylides Illyrius, Call. fr. 43. 

Bargylia urbs , Call. fr. 23. 

Barsine, Artabazi f., Memnonis vidua; cum ea concubuit 
Alexander, Arist. fr. 7. p. 98. 

Barsine (?) Arist. fr. 38 p. 109. . 

Bastita urbs Thracie , Anazim.fr. 11. 

Batis Gazze preefectus ab Alexandro misere necatur, Heges. 

fr. 3 p. 142. Ilin. 45. 

Baziphara urbs, /tin. 107. 

Beatorum terra, Ps. Call. 11, 40. 

Bebrycum rex Euagrides, ubi v. 

Bebrycia, Ps. Call. 1, 42. 

Belsyrorum rex Eurymithres, Ps. Call. Ill, 26 p. 138. 

Bendideum Alexandrie, Ps. Call. 1, 31. 

Bermius mons, Call. fr. 29. 

Besadze. V. Bisades. 

Bessus capitur, damnatur, Ptol. fr. 11 p. 90 sq. Ps. Call. 
31, 20, 21. {{ἑπ. 69, 88. 

bitumen, Ones. fr. 26 p. 56. 

Bisades vel Bidsades ( Besade ap. Ptolem.), piper colli- 
gentes, Ps. Call.1M, δ. 

Bizas, Ps. Call. 111, 20, p. 129. 

Beeoti contra Onomarchum in Coronea urbe pugnantes , 
Anazim. fr. 9. 

Roreæ μαζοί, montes, Ps. Call. IIT, 29, 26. 

Bosmorum Indie, Onesicr. fr. 14. p. 53. 

Bosporani, Ps. Call. 1, 2. 

Bothynus , locus Atticae, Call. 50. 

Bottea , Ps. Call, |, 44. 

Brachmanes, Arist. fr. 34 p. 105 V. Gymnosophistz. 

Branchidarum oraculum , Call. fr. 36. 

Brigulus fluv., postea Arar, Call. fr. 47. 

Bucephalus. Onesicrit. fr. 9. Chares fr. 1». Ps. Call. Y, 
13 17. 111, 3,34 p. 150. 

Bucrü, Ps. Call. MI, 17. p. 122. 

Buchetus urbs Sicilie , Mars. fr. 10. p. 46. 

Buchetus, Siculorum tyr., Echeti pater, Mu rs. Ph. fr. 
10. p. 46. 

buglossus herba , Call. fr. 46. 

Bumodus fluv., Arist. fr. 11 p.99. lin. 57. 

Burz urbs terre motu mersa, Call. fr. 8. 


C. 


Cabyle Thraciz locus , Anaxim. fr. 12. 

Καδίσχος quid? Anticl. fr. 13 p. 150. l 

Cadmi divitize e metallis Pangæi montis haustæ, Call. fr. 29. 

Caici campi, Nearch fr. 3 p. 6. 

Caistrus fl., Nearch. fr. 3. p. 60. 

calami Indici, Hl, 17. 

Calanus vitam rogo finit, Onesicr. fr. 10. 32. Nearch. fr. 
7. p. 60; fr. 37. Chares fr. 15 p. 118. Cf. Ps. Call. ΙΙ, 


11 sqq. 
Cale, Alexandri filia, Ps. Call. Il, 41. 
Calauria , olim Irene; Anticlid. fr. 23. p. 152. 


171 


Callinus poeta , Call. fr. 21. 

Callisthenes Olynthius; ejus vita et scripta, p. 1 sqq. Cf. 
Itin. Alez. 92. Ps. Call. 3, 19. ejus mors, Piol. fr. 14. 
p. 91; dictum, Chares fr. 7 p. 116. Itin. 103 sq. 

Callisthenes Syharita , Γαλατικῶν auctor, p. 7. n. 

Callistratus , Androsthenis Thasii pater, p. 72. 

Callistratus Aphidneus, orator, Heges. fr. 5 p. 143. 

Calpurnia Marii filia, Doroth. fr. 3. p. 155. 

Calycadnus , Call. fr. 30. 

Cambyses Cyrum patrem interficit , Ones. fr. 32 p. 87. 

cancri ingentes, Ps. Call. 1, 34 N 

Candace , Meroes regina. Qua: de ea narrantur v. in Pseu- 
do- Cull. iil, 18. 19. 22. 23. 

Candaules , Candaces f., Ps. Call. 111, 19, 20, 21. 

canes Bactrorum vespillones, Onesicr. fr. 6. p. 40. 

Canobica porta Alexandrise, Canobicum Nili ostium, Ps. 
Call. 1, 31. 

Caphisias tibicen, Char. fr. 16 p. 119. 

Capitolinus Juppiter, Ps. Call. I, 27 p. 29. 

Cappadoces, Call. fr. 28. 

capra Lycie, Call. fr. 24 

Caranus, Ciraronis (?) f., pater Coni, Mars. fr. 3 p. 42. 

Caranus alius, Arist. fr. 21 p. 100. 

Carcinus poeta comicus , Polycrit. fr. 2 p. 132. 

Caria: regio Pedasis , Call. fr. 23. 

Carmania orte longitudo, Nearch. fr. 2? p. 68. Carma- 
nie fluvii auri , argenti ramenta volventes , montes arse- 
nici et salis feraces, Ones. fr. 27 , p. 56. Carmaniorum 
lingua, Nearch. fr. 26 p. 68. Cf. etiam fr. 20 et Ones. fr. 
26, p. 56. 

Carthaginienses Thargelione mense a Timoleonte clade af- 
ficiuntur, Call. fr. 15; eorum cum Romanis bellum, Ps. 
Call. 1, 29. Alexandro tributum solvunt, I, 30. ur- 
bis ambitus, ἐδ. 1, 31. 

Caspice Porte, Barton. fr. 2 p. 135. Itin. 68.Ps. Call. ll, 
19. 111,17, 19. 26. 29. | 

Caspiz terree mures, Amynt. fr. 5 p. 136. 

Caspium mare, Clit. fr. 6 p. 77; Polycl. fr. 5 p. 131. 

Caspiorum mores , Onesicr. fr. 6. 

Cassander. Alexandri ad eum literze, Ps. Call. I, 42. 

Cassandra quomodo vaticinandi donum acceperit, Anticl. 
JT . 19 p. 151. 

Castor, v. Dioscuri. 

Castor, Lyci filius, Ps. Call. T, 42 lat. 

Cathzorum Indis mores, Ones. fr. 18 p. 54. 

Catreus avis, Clil. fr. 18a, p. 82. 

Caucasi descriptio, Arist. fr. 16 p. 99. Itin. 75. 

Cauconitz, Call. fr. 28. 

Cauconum origo, sedes urbesque, Call. fr. 28. cf. Ps. 
Call. 1, 2. 

Celadussa. v. Rhene. 

Celænæ in Phrygia, Call. fr. 45. ibi terre hiatus, et Jovis 
Jdaci ara, Call. fr. 45. 

Celtse maris Adriatici accolee amicitiae jungendas causa le» 
gatos ad Alexandrum mittunt, Ptol. 2 p. 87. 

Celtiberi frater Arar, Call. fr. 47. 

Chzronea, Ps. Call. 1, 27. 

Chalcex Libye, Call. fr. 35. 

Chalcidensium urbes Al. vastat, 1%. Call. I, 44. 

Chalcis , cognomen Combes, Aristí fr. 5 p. 154. 

Chaldssorum observationes astronomicas Aristoteli mittit 
Callisthenes, p. 3 not. 

Chaldai ne Babylonem Alex. ingrediatur, vetant, Arist. fr. 
$9 p. 109. 

Chalybes, Ps. Call. 1,2. 

‚Charax opp., Ones. fr. 26 p. 56. 

Chares Mytilenseus , p. 114. 


172 


Charimedes, Polycratis tilius, Ps. Call. 1, 26 p. 28. 11, 
34 p. 150. 

Charopas ( Tharopus ), Neoptolemi f., Molossorum regno 
potitur, Ps. Call. 1, 42 lat. ΄ 

Chelidoniæ inss., Callisth. fr. 1. 

Chiani gens, Ones. fr. 26, p. 56. 

Chii quidam ab Erythriis oppressi, Anticl. fr. 8 p. 148. 

Chio oriundus Homerus, Anazim. fr. 20. 

Cheerilus, poeta, Alexandri comes, Amynt. fr. 2. p. 136. 

Choaspes fl., Polycl. fr. 2 p. 130. 

Choes fluv., Jtin. 105. 

Chorienus, Itin. 102. 

Cilicia Pyle, Call. fr. 33. 

Cimbricum bellum, Doroth. fr. 3. p. 155. 

Cimmerii Sardes capiunt, Call. fr. 21. 

Cimonis ad Eurymedontem victoria, Callisth. fr. 1. 

Cimon Corinthius, Ps. Call. 1, 19. 

Ciraron (?), Carani pater, Mars. fr. 3. p. 42. 

Cissybium, Mars. Ph. fr. 8 p. 45.. 

Cithieron, Ps. Call. 1,46 p. 52. 

Cleander, Ptol. fr. 10 p. 90. 

