Skip to main content

Full text of "Bibliotheca latina mediae et infimae aetatis :"

See other formats 


ilffl 


IDRONTD 
LlBRARY 


LL  H 
Fu63bM 

JO.  ALBERTI  FABRICII 

^LIPSIENSIS 
S.  THEOLOGIAE  INTER  SUOS  D.  ET  PROF.  PURL. 

BIBLIOTHECA  LATINA 

MEDLE  ET  INFIMiE  AETATIS 

CUM    SUPPLEMENTO 

CHPtlSTIANI    SCHOETTGENII 
JAM  A  P.  JOANNE  DOMINICO  MANSI 

(cLERICO  REG.  CONG.  LUCENSIS  MATRIS  DEI 

IN  PATRIA    DEMUM  ARCHIEPISCOPO 

E  MSS.  editisque  Codicibus  correcta  ,  illustrata  ,  aucta 

POST  EDITIONEM  PATAVINAM  AN.  1754. 

NUNC  DENUO  EMENDATA  ET  AUCTA,  INDICIBUS  LOCUPLETATA 

Accedunt  in  fine  vetera  plura  monumenta 

TUM   A    FABRICIO   OLIM  TRADITA  ,   CUM  A   CL.   MANSIO    PRIMO   ADIECTA 

TOMUS  V.  —  V\ 

cui  aecedil  Notgeri  Balbuli  Libellus  de  illustribus  Sacrarum  Scripturarum 

expositoribus,  ad  Salomonem ,  postea  ab  an.  801  tertium 

hujus  nominis  Constantiensem  Episcopum. 

MA     —     POG 


FLORENTIAE  sbf^ 

TYP.  THOMAE  BARACCHI  ET  F. 

MDCCCLVIII 
Apud  J.  Molini 


,v. i    H.JJ 


KEVEKENDO  ATQl  E  OMNl  MKTUTIS  ET  EKUDI JTONIS 
LAUDE  DIGNISSIMO 

V  I  R  O 

IOANNI    ALBERTI, 

Bcclesiastac  Harleincnsi  cclcbraiissimo 
S.  D. 

JO.  ALBERTUS  FABRICIUS 

1^1  on  demeinmi,  Vir  egregie  ,  ab  aliquo  temporc  in  magno  aere  Tuo  me  esse, 
qui  superiore  anno  mactasti  me  munere  et  jucundissimo  et  honestissimo.  Nain 
honcslissimum  quidein  duco  jure  merito  ,  quo  publice  edere  Tibi  placuit  tam  in- 
signitam  significationem  bcnevolentiae  in  me  Tuae  ,  atque  in  ea  ipsa  ,  meum 
jnngere  Nomen  Nomini  Vcnerandi  nostri  WOLFII  ,  cujus  ut  virtutem  ,  merita 
in  Ecclcsiam  et  litteras  mirari  ac  suspicere  ,  ita  amorem  ac  benevolentiam  ob- 
servanter  colerc  nunquam  desinam  ,  donec  vivam.  Jucundiore  autem  donatione , 
cum  arrha  hac  nobili  ainicitiae  Tuae  decorari  ecqua  alia  a  Te  potui  ,  quam 
quae  sacri  Novi  Testamenti  tabulis  ,  Graecisque  litleris  illustrandis  tam  feliciter 
a  Te  impensa.  opcra  ,  non  potest  a  me  consuli  sine  fructu  ,  ac  sine  magna  vo- 
luptate?  Ef;o  saue ,  ex  quo  Observationes  Tuas  Pliilologicas  in  sacros  Novi 
Foederis  Jibros  evolvi ,  et  acutam  judicii  vim  atque  eruditam  modestiam  Tuam 
cum  ingeniosa  diligentia  conjunctam  ,  pariter  suin  admiratus  ;  Itaque  et  lioc 
novum  Tuum  studium  glossuriis  sacris  a  Te  impensum  plane  video  esse  eju- 
smodi  ,  quod  sacrarum  Graecarumque  litterarum  studiosis  non  inficiandam  alla- 
turum  sit  utilitatera  ,  effecturumque  ut  majus  alterum  opus  et  difficilius  quod 
ab  aliquo  moliris  temporc  ,  et  in  quo  jam  desudas  ,  tanlo  cupidius  a  Te  omnes 
exspectent.  Est  illud  nova,  emendata  et  diligentissime  illuslrata  glossarii  Hesychia- 
ni  editio  ,  in  quo  ,  thesauro  non  libro  ,  notum  est  quae  opes  Graeciae  lateant , 
quac  lux  sacris  etiam  scriptoribus  Novi  Testamenti  et  LXX.  Interpretibus  in  illo 
afferatur.  Hoc  igitur  magnum  opus  et  dignum  \aco^.ivoiat  nv%&a.i  praeclaraque 
quae  affecta  habes  alia  ,  ut  auspicato  et  rebus  laetis  absoluta  videas  ,  ut  diu 
bene  pergas  de  bonis  lilteris  promereri ,  diuque  laudibus  Tuis  praesens  inter- 
sis  ,  ita  voveo  ex  animo,  ut  Te  rogem  ,  grati  animi  mei  pignus  qualecunque 
hoc  accipias  ,  ac  pro  gratissimo  luculentissimoque  munere  Tuo  ,  tennis  redho- 
Btimenti  loco  praesens  Volumen  ,  proxima  mihi  natum  foetura  ,  patiaris  Tibi  a 
me  offerri  ,  amorique  Tuo  porro  habere  mc  commendatum  non  desinas.  Scri- 
psi  Ilamb.   VI.   Cal.   Aprilis  ,  Anni   Christiani  CI3   iy   cc  xxxvi. 


v 


0EI27. 


^ 


BIBLIOTHECA 

MEDItE    ET    INFIM.E 
LATINITATIS 


LIBER  XII. 


]VL 


.ABILIUS  Novatus ,  Insuber  ,  poeta  , 
in  quem  asperiores  lusus  atque  invectivae 
Angeli  Politiani  in  libro  epigrammatum  t.  3 
Opp.  edit.  Gryphianae  pag.  303.  seq. 

MACABER  auctor  speculi  morticini,  sive 
speculi  choreae  mortuorum ,  non  tamen 
Latine  ab  eo  compositi  sed  rhythmis  Ger- 
manicis,  sed  quos  Latinis  circa  an.  1460. 
reddidit  PETRUS  Desrey  Trecacius  Orator. 
Latinos  vulgavit  Goldastus  ad  calcem  spe- 
cuh  omnium  statuum  totius  Orbis  terrarum 
auctore  RODERICO  Zamorensi.  Hanov.  1613 
4.  Antiquior  haec  est  chorea  mortuorum  si- 
milibus  plerisque  ejusdem  argumcnti  poe- 
tarum  ac  pictorum  lusibus ,  quos  B.  Pau- 
lus  Christianus  Hilscherus ,  noster  cum 
viveret  amicus  descripsit  in  peculiari  libro, 
jucundo  lectu  atque  erudito,  edito  Dresdae 
an.  1705  8.  a)  Sunt  autem  vel  imagines 
mortis ,  adpositis  versibus ,  aere  descri- 
ptue  vel  ligno  in  libro  aliquo,  ut  in  Ilar- 
tmanni  Schedelii  Chronico  ,  Norirnb.  1493. 
fol.  In  marginibus  officiorum  Ecclcs'  quoti- 
dianorum  Paris.  1513  8.  in  quo  figurae 
LXVI.  In  Geordi  iEmilii   imainnibus  mor- 


a)  Besrhreibung  des  so  genannten  Todhn 
Tanzes  wie  selbiger  an  unterschiedlichen  Ortcn 
sonderlich  i)t  Herzog  Georgens  Schlosse  in  JJre- 
sden  zu  sehen. 

b)  Vide  Veneranili  Senioris  Jacobi  a  Mellcn- 
ijrundliche  Aacricht  von  l.ubcck  1715  8.  p.  84.  seq. 
.\athanaelis    Schlott  ,    Gedanenti»   Lubeckischen 


tis,  Lugd.  1542  1547  8.  Colon.  1567  8.  etc. 
Vel  in  templis ,  arcibus  ,  basilicis,  ut  Min- 
dae  in  Westphalia  an.  1383. 

Lubecae  in  porticu  templiMariani  A.1 463  b) 

Annaebergae  an.  1525. 

Dresdae  in  arce  Georgii  Ducis.  1534. 

Basileae  in  Coenobio  Augustinianorum , 
auctore  Jo.  Holbeinio  pictore  Clarissimo 
An.  1543  c) 

Lipsiae  in  aula  Aurbacensi  etc. 

MACARIUS  Monachus  Romanus,  amicus 
Rufini  Aquilejensis  ,  qui  ejus  opuscula  ad- 
versus  fatum  ct  Mathesin  laudat  invectiva 
I.  in  Ilieronymum,  Macarioque  huic  apolo- 
giam  suam  dedicavit  pro  Origene.  Librum 
adversus  Mathematicos  sive  Astrologos  Ge- 
nethliacos  in  urbe  Roma  ab  eo  scriptum 
Gennadius  c.  28.  testatur,  ad  quem  notas, 
si  piacet  ,  consule. 

MACCiEUS  :  vide  supra  in  BACHIARIO 
tom.  1  ,  pag.  150.  seq. 

MACER,  inquit  Sigebertus  c.  13  de  S.  E. 
scripsit  metrico  stilo  lihrum  de  viribus  her- 
barum.  Non  dubito  innui  ab  eo  libellum 
quem  hodie  habemus  ,  et  de  cujus  editio- 
nibus  dixi  in  Bibl.  Latina  IV.  cap.  12.Nam 
veteris  /Gmilii  Macri  Veronensis,  Ovidio 
laudati  poema  hujus   argumenti   una  curn 

Todtcn-Tanz  ,  1701.  et  Ejusd.  Poctische  Blattcr 
ibid.  1 70-2.  8.  pag.  7)7.  seq. 

c)  tconesaere  descrlptae  exsianl  curante  Mat- 
theo  Meriano  Francnf.  Ili;1.».  tt  1725.  4.  Vcrsns 
autem  adscriptl  Germanice,  lucem  jam  An.  15H-1. 
Lalinis  elegis  prulcm  viilerunl  in  Caaparia  Laudi- 
smanni  decennalibus  humanae  peregrinationis. 


>^L 


\  M  A  C  E 

aliis  ojus  ingenii  monumcntis  pridem  intor- 
cidit:  hojusautem  quod  exstat  looge  rau> 
citts  tionientis  quam  ab  Attgnstei  aevi  olore 

:s  ctes,  auctorem  ODONEM  in  veteri 
codice  reperit  Gaudentius  Merula:  ot  lectum 
abee  hortulum  STRABl  (iulli,  docet  ipse 
, .  25  ubi  de  ligostico.  Confer  clariss.  Viri 
Jo.  Bahtistae  Morgagni  Epistolam  in  Sere- 
onm  Sammonicum  pag.  66.  Beq. 

I>,>  .V.tniUo  Macro  praeter  Gyraldum 
aliosque  et  Onuphrium  iu  Antiquitatibus 
Veronensibas  lib.  VI.  pag.  1 16  consulendus 
BroockbttSttS  ad  Tibulli  lib.  2.  eleg.  6.  ct 
de  eodem  atque  de  Licinio  Macro  Vossius 
in  Historicis  ot  Poetis  Latinis  :  de  Baebio 
Marco  Casaubonus  ad  Spartianura  p.  fc9. 

Philippus  MACEHirs,  Bive  de  Mameriis 
Maseriis,  de  Maizieres)  milos  Picardiao,  a) 
regni  Cypri  Cancellarius  circa  an.  1370. 
scripsil  vitam  Petri  Tkomasii  sive  Thomae, 
Crotonsis  Arcbiepiscopi  an.  1366  defuacti, 
editam  ;i  Boltaodo  tom.  2.  Januar.  29  pag. 
995  1022.  ufficium  Praeseutationis  B.Vir- 
ginii  Mariae,  de  quo  Spondanus  ad  annum 
1372.  ii.  1\.  pag.  579  sub  nomino  PIIII.O- 
THEI  Ackillini .  somnium  Viridarii ,  sive 
iibros  duos  dialogi  inter  Cloricum  ac  Mili- 
tem  de  jnrisdictione  Regia  et  Sacerdotali. 
Paris.  1546  ot  in  Goidasti  Monarchia  Im- 
perii  tom.  1.  pag.  08.  229. 

Gcrardui  MACHETUS  supra  t.  3  p.  41. 

MACHOTUS  Cambrius,  aliis  MACLO- 
VIUS,  claros  circa  an.  !ikO  laudatur  a  Le- 
lando  cap.  39.  qui  tamon  viri  bujus ,  insi- 
gniter  ut  ait litterati,  monumcnlum  nullum 
tur  ad  manus  sims  pervenisse.  Neque 
epistolas  ojus  inspoxorunt ,  qui  oas  momo- 
rant  Baleus  Contur.  \  c.  50  vel  Pitseos  p.  09. 

MACROBIUS  Diaconus,  studium  S.  Cy- 
priani  ingeniumque  secutus :  cujus  centum 
Capitula  ex  utroque  Testamento  advorsus 
versuti.is  haereticorum  celebrata  ab  auctore 
appondicis  ad  Ilildofonsum  do  S.  E.  c.  2. 

MACROBIUS  in  Afrioa  Presbyter,  deinde 
Homao  occultus  Episcopus  Dooatistarum  , 
Optato  II.  4.  bist.  Dooatistica  momoratus. 
Presbyter  adbuc  scripsit  librum  ad  Con- 


1U  us 

fessores  et  Virgincs ,  valdo  laudatum  Gen- 
nadio  c.  V.  de  S.  E.  et  llonorio  II.  5.  Tri- 
themio  cap.  H>7.  Epistolam  ad plebem  Car- 
thaginiensem  de  passione  Maodmiani  et 
haaci  Donatistarum  odidit  sod  non  into- 
gram  nactus  Mabillonius  tom.  4.  Analect. 
pag.  119.  (edit.  novae  pag.  185.) 

De  MACROBK)  Saturnalium  scriptoro 
dictum  in  Bibl.  Latina  III.  12.  De  Joannc 
defloratore  Macrobii ,  supra  t.  IV.  p.  383. 

Michael  MADIUS  infra,  MICIIAEL. 

M.l.OMLS  Astyanax  ros  si  non  aliorum 
Imporatorum,  corto  Macriani  Tyranni  scri- 
psisso  vidotur,  ut  colliyas  ex  Trobollio  Pol- 
liono ,  cujus  locum  jam  u  Vossio  nolatum 
raemini. 

Paulus  MAFFEUS  sivo  Maphacus,  Vcro- 
nonsis  ,  Canonicus  Kogularis  dofunctus  A. 
1440.  Ejus  Scripta  :  Meditationes passionis 
I).  V.  JEsu  Christi,  ot  libor  de  colendaJu- 
stitia  ad  Antonium  (iradonicum,  Patricium 
Venetum.  Vide  Gabrielem  Ponnotum  in  bi- 
storiaOrdinisCloricorumCanonicorump.817. 

*  Epistolam  contra  duollumad  Nicolaura 
Marchionem  Estonsom  dcdit;quamsuporos- 
so  adbuc  in  codicc  5070  Vuticano  monot 
cl.  Georgius  in  disquisitione  dc  Nicolai  V. 
oii;a  literas  ,  ot  litoratos  patrocinio.  Eius 
etiara  opusculum  scrvat  Cod.  774  Hibliotb. 
Univcrsitatis  Taurincnsis  hoc  inscriptum 
titulo  Hrevissimum  directorium  arclii. 
communes  interronationes  habendas  a  Sa- 
cerdote  et  pius  et  minus  secundum  quod 
videtur  tempori  et  statui  expedire  confi- 
tentium.  Uoc  opusculum  composuit  D.  Pau- 
lus  Maffeus  Verenensis  Heg.  Canomcus  de 
conej.  Salv.  Lateran.  de  Urbe. 

Epistolas  oius  nonnullas  e  MS.  Cod.  do- 
dit  Martono  Vct.  Mon.  t.  III.  p.  873  clc. 
Dodit  ot  libollum  dc  virginitate,  cuius  ipse 
mominit  in  Epistola  VI.  ad  Isottam  Noga- 
rolam  Voroncnsom  vir»incm  oruditionis 
fama  oolobrcm,  cuius  nomini  idom  opuscu- 
lum  inscripsit.  * 

MAGANTIUMinsignem,  soculoscxto  vor- 
gente,  apttd  Hritannos,  ponitiore  rcrum  na- 
turalium  coi/nitiono  Philosophum  Lolandus 


a     Qnl  vpnctuni  vcl  Siculnm  faciunl,  non  ccr-      Ualiae  tora.  IX.  pag.   1S4.   Oudinum   tom.  ~>   pag. 
lis  tcstirnoniis  nituntur.  Vidc  Diarium  eruilitorum      1 1  -7. 


M  A  G  D 

c.  28.  celebrat,  nulla  tamen  eius  scripta 
referens. 

MAGDALIUS  JACOBUS,  Gaudensis  Ord. 
Praed.  Conventus  Coloniensis  Poenitentia- 
rius  circa  an.  1500  ac  deinceps.  Criticae 
sacrae  atque  emendandis  Latinis  Bibliorum 
codicibus  laudabile  studium  impendit  post 
LANFBANCUM  de  quo  supra  tom.  IV.  p. 
525.  ALCUINUM  de  quo  tom.  1.  pag.  49. 
NICOLAUM  Lyranum,  BOBERTUM  Gro- 
shead  Lincolniensem  aliosque,  et  quos  ipse 
laudat  Jacobum  FABBUM  ac  Laurentium 
VALLAM.  Edidit  enim  Coloniae  ad  Ada- 
mum  Bopardum  Theologum  an.  1508  4. 
Correctorium  Bibliae  Vet.  et  Nov.  Testa- 
menti ,  cum  difficilium  quarundam  dictio- 
num  interpretatione.  Laudat  hocce  Corre- 
ctorium  Bich.  Simon  lib.  3.  Bibl.  selcctae 
cap.  34  qui  de  aliis  etiam  Correctoriis  Bi- 
blicis  videndus  lib.  2.  hist.  Criticae  Novi 
Tesiamenti  cap.   9.  Uti  de  Magdaliano  V. 

C.  Joannes  Henricus  a  Seelen  in  singulari 
schediasmate,  edito  Lubecae  4  728  4.  Etiam 
carmine  valuisse  Magdalium,  subjuncti  cor- 
rectorio  elegi  de  Maria  Magdalena  et  de 
divo  Josepho  ,  et  praemissa  libro  Epistola 
versibus  scripta  testantur.  Sed  quod  su- 
bjicitur  compendium  Bibliae  ,  versibus  257 
argumenta  librorum  sacrorum  complexum, 
obscurius  est ,  nec  cum  Alexandrino  alii- 
sve  conferendum  ,  de  quibus  tom.  1.  pag. 
63.  De  caeteris  ejus  scriptis  consulendus 
Jacobus  Echardus  tom.  2.  Bibliothecae  Do- 
minicanorum  ,  pag.  44.  quae  sunt :  Passio 

D.  N.  JEsu  Christi  ex  Ecclesiae  doctorum 
sententiis  postillata,  cum  glossa  interlineari 
Alberti  Magni  •  et  Polylogus  de  compassione 
Christiferae  Virginis  Mariae.  Colon.  1505 
1508  8.  Paris.  1510  1515  1518  8.  JErarium 
sive  Dictionarium  poeticum  elucidativiim. 
C.  1506  4.  Expositio  parabolarum  ALAM 
do  Insulis  (de  quibus  supra  t.  1.  p.  34.) 
Colon.  Carmina  varia  ,  ut  Neumachia  Ec- 
clesiastica  ,  Vita  Salomes  ,  matris  S.  S. 
martyrum  Maccabaeorum,  distichisLXXIH 


A  L  I  U  S  5 

ibid.  1517.  Legenda  seu  vita  et  miracula 
Alberti  Magni,  ad  calcem  vitae  Alberti , 
scriptae  a  Rodulpho  Noviomago,  editaeque 
Colon.  1490  8. 

MAGDEBUBGENSISArchiepiscopatusin- 
stitutio  an.  967.  a  JOANNE  XIII  a)  exstat 
apud  Meibomium  tom.  1.  scriptor.  German. 
pag.  731.  ANONYMI  Chronicon  Magdebur- 
gense  ab  exordio  Archiepiscopatus  ,  et  gc- 
sta  Archiepiscoporum  usque  ad  an.  1512. 
(sed  alio  auctore  ab  an.  1350.)  id.  tom.  2. 
pag.  269  371.  Conferendae  emendationes 
ex  Codice  Dresdensi ,  apud  Clariss.  Men- 
ckenium  tom.  3.  scriptoium  rerum  Germa- 
nicarum  pag.  350  574.  Fragmentaquaedam 
ex  Chronica  Magdeburgensi  Manusc.  abA. 
990  ad  1000  edidit  Canisius  tom.  V.  anti- 
quar.  Lect.  Parte  2.  pag.  3i0  (edit.  novae 
Basnagianae  tom.  3.  pag.  64.  65.) 

Omitto  alia  de  quibusCasparSagittarius, 
in  Antiquitatibus  Archiepiscopatus  Magde- 
burgensis,  Jen.  1684  4.  et  de  quibus  Vir 
celeberrimus  Urbanus  Godfrid  Siberus  de 
illustrium  Alemannorum  meritis  disserens 
pag.  170.  Constat  illud  tum  ex  antiquis 
Magdeburgensium  Chronicis  ,  a  Pomario  b) 
et  Dressero  c)  editis  ,  tum  ex  vetustis 
Magdeburgensium  membranis ,  quas  Au- 
gusto  Bosio  teste  ,  illustris  ille  Magdebur- 
gensium  Consul ,  Otto  Guerriceus  ,  d)  cum 
Alemannorum  familia  arctissime  conjun- 
ctus ,  in  potentissimi  Borussorum  Begis 
Bibliothecam,  Ptolemaica  munificentia odor- 
natam  intulit :  tum  vero  ex  Chronico  Ma- 
nuscripto  in  tres  libros  distincto,  et  a 
Scriba  Scabinatus  Magdeburgensis  Seculo 
XIV.  ante  trecentos  annos  confocto,  quod 
Consultissimi  Viri  Andreae  Okelii .  Scabi- 
natus  Begii  Borussici  in  Ducatu  Magde- 
burgico  Senioris  ,  et  Consiliarii  aliis  ho- 
noribus  functi  ,  perque  literatum  orbem 
celebratissimi,  et  ab  Antonio  Pagio  aliquo- 
ties  jure  meritoque  citati  ,  beneficio  in- 
spicere  licuit. 

De  Chromco  quod  ab  aliis  laiulatursub 


a)  Ailde  Acta  Sanctor.  tom.  1  Junii    pag.  916.  c)  Matthacus  Dre^scrus  in  U.ion.  Saionico  1  06. 
scq.  fol.  ititlcni  <;ermanice. 

b)  Jo.  Ponu.rius  1587.4   (bl .  posi  Andicani  Wcr-  d)  J-tanislai  Lubicniccii  Thealr.  Comcl.  tom.  1 
nerum  ,  1u84.  4    scd  ando  Germanice.  pag.  145. 


0  M  A  G  E 

nomine  Annahstae  SAXOMS ,  ab  illustri 
Leibnitio  edituni ,  ab  aliis  EGGEHABDO, 
sive  ECCABDO  ,  de  quo  supra  tom.  2  , 
pag.  239.  tribuitur,  a  quibusdam  Chroni- 
con  vocatur  Magdebvrgicum ,  vide  Biblio- 
IhecamPhilol.Theolo.Brcmensem  t.  7  p.  98. 

De  aliis  Chronicis  Magdeburgensibus  di- 
ctum  supra  in  GEORGIO  Torquato.  tom. 
3.  pag.  105.  et  ECCONE  tom.  2.  p.  242. 

Jura  Ministcrialium  Magdeburgensium 
vide  sis  in  nobiliss.  Lunigii  Corpore  Juris 
Feudalis  pag.  2022. 

Seb.  Besselmaieri  narratio  de  obsidione 
Magdeburgensi  an.  1550  seq.  Magdeb.  1552 
4  ct  in  Sim.  Schardii  scriptoribus  rcrum 
German.  tom.  2.  Confer.  Baelii  Lcxicon 
in  Lotichio ,  et  V.  C.  Seb.  Kortholti  diss. 
Kil.  1703  4. 

Conradus  de  MAGENBERG  ,  supra  tom. 
\  ,  pag.  3*5. 

MAGINULFUS  Hercsiarcha  Vide  supra 
ABNULFUS  I.  133. 

JfarJ&MsdeMAGlSTBIS.infraMABTINUS 

MAGNETIUS  apud  Sigebertum  cap.  89. 
cognomen  RABANI  Mauri,  de  quo  suo  loco. 

MAGNINUS  Mediolanensis,  Medicus  cir- 
ca  A.  1300.  Bcgimen  Sanitatis  quod  inter 
ARNOLDI  Villanovani  A.  1312.  defuncti 
opera  pag.  658.  cxstat ,  sibi  traditur  ad- 
dendo  et  immutando  nonnulla  approprias- 
sc.  De  aliis  ejus  scriptis  Lindenius,  Mcrk- 
linus ,  Mangetus  in  Bibl.  Medica. 

*  Scripsit  etiam  parvum  opusculum  de 
Mysterio  Baptismatis  ,  quod  an  idem  sit 
cum  opusculo  eiusdem  tituli  a  Martene 
dc  antiq  Ecclesiae  ritibus  t.  1  pag.  158. 
vulgato,  illi  demum  agnoscent  aiunt  scri- 
ptores  Historiac  litterariae  Gallicae  t.  IV 
p.  427.  qui  forte  opusculum  istud  a  Sir- 
mondo  indicatum  possident.  llunc  Magni- 
num  diversum  omnino  esse  ab  Arnoldo 
Villanovano  probat  Argelatus  in  Bibliothc- 
ca  Mediolanensi.  Opus  eius  inscriptura  re- 
gimen  sanitatis  lucem  vidit  primo  Lovanii 
an.  1482.  Alia  eius  opera  cum  nonnullis 
Avicennae  LuL'dum  1517.  in  4. 


M  B  E  R  G 

MAGNONIS  notae  Juris  sivc   siglac    et 

abbreviationes  editae  in  Dionysii  Gothofre- 

di  auctoribus  linguae  Latinac  pag.    1481. 

et  in  Eliae  Putschii  Gammaticis  pag.  1542- 

1679.  ubi  alterius  auctoris  cxplanatio  no- 

tarum  Juridicarum  pag.  1666-1683.  cdidit 

ctiun  Frid.  Tiliobroira  sive   Lindenbor^ius 

cum  Valerio  Probo  dc  notisantiquis,  Lugd. 

Bat.  1599.  8.  Carolo  Regi ,  incertum  Cal- 

vone  an  Magno  lucubratione  suam  auctor 

dicavit  his  praemissis  versibus 

riacc  Juris  cv\p.i <a,libens  Uex  accipe  Carle  , 
Offert  devotus  qnae  tibi  Magno  tuus 

MAGNUS  llaconis  sive  Haquini  F-.  Rex. 
Norwagiae  ab  An.  1263.  ad  1280. 

Ejus  testamentum  An.  1277.  scriptum 
cdidit  Arnas  Magnaeus  .  Hafniae  1719.8. 
Vide  Acta  Eruditor  t.  Vlil.  supplementi 
pag.  320.  De  legibus  ab  eo  emendatis , 
unde  nomen  etiam  emendatoris  Legum  tu- 
lit ,  consulcndus  Thormodus  Torfaeus  to- 
mo  IV.  Hist  Norwagiae  pag.  349.  seq.  ubi 
etiam  epistolac  ejus  quacdam  ei  Constitu- 
tioncs. 

MAGNUS  AureUus  Cassiodorus  Senator, 
supra  CASSIODORUSi 

MAGNUS  Felix  Ennodius:  supra ,  EN- 
NODIUS  tom.  2  pag.  511. 

MAGNUS  Hunde  sive  Canis  ,  Medicus 
Lipsiensis  circa  An.  1500.  primus,  ut  no- 
tant ,  auctor  ligurarum  sive  delineationum 
anatomicarum  ,  ligno  quamquam  ruditer 
descriptarum  ,  quales  conspiciuntur  in  ejus 
(inthropologio  cxcuso  Lipsiae  1501.  Vide 
D.  I.  Zachariac  Plathneri  scbediasma  de 
hoc  Magno  editum  ibid.   1735.  4. 

Jacobus  MAGNUS,  supra  t.  4.  pag.  31- 

Joannes  MAGNUS  (Svecicfc  Stor.)  Lin- 
copensis  Gothus,  Hadriani  VI.  quem  pri- 
dem  Lovanii  docentem  audiverat,  Nuncius 
An.  1522.  in  Svecia ,  atque  inde  Archie- 
piscopus  Upsaliensis,  usque  ad  An.  1527. 
quo  multis  chartis  et  monumcntis  secum 
asportatis  Romam  petiit ,  Gustavum  I. 
Regem  Romana  Sacra  abrogantem  non 
ferens ,  a)  obiitque  exul  Romae  An.  1544. 


a)  Damianus  a  Goes  in  depioralione  Gentis 
Lapponicae  ,  Joanncs  Mutjnus  vir  optimis  pa- 
rentibus  ac  divitibus  nalus  ,  sacrarum  littera- 


rum  non  vulgaritcr  peritus  ,  probitatc  vitae  spc- 
ctalissimus  ,  Ecclesiae  Homanae  ita  addictus , 
ut  ejus  causa  amplissimum  Upsalia    Archiepi- 


m  a  g 

de  quo  plura  Joannes  Messenius  in  Chro- 
nico  Episcoporum  Svecicorum  et  V.  C.  Jo. 
Mollerus  in  hypomnomatibus  ad  Jo  Sche- 
ierum  de  Svecorum  scriptis  pag.  363.  soq. 
et  Jo.  Hubnerus  noster  in  Centuria  VII. 
Bibl.  historicae  Ilamb.  pag.  69.  seq.  Scri- 
psit  Gothorum  Sveonumque  Historiam  a 
Magogo  et  primis  originibus  usque  ad  sua 
tempora  libris  XXIV.  editam  post  aucto- 
ris  obitum  ab  Olao  ejus  fratre  Rom.  1554. 
fol.  cum  variis  iconibus  :  et  sine  illis  Ba- 
sil.  1558.  1517.  8.  Argentorat.  4607.  8. 
Versio  Svecica  quam  in  carcere  Orebro- 
ensi  dicitur  composuisse  Rex  Ericus  XIV. 
nunquam  vidit  lucem  :  prodiit  autem  ver- 
sio  Interpretis  Regii  Erici  Schraederi  Gu- 
stavo  Adolpho  Regi  dicata  Holmiae  1621. 
fol.  De  scriptis  quibus  Petrus  Parvus  &\'i\- 
que  Dani  scriptores  fidei  Joannis  Magni 
detraxere,  Joannes  vero  Messenius  sub  Ja- 
ni  Minoris  nomine  latens  eandem  asseruit, 
vide  laudatum  Mollerum  pag.  366.  seq. 

Historia  Metropolitana ,  seu  Episcopo- 
ram  et  Archiepiscoporum  Upsaliensium , 
edita  ab  eodem  Olao  fratre  Rom.  1557. 
subjunctis  quibusdam  Epistolis  auctoris. 
Diversus  ab  hoc  et  longe  junior  M.  Jonas 
MAGNUS  Wexionensis  Svecus ,  qui  ex 
Professore  Upsaliensi  Episcopus  Scarensis 
An.  1651.  diem  obiit ,  ac  praeter  synopsin 
Historiae  Universalis  laudesque  Gustavi 
I.  et  Gustavi  Adolphi  elogium  ,  varia  scri- 
psit,de  quibus  Jo.  Scheferus  in  Svecia  lit- 
terata  pag.  99.  seq. 

Olaus  MAGNUS  Praepositus  Stregnensis, 
Joannis  frater  et  comes  in  exilio,  operum- 
que  ejus  editor,  et  post  fratris  obitum  A. 
1544.  a  Paulo  III.  missus  in  Concilium 
Tridentinum  et  Archiepiscopus  Upsalien- 
sis  designatus  ,  sed  nunquam  usus  illa 
dignitate  ,  exul  et  ipse  Romae  defunctus, 
de  quo  et  ipso  Messenium  ,  Mellorum  et 
Hubnerum  juvabit  consulere.  Scripsit  prae- 
ter  tabulam  terrarum  Septentrionalium  et 
rerum  mirabilium  in  eis  et  Oceano  vicino 
cum  variis  animalium  figuris,  Venet.  1539. 


N  US  7 

De  Gentium  Seplentrionalium  variis  con- 
ditionibus  ,  stattbus  et  moribus  libros  XXII. 
itidem  cum  figuris  primum  editos  Romae 
1555.  fol.  Bas  l.  1567.  fol.  inde  missos  in 
compendium  a  Cornelio  Scribonio  Grap- 
haeo  Flandro,  Antwerp.  1558.  et  ibid  1562. 
atque  recusam  Ambergae  1599.  Francof. 
1618.  1622.  Lugd.  Bat.  et  Amst.  minore 
forma  :  ut  Italicam  Remigii  Florentini,  Ve- 
net.  4  561.  fol.  Germanicas  duas  ,  Angli- 
camque  et  Belgicam  versionem  operis  non 
contemnendi  praeteream. 

Epitomen  duplicem  revelationum  S.  Bir- 
gittae  Svecicae  (de  qna  supra  tom.  1  pag. 
258.)  Romae  in  fol.  publicatarum  ,  ex  Jo. 
Messenii  llde  memorat  Jo.  Scheferus  pag. 
27.  de  Svecorum  scriptis. 

MAGNUS  Richobercjensis  ,  in  Rajoaria  , 
Noricus ,  Ilamen  Augustinianus  sub  Imp. 
Henrico  VI.  cujus  Chronico  usum  se  esse 
testatur  libro  sexto  Joannes  Aventinus. 
Constat  Henricum  VI.  imperitasse  ab  A. 
1 1 90. ad  1 1 98.  Chronicum autem  REIC HER- 
SBERGENSE  quod  ex  editione  rarius  obvia 
Monachiensi  Christophori  Gewoldi  ,  1611. 
4.  recusum  non  ita  pridem  in  Joannis 
Petri  Ludewici  tom.  2.  scriptorum  de  re- 
bus  Bambergensibus  ,  Lips.  1708.  fol.  il- 
lud  inquam  Chronicon  incipiens  ab  Ada- 
mo ,  in  An.  1194.  desinit.  Unde  perquam 
probabilis  est  conjectura  praeclari  Vossii, 
qui  hoc  Reichersbergense  Chronicon  ab 
Aventino  innui  suspicatur. 

Rupertus  MAGNUS  infra,  RUPERTUS 
Tuitiensis. 

MAGNUS  Archiepiscopus  Senonensis , 
cujus  de  Baptismo  scriptum  manu  exara- 
tum  Cangius  evoluit,  Archiepiscopatum 
gessit  ab  A.  804.  ad  815.  Vide  Sammar- 
thanos  tom.  1  pag.  619. 

MAGNUS  Unnonis  ,  Monachus  Brigitta- 
nus  et  Confessor  generalis  Wastenensium 
Coenobitarum  in  Svecia  ,  deftfnctns  An. 
1470.  Hunc  illustris  Ericus  Benzelius  in 
notis  ad  Jo.  Vastovii  vitem  Aquiloniam 
pog.  75.  testatur  et  libris  utilissimis,  eru- 


sropatum  plus  minus  quadraginta  millium  au-     jactura  ab  fluctibus  fortunae  agitatus,in  Prvssia* 
rcorum  in  singulos  annos ,  et  una  cum   fundo      Gedani  diu  tenuiter  oictitans  latuit. 
pateruo  asmiserit  :  ohjus  dignitatis  aehonorvm 


8  M  A 

ditionis,  et  assuluitnto  in  sopiondis  discordiis 
iriter  Monachos  ortisdiligentiao  ac  i.ntogrita- 
tis  opinionom  ac  famam  meruisse.  Refert 
idem  se  praeterMagnl  hujus  et  Cardinalis  Jo- 
annis  do  Turrecremata  Epistolas  missas  ul- 
tro  citroque  ,  evolvisse  etiam  ejusdom  tra- 
ctaturrl  de  devoto  modo  vivendi  in  consi- 
deratione  beneficiorum  DEl,  scilicet  crea- 
tionis  ,  redemtionis  et  conservationis  ,  et 
in  discussionem  conscicntiae  per  veram 
contritionem  et  /irmwn  propositum  emen- 
dandi  et  confitcndi  de  peccatis  ,  ad  Chri- 
stoforum  DEI  gralia  Daciae  ,  Sveciae,  Nor- 
vegiae,  Sclavorum,  Gothorumque  Regem. 

*  Diversum  a  libro  inscripto  de  mo- 
do  vivondi  hic  a  Fabricio  indicato  lllum 
esse  arbitror  libellum  de  modo  videndi 
ab  eodem  editum  authore ,  quem  indicat 
Diarium  Wastcnensc  ad  an.  1451.  Est  enim 
liber  ille  vivendi  regula  a  fratribus ,  et 
monialibus  S.  Birgittae  praescripta  Com- 
muni  fratrum  illorum  et  sororum  approba- 
tione  et  sigillo  tanquam  vivendi  regula  ab 
omnibus  servanda  firmatus.  Uaec  enim 
lego  in  diario  illo  :  Confessor  magnus  isto 
tempore  compilavit  modum  vivendi  et  sta- 
tum  quem  tenerent  familiares  in  curia,  si- 
ve  fratres  et  sorores;  sed  postea  per  eun- 
dem  est  in  aliquibus  punctis  immutatus,  et 
de  novo  sigillis  conventuum  approbatus. 
Obitus  eius  dies  et  annus  delinitur  ibi  1 470 
Dominica  infra  octavam  B.  Laurentii  addi- 
tur:  llic  fuit  baccalareus  S.  Theologiae  et 
ultraXXannos  erat  confessor  generalis  Vaz- 
ztenensis.  Habuit  etiam  multos  labores  pro 
conservatione  ordinis  tam  in  curia  Roma- 
na ,  quam  in  monasteriis  nostri  ordinis.  Ipse 
eliam  procuravit  nobis  defensorium  super 
revelaliones  coelestes  matris  nostrae  S.  Bir- 
gittae  contra  adversarios  et  impugnatores 
ipsarum  revelationum.  Obiit  autem  an.  a 
professione  sua  regulari  35.  * 

MAGO  Monachus  et  Presbytor  ,  ex  cu- 
jus  ante  quinquennium  tum  defuncti  sche- 
dis  RUDOLPHUS  monachus  Fuldensis  , 
jussu  Rabani  Mauri ,  Abbatis  sui  scripsit 
Vitam  S.  Liobae  Virginis  et  Abbatissao  , 
cditam  a  Surio  28.  Sept. 


GO 

Antiquiores  sunt  quam  ut  in  praeson 
tom  censum  referantur  MAGO  Agrimen- 
sor,  ex  cujus  libris  fragmenta  inter  scri- 
ptores  rei  agrariae  pag.  255.  seq.  edit.  Go9- 
sianac  :  et  MAGO  Carthaginiensis ,  quem 
rusticationis  parentem  maxime  se  venera- 
ri  ait  Columolla  ,  testatus  ejus  XXVIII. 
volumina  ex  Senatus  consulto  in  Latinum 
scrmonem  ex  Punico  conversa  Juisse.  De 
hoc  in  Bibl.  Latina  lib.  1.  cap.  2. 

Ric.harclus  de  MAIDESTON  ,  (Madston , 
Maidstone  )  Anglus  ,  cujus  poema  de  con- 
cordia  inter  Regem  Richardum  et  Cives 
Londinenses  An.  1393  servatur  Manuscr. 
in  Bibliothecis  Angliae,  sicut  etiam  Lectio- 
nes  ejus  et  Quaestiones  cum  Determinatio- 
nibus.  Nec  non  liber  :  Protectorium  pau- 
peris ,  in  Codice  Bodleiano  3629  varia  va- 
riorum  scriptorum  Opuscula  continente , 
cui  titulus ;  Fasciculus  Zizaniorum  Magi- 
stri  Jo.  Wiclefi  cum  tritico.  Nescio  unde 
constiterit  Oudino  t.  3.  p.  1170.  hujus  fa- 
sciculi  collectorem  fuisse  Thomam  Wal- 
densem  seu  Nctterum.  Neque  enim  hoc  in 
Catalogo  Manuscriptorum  Angliae  p.  174. 
significatur ,  in  quo  pag.  82  etiam  memo- 
ratur  Maidstonii  tractatus  de  anulo. 

Oliverius  MAILAUD ,  Ordinis  Minor. 
Vicarius  Gcneralis,  defunctus  an.  1502de 
qno  Waddingus  pag.  270.  Auctor  ille  plu- 
rium  sermonum  ,  quales  a)  Michaelis  Me- 
noti ,  Gabnelis  Barlette  et  similium  :  ex 
minore  Britannia,  Theologus  Parisiensis , 
in  quibus  ut  abundare  quandoque  se  osten- 
dunt  ingonio  ,  ita  a  gravitate  Apostolica 
longius  passim  recedunt,  et  de  misero  gu- 
statu  statuque  suorum  temporum  insigni- 
tum  perhibont  testimonium,  ut  post  Henr. 
Stephanum  in  pluribus  locis  Apologiae  pro 
Herodoto,  notavere  nuper  Theologus  Ba- 
sileensis  celebris  Petrus  Roques  in  Pa- 
store  Evangelico  Gallice  edito  Basil.  1723 
4.  pag.  133  seq.  et  C.  E.  Jordanus  in  hi- 
storia  itineris  sui  litterarii ,  itidem  vulgati 
Gallice  ,  llagae  Com.  1735  8.  p.  162  seq. 

Sermones  de  Adventu ,  habiti  an.  1494. 
in  templo  S.  Joannis  de  Gravia  ,  prodiere 
Paris.  1507  ct  1515  8.  cum   sermonibus 


a    Menoto  Maillardum  el  BarHtum  jungit  Frau-      ciscus  Crucimanius  p   Z27.  Bibliotnecac  Gallicac. 


M  \ 

quatuor    communibus    per   Adventum   ct 
Dominicalibus. 

Sermones  de  tempore  Lttgd.  1498  et  Ar- 
gentorati  1506. 

Quadragesimale  duplex  Paris.  1 498  forma 
majore  octava  ,  subjuncto  sermone  de  Ju- 
stitia ,  ex  quo  excerpta  quaedam  in  Mata- 
gonis  de  Matagonibus  (Francisci  Hotomannij 
monitoriali  adversus  Italo  Galliam  p.  77. 

Sermones  do  Sanctis  et  communi  San- 
ctorum.  Lugd.  1507.  et   Argentorati  1514. 

Contemplatio  diffusa  in  Salutationem  An- 
gelicam  Paris.  1507. 

Sermones  XV.  de  stipendio  peccati  et  Gra- 
tiae  praemio  ,  atque  sermo  in  S.  Annam. 
Lugd.  1498  atque  Argentorati  :  quibus 
quindecim  sermonibus  peccatum  morale 
docet  fugiendum  ,  esse  quoniam  est  1) 
amaricativum  Conscientiae.  2)  bestialitatis 
introductivum.  3)  dissipativum  charitatis. 
4j  Daemonis  laetificativum.  5)  excoecati- 
vum  mentis.  6}  fatuitatis  inductivum.  7) 
generativum  egestatis.  8)  honoris  annulla- 
tivum.  9)  indignationis  Divinae  promeriti- 
vum.  10)  charismatum  Divinorum  dissi- 
pativum.  11)  libertatis  destructivum  12) 
maledictionis  incursivum.  13)  Naturae  lae- 
sivum.  14)  oppugnativum  meriti  Christi 
et  15)  Poenitentiae  sacramentalis  substra- 
ctivnm. 

Antonius  MAIUS  ,  cuius  funebrem  quan- 
dam  orationem  excusam  in  Italia  Gesnerus 
memorat ,  is  est  patria  Brixiensis  ,  cujus 
Epistolam  philosophicam  atque  historiolam 
sive  fabellam  An.  1501  scriptam  Veronae 
de  spiritibus  qui  apparuerant  in  Garda , 
Veronensis  dioeceseos  villa  ,  editamque 
Brixiae  memorat  Vossius  pag.  680. 

Chronica  de  MAILROS,sive  Monasterii 
Mailrosensis  sive  Melrosensis  in  Scotia  , 
Ord.  Bened.  ab  A.  C.  735  ad  An.  1270  non 
uno  sed  inccrtis  auctoribus,  edita  in  Jo- 
annis  Felli  collectione  scriptorum  rcrum 
Anglicarum,  Oxonii  e  theatro  Shekloniano 
1684  fol.  Vide  Guilelmi  Nichols  Bibliothe- 
cam  histDiicorum  Angliae  pag.  62  seq.  et 
Scotiae  pag.  79.  seq.  et  in  appendice  pag. 
347.  seq.  ubi  exhibet  notaa  triplices  Johan- 


I  U  S  «J 

nis  Jamesoni  in  illud  Chronicon  ,  primas 
quidem  quibus  probat  illud  esse  ab  Anglo 
et  Scoticarum  rerum  parum  perito  interpo- 
latum:  secundas  quibus  illustratur  ,  et  tcr- 
tias  paucissimasque  illasquibus  corrigitur. 

Joannes  MAILROS.  Supra  t.  4.  p.  k2->. 

Guilelmus  MAJOR.  t.  III.  p.  143. 

Joannes  MAJOH.  Supra  t.  4.  p.  383. 

Hugolinus  MALABRANCA  Urbevetanus, 
Theologus  Parisiensis ,  et  ab  an.  1368. 
Praepositus  Generalis,  Ordinis  ererr.ita- 
rum  S.  Augustini,et  ab  an.  1371  ad  1374 
Episcopus  Ariminensis  et  Patriarcha  (non 
CPolitanus  ut  Oudino  tom.  3.  pag.  1141. 
sedj  Ilierosolymitanus.  Vide  Ughellum  t. 
2.  pag.  428  et  Philippum  Elssium  p.  305 
encomiastici  Augustiniani.  Scripsit  Com- 
mentarium  in  IV.  libros  Senlentiarum ,  de 
DEO  uno  et  Trino  ,  Qaodlibeta  ,  Quaestio- 
nes  in  VIII.  libros  Physicorum  Arislotelis. 
Commentarium  in  Boethium  deConsolat  one 
Philosophiae.  Sermones  de  tempore  et  de 
Sanctis.  *  Praeter  ea  ,  quae  de  libris  viri 
huius  docti  Fabricius  annotavit ,  addere 
quaedam  juvat  ex  P,  Gandolfo  in  Diss.  de 
CC.  Augustinianis.  Sunt  vero  libri  hi  om- 
nes  cum  caeteris  in  MSS.  Codicibus  adhuc 
latentes.  Quaestiones  super  praedicamenta 
et  periermenias.  De  idiomatum  differentia. 
De  principiis  ordinis.  De  Deo  trino  et  uno 
De  sacris  disciplinis.  elc. 

MALACHIAS  (Hibernis  MalmedoicOMou- 
gair)  ex  Abbate  Banchorensi  Episcopus 
Connorensis  in  Hibernia.,  atque  si  Alberico 
pag.  252.  Chronici ,  et  271  fides  ,  ab  Anno 
1126  certe  ab  an  1132.  Archiepiscopus 
Armachanus  ,  nam  Annum  1134.  ponunt 
Jac.  Wareaus  in  Hibernia  sacra  pag.  14.  et 
de  Hiberniae  scriptoribus  pag  51.  Caveus, 
aliique  qui  et  an.  1 1 37  sponte  se  abdicasse, 
atque  inde  scmel  iterumque  petiisse,  Bo- 
mam  et  in  secundo  itincre  decessisse  per- 
hibent  in  Coenobio  Clarevallensi  an.  1148. 
2.  Nov.  Vide  iterum  Albericum  pag.  316. 
Morienti  S.  BERNARDUS  adfuit,  et  vi- 
tam  a)  scripsit  defuncti  et  duos  in  ejus 
memoriam  sermones  habuit ,  ut  dixi  su- 
pra  tom.  1.  pag.  607.  ubi  notavi  ctiam  San- 


a) Exslal  el  apud  Surium,  V.  NoYem.  el  in  Thomae     Messiogbaml  floriiegio  Banctor.  niberniac  n.  859. 

I  '■.:; 


10  M  A  L  A  C 

ctis  adscriptum  a  Glemente  111.  An.  1190. 
Reliquiae  in  Hibemiam  translatae-A.  1494. 
Ad  hunc  Malachiara    Eptstolae  Bernardi 
345.  316.  317.  (edit.  Mabillonian.  341  356 
357.     Scripsisse   fortur  sub  Innocentio  II. 
Prophetiam  de  futuris  Pontificibus  Romanis 
quales  supra  momoravi  JOACHIMI  Abbatis 
et  ANSELMl  Marsicani,  et  qualis  ab  Arabe 
quodam  de  Pontificibus  inde   futuris   qua- 
draginta  an.  1444.  Imperatori   Sigismundo 
oblata  fertur  in  Concilio  Constautiensi,  at- 
que  nnper  admodum  cum  Bulla  Benedicti 
XIII.  de  babendo  an.  4785.  Concilio  Bcne- 
ventano,  Germanico  otiam  versa  an.  1725 
8.  lucem  vidit.  Malachiao  divinatio  incipit 
ii  Caolestino  II.  ot  non  modo  ad  Pontifices 
nostrae  aotatis  progreditur,  sod  post  prae- 
sontorn  Clementem  XII.  quem  vorbis    Co- 
lutnua  ejccelsa  ,    voluit  notare,   supersunt 
adbuc  vaticinia  sive  aenigmata  doaliis  fu- 
luris:  1)  Animal  rurale.  2)  Rosa  Umbriae. 
3)  Ursus  velox.  4)  Peregrinus  Apostolicus. 
5)  Aquila  rapax.  6)    Canis  et  coluber.  7) 
Vir  religiosus.  8)  De  balneis   Etruriae.  9) 
Crux  de  Cruce.  10)    Lumen  in    Coelo.  11) 
Ignis  ardens.  12)  Relligio  depopulata.  13) 
Fides  intrepida.  14)   Pastor  angelicus  15) 
Pastor   et  nauta.  16)    Flos  florum.  17)  De 
viedictate  Lunae.  18)  De  laborc   Solis.  19) 
Gloria  olivae.  20)  In  persecutione  extrema 
S.  R.  Ecclesia  sedebit:   Petrus    Romanus 
fjui  pascet  oves  in  multis   tribulationibus  : 
quibus  transactis  civitas  septicollis   dirue- 
tur  et  Judex  tremendus  judicabit  populum 
suum.  Primus  baoc  vaticina  additis   notis 
Francisci  Alphonsi  Ciacconii ,  Ord.  Praed. 
ad  Clementem  VIII.  usque  edidit  Arnoldus 
Wion  tom.  I.ligni  Vitao  pag.  307  311.  lib. 
2.  cap  20.  Venet.  1595  4.  Prodiere  deinde 
cum  annotationibus    Hieronymi  Joannim 
Ord-  Praed.  Latine  et  Italice,  ibid.  1605  4 
saepius  etiam  recusa  Romae  ut  an.  1689. 
atque  alibi,  ut  in  Thomae  Mess inghami  tlo-   • 
rilogio   Sanctorurn  Hiberniae   pag.  376  in 
Uenrici  F.ngelgrave  Coclesti  pantbeo ,  em- 
blemate  V.  §.  1.  ot  in    Cabriolis    Bucelini 
historiu  universali:  etiam  in  primacontinua- 


U  1  V  s 

tlone  Europae  hodie  imperanlis,  quae  B- 
Petro  Amborsio  Lehmanno  cnrante  Germa- 
nice  prodiit  Hamb.  1697  121  pag.  123seq. 
et  Italice  Venet.  1589. 

Quantum  his  tribuendum  sit  fidei,  doce- 
bunt  Claudius  Franciscus  Menestrierius 
S.  .1.  in  libelloedito  Parisiis  1689.  4.  a)  cui 
titulus  :  refutation  des  propheties  fausse- 
ment  attribuees  a  S.  Malachie  sur  les  ele- 
ctions  des  Papes  :  Gerrnanice  verso  a  M. 
Christiano  Wagnero.  toj  jm.axap/ro»j  Lipsiae 
1691  4.  atque  defenso  in  philosophia  ima- 
ginum  b)  aenigmaticorum  Paris.  1694  12. 
contra  Joannis  Germani ,  Cisterciensis  ad- 
ditiones  editas  Noapoli  1675  4.  Petrus  Pe- 
titus  lib.  3.  de  Sibylla  c  10.  pag.  347  seq. 
Daniel  Papebrochius  in  propylaeo  ad  Acta 
Sanctorum  Maji  pag.  \1\0>SamuelAndreae 
diss.  de  successionibus  Rom.  Pontificum 
secundum  praenotionem  Malachiac  Iliberno 
adscriptam.  Marpurg.  1677  4.  Dan.  Guilel- 
mus  Mollerus  in  diss.  de  Malachia  Propheta 
Pontificio  ,  Altdorf.  1706  4.  Michael  Gor- 
genius  in  observationibus  editis  Gallice , 
Abbatis  villae  1659.  4.  et  Theodorus  Cru- 
gerus  ,  Lycei  Luccaviensis  Rector  in  com- 
mentatione  historica  dc  successione  con- 
tinua  Pontilicum  Romanorum  secundum 
vaticinia  Malachiae ,  a  dubiis  Francisa 
Carriere  (in  digestis  Chronologiae  Pontifi- 
ciae  usque  ad  Alexandrum  VII.  Colon. 
1619.)  Menetrierii  et  aliorum  vindicata. 
Witteberg.  1723  4. 

Caetera  Malachiae  huic  tributa  sunt  Vita 
S.  Cuthberti ,  post  Monachum  coaevum 
Lindisfarnensem  et  Bedam  a)  scripta  ad 
Davidem  Regem  Scotiae ,  sed  nec  in  Ac- 
tis  Sanctor.  tom.  3.  Martii  20  neque  alibi 
quod  sciam  typis  exscripta.  Epistolae  ad 
S.  Bernardum  aliosque  ,  Constitutiones 
communes ,  ac  de  legibus  coelibatus  et 
Novarum  traditionum  liber.  Neque  horum 
quicquam  editum  comperi ,  licet  memo- 
rantur  a  Baleo  XIV.  85.  atque  inde  a  Wa- 
raeo ,  aliisque  et  a.  Vischio  pag.  336.  Bi- 
bliothecac  Cisterciensis,  qui  etiam  ex  per- 
vetusto  Codice  Monasterii  Elnonensis  lau- 


a    Acla  Erud.    KWI.   pa«.  1 41  313. 
Ii    .luurn.il  des  ~>av.   1695.  pag.  Of.G. 


a)  Supra  tom.  1  pag.  ijO-f. 


M  A  L  A  C 

dat  distiehon    hoc    Malachiao    familiare : 

Spernere  Mundum,  spemere  sese,  spernerenullum, 
Spernere  se  sperni  :  quatuor  haec  bona  sunt. 

MALACHIAS  Hibernus  alter  iunior,  Ord. 
Minor.  circa  an.  1310  cuius  Conciones  me- 
morat  Baleus  XIV.  91  ac  praeterea  Vene- 
num  Malachiae,  sive  librum  de  veneno  se- 
ptem  peccatorun.  mortaliumdeque  remediis 
ipsorum  ,  editum  typis  Henrici  Stephani 
avi ,  Paris.  1518  4.  Vide  Mich.  Maittairii 
annales  typographicos  tom.  2.  p.  312 

Ricordanus  MALASPINA,  Patricius  Flo- 
rentinus  scripsit  Historiam  antiquam  Flo- 
rentinam  ab  Urbis  Originibus  usque  ad 
A.  C.  1281.  Sed  opus  Joanni  Villano  a) 
aliisque  ex  merito  laudatum  scripsit  Ita- 
lice  non  Latine,  quod  opus  post  editiones 
Florentinas! A.1 568,  1 598.  4  et  1 71 8.castiga- 
tius,  adhibito  Manuscripto  Codice  illustriss. 
Marchionis  Giugni,  Civis  Florentini  recudi 
fecit  celeberrimus  Muratorius  in  thesauro 
scriptorum  Italiae  Mediolanensi ,  tomo  octa- 
vo  :  una  cum  continuatione  Jacchetti  MA- 
LASPINAE  ex  fratre  Nepotis  usque  ad  A. 
1286  (non  1296  ut  est  in  Ephemeridibus 
eruditor.  Paris.  an.  1733  p.  490  edit.  Amst) 

Saba  b)  MALASPINA  Romanus  ,  Deca- 
nus  Malthensis  et  Secretarius  Pontificiis 
Joannis  XXI.  scripsit-  rerum  Sicularum 
ab  an.  1250  ad  1276  libros  sex,  (non  duo- 
decim  ut  legas  in  ephemeridibus  erudito- 
rum  Paris.  an.  1733  pag.  489.)  editos  pri- 
mum  a  Baluzio  tom.  6  Miscell.  pag,  197 
348.  Paris.  1713  8.  ex  Codice  in  fine  mu- 
tilo  ,  qui  ex  Codice  Vaticano  emendari  ac 
suppleri  potest ,  ut  notatur  in  Diario  eru- 
ditorum  Italiae  tom.  XXI.  pag.  437.  Ba- 
luzii  editio  recusa  in  tomo  octavo  thesauri 
Italiae  Muratoriani :  et  in  Jo.  Baptistae 
Carusii  tomo  secundo  Bibl.  Historicae  Si- 
ciliae  :  ac  denique  in  thcsauro  Siciliae  Bur- 
manniano  parte  quinta  ,  subjunctis  etiani 
continuationis  loco  libris  VIII.  NICOLAl 
Specialis  ,  de  quo  infra  suo  loco. 

Galfredus  de  MALATERRA  ,  supra  tom. 
3,  pag.  10. 

n)  Vide  Julium  ISigrum  pag.  -184.  hist.  Scripto- 
rum  Florentinorum. 

b)  Non  Salla  ut  apud  Baltizium  t.  VI.  Misc. 
pag.  197.  et  Oudinum  tom.  5  pag.  488; 


II  1  A  S  II 

Carolus  de  MALATESTIS,  Gregorii  XII- 

Procurator  ad  sacram  unionem  perficien- 
dam  in  Concilio  Constantiensi.  HujusEpi- 
stolae  an.  1415  seq.  datae  in  Clarissimi 
Ilardtii  llistoria  illius  Concilii  tom.  IV. 
pag.  177  341  346  et  380.  Xereidum  can- 
tus  ad  Joannem  Austriacum  ,  sive  Car- 
men  epicum  quod  incipit:  Littore  cum 
primum  classem  deduxit  Ibero  ,  in  Gru- 
teri  deliciis  poetarum  Italorurn  ,  in  limine 
tomi  secundi.  *  Epistolam  illam  anonymi 
ad  Cardinales  Pisis  congregatos  vulgatarn 
ap.  Martene  Vct.  Mon.  pag.  966.  quam  ego 
transferendam  duxi  in  vol.  VI.  pag.  995. 
8.  Supplementi  Concilior.  ad  Carolum  Ma- 
latestam  referendam  duxi ,  ut  ibidem  ad- 
monui.  Est  etiam  ibid.  ap.  Martene ,  et  in 
Supplem.  Concil.  prolixa  narratio  actorum 
et  gestorum  inter  Carolum  de  Malatestis 
et  Cardinales  Pisis  existentes  pro  extintio- 
ne  schismatis.  * 

Pro  Sigismundo  Pandulpho  MALATESTA 
Principe,  Epistola  ante  a.  1 465  scripta  a  Ro 
BERTO  VALTURRIO,  Ariminensi  ad  Macho- 
met  Bei,  magnum  admiratum  et  Sultanum 
Turcicum  ,  in  Baluzii  Misc.  t.  IV  p.  524. 
MALCHIONTS  Presbyteri  et  Rhetoris 
Antiocheni  quaedam  profert  Petrus  Dia- 
conus  libro  ad  Fulgentium,  veteri  Latina, 
ut  videtur  ,  usus  versione.  Malchioncm 
enim  ipsum  circa  an.  270.  clarum,  Graece 
non  Latine  scripsisse  nemo  dubitat.  Vide 
quae  notavi  ad  Hieron.  cap.  71.  de  S.  E. 
Nicolaus  MALHERMI,  sive  MALllER- 
BIUS,  Venetus  Monachus  S.  Benedicti 
Ord.  Camaldulensium  ,  Biblia  integra ,  ut 
ipse  profitetur ,  secundum  proprictatem  ht- 
terae  de  verbo  ad  verbum  transtulit  [ta- 
lice,  Vulgatam  potius  quam  Hebraicos  vel 
Graecos  fontes  secutus.  Post  primam  edi- 
tionem  Venetam  c)  An.  1472.  fol-  ad  Lau- 
rentium,  Theologum  Venctum  saepius  lu- 
cem  vidit  et  ibid.  1477  et  1507  et  variis 
in  locis  ut  notatum  Jacobo  Longo  ii.  Bi- 
bliotheca  Blblica  ,  eumque  secuto  Oudino 
tom.  3.  pag.  2664.  seq. 

c)  Impressa  in  membranis  exstat  haec    editio 
Uratislaviac  in  Blbl.  celebcrrima  Rhedigeriana   si- 
vc     Klisabi-lliana.    Vide    Gotllob  Krantzii     nwino- 
rabilia  illius  Uibl.  pag    7-2. 


12  MALl.  E  A 

MALLEAGENSE  Chronicon,  Abbatiae  S. 
Maxentii  in  Pictaviensi  dioecesi :  sive 
excerpta  ex  Cbronico  majore  ab  Orbe  con- 
dito  ad  A.  G.  1140  cx  Julii  FLORI  tlori- 
bus  Bistoriarum,  aliisque  edita  a  Labbeo 
tom.  2.  Bibl.  novae  Manuscr.  pag.  1 00  221. 

MALLEAGENSIS  Monacbus  ,  infra  PE- 
TRUS  Mallcacensis. 

Felix  MALLEOLUS,  Hammerlein  supra 
tom.  2.  pag.  563.  FELIX. 

Thomas  MALLEOLUS  ,  supra  tom.  4.  p. 
493  de  KEMPIS. 

Guilelmus  MALMESBURIENSIS ,  supra 

tom.  III.  pag.  143. 

MALOGRANATUM  ,  titulus  libri  ,  supra 
GALLUS  tom.  3.  pag.  14. 

MALSCHANI  nescio  cuius  Artem ,  Gram- 
maticam  ut  suspicor  ,  in  Bibliothecae  San- 
germannianae  Codicc  540.Cangius  evolvit. 

Joannes  MALVERNVEUS,  supra  tom.  IV. 
pag.  385. 

Jacobus  MALVETIUS  ,  de  quo  tom  IV. 
pag.  304.  ubi  dictis  adde,  Malvecii  hujus, 
nobilis  Mutinensis  Chronicon  Brixianum 
ab  origine  Urbis  ad  an.  1332.  quod  &u- 
ctor  an.  1412  propter  pestilentiam  apud 
Brixienses  grassantem  in  amoenas  Benaci 
oras  profugum  se  composuisse  testatur , 
vulgavit  illustris  Muratorius  tom.  XIV.  the- 
sauri  rerum  Italicarum,  a)  Mediolan.  1729  f. 

Claudianus  MAMERTUS.  Supra  tom.  1. 
pag.  1358. 

MAMMOTHREPTUS,  ,uWo'V7r'l!S^  >  b) 
mamma  sive  lacte  nutritus  :  sive  a  tra- 
henda  vel  tractanda  mamma  Mammotra- 
ctus ,  vel  Mammotrectus :  titulus  libri  in 
gratiam  rudium  clericorum  exponentis 
ordine  Biblico  voces  vocumque  significa- 
tioncm  ,  orthographiam  ,  accentus  in  Bi- 
bliis  LatinisprologisqueHieronymi,  deinde 
in  antiphonis  et  responsoriis  ,  in  hymnis: 

a)  Acl  Er.  17"0.  pag.  54.  Bibl.  Ilalique    tom. 

VI. 

b)  Auguslinus  serm.  2.  2.  Ps.  XXX.  tom  '.  Opp. 
pag.  120.  mammothreptus  quales  dicunlur  pu- 
eri  qui  diu  sugunt ,  quod  non  decet. 

c)  Caput  de  dimensione  S.  Scripturae  integrum 
ita  se  habet  :  Scriptura  sacra  dimensione  quadru- 
plici  variatur.  Habct  euim  latitudinem  in  descri- 
ptione  duorum  testamentomm.  Longitudinetn  in 
descriptione  te  mporum  el  aelatum,  Sublimilatem 


C  E  N*  S  E 

in  Lcgendis  Sanctorum,  Ilomiliis  et  decla- 
ratione  Regulae  S.  Francisci  :  cum  brevi 
declaratione  de  mensibus  Hebraeorum  ,  de 
festis  ,  vestibus  ,  Sacerdotibus  ,  de  intcr- 
pretibus  S.  Scripturae ,  de  divinationibus, 
de  nominibus  DEl  ,  de  expositione ,  qua- 
litatibus  et  dimensione  c)  S.  Scripturae  , 
de  comparatione  testamentorum  ad  invi- 
com  et  de  quatuor  Synodis,  de  orthogra- 
phia  ct  de  accentibus.  Opus  absolutum  A. 
1  468  auctor  Joannes  MARCUESINUS,  ord. 
Minor.  de  quo  infra  ,  suo  loco.  Prodiit  pri- 
mum  Moguntiae  d)  1470  fol.  Venetiis  1476 
1497  1489  1492  1496  4  et  1498  1506  8. 
Ilabt'0  etiam  editionem  in  fol.  sine  loco  ct 
anno,  et  ad  calcem  vocatur  liber  exposi- 
torius  totius  Bibliae  ac  aliorum  quae  in 
Ecclesia  recitantur-  Prodiit  itidem  Medio- 
lani  1481.  Argentorati  (1487)  1489.  fol. 
1494.  4.  Norimbergae  1489  1494  4.  Metis 
(1509)  1511    4.  Paris.  1510  1521   8. 

MAMUTIUS  do  quo  Cbristianus  Daumius 
Epistola  ad  Nic.  Ileinsium  data  An.  1679. 
t.  IV  sylloges  Burmannianac  p.  255.  IJabeo 
nunc  mecum  ex  Paulina  Lrpsiensium  Biblio- 
theca  membranaceum  grandem  Codicem,  in 
quo  Mamutii  nescio  cujus  de  virtutibus  ele- 
gia  plus  mille  constans  versibus  ,  Orosius  , 
Arator,  Bigaeet  Prudentii nonnulla,  ut  Psy- 
chomachiam,  Ilamartigenia ,  Hymni. 

MANASSES  I.  Bemensis  ab  An.  1068. 
Archiepiscopus;  in  Concilio  Augustodunensi 
An.  1079  ob  varia  carmina  quae  ipsi  obji- 
ciebantur  damnatus,  iu  proximo  Lugdu- 
nensi  Concilio  An.  1080.  Apologiam  obtu- 
lit  Hugoni  Diensi  Episcopo  ,  Gregorii  VII. 
in  Gallias  legato  ,  quam  edidit  Mabillonius 
tom.  1.  musei  Italici  parte  2.  pag.  119 
127.  qui  dc  hoc  Manasse  videndus  pag. 
117.  seq.  Sammarthani  in  Gallia  Christiana 
tom.  1.  pag.  507.  seq. 

in  descriptione  trium  hierarchiarum  gradatim 
ordinatarum  ,  scilicet  Ecclesiasticae  ,  Angelicae 
et  Divinae.  Profunditatem  m  descriptione  mysti- 
carum  intclligentiarum' 

d)  Cangius  praef.  glossarii  Lat.  50.  Jacobus  le 
Long.  Bibl.  Biblica  in  Marchesino  pag.  845,  Ou- 
dmus  tom.  3  pag.  495.  Antoniurn  Reiserum  Manu- 
scr.  Bibl.  Augustanac  p.  97.  Miscellanea  Lips.  tom. 
VII.  pag.  10.  seq.  Diarium  eruditorum  Ualiac  toin. 
15.  pag.  280.  etc. 


M  A  N  A 

Epistola  ad  Gregorium  VII. m  tomisCon- 
cilior.  LabbeiX.p.  362.  Harduini  VI.  p.  1569 
etc.  confer.Gregorii  VII.  lib.  sextum  Ep.2  3. 

MANASSES  Svessorum  sive  Svessio- 
nensis  Episcopus  ab  An.  1 103  ad  1108.  cu- 
jus  donationem  Ecclesiae  monasterio  No- 
vigentino  factam  edidit  Dacherius  notis  ad 
Guibertum  Novigentinum  pag.  625.  seq. 

Antonius  MANCINELLUS,  supra  tom.  1. 
pag.  119. 

Dominicus  MANCINUS  praeter  pot?ma  de 
passione  Domini  Trithemio  cap.  955.  lau- 
datnm  ,  scripsit  jam  senex  et  Friderico  Se- 
verinati ,  Episcopo  Malleacensi  dicatos  Li- 
psiae  1516  edidit  elegos  de  quatuor  Virlu- 
tibus ,  et  Officiis  ad  bene  beateque  viven- 
dum  pertinentibus  :  post  repetitas  editiones 
Basil.  1543.  Antw.  1559.  recudi  curavit  V. 
C.  Hermannus  ab  Hardt  Helmstad.  1691  8. 
subjuncta  MARTINI  Braccarensis  formula 
honestae  Vitae.*Eius  tractatusde  passione 
Domini  metrice  descripta  cuius  et  Trithe- 
mius"meminit,plusvicesimplicilucem  aspe- 
xit;  prodiit  enim  in  4.  absque  loco,  et  anno, 
iterumque  in  8  absque  loco  et  anno,  ac  de- 
mum  una  cum  Hieronymi  Vallensis  aliorum- 
que  sacris  poematibus  in  12.  Antuer.  1548. 

Gwlelmus  MANDAGOTUS  sive  de  MAN- 
DAGOTO.  Supra  tom.  3,  pag.  144. 

Joannes  de  MANDEVILLA,  t.  IV  p.  385. 

(195  Eius  opus  Italice  cusum  Mediolani 
1480.  Bologna  1488  1497.  Venet.\k9<\.  Fi- 
renze  Morgiani  1492in  4  et  Ven.  1567.  8.) 

Joannes  MANDWITHUS.  t.  IV.  p.  336. 

MANEGAUDUS,  Manegaldus  ,  Manegol- 
dus  de  quo  Anonymus  Mellicensis  c.  105. 
Manegoldus  Presbyter  ,  modernoritm  ma- 
gister  magistrorum  ,  strenuus  assertor  ve- 
ritatis  fuit ,  a  qua  nec  promissis  nec  mims 
schismatici  Regis  a)  flecti  potnit.  Quin  imo 
in  dissensione  illa  quae  inter  Gregorium 
VII.  et  Henricum  IV.  exorta  fuit ,  pro  tu- 
enda  justitia  laboravit  usque  ad  vincula. 
Exstat  ad  eum  scripta  quaedam  exhorla- 
torialVQNlS Episcopi Carnotensis  Epistola, 
(quadragesima  interlvonianas.)  Ilic  textum 
Esaiac  Prophetae  paginalibus  clausulis  di- 
stinxit.  Supcr  Matthaeum  vero  glossas  con- 


SSES  13 

tinuas  scribit.  Scribit  quoque  super  Psal- 
terium  ,  opus  prac.tantissimum  ,  super  to- 
pazium  et  aurum  obrgzum  pretiosum.  Hu- 
jus  ut  videtur  opusculum  proGregorio  VII. 
sed  jarn  defuncto  et  post  an.  1080  ante  A. 
1101  scriptum  adversus  Wolffelmarum 
Coloniensem  edidit  laudatissimus  Murato- 
rius  tomo  quarto  anecdotorum  Latinorum, 
Patavii  1713  4.  Quae  autem  contra  Episto- 
lam  Wenerici  scripturum  se  promittit.  nu- 
squam  exstant.  Haud  dubie  idem  MANE- 
GUNDUS  est,  quem  Henricus  Gandavensis 
cap.  28.  ait  ingenii  sui  monumenta  in  expo- 
sitione  Psalmorum  et  Epistolarum  Pauli , 
posteris  reliquisse.  Huic  Manegoldo.  Teu- 
toni  tribui  a  nonnullis  Commentarios  in 
Psalmos,  Coloniae  1536  fol.  editos,  Miraeus 
ex  Jo.  Molano  annotavit,  quos  tamen  RE- 
MIGII  Autisiodorensis  Episcopi  esse  com- 
munis  est  persuasio.  Verisimile  etiam  Cla- 
rissimo  Muratorio  visum  de  eodem  men- 
tionem  fieri  in  Ptolemaei  Lucensis  Annali- 
bus  ad  An.  1090.  Per  idem  tempus  floruit 
in  Teutonia  quidam  Philosophus  ,  cui  no- 
men  MENEGALDUS,  cujus  uxor  et  filiae 
in  Philosophia  fuerunt  permaximae.  Ano- 
nymus  apud  Andream  du  Chesne  tonv  IV. 
de  rebus  Francor.  pag.  89.  Hoc  temporc 
tam  in  Divina  quam  in  humana  Philosophia 
floruerunt  Lanfrancus  Cantuariorum  Epi- 
scopits,  Guido  Langobardus ,  MAINGAU- 
DUS  Teutonicus  ,  Bruno  Remensis  ,  qui 
postea  vitam  duxit  eremiticam.  Fuit  hic 
Magister  MANEGOLDUS  de  Lutenbach  in- 
ter  primos  Canonicos  et  Praepositus  Cano- 
nicorum  Regularium  Murbacenshim  in  Al- 
satia,  de  quo  Bertholdus  Constantiensis  in 
appendice  ad  Hermannum  Contractnm  ad 
an.  1093  et  1098  et  Auctor  incertus  ad  A. 
1090-  apud  Urstisium  tom  2.  pag.  83.  I)i- 
versus  adeo  a  duobus  ejusdem  temporis, 
MANEGOLDO/lMate  S.  Georgii  in  Svevia 
quem  a  Monachis  suis  occisum  b)  refert 
idem  Bertholdus  ad  an.  1100.  et  a  MANE- 
GOLDO  Raitenburchensi  Dccano  .  cujus  li- 
brum  pro  defensione  Gregorii  VII.  compo- 
situm  ipso  adhuc  viveute  .  tamon  ab  ipso 
non  approbatum  memorat  Gerlachius  prae- 


a)  Ita  vocat  ho:i)o   Papae  ,  Hcnricum   IV.  Imp. 


b    Acta  Sanctor.  tom.  3.  Februar.  pag.  5: 


14  M  A  N  E  II 

positusBeichersbergensis  apud  Clariss.  Pe- 
zium  tom.  2.  Anecdotorum  parte  2.  pag. 
491.  Confer  ejusdem  prolegomena  ad  illum 
tomum  pag.  XXIX.  seq.  et  Diarium  erudi- 
torum  Italiae  tom   XV.  pag.  32  seq. 

*  Opusculum  a  Muratorio  editum  longc 
diversi  est  argumenli  ac  censuit  hic  Fabri- 
cius.  Totum  enim  in  eo  est  ut  demonstiet 
haud  ita  probanda  esse  veterum  Pagano- 
rum  scripta  ,  ut  omnia  indiscriminatim 
admittantur  ,  cum  plura  in  eis  esse  evin- 
cat,  qua  dogmatibus  Fidei  nostrae  adver- 
santur.  Ha«c  contra  Volfclmum  usque  ad 
Cap.  XXIII.  disputantur ;  tum  vero  duo- 
bus  tantummodo  capitibus  de  Gausa  Gre- 
gorii  VII.  agitur,  quae  adiecisse  se  in 
praefatione  operis  author  profitetur  eo  quod 
sciret  Valfelmum  Dom.  Papam  Gregorium 
polluto  ore  lacerasse  ;  ideo  ait :  aliquid  de 
illo  adnectendum  duxi  * 

MANEGAUDUS  Abbas  S.  MichaMlis  ad 
Mosam  circa  An.  1150  cujus  diploma  de 
renovanda  memoria  Ducis  Volfaudi  edidit 
Baluzius  tom.  IV.  Misc.  pag.  463. 

Alius  MANIGOLDUS  Svevus  ex  Abbate 
Gremsmiinsterensi  Episcopus  Passaviensis 
An.  1206  de  quo  monumenta  Tegernseen- 
sia  apud  eundem  Pezium  t.  3  p.  3.  523. 

Ab  his  omnibus  ut  videtur  diversus  ME- 
NEGALDUS  sive  MENENGALDUS  scriptor 
Historiae  Ecclesiasticae  Manuscriptae  in 
variis  Bibliothecis  ,  quae  incipit :  Assyrio- 
rum  Regum  potcntissimus  olim  fuit  Ninus, 
qui  bellum  finitimis  inferens  Regibus.  etc- 
.ludice  Luca  Holstenio  a)  auctor  nullius  ju- 
dicii  nec  pretii.  quorum  cenluriae  reperi- 
untur  passim  inlhbliothecis  Monasteriorum 
qualis  Petrus  Comestor,  Vincentius  Bellua- 
censis  ,  bj  aliique  ejus  formae  consarcina- 
tores ,  qui  quum  nuilum  suis  historiis  ini- 
tium  reperire  possent,  ab  exordio  Mundi 
repetebant .  ut  mali  Poetae  Trojanum  bel- 
lum  gemino  ordiuntur  ab  ovo.  Forte  sub 
ftnem  ad  particularem  alicujus  Gentis  hi- 
sloriam,  et  ad  sua  tempora  delabitur,  quae 
usui  essepossent  ad  illorum  temporum  co- 
gnitionem:  quod  de  proximo  et  in  praesenti 
desperandum. 


A  U  D  U  S 

Jannotius  MANETTIUS.  Supra  t.  IV  31  4. 

MAJNFBEDUS  de  Cruce,  Decretorum  Do- 
ctor,  Abbas  S.  Ambrosii  Mediolanensis,  Phi- 
lippi  Mariae  ducis  Mediolanensis  ad  Con- 
cilium  Constantiense  Legatus,  cujus  Ora- 
tionem  ad  Sigismundum  Rom.  Imp.  in  illo 
Concilio  an.  1415.  habitam  edidit  Herman- 
nus  ab  Hardt  tomo  V.  historiae  Concilii 
Constantiensis  pag.  109  114. 

*  Obiit  anno  1  425.  De  illo  nonnuMa  ha- 
bet  Puricellus  in  dissert.  Ambrosiana  n.  19. 

Fulgentius  MANFBEDUS  ,  Venetus  Ord. 
Minor.  junior  qui  an.  1606  seripsit  Exce- 
ptionem  per  cdiclum  Cardinalium  in  causa 
Veneta.  Exstat  apud  Goldastum  t.  2.  Mo- 
narchiae  Imperii  pag.  483.  485. 

MANFBEDUS  Poeta  et  Mathematicus , 
cujus  carmina  de  computo  anni  leguntur 
ad  calcem  tomi  primi  operum  Bedae  ve- 
nerabilis  pag.  425.  seq.  et  breve  scriptum 
de  embolismorum  ratione  pag.  405.  452. 
Idem  an  vero  alius  Hieronymus  MANFBIi- 
DUS  Medicus  et  Astronomus  Bononiensis 
circa  An.  1455  cujus  Centiloquium  de  Me- 
dicis  et  inpZrmis  prodiit  Bononiae  1483  4. 
Norimb.  1530  8. 

MANFUEDUS  de  Monte  Imperiali ,  Me- 
dicus,  scriptum  de  simplicibus  in  Codice 
Begio  Paris.  334.  Cangius  evolvit. 

MANFBEDUS  Potentinus  sive  Potentiae 
in  Lucania  Episcopus  An.  1119.  scripsit 
vitam  Gerardi  Patria  Placentini ,  Episcopi 
Potentini ,  decessoris  sui  ,  quam  vulgavit 
Ughellus  tom.  7.  Italiae  sacrae  pag.  135. 
138.  (edit.  primae  pag.  178.) 

MANFBEDUS  Siciliae  Bex  anno  1267. 
extinctus,  de  quo  Antoninus  Mongitor  t.  2. 
Bibl.  Siculae  pag.  29.  seq.  Ejus  Epistolas 
quinque  edidit  Baluzius  tom.  1.  Misc.  pag. 
475  483.  seq.  Ejusdem  additiones  ad  FBI- 
DEIUCI  II.  Imp.  librum  de  arte  venandi 
cum  avibus  (de  quo  supra  tom.  2.  p.  611.) 
prodiere  Augustae  Vindcl.  1576.  1696.  8. 
Epistola  de  victoria  adversus  exercitum 
Papae  Innocentii  IV.  apud  Bzovium  ad 
an.  1254  n.  VI. 

MANFUEDUS  Terdonensis  Ord.  Minor. 
Provinciae  Januensis  ac  custodiae  Papien- 


a)  Diarium  eruditorum  Ilaliae  torn.  XV.   p.  -'9. 


b)  Mullis  lamen  aliis  hic  praestat. 


M  A  N  1 

sis,  circa  An.  1 3G0  scriptor  Polylogii  sive 
expositionis  vocabulorum  S.  Scripturae. 
Vidfl  VVaddingum  p.  246. 

MANFREDUS  Vercellensis  Ord.  Praed. 
circa  an.  1433.  in  partibus  Longobardiae 
nunciavit  propinquum  Antichristi  adven- 
tum  et  quasi  tempore  suo  esset  futurus, 
induxit  ad  hoc  suas  rationes  ex  Scriptu- 
ris ,  praecipue  ex  Apocalypsi :  inde  mul- 
tis  ad  eum  contluentibus  auctor  fuit  tertii 
Ordinis  Monachorum  et  Monialium  de  poe- 
nitentia  S.  Dominici.  Vide  Antoninum  Flo- 
rentinum  summae  historiarum  tit  22.  cap. 
7.  §!  8.  t.  3  p.  494  seq.  Praedicabat  BER- 
NARDINUS  aj  contra  eam  ,  arguens  factum 
illud.  et  Manfredus  contra  Bernarduium,  in 
aliquibus  doctrinae  suae   eum  sugillans. 

Nicolaus  MANIACUTIUS,  Canonicus  ord. 
S.  Augustini  regularis ,  Lateranensis  Ba- 
silicae,  circa  an.  1180.  scripsit  Catalogum 
Pontificum  a  Petro  Apostolo  ad  Alexandrum 
III.  versibus  hexametris  Leoninis  Incip. 

Si  vis  Pontiflces  Romanae  noscere  sedis  . 

Carminibus  nostris  periectis  scire  valebis. 

Edidit  Onufrius  Panvinius  in  annotatt. 
270.  et  Daniel  Papebrochius  cnm  notis  in 
propylaeo  Act.  Sanctorum  Maji  pagina  *) 
27.  Hunc  Catalogum  Nicolao  Montacutio 
Anglo  circa  An.  1466  claro  jpraeter  rem 
tribuit  Pitseus  p.  657.  et  ante  eum  Baleus 
VIII.  25.  Vide  et  Oudinum  t.  3  p.  2696. 
Anicius  MANLIUS  Torquatus  Severinus 
Boethius  :  Supra  ,  BOETHIUS.  t.  1 .  p.  233. 
Jacobus  MANLIUS.  Supra ,  JACOBUS 
Brigantinus  tom.  IV.  pag.  298. 

MANLIUS  Rallus  ad  quem  Jo.  Jovianus 
Pontanus  libro  2.  Hendpcosyllabon  : 
Manli  deliciae  Attici  leporls 
Atque  idem  Latinac  lepos  Camoenae  , 
Cantas  dum  teneros  Lyeinuae  amores 
Et  Coi  numeris  refers  Philelae  etc. 
Lucas  MANNELLUS.  tom.  IV.  p.  563. 
MANSUETUS    Archiepiscopus  Mediola- 
nensis,  qui  contra  Monothelitas  An.  679. 
Synodum    habuit,    b)    Synodicamque    ad 
ConstantinumPogonatum,  Imp.CPolitanum 


K  E  D  U  S  15 

misit ,  quae  cum  Mansueti  expositione  li- 
dei  exstat  in  tomis  Conciliorum  ante  acta 
spxtae  Synodi  An.  580.  et  separatim  ex 
Codiee  Anglicano  prodiit  cum  notis  Ge- 
verhardi  Elmenhorstii  ,  Lugd.  Bat.  1618  4. 

Gualterus  MAPES.  Supra  tom.  3.  p.  110. 

MAPHiEUS  Vegius  ex  Laude  Pompeja 
Laudensis  ,  Insuber  ,  Martini  V.  Papae  Da- 
tarius ,  diem  obiit  Romae  an.  1458.  primo 
anno  Papae  Pii  II.  sepnltus  in  capella  quam 
ipse  Vegius  adductis  an.  1430.  Ostia  reli- 
quiis  B.  Monicae,  c)  S.  Augustini  matris 
aedilicari  fecerat.  De  eo  Trithemius  cap. 
762.  et  scriptor  Vitae  subjunctae  libris  de 
educstione  puerorum  ,  in  edit.  Basil  1541 
8.  et  in  Bibl.  Patrum  iisdem  praemissae  : 
Jovius  in  elogiis,  Ghilinus  tom.  2.  Nicero- 
nus  in  memoriis  de  vitis  eruditorum  t.  26. 
pag.  83.  et  additiones  ad  Naudaeana  pag. 
194.  Scripta  ejus,  curante  Andrea  Schotto 
in  Bibliothecae  Patrum  Coloniensissupple- 
mento  an.  1622  atque  inde  in  Bibl.  Patrum 
Lugdunensi  tom.  XXVl.exstant  hoc  ordine: 

De  educatwne  liberorum  et  claris  eorum 
studiis  ac  moribus  libri  VI.  pag.  633.  Pro- 
dierat  eximium  hoc  opus  Mediolan.  1491. 
4.  Paris.  1511.  4.  Basil.  1541.  8. 

De  perseverantia  Religionis  libri  VI.  ad 
Elizabeth  et  Monicam  ,  sorores.  pag.  689. 
Prodierant  ex  Joannis  de  Butrio,  Mona- 
chi  Claraevallensisrecensione,Paris.  1511  4 
De  quatuor  hominis  novissimis ,  morte. 
judicio  ,  inferno  et  Paradiso  meditationes. 
pag.  745.  Prodierat  cum  libris  de  educa- 
tione  liberorum  .  Basileae. 

Philalethes  ,  seu  Veritas  invisa  exulans  , 
dialogus  ad  Eustathium  fratrem  pag.  755. 
praemissa  ejusdem  argumenti  elegia  Cor- 
nelii  Gnaphei  Alostani.  Prodierat  cumqui- 
busdam  Luciani  dialogis,  Argentorati  1515. 
4.  et  cum  praef.  Udalrici  Fabri  ,  Thoren- 
burgensis,  Viennae  1516.  4.  De  Gallica 
versione  Lugd.  forma  minore  a  D.  V.  Z. 
edita  quae  hunc  dialogum  perperam  Lu- 
ciano  tribuit .  et  de  altera  versibus  Galli- 


a)  Bernardinus  Senensis  .  de  quo  supra  tom. 
1  pag.  585.  Confcr  Rayualdum  ad  Annum  MID. 
n.  15. 

b)  Confer  Pagium  ad  An.  071).  n.  VI.  seq. 


c)  Adde  Raronitim  ad  Martoyrolog.  IX  Aprll. 
Acta  Sanclor.  tom  1  Matl  4.  pag.  491.  Tillemonlii 
memorias  II.  E.  tomo.  VIII.  pag     i77. 


16  M  A  P  H 

cis,  Petro  du  Val  inlerprete.  Lugd.  1552. 
vide  Niceronum  tom.  XXVI.  pag/  89. 

Supplementum  libri  XII.  .Eneidos  Vir- 
gi/ianae  pag.  759.  Ineipit.  Turnus  ut  ex- 
tremo  ilevictus  Marte  profudit.  Saepius  pro- 
dierat  rnvariis  Virgilii  editionibus,  ut  no- 
tare  me  memini  in  Ribl.  Latinae  llb.  1. 
cap.  12.  ubi  etiam  de  Gallica  hujus  sup- 
plementi  mctaphrasi  ii  Pctro  de  Mouchant 
adornata. 

Asti/nnax ,  sive  de  morte  Astyanactis, 
poema  quod  incipit :  Mtisa,  refer  quecau- 
sa  metum  post  diruta  Trojae.  pag.  764.  pro- 
dierat  curante  Laurentio  Abstemio  ,  Fani 
1505.  cum  pseudo  Pindaro  Thebano  et 
variorum  -epigrammatibus  ,  quorum  non- 
nulla  omissa  in  secunda  Francisci  Polan- 
di  editione  A.  1515.  Vide  additiones  ad 
Naudeana  pag.  198. 

Vel/eris  aurei  libri  IV.  quorum  initium 
Egregium  canere  /Esonidem  juvenesque 
Pelasgo  pag.  766.  Kditi  fuerant  una  cum 
Astyanacte  Vegii  a  Francisco  Modio  Colon. 
1589.  12. 

Antoniados  sive  de  vita  et  laudibus  S. 
Antonii  ,  libri  IV.  ad  Eugenium  IV.  pag. 
773.  Incip.  Non  hic  Pegasides  ,  non  ficta 
et  inania,  Musae.  ex  edit.  Antwerp.  1559. 

Declamatio  seu  Disputatio  inter  Solem , 
terram  et  aurum  ,  audiente  DRO  et  ho- 
mine  assistente.  pag.  777.  Lucem  viderat 
Paris.  1511.  4. 

Praeter  haec  in  Bibliothecis  Patrum  ob- 
via  ,  exstant  Pot*mota  et  Epigrammata  e<Y\- 
ta  una  cum  aliis  a  Franchino  Gafurio , 
Laudiensi ,  Musicae  artis  laude  celebrato 
A.  1531.  In  his  elegiae  de  fraudibus  ru- 
sticorum  et  epigrammata  contra  a)  vitam 
rusticam  composita  ab  eo  anno  1422.  et 
poema  cui  titulus  Pompejana  ,  A.  1423. 
Ipse  vero  natus  An.  1407.  praecocibus 
igitur  ingeniis  jure  suo  accensendus.  Quod 
praeterea  memoratur  a  Trithemio  de  lau- 
dibus  divae  Monicae  ,  praeter  praefationem 
de  hoc  argumento  libris  de  liberorum  edu- 
catione  praemissam  :  intellige  libros  tres 
de  vita  et  obitu  B.  Monicae  ct  Officium 
Translationis  ejusdem.  Sed  et  haec  et  in 

h     Tria  bistra  peregi  ,  aetalis  mtla  itta  ntett. 


AEUS 

Actis  Sanctor.  tom.  1.  Maji  pag.  49I.  me- 
morata  ,  Vitam  et  Ofjicium  S.  Augustini 
et  Ofpcium  Couversionis  ejusdem  :  et  Vitum 
et  Officium  B.  Nicolai  Tolentinatis,  et  cae- 
tera  memorataTrithemio,  In  Psalmos  Poe- 
nitentiales  et  de  re  millari,  et  cum  Epistolis 
multis  librum  de  conditione  humana  quem 
imperfcctum  reliquit,  nemo,  quod  sciam 
in  lucem  protulit.  Librum  de  Verborum 
injnre  civili  significatione  quem  Vicentiae 
A.  1477.  editum  scribit  Simlerus,  alterius 
Maphei  esse  mihi  persuadeo. 

*  An  Maphaeus  iste  scripserit  libros  tres 
de  vita  et  obitu  S.  Monicae  plane  ignoro  ; 
illud  compertum  mihi  est  indicatum  a  Tri- 
themio  opus  de  laudibus  D.  Monicae  libro 
uno  constitisse  ;  nec  forte  aliud  est,  quam 
carmen  quoddam  ab  eo  editum,  qua  oc- 
casione  statuam  S.  Monicae  erexit  Romae, 
qua  de  re  Trithemius.  Carmcn  vero  istud 
prodiitexcusuminCoIloctione  Venetiis  edita 
anno  1320.  cuius  hic  est  titulus:  opuscu- 
lum  multorum  bonarum  rerum  (  sic  )  pag. 
113.  Incipit : 

Salve  lui  malrum  mater  sanctissima  salve 
Salve  Augustini  Monica  digna  parens. 

Haec  ipsa  carmina  legi  cxcusa  in  sanctua- 
rio  Papiensi  Jacobi  Guala  impresso  Papiae 
an.  1505.  vide  ibid.  1.  4.  cap.  15. 

Maphaei  Vegii  de  felicitate  et  misena  dia- 
logus  extat  MS.  in  Biblioth.  Pistoriensj.  Vi- 
de  Commentarioseiusd.  Bibliothecac  p.  6.  * 

Celsus  MAPHjTCUS,  Veronensis ,  de  cu- 
jus  apologia  pro  canonicis  regularibuscon- 
tra  AMBROSIUM  Coriolanum,  Eremitarum 
Generalem  ,  vide  Bzovium  ad  A.  1484.  n: 
4.  seq. 

Paulus  MAPHyEUS,  Veromensis ,  supra 
MAFFEUS. 

Guilelmus  MARA.  Lamarensis  t.  3  p.  1  41 . 

M  ARRODUS,  Merboldus,  Marbottus,Mar- 
badus  ,  Mardebanus  ,  Merobaudus  ,  Mer- 
bodaeus  ,  a  Raleo  II.  50.  et  Pitseo  pag. 
185.  Leyseroque  pag.  369.  de  potHis  Me- 
dii  aevi,  cognomento  Evanx  dicitur,  quod 
Evacem  de  gemmis  visus  est  carmine  ex- 
presssisse  ,  ut  mox  sum  dicturus.  Natione 
Britannus  ex  Magistro  Scholarum  ct  Ar- 
chidiacono  Andegavensi  Episcopus  An. 
1096.  Redonensis   in   Rritannia  Armorica 


M  A  R  13 

Galliae  usque  ad  A.  1123.  quo  Monachus 
ad  S.  Albinum  Ord  Bened.  Andegavi  obiit 
aetat.  88.  Multa  scripsit  verso  el  prosa  , 
quorum  nonnulla  ,  sex  Epistolae  nimirum, 
liber  de  gemmis,  variaque  Carmina,  jussu 
Ivonis ,  Redonensis  Episcopi  vulgata  Re- 
donis:  4  524.  sed  plura  curante  praoclaro 
Viro  D.  Antonio  Beaugondre  ,  Presbytero 
Ord.  Bened.  ediia  ad  calcem  Operum  )lil- 
deberti  Ccnomanensis ,  a)  Paris  1708,  fol. 
hoc.ordine ,  et  praemissa  ,  inter  aliorum 
elogiorum  delectum  .  Monachorum  et  Con- 
ventus  S.  Albini  Andegavensis  Epistola  en- 
ctjclica  de  ejus  obitu  ,  in  qua  Oratorum 
Rex:  Gallicanae  eloquentiae  arcem  obtinuis- 
se  traditur,  atque  si  ULGERIO  ejus  in 
Scholae  magisterio  successori  credimus  h) 
cessit  ei  Cicero,cessitMaro  junctus  Homero. 
\)  Epistolae  VI.  p.  1 387.  ex  quibus  prima 
ad  Raynaldum  Martigne  ,  Andegavensem 
Episc.  saepius  edita  in  Patrum  Bibliothe- 
cis  ,  ut  Lugd.  t.  XXI.  p.  157.  atque  inter 
Hildeberti  Epistolis  secunda  et  tertia  ad  In- 
gilgerium ,  sive  Ingungerium  solitarium 
et  Sacerdotem.  Quarta  ad  Vitalem  ,  Quin- 
ta  paraenetica  ad  ancillam  CHristi  Ageno- 
ridem  .  et  sexta  ad  Robprtum  Arbricellen- 
sem,  oppugnata  a  Natali  Alexandro  Sec. 
XI.  et  XII.  V.  artic.  2.  tom.  VI.  pag.  800. 
seq,  Hisce  ex  veteri  Redonensi  editione 
Anni  1524.  exhibitis  et  ad  Manuscriptos 
Codioes  castigatis  poterat  septima  ad  Hil- 
debertum  ex  Dacherii  lom.  XIII.  spicilegii 
pag.  295.  (tom.  3.  edit.   novae  pag.   430.) 

2)  Vita  S.  Licinii,  Episcopi  Andegaven- 
sis  pag.  1418.  edita  in  Actis  Sanctorum  t. 
2  Febr.  13.  pag.  682. 

3)  De  Vita  S.  Roberti ,  Abbbatis  Casae 
DEI  libri  II.  pag.  1433.  ex  iisdem  Actis 
tom.  3.  April.  24.  pag.  317.  et  in  Mabil- 
lonii  Actis  Benedictinis  Sec.  V.  parte  2. 
pag.  184. 

4/  VitaS.  Magnobodi ,  Confessoris  p&g. 
1490.  e\  Manuscr.  Mabilloniano  ,  et  prae- 
missa  pag.  1463.  ejusdem  Magnobodi  vi- 
ta  scriptu  antc  Mabodum  ab  Anonymo. 


0  D  U  S  17 

Scripla  carmina. 

5)  Historia  Theoplnli  poenitentis ,  Vicedo- 

mini  Adanae  in  Sicilia  ,  pag  ,  1507.  lncip. 

Quidammagnorum  Vicedomnus  erat  meritorum  , 

Theophilus  nomcn,  tenuit  quoque  nominis  omne 

Ex  Actis  Sanctor.  tom.  1.  Febr.  4.  pag.  487. 

6j  De  septem  fratribus  Maccabaeis  pag. 
151 7.  cx  vetori  odit.  Redonensi  An.  1524 
lncip.  Antiqua  Legisjus  solvensjussio Regis. 

7)  De  S.  Laurentio  ,  pag.  1519.  c\.  ea- 
dem  Redonensi  ,  editiono  et  ex  Manuscr. 
Rogio  n.  274.  Incip.  A  Decio  tentus ,  gla- 
dioque  fureute  pere?ntus.  Scriptam  metrice 
passionem  S.  Lanrenti  a  Marbodo  testatur 
Sigebertus  cap.  158.ediderat  Surius  ad  10. 
August. 

S)  Passio  S.  Victoris  ex  editione  Redo- 
nensi ,  sed  castigata  ad  duos  codices  Ma- 
nuscript.  pag.  1527.  Incip.  Cum  studeat 
Daemon  sanctis  inferre  polemon  (7ro'Xsp.ov.J 

9)  Passio  S.  Mauritii  et  Sociorum  ejus 
itidem  ex  Redonensi  editione  Anni  1524. 
ex  duobus  Manuscr.  emendata.  Incip.  Dum 
cohibere  parat  Gallos  ,  quos  conglomera- 
rat.  Sigebertus  cap.  158.  de  Marbodo:  Scri- 
psit  metrice  passionem  Thebaeorum,  qua- 
si  pedibus  vadens  insententiam  EUCHERII 
Lugdunensis  Episcopi.  qui  eam  urbana  pro- 
sa  scripserat  ad  Silvium  Episcopum.  Adde 
si  placet  quae  de  Eucherii  lucubratione 
dixi  supra  tom.  2.  pag.  525.  seq. 

10)  Vita  S.  Thaisidis  ex  duobus  Manu- 
scr.  pag.  1541.  Incip.  Vitam  cujusdam  mu- 
lieris  carmine  dicam. 

11)  Passio  SS.  Martyrum  Felicis  et  Ada- 
ucti  pag.  1543.  Incipit. 

Felix  flde  ,  felix  actu  ,  Felix  qnidam  nomine 
Romae  natus  et  nutritus  et  Sacerdos  ordine. 

12)  De  vita  R.  Mavrilii ,  Episcopi  An- 
degavensis  ct  Confessoris  Iibri  duo  pag. 
1546.  Prior  incipit. 

Quod  de  Maurilio  lentat  mea  dicere  Clio. 

13]  Yaria  Carmiua  -  preces  et  hymni,  p. 
1555  1582.  in  quibus  aliqua  minime  con- 
temnenda. 

14)  Libcr  Ruth  redditus  carminep.  1582. 


a)  Supra  tom.  5  pag.  7C1.  Acla  Erud.  1709.  p. 
145.  Oudiiuis  tom.  i'.   pag   ''iii.  Blbl.  I.aiina  IV.  3 

b)  Bulaei  llist  Academ.  Paris.  pa^.    513.    Bpl- 


siola  illa  encyclica  in  Harbodl  lamli-m  ol  lllgerii 
caimen  lepuiiiur  < •liam  in  l.ilmundi  Marteno  tom. 
l  aoecdotor.  pag.  -"^jj.  o->7. 

151 


18  M  A  11  B 

Judicis  un'u*  sult  tcmpore  gcsla  canemus  ete. 

15  Deraptu Dinae Genes.XXXtS .  p.  1585 

Discite  clauslra  pati  qui  parcitis  integrilati. 

16)  Liber  ad  Discipulum  de  ornamentis 
verborum  i  pag.  1587  ex  editiooe  veterl 
Uedoricnse  e\  pluribus  Manusc.  emeudata 
et  suppleta.  Incipit : 

Versificaturo  quiedam  tibi  tradere  curo. 

17)  Libcr  decem  capitulorum  itidem  ex 

Hedonensi  editione  pag.  1 59*i.  1)  do  apto 
irencre  scribendi.  Incip.  quae  juvenis  scri- 
psi .  senior  dum  plura  rclraclo  poenitet.  2) 
de  tempore  el  aevo ,  post  decies  sextum 

currit  mi/ii  septimus  annum.  3)  de  mere- 
trice,  4)  de  matrona  .  5;  de  senectute ,  6) 
de  feto  et  genesi  ,  7)  de  voluptate ,  8)  de 
vcra  amicitia,  9)  de  bono  mortis  ,  IOj  de 
resurrectiono  corporum. 

18}  Carmina  a)  varia  praemisso  tctra- 
sticho  ad  liobertum  Lincolniensem  Episco- 
pum  pag.  1615. 

Tot  v/vas  anni .  qi/ot  minis  labitur  annis  , 
puto  legendum  : 
Tot  vivas  annis  quot  rivis  labilur  amnis. 

I'J,  Epitaphium  Caroli  M.  et  Lanfranci 
Archicpisc.  aliaque  carmina  varii  argu- 
menti  pag.  1625  1634.  b,  in  his  postremo 
loco  ponuntur  Proverbia  Catonis  Philoso- 
phi .  quae  hoc  loco  adscribam  ,  quo  magis 
pateat  per  similem  fictionem  Catoni  tribui 
distieha  de  quibus  supra  tom.  1.  p.  337. 

PROVERBIA 

CATOMS  PHILOSOPHI. 

Ulilibus  monitis  prudens  accomodct  aures. 
Kon  laeta  extollant  animum,  non  trlstia  frangant. 
Uispar  vivendi  ralio  est,  mors  onmibus  una. 
Grande  aliquid  caveas  timido  committere  cordi. 
Nunquam  saiiantur  deformis  vulnera  famae. 
ISaufragium  rerum  est  mulier  malelida  marito. 
Tu  si  animo  regerls,  Rex  es  :  si  corpore  servus. 
Proximus  exto  bonis,  si  non  potes  optimus  esse. 
Nullus  lam  parcus,  quam  prodigus  cx  alieno. 


0  1)  u  s 

Audit  quod  non  vult,  qui  pergit  dicerc  quod  vult. 

Non  placel  ille  mihi,  quisquis  placeat  sibi  mullurn. 

Juri  scrvilium  dcfcr,  si  liber  haberis. 

Vel  bona  contemni  docet  usus  ,  vel  mala  ferri. 

Ex  igne  ut  fumus,  sic  fama  ex  crimine  surgit. 

Irridens  miserum,  dubium  sciat  omne  fulurum. 

QuantO  major  eris,  tanto  modcratior  csto. 

Alta  cadunt  odiis,  parva  extollunlur  amore. 

Criminis  indultu  secura  audacia  crescit. 

ouemlibei  ignavum  facit   indignatio  fortem. 

Divitiae  Ircpidant,  paupertas  libera  res  cst. 

Tnnc  homo  culpandns ,  quando  est  in  crimine 

casus. 

Fac  quod  te  par  sit,  non  alter  quod  mereatur. 

Dissimilis  cunctis  vox,  vultus,  vita,  voluntas. 

Ipsum  c)  te  cruciat,  tc  vindicai  invidus  ipse. 

Scmper  pauperies  quaeslum  praedivitis  augct. 

Magno  conficitur  discrimine  res  mcmoranda. 

Tcrra  liominis  patria  est,  qua  nascimur  ct  lumu- 

lamur. 

Aspera  perpessu  fiunljocunda  relatu. 

Acrius  appetimus  nova,  quaejam  d)  parletenemus 

Labitur  cx  anirno  bcnefactum,  iniuria  durat. 

Tolle  mali  testes,  levius  mala  nostra  feremus. 

Vir  constans,  quicquid  coepit,  complere  laborat. 

Saepe  dolor  siccat  lacrymas,  et  gaudia  fundunt. 

lniuslus  qui  sola  putat  proba  quae  facit  ipse. 

Tristibus  afflciar  gravius,  si  laeta  recordor. 

Omnc  manu  factum  consumit  longa  vetustas. 

Quid  cautus  caveas,  aliena  exempla  docebunt. 

llaud  ullum  lcmpus  vanitas  simulata  manebit. 

Condit  fercla  farnes  pleni.?  insuavia  cuncta. 

Doctrina  est  fruclus  dulcis  radicis  arnarae. 

'•IOj  Liber  de  gemrnis  qui  incipit  :  Evax  ej 
Iiex  Arabum  lecjitur  scripsisse  Neroni.  p. 
1637.  Ilic  primum  inter  Marbodi  carmina 
prodierat  Rcdonis  1524  deinde  sub  Marbo- 
dei  ,  Ilalh  Onomanensis  nomine  vulgatus 
a  Pictorio  Villiogensi :  Friburgi  1531  8.  at- 
que  additis  scholiis  Alardi  Amstelodami  , 
Colon.  1539.  8.  Ilinc  Janus  Cornarius  tan- 
(juam  librum  quintum  subjccit  Marci  f) 
libris  IV.  de  herbis ,  hoc  titulo  .'  MACIU 
sive  ut  quaedam  exemplaria  habent,  MER- 
BOLDf  Episcopi,  aul  potius  TNCERTF  au- 
ctoris  de  naturis  lapidum  liber.  Francof. 
apud  Christ.  Egcnolphum  1540  8.  Longo 
post  tcmpore  velut  antea  ineditus  subEVA- 


a  IMaeter.  illa  in  edit.  Redonensi  A.  1524,  Car- 
men  in  laudcrn  Hildcberli  cdidcrat  liomrrieyus  in 
spicilegio  Patrum  pag.  419.  et  aliud  de  iribus  ini- 
micis  liominis  ,  mulieribus  ,  avaritia  el  ambiJioiie 
p  -•.    547. 

b)  yuod  pag.  1G2fJ.  tanquarn  ineditum  profert 
Carmen  hoc  initio:  Ordo  Monastir.ns  Ecclcsiasli- 
CUM  esse  iolebat  -.  pridem  editum  a  Flacio  sinc  no- 
mimauctoris  ,  in  aliis  Codicibus  GV.ALOM  tribui- 
lirr.  Vide  -.uitra  To;i:.  3.  pag.  pag,  52ii. 


c)  F.  se. 

d)  F.  quam  quae  parta. 

ej  Edilioms  quaedam  Plinii  XXV.  2.  Practer  hos 
Graeci  auctorcs  medicinae  prodidere  t  ex  his  Evax 
Rex  Arabum  qui  de  simplicium  effertibits  ad  (Ti- 
berium  )  Neronem  scripsit.  In  Manuscr.  verba  haec 
desiderari  notarunt  Salmasius  praef.  ad  homonyma 
hylei  jatricae  p.  15.  et  llarduinus. 

f )  Libcr  quintus  Macri  vocatur  ctiam  in  Codice 
Ilibl.    Pauliriac  Lips.  de  ipio  1$.  Pellerni  pag.  SCU. 


M  A  K  C  E  L 

CIS  a)  nomine  lucem  vidit  6  Bibliotheca 
1).  Henrici  Rantzovii  ,  Soreniss.  Danorum 
Regis  per  Ilolsatiam  et  Dietmarsiam  legati, 
curante  Heorico  Mollero.  Lubecae  1575.  8. 
apud  Joannem  Balhornium,  ac  recusus  Li- 
psiae  1585.  i.  Pluribus  postea  quam  cen- 
tum  annis  interjectis  V.  C.  Jacobus  Grono- 
vius  ad  calcem  Dactyliothecae  Abrahami 
Gorlaei  Lugd.  Bat.  1695  4.  edidit  expolitum 
a  se  MAIiHOD.El  Galli  Poetae  vetusti  car- 
men  de  gemmis  ,  auctum  in  fine  versibus 
XCUI.  et  praemissis  duabus  Epistolis  una 
tanquam  Tiberii  ad  Evacem  b)  et  altera 
Evacis  ad  Tiberium.  Denique  Beaugendrius 
collatis  editionibus  et  Codicibus  Manuscri- 
ptis  rpcensito  veterem  Gallicam  addidit  me- 
taphrasin  auctoris  non  multo  quam  Marbo- 
deus  fuit  junioris  ,  quae  incipit : 

Evax  fut  un  muite  rlche  Keis 
Lu  regne  tint  dcs  Arabais. 

Addidit  etiam  pag.  1679.  Marbodi  car- 
mina  de  XII.  lapidibus pretiosis  Apocalyps. 
XXI,  19.  quorum  initium:  Cives  coelestis 
patriae  Regi  regum  concinite :  et  p.  1681. 
prosario  sermone  eorundem  lapidum  pre- 
tiosorum  mysticam  seu  moralem  applica- 
tionem. 

24]  Post  indicem  postremo  loco  sequitur 
Metaphrasis  Cantici  Canticorum  :  Incip. 
Quem  silio  votis,  nunc  oscula  porrigat  oris. 

De  hac  Sigebertus  c.  1 58.  Marbodus,  Re- 
donensis  Episcopus,  Cantica  cnnticorum  ad 
integrum  exposuit  metrico  lepore  et  allego- 
riamexornans,  Laudat  etTrilhemius  c.  339 

Desiderantur  in  Beaugendriieditione  Vita 
S.  Alexii  Confessoris  ,  sub  seculi  V.  initia 
Romae ,  vel  Kdessae  in  Syria  ,  quae  ex- 
Stat  in  Actis  Sanctor.  tom.  IV.  Julii  17. 
pag.  264  256.  Incipit : 

Praestans  magnatis  summae  vir  nobilitatis 
Stemmate  Romanus  elTulserat  EuTemianus. 

Vita  S.  Gualteri  seu  Gauterii ,  Abbatis 
et  Carronici  Stirpensis  in  dioecesi  Lemovi- 


I,  1  N  U  S  19 

censi ,  qui  an.  1070  obiit  :  oxstat  prosario 
sermone  a  Marbodo  composita  in  iisdem 
Actis  tom.  2.  Maji  XI.  pag.  701   706. 

Vita  S.  Florenri  Martyris,  quarn  exspc- 
ctare  jubemur  ad  i±  Septembris. 

S.  MARCELLINUS  Homanus  ,  Papa  ab 
an.  296  30.  Jun.  ad  an.  304.  Octobr.  24. 
de  quo  Acta  Sanctor.  tom.  III.  26.  Apri- 
lis  pag.  412  seq.  ubi  thurificasse  I)iis,  li- 
brosque  sacros  tradidisse  in  persecutione 
Diocletianoa ,  sed  egisse  deinde  poeniten- 
tiam  et  Martyrium  obiisse  traditur.  Quan- 
quam  Petrus  Coustant  in  Epistolis  Ponti- 
ficum  pag.  310  totum  illud  de  lapsu  Mar- 
cellini  ,  fabulam  esse  a  Donatistis  exco- 
gitatam  probat  ex  Augustino,  et  Sinuessani 
in  Campania  Concilii  Acta  de  Marcellini 
condemnatione ,  quae  exhibet  etiam  in 
appendice  pag.  29.  supposita  esse  non  du- 
bitat :  quae  etiam  est  sententia  Xatalis 
Alex.  Papebrochii  in  propylaeo  ad  Acta 
Sanctor.  Maji  pag.  43.  Antonii  Pagi  ad  A. 
302.  n.  18.  seq.  Tillemontii  T.  V.  mcmo- 
riar.  pag.  613.  et  Xorisii  Cardinalis  t.  IV. 
Opp.  pag.  128  seq.  Epistolae  duae  Decre- 
tales  .  una  ad  Salomonem  Episcopum  et 
altera  ad  Episcopos  per  Orientales  provin- 
cias  constitutos  exhibetur  et  fraudis  con- 
vtcta  rejicitur  a  Blondello  in  Pseudo-Isidoro 
pag.  389.  seq. 

Ammianus  MARCELLIXUS,  de  quo  in 
Bibl.  Latina  III.  12. 

S.  MARCELLIXLS  sive  MARCHELMLS 
Brigantms  Anglus  Presbyter  et  Monachus 
Eboracensis  ,  S.  Willibrordi  discipulus  c) 
in  Hibernia,  ac  deinde  Trajecti  post  An. 
720  traditur  scriptor  Vitae  S.  Sviberti  l'ii- 
siorum  Apostoli,  quae  exstat  apud  Su- 
rium  1.  Martii  et  defcnditur  ab  /Egidio 
Gelenio  in  clypeo  Svibertino:  scd  suppo- 
sita  dj  arguitur  multis  argumentis  ab  Ben- 
schenio  tom.  1.  Act.  Sanctor.  Martii  pag. 
70  seq.  et  tom.  3.  ubi  de  S.  Luidgei 
Martii  pag.  638  seq.  In  huius  vitae  capite 


a)  Sub  Evncis  nomine  laudari  ab  llenrico  Modio- 
lanensi  ,  notavit  Harlhius  pag.  705.  ad  Claudtan. 
A|iud  Albertum  Magnnm  ,  Vincentium  Beltovaeen- 
sem  aliosque  vcnii  nomine  Uthlariit\vt  Lapidarii: 
vide  Tom.  Xiv.  Bibl,  Graecae  pa^.  118.  \.\  Alberti 
M.  de  Brtaeralibus  etiam  BliUNO  de  Colouia  Lapi- 


daritm  collegit  prosario  sermone  ,  qui  Hanuscr. 
Lipsiae  in  Hibl.  Paalina  teate  u    Pellero  pag.  391. 

b    ln  Beaugendrii  editione  ptg.   li>>7. 

c)  Vidc  I.elandum  cap.  loi.  illeOB  II.  19.  et 
Pitseum  pag.    158. 

d    oudin.  Tom.  1.  pag.  1G77.  seq. 


■20  M  A  R  C  E 

sexto,  Elegit  ergo  Egbertush  Archiep: 
Eborace*nsis  et  congregavit  instar  duode- 
cim  Apostolorwn.  duodccim  Apostolicosvi- 
ros  .  in  fidc  constantes  ,  v.v  diversis  Mona- 
stcrus  ad  praedicandutn  Germanii  Catho- 
Ucam  fidem  Fuerunl '  autcm  hi  missi:  Wil- 
lebrordus  .  Srihcrtus  .  Acca ,  Wighertus  , 
Wilihaldus  ,  Winihuldus  ,  Lehuinus  ,  duo 
EwaUH,  Wervnfvidus.  et  ego  minimus  om- 
nium  Marvelliniis  ,  qui  hanc  historiam  si- 
cut  et  sancti  Willchrordi  conscripsi.  Hanc 
S.  Willchrordi  vitam  Manuscriptam  ,  ex 
Molano  momorat  Raronius  ad  Martyrolog. 
Rom.  7.  Novombris  ,  sed  nemo  adhuc  in 
lucem  protulit  quod  sciam  :  uti  ncc  vitam 
S.  Wilteici  Canonici  Trajectonsis  ,  aut  li- 
brum  de  tyrannide  Rahdi  Frisiae  Regis  , 
quorum  meminit  Vossius  II.  29.  pag.  287. 
MARGELLINUS  subJustiniano  lmp.  Co- 
mes  de  quo  Cassiodorus  libro  priore  insti- 
tutionis  Divinarum  litterarum  c.  17.  Mar- 
ceilinum  etiam  IV.  lihrosde  temporum  qua- 
litntihus  et  positionibus  locorum  putcher- 
rima  proprietate,  conftciens  itineris  sui  Ira- 
mitem  laudabiliter  percurrit:  quem  vobis 
pariter  dereliqui.  et  cap.  28.  Marceltinus 
quoque  de  quo  jam  dixi ,  pari  cura  legen- 
dus  est.,  qui  Constantinopolitanam  Civita- 
tem  et  urbem  Hierosolymorum  quatuor  li- 
bellis  minulissima  narratione  descripsit. 
Hos  Marcellini  libros  ac  libellos  hodie  desi- 
deramus.  Exstat  autem  Chronicon  de  quo 
idem  Cassiodorus  cap.  17.  Chronica  vero  , 
quae  sunt  imagines  historiarum  ,  brevissi- 
maeque  temporum  commemorationes,  scri- 
psit  Graece  Eusebius,  quem  transtulit  Hie- 
ronymus  in  Latinum,  et  usque  ad  tempora 
sua  deduxit  eximie.  Hunc  subsecutus  est 
suprascriptus  M  A RC E L LIN US  Ilhjricianus, 
qui  adhuc  patricii  Justiniani  fertur  egisse 
cancellos  :  a)  sed  meliore  conditione  b)  de- 
votus  ,  a  tempore  Theodosii  c)  usque  ad.  fo- 
res  d)  Imperii  triumphalis  Augusti  Justi- 
niani  opus  suum  Domino  iuvante,  perduxit, 
ut  qui  ante  fuit  in  obsequio  suspecto  gra- 
tus.  postea  ipsius  imperio  copiose  amantis- 

a)  Fuisse  Cancrllarius. 

b)  Ita  recte  Garetius  pro  dictione. 

c)  Magni  ab  A.  C.  o"0. 

d)  Prima  tempora   sivc   nsque  ad  Consulalum 


L  L  I  N  U  S 

simus  appareret.  lloc  Marcellini  Chronicon 
primus  edidit  Antonius  Schonhovius,  Paris. 
typis  Wecbelianis  1546  8.  quanquam  ante 
Schonhovium  Joannes  Cuspinianus  inte- 
grum  ferc  suis  in  Cassiodorum  commenta- 
riis  inseruerat :  sed  illi  demum  vulgati  a 
Nicolao  Gerbelio  sunt  Basileae  1553  fol. 

lnde  recusum  Chronicon  in  Ribliothecis 
Patrum  Rignaeanis,  Parisiensibus  et  Colo- 
niensi,atque  ex  recensione  Onufrii  Pan- 
vinii  ad  calcem  ejus  fastorum,  Heidelberg. 
1588.  fol.  et  in  Eusebio  Josephi  Scaligeri  , 
Lugd.  Bat.  1606  fol.  Denique  ex  Codice 
Tiliano  integrius  et  emendatius  hoc  Chro- 
nicon  vulgatum  est  a  Jacobo  Sirmondu  cum 
Chronico  fastisquc  Idacii,  Paris.  1619.  8. 
atque  ex  Sirmondo  in  nova  editione  Euse- 
bii  Scaligerani  Amst.  1648  fol.  et  inter 
Sirmondi  opera  tom.  2.  pag.  349.  Paris. 
1696.  Venct.  1729  fol.  ubi  novostudio  an- 
notatae  variae  quaedam  lectiones  et  emen- 
dationes  ex  Codicibus  Ribl.  Victorinae,  Ribl. 
Jesuitarum  Paris.  et  Codice  Rrugensi ,  ex 
quo  notationes  quaedam  Petri  Francisci 
Chifletii  etiam  consignatae  in  prolegomenis 
ad  tomum  secundum  Sirmondi  Operum , 
num.  III.  Addam  Anonymi  Mellicensis  te- 
stimonium  cap.  56.  de  S.  E.  Marcellinus , 
natione  Iiomanus,Chronicam  scripsit,  in  qua 
sagacis  sui  ingenii  evidens  indicium  dedit. 

MARCELLINUS  Notarius  ct  Martyr  in 
Africa  circa  an.  431.  a  Donatistis  perem- 
tus.  Vide  Acta  Sanctor.  tom.  1.  April.  6. 
pag.  539.  seq.  Jussu  Honorii  et  Theodosii 
lmpp.  praefuerat  Collationi  Carthaginiensi 
an.  411.  cuius  gesta  ,  vel  gestorum  certe 
epitomcn  habemus.  Vide  si  placet  dicta  t. 
XI.  Ribl.  Graecae  pag.  393  seq.  dictisque 
adde  illustrissimi  Norisii  Cardinalis  histo- 
riam  Donatistarum  cap.  XIII.  tom.  4.  Opp. 
pag.  537.  seq.  Inter  editiones  praestat  illu 
Stephani  Raluzii,  qui  in  notis  ad  S.  Cypria- 
num  pag.  609.  Ctinam  Harduumsvoluisset 
sequi  editionem  meam  gestorum.,  quae  cerle 
absit  verbo  invidia,  mullo  melior  est  quam 
ille  dedit. 

quartum  Justiniani  A.  C,  534.  Caelcra  cnim  quae 
usque  ad  Justmiani  finem  sive  ad  A.C.  o57.  sequun- 
tur  ab  alio  licet  anliquo  scriptore  addita  esse  Sir- 
mondus  non  dubilal. 


M  A  R  C  E 

MARCELLINUS  Presbyter  Luciferianus 
circa  an.  384.  de  quo  supra  in  FAUSTINO. 

MARCELLUSEpiscopus  Africanus  inter 
eos  quorum  nomine  S.  Cyprianus  scripsit 
Epistolam  in  edit.  Pamel.et  Baluz.  LXVIll. 
(Oxon.  LXVII.) 

S.  MARCELLUS  I.  Romanus  Papa  ab 
an.  308  et  Martyr  Januar.  an.  310.  de  quo 
Acta  Sar.ctor.  tom  2.  Januarii  16.  pag.  3. 
seq.  ubi  et  carmen  in  ejus  laudem  scri- 
ptum  a  S.  Damaso,  editum  primum  a  Ba- 
ronio  ad  an.  309.  n.  7.  atque  Acta  S.  Mar- 
celli,  auctore  Anonymo  ,  aliaque  pag.  9. 
libris  duobus  auctore  URSIONE  ,  Abbate 
Altimontensi.  De  decreto  apud  Gratianum 
Causa  XX.  quaest.  1.  cap.  10.  quo  pueris 
minori  aetate  oblatis  monasterio  ,  ad  secu- 
lumregrediendipotestasannoaetatisdccimo 
quinto  conceditur  ,  vide  Petrurn  Coustant 
in  Epistolis  Pontificum  pag.  314  seq.  Epi- 
stolamad  Episcopos  per  Anliochenam  pro- 
vinciam  constdutos  et  alteram  ad  Maxen- 
tium  exhibet  et  falsitatis  convincit  Blon- 
dellus  in  Pseudo-lsidoro  p.  393  seq. 

MARCELLUS  II.  Politianus,  cognomine 
Cervinus  ,  Papa  an.  looo.ab  April.  9.  ad  I. 
Maji  de  quo  consules  Paulum  Colomesium  in 
ltalia  Orientali  pag.  77.  seq. 

MARCELLUS  Burdegalensis ,  Medicus 
Empiricus  ,  Theodosii  Magni  archiater,  de 
cuius  libro  Medicamentorum,  eiusque  edi- 
tionibus  dis.i  in  Bibliotheca  Latina  IV  12.  3. 

MARCELLUS  quem  Marci  praefecti  Ur- 
bis  F.  et  ex  Simonis  Magi  assecla  a;  di- 
scipulum  S.  Petri  Apostoli  venditant,  scri- 
ptor  commentitius  variorum  Actorum  de 
quibus  Sigebertus  cap.  1.  et  ex  eo  Trit- 
hemius  cap.  4.  Mentio  hujus  Marcelli  apud 
Pseudo  Abdiam  lib.  1.  cap.  ult.  qui  ex 
ejus  Actis  etium  nonnulbi  repetit  ebroXe|u 
Libellnrn  de  mirificis  actibus  B.  Petri  et 
Puuli,  et  de  magicis  artibu>  Simonis  magi 
ad  SS  Nereum  et  Aehilleum ,  pro  Chri- 
sto  in  Pontiana  Insula  relegatos,  reeuden- 
dum  curavl  io  parle  tertia  Codicis  Apo- 
eryphi  Novi  Testamenti  pag.  632  633.  Ex 


a)  ltu  Pstui!o  l.inus  ,  cl  Pseudo  Maiccllus  ipsc  , 
atque  inde  Sipebi  itus ,  d  Mar  yrolo^ium  Romanurn 
7.  Oclobr 


L  L  U  S  21 

eodem  Ordericus  Vitalis  Epistolam  de  con- 
flictu  Simonis  Petri  et  Simotns  Magi  fere 
integram  describit  lib.  2.  Hist.  Eccles.  p. 
392.  seq.  (in  scriptoribus  Normannicis  An- 
dreae  du  Chesnej  laudato  autore  Marcello, 
(non  Lino ,  ut  affirrnat  vir  doctus  in  diss. 
de  Patribus  Apostolicis  pag.  55.)  Sub  Mar- 
celli  norcine  idem  scriptum  integruoa  pri- 
mus  edidit  et  notis  illustravit  Florentinius 
ad  Martyrolog.    Hieronymianum  pag.  103. 
11 1.  Fragmentum  illius  vulgavit  ex  eodice 
Lateranensi  Paulus  Aringhus  ,  Romae  su- 
bterraneae   lib.  2.  cap.  5.  num.  9.  et  ex 
Flaviniacensi  codice  Lud.  Jacobus  a  S.  Ca- 
rolo  ad  calcem  Bibl.  Pontificiae  pag.  487. 
Integrum  quoque  pridem  ediderat   Fride- 
ricus  Nausea  iu  Passionibus  Apostolorum 
sedsubnominePIIILALETlLEEUSEBIANI 
Colon.  An.   1534   4.  Epistolam  Marcelli  ad 
Nereum  et  Achilleum  ante  Lud.  Jacobum 
a  S.  Carolo  vulgavit  Laurentius  Surius  ad 
diem  12.  Maji ,  unde  postea  legitur  etiam 
in  Actis  Sanctor.  tom.  3.  Maji  12.  pag.  9. 
seq.  in  Actis  SS.  Nerei  et   Achillei.  Sup- 
positis  adscribent  quicunque  atteute  lege- 
rint  universi.  Yide  Johannem  Hessels.  Lo- 
vaniensem  doctorem  in  censura  de  quibu- 
sdam  sanctorum  historiis  cap.  6.  Hensche- 
nium  tom.  3.  Actorum  Maji  pag.  10.  Til- 
lemontium  tom.  1.  memor.  Hist.    Eccles. 
pag.  498.  et  781.    seq.    Gerh.    Johannem 
Vossium  de   historicis   latinis  lib.  3.  pag. 
736.    D.    Ittigum ,    appendice    de    haere- 
siarch.   pag.  8.  seq.  et   diss.  de    patribus 
Apostolicis  pag.  55.  seq  ubi  etiam  memo- 
ratsupposititias  EUTYCHIS  VICTORINI  et 
MAMS   ad    Mareellum    literas,    quae    in 
Actis  NEREI  et  ACHILLEI  exhibentur.  de 
quibus  Papebrochius  tom.  7.  AcL  Maji  in 
addeodis  ad  illa  acta  :  Fingunt  etiam  Epi- 
Stoliu  ad  istum  (Mareelhini    u  Sanctis  e.r, 
insula  Pontia  et  ab  hoc  ad  iltos   datas   dc 
Simonis  Magi  et  Petri  Apostoli  conventione, 
argumentis  ex  llegcsippi  apud  Snvium  fra- 
gmento  desumptis  .  qitas  Epistolas  mcritn 
v.rplodes. 

Reliqua  Sigeberto  memoratn  sout  quae 
omnia  in  eadem  ad  Nereum  el  Achilleum 
Epistola  leguDtur:  De  obitm  8  Pekronillae 
Virginis ,  Filiae  B.  Pelri  Apostoli:  Uotif^r 


22  M  A  R  C  E 

Acta  Sanctor.  tom.  7.  Maji  31.  pag.  420. 
De  Passione  S.  Feliculae  Virginis  et  Mar- 
tyris.  Vide  eadem  Acta  tom.  2.  .iunii  13. 
pag.  666.  De  passione  S.  Nicomedis,  pre- 
sbyteri  et  Martyris.  Vide  Baronium  ad 
Martirolog.  15.  Septembr. 

MARCELLUS  Memorialis.  cui  gesta  Col- 
lationis  Cathaginiensis  ,  cum  Donatistis  A. 
il  I.  habitae  debemus,  ut  constat  ex  Epi- 
stola  Marcelli  hujus  praemissa  ad  Sevoria- 
num  et  Julianum,  quos  diloctissimos  et 
in  CHristi  nomine  venerandos  appellat. 
Prodiere  illa  primum  curante  PapyrioMas- 
sono  Paris.  1589  8.  atque  emendatiora  a 
Petro  Pithoeo  1596.  8.  deinde  in  tomis 
Conciliorum  ,  Regia  ,  Labbei ,  Harduiniana, 
ot  in  Optato  Paris.  1676.  sed  maxime  re- 
censita  novo  Stephani  Baluzii  studio  ,  in 
ojus  tomo  primo  Conciliorum,  atque  inde 
in  Optato  Dupinii  et  in  Coleti  Veneta  edi- 
tione  Conciliorum  tomo  III.  Diversus  hic 
Marcellus  memorialis  a  MARCELLINO  no- 
tario  ,  de  quo  supra.  S.  Augustini  brevi- 
culum  hujus  Collationis  exstat  inter  prae- 
clari  illius  Doctoris  opera  tom.  IX.  edit. 
Benedictin.  Amst    pag.  371. 

(195  MARCELLUSPa////oe/in<s  Ferrarien- 
sis  Zodiacus  vitae  idest  de  hominis  vita  stu- 
dio  ac  moribus  optime  instruendis  Libri  XII. 
primum  prodicre  Venetiis  per  B.  Vitali  S.  A. 
8  deinde  Roterodami  1 692 1 722.  8  et  Gallice 
par  de  la  Monnerie  a  la  Ilaye  1731.  12.  De 
satyrico  hoc  poemate  Vidend.  Tiraboschi 
Letteratura  Italiana  VII  1386.  et  supra 
FIAMINIUS  II.  574.) 

MARCELLUS  Palonius,  patricius  Roma- 
nus  interfuit  praelio  Ravennatensi  A.  C. 
1512  festo  resurrectionis  CHristi  3.  Id. 
April.  quo  victoria  penes  Gallos  stetit  sed 
non  incruenta  ,  adversus  Julii  II.  oxerci- 
tum.  De  illo  praelio  illaque  clade  duos 
scnpsit  libros  carmine  epico,  quod  elegan- 
tissimum  Hieronymus  Rubeus  apud  Vos- 
siumpag.  677.  appellat.  ProdiitRomae  1513 
( 1 96  Et  etiam  sine  anni  et  loci  nota  in  4. 
si  Sebast.  Ranghiasci  in  liibtiografia  dello 
Stato  Pontificio,  Mandosio  inBibl.Romana,  seu 
potius  Cinellio  in  fiibt.  Volante  Sc.  XVIII. 
hdcs.;  Ilujus  Marcolliopigramma  in  Andream 
Matthaeum  Aquivivum  exhibet  Gruterus  in 


H  I  US 

deliciis  Poe*tarum  Italorum  t.    2    p.    175. 
MAKCELLUS  S.  Petri  discipulus.  Supra 
Marcellus  Marci  F. 

MARCELLUS  Nolanus  Presbyter  scripsit 
sive  scriptam  heroico  versu  a  S.  Paulino 
Nolano,  prosae  sensibus  explicavit  et  Leoni 
Nolauo  Episcopo  dicavit  vitam  S.  Felicis 
Confessoris  et  Presbyteri  Nolani ,  dofuncti 
ut  videtur  post  an.  312.  Edidit  Jo.  Bol- 
landus  tom.  1.  Januar.  946.  948.  Leo  ille 
Episcopus  Nolanus  circa  an.  535.  Vide 
Ughellum  tom.  6.  pag.  253. 

MAKCELLUS  Ravennas.  Supra  Marcel- 
lus  Palonius. 

Ulpius  MARCELLUS  JCtus  Antoninorum 

tempore  ,    scriptor    notarum    in    Salvium 

Julianum  ,  Pomponiumque  ,  sed  antiquior 

quam  ut  a  me  boc  loco  memorari  debeat. 

MARCERIUS  Anglus ,  Historicus  cujus 

Chronicorum  opus  ex  Joannis  Raconthorpii 

prologo   quarti    sententiarum ,  quaestione 

decima    memorat  Jo.    Baieus    XI.  19.  ex 

Baleo  Pitseus  pag.  886.  aliique. 

Joannes  MARCHANOVASup.  t.  IV  p.  291. 

./oawiesMAKCHELEY.Supra  t.IV  p.  386. 

MARCHELMUS.  Vide   supra  ,  in   MAR- 

CELLINO  ,  Anglo.  Dubito  an  diversus  ha- 

bendus  quem  Pitseus  ad  an.  772  referens 

S.  Marcellini    fratrem  facit  p.  155.  atque 

scripsisse  interpretationem  somnii  Ludgeri. 

Jacobus   de  MARCHEPALLU ,  supra  t. 

IV.  pag.  304. 

Joannes  MARCHESINUS  e  Regio  Lepidi 
Mutinae  vicino  Ord.  Minor.  circa  an.  1450 
ut  recte  Sixtus  Senensis  ,  non  ut  Wad- 
dingus  et  alii,  1300  nam  Mammothreptum 
suum  ,  quo  inprimis  inclaruit,  et  de  quo 
supra  pag,  12.  absolvisse  se  significat  A. 
1466.  Alia  ejus  scripta  apud  Waddingum 
pag.  247.  seq.  Oudinum  tom.  3.  p.  3562. 
et  Joannem  Guasco  in  historia  litteraria 
Regii  Lepidi ,  edita  Italico  1711.  4.  p.  12 
sunt  Sermones  de  Sanctis  et  tractatusrfe 
purgatorio  et  de  vitiis.  (Lucchesini  1.  Vide 
Tiraboschi  Bibl.  Modenese  III  154.  ubi  de 
codice  A.  1431. ) 

Franciscus  de  MARCHIA.  Supra  t.  2. 
pag.  599. 

Jacobus  de  MARCHIA  Picenus,  ex  monte 
Brandonis  agri    Asculani ,  Ord.  Minor.  S. 


M  A  R  C  H  I 

Francisci  de  Observantia  ,  defunctus  An. 
1476  et  Beatificatus  an.  1 624  ab  Urbano 
VIII.  vide  bullarium  I.aer.  Cherubini  tom. 
IV.  pag.  19.  scripsit  contra  Fraticellos  in 
Italia,  Manichaoos  in  Bosnia  et  Croatia  , 
Patarenos  et  Arianos  in  Hungaria:  et  Cru- 
ciatam  praedicavit  contra  Turcos.  Ejus 
dialogum  contro  Fralricellos  Manuscr.  ha- 
buit  Waddingus  ut  ipse  refert  pag.  184. 
ubi  etiam  memorat  ejus  tractatum  de  ado- 
ratione  sanguinis  CHristi  in  triduo  effusi. 
Duo  Quadragesimalia.  Adventualia  toti- 
dem :  Sermones  de  Sanctis ,  in  quibus 
quatuor  de  S.  Francisco.  Tractatum  de 
admirabili  gloria  Virginis  Mariae.  Locos 
communes  divisos  quinque  partibus  ,  quo- 
rum  singulae  variis  iterurn  tractatibus  di- 
stinguuntur.  Addit  etiam  Pisanellam  sum- 
mam  ab  eo  recensitam,  et  Doctrinam  Scoti 
redactam  in  tabulas-  scriptaque  Quodlibeta 
et  Commpntaria  in  IV.  libros  Sententiarum. 
Confer  Oudinum  tom.  3.  pag.   2625   seq. 

*  Dialogus  Jacobi  de  Marchia  contra  fra- 
ticellos  an  certum  eius  opus  fuerit ,  adhuc 
versamur  in  ambiguo.  Est  enim  apud  me 
eiusdem  opusculi  Codex  recenti  manu  ex 
vetusto  alio  descriptum  ad  Cardinalem 
Leandrum  de  Colloredo  olim  pertinens  , 
qui  titulum  hunc  eadem  qua  caetera  manu 
adscriptum  praefert :  Dialoguscontra  frati- 
cellos  B.  Jacobi  de  Marchia  de  cuius  iden- 
titate ,  quod  ita  fuerit  a  Beato  scriptus , 
dicunt  FF.  MM.  quod  certe  non  constat. 
Dialogi  author  totus  est  in  defendendo  Jo- 
anne  XXII.  definiente  Christum  ,  et  Apo- 
stolos  jus  aliquod  saitem  ,  ut  vocant  ,  na- 
turale  in  iis  quibus  utebantur  rebus  ub- 
tinuisse.  * 

Joannes  MARCHINELLUS  ,  supra  tom. 
IV.  pag.  386. 

Nicolaus  de  MARCHONO  Italus  de  Ci- 
vitate  Caleni,  Notarius,  iter  suscepit  in  Pa- 


NELLUS  23 

laestinam  an.  13%.  cujus  descriptio  manu 
exarata  in  Bibl.  Regis  Christianissimi  num. 
5785.  vide  Oudinum  tom.  3.  pag.  1269. 

Joannes  de  MARCIA.  Vide  supra  tom.  IV. 
pag.  386. 

M ARCULFUS  ,  Monachus  ut  ajunr,  Pa- 
risiensis  ,  ad  Landericum  (non  Parisiensem 
an.  660.  Episcopum  tempore  Dagoberti 
Regis  ,  ut  cum  multis  aliis  putat  Labbeus 
tom.  VI.  Concil.  pag.  530.  formulam  de 
privilegio  et  Concessionem  Legis  ad  Pri- 
vilegium  ex  Marculfo  referens  )  sed  ad 
Landericum  Episcopum  Meldensem  ,  qui 
ctrcaaetatem  Pipini  et  Caroli  M.  iloruit,  ay 
scripsit  de  formulis  b)  publicorum  priva- 
torumque  negotwrum  libros  II.  Editi  pri- 
mum  una  cum  aliis  incertorum  auctorum 
formulis  ab  Hieronymo  Bignonio  viro  in- 
signissimo  cum  notis  eruditis  Paris.  1613 
8.  et  meliore  atque  auctiore  editione  1666. 
4.  recusi  etiam  ,  sed  sine  notis  in  Biblio- 
thecis  Patrum  Colon.  tom.  7.  Paris.  tom. 
2.  supplem.  et  Lugd.  tom.  XII.  Recensitis 
autem  a  laudatissimo  Baluzio  tom.  2.  p. 
369.  non  Bignonii  solum  notae  illae  au- 
ctiores,  sed  etiam  novae  Baluzii  accessere* 
Paris.  1677.  fol.  Longe  utilissimas  esse 
hasce  formulas  ad  Francicas  et  Germa- 
nicas  antiquitates  illustrandas  ,  multi  jam 
monuerunt  :  Salmasio  autem  notanto  .  lib. 
de  lingua  Hellenistica  pag.  23.  Latina  et 
Romana  illorum  temporum  lingua  sic  dif- 
ferunt  proprie  ut  Divionensis  et  Burgun- 
dica.  Et  sic  de  aliis.  Mixta  porro  illa  quam 
soloecismis  et  barbarismis  scatere  dicit 
Isidorus  ,  c)  praecipue  locum  habuit  ac 
viguit  Justiniano  Imperante.  ut  constat  ex 
multis  monumentis  et  ma.rime  ex  illo 
INSTRUMENTO  PLENARIjE  SECUHITA- 
TIS,  6)  quod  scriptum  est  anno  Justinia- 
nei  Imperii  XXXVIII.  et  nuper  cditum  ex 
Bibl.  Regia  ,  ex  qua  olim  id  depromsera- 


a)  Vide  Jo.  Launoji  assertionera  Inquisitionis  in 
chartam  immunitatis  pag.  616.  seq.  et  in  juisitio- 
nem  ipsam  pag.  25. 

b)  Formula  proprie  est  norma  judicii  quam  Prin- 
ceps  vel  Magislratus  judici  sententiam  dicluro  prae- 
scribit :  Unde  interdum  et  pro  sententia  sumitur. 
Vide  Valesium  ad  Ammiani  lib.  XVI.  cap.  1. 

c)  Vide  Colomesii  Bibl.  selectam  cap,  34.  Gassen- 


do  in  vila  Peirescii  ad  A.  1624.  Bignonius  hic  vo- 
catur  magnum  bonarum  litterarum  et  arcis  le- 
gum  ac  Justitiae  apml  Srnatum  lumen. 

d)  Lib.  IX.  Origg.  c<p.   1. 

e)  A.  C.  564.  vide  Bibl.  Latinam  lib.  I.  cap.  10. 
§.  ult.  et  Diarium  eruditorum  Italiae  Tom.  XVI. 
pag.  154. 


j.  MAR 

iuus  .  et  ex  invotuto  et  xnextricabUi  paene 
carnclere .  qualis  illo  tempore  tabellionum 
fuit.  evolveramus.  Eadem  mixta  scriptae 
fuere  Marculfi  formulae  .  sicut  in  Codici- 
bus  antiquis  reperiuntur.  Insignem  Codi- 
ivm  banirn  formularum  ,  annorum  am- 
plius  DCC  servo  nactus  c\  sectione  Bibl. 
Gudianae. 

MARCUS  Romanus  Papa  an.  336  a  16. 
Januar.  ad  7.  Octobr.  ad  quem  Epistola 
sub  Athanasii  et  /Egyptiorum  Episcopo- 
lum  nomine,  in  Blondelli  Pscudo-Isidoro 
p&g.  i36.  una  cum  .Marci  ad  eosdem  Epi- 
stola  similiter  supposititia  pag.  438.  de 
numero  Cupitulorum  sive  Canonum  Con- 
cilii  Nicaeni.  Confer  Ludovici  Jacobi  Bibl. 
Pontificiam  pag.  156.  ubi  etiam  Epitaphium 
quod  Marci  memoriae  S.  Damasus  conse- 
cravit.  De  ejus  Decreto ,  quo  constituisse 
traditur  ut  Episcopus  Ostiensis  pallio  utens 
Episcopum  Urbis  Bomae  consecraret ,  vide 
Petrum  Coustant  in  Epistolis  Pontificum 
pag.  350.  Tillemontium  tom.  VII.  Memo- 
riarum  H.  E.  pag.  268. 

Petrus  MARCUS  Subdiaconus,  atque  In- 
nocentii  III.  Papae  Corrector  litterarum. 
Vide  Andream  du  Chesne  tom.  V.  rer. 
Francor.  pag.  727. 

MARCUS  Antonius  Sabellicus.  lnfra,  SA- 
BELLICUS. 

MARCUS  Aventicensis ,  infra  Marcus 
Lausanensis. 

MARCUS  ncscio  quis  circa  an.  11 5 .  cu- 
jus  Epistola  ad  G.  devotam  foeminam  de 
visionc  an.  1149.  Tungdali  militis  Hyber- 
niensis  a  se  in  Latmum  conversa  exstat 
in  Edmundi  Martene  t.  1  anecdot.  p.  490. 

MARCUS  PotHa  ,  S.  Benedicti  Casinensis 
circa  an.  601.  discipulus  et  familiaris,  te- 
ste  Sigeberto  cap.  33.  vitam  S.  Benedicti 
a  Gregorio  Magno  flibro  secundo  dialogo- 
rum)  descriplum  defloraoit  heroico  hrevi- 
loquio  et  pauca  <6e  miraculis  S.  Benedictij 
superaddidit.  Prodiit  in  Prosperi  Marti- 
nengi  Brixiensia  tomo  lertio  Poematum 
veterum,  curante  Arnoldo  Wiono  ,  Bom. 
4590.  4.  ei  in  Mabillonii  Sec.  1.  Benedi- 
ctin.  pag.  28.  jampridem  lecta  Paulo  Dia- 
cono  ct  Aldrevaldo  ,  ut  Jo.  Baptista  Mau- 
ins  ad    Petri   Diaconi   cap.  3.    annotavit. 


CUS 

Idem  Petrus  docet  Marcum  scripsisse  de 
situ  et  constrnctione  Coenobii  Cassinensis. 
Edidit  Angelus  a  Nuce  ad  calcem  Chro- 
nici  Leonis  Ostiensis,  qui  hujus  carminis 
meminit  III.  29.  Exstat  etiam  tomo  IV. 
thesauri  Italiae  Muratoriani  pag.  605.  In- 
cipit :  Coeca  profanatas  coleret  dum  turba 
figuras.  Vide  ct  infra  MARCUS  Maximus. 

MARCUS  Cassinensis  ,  idem  cum  supe- 
riore. 

MARCUSrfe  Cottnis  Bohemus  Sigismundi 
Imp.  archiater  circa  an.  1428  cui  oblatam 
de  infirmitate  sua  a  Joanne  Abbate  Lam- 
bacensi  informationem  edidit  Bernardus 
Pez  in  Prolegomenis  ad  tom.  2.  anecdotor. 
pag.  XXXvilL 

MARCUS  Georgius,  supra  GEORGIUS, 
tom.  3  pag.  34. 

MARCUS  Marulus,  infra  MARULUS. 

MARCUS  Maximus  ,  Episcopus  ut  ajunt 
Caesaraugustanus ,  scriptor  commentitius 
Chronici ,  sive  continuationis  Pseudo  De- 
xtri  ab  A.  C.  430.  ad  612.  Edidit  cum 
amplis  commentariis  Franciscus  Bivarius 
Madrit.  1G15  fol.  et  hunc  Marcum  eundem 
facit  cum  Marco  Benedictino  de  quo  su- 
pra.  Perinde  falluntur  qui  Marcum  Bene- 
dictinum  confundunt  cum  Marco  Eremita, 
Graeco  scriptore  sententiarum,  de  quibus 
in  Bibl.  C-raecae  tom.  VIII.  pag.  349  seq. 
Marco  Maximo  fidei  quantum  sit  tribuen- 
dum,  pete  a  Nic.  Antonio  lib.  V.  Bibl. 
veteris  Ilispanae  cap.  2 

MARCUS  PAULUS,  Venetus  cum  fra- 
tre  suo  A.  C.  1269.  adiit  regiones  Orien- 
tales ,  Persiam  Tartanamque ,  et  apud 
magnum  Cham  Presbyteri  Joannis  victo- 
rem  gratiosus ,  per  annos  XVII.  negotiis 
imperii  illius,  legationibusque  per  diversas 
terras  ejusdcm  obeundis  dexteritatcm  suam 
probavit,  Venetias  deinde  cum  aliis  po- 
pularibus  suis  A.  1295.  reversus ,  libros 
tres  jucundos  lectu  de  regionibus  Orienta- 
libus  scripsit  ,  in  quo  et  lidos  et  judicium 
auctoris,  a  viris  praeclaris  celebratur.  Scri- 
psit  autcm  Italice ,  non  Latine  :  Titulus 
est :  Delle  maraviglie  del  Mondo  per  lui 
vedute  1)  delle  costume  di  varii  paVsi ,  et 
dello  strano  viver  di  quelli ,  %)  della  de- 
scritioue  de  diversi  animali.  3)  del  trovar 


MA  R 

dell'  oro  et  deW  argento  ,  et  4)  delle  pietre 
pretiose.  Exstat  in  collcctionibus  itinera- 
riorum  ,  ut  Jo.  Baptistac  Ramusii  Vcnct. 
1559.  fol.  (197.  Et  scorsum  Vcnctiis  1496. 
S.  A.  1590.  1626.  8.  In  Firenze  1827.  in 
4.  v.  2.  Cur.  I.  B.  Baldelli,  ia  Venezia  4 829. 
v.  2.  16.Cur.  B.  Gamba). 

Sed  Latine  vertit,  cujus  adhuc  inedita 
est  interpretatio ,  Franciscus  Pipinus  a) 
Bononiensis  Ord.  Praed.  circaA.I320.de 
quo  supra  t.  2  p.  602.  seq.  ubi  etiam  de 
alia  versione  Latina  sacpius  edita  ,  et  re- 
censita  novissime  ab  Andrea  Mullero  Crei- 
fehhagio  ,  Coloniae  Brandeb.  sive  Berolini 
1671.  4.  quanquam  commentanus  in  Pau- 
lum  ab  eodcm  promissus  Mullero  lucem 
nunquam  vidit. 

Versio  Anglica  exstat  in  collectionibus 
hodoeporicis  Rlchardi  Hakluit  ,  Lond.  1598. 
f.  Samuelis  Purchassii  Lond.  1625.  f.  Jo. 
Harrisii  etc.  Belgica  in  sylloge  itinerario- 
rum  amplissima  quam  XXVIII.  in  octavo 
voluminibus  Lugd.  Bat.  1707.  8.  vulgavit 
Petrus  van  der  Aa  ,  qui  Gallicam  quoque 
exhibet  tomo  secundo  collectionis  editae 
Lugd.  Bat.  1 71 9.  4.  recueil  des  voyagcs  etc. 

MARCUS  Potta,  supra  Marcus  S.Bene- 
dicti. 