Clearchus , Macedo, Philippi legatus, Mars. fr. 7. p. 43. 

Cleomenes, Zum. fr. 2 p. 123. Cleomenes Naucratita, 
mechanicus, Ps. Call. 1, 31, Lgyptiorum procurator, 
id. IIl, t9. 

Cleopatra , Attali soror. Ejus nuptie, Ps. Call. I, 20-22. 

Clinomachus Locrus, Ps. Call. 1, 19. 

Clio Rhesi mater ; ejus fanum , Mars. Ph. fr. 6. p. 45. 

Clitarchus historicus et Cl. glossographus , p. 74. 

Cliti caedes , Arist. fr. 23 p. 101. Ilin. Al. 90. 

Clitomachus Achseus , Ps. Call. 1, 19. 

Clitomachus Thebanus pancratiasta, Ps. Call. 1, 47. 

Clupea piscis, Call. fr. 47. 

Caidi promont. Triopium , Jason. fr. 4 p. 161. 

Cnopus Colchus ad Caranum venit, Mars. fr. 3 p. 42. 

Conus , Carani f., Mars. fr. 3 p. 42. 

Colchus Cnopus, Mars. fr. 3 p. 42. 

Colonz , Anazim. fr. 3, 

Combe; unde Chalcis cognominata, Aristi fr. 5 p. 154. 

conchylia maris Indici, Androsth. fr. 1. p. 72. 

Constantinus M. Jin. 4. 

Constantius, /tin. 1. 

Cophen flumen, Beelon fr. 2 p. 135. Itin. 104. 

Coprias, Alexandrize monticulus, Ps. Call. 1, 32. 

Κοριναῖοι, Mars. Ph. fr. 4 p. 44. 

Corinthii, Ps. Call. 1, 47.11, 2. 

corvi Alexandri itineris comites, Ptol. fr. 7 p. 88 

Corycium antrum ubi situm fuerit, Call. fr. 30. 

Cossxi , Nearch. fr. 34 p. 70. 

Crateas , Pythonis p., Arist. fr. 36. p. 107. 

Crambutis , vicus Alexandrinus , Ps. Call. 1, 31 not. 

Crapathes, vicus Alexandrinus, Ps. Call. 1, 31 not. 

Craterus, Ilin. Al. 82. Ps. Call. 111, 17. 

Crates Olynthius , ταφρώρυχος, Ps. Call. 1,31. 

Cratinus Methymneeus citharedus, Char. fr. 16 p. 118. 

Creon Thebanus, Ps. Call. I, 46. 

Cretensium respublica Lacedamoniz simillima, Call. fr. 17. 

Crisseri belli origo et tempora, Call. fr. 18. 

crocodili Indie, Ps. Call. (11, 17 p. 122. 

Croesi aurifodine , Call. fr. 29. 21. Crusi tripus, Ps. Call. 
I, 45. 

Cromnum a Lacedaemoniis occupata , ab Arcadibus ohsessa, 
Coll. fr. 13. 

Cyanee insule, Callisth. fr. 1. 

Cycnus , Anarim. fr. 3. 

Cydnus fuv., Ps. Call. 1, 40. M, 7. 

Cyizi, Nearchus. fr. 25 p. 66. 


INDEX NOMINUM. 


Cynegirus, Ps. Call. Π, 2. 

Cynocephali, Ps. Call. WM, 34. 37 

Cyprus, Callisth. fr. 1. Itin. 42. 

Cyrbes Solonis, Anaxim. fr. 14. 

Cyrensorum silphium, Arist. fr. 16 p. 90. 

Cyrsilus Pharsali, p. 127. 

Cyri expeditio Indica, Nearch. fr.23 p. 65. Cyrus Nim 
obsidet, Anıyni. fr. 2 p. 136. Pasargadas ubi cond: 
rit, Anaxim. fr. 18. Cyri sepulcrum, Aristob. fr. 
32. Ones. fr. 31; Pseudo Call. 11, 18. quot annis vi 
rit Cyrus, ib. 32; a Cambyse filio interficitur, ib. fr.: 
Cyri regia, Ps. Call. 11, 28 p. 141. thesauri /tin. 
Κύρου γενέσια, ib. II, 21 not. 

Cyrus, Call. fr. 21. Itin. 82. 83 

Cytorus, Callisth. fr. 28. 

Cyzici accolz Argonautas infestantes, Call. fr. 40. 

Cyzicus , Milesiorum colonis frequentata, Anazim. fr. 


D. 


Daci , lin. 16. 

Damascus, Arist. fr. 7 p. 98. Ilin. 35. 41. 

Dandamis gymnosophista. Ejus declamationes, Ps. Ce 
IN, 12 qq. 

Daochus Thessalus Philippi legatus, Mars. fr. 7 p. 43. 

Darius Longimanus, vir pulcer, tributorum Pers. ration 
constituit, Polyc]. fr. 4 p. 131. 

Darii ad Issum prelium, Call. fr. 33. Him. 35 ; ad Arb 
prelium, /(in. 56. Ejus familia benigne habita ab Αἱ 
xandro, Ptol. fr. 6 p. 88. Ejus mater pro Uxiis ap. Al 
xandrum intercedit, Ptol. fr. 9 p. 89. Darii legati 
Phiiippo tributum exigentes, Ps. Call. I, 23. Ejas cop 
ad Granicum devictz , 1, 28; literas ad Alexandrum 
satrapas, 1,36, 39, 40; ad Issum victus, I, 40; ποτα 
bellum parat, Il, 7; litterae ad Alexandrum, satrapa 
Porum, Hi, 10, 11, 12. Ad eum venit Alexander, | 
14 ; iterum Darius vincitur ad Strangem fluvium, II, ı 
Ad Alexandrum literz, 11, 17; denuo expeditionem p 
rat, II, 19; necatur; morientis verba, 20; sepelila 
11,21. 

Dataphernes, Ptol. fr. 11 p 90; Arist. fr. 18 p. 100. 

Delphica Lysandri statua; Dioscurorum stellae, Laceds 
moniorum donarium , Call. fr. 9. Delphorum ὁσιοτῆρ 
et Bysius mens, Call. fr. 4. Delphicum oraculum , P 
Call. 1, 15. 

Deluscur terre motu non facile concuti possit , Call. fr. | 

Delii Apollinis statua , Ant. fr. 4 p. 147. 

Demadis oratio, Ps. Call. il, 2. 

Demetrius , Phidonis f., p. 4 b. 

Demophon , Bum. fr. 2 p. 123. 

Demosthenes qua in Alexandrum dicteria jecerit , Aris 
fr. 1 b. p. 96. Aristionem ad Hirphestionem mittit n 
conciliationis causa, Mars. fr. 8 p. 43. Callistratum at 
diens amore dicendi captus est, Heges. fr. 5. p. 183. - 
Ejus pro Alexandro oratio, Ps. Call. I1, 3 sg. Cf. 1,1 
ΙΙ, 5. 

Demotimus pater Call isthenis , p. 1. 

Dexiomontani, Ones. fr. 26 p. 56. 

Diana in Parthenio lavatur, Call fr. 28. Diana obstetric 
munus agit ap. Olympiadem Alexandrum parturieates 
Heges. fr. 1 p. 139. 

Dianenses Galatie , Call. fr. 47. 

Dicearchi de Nili incrementis sententia , Call. fr. 6. 

Dicephali, Ps. Call. 1, 27. p. 30. ° 

Diiphilus, Ps. Call. 1, 31. 

Dino Clitarchi pater, p. 74. 

Dinochares Rhodius architectus , Ps. Call. 1, 31. 


INDEX NOMINUM. 


Diodotus Erythrzeus , pag. 121. 


Diogenes cynicus Anaximenis magister, p. 33. Onesicriti 


magister, p. 47. Cf. Ps. Call. 1, 27. 
Diognetus historicus, pag. 134. 
Dionis Chii inventum , Men. fr. 7 p. 146. 


Dionysius jun. tyrannus, Polycrit. fr. 2 p. 132. candela- 
~ brum construendum curavit prytaneo Tarentinorum, 


Polycrit. fr. 3 p. 133. 
Dionysius Heracleota cantator , Char. fr. 16 p. 118. 
Diophantus tibicen , Char. fr. 16 p. 119. 


Dioscurorum stelle aurez post Lysandri victoriam Delphis 


a Laced. dedicate , Call. Ir. 9. 
Diotimus scriptor, Anazim. fr. 18. 


Diotimus Athenjensis , infundibulum , Arist. fr. 4 p. 154. 


Dioxippi dictum , Arist. fr.28 a. p. 102. 
Dirce fons , Ps. Call. 1, 46 p.52. 


Dodonzum oraculum Lacedemonii de eventu pugnz cum 


e 


f Thebanis pugnande interrogant, Call. fr. 9. 

“ Dorotheus historicus , Doroth. fr. 1 p. 155. 
Dracon , locus Alexandriæ, Ps. Call. 1, 31. 
Drange, Beton. fr. 2 p. 135. Itin. 74. 
Dromon, Castoris f., Ps. Call. 1, 42 lat. 
Durites Persa, Ps. Call. Il, 14 not. 