MARCUS  de  Summa  ripa  in  subalpinis 
Subaudiae,  Italus,  Ord.  Minor.  Professor 
Theologus  in  Conventu  Taurino  circa  An. 
1*10.  cujus  Bonum  Quaternarium  hoc  est 
Quadragesimale,  sive  sermones  in  Quadra- 
gesima  habitos  laudat  Waddingus  p.  248. 

MAUCUS  Toletanae  Ecclesiae  Canonicus, 
auctor  Latinae  versionis  Alcorani ,  quae 
cum  Alcorano  Muhamedis  Arabice  exara- 
to  elegantissime  et  auro  passim  exornalo 
servatur  in  Biblioth.  Caesarea,  teste  Lam- 
becio  tom.  2.  pag.  279.  Idem  fortasse  Mar- 
cus  Tolctanus  cujus  versionem  libri  Ga- 
leno  suppositi  de  motibus  manifestis  et 
obscurisex  Arabica  Joannitii  versione  ,  Bi- 
bliothccar.Medicarumscriptoros  mcmorant. 

MAHCUS  Vigerius  Savonensis  Ligur , 
Ord.  Minor.  nepos  Marci  Vigerii  Episcopi 
Nolani,  Episcopus  Senogalliensis  et  ab 
An.  1505.  Cardinalis  intcrfuit  Concilio  La- 


C  U  S  25 

tcranensi  An.  1512.  et  Romac  An.  1516. 
defunctus  pro  funere  laudatus  est  a  Ca- 
millo  Porcario.  Vide  Ciacconium  in  vitis 
Cardinalium  p.  1374  seq.  Waddingum  p. 
248.  et  H.  Warihonum  ad  Caveum.  Scri- 
psit  Decachordum  Chrislianum  de  prae- 
cipuis  Incarnati  Verbi  mystmis  ad  Julium 
II.  Fani  1507.  ct  de  excellentia  Instru- 
mentorum  Dominicae  Passionis  Rom.  1512. 
quae  ambo  scripta  recusa  Paris.  1517.  lla- 
ganoae  1517.  et  Duaci  1607.  Apolvgiam 
pro  Julio  II.  adversus  Concilium  Pisanum 
imperfectam  ab  eo  relictam  Julio  II.  mor- 
tuo  ,  notat  Ciacconius  De  dignitate  ferri 
lanceae  CHristi  et  vestimentorum  ejus  quod 
Manuscr.  in  Vaticana  Waddingus  memo- 
rat ,  nescio  an  diversum  a  parte  libri  de 
excellentia  Instrumentorum  Dominicae 
Passionis.  Dialogum  de  tollendis  abusibus 
Ecclesiae  ,  ex  Gesncro  Simlerus  memorat. 

MARCUS  Viterbiensis  Ord.  MinorumGe- 
neralis  et  ab  An.  1366.  Cardinalis  ,  de- 
functus  A.  1369.  Scripsit  Summam  ca- 
suum  Conscientiae  et  Sermones  de  tempore. 
Vide  G.  Josephi  Eggs  purpuram  doctam 
tom.  1.  pag.  419.  ubi  ex  Paulo  Cortcsio 
refcrt  ab  eo  praescriptam  legem  certam 
negotiatoriae  vitae  ,  ex  qua  minus  in  agen- 
do  soleat  animae  excitari  morsus. 

MARCUS  Ulmensis  Svevus  Ord.  Minor. 
circa  A.  1460.  a  Waddingo  pag.  249.  tra- 
dltur  Dictionarium  in  universam  sacram 
Scripturam  composuissc.  Incip.  Abstinen- 
tia  multipliciter  sumitur. 

MARCWARDUS,  Marquardus ,  Abbas 
Fuldensis  circa  An.  1151.  Vide  Joannis 
Friderici  Schannat  corpus  traditionum  Ful- 
densium  n.  DCL.  pag.  271.  et  Christopho- 
ri  Broweri  antiquitatcs  Fuldenses  lib.  3. 
cap.  13. 

MABCWARDUS  Basis ,  scriptor  Pra- 
cticae  ,  Simlero  memoratus,  junior  ille  est 
Joannes  Marquard  Medicus  Vicnnensis  , 
cujus  practica  empirica  recusa  morbo- 
rum  interiorum  a  capite  ad  calcem.  Spi- 
rae  A.  1583.  atque  inde  saepius ,  ut  a 
Bibliothecae  Medicae  scriptoribus  jam  est 
notatum. 


a)  PorperaiD  excu«um  Ripinus  ,  in    Gnleria  di      Minerva  Tom.   1.  p.  -'77, 


155 


26  M  A  R  C  W 

MARCWARDU8  do  Wadsassen  in  Ba- 
varia  Ord.  Cisterc.  librum  do  vita  con- 
templativa  absolvit  A.  4360.  Praoterea  ejus 

librum  de  Doctrina  Evangelica  .  et  Concio- 
nesjmorales  laudat  Carolus  Visch.  pag. 
'215.  Bibl.  Cistorcicnsis. 

Joannes  MARDELEGUS,  MARDELEY  , 
MARFELDUS  ,  supra  tom.  IV.  pag.  386. 

MARGANENSIS  Abbatiae  in  Wallia  An- 
nales  ab  An.  1066.  ad  1232.  editi  a  Tho- 
ma  Galono  tom  2  scriptorum  veterum  re- 
rum  Anglicarum  a;  pag.  1-19.0\on.  1687. 
fol. 

MARGARETA  Abbatissa  Vastenae  sive 
Vastonensis  Coenobii  Virginum  Ord  S.  Bri- 
gittae  io  Svecia  circa  An.  1430.  tradidit  Vi- 
tam  S.  Bricjittae  Svecicae  de  qua  supra 
tom  1  pag.  260.  editam  b)  cum  notis  ab 
illustri  Viro  Erico  Benzolio  Upsaliae  1711. 
k.  Ab  bac  divessa  MARGARETHA  Pineria 
Dominae  smeS.Principis  Joannae,  Alphon- 
si  V.  Portugalliae  Regis  filiae  ,  Ord.  S.  Do- 
minici  A.  1490.  defunctae  vitam  compo- 
suit ,  editam  a  Papebrochio  in  Actis  San- 
ctor.  torc.  VII.  Maji  12.  pag.  723-753.  Ve- 
rum  haec  Lus.tanice  scripsit ,  ut  prior  il- 
la  Svecice;  neutra  Latinam:  sed.  Latinam 
versionem  veterem  utriusqueab  iis  quibus 
dixi  editoiibus  vulgatam  habemus. 

Joannes  MARGARINUS  snpra  tom.  IV. 
pag.  336. 

Antonius  MARIA  VisdominiSj  supra  tom. 
\  pag.  121. 

Joannes  Maria  Cataneus  tom.  1  p.  384. 

Joannes  MARIA  Politianus  sive  de  Pol- 
luciis  tom.  4  pag.  387. 

Passio  S.  MARIiE  ,  Tertulli  Principalis 
ancillae  et  circa  A.  104.  Martyris  vulgata 
in  BaluziiMiscellaneis  tom.  2  pag.  115-123. 

S.  MARIiE  Virginis  nomini  suppositae 
Latino  stylo  Epistolae  ad  Ignatium,  ad  Mes- 
sanenses  et  ad  Elorentinos  ,  de  quibus  ab- 


A  R  D  11  S 

utide  dictum  in  Codice  Apocrypho  Novi 
Test.  (  ubi  etiam  ipsae  tom.  I  p.  841.  seq. 
exhibentur)  et  in  tom.  XIV.  Bibl.  Graecae 
pag.  276.  seq. 

Chronicou  Monachi  coenobii  S.  MARIA- 
NI  apud  Aitissiodorum  Ord.  Praomonstra- 
tensis.  Vide  infra  ROBERTUS  Marianus. 

MARIANUS  Gonazzanensis  ( Genesta- 
nensis,  Zinizanensis)  Italus  Eremita  Augu- 
stinianus,  et  post  aditam  bis  Hiorosolymam, 
Ordinis  Augustiniani.  A.  1497.  Generalis 
non  diu  post  c)  Svessae  defunctus.  Inter 
orationes  ejus  laudatur  illaquam  An.  1487. 
ad  Innocentium  VII.  habuit.  Laudantur. 
otiam  sermones  ojus  atque  Epistolae.  Quan- 
tum  autem  valuerit  dicendo ,  age  diserto 
Politani  stylo  oxpressum  videamus.  Ita 
enim  illc  libro  IV.  Epist.  6.  ad  Tristanum 
Chalcum. 

Scribis  Marianum  Genasanensem  Theo- 
logiae  consultum  ,  qui  sacras  istic  ad  po- 
pulum  conciones  habet ,  tanta  esse  omnium 
admiratione  apud  vos ,  ut  eorum  facile  ft- 
dem  ,  quae  de  ipso  in  Miscellaneis  d)  prae- 
dicavimus  :  Iri  ad  hunc  plenis  undique  viis 
allici  lepore  verborum,  suspendi  sententia- 
rum  gravitate,  flecti  omnes  impetu,etviribus . 
Fatebor  quid  mihiusu  veneril  cum  primum 
hic  apud  nos  concionari  coepit.  Accessi  ut 
audirem,  sic  quomodo  alios  consueveram  , 
explorabundus  ,  et  penedtt  verum  dicam) 
contemptim,  Sed  ut  habitum  vidi  hominis , 
et  statum,  quasique  indolem  quandam  in 
oculis  ,  et  vultu  minime  vulgarem  ,  coepi 
aliquid  expectare  jam  quod  essem  proba- 
turus.  Ecce  tibi  igitur ,  praefari  incipit. 
Arrigojam  tum  aures  :  canora  vox,  verba 
electa,  grandes  sententtae.  Denique  agnosco 
incisa,  video  membra,  sentio  circumductum, 
capior  numero  ,  tum  partiri  pergit  ,  atten- 
do  ;  nihil  impeditum  ,  nihil  inane,  nihil  ibi 
quod  caudam  traheret.  Texit  deinde  argu- 


a)  Bibl.  universelie  Tom.  XI.  pig.  307. 
bi  Journal  des  Sav.  1711,  Jul.  pag.  113.  Oudin. 
T.  3.  pag.  231G. 

c)  In  appendice  ab  Trilhemium  c.  I.  traditur 
obii?se  A.  1500.  Sed  apud  Philippum  Elssium  p.  4G5. 
A.  1498. 

d)  Praef.  ab  Laurentium  Medicem-.  Quo  mihl 
ctiam  videtur  admirabilior  delir.iae  tuae  Maria- 
iius  fiic  Genazanensis  nec  in  Theolor/ia  cuiquam 


sccundus  ,  et  omnium  quos  in  Ecclesia  concio- 
natos  audivimus  non  predentissimus  modo  sed 
et  facundissimus  ,  cujus  neque  suspecta  populis 
ad  bonam  frugem  tendcntibus  eloquentia  ,  quo- 
niam  vitae  incredibili  severitate  commendatur  : 
nec  e  diverso  trislis  aut  reformidabilis  austeri- 
tas  ,  quoniam  poetica  delinimenta  ,  pulcramque 
istam  litterarum  varietatem  ,  nitorem  ,  delicias 
non  aspernatur. 


M  A  R  I 

mentorum  nexus  ,  illaqueor.  retexil,  eiiipe- 
dior  :  uiserit  alicubi  narratiunculas  .  clu- 
cor  :  modulatur  carmen,  teneor:  jocatur 
mnnihil,  rideo  :  premit,  urgetque  veris,  do 
ynanus:  tentat  affcctus  mitiores,  statim  mi- 
fri  per  os  lacrymaet  clamat  iratus ,  terreor 
ac  venisse  jam  nollem.  Denique  pro  re  ip- 
sa ,  quam  tractat .  etfiguras  variat .  etvo- 
cis  flexus  ,  et  ubique  actionem  gestu  com- 
mendat.  HHhivero  etiam  [utfatear)  crescere 
in  ipso  pulpito  ,  nec  supra  sui  modo,  sed 
omnino  supra  hominis  mensuram  saepe  est 
visus.  Ac  dum  sic  omnia,  quasi  singula  con- 
templor,  cess>t  miraculo  judicium.  Putabam 
fore  tamen  .  ut  consumpta  postmodum  no- 
vitate,  minus  in  dies  me  caperet.  Caeterum 
contra  accidit:  idem  enim  postridie  ,  quasi 
alius  audiebatur  .  sed  illo  ipso  melior ,  qui 
pridie  visus  optimus.  Nec  tu  illud  corpu- 
sculum  contempseris.  Jnvictum ,  infatiga- 
bile  est :  ut  non  aliunde  magis  reparare  vi- 
res,  quamde  laboribus  ipsis  videatur.Quis 
inde  autem  tantumvocis,  tanlum  spiritus 
tantum  virium  ,  ac  laterum  speraret?  Ad- 
de  quod  et  rusticatus  quandoque  sum  .  de- 
nique  cum  ipso  familiarius  egi:  et  quidem 
nihilvidi  placidius  ,  nihil  tamen  etiamcau- 
tius.  Non  ejus  absterret  severitas ,  non  item 
corrumpit  facilitas.  Alii  cum  se  magislros 
ecclesiarum  profitentur  ,  credunt  sibi  jus 
esse  in  homines  vitae ,  et  necis  :  itaque  sic 
inlcmperanter  potestate  abutuntur,utnun- 
quam  supercilium,  nunqnam  paedagogi  vul- 
tum ,  et  verba  illa  tetrica  deponant.  Hic 
autem  noster  sic  modum  tenere  didicit ,  ut 
in  ipso  tantum  pulpito  censuram  exerceat: 
curn  descendit ,  invicem  civiliter  excipiat. 
Quare  sic  a  me,  sic  a  Pico  item  Mirandula 
meo  ibonc  Deus  .  quo  viro?)  frequenter  adi- 
tur ,  ut  nullo  magis  quam  sermone  illius  , 
et  consuetudme  tristitiam  laboris  discutia- 
mus.  Nam  Laurentius  ipse  Medices ,  ele- 
gans  ingeniorum  spectator ,  quantum  homi- 
ni  tribuat :  non  modo  substructo  protinus 
insigni  S.  Galli  coenobio  ostendit .  sed  mul- 
to  etiam  mogis  assiduitatc  quadam,  cultu- 
que  :  ut  una  cum  illo  ambulatiunculam  om- 
nibus  ferme  vitae  urbanae  discursibusan- 
teponat.  Jtaque  te  quoque  hortor,  inspicias 
hominem  (si  potes)  et  cxplores  ,  etiam    dc 


A  N  U  S  ->7 

proximo  ,  laudabis  hic  Politiani  tui  judi- 
cium.  Nec  illi  molestus  unquam  vemes,  ne- 
scit  offendi.  Non  enim  is  est  qui  lucem  re- 
fugiat,  et  oculos:  puto,  quia  bonaconscien- 
lia  testibus  omnino  gaudet,  quamvisutique 
non  desiderat.  Vale  6  Calend.  April  1489. 

Liber  de  vita  et  heroicis  actionibus  re- 
ligiosorum  S.  Augustini  per  octingentos 
annos,  et  ejusdem  ordinis  Constitutiones, 
Ordinationesque  quae  fuere  per  tanti  tem- 
poris,  a  Mariano  digestae  interciderunt. 
Vide  Philippi  Elssii  encomiasticon  Augu- 
stinianum  pag.  465. 

MARIANUS  Florentinus  Ord.  Minor.  scri- 
ptor  Fasciculi  Chronicorum  Ordinis  sui , 
distincti  in  libros  V.  et  adhuc  inediti , 
quod  desinit  in  an.  14-86.  de  quo  viden- 
dus  Jo.  Launojus  libro  de  auctore  libro- 
rum  de  imitatione  CHristi,  capite  VII  et 
Julius  Niger  in  Florentinorum  scriptorum 
Historia  pag.  397.  ubi  tiaditur  etiam  scri- 
psisse  hic  Marianus  Catalogum  sive  bre- 
viorem  historiam  piorum  fratrum  Laico- 
rum  sui  Ordinis,  et  vitas  CLIX.  mulierum 
Ordinis  S.  Ctarae:  Itinerarium  Urbis  Bo- 
mae  distinctum  in  Capila  XVIII.  et  histo- 
riam  de  translatione  habitus  sancti  Patris 
Francisci  a  Monte  acuto  Florentiam  ,  cui 
translationi  auctor  ipse  interfuit  A.  1o04. 

(197.  Vita  B.  Antoniae  de  Florentia. 
Tractatus  de  origine  nobilitate  et  excel- 
lentia  Tusciae  explicitum  an.  4 5 1 7*  ut 
MSS.  Florentiae  in  Bibl.  PP.  D'  Ognissanti 
memorantur  in  Bibliografia  a  Morenio.) 

MARIANUS  Scotus  sive  Hibernus  ,  Mo- 
nachus  Ord.  Bened.  Coloniae,  Fuldae,  Mo- 
guntiae,  nec  non  Ratisbonae  ,  ubi  Mathe- 
maticas  et  sacras  lilteras  docuit ,  atque 
iterum  Moguntiae  ,  ubi  defunctus  A.  1088. 
De  hoc  praeter  Baleum  XIV.  45.  Vossium 
pag.  384.  Caveum  ad  an.  1059.  Oudinum 
toni.  2,  pag.  698.  Jac.  Waraeum  de  scri- 
ptoribus  Iliberniae  lib.  1.  pag.  50  aliosque 
laudatos  a  Labbeo  tom.  2.  de  8.  E.  pag. 
52.  adeunda  Acta  Sanctor.  tom.  2.  Februar. 
pag.  361.  seq.  ct  (icorgius  Makenzie  in 
opere  devitis  scriptorum  Seotorum,  Edin- 
bufgi  1708.  fol.  Anglice  editis  tona.  1.p. 
99.  409.  Exstant  ejus  Chronicorum  \n- 
nalium  libri  III.  quorum  primus  anicp^X®^ 


l8  M  A 

el  septem  primoribus  capitibus  mancus  ab 
hexaemero  incipit  tamen ,  tertiusque  de- 
sinit  in  An.  Christi  1083.  De  continuatione 
DODECEINI  usque  ad  ao.  1200.  dixi  t.  2  p. 
450,  de  FLORENTIIVigorniensi  ad  a.  1117. 
pag.  547.  et  de  Roberti  FOLIOTI  excer- 
ptis  pag.  581.  quam  deflorationom  Mariano 
ipsi  praelatam  scribit  Wilhelmus  Malme- 
sburiensis  lib.  IV.  de  gestis  Pontificum  An- 
glor.  pag.  286.  Prodiit  Mariani  Scoti  Chro- 
nicon,  Joanne  Ileroldo  curante  Basil.  1559 
fol.  et  in  tomo  uno  Joannis  Pistorii ,  Fran- 
cof.  1613.  fol.  Meliorem  editionem  ador- 
nare  molitum  Joannem  Bafium ,  Silvae- 
ducensem  Jesuitam  ,  ex  Alegambio  didici. 
Anonymi  MERTONENSIS  calcidationem  de 
universali  tempore  ,  Mariano  oppositam  , 
quam  ajunt  Manuscriptam  servari  Oxo- 
niae  in  Bibl.  Mertonensi ,  nemo  adhuc  in 
lucem  protulit:  sicut  nec  duplo  auctiorem 
Chronici  Marimani  Codicem  de  quo  ex 
Priano  Twino  Vossius.  Locum  de  Joanna 
Papissa  in  Manuscr.  Francofurtensi  alia 
manu  adscriptum  reperit  W.  E.  Tentze- 
lius ,  ut  ipse  testatur  an.  1698  dialogorum 
menstruorum  pag.  535.  Conferenda  interim 
notata  Frid.  Spanhemii  de  Papa  foemina 
cap.  2.  tom.  2.  Opp.  pag.  583.  Caetera 
Marinni  sfcripta  sunt :  Concordia  Evange- 
listarum  .  Manuscr.  in  Bibl.  Cottoniana  p. 
30.  Scholia  interlinearia  et  marginalia  in 
Epistolas  Pauli.  a^JToVpaipov  Manuscr.  in 
Bib!.  Caesarea  teste  Lambecio  tom.  2.  pag. 
749.  De  compulo  universali  in  Mariaui 
Chronico  et  emendatione  Dionysiani calcuh 
rui  annos  XXII.  addidit ,  videndus  Joan- 
nes  Fordun  in  Scotorum  historia  tom.  1. 
scriptorum  XV.  Thomae  Galei  pag.  689. 
Guil.  Malmesburiensis  loco  laudato  ,  ac 
Sigebertus  cap.  159.  de  S.  E.  Quae  ipse 
denique  sparsim  de  se  Marianus,  illa  jun- 
ctim  offert  Miraeus  ad  jam  dictum  Sige- 
berti  caput. 

(198.  MARIANUS  Socinus  Senensis  ce- 
lebris  Jctus  Aeneae  Sylvii  postea  Pii  II. 
sodalis.  Commentaria  praelecta  c.  notis 
Menochii  et  alior  Ven.  1603.  Consilia  (et 
Bartholomaei )  Lu^d.  1545  51.  etVen.  1571. 


R  I  A  N  U  S 

1 624.  vol.  5.  f.memorantur  ab  Aug.  Fontana 
in  Bibl.  Legali,  Parmae  1698.  vof.  5.  fol. ) 

MARIANUM  Toletanum ,  de  quo  Hilde- 
fonsum  consulere  Cangius  jubet,  nullum 
reperio ,  et  MONTANUM  scribere  Crogius 
voluit,  de  quo  infra  ,  suo  loco.  Est  quo- 
que  commentitius  MARIANUS  Poeto,pa- 
tria  Calagurritanus,  quem  Pseudo-Hauber- 
tus  Hispalensis  tradit  diem  obiisse  A.  450. 

MARINUS  a)  I.  Gallesianus  Tuscus ,  ex 
Falisco  (MonteFiascone)  anteaConstantinus 
nomine  :  ex  Archidiacono  Romano,  Papa  ab 
A.  882.  Dec.  23  ad  A.  884.  Febr.  23.  Ejus 
privilegium  Monasterio  Solemniacensi  Ord. 
Bened.  dioccesis  Lemovicensis  cuncessum 
exstat  apud  Sirmondum  t.  3.  Concilior.  Gal- 
liae  p.  520.  atque  inde  in  magnis  Concilior. 
collectionibus.  De  Epistolis  ejus  ad  Erra- 
rdum  Archiepiscopum  Senonensem  et  ad 
Joannem  Archiepiscopum  Rothomagensem 
mentio  apud  Ludovicum  Jacobum  p.  159. 
Bibl.  Pontificiae. 

MARINUS  H.  (aliis  Martinus  III.)  Roma- 
nus  Papa  ab  an.  942.  Nov  13.  ad  A.  946. 
Maii  26.  Eius  privilegium  concessum  Leoni 
Abbati  monasterii  S.  Vincentii  super  Vul- 
turni  fontes,  ex  JOHANNIS  Monachi  Chro- 
nicoeiusdem  Monasterii  edidit  Baronius  ad 
An.  944.  n.  XXIV.  Aliud  Guidoni  Abbati 
Coenobii  Vizeliacensis .  in  spicilegio  Da- 
cheriano.  tom.  3.  pag.  464.  (edit.  novae 
tom.  2.  pag.  504.)  Aliud  Danieli  Abbati  S. 
Petri  Solemniacensis .  apud  Ughellum  in 
Valentino  Portuensi  Episcopo  tom.  1.  Ita- 
liae  sacrae  pag.  133.  (edit.  novae  p.  113.) 
De  epistota  exprobatoria  ad  Siconem  Epi- 
scopum  Capuanum  vide  Leonem  Ostien- 
sem  lib.  1.  Chronici  Casinensis  cap.  57  (60) 
et  Franciscum  Pagium  in  breviario  Ponti- 
fieum  tom.  2.  pag.  217.  seq. 

MARINUS  Barletius.  Supra  1. 1.  p.  164. 

MARINUS  Iiecichemius,  Scodrensis  Dal- 
mata  ,  bonas  litteras  docuit  Brixiae ,  et 
Leonardo  Lauretano  ,  Principi  ab  A.  1501 
ad  1520.  Veneto,  Venetoque  Senatui  pane- 
gyricum  dixit,  qui  una  cum  Centuria  Epi- 
stoticarum  quaestionum  editus  est  ab  An- 
geloBritannico,  deinde  auctoris  ipsius  cura 


a    Aliis  Martinus  II.  vide  Jacobum  Lenfanl  in      List.  Concilii  Conslantiensis  pag.  537. 


M  A  K 

an.  1506  fol.  additis  praeter  easdcin  quac- 
stionos,  castigationibus  ad  Apulejum,  Viclo- 
rinum,  et  Ciceronis  de  Oratore,  de  inven- 
tione  et  ad  Herennium  ■  nrc  non  praece- 
ptionibusf/e  componenda  Epistola,  funebri- 
que  et  nuptiali  oratione  ,  de  dialogo  compo- 
nendo  et  de  imitatione.  Secunda  quaeibidem 
promittitur  Ouaestionum  centuria  ,  dubito 
an  lucem  viderit:  sed  atnplas  eius  praele- 
ctiones  inPlinii  praefationem  habeo  editas 
Nic.  Beraldi  cura  cum  Erasmi  praefatione 
Paris.  1519  fol.  In  his  prolixa  et  vohemens 
invectiva  in  RAPHAELEM  Regium,  in  qua 
se  Joannemque  CALPURNIUM  Brixiensem, 
praeceptorem  suum  tutatus,  Orationis  me- 
minit  quam  habuit  in  eius  funere  :  et  pa- 
ginaLXXI.  pollicetur  eundem  se  contrafle- 
<?ncalumniasdefensurum,  tribusque  libris 
annotationes  Regii  in  Plinium,  Ovidii  Me- 
tamorphoseset  Quintdianum  confutaturum. 
In  Patriae  suae  et  maiorum  suorum  laudes 
excurrit  pag.  LXXVL  Inter  elogia  quibus 
a  poetis  et  viris  doctis  suae  aetatis  macta- 
tus  est  Becichemus,  pag.  LXXXIX.  hocaf- 
fert  Bernardini  Launni  ,  quo  scribit  eum 
aetatis  annum  XVI.  vix  egressum  disertis- 
sima  Oratione  M.  A.  Maurocenum,  Brixiae 
praetorem  tunc  agentcm  celebrasse.  Puto 
falli  llendreichium  qui  pag.  473  pandect. 
Brandenburg.editionem  Operum Becichemii 
Neapolitanam  commemorat ,  anni  1481.  f. 
MARINUS  Sanutus,  cognomento  a)  Tor- 
sellus  ,  Patricius  Venetus  claruit  quinque 
itineribus  iu  Palaestinam  atque  Orientem 
susceptis ,  unde  natum  ipsi  opus  quod 
An.  1321.  Joanni  XXII.  Reg  ibusque  Fran- 
ciae,  Angliae,  et  Siciliae  pluribusque  Car- 
dinalibus  dicatum  et  tribus  distinctum  li- 
bris,  Secreta  fidelium  Crucis  inscribitur, 
cditumque  a  Jacobo  Bongarsio  in  gestis 
DEI  per  Francos,  tomo  posteriore  ,  quem 
prope    integruro    complet.    Francof.  apud 


I  N  U  S  28 

Wechel.  1611.  fol.  subiunctis  p.  289  Beq. 
eiusdem  Marini  Epistolis  XXII.  ad  Ponti- 
ficem ,  ad  Andronicum  Palaeologum  Imp. 
CPoht.  aliosque  Viros  Principps ,  quos  ad 
expeditiones  in  terram  sanctam  novis  vi- 
ribus  suscipiendam  hortatur.  Vide  Bon- 
garsium  in  prolegom.  Vossium  p.  797  et 
II.  Warthonum  ad  Caveum.  Tractat  opus 
Sanuti  de  terrae  sanctae  recuperatione  et 
conservatione  ,  illiusque  historiam  ad  A. 
1420.  usque  persequitur  ,  cum  eiusdem 
Palaestinae  et  vicinarum  provinciarum  de- 
scriptione  Geographica ,  et  mappis  Geo- 
graphicis  tribus:  quarta  enim  de  mari 
mediterraneo ,  propter  defectum  codicis 
Manuscripti  desideratur. 

MARINUS  Sanutus ,  Junior  Leonardi  F. 
itidem  Patricius  Vcnetus,  adhuc  post  A. 
1522  superstcs,  de  quo  Vossius  p.  667. 
et  auctor  appendicis  ad  Trithemiurn  de  S. 
E.  capite  VIII.  Ante  hos  Jac.  Philippus 
Bergomensis  in  Chronico  ad  Anno  1498. 
Uarinus  Sanutus  opt.mi  Patricii  Yeneli 
Leonardi  fdius :  vir  non^  solum  Ulterarum 
mullarum  apprime  eruditissimus,  sed  et 
in  administranda  Piep.  admirabilis  :  per 
hoc  tempus  in  dicendi  facultate  atque  in 
quocunque  geuere  doctrinarum.  clarus  ha- 
betur.  Qui  cum  sit  acri  ingenio  Yir,  ac 
singulari  doctrina  insignitus,  licet  assidue 
publicis  negotiis  sit  deditus ,  nunquam  ta- 
men  a  scribendo  et  componendo  tractatus, 
desistere  videtur:  nam  cum  sit  summa 
modestia  pr-aeddus  ,  nihil  tanti  facit  quam 
librorum  supellectilem  habere  perpulchram: 
et  cum  sit  propter  ipsius  cminentem  do- 
ctrinam  inter  viros  doctrinis  excellentes 
merito  annumerandus ,  etiam  illius  opu- 
sculoy^um  tiluii  hic  ex  more  sunl  anuotandi. 
Scripsit  itaque  hic  praeclarissmius  Patrt- 
cius  ingeniose  et  erudite ,  primo  de  Magi- 
stratibus  Venetis  librum  unum.  De   vitis 


a;  II.  Warlhonus  ad  Cavei  liistor.  lit.  S.  E.  ad 
Annurri  1512.  de  lioc  Sanulo  Organu  pneumat  ira 
quae  hodie  usurpantur  ,  Italis  Torselli  dicta.  pri- 
mus  omnium  in  Ecclesiam  induxit  .-  inde  datum 
ci  Torsclli  nomen  Habuil  haec  Warlhonus  a  Bon- 
garsio  ,  cujus  haec  sunt  verba  :  Torselli  non  nati- 
vum  sed  inditum  nomen  docet  Sansovinus  lib.  6. 
descrifstionis  Venetiorum.  In  aedc  S.  linphaclis  , 
Veneliis,ait  instrumenti  Musici  rujusdamformam 


exstare :  ei  nomen  Rigabelio  .  cujus  jn  Ecclesiis 
usus  fuerit  ante  crg.uia  illa  pneuen  atica  ,  quar 
hodie  uturpantur.  liigabello  sucrcssissc  aliud 
quod  Torsello  dictum  sit  ,  cujus  VenttUu  nsum 
induxisset  homo  Germanus  .-  hunr  quum  ftvorr 
Martini  nostri  sustentaretur ,  rausam  cognomi- 
ni  dedisse  ul  Torsellus  inde  dicerrtur.  Instrumm- 
la  illn  qualia  furrint  ,  ncc  nos  scimus.  yoster 
vcro  et  Torstllus  dirtus  csl  et  Torxellus  et  Torselli. 


90  M  A  H  I 

Princtpum  Venetorutn  omnium  usquo  ad 
haec  lempora,  librorum  unum  'ab  Anno 
434  ad  l493quod  opus ezimium  scriptum 
Italice  vulgavit  oeleborrimus  Muratorius 
tomo  XXII.  scriptorum  rerum  Italicarum. 
Ilem  do  bello  Gallico  quosdam  libros.  quos 
Latine  .  vulgaritcrque  ,'Italico  ldiomate) 
' conscripsit ,  ut  a  rtocHs  paritcrque  indo- 
clis  legercntur.  Et  alia  quaedam.  Ejus 
"i<:  m  summa  fclicitas  atque  voluptas  est 
ttbrorum  lam  uovorum  quam  veterxim  ju- 
gis  elucubratio.  IluiusSanuti  Vitis  Ducum 
Venetoru?n  ab  A.  C.  421  ut  dixi  sive  ab 
Oriiiimbus  Urbis  usquc  ad  an.  1493  de- 
scriptis  praemittitur 

Index Scriptorum et  Monumentorum.  qui- 

bus  usum  se  in  illis  Vitis  tradendis 

Sanutus  profitetur : 

Ad  A.  726.  Paolo  Diacono  delle  coso 
do*  Lonpobardi. 

806.  Uua  Chronica  anlica  Veneta. 

959.  1085,  1113.  1172.  !3i2.  1354,  ot 
alibi ,  Andrea  Dandolo:  Cronica  Vonota 
grando. 

959.  976,  991,  1096.  1102,  1172,  1207, 
\-22\.  ot  alibi  ,  Contarini  Cronica  Venola. 

Ad  A.  976.  1071,  Pietro  Damiano.  Vita 
di  Pan  Romoaldo. 

991.  1071,  1085. 1126,  1130.  1185,  1305, 
ot  alibi ,  Pietro  Dolfuio  Cronica  Voneta  , 
dotta  Dolfina. 

1085.  1372,  ot  1380,  Rafaele  Caresino 
Cronica  Vonota. 

1085.  Bernardo  Giustuiiano  Storia  Vo- 
nota. 

1102.  1137.  1149,  1202,  1221,  1289, 
1330.  ot  alibi,  Marcantonio  Sabellico  Storia. 

1102.  1155,  1177.  1181,  1282,  Chroni- 
con  Fratrum  Sancti  Salvatoris. 

1 1 66.  1 445,  Chronicon  Bartholomaei  Ve- 
ronensis  Ord.  S.   Eonodicti. 

1176.  Fra  Pietro  di  Chioggia  ,  Cronica. 

1177.  Chronicon  Domini  AlexondriPa- 
pae  tertii. 

1177.  Liber  Malouus  apud  Sanctum  Pe- 
trum  do  Drbe  Roma. 

1201.  Liber  Albus  Cancellariae  Veneto- 
rum. 


N  U  S 

1202.  1330,  Biondo  Forlivese,  6toria. 
1282.  Liber  vctus  translationis  Sancto- 
rum  utriusque  ,  JNicolai  et  Thcodori. 
1293.  Libro  Luna. 
1293.  Libro  Pilosus. 
1300.  Libro  Cerbero. 
Ad  A.  1305.  Zaccharia  daPozzo,  Cronica. 

1380.  Dante  oell'  inferno  Capitol.  28. 
1310.   Libro  ,  Papyrus. 

1 31 2.  Commemoriale  primum. 

1312.  et  1310.  Libro,  Presbyter. 

1312.  Cronica  Fiorentina. 

1316.  Libro  Pactorum  il  torzo. 

1319.  Libro ,  Phronesis. 

1327.  4  339,  1343,  Libro  ,  Spiritus. 

1343.  1381,  Commemoriak  octavum. 

1349.  Notatorio  quarto. 

1350.  Commemoriale  tertium 

1354.  Andrea  Dandalo,  JlJare  Magnum. 
delforigiue  delle  famiglie  di  Venezia. 

1354.  Andrea  Dandalo ,  Compendio  sto- 
rico  di  Venezia ,  in  Latino. 

1353.  1356,  1373,  Libro  ,  Novella. 

1338.  Liber  Vigesimus  secundus  Consilii 
Venetorum  de  Quadraginta. 

1359.  Libro  secondo  de' Pregadi. 

1359.  Historia  sacrae  Legis  et  Antiqui- 
tates.  Particula  de  Alexandro  III.  Papa. 

1364.  Commemoriale  Septimum. 

136L  Francesco  Petrarca  Epistola  de 
Victoria  Vonetorum  nella  ricuporazione  di 
Candia. 

1366.  Libro  segreto,  Kappa. 

I267.  Ltbro  II. 

Ad  A.  1379.  1380.  Libro  trigesimo  so. 
xto  de'  Pregadi. 

1381.  Notatorio ,  Bosa. 

1382.  Notatorio  otlavo. 

1381.  Libro  trigesimo  quarto,  libro  tri- 
gesimo  torzo  Bogatorum. 

1382.  Libro  tngosimo  settimo  de  Pre- 
gadi.  Libro  trigosimo  ottavo. 

1387.  Notatorio  Nuovo. 

1387.  1388,  U06,  Libro,  Leona. 

1392.  Libro  quadragesimo  secundo  dei 
Pregadi. 

1398.  Notatorio  undecimo. 

1410.  Capitulare  Dominorum  Advoca- 
lorum  Commums. 

1415.  Libro  ,  Ursa. 


Ifl  A  R 

i 41  o.  Pogyio  Fiorentino  drlla  morte  di 
Girolamo  BoPmo. 

1420.  Tommaso    Mocenigo ,  libro    degli 
aringhi  fatti  da  lui. 

1452.  Notatorium  Collegti. 
1473.  Coriolano  Ciprio  Dalmata,  Storia. 
MARIUS  Ecclesiae  Aventicae  sive  Aven- 
ticorum ,  fhodie  Laucannensis)  in  Helvetia 
Episcopus,  qui  An.  585.  Concilio  Matisco- 
nensi  subscripsit ,  ante  An.  598.  defun- 
ctus  :  idem  Auctor  Chronici  ab  An.  455. 
ubi  PROSPER  desinit ,  usque  ad  An.  581 
quod  cum  Appendice  ANONYMI  usque 
ad  an.  624.  edidit  ex  pervetusto  Petri 
Francisci  Chifletii  Codice  Andreas  du  Che- 
sne  tom.  1.  scriptorum  rerum  Francorum 
pag.  210.  261.  Paris.  1638.  fol.  Vide  Sam. 
Basnagium  ad  Annurn  58! .  n.  10.  Caro- 
lum  le  Cointe  tom.  2.  Annal.  Francorum 
pag.  211).  seq.  447.  etc. 

MARIUS    Georgius  ,  Venetus.  Vide  su- 
pra  Marcus  GEORGIUS.  t.  3,  p.  34. 
Joannes  MARIUS.  Supra  t.  4.  p.  387. 
MARIUS  Lausannensis  Episcopus,  supra 
MARIUS  Aventicensis . 

MARIUS  Ma.ximus.  De  hoc  praeter  Vos- 
sium  II.  3.  audiendus  Casaubonusad  Spar- 
tiani  Hadrianum  cap.  2.  Marius  Maximus 
HistoriaeAugustaescriptor  (postSvetonium, 
inter  primos  e  Latinis  :  unde  pleraque  con- 
stat  desumta  quae  hisce  continentur  libris 
usque  ad  Alexandrum  Severum:  in  quo 
Principe  videtur  Marius  (exorsus  a  Tra- 
jano)  scribeudi  fecisse  finem  ,  ipse  ni  fallor 
eorum  temporum  aequalis.  a;  Opus  suum 
in  seplenorum  librorum  tomos  aliquot  tri- 
buerat ,  nam  alibi  b)  eum  Sparlianus  in 
primo  septenario  laudal.  Scribit  Ammianus 
Marcellinus  c)  fuisse  suo  seculo  multos,  qui 
in  summo  veterum  omnium  scriptorum  fa- 
stidio  hunc  solum  ex  historicis  ,  e  Poetis 
unum  Juveualem  mirarentur ,  ac  studiose 
lectitarent.  Qui  si  judtcio  pari  Maximi  hi- 


I  U  S  31 

stnnain  ac  Juvenalis  satgras  probarunt . 
nae  actum  male  nobiscum  .  qiiibus  ejus  viri 
omnia  monumenta  perierunt.  Sed  non  om- 
nium  de  tanta  Marii  Maxmii  praestantia 
idem  fuit  judicium :  nam  Flavius  Vopi- 
scus  d)  scnptor  clegantissmus  longe  aliter 
de  eopronunciat,  libelli  ejus  initio  quu  Tir- 
mum  et  alios  tres  minuscnlos  Imperatores 
posteris  tradidit.  Laudatur  Marius  Maxi- 
mus  et  a  veteri  Juvenalis  Interprete.  Sat. 
IV.  ad  v.  53 )  ubi  de  Palfurio  Sura,  Consu- 
laris  viri  iilio. 

MARIUS  Mercator  ,  Afer  e)  potius  .  ut 
videtur  natione  quam  Campanus  vel  Apu- 
lus  .  idemque  Laicus  potius  atque  ex  Au- 
ditorialium  Scholasticorum  numero  qui  in 
Romanis  iudiciis  pridem  militaverat ,  f 
quam  presbyter  vel  Episcopus.  Hunc  Au- 
gustinus  in  Epistola  ad  eum  scripta  g  />o- 
mmum  dilectissimum  et  in  CHristi  membris 
sincerissima  charitate  praedicandum  ftliuw 
appellat.  Pelagianorum  et  Nestorianorum 
acris  adversarius,  ita  tamen  ut  neutiquam 
faceret  cum  Eutycho  :  h)  Plura  collegit,  ex 
Graeco  Latine  vertit ,  nonnulla  et  de  suo 
addidit  Pelagianis  opposita  et  Nestorianis. 
Sunt  autem  in  prima  Gerberonii  editione: 

1)  Commonitorium  Lectori ,  adversum 
haeresin  Pelagiie^Celaestii  vel  etiam  scripta 
Juliani:  a  Mario  Mercatore,  servo  CHristi. 

2)  Liber  subnotationum  ad  .luliani  Pela- 
giani  capitulo  ex  libris  ad  Flnrum  paig.  9. 
et  ex  librotertio  de  quatuor  ad  Turbantium 
pag.  28. 

3)  Theodori  Mopsvesteni  sermo  d  Marin 
Mercalore  expositus  et  confutatus,  pag.  54 
cum  duabus  Epistolis  Marii  pag.  68.  et  70 
et  tractalu  Nestoriani  cujusdam  a  Mario 
Mercatore  translato  ,  qui  incipit :  Contume- 
lias  quidem  ui  me  haereticorum  arbitror. 
pag.  75. 

Haec  quae  vocat  Acta  Marii  Mercatoris. 
S.  Augustini,  Ecclesiae  Doctoris  discipuli, 


a)  Praefectus  Urbi  post  Advcntum  ,  tempore  Ma- 
crini  Imp.  ut  es  Dionis  lib.  78.  pag.  !)04.  Valesius 
bene  notavit. 

b)  ln  Anfonio  Geta  cap.  3. 

c)  Lib.  XXVIII.  cap.   \. 

d)  ln  vita  Firmi  ,  Salurnini  ,  Proouli  et  Bonosi. 

e)  Ita  Gerberonius  ,  Gaveus  ,  Tillemontius  et  alii. 


f)  Jo.  Garnerius  prolegom.  pag.  VII. 

g)  In  editione  Beoedicttonoram  primum  edita 
Epistola  XCIII.  scripta  A.  C.  418.  Sed  diu  etiani 
post  S.  Augustinum  A.  430.  defunctum  sap  r?ie> 
ahiic  fuit  Marius  A.  460.  ut  a  Baluzio  et  aliis  an- 
noiatum. 

h)  Tillemonl    Teoi.  KV.  memoiiar    pu.   'il. 


3  i  M  A  R 

primus  e  Manuscr.  VaticaDO  edidit .  et  no- 
tis  eruditis  illustravit  Gabriel  Gerberonius. 
sub  Bigberii,  Theologi  Franco  Cormanila- 
tens  uomine  .  Bruxellis  1673.  12.  ex  qua 
editione  cum  Gerberonii  notis  recusus  Mer- 
calor  est  in  tomo  XXVII.  Bibl.  Patrum 
Lui;d.  pag.  129.  Vide  et  Concilia  Labbei 
tom.  2.  pag.  1512.  Sub  idem  tempus  longe 
plura  Marii  undique  cruit  et  praeter  Vati- 
canum  Bellovacensi  etiam  usus  Codice,  ad- 
ditisque  Graecis  quae  .Mcrcator  transtulit 
monumentis  .  amplissimisque  et  Pelagia- 
nam  atque  Ncstorianam  historiam  insigni- 
ter  illustrantibus  dissertationibus  vuliiavit 
Joannes  Garnerius  a)  S.  J.  Paris.  1673  fol. 
qtiae  cum  a  Caveo  diligenter  rccenseantur, 
reprti  hoc  loco  a  me  non  est  necesse.  Tra- 
ctatus  autem  pag.  75.  Gerberonianae  edi- 
tionis  quem  apud  Garnerium  reperire  se 
potuisse  negat ,  exstat  tom.  2.  edit.  Gar 
ncrianac  pag.  34.  Denique  sinceriorem  ac 
rneliorem  hujus  scriptoris  editionem  ad 
tiium  Codicum  Manuscr.  fidem  alienis  om- 
nibus  resectis  dedit  laudatissimus  Vir  Ste- 
phanus  Baluzius  Paris.  1684  8  cum  notis: 
qui  etiam  Actionem  sextam  Concilii  Ephe- 
sini  a  Mario  versam  Latine  primus  vulga- 
vit  in  sua  Conciliorum  collectione  tom.  1 
pag.  609.  ex  duobus  Manuscr.  Paris.  1683. 
fol.  Edilionem  aliam  inquit  Cotolerius  t.  3 
monument.  pag.  002.  quam  Baluzianam 
nihil  moror ,  propterea  quod  illitis  adorna- 
tor  ^GarneriuSy  vir  venerandae  memoriae  , 
ingeniosas  conjecturas  suas  malo  exemplo 
textum  facere  soleat.  Adde  quae  adversus 
Garnrrium  monuit  Cardinalis  Norisius,  b) 
et  in  censura  B.ironiana  Pagius  ad  Anno 
452.  n.  IX.  Libros  Hypognosticon  qui  ex- 
stant  inter  S.  Augustini  Opera,  Mario  Mer- 
catori  tribuendos  suspicantibus  quibusdam, 
non  temere  assentiendum  docet  Tillemon- 
tius  tom.  XV7.  memoriar.  pag.  138. 

MABlUSP/i27e/p/ms,infra,PllILi;LPIlUS. 

MARIDS  Plotius  Sacerdos  ,  ut  vocatur 
in  Manuscr.  Isaaci  Vossii ;  scripsit  librum 
de  me.lris  ad  Maximum  Simplieiurn  CL  V. 
Hunc  ex  Manuscr.  Andrcae  Schotti  et  Jo. 


IU  S 

Wowerii  primus  edidit  Elias  Putschius  in 
Grammaticis  veteribus ,  Har.ov.  1605.  4. 
pag.  2623.  2663.  Habuit  et  Manuscr.  Ha- 
drianus  Junius,  el  refert  ipse  notis  ad 
emblemata  sua  atque  editurum  se  promi- 
sit  in  litteris  ad  Georgium  Fabricium,  in- 
ter  Junii  Epistolas  pag.  457.  Voluit  etiam 
Plotii  editionem  curare  Josephus  Scaliger, 
et  locum  eius  illustrat  Jac.  Cuiacius  XIII 
10.  Obsrrvationum. 

C7autf/?«MABIUS  Victor  sive  Victorinus. 
infra  ,  VICTOB. 

Joannes MABKELEY.  Supra  t  IV.p.  380. 

Henricus  de  MABLEBUBG  VicariusEc- 
clesiae  Ballyscadensis  sive  Balisrhada- 
nensis  in  dioecesi  Hiberniae  Dublinensi. 
Scriptor  Chronicorum  escerptorum  de  me- 
dulla  diversorum  Chror.icorum,  praecipue 
RANULFI  Monachi,  aliorumque;  una  cum 
quibusdam  capitulis  de  chronicis  Hiber- 
niae.  Incipiunt  a  tempore  nati  CHristi, 
dcsinuntque  in  anno  Henrici  VI.  Begis 
dnodecimo  (CHristi  1434.)  Exstant  Manu- 
scr.  in  Bibl.  Cottoniana.  Vide  ejus  Cata- 
logum  p.  97.  atque  Oudinum  t.  3.  p.  2425. 

Joannes  MABLETINUS,  de  MABLIANO. 
MARREY,  MABBO  etc.  supra  t.  IV.  p.  387. 

MABQUABI)US,supra  MABCHWARDUS. 

Leo  MABSICANUS.  supra  ,  LEO. 

MABSILIUS  ab  Ingen  sive  Inghen,  Tra- 
jectensis  dioecpsis,  non  Anglus  sed  Ger- 
manus  ,  Parisiis  Hnidplbergam  vocatus  cir- 
oa  Ani  1386.  a  Buperto  Duce  Bavariae 
et  Comite  Palatino  Bheni  inter  primos 
novae  ejus  Academie  Doctores  plantato- 
resque  :  idem  Canonicus  et  Thesaurarius 
Ecclesiae  S.  Andreae  Colon.  defunctus  Hei- 
dolberiuie  A.  1394.  13.  Calend.  Septembr. 
Scripsit  practer  Dialecticam  notabilem  et 
commentarios  in  Aristotelem,  etiam  Quae- 
stioncs  in  IV.  libros  Sententiarum  ,  quas 
rnanu  Marsilii  scriptas  servari  in  P.ibl.  Hei- 
delbergensi  notavit  Trithemius  cap.  668. 
Sed  hae  typis  etiam  exscriptae  sunt  Ar- 
gentorat.  1501.  fol.  ut  jarn  notatum  a 
Miraeo,  Labboo  aliisque.  Confer  Acta  Fran- 
conica,  Geschichte  der  Gelehrten  in  Fra- 


a)  Giornale  de'  letterati  <li  Roim   A.  1674.  pnc. 
91.  \  \<ie  eliam  [>.  !)6   uhi  de  (tizheriaona  editione. 


aj  Menagiana  Tom    1.  pag.  357. 


M  A  K  S 
cten  Sylloge  tertia  Norib.   1726.    8-    pag. 
194.  seq.  ubi  praefatio  illius  <'ditionis    et 
plura  in  Marsilii  laudera,  atque  inter  alia 
etiam  hoc  tetrastichon. 

Quam  superat  Phoehus  radiantia  sidera  Coeli, 
Ut  cedunt  magno  flumina  parva  mari  : 

Tantum  Marsilius  Sophiae  praecellit  honore  , 
Heidelbergensis  lux  et  origo  Scholae. 

Joannes  Baleus  VII.  5.  qui  An.ulis  adscri- 
ptum  vocat  de  Jngelne.  tribuit  illi  etiam 
librum  de  religione  Clericorum. 

*  Hunc  esse  Marsilium  credo  ,  cuius  in 
MS.  Cod.  Bibl.  Pistoriensis  nuper  descri- 
ptac  a  cl.  P.  Fr.  Ant.  Zaccharia  S.  J.  edi- 
taeque  Taurini  1752.  extant  suppositio- 
nes  Mugistri  Marsilii  Parisiensis.  An  item 
sit  opus  cum  commentanis  in  Aristotelem, 
vel  eius  dialectica  dicant  docti.  * 

MARSILIUS  Ficinus  ,  Supra  FICIXUS , 
T.  2.  pag.  572. 

MARSILIUS  sive  MASSILIUS  Mainar- 
dinus  a)  de  Padua  sive  Patavinus  Ord. 
Minor.  A.  1312.  Rector.  Universitatis  Vien- 
nensis  ut  patet  e  diplomate  apud  Lam- 
bec.  tom.  2  pag.  257.  defunctus  A.  1328. 
Impium  quidem  seddoctum  hominem  vocat 
Xic.  Comnenus  tom.  2  liist.  Gymnasii  Pa- 
tavini  pag.  154.  nam  impietas  ejus  haec 
fuit  scilicet ,  quod  pro  Domini  sui  Ludo 
vici  Bavari  Imp.  juribus  a  Joanne  XXII. 
Pontifice  indigna  b)  perpessi  scripsit  cir- 
ca  An.  1324.  Defensorem  Pacis  :  dictiones 
sive  libros  III.  adversus  usurpatam  Ro- 
mani  Pontificis  jurisdictionem  ,  editos  Ba- 
gileae  1522.fol.cum  praef  Licentii  Evan- 
geli  Sacerdotis,  atque  in  Goldasti  Monar- 
chia  Iroperii  t.  2  pag.  15i. 

(200  De  celebri  hoc  op.  videndus  liber 
cl.  P.  Zaccaria  Le  dottrine  del  preteso 
secolo  illuminato  Faenza  1793.  8.  ubi  post 
An.  1341  obitum  Marsilii  statuendum  dc- 
monstrat.) 

Tractatus  de  translatione  Jmperii  in 
antilogia  Papae  ,  a  Matthia  Flacio  et  Wolf- 


I  L  I  U  S  33 

gango  Weissenburgio  edita  Basil.  1555. 
8.  et  in  Simonis  Schardii  syntagmate  de 
jurisdictione  Impcriali.  Basil.  1560.  Fran 
cof.  1618  fol  ct  apud  Goldastum  tom.  2 
pag.  147.  et  in  Eduardi  Brown  tomo  se- 
eoudo  fasciculi  rerum  expctendarum  ac 
fugiendarum  ,  Lond.  1690.  fol.  pag.  55. 

De  jurisdictione  Jmperii  in  causis  ma- 
trimonialibus,  apud  Goldastum  tom.  2  pagi 
1383.  Earidem  in  sententiam  Guilelmi  Oc- 
cami  ct  infinitorum  aliorum  testimonia  ac 
judicia  addu\it  defensitavitque  Joannes 
Launoius  libro  cui  titulus  :  Regia  in  Ma- 
trimonium  potestas.  Paris.  1674.  et  tom. 
1   Opp.  Genev.   1731.  fol. 

Examen  judiciale  FllAXCISGI  Veneti  , 
asseclae  Massilii  de  Padua  et  JOAXXIS 
de  Janduno  ,  A.  1328.  apud  Baluzium  t- 
1  Misc.  pag.  311.  JACOBI  Almami  ad- 
versus  Marsllium  tom.  2  Opp.  Jo.  Gerso- 
nis  edit.  novae  pag.  1039. 

*  Ejus  praefecturam  in  Viennensi  Aca- 
demia  nonnisi  ex  hallucinatione  Fabricii 
processisse  admonet  cl.  Lambacher  in  not. 
ad  Bibl.  Civ.  Vindobonensem  pag.  156. 
Lambecianum  enim  diploma,  unde  Fabri- 
cius  id  eruit ;  non  est  quidem  Acadcmiae 
Viennensis  sed  Parisiensis  * 

MARSILIUS  de  Padua  idem  cum  supe- 
riore. 

Gvilelmus  MARTELLUS,  supra  tom.  III. 
pag.  145. 

Gargilius  MARTIALIS  ,  ibid.  pag.  17. 

S.  MARTIALIS  Lcmovicensis  ,  Aposto- 
lorum  at  ajunt  discipulus,  et  Apostolus 
Aquitaniae,  a  Gregorio  Turonensi  qui  pri- 
mus  ejus  meminit  lib.  1.  Hist.  Francor. 
cap.  28.  longe  junior  traditur  ,  et  sub  l>e- 
cio  Imperatore  ,  hoc  est  non  ante  A.  C. 
249Lcmovicinis  Episcopus  destinatus  fuis- 
se.  Quare  audiendus  vir  doctus  Joannes 
Cordaeus  sive  Cordcsius  ,  Canonicus  Le- 
movicensis ,  qui  in  sin.^ulari  diss.  Gallice 
scripta  c)  probat  S.  Martialem  Lemovicum 


a)  Aliis  vitiosc  Menandrinus. 

b)  Vldc  cootinuatorera  Gullelmi  de  Nangis  ad 
A.  1517. Tom.  5  spicllegii  Dacherianl  pag.  75. edlt. 

novae :   atque  alios  scriptores   illorum  lemporum. 

c)  Gallice  inserta  est  operi  Carmelitae,  Bonavcn- 
lurac  de  S.  Aimahle  pro  Apostolalu  Marlialis ,  lii- 


bus  Voluminihus  in  fol.  Lemoviei  edilis  1676.  1688. 
1u8j.  Tom.  1.  pag.  l  iii.  Eadem  disseriatio  i.atine 
versa  exstal  in  Franciscl  Bosquell  Bistoria  Bcclesiae 
Gallicanae.  Tora.  -.  p.  ••(».  et  in  Aclis  Sancior.  T. 
V.  Junii  pajj.  535. 


3i  M  A  R  T  1 

Antistitemnoutiquam  fuisse  unum  oxLXX. 
CHrrsti  discipulis  ,  multoque  minus  Anno 
quadra.iiesimo  resurrectionisDominicae  age- 
re  intcr  homines  desiisse  in  Gallia  ,  quod 
tamon  Baronius  ad  A.  Tl.eommuni  mul- 
torurh  errore  a)  et  Conciliorum  Lcmo\i- 
consium  A.  1029  1031.  Pictavionsis  An. 
1023.  Parisionsis  A.  102L  ot  Bituricensis 
A.  1531.  auctoritate  ductus  contendit:  sed 
anno  Imporii  Phillipporum  ultimo  tantum 
Decii  primo.  ipsoque  et  Annio  Grato  COSS. 
et  Fabriano  Homac  Episcopo  '  scilicet  An. 
C.250.  in  Aquitaniam  et  Lomovicum  pro- 
vinciam  vonisse. 

Iluic  Martiali  daae  tribuuntur  Epistolae, 
Latine  b)  scriptae  ,  una  ad  Burdegalenses, 
eorumque  Episcopum  Gilbertum,  ot  alte- 
ra  ad  Tolosanos  :  invontae  an.  1060.  vcl 
1100  vide  Labbci  Bibl.  Manuscriptor.  t.  2. 
pag.  288.  198.  Easdem  post  edit.  Badia- 
nam  an.  1521.  repotitas  in  mircopre^I»;,- 
tico ,  Orthodoxographis  et  in  Patrum  Bi- 
bliothecis,  soorsum  cum  notis  edidit  Ge- 
verhardus  Elmonhorstius ,  Uamburgi  c; 
1614.  4.  ut  alias  oditiones  in  tom.  1.  hist. 
lit.  Galliae  pag.  408.  a  Benodictinis  nota- 
tas  praoteream.  Spurias  esse  docet  prac- 
tor  hos  aliosquo  ISic.  Nourritus  apparatu 
ad  Bibl.  Patrum  tom.  1.  diss.  IX.  et  Dio- 
nysius  Sammarthanus  tom.  2.  Galliae  Chri- 
stianac.  Casimirus  Oudinus  tom.  1.  p.  GG. 
seq.  Vidc  ct  Casp.  Barthii  adversaria  lib. 
XLV.  capit.  7.  ot  21.  Augustinum  Varen- 
nium  partc  1.  rationarii  p  153.  soq.  Tho. 
Ittigium  dissert.  de  Patribus  Apostolicis  p. 
72.  soq.  Unschuldige  Nachrichten  a.  1705. 
pag.  807.  seq. 

Radulphus  Tungronsis  :  Benedictionem 
Episcopalem  Martialis  Episcopus,  Aposto- 
iorum  discipulus  exmagisterio  Apostolorum 
tradidit.  quas  probabile  sequentium  studium 
auxit ,  et  Ambrosius  dicere  coepit.  Confor 
Jacobum  Goarum  ad  euchologium  Graeco- 
mm  pag.  92^. 


A  N  A  E 

MAHTIAN7E  Leges.  Vide  infra  MOLMU- 
CIAN.E. 

MARTIANUS  Minutius  Eelix  Capella. 
Supra  CAPELLA  tom.  1.  pag.  305. 

MARTINIANA  quae  a  Jo.  Boccacio  XII. 
G.  Geneal.  Door.  a  Gualvanoo  Flamma  alii- 
squo  citatur,  ost  Chronica  MARTIM  Poloni, 
de  quo  suo  loco. 

MARTIMANUS  Monachus  ,  cujus  lucu- 
brationem  de  HJonachorum  laude  et  insti- 
tutione  ovolvit  Cangius  in  Bibl.  Sancti  Gcr- 
mani  dc  Pratis  Codice  450. 

*  Lucubratio  de  Monachorum  laude  et 
institutione  enunciatur  ctiam  a  P.  Mabil- 
lon  in  t.  III.  Annalium  ex  qua  epistolam, 
operi  praoiixam  directamque  J.  Reveren- 
diss.  Patri  evulgavi  in  append.  p.  645. 
edit.  Lucensis.  Idem  P.  Mabillon  ox  conio- 
ctura  tantummodo  suspicatur  scriptorem 
hunc  in  Resbacensi  Monastorio  in  dioecesi 
Meldensi  sito  Monachum  extitisse  ,  atque 
vixissc  circa  initia  sacc.  X.  Vide  etiam 
Ilist  literar.  Galliae  t.  VI.  95.  * 

S.  MARTINUS  1.  Tudertinus  ,  Papa  Ro- 
manus  ab  A.  C.  649.  Jul.  1.  et  exul.  ab  A. 
G.">2  ct  in  exilio  defunctus  an.  654.  16. 
Sept.  (al.  A.  660.)  Vide  Sirmondi  Opera  t. 
3.  pag.  465.  seq.  Ilist.  Miscellam  XIX.  7. 
et13.  et  de  temporum  ratione  Martini  I. 
et  quinque  deinceps  Pontificum  ,  S.  Euge- 
nii  ,  Vitaliani  ,  Adeodati ,  Domni ,  et  S. 
Agathonis  ,  Carolum  le  Cointe  tom,  3.  an- 
nal.  Francor.  pag.  4-56  soq. 

De  Epistolis  XVII.  quae  in  tomis  Conci- 

liorum  Graoce  partim ,  partim  Latine  ex 

Anastasii  Bibliothocarii  dj  vel    alterius  ve- 

teri  versiono  leguntur :  et  de  Synodo  La- 

teranensi  An.  649.  sub  hoc  Martino  habita 

dixi  in  Bibl.  Graeca  tom.  XI.  p.  465.  seq. 

MAHTINUS  II.  Papa,  sup.  MARINUS  I. 

MARTINUS  III.  Papa,  sup.  MARINUSII. 

MARTINUS  IV.  Gallus  ,  antca  Simon  de 

Bria ,  Papa  Romanus  ab  an.  1281.   Fobr. 

22.  ad  an.  1285   Mart.  28.  Ejus  Epistolae 


a)  Confer.  quac  nofavi  in  libro  d  •  l.uce  Evan- 
pclii  pag  890.  srq.  et  quac  dc  cornmiTititiis  Mariia- 
!is  Actis  supra  in  AfJHELlANO.  Tom.  1.  pag.  W0. 

by  A.  Guil.  Marccllio  (iraocc  edilas  ,  praetcr  rcm 
tradit  cap.  IX.  auctarii  Miraeus. 


c)  Non  Helmstadii ,  ut  apud  Labbeum  lcgas  Du- 
plniumque  ei  Oudinum. 

d)  Tom   o.  Sirmond!  Opp.  p.  300.    Bibliothcca 
Palrum  Tom.  XII.  edit.  Lugd.  pag.  84_».  scq. 


MAHT 
V.  in  tomis  Conciliorum  ;  Una  ad  Eduar- 
dum  I.  Regem  Angliae  de  duello  inter  Ca- 
rolum  Regem  Siciliao  et  Petrum  Aragonum 
Regem  prohibendo,  etiam  apud  Ag\irrium 
tom.  3.  Concil.  Ilispan.  pag.  534.  Proces- 
sus  habitus  contra  Regem  Petrum,  in  Da- 
cheni  spicilegio  tom.  2.  pag.  649.  (tom.  3. 
edit.  novao  pag.  684.  689.)  et  ejusdem  ar- 
gumenti  Epistola  apud  Andream  du  Che- 
sne  T.  V  rer.  Francorum  pag.  874.  Plura 
apud  Bzovium  ad  An.  1281.  n.  X.  et  XI. 
atque  inde  in  Conciliorum  tomis  ut  apud 
Harduinum  t.  VII  pag.  889.  Epistolae  XIII. 
apud  Waddinirum  tom.  1.  annal.  Ord.  Mi- 
nor.  ad  An.  1281.  1285.  et  in  appendice. 

MAiiTINUS  V.  Papa  ab  Anno  1417.  11. 
Nov.  in  Concilio  Constantiensi  usque  ad 
an.  1431.  Febr.  20,  qui  in  epitaphio  suo 
tempornm  snorum  felicitas  appellatur.  Gen- 
tilitio  nomine  antea  vocatus  Odo  Cohtmna. 
De  Concilio  Dorlusano  quo  Tortosae  in 
Hispania  Clementprn  VIII.  antipapam  abdi- 
care  se ,  et  Cardinales  qui  cum  ipso  fe- 
cerant  agnoscere  se  et  Schismati  longo 
finem  imponere  coegit .  vide  Rzovium  ad 
An.  1429.  n.  48.  82.  Agvirrium  tom.  3. 
Concil.  Ilispan.  pag.  648.  etc.  Ejus  Epi- 
stolae  IV.  ad  Uladislaum  Poloniae  Regem , 
in  Jo.  Petri  de  Ludewig  reliquiis  monu- 
mentorum  veteris  aevi  tom.  V.  pag.  403 
403.  408.  410.  Aliae  quinque  ad  Henri- 
cum  Regem  Angliae ,  pa^.  4M.  413.  414. 
416.  417.  Una  ad  Henricum  Wintonien- 
sem  Episcopum  pag.  420.  et  ad  Valenti- 
num  Epscopum  pag.  422.  Bullae  XVI.  in 
Laertii  Chernbini  bullario,  tom.  1  p.  309 
scq.  in  quibus  pag.  333  est  indictio  gene- 
ralis  Concilii  Basileensis.  IMures  Bnllae  , 
Epistolac  ac  Constitutionos  in  Annalibus 
Bzovii,  Raynaldi  etc.  et  in  Conciliorum 
tomis ,  atque  in  Ilermanni  ab  llardt  Actis 
Concilii  Constantiensis  t.  1.  p.  21.  23.  25. 
tom.  II.  pag.  21.  toiu.  IV.  pag.  1500.  1548. 
1536.  seq.  1539.  1568.  seq.  .lacobum  Len- 
fant  pag.  737.  748.  7i9.  758.  7G6.  ptc. 
Sermo  de  translatione  corporis  S.  AJonicae 
B.  Augustini  Matris,  Osta  Romam ,  edi* 


I  N  U  S  35 

tus  a;  Romae  1587  editore  Augustino  Fi- 
vizanio,  et  m  Bistoria  Augustiniana  ,  To- 
losae  1641  pag.  473.  quanquam  non  mul- 
tum  illi  tribuunt  Acta  Sanctor.  tom.  IV. 
Maji  pag.  488.  seq.  Approbatio  regulae 
Monachorum  Hieromjmiatuie  praemissa,  in 
editionibus  Operum  S.  Ilieronymi  ,  ut  no- 
vissima  Jo.  Marciauaei  tom.  V.  pag.  351. 
Testamentum  et  Ceremoniale  Curiae  Ro- 
manae  ,  quod  Manuscr.  in  Bibl.  Barberina 
memorat  Lud.  Jacobus  pag.  164. 

(201  B.  MARTINUS  Generalis  Prior  Ca- 
maldulensis  a  S.  Bomualdo  XVIII.  a.  1354. 
(lenorale  Capitulum  apud.  S.  Eremumcele- 
bravit,  in  quo  primus  PP.  promulgavit 
constitutiones,  quibus  omnis  verae  Coeno- 
biticae  instituendae  vitac  rationem  tam 
quoad  Divina  quam  quoad  mores  :  quinque 
libris  complexus  est.  Omnino  digni  nobis 
videnturquos  huius  Biblioth.  t.  VI  juris  pu- 
blici  faciamus«  Ita  in  Centifolium  Camaldu- 
lense  auctore  Magnoaldo  Ziegelbaur.  Ven. 
Albrizzi  1750.  fol.  pag.  39.  llujus  opnris 
Cod.  chartac.  saec.  XIII.  fol.  qui  jam  Ca- 
maldulensis  Coenobii  fuit  inde  Dominici 
De  Vecchis  prope  me  est.  Prodiit  vero  in 
Annalibus  Ord.  PP.  Mittarelli  et  Costado- 
ni  t.  VI  p.  66.  seq.  Vide  Supra  CAMALDU- 
LENSES  t.  1  301.) 

B.  MARTINUS  Sabariae  natus  in  Pan- 
nonia  ,  Episcopus  ab  an.  375.  in  Gallia 
Turonensis  ,  defunctus  Attico  Caesarioque 
COSS.  b)  An.  397  XI.  Novembr.  aetatis 
81.  Confessor  ,  doctrinae  et  sanctitatis 
laude  celebratissimus.  Ejus  vitam  et  !au- 
des  scripsere  prosario  sermone  quidcm 
SEVERUS  Sulpitius  GREGORILS  Turo- 
ncnsis,  ALCLINUS.  et  ODO  Abbas  Clu- 
niacensis  sermone  in  festuni  S.  Martini 
tom.  V.  thesauri  anecdotorum  Edmundi 
Martene  pag.  618.  Carminc  autem  P.U  - 
LINUS  (non  Nolanus  ut  Baronio  persua- 
sum  ad  Martyrolog.  Rom.  XI.  Nov 
Petrocorius :  SIDONIUS  Apollinaris  Car- 
mine  quod  IV.  18.  Epist,  le^itur  :  tnm 
Venantius  FOKTINATIS.  GUIBERTUS 
Abbas  Gemblacensis  ,  de  quibus    BJDguIis 


a)  Vide  Lud  Jacobi  Bibl.  PontiUciam  pag.  101. 
480. 


b)  Confcr  Carolum  lc  Cointc  tom.  l.annal.  liaii- 
cor.  pag.  203.  scq. 


30  M  A  II  T 

suo  loco.  et  PETRUS  Baroccius,  Episco- 
pus  Bellunensis  quem  laudat  Petrus  Dol- 
phinus  Epistola  XXXI.  scripta  an.  1475. 
in  Edmundi  Martene  tom  3.  monumentor. 
veterum  pag.  976.  E  roccntioribus  prae- 
ter  Sammarthanos  tom.  I.  Galliae  Ghri- 
stianae  pag.  734.  de  S.  Martino  consulendi 
Joannes  Maan  in  opere  de  Ecclesia  Turo- 
nensi  Paris.  1007.  fol.  Tillemontius  tomo 
decimo  memoriarum,  et  Benedictini  in  hist. 
litteraria  Galliae  tom.  1.  parte  2.  pag.  413 
seq.  ut  D.  Prid.  Bechmanni  dissert.  Jenao 
1G97.  i.  editara  et  Jo.  Christianum  Fro- 
mannum  in  ansere  Martiniano  ,  Lipsiac 
1683  i.  similiaque  scripta  praeteream.  De 
translatione  Corporis  S.  Martini  ,  Salisbur- 
gum  ut  ajunt  facta,  ita  tractant  Act.  San- 
ctorum  editores  tom.  VI.  Junii  pag.  135. 
seq.  ut  illi  traditioni  non  multum  fidei  vi- 
deantur  tribuere.  Dc  aetate  S.  Martinl  et 
quorundam  ejus  gestorum  Ordinc,  anno 
emortuali,  nec  non  de  S.  Briccio  illius  suc- 
cessore,  Josephi  Antelmii  Iqrstola  ad  An- 
tonium  Pagium  lucem  vidit  Parisiis  1093. 
1.'.  ;i  Fertur  sub  S.  Martini  hujus  nomine 
Pmfcssio  Fidei  de  S.  Trinitate,  (neutiquam 
confundenda  cum  formula  honestae  vitae  , 
quae  Martinum  Dumiensem  auctorem  ha- 
b  t  :  Prodiit  primum  ex  Jodoci  Clichtovei 
editione  Paris.  1512.  tum  curante  Petro 
Pithoeo  una  cum  aliis  aliorum  Calliae  Theo- 
logorum  opusculis  1586  i.  praeterea  in  Bi- 
bliothecis  Patrum  universis:  et  in  tomis 
Conciliorum  :  et  tom.  1.  Sirmondi  Concil. 
Galliae  pag.  26.  et  cum  scholiis  Thomae 
Beauxamis  ad  calcem  vitae  a  Sevcro  Sul- 
picio  scriptae  ,  Paris.  1571.  8.  Sed  in  Ca- 
sp.nis  Barthii  notis  ad  Gallum  Confessorem 
Francof.  1623.  8.  pag.  120.  qui  Barthius 
apographum  ex  membranis  priscis  ThoD- 
dori  Pulmanni ,  atque  oditionem  Trajecti- 
nam  an.  4544.  contulisse  se  profitetur,  ut 
Combefisius  tom.  VIII.  Bibl.  Concionatoriac 
pag.  470.  Manuscriptum  Codicem  Bibl.  Ma- 
zariniunae.  Denique  Christianus  Daumjus 
hancce  professionem  subjunxit  Ilieronymi 
Graeci  Theologi  dialogo  de  SS.  Trinitatc  et 


IMS 

Gennadii  CPolitani  viae  Salutis  atque  aliis 
quibusdam  monumentis  in  libello  edito  Cy- 
gneae  1677.  8.  Judice  Conrado  Samuele 
Schurzfieischio  in  Epistola  ad  Christopho- 
rum  Arnoldum  pag.  756  neque  formae  styli, 
neque  doclrinae  tatis  Episcopi  congrums 
est ,  planeque  diversum  auclorem  praefert. 
Ut  Lector  per  se  judicet,  eam  integram,  est 
enim  brevissima,  hoc  loco  adjungere  juvat. 

B.  MARTINI,   Turoncnsis    Episcopi , 
Professio  fidei  de  Trinitate. 

Clemens  Trinitas  est  Una  Dwinitas  Ut 
autem  per  Sacramentum  cognoscatur ,  uni- 
tas  est  ab  eo  qui  est ,  et  Spiritus  Sanctus  , 
a  quo  qui  est ,  et  Unigenitus.  Sic  existens 
Divinae  Naturde,  Lucis ,  Spiritus,  a  sese 
per  naturam  ,  per  subsistenliam  majesta- 
tis,  potestatis,  vir/utis,  Divinae  lucis  Unus 
in  duobus,  et  uterque  in  idwsum  Pater  in 
Filio  ,  Filius  in  Patre  ,  Uterque  in  Spiritu 
Sancto  :  sic  tribus  personis  confitemur  cor- 
pus  praescientiae  ,  quod  super  omnia  cun- 
cta  concludit.  Tn  hoc  mijsterium  ergo  credi- 
mus  esse  ex  nullis  exstantibus  cuncta  orta. 
Quod  mysterium  mens  humana  concipere 
non  potest ,  nec  oratoria  lingua  enarrare , 
neque  di/fusi  sermonis  Bibliothecarum  vo- 
lumina.  Si  totum  mundum  libri  repleant,  b) 
Divina  scientia  non  possit  inenarrabilis 
enarrari:  qui  est  indicibilis ,  nullo  modo 
possit  describi ,  neque  concludi ,  aut  ver- 
bum  aut  substantia  propria  Diviuitatis  suae 
qui  est  fons  Divinae  lucis,  luminis,  substan- 
liae,  sua  natura.  Sileat  lingua  oratoria  , 
quia  deficit  sermo  de  indicibili.  Cum  con- 
summaveril  mens  humana  de  Divina  maje- 
state  diccre ,  aut  disserere ,  tunc  incipit. 
Quanta  sit  autem  Divina  Clementia,  nemo 
scit,  nisi  qui  genuit,  et  nemo  comperit  se- 
creta  Patris  ,  nisi  is ,  qui  per  naturam , 
nascendi  imtium  amisit.  Omnis  ergo  man- 
suetudo  et  modestia  peritorum  Convertatur 
ad  Prophetam:  de  Dominica  auctoritate 
praesumat  dicendo :  Credidi  propter  quod 
locutus  sum.  b)  Quod  autem  per  mysterium, 
simplex  sit  professio,  ut  fuudamentum  Ec- 
clesiae  solidatae Apostolica  auctoritateprae- 


a)  Journal  tle*  Sav.  1093.  pag.  88.  edit.  Amst. 
l.   Joh.  21. '_»;'). 


c)  Psal.  110.  10 


M  A  11  T 

destinatio  sequens  praeswnat  ,  dicens  :  de 
caetero  nemo  mihi  molostus  sit :  aj  Ego 
credo  in  Christum  et  hunc  crucifixum ; 
quia  cum  confitetur  filium  hominis,  confite- 
tur  et  Spiritwn  Sanctum  ;  Quia  h  Spiritu 
Sancto  et  Maria  virgine  Mediator  nascilur. 
Cum  confitetur  primogenitum  ,  necesse  est 
de  unigenito  qui  lestimonium  dtcat,  unwn 
et  solum  sine  origine  esse  ,  in  tertiam  per- 
sonam  Patrem  confitctur  existentis  Divinae 
naturae,  Lucis ,  Spiritus ,  ut  dixi,  qui  se- 
cwxlwn  naluram  ,  ut  supra  dixi ,  est  uuus 
induobus,  et  uterque  in  idipsum  ;  Pater  in 
Filio  ,  Filius  in  Patre  ,  Pater  in  Spiritu 
Sancto ,  unum  in  Sancta  Ecclesia  ,  nunc  et 
in  immortalia  secula  seeulorum ,  Amen. 

MARTINUS  Abbas,  Ord.  Minor.  Juris 
peritus  arqualis  atque  aemulus  Azonis 
circa  an.  1200.  Eius  summam  Alphabeticam 
Juris  laudat  Waddingns  pag.  250. 

MARTINUS  Alphonsus  de  Melo ,  Lusi- 
tanus  circa  an.  1383.  defunctns ,  scriptor 
Historioe  sui  temporis.  Vide  Nic.  Antonium 
IX.  7.  Bibl.  Vet.  Hispanae  §.  332. 

MARTINUS  Alphonsi,  Cordubensis,  Au- 
gustininnorum  Vicarius  Generalis  in  flispa- 
nia  ,  clarus  circa  an.  1470.  Eius  scripta 
apud  Philippum  Elssium  pag.  470.  enco- 
miastici  Augustiniani  :  ot  Nic.  Antonium 
tom.  2.  Bibl.  vet.  Hispan.  pag.  201.  In  He- 
xaemeron.  In  Epistolas  Pauli Commentarii 
et  Quaesliones.  In  Apocalypsin.  Logica. 
Philosophia.  Et  Hispanice  ,  De  prospera  et 
adversa  fortuna.  Hortus  nobilium  Virgi- 
num  ad  Isabellam  Reginam.  De  laude  Vir- 
ginitatis  ad  puellas  religiosas. 

MARTINUS  Alvevicus  sive  de  Alvewick 
Northumbriae  :  Lelando  cap.  325.  Alauno- 
vicanus,  Anglus  Ord.  Minor.  defunctus  A. 
1336.  scripsit  flores  temporum  sive  Chro- 
nicon ,  quod  ut  a  Martino  Polono  distin- 
guatur,  Martini  Minoritae  b)  appellari  con- 
suevit :  hoc  ab  initio  seculi  sive  ab  orbe 
condito  ipsn  ait  se  auctor  prodoxisse  ad 
A.  1290.  primus  edidit  vel  edidisse  se  pu- 
tavit,  editionem  enim  Ulmensem  A.  1486. 
Oudino  tom.  3  pag.  910.  memoratam  non 


I  N  U  S  37 

innuit  se  vididisse)  .fo.  Georgius  Eceardus 
tom.  1  Corporis  soriptorum  modii  aovi  pag. 
1551.  addita  pag.  1631.  sd  1640.  conti- 
nuatione  HERMANNI  Ord.  S-  Guilelmi  Ja- 
nuensis ,  de  qua  supra  tom.  3.  p.  223. 
Caetera  Martini  Alvevici  scripta  apud  Ba- 
leum  V.  26.  Pitseum  pag.  432.  et  Wad- 
dingum  pag.  251.  sunt :  Cammentarius  in 
IV.  libros  Sententiarum  ,  et  Disputationes 
Theologicae  ac  Philosophicae. 

MARTINUS/l^(7cMeto,infraNAVARRUS. 

MARTINUS  de  boscho  Gvalteri  Ord.  Mi- 
norum  Turonensium  Guardinaus  circa  A. 
1415.  scripsit  vitam  Mariae  de  Mailliaco 
cujus  a  Confessionibus  sacris  fuerat,  edi- 
tam  cum  notis  in  Actis  Sanctor.  t.  3  Mar- 
tii  28.  pag.  737-747. 

MARTINUS  Bracarensis.  Infra  Marti- 
nus  Dumiensis. 

MARTINUS  Carsulanus.  Snpra  tom.  1 
pag.  327. 

MARTINUS  de  Clivo  sive  Clivius  Anglus 
Monachus  Ord.  Bened.  Cantuarensis  seculo 
XV.  cujus  nihil  praeter  Homiliarum  librum 
a  Baleo  XII.  24.  et  Pitseo  pag.  887.  ex 
Nicolai  Brigami  venationibus  rerum  me- 
morabilium  memorari  vidoo. 

MARTINUS  Corbejus  sive  de  Corbenis 
Tolosanus  ,  Augustinianus,  charus  Bernar- 
do  de  Rossergio  ,  Archiepiscopo  Tolosano 
circa  An.  1452.  Ejus  scripta  :  Commenta- 
rii  in  Canticum  Canticorum  et  in  Episto- 
lam  Pauli  ad  Romanos.  In  Canonem  Bi- 
blicwn.  In  IV.  libros  SmtenHanm.De/ide 
Catholica.  De  swnma  Triuitate.  In  Decre- 
tal.  de  celebratione  Missarum.  Sermones 
ad  clerum  populumque.  Commontarii  in 
Logicam  et  Phgsicam  Aristotelis,  hbrosqnc 
de  Anima.  Super  artcm  veterem  fGramma- 
ticam  /fslii  Donati.)  Vide  Philippi  Llsii  en- 
comiasticum  Augustinianum  pag.  469. 

MARTINUS  Cremonensis  ICtus,  scriptor 
glossarum  in  leges  Civiles  .  adversarius 
BULGARI.  ConfiT  Diarium  eruditorum  Ita- 
liae  tom.  X.  pn-  27L  propinquus  JOAN- 
MS  Bossiani  sive  Bassiani  circa  A.  M58. 
(!c  quo  supra  tom.    5.  pag.  347. 


a)  Galat.  6.  16.  nensi  vide  Massoni  blst.  Crltiean  Relp.  Iltterariac 

ti    De  duobos    Uanuscrlptis  llpslensi  el  Bcroli-       Gallice  editaan  Toao  x  pag.  188. 


38  M  A  R  T 

MARTINTS  Pannonius  .  ex  Dumiensi  in 
Gallicia  Abbate  Archiepiscopus  in  Lnsita- 

nia  Braccarensis  interfuit  Synotlis  Brac- 
carensibus  A.  ">(i|.  et  572.  a)  diemque  obiit 
An.  580.  l)e  illo  praetcr  laudatos  a  Lab- 
beo  tohi.  2  de  S.  E.  pag.  00.  61.  consu- 
lendus  Mabillonius  tom.  1  Act.  Sanctor. 
Ord.  Bened.  See.  1.  ad  A.  580.  Georgiua 
Cardosus  in  Hagiologio  Lusitano,  Tamajus 
Salazar  in  Martyrolog.  llispan.  et  Aeta  San- 
ctor.  20.  Martii  tom.  3  pag'  86.  seq.  Nic. 
Antonius  lib.  IV.  Bibl.  vet.  Ilisp.  c.  3.  tom. 
1   p.  215.  seq. 

Seripsit  nulli  in  litteris  secundus  suis 
temporibus  habitus  teste  Gregorio  Turo- 
nensi  V.  38.  bist.  Francor.  librum  de  diffe- 
rentiis  quatuor  virtutum,  quem  legisse  te- 
statur  Isidorus  Ilisp.  cap.  22.  de  S.  E.  et 
Regi  Mironi  dicatum  ab  auctore  fuisse  scri- 
bit  Anonymus  Mellicensis  cap.  38.  Sige- 
bertus  c.  19  Tbeudomiro  falii  Ariamirum 
vocant)  Regi  Gallaeciae.  Laudat  ex  Isidoro 
etiam  Honorius  III.  26.  Hic  est  qui  Sene- 
cae  tributus  ab  aliis  vel  Ciceroni  etiam  : 
et  sub  titulo  :  formula  honestae  vitae  sae- 
pius  prodiit.  Ita  vocat  etiam  Thrithemius 
cap.  221.  de  S.  E.  et  II.  13.  de  illustribus 
Benedictinis.  Gum  praefatione  ad  Mironem 
(Theodomiri  successorem)  Regem  edidit  Pi- 
ctavis  1544.  Elias  Vinctus;  Praefationem 
illam.  quia  deest  apud  BotHhium  Epanemin 
heroicis  et  Ecclesiasticis  quaestionibusDuaci 
1581.  et  in  aliis  oditionibus,  tanquam  ine- 
ditam  vulgavit  Dacherius  ,  tom.  X.  spici- 
legii  pag.  626.  (edit  novae  tom.  3.  pag. 
312.)  Sine  illa  legitur  in  Gilberti  Cognati 
operibus  ,  Basil.  1562.  fol.  parte  3  pag.  74. 
subjuncto  libello  de  paupertate  pag.  77. 
de  contemtu  bonorum  temporalium  et  volu- 
ptatum  pag.  79.  ot  de  his  qui  volunt  esse 
docti  sed  non  boni  pag.  83.  8i.  At  in  Biblio- 
thecis  Patrum  ut  Lugd.  tom.  X  pag.  38.  il- 
lorum  loco  subiungitur  libcllus  de  moribus , 
quom  cum  Commcntario  ediderat  Leode- 
garius  a  Quercu  Paris.  1556.  4.  addito  li- 
bello  de  paupertate.  Praeter  hanc  formulam 
honestan  vitae  etiarn  alia  Martini  opuscula 
edidit  Tamajus  Salazar  in  Martyrologio  Hi- 


IN  US 

spanico  ad  20.  Martii  pag.  313.  ex  Biblio- 
theea  Garsiae  de  Loyaisa,  ut  sunt  de  repel- 
lenda,  jactantia.  De  superbia.  Exhorlatio 
lntmiliatis.  De  irae  habitu  el  effectibus  et 
quomodo  leniatur,  ad  Vitimirum  Kpiscopum 
Auriensem.  De  celebranda  die  Dominica 
Pascha  (nec  ante  XI.  Kal.  April.  nec  post 
XI.  Kal  Majas.) 

Transtulit  et  teste  cap.  117.  Sigeberto 
per  manuin  Pasehasii  Diaconi  interrogatio- 
nes  et  responsiones  plurimas  Sanctorum 
/Egyptiorum  Patrum ,  in  Dumiensi  Coeno- 
bio.  Hae  editae  sunt  ab  Ileriberto  Rosweydo 
una  cum  vitis  Patrum  per  XLIV.  capita  , 
illiusque  operis  librum  septimum  constitu- 
unt  quod  Rosweidus  digessit  illustravitque 
Antwerp.  1615.  1618.  fol. 

Capitula  LXXXIV.  ex  Orientalium  Syno- 
dis  translata  de  Graeco  in  Latinum  ,  sub- 
jiciuntur  in  tomis  Coneiliorum  SynodoRrac- 
carensi  A.  572.  dicata  Nitigisio  Episcopo 
Lucensi.  De  his  dictum  tom.  XI.  Bibl.  Grae- 
cae  pag.  65.  seq. 

Narrat  praeterea  Isidorus  se  legisse  cju- 
sdem  Volumen  Epistolarum ,  in  quibus  hor- 
tatus  est  Vitae  emendationem  ,  et  conver- 
sationem  fidei  ,  orationis  instantiam  .  elee- 
mosynarum  distributionem,  et  superomnia 
culturam  virtutum  omnium  pietatem.  Ilas 
Epistolas  hodie  desideramus,  neque  vide- 
tur  habuisse  Trithemius,  sed  ex  Isidoro 
Epistolas  Martini  morales  commemorasse. 
Neque  adhuc  quod  meminerim  lucem  vidit 
quam  edere  promisit  ex  Manuscr.  Eccle- 
siae  Toletanae  CardinalisAgvirrius  Epislola 
ad  Bonifacium  Episcopum ,  de  trina  mer- 
sione,  nec  altera  adversus  superstitiones.Ad 
Martinum  Epistola  Venantii  Fortunati  prae- 
mittitur  ejus  libro  quinto  Carminum  ,  cujus 
carmen  ad  Martinum  etiam  exhibet  lauda- 
tus  Agvirrius  tom.  2  Concil.  Ilispan.  pag. 
324.  ^ 

Denique  eodem  Isidoro  et  Honorio  testi  • 
bus ,  Martinus  hic  conversis  in  Gallaecia 
ab  Ariana  impietate  ad  Fidcm  Catholicam 
Svevorum  populis  regulam  Fideiet  sanctae 
Reliyionis  constituit ,  copiosaquc  praecepta 
piae  instilutionis  composuit. 


a)  Aguirre  Tom.  2.  Concii.  Bispan.  pi?.  2)J.  ct        310. 


M  A  r  T 

Carmina  quaedam  pauca  it  Si  rmondo 
cdita  cum  Eugenio  Toletano  Paris.  1619. 
8.  et  Tom.  2  Sirmondi  operum  pag.  907. 
leguntur  etiam  iu  Bibliotheca  Patrum  edit. 
Lugd.  Tom.  X.  pag.  386. 

Testamentum  relectum  in  Concilio  Tole- 
tano  X.  A    656 . 

Epitaphium  ipse  sibi  hoc  composuit  in 
Ecclesia  S.  Martini  Turonensis  a  Theodo- 
miro  Rege  constructa  : 

Pannoniis  genilus  transcendcns  aequora   vasla. 
Galliciae  in  grcmium  Divinis  nutibus  actus. 
Confessor,  Murtine  ,  tua  hacce  dicilus  in  aula. 
Antistcs  ,  cultum  institoit  ritumque  sacrorum  : 
Tcque,  Patrone  ,  scquens  Tamulus  Marlinus  eorlem. 
ISominc  ,  riou  merito  ,  htc  in  CtJristi  pace  quiesco. 

MAUTIMS  Sillanianus  de  Fano  ,  ICtus 
praeceptor  Joannis  Andreae  Bononiensis 
clarus  circa  A.  1320.  Ejus  scripta  ,  de  qui- 
bus  MarcusMantua  pag.  482.  de  modo  stu- 
dendi ,  et  de  negativa  probanda  ,  nec  non 
dejure  emphjteutico.  His  ex  Trithemii  cap. 
530.  de  S.  E.  adde  de  actionibus  et  de  ju- 
dicio  causarum.  Fallitur  idem  Mantua  ,  qui 
Sillanianum  a  Fanensi  distinguit. 

(202  Aut  non  claruit  circa  A.  1 320.  aut  a 
Sillaniano  diversus.  In  chronico  conscripto 
aF.Salimbene  prope  Sarti  de  Archigjmnas. 
Bonon.  habemus  Martinum  dilTerentias  in- 
ter  Uogii  Lepidi  et  Bononiae  cives  compo- 
suisse  :  item  Mutinae  docuisse  A.  1230.  seu 
potius  1255.  in  quo  Jacobus  de  Pennaciis 
fuit  Mutinae  Potestas  electus  :  eodem  hoc 
anno  statutibus  Arretini  studii  subscri- 
psit  'Guazzesi  opere  II.  109.)  quinque  po- 
stea  fuit  civitatis  Januae  Potestas  'Rcr 
Italicar.  VI.  527. )  anuo  vnro  1261.  Ord. 
Pracdicatorum  se  addixit.  Tiraboschi  Bibl. 
Modenese  I.50.V.infra  MART.  Sillanianus). 

MARTINUS  Fuldensis ,  incertum  an  Mo- 
nachus  ,  cujus  Chronicon  ,  quod  ille  a  na- 
to  Cllristo  coeperat,  Joannes  Georgius  Ec- 
cardus  editione  dignum  habuit  ab  A.  716. 
ad  A.  1379.  edidit  itaque  Tom.  I.  Corpo- 
ris  scriptorum  medii  aevi  pag.  1641-1732. 
roprrtum  in  Codice  Ecclesiae  S.  JEgidii 
Hanovoranao.  Stnctim  enarrat  memorabi- 
liora ,  et  candorem  animi  ostendit ,  dum 
insolentiam  Paparum  dignitati  Imperato- 
rum    suo    Ivmpore   insultuntium   graviter 

tti.iuf.   Idem  Juris  Canonici  peritissimus 


I  N  U  S  39 

fuit ,   et  quae  historica  in  eo   occurrunt , 

suis  locis  soldcite  citut.  Glossas  item  in  De- 

crctum,  BUGWITIONIS  etaliorum  diligen- 

ter  evolvit.  Confirmavit  praeterea  dicta  sua 

testimoniis  .  Eginhardi  ,  Aimoini  ,  Gotfridi 

Viterbiensis,  Vincentii  Bellovaccnsis  ac  Mar- 

tini  Poloni,  auclorum  ea  aetatp  cekbrtutn  , 

et  nunc  editorum.  Ex  ineditis  vero  provo- 

cat  ad  RIGHAKDUM  Pictaviensem  et  ad 

Cusentinum  Episcopum.  Haec  de  Martino 

illo  laudatus  Eccardus. 

MARTINUS  Gonsalvus ,  Conchensis  post 

medium  seculi  XIV.  proptnr  varios  incre- 

dibiles  errores  jactatos  in  Hispania   dam- 

natus  ab   Archiepiscopo  Toletano ,  alque 

flammis  traditus.  Vide  Natalem  Alex.  Soc. 

XIII.  et  XIV.  cap.  3.  artic.  1 6.  t.  VII.  p.  1 09. 

MARTINUS  Herbipolensis  .  de  quo  Trithe- 

mius  Chron.  Hirsaug.  ad  A.  1393.  T.   2. 

pag.   296.  Hoc  ipso  anno  Magister  Marti- 

nus  Inquisitor  hoereticae  pravitatis  a  Sede 

Apostobca  depukdus  venit  per  Sveviam  in 

Herbipolim:  ubi  facta  inquisitwne  haereti- 

cos  nonnullos  ex  simplicioribm  et  rustica- 

nis  invenit  de  secta  tlagellantium  et  Fratri- 

cellorum,  quibus  ad  unitatem  fidei  Catho- 

licae  reversis  .  pro  salutari  poenitentia  Cru- 

cem  contra  infidos  Turcas  imposuit .  quue 

illo  tempore  praedicabatur.  Ex  Herbipoh 

profeclus  Erpfordiam  ,  simili  pravitate  in- 

fectos  plures   invenit ,  Beizhardos.   Bei_rut- 

tas  et  alios  :  quorum  aiiqui  cremati  sunt 

ignibus  ,   aliqui   vero  penitentiam   egerunt 

supererroribus  suis,  reliqui  fugam  inieruut. 

MARTIM   Junioris   Geometna    Manuscr. 

citatur  a  Cangio. 

M ARTINUS  Gosia  Cremonensis  JCtus  , 
discipulus  Irnerii  ,  circa  A.  1158.  pro  Fri- 
derici  I.  dccertavit  Juribus ,  dicitur  etiam 
glossator  Bononiensis ,  quoniam  parentos 
ejus  a  Gibellinis  Bononia  expulsi  fuerant. 
Vide  Guidonern  Pancirollum  lib.  2.  cap. 
I  i.  II ic  adco  non  solitus  jurare  in  verba 
Mfagistri,  ut  in  co  reprehendat  Bfarcus  Man- 
tua  pag.  V96.  quod  solus  crat  in  opinio- 
nibus.licct  totus  mundus  tcneret contrurium. 
MARTINUS  Garratus  Laudensu  [Gtusdi 
cujus  scripiis  Gesnerui  in   Ihbl. 

*  In  Biblioth.  Pelini  Cod.  MS.  741  extat 
tfartini  de  Latide  tractalus  de    Prmcipe1. 


'*{)  U  A  R 

item  de  primogcnitura  itern  de  conscicntia: 
ae  ordinibus  ecclesiasticis  de  rcpraesaliis  ; 
Porro  tractatus  de  primogenitura  typis 
vetusiis  expressus  prodiit  in  fol.  absquc 
loco  et  anno.  * 

MARTTNUS  de  Laudano  sive  J.au-dunen- 
sis ,  Gallus,  Yallis  S.  Petri  Garthusiae 
Prior  circa  A.  I ISO.  cujus  Epistolam  parae- 
neticam  ad  Novitiuni  Carthusianum  de  non 
repetendo  Ordine  laxiore,  odidit  Theodorus 
Petrejus  Colon.  1607.  unde  recusa  est  in 
t.  XXVII.  Bibl.  Patrum  Lugd.  p.  493-507. 

MARTINUS  Legionensis ,  infra ,  Marti- 
nus   Presbgtcr. 

MARTINUS  Lutherus  nostor,  dc  quo 
dixi  in  Centifolio  Lutherano  ,  multa  etiam 
Latine  scripsit  ,  gonium  scholarum,  in  qui- 
bus  institutus  fuerat ,  longe  exsupcran- 
tia :  nec  minorem  in  illis  IttvoTVjTct.  et 
vim  probans  lootoribus  suis  quam  in  ver- 
naculis  Operibus.  Optem  igitur  ut  et  Biblia 
a)  ejus  Latina  vir  idoncus  aliquis  ,  et  Epi- 
stolas,  et  alia  non  ab  aliis  in  Latinum  con- 
versa  sermonern  ,  sed  ipsius  ingenio  ,  ca- 
ptu  ,  animo  ,  stylo  concepta  Latine  ,  novo 
collecta  studio  digereret,  recenseret,  recen- 
sitaque  junctim  ederet. 

MARTINUS  Magister  ,  (des  Maistres)  la- 
nii  Turonensis  (ilius,  deinde  Doctor  Theo- 
logus  Paris.  et  a  Confessionibus  atque  elee- 
mosynis  Galliae  Rogis  Ludovici  XI.  defun- 
ctus  A.  1482*  de  quo  Jo.  Launojus  in  hi- 
storia  Gymnasii  Navarrei  pag.  592.  seq. 
(tom.  IV.  Opp.  parte  3.  lib.  2.  cap  9.)  II. 
Warthonus  ad  Caveum  ad  An.  1 473.  et  Ou- 
dinustom.  3  pag.  2041.  Scripta  Martini 
haec.  sunt : 

Tractatus  consequentiarum  in  vera  di- 
vaque  Nominalium  via;  Parisiis  apud  An- 
tonium  Denidelum. 

Expositio  perutilis  et  neccssaria  super 
libro  Praedicabilium  Porphyrii,  Parisiis 
anno  MCCCCXCIX. 

Summa  quae stionum  Theologicarum,  Ma- 
nuscr.  in  Bibl.  S.  Victoris  Paris.  de  qua  Ou- 
dinus  tom.  3  pag.  2642. 


1  1  N  U  S 

Quaestiode  Valo  ,  quae  praefixg  est  com- 
pendio  Alberti  Magni  in  oclo  Physicorum 
libros  de  coelo  et  mundo  et  de  elomontis 
Parisiis  apud  Dionysium  Roceum. 

De  quatuor  vlrtutibus  Curdinalibus  lau- 
datissimum  Scholasticis  volumen  scripsis- 
se  testatur  Guagvinus  in  vita  LudoviciXI. 
Dc  Fortitudine  liber  unus  ,  prodiit  Parisfis 
anno  MCCCCLXXXIX.  apud  Wolpliangum 
llopilium. 

Do  temperantia  ,  jejunio  ctc.  liber  unus, 
ibidem  anno  MCCCCXC. 

Artiliciosa  contomplatio  supor  Salve,  Re- 
gina  misericordiae :  cum  expositione  in 
Orationem  Dominicam  ,  et  Angelicam  Saln- 
tationem.  Paris.  1521.  4.  Praetor  rem  ab 
aliis  tributa  Anselmo  Lucensi. 

Non  vidi  ,  inquit  Launojus  quae  de  lihe- 
/or/caMartinum  scripsisse  notat  Guaguinus 
Epist.  63. 

Non  vidi  quoque  de  Justitia  librum  , 
quom  illi  Cranstonus  exfama  tribuit  praef. 
quaestionem  libro  Martini  de  fortitudine 
additarum 

Breve  Chronicon  S.  MARTINL  Mascia- 
censis  Ord.  Boned.dioeces.  Bituricensis:  ab 
An.  732.  ad  1013.  in  Labbei  Bibl.  nova  Ma- 
nuscr.  tom.  2  732.  733.  et  Annales  Fran- 
corum  ab  A.  726.  ad  1296.  ex  Codice  S. 
Martini  Masciacensis  id.  pag.  733-736. 

MARTINUS  Mindoniensis  in  Uispania 
Episcopus  ,  ex  Psnudo-Luitprandi  fide  ha- 
betura  quibusdam  Martinus  Dumiensis  de 
quo  supra.  vido.  Nic.  Antonium  tom.  1  Bi- 
bl.  vet.  Ilispan.  pag.  218. 

MARTINUS  Minorita.  supra ,  MARTl- 
NUSAlvevicus. 

MARTINUS  Navarrus  ,  infra  NAVAR- 
RUS. 

Octavianus  de  MARTINTS  infra  ,  OCTA- 
VIANUS. 

MARTINUSrfe  Padua  ,  testc  Joanne  Ger- 
sone  cap.  8.  de  auferibilitate  Papae,  statuit 
quemlibet  Episcopum  in  sua  dioeces.  esse 
Papam. 

MARTINUS  Pannonius  supra  in  S.  Mar- 


a)  De  his  nuper  accurate  Vcncrandus  nosler  Jo.      |HIs  n.  Lulherus  iu   Versione  sua  Germanica  usus 
Georgius  Palmiu* ,  Pastor  ad  S.  Potri   acdem  mc-      est  ,  pag.  XI  V.  scq.  llamb.  1733.  8. 
lilistimus,  in  librode  Codicibus  V.  et  N.  T.  qui- 


M  A  R  T 

tino ,  Archiep.  Turon.  ot  in   Martino   Du- 
miensi. 

MARTINUS  Strepus  ,  Oppaviensis  e  Si- 
lesia ,  quae  regno  Bohemiae  adhaerebat  et 
Poloniae  etiam  computabatur,  unde  Poloni 
cognomen  :  sive  quod  ad  primatum  Polo- 
niae  vocatus  est  a  Nicolao  III.  (certe  patria 
nec  Carsulanus,  nec  Gallus  nec  Scotus) 
Monachus  Ord.  Praed.  Pontificum  Clcmen- 
tis  IV.  Gregorii  X.  Innocentii  V.  Joannis 
XXI.  ac  denique  An.  1277.  Nicolai  III.  ma- 
jor  Poenitentiarius,  et  anno  interiecto  Ar- 
chiepiscopus  Gnesnensis  ,  nec  diu  post  de- 
functus  ,  de  quo  praeter  Simonem  Staro- 
volscium  in  Polonorumscriptorum  hisloria 
cap.  XIII.  Carolum  Vischium  in  Bibliothe- 
ca  Cisterciensium  ,  quibus  Martinum  prae- 
ter  rem  accenset ,  pag.  238.  seq.  Casp.  Sa- 
gittarium  introduct.  in  hist.  Eccles.  pag. 
68.  seq.  et  Antiquitatt.  regni  Thuringici 
II.  pag.  241.  Morlierum  ,  Doctorem  Sorbo- 
nicum  ln  libro  :  essais  de  Litter3ture  tom. 
2.  pag.  334  seq.  Vossium  p.  484.  et  adob- 
servata  ad  eum  Sandii :  Labbeum  tom.  2 
pag.  62.  de  S.  E.  Caveum  ad  A.  1277.0u- 
dinum  tom.  3.  pag.  531.  etc.  Lambecius 
tom.  2  p.  860.  seq.  Jacobus  Echardus  in 
Bibliotheca  Dominicanor.  tom.  1  pag.  361. 
Niceronus  tom.  XIV.  memoriarum  de  viris 
eruditis  editarum  Gallice  p.  193.  seq.  Mar- 
tinus  Hanckius  de  Silesiis  mdigenis  cap. 
VIII.  pag  34-61.  et  Jo.  Georgius  Eccard. 
prolegom.  ad  scriptores  medii  aevi  ,  tom. 
1  num.  XX. 

Nihil  celebrius  ejus  Chronico  summorum 
Pontificum  atque  Imperatorum  Romano- 
rum,  pcr  annorum  quinquagenas :  cuius 
quidam  Codices  in  Clemente  quarto  desi- 
nunt ,  ipse  profitctur  se  illud  produxisse 
usque  ad  An.  1277.  atque  collegisse  ex 
nescio  quo  Crasino  (al.  apud  Montfaucon 
pag.  49.  Diarii  Ital.  Tito  Livio  )  Orosio , 
Damasi  de  gestis  Pontilicum  ,  Paulo  Dia- 
cono ,  Chronicis  Bobini  (al.  Bonizzi)  Sutrini 
Episcopi ,  nec  non  Gilberti  (de  quo  supra 
tom.  3.  pag.  54.)  Richardi  Cluniacensi.s , 
Gervasii  (non  Rieobaldi  scd  Tilberiensis  de 


I  N  U  S  41 

quo  tnm.  3.  pa:„r.  157.;  Extodii  sive •  Estodii 
(al.  Methodii)(7o//n>/<  Yiterbiensis,  Vincentii 
Bellovacensis   et  Decreto   ac   passionibus 
Sanctorum.    Caetera    quae    post    Annum 
1277.   soquuntur,  addita  sunt  a  PTOLE- 
MAiO   Lucensi    usque  ad  An.  1249.  et  a 
BERNARDO  Guidonis  ad  An.  1316.  Prodiit 
hoc  Chronicon  primum  cum  Mariano  Scoto 
editum  a  Joanne  Heroldo  Basil.  1539.  fol. 
Deinde  separatim  a   Suffrido  Petro  Antw. 
1574.  8.  sub  falso  Archiepiscopi   Consen- 
tini  titulo  ,  et  contra  auctoris  mentem  tri- 
butum  in  libros  quatuor.  Ilinc  ex  sinceriore 
Codice  a  Jn.  Fabricio  Caesare  ,    Canonico 
Gladblacensi,  Ord.  Praemonstrat.  Coloniae 
1616.  fol.  quarn  editionem  exprimit  novis- 
sima  Argentoratensis  1685.  fol.  ad  calcem 
iEneae  Sylvii  de    rebus    Friderici  III.  De 
Gallica   versione  D.    Verneroni ,  Canonici 
Leodiensis  et  Sebastiani  de  Mamerot,  quae. 
cum  auctario  usque  ad  An.  1503.  prodiit 
Parisiis,  et  de  inedita  Germanica  Jo.  Lud. 
Zolmanni  ;  vide  sis  Jac.  Echardum  tom.1. 
pag.    370.    Chronicon    Martmianum    cum 
XV.  vel  XVI.  collatum  Codicibus  in  lucem 
dare  voluit  illustris  Leibnitius  a)  cum  cu- 
jus  notis  b)  et  cum  additamentis  ex  Ma- 
nuscr.  Codice    Jenensi  cum   continuatione 
ex  Manuscr.   chartaceo   Lipsiensi  et  duo- 
bus  Hofmannicis  et  appendice  Ratisbonensi 
habuit  atque   edere    promisit  D.  Jo.    An- 
dreas  Schmidius  o'  ^axap/rKj,  Continuatio- 
nem  et  additamenta  ab  An.  1163  ad  An. 
1343.  debemus  Jo.  Georgio  Eccardo  t.  I. 
Corporis    scriptorum  medii  aevi  p.  4443. 
1460.  quam  ipse  Continuationem  Austria- 
cam  appellat,  Appendicem  Ratispononsem, 
ni  fallor,    vocaverat    Caspar   Sa^ittarius. 
Continuationem  usque  ad  A.  1482.  Manu- 
scriptam,  momorat  CatalogUS  Bibl.  Jo.  Bur- 
chardi  Menckenii  p.  318.  Voluit  edere  hoc 
Chronicon  etiam  Joachimus  Joanncs  Made- 
rus ,  et  post  ejus  fata  Caspar  Sagittarius. 
Quoniam  vero  primus   auctor  a  quibu- 
sdam  habetur  Martinus  Polonus    traditio- 
nis  de  Joanna    Papissa,     Vide    Mabillonii 
itcr  Italicum  pag.  27.;  ideo  graves  in  eum 


145. 


a)  Ncur  Bucher  Saal   A.  1712.  parte  XIV   pav. 


b)  W.  B.TenUelii  Htonathi  Entcrrtdunyen    A. 
1004    pag.  1069. 

137 


|2  M  A  R  T 

invectivae  .lo.  Hardingi,  Florim.  Ryamundi 
ct   Joannis   Bernartii ,    qui    multorum  ot 
gravium  errorum   postulat  libro  de  utili- 
tate  historiae  pag.  113.  aliis  vicissim  eum 
strenu''  defeodentibus  ut  facit  Alexander 
Coocke  dialogo  de  Papissa  Joanna  p.  64. 
seq.  Certe  quamquam  in  Martini    Godici- 
bus  Maouscriptis    bene  multis  illa  narra- 
tio  legitur  ,    ut    docet    Frid.    Spanhemius 
Filius   tom.  8.    Opp.  pag.  596.  597.  598. 
tamen  negari  non  potest  in  aliis  bene  an- 
tiquis  et   neutiquam    contemnendis    desi- 
derari ,  ut  a  Lambecio  tom.  2.  pag.  869. 
et  apud  Oudinum  tom.  3.  pag.  535.  seq. 
et   a   .lacobo   Echardo    tom.  1.  pag.  365. 
seq.    fuit    demonstratum  :  quorum  obser- 
vatis  licet  addere,  quod  in  Bibl.  Paulina 
Lipsiensi  a)  tria  exstant  Chronici  Martiniani 
exemplaria  ,    unum    membranaceum  ,   in 
quo  de    Joanna  ne  ypu  ;  alterum   charta- 
ceum  quod  his  tantum    verbis  ejus  facit 
mentionem :  Huic   (Leonij  successit  Joan- 
nes  mulier  Papa  :  de  hoc  in  Chronica  Ra- 
tisponensi.  In  tertio  denique,  itidem  char- 
taceo  tota  narratio  perinde  ut  m  Suffridi 
Petri  cditione  legitur.  Sed  vero  admitten- 
dum  ct  illud  ,  quod  jam  ante   Martinum 
eandem  rem  Anastasius,  Gervasius  Tilbe- 
riensis,  Stephanus  de  Borbone  et  alii  tra- 
didere :  sicut  eius   aequales  item  et  post 
Hartinum  alii  innummerabiies. 

Laudati  Echardi  fide  notare  juvat,  A. 
1 477.  4.  typis  Taurinensibus  prodiisse  Mar- 
tini  Poloni  Chronicon  summorum  Pontifi- 
cum  et  Imperatorum  ac  de  septem  aeta- 
tibus  Mundi.  At  Martini  nostri  opus  non 
est ,  sed  scriptoris  recentioris ,  alterius 
omnino  styh ,  et  longius  productum.  Haec 
Echardus  tom.  1.  pag.  369. 

Fuit  et  alius  Martinus  Polonus  itidem 
ei  celebri  Praedicatorum  Ordine,  sed  longe 
junior  ,  atque  inter  Lutheri  nostri  adver- 
sarios  circa  Anno  1534.  de  quo  idem 
Echardus  tom.  2.  pag.  88. 

Caetera  Martini  prioris  scripta  sunt : 

Summa  juris  Canonici ,  quae  Martiniana 
vocatur ,  et  Margarita  Decreti ,  sive  Con- 
cordantiae  et  tabula  Decretorum  et  Decre- 

a)  Acta  Erud.  Toin    1.  supplem.  pag.  28C. 


IN  U  S 

talium    Alpbabetica ,  post  primam   editio- 
nem  Argentoratensem    An.  1486.  saepius 
excusa    ibidem    et    Venetiis ,  Lugduni  ac 
Parisiis  una  cum  Decrelo  et  Decretalibus. 
Memorabilia   Romae  ,  sive  quae  Chro- 
nico  in  quibusdam  Codicibus  praemittun- 
tur  de  quatuor  majoribus  regnis,  et  Roma- 
nae  Urbis  exordio ,  incremento,  aedificiis  et 
regimineusqne  ad  Imperatorem  Augustum. 
Descriptio  terrae  sanctae. 
De  schismate  Ecclcsiae  Graecorum. 
Historia  de  Guelfis. 

Sermones  de  tempore  et  de  Sanctis,  su- 
per  Epistolas  et  Evangelia  ,  cum  prom- 
tuario  exemplorum.  Argentorat.  H84.  4. 
1486.  1488. 

De  diversis  miraculis,  idem  fortasse  cum 
exemplorum  promtuario. 

Consentinis  Archiepiscopis  Martinum  ab 
Ughello  tom.  IX.  pag.  218  praeter  rem  ac- 
censeri ,  et  Cusentinum  Archiepiscopum  , 
cuius  et  ipsius  Chronicon  a  Ptolemaeo  Lu- 
censi ,  Martino  Fuldensi ,  Jo.  Gersone  de 
statu  V.  et  N.  Test.  aliisque  citatur,  diver- 
sum  esse  a  Martino  Polono  Chronici  scri- 
ptore:  alterius  vero  nomen  ignorari,  nota- 
runt  Muratorius  tom.  XI.  scriptorum  Ita- 
liae  pag.  745.  Eccardus  prolegom.  ad  scri- 
ptores  medii  aevi  tom.  1.  n.  XXUl.  Nice- 
ronus  tom.  XIV.  pag.  200. 

*  Vetus  est  controversia,  nec  dum  plene 
definita  num  Archiepiscopus  Cusentinus 
qui  chronicon  Romanor.  Pontificum  dcdit, 
quo  Ptolomaeus  Lucensis  usum  se  profite- 
tur  in  Ecclesiastica  Historia  sua  conte- 
xenda  idem  cum  Martino  authore  chronici 
babendus  sit.  Ac  de  Cusentino  Martini 
Arehiepiscopatu  dubius  haoret  Ughellus  , 
nec  ego  corti  aliquid  proferre  possum.  De 
chronico  vero  quo  Ptolomaeus  Lucensis 
*  tam  saope  provocat  ,  aliud  plane  fuisse 
opusjudico  a  Martiniano.  Postremum  enim 
istud  usque  ad  an.  1277.porrigitur.  Cusen- 
tinus  vero  historiam  suam  ab  Adam  usque 
ad  tempora  Friderici  secundi  perduxit , 
quae  sunt  verba  Ptolomaei  Hist.  Ecel.  lib. 
1 8.  c.  44.  Nec  insuper  Martinus  opus  suum 
ab  Adam  exorditur  ,  sed  ab  initio  potius 
ifLMii  Babylonici.  Ibi  pariter  Cusentini  opus 
grande  volumen  implere    scribit :   In  suis 


M  A  R  T 

magriis  historiis.  Martiniana  vero  historia 
haud  magnae  molis  volumen  cst.  Ait  in- 
supor  Ptolomaeus  ignorare  se  nomen  Ar- 
chiepiscopi  Cusentini ;  cum  vicissim  Poloni 
nomen  ad  fastidium  usquo  recantot.  De- 
nique  utrumque  opus  eadem  in  periocha 
distinguit  ita  se  exprimens  eodem  lib.  18. 
cap.  40.  Haec  omnia  partim  habentur  a 
Richardo ,  partim  a  Cusentino  et  partim  a 
Martino. 

His  igitur  ita  se  habentibus  non  inani 
conioctura  permotus  suspicor  ex  argumenti 
similitudino  deceptos  quosdam duodistincta 
opera  in  unum  coniunxisse.  Unus  vero  er- 
ror  alterum  induxit ,  cum  Martinus  no- 
mfn  suum  chronico  a  se  scripto  praefixerit. 
Cusentinus  vero  nomen  tantummodo  di- 
gnitatis,  ex  quo  factum  est ,  ut  amborum 
opus  unum  idemque  censeretur ;  factum 
etiam  ut  qui  Martinianum  opus  legorint 
nec  alterum  Cusentini  habuerint  in  con- 
spectu ,  sed  tantummodo  norint  ex  scri- 
ptorum  veterum  testimonio  ,  cpinarentur, 
Martinum  Polonum  ad  cathedram  Cusen- 
tinam  ascendisse. 

Sed  quinam  ille  fuit  Archiepiscopus  Cu- 
sontinus  Chronici  huius  a  Martiniano  di- 
versi  author  ?  Id  sane  me  fugit.  Si  ex 
tompore  quo  scribebat  coniectari  licet  vix 
alter  judicandus  esset  a  P.  fforte  Petro) 
Cusentino  Canonico  viro  probo  et  litterato, 
qui  in  discordia  a  Capitulo  Ecclesiae  Cu- 
sentinae  electus,  aemulum  passus  est  al- 
torum  virum  potentem  et  factiosum  ,  cui 
cessit  coactus.  Vide  Ughellium  tom.  IX. 
pag.  214.  novae  editionis.  Haec  omnia  sub 
Friderico  II.  accidisse  idem  Ughelliusadno- 
tat ,  nec  ultra  Fridoricum  II.  Cusontini 
Historiam  excurrisse.  ex  Ptolomaeo  Lucensi 
paulo  superius  animadversum  est. 

Ilistoriae  illae :  de  quatuor  Maioribus 
rennis  :  de  Romanae  urbis  e.rordio  incre- 
mento.  Aedificiis  et  rccjimine  vsque  ad  Iinp. 
Awjustum  extant  in  Martiniani  chronici 
membranacoo  codice  MS.  Biblioth.  Can. 
Lucensium  saec.  XIII.  Ita  voro  sunt  con- 
nexae  ,  immn  msertae  in  chronico,  ut  non 
diversum  quid  ab  ipso  roforro  vidoantur, 
«od  in  unum  cum  iilo  apus  coalescant. 
Quaro    miror  ,  cur  a   nonnullis    codicibus 


I  N  U  S  43 

avclli  potuorint.  Suspicio  autem  haec  mea 
aliam  inducit ,  num  scilicet  eaedem  illae 
manus  ,  quae  e  Martiniano  opere  portiones 
istas  subduxerant  tollore  etiam  potuerint 
laciniam  a  Martinio  adiectam  de  .loanna 
Papissa.  A  Martino  adiectam  dixi  ;  nam 
codex  iste  meus  tam  proximo  ad  Martini 
Poloni  aetatem  accedens  fabollam  hanc 
retinet,  non  quidem  ut  in  aliis  codicibus 
margine  adiectam  ,  sed  scriptioni  reliquae 
coniunctam  et  cohaerentem.  Superest  co- 
nieeturas  exhibeam;  quae  tantam  chro- 
nico  antiquitatem  vindicant.  Dosinit  codex 
iste  in  Nicolao  III.  cuius  vita  dcscribitur, 
tum  eadom  manu  nudum  Martini  IV.  no- 
men  legitur.  Succedunt  eodem  ordine,  et 
methodo  reliqui  Pontifices  ,  sed  manu  om- 
nino  a  priori  diversa.  Quo  conioctura  ista 
ferat  docti  intelligent.  Quamquam  voro 
Martinus  Chronicon  suum  ea  cenfecerit 
arte  ut  ex  opposito  Pontifices  Romani,  et 
Romani  itidom  Imporatores  descripti  exhi- 
beantur,  author  tamen  nostri  codicis,  utro- 
sque  seorsum  posuit ;  incipit  enim  ab  im- 
peratoribus  ,  quibus  absolutis  tum  demum 
ab  exordio  Pontificum  Romani  chronicon 
ropetit.  In  praefatione  ,  quao  cum  oxcusa 
omnino  coaeret  recitat  catalogurn  scripto- 
rum  ex  quibus  profecit,  inter  quos  est  ex 
chronicis  Escodii,  quod  et  in  editis  et  MSS. 
pluribus  Codd.  legitur ,  quamquam  multi 
corruptionem  suspicantur  pro  Orosii.  * 

MARTINUS  Presbijter,  Manuscriptus  pri- 
dem  Viennae  apud  YVolf^angum  Lazium 
teste  Vossio  pag.  783.  Chronicon  suum  di- 
cavit  Innocentio  III.  quom  constat  an.  I  21 G 
robus  humanis  valedixisse :  ilaquo  diver- 
sus  fuit  non  modo  a  Martino  Polono,  sed 
etiam  a  Martino  Minorita,  et  utrurnque  ae- 
tate  antecessit. 

MARTINUS  Raymundi,  sive  Raymundus 
MARTIM  potius,  Catalanus  Ord.  Praed.  vir 
eruditus  et  peritus  linguarum  Bebraicae, 
Chaldaicae  ot  Arabicae  ad  quarum  lingua- 
rum  studium  Raymundus  alter  de  IVnna- 
forti  eum  iovitaverat.  Pugionem  fidei  sivc 
opus  praeclarum  adversus  Mauros  et  .lu- 
dai^os  scripsisse  Be  profitetur  A.  C.  1478 
et  ab  initio  Mundi  o\  compUtO  Judaoorum 
An.  'i038.  Pugio  ille  .  quo  stronue  in  suis 


kk  M  A  R  T 

adversus  Judaeos  scriptis  usi  sunt  POR- 
CHETUS  de  Sylvaticis,   Petrus  GALATl- 

NUS  aliique  ,  tribus  partibus  dividitur,  ct 
rocensitus  ex  Manuscriptis  quatuor,  ct  no- 
tis  ipsignibus  illustratus  est  a  Josepbo  de 
Voisin  ,  editusque  a  Philippo  .lacobo  Ma- 
ussaco  Paris.  1651.  fol.  atque  inde  a 
Doctore  meo  Jo.  Benedicto  Carpzovio  , 
Theologo  Lipsionsi  ,  qui  praemisit  erudi- 
tam  introductionem  in  Theologiam  Judai- 
cam  et  HERMANNI  Colonionsisopusculum 
de  Conversione  sua  (de  quo  supra  tom.  3 
pag.  222.)  subjunxit,  Lipsiae  1687.  fol. 
De  Raymundo  ipso  praeter  laudatum  Car- 
pzovium,  Oudinum  tom.  3.  pag.  647.  Bao- 
liique  Lexicon  in  MARTIN  ,  consulendus 
Paulus  Colomesius  in  Ilispania  Orientah 
pag.  209.  seq.  Nic.  Antonius  Bibl.  vet.  Hi- 
span.  VIII.  6.  tom.  2.  pag.  59.  seq.  et 
Jacobus  Quetif.  tom.  1 .  Bibl.  scriptorum 
Dominicanorum  pag.  396.  seq.  LaudatRay- 
mundum  Nicolaus  Lyranus  ad  Iloseae  IX. 
V.  C.  Jo.  Christophorus  Wagenseilius  in 
telis  igneis  Satanae ,  inter  alia  vulgavit 
Hrbraice  et  Latine  disputationem  inter  R. 
Xuchmanidem  sive  Mosen  Gerundensem 
et  Christianos  ,  Paulum  Ord.  Praed.  ac 
Raymundum  hunc,  praesente  Jacobo,  Tar- 
raconensis  provinciae  Rege  habitam  An. 
1263.  De  Paulo  illo  confer  Colomesii  Ribl. 
Oriontalom  Hispanam  pag.  209.  seq.  etlau- 
datissimi  nostri  Wolfii  Bibliothecam  Ile- 
braeam  tom.  3.  pag.  911.  qui  et  B.  Esdrae 
Edzardi,de  litteris  hisce  immortaliter  me- 
riti  notas  ad  Raymundi  pugionem  exhibet 
tom.  4.  pag.  572.  638. 

Ejusdem  Raymundi  Capistrum  Judaeo- 
rum  Manuscr.  Bononiae  ,  laudatur  a  Jo- 
anne  Hornbeeckio  prolegomenis  libri  de 
convincendis  Judaois  pag.  7. 

Confulationem  Alcorani  quam  mcmorat 
Possevinus ,  nescio  an  quisquam  oculis 
usurpavorit. 

MARTINUS  Scoft/sOrdinis  ut  ajunt  Cister- 
ciensis  ,  scriptor  Chronici ,  confictus  ut  vi- 
detur  ex  Martino  Polono  ,  et  Mariano  Sco- 
to  ,  cujus  Chronicon  cum  Martiniano  pri- 
mum  lucem  vidit.  Consule ,  si  placet  Vos- 
sium  pag,  474.  seq. 

MARTINUS   Sculthorpius   Nordvolicensis 


1  N  U  S 

Anglus,  Carmelita,  Theologus  Cantabri- 
giensis  circa  A.  1430.  Hujus  Conciones  sa- 
crae  laudantur  a  Lelando  cap,  478.  Deter- 
mmationes  etiam  addunt  Baleus  XII.  55. 
Pitseus  pag.  621.  atquc  Alegrius  pag.  339. 

MARTINUS  Segonius  ,  vitiose  apud  Simle- 
rum  Cegonius  et  apud  Vossium  pag.  818. 
Segovius ,  Novomontanus  ex  Novomon- 
to  Mysiorum  sive  Serviae  ad  Moravum 
fluvium  ,  laudatur  inter  scriptores  quibus 
Joannes  Cuspinianus  est  usus,  praecipue 
in  rebus  Amurathi  secundi  qni  Novomon- 
tum  cepit  A.  1439.  Ex  eodem  Segonio  non- 
nulla  de  sepulchro  CHristi  adducit  Johan- 
nes  Rohemus  ,  Aubanus  in  libro  de  gen- 
tium  moribus. 

MARTINUS  Sillanianus  ,  ICtus  supra  : 
Marlinus  de  Fano  a  quo  praeter  rem  apud 
Marcum  Mantuam  distinguitur.  Ncque  alius 
opinor  qui  apud  Cangium  Martinus  de  Sul- 
mannis  vel  Silimani. 

S.  MARTINUS  Turonensis  Episcopus  ,  de 
quo  supra  p.  35. 

Chronicon  Episcoporum  MARTISBUR- 
GENSIUM,  ab  A.  986.  ad  1500.  editum 
a  Joanne  Petro  Ludewig  T.  IV.  reliquia- 
rum  veteris  aevi  pag.  329-587.  subjuncto 
pag.  588.  Alexandri  V.  diplomate  A.  1409. 
de  Mersoburgensis  Episcopi  Cancellariatu 
Academiac  Lipsiensis.  Ad  Chronicon  istud 
conferendae  emendationes  et  supplementa 
ex  Codice  Archivi  Electorahs  Dresdensis, 
apud  Jo.  Burchardum  Menckenium  Tom. 
3.  scriptor.  rerum  Germanicar.  pag.  1 61  -1 64. 

MARTiUS  de  Werdena,  auctor  Florilegii 
sive  libri  in  quo  flores  PoStarum  de  vir- 
tutibus  et  vitiis  selectos  et  libris  X.  di- 
gestos  exhibet.  Colon.  1505.  12.  Christia- 
ni  Daumii  Indicem  scriptorum  ,  e  quibus 
flores  suos  hic  decerpsit  Martius ,  et  spe- 
cimina  quaedam  dare  me  memini  in  Bi- 
bliothoca   Latina  IV.  2. 

MARTONANl ,  Liber  ad  Monachos  Ma- 
nuscr.  laudatus  Cangio. 

MARTYROLOGIORUM  scriptores  referre 
me  memini  Bibl.  Graecae  V.  32.  T.  IX. 
p.  35.  seq.  et  in  libro  de  Lucc  Evangelii 
pertotumorbem  propagata  c.XI.p.  210seq. 
*  Ouamquam  cl.  Fabricius  fusius  de 
marlyrologiis    hic    agere    supervacaneum 


M  A  B  U 

duxit,  lcctoribus  al  Bibliothecam  Graocam 

remissis ,  facile  tamen  veniam  ab  eruditis 

impetravero  ,  si  ea  quae  de  vetusto  llie- 

ronymi   Martirologio  a    Florentinio  nostio 

Lucensi  vulgato  animadvertere  mihi  licuit 

post  inspectum  collatumque  diligenter  cod. 

illum  membran.  Bibl.  Canonicorum  S.  Mar- 

tini  Lucensis,  cx  quo  opusculum  istud  ac- 

ceptum  est,  hic  expressero.  Florentinio  qui- 

dem    Codex    eiusdem  Martjrologii  duplex 

praesto  fuit;alter  quidem  Bibliothecac  suae 

privatae.alius  vero  idem  est,  cujus  memini, 

saeculi,  ut  judicat  author  ,  XI.  scripturam 

praefert  Codex  iste  Cathedralis  Lucensis  , 

sed  et  facile  est  XII.  cum  in  ejus  exordio 

folia  sint   quaedam    continentia  chronicon 

quoddam  adusquea.1 1  05.perductum,eadem, 

vel  simili  ,  ut  apparat  qua  codex  rcliquus; 

manu  dehneatum.   De  altero  Codice  nihil 

habco  ,  quod  hic  admoneam  cum  nondum 

viderim.  In  edendo  vero  Martyrologio  illo 

utroque  codice  ita    usum  credo    Florenti- 

num,  ut  alterutri  indiscriminatim  se  con- 

formaret ;  qua  de  re  cum  nec  lectores  ad- 

monuerit,  nec  signo  aliquo  adiecto  unius 

ab  altero  discrimen  notaverit,  hinc  factum 

est  ut  excusum  illud  Martyrologium  neu- 

trum  satis  accurate  repraesentet.  * 

MARULLUS  Calaber  PoSta  ,  Attilae  Hun- 

norum  Regi  post  captum  A.  C.  4-52.  Pa- 

tavium,  Carmen  recitavit  quo  laudes  ejus 

ita  extulit  in  Coelum ,  ut  et  ipsum  Deum 

et  Divinae  stirpis  prolem  appellaret :  sed 

Attila  re  per  interpretem  cognita   adula- 

tionem   indignatus ,  carmen  a)  jussit    in 

ignem  conjici,  atque  si  Philippo  Callima- 

cho  b)  fides  ,  PoBta  propemodum  ipse  vi- 

vus  ab  ipso  una  cum  carmine  exustus  est. 

MichaU  MARULLUS  CPolitanus,  vel  Nic. 

Comnenum  si  audimus  Cretcnsis,  (Joviani 

Pontani  discipulus  si  Hort.  Lando  (  Cata- 

loghi   376 )   fides.  2.  Lucchesini )  Graecas 

litteras  a  Zacharia   Cailiergo    sive  Scor- 

dyllio  ,  Latinas  a  Sabellico   edoctus   utra- 

que  lingua  valuit,  ct  scriptis  Epigramma- 

tibus ,    aliisque  Carminibus  etiam  parum 


L  L  U  S  45 

piis  famam  consecutus.  Ejus  libri  IV. 
Epigrammatum  et  totidcm  IlymnorumLa- 
tine  prodiere  Bononiae  1504.  4.  Paris.  <529. 
8.  1 582.  etc.  Carmen  de  Principum  institu- 
tione  exstat  ad  calcem  Bnlisarii  Aquivivi 
Iibellorum  Basil.  1578.  8.  cum  Manuelis 
Palaeologi  praecoptis  Begiae  educationis. 
Extinctus  est  in  fiuvio  Hetruriae  Cecina 
A.  1500.  in  quem  obitum  exstat  Petri  Cri- 
niti  naenia.  De  hoc  Marullo  Joviusin  elogiis 
pag.  52.  Gaddius  Tom.  1.  de  scriptoribus 
pag-  270.  et  Tom.  2.  pag.  23.  seq.  ct  in 
elogiis  Italice  editis  :  Vossius  Poet.  Latin. 
pag.  81.  Baelius  in  Lexico,  Morlierius  iu 
libro  Essais  de  litterature  tom.  2.  pag.  65 
Memoriae  litterariae  Trevoltinae  A.  1703. 
pag.  295.  edit.  Amst.  Diariumeruditor.  Ita- 
liae  tom.  17.  pag  326.  Nic.  Comnenushi- 
storia  Gymnasii  Patavini  tom.  2.  pag  18i. 
Lambecius  tom.  6.  pag.  279.  ubi  etiam  effi- 
giesaere  descripta,  sicut  et  apudBullartium 
tom.  2.  Academiae  scientiar.  pag.  319. 

(203  De  eo  vid.  op.  de  Graecis  Illustribus 
linguae  Graecae  literarumque  human.  in- 
stauratoribus  Humphr.  Hodii.  Londini  1742 
8.  pag.  276.  seqq  ) 

Marcus  3IARULUS  ,  Patricius  Spalaten- 
sis  A.  1510.  ad  Dominicum  Papalem  misit 
versa  Latine  a  se  ex  Dalmatico  idiomate, 
Regum  Dahnatiae  et  Croatiae  gesta  ab  A. 
538.  ad  1079.  Edidit  Joannes  Lucius  ad 
calcem  sex  librorum  Ilistoriae  Dalmaticae  , 
quosipse  scripsit  publicavitqueAmst.  1666. 
fol.  pag.  302-309.  Notae  Lucii  in  Marulum 
pag.  444-450.  Maruli  breve  scriptum  quo 
S  Hieronymum  non  ltalum  fuisse  sed  Dal- 
matam  evincit ,  contra  Jac.  Philippum  Bcr- 
gomensem.  pag.  457.  seq.  De  ejusdem  Fvau- 
gelistario  de  Spe ,  Fide ,  Charitato  .  libris 
VII.  Colon.  1529.  1532.  8.  et  de  ejus  re- 
ligiose  vivendi  institutionc  libiis  VI.  ex- 
emplis  e.  S.  Scriptura  petitis  Paris.  1513. 
k.  ac  deinde  saepius  ,  vide  Gesnerum  :  et 
de  versione  Gallica,  Germaoica ,  Bispa- 
nica ,  Baelium  in  Lexico.  Exstal  el  ltali- 
ca  Remigii  Florentmi,    Venet.  1580   lo'.'7 


a)  Nicolaus  Olaus,  IMetropolita  Strieonien>L< 
in  Attilae  vita  c;;p.  15.  pag.  885.  Amoeuiltat.  lit- 
lerar.  Tom.  XI    pag.  i 


b)  ln  vlta  ejusdem  Atlilae  pag.  861.  ad  Bonfinii 
Huncaricor    calcMii 


V<i  M  A  S 

16l0.i.  Et  de  humilitate  et  degloria  CUri- 
sti .  Venet.  (596.  4.  Josopho  Alehaini  in- 
terprete. 

*  Anno  1510.  ad  Thomam  Nigrum  ca- 
nonioum  et  Archipresbytor.  Spalatensem 
mittil  Ltbettum parabolarum  L.quom  excu- 
sum  habeo  in  8.  Venetis  formis  Laurentii 
de  Rosis  Tarvisini  anno  incerto  ,  editioncm 
curante  Francisco  Lucensi  qui  omnium 
Maruli  operum  editionem  dedit.  Habere  se 
paratum  alterum  operum  eiusdem  Maruli 
de  Imitatione  Christi  idem  Franciscus 
proQtetur.  Denique  hbri  de  institutione  bene 
vivendi  prior  editio  est  Veneta.  Anni  1306 
in  8.  Evangelistarium  lucem  primo  vidit 
Venetiis  ap.  Jacobum  Leuci  1516.  rectam 
operis  editionem  curante  Francisco  de  Con- 
sortibus  Lucensi  cantorem  Ecclesiae  S. 
Marci.  * 

Pandulphus  MASGA  Pisanus  ,  Rom.  Ec- 
clesiae  Presbyter  Cardinalis  ab  An.  1182. 
usque  ad  1202.  vel  amplius,  scripsit  libri 
Pontifitalis  Damasiani  supplementum  a  Leo- 
ne  IX.  ad  Innocentium  III.  sive  ab  An.  G. 
1 049.  ad  1 1 98.  Prodiit  Venetiis  1 547. 1 600. 
etc.  ac  novissime  in  tomo  tertio  thesauri 
scnptorum  Italiae  Muratoriani  cx  Manu- 
scriptis  :  Vita  Gregorii  VII.  Victoris  III.  Ur- 
bani  II.  Paschalis  II.  Gelasii  II.  Gallisti  II. 
Honorii  II,  Innocentii  II.  Coelestini  II.  Lu- 
cii  II.  Eugenii  III.  Anastasii  IV.  Adriani  IV. 
et  Alexandri  III.  De  hoc  Cardinali  G.  Jo- 
sephus  Eggs  in  purpura  docta  tom.  \  pag 
93.  et  Oudinus  tom.  2  pag.  1690.  (181 
Mattoi  (  Ant.  Fel. )  in  tom.  1.  op.  Memorie 
<!'  niuslri  Pisani. )  et  infra  PANDULFUS 
Masea. 

Matthaeus  MASIUS  .  infra  MATTH^EUS. 

Autonius  MASSANUS  ,  supra  1. 1  p.  121. 

Cvilehnus  MASSETUS  tom   3  pag.  141. 

MASS\L\{JS dePadua,  sup.  MARSILIUS. 

MASSLS,  post  Dionysium  etMassonum 
tcrtius  ut  ajunt  Parisionsium  Episcopus, 
a  quo  tradunt  scripta  Martyria  Sanctorum 
Dionysii,  Hustici ,  Eleutherii.  sed.  nemo  il- 
],i  proferre  ,  nemo  actis  apud  Franciscum 
Bosquetum  tom  2  histor.  Eccles.  Gallica 
oae  pag.  68.  obviis  illam  antiqitatem  vel 
fidem  asserere  hactenus  potuit.  Vide  Vos- 
sium  pag.  740.  et   I>onodictinorum   histo- 


C  A 

riam  litterariam   Galliae  torn.   1.  parte  2. 

pag.  49.  seq. 

Antoniusd  MATELICA.  supra  1. 1 .  p.  121 . 

llur/o  MATISGONUS  supra  t.  3.  p.  275. 

MATRONIANUS,  supra  LATKONIANUS 
tom.  4.  pag.  530. 

MATTII/FUJS  Anglus ,  monachus  S.  Al- 
bani ,  infra  Matthaeus  Paris. 

MATTII/EUS  de  Aqua  sparta  Tuderti- 
nus  ,  ab  an.  1287.  Ord.  Minor.  Generalis 
et  R.  E.  Gardinalis  ab  An.  1288.  et  Epi- 
scopus  Portuensis  ab  an.  1291.  ad  1302. 
Scripsit  in  Jobum  et  Psahnos  :  m  Episto- 
lam  ad  liomanos  :  In  IV.  libros  Sententia- 
rum.  Sententiarum  Inventarium.  Quaestio- 
nes  Quodlibeticas.  Pentiloquium  de  pote.ntia 
Papae.  Librum  contra  Nicolai  cujusdam 
Galliae  Ministri  scriptum  declarationi  Re- 
gulae  Ordinis  sui  per  Nicolaum  IV.  factae 
oppositum ;  et  Sermones.  Vide  Antoninum 
Florentinum  summae  histor.  tit.  XXIV. 
cap.  9.  §.  10.  tom.  3.  pag.  781.  seq.  Tri- 
themium  cap.  507.  Alphonsum  Ciacconium 
de  Cardinalium  Vitis  pag.  785.  Waddin- 
gum  pag.  252.  Ughellum  tom.  1.  ltaliae 
sacrae  pag.  139. 

MATTIIjEUS  Canonicus  Augustanus,  in- 
fra  Matthaeus  de  Pappenheim. 

MATTHyEUS  Aulae  Regiae  in  Bohemia 
Pragam  prope  Monachus  Ord.  Cisterc.  post 
an.  1400.  ante  Concilium  Constantieuse 
cum  Joanne  llusso  saepius  concertavit , 
deinde  Monasterium  Veteris  Cellae  ingres- 
sus  composuit  commentarios  iti  tres  quin- 
quageuas  Psahnorum  :  in  Evangefium  Mat- 
thaei  et  in  llymnos  Ecclesiae  atqur*  in  qua- 
tuor  libros  Sententiarum.  1'luraque  horum 
Manuscripta  in  Bibl.  Paulina  Lipsiensi.  Vide 
Oudinum  tom.  2.  pag.  2240. 

*  Iluius  viri  docti  oratio  habita  in  conc. 
Constantiensi  servatur  in  Cod.MS.  Biblioth. 
Caesareae  Vindobonensis  Cod.  Theologico 
527.  hoc  tit.  Scrmo  F.  Matthaei  de  aula 
Ilegia  Ord.  Cisterciensis  S.  Theologiae  pro- 
fessor  factus  Dominica  IV.  post  festum  SS. 
Trinitatis  in  Conc.  Constantiensi  in  illum : 
Estote  misericordes.  * 

MATT/EUS  Bandellus  a  Castronovo,Ord. 
Praed.  a  Vossio  pag.  077.  inter  historicos 
Latinos  mcmoratur  propter  Orationem  A. 


M  A  T  T 

1  51 3.  coram  Senatu  populoque  Firmano  ha- 
bitam  ,  qua  origo  et  res  gestae  Firmanae 
Civitatis  ita  luculenter  exponuntur  ,  ut  Ar- 
chivis  Urbis  digna  judicata  fuerit.  Scripsit 
etiam  vitam  Patrui  sui  Vincentii  Bandelli , 
MagistriOrdinis,cuia.1504.  morienti  adfuit. 
Et  ex  Italico  Joannis  Boccaccii  Cerlaldei  La- 
tine  vertit  fnon  ut  Possevino  Vossioque  vi- 
sum  ex  Latioo  ItaliceJ  Titi  Romani ,  Ege- 
sipique  Atheniensis fabulam  de  veraratione 
amicitiae,  ediditque  Mediolaoi  1509.  8.  De 
aliis  ejus,  et  quae  Italice  scripsit,  Vide  Ja- 
cobum  Echardum  de  scriptoribus  Domini- 
canis  iom.  2.  pag.  1 55.  seq.  qui  idem  te- 
statur  io  vivis  adhuc  fuisse  Anno  1555. 

(284  Idem  opere  Italice  conscripto  Le 
Novelte  Lucca  Busdrago  1554.  et  Lione 
1573.  vol.  IV.  4.  Milano  1559.  Ven.  1566. 
4.  Londra  1740.  4.  Ibid.  [Livorno)  1796. 
vol.  IX.  8.  Milano  1 815-  vol.  IX.  16.  per- 
maxirne  celebris.  VEcuba  d"  Euripide  tra- 
dotta;  Roma  1816.  4.) 

MATThLEUS  Kenaud  Bapalmensis ,  ex 
Regis  Galliae  Caroli  VI.  Confessario  Epi- 
scopus  in  Gallia  Bononiensis  sive  Bolonien- 
sis  ab  A.  1403.  ad  1414.  Scripsit  Vitas  Pon- 
tificum.  Romanorum. 

MATTH^US  de  Bappenheim,  infra  Mat- 
thaeus  de  Pappenheim. 

(285  MATT.EUS  de  Bendinellis  a  burgo 
Mozano  (\n  districto  Lucensi)  artium  et  me- 
dicinae  doctor  eximius  tractatus  de  Balneis 
Lucensibus  et  primo  de  balneo  villae  quem 
composuit  a.  sal  1483.  ImpressumPisciae  a. 
s.  MCCCCLXXXIX)  (die  XX.  junii  in  4. 
Caract.  goth.a.  d.  Vid.  libr.  indictum  Operet- 
te  del  Cav.  G.  MolmiYw.  1858.  pag.  119. 
ubi  an.  1483.  et  1489.  verius  logendum 
Opus  recusum  libro  de  Balneis  Ven.  Junt. 
1553.  fol.  videMazzuchelli  80I. 

MATTIL-EUS  Bononiensis  Ualusab  Anno 
1405.  Generalis  Ordinis  Minorum,  de  quo 
Possevinus  in  apparatu  et  Alegre  in  para- 
diso  Carmeatici  decoris  pag.  326.  scripsit 
tres  libros  in  summulas  Petri  Uispani  et 
librurn  Quaestionum  Theologicarum. 

MATTiEOS  Bossus  de  quo  supra  tom. 
1  pag.  245. 

a)  Non  1309.  et  vitiose  excusum  in  Trithemli  li- 
bro  de  luminaribus  Germaniae  cap.  124.  p»g.  147. 


II  JE  U  S  47 

MATTII.EUS  Candtdus  Leontinus  ,  scn- 
ptor  de  rebus  Siculis  ab  A.  C.  1435.  ad 
1  445.  Vide  Antonium  Mongitorem  t  2.Bibl. 
Siculae  p.  56. 

MATT.EUS  Aurtor  Chronici  Auslriaci 
sed  fabulosi ,  et  scripti  Germamce  de  quo 
Lambecius  torn.  2  p.  473.  475. 

MA TTH.-EUS  de  Cracovia  sive  arce  Chro- 
chove ,  quem  nomine  Cracoviae  delusi  Po- 
bnum  plerique  faciunt,  cum  Germanum 
fuisse  ,  et  genere  Pomeranum  doceant  Jo. 
Petrus  Ludewig  tom.  2.  scriptor.  Bamberg 
pag.  499.  et  Bernardus  Pez  praef.  ad  t. 
1.  anecdotor.  pag.  VI.  ubi  Sermonem  ejus 
de  emendatione  morum  et  Cleri  in  Synodo 
Archiepiscopali  Pragensi  an.  1384.  habi- 
tum  et  librum  de  squalore  (al.  de  praxi; 
Curiae  Romanae  commemorat:  qui  editus 
Basil.  1551.  et  in  Ed.  Brounii  fasciculo 
rerum  expetendarum  et  fugiendar.  tom.  2 
pag.  584.  Lond.  1690.  fol.  Praga  pulsum 
cum  aliis  Teutonibus  et  Ilussitis,  deinde 
in  Parisiensi  Gymnasio  litteras  docuisse 
narrat  Trithemius  cap.  654.  de  S.  E.  Inde 
in  Heidelbergensi  Academia  docendo  lau- 
dem  consecutus  ct  Kuperti  Imp.  Cancel- 
larius,  R.  E.  Cardinalis  et  ab  An.  1405. 
Episcopus  -Wormaciensis ,  defunctus  An. 
1410.  a;  dequo  Joannes  Fridericus  Schan- 
nat  in  historia  Episcopatus  Wormaciensis 
pag.  407.  seq.  Caetera  ejus  scripta  sunt: 
Rationale  Divinorum  operum  sive  opificio- 
rum,  dialogus  Patris  et  Filii  de  Praede- 
stinatione,  et  quod  DEus  omnia  bene  fece- 
rit,  libri  VII.  ad  Henricum  Episcopurn  War- 
miensem.  b)  De  contractibus.  De  cclehru- 
lione  Missae  frequentanda  et  intermittenda. 
MS.  Sander.  tom.  2.  pag.  77.  sive  Co/ifli- 
ctus  rationis  ct  conscientiae  <le  sumcndo 
vel  abstinendo  corpore  Cllrisli,  sive  ut  in 
editione  Memmiogeosi  an.  1491.  ioscribi- 
tur :  tractatus  de  eo ,  utruro  deceal  Sa- 
cerdotes  contiouare  M  iss.is.  vel  Laicos  fre- 
queoter  commuoicare.  Epistolae  ad  divcr- 
sos.  Sermones  et  Collationes  Maouscriptae 
in  Bibl.  Gaesarea.  Vide  Lambecium  tom.  2. 
pag.  77f>.  ct  Oudinum  tom.  3.  pag.  1110. 

*  In  libro  veteri   ioscripto  opus  mundi 

i'   Non  WornMCleosi  m  .  ut  ibid. 


kS  M  A  T  T 

sine  loco  ot  anno  odito  in  i.  mentio  quae- 
daro  iit  de  scripto  eiuddem  Matthaei  his 
verbis  Matthaeus  de  Cracovia  in  sua  posi- 
tione  quam  fecit  corum  Alc.randro  VI.  in 
Juuuci  etc.  Sie  ibi  lego  ;  sed  quomodo  co- 
haeroal  Alexander  VI.  cura  anno  1409  (juo 
Martinus  vixit  ?  Forte  legendum  pro  Ale- 
xandro  VI.  Urbanus  VI.  * 

MATTtLEUS  S.  Dionysii  Abbas,  a  Mat- 
thaoo  Vindocinonsi  diversus.  Vide  infra  in 
Mattbaeo  Vindocinensi. 

MATTII.F.IS  rectius  aliis  Matthias  Do- 
ring  sive  Thorinq ,  Ord.  Minor.  Provin- 
ciao  Saxoniae  Minister  Generalis  vixit  Bcr- 
nae  apud  Holvotios  circa  an.  1450.  clarus 
scripto  Defensorio  Nicolai  Lyrani  adversus 
Paulum  liurgensem ,  quod  cum  Lyrani 
plossis  in  Sacram  Scripturam  saopius  lu- 
com  vidit  ,  do  quibus  infra  in  NICOLAO. 
Vide  Diarium  Thoologicum ,  Nachrichten 
von  Ulten  nnd  Reuen ,  A  1720  p.  550  soq. 
MATTILEUS  Ebroicensis  Normannus 
C.allus  Ord.  Praod.  temporo  Caroli  VI.  Ro- 
gis  qui  ab  An.  1380.  ad  1422.  Galliae  im- 
poritavit.  De  oo  appendix  ad  Trithomium 
de  S.  E.  cap.  28.  Profundissimus  Scri- 
pturarum  indagator  ,  vir  utique  rcligione 
plenus  ac  littcris  ,  super  Pontateuohum  , 
Esaiam  et  alios  quam  plure<  veteris  ac 
novi  Testamenti  libros  egregiam  fecit  po- 
stillam.  quae  in  libraria  communi  Conve/i- 
tus  Ebroicensis  habetur.  Libros  ejus,  cum 
per  quaternos  dispersi  essent  rccollegitfra- 
ter  Robertus  Baigvardus  .  Theohgiae  Do- 
ctor  et  Confessor  Christianissimi  Franco- 
rum  Hegis  Caroli  VII.  Eadem  Jacobus 
Quetif  tom.  1.  pag.  699.  Oudinus  tom.  3 
pa.u'.  1108   otc. 