E. 


Echetus , Bucheti f., Siculorum tyrannus crudelis, lapidi- 
bus obruitur, Mars. Ph. fr. 10. 

echini permagni, Nearch. fr. 29 p. 69. 

elephanti Ind., Nearch. fr. 16 p. 62; Ones. fr. 21. 22 p. 
55. Quomodo impetum eorum eluserit Alexander, Ps. 
Call. MI, 3. 

Elymxi, Nearch. fr. 34 p. 70. 

Empzdus Callistrati Aphidneei pater, Heg. fr.3. p. 143. 

Enali historia, Anticlid. fr. 7 p. 148. 

Endymion a Luna amatus , Ps. Call. 1, 12 not. 

Enthemata, locus Alexandrie , I, 31. 

Epaminondas Spartam urbem aggreditur, Call. fr. 14. 

Epardus Il., Zlin. Al. 87. 

Ephesiz Dian: templi incendium , Heges. fr. 1 p. 139. 

Ephialtes axes et cyrbes ex acropoli in forum transporta- 
vit, Anaxim. fr. 14. Ephialtes, Callisth. fr. 1. 

Ephippus Olynthius, pag. 125. Ἢ 

Ephorus, Callisth. fr. 1. 

Epictetus philos. Ps. Call. IIl, 10. 

Epimastus Thraciae urbs , 'Anaxim. fr. 11. 

Eratosthenis Γαλα-ικά, p. 6 not. 

Erimachus, Tryini f., Ps. Call. 1, 42 lat. 

Eriphylee monile, Anazim. fr. 1. 

Erythrae sepulcrum , Nearch fr. 29 p. 69. fr. 26. p. 68. Ἢ 

Erythraa vates Athenais, Call. fr. 36. 

Erythrii Chios ( Or(ygis tyranni satellites) opprimunt. 
Anticlid. fr. 8 p. 148. 

Estumandrus (?) fluv., Jlin. Al. 87. 

Euagrides, Bebrycum rex, Ps. Call. MT, 19 sq. 

Eubius , Pieli f., Ps. Call. 1, 42. 

Eubulus Atarnensis Persinum poetam male habet, Call. 
Jr. 4. 

Eudemus vicus Alexandrinus, Ps. Call. 1, 31 n. 

Euergesise δίφρος, Ps. Call. 1, 12. 

Euergete, Flin. Al. 87. 

Euius Chalcidensis tibicen, Char. fr. 16 p. 119. 

Eulzus fluv., Ones. fr. 26 p. 56. Polycl. fr. 2 p. 130. 

Eumelus , Ps. Call 1, 14. 

Eumenes Cardianus, pag. 121. 

Eumolpus, Call. fr. 45. 

Euonymite, Ps. Call.1, 2. 


Euphratis ostium, Ones. fr. 26 p. 56; insulae ante ostia 


173 


ejus, Nearch. fr. 29 p. 69. Cf. Ones. fr. 28 et 29 p. 57. 
Aristob. fr. 41 p. 110. Polycl.fr.1,p 130. 

Euripidis amasius Agatho, Mars. Ph. fr. 6 a p. 45. 

Euripidis de Nili incrementis sententia , Call. fr. 6. 

Eurybius , Eurythei f. , ab Hercule interfectus, Anticl. fr. 
6 p. 148. 

Eurylochium, locus Alexandrie, Ps. Call. 1, 31 p. 33. 

Eurymedontem (ad ) pugna, Call. fr. 1. 

Eurymithres, Belsyrorum rex, Ps. Call. Ill, 26 p. 138 

Eurypylus, Eurysthei f., ab Hercule interfectus, Anticl. fr. 
6 p. 148. 

Eurysthei filii tres ab Hercule interfecti, Anticl, fr. 4 
p. 147. 

Euthynus Thespiensis Agesilaum de Epaminonds expedi- 
lione certiorem reddit, Call. fr. 14. 


F. 


Famis imago in Apollinis templo Laced., Call. fr. 13. 
formicz Indie, Nearch. fr. 12 p. 61. Ps. Calk 11, 29. 
funebres laudationes à Solone primum institute , Anaxim. 


Jr. 5. 
G. 


Galepsus urbs a Galepso nominata, Mars. Ph. fr.2p.44. 

Galepsus, Thasi et Telephee f., Mars. Ph. fr. 2. 

Ganges, Call. fr. 46. Ps. Call. 111,7. 9. 10. 

Gaugamela, ibique commissum prelium, Arist. fr. 11 
p. 98. Itin. 57. ° 

Gauratz , Ones. fr. 26 p. 56. 

Gaza ab Alexandro obsessa caplaque, Heges. fr. 3, p. 141. 
Iin. Al. 82; Ps. Call. 1, 35. Itin. 45. 

Gedrosia, Onesicr. fr. 50 p. 57. 

Gedrosise myrrha, Arist. fr. 35 p. 106. 

Gedrosorum vita, Nearch. fr. 15 p. 67 sq. 

Gelliz Agrigentini cella vinaria, Polycrit. fr. 1 p. 132. 

Geometric inventor Maris, Anticl. fr. 1 p. 147. 

Gerostratus, Zlin. 38. 42. 

Gerrha urbs; incolarum commercia, Androsth. fr. 2 p. 73. 

Gerrhai, Arist. fr. 43 p. 110. 

Glause v. Glausanicze, Aristob. fr. 28. p. 102. Ptol. fr. 17. 
p. 92. 

Glycera, Harpali amica , Clit. fr. 21 p. 83. 

Gobrias, Ariomandz pater, Call. fr. 1. 

Gog populus, Ps. Call. 111, 26 p. 139. 

Gordius nodus, Mars. fr. 1 p. 44. Arist. fr. 4. p. 27. 

Gorgus , armorum custos, Ephipp. fr. 3 p. 126. 

Granicum (ad) prelium quonam mense pugnatum sit, 
Call. fr. 15. Arist. fr. 2 p. 97; Ps. Call. 1,28. Itin. 19. 

Granis fluv., Ones. fr. 26 p. 56. 

Gras in Lesbum coloniam ducens , Antici. fr. 7. p. 148. 

Gurus fl. llin. 106. 

Gyalæ , poculi species, Mars. Ph. fr. 7. p. 45. 

Gyari ins. mures, Amynt. fr. 7 p. 137. 

Gyyis aurifodina , Call. fr. 29. 

Gymnosopbistie, Arist. fr. 34 p. 105. Nearch fr.7,16. One- 
sicrit. fr. 10 p. 50 sq. fr. 33. p. 57. Clit. fr. 22a. Ps. 
Call. ill, 4,5, 909. 11, 35. 


H. 


Hemus, Ilin. 16. 

Halicarnassus, in eam sex urbes Lelegum Pedasis regionis 
conduxit Mausolus, Call. fr. 23. urbe ab Alexandro ca- 
pta, Callisth. fr. 22. 

Halizonum sedes, Call. fr. 29. 

Halonnesus, de ea controversia, Anaxim. fr. 10. 

Harmonia , Ps. Call. 1, 46 p. 51. 

Harpali luxuria, Clit. fr. 21 p. 83. 





174 


Hebdomedafiam animal, Ps. Call. III, 17. 

Hebrus fluv., Itin. 18. 

Hecatæus Eretriensis , geographus, p. 49. 

Heratompylum Parthorum, Baton. fr. 2 p. 135. 

Hegesias comcedus Herodoti hist. recitavit Alexandriæ Ta- 
son. fr. 3. p. 160. ] 

Hegesias Magnes, p. 138 sq. 

Hegesiosa, vicus Alexandrie, Ps. Call. 1, 31 n. 

Helena ex Troja urbe quomodo in Egyptum venerit, Antici. 
fr. 12. p. 149. 

Helenus quomodo vates factus sit, Anticl. fr. 19, p. 151. 

Helice urbs terre motu mersa, Call. fr. 8. 

Heliopolis, tin. 48. 

Hellanici Persica, p. 6 b. 

Heneti , Call. fr. 28. 

Hephiestionem (ad) Demosthenes Aristionem mittit, Mars. 
fr. 8 p. 43. Hepluestionis mortem preedicit Pithagoras, 
Arist. fr. 39 p. 109. — Cf. Ps. Call. 1M, 17. 

Hepluestus , θεῶν προπάτωρ, Ps. Call. I, 3. Ejus θρονιστή- 
ριον, ib. I, 34. 

Heraclea Pontica , Call. fr. 28. ν 

Heracleoticum Nili ostium, Ps. Call. T, 31. 

Heraclidz , tin. Al. 89. 

Heraclitus Mytilenseus, Char. fr. 16 p. 118. 

Heraclitus Tarentinus citharcedus, Char. fr. 16p 118. 

Heratemis fluv., Ones. fr. 26 p. 56. 

Herculis fanum Lacedsemonium , Call. fr. 9. Thebanum, 
ibid. Ps. Call. 1, 46 p. 52. Hercules pater Hylæ , Antici. 
fr. 4 p. 147. Ejus sacerdotes, Mars. Ph. fr. ?. p. 45. 
Hercules tres Kurysthei filios interficit; qua occasione ? 

' Anticl. fr. ὁ p. 157. tripodem rapit, Ps. Call. Y, 45. 
Herculis et Semiramidis columnae, Ps. Call. M , 34. itin. 
119. 

Ἑρμαίοι λόφοι, Anticl. fr. 18. p. 151. 

Hermippus a Callisthene excitatur, p. 4 a. 

Hermolai conjuratio, p. & b; Ptolem. fr. 13 p. 91; Aristob. 
Sr. 24 p. 101. Ilin. Al. 93. 

Hermophantus , Homeri carmina recitat ubi et quando? Za- 
son. fr. 3 p. 160. 

Hermupolis, Ps. Call. 1,31. 

Hermus fluv., Neurch. fr. 3p. 60. 

Hero , mater Callisthenis, p. 1. 

Heron Libycus, architectus, Ps. Call. Y, 31. 

Heroum Alexandrie, Ps. Call. 1, 33. heroum sacrum, ib. 
| 3t extr. latin. 

Hieron Solensis , gubernator, ad Arabise oram explorandam 
missus , Nearch. fr. 28 p. 68. 

Himantopodes , Ps. Call. 111, 17. p. 122. 

Hippalum mare, Kin. 110. 

Hippodamus Lacedzemonius , Call. fr. 13. 

Hippopotami num nascantur in Indie fluviis, Onesier. fr. 
12. p. 52. Cf. Ps. Call. II, 42. 

Historici officium ,. Call. fr. 19. 

Homerus Chius, Anaxim. fr. 20, Homericum carmen Epi- 
cichlides inscriptum, Men. fr. 8 p. 146. Laudatur Ho- 
merus Ps. Call. 1, 33. Cf. Itin. Al. 81. 

Homines monstrosi, Ps. Call. Il, 17. 31. 34. 44. passim. 

Hora urbs , Itin. 107. 

Hunni (?), Itin. Al. 87. 

Hyarotus fluv., Arist. fr. 30 p. 104. 

Hydaspes , Ptol. fr. 19 a. p. 13. Nearch.fr. 5 p. €o. 

Hydaspes satrapa , Ps. Call. 11, 10. 39. 

Hydrax, Gedrosius ; eo itineris duce Nearchus utitur, Nearch. 
Jr. 23 p. 66. 

Hydrela , Carize urbs, Call. fr. 47. 

Hyle Herculis filii mors, Anticl. fr. 4, p. 147. 

Hyperbolus Cyzicenus, Char. fr. 16 p. 118. 


INDEX NOMINUM. 
ı Hyperis fuv., Ones. fr. 26 p. 56. | 


Hyphasis, Pfol. fr. 19 p. 93. Ones. fr. 24 p. 
Hypones, vicus Alexandrie, Ps. Call. 1,31. 
Hyponomus , Cratetis ταφρωρύχον frater, Ps. C 
Hyrcanie natura, Arist. fr. 14 p. 99. 
Hyrcanium mare, Polyel. fr. b p. 131. Clit.. 
Hyrcanius campus Lydise, Call. fr. 47. 
Hystaspes, frater Zariadris, Veneris et Adonid 
dominus, Char. fr. 17 p. 119. 
Hylanis Carmania fluv., Ones. fr. 26. p. 56. 


J. 


Japetus, pater Anchiales, Ptol. fr. 4 a. p. 87 

Jasonis expeditio, Med. fr. 1 p. 128. 

Jaxartes flav., Arist. fr. 19 p 100. Polycl. fi 

Iberes Asise, Ps. Call. I, 2. 

Icarus, Milesiorum colonia, Ana. xim. fr. 4. 

Icarus , insula ad Euphrati ostia, Arist. fr. 44 

Ichthyophagi, Nearch. fr. 20 p. 64. fr. 25 p. 6 
26 p. 55; Ps. Call. M,37. 

Ilias Alexandri , Onesicrit. fr. 1. 

Illyrii ab Alexandro debellati, Ps. Call. 1, 26 

[maus mons, Breton. fr. 4. p. 135. 

Indis situs et magnitudo, Nearch. fr. 1.2 p. 60 
fr. 11 p. 52; pluvie, nives, fluminum ex 
cum Egypto similitudo , Aristobul. fr. 29 p 
sicrit. fr. 17 p. 53, Nearch. fr. 3et 4 et 14 
ratio, Onesicr. fr. 24 et 25 fr. 55. orm marit 
ib. fr. 16; maris sestus, Clitarch. fr. 20 p. 81 
Nearch. fr. 16 ; tigres, id. fr. 12; formicae, il 
tauri , Aristob. fr. 356. ; fluviorum animalia 
Jr. 12; orion, catreus, alise aves, Clitarch. 
p. 81; psittaci, Nearch. fr. 13; simize, Clita 
serpentes, Nearch. fr. 14 et 15, Aristob. fr 
lacerti, Polyclet. fr. 7 p. 132; cete marina, | 
15. Onesicr. fr. 30; conchylia, Androsth.. 
margarite , Chares. fr. 12 p. 117; arbore 
Sr. 15 p. 53 et fr. 22 à; Nearch. fr. 11; Ari 
p. 104 ; sindones , lana arborea , mel arborei 
Nearch. fr. 8 el. 9; bosmorum, Onesicr. | 
fodinz mirabiles, Clitarch. fr. 19 p. 82. / 
maxime et longevi, Onesicr. fr. 25 fr. 55; ft 
et artes, Nearch. fr. 7 p. 60 sq. ; Aristob. fr 
medici et incantatores, .Vearch. fr. 14 et 15; | 
cultus, umbracula, ibid. fr. 10; pompe, C 
17; num servis utantur, Onesicr. fr. 20 p. 
deus Soroadeus, Chares fr. 13 p. 117 ; Bacc 
Indica, Clitarch. fr. 10 p. 79 — Cf. de Indi 
111,4, 85qq. 

Ino, Ps. Call. 1, 46 p. 52. 

Insula magica, Ps Call. 111, 17. 

lollas venenum regi praebet, Ps. Call. IM, 31 
Bucephalo , 111, 38. Cf. Ul, 17. 

Irene , postea Calauria, Anlicl. fr. 23 p. 159. 

Isis, Promethei f., Baccho nubit , Anticl. fr. 2 

Ismeniz aulcdi cantilena, Ps. Call. 1, $6, 1, 

Ismenium Apollinis oraculum, Callisth. fr. 3. 

Ismenus fluv., Ps. Call. 1, 46 p. 52. 

Issicum praelium, Plolem. fr. 5 p. 88, Chares | 
Clitarch. fr. 3 p. 177; Ps. Call. |, 40. Itin. 

Isthmii ludi, Ps. Call. 1, 47. 

Junonis ara Thebana, Ps. Call. 1, 46. 

Juppiter e Thyia pater Macedonis , Mars. fr. 
homines immolabantur ap. Lyctios, Anficl. fr. 
Jovis χτησίον καδίσχοι , id. fr. 13, Jovis Lyca 
listh. fr. 11; J. Idæus ap. Celanenses, Calli 
Juppiter Herculem generans, Ps. Call. 1, 46 


INDEX NOMINUM. 


L. 


Eabdacus, Ps. Call. 1, 46 p. 53. 

Lacedsemoniorum dux Sphodrias, Callisth. fr. 2; more, 
id. fr.5; prodigia quae portendebant cladem Leuctricam, 
id. fr. 5; post victoriam ad /Egoe - potamos reportatam 
stellas aureas Dioscurorum Delphis dedicant, id. fr 9; 
Thebanis Laconiam invadentibus, auxilium Atbeniensium 
expetunt , id. fr. 12 ; eorum præsidium in Cromno oppido 
inclusum ab Arcadibus obeidetur. id fr. 13; Laceda:ıno- 

* mem aggreditur Epaminondas, id. fr. 14. 

Lacon Lydius, Ps. Call. 1, 19. 

Lacus mirabiles, Ps. Call. 11, 42; III, 17. 

Lampsacus ab Anaximene servata , P 34. 

Lanice , Melanthis soror, Alexandri nutrix , Ps. Call. 1,13. 

Laomedon, Alexandri amicus, Ps. Gall. 1, 19. 27. 

Lapides miri, Ps. Call. II, 36, 42. 

Learchus, Ps. Call. 1, 46 p. 52. 

Lebadea Trophonio Apollinis oraculo clara, Call. fr. 3. 

Lebadiz inter sacra Trophonio que fiebant , prodigium edi- 

tum , quando, Call. fr. 9. 

Lecanomantia , Ps. Call. 1,1. 

‘Lelegum urbes octo in Pedasi regione, Call. fr. 23. 
= Lelegum rex Trambelus, Arist. fr. 3 p. 97 
Leocorium , Heges. fr. 7. Ρ. 143. 

* Leonides , Alexandri educator, Ps. Call. I, 13. 
biLeonnatus, Ptol. Fr. 6. p. 88; Aristob. fr. 36. p. 107; 
P Alexandri jussu in India Alexandriam condit , Ones. fr. 
b 96 p. 55. 
tZLerus, Milesiorum colonia, Anazim. fr. 4. 