MATTHyEUS  Grabon ,  sive  Grabeen , 
Ord.  Praod.  Convontus  Wismarionsis  (sive 
ut  Ilorm.  ab  Hardt  suspicatur  ,  Vinarion- 
sisl  Provinciae  Saxoniae  ac  Mersburgen- 
sis:  dioocosoos  Trajectonsis  inde  Lector 
in  Convontu  Groniugensi,  scripsit  Conclu- 
simes  conlra  devotarias  e.rtra  congrega- 
tionem  approbatam  viventes  ,  quae  ad  exa- 
minandum  oblatae  Martino  V.  in  Concilio 
Constantionsi  an.  1417.  apud  laudatum  ab 
Ilardt  tom.  3.  pag.  106.  cum  judicio  Pe- 
tri  de  Alliaco  pag.  112.  et  Joannis  Gerso- 


ll^US 
nis  pag.  Tlo.  subjuneta  Matthaoi  revoCa- 
tioiK1  pag.  119.  Eadem  obvia  in  Jo.  Ger- 
sonis  oporibus  tom.  1.  odit.  novae  p.  467. 
soq.  Confer  de  hoc  Matthaoo  Jacobum 
Quotif  tom.  1.  pag.  759.  seq. 

MATTllvEUS  Gritus  Mediolanensis  Ord. 
Praed.  circa  An.  1262.  cujus  nihil  nisi 
Sermones  de  tempore  et  de  Sanctis  per 
annum  commemorat  idem  Quetifius  t.  1. 
pag.  210. 

MATTHiEUS  Herbenus  Trajecti  ad  Mo- 
sam  Scholae  Servatianae  Rector  libros  suos 
de  nata  Canturus  et  de  miraculis  vocis  A. 
1496.  dicavit  Joanni  Camerario  Dalburgio, 
Antistiti  Worrnaciensi :  quosManuscriptos 
in  Pibliotheca  illustris  Raymundi  de  Kraft 
evolvit  Ulmae  Svovorum  V.  C.  Jo.  Goor- 
gius  Schelhornius  tom.  3.  amoenitatt.  lite- 
rar.  pag.  82.  seq.  Ejusdem  Matthaei  Car- 
men  de  m.iraculis  S.  Servatii  et  librum  de 
origine  rebusque  gestis  Trajeclensium  in 
illa  urbe  Manuscr.  momorat  Miraeus  de 
Scriptoribus  Soculi  XVI.  cap.  2.  Ejus  in~ 
stitutiones  scholasticas  aliaque  Sweertius 
in  Athenis  Bolgicis  pag.  555. 

MATTHyEUS  Laudunensis.  Vide  supra 
in    7EGIDIO  Dolphonsi  tom.  1.  pag.  55. 

Leonhardus  MATT^El  de  Utino.  Supra 
tom.  IV.  pag.  549. 

MATTII/EUS  Mareschallus ,  infra  Mat- 
thaeus  de  Pappenheim. 

MATTM^US  Masius  Ordini  Eremita- 
rum  S.  Augustini  de  monte  sancto  in  Pi- 
ceno  S.  Mariao  in  Georgio,  minimus  repe- 
titorum  Gramrnaticae  scripsitwtam  S.Gerii 
circa  An.  1270  defuncti,  dicavitque  Mar- 
tino ,  Priori  Ecclesiae  S.  Pauli  de  monte 
Sancto ,  et  egregio  Physico  ,  Magistro  Pe- 
tro  de  Monte  Sancto.  Edidit  llonschonius 
t.  VI.  Act.  Sanctor.  Maji  25.  p.  159.  161. 

MATTU^US  de  Matasselani  JCtus  Bo- 
nonionsis  ,  cujus  Consilium  de  profectione 
Gregorii  XII.  ad  Urbem  Saonam  edidit  Bzo- 
vius  ad  An.  1407.  p.  270.  seq. 

*  Viri  huius  docti  exstant  impressa  sin- 
gularia  dicta  etiam  notabitia,  collecta  et  no- 
tataper  Compsndium-  absque  loco  ot  anno 
improssionis  oditio  est  votusta.  Ita  pariter 
et  tractatus  de  successoribus  ab  intestato 
iunctim  editus  cum  Petro  de   Ubaldis  de 


M  A  T  T 

Perusio  de  Beneticiorum  permutatione,  Ca- 
taldino  de  Boncompagnis  de  Vissodetran- 
slatione  S.  Concilii  Basileae  ad  civitatem 
Ferrariae,  et  de  roborc,  effectu,  importan- 
tiaque  literarum  ,  et  capitulorum  eiusdem 
(De  hoc  vid.  Fabricius  V.  Cataldinus)  alii- 
sque  fol.  Bononiae  typ.  Ugonis  Rugerii  et 
Benedicti  flectorisan.  1489  die  18Februar. 
Tractatus  super  electione  opinionis  ,  tum  et 
alius  Extensionis  quibus  accedunt  Contra- 
rietates  Bartoli  de  Saxoferrato  quas  expli- 
cuit  dictus  D.  de  Matasselanis.  Prodierunt 
haec  omnia  junctim  cum  aliis  aliorum  tra- 
ctatibus  Venet.  1472  per  Jo.  de  Colonia  e 
Vindelinum  de  Spira  fol.  Repetitio  L.  Fi- 
lium  C.  de  familiis  herciscund.  Senis  1493 
fol.  Sex  clubia  legalia  cum  consilio  quo- 
dam.  Senis  1493.  * 

MATTILEUS  Palmerius  Florentinus,  Jo. 
Ar?;yropuli  et  Pauli  Cortesii  discipulus  (206 
Pauli  Cortesii  qui  an.  1 5"!  0.  obiit,  Matthaeus 
non  potuit  essediscipulus  et  rnirum  fugissc 
cl.  Mansium  solemnis  anachronismus)  in- 
terfuit  Concilio  Florentino  An.  1439.  et  A. 
1453.  pro  funere  laudavit  Carolum  Mar- 
suppinum  Aretinum  Secretarium  Reip.  Flo- 
rentinae  ,  deinde  post  summas  dignitatcs 
variasque  legationes  obitas  cum  honore 
ac  laude  ,  idem  obiit  an.  1475.  pro  funere 
laudatus  ab  Alamanno  Rinuccino,  qui  in- 
ter  alia  pocsmatis  Italici  ,  ternario  carmine 
et  tribus  libris  centumque  capitulis  ab  eo 
scripti  et  Leonhardo  Datho  ,  Secretario 
Apostolico  dicati  meminit  his  verbis :  Po~ 
stremo  etiam  poHicam  ausus  tentare  facul- 
tatem,  hunc  quem  suo  pectori  superpositum 
cernilis  praegrandem  Ubrum  ternario  ear- 
mine  (in  terza  rima  ,  ad  Dantis  imitatio- 
nem)  composuit,  quem  propterea  Vitae  Ci- 
vitatem  (Citta  di  Vita)  nuncupavit ,  quod 
animam  terrena  corporis  mole  liberatam 
varia  multipliciaque  loca  peragrantem  ,  ad 
supernam  taudem  patriam  cwitatemque 
perducit ,  ubi  beata  vita  fruatur  aevo  scin- 
piterno.  ln  hoc  poematc  ,  quod  Manuscr. 
in  Mcdicea  Florentina ,  in  Ambrosiana  Me- 
diolani,  et  apud  Carolum  Thomasium.  he- 
redem  Caroli  Strozzii  supcrcst :  In  hoc  in- 


II  A  E  U  S  49 

quam  poemate  Palmerius  cum  Origene 
sensisse  visus  fuit,  erroremque  ejus  de 
animabus,  tertio  quodam  genere  angelo- 
rum,  ob  peccatum  in  corpora  detrusis , 
comprobasse :  quam  ob  causam  illud  for- 
tassc  zelo  quorundam  Cortonae  ilammis 
datum  est,  non  Palmerius  ipse,  de  quo 
hoc  apud  Trithemium  c.  797.  traditur  ii- 
lum  enim  rebus  prosperis  in  senio  a)  et 
honore  apud  Florentinos  suos  defunctum 
docent  Diarii  eruditorum  Italiae  auctores, 
qui  de  hoc  Palmerio  accurate  ut  solent  at- 
que  erudite  tom.  X.  pag.  424.  471.  et  t.  XI. 
pag.  289.  Muratorius  tom.  XIII.  Thesauri 
rer.  Italicarum  :  Julius  Niger  in  Florentino- 
rum  scriptorum  historia  p.  404.  seq.  Vos- 
sius  pag.  576.  Labbeus  etc.  Palmerius  di- 
cavit  libros  quatuor  de  vita  Civili ,  dialogi 
more  scriptos  Italice ,  Alexandro  ab  Ale- 
xandro,  qui  prodiere  Florentiae  1529  8  et 
Gallice  translati  Paris.  1557.  8.(207  Alex. 
de  Alexandris  Florentino  non  ab  Alexan- 
dro  (Neapolitano  et  juniorij  prodiere  etiam 
an.  1531. 1825. 1829.) Sed  Latinaeejus  lucu- 
brationespraeteriri  a  me  non  debenl,  quae 
sunt : 
1)  De  temporibus  ad  Petrum  Mediceum  , 
Cosmi  F.  ab  Origine  rerum  ad  A.  C.  1448. 
Hujus  operis  prior  pars  ab  Orbe  condito 
ad  CHristum  natum  digesta  in  duodecim 
periodos ,  et  altera  a  nato  CHristo  usque 
ad  A.  C.  448.  lucem  non  vidit ,  sed  Ma- 
nuscripta  adhuc  superest  in  variis  Biblio- 
thecis  Italiae.  Psam  loco  illius ,  Chronicon 
Eusebii  Hieronymique  ac  Prosperi  sumens 
Boninus  Mombrizius,  Palmerianum  «illis 
subnexuit  tantummodo  ab  A.  C.  448.  usque 
ad  1447.  Mediolani  circa  A.  1475.  fol. 

Condidit  Eusebius,lPcumque,  Hicronyme,  Prospcr. 
Mattliaei  pars  est  ultima  1'almerii. 

Secuta  est  editio  Veneta  1 183.  4.  in  qaa 
accessit  MATTHIJE  Palmerii  Pisani  con- 
tinuatio  ab  Anno  1450.  ad  1481.  Eadero 
obvia  in  edit.  Paris.  1546.  i.  apud  II  Ste-  % 
phanum  avum,  ut  in  Basileensibus  sz  ni- 
ficina  Henrici  Petri  l")-,l.>  1536.  fol.  et  ad 
calcera  Operum  Busebii  a  variis  versorum 


a)  Anno  aetalis  septuagesimo.  Giornalc  dc'  lelte-      rati  d"  Halia  Toin.  XXI.  pag.  591. 

158 


50  II  A  T  T  II 

Latinc  cum  praef.  Jo.  Jacobi  Grynaei  1570 
fol.  ubi  video  subjunctam  Matthiae  Palmerii 
continuationi  Eruditi  cujnsdam  tcmporum 
continuationem  ab  A.  1482.  cum  additio- 
ne  ad  A.  1570. 

(308  Ab  an.  (294.  ad  1 448  prodiit.  per 
excerpta.  Florcntiae  An.  1748  tom.  1-Rer. 
Itolicar.  script.  una  cum  MATTULE  Pal- 
merii  continuatione  usque  ad  an.  1481.) 

2)  De  captivitate  Pisarum  a  Florcntinis 
expugnatarum  A.  1406.  ad  Nerium  Cap- 
ponium  liber  editus  Slesvici  1656.  8.  cujus 
etiam  Italica  versio  Manuscr.  fuit  apud 
RaphaeMem  Trichef  du  Fresne.  Hanc  histo- 
riam  satis  ornate  compositeque  scriptam 
laudat  Bernardus  Rucellaius  in  praef.  ad 
suam  ejusdem  bclli  Pisani  historiam.  Ex 
Slesvicensi  editione,  sed  ad  Manuscr.  Co- 
dicem  emendata  recusus  hic  liber  in  the- 
sauro  scriptorum  Italiac  Burmanniano  tom. 
VIII-  parte  2.  et  in  Muratoriano  tom.  XIX. 

3)  Vita  Xicolai  Acciajoli ,  magni  Sene- 
schalli  Siciliae  et  Hierosolymorum ,  ad 
Eduardum  Acciajolum.Prodiit  in  tomoXIII. 
thesauri  rerum  Italicarum  Muratoriani.  Ex- 
stat  et  Italica  Donati  Acciajoli  versio  vul- 
gata  Florentine  1588.  4.  ad  calcem  histo- 
raie  domus  illustris  Ubaldinorum. 

4)  Historia  Florentina  sive  Annales  ab 
Anno  1452.  ad  1474.  una  cum  historia 
Concilii  Florentini ,  Manuscripta  in  Bibl. 
Strozziana. 

5)  Orationes. 

6/  Epistolae. 

*  In  edit.  Basileensi  an.  1536  fol.  datur 
Matthaei  Palmerii  continuatio  chronici  Pro- 
speri  ad  an.  1449.  usque  ad  totum  anno 
1449.  tunc  succedit  ab  an.  1450  usque  ad 
totum  annum  1481  Matthiae  Pahnerii  Pi- 
sani  continuatio;  cui  eruditus  quidam  Ger- 
manusalteramcontinuationemadiecitusque 
ad  totum  an.  1501.  Dein  succedit  tertius 
alterGermanus  telam  prosequrms  usque  ad 
paitem  anni  1536.  Haec  vero  postrema  ad- 
ditio  cum  supervenissct  typographo  post- 
quam  totum  volumen  absolverat  in  quo 
post  prius  Anonymi  additamentum  suc- 
cedebat  Cassiodori  et  Hermanni  Contracti 
Chronicon  ;  ideo  folia  illa  ,  in  quihus  ter- 
tiam  hanc  continuationem  dare  disposuit  , 


AE  US 

suo  quidem  loco  post  priorem  apposuit,  sed 
pagellarum  numeros  interrupit.  Ita  folium 
postremum  primae  editionis  signatur  num. 
154.  quod  vero  dein  proxime  sequitur  fo- 
lium  numerum  cxhibet  208  et  sicdeinceps 
usque  ;id  (inem    additionis.    Tum  iterum 
prior  numerorum  series  resumitur155  etc* 
MATTIIiEUS    Mareschallus    de    Bappen- 
heim  sive  Pappeheim  de  Bieberbach  J.  U. 
D.  et  Canonicus  Augustanus  defunctus  A. 
1511.   cui   debemus   servatum    Chronicon 
Australe  sive  Austriae  antiquum  ab  Anno 
852.  ad   1343.  quod  minus   integrum  in 
prioribus  Freherianis  editionibus,  integrum 
et  locis  etiam  parallelis  aliorum  veterum 
Annalium  et  Historicorum  illustratum  edi- 
dit  Burchardus  Gotthelf  Struvius  in   sua 
scriptorum    Germ.    Freheri  editione    Tom. 
1.  pag.  431.  491.  Et  Chromci  Augustensis 
antiqui  excerpta  ab  an.  973.  ad  1104.  pag\ 
493.  508.  et  partem  Chronici  Monasterii 
S.  Udalriciet  Afrae  Ord.  Bened.  apud  Au- 
gustam  Vindelicorum  ab  an.  1152.  ad  1265 
pag.  509.  536.   subjunctis  pag.  536.  500. 
laudati  Struvii  notis,  quibus  confertur  edi- 
tio  postremi  hujus  Chronici  Canisiana  t.  1 
Antiquar.    Lectionum   pag.  229.   seq.  sub 
H ENRICI  Steronis  nomine ,  de  quo  supra 
tom.  3.  pag.  213.  seq.  Excerpta  ex  Chro- 
nico  Elwangensis  in  Svecico  Circulo  Mona- 
sterii ,  ab  eodem  Matthaeo  ab  an.  1095.  ad 
1477.  apud  eundem   Fretierum  edit.  Stru- 
vianae  tom.  1.  pag.  657.  699.  Scripsit  idem 
Matthaeus  de  antiquitate  et  initio  Civitatis 
Episcopatm  Auguslani  qua  historia  usus 
in  Annalibus  suis  Matthaeus  Gasserus  :  et 
tractatum  de  origine  et  familia  Dominorum 
de    Calatin    qui  hodie  sunt  Domini   Pap- 
penheim.  Augustae  Vind.   1553.  fol.  Vide 
Struvium  pag.  430.  Hoc  postremo   scripto 
usus  est  Wolfg.  Lazius  libro  VIII.  de  gen- 
tium  migratione  pag.  574. 

MATTILEUS  Paris  Anglus,  Monachus 
S.  Albani ,  Ord.  Bened.  Cluniacensis ,  Vir 
egregius  qui  magna  Henrici  III.  Regis  An- 
gliae  usus  gratia  diem  obiit  an.  1259.  In- 
ter  historicos  rerum  Anglicarum  ,  judicio, 
lide  ac  libertate  nullo  inferiore.  Ejus  Hi- 
storia  major  rcrum  Anglicarum  ab  initiis 
Guilelmi  Conquacsioris  sivc  ab  A.  O.  1066 


M  A  T  1  H 

ad  1259.  unacumcontinuatione  GUILELMI 
Ris hang er i  ab  An.  1259.  ad  1273.  (de  qua 
supra    tom.  3.    pag.   153.)   edita  primum 
Matthaeo    Parkero    Archiep.    Cantuariensi 
curante  Lond.  1571.  fol.  et  tideliter  recusa, 
ac  neutiquam ,  ut  visum   Baronio  et  Pos- 
sevino  ,  ab   haereticis    interpolata  ,  Tiguri 
1606.  fol.  deinde  singulari  studio  Wilelmi 
Wats,  Doctoris  Theologi  Lond.  1640.   Pa- 
ris.  1644  atque  iterum  Lond.  1684  fol.  qui 
Manuscriptos  Codices  et  Chronicon  minus 
sive  Epitomen,  Guilelmi   Lambardi  manu 
exaratam  circaan.  1565.  et  in  priore  parte 
usque  ad  an.  1235.  contulit  Chronicon  RO- 
GEIU  Wendoveri,  cujus  vestigiis  auctorem 
institisse   apparet,    subiunxitque    ineditas 
antea  Matthaei  Vitas  duorum  Offarum  Mer- 
ciae  Regum ,  patris  et  filii  ,  e  quibus  filius 
Coenobium  S.  Albani  condidit,  cujus  reli- 
quiae  recens  inventae  an.  793.  a)  et  viginti 
trium  S.  Albani  Abbatum ,  nec  non  librum 
additamenturum  quem  Matthaeus  supplen- 
dis  vel   illustrandis  variis   historiae   suae 
locis  composuit.Singularem  quoque  laudem 
merentur  additae  a  Watsio  Variae  Lectio- 
nes ,  vocum  barbararum  glossarium  ,  ad- 
versaria  ,  indicesque.   IJistoriam  ab   Orbe 
condito  usque  ad  Annnm  1066.   Manuscri- 
ptum  in  Bibl.  Sidnejana  memorat  Pitseus 
pag.  338.   ex  qua    profecisse    Matthaeum 
Westmonasteriensem ,   sive    potius  totum 
expressisse   notat   post  Caveum    aliosque 
Guil.  Nichols  in  Bibl.  historicorum  Angliae 
pag.  62.  Praeterea  Baleus  IV.  27.  memo- 
rat  Descriptionem  Mundi  sive  tabulam  geo- 
graphicam  rudem  ,   praemissam  historiae 
in  Manuscr.   Regio    Lond.    Vide  Oudinum 
tom.  3.  pag.  28.  seq.  Jlistoriam  Ihjbernien- 
sium  quae  incipit :  Magnus  Patricius  Ily- 
bernorum.  Confer  historiam  Matthaei  Paris. 
ad  an.  1152.  Vitam  Eadmundi  Richii    Ar- 
chiepiscopi    Cantuar.  quam    laudat    otiam 
Lelandus  cap.  249.  ex  RICHARDO  Vicanio 
et  Rogero  BACONE   profecisse  eum  testa- 
tus.  Vitam  S.  Guthlaci ,  et  S.  Vols tani E[i\- 
scopi.  Chronica  majora  Coenobii  S.  Albani, 
et  de  passione  S.   Amphibali.    Matthaeuin 
Paridem  hunc  scriptorem  vocant  nonnulli, 

a)  Confer  Acta  Sanctor.  22.  Junii  Tom.  IV. 


AEUS  51 

ut  Joannes  Picardus  ad  Anselmum  Cantua- 
riensem  pag,  574  alii  ut  Matthaeus  West- 
monasteriensis  pag.  349.  Parisium. 

MATTH/EUS  Patavinus  Augustinianus 
charus  Clementi  VI.  qucm  Papam  fuisse 
constat  ab  An.  1342.  ad  1352.  Ex  scriptis 
ejus  nihil  a  Possevino  ,  vel  Philippo  Elssio 
pag.  478.  encomiastici  Augustiniani  memo- 
rari  video  quam  Sermones  ,  neque  editos 
illos  sed  Veronae  Manuscriptos. 

MATTHiEUS  Platearius ,  Medicus  Saler- 
nitanus,  quem  secutum  se  esse  testatur 
iEgidius  Corbejensis  qui  circa  A.  1198.  scri- 
psit  ,  ut  dixi  supra  tom.  1  pag.  20.  itaque 
Medicarum  Bibliothecarum  scriptores  non 
minus  de  aetate  Platearii  falluntur,  quam 
de  praenomine,  cum  vocant./o.  Platearium. 
lta  vero  laudatus  yEgidius  praef.  ad  libros 
IV  de  virtutibuset  laudibuscompositorum 
medicamentornm  editus  a  B.  Polycarpo 
Leysero  in  historia  poeseos  medii  aevi  pag. 
505.  Laudes  et  virtutes  omnium  medicami- 
num  secundum  Antidotarii  seriem  exposi- 
tio?iis  sumentes  glossas  super  antidotarium 
(NICOLAI)  a  Magistro  MATTHJ20  PLA- 
TEARIO  editas  constituentes.  Scripsit  et 
librum  de  simplici  mcd/cma  frequenterlau- 
datum  in  Vincentii  Bellovacensis  Speculo 
Naturali  (vide  Bibl.  Gr.  tom.  XIV.  pag.  120.) 
tum  practicam  brevem  morborum  curan- 
dorum.  De  edilionibus  vide  Lindenium, 
Merklinum  ,  Mans;etum. 

MATTH/EUS  Polonus  (diversus  a  Mat- 
thaeo  de  Cracovia  Pomeraniae,  supra  pag. 
47. )  Cracoviensis  ex  Cracovia  Poloniae 
metropoli  ,  defunctus  A.  1i10.  cujus  apud 
Possevinum  atque  alios  memorantur  Ex- 
positio  Ecclesiastae  ,  Cantici  Canticorum . 
Matthaei  et  Epistolae  ad  Iiomanos ,  nec 
non  liber  de  amore  charitatis. 

(209  .MATTIIAEUS  Ronto  Venetus  Ord. 
Benedict.  Montis  Oliveti  Monachus  qui  obiit 
a.  1343.  Magnum  op.  Dantis  Alligherii  Co- 
moediam  ex  Italico  in  metrum  latinum  vor- 
tit.  Decodicibus  MSS.  Vide  Do  Batines  lii- 
bliografia  Dantesca  1.  237.  Prato  1845. 

MATTHvEUS  de  Rubeis  Ursinus ,  Ro- 
manus  ,  Ordinis  Minornm  Patronus  ,  Car- 
dinalis  ab  A.  1261.  usqne  ad  1306.  quo 
obiit  Perusii  ,  illoque  intervallo  duodecim 


52  M  A  T  T 

Pontiiicum  electfoni  intorfuit.  Ejus  scri- 
pla  :  E-rpositio  in  Psalmos.  Sehnones  sa- 
cri .  Epistolae  ad  diversos  et  liber  de  au- 
ctorilate  Ecclesiae.  Vide  G.  Josophi  Eggs 
purpuram  doctam  tom.  1   p.  197-200. 

MATTILEUS  Scornus ,  Ecclcsiae  Mon- 
tis  S.  Martini ,  Praemonstratensis  Ordinis, 
Cameracensis  dioecosis  Canonicus  .  postea 
Ninovensis  Monasterii ,  ejusdcm  Ordinis 
Abbas  nonus ,  scripsit  Sermones  divcrsos 
ut  vrat  vir  singularis  doctrinae  ac  pieta- 
tis ,  et  Ecclesiastes  dtsertissimus.  ItemCom- 
mentarios  in  Davidis  Psalmos  et  in  Esa- 
iam  Prophetam.  Hic  anno  Domini  1195. 
abjecta  Praefectura.  quietis  amans  ad  suos 
Montis  S.  Marlini  confratres  reversus  ibi- 
dem  sancte  obiit.  llaec  de  eo  Joannes  le 
Paige  in  Biblioth.  Praemonstratensi  p.  305. 

MATTHiEUS  Sylvaticus,  Mantuanus,  qui 
Salerni  versatum  se  testatur  a)  An.  C. 
1297.  reliquit  nobis  vastum  opus  per  le- 
xici  modum  compositum  quod  Pandectas 
Medicinae  inscripsit ,  dicavitnue  Roberto 
Siciliae  Regi  An.  1336.  Laudatur  a  Tri- 
themio  cep.  565.  De  illius  editionibus  Bo- 
non.  1474.  Neapol.  1474.  Venet  1478. 
1480.  1489.  1498.  1523.  Lugd.  1478.  Tau- 
rini  1526.  fol.  dixi  in  Bibl.  Latina  IV.  12. 
Editionem  Lugd.  1541.  memorat  Philippus 
Picinellus  in  alhenaeo  scriptorum  Medio- 
lanensium  p.  418  ex  Bibliothecar.  Medica- 
rum  scriptoribus,  qui  monent  annotatio- 
nes  additas  a  Simone  Genuensi  et  Domi- 
nico  Martini  de  Sospitella.  Opus  haud  du- 
bie  praeclarum  atque  utile ,  si  emendate 
scripta  ct  accurate  exposita  essent  quae 
in  illo  ofTeruntur.  Sed  cum  vocabula  Ara- 
bica  quando  sunt  scripta  Ilebraicis  vel 
Latinis  litteris  licet  non  vitiose  ,  tamen 
multum  nogotii  soleant  facessere  etiam 
illius  linguae  peritis,  ut  omncs  fatentur, 
atque  ostendit  Reinesius  libro  do  lingua 
Punica,  quantum  necesse  est  crucem  (i- 
gere  scripta  perversissime,  atque  ila  ex- 
pressa  ,  ut  sin^rulis  propemodum  non  pa- 
ginis  sed  versibus  Oedipo  sit  opus  ,  de 
quo  veterem  Ottonis  Brunfeldii  etjnstam 
querimoniam    attulit    Cangius    praef.    ad 


II  A  E  U  S 

glossar.  §.  XLVIIl.  Quam  peritus  scriptor 
hic  fuerit  linguae  Graecae  ,  pro  captu  et 
more  illorum  temporum,  innumeri  prodit 
locis.  Exemplo  sit :  Obtalmia  est  aposte- 
ma  oculi ,  dictum  ab  ob  quod  est  con- 
tra  ,  et  talmon  -quod  est  oculus ,  quasi 
contra  oculum.  Vel  etiam  hoc  :  Dia  Grae- 
ce,  quando  est  una  pars  per  se  ,  debet 
scribi  per  jota  et  non  per  y ,  ut  diamar- 
gariton.  Dya  vero  quando  significal  duo  , 
per  y  debet  scribi ,  unde  Dyalogus ,  id  est 
duorum  sermo.  Dialectica  vero  per  jota 
debet  scribi ,  et  est  dictum  ,  rationalis 
disciplina.  Dyalektika  scribitur  per  y  ut 
dicit  Graecus.  etc.  Vix  est  ut  Arabice  mul- 
to  doctiorem  fuisse  statuamus  hunc  Pan- 
dectarium  ,  quamquam  Ilispanos  et  Ara- 
bes  se  consuluisse  profitetur  in  voce j)/aa/e& 
Adducit  quoque  interdum  Persica  voca- 
bula ,  sed  rarissime  ,  ut  in  voce  barse- 
gasten ,  et  sebesten.  Pleraque  autem  quae 
explicanda  sibi  sumit ,  Graeca  omnia  vel 
Arabica  Latinis  utcumque  expressa  litte- 
ris  sunt ,  in  Latinis  versionibus  Medico- 
rum  Graecorum  vel  Arabum  obvia.  Alia 
Latina  ipsa  ,  pauciora  tamen.  Non  dubi- 
tandum  interim  ,  eruditus  si  lector  acces- 
serit  .  posse  ex  hoc  hbro  eum  discere  non 
contemnenda  ,  atque  in  Medicis  antiquis 
praecipue  vero  in  Latino  barbaris  ejus  ope 
intelligere,  quae  alioqui  obscura ,  lecto- 
res  fugere  necesse  erat  futurum.  Exem- 
pla  vide  sis  apud  doctissimum  Reinesium 
pag.  673.  et  multis  aliis  Variarum  ejus  Le- 
ctionum  locis ,  et  Almelooveeuium  pag. 
654.  ad  Coelium  Aurelianum.  Indicem  scri- 
ptorum  ab  hoc  Matthaeo  laudatorum  dedi 
tom.  XIII.  Bibl.  Graecae  pag.  324.  seq. 

MATTHiEUS  Spinellusde  Juvenatio  (Gio- 
vezzano  ,  civitate  Apuliae)  testatus  anno 
1253  fe  fuisse  natum  annos  XXIII.  et  in 
castris  Conradini  se  versatuui  anno  1268 
quo  victus  ille  cst  a  Carolo  die  24.  Au- 
gust.  scripsit  (sed  Italice)  Epliemerides 
Neapolitunas  sive  Chronicon  ab  an.  1247 
ad  1268.  cujus  versionem  Latinam  vulga- 
vit  Papebrochius  parte  2.  Conatus  ad  Ca- 
talogum  Pontificum  pag.  40.  49.  tom.  VII 


a)  lu  voce  bruchus 


M  A  T  T 

Act.  Sanctor.  Maji :  atque  inde  Joannes 
Baptista  Carusius  tom.  2.  Bibl.  historicae 
regni  Siciliae  pag.  1089.  Italicum  vero 
originarium  Spinelli  opus  dialecto  Apula 
Lud.  Antonius  Muratorius  tom.  VII.  the- 
sauri  rerum  Italicarum  pag.  1055.  sicut 
articulatim  discerptum  dederat  Jo.  Anto- 
nius  de  Summonte  in  tomo  secundo  hi- 
storiae  Neapolitanae  edito  Italice  Neapoli 
1601.  k.  Gensura  Joannis  Bernardi  Tafuri 
obvia  in  sylloge  cui  titulus :  raccolta  di 
opuscoli  scientifici  et  filologici  ,  tomo  se- 
xto  pag.  309.  seq.  Venet.  1732.  12. 

(21 0.  Commentaire  sur  les  Ephemerides 
intit.  Diurnali  di  Matteo  di  Giovenazzo 
par  H.  D.  Luynes.  Paris  1839.  in  k.  pag. 
240.) 

MATTILEUS  Udalrici  F.  supra,  Mat- 
thaeus  de  Pappenheim. 

MATTIEEUSoppido  Galliae  Vmdocinensis 
oriundus,  laudatusque  Henrico  Gandavensi 
c.  23.  qui  Bartholomaeo  Turonensi  ab  A. 
1177.  ad  1206.  a)  Archiepiscopo  ,  Tobia- 
dem  suam  sive  Metaphrasin  libri  Tobiae , 
versibus  elegiacis  scriptam  dedicavit,  ne- 
cessario  diversus  existimandus  est  a  Mat- 
thaeo  ,  Custode  regni  Galliae  sub  Ludo- 
vico  nono  ,  sancto  Galliae  Bege  ,  et  ab  A. 
1260.  Abbate  S.  Dionysii  b)  in  quem  epi- 
taphium  an.  1286.  quod  incipit : 

Hic  jacet  Abbatum  spcculum  speciale  probatum, 
Qui  dedit  Ecclesiae  magnum  virtule  decorem, 
Archiepiscopii  renuit  Turonensis  honorem  etc. 

Parum  credibile  utique  quod  Oudinus  t. 
3.  p.  483.  disputat  ,  Tobiadem  Bartholo- 
maeo  dicatam  esse  pridem  defuncto ,  Ji- 
centiaque  poetica  a  Matthaco  honoratos 
ejus  manes  tanquam  vivi  ac  spirantis. 
Aliud  longe  tinniunt  verba  quibus  illum 
alloquitur  hunc  in  modum: 

Ecclesiae  Turonensis  apex  ,  ovium  speculator  , 
TJt  speculum.  praesul  Barlholomaeo  fave. 
et  cum  de  Engelbaldo  praesule  An.  1 157 
defuncto  avunculo  ejusdem  dixisset: 

Hunc  rea  mors  rapuit,  cuius  dignissimus  haeres 
Traclas  emerita  sceptra  paterna  munu. 
Porro  subjungit  : 
Vive,  vale,  decus  Ecclesiae,  disponc  precanti 


II  A  E  U  S 


53 


Portnm  ,  naufragium  pelle,  medere  rati. 
Suscipe  Tobiae  tiluios,  cum  fratre  Decano, 

Ut  timidum  duplex  stella  serenet  iter. 
Gaudeo  luce  nova  vos  praelucescere  etc. 
Vivite  felices  fratres,  qoos  corpore  solo 

Esse  duos,  eadem  mens  probat  esse  duos  etc. 

Certe  igitur  diversus  a  Tobiae  metaphra- 
ste  MATTH.EUS  S.  Dionisii  Abbas ,  ad 
quem  Epistolae  S.  Ludovici  noni  A.  1270. 
defuncti  et  successoris  ejus  Philippi  ter- 
tii ,  et  Abbatis  ad  Philippum  hunc,  Galliae 
Begem  qui  anno  uno  ante  Abbalem  obiit. 
Exstant  Epistolae  illae  apud  Dacherium  t. 
2.  spicilegii  p.  548.  seq.  et  tom.  3.  edit. 
novae  pag.  663.  66i.  666.  669.  670.  et 
Petri  de  Coudeto  ad  eundem  Matthaeum 
pag.  667.  de  pace  inita  cum  Bege  Tuni- 
censi.  Auctor  vero  Tobiadis  ,  quam  male 
Thebaulem  dixere  nonnulli,  testatus  se  ex 
latina  Hieronymi  translatione  Metaphrasin 
istam  suam:  condidisse  Libri  Tobiae : 
Bt  sacra  Hieronymi  tradit  translatio ,  prosam 
Quaiicunque  mctro  V  indocinensis  arat. 

Et  aliquot  versibus  interpositis: 
Transfert  Hieronymus,  exponit  Beda,  Mathaeus 
Metrificat,  reprobat  livor,  amicus  habet. 

Atque  in  Epilogo: 

.    .    .    Has  fonte  beali 
Hieronymi  praesens  urceus  hahurit  aquas. 

Memoratur  Vindocinensis  ab  Henrico  Gan- 
davensi ,  libro  de  viris  illustribus  p.  166 
cap.  23.  Citatur  a  Vincentio  Bellovacensi 
in  speculoMorali,  et  abaequali  eius  Thoma 
Walleis  :  Allegant  eum  aliquoties  auctor 
florum  Poeticorum  ,  non  Alanus  quidem , 
ut  visum  Barthio,  sed  junior  quidam,  item 
Sparanus  in  Bosario.  Laudat  ipse  Gualte- 
rum  scriptorem  Alexanclroidos,  tle  quo  su- 
pra  tom.  3.  pag.  106.  Vohis  Hexametrum 
desit  Ga\tcr'\(\os,  uti  Pentametris  elegis  Vin- 
docinensis  amat.  Ejusdem  Matthaei  PoS- 
tica  sive  Poetria,  ut  tum  vocabant,  quae 
ignota  caeteris  ,  soluta  partim.  partim  li- 
gata  oratione  laudatur  non  semel  ab  llie- 
remia  de  Montagnone ,  cive  Paduano,  in 
Epitoma  sapientiao,  uti  docet  Daumius  in 
praefatione  ad  Hieronymi  Graeci  (|).'Xctc- 
viav.  llaec   Poetria  uti  et   scriptum   aliud 


a)  Sammarthani  Tom.  1-  pag.  770.  seq. 

a)  Vide  Feliblenium  lihro  V.  historiae  Abbatiae 


S.   Dionysi  .  Sammarthanos  Totn.  5.  pag.  336,  San- 
dium  ad  Vossii  pag.  805. 


54  M  A  T  T  II 

Matthaei  Vindoeinensis  de  aequioocis  in 
Bibl.  Regis  Galliae  et  Bibliot hccis  Angliae 
Manuscr.  vide  Oudini  tom.  3.  pag.  484. 
Nod  vero  Poetriam  a  Tobia  diversamDau- 
mius  .Manuscriptam  habuit ,  uti  legitur  in 
Bibliotheca  curiosa  Hallorvordi;  sed  To- 
biam  Vindocinensis  ,  et  id  ipsum  fortasse 
Manuscr.  quod  a  Gevartio  Barthius  acce- 
perat ,  ex  quo  centum  circiter  versus  ali- 
quot  locis  emendatis  inseruit  lib.  XXXI. 
Adversariorum  capite  ultimo :  ubi  inte- 
grum  Vindocinensein  editurum  se  recepit 
in  corpore  omnium  PoeHarum  ,  quod  secu- 
lis  distinctum  moliri  se  testatus  est.  Ta- 
metsi  vero  corpus  illud  Poetarum  lucem 
non  adspexit,  Joannes  tamen  Heringius 
JCtus  ct  SyndicusBremensis.  Matthaei  To- 
biadem  ex  duobus  Manuscriptisedidit  Bre- 
mae  Anno  1642  8.  Neque  prima  ista  Vin- 
docinensis  editio,  uti  existimavit  Heringius, 
sed  extat  etiam  Lugdunensis  An.  1505.  in 
forma  quarta  majore,  cum  comment.  inter 
auctores  octo  morales,  et  ex  eadem  edi- 
tione  Argentoratensis  An.  1510.  utraque 
Herin^iana  longo,  praesertim  circa  finem  , 
auctior.  Sed  et  alia  Lugdunensis  per  .lo- 
annem  Baenerium  An.  1538.  8.  apudTheo- 
baldum  Paganum,  at  sine  commtario.  Deni- 
que  Oporiniana  a  Jo.  Heroldo  procurata  An. 
1G63  4.Quarum  editionum  notitiamCl.  Dau- 
mi  i  diligentiae  debere  me  libentcr  profiteor. 
Caeterum  vir  Clarissimusatquedoctissimus 
B  Joachimus  Fellerus,  pro  singularisuabe- 
nevolentia  ac  humanitate  ,  qua  omnes  bo- 
narum  literarum  studiosos,  dum  viveret, 
complectebatur ,  an.  1690  copiam  mihi  fe- 
cit  Vindocinensis  manu  exarati  a  docto 
quodam  viro,  in  cuius  Manuscripti  margine 
passim  variae  lectiones  annotatae  erant. 
Desinit  ille  codex  in  versu  1510.  hoc  est 
in  fine  capitis  decimi  Tobiae.  Ex  Manuscr. 
Guelpherbytano  Varias  Lectiones  quasdam 
offert  Polycarpus  Leyserus  in  historia  poe- 
seos  medii  aevi  p.  706.  In  pericopam  illam, 


A  E  U  S 

quam  a  Barthio  in  Adversariis  editam  su- 
pra  esse  dixi,  notas  quasdam  conscripserat 
D.  Andreas  Rivinus,  quas  itidem  Manu- 
scriptas  oculis  usurpare  me  memini.  Ali- 
quot  etiam  Matthaei  Vindocinensis  loca  il- 
lustrata  leges  in  Epistolis  Reinesio  Dau- 
mianis  pag.  344.  in  quibus  et  passim  de 
Bartholomaeo  illo  agitur ,  cui  Matthaeus 
Tobiam  suum  dedicavit. 

MATTILEUS  Westmonasteriensis ,  An- 
glus  Monachus  Ord.  Bened.  scripsit  flore 
historiarum  ab  exordio  Mundi  usque  ad  A. 
C.  1307.  unde  Florilegi  nomen  tulit :  MAT- 
TH.^EUM  Parisium  secutus,  in  parte  priore 
potissimum  ,  et  Rogerum  Wendoverum 
aliosque  ,  rerum  Britannicarum  diligens 
annotator:  non  diu  ultra  A.  1306  videtur 
ipse  aetatem  protulisse,  nam  falluntur 
viri  praeclari  a)  qui  historiam  ad  A.  1377. 
continuatam  ei  tribuunt ,  cum  in  Manu- 
scriptis  Codicibus  Bibliothecarum  Anglica- 
rum  exstent  sane  continuati  hi  flores  hi- 
storiarum  ,  sed  aho  stylo ,  aliisque  aucto- 
ribus  :  ut  ab  ADAMO  Muremuthensi  b) 
usque  ad  An.  1336.  ab  alio  usque  ad  an. 
1380.  et  a  monacho  Roffensi  sive  EAD- 
MUNDO  de  Hadenham  ad  An.  1277.  Vide 
Guilelmi  Nichols  Bibliothecam  bistoricorum 
Angliae  pag.  66.  Ilenricum  Warthonum 
prologom.  ad  tom.  1.  Angliae  sacrae  pag. 
XXXI.  seq.  atque  Oudinum  to  i  .  3.  pag. 
700.  seq  Matthaei  flores  Historiarum  in 
An.  1307.  desinentes  ,  in  quibus  annum 
a  festo  MichalMis  auspicari  consuevit,  pro- 
diere  curante  Matthaeo  Parkero ,  Archiep. 
Cantuariensi  Lond.  1567.  fol.  atque  emen- 
datiores  Francof.  1601.  fol.  una  cum  FLO- 
RENTIO  Vigorniensi .  de  quo  supra  t  II. 
pag.  579.  Chronicon  Westmonasteriense  et 
Chronicam  fani  Eadmundi  quod  Westmo- 
nasteriensi  tribuuntBaleus  et  Pitseus,  nemo 
adhuc  in  lucem  protulit. 

S.  MATTHIiE    Apostoli  Acta ,  quae  ab 
Anonymo  scripta  jactantur  olim  Hebraice, 


a)  Baleus  VI.  51.  Jocelinus  de  Historicis  Angliae 
Manuscr.  apud  H.  Wartlionum  ,  Vosslus  p  536.  et 
Pitseus  pa".  519.  qui  cum  ait  additionis  annorum 
LXX.  mentionem  facere  Matlhaeum  ad  A.  \-25\).  pag. 
559.  non  est  audiendus.  Ad  librum  enim  addita- 
mentortim  provocans  respieit  additamcnla  Mnitliaei 


Parisii  ad  A.  1259.  Idem  Pitseus  historiam  am- 
plarn  Matlhaei  edilam  Londini  A.  1570.  a  libris 
tribus  florun  Historiarum,  A  1601.  Francofurti 
cdilis  perperam  dislinguit. 

b)  De  hoc  supra  Tom:  1.  pag.  21.  s^q, 


M  A  T  T 

et  ab  interprete  ,  Monacho  Trevirensi  am- 
plificata  recensuit  Bollandus  in  Actis  San- 
ctor.  tom.  III.  Febr.  24.  pag.  441  454.  es 
quatuor  MSS.  et  collata  YVolfgangi  Lazii 
editione  ad  calcem  Pseudo  Abdiae  ,  varii- 
sque  breviariis.  Confer  p.  433  seq.  Quam 
parum  fidei  his  sit  Actis  tribuendum,  no- 
runt  omnes  ut  notavi  in  Codice  apocry- 
pho  Novi  Testamenti  pag.  782.  seq.  Idem 
dicendum  de  supplemento  historiae  miracu- 
lorum  S.  Matthiae  Apostoli ,  auctore  Mona- 
cho  Trevirensi,  quod  vulgavit  Bernardus 
Pez  t.  II.  thesauri  anecd.  Parte  3    p.  7.  26. 

MATTHIAS  de  Beheim  Saxo  inclusus 
(Clusenerj  Hallensis,  Latine  quae  scripse- 
rit  non  mihi  compertum  ,  sed  ex  Latino 
vertit  Germanice  An.  1343.  quatuor  Evan- 
gelia  :  atque  ut  videtur  An.  1355.  Psal- 
terium  ,  Magnificat  et  Symbolum  S.  Atha- 
nasii.  Utraque  MSta  Lipsiae  in  Bibl.  Pau- 
lina.  Vide  Joach.  Felleri  catalogum  p.  79. 
et  68.  seq.  Oudinum  tom.  III.  p.  955. 

MATTHIAS  Bohemus  ,  idem  Matthias  de 
Janaw  ,  vel  etiam  Matthias  Parisiensis 
Caroli  IV.  Imp.  a  Confessionibus  sacris , 
sedquoniam  Joannis  Militii  insistens  vesti- 
giis,  abusus  Ecclesiae  tolli  vehementer 
suadebat ,  ab  eodem  Carolo  in  gratiam  In- 
nocentii  VI.  dimissus  et  exul,  scripsit  circa 
Annum1370.  librumprolixum  de  Antichri- 
sto,  ex  quo  nonnullaexcerpta  leguntur  apud 
Flacium  in  Catalogo  testium  Veritatis  pag. 
968.  seq.  edit.  primae.  Scripsit  et  de  vita 
Christiana  ,  et  de  hypocrisi ,  et  pro  Com- 
munione  sub  utraque.  Vide  M.  Georg.  Cun- 
radi  Riegeri ,  Pastoris  Ecclesiae  Stutgar- 
diensis  librum  de  fratribus  Bohemis  editum 
Germanice  p.  78  seq.  Zullighovii   1734.  8. 

MATTIIIAS  Doringus ,  supra  Matthaeus 
Doringus. 

MATTHIAS  Farinator  de  Vienna  Au- 
striae,  Carmelita  scripsit  circa  »Annum 
1330.  jussu  Joannis  XXII.  librum  Morali- 
tatum  cui  titulus  Lumen  fidelis  animae , 
ordine  digestum  Alphabetico.  Prodiit  1477 
duobus  Voluminibus.  Vide  Launojum  deau- 
ctore  librorum  de  imitatione  CHristi  p.  94 
seq.  et  de  ejus  excmplis  naturarum  alii- 
sque  scriptiset  versionibus  Possevinum  at- 
que  Alegrium. 


H  I  A  S  55 

Magistri  MATTHI/E  Ildlardi  de  Lege- 
nitz,  Postillae  super  IIpistolasDominicales 
MStae  in  Bibl.  Baulina  Lipsiensi ,  teste  B. 
Fellero  p.  179. 

MATTIIIAS  a  Michou ,  sive  de  Miclwvia 
Canonicus  et  Medicus  Cracoviensis  scripsit 
Chronica  rerum  Polonicarum,  dicata  Sigi- 
smundo  Regi,  et  desinentia  in  Anno  1506 
libris  IV.  Cracoviae  1521.  fol.  et  Italice 
Annibale  Mag^i  interprete  Venet.  1562  fol. 
Kjusdem  Matthiae  de  Sarmatia  Asiana  et 
Europaea  libros  duos  habes  in  .lo.  llutti- 
chii  Syltoge  navii:ationum  et  itinerum  Ba- 
sil.  1536  fol.  pag.  482.  et  in  .lo.  Pistorii  cor- 
pore  liistoriae  Polonicae  tom.  1.  pag.  121. 
150.  Basil.  1582.  fol. 

MATTHIAS  Monachus  S.  Martini  Torna- 
censis  (quod  coenobium  seculo  septimo 
conditum  a  S.  Eligio  EpiscopoNoviomensi, 
scripsit  in  Begulam  S  Benedicti 

MATTIHAS  Palmerius  Pisanus,  Abbre- 
viator  et  Secretarius  Pontificis  defunctus 
An.  1483.  de  quo  Jo.  Ciampinus  de  Ab- 
breviatoribus  de  Parco  Majori ,  II.  p.  XIII. 
et  Diarium  eruditorum  Italiae  tom.  XX.  p. 
102.  seq.  Vertit  e  Graeco  Latine  Aristeae 
historiamdeLXX.  Interpretibus.  quae  Paulo 
II.  dicata  prodiit  primum  in  Bibliis  Latinis 
excusis  Romae  1472  fol  Norimb.  1575  fol. 
Paris.  1511.  4.  deinde  recusa  saepius  ut 
notavi  in  Bibl.  Graeca  III.  cap.  11.  p.  317. 
Versio  Meteorologicorum  Aristotelis  quae 
Manuscr.  in  Bib.  Regia  Paris  et  libri  se.rti 
Herodoti  ,  quam  Manuscr.  servat  Bibliot- 
heca  Vaticana  ,  lucem  necdum  vidit,  sicut 
nec  historia  belli  Italici ,  cujus  in  epita- 
phioejus  fit  mentio.  De  labore  quo  Chro- 
nicon  Matthaei  Palmerii  ab  an.  1449  ad  A. 
1  481 .  continuavit,  quae  etiam  saepius  edita 
fuit  continuatio ,  di\i  supra  pa^r.  49.  in 
Matthaeo  Patmerio.  i\  I  Vid.  Bettirri  (Ant.) 
tom.  III  Op.  Ilhtctri  Pisani  et  Biografia 
dei  Pisani  Illustri  delineati  da  Ferd.  (iras- 
sini.  Pisa  1838. 

MATTIHAS  Parisiensis.  supra  Matthias 
Bohemus. 

MATTIHAS  Svecus ,  de  quo  supra  in 
Brigitta  Svecica  tom.  1.  pag.  259. 

Joanncs  HATTHIAS  Tiberuius.  Supra  t. 
IV.  pag.  :<N7. 


50  M  A  J  T 

Joannes  MATTIOTI  ibid.  pag.  388. 

Joannes  MAUBURNUS.  lbid.    " 

MAUGANTIUS  Anglus,  Modicus  Archia- 
ter  Vortigeroi  Rogis  et  Mathematicus  sive 
Genethliacus  circa  an.  470.  a  Baleo  Gentur. 
1.  cap»  IV.  atque  inde  a  Pitaeo  pag.  89. 
traditur  scripsisse  de  Magia  naturali  librum 
nescio  an  cuiquani  visum  mortalium,  corte 
Exposithnem  in  Apulejum  non  dubito  com- 
mentrtiam  pronunciare,  quae  tota  bausta 
seilicot  o\  oo  quod  Maugantius  a  Rege  suo 
mterrogatus  de  Ambrosio  Merlino,  num 
ex  incubo  daomone  crederet  geoeratum  , 
rospondisso  fertur  Apulejum  libro  de  Deo 
Socratis  teetari ,  daemonos  incubos  assu- 
mtis  bominum  liguris  cum  mulieribus  non 
raro  coire. 

Guilelmus  MAUUUS.  Supra  t.  3.  p.  145. 

MAURICIUS  Anglus ,  a)  sive  Hibernus 
Ord.  Praed.  (Hispauus  b)  aliis,  sod  in  An- 
glicanis  quibusdam  et  in  Codice  Gymnasii 
Navarrei  Parisiensi  Bollovaconsis  Gallus  c) 
Ord.  Minor.)  circa  An.  1290.  scripsit  Di- 
stincliones  per  abecodarium  sive  alphabe- 
betum  ad  praodicandum  utiles  et  in  variis 
Bibliothecis  Italiae ,  Galliae  ,  Angliae  Ma- 
nuscriptas.  In  sola  littera  A.  distinctio- 
nes  LXXXIX.  Prima  pars  usque  ad  lit- 
teram  E  prodiit  Veuet.  1603.  Usus  hac 
opera  Petrus  Berchorius  in  suo  Dictiona- 
rio,  de  quo  infra.  Pitseus  huic  Mauritio 
etiam  cornrnontarios  in  Esaiam ,  Jeremiam 
et  Baruchum  tribuit. 

MAURfClUS  Catanae  in  Sicilia  secun- 
dus  post  pulsos  Saracenos  Episcopus  ab 
An.  1124.  ad  1143.  de  quo  Antonius  Mon- 
gitor  tom.  2.  Bibl.  Siculae  pag.  61.  Ejus 
Epistola  de  translatione  S.  Agathae  Virgi- 
nis  in  Actis  Sanctor.  tom.  1.  Februar.  V. 
pag.  637.  643.  et  apud  Catanae  sacrae 
scriptores  Petrurn  Carreram  ,  liocchum  Pir- 
rum  ,  Jo.  Baptistam  de  Grossis  ,  et  in  san- 
ctis  Siculis  Octavii  Caetani. 

MAURITIUS  Sommerset,  Anglus,  Mo- 
nachus  Fordanus ,  sive  Fordensis  Ord. 
Bernardini  sive  Cisterciensis  scripsit  car- 


1 0  T  I 

men  de  Schemate  PontificaU  ad  Reginai- 
dum  Bathoniensem  Episcopum  circa  An. 
1180.  Vide  Lolandum  cap.  215.  Epigram- 
mata  et  alia  carmina  addunt  baleus  III. 
30.  ot  Pitsous  pag.  260. 

MAURICIUS  Gaufridi,  Gallus  Armori- 
cus  Ord.  Praed.  in  sacra  pagina  Professor, 
circa  An.  1 470.  scripsit  ad  Christopborum 
Episcopum  Ti^^coriensem  Vitum  s.  Yvonis, 
prosbyti^ri  Trocoriensis  in  Britannia  Ar- 
morica  defuncti  an.  1303.  Exstat  in  Actis 
Sanctor.  tom.  IV.  Maji  19.  pag.  581  608. 
cum  notis  Dan.  Papobrochii.  Adde  Iaco- 
bum  Ouotif  tom.  1    pag.  846. 

MAUUITII  Gibellini,  Legum  Doctoris  ct 
Canonici  in  Hibernia  circa  A;  1327.  Tua- 
monsis ,  poemata  memorat  Jac.  Waraeus 
pag   66. 

MAURICIUS  llibernicus.  Vide  supra.Vaw- 
ricius  A  nc/lus. 

MAURICIUS  Hibernicus  Portu  Fildaeus 
Flos  Mundi  dictus,  Ord.  Minor.  Thoolo- 
giam  docuit  Patavii ,  et  an.  1512.  Conci- 
lio  Lateranonsi  intorfuit ,  denique  Archie- 
piscopus  in  llibernia  Tuamonsis  obiit  An. 
1513.  Vide  Jo.  Camertem  ad  Solini  c.  35. 
Jac  Waraoum  do  scriptoribus  Hiberniae 
pag.  78.  Hic  post  BURLIFERUM  scripsit 
additionos  ad  margines  Scoti,  atque  alia 
quibus  Scotum  illustravit.  Vide  Possevi- 
num  ,  et  II.  Warthonum  ad  Caveum,  sed 
qui  Distinctionum  opus  et  Dictionarium 
male  ad  eum  referunt,  quod  est  antiquio- 
ris  Mauritii  Angli,  de  quo  supra.  Dicitur 
et  vitam  Scoti ,  et  Compendium  Veritatum 
libris  quatuor^armine  leonino  composuisse 
praeter  enchiridion  fidei ,  editum  A.  1509. 

MAURICIUS  Hispanus.  Supra  in  Mauri- 
cio  Anglo. 

MAURICIUS  Morganius  Cambrosis  An- 
glus,  laudatus  Lelando  cap.  188.  scripsis- 
se  carmina  vario  motrorum  gonere  et  epi- 
i-Tamrnata  atque  Epistolas  traditur  clarus 
circa  An,  1210.  Vide  Baleum  III.  64.  et 
Pitsoum  pag.  274.  soq. 

MAURICIUS  Ord.  Minor.  Supra ,  Mau- 


a)  Piiscus  pag.  375.  Possevinus ,  Cangius ,  Ou- 
«iinu-  Torn.  o.  pag.  572. 

b)  Nic.  Anton.   loin.  2.  Bibl.  vct  llispan.  pag. 


269.  Itulacus  Tom.  o.  Academ.  Paris  pag.  G(J0. 

c)  Vide  Jacobum  Quetjf  Tom.  1.  de  scriptoribus 
Dominicaaii  pag.  484i 


MAUR 
ricius  Anglus  et  Manricius  Uibernicus  Por- 
tu  Fildaeus 

MAURICIUS  Ord.  Praed.  Supra  Muuri- 
ciusAnglus  et  Mauricius  Gaufridi. 

MAURICIUS  deSoliaco,  Parisiensis,  Epi- 
scopus  An.  1163.  interfuit  Concilio  Turo- 
ncnsi,  atquo  An.  1196.  diern  obiit  supre- 
mum.  Ejus  exhortationes  ad  Presbyteros, 
et  Svrmones  per  totum  annnum  tam  de  Uo- 
minicis  quam  Festis  laudat  HeoricusGan- 
davensis  cap.  U.  et  Trithemius  cap.  413. 
De  Codicibus  Manuscriptis  vide  Oudinum 
tom.  2  pag.  1585.  seq. 

Petrus  MAURICIUS  et  MAUIUCIUS  PoB- 
ta.  Infra  PETRUS  Venerabihs. 

•  MAURICIUS  Portu  Fildaeus,  supraJ/au- 
ritius  Hibermcus. 

MAURICIUS  de  Praga ,  Tbeolo^us  An. 
1417.  in  Concilio  Constatiensi.  Ejus  Con- 
silium  de  Ecclesiastico  statu  emendando 
in  V.  C.  Hermanni  ab  Hardt  historia  illius 
Concilii  tom.  1  parte  17.  pag.  860-874 
Tractatus  contra  JACORUM  Bohemum  de 
communione  Corporis  et  Sanguinis  CHri- 
sti:  ib.  tom.  3  pag.  779-803.  et  alii  libri 
duo  ejusdem  argumenti  pag.  805.  826-883 

*  In  Vindobonensi  Codice  extat  Sermo 
Magistri  Mauritii  de  Praga  S.  Theologiae 
Prof.  Dominica  VII.  post  festum  Pente- 
costem  in  illud  Attendde  a  falsis  prophe- 
tis.  Cum  vero  eiusdem  Cod.  MS.  fere  orn- 
nes  Orationes  in  Conc.  Constantiensi  sint 
habitae  nullus  dubito  quin  haec  pariter 
ibidem  perorata  sit.  Est  etiam  ibidem 
eiusdem  authoris  sermo  alter  in  eodem 
Concilio  rccitatus  anno  1416.  hoc  propo- 
sito  themate  haec  vidua  erat.  * 

MAURICIUS  Reganus ,  servus  et  inter- 
pres  Dermitii  ,  filii  Murcardi  regis  Lage- 
niae  in  Hibernia  ,  claruit  An.  1171.  Scri- 
psit  satis  diligenter  historium  rfe  rebus  in 
Uiberuia  gestis  suo  tcmpore  ,  quam  qui- 
dem  amicus  ejus  in  versus  Gal  licos  Iran- 
stuld,  unde  Anglice  et  iam  reddidit  I).  Geor- 
gius  Carew ,  eques  auralus.  Momoniae 
Praeses  sub  Elisabetha  lirgiua.  pustea  Tot- 
nesiae  Comes.  HaecJac  Waraeus  p.  56.  seq. 


I  C  I  U  S  57 

MAURICIUS  de  Revalia  .  Livonus,  Ord. 

Praed.  Prior  circa  An.  1281.  de  cujus   va- 

riis  Epistolis  Vide  Jacobum  QuKif.  tom.  I 

pag.  411. 

MAUIUCIUS  ex  Trecensi  Archidiacono 
Episcopus  Cenomanensis  ac  denique  Rot- 
homagensis  ab  An.  1231.  ad  123i.  Archie- 
piscopus  ,  cujus  Epistolae  quinque  Ueca- 
nos  Rothomagenses  editae  a  Dacfaerio  toin. 
2  spicilegii.  pag.  520.  (edit.  novae  tom.  3 
pag  614.    seq. 

MAURICIUS  de  Soliaco,  supra  Mauritius 
Parisiensis  Episc. 

MAURICIUS  Sommerset,  supra,  Mau- 
ritius  Fordanus. 

MARICIUS  de  S.  Viclore ,  cujus  Serrno- 
nem  in  Epiphania  in  Sangermanensi  Cod. 
648.  evolvisse  Cangius  testatur. 

Franciscus  MAUROLYCUS,  Nobilis  et 
Abbas  Messanensis,  Mathematica  eruditione 
et  scriptis  pluribus  etiam  historicis  clarissi- 
mus  ,  junior  ta  men  quam  ut  a  me  com- 
memorari  debeat,  obiit  enim  An.  1575  ma- 
jor  octogenario ,  de  quo  accurate  et  dili- 
genter  Antonius  Mongitor  tom.  1  Ribl. 
Siculae  pag.  227.  seq.  sed  venit  mihi  in 
mentem  ei  locum  hic  dare  ,  quoniam  Ra- 
luzio  visum  fuit  tom.  2  Misceilanorum  pag. 
323-344.  ex  Manuscr.  edere  loca  quaedam 
insignia  consilio  omissa  in  ejus  Iibrosexto 
compendii  rerum  Sicanicarum  ,  editi  Mes- 
sanae  1562.  4. 

Franciscus  MAUROY.  a)  Monachus  Cla- 
raevallensis  ,  Ord  Cisterc.  circa  An.  1353. 
scripsit  Carmine  elegiaco  vitam  S.  Rernar- 
di.  incipit:  Inchjta  dum  tenui  molimur  ge- 
sta  susurro  dicere.  Sub  PHILOTHEI  Mo- 
nachi  nomine  exstat  ad  caleem.  Operum 
S.  Beroardi  tom.  2  edit.  altimae  Mabillo- 
nianae  p.  I3II.  BrtxieBSem  se  auctor  in- 
nuit  pag.  (331. 

jEUus  MAURUS  laudatur  I  Spartia- 
no  in  Vita  Severi  c.  20.  Vide  Vossium 
pa-.   17. 

D(>  s.  MAURO  GlaoDafohenai  apud  An- 
degavoa  Abbate .  S.  Benedicti  discipolo  et 
Regulae  Magistri  sui  io   Galliis  commen- 


a)  Ita  recte  apud  Vischium  pag.  \V2.  flibl.  Ci- 
stcrc.  nam  Mauros  viliosc  upud  l.cyscruiu  In  hisl. 


petaoMoin  medi]  tevi  p;i^.  418, 


I  i  I 


58  M  A  U 

datore,  vide  si  pfacet  quae  dicta  supra  , 
ubi  de  S.  FAUSTO.  tom.  2.  p.  556.   seq. 

20V  Vita  di  S.  Mauro  Ab.  doscritta  dal 
P.  Placido  Puccinelli  Prioro  Casinonso  Fi- 
renzo  Onofri  1670.  12.    p.  340.) 

MAURUS  Lapiits  ,  supra  t.  IV.  p.  528. 

Iiabanns    MAURUS  ,  infra  ,  RABANUS. 

MAURUS  Ravennatensis  Archiopiscopus 
conatus  Archiepiscopatui  suo  autocopha- 
liam  conciliaro  ,  et  so  subducere  Romani 
Pontificis  auctoritati,  quamobrem  et  a  Papa 
Vitaliano  eirea  an.  068.  percussus  anathe- 
mate,  ausus  est  et  ipse  ad  se  citare  Pa- 
pam,  eiquo  litteras  obligationis  sive  excom- 
municationis  mittere,eique  potestatem  Mis- 
sam  canendi  interdicere.  Vide  Agnelli  vitas 
Pontificum  Ravennatensium,  notis  Benedi- 
cti  Bacchini  illustratas  parte  2.  p.  275.  seq. 
Ejus  Epistola  ad  Martinum  I.  data  adver- 
sus  Monothelitas  exstat  cum  Graeca  ver- 
sione  in  Actis  Concilii  Lateranensis  A.  649. 

MAURUS  Rostius,  Abbas  Iburgensis,  qui 
Yitam  S.  Bennonis  a  decessoro  suo  NOR- 
RERTO  Abbate  Iburgonsi  scriptam  A.  1 1 1 8. 
prosario  sermone,  redegit  in  compen&ium, 
atque  elegis  non  incultis  est  complexus , 
quos  Norberto  subjunctos  edidit  Jo.  Geor- 
gius  Eccardus  tom.  2.  corporis  scriptorum 
mcdii  aevi  p.  2195.  2196. 

MAURUS  ex  Monacho  S.  Martini  Ord.  Be- 
ned.  in  monte  Pannoniae,  a)  Quinqueeccle- 
siensis  in  Pannonia  sivc  Hungaria  Episco- 
pus  circa  An.  1030.  brevi  narratione  scri- 
psit  vitas  Zoerardi,  dicti  Andrcae,  et  Be- 
nedicti ,  Eremitarum  in  Hungaria  circa  A. 
1020.  quas  cxhibet  Surius  ad  1.  Maji,  sed 
Poloni  et  Hungari  eorum  memoriam  reco- 
lunt  mense  Julio ,  itaque  et  Actorum  San- 
ctor.  editores  easdem  eflbrunt  tom.  IV.  Ju- 
lii  17.  pag.  336.  337.  collatis,  praeter  Su- 
rium,  Legendario  Cracoviensi  Joannis  Dlu- 
gossi  Au.  1511.  vulgato,  et  cditionibus  , 
Gononi  atque  Mabillonii. 

MAWORMUS  Anglus  Worgresii  discipu- 
lus  et  sub  illo  Abbate  Monachus  Glasco- 
niensis ,  Congelli  b)    institutum    secutus  : 


a)  Vide  Vossium  II.  42.  pag.  .358.  scq. 

b)  De  hoc  supra  Tom.  1.  pag.  \W&.  ubi  pro  A. 
C.  53.   lecondum  530. 


RUS 

inde  Episcopus  circa  An.  620.  Scripsit  An- 
nales  Patriae  suae ,  ut  cx  Lelando  notat 
Baleus  X.  7.  His  Pitseus  pag.  107.  addit 
Conciones  ,  et  Quaestiones  ex  sacris  Scri- 
pturis  explieatas. 

Joannes  MAXENTIUS,  supra  t.  IV p.  388. 

MAXENTlUSPatriarcha/lo/ui7e/e/is/scirca 
An.  813.  ad  827.  Vide  Ughellum  tom.  V. 
pag.  38.  Ejus  Epistola  ad  Carolum  M.  de 
ritibus  Baptismi  eorumque  significatuedlta 
d  V.  C.  Bernardo  Pezio  tom.  2.  thesauri 
Anecdotorum  parte  2.  pag.  7.  subjunctis  p. 
12.  16.  ex  eodem  Manuscripto  Codico  Rati- 
sbonensi  collectaneis  ejusdem  fortasse  scri- 
ptoris  de  eodem  argumento. 

MAXIMIANUS,  Grammaticus ,  versifica- 
tor ,  qui  in  Academia  Parisiensi  praelegi 
pueris  solebat ,  vixit  ante  An.  1200.  Haec 
Cangius  ,  illum  ,  ut  non  dubito  Maximia- 
nurn  intelhgons,  cujus  versus  in  Virgilium 
et  in  Ciceronem  leguntur  inter  XII.  Poe> 
tarum  Scholasticorum  Carmina  in  antiquis 
poematibus  Petri  Pithoei  :  et  cujus  Elegiae 
sex  de  incommodis  senectutis  ,  toties  sunt 
editac  sub  falso  Cornelii  Galli ,  Augustei 
aevi  poetae  nomine  ,  ut  dixi  in  Bibl.  Latina 
lib.  1.  cap.  14.  Ejusdem  regulam  metri- 
cam ,  carmen  de  virtute  et  invidia  ,  de  ira, 
patientia  atque  avaritia  memorat  Labbeus 
Bibl.  nova  Manuscriptor.  pag.  63.  Reinesio 
judice  meliores  sunt  ejus  versus  quam  ut 
cum  semibarbaris  censeantur,  aevi  tamen 
non  optimi  ,  Epist.  ad  Daumium  pag.  203 
ubi  plures  Maximianos  refert ,  et  pag.  207 
confinio  seculi  sexti  et  septimi  suspicatus 
fuisse  hunc  Maximianum  ,  ex  Abbate  me- 
nasterii  S.  Gregorii  Romae ,  Episcopum 
Syracusanum  ,  carissimum  Gregorio  M.  et 
familiarcm  litteratorem.CitanturMaximiani 
versus  a  JEREMIA  ,  Cive  Paduano,  Judice 
MONTANARIO  (de  Montagnone  sive  Mon- 
tanianae,  oppidi  ad  Lenerum  amnem  ditio- 
nis  Venetae)  circa  An.  1270.  cujus  Com- 
pendium  moralium  notabilium  Manuscr.  in 
Bibl.  Patavina  teste  Tomasino  p.  23.  Ean- 
dcm  puto  Sapientiae  epitomam  quam  ad 
Reinesium  misit  Daumius  pag.  205.  huju- 
sque  partem  ,  de  auctoribus  scientiarum  , 
quarn  Simlerus  memorat.  HujusMontanarii, 
qui  An.  1281.  Veronae  obiit ,  Carrnen   he- 


M  A  X  I  M  I 

roicum  de  luna  c/ensive  declericis  in  clioro 
canentibus  laudat  Nic  Comnenus  tom.  2. 
hist.  Gymnasii  Patavini  p.  277. 

MAXIMILIANUS  I.  Friderici  III  filiuset 
ab  An.  1494.  ad  1519.  Imperator ,  comme- 
morandus  hoc  loco,  quoniam  de  rebus  a 
se  gestis  commontarios,  exemplo  Caesaris 
Laline  scripsisse  traditur ,  ut  ex  Gerardi 
Roji  libro  historiae  Austriacae  octavo  extre- 
mo  notavit  Miraeus.  Quanquam  Jo.  Cuspi- 
nianus  oum  suprapatriam  linguam,  Latine 
Gallice  et  Italice  eleganter  locutum  testatus, 
addit,  ab  indocto  imbutum  praeceptore , 
castrense  Latinum  ,  vel,  nt  vulgus  loqui- 
tur,  militare,  didicisse.  Sed  dignior  laus , 
quod  eodemCuspiniano  teste,  Maximiliani 
ductu  litterae  Hebraicae ,  Graecae  ac  Lm- 
tinae,elegantiores  quoque  disciplinae  quasi 
in  Germania  primum  ortae  sunt ,  ac  paul- 
latim  succreverunt ,  et  tandem  vi  ac  impetu 
quodam  eruperunt ,  quia  bona  studia  fo- 
vit,  litteratos  amavit  eve.ritque  ,  ac  prae- 
mia  digna  largitus  est  Vide  huius  Impe- 
ratoris  diploma  An.  1501.  de  instaurandis 
studiis  humanitatis  ,  editum  et  illustratum 
a  Clariss.  Viro  Joanne  Henrico  van  See- 
len  ,  Lubec.  1723.  4.  atque  in  eius  sele- 
ctis  litterariis  pag.  488.  seq.  Constitutio- 
nem  de  Notariis  in  Diario  Berolinensi  , 
Bibl.  Germanique  tom.  XXX.  pag.  224. 
Omitto  scripta  complura  quae  dictasse  aliis 
in  calamum  ,  vide  Jo.  Jacobi  Moseri  praef. 
ad  D.  Josephi  Grunbeekii  vilas  Friderici 
III.  et  Maximiliani  I.  editas  Tubingae  1721 
8.  vel  Germanice  composuisse  Maximilia- 
nus  perhibetur  apud  memoratum  Grunbe- 
ckium  pag.  82.  et  Lambecium  tom.  2.  pag. 
970.  et  quae  Manuscripta  in  Bibl.  Caesarea 
asservantur.  In  illis  poema  etiam  Germa- 
nicum ,  de  Imperatoris  variis  gestis  ac  pe- 
riculis ,  der  Tewrdanck  impressum  No- 
rimbergac  1517.  fol.  Augustae  1519.  ac 
deinde  minoribus  typis  Fiancof.  1553.  1564 
1598.  Ulmac  1679.  1693.  fol.  cujus  latina 
metaphrasis  auctore  Richardo  Sbrulio,  Fo- 
rojuliano ,  Manuscripta  in  Bibl.  Caesarea 
teste  Lambccio  tom.  2.  pag.  986.  incipit: 

Magnanimum  canimus,  rutilans  quem  tollit  olympo 
Gloria,  Phoebeis  redimilum  tempora  lauris. 

Hoc   poema  Germanicum   Maximiliano  of- 


L  I  A  N  U  S  59 

ferens  Melchior  Pfintzingius,  Patricius  No- 
rimbergensis ,  in  Epistola  dedicatoria  se 
auctorem  ejus  diserte  profitetur.  Confer 
celeberrimi  Jo.  Davidis  Koeleri  diss.  de 
inclyto  hoc  poemate  ediiam  Altdorf.  1719 
4.  et  Jo.  Uubneri  nostri  Bibliothecam  hi- 
storicam  Hamb.  Centuria  3.  cap.  15.  p. 
87.  seq.  Vitam  Maximiliani  I.  et  obitum 
culto  carmine  elegiaco  decantavit  Bartho- 
lomaeus  Latomus,  quod  ex  editione  Au- 
gustana  1519.  4.  rccudi  hoc  ipso  A.  1735 
Coburgi  in  4.  curavit  vir  celeberrimus  Jo. 
Gerhard  Meuschenius  in  limine  Tomi  primi 
de  Vitis  summorum  virorum  :  laudansprae- 
ter  Pfitzingium,  Cuspinianumque  Vitae 
Maximiliani  scriptorcs  a  Frehero  tom.  2. 
rerum  Germ.  exhibitos  Conradum  Celtem, 
Pirkheimerum  ,  Georgium  Sibutum  ,  Fan- 
dulphum  Collenutium  et  Michaelem  Coc- 
cinium. 

MAXIMINUS  Trevirensis  seculo  IV.  ad- 
versus  Arianos  quaedam  in  litteras  mi- 
sisse  colligitur  ex  S.  Athanasio  :  sed  nihil 
ex  illis  tulit  aetatem.  De  ipso  Acta  San- 
ctor.  29.  Maji. 

MAXIMUS  Caesaraugustae ,  Civitatis  in 
llispania  Episcopus  interfuit  ConciliisBar- 
cinonensi  An.  599.  Toletano  An.  610.  et 
Egarensi  An.  614.  ac  teste  Isidoro  Hisp. 
cap.  33.  de  S.  E.  multa  versu  prosaque 
componere  instituit.  Scripsit  et  brevi  stylo 
historiam  de  iis  quae  temporibus  Gotho- 
rum  in  Llispaniis  acta  sunt ,  historico  et 
composito  sermone.  Ilistoriam  Gothorum 
vocat  Honorius  III.  39.  Chronicon  Maximo 
suppositum  ab  A.  C.  468.  ad  644.  cum 
praemissa  sub  ejus  nomine  Epistola  ad 
Argebatum  Episcopum  Portugalonsem,  ex- 
stat  ad  calcem  Bihliothecae  veteris  Hi- 
spanae  Nic.  Antonii  tom.  2.  pag.  279  285 
qui  plura  ad  Bdem  rjus  intiimandam  no- 
tavit  tom.  1.  p.  2I2.  seq.  239.  seq.  ete. 
Idem  docet  falso  Marcum  Maximum  ap- 
pellari ,  ut  apud  Pseudo-Loitprandum  fit 
et  in  commentitio  Maximi  epitaphio  :  falso 
etiam  venditari  Benedictioum  et  coofuodi 
cum  Marco  S.  Benedicti  discipulo.  In  edi- 
tione  Chronici  ,  quod  sub  Marci  Maximi 
nomine  comnientai  iis  ut  vocat  apodicticis 
illustratum  edidit  Pranciscus  Bivanus Ma- 


60  M  A  X  I 

drit.  1654.  fol.  incipit  illud  ab  A.  C.  430 
(ubi  Pseudo-Dexter  desinit  scilicet)  et  pro- 
ducitur  usque  ad  An.  612.  subiunctis  ad- 
ditionibus  comrnentitiis,  S.  Braulionis,  llo- 
K-ianis,  Tajonis  et  Valdotcdi,  Episcopo- 
rum*  scilicet  Caesaraugustanorum. 

MAXIMUS  Episoapus  qui  Si^eborto  cap. 
113.  tosto  seripsit  librum  de  Ecclesiasti- 
eis  ministeriis  et  de  liabitu  clericorum. 

Marcus  MAXIMUS,  supra  in  Maximo 
Caesaraugustano. 

Marius  MAXIMUS,  supra  MARIUS. 

S.  MAXIMI  Abbatis  Martyris  in  Gallia 
circa  An.  625.  (lonealogia  et  Acta  Martyrii 
apud  Bollandum  tom.  1.  Januar.  2.  pag. 
91.  94. 

Pacificus  MAXIMUS  Asculanus  ,  Gram- 
maticus  ot  Poeta  circa  An.  1490.de  cujus 
regulis  Grammaticis  prosa  et  metro  :  et 
de  invectiva  in  Politanum  ct  poematibus 
de  Lucretia ,  de  Virginia  ,  de  bello  servili 
Spartacio  ,  de  bello  Cyri  Persarum  Regis, 
de  bello  Syllae  et  Marii  ,  ac  XX.  libris 
elegiarum  videndus  Gosnerus. 

(214  De  bello  Spartano,  de  bello  Cyri 
De  bello  Sillae  et  Marii.  Lucretiae  Li- 
bri  II.  Virginiae  Libri  II.  Grammatica 
de  regimine  verbor.  Graecum  Poema  in 
laud.  Jo.  Salviati  De  componendis  carmi- 
nibus.  Oratio  ad  Senatum  Lucens.  Invecti- 
va  in  Ang.  Politianum.  De  sapientia  Libri 
VII.  De  Castitate  Libri  VIII.  De  modera- 
tione  animi,  de  bono,  de  fato,  de  anima  li- 
bri  IX.  De  Divina  Providentia  Libri  X. 
Vide  Op.  Carboni  Cantalamessa  Memorie 
intorno  i  letterati  e  artisti  Ascolani )  He- 
catelegium  sivc  Elegiac  jocosae  etc.  Flo- 


MUS 

rentiae  per  Miscom.  1489.  4.  Camerini 
1523.  4.  Fani  per  Soncinum  1506.  8.  Car- 
mina  Parmae  1691.  4  Poesie  inedite  in 
lodc  di  Braccio  II.  Baglioni  con  una  nar- 
razione  dcllc  gcsta  di  questo  distesa  da 
G.  B.  Vermiglvmi.  Perugia  1818.  4.) 

MAXIMUS  Bejensis  ,  sive  Regiensis  in 
Gallia  Narbonensi  ab  An.  433.  Episcopus 
subscripsit  Concilio  Regionsi  A.  439.  Arau- 
sicano  An.  441.  et  Epistolae  Synodicae 
Leonis  Papae  An.  451.  Vide  Sammartha- 
nos  tom.  3.  pag.  935.  Vitam  hujus  Ma- 
ximi  debemus  DYJNAMIO  ,  de  quo  supra 
tom.  2.  pag.  484.  Homilias  quasdam  sub 
EUCIIEIUI  Lugdunensis,  vel  EUSEBII 
Emoseni,  C/ESARII ,  aut  1SIDOR1  nomine 
editas ,  Maximo  Regensi  tribucndas  esse, 
vide  Jo.  Savaronem  ad  Sidonii  IV.  3.  pag.- 
232.  et  Bibliothecam  Concionatoriam  Fran- 
cisci  Combeiisii ,  Tillemontiumque  t.  XV. 
memoriarum  pag.  400.  qui  etiam  p.  392. 
seq.  post  Savaronem  notat  homiliam  34. 
inter  Eusebianas,  esse  illam  quam  FAU- 
STUS  successor  Maximi  hujus ,  decesso- 
ris  sui  memoriae  consecravit. 

MAXIMUS  Taurinensis  Ecclesiae  Epi- 
scopus  ,  (ut  de  eo  Gennadius  cap.  40.  de 
S.  E.)  vir  in  Divinis  Scripturis  satis  inten- 
tus  et  ad  docendum  ex  tempore  plebem 
sutTiciens  ,  composuit  in  laudem  Aposlolo- 
rum  a)  tractatus  ,  et  in  Joannis  Baptistae 
nativitatem,  b)  et  generalem  omnium  Mar- 
tyrum  homiliam.  c)  Sed  et  de  capitulis 
Evangeliomm ,  d)  et  de  Actibus  Apostolo- 
rum  o)  multa  sapienter  exposuit.  Fecit  et 
duos  de  S.  Eusebii  fj  Vercellensis  Episcopi 
et  Confessoris  Vita ,  tractatus:  et  de  SS. 
Cypriani  g)  et  Laurentii  h)  martyrio  :  et  de 


a)  In  natali  Apostolorum  Pclri  et  Pauli  ,  inter 
editas  Homilia  L.  LI.  LII.  LJII.  LIE.  Harum  prima 
etiam  inter  Augustinianas  legilur.  Sic  plerasque 
alias  bomilias  quue  Maximo  Gennadii  auctoritate 
vinfJicantur ,  intcr  Ambrosianas  et  kuguslinia- 
nas  legi  ,  a  viris  doctis  annotatum  est  Vide  La- 
tinum  Latinium  pag.  164.  seq.  Bilil.  sacro  profanne: 
Labbeum  Tom.  2.  p.  f/J.  seq.  Cavcum  ad  A.  4J-2. 
Tillemonlium  Tom.  XVI.  memoriar.  Nerope  ut  no- 
lat  in  Hibl.  Concionatoria  Combefisius  ,  quaeque 
Ecclesia  sermonum  suorum  manipulo  eos  deli- 
(jebat  ffui  ex  usu  rnar/is  esse  viderentnr ,  qnan- 
tumvis    ipse  manipulus  alterius  ,  cujus    plurcs 


essent  aut  potiores  ,  nomen  praeferret. 

b)  Homilia  XLVII.  XLVIII.  XLIX. 

c)  Homil  LXIV. 

d)  VI  Homil.  LXII.  dd  Maltb.  XVIII.  1.  Quis 
major  in  regno  Coelorum  -.  in  fesio  S.  Michaelis. 

e)  Ot  Homil.  XLV.  in  Aclor.  VII.  55.  in  Natali 
S.  Stephani. 

0  Homil.  LVIII.  LIX.  Solemnilas  hujus  EuSebii 
Cal,  Augusli. 

g)  Homil.  LX.  LXJ.  Quiuque  alios  Maiimi  in  S. 
Cyprianum  «ermones  expectamus  a  laudatissimo 
Muratorio. 

b;  iiouiii.  LV.  LVI.  LVlI. 


M  A  X  I 
spiritah  Baptismi  gratia.  i)  librum  odidit. 
De  avaritia ,  k)  de  hospitalitate ,  1 )  de  de- 
fectu  Lunae ,  m)  de  eleemosynis ,  n)  de  eo 
quod  scriptnm  est  in  Esaia  I.  22.  Caupo- 
nes  tui  miscuerunt  vinum  aqua  :  o)  De  pas- 
sione  Domini ,  p)  de  jejunio  sevorum  DEI 
generali,  q)  dc  jejunio  speciali  Quadrage- 
simae,  r  et  rjuod  non  sit  in  eo  iocandum  :  s) 
de  Juda  traditore ,  t)  de  Cruce  Domini:  u) 
de  sepulchro  Domini ,  x)  de  resurreclione 
ipsius,  y)  de  accusato  et  iudicato  apud  /';- 
latum  Domino,  z,  dc  Kalendis  Januariis.  a) 
llomilias  de  Xatali  Domini ,  b)  Uomilias  de 
E))iphania ,  c)  de  Pascha  d)  et  Penteco- 
stc  e)  multas  :  de  hustibus  carnalibus  non 
timcndis  ,  f)  de  gratiis  post  cibum  DEO 
agendis  ,  g)  de  poenitentia  Xinivitarum  h) 
et  multas  alias  eius  homilias  de  diversis 
habitas  i )  legi ,  quas  nec  retineo.  k)  Mori- 
tur  I)  Honorio  et  Theodosio  m)  regnantibus 
Haec  de  Maximo  Taurinensi  Gennadius  , 
de  quo  plura  in  actis  Sanctor.  tom.  V.  Ju- 
nii  25.  pag.  48.  seq.  et  Tillemontius  tom. 
XVI.  memoriar.  pag.  31.seq. 

Prodieruut  S.  Maximi  homiliae  LXXVI. 
de  quibus  hactenus  ad  Gennadii  locum  di- 
xi  ,  primum  cum  nonnullis  S.  Chrysostomi 
Latine  versis,  apud  Gymnicum  Colon.1535. 

i)  Homilia  XVI.  de  Bapttsmo  CHristi  et  XVII. 
et  XVIJI.  qui  de  gratia  Baptismi  inscribitur  ,  non 
liber  sed  serroo  brevis. 

k)  HomiJ.  LXVIll.  et  LXIX. 

I)  Homil.  LXXII. 

m)  Horail.  LXXIII.  adde  scxtam  e  Mabillonianis. 

n)  Homil.  LXX.  LXXI. 

o)  Homil.  LXXIV.  adde  e  Mabillonianis  undeci- 
mam. 

p)  Homil.  XXVHI. 

ii)  Homilia  XIX. 

r)  Homilia  XX. 

s;  Hanc  inler  edilas  non  reperio  ,_nisi  sit  XIX. 
in  die  Cinerum  ad  Mattb.  VI  1G.  Cum  jejnnatis , 
non  eritis  sicut  hypocritae  elc. 

t)  Hon.ilia  XXVII. 

u)  Hom.  XXIX. 

x)  Uom.  XXX.  XXXI.  adde  c  Mabillonianis  duo- 
decimam. 

y)  Homil.  XXXIX. 

z)  Homil-  XXV.  quae  et  inter  Augustiniiinas , 
et  xxvi. 

a)  Homil.  X.  adde  quintam  et  VII.  fll,  IX.  ex 
illis  duodecim  quas  Mabillonius  ediilit. 

b)  Homilia  III.  IV.  V.  VI.  VII  VIII.  IX. 

c)  Uomtliu  XI  XII.  Xlll.  XIV.  XV 


M  U  S  61 

8.  et  cum  Salviano  ,  Paciano ,  Sulpitio  Se- 
vero ,  Dorotheo  Tyrio  et  Kaymonis  hist. 
Eccles.  edente  Petro  Galesinio  I\om.  <564. 
fol.  et  Paris.  apud  Mich.  Sonnium:  et  cum 
Leone  I*  Chryselogo  etc.  Paris  1614.  1623. 
fol.  et  in  Tlmophili  Kaynaud;  hcptade  Prae- 
sulum  Christianorum  ,  cum  Loone  I.  Chry- 
sologo,  Fulgentio  Ruspensi,  Valeriano  Ce- 
meliensi,  Amedeo  et  Asterio  AmaserioLu.fl. 
1633-  fol.  1661  1671.  fol.  et  cum  homiliis 
Chrysologi  ,  Colon.  1678.  4.  et  in  liiblio- 
theca  Patrum  Coloniensi  in  tomi  quinti  , 
et  Lugdunensi ,  in  tomi  sexti  limine.  Ke- 
censuit  etiam  sparsim  insertas  Bibliothecae 
suae  Concionatoriae  Franciscus  Combeli- 
sius:  sicut  XVII.  ex  illis  leguntur  in  vete- 
Homiliarior.  de  quo  infra  in  PAULO  Dia- 
cono. 

Si  quis  novam  homiliarum  S.  Maximi 
editionem  adornare  velit,  quas  dignas  me- 
liore  luce  pridem  pronunciavit  Jo.  Mabillo- 
nius  ,  illis  adjungot  primo  loco  has  duode- 
cim  quas  eidem  Mabillonio  debemus  ,  in 
limine  partis  secundae  tomi  I.  Musei  Ita- 
lici  .  Paris  1687.  4.  I.  II.  III.  De  Barbans 
non  timendis  ei  qui  DEUM  timet ,  et  de  S. 
Helisaeo.  IV.  de  Ninivitis.  V.  de  Kalendis 
Januariis.  Sl.de  defectu  Lnnae.  VII.  ante 

d)  Hom.  XXXVI.  XXXVII.  XXXVUI.  XXXVIX.  X".. 

e)  Hom.  XLIl.  XLIIl.  XLIV. 

f)  Homilia  LXVI.  adde  primas  tres  vulgatas  a 
Mabillonio. 

g)  Hom.  LYVII. 

b)  Horail.  XLi.  adde  qaurtam  a  Mabillonio  edi- 
tam. 

i)  Inter  illas  fuerit  Homil.  1.  et  II.  de  Adven- 
tu  :  XXIV.  in  ramis  Palmarum:  XXVII.  dc  Juda 
traditore  :  XXXII.  XXXIU.  XXXIV.  XXXV.  de  sancto 
latronc  ,  poenitentia  Petri  et  ostiaria  ancilla.  In 
natali  S.  Agnetis.  LXIII.  m  >a(ali  SS.  Taiirincn- 
siuin  Octavii  ,  Aventitii  el  Salvatoris.  LX\ .  in  ira- 
ditore  Symboli. 

k)  >on  mcmini ,  non  teneo  memoria. 

1)  lla  Codices  Manuscripli  atque  cditi  ante  Mi- 
raeum.  Scd  Miraeus  Barooium  sciuius  ,  ftoruit. 

m)  Tritlicm  cap.  123  sub  Theodorico  cloruit. 
I  bi  iterum  Miracus  pro  Thcodorico  e\  Geonadil 
codicibus  reponit  Thcodosium.  Seil  ei  Bonorlo 
Vossius  pag.  S16.  conjicicbat  emendandum  potius 
Gennadium  el  apinl  cuin  legl  oporten  Hortfnr 
Odoacro  rt  Theodorico  regnantibu*  ,  lioc  cst  anic 
A.  490.  Ccrle  intcrfiiil  adhuc  (oncilio  Itomano  M.i- 
liir.js  A.  105.  cum  jam  rcbus  hiinianis  Vtlodilissol 
Theodosius  A.  4.;o.  Vide  Lglicilum  T.  IV.  p.  10J_». 


t>2  M  A  V  R 

Natale  Domini.  VIII.  (/e  Xatali  et  \X.  post 
Xatalc  Domini  Salcatoris.  X.  (/e  hacrcti- 
cis  peecata  vendentibus  XI.  g^od  ?;o/j  de- 
6e«£  Clerici  ncgotiari.  XII.  Praefatio  de 
Corpore  Domini.  Habuit  et  alias  undecim 
llomilias  ex  iisdem  antiquisCodicibus  Ma- 
billonius,  sed  quas  cdere  cunctatus  est , 
quod  Maximo  illas  deberi  non  satis  habe- 
ret  exploratum.  Ex  illis  sunt  Homiliae  sex, 
quas  ex  ejus  schedis  vulgavit  Edmundus 
Martene  tom.  IX.  veterum  monumentorum 
pag.  133.  seq.  I.  de  hospitalitate.  II.  et  III. 
de  quod  scriptum  est  Es.  LVIII.  1.  sicut 
turba  exalta  vocem  tuam.  IV.  V.  VI.  de 
Zachaeo  ad  Luc.  19.  Et  quas  Muratorius 
dedit  T.  IV.  anecdotor.  Latinorum. 

Sermonem  in  Annunciationem  S.  Mariae, 
e  Codice  Pratensi  edidit  Combefisius  in  Bi- 
bl.  Concionatoria.  Alium  in  Assumtionem 
B.  Virginis  laudat  Octavius  Cajetanus  in 
Opusculo  de  ejus  Conceptione. 

Quinque  sermones  ineditos  in  S.  Cypria- 
num  ex  Bibl.  Ambrosiana  editorum  sere- 
cepit  celeberrimus  Muratorius  t.  1  anecdot. 
Latin.  p.  16. 

Denique  libellos  sex  de  Sacramentis  qui 
S.  Ambrosio  a  Lanfranco  atque  in  editis 
ejus  Operibus  tribuuntur  ,  Mabillonius  in 
antiquissimo  S.  Galli  Codice  reperit  inter 
sermones  S.  Maximi ,  atque  ita  quidem  , 
ut  singuli  sex  libri  singulos  sermones  con- 
stituant  pro  totidem  hebdom;idae  diebus, 
septimus  autem  sermo  incipiat  ab  extre- 
ma  parte  libri  sexti  ,  a  verbis  •  t.  2  edit. 
Benedictin.  p.  385.  Aliud  :  Psalmorum  Da- 
vid  licet  unus  libellus  sit. 

De  viro  perfecto  prolixior  Epistola  ad 
amicum  aegrotum  quem  pag.  70.  71.  di- 
lectissimum  filium  appellat ,  et  in  qua 
inter  alia  defendit  miracula  rcliquiarum 
Gervasii  et  Protasii  quae  tempore  S.  Am- 
brosii  facta  dicuntur.  Exstat  inter  S.  Hie- 
ronymi  opera  t.  V  edit.  novae  Marcianaoi 
p.  52-71  Incip.  Ecce  iterum  ad  te  scribo. 

*  Nescio  an  operum  S.  Maximi  antiquor 
alia  data  sit  editio ,  quam  Veneta  a.  1508 
in  qua  tamen  non  opera  ipsa  S.  Maximi, 
Sed  eius  tantummodo  sermo  de  laudibus 
B.  Mariae  Virginis  ;  pro  festo  conceptionis 
vel  Sanlificationis  eius  :  nempe  annuncia- 


ONI  S 

tionis.  Incipit:  licet  omnium  Sanctorum. 
Vix  dubito  eundem  esse.  sermonem  quem 
dein  Combefisius  in  suam  Bibliothecam  con- 
cionatoriam  transtulit,  Veneta  illa  editio 
hanc  S.  Maximi  Orationem  inter  multas 
S.  Zenonis  et  S.  Caesarii  continet.  Ani- 
madvertere  etiam  juvat  Sermonum  S.  Ma- 
ximi  geminos  reperisse  me  in  MS.  Cod.  Bi- 
bl.  Canonicorum  maioris  Eccl.  Lucensis , 
quos  non  prodiisse  ratus  mihi  describen- 
dos  curavi  suo  demum  tempore  evulgan- 
dos.  Prior  est  de  jeiunio  quadragesimae  , 
incipit :  Saepe  intimatum  est :  alter  vero 
de  die  natali  Domini  ;  incipit :  Sanctam 
et  desiderabilem.  *  (215.  opera  jussu  Pii 
VI.  Pont.  Max.  editae  Bomae  1784.  fol. 
cur.  Bruno  Bruni  Schol.  Piar. ) 

MAXIMUS  Victorinus,  Grammaticus.  In- 
fra,  VICTOBINUS. 

Franciscus  de  MAYRONIS  ,  supra  tom. 
2  pag.  600. 

Jo.  Caspar  de  MAYSLSTAIN  Doctor 
Decretorum  et  multis  annis  Bector  et  quo- 
dammodo  fundator  Scholae  Juristarum  stu- 
dii  Viennen  sis  ,  laudatus  a  Joanne  de  Spira 
Priore  Ord.  Bened.  circa  A.  1430.  in  tra- 
ctatu  :  num  liceat  Abbati  non  exemto  ab- 
solvere  suos  Monachos  ab  excommunica- 
tione  majori  in  casibus  Papae  non  reser- 
vatis. 

Philippus  de  MAZERIIS  ,supra,  MACE- 
BIUS. 

Joannes  MEARUS.  Supra  t.  IV  p.  388. 

De  MECHTILDE  sive  MACHTILDE  Ger- 
mana,  Sanctimoniali ,  mira  et  pugnantia 
a  scriptoribus  traduntur ,  ita  ut  de  diver- 
sis  illos  ejusdem  nominis  virginibus  loqui 
non  sit  dubitatus  qui  ENGELHARDUM 
de  quo  supra  tom.  2  pag.  509.  Acta  San- 
ctor.  tom  3.  Febr.  pag.  485.  et  626.  Pos- 
sevinum  ,  Miraeum  cap.  466.  auctarii ,  Ca- 
veum  Ad  An.  1280.  Oudinum  tom.  3  pag. 
240.  aliosque  evolverit:  Mihi  quidem  Me- 
chtildis  ,  cujus  Visiones  sivc  spiritualis 
Gratiae  libros  V.  habemus  ,  illa  videtur 
de  qua  Trithomius  in  Chronico  Spanhei- 
mensi  ad  An.  1154.  Anno  Craftonis  Ab- 
batis  tertio  obiit  Machtildis  sanctimonialis 
Virgo  ,  soror  quondam  Bernhelmi  Abbatis , 
hic  justa  monasterinm  noslr.um  in  princi- 


M  E  C  K  L  E  N  B 

pio  suae  institutionis  (ab  A.  1 125.)  reclusa  : 
obiit  in  inclusorio  suo  IV.  Cal.  Martii,  in 
cujus  transitu  Angelorum  concentus  et  lau- 
das  auditae  ac  Visiones  quaedam  oslensae 
ferebantur.  Sepulta  est  in  choro  fratrum 
ante  gradus  presbyterii ,  non  sine  opinione 
sanctitatis.  Reliquit  post  se  in  eadem  cella 
quinque  sorores  Virgines  CHristo  consecra- 
tas  atque  devotas  ,  quarum  ista  suntnomi- 
na  :  Sophia  ,  quae  cum  ea  de  S.  Albano  ve- 
nerat ,  quae  et  eodem  anno  prid.  Cal.  Maji 
obut :  Gerlindis  ,  Demodis  ,  Luitgardis  et 
GERTRUDIS,  quae  Domino  in  sanctae  Vir- 
ginitatis  proposito  usque  ad  vitae  terminum 
servierunt.  Idem  confirmat  Trithemius  in 
Hirsaugiensi  Chronico  ad  eundem  A.  1155. 
pag.  136.  seq.  edit.  Freherianae  ,  ubi  ad- 
dit  Mechtildi  adhuc  in  carne  viventi  tes- 
timoninm  sanctitatis  perhibitum  aS.  HIL- 
DEGARDI.  Quinque  libri  Visionum  scripti 
a  Mechtilde  sunt  primum  Germanice,  sed 
vetus  Latina  versio  edita  Paris.  1513.  fol. 
apud  H.  Stephanum  avum  ,  una  cum  S. 
Hermae  Pastore  ,  WETTINl  Monachi  vi- 
sione  ,  et  Revelationibus  S-  HILDEGAR- 
DIS,  fratrisque  ROBERTI,  et  S.  ELISA- 
BETHiE:  de  quibus  singulis ,  sicut  GER 
TRUDE  quoque  quae  Mechtildis  defunctae 
meminit,  dictum  est  suo  loco.  Esstant  et 
editiones  Mechtildis  visionum  Lipsiae  et 
in  Belgio  et  cum  Evangelio  Nicodemi ,  Len- 
tuli  Epistola  ,  Visione  Jsaiae  Prophetae , 
S.  Alberti  Episcopi  Agrippinensis  et  Si- 
byllae  Erythraeae  vaticinio  Venet.  1522. 
8.  tum  Colon.  1536.  Venet.  1558. 1568.  ec. 
atque  ex  Italica  versione,  Mantuanis  typis 
teste  Possevino  ,  et  Venet.  1589. 

*  De  editionibus  operum  virginis  huius 
sanctae  nihil  hic  addendum  succurrit. 
Quae  tamen  ait  Fabricius  de  conscripto  a 
S.  Mechtilde  spiritualis  gratiae  libello  ,  haec 
mihi  quidem  non  probantur.  Ita  enim  lego 
in  postremo  capite  libri  II.  Iste  liber  fere 
totus  a  persona  illi  familiari ,  cui  screta 
sua  revelare  consueverat ,  ita  conscriptus 
est ,  ut  haec  Dei  ancilla  ignoraret ;  sed 
tristata  est ,  ut  omnino  consolari  non  pos- 
set.  In  libro  V.  cap.  XXI.  sufficere  jam  vo- 
lumus. .  . .  licet  multa  possemus  addere  etc. 
Haec  autem  ad  Dei  solius  gloriam,  ct  pro- 


U  R  G  I  C  O  R  U  M  63 

ximorum  utilitatem  protulimus  :  et  quia 
indignum  putavimus  si  utilia  non  tantum 
nobis ,  sed  et  futuris  silentio  tegerentur.  si 
tpsius  venerandae  personae  vitam  et  con- 
versationem  venerabdem  etc.  Haec  sane 
verba  libri  huius  a  Mecthilde  diversum 
demonstrant. 

MECKLENBURGICORUM  sive  MEGA- 
POLITANORUM  scriptorum  Historicorum 
Bibliothecam  exspectamus  a  Viro  clarissi- 
mo  Davide  Richtero  ,  Lycei  Gustroviensis 
Rectore. 

Chronicon  S.  MEDARDI  Svessionensis, 
Auctore  Monacho  ejusdem  Coenobii  Ord. 
Boned.  ab  An.  C-  797.  ad  1260.  edidit  Da- 
cherius  tom.  2  spicilegii  p.  781.  {  edit.  no- 
vae  tom  2  pag.  486-492.)  Locum  unum  al- 
terumque  illustrat  Hadr.  Valesius  in  Va- 
lesianis  pag.  81.  seq. 

MEDELOCENSIUM  sive  Mediolacensium 
in  Comitatu  Hollandiae  Monachorum  .  Vi- 
tam  et  miracula  S.  Adalberti  Diaconi  se- 
culo  octavo  clari  Egmondani  edidit  Laur.. 
Surius  ad  25.  Jun  Sinceriora  atque  inte- 
griora  cum  notis  Henschenii  tom.  V.  in 
Actis  Sanctor.  Junii  p.  97.  103.  additisper 
Egmondanos  Monachos  aliis  miraculis  post 
An.  1332.  pag.  104.  109. 

Joannes  MEDER  ,  supra  t.  IV.  p.  299. 

Ludovicus  MEDIAROTA,  Patavinus,  Pa- 
triarcha  Aquilejensis  et  Cardinalis  defun- 
ctusAn.  1465.  cujus  laudantur  Epistolae 
ad  Franciscum  Barbarum.  Vide  Oudin.  t. 
3  ,  pag.  2442. 

*  Ex  epistolis  Ludovici  huius  ad  Bar- 
barum  geminae  leguntur  excusae  in  colle- 
ctione  epistolarum  Francisci  Barbari  ab 
Em.  Quirino  adornata.  Vide  epist.  186. 
187.  eiusd.  Collectionis. 

MEDIBABDUS.  Meditvardus  .  Vitam  S. 
Walpurgis  An.  780.  25.  Febr.  defanctae 
quam  prosa  Wolfardus  presbvtor  tradide- 
rat ,  rhythmo  condidit  post  \n  1 150.  Pro- 
sa?n  Wolfardus,  rkythmum  feeit  Mediwar- 
dus.  Utramque  edidit  Bollandus  t.  3.  Febr. 
25.  Wolfardi  pag.  523.  et  Medibardi  pag. 
551.  553. 

MEDINGAUDUS,  supra,  MEDIBARDIS. 

MEDIOLANENSE  Chronicon,  supra,  AR- 
NULFUS  tom.  1.  pag.  375.  Anoales  ab  A. 


Gi  MEER 

1-230.  ae  1:30-2.  Captta  CLXIV.  in  celeberr. 
Muratorii  thosauro  Scriptorum  Ualiae  tom. 
XVI.  pag.  641.  840.  Vide  etiam  quae  de 
Mediolanensi  Civitate  atque  in  S.  Ambro- 
sium  ,  in  ciusdom  thosauri  tom.  II.  parto 
2.  pag.  688.  G89.  De  thosauro  illo  qui  ot 
ipse  Modiolani  oxcuditur ,  et  cuius  iam 
XXIV.  tomi  prodioro  ,  di\i  in  GoDSpectu 
thesauri  littorarii  ltaliae  ,  Ilamb.  1730.  8. 
Andream  Alciatum  ,  Tristanum  Chalcum  , 
et  alios  de  rebus  Mediolanensibusscriptoros 
exhibuit  elogantissimus  Graevius  tomo  se- 
cundo  et  tertio  Antiquitatum  Italiae,  ut  no- 
tatum  in  eodem  Conspoctu  pag.  82.  seq.  in 
quo  pag.  293.  soq.  praeterea  laudantur  qui 
historiam  litlerariam  Mediolancnsem  illu- 
strandam  sibi  sumsere.  His  addes  Bartho- 
lomaei  Corte  sive  Curtii  notitias  histoiicas 
de  Medicis  scriptoribus  Mediolanensibus  , 
Mediolan.  1718.  4.  cl  Josephi  Antonii  Saxii, 
eruditissimi  viri  de  studiis  litterariis  Me- 
diolanonsium  antiquis  et  novis  prodromum 
ad  historiam  litterario  typographicam  Me- 
diolanensem  1729.  8.  Praeter  hanc  histo- 
riam ,  quam  optamus  quam  primum  in 
dias  luminis  auras  proferri  ,  exspeetare 
etiam  iubemur  Jo.  Casparis  Berettae,  Mo- 
nachi  Casinensis  ,  et  Doctoris  in  Gymnasio 
Ticinensi  publici  llistoriam  litterariam  Se- 
natus  Modiolanonsis. 

*  Quae  hic  Fabricius  tantis  votis  exo- 
ptat,  nunc  tandem  obtinuimus;  nam  cl. 
Saxius  produxit  tandem  historiam.  typo- 
graphico  Literariam  Mediolanensem  ,  cuius 
fidem  dederat  in  prodromo  hic  a  Fabricio 
indicato.  Lucom  publicam  aspexit  lauda- 
tissimum  opus  Mediolani  an.  1745.  et  a 
coepta  Mediolani  Typographia  id  est  ab 
An.  1465.  vel  1469.  ad  an.  usque  1500. 
perducitur.  Accedunt  appendicis  loco  in 
fine  epistolae  duae,  quarum  prior  est  Car- 
dinalis  Quirini  ad  Saxium  de  Brixiensium 
suorum  in  re  typographica  meritis;  allera 
Saxii,  qua  illi  respondet.  Integram  etiam 
Scriplorum  Mediolanensium  Bibliothecam 
habemus  traditam  a  cl.  Philippo  Argelati , 
excusam  Mediolani  an.  1745.  (una  cum 
Saxii  op.)  vol.  4.  in  fol. 

Joannesm\i\\[\OUT.  Supra  t.  IV.  p.  388. 

MEITUETH,  Cermanus  ,  Presbyter  Mi- 


II  O  U  T 

snensis  Eeelosiao  cirea  An.  1443  sub  Jo- 
anne  Episcopo  Misnensi ,  et  suporstes  ad- 
huc  An.  1476.  Ejus  Hortulus  lieginae,  sive 
Sermonos  de  Sanctis  et  Dominicales  por 
annum  integrum  prodiere  in  fol.  sine  loco 
et  anno,  tum  Norimb.  1487.  fol.  Basil.  1488 
fol.  sed  et  Monachii  1615.  B.  Virginem  im- 
munem  ab  originali  labc  fuisse  negat  Mef- 
frcthus  ,  quod  reprehonditur  ab  oditoribus, 
atque  JOANNES  a  Lapide  Carthusianus  in 
praemonitionead  Basileensom  editionem  non 
dubitat  haercseos  arguere  eum,  quicunque 
post  promulgatam  abAcademia  Parisiensi, 
Concilio  Basileensi  et  Sixto  IV.  Pontifice  de- 
finitionem  contrariam,  idem  cum  Maffretho 
afiirmare  nou  dubitat.  Vide  II.  Warthonum 
ad  Caveum,  et  Jo.  Godfridum  Olearium  in 
Bibl.  scriptorum  Eccles,  pag.  481. 

MEGENFBEDUS  sive  Meginfridus ,  ex 
Fuldensi  Monacho  Ord.  Bened.  ubi  schola- 
rum  regimen  An.  986.  susceptum  per  an- 
nos  XXIV.  gessit,  Magister  Parthenopoli- 
tanus  sive  Praepositus  Magdeburgeiisis, 
inter  Historicoseximium  locum  promeritus 
circa  An.  1010.  Vide  Trithemii  Epistolam 
apud  Lambccium  tom.  3.  pag.  342.  et  quae 
idem  Trithemius  in  ChronicoIIirsaugiensi: 
tom.  1.  pag.  128.  scq.  allatisque  a  Vossio 
pag.  360.  seq.  et  Christoph.  Browero  anti- 
quitatt.  Fuldens.  lib.  1.  cap.  14.  adde  haec 
Jo.  Latomi  apud  Menckenium  tov  juaxaptTov 
torn.  3.  scriptorum  ror.  Germanicar.  pag. 
440.  Sed  in  contrarium  ut  ego  sentiam  , 
Meginfridi,  solidissimae  authoritatis  viri  me 
compellit  adamussim  exquisita  diligcntia  , 
qui  temporihus  Ottonis  secundi  ettertii  Im- 
peratorum  monachus  Fuldae  vivens  in  hu- 
mauis  ,  libros  XXIV.  historiarum  de  tem- 
poribus  Gratiae  composuit ,  in  quihus  ali- 
ter  multo  sensil  ac  scripsit  quain  auctores 
incerti  omnes  memorati.  Hos  libros  nomo 
adhuc ,  quod  seiam  protulit  in  lucem  ,  ne- 
que  satis  mihi  constat  sit  ne  ab  Chronico 
hoccediversa  historia  Fuldensis  monasterh 
quam  idem  Trithemius  ait  Moginfridum  m- 
ter  caetera  ingenii  sui  opuscula  complexum 
diligenter ,  Abbates  singulos  secundum  or- 
dinem  temporis  sibi  adinvicem  succcden- 
tes  inseruisse  ,  et  unius  cujusquc  gesta 
breviter  annotavisse  :  eorum  quoque   Coe- 


M  E  G  IN  11 

nobiorum  ,  quibus  vcl  Monachos  ex  Ful- 
densi  missos  novit ,  ve/  Abbates  ,  pan  ?^a- 
tame  meminit  quorum  et  successiones  Ab- 
batum ,  e£  memorabilia  facta  interserendo 
compendiose  descripsit.  Vitam  quoque  S. 
Bonifacii  Martyris  ex  monacho  primi  Mo- 
guntinensis  Ecclesiae  Archiepiscopi  Mer- 
ginfridus,  carmine  descripsitheroico,  libros 
duos:  Vitam  St,  Sturmii,  primi  Abbatis 
Fuldensis  metrice  composuit:  Vitam  seuge- 
sta  S.  Rabani  ,  ex  quarto  Abbate  Fulden- 
sisCoenobii,  sexti  Archiepiscopi  Moguntini, 
prosaice  composuit.  Vitam  et  passionem  , 
S.  Sonderoldi,  ex  Monacho  Fuldensis  Coe- 
nobii  Moguntinensium  noni  Arcliiepiscopi. 
Vitam  St.  Ilildoberti  ,  ex  Abbate  Futdensis 
Monasterii  Moguntinensium  Ecclesiae  XII. 
Archiepiscopi.  Alia  insuper  multu  compo- 
suit  etc.  Haec  Trithemius  tom.  1.  Ghronici 
Hirsaug.  &d  An  986.  pag.  129.  JMirum  non 
memorari  ab  eo  librum  de  Vita  et  virtuti- 
bus  B.  Emmerammi ,  quem  sub  Meginfridi 
Magdeburgensis  Praepositi  nomine  edidit 
Canisius  in  limine  tomi  secundi  Lectionum 
antiquar.  (edit.  novae  Basnagianae  tom.  3 
pag.  88.)  De  ARNOLDO  sive  ARNOLFO , 
alteroscriptore  vitae  ejusdem!Emmerammi, 
Episcopi  Pictaviensis  ,  qui  An.  652.  obiit , 
dictum  supra  tom.  1.  pag.  132. 

MEGINHARDUS,  Monachus  Fuldensis 
Ord.  Bened.  scripsit  circa  An.  880.  opuscu- 
lum  seu  sermonem  de  Actis  et  translatione 
corporis  S.  Ferrucii  Martyris  ,  editum  a 
Surio  ad  28.  Octobr.  Vide  Vossium  p.  322. 
Oudinum  tom.  2.  pag.  338: 

MEGINHARDUS  sive  MEINHARDUS  , 
Herbipnlitanus  Episcopus  (primus  ut  puto 
hoc  nominequi  praefuit  ab  Anno  1018.  ad 
1033.  narn  fuit  et  Mainbardus  II.  Comes 
de  Rottenburg.  ab  An.  1085  ad  1088.)  scri- 
psit  explanationem  in  Cantica  Canticoruui. 
quam  opuscximium  vocat  Anonymus  Mel- 
licensis  cap.  CXI. 

FttoMEINWERCI  Episcopi  ab  A.  1009. 
ad  1036.  Paterbrunnensis  sive  Pad^rbor- 
nensis  ,  qui  ex  stirpe  magni  Ducis  Witi- 
kindi  duxit  originem  ,  edita  primum  fuit 
a  Christophoro  Browero  in  sideribus  Ger- 
maniae  ,  Mogunt.  1616.  i.  deinde  iutegrior 
cum  notis  ab  Adolpho  Overbam  viro  eru- 


A  It  I)  U  S  65 

dito,  Neuhusii  1681.  8.  ac  denique  ab  illu" 
stri  Leibnitio  tom.  I.  scriptorum  rer.  Brun- 
swic.  pag.  o!7.  .'}6i.  subiuncta  pag.  565. 
575.  Vita  B.  Heimeradi .  de  qua  snpra  in 
EGBERTO,  tom.  2.  pag.  490. 

Sigismundi  MEISTERLINI .  exaratiooem 
rerum  gestarum  inclytae  Civitatis  Newroo- 
bergensium,  sive  Chronicon  Noribergense 
ab  An.  1360.  ad  1480.  primus  edidit  Jo. 
Petrus  de  Ludcwig  tomo  octavo  reliquia- 
rum  veteris  aevi  pag.  1.  149.  qui  dr  au- 
ctore  haec  praefatur :  Vixit  Meisterlinus 
circa  An.  1480.  Principio  Antistes  fuit 
templi  quod  in  Crbe  Sebaldo  sacrum.  De- 
inde  spartam  obiit  eaudem  in  Coenobig 
Grundlachensi ,  in  Urbis  vicinia.  Scripsit 
d  Noribergenst  Scuatu  conductus  ,  Patro- 
nis  Rupcrto  Hallero  et  Nicolao  Kressio  etc. 

Joannes  MELBER  auctor  Variloqui,  editi 
Argentorat.  1  488. 

Antonius  MELIUS  supra  t.  I.  p.  12'. 

Laurentius  MELLIFLUUS,  supra  t.  IV. 
pag.  533. 

MELCHIADES  sive  MILTIADES  Epi- 
scopus  Romanus  ab  An.  311.2.  Jul.  ad  A. 
314.  3.  Januar.  Confer  Petri  Couslant  Epi- 
stolas  Romanorum  Pontificum  p.  322  seq. 
Ei  tributam  Epistolam  de  primitiva  Eccle- 
sia  et  munificentia  Constantini  Magni  Imp. 
erga  eandem ,  cxhibet  et  suppositam  esse 
probat  Blondellus  in  Pseudo-Isidoro  pag. 
422.  seq.  sicut  etiam  Decrelatem  ad  Marti- 
num  ,  Benedictum  ,  Leontium  et  caeteros 
Ilispaniarum  Episcopos  pag.  42(1.  quam 
perinde  ut  Binius  in  notis  genuinam  tamen 
contendit  esse  Agvirrius  Cardinalis  tom.  i. 
Concil.  Ilispan.  pag.  74.  seq.  Vide  Balu- 
zium  ad  Lupi  FerrariensisEpistolam  CXXX 
De  Decretis  Melchiadi  solitis  triboi  video^ 
dus  idem  Coustant  pag.  335.  seq.  el  de 
actis  cum  co  in  causa  Donatistarum  pag. 
323.  seq. 

Cuilclinus  de  MELITONA  .  supra  tom, 
III.  pag.    I  i) 

MELKINUS,  Mclchinus  Bive  Mcrinus 
Avalonius  (de  ELVANO  Avalooio  supra  t. 
2  pag.  50":.  Caraber  Britanous,  Astro- 
logus  et  Historicus  circa  A.  C.  550.  Bar- 
dorum  studiis  impeodio  adhaesisse  tradi- 
tur  a  Lelando  cap.  35.  Ejus  librum  rfe 
160 


6C  M  E  L  L  I 

rchus  Britannicis ,  ct  alium  de  Artliuri 
mensa  rohmda  et  Antiquitates  suae  gentis 
mcmorat  Baleus  Centur.  1.  eap.  57.  ex 
Baleo  Pitseus  pag.  97.  Vossius  p.  243.  scq. 

MELLICENSIS  sive  Medlicensis  Mona- 
sterii  in  Austria  inferiore  Ord.  Bened.  Chro- 
nicon  a  nato  CHristo  incipiens  sed  scribi 
coeptam  A.  1123.  et  a  variis  continoa- 
tum  usque  ad  A*  1564.  edidit  V.  C.  Ilio- 
ronymus  Pez  ,  Monachus  Mellicensis  Tom. 
1  scriptorum  rerum  Austriacarum  pag. 
166-288.  addita  etiam  pag.  297.  Historia 
fundalionis  Coenobii  Mellicensis  circa  A. 
1000-  pag.  297-301-  ct  Nccrologium  Melli- 
cense  pag.  304-312.  llistoriam  fundationis 
etiam  ediderat  Lambecius  t.  2  p.  627-633. 

Anonymus  Mellicensis  de  Scriptoribus 
Ecclesiasticis  CXVIL  duodecimi  scriptor 
soculi.  Luci  datus  ab  Uieronymi  fratrc 
Bernardo  Pezio  ,  Bibliothecario  Mellicensi 
ad  calccm  Bibliothecae  Benedictinae  ,  Au- 
pustae  Vindel.  1716.  8.  unde  ei  locum  dedi 
in  Bibliotheca  Ecclesiastica  liamb.  1718. 
fob  Pezii  autem  et  hoc  aliisquc,  de  qui- 
bus  in  AGNETE  ,  in  EYNWTCO,  POTHO- 
NE,  TRUDEBEBTO  :  et  praeclaro  tetrateu- 
clio  Anecdotorum  Opcre,  et  undecim  Bibl. 
asceticae  voluminibus  praeclarissimc  pro- 
meriti  dc  hisee  litteris  ,  non  possum  me- 
minisse  quin  ejus  hoc  ipso  A.  1735.  ex- 
tincti  obitum  ,  vehementer  doleam  :  do- 
leamque  fata  intercessissc  Bibliothecae 
ejus  Mellicensi ,  tribus  in  fol.  proferendae 
Voluminibus  quorum  primo  notitiam  locu- 
plctem  ducentorum  Codicum  Manuscripto 
rum  dare  voluit  qui  in  Bibliothcca  Melli- 
censi  adservantur  :  secundo  Catalogum  Ma- 
nuscriptorum  totius  Austriac  cum  Criticis 
observationibus  :  et  tertio  inedita  vetcris 
aevi  monumcnta.  De  Annalibus  Mellicensi- 
bus  P.  Anselmi  Schramb  in  Abbate  quin- 
quagesimo  secundo  qui  A.  1700.  elcctus 
est  desinontibus,  editisquc  Viennae  Au- 
striae  1702.  fol.  vide  Acta  Erud.  tom.  V. 
supplementi  pag.  253. 

MELITO  Asianus  ,  Episcopus  Sardcnsis 
in  Lydia  ,  inter  secundi  seculi  scriptores 
Graecos  laudatus,  dc  cujus  lacubrationibus 
dixi  Bibl.  Gr.  lib.  V.  cap.  1.  pag.  148.  scq. 
et  practer  Caveum  aliosque  dixere   Tillc- 


C  E  N  S  I  S 
montius  tom.  2  memoriar.  pag'  408.  scq. 
et  llalloixius  tom.  2.  scriptorum  Oricnta- 
liuni  pag.  827.  seq.  A.  Cangio  in  nomencla- 
torc  scriptorum  quibus  ad  Glossarium  mc- 
diae  et  infimac  Latinitatis  usus  est ,  mcmo- 
ratur  ,  non  ob  commentitium  librurn  de 
transitu  B.  Virginis  qui  sub  MeJitonis  no- 
mine  in  Bibliothecis  Patrum  exstat  Latinc: 
sed  quoniam  cjus  Clavis  ex  veteri  Latina 
versione  exstat  Parisiis  in  Bibliotheca  Col- 
legiT.  Josuitarum  Claromontani ,  continens 
ut  notat  Labbeus  tom.  2  de  S.  E.  pag.  87. 
explicationem  variarum  S*  Scripturae  Vo- 
cum ,  ad  eum  fere  modum  quo  in  S.  Eu- 
cherii  formulis  spiritualis  intelligentiae  le- 
guntur.  Pretiosum  hocce  Antiquitatis  mo- 
numentum  cum  emendationibus  Sirmondi 
editurum  se  promisit ,  h  quo  tam  multa  alia 
praeclara  exspectamus  ,  Magnus  Crusius  , 
Theologus  hodie  Goettingensis  in  continua- 
tione  spicilegii  Patrum  k  Jo.  Ernesto  Gra- 
bio  continuati.  Vidc  ejus  diss.  Epistolicam 
A.  1728.  editam  Lips.  4.  pag.  13. 

MELLIFLUUS  cognomen  S.  Bernardi 
Claraevallensis  tum  alibi  tum  in  editionc 
sermonum  Norimbergensi  A.  1495.  fol. 

MELLITUS  Laodicenus  Episcopus ,  sub 
cujus  nomine  Latine  exstat  liber  commcn- 
titius  dc  passione  S.  Joannis  Evangelistae, 
de  quo  dictum  in  Codice  Apocrypho 
Novi  Test. 

MELLITUS  de  quo  Antonius  Pagius  ad 
A.  G.  568.  n.  7.  Exstat  in  Bibliotheca  Col- 
berlina  Melliti  brevis  temporum  expositio, 
Manuscripta  cujus  initio  profitetur  Auctor 
se  in  medium  adducere  quae  ab  antiquio- 
ribus  Scriptoribus  accepit ,  et  temporum 
summam  ab  exordio  Mundi  usque  ad  Au- 
r/usti  Ileraclii  annum  quintum  ,  vel  Sisebuti 
Regis  quartum  (A.  C.  614)  breviter  notare. 

MELROSSENSE  Chromcon.  Supra  ,  MA- 
ILROS. 

MELUSINUS  nescio  quis  cujus  Chronica 
Manuscripta  in  Bibl.  Gualteri  Copi  exstitis- 
sc  notavit  Vossius  p.  714. 

Marcetlus  MEMORIALIS.  Supra ,  MAR- 
CELLUS. 

Blasius  MENALESIUS,  Ordinis  Vallis 
Umbrosae  Generalis  scripsit  Vitam  S.  Jo- 
annis  Guafberti,  Ordinis  illius  conditoris  , 


M  E  N  E  N 

defuncti  A.  1073.  Ccrtc  cjus  nomeu  Surius 
incerta  conjcctura  putavit  pracfigendum 
Vitae  quam  edidit  ad  XII.  Julii  ex  Manu- 
scr.  Codice  nullum  auctoris  nomen  prae 
se  ferente.  Sed  in  Actis  Sanctorum  tom. 
3.  Jul.  12.  alii  duo  antiquiores  ejusdem 
Gualberti  vitae  scriptorcs  exhibentur  AN- 
DREAS  de  Strumis  ,  patria  Parmensis  pag. 
343.  et  ATTO  Abbas  Vallumbrosanus  ,  po- 
stea  Episcopus  Pistoriensis  pag.  365.  Prae- 
terea  HIERONYMI  Radiolensis,  Monachi 
Vallumbrosani  libri  III.  de  Gualberti  hujus 
miraculis  ad  Laurentium  Mediccm  qui  A. 
1492.  obiit  pag.  382-453.  De  illa  Suriana 
autem  pag.  315.  indefinitum  relinquitur,  ut 
fit  etiam  a  Vossio  pag.  462.  sitne  ejus  au- 
ctor  Menalesius  iste  ,  an  vero  ,  ut  Possevi- 
no  potius  visum  Jacobus  Fornerius  qui  po- 
stea  Renedictus  XII. 

MENENGALDUS  sive  MENENGARDUS 
nescio  quis,  cujus  HistoriamEcclesiasticam 
ineditam  memorat  Labbeus  pag.  386.  Ribl. 
novae  MSS. 

MENGOTUS  sive  MEGINGOTUS  Traje- 
ctensis  ,  non  mihi  notus  nisi  ex  Udalrici 
Rabenbergensis  Codice  Epistolari  apud  Jo. 
Georg.  Eccardum  tom.  2  Corporis  scripto- 
rum  medii  aevi ,  in  qno  pag.  313-328.  le- 
guntur  quae  vel  scripsit  ipse  vel  ab  aliis 
scripta  aut  rescripta  in  unum  libelli  corpu- 
sculum  redegit ,  de  ea  quaestionc  ,  utrum 
fas  sit  arctioris  vitae  proposito  obligatum 
renunciare  atque  addimissa  resilire  ,  quod 
districte  ab  eo  negatur. 

Michaei  MENOTUS  ,  Gallus  Doctor  Pa- 
sisiensis  Ord.  Minor.  circa  An.  1500  Lin- 
gua  aurea  dictus  suae  aetati ,  in  cujus  ser- 
monibus  tamen  perinde  ut  MAILLARDI  et 
GARRIELIS  Barlettae  plura  inepta  et  sacro 
loco  atque  argumento  indigna  leguntur, 
quorum  nonnulla  ridct  et  ridenda  lectori- 
bus  suis  propinat  II.  Stepbanus  in  Apolo- 
gia  pro  Uerodoto  cap.  15.  pag.  339.  seq. 
cap.  29.  31.  etc.  adde  Petri  Roqucs  Pasto- 
rem  Evangelicum  pag.  133.  et  Andreae 
Riveti  Opera  tom.  2  pag.  329  tom.  3  pag. 
37.  Sermones  ejus  Quadragcsimales  Turo- 
ni  habiti  prodicrc  Paris.  1525.  Piaeterea 
ejus  tractatum  de  foedere  et  pace  ineunda 
per  mediam  poeuitentiam  tanquam  oratri- 


G  A  L  D  U  S  07 

cem  ibid.  1520.  editura  memorat  Waddin- 
gus  pag.  864. 

Joannes  de  MEPPIS,  t.  IV.  p.  389.  419. 

Marins  MERCATOR.  Sura  ,  MARIUS. 

Isidorus  MERCATOR.  v.  ISIDORU8. 

Antonius  de  MERCEDE  ,  Alphonsi  Ara- 
goniae  Regis  ad  Concilium  Constantiense 
Legatus  ,  cujus  Parentatio  in  exequiis  Fer- 
dinandi  Regis  Aragoniae  An.  HIG.  30. 
April.  habita  exstat  apud  Hermannum  ab 
Hardt  in  historia  illius  Concilii  pag.  129- 
138.  Inter  alia  Regem  pag.  434  laudat  his 
verbis  :  Fuit  magnanimus  ut  Alexander 
prudens  ut  Rrutus.  animosus  ut  Hector,  el 
fortis  velut  alius  Maccabaeus.  Fuit  absti- 
nens  ut  Fabricius  .constans  ut  Xenocrates, 
obliviosus  injuriarum  ut  Julius.  Fuit  cle- 
mens  ut  Titus  ,  justissimus  ut  Trajanus  , 
hberalis  ut  secundus  Tiberius.  generaliter, 
in  omnibus  temperatus.  Templorum  DFA 
fundator  et  Patronus  ut  Constantinus : 
ut  Justinianus,  aequissimus,  totus  gratus 
ut  Theodosius:  victoriosus  ut  Heraclius  , 
felix  ut  Carolus  Magnus  :  Ecclesiae  defen- 
sator  ut  Otto  ,  et  pro  pestifero  Ecclesiae 
schismate  exstirpando  nostri  invicttssimi 
Caesaris  Sigismundi,  comes  iudividuus  et 
socius  dilectissimus  indefessus. 

Joannes  MERCIUS,  sive  MERCIANUS  , 
Vide  t,  IV  p.  389. 

Joannes  f/eMERCURIA;  Ord.  Cisterc.  cu- 
jus  errores  damnati  Parisiis  An.  4  3 17.  Vide. 
Rulaei  historiam  Academiae  Paris.  tom.  IV 
pag.  298.  et  Ribliotbecam  Patrum  tom. 
XXVI.  edit.  Lugd.  pag.  483. 

PassionisS-  MERGURII  sub  Decio  Rfar- 
tyris  ,  Acta  edita  ab  Edmundo  Martene  t. 
VI  monumentor.  pag.  744-750.  et  Acta 
translationis  pag.  764-756. 

4n*omw*MERICDTIDS,v.MINCDCCIOS. 

Ambrosius  MERLINDS  Camber,  quem 
Mcrlino  Caledonio  familiarem  et  in  fasti- 
gio  co^nitionis  rcrum  naturalium  eminen- 
tem  laudat  Lelandua  c.  27.  Eundem 
cap.  26.  ubi  de  co  pluribus  disserit  .  in- 
genio,  arte  et  industria  rebus  praepol- 
luisse  omnibus,  et  Mathematicarum  pe- 
ritissimum  fuisse  testatur.  Claurisse  tra- 
ditur  circa  A.  is ».  et  Britanuis  praedixis- 
sc  excidium  ac  clades  inferendas  per  Sa- 


08  MERL 

xones  .  Danos  ac  Neustrios  ,  ot  Rcgibus 
fortunam  variam  ut  Vortigerno  ignem  ,  Au- 
rello,  apud  quem  gratia  plurimum  valuit 
i't  et  Qtherio  veneoa  ,  Artlmro  exitum  du- 
bium  ,  quae  eventus  compiobavit.  Scripta 
ei  apua"  Baleum  Centur  I.  cap.  FsS.  tribuun- 
tur:  Super  arce  Vortigerni ,  et  Epitaphium 
sexti  Bcc/is  ,  tum  contra  Vortigerni  Magos 
et  super  quodam  Cotneta.  Videntur  autem 
hae  partieulae  ejus  prophetiarum  ,  quas 
cum  expositione  sive  glossa  Manuscriptas 
servari  Cantabrigiae  in  Collegio  S.  Petri 
testatur  pag.  90 •  etiam  tres  libros  Vatici- 
nalis  historiae  memorans,  LatineManuscri- 
ptos  Oxoniao  in  Gollegio  Mcrtonensi ,  et 
Cantabrigiae  ,  Gallice  vero  in  Collegiis  S. 
Petri  et  S.  Benedicti.  Nonnulla  Merlini  va- 
ticina  Chronico  suo  inseruit  CALFREDUS 
Monemuthensis ,  de  quo  snpra  tom.  3pag. 
11.  In  Bibl.  Cottoniana  pag.  70  Manuscri- 
ptae  Prophetiae  quaedam  dc  Angliaet  Sco- 
tia  ,  Merlini  ,  Sibyllae  et  de  Aquila,  ver- 
sibus  confictae:  et  Egerlini  de  asino  coro- 
nato  etc.  prosa.  citatur  prophetia  Mcrlini 
in  Chronico  Alberici  ad  An.1  136.  pag.  278. 
et  ad  An.  1 139.  pag.  280.  Nic.  Triveti  p. 
237.  253  ec.  et  ab  Orderico  Vitali  lib.  XIL 
ad  An.  1 127.  pag.  887,  ubi  aitejus  vatici- 
nia  per  sexcentos  annos  in  pluribus  mani- 
feste  completa  fuisse. 

MERLINUS  Caledonius ,  sive  Silvestris 
Scotus  ,  Thelesini  Helii  vatis  discipulus  , 
Merlinoautem  Cambro  aetate  suppar,  etiam 
ipse  prophetius  consignasse  traditur.  Vide 
Lelandum  cap.  27.  Baleum  Centur.  1.  cap. 
65  et  Pitseum  pag.  101  Versus  sexaginta 
divinatorios  hoxamctros  de  rebus  Italicis, 
in  Estcnsi  Bibl.  sub  Merlini  nomine  repe- 
rit  vulgavitque  illustris  Muratorius  ad  cal- 
cem  tomi  octavi  scriptorum  Italiae. 

Addam  et  tertium  MERLINUM  Cocca- 
jiDii .  Manluanum,  licet  paullo  juniorem  , 
et  cujus  verum  nomen  Theophilus  Folen- 
gus.  Monachus  is  Casinensis  fuit  Ord.  Be- 
ned.  et  rebus  humanis  valedixit  A.  1344. 

a)  Folengius  ipse  in  Apologia  poematum  suo- 
rum  Macarontcorum  :  Ars  isla  poetica  nuncupa- 
tur  ars  macaronica ,  a  macaronibus  dcrivata 
(jui  macarones  sunt  quoddam  palmentum  farina, 
caseo  ,    butyro  compaginatum  ,  grossum  ,   ruile 


l  N  US 

cujus  effigicm ,  vitam  ,  scripta  et  laudes 
reperire  licet  in  Jac.  Philippi  Thomasini 
elogiis  Patav.  1644.  4.  editis  pag.  71.  Ilu- 
jus  inprimis  innotuit  opus  jihantasiarum 
Macaronicarum  ,  a)  in  XXV.  distributarum 
partes ,  sive  poema  Latinum  ludicrum , 
quod  Italicis  et  Etruscis  vocibus,  inter- 
dum  rusticis  mixtum  ac  variatum  ,  non  ne- 
glecta  metri  harmonia  nec  poStico  destitu- 
tum  ingenio  aut  lepoi-e  ,  facta  et  mores  ho- 
minum  jocose  pcrstringit ,  praemissa  si- 
mili  joculari  scribendi  genere  Zanitonella  , 
de  Tonelli  erga  Zaninam  amoribus ,  et  su- 
bjunetis  libris  tribus  Moscheae ,  de  bello 
rnuscarum  ac  formicarum  :  nec  non  llbello 
Epistolarum  atque  Epigrammatum.  Prodiit 
Venet  1581.  8.  1613.  8.  Franciscus  Vavas- 
sor  libro  quem  ludicrae  dictionis  usui  op- 
posuit  p.  453.  Tantum  dico ,  Merlinum  Coc- 
cajum  in  Italia ,  et  Antonium  de  Arena  in 
Gallia ,  qui  semilatinae  scriptionis  ludicrae 
auctores  vel  primi  fuerunt  vel  praecipui , 
non  admodum  sibi  a  multiplici  spurcitie  re- 
rum  et  verborum  caviase.  Citatur  hic 
Merlinus  a  Francisco  Rabelaesio  non  dissi- 
milis  viro  ingenii  pluribus  locis ,  sed  ut 
Menagio  probe  obscrvatum  ,  libri  de  patria 
diabolorum  ,  memorati  lib  3.  cap.  11.  ni- 
hil  aliud  sunt  quam  macaronicae  tres  po- 
stremae  ,  quibus  inferi  a  Merlino  ad  exem- 
plurn  Dantis  describuntur. 

*  Antiquior  operis  Coccai  editio  produ- 
cta  est  Vcnetiis  an.  1517.  8.  Probatissima 
est  editio  eiusdem  op.  Amsteledamensis. 
An.  1692.  8.  Eiusdem  auctoris  est  alterum 
opus  de  Passione  Domini  hexametro  versu, 
quod  utrum  lucem  adspexerit  ignoro.  Ita- 
lice  etiam  scripsit  //  Tri  per  uno  tum  il  li- 
bro  della  Galta  ;  et  il  Giano.  (212.  Merlini 
Cocai  opus  Macaronicorum  notis  illustr. 
cui  accessit  vocabularium  etc.  Amstele- 
dami  (Mantuae)  1768.  71.  2.  vol.  4.  fig.  hic 
non  t.  1  pag.  1.39.  art.  BAPTISTA  Man- 
litaiins  ,    veniam  peto  ,    debebat    rcferri. ) 

MEROBAUDES  Callus,  v.  MARBODUS. 

et  rusticanum.  Idco  Macaronica  nil  nisi  gras* 
sedinem  ,  raditatem ,  et  vocabnlazzos  debet  in 
se  conlinere.  Conferendus  Octavius  Ferrarius  in 
Originibus  Italicis ,  et  /E&iilius  Menagius  in  Itali- 
cis,  Gallicisque  ,  in  vocc  macarons. 


MEROB 

MEROBAUDES  Ilispanus  Scholasticus 
cui  in  PoUtis  Christianis  Gcorgii  Fabricii 
pag.  763.  tribuitur  Carmen  vcrsuum  un- 
dotriginta  quod  incipit : 
Proles  vera  DEI  cunct  s  antiquior  annis. 
Incertum  idemne  de  quo  ldacius  Chronico 
ad  A.  C.  427.  Merobaudes  natu  nobilis  .  et 
eloquentiae  mcrito,  vel  maxime  in  poilma- 
tis  studio  vetcribus  comparandus  ,  tcstimo- 
nio  etiam  provectus  statuarum.  Vidc  Nic. 
Antonium  lib.  3.  Bibl.  vet.  Ilispan.  cap.  3. 

MEBOPIUS  Pontius  Anicius  Paulinus, 
infra  ,  PAULINUS. 

Bartholomaeus  MEBULA  ,  Mantuanus, 
Protonotarius  Apostolicus,  scripsit  ad  Fran- 
ciscum  Georgii  Cornelii,Senatoris  Veneti , 
Reginae  Cypri  fratris  filium  circa  Annum 
1499.  commentarios  in  Ovidii  libros  de 
amoribus  :  Deinde  ad  eundem  M.  Corneli- 
um  jam  Cardinalem  et  Patriarcham  CPo- 
litanum  ,  quem  eloquentiae  praeceptis  im- 
buerat ,  enarrationes  in  Ovidium  de  Tri- 
stibus ,  et  A.  1  497.  in  libros  de  Ponto ,  et 
ad  Franciscum  Georgii  Cornelii  equitis  et 
decemviri  tllium  in  libros  de  arte  amandi 
et  de  remedio  amoris.  Mediolan.  1510.  fol. 
ut  recentiores  editiones  praeteream.  (21 G 
Est  mihi  editio,  ignoro  an  princeps  cusa 
Venetiis,  Facuinus  1506.  fol.  ubi  Franci- 
scus  non  Marcus  nomen  Cornelii.) 

Bernardi  MEBUL^E  commentarios  in 
Vitruvium  ,  quos  per  plagium  sibi  vendi- 
care  voluent  Guadentius  Merula  ,  laudat 
Antonius  Majoragius  in  Apologia  contra 
Gaudentium  pag.  29.  et  Annotationos  in 
Vitruvium  inter  Gaudenti  Merulae  scripta 
refert  Simlerus. 

Gaudentius  MEBULA  Novariensis  sub 
eadem  fere  tempora  inclarescere  coepit , 
cujus  libri  tres  de  antiquitate  et  origvne 
Gallorum    citalpinorum    prodiere    Lugd. 

1536.  atqne  aun  querela  apologetica  A. 

1537.  Mediolani  scripta  ,  recusi  Bergomi 
1592.  8.  inde  in  Andreae  Schotti  Italia  il- 
lustrata  ,  Franeof.  1600.  fol.  et  in  Graovii 
thcsauro  Antiquitatum  Italiae  T.  I.  Lugd. 
Bat.  1704.  fol.  Bjusdem  Merulae  memora- 
hilinm  libri  quinque  Lugd  1556,  De  aliis 
illius  scriptis  vide  si  placet  Simlerum.  Apo- 
logia  quam  dixi  Majoragii  in  Gaudentium 


A  U  I)  E  S  69 

Merulam  ,  una  cum  ejus  Oratione  de  auro 
prodiit  Ultrajecti  1660.  4.  qua  declarat  a 
se  minime  relegatum  esse  Ciceronem  ac 
Terentium  ,  ut  ille  Qnxerat  in  dialogo;  el 
cenlum  amplius  ejus  errores  notat  contra 
usitatam  Ciceroni  ac  Terentio  locuikmem. 
Georgius  MEBULA  ,  Alexandrinus  Sta- 
tielensis  in  ditione  Mediolanensi  ,  Franci- 
sci  Philephi  sed  parum  gratus  disoipulus, 
praeceptor  Tristani  Chalci  ,  quem  non  ma- 
gis  gratum  fuit  expertus.  Humaniores  ht- 
teras  cum  laude  per  multos  annos  docuit 
Venetiis  ,  et  ab  A.  1482.  Mcdiolani,  diem- 
que  obiit  A.  1494  major  septuagenario.  l)o 
eo  praeter  PolitianumlibroEpistolarum  un- 
decimo  ,  Jovium  ,  Vossiumque  ac  Ghilinum 
consuli  possunt  auctores  eruditi  Diarii  eru- 
ditorum  Italiae  T.  XVII.  p.  291.  seq.  et  t. 
XVIll  p.  334.  B.  Jo.  Hubnerus  noster  in 
Bibl.  historica  Ilamburgensi  Centur.  VI. 
pag.  26.  et  Niceronus  tomo  VII.  memoria- 
rum  de  viris  eruditis  pag.  86.  seq.  ubi  scri- 
pta  etiam  et  scriptorum  cditiones  accura- 
te  referuntur.  Ea  strictim  a  me  memorari 
satis  fuerit ,  atque  inprimis  celebranda 
opera  quam  in  veterum  scriptis  emendan- 
dis  atque  illustrandis  posuit ,  in  Plauto  , 
scriptoribus  rei  rusticae ,  Virgilio  Plinio- 
que  .  Ciceronis  libris  de  finibus  ,  Declama- 
tionibus  Quintiliani ,  Ausonio  ,  et  quos  ex 
Bibliothcca  Bobiensi  eruit  Velio  Longo  de 
Orthographia  ,  et  Terentiano  Mauro  :  Tum 
commentariis  in  Ciceronis  Orutionem  pro 
Ligario  et  Epislolam  ad  Lc/itulum  lib.  I. 
Epist.  9.  in  Statium  ltem  et  quibus  ini- 
quiorem  se  Domitio  Calderino  praebuit , 
in  Juvenalem  ac  Martialem.  Animadvi 
nibus  denique  in  GALEOTJ  Martii  libros 
de  homine  ,  dc  quibus  supra  tom.  3.  pag. 
8.  Vertit  etiam  ex  Xiphilino  Vitam  Impe- 
ratorum  Hadriani,Nervae  «'t  Trajaoi  :el  <le- 
scriptiouem  Montisferrati  et  conflagratio- 
nem  Vesevi  montis. Sed  praecipuara  m  »emi 
laudem  tulit  soriptis  eleganti  r  Hbr  s  \ 
Antiquitatts  Vicecomitwn  Mediolanentntm . 
ab  origine  Urbis  usque  ad  A.  I  .'ii:?.  qui  posl 
editiones  duas  Mediolanenaes  el  duas  Pa- 
risienses  prodiere  in  tomo  tertio  thesauri 
\i ttiquitatura  Italiae  Graeviani  Lugd.  iat. 
1704.  fol.  omissa  quam  prttna  editio  erhi- 


70  M  E  R  Y  L 

bot  Merulac  praefationc  ad  Ducem  Lud. 
Mariam  Sforziam.  IiellumScodrerise  de  Seo- 
dra  a  Turcis  obsessa  et  a  Venetis  fortiter 
defeositata  mense  Majo  Anni  1)74.  Prodiit 
Yenotiis  io  4.  dicatum  Jacobo  Merulao  et 
Fraoeisco  Gambarino.  Yoluit  etiam  edere 
Allatius  libro  cvfx^inTwv  quarto ,  quem 
cum  aliis  septera  adhuc  desideramus.  Con- 
tra  Cornclium  Yitellium  Merulae  obtrecta- 
torem  legenda  Pauli  Romulejcnsis  pro 
Gcorgio  apologia  Yenet.  1582.  4. 

*  Totam  illam  Vossii  narratiunculam  dc 
Tbilelfo  adeo  acerbe  ferentem  invectivam 
io  se  seriptam  a  Merula  ut  ex  animi  ae- 
gritudine  contracto  morbo  vitam  infra  tri- 
duum  absolverit,  tamquam  futilem  et  nullo 
iooixam  fnndamento  reicit  Niceronius  t. 
7.  Illam  tamen  asserit  Cornelius  Vitellius 
in  libello  contra  Georgium  Merulam,  cu- 
ius  praefationem  ad  Ilermolaum  Barbarum 
scripsit ,  baec  in  ea  narrans:  qui  discipuli 
(Georgii)  ingratitudine  commotus ,  ut  par 
erat  octogenarius  senex  ,  tanto  dolore  con- 
flictatus  est  ut  triduo  vitam  exhalaverit. 
Morulae  antiquitates  vicecomifum  Mediola- 
nensium  nondum  integrae  prodierunt,  quo 
tempore  Fabricius  scribebat ,  cum  prior 
tantum  decas  lucem  aspexerit ;  secundam 
nemo  hucusque  detexerat.  Prodiit  tandem 
in  tom  XXV.  Rer.  Ital  nuper  an.  1751. 
excuso,  quanquam  non  integra  cum  im- 
perfcctum  opus  auctor  reliquerit.  Librum 
quartum  ct  an.  1243.  non  superat.  * 

Liccat  his  Paulum  MERULAM  Gvilelmi 
Secretarii  Dordraceni  F.  adjungere  ,  licet 
juniorem  :  saltim  ut  a  prioribus  tanto  re- 
ctius  distinguatur.  Inter  Doctores  publicos 
Loidensis  Acadcmiae  Justi  Lipsii  successor 
inclytus  ,  diem  obiit  Rostochii,  quo  vale  • 
tudiniscausa  secontulerat,  An.  1607.  non- 
dum  quinquagcnarius.  de  quo  praeter  Bi- 
bl.  Belgicae  scriptores  Valerium  Andream, 
Sweertiumque  et  Meursium  Athen.  Belg. 
pag.  159.  seq.  Jo.  Ilirchmannus  Oratione 
de  vita  et  obitu  Pauli  Merulae,  Rostoch. 
1G07.  4.  et  Lugd.  Bat.  1672  12.  iu  Ilonnin- 
gi  Witlonii  memoriis  Philosophor.  tom  2. 
pag.  8.  Thomas  Crenius  tom.  2  animad- 
vrrs.  pag.  110.  soq.  AdolphusClarmundus 
tom.  VII.  vitarnm  pag.  9LIlieron.  Ghilinus 


I  NCH 

tom.  2  thoat-ri  sui  p.  209.  et  Niceronus  in 
limino  tomi  XXVI.  memoriarum  de  erudi- 
tor.  vitis,  Ex  scriptis  ojus  primo  loco  refe- 
ram  narrationem  rcrum  adversus  Angelum 
MERULAM  tragice  gestarum  ab  Inquisito- 
ribus  ,  quorum  sententia  Montibus  propter 
Religionem.  An.  1557.27.  Jul.  vivus  est 
combustus  Lugd.  Bat.  1604.  4.  Tum  Ilisto- 
riam  Ecclesiasticam  ac  Politicam  1200.  an- 
norum  ,  quam  Gvdelmus  MERULA  Pauli 
F.  additis  annis  quadringentisad  An.  1614. 
perduxit.  Lugd.  Bat  1615.  fol.  Caetorasunt 
WILLERAMI  editio  Lngd.  Bat.  1598.8.  de 
quo  infra  suo  loco ,  fragmenta  Annalium 
Ennii  cum  notis  ,  ibid  1595.  4.  Eutropius 
cum  Paulo  Diacono.  Lugd.  Bat  1592.  8.  Lu- 
gd.  Bat  1594.  8.  Vita  Erasmi.  et  libri  duo 
Epistolarum.  1607.  4.  Vita  Francisci  Ju- 
nii  1595.  k  utraque  ab  ipso  Erasmo  con- 
signata  et  Junio.  Urbis  Romae  descriptio. 
1599.  Cosmographia  generalis  llbris  III.  et 
Geographia  Europae  in  genere,  tum  Hi- 
spania  ,  Gallia  ,  Italia  libris  lV.Amst  1605. 
4.  1621  1636.  Diatriba  de  statu  Reip.  Ba- 
tavicae,  edonte  Joach.  Morsio.  Lugd.  B. 
1618.  4.  Cynegetica,  Bclgice  :  et  praxis 
Civilis  Curiae  provincialis  apud  Batavos, 
itidem  Belgice.  1592.  k.  De  historia  ejus 
Belgica  vido  Baudii  Epistolas  p.  250.  254. 
Dissertatio  de  oceano  et  maribus;  Lugd. 
Bat.  1633.  8.  Opcra  alia  postuma  Lugd. 
Bat.  1684.  4.  de  quibus  acta  Erud.  1685. 
p.  28. 

Joannes  MERYLINCII,  MonachusAnglus 
Glastoniensis  ,  cujus  flistoriam  rerum  in 
Anglia  speciatim  et  Hibernia  gestarum  pri- 
mis  novcm  annis  Johannis  XXII.  Pontifi- 
cis  (A.  C.  1316.  ad  1325.)  edere  instituit 
paullo  ante  obitum  suum  hoc  ipso  anno 
1735.  Vir  meritissimus  de  bonis  literis  ct 
dc  patriae  suae  historia  Thomas  Ilearne. 

MESSIANUS  Presbytcr  ,  cum  Cypriano 
Tolononsi  ot  Stophano  Diacono  scriptorw- 
tae  Magistri  sui  Caesarii  Arelatensis  (qui 
An.  V)k1.  diem  obiit)  ad  sororem  ejus  Cae- 
sariam  Abbatissam.  Exstatapud  Vincentium 
Barralim  in  Chronologia  Lerinensi  Lugd. 
Bat.  1613.  4.  et  Mabillonium  tom.  1  Act. 
Sanctor.  Ord.  Bened.  pag.  669.  Partem 
edidorat  Surius  ad  27.  August.  Vide  supra 


M  E  T  E 

in  Caesario  tom.  1   p.  291.  et  Cypriano  p. 
1260.  Vossium  p.  243. 