) Lesbum coloniam ducit Gras, Anticl. fr. 7. p 

* Lete, urbs Macedoniz, Mars. Ph. fr. 3 p. 4 

t Leucippus. V. Alcippus. 

+ Leucosyri, Call. fr. 28. 

tLeuctrica Lacedzemoniorum clades prodigiis preenuntiata, 
Call. fr. 9. 

Limnæ , Milesiorum colonia, Anaxim. fr. 4. 

Linum Indicum, Nearch. fr. 8 p. 61. 

Liparis fons, Polycr. fr. 5 p. 133. 

m inventor Menon, Anticl. fr. 2 p. 147. 

Kocri, Ps. Call. 1, 45. 

defectus Athenienses in Sicilia terrens , Anticl. fr. 14 

p. 150. Lun arbor fatidica, Ps. Call. 111, 17. Luna En- 

dymionem osculans, ib. 1, 12. 

yczus Juppiter, Call. fr. 11. 

Lycie capree, Call. fr. 24. 

ii Sardes capiunt, Call. fr. 21. 

ycon comicus, Char. fr. 16 p. 119. 

'" Lyctii Jovi homines immolarunt , Anticl. fr. 8 p. 149. 

᾿ Bycus, Erimachi f., Ps. Call. 1,42 lat. 

Lyrnessus Pamphylim, Call. fr. 26. 

' Lysandri statua Delphica prodigium edidit , quando? Call. 
Jr. 9. 

Lysias scurra vel Cleopatra frater, Ps. Call. 1, 20. 

Lysias orator, Ps. Call. Ji, 4. 

Lysimache , Talai uxor, Men. fr. 3 p. 145. 

Lysimachus pater Polycrites, Call. fr. 16. 

- Lysimachus, Alexandri pedägogus, Char. fr 2 p. 115. 
| Lysimachus, corporis custos, Arist. fr. 36 p. 107; Calli- 
sthenem suspectum Alexandro reddit, p. 4 b. 


M 


Mace, Ones. fr. 26 p. 56. 
| Macedo, Jovis et Thyiæ f., Mars. fr. i. p. 42. ejus filii, ib. 
| Macelia, Macedonis pars, Marsye fr. 1 p. 42. 
Machetes, Ps. Call. MI, 17. 
Macrobil, Ps. Call. I, 7. 


. 148. 










17$ 


Meeander fl., Nearch. fr. 3. p. 60 * 

Meotis palus, Polyclet. fr. 5 p. 131. Ps. Call. 1, 64. 
Magadis Sapphüs inventum , Men. fr. 5 p. 146. 

Magica artes Nectanebi , Ps. Call. 1, 1 sqq. 

Magnetes lapis naves attrahens, Ps. Call. MI, 7. 

Magog populus , Ps. Call. 11, 26, 29. 

Maleus mons, Beton fr. 4 p 135. Ones. fr. 24 a p. 55. 
Malli, Arist. fr. 28 a p. 102. 

Mandanis, gymnosophista , Onesicr. fr. 10 p. 51. 
Mandorum (?) gens, Clit. fr. 14 p. 80. 

Maniole insule, Ps. Call. III, 7. 

Mantinense prelium. eo usque Hellenica sua Anaximenes 


perduxit, p. 34. Mantinenses a Thebanis deficientes - 


arcessunt Lacedzemonios, Call. fr. 14. 

Maracanda, /tin. Alex. 79, 86, 87. ` 

Marathorum rex Omartes, Char. fr. 17 p. 119. 

Mardi, prædones , Nearch. fr. 34 p 70. Itin. 79. 

Margaritæ, Nearch. fr. 30. p. 70 Char. fr. 12 p. 117. 
Androsth. fr. 1 p. 72. Ps. Call. 11, 38. 

Mariandyni, Call. fr. 28. 

Marius in bello Cimbrico Calpurniam filiam immolando vi- 
ctoriam sibi parat, Doroth. fr. 3, p. 155. 

Mars Thracius, Ps. Call. I, 46 p. 51. 

Marsyas Pellerus et Philippensis, p. 40 sqq. 

Matiani, Call. fr. 38. 

Mausolus sex Lelegum urbes in unam Halicarnassum con- 
ducit , Call. fr. 23. 

Mazzous Babyloniorum satrapa , Arist. fr. 39 p. 109. Iin. 
54. 

Mazenes, Oaractz insule preefectus , 
p. 69. 

Medize rex Hystaspis, Char. fr. 17. p. 119. 

Medius, Nicol. fr. 1 p. 157. Bum. fr. 1, 2. p. 121. Cf. p. 
127. Itin. 118. cum Jolla in regem conspirat , Ps. Call. 
111, 31. 

Megara, Herculis uxor, Ps. Call. 1, 46. p. 52. 

Megisto , Pelagontis Phocensis f., a Cirrhseis rapta , Call. 
Sr. 18. 

mel indicum , Nearch. fr. 8 p. 61; mel aereum , Amynt. 
fr. 1 p. 135. 

Melampus vates ap. Alexandrum, Ps. Call.I, 42. 

Melanas fluv., Itin. 18. 

Melanthium , locus Alexandrie, Ps. Call. I, 31 p. 33. 

Melas, Lanicz frater, Ps. Call.1, 13. 

Melicertes , Ps. Call. 1, 46 p. 52. 1 

Memnonis uxor Barsine , Arist. fr. 7 p. 98. 

Memphis, Call. fr. 36. Ptol. fr. 8 p. 89. Itin. 48, 53. 
Ibi Alexander ἐνθρονιάζεται, Ps. Call. 3, 34; eo corpus 
Alexandri defertur, ib. 111,31 p. 145 sq. 

Menzchmus Sicyonius , p. 145. 

Menecles vel Menippus , Peloponnesius , Alexandri magi- 
ster geometria, Ps. Call. 1, 13. 

Menecrates Nysensis , Jasonis pater, scriptor, p. 159. 

Menedemus , Aris. fr. 21 p. 100. 

Menides, Ptol. fr. 10 p. 90. Bum. fr, 2 p. 123. 

Menippus. V. Menecles. 

Menon ¿gyptius literarum inventor, Anticl. fr. 2 p. 147. 

Meroes regina Candace, Ps. Call. Ill, 18. 

Messeniorum epigramma temporibus belli Messeniaci colu- 
mor insculptum, Call. fr. 11. 

Methonzos priedatur Philippus , Call. fr. 42. Cf. Ps. Call. 
I, 23. 

Methymnzei , Anticlid. fr. 7. p. 143. 

Metrias, Phoci filia, Ps. Call. 1, 42. 

Miccalus Clazomenius, Arist. fr. 40 p. 110. 

Midas quomodo Celeenensium calamitati mederi studuerit , 
Call. fr. 45. pater Anchuri ib. Mids aurifodinse ubi , 


Nearch. fr. 29 


176 


Call. fr. 29. Ejus currus, Mars. Phil. fr. 1 p. 44. 

Milesii Memphim legatos mittunt ad Alexandrum, Call. fr. 
36 ; eorum colonic, Anarim. fr. 3, 4. Miletus a Persis, 
dein ab Alexandro capta, Call. fr. 22. Mileti tons 
Achilleus, Aris. fr. 3 p. 97. 

Minerva τριγένητος unde dicta, Call. fr. 4. 

Mithropasta , Areini f., Phrygiae olim satrapa, Nearch. fr. 
29 p. 69. 

Mnaseas historicus, Mars. Ph. fr. 10. 

Moris geometriz inventor, Anticl. fr. 1 p. 147. 

Masi, Itin. 16. 

Molossorum rcgis simia sortes in oraculo Dodoneo distur- 
bat , Call. fr. 9. Malossorum regno potitur Charopus, 
Neoptolemi f., Ps. Caltisth. 1, 42 latin. 

Monedes , Beton. fr. 4 p. 135. 

Mopsus vates, Dor. fr. 5 p. 155. 

Mora Lacedemoniorum quot fnerit virorum, Callisth. 
Jr. 5. 

Moses ( Muszeus in lat.) Adulenorum episcopus, Ps. Call. 
IM, 7. 

mures Caspia: terre, Amynt. fr. 6 p. 136. Babylonii ibid. 
Gyari ins. ibid. fr. 7. aranei, ib. fr. 8. 

Muszeus. V. Moses. 

Mulieres sirenes, Ps. Call. 11, 42; maximo», monstrose , 
ib. Il, 29. 

Musicani terra, Ones. fr. 15, 20 p. 54. Arislob. fr 30 
p. 105. Ps. Call. MI, 4 (ubi greca Παυσανίου) , Itin. 
112. ) 

Muziris , Indie emporium, Ps. Call. 111, 7 in lat. 

myes marini , Nearch. fr. 21. p. 64. 

Myndus urbs Cariz, Call. fr. 23. 

Myrrha , Thiantis Byblii f., Clit. fr. 3a,p. 77. 

myrrha Gedrosiz , Arist. fr. 35 p. 106. 

Myrtanum, Thracis castellum, Mars. fr. 5 p. 43. Anaxim. 
Jr. 13. . 