*  Extat  etiam  Messiani  huius  cpistola 
ad  Viventium  ex  MS.  Codice  Arclatcnsi  a 
Mabillonio  Annalium  lom.  1  in  appendicc 
vulgata  in  qua  cocleste  visum  per  noctem 
obicctum  S.  Caesario  narrat.  Extat  etiam 
supplex  libellus  a  Messiano  Secretario  obla- 
tus  Symmacho  Papae  pro  juribus  Eccle- 
siae  Arelatensis  asserendis  Vide  Concilio- 
rum  tom.  4.  pag.  1310.  cdit.  Parisiensis. 
Historiam  liberationis  MESSINVE  in  Si- 
cilia  a  Saracenorum  dominalu  A.  1063.  per 
Comitem  Rogerium  Normannum  factae , 
scriptam  An.  1160.  vulgavit  Baluzius  tomo 
sexto  Miscellaneorum  pag.  174  196. 

METELLUS  Tegernseensis  inconfinibus 
montium  Tyrolis  Monachus  S.  Quirini  Ord 
Bened.  non  circa  An.  1060.  sed  1160  ut 
rectc  Casp.  Bruschius  ex  Cod.  Manuscr. 
Tegorino  sive  Tegernseensi,  Oudinus  tom. 
2  p.  780.  Acta  Sanctor.  tom.  3  Martii  pag. 
545.  et  Jacobus  Basnagius:  ac  nuper  os- 
tensum  in  An.  C.  Augustiniani  Arnolfo  si- 
ve  defensione  Arnolphi  Bavariae  Ducis, 
Monachi  1735.  4.  pag.  29.  Scripsit  Iloratia- 
no  carminum  genere  et  metro  Lyrico  Qui- 
rinalia  sive  Gesta  S.  Quirini  circa  A.  269. 
Martyris,  Quinque  primis  odis  de  Philippo 
canitlmperatorecelebratisqueabeoludisse- 
cularibus.  (Confer  Petrum  Tafnum  de  anno 
seculari  cap.  8.  tom.  VIII.  thesauri  Graevia- 
ni  pag.  508.  617.)  Tum  eodem  Philippo  A. 
C.  249.  cum  filio  itidem  Philippo  occiso  , 
illiusque  ex  Severa  filium  ac  hujus  fratrem 
facit  Quirinum,  quem  post  necem  patris 
puerum  septennem  ,  ac  tum  cum  matrc 
baptizatum  refert ,  viginti  deinde  annis 
elapsis  sub  Claudio  II.  palma  martyrii  de- 
coratum  ,  quac  aliis  quinque  odis  perse- 
quitur.  Sequuntur  dein  octo  odae  quibus 
continetur  hisloria  translationis  sacri  cor- 
poris  Koma  post  An.  746.  ad  Coenobium 
Tegernseanum.  Inde  Odae  sex  et  quadra- 
ginta,  quibus  patrata  intereessione  S.  Qui- 
rini  miracula  celebrantur.  Denique  opus. 
concluditur  decem.  eclogis  bucolicorum 
Quirinalium  ,  quo  iterum  varia  recensen- 
tur  miracula  ,  potissimum  in  rusticis  pu- 
nitis ;  quia  vota  solvere  neglexerunt.  Edi- 


LLUS  71 

dit  ex  M.  Velseri  apographo  Ilenricus  Ca- 
nisius  appendice  tomi  primi  Antiquarum 
Lectionum  ft.  3  edit.  nova»  Basnaglanae 
parte  2  pag.  117-196.)  atque  inde  partem 
Mabillonius  tom.  3  \ct.  Sanctor.  Renedi- 
clin.  663.  Non  Mr-tellum  sod  Acta  anti- 
quiora  ejusdem  argumenti ,  prosario  scri- 
pta  sermone  ,  qualia  secutus  et  carmine 
exprosse  Metellus  videri  potest ,  edidit 
Ilenschenius  tom.  3  Act  Sanctor.  25.  Mar- 
tii  pag.  545-553.  Conferre  etiam  licebit 
tres  vetustas  de  S.  Quirino  Sequentias, 
quas  ex  Manuscripto  Tegcrnseensi  edidit 
Bernardus  Pez  tom.  3  anecdotorum  par- 
te  3.  pag.  590-594. 

Hugo  METELLUS,  supra  t.  3.  p.  275. 

METENSIUM  Episcoporum  Chronicon  ab 
Apostolorum  temporibus  usque  ad  An. 
1260.  editum  a  Dacherio  tom.  VI.  p.  661 
(edit.  novae  tom.  2.  pag.  224.  233.)  Tres, 
inquit  Dacherius  ,  Chronici  hujus  scripto- 
res  observavimus.  Primus  quae  retulit.  ab 
historiae  Metensium  Episcoporum  auclore 
PAULO ,  Diacono  Aquileiensi  marjna  ex 
parte  mutuatus  est ,  et  ad  Poponem  Epi- 
scopum  (An.  1120.)  pervenit.  secundus  sty- 
lum  duxit  usque  ad  Bertrannum  (A.  1200 
circiter  :)  tertius  denique  finem  fecit  in  Ja- 
cobo  LIX.  Episcopo  ,  anno  videlicet  1260. 

Chronicon  breve  S.  Vmcentii  METENSIS 
ab  An.  511.  ad  1279.  vulgatum  a  Labbeo 
tom.  1.  Bibl.  novae  Manuscriptor.  pag. 
344.  347. 

Anonymus  METENSIS  Ord.  Praed.  scri- 
ptor  Chronici  circa  An.  1274. 

Jodocus  METZLERUS  Coenobita  Sangal- 
lensis  junior  quidem  est ,  scripsi'1  enini  \. 
1606.  sed  hoc  loco  a  me  refertur  quoniam 
cjus  libros  duos  de  \'iris  illustribus  Mona- 
sterii  S.  Galli  edidit  Bernardus  Pez  t.  I. 
anecdotorum  parte  3.  pag.  "):>7.  6S6.  Con- 
fer  ,  si  placet,  eiusdisseit.  Isagogicam  tomo 
illi  praemissam  pa_-.  LXXXIX. 

MICIIAEL  Angelus ,  de  cuius  vaticinifs 
sub  Sixto  IV.  editis,  Epistola  Petri  Del- 
phini  An.  1495.  data  exstat  apud  Bdmun- 
dum  Martene  tom.  3.  eollectionis  vett.  mo- 
numentorum  pag.  1 153. 

.MICll./.'l.  [nglicus  Langlois  Francus 
Bellimontenaia    Juria  utriusque  Professoi 


-o  M  I  C  II 

et  Poota  circa  An.  1550.  de  cuius  scriptis 
videodus  Simlerus,  et  libor  superioro  An. 
1734.  oditus  Parisiis  ,  singular.tez  histori- 
ques  ot  littoraires  pag.  278.  seq.  Alius 
Michafl  Anglicus  .  infra  MichaVl  Magister. 

MlClLKL  Angriamts  ,  illis  Ancrianus , 
Aignaaus ,  rectius  de  Aygvanis  Bononien- 
sis  ,  Carmelitarum  ab  An.  1381.  Genera- 
lis  ,  Vitam  produxit  ad  An.  1396.  sive  ut 
Petrum  Lucium  secutus,  Alegrius,  Anno 
1446.  Croditur  bic  verus  auctor  Commen- 
tarii  non  contemnendi  in  quinque  libros 
Psalmorum ,  qui  saepius  lucom  vidit  sub 
INCOGNITI  nomine,  ct  ab  aliis  refertur 
ad  PETRUM  Berchorium,  a)  sod  a  Joanne 
a  S.  Angelo,  b)  aliisque  Michaoli  vindi- 
catur.  Prodiit  incogniti  nomen  praeforons 
Mediolan.  1510.  Compluti  1524.  Lugd. 
1581.  1588.  1602.  Paris.  1613.  et  praefixo 
Michaolisnomine  Venot.  1603.  1623.  Lugd, 
1652.  1673.  Momorantur  praotoroa  eius 
Locturam  Psalmos  Poenitentiales ,  et  Com- 
mentaria  in  Michaeam  ,  ot  in  quatuor 
Evangelistas.  In  IV.  libros  Sententiarum. 
De  conccptione  B.  Mariae.  Quadragesimale. 
Lexicon  inchoatum  Theologicum  ad  litte- 
ram  C.  usque.  Tabulae  sive  Indices  in 
Decretum  ,  in  Gregorii  Moralia  ,  Commen- 
tarii  in  Aristotelis  Ethica,  in  Valerium  Max. 
otc.  VideLud.  Jacob.  in  Bibl.  Carmelitana. 

MICH/KL  de  Baculeto  ,  vix  notus  nisi 
ex  Sanderi  Bibl.  Belgica  Manuscriptor. 
parte  2.  pag.  70.  ubi  memoratur  tractatus 
sive  sermo  de  Sacramento  Altaris ,  au- 
ctore  M.  Michaele  de  Baculeto,  S.  Theo- 
lo_-iae  Professore  in  Universitate  Coloniensi, 
Monacho  S.  Bavonis,  Gandavi  An.  1372.  In- 
cipit :  Memento  mirabilium  ejus  quae  fecit. 

S.  MICHAELIS  Bambergensis  Cocnobii 
Antiquitatos  sive  diplomata  XXX.  illud 
spectantia  juris  publici  focit  V.  C.  Joan- 
nes  Fridericus  Schannat  in  collectione 
prima  Vindemiae  litterariae ,  Lips.  1733. 
fol.  pag.  41.  50. 

a)  Michaclis  Ximenii  Barranconis  Incognitus 
per  se  cognitus ,  sive  dissertatio  comparativa  ,  in 
uua  Pctrum  Berchorium  verum  essc  auctorem  com- 
rnentarii  in  Psalmos  disputat.  Madrit.  1720  8.  Ejus- 
dem  Incognitus  apertius  cognilus  ,  ibid.  1722.  H. 
et  Conclusio  allegationis  in  lite  super  ccrlitudine 


A  E  L 

MICHAKL  de  Blaubein ,  sive  Blaupain, 
infra  ,  Michael  Magister. 

(213.  MICUAKL  Canensis  Vitorbiensis 
Episcopus  Castrensis  (A.  1478J  Vita  Pauli 
II .  ad  Guilelm.  Card.  Ostiensem  cum 
vindiciis  Ang.  M.  Card.  Quirini.  Bomae 
1742.  in  4.  et  prius  in  thesauro  Murato- 
ri  t.  III.  p.  II.) 

MICHAKL  Caesenas ,  Italus  Ord.  Minor. 
Generalis  de  quo  supra  t.  1.  p.  296. 

MICHAKLIS  Carrariensis,  qui  Vossio 
pag.  600.  aliisque  memoratur ,  integrum 
nomen  est  Jo.  Michael  Albertus  Cai^rara, 
sive  de  Carrara  Bergomensis  Historicus, 
Philosophus  ,  Poota  ,  Medicus  qui  obiit  in 
Patria  sua  An.  1490.  Ilic  praetor  tutelam 
sive  apologiam  vitamque  Guidonis  Carra- 
rae,  parentis  sui  Philosophi  ac  Medici  , 
dofuncti  An.  1457.  scripsit  Historiarum 
ltalicarum  libros  XL.  De  bello  Veneto  por 
Jacobum  Antonium  Marccllum  in  Italia 
gosto  poema  heroicum.  De  B.  Clara  de 
monte  Falco  Ord.  Kremitar.  S.  Augustini 
libros  IV.  De  JJrsulae  Patavinae  praeco- 
niis.  Admiranda  ,  acta  ludis  Megalensibus, 
Calixto  III.  Sacerdote  maximo  ,  Froderico 
IV.  Caosaro  ot  Francisco  Foscaro  Veneto- 
rum  Duco.  Orationem  in  funere  Bartholo- 
maei  Coleonii.  De  regimine  sanitatis  libros 
VII  De  causa  errorum  in  medicinis.  De 
pestilentia  ad  Franciscum  Diodum.  In  Apho- 
rismos  Hippocratis.  Isagogarum  librum 
sive  inlroductionem  Medici.  De  fato  et  for- 
tuna.  Stromata  ad  Dominicum  Gcorgium. 
De  orlgine  omnium  scientiarum.  De  uxori- 
bus  non  ducendis.  Commentaria  in  Ansto- 
telis  libros  de  anima  ,  nec  non  Physicos 
atque  Mctaphysioos.  In  Commentatorem , 
de  natura  ac  cognitionc  simplicium.  De 
Incarnatione  Domini  nostri  JEsu  CIIrislL 
De  ejusdem  passione  ,  in  quo  Vetus  et  No- 
vum  Testamentum  conjungit.  Bucolicum 
carmen  ad  Potrum  Ponzonum  ,  Cromonen- 
som.    Orationes.  atquo  hngua   Italica  Co- 

Auloris  Incogniti  in  Psalmos ,  sive  supplementum 
duplicis  tractatus  pro  Petro  Berchorio  ibid.  1722.  8. 
b)  Jo.  a  S.  Angelo  in  diss.  apologelica  pro  In- 
cognito  per  se  cognito.  Madrit.  1721.  4.Acla  Erud. 
Tom.  X.  supplcm.  pag.  281. 


MIG 

moedias,  triumphos  aliaque  poematia.  Vide 
Jo.  Philippi  Bergomensis  Chronicon  in 
extremo  libri  decimi  ,  Donatum  Calvum  in 
scena  litteraria  scriptorum  Bergomensium, 
et  Diarium  eruditorum  Italiae  tom.  XIX. 
pag.  446.  seq. 

MICHAEL  de  Charcano  ,  sive  Carcano, 
Mediolanensis  Ord.  Minor.  circa  An.  1 480. 
Ejus  Quadragesimale  sermones  XI.  inDe- 
calogum  prodiere  Venet.  1492.  Quadrage- 
simale  de  poenitentia  et  ejus  partibus.  Ve- 
net.  1  487.  Quatuor  novissima,  Colon.  I  'i!)2. 
Decommendatione  virtutum  et  rcprobatione 
vitiorum  ,  Mediolani  1495.  Confessionale  , 
Venet.  1513.  8.  De  peccato  in  genere.  De 
tribus  praecipuis  peccalis  ,  superbia  ,  ava- 
ritia  ,  luxuria.  De  quatuor  reliquis  pecca- 
tis  capitalibus  invidia,  ira,  acedia  ,  gula  , 
et  earum  filiabus:  per  Adventum  et  Qua- 
dragesimam  Venet.  1476.  4.  De  fide  Chri- 
stiana  liber  Basil.  1479.  Vide  Trithemium 
cap.  865.  Waddingum  pag.  259  H.  War- 
thonum  ad  Caveum  :  et  B.  D.  Beiseri  in- 
dicem  Manuscriptorum  Bibl.  Augustanae 
pag.  99.  104. 

MICHAEL  de  Duren,  infra  ,  MICHAEL 
Herbrand. 

MICHAEL  Franciscus  ,  Insulensis  Flan- 
der  Ord.  Praed.  Philippi  Austriae  Archi- 
ducis  a  Confessionibus ,  obiit  in  Patria  A. 
1502.  de  quo  Jacobus  Echardus  t.  2.  p.  7. 
seq.  scripsit  Quodlibetum  de  ventate  fra- 
ternitatis  Rosarii  seu  Psalterii  B.  Virgims, 
Colon.  1476.  4.  ac  deinde  saepius.  Deci- 
sionem  Quodlibeticam  super  septeni  prin- 
cipalibus  B.  Virginis  doloribus  una  cum 
Officio  de  compassione  S.  Mariae.  Antw. 
1494.  4.  Determinationem  de  tempore  ad- 
ventus  Anlichristi,  eiusque  ingressu  in 
Mundum  ,  progressu  et  egressu  ,  et  de 
novitatibus  quae  jam  de  eo  cuirunt.  Co- 
lon.  1478.  4.  De  abusibus  aitlicorum.  Qua- 
dragesimale  et  Adventuale  de  arte  moriendi 
quod  Mortis  cellarium  nuncupatur.  IuAn- 
tiphonam  :  Salvc  Ko^ina. 

MICHAEL  de  Furno  Insulensis  etiam 
ipse  et  Ord.  Praed.  MagiSter  in  Theologia 
Paris.  circa  An.  1340.  Scripsit  in  Cantica, 
Danielem,  Matthaeum  ,  Lucam  ,  Joanncm 
ct  Collationes  sive  Sermoncs   de  Sanctit. 


H  A  E  L  73 

Vide  iterum  Jac.  Echardum  t.  1.  p.  596  sq. 

MICIIAEL  de  Gyrio  ,  infra  ,  MichaelPra- 
gensis. 

MICHAEL  Herbrand  de  Duren ,  Prior 
Carrnelitarum,  Conventus  Crucennacensis 
dioeceseos  Moguntinae  circa  An.  1410.  de 
quo  Trithemius  de  S.  E.  cap.  713.  et  de 
luminaribus  Germaniae  cap.  149.  Scripta 
eius ,  praeter  Sermoues  de  tempore  et  de 
Sanctis  ,  Commentarii  in  libros  Ethicotum 
Aristotelis.  Collationes  Synodales  multas 
addit  Alogrius  pag.  331. 

MIGHAEL  de  Hombasio  non  notus  rnilii 
nisi  e  Can.u;io,  qui  ejus  scriptum  de  modo 
significandi  evolvit  in  Bibl.  San.L'ermanensi, 
Codice  530.  infra  Mich    de  Morbosio. 

MICHAEL  ,  Ord.  Minor.  Jnquisitor  haere- 
ticae  pravitatis  in  Arelatensi  ,  Aquensi , 
Ebredunensi  et  Viennensi  provinciis  ,  cu- 
jus  Sententiam  contra  quatuor  Minoritas 
combustos  in  Massilia  An.  1318  edidit  Ba- 
luzius  tom.  1.  Misc.  pag.  198.  et  272.  seq. 
Epistola  Joannis  XXII.  ad  hunc  Michaelem, 
ibid.  pag.  195. 

MICHAEL  Lochmaier ,  Canonicus  non 
Patavinus  in  Italia  ,  sed  Pataviensis  ,  sive 
Passaviensis  in  Bavaria  ,  Theologiae  et  .lu- 
ris  Canonici  Doctor  circa  An.  1496.  Iluius 
est  Parochiale  Curatorum ,  post  editiones 
Lips.  1497.  Haganoensem  1i98.  et  Paris. 
1513.  recensitum  a  Guilelmo  Neseno,  Ana- 
xipolitano  ,  Basil.  1514.  4.  divisum  in  tra- 
ctatus  decem  :  1)  de  iure  parocbiali  quid 
sit  et  in  quibus  consistat.  2j  de  decimiiset 
primitiis  3}  de  oblationibus  k)  de  poeniten- 
tiis  recipiendis.  5J  de  Missis  audiendis  6  de 
sepulturis  et  remediis  animarum.7  deCa- 
nonica  portione.  8y  de  benedictione  nuben- 
tium.  9)  de  collatiooe  SacrameDtoram  et 
10)  de  redditibus  qualitercuoqae  CaraCo 
provenientibns.  Sermones  de  Sanctis  sivc 
promtuarium  sermonum  in  Evaogelia  fe- 
stivalia  totius  anni  .  oec  non  in  Ecclesia- 
rum  dedicationes  ct  primae  Missae  celebra- 
tionem  ,  Haganoae  1 197.  1 100.  I54S  1546 
4.  cum  sermooibus  Pauli  de  Waao.  Vide 
Robertum  Gerum  ad  Caveum  .  «'t  Tobiae 
Eckardi  notitiara  Maouscripior.  BibJ.  Qu 
dlimburgeosis  pag.  '>i. 

MICHAlBLBlaupaiD^cogoomeotoJtf  a^tls/er 

161 


74  M  1  C  II 

patria  Cornubiensis ,  Anglus  circa  A.  1420 
Poeta  el  scriptor  Uistoriae  Normanniac 
quam  memorat  Vnssius  pag.  474.  ex  Pitsei 
pag.  :\22  Non  divorsus  hic  a  Michaele  Tre- 
gorio  primo  Aeademiae  Cadomonsis  doctore 
ac  donique  Archiepiscopo  Duhlinensi  ,  de 
quo  idem  Pitseus  pag.  662.  Huetius  Origg. 
Cadomens.  cap.  18.  Waraeus  Uiberniae  S. 
pag.  116.  et  ex  Lelandi  cap.  527.  Baleus 
VIII.  14.  uhi  et  Lecturam  in  IV.  libros 
Sententiarum  ,  ot  (Juaestwties  Ordinarias , 
ct  librum  de  Origine  Studii  sive  Acade- 
miae  Cadomensis.  Ejus  aculeatum  carmen 
contra  HenricumAbrineatensemsiveAbrin- 
censem  memorat  Lelandus  cap.  200.  In- 
cip.  Archipoeta  vide  quod  non  sit.  Alia  ejus 
carmina  et  Epistolas  Balcus  IV.  10.  Hunc 
csse  quem  Michaelem  Anglicum  Jo.  Ravi- 
sius  Textor  in  Cornucopia  appellat,  eidem 
Pitseo  notatum  :  est  autem  Textoris  Cor- 
nucopiae  libellus  cum  OfTicina  ejuseditus, 
in  quo  referens  ordine  alphabetico  res 
omnis  generis ,  annotat  quibus  in  locis  re- 
periantur  et  frequentissimae  ,  et  suo  in 
genere  meliores. 

MlCHAELMagister,infra,il/?c/meLSco£ns. 
Marcus  Antonius  MICHAEL  ,  Patricius 
Venetus  An.  1516.  composuit  descriptio- 
nem  agri  et  urbis  Bergomatis ,  quae  cum 
Francisci  Bellafini  de  origine  et  tempori- 
bus  sive  fatis  Urbis  Bergomi  prodiit  Ve- 
net.  1532.  4.  atque  inde  in  thesauro  Scri- 
ptorum  Italiae  Burmanniano  ,  tom.  IX. 

MIGHAEL  de  Massa ,  Ord.  Eremitarum 
S.  Augustini,  defunctus  Paiisiis  A.  1336. 
de  de  quo  Trithemius  cap.  623.  Possevi- 
nus  etc.  Scripta  eius:  Vita  CHristi  quae 
Manuscripta  Lipsiae  in  Paulina,  teste  B. 
Folloro  pag.  162.  In  Esaiam.  In  quatuor 
Evangelistas.  Depassione  Domini.  De  qua- 
tuor  Virtutibus.  Sermones. 

*  Cessit  e  vita  an.  1337.  Scripsit  in  qua- 
tuor  lib.  Sententiarum  ;  in  libros  omnes  vet. 
Testamenti  Commentarios  ;  de  tribns  vir- 
tutibus  divinis ;  de  moritis  et  efftcacia  bo- 
norum  operum  ;  notabilia  quoque  ac  quae- 
stiones;r\  reliquos  omnes  libros  hic  a  Fa- 
bricio  indicatos.  Vide  Gandolfo  in  Dissert. 


A  E  L 

de  CC.  Augustinianis.  *  Laudatur  et  a  Ber- 
gomcnsi  lib.  13.  (Lucchesini) 

MICIIAEL  Mediolanensis ,  supra  ,  Mi- 
chael  de  Charcano. 

MICHAEL  de  Morbosio  ,  Grammaticus, 
cuius  Ifber  inscriptus  :  Modi  significandi 
Manuscriptus  in  Bibliothecis  Belgii  teste 
Sandero  pag.  1 05. 

Ex  Ncorologio  Abbatiae  S.  MICHAELIS 
Ulterioris  Portus  sub  Archiep.  Rothoma- 
gensi ,  excerpta  apud  Dacherium  in  notis 
ad  Guiberti  Novigentini  Opera  p.  633  sq. 

MICHAEL  Ord.  Minor.  Supra ,  Michael 
Inquisitor. 

MICHAEL  de  Platea ,  sive  Platiensis 
Siculus  Ord.  Minor.  Hlstoricus  claruscirca 
An.  1370.  Ilistoriam  Siculam  NICOLAI 
Specialis,  desinentem  in  An.  1337.  con- 
tinuavit  ab  excessu  Friderici  II.  Aragonii 
Siciliae  Regis  usque  ad  An.  1361.  more 
computandi  Siculo  (1362.  more  Romano) 
Vide  Antonini  Mongitoris  Bibl.  Siculam 
tom.  2.  pag.  78.  Editurum  se  recepit  ex 
Codice  Manusc.  D.  Friderici  de  Vigintimi- 
liis,  Equitis  Panormitani  ,  Antonius  de 
Amico  Messanensis ,  inter  alios  rerum  Si- 
cularum  scriptores  quos  retuli  in  Conspe- 
ctu  thesauri  litterarii  Italiae  pag.  161.  sq. 

MICHAEL  Pragensis ,  Carthusiae  prior 
Gyriacensis  et  Agsbacensis  ,  defunctus  A. 
1401.  Eius  dialogus  de  Custodia  Virgini- 
tatis  in  duos  divisus  libros  exstat  in  Bib. 
ascetica  V.  C.  Bernardi  Pezii  tom.  2.  p. 
97.  170.  Liber  de  regimine  principum  ad 
Rupertum  Bavariae  Ducem  hmdatus  a  Bo- 
huslao  Balbino.  Misc.  histor.  Bohem.  de- 
cad.  1.  lib.  7.  pag.  124.  nondum  lucem 
vidit  quod  sciam. 

MICHAEL  a)  Ritius  Patricius  Neapolita- 
nus;  Jurisconsultus  ,  et  Ludovici  XII. Gal- 
liarum  regis  a  consiliis  ,  ejusque  ad  Ju- 
lium  II.  Orator  edidit  Romae  anno  cididv 
libros  tres  de  regibus  Francorum  ;  eosque 
Guidoni,  regni  Cancellario,  dedicavit.  Idem 
lihros  tres  fecit  de  regibus  Hispaniae ; 
quos  porducit  usque  ad  Philippum  ,  Ca- 
roli  V.  parentem.  Adhaoc  composuit  li- 
hrum  unum  de  regibus   Hierosolymorum. 


a    \  o  s.  liist.  I.atin.  pag.  (307. 


M  I  C  II 

Dcque  regibus  Neapolis ,  et  Siciliae ,  li- 
bros  IV.  Item  de  regibus  Hunganae  li- 
bros  II.  qui  ex  Bonfinii  tribus  primis  dc- 
cadibus  contracti  cum  Bonfinii  historia 
coniunguntur.  Stylus  purus  est ,  ac  ter- 
sus ;  ut  in  Epistola  operibus  praemissa 
judicat  Janus  Parrhasius,  ac  Vasaeus  in 
Chron.  Hisp.  c.  IV.  Post  Mediolanensem  , 
et  Basil.  1517.  4.  aliasque  tres  sexta  edi- 
tio  horum-  Ritii  scriptorum  lucem  vidit 
Neapoli  1645.  4.  In  Nicolai  Toppi  Bibl. 
Neapolitana  pag.  216.  memoratur  ejus  Ora- 
tio  coram  Julio  II.  habita  editaqueRom.  in  4. 

MICHAEL  Rubertus  Zenobii  F.  Floren- 
tinus  scriptor  Historiae  ab  Orbe  condito 
ad  sua  tempora  ,  non  An.  1430.  floruit  ut, 
Poccianto  ,  Vossio  ,  Cangio  persuasum  .  sed 
An.  1530.  Vide  Diarium  eruditorum  Ita- 
liae  tom.  IX  pag.  188.  et  Julii  Nigri  hi- 
storiam  scriptorum  Florentinorum  p.  416. 

MICHAEL  Savonarola,  al iis  Joannes  Mi. 
chael  Patavinus  ,  Ordinis  Militaris  S.  Jo- 
annis  Hierosolymitani  Medicus  docuit  inde 
Patavii,  non  ante  An.  1440.  defunctus. 
Vide  Nic.  Comnenum  tom.  1:  historiaeGym- 
nasii  Patavini  pag.  286.  Scardeonium  p. 
210.  Portenarium  pag.  271.  etc.  Scripsit 
Speculum  Physiognomiae  quod  Thoedorus 
Gaza  ex  Latino  Graecum  reddidit.  Librum 
de  balneis  ac  speciatim  Italiae  et  aquis  ca- 
lidis  Aponensibus  aliaque  plurima  quae 
apud  Scardeonium  ,  et  in  Bibliotheca  Me- 
dica  Merkliniana  pag.  643.  et  Mangeti  tom. 
4.  pag.  161.  possunt  videri. 

(21 9)  Practica  (Medicinae)  Venet.  Bern.  de 
Vercellis  1502.  et  Ib.  1519.  f.  Canonica  de 
febribus.  Depnlisibus.  De  uriuis.De  egestio- 
nibus.  De  omnibus  Italiae  Balneis .  Tractatus 
sublimis  de  vermibus  nusquam  ante  hoc 
impressus.  Venet.  B.  Locatellum  1498.  fol. 
ch'  142.) 

MICHAEL  cognomento  Scotus ,  patria 
Anglus  ,  Dunelmensis  ,  Mathematicus  in- 
signis  atque  inter  Philosophos  quos  Ma- 
giae  reos  peragere  non  dubitavit  homi- 
num  sive  inscitia  sive  invidia.  Diom  obiit 
An.  1291.  de  quo  consulendi  praeter  Le- 
landum  cap.  232.  Baleum  IV.  67.  et  XIV. 
53.  Pitseum  p.  374.  Naudaei  apologiam 
pro  Magis  pag.  495.  seq.   Leonardus    Ni- 


A  E  L  75 

codemus  in  additiombus  ad  Bibl.  Neapoli- 
tanarn  Nic.  Toppi  p.  174.  seq.  et  Georgius 
Mackensie  tom.  1  de  vitis  Scotorum  pag. 
196-214.  Scripta  ejus  sut :  liber  de  secre- 
tisXaturae  sive  de  procreatione  hominis  et 
Phyisionomiaad  Fredcricum  Il.Imp.  (quem 
librum  ALBERTO  Magno  alii  tribuunt.  Vi- 
de  Jacobum  Quetif  tom.  1.  de  scriptis  I)o- 
minicanorum  pag.  183.)  De  chiromantia 
Di  sphaeram  JOaNNIS  de  Sacro  Bosco. 
Di  Aristotelis  pleraque ,  speciatim  in  Me- 
teora  contra  Averroe"m .  et  aliud  in  eadem 
Meteora  quod  incipit:  Tibi Stephane  depro- 
mo  hoc  opus.  De  constitutioue  Mundi.  De 
substantia  Orbis.  Astrohgorum  dogmata. 
Imagines  Astronomicae.  Dc  signis  planeta- 
rum.  Quaestio  curiosa  de  natura  Solis  et 
Lunae  ,  in  tomo  quinto  theatri  Chymici. 
Mensa  Philosophica.  Abbreviationes  Avi- 
cennae.  Inter  libros  Manuscnptos  Caroli 
de  Montchal ,  Labbeus  pag.  203.  Bibl.  no- 
vae  Manuscriptor.  hbros  XIX.  Aristolelis 
(X.  Graece  tantum  habemus)  de  historia 
animalium  ex  Arabico  in  Latinum  transla- 
tos  a  Micha^le  Scoto,  quem  ob  hanc  ipsam 
operam  in  libris  Philosophi  positam  lau- 
dat  Rogerius  Baco  libro  de  linguarum  uti- 
litate. 

MICHAEL.  Tregorius ,  supra  ,  MichaPl 
Magister. 

MICHAELIS  be  Ungaria  ,  Doctoris  The- 
logi  Sermones  prodiere  Coloniae  1496.  8. 
apud  Hermannum  Baumgart  de  Ketwich. 
Nulla  hujus  Michaelis  mentio  in  Davidis 
CzwittingerispecimineHungariaelitteratae. 

MICHAS  Madius  de  Barbazanis  de  Spa- 
lato  cujus  Chronicon  de  gestis  Pontificum 
et  Imperatorum  non  integrum  sed  pars  se- 
cundae  partjs  ab  l-)l»<).  ad  1330.  in  lucera 
data  a  Johanne  Lucio  in  historia  Dalmati- 
ca  pag.  370-380. 

MICHFLINUS  de  Caesena ,  supra,  Mi- 
chael  Cacsenas. 

MICHO  Levita,  cujus  notitiam  debeo  V. 
C.  Jo.  Ludovico  Mockcfo  .  qui  in  Catalogo 
Manuscriptorum  Bibliothecae  Heidelbei 
sis  pag.  24.  Flores  Augustini  sive  exj>osi- 
tionem  e\  S.  Augustino  collectam  memo- 
rans  mfine  votuminis  }>rimi .  inquil  .  orf- 
parct  Alphabetum  vocabuhruin  ll.III.  ad 


TG  M  I  C  R  O 

cognoscendatn  sijllabarum  quantitatem  ,  a 
Micone  Levita  aj  e  poUis  una  ciim  vcrst- 
bus  .  quibus  inserta  sunt ,  paginis  dtta- 
bus  excerptorum  :  quo  de  labore  ,  qualem 
et  Smetius  <Ieinde  suscepit ,  ipse  Auctor 
ita  praefatur  : 

Omnibus  amatoribus  sapientiae ,  Mico 
levita  parvum  totum  quod  est.  Xotum  sit 
omnibus .  quia  cum  degerem  vobiscum 
cphipata  bj  coepi  reprehehdere pueros ver- 
ba  lectionum  nostrarum  uon  tantum  de  Ut- 
teris  quantum  de  correptione  vel  produ- 
etione  quorundam  bannitarum.  c)  Qua  de 
re  commotus  et  zelo  utilitatis  accensus 
coepi  ditigentius  perscrutari  monimenta 
poBtarum,  atque  de  singulis  quae  varieta- 
tem  patiebantur  verborum  exempla  afji- 
gere  auctorum  :  ita  utprius  verbumprae- 
figerem ,  deinde  exemplum  verae  ostenta- 
tionis  ipsius  ,  post  haec  nomeu  auctoris  vel 
librt.  Quod  opus  parvum  ut  cuique  pla- 
cucrit,  ntemor  esse  Miconis  dignetur :  qui 
7wn  ttjpho  hoc  elationis ,  sed  utilitate  cuncto- 
rum  opus  agressus  sum.  Currit  autem  com- 
mode  per  alfabetum,  ut  facilius  inveniatur 
quod  ab  amante  reqniritur.  Incipit. 

Alfabetum.  Ifoc  discant  omnes  ante  al- 
fa  et  beta  puellae.  Juvenalis, 

Accidit.  Accidit  haec  fessis  etiam  fortuna 
Latinis.  Virgilius. 

Finit:  Venetus.  Hic  Venetus  stagnante 
Pado  ,  fususque  Britannus.  Lucretius. 

MlCKOLOtiUS  de  Ecclcsiasticis  Obser- 
vationibus  ,  ex  quo  de  Officio  Missae  ,  ca- 
pita  XXII.  vulgata  a  Joannc  Cocbleo  in 
speculo  antiquae  devotionis  Colon.  1549. 
fol.  ad  quae  p.  196.  praofatus,  Cum  pius 
inquit,  et  eruditus  Vir  D.  Michael  We- 
steimannus  ,  antiquitatum  eximie  studio- 
sus  perscrutator ,  fecerit  mihi  copiam  vetu- 
storum  aliquot  librorum  videndorum  ex 
Bibl.  Cathedrali  Wormaciensi  ,  inter  quos 
duo  Micrologi  titulum  habebant :  visum  est 
mihi  saltem  partem  quandam  ex  iis  bre- 
viter  excerperc  etc.  Eandera  partem  plu- 
ribus  Manuscriptis  usus    recensuit  Geor- 

a)  Hic  vidctur  MYCO  Diaconus  ct  Monachus  , 
cujus  vcrsus  eli-gos  in  festum  S  Richarii  rcferl  au- 
ctor  Cbronici  Centulensis  apurl  Dacheriuui  tom.  2. 
spicileg.  edit  novae  pag.  IQO.  b. 


LOGU  S 

gius  Cassander,  in  cuius  operibus  ex  edit. 
Colon.  1561.  cmendatior  recusa  legitur  p. 
121.  133.  testati  editionem  Cocbleanam 
ita  mendosam  esse.  nonnunquam  etiam 
mutilam ,  ut  merito  non  edita  dici  possit. 
Integrum  Micrologum  primus  cum  studio- 
sis  antiquitatis  communicavit,  Jacobus  Pa- 
melius,  Antwerpiae  1560.  8.  constantem 
capitibus  LXIL  Pamelii  editionem  secutus 
servata  etiam  Pamelii  praefatione  Melchior 
Ilittorpius  in  sylloge  de  Divinis  Catholicac 
licclesiae  ofliciis  ac  mysteriis,  Colon.  1568 
fol  pag.  431.  inde  separatim  Venet.  1572 
8.  atque  iterum  in  sylloge  scriptorum  eiu- 
sdem  argumenti  Paris.  1610  fol.  et  in  edi- 
tionibus  Bibliothecae  Patrum  omnibusParis 
1575.  tom.  IV.  et  1589.  tom.  VI.  et  1610 
1624.  1644.  tom.  X.  et  in  novissima  Lug- 
dunensi  tom.  XVIII.  pag.  469.  Tempus 
scriptoris  magis  constare  videtur  quam 
nomen.  Pamelius  in  Codice  suo  Rabani 
nomen  reperit:  Mabillonius  in  suis  Joannis 
vel  Joannis  Episcopi,  incertus  cuius ,  nisi 
quod  Gallum  potius  quam  Germanum  esse 
disputat,  commentario  praevio.  in  Ordi- 
nem  Hom.  tom.  2.  musei  Italici  pag.  V. 
Cassander  ait  invenisse  se  tnbutum  Ber- 
noldo  Presbytero  Constantiensi  •  Alii  refe- 
runt  ad  Bernonem  Augiensem,  alii  deni- 
que  ad  Guidonem  Aretinum,  errore  ma- 
nifestario.  Sed  verum  auctorem  esse  IVO- 
NEM,  abA.1098.  Carnotensem  Episcopum, 
ex  auctoritate  antiquissimi  Codicis  Lam- 
betbani,  fidem  facit  II.  Warthonus  a)  ae- 
tas  scriptoris  sane  pulchre  convenit.  Post 
Greij.orium  VII.  A.  1085.  defunctum,  quem 
reverendae  memoriae  Papam  vocat  Micro- 
logus,  innuit  se  scripsisse  cap.  14.  17.  24. 
50.  ita  tamen  ut  per  ipsum  vivum  ac  spiran- 
temaccepisse  se  quaedam  profiteatur.Simi- 
liter  cap.  17.  post  Ansclmum  Lucensem 
extinctum  Anno  1068.  et  post  Concilium 
Moguntinum  An.  1080.  cap.  25.  cujus  au- 
ctoritatem  rcjicit.  Librum  Comitis  sive  Le- 
ctionarium  S..  Ilieronymi  laudat  eodem 
cap.  25.  et  Ordinem   Romanum    pluribus 

b)  Kpistata  ,  Magister,  0V  £7ncro<.TH« 

c)  Syllabarum.  ViJc   Cangium. 

a)  Vidu  supra  in  IVONE  tom.  4  pag.  607.  seq. 


M  I  C  R  0  L 

locis.  Albinum    sive    Alcuinum    cap.    60. 

MICilOLOGUS  ,  de  vita  Caroli  Magni  , 
Auctor  librorum  trium  illius  argumenti 
Manuscriptor.  in  Bibl.  Caesarea ,  et  scri- 
ptorum  ab  Anonymo  post  An.  1165  cuius 
haec  sunt  verba  in  prologo  b)  quem  edi- 
dit  Lambecius  tom.  2.  pag.  329.  soq.  ct 
Bollandus  tom.  2.  Act.  Sanctor.  Januarii 
28.  pag.  875.  Egregitt  ipsius  Caroli  ge- 
sta  et  triumphalem  bellorum  eius  historiam 
ahis  reliquimus  ,  qui  in  Catalogo  virorum 
fortium  et  in  Chronicis  ejusdem  multifa- 
riam  reperitur  ,  et  nos  officiosa  sedulitate 
alias  Micrologum  conscripsimus.  Vide  su- 
pra  tom.  1.  pag.  322.  et  in  BERIMBERTO 
tom,  3.  pag.  220. 

MICROLOGUS  Musicus  auctore  GUIDO- 
NE  Aretino  circa  An.  1030.  de  quo  supra 
tom.  3.  pag.  1 19. 

Joannes  MILETUS  ,  supra  t.  IV.  p.  389. 

Joannes  MILITIUS  sive  MILITZ.  idid. 

MILO  Crispinus  ,  Cantor  Beccensis  Coe- 
nobii  in  Normannia  Ord.  Benedict.  circa 
An.  1150.  scripsit  Vitam  Lanfranci  Ar- 
chiepiscopi  ab  A.  1070.  ad  1089.  Cantua- 
riensis,  editam  a  Dacherio  cum  Lanfranci 
Operibus  Paris.  1646.  fol.  et  in  Actis  San- 
ctor.  tom.  6.  Maji  28.  p.  832.  847.  cum 
notis  Henschenii ,  et  in  Mabillonii  Sec.  VI. 
parte  2.  pag.  340.  Ad  calcem  Lantfranci 
Dacheriani  exstant  scriptae  ab  eodem  Mi- 
lone  vitae  sive  compendia  Vitarum  Abba- 
tum  quatuor  Beccensium  ,  qui  Herluino 
Abbati  primo  et  Anselmo  secundo,  Anno 
1109.  extincto  successerunt  ,  Guilelmi  de 
Bellomonte  ,  Bosonis ,  Theobaldi  qui  ab  A. 
4137.  et  Letardi  qui  ab  A.  1139.  ad  1 149. 
pracfuit.  Vide  de  his  Abbatibus  Sammar- 
thanos  tom.  4.  Galliae  Christianae  p.  139 
seq.  De  vita  Herluini  quarn  GILBERTUS 
Crispinus  scripsit,  dixi  tom.  3.  pag.  53. 
et  de  EADMERO  scriptore  Vitae  Anselmi, 
tom.  2.  pag.  484.  Hoc  Anselmo  archiprao- 
sule  narrante  quaedam  se  audivisse  pro- 
fitetur  in  Lanfranci  vita  n.  54.  ad<'oque 
cum  eo  versatus  ante  A.  1109.  Vitis  Ab- 
batum  Beccensium  Milo  subjungit  brevcm 


O  G  U  S  77 

notitiam  de  nobih  genere  Crispinorum  cui 
ipse  sciHcet,  ut  Gilbcrtu»,  vitae  Herluini 
scriptor  originem  debebat. 

MILO  Monachus  S.  Amandi  sivc  Aman- 
dopolitanus  ad  Puvium  Elnonem  ,  in  BH- 
gio  ,  in  dioecesi  Tornacensi  ,  Ord.  Bened. 
scientia  litterarum  clarus  circa  an.  810. 
et  deinccps  usque  ad  871.  quo  diem  obiit 
Scripsit  adhuc  juvenis  Vitam  S.  Amandi 
Trajectensis  Episcopi  defuncti  A.  C.  884. 
versibus  hexametris  (e  vita  quam  prosario 
sermone  BAUDEMUNDUS  a)  composufi.it; 
ad  Ilaiminum,  Monachum  Vedastinum,  li- 
bris  IV.  Edidit  Honschenius  in  Actis  San- 
ctor.  tom.  1.  Uebr.  pag.  873.  888.  cum 
notis  :  et  Mabillonius  See.  2.  Act.  San- 
ctor.  Bened.  pag.  719.  seq.  Incipit.  prae- 
missa  elegia  :  Festa  propinquabant  nostri 
veneranda  Patroni.  Liber.  1.  Arbiter  Omni- 
potens  hominum  rerumque  Creator. 

Sermonem  de  translatione  corporis  S. 
Amandi,  eiusque  ordinatione  et  dedicatione 
templi  in  Actis  Sanctor.  tom.  1.  Febr.  pag. 
889.  891.  et  alterum  de  elevatione  Corpo- 
ris  S:  Amandi.  pag.  891  893.  et  in  Operi- 
bus  PHILIPPI  Haudengi  Paris.  et  Duaci 
1621    fol. 

Sermonem  de  S.  Principio  fratre  B.  Re- 
migii  Remensis  ,  Episcopo  A.  505.  defun- 
cto  Svessionensi ,  editum  a  Surio  27.  Se- 
ptembris. 

Libros  II.  de  laude  pudicitiac  ct  sobric- 
tatis  Manuscriptos  in  Bibl.  Cantabrigiensi : 
qui  initio  manci  in  Bibl.  Leidensi.  Mr-minit 
Sigebertus  cap.  105.  Incip.  Glorioso  Regi 
Caroli  ('Calvo;  Milo  supplcr.  Principibus 
priscis  vatam  placuisse  Camoenas.  Prolo- 
gum  vulgavit  Magous  Crusius  in  diss.  Epi- 
stolica  p.  42.  seq. 

Con/liclum  vcris  ct  Iii/onis.  locip.  (' 
niuitt  suliito  cuncti  dc  montibua  altis.  Edi- 
dit  Oudinus  toiu.  1   pag.  386,  328. 

De  S.  Cruce  Carmen   hexametrum  du- 

plex ,  in  modum   sphaerae  ioge sissime 

eomposituni  Manuscr.  Eloooe  ad  S  Aman- 
dum,  teste  Miraeo  ad  Sigeberti  cap.   105. 

Carmina  dc  laudc parcitntis.  rulomCalvo 


b)  nespicit  Sanderus  Bibl.  Belg.    Mantttcriptor. 
pag  114. 


<-.)  Supra  (om.  1  pag.  4DO. 


78  U  1 

Regi  post  Milonis  obitum  obtulit.UUCBAL- 
DUS  propinquus  oius  ac  discipulus  ,   ver- 
sibus  quos  edidit  Edmundus  Martene  tom. 
\ .  ancedotor.  pag.  46. 
Milc^  poeta  tuus ,  nostcr  didascalus  idem 
Ingenium  cuius  Itoc  bejoe  prodit  opus. 
Carmine  qui  quondam  vitum  descripsit  ktnandi, 

Praesulis  exiinii ,  delulil  alque  tibi. 
Hunc  quoque    conseriptuin  vestro  sub  honore  li- 

bellum 
Dum  cuperet  votum  concelebrare  suuto  , 
Occidit  humanae  persolvens  dcbita  vitae  etc. 

De  arte  metrica  librum  memorat   Vale- 
rius  Andreas  Bibl.  Belg  pag.  676. 

Epistolas  ad  diversos    Trithemius    cap. 
83.  de  S.  E.  et    de  illustribus    Benedicti- 
nis   II.   50.   Epitaphium  Milonis    in  Actis 
Sanctor.  tom.  3.  Jun.  16.  pag.  16.  ab  Huc- 
baldo  ut  suspicor  ei  positum  ■ 
Milo  Poela  Sophus,  cubat  hoc  sub  marmore  clausus 
Carmine  dulciloquus  ,  qui   librum  Sobrietatis 
Edidit ,  et  Sanctum  pulchrc  depinxit  Amandum  , 
Floribus  exornans  ,  mefro  prosaque  venustans  , 
Tanti  Pontificis  palmam  ,  caput  a)  atque  Coronam 
Alius  MILO  Archiepiscopus  Beneventanus 
an.  1074  de  quo  Edmundus  Martene  tom. 
VI.  monumentor.  pag.  1053.  atque  Ughcl- 
lus  tom.  VIII.  pag.  88.  ubi  Synodica    eius 
in  Synodo  Beneventana  An    1075. 

MILO  Abbas  Luxoviensis  circa  A.  1000. 
vide  Mabillonii  Analecta  p.  218.  ed.  novae. 
MILO  nuncius  Genrici  Remensis  Archiep. 
ad  Alexandrum  III.  cujus  montio  in  Alo- 
xandri  Epistolis  apud  Edm.  Martene  tom. 
2.  novae  collcctionis  pag.  742.  816.  842. 
966.  Alius  tamen  ut  videtur  MILO  de  The- 
bio  id.  pag.  751. 

MILO  Episcopus  Morinorum  Teruanen- 
sis  de  quo  Albericus  ad  An.  1155.  In  Nor- 
berto  fides  ,  in  Bernardo  charitas  ,  in  Mi- 
lone  refloruit  humilitas.  Bobertus  de  Monte 
ad  An.  1139.  Florebat  hoc  tempore  Gal- 
licana  Ecclesia  per  viros  religione  ac  sa- 
pxentia  illustres ,  Milonem  Monnensem  Epi- 
scopum ,  humilitatis  virtute  praecipuum. 
Ejus  diploma  an.  1142.  apud  Miraoum  in 
Codice  donationum  tom.  1.  pag.  389.  edit. 
novae. 

Guilelmus  de  MILTONA,  supra  tom.  III. 
pag.  145. 


LO 

Joannes  MlLVERN/EUSsup.  t.  IV.  p.389* 
Joannes  MILVERODUNUS.  Supra  t.  IV. 
pag.  389. 

Guido  de  MIMO.  Supra  GUIDO  S.  Ger- 
mani  tom.  3.  pag.  124. 

Guilelmus  MINARDl.  Sup.  t.  3.  p.  146. 
MINDENSIS  Ecclesiae  Chronicon Auctore 
Anonymo  ab  An.  780.  ad  1474.  oditumab 
Honrico  Moibomio  tom.  1.  scriptorum  ro- 
rum  Gormanicar.  pag.  550.  573.  pracmit- 
tuntur  rbythmi  de  fundatione  illius  Ec- 
clesiae  : 

Annis  CHristi  octingentis 
Sed  his  decem  ex  his  demtis 
Templum  primum  condilur 
Petri  Ccphae  ad  honorcm  etc. 
Chronicon  breve  Episcoporum  Mindensium 
ab  An.  780.  per  annos  octingentos  edide- 
rat  Jo.   Pistorius   ad  calcem  magni  Chro- 
nici  Belgici  Francof.  1707.  1654.  fol.  pag. 
723.  una  cum  triginta  ejus  Ecclesiae  pri- 
vilegiis  pag.  734.  illorumque  a  Carolo  V. 
Imp.  confirmatione  pag.  754. 
Joannes  MINIUS.  Supra  t.  IV.  p.  389. 
Antonius    MINUCCIUS    (  Erico   Mauritio 
MEBICUTIUS)  de  Prato  veteri  ,  Juriscon- 
sultus  Bononiensis,  cujus    libros  sex   de 
feudis  sivc   de    usibus    foudorum  ,   Fride- 
rici  III.  Imp.  jussu  compositos  et  A.  1428 
absolutos  ,  inscriptosque  Sigismundo  Imp. 
primus  ox  Bibl.  Regia  Parisiensi  vulgavit 
vir  celeberrimus    Joannes    Schilterus ,  ad 
calcem  Codicis  Juris  Alcmannici  Feudalis, 
in  Comitiis  Noricis  An.  1280.  promulgati, 
editiquo  Argentorat.  1696.  4.  et  1728  fol 
Vide  Erici  Mauritii   dissertationcs  p.  117. 
seq.  et  Acta  Erud.  1697  pag.  161. 

*  Est  ctiam  oiusdem  Antonii  Beperto- 
rium  super  operibus  Bartolide  Saxoferrato 
cum  additionibus  et  suppletiombus  sine  loco 
et  anno  editum  in  fol.  Consilium  eius  quod- 
dam  reperi  excusum  in  Bibliotheca  Felini 
in  eodem  compaclum  volumine  partc  1. 
Consiliorum  Barbaciae  Mediolani  an.  1490. 
sive  cum  codem  opore  excusum,  sive  scor- 
sum  loco  ot  anno  ignoti.  Denique  in  Cod. 
427.  MS.  extat  membranaceum  volumen 
eloganter  scriptum  auro  et  picturis  orna- 
tum;  in  quo  continetur  materia  Feudorum 


a)  Va).  Andreas  et  Oudinus  r.apis. 


M  l  N  U 

e  scriptis  Feudalibus  Oborti  de  Orto  ,  et 
Gherardi  Cacapisci  in  6.  hbros  distrihuta 
ab  Antonio  Minuccio  a  Prato  Veteri  cum 
glossis  Jacobi  Columbini  Bononiensis  :  (non 
Regiensis  ut  in  Pancirolo  aliisque  lego)  In 
fine  est  Privilegium  a  Friderico  I.  Imp.  et 
Henrico  eius  filio  datum  civitatibus  societa- 
tis  Lombardiae  cum  glossis  Gotofredi  JCti 
Bononicnsis.  An  opus  istud  omni  sui  parte 
editum  sit  viderint  docti.  Profecto  in  Actis 
eruditorum  an.  1697.  de  glossis  Jacobi  Co- 
lumbini  nihil  lego. 

(220  Osservazioni  e  dissert.  varie  sopra 
il  Diritto  Feudale  1'istoria  ec.  di  Antonio  da 
Pratovecchio  (del  Prof.  Migliorotto  Maccioni) 
Livorno  1764.  4.  et  Elogio  in  IV.  t.  op. 
Illustri  Toscani  a  7os.  Pelli.) 

MINUTIUS  Felix.  Supra  ,  FELIX. 

Joannes  MIR^EUS.  Supra  t.  IV.  p.  389. 

Hugo  de  MIRO  MARI.  t.  III.  p.  275. 

MISNENSIS  terrae  Chronica  desinentia 
in  An.  1486.  edidit  V.  C.  Burchard  Got- 
thelf  Struvius  tom.  2.  actor.  htterar.  fa- 
scic.  7.  Jen.  1720.  8.  una  cum  annalibus 
Vetero  Cellensibus  Historiam  Misniae  Mar- 
chionum  usque  ad  An.  1375.  complexis. 
Utraque  non  sine  auctario  in  Jo.  Burchardi 
Menckenii  tom.  2.  rerum  Germanicar.  p. 
313.  377.  adde  tom.  3.  pag.  165.  seq.  et 
aliud  Misnense  Chronicon  ab  A.  1301.  ad 
1497.  ibid.  tom.  3.  pag.  55.  64. 

/Egidius  Guilelmus  MISSALIUS ,  supra 
in  ^EGIDIO  tom.  1.  pag.  21. 

Joannes  MISTHELBURG.  t.  IV.  p.  389. 

Raymundus  MITHRIDATES  Romanus, 
circa  an.  1495.  clarus  linguarum  Hebrai- 
cae  et  Chaldaicae  peritia  ,  scripsit  de  tro- 
pis  Hebraicis,  atque  interpretatus  est  Elea- 
zari  junioris  (Elieseris  parvi)  libros  seu 
Capita  XIV.  rerum  Divinarum  ,  sive  my- 
steria  arcana  Cabbalistica.  Vide  Colomesii 
Italiam  Orientalem  pag.  16.  et  celeberrimi 
Wolfii  nostri  Bibl.  Hebraicam  tom.  1.  p. 
190.  et  tom.  3.  pag.  114.  seq. 

MIXTATUS,  supra  in  ALBERTINO  Mus- 
sato  tom.  1    pag.  38. 

MOCHIMUS,    Mesopotiimius    Presbyter 

a)  Veteri  Gallorum  lingua  dunum ,  montem 
si  gnifical. 

bj    IMon  85S.  ut  excusum    iu  Basnogii   Caoisio- 


T  I  U  S  79 

apud  Antiochiam  ,  quem  Gennadius  cap. 
71.aitcontra  Eutychen  scripsisse:  et  MO- 
DESTUS  cuius  opus  adversus  Marcionem 
ab  Eusebio  XV.  25.  Ilist.  et  Hieronymo 
cap.  32.  de  S.  E.  una  cum  aliis  ei  tribu- 
tis  syntagmatibus  memoratur,  neque  ex- 
stant  hodie ,  neque  Latine  sed  Graece 
videntur  scripsisse,  itaque  praeteri  h  me 
hoc  loco  debent. 

MODESTUS  Polentonus,  infra  POLFN- 
TONUS. 

MODOINUS  sivc  Motuinus  TEduensis 
sivc  Augusti  montis  a)  (Augustodunensis; 
Episcopus  ,  Concilio  ad  Theodonis  villant 
An.  835.  b)  interfuit ,  eumque  laudant 
Florus  Lugdunensis,  Strabo  Augiensis  et 
Theodulfus  Aurelianensis  in  suis  carmini- 
busatque  Epistolis:  et  Ludovici  Pii  diploma 
ei  datum  pro  Augustodunensis  Ecclesiae 
libertate  exstat  apud  Sammarthanos  t.  2. 
Galliae  Christianae  pag.  pag.  35.  seq.  Mo- 
doini  Epistolam  ad  Theodulfum  Aurelia- 
nensem  scriptam  versibus  elegis ,  qnae  in- 
cipit :  Ludere  nemo  potest  versu  sine  lege 
polito ,  cum  Theodulfi  carminibus  ad  Mo- 
doinum  et  Aigulfum  de  suo  exilio  scriptis 
edidit  Canisius  torn.  V.  antiquar.  Lect. 
parte  2.  (edit.  novae  tom.  2.  parte  2.  p. 
69.)  inde  exslat  in  Theodulfo  Sirmondi 
ad  calcem  libri  quarti  ejus  carminum  t. 
2.  Opp.  Sirmondi  pag.  1090.  et  in  Bi- 
bliotheca  Patrum  tom.  XIV.  edit.  Lu^d. 
pag.  48. 

MOGUNTINAS  res  medii  et  recentioris 
aevi  praeclare  illuminatas  accepimusa  du- 
umviris  clarissimis  Georgio  Christiano  Jo- 
annis  ,  et  Valerio  Ferdinando  Gudeoo.  Ac 
Joannes  quidem  rerum  Mogootiacaronj  tria 
hactenus  Volumina  t  io  lucem  dedit,  quo- 
rum  primo  exhibotur  opus  praecipuum 
Nic.  Serarii  S.  I.  rerum  MoguDtioarum 
libri  V.  pridem  editi  Moguctiae  1604.  i. 
Colon.  1634.  1.  sed  praesenti  editiooe  oova 
annotationibus  et  Bchematibus  Genealogh- 
cis  cmmdati  illustratique  uoa  cum  sup- 
plemento  ad  praesens  osqoe  teropos,  et 
indicibus  locupletissimis. 

Tom.  5.  pnrle  _'.  pag    90. 
c     Act.  Kr.   1783.  pag. 


$q  MOGUN 

Toroo  secundo  exstant  .h  suitarum  Ant- 
werpiensium  .  a  quibus  Acta  Sanctorum 
eduntur,  et  Joaonis  Mabillonii ,  ex  Actis 
ojus  Benedictinis  Commcntarii  bistorici  de 
Saoctis  Moguntinensibus ,  Crescente  ,  Aic- 
reo  et  Justina  ,  Albano ,  Lullo  .  Rabano  et 
Barone. 

Auonymi  narratio  dc  cacdc  Arnoldi Ar- 
chiepiscopi  Moguntioi  An.  1160.  perpe- 
trata,  Latine  conversa  ab  cditore  cx  Chro- 
nico  Gormanico  Manuscr.  Augustinianorum 
Moguntinensium.  CONRADl,  sive  CIIRI- 
STIANI  secundi  potius,  Arcbiepiscopi  Mo- 
guntini  Cbronicon  dc  quo  dictum  supra 
tom.  1.  pag.  107.  Prodierat  illud  a)  Basi- 
leac  1 532.  1 537.  fol.  et  1 555.  8.  et  ex  Pe- 
tri  Pithoei  editione  cum  Othone  Frisingensi 
et  aliis  1569.  fol.  et  toiu.  1.  Urstisii  pag. 
565.  ct  in  Reubcri  sylloge  pag.  450.  ac 
denique  ex  Geor.^ii  Helwichii  rcccnsione 
cum  ejus  notis  Frf.  1630.  8.  quam  novus 
cditor  cst  secutus. 

Georgii  Hehoichii ,  Moguntinae  Ecclesiae 
vicarii  ,  narr-atio  de  Moguntia  occasione  dis- 
sidii  inter  duos  Archiepiscopos  Dictherum 
et  Adolphum  Nassovium  devicta  An.  1462. 
ex  edit.  Francof.  1626.  8. 

Jacobi  Manlii  (Mennel)  Friburgcnsis  ,  Ma- 
ximiliani  I.  a  Consiliis  ,  historia  collatae 
An.  1518.  Cardinalitiae  dignitatis  a  Leone 
X.  in  Albertum  Moguntinum  ,  ex  Frcheri 
tomo  secundo  rerum  German  pag.  397. 
(edit.  novae  709.) 

Georgii  Helwichii  elencbus  nobilitatis 
Moguntinae ,  ex  cdit.  Mogunt.  1623.  4. 
Syllabus  Praelatarum  ac  Canonicorum , 
Snffraganeorum  et  Vicariorum  Mogunti- 
ncnsium  recens  confcctus  et  ad  praesens 
usque  tempus  perductus. 

Ecclesiarum  Collegialium  Moguntin.  S. 
Petri ,  S.  Stephani,  fubi  etiam  de  capite 
S.  Annae  huic  Ecclesiae  furtim  subtracto 
S.  Victoris  ,  B.  Mariae  Virginis  adgradus, 
S.  Crucis  ,  S.  Joannis  ,  S.  Mauricii  et  S. 
Gangolfi  Chronica  reccns  continuata. 

Georgii  Helwichii  Chronicon  Monastcrii, 
jam  Collegiatae  Equestris  ad  S.  Albanum, 
ab  editore  illustratum  notis  et  perductum 


TINAS 

ad  praesens  tempus.  Joanms  Antonii  Wit- 
tichii  Catalogus  Abbatum  Monasterii  D. 
Jacobi  in.  Monte  specioso ,  cum  nolis  et 
continuatione  editoris. 

Ejusdem  editoris  breves  dissertationes 
dc  origine  ,  fatis  ,  statuque  Coenobi  Car- 
thusianorum  .  Carmelitarum,  Augustinia- 
norum  ,  D ominicanorum  ,  Franciscanorum 
et  Capucinorum ,  cxtra  ct  intra  moonia 
Moguntina  ,  ct  Parthcnonum  in  Urbe , 
albarum  Dominarum  D.  Clarae ,  D.  Agne- 
tis ,  Sororum  de  tertia  S.  Francisci  re- 
gula ,  et  Congregationis  B.  Mariae  Virginis. 

Additioncs  ad  G.  Helvicbii  et  alia  plera- 
que  in  hoc  secundo  Volumlne  scripta. 

Scriptorum  Historiae  Moguntinensi  cum 
maxime  inservientium  tomus  novus  sive 
tertius  Francof.  1727.  fol.  luci  datus  ,  in 
quo  haec  continentur. 

1)  Georgii  Helwichii  Moguntini  Vicarii, 
defuncti  An.  1632.  antiquitates  Coenobii 
Laurishamensis ,  ex  edit.  Francof.  1631. 
4.  pag.  1  cum  aliquot  tabularum  veterum 
appendice  recens  adjecta  pag.  109. 

2)  Jo  Mauricii  Gudeni ,  historia  Erfur- 
tensis  libris  V.  pag.  121.  Duderstad.  1675. 
Auctor.  Consiliarius  Moguntinus  obiit  A. 
1688. 

3)  D.  Jo.  Andreae  Schimidii ,  de  Con- 
ciliis  Moguntinis  dissertatio  auctior  cditio- 
ne  Helmst.  1713.  4.  cum  notis  pag.  281. 
adde  tom.  2.  introduct.  Sagittariana  in  II. 
E.  pag.  1188-1204. 

4)  Joannis  Huttichii ,  An.  1544.  defun- 
cti  collcctanca  Antiquitatum  in  urbe  at- 
que  agro  Moguntino  repertarum  pag.  315. 
ex  edit.  Mogunt.  1520.  et  ad  calcem  vett. 
Inscriptionum  Petri  Apiani,  Ingolstad  1534. 
fol.  cum  tribus  additamentis,,  a)  de  mo- 
le  glandiformi  ex  W.  E.  Tentzelii  dialo- 
gis  An.  1698.  pag.  669.  b)  Pyramidc  Dru- 
si  in  agro  Moguntino  c)  Inscriptionibus 
quibusdam.  AddeChristianiGotthclf.Blum- 
bergi  Eichelstein  oder  Neronis  Claudii  Drusi 
monumentumdescriptumGcrmaniccChem- 
nit.  1698.   12.  et  1700.  ex  Latino  1690. 

5)  Monumenta  sepulchralia  An.  1714. 
Moguntiae  eruta  ,  cum  scholiis  Caroli  Gu- 


a)  Jo.Hubneri  Bibl.  bist.  Hamb.  Cciitur.  1  p.  -' 


flii. 


M  0  I  S  S  I 

slavi  Heraei  pag.  345.  ex  editijone  Anni 
1721.  8.  post  ejus  pocmata  Germanica 
recusa  An.  1733. 

6)  Wilb.  Ernesti  Tentzelii  Moguntinen- 
siutn  moduli  majoris  aliorumquc  cum  ve- 
terum  tum  recentiorum  nummorum  bre- 
vis  designatio  pag.  355.  ex  Germanico  , 
fjothae  1696.  fol.  Entmurf  etlicher  Ghur 
Mayntsischer  medaillen ,  cum  appcndice 
quatuor  nummorum  pag.  371   seq. 

7)  Nic.  Seelaenderi  syUogc  bracteatorum 
sive  cavorum  nummorum  Moguntinensium 
ex  Germanico  An.  1725.  Latine,  pag.  373. 
cui  supplementa  quaedam  addita  in  prac- 
fat.  )(  )(  seq. 

8)  Caroli  Gustavi  Heraei  series  Archio- 
piscoporum  Moguntinensium ,  monumentis 
numismatum  Caesarianorum  posteris  ser- 
vata  ,  et  ab  editore  in  tabulas  redacta.  p. 
389.  ex  edit.  Viennen  si  in  folio  patenti  , 
tabulis  V.  cum  appendice  trium  numino- 
rum  memorialium  pag.  392. 

9)  Theodorici  Gresemundi  de  Mesche- 
de ,  junioris,  historia  et  carmen  de  S. 
Cruce  prope  Moguntiam  violata,  pag.  393. 
edit.  Argentorat.  An.  1514. 

10)  Joannis  Arnoldi  Bergellani  de  chal- 
cographiae  inventione  poema  encomiasti- 
cum  pag.  421.  ex  edit.  Moguntina  An. 
1541.  exstat  et  ad  calcem  Anton.  Ver- 
dieri  supplementi  Bibl.  Gesnerianae ,  et 
in  Tentzelii  Bibl.  curiosa  A.  1704.  p- 986. 

11)  S.  Sedis  Moguntinae ,  Collegiique 
Metropolitani  facies  sub.  initium  An.  1568. 
pag.  445.  ex  Mgidii  Periandri  Bruxol- 
lensis  Nobilitate  Moguntinae  Dioecesis , 
Metropolitanaeque  Ecclesiae,  carmine  de- 
scripta  elegiaco.  Mogunt  1568  8.  Archie- 
piscopus  ,  Praepositus,  Decanus  ,  Custos 
Scholasticus  ,  Cantor,  Canonici  XX.  Do- 
micellares  XVII. 

12)  Georgii  Christiani  Joannis  dc  Pa- 
triciorum  veterum  Moguntinensium  fami- 
liis  ,  discrimine  ,  juribus  ,  contentionibus 
et  fatis  commentariolum.  pag.  449-464. 

Val.  Fred.  de  GUDENUS  ,  Camerae  Im- 
perialis  Assessor  ct  ex  immediato  Ordine 
Equcstri  Imperii  ,  circuli    Hhenani    supe- 

a)  Vide  Acla  Erud.  1729.  pag.  130.  n  Cluisliani 
(intilicb  Bndcri  Bibliotheeam  scriptocum  Genna- 


A  C  E  N  S  E  81 

rioris  ,  sylloge  I.  a)  Variorum  Diplomatiun 
monumontorumque  veterum  antea  inedi- 
torum  et  res  Germanicas,  inprimis  vera 
Moguntinas  insigniter  illustrantium  et  ab 
editore  illustratorum  Francof.  1728.  8.  ad- 
dita  notitia  Codicum  antiquorum  rariorum, 
Moguntiae  in  Capituli  Metropolitaoi  Bibho- 
theca  latitantium  ,  et  etencbo  Caocella- 
riorum  Electoraliuin  Moguotifiorum  ab  A. 
1093.  ad    1728. 

Vita  S.  Bilihildis  ,  Ducissae  Franciae 
Orientalis  et  primae  Abbatissae  veteris  Mo- 
nasterii  Moguntiae  sub  Clodoveo  I.  edi- 
ta  et  illustrata  a  P.  IgnatioGropp.  Beoe- 
dictino  Wirceburg  1731.  4» 

De  Episcopis  et  Archiepiscopis  Moguo- 
tinis  Sammarthani  tom.  1  Galliae  Chri- 
stianae  pag.  344.  seq.  atque  editionis  00/ 
vae  tomo  V.  Joannis  Latomi  Catalogus  us- 
que  ad  An.  1582.  cum  notis  Hermanni 
Ulrici  de  Lingen ,  tom.  3  rerum  Germ. 
Menckenii  pag.  407. 

De  Joannis  Gamansii  S.  I.  Metropoli 
Moguntina  inedlta  atque  ineditis  ad  Se- 
rarium  accessionibus  vide  Leibnitiana  pag. 
157.  et  G,  Christianum  Joannis  praef.  ad 
tom.  1  rerum  Moguntinarum. 

Georgii  Helwichi  de  nobilitate  Ecclesiae 
Moguntinae  ejusque  Canonicorum.  Fran- 
cof.  1G14.  4. 

Ejusdem  Icones  Eloctorum  XIII.  Mogun- 
tinensum  1624.  fol. 

Idem  promisit  Antiquitates  Moguntinas, 
et  Catalogum  Praelatorum  et  Canonico- 
rum  Ecclesiae  Moguntinae. 

Hermanni  Conringii  assertio  Juris  Ho- 
guntini  in  coronandis  BegibusBomanorum, 
Francof.  1656.  4.  iterataeque  viodiciae 
ejusdem  Juris  ,  et  castigatio  anti  (lonrin- 
gianae  defensioois  Juris  Coloniensis.  ibid. 
1661.  i.  et  tmn.  primo  Operum  Conriogii 
junetim  editoruni  cuiante  D.  io,  Wilhel- 
mo  Goebelio.  Brunsvigae  173it.  fol. 

MOISSIAGENSE  Chronicon,  sive  ei  illo 
Chrooicb  excerpta  ab  initio  Regni  Pranco- 
rum  usque  ad  \.  C.  819,  in  indreae  du 
Chesne  tom.  ■'!  rerura  Francorum  p.  130. 
148.   Ononiain  e\  lialar  hhro  d«  Bei  MttO- 


iiii-nriiiii  (13',;.  98. 


162 


8o  M  o  l  1:  N 

di  aetatibus  auctor  quaedam  descripserat, 
hinc  in  Codice  Moissiacensis  Coenobii , 
liber  Chronicorum  BEDANl  presbyteri  in- 
scribitui .  Parum  emendato  apographo  usum 
Duchesnium  ,  et  antiquum  Codicem  ex- 
stare  in  Colbertina ,  notavit  Baluzius  ad 
Bfarcam  Hispanicam  pag.  230.  Praeterea 
Chronologiam  et  seriem  Begum  Gothorum 
qui  tam  in  Gothia  Gallica  quam  in  Hi- 
spaniis  regnarunt ,  usque  ad  Caroli  Mar- 
telli ,  Francorum  Principis  tempora  ,  ex 
Codice  Moyssiacensis  Coenobii ,  apud  eun- 
dem  du  Chesnium  ,  tom.  1  pag.  818.  820. 
Moyssiacum  Monasterium  celebre  dioece- 
seos  Cadurcensis  in  Gallia  Ord.  Bened.  de 
quo  Sammarthani  tom.  IV  p.  679. 

Joannes  de  MOLENDINTS ,  supra  JOAN- 
NES  Morlandinus,  tom.  IV  pag.  391. 
Jo.  MOLINES  ,  supra  t.  IV  p.  389. 
Guiardus  MOLIN.EUS.  t.  III  p.  116. 
Conradus  MOLITOR  ,  supra  t.  1  p.  385. 
Georgius  MOLITORIS  ,  Nuenburgensis  , 
(  non  Nurenburgensis  ,  ut  apud  Simlerumj 
Theologiam  docuit  Erfordiae  diemque  obiit 
A.  1481.  de  quo  Trithemius  in  luminari- 
bus  Germaniae  c.  221.  scripsit  in  quatuor 
libros  Sententiarum.  de  passionc   Domini. 
Sermones  et  Quaestiones. 

D.  Ulricus  MOLITOR,  Constantiensis, 
Doctor  Decretorum  Studii  Papiensis  et  Cu- 
riae  Constantiensis  causarum  Patronus , 
scripsit  Dialogum  de  Lamiis  et  Pythonicis 
mulieribus  ad  Sigismundum  Imp.  exstat 
cum  Jac.  Sprengeri  malleo  maleiicarum 
in  edit.  Francof.  1580.  8.  t.  1  p.  664-716. 
MOLMUTINVE  Leges  et  MARCIANVE  in 
Britannia  ,  de  quibus  ex  Gaufredo  Ranul- 
phus  Higdenus  in  Polychronico  lib.  III. 
in  XV.  scriptoribus  Thomae  Gale  p.  214. 
ad  Annum  Urbis  Romae  conditae  285. 
Circa  haec  tempora  Dumwallo  MOLMU- 
CIUS  ,  filius  Ducis  Cornubiae  coepit  re- 
gnare  apnd  Britannos  ,  qui  interfectis  Be- 
gibus  Laegriae ,   Cambriae    et   Albaniae , 

a)  Ita  vocant  Gesnerus  in  appcndice  Bibl.  Sim- 
lerus  aliique. 

b)  Diarium  eruditorum  Italiae  Tom.  X.  p.  440. 

c)  Salmasius  eumque  secuti,  ut  lllustris  Jose- 
phus  Antonius  Saxius  de  studiis  literariis  MedlO- 
lan.  p.  130.  Annum  1465.  nominant.  Sed  A.  1475. 


D  I  N  I  S 

Insuhnn  solus  obtinuit ,  Diadema  ex  auro 
sibi  fecit ,  Leges  quae  MOLMUTINiE   ap- 
pellantur ,    composuit ,    quas    postmodum 
GILDAS  in  Latinum  ,  deinde  Bex  ALVRE- 
DUS  de  Latino  transtulit  in  Anglicum.  Et 
ad  A.  406.    Circa  haec  tempora  regnavit 
apud  Britannos  Guitelinus  ,  filius  Gurgun- 
cii ,  cujus  uxor  MARCIA  cunctis   artibus 
paene  imbuta  Legem  edidit  MARCIANAM. 
Boninus  MOMBRITIUS,  Patricius  a)  Me- 
diolanensis  praeclaram  operam  posuit  sub 
tempora  nuscentis  typographiae  in  publi- 
candis  bonis  scriptis  :  sed  quae  editiones 
rarissime  hodie  reperiuntur.  Sunt  illa  Chro- 
nica  Eusebii,  Hieronymi,  Prosperi  et  Mat- 
thaei  Palmerii  usque  ad  A.  1448.  b)  Me- 
diolan.  1475.  fol.  Scriptores  historiae  Au- 
gustae  ,  1 475.  c)  fol.    Papiae   glossarium  , 
1476.    d)    12.    Decembr.  fol.  Sanctuarium 
sive  Vitae  Sanctorum  collectae   ex    Codi- 
cibus  Manuscriptis  et  dedicatae  Cicho  Si- 
monetae  ,  Ducum  Mediolanensium   Secre- 
tario ,  duobus    in   fol.    Voluminibus ,  sine 
anni  nota.  Valuit    idem    Mombritius  car- 
mine ,    nam    non    modo   editionibus   suis 
epigrammata  quaedam  breviaque  carmina 
praemisit,  sed  etiam  carmine  heroico  scri- 
psit  libros  sex  de  passione  Dominica,  quos 
respiciens  Daumius  p.  28.  Epist.  ad  Reine- 
sium  Mombritium  de passione\Domini\quem 
habeo,  novi  inventu  esse  rarissimum.  Pro- 
diit  Lipsiac  1499.  4.  Hesiodi    Theogoniam 
Latinis    expressam    versibus,    et    Borsio 
Estensi ,  primo  Ferrariensium  Duci   dica- 
tam ,    editamque    in    quibusdam    Hcsiodi 
rditionibus  Basileae  et  Lipsiae  ,  memorat 
Gyraldus  lib.  1.  de  poetis  sui  temporis  p. 
28.  De  priore    opere  Julius  Caesar  Scali- 
ger  in  hypr>rcri,tico  pag.  729.    Mombritius 
generosioribus  utitur   dicendi   legibus  :  et 
quum  multa  admittit ,  constat  sibi  tamen , 
neque  dejicitur  de  animi  commotione.  Eju- 
sdom  medita   apud    Labbeum    laudata  in 
Bibl.  nova  Manuscriptorum  p.  319.  de  va- 

veriorem  puto.  Vidc  Catalogum  Bibliothecac  Car- 
dinalls  du  Bois  pag.  354. 

d)  Hanc  Papiae  editionem  Mediolanensem  ipsa 
possideo.  Oudinus  Tom.  5.  pag.  2C60  memo- 
rat  Venelam  1496.  10.  April.  sed  eam  ab  ipso  Mom- 
l>rilio  non  putem  curatam  esse. 


M  0  N  A 

rietate  forlunae  ad  Galeatium  Sfortiam , 
Mediolani  Ducem  et  pag.  325.  Bucolica 
ad  Galeafium  Mariam  Vicecomitem  et  p. 
333.  de  nuptiis  Tristani  Vicecomitis. 

MONACHUS  Florentinus ,  Archiepisco- 
pus  Acconensis  sive  Ptolemaidis  in  Phoe- 
nicia ,  de  recuperata  A.  1191.  Ptolemaide, 
editusa  Basilio  Joanne  Heroldo  Basil.  156i. 
f.  cum  GUTLELMO  Tyrio.  (221  Vidend.  op. 
Memorie  di  Monaco  de'Corbizzi  Patriarca 
di  Gerusalemme  raccolte  da  Gio.  Mariti. 
Firenze  1781.  8.  ) 

Joannes  MONACHUS,  Cardinalis.  Su- 
pra  t.  IV  p.  389.  Oudinus  t.  3  p.  690. 

MONALDUS  Justinopolitanus ,  Dalmata 
Ord.  Minor.  defunctus  circa  A.  1340.  Scri- 
psit  Summam  Casuum  Conscientiae  sive 
Summam  Juris  Canonici ,  idem  enim  opus 
est ,  quae  ab  ipso  Monaldina  atque  aurea 
consuevit  appellari.  Prodiit  Lugd.  1516.  8. 
Quaestiones  in  IV.  libros  sententiarum  , 
et  Sermones  Varios.  Vide  Trithemium  cap. 
576.  Labbeum  t.  2  de  S.  E.  p.  95. 

MONALDUS  de  Ancona ,  Ord.  Minor. 
Religionis  Christianae  praedicator  fortis  et 
constans  inter  Saracenos  ac  Martyr  An. 
1288.  de  quo  Waddingus  ad  illum  annum 
et  Oudinus  tom.  3  p.  874. 

MONALDUS  de  Monaldescis  ,  Urbeveta- 
nus ,  Archiepiscopus  Beneventanus  ab  A. 
1303.  ad  1332.  Vide  Ughellum  tom.  VIII 
edit.  novae  p.  143.  seq. 

MONALDUS  de  Rosariis  Carmelita,  Do- 
ctor  Paris.  defunctus  Burdigalae  A.  1508. 
Ejus  libros  tres  de  partibus  poenitentiae 
et  Sermones  Quadragesimales  memorat 
Miraeus  Auctarii  cap.  421 . 

4ntamftfMONEUANUS.Supra  1. 1  p.337. 

MONETUS  sive  MONETA,  Cremonensis 
Professor  Artium  Bononiae,  atque  inde  in- 
ter  primos  S.  Dominici  discipulos  ,  circa 
A.  1225.  scripsit  Summam  contra  Catha- 
ros  et  Waldenses ,  libris  V.  Opus  Manu- 
scr.  Venetiis,  Neapoli ,  Bononiae  et  Pari- 
siis  in  variis  Bibliothecis.  Vide  Oudinum 
tom.  3  pag  91.  Editurum  se  promiserat 
Gretserus  ad  Reinerum  ,  t.  25  Bibl.  Pa- 
trum  Lugd.  p.  277. 

*  Dc  aetate  sancti  huius  scriptoris  nthil 
habeo  certi  quod  proferam;  dc  scriptis  vero 


CHUS  83 

admonendi  sunteruditi  summam  illam  ad- 
versus  Catharos  et  Valdenses  ,  quae  mul- 
tis  seculis  omnino  jacuit  in  pluteis  Bi- 
bliothecarum  sepulta  ,  productam  fuisse 
tandem  in  lucem  publicam  Bomae  A.  17i 
operam  hanc  utilem  publico  praestante  l'i. 
Thoma  Augustino  Ricchinio  saeri  Indi- 
cis  a  secretis  meritissimo,  qua  de  re  pu- 
blico  nomine  V.  eruditissimo  moritas  gra- 
tias  agimus  ,  nobisque  adgratulamur  quod 
votis  nostris  adeo  egregie  sit  satisfactum; 
nam  operi  illi  Ricchinius  praemisit  de  vita 
et  scriptis  P.  Monetac  discussionem  dili- 
gentem,  ac  de  Catharis  et  Valdensibus  ju- 
stum  commentarium,  ne  quid  dixerim  de 
adnotationibus  hinc  inde  sparsis  ,  quibus 
totum  opus  illustrat  et  ornat.  Ex  eodem  P. 
Ricchinio  discimus  eidem  Monetae  auctori 
deberi  etiam  :  Commentarios  in  Anstolelis 
logicam\  et  summam  casuum  conscientiae. 

Andreas  MONGAYUS  Colomesio  p.  20. 
Italiae  Orientalis ,  sed  Nic.  Comneno  pag. 
293.  hist.  Gymnasii  Patavini  RONGAIUS 
Alpagus  ,  Rellunensis,  Philosophus  et  Me- 
dicus  Orientales  litteras  circa  An.  1506. 
docuit  Patavii  ,  et  versionem  Avicennae 
sive  Ebensina ,  factam  a  Gerardo  Cremo- 
nensi  emendavit.  Vertit  et  Serapionern 
atque  alia  Arabum  ,  etiam  Syrorum  do- 
ctorum  scripta  :  et  de  vitis  atque  artibus 
Philosophorum  et  Medicorum  Arabum  ac 
Graecorum  commentatus  esse  traditur. 

Joannes  MONSTERBERGIUS,  Monachus 
Chemnicensis,  auctor  vel  continuator  Chro- 
nici  Chemnicensis  ,  cujus  fragmentum  ab 
A.  1408.  ad  1516.  ex.  Codice  Petri  Albi- 
ni,  hodie  Archivi  sive  Tabularii  Dresden- 
sis  vulgavit  celeberrimus  Menckemus  t. 
3  scriptor.  rerum  Gormaniear.  p.  157-459. 

Jo.  MONS TRELETUS.  Supra  t.  IV  p.  390. 

tftoofattfMONTAGUTlUS,  Historicus  \n- 
glus  circa  A.  1466.  quem  Baleus  VUI.  r>. 
Pitseus  p.  657.  ac  Vossius  p.  633.  notant 
scripsisse  scalam  temporum  a  Cllnsto 
nato,  et  de  Regibos  atque  Episcopia  An- 
gliae ,  nec  non  earmina  Btque  epigram- 
mata :  Bed  male  ad  eum  referunl  Gatalo- 
gum  Pontifioum  Rom.  de  quo  Bupra  in 
MANIACUTIO. 

Adamus  de  MONTALDO,  Genuensis  Ord. 


SV  M  O  N  T  A 

Ereraitarum  S.  Auuusiini  circa-A.  1480. 
Scripsit  de  luudibus  [amiliac  de  Auria , 
(juod  scriptum  tom.  XXUl  thesauri  rerum 
Italicarum  a)  publici  juris  nuper  fccit  il- 
lustrjs  Muratorius.  Hujus  .Montaldi  carmeo 
heroicum  de  passione  Cllristi  Manuscr. 
servatur  in  Bibl.  Paulina  Lipsiensi  ,  ut 
jain  dfcere  me  memini  supra  t.  1  p.   24. 

*  Looge  plura  seripsit  quam  quae  hic 
a  Pabricio  indirantur ;  dedit  enim  ad  Ca- 
lixtum  III.  de  clara  vita  ddvi  Alphonsi  Re- 
gis.  Cohortatorium  ad  eundem  Papampro 
Costantinopoli  metrice.  Ad  cundem  Pont.de 
ektra  vita  excetlentissimi  Arnoldi  Bogerii 
Alexandriae  Patriarchae  oralio.  Delaudih. 
Sum.  Pont.  Sixti  IV.  oratio.  Ad  Sistum 
Pontificem  carmen.  De  passione  Domini 
carmen  impressum  absquc  anno  et  loco. 
tractatum  de  fumilia  Cybo  Genuensi.  In 
ortographiam  Joannis  Aretini  prooemium. 
De  laudihus  B.  Cristinae  de  vicecomitibas. 
Ap.  Bollandistas  in  tom.  2.  Pebruarii.  De 
dolore  B.  Mariaevirginis  inpassione.  Eias 
pariter  sunt  Carmina  contra  Antonium 
liaudensem  acrem  Lactantii  Firmiani  cen- 
sorem\  quae  carmina  saepius  excusa  lu- 
cem  primum  vidisse  credo  in  editione  La- 
ctantii  Romana  1468.  Vide  P.  Gandolfo  io 
Dissert.  de  CC.  Augustinianis.  * 

MONTANARIUS,  Vide  supra  in  MAXI- 
MIANO. 

MONTANTSprimae  sedis  provinciae  Car- 
tfaagiuis  Toletanus  Kpiscopus  praefuit  Con- 
cilio  II.  Tolelano  A.  527.  (al.  531.  Miraeo 
524J  cujus  Canonibus  in  Conciliorum  to- 
mis  et  apud  Aguirrium  tom.  2  pag.  290. 
seq.  notis  etiam  illustratae  subjiciuntur 
Epistolae  duae ,  una  ad  fratres  liliosquo 
territorii  Palentini ,  et  altera  ad  Thcori- 
bium  ,  sive  Turibium  monachum  ,  i\  Tu- 
ribio  Episcope  ,  1'riscillianistarum  oppugna- 
tore  diversum.  Vfdeodus  Hildefonsus  libro 
(\c  S.  E.  c.  3.  et.  Martyrologium  Ilispa- 
num  Fcbr.  23. 

MONTANLS  haercticus,  auctor  Monta- 
nistarum  ,  Kcclcsiam  turbare  coepit  ab  A. 
C.  172.  nulla  aotem  ejus  scripta  ad  nos 
pei  vcnerunt ,  neque  Latinc  scripsisse  vi- 
detur  sed  Graece. 

a)  Acta  Erud.  \7Z1.  pag.  430. 


N  A  R  I  U  S 

Antonius  de  MONTL  Falcone,  Supra  t. 
I   pag.  121. 

Conradus  de  MONTE  Piiellarum  ,  supra 
t.   I   pag.  385. 

(iuido  de  MONTE  Rocheri ,  supra  t.  III 
pag.  125. 

Cuilelmus  de  MONTE  ,  t.  III  p.  1 46. 

Cuilelmus  de  MONTE  Seirato.  tom.  III 
pag.   146. 

Joanucs  dr  MONTE.  t.  IV  p.  390. 

/v/mm/aco&w/iMONTEFALCHIUMVos- 
sius  p.  664.  ait  clarum  A.  1497.  reliquis- 
se  opus  de  Vicentinis,  deinde  scripsisse 
dc  cognominibus  Oeorum  ac  de  sacris  ce- 
lebritatibus.  Libellus  de  cognominibus  Deo- 
rum  prodiit  Pcrusiae  1525. 

Petrus  de  MONTE ,  Venetus ,  pro  Eu- 
genio  IV.  scripsit  circa  A.  1432.  in  Con- 
cilio  Basileensi  librum  cui  titulus  Monar- 
chia  excusum  Romae  1537.  et  in  tractatu 
tractatum  sive  Oceano  Juris  t.  13  p.  144. 
Vide  Oudin.  t.  3  p.  2378. 

*  Non  alius  est  ab  eo  Petro  de  Monte  de 
quo  Fabricius  infra.  Vide  ibidem  adnotatio- 
nem  meam. 

Philippus  de  Janua  sive  de  MONTE  Ca- 
lerio  in  subalpinis  ,  Ordin.  Minor.  Papac 
Beoedicti  XI.  circa  A.  1336.  Poenitentia- 
rius  ,  scripsit  Commentaria  in  Genesin  et 
alias  quasdam  S.  Scripturae  partcs :  in 
Postillam  super  Evangelia  Dominicalia  to- 
tius  anni ,  in  compendium  missam  a  Jan- 
selmo  Canova ,  Ord.  Minor.  Lugd.  1510. 
1515.  1541.  tum  Quadragesimale,  et  Con- 
ciones  de  Fucharistia  ,  Sermones  de  San- 
ctis.  Vidc  Waddioguoa  p.  29+.  et  Oudi- 
num  t.  3  p.  896. 

Joannes  MONTESONIUS.  Supra  JOAN- 
NES  t.  IV  p.  390. 

Nicolam  MONTICNIUS,  ex  Canonico 
Viconiensis  Fxclesiae  in  Hannonia,  Prac- 
monstratensis  Ordinis,  factus  Abbas  Mo- 
nastcrii  d<-  Castello  S.  Martini  ad  Scarpum 
liiivium  prope  Montigneam  ,  Tornacensis 
dioecesis,  scripsit  Annales  cjusdem  Mo- 
nustcrii  Viconienms ,  ct  Jlistoriam  marly- 
rii  et  translationis  sanctarum  undecim 
millium  Virginum.  De  miraculis  S.  Bla- 
sii.  Memoriale  religuiarum  Viconiensis  Ec- 


M  0 

clesiae ,  ct  alia  quae  Viconiac  adservan- 
tur.  Haec  Joannes  le  Paige  in  Bibliotheca 
Praemonstratcnsis  Ordinis  pag.  307.  Vale- 
rius  Andreas  pag.  692.  qui  A.  4308.  eum 
floruisse  testantur.  Addit  Vossius  p.  791. 
elogiura  illius  praeclarum  exstare  apud 
Anonymum  qui  Viconienses  Annales  sup- 
plevit. 

*  Monasterii  Vigoniensis  historiam  non 
integram  quidem  Montignius  scripsit  sed 
supplementum  tantummodo  ab  An.  1217. 
usque  ad  sua  tempora  ;  tum  etiam  in  prae- 
cedenti  historia  ab  aliis  scripta  interpola- 
tiones  quasdam  adiecit.  Vulgavit  haec  om- 
nia  P.  Martene  vet.  Monum.  t.  IX.  p.  296. 

MONTIS  Sereni  Chronicon  ,  supra  CON- 
RADUS  Lautcrbergensis  tom.  1.  p  383. 

Petrus  de  MORA  ,  Beneventanus ,  Car- 
dinalis  Diaconus  ab  A.  1205.  ad  1216.  scri- 
psit  Alphabetum  sive  Dictionarium  in  Arte 
Sermocinundi ,  Manuscriptum  in  variis  Bi- 
bliothecis.  Vide  Oudinum  tom.  2  pag.  1721. 
seq.  et  de  libro  Decretalium  Innocentii  III. 
per  Moranum  collecto  G.  Josephum  Eggs 
in  purpura  docta  tom.  1.  pag.  122. 

Benedictus  MORANDUS.  Supra  t.1  p.192. 

Guilehnus  de  MORBEKA ,  Brabantinus 
Ord.  Praed.  Clementis  IV.  et  Gregorii.  X. 
Poenitentiarius ,  et  deinde  Archiepiscopus 
Corinthi  A.  1280.  a)  linguarum  Graecae  et 
Arabicae  peritus ;  et  Philosophus  ,  cui  Wi- 
lelo  sive  VITELLIO  dicans  perspectivam 
suam  ,  sive  libros  decem  Optices  ,  Veri- 
tatis  amatorem  et  universalium  entium 
amore  studioso  devinctum  illum  nuncupat. 
In  gratiam  Thomae  Aquinatis  A.  1273. 
omnes  libros  Aristotelis  de  Graeco  in  La- 
tinum  ,  verbum  e  verbo  transtnlisse  tradi- 
tur  qua  translatioae  Scholares  adhuc  ho- 
dierna  die  utuntur  in  Scholis ,  a)  inquit 
auctor  Chronici  Slavici  ad  A.  1279.  Yer- 
tit  et  Simplicium  in  Aristotelis  IV.  libros 
de  Coclo  ,  qui  e\  Guilchni  MORBETI  hoc 
est  Morbekae  nostri  interpretatiooe  cditi 
exstat  Venctiis  15i0.  fol.  Deinde  Simpli- 
cium  in  praedicamenta  Aristotelis:  tum 
Galeni ,  libros  trcs  dc  alimentis  ad  Roscl- 


NTIS 
lum  de  Aretio  ,  Medicum  praecipuum  :  et 
Hippocratem  de  prognosticationibus  , 
tudinum  secundum  motum  Lunae.  Proch 
etiam  Platonici  Philosophi  de  Ptovidcntki 
et  eo  quod  in  nobis .  vulgatum  a  me  T. 
VIII.  Bibl.  Graecae  pag.  465.  e\  Codrce 
Holsteniano:  et  librum  dc  decem  dubita- 
tionibus  circa  Providcntiam  ,  et  alium  de 
malorum  subsistentia.  (Jtriasque  excerpta 
dedi  ibid.  pag.  498.  502.  scq.  Etiam  cle- 
mentationem  Procli  Theolo.mcarn  a  GuileF- 
mo  de  Morboka  Latine  versam  notat  il- 
lustris  Lcibnitius  tom.  1  Epistolarani  pag. 
421.  atque  in  Bibliothecis  Galiiao.  Ai.l  ..>■ 
ct  Germaniae  adhuc  scrvari  illam  versio- 
nem  notavit  Oudinus  tom.  3.  pag.  i<',!i.  .  t 
Jacobus  Quetif  tomi  1  pag.  390.  qui  etiam 
tractatum  Guilelmi  ineditum  de  arte  et 
scientia  Geomantiae  commemorat. 

Joannes  MOKELLUS,  Canonicus  ftegu- 
laris  S.  Dionysii  Remensis ,  scriptor  Vitae 
S.  Erminiae  varias  visiones  ct  apparitiones 
A.  1395.  illi  factas  referens.  Joannis  Ccr- 
sonis  de  illa  judicium  ac  censura  legitar 
tom.  1.  Opp.  cdit.  novae  pag.  83.  atquc 
ideo  Morclli  hoc  loco  mcntionem  faccre 
volui  quaaquam  Gallicc  ille  non  Latine 
scripserit. 

Otho  MORENA,  Lothari  III.  el  Conradi 
II.  Regis  Legatus  scripsit  Historiam  rerum 
Laudensinm  ( in  Ducatu  Mediolanensi  cui 
ultimam  manum  addidit  lilius.  Accrbus 
MORE.NA.  In  hac  historia  illustrantur  res 
gestae  a  Fridcrico  I.  lmperatore  ab  A. 
1153.  ad  1168.  Ilane  primus  edidit  atqoe 
eruditis  notis  illustravit  Fclix  Osius  .  Me* 
diolanensis ,  Profcssor  PaLivinus,  Vcnct- 
1639.  fol.  Cum  iisdcm  recusa  lei:itur  in 
tomo  tertio  thesauri  Antiipiitatum  Italiae 
Graeviani ,  ct  sine  illis  netis  in  tomo  pri- 
mo  scriptorum  Brunsviccusium  illustris 
Lcibnitii  pag.  806.  Denitjne  divcrsa  in  niul- 
tis  ex  Codd.  Bibliothecae  Ambrosianae , 
cum  editionc  Osiana  c\  adverso  | 
et  in  Osii  ootaruraaIocum  adjonctis  novis 
cclrhcirmii    Josepbi    Antniui    S.i\n  .    |ti|>|. 

Ambrosianae  praefecti,  el  Anonynri  Ord. 


a)  Jacobus  Quctif  de  scriplorihus  Doininii    i  i 
T.  1.  pag.  389. 


b)  ln  Brpoldl  i  Indenbrogil  (crlptoribai  - 
IrltatWnn  pjg.  Ml   oiii    i  ■  •  mmIik 


86  MOR  G 

Benedict.  Monachi  ( Domni  Caspari  Baret- 
tae  in  tomo  sexto  Scriptorum  Italiae  the- 
sami  Muratoriani. 

David  MORGANIUS,  supra  t.  2.  p.  433. 

B.  MOR  apud  Vossium  pag.  580.  et  819 
scriptbr  Vitae  B.  Jacobi  de  Mevania,  dc 
quo  supra  tom.  IV.  pag.  298.  edidit  Lean- 
der  Albertus  libro  de  Viris  illustribus  ord. 
Praed.  Bononiae  1517.  fol.  pag.  255.  In- 
tegrum  nomen  Bartholomaeus  MORTA- 
BIUS,  Italus ,  ejusd.  Ordinis,  de  quo  Ja- 
cobus  Echardus  tom.  2.  pag.  86.  ubi  etiam 
Orationes  illius  memorantur. 

MOBIGNIACENSE  Chronicon  sive  Mau- 
rigniacensis  Monasterii  m  dioecesi  Seno- 
nensi  a)  auctoribus  TIIEULFO  et  aliis  Mo- 
nachis  ab  anno  1108.  ad  1147.  libris  II. 
editum  in  Duchesnii  t.  IV.  rerum  Fran- 
cor.  pag.  359.  389. 

*  Dom.  De  la  Curne  de  S.  Palaye  com- 
mentarium  scripsit  in  istud  Chronicon  in- 
sertum  in  op.  Memoires  de  literature.  t. 
XV.  Monet  ibi  lectores  suos  non  satis  ac- 
curate  inscribi  in  titulo  Chronicon  etc.  ab 
An.  Christi  1108.  usque  ad  an.  1147.  Non 
enim  desinit  in  reditu  Ludovici  VII.  qui 
anno  illo  reversus  est,  sed  ulterius  excur- 
rit  usque  ad  obitum  Thevini  Abbatis  Mori- 
gniacensis,  quem  ultra  triennium  vitam 
prorogasse  author  commentarii  huius  arbi- 
trstus  est. 

MOBIMUNDENSIS  Coenobii ,  Ord.  Cistcr. 
a  Papiensibus  desolati  an.  1237.  Historiam 
a  synchrono  scriptam  edidit  Ughellus  t. 
IV.  ubi  de  Archiepiscopo  Mediolanensi  Gui- 
lelmo  Buzolio  pag.  183.  196. 

Joannes  MOBLANDINUS  ,  supra  t.  IV. 
pag.  391. 

Duniel  MOBLAYE.  tom.  II.  pag.  429. 

Thomas  de  la  MOOB  ,  sive  MOBUS,  Mi- 
les  sive  nobilis  Anglus,  cuius  commcn- 
tarii  de  vita  et  nece  Eduardi  II.  Angliao 


A  N  I  U  S 

Begis  ab  An.  1307.  ad  1326.  exstant  in- 
ter  scriptores  rerum  Anglicarum  a  Cam- 
bdeno  editos  Francof.  1602.  fol.  sed  exstant 
ex  veteri  Latina  vcrsione  Walteri  Bakeri , 
nam  Morus  Gallicc  non  Latine  scripsit.  Vide 
Oudinum  tom.  3.  pag.  799.  et  Guilclmum 
Nichols  in  Bibliotheca  Historicorum  An- 
gliae  pag.  79.  seq. 

Alius  Thomas  MGBUS,  natus  Londini 
An.  1480.  Vir  ingenio  et  meritis  praestans 
et  Cancellarius  Angliae,  notas  ob  causas 
Begis  Henrici  VIII.  jussu  securi  percussus 
An.  1535.  cuius  vitam  praeter  Thomam 
Stapletonum  b)  Henricumque  Hodderdo- 
nium  c)  scripsit  gener  Guilelmus  Bope- 
rus,  d)  vulgatam  a  Thoma  Hearne  Oxon. 
1716.  8.  et  Thomas  Morus  abnepos  e)  post 
auctorem  Bomae  An.  1625  extinctum  edi- 
tam  Lond.  1627.  4.  et  nuper  An.  1726.  8. 
ibidem  recusam  :  quibus  addi  possunt  Au- 
ctor  expositionis  fidelis  de  moite  D.  Tho- 
mae  Mori  ,  f)  et  Georgius  Lilius  Britan- 
nus  gj  in  Mori  elogio :  Antonius  Wood,  h) 
Jo.  Jacobus  Boissardus ,  i )  Jsaacus  Bul- 
lartus  k)  Adolphus  Clarmundus  \)  acprae- 
ter  Jovium  aliosque  innumerabiles  Nicero- 
nus  tom.  XXV.  memoriarum  de  viris  eru- 
ditispag.  216.  Opera  Mori  Basil.  1563.  Lo- 
vanii  1566.  et  novissime  Francofurti  1689 
fol.  Latine  prodierunt ,  Ilistoria  Bichar- 
di  III.  Angliae  Begis.  Ad  Lutherum  re- 
sponsio  an.  1522.  pro  Bege  Henrico  VIII. 
quam  sub  Guilelmi  Bossei  nomine  edide- 
rat.  Expositio  passionis  CHristi ,  scripta  in 
Carcere.  Quod  pro  fide  mors  fugienda  non 
sit.  Imploratio  Divini  auxilii ,  ex  Psalmis. 
Utopia  sive  de  Optimo  Beip.  statu  libri 
duo ,  (toties  recusa  et  in  alias  versa  lin- 
guas ,  ut  dixi  in  Bibliographia  Antiquaria 
cap.  14.  §.  16.  ubi  de  aliis  aliorum  similis 
argumenti  atque  instituti.scriptis.  Poemata 
Moriatque/?/ngrawwiataingeniosaetamoena 


a)  Sammarthan.  Tom.  IV.  Galliae  Christianae 
pag.  668.  seq. 

b)  Libro  de  tribus  Thomis  ,  Duaci  1588.  Colon. 
1599.  1612.  8.  el  inter  Stapletoni  opera  Paris.  1620. 
fol.  et  ante  opera  Thomae  Mori. 

c)  Lond.  1662. 

d)  Acta  Erud.  1718.  pag.  475.  Bibl.  raisonnec 
T.  VI.  pag.  470. 

e)  Acta  Erud.  1727.  pag.  31.  Joumal  des  Sav. 


1726.  Jul.  p.  422. 

f)  Paris.  1:>55.  et  in  V.  C.  Frid.  Jac.  Beyschla 
gii  sylloge  opusculorum  pag.  245-257. 

g)  Ibid.  pag.  238-242.  ex  edit.  Bal.  1571.  8. 
h)  Antiquitatl.  Oxon.  Tom.  2.  pag.  558.    seq. 
i  )  Tom  2.  imag.  48.  pag.  120. 

k)  Tom.  1.  Acadcmiae  scientiar.  p.  45. 
1 )  T.  5.  vitarum  p.  52. 


MO  V 

separatim  edita  a  Beato  Hhenano ,  et  Pir- 
kairnero  dicataBasil.  1 51 0-4. Dialogi  Luciani 
e  Graeco  versi  ,  et  Declamatio  qua  Luciani 
Tyrannicidae  respondetur.  Epistolae  ad  di- 
versos  cum  Erasmi  ad  Morum  Epistolis  et 
ad  Huttenium  de  Mori  vita ,  et  Guilelmi 
Corvini  Nucerini  ad  Philippum  Montanum 
eiusdem  argumenti.  Denique ,  Opera  Mori 
Anglice  viderunt  lucem  Lond.  1557.  4. 

MOSOMENSIS  Monasterii  Ord.  Bened. 
in  dioecesi  Bemensi  Chronicon  ab  A.  971. 
ad  1033.  editum  a  Dacherio  t.  VII.  spici- 
legii  pag.  623.  cum  appendice  ad  A.  1212 
(edit.  novae  tom.  2.  pag.  561.  573.) 

Joannes  MOVEN.  Supra,  t.  IV.  pag.  391. 

/Egidius  MOVISIUS  (Muisius  ,  Mucidus 
etc.)  Abbas  S.  Martini  Tornacensis ,  Ord. 
Bened.  ab  An  1331.  ad  1353.  quo  aetat. 
83.  diem  obiit  supremum.  Scripsit  Chro- 
nicon  de  rebus  gestis  Comilum  Flandren- 
sium  ab  An.  972.  ad  1348  et  de  rebus 
gestis  Annorum  1349.  ad  1352.  ubi  pro- 
lixa  de  destructione  Judaeorum  et  de  se- 
cta  flagellantium  narratio.  Praeterea  Vale- 
rius  Andreas  pag.  27.  Bibl.  Belg.  memorat 
tractatum  de  his  quae  temporibus  suis 
ante  et  post  promotionem  suam  in  Coeno- 
bio  Martiniano  acciderunt ,  et  de  Consue- 
tudinibus  in  illo  solitis  observari  :  et  Cata- 
logum  Abbatum  Coenobii  sui  ad  sua  usque 
tempora,  rhythmo  Latino  et  Gallico  :  ut  h- 
brum  lamentationum  aliaquerhythmo  scri- 
pta  Gallico  praeteream.  Supra  in  iEGlDlO 
Mucido  tom.  1.  pag.  22. 

Guiardus  de  MOULINS.  Sup  t.  3  p.  1 1 6. 

MOYSSIACENSE  Chronicon  ,  supra  MO- 
ISSIACENSE. 

MUCIANUS,  infra  MUTIANUS. 

Mgidius  MUCIDUS  supra  tom.  1.  p.  22. 
et  paullo  ante  ,  MOVISIUS. 

Walterius  de  MUDA  ,  Monachus  B.  Ma- 
riae  de  Thosan  (Doest)  in  Flandria ,  circa 
an.  1284.  cuius  Compendium  VilacB.  Thor- 
phimi  sive  Thorfinni,  Episcopi  Hammariac 
iu  Norwagia  ,  defuncti  in  exilio ,  scriptum 
versibus  hexametris ,  cdidit  Carolus  Vi- 
sch  Bibl.  Cisterc.  pag.  310.  317.  Incip. 
Spirat  odore  nimis  flores  hac  in  humo  a)  lumulatus 


E  N  87 

Joannes  de  MUKLBACH,  MUHLBEKG. 
Joannes  MULTONUS.  Supra  t.  IV.  p.  391. 

MUNDINUS  de  Lentiis,  Florentinus,.  Me- 
dicus  et  Anatomicus  celebris ,  cuius  Ana- 
tome  omnium  hutnani  corporis  interiorum 
membrorum  saepius  vulgata  post  primam 
editionem  Papiensem  Anno  [478.  Vide  Hi- 
bliothecasMedicas  Lindenii,  Merklini, Man- 
geti  quibus  addenda  editio  an.  1550  inspe- 
cta  Cangio ,  in  cuius  pag.  170.  vixisse  se 
testatur  An.  1315.  In  iisdem  Bibliothecis 
et  Canones  Mundini  supev  Mesuen ,  cum 
Joannis  Mesuae  operibus  saepius  editi  me- 
morantur.  Floruit  Mesuo  intrr  Medicos 
Arabes  celebris ,  versus  medium  seculum 
nonum.  Ab  hoc  Mundino  alii  Mundinum 
Medicum  Bononiensem  distinguunt ,  eiqne 
Anatomiam  malunt  adscribere :  alii  ter- 
tium  quoque  Mundinum  inducunt  Foroju- 
hensem  ,  cui  Synonyma  Medica  tribuunt. 
Sed  ego  nihil  explorati  de  illis  potui  re- 
perire. 

*  MS.  Codex  Bibl.  Caesenatis  scriptus , 
ut  ego  coniicio  saec.  XIV.  non  ambiguum 
praebet  argumentum  distinguendi  Mundi- 
num  alterum  a  Florentino  eiusdem  nomi- 
nis  plane  diversum.  Tum  et  errorem  arguit 
eorum  qui  synonima  Medica  Mundino  at- 
tribuunt.  En  igitur  illud  quod  mihi  inspi- 
ciendum  occurrit  eandem  Bibliotheeam  vi- 
senti  in  Plut.  XIV.  Sinonima  Magistri  Si- 
monis  de  Janua  cum  additionibus  Magistri 
Mundini  de  Foro  Julio. 

Joannes  MUNEBATUS.  Snp.  t.  IV.  p.  391. 

MUCIUS,  MUCIANUS,  infra,  MUT. 

MUNIO  sive  MARTINUS  ,  Mindoniensis 
sive  Vallobricensis  in  Hispania  Episcopus 
circa  an.  1130.  ut  docet  Nic.  Aotooius  \  II. 
4.  Bibl.  veteris  Hispanae  tom.  2.  pai:.  \i 
Quanquam  Cangius  eum  cum  altero  con- 
fundens  Munione  .  ait  diera  obiisse  Anno 
1299.  citans  Vasaeum  Chronici  Hispaniae 
cap.  4.  cuius  locum  etiam  attulit  Voss 
pag.  402.  In  eo  nihil  de  illo  anno.  sed 
cum  hiude  mentio  historiae  Compostella- 
nae ,  qusrra  cum  HUGONE  Gallo;  Portu- 
lacensi  Antistite  coraposuil  de  primordiis, 
successibus  et  incrementis  Ecclesiae  Com- 


a)  Nmi  iiaiiio  ul  Lejieru*   ii»g.    1010.  hisl  po€«      leOI  LatinM  iindii  Hvll, 


88  M  U  N  S  1 

postollanao  ,  contihuatam  deinde  a  GE- 
RARDO  Canonico Compostollano.  Vtut  lau- 
data  a  multis  ,  tamon  a  nomine  adbuc  in 
lucem  publicara  prolata  est  haec  historia 
quod  sciam. 

MUftlO  itidom  HispanusOrd.  Praed.  Go- 
neralis  ,  qui  indo  Episcopus  Palontinus 
atquo  illa  quoquo  dejectus  dignitate,  Ro- 
mae  an.  1299.  in  Coonobio  S.  Sabinae  re- 
bus  bumanis  valodixit.  llic  Munio  in  vita 
S.  Catbarinae  Senensis  cap.  4.  tom.  3. 
Act.  Sanctor.  April.  30.  pag.  872.  tradi- 
tur  Sororibus  do  poenitentia  S.  Dorainici 
Regulam  sive  modum  vivendi  redegisse  in 
scriptis. 

Joannes  MUNSINGERUS  sive  MUNT- 
ZINGERUS  Rector  Scbolae  Ulmonsis  An. 
1 38 i.  orationc  habita  ot  scriptis  deinde 
emissis  contcndit  corpus  Cllristi  in  sacra 
Coena  non  esse  DEUM,  atquo  idoo  noc 
adorandurn  adorationc  latriao.  Indc  inter 
tostos  Veritatis  relatus  a  Flacio  pag.  907. 
odit.  primao  ,  et  Joanne  Wollio  loctionum 
raeraorabilium  tom.  1  pag.  694.  Conferen- 
dum  Judicium  Magistrorum  Academiae 
Prugcnsis  de  propositionibus  quibusdam 
.io  Munsingeri  cditum  a  V.  C.  Jo.  Geor- 
gio  Schelhornio  tom.  VIII.  amoenitatum 
lilteriariar.  pag.  51 1.  ot  Magistrorum  Vien- 
nensis  Academiae  tom,  XI.  pag.  222. 

Conradus  a  MURE  ;  supra  t.  1  p  38G. 

MURENSIS  Coenobii  in  Helvetia  Ord. 
Konod.  Origines  circa  An.  1130.  et  Acta 
fundationis  in  tomo  secundo  scriptorum  do 
rebus  Bambergensibus  illustris  Jo.  Petri 
de  Lndewig.  pag.  399.  soq  Frf.  1718.  fol. 

Joannes  deMURlS,  de  MUROVALLIUM 

Joannes  MURRUONUS.  Supra  tom.  IV. 
pag.  387. 

MUSJSUS  ,  Massiliensis  Ecclcsiae  Pres- 
byter  qui  ante  A.  461.  obiit;  excorpsit 
bortatu  Venerii  Episcopi  Massilionsis  Le- 
ctiones  totius  anni  fostivis  diebus  aptas , 
responsoria  etiaro  Psahnorum  capitnlatom- 
poribus  et  Loctionibus  congruentia.  Deinde 
ad  I^ustachium  Episcopum  ,  Venerii  suc- 
iem ,  scripsit  Sacramentorum  egro- 
gium  et  non  parvum  Volumon  ,  et  Homi- 


N  G  E  R  U  S 
lias.  Haec  de  oo  Gennadius  c.  79.  ex  Gen- 
nadio  llonorius  II.  78.  Trithemius  cap.  172. 
aliique.  Non  dubium  est  ox  Lcctionibus 
hisco  et  rosponsoriis  atque  Sacramentorum 
libro  plura  hodie  superesso.  Vide  Mabillo- 
nium  lib.  1.  do  liturgia  Gallicana  cap.  IV. 
Josophum  Mariam  Thomasium  praef.  ad 
Codicos  Sacramontorum,  editos  Rom.  1680. 
4.  et  Jo.  Pinium  diss.  dc  LiturgialVIosarabum 
p.  28.  soq.  ante  t.  VI.  Act.  Sanctor.  Julii. 

MUSSATUS,    sudra   ALBLRTINUS    T. 
1.  pag.  38. 

Joannes  de  MUSSIS.  Supra  t.  IV.  p.  392. 

MUTIANUS  Scholasticus ,  boc  est  vir 
idoneus  causis  agendis  in  foro  ,  Cassiodori 
terapore,  hoc  cst  circa  A.  C.  550.  utriu- 
sque  linguae  peritia  clarus,  in  gratiam 
ojus  Latinc  vertit  S.  Chrysostomi  homilias 
XXXIV.  in  Epislolam  ad  Hebraeos.  Haec 
versio  viri  ,  ut  ab  eodom  Cassiodoro  cap. 
VIII.  Divinar.  Lectionum  appellatur ,  di- 
sertissimi  ,  doctique  Henrico  Savilio  judice 
ac  diligentis  interpretis,  ctiamnurn  exstat 
excusa  Coloniae  1487.  fol.  cum  prologo 
oditoris  Lihi  Tifernatis  ad  Nicolaum  V.  et 
homiliis  Chrysostoml  de  Jobo  et  patien- 
tia  per  Johannom  Koelhoef  de  Lubok.  Pro- 
diit  et  Colon.  1530.  8.  apud  Joanncm  Gyrn- 
nicum  ,  atque  inde  Latinis  Chrysostomi 
editionibus  inserta  ex  Wolfgangi  Musculi 
ot  Philippi  Montani  rocognitione  ,  ubi  quan- 
doquo  porperam  MUTIUS  pro  Mutiano  ap- 
pellatur,  quomadmodum  et  in  Huotii  li- 
bro  de  claris  intorprctibus.  Consulondum 
et  Volumon  duodccimum  cditionis  Grae- 
co  Latinae  Montfauconianae.  Codicom  Ma- 
nuscr.  Hoilsbrunnonsem  ,  in  quo  multa  ab 
cditis  diversa  reporit ,  memorat  Jo.  Lude- 
wig  llockerus  in  Bibliotheca  Heilsbronensi 
pag.  25.  Magna  est  bujus  Muciani  aucto- 
ritas  apud  Gabriolem  Danielom  a)  aucto- 
rern  diss.  de  judiciis  Criticorum  et  nup^ri 
interprctis  Gallici  supor  loco  Chrysostomi 
homilia  3.  in  Epist,  ad  llobraeos  ,  Paiis. 
1691.  4.  Nescio  unde  hauserit  Sirmondus 
ad  Facundum,  cumque  sccutus  Colome- 
sius  Observatt.  sacr.  pag.  227.  quod  scri- 
psit  versum  ii  Mutiano  etiam   Chrysosto- 


i    Recueil  de  <)ivcrsas  ouvrages,  Paris  1724.4.      tom.  "5  pag.  b02. 


N  A  E  L  I) 

mum  in  Epistolam  ad  Philemonem.  Trans- 
latum  ab  eo  fuisse  librum  Gaudentii  de 
Mus\ca ,  Cassiodorus  libro  de  Musica  te- 
statum  reliquit.  Illa  Mutiani  versio  hodie 
non  exstat,  exstat  autem  Gaudentii  liber 
Graece  et  Latine  vulgatus  intcr  Musicos 
veteres  a  Marco  Meibomio ,  Amst.  1652.  4. 
de  quo  dictum  in  Bibl.  Graeca  III.  10.  p. 
264.  seq.  Liber  FACUNDI  Hermianiensis 
contra  hunc  Mucianum  ,  sive  ut  subinde 
appellat  MOCIANUM  ,  qui  adversus  Occi- 
dentales  Episcopos,  cum  damnatoiibus 
trium  capitulorum  communicare  nolentes 
scripserat,  saepius  prodiit  in  Facundi  edi- 
tionibus  Paris.  1629.  8.  et  cum  Optato , 
ibid.  1675.  fol.  et  in  Sirmondi  Operibus 
tom.  2  pag.  825.  Paris.  1696.  et  Venet. 
1729.  fol. 

MUTINENSES  Annales  ab  A.  1131.  ad 
1336.  in  thesauro  scriptorum  Italiae  Mu- 
ratoriano  tom.  XI.  pag.  53.  quibus  adde 
Mutmensis  urbis  descriptionem  subjunctam 
vitae  S.  Geminiani  ,  Episcopi  Mutinensis, 
auctore  Anonymo  qui  circa  A.  9I0.  flo- 
ruit.  In  ejusdem  thesauri  tom.  2.  parte  2. 
pag.   691. 

Uldricus  MUTIUS  Professar  Basileensis, 
cujus  Chronicon  ex  probatioribus  Germa- 
nicis  scriptoribus  in  Latinamlinguam  trans- 
latum  atque  XXXI.  libris  Germanorum 
origines  ,  mores  ,  instituta,  leges  et  me- 
morabilia  pace  belloque  gestra  usque  ad 
mensem  Augustum  Anni  1539.  persequens 
edidit  Pistorius  t.  2.  scriptor.  Germaniae 
Frf.  1584.  1613.  et  Batisbonae  1726.  fol. 
secutus  editionem  Basileensem  Anni  1539. 
de  aliisejus  scriptis  vide  siplacetSimlerum. 

MYCON  Diaconas,  supra  MICO. 
Joannes  de  MYLIS  ,  Joannes  MYLVEBTO- 
NUS,  supra  t.  IV.  p.  389. 
MYBSONTIUS  sive  MYSBONTIUS  Inter 
scriptores  rei  agrimensoriae  pag.  254.  gt 
255.  edit.  Go6sianae  Latinus  et  Mijfron- 
tius  togati  Augustorum  ,  de  locis  subur- 
bunis  vcl  dwersis  itineribus  ,  pergentium 
in  suas  regiones-  De  scriptoribus  hujus 
argumeuti  dictum  in  Bibl.  Lutina  IV.   I  I 

Joannes  de  MYZA.  Supra  t.  IV.  p.  398. 


i:  v  k 


89 


LIBER  XIII. 


L 


oannes  N^ELDUYK  sive  de  Naelduyco 
Eques  Hollandus  defunetus  A.  1489  Scri- 
ptor  Chronici  Hollandiae  et  Seelandiae  a 
Theodorico  Comite  primo  ad  A.  1460.  Sed 
nescio  an  Latine  legatur,  nam  Belgice  Ma- 
nuscr.  exstat  in  Cottoniana  peg.  25.  et 
prodiit  Goudae  A.  1478.  et  ex  Petri  Scri- 
verii  recensione  Amst.  1663.  4.  Vide  Ou- 
dinum  t.  3  p.  2729. 

NAGOLDUS  sive  NALGODUS .  vitiose 
NALGENDUS,  Monachus  Cluniacensis,  cir- 
ca  An.  1090.  a)  scriptor  Vitae  S.  Odonis 
Abbatis  ab  A.  926.  ad  944.  Cluniacensis. 
Vide  Andreae  du  Chesne  Bibliothecam  Clu- 
niacensem  p.  1633.  Exstut  apud  Mabillo- 
nium  tom.  V  Sanctor.  Benedict.  pag.  186. 
et  Vita  S.  Majoli  Abbatis  Cluniacensis  A. 
994.  defuncti  in  Actis  Sanctor.  t.  2  Maji 
p.  658-668. 

NALDUS  Naldius  ,  Florentinus  circa  A. 
1470.  Historicus  et  Poeta  :  amicus  Marsilii 
Ficini  ,  qui  eum  Phoebi  delicias  appMlat 
lib.  1  Epist.  tom.  1  Opp.  pag.  620.  Scri- 
psit  (222  Seu  latine  vertit  ex  Italica  Yespa- 
siani  da'  Bisticci  adhuc  MS.  in  Marucellia- 
na)  vitam  Jannotii  Manetti  editam  a  ce- 
lcb.  Muratorio  tom.  X VIII  thesauri  rerum 
Italicarum  et  in  t.  IX  thesauri  Burman- 
niani.  De  illa  Diarium  eruditorum  Italiae 
tom.  XI  pag.  340.  scq.  Elegos  ejus  laudat 
Hugolinus  Verinus  ,  hb.  2.  de  illustratio- 
ne  Florentiae  pag.  36.  notus  et  est  elegis 
Naldus  Et  Politianus  Epigramroate  p.  -  '"• 

Dum  celebrat  MedicemNaldus,  dum  laudat  amicum 
Et  pariter  gemino  raptus  amore  canit  , 

Tam  lepidum  unanimes  illi  ornaverc  libellum 
Phoebus  ,  Amor  ,  Pallas  ,  Gratia  ,  Mu-i.  Kidis. 

F.jus  iJastdudiiim  .  ad  Julianara  Medicera, 
Bucolica  ad  Laurentium  Medicem  .  et  '/'- 
racula  in  templo  S.  Anmmc  Mo- 

rentia  memorat  .lulius  Niger,  in  historia 
scriptorum  Florentinorum  pag.    »ls 

*  Carmen  in  laudera  Barbaciae  Sictili 
J.  U.  Consultissimi  c\t,>t  impreBSimi  in 
fronte  op.  eiusd.  Barbactae  Dt  vtrtorum 
obligationibus.  Bonon.  1 197.  f.  i-2 1  M  irtinus 


a)  Oudin    tom    5  p^g    867. 


fi3 


00  N  AN 

Schimeitzel  vidit  in  Biblioth.  Thuronensi 
eleganti  Cod.  MS.  Epistolam  ad  II-  Mat- 
thiam  instar  Panegyricus  item  H9G.  ver- 
sus  leonini.  De  laudib.  Bibliothecae  Buden- 
sis.  Hhoimari  vita  Jo.  Alb.  Pabricii  p.  4  32.) 

NANGll  Chronicon.  Supra  GUILELMUS 
de  Xangis  ,  sive  de  Nangiaco.  t.  3  p.  146. 

NANNO  Stavriensis  ,  Friso  Philosophus, 
cirea  A.  880.  (  non  1380.  ut  apud  Koeni- 
giumj  a  quo  Radbodum  Kpiscopum  XIV. 
Trajectinum  in  septem  artibus  cxcellenter 
imbutum  scribit  Joannes  de  Beka  in  Chro- 
nico  Trajectino  p.  22.  Seripsisse  traditur 
in  Platonem  de  Legibus  et  Rep.  atque 
Aristotelis  libros  de  Coelo  et  Mundo  atque 
Ethicam  universam  illustrasse.  Vide  Suf- 
fridum  Petri ,  Valerium  Andream  ,  Sweer- 
tium. 

Joannes  NASO  sive  NASUS,  t.  IV  p.  392. 

Petrus  de  NATALIBUS  Venetus ,  Kpi- 
scopus  Equilinus  a)  sive  Jesulanus  (  aliis 
Esculanus,  Ausolanus)  sub  Patriarcha  Gra- 
densi,  antea  Plebanus  existens  b)  SS.  Apo- 
stolorum  Venetiarum  dioecesis  Castellen- 
sis  A.  1396.  scribere  inchoavit  Catalogum 
Sanctorum  cum  illorum  Vitis  et  pro  men- 
sium  numero  divisum  in  libros  XII.  quem 
jam  Episcopus  absolvit  An.  1372.  Jacobo 
de  Viragine  (  de  quo  supra  tom.  4  pag. 
310.;  et  multis  aliis  diligentia  et  delectu 
praeferendus.  Prodiit  primum  c)  Vicentiae 
1493.  fol.  cum  nonnullis  Sanctorum  nu- 
perrime  Canonizatorum  gestis  ,  subjectis 
ab  Anlonio  Verle  ,  Nobili  Vicentino  :  Uinc 
Argenlinae  1502.  Lugd.  1508.  1514.  et  ex 
emendatione  Alberti  Caslellani ,  Veneti  , 
Ord.  Praed.  qui  et  ipse  Vitas  plures  ad- 
didit,  Ven.  1516.  4.  Denique  Lugd.  1543.  f. 

*  Catalogus  Sanctorum  authore  Petro 
De  Natalibus  Episcopo  Equdino  prodiit 
equidem  primum  Vicentiae  anno  hic  adno- 
tato  cur.  Antonio  Verle.  Additamentum 
vero  ab  eodern  Verle  confectum  est  non 
de  smctis  tantummodo  nuperrime  Canoni- 
zatis;  id  cnim  nullibi  legitur  in  eadem  ad- 
ditione,  sed  de  aliis  nonnullis  sanctis  in- 
discriminatim  ,  quamquatn  fateor  duos  vel 


G  I  1 

Ires  ibi  reperiri  sanetos  tum  recens  in 
Divorum  catalogum  adlectos.  Nec  vera 
seribit  Eabncius  divisos  nompe  libros  ab 
authore  suo  pro  numero  mensium  ;  nam 
totum  opus  concluditur  undecim  libris;  in 
duodecimum  vero  contulit  author  omnium 
Sanctorum  ,  dc  quibus  in  superioribus 
egerat,  indicem  alphabeticum.  Est  autem 
apud  me  editio  eiusdem  operis  Veneta  A. 
1616.  a  F.  Alberto  Castellano  curata  in 
qua  nihil  lego  de  vitis  Sanctor.  a  Verlio 
adiectis.  Vicissim  autem  Castellanus  nihil 
de  suo  ibi  dedit  nisi  vitam  S.  Rochi  con- 
fessoris.  * 

Martinus  de  Aspilcueta  NAVARRUS  Ca- 
nonici  et  Civilis  Juris  Consultissimus,  na- 
tus  A.  1491.  Ilic  Salmanticae  primum , 
dHnde  Conimbricae  Jus  Pontificum  docu- 
it ,  hinc  Romam  profectus  Pio  V.  Grego- 
rio  XIII.  et  Sixto  V.  charus  fuit  obiitque 
Romae  A.  1586.  aetatis  nonagesimo  quin- 
to.  De  quo  Pancirollus  de  claris  Legum 
interpretibus  III.  55.  Tomasinus  in  elo- 
giis  A.  1630.  editis  pag.  79.  Janus  Nicius 
Erythraeus  in  limine  pinacothecae  pri- 
mae :  Isaacus  Bullartius  t.  2  Acadomiae 
scientiar.  pag.  30.  Ghilinus  tom.  1  pag. 
168.  Androas  Saussayus  in  Bellarminocon- 
tinuato  pag.  30.  Dupinius  Bibl.  Ecclesiasl. 
tom.  16.  pag.  135.  Sed  inprimis  Nic.  An 
tonius  tom.  2  Bibl.  novae  Hisp.  pag.  74. 
seq.  et  Niceronus  tom.  V  memoriarum  , 
editarum  Gallice  de  eruditorum  vitis,  sub 
init.  Scripta  Navarri  junctim  edita  Rom. 
1590.  Lugd.  1597.  et  Romae  ac  Venetiis, 
quae  auctior  est  editio  commentarios  ali- 
quot  post  auctoris  obitum  reportos  et  1594. 
k.  vulgatos  simul  complexa ,  1602.  fol. 
Tomus  quintus  et  sextus ,  Consiliorum 
spu  Responsorum  libros  quinque  exhibet, 
editos  etiam  Lugd.  1591.  4.  duobus  Vol. 
Manuale  sive  Enchiridion  Confessariorum 
ad  Gmgorium  XIII.  Rom.  1584.  k.  Caete- 
ra  rocensontur  distincte  a  Possevino,  Bel- 
larmino  et  Nicerono. 

Omitto    Petrum    NAVARRUM ,    Ducem 
Hispanum  ,  qui  primus  per  cuniculos  tor- 


l)  Diarium  eruriitorum    Italiae    tom.  XVI.   pag. 
449.  scq. 


b)  Id.  pag.  459. 

c)  Itl  pag.  466. 


N  \  u  c  L 

mentario  pulverc  repletos  propugnacula 
disjicere  ,  arcesque  cvertere  docuit  circa 
An.  1503. 

Ioannes  NAUCLERUS  supra  t.  IV.  p.310. 

NAZARIANI  Annales  breves  de  rebus 
Francicis  ab  An.  707.  ad  790.  scripti  in 
Goenobio  Laurishamensi  ad  Rbenum  ,  in 
quo  S-  Nazarii  corpus  collocatum  tradi- 
tur :  editi  a  Frehero  in  Corpore  historiae 
Francicae:  inde  a  Duchesnio  t.  2  rerum 
Francorum  p.  36.  et  ex  alio  pleniore  Co- 
dice  Guelferbytano  a  Burchardo  Gotthelf 
Struvio  inter  annales  Fuldenses  et  Chro- 
nicon  Laurishamense  in  nova  editione  re- 
rum  Germanicarum  Freheri  t.  1  p.  79.  82. 

NAZARIUS  Auctor  Panegyrici ,  tertiis 
quinquennalibus  dicti  Constantino  M.  A. 
321.  et  fortasse  alterius  etiam,  habiti  Treve- 
ris  An.  31 3.  Vide  quae  in  Bibl.  Latina  IL  22. 

NEBRIDIUS  (  Ntfriditts  ,  et  vitiose  Tigri- 
dius )  Episcopus  in  Hispania  Egarensis , 
(aliis  perperam  Agathensis ,  aliis  Barci- 
nocensis )  frater  Justi  Urgolilani ,  Justi- 
niani  Valentini  atque  Elpidri  ,  pluribus  Sv- 
nodis  interfuit  ab  A.  516.  ad  564.  scri- 
psisse  etiam  quaedam  testatur  Isidorus 
Hispalensis  cap.  21.  de  S.  E.  nullum  ta- 
men  scriptum  nominans  de  titulo.  VideNic. 
Antonium  lib.  IV.  Bibl.  vet.  Hispanae  c.  i . 

jElius  Antonius  a)  NEBRISSENSIS  ,  [de 
Lebrixa)  inter  primos  litterarum  instau- 
ratores  in  Hispania,  docuit  Salmanticae  ac 
denique  Comphiti,Ximenio  Maecenate  usus: 
atque  cum  in  omni  genere  scientiarum 
scriptorumque  versatus  et  peritus  lingua- 
rum  potuisset  pro  varia  et  late  patente 
eruditione  sua  quodcunque  nomen  aliud 
et  suffraLMO  doctorum  sibi  usurpare,  nihil 
tamen  ,  Vive  b;  teste  ,  dici  et  harberi  nia- 
luit  quam  Grammaticus  ,  quanquam  deco- 
ratus  deinde  non  modo  Grammatici  et  Rhe- 
toris,  sed  etiam  Chronographi  sive  Misto- 
rici  Regii  titulo  ac  dignitate.  Diem  obiit 
Compluti  apople.xia  correptus  An.  1522  2. 
Jul.  annos    natus    LXXVII.  De  hoc    Viro 


E  R  I    S  01 

pHaeter  alios  consulendus  Nicolaus  Anto- 
nius  tom.  1.  Bibl.  novae  Hispanae  p.  104 
109.  cui  jungi  potest  Colomesii  Hispania 
Orientalis  pag.  223.  ubi  Jovii  aliorumquc 
multorum  praeclara  testimonia  :  et  Jaco- 
bus  Gaddius  tom.  2.  do  scriptoribus  p.  91 
seq.  Dupinii  Bibl.  Eccles.  tom.  XIV.  pag. 
120.  c)  Clarmundus  tom.  VII  vitarurn  p. 
37.  Jo.  Hubnerus  Centnr.  VIII.  Bibl.  hi- 
storic.  Hamb.  p.  55.  seq.  Ghilinus  tom.  2. 
71.  Acta  Erud.  An.  1083  pag.  225  ete. 
Sed  ecce  tibi  ejus  scripta  : 

Ars  Grammatica  contexta  versibus,  sac- 
pius  excusa  ac  pueris  ediscenda  tradita 
in  Hispania  ,  Catholicorum  Regum  privilo- 
gio ,  ut  notatum  Valerio  Andreae  in  Ca- 
talogo  scriptorum  Hispaniae  pag.  14.  seq. 
versa  etiam  Hispanice  ab  auctore  in  gra- 
tiam  Elisabothae  Reginae. 

Introductiones  in  Latinam  Grammaticam 
seu  de  sermone  Latino  libri  V.  cum  com- 
mentariis  tum  Antonii  ipsius ,  tum  alio- 
rum,  etiam  Fabiani  lilii  frequonter  editae, 
de  quibus  videndus  Nic.  Antonius  tom.  1. 
Bibl.  novae  Hispanae  pag.  106.  seq.  Ad- 
ditum  etiam  parvum  vocabularium  vocum 
scholastieis  magis  necessariarum. 

Repetttiones  sive  Lectiones  decem ,  Sal- 
manticae  An.  1507.  cditae  Grammatici  plo- 
raeque  argumenti  ct  sexta ,  soptima  et 
octavb  de  mensuris,  ponderibus  et  numoris. 

Institutiones  linguae  Graecae  apud  Can- 
tabros  Lucronii  editae  ,  teste  Andrea  Re- 
senio. 

Grammatica  linguae  CasteUanae.  Sal- 
manticae  1492.  4    Compluti  1547  'i. 

Dictionarium  in  quatuor  tributum  par- 
tes,  quarum  prima  voccs  Latinas  com 
Ilispanica  versionc  exhibet :  secunda  .  re- 
gionum,  urbium.  montium.  numinum  no- 
mina  propria.  Tertia  reeontioies  ac  vul- 
gares  eorundem  appellationea  Quar! 
nique  voces  Hispanicas  cnm  Latina  int.  i- 
prctatione.  Iloc  Dictionarium  plus  simplici 
vicc  ,  et  plus  quam  dccics  miHe    vofabtl- 


a)  Cognompn  ejus  ignorare  se  non  diffiletur  Nau- 
dacus  in  libro  Mascurat  pag.  97.  negaique  se  il- 
lud  usquam  potuisse  reperirc  ,  perinde  utnecRo- 
berti  Sorbonici  ,  Pctri  Aponensis  ,  Gentilis  de  Ful- 
gineo  ,  Petri  Alliaccnsis ,  Nicolai    de    Clemangis , 


Ambrosii  Calc|)ini  ,  Pehi  Marsi  ,  Antonii  Minturni 
et  Andrcae  Alciati. 

b)  Vives  2.  d«  causis  corruptarum  arlium  p.  7j 

a)  Acta  Erud.   1703  pag.  -JjO. 


M  NEBRIS 

lis  auctum  Nebnssensis  ipse  yulgavit  , 
editionibus  autem  pluribus  post  illius  mor- 
tem  repetitis  et  a  Nic.  -Antonio  pag.  107. 
memoratis  addenda  melior ,  expressa  ex 
Madritensi ,  et  variis  non  contemnendis 
locupletata  accessionibus  ,  in  lucem  data 
Lugduni  1683.  fol.  de  quo  Acta  Erud.  il- 
lius  anni  pag.  225.  Tironibus  magis  quam 
provectioribus  ulile  hoc  Lexicon  notat  Vi- 
ves  lib.  3.  de  tradendis  disciplinis  pag.  296 
pro  illa  tamen  aetate  de  industria  et  do- 
ctrina  auctoris  testari  satis  potest. 

De  asse  ,  Latine  et  Ilispanice  ,  ad  Elisa- 
betham  Reginam. 
De  Sestertiis. 

De  Digitorumsupputatione.Grdmtae  1 535 
Eleganzias   Romanzadas ,   ex   Stephani 
Flisci  Synonymis.  Antiquariae  1586.  4.  te- 
ste  Nic.  Antonio. 

Lexicon  Latino-Gallicum  Paris  1523.  Di- 
ctionarium  trilingue.  Gadd. 
De  liberis  educandis. 
Collationes  Antiquitatum  ad  Joannem  de 
Fonseca,  Palentinum    Episcopum ,   editae 
Ilispali. 

Etymohgicon ,  non  editum  ut  videtur. 
Artis  Rhetoricae  compendiosa  coaptatio 
ex  Aristotele,  Cicerone  et  Quintiliano.  Com- 
pluti  1529.  8.  Granatae  1583. 

Index  verborum  veterum  et  raro  usita- 
torum  apud  Terentium,  ordine  Alphabetico, 
una  cum  dictionario,  cuietiam  juncta  prae- 
ter  Valerium  Probum  de  notis  antiquarum 
litterarum  ,  Verba  Legum  XII.  Tabularum 
ex  Aymari  Rivallii  Allobrogis  historia  Juris 
Civilis. 

Ecphrases  in  Virgilium  ,  ad  usus  tiro- 
num.  Granatae  1546.  h. 

In  Persium  Paris.  1527.  8.  apud  Rob. 
Stephanum  et  Lucronii  1529.  8. 

In  Juvenalem  ,  in  obscuriora  Plinii,  in 
Aratorem  ,  necdum  ut  puto  edita. 

In  Prudentii  hymnos  sive  librum  xsih- 
fjL£P<viv  et  in  Psychomachiam ,  Lucronii 
1512.  4.  et  Jo.  Sichardo  recensente  Rasil. 
1540.  8.  et  in  Prudentio  Joannis  Weitzii  , 
Hanov.  1613.8. 


S  E  N  S  I  S 

Sedulii  opus  Paschale  et  in  illud  enarra- 
tiones.  Compluti  1524.  4.  et  Rasil.  1541  8. 
cum  Juvenco: 

Segmenta  ex  Epistolis  Pauli ,  Petri  ,  Ja- 
cobi ,  Joannis  et  ex  Prophetis  legenda  per 
anni  circulum.  Orationes  sive  preces  et 
llymni  cum  expositione  ,  Ilomiliae  diverso- 
rum  Auctorum  tin  Evangelia  per  annum. 
Granatae  1541.  4. 

Sancto7'umActa,  sive  Vitae  quaedam  cum 
additionibus  marginalibus.  Lucronii  1527. 

Homiliae  trcs  ad  Juvenes  de  vinea  spi- 
rituali ,  exstat  in  Orthodoxographis  Rasil. 
1569.  fol.  pag.  1934. 

De  litteris  Uebraicis. 
Quinquagenas  tres  locorum  sacrae  Scri- 
pturae  non  vulgaritar  enarratorum  compo- 
suit  Nebrissensis ,  cum  a  Cardinali  Xime- 
nio   cooptatus  esset   inter  eos  qui  Ribliis 
Complutensibus  in  lucern  edendis  operam 
suarn  addixissent  cum  Demetrio  Luca  Cre- 
tensi  ,  Didaco  Lopide  Stunica,  Ferdinando 
Nonio  Pinciano  ,  aliiscme  :  sed  quinquagena 
tertia  tantum  lucem  vidit,  voces  Sacrarum 
litterarum  quinquaginta   erudite  illustrans 
ordine  Alphabetico.  Paris.  1520.  4.  Rasil. 
1543.  8.  et  cum  Angeli  Caninii  locis  Hebrai- 
cis  Novi  Test.  Antwerpiae  1600.  8.  recen- 
sente  Gaspare  Rellero,  qui  et  Gasparis  Var- 
rerii  dissertationem  de  Ophira  regione  ad- 
iunxit.  Recusa  est  haec  quinquagena,  sicut 
Caninii  et  Varrerii  jam   dictae  lucubratio- 
nes  quoque  in  Criticis  sacris  Anglis  Lon- 
dini ,  Francofurti  et  Amstelodami  excusis, 
tomo  octavo.  Quinquagena    prima  et  se- 
cunda  suppressa  est  per  censuram   Didaci 
Dezae,   Dominicani ,   Episcopi    Palentini  , 
qui  tunc  Inquisitorem  haereticae  pravitatis 
in  llispania  agebat ,  postea  Archiepiscopus 
Hispalensis.  Siquidem  ut  a  Nebrissensi  m 
apologia  ad  Ximenium  a)  scriptum  est,  bo- 
nus  ille  Praesul  in  tota  quaestwne  sua  ni- 
hil  magis  laborabat ,  quam  ut  duarum  hn- 
guarum  (llebraicae  et  Graecae)  ex  quibus 
religio  nostra  pendet ,  neque  ullum   vesti- 
gium  relinquerelur ,  per  quod  ad  digno- 
scendarn  in  rebus  dubiis  certitudinem  per- 


a)  Aharus  Gomesius  de  \ita  Ximenil  lib.  2.  p.  43.      Hebr.  p.  315. 
a    Nic.  Aotonlus  p.  109.  Imbonatus  Bibl.  Lalino 


N  EO 

venire  possemus.  Apologiam  autem  hanc 
scripsimus,  quo  tempore  apud  Quaestorem 
Maximum  haereticae  impietatis  accusaba- 
mur ,  quod  ignari  sacrarum  littcrarum 
ausi  sumus  sola  Grammaticae  artis  fiducia 
incognilum  opus  attrectare. 

Rerum  a  Ferdinando  Catholico  etElisabe- 
tha  Hispaniarum  Regibus  geslarum  decades 
duae  sive  potius  decadis  primae  libri  pri- 
mores  seplem  b)  et  decadis  sccundae  libri 
quatuor  primores  sive  tres  cum  quarti 
parte ,  desinente  in  anno  1485.  nec  non 
belli  Xavaricensi  sive  Navarrensis  de  oc- 
cupata  an.  1512.  Navarra  superiore  libri 
duo,  una  cum  Roderici  Archiepiscopi  Chro- 
nicis  prodi?runt  edente  filio  Xanto  JCto, 
Granatae  1545  fol.  et  in  rerum  Hispanica- 
rum  scriptoribus  variis  a  Rob.  Belo  colle- 
ctis  Francof.  1579.  tomo  secundo  :  nec  non 
in  Andreae  Schotti  Hispania  illustrata  t.  1. 
Francof.  1603.  Exstant  et  Gallice  veisi  hi 
libri  Francof  1573.  et  Hispanice  Vallisoleti 
sive  Pinciae  1565  fol.  Nebrissensem  vero 
a  Ferdinando  Pulgari,  qui  Hispanice  res 
Ferdinandi  scripsit,  argumentum  Decadum 
suarum  sumsisse ,  recte  negant  Vasaeus  ac 
Sepulveda,  cum  Nebrissensis  ipse  in  pro- 
logo  ad  Ferdinandum  ,  scripto  Anno  1509. 
profiteatur  se  iis  quae  tradit  interfuisse  , 
vel  illa  accepisse  ab  iis  qui  praesentes  in- 
terfuere.  Majori  diligentia  et  fide  quam  di- 
ctionis  elegantia  scripsisse,  .lo.  Marianae 
est  judicium  lib.  XXVI.  hist.  Hispan   c.  5. 

Cosmographia  ad  D.  Joannem  Stunicam 
Archiepiscopum  Hispalensem  atqae  intro- 
ductorium  in  Cosmographicos  libros. 

Vafre  dicta  Philosophorum  ,  carminibus 
Latinis  reddita.  Epithalamium  in  nuptiis 
clarissimorum  Lusitaniae  Principum  ,  Al- 
phonsi  et  Elisabethae.  Salutationes  aliquae 
ad  Patriam ,  et  Carmen  de  profectione  Re- 
gum  ad  Compostellam.  Granatae  1 534.  k. 
et  Antiquariae  1577.  4. 

Lexicon  Juris  Civilis  ,  contra  insignes 
quosdam  Accursii  errores.  Antwerp.  1527 
8.  Lugd.  1537.  Paris.  1549.  1594.  Venet. 
1606  1612  8. 

a)  Culpae  plagiariorum  aVfVetuin  illum  tribuit 
Vossius  pag.  658. 

b)  Gvil.  Nicholson  Bibl.  liisloricorum  Angliac  p. 


T  U  S  93 

Lexicon  Artis iUedicamentariae ,  Complu- 
ti  1518.  ct  interpretatio  vocum  Diosco- 
ridis. 

Alexander  NECKAM.  Supra  t.  1  p.  62. 

NELLUS  de  S.  Geminiano,  Florentinus 
JCtus  celebris  circa  A.  1420.  scripsit  tra- 
ctatum  de  Rannitis ,  et  alium  de  teslibus. 
Vide  Julii  Nigri  historiam  scriptorum  Flo- 
rentinorum  pag.  419. 

*  Tractatum  Nelli  De  reprobalione  te- 
stium  impressum  vetustis  typia  ,  sod  loco 
et  anno  incertis  cum  adiuncto  alphabetico 
indice  manu  Felini  servat  eiusdem  Pelini 
Bibliotheca  Cod.  166.  Tractatus  de  ban- 
nitis  nbsolutus  an.  1423.  prodiit  Pisciae 
An.  1486.  fol.  (224.  et  cum  Commentariis 
Jac.  Arenatis  Lugd.  ap.  Haered.  Giuntae 
1550  8  De  eo  vide  Matth.  Lupi  Annales 
ap.  Bandini  Leopold.  1 II.  308.  Fuit  et  Nel- 
lus  quidam  poeta  etc.  (Lucchesinir 

De  NENNIO,  sive  NINNO  uno  an  duo- 
bus ,  juniorisque  familiari  SAMUELE  Bri- 
tanno,  et  de  ELBOTO  sive  ELVODLGO 
Praeceptore  ita  obscura  et  incerta  sunt 
omnia  ,  ut  definire  aliquid  vix  ac  ne  vix 
quidem  liceat.  Ajunt  vetustiorem  Xennium, 
Audacem  cognomine  Luddi  Regis.  Cassi- 
bellanique ,  manu  Julii  Caesaris  neci  dati 
frater  a)  ex  Bardonum  cantionibus  et  Fla- 
minum  scriptis  rerum  Britannicarum  hi- 
storiam  patrio  sermone  composuisse.  Eam 
Latine  versam  deinde  a  Xennio  juniore  . 
Bannochorensis  Coenobii  Monacho  primum, 
postea  Abbate  circa  A.  620.  Hunc  alii  eun- 
dem  cum  GILDA  Hibernico  a)  faciunt  cir- 
ca  A.  860.  (de  quo  supra  t.  3.  pag.  58.) 
alii  confundunt  cum  DINOTIIO  b,  circa 
A.  601.  (de  quo  supra  tom.  2.  pag.  445; 
Joannes  Lelandus  cap.  47.  oarral  se  in 
Bibliotheca  quadam  Nennium  de  Origine 
Rritanniae  vidisse  ,  sed  deprehendisse  pro 
thesauro  carbones ,  et  scriptum  totum 
splendidis  mendaciis ,  anilibus  fabulis  et 
prodigiosa  confusum  barbarie.  In  aliifl  inde 
Bibliothecis  incidisse  in  tlua  ixtmplaria 
antiquissima  .    e.r  quibus  deprchendi    non 


35.  Balaeus  Centur.  I.  e.  20. 

c)  Oudinus  tom    2  pag.  75. 

d)  Vidc  CaTeum  ad  An.  0 '0 


94  N  EO 

inorruptam  auctoris  historiam.  Multa  il- 
hc  de  Britannorum  origine  et  genealogiis 
ac  urbis  ,  tum  de  Arturio  et  Saxonum  ty- 
rannide.  Liquet  eum  Rritannum  fuisse  ex 
multis  vocabulis  ,  quae  interserit .  Britan- 
nicis ,"  studuisse  quoque  illum  in  finibus 
Scotorum  IJiberniensium  :  de  quorum  re- 
bus  gestis  pauca  ,  sed  antiqua  scribit.  fn- 
cideratttE^SlUCljSVenantodunensis  a)  qua- 
dringentis  ab  hinc  annis  inSennii historiam, 
sed  nomine  ignotam  :  id  quod  eo  maxime 
liquet  loco  ,  quo  fortia  Arturii  bella  reci- 
tat  lloc  est  Eulogium  Britanniae  sive  Hi- 
storia  Britonum  capitibus  LXV.  b)  auctore 
Nennio,  quam  inter  scriptores  XV.  edidit 
Thomas  Galeus  tom.  1.  pag.  93-1-15.  una 
cum  appendice  duplici  pag.  116.  118.  et 
Variae  lectiones  Codicum  Cantabrigien- 
sium,  Cottonianorum  ,  aliorumque  ,  quo- 
rum  alii  GILD^E  ,  alii  nomen  Nennii  prae- 
ferunt  pag.  119-133.  Jungendus  et  Leibni- 
tius,  qui  tom.  1  scriptorum  Brunsvicen- 
sium  pag.  32-40.  cum  notis  suis  exhibet 
excerpta  ex  Nennio  de  Anglo  Saxonum  in- 
troitu  in  Britanmam.  In  hoc  Eulogio  om- 
nia  reperiuntur ,  quae  per  sex  librorum 
titulos  Nennio  tribuunt  Baleus  Centur.  1. 
cap.  75.  eumque  secuti  Pitseus  pag.  106. 
Vossius  pag.  263.  et  alii:  de  Origine  Bri- 
tannorum,  de  urbibus  eorundem ,  Eidogium 
Britanniae  ,  apologia  quaedam  ,  Cosmogra- 
phia  historiae  Mundi  et  additiones  Gildae. 
Addit  Pitsens  in  Morwicensi  Carmelitarum 
Bibliotheca  servatam  quandam  historiam 
Nennii ,  ad  quam  annotationes  scripserit 
SAMUEL  Britannus.  Non  magna  est  Nennii 
auctoritas  apud  Ilenricum  Mauritium  c)  in 
defensione  Episcopatus  dioecesani  pag. 
153.  seq. 