Myrto, Aristidis neptis, Call. fr. 16. 

Mytilenas venit Persinus poeta, Call. fr. 41. 


N 


Nabonassari sive Nabuchodonosori sepulcrum, Ps. Call. 
Il, 18. 

Napzus Apollo. V. Apollo. 

Nearchus Cretensis, p. 58 sqq. 

Nectanebus, Ps. Call. 1,1 sqq. 1, δά. 11, 28. 

Neocles , Ps. Call. ill, 17 p. 124. 

Νεομηνία unde dicta, Ps. Call. 111, 35 p. 151. 

Neoptolemus , Metria f., Ps. Call. 1, 42. 

Nephele , vicus Alexandrinus, Ps. Call. 1,31. 

Nepheron, fluv. Alexandrie , Ps. Call. 1, 31. 

Nessus , Eubii f., Ps. Call. 1, 42 lat. 

Nicagoras Cyprius scriptor, pag. 153. 

Nicanor, historicus rerum Alex. ; alii, p. 152 sq. 

Nicatoria a Seleuco condita, Ps. Call. I, 36 not. 1. 

Nicobule, p. 157. 

Nicocles Salaminius , regulus luxuriosus, Anazim. fr. 19. 

Nicolaus, Acarnaniz regulus, Ps. Call. 1, 18. 19. 

Nilus olim ZEgyptus nominatus et apte quidem, Nearch. 
Jr. p. 60. Nili incrementorum causa, Nearch. fr. 4; 
Callisth. fr. 6. Aristob. fr. 29 p. 103. Nili pisces, 
Arist. fr. 33. p. 105. Nili animalia eadem que fluviorum 
Indicorum, Onesicrit. fr. 12 p. 52. 

Ninive. ibi Sardanapalli monumentum, Amynt. fr. 2 
p. 136. 

Nasala insula Soli sacra, Nearch. fr. 25 p. 66 sq. 

Nyctalopeces, Ps. Call. 111, 17. 

Nycteus, Ps. Call. 1, 46 p. 51. 

Nympharum cubile in Solis insula, Ones. fr. 26 p. 55. 


INDEX NOMINUM. 


Nymphis historicus. V Cail. fr. 39. 
Nysa Indie, Clit. fr. 10 p. 79. 


ο 


Oaracta insula, Nearch. fr. 29 p. 69. ` 

Oarotis fluv., Nearch. fr. 32, 35. 

Oceanus , inter Alexandri majores , Ps. Call. 1, 13 latin. 
μι oceanum usque occidentalem pervenit Alex. ἰδ.Ι, 
27 p. 30. 

Ochus fl., Polycl. fr. 5 p. 131. 

Odatidis , Omarte f., historia, Char. fr. 17 p 119. 

Odontotyrannus , Ps. Call. 111, 10. 17. 

CEdipus , Ps. Call. 1, 46 p. 52. 

Ogyris insula , Nearch. fr. 29 p. 69. 

Oileus, Ps. Call 1,27 n. 

Olcias s. Olciuss Orcius, Ps. Call. Il, 31. 33. 

Olympias. ejus majores, Ps. Call. 1, 13. 42. cum Necta- 
nebo commercium , 1, 4 εφ. Alexandrum parit, I, 13. 
repudiatur, in gratiam redit , I, 20-22. eam rapere ten- 
tat Pausanias, I, 24. quousque Alexandrum comitata sit, 
I, 42. ejus cum Antipatro discordia, HI, 31. ejus mors 
preenuntiatur, 11I, 17. Quid de ea in testamento Alexaa- 
dri, 111, 33. 

Olympicos ludos Alexander adit , Ps. Call. 1, 18. 19. 

Olympionicz e publico victum habentes, Callisth. fr. 16. 

Olynthii a Philippo debellantur, Call. fr. 32. Cf. Ps. Call. 
I, 44. 

Omartes, Marathorum rex, Odatidis pater, Char. fr. 16. 
p. 119. 

Onesicriti vita, p. 47. Onesicritus ad Brachmanes missus , 
Ps. Call. Wi, 13. 

Onomarchus in Coronea urbe pugnans, Anarim. fr. 9. 

Oracla ( Oaracta ) ins., Ones. fr. 26 p. 56 

Orbelus mons , /tin. 16. 

Orcius. V. Olcias. 

Oretes , Indize gens, Ones. fr. 24 a. p. 55. 

Ori gens Indiz , Ones. fr. 26 p. 56. 

orion avis, Clit. fr. 17 et 18 p. 81 sq. 

Oritx , Nearch. fr. 20 p. 64. 

Orythiz raptus, Call. fr. 31. 

Orphei mors, Men. fr. it p. 146. Orphei statua sudat, 
Ps. Call. I, 42. Itin. 17. 

Orthagoras scriptor, v. Nearch. fr. 29 p. 69. 

Ortospanus, Beton fr. 2 p. 135. 

Ὀσιοτῆρες Delphorum, Call. fr. 4. 

Osiridi$%a>0; , Ταφόσιρις, Ps. Call. 1, 31. 

Oxus fluv., Aristob. fr. 17 p. 100. Polyclel. fr.7 p. 131 
Lin. 75. 

Oxyartes, Roxanes pater, Aristob. fr. 38 p. 109. 

Oxyathres , Darii (rater, Ps. Call. 11, 7. 14. Cf. Hin. οι. 
102. 

Oxydraces, Ps. Call.1, 2. 11, 45. 7 

Oxythemis , Medii pater, p. 127. 

Οξυθύμια quid? Anticl. fr. 15 p. 150. 


P. 


Pæones, Ps. Call. 1, 26. . 

Pæsus Milesiorum colonia, Arazim. fr. 4. 

Palestina, Min. Al. 45. 

Pamphylium mare Alexandro exsurgit, Call. fr. 23. Ps. 
Call. 1, 28. 

Pandorum gens Indica , Clit. fr. 14. p. 79. 

Pangæi metalla, Call. fr. 29. 

Pannonii , Itin. 60. 

Parztonium, Arist. fr. 8 p. 98. Ps. Call. 1, 31. 

Paralus primus nave longa navigavit, Heges. fr. 6 p. 143. 

Pardis ( Epardis) luv., Itin. Al. 87. 





178 


Polydamas , Plol. fr. 10 p. 90. 

Polynices Pellaus, Alexandri magister, Ps. Call. 1, 13. 

Polytimetus Sogdianse fluv., Arist. fr. 22, p. 101. Itin. Al. 
86, 87. 

Pori filius victus captusque, Ptol. fr. 16 p. 92. Itin. 111 
sq.; Pori literæ ad Darium, Ps. Call. H, 12. cf. 1; 19> 
ad Alexandrum Mi, t. exercitus et elephantes , I, 3. 
preelium , singulare certamen et nex , ib. Ili. 4. Ejus filia 
nubit filio Candacis, ἐδ. HI, 23. 

Porticanus rex, Clit. fr. 12 p. 79. 

Posidonius de Nili incrementis, Call. fr. 6. 

Prasiaca urbs India maxima, Ps. Call. 111, 17. 

Priami Trojani aurifodinie , Call. Jr. 29. 

Priamus , Aretes f., Tryini pater, Ps. Call. I, 42 lat. 

προχώνια quid ? Anticl. Jr. 17 p. 151 

Promachus, strenuus potator, Char. fr. 15 p. 117. 

Prometheus pater Isidis , Anticl. fr. 22 p. 152. 

Pronax rex Argivorum , Mencechm. fr. 3 p. 145. 

Prophthasia Drangarum urbs, Beton. fr. 2 p. 135. 

Proserpina Platzensis, Ps. Call. M, 1. 

Proteas Macedo, polator, Ephipp. fr. 4 p. 126. 

Protei monumentum in Pharo ins., Ps. Call.1, 31 extr. 

Prytanis fluv., Ps. Call. 111, 27. 

Psamathe, Dor. fr. 4 p. 155. 

psittaci, Nearch. fr. 19 p. 61. 

Ptolemæus Alorita, Mars. fr % p. 42. 

Ptolemæus Lagi Bessum capit , P/ol. fr. 11 p. 90 sg. miro 
modo ab Alexandro vite restitutus, p. 74 nol. ἐδέατρος 
Alexandri, Char. fr. 5 p. 116. historicus, p. 86 $9. 

- Alexandri pueri familiaris, Ps. Call. 1, 17. regem e 

' summo periculo eripit, ib. III, 4. /tin. Al.; regis perso- 
nam agit, Ps. Call. 11, 19. Philippi regis filius putatur. 
Quid cum Perdicca pactus sit, ib. III, 32. 

Pura locus, Nearch. fr. 23 p. 65. 

Pyrander lapidibus ab Atheniensibus obrutus cur? Call. fr. 


Pyrrhus, Ps. Call. 1, 42 lat. 
Pythagoræ transformationes, Clit. fr. 25 p. 84. 
Python Cretese f., σωματοφύλαξ, Arist. fr. 36 p. 107. 


R. 


Racotis Alexandrie , Ps. Call. 1,31 n. 

reditus Heraclidarum epocha , Clit. fr. 1 p. 76. 