S.  NEOTUS  Adulphus  ,  sive  Adulphi  [I- 
thelwolphi)  filius,  Reguli  Cantiorum  Ec- 
berti  Regis  Visisaxonum  nepos  :  Ilarinsto- 
censis  in  Auglia  Monachus  ,  defunctus  A. 

a)  Henricus  de  Soliaco,  Wintoniensis  Kpiscopus 
de  quo  supra  tom.  3.  p.  213. 

b)  In  Manuscr.  Parkerian.  pag.18.  capita  LXXXV. 
C;  Acta  Erud.  1002.  pag.  395. 

d)  Acta  Erud.  1732.  p;ig.  !iC4.  ?eq.  et  An.  1733. 
pag.  3'JG. 

e)  Acta  Erud.  An.  1730.  pag.  395. 


T  US 

883.  prid.  Calend.  August.  quo  memoria 
ejus  recolitur.  Duos  de  hujus  Neoti  vita  li- 
bros  Manuscriptos  vidisse  se  narrat  Lelan- 
duscap.  113.  Ejus  exhortationes  ad  Regem 
JZlfredum  pro  Gymnasio  Oxoniensi  con- 
dendo  Anno  873.  et  ad  Marhnum  II.  pro 
ejusdem  confirmatione ,  memorat  Baleus 
II.  23.  et  Pilseus  pag.  167.  seq.  S.  Neoti 
Chronicon.  Vide  supra  ,  ASSERIUS. 

NERIUS  Capponius  ,  nobilis  Florentinus, 
GINl  Capponii  filius ,  qui  monumenta  hi- 
storica  dc  rebus  Florentinorum ,  quae  Pa- 
ter  ab  A.  1378.  ad  1419.  deduxerat ,  con- 
tinuavit  usque  ad  A.  1465.  Utriusque  lucu- 
brationes  vulgatae  a  celeberrimo  Murato- 
rio  tomo  XVIII.  thesauri  rerum  Italicarum, 
d)  et  in  tomo  XX.  Vita  Nerii  Capponii  scri- 
pta  a  BARTIlOLOMiEO  Platinensi.  Vide  et 
Julii  Nigri  historiam  scriptorum  Florcntino- 
rum  pag.  237.  et  419. 

NERIUS  Donati  filius,  cujus  et  Patris 
Annales  Senenses  ab  A.  1352.  ad  1371.  sed 
Italice  scriptos  eidem  laudato  Muratorio  de- 
bemus,  qui  illos  tomo  decimo  quinto  e) 
thesauri  sui  inseruit. 

NESHEIMENSE  Chronicon. 

NESTOR  Dionysius,  Novariensis  Advo- 
catus  f )  Ord.  Minor.  g)  scripsit  et  Duci  Lu- 
dovico  Sforziae  dedicavit  Lexicon  pro  illa 
aetate  non  penitus  h)  adspernandum ,  post 
Gasparinum  BARZIZUM  ,  Georgium  Meru- 
lam  ,  Domitium  Calderinum,  Tortellium , 
Nic.  de  Lyra  VALL^E  que  elegantiarum  li- 
bros  *et  post  MAMMOTREPTUM  ,  PAP1AM, 
BRITONEM  ,  UGUTIONEM  et  Catholicon 
Joannis  de  BALBIS  etc.  de  quibus  suo  loco, 
etquos  laudat  de  nomine  ac  subinde  ctiam 
redari^uit,  Ugutionem  sommantem  pratci- 
pue.  Lexicon  illud  post  editiones  primam 
in  Italia  ,  et  secundam  Anni  1488.  i)  et 
Parisiensem  Anni  1496.  et  quartam  Argen- 
tor.  4502.  quam  laudat  Cangius  §  51 .  praef. 
habeo  recensitum  a  JoanneTacuinoetquin- 

f)  Laz.  Augustinus  Cotta  in  Museo  Novariensi 
p.  234 

g)  Waddingus  Ilibl.  Ord.  Minor  pag.  202. 

h)  Paulus  Merula  ad  Ennium  pag.  549.  glossas 
Nestoris  negat  manibus  terendas  esse  rudium  vel 
indoctorum 

(i  Diarium  erudilorum  Italiae  tom.X  pag.  250. 


N  E  S  T 

tum  cditum  Argentorat.  1507.  fol.  subjun- 
ctum  exhibens  ejusdem  Nestoris  de  octo 
purtibus  Orationis ,  de  compositione  elegan- 
ti ,  et  notandis  quibusdam  nec  non  librum 
de  syllabarum  quantitate. 

*  Auctoris  huius  olim  mihi  occurrit  edi- 
tio  secunda ,  quae  Venetiis  prodiit  anno 
1488.  atque  in  ea  plures  parum  nobis  notos 
scriptores  ab  eodem  Nestore  sive  laudatos 
sive  expensos  offendi.  Nonnullos  mihi  tunc 
excripsi,quoshic  exhibeo  utolim  festinanter 
adnotavi,  Albinus,  Alexander,Alexander  Ne- 
ham,  Acrom,  Aulidius  ,  Apulegius,  et  Apu- 
leius  Aufustius,  Claudius  quadrigarius, 
Hofalius,  Julianus ,  Tedicus,  Nisus  ,  Par- 
meniscus,  Macer  de  Ilerbis  ,  Pronapides  , 
Petrus  Riga,  Serenus  lyricus  Serenus  Phi- 
sicus,  Titinius,  Tyrianus  ,  Tobias  Valgius, 
Usbicus,  Ugannius,  Visellus.  Coeteros,  ut 
magis  notos  nihil  moror.  Ex  his  nonnul- 
los  hic  habes  a  Fabricio  illustratos ,  sive 
a  me  expensos  ,  de  cacteris  ne  nomen 
quidem  novi.  * 

NESTORIUS  haeresiarches  An.  439.  de- 
funtus  de  quo  Gennadius  cap.  53  aliique 
in  Ribl.  Graeca  tom.  IX.  pag.  282.  seq. 
a  me  laudati,  sua  Graece  non  Latine  scri- 
psit :  de  quorundam  tamen  veteri  Latina 
versione  dictum  supra  in  MARIO  Merca- 
tore. 

Mgidius  NETTELET  ,  supra  t.  1  p.  22. 

Thomas  NETTERUS  Vallidenussive  Wal- 
densis  a)  ex  vico  Walden  in  agro  Angliae 
Essexiensi,  Carmelita,  apud  Henricum  IV. 
V.  et  VI.  Angliae  Reges  gratiosus ,  Con- 
ciliis  Pisano  et  Constantiensi  interfuit,  obiit- 
que  Rothomagi  Anno  1430.  de  quo  Lelan- 
dus  cap.  532.  Raleus  VII.  84.  Rzovius  ad 
An.  1430.  n.  80.  Pitseus  pag.  616.  seq. 
Algerius  pag.  337.  et  Oudinus  tom.  3.  p. 
2214.  sgq.  Ejus  scripta  :  Doctrinale  An- 
tiquilatum  Fidei  Ecclesiae  Catholicae  ad- 
versus  Wiclelitas  et  Hussitas  tripartitum 


0  R  I  U  S  95 

b)  ad  Martinurn  V.  Paris.  1532.  fol.  Sal- 
manticae  (556.  Bt  Venet.  1571.  fol.  Liber 
contra  haeresesJoannis  Wicklefi  el  Joannis 
Ouldcastel.  Rationes  et  moliva  et  reprobu- 
tiones  XLV.  articulorum  Wiclefi  et  se- 
ctatoris  Joannis  Huss ,  Manuscriptae  in 
Rihliothocis  Angliae.  Memorantur  prarU-roa 
apud  Lelandum  :  Commentaria  in  Genrstn, 
Exodum  ,  Leviticum  ,  Proverbia  Salomoni» 
cj  Acta  Aposlolorum  .  Epistolas  Pauli .  et 
Canonicam  Petri  Epistolam.  in  IV  libros 
Sententiarum.  Defensorium  Pacis  <\  De 
F.ramjelicaVeritate  De  fideperdialofjus  VII. 
Quaestionum  or<linariurum  liber  et,  alius 
Delerminationum.De  reliyione  perfectorum. 
De  corpore  CHristi.  De  paupertate  CHristi. 
De  praescientia  et  praedestinatione.  De  in- 
dulyentiis.  e)  De  Divinatione.  f )  Sacrae  Con- 
ciones.  Epistola.  g)  Orationes  ad  Principes. 
De  re  Grammatica.  Commentarii  in  Isa- 
yoyen  Porphirii.  In  Aristotelis  Praedica- 
menta  et  de  Sophisticis  elenchis.  In  Physi- 
ca  ,  de  Coeloet  Mundo,  Meteororum  libros 
et  de  anima  .  libros  Metaphysicorum  .  Et- 
hicorumque.  Introductio  ad  Xaturalia  ,  et 
liber  Naturalium  Quaestionum.  Addit  Ra- 
laeus :  Responsa  in  Concilio  Pisano.  Ad 
Clerum  in  eodem  Concilio.  Coram  Siyis- 
mundo  Reye.  Ad  Constantiense  Concilium 
Propositionesad  Principes.  Gravamina  Fra- 
trum  contra  Oxonienses.  In  remediarium 
conversorum.  h)  Sermones  infunereReyis. 
Collationes  solennes.  Sermones  coram  Reye 
Sermones  ad  Clerum  Oxoniensem.  Summn- 
las  Loyicales.  Pitseus  Lecturas  et  Ambasia- 
ta.  Ab  eodem  collectus  fasciculus  Zizani»- 
rum  Mayistri  Joannis  Wicklefi  cum  frtftoo 
sive  opusculorum  XXXIX.  varii  argamen- 
ti ,  quae  recensentur  in  Catalo.^o  Rfaous- 
criptorum  Ribl  Rodlojanae  n.  3689. p.  ITi 
et  apud  Oudinum  t.  3  p.  2216. 

NEUBRIGENSIS.  Supra  ,  GVILELHI  5 
Litle  t.  3.  p.  1 46. 


a)  Neutiquam  a  secta.  vide  Diariuraeruditorum 
ltaliae  tom   XIV.  pag.  28. 

b)  Pars  secunda  de  Sacramentis ,  tertia  de  Sa- 
cramentalibus. 

c)  Baleo  in  Sapientiam  Philonis  ,  Pitsco   Sa- 
lomonis. 

(1)  Ltbri  dttu.   Pitscus  pap.  619. 


e)  Idem  Pitseu*  Iractntum  M  frlJnlf  ntUt  ,jr- 
juniis  elc-  Iiabcl  pr..  parte  qwirta  Ductrinalis. 

f)  Ad   l>rinripi's.   Id. 

g)  Epistolae  (  I  Ifl .  <><l  <iivcrsi>s.    Haleu-    ei 
Pit.teus. 

h)  Pitseus  conversorimn  ,  ntUtWt  M   Mil.in- 


96  N  E  V  E 

NEVELONIS,  Corbejeosis  Monaehi ,  va- 
ria  Patrum  loea  in  Bibl.  Sangormannianae 
Codice  39*.  lecta  in  Cangio. 

*  Scripsit  pariter  Martyrologium  simul 
et  Necrologium  in  quo  nomina  eorum  ap- 
parent^  qui  abbatiam  Corbeiensem  suis 
largitionibus  ditarunt.  Martyrologium  vero 
nifail  esse  aliud  qnam  epitomen  amplioris 
Martyrologii  Adonis  Viennensis  aflirmanii, 
quibus  eonsulere  in  MS.  Codice  opus  il- 
lud  datum  fuit.  Vide  Auctores  Historiae 
litter.  Gallicae  VIII.  594.  qui  et  monent 
vixisse  Neveloncm  circa  An.  1096.  * 

Ambrosius  NIGANDEB  Toletanus  com- 
mentitius  Poeta  noni  ut  tingunt  seculi 
et  scriptor  martyrii  S.  Cyriaci  de  quo  Nic. 
Antonius  in  Bibl.  nova  Hispana  t.  1  pag. 
53.  seq.  et  veteris  tom.  1.  pag.  372.  seq. 
ubi  hecatostichoa  llli  tributum  .  de  aede 
Lauretina. 

NICASIOS  de  Voerd ,  sive  Vordanus 
Mechliniensis  Brabantinus ,  inter  coecos 
eruditos  memorabilis  ,  Sacerdos  et  Theo- 
logiae  ac  Juris  Canonici  Doctor  defunctus 
Coloniae  An.  1492.  De  eo  Trithemius  cap. 
876.  de  S.  E.  et  de  luminaribus  Germa- 
niae  cap.  234.  Valerius  Andreas  p.  678. 
Sweertius  pag.  571.  etc.  Ejus  casus  et 
commentarii  in  IV.  libros  Institutionum  , 
quos  Coloniae  centum  amplius  auditores 
ex  ejus  ore  excepere,  prodierunt  Colon. 
1493.  Lipsiae  1541.  Lusd.  1566.  fol.  Idem 
Lovanii  explicavit  IV.  hbros  Sententiarum. 
et  Quaestiones  varias  disputavit  in  Scho- 
lis,  variosquc  Se^wones  sacros  habuit. 
Arbor  Consanguinilatis  ,  affnitatis  ,  con- 
sanguinitatisque  spiritualis    cum    apostil- 


L  O  N  I  S 

latiouibus  Mag.  Johannis  Stehelin  ,  prodiit 
Colon.  1508.  4.  etsineannoac  loco,  prae- 
missum  auctoris  epitaphium  habens  a  /?m- 
dolpho  Langio.  Scripsit  et  ad  me  ,  inquit 
Trithemius,  quasdam  non  inelegantes  Epi- 
stolas ,  in  quarum  una  satis  copiosa  om- 
nem  historiam  fortunae  suae  contexuit, 
et  si  praedicta  opuscula  fecisset ,  interro- 
gatus  pridem  a  me,  humiliter  confessus  fuit. 

NICEAS,  a)  Romacianae  b)  Civitatis  Epi- 
scopus  ,  composuit  simplici  et  nitido  ser- 
mone  competentibus  ad  Baptismum  c)  In- 
structionis  libellos  sex  :  in  quibus  conti- 
net  prirnus  qualiter  se  debeant  habere  Com- 
petentes  qui  ad  Iiaptismi  graliam  cupiunt 
pervenire.  Secundus  est  de  Genlilatis  er- 
roribus  :  in  quo  dicit  suo  paene  tempore 
Melodium  d)  quendam  paerem  familias  ob 
liberalitatem,  et  Gadarium  rusticum  ob  for- 
tidinem  ab  Ethnicis  esse  inter  Deos  tran- 
slatos.  Tertius  liber  de  fule  unicae  Majesta- 
tis.  Quartus  adversus  Genethlologiam  Quin- 
tus  de  Symbolo  ej  Sextus  de  agni  Pascha- 
lis  victima.  Edidit  et  ad  lapsam  virginem 
libellum  f )  paene  omnibus  labentibus ,  emen- 
dationis  incentivum.  Haec  de  Nicea  Genna- 
dius  c.  22.  atque  ex  eo  Honorius  II.  22. 
et  Trithemius  cap.  18. 

NICETAS  Aquilejensis  Episcopus ,  ad 
quem  Epistola  LXXVll.  Leon:s  Magni  da- 
ta  An.  458.  vide  Quesnellum  ad  Leonnem 
et  Norisii  hist.  Pelagianam  lib  2  cap.  12. 
pag.  1 06. 

NICETAS  Dacianus,  itidem  cum  NICEA 
de  quo  supra. 

NICETAS  Episcopus,  cujus  scripta  quae- 
dam  manu  exarata   in  codice   Pomposiani 


a)  Panlino  et  aliis ,  etiam  in  nonnullis  Gennadii 
Codicibus  reclius  i\iretas.  Vide  Tillemoutium  tom. 
X.  memoriam.  pag.  621.  seq.  Acta  Sanctor.  t.  4. 
Jun.  22.  pag.  245. 

b)  Bomacianam  Dociae  m-diterraneae  intelligc 
cujus  ut  et  Daciae  Ripensis  Episcopus  Nicetas  An. 
o'J-2.  Intcrfuit  condemnalioui  Bonosi  Vide  Tillemon- 
tium  pag.  622.  et  Pagium  ad  An.  oG9.  VI.  seq. 

c)  Compptentes  ex  Catechumensis  atque  Audi- 
entibus  dic»bantur,  qui  post  intructionem  Fidci 
jam  erant  Baplismi  Candidati.  Vide  Cangium  et 
Joscplii  Vicccomitis  de  riiibus  Baptismi  lib.  2  cap. 
1  seq.  Nicetae  libelli  hodie  non  exstant:  habemus  au- 
tem  ejusdem  argumcnti   Calccheses    Cyrilli    Hicro- 


sol.  et  Joannis  Chrysoslomi. 

d)  Al.  Meichidium  ,  Lelgidum  ,  Mcladium. 

e)  Videntur  falli  qui  hunc  putant  esse  librum  de 
Symbolo  ,  qui  lcgitur  in  appendicc  ad  tomum  se- 
cundum  Operum  S.  Ambrosii  pag.  521.edit.  Bcne- 
nedictin. 

f)  Libellus  huius  argumcnti  cxstat  inter  S.  Hic- 
ronymi  Opera  et  S.  Ambrosii  lom.  2.  pag.  50;> 
Sed.  Hieronymi  esse  ille  non  potest ,  cum  auclor. 
sc  prodat  Episcopum.  S.  Ambrosium  nihil  vctat  de 
eodem  nrgumento  scripsisse  ,  uti  feclt  etiam  S.  Ba- 
silius.  Omitto  quod  Novatianismi  arguitur  hujus 
auctor  libelli  a  Possevlno  et  aliis  Vide  Oudin  tom. 
I  pag    124rJ.  1250. 


NIC 

Monasterii  complexo  S.  Ambrosiii  ot  Ful- 
gontii  do  SS.  Trinitato  et  Fulgenfcii  do  crea- 
turis  ii  DEO  do  nihilo  creatis.  Scripta  illa 
Nicetae  in  Epistola  Ilenrici  ex  illo  Mona- 
sterio  ad  Stephanum  Philosophiae  fonte  de- 
ccnter  imbutum  An.  1093  data  et  a  cele- 
berrimo  Montfaucono  vulgata  in  Diario  Ita- 
lico  pag.  84.  haoc  sunt :  De  ratione  Fidei 
De  Spiritus  S.  potentia.  De  diversis  appel- 
lationibus  Domino  nostro  JEsu  CHristo 
convenientibus. 

NICETI  Epicopi  librum  de  Fide  commen- 
dat  Cassiodorus  cap.  16.  Institutiunum  l)i- 
vinarum.  Incertum  an  eundem  cum  libro 
quinto  Xiceae  de  quo  supra. 

NICETIUM  Trajectensem  circa  An.  536. 
quem  merr.orat  Cangius  Episcopum  ,  nul- 
lum  reperio ,  neque  meminit  citato  loco 
Dacherius  :  qui  etiam  NICETII  Lugdunen- 
sis  ,  qui  eadem  vixit  tempestate  ait  nihil 
extare  ,  quod  eum  auctorem  opusculorum 
sub  Nicetii  Trevirensis  nomino  editorum 
possit  suadere. 

S.  NICETIUS  Trevirensis  ab  A.  527.  ad 
566.  Episcopus  ,  de  quo  Baronius  ad  Mar- 
tyrolog.  Rom.  V.  Decembr.  Sammarthani 
t.  1  Galliae  Christianae  pag.  717.  seq.  et 
Oudinus  tom  1  pag.  1449.  seq.  Nicetii  Epi- 
scopi  tractatus  de  vioiliis  perperam  tri- 
butus  S.  MERONYMO  atquc  inter  ejus 
scripta  editus  ,  sed.  auctori  suo  restitutus 
a  Dacherio  tom.  3  spicilegii  (edit.  novae  t. 
1  p.  221)  ubi  inscribitur  de  vigdiis  servo- 
rum  DEl,  nec  tamon  de  Laicorum  vigiliis 
agitur  ,  noc  Abbatis  hic  sermo  ost  ad  Mo- 
nachos,  sed  Episcopi  populum  alloquontis  , 
ut  bene  observavit  Valesius  ad  Sozomeni 
VIII.  8.  pag.  162.  Subjunxit  Dacherius  Ser- 
monom  de  Psalmodiae  bono,  quem  una  cum 
suporiore  ad  Nicotium  sive  Nicetam  Daco- 
rum  Episcopum  (hoc  est  NICI.A.M  de  quo 
Mipra)  retulere  Codices  Manuscripti  inspe- 
cti  Labbeo  pag.  26.  Bibl.  aovae  Maouscri- 
ptorura.  Exstant  et  ejus  Epistolae  duae  a 
Sirmondo  primuro  tom.  1  Concilior.  Galliae 
peg.  340.  322.  ct  ii  Carolo  Cointio  tom  2. 
Annal.  Francor.  pag.  80.  et  2'i.  atque  inde 
in  tomis  Conciliorum  vulgatae,  un.i  ad.fu- 


E  T  I  97 

stinianum  Imp.  qua  eum  cxtrema  aelate  iu 
haeresin  Phantasuistarum  et  Apbtbardoce- 
tarum  prolabi  visum  revooat  ab  errore  et 
altera  ad  Cldodoswindam  Gregorio  Turo- 
nensi  IV.  3.  et  35.  (ilotsindam;  Reginam 
Longobardorum ,  ut  Alboinum  Regera  Bpoo 
sum  suum  ab  errore  Arianorum  ad  fidern 
Catholicam  adducat. 

S.  MCOLAUS  I.  cognomento  Magnus 
aj  Romanus  patria  ,  ot  Papa  Bomanus  ab 
An.  838.  2.i.  Mart.  ad  An.  867.  Nov.  12. 
cujus  Epistolae  centum  circiter  exstant 
jonctim  editae  in  tomis  Conciliorum  Binii 
tom.  VI.  sivo  tomi  tcrtii  parte  l.et  Regia 
tom.  XXII.  Labbei  tom.  VIII.  Ilarduini  t. 
V  et  maxime  Coleti  Veneta  tom.  X.  ubi 
appendix  etiam  teitia  ex  Baluzii  tom.  V. 
Miscellan.  pag.  479.  485.  487.  et  Dacherii 
tom.  12.  spicileg.  pag.  i2  (tom,  1  edit. 
novae  pag.  596.)  Earum  omnium  notitiam 
tradidi  tom.  IX  Bibl.  Craecae  pag.  530. 
seq.  Ex  his  Epistolas  sexdecim  cauaam 
Photii  spectantes  et  iisdern  illis  adMichaff- 
lem  Imperator.  quam  ab  ipso  scriptam  no- 
tavit  Anastasius  Bibl.  et  Decreta  ex  Gra- 
tiano  in  unum  collecta  et  sub.  XX.  titu- 
lis  digesta  edidit  Jo.  Cochleus  ,  Lipsiae 
1536.  4.  Inde  Romac  1512.  fol.  Coloniae 
atque  alibi  recusa  notavit  Lud.  Jacobos 
BiW.  Poatificiae  pag.  16.3.  Alias  Bpistolaa 
quasdam  Jo.  Cordosius  eclidit  eum  Bincma- 
ri  Remensis  Epistolis  Paris.  0615.  4.  Lon- 
ge  plures  ex  iisdem  Epistolae  obviae  in 
tomo  tertio  Conciliorum  Galliae  ,  recen- 
sente  Sirmondo,  et  apud  Baronium  t.  \. 
Annal.  Responsa  ad  Consul/a  Bulgaromm 
Capita  LVL  vulgavit  Franciscus  Turrianus 
cum  Constitutionibus  Apostolicis  ex  Grae- 
co  .  Gaoonibusque  Nlcaenis  l.XW.  ex  Am- 
bico  Latine  versis,  Antverp.  1578.  f<»l.  m- 
de  Barooiue  a«l  An.  366.  n.  7.  De  s 
mone  Rege  Hartyre  in  Britanoia  Areroo- 
rica  .  ad  cojua  legationem  capita  i  - 
sionuinNicol.n  I.  Papae  publicavil  Sirmoo- 
dua  t.  3  p.  *27L  consulenda  Acta  Sa 
rum  t.  VI.  Jonii  85.  p  iW  -  q.  Pra^K  i 
Epistolas  laudataa  l  Sigeb  rto  c.  IQ&  Do- 
randua  IV.  21.  de  Officiia  el    rrithemios 


a)  Gonzalo  llleseaa  tom.  1.   pag.  m~j.    Labbeui      i.  .'  <!<•  >.  i.    v    !-'"• 


1 6  '• 


98 


N  I  C  O  L  A  U  S 


cap.  877.  Nicolao  1.  tribuunt  Sequentiarum 
usum  in  Ecclesiis  Gallicanis  ad  Missam 
cantandarum  .  Notgero  Abbate  S.G«lli  pro- 
curante.  Coofirmationera  fundationis  Mo- 
oasterii  Yizeliacensis  dedit  Dacherius  ad 
Guibertum  NovigenUum  p.  655.  soq. 

*  Pontilieis  huius  opistolao,  quae  ad  hanc 
diem  sine  ordine,  et  confuse  datae  fuerant 
a  collectoribus,  nunc  mea  cpera  in  Chro- 
nologicum  ordinem  digestae  sunt ;  quam 
Chronotaxim  Vide  in  suppl.  meorum  Con- 
cilior.  tom.  1.  965.  Decreta  etiam  nonnulla 
ciusd.  Pootificis  ,  quae  olim  reperi  in  MS. 
Cod.  Lucensi ,  ibidem  adicci  cum  epistolis 
aliis  ciusdem  huc  illuc  palantibus.  Vide 
ibid. 

NICOLAUS  II.  ar.tea  diclus  Gerardusde 
Burcjnndia  ,  ex  Episcopo  Florentino  Papa 
Romanus  ab  A.  «059.  Jan  31  ad  A. 10G1. 
Jun.  2i.  Ejus  Epistolae  IX.  in  tomis  Con- 
eiliorum,  de  quibustom.  XI.Bihl.  Graecae 
p.  582.Lud.Jacobus  etiam  laudat  Papyrium 
Massonum  in  sua  EpistolarumPontificiarum 
collectione  ,  Paris.  1611.  edita.  Decreta , 
apud  Ivonem  ,  Gratianum  etc.  atque  in  Ba- 
luzii  tom.  VII.  Misc.  pag.  67.  68.  Bulla 
An.  10G0.  data  in  ejusdem  Baluzii  appen- 
dice  ad  Marcara  Uispanicam  pag.  1145.  De- 
crefum  de  elcctione  Bomani  Ponttficis  apud 
Jo.  Georg.  Eccardum  tom.  2  Corporis  Scri- 
ptorum  medli  aevi  pag.  21. 

MCOLAUS  III.  antea  Joannes  Cajetanus 
Ursinus,  llomanus,  ob  morum  honestatem 
compositm  dictus  teste  Volaterrano :  fuit 
Papa  ab  An.  1277.  Nov.  25.  ad  An.  1280. 
^ugust.  23.  Super  Begulam  S.  Francisci 
cxpositionem  edidit;quam  inter  aliasDecre- 
tales  dc  Verborum  significationibus  inseri 
ordinavit ,  teste  Nic.  Triveto  ad  An.  1277. 
Ludovicus  Jacobus  pag.  165.  testatur  Be- 
cjesti  ejus  sive  Epistularum  duo  Volumina 
in  Bihl.  Vaticana  asservari  ,  ex  quibus  in 
tomis  Conciliorum  nullas  reperio  ,  paucas 
apud  Bzovium  ,  plures  vero  apud  Raynal- 
dum  inAnnalibus  ad  illos  annos:  et  inLaur. 
Cberubini  Bullario  tom.  1.  pag.  181.  duas 
Constitutiones.  Idem  Lud.  Jacobus  Nicolao 
111.  etiam  tribuit  librum  de  electione  digni- 


tatum.  Epistola  ad  Philippum  III.  Franco- 
rum  Becjem  edita  a  Dacherio  tom.  XI  pag. 
381.  (edit  novae  tom.  3  pag.  683.)  alia  a 
Baluzio  tom.  VI.  Misc.  p.  440. 

NICOLAUS  IV  Picenus,  Asculanus,  an- 
tea  dictus    Hieronymus ,    Ord.   Minor.    ex 
Episcopo  Praenestino   Papa    Romanus  ab 
An.   1288.  Febr.  22.  ad  An.  1292.  April. 
14.  Hujus  Constitutiones  VI.  exstant  inBul- 
lario  Cheruhini  tom.  1  pag.  185.  seq.   at- 
que    in   his   etiom  illa  pro    Benedictinis  , 
Congregationis  Cluniacensis,  quam  Paris. 
1619    8.  editam  Caveus  memorat  ex  Lud. 
Jacobo,  qui  etiam  tria  hujus  Nicolai  volu- 
mina  Epistolarum  in  Vaticana  servari  pag. 
160.  testatus.  Ex  his  Epistoliscentenae  fe- 
re  publicatac  a  Waddingo  in  Annalibus  Ord. 
Minorum  ,  appendice  ad  Tomum  secundum 
a  Raynaldo  etiam  paucae  quaedam  ,  et  plu- 
res  a  Bzovio  ad  illosannosquibus  Nicolaus 
praefuit.  A   Trithemio   cap.   510.    traditur 
etiam  scripsisse.  In  aliquot  libros  S.  Scri- 
pturae.  In  libros  IV.  Magistri  Sententiarum. 
Sermones  de  Sanctis  etdetempore.Swmmas 
varias  addit  Lud.  Jacobus  :  sed  quod  pag. 
1G5.  eiquoquc    tribuit    librum   ad   Patres 
Congregatns  in  Conciliis  generalibus  Pata- 
vii ,  emendandum  est  ex  Waddingi  Biblio- 
theca  Ord.  Minor.  pag.  173.  ubi  laudat  ejus 
Epistolam  ecjrccjiam  ad  Patres  Capilulige- 
neralis  Patavini. 

(225  Vita  Nicolai  PP.  IV.  a  Ilieronymo 
Rubeo  composita  nunc  primum  ex  MS.  Va- 
ticano  a  P.  Ant.  Fel.  Matthaeio.  Pisis  1781. 
8.  Hieronymus  celeberr.  historiographus 
ortus  Ravennae  an.  1539.  ob.  an.  1607.) 

NICOLAUS  V.  Lucensis  ,  antea  dictus 
Thomas  Lucanus  Sarzanus  ,  ex  Episcopo 
Bononiensi  Papa  ab  An.  ab  A.  1447.  Mart. 
6.  ad  1455.  Mart.  25.  instaurandis  litteris 
praeclarus  cruditorum  Maecenas  atque 
jpxoJ(W)tT^5  cujus  vitam  a  Jannotio  Manetto 
a)  libris  quatuor  traditam  exspectamus  ab 
illustrii  Muratorio.Orationem  ^Encae  Sylvii 
de  morte  Eugenii  IV.  et  creatione  Nicolai 
V.  edidit  Baluzius  tom.  VII.  Misc.  pag.  525. 
Constiiutiones  quatuor  Nicolai  V.exstantin 
Bullario  LaBrtii  Cherubini  tom  l.pag.  374. 


&j  Supra  totn.  pag.  05. 


N  IC  0 

quarum  prima  cst  An.  1417.  do  Concorda- 
tis  ajcum  Friderico  III  et  Principibus  Ger- 

muniae  ,  quae  obvia  est  otiam  apud  Bzo- 
tium  ad  An.  1448.  n.  1  Epistolas  XII.  ad 
Carolum  VII.  Begum  Francorum  ,  ad  Gvi- 
lelmum  Franciae  Cancellarium  et  ad  Fran- 
ciscum  Sforzam  ,  Ducem  Mediolan.  edidit 
Dacherius  t.  IV.  spicileg.  p.  334.  fedit.  no- 
vae  tom  3.  pag.  767.  774.  776.  776.  7/9. 
784.  794.)  repetitas  et  iam  una  cum  avi- 
samentis  de  extinguendo  schismate,in  re- 
centioribus  Conciliorum  editionibus  (ut  dixi 
tom.  XI.  Bibl.  Graecae  pag.  684.)  et  in  no- 
vissima  Coleti ,  tomo  XIX.  Plures  Epistolae 
obviae  apud  Raynaldum  ,  Bzoviumque  et 
tomo  quinto  Annalium  Waddingi.  Episto- 
lam  ad  Palaeologum  Imp.Cpolitan.cum  Grae- 
ca  versione  Theodori  Gazae  memorat  Lud. 
Jacobuspag.  167.  Bibl.  PontiQciae  :  etaliam 
datam  adCanonicos  Belmenses  Pnvilegium 
Majori  Monasterio  S.  Martini  Turon.  datum 
edidit  Dacherius  ad  Gvibertum  Xovigenti- 
num.  pag.  593.  seq. 

(226  Vita  Nicolai  V.  a  Dominieo  Georgio 
conscripta :  accedit  eiusd.  disquisitio  de 
Nic.  V.  erga  literas  et  literatos  viros  pa- 
trocinio.  Romae  1742.  4.) 

NICOLAUS  V.  antea  Petrus  de  Corbario 
Rainnalluccius  Ord.  Minor.  Antipapa  ab  A. 
1328.  12.  Maj.  ad  An.  -/330.  August.  25. 
Ejus  Confessio  qua  Papatui.  in  manus  Jo- 
annis  XXII  Avenione  renunciavit ,  legitur 
tum  alibi  tum  in  Baluzii  Papis  Avenioncnsi- 
bus  t.  1.  p.  146.  cujus  Baluzii  de  hoc  Nico- 
lao  consulendae  notae  sunt  p.  702.  seq.  et 
1417.  Conferendus  ctiam  tenor  conversio- 
nis  ,  abjnrationis  et  reconciliationis  in  Ed- 
mundi  Martone  t.  2  anerdotorum  p.  807. 
815.  atque  ibidcm  plura  adhuncAntipapam 
spectantia  in  Joannis  PapaeXXIL  processu 
adversus  Ludovicum  Bavarum  lrnper.  Plu- 
ta  etiam  apud  Raynaldum  ,  Bzovium,  Spon- 
danum  et  in  tomo  quarto  breviarii  Ponti- 
ficum  Antonii  Pagi.  pag.  90.  seq. 

Gtossidam  super  Clfristi  imitationc  huic 
Nicolao  tribuit  Baleus  XIII.  39.  atque  ex 

a)  Confer.  Jo.  Schiltcri  notas  ad  calccm  Fran- 
cisci  Duareni  Hbroram  VIII.  de  sacris  Bccleslaa 
ministeriis  et  beneflciis.  Jen.  1699.  8.  Georgii  lir;ui- 
den  collectanaea  1694.  «.  Jac.    Prld.    Grcgorii    de 


L  A  U  S  99 

eo  Simlerus  ot  Ludovicus  Jacobus  p.  330. 
Bibl.  Pontificiae.  Idem  Balous  vitiose  Re- 
malutium  vocat  pro  Raituilluccio. 

NICOLAUS  Abbas,  infra  .  Mcolaus  Tu- 
descus. 

NICOLAUS  Acciajolus.  Supra  t.  1.  p.  :>>. 

NICOLAUS  Anglus,  Monachus  N.  Albam 
Ord.  Bened.  cujus  est  Epistola  inter  Epv 
stolas  Petri  Cellonsis  IX.  9.  quam  soqui- 
tur  perinde  dentata  Petri  rosponsio.  Falli- 
tur  Lelandus  c.  156.  eumquo  socuti  Baleus 
II.  79.  et  Pitseus  .  pag.  208.  qui  ajunt  M- 
colaum  Abbatem  fani  S.  Albani  librum 
sive  ut  Balous  et  Pits^us ,  libros  duos  de 
Conceptione  B.  Virr/inis  scripsisso  ad  Ilu- 
gonem  Abbatem  fani  Romiirti.  Nam  ut  o\ 
illis  Epistolis  videre  est ,  scripsit  de  oo  ar- 
gumento  ad  Petrum,  ex  Cellensi  Abbatem 
S.  Remigii  Remensis ,  ot  postoa  ab  Anno 
1182.  Carnotensom  Episcopum. 

NICOLAUS  Albergatus  sive  de  Alberga- 
tis  Bononiensis  ,  Ordinis  Carthusiani  l.'Io- 
ria,  Legatus  ad  Concilium  Basileonso,  Fer- 
rariam  item  et  Florentiam :  Episcopus  ab 
An.  1417.  Bononiensis  et  ab  An  1426  R. 
E.  Cardinalis  Prcsbyter,  dofunctus  Senis, 
cum  Eugenium  IV.  comitarotur  An.  I  4 1 4 . 
Vide  Ughollum  tom.  2.  pag.  31.  soq.  qui 
praeter  Orationem  in  funero  ojus  habi- 
tam  a  Poggio  Florentino,  b)  laudat  vi- 
tae  scriptores  Jacobum  Zenonem .  F.pi- 
scopum  Feltrensem  ,  Joannem  Leonem 
Romanum  Ord.  Praed.  in  oporo  Manuscr. 
de  Concilio  Basileensi .  aliosquo  multos  , 
quibus  adde  G.  Josophum  Eggs  purpurae 
doctae  libro  3.  n.  XIV.  tom.  i.  pag  66. 
soq.  ct  ojusdom  noviim  Bupplementam  p. 
568.  ubi  de  pecentiore  ejasdem  fomiliae 
ornamonto  Nicolao  Albergato  al>  A.  1644 
ad  1686:  Gardinali  disserens,  etiara  alios 
sonioris  Albergati  vitae  el  virtutura  prae- 
dicatoios  celebral  .  Booaventoram  Cabal- 
lum  ab  Amantea  Ord.  Minor.  et  Lodovi- 
cum  Donium  Attichium  .  Episcopum  Bdo- 
onsom.  Scripta  ejus  al>  Ismaele  Bumaldo 
pag.    17-'.   de   doctis   Bononiensibua ,  ab 

gravamtnlbat  ntUonls  Gemunleae  p.  153  ttq, 

b)  Pogpii  Oratloorai  ean  rlti   tlbergttl  •>  Ji- 
,•,,!,,,  Eeae  ei  Cerolo  Slgoalo  lei  Ipti  edldil  G 
us  Garncrcit  i  Certhojleaa».  Coloa.  i<'is.  i. 


100  NICO 

Ushello  aliisque  memorantur :  Hecollecta 
multae  lectianis  do  inexcusabili  peecatoris 

noquiti;i  .  Orutioncs  ad  VenetOS  ot  ad  Phi- 
lippum  Ducem  Mediol.  pro  pacc  :  Sermoncs 
multi  atque  Epistolae. 

■227  YitudelB.  Xiccolb  Albergati  scritta 
da  F.  Bnonnvcntura  Cavallo.  Boma  1654. 
e  da  Ercole  Zanotti.  Bolognu  I7.'>7.  4. ) 

NICOLAUS  de  Albertinis  de  Prata  ,  He- 
truscus,  Ord.  Pracd.  ex  Episcopo  Spolo- 
tano  Cardinalis  Episcopus  Ostiensis  ab  A. 
1303-  ad  1321.  Ejus  Acta  Legationum  sub 
Bonifacio  VIII.  Benedicto  XI.  Clemento  V. 
et  Joanne  XXII.  in  Archivis  Romanis  ser- 
vari  non  dubitat  Jacobus  Ouetif  tom.  1. 
Bihl.  Dominicanor.  pag.  547.  ubi  etiam  eius 
tractatum  dc  paradiso  ,  atquo  alius  de  Co- 
mitiorum  Pontificalium habendorum  ratioue 
commemorat. 

(228  Vita  del  Card.  Xiccolao  da  Prato 
scritta  dal  Prop.  Filippo  Venuti.  Livorno 
1753.  i  c  nel  Mfagazzino  Toscano —  Snp- 
plemcnto  alla  Vita  ec.  Lucca  1754.  4.  scritto 
dal  P.  Vincenzio  Fineschi.; 

NICOLAUS  de  Alexandria  Statellorum 
Liguriae  (a  Nicolao  Aloxandrino  Myrepso  , 
Graooo  Modico  longe  diversus)  Ord.  Praed. 
circa  An.  1433.  scripsit  in  IV.  libros  Sen- 
tentiarum.  id.  Quetif  tom.  1.  pag.  782. 

MCOLAUS  de  Alsentia ,  infra  ,  Nicolaus 
Crutzenaccnsis. 

NICOLAUSi4mafas;Scho]asticuscircaAn. 
1 397.  cuius  Commontarium  in  priora  et  po- 
steriora  Analytica  Aristotolis  Cangius  ovol- 
vit  in  Bibl.  S.  Germani  do  Pratis.  Cod.  806. 

NICOLAUS/1m6ia/ie»SJS,cuius  librum  de 
fide  CaMo/«'ca,Manuscriptum  momorat  San- 
derus  p.  361.  Idem  etiam  Chronicon  compo- 
suit;  quod  in  Codice  Puteano  123.  Cangius 
evolvit,  et  Labbeus  p.  1 4  Bibl.  novae.  MSS. 

NICOLAUS  de  Vercollis  Abbas  S,  An- 
dreae  de  Sexta  prope  Januam  sive  Genuam 
Ord.  Cisterc.  circa  an.  1290.  cuius  Sermo- 
nes  de  festis  Sanctorum  ,  Manuscriptos 
evolvit  Oudinus  tom.  3.  pag.  636. 

MCOLAUS  de  Ancsiuco  Arvernus  Ord. 
Praed.circa  An.1320.scriptor  tabulae  supra 
Decretales.  Vide  Jacobum  Quetif  t.  1.  5Y9. 

NICOLAUS  Anglicu*.  Supra  ,  IIADUIA- 
NUS.  IV.  tom.  3.  pag.  1G7. 


L  A  US 

NICOLAUS  ab  Aquapendente  lletruriae, 
Augustinianorum  Provincialis  Romanus  de- 
functus  An.  1456.  cuius  laudantur  Tracta- 
tus  de  peccato  originali,  itemquo  alius  de 
Baptismo  et  Quadragesimale  et  Sermones 
de  Sanctis.  Vide  Phihppi  Elssii  encomia- 
sticon  Augustinianorum  pag.  501. 

NICOLAUS  ab  Aquavilla  Ord.  Minor. 
circa  an.  1317.  cuius  Sermones  de  Nativi- 
tate,  dc  Sanctis  et  de  tempore  per  anni 
circulum  a  Waddingo  pag.  262.  seq.  me- 
morantur. 

MCOLAUS  Card.  de  Aragona.  Vidc  in- 
fra  MCOL.  Bosselli. 

NICOLAUS  Kemphl  de  Argentina ,  disci- 
pulus  Nicolai  de  Dink^lspuhel ,  Magister 
Viennensis,  Monachus  Carthusianus  ab  A. 
1440.  et  ab  An.  1451.  Prior  Carthusiae 
Gemnicensis  in  Austria  ,  defunctus  cente- 
narius  A.  1497.  Fjus  dialogum  tripartitum 
de  recto  studiorum  fine  ac  ordine  et  fugien- 
dis  vilae  vanitatibus  edidit  Bernardus  Pez 
tom.IV.  Bibl.  ascoticae  pag.  257.  492.  Eju- 
sdem  librum  de  discretione  ,  praecipue  in 
Religiosis  sive  Monachis ,  id.  tom.  IX.  pag. 
381.  532.  Caetera  cjus  scripta  ex  laudati 
Pozii  prolegomenis  ad  tom.  IV.  referre  ju- 
vat ,  sunt  enim  haec  :  Begulae  Grammati- 
cales.  Disputata  super  libris  Posieriorum 
Aristotelis.  Alphabctarium  Divini  amoris  , 
quod  Gersoni  alii,  Joanni  Nidero  maluorunt 
tribuero.  De  proponentibus  Beligionis  in- 
gressum.  Memoriale  primorum  principio- 
rum  in  Scholis  Virtutum ,  sive  Modus  vi- 
vcndi  in  Ordine  ,  praecipue  Carthusiensi. 
De  charitate  sive  amicitia  vera  et  ficta.  De 
peccatis  Charitati  contrariis.  Documenta 
SS.  Patrum  contra  praedicta  vitia.  De  su- 
spicionibus.  De  tendentia  ad  perfectionem. 
De  modo  confitendi  venialia  peccata.  De  af- 
fccttbus  formandis  in  Horis,  sive  in  Ofticio 
Divino.  Expositio  Canonis  el  tolius  Missae. 
De  modo  tenendi  se  in  Capitulo  ,  sive  de 
Capitulo  Religiosorum.  De  colloquio.  Super 
statuta  Ordinis  Carthusiensis.  De  stabili- 
tate.  De  tribus  cssentialibus  omnis  Beligio- 
nis.  De  sollicitudine  Superiorum  habeuda 
erga  subditorum  Salutem.  De  confirmatione 
et  Begula  approbata  Ordinis  Carthusiensis. 
De  regno  DEL  De  ostensione  regni  DEI. 


N  IC  O 

Tres  gradus  ascendendi  in  triplici  triclitiio 
mentis.  Tractatus  quinquopartitiis  de  My- 
stica  Theologia.  Expositionis  Cantici  Can- 
ticorum  ,  libri  VIII.  De  modo  perveniendi 
ad  perfectam  DEI  et  proximi  chlectionem. 
Collationes  seu  sermonos  breves  supor 
Evangelia  Dominicalia  de  sensu  anagogico 
perducente  ad  unionem  mentis  cum  DEO. 
Sermones  in  Evangelia  Dominicalia  ad  re- 
formandos  Religiosorum  mores.  Appendix 
de  quibusdam  festis  ad  jam  dictas  Colla- 
tiones.  Liber  Sermonum  super  Epistolas  et 
Evangelia  totius  anni.  Sermones  in  festa 
Sanctorum. 

MCOLAUS  de  Arimino  ,  Ord.  Minor.  et 
S.  Theol.  Professor  circa  A.  1413.  scripsit 
vitam  et  gesta  Raynaldi  Concoregii  ex 
Episcopo  Vicentino  Arichicpiscopi  ab  A. 
1303.  ad  1321.  Ravennatis.  Edidit  Ughel- 
lus  tom.  2  Italiae  sacrae  pag.  382-387. 
edit.  novae. 

NICOLAUS  Astonus ,  Anglus  Theologus 
et  A.  1360.  Cancellarius  a)  Oxoniensis, 
cujus  Lecturas  Ordinarias  et  Quaestiones 
super  Magistrum  Sententiarum  memorat 
Pitseus  pag.  888.  ex  Balei  XII.  18. 

NTCOLAUS  Augusta ,  Venetus ,  Ord. 
Praed.  defunctus  A.  1446.  scripsit  conccr- 
dantias  antilogiarum  Aristotelis.  Commen- 
taria  in  libros  ejus  Logicos  :  et  Postillas 
super  libros  Biblicos  plerosque.  Vide  Ja- 
cobum  Quetif  tom.  1  pag.  806. 

MCOLAUS  de  Auximo  ,  sive  Auxima- 
nus ,  Picenus,  Ord.  Minor.  familiaris  Ber- 
nardini  Senensis  circa  A.  1427.  Palaesti- 
nam  jussu  Martini  V.  adiit  ,  ibique  Vicaria- 
tu  Provinciae  S.  Angeli  et  locorum  sancto- 
rum  functus  est :  atque  Ilierosolymis  re- 
dux  in  Coenobio  Arae  Coeli  diem  obiit  su- 
premum.  I)e  eo  praeter  Possevinum  ,  Wad- 
dingus  tom.  V.  Annalium  et  Ribliothoc. 
Ord.  Minor.  pag.  263.  et  H.  Warthonus  ad 
Caveum.  Ejus  scripta :  Summa  Casuum 
Conscientiae ,  Venet  1494.  Supplcinentuin 
ad  Summam  Pisanellam  .  Mediolan.  1484. 
Venet.  1489.  4.  fnlerrogatorium  Confesso- 
rum  Venet  1  489.  8.  Liber  legis  Canonicae, 
sive  librorum  Juris  Canonici  epitome.  Scr- 


LAUS  loi 

mones  ,    Quadragesimale ,    atque    Ualico: 
Commentarius  in  rcguhun  (Jrd   Minor. 

*  Sunt  apud  me  ediliones  duae  supplo- 
menti  ad  Summam.  Pasinellam  authore  Ni- 
colao  de  Auximo  ,  quarum  ,  ut  apparet , 
vetustissima  in  (ine  mutila  est,  ut  locus 
et  tompus  editionis  desideretur.  Alter  vero 
Codex  signatur  Vonotiis  1477  non  ergO 
1489  ut  hic  )  Pestremum  vero  hoc  in  lino 
adiuncta  exhibet  consilia  Alexandri  de 
Nevo  negantis  fas  esse  vocari  Judaeos,  ut 
foenerationem  oxerceant. 

(229  Supplomontum.  Vercellis  1485.  in  f. 
per  Jacob.  de  Suigo  memoratur  a  cl.  Vornaz- 
za.  Osservaz.  sopra  gli  unnali  del  Panxer 
Biblioteca  1793  Giugno  298.  Torino  in  8.  ) 

NICOLAUS  Bagnatorius  .  Hrixianus  Ord. 
Praed.  ciirca  A.  1516.  scripsit  Vitam  Con- 
radini  Bornada ,  Brixiani  ex  eodem  Ordi- 
ne ,  defuncti  Bononiae  A.  1429.  Edidit 
Leander  Albertus  in  opere  de  illustribus 
Vins  Ord.  Praodicatorii  pag.  219.  Laudant 
Vossius  pag.  816.  et  Jacobus  Echardus  t. 
2.  Bibl.   Dominicanor.  pag.  34. 

NTCOLAUSBaleo  VII.  52.  Bayarde ,  Ba- 
jardus  Pitseo  pag.  588.  aliis  de  Briacho 
Briatho ,  rectius  de  Byard ,  (de  Biardo , 
de  Viardo:)  non  Anglus  sed  Gallus ,  nec 
ad  A.  1410.  sed  ad  A.  1250.  referendus. 
Vide  eandem  Bibl.  Dominicanorum  tom. 
1.  pag,  123.  seq.  Scripsit  Summam  de  ab- 
stinentia,  tum  Distinctiones  Theoloaicas  , 
sive  conceptus  praedicabiles  :  Placita  Theo- 
logica  et  Lectiones  ,  Sermonosquo  do  tem- 
pore  ,  Quadragesimales  et  de  Sanctis. 

MCOLAUS  Barianus  [  vitioso  Barsanus) 
Placontinus  .  Au^ustinianus  cirea  A.  1 190. 
scripsit  Causam  Vitalianam  do  praeceden- 
tia  Augostinianorum  pfae  Franciacanis.Cre- 
monae  1500.  Tractatum  de  Monte  impiciu- 
tis ,  siv«  oootra  usuras  meosaram  qoae 
montos  pietatis  vocantor  .  Cremonae  1 196. 
et  cum  Dorothoi  Asciani  sivi^  I».  Malthiae 
Zimmoimanni  libro  de  montihus  pietatis 
Romanonsis  et  Erancisci  PAPAl  Av  |  u  I 
Palavim  decisione  contra  montes  pietatis 
Lips.  1670.  4.  Quodraffesimule*  QuodhbeH- 
cum  LXJLVII.  quaestionum  prae  Ucabiliuvt . 


a)  Anton.  Wood.  Antiqilatt.  Oion    toni.  2  pag.       II". 


102  NICO 

Bonon.  1504.  4.  VioV  Possevinum  ,  Elssium 
et  H.  Warthonum  ad  Caveum. 

*  Vixisse  certo  constat  usque  ad  An. 
1501  an  \ero  ulterius  ignoratur.  Praeter 
libros  hic  a  Fabricio  indicatos  scripsit  etiam 
distinctionum  Theologicarum  librum  unum 
ac  Placita  Theohgica  cum  Sermonibus  de 
Sanctis  Hacc  P.  Gandolfo  in  Dissert.  de  CC. 
Augustinianis. 

MCOLAUS  deBibera  sive  Bibrach,  Thu- 
ringiae  opido,  Teutonicus  ,  Gymnasii  Er- 
fordrnsis  Magister  circa  A.  1290.  Scripsit 
teste  Trithemio  cap.  504.  tam  metro  quam 
prosa  non  pauca  opuscula :  praeter  Episto- 
las  tamen  nihil  aliud  commcmorat  quam 
de  cavendo  malo  librum  ,  cui  titulus  est : 
occultus  ,  quem  carmine  et  soluta  oratione 
composuit  Erfordiae.  Nec  plura  refert  Tri- 
themius  libro  de  luminaribus  Germanie  cap. 
93.  Ex  illo  libro  quem  Manuscriptum  evol- 
vit  Flacius  (impressum  enim  Erfordiae  noli 
Hendreichio  credere  )  nonnulla  affert  in  Ca- 
talogo  testium  Veritatis  pag.  865.  seq.  edi- 
tionis  primae.  Ex  Flacio  Jo.  Wolfius  tom.  1. 
lection.  memorabilium  pag.  664. 

NICOLAUS  e  Bitonto ,  sive  potius  Bitto- 
nio  (al.  Brittnnio)  Umber  Ord.  Minor.  circa 
A.  1413.  cujus  nihil  nisi  Sermones  Qaadra- 
gesimales  a  Waddingo  memorari  video. 

MCOLAUS  Bituntinus  Episcopus  ,  infra 
Nicolaus  Buthroli. 

S.  NICOLAUS  Boccasinus  :  Tarvisinus  , 
supra  BENEDICTU3  XI.  Papa  ,  t.  1 .  p.  1 83. 

MCOLAUS  Bonetus  Hispanus  Ord.  Mi- 
nor.  circa  An.  1480.  Hujus  Postilla  in  Ge- 
nesin  et  Commentarius  in  IV.  libros  Sen- 
tentiarum  a  Waddingo  p.  263  memoratur. 
Commentarius  in  Metaphysica  Arislotelis 
prodiit  Barcinone  1493.  et  Venet.  1505. 
His  adde  tractatum  de  Conceplione  B.  Vir- 
ginis,  jussu  Clementis  V.  scriptum  et  for- 
malitates  e  doctrina  Scoti.  De  monstroso 
eius  errore  supra  ia  Andrea  Boucher  t. 
1.  pag.  78.  et  in  Eymerico  t.  2.  p.  408. 

NTCOLAUS  Bor^hesius  sive  Burgensius, 
Equos  et  Senator  Sonensis ,  circa  A.  1483. 
scriptor  vitae  S.  Francisci  Senensis  Ord. 
Servor.  B.  Mariae  Virginis,  de  qua  Vos- 
sius  pag.  714.  Vitae  B.  Peregrini  Latiozi, 
Ordinis    Servorum  ,    Forolivii    in    /Emilia 


L  A  U  S 

defuncti  post  An.  1330.  quae  exstat  in 
Actis  Sanctor.  tom.  3.  April.  30.  p.  837. 
839.  Vitae  S.  Catharinae  Senensis,  editae 
Venet.  1501.  ex  qua  in  iisdem  Actis  p. 
977.  quaedam  afleruntur.  Denique  Vitae 
Joachimi  Senensis ,  adhuc  quod  sciam  ine- 
ditae  ,  et  Vitae  Jacobi  Philippi  Prcsbyteri, 
Ord.  Servor.  defuncti  Faventiae  in  iEmilia, 
quae  prodiit  in  Archangeli  Gianii,  Floren- 
tini  centuria  tertia  Annalium  illius  Ordi- 
nis,  editorum  Bononiae  1622.  fol.  atquc 
in  Actis  Sanctor.  tom.  VI.  Maii  25.  pag. 
167.  169. 

*  Vitam  .loachimi  Picolominei  Senensis 
et  Francisci  Patritii  itidem  Senensis  pro- 
diit  Lucae  anno  1725.  in  appendice  ad 
vitas  Italicas  eorumdem  Joachimi  et  Fran- 
cisci  quae  vulgavit  P.  Benedictus  Ang.  M. 
Canali  Ord.  Servor.  Adiccit  in  fine  vitam 
S.  Pelegrini  Latiosi  ab  eodem  Burghesio 
scriptam  ,  quam  Bollandistae  conquisitam 
nullibi  repererant. 

MCOLAUS  Boteleshamus  Anglus ,  Car- 
melita ,  Parisiis  intcr  Sorbonicos  ac  deinde 
Cantabrigiae  Theologiam  docuit ,  obiitque 
An.  1435.  Vide  Lelandum  cap.  544.  qui  ei 
tribuit  Commentarios  in  Petrum  Longobar- 
dum  et  librum  Theologicarum  Quaestionum. 
Addit  Baleus  VII.  94.  Tabulare  studetitium, 
Concionesque  et  Lecturas  et  in  Cantica  Ri- 
devallis.  Baleuin  sequuntur  Pitseus  p.  625. 
Possevinus ,  Simlerus ,  Alegrius  pag.  342 
Ilendreichius  pag.  970.  pandect.  Brande- 
burg.  Bidrvallum  intellige  ADILREDUM 
Abbatem  Riedvallensem  de  quo  supra  tom. 
1.  pag.  14. 

MCOLAUS  Botrontinensis.  Infra  ,  Nico 
laus  Buthroti. 

NTCOLAUS  de  Braia  post  obitnm  Ludo- 
vici  VIII.  Francorum  Regis  qui  ab  Anno 
1223.  ad  1226.  praefuit,  scripsit  oius  ge- 
sta  carmino  horoico ,  illudque  dedicavit 
I^piscopo  ab  A.  1228.  ad  1248.  Parisiensi , 
Guilelmo  Aruorno.  Incipit : 
Magnanimi  Kegis  Ludovicl  forlia  gesta 
Quam  probus  extiterit,  quac  bellica  Galtia  vidit  ec. 

Editum  est  a  Francisco  du  Chesne  t.  V. 
rerum  Francorum  pag.  290.  322. 

MCOLAUS  Breakspeare  ,  supra  HA- 
DUIANUS  IV.  3.  pag.  167. 


NICOL 

NICOLAUM  Brechemlolum  sive  Brehem- 
tfafam  Grammaticum  Anglum  Cangius  lau- 
dat  ex  Pitseo,  qui  pag.  889.  eius  librum 
de  verbis  deponentibus  ;  atque  alium  de 
verboram  signifcationibus  memorat.  Baleo 
XII.  85.  Breckendale  appellan  video. 

NICOLAUS  Brigamus  ,  Anglus  ,  JCtus, 
scripsit  Venationes  rerum  memorabilium  , 
et  rerum  quotidianarum  libros  XII.  Sed 
junior  est,  nam  a  Baleo  IX.  48.  traditur 
claruisse  An.  1550.  Poemata  etiam  illius 
memorat  Pitseus  pag.  750. 

NICOLAUS  Brunfeldus  Pitseo  pag.  889. 
laudatus  Historiographus  Anglus,  scriptor 
Chronicorum  ,  maxime  de  rebus  patriae 
suae.  Apud  alios  altum  de  hoc  silentium. 

NICOLAUS  Bungeius  sive  de  Bungey 
Anglus  Norfolciensis  ,  Sacellanus  Episcopi 
Londinensis  circa  A.  1440.  Scripsit  adno- 
tationes  Chronicorum  ,  ut  Guil.  Botonero 
teste  fnon  Nicolao  Brigamo ,  ut  legas  apud 
Vossium  p.  633.)  referunt  Baleus  XI.  45. 
et  Pitseus  pag.  628. 

NICOLAUS  Burgensius,  supra  ^sicolaus 
Borghesius. 

NICOLAUS  natione  Germanus,Ord.Praed. 
Episcopus  Buthroti ,  sive  Botrontinensis 
in  Albania  ,  scripsit  ad  Clementem  V.  re- 
lationem  de  itinere  Henrici  VII.  Italico  et 
de  rebus  ab  An.  1310.  ad  1313.  quibus 
ipse  vixit.  Edidit  Baluzius  tom.  2.  Papa- 
rum  Avenionensium  pag.  1143.  1230.  et 
post  Baluzium  Muratorius  tom.  IX.  the- 
sauri  rerum  Italicarum.  Vide  Oudinum  t. 
3.  pag.  736.  et  Jacobum  Quetif ,  tom.  1. 
pag.  522.  qui  notat  vitiose  hunc  Nicolaum 
a  quibusdam  Bituntinum  ,  Botudinensem  , 
Bondinensem  vel  Bomdomitinum  appellari. 

NICOLAUS  Cantolupus  (Cantilowe)  An- 
glus,  Carmelitarum  Prior  (non  Episcopus 
ut  vocatur  apud  Alegrium  p.  345.)  diem 
obiit  Northamtoniae  Anno  1441.  Eius  hi- 
storiam  de  Antiquitate  et  Origine  Univer- 
sitatis  Cantabrigiensis  edidit  cum  Thomae 
Sprotti  Chronico  Thomas  Hearne ,  Lond 
1719.  8.  Scripsit  praeteroa  in  primum  li- 
brum  Sententiarum  ,  et  de  laude  sui  Ordi- 
nis  ,  teste  Lelando  cap.  547.  Addit  Balous 
VI II.  5.  (cui  male  Cantilcpus  dicitur)  Chro- 
nicon  epitomen  a  rcrum  originibus,   Ilisto- 


AUS  103 

riarum  appendices,  a  tomporibus  Innocentii 
III.  et  Qnadragestimales  Conciones.  Eadem 
Pitseus  pag.  635.  Encomium  Ordinis  sui  , 
sive  partem  ejus  priorem  vidisse  se  refert 
Brianus  Twyne  in  apologiam  Academiae 
Oxoniensis,  sed  omnia  rcpleta  ait  miris 
ac  stupendis  fabulis,  ut  Vossio  pag.  560. 
jam  notatum. 

NTCOLAUS  Canonicus  rcgularis  Coeno- 
bii  Cantipratani ,  circa  An.  1240.  scripsit 
snpplementum  Vitae  S.  Mariae  Oigniaren- 
sis  compositae  a  JACOBO  de  Vitriaco.  Pro- 
diit  in  Actis  Sanctorum  tom.  IV.  Junii 
22.  pag.  666.  676. 

NTCOLAUS  Canussinns,  Cividalensissive 
Forojuliensis  circa  An.  1516.  scripsit  res 
Cividalenses  in  libroo'e7xi/?-/ae  restitutionc 
adversus  Sabellicum.  Non  notus  est  milii 
hic  scriptor  adhuc  ineditus  nisi  ex  Vossio, 
quem  si  placet  vide  pag.  682. 

NICOLAUS  Capoccius  sive  Capocienus 
Bomanus,  Honorii  IV.  Pontificis  abnepos, 
Cardinalis  Episcopus  Tusculanus  diem 
obiit  An.  1378.  Collegium  Perusinurn  ,  la 
Sapienza  vecchia ,  fundavit  ac  Regulas 
pro  illa  scripsit ,  quibus  Juvenum  mores 
instruerentur  ad  doctrinam  et  pietatem. 
Exstat  testc  Oldoino  pag.  499.  Athenaei 
Romani,  ejus  Volumen  htterarum  nego- 
tialium  ad  diversos.  Exstat  in  Bibliotheca, 
videlicet  Vaticana,  in  qua  etiam  alia  ad 
Jurisprudentiam  pertinentia  huius  Nicolai 
scripta ,  si  fides  G.  Josepho  Eggs,  tom.  1 
purpurae  doctae  pag.  386. 

NICOLAUS  Miscinus  (Misquinus  ,  Mo- 
schinus)  Caracciolus  Neapolitanus ,  Ord. 
Praed.  ex  Messanensi  Episcopo  Cardinalis 
defunctus  An.  1389.  scripsit  Summam  de 
Poenitentia  ,  et  trttotatum  de  Fncarnatione 
Verbi.  Praeterea  deposilioncm  dc  vcra  Ca- 
nonica  electione  Urbani  17.  ct  Acta  trium 
ejus  legationum  u<l  Perusinos .  Venetos  ct 
Carolum  III.  Siciliae  Regcm.  Vidr  JacQue- 
tif  tom.  1.  pag.  696.  et  Haluzii  Papas  Ave- 
nionensis  tom.  1.  pag.   1248. 

NICOLAUS  Germanua  .  CardinaHs  Pre- 
sbyter  S.  Laurentii  in  Damaso,el  ltoma- 
nae  Ecclesiae   BibKothecarius  i\  Lucio  II. 
creatus  An.  H44.  Peritus  Bebraeae,  G 
caeque  Linguae,  cuiua  de  s.  Scrtpturat 


lo'i  N  I  C  0 

emendatione  eommentarium  laudat  Baro- 
nius  ad  An.  M45.  n.  I.  Argunientosum 
opus  voc.int  Augustinus  Oldoinus  in  At- 
heoaeo  Homano  p.  505.  et  G.  Josephus 
Eggs  in  suppletnento  purpurae  doetae  p.  67. 

MCOLAUS  Gallus  ,  Narbonensis  ,  Car- 
melitarum  Ordinis  Prior  Generalis  ab  A. 
1266.  ad  1272.  Scriptor  Sagitlae  igneae, 
de  laudibus  Carmelitici  Ordinis,  et  Anti- 
quae  Carnieli  religionis  deploratio.  Vide 
Trithemium  cap.  506.  et  Alegrium  p.  263 
sed  et  Flacium  ,  qui  huic  Nicolao  locum 
tribuit  in  suo  Testium  Veritatis  Catalogo 
p.  864.  edit.  primae,  ut  ex  Flacio  Jo  Wol- 
(ius  lection.  memorabil.  tom.  1.  pag.  543. 
llanc  sagittam  elegantissimis  characteri- 
bus  impressam  ,  notavit  ex  Lucio  Posse- 
vinus.  De  Manuscripto  Cottoniano  vide  Ou- 
dinum  tom.  3.  pag.  465. 

NICOLAUS  Vischel,  Cisterciensis  Mona- 
chus  Coenobii  S.  Crucis  in  Austria  ,  Ger- 
manus  circa  A.  1410.  Hujus  Sermones  et 
libros  III.  de  laudibus  B.  Virginis  quos 
Imaginem  S.  Mariae  inscripsit ,  laudat  Tri- 
themius  cap.  708.  et  in  luminaribus  Gcr- 
maniae  cap.  161.  Vide  sis  et  infra  ,  PAL- 
TRAMUS. 

MCOLAUS  Monachus  ex  Cluniacensi 
ClaraevaUesis ,  hoc  est  e  nigro  ,  Albus  a) 
S.  Bernardi  ab  Epistolis,  deinde  falsarius 
deprehensus  b)  atque  profugus  in  Italiam , 
ejusdem  Bernardi  adversarius  de  quo  An- 
gelus  Manriquez ,  Vischio  pag.  249.  lauda- 
tur  in  Annalibus  Cisterciensibus  tomo  se- 
cundo  ad  A.  1145  1148.  1151.  1171.  Ejus 
Epistolae  LV.cum  Jo.  Picardi  notis  ,  editae 
primum  in  auctario  Bibl.  Patrum  Paris.  A. 
1610.  deindc  in  Coloniensi  ac  recentioribus 
Parisicnsibus,  ac  denique.  in  Lugdunensi 
tom.  XXI.  pag.  517  553.  Petri  Cellensis  ad 
hunc  Nicolaum  Epistolae  libro  quarto  ex- 
stant ,  in  cujus  secunda  pag.  160.  mentio 
Sermonis  ,  Nicolai  de  S.  Victore.  Atque  ser- 
mones  XXI.  inter  Petri  DAMIAM  opera  t. 
2  reperiri  ,  it  Jo.  Picardo  jam  notatum  : 
reperiuntur  etiam  in  S.  BEBNARDl  operi- 
bus ,  Volumine  V.  vide  supra  tom  1.  pag. 
340.   et    tom.  2  pag.  425.    Exstat    et    li- 


L  A  U  S 

ber  Sermonum  ad  Henricum  Campaniae 
Comitem  ,  in  Bertrandi  Tissier  Bibliotheca 
Cisterciensi  tomo  3  pag.  193.  Bono  fonte 
1669.  fol  Epistolam  ad  eundem  Henricum, 
qua  ei  ait  mittere  se  Epistolas  Papac ■. ,  et 
Canccllarii  aliorumque  personatorum  viro- 
rum  ,  scriptas  per  biennium  ,  edidit  Balu- 
zius  tom.  2  Misc.  pag  234.  et  aliam  depre- 
catoriam  ad  Wilhelmum  ab  Anno  1175. 
Archiep.  Bemensem   pag.  237. 

NICOLAUS  de  Clemangis ,  supra  tom.  1 
pag.  361. 

NICOLAUS  de  Crutzenach ,  Teutonicus 
ex  Comitatu  Spanhemensi ,  dioeceseos  Mo- 
guntinae,  Theologus  Viennensis  defunctus 
Viennae  A.  1491.  de  quo  Trithemius  cap. 
874.  de  S.  E.  et  de  luminaribus  Gcrma- 
niae  cap.  232.  Ejus  scripta  :  Commentarius 
in  IV.  libros  Sententiarum ,  Liber  de  pu- 
?issima  Conc.eptione  B.  Mariae  semper  vir- 
ginis ;  Sermones  de  tempore  et  de  Sanctis. 
Orationes  multae  et  variae  Quaestiones  in 
Scholis  disputatae. 

MCOLAUS  de  Alsentia  ,  Carmelita  Con- 
ventus  Crutzenacensis  superstes  adhuc  A. 
1495.  teste  eodem  Trithemio  in  luminari- 
bus  Ecclesiae  cap.  286.  Scripsit  in  Exo- 
dum.  In  Apocahjpsin.  In  Offictum  Missae 
etCanonis  prolixum  Volumen  ,etsermones 
de  tempore  et  de  Sanctis- 

NICOLAUS  S.  Crucis  in  Austria  ,  supra, 
Nicolarts  Cisterciensis. 

NTCOLAUS  de  Curbic  Ord-  Minor.  postea 
Episcopus  Asisinatensis  ,  scripsit  Vitam  In- 
nocentii  IV.  ab  A.  1243.  ad  1254.  Papae, 
quam  edidit  Baluzius  tom.  VII.  Miscell. 
pag.  353-405. 

NTCOLAUS  de  Cusa  ,  supra  ,  CUSANUS 
tom.  1 .  pag.  405. 

NICOLAUS  de  Dacia  ,  llungarus  Ord. 
Praed.  Theologus  Astronomiae  et  artis  Me- 
dicae  peritus  circa  A.  1464.  de  cujus  Ma- 
nuscr.  congerieanaglypharum  astronomicae 
facultatis,  adeundus  Jacobus  Quetif  tom. 
1   pag.  827. 

NICOLAUS   Dathns.  Supra  t.  2.  p.  40. 

NICOLAUS  Dinckelspiihel ,  Doctor  Vien- 
nensis ,  patria  Svevus.  Supra  t.  2  p.  86. 


a)  1'etrus  Ccllensis  IV.  1.  pag.  1'56. 


b)  Adrle  S.  Dernardi  Epist.  84.  ct  93. 


mi;o 

NICOLAUS  Dionysii ,  VVaddlngo  pag. 
267.  de  Nyse  ,  Ord.  Minor.  Provincialis  de- 
functus  Rothomagi  A.  1509.  Praeter  Gem- 
mam  praedicantium  tribus  libris,  aedifica- 
torio ,  destructorio  et  reparatorio :  sive 
sermones  quam  plurimos  ,  Rothomagi  ,  Ba- 
sileae ,  Argentinae ,  Parisiis  et  Brixiae 
editos ,  scripsit  Speculum  morialium  sive 
de  quatuor  novissimis  ,  Paris.  1  - >  1 8  ot  Re- 
solutionem  Theologorum  ,  sive  Commenta- 
rium  in  IV.  libros  Sententiarum  Kothomag. 
et  Vonot.  1568.  1574. 

MCOLAUS  Donis  ,  Germanus  Ord.  Be- 
ned  Monasterii  ut  forunt  Beichecbacensis , 
laudatuS  Trithemio  cap.  836.  de  S.  E.  et 
illustr.  Benedictin.  II.  143.  et  m  lumina- 
ribus  Germaniae  cap.  206.  quo  tosto.  omi- 
sit    opus    mirandum    in    Cosmographiam 
Ptolomaei  cum  picturis   novisque  tabulis 
elegantissime   ordinatis    ot    diligontissime 
correctis  dicatum  Paulo  II*  Pontiiici  ,  quem 
constat  mense  Julio  A.  1471.  rebus  huma- 
nis  valedixisse.  Idem  opus  praeter  Trithe- 
mium  laudat  Marsilius  Ficinus  scribons  ad 
Fedencum  Urbinatium  Ducom  :  momorans 
quoque  a)  Francisci  Berlingherii ,  Nicolai 
F.  Cosmographiam  cum  universi  Orbis  tor- 
reni  figura  oblatam  eidem  Duci  Federico. 
Donisii  opus  an  typis  editum  sit ,  dubitat 
Vossius  de  scriptoribus  Mathem.  cap.  70. 
§.  11.  pag.  413.  Sed  non  dubitandum  esse 
docet  Beughemius  p.  114.  incunab.  typo- 
graph.  ubi  memoratur  etiam  Nicolai  (ior- 
mani    tractatus   de   locis   ac   mirabilibus 
Mundi  cum   ojus  Ptolcmaoo ;  laudatos  a 
Trithemio   atque  editus  Ulmae  1486.  fol. 
nec  dubium  est  exstaro  vetustiores  oditio- 
nos,  ut  Ulmensom  A.  1482.  Opus  Donni 
Nicolai  Germani  secundum  Ptolemaeum  h) 
vel  Uomanam  ojusdem  anni  ,  de  qua  IV' 
14   Bibl.  Graecae  pag.  413.  Denique  l--pi- 
stolas  ejua  ad  diversos  o\  Trithemio  lau- 
dant  Gesnerus,  Simlerus.  etc.  (Vide  Andres 
Della  Letleratura  cc.  III.  466.  Lucchesini). 
MCOLAUS  Donati,  LuGeosis,  itidem  Be- 
bedictinus,   sod  paullo  junior,  cui   histo- 
riam  de  rebus  eestis  Senensiurn  el  libros 


L  A  U  S  /osT-  109 

duos  de  bello  Belrusco  inter  Caroium  ». 
Imp.  ct  Heoricum  II.  memorat  Arnoldus 
Wion  tom.  1   ligoi  Vitae  p.  443. 

NICOLAUS  Dorbellus  ,  sive  de  Orbellis 
Audegaveosis  provincia*; ,  Turooensis  Gal- 
lus ,  Ord.  Minor.  Tbeologiam  docuit  iu 
(iymnasio  Pictaviensi.  De  ilh  Bergomea- 
sis  ad  A.  1454.  Tritbemius  cap.  815. 
Waddingus  pag.  268.  II.  Wurthonu 
Caveum  ,  et  Oudinus  tom.  3  i 
Scripsit  in  IV.  libros  sententiarum  ex  -<n- 
tentia  Joanoes  Scoti ,  Haganoae  1503.  4. 
Pans.  1511.  1517.  8.  1520.  8.  Logicam 
secundum  eundem  Scotum  ,  Parmao  I  483 
et  in  Summuhun  Petri  Hispani  libros  VII. 
Venet.  1516.  4.  Commentarios  /'/*  Aristo- 
telis  Physica ,  Melaphysica,  Ethica  et  de 
aoima :  Basil.  |. i'):}.  una  cum  libro  <^e 
scientia  Mathematica,  qui  prodierat  Uo- 
non.  1483.  Sermoncs  in  Epistolas  Quadra- 
gesimales  a)  Lugd.  1491. 

MCOLAUS  Dorhin,\nha,Xicol.  Durham. 

MCOLAUS  Monachus  Anglus  Dtmelmen- 
sis ,  Ord.  Bened.  Cluniacensis ,  scriptor 
Vitae  S.  Godrici  Eremitae ,  quam  Mat- 
thaeus  Paris  notat  ex  Godrici  dictantisore 
eum  excepisse.  Exstat  vita  haoc  in  variis 
Angliae  Bibliothecis  ut  notavit  Oudinus  t. 
2  p.  1503.  De  Godrico  vido  supra  t.  3  p. 
68.  ubi  notavi  diem  obiisse  \.  C.  !  170.  De 
alia  ejusdem  vita  scripta  a  GALFUIDO  et 
in  Actis  Sanctor.  21.  Maj.  edita  ibid.  p.  28. 

MCOLAUS  Durham  ,  sive  ut  apud  Le- 
landum  cap.  406.  Duramus .  Duoelmi  si- 
ve  Durhami  natus  ,  Trithemio  cap.  633. 
vitiose  et  Alegrio  pag.  335.  Dorh  n  .  An- 
glus  ,  Novicastronsis  Coenobii  Carmelita  , 
Philosophos  et  Theologus  Oxooieosis  cir- 
ca  A.   1300.  Scrijisil  dctcrmiiiatimirs  Q 

stionum,  ct  in  Longobardi  IV.  libros  Swi- 
tentiarum.  Addiiot  Baleus  VI.  iu.  el  Pit- 
sous  ad  A.  1370.  pag.  5i»7.  librura  co 
Wiclefi  articulos ,  nescio  qua  um 

Origintiliti .  missaque  in  compcodium  scri 
pta  longiora  Sententiarionsn. 

NICOl  ^US  EymerieuSf  sive  Eimeri" 
supra  t.  i  p.  541. 


a)  Lib.  VII.  Episl.  tom.    1  Opp.Sji.  I.. 

b)  Amoenitatt.  litterar.  iom.  '»  pag.  154.   Prld. 


lao  Beyscblagll  tyllogo  pag.  9S4. 
b   Vi.ic  Geanerl  Bibl,  pag. 


110  NICO 

NICOLAUS  Euboicus ,  sive  Euriponti- 
rias,  (li  Negroponte )  non  Saguntinus  a) 
patria  ,  npque  Saguntinus  in  Hispania  Epi- 

scopus,  b)  sed  Sagudineus  ( Segundinus 
Secundinus]  proprio  nominc  ,  de  quo  ac- 
curate  auctores  Diarii  eruditorum  Italiae  t. 
XXIV.  pag.  375.  seq.  Iiic  est  c  Matthaeo 
Palmerio  ad  A.  -1 439.  Latinae  et  Graecae 
Jjnguae  atque  elegantiae  princeps  lauda- 
tissimus  ,  qui  frequcnti  Concilio  (Floren- 
tino )  medius  assistens  ,  multis  ct  eruditis 
viris  audicntibus  .  me  quoque  teste  viscn- 
te  audieutcque  .  disputantium  verba  atque 
sententias  tum  Graece  tum  Latine  prola- 
tas ,  mira  celeritate  ultro  citroque  in 
utramque  linguam  fdelissime  et  snmmo 
ornatu  reddebat.  Giaecorum  Confessionem 
de  verbis  consecrationis  et  transsubstantia- 
tio)tis  a  Bessarione  in  illo  Concilio  propo- 
sitam  ox  Latina  Nicolai  F.uripontini  ver- 
sione  cdidit  Mabillonius  tom.  1  Musei  Ita- 
lici  pag.  2i3.  professus  pag.  246.  nescirc 
se  nura  idem  ille  sit  cum  Nicolao  Euboi- 
co ,  de  quo  non  est  dubitandum  :  perinde 
uti  constat  bunc  esse  Nicolaum  £pu^v£,x7rwv 
fpouxwv  cujus  versioncm  Graecam  dis- 
sertationis  JULIANI  ,  Cardinalis  S.  Angeli 
de  quaestione  illa  an  liceat  Symbolo  Fi- 
dei  aliquid  addere  etiam  si  verum ,  Ma- 
nuscriptam  in  Bibl.  Caesarea  memorat 
Lambecius  tom.  V  pag.  153.  Laudatur  ab 
yEnea  Sylvio  in  Cosmographia  pag.  452. 
ct  pag.  307.  quo  posteriore  loco  etiam 
mentio  libri  de  origine  et  familia  Ottoman- 
norum,  quem  J^neae  dedicavit ,  laudatum 
Jovio  ac  Cuspiniano,  a)  atque  luci  datum 
Lovanii  edente  Jo.  Ramo  A.  1553.  in  8.  et 
cum  Laonico  Chalcondyla  Basileae  1566. 
fol.  Vide  laudatum  Diarium  eruditorum 
Italiae  tom.  18  pag.  419.  Ineditam  autem 
de  expugnatione  Constantinopolitana  nar- 
rationem  ,  quam  fuisse  apud  Franciscum 
Sansovinum  traditur  in  eodcm  Diario  t. 
XIV  pag.  384.  NICOLAO  Fulginati  tribuit 
Allatius,  qui  eam  edcrc  voluit  libro  cvjj.- 


L  A  U  S 

fxmTov  quarto.  Nondum  etiam  lucem  vidit, 
si  unquam  exstitit  vcrsio  librorum  se- 
ptem  Arriani  de  Alexandri  M.  rebus  ge- 
stis ,  Segundino  auctorc ,  qui  Bartholo- 
maeo  Facio  eosdcm  libros  vcrtenti  non  de- 
fuit.  Neque  quisquam  in  lucem  hactenus 
protulit  Epistolam  ad  Andronicum  Calli- 
stum  Philosophum  Labbeo  b)  memoratam 
ac  Sylburgio  c)  de  Michaelis  Apostolii  ad- 
versus  Theodorum  Gazam  libello  Viterbii 
scripto  An.  1462.  stylo  satis  eleganti  de 
Aristotelc  et  Platone.  Neque  Consolatio- 
nem  ad  Jaeobum  Antonium  Marcellum  , 
Patricium  Venetum  de  obitu  Valerii  fdii  : 
neque  Orationem  Neapoli  A.  1  433.  ad  Re- 
gem  Aragonum  Alphonsum  habitam  de 
potentia  Teucri  ( Imperatoris  Turcorum 
Muhamedis  II.)  et  ejus  persona  ,  mori- 
bus ,  intellectu  et  sapientia.  Sed  iterum 
iterumquc  lucem  vidit  Latina  hbri  Ono- 
sandri  de  Optimo  Imperat.  versio  ad  Al- 
phonsum  Regem  ,  Venctiis  cum  Vegetio , 
ct  Basileae  1541.  1558.  1570.  8.  Nec  non 
Plutarchi  de  Civili  institutione  ,  ad  Mar- 
cum  Donatum  ,  Patricium  Venetum :  Bri- 
xiae  1485.  8.  Exstat  etiam  in  Latino  Plu- 
tarcho  H.  Stephani  t.  3  moralium    p.  47. 

*  Non  ante  multos  annos  prodiit  in  lu- 
cem  Nicolai  huius  Sagundini  ( sic  enim  se 
appellat  epistola  data  Venetiis  XII  Kal. 
Sept.  ad  Card.  Tusculanum  ,  in  qua  fuse 
describit  historiam  naufragii  sui ,  quod 
passus  fuit  haud  procul  a  Veneto  portu 
dum  in  Candiam  pergeret.  Vid.  tom.  II. 
Miscellanea  di  varie  operette  Venet.  1 740. 
quo  in  opere  altera  adiuncta  est  Petri  Par- 
leonis  Ariminensis  consolatoria  ad  eundem 
Sagundinum  naufragium  illud  perpessum. 

NICOLAUS  Fachineamus  sive  Fakinham 
Nordfolciensis  Anglus  ,  Ord.  Minor.  Magi- 
ster  Provincialis ,  Theologus  Oxoniensis 
obiit  A.  1 407.  Ejus  scripta  :  de  fraterni- 
tate  Christiana  :  de  schismatibus  Ecclesiae: 
super  unione  Ecclesiae.  Et  contra  Wicle- 
fitas  de  valore  Missae ,  de  suffragiis  via- 


a)  Ita  Nic.  Antonius.  t.  2  Bibl.  Hispan.  vetcr. 
p.  194.  S   580. 

b)  Ita  Vossius  pag.  G01.  (cui  viliose  Joannes 
Mcolaeus  liaboicus.)  Caveus  ad  An.  1439.  in  bfst 
lil.  Scriptorum  Ecclesiasticorum. 


a)  Vide  Vossium  pag.  594. 

b)  Bibl.  Mannscriptus  eag.  101. 

c)  Pag.  40.  catalogo  Manuscriplorum  Blbl.  Pa- 
latio.  Adde  Diarium  eruditor.  Italiae  tom  14.  pag. 
587.  ct  lom.  15  pag.  oOo. 


MC  0 

torum  et  de  Oratione.  Vide  Bzovium  ad 
A.  1415.  n.  ult  pag.  480.  seq.  Baleurn 
VII.  29.  ot  Pitseum  pag.  583.  seq.  Wad- 
dingum  pag.  263.  seq.  Non  diversus  mi- 
hi  videtur  NICOLAUS  Falconius  quem 
Lelandus  cap.  385.  circa  idem  tempus 
scribit  fuisse  Promagistrum  sive  Protoma- 
gistrum  chordigerorum  Angliae ,  et  scri- 
psisse  cle  unitate  Ecclesiae  libellum  sclu- 
smatis  tunc  late  grassantis  remedium  prae- 
sentissimum. 

NICOLAUS  Falco  ,  cujus  Codex  Manu- 
scriptus  Oxonii  in  Bibl.  Mertonensi  jam 
memoratus  Vossio  pag.  495.  hac  epigraphe  : 
Liber  historiarum  partiam  Orientis  ,  quem 
ego  Nicolaus  Falcon  scripsi  primum  Galli- 
co  idiomate ,  et  de  Gallico  transtuli  A.  1  307. 
Vide  supra  in  AITHONO  ,  t.  1   pag.  33. 

NICOLAUS  Falcuccius  ,  Florentinus  Me- 
dicus,  defunctus  A.  1412.  et  a  Nicolao 
Nicolio ,  de  quo  infra  ,  probe  distinguen- 
dus.  Ejus  sermones  VII.  Medicinales  pro- 
diere  Venet.  1491.  et  1533.  fol.  quatuor 
Volum.  Ex  his  sermo  secundus  recusus 
in  Opere  Veneto  de  febribus.  Praeterea  Ju- 
lius  Niger  in  historia  scriptorum  Florenti- 
nor.  pag.  424.  memorat  Commentarium 
ejus  in  Aphorismos  Hippocratis  a  Jo.  Ba- 
ptista  in  Theodoxio  Parmensi  vulgatum  Bo- 
noniae  1522.  8.  nec  non  Antidotarium ,  et 
Opus  bipartitum  Manuscr.  in  Bibl.  Begia 
Paris.  et  Florentina  S.  Marci  ,  de  subjecto 
Medicinae  et  de  dispositionibus  febrium  : 
a  Nicolao  Nicolio  exactissime  emendatum. 

(225.  Vide  Elogio  a  Jos.  Pellio  in  op. 
Elogi  d  lllustri  Toscani  III.  et  Manni  Si- 
gilli  XI.  20. 

NICOLAUS  Farinula  ,  rectius  de  Freau- 
villa  Gallus  Nestrius,  Ord.  Praed.  Phi- 
lippi  Pulchri ,  Begis  Francorum  a  sacris 
Confessionibus  ,  atque  inde  Cardinalis  de- 
functus  A.  1324.  de  quo  Jacobus  Quetif 
tom.  1  pag.  555.  seq.  et  Baluzius  in  Papis 
Avenionensibus  tom.  1  Ejus  scripta,  prae- 
ter  Sermones  et  libros  rituales  prisca  di- 
sciplina  rudius  digesta  sunt  Acta  legatio- 
nis  Gallicae ,  Epislola  ad  Patres  Ordinis 
in  Comitiis  Generalihus  Lugduni  A.  1318. 
congregatos ,  Instrumenta  duo  dr  manerio 
suo  sive  praedio  Rothomagensi  ,  el  de  pro- 


LAUS  \\\ 

curatore  qui  illud  irrevocabiliter  possiden- 
dum  traderet  Conventui  Dominieanorum. 
Denique  testamentum. 

NTCOLAUS  de  Ferneham  sive  Ferenhu- 
mus  Anglus  ,  bonis  artibus  et  Medicinae 
operam  dedit  Oxonii  ,  Parisiis ,  Bononiae, 
inde  Ilenrici  III.  aulae  Medicus ,  ac  deoi- 
que  Episcopus  Dunelmensis  sive  iJunhol- 
mensis  A.  1241.  l)e  eo  Matthaeus  Paris 
ad  A.  1229.  pag.  244.  et  ad  Annum  1244. 
pag.  382.  et  388.  Matthaeus  Westmona- 
steriensis  ad  A.  1241.  pag.  30i.  Lelandus 
cap.  363.  Baleus  IV.  3.  qui  practicas  Me- 
dirinae,  et  librum  de  viribus  herbarum 
ait  scripsisse  ,  ut  ex  Baleo  Pitseus  pag. 
313.  Abdicassc  se  Episcopatu  A.  1249.  et 
A.  1259.  de  vita  discessisse  notavit  Franc. 
Goodwinusde  praesulibusAngliaell.  p.  122. 

NTCOLAUM  de  flii .  Episcopum  et  ipsum 
Dunelmensem  circa  A.  1201.  ex  Pitseo  p. 
889.  Cangius  memorat.  Sed  apud  Goodwi- 
num  aliosque  ,  inter  Dunelmenses  praesu- 
les  nullum  Nicolaum  Filium  reperio.  Ilisto- 
ricum  tamen  Anglum  Pitseus  appellat , 
qui  juvenis  ad  historias  scribendas  appu- 
lerit  animum  ,  atque  inter  alia  retulerit 
SimonemThui  vaium  ,  virum  electissimum, 
repente  omnium  rerum  captum  oblivione 
et  repuerascere  coepisse. 

MICOLAUS  de  Florentia  ,  Medicus  de- 
functus  A.  1012.  scriptor  antidoturii  me- 
morati  a.  Sandero  p.  195.  Bibliotb.  Belgi- 
cae  Manuscriptae. 

NTCOLAUS    de    Florentia   Ord.    Minor. 
scriptor  Speculi  Confessionis  quod  i\  Sacra 
Congregatione    indici    prohibitorurn    libro- 
rum  insertum  notat  Julius  Niger  p.    iJi 
historiae  Scriptorum  Florentinorum. 

NICOLAUS(Niccoli  Florentinus,  magistro 
usus  Lud.  Rffarsilio  .  Augustiniano  civibus 
suis  auctor  fuit  ut  Manuelem  Chrysoloram 
ad  docendas  Graecas  litteras  arcessereni . 
e1  deinde  Guarinum,Jo.  Aurispam  .  Fran 
scicum  Philelphum  :  mortique  vicinus  Bi- 
bliothecam  suam  DGGG.  insignibus  Codi- 
cibuSrefertara  publicis  studiosorura  osibus 
consecravit.  Elogium  dictura  a  Poggio  in 
eju9  funere  edidil  praeterito  auctoris  no- 
mine  Edmundus  Martene  tom.  3.  monu- 
raentorum  p.  7 27 .  junctis  \k\j..  736.  739. 


[12  N  1  C  0 

744.  Ambrosii  Camaldulensis,.  Thoroae 
Pontaoi  et  Poggii  Florentini  Epislolis  qui- 
bus  luctum  communem  super  ejus  obitu 
testantur.  Confer  quae  infra  in  Nicolao 
Xicolio. 

NICOLAUS  de  Fractura  ,  Abbas  S.  Vin- 
centii  ad  Vulturnum  .  eirca  A.  1299.  Ejus 
commentarium  m  Regulam  Rcncdicti  Can- 
gius  evolvit  in  Ribl.  S.  Germani  de  Pra- 
tis,  Coddce  806. 

NICOLAI  Fulginatis .  de  expugnatione 
Constantinopolitana  A.  1 153.  facta  edere 
voluit  Allatius  libro  ci-julkxtwv  quarto.  In- 
cipit :  GotJws  evertisse  llomam  ,  et  insae- 
visse  adversus  cives.  Vide  quae  supra  in 
Wicolao  Euboico. 

NICOLAUS  Gallicus ,  supra  Nicolaus 
Carmclitarum  Generalis. 

MCOLAUS  Gallus  Monachus  Svessio- 
nensis  S.  Medardi ,  congregationis  Clunia- 
censis ,  circa  A.  1110.  scripsit  Vitam  S. 
Godfridi  Episcopi  ab  A.  1104.  ad  1118.  in 
Gallia  Ambianensis  ,  quam  exhibet  Surius 
8.  Novembr.  Vide  Arnoldum  Wion  lom. 
1.  ligni  Vitae  pag.  443. 

MCOLAUS  Gallus ,  sive  Hahn ,  priore 
longe  junior ,  natus  Cothenis  A.  1516. 
atque  A.  4570.  extinctus.  Docuit  Mansfel- 
dae ,  Ratisbonae  ,  Witebergae ,  Magdeburgi, 
ac  Ratisbonae  iterum  :  Theologus  doctrina 
et  Zelo  clarissimus  ,  amicus  Flacii  qucm 
etiam  in  adornandis  Centuriis  Magdebur- 
gensibus ,  alque  in  dissuadenda  adiapho- 
rorum  temeraria  susceptione  adjuvit:  ani- 
mans  etiam  postremis  annis  consilio  ac 
doctrina  sua  nascentes  in  Austria  Stiriaque 
!  sias  Evangelicas.  l)e  eo  Josua  Opitius 
in  Oratione  funebri  :  Melchior  Adamus  pag. 
156.  ac  caeteri  laudati  in  Diario  Theologico 
Sammlung  von  Alten  und  Neucn  ,  Anno 
1733.  p.  213.  2li.  atque  Clarissimus  .lo. 
Ilenricus  van  Seelen  in  philocalia  Episto- 
lica  pag.  28.  seq. 

NICOLAUS  Gelantius .  Andegavis  natas 
et  ibidem  Pontificatus  :  Cpiscopus  in  Gal- 
lia  Andegavensis  ;ib  A.  1200.  ad  1290.  Vi- 
de  Sammarthanos  tom.  2  Galliae  Christia- 
nae  pag.  137.  seq.  E.jus  st;ituia  Synodalia 
in  Synodis  XXV.  ab  A.  12(51.  ad  1282. 
publicata  edidit  Dacherius  tom.  XI.  Spici- 


!.  A  U  S 
legii  pag.  201.  (edit.  novae  T.  1.  pag.  726. 
734)  subjunctis  successoris  ejus  in  Epi- 
scopatu,  GVILELMI  Majoris  (\o  Maire) 
statutis  per  Synodos  XVII.  ab  A.  1291. 
ad  A.   1344.  pag.  755-747. 

MCOLAUS  Gorraus ,  sive  Gorhamus 
unus  enim  est  idemque ,  supra  tom.  3 
pag.  71. 

NICOLAUS  Graecus  Albanensis  ,  clarus 
in  Anglia  eirca  An.  124<).  qui  Roberto  Lin- 
colniensi  traditur  operam  suam  praestitis- 
se  in  transferendis  scriptoribusGraecis,  de 
quibus  infra  in  RORERTO.  Vide  Lelandum 
cap.  240. 

MCOLAUS  de  Hanapis,  supra  t.  3  p.  1 75. 

Fratris  MCOLAl  dc  Hangvevilla  Sermo- 
nes  Manuscriptos  memorat  Sanderusp.270. 
Ribl.  Relgicae. 

NICOLAUS  de  Harcileg ,  sive  Harcilech, 
Friburgensis  Ord.  Praed.  circa  An.  1355. 
scripsisse  traditur  Commentarium  in  Epi- 
stolam  Judae.  Vide  Jacobum  Quetif.  t.  1 
p.  641.  Tractatum  de  abusionibus  Claustri 
addes  ex  Possevino  :  atque  ubi  de  Nicolao 
Teutonico  disserit  fqui  ab  hoc  non  est  di- 
versus)  Commentarium  in  Cantica  Cantico- 
rum  ,  et  librum  de  assensu  Cordis  ,  atque 
alium  de  arte  praechcandi. 

MCOLAUS  Harlemius,  iufra  Ntcolaus 
Simonis. 

MCOLAUS  Hastlfragus  sive  Breakspea- 
re.  Supra  ,  IIADRIANUS  IV.  t.  3  p.  108. 

MCOLAUS  Hostreshamus ,  Medicus  An- 
glus  circa  An.  1443.  scripsit  teste  Raleo 
VIII.  8.  et  Pitsoo  pag.  630.  Practicam  Me- 
dicinae  ,  et  Antidotarium,  tum  Modum  con- 
ficicndi  et  dispensandi ,  de  febribus  .  con- 
tra  dolorem  renum  ,  et  Viaticorum  neces- 
sariorum  libros  VII. 

MCOLAUS  Hijdruntinus ,  Magister  Ily- 
drusse  ,  Graece  quidem  scripsit  pleraque 
contra  Latinos  sub.  seculi  XII.  initia  :  ta- 
men  utriusque  Liuguae  peritusnonnullaLa- 
tine  quoque  sive  ex  Graecis  suis  aliorum- 
qiie  veitit,  nt  notatum  Allatio  cap.  XIII.  4 
de  consensu  utriusque  Ecclesiae  pag.  701. 
Caveo  ad  An.  1201.  et  Oudino  t.  3.  p.  13. 

MCOLAUS  de  Jansilla ,  Gibellinorum 
addictus  partibus,  scriptor  Historiae  de  re- 
bus  gestis  Friderici  II.  Imp.  etfiliorum  Con- 


N  I  C  0 

radi  et  Manfrcdi ,  Apuliae  ol  Siciliae  Begum 
ab  An.  1210.  ad  1258.  quae  in  lucem  erlita 
est  ab  Ughello  tom.  8  p.  752.  (edit.  novae 
tom.  X  pag.  562.)  Jo  Georg.  Eccardo  tom. 
1  Corporis  medii  aevii  p.  1025.  Carusio 
tom.  2  Bibliothocae.  Siculao  pag.  G75.  la- 
cunis  etiam  quibusdam  e.  Codice  Messanen- 
si  suppletis  :  et  melior  denique  et  integrior 
a  Muratorio  a)  tom.  VIII.  thesauri  rerum 
Italicarum  pag.  489.  qui  nomeu  auctons 
etiam  restituit ,  docuitque  supplernentum 
de  rebus  gestis  ejusdem  Manfredii,  Caroli 
Andegavensis  et  Conradini  Hep;um  ab  An. 
1258.  ad  1265.  deberi  SabaeMALASPINiE 
scriptori  Gvelphicarum  partium  ,  de  cujus 
VI.  libris  rerum  Sicularum  supra  pag.  11. 

MCOLAUS  /aoMerms  Divionensis  Gallus 
Praed.  obiit  Gandavi  An.  1472.  de  quo  Ja- 
cobus  Quetif  1431.  in  Bibliotheca  Domini- 
canorum  t.  1  p.  847.  seq.  interfuit  Con- 
cilio  Basileensi ,  A.  1431.  in  quo  habitiab 
eodem  Sermones  quo  ,  Manuscripti  in  Bibl. 
Caesarea.  Caetera  ejus  scripta  sunt:  Dia- 
logus  cum  Joanne  Rabizano  da  communio- 
neunius  Sacramenti,  contrallussitas,  Tor- 
naci  1466.  Flagellum  haereticorum  fascina- 
riorum  ( Waldensium)  Francof.  1 581 . 8.  Tra- 
ctatus  de  calcatione  Daemonum.  Excerpta 
quaedam  aduersws  extractatibusquorundam 
tempore  Concilii  Basileensis  adversus  sec- 
tam  Bohemorum,  et  speciatim  ex  libroMa- 
gistri  Joannis  de  Turrecremata ,  Cardinalis. 

*  ln  MS.  Cod.  Aquicinctensi  de  quo 
Marlene  Itiner.  liter.  II.  80.  F.  Nicolai  tres 
sunt  orationes  in  concilio  Basileensi  di- 
ctae.  Collatio  in  Dominica  I.  in  Quadra- 
gesima.  In  Dominica  III  post  octavam  Pa- 
schae  per  F.  Nicolaum.  In  Dominica  post 
Epiphaniam  per  F.  Sicolaum. 

iMCOLAUS  de  Jaioir ,  ex  cujus  gravi 
Oratiose  in  Concilio  Constantiensi  A.  I  i!7. 
habita  adducit  nonnulla  V.  C.  Hermannus 
ab  Hardt  ,  prolegom    ad  tom.  Y  p.  i~. 

MCOLAUS  Tnsufonsis  de  Putno  Ser- 
mones  Manuscripti  memorantur  a  Sandcro 
parte  2  Bibl.  Bclgic.  p.  138. 

MCOLAUS  Kenlon,  sopra  t.  IV  p.  500. 

NICOLAUS  lius  ,  Saoonlos  Rnstochien- 
sis  ,  Magistor  et  Baccalaureus  formatus 
Theolosiae  :  inler  testes  Veritatis  refertur 


LAUS  113 

a  Joanne  Wolfio  ad  An.  1511.  tomo  S  le- 
ctionum  memorabiliurn  pag.  27.  ubi  refert 
eum  Rostochio  pulsum  .  Westmariam  pn- 
mum  sive  Wismariam  .  deindc  in  Livo- 
niam  concessisse,  ibique  diem  obiisse.  scri- 
psit  harmoniam  Evangeliorum.  et  Saxonica 
lingua  hbrurn  prolixum  quem  inscripsit  de 
triplici  funiculo  ,  ex  quo  testimonia  quae- 
dam  a  Wolfio  afieruntur. 

NICOLAUS  de  Laine ,  Abbas  S.  Oraidi 
Ord.  Bened.  in  Comitatu  Namurcensi ,  dc- 
functus  An.  1448.  K\  ejus  scriptis  nihil 
video  memorari  a  Valerio  AndreaetSweer- 
tio  j,  nisi  tractatum  de  translatione  saluti- 
ferae  Crucis. 

NICOLAI  Lackemanni ,  Commentarium 
in  librum  primum  Sententiarum  Manu- 
scriplum  in  Bibl.  Monastorii  Benedicto  Bu- 
rani  notavit  Bornardus  Box.  t.  3  an^cdotor. 
parte  3.  pag.  629.  Vido  infra  Xicolaas  Lo- 
ckmann. 

NICOLAUS  Lanckmann.  de  Falckenslein. 
Capellanus  Caesareus  et  Orator  in  Bortu- 
galliam,  cujus  historia  desponsationis  Fri- 
derici  III.  facta  An.  1451.  cum  Eleonora 
Lusitanica  prodiit  Augustae  Vindol.  1503- 
8  atque  inde  in  Froheri  tom.2  rerum  Gor- 
manicarum  pag.  51.  Adde  edicta  supra  in 
Falckensteino  ,  t.  2  p.  550. 

NICOLAUS  S.  Mariae  et  S.  Lamborti 
Leodiensis  sivo  Leodicensis  Canonicus.circa 
An  1120.  ac  deinceps:  scripsit  ad  Wo 
dericum ,  Abbatem  Letionsis  Ecclesiae . 
gesta  S.  Lamberti  Pontificis  sivo  Bpiscopi 
ab  An.  656.  Leodiensis,  et  Martyris,  eujus 
memoria  17.  Septombr.  rocolitur,  odita 
cum  Ciodeschalci ,  Stephani  «'t  Reneri  de 
eodem  Lamborto  lucubrationibns  a  Joanne 
Chapoavillo  t.  I.  gestor.  Pontilirum  Tun 
grensium  pag.  37I.  190.  Leodii  1612.  1. 
Triumphum  reliquiarura  S.  Lamberti  Mar- 
tyris  de  castro  Bullonio  in  expeditione 
Bulliensi     An.    II  il.   Contra    Hainaldiun   I. 

Comitem  Barrensem.  Exstal  in  eodem 
Opore  tom.  2.  pag.  577.  602.  .1 /'/<•/•/  s.-lu- 
lastici  Leodiensis  elogium,  m  AnaJectis 
MabillonH  tooi.  I.  pag.  308.  <'<lit.  novae 
m  fol  pag.  I:"».  130.  De  hoc  ALGERIO 
ejusque  scriptis  supra  tom.  I .  p.  65. 
NICOLAUS  Loonicenus,  Sup.  t.  I\  p 


j  1 V  MCO 

NICOLAU8  Lconicus  Thomaeus  ib.p.'550. 

NICOLAUS  de  Linna  sive  Lmensis  de 
Norfolciensi  suburbio  Anglus ,  Carmelita 
circa  An.  I3')7.  Mathematicarum  rerum 
peritus  et  laudatus  Gotbofrido  Chaucero 
in  libro  de  Astrolabio  et  Joanni  Somao  , 
Carmelitae  et  ipsi ,  atque  Mathematico. 
Vide  Lelandum  cap.  370.  qui  Nicolai  bu- 
jus  laudat  Canones  Tabularum  ,  ot  librum 
de  Zodiaci  natura  ,  ot  de  Planetarum  do- 
mibus.  Longe  plura  addunt  Baleus  VI  25. 
Pitseus  pag.  505.  ot  ox  oo  Algorius  pag. 
307.  quos  secutus  Cangius  ad  An.  1370. 
rofort  hunc  Nicolaum.  Sunt.  autom  illa  : 
De  astrorum  judiciis.  De  eclipsi  Solis.  De 
usu  astrolabii.  <le  Mundi  revolutione.  Astro- 
logorum  dogmata.  De  sphaera  judiciali.  De 
figuris  et  signis.  De  variis  genituris.  Pro 
acgrotantibus  liber ,  et  pro  Ordine  Carme- 
litano. 

MCOLAUS  de  Lira  sive  Lyra ,  neuti- 
quam  Anglus ,  ut  multis  a)  visum  ,  nec 
Flander  sive  Brabantinus  ,  b)  sed  Norman- 
nus ,  Lyrae  in  dioecesi  Ebroicensi  natus, 
ut  pluros  c)  ex  ejus  epitaphio  jam  docuere, 
quod  otiam  infra  apponam.  Judaeis  natum 
parentibus  d,  atquo  ox  Judaeo  Christia- 
num  facturn  ,  non  certo  constat ,  nisi  NI- 
COLAUS  exjudaeus,  antoa  Donim  sive 
Mabin  dictus  fuorit  cujus  cum  Jechielo 
Judapo  disputationom  a  Wagenseilio  e)  edi- 
tam  habemus  ,  idemque  hic  sit  cum  Ly- 
rano    nostro  ,  ut  Clariss.  Hardtio  persua- 


L  A  U  S 
sum,  qui  etiam  notat  Judaoos  post  finitam 
illam    disputationem    Anno  1300.  a  Uege 
Philippo  oxpulso  Gallia  fuisse.  Certe  Ly- 
ranum   Judaeis    mature   dedisse  operam , 
ut  llebraiearum    litterarum    peritiam   sibi 
compararet  ,  scripta  ejus  testantur  f)  In- 
ter  Franciscanos  nomen    professus  suum 
circa  an.  1291.  g)  in  Coenobio  Normanniae 
Vernoliensi  ,    postea    Parisiis    Theologiam 
docuit ,  Doctor  planus  et  utilis  ,    Judaoo- 
rum    fortis  advorsarius  ,  et    sacrarum  lit- 
terarum  intcrprcs  non  poenitendus.  Quanta 
fuorit  auctoritatc .  constare  inter  alia  po- 
test  ex  eo  ,  quod  Joanna  Philippi  V.  con- 
jux  ,  Franciae  Begina  h)   Burgundiae    Co- 
mes  ,  An.   1325.  codicillis   testamenti  sui 
exccutores  nominavit    Petrum  Bertrandi  , 
Episcopum  iEduensem:  Thomam  de    Sa- 
baudia,  Petrum  de  Palude,  et  fratrem  Ni- 
colaum  de  Lira ,  Ord.  Minor.    in  Burgun- 
dia    Provincialem.  Sed  maximam    laudem 
meruit  commentariis  suis ,  et  valde  senex 
diem  obiit  Parisiis  An.  1340.  Epitaphium 
ejus  gonuinnm  ita  se  habet : 

Ne  memc  ignores,  properans  dum  plurima  luslras, 

Qui  sum,  ex  liis  nosces,  qui  pede  busta  teris. 
Lyra  brevis  vicus  Normanna  in  gentc  celebris 

Prima  mlbi  vitac  Janua  sorsque  fuit. 
Nulla  diu  mundi  tcnuit  vesania  natum  , 

Protinus  cvasi  Relligione  Minor. 
Vemolium  admisit  currenlem  ad  Sacra  lyronem, 

Et  CHrisli  docuit  me  domitare  jugo. 
Ut  tamcn  ad  mores  legis  documenia  bcalae 

Abdita  planarct  simplicitatis  iter  , 
Artibus  ipse  piis ,  et  CHristi  Dogmate  fretus 


a)  Acta  Erud.  17-27.  pag.  209.  Journal  des  Sav. 
1735.  pag.  485.  Bibl.  Italique  tom.  16.  pag.  222. 

b)  Tri  themio  cap.  555.  Baelo  V.  12-  Thomae 
Fullero,  in  opcre:  the  vvorthies  of  England,  tom  2 
pag.  217. 

c)  Ua  Antonius  Julianus  apud  Valcrium  Andrc  • 
am  liibl.  Belg.  p;ig.  (590.  ex    epitaphio    suppositilio 

quod  incipit:  Stemmata  majorum.  etc. 

d  Ju  Mabillonius  dcs  erudes  Monastiqucs  pag. 
c>7->.  Bich.  Simon.  Bibl.   Critlque  lom.  IV.  cap.  j(). 

e)  Ita  Bergomensis  ad  A  1ol0.  ajunt  hunc  pri- 
mum  Judaeorum  dortorem  juisse  et  praeterea  ip 
\onnu  linguam  optime  agnovitse.  Sixtus  Sencn- 
-i<  ,  Bcllarrniuus  de  S  E.  Jo  Buxtorfius  dc  pun- 
clorum  antiquilate  pag.  15'».  laudans  Abarbauelcui 
ad  Es.  XXXV.  ubi  non  di-  Lyrano  sed  Paulo  Bur- 
gensi  hoc  lc^iturj  Jac.  Hcilbrunncrus  femere  Ent- 
dectung  det  Pabtthutnt  tom.  1.  pag.  80.  Bulacus 
tom.  IV.  Acad.  Paris.  pag.  97G,  Waddingus  pag. 
265    II.  Wartlion  ad  Cavcum  :  Hfrrnannus  ab  Hardi, 


Jac.  Basnagc  aliique  infiniti. 

f)  In  tclis  ingneis  Satanae. 

g)  Jo.  Saubertum  vide  in  palaestra  diss.  pag. 
29.  ct  laudatissimi  Wolfii  Bibl.  Hcbr.  lom.  1  p.  912. 
et  lom.  ."  pag.  8."8  M.  V.  la  Crose  entretiens  pag. 
229.  Imbonalum  pag.  167.  Bibl.  Latino  Hebr.  ct  qui 
de  Lyrano  diligcntissima  ,  B.  Mich.  Hcnr.  Beinhar- 
dum  in  pentade  conatum  sacrorum  pag.  119.  ct  iu 
Diario  Thcologico  Sammlumg  von  Alten  und 
IVeuen  A.  1720.  pag.  229.  246.  379.  549.  Georgium 
Scrpilium  de  scriptoribu>  Biblids  tomo  VII.  narte  2. 
pag.  293.  seq.  Hcnricum  Scharbau  in  Judaismo  de- 
tecto  pag.  80.  B.  Nic.  Staphorstum  Hist.  Ecclcs. 
Hamb.  lom.  5.  pag.  502.  adde  laudatum  Wolfiuni 
t.  5  pag.  838.  431.  et  tom.  IV.  pag.  718. 

h)  Waddingus  lom.  2  Annal.  Minor. 

i)  Labbeus  tom.  2  de  S.  E.  pag.  120.  De  aliis 
octo  curatorihus  tcstamenti  Beginae  constitutis  vidc 
Launoji  hisloriam  Gyrnnasii  Navarrci  pag.  21. 


NI  CO 

Parisiis  cepi  Sacra  Magislerii. 
Kt  mox  quaeque  velus,  et  quaeque  reccntior  allert 

Pagina  Christicnlis  ,  splendidiora  dedi. 
Littera  nempe  nimis  quae   quondam    obscura  ja- 

cebat  , 

Omnis  per  partes  clara  labore  meo  est. 
Et  quos  saepe  locos  occldens  litera  tradit  , 

Hos  typice  humanis  actibus  <  xhibui. 
Exstat  in  Hebraeoa  firmissima  condita  turris 

Nostrum  opus  ,  haud  ullis  comminuenda  pelris. 
lnsuper  et  nostri  releguntur  saepe  libelii  , 

Quos  in  sensa  Petri  a)  quatuor  arte  tuli. 
Est  quoque  quodlibelis  non  irrita  gloria  noslris, 

In  quae  b)  tu  justus  arbiter  esse  potes. 
Non  tulit  haec  ultra  vitam  prorerre  merendo 

Omnipolens  Oominus,  quo  sumus  et  morimur. 
A  cruce  tu  cuius  unmeres  si  mille  trccentos  , 

Adjungcns  uni  quatuor  et  decadas  , 
lllo  me  rapuit  mors  omnibus  aernula  cyclo 

Cum  micat  Octobris  terna  vigena  a)  dies. 
I  jam  quo  tendis  Nicolai  illeclus  amore  , 

Quo  doctore  tibi  Lex  reserata  patet. 

Ex  scriptis  Lyrani  praecipuum  suut  Po- 
stillae  perpetuae  .  sive  brevia  Commenta- 
ria  in  nniversa  Biblia ,  quae  Anno  1  292. 
coepta  cuni  Anno  1330.  absolvissot,  hac 
clausula  gratias  egit  DEO  ,  quam  ex  Co- 
dice  Colbertino  edidit  Baluzius  tom.  1.  Pa- 
parum  Avenionens.  pag.  808. 

Explicit  postilla  super  secundum  tibrum 
Esdrae  et  super  libros  non  canonicos,  Ma- 
gistri  Nicolai  de  Lyra ,  ordinis  fratrum 
Minorum  ,  qiti  et  Deo  gratiarum  actiones 
in  fine  totnts  libri  seu  operis  reddit  in 
hunc  modum  :  Ego  igitur  gratias  ago  Deo, 
qui  dedit  m>hi  gratiam  scribendi  secun- 
dum  modulum  ingenii  mei .  super  omnes 
libros  in  JiibVa  contentos  ,  primo  super  il- 
los  ,  qui  sunt  in  Canone  ,  incipiendo  a  Ge 
nesi ,  et  percurrcndo  usque  ad  finem  Apo- 
calypsis  :  postea  super  libros  illo  ,  qui  non 
sunt  de  Canone ,  incipiendo  a  libro  Tobiae, 
et  terminando  in  libro  .  qni  dicitur  secun- 
dus  Esdrae  :  ut  sic  per  hanc  distincUonem 
librorum  et  ordinationem  appareat  simpli- 
cibus  ,  qui  hbri  sint  canonici  et  qui  non  , 
et  qui  majoris  autoritatis  et  qui  minoris. 
Et  quoniam  probabilitcr  timeo  defecisse , 
tum  propter  magnitudinem  operis,  tum  pro- 
pter  scientiae  meae  parvitatem,  ideo  de  de- 
fectibus  veniam  postulo  .   et  de    aliis   ad 


L  A  L  s  n :, 

laudandum  DEUM  mecum  legentes  invito  . 
deprecans  humiliter ,  et  devote ,  ut  <i\>n<l 
DECM  me  vlintsuis  orationibus  adjuvart. 
In  hanc  Postil/am  ,  libris  LXXXV.  com- 
prehensam  hac  <'\-t,it  Sixti  Senensifl  <]•■- 
(iistiehon  ad  calccrn  lihri  tertii  Bibliothecae 
Sanctae : 

nistoriam  Hebraeis,  et  Gsaecis  fontibus  haustam 

Hieronymo  disces  duce. 
Allcgorias,  Anagogenque  recludent 

Origenes  ,  Ambrosius. 
Expon?nt  sensus  formandis  moribus  aplo^ 

Chrysostomus  ,   Grvgorius. 
In  dubiis  ,  allaque  locis  caligine  inersis 

Aurelius  lucem  feret. 
At  brevis  ,  et  facilis  non  cst  spirnenda  tyroni 

Lyrensis  expositio. 

Prima  oditio  Komana  \M\.  fol.  qainque 
Voluminibus. 

Hanc  socutap  Colon.  1478. 

Venet.  14,83.  U88. 

Noribergae  1487.  ex  qua  editionc  excer- 
pta  quaedam  a  .Marco  Eschero  selecta  of- 
feruntur  in  Bibl.  Hist.  Theologica Bremensi 
tom.  2.  pag.  389. 

Et  cum  additionibus  PAULI  Burgonsis 
et  replicis  LX)ER1NGII,  (de  quibus  supra 
pag.  48.  ot  tom.  2.  pag.  459.)  Norimb. 
1493.  1497.  Confor  Theophili  Sinceri  Xa- 
chrichten  von  lauter  alten  und  rarcn  Bu- 
chern  V.  Stuck  pag.  239.  seq. 

Atque  additis  glossulis  tam  marginali- 
bus  ANSELMI  Laudun  quam  interlinoari- 
bus  ordinariis  HUGONIS  a  S.  Caro  ot 
Walafridi  STRABI  :  ac  praelor  Lyrani  Mo- 
ralitates  in  Biblia  ,  ejusdom  libello  trium 
quaestionum  Judaicam  perfidiam  m  Catho- 
lica  fide  improbantmm.  Basil.  1498. 
Vol.  et  1501.  1509.  seq. 

Paris.  1520. 

Lngd.  \-\-2i). 

Venet.  l".ss. 

Ex  melioro   editione    Francisci    P< 
dentii  .   Jo.    Dadrei  et   Jaoobi    de   Cuilli . 
Lugd.  et  Paris.  1590.  f.  sex  7olumioibus. 

Eandem  socut;i'' 

Veneta. 

Duacensis  1647.  i  ura  rheologorom  Dua- 
censium. 


a)  Petri  Lombardi. 

b)  Al.  in  '/'<«. 


.i    \i   ;<  vena. 


116  N  1  C  0 

Antwerpieosis  1034.  ex  reoensione  1). 
Leaodri  a  S.  Martioo,   Benedictini :  et  in 

BibliismaximisJoannisdelallaye.Par.  1660 

Repertorium  sivo  Index  in  Nicolaum 
Lyraoum  super  Bib.  Memmingae  1490.  f. 

\)c"Diegi  sivo  Didaci  DEZ.E  defensorio 
pro  Thoma  Aquinate  adversus  Lyranum  . 
ciixi  supra  tom.  2.  pag.  4V3. 

Biblia  cum  Lyrani  glossis  .  Germanice 
dialecto  Saxonica ,  Lubec.  1494.  fol. 

Post illao  in  Psahnos  ,  separatim  editae 
1'aris.  1 483.  4.  et  sineloci  notatione  1497 
fol.  1'aris.  «500.  Lugd.  1509.  1520.  ot 
Gallice  Paris.  2.  Vol.  4.  regnante  Carolo 
VIII.  ot  Germamce. 

Glossae  in  Apocalypsin ,  redditae  ltalicc 
por  Fredericum  Venetianum ,  editaeque 
circa  An.  1480. 

Moralitates  m  IV.  Evangelia  ,  Manuscri- 
ptae  in  Bibl.  templi  Petrini  huius  Urbis 
llarnburgensis. 

Berum  Judaicarum  poritus,  et  R.  Sa- 
lomonis  Isaaci  sui  sectator  diligens,  in  Ve- 
teris  Testamenti  oxpositione  longe  supra 
alios  temporis  sui  interpretes  sapuil,  in 
Novum  Testamentum  visus  est  longe  mi- 
nus  oporae  pretium  fecisse  :  ut  notavit 
Bich.  Simon  111.  33.  hist.  Criticae  Novi 
Test.  pag.  477.  seq.  et  diu  anto  Simonem 
monuerat  Lutherus  noster  ad  ullima  ver- 
ba  Davidis  tom.  VIII.  Opp.  Altenburg 
pag.  305.  qui  Lyranum  quoquc  sensui  lit- 
terali  diligentius  insistentom  laudat  in  Ge- 
neseos  II.  9.  id.  tom.  IX.  pag.  44. 

Caetera  Lyrao  opuscula  sunt: 

Tractatus  de  Messia  ,  sivo  Probatio  Ad- 
ventus  CHristi  per  Scripturas  a  Judaeis 
receptas  :  una  cum  rosponsiono  ad  Judaei 
argumenta  XIV.  contra  veritatem  Evange- 
liorum.  Prodiit  Francofurti  1001.  in  8.  cum 
libro  BieroDymi  de  sancta  Fide ,  de  quo 
supra  tom.  3.  pag.  229. 

Disputatio  contra  perfidiam  Judaeorum, 
quae  una  eum  cjusdem  1'raeceptorio ,  Lu- 
uduni  ot  1'arisiis  edita  fuisso  a  Miraeo  tra- 
ditur.  Corte  prodiit  Venetiis  1483.  et  No. 
ribergac  1493.  ad  calcem  Postillarnm  in 
Biblia  ,  hoc  titulo:  Indpit  libellu*  rditus 
per  Vagistrum  Nicolaum  de  Lyra  ,  ordinis 
minorum  ,  Thcoloyiae  professorem  ,  in  quo 


L  A  U  S 
suni   pulchcrrimae  quaestiones   Judaicam 
perfidiam  in  catholica  jhlc  improbantes. 

Qitaestio  de  Incarnatione  Verbi,  adversus 
Judueos. 

Libcllus  contra  Judaeum  quaendam  ,  ex 
ipsis  verbis  Evangehi  sec.  Matthaeum  CHri- 
sti  Divinitatcm  ciusque  doctrinam  impu- 
gnantem  Prodiit  uua  cum  praecedontc  opu- 
sculo,  ad  calcem  Postillae.  Lugduni  1529. 
Nescio  hoccine  an  aliud  Manuscr.  in  Bibl. 
Uffenbachiana :  Reprobatio  cuiusdam  Judaei 
tractantis  et  souantis  contra  Evangelium 
infmita ,  in  oppido  Duderstadt  An.  1324. 

Praeceptorium  ,  s.  Expositio  in  Decalo- 
gum  legis  Divinuc  trivaria,  Lutetiao,  in  ip- 
sis  foro  artis  Typographicae  initiis ,  literis 
Gothicis  oditum  ,  sine  anni  mentione.  in  8. 
et  Colon.  1497.  8.  Vide  supra  in  IIEMUCO 
de  Vrimaria  tom.  3.  pag.  216. 

Tractatus  de  idoneo  ministrante  et  susci- 
piente  SS.  Altaris  sacramentum.  Prodiit 
una  cum  S.  Thomae  libollo  de  mirabili 
quidditate  et  eflieacia  Venorabilis  Sacra- 
menti ,  et  Incerti  expos>tione  Dominicae 
Orationis  ,  in  Germania  in  4.  sinc  loci  vcl 
temporis  montione. 

Contemplatio  de  Vita  et  Gestis  S.  Fran- 
cisci,  a  Luca  Waddingo,  una  cum  opu- 
sculis  S.  Francisci  edita  Antverp.  1623  4. 

Tractatus  de  differentia  nostrae  Transla- 
tionis  ab  Hebraica  littera  in  Veterc  Testa- 
mento  ,  scriptus  An.  1333.  editusque  Bo- 
thomagi  in  8.  in  ipsis  ferc  typographiao 
incunabulis.  Do  illo  rarius  obvio  libro  vi- 
dendus  Bieh.  Simon  in  censura  Bibl.  Eccl. 
Dupinianae  tom.  1.  pag.  354.  seq.  et  fal- 
luntur  qui  aiunt  illum  insertum  esse  Bibliis 
maximis  Joannis  de  la  Ilaye. 

Quaestiones  V.  et  N.  Testamcnli,  sive  Li- 
ber  Differentiarum  Novi  et  Veteris  Testa- 
menti  una  cum  explicatii.me  nominum  He- 
braeorum.  Editionem  antiquam  sine  loco 
et  anno  laudat  Jacobus  lc  Long  pag.  879. 
Bibl.  exegeticae.  Etiam  Manuscriptus  in 
Bibliotheca  Ducali  Urbini. 

De  corpore  CHristi  liber  unus,  mcmora- 
tus  Waddingo  pag.  206.  Bibliothecae  Fran- 
ciscanorum,  ex  Balei  V12et,Trithemii  c.  558 

Commentarii  in  quatuor  libros  Sententia- 
rum  ,  sed  omnium  optirni  in  tertium. 


N  I  C  0 

Plura  Quodlibeta  Theoloyica,  ut  deCHri- 
stiadventu,  de  impletione    Legaliuui  :  de 

Virginali  privilegio.  Ilorum  et  superiorum 

Commentariorum  in  Epitaphio  mentio. 
Tractatus  de  Animae  clauslro.  KvtatMa- 

nuscr.  Oxonii  in  BibliothecaBodlejanaClass. 

Laud.  c.  XI.  3. 

De  Visionc  Divinae  Essentiae  <ib  anima- 

bus  sanctis a  corpore  separatis  ,  contra  Jo- 

annem  XXII.  Incipit.  qui  elucidantmc  In- 

ter  alia  Opuscula  Manuser.  in  Bibl.  Colleg. 

Merton.  Oxon.  N.  CLXXXVIL  et  cum  aliis 

ejusdem  Operibus  in  Cod.  Colbertino    149. 

teste  Baluzio  item  in  Bibliotheca  Minorum, 

Toleti  Manuscr. 

Collationes  quaedam  Baleo  memoratae 
Sermones  de  Sanctis  ,  liber  unus.  Incipit: 

In  Baculo  meo  transivi  Fordanem. 
Sermones  de  tempore  lib   I.  Incipit.  Ho- 

ra  est  jam  ,  nos  desomno  surgere.  Uterque 

hic  sermonum  liber  Manuscriptus  habetur 

in  Bibliotheca  Minorum    Toleti,  litera  X. 

num.  109. 

Postillae  in  Epistolas  et  Evangelia  Qua- 

dragesimalia  Venet.  1 500.  \  51 6.  et  1 583.  8. 

cum  Quaestionibus  Antonii  Botontini. 
Meminit  et  Labbeus. 
Jam  dicta  de  Lyrano  ,  concludere  juvat 

ejus  elogio ,  quod  ex  veteri  Codice   lauda- 

tus  Reinhardus  vulgavit. 
Gloria  Francorum  ;  decus  Ecclesiaeque  Minorum 
Splendida  lux  :  clarus  interpres  erat  Nicolaus. 
De  Lyra  dictus  :  sit  in  aeternum  benedictus. 
Plantula  Francisci :  fnit  ut  rosa  florida  CUristi 
Vineio  fructum  faciendo  muliiplicatum. 
Hic  opus  egregium  pro  commoilitate  studentuin 
Fecil:  Postillas  componens  textibus  aptas. 
Hic  vetus  atque  novutn  Teslamenturn  prius  atrum, 
Exposuil ,  clarum  reddens  quasi  luce  coru^cuin, 
Aplum  Latinis  illud  faciens  ct  Hcbraeis 
Sic  duo  slncere  muuuscula  cum  mulierc 
tauperc  donavit :  Templum  quibus  acdilicavit 
Mystiec  conccssum  nolcns  inhumarc  talentum. 
Advcntuuj  CHristi,  parlurn  quoque  Virsrinis  aluium 
Ex  libris  vatum  dudum  probat  essc  replctum. 
Omnes  Judaeos  contraria  vcrba  locutos. 
Heprobat  errores  confnndcs  funditus  oranes. 
Sed  quidam  1'aiilus  nuper  conversus    llebraeus, 
Plurinia  poslillis  qui  sub  specie  pietatis 
Addidit  ,  ornando  cum   verbis  ,    sed    reprobando 
Mente  lenus ,  Tanti  rofundeiis  dogma  magistri< 
Quem  tamen  eximius  Matthias  voce  a)  Turingus, 
isomine  coridictus :  Doctor  iiiuliniii  venerandus, 


LAIJS  117 

Sumrai  Ponlificis  rnandato  vic?  ,  aperti* 
Scripluris  >anct  is ,  rationibus  insuper  aplis , 
Confuinlens   totuni  quod  eral  sic  ficle  locutuni: 
Dictus  namque  patcr  Doclor  fuit  atque  Ministcr 
Saiootae ,  frairum  nuper  sub  rcete  naloorani 
iiunc  vivura  novi,  sua  dogmata  saepe  notavi, 
Ego  palris    tanll  nova  per  metia  ina^riificavi 
Laudes  cxini  as  speciali  carmine  dignas  , 
Quando  pater  dietus  fuif   in  Kyritz  inmuialus. 
Quem,  pic  CHriste,  tuis  dlgnerii  Jungere  aanctta 
Lt  quem  aeternarri  Doctorum  ferre  corouam, 
Digressum  feci  :  Nuc  ad  laudes  Nieolai 
De  Lyra  red-arn.  breviterque  singula  claodam. 
o  eelebris  Lyra  ,  lua  eooerepat  en  lyra  rnira 
Carmina,  duldaonia  Mundo  rcsonantia  pledris. 
O  dulcis  Lyricen,  diversum  nobilo  carmcii 
Promsisti  vivus  et  adliuc  resonare  sepultus 
Non  cessas  ,  sonurn  facis  hic  et  ubique  locorum. 
Bal  Tua  poslilla  vcneranda  studeotibus  apta 
Prae  cunctis  glossis,  quas  tolus  eootinat orbh, 
Ks  quia  mellifluus  verbis  sensuqne  profuudus. 
Vox  Tua  non  urbes  solum  st-d,  verius  orbe 
Personat  in  toto  ,  celebris  Patcr  ergo  valeto. 

MCOLAUS  Lockmann  sive  Lackmann  , 
Teutonicus  Ord.  Minor.  in  Saxonia  Magi- 
ster  Provincialis ,  circa  An.  1440.  praeter 
Sermonum  de  tempore  librum  ,  et  de  San- 
ctis ,  aliumque  Quaestionum  variarum  , 
scripsit  in  IV.  libros  Sententiarum.  Vide 
Trithernium  de  S.  E.  cap.  789.  et  fje  iu- 
minaribus  Germaniae  cap.  173.  YVaddin- 
gum  pag.  265. 

NlCOLAUS  Maniacutius  ,  supra  pag.  I  •";. 
ibique  dictisadde,  inCatalogo.Manuscriptor. 
Bibl.  Cottonianae  p.  68.  memorari  versus 
Nicolai  Manuacutii  ad  incorrupta  Pontificum 
nomina  conservanda  ,  ne  videlicet  dicamus 
Elevtherium  pro  Elevthero  ,  et  Hilarium 
pro  Hilaro  .  et  ad  sciendum  qui  sint  anti- 
quiores.  Incip. 

Primo  Papalus  Pctrus  csl  iii   sede  locutus. 
Qui  consederunt  ,  l.inus  Cletusque  fucruni. 

f  AVfc.  Hfaniacutivs  Caoonicus  Reg.  La- 
teranensis  Basilicae.  Alius  ab  hoc  esl  N  - 
colaus  Maniacotius  Diaconus  tit.  S.  Dama- 
ti  cuius  Suflraganeus  Bibliothecae  inscri- 
ptum  opuscuhnn  extat  in  Cod.  289.  Latino 
Venetae  Bibliothecae  s.  Harci  .  de  quo  sic 
scribit  doctissimus.  Zanettus  in  commenta- 
riis  eiusdem  Bibliothecae  t.  II  p.  188.  Ni- 
colai  Manicoriae  Diacooi  tit.  Damasi  suf- 
fraganeus  Bibliothecae.  Praemiltitur  Epi- 
stola  <id   Petrum  Basiticae  S.    Petri  Co> 


a;  Supra  pau.  18.  MATTHiEUS  Doring. 


|66 


118  NICO 

nonicum  cuius  initium  Cum  corruptum  Re- 
gum  volumen  in  vestro  reperissetis  arma- 
rio ,  auctor  praccipuc  versulur  in  aliqui- 
bus  sacrorum  librorum  Vctcris  Testamenti 
locis  ad  vcram  lectionem  redigendis  ,  agi- 
tque  sub  initium  de  modis  quibus  solent 
scripturarum  e.rcmplaria  dcpravari.  Car- 
dinalis  iste  llorebat  sub  Lucio  11.  Pontihce. 
Nicolaus  vero  Canonicus  Lateranensis  sub 
Alexandro  III.  vivebat.  * 

MCOLAUS  Marianus  sive  deMarianis  , 
Mantuanus  ,  non  Ord.  Minorum  ut  calami 
errore  est  apud  Cangium  ,  sed  Praedicato- 
rum  ,  vi\it  circa  A.  1313.  neque  ex  scriptis 
ejus  aliud  commemoratur  quam  tractatus 
de  quarta  funeralium.  Vide  Jacob  Qiietif 
t.  1  p.  549. 

MCOLAUS  a  S.  Martino  ,  agri  Mantuani 
oppido,  Ord.  Praed.  circa  A.  1312.  non  alius 
ut  videtur  a  superiore  ,  quamquam  apud 
Possevinnm  aliosque  distinguitur ,  Sermo- 
nes  ejus  memorantibus. 

MCOLAUS  Martini  de  Prato  ,  supra  ,  Ni- 
colaus  de  Albertinis. 

MCOLAUS  Maugerius  Siculus,  circa  A. 
1424.  Latine  ex  Graeco  vertit  historiarn  de 
Arcadio  Imp.  in  urbe  Thessalonica  obsesso: 
et  historiam  Comitis  Rogerii  in  Sicilia. 
Utrumque  Manuscr.  in  Bibliothcea  Principis 
Melitelli ,  memorat  Antoninus  Mongitor  t. 
2.  Bibl.  Siculae  pagi  93. 

MCOLAUS  Minorita,  infra ,  Nicolaus 
Specialis. 

NICOLAUS  Abbas  Monacensis  ,  infra  , 
Xicolaus  de  Tudescis. 

MCOLAUS  Montacutius  ,  Anglus  cum 
Nicolao  Maniacutio  de  quo  supra  non  con- 
fundcndus  ,  vixit  circa  A.  1466.  scripsi- 
que  de  Regibus  Anglorum.  De  Anglorum 
Episcopis.  Scalam  temporurn  a  CHristo 
nato  et  Epigrammata  quaedam.  Vide  Ba- 
leum  VIII.  25.  Pitseum  pag.  657.  et  Vos- 
siuro  pag.  733.  Sed  quae  dc  Pontificibus 
Bomanis  ab  eo  scripta  tradunt  versibus 
Ilexamctris  ,  illa  Maniacutio  tribuenda  esse 
docui. 

MCOLAUS  Monlignius.  Supra   MONTI- 
GMUS. 

MCOLAUS  Mulinensis  ,  JCtus  laudatus 
a  UtTLrornensi  ad  A.  1334.  et  a  Trithemio 


L  A  U  S 

cap.  586.  scripsit  Lecturas   in  Digesta  et 
Codicem  Justinianeum. 

MCOLAUS  Mutius  Venetus,  Ord.  Minor. 
circa  A.  1238.  Ex  ejus  scriptis  Waddingus 
pag.  267.  laudat  Opera  S.  Gregorii  Magni 
per  materias  sive  locos  communes  ab  illo 
disposita. 

MCOLAUS  Narbonensis ,  scriptor  Sagit- 
tae  igneae.  Supra  Nicolaus  Carmelitarum. 
Prior  Generalis. 

MCOLAUS  de  Neapoli ,  JCtus  circa  A. 
1300.  cujus  nulla  scripta  memorantur  a 
Nicolao  Toppio  in  Bibl.  Neapolitana  pag. 
222.  Scripsit  tamen  in  Instituta  ,  Pandectas 
et  Codicem.  Vide  Gesnerum. 

*  Doctor  iste  non  tantum  scripsit  quae- 
dam  ut  optime  hic  notat  Fabricius  scd 
et  ejus  commentarii  in  libros  Codicis  pro- 
dicrunt  Papiae  an.  1491.  in  fol. 

MCOLAUS  Nicolius  ,  nobilis  Florentinus 

(  cum  Medico  Nicolao  .  cognomine  Falcuc- 

cio ,    de  quo   supra,    non    confundendus) 

Poccianto  Cosmographus  ,  historicus  ,  Phi- 

losophus  insignis  dicitur  ,  unde  Vossius  p. 

544.  eum  ait  opuscula  quaedam  reliquisse 

ad  Cosmographiam  ,  Philosophiam  et  An- 

tiquitatem  pertinenlia.  Sed  verius  est  nihil 

scripsisse  quidem  (  vide  Julium  Nigrum  p. 

429.  hist.  scriptorum  Florentin. )  sed  fauto- 

rem   fuisse   littorarum   maximum ,    atque 

Chrysoloram  ,  Guarinum  et  Joannem  Au- 

rispam   Siculum    non    pepulisse   Florentia 

( tit  Philelfi  criminationem  secutus  scribit 

idem  Vossius  )  sed  ut  Florentiam  vocarcn- 

tur  etiam  Philelfus  ipse,  auctorem  fuisse. 

Vide  quae  supra  ( idem  enim  est )  in  M- 

colao   Florentino  ,  et  Diarium   eruditorum 

Italiae  tom.  IX.  pag.  161.  seq.  Quanto  au- 

tem  studio  flagraverit  bonos  scriptor^s  per- 

vestigandi  aliorumque  consecrandi  usibus, 

intelligere  licet  ex  Oratione  Poggii  habita 

in  ejus  funere  (obiit  A.  1436.  aetatis  73.  ) 

ex  qua  haec  pauca  adscribam  ,  uti  leguntur 

apud  Edm.  Martene  t.  3  monument.  p.  730. 

Uac  ratione  vitae  imbutus ,  duas  res , 

quae  fere  ab  omnibus  summo  studio  cxpe- 

tuntur  ,  aperte  contempsit ,   divitias   vide- 

licet  et   honorum  cupiditatem.   Cum  enirn 

esset philosophiae  praeceptis,non  tam  legen- 

do  quam  agendo  eruditus  ,  eam   normam 


NICO 

vivendi  optimam  judicavit ,  quae  otio  htte- 
rarum  vacaret ,  neque  opibus  inserviret , 
neque  ambitioni.  Igitur  bonarum  artium 
curae  deditus  ,  ac  suo  contentus  ,  quidquid 
temporis  dabatur  a  privatis  rebus  ,  aut  le- 
gendo ,  aut  scribendo ,  aut  amicorum  ne- 
gotiis  imperticndo  accommodabat  Solertissi- 
mus  omnium  fuit  in  emendis  ac  comparan- 
dis  libris ,  fructuosissima  ac  pulcherrima 
negotiatione,  quos  adeo  multos  atque  egre- 
gios  tum  Latinos  tum  Graecos ,  ab  extre- 
mis  usquc  Europae  fnibus  conquisivit ,  ut 
omnes  Italos ,  pace  reliquorum  dixerim , 
supcrarit  librorum  copia  optimorum.  In  quo 
beneficentiam  suam  hberalitatemque  atten- 
dite.  Communes  erant  libri  sui  omnibus , 
etiam  ignotis  ,  praesto  aderant ,  aut  legere 
volentibus  aut  transcribere  ,  neque  ulli  om- 
nino  recusabantur  ,  qui  aut  docius  esse  vi- 
deretur  aut  vellet  doceri ,  ut  publica  quae- 
dam  bibliotheca  et  ingemorum  sustentaculum 
domus  ejus  existimaretur.  Etenim  eos  ,  qui 
libros  suos  occultarent ,  neque  cum  ceteris 
participarent ,  cum  essent  editi  ad  commu- 
nem  viventium  utihtatem  ,  quodammodo  ab- 
horrebat ,  affirmans  hujusmodi  homines 
teneri  crimine  expilatae  haereditatis.  Quod 
autem  egregiam  laudem  meretur  ,  summam 
operam  curamque  adhibuit  ad  pervestigan- 
dos  auctores,  qui  culpa  temporum  perie- 
rant ;  qua  in  re  vere  possum  dicere  omnes 
fere  libros ,  qui  noviter  tum  ab  aliis  reperti 
sunt ,  tum  a  me  tpso  ,  qui  integrum  Quin- 
iilianum  ,plures  Cioeronis  nostri  orationes, 
Silium  Italicum  .  Nonium  Marcellum  ,  Lu- 
cretii  partem  ,  multosque  praelerea  e  Ger- 
manorum  Gallorumque  ergastulis  mea  di- 
ligentia  eripui ,  atque  in  lucem  extuli , 
Nicolai  suasu  ,  impulsu  ,  exhortatione  ,  et 
paene  verborum  molestia  esse  Latinis  tit- 
teris  restitutos.  (231  Fabricius  hic  in  ima- 
gine  sui  videtur  sibi  complacere.  Vid.  Khei- 
inarus  in  eius  Vita.  De  Nic.  Xiccoli  vid. 
Gagliardi  Operette  Brescia  1763.  8.) 

NlCOLAl  Nisseni  Sermonem  de  Venera- 
bili  Sacramento  corporis  Cllristi  cit.it  Hzo- 
vius  ad  A.  C.  1414.  n.  26.  pag.  :{7i.  Vide 
supra  Nicolaum  Dionysii. 

NICOLAUS  Notarius  S.  Bernardi.  Supui. 
Nicolaus  Claraevallensis. 


L  \  US  119 

NICOLAl.S  Xns  ,  uiiiis  carmina  dc  pri- 
mitivo  Congipgalionis  AffligiQiensis.  Ord. 
Beoed.  fervore  et  Angelia  etiam  admiranda 
sanctitate,  memoral  Saoderus  in  Hibliot- 
heca  Belgica  Manuscr.  parte  i.  pag.  154. 
ubi  aitauctorem  vixisse  vidcii  circ.i  A.  I  130 

NICOLAUS  Occamus ,  Anglus  Ord.  Mi- 
nor.  circa  An.  1320.  de  quo  Lelandus  cap. 
326.  uhi  de  Guilelmo  Occamo  de  quo  su- 
pra  tom.  3.  pag.  1 47.  et  de  Joanne  Occamo, 
scriptore  Quodlibetorum.  Ilunc  vero  N 
laum  ait  scripsisse  libellum  de  latitudine 
Oppositionum,'\n%rn'\os\  indicium  Astn 
ita  enim  ibi  lc.trendum  ,  non  ut  ab  Antonio 
Hallo  pditum  est ,  atque  ut  legerunl  Ba- 
leus,  Pitseus  et  Waddingus,  proprrum  inde 
alterius  scripti  titulum  confingentes  .judi- 
cium.  Addit  deinde  ab  aliis  memoratuni 
Opus  de  Verbo  Divino  :  et  commentarios 
in  Petri  Longobardi  IV.  libros  Sententia- 
rum  Addunt  Pitseus  pag.  ilO.  et  Waddin- 
gus  pag.  267.  Quodlibeta  Scholastica  ,  quae 
Baleo  V.  17.  Sophistica  appellantur. 

MCOLAUS  Orbellus  ,  sive  de  Orbellis. 
Supra  Nicolaus  Dorbellus. 

NICOLAUS  Oremus  sive  Oresmius  Nor- 
mannus,  vir  doctus  et  cordatus  ,  peritns 
etiam  Mathematicarum  litterarum  cui  Joan- 
nes  Galliae  Bex  magnanimus  et  eruditionis 
amans  filium  suum  ,  Caroli  V.  Sapientis 
nomine  deinde  clarum  ;  instituendum  com- 
misit.  Theologus  Parisicnsis  Gymnasium 
Navarreum  regendum  suscepit  A.  1359.  et 
Episcopus  ab  Anno  1377.  Lexoviensis,  de- 
functus  est  A.  1382.  De  eo  praeter  Sam- 
marthanos  tom.  2.  Galliae  Gbristianae  p.i--. 
650.  et  Launojum  in  historia  Gymi 
Navarrei  partc  3.  pag.  45-'i.  seq.  adoundus 
lluetius  in  Originibus  Cadomeosibus  cap. 
24.  Milii  satis  fuent  nolitiam  scriptorum 
ei  Launojo,ob8ervationibosquibusdammeis 
locupletatam  cum  lectore  commuoicare, 
Edita : 

Liber  de  mulationc  Monetae  .  B  l>«»no  Pr,n- 
cipi^  non  permiUeoda.  Exstal  io  Bibl.  - 
ctoruin  Patrurp,  Paris.  tom.  IV  1589.  161  i. 
Colon.  tom.  \l\  el  Lugd.  lom.  \W  I  p. 
826.  Prodiil  et  in  appendice  Operom  .i^- 
anrtis   Gersonis    ul  nnt.it    G  .  qui 

malc   rcfert    ad    Guil.    Oreinum  fiatrem) 


120  NICO 

ac  saepo  separatim  ,  et  Joanne  a  Fuchte 
eurante,  Helmstad.  1622.  4.  et  in  Dav. 
Thomani  ab  Hagelstein  Actis  publicis  mo- 
netariis  t.  1  pag.  217.  Augustae  1692.  fol. 

Ju.rta  est  Salus  mea  ut  veniat ,  Sermo 
A.  1364.  coram  Urbano  V.  ct  Cardinali- 
bus  habitus  ,  qui  ab  Flacio  lllyrico  Cen- 
turiatore  in  Catalogum  testium  veritiitis 
relatus  est ,  pag.  878.  edit.  primae  et  in 
tom.  1  lectionum  memorabilium  Jo.  Wol- 
fii  pag.  648.  separatim  quoque  editus  a 
Sal.  Gesnero  W  ittob.  1604. 

Epistola  Luciferi  ad  Praelatos  Ecclesiae, 
edita  a  Flacio.  Magdeb.  1549.  8.  et  in  Jo. 
Wollii  Lcct.  memorabil.  tom.  1   p.  654. 

Tractatus  de  Antichristo ,  ejus  Mini- 
stris  ,  adventu  ,  signis  propinquis  et  rc- 
motis,  et  S.  Scriptura  ,  editus  ab  Edmundo 
Martone  t.  IX  monumentoruin  p.  1274. 

Aristotelis  Pulitica  et  Oeconomica  cum 
Glossematibus  Gallice  versa  ,  Lutetiae  in 
fol.  anno  MCCCCLXXXVI.  apud  Antonium 
Verardum. 

Decem  libri  Ethicorum  Aristotelis ,  et 
plures  libri  Ciceronis  et  aliorum  au- 
ctorum  Gallice  versi  ,  Lutetiae  anno 
MCCCCLXXXVIIL  apud  eundem  ,  fol. 

Francisci  Petrarchae  de  remediis  utriu- 
sque  fortunae  liber,  Gallice  versus  ,  edi- 
tus  Lutetiae  anno  MDXXXIV. 

Tractatus   de    Sphaera  Gallice  versus , 
L.  capita  continens,  Lutctiae  anno  1546. 
apud  Simonem  Lignanum. 
Inedila  • 

Tractatus  de  Communicatione  Idiomatum, 
in  Biblioth.  Vaticana ;  Navarrae,  et  alibi. 

Tractatus  de  Dici  de  omniin  Divinis,  in 
Bibliotheca  Victorina,de  quo  Possevinus. 

Tractatus  de  Divinationibus  contra  Ju- 
diciarios  Astronomos  ,  et  Principes  in  ta- 
libus  sc  occupantes  :  sive  utrum  res  fu- 
turae  possint  praesciri  per  Astrologiam.  in 
eadem  Bibliotheca,  cujus  memineruntTho- 
mas  Lexoviensis  ct  Jo.PicusMiranduIanus. 

Tractatus  de  proportionibus  proportio- 


L  A  U  S 
num,  ibidem,  cujus  meminit  Mirandulanus. 

Tractatus  de  Latitudine  Formarum,  ibi- 
dem  et  in  Bibliotheca  Navarrica. 

Tractatus  de  Arte  Praedicandi ,  in  Bi- 
bliotheca  Sancti  Victoris. 

Tractatus  de  Malis  venturis  super  Eccle- 
siam  ,  ibidem. 

Rationes  et  causae  plurium  Mirabilium 
in  Natura  ,  ibidem. 

Plura  Quodlibeta  ctA\verB'dpQuaestiones,\b. 

Tractatus  de  ConfigurationeQualitatum,\b. 

Scriptum  contra  Mendicalionem  ,  ibidcm. 

Tractatus  de  Uniformitate  et  Difformita- 
te  Intentionum ,  ibidem. 

Decisio  Quaestionis,  Utrum  oporteat  in 
omni  casu  judicem  judicare  secundum  alle- 
gata  et  probata  ,  ibidem. 

Tractatus  de  Proportione  Velocitatum 
in  motibus ,  ln  Bibliotheca  Navarrici  Col- 
legii,  et  Augustinianorum  Parisiensium  ad 
Pontem  Novum. 

Tractatus  de  Instantibus ,  ibidem. 

Sacrae  Conciones  in  unum  volumen  re- 
dactae ,  numero  centum  et  quindecim  ,  in 
Bibliotheca  Augustinianorum  Parisiensium. 
Horum  sermonum  tituli  et  argumcnta 
apud  Launojum  p.  459.  seq.  videantur. 

NICOLAUS  Panormitanus  in  Sicilia  Epi- 
scopus  ,  infra  ,  Nicolaus  de  Tudescis. 

NICOLAUS  de  Pemiaforti,  auctor  sum- 
mae  Theologicae ,  quam  Cangius  evolvis- 
se  se  innuit  in  Bibliotheca  Sangerman- 
nensi  ,  Codice  525.  Notior  S.  Baymundus 
df  Pennaforti  ,  de  cujus  Baymundina  sum- 
ma  aliisque  scriptis  infra  ,  PENNAFOUT. 

NICOLAUS  Perottus  Francisci  F.  ex- 
tinctus  A.  H80.  13.  Decembr.  bene  no- 
scctur  ex  hoc  ipsius  epitaphio  apud  Bzo- 
vium  ad  eundom  annum  n.  50.  D.  0.  M. 
Nicolao  Perotto  Saxoferratensi  ob  recon- 
ditam  eruditionem ,  linguarum  principum 
peritiam  ,  singularemque  facundiam  ,  nec 
non  illustria  rei  litterariae  monumenta  , 
BESSABIONI  a)  i/iprimis  Cardinali  sapien- 
tiss.  eximie  charo :  tum  FBIDERICO    III. 


a)  Perotlus  Bessarionis  Card.  contubernalis  in  Con- 
clavi  post  Pauli  II.  obitum  (non  Pii  II.  ut  Menagius 
p.  10  lectionum  in  Carmnn  VII.  Petrarchae.)  tres 
Cardinales  Bessarion::  de  sufTragio  suo  ofTerendo  al- 
loculuros  repulit,  cauisatus  ab  eo  studiis  intento  ne- 


minem  admitti.  Elcclo  deinde  Sixto  IV.  Bcssarion  , 
Hem  ,  inquit  ,  Perotte,  inlempestivo  officio  tuo  ho- 
die  tu  mihi  tiaram,  tibi  gaierum  ademisti.  Vide  Me- 
nagiana  lom.  2.  pag.  158.  lom.  4  pag.  117.  edil. 
Amsl. 


N  I  C  O 

Imperatori  Augusto  a  Consiliis ,  ct  ab  eo- 
dem  Po&tica  laurea  a)  Bononiae  ornato , 
inde  EUGEMO  IV.  NICOLAO  V.  CALLI- 
STO  III.  ct  PIO  II.  Max.  Pontificibus , 
praecipue  ob  erjrcgie  in  Qrientali  Ecclesia 
cum  Homana  tempore  Ferrariensis  et  Flo- 
rentini  Concilii  unienda  navatam  operam 
lotige  charissimo  ,  Umbriae  Tusciaeque 
Ptaesidi  Archicpiscopo  Sipontino.  b)  De 
Christiana  Bep.  universa  Italia  ,  patriaquc 
optime  merito ,  cujus  ista  majoribus ,  ty- 
rannide  extincfa  libertatem  ac  felicitatem 
debet.  TOUQUATUS  PEBOTTUS  ,  Urbani 
PP.  VIII.  a  cubiculo  intimo  (  postea  Epi- 
scopus  Amcrinus  Gentili  suo  L.  M.  P.  An- 
no  Domini  MDCXXIII.  Plura  de  hoc  Nico- 
lao  practer  Jovium  ,  Bergomensem  ,  Tri- 
themium  cap.  840.  Volaterranum,  Vossium, 
Anton.  Varillasium  lib.  IV.  anecdotor.  Flo- 
rentinor.  Clarmundum  tom.  VI  vitarum 
p.  66.  Jacobillum  m  Bibhotheca  Umbriae, 
Antonium  Brunum  in  tribus  Gratiis ,  in 
Thalia :  Thomam  Pope  Blount  in  censura 
Scriptorum  :  Augustinus  Oldoinus  de  scri- 
ptoribus  Perusinis  pag.  252.  seq.  Pompc- 
jus  Sarnelli  in  Chronologia  Archiepisco- 
porum  Sipontinor.  pag.  305.  Ughellus  t. 
Vll  ltaliae  S  pag.  557.  Leonardus  Nicode- 
mus  p  182.  seq.  additionum  ad  Nic.  Top- 
pi  paginam  223.  Bibl.  Neapolitanae  :  Baelii 
Lex.  Perot ,  sed  praecipue  auctores  Diarii 
Eruditorum  Italiae  tom.  Xlll  p.  439-468. 
atque  inde  Niceronus  in  memoriis  erudi- 
torum  tom.  IX  pag.  374.  seq.  Mihi  scripta 
Perotti  strictim  referre  satis  fuerit ,  atque 
edita  inprimis ,  tum  inedita. 

Latine  vertit  e  Graeco  elegantius  quani 
fidelius  c). 

Polybii  libros  V.  primores  ,  ad  Nicolaum 
V.  editos  primum  Romae  1473.  fol.  ac  de- 
inde  saepius  ut  dixi  III  30.  Bibl.  Graecae 

a)  (iratias  Imperatori  Perott  us  exlemplo  prae- 
sens  egit  hisce  versibus 

(iinxisti   viridi,  Caesar  ,  n:ea  tempora  lauro, 
Ecce  meas  ornat  sacra  corona  comas. 

Non  mca  mc  virtus  tali  nunc  munere  dfgnum 
Sed  dulce  eflccit  Principis  ingenium. 

b)  Ab  An.  1458. 

c)  Certe  iniquius  esl  judicium  Jani  Parrhasii, 
qui  in  vertendo  Polybio  infantissitnum  Perottutn 
appeilat  Epist.  37. 


LAUS  121 

pag.  757.  eliam  apud  Aldum  ,  Venetiis  in 
fol.  et  1521.  8.  et  Florentiae  apud  Juutas 
1522.  8.  Quod  vero  Jovius  scribit  fuisse 
qui  dicerent  versionem  antiquam  a  Pe- 
rotto  interceptam  siblque  vindicatam  per 
plagium  ,  id  II.  Stephano  ridiculum  visurn 
pag.  116.  de  infidis  Graccae  linguae  M,i- 
gistris:  nec  crcdibile  Diarii  miditorum 
ltaliac  autoribus  t.  13  p.  452 

Ilippocratis  Jusjurandum  editum  cum 
Alex.  Benedicti,  Medici  Veronensis  quirque 
libris  Anatomiae.  Paris.  1519.  4.  et  Argen- 
tor.  1528.  S. 

S.  Basilii  Orationem  dc  invidia  ,  ad  cal- 
cem  Censorini  ,  ex  Pbilipipi  Beroaldi  recen- 
sione,  circa  An.  1500.  4. 

Scripsit  ipse  : 

Cornucopiae  ,  sive  commentariorum  lin- 
guae  Latinae  opus  ad  Fredericum  ,  Drbtni 
Ducem  ,  et  Ecclesiastici  pxercitus  Impem- 
torem  in  Epigrammata  CXLVU.  sive  to- 
tum  librum  Spectaculorum  et  librum  Fju- 
grammatum  Martialis:  edente  Pyrrho  Pe- 
rotto  d)  auctoris  propinquo  Venet.  1492. 
1494.  et  apud  Aldum  1499.  ct  Paris.  1506 
typis  loculentis  ,  et  Venct.  1504.  cum  B<  - 
nedicti  Brugnoli  additionibus  et  Argent: 
1506.  Paris.  1510.  atque  iterum  e\  auto- 
grapho  auctoris  emendatius  Venet.  apud 
Aldum  1513.  1517.  1526.  et  Basil.  I"»2I 
1526.  et  1536.  fol.  et  Tusculani  1589.  i. 
Index  locuplcs  operi  praemissus  facit  ut 
pro  Lexico  hoc  opus  habitum  fuerit  a  mul- 
tis ,  qui  ut  Calcpinus  strenue  illo  uti  non 
dubitarunt. 

Epistola  ad  Franciscum  Siponttnum  de 
locis  Plinii  scnioris  XXII.  in  ejus  prooemio 
ad  Mist.  naturalcm  emendandisin  edit.  Ro- 
mana  An.  1470.  Exstat  ad  calcem  oornuco- 
piae  pag.  1033«  I04t.  editionis  Aldinae,  ut 
alias  jam  practcrcam  ,  Bubjuneta   CmmeHi 

d)  Nihil  fcrc  ilr  men  ivhlili,  inquit  PjlYhM 
praeterquam  Inra  quardrm  ,  qwir  Mirnlaits.  fHO- 
niam  impuritate  quaedam,atque  afyscenitate  mrr- 
borum  rastis  ar  pudicibut  auribus  extcrabilia 
viderentur,  cursirn  brtvUerque  tttigerat,  tsun  la- 

tiits  c.rposni  tiihil   lnm  fordum  rssc    c.ristimatis 

quod  non  tiirpissimum  sit  ignorort.  Verecundlo- 
rem  Nicolaum  qunm  iniquutn  prae  *iu<Im  Pyrrhum 
lector  pudcns  ac  lanus  magis  probabll 


182  N  I  C  O 

Vitelli  Corithii  sive  Cortonensis  ,  Epistola 
ad  Parthenium  Benacensem  ,  qua  Perottus 
reprehenditur. 

Iludimenta  Grammatices  ad  Pyrrum  ne- 
potemssuum  Venet.  1476.  Neap.  1478  1483 
fol.  Paris.  1479.  fol.  Colon.  1322.  4.  Lugd. 
1541.  8.  Venet.  1564.  8. 

Demetrisad  Jacobum  Schioppum,  Vero- 
nensem.  Venet.  1497.  4.  et  cum  Diomede 
atque  aliis  Grarnmaticis  1522.  fol. 

De  gcncribus  metrorum  quibus  Iloratius 
Flaccus  et  Severinus  Boethius  usi  sunt,  ad 
Helium  Perottum  fratrem.  Venetiis  ante 
editiones  quasdam  Horatii  Aldinas. 

Oratio  nomine  Communitatis  Bononien- 
sis  habita  A.  1452.  pro  iucunda  receptionc 
Frederici  tertii  Begis  Bomanorum.  Prodiit 
Bomae  1475.  f.  inter  alia  variorum  scripta 
collecta  ab  Alberto  de  Eyb.  Hanc  octavam 
esse  inter  Perotti  Orationes  XXX.  notat  Ja- 
cobusGaddius  t.  2.  de  scriptoribus  p.  242. 

Inedita  Perotti  sunt  1)  versa  e  Graeco : 
Monodiae  Aristidis  ,  Libanii ,  Bessarionis. 

Aristotelis  libellus  de  Virtutibus  et  Vi- 
tiis,  ad  Federicum  Feltrium,  Urbini  Ducem. 

Enchiridion  Epicteti  Philosophi ,  ad  Ni- 
colaum  V.  Pontificem. 

P/w/arc/»  libellus  de  fortunaBomanorum. 

Haec  habuit ,  atque  ut  vulgaret  rogatus 
fuit  Torquatus  Perottus  a  Leone  Allatio  p. 
246.  apum  Urbanarum. 

Pleraque  Bessarionis  ,  de  quibus  tom.  X. 
Bibl.  Graecae  pag.  402.  seq. 

Oraculum  de  Isthmo ,  de  quo  Franciscus 
Philelphus  in  Epistola  data  ad  Perottum. 
An.  1463.  Apollinis  oraculum  quoddam , 
quod  dicilur  mpi  tov  Uc^fj.hv,  e  Graeco  abs 
te  nuper  ,  Pater  humanissime ,  traductum 
luculentissimis  perpolitisque  versibus  diver- 
ht  ad  me  perinde  atque  ad  hospitem  aman- 
tissimum  tui.  Excepi  id  sane  ,  utut  fuerat , 
liberaliter  honorificeque ,  sumque  non  mi~ 
nus  ejus  eloquentia  quam  praedictione  fu- 
turorum  delectalus,  miratusque  quodGraece 
et  natum  et  educatum  ,  tam  apte  tamque 
eleganter  Latinam  Linguam  didicisset.  Nec 
enim  intetligo  ficri  posse  ,  ut  Graeco  ser- 
mone  autpulchrius  loquatur,  aut  eruditius, 
quam  d  te  Latine  loqui  edoctum  sit.  Con- 
ferenda  ab  iis ,  quibus  ad  manusost,  Bes- 


L  A  US 

sarionis  sive  etiam  Georgii  Gemisti  descri- 
plio  Isthmi. 

2)  Ab  ipso  composita  : 

In  P.  Papinii  Statii  sylvas  ,  expositio. 

Scholia  in  Martialem. 

Oratio  habita  in  Conventu  Mantuano 
tempore  Pii  II. 

Epistolae  ad  Nicolaum  V.  ad  AJphonsum 
Aragonum  Begem  ,  et  ad  alios.  Ad  Bessa- 
rionem-  in  laudem  libri  Bessarionis  qui  de  ■ 
fensio  Platonis  inscribitur. 

In  Gregorium  Trapezuntium,  qui  Turcos 
omnibus  Imperatoribus  praestantiores  esse 
voluit.  Etiam  haec  habuit  Manuscripta  Tor- 
quatnsPerottus,  atque  in  lucem  dare  voluit, 
teste  Allatio  quem  de  inimicitiis  Perotti  et 
Trapezuntii  vide  libro  deGeorgiis  p.380.seq. 

Orationes  aliae  ineditae  XXIII. 

Epistolae  Bomanae  ,  Perusinae  et  Becu- 
perationes  Fesulanae.  (232  Forsan  ab  op.  h. 
til.  Matth.  Bossi  Fabricius  hallucinatur. ) 
Epistolis  Perotti  nihil  esse  jucundius  judi- 
ciurn  est  Floridi  Sabini:  nihil  gravius ,  Sa- 
bellico  judice,  nisi  quod  in  simultates  ct 
aperta  convicia  interdum  descivit. 

In  Poggium  Florentinum  pro  Laurentio 
Valla.  (233  Prodiit  in  vol.  VIII.  op.  Miscel- 
lanea  di  varie  operette.  Ven.  Laszaroni 
1744  in  12.) 

In  Domitium  Caldcrinum. 

Commentarius  in  Iloratii  Odas,  teste  An- 
tonio  Bruno  Epist.  ad  Jo.  Franc.  Laureda- 
num,  apud  Allatium  in  apibus  Urbanisp.247 

De  conscribendis  Epistolis. 

De  puerorum  eruditione. 

Vila  Cardinalis  Bessarionis. 

Commentarii  rerum  suae  Patriae  et  elo- 
gia  illustrium  Saxoferratensium. 

Fabellas  se  scnpsisse  adolescentem  ,  et 
ex  Avieno  quasdam  transtulisse  jambico 
carmine  ,  testatur  Perottus  ad  Epigramma 
Martialis  77.  atque  deinde  versus  affert , 
quos  Phaedri  esse  constat ,  unde  plagii 
cum  arguerunt  viri  docti.  Sed.  ut  bene  no- 
tatum  a  V.  C.  Petro  Burmanno  praef.  ad 
Phacdrum  novis  et  pulcherrimis  curis  ab 
eo  cxpolitum  editumque  Leidae  1727,  4. 
adhuc  cxstat  Manuscripta  apud  Italos  Pe- 
rotti  epitoma  fabularum  JEsopi ,  Aviem  et 
Phaedri adPyrrhumPerottum  fratris  filium, 


NI  CO 

cuius  primi  versiculi  et  titulus  ipse  a  furti 
crimine  facile  eum  absolvunt.  Ita  vero  epi- 
tome  illa  incipit : 

Non  sunl  hi  mei,  quos  putas ,  versiculi , 
Sed  jEsopi  a)  sunt ,  et  Avieni,  et  Phaedri : 
Quos  collegi ,  ut  essent ,  Pyrrhe,  utileslibi, 
Tuaque  causa  legeret  posterilas  , 
Quas  ediiiissent  viri  docti  fabulas , 
Honori  et  meritis  dicavi  illas  tuis, 
Saepe  versiculos  interponens  meos  , 
Quasdam  tuis  quasi  insidias  auribus  , 
Solet  quippe  juvare  ista  varietas  etc. 

Obiit  ut  dixi  Perottus  An.  1480.  senex 
apud  Sentinum,  sive  Saxoferratum  in  villa 
viridariis  et  fontibus  peramoena  ,  quam  a 
pingui  otio  Fugicuram ,  teste  Jovio,  veluti 
Pavsilypum  Vedii  Pollionis  appellaverat. 

*  Inter  opera  Perotti  omissa  hic  sunt 
gemina  haec  opuscula  ;  Simplicii  in  Politi- 
ca  Aristotelis  versio  ,  ac  denique  Tatiani 
Oratio  ad  Graecos  ab  eodem  versa  quae 
indicat  et  expendit  Zeno  in  Dissertat.  Vos- 
sianis  tom.  1.  256. 

NTCOLAUS  Polonus,  Episcopi  Posnanien- 
sis  Sacellanus,  cu\\is  Sermones  per  annum, 
Staravolscius  ad  cap.  41.  hecatontadis  sive 
centuriae  suae  scriptorum  Polonornm  ce- 
lebrat,  cum  NICOLAO  altero  itidem  Polono 
circa  An.  1430.  qui  Possevino  et  Roberto 
Gero  vitiose  Nicolaus  de  Plove ,  sive  Plo- 
vius  ,  aliis  Pluveus  vel  Plonius  ,  Staravol- 
scio  de  Blonie  oppido  Masoviae ,  quinque  a 
Varsovia  milliaribus.  Hic  Decretorum  Do- 
ctor  et  in  Plocensi  primum  ,  deinde  in  Po- 
snaniensi  Ecclesia  functus  Piaedicatoris 
munere,  denique  Episcopus  Posnaniensis, 
scripsit  praeter  Conceptus  Theologicos  sive 
Sermones  de  tempore  et  Sanctis ,  Argento- 
rat.  1498.  alia  varia  post  editionem  Ar- 
gentorat.  1493.  recusa  in  Oceano  Juris , 
sive  tractatu  tractatuum  Venet.  1584.  in 
tom.  XIV.  quidem  de  interdicto  Ecclesia- 
stico  pag.  333.  de  excommunicatione  p.  303. 
de  irregularitate,  pag.  400.  de  Sacramentis 
et  eorum  admmistratione  pag.  77.  de  Sa- 
crificio  Missae  sive  de  Divinis  OfTiciis  p.  91. 
ex    edit.    Paris.  1514.    Tomi.    XV.  autem 


L  A  U  S  123 

parte  2.  de  horis  Canonicis  pag.  G64.  Prae- 
terea  exstat  Thomae  Aquinatis  Confessio- 
nali  adjunctum  Opus  de  Sacramenti»  pt 
Censuris  Ecclesiasticis ,  Paris.  1551.  8.  et 
1586.  Lugd.  15')."). 

NICOLAUS  Pontius .  Theologus  Oxoni- 
ensis  ,  Wiclefistaruui  adversarius  circa  A. 
1410.  de  quo  Lelandus  cap.  460.  et  qui 
Determinationes  ejus  atque  opus  contraWi- 
clefstas  memorant  Baleus  VII.  35.  et  I'it- 
seus  pag.  588. 

NICOLAUSa  Prato.  Supra  Sicolaus  de- 
Albertinis- 

NICOLAUS  Radclifus  ,  fvitiose  Radelif) 
Lelando  cap.  453.  Radoclivus  ,  Anglus  ,  mo- 
nachus  atque  Archidiaconus  ad  S.  Alba- 
num,  Ord.  Bened.  circa  A.  1390.  adde  B  i- 
leum  VI.  80.  et  Pitseum  p.  544.  seq. 
Scripsit  Viaticum  animae  salubre  libris 
duobus  contra  Joannem  Wiclefum  ,  qui  in 
dialogis  suis  Nicolaum  sub  canis  nigri .  Pe- 
trum  Carmelitam  sub  albi  canis  nomime 
perstringit.Tum  hbrumpro  imaginum  cultu, 
aliumqup  quaestionum  diversarum.  Tradi- 
turque  apud  Bzovium  ad  A.  1415.  n.  LVIII. 
pag.  489.  Wiclefum  in  privatis  colloquiis  , 
in  domesticis  exhortationibus  ,  in  scholasti- 
cis  disputationibus  et  in  publicis  insectatus 
concionibus  ,  donec  tandem  scriptis  quoque 
libris  eum  oppuenavit 

NTCOLAUS  Ristonus,  Lelando  cap,  489. 
Riscodunus ,  Anglus  cirea  A.  1440.  librum 
scripsit  de  tollendo  schismate.  Vide  Baleurn 
VII.  57.  et  Pitseurn  pag.  592.  qui  etiam 
Sermones  ejus  memorat. 

NICOLAUS  Ritzonis  ,  non  Tolosanus  ut 
Trithemio  cap.  665.  visum  ,  aliisqac  - 
Catanensis  Carmelitarum  Prior  Provincialis 
in  re.iino  Siciliae  circa  A.  1372.  scripsil  Qua- 
(lra</esimak'{\i]\)]vx  riSermoncs de  tempore, 
de  Sanctts  et  de  B.  Virgine  in  praecipuis 
ejus  festivitatibus.  Vide  Antoninura  Mon- 
gitorem  tom.  2  Bibl.  Siculae  pag.  95.  qui 
praeterea  pag.  94.  aliura  inducil  NIO  »1.  \IM 
RICCIUM  sivede  RIZZO,  Saccensem  ,Car- 
melitam  et  ipsum  .  el  Sicula  i   Provinciae 


a) /Eso|)um  intelligit  Peroltus  non  Graccuni  Cihu-  que.   Dfl  Acclo  lllo  rWe  Juliuin  CMttren  Bcaiige- 

larum  scriptorem  ,  sed  ACCIUM  cujus  Dibulae  eic-  rum  lil).  'V-  poetices  pag   739.  el  Bibliothecam  i  a- 

gis  scriptae  veisibus  laudantur  sul»    JEsop[    nomi-  tinani  !ib.  2.  eap.   :. 
ne    a    Flarilego  ,  ab  Kberliardo  Bethuaiensi,  alils- 


\1\  NICO 

Priorera  DeGriltoremque ,  qui  A.  UI1.  //- 
/»n<//<  Scntattiarum  explicuitBoooniae,  Bcri- 
ptor  etiam  Sermanttm  QuarfragrsimaUum 
m  eadem  Urbe  babitorum.  Alii  ut  Alegrius 
pag.  307.  paradisi  Carmelitici  decoris,  hunc 
cum  abperiore  confundunt ,  unumquc  et 
eundem  esse  noo  dubiiant. 

NICOLAUS  Hosselli ,  non  Tarraconensis 
sed  Majorieousis ,  ex  Baloarium  insularnm 
metropob  Ord.  Praed.  Magister  in  Theologia 
et  Lector  in  Conventu  Barcinonensi ,  ot 
mpx  ab  A.  1454.  Inquisitor  in  Aragonia 
generaliset  ab  A.  4356.  ad  13(52.  Cardina- 
lis  ,  do  quo  Nic.  Antonius  tom.  2.  Bibl  vet. 
Hispanae  lib.  IX.  oap.  6.  §.  286.  soq.  .laco- 
bus  Quetif.  in  Bibliotbeca  Dominicanorum 
tom.  1.  pag.  6i9.  seq.  ot  Baluzius  in  Papis 
Avenionensibus  tom  I  pag.  9i1.  Ejus  scri- 
pta:  Commentarius  in  Matthaei  Evangelium. 
Homanorum  Pontificum  gesta  ,  praegrandi 
volumine  ,  cum  appendice  de  quarfruplici 
Junsdictione  Romanae  Ecclesiae  in  regnum 
utriusque  Siciliae.  Acta  ut  fnquisitoris  in 
Aragouia  gencralis  ,  (in  quihus  et  procos- 
sus  A.  1351.  contra  Franciscum  BAIULI , 
Ord.  Minor.  qui  sanguinem  CHristi  in  pas- 
sione  cffusum  praedioavorat  fuisso  sejun- 
ctum  a  Divinitate  ,  atquc  ideo  in  triduo 
mortis  nou  fuisse  adorandum  cultu  latriae, 
qua  de  controvorsia  dixi  supra  in  JOANNE 
Morlandino  tom.  IV.  pai^.  391.)  Historia 
Ordinis  sui ,  sivo  Praedicatorum :  Epislo- 
lae.  Testamentum. 

*  Ex  obronicis  aliisque  libris  et  cbartis 
Apostolici  Arcbivi  collegit  excorpta,  ex  qui- 
bus  desumptao  sunt  Vitae  Komanorum 
Pontificum,  sed  non  omniurn.  111  i  enim  quo- 
rum  vitam  digessit  sunt  Leo  IX.  Stepha- 
nus  IX.  Nicolaus  II.  Alexandor  III.  (iro- 
gorius  VII.  Tum  omisit  Victorcm  III  Ur- 
banum  II.  Kesumpsit  vitas  Paschalis  II. 
Gelasii  II.  Callisti  II.  Honorii  Papae,  Inno- 
ceptii  II.  Coelestini  II.  Lucii  II.  Eugenii  III. 
Anastasii  l\'.  Hadriani  III.  Alexandri  III. 
ornisit  dein  reliquas  usque  ad  Gregorium 
IX.  m  quo  sistit.  Omnes  basce  Komano- 
rum  Pontificum  vitas  ex  Cardinali  Aragonio 
vulgavit  Muratorius  Ber.  Ital.  tom.  3.  pag. 
274.  Cave  tamen  credas  nibil  tetigisse 
Aragonium  Cardinalem  in  suis  exccrptis  de 


L  A  U  S 

praecedcntium  et  reliquorum  Pontilicum 
bistoriis  ;  nam  praeter  vitas  illas  a  Mura- 
torio  vulgatas  itorum  argumentum  illud 
resumpsisso  ex  Cod.  MS.  quem  scrvat  Bi- 
bliotli.  Canonicor.  Majoris  Ecclesiae  Lucen- 
sis  disco.  Semel  enim  de  singulis  agit 
incipiens  a  S.  Petro  usque  ad  Innocentium 
II.  Iterum  vero  singulorum  gesta  tangit , 
ea  vero  tantummodo  quibus  utriusque  gla- 
dii  potestatem  exercuerunt.  Incipita  Felico 
II.  quem  ait  excommunicasse  Constantium 
lmp.  Arianum  et  desinit  in  Clemente  VI. 
qui  diris  devovit  Dominum  de  Mediolano 
Ecclesiae  et  clericorum  hostem  et  inimi- 
cum  manifestum. 

Eorundem  excerptorum  portio  est  tra- 
etatus  do  iure  Ecclesiae  in  Siciliam  cuius 
tamen  titulus  mendose  hucusqu^  rolatus 
ost ;  non  enim  agitur  in  oo  de  qnadru- 
plici  jurisdictione  Romanao  Ecclesiae,  sed 
titulus  ita  enunciatur;  tructatus  de  juri- 
sdictionc  Ecclesiae  super  Regnum  Apuliae 
et  Siciliae  in  quo  ostenditur  quadruplici- 
ter  ad  ipsam  solam  ecclesiam  pertinere. 
An  vero  opusculum  istud  Nicolaum  au- 
ctorem  habuerit  non  satis  constare  arbi- 
tror;  multa  enim  in  excorptis  illis  ab  alio, 
quam  a  se  composita  collegit  Aragonius  , 
cuius  roi  gratia  litulum  his  praefecit :  cu- 
mulatio  F.  Nicolai  Card.  Aragoniae  ex  di- 
versis  registris  et  libris  Camerae  Aposto- 
licae  et  aliis  diversis  Ubris  et  Chronicis  otc. 
Quoniam  vero  excerpta  Card.  Aragonii  sa- 
tis  nota  sunt  nomino  ;  rem  vero  pauci  no- 
rint ,  quod  integra  in  lucem  nondum  pro- 
dieiint;  juvat  indiculum  rcrum  quao  in  illis 
continentur  exbibero  allata  singulorum  in- 
scriptione  ab  eodemCardinali  praefixa  prout 
legitur  in  MS.  oorum  Codice  Lucae  in  Bi- 
bliotheca  Canonicorum  maioris  Ecclesiac 
servato. 

Excerpta  ex   variis  libris  Romanac 

Curiae  pcr  Nicolaum  Cod. 

Aragoniensem. 

Est  primo  Bulla  Clementis  ad  Carolum 
Rogom  Siciliao  lilium  Ludovici  Rcgis  Fran- 
ciae.  Bulla  investilurae  eiusdem  Bogni  in- 
cipit  •  Clemens  Episcopus  Constituti  etc  , 
contincntur  in  ipsa  pariter  literac  Anni- 
baldi ,  et  Joonnis  Card.  ad  eumdom  Caro- 


NIC  0 

lum  ea  de  causa  datae.  Incipiunt  Excel- 
lentissime  otc.  Quoniani  ad  subsl.inent.iam. 
Datae  sunt  literae  illae  Pontiticis  Perusii 
per  manum  Mag.  Michaelis  de  Tolosa  Vi- 
cecancellarium  S.  R.  E.  II.  Non.  Novemb. 
Indict.  IX.  1265.  Pontificatus  Clemontis 
IV.  Anno  1.  Indicantur  atque  excerpuntur 
literae  istae  Annibaldi  ct  Joannis  a  Ray- 
naldo  ad  An.  1265.  n.  \k. 

II.  Sequitur  modus  faciendi  homagium 
D.  Papae  de  Ii.  Siciliae ,  quando  confertur 
Regi.  Incipit  Notandum  quod  modus  etc. 

III.  Literae  Cardinalis  ad  eundem  Cle- 
mentem  super  exactione  solutionis  census 
debiti ,  per  quas  appareat ,  quod  ccnsus 
iste  cessare  non  debeat ,  etsi  Rex  Sicdiae, 
et  omnes  eius  partes  ad  plenum  non  pos- 
sideant.  Incipiunt  Sanctissimo  etc.  Carolus 
etc.  vestrae  literas  Sanctitatis.  Recitantur 
intearae  litterae  Papae  ad  Carolum.  lnci- 
piunt.  Habet  hoc  humana.  Literae  Regis 
signantur  Anno  1266.  1.  sept.  Indictione 
X.  Regni  anno  2. 

IV.  Responsio  Ronifacii  VIII.  facta  D. 
Carolo  in  Sicilia  Regi  super  successione 
dicti  regni:  Carissime  etc.  habuit  sane 
consultationis  a  Datum  Romae  ap.  S.  Fe- 
trum  VI.  Ral.  Martii  Pontificatus  An    III. 

V.  Literae  Caroli  Siciliae  Regis  ad  Gre- 
gorium  super  solutione  census  pro  regno 
Siciliae  charissimo  etc.  Diu  est  clementis- 
sime  etc.  Datum  Neapoli  1275.  die  VII. 
Julii  Indictione  III.  Regni  X.  sunt  in  Ray- 
naldo  ad  an.  1275.  n.  54. 

VI.  Tractatus  de  Jurisdictione  Eeclesiae 
super  Regnum  Apuliae  et  Siciliae,  in  qno 
ostenditur  quadrupliciter  ud  ipsum  solam 
Ecclesiam  pertinere.  Incipit:  Quaestio  mo- 
vetur  etc.  Laudantur  ibi  Ilistoria  Cosentini 
Martini  et  Richardi.  [Edidit  Mansius  in  Ba- 
luz.  Miscell.  1    468.  Lucchesini  . 

VII.  Forma  confirmationis  firtnc  per  Ro- 
nifatium  super  tractatu  pacis  habito  intcr 
D.  Carolum  de  Francia  Robcrtum  primo- 
genitum  Hcgis  Sicihae  ct  Regem  Fcrdinan- 
dum  ex  altera  super  insula  ct  Kcgno  Si- 
ciliae  et  jure  quod  habet  Ecclcsia:  Roni- 
facius  etc.  Rex  pacificus  etc.  Datum  Ana- 
gniae  XII.  Kal.  Pontilicatus  An.  I\.  ap. 
Ravnal.  sed  ibi  signantur  M.  Kal  Junii. 


L  A  U  S  1 21 

VIII.  InfeudaHo  Ronifacii  VIII.  de  Re- 
gni  Sardinine  el  Corsicae  Jacobo  Aragoniae 
Regi :  Bonifacius  etc.  Super  lirgps  ..  et  Re- 
gna  ete.  Datum  Roma-  ap.  S.  tvtrum  prid. 
Non  April.  Pontificatu-.  Anuo  3.  Dat  sed 
oon  integras  hae lil  .1297  n1. 

IX.  Donatio  facta  Innocentio  III  et  lio- 
manae  Ecclesiae  per  Joannem  Regem  An- 
gliae  de  toto  Regno  Angliae  et  Insula  Hi- 
berniae,quae  deinde  duo  Rex  et  sui  succes- 
sores  tenebunt  in  feudum  ab  Ecclesia 
Romana  ,  cuius  erant  vassalli  et  feudatarii 
sub  censu  annuo  miUe  marchorum  ster- 
Itngorum.  quae  faciunt  quatuor  millia  Flo- 
renorum  .  quae  donalio  facta  fuitper  mo- 
dum  satisfactionis  et  emendae  concordi 
consilio  omnium  Baronum  et  nobilium  An- 
gliae  .  et  Hiberniae  in  Londonis  ap.  S.  Pau- 
lum  3.  Octobris  1213  Begni  Joannis  14. 
Joannes  etc.  Universitati  vestrae  etc. 

X.  Copia  instrumenti ,  quod  Magister 
Siricius  camerae  D.  Papae  Clericus  Xun- 
cius  Sedis  Apostolicae  in  Anglia  ad  curiam 
adportavit  Incipit,  Lex  quae  Anizlice  Dele- 
naye  vocata  est,  latine  vero  lex  Danorum. 
Denarius  B.  Petri  praedictus  per  hunc 
modum  colligitur  in  Anglia.  Ex  Cantua- 
riensi  Dioecesi  Lib.  7.  et  18.  B.  etc. 

De  praedicto  denario  R.  Petri  ita  legitur 
in  chronicis  cap.  De  Leone  Papa  IV.  qui 
coepit  an.  846.  (Raluz.  Miscell.  I.  144. 
Adaulphus  Rex  etc.  fseu  Deulphus.l 
De  valore  diversarum  monetarum  :  Quia 
in  hoc  libro  frequenter  etc.  Cnus  moraba- 
tinus  valet  unum  florenum  etc. 

XI.  Statutum  Nicolai  IV.  ferens  ul  ex 
omnibus,  quae  recipit  Ii<>>n.  Ecclesia  .  fiant 
duae  partes  aequales  ,  quarwn  una  sit  I). 
Papae ,  et  altera  signetur  S.  Collcgio  Card. 
intcr  eos  e.v  aequo  dtvidcnda  :  Nicolaus  etc 
Coelestis  altitudo  etc. 

XII.  Instruroentum  donationis  fict<r  S. 
Collcgio  Cardtnalium  per  Benedictum  Ml 
An.  1524.  De  medietate  omnwm  eenttmm 
visitationwn  etc  debitarum  Coltegio  (' 
pro  tempore  vitae  Benedicti.  Incipit  Aoooa 
nativitate  etc  die  84.  Decembris  Afioiool 
in  Palatio  Apostolico 

XIII.  Incipit  revoratio    Gregarti  Papae 
\.  dc   consiirtn<Iinc.  quoi    Sedis    Rib  ■ 


122  N  I  e  0 

dabatur  eleemosytta  in  Pulatio  Pupae  in 
festo  camisprivii .  et  statuit  quod  haec 
erogurcntur  pauperibus  aliis  communiter 
etiam  ipsis  liibaldis  ,  qui  ad  Papam  ve- 
nerint  in  festo  carnisprivii  circa  horam 
vesprrarum.  [acipit.  Quia  dicebatur  essc  ec. 

Xl\'.  Quod  proventus  Capelli  debeai  di- 
vidi  Cardinalibus  absentibus  .  exceptis  le- 
gatis  ex  Constitutione  Clementis  V.  lnci- 
pit :  ltem  Donvnus  etc 

X\'.  Quod  Camerarius  sive  Clerici  sa- 
cri  Collegii  debeat  intcresse  computo  de 
rec>'ptis  et  udministratis  ex  constitut.  Be- 
nedicti  XIII.  An.  153i.  die  23.  Decembris. 

XVI.  Quod  Camerarius  S.  Collegii  de- 
bet  habere  copiam  libri  censualis  ex  con- 
stitutione  eiusdem  Benedicti. 

XVII.  Quod  Camerarii  S.  Palatii  de- 
bent  procedere  contra  Praclatos  non  sol- 
ventes  commune  servitium  ex  Decreto  Ca- 
merariorum  et  S.  Collegii  an.  452-i.  (Ue 
*>;i.  Aprilis. 

XVIII.  Quod  priores  qui  fiunt  pcr  ele- 
ctiones  ad  commune  servitium  teneantur  . 
idque  continetur  in  eodem  Decreto. 

Quod  Ecclesia  vacansbis  inannoteneatur 
luntum  unum  commune  servitium  solvere  ex 
decIaraLonc  facta  auno.  1351.  dic  4.  Se- 
ptembris. 

XIX.  Quod  Praelati  habent  ad  solven- 
dum  commune  servitiumpro  primo  termino 
9.  menses,  et  pro  secundo  totidem  ex  Decla- 
ratione  an.  1550,  die  20.  Deccmhris. 

XX.  Seq uun t u r  donationes  et  largitiones 
factae  ab  Imperatoribus  aliisque  Rom.  Ec- 
clesiae.  1.  est  Donatio  Constantini.  Sequitur 
Donatio  Ludovici  Imp.  tempore  Paschalis  Pa- 
pue ,  Henrici  primi  Imp.  Henrici  IV.  Impe- 
ratoris. 

XXI.  Gregorii  Papae  VII.  litterae  ex 
quibus  apparet  Ecclesiam  habere  unum  de- 
narium  in  Reguo  Franciae  a  quohbet  an- 
nuatim  solvendum.  Succeduot  aliae  literae 
eiusdem  ,  ex  quibus  pariter  dignoscitur 
Jiom.  Ecclesiam  retrahere  quaedam  ex 
Uungaria  et  Hispania.  Literae  etiam  Ale- 
xandri  (forte  IV.)  ad  Guilelmum  Reg.  An- 
glorum  memorantes  deditionem  Regni-fa- 
ctam  a  Joanne  Rege  Romanae  Ecclesiac. 
Alexander  etc.  Guilclmo  Regi  ec.  Novitpru- 


L  A  l   S 

dentia  tua  ete.  ltom  eiusdem  Alexaodri 
ad  Regem  Danorum  pro  re  simili ,  frag- 
mentum  est  Lpistolae  inripiens  :  quapropter. 
Extat  apudMuratoriura  in  loco  de  quo  infra. 

XXII.  GregoriiVII  literae  Demetrio  Regi 
Cuscorum  et  Reginae  quod  regnum  illud 
ad  Romanarn  Rcclesiam  pertinent.  Incipiunt 
pZlius  vester  limina.  Literae  aliae  Gregorii 
VII.  in  quibus  agitur  de  Synodo  habita  in 
Dalmatia  a  Geizone  S.  Ronifatii  et  Alexii 
abate.et  a  Folvino  Forosompronii  Episcopo 
An.Dom.  Incarnat.  ]Q76.Ego  Demelrius  etc. 
Utramque  istamepistolam  affert  Cencius  in 
lihro  Censuum  S.  R.  E.  vulgato  a  Muratorio 
in  Antiquitatibus  M.  Aevi  tom.  V.  p.  639. 

XXIII.  Regnum  Aragoniue  fuit  Romanae 
sub  certo  censu.  Petrus  Rex  etc. 

XXIV.  Aliae  similiter  literae  similem 
subiectionem  aliorum  Regnorum  ferunt. 

XXV.  Post  haec  succedit  brevis  tracta- 
tio  de  Pontificihus  qui  iura  Ecclesiae  stre- 
nue  defenderunt  etiam  contra  Reges  et 
Imperatores.     . 

XXVI.  Succedunt  Aliae  formulae  sacra- 
mentorum  praestandorum  ab  Imperatori- 
bus  Regibus  ,  Episcopis,  Abhatibus. 

XXVII.  Sequitur  de  mirubilibus  civita- 
tis  Rornae.  Ineipit  murus  cwitatis  Romae 
habet  turres  1361.  Castella,  id  est  meru- 
los  6900.  etc. 

XXVIII.  De  Historia  Ecclesiastica  quare 
Cyrus  Rex  Persarum  vocatus  fuit  Chri- 
stus .  et  de  70.  annis  captivitatis  Rabylo- 
nicae  expositis  historice  et  allegorice. 

XXIX.  Succedunt  Ordinationes  et  Gesta 
Svmmorum  Pontificum  usque  ad  Innocen- 
tium  II. 

XXX.  Sequentia  sunt  de  Italia  scilicet 
de  eius  nomine,  situ  et  Provinciis  ;  et  sunt 
excerpta  de  historia  Ecclesiastica. 

XXXI.  Liber  locorum  sanctorum  Terrae 
Ilierusalem  Fretelli  Archidiaconi.  (In  Raluz. 
1.  485.  Lucchesini.) 

De  divisione  totius  orbis  quam  fecerunt 
tres  filii  Noe  et  de  Patriarchis. 

De  Macometo  eiusque  prole  et  succes- 
sione. 

XXXII.  Gosta  Romanor.  Pontificum  a 
Leone  Papa  IX.  et  deinceps  sicut  in  Fa- 
briffio  commemoratum  est. 


N  I  C  0 

XXXIII.  Post  gesta  Paparum  sequitur 
Privilegium  Friderici  II.  quo  intuitu  Inno- 
centii  III.  abolet  usum  intromittendi  se 
in  electionibus  Praelatorum  et  possessioni- 
bus  Ecclesiae  ,  et  caeteris  spiritualibus.  In 
nomine  etc.  Regnum  nostrum  tunc  etc. 
Datum  apud  Egram  anno  1213.  Indict.  1. 
Regni  Komani  1.  Siciliae  XVI.  die  4.  id.  Jul. 

XXXIV.  Aliud  eiusdcm  Friderici  spon- 
dentis  auxilium  pro  recuperandis  terris 
Ecclesiae  Honorio  III.  In  nomine  etc.  Ego 
Fridericus  II.  Datum  Hagenovae  1219. 
mense  sept.  indict.  8. 

XXXV.  Euisdem  cassatio  statutorum 
contra  Ecclesiasticam  libertatem  Fridericus 
etc.  Cum  divae  memoriae  etc.  Datum  apud 
S.  Leonem  in  castris  1220.  indict.  9.  VIII 
Cal.  Oetob. 

XXXVI.  Eiusdem  in  solemni  curia  Ca- 
puana  pro  resignandis  in  manu  Honorii 
Papae  Privilegiis  Praedilecto  etc.  Pervenit 
ad  nos  etc.  Dalum  apud  Tranum  3.  Martii 
Indict.  IX. 

XXXVII.  Eiusdem  concessio  facta  In- 
nocenlio  III  de  Comitatu  Fundano  etc.  post 
obitum  R.  Comitis  Fundani.  Sanctissimo  etc. 
De  gratia  vestra  etc.  Datum  Roma  1248« 
Aprili  mense  indict.  15. 

XXXVIII.  Eiusdem  spondentis  Papae 
se  deducturum  milites  in  subs;dium  Ter- 
rae  sanctae  :  Fridericus  etc.  per  praesens 
scriptum.  Datum  apud  S.  Germanum  An. 
1225.  mense  Jul.  Indict.  XIII. 

XXXIX.  Innocentii  Papae  donalio  facta 
ab  Innocentio  Papa  Episcopo  Maglonensi 
de  comitatu  Melgoni  sive  Montis  ferrati 
sub  certo  censu.  Datum  Laterani  4.  id. 
April.  Pontiiicatus  An.  18. 

XL.  Pacta  Concordiae  inter  Clementem 
III.  et  senatores  Populumque  Romanum 
Sanctissimo  etc.  Dignitas  Scnatus  Populi- 
que  etc.  actum  quadragesimo  quarto  anuo 
Senatus  indict  6.  die  ult.  Maji 

XLI.  Concordia  Eugcnii  III  cuni  Iride- 
rico  I.  Imporatore  :  Venerabili  in  ChristQ. 
Regiae  maiestatis  dignitas  etc.  Datum  Coo- 
stantiac  1 152.  die  X.  Cal-  AprU.  indiet.  I  '.. 

XLII.  Clemens  IV.  admittit  in  gratiaca 
Galvanum  ct  Fridericum  Lance.  //;  no- 
mine  etc.Univer&is  etc.  /''.  Franascus  Tar- 


L  A  U  S  123 

racinensis  Ep.  etc.  Nuper  aSi-'-.  et  Ileveren- 
diss.eic.  Actum  in  domo  Toudin  dc  Frasso 
an.  1267  ind.  10.  Pontif.  Clementifl  I.  Febr. 
dic  V. 

XLIII.  Citatio  eiusdem  Fridcrici  coiam 
Papa  Clerncnte  IV.  Clemens  etc.  De  vultu 
gloriosi  ec.  Datum  Viterbii  12  Cal.  Nov.  a,  :; 

XLIV.  Litcrae  Caroli  I.  Siciliae  !'.  _-is  ad 
Pctrum  Aragoniae  etc.  qui  venerat  in  In- 
sulam  Siciliae  cum  classe ,  applieuitquc 
Trapanam  die  29.  Augusti  An.  !_*•>  quod 
illam  vellet  sibi  aquirere  titulo  Constan- 
tiae  uxoris  suae  ,  filiae  .Manfredi  Regis  Ca- 
rolus  pc.  si  de  sanae  mcntis  cc.  Datum  ec. 

XLV.  Litcrae  Petri  ad  eundem :  Petrus 
etc.  De  tua  magna  arrogantia  etc.  Datum 
etc.  Carolus  jam  fere  tota  insula  e.rpolia- 
tus  literas  sequentes  dedit  ad  victorem  : 
Carolus  etc.  Petro  etc.  De  spekmca  quam 
inhabitas  etc. 

XLVL  Literae  Petri  ad  eundem.  Petrus 
etc.  De  spelunca  quam  dicis  etc. 

Literac  Caroli  primogeniti  eiusdem  Ca- 
roli  captivi  Regis  Aragoniae  ,  quam  capti- 
vitatem  subivit  in  pugna  ante  civitatem 
Neapolitanam  commissa  ad  Potrum  Etegem. 
Serenissimo  Principi  etc.  Inopinati  eventus 
casus  fortuiti.  etc. 

XLVII.  Literae  Eduardi  Eegis  Analiae 
ad  Clcmentem  VI.  ut  moderetur  e.ractio- 
nes  pecuniarum  pro  benefiriis.  el  juspatro- 
natusrestituantur su>s  Dominis.  Datum  apud 
Vasco  Scptembri  mense  anno  (343.  Begni 
Franciae  4.  AngliaclT. flnBaluz.Misc.  Luc.) 

XLVIII.  Jura  Ecclesiae  Rom.  in  Regno 
Poloniae  pro  denario  S.  Pctri  ct  aliis  San- 
ctissimo  in  Christo  etc.  Joanni  SwMM 
Pontifici  /lenricus  Rex  Elcsiae  fn.in< 
Regni  Poloniae  ctc.  ad  agendas  graliarum 
dcbitas  actioncs  etc.  Dattim  Colgoriae  io 
vigilia  S.  Joannis  Baptistae  An.  1 3. 

XLIX.  Aliae  Literae  Regia  Polooiae 
transumptis   diversoram    iostrumeotorum 
et  Summus    Pontiftx    nM   yrvoideai    dc 
subsidus  contra  Tartaros :  Snnr,  - 
Joanni  etc.  Tladisluus  /.'- /   etC    CtMi 

stct.  Datuin  Cracoviae  in  vigilia  SS.  Tri- 
nitatis  12.  Kal.  Junji.  [nBalu._iisc.Loc 

L.  Instrumeotum  publicum  pn 
nis  .  ruldtcet  nc  per  ttcqMtsitionem  Wra- 


124  N  I  C  0 

tislaviensis  terrat  per  Joannem  licgem 
liohemiae  factam  praejudicium  Ecclcsiae 
Rom.  causaretur  factae  per  P.  de  Alverna 
nuncium  Apostolicum  in  partibus  Polo- 
niae.  in  praesenlia  dicti  Regis,  quam  pro- 
testationem  ulem  rex  gratam  habuit  et 
obtulit  se  paratum  obedire  sedi  Apostoli- 
cae.  Datum  in  civitatc  Wratislaviensi.  A. 
D.   1027  die  VIII.  mensis  Aprili. 

LI.  ltom  sunt  duae  epistolae  eiusdem  tc- 
noris  divcrsis  sigillis  sigillatac  continen- 
tes  finanliam  per  cives  ct  incolas  cuhnen 
acPomeraniae  Wratislaviensis  dioecesis  de 
denario  B.  Pelri  pro  arrcgariis  Romanae 
Ecclesiae  dcbilis. 

Lll  Item  qualiter  scripsit  Joannes  Papa 
XXII.  Episcopo  Wratislaviensi  qui  com- 
positionem  et  finantiam  faclam  inler  inco- 
las  et  cives  Culmen.  et  Pomeramae  de  de- 
nario  B.  Petri  solvendo  per  ipsos  gratas 
el  ratas  habutf  et  habct  dans  eidetn  Epi- 
scopo  potesiatem  eos  absolvcndi  a  senlenliis, 
quas  incurrerant  ex  retardatione  solulio- 
nis  denarii  antedicti  ;  et  constituerunt 
procuratores  suos  dicti  incolae ,  et  cives 
qui  juraverunl  in  animas  eorum  perpetuis 
temporibus  solvere  praefalumdcnarium  B. 
Pelri  camerae  Apostolicae  in  Quadragesima 
Actum  anno  D.  1343.  4.  Pontificatus  D. 
Joannis    Papae.  An.  19. 

LIII.  Item  transumptum  unius  inslru- 
menti  Septem  sigillis  sigillalum  supra  so- 
lutione  eiusdem  ccnsus.  Datnm  XIII.  Cal. 
Maji.  A.  D.  1335.  Pontif.  d.  .Io.  XXII.  19. 

LIV.  Item  quaedam  litcrae  patentes  Co- 
mitalus  Cracoviae  dircclae  D.  Benedicto 
Papae  XII.  in  quibus  consulcs  dictae  civi- 
tatis  se  debere  fatcntur  certas  granas  scu 
granalusauri  et  nonnull.  eorum  cives  eliam 
singulariler  alias  granas  hic  expressatas. 
Datum  Cracoviae  25.  die  Maji  an.  1336. 

LV.  Item  aliud  instrumenlum  publicum 
contmens  copiam  literarum ,  et  processuum 
contra  Wralislaviensem,  occasionc  census 
denarii  B.  Pelri  factum  in  praesentiam 
Nuntiorum  aposlolicor.  in  parlibus  Polo- 
niae  dcstinatorum  sub.  An.  D.  1^29  die 
1.  Nov.  Ponlif  D.  Benedicli  PP.  XII  A.  5. 

LVI.  Item  unum  Aliud  instrumentum 
Continens  quomodo  Ainestes  Ep.   Tragen. 


L  A  l  S 

auctorilate  Sedis  Aposlolicae  de  cicibus 
seu  habitatoribus  Wratislaviens.  Regni  Po- 
loniac  recepit  solemnem  obligationem  su- 
per  solulione  denarii  B.  Petri  ut  vidclicct 
a  quolibet  humano  capite  recipialur  unus 
denarius  singulis  annis  solvendus  in  Oua- 
dragesima  ct  quomodo  amovit  a  diclo  lo- 
co  sententiam  inlerdicli  A.  D.  i54-5.  die 
17.  Dccembris. 

LVll.  Item  et  quaedam  alia  patens  lite- 
ra  D.  C.  Papae  VI.  missa  per  Episcopum 
Pragenscm  notificando  eidem  concordiam, 
et  ea  quae  continentur  in  supradicto  in- 
slrumento.  Actum  An.  D.  1343  die  XVIII. 
Decembris. 

LVIII.  Itcm  est  quacdam  alia  palens  li- 
tera  Ducis  de  Evvidines  dioeccsis  Wrati- 
slaviensis  super  ordinationc  solutionis  cen- 
sus  denarii  B.  Petri  deinceps  in  perpe- 
tuum  annualim  pro  quolibet  corpore  hu- 
mano  camerae  Apostolicae  solvendo,  ex- 
ceptis  clericis  et  nobilibus  cum  aliis  civi- 
tatibus  illius  dislriclus  de  eodem  negotio, 
ad  quam  solulionem  census  futuri  cum 
aliis  civilatibus  illius  districlus  de  con- 
sensu  dicti  Ducis  concesserunt  posse  com- 
pelli  per  censuram  Ecclesiasticam  dein- 
ceps  ;  de  pracdictis  vcro  ccnsibus  non  so- 
lulis  concordaverint  in  forma  cerla  hic 
expressa.  Actum  Avvindicz  A.  D.  1352. 
X.  Cal.  Martii. 

LIX.  Item  aliae  Lilerae  cum  sigillis  ci- 
vitalum  Ducatus  Evvindicz  super  censu 
denarii  B.  Petri  in  Dioecesi  Wralislavien- 
sis  cum  aliis  super  eodem  megocio.  Ac- 
tum  Evvindicz  A.  D.  1352.  X.  Cal.  Martii. 

LX.  Literae  testimoniales  D.  Caroli 
Imp.  Romanor.  in  quihus  confitelur  quod 
denarius  B.  Petri  E.  R.  levari  debet  in 
ceriis  terminis  hic  expressis  ,  absolvi  per 
praesentes  literas  praecepit.  Daturn  Pragae 
A.  D.  1357.  XVI.  Cal.  Maji  Imperii  sui 
anno  3. 

LXI  Item  quinque  instrumenta  publica 
in  quibus  Nuntius  Apostolicus  et  colleclor 
in  partibus  Poloniae  confilctur  se  recepis- 
se  a  Praelalis  hic  expressis  tunc  Collc- 
ctoribus  denarii  B.  Petri  Ecclesiae  Rom. 
debili  certas  marchas  et  pecunias  argenli 
hic  contentas  et  per  eum  receptas.  A.  D. 


\  I  GO 

1338  die  X.  Maji  Pontincatus  l).  Innocen- 
tii  Papae  VI.  anno  VI. 

LXII.  Item  quaedam  iiterae  Regis  Po- 
loniae  apertae  a  tergo  sigillutae  confilen- 
tis  se  et  Rcgnum  suum  esse  in  obedieniia, 
et  subiectione  S.  R.  E.  ct  in  signum  hu- 
iusmodi  solvitur  ibidem  census  ,  qui  vo- 
catur  denarius  R.  Pelri  R.  E.  cl  est  sine 
data  sigillafie  a  tcrgo  in  cera  alba. 

LXIIl.  Item  quaedam  aiiae  literae  clau- 
sae ,  quas  misit  Ep.  Pragensis  significans 
quod  in  civitate  Wralislaviensi.  ubi  rece- 
pit  mandatum  Apostolicum  super  denario 
B.  Petri ,  processit  cum  maturitate  et 
magna  deliberalione  et  finalitcr  recepla  a 
civibus  obligatione ,  quod  de  quolibet  hu- 
mano  capite  recipiatur  unus  denarius  mo- 
netae  ibi  currenlis  qui  denarius  non  mu- 
tatur  in  pondere.  Et  interdicti  senlenlias 
contra  ipsos  dudum  relaxavit  seu  amovit. 
De  tempore  aulem  ipso  cessavcrunl  vide- 
licet  per  X  et  VII.  Annos  ,  quomodo  pus- 
sint  extimari  sunt  opiniones  ;  Secundam 
magis  rationabiles  videtur  quod  recurran- 
lur  ad  rcgislrum  Sedis  Apostoiicae  ad  sci- 
endum  quantum  singulis  Annis  anle 
lempus  rebcllionis  consuevit  haberi ;  et 
cum  ipse  habcret  copiam  regislri  repertum 
cst ,  quod  asccndit  pro  quolibet  anno  ad 
marchas  et  64-  scutos  pondens  Polonici ; 
et  non  est  data  nisi  duntaxat  dic  XX  men- 
sis  Decembris.  * 

NICC.  Rosselli  Commentarius  editus  a 
Mansioin  Baluz.Miscellan.  iil.Lucchesini.J 

NICOLAUS  Sagundinus  ,  Saguntinus  . 
Secundinus  ,  Segundinus :  vide  supra  in 
Nicolao  Euboico. 

NICOLAUS  Salconus,  vitiose  pro  Falcone 
qui  jussu  Clementis  V.  librum  AITIIOM 
Armeni  ex  ore  ejus  Gallice  exceptum  ver- 
tit  L&tine  ,  1'ictavis  A.  1307.  Vide  supra 
t.  I  p.  33.  et  Oudinum  t.  3.  p.  630.  seq. 

NICOLAUS  Siculus ,  infra  Nicoluus  de 
Tudescis. 

NICOLAUS  Simonis  ,  Harlemensis  Bata- 
vus  Prior  Carmelitarum,  defunctus  A.  I  i9.">. 
fal.  1511.)  Scripsit  Vademecum  sive  Ser- 
mones  de  temporr  ot  Sanctis.  Consultatio- 
nes  ,  Repetitioncs  ct  Pisputatioiu  s.  Venet. 
4487.  1497.  Dc  potcstatc  Papac  ,  /;/>/ 


L  A  L  S  |23 

toris  ct  Concilii  Irbris  IV.  in  |»b.  ■>  !>pcrf- 
tal.  de  foro  compctrriti ,  c.  si  quis  contra 
Clericum.  Mediolan.  1495.  1540.  Chroi 
temporum ,  Htstoriam  Ordmis  sui.  Vitas. 
SS.  Palrum  et  <ic  sacris  mulieribus.  Far- 
raginem  fragmentorum.  Vitam  S.  Cyrilli 
Carmelitae,  Vitam  S.  Anme,  Consiliomm 
(non  Conciliorum  ,  ut  excusum  apud  Pos- 
sevinum;  duo  Volumina.  Vide Trithemium 
de  Carmelit.  Simlerura  ,  Valerium  Andre- 
am,S\veertium,  Ale-rium.  II.  Warthonam. 
NICOLAUS  Smeregus,  Notarius  Viceoti- 
nus  de  Bur^o  Bericae  ,  scriptor  Chronici 
Vicentini  ab  Au.  1200.  ad  1279.  quodcum 
continuatione  Anonymi  ad  An.  1342.  edi- 
tum  ex  Pelicis  Osii  rccensione  cum  Alber- 
tino  Mussato  aliisque,  curante  Laur.  Pi- 
gnorio  Venct.  1636.  fol.  Ilanc  editionem 
expressit  thesaurus  scriptorum  Italiao  Bur- 
mannianus  tomo  VI.  Lugd  Bat.  1732.  fol. 
etexduobus  Codicibus  Bibl.  Ambrosianao 
castigatam  V.  C.  Josephi  Antonii  Saxii 
studio,  exhibet.  tomus  octavus  thesauri 
scriptorum  Italiae  Muratoriani ,  Mediolan. 
1726.  fol. 

NICOLAUS  Specialis ,  Netinus  ,  Senior. 
Friderici  II.  Begis  Siciliae  ad  Benedictum 
XII.  Papam  Legatus.  Ejus  Historiae  Sicu- 
lae  libri  VII.  historiam  bellorum  inter  Re- 
ges  Siciliae  et  Aragoniae  ab  A.  C.  1282 
ad  1337.  gostorum  perscquentes  ,  vulga- 
ti  sunt  a  Stephano  Baluzio  in  appendice 
ad  Marcam  Ilispanicam  Petri  de  Marca , 
Paris.  1688.  fol.  pag.  597.  et  in  tomo  the- 
sauri  Muratoriani  uudecimo,  Mediolan.  1727. 
fol.  et  in  Burmanotano  thesauro  Antiqui- 
tatum  Siciliae  p.  V.  Lugd.  Bat  1722.  fol. 
oec  non  t.  II  Bibliothecae hisl  _m>i- 

ciliae,  quam  Paoormi  1723.  ful.  in  lucem 
dedidit   Jo.    Baptista    Carusius.    Promisit 
etiam  ex  duobus  Manuscrijitis    Codicibus 
cinendatiores  edere  Antonius  de    Amico. 
Messauensis,  in  Corporequod  molitusjam 
pridem  est  scriptorum  reram  Sicularum  . 
m  quo  etiam  exhibere  voluil  &HCHAELIS 
dc  Platca  sive  Placia  Siculi,  Ord. Mioor. 
cnjus  fragmeotum  Rochus  Pyrrhus   dede 
rat ,  historiam  ab  excessu  Friderici  Ai 
nn  .  secuodi  hujus  nominis,  R 
nsip'    ail  An.  1364;,    naore cemputaodi  Si- 


126  NICO 

culo,  el  1368  niore  ftomano)  o,\  Codice 
Manuscr.  D.  Friderici  dp  Vintimigliis,  Eqi- 
•  normitani  .  Marchionis  Hieracii  fra- 
tris.  Ex  isto  Mcolao  Speciali ,  tunc  npc- 
dum  edito,  quem  MCOL.WM  Minoritam 
vocat;  produxerat  nonnuila  laudatus  Ba- 
luzius  in  notis  ad  Fapas  Avenionenses.  Vi- 
de  Oudinum  tofD.  3  pag.  937.  seq.  et quae 
supra  in  MALASPINA,  MICIIAF.LK  de 
Platea  .  atque  in  XICOLAO  Jamsilla. 

NICOLAUS  Stanfordus ,  Lelando  cap. 
360.  Stenoforaus  ,  V ischio  Stafardus  ,  An- 
glus  .  Monacfaus  Bernardinus  sive  Cister- 
ciensis  circa  An.  1310.  Ejus  Moralilates 
in  Genesin  idem  Lelandus  memorans,  les- 
tatur  se  admiratum,  quod  homo  ejus  aetatis 
tam  argute  ,  tam  solide  ,  tam  signilican- 
ter  potuisset  scribere.  Conciones  aliquotad- 
dunt  Baleus  IV.  87.  Pitseus  pag.  399.  et 
Vischius  pag.  254. 

NICOLAUS  Svafhamus  .  Anglus  ,  Car- 
melitarum  Prior.  Theologus  Cantabrigensis 
ei  Cancellarius,defunctus  Anno  4449.  I^jus 
libellos  duos  de  rebus  Theologicis  innotuisse 
sibi  refert  Lelandus  cap.  454.  quorumtitu- 
li  apud  Baleum  XI.  76.  Pitseum  pag.  641. 
et  Alegrium  pag.  319.  sunt  OrdinariumLe- 
rtionnm  .  et  Determinationes. 

KiCOLAUSSvettumeMtsSupra,  Xicolans 
Gallicus. 

MCOLAUS  de  Susato  Westphalus,  Teu- 
to ,  Gymoasii  Heidelbergentis  decus  et  co- 
lumna  ,  interfuit  Concilio  Constantiensi  A. 
1417.  Ex  ejus  scriptis  laudantur  Quaestio- 
nes  tum  aliae  tum  ln  Sententiarum  libros 
et  Sermones  multi.  Vide  Jo.  Trithemium 
cap.  777.  de  S.  E.  et  d^  luminaribus  Ger- 
inaniae  cap.  169. 

XICOLAU.S  de  Syghen,  Professor  Erfurten- 
sis  ,  circa  An.  1470.  auctor  continuationis 
Chronici  LAMBEBTI  Schafnaburgensis  ab 
An.  1068.  ad  1352.  Vide  supra,t.  IV.  521. 

NICOLAUS  Taborita ,  cujus  dialogum 
cum  JEnea  Sylvio  exibet  Bzovius  ad  A. 
1451.  num.  IX. 

MCOLAUS  Tarvisinus.  Supra  in  BENE- 
DICTO  XI 

*  NICOLAUS  Tegrimius  .1.  V.  D.  patricia 
Lucensi  famiha  natus  post  varias  funclus 
nomine  Beip.  suae   legationea  ad  summos 


L.VUS 
Pontifices  aliosque  [tatiae  principes  cleri- 
cali  tandem  militiae  adscriptus  Cathedralis 
Ecclesiae  Lucensis  Archidiaconus  egit,  ora- 
tor  surnmus  scripsit  vitam  Castruccii  Ca- 
stracani  Lucensis  urbis  Domini  ,  vel  si 
mavis  ,  tyranni.  Prodiit  anno  4496.  in  4. 
Mutioae ,  recusa  Parisiis  1546.  in  16.  in- 
serla  a  cl.  Muratorio  tom.  XI.  Rer.  Ital. 
demum  una  cum  Etrusca  versione  Georgii 
Dati  Florentini  Lucae  1742.  quam  editio- 
nem  curavit  v.  cl.  Joan.  Tegrirnius  ,  ex 
eadem,  qua  Nicolaus  familia  pro.Lrnatus. 
Hanc  editionem  praecedit  vita  Tegrimii  a 
P.  Alexandro  Pomp.  Berti  Congreg.  meae 
viro  erudito  dihgenter  conscripta.  Ego  vero 
annotationes  meas  passim  historiae  huic 
Castrucii  adieci.  Scripsit  etiam  orationem 
nomincLucensium  a  se  habitam  coramAle- 
xandro  VI.  An.  1492.  obsequium  religio- 
sum  illi  nomine  eiusdem  Beip.  praestitu- 
rus.  Excusa  est  vetustis  typis  sine  loco  et 
armo.  Tum  et  aliam  coram  Pio  III.  et  aliam 
denique  coram  Julio  II.  recitatam  excusas 
absque  loco  et  anno.  Extant  aliae  plures 
in  Cod.  MS.  quem  servat  Biblioth.  Franci- 
sci  M.  Florentini  ,  in  quo  pariter  extat 
ciusdem  Tegrimi  nondum  edita  historia 
bplli  Florentini  contra  Lucenses  ab  Anno 
4434  ad  An.  1438.  Scripsisse  etiam  fertur 
de  rebus  suis  Commentarium  ignoto  mihi 
in  loco  servatum.  Obiit  An.  1527.  Cum  pa- 
riter  Juris  scientia  clarcrrt.  plura  insignium 
JCtorum  scripta  typis  evulganda  curavit 
tum  Lucae,  cum  Nuptiani  ubi  rusticabatur  * 

MCOLAUS  Teutonicus  Ord.Praed.  quem 
Cangius  hoc  loco  memorat  et  1355.  ait 
vixisse  ,  idem  est  cum  Nicolao  Harcilego  . 
de  quo  supra. 

MCOLAUS77*o?7mews,supraLEONICUS. 

*  MCOLAUS  de  Ttnkelspill  Baccalareus 
in  Theologia  in  Universitate  Viennensi  , 
quem  floruisse  colligo  An.  1401.  Scripsit 
opusculum  de  tentatione  Christi  a  Diabolo 
quod  offendisse  succurrit  in  Cod.  MS.  Vien- 
nensi  Bibliothe.  Benedictiorum  Abbatiae  S. 
Mariae  Scotorum  * 

MCOLAUS  Trajectensis,  cuius  commen- 
tario  in  EoPXhxum  de  Consolatione  multum 
meliorem  ait  se  reperisse 'Antoninus  Flo- 
rentinus  parte  3.  histor.  lib.  23.  cap.  11. 


N  1  C  O 

tom.  3  pag.  681.  et  NICOLALS  Treverth 
cujus  commentarium  Manuseriptum  in  S ■■- 
necae  Traogoedias  evolvit  Cangius,  neuter 
videtur  diversus  a  NICOLAO  Trivetto , 
de  quo  mo\:  quamquam  laudatus  Cangius 
scribit  Treverothum  vixisse  circa  A.  1360. 
NICOLALS  Trivettus  (de  Treveth ,  Tra 
veth  ,  sivo  Thriveth)  Thomae  Trivetii  Ju- 
stitiarii  Militis  sive  Equitis  Angli  filius  , 
a)  Ord.  Praed.  in  conventu  Dominicanorum 
Londinensi  Prior ,  diem  obiit  anno  Eduar 
di  III.  Angliae  Regis  secundo  sivo  An.  C. 
1328.  proximus  septuagenario:  Grammati- 
cus  ,  Poeta  ,  Rhetor  ,  Historicus  ,  Mathe- 
'maticus  ,  Philosophus  et  TheologuB.  Prae- 
ter  Cronicon  generale  b)  ab  Orbe  condito 
per  quinque  aetates  ad  natum  CHristum 
usque  et  aliud  Gallice  scriptum  a  nato 
CHristo  ad  Henrici  II.  tempora  ,  et  Cata- 
logum  Regum  Anglosaxonum  durante  he- 
ptarchia  necdum  quod  sciam  ,  odita  ,  La- 
tino  composuit ,  Gvil.  Malmesburiensem 
continuaturus  ,  opus  eximium  ,  Historiam 
Phntagenistarvm.  swese.x  Regum  Angliae. 
a  Comitibus  Andogavensibus  originem  du- 
centium  Stephani ,  Henrici  II.  Richardi  I. 
Joannis ,  Henrici  III.  et  Edivardi  I.  Anna- 
les ,  ab  An.  1136.  ad  1307.  in  quibusge- 
sta  Anglicana  potissimum  porsoquitur,  ita 
tamen  ut  Pontifieum,  et  Imperatorum  rcs, 
Regumque  Galliae  plerumquo  conferat.  Pri- 
mus  edidit  ox  Codice  Bigotiano  per  Hadria- 
num  Valesium  omondato  Dacherius  tom. 
VII.  spicilegii  fedit.  novae  t.  3  p.  1 43-23 1 
Castigatiores  deinde  separatim  ex  Codico 
Glastoniensi  et  Mertonensi  ,  recensente  V. 
C.  Antonio  Hallo  ,  c)  Oxon.  1719.  8.  cui 
nitidae  oditioni  testimonia  virorum  docto- 
nnn  de  Trivetto  ampla  ot  copiosa  prao- 
mittuntur  llis.  merito  adjunges  Jacobum 
Quotif  tom.  1  Bibl.  Ordinis  Praed.  pag. 
561.  soq.  qui  de  hoc  scriptore  ut  solet  di- 
Iigenter  et  aecurate  est  commentatus  Sed 
laudato  Ilallo  debemus  etiam  veterisANON- 
YMI  scriptoris  Continuationem  Trivetti  An- 
nalium  ad  A.  1336.  editam  unacum  Adamo 
Murimuthensi  aliisque  Oion.  1722.  x.  de 
qua  dixi  supra  t.  I  pag.  10. 

B)  Vlde  ejus  Clironicon  ail  A.  1172.  apurt  Dachc- 
rium  tom   &  pag.  G"J6.  (  erlit.  novac  1.5.  pag,  KO. 


L  A  L  S  12y 

Caetera  Trivetti  scripta  sunt.Commen 
taria    in   Genesm  .    Exodum ,    Leviticum  . 
Paralipomena  ,Psalterium  ,  et  in  afioa  quo 
sdam  Sacrae  Scripturae  libros,  dicta  ss. 
Patrum  concatenandc  .  ol  rsI  apudPItseum. 

In  Epistolas  S.  Pauli  ad  Senecam  et 
Smerao  orf  S.   Paulum. 

Quodhheta  Theologica.Qu  >    tio  tes  variae 
De  perfectione  Justitiae.  De   tiissa  ■■>  ejus 
pnrtihus  libri  VII.  De  ofjicio   Missae 
Ordo  Missae  ,  Sgeculutn  Sacerdotal . 
nuscr.  in  variis  Angliae  Bibliothecis  teste 
H.  Warthono. 

De  peccatis.  De  virtutibus.  Do  fato.  Scu- 
tinn  VeHtatis  contra  impugnantes  statum 
perfectionis. 

In  S  Augustinum  de  Civitate  DEI , 
adjutoro  Thoma  Walleis.  Tolos  1488 
Venet.  1489.  Friburgi  1491. 

Expositio  historiarum  externarum.  qua 
rum  ft  mentio  apud  S.  Augustinum. 

Flores  in  Eegulam  S.  Augustini. 

In  BoBthium  de  Consolatione  Philosophiac. 
In  librum  de  disciplina  Scholartum. 

In  Valerii  ad  Rufinum  libellum  de  uxo- 
ro  non  ducenda  .  qui  legitur  interS.  Hie- 
ronymi  Opera. 

De  computo  Hebraeorum  .  Manuscr.  in 
Bibl.  Collegii  Mertonensis.  De  Astronomia. 
Canones  de  conjunctionibus  .  apposilioni- 
bus  et  eclipsibus  Solis  et  Lunae. 

In  Aristotelis  problemata 

In  Titum  Livium.  In  Declamationes   S 
necae  Patris. 

In  Senecae  Philosophi  apusculo.  In  tra- 
goedias  Senecae. 

In  transformationes  Ovidii. 

fn  Juvenalem. 

Vide  Lelandum  cap.  .'<■'{•'{.  Baleum  \. 
U.  Pitseum  pag.  (30.  B.  Warthooum  ad 
Cavoum.  *  Quid  sit  operis  labor  Trivelti 
in  Declamationes  S  intelligimus  .'\ 

titulo  eiusdem  operis  in  Biblioth.  I 
pi  Pistoriensis    servati,  de  quo  amii  ss 
inus  P.  Zachariu  in  su.i  Bibliotl 
riensi  ouper   \    \~">l  rul  Bta  Taurioi.  En 
titulum  liunc  Deelamai  s 

et  pulchre  moratisata 

h    J.ir.    (juclif  lom.     I     1*4 

I      V.i.i   1'rii.l.    17  '  !    |ml-.    I"  ■. 


128  NICO 

NICOLAUS  de  Tudesco,  Catanensis  Si- 
culus,  discipulus  Zabarellae,  AbbasPanor- 
mitanus.  Ord.  Bened.  Juris  Pontitiieii  Lu- 
cerna:  docuit  Catanae  ,  Senis ,  Parmae  et 
Bononiae  :  etiam  Bomanae  Botae  auditor, 
creatus  dehioc  An.  1434.  Panormitanus 
Archiepiscopus ,  ab  Alphonso  Aragoniae 
Rege  missus  ad  Concilium  Basileense  a) 
et  An.  1440.  ab  Antipapa  Felice  factus 
Cardinalis.  diem  obiit  An.  1445.  de  quo 
diligenter  Antoninus  Mongitor  tom.  2  Bibl. 
Siculao  pag.  98.  Ejus  scripta: 

In  quinque  Decretalium  libros  Comon- 
taria.  Vonot  1492.  ac  doindo  saepius  ot 
intor  opera ,  novom  a)  tomis  junctim  edi- 
ta  Venot.  1617.  fol.  prioribus  tomis  septem. 
Addo  Ilieronymi  Fantoni  de  Ferraris,  Ord. 
Praed.  Compondium  universae  Lecturae 
Abbatis  Panormitani  super  Decretales,  Ve- 
net.   1564.  4. 

Commentaria  in  Epistolas  Clementinas 
et  earmn  glossas.  Paris.  1518.  8.  atque 
inter  opora  ,  quorum  tomi  septimi  partom 
postoriorem  absolvit. 

Consilia  CCXXV.  ,'non  CXVIII.  ut  Lab- 
bous  tom.  2  pag.  113.  de  S.  E.  et  ex  eo 
alii)  Lugd,  1537.  fol.  atque  in  tomo  octavo 
Oporum. 

Quaestiones  VII.  et  Lugduni  curn  Con- 
siliis,  et  tomo  Oporum  octavo. 

Iiepelitio  in  cap.  9.  Per  tuas  ,  de  arbilris 
tit.  43.  lib.  1.  Dccretalium  Gregorji  IX. 
una  cum  Quaestione  in  Parmensi  Gymna- 
sio  disputata.  Lugd.  1587.  et  tomo  octavo 
Operurn. 

Processus  Judiciarius  ,  sivo  Practica  in 
omnibus  fere  Curiis  observari  solila.   ibid. 

Thesaurus  singularium  in  Jure  Canonico 
decisorum  ,  conscriptus  in  Concilio  Basi- 
leensi  ,  et  secundum  Ordinem  alphabeti- 
curn  pro  faciliori  usu  dispositus.  Tomo 
Oporum  nono,  una  cum  additionibus  Ja 
cobi  Anelli  de  Bottis  ad  Commentaria  , 
Consilia  et  Quaestionos:  nec  non  Gualvarji 
Bononionsis  repertorio,  ot  tractatu  de  dif- 
ferentia  Legum  Canonumque. 


L  A  U  S 

In  oporibus  Nicolai  om  issus  est  liber  pro 
Conrilio  liasileensi ,  memoratus  Trithemio 
cap.  781.  do  S.  E.  et  II.  139  illustr.  Be- 
nodictin.  ot  libris  probibitis  in  Bomano 
Indice  adscriptus  :  Sed  vulgatus  plus  sim- 
plici  viee  .  et  a  Gerbasio ,  versus  Gallice 
odilusquc  Parisiis  1697.  c)  proximo  etiam 
ex  editione  veteri  Ludgur.ensi  An.  1518. 
iterum  vulgandus  d)  cura  V.  C.  Georg. 
Ludovici  Oedori. 

Omitto  alias  ejus  Disputationes  ,  Deci- 
siones  liotae  liomanae ,  Conclusiones  glos- 
sarum  Clomentinarum  ,  Commentarium  in- 
choatum  in  Decretum. 

*  Editio  commentarii  ab  hoc  Nicolao 
conscripti  mullo  antiquior  ost,  quam  quae 
hic  indicatur  a  Fabricio  ,  nam  inter  Codd. 
Felini  MSS.  occurritCod.  149.  Abbatis  su- 
per  3.  lib.  Decretalium  lectura  impressa 
Bomae  per  Magistrum  Georgium  Laur.  de 
Herbipoli  sub.  An.  1480.  Item  Cod.  151. 
Nicolai  Abb.  1.  p.  super  2.  Decrotalium  , 
Venet.  per  Jo.  de  Colonia  ot  Jo.  Manten  de 
Gherotzen  An.  1473.  Cod.  151.  cod.  Abb. 
sup.  III.  Decrelalium  per  Jo.  Vindelinum 
An.  1472.  Codice  152  Abbatis  Secunda 
pars  super  socundo  Decretalium  impressa 
per  Jo.  de  Colonia  et  Jo.  Manthon  deGheer- 
etzom  A.  1479.  Item  Abbatis  tertia  p.  se- 
cundi  Decretalium  Venet.  per  Jo.  de  Co- 
lonia  sociumquo,  Anno  1476.  Uom  Cod. 
153.  Abbalis  secunda  p.  in  secundum 
Decretalium  An.  1471.  sine  nota  impros- 
soris  ot  loci.  Itom  Cod.  154.  In  III.  li- 
bruin  Decretalium  Ven.  per  Jo.  de  Colo- 
nia  et  Jo.  Manthen  An.  1478.  Item  Cod. 
157.  eiusdem  super  IV.  et  V.  Decretalium 
Ven.  per  .fo.  de  Colonia  et  Jo  Manthem  A. 
1477.  itom  Cod.  158.  idem  opus  Bornae 
porMagistrum  Georgium  Laur.  de  Herbipoli. 
An  1475.  Item  cod.  160.  MS.  est  liepetitio 
in  cap.  Ecclesia  Sancta  per  me  Nic  Abb. 
Maniacensen  An.  I).  1425.  in  civitate  Se- 
narum  Altera  ropetitio  in  Cap.  per  tuos 
faeta  ab  eodom  in  studio  Bonon.  A.  1432. 
(hanc   indioavit   Fabricius)    Item  Iiepetitio 


a)  J;ic.  1'  EnTant  bist.  Belli  Hu>>itici  et  Concilii 
isasil.  t.  2.  p.  170. 

b)  llanc  editionem  recensef  Labbeus.    Prionui 
Vcnctam  1395.  oclo  tomis,    Dellarmiuus.  i>e  anli- 


quioribus   Posscvinum  licebil  consulere. 

r.)  Laudat  et   argumenlum  hujus  llbri    exponit 
Dupinius  tom.  XII.  Uibl.  Eccles.  p.  08. 

d    Bibl    Germanique  fom.  xxvin.  p.  136. 


NICO 

in  cap.  Si  quis  per  mc  Nicolaum  dc  Sicilia 
Decretorum  Doctorem  in  almo  studio  Se- 
nensi  An.  1419.  Item  repetitio  eiusdem  su- 
per  Stante  statuto.  ltem  eiusdem  Repetitio 
in  materia  juramenti.  Item  cod.  161.  edita 
Consilia  etallegationes  eiusdem  A.  D.  1425 
cum  tabula  compositaperD.  Philippum  Bo- 
logninum  Ferrariae  per  Magistrum  Pe- 
trum  de  Arancio  An.  1475. 

In  eodem  MS.  Cod,  160.  praeter  Repeti- 
tiones  illas  superius  indicatas  est  et  altera 
in  cap.  cum  esses.  Sunt  pariter  eiusdemau- 
thoris  ontiones  duae.  Altera  jam  saepius 
excusa  pro  Concilio  Basileensi  ,  cuius  hic 
Fabricius  mcminit.  Ilunc  vcro  titulum  in 
MS.  praefert:  Sermo  de  superioritate  Con- 
cilii  ad  Papam  editus  et  compositus  a  RR. 
in  Christo  Patre  et  Dom.Domino  Nicolao  de 
Sicilia  tit.  SS.  XII.  Apostolorum  S.  R.  E. 
Presbytero  Cardinali  (a  Felice  V.  Antipapa 
renunciato)  dignissimo  vulgarilernuucupato 
Panormitano  ,  in  jure  Canonico  monarclta 
jure  merito  uno  ex  legatorum  (sic)  de  la- 
terepro  S.  Concilio  Basileensi  pro  SS.  D. 
N.  Felice  divina  providentia  Papa  V.  misso 
ad  regiam  majestatem  Regis  Romanorwn 
Fridericum  ad  Francofordiam  pro  pace  et 
unione  Ecclesiae  fiendis  sub  Anno  1 442 
de  mense  Junii,  etcoram  auditoribus  prae- 
fati  serenissimi  Regis.  Altera  vero  quam 
codex  offert  Panormitani  oratio  scribitur : 
Se7*mo  D.  Nicolai  Siculi  Archiepiscopi  Pa- 
normitani  habitus  in  Concilium  per  cum 
Basiliensepro  honore  et  conservatione  Con- 
cilii  ad  probandum  quod  congregatio  ip- 
sa  dissolvi  non  deberet  infectis  arduis 
incumbentibus  non  obstantibus  7-ationibus 
Legati  Papae  Eugenii  desiderantis  et  pe^ 
tentis  concilium  jussu  suo  dissolvi.  [nci- 
pit.  Maximum  onus.  Orationom  hanc  non- 
dum  editam  ego  primus  ex  hoc  codice 
evulgavi  in  meo  Coucilior.  Supplemento 
tom.  4.  pag.  1352.  Post  haec  Vindobonam 
bono  aspirante  numinc  profectus  in  Bi- 
blioth.  Caesarea  nonnulla  reperi  ,  quae 
orationi  huiccausam  ot  argumeutum  prae- 
buerunt.  Tumultus  Basiliensiam  cernens 
Julianus  Card.  Legatus  abstinendum  cen 
suit  a  congregatioiu'  in  qua  norat  aliquid 
dccernendum  esse  contra  Pontiflcem  ,  oisi 


L  A  U  S  129 

recederet  a  consilio  dissolvendae  Synodi. 
Causas  absentiae  suae  f)^r  litoras  Pa- 
tribus  illum  invitantibus  ^xposuit,  easque 
literas  ibidem  nactus  sum.  Respondit  hi- 
sce  Archiepiscopus  Panormitanus  omnia- 
que  refutavit ,  quae  pro  Pontifice  ki/atus 
iidduxerat.  Tum  logatus  longa  oratione 
coram  PP.  habita  factum  suum  et  justi- 
tiam  Pontificis  defendit,  eamquf  pariter 
orationem  cum  superioribus  omnibus  rnihi 
doscripsi  in  Concil.  Suppl.  tom.  VI.  a  me 
vulgata.  Non  quievit  Panormitanus,  Conci- 
liumque  ea  oratione  defeodit,  cuius  hic 
memini ,  incipientem.  Maxknum  onus.  Ne- 
que  haec  pariter  dr-ost  in  MS-  Caesareo.  * 

NICOLAUS  Tuscus.  Supra  ,  Sicolaus  de 
Albertinis. 

*  NICOLAUS  Ubaldus  Perusinus  quem 
ipsum  esse  credo  Nicolaum  Baldi  altfrius  a 
celebri  Jcto  ,  sed  eius  filium  ,  ut  discoex 
Pancirolo  L.  2.  c.  72.  Auditorem  S.  Palatii 
egit;  scripsitque  tractatum  desuccessionibus 
abinteslato  et  altprum  tmctatum  de  succes- 
sionibus  ab  intestato clericorum  regularium 
etsecularium  utroque  jam  edito,priori  qui- 
demRomaeA.  1471.  (232.  1  473.  una  cum 
seq.  V.  Vermiglioli  Scritt.Perug.  1. 1 54.)  al- 
tero  vero  ibidem  A.  1473.  Priori  leuimus  in 
margine  adiectam  hancadnotationem  rnanu 
Felini  Sandei:  Suspetisus  [Nicolaus)  ab  of- 
ficio  per  Sixlum  t  mortuus  est  prae  dolore. 
Causa  suspensionis  futt  quod  stans  ad  fe- 
nestram  dixit:  Dicite  Cardinali  vestro  me 
non  emisse  Auditoratum  (Palatii  Apostolicl 
prout  ipse  Pileum.  *  (Eral  ex  cl.  familia 
Baldeschi ,  ut  plures  alii  doctissimi.  Vida 
Hazzuchelli  Scritt  It.  110.  Lucchesini.) 

MCOLAUS  Vischel.X.  Nic.  Cisterciensis. 

NICOLAUS  de  Ultrtcurin  An.  I34S.  IV 
risiis  revocare  coactus  l.\l.  articul 
Papa  Clemente  VI.  damnatos,  libellis  eius 
et  Epistolis  i.mri  traditis  .  quibus  illi  con- 
tinebautur.  Propositiones  illae  damoatae 
saepius  prodiefe  in  Bibliotbecis  Patrum  . 
ut  m  novissima  Lugdunensi  t.  X\\  I  p, 
Confer  Bupra  Joauncs   dc    MERCI  RIA. 

NICOl  \i  -s  Voigelt  aive  II  yeli,  Germa- 
nus ,  Priburgi  viiit  circa  An.  1  i.is.  Buius 
commentariolum  de  indttlgentiii  ,  ex    I  y- 
sengreinio  memorat  Possevinus. 
168 


130  NICOL 

NICOLAUS    Uptomts   sive    Ippodunus  , 

Anulus  ,  castra  primum  secutus  sub  Duce. 
Thoma  de  Monte  acuto .  Comite  Sarisbu- 
riensi :  deinde  Ecclesiae  Wellensis  et  Sa- 
nsbuxiensis  circa  Anno  1430.  Canonicus  , 
ooissQS  Anno  1452.  ad  Nicolaum  V.  ut 
Osmundum  Episcopum  inter  Sanctos  re- 
ferret.  Ejus  libros  quatuor  de  studio  et 
ofjicio  militari  ad  Ilumfridum  Ducem  Glo- 
cestriae  ,  quorum  quartus  de  diversis  si- 
gnis  in  armis  depictis  sive  de  insignibus 
Anglorum  Nobilium  curiose  disputat ,  pri- 
mus  Joanni  Seldeno  dicatos  vulgavit  no- 
tisqueeruditisillustravitEdoardusBissaeus, 
addito  Joannis  de  Bado  aureo  (de  quo  su- 
pra  tom.  IV.  pag,  341.)  tractatu  de  armis, 
quem  et  ipsum  Uptoni  esse  non  satis  certa 
conjectura  editor  suspicatur ,  et  Henrici 
Speelmanni  aspilopia.  Lond.  1654.  f.  Vide 
Lelandum  cap.  536  et  Baleum  VII.  98. 
cujus  exemplo  Pitseus  pag.  635.  seq.  ex 
uno  Uptoni  opere  quaterna  nobis  effingit: 
Leges  speciales.  De  officio  militari,  Delinea- 
tiones  armorum  et  de  colorum  insigniis. 

NICOLAUS  de  Wachenheim,  (vitiose  Wa- 
ckenbeim  apud  Possevinum)  Teutonicus  , 
cum  in  Ileidelbergensi  Gymnasio  per  an- 
nos  ferme  quinquaginta  Philosophiam  et 
Theologiam  docuisset ,  obiit  An.  1480.  de 
quo  Trithemius  cap.  864.  de  S.  E.  et  de 
luminaribus  Germaniae  cap.  222.  Ejus 
scripta  :  Quaesliones  Sententiarum ,  plure- 
sque  Sermones,  collationes  et  orationes. 

MCOLAUS  Walkingtonus,  Anglus  Mo- 
nachus  Kirkehamensis  Ord.  fratrum  regu- 
larium  :  non  Cisterc.  ut  ipse  fatetur  Vi- 
schius  pag.  252.  Bibl.  Cisterc.  circa  Anno 
1193.  praeter  librum  de  virtutibus  et  vi- 
tiis,  etiam  scripsit  historiam  de  Duce  Wal- 
tero  Espec  quem  virum  magnum  et  poten- 
tem  vocat  Joannes  Hagustaldensis  ad  A. 
1132.  Vide  Baleum  III.  35.  et  Pitseurn  p. 
260.  seq.  Elogium  eiusdem  Walteri  et 
Orationem  Anno  1138.  ad  milites  habitam 
exhibet  Ethelredus  Rievallensis  de  bello 
Standardii  pag.  338.  339.  seq. 

MCOLOSA  Sanuta  pro  restitutione  or- 
namentorum    Matronarum  ,  Manuscr.   me- 


AUS 

moratur  a  Sandero  in  Bibl.  Belgica  parte 

2.  pag.  221. 

MCONIS  Grammatica  inter  Codices  Ma- 
nuscriptos  qui  An.  1250.  fuere  in  Mona- 
sterio  Benedictoburano  in  Austria ,  me- 
moratur  apud  Bernardum  Pezium  t.  3 
Anecdotorum  parte  3.  pag.  622. 
Joannes  MDER.  Supra  t.  4  p.  393 
MDERALTAIIENSIS  in  Bojaria  Mona- 
chus  Benedictinus ,  scriptor  vitae  S.  Al- 
runae  ,  Marchionis  Chambensis,  quam  edi- 
dit  Bernardus  Pez  torn.  2.  anecdotorum 
parte  3.  pag.  253.  365. 

Theodorus  de  MEM  sive  NIHEM,  We- 
stphalus  Germanus,  per  triginta  septem 
annos  et  ultra  ,  curiam  Romanam  secta- 
tus  sub  quinque  Pontificibus ,  Gregorio 
IX.  Urbano  VI.  Bonifacio  IX.  Innocentio 
VII.  et  Gregorio  XII.  Ex  clerico  Lucensi 
et  litterarum  Apostolicarum  abbreviatore 
Episcopus  electus  Verdensis  contra  Otto- 
nem  ,  Magni,  Ducis  Brunsvicensis  filium  : 
quo  praevalente  Rornam  reversus  et  Epi- 
scopatus  Cameracensis  dignitate  ornatus 
diem  obiit  in  Concilio  Constantiensi ,  non 
ante  A.  1417.  Scripsit 

Tres  libros  de  schismate  ,  quibus  res  ab 
An.  1378.  ad  1410.  laudato  studio  perse- 
quitur.  Prodiere  Norimbergae  1532.  fol. 
atque  cura  Simonis  Schardii ,  Basil.  1560. 
fol.  addito  libro  quarto  ,  diviso  in  sex  par- 
tes ,  cui  titulum  Nemus  a )  Unionis  auctor 
indidit.  Libros  priores  in  multis  locis  ple- 
niores  ,  in  pluribus  variantes  ab  editis  ha- 
bere  se  testatus  est  Henricus  Meibomius 
nepos  t.  1  p.  3  Ex  Iibro  primo  de  schi- 
smate  ,  excerpta  de  gestis  Ottonis  Taren- 
tini ,  Ducis  Brunsvicensis  exhibet  illustris 
Leibnitius  tom.  2  scriptor.  Brunsvicens. 
p.  50-56.  Ex  libro  tertio  excerpta  de  Po- 
testate  Pontificis  atque  Tmperatoris  ,  et  an 
Imperator  in  temporalibus  subsit  Ponti/i- 
ci ,  apud  Goldastum  tom.  2  de  Monarchia 
Imperii  pag.  1376-1379  cum  Epistola  JO- 
ANNIS  Leodiensis  Episcopi  et  Cardinalis  ad 
Theodoricum  a  Niem  ,  Protonotarium  Ec- 
clesiae  Rom.  quatenus  Papac  sit  obedien- 
dum.  Libri  quatuor  recusi  Basil.  1566.  fol. 


a     Mon  yiemns  ,  ul    etcusum    apud  Oudiuum       tom    ">.  pag.  1250. 


NI 

Norimb.  1592.  Argentorat.  1608.  et  1G29. 
cum  Zabarella  et  .lo.  Mario  Belga. 

De  necessitate  reformationis  Ecclesiae  in 
capite  et  membris ,  V.  C.  Hermannus  ab 
Hardt  tom.  1  Goncilii  Constantiensis  par- 
te  7.  edidit  sub  nomine  PETKl  de  Allia- 
co  :  sed  Niemii  esse  ipse  deinde  depre- 
hendit,  illique  auctori  restituit  pag.  28. 
prolegomenon. 

Exhortatio  ad  Rupertum ,  Iiegem  Roma- 
norum ,  ut  a  diuturno  somno  excitatus 
Pontificum  schisma  exstirpet  ot  Imperii 
jura  reformet ,  exstat  apud  Goldastum  t. 
2  de  Monarchia  Imperii  p.  1381.  b.  138i. 
b.  Idem  fortasse  Iiber  Niomii  de  reformatio- 
ne  Ecclesiae  Romanae,  quem  Manuscr.  in 
Bibl.Caesarea  Gesnerus  pridem  memoravit. 

Privilegia  sive  Jura  Imperii  circa  inve- 
stituras  Episcopatuum  et  Abbatiarum ,  re- 
stituta  per  Papas  Imperatoribus  Homanis, 
et  simul  variae  historiae  ad  eorum  illu- 
strationem  utiles  ,  in  Simonis  Schardii  syl- 
loge  de  jurisdictione  Imperiali,  Basil.  15G6 
fol.  pag.  785.  859.  Argent.  1609  1618  8. 

Vitas  Pontificum  Romanorum  a  Nicolao 
IV.  usque  ad  Urbanum  V.  una  cum  conti- 
nuatione  Anouymi  ad  Annum  1418.  additis 
Imperatorum  gestis.  In  Jo.  Georgii  Eccardi 
Corpore  script.  medii  aevi  1. 1  p.  1 461 .  1 550. 
Historiam  et  Vitam  Joannis  XXIII.  Pa- 
pae  primus  edidit  Henricus  Meibomius 
avus,  Francof.  1620.  4.  inde  familiam  du- 
cit  in  t.  1.  scriptorum  rerum  Gcrmanica- 
rum,  quos  praeclaro  studio  recensuit  H. 
Meibornius  nepos,  Helmst.  1688.  fol.  5.  50. 
( Invectivam  in  diffugientem  e  Constan- 
tiensi  Concilio  edidit  ab  Hardt  t.  II  Conc. 
Constant.  ubi  et  op.  De  vita  ac  fatis  con- 
stantiensibus  Joannis  XNHI  quae  forte 
nil  aliud  sunt.  Lucchesini.j 

*  Geminos  distinguendos  esse  Niemios 
sub  eodem  Theodori  nomine,  vel  forte  al- 
terum  quidem  sub  Joannis ,  alterum  sub 
Theodori  nomine  demonstrasse  mihi  visus 
sum  in  nota  ad  An.  1400.  Annalium  Ray- 
naldi.  Eccardus  in  corpore  Histor.  medii 
aevi  tom.  1.  chronicon  quoddam  Pontili- 
cium  evulgavit  nomine  Theodorici  .  \»l 
Theodori  Niemii  ,  in  cuius  calce  haec  lege- 
batur  annotatio:  finis  chronici  Theodorici 


E  M  131 

Niem  famosissimi  lilerarum  Apostolicarumi 
fundatoris  hospitalis  Alimannorum  in  urbe, 
qui  obiit  et  sepultus  est  Trajecti  Leodicen- 
sis  Dioecesis  in  Ecclesia  S.  Gervasii ,  in 
qua  erat  Canonicus  A.  D.  1400.  Theodori- 
cus  iste  quicumqne  tandem  is  fuerit,  alius 
profecto  censendus  est  a  Theodoro  libro- 
rum  de  schismate  auctorc  ,  qui  et  posl  \ 
1410.  vel  1447.  ut  hie  Fabricius  mooel  , 
decessit  et  Episcopum  Cameracenseai,  non 
canonicum  S.  Gervasii  Leodiensis  egiL 
Forte  tamen  Theodoricus  iste  Eecardianus 
Joannes  appellandus  erat,  ut  legit  Codei 
Tridentinus  eiusd.  Eccardiani  Chronici  ab 
eodem  Eccardo  in  Praefatione  ad  tom.  1. 
indicatus.  Cum  vero  Anonymus  Vaticanns 
quem  sepe  laudat  Baynaldus  in  Annalibus, 
Auctor  anonymus  vitae  Innocentii  VI.  a 
Balutio  vulgatae  cum  chronico  isto  ita  con- 
veniant ,  u*  ne  verbis  quidem  discrepmt , 
unus  idemque  Joannes  seu  Theodoricus 
Niemius  horum  omnium  auctor  censen- 
dus  est.  Juvat  insuper  animadvertere  ex 
eiusdem  Fxcardi  testimonio  Engelhusium 
in  chronico  opus  illud  Niemii  de  Schismate 
desi^nare  sub  nomine  Chronici  Theodorici 
Niemii  minoris;  ex  quo  non  obscure  in- 
dicentur  Theodorici  Niemii  duo  ,  quorum 
alter  senior ;  alter,  nempe  auctor  de  schi- 
smate,  junior  extiterit.  * 

Ermoldus  NTGELLUS.  Sup.  t.  2.  p.  519. 
NIGELLUS    Wirekerus ,    Monachus    et 
Praecentor  Cantuariensis  ,  Begum    tempo- 
ribus    Henrici    II.    Bichardi  I.    et    Joannis 
circa  An.  1280.  ad   1200.    De  illo    praeter 
Lelandum    cap.    202.    Baleum    III.    50.  et 
Pitseum  pag.  270.  Flacius  in  Catalogo  te- 
stium  Veritatis  ,  et  Jacobus    Thomasius  o 
HAax<xpt'r>js  singulari  de  hoc   Nigello  d  - 
tatione    Lips.   1679.  4.    Scripta  ejtts  apud 
Lelandum  :  Distinctiones  suprr    fhVU 
Vehu  Testatnettfum  i  atque  Excetytioi 
i.r\l»NEHl()  GregoriAno  iuper  Mmalia  in 
Jnhum  ,  de  quo  Guarnei  ia   Homiliart 
Duttcupato]  dixi  lom.  3.  pagi   1 15.  !»<■  Ni 
gelli  Rruncllo  sive  spccul<>  stultorum  illiu- 
sque  editionihus  dictum  supra  tom.    I.  p* 
■n\i.  Vide  el  Uwn.  IV,   pag.  '•  l#.   hb 
speeoio  diversua  liber  eidem  Lelaodo  me- 
moratoj  <lc  abusu  rerum  BccUsiasticarum, 


132  NIG  E  L 

qui  incipit  :  Sincere  et  sine  simulationc  . 
quaoquam  dedicatus  oidem  Guilelmo,  Eli- 
ensi  EpiscopOj  oui  Bruncllum  Nigelluscon- 
secravit :  sicut  etiam  vcrsus  continentes 
Monila  Moralia  ,  de  virtutibus  et  vitiis  re- 
busqtie  sacris  ,  miscellaneisque  aliis  ,  Ma- 
nuscriptos  in  Bibl.  Cottoniana.  Caetera 
apud  Baleum  et  Pitseum  sunt :  ad  eun- 
dem  Guilolmum  Epistola  de  eruditione 
Praelatorum  :  Commentarii  Numerorum  , 
hoc  est .  ut  intelligo ,  in  Numerorum  li- 
brum  ,  De  vitiis  Curatorum,  Incip.  Scntite 
de  Domino  in  bonitate.  Monita  ad  amicum 
Incip.  Postquam  tristis  hyems  Zephyro. 
Contra  barbariem.  lncip.  Si  mihi  credide- 
ris  linguam  cohibebis.  Cum  horum  aliqui- 
bus  commune  aliquid  habere  videntur  quae 
exstont  in  Bibl.  Cottoniana  ,  in  qua  et  alia 
de  quibus  apud  Pitseum  silentium  :  et  no- 
tata  ab  Oudino  tom.  2.  pag.  1654.  seq. 
Versus  ad  Ilonorium  ,  Priorem  Cantuarien- 
sem  de  ligno  dulci ,  de  Monachis  ,  Epistola 
paraenetica.  De  S.  Catharina ,  Epitaphium 
Emmae  etc.  Miracula  S.  Mariae  Genitri- 
cis  DEI  libris  III.  ubi  de  S.  Dunstano,  de 
Juliano  Apostata  interfecto ,  de  S.  Ilde- 
fonso  et  aliis  Versus  de  vita  et  virtutibus 
Monachorum.  Incip. 
Quid  deceat  Monachum  vel  qualis  debeat  esse, 
Qui  jubet  ut  dicam,  po/rigat  ipse  manum. 
Passio  S.  Laurenti  Martyris  .  Incip. 
Palma  triumphaiis  roseo  redimita  cruore 
Divitiis  cunctis  digno  praecellit  honore. 
Vita  S.  Pauli,  primi  Eremitae  ,  Incip. 
Jussit  adorari  Decius  simulacra  Deorum  , 
Vir  siliens  pocnas  et  caedcm  Calholicorum. 

Versus  rhythmici  contra  flagitiosos  tem- 
porum  mores  etc. 

Ex  NIGELLI  Fralris  de  Ilegali  loco 
excerptisManuscriptis  nonnulla  de  Judaeis 
in  Anglia  affert  Antonius  Wood  in  An- 
tiquitatibus  Oxoniensibus  ad  An.  1143  t. 
1 .  pag.  51 . 

Franciscus  NIGER ,  de  quo  pauca  supra 
tom.  2.  pag.  602.  Venetus  Doctor  ,  cuius 
intogrum  nomen  Pescennius  Franciscus 
Niger  Matheseos  peritus  ,  cuius  libellus  dc, 
ratione  EpistoJas  scribendi  excusus  Venet. 
1488.  4.  Friburgi  1499.  k.  Daventriae  1501 
4.  Grammaticae  libri  XIV.  ad  Leonardum 
Bottam  ,  equitem  Mediolancnsem. 


i.  rs 

Epistolae  ,  ox  quibus  una  ad  Jacobum 
Comitem  Purliliarum  A.  1  492  de  qua  supra 
t.  4  p.  308  Alia  praomissa  libris  Astrologicis 
Julii  Firmici,  editis  apud  Aldum  1499.  fol. 
Practeroo  alios  hoc  nomine  juniores, 
Franciscum  Nigrum,  Bassanensem  circa 
Annum  1540.  ac  deinceps :  cuius  sunt  li- 
bor  de  situ  etmoribus  Rhetorum,etl\egulac 
elogantiaium  ,  et  tragoedia  :  liberum  arbi- 
frmm,aliaque  quaepossunt  apud  Simlerum 
videri.  (233.  V.  Zeno  Lettere  t.  IV  ct  V. ) 

Franciscum  Nigrum  Cyriacum ,  cujus 
exstant  libri  tres  Controversiarum  foren- 
sium  et ,  disquisitio  atque  allegationes  de 
iure  successionis  in  Ducatum  Mantuae. 
Francof.  An.  1628.  1629. 

Franciscus  Petrejum  Nigrum ,  cuius  li- 
bros  tres  Nuptiarum  Bntannicarum  excu- 
sos  Mediolani  1559.  8.  habet  Bibliotheca 
Barberiniana. 

Franciscum  Nigrum ,  auctorem  Lexici 
Italico  Latini  plus  simplici  vice  editi ,  et 
divisi  in  libros  X.  ordineque  rerum  voca- 
bula  et  locutiones  Dantis,  Petrarchae,  Boc- 
cacii  ,  Bembi  aliorumque  primae  classis  in 
lingua  Italica  scriptorum  digerentis.  Mihi 
ad  manus  est  editio  Veneta  1568.  f.  prae- 
forens  nomen  auctoris  di  M.  Francesco 
Alunno  da  Ferrara.  Titulus  priorum  edi- 
tionum  :  le  richezze  della  lingua  volgare 
An.  1551.  1556.  1557.  Sed  posteriorum  A. 
1562.  1568.  1575.  della  fabrica  delMondo. 
(234.  Est  mihi  editio  Veneta  an.  1568. 
parvis  cum  annotationibus  MSS.  ipsius  Jo. 
Alberti  Fabricii  ,  qui  et  nomen  apposuit.) 
Jo.  Francisci  Nigri ,  Bononiensis  filios 
duos  Alexandrum  Nigrum  ,  Canonicum  , 
cuius  historico  mystica  lectio  Maniliani  Bo- 
noniensis  monumenti  laudatur  in  Biblio- 
theca  Aprosiana  pag.  42.  et  Blancum  Ni- 
grum  pictorem  eximium  ,  cujus  sylloge  , 
Bononiae  1658.  fol.  edita  inscribitur :  Prima 
Cruciata ,  sive  societas  armorum  Christia- 
norum  ,  Cruce  insignium. 

Julium  Nigrum  Ferrariensem  S.  I.  de- 
functum  A.  1720.  aet  72.  cujus  historia  po- 
stuma  dc  Scriptoribus  Florentinis,  qua 
passim  usus  sum  in  hoc  opere ,  prodiit 
Ferrariae  1722.  fol.  De  hoc  Nigro  consuli 
potest  Ilieronymi  Barufaldi  Epistola  inserta 


N  I  G 
tomo  XXXIV.  Diarii  eruditorum  Italiac  p. 
276.  seq. 

Nicolaum  Nigrum  Ypnetum ,  PocHam  Ita- 
lum  ,  qui  octonis  rhythmicis  vcrsibus  bel- 
lum  inter  muscas,  cimices  et  formicas 
gestum  cecinit,  eodemque  metri  genere 
D.  Nicolai  res  gestas  ,  comoediam  Candi- 
dam  et  aliud  drama  Animae  felicis  nomine. 
Vide  Erythraei  pinacothecam  1.  p.  2i8. 
seq.  etc. 

Petrus  NTGER,  {Schwart)  Germanus, 
Ord.  Praed.  Hebraicas  litteras  a  Judaeis 
edoctus  in  Hispania  apud  Salmaticenses  , 
atque  Theologiae  studio  operatus  in  Gal- 
liae  Academia  Montispessulana  ;  ct  deinde 
in  Germaniae  Friburgensi  atque  Ingolsta- 
diensi :  denique  Herbipoli ,  ubi  docuit , 
evocatusque  Budam  a  Matthia  Hungariae 
Rege  ,  ibi  post  An.  1481.  diem  obiit.  Scri- 
psit  opus  eximium  contra  perfidos  Judaeos 
de  conditione  veri  Messiae  ad  Psalm.  CXVIII 
22.  Lapidem  quem  reprobaverunt  aedifican- 
les ,  hic  factus  est  in  caput  anguli.  Opus 
dicatum  Episcopo  Ratisbonensi  Henrico  III 
de  Absperg  ;  cditumque  primum  Eshngae 
1475.  4.  fol.  apud  Conradum  Fyne.  Loca  ve- 
teris  Tcstam.  citare  solet  Hebraice ,  litte- 
ris  Latinis  descripta  cum  interlineari  La- 
tina  versione.  Recusum  deinde  Norimber- 
gae  1477.  Neque  aliud  est  quam  liberior 
versio  Germanica  superioris  operis ,  atque 
uberius  explicata  et  undecim  distributa  li- 
bris,  quae  inscribitur  stella 

Messiae ,  et  Gcrmanice  prodiit  Eslingae 
1477.  4.  Vide  de  hac  Germanica  cditione 
laudatissimum  Wolfium  nostrum  tom.  IV. 
Bibl.  Hebr.  pag.  525.  seq.  et  de  Latina 
tom.  2.  pag.  1037.  et  1110.  scq.  et  Jaco- 
bum  Quetif  de  scriptoribus  Dominicanis 
tom.  1.  pag.  861.  scq.  Scripsit  praeterea 
hic  Niger  ct  Matthiae  Rcgi  dedicavit  Cly- 
peum  Thomistarum  adversus  omnes  Docto- 
ris  Angelici  obtrectatores.  Venet.  1484. 
1504.  fol  Ncquo  diversas  ab  hoc  Kigro 
est  Petrus  Teuto  cujus  tractatus  contra 
Indos  memoratur  apud  cundem  Jacobum 
Quetif  tom.  1.  pag.  855.  Neque  cnim  Ic- 
gendum  contra  Indos,  sed  contra  Judacos. 

Radulphus  NIGER,  cujus  Chronicon  Bfa 
nuscriptum  laudat  Anionius  Wood  m  An- 


K  l!  133 

tiquitatibus  Oxonieosibua  ad  An.   117.).  i. 
1.  p.  55.  atque  alibi. 

Sijllanus  dc  NIGRIS ,  Papiensis  Medi- 
cus  cujus  cxpositio  in  Rhasis  librum  no- 
num  ad  Almansotcm  prodiit  Venetiis  1483. 

Joanncs  de  NIGRO  MONTE  ,  Juris  Cano- 
nici  Doctor  ,  cuius  DisputatiO  An.  I  i:i»'.. 
in  Concilio  Basilecnsi  habtta  .  qua  B.  Vir- 
gi.nem  in  pcccato  originis  conceptam  fuissc 
negavit,  Manuscripta  Hasilcac.  Vide  Oudi- 
num  tom.  3.  pag.  2391. 

NIMANUS  Monachus  Cantuariensis,  Ord. 
Bcncd.  scriptor  Eulogii  sive  Chronici  in 
quinque  libros  divisi  ab  Orbe  condito  usque 
ad  A.  C-  1367.  Manuscr.  Oxonii  ,  de  quo 
idem  Oudinus  tom.  3  pag.   1089. 

Augustinus  MIMILS,  Jopolitanus  Cala- 
ber  jam  Eutyclui  vel  Philothei  jam  de  Me- 
dices  vel  Magni  cognominatus  appr-llatione 
Philosophus  Peripatcticus  celeberrimus  do- 
cuit  Patavii  ,  Pisis  aliisque  italiae  locis , 
deniquc  obiit  major  septuagenario  Svess 
in  terra  Laboris  post  A  1545.  quo  expo 
sitiones  suas  in  Aristotclis  Hi^toriam  ani- 
malium  dicavit  Paullo  III.  Vide  Corneltum 
Tollium  de  litteratorum  infelicitate  p.  246. 
edit.  Menckenianae.  Scripsit  quam  plurirna. 
ex  quibus  primum  Venetiis  Anno  I  492.  fol. 
lucem  viderunt  libri  sex  de  Intcllcctu  ct 
de  Daemonibus,  recusi  Venet.  1503.  1527. 
Caetera  illius  a  Nicolao  Toppio  in  Bibl. 
Neapolitana  pag-  4.  seq.  sed  plenius  ct  ac- 
curatius  rccensentur  a  Gabriele  Naudaeo 
in  judicio  de  Niphi  scriptis,  cdito  P 
1645.  4.  cum  opusculis  ejus  moralibus  ac 
politicis  :  atque  indc  a  Lconardo  Nicodcmo 
in  addendis  ad  Toppium  pag.  3.  aeq.  el 
a  Nicerono  in  memoriis  Gallice  editis 
viris  eruditis  tomo  XVIII.  pag.  ('>:>.  scq. 
Praeter  hos  de  Nipho  consolendl  Jovius 
m  elogiis  pag.  174.  Baelius  io  Lexioo  «-t 
C.  \.  Heumannus  io  /Vctis  Philosophor. 
parte  XVII.  pag.  76  i  s<  q.  opcra  Ph 
phica  Niphi  sc\  Voluminibus  in  fol.  iun- 
ctim  edita  Venetiis  \.  1559  exstaol  in 
Bibl.  publica  Leidensi. 

M  ill  \BIM  s  s.  Angflberti  Blius  .  Caroii 
M.  nepos  ei  Bertha  filia  .  Abbaa  s.  Richarii 
Or:l.  Beoed.  in  Gallia  dioeceseos  Ambia- 
ncns:- .  atqus  m  praelk)  ad^  ei  sua  Dsaos 


i.r,  NITIIA 

extinctus  A.  853.  Vide  Sammarthanos  t. 
IV.  pag.  787.  ubi  de  Angilberto  .  et  pag 
788.  Paulum  Petavium  in  syntagrnate  de 
Nithardo  .  edito  Paris.  1616,  4.  ot  in  tomo 
secundo  Androae  du  Cbosno  do  robus  l;ran- 
confm  pag.  351.  Vossium  II.  34.  Baluzium 
ad  Lupi  Epist  55.  et  Casp.  Bartbium 
XI. VI.  9.  Advorsar.  quo  judice  cordatus 
hic  scriptor  et  prudens ,  proque  iis  tempo- 
ribus  cgregie  discrlus  ,  qualem  sane  de- 
cuit  vintm  tanto  genere  oriundum ,  tanta 
rerum  e.vperientia  subnixum  ,  nam  et  le- 
gationibus  inter  flios  Ludovici  Pii  functus 
esl .  et  turmis  nonnullis  a  partibus  Caroli 
Calvipraefuil  hic  Nithardus  ,  satis  caetera 
laudatus ,  modo  odio  iu  Lotharium  minus 
indulgeret  suo. 

Scripsit  ad  fratrem  ,  Lotbarii  ,  (  Carolum 
Calvum  ut  videtur )  de  dissensioriibus  fi- 
liorum   Ludovici  Pii  ab  A.  C.   814.    quo 
Carolus   M.  obiit,  ad  annum  usque   843. 
libros  IV.  editos  primum  a  Potro  Pithoeo 
inter  scriptores  coaetaneos  duodecim  Paris. 
1588.  Francof.  1594.  8.  p.  433-488:  Inde 
in  Andreae  du  Chesne  t.  2  de  rebus  Fran- 
cor.   pag.  359.  emendatiores  ex  Manuscr. 
Alexandri  Petavii :  denique  in  Jo.  Georgii 
Kulpisii  scriptoribus  rerum  Germaniearum, 
quos  iEneae  Sylvio  de  rebus  Fridorici  III. 
subjicit.  Argentorat.  1685.   et   1702.   fol. 
pag.  83    Bonaventurae  Vulcanii  Excerpta 
ex    historiarum    Nithardi    libro    tertio,   in 
ojus  sylloge  de  litteris  et  lingua  Getarurn 
Lugd-  Bat.  1597.  8-  pag.  67.  continent  re- 
potitam  ex  Nithardo  formulam  foederis  i.nter 
Ludovicum  ,  Ludovici  Pii  filium  et  Carolum 
Calvum  lingua  utraque ,  Theotisca  et  Ho- 
mana ,   de   qua   formula  dixi  supra   tom. 
IV.  pag.  568. 

*  Authores  Ilistoriae  Literariae  Gallicae 
tom.  V.  pag.  204.  censent  insignem  hunc 
Gallicum  scriptorem  Monasticam  professio- 
nem  nequaquam  cxerouissc ;  quod  onim 
Monachus  cxtitprit ,  nulla  alia  conioctura 
Scriptoros  Gallici  sibi  olim  persuasorunt, 
nisi  quod  eius  cadaver  eamdom  cum  An- 
gilborto  patre  suo  Abb3te  S.  Hicharii  sepul- 


R  DDS 

turam  habuerit  ;  oum  tamen  ox  vulnere 
in  bello  accopto  obiisse  constat ,  multo 
probabilius  hinc  suspicantur  iidom  Ilist. 
Litt.  Gallicae  scriptores  V.  205.  militem 
egisse ,  atque  obiisse  quo  tempore  Nor- 
manni  Neustriam  et  Ambianonsom  tra- 
ctum  ostiliter  oxcurrebant  a. 858 vel  859. * 

Adamus  NIZARDUS,  supra  ,  t.  1  p.  10. 

NIZO  Abbas  Mediolacencis  ,  ad  Saravum 
fluvium  in  dioecesi  Trevirensi  vitam  S. 
Basini  soculo  VII.  extremo  Archiepiscopi 
Trovirensis  ,  non  ante  seculum  decimum 
videtur  scripsisse,  quae  cum  notis  exstat 
in  Actis  Sanctor.  t.  1  Martii  4.  p.  315-320. 

NOBOAS  sive  ROBOAS ,  Diacouus  Casi- 
nensis  circa  An.  1120.  quem  Petrus  Dia- 
conus  cap.  42.  ait  praeter  sermones  de  to- 
tius  anni  fostivitatibus  ,  scripsisse  Vitam 
S.  Confessoris  CHristi  Leonardi.  Exstat , 
interpolata  apud  Surium  6.  Novembr. 

Leonardus  de  NOGAROLA,  Protonotarius 
Apostolicus,  cujus  liber  de  beatitudine  pro- 
diit  Vicentiae  1485.  fol.  et  alter  de  Mundi 
aeternitate  ibid.  1486.  et  Bononiae  1481. 
Idom  traditur  jubente  Sixto  IV.  consignas- 
se  Offiicium  Conceptionis  B.  Mariae  Vir- 
ginis.  (235.  Romae  per  Uld.  Gallum  1477. 
in  4.  notatur  in  Op.  Manuel  de  Brunet.  Au- 
difredius  autem  tantum  Officium  Visitationis 
ibid.  a.  1475.  excusum  cum  Bulla  Sixti  IV. 
etc.  in  suo  Rom.  Edit.  Specimine  affert. ) 

*  De  hoc  viro  ,  quem  inter  claros  Vi- 
centinos  recensot  Petrus  de  Brutis  Cata- 
rensis  in  Dalmatia  Episcopus  in  Epistola 
ad  Oliverium  Arziganensem  ,  cuius  memini 
V.  OLIVERIUS;  haec  habet  idem  Petrus 
in  hac  ipsa  epistola :  Fuit  Leonardus  No- 
garolus  summus  Theologus.  Venerandus 
Pater  ille  illustrandae  veritatis  causa  SS. 
PP.  scriptis  et  rationibus  quampluribus 
benedictae  virginis  conceptionem  adeo  illu- 
stravit,  ut  in  posterum  ab  ahquo  impu- 
gnatum  iri  videam  minime  .  .  .  .  ob  quam 
rem  celeberrimum  ,  ut  ila  dixerim,  offi- 
cium  a  Sixto  Ponti/ice  Max.  perlectum 
fuit  summopere  approbatum  * 

Ludovicus  NOGABOLA  a)  Comes   Vero- 


a   De  foeminis  eruditis  hujus  genlis  Nogarolarum 
Angcla  ,    Genevra  ,  Antonia  ct   Isota    consulendus 


Gaddius  t.  2  pag.  100. 


NONN 
nensisjunior  quam  ut  deco  referre debeam 
et  do  quo  cousuli  potest  Niceronus  torn.  12. 
mcmoriar.  p.  305.  et  Diarium  eruditorum 
Italiae  tom.  9.  pag.  118.  seq.  ubi  ctiam  cx- 
pectare  jubemur  Octavii  Alecchi  opus  de 
scriptoribus  Veronensibus.  Praeteralia  scri- 
psit  hic  Nogarola  Timotheum  dialogum  de 
Nili  incremento.  Venet.  1oo2.  i.  Mediolan. 
1626.  4.  Vertitque  Plutarchi  Platonicas 
quaestiones  ,  et  Jo  Damasceni  libcllum  de 
his  qui  in  fide  dormierunt.  Veronae  1532.  i. 
Ocellum  Lucanum  de  natura  Universi,  Ve- 
net.  1559.  De  aliis  ejus  editionibus  dixi 
lib.  2.  Bibl.  Graecae  cap  13.  Epistolam  vero 
ad  Adamum  Fumanum  ,  Canonicum  Vero- 
nensem  ,  de  illustribus  Italis  qui  Graece 
scripserunt ,  quam  Nogarola  Ocello  subjun- 
xit ,  et  inde  Tho.  Galeus,  Cantabrigiae  1 671 . 
8.  ego  recudendam  curavi  llamb.  1709.  8. 
cum  variorum  supplementis  ad  Vossium  de 
Historicis  Graecis  Latinisque. 

NONNTTUS  post  Joannem  Biclariensem 
Episcopus  in  Hispania  Gerundensis  ,  Iau- 
datur  ab  Hildefonso  Toletano  cap.  10.  de 
S.  E.  sed  nullum  ejus  scriptum  memoran- 
te.  Interfuit  Concilio  Toletano  IV.  An.  C. 
633.  Vide  Nic.  Antonii  Bibl.  veterem  His- 
panam  IV.  5.  tom.  1.  p.  228. 

S.  NORBERTUS  Clivensis ,  An.  1120. 
Praemostrati  in  dioecesi  Laudunensi  con- 
didit  Ordinem  observantem  regulae  S.  Au- 
custini  ,  et  An.  1125.  confirmatum  a  Papa 
Honorio  II.  inde  ArchiepiscopusabAn.1127. 
ad  1134.  Magdeburgensis  ,  et  Sanctis  ad- 
scriptus  A.  1215.  dequo  supra  in  HUGONE 
discipulo,  tom.  3  p.  271.  Jo.  Chrysosto- 
mus  von  der  Sterre  in  Vita  S.  Norberti , 
Antwerp.  1656.  8.  Praecipue  Papebrochius 
in  Actis  Sanctor.  t.  1.  Junii  6.  pag.  804. 
seq.  et  Janningus  tom.  6.  pag.  21.  seq. 
et  30.  seq.  ubi  contra  Philippum  Mullerum  : 
Ludovicus  Hugo  in  vita  A.  1704.  edita 
Gallice  ,  atque  in  Annalibus  Ordinis  Pr;ie- 
monstratensis.  .loannes  Paige  in  Bibliotheea 
Praemonstratensi  pa^.  395.  seq.  Casp.  Sa- 
gittarius  in  historia  S.  Norberti ,  Jen.  1683. 
4.  Jo.  Georgius  Leakfeld  in  antiquitatibus 
Praemonstrat^nsibus  ■  Philippus  Rfullerus 
in  vindiciis  Norbertiois  de  reliquiis  S.  Nor- 
berti  e  Coenobio  B.  Virginis  Magdebur^nH 


1TUS  |35 

Pragam  nunquam  translatis  .  Jen.  168:i.  i. 
Jo.  Christophorus  Olearius  in  diss.  Kpisto- 
lica  de  numo  S.  Norberti  ,  Arnstad.  1704. 
4-  Samuelis  Waltheri  diSS.  Noitx-rtum  male 
consecratum  coli.  Magdeb.  1728.  i.  etC. 

Ilujus  Norberti  onicus  exstaf  Sermo  ex- 
hortatorius  ad  Institituti  sui  alumnos 
pius  editus,  etiam  in  Bibl.  Praemoi 
tensi  pag.  402.  et  in  Bibl.  Patrum  Lugd. 
tom.  XXI.  pag.  118.  l)e  caeteris  ejus  scrf- 
ptis  ita  laudatus  Paige  pag.  904.  Sanctui 
Patriarcha  noster  NORBERTUS  .  qtd  mul- 
tos  interprelatus  est  Sacrac  Scripturae 
libros ,  extant  Manuscripti  in  Bibliotheca 
Cappenberrjensis  Monasterii  in  Wesphalia. 
Scripsit  quoque  de  Visionibns  nc  Revela 
twnibus  sibi  Coloniae  et  alibi  factis  libros 
tres  ;  Item  Sermones  de  obitu  Sanctorum  . 
ad  populum  .  ut  lestatur  Guilelmus  Eisen- 
grenius  in  Catalogo  testium  veritatis  or- 
thodoxaeEcclesiae  Doctorum.  Scripsitprae- 
terea  luculenter  et  doctissime  de  brevitatc 
et  cuducitate  vitae  humanae ;  De  suavissimo 
CHristi  Jucjo;  de  restitutione  recjuluris 
vitae  ac  disciplinae  ,  et  praeclarum  opus 
pro  defensione  Innocentii  Papae  secun/li . 
contra  Petrum ,  Leonis  filium  Pseudopa- 
pam  ;  Quae  bellorum  stragc  perimtnt. 

N0RBERTUS4&&assecundus/ft?m-/(>/w's. 
Orcl.  Bened.  scripsit  circa  A.  1118.  Vitam 
Bennonis  Episcopi  Osnabru^onsis  \.  1 088. 
defuncti  ,  qui  primus  ejusdem  Coenobii 
Iburgensis  fundator  ,  primusque  Abbas  fue- 
rat.  Edidit  Jo.  Georgius  Eccardus  tom.  2 
Corporis  medii  aevi  p.  8464-9491.  Jfide  et 
supra  MAURUS  Bost. 

NOTHBEIUTS  qui  Vnssio  p.  l>7S  idera 
Lelando  c.  98.  Baleo  II.  8.  et  Pitseo 
441.  rectius  NOTHELMUS  Londioensis. 
Etiam  ,i  Beda,  qui  ei  quaestiones  in  libros 
Remim  dedicavit .  tom.  i.  Opp.  pag.  333. 
Sothehnus  appellalur.  Script.i  quae  ei  .i  Ba- 
leo  et  Pitsco  tribuuntur,  nusquam  exstaot. 

Antiquitatutn  NORDG  ^VIENSIl  M C 
Diplomaticiu ,   Bive    I>ipl<'m.it,i    i  i  n  \\ 
quibus  res  Epiacopatua   tureateosis   sive 
Eichstettensis  io  Praoconia  Germaoiae  ab 
octavo  usque  seculo  qoo  coodi  illum  con 
ligtt,  praeclare  illustraotur  .  pro^iit  Fran 
cpf.  1?:{.'5    Fol.  editore  illustri  vlro  Joanne 


196  N  0  R  M 

Henrico  de  Falckenstein ,  a]  Gonsiliario  et 
Nobili  aulieo  Eichstettensi  ,  qui  ot  notas 
historicas,  genealogicas  et  geographicas , 
01  mappam  veteris  Nordgaviae  Geographi- 
cara  adjunxit,  ac  praeter  hodoeporicon 
WILlfeALDINUM  .  et  anonymum  vitae  S. 
Wilibaldi  scriptorera  addidit  statuta  dioe- 
cesaoa  Episcopatus  Eichstettensis.  Eidem 
laudato  Falckensteinio  debemus  opus  du- 
plex  .  editura  Gerraanice  quorum  unum 
Antiquitates  Xordgavienses  ,  b)  originesque 
Episcopatus  et  successiones  Episcoporum 
Eichstettensiutn  persequitur  .  editum  Fran- 
cof.  1733.  fol.  Alterum  de  memorabilibus 
universae  Xordgaviae  c)  ab  ultimis  tempo- 
ribus  ,  de  provinciis  Principibusque.  Svo- 
baci  1734.  fol  duobus  Volum.  Sub  idem 
tempus  antiquitatis  Ethnicismi  Xordgavien- 
sis ,  itidem  Germanice  juris  publici  fecit  V. 
i'..Jo  Alexander  Doederlinus  d)  Lycei  Weis- 
senburgeosis  Rector,  Hatisbonae  1 73 V    4. 

NORMANNICA  Gens ,  inquit  Ordericus 
Vitalis  ad  A.  1136.  lib.  XIII.  pag.  903.  si 
secundum  Legem  DEI  viveret ,  et  sub  bono 
Principe  unanimis  esset ,  Chaldaeis  sub 
Xabuchodonosore ,  et  Persis  ac  Medis  sub 
Cyro  et  Dario  ,  et  Macedonibus  sub  Ale- 
xandro  par ,  invincibilis  esset ,  ut  in  An- 
glia  et  Apulia  .  Syriaque  frequens  victoria 
testimonium  illis  perhibet.  Caeterum  quia 
discordia  ipsos  ab  invicem  segregat ,  el  in 
sua  viscera  lethahter  armat ,  exterorum 
victores  a  sese  superantur  ,  et  vicinis  ho- 
stibus  cum  ludibno  spectantibus  ,  mutuis 
ictibus  immisericorditer  jugulantur  ,  unde 
suae  matris  oculi  crebro  lacnjmantur. 

Normannicarum  Legum  Codex  ex  Ma- 
nuscr.  Pithoeano  editus  in  Jo.  Petri  Lude- 
wig  reliquiis  veterum  monumentorum  t. 
VII.  png.  1 49-418.InterpreteraLegura,longe 
antiquiorum  licet,  non  ante  A.  1250.  ver- 
sionem  illam  condidisse. ,  editor  disputat 
in  prolegomcnis  pag.  50. 


A  N  N  I  G  A 

Xormannicarum  rerum  scriptores,  supra 
tom.  1  pag.  97. 

Levoldus  NORTHOVIUS  supra,  LEVOL- 
DUS,  t.  IV.  p.  553. 

Speculum  NOTARIORUM  ,  tabellionum 
et  Bcribarum  ,  in  quo  XXIII.  quaestiones 
circa  eorum  olficia  et  praxim  reflectuntur 
Oppenheimii  1514.  4. 

NOTGERUS  ,  Nothegerus  ,  Notkerus  na- 
tus  in  Svevia  ,  Episcopus  XLVL  ab  A.  972. 
ad  1008.  e)  Leodiensis  ,  apud  Othonem 
III.  Imperatorem,  quem  cognatione  attin- 
gebat  gratiosus  ,  in  Epistola  ad  Werinfri- 
dum  Abbatem  Stabulensem  ,  vitae  S.  Re- 
macli ,  apud  Surium  3.  Septembr.  et  gestis 
Pontificum  Tungrensium,  Trajectensium, 
Leodiensium  a  Chapoaville  praemissa  pro- 
litotur.  so  non  hujus  Remacli  modo  sed  et 
caeterorumsuae  sedis  Pontificuin  tempora  et 
gesla  ,  quae  undecunque  potuere  corradi , 
ad  sua  usque  tempora  collegisse.  Gosta 
autem  illa  primorum  Episcoporum  XXVII. 
non  sub  Notgeri  sed  sub  HARIGERI  Ab- 
batis  Lobiensis  nornino  edita  sunt  a  Joan- 
ne  Chapeavillo,  tom  1.  sylloges  suae  de 
Episcopis  Lcodiensibus  1612,  4.  dixi  supra 
tom.  3.  pag.  177.  ot  Ilarigero  auctori  tri- 
buuntur  a  Sigeborto  cap.  cap.  138.  Veri- 
simile  tanvm  vidotur  ,  non  diversum  opus 
fuisse  quod  a  Notgero  susceptum  ,  et  ab 
Harigero  Notgeri  amico  aliisque  conjuncta 
opora  porfoctum  ost, ,  ut  non  absurde  sus- 
picatur  Oudinus  tom.  2.  pag.  484.  Atque 
in  vita  S.  Remacli  apud  Surium  et  apud 
Chapoavillum  tom.  1.  p.  82.  seq.  multa 
ad  verbum  eadcm.  Exhibet  autem  Surius 
ad  3.  Septombris  sub  Notgeri  nomine  et 
vitam  S.  Remacli ,  vigosimi  septimi  ab  A. 
650.  ad  653.  Episcopi  Leodiensis  ,  et  libros 
duos  de  ejus  miraculis ,  in  quorum  secun- 
do  monastorium  Stabulense  a  Danis  An. 
883.  oxustum  ita  refertur  ,  ut  auctor  illo 
se  nuncio   costernatum    testetur:    et  ecce 


a)  Acta  Erud.  A.  175o.  p.  48-5.  Arbeis  der  (•> ■■- 
lehrten  im  Reich  ,  2.  Sluck  pag.  17.». 

b)  Acla  Erad.  A.  1731.  paq.  522. 
<■,  iii.  pag.  158. 

<)    Id.  pag.  4G1. 

e,  An-elmus  et  /Esidiu.s  iu  >ol"eri  vila  lom.   I. 


Chapeavilli  pag.  201.  seq.  Jo.  Bollandus  lom.  1.  Fe- 
bruar.  pag.  308.  seq.  Sammartbani  tom.  2  Galliae 
Cliristianac  pag.  040.  Carolus  le  Cointe  t.3.  aimal. 
Francor.  p.  191.  seq.  Alius  Nocherus  ,  si  Anonymo 
Melllcensl  cap.  05.  credimus  Abbas  Augiensis.  Fnfra 
ffotgerus  Bolbnlus. 


N  0  T  G 
perfcrtnr  ad  nos  tristissimus  ete.  Itaquu 
antiquioris  scriptoris  verba  haec  sunt  .  a 
neque  tamen  ideo  de  Notgero  aliquo  se- 
niore  horum  librorum  auctorecogitandum. 
Vita  S.  Landoaldi  Archipresbyteri  Sec.  VII. 
RotganisociorumqueAmantii  Diaconi,  Adria- 
ni  Maityris.  .luliani  .  Vencianae  et  Adel- 
trudis  libris  II.  scripta  jussu  Notgeri*ab 
eodem  HARIGERO  Atque  Notgero  au- 
ctori  inde  tributa  cujus  etiam  Epistola  A. 
980.  ad  Womarum  Abbatem  Gaudensem 
data  praemittitnr:  extat  apud  Surium  19. 
Martii,  et  cum  Henscbenii  notis  in  Actis 
Sanctor.  tom.  3.  Martii  pag.  35-41.  Vitam 
8,  Hadelini  Prosbytcri  circa  An.  090.  in 
Belgio  ,  eadem  Acta  sub  Nodgeri  nomine 
oPFerunt  tom.  1  Februar.  3.  pag.  372-370. 
et  Mabillonius  Sec.  2.  Benedictin.  p.  1013. 

NOTGERUS  Balbulug ,  discipulus  Isonis 
et  Marci  sive  Marcelli  Scotigenae:  Mona- 
chus  Sangallensis  Ord.  Bened.  et  Presby- 
ter  defunctus  An.  912.  Sanctis  etiam  ad- 
scriptus  An.  1514.  de  quo  vitae  ejus  scri- 
ptor  Ekkehardus  Minimus  junior  Decanus 
S.  Galli  apud  Goldastum  tom.  1  rerum 
Alemannicarum  pag.  220-247.  Canisium 
tom.  VI  antiquar.  lect.  pag.  934.  (tom.  3 
edit.  novae  p  552.)  et  Henschenium  tom. 
1  Act.  Sanctor.  April.  0.  pag.  579.  Joan- 
nem  Mabillonium  tom.  V.  Actor.  Benedi- 
ctin.  Vide  et  Gundlingiana  XXVI.  6.  etc. 

Ejus  librum  de  interpretibus  Divinarum 
.Scr//?£ttrarmn  ediditBernardus  Pez  in  Iimi- 
ne  tomi  1  Anecdotorum  ,  una  cum  Se- 
quentiarium  libro  1.  pag.  17-41. 

Munc  Notkerum  Ekkohardus  cap.  9.  re- 
fertritum  modulandi  in  Ecclesia  correxisse 
ad  melodias  moris  Romani,  et  Gregorii 
Magni  antiphonariura:  Deinde  cap.  I<>.  ait 
eum  socios  docuisse  disciplinam  Angelicam 
ui  jubilis  Sequentiarum  agendam  ,  proba- 
tis  Nicolao  I.  Papae.  I.t  cap.  80.  exem- 
plasse  sive  descripsisse  Epistolas  Caooni- 
cas  Graecas  a  Luitwardo  Vercellensi  sibi 
praestitas:  Deoique  b  subjungit:  transtu- 
lil  idcm  sanrtus  vir  Psalterium  de  Latina 
iu  Barbaricam  [Theotiscam]  linguam  ,  si- 
cut  hodie  cst  in  armario.  Hoc    Ekkehardi 


EKI  fiS  181 

testiinonio    adducti    vin     qsiidam    eruditi 
versionem  Psalmorum  Notkero  Ralbulo  tri- 
buerunt,  quam   Notkero    Labeoni    rectius 
adscribi   rnox    videbimus.    In    prologo    ad 
Luitwardum,  Vepcelli  nsem  Episcopum, cu- 
jus  meminit  et  Anonymus Mellic 
65.  quemquc  integriorem    edidit    Mabillo- 
nius  Sec.  \".  Benedictin.   Notkerus    a  t  se 
pertinaciter  insistere  elaborando  metrc  dc 
vita  S.  Galli.  Ili  sunt  libri  tres    quos   he- 
xametris  scriptos  versibus  exstare  Maou- 
scriptos  notavit  Vadianus.  Vitam  S.  Galli, 
dialogi  scriptam  more    vidisse    se   Golda- 
stus  retulit.  Nonnulla  Notkeri  carmin 
cra  exstant  inter  epigrammata  et  hymoos 
sacros    illustrium    virorum   Moi 
Galli  apud  Canisium  tom.  V.  part"  2.  an- 
liquar.  Lect.  pag.  728.  seq.    (edit.    n 
Basnagianae  tom.  2.  parte  3.  pag.  190.  seq. 
et  in  Bibl.  Patrum  Lugd.  tom.  27.  p. 
seq.  In  his  pag.  513.  etiam  occurrunt  ver- 
sus  ad    Regem    CHristum    suscipiendurn  , 
quos  ex  Antiphonario    Manuscr.    Riblioth. 
Helmstadiensis  edidit  Polycarpus  Le\  - 
in  historia  po6seos  medii  aevi    pag.    _'7L 
Incip.  Ave  beali  germinis.  Ad  illud  autem 
breve  scriptum,  quod  apud  eundem  Caoi- 
sium  legitur  ,  et  in  tom.  27.  Bibl.  Patrum 
pag.  511.    dicatum    Lautberto    fratri  .    et 
significationem   litlerarum   alphabeti  Can- 
tilenis  superscriptarum  explicans  ,    ad  il- 
lud  ,  inquam  .    scriptum    referenda    sunt 
non  modo  quae  hab  3cap   108. 

sed  etiam  haec  Eckehardi  ,  iu  Balbuli  vi- 
ta  cap.  IX.  ln  ipso  quoque  primus  ille 
(Romanus  Metensis  titterat  AlphabeU  si- 
gnificativas  notulis,  quibtu  visum  cst..  su- 
sum  aut  jusnm  /•<■'- 

ti  excogitacit  .  guis  posi  m   Lam- 

berto  amtce  quaerenti  ll  Notkerui 
lus  dUuciaavit,  cum  et  M  IR(  IANI  S,  q 
dc  nupHis  miramur ,  oirtutet  sarum  i  n- 
bere  motilus  sit. 

Usus  Notkerus  aotiquioribus  Martyrolo- 
\(liuii-.  Bhabani  etc. 

Mnrti/rologium  vulgatura  ab  eodeml 
nisio  tome  VI. 
edition  I  p  s  '• 


a)  Addc  Vowium  II.  88.  p.  531.  el  II.  41.  p   KS !. 


■  ,i|i.  87. 
169 


133  NOTK 

Idera  Notkeros  Balbulus  putatur  San- 
eallensis  ille  auctor  librorum  quorum  de 
r/ti  Carok  Magid,  ad  Carolura  Crassum 
qaos  post  Canisium  tom.  I  pag.  360,  (edit. 
toin.  2  parto  3.  pag.  57  )  et  Andream 
du  C^besne  tom.  2  rerum  Francorum  pag. 
^ 07.  emendatiorea  odidit  Sim.  Frid.  Ilah- 
nius,  ut  dixi  tom.  1  pag.  320.  Vide  et. 
Oudinum  tom.  2  pag.  323.  Gundliugiana 
XX  VI.  pig-  93.  Dupinium  tom.  9.  Bibl. 
Ecclos.  pag.  55.  Barthium  XLVI.  8.  Ad- 
versar.  ctc. 

*  Omisit  Fabricius  Notkeri  huius  opi- 
stolam  ad  F.  Rutpertum  ,  in  qua  so  de 
obtrectationis  crimine  purgat,  quam  vul- 
gavit  P.  Pez  ,  et  Ueuberus  in  cod.  Diplo- 
matico  pag.  108. 

Cum  in  offlrina  libraria  prostantes  li- 
bros  geminos  ab  Ilahnio  editos  offendis- 
sem  ,  b^issemque  in  op.  praofatione  dari 
ilii  Monachi  Sangallensis  vitam  Caroli  M. 
multo  quam  quae  ex  Canisio  prodierit  , 
eorrectiorem  avide  libros  mihi  poposci. 
At  facta  cum  Canisiano  illo  collationo 
vana  spe  deceptum  me  statim  intellexi ; 
nam  praeter  quam  raro  duo  ista  inter  se 
disrrepant ,  in  illis  in  quibus  diflerunt 
interdum  vulgata  editio  praeferenda  est 
novae.  Canisianus  codfx  intogrior  est  alte- 
ro  qui  desinit  in  cap.  XXX  Canisiano.  De- 
pravatac  lectionis  cxempla  unum  alterumve 
accipe  Cap.  1.  edit.  Canis.  Unus  eorum 
nomine  Clcmentem  in  Gallia  residere  prae- 
cepit  ....  alterum  vero  nomine  Albi- 
num  in  Italiam  direxit.  Codex  llahnii  cap. 
K.  Unum  eorum  iu  Gallia  residere  praece- 
pit .  .  .  .  A/terum  vero  nomine  in  Italiam 
direxit.  Canisius  cap.  V.  Tum  ille  taliau- 
ctoritate  roboralus  Responsorium  intonuit. 
Ilahnius  Tunc  ille  tali  auctoritate  robora- 
lus  imposuit.  Fatendum  est  tamen  et  exi- 
mias  interdum  Codicem  illurn  ofFcrre  le- 
ctiones  ac  periodos  quasdam    hiulcas   sa- 


ER  US 

nare ;  cum  tamcn  rariora  haec  sint ,  ut 
vix  unam  et  alteram  pagellam  impleant , 
praestabat  meo  quidem  judicio  ;  paucas 
hasce  variantes  dare ,  quam  opusculum 
totum  recudere.  * 

NOTKERUS  Doctor.  ,  Pictor  et  Medicus 
sive  Physicus  et  artis  Theoricae  Magister 
jdem  qui  pro  severitate  disciplinarum  Pi- 
peris  granum  cognominatus  fuit,  clarus  et 
ipse  post  seculi  decimi  madium  in  Sangal- 
lcnsi  monasterio.  De  hoc.  Eckardus  al- 
ter  ,  libro  de  casibus  Monasterii  S.  Calli 
cap.  13.  tom.  1  Goldasti  Alemannicor.  p. 
55.  seq.  Peritiam  ejus  in  arte  Medica  et 
pictoria  pluribus  cflobrans,  nullum  tamen 
cjus  scriptum  nominat,  tantum  ait  eum 
fecisse  Othamaro  Abbati  decoras  antipho- 
nas  ,  et  hymnum:  Rector  aeterni  metuende 
secli .  et  hymnum  de  una  virgine  non  mar- 
tyre,  Eckehardo  seniori ,  Decano  circa  An. 
970.  Notkeri  Medici  doctoris  hymnus  de 
S.  Othmaro  exstat  inter  Sangallensia  a  Ca- 
nisio  edita ,  atque  inde  in  Bibl.  Patrum 
Lugd.  t.  27.  p.  51 G 

NOTKEBUS  Monachus  Sangallensis  ter- 
tius;  studio  et  doctrina  laudatissimus  co- 
gnomento  Labeo  ,  defunctus  Anno  1022. 
Hunc  Labeonem  ,  ut  recte  Jo.  Metzlerus 
lib.  cap.  44.  de  illustribus  Sangallensibus, 
non  vero  Otfridum  ,  ut  visum  Lambecio 
a)  nec  Notkerum  Balbulum  ut  quibusdam 
aliis  persuasum  fuit ,  b)  auctorem  esseve- 
teris  Theotiscae  quam  habemus  vorsionis 
atque  expositionis  Psalmorum  Davidis  ct 
caeterorum  Canticorum  Riblicorum ,  sym- 
bolique  Apostolici  atque  Athanasiani ,  eru- 
dite  demonstratum  est,  a  Bibliothecario 
Sangallensi  clarissimo  Bernardo  Franckio 
c)  et  a  praeclaris  Viris  d)  qui  Lipsiae  lau- 
datissimo  studio  et  conjuncta  opera  hoc 
jam  agunt ,  ut  non  minus  linguae  Teuto- 
nicae  Veteris  origines  et  antiquitates  cla- 
rissime  pateant  atquo  iliustrentur  ,   quam 


a  T.  '2.  Bibl.  Vindob.  p.  459.  scq.  st  7j7.  scq. 
Lambecium  seculi,  Mabillonius  Hertius,  et  ex  parte 
Schilterus  .  qui  Otfridf  laborem  a  Motkero  intcrpo- 
laturn  fuisse  sibi  persuasit, 

I'  Bckebardo  ininimo  cap.  50.  vilae  Balbuli, 
enmqoe  secutis  Vadiano  ,  Dupinio,  Jac.  Basnagio  , 
aliisque. 


c)  ln  diss.  historico  crititica,  Notkeri  psalterio 
praemissa   in  tomo  1.  thesauri  Schilteriani. 

d)  Beytrafje  zur  crltischen  Historie  dor  deut- 
schen  sprache  von  einigen  Mitgliedern  der  deut- 
esrhen  Gesellschusse  in  Zeipzig,  achtes  Sluck,  t. 
2.  p.  57C  .  seq. 


N  0  T  I 

praesentis  idiomatis  purioris  cultura  ac  ni- 
tor  majore  semper  pulehritudine  et  gratia 
sese  commendet  intelltgentibus.  Editionom 
liujus  praeclari  monumcnti  Xotkeriani  debe- 
mus  illustribus  Viris  Simoni  de  la  Louvere, 
qui  illud  ex  Codice  Sangallensi  curavit  de- 
scribendum  et  Joanni  Schiltero,  qui  Latine 
versum  illustratumque  notis  praelo  destina- 
vit,  et  nobilissimo  denique  1).  .lo  Ceorgio 
Scherzio  qui  post  Schilteri  fata  illud  recen- 
suit,  vulgavitque  in  t.  1  thesauri  Antiqui- 
tatum  Teutonicarum  ,  Ulm.  1727.  fol. 

Vertit  etiam  idem  Notkerus  simili  lingua 
Theotisca  librum  Jobi  et  in  eum  Gregorii 
M.  moralia:  et  quae  in  Bibl.  Sangallensi 
servari  Manuscripta  laudatus  Franckius 
pag.  x.  testatur ,  BoWuum  de  Consolatione 
Philosophiae  ,  Martianum  Capellam  de  nu- 
ptiis  Mercurii  et  Philologiae  ,  atque  Orga- 
num  Aristolelis. 

De  glossis  KERONIS,  quem  cum  Notke- 
ro  eundem  facere  voluerunt  viri  doctissi- 
mi,  dixi  t.  IV.  p.  501. 

NOTKERUS  Abbas  Sangallensis  ab  An. 
968.  ad  975.  cujus  avunculum  Notkerum 
Medicum  (de  quo  jam  dixi)  fuisse  docet 
Eckehardus  Junior,  quem  historiographum 
Sangallenses  appellant,  apud  Goldastum 
tom.  4  rerum  Alemannicarum  pag.  58.  ubi 
plura  de  Notkero  Abbate,  nullorum  tamen 
ejus  ingenii  monumentorum  mentio.  Falli- 
tur  itaque  Rckehardus  minimus,  qui  in  vi- 
ta  Notkeri  Balbuli ,  cap,  4.  ibid.  pag.  228. 
Notkerum  physicum  a  Piperis  grano  distin- 
guit ,  eundemque  postea  Abbatem  factum 
fuisse  tradit. 

NOTIIELMUS,  supra  NOTBERTLS. 

NOTINGUS  Constantiensis  Episcopus  ab 
A.  949.  ad  934.  Ejus  additiones  ad  REME- 
DII  Curiensis  Episcopi  Canones  pro  Eccle- 
siis  Alemannicis  collectos  videtur  mcmora- 
re  Coldastus  tom.  2  Alemannic.  pag.  1  o ft- . 
4  32.)  furto  sibi  abreplos  cum  bona  Reme- 
dii  parte  conquestus.  Scripsisse  in  Eva 
lia  notant  Sammarthani  t.  2  p  544. 
NOTKEKUS  ,  supra  ,  NOTGEUUS. 

Gw/e/musNOTTlNGAMUS,supra  t.3. 1 17. 


N  G  US  139 

NOVALLICIENSIS  Monasterii  la  Nova- 
lesa)  Ord.Bened.  ad  radicos  montis  Cimisii 
in  Segusina  Italia^  valle  a)  Chromcon  scri- 
ptum  circa  A:  (060.  ez  quo  fragmentum 
de  cxpoditiono  Caroli  M.  adversus  I 
bardos  ,  et  aliis  ejusdem  in  ltalia  L'Ostis , 
et  de  obitu  ejus  ac  sopulehro  per  Ottonem 
III.  Imp.  visitato  exhibet  Andreas  du  Cfae- 
sne  tom.  2  rerum  Francor.  pag.  223  W9< 
atque  alia  fragmenta  ex  Hbro  quarto.  «juin- 
to,  sexto  ab  An.  906.  ad  1034.  pag.  635. 
653.  Integriora  curn  emendationibus  oele- 
berrimi  Muratorii  in  tomo  2  scriptorum 
Italiae,  parte  2.  p.  694. 