Rhapsodi et stichodi , Men. fr. 9 p. 146. 

Rhene ins., olim Celadussa, Anticl. fr. 24 p. 152. 

Rheomithres preelio Issico czesus, Plol. fr. 5p. +8. 

Rhesi parentes et monimentum Amphipolitanum, Mars. 
Ph. fr. 6 p. 45. 

rhinocerotes, Ps. Call. MI, 17. 

Rhodanus fl., Call. fr. 47. 

Rhodii, Zlin. 42. Apud eos testamentnm Alexandri depo- 
situm. Quid in eo de Rhodiis scriptum, Ps. Call. IM, 
33 p. 147. 

Rodogune, Ps. Call. II, 20, 21. 

Romani legatos ad Alexandrum mittunt, Clit. fr. 23 p. 83. 
Arist. fr. 3 p. 154. Ps. Call. I, 27, 29. Rome urbis 
ambitus, ib. 1, 31 not. 44. Romani ab Indis timentur, 
111, 8. 

Rossus oppidum , ubi Glycerx statua , Clit. fr. 21 p. 83. 

Roxane, Oxyartis f., Alex. uxor, Arist. fr. 38 p. 109. Ilin. 
101. Cf. Ps. Call. II, 21. 111, 32 not. 


S. 


Sahwi, Ps. Call. 11, 17. lat. 
Sabis fluv. in Carmania, Nearch. fr. 27 p. 68. 
Secrum bellum a Callisthene narratum, p. 6 b. 


INDEX NOMINUM. 


^ 


Saitarum colonia Athenee, Call. fr. 7. 

Salaminis in Cypro rex Nicocles, Anaxim. fr. 19. 

Salis fodinz in India, Clit. fr. 19 p. 82. 

Sambi regis regio ab Alexandro subacta, Clil. fr. 12 p.79. 

Sambethe Sibylla, Alexandri res vaticinata est, Nicanor. 
Jr. 1 p. 152. 

Sandanus fluv. , Call. fr. 42. 

Sangada terra, Nearch. fr. 20 p. 64. 

Sapphüs inventum , Men. fr. 5 p. 146. 

Sardanapalli duo; alterius monumentum in Ninive urbe el 
prope Anchialum ; ejusque inscriptio, Call. fr. 32. Ari- 
slob. fr. 6. p. 97. Amynt. fr. 2 p. 136. Sardanapallus se- 
nio confectus e vita decessit, Clit. fr. 2 p.76. 

Sardes capte , Call. fr. 21. Itin. 24. cf. Ps. Call. 1, 28. 

Sardo fluv., Call. fr. 42. 

Sarpedonium promontorium , Call. fr. 30. 31. 

Satibarzanes, Ilin. 73. 

Satrabates, Ephipp. fr. 3 p. 126. 

Satyrus Alexandro Tyrum obsidenti apparet, Ps. Call. 
I, 35. 

Scamander fluv., Ps Call. 1,42. 

Scepsis, Milesiorum colonia, Anazim. fr. 4. 

Scorpiones, Ps. Call. I, 42. 111, 10. 17. 

Scymnus Tarentinus, Char. fr. 16 p. 118. 

Scythe Macedonum copias ad Maracandum opprimast, 
Arist. fr. 21 p 100. 

Scythe, Call. fr. 38; Ilin. Al. 86; Abii justissimi, tin. 
Al. 81. — Scythas Alexander subjicit, Ps. Call. 1, 23. 

Seleucus, Eum. fr. 2 p. 123. Nicatoriam condit, Ps. Call. 
I, 36 n. 1. 

Semiramidis expeditio Indica, Nearch. fr. 23 p. 65. ejus re- 
gia ; ejus ἀπόγονος Candace, id. 111,18. columna, ib. Il, 34. 

Serapis, Sinopius deus, Ps. Call. 1, 3 nol. ὀρόμος Σερατί- 
δος Alexandria, ib. I, 31. Serapeum, 1,33. dei vatici- 
nium, tb. et 111, 24. — Serapidis edes Babylone, Zum. 
Jr. 2p 123. 

Seres, Ps. Call. Ill, 7. 

serpentes India maximi, Onesicr. fr. 7; Nearch. fr. 14 
p. 61; Arist. fr. 32 p. 105. Ps. Call. MI, 10. 

Sesonchosis Serapidi obeliscos consecrat , Ps. Call. 1, 33. 
p. 36. ejusstatua in terris ultimis , 11, stela gemmea, 111, 
17 p. 122: post mortem deorum conviva, IIl, 24. 21. 

Sibylla Chaldira, Sambethe, Nican. fr. p. 152. 

Siciliz lacus mirabilis, Polycr. fr. 4 p. 133. 

Siculorum tyrannus Echetus, Mars. Ph. fr. 10. 

Sicyonis regnum a Polybo Adrastus accipit, Men. fr. 3 
p. 145. 

Silphium in Caucaso monte et ap. Cyrenaos, .tristob. fr. 
16 p. 99. 

simiæ Indie quomodo capiantur, Clit. fr. 16 p. 80. 

Sinopius deus. V. Serapis. 

Sipylus mons, Call. fr. 26. 

Sitalces , Alex. amicus, Pal. fr. 10 p. 90. 

Sitiogagus fluv., Ones. fr. %6 p. 56. 

Socratis uxor Myrto, Cal!. fr. 16; condemnatio, Ps Call. 
1,5 

Sogdiani, Ilin. Al. 86. Sogdian urbes septem seditionis 
ponas dant, Ptol. fr. 12 p. 91. 

Solii , /tin. 49. 

Solorum fons memorabilis, Polyer. fr. 5 p. 133. 

Solis insula, Nearch. fr. 25. p. 66 sq.; Ones. fr. 26. p. 55. 
Solis terra, Ps. Call. 1, 44; urbs III, 28; solis et lun» 
arbores fatidicie, ib. IM, 17. solis et luna eclipsis, IN, 17. 

Solon laudationes funebres ap Athen. instituit, Anarim. 


fr. 5. 
Sopolis , ITermolai pater, lin. Al. 93. 
Soroadeus , Indorum Bacchus, Char. fr. 13 p. 117. 


INDEX NOMINUM. 


Sostratus a Callisthene in Alexandrum excitatus, Piol. fr. 
13 p. 91. 

Spartacus, Thracie urbs, Call. fr. 47. 

Sphinx Thebana, Ps. Call. I, 46. 

Sphodriae, Lacedaemoniorum ducis, indoles, Call fr. 2. 

Spinther Darii satrapa, Ps. Call 1, 39. II, 10. 

Spitamenes, Arist. fr. 18 p. 100. Plol. fr. 11 p. 90. Ilin. 
AL. 87. 

Stasagoras Platacensium magistratus ab Alexandro destitui- 
tur, Ps. Call. V, 1. 

Statira, Ps. Call. II, 21 passim. 

Stilpon Megarensis, Clitarchi magister, p. 74. 

Stiramphes, vicus Alexandrinus, Ps. Call. 1, 31. 

Stoa Alexandrie, Ps. Call. 1, 32. 

Stratocles orator, V. Clit. fr. 24 p. 84. 

Strangas fluvius, Ps. Call. II, 14. 15. 

Straton, Gerostrati f., Itin. 38; eius luxuria, Anaxim. fr. 
19. 

Strattis Olynthius, pag. 121. 

Strebus, Callisthenis anagnosta , p. 4 a. 

Strymon Rhesi fater, Mars. Ph. fr. 6 p. 45. 

Suagela, Lelegum urbs in Caria, Call. fr. 23. 

Suari Indi, Beton, fr. 4 p. 135. 

Susorum urbis conditor, ambitus, muri, Polycl. fr. 3 p. 131. 

Susa, Ones. fr. 26 p. 56. Unde nomen habeant, Char. fr. 
5; Arist. fr. 13 p. 99. Ilin. 65. Susii, Nearch. fr. 34 
p- 70. Susise ora, Nearch. fr. 35 p. 70, Susiana, Ones. 
Jr. 26 p. 56. 

Syra quedam vates, Arist. fr. 24 p. 101. 

Syri pisces venerantur, Heges. fr. 4 p. 143. 

Syspritidis regio, Med. fr. p. 128. 


T. 


Talaus, Mencechm. fr. 3 p. 145. 

Tanais duv., Arist. fr. 19 pn. 100. Polycl. fr. 5. p. 131. 
Llin. Al. 81. 85; Ps. Call. 11, 28. 

Tantali divitiae unde haustz , Call. fr. 29. 

Taposiris vel Taphosiris, Ps. Call. 1, 31 Ἑαφοσιριακὴ ται. 
vía, ib. 

Taprobane describitur, Ps. Call. 11, 7, 8. Ejus elephanti, 
Ones. fr. 22. p. 55. magnitudo, Onesicr. fr. 13 p. 52. 

Tapyrorum indoles, Beton. fr. 1 p. 134. 

Tarsus, Ilin. 26. 28; a Sardanapallo condita, Call, fr 
32. Arist. fr. 0 p. 98.Tarsi habitavit Harpalus cum Gly- 
cera, Clit. fr. 21 p. 83. l 

Tauropolus Apollo, Androsth. fr. 2 p. 73. 