NOVATIANUS  Fresbyter  Romanus,  au- 
ctor  schismatis  adversus  Cornelium  ,  Ro- 
manum  Episcopum  cujus  Cathedram  in- 
vadere  ausus  est  A.  C.  251.  Uic  cum  No- 
vato  recusavit  apostatas  sive  persecutionis 
tcmpore  lapsos  quamlibet  poenitentes  reci- 
pere.  Scripta  ejus  recenset  Ilieronymus  c. 
70.  Catalogi,  ad  quem  notata  pridem,  nolo 
repetere  :  tantum  addo  librum  Novatiani 
de  S.  Trinitate  inter  scripta  Tertulliani  ac 
Cypriani  frequcntius  vulgatum  ,  separata 
autem  editione  tanquam  Arianismi  prae- 
cursorem  commendatum  a  WilhHmo  Whi- 
stono  Lond.  4709.  8.  ab  eo  temporc  illu- 
stratum  ,  Catholicaeque  sententiae  vindi- 
catum  esse  a  duobus  novis  editoribus 
Edmundo  Welchmanno  b;  Lond.  1724.  8. 
et  a  .loanne  Jackson.  4  728.  8.  Hpistola 
cleri  Itomani  nomine  scripta  ante  sehisnm 
ad  S.  Cyprianum  inter  Cyprianio 
trigesima  edit  OXOO.  et  trigestoa  prima 
apud  Pamelium  ,  Baluziumqae :  atque  hic 
ipse  videtur  Ubellui  queia  de  negatorUnu 
recipiendis,  a  Notatiano  oum  adbnc  in 
Ecclesia  degeret  scriptnm  niisse  leata- 
tur  Pacianua  Epistola  :?.  Bpistola  de  cibi* 
Jwiuicis ,  el  scrlptum  de  vera  ctrcumci- 
sionc .  quae  inter  S.  Hieronymi  scripta 
saepius  prodiere  .  Novatianom  habere  ao- 
ctorem  videntur.  Confer  Oudtnuni  tom.  I. 
pag.  283.  Caetera  quae  adhuc  deaidera- 
mus  scripta  .  Hieronyma  memorata  sunl : 
de  Pascha  «•'  de  Sabbatho .  de  S 


a)  Jo.  Jac.  Chifletlus  |nn.   101.  Opp.  Blstoric. 

b)  New  iiiemoirs  of  lilter.iturc  t.  I  p.  198.  SW) 


c)  it.i  vetwes  Pueba    Pa#cAa,pf«>Fa»cha  Pa 
\  Ide  Baloitan  ad  Kplst  <  >  prlain  \\ 


140  NOV 

de    Oratione,    de    lnstantia    (Sophrooius: 

■&ii  Tiv  Uvic.iTwv)  et  de  Attalo  (Pergamcno 
Martyre  ,  cujus  memoriam  Ecclesia  2.  Ju- 
hii  celebrati 

NOVATUS  Prcsbyter  Carthaginiensis  o) 
tempore  S.  Cypriani  Episcopi ,  non  ipse 
Episcopus  b;  auctor  dogmatis  quod  ab  eo 
nomeu  liabet  Novatiani  de  non  recipiendis 
lapsis  bigamisque.  Ilic  Novatiano  Komano 
favit  adversus  Cornelium  ,  et  Novatianum 
habuit  do^matis  sui  approbatorem.  Scripta 
autem  Novati  nulla  exstant. 

NOVATI  Catiiolici  sententia  sive  homi- 
lia  ad  fratres  de  humilitate  et  obedicntia 
et  calcanda  superbia  ,  oceurrit  in  omnibus 
Patrum  Bibliothecis  ,  ut  m  tom.  111.  edit. 
Paris.  1575.  et  in  tomo  V.  Lugd.  1672.  p. 
1082.  Exstat  etiam  in  llolstenii  appendice 
Codicis  Regularum  pag.  78. 

Servilius  NOYIANUS  Vossii  ,  aliis  Noma- 
mts  vel  Numanus ,  rectius  Nonianus ,  sed 
antiquior  quam  ut  a  me  referri  hoc  lo- 
eo  debeat  .  fuit  enira  inter  eos  quos  juve- 
nis  audivit  Quintilianus.  Vidc  Casaubonum 
ad  Sveton.  in  Persii  vitam  ,  et  Burmannum 
ad  Institutt.  Orator.  X.  1.  pag.  914. 

NOVIENTENSIS  Historia  a  Monacho 
quodam  Coenobii  Novienti  sive  Apri  Mo- 
nasterii  ( Ebersmnnster )  in  Alsatia  Ord. 
Bened.  scripta  circa  A.  1235.  antiquiorum 
subinde  verbis  res  gestas  referens  teste  A. 
C.  AiiLuistiniano  in  defensione  Arnolphi 
BavariaeDucis.  quam  edidit  Monachii  1735. 
in  4.  p.  153. 

NOVDS  MAGISTEK  de  quo  Jo.  Tritho- 
mius  in  Chronico  Jlirsaugirnsi  ad  A.  1315. 
pag.  112.  edit.  Freherianac  :  Magnus  hae- 
reticorum  numerus  fuit  in  Ausfria  ,  Bolte- 
mia  et  terris  vicinis.  Nam  sicut  quidam 
ex  eis  Viennae  crematus  ,  nomine  Novus 
Magister  confitcbatur ,  fuerunt  eorum  in 
Auslria  ,  Bohemia  et  in  confinibus  ejus 
plusquam  octoginta  millia  c)  hominum , 
omnes    ineam  sectam  jurati  ct  professi , 


A  T  l    S 
praeter    eos     qui   in   aliis    terris    erant. 

Hermannus  Comes  NUKNAKIUS  sive  de 
Nevenare ,  Neaetius  ,  (de    nova  aquila  d) 

Canonicus  primum  tumPraepositus  sum- 
mi  templi  Coloniensis  ,  eruditis  litterarum 
instauratoribus ,  Maecenatibusque  meritus 
accenseri  ,  diem  obiit  A.  1530.  in  Comitiis 
Augustanis,  ut  ab  Ilenningesio  aliisque 
est  notatum.  Vitam  ejus  a  nobilissimo  Viro 
Jacobo  Burckhardo  jampridem  exspecta- 
iiius,  qnam  promisit  parte  2.  de  lijaguae 
Latiuae  fatis  pag.  480.  et  parte  3.  vitae. 
LTlrici  Butteni  pag.  68.  atque  alibi ,  et  de 
quo  idem  praeclara  quaedam  monuit  in 
parte  prima  vitae  ejusdem  llutteni  pag. 
148.  seq.  et  in  Commentario  de  Latinae 
Linguae  fatis  parte  1.  pag.  331.  seq.  Cq,- 
sulendae  et  celeberrimi  Viri ;  Jo.  Frid. 
Christii,  Noctes  Academicae  Observ.  XIX. 
p.  248.  seq.  Primam  editionem  EGINIIAKDI 
de  vita  Caroli  Alagni  huic  Neunario  debe- 
mus,  vulgatam  cum  Annalibus  Anonymi 
ab  A.  714.  ad  929.  Colon.  1521.  4.  De  in- 
secutis  editionibus  dixi  tom.  II.  pag.  496. 
seq.  et  593.  de  Annalibus  ilhs  pag.  499. 
et  tom.  IV.  pag.  535.  Praeter  lectu  dignam 
ad  Carolum  V.  Epistolam  adjuncta  etiam 
Nuenarii  brevis  narraratio  de  origine  et 
sedibus  Francorum  in  Gallia  Belgica  ,  quae 
in  editt.  Eginhaidi  .  Colon.  1561.  Francof. 
1617.  et  Trajecti  ad  Rhen.  1711.  4.  deinde 
recusa  e)  etiam  in  collectione  scriptorum 
Germ.  Hervagiana  Basil  1532.  fol.  et  cum 
Pitkaimeri  dcscriptione  Germaniac  Basil. 
1585.  8.  Jen.  1684.  8.  et  in  Andreae  du 
Chesne  tom.  1  scriptorum  de  rebus  Fran- 
cor.  pag.  172-175 

Oratio  pro  Carolo  V.  electo  Kom.  Impe- 
ratore  A.  1519.  et  ad  electum  Kegem  gra- 
tulatio,  utraque  Francofurti  in  Comitiis 
hahita,  utraque  edita  ibidem  in  4.  una  cum 
Oratione  Legatorum  Gallicorum  pro  suo 
Rcge  ,  et  Jacobi  Sobii .,  legum  Doctoris  ex- 
hortatione  ad  Carolum  Augustum  jam  de- 


a)  HifTOnymiis  cap.  70.  de  S.  E.  Aovatns  Cy- 
prinni  Presbyter. 

t>)  Vule  Pearsen.  annal.  Cyprianl  A,  550  S-  XXI- 
Baluzius  arl  Cyprianl  Kpisl .  49.  pag.  144. 

c)  In  Chropico  Hirsaugiensi    Tritherniano  erlil. 
Sangallens  1G90.  fol.  tom.  2  pag.  1  iO.  octo  Hlillia. 


d)  Ar  sive  ylrn  ,  aquila.  Virle  Jo.  Georgii  Wacli- 
teri  glossarium  Genrianicum  p.  81.  seq,  Jo.  Frid. 
Chrislii  nocles  Acarlem.  p.  248.  et  Frid.  Jac.  Bey- 
sclagii  syllogen  pag,  806. 

cj  (hrislir  rioct.  Academ.  p.  252.  Jacobi  Longi 
Bibl.  Hisloricorum  Galliae  n.  0450. 


.\  u  m 

signatum.  Exstat  etiam  utraque  tom.  III. 
Freheri  scriptorum  Germanicorum ,  edit. 
novae  Struvianae  p.  173.  181.  una  cum 
ejusdem  Nuenarii  Comitis  Epigrammatibus 
tribus  in  Caroli  V.  electionem  pag.  180. 
obviis  etiam  t.  2.  Schardii  p.  850. 

Psalmi  CIII.CIV.  XLI.  XXXVII.  XCVII. 
CXXXVII.  XC.  CXLIII.  carminc  pulcro 
heroico  expressi  ,  et  carmine  elegiaco  Can- 
ticum  Regis  Ezechiae  apud  Esaiam  cap. 
XXXVIII.  et  Psalmus  II.  tum  Passio  CJIri- 
sti  in  scplem  horas  cligesta.  Haganoae  I  532. 
Vide  laudati  Christii  noctes  pag.  253.  seq. 
Illa  de  passione  CHristi  carmina  exstant 
etiam  cum  hymnis  Georgii  Fabricii  ,  Lipsiae 
1552.  8. 

Libellus  de  Febri  sudatoria  sive  ii£po7ru- 
ptrco  Britannico  ,  Colon.  1529.  i.  atquc  de- 
inde  saepius  ,  ut  in  Bibliothccis  Medicis  est 
annotatum. 

Annotationes  aliquot  herbarum  ,  et  quo 
pacto  in  explicandis  illarum  descriptionibus 
procedere  oporteat,  in  tomosecundo  herbarii 
Ottonis  Brunsfelsii ,  Argentorat.  1537.  fol. 

Recensuit  etiam  OCTAVIANl  Horatiani, 
veteris  Medici  Latini  libros  quatuor  de  re 
Medica ,  quos  a  patruo  suo  emendatos  post 
ejus  obitum  cum  Albucasis  Chirurgi  Ara- 
bis  libris  tribus  versis  Latine  ediditGuilelmi 
fratris  filius  Heremannus  Comes  de  Neve- 
nare  junior  ,  dicavitque  Heremanno  Archie- 
piscopo  Coloniensi  ,  Argentorat.  1532.  fol. 

Dfnique  Epistolas  ejus  multas,  atque  cx 
his  aliquas  inter  Reuchlinianas  lucem  vi- 
disse  Gesnerus  annotat.  Inde  etiam  quae 
in  Jo.  Slenrici  Maji  vita  Reuchlini  pag. 
458.  seq.  et  apud  clariss.  Burchardum  in 
parte  1.  historiae  Lat.  linguae  pag.  337.  soq. 

Petrus  a  NUMAGEN ,  Trevirensis  ,  Ca- 
nonicus  Tigurinus  circa  Annum  1483.  et 
ultra  An.  1500.  Praeter  varios  Codices 
ojus  manu  descriptos,  Tigurini  servantil- 
lius  narrationem deNicolao  SubsylvanoWr] 
vetio,  qui  longo  temporo  solitarius  smr  ci- 
bo  vixisse  creditur:  et  tractatum  de  spi- 
rituum  apparitionibus  et  phantasmatibus. 
Examen  XXIV.  errorum  quos  Graecis  La~ 
tinis  tnbuunt.  Locos  communes  etc.  Vide 
Oudinum  tom.  •'».  pag.  2731 . 

NUMO    Sancius ,    Dominus    Ruscioonis 


A  G  E  N  j  ,  | 

An.  Iil7.  cujus  edictum  de  pacc  sive 
tregua  Sfrvanda  exstat  apud  Dachorium 
tom.  VII.  tpicilegii  pag.  368.   edit  oovae 

t.  III.  p.   5.S7. 


LIBER  XIV. 


0. 


'BACINUS  sive  OBICINUS.Oba 
sis  ,Monachus  Leraoviceosis  dioea  -  s,  Ord, 

Cisterc.  scripsit  hbios  tres  devitaS.Ste- 
phani ,  Abbat/s  Obacinensis  An.   II-. 
functi.  Vide  Vischium  p.  252. 

OBBERTLS,  ipfra  OLBERTUS. 

OBBO  sive  OFFO  .  aliis  Ouvo,  Obo , 
Presbyter  Raveonatensis  sub  initia  5 
li  XIII.  scriptor.  Ilistoriae  universaLs  sui 
temporis,quem  cum  Annalibus,Venotiscon- 
spirantem  in  rebus  Alexandri  111.  PontiG- 
cis  et  Friderici  I.  Barbarossae  sequi  prp- 
fitetur  Sabellicus:  Enneadis  IX.  lihro  V. 
tom.  2.  Opp.  pag.  719.  720.  Locaexejus 
operis  adhuc  inediti  libro  septimo  et  octavo 
produxere  Hieronymus  Bardus,  Florentious 
et  Fortunatus  Olmus  sive  Ulmus  Casinon- 
sis:  et  ex  utrisque  Thomas  Keinesius  Epist. 
LVII.  ad  Rupertum  pag.  517.  seq.  Confer 
Jo.  Hubneri  noslri  Bibliothecam  ll.mi- 
burgensem  Centur  X.  p.  ISI.  seq.  Nec  plu- 
ra  de  hoc  Obbone  qui  singularibus  d 
tationibus  discussere  traditionem  de  Ale- 
xandro  III.  calcante  An.  M.77.  collum  Fri- 
derici  ,  et  pronunciante  dictum  Davidicura 
Ps.  XCL  13.  Jo  Gerhardus,  praef.  ad 
tom.  2  Confessipnis  Catholicae,  Jo.  D 
Artopocus  ,  Jo  Burchardus  Majus,  Ghri- 
stoph.  Augustus  Ileumaonus,  aliique. 

Albertus  Monachus  OBERHALTAHEN- 
SIS  .  Ord.  Benedict.  in    Bojaria 
vitam  S.  Alberti  sive   Adalberti  Monachi 
in  Qberaltaieh  .  defuncti  An    1304. 

F.\st.it  in  Beroardi  Pi 
dotorum  lora,  I   parte  3.  p 

OBERTUS  aliis  Umbert^s  vel     Obertus 
opus  Genueos*is  circa    \i>.  I  I 
ptor  vitae  S.  Syrt  Episi  opi 

Genuepsis  et  Conl  litam  a  N 

britio .  offerunl  Acl  i  Sam  toi .  t.  V.    lunii 
29.  i' i.-    t'sl-  9   i-  S  i    festum    ab 


,  V2  0  B  E  n 

Ecdesia  Geouensi  celebrari  VI.  Julii  no- 
tavit  Ughellus  tom.  4.  pag.  839. qui  pag. 
844.  ex  Aivhivio  Genuensi  exhibet  donu- 
tionem  ab  hoe  Oberto  An.  1052.  factam 
Eoclesiae  S.  Syri  Confessoris  Gcnucnsis. 

OBERTUS  ab  Orto  sive  Ilorto  JCtus 
cujus  erebra  in  libris  Fcudorum  mcntio  , 
quos  etiam  dispcrsos  in  ordincm  rcdegis- 
se  traditur ,  ut  notavit  Jaeobus  Alvarot- 
tus  proocmio  lccturac  in  usus  Feudorum. 
Claruit  temporibus  Fnderici  I.  circa  A.  1 158 
Vide  Gvidonem  Paneirollum  II.  14.  dc 
claiis  Juris  interpretibus. 

*  Obertus  ab  Horto  Mediolanensis  vcl 
saltt  in  in  aula  Mediolanensi  causarum 
patronus.  Una  cum  Ghcrardo  Cacapisci 
de  re  feudali  scripsit ;  sed  cum  opus  il- 
lorum  nullo  digestum  esset  ordine ,  ideo 
Antonius  Mencuccius  (MinucciusJ  de  Prato 
veteri  indigestam  hanc  struem  distri- 
buit  in  suas  partes  ct  capila  adiectis  ad 
opportuna  loca  adnotationibus  Jacobi  Co- 
lumbini ,  quem  Pancirolus  Regiensem  di- 
xit,  in  codice  vcro  de  quo  inferius ,  lego 
Bononiensem.  Opus  istud  in  sex  libros 
distribuitur,  ex  quibus  priorcs  quinque 
rcm  feudalem  jam  olim  a  Robcrto  socio 
traditam  digerunt,  sextum  vero  ex  consti- 
tutionibus  Friderici  I.  idem  Antonius  com- 
pegit  et  adiecit.  Confectum  ab  Antonio 
Minuccioopus  in  Bibl.  Felini  membranaceo 
egregioque  Cod.  Saec.  XV  nactus  sum  et 
ex  illo  ea  quae  hic  tradidi  accepta  sunt. 
Vide  superius    Minuccius. 

Julius  OBSEQUENS  Bibl.  Lat.  t.  III  c.  4. 

Guilelmus  OCCAM,  supra  t.  3.  p.  147. 

Nicolaus  OCCAM  ,  supra  p.  119. 

OCCO  Scharlensis  ,  ex  pago  Scarle  , 
Frisius  tempore  Othonis  primi  sive  Magni 
Imp.  fertur  fuisse  scriptor  Originum  Fri- 
sicarum  quas  sequi  sc  profitetur  Bernar- 
nardus  Furmerius,  Leovardiensis,  etMar- 
tinus  Ilamconius:  laudant  Suffridus  Petri, 
et  teste  Sweertio  pag.  587.  Occonis  histo- 
riam  Joannes  Ulieterpius  ^qui  An.  1370. 
obiit]  vertit  in  linguam  Belgicam  ,  Andre- 
■  i~  \'-ro  Corneliuscontinuavit.  Sed  Valerius 
Andreas  pag.  70  L  antiquos  Frisiorum  rhy- 


T  US 

thmos  in  vulgarem  linguam  (BelgicamJ  ab 
Occone  tradit  translatos  esse,  ac  perinde 
fabulosum  in  plerisque  agnoscit  scripto- 
rem,  ac  Cappidum  Stavriensem  vel  Alvi- 
num  Snecanum.  Exigua  etiam  hujus  Oc- 
conis  auctoritas  apud  Ubbonem  Emmium, 
Vossiumque. 

OCHSENHUSANUS  Monachus  in  Sve- 
via ,  scriptor  Vitae  nobilis  Viri  Henrici 
Svivaldensis  (a  Zwifaltach ,  sive  Ztoifal- 
ten)  Frioris  ante  A.  1084.  Ochesenhusani 
lixstant  apud  Canisium  tom.  V.  2.  p.  G70. 
(t.  3  edit.  novae  Basnagianae  p.  381.  seq.) 

Bernardus  ORICULARIUS  Florentinus 
circa  An.  1500.  hic  est  aliis  ORICELLA- 
RIUS  ,  Julio  Nigro  p.  106.  historiae  scri- 
ptorum  Florentinorum  Bernardus  RUCEL- 
LAl.  De  ejus  historia  dixi  tom.  1.  pag. 
216.  De  eodem  Erasmus  :  Hujus  historias 
si  legisses  ,  dixisses  alterum  Sallustmm, 
aut  certe  Sallustii  temporibus  scriptas  : 
Nunquam  tamen  ab  homine  impetrare  li- 
cuit ,  ut  mecum  Latine  loqueretur. 

OCTAVENUS  ICtus,  sed  Hadriani  tem- 
poribus,  itaque  antiquior  quam  ut  a  me 
referri  debeat. 

OCTAVIANUS  de  S.  Gelasio  Episcopus 
in  Gallia  Engolismensis  ab  An.  1492.  ad 
1502.  de  quo  Sammarthani  tom.  2.  Gal- 
liae  Christianae  pag.  584.  Latine  nescio 
an  multa  scripsit ,  sed  ex  Latino  Gallicis 
versibus  transtulit  yEneidem  Virgilii ,  et 
Ovidii  Epistolas  (non  An.  14  46.  ut  excu- 
sum  apud  Labbeum  Bibl.  Manuscript.  p. 
219.  sed  An.  1496.)  et  Gallice  vertit  Bo- 
nifacii  Simonettae  librum  de  persecutione 
Ecelesiae ,  ut  omittam  librum  Gallice  ab 
eo  editum  de  quo  idem  Labbeus  p.  351. 
le  Verger  d' honneur  de  1'  entreprise  du 
voyage  de  Naples  de  Charle  VIII.  Confer 
Bibliothecas  Gallicas  Antonii  Verdierii ,  et 
Francisci  Grudei  Crucimanii ,  cujus  dolen- 
dum  est  non  exstare  ad  quam  pag.  529. 
atque  alibi  provocat  Bibliothecam  Latinam 
scriptorum  Gallorum  quinquies  vel  sexies 
mille. 

OCTAVIANUS  de  Martinis  Sinuessa- 
nus ,  a)  tempore  Sixti  IV.  Advocatus  Con- 


>n  Svessanus ,  ul  apud  Vossium   pag.  007.      Oudin.  ?om.  3  pag.  2696. 


0  C  T  A  V  I 

sistorialis,  a)  cujus  Oratio  de  Vita  et  me- 
ritis  Bonaventurae  Carrfinatis  Sanctis  ad- 
scribendi  A.  4  482.  habita,  prodiit  ot  cum  S. 
Bonavonturao  oporibus  ct  apud  Surium  14. 
Jul.  et  t.  3  Act.  Sanctor.  .lulii  pag.  824. 

OCTAVIANUS  sive  OGTAVIUS  Ubaldi- 
nus  ,  Florontinus  .  ox  Episcopo  Bononionsi 
Cardinalis  ab  Anno  1244.  ad  1272.  inter 
scriptores  Latinos  mediae  aetatis  laudatur 
a  Cangio  ,  quanquam  scripta  ejus,  prae- 
ter  Carmina  Italica  Crescimbenio  memo- 
rata ,  referri  nulla  meminerim.  Vide  .lulii 
Nigri  bistoriam  scriptorum  Florentinorum 
pag.  538.  seq. 

OCTAVIUS  Cleophilus  ,  vero  praono- 
mine  Franciscus ,  Octavii  filius  Phanensis 
sive  Fanensis ,  PoeUa  et  Litterator,  extin- 
ctus  Centumcellis  in  Italia  An.  1490  quo 
anno  lucem  Romao  vidit  ojus  Faneis  sive 
de  bello  Fanensi  libri  III.  heroico  carmine 
De  vita  ejus  Franciscus  Polyardus,  Fa- 
nensis.  De.  scriptis  etiam  Vossius  lib.  III 
de  Historicis  Latinis  pag.  810.  seq.  cui 
adde  quod  Oetavii  Epislolas  amorum  ad 
Juham  sub  Bernardi  Cillenii  nomine  edi- 
dit  Goldastus  inter  Catalecta  Ovidii.  Fran- 
cof.  1610.  8.  et  sub  genuino  nomine  Fran- 
cisci  Octavii  Gruterus  tom.  2.  delic.  Poetar 
Italor.  pag.  136.  445. 

OCTAVIUS  Horatianus  Medicus  ,  circa 
An.  390.  de  quo  Bibl.  Latin.  IV.  12.  et 
supra  in  NUENABIO. 

ODDO,  infra  ODO. 

ODELRICUS,  infra  Uldaricus. 

ODENDUNUS  ,  bi  ut  ego  accepi ,  inquit 
cap.  310.  Lelandus  ,  Monachus  Eovesha- 
mensis  c)  fuit,  idemque  Phdosophus  ac  Ma- 
thematicus  inprimis  illustris.  Scripsit  li- 
brum  de  motibus  planotarum,  qni  ct  thoo- 
ricam  refert ,  ac  Almanac  Judaeum  d)  se- 
cutus  est.  Bortholotuso  Merfirus  rfi.rit  mihi, 
se  aliquando  legisse  Odenduni  eleganlem 
de  mutatione  aeris  hbellum. 


A  N  C S  U3 

ODERIGUS  sive  Odoricus.  Ordrrirus  de 

Forojulio  sive  e  portu  Naonis  oppido  Fori 
Julii  -  Ord.  Minor.  dcfunctus  Utini  Anno 
1331.  de  quo  praeter  Waddingum  Bollan- 
dus  in  Aclis  Sanotor.  tom.  1.  Januarii  14. 
pag.  983.  soq.  scriptor  bic  flistonae  pere- 
r/rinationis  suae  ut  vocat  Trithom.  cap. 
560.  sive  Itinerarii  soxdccim  annorum 
per  partes  sive  regionis  Infidelium  .  ut  in- 
scribitur  in  Codice  Cottoniano  p.  74.  Ab 
aliis  idem  scriptum  vocatur  libcr  de  mi- 
rabilihus  Mundi ,  vcl  etiam  de  divcrsis  ri- 
tibus  et  conditionibus  huius  Mundi.  Vidc 
Vossium  pag.  510.  Exstat  in  Lucae  Wad- 
dingi  annalibus  Minorum  tomo  tertio  ad 
An.  1331.  num.  11.  et  in  Bollandi  Actis 
Sanctor.  tom.  1.  Januar.  pag.  986.  991. 
additis  etiam  notis:  et  partem  t.  1.  April. 
1.  pag.  52.  seq.  Etiam  Gallice  hoc  itinc- 
rarium  exstat  in  Bibl.  Cottoniana  pair  75. 
Joanne  Longo  interprctc.  A  Waddingo  au- 
tem  praetcr  Sermones  divcrsos  atque  Epi- 
stolas  multas  traditur  itidcm  scrip-  — 
Chronica  compendiosa  a  Mundi  cxordio  , 
ad  finem  ferme  Pontificatus  Joannis  XXII 
ex  illisque  Chronicis  loca  quaedam  in  An- 
nalibus  Minorum  hinc  inde  producuntur 
etiam  a  Baluzio  ex  Codice  Colbcrtino  num. 
5495.  in  notis  ad  Papas  Avenioncn- 
1412.  1417.  sed  hic  negat  Odoricum  ha- 
hcre  auctorcrn,  Franciscanum  tamen  scri- 
ptorem  confitctur,  illorumquo  aequalen 
tcmporum,  sed  qui  narrationcm  suam  con- 
tinuaverit  usquc  ad  Bencdictum  XII.  hoc 
est  ultra  An.  1334. 

d^GElogiostorico  allegestade! B.  Odt 
dell'  ord  de  Minori  Convcntuah  con  h  Sto- 
ria  da  lui  dettata  de'  suoi  oiaggi  [statid 
illustrata  da  un  religioso  delt  Ord.  stesso. 
V.  Gius  Wnni  Vcn.  /att.i  1 7 ' . I .  i.  !i_-. 
Card.  L.  Ganganelli  dicatum. 

ODERlCUSsive  OLDERICUS,0«fefrtcii«, 
Odelerius,  Qdelerius,  Orderkm^  VITALIS 


a)  Carolus  Cartarius  in  Syllabo  Advocator  sacri 
Consistorii  pac.    8 

b)  Balco  X.  7"..  Odingtonus ,  clru  ka.  1280l 

c)  Evethamensis ,  Ord.  Beoed.  Coofer  PlUeum 
pog.   oG-2. 

d)  Profaeium  Judaeum   Anglicum  .    clrei   vn. 
\H)0.  cujus  tabulat  motua  octavae  spbaerae   idem 


Baleus  memorai  x.  7i.  ci  c\  eo  Pitsew  pi_. 
Htijus  Profarii  labulas,  qulboi  ntl  iiiiin  .Ipbon- 
sinarum  tahiiijinim  aactofM,  edera  folnil  loiei 
Mathematicoa  reterei  Bduardua  Beroardas.  i»eaiii^ 
ejui  scripUi  rlde  Vaaerandi  Doatrl  Wolil  Bibl.  He- 
braeara  n.  1846.  toin.  1  p,  088.  el  i.  III.  p.  944. 
e    BartMetut. 


LM  0  D  E  R 

Odelerii  F.  scriptor  exknius ,  imoc  d'»  se 
n  extremo  libri  XIII.  sive  ultimi: 
Ecce  senio  et  infirmitate  fatigatus  librum 
hunc  finirc  cupio  ,  et  hoc  ut  fiat .  pluribus 
lusis  manifesta  exposcit  7*atio.  Nam 
feumum  septimum  aj  aetatis  meaean- 
num  in  cultu  Domi/u  mei  JEsu  CHristi 
perago  :  et  dum  Optimates  huius  Seculi . 
gravibus  infortnniis  sibique  oalde  contra- 
riis  vidco.  gratia  DEI  roboratus  seeurttate 
subiectionis  et  paupertatis  tripudio.  En 
Stephanus  Rex  AnglOrum  iu  carcere  (a 
Mathilde  Andegavensi  Comitissa)  gemens 
detmetur  et  Ludovicus  Rex  Francorum 
expeditionem  agens  contra  (iothos  et  (iua- 
scones  ,  pluribus  curis  crebro  anxiatur. 
En  praesule  defuncto  b)  Luxoviensis  Cat- 
liedra  caret  Episcopo  ,  et  quando  vel  qua- 
lcm  habitura  sit  pontiftcem  nescio.  Quid 
amplius  dicam?  Inter  haec ,  omnipotens 
DEUS  .  colloquium  meum  ad  Te  converto  , 
et  clementiam  Taam  ,  ut  mei  miserearis  . 
dnpliciter  exoro,  Tibi  gratias  ago  ,  suinme 
Rex  ,  qui  me  gratis  fecisti .  et  aunos  meos 
secundum  beneplacitam  voluntatem  Tuam 
disposuisti.  Tu  es  enim  Rex  meuset  DEUS 
meus .  et  ego  sum  servus  Tuus  et  ancillae 
Tuae  filius  .  qui  pro  posse  meo  a  primis 
Tibi  vitae  meae  servivi  diebus.  Nam  Sab- 
bato  Paschae  c)  apud  Attingesham  bapti- 
zatus  sum  ,  qui  vicus  in  Anglia  situs  est 
super  Sabrinam,  ingentem  fluvium.  Ibiper 
ministerium  Ordrici  Presbyteri  ex  aqua 
ei  Spiritu  Sancto  me  regenerasti ,  et  mihi 
eiusdem  Sacerdotis ,  patrini  scdicet  mei . 
nomen  indidisti.  Deinde  cum  quinque  essem 
annorum  ,  apud  nrbem  Scrobesburiam  d] 
Scholae  traditus  sum  .  et  prima  tibi  servi- 


I  C  LT  S 

tia  Clericutus  ohtuli  in  basilica  Sanetorum 
Petri  ct  Pauli ,  Apostolomm  lllic  Su.izuar- 
diis  .  insignis  Presbyter  pcr  quinque  annos 
Carmentis  Nicostratae  litteras  e)  docuit 
me  ,  ac  Psalmis  et  Hymnis  ,  uliisque  ne- 
cessariis  instructionibus  mancipavit  me. 
Interea  praedicatam  basilicam  super  Mo- 
lam  flnmen  sttam  ,  quae  patris  mei  erat , 
sublimasti  et  per  piam  devotionem  Rogerii 
Comitis  f)  venerabile  Coenobium  constru- 
xisti.  Son  tibi  placuit  ut  illic  diutius  mi- 
litatem  .  ne  inler  parentes ,  qui  servis  tuis 
multoties  oneri  sunt  et  impedimento  ,  pa- 
terer  inquietudinem  ,  vel  aliquod  detrimen- 
tum  in  observatione  Legis  Tuae ,  per  pa- 
reutum  carnalem  affectum  incurrerem. 
Idcirco  ,  gloriose  DEUS  ,  qui  Abraham  de 
terra,  patrisque  domo  et  cognatione  egredi 
jussisti,  Odelerium  g)  patrem  meum  aspi- 
rasti ,  ut  me  sibi  penitus  abdicaret ,  et 
Tibi  omuimodo  subjugaret.  Hainaldo  igitur 
Monacho  plorans  plorantem  me  h)  tradi- 
dit ,  et  pro  arnore  Tuo  in  exilium  desti- 
navit ,  nec  me  unquam  postea  vidit.  De- 
cennis  itaque  Britannicum  mare  transfre- 
tavi ,  exul  in  Normanniam  veni ,  cunctis 
ignotus  neminem  cognovi.  Linguam  ,  ut  Jo- 
seph  in  /Egipto  ,  quam  non  noveram ,  au- 
divi:  suffragante  tamen  Gratia  Tua  ,  inter 
exteros  omnem  mansuetudinem  et  familia- 
ritatem  reperi.  A  venerabili  Mainerio  Ab- 
bate  iri  monasterio  Uticensi  i )  undecimo 
actatis  mcae  anno  ad  monachatum  susce- 
ptus  sum  ,  undecimoque  Kal.  Octobris , 
Dominico  clcricali  ritu  tonsuratus  sum. 
Nomen  quoque  VITALIS  pro  Anglico  vo- 
camine  .  quod  Normannis  absonum  cense- 
batur  .  mihi  impositum  est .  quod  ab  uno 


a)  A.  C.  1141.  l<lem  in  liminc  libri  XI.  p.  802. 
Poniificum  Ucgumque  senex  nunc  scriptito  gesla , 
Sexagenus  ego  pueris  ea  do  raaaifesta. 

ti  Joanne  Episcopo  Lexoviensi  qui  obiit  An. 
1141.  XII.  Ca!.  JuniL.Vide  Samrnarthanos  torn.  c2 
pag.  64g. 

c  An.  U»7.').  nji'1.1  Ettingeshatn  ,  in  Ecclesia 
v  Eattae  Confessoris,  Vidc  llh    V    p.  ;'>4<s. 

il  An.  1070.  arlile  Andreae  Uuchesnii  praef.  ad 
scriptores  Normannicos. 

e)  Latinaa  litteru  rfgirifical  ,  cx  noto  versiculo 

i  ngenii  Toletani:  Quas  Latini  tcriptitamus  ,  «K- 

x  vid,.  Codicern    Pscudepigraphum 


Vcteris  Test.  p.  343. 

f  (Jiarta  donationis  Uogerii  ,  Comilis  Scrobe- 
shuriensis  ,  apud  Ordericum  lib.  V.  pag.  1570.  ad 
A:   10X2. 

g)  Odelerium  Constantium  ,  Anrelianensem,  Ro- 
gerii  a  Consiliis.  Vidc  lib.  V.  pag,  561.  Oudinum 
tom.  2  pag,  1239. 

h)  An.  1084. 

i)  S.  Ebrulfii  ,  (S.  Euroul)  in  dioeccsi  Galliae 
I.exoviensi ,  Ord,  Bened.  Vide  Sammartlianos  tom- 
4  Galliae  Christianae  pag.  547.  scq.  ubi  etiam  de 
sex  Abbatibus ,  quos  rcveritum  se  odericus  profi- 
letur. 


0  D  E  R 

sotlalium  S.  Mauricii  a)  cuius  tunc  Mur- 
ti/rium  celebratur ,  mutuatum  est.  Inprae- 
falo  Coenobio  LVI.  annis  Te  favente  con- 
versatus  sum ,  et  a  cuuelis  fratribus  et 
contubornalibus  multo  plus  quam  merui , 
amatus  et  honoratus  sum  Sex  Abbates  , 
quia  Tui  fuerunt  vicarii ,  ut  patres  el 
inagistros  reveritus  sum  ,  Mainerara  et 
Serlonem  ,  Rogorium  et  Guai  inum  .  Ricar- 
dum  et  Rannulfum.  Idibus  Martii  ruin 
XVI.  essem  annorum ,  jussu  Serjonis  electi 
Gislebortus  Luxoviensis  Antistes  mi/ii  sfo- 
lam  imposuit  Diacoai  :  in  quo  gradu  XV. 
auuis  Tibi  libenter  ministravi.  Deuique 
XXXIII.  aetatis  meae  anno  b;  Guilelrous 
Archiepiscopus  Hotomaf/i  XII.  Kal  Janua- 
rii  oueravit  me  Sacerdotio.  Eodem  vero 
clie  CCXLIV.  Diacouos  et  CXX.  c)  conse- 
cravit  Sacerdotes  cum  quibus  ad  sanctum 
Altare  tuum  in  Spiritu  S.  devotus  accessi , 
jumque  XXXIV  annis  cum  alacritate  men- 
tis  Tibi  sacra  mimsteria  fideliter  persolvi. 
Ilaec  Ordericus ,  qui  praocoptu  Rogerii 
Abbatis  sui  rogatum  a  sociis ,  annalem 
historiam  simpliciter  recitare  so  ait  libro 
XIII.  pag.  rospiciens  opus  illud  quod  ;v- 
tatem  tulisse  gaudemus  ,  et  cujus  editio- 
nem  promiserat  Franciscus  a  Cruce  Cono- 
mena  Bibl.  Gallicae  pag.  252.  sed  primus 
ex  Codice  .loannis  Bigotii  aliisque  duobus 
vulgavit  Andreas  du  Chesne  in  Historiae 
Normannorum  scriptoribus  antiquis  Paris. 
1GI9.  fol.  pag.  319.  925.  Est  autom  opus 
Historiae  Ecclesiasticae  ,  sive  ut  in  line 
libri  septimi  vocat,  Uticensis  historiae  tri- 
partitum  ,  divisum  in  libros  XIII.  quorum 
duo  primi  partem  primam  constituunt,  et 
res  a  Gllristo  nato  describunt  usque  ad 
An.  1140.  Pars  secunda  libris  teitio  ad 
scxtum  usquc  persoquuntiir  bellicos  Nor- 
mannorum  eventus  in  Francia  .  Anglia  . 
Apulia  :  Monasteriorum  fuodationes  ,  Epi- 
scoporum  et  Abbatum  totius  paeoe  Neu- 
striae  scriem  ac  gesta ,  pluriroasque  alias 
res  memorabiles  ,  pratecipue  Bub  Guilelrao 
II.  Duce  cognomine  notho  luculenter  expo- 
nuntur.  Parte  tertiu  deoique  .  sive  libro 
septirao  ad  ultiraum  tertiumdecimum  usque 

a)  ne  S.  Hauricii  passlone  Bupra  in  BOCBBIIO 

Lufeduiifiisi  toiu.  _'  jiay.  7, 


ICUS  tfcS 

plura  referuntur  de  morte  (imlelmi  Eiegis 
An.  1 0S7.  tribusque  ejus  filiis  Roberto, 
Guilelmo  et  Henrico:  itinere  item  llioro- 
solymitano  An.  4097.  el  variis  aliia  illo- 
rum  tcmpoium  eventibus.  Antonius  Pagi 
ad  An.  4444.  n.  7.  /:"./  Orderki  Historia 
multa  ad  supplendoi  Annales  Ecclesiasti- 
cos  mutuati  sumus ;  nam  licet  hic  Auctor 
non  raro  in  Chrmologiam  peccet .  maltu 
lamen  scitu  dignissima  in  medium  profert, 
etsincere  nart 

tem    Opus  suum    revisisse\  libi 
primum  jiniens  .  ait  tui 
nari  Alemannis  .  Ludovicum  Fra  vc  >• .  >t  - 
phanum  Anglis  et  Banimirum  Monachum 
Ilispanis  ,  et  lamen  Lotharius    Imp.  annc 
MCXXXVII.  obiit .   eodemque   anno    Rjni- 
mirus  regnvm    Aragoniae   dimisit .  et  in 
sunm  Monasterium  reversus  est.  Praeterea 
librwn  suum  XIII.  in  Stephani  Regis 
ptivttate  absolvit.  Xullum  neque  in  Biblio- 
theca  licqia  .  neque  in  aliis  Parisiensibus 
huius  Historiae  eaxmpiar   Maauscriptum 
superest ;  cujus  ope   errores    ahqui .  qut 
in  eam   irrepserc .  emendari  possent,  et 
iuterpolationes.  si quue  forte  sint.  dignosci. 

*  GDERICUS  alter  Canonicus  Eccl  - 
Senensis  seripsit  ordinem    offkiorum 
nensis  Ecclesiae  quem    in   MS.  Codii 
Uubnrto  Benvoglientio  olim   sibi    commu- 
nicatum  testatur  Muratorius  in  Antiq.  Mo- 
dii  Aovi  tom.  V.  7G6.  Obiit  Odericus  anuo 
IS25IncLIX.  die.  IX   Cal.   Februarii,  ut 
c\  vetusti  libri  autboritate  rnonet  Murato- 
rius  *  '236.  Ab  Oderico  A.  l243.comp 
Ordo  ofRciorum  Ecclesiae  Senensis  prtmum 
al).  Jo. Chrysost.  TrombelliBononieusi (\m. 
ReguL    Ex  GeneraU  et  S.   Salvat.  liono- 
nitie  Abbate  editus  et annotationibus  illus- 
tratus  vindicatusque.    Bononiae   1766 
'J)/p.  Longhi  in  I.  S 

nicis  ac  Dignitatibus  ab  eodem  Trombellio 
dicatus  prodiit. 

ODERISII  S  Abbas   I 
dinalis  Presbyter  ab  An.  K  i7.    ad    I 
a  Petro  DiacoDO  cap    28.  de  \  iris  llusti  i- 
bus  Casioensibua  '■  r  mirabib 

lebratur.  Add  t  id  m  -  trips  ss  ■  nonnulla  , 

h    a.  1107. 

c    tiii  i!i  oarral  Urdericui  iii»ro  \i   p,  832. 


1 VO  ODILli 

quae  inquil  .  guia  prae  manibus  haben- 
tur .  omitto  referre.  Neque  Jo.  Baptista 
Marus  io  ootis  nominat  nisi  Epistohun 
ad  Monachos  Floriaeenses ,  editama.Mat- 
thaeo  Laurento  de  existentia  Corporis  S. 
Benemeti  in  monasterio  Casinensi  cap. 
26.  pag.  !--•  Oderisii  maxima  per  litte- 
ras  usum  esse  amicitia  Alexium  Comne- 
num  Imp.  CPolit.  ab  eodem  Maro  traditur, 
sed  ubi  exstent  illae  litterae  non  docet. 
Lihrum  Sermonum  ad  festa  totius  anni 
memorat  Possevinus  ex  Arnoldo  Wiono. 

ODILBEBTUS  ,  infra  OLBEBTUS. 

S.  ,ODlLO  Abbas  Cluniacensis  quintus 
Silviniaci  in  Gallia  ab  An.  994  defunctus 
An.  1049.  aet.  87.  de  quo  LOTSALDUS 
sive  JOTSALDUS  et  Petrus  DAMIAM  in 
vita  ,  de  quibus  supra  :  Trithemius  cap. 
344.  de  S.  E.  et  illustr.  Benedietin.  II-  75. 
Labbeus  tom.  2  de  S.  E.  pag.  127.  etBui- 
nartus  seculo  sexto  Act.  Sanctorum  Ordi- 
nis  Benedictini.  Vitam  scriptaque  exhibet 
Andreas  du  Chesne  in  Bibl.  Cluniacensi , 
edita  Paris  1614.  fol.  Ac  scripta  quidem 
haec  sunt. 

Yita  S.  Majoli  Abbatis  ,  decessoris  sui , 
p.  279.  Bibl.  Cluniacens.  et  apud  Surium 
XI.  Moji  et  Sanctor.  t.  2  Maji  p.  68i.  Vide 
supra  in  NAGOLDO  .  a  quo  et  ipso  vitam 
S.  Majoli  scriptam  habemus. 

llyinni  quatuor  de  eodem  S.  Majolo.  p. 
291.  Bibl.  Cluniacens. 

Epistolae  aliquot  S.  Odilonis  ad  Fulber- 
tum  ,  et  Fulberti  ,  atque  aliorum  ad  Odi- 
lonem  ,  col.  349. 

Vita  S.  Adheleidis  a)  Imperatricis  cui 
morienti  S.  Odilo  adfuit:  etliber  de  ejusdem 
miraculis ,  col.  353.  ex  antiquae  Lectionis 
Ilenrici  Canisii  tomo  V.  parte  2.  pag.  398. 
('edit.  novae  tem.  3  pag.  73)  Exstat  et  apud 
Suriurn  16.  Dec.  atque  in  illustris  Lei- 
bnitii  tom.  1  scriptor.  Brusnvic.  pag.  262. 
Ilaec  autem  primum  Lotharii,  Regis  Italiae 
uxor,  ex  quo  Emmam,  Francorum  Regi- 
nam  peperit;  deinde  Othoni  I.  Germaniae 
Regi  ac  deinde  Imperatori  nupta  ,  Othonis 
II.  mater  Othonis  III.  avia  extitii,  vixitque 


E  R  i  U  S 

usque  ad  diem  16.    Decembris    anni  999' 

Sermones  b)  XIV.  de  Festis  Domini ,  B. 
Virginis  ac  Sanctorum  cum  hymnis  de  as- 
sumtione  et  nativitate  S.  Mariae  pag.  271- 
et  in  Ribl.  Patrum  Colon.  tom.  X.  et  Lugd. 
tom.  XVII.  pag.  654. 

Statutum  ejusdem  S.  Odilonis  Abbatis  de 
defunctis ,  exstat  in  Bibl.  Clun.   p.  338. 

Creduhtas  sive  Symbolum  ,  et  Oratio 
in  Crucem  adorandam  p.  370.  in  Bib).  Pa- 
trum  Colon.  et  Lugd. 

Praeter  haec  Odilonis  a  Duchesnio  vul- 
gata  ,  Sermonem  de  Nativitate  S.  Mariae 
et  alterum  de  S.  Cruce  edidit  Edmundus 
Martene  tom.  V.  thesauri  anecdotorum  p. 
622.  seq.  et  Epistolas  III.  una  cum  Joan- 
nis  XX.  Epistola  ad  Odilonem  ,  Dacherius 
tom.  2  spicilegii  pag.  286.  (edit  novae  tom. 
3  pag.  381.) 

ODILO  Monachus  S.  Medardi  apud  Sves- 
sionenses  in  Gallia  Ord.  Bened.  circa  An. 
930.  scripsit  ad  Ingrannum  Coenobii  sui 
Decanum  ,  postea  Anno  932.  Episcopum 
Laudensium:  de  translatione  reliquiarum 
S.  Sebastiani  Martyris  et  Gregorii  M.  Pa- 
pae  in  Svessionense  S.  Medardi  An.  926. 
facta  ,  c)  quod  sine  nomine  auctoris  edidit 
Bollandus  tom.  2  Januarii  20.  p.  278-295. 
sed  Auctori  restitutum  suo  et  praefatione 
ejusdem  locupletatum  Mabillonius  Sec.  IV. 
Benedictin.  pag.  393.  Verum  Epistolam  ad 
eundem  Ingrannum  de  adventu  et  susce- 
ptione  corporum  SS.  Martyrum  Tiburtii 
Marcellini ,  et  Petri ,  Marcelliani  et  Marci, 
Probi  et  Ihjacinthi.  Mariiet  Marthae.  Au- 
difax  et  Abacum  ,  Abdonis  et  Sennis  ,  edi- 
tam  ab  eodem  Mabillonio  pag.  4H.suppo- 
sititiam  et  nullius  fidei  esse  disputat  Pa- 
pebrochius  in  Actis  Sanctorum  t.  1  Junii 
2.  pag.  206.  seq. 

*  Praeter  haec  scripta  a  Fabricio  indicata 
Scriptorcs  Ilist.  Literariae  Gallicae  memo- 
rantur  eiusdem  epistolam  a  P.  Martene 
vulgatam  ad  Hucbaldum  monachum  S. 
Amandi,  sicut  et  eidem  vindicandos  cen- 
sent  sermones  tres,  quos  sine  nomine  au- 
ctoris  vuhatos  les;imus  in  Bibliotheca  Flo- 


a)  VideVossium  pag.  571.  scrisis  Epist.  123. 

b)  Odiloni?  exhortationes  laudat  Pelrus   Blae-  c)  Confer.  Pagium  ad  An.  S2G.  n.  3. 


0  I)  I  N  G 

riacensi  tom.  2  pag.  4  36  vide  llistoriam  il- 
lam  ibid.  tom.  VI.  p.  175.  * 

ODINGTONUS  supra,  ODENDUNUS- 

ODO  Abbas  Anglus,  infraODO Cantianus. 

ODO  Abbas ,  scriptor  vitae  Gregorii  Tu- 
ronensis.  Infra  in  Odone  Cluniacensi. 

ODO  sive  ODDO  Astensis  in  Liguria.Mo- 
nachus  Benedictinus  circa  A.  1 1  20.  scriptor 
expositionis  per  contemplationem  rxaratae 
in  Psalmos  ad  Brunonem  Episcopum  in 
Campania  Romana  Signinum,  sive  Signien- 
sem  de  quo  dictum  tom.  1  p.  266.  seq. 
Exstat  in  Psalmos  plerosque  ad  calcem 
operum  Brunonis  Venet.  1651.  fol.  et  in 
Bibliotheca  Patrum  Lugdunensi  tom.  XX. 
pag.  1816-1871. 

ODO  sive  ODOARDUS  ex  Scholastico 
Aurelianensi ,  Abbas  S.  Martini  Tornacen- 
sis,Ord.  Bened.  et  ab  An.  1105.  Episcopus 
Cameracensis,  sed  defunctus  Aquincinti  in 
exilio  An  113.  De  illo  Amandus  de  Castel- 
lo  ex  Priore  Aquicinctiensi  Abbas  Marchia- 
nensis  in  Epistola  prolixa  de  ejus  vita  et 
obitu,  Manuscripta  in  Bibl.  S.  Martini  Tor- 
nacensi,  teste  Sandero  pag.  108.  Henricus 
Gandavensis  cap.  4.  et  ibi  Aub.  Miraeus: 
Trithemius  cap.  371.  de  S.  E.  et  illustr. 
Benedictin.  I.  Labbeus  t.  2  de  S.  E.  pag. 
128.  Sammarthani  tom.  1  pag.  237.  Ejus 
haec  Manuscripta  Tornaci  in  Bibl.  S.  Mar- 
tini  exstant  teste  Sandero  p.  107.  Super 
Canones  Evangeliorum  .  (Jacobo  Longo  p. 
883.  Bibl.  Biblicae  de  Concordia  Evangeli- 
starum  libri  quo.)  De  originali peccato  libri 
III.  De  Canone  Altaris  ,  ad  Vulbodonum  , 
dilectum  filium.  disputatio  contra  Judaeum 
nomine  Leonem ,  de  adventu  Cllristi,  Fi- 
liiDEl,  dialogus  dicatus  Acardo ,  Phide- 
mensi  Monacho.  Tractatus  ,  quid  sit  bla- 
sphemia  S.  Spiritus.  Homilia  in  Lucae  XVI. 
de  villico  iniquitatis.  Expositi  Canonis  in 
honorem  S.  Trinitatis.  In  Ecclesia  Jacobaoa 
Catherali  tom.  2  Catalogi  Manuscriptorum 
Angliae  pag.  214.  habetur  Odo  Cameraceo- 
sis  de  Canonc  missae  ,  et  supor  Caooncm 
Evangelii.  Idem  in  Psalmos.  Ex  his  e.rpo- 
sitio  Canonis  Missae  divisa  in  quatuor  dis- 
tinctionos   ad  Odonem    sive   Vulbodonuni 


T  0  N  D  S  1 17 

quern  dilectum  filium  suum  sub  venerabil/ 
Abbate  Ilastiginensi  Fulgentio  Dominios 
castris  militantem  appeUat,  edita  a  Franci- 
sco  Titelmanno .  Antwerp.  1523.  Lu»d. 
1556.  iode  in  Bibliotbecis  Patrum  Paris. 
1575.  tomo  i.  et  1589.  162i.  1644.  teraa. 
XII.  et  Lugd.  t.  XXI.  pag.  251.  ubi  deiode 
snquuntur  ejusdem  Odonis  opuseula  sacra, 
quae  primus  Andreas  Schottus  in  tomode- 
cimo  quinto  Biblioth.  Patrum  Colooieos 
1622.  vulgaverat:  de  peccato  originali  libri 
111.  pag.  227.  Dialogus  cum  Leone  Judaeu 
de  adventu  CHristi  Filii  DEI  pag.  114. 
De  blasphemia  in  Spiritum  S.  p.  2io.  Di 
Canones  Evangeliorum  pa.L'.  2i7.  Ilomilia 
de  villico  iniquitatis  Luc.  XVI.  p.  249-251. 
Collationum  librum  et  Parabulas  .  quae 
Manuscripta  memorat  Miraeus  ,  nemo  ad- 
huc  in  lucem  protulit  ,  uti  nec  Odonis  Au- 
relianensisCarmi/iaquaeManuscriptaevol- 
vit  Cangius. 

*  Authores  Hist.  litter.  Gallicae  praeter 
haec  omnia  scripta  Odonis  addunt  opu- 
scula  alia  quaedam  dialectica  velut  illud. 
quod  inscribitur  Sophista  ;  aliud  quod  est 
Complexionum ,  ac  clonique  tertium  io  quo 
disputat  de  re  et  esse  an  idem  sint.  * 

ODO  Bellensis.  Infra  ,  Odo  Cantianus.  et 
Odo  Morimundensis. 

ODO  I.  BelluacensiS  ex  Abbate  Corbe- 
jensi  Episcopus  ab  Anno  866.  ad  880.  Vide 
Sammarthanos  tom.  2  pag.  373.  seq.  ubi 
etiam  ejus  Decretum  de  Canonicis  quinqua- 
ginta  S.  Petri  Bellovacensis. 

Scripsit  vitam  S.  Luciani  Episcopi  .  Ma- 
ximiani  Presbyteri .  et  Juliani  Diacooi  quos 
ferunt  Apostolos  Bellovaceosiom  el  .- 
Dionysii  Parisieosis.  Eistat  io  Actia  v^jn- 
ctor.  tom.  1    Januarii    VUI.  pag.   461 
Confer  Tillemontium  tom.    IV.    mnr 
pag.  5:57.  -    |. 

Ejusdem  Odonis  responsiones  u 
objecta  Cruecorum   Pbotii  quas  periode  ut 
llincmarus,   et  quorum    BCripU   babemua 
Bertramos  Corbejeosia  atque  £oeas  Pari- 
siensis  Episcoporum  Galliae  bortatu  i 
goasse  traditur,a  iotercideruoL  !»■■  i 
dictum  tom.  I.  p.  IS.  de  Bertrano  p 


a)   Vide  Uupiniutn  t.  7.  Bibl.  Ecclesiae  p    109. 


\\\  0  1) 

•  Huius  pariter  Odonis  esse.  censetur 
oollectio  canonum  IX.  Concilii  Pontigonon- 
sis  an.  676  habita  ;  quam  legas  ap.  Lab- 
beum  tom.  XI  Venetae  editionis  p.  289 
s-  nt  qoi  lios  Canones  pro  Concilio  fectos 
et  approbatos  censeant ;  alii  vero  malunt 
insciis  Patribus  prodiisso ;  qua  do  re  vido 
Authores  Hist.  Gallicanae  literariae  t.  V  p. 
533.  qui  et  notant  obiisse  hunc  Praesulom 
an.881  die,ut  Necrologia  fcrunt  28  .lanuarii. 

ODO  Gameracensis ,  supra  ,  Odo  Aure- 
linnensis. 

ODO  Canonicus  Regularis  circa  An.1 160. 
cujus  Epistolas  VII.  edidit  Dachorius  tom. 
2.  spicileg.  p.  225.  (tom.  3  edit,  novae  p. 
529J  plenas  praeceptis  atque  monitis  de 
observantia  Canonicae  Professionis  recte 
praestanda. 

ODO  Severus  ,  a)  Anglus  e  Danis  oriun- 
dus  Archiepiscopus  Canluariensis  ab  An. 
933.  ad  958.  cujus  Constitutiones  tempore 
Regis  Angliae  Edmundi  latae  de  officio  Re- 
gis,  Magistratuum  et  Clori  et  de  juribus 
Ecclesiae  rite  conferendis ,  Capitula  X. 
una  cum  Rpistola  Synodali  ad  Episcopos 
sulfraganeos  ,  axstant  in  Speelmaoni  tom. 
1  Conciliorum  V.  Angliae  p.  415.  418.  et 
in  Conciiiorum  tomis,  ac  novissima  Vene- 
ta  Coleti  editione  ,  tomo  XI.  Ejusdem  Epi- 
stolam  praemissam  vitae  Wifredi  Ebora- 
censis  ab  An.  803.  ad  829.  Archiepiscopi 
metricescriptae  ii  FRlDEGODOedidit  Honr. 
Warthonus  tom.  2  Angliae  sacrae  pag.  50. 
Fridcgodum  sine  illa  Epistola  vuliravcrat 
Mabillooius  Sec  V.  Benedictin.  p.  283. 

ODO  patria  lingua  Wode  sive  Sylva, 
Cantianus  sive  Cantuariensis  Monachus  ot 
c\  Priore  Cantuariehsi  ,  AbhasA.  1175.  S. 
Martini  de  Bello,  in  Anglia  Ord.  Bened. 
llic  Prior,  post  necem  Thomae  Becketi  Can- 
tuariensis  Archiepiscopi ,  quae  An.  1170. 
accidit ,  fortiter  decertavit  pro  jure  liberae 
electionis  Archiepiscopi  Cantuarii-nsis,  con- 
tra  aulicorum  conatus  asserendo.  Confer 
Oudinum  t.  >  p.   I.">l  2.  seq. 

Ejus  scripta  .  Commentarii  in  Pentateu- 
chum  Miinuscripti  Cantabrigiae  in  Bibl.  S. 
B<  i'  (1.  quos    cum    veterum    monumentis 


O 

fere  pares  facere  se  testatus  est  Episco- 
pus  Londinensis  Stocholegus  apud  Lelan- 
dum  ,  cap.  180. 

Moralia  super  Psalmos  MSS.  Oxonii  in 
Bibl.  Balliolensi. 

Homihae  in  aliquot.  onera  Esaiae.  Vide 
Possevinum  in  Odone  Abbate  Anglo. 

Commentarii  in  IV.  Evangelia  MSS.  ibid. 

In  Epistolas  Pauli. 

Sermones  super  Evangelia  Dominicalia 
et  festa  Sanctorum.  Manuscripti  in  Bibl. 
Bodlejana  Conciones  super  Epistolas  etiam 
ex  Balei  II.  97.  Pitseus  p.  227.  memorat. 

Liber  do  inventione  S  Milburgae.  Vidc 
tamen  infra  in  Odone  Castillioneo. 

Libri  III.  de  Vitiis  et  virtutibus  animae. 

De  moribus  Ecclesiasticis. 

De  libro  vitae,  mcmorat  Baleus  II.  97. 

De  onere  Phihstim. 

Ex  Epistolis  quas  non  infeliciter  ab  eo 
scriptas  Lelandus  praedicat ,  speciatim  ad 
Adamum  fratrem  ,  Monachum  Cisterc. 
Igniacensem  ,  tractus  Remensis  in  Gallia, 
unam  edidit  Mabillonius  tom.  1.  Analect. 
pag.  349.  (edit  novae  pag.  477.)  Alteram 
praemissam  V.  libris  miraculorum  fere 
400.  S.  Thomae  Cautuariensis  Archi-Epi- 
scopi  et  Martyris  vidisse  se  MS.  in  Cister- 
ciensium  Gallorum  Bibliothecis  testatur 
Oudinus  tom    2.  pag.  1510  et  1513. 

ODO  sive  Ato,  Otho  Castilioneus  ,  sive 
de  Castro  Rodulphi  ,  Svessionensis  Gallus 
Abbas  Ursicampi  Ord.  Cisterc.  inde  Episco- 
pus  Cardinalis  ab  Anno  1244.  ad  1273.  et 
legationibus  in  Galliam  Angliamque  nobilis. 
Scripsit  sammam  Quaestionum  Theologica- 
rum  et  moralium  Sermones  de  tempore  et 
de  Sanctis  aliosque  CXXXI.  de  diversis 
materiis  ,  quorurn  primus  m  uuctione  Ca- 
roli  in  Regem  Sieiliae  An.  1260.  et  ul- 
timus  in  funere  Clemcntis  IV.  An.  1268. 
vide  Oudinum  tom.  3.  pag.  201.  Idem 
a  qfuibusdam  traditur  sciipsisse  de  in- 
vention<3  corporis  S.  Milburgae  Virginis 
Wenlochiae  in  Anglia  defunctae  A.  723. 
Vide  Acta  Sanctor.  tom.  3.  Febr.  23  pag. 
391.  Sed  illa  lucubratio  rectius  refertur 
ad  Odonem  Cantianum  de  quo  supra. 


&)  Vide  Vossiuui  p.  3ij.  Lelaruium  cap.  1H0. 


OJ) 


ODO ,  de  Cerilona  ,  infra  Odo  Shirlon. 

ODOMS  de  Cicestre  ,  cujus  Summam 
de  Poenitentia  ,  in  Bibl.  Sangermaonieosi 
Cod.  323.  evolvit  Cangius,  idem  fortusse 
eum  Odone  Morimundensi. 

ODO  Cisterciensis ,  vide  Odo  CastilUo- 
neus ,  Odo  Morimundi  et  Odo  Shirloa 

S.  ODO  a;  Cluniacensis ,  de  quo  audire 
iuvat  Labbeum  tom.  2.  de  S.  E.  p.  129. 
cui  observationes  meas  adiunxi.  Odo,  .Mu- 
sicus ,  ex  Canonico  et  Archi-Cantoro  S. 
Martini  Turonensis,  Monachus  ,  ac  deinde 
Cluniacensis  secundus  Abbas ,  Bernonis 
Abbatis  primi  successor  ab  an.  927.  usque 
ad  annum  942.  quo  b)  obiit  apud  Turo- 
nes  die  18.  JNovembris,  et  in  Eeclesia  S. 
Juliani  sepultus  est.  De  eo  praeter  NA- 
GOLDUM  de  quo  supra  pag.  89.  et  JO- 
ANNEM  c)  Italum  ,  Cluniacenses  Mona- 
chosOdonis  discipulos,  qui  vitam  magistri 
sui  diversis  libris  descripsere ,  videndi 
Floardus  m  Chronico  ad  annum  942.  Gla- 
ber  Radulfus  ,  et  Ademarus  Cabannensis, 
Sigebertus  m  Chronico  ad  annos  912.  et 
937.  et  Catalogi  de  S.  E.  c.  121.  ubi  ele- 
ganti  ingenio  praeditum  ,  in  homiliis  scri- 
bendis  ,  et  declamandis  .  ac  ma.vime  in 
componendis  in  honorem  Sanctorum  canti- 
bus  ,  praedicat ;  Aimoinus  libro  2.  de  Mi- 
raculis  S.  Benedicti  ,  aliiquo  praesertim 
recentiores  ,  Jo.  Trithemius  de  S.  E.  cap. 
292.  et  II.  51.  illustr.  Benedictin.  ,  qui 
Remigii  Autissiodorensis  Monachi  audito- 
rem  fuisse  memorat,  Baronius  ad  Marty- 
rolog.  Rom.  18.  Nov.  et  Possevinus;  qui 
multa  pro  moreex  variis  congessit,  ex  uno 
duos  Odones  facti  Abbates  Cluniacenses 
1.  et  II.  At  Duchesnius  collatis  operiscum 
D.  Martino  Marrier  in  Cluniacensi  Biblio- 
tbeca  anno  1614.  fol.  Parisiis  excusa,  post 
varia  elogia  S.  Odonis  quaedam  opuscula 


0  149 

edidit.  Haec  dumtaxat  occurruut ,  recusa 
etiam  in  BibK  Patrum  Golon.  t.  X.  Lugd.  t. 
XVII.  VitaS.Geraldi  \ureUanensU  Comitis 
libri  quatuor  ad  Aymonem  Abbatem,  Bibl. 
Cluniacens.  p„g.  65.  et  Gallicc  Bertrando 
de  Cotnpaigne  interprcte,  Aurillaci  17458. 

Tructatns  d  de  lieversione  II.  Martini 
Turonensis  d  Buryundia ,  cui  praemittun- 
tui  rpistola  Fulconis  Boni ,  Andegavorum 
Comitis  ad  Odonem  Abbatem  et  eiusdem 
ad  Fulconem  responsum  .  pag.   113. 

Tractatus  ejusdem  Odonis  .  quod  licatus 
Martiuus  par  dicitur  Apostolis  pag.  123. 
Ilic  et  praecodcns  iam  fuerant  excusi 
edcnte  Jodoco  Clichtoveo  una  cum  Sal- 
pitio  Severo  de  vita  Martini  et  Gregorio 
Tur.  Paris.  1.">ll.  i  atque  in  Bibl.  Vet. 
Patrum  ,  Paris.  1589.  1G2i.  tom.  VII. 

Sermones  quutuor  I.  ln  Cathedra  S.  Pe- 
tri,  si  tamen  est  Odonis,  cum  sit  consu- 
tus  ex  duobus  S.  Leoms  sermonibus  .  ter- 
tio  scilicet  in  die  anniversario  suae  assum- 
tionis,  et  primo  in  natalis  S.  Petri  pag. 
127.  II.  In  veneratione  sanctae  Mariae  Ma- 
gdalenae  e)  pag.  131.  III.  de  S.  BCnedicto 
Abbate  pag.  138.  IV.  de  combustione  ha- 
silicae  B.  Martini  Turonensis.  A.  903  p.  I  '*■■>. 

Collatiouum  seu  Occupationum  libri  III. 
ad  Turpionem  Episcopum  Lemovicensem. 
pag.  159  a  celebri  Jacobo  Sirmondo  So- 
cietatis  JEsu  communicali.  Monachis  uti- 
lissimos  voeat  Anonymus  Mellicensis  c.  75. 

Antiphonae  AII  de  beato  Martino  Turo- 
norum  Archiepiscopo  p  2'  2. 

Ejusdem  versus  etllumni,  de  Sacramento 
Corporis  et  Sanguinis  Domini  ,  de  Maria 
Magdaleua  r[  {]<■  eodem  s.  Hartino  p 

Eiusdem  S.  Odonis  II.  Gluniacensium 
Abbatis  libri  XXXV.  Moralium  in  Job, 
studio  el  diligentia  eiusdem  Domni  Mar- 
tini    Marrier,   Monasterii    S.    Martioi   de 


a)  In  Blbl.  Cluniacensi  p.  123.  lirnli  Ajdae, 
alias  Odonls.  Anonymo  Melllcensi  cap.  75.  Otto. 
venerabilis  Abbas  Cluniacensium,  qui  Hfonacho- 
rum  yonmii,  (lisiii)iilonnn  suurum  gloria  fnil 

b)  Paulo  antc  obituni  designatos  abbas  I-lori.i  • 
eensis  vidc  Caveum  ,  «^t  Bibl.  Floriacensem  Jo- 
annis  a  Bosco. 

c  -npra  tom.  4  pag.  185.  Proioguno  ui  Vltam 
s.  Oilonis  ad  Hugonem  Abbalem  s   Petri    edidere 


Etlm.  Harl  ne  « '  DreUiai  Daranl  in  iUnere  littcr.i- 
rio  quod  prodiil  Gallice  Paris.  I   17.   I   Lp.  173 

d)    Supposltum    contenduni  Claudlus  Holineus 
ct  <iuiii>>  kleiius  Loblneaa  diss.  5.  -ur  la  nouTai 
iic  Bretagne,   ssenUeotibui  etiatn  aoctoribai  Hem 
riar.  lil.    I  r ■•voliiu.  An.   I71j.    p.  I 

e    Bxslal  el  Joannis  i  Boaco  Blbl.   Pl  rlacensl 
ei  in  ictls  Sanclor.  t.  V   Julll  W.  p.  118. 


ISfl  <>l) 

Campis  S.  Lutetiae  Parisiorum  Profossi  b 
vetere  Manusor.  eruti  ac  in  lucem  post 
Bibliothecae  Cluoiacensis  editionem  emissi 
sunt  e\  ofBcina  Nivelliana  sumptibus  Se- 
bastiani  Cramoisy  anno  1617  in  8.  et  in 
Bibl.  Patrum  Colon.  tom.  X.  et  Lugd.  t. 
XVII.  Nec  latet  nos  ,  inquit  AndreasQuer- 
cetanus,  alia  multa  scnpsisse  Patrem  hunc 
nempe  librum  de  Translatione  S.  Benedi- 
cti,  cujus  meminit  Aymoinus  Monacbus  , 
alterum  de  Contemptu  Muudi,  sicut  testan- 
tur  Gesta  Pontifieum  Lemovicensium,  ser- 
monesque  plures  ac  IJymnos  ut  est  apud 
Trithemium  :  sed  nullum  adhuc  invenire 
licuit  qui  vel  aliquem  eorum  publici  juris 
facere  aut  posset  aut  vellet.  Sermonern  in 
festo  S.  Martini  edidit  Edmundus  Martene 
tom.  V.  thesauri  anecdotor.  pag.  618.  In- 
cip.  Sacra  haec  hodierna  solennitas.  Dialo- 
gum  de  arle  Musica  laudat  AnonymusMel- 
licensis  cap.  75.  Chronicon  succinctum  Ma- 
nuscript.  servatum  Cantabrigiae  in  Ribl. 
Collegii  S.  Benedicti  Caveus  memorat ,  et 
ante  Caveum  Vossius  pag.  342.  qui  addit 
etiam  Vitam  S.  Mauri  Manuscr.  in  Bibl. 
Vaticana.  Sed  illa  est  (Jdonis  Glannofolien- 
sis  .  de  quo  mox.  De  vita  Cregorii  Turo- 
nensis  ,  vide  supra  tom.  3.  pag.  292. 

*  Praetcr  Ilymnum  in  laudem  S.  Mar- 
tini  qui  legitur  in  Bibliotheca  PP.  Lugdu- 
nensi  altcr  etiam  de  eodem  Sancto  ab 
Odone  editus  est  legendus  ap.  Mabillonium 
Annal.  t.  III  in  Append.  p.  659.  edit  Lu- 
cens. 

Tractatus  de  reversione  B.  Martini  ab 
auctoribus  Ilist.  litterariae  Gallicanae  abiu- 
dicatur  Odoni ,  quod  scilicet  nec  stylurn 
eius  sapiat ,  nec  satis  congruat  dignitati 
Fulconis  comitis  Andegavensis  (qui  S. 
Odonem  educaviU  ut  Monachum  illum  ila 
alloquatur :  condescendat  parvitati  meae 
vestra  sublimitas.  lta  pariter  et  tractatus 
quod  B  Martinus  dicatur  par  Apostolis  , 
judicibus  iisdem  scriptoribus  foetus  est  S. 
Odonis  non  sincerus.  Quin  et  Adam  Ab- 
bati  Persenpae  vindicandus  est  ut  ex  col- 
lectione  Epistolarum  eiusdem  Adami  vul- 
gata  a  P.  Mart.-ne  Ar.ecdot.  t.  1  p.  738. 
etc.  agnoscimus.  Insuper  Chronicon  suc- 
cinctum    Thomae    Laebensi    vindicandum 


o 

esse  docet  Chronicon  Comitum  Andega- 
vensium  ap.  d'Achery  Spicileg.  t.  X  p. 
400.  Vide  haec  omnia  in  eadem  historia 
litteraria  t.  VI  pag.  231.  Reliqua  opera 
S.  Odonis  tum  deperdita  cum  suppositi- 
tia  satis  accurate  ibi  recensentur.  * 

ODO  Danicus  ,  sive  qui  e  Dania  duxit 
originem  ,  Lelando  cap.  180.  memoratus  , 
idem  cum  Odone  Cantuariensi  Archiep.  de 
quo  supra. 

ODO  de  Deogilo  (de  Dueil)  Gallus  ex  Ab- 
bate  S.  Cornelii  Compendiensis  An.  1153. 
ad  1168.  Abbas  S.  Dionysii.  Vide  Sammar- 
thanos  tom.  IV.  Galliae  Christianae  pag. 
335.  Ejus  libri  septem  quosMonachus  ad- 
huc  et  comes  itiueris  Begis  et  a  sacris  et 
secretis  scripsit  de  profectione  Ludovici  VII 
Regis  Francorum  in  Orientem  vulgati  sunt 
ii  Petro  Francisco Chifletio ,  S.  I.  in  Sylloge 
cui  titulus  :  S.  Bernardi  Claraevallensis 
Abbatis  illustre  genus  assertum.  Divione 
1660.  4.  Vide  Pagium  ad  An.  1147.  Oudi- 
num  tom.  2  pag.  H43.  et  Jacobum  Lon- 
gum  n.  6996.  Bibl.  hist.  Francor. 

ODO  de  Duaco  ,  Theologus  Sorbonicus  , 
errorum  accusatus,  de  quibus  damnari  eum 
conti^it  ab  Alexandro  IV.  An.  1256. 

ODO  Episcopus ,  supra  in  Odone  Bello- 
vaceusi. 

ODO  Floriacensis  Abbas.  Supra  in  Odone 
Cluniacensi. 

ODO  Monachus  Fossatensis ,  An.  1058. 
scriptor  vitae  Domni  Burchardi  Comitis 
Melodunensis ,  qui  apud  Hugonem  Cape- 
tum  et  Bobertum  ejus  filium  gratiosus, 
diem  obiit  An.  999.  Exstat  in  Brolii  sive 
Jacobi  du  Breul ,  Benedictini  supplemento 
Antiquitatum  Parisiensium,  Paris.  1614. 
4.  et  in  Andreae  du  Chesne  tom.  IV.  scri- 
ptorum  de  rebus  Francorum  pag.  115  114. 
et  Gallice  Sebastiano  Boulliardo  interprete 
in  ejus  historia  Civitatis  Meloduncnsis.  Pa- 
ris.  1628.  4. 

*  Sub  huius  scriptoris  nomine  legimus 
indicata  ap.  Montfaucon  Bibl.  Bibliotheca- 
rum  pag.  1278.  Vitam  S.  Mauri  metro 
ct  prosa  scriptam  quam  in  nescio  qua 
(  neque  enim  indicatj  Gallica  Bibliotheca 
extare  dicit.  Scriptores  Hist.  Litterariae 
Gall.  t.  VII  p.  494.  censent   vitam    illarn 


0 

S.  Mauri  prosa  scriptam  aliam  non  esse 
ab  ea,  quae  jam  olim  ante  Odonem  pro- 
dierat,  forte  tamen  ab  boc  ipso  Odone  re- 
censitam.  Alteram  vero  metro  scriptam 
facile  huic  ipsi  Odoni  tribui  posse  cen- 
sent.  Monent  insuper  ex  Mabillonio  in  Ac- 
tis  SS.  Benedictinor.  t  2  p.  596.  calamo 
eiusdem  Odonis  deberi  Responsoria  in  ho- 
norem  S.  Barolini  primi  Abbatis  Fossaten- 
sis,  quae  olim  in  officio  festi  eiusdem  san- 
cti  apud  Coenobitas  illos  canebantur.  * 

ODO  Canonicus  Regularis  S.  Victoris  , 
et  Prior,  atque  inde  Abbas  S.  Genovefae 
Parisiensis  diem  obiit  Anno  1166.  cum  A. 
1165.  Philippum  Augustum  Begem  Galliae 
de  fonte  baptismi  suscepisset ,  quem  ri- 
tum  veteribus  monumentis  expressum  li- 
cet  videre  in  Joannis  Ciampini  disserta- 
tione  inserta  Museo  Minervae  Venetae  t. 
2.  pag.  78.  seq.  et  in  Mabillonii  itinere 
Italico  pag.  73.  Ejus  Epistolae  VII.  editae 
a  Dacherio  tom.  2.  pag.  535  (edit.  novae 
tom.  pag.  529.)  Sermones  VIII.  Manuscri- 
pti  in  Codice  Abbatiae  S.  Victoris.  de  qui- 
bus  Oudinus  tom.  2.  pag.  1256. 

Gerardus  ODONIS.  Supra  t.  3.  p.  41. 

ODO  Abbas  Glannofoliensis  S.  Mauri  ad 
Ligerim  Ord.  Bened.  An.  8G8.  in  gratiam 
Almodi  sive  Adelmodi ,  Archidiaconi  Ce- 
nomanensis  scripsit  Historiam  translatio- 
nis  S.  Mauri  Abbatis  An.  584.  aetatis  92. 
defuncti  ,  quae  edita  est  in  Actis  Sancto- 
rum  tom.  1.  Januarii  a)  XV.  pag.  1051. 
1060.  cum  Jo.  Bollandi  notis.  Et  in  Ma- 
billonii  Sec.  IV.  Act.  Benedictin.  parte  2. 
pag.  165.  Conferendae  etiam  Claudii  Cha- 
stellain  notae  ad  Martyrolo^ium  Bom.  15 
Jan.  ubi  praeterea  de  Vita  ejusdem  Mauri 
quam  a  FAUSTO  scriptam  ct  interpolatam 
ab  Odone  memoravi  supra  tom.  2.  p.  556 
et  veracissimam  appollat  Leo  Ostiensis. 
Confer  Carolum  le  Cointe  tom.  1.  Annal 
Francor.  pag.  608. 

Guilelmus  ODO.  Supra  tom   1.  p.  148. 

Jacobus  ODO  sive  de  ODDIS.  Supra  t. 
IV.  pag.  305. 

Magister  01)0  Infra  .  Odo  Slurton. 


DO  |5| 

ODO  intorpolator  Vilae  S.  MAURI.  Su- 
pra  ,  Orlo  Glannofoliensis. 

ODO  ex  Abbate  Bolliprati  Abbas  Mori 
mundensis  in  dioooesi  Galliae  Lingonensi 
Ord.  Cistorc.  defunctus  An.  1161  tostibus 
Sammarthanis  tom.  IV.  pag.  674  ubi  opu- 
scula  ejus  quaodam  a  Philippo  Soguino  in 
Bibl.  Manuscriptor.  roconsita  notant.  Illa 
sunt  momorata  otiam  Vischio  pair.  254. 
Bibl.  Cisterc.  De  significationibus  1110110- 
rorum.  De  numerorum  figuris.  De  liberis 
appellationibus.  De  mytteriis  figvrarum. 
De  regulis  generationum.  De  cognitionibus 
et  interpretationibus  numerorum.  Designi- 
ficationibus  unilntis.  De  relationibus  et  ea- 
rum  mysteriis.  Lelando  cap.  180.  p.  213. 
hic  est  Muremundensis ,  ubi  refort  librum 
ejus  de  unahjticis  ternarii .  sorvatum  in 
Bibl.  Coriniensi.  sive  Cirencestrensi.  Ba- 
leus  III.  19.  praeterea  huic  Odoni  tribuit, 
de  quo  dubitaverat  Lelandus.b,1  Dialognm 
de  religione  Christiana  et  Judaica  ,  Leone 
et  Odono  interloeutoribus  :  praetoroa  Ckro- 
nicon  quod  rectius  refertur  ad  Othonon) 
Frisingensem  :  atquo  anahjtica  numerortm, 
quae  a  libello  de  triade  sivi^  ternario  di- 
stinguens  Jacobus  Faber  praef.  ad  Eucli- 
dem,  Odonem  hunc.Mathematicum  poritum 
celebrat.  Liber  de  tribus  lncrrirchiis  et  df 
tribus  gradibus  quibus  per  eas  pervemtur 
ad  Salutem  :  et  Enchiridion  seu  dialogus 
inter  Magistrum  et  discipuhon  eum  Mi- 
crologo  artis  Mvsioea  .  Manuscripta  teste 
Labbeo  ,  quibus  adde  tractatum  de  tran- 
slatione  reliquiarum  S.  Bcnedicti  ad  n;o- 
nasterium  Floriaceose.  In  l>.  Felleri  Cata- 
logo  Manuscript.  Bibl.  Paulinae  Lipsiensis 
pag.  161.  memoratur  Odo  Monmutnisis. 
abbas de  trantttu  Bernardi.  \pu<l  Labbeam 
pag.  208.  Bibl.  Manuscript.  Sermones  Odo- 
nis  de  Morimundo  ,  Ord.  Cisterc.  1\  1  - 
nonnulli  obvii  in  Comb  Bs  B  I >1  CODCIO- 
natoria. 

ODO  Musicus.  Supra  S.  Odo  Ciunhi 

sis ,  et  Morimundensis 

ODO  ei  Caotore  Bituriceosi  Poriiiii 
Episcopofl  .  ab  \   ii'1".  Bd  1  908.  c  de  qoo 


n)  Non  Pebruarii  ,  ul  exeusum  in  Loogl   nibl. 
Hisl.  Galliae  quarn  ndc  n.  5088,  50S0. 


!i     Snpri  p  I-'     15  '.   in  (iclt.nc    Vurrl. 
i-     Uliri  lcoi  pag.    117.  Cliron 


159  0 

Petrus  Blaesensis  Epist.  126.  ,t  aactor  no- 
taruro  ad  illas  Epistolas  io  toro.  XXIV.  Bibl. 
im  Lugd.  pag  1351.  seq. Saromarthani 
toni.  I.  Galliae  Christianae  pag.  457.  seq. 
Hujus  Odojais  Constitutiones  Synodicae, 
sub  titulTs  IX.  digestae  leguntur  i.n  tornis 
Gonciliorum  Binii  tom.  VII.  sive  tom.  3. 
parte  i.  Regia  tom.  88.  Labb  si  tom  X.  Bar- 
duini  i.  6.  parte  2.  et  io  noyissima  Veneta 
Coleti  tom.  XIII. 

ODOMS  Ramescf/ani  libellom  de  pooni- 
todioe  memorat  Lelandus  cap.  180. 

ODO  sive  Oddo  Abbas  S.  Remigii  Remen- 
sis .  cujus  Epistola  ad  Thomam  Comitem 
scripta  circa  A.  I  135.  de  quodam  miraculo 
Thomae  Apostoli  apud  Indos  ,  cdita  a  Ma- 
billonio  tom.  I.  Anatect.  p.  334.  (edit.  no- 
vae  pag.  404  ) 

ODO  Scverus  ,  supra  in  Odone  Cantua- 
riensi  Archi-Episcopo. 

01)0  Schirton  sivede  Scherito?ia  Anglus 
Ord.  Cisterc.  Lelando  p.  213.  c.  ISO..S'///- 
roflunensis  .  ubi  multarum  Conciouum  non 
infelicem  scriptorem  appeltat.  Baleo  III. 
\H.  de  Ceritona  ot  1'itsoo  pa;_r.  245.  Ceri- 
tonensis  ,  clarus  circa  An.  1180.  quem  in 
Theologia  Magistrum  suum  laudat  Joannes 
Sarisberiensis  Epist.  20S. 

Ejus  libri  duo  LX.  Parabolarum  in  lau- 
dcm  cjus  qui  est  Alpha  ct  Omega  ,  prae- 
ter  rem  tributa  ab  aliis  Gaufrido  Ciarae- 
vuli.  vel  Odoni Cantuar.  Manuscripti  in  Bi- 
bliotbecis  Angliae.  Vide  Oudinum  tom.  2. 
pag.  I498.  ct  I3I3.  ct  \Crli.  seq  ubi  et 
de  cjus  Summa  de  poenitentia  ,  ct,  homiliis 
de  tetnpore  cdilis  Paris.  1520.  et  scrmoni- 
bus  de  Sanctis.  Baleus  nescio  quod  Par- 
tium  opus  commcmorat  ,'et  Restiurium  sivc 
Brvtarium  in  quo  .Esopi  fabulas  c\  Graoco 
Latine  expressas  exposuit  :  tum  Narratio- 
ues.  Eadem  ex  Baleo  Pttsous,  ct  pag.  252. 
Vischius  Hibl.  Cistorc. 

ODO  Svessionensis ,  ex  Cancellario  Pari- 

siensi  Monachus  in  Grandisylva  Ord.  Ci- 

•ns.  et  c\  Abbate  [Jrsicampi  in  diocccsi 

imensi  Episcopus  Cardioalis   Tuscu- 

lanus  ab  Anno  1244.  Vide  Ughellum  tom. 


1)0 

I.  pag.  235.  scq.  qui  pag.  197.  intor  Prae" 
nostinosKpiseopos  porporam  Odonem  notat 
appcllari ,  pro  Cono  sivc  Conone.  IIujus 
Odonis  Tusculani  ,  quom  rectius  sub  Inno- 
ccntio  IV.  quam  sub  Eugonio  III.  vixissc 
dixissct ,  Commentarium  su/icr  Jercmiam 
mcmorat  Labbeus  Bibl.  nova  Manuseript. 
pag.  369.  ctQuaestiones  pag  25.Posso\  inus 
duo  grandia  Volumina  Sermonwn  Manu- 
scripta  in  Bibl.  Vaticana. 

ODO  Tuscidanensis  Kpiscopus,  cujusKpi- 
stola  ad  Innoccntium  IV.  Papam  de  gestis 
A.  12i9.  Insula  (lypro  contra  Inlidelos  ab 
cxcrcitu  Christiano,  cxstat  t.  V 1 1 .  a)  spi- 
cilegii  Dachenani  pag.  213.  (edit.  novae 
tom.  3.  pag.  624  )  Idcm  hic  cum  supcriorc. 

ODO  de  Vavcemani ,  supra  in  S.  Germani 
t.  3.  pag.  47. 

ODO  Abbas  Ursicampi,  supra,  Odo  Sves- 
sionensis. 

ODOKONUS  sivc  ODO  Mcdicus  ,  si  Cau- 
dentio  Merulae  credimuS ,  auctor  pocma- 
tis  hexametri  de  virtutibus  herbarum,  de 
quo  supra,  in  MACRO.  Vidc  t.  XIII  BiM. 
Graecae  pag.  39.  Omitto  ODDUM  de  Od- 
dis  Medicum  Patavinum  qui  A.  1358.  diem 
obiit,  Galeni  anima  pracdicari  solitus  ,  dc 
cujus  scriptis  Nicolaus  Comncnus  in  hi- 
storia  (Jymnasii  Patavini  t.  1   p.  313. 

ODOCEUS  Monachus  ,  doctrinac  et  pie- 
tatis  nobile  plane  exomplar ,  laudatus  Lc- 
lando  cap.  30.  Kpiscopus  post  Tolinum  Lan- 
davcnsis  ,  Franeisoo  Godwino  dc  pracsu- 
libus  Angliae  p  019.  Oudoceus.  De  scriptis 
cjus  nihil  comneri. 

0DOFREDUS  sivc  Ottofredus  Boncvcn- 
tanus,  Bcrgomcnsi  ad  A.  1199.  ct  Tri- 
thcmio  cap.  425.  Rofredus  Jurisconsultus, 
qui  scripsit  Quaestiones  Juris  Civiiis.  Quae- 
stioncs  Juris  Canonici ,  et  Summam  Juris. 

ODOFREDUS  Beneventanus ,  junior,  in- 
tcr  Azonis  disoipulos  c;  lcbratissimus  ,  do- 
ruit  Jus  Civile  Bononiac  ,  obiitque  A.  1203. 
Dc  hoc  Trithemius  cap.  444.  Bergomerisis 
ad  A.  1240.  et  Guido  Pancirollus  II.  33. 
<lc  claris  Legum  Intcrprctibus.  Ejus  scri- 
pta.  De  arte  notariatus.  De  lihellorum  for- 


■    N  n  tomo  iil.  ui    cxcttsuns    in    Longi    Uibl.      Hist    (Jail.  n.  7112. 


ODOR 
matione  sivc  de  formulis  actionum  qua- 
rum  usus  ost  in  Judiciis.  De  ordine  Ju- 
diciario.  Commentaria  in  Pandectas  et  Co- 
dicem  ,  commendata  inprimis  ;i  porspicui- 
tate.  Feudorum  compendium.  De  Curatore 
bonis  dando  De  restitutioue  dotis.  De  per- 
cussionibus.  De  positiombus  et  interrof/a- 
tionibus.  Glossae  ad  summam  Asonis , 
Praeceptoris ;  in  tit.  de  pace  Constantiae. 
De  primo  et  secundo  Decreto  etc. 

*  In  Codice  membranacoo  Bibliotb.  Fe- 
lini  extant  Friderici  I.  Constitutiones  in- 
scriptae  de  Pace  Constantiae  cum  notis 
et  perpetuis  commentariis  Odofredi  huius. 
Quia  vero  Cotnmentarii  isti  subduntur 
compondio  feudorum  ab  Antonio  Minuccio 
de  Prato  Veteri  confecto ,  ut  ex  hoc  ipso 
codice  intelligo  ;  ideo  forte  nonnullis  obre- 
psit  ,  ut  Feudorum  compendium  Odofredo 
tribuerent. 

ODORANNUS  Monachus  S.  Petri  Vivi 
Senonensis  Ord.  Bened.  A.  1045.  scripsit 
Chronicon  ab  A.  675.  ad  1032.  quod  edi- 
dit  Andreas  du  Chcsne  t.  2  rerum  Fran- 
corum  pag.  636-641.  Fragmentum  dederat 
Petrus  Pithoeus  inter  XII.  scriptores  co- 
aetaneos  pag.  21  i.  215.  Baromus  ad  An. 
875.  n.  7.  seq. 

ODORICUS,  OLDERICUS,  supra  Ode- 
ricus. 

Ilenricus  de  OERSCHET  in  Bcthleem 
juxta  Lovanium  Augustinianus,  cujus  Ili- 
storia  de  cladibus  Leodiensium  A.  1669.  a 
Carolo  Audace,  Bur^undiae  Duce  illatis 
Manuscripti  in  Bibl.  Cottoniana  p.  131. 

OETBERTUS  cui  vitam  S.  Friderici , 
Episcopi  Ultrajectioi  in  Belgio  Anno  838. 
Martyris  tribuunt  Acta  Sanctor.  tom.  IV 
Julii  18.  pag.  160. 

OFFELLUScujus  versom  laudatJo.  Sa- 
risberiensia  Epistola  11)2.  Qui  coarat  vul- 
pi,  sulcos  variare  necesse  est. 

OiTO.  Supra,  OliliO.  Alius  OFFO  An- 
glicus,  circa  A.  (M0.  de  quo  Baleus  Xlll. 
'.'yl.  e\  Seb.  Bluosteri  Cosmographia 

oril.ll  S  Sergiamu  .  infra  OVIDIUS. 

OGERIUS  Alferius,  iofra  Guil.  YK.V 
TURA. 


A  N  N  U  S  153 

OGERIUS  LucedH  Abfoas,  cujus  Sermo- 
nes  editi  sunt,  inter  S.  Hornardi  op  i.i  , 
ut  dixi  tom.  I  pag.  809.  Tractatuni  Ma-» 
nuscr.  de  laudibus  Deiparae  memoratOtt- 
dinus  tom.  2  p    1417. 

*  Ex  tractatu  eius  de  laudibus  s.  De\ 
cjenitricis ,  qui  extat  MS.  in  Cod.  70 1  l'.i- 
bliothecae  Universitatis  Taurinensis  inte- 
gram  praestationem  evulgarunt  viri  do- 
ctissimi,  qui  commentarins  eiusdem  MUh 
bliothecae  scripserunt  t.  II  p.  240. 

Gilbertus  de  OILANDIA.  Supta  t.  .'5.  p. 
54.  GILBERTUScfe  Hoylandia. 

Ericus  OLAI.    Supra  tnrn.  2    pag.  548. 

OLBERTUS  siv<-  OBBERTQS,  aliis  1/- 
berlus  supra  tom.  1  pag.  VI  auditor  Ha- 
rigeri  Abbatis  Laubiensis,  et  i-" u I !>•  ■  rt i  Kpi- 
scopi  Carnotensis  :  e\  Laul 
Abbas  Gemblacensis  Anno  1012  a>-  deni- 
que  S.  Jacobi  Leodicnsis  ,  ubi  diem  obiit 
An.  1048.  Ex  vitis  Sanctorum  quas 
psissc  eum  testatur  Sigebertus  cap.  \'r>. 
unica  aetatem  tulit  Iiistoria  inventionis , 
miraculorumque  et  translationis  S.  Veroni 
Confessoris ,  de  stirpe  Carolidarum ,  ad 
Comitcm  Ilannoniae  Ragioerium  ,  edita  ot 
notis  illustrata  a  Gcor^io  Galopino,  mo- 
nasterii  in  cella  S.  Gisleni  monacho  He- 
nodictino.  Montibus  1636  atque  iode  ab 
llonschenio  in  Actis  Sanctor.  t.  3.  Martii 
30  pag.  845  850.  Etiam  canhts  in  honore 
Sanctorum  coraposuisse  Olbertum 
bertus  annotat:  et  Bnrcbardum 
pijm  Wormatiensem  ejua  provectum  M.;- 
gisterio ,  celebre  illud  Canonum  volumen 
odidissc  ,  quod  inter  Olberti  scripta  p<t- 
poram  rofert  Sweertius  pag.  588.  Athen. 
Belg.  /listoriam  veterts  et  novi  T<  st.  me- 
morant  piaeler  Sweertium  Valerius  An- 
dreaa  pag.  706,  lhbl.  II.  Ig.  el  ad  Si{ 
tum  ,  Miraens  ;  Sed  Valerinm  ex  l  bro 
Sigeberti  de  -  s1  -  ^bbatum  Gemblacen- 
siura  hansisse,  quae  de  Olberto  tradit, 
neutiquam  crediderim  Ondino  hoc  affir- 
menti  tom    l   pag.  539. 

OLBERTUS,    Odelberlus ,  Odelpertut, 

(hlnhrrhts  .  AlihrrtiK  .  .I.v/  Ibrr- 

lus .   Edelbertus,   OUbertue ,    Otdibi 


a)  Confer  Vossium  j>.  ~.G'J.  sci|. 


171 


154  OLDEG 

Oldobertus ,  Archiepiscopus  ab  Anno  805. 
ad  814.  Mediolanensis ,  de  quo  Ughellus 
tom.  4.  Italiae  sacrao  pag.  75.  Ejus  Epi- 
stolam  ad  Carolum  M.  cum  indice  capi- 
tum  XXII.  libri  adhuc  inoditi  de  baptismo 
Rt  Manuscripti  in  Bibl.  Augionsi  propo 
Constantiam  ,  vulgavit  Mabillonius  tom.  4. 
Analect.  pag.  317.  fedit.  novae  pag.  76. 
seq  lEius  chartam  donattonis  odidit  Ughol- 
lusMoco  laudato. 

S.  OLDEGARIUS  sive  Ollegarms ,  ex 
Episcopo  Barcinononsi  Archiepiscopus  Tar- 
racononsis  dofunctus  An  1136.  Vita  ojus 
ab  Anonymo,  Gerundensi  Canonico  scri- 
pta  exstat  in  Actis  Sanctorum  t.  1.  Martii 
6.  pag.  482  498.  Epistolam  ad  Innocen- 
tium  11.  edidit  Cardinalis  Aguirrius  tom.  3 
Concil.  llispan.  pag.  342  una  cum  altera 
ad  Raymundum  ,  Ausonensem  Episcopum. 
Abbe  NiC  Antonii  Bibl.  vot.  Ilispanam  lib. 
VII.  cap.  4.  tom.  2.  pag.  14. 

OLDENBURGENSE     Chronicon.    Supra 
JOANNES  Schiphower. 
OLDIBERTUS,  supra  OLBERTUS. 
OLDOXIUS    Vossii,    Cangiique ,    infra 
ORDONIUS. 

OLDRADUS  siveOLRADUS  Bisdominus, 
Senonsis  Ord.  Praed.  .lacobo  Quetif.  t.  1. 
Bibl.  Dominicanor.  pag  403.  ODOARDUS 
Visdomini ,  circa  An.  1287  scripsit  jussu 
llonorii  IV.  Vilam  B.  Ambrosii  Sansedonii, 
Senensis  Ord.  Praed.  An.  1285  defuncti  , 
adjutus  in  illo  labore  a  tribus  ojusdom 
Ordinis  fratribus  Gisborto  Alexandrino  , 
Rocuporato  de  Petra  mala ,  et  Aldobran- 
dino  Papparono.  Exstat  in  Aetis  Sanctor. 
tom.  3.  Martii  20.  pag.  181.  200. 

OLDRADUS  de  Ponte  ,  Laudensis  Ita- 
lus,  Dini  auditor,  amicus  .Toannis  Androae, 
Juris  utriusque  consultissimus  docuit  Bo- 
noniac ,  inde  Patavii  ,  et  Advocatus  Con- 
sistorialis  dofunctus  ost  Avonione  Anno 
1335.  Ex  ejus  scriptis  sola  Consilia  lau- 
dat  Trithemius  cap.  577.  quae  etiam  edita 
sunt  Venetiis  ,  atquo  Manuscripta  in  Pa- 
tavinis  aj  aliisque  Italiae  Bibliothocis :  Be- 
sponsorum  Volumen  appellat  Guido  Pan- 
cirollus  ,  qui  de  hoc  Oldrado  videri  potest, 


A  R  1  U  S 

lib  2.  de  Legum  intorprotibus  cap.  52. 
testatus  plura  scripsisso  quao  interierunt, 
et  praeclara  in  Jus  Civilo  commentaria 
edidisse  ,  quae  Gazalupus  pag.  505.  vocat 
Lecturas;  aitquo  earum  raram  copiam  re- 
periri.  *  Oldradi  huius  consilia  in  Riblio- 
th.  Felini  Cod.  295.  edita  sunt  Romae 
apud  S.  Marcum  anno  1476. 

OLlVARIUS  sivo  Oliverius  Westphalus, 
ox    Canonico    Padorbornensi   Scholasticus 
Coloniensis    et   ab    An     1223.    Paderbor- 
nensis  Episcopus  ,  denique   ab   An.  1226. 
Episcopus    Sabinensis    et    Cardinalis :  de 
quo  Nic.  Schatonius   in  annalibus  Pador- 
bornonsibus,    ct    Jo.   Georgius    Eccardus 
in     prologomenis    ad    tomum    secundum 
scriptorum    modii   aevi    num.     VI.  Hujus 
Oliverii  Epistola    ad    Engelbertum  Archi- 
Episcopum    Colon.  de   captione  Damiatae 
et  de  iis  quae  vidit  in  Oriente  gesta  An. 
1218.  1219.  oxstat  in  Jacobi  Gretseri  horto 
Crucis  ,  atque  inde  in  Jac.  Rongarsii    ge- 
stis  DEI  per  Francos    pag.    1185.    1192. 
Casp.    Barthii  ad    Olverium   notae   in  Jo. 
Potri    Ludowig    roliquiis    monumentorum 
votoris  aovi   tom.  3.    pag.  554.    soq.    Hi- 
storia  Begum  terrae  sanctae ,  ab  A.  1095. 
ad  1212.  in  laudati  Eccardi  Corporo  seri- 
ptorum    medii    aevi  t.  2.  p.  1355.    1395. 
Quae  deinde  ab  eodom    Eccardo  p.  1397. 
1450.  subjicitur  Ilistoria  Damiatina ,    di- 
visa  capitibus  XLV.  et  usque  ad  A.  1322 
producta  partem  e  capite  XI.  ad  XIX.  ea- 
dem  est  cum  Epistola  quam  a   Bongarsio 
editam  dixi :    partem    usque  ad  cap.   27, 
etiam  inserta    historiae    Hierosolymitanae 
Jacobi    de   Vitriaco  ■   et    usque   ad    caput 
XXIV-  a  Tho.  Galoo  ir.  historiae  Anglica- 
nae  scriptoribus  quinque  ,  Oxon.  1687.  f. 
pag.  435   seq.  repotita  ,  utrobiquo  non  ap- 
pollato  Olivorii  nomine.  Conforendus  otiam 
Jacobi  de  Vitriaco    libor    tortius    historiae 
Oriontalis  ab  antoa  oditis  diversus  ,  quem 
ex    Codice    Bigotiano ,  nunc    Bibl.  Regiae 
vulgavit  Edmundus  Martone  tom.  3   the- 
sauri    anocdotorum    p.    268    soq.  Ab  hac 
Oliverii    historia    Damiatina  non  diversus 
ost  liber  de  e.rpeditione    Ilicrosolymitana 


!'■  Tnm.iMnum  p.  4.  b. 


0  L  I  V  I 

qucm  Manuscr.  Lovanii  ad  S.  Martinum 
servari  notavit  Sweeftius  p.  588  Athen. 
Belg.  et  Vossius  p  715  atquc  sub  eodem 
titulo  etiam  habetur  (capitibus  decem  pri- 
moribus  integrior  editiooe  Bongarsianaj  in 
Codice  Manuscr,  Gudiano  303.  sed  in  quo 
capita  ab  Eccardo  edita  postrema  de  Da- 
miata  An.  1 220  iterum  amissa  ,  deside- 
rantur.  Vide  Catalogum  Bibl.  Gudianae  p. 
568  seq.  atque  Oudinum  tom.  3  p.  35  seq. 

Junior  est  Petrus  Joannes  OLIVAIUUS, 
Valentinus  Hispanus  cujus  summa  capita 
inCiceronis  Phdosophiam  moralem  unacum 
scholiis  in  Somnium  Scipionis  prodiere  pri- 
mum  Pietavis  1535.  4.  De  ejus  notis  in 
Melam  Paris.  1536.  et  deinde  saepius  edi- 
tis ,  et  de  iis  quae  ad  Ciceronis  libros  de 
finibus  ,  librum  secundum  Plinii ,  scripsit , 
dixi  in  Bibl  Latina.  Etiam  Porphyrii  Isa- 
gogen  ,  Praedicamenta  Aristotelis ,  librum 
de  enunciatione  et  prioru  resolutoria  casti- 
gasse  edendaque  Wechelio  dedisse  Parisiis 
Graece ,  annotat  ex  Gesnero  Aic.  Antonius , 
qui  de  hoc  Olivario  consulendus  tom.  2. 
Bibl.  Hispanae  novae  pag.  164.  Scholia  ta- 
men  Olivarii  in  Solinum  quae  idem  memo- 
rat ,  ex  male  intellectis  Gesneri  aut  Sim- 
leri  verbis  ,  exstare  usquam  dubito.  Titulos 
Capitum  XVIII.  libri  de  Prophetia  et  Spi- 
ritu  Prophetico  Basil.  1543.  4.  editi  recenset 
Gesnerus  pag.  550.  Bibl. 

OLIVERIUS  Arzignanensis  ,  cujus  com- 
mentarius  in  Valerium  Maximum  saepius 
cum  Valerio  lucem  vidit  post  editionem 
Mediolanensem  1508.  fol.  ut  dixi  in  Bibl. 
Latina  lib.  2.  c.  5. 

*  Prior  editio  operis  Oliverii  huius  Me- 
diolanensem  a  Fabricio  hic  indicatam  an- 
iii  1508  longe  superat ;  prodiit  enim  W- 
netiis  typis  Guilelmi  Tridentini  cognomen- 
to  Animamia  an.  H91  fol.  An  vero  huic 
anni  1491.  Altera  etiam  antiquior  Veneta 
anni  1 488.  praeccsserit ,  cum  ego  non- 
dum  viderim  ignoro.  Laudatur  tamen  a 
Fabricio  Bibl.  Latina  lib.  2    cap.  5.  * 

OLIVEIUUS  de  Langhe  sive  Longus , 
Prior  ad  S.  Bavonem  Ord.  Benedict.  juxta 
Gandavum  circa  A.  1450.  scripsit  teste 
Valerio  Andrea  pag  700.  et  SwGertio  p. 
588.  haec  quae  in  Bibliotbecis  Lovaniensi- 


A  B  U  S  155 

bus  et  Gandivvensibus  inedita  asservantur  : 
de  Sacramento  Eucharistiae  et  de  tenendis 
ac  credendis  circa  EucharisLiae  sacramen- 
tum.  De  defectibus  circa  Missam.  De  redi- 
tibus ad  Vilam.  De  vitio Simoniaein Beligione. 
Vitam  B.  Coletae  Virginis ,  Refnrmatricis 
Ordinis  S  Clarac  A.  14  47.  defunctae,  ex 
Latino  STFITIAM  .luliani  transtulit  in  lin- 
guam  Bclgicam  seu  Flandricam  ,  de  qua 
vide  Acta  Sanctorum  t.  1  Martii  0.  p.  533. 

OLIVLTUUS,  Vincentio  Bellovacensi  El- 
merus  ,  Malmesburiensis  Anglus  Ord.  Be- 
ned.  defunctus  Anno  1060.  de  quo  Bale- 
us  II.  51.  et  Pitseus  pag.  187.  Mathema- 
ticarum  disciplinarum  non  imperitus  scrip- 
sit :  De  signis  planetarum.  De  Astrologo- 
rum  dogmatibus.  De  Geomantia ,  ita  enim 
legendum  etiam  apud  Pitseum,  ubi  dc 
Geometria  excusum  lcgitur. 

OLIVERIUS  Longus,  supra  Oliverius  S. 
Bavonis. 

OLIVERIUS  Maillardus.  supra  p.  18. 

OLIVERIUS  Sa.ro  Cangii ,  et  OLIVE- 
RIUS  Scholasticus  non  diversus  ab  OLl- 
VERIO  Coloniensi ,  de  quo  supra. 

Lupus  de  OLIVETO,  rectius  de  OLME- 
TO,  supra  t.  IV  p.  575. 

Petrus  Joannes  OLIYUS,  £ :  castroS.  Mariae 
Seignani  oppidi  Gallus,  Ord.  Minor.  initia 
dedisse  visus  sectae  Begardorum  seu  Beg- 
vinorum  et  Fratricellorum  Fratrumque  de 
poenitentia  de  teitio  ordine  B.  Fran 
Vide  Odorici  Baynahli  Annales  ad  A.  1312. 
tom.  XV  pag.  101.  seq.  Abr.  Bzovium  ad 
A.  1199.  num.  39.  Ilenr.  Spondanum  ad 
A.  1278.  num.  20.  et  ad  1297.  n.  7.  Lu- 
cam  Waddingum  in  annalibus  Minorum  . 
tomo  secundo ,  Oudinum  tom.  3.  pag.  584. 
seq.  et  Jo.  Georgii  Schelboroii  amoenitati  s 
litterarias  tom.  IX.  pag.  677  ^q.  Diem 
ohiit  Narbonae  A.  1297.  0.  Maitii.  Fjus/j/-y- 
fessionem  Fidei  habes  apud  Bulaeum  in 
historia  Academiae  Paris  tom.  3.  pag.  535. 
Fx  ejus  PosiiUa  sivc  Comnuntariut  wi 
cah/psin,  qui  Manuscripti  servautur  Venetiis 
atque  io  aliis  Italiae  <•[  Galliae  Biblioth 
nonnullac  de  Ecolesiae  fatis  et  Pontificum 
tyranoide  Divinationes  exstanl  apud  Steph. 
Baluziura  tom.  1.  Misc.  pag.  213.  seq 
287.  et  cum  Gallica  versione  ac  notis  Isaaci 


I  O  LN 

Larrey,  ipso  insoio  oditis  Amst.1700.  8. 
Vide  et  Natalem  Alex.  tom.  VII.  Ilist.  Ecclos. 
odit.  in  fol.  pag.  (J7.  seq.  et  Novellas  lit- 
ferarias  Gallice  editas  tomo  docimo  Amst. 
i;i!)  8.  pag.  471.  Postillae  super  Genesin 
Manuscriptae  Vonetiis  toste  Thomasino  p. 
105.  In  XII.  Prophetas  Minores  in  Bibl. 
Colbertina  Cod.  2056.  notante  Jacobo  Longo 
p.  885.  Bibl.  exegeticae ,  ubi  perporam 
tradit  Olivum  claruisse  A.  1325.  Super 
quatuor  Evangelut  ,  ibidom  Manuseripti  Ve- 
netiis.  Scripsit  etiam  in  Epistolas  Canonicas 
commontarios  quos  cura  postillis  in  Mat- 
thaeum  et  Apocalypsin  Ilammis  adjudicatos 
fuisse  notat  laudatus  Schelhornius  p.  679. 
Caetera  Olivi  scripta  apud  Baluzium  notis 
ad  Papas  Avenionenses  pag.  752  et  Wad- 
dingum  pag.  284.  Bibl.  Francisoanorum 
memorata  haec  sunt :  Confessiones  ctlitte- 
rae  aWquot  ad  Magistros  Parisienses  ,  qui 
condemnaverant  dicta  sua.  Tractatus  de 
SacramenHs ,  et  tractatus  emptionum  et 
venrlitiouum  ,  et  de  usuris ,  et  quaedam 
Quaestiones  et  tractatus  Logicales.  Postillae 
ad  omnem  ferme  sacram  Scripturam.  Po- 
slilla  super  librum  B.  Dionysii  de  Angelica 
ffierarchia.  Opus  cui  titulus  Miles  armatus. 
Aliud  quod  Exercens  inscribitur.  Expositio 
regulae  Fratrum  Minorum.  Quaestiones 
disputatae,  atque  inter  alias  de  Papae  et 
Concilii  auctoritate ,  noc  non  de  paupere 
rerum  usu  sive  de  paupertate.  Allegationes 
superarticulistractatis  perDominum  Papam 
[Joannem  XXII.'  rle  postillu  super  Apo- 
calypsin.  Liber  de  laudibus  et  excelleutia 
fi.  Virginis ,  in  quo  modum  excessisse  vi- 
sus  est,  teste  Waddingo,  ctiam  praecipuis 
Ordinis  Franciscani  Patribus. 
Joannes  OLNAY.  Supra  tom.  IV.  p.  320 
OLYMPIUS  natione  Hispanus ,  Episcopus 
scripstt  librum  fidoi  adversus  eos  (Priscil- 
lianistas  ,  ut  vidotur )  qui  naturam  et  non 
arbitrium  in  culpam  vocant ,  ostendens  non 
creatione  sed  inobedientia  insertum  natu- 
rae  malum.  Haec  de  eo  Gennadius  antc 
A.  m.  libro  de  S.  E.  cap.  23.  De  eodem 
S.  Augustinus  lib.  I.contra  Julianum  Pe- 

i  rerba  Paulini  gunt :  Scriptis  sancti  Viri  , 
fratris  nostri  Eptscopi  Olympii,  communis  una- 
nimi,  accepi,  tuui  tnopinatum  mihi  quam  inopt- 


A  V 

lag.  cap.  3.  Olympius  Ilispanus  Episcopus 
vir  magnae  in  Ecclesia  et  in  Cflristo  glo- 
riae  ,  in  quodam  sermone  Ecclesiastico  :  Si 
tides  inquit ,  unquam  in  terris  incorrupta 
mansisset ,  ac  vestigia  defixa  tenuissot , 
quae  signata  deseruit:  nunquam  protoplasti 
mortifora  transgressione  mortiferum  vitium 
sparsissent  in  germine  ,  ut  peccatum  cum 
homine  nasceretur.  Idem  repetit  cap.  7. 
Sanctus  Olympius  dicit  etc.  atque  rursus 
eurn  laudat  cum  Irenaeo ,  Cypriano ,  Re- 
ticio  ,  Ililario ,  Gregorio,  Basilio  et  Ambrosio 
II  ult  etlll.  17.  Incertum  idemne  hic  Olym- 
pius  Fpiscopus  ,  quem  statim  post  Conci- 
lium  Bomanum  A.  320.  Carthaginem  mis- 
sum  narrat  Optatus  hb.  \.  de  schismate 
Donatistarum  c.  26.  licet  hoc  verisimile 
visum  Tillemontio  t.  IV.  memoriar  p.  60 
Verisimilius  aliis  idem  visus  Olympius  de 
quo  ad  Pammachium  a)  S.  Paulinus  Epist. 
37.  quemque  LAMPIUM ,  vocans ,  ab  eo 
apud  Barcilonam  in  Mispania  sacratum  se 
scribit  Epist.  47  ad  Alypium.  Commenta 
Pseudo-Dextri  etPseudo-Juliani  deGennadii 
Olympio,  variasque  Hispanorum  scriptorum 
hallucinationes:  Olympium  Mm  Thraciae 
Episcopum  ,  b)  quem  Ariani  sede  sua  pe- 
pulere  ,  cum  Ilispano  confundentium  ,  di- 
luit  Nic.  Antonius  lib.  2  Bibl.  veteris  Hi- 
spanae  cap.  7. 

Joannes  de  S.  OMERO.  Supra  tom.  IV. 
pag.  395 

OMNIBOMJS  de  quo  Albericus  in  Chron. 
ad  A.  1156.  Eodem  anno ,  id  est  Fride- 
rici  Imperatoris  quinto  quidam  Magister 
egregius  Omnibonus  nomine ,  librum  de 
concordia  discordantium  Canonum  diligen- 
tissime  ordinavit  in  duas  partes.  Primam 
partem  in  XXVI.  Distinctiones ,  secundam 
in  Causas  XXXVII.  per  quaestiones  diver- 
sas  arlificiose  propositas.  Hic  liber  a  no- 
mine  anctoris ,  Omnebonum.  Et  hunc  se- 
cutus  est  tempore  Alexandri  (III.)  Papae 
GRATIANUS  Carrlinalis ,  qu>  multa  addi- 
dit ,  ita  quorl  de  XXVI.  Distinctionibus 
centum  Distinctiones  fecit ,  sed  per  ipsum 
ista  doctrina  facta  est  magis  authentica. 

natum  tui  mocroris  indicium,  exlincta  Pammacliii 
uxore  Paulina. 

b)  Vide  Aela  Sanctor.  <om.  2  Junii  12.  p.  505. 


0  M  N  I  B 

OMNIBONUS  Leonicenus ,  propinquus 
Nicolai  Leoniceni ,  dc  quo  supra  tom.  IV 
pag.  550.  Vicentinus  patria  et  Venetiis 
auditor  Emanuelis  Chrysolorac,  Graecae 
ipse  et  Latinae  linguae  peritus ,  ac  Jo. 
Trithemii  judicio  cap.  753.  Philosophus  et 
Rhetor  celeberrimus.  Diem  obiit  A.  1924. 
si  credimus  Antonio  Orlando  Origin.  ty- 
pographiae  pag.  356.  Quintiliani  institu- 
tiones  ex  ejus  cmendatione  oxcudit  nitide 
Nicolaus  Jenson  Gallicus  ,  Venetiis  1471. 
fol.  de  qua  editione  vide  Christiani  Got- 
tlieb  Schwartii  indicem  librorum  Seculo 
XV.  impressorum  pag.  65  seq.  Valerius 
Maximus  cum  Omniboni  expositione,  po- 
st  editiones  Venetam  1482.  et  Mediolanen- 
sem  1487.  fol.  prodiit  etiam  alibi,  sicut 
itidem  quae  scripsit  in  Ciceronem  de  Ora- 
tore ,  una  cum  Oratione  de  laudibus  elo- 
quentiae  prodiit  Vicentiae  1476.  fol.  Scri- 
psit  et  in  Tullii  Laelium  et  de  Officiis , 
nec  non  in  Sallustium  ,  in  Lucani  Phar- 
saliam ,  Venet.  1475.  Brixiae  1486.  de 
quibus  dixi  in  Bibl.  Latina  :  et  in  Graeca 
de  iis  quae  ex  Graeco  Latine  transtulit , 
ut  praeter  ^Esopicas  fabulas  nonnullas , 
libellum  Xenophontis  de  venatione  ,  atque 
S.  Athanasii  duos  contra  Gentes  et  hae- 
reticos ,  qua  versione  singularem  laudem 
tulisse  notat  Gesnerus  p.  527.  Memoran- 
tur  et  ejus  Orationes:  tum  scansiones  si- 
ve  libellus  de  arte  metrica  Venet.  1491.  4. 

*  Praeter  haec  omnia  viri  huius  opera 
a  Fabricio  indicata  extant  etiam  quaedam 
eius  epistolae  in  collectione  epistolarum 
Franc.  Barbari  ab  Em.  Card.  Ang.  M. 
Quirino  adornata.  Ex  epistola  126  ibid. 
legenda  ab  Omnibono  ex  Tarvisio  data  A. 
1441  discimus  virum  hunc  lum  juvenem 
studiorum  suorum  tyrocinium  posuisse  in 
Aesopicis  Fabellis  edendis.  Cum  vero  A. 
1441  id  aetatis  egerit,  ut  posset  Aesopi- 
cas  fabellas  e\  Gracco  dare ,  vix  credo 
vitam  producere  potuisse  usque  ad  Annum 
152i.  tunc  enim  vit;im  plus  nimis  lon- 
gius  quam  posset  credi  prorbgasset.  De- 
dit  insuper  Omnibonus  Grammatices  eru- 
dimenta ,  quae  junctim  cum  libello  de 
arte  metrica  habeo  impressa  Vicentiae  A. 
1506  ex  recensione  Francisci  Vitalis  Bo- 
diani,  alias  Frucantiani.  * 


0  N  U  S  157 

OMNIUM  SANCTORUM  Monasterii,  Ord. 
Praemonstratensis  in  dioecesi  Argentora- 
tensi  ,  documeuta  vetera  XXII.  vulgavit 
V.  C.  Jo.  Fridericus  Schannat  in  Vindemiis 
litterariis,  collectione  prima  p.  142.  151. 

Malachias  OMONGAIR.  Supra  Malachias. 

ONESLMUS  scriptor  Vitae  Probi  Impe- 
ratoris  ab  A.  276.  ad  282.  Latine  scripsc- 
rit  an  Graece  non  est  plane  explorutum  , 
quamquam  Latinis  llistoricis  a  Vossio  p. 
184.  accensetur.  Saepe  laudatur  a  Vopi- 
sco  in  Proculo  cap.  13.  in  Bonoso  cap.  1  I. 
in  Caro,  ubi  diligentissime  vitam  Probi  ait 
scripsisse  cap.  4.  et  7.  in  Carino  c.  1 .  et  1 9. 

ONGARELLUM  qui  ante  annos  trecen- 
tos  scripserit ,  edere  voluit  illustris  Leib- 
nitius  in  Volumine  rerum  ltalicarum,  scri 
ptorum  bonam  partem  meditorum  aut  au- 
ctiorum.  Vide  ejus  Epistolas  ad  diversos 
a  Clariss.  Christiano  Kortholto  nepote  edi- 
tas  ,  tom.  1   p.  393. 

ONITHON  ,  Sutrinus  Episcopus  scriplor 
Chronici  Pontijicum  Rom.  in  Lud.  Jacobi 
Bibl.  Pontificia  p.  408.  et  apud  Vossium 
pag.  715.  e  Lelando  memoratur.  Sed  nul- 
lus  apud  Ughellum  Onithus  t.  1  Italiae 
sacrae  inter  Sutrinos  Episcoposp.  1 273  seq. 

*  Quis  profecto  adeo  hebeti  est  ingenio 
ut  non  intelligat  sub  hac  nominis  larva 
delitescere  Bonitonem  seu  Bonizonem  Su- 
trinum  Episcopum,  cuius  chronicon  Pon- 
tificum  Romanorum  vel  praecessit  vel  in- 
sertum  est  Canonum  collectioni  ab  eo  con- 
fectae.  Vide  supra  BONTZO. 

ONNO,  infra  OUVO. 

ONOITUUS  Steccutus  de  Visdominis 
Florentinus,  Au^ustinianus ,  ex  Volater 
rano  ab  A.  138i.  Episcopo  Episcopos  PIo- 
rentinus  ab  A.  1390.  ad  1 400.  Denique 
Episcopus  designatus  Comacliensis  obiit 
A.  1403.  De  eo  Dghellus  tom.  3  p.  160. 
seq.  tom.  1  pag.  1457.  et  t.  2  pag.  »si. 
seq.  edit.  novae  ,  Julius  Niger  in  historia 
scriptorum  Plorentinor.  pag.  135.  I"t  au- 
etor  Chroniei  Oldenburgensis  apud  Mei- 
bomium  lom.  2  scriptor.  Germ.  pag.  167. 
qui  notat  mulia  eum  digna  confecisse  opti- 
scuh .  Artn  Apostolorum  interpretatum 
esse,  super  Evangeliis  fecisse  commenta- 
riiis ,  et  innumeros  edidisse  tam  ad  i>(>i>u- 


158  ONOF 

lum  quam  ad  Clerum  ,  sermenes.  Hisce 
harmoniam  Evangelistarum  et  Commenta- 

rios  in  librum  primum  sententiarum  addjt 
Philippus  Elssius  pag.  ;)37.  encomiastici. 
Augustioiani. 

Huic\)nufrio  subjungere  liceat ,  junio- 
rera  quidem  .  sod  quem  nolim  indictum 
hoc  loco  praetermittere,  ONUFRIUM  PAN- 
VINIUM  ,  Veronensem  ,  Eremitam  Augu- 
stiniaoum.  Ilunc  Isaacus  Casaubonus  Pa- 
trcm  historiae  Romanae  .  Joscphus  Scali- 
t  Justus  Lipsius  Patrem  omnis  histo 
riae  jure  meritn  cejebravere.  Hic  Thuano 
judice  vir  ad  omnes  et  Romanas  et  Ec- 
clesiasticas  antiquitates  erucndas  natus  , 
et  1'aulo  Manutio  antiquarum  helluo  histo- 
riarum  .  Lazari  Bonamici  discipulus  fuit 
a.  ot  Theologi  Patavini  Hioronymi  Girelli, 
Brixieosis  :  Deinde  Homao  Antonii  Augu- 
stini  .  Hotao  auditoris  usus  Hibliothoca  b, 
et  apud  Marcollum  Cardinalom  Corvinum, 
mox  Pontificem  ,  ot  apud  Pium  IV.  et 
maxime  apud  Cardinalcm  Farnesium  gra- 
tiosus,  hunc  Patronum  suum  in  Siciliarn 
dum  prosequitur,  obiit  Panormi  18.  Kal. 
April.  A.  C.  1568.  cum  annum  aetatis 
tantummodo  undo  quaiJra.^osimum  atti- 
gisset.  E/ftgies  ejus  ante  libros  antiquita- 
tum  Vorononsium  conspicitur ,  ot  in  Isaa- 
cii  Bullartii  Acadomia  scientiarum  torn.  1 
p.  157.  nec  non  apud  Cornelium  Curtium 
pa^r.  140.  aliosquo  ubi  ct  symbolum  ejus, 
bos  junctus  aratro  ot  ad  altare  prospi- 
cions  cum  lemmato  :  in  utrumque  para- 
tus.  Elogia  praomissa  libris  dn  ludis  Cir- 
censibus  et  do  triumpho  in  tomo  nono 
thesauri  Cracviani  :  tum  collecta  a  Marti- 
no  Hanckio  dc  Rom.  rorum  scriptoribus 
et  a  Thoma  Pope  Blount  p.  515. 

Scripta  (Jnufrii  rocensontur  a  multis , 
ac  ne  memorem  Ilieron.  Chilinum  ,  Pau- 
lum  Freherum  aliosquo  ,  praeter  Onufri- 
um  ipsum  in  Antiquitatibus  Vorononsibus 
p.  163.  soq.  operam  in  ea  parte  posuorc 
Posscviuus  in  apparalu:  Antonius  Teisse- 
rius  in  elogiis  Thuanois  t.  2  pa.ii.  306. 
Pranciscus  Arisius  in  Cromona  htterata 
tom.  ±  pag.  312.  Comnonus  tom.  2  hist. 

a  !tlc.  «lomnnnus  tom.  2  liist.  Gvmnasii  Pata- 
vin  paS    290. 


R  I  US 

Gymnasii  Patavini  pag.  220.  praocipue  Phi- 
lippus  Elssius  in  oncomiastico  Augustinia- 
no  pag.  537.  Dupinius  tom.XVI.  Bibl.  Ec- 
cles.  pag.  96.  de  illis  potissimum  quae  ad 
Ecclesiasticas  antiquitatos  faciunt  disse- 
rens  :  Dan.  Guil.  Mollorus  diss.  de  Onufrio 
§.  \k.  soq.  Altdorf.  1697.  4. Martinus  Ilanc- 
kiusdo  Hom.  rcrum  scriptoribus  tom.  1.ot 
i.  eapito  59.  Christianus  Ilonrici  in  vitis 
oruditissimorum  in  ro  litteraria  virorum  , 
editis  Prancof.  1713.8.Dominicus  Antonius 
Gandolfius  in  diss.  historica  do  ducontis  ce- 
lobrioribus  Augustinianis  scriptoribus  pag. 
274.  ot  Nicoronus  in  memoris  virorum  il- 
lustrium  editis  Gallice  tom.  XVI.  pag.  332. 
Spero  tamen  non  plane  actum  me  acturum 
si  et  ipso  Onufrii  lucubrationes  brevitor 
hic  rotuloro. 

Augustiniani  Ordinis  Chronicon  per  an- 
norum  soriom  digostum  a  S.  Patro  nostro 
Augustino  ad  annum  cid  dl.  et  ad  creatio- 
nom  Julii  Papae  III.  Liber  excusus  est  Ro- 
mae  apud  Antonium  Bladum  in  i. 

Chronicon  Romanorum  Pontificum  a  S. 
Potro  usque  ad  sua  tempora  ,  editum  sae- 
pius  cum  Blatina. 

Romanorum  Pontijicum  et  Cardinalium 
S.  R.  E.  ab  eisdem  a  Leone  Papa  IX.  ad 
Paulum  Papam  IV.  per  quingontos  posto- 
rioros  u  Cllristi  natali  annos  creatorum 
Chronicon  sive  Epitome  improssa  Venotiis 
apud  Michaelom  Tramozinum  ex  Musoo 
Jacobi  Stradae  1557.  fol.  ct  auctior  emon- 
datiorquo  Vonot.  1567.  i.  1573.  fol.  Lo- 
van.  1572.  fol.  Colon.  1574.  fol.  Colon. 
1624.  i.  ut  omittam  oditionem  intorpola- 
tam  in  lo.  Gualteri  sivo  Jani  Gruteri  torn. 
1.  Chronici  Chronicorum  Ecclosiastici  p. 
189.  Francof.  1614.  8.  Ego  sane  scio ,  in- 
quit  Baluzius  tom.  I.  dfi  1'apis  Avenionon- 
sibus  pag.  751.  Onuphrium  saepe  errusse, 
in  opere  stto  de  Pouti/icibus  Romanis  et 
Cardinalibus.  Et  tamen  non  facile  ab  ejus 
opinionibus  discedo  .  quando  mihi  lestimo- 
nia  non  snppetunt  adversus  ea  quae  ab 
illo  trrtduittur.  Puto  enim  deberi  magnam 
Viro  doctissimo  reverentiam. 

Ue  Episcopatibus ,    titulis    et   Diaconiis 

b)  Casp.  Sotri ttarius  inlroduct.  in  Hist.  Eccles. 
p:.g.  120. 


0  N  0  I 

Cardinalium  ,  liber  una  cn.m  superiore 
Epitome  Vcnet.  1567.  4.  et  Paris  1609. 
4.  et  in  laudato  Chronico  Chronicorum 
Ecclesia^tico  tom.  1.  pag.  707.  741. 

Chronioon  Ecclesiasticum  a  .lulii  Caesa- 
ris  temporibns  usque  ad  Imp.  Maximilia- 
num  II.  Colon.  1568.  fol.  Lovan.  1573.  f. 
et  Italice  Venet.   IGTi.  4. 

Platina  de  vitis  PontificUm  restitutus 
cum  sexaginta  ad  eas  adnotationibus ,  et 
additione  Pontificum  a  Si\to  IV.  usque  ad 
Pium  IV.  Venet.  1557.  4.  1562.  k.  Lovan. 
1572.  fol.  Colon.  1674.  fol.  Colon.  1641. 
4.  1626.  4.  et  Italice,  aggiunte  al  Platina 
delle  Vite  de  Papi ,  Venet.  1563  4.  1613  4. 

De  primatu  Petri  et  Apostolicae  sedis 
potestate  contra  Centuriarum  Magdebur- 
gensium  auctores ,  libri  III.  Veronae  1589 
4-  Venet.  1591.  4.  et  in  Joannis  Thomae 
Rocaberti  Bibliotheca  maxima  Pontificia , 
tomo  XVII.  Prima  tantum  pars  huius 
Operis  tribus  libris  constans  lucem  vidit: 
de  secunda  quae  fuit  apud  Antonium  Co- 
lumnam  ,  Cardinalem  et  de  tertia  vix  in- 
choata  ab  auctore ,  vidc  Dupinii  tom.  16. 
Bibl,  Eccles.  pag.  97.  edit.  Amst. 

De  Bibl.  Vaticanae  initiis ,  Bibliotheca- 
norum  et  custodum  Catalogus ,  curri  Jo. 
Baptistae  Cardonae  ,  Episcopi  Dertosani 
consilio  de  Bibliotheca  Escurialensi ,  diss. 
de  diptychis ,  et  expungendis  haeretico- 
rum  nominibus.  Tarracone  1587.  4.  et  in 
Joachimi  Joannis  Maderi  synta^mate  de 
Bibliothecis.  Helmst.  1666.  et'l702  4  p.  83. 

Elogia  et  Mniagines  XXVII.  summo- 
rum  Pontificum.  Bom.  1568.  fol.  Antwerp. 
1672.  fol.  Imagines  tmperatorum  XXIV. 
;i  Julio  Caesare  Bom.  1578.  fol. 

Fasti  Magistratuum  libris  V.  a  Bomulo 
Rege  usque  ad  Imperatorem  Caesaren 
Ferdinandum  I.  Augustum  ,  cura  Com- 
mentariis  .  Venet.  apud  V.  Valgrisum ; 
1558  1573.  fol.  et  curn  iisdem  Commen 
tariis  .  Heidelberg.  1588  fol.  Conferre  cum 
his  juvabit  alios  fastorum  scriptores  de 
quibus  dixf  in  Bibliographiae  antiquariae 
cap.  XIV.  §    1<». 

Fa&torwn  appendix  .  in  qua  Bex  Fasto- 
rum  Consularium  auctores  emendatius  et 
correctius  excusi  sunt,  ibid.  Fasti  concin- 


B  I  L  S  159 

nati  ab  Onufrio,  M.  Verrii  Flacci  Consu- 
laria  et  triumphalia  fragraenta.  M.  Aurelii 
Cassiodori,  Prosperi  Aquitanici,  Incerti 
auctoris  et  Marcellini  Comitis  Chronica. 

De  ludis  sdecularibus  liber.  et  secundus 
de  Sybyllis  et  carminibus  Bibyllinis  :  ter- 
tiusque  de  antiquis  Romanorum  nominibus 
et  familiis  Subjtincti  Fastis  in  editt.  Ve- 
nct.  et  Heidetberg.  Piimus  et  secundus 
exstant  etiam  in  Caudcntii  Roberti  mi- 
scellaneis  Italicis  eruditis  tom.  I.  Primus 
in  torno  nono  thesauri  Graeviani  el 
tius  in  secundo.  Liber  de  Sib>llis  ex  edit. 
Venet  1567.  8.  excusus  aflte  Sibyllina 
Craece  et  Latine  edita  Paris.  1599.  IG07 
S  et  ad  calcera  Danielis  Clasenii  de  ora- 
culis  Gentilium.  ISelmst.   1673  4. 

Resp.  Romana  ,  id  est  Lrbis ,  Civitatis 
et  Impprii  commcntariorum  libri  III.  W- 
net.  1558.  8.  Paris.  1588.  8.  et  in  Jo. 
Jac.  Boissardi  antiquitatibus  et  topo_:ra- 
phia  Bomanac  Lrbis ,  tomo  I.  Francof. 
1597:  1627.  fol.  et  in  thesauro  Graeviano 
liber  I.  tomo  3.  pag.  203.  et  liber  II.  et 
III.   in  tomo  1.  pag.  193  343. 

Eorum  guorum  maxima  in  Italia  Jm- 
peria  fuere ,  sivo  de  Imperatoribus  Boma- 
nis,  Graecis  et  Latinis  ,  dcquc  Gothis  , 
Longbbardis  ,  Francis  ,  Germunis.  Hispa- 
nis  et  aliis  nationibus  ,  cum  eorurn  genea- 
Ibgiis  et  arboribus  a  Cacsare  Dictatore 
usque  ad  Ferdinandum  Imp.  libri  III. 
excusi  Basilcae  apud  Oporinum    '558  fol. 

De  Comitiis  fmperii  et  potestale.  Impr- 
ratoris  liber  I.  excusus  Basilcae  1558  fol. 
et  mter  scriptores  de  Impcratorum  inau- 
.uurationc  Ilanov.  1613  et  separatim  Frid. 
Horteldero  curante  Argentorat.  1643  v 

De  antiquis  Christianorum  in  Vrbe  ba~ 
silicis .  aedtbus  et  templis  sivc  de  septem 
Ecclesiis  liber  Bom.  1570  8.  Colon.  C. 

De  urbis  Romae  stationibus  sive  solen- 
nibus  ad  diversa  templa  processiooibus 
libellus ,  ad  calcem  Platinae,  Lovan.  1578 
fol.  Coion.  1574.  fol.  I6O0  1611  I<;l'«'.  i. 
una  cum  interpretatione  vocum  quarun- 
dam  obscuriorum  Eccl 
libello  de  officiis  Ecclesiasticis  qui  etiam 
cum  Chronico  i        -    sl       prodiil  Colon. 

1   168    fnl 


160  ONUFR 

Antiquitatum  V&ponensium  libri  VII.  qui- 
bus  octavi  libri  loco  Inscriptionum  anti- 
quarum  Veronensiuni  sylloge  subiicitur , 
prodiere  Veronae  1647  fol  \l\  hoc  opore 
decerptus  libor  sextus  de  Urbis  Veronae 
Viris  doctrina  et  bollica  illustribus  prodic- 
rat  Veronae  1021   4. 

De  luclis  Circensibus  libri  duo,  quibus 
universa  fere  Romanorum  Veterum  sacra 
ritusquo  declarantur.  Antwerp.  189G.  Ve- 
net.  1 000.  Paris  1601.  Et  cum  notis  Jo- 
annis  Argoli ,  atqu*1  additamento  Nic.  Pi- 
nclli ,  Patav.  1641  fol.  ct  ox  Patavina  edi- 
tiono  in  tomo  nono  tbosauri  Graoviani. 

Dc  triumpho  libor  cum  libris  do  ludis 
Circensibus  saopius  oditus  ,  ot  soparatim 
illustratus  a  Joachimo  .lo.  Madoro,  Holmsf- 
1 076.  4.  ex  qua  editione  rccusus  tomo  no- 
no  laudati  thesauri  Graeviani  Confer  Com- 
mentarium  in  lib.  V.  Fastorum  pag.  338. 
3  46.  edit-  Commelinianae. 

Descriptio  triumphi  Romanorum  amplis- 
simiex  lapidummooumentisdesumtuAutw. 
1 556.  4. 

De  ritu  sepehendi  mortuos  apwl  vcteres 
Chrishanos  et  ile  eorum  Coemeteriis ,  una 
cum  Chronico  Ecclesiastlco  Colon.  1568. 
fol.  et  cum  Pontificum  vitis  Lovan.  1572. 
8.  Colon.  1574. fol.  et  separatim  Ilom.  1581. 
8.  atquo  Gallico  Paris  1G13.  8. 
De  baptismate  Paschali ,  origine  et  ritu 
consecrandi  Agnos  DEl  liber.  Rom.  1  5G0. 
4.  1630.  8. 

Inodita  Onufrii  : 

Annalium  Ecclesiasticorum  Volumina 
duo ,  sivo  Centurias  duas  primores  doli- 
noasso  ctprimam  oorum  graphidem  posuisse 
traditur  ,  quasdoindo  porfocit  atquo  clabo- 
ravitCaesar  Baronius.  Onufrii  avtographon 
in  Bibl.  Vaticana  evolvisse  sc  innuit  Ema- 
nuel  Schdstratonus. 

Vitam  Patriarcarum  qualuor  primarum 
sedium  ,  quas  editas  Homao  ait  Draudius  , 
atque  inter  edita  Onufrii  rofort  Nic.  Com- 
nenus  t.  1.  hist.  Gymoasii  Patavini  pag. 
220.  nunquam  ,  ut  puto  lucem  vidcrunt , 


I  A  N  U  M 

sicut  nec  Vitae  Archi-Episcoporum  et 
primalum  primariarum  Ecclesiarum  Occi- 
dentis  ,  vel  quorum  meminit  Antonius  Vor- 
dierius ,  de  antiqua  apud  Genles  Beligione 
sive  pothis  superstitione ,  de  sacrificiis  ,  au- 
guriis  ,  aruspicinis  ,  sortibus,  sacris  cpulis, 
ludis  sccnicis  ,  gladiatoriis  et  feriis  libri 
XII.  aut  libri  quinquo  de  varia  creatione 
Papae  sive  Pontificum  Romanorum  Non 
omittondum  autom  quod  idom  Comnonus 
pag.  221  narrat  inodita  Onufrii  multa  fuisso 
apud  Allatium  ,  quao  illc  ut  vidotur  ex  Va- 
ticanis  Codicibus  doscripsit.  Exstabant , 
inquit  duobus  tomis  ingcntibus  in  cimeliis 
biblicis  Leonis  Allatii,  ubi  ea  vidimus  ,  et 
qua  licuit  in  opus  annorum  ,  quod  paraba- 
mus,  exccrpsimus.  Ea  nos  hercule  non  tanti 
habenda  censuimus,  quanti  edita :  in  qui- 
bus  quamvis  non  omnia  recentiori  Criticae 
et  emwictuc  naris  hominum  judicio  respon- 
deant,  sunt,  uttamen  multa  maximifacienda, 
indicantque  ac  plane  comprobant ,  summam 
Panvinii  ac  veuerabilem  posteris  cruditio- 
nem. 

Ipso  Onufrius  pag.  1 64.  antiquitatum  Ve- 
ronons.  ipter  lucubrationcs  suas  non  excu- 
sas  antiquarum  totius  terrarum  Orbis  In- 
scriptionnm  librum.  a;  Chronicon  universale 
ab  Orbe  condito  ad  annum  MDLX.  De  ori- 
gine  sacrorum  Ordinum  libros  II.  De  ori- 
gine  Cardinalium.  De  anliquis  institutis 
Bomanae  Ecelesiae  De  antiquis  ejusdem  b) 
Officiis  et  Magistratibus  Et  Bibliothecae  li- 
bros  VI.  His  ox  Philippo  Elssio  brevem  col- 
lectionem  Conciliorum  Generalium  ac  Pro- 
vincialium  licot  adjungere,  et  historias 
familiarum  .  Frangipaniae,  Sabellae,  Maxi- 
morum  ,  Conciorum  ,  Matthaoorumquo. 

Magnum  ritualium  veterum  opus  Manu- 
scr.  Romae  in  Bibl.  Pontificia  Palatina  et 
apud  Parisios  in  Rogia ,  ex  quo  praofatio- 
nt-m  Onufrii  vulgavit  Mabillonius  tom  2. 
Musei  Italici  pag.  165. 

Chronicon  vctus  ONUFRIANUM,  ox  quo 
excerpta  decfit  Onufrius  in  Commentariis 
ad  fastos  Consularos ,  do  quibus  supra. 


a)  Apud  Philip.  Klssiuin  p;ig.  MO.  De  portici- 
bus ,  una  cum  tribus  millibus  [nscriptionum  /?o- 
manarum. 


b)  Ecclesiae  Romauae4  non  Urbis  Romae  ut  le- 
gas  apud  Elssium  loco  citalo. 


<>  \  i: 

ONULFCS,  supra  in  EVERHELMO. 

ONUS  Ecclesiae,  libor  JOAN.MS  C/ue- 
mensis ,  dc  quo  supra  t.  IV.  p.  'Yy>. 

Guilelmus  de  OONA.  Supra  t.  3.  p.  1G0. 

Josephus  OPITIUS ,  cujus  sermoncs  ])o- 
minicales  editi  Argent.  1484.  et  de  Philo- 
sophorum  et  PoStarum  informi  (ido.  No- 
rimb.  1477.  fol. 

Puhlilius  OPTATIANUS  Porphyrins  ,  dc 
quo  S.  Ilieronymus  in  Chronico  ad  A.  C. 
328.  ConstantiniMagni  %3.Porphyrius  misso 
ad  Constantinum  insigni  volumine ,  cxilio 
liheratur.  Volumen  istud  aetatom  tulit , 
praemissas  habens  Porphyrii  ad  Constan- 
tinum  ,  et  Constantini  ad  Porphyrium  lit- 
toras :  varioque  carminis  ot  difficillimao 
structurae  genere  ,  laudes  et  panegyricum 
toxens  Constantino  Magno  ,  non  modo  pcr 
acrostichides  et  telcsticides ,  sod  multis 
aliis  artificiis  numoro  posituque  littorarum 
ludentibus  ,  jam  figuras  varias  ut  carm.  2. 
altaris ,  12.  fistulae  et  24.  seq.  organi  hy- 
draulici ;  a)  jam  sensus  varios,  ut  carmine 
XI.  nomen  proprium  litteris  diversicolori- 
bus  per  medios  versus  currentibus  b)  offe- 
rens.  Ante  Crispum  An.  C.  324.  interfe- 
ctum  scripsisse  notat  Velserus,  quia  illius 
sic  meminit :  Crispe  avis  melior.  Etiam 
Christianum  fuisse  Porphyrium  hunc,  non 
ut  Beda  de  arte  metrica  arguit ,  et  assen- 
titur  Tillomontius  c)  paganum  recte  Scali- 
ger  et  Velserus  observarunt.  Vide  Carmon 
IX.  in  quo  haoc  verba:  Filiusatque  Pater , 
et  Sanctus  Spiritus  ,  unum ,  faveas  votis. 
Iloc  poema  roportum  Vionnac  a  Joanne 
Stabio,  editumqne  intor  poSmata  vetera  Pe- 
tri  Pithoei  Paris.  1590.  12.  et  Genev.  ac 
Lugd.  159(5.  8.  cum  intorprotatione  Marci 
Velseri ,  Augustae  Vindel.  1595.  fol.  et  ad 
calcem  oporum  Velseri  Norimb.  1082.  fol. 
addito  spicilegio Critico  Christiani  Daumii  . 
quo  Velseriana  oditio  inprimiscura  Pithoo- 
ana  diligenter  confertur.  Epigrammata  hu- 
jusPorphyrii  citantur  a    Fulgentio    lib.    2. 


I.  F  l  s  loi 

Mytholog.  otm  expositione  VirgiHanae  con- 
tinentiac.  Citatur  otiam  ab  Amalario  Epist. 
ad  Joremiam  Senonensom  Archiep.  tom.  3 
spicilogii  Dachoriani  odit.  novao  pag.  330. 
ot  a  Milone  Elnonensi  apud  Edmundum 
Martene  tom.  1  anocdotor.  pag.  45  sod.  qui 
ambo  eum  cum  Porphyrio  Philosopho  con- 
fundunt  ,  quod  etiam  deindo  factum  esl  ;i 
Baronio  sed  qui  ad  An.  325.  hitnc  crrorem 
diserto  retractavit.  Porro  facilc  assontior 
Tillomontio  ,  qui  in  histoi  ia  lmporatorum 
tom.  IV.  pag.  304  non  diversum  putat  Op- 
tatianum  Porphyriuna  a  Publilio  Optatiano. 
qui  praefecturam  Romae  por  paucos  dies 
gossit  An.  329.  atque  itorum  An.  33.  ut  re- 
fort.  vetus  scriptor  libolli  de  praefectis  Dr- 
b:s  apud  /Egidium  Buchcrium  in  doctrina 
tomporum  pag.  239.  Neque  omittendum 
quod  Constantinus  in  Epistola  libello  Opta- 
tiani  praomissa  eurn  fratrem  charissimum 
appollat. 

Svetonlus  OPTATIANUS  ,  non  notus  oisi 
ex  Flavio  Vopisco  ,  qui  vilam  Taciti  Imp. 
ab  eo  traditam  refert  cap.  XI. 

S.  OPTATUS,  Milevitanus  d.  in  Numi- 
dia  Africae ,  Episcopus  circa  An.  C.  370. 
scripsit  advorsus  PARMENIANI,  Donatista- 
rum  Carthagine  Episcopi  tractatus  Catho- 
licis  oppositos  ,  VII.  libros  illos  celebratis- 
simos  de  schismate  Donatistarum. 

Prima  editio  parum  emendata/o.  Cochlei 
ex  Bibl.  Cusana  prope  Trevirim  Mogunt. 
1549.  fol.  ad  calcem  librorum  Conradi  liru- 
ni  de  haereticis ,  tantum  sex  lihros  exhi- 
bet,  soptimo  omisso,  quem  tempore  intor- 
rjecto  additum  ab  auctore  ej  probabile  es( . 
siquidem  libro  primo  cap.  7.  tantum  sex 
lihros  Optatus  promittit .  nec  plures  memo- 
rat  llieronymus  in  Catalogo  cap.  Iio.  ||,, 
norius  lib.  I.  cap.  CXI. Trithemius cap. 76. 

Eosdem  emendatiores  es    Manuscripto 
Espencaei  vulgavit   iUustravitque   Fr 
sctu  Balduinus ,  vir  egregius  Paris.    1563. 
addito  otiair.  minutioribus  typis  librosepti- 


a)  Confer  Fortunii  Liccli  commenliuium  in  Por- 
phyrii  aram  Pythlam  Patav.  h<7,o.  i,  ei  deorgaoo 
hydraulico,  Augusti  Buchneri  noias  ad  Venantli 
Fortuoali  hymnum  de  resurrectlone  CBrisli  p.27. 

h)  Hoc  sparggre  liu  iras  vocat  Rabanus  ,  qui 
a  Porphyrio  hoc  didicisse  se  profilctur  in    siruilis 


arliflcii  poflmate  de  quo  Infra  in  Rabaao 
c)  Tom.  iv.  iiisi.  Caesarom  pag.  000. 
il    Aci.i  Banctor.  lom  1  Junil  i\.  pag,  500.  seq. 

Tiilemoni.  i.  ii  memor.  iii-t.  Beclea.  i>    140.  seq 
el  Confer.  Tillemoutlum  lom,  \i.  memor.  hisl. 

-     |>;il;.  71  >.   710. 


IG2  O  P  T  A 

mo     atquc  iterura'   collatis  aliis    duobus 

Manuscriptis  Tiliano   et  Maceraeano  ibid. 

K\  priore  Balduini  editione   expres- 

<_,  vei  >io  Gallica  Pctri  Vieli,  Theologi  Pa- 

..  s.  cujus  meminit  Crucima- 

nms .-  Bibl.  Gallicae.  Fosterior  Bal- 

iluiii  aoa  recusa  Heidelbergae  a)  apud  €om- 

meliuum  An.  1599.  et  Paris.  1603.  afcque  io 

PatrumBibliothecis  universis.Nic.Rigaltium 

novamOptati  editiooem   molitum  testatus 

esl  Launojus  pag.  31.  diss.  dc  Victorinis  , 

sed  illa  nunquam  luccm  vidit.  Prodiit  au- 

tem  An.  1631.  Optatus  bis ,  semel  Parisiis 

in  fol.  cum.   observationibus   Balduini   ac 

Gabrielis  Alhaspinaei.  nuper  tunc  extincti 

Episcopi  Aurelianensis:  atque  iterum  Lon- 

dini  in  8.  curaote   Merieo  Casaubono  ,  qui 

ot  notas  eruditas  addidit.  Parisiensi  cditio- 

ni ,  quam  curavit  Carolus  Paulinus  ,  S.  I. 

adjuocta  sunt  varia  vetera  monumcnta  ad 

historiam  Donatistarum  spectantia ,  quac 

a  Labbeo  tom.  2  de  S.  E.  p.  13G-  seq.  enu- 

inerantur.  Philippus   inde   Priorius  omne 

punctum  tulit  vulgato  Paris.  1679.  fol.Op- 

tato  niLido  cum   observationibus ,   paginae 

cuivis  stalim   substratis,   Balduini,   Alba- 

spinaei ,  Merici  CasauboBi  ,  Casp.  Bartliii, 

propriisquc  :  subjuncta  itidem  veterum  mo- 

□nmentorum    ad    Donatistas   spectantium 

sylloge.  Deniquevir  meritissimus  de   anti- 

quitato  Ecclesiastica  Lud.  Ellies  du  Pin  col- 

latis  quinque  Codd.  Manuscriptis  Optatum 

de  integro  recensuit  et  pluribus  restituit 

locis,  ac  praeter   historiam    Donatistarum 

(L  gesta  Collationis  Carthaginiensis  aliaque 

ad  historiam  illam  spectantia  vetera  monu- 

menta  1 1  GeographiamEpiscopalem  ACricae, 

notas  suas  ,  integrasque  aliorum   adjunxit 

Paris.  1700.  fol.  b)  llaec  editio  repetita  Am- 

stclodami  est,  licet    Lutetiam    Parisiorum 

et  ipsa  praeferens    1702.  fol.   quae  notas 

singulis   paginis  subjectas  exbibet,  (juas 

Parisiensis  ad  calcem  voluminis  legendas 

offerebat. 

Alius  OPTATDS.  junior  Episcopus  ad 
quera  circa  An.  iis.  s.  Augustini  Epistola 
157.  (edil  novae  190)  ne  dicam  de   Optato 


T  11  S 

Gihhniano ,  Episcopo  Tamugadcnsi  ,  fa- 
vente  Donatistis ,  de  quo  Tillemontius  t. 
VI.  memoriar.  p.  180.  seq.  aut  de  Optato 
Aurelianensi  Episcopo  Scc.  VI.  cujus  me- 
moria  34.  Augusti  colitur ,  do  quo  Acta 
Sanctor.  tom.  1  Junii  pag.  397. 

OHAMUSsive  Uranins  (vitiose  Osanius) 
Presbyter  scripsit  ad  Pacatum  (Voss.  pag. 
224.  Paratum)  Epistoiam  cle  ohitu  $.  Pau- 
lini  Episcopi  Nolani  cui  morienti  pracsens 
adfuit  An.  431.  Exstat  apud  Surium  ad 
Jun.  22.  ot  cum  notis  Papobrochii  in  Actis 
Sanctor.  tom.  IV.  Junii  pag.  198.  Confe- 
rcndus  etiam  Potrus  Franciscus  Chifletius 
in  Paulino  illustrato. 