Taurus mons, Arist. fr. 16 p. 99. 

Taxila, Arist. fr. 34 p. 105. Beton fr. 2, p. 135. Taxilen- 
sium mores, Arist. fr 34 p. 106. 

Tegea , Call. fr. 14. 

Tegyra Apollinis oracula clara (pugna ad Tegyram com- 
missa ) Callisth. fr. 3. Ps. Call 1, 45 not. 1. 

Telamon Phoco fratre interfecto in exilium a patre ejicitur, 
Dor. fr.4 p. 155. . 

Telepha mater Galepsi, Mars. Ph. fr. 2 p. 44. 

Telephi fons ad Pataras, Mencechm. fr. 1 p. 145. 

Telesias saltatio Macedonica, Mars. fr, 3 p. 42. 

Telus ins. olim Agathussa, Jason. fr. 1 p. 160. 

Tenon (2) fuv., Ps. Call VT, 28. 

tenthredon insectum, Clil. fr. 7 p.78. 

Teredon, Androsth. fr. 2. p. 73. 

Teredonis Babylonicze mures, Amynt. fr 6. 7. p. 137. 

Terre motuum cause, Call. fr. 8. 

Thais, incendii Persepolitani anctor, Clit. fr. 5 p. 77. 

Thales de Nili innementis, Call. fr. 6. 

Thalestria Amazonum regina, Alexandrum convenit, Clit. 

fr.9 p.78. 


i 
| 


179 


Thapsacus, Arist. fr. 40. 43 p. 110. 
Thargelion mensis Greecis faustus, infaustus barbaris, Call. 
r. 15. ' 

Thasus e Telepha pater Galepsi,Mars. Ph. fr. 2 p. 44. 

Theagenes Thebanus, Arislob. fr. 1 p. 95. 

Thebæi scholastici iter Indicum, Ps. Call. MI, 7. 

Thebe Pamphyliz, Call. fr. 26. 

Thebes campus in Asia min., Call. fr. 26. 

Thebanum Herculis fanum, Call. fr. 9. 

Thebarum Apollinis oraculum Ismenium, Call. 3. Plura de 
monumentis fabulisque Thebanis leguntur in Ps. Call. 
I, 46. Thebanis victoria Leuctrica prodigiis preenuntiatur, 
Call. fr. 9. Laconiam invadunt Call. fr. 12. Thebarum 
expugnatio, Plol. fr. 3. p. 87. Heges. fr. 2. p. 139. Ps. 
Gall. I, 46.1, 27. Restaurari urbem jubet Alexander, I, 
47. 111, 33. Thebanorum mores, Clit. fr. 1 a. p. 76. 

Themistocles ad Xerxem venit; ejus mors, Clit. fr. 24 
p. 84. 

Theocriti Chii dicterium in Anaximenem, p. 35. 

Theodectis poeta sententia refellitur, Ones. fr. 17. p. δά. 
Theodectes inter amicos Alexandri, Ps. Call. Ill, 17. 
p. 124. 

Theodorus Samius craterem Persarum regi fabricavit, 
Amynt. fr. 4 p. 136. . 

Theophrastus, Callisthenis familiaris, p. 1, not. 5. 

Thermodon, Ps. Call. Wi, 27. Itin. 120. 

Thersites Homeri, Ps. Call. 1, 42. 

Theseum Athenarum, Heg. fr. 7 p. 143. 

Thessali milites in Alexandri exercitu , Call. fr. 36. 

Thessalonicensium principes Anaxagoras ( vel Pausanias) 
ejusque filius Polycrates, Ps. Call. 1, 25. 28. 

Thessalus tragicus, Char. fr. 16 p. 119. 

Thetis, Ps. Call. 1, 13 lat. 

Thias Byblius , Myrrhz pater, Clit. fr. 3a p. 77. 

Thraces contra eos Alexandri expeditio, Ptol. fr. 2 p. 87. 
Ps. Call. I, 23. 

Thrasyalcis Thasii de Nili incrementorum caussis sententia, 
Call. fr. 6. 

Thrasydaeus Thessalus Philippi legatus, Mars. fr. 7. p. 43 

Thrasyleo, Ps. Call. 11. 17. 

Thyia ( v. Æthria ), e Jove mater Macedonis, Mars. fr. 2. 
p. 42. 

Thynias insula, ejus nominis ratio, Call. fr. 39. 

Tiberoam fluv., |Ps. Call. N1, 13. 

Tieum, Cauconum urbs, Call. fr. 28. 

tigres Indie , Nearch. fr. 12 p. 61. 

tigris Π., Polycl. fr. 2 p. 130. Ones. fr. 26 p. 56; fr. 28. 
Nearch. fr. 35 p. 71 Ps. Call. 11,9. 

Timagenes Syrus, p. 6 not. Call. fr. 47. 

Timoclex historia, Aristob. fr. 1. p. 95. 

Timolcon Carthaginienses fundit Thargelione mense, Call. 
fr. 15. 

Timotheus tibicen, Char. fr. 16 p. 119. 

Tiresias in mulierein mutatus, Clit. fr. 25 p. 84. Ps. Call. 
1, 46 p. 52. 

Tisamenus Atheniensis Agathonis tragici pater, Mars. Ph. 
fr. 6 a p. 45. 

Tithonus, Memnonis f., Susorum conditor, Polycl. fr. 3 
p. i31. 

Tolistohii, Call. fr. 47. 

Trajanus imp. Jin. 1. 7. 

Trambelus , Lelegum rex, Arist. fr. 3 p. 97. 

Treres Sardes capiunt. Call. fr. 21. 

Triballi, Ps. Call. 1, 26. 

Triopas , Iason fr. 4 p. 161. 


` Triopium promont., Jason. fr. 4 p. 161. 


Tripolis ab Alexandro constituta , Ps. Call. 1, 35. 


180 INDEX NOMINUM. 


Tripoliticus Anaximenis, p. 34. 

Troja quonam cujusnam mensis die capta, Call. fr. 15. 

Truphonius Lebadensis, Call. fr. 9. 

Trophonium Apollinis oraculum, Call. fr. 3. 

Tryinus (2), Priami filius; Ps. Call. 1, 42 lat. 

_ Tuberus ( Tomerus ), fluv. Indie, Ones. fr. 26 p. 55. 

Tyche, vicus Alexandria , Ps. Call. 1, 31 not. 

Tylus insula maris Rubri , Androsth. fr. 3 p. 73. 

Tymphaa, Mars. fr. 6 p. 43. 

Tyri obsessio, Arist. fr. 76. p. 98. Char. fr. 2 p. 115 
Ps. Call. 1, 35. Cf. II, 5. Itin. 42. 54. 

Tyrrhenus, Atyis f., cam Pelasgis in Italiam migrat, An- 
ticl. fr. 21 p. 151. 

Tyrrhine ( ?) insula Nearch. fr. 28 p. 69. 

Tyrtzus Athenis ad Lacedsemonios venit, Call. fr. 10. 


U. V. 


Une, pellex Alexandri, mater Cales, Ps. Call. if, 41. 

Uxii latrones, Nearch. fr. 34 p. 70. ab Alex. debellati, Plot. 
Jr. 9 p. 89. Itin. 66. 

Varronis Ephemeris , Itin. 6. 

Venus quo Phaonem abdiderit, Mars. Ph. fr. 9 p. 46. Ve- 
nus et Adonis, Zariadree et Hystaspis parentes, Char. 
Jr. 17 p. 119. Harmonic mater, Ps. Call. I, 46. 


vespertiliones Indie , Ps. Call. YI, 17. p. 122. 
vitis aurea regis Persarum, Amynt. fr. 5 p. 136 


X. 


Xanthus, Argi f., Ps. Call. 1, 42 lat. 

Xazacerta, Ilin. 70. 72. 74. 

Xenocratis mores , p. 2. 

Xerxis I exercitus ad Eurymedontem clade afflizuntur, C. 
listh fr. 1. 

Xerxes Branchidarum oraculum spoliat, Call. fr. 36. 

Xylenopolis Indis, Ones. fr. 26 p. 55. 

Xylerus, Alexandrize fluv., Ps. Call. 1,531 n. 


Z. 


Zariades , Hystaspis frater, inter Tanaim et Portas Caspi 
regnat ; quomodo Odatide potitus sit, Char. fr. 17. p.11 

Zarotis fluv., Oncs. fr. 26, p. 56. 

Zephyrium Cilicie, Call. fr. 32. 

Zepliyrium Egypti, Ps. Call. 1, 31. 

Zethis, Carmaniz urbs, Nearch. fr. 27 p. 68. 

Zethus et Amphion , Ps. Call. I, 46 p. 51. 

Zoilus Amphipolitanus, Anaximenis magister, p. 33. 

Zyscus ( Physcus ) , Maced. fluv., Artig. fr. 2 p. 137.
Internet Archive Audio

Featured

Top

Images

Featured

Top

Software

Featured

Top

Books

Featured

Top

Video

Featured

Top

Mobile Apps

Browser Extensions

Archive-It Subscription

Save Page Now

See other formats