Nicolaus  de  OUBELLIS ,  sive  ORBIL- 
LIS,  supra  in  NICOLAO. 

ORDEBICUS  Vitalis.  supra,  ODERICUS. 

ORDO  Cameracensis  et  Atrebatensis  Ec- 
clesiae ,  qualitor  diebus  Dominicis  vel  fe- 
stivitatibus  Sanctorum  agendum ,  exstat 
ad  calccm  Codicis  Canonum  Ecclosiae  Ro- 
manae  ,  ex  Bibl.  Pithocana  editi  Paris. 
1687.  fol.  pag.  368.  3»i9. 

ORDO  Offtcii  socundum  B.  Hieronymum 
et  alios  SS.  Ecclesiae  Doctores ,  scriptus 
circa  An.  1200.  et  revisus  per  D.  NICO- 
LAUM  Tegrimum  Archid.  An.  1514.  Ma- 
nuscr.  Lucae  in  Bibl.  S.  Martini  ,  ut  no- 
tatuni  in  Diano  eruditorum  Italiae  tom. 
27.  pag.  307. 

*  Liber  iste  quem  adhuc  sorvat  Biblio- 
theca  Canonicor  ,  S.  Martini  Lucensis  ,  ni- 
hil  ost  aliud  praotor  quam  Ordo  officii  ln 
Ecclesia  Maiori  Lucensi  recitandi  pro  mo- 
re  eiusdem  Ecclesiae ,  seu  juxta  consti- 
tutam  in  oa  disciplinam.  Codicem  hunc 
roconsivil  Nicolaus  Tegrimius  ,  de  quo  Vide 
NICOLAUS  Tegrimius;  in  qua  tamon  re- 
censiono  nihil  de  suo  adiecit  vel  immu- 
tavit  contontus  lcgisso  ,  ot  nomen  suum 
in  calce  scripsisse.  Codex  iste  post  me- 
dium  Saoc.  XIII.  doscriptus  est.  f 

OBDO  officii  Ecclesiae  Sencnsis  supra 
ODERICUS. 

ORDO  liomanus  de  officio  Missae  sive 
Ordo  Ecclesiastici  Ministorii  Romanae  Ec- 


«   Bon  Witerbergae,  ut  apud  PosseTinum  legttur. 
b    \"i-i  Erud.   1701    pag.   195.  Hlst.  des  ouvra- 


ges  des  Sav.  1700.   Septcmbr.    paq. 
loiu.  [i;i^.  581, 


409.  Oudinus 


()  R  D  l 

clesiae  ,    vel    qualiter    Missa    celebretur , 

jam  ante  Caroli  M.  tempora  a)  notus  libor 

Ecclesiasticus .,    sed    ut    solet    in    talibus 

fieri  ,  temporum  et  locorum  varietato  ve- 

hementer  alteratus ,  qua  de  re   videndus 

Jo.  Mabillonius    commentario    praevio    in 

Ordinem  Romanum.  Primus  Ordinem  Ho- 

manum  quadruplicem  edidit  Geornius  Cas- 

sander  Colon.  1516  8.  recusum  inde  inter 

Cassandri  opera    p.  97  103  108  113  120. 

Paris.  1616  fol.  et  inter  scriptores  de  Di- 

vinis  officiis  curanto.  Melb.  Jliltorpio ,  Co- 

lon.  1568  fol.  et  Paris.  1610  fol.  Sed  apud 

Hittorpium    sequitur    pag.  19.  160.  Ordo 

Romanus  antiquus  de  reliquis  anni  totius 

officiis  ac  ministeriis.  Non  sine  causa  Jo- 

sephus  Maria  Thomasius  has  oditiones  te- 

status  est  se  habere  pro  farragine  divor- 

sorum  rituum    secundum  varias    consue- 

tudines.    Editum    a    Cassandro    Ordinem 

secundum  ,    quem    caeteris    antiquiorem 

judicat,  amplius  quam  media  parte  inte- 

griorem  ex    Codice    Abbatiae  S.    Galli  in 

lucem  protulit  Mabillonius  Paris.  1689  4. 

in    tomo    secundo    Musei    Italici ,  in   quo 

post  Commentarium   praevium    Mabillonii 

succedunt    Ordines    Romani    quindecim  , 

Cassandrinus    secundus  ,  hinc  primus  ac 

quartus :    Deinde  k)  fragmentum    veteris 

Ordinis  Romani  de  Missa    Pontificali  pag. 

61.  oj  de  Missa  Episcopali ,  Ordo  primus 

pag.  64.  et  6j  secundus  pag.  70.  qui  est 

tertius  apud  Cassandrum   pag.  103.  Ordo 

processionis  si  quando  Episcopus   festivis 

diebus  Missam  celebrare  voluerit ,  et  apud 

Ilittorpium    pag.  6.  7)    Ordo    scrutinii  ad 

electos  (baptizandos)  qualiter  debeat  cele- 

brari ,  pag.  77.  ex  editione  Josophi  Mariae 

Thomasii  ,  b)  collata  cum  pei  votusto  Co- 

dico  Codice  Colbertino.  8)  de  Ordinatione 

sacrorum  Ministrorum  pag.  85.  9)  de  gra- 

dibus  Uomanao  Ecclesiae  p.  89.  10)  Qua- 

liter  agendum  sit    quinta  feria  in    Coenu 

Domini  pag.  97.  11)  BENEDICTI,  15.  . 


N  I   M  163 

tri  Canonici  liber  de  Eeolosiastico  Ordine 
totius  anni ,  scriptus  aote  An.  1143.  ad 
Guidonem  Ar  Castello,  postea  Papam  Cae- 
lostinum  II.  p.  118.  12,  Caidinalis  CEN- 
CH  de  Sabcllis  c)  postea  HONOBII  III. 
Papae  de  Consaetudinibus  et  observantiis 
Presbyterio  vel  Scholari  et  aliis  Ecclesiae 
Romanae  in  praecipuis  solennitatibus  pag. 
167.  1 3;  Caorimoniale  Remanum  GREGO- 
1UI  X.  jussu  efJitum  pag.  221.  14]  Ordi- 
narium  JACORI  Cajetani  sive  Gajetanid) 
Cardmalis  pag.  243.  15,  PETKI ' Amrlii , 
Episcopi  Senegalensis  libor  post  A.  1397. 
scriptus  de  caerimoniis  Bomanae  Eccle- 
siae  pag.  448.  16;  Index  sollemnium  Col- 
lectarum  et  stationum  Ecclesiao  Romanae 
pag.  544.  Subjuncta  appendix  in  qua  oelo- 
gae  AMALARIl  Abbatis  in  Ordinrm  Koma- 
num  pag.  549.  JOANNI8  Diaconi  liber  da 
Sancto  Sanctorum  sivo  de  Ecclesia  Late- 
ranensi  pag.  560.  Constitutiones  Latera- 
nenses  pag.  576.  AUGDSTINI  Patricii 
Piccolomxnei ,  Episcopi  Pientini  Epistola 
ad  Innocentium  VIII.  pag.  584.  Excer- 
ptum  ex  Diario  PARIDIS  de  Crassis  An. 
1517.  pag.  587.  e)  His  deniquejungendas 
OUDO  Romanus  scriptus  imperitantibus 
Ludovico  et  Lothario  ,  quem  ex  Codice 
antiquo  Veronensi  vul^avit  Franciscus 
Blanchinus  in  tomo  tertio  vitarum  Ponti- 
ficum  Anastasii  Bibliothecarii.  Rom.  1728  f. 

ORDINUM  variorum  veteribus  .  praeci- 
pue  in  Occidente  usitatorum  Christianis 
locupletissima  collectio  ox  variis  Bibliothe- 
cis  magno  conquisita  studio  exstat  in  ce- 
loberrimi  Viri  Edmundi  Martene  libris 
quatuor  de  antiquis  Ecclesiae  ritibas,Bo- 
tomagi  1700.  soq.  quos  studiosus  Lector, 
ubi  placuorit ,  consulet. 

Sacrarum  ORDINATIONDM  rituales  I  - 
bros,  sicut  Orientalis  !  .  ita   La- 

tiiu.o  quoquo   dtllgenter   ex    Bibliothecis 
Galliac   et    Italiae    collegit,    vulga^ 
Joannes  Morinus  in  opere    erud 


a)  Conrer  Carolum  lc  Cointc  tom.  V.  Annal. 
Eccles.Francor.  GOi».  Cavcum  ad  An.  7o0.  Cangil 
glossarium  ,  voce  Ordo.  lntcr  plurcs  qui  in  Ordi- 
ne  illo  digcrendo  elaborarunt ,  fuit  et  BEHIfOL- 
DUS  Constantiensis  ,  de  quo  supra  t.  1.  p.  831. 

b)  In  Codicibus  Sacramenlorum ,  990.  auuis  ve- 


tustioribus    in    quibus    libri    ire<    Saeranuiiloruin 
Bomanae  Bccleslae  Rom.  1880.  4. 

c)  Supri  lom  1.  pa§. 

d)  Id  pag. 

e)  Vidc  infra  PABI8  de  C.rassis. 


I    ■,  O  H  D  0 

■  -  i        g      Ordinatiooibus,  parte  secuo- 
da  Paris.  1655.  et  Amst.  1695.  fol. 

ORDONIUS,    Vossio    pag.  460.   OLDO- 

NIUS  .  Bispauus  Monachus  et  Prior    mo- 

oastesii  Cellae  oovae ,  in  Gallaecia  ,  Con- 

itioais  Cluniacensis.  Scripsit  Exomo- 

S .  Ambrosius    Morales  titulum  edit 

Expomonogeron  aitque  esse  instar  Batio- 

ualis  Divinorum  Officiorttm,  cui   praetixi 

versicoli    Aooum    1227.  aerae   rtispanac 

CHristi  I489.J  deootaDt. 

Onionius  librum  per  CHristum  condidit  islum 
Bis  denis  aunis  scptem  supra  millc  ducentis. 

Tradidit  et  miracula  S.  Bodesindi  sive 
Budesindi ,  Episcopi  Dumiensis  ,  et  Cellae 
novae  fundaloris  A.  977.  defuncti  ,  quuu 
instar  libri  tertii  Vitae  ejusdem  Rodesindi 
a  STEPHANO  Monacho  et  Priore  scriptae 
subjicit  Henschenius  in  Actis  Sanctor.  t.  1. 
Martii  I.  pag.  115.  Confer  Ambrosium  Mo- 
ralem  XVI.  30.  Chronici  Hispanici  et  Nic. 
Antonium  VII.  0.  Bibl.  vet.Hispan. §.  1 00. seq. 

ORENTJUS,  mfra  ORIENTIUS. 

ORESIESIS  ,  Oriesius  ,  Uriesiesis  ,  Orsi- 
sius  rtc.  vide  Rosweidum  ad  vitas  Patrum 
pag.  110.  monachus  et  Abbas  vEgyptius 
apud  Tabennenses  in  Thebaide :  Pachomii 
aj  qui  A.  349.  obiit  successor  et  Theodori 
qui  A.  368.  Collega :  scripsit  et  vice  testa- 
menti  prope  diem  obitus  sui  Patribus  ob- 
tulit  librum  ,  ut  Gennadius  cap.  9.  et  ex 
eo  Ilonorius  II.  9.  et  Trithemius  cap.  110. 
Divino  conditum  sale  totiusque  monasticae 
disciplinae  inslrumentls  constructum.  Haec 
est  Orsiesii  Doctrina  de  inslitutione  Mo- 
nacborum  ,  ex  yEgyptiaeo  vel  Graeco  ser- 
inone  pridem  versa  Latine  ,  quae  antiqua 
versio  exstat  io  Jlolstenii  Codice  regula- 
rum  parte  I.  pag.  67-88.  Eadem  ex  editione 
veteri  Coloniensi  A.  1538.  8.  repetita  in 
Bibliothecis  Patrum  Parisiensibus,  Colo- 
niensi  et  Lugdunensi  tom.  IV.  Non  diver- 
sus  ut  videtur  OHESIUS  Abbas ,  licet  ju- 
niorem  Caveus  suspicetur,  cujus  libellus 
de  sex  Cogitationibus  ex  veteri  Latina 
versione  exstat  in  Canisii  tom.  V.  Antiqua- 
rum  LectioDum  parte  2.  pag.  951.  (edit. 


N  1  i;  S 

riovae  Basnagianae  tom.  1.  pag.  168.)  Sex 
illae  cogitationes  sunt :  de  DEO ,  de  pas- 
sione  CHristi ,  de  hora  transitus  ,  de  die 
Judicii,  de  Inferno  et  de  vita  aeterna. 

OHESIUS  Tarraconensis  ,  amicus  Sidonii 
Apollinaris  ,  cujus  ad  eum  Epistola  duo- 
decima  libri  noni  A.  484.  exarata ,  cujus 
hoc  est  initium  :  Venit  in  nostras  a  te 
profecta  pagina  manus ,  quae  trahit  mul- 
tam  similitudinem  de  sale  Hispano  in  jugis 
caeso  Tarraconensibus.  Nam  recensenti  lu- 
cida  et  salsa  est ,  nec  tamen  propter  hoc 
ipsum  mellea  minus  ,  sermo  dulcis  et  pro- 
positionibus  acer:  Sic  enim  oblectat  eloquio 
quod  turbat  imperio ,  quippe  quae  parum 
metiens  quid  ordinis  agam ,  carmina  a  no- 
bis  nunc  nova  petat  etc. 

Nicolaus  OHESMIUS.  Supra  pag.  115. 

ORIENTIUS  Episcopus  Auxitanus ,  qui 
ab  Ausciensibus  b)  in  Vasconia  Apostolus 
et  Patronus  tutelaris  colitur ,  post  quinti 
seculi  traditur  vixisse  initia.  Vide  Sam- 
marthanos  tom.  1.  Galliae  Christianae  p. 
97.  seq.  De  eo  scriptor  vetus  nescio  an 
dignus  fide  per  omnia ,  res  A.  438.  gestas 
ab  illo  referens  m  actibus  sive  parte  vitae 
S.  Orientii  Episcopi  et  Confessoris  ,  editus 
a  Labbeo  tom.  2.  Bibl.  novae  Manuscri- 
ptorum  pag.  569.  et  Godfrido  Henschenio 
in  Actis  Sanctor.  Calendis  Maji  pag.  60. 
BeatissimusOrientius  mundanae  lubricitatis 
squalore  deposito  se  totum  casta  mente  Di- 
vinae  Majestati  devovit  et  tradidit,  et  al- 
tioribus  honoribus  adeplis  Pontificalis  Au- 
xioCivitateCathedrae  dignitatem  adscendit. 
Qui  Ecclesiasticis  dogmatibus  eruditus  com- 
missum  sibi  populum  sacro  sermone  cor- 
rexit,  paganorumque  perversitakm  destru- 
xit ,  et  ita  plenissime  doctus  ,  tanta  doctrina 
cos  erudivit ,  ut  spreta  idolorum  vilitate 
Auctorem  suum  cognoscerent ,  et  Legem 
ejus  Baptismatis  Gratia  accipiendam  con- 
cederent. 

ORIENTIUS,  Orentius  ,  Orontius ,  Epi- 
scopus  in  Hispania  Illiberitanus  qui  A.  516. 
subscripsit  Concilio  Tarraconepsi  et  A.517. 
Gerundensi. 


a)  Vidc  vita-n  Pacliomii  cap.  IX.  et  X.  lom.    5. 
Acl.  Sanctor    Maji  li. 


b)  Male  indc  Oscam  in  Hispania  alii  exsculpsc- 
re.  Vide  Acta  Sanclor.  Maji  tom.  7.  pag    530. 


O.H  I  E  N 

ORIENTIUS  ab  horum  utroque  aj  ut 
mihi  persuadeo  diversus  ,  natione  Gallus, 
auctor  Commonitorii  (idelium  ,  qui  paga- 
num  se  fuisse  non  diffitetur  his  versibus 
in  deprecandi  cantico ,  apud  Edmundum 
Martene  collectionis  novae  A.  4700.- p.  37. 

Et  nos  a  faece  Elhnicorum  emersimus , 
Eamque  tandem  rupimus  caliginem 
Dum  spiritales  exaudimus  angelos. 

Idemque  clades  Galliae  per  Gothos  medio 
saeculo  quinto  illatas  dolens  ait  : 

Mors,  dolor,  excidium,  strages,  incendia,  luctus 
Uno  fumavit  Gallia  tota  rogo. 

Neque  de  Episcopatu  ejus  apud  Sigeber- 
tum  sivo  alium  quenquam  veterum  ,  aut 
in  Codicibus  Manuscriptis  carminum  ejus 
mentio,  sed  Sigebcrtus  cap.  34.  Orentius 
Commonitorium  scripsit  metro  heroico  b 
( immo  elegis )  ut  mulceat  legentem  svavi 
breviloquio.  Venantius  Fortunatus ,  qui 
medio  seculo  sexto  scripsit  in  Gallia ,  lib. 
\.  de  vita  Martini  vers.  17.  .luvenco  eum 
jungens  Sedulioque  ac  Prudentio,  Paulino  , 
Aratori  atque  Alcimo  : 

Paucaque  perstrinxit  Qorente  Orientius  ore. 
Commonitorii  fidelium  librum  priorem  a 
membranis  Aquicinctensibus,  quarum  apo- 
graphum  ab  Heriberto  Rosweido  acceperat, 
edidit  notisque  illustravit  Martinus  Anto- 
nius  Delrio  c)  S.  I.  Antwerp.  1600.  12. 
deinde  Ramiresius  de  Prado  cum  Delrionis 
notis  edi  curasse  traditur  Salmanticae.  Ite- 
rum  iterumque  hinc  Delrionis  editio  recusa 
in  Patrum  Bibliothecis  ,  Colon.  tom.  V.  et 
Lugd.  tom.  VIII.  Andreas  quoque  Rivinus 
recensuit  Lipsiae  et  cum  noiis  suis  ac  va- 
riorum  Delrii  ,  Barthii  etc.  vulgavit  Anno 
1651.  8.  Denique  Edmundus  Martene  in 
limine  novae  collectionis  veterum  monu- 
mcntorum  ,    Rothomag.  1700.  4.    alterum 


T  I  C  S  165 

Commonitorii  Orientii  librum  eo  usque  ine- 
ditum  adjunxit  r  pervetusto  Codice  Eccle- 
siae  S.  Martini  Turonensis,  ab  annis  cir- 
citer  800.  exarato ,  una  cum  aliis  ejusdem 
Orientii  versibus  Heroicis  de  nativitate 
Domini ,  et  Decasticho  elegiaco  de  epithe- 
tis  sive  nomimbus  Salvaloris :  Carmioe 
hexametro  de  Trinitate  atque  alio  quo 
explanatio  Xominum  Domini  contim  tui  : 
et  quos  e  XXIV.  illius  precationibus  et 
hymnis  jambico  versu  scriptis  solos  duos 
reperit.  Maitcneanam  editionem  de  int<'- 
gro  rccensuit ,  variisque  locis  castigavit 
et  virorum  doctorum  addidit  animadver- 
siones  et  copiosa  prolegomeoa  praemisit 
Nobilissimus  !).  Henricus  Leooardus  Schur- 
tzfleischius ,  Witebergae  170ti.  4. 

Addidit  idem  deinde  supplementum  r\- 
cusum  Vinariae  1716.  4.  in  quo  Variae 
Lectiones  ex  Codice  Anglicano  ,  notaeque 
novae  et  priorum  editionum  praefationes, 
annotationesque  ex  edit.  Riviniana.  Deni- 
que  laudatus  Edmundus  Martene  Orien- 
tium  iterum  dedit  additis  notis  et  casti- 
gationibus ,  in  thesauri  anecdotorum  tomo 
quinto  sive  ultimo  pag.  19.  Paris.  1717. 
fol.  In  Orientium  castigationes  et  anima- 
dversiones  Jo.  Commirii  S.  I.  occurrunt 
in  memoriis  literariis  Trevoltinis  A.  4704 
p.  112.  seq.  et  parte  2.  p.  332.  seq.  Jo- 
annis  vero  Georgii  Eccarti  in  Monathli- 
chem  Auskvg  aus  Buchern  A.  1701.  men- 
se  Octobri  pag.  27.  seq. 

Alius  Orentius  Abbas  in  monte  Sina  . 
cujus  apud  Jo.  Moschum  in  prato  spiri- 
tuali  mimtio.  Alius  itidem  Orientius  Re- 
gali  intimus  aulae,  cujus  Epitaphinm 
apud  Venantium  Fortunatum  lib.  i<.  carm. 
24.  t.  X  Bibl.  Patrum  edit.  Lugd.  p.  550. 

Bernardus  ORICELLARIUS  sive  Hucel- 


a)  Pro  Auiitano  pugnant  Edmundus  Martcne 
praef.  ad  novam  Colleclionem  An.  1700.  et  tom.  V. 
ancedotorum  pag.  119.  et  Oudinus  tom.Lpag.  1868. 
seq.  Pro  lllibcritano  practer  Uelrionem  Nlc.  Anto- 
nius  lib.  IV.  Bibl.  Hispanae  veteris  cap.  1.  tom.  I 
pag.  --0('>.  sc(j.  jacobus  Basnage  ad  Canisii  Lect. 
antiqu  tom.  I  pag.  168.  Caveus  ail  An.  »lii.  II. 
L.  Scurtzfleiscgius  in  praetet  Pnlyearpos  Lejserus 
in  bistoria  pofitarum  Latioor.  mcdii  aevi  p. 77. seq. 

b)  Non  cral  liic  Sigeberti  error  salis  causae  ,  ul 
ideo  Coinmoiiitoriurn  <] nui!  BXStal  pro  supposidlio 


haberet  Barthius  XVIII.  7.  Adversar.  pag.  BOtiMq. 
ad  Ckiudianum. 

c)  Labbeus  Blbi.  Manuscriptonun  p.  63.  incnin- 
rat  Orientiiini  editum  illualratuiBque  ab  Antonio 
Delrio ,  Salmantlcae  1509.  AtSalmaotle  ns«BiOrleB' 
tii  adltlonem  Bamlreslo  an  ilH  tribul  ridao.  Hiraeus 
quoque  edill  a  Bamiresio  Orleotil  iniininii.  Bed 
aonum  alii  ponunl  1804.  1614.  alll.  Cavoua  1644. 
Ncinini  lioiuin  visuni  credibik  c.-i  ,  ncque  \idi>«.' 
ie  BamlresiaBam  editioBeai  profitetw  Nlc  Aotoalus, 
,i  Qde  i  lani  refereni  Mlrael 


166  ORO 

larhis  .  Kucellai;  Florentinus  qui  Lconcm 
\.  attigil  cognatione  .  JCtus  et  Philoso- 
phus  clarus  circa  A.  I  i-90.  praeter  Histo- 

rimn  (/<•  rebus  in  Italiu  gcstts  ab  A.  1 183. 
-  .  <(/>  adventu  Caroli  VIII.  Galliae  lie- 
(jis  in  Italia  de  cujus  cditionc  dixi  tom. 
1  pag.  210.  scnpsit  ct  Ilistoriam  Floren- 
tinam  et  Commentarios  de  Urbe  Roma  , 
laudatos  Petro  Crinito  IV.  9.  de  honcsta 
disciptina :  ct  Bettum  Pisamtm.  Vidc  ,lu- 
lii  Nigri  historiam  scriptorum  Florcntinor. 
pag.  106.  uhi  cximium  pocma  de  apihus 
Italice  cditum  Vcnct.  -1539.  Florent.  1590. 
cum  notis  Kob.  Titii  ct  Patav.  1718.  4. 
perperam  huic  praedicto  Bernardo  trihuit 
quod  A.  1524.  fuit  compositum  Komae  a 
lilio  Kernardi  Joanne  OIUCELLAKIO  ,  Pal- 
Kmtis  et  Cosmi  Oricellariorum  fratre  prac- 
fecto  castelli  S.  Angeli.  Vide  Diarium  eru- 
ditorum  Italiae  t.  23  pag.  268.  seq.  et  288. 
et  Crescimbenium  in  hist.  Potfseos  Italicae. 

OKILSIS.  Supra  OKESIESIS. 

OKOMIIS  cum  Gilda  et  Plemmydio  in- 
ter  PolUas  a  Gyraldo  in  limine  dialogi  2. 
atque  inde  a  Lelando  cap.  10.  celebrafur. 
Britanni .  inquit  Gyraldus  ,  tametsi  peni- 
tus  ,  ut  ait  Po&ta  ,  nostro  Orbe  divisi , 
poftas  semper  amavcrunt ,  atque  inter  eos 
Plemmydius  ,  Oronius  et  Gildas  celebrati 
fuerunt. 

Paulus  OKOSIUS  gente  Hispanus,  Pre- 
sbyter  Tarraconensis,  a)  ab  Hispanis  scri- 
ptoribus  b)  praeter  rem  adscriptus  Ere- 
mitis  Augustinianis  ,  vel  Episcopis  Legio- 
nensibus.  A.  C.  413.  legatus  ad  S.  Augu- 
stinum  in  Africam  c)  et  de  Priscillanista- 
rum  errorihus  in  Ilispania  gliscentibus 
eum  moniturus,  vir  eloquens  et  historia- 


NIUS 
rum  d)  cognitor  ipso  suadente  scripsit  ad- 
versum  querutos  et  infamantes  Christia- 
ni  uominis,  qui  diccbant  defcclum  Roma- 
nae  Reip.  e)  Christi  doctrina  invectam , 
libros  septem  ;  in  quibus  (laudatis  a  Cen- 
nadio  cap.  39.  de  S.  E.  eidemquc  S.  Au- 
gustino  dcdicatis)  pacne  totius  Mundi  tem- 
pora,  (  ab  Orbe  condito  usque  ad  A.  C. 
417.)  calamitates  et  miscrias  ac  bellorum 
inquietudines  rcplicans  ,  ostendit  magis 
Christianue  observationis  esse ,  quod  con- 
tra  meritum  suum  res  Romana  adhuc 
duraret ,  et  pace  culturae  DEI ,  pacatum 
retineret  Imperium.  ldem  argumentum  e 
Graecis  scriptoribus  Justinus  qu.  CXXVI. 
ad  Orthodoxos  attigerat,  et  b  Latinis  Ter- 
tullianus  ,  f)  Cyprianus  ,  gj  Arnobius  ,  h) 
Ambrosius  ,  i )  Prudentius  k)  et  Augusti- 
nus  ipsc  libris  primoribus  de  Civitate  DEI 
ad  Marcellinum  :  1 )  Sed  diligentius  caete- 
ris  persecutus  cst  Orosius  in  hoc  opere 
per  inductionem  omnium  temporum  de- 
monstrans  meram  hanc  calumniam  Paga- 
norum  csse  illius  aetatis  ,  a  quibus  no- 
men  Cflristi  tanquam  lues  aliqua  illorum 
temporum  probris  graiiabatur .  m) 

Editio  Historiarum  Orosii  Augustana  A. 
1471.  per  Jo.  Schuslcr  ,  fol.  obvia  in  Bi- 
bl.  Heilsbronnensi.  Vicentina  1475.  per 
Hermannum  de  Colonia.  Vcneta  1483.  fol. 
opcra  ct  expensis  Octaviani  Scoti  Modoe- 
tiensis  fuit  in  Bibl.  Holipndorfiana  p.  90. 
et  in  Bibliotheca  Joannis  Mori ,  Episcopi 
Eliensis.  Eandem  inspexi  apud  Rev.  no- 
strum  Wolfium.  Haec  ita  non  secuta  est, 
n)  sed  perinde  ut  Vcnetae  duae  aliae  A. 
1485.  per  Erhardum  Katdolt  Augustensem 
ct  1499.  per    Christophorum    de    Pcnsis , 


a)  Tarracnnem  nostram  ud  consolalionemmi- 
seriae  recentis  ostendimus.  Oros.  VII.  2i2. 

b,  IIos  refellit  Nic.  Antonius  lib.  III  Bibl.  Ilis- 
pan.  veteris  cap.  1.  el  Baelius  in  Lexico. 

c)  Vide  Orosii  ('ominomtoriuin  ,  de  (juo  infra. 

d)  Orosius  historiographus  citalur  a  S.  Prospcro 
dc  promissionibus  pa?.  78.  el  100.  Quae  iu  Orosio, 
utili  alioqui  scriptore  a  viris  doctis  DOtflDtur,  Vide 
si  pla-:et  apud  Vossium  II.  1  .  de  hist.  Lal. 

e)  Confer  B.  D.  Christiani  Kortholti  oblrectatorem 
paganurn  lib.  2.  cap.  15. 

f  Apologetici  cap.  49.  seq.  ct  lib.  1.  ad  Natio- 
nes  ,  cap.  q 


g)  Ad  Demetrianum.  Confer  Baluzii  notas  pag. 
444.  Itaronium  ad  An  256.  num.  21.  scq.  et  B.  Kor- 
tholtum  pag.  42.  et  Jnstinum  Martyrem. 

h)  Amobius  lib.   1.  sub.  init. 

i )  Contra  Symmachum  ,  Epist.  31.  ad  Valenli- 
ni.iiium  lmp. 

k)  Lib.  2.  vers.  910.  seq.  conlra  Symmachum. 

1)  Confer  Augustini  retractaliones  lib.  2.  cap.  4". 
et  Epis.  ad  Ylarcellinum  V.  (edit.  novae  CXXXVIII.) 
cap.  10. 

m)  Orosius  lih«  VII.  cap.  57. 

n)  Secutam  scribit  Nic.  Antonius  pag.  181 .  lom. 
1  Bibl.  Hispanlcae  vetcris. 


OBO 

antecessit  Vcnetam  quam  exponsis  Ber- 
nardini  Veneti  de  Vitalibus  excusam  lau- 
dat  Barthius  XXXVI.  17.  adversar.  nam 
haec  A.  1500.  cum  dux  esset  Augustinus 
Barbadicus  ,  lucem  vidit.  Cave  igitur  cre- 
das  Dan.  Guil.  Mollero  ,  qui  Hittorpianam 
editionem  pro  prima  venditat  in  diss.  de 
Orosio,  Aldorf.  1689.  §.  23.  Ab  Hittor- 
piana  quoque  diversam  puto  Basiloensom 
sine  anni  notatione  fol.  apud  Leonardum 
Basileensem ,  ab  AENEA  quodarn  rocon- 
sitam,  cujus  hallucinationos  quasdam  ca- 
stigat  Jo.  Clericus  parte  3.  artis  Criticao 
pag.  261.  soq.  testatus  eam  prodiisso  diu 
ante  finem  Seculi  XV.  eamque  habere  se 
collatam  a  patruo  suo  Davide  Clerico  cum 
Manuscr.  Genevensi. 
Versus  ad  calcom  Voluminis  : 

Ut  ipse  titulus  margine  in  primo  docet , 

Orosio  mihi  nomen  est. 
Librariorum  quidquid  erroris  fuit 

Exemil  MNEAS  mihi : 
Meque  imprimendum  tradidit  non  alteri  , 

Leonardo ,  quam  soii  tibi  ; 
Leonarde  nomen  hujus  artis  ct  decus, 

Tuaeque  laus  Basileae. 
Quod  si  situm  orbis  ,  sique  nostra  ad  tempora, 

Ab  orbis  ipsa  origine , 
Quisquam  tumultus ,  bellaque  et  caedes  velit , 

Cladesque  nosse,  me  legat. 

In  Biblioth.  Leidensi  exstant  plures  Codi- 
ces  Manuscripti  Orosii ,  inter  alios  unus 
scriptus  ab  Everardo  de  Novongio ,  cui 
titulus  de  cfadibus  el  miseriis  antiquorum, 
sive  de  antiquis  miserits  Mundi.  Non  vi- 
sae  mihi  quas  idom  Mollcrus  laudat  edi- 
tionos  Cornelii  Gualtori,  Antonii  Schon- 
hovii  ot  Boborti  Stophani  ,  quanquam  a 
Gualtero  Hegesippum  .  a  Schonhovio  ot 
Stophano  Eutropium  vulgatum  momini. 
Vorum  oxstant  ot  editionos  Parisiensis 
1510.  4.  quam  ox  legato  IVrizoniano  ser- 
vat  Bibl.  Loidonsis  .  et  1517  4.  cuin  prof. 
Ludovici  Thiboust ,  Parisiensis  ad  Liul.  et 
Aodream  Guillardnm  ,  argumontisquo  ea- 
pitum  atquo  indice :  et  1524  fol.  apud 
.loannom  Parvum  :  ot  typis  Pctri  Vidovnoi 
edente  Sebastiano  Mongino  ,  cuius  prae* 
fatio  ad  Nic.  Rfenginua  fratrem  praomit- 
titur.  Kecusa  haec  ibidem  An.  1534. 


S  1  U  S  167 

Colonionses  1526.  fol.  apud  Eucharium 
Cervicornum  ,  cum  praofat.  Gerardi  I5ol- 
svingo,  Hork'linchusonsis ,  qui  Hittor- 
pianam  ex  tribus  Manuscriptis  Codicibus 
ornondavit:  ot  \\  recensiono  Jo.  Caosarii 
1556.  8.  et  apud  Gasparem  Gonopaoum 
1542.  8.  et  cum  notis  Francisci  Fabricii, 
Marcodurani  1561  4574  1582  8.  quom  nl- 
mis  sibi  in  Orosio  indulsisse  notat  Bar- 
ihius  XXXVI.  17.  Adversar. 

Omitto  Orosium  saopius  oditum  in  Bi- 
bliothocis  Patrum  ,  noc  non  in  Bonati  Lau- 
rontii  do  la  Barro  Historia  veterum  Pa- 
trum  Christiana  Paris.  1583.  fol.  ot  in 
Johannis  Philippi  Vorburgii  Volumino  tor- 
tio  Historiarum  pag.  491.  Francof.  4650  f. 

Praostantissima  editio  Moguntina  1645. 
8.  ubi  caput  primum  libri  primi  auctius 
e  Manuscripto  Genevensi,  ot  praeter  Franc. 
Fabricii  notas ,  ot  omondationes  Androae 
Schotti ,  habentur  etiam  praemissae  volu- 
mini  castigationes  Lud.  Lautii  ,  a)  pro- 
sbyteri  Gandensis.  (237.  A  Sigeberto  Havcr- 
campo.  Lugd.  1 738.  in  4.  omnium  optima. ) 

Versio  Germanica  Hieronymi  Boneri  , 
Francof.  1576  158!   fol. 

Gallica  Philippi  Nigri ,  sivo  le  Noir , 
Paris.  1526  fol. 

Italica  auctore  M.  A.  Bonacciuoli  ,  Vo- 
not.  1528  4.  Vide  Dan.  Guil.  Molleri  diss. 
de  Orosio ,  §.  25.  Alia  por  Jo.  Guonnum 
de  Lancisa.  Vonot.  1539.  8.  Vorsionis 
Manuscr.  auctoreanonymoFlorentino.mon- 
tio  apud  Julium  Nigrum  pag.  539.  histo- 
riae  scriptorum  Florontinorum.  '238.  Delle 
Storie  di  Paolo  Orosio  voh/arizzanwnto  di 
liono  Giamboni pitbl.  e  iUustratoda  Fran- 
cesco  Tassi.  Fircitze  4849.  in  8.  gr.) 

Wspanica  Uanuscr.  Didaci  ii  Jepes . 
Tolotani  momoratur  a  Nic.  Antonio  t:  I. 
Bibl.  vot.  Hispan.  pag.  182. 

Versionem  liberiorem  Anglosaaxmcam . 
cui  auctoro  /Elfrodo  Rege  oavigationea 
quaedani  Beptentrionalea  inaertae  ranl :  a 
Wilhelmo  Elstob  exspectare  oos  jussit 
Georgius  Hickesius  diss.  Epistolica  f.  98, 
c.onfor  ot  ejuadem  Catalogom  Manuscri- 
ptorum   Vnglosaxonicorum  p.  85. 


,\)  1'erpcram  Lantii  e\cu>ui)i  in  I.  1  Hibl.  Lltinie 


0  RO 

Viros  celeberrimos  Gerhardum  von  Ma- 

stricht .    Bremae    et    Joannem    Clericum 

s(  ilodami    tlt^   adomanda    nova  Orosii 

odilione  cogitasse  notant    memoriae  litto- 

rariae  xTrevoltinae    An.   1712.   pag.  1600. 

Sed  Sfastrichtias  qaidem  ]am  A*nno  1721 

I    Cal.  Fobruar.  annum  agens  82  aotatis 

extinctus  est,  et  Glericum  aliae  ni  fallor 

graviores  eurae  ab  boc  instituto  dotinuere. 

Vocabulum    Hormesta .    quorl     Codices 

quidam    Orosii  a)  praeferunt ,  [de    Orme- 

sta  Munrli  contra  Paganos)  vir   eruditiss. 

Jo.   Georgius    Eccardus    in     diss.   insorta 

tomo  primo  Bibl.  historico  theologicae  Bre- 

mensis  An.  1718.  8.  torn.  1.  fascic.   3.  p. 

325.  derivat  ab  Gothico  armen .  misoreri, 

volut  armwist  sive  ormist ,   miseria :  uti 

Balthasar   Bonifacius   h)    illud    corruptnm 

patat  ox  vocabulis  orbis   moestitia :  J.  L. 

Prischius   in    Miseellaneis    Berolinensibus 

tom.  3.  p.  311.  Horosii  moesta.   Nic.    Ilio- 

ron.  Gundlingius  in    Gundlingianis  XXV. 

\.  p.  440.  Orestes ,  veluti  longa  tragoedia : 

quae  propius  accedunt  ad  titulum  ,  quem 

in  vctustissimo  Codice  Bongarsius  reperit, 

de    miseria   horninum ,    quam    vol  D.  Jo. 

Diecmanni    r«   maxapir»  harmnsta ,    Bibl. 

Historico-Theolog.  Bremcns.  tom.  1.   pag. 

546.  a  Graeco  vocabulo    «pfxjQuv  aptare  : 

vel  ab  cpxfxa  quod  visionem  significat,  unde 

Graocobarbaram  vocom    hormestam    com- 

posuisso    Afros    persuasit  sibi  vir   doctus 

Jo.  Schilterus  Observat.  2.  ad    Chronicon 

Argentoratense  Koenigshoevenii  pag.  455. 

seq.    Vel  ab  of>|ui*j ,  quod  denotat  motum, 

impotum  ,  agitationom  ,  unde  illud  nomon 

dedacebat    Gotelerius  in  notis  ad  tom.  2. 

monumontorum  Ecclesiae  Graecae  p.  021 

vp|  Vossii  postoa  ipsi  II.  \k  de  hist.  Lat. 

improbatus   o'pfxa3-b?  voluti    sorios    rorum 

ac  catona  .  aut  Barthii  XXXVI.  17adver- 

sar.  omnis  historia:  vol  orchestra ,  quam 

nuocupatioaem  Stephano  Vioando    Pighio 

in  ll^rcule  Prodicio  pag.  112   et  Vossio  3 

de  vitiis. serm.  c.  30.  probatam  amplectitur 

Vndreas    Schottus    praefat.  ad  editionem 

Orosii  Moguntinam  ,  ot  in  Bibl.  Hisp.  pag. 

a)  Cnngii  Glosgar.  in  Unrmrxla  el  Ormesta. 
h)  Booitc.  de  '-criploribus  Uom.  Ilislor.    legendis 


S  I  u  s 
73.  et  Paulus   Colomesius  ad    Cataiogum 

Manuscriptorum  Js.  Vossii  pag.  867.  vel 
doniquo  Christoph.  August.  lleumanni  c) 
quae  Vossio  otiam  aliquo  temporc  in  men- 
tem  vonit  hariolatio  nomen  hoc  putanti 
esso  scriptoris  .  ut  dictus  fuerlt  Paulus 
Jformisdas  Orosius .  vel  Paulus  Orosius 
Hormisdas  Mundus  sivo  Mundius.  Altcra 
enim ,  ut  sil  Hormla  pro  Historia  rrii- 
scella  ,  quo  titulo  alia  deinde  historica 
Gvvayuyy  d)  fortur ,  minus  etiam  vidori 
potost  verisimilis. 

Caoterum  Orosii  scripta  sunt .  Apohf/e- 
ticus  contra  Pelagianos  de  arbitriilibertate 
ad  Palaestinos  Sacordotes  ,  do  quo  libro 
consulondi  Vossius  bb,  1.  hist.  Pelagianao 
cap.  17.  tom.  1.  Opp.  pag.  571.  Honricus 
do  Noris  lib.  1.  cap.  7.  ot  Jo.  Garncrus 
diss.  6.  do  scriptis  advcrsus  haercsin  Po- 
lagianam  cap.  3.  torn.  1.  Marii  Mercatoris 
p.  354.  soq.  Prodiit  primum  Jo.  Costorii 
studio  Lovan.  1558  et  cum  Fausto  de 
Gratia  DEl ,  Basil.  1559  8.  atque  in  sup- 
plomonto  Bibliothecae  Patrum  Coloniensi 
An.  1622.  tom.  \,  pag.  800  et  in  supplo- 
mento  Parisionsi  Morelliano  An.  1739.  ot 
in  tomo  soxto  Bibl.  Patrum  Lugd.  1677  p. 
5-48.  Sed  ot  ad  calcom  historiarum  Orosii , 
Colon.  1572  1574  1582  8.  Mogunt.  1615  8. 
Falluntur  Cornolius  Jansenius  libro  primo 
Augustini  sui,  pag.  11.  seq.  et  Petrus  Wa- 
stolius  in  Vindiciis  Joannis  lliorosol.  pag. 
468.  seq.  qui  hunc  libollum  Orosii  esso 
negarunt,  confutati  a  Natali  Aloxandro 
Sec.  IVT.  pag.  44.  praecipue  a  Jo.  Garnerio. 
Vide  et  NicAntonium  tom.  1.  Bibl.  llispa- 
nao  votoris  pag.  182  ot  Dan.  Papobrochium 
tractat.  praoliminarl  ad  tom.  3.  Act.  San- 
ctor.  Maji  pag.  XXI.  Iluic  Orosii  scripto 
incortum  a  qua  manu  insorta  osso  capita 
formo  soptomdocim  ox  Augustvni  libro  de 
Natura  ot  Gratia  tom.  X.  edit.  Bonodictin. 
pag.  86.  Amst.  a  tortio  capite  ad  undevi- 
gesimum  ,  primus  demonstravit  Vosslus  de 
Historicis  Latinis  pag.  218.  Itaquo  libri  ad 
206.  Tho.  Reinesius  III.  3.  Var.  Loct.  p. 
386.  Franc.  Jurotus  ad  Symmachum  pag. 

c)  ProRrammate  edito  Goettingoe  1732.  i.et  Act. 
Kr.  lom.  X.  sapplem.  paf?.  203. 
(I)  Supra  in  I.ANOULFO  Sagacc. 


ORO 

Marcellinum  ad  quos  ibi  provoeatur ,  non 
Orosii  sunt ,  sed  Augustini  libri  trcs  de 
peccatorum  meritis  et  remissione ,  ut  ei- 
dem  Vossio  observatum.  Exstant  hi  in  li- 
mine  tomi  X.  edit.  Benedictin. 

Consullatio  sive  Commonitorium  ad  S. 
Augustinum  ,  de  erroribus  Pricillianista- 
rum  et  Origcnistarum,  praemitti  solitum 
libro  Augustini  adversus  Priscillianistas  , 
quem  ab  Orosio  circa  An.  415.  monitus 
composuit.  Exstat  inter  Augustini  Op?ra 
tom  VIII.  edit.  Benedictin.  p.  143.  Amst. 
Meminit  Augustinus  lib.  2.  retractationum 
capite  44. 

Gennadius  cap.  39.  Hic  est  Orosius ,  qui 
ab  Augustino  pro  discenda  animae  ratione 
ad  Hieronymum  missus  ,  rediens  reliquias 
B.  Stepbani ,  primi  Martyris  ,  tunc  nuper 
(An.  415.)  inventas,  primus  intulit  Orienti. 
De  harum  reliquiarum  inventione  praeter 
ea  quae  supra  tom.  1.  pag.  143  in  AVITO 
Braccarensi  dixi  ,  votus  Ghronicon  a  Theo- 
dorico  Ruinartoeditum  in  historia  persecu- 
tionis  Vandalicae  p.  113  ubi  etiam  Orosii 
mentio.  Ex  isto  autem  Gennadii  loco ,  re- 
petito  apud  Honorium  II.  30  librum  de  ra- 
tione  animae  Orosio  tribuit  Trithemius  c. 
4  21.  initium  etiam  illius  apponens :  Cum 
apud  vos  coelestis.  Itaque  miror  JNic.  An- 
tonio  lib.  3.  cap.  1.  §.  21.  Bibl.  vet  Hisp. 
t.  1.  p.  182  non  diversum  visum  cssc  a 
Gommonitorio. 

Epistolae  plures  ad  Augustinum  alio- 
squc  diversos,  Trithemio  memoratac  in- 
tercidcrunt.  Commentarius  in  Cantica  Can- 
ticorum  quem  Orosio  tribuit  idem  Tiithe- 
mius,  Honorii  est  ,  sicut  etiam  de  Viris 
idustribus  liber ,  de  quo  Thomas  Jamesius. 
Atque  vereor  ne  aliud  etiam  oomen  repo- 
nendum  ,  aut  alius  longe  iunior  aj  Orosius 
intelligendus  sit  apud  Anonymum  Melli- 
censem  ubi  c.  69  legitur  .  Orosius  venera- 
bilis  ut  putatur  Episcopus  scribit  inter  alia 
Commentum  in  librum  XII.  Prophetarum, 

Inter  S  Augustini  opera  tom.  VI.  edit. 
Benedictin.  in  appendice  pag.  i£7.  Amst. 
legitur  Dialogus  LXV  quaestionum  Orosii 
percontantis   et   Augustini    respondectis , 


SIUS  1()9 

quem  neutri  tamen  tanquam    auctori    ad- 
scribendum  viri  docti  judicant.Tribui  etiam 
OrosiO  solent ,  Quaesliones  de   Trinitate  et 
aliis  S.  Scripturae  locis .  ad  Augustinum  . 
cum  huius  responsione  editae  Paris.   1533 
apud  Mich.  Vascosaoum.  locip.  Licet  multi 
et  probatissimi   Viri.   Etiam ,    ut   notavit 
Nic.  Antonius  ,  Orationis  de  situ  antiquae 
Babylonis  et  Carthaginis Manuscr.  in  mem- 
branis  annorum   200   apud  Anton.    Augu- 
stinum    mentio ,   nisi    quis    putet   respici 
pauca  illa  quae  de  Rabyloneet  Garthagine 
in  historiarum  libris  traduntur  :   quam  co- 
niecturam  recte  etiam   referas   ad   librum 
Orosii  de  Adamo ,  quem   apud  Antoniurn 
laudat    Franciscus  Ximenius    in    libro   de 
les  dones  Valentina  sive  Hispanica  lingua 
scripto.    *  Ea  quae    de    Basileensi  Orosii 
editione  admonet  hic  Fabricius,  vetustus 
Godex  MS.  Membranaceus  Vindobonensis, 
explicat  et  exponit.  Vicentinam  enim  edi- 
tionem    manu    tamen  exaratam   volumen 
illud    repraesentat ,   sive    quod    ad    illam 
exactum  fuerit  a  quop;am  sive  quod  t\- 
pis    fuerit    Vicentino  impressori  datus  ad 
excudendum.  In  fine  leguntur  versus   il- 
li  ,  quos  ex  Basileensi  editione    Fabricius 
hic  recitat.    In    ipsa  operis  fronte  majori- 
bus  litteris   scnbitur  :  Aeneas  Vulpes  17- 
ccntinus  Prior  S.  Crucis  adiutore  Lauren- 
tio  Brixiensi,  Historia  Pauli  Orosii,  quae 
continetur  in  fwc  Codice  quam  accuratis- 
sime  potuit  castigavit.  Tandera  manus  re- 
centior  adiecit.  Vieenza  1475.  Ad  hanc  igi- 
tur  Vicentinam  editionem  formis  ilerman- 
ni  de  Colonia  expressam  Leonardus  Basi- 
leensis  typographus    suam    adornavit  ;  el 
cum  versue  prioris  editionis  minime  sibi 
convenire    intelligeret    reformandos  illos  . 
sibique    aptandos    censuit.    ldeo  eum  Vi- 
centina  ferret : 

Moque  Imprlmendum  ira  lidii  non  alteri  , 
Hermanne  ,  quam  libi  soll 

Basileensis  sublato  Bermaono  substituit 
Leonardo.  Ita  pariter  et  pro  Coloniac  po- 
suit  Basilea  i  Ex  collatione  hac  discimus 
Basileensem  editionem  expressam  ease  ad 


b)  De  pluribus  Oroslis,  «ed  Hispanorum  quorun-     dam  iageoio  eonfietU  Nlc.  Intoniust.  i  pag.  I8S. 


0  S  B  E 
itioani  :  et  quis  ille  s,i  Aeaeas    non 
ultra  ignoramus.  * 

-  m  .  -  -v  ■  OSBURNUS  Anglus  , 
Ifonachus  Claudiaaus  sive  Claudiocestrieo- 

striensisj  Ord.  Beoedict.  circa  A 
1440  de  quo  Lelandus  cap.  !">1.  BaleusII. 
78.  el  Pitseus  pag  207.  Scripsit  per  dia- 
jos  1«  Genesin  .  ia  F.vodum  ,  in  Nume- 
ros  et  in  Deuteronomium  Praeterea  conti- 
nuo  sermone  ,  m  librum  Judicum  libros 
VI.  ad  Gilbertum  Foliot .   c\  Abbate  Glo- 

nsi  Episcopum  tunc  ab  Anno  1149. 
Herefordeosem  .  postea  ab  An.  1161.  Lon- 
dinensem  :  Pannormiam  (quasi  Vocabula- 
rium  ,  inquit  Pitseus)  ingens  opus  ad  Ab- 
batem  suum  Hamelinum.  Incip.  Cum  in 
nocte  hyemaU.  De  Incarnatione  Domini.  De 
Xattvitate  Domini.  De  sacramentis  Passio- 
nis  Cflristt.  De  Resurrectione  Domini. 

OSBERNUS,  Trithemio  cap.  313.  et  II. 
66.  illustr  Benedictio.  Osbertus  Monachus 
pracccntor  ac  Subprior  Durovernensis  si- 
ve  Cantuariensis  apud  Lanfranoum  ab-A. 
1070.  ad  1089.  Archiepiscopum  gratiosus, 
a  quo  commissum  sibi  praedicationis  mu 
nus  testatur.  a;  De  illo  Lelandus  cap. 
1 44.  Baleus  II.  54.  Fitseus  pag.  189.  H. 
Warthonus  prolegom.  ad  tom.  2  Angliae 
sacrac  a  IV.  seq.  Oudinus  tom.  2  p.  756. 
scq  Praeter  hbrum  de  Musica  ,  quo  illa 
aetate  primam  palmam  visus  est  tulisse, 
scripsit  laudatam  Guilelmo  Malmesburi^n- 
si  II.  8.  de  Regibus  Anglor.  pag.  56.  Vi- 
tam  S.  Dunstani .  Archiep.  ab  A.  959.  ad 
988.  Cantuariensis  libris  duobus  ,  quo- 
rum  altor  est  de  miraculis  post  ejus  mor- 
tem  factis.  Utrumque  offerunt  Surius  19. 
Maji  ,  Acta  Sanctor.  tom.  IV  Maji  p.  359 
et  Mabillonius  Sanclor.  Bcncdictin.  Sec. 
ig.  054.  Priorcm  librum  solum  H. 
Warthonus  tom.  2  Angliae  sacrae  p.  88. 
120.  Liber  de  Vita  et  translatione  S.  El- 
phegi  Archiepiscopi  Cantuar.  ab  A.  1006. 
ad  1012.  laudatus   eidem    Guilelmo    Mal- 

ir.    otque    Eadmcro,  editus    est    in 

-  Sanctor.  tom.  2  April.  19.  pag.  631 
atque  integrior  ab  II.  Warthono  tom.  2 
AngHae  S.  pag.  122.  147.  Vita  S.  Odonis 


R  N  O  S 

qui  ab  A.  933.  ad  958.  Cantuariensem 
Archiepiscopatum  gcssit,  lecta  pridem  Gui- 
Iclmo  Malmcsburicnsi  .  divcrsa  fuit  ab  ea 
quam  Osbcrni  sub  nomime  vulgarunt  Ma- 
billonius  Sec.  V.  Actor.  SS.  Benedictin. 
p.  283.  Jo.  Pinius  in  Actis  Sanctor.  t.  2 
Jul.  IV.  p.  67.  et  H.  Warthonus  t.  2  An- 
gliae  S.  pag.  78-87.  nam  illa  ,  ut  ipse  de- 
inde  Warlhonus  observavit ,  in  antiquis- 
simo  Cedice  rcctius  refertur  inter  scripta 
EADMERI  de  quibus  supra  tom.  2  p.  484. 
Similiter  Vitam  S.  Bregewini  Archiepisco- 
pi  Cantuar.  ab.  A.  759.  ad  762.  quam  de- 
dit  idem  Warthonus  tom.  2  pag.  75.  77. 
postea  agnovit  non  Osberni  esse  ,  sed  ex 
ejusdem  EADMEBI  Commentario  de  Bre- 
gcw  ini  Vita  abbroviatam  in  Sanctilogio 
JOANNIS  Tinmuthcnsis.  Vita  S.  Elphegi 
quam  carmine  scripserat  atque  in  Eccle- 
sia  cantandam  teste  Eadmero  commenda- 
vcrat  .  nondum  vidit  lucem.  Incipit :  ut 
super  omne  melos ,  Manuscr.  Pitseo  testc 
Cantabrigiae  in  Collegio  S.  Benedicti.  Epi- 
stolas  familiares  et  librum  de  Vocum  con- 
sonantiis  praetcrea  inter  scripta  hujus  O- 
sberni  memorant  Baleus  et  Pitseus  ,  sed 
pannormiam  recto  Pitseus  omisit  ,  quao 
cst  alterius  Osberni  Glocestriensis.  Simi- 
liter  de  vita  S.  Martini ,  Odilonis ,  Majo- 
lae  et  aliorum  nihil  comperi  quae  mcmo- 
rantur  apud  Oudinum  t.  2  p.  758. 

OSBEBTUS  Claranus  sive  Clarentinus 
Stochae  Claranae  (  de  Stockeclare  )  in  Co- 
mitatu  An.sliae  Sufiblciensi  ,  Monachus  ct 
Prior  S.  Pctri  Londincnsis  Ord.  Bened. 
circa  A.  1136.  De  quo  Lelandus  cap.  158. 
Baleus  II.  75.  ex  Bostono  Buriensi ,  et 
Pitscus  pag  204.  Vossius  p.  409.  de  Hi- 
st:  Lat.  atque  Oudinus  tom.  2  pag.  1121. 
Ejus  scripta  :  Vita  S.  Eduardi  III.  qui 
Etbelberti  F.  post  fratrem  Alfrcdum,  An- 
gliae  impcritavit  ab  A.  1043.  usque  ad 
1066.  ad  Albericum  Innocentii  II.  Lega- 
tum.  De  Vita  et  passione  Ethelberti  Marty- 
ris.  Incip.  Gloriosus  Orientalium  Anglo- 
rum  Hex.  Manuscr.  in  Cottoniana  et  in 
aliis  Angliae  Bibliotheois  Vitadivae  Edbnr- 
f/(f .  Virginis,  ad   fideles  in  Cllristo  soro- 


.»    In   v 1 1 ;i   S    DonstaDi  il    id    4dfl  sanctor.    l.       IV.  Haji  pay    585. 


0  S  B  E 

ros.  Miracula  liegis  et  martyris  Eadinnn- 
di.  Incip.  Cum  laureatus  DEI  martyr  Ead- 
mundus.  Epistolarum  ad  divorsos ,  reli- 
giosarum  el.  familiariurn  duo  Volumina. 
Ex  his  memoratur  una  ad  I).  Adelidem 
Berkingonsis  Coonobii  Abbatissam  de  ar- 
matura  Castitatis  :  et  alia  ad  Henricum 
Wintonicnsem  Episcopum,  Apostolicae  se- 
dis  Legatum  de  canonizando  Rege  Eduar- 
do  ,  quem  sanctis  demum  adscriptum  con- 
stat  A.  1161.  Vide  Laur.  Surium  et  Acta 
Sanctor.  V.  Januar.  Laurentii  Cherubini 
bullarium  tom.  1  pag.  67.  Alexandri  III. 
Epistolam  tertiam  in  Conciliorum  tomis  : 
et  in  appendice  tortia  Epistolam  17. 

OSBERTUS  sive  OTBERTUS,  natione 
Anglus  ,  Theologus  Parisiensis  ,  Carmeli- 
ta  .  a  Cangio  refertur  ad  A.  1340.  quo- 
niam  Trithemius  cap.  599.  illum  memo- 
rat  inter  scriptores  qui  illo  tempore  vixe- 
runt.  Accuratius  autem  tompus  si  requi- 
ras ,  A.  1330.  sepultus  fuit  apud  Carme- 
litas  Londini.  Ab  Alegrio  p.  373.  paradis. 
Carmelitici  decoris  pag.  373.  praeler  rcm 
traditur  floruisse  A.  1496.  Nam  idem  iste 
fuit  cum  OSBEKTO  Pichonamo  sive  Pi- 
ckinghamo  ,  de  quo  tanquam  diverso  idom 
Alegrius  pag.  285.  Sed  ut  aetas  et  norn^n 
patriaque  et  professio ,  ita  scripta  etiam 
eadem  sunt.  Suo  enim  Trithemius  tribuit 
Commentarios  in  IV.  libros  Sententiarum , 
Determinationes  varias ,  et  Sermones ,  Si- 
militer  de  Osberto  Pichonamo  Lelandus 
cap.  349.  Scripsit  Quodlibeta  ,  Replicatio- 
nes  ,  Quaestiones  ,  Determinationes  ,  De 
conceptione  B.  Virginis,  Sermones  :  doni- 
quo  ot  in  Sententias,  elaboratum  opus  , 
Aihluntur  apud  Baloum  V.  16.  ot  Pitse- 
soum  pag.  422.  Postillae  sive  commenta- 
rii  Bibliorum  ( in  Biblia  ;  et  de  clara  DEl 
visioitr. 

OSBBRTUS  Westmonastericnsis  .  Scri- 
ptor  Vitae  S.  DUnstani  in  Actis  Sanctor. 
t.  -2  .lul.  V  pag.  67.  Vide  supra,  OSBER- 
M  S  Durovornonsis. 


B  T  D  S  171 

OSBURNUS,  Bupra  OSBERNUS. 
OSFERTU8,  infra  OSTPOBUS. 
OSIUS  Bive  HOSIUS,  <Jordubensis  in 
Hispania  por  annos  fere  Beptuaginta  Epi- 
scopus ,  magna  apud  Constantinum  M. 
gratia  ot  auctoritate ,  cui  etiara  amplc- 
ctendorum  Christianorum  sacrorum  sua- 
sor  primus  a)  fuisse  traditur,  ot  memo- 
riam  Osii  rocolunt  Ecclesiae  Orientales  die 
V.  Novembris,  Diem  obiit  contonario  major 
circa  A.  361.  Non  est  hujus  loci  referre 
quae  de  Osio  falsa  vel  suspoota  fi-runtur 
in  adversariis  Luitprandi  pag.  iH7-49i).  in 
Faustini  et  Marcellini  libollo  precum  ]),i_-. 
14'  soq.  ot  apud  Isidorum  cap.  1.  de  S  E. 
vel  quae  veris  propiora  traduntur  in  An- 
nalibus  Fx-clesiasticis ,  atqu*-  ab  Arianae 
haereseos  historicis  ,  sed  et  a  Tillemontio 
tomo  septimo  momoriarum  U.  E.  p.  300. 
seq.  et  a  Nicolao  Antonio  lib.  2.  Bibl.  ve- 
toris  Hispanae  cap.  I.  Pluribus  Conciliis 
interfuit  Osius  •  Illiberitano  ,  Bomano,  A. 
341.  etc  Nicaeno  autem  A.  325.  et  Sar- 
dicensi  An.  347.  etiam  praofuit ,  auctor 
sententiarum  ut  vocat  Isidorus  ,  sive  Ca- 
nonum  in  eo  conditorum.  Idom  Creditur 
auctor  Epistolae  Constantini  M.  nomine 
A.  324.  scriptae  ad  Arium  ,  b)  quae  o\- 
stat  apud  Gelasium  111.  1.  hist.  Concilii 
Nicaeni ,  et  ex  Petri  Morini  versione  apud 
Baronium  ad  A.  319.  §.  VI.  et  formulae 
Symboli  Nicaeni.  c)  Idom  Sardiconsis  Sv- 
nodi  A.  347.  tostimonio  d)  proptor  aeta- 
tom  et  Confossionom  A.  304.  sub  Maxi- 
miano  Ilcrculeo  ,  et  tanti  tomporis  proba- 
tam  fidem  commondatur :  postna  tamen 
Arianis  cessit  ad  horam  .  ut  non  diffite- 
tur  Athanasius  de  fuga  su.t  t.  I  pag.  7>l 
Arianamque  fbrmulam  duri  pertaesos 
lii  A.  352.  vol  composuit  ipse .  vl  ei 
corto  subscrii^it  .  qoae  legitur  apud  S. 
Hilarium  Hbro  de  Synodia  p.  M56.  E.rcm- 
pluin  bhtphemme  apud  Strmium  }>■  - 
um  et  Poiamnim  ctmscriptae.  \>l  Ctl 
cos  doindo  nibilominus  rediit  iterum  .  at- 


a)  Vidc  Baron.  ad  A.  534.  n.  17.  Nic.  Antnninm 
lib.  2.  Bibl.  vet  Bispanae  pag.  1  13. 

b)  Tillcmont.  lom.    VI.  roetnorar.   bUL,  Bcclea 

pag.  aai. 


c     |d.    lOm      '•'!,     y\i.    "I  1. 

I  ud  s.  Hilarluin  in  (ragmerjUt   pw 
edii    I  ened  ctin. 


1284. 


o  s  m  r 

que  ex  hac  vita  discossurus  inillorum  se 
eommunione  mori  testatus  ost ,  ut  praotor 
alios  loeuples  est  tnstis  laudatus  Athana- 
sius  ,  qui  io  Epistola  ad  solitarios  etiam 
seryavit  ox  Osii  Epistolis  eximiam  illam 
et  fortem  ad  Constanlium  Augustum.  Cae- 
tera  ejus  scripta  ,  caeteraeque  Epistolae, 
ut  quam  Isidorus  ait  scriptam  ab  eo  fuisse, 
ad  sororem  de  laude  Virginitatis  pulchro 
ac  diserto  comparatam  eloquio,  et  opus 
de  interpretatione  vestium  sacerdotahum 
quac  sunt  in  veteri  Testamento  ,  hodie  de- 
sideramus.  Fuorit  ne  idem  OSIUS  cui  Ti- 
maeum  suam  Chalcidius  dedicavit,  non 
plane  exploratum  esse  existimo. 

OSMUNDUS  Astoricensis  ,  ( Astorga  in 
regno  Legionis  Hispan. )  Episcopus  circa 
A.  1059.  scripsit  Epistolam  ad  ldam  Eu- 
stachii  Comitis  Bononiensis  in  castro  Le- 
nensi,  pagi  Atrebatensis ,  Conjugem  de 
reliquiis  capillorum  S.  Mariae  ,  quamedidit 
Mabillonius  tom.  I .  Aualect.  pag.  288.  (  edit, 
novae  pag.  i-34 . ) 

OSMUNDUS  Sarisberiensis  in  Anglia  E- 
piscopus  defunctus  circa  A.  1099.  4.  Dec. 
et  a  Callisto  III.  Sanctis  adscriptus  ,  scri- 
ptor  vitae  S.  Althelmis\\eAldhelmiEp'\s>copl 
Shireburnensis  qui  Anno  709.  obiit.  Ilaec 
nondum  edita  ,  licet  aliam  a  Wilhelmo  Mal- 
mesburiensi ,  itemque  aliam  Anonymi ,  io 
qua  Osmundi  pag.  93.  mentio,  vulgavit 
Henschenius  tom.  VI.  Act.  Sanctor.  Maji 
25.  pag.  79.  8i.  Idem  Osmundus  Horarias 
preces  et  Divinum  Officium  per  multum 
temporis  in  Anglia  frequentatum  digessisse 
traditur.  Vide  Vossium  p-  379.  seq. 

OSNABRUGENSE  Chronicon :  supra  , 
Erdwinus  t.  2.  pag.  516. 

OSTIENSIS  Summa  ,  supra  HENRICUS 
a  Segusio. 

OSTOPHORUS,  Ostforus,  Ostfertus,ex 
Monacho  Pharensi  Episcopus  Vigorniensis 
defunctus  A.  704.  de  quo  Lelandus  cap. 
67.  Baleus  1.  85.  et  Pitseus  pag.  115.  qui 
homiliasejussednunquameditasmemorant. 

Joannes  OSTROVODUS.  Supra  tom.  IV. 
pag.  3 

OSWALDUSAnglicusPrior  Carthusianus 
ciroa  A.  1450.  amicus  Joannis  Gersonis  , 
rujus  el  nonnulla  c\  Gallico  vertit  Latine. 


N  D  l   S 

Ipse  a  Baleo  VIII.  16.  scripsisse  traditur 
praeter  Epistolas  tum  ad  alios  tum  ad  lau- 
datum  Gcrsonem,  Meditationes  solitarias 
et  librum  de  remediis  tcntationum.  Hisce 
Pitseus  pag.  644.  addit  Portiforium  ,  no- 
tatque  librum  illum  Manuscr.  servari  Canta- 
brigiae  in  Collegio  S.  Benedicti. 

OWALDUS  Odonius  ,  Anglus  ,  ex  mona- 
cho  Floriacensi  Ord.  Bened.  Episcopus  ab 
A.  962.  Wintoniensis  atque  inde  ab  A.  979. 
ad  992.  Eboracensis  Archiepiscopus  ,  cujus 
vitam  scripsit  Oswaldus  de  quo  mox ,  Vi- 
gorniensis.  Apud  Baleum  II.  40.  et  Pitseum 
pag.  180.  Odonius  praeter  Epistolas  ad 
Abbonem  Floriacensem ,  ad  Odonem  avun- 
culum  Archiepiscopum  Cantuar.  ad  Sanctos 
dum  esset  Floriaci ,  perhibetur  promulgasse 
Statuta  Synodalia. 

OSWALDUS  sive  OSWOLDUS  circa  A. 
1010.  monachus  Vigomiensis  Ord.  Bened. 
toste  Lelando  cap.  138.  scripsit  librum  sa- 
crarum  precationum  partimcarmine,partim 
soluta  oratione.  Et  de  componendis  Epistohs 
opusculum  instar  Epistolae.  Nec  non  ad 
CONSTANTINUM  monachum  Floriacensem, 
Grammaticum  eruditum ;  qui  Epistolam 
versibus  elegiacis  ad  eum  scripserat.  Con- 
fer  Baleum  II.  43.  et  Pitseum  pag.  181. 
seq.  Vita  Oswaldi  Odonii  ab  eo  composita, 
servatur  Manuscripta  in  Bibl.  Cottoniana. 
Vide  Oudinum  tom.  pag.  523. 

OTBERTUS  Anglus  Carmelita  ,  supra 
OSBERTUS. 

OTBERTUS  Dux  Bullonii,  Episcopus  Leo- 
diensis  ab  A.  1091.  ad  1119.  Ejus  Episto- 
la  de  vita  et  obitu  Henrici  IV.  Imp.  et  Ducis 
Bavariae  edita  a  Goldasto  in  apologia  pro 
Henrico  IV.  Hanov.  1611.  4.  pag.  204.  207. 
De  hoc  Otberto  Joannes  Chapeavillus  in 
gestis  Pontificum  Leodiensium  t.  2  p.  40-56. 

OTFRIDUS  Monachus  Wizanburgensis 
sive  Weissenburgensis  in  Alsatia  ,  Ord.  Bo- 
ned.  et  Presbytcr  qui  Rabani  Mauri  se 
profitetur  discipulum  ,  haud  praetereundus 
mihi  cst  hoc  loco,  non  quod  Latine  ab  eo 
scripta  multa  aetatem  tulerunt,  sed  quod 
insignem  aetate  sua  operam  ipse  praestitit 
Ecclesiis  Germaniae,  libros  sacros  et  Can- 
tica  in  linguam  Theotiscam  ex  Latina  tran- 
sferendo  atque  metapharasi  metrica  Teu- 


O  1  I   R 

tonicis auribus  eommendando . clarus  medio 
seculo  nono,  circa  Lotharii  ct  Ludovici 
secundi  ternpora,  de  quo  praetor  Trithe- 
mium  cap.  290.  Flacium  Sehiltcrumque  in 
praef.  et  loca  editioni  Schilterianae  prae- 
missa  Beati  Rhenani  ,  Velseri  ,  Broweri , 
Serarii ,  Morhohi  et  G.  Ilickesii ,  consuli 
poterunt  Lambecius  tom.  2  Dielericus  von 
StadeinSpeciminelectionum  Otfridianarum: 
Mabillonius  t.  3.  Annal.  Benedict.  p.  128. 
Usserius  et  H.  Warthonus  de  Scripturis 
vernaculis  p.  120.  ct  369.  Oudinus  tom.  2 
112.  seq.  Jo.  Christ.  llofmannus  ab 
Hofmanns  waldau  praef.  ad  poemata  sua 
quibus  omne  punctum  tulit  Germaniea : 
atque  imprimis  David  Hofmannus  alter  in 
erudita  de  Otfrido  diatriba,  llelmst.  1717.  i. 
Exstat  ejus Libcr  Evangeliorum  sive  Har- 
monia  Evangelica ,  in  qua  inter  quatuor  E- 
vangelistas  medium  se  ait  incedere.  Libris 
quinque  ad  numerum  totidem  sensuum 
digesta,  atque  rhythmis  expressa  Theoti- 
scis ,  editaque  primum  licet  minus  integra 
minusque  emendata  a  Flacio  Basileae  1571. 
8.  Manuscr.Codex  quo  usus  Flacius  ejusque 
typographus  fuit ,  servatus  est  Ulmae  in 
Bibliotheca  illustris  Raymundi  de  Kraft , 
ut  notatum  V.  C.  .lo.  Georgio  Schelhornio 
tom.  3  amoenitatum  litterariarum  p.  19. 
Varias  lectiones  e  Codice  alio  Manuscr.  et 
ex  Germanica  crisii  sua  emendationes  con- 
signavit  Marquardus  Freherus ,  quae  post 
ejus  obitum  editae  Wormaciae  1631.  De 
Codice  Frisingensi  ,  initio  mutilo ,  quem 
inspexerunt  B.  Rhenanus  ,  Wolfg.  Lazius  , 
et  Wiguleus  ,  vide  Lambecium  tom.  2  p. 
4o6:  seq.  De  Codice  Bibl.  Caesareae  anti- 
quissimo  ,  Otfridi  exarato  aetate,  es  quo 
Flacii  editio  insignitor  et  omendari  possit 
et  suppleri  ,  praeclare  Lambecius  tom.  2 
pag.  +!■">.  seq.  lllo  Codice.  Caesareo  usus 
vir  egregius  Dietericus  van  Slade  novarn 
Otfridi  editionem  raolitus  ost ,  quam  ad 
praola  otiam  paratam  una  cum  Grammatica 
Theotisca  et  glossario  Francisco  Bive  Theo- 
tiscoheredes  ejus  servant  a  .  Nam  spirante 


i  D  i;  s 


17:; 


illo  tantum  lucem  vidit  specimen  lectienum 
antiquarum  Francicarum  ex  Otfrido  ot  ahis 
Ecclesiae  Germanicae  veteris  monumpntis 
collectum,  cum  versione  Latina ,  Stadae 
1708.  4.  de  quo  consuli  possunt  Acta  Erud. 
tom.  IV.  supplom.  pag.  18i.  Ex  eodem 
Codice  Caesareo  Lectiones  vuLavit  vir  ce- 
leberrimus  Jo  Ceorgius  Eccardus  ,  ad  cal- 
cem  Legum  Salicarum  ,  A.  \~-li.  fol.  Oe 
accentibus ,  pronunciationis  indicibus  qui 
oxstant  in  illo  Codice,  ot  quos  optaverim 
ab  editoribus  non  omissos  ,  notavi  in  libro 
de  propagatione  Lucis  Evangelicae  p.  437. 
ubi  etiam  pag.  433.  desidonum  et  Consi- 
liurn  de  addenda  Otfndo  et  aliis  antiquis 
Theotiscis  monumentis  versione  Germanica 
constante  ex  meris .  quantum  ros  fert , 
vocabulis  ejusmodi  quae  respondentia  ve- 
teribus  ilhs  Theotiscis  sive  Franco  Saxo- 
nicis  ab  hodierni  adhuc  sermonis  Germanici 
usu  agnoscuntur.  Denique  in  laudatissimi 
JCti  Argentoratensis  D.  Jo.  Schilteri  the- 
sauro  Antiquitatum  Teulonicarum  tomo 
primo  Ulm.  1727.  fol.  familiam  ducit  Ot- 
fridus ,  ita  ut  Theotiscis  Latina  semper 
versio  ejusdem  Schiltori  et  emendationes , 
annotationesque  adjectae  D.  Jo.  Georgii 
Schertzii  ,  qui  et  Codice  quo  Flacius,  et 
Freherianis  omendationibus  et  illustris  Viri 
Friderici  Bostgaardi ,  decerptis  ex  Codice 
Vaticano  usum  se  protitetur.  Alium  Codi- 
cem  servat  Bibliotheca  publica  Francofurti 
ad  Moenum  b)  et  BibliothecaBodlejana  mter 
libros  Junianos  apographum  Francisci  Ju- 
nii ,  qui  iilud  ad  praela  destina\  oiat.  Forro 
in  Schilteriana  editione  libro  Fvangoliorum 
praernittitur  1,  Epistola  Otfridi  ad  Ludovi- 
cum  Orientalium  regnorum  Regem  ( Ludo- 
vicam  II.  imp.  German. ab  A.  856.  ad  s7i 
rhythmis  Theotiscis  ,  cum  oova  Latina  vep- 
sione.  -1  EpistoTa  Latine  ab  Otfrido  scripta 
ad  Liutbertum  Archiepiscopum  Mogunti- 
num  al.  A.  863.  ad  889.  ;  1  .  Jl  la  ad 
Salomonem  Episoopum  ,  Constantiensem  I. 
al.  Anno  864.  ad  873.  itidem  Theotiscis 
rhvthmis  cum  nova  ( •  itina.   De- 


a)  Jo.    Henr.  Von    Scclen  memoria    Stadcniana 
eap.  iv.  pag.  lo.^. 

b)  Jo  Gotfrid.  Olearius  Bibl,  leripioram  Bcclet. 


tom.  i'.  pag.  50.  W.  B,  rentseilu  In  diaJogli  »er- 

naculis  mrnstruis  \     1891.  pag.  7J1. 


0  T  II  E  L 

oique  ad  quioque  librorura  calcera  p.  389. 

it.  I   Epistola  similibus  rhythmis 

Tbeotiscis  additara  Latioam   iuterpretatio- 

nem  habontibus  ,  quorura  baoc  cst  Acro- 
stichis:  Otfridus  Wisanburgensis  Mona- 
chus  ,xHartraunte  et  Werinber.to  Sancti 
Monasterii  Monachis.  Apparet  hinc, 
uode  Trithemius  tilulos  scriptorum  Otfridi 
hausorit ,  ot  Trithemii  orror  cum  titulum 
libroEvangeliorum  praepositum  laudat Gro- 
tiam  T/ieotistae ,  curn  in  Codico  Gaesareo 
a]  majusculis  littcris  lcgatur  hunc  in  mo- 
dum  :  Incipit  liber  Evangeliorum ,  Dommi 
Lujdovici  II.  Imp.  gratia  Theotisce  con- 
scriptus.  Ex  his  otiam  Goldasti  refellitur 
error,  qui  Monachum  Sangallensem  Otfri- 
dum  facit.  Quam  vcro  paraphrasin  Psal- 
lerit  Trithemium  secutus  illi  tnbuit  Lam- 
is  ,  cam  NOTK.ERO  Labeoni  supra  p. 
138.  vindicare  me  memini.  Librum  deju- 
dicio  extremo ,  momoratum  oidem  Trithe- 
mio  ,  aliumquo  de  gaudiis  regni  coelestis  , 
et  Carmina  diversi  generis  ct  Epistolas 
ad  diversos ,  nescio  an  quisquam  oculis 
usurpaverit.  Fragmenta  quaodam  ex  ho- 
miliis  Otfridi  Thootiscis  ,  ut  de  amore  erga 
DEUM  et  proximum ,  et  de  viduarum 
speciali  protectione  Divina,  Maouscripta 
in  Bibl.  Caesarea  tcste  Lambecio  tom.  2 
pag.  757.  759.  etc. 

OTHELGRIMUS  Astidcnsis  sive  Wcrthi- 
oeosis  Monachus  Ord.  Bonedictin.  diooco- 
sis  Colon.  ipse  Friso  natione  ,  discipulus 
S.  Liudgeri,  primi  Miraigardeardensis  si- 
ve  Monasteriensis  Episcopi  dcfuncti  An. 
809.  traditur  ejus  Vitam  scripsissc  libris 
duobus:  quam  sine  nomine  auctons  c\: 
Manuscr.  Fuldensi  cdidit  Christophorus 
Browerus  in  sideribus  Germaniae,  Mogunt. 
1016.  i.  ct  ex  Broweri  editione  Mabillo- 
nius  Sec.  IV.  Act.  SS.  Benedicti  parte  1. 
sub  initium.  Alia  est  quam  dedit  Surius 
26.  Martii :  alia  eliani  quam  ALFRIDO  et 
quam  DFFINGO  Auctorc  exhibeot  Acta 
Sanctorum  tom.  3  Martii  i().  pag.  6i2.  et 
659.  quamquam  miracula  nonnulla  cx  li- 


G  K  I  M  U  S 
bro  socundo  Vttae  a  Browcro    oditao  o\- 
hihot  p.  655.  auctorom  non  Othclgrimum 
appellans  sod  Aoonymura   Frisonem ,   dc 

quo  vidc  sis  ctiam  disputata  a  Papcbro- 
chio  p.  629.  ubi  auctorem  quisquis  fuit 
post.  An.  795.  scripsissc  adeoque  noque 
cx  Ludgeri  familiaribus  fuisse  doeet,  Othel- 
grimum  etiam  sive  Odilgrimum  ,  diligen- 
tcr  distinguondum  ab  Hildegrimo  Lutgeri 
fratre  ,  Catalauncnsi  in  Gallia  Episcopo  , 
de  quo  infra. 

OTllLONUS  Presbyter  et  Monachus  Coc- 
nobii  Ratisbonensis  ad  S.  Emmerammum 
Ordinis  Bened.  in  quo  cum  per  triginta 
annos  vorsatus,  scholis  ctiam  pracfoctus 
fuissot,  ct  Decaniam  administrasset ,  Ful- 
dam  A.  1002.  so  contulit ,  quo  ipso  anno 
Cocnobium  illud  Katisbonae  conflagravit, 
ut  ipse  narrat  in  libello  de  ipsius  tenta- 
tionibus ,  varia  fortuna  et  scriptis  quem 
vulgavit  Mabillonius  tom.  IV  Analector. 
pag.  404.  fedit.  novae  pag.  108-119. )  Di- 
ligenter  dc  hoc  Othlono  V.  C.  Bcrnar- 
dus  Pez  in  Diss.  Isagog.  ad  tomum  pri- 
mum  Anecdotorum  p.  X  scq.  Sed  Othlo- 
num  ipsum  de  scriptis  suis  disserentcm 
audiamus. 

Libellum  primum  scribere  coepi  mctrico 
sciUcet  stilo,  quo  maxime  in  seculari  vi- 
ta  positus  me  exercebam  :  b)  ponens  in  eo 
varias  spiritualis  doctrinae  sentcntias,  qui- 
bus  me  solummodo  contra  tentationes  im- 
minentes  instruens  roboravt:  aut  pravita- 
tis  meae  quantitatem  ,  quam  cum  ceteris 
Clericis  commumter  in  mundo  exercebam  , 
pertinaciamque  quam  specialiter  prae  mul- 
tis  ibtdem  retinebam  ,  magis  attenderem  , 
atque  litteris  expositam  majori  poeniten- 
tia  dduendam  agnoscerem.  Inserui  in  eo- 
dem  etiam  libello  sermonem  quendam  la- 
mentabdi  stilo  editum  ,  prius  quidem  di- 
sputans  de  diversa  clericorum  neyligentia  , 
nec  non  avaritia  :  deinde  narrans  de  mi- 
serabih  improbitatis  meae  vindicta ,  tam 
spiritualiler  ,  quam  corporaliter  patrata. 

Librum  vero  visionum  c)  licet post  duos 


a;  Lambec.  tom.  2.  pag.  419« 
I»    iiu    i  st  quem  vulgavlt  Bernardus   Pcz    tom. 
3  anecdotor.  parte  '2.  pag.  4ZU4h<2.  inclp.  O  qui- 


cnmqnc  cupis  cognosccre  dicta  salutis.  Vide  eliam 

caput;')0.  dialogi  de  tribus  quaestionibusibid  p  243. 

C)  Kxstat  apud  laudalum  Pezium  pag.  547-G12. 


0  T  II  L 

zcripserim  .  in  ordine  tamen  secumlum  ideo 
posui,  ut  illa  doctrina  quae  in  priori  li- 
bello  variis  prolata  est  sententiis ,  in  hoc 
quoque'  variis  corroboraretur  exemplis  : 
eaque  tenacius  praemissa  animo  inhaere- 
ant  verba  quae  majori  testimonio  tampie- 
tatis  ,  quam  severitatis  Divinae  in  subse- 
quentibus  commendantur  ,  in  morem  vide- 
Hcet  lautioris  cibi ,  qui  primo  aqua  pura 
coctus  ,  deiudc  aliqua  aceti  vel  etiam  pi- 
peris  adjectione  accuratius  praeparatur. 

Tcrtius  dialogus  de  tribus  quaestioni- 
bus ,  de  Divinae  pietatis  agnitione ,  judi- 
ciorumque  Divinorum  diversitate  ,  nec  non 
de  varia  bcne  agendi  facultate  ,  ad  Hen- 
ricum  Monachum  Augiensem.  Huncdialo- 
gum  in  lucem  dedit  laudatus  Bernardus 
Pezius,  tomo  3.  thesauri  anecdotor.  parte 
2.  pag.  143-250.  Epilogi  loco  subjiciuntur 
Moralia  metra ,  ct  Sententiae  ,  et  summa 
dictorum  de  mysteriis  numeri  ternarii. 

Cum  igitur  persecutionem  quam  in  mo- 
nasterio  nostro  (ut  supra  dictum  est)  pas- 
sus  eram ,  fugiens  ad  Fuldense  monaste- 
rium  venirem  ,  ibique  per  annos  quatuor 
cum  tranqudlitate  magna  commoratus  vi- 
derer :  dictandi  scribendique  studium  fre  ■ 
quentare  postulabar  a  quibusdam  ejusdem 
monasterii  fratribus  ;  utsancti  BONIFAGII 
vitam,  difficili  stilo  editam  ,  aliquid  facilius 
ederem:  quam  petitionem  ,  licet  diu  dene- 
garem ,  a)  postremo  tamen  compulsus  im- 
portunis  precibus,  ut  potui,  quod  petitus 
eram  implevi. 

Hi  sunt  libri  illi  duo  de  vita  S.  Bonifa- 
cii  Archiepiscopi  ab  Anno  745.  ad  754.  Mo- 
guntini,  ad  fratres  Fuldenses,  illustrandae 
WILLIBALDl  de  eodem  S.  Bonifacii  narra- 
tioni  destinati ,  insertis  Epistolis  ab  ipsoct 
ad  ipsum  scriptis  pluribus  :  cum  jam  apud 
Leonem  IX.  qui  An.  I054.  diem  obiit ,  de 
Bonifacio  sanctis  adscribendo  agi  coepisset. 
Ediderat  hos  libros  ut  solet  interpolatos 


ONUS  175 

(Epistolis  tamen  integris  sorvatis  Surius 
ad  JFunii  V.  sr-il  gine  auctoris  nomine  ,  qui 
delitescere  etiam  suo  tempore  malebat  : 
ltaque  auctori  restitutos  suo  ,  atque  since- 
riores  ox  Codicr:  mooasterii  IV-bdorfonsis 
vulgavit  eosdem  Canisius  tom.  I\r  2  anti- 
quar.  Lection.  pag.  493.  fedit  novae  tom  3 
p.  337-368.J  Post  Canisium  et  ultiraa  ope- 
ris  Suriani  editio  An.  1618.  eosdem  ezhibet 
et  Xic.  Serarius  libro  tertio  rerum  Mogun- 
tinarum,  additis  etiam  notis,  Mogunt.  1604. 
Colon.  1624.  4.  et  in  novaGeorg.  Chi 
ni  Joannis  editione  pag.  205.  Francof.  I7Jl' 
fol.  tum  Joannes  Mabillonius  Src.  III.  parte 
2.  Sanctor.  Benedictm.  statim  in  liraine  . 
nam  in  Actis  Sanctorum  t.  1  Junii  V.  Ilon- 
schenius  WILLIBALDO  praelato  Othlonum 
omisit.  Neque  in  Christophori  Broweri  si- 
deribus  Germaniao,  Mogunt.  1616.  4.  editis 
Vitam  Bonifacii  ab  Othlono  scriptam  rrpe- 
rio ,  sed  vitam  S.  Pyrmininx  S.  Mauri  An- 
degav.  Abbate  Episcopi  in  castollo  Heltis 
b)  ad  Lindolfum  Trevirensem  ab  An.  999. 
ad  1008.  Episcopum.  Quanquam  eundem 
esse  hunc  Othlonum  cum  Vitae  S.  Bonifa- 
cii  scriptore,  nec  aetas  nec  scribendi  genius 
suadere  videtur  viris  doctis.  Noquo  ipse 
ejus  meminit  ubi  lucubration^s  suas  recen- 
spt  scriptor  Vitae  S.  Bonifacii.  Memoria 
Pyrmini  recolitur  in  Martyrologiis  3  Novem- 
bris.  Alius  etiam  Pyrminus  Abbas  Augien- 
sis,  de  cujus  vitae  srriptoribus  dictum  in 
HENRICO  d  Kalben  ot  WARMANNO. 

Mium  quoque  libcllum  quem  uppcllavi 
MANUALEM  .  pro  ammonitione  clericorum 
et  kucorum  c)  scriptum  ibidem  pnsdu*  edi- 
di.  Item  libellum  proverbiorum  .  d]  in  eodem 
monastcrin  positus  scribcre  cocpi. 

Continuoque  stylo  acceptosci 
ia  modum  scrmonis  .  sumens  exordiu 
Psalmistae  dictis  :  Dominus  de  coelo  pros 
picit  super  tllios  homioum ,  quae  nimirum 
dicta,  quantum  potui,  similitudinum  argu- 


alque  Inicrlbitor  liber  oisionum  suarum  et  <ili<>- 
rum  Incip.  pag  504.  S   Bonifaeii  Epistola  de  <li- 

Ctis   rl   r/.v/.v  rujusilmn    Monaehi   ridivisi. 

a)  v.  C.  Jacobus  Basnage  ad  Canli  ura  tom  5. 
pag.  555-336.  dlspatal  vitam  s.  Bonlfacil  scrlplaui 
post  Concillum  Brphordiense  A.  H>7~  ei  \>  »t  Bgber- 
tum  Abbatem ,  exlinclum  knno  1078 


10  Meldensem  alll  .  alil  Hetensem  laciuot.  Vldh 
Browermn  pag,  16.  Tbeodorleoi  IT,  cojoi  t cnipnr. 
Bplscopatam  lOam  Pynninloa  obUnnit,  rtgnavH  In 
Gallla  ;it>   \    711.  ail  7.1. 

uiinc  ctinm  ciiidit  celeberr    Petiiai  toa. 
,  i.  ,  iint   parte  •-'.  pag 

■  :    i  iber  Proverbioruo  eutai  Ibid    ;• 


170  OTHO 

mentis  roboravi.  credens  pev  haec  aliquos 
aedificavi .  cui  cidelicet  opert  litulum  nnp  > 
sui.z    QUOMODO    LEGENDUM   SIT    l\ 
REBUS  VISIBILIBUS. 

petittone  namque  fvatrum  nostvovum. 
vilam  *sancti  NIGOLAI ,  nec  nan  sancti 
WOLFGANGI  b  emendans  .  sicut  in  uiviu- 
sque  vitae  prologo  intimatur  .  scripai  .  an- 
tequam  pvoficiscerer  ad  monasterium  Ful- 
dense.  sed  et  vitam  sancti  ALTONIS,  una 
cum  quibusdam  cavminibus  ad  eumdem 
sanctum  pertmentibus.  Postquam  vcvo  re- 
dti .  vitara  sancti  MAGNI  scripsi ,  compul- 
sus  fvatvum  duovum  precibus  intimis  et 
assiduis,  WILHELMI  scilicet  ex  congrega- 
tione  nostra,  et  alterius  qui  ad  nos  discendi 
causa  ex  monasterio  sancti  Magni  venit 
ADALHA.M  dictus ,  quique nunc in sunctae 
Afrae  coenobio  Abbas  est  constitus. 

Post  haec  autem  cum  viderem  simul  et 
audivcm  undique  Chvistianae  religionis  de- 
structionem .  Rectorum  et  Principum  negh- 
gentiam  in  subditos ,  tam  in  spirituali , 
quam  saecularJ.  vita  positos  ,  doleremquc 
jugiter  pvo  talibus  ,  cogitare  coepi .  ut  quia 
nullus  dignarelur  me  audive  communi  ser- 
mone  loquentem,  pro  miseriaque  tanta  con- 
dolentem  ,  vel  scribendo  aliqua  sacrae  Scri- 
pturae  verba  proferrem  .  unde  aliquos  ae- 
dificare  possem.  ffac  igitur  causa  scvij>si 
libvum  mei  quoqu-i  opevis  novissimum ,  cui 
titulum  imposw  DE  CLKSU  SPIRITUALI. 
'  ln  quo  videlicet  hbro  quuntum  per  sa- 
crae  Scr<pturae  .  maximeque  per  Psaltevii 
et  Evangelii  campum  cuvvere  potui ,  scri- 
bendo  pvotuli.  Intev  haec  et  sermones  quo- 
sdam  ,  d)  nec  non  epistolas  pro  communi 
utilitate  scvipsi ;  quas  si  quis  forte   legere 

a)  Hic  liber  sivc  sermo  adhuc  desideratur. 

b)  Vita  S.  Wolfgangi  Episcopi  Ratisbonensis  ibid. 
pag.  815-624.  rhytbmis  et  oratione  prosaria.  Edide- 
ral  sed  sine  Otliloni  praefationc  MabHlonius  Sec.  V. 
Henediclin.  pag.  712.  Vita  S.  Nicolai  Myrensis 
adhuc  deslderatnr.  Sicut  Vita  S.  Mayni  quoque. 
!»  d  VitaS.  AUouis  Abbatis  in  Bavaria  superio» 
re  «i u .  a.  700.  diem  obiit,  i!la  ipsa  vldetur  quac 
eittat  sinc  auctoris  nominc  in  Actis  Sanctor.  t.  2. 
lebr.  9.  pag.  359  el  in  Mabiilonii  Scc.  III.  2.  Bc- 
nediclin.  p.  217. 

C)  Lilirum  <lt>  Cnrsu  Spirltuali  edidit  laudaius 
PpzIoi  lorn.  3.  anecdotor.  parte  2.  pag.  556-400. 
uIm  Mibjicltui  pag.  398.  narratio  de  Comfte  per  so- 


N  U  M 

voluerit  .  apud  nos  invenivc  potevit.  Scripsi 
ctiamante  pluves  aunos  iibvum  DE  CON- 
PESSIONE  ACTUUM  MEORUM  ,  ej  ut  it 
qua  infirmitas  vcl  subitanea  vwrs  me  in 
extremis  impedivet  a  debita  Confessionc  , 
saltem  per  scripta  patefacerem ,  quis  ex 
memetispo  ,  quis  ex  DEI  gratia  essem. 

Adhuc  proferre  libet  dunruni  Orationum 
verba.  Attendensenim  saepius,  quiaplurimos 
exemplis  pvavis  seduxi ,  ta/ia  Orationis 
verba  scribere  studui,  in  quibus  unusqui- 
sque  satis  doceri  potest ,  quomodo  pro  se 
et  pro  aliis  orare  debeat:  quae  scilicet  Ora 
tiones  cum  a  quibusdam  jam  habeantur  , 
in  hoc  opusculo  clescribere  nolui,  Uae  au- 
tem  Orationcs  .  aliaque  superius  de  dictan- 
didono  prolata  .  tunto  magis  pietati  Divi- 
nae  constat  referenda,  quanto  amplius  no- 
tum  est  me  vitiis  plurimis  quondam  dedi- 
tum  nihd  horum  meruisse.  Ideo  autem  haec 
proluli ,  ut  juxta  hoc  quod  ipse  Dominus 
in  Evangelio  cuidam  daemoniaco  a  se  li- 
berato  praecipit  dicens,  Vade  in  domum 
tuam  .  et  narra  quanta  fecerit  tibi  DEus; 
ego  quoque  narrarem ,  quanta  mihi  bene- 
ficia  DEus  exhibuerit. 

OTHONU.M  Imperato  rum  ,  primi  sive 
magni  ab  Ao.  938.  ad  974.  secundi  ab  A. 
974.  ad  984.  et  tertii  ab  An.  984.  ad  A. 
1003.  Diplomata  quaedam  in  illustris  Bes- 
selii  Chronico  Gotwicensi  pag.  4  59.  seq. 
193  2109.  Othonis  primi  etiam  apud  Hen- 
ricum  Meihomium  tom.  3.  rerum  German. 
pag.  739.  754. 

Pro  Othone  IV.  qui  ab  A.  1208  ad  1312. 
imperitavit,  exstat  Apologia  Henrici ,  Mei- 
bomii  avi  adversus  Urspergonsem  Cuspi- 
nianurn  ,  Seb.    Munsterum    aliosque  edita 

liiuui  aquac  judicium  diflamalo  supcr  cqui  rupina  , 
atque  a  realu  liberato  ,  et  fragmenlum  de  trausla- 
tione  corpuris  S.  Dionysii  c  Francia  in  Germa- 
niam  ad  Monastcriurn  S.  Emrncrarimii. 

d)  Ex  his  eidem  Pczio  debemus  Epistolam  de 
permissionis  bonorum  et  malorum  cansis  pag. 
253-256.  et  sermonem  in  Natali  Apostolorum  p. 
539-544.  Nec  non  preralionem  peccaloris  ,  Tlieo- 
disco  idiomate ,  tom.  1.  anecdotor.  pag.  417.  cum 
l.alina  Otho'oni  versione  p.  421.  Incip.  Trohtim 
almaktiger. 

c)  Hic  ipsc  videtur  quem  Mabillonius  in  Anale- 
<  tis  edidit. 


0  T  11 

Hclmst.  1624  4.  et  in  Henr.  Meibomii  ne- 
potis  tom.  3.  rerum  German.  p.  111.  seq. 
subjunctis  et  Diplomatibus  pag.  1o8.  seq. 
OTHONIS,  Apostoli  Pomcranorum  atqun 
Episcopi  Bambergensis  A.  1138.  vel  1139. 
defuncti  Vita  ab  Anonymo  apud    Suriurn 

2.  Jul.  atque  ab  Anonymo  syncbrono  (qui 
SEIFRIDUM  Otbonis  notarium  ante  oculos 
habuit)  libris  III.  edita  a  Canisio  tom.  2. 
antiquar.  Lect.  pag.  235   (edit.  novae  tom. 

3.  parte  2.  p.  40.)  et  emendatior  in  Actis 
Sanctor.  tom.  1.  Julii  2.  pag.  371.  Yide 
supra  io  ANDREA  S.  Michaelis  Abbate , 
tom.  1.  pag.  90.  EBBONE  tom.  2.  pag. 
486.  et  in  IMBRICONE  tom.  4.  pag.  321. 
Hujus  Othonis  quaedam  in  diplomatibus 
Bambergensibus  pag.  1122  1124.  Jo.  Pe 
tri  Ludewig.  scriptorum  Bamberg.  tom.  1. 
De  Sermonibus  ejus  XXXVIII.  Manuscri- 
ptis  vide  Acta  Sanctor.  t.  1.  Julii  p.  387. 

OTHO  de  S.  Blasio,  sup,  t.  1.  p.  230. 

OTHO  Candidus  ,  de  Alerano  ex  Mar- 
chionibus  Montisfcrrati  ,  et  S.  Nicolai  in 
Carcere  Tulliano  Diaconus  Cardinalis  a 
Gregorio  IX.  legatus  in  Germaniam  An- 
gliamque  ,  defunctus  An.  1251.  Vide  Ge- 
orgii  Josephi  Eggs  purpuram  doctam  tom. 
I.  pag.  150.  Ex  scriptis  ejus  nihil  nisi 
opuscula  de  Astrologia  memorari  video. 

*  Longe  maioris  momenti  scriptum  ex 
Othone  isto  habemus  Constitutiones  sci- 
licet  a  se  editas,  dum  Anglicana  legatio- 
ne  fungeretur.  Sunt  illae  apud  me  subie- 
ctae  Anglicanae  Ecclesiae  constitutionibus 
Londini  editis  por  Richardum  Pynson  an- 
no  incerto.  Extant  etiam  ex  editione  Gul. 
Lyndvood  Oxon.  1679.  8.  et  ex  hoc  edit. 
ap*  Wilkins  concil.  Britann.  I.  Gi9.  * 

OTHO  de  Castro  Rudulphi  sive  Rodul- 
phaeua  ,  ex  Cancellario    Parisicnsi   Mona- 


O  N  I  S  177 

( •luis  Ord.  Cisterc.  et  Episcopus  Tuscula- 
nus  Cardinalis  defunctus  An.  1273.  Vide 
supra  p.  456.  ODO  Castillioneus. 

OTTO  Henrici  IV.  Imp.  nepos ,  filius 
S.  Leopoldi  Marchionis  Austriae  et  Agne- 
tis  quae  Henrici  V.  Imp.  Soror  fuit,  nu- 
ptaque  Friderico  Svevorum  Duci  ei  eo 
Fridericum  patrem  Frlderiei  I.  Imp.  et 
Conradum  peperit  Germaniae  Kegem  :  ipse 
Conradi  III.  Imp.  frater  uterinus,  patruus 
Friderici  I.  Barbarossae ,  Episcopus  ab  A. 
C.  1138.  Frisingensis  et  fratris  in  Palae- 
stinam  expeditioni  An.  1148.  comes  fuit : 
(x  qua  redux  abdicato  post  Anno  1156. 
munere  Episcopali  Monnrhus  Cistercien- 
sis  ,  in  Coenobio  Burgundiae  Morimundnisi 
Abbas  diem  obiit  An.  1158.  Ejus  laudes 
celebrat  Radevicus  lib.  2.  cap.  11.  et  mor- 
tem  luget  Gualtherus  lib.  IX.  Ligurini  v. 
90.  seq.  Epitaphium  ejus ,  quia  in  illo 
Chronographiae  Ottonis  Fit  mentio,  afferre 
placet : 

Quicquid  in  orbe  beat ,  praeclaros  et  meliores 
Praesulis  Ottonis  niire  cumulavit  honores. 
Si  Proavi  vel  Avi  probitas ,  sacer  Ordo,  polestas 
Deberent  mortis  furias  cohibere  molestas, 
ISon  moriturus  erat ;  praeclare  praeditus  illis. 
Heu  talem  communlbus  accessisse  favillis  ! 
Quam  facunda  Viri  vox ,  qualis  Philosophiii , 
Uortatu  Regum  docct  edita  Chrmiuijraphi  i. 
Luiit  eum  patria  ,  propria  comilata  ruina. 
Propitielur  ei  DEUS  et  pia  Virgo  Maria. 

Ejus  Chronicon  rcium  ab  iuitio  Mundi 
usque  ad  A.  C.  1146.  bjgestarum  Ubri  VII 
ad  Singrimum,  subjuncto  octavo  de  fipe 
Mundi,  Antichristi  persecutione,  resurre- 
ctione  mortuorum ,  judicio  tinali  ,  - 
beatorum  atque  suppliciis  dampatoruro. 
Libri  septimi  capite  uodecimo  .  c  //" cu 
sque  ,  inquit  Otto ,  tam  ex  Orotii  quam 
Eusebii  et  eorum  qui  post  ip&Ot  usq* 


a)  Lambecius  tom.  2.  pag.  470.  Pagi  a<l  A.  <:. 
\\:,\K  n  l.'>.  Sammarlhani  tom.  4.  Galliae  Chiisl. 
pag.  074.  Wigulejus  Hund  in  meiropoli  Salisburg. 
pag.  105  tlarolus  Meichrlbcck  in  Historia  Frisin- 
gensi:  Jo.  Petrus  Pnricellus  moirameot.  MediolaneDs. 
in  tomo  quarlo  thesauri  Iialiar  pag.  WS8.  seq.  Hugo 
Menardus  in  OURtyrologiO  HOAMtlCO  ^-  BiD*.  <:hry- 
sostonnis  Henrlquei  i"  HenologtoCiateroienst  7.  Bept. 
et  in  Annalibus  Clsler  .  ad  v.  1150.  cap.  5.  Labbe 
tom.  2.  de  S.  E.  pag.  149.  Carolus  Vi-rh  111  Dihl. 
Ciotercrerisi  pag  855.  "iugusUnus  Bartorlus  lo   Ci- 


siertio  bistertie  etc. 

b)  Alhericu-  ail  V  1 1 16  pag.  S13.  Hucusqut  prr- 
tingii  narratio  Epitcofri  Ottoni»  .  '/"»'  fitit  m 
„<,l<itis  el  Btonathu»  WorimuneU  ,  ei  <i>fi  & 

rlus  in  Ahhatrm  rjusilrm  l»i  ,  srqn-nti  H*\  l>i- 
Ctu»  rst  in  Uiivnrin  F.pisrnpiis  Irisiiuirnsis  ,  rum 
,  ttei   fnilrr  fmp4TO)tOri»  $X  inutrr  ,  fitius  ridrli- 

rrt  Lttpoidi  Austria» . 

c  Casp. Sagittarlui  i.  l.'lntrodncHoiiU  mfllst, 
Eccles.  pag,  BO. 


171 


ITS 


O  T  110 


nos  scripst-ruut  libns .  lccta  posutmus. 
■im  quac  sequuntur  (ab  Anno  1100. 
flenricus  V.  patrem  exuil  Imperio] 
uuac  rcccntis  mcmoriac  sunt ,  a  probabi- 
libus  viris  tradita  ,  vcl  a  nobis  ipsis  visa 
et  audita  poncmus.  Hoc  Chronieon  una 
(Uim  rjtisdom  Libris  II.  dc  c/cstis  Fride- 
rici  I.  Ihirbarossac  usque  ad  An.  Il">7. 
et  appendice  Rademci  itidem  in  duos  di- 
stributa  libros  usquo  ad  A.  1160.  in  mo- 
nasterio  quodam  Viennensi  reportum  pri- 
mus  vulgavit  Jo.  Cuspinianus  Argentorati 
4545.  fol.  Post  Cuspinianum  Basileenses 
cum  Ciunthero  .  praemissa  praefatione  Me- 
lanchthonis  1569.  fol.  atque  eodem  anno 
inter  scriptores  ii  Petro  Pithoeo  recensi- 
tos.  Denique  Christianus  1'rslisius  tomo 
primo  scriptorum  .  Basil.  1584.  Francof. 
1670.  fol.  qui  etiam  Chronico  continua- 
tionem  alterius  Uthonis  .  Abbalis  de  S. 
Blasio  Ord.  Benedict.  in  dioecesi  Constan- 
tiensis ,  capitibus  52.  constantem  usque 
ad  A.  1212  et  Badevico  appendicem  Ano- 
nymi  nndecim  annorum  ,  et  Kpistolam  de 
Asiatica  Friderici  Barbarossae  expeditione 
in  terram  sanctam  ,  obituque  10.  Jun.  A. 
1190.  adjunxit.  Non  omittendum  est  M- 
neae  Sylvii  de  Ottonis  fide  testimonium . 
qui  in  historia  Fridericii  III.  cum  Boecleri 
nolis  edita  pag.  10.  profitetur  eum  hcct 
hoslibus  Pontificum  tam  arcto  nexu  jun- 
ctum  ,  tamen  historiae  legem  ita  servasse, 
nt  ncquc  cognatio  veritati ,  nec  cognationi 
veritas  ofliceret.  Ex  Codice  Manuscr.  Cae- 
sareo  Yiennensi  locum  Chronici  emendat 
Lambecius  t.  2.  pag.  4.  Wilh.  Ernestus 
Tentzelius  in  dialogis  menstruis  Germa- 
nice  editis  An.  1692.  p.  894.  laudat  Co- 
direm  Chronici  Ottoniani  Manuscriptum 
in  Bibl.  Jenensi  ,  una  cum  Chronico  Ano- 
nymi  quod  a  Dagoherto  I.  incipit  atque 
dr-inde  ab  aliis  continuatum  fuit. 

Ilistoria  domus  Austriacae  quae  memo- 
ratur  ii  Barnaba  de  Montalbo  aliisque  et 
dicitur  fuisse  apud  Wolfgangum  Lazium, 
necdum  a  quoquam  in  dias  luminis  auras 
protracta  pst. 

OTHO  Kultzing,  Ord.  Praemonstr.  Prae- 
positus  in  Bilgenthal  An.  1423.  de  fun- 
datione  et    translatione    Monasterii  sui  in 


Luneburg  .  exstat  t.  2.  scriptorum    Brun- 
s\\  ic.  illustris  Leibnitii  pag.  383 

OTHO  Mmdcnsis  Episcopus  scripsil  iti- 
nerarium  suum  Ilierosoigmitanum ,  obiit- 
que  An.  1324.  Ilaec  de  eo  Cangius ,  ad 
Chronicon  Mindense  provocans.  Sed  in 
Ghronicis  Mindensibus  tum  IIEBMANNI 
de  Lerbekc  tom.  2  Leibnitii ,  et  BUSSO- 
NIS  Watcnstcdii  apud  Paulinum  :  tum  in 
Anonymis  Pistoriano  et  IMeibomiano  ,  hunc 
non  reperio  ,  licet  quatuor  Ottones  Epi- 
scopos  Mindenses  referant,  sed  nec  illa 
aetate  ,  nec  itinerarii  scriptorem. 

OTIIO  dc  Morena.  Sup.  p.  85.  MOBENA. 

Thomas  OTTEBBUBNUS  Anglus,  Ord. 
Minor.  cuius  Chromcon  Regum  Angliae  in 
An.  1420.  desinens,  Manuscr.  in  Cotto- 
niana  et  aliis  Angliae  Bibliothecis.  Vide 
Oudinum  tom.  3.  pag.  2334.  Luci  publi- 
cae  exposuit  V.  C.  Thomas  Hearne  una 
cum  JOAISNIS  Frumentarii  sive  Wetham- 
pstpdo  historia  rerum  Anglicarum  usque 
ad  Eduardum  IV.  Oxon.  1734.  8. 

OVIDIl  nomine  ,  celebratissimi  aurea 
aetate  Poetae ,  plura  carmina  in  lucem 
data  sunt ,  quae  medio  vel  infimo  etiam 
aevo  deberi  nemo  humanior;  qui  legerit , 
dubitabit.  Ejusmodi  sunt  libri  tres  de  ve- 
tula ,  de  quatuor  humoribus  et  de  ludo 
latrunculorum  ,  de  quibus  dixi  lib.  1  Bibl. 
Latinae  cap.  15.  ubi  etiam  de  Elegia  de 
Philomela  ,  quam  sub  Alphii  OVIDII  Ju- 
ventini  nomine  vulgavit  Goldastus  Fran- 
cof.  1610.  8.  et  alia  de  pulice  cui  OFILII 
Sergiani  nomen  idem  Goldastus  maluit 
praefigere  ,  et  quae  sine  loci  et  anni  nota 
prodiit  in  4.  sub  tempus  natae  typogra- 
phiae ,  una  cum  libro  trmm  puellarum , 
qui  incipit:  Ibam  forte  viam  quandam 
nullo  comitante:  et  cum  carmine  leonino 
de  sagaci  nuncio  ,  cujus  initium  :  Summi 
victoris  fierem  cum  victor  amoris  :  adjun- 
ctis  PAMPI1ILI  Mauri.liani  amoribus  sive 
carminibus  eroticis.  ln  hac  editione  quae- 
dam  emendatiora  legi  quam  in  elegia  de 
pulice  apud  Goldastum  ,  ostendit  Polycar- 
pus  Leyserus  in  historia  poetarurn  medii 
;ir-\i  pag.  2070.  Eundem  pag.  2086.  vide 
de  elegia  de  philomela  ,  quam  nuper  re- 
cudeadam  dedi  in  specimine  sy]loges,.cui 


O  U  1)  A 

titulus :  Philomelae  vox ,  centum  diserto- 
rum  hominum  stylo  commendata  ,  et  quod 
praemisi  NobiliSS.  Albcrti  Jacobi  Zelsii  poe- 
matibusvernaculisa)editisllamburgi  17358. 

OUDARDUS  sive  OUDARIUS,  de  quo 
Gesnerus  in  appendice  Bibl.  et  ex  eo  Sim- 
lerus  :  Oudarius  semilatinus  auctor  ,  scri- 
psit  Jiistorias  ,  in  quibus  Aventici  (Helve- 
tiorum  hodie  oppidi  non  procul  Friburgo, 
olim  amplae  et  opulentae  Civitatis)  ab 
Alemannis  vastati  mentionem  facit.  Quem 
in  historia  sua  Paulus  JEmilius  inter  pri- 
mos  secutus  est. 

OUVO  ,  sive  ONNO  ,  Frisius  ,  Monachus 
Fontanellensis  traditur  circa  A.  710.  scri- 
psisse  de  visione  Radbodi  Frisiae  Regis  , 
a  Pipino  An.  692  697.  victi  ,  et  de  hor- 
renda  eius  morte.  Vide  Suffridum  Petri  , 
Possevinum  et  Vossium  II.  26.  pag.  274. 

Jeannes  de  OXENEDES  Anglus  Mona- 
chus  S.  Benedicti  de  Hulmo  sive  Ulmo 
cujus  Chronica  ab  adventu  Horsae  et  Hen- 
gisti  Saxonum  in  Britanniam  ad  A.  C. 
1293.  multis  de  fundatione  et  dotatione 
istius  Monasterii  exstat  Manuscr.  io  Bibl. 
Cottoniana,utjamnotatumOudinot.3p.968. 

Joannes  OXRACCUS.  Sup.  t.  IV.  p.  395. 

Henricus  OYTA ,  supra  t.  3.  pag.  210. 

LIBER  XV. 

^uilelmus  de  PACHENTONIS  sive  PA- 
CKINGTONUS,  supra  t.  3  p.  148. 

PACHINUS  JCtus  Perusinus ,  ad  quem 
Epistola  Guinifortii  Barzizii  A.  1438.  data 
pag.  120.  Edit.  Romanae  1723. 

Propter  veteres  Latinas  quae  exstant 
et  scriptorum  ejus  et  Vitae  versiones  non 
omittendus  mihi  S.  PACHOMIUS  ,  cujus 
Monachorum  in  Thebaide  /Egypti  Tabbe- 
nensium  auctoris  praecipui  b)  et  medio 
saeculo  quarto  defuncti  vitam ,  ab  auctore 
incerto  ,  sed  qui  illis  temporibus  vixisse 
se  prolitetur  ,  traditam  exlnbet  Bollandus 
tom.  3.    Act     Sanctor.  Maji  ,  Graece  qui- 


R  1)  U  S  179 

dem  in  appendice  ad  calcem  illius  Volu- 
minis  e  Manuscriptis  Florentino,  Vaticano 
et  Ambrosiano  pag.  25.  et  51.  Latine  au- 
tem  ex  versione  Danielis  Cardoni  S.  I.  p. 
295  et  334.  Amrnonis  quoque  Episcopi 
Epistolam  nipl  /5.'«  (U.axaf/«  xai  noXiTuy.s 
rTa^wju./»  xai  ©scSif»,  e  Manuscr.  Floren- 
tino  Graece  ad  calcern  Volum.  pag.  63.  it 
Latine  pag  347.  Cui  praemissa  quaedam 
'tx  txv  ivToXjjv  t*  n^-yjxi^,  cujus  generis 
sunt  monita  spiritualia  Pachomii  e\  Ma- 
nuscr.  Aldino  Latine  edita  a  Gerhar- 
do  Vossio  in  appendice  ad  Gregorium 
Thaumaturgum  p.  130.  Moguntiae  1604. 
4.  Incipiunt :  Honora  DEum  ,  ct  valebis. 
Tabulam  aeneam  instituti  Monastici  regu- 
las  complectentem  Pachomio  traditam  ab 
Angelo  narrat  Palladius  in  Lausiaca  cap. 
38.  et  argumentum  ejus  refert.  Eam  An- 
gelo  dictante  didicisse  Pachomius  traditur 
similiter  in  Martyrologio  Rom.  14.  Maj. 
Prodiit  etiam  saepius  Pachomii  Regula 
uberior  Latine  ,  quam  ab  auctore  primum 
scriptam  yEgyptiaco  sermone  ,  deinde  ver- 
sam  Graece  ,  et  h  Graeco  ad  Silvani  Mo- 
nachi  preces  Latine  redditam  a  Sancto 
Hieronymo  ,  nolim  inficiari.  Primus  edidit 
Achilles  Statius  Romae  1575.  deinde  Pe- 
trus  Ciacconus  ibid.  1588.  Hinc  Bibliothe- 
cae  Patrum  collectores  ,  atque  editores 
Operum  Joannis  Cassiani.  Non  hanc  modo 
Regulam  cum  Hieronymi  praefatione,  sed 
etiam  Pacho?nii  Epistolas  quas  Gennadius 
memorat ,  et  plures  etiam  illi  non  rae- 
moratas  Latine  ex  interpretatione  ejusdem 
Hieronymi  servavit  Benedictus  Anianen- 
sis ,  qui  saeculo  IX.  claruit ,  in  Concordia 
sive  Codice  Regularum  ,  qui  ex  Lucae 
Holstenii  editione  prodiit  Rom.  1661.  4. 
recusus  Paris.  1663.  4.  Plura  de  Pacho- 
mio  Rosweidus  in  vitis  Patrum  pag.  M. 
seq.  praeludio  ad  vitam  hujus  Pachomii 
a  Dionysio  Exiguo  Latine  versam  ,  et  Til- 
lemontius  tom.  VII.  Alterius  junioris  Mo- 
nachi  Pachomii  irjsignem  sermonem  ad  eos 
qui  Divinam  providentiam  accusabant  quod 
Saracenis  permitterel  Christiaoos  cladibos 


a)  Ervvecttr  Nachfolge  xum  irdisrlir>i  Vergnu' 
ijph  in  (iOTT. 


b)  Vide  Palladii  I.ausiaram  pag.  90  scq. 


rao  paci 

afficere     ^oyo»    JirtpawoXoyijnxo*    rt    xa/ 

:■  TrpU  t«$  SKcravaTX^rsvTas  TTpbj  Ta$ 
'tx  TtZ-v  •cifrj  »v  •esrttyouwnj  9rX<\|/««  xa*  tV)v 
Tpc'vo<av  Xo«5&p«vTa« ,  Graece  et  La- 
tioe  edidtt  Rev.  D.  Val.  Ernestus  Loe- 
scherus  in  appendice  ad  stromatea  disser- 
tationum,  Witeberg.  1723.  4.  pag.  122. 
169.  Lncipit:  Txca  xupi«  7rpoxy«p.&'v«  xf- 
rQr.  Seculo  septimo  scripsisse  cdi- 
tor  celebratissimus  verisimiliter  conjieit , 
scripsisseque  in  iEgypto  vel  Syria. 

D,'  PACIANO  audiendus  S.  Hieronymus 
capite  106.  de  S.  E.  cui  notas  meas  su- 
bjunxi. 

PACIANUS,  a)  in  Pyrenaei  jugis   Bar- 

eilonae  Episeopus,  castitate  et  eloquentia, 

et  tam  vita  quam  sermone  clarus  scripsit 

varia  opuscula  ,  de  quibus  est  Cervus  ,  b) 

etcontra  Novatianos  c).Sub  Theodosio  Prin- 

cipe  .  jam  nltima  senectute,  mortuus  est  d). 

a    l)e  hoc  Paciano  ,  defuncto  circa  A.  G. 

380.  ad  cujus    lilium   Flavium   Dextrum  , 

Bierooymus  hunc  librum  de  Viris  illustri- 

bus  A.  G.  392:  scripsit ,  et  Dexter   vicis- 

sim  Hieronymo  omnimodam    suam   Histo- 

riam  dedicavit ,  adeunda  Acta  Sanctor.  ad 

IX.  Martii  tom.  2.  pag.  44.  Nic.  Antonius 

lib.  2.  Bibl.  Vet.  llispan.  cap.  7.  et  Tillc- 

montius  tom.  VIII.  memor.  pag.  o37.  seq. 

Pro  Paciano  Codices  quidam  Pacatianum, 

Honorius   Pacatium ,  vitiose.  Nam  Pacia- 

num  vocat   praeter  Freculfum  Codex  an- 

tiquissimus  Keginae  Christianae,  annorum 

800.  Paciani  Barcinonensis  opuscula  con- 

tinens  de  quo  Mabillonius  tom.  1.  musei 

Hal.  pag.  54.  Barcinonem  Hieronymi  aevo 

Barcilonem  dictam  probatNic.  Antonius  t. 

\.  Bibl.  vet.  Ilispan.  pag.  148.  licet  longe 

;i  Pvrenaei  jugis  in  ora  rnaris  sitam. 

bj  Verisimile  est  Pacianum  libro  suo, 
qui  hodie  non  exstat ,  titulum  fecissc  Cer- 
vum.swc  Cervulum,  in  quo  perstrinxit  ine- 
ptum  morem  quorundam  Christianorum  in 
Hispania ,  qui  Calendis  Januariis  se  in 
cervorum  vel  aliarum  ferarum  habitum 
mutabant.  Hoc  idem  Pacianus  vocat 
cervulum  facere  sub  initium  paraenetici  : 
Hoc  enim  puto  proxime  cervulus  ille  pro- 
fecit,  ut  <■<>  diligentior  fieret ,  quo  irnpres- 
sius  wdahalur  :  Et  tola  illa  reprehendcmh 


A  n  r  s 

dedecoris  eccpressi  ac  saepe  repetiti  non 
compressisse  videatur  sed  crudiisse  luxu- 
riam.  Me  miserum  !  Quod  ego  facinoris 
admisi !  Puto  nescierant  cervulum  facere 
nisi  illis  reprehendendo  monstrassem.  Con- 
fer  Sirmondi  antirrheticum  secundum  cap. 
2.  Colomesium  ad  Gyraldum  de  Poi3tarum 
historia  pag.  91.  Martinum  Lipenium  in 
Historia  strcnarum  tom.  12  thesauri  an- 
tiquitatt.  Bom.  p.  468.  Cangii  glossarium 
Latinum  in  cervula  et  Graecum  in  x«p- 
/3«xoX@".  Jo.  Possinum  ad  Nili  Epist. 
LXXXI.  vSgidium  Menagium  Orig.  linguae 
Gallicae  in  Biche  et  charivari.  Joannem 
Beiskium  in  dissert.  de  vecolo  et  cervo- 
lo,  edita  A.  1679.  ad  Can.  1.  Concilii  An- 
tissiodorer.sis  A.  578. 

c)  Paciani  tres  Epistolae  contra  Sem- 
pronianum  Novatianum  ,  una  cum  ejus 
Paraenetico  sive  exhortatorio  ad  Poeni- 
tentiam  et  libcllo  de  Baptismo  ad  Catc- 
chumenos  edidit  Jo.  Tilius  Paris.  1518.  k. 
deinde  Petrus  Galesinius  typis  Pauli  Ma- 
nutii  Bom.  1546.  fol.  cum  Salviano,  Ma- 
ximo,  Sulpicio  Severo  et  aliis.  Exstant 
etiam  in  Bibliothecis  Patrum ,  et  cum  no- 
vis  Josephi  Saenz  Cardinalis  de  Aguirre, 
in  tom.  II  Conciliorum  Hispaniae  pag.  79. 
seq.  Paraeneticum  ad  Hermae  Pastoris 
calcem  recudi  curavit  Caspar  Barthius  , 
Cygneae  1655.  8.  Cum  illo  libro  utile  fue- 
rit  conferre  Tertulliani  librum  de  Poeni- 
tentia ,  nec  non  quae  ad  illum  observa- 
runt  tum  Barthius  in  adversar.  tum  Jo. 
Frid.  Gronovius  capite  XVIII.  monobibli 
observationum  Ecclesiasticarum.  Non  pau- 
ca  etiam  Paciani  illustrantur  in  Latini  La- 
tinii  Bibliotheca  sacro  profana  pag.  165. 
Librum  contra  Donatistas  praeter  rem  tri- 
bui  Paciano  a  Stephano  Salazario  Carthu- 
siano,  notavit  Nic.  Antonius  pag.  150.     . 

d)  Chronicon  Pseudo  Dextri  ad  A.  391. 
Paciano  Barcinonensi  Episcopo  parenti 
meo  succedit  Lampius. 

PACHTCUS  Maximus ,  Asculanus.  Su- 
pra  pag.  60. 

PAC4FICA  Summa,  a  PACIFICO  Nova- 
ricnsi,  Ord.  Minor.  Latine  scripta  circa 
Anno  1470.  et  Italice  vcrsa  a  Francisco 
Tarvisino  Carmelita  editaque  Venet.  1574 


R  A  C  1 

1580.  Vide  Labbeum  t.  ±  do  S.  EJ  p.  152. 

Antonius  PACINUS,  Anglus  vitam  Marii 
conscripsit ,  quae  Manuscripta  Oxonii  su 
perest  in  Collegio  S.  Mariae  Magdalenac. 
Haec  de  eo  Vossius  pag.  696.  quis  ille 
Pacinus  ,  vel  eujus  Marii ,  non  addit.  Acta 
Marii  Persae  et  sociorum ,  tempore  Clau- 
dii  II.  Imp.  circa  A.  C.  370.  Martyrum  , 
scnptore  Anonymo  exstant  in  Actis  San- 
ctorum  tom.  1.  Januar.  19.  pag.  216. 

(239.  PACIOLUS  Lucas  Biturgiensis  ord. 
Minor.  Mathematicus  eximius  et  Leonardi 
Da  Vinci  amicitia  clarus.  Non  ante  Annum 
1523.  videtur  obiisse.  Vide  Tiraboschi  Sto- 
ria  della  Lett.  Ital.  VI.  378.  Scripsit  Ita- 
Ijce  Summa  de  Aritmetica,  Geometria,  pro- 
portioni  et  proporlionalita.  Ven.  Paganino 
1494.  fol.  lig.  et  Tusculani  1523  in  fol.  fig. 

Divina  proportio.  Opera  a  tutti  gl'  in- 
gegni  perspicaci  e  curiosi  necessaria.  Ven. 
1509.  fol  (ig.  cum  fig.  L.  Da  Viiici.  An 
laborem  Petri  Della  Francesca  Biturgien. 
usurpasse  ex  dictis  G.  Vasarii  incredibile 
dubium  oritur  cui  A.  M.  Gratiani  (De  Scri- 
pt.  Invita  Minerva  I.  41)  adhaesisse  videtur. 

Latine  vero  :  Euclidis  Megarensis  opera 
a  Campano  translata  etc.  Commentariolis 
illustravit.  Venetiis  per  Paganinum  De 
Paganinis  Brix.  1509.  in  fol.  ch.  144.  liber 
Fabricio  ignotus  (V.  CAMPANUS)  a  Paciolo 
Card.  F.  Soderino  dicatus  ,  epislola  qua 
Euclidem  a  se  vernacula  lingua  donatum 
a  L.  Da  Vinci  hortatus  edere  pollicetur.  V. 
etEyries  Biografia  Universale  XLII.  166. 

Monachus  PADUANUS,  Benedictinus  : 
supra,  S.  JUSTIN,E  tom.  IV.  pag.  485. 

S.  Antonius  de  PADUA  Monachus  Fran- 
ciscanus  ,  supra  tom.  1.  pag.  121. 

P^ESTANUS  Vibonensis ,  sive  Urbanus 
P^ESTONENSIS ,  perperam  int°r  scripto- 
res  relatus,  ex  corrupto  Macrobii  loco  VI 
4.  Saturnal.  Vide  Lud.  Carrionem  Iib.  1. 
ciiunidatt.  cap.  15.  tom.  3.  Lampadis  Gru- 
terianae  pag.  118.  Vossium  pag.  827.  seq. 
et  Gracvii  n.  iq  Cic.  XVL  6.  ad  Atticum. 


NUS  l«l 

Guilelmus  de  PAGULA  ,  Anglus,  Vica- 
rius  \Yinfeldensis  .  circa  An.  1350.  scrip- 
tor  Summae  summarum  ,  sive  repertorii 
Juris  Canonici  libris  V.  SpecuU  lieligioso- 
rum  ,  speculi  Praelalorum  ad  Uegem  An- 
gliae  Eduardum  III.  Oculi  Sacerdotis  ,  de- 
xtri  et  sinistri.  Vide  Pitseum  pag.  476. 
Oudinum  tom.  3.  pag.  867.  seq. 

Alius  Guilelmus  PAGHAMUS ,  PAGA- 
NERUS  sive  de  PAGULA,  sup.  t.  3.  p.  148. 
Jo.  Baptista  PAIARINUS  {Pagliarini)  no- 
bilis  Vicentinus,  superstes  adhuc  post  A. 
1471  ad  Patres  Reip.  scripsit  Historiae 
Vicentinae  libros  VI.  ab  Urbis  originibus 
usque  ad  A.  C.  1435.  Latine  nunquam 
prodierunt,  sed  ex  ltalica  versione  Anno 
1663.  alterata  tamen  in  multis  locis.  Vnle 
Vossium  pag.  577  et  Diarium  eruditorum 
ltaliae  tom.  X.  pag.  471.  seq. 

Vincentius  PAL^EOTUS ,  nobilis  Bono- 
niensis  ,  clarus  circa  Ann.  1440.  Jus  in 
patria  ac  Ferrariae  docuit,  pater  ipse  et 
avusa)  celebrium  JCtorum  ,  socerque  Phi- 
lippi  Beroaldi,  qui  elogium  ejus  heptalogo 
suo ,  sive  libello  de  septem  sapientibus 
inseruit ,  testatus  eum  tumulo  illatum 
Bononiae  anno  73.  aetatis ,  filiis  octo  fe- 
retrum  ejus  subeuntibus.  Ex  responsis 
ejus  nonnulla  exstant,  ut  de  dote  in  tra- 
ctatu  tractatuum  Juris  tom.  IX.  pag.  404. 
Adi  Guidonem  Pancirollum  lib.  2.  c.  149. 
PALEA,  sive  Cardinalis  hoc  nomine  , 
sive  PALEA  b)  Gratiani  discipulus  ,  a  quo 
PALEAS  in  Decreto  Gratiani  appellatas 
esse  volunt.  Guido  Pancirollus  III.  2.  de 
claris  Juris  interpretibus  :  Cum  Gratianus 
librum  Eugenio  III.  Pontifici  o/jcreiidum 
Romam  detulisset,  Cardinali  Pocopaleae  , 
viro  alioqui  erudito  ,  sed  ambitioso  ,  cujus 
opera  ad  Pontificem  introduci  volebat . 
legendum  tradidisse  fertur.  Jlle  ulintain 
laudem  in  se  transferre  rupicns  .  rolitninti 
quaedam  a  Gratiano  omissu  inseruit ,  se- 
que  operis  auctorem  esse  jactitabut.  Mo- 
nachus  ,  hominis  fraude    intcllccta  ,  uddi- 


a)  lnler  nepotes  clarissimus  Gabriel  Palaeo\its 
Alexandri  F.  ex  JCto  Bononiensi  et  auditnrc  Rotae 
Romae  Canlinalis  qui  An.  1597.  octogcnarius  Ro- 
mae  obiit.  Hujus  vilam  ab  Auguslino  liruno  tradi- 


tam  ediillt  Edmundus  Martcne  t.    VI.  monumento- 
rum  pag.  1"8C.  scq. 

b)  Conler  Albiricum  Gcntilem   de    libris    Juris 
Canonici  pag.  T>'i.  scq.  Cangium  in  Glossario. 


189  PALl 

tiones  Utas  paleas  esse  respondit,  a)  <7?/ac 
qrano  alibi  condito  iuanes  reddcbantur : 
Pal  ;:m  emm  vctercs  Theologi  littcram  fru- 
ctu  carcnlcin.  vcl  stcrile  opus  vocabant.  b) 
itaiiuc  cupita  illa  postea  semper  pro  pa- 
lem  sunt  inscripta.  c  Alii paleas  ab  eodem 
Cardmali  POCAPALEA  nuncupato ,  g>uo 
nomine  ctium  hodie  oppidum  in  Subalpinis 
et  familia  vocatur  .  didas  fuisse  censent. 
Xonnulli  u  Palea  Gratiani  disciputo  6)qui 
diversas  ejus  libri  inst ript.ioncs  quandoquc 
ctiam  nnprobatas  fecit ,  e)  paleas  nomi- 
natas  fuisse  autumant.  Xeque  dcsunt.  qui 
haec  fabulosa  existimantes ,  Decreta  quae- 
dam  novissimu  adjecta  ,  velut  suspecta , 
ct  fide  carentia,  paleas  f )  appellatas  fuissc 
credunt.  opus,  quod  patrum  1'ontificumque 
Decretis  scateat,  Decretum  inscriptum  fuit. 

PALFURIUS  sivc  Pctlphurius  Sura,  aliis 
vitioso  Calpurnius,  scripsit  cphemeridas 
vitae  Gallieni  Imp.  suppar  illorum  tempo- 
rum  ,  laudatus  Trcbellio  Follioni  in  vita 
Gallieni  cap.  ult.  Impcritavit  Gallienus , 
Valeriani  F.  ab  A.  C.  253  ad  268.  Alius 
ut  videtur,  licet  aetatc  eadcm  ,  Falfurius 
potcntissimus  latro  ,  quo  capto  atque  in- 
terfecto  ornnem  Isauriam  liberavit  Frobus 
Imperator  circa  An.  279.  teste  Vopisco  in 
Probi  vita  cap.  16.  Alius  certe  et  antiquior 
Palfurius  Sura  de  Oratoribus  coronatos, 
quem  Consularem  pulsum  Senatu  a  Ve- 
spasiano  quod  Vitcllianarum  partium  fuis- 
set ,  restituere  noluit  Domitianus.  teste 
Svetonio  cap.  13.  Idem  tamen  a  Scholki- 
ste  Juvenalis  IV.  53  traditur  transivissc 
ad  Stoicam  sectam  ,  in  qua  cum  praevate- 
ret  eloquentia  et  artis  poeticae  oloria,  abu- 
sus  fumiliuritate  Domitiani.  accrbissiinn 
partes  delalionis  exercuit ,  quo  interfecto  , 
Senatu  accusante  damnatus  est. 

Domitius  PALLADIUS  Soranus ,  cujus 
poemata  cdita  Venct.  1498.  4.  per  Jo.  Ba- 
ptistam  Sessam,  Mediolanensem. 


u  u  i  r  s 

PALLADIUS  Fuscus  sive  Xiger ,  Pata- 
vinus.  Supra  tom.  2.  pag.  628. 

PALLADIUS  Patavinus  ,  supra  tom.  2. 
pag.  628  in  Palladio  Fusco. 

PALLADIUS  Rhetor  Latinus,  cujus  de- 
clamationcm  memorat  Symmachus  lib.  1. 
Epist.  9.  Ad  eundem  scribil  lib.  IX.  Edist. 
1.  et  fratrem  suum  appellat ,  spectatum 
bonis  omnibus  facundiae  atque  eruditio- 
nis:  lib.  1.  Epist.  88.  Ejusdem  pompam 
cum  acrimonia  Quintiliani  celebrat  Sido- 
nius  Apollinaris  Lib.  V.  Epist.  10.  De  eo- 
dem  Symmachus  III.  50.  Si  quid  praete- 
rea  scitu  opus  est ,  meus  Palladius  indica- 
bit ,  quem  ego  non  minus  doleo  abductum 
djuventute  Iiomana ,  quam  gratulor  in 
spem  sui  houoris  accitum.  Jo.  Sarisbericn- 
sis  lib.  3.  Mctalogici  cap.  10.  Est  autem  , 
ut  ait  Paliadius  ,  magna  pars  prudentiae, 
ejus  cum  quo  agitur  aestimare  personam. 

PALLADIUS  a  Caelestino  I.  Fapa  mis- 
sus  in  Scotiam ,  idemque  primus  Scoto- 
rum  Episcopus  circa  A.  C.  431.  Vide  vi- 
tam  S.  Fatricii  cap  25.  Usserii  Antiqui- 
tates  Britannicas  cap.  16.  Antonium  Pagi 
ad  A.  429.  num.  11.  seq.  et  431.  num. 
51.  Acta  Sanctor.  tom.  2  Julii  VI.  p.  286. 
seq.  Hunc  cum  Palladio,  Helenopolitano 
in  Bithynia  Episcopo ,  Graeco  Vitae  S. 
Chrysostomi  scriptore  confundunt  Trithe- 
mius  cap.  133.  et  Baleus  XIV.  6.  tribuens 
ei  praeterea  librum  contra  Felagianos ,  et 
Homilias  plures  et  Epistolas  ad  Caelesti- 
num.  De  Ilelenopolitano  aliisque  Palladiis 
dixi  lib.  V.  cap.  32.  Bibl.  Graecae  in  li- 
mine  Voluminis  IX. 

Joannes  FALMER.  supra  t.  IV  p.  396. 

Thomas  PALMEUANUS,  infra  THOMAS 
Hibernicus. 

Matthaeus  FALMERIUS  Florentinus  Su- 
pra  hoc  praesenti  Volumine  pag.  49. 

Matthias  PALMERIUS  Fisanus  Supra  p. 
49.    De    versione  Latina  libri  Aristeae  de 


a)  Tanquam  nullius  prelii  ,  ut  apud  AlbLTicum 
iii  i.hron.  pag.  "i>. 

Dat  Galcnus  opcs  ct  sanctio  JiMiniana. 
Bx  aliis  paleas ,  ex  istis  colligo  graria. 
I);  Theophylact.  in  Piaum  Prophet.  r(>i>.  ',. 
«)  Caepo  in  tract.  dc  cngnitione  librorum  Juris 
Can. 


(1)  Imol.  in  R.  de  verb.  oblig.  sub.  n.  •>, 

e)  Speculator  in  tit.  de  disputat.  et  allegat.  §. 
ult.  in  fin:  Caepo  in  d.  tract.  n.  14.  Praepos.  Alex. 
in  proern.  decret.  Jas.  in  rubr.  de  actionib.  n.  1>. 

f)  Est  etiamqui  velit  sraXouas  lanquamanti- 
quatas. 


P  A  L  0 
LXX.  Interpretibus  dictum  lib.  3  Bibl. 
Graecae  c.  11.  §.  2.  Omitto  alios  plero- 
sque  juniores  ,  ut  Antonium  atque  Edu- 
ardum  et  Jcffreum  sivc  Gotbofredum  et 
Thomam  Palmerium  Anglos  ,  Franc.  Pal- 
merium  Romanum  ,  Julianum  et  Antonium 
atque  Jac.  Palmerium  a  Grentemcsnil,  Ja- 
num  Mellerum  Palmerium  ,  Brugensem  • 
Nicolaum  Palmeriuro  patria  Siculum  Epi- 
scopum  Hortanum  ,  defunctum  An.  1467. 
cujus  Sermones  et  Quaestiones  illustris 
Fontaninus  celebrat :  Palmerium  Vicenti- 
num  etc. 

Marcellus  PALOMUS,  supra  p.  22. 

PALPOMSTA,  vide  in  BERNARDO  Gey- 
stensi  t.  1   p.  214. 

PALTRAMI  sive  VATZOMS  ,  Consulis 
Viennensis  Chronicon  Austriacum  a  nato 
CHristo  ad  A.  1301.  inde  a  Nicolao  VI- 
SCHEL  ,  Coenobita  Sancrucensi  Ord.  Ci- 
sterc.  in  Austria  inferiore  continuatum  ad 
A.  1310  et  ab  Anonymo  ad  A.  1454.  ex- 
stat  in  Hieronymi  Pezii  scriptoribus  Au- 
striacis  t.  1  psg.  707.  738.  Caeterae  Vi- 
schelii  lucubrationes,  teste  eodem  Pezio 
p.  706.  in  Bibl.  Sancrucensi  Manuscripta 
sunt  libri  XII.  de  laudibus  S.  Mariae  Vir- 
ginis  ,  et  diversus  ab  illis  tractatus  qui 
Imago  B.  Virginis  inscribitur.  Liber  de  in- 
carnatione  Verbi ,  conti  a  Catharos  haere- 
ticos.  Tractatus  de  sex  operibus  Abigail. 
Tractatus  de  Eucharistia  ,  fratri  Ernesto 
Vischel ,  priori  et  Lectori  in  Baden  dedi-« 
catus.  Tractatus  contra  perfidos  Judaeos. 

Petrus  de  PALUDE  sive  PALUDANUS 
( dc  la  Palu )  Buijzundus  Ord.  Praed.  Dif- 
linitor  Provinciae  ,  Magistor  in  Theologia, 
Paris.  et  a  Papa  Joanne  XXII.  Nuncius 
missus  in  Flandriam.  Confer  Raynaldum 
ad  A.  131S.  num.  20.  et  Acta  Inquisitio- 
nis  apud  Baluzium  tom.  1  Misc.  p.  163. 
seq.  Inde  A.  1329.  creatus  Patriarcha  llie- 
rosol.  diem  obiit.  A.  1342.  Vide  Jacobum 
Quetif.  tom.  1  pag.  603.  seq.  et  Oudinum 
tom.  3  pag.  896.  seq  Scripsit  Commen- 
tarios  in  universa  Biblia ,  cum  Praefa- 
tionum  libro  amplissimo.  In  IV.  libros  Sen- 
tentiarum  Paris.  1530.  fol.  2.  Volum  Quod- 
libeta.  Tractatum  de  causa  immediata  Ec- 
clesiasticae  potestatis  .  divisura  in    partcs 


NIUS  183 

VI.  et  Paris.  1506.  editum.  Vide  Labbeum 
tom.  2  De  S.  E.  p.  211.  XXIII.  articuUs 
Censuram  de  Joanne  de  Poliaco  Doctore 
Paris.  ^ocio  Navarrico,  qui  summi  Pon- 
tilicis  auctoritatrm  convellere  instituerat. 
Confer  Jac.  Quetif.  tom  2  pag.  820.  Ser- 
mones  thesauri  novi  de  tempore  et  de  S;jn- 
ctis ,  et  Quadragesimale  ,  sanpius  editos 
etiam  sine  nomine  auctoris  .  quorum  pars 
etiam  aliis  auctoribus  videtur  tribuenda. 
Vide  Jacobum  Quetif  tom.  1  p.  fi07.  seq. 
Tabuiam  alphabetwam  super  Legendas  San- 
ctorum  Jacobi  de  Voragine  ,  quam  alii  Ni- 
colao  de  HANAPIS  malunt  adscribere.  Li- 
brum  Historiarum  ,  sive  librnm  Bellorum 
Domini.  Tractatum  de  paupertate  CHristi 
et  Apostolorum  contra  Michaelem  Caese- 
natem  de  quo  supra  tom.  1  p.  296.  Epi- 
stolam  ad  M^gistrum  Ordinis  F.  Hugonem 
de  Vauceman  ,  Campanum  ,  responsivam 
ad  Consulta  ,  quomodo  Fratres  Praedica- 
tores  possint  reditus  et  anniversaria  re- 
tinere.  A  1332.  ad  expeditionem  Philippi 
Valesii  Galliarum  Regis  in  Palaestinam  , 
Directorium  terrae  Sanctae ,  quod  Gallice 
A.  1454.  vertit  Sebastianus  Mamerot  Can- 
tor  Ecclesiae  Trecensis.  Praecipuus  etiarn 
auctor  fuit  determinationis  Facultatis  Pa- 
ris.  de  visione  beatifica  contra  Joannem 
XXII  quae  exstat  in  Launoji  historia  Gy- 
mnasii  Navarrei  pag.  61.  Boulaeum  hist. 
Academiae  Paris.  t.  IV  pag.  236.  et  Nic. 
Coeffetellum  adversus  Mornaei  mysterium 
Iniquitatis  pag.  1040. 

Angelus  Philippus  de  PANDULPHIMS. 
Florentinus,  defunctus  An.  1446.  Ejus  dia- 
logum  oeconomieum  cum  filiis  et  nepoti- 
bus  (  Trattaio  del  governo  della  Famiglia. 
Fir.  1734.  4.)  laudat  J.  Niger  in  hist. 
scriptorum  Florentinor.  pag.  46. 

PANDULPHUS  Masca  de  Alatro  . 
Aletrinus .  Pisanus  e\  Ostiario  l.ateranr- 
nensis  Ecclesiae  ,  Cardinalis  Preshyter  de- 
functus  An.  I  198.  Gelasii  II.  ab  An.  I  I IS. 
21.  Jan.  ad  1119.  29.  Jan.  Papae  vitam 
scripsit  .  e  Manuscr.  editam  a  Papebrochio, 
propylaeo  ad  Acta  Sanctor.  Maji  pag.  *  9. 
ILVulgaverai  etiam  ciotasqueaddideratCon- 
stantinus  Cajetanus  Hom.  I63S.  4.  Apud 
Ludovicam  Jacobum  Bibt.  Pontificiae  p.  i  l<». 


184  PANDI3 

ocoosignasse  hancPandtilphum  Vitas 
Romunorum  Pontifieum  a  S  Petro  usque  ad 
Innocentium  III.  Venet  1548.  et  1600. 

*  Pandalphus  ille  qui  vitas  aliquot  Ro- 
manor.  Pontiiicum  nempe  Gregorti  VII.  et 
ooeterorum  deinde  usqme  &d  Alexandrum 
III  cum  1 1 1 1 o  desinit  evulgavit,  alter  est 
a  Pandulpho  flfasca  Gardinali  Presbytero 
qui  desiit  an.  1108.  ut  probat  Pagtus  ad 
.in.  H2I  num  IX.  Uterque  tamen  patria 
fuit  Pisanus  ,  sed  prior  hostiarius  tantum- 
modo  Lateradensts  Eeclesiae  fuit  ,  alter 
vero  Gardinalis.  Porro  Pandulphus  iste 
iphus  Romanor.  Pontificum  vitas  non 
dedit  omnes  .  sed  ut  rnox  di\i  a  Oreiiorio 
VII.  tantummodo  usque  ad  Alexandram 
III.  Quam  ex  isto  aecepit  Constantinus 
Cajetanus  vitam  Gelasii  II.  recudit  Mu- 
ratorius  una  cum  notis  eiusdem  Caietani 
in  t.  III  p.  I.  Rer;  Italicar.  Vide  CELA- 
SIUM.  II.  Supra  t,  III  28. 

PANDULPHI  S  Aitr/hts  scriptor,  librorum 
cfe  meatibus  terrae ,  de  quibus  Simlerus 
ex  Lumine  animae  Matthiae  Farinatoris  edi- 
to  A.  1177. 

PANDULPHUS  Capuanus  ,  Presbyter  , 
in  Casino  sub  Desiderio  Abb.  Monachus 
factus  .  Divina  saeculariqu^  literatura  eru- 
ditus ,  seripsit  ad  Petrum  SaliTnitanum 
Abhatera  librum  de  Cakutalione.  Versus 
de  termino  Paschae  Hebraeorum  :  de  cir- 
culo  solari  ad  concurrentes  inveniend.os  . 
de  Cyclo  Innari ' ,  deferia  Paschae  Hebraeo- 
rum  invenienda  :  ud  annos  Domini  iuve- 
menrlos  :  qualitcr  sint  inveniendae  indictio- 
nes.  De  Lnna  cujusqm  diei  invenienda 
abgque  Embolismorum  contrarietate :  Qno- 
modo  fallunt  qui  se  scire  putant ,  quot  ho- 
ris  .  vel  punctis  luna  in  unaquaque  nocte 
luceat.Quihus  modis  cursus  solts  dividatur: 
quomodo  efficiatur  bissextus  ad  ferias  Ka- 
/endarum  invVniendas  :  Qualiter  vel  unde 
reguiae  ad  ferias  mensium  inveniendas 
praeaedant.  Quomodo  regula  terminorum 
Hebraeorvm  (Pasohae)  ex  cursu  solis  in- 
veniatur :  ad  feriam  uniuscujusqne  diei 
iweniendam.  1)e  quatuor  temporibus  ,  in 
quibus  aatariis  solstitia  veraciter  esse  de- 
ubi  aeqmnoctia  veradter  credantur 
Quomodo    \dventus  Domini  sit  inve 


L  P  II  U  S 

niendus.  Ut  litera  hebdomadarum  per  totum 
annum  memoriter  itiveniatur.  Quomodo 
Cllristus  sit  passus  in  tcrtio  Kalendas  A- 
prilis.  Quomodo  anni  ab  origitie  mundi  om- 
nes  fallunt.  Qualiter  Luna  quintadecima 
tioti  potest  ad  illam  diem  .  qua  facta  fnit , 
jirrtinere.  De  assumtione  Sanctae  Mariae. 
J)e  Agnete  Imperatrice.  Fuit  autem  tem- 
poribus  Michaelis  (Ducae,  qui  A.  1078. 
obiit)  et  Alexii  (  Comneni  qui  A.  1081. 
coepit  praesse^)  Imperatorum. 

Haec  de  Pandulpho  Petrus  Diaconus  de 
viris  illustribus  Casinensibus  cap.  26  Ex 
Pandulphi  scriptis  et  Canonibus  Mathema- 
ticis  qui  in  Bibl.  Casinensi  servari  tradun- 
tur  ,  nihil  quod  sciam  editum  exstat. 

PANDULPHUS  Casinensis,  Monachusat- 
que  inde  R.  E.  Cardinalis  ,  Episcopus  O- 
stiensis  defunctus  A.  1134.  quem  celebrans 
idem  Petrus  Diaconus  cap.  25.  Sermones 
ejus  de  totius  anni  fcstivitatibus  ,  et  Rhy- 
thmum  in  laudem  S.  Mariae  memorat. 

PANDULPHUS  Collenutius.  Supra  tom. 
1.  pag.  368.  PANDULPHUS  Columna  Vide 
PANDULPHUS. 

PANDULPHUS  Ostiensis  .  idem  cum  alte- 
ro  Casinensi. 

PANDULPHUS  Pisanus ,  idem  cum  Ale- 
trino. 

PANDULPIIUS  Theanensis  in  regno  Nea- 
pol.  Episcopus  ,  cui  Petrus  Diaconus  librum 
de  Viris  illustribus  Casinensibus  jussu  ejus 
scripturn  dedicavit. 

PANORMITANUS.  Vide  ANTONIUS,  t. 
1.  pag.  122.  et  PANORMITANUS  Abbas  et 
Episcopus,  in  NICOLAO  de  Tudescis ,  supra 
in  hoc  volumine  p.  128.  Hic  enim  intelli- 
gitur  apud  Hermannum  ab  llardt  tom.  6. 
Concilii  Constantiensis  prolegom.  pag.  16. 
ubi  affertur  locus  ex  Panormitani  pracgran- 
di  opere  Manuscr.  pro  auctoritate  Concilii 
Rasil.  contra  Eugenium  Papam. 

1'ANTALEON  Medicus  ,  cujus  summa  de 
contluentia  lacticiniorum,  et  tractatus  varii 
de  butyro  ,  de  caseorum  variarum  gentium 
diffcrentia  ct  facultate  prodierunt  Taurini 
1477.  fol. 

PANTHEON  ,  suprain  GODFRIDO  Viter- 
lnensi  tom.  3.  pag.  66. 

*  lorinnes  Antonius  PANTIIOUS  Saberdos 


P  A  P 

Venetus  edidit  et  Andreae  Gritti  Veneto- 
rum  Principi  dicavit  libellum  de  arte  et 
theoria  transmutationis  metallicao  sub 
titulo  Voarchadumia  contra  Alchimiam 
distincta  ab  Alchimia ,  et  Sophia  cum  ad- 
ditionibus  ,  proportionibus,  numeris,  et  fi- 
guris  opportunis  Venetiis  1530.  in  4  et 
ibidem  1550.  in  8.  Extat  etiam  in  vol.  II 
Theatri  Chemici  oditi  Argentorati  1613.  8.  * 

Onufrius  PANVIMUS.  Supra  in  ONU- 
FRIO. 

PAPIAS  Grammaticus  non  meruditus , 
Lombardus  patria,  scriptor  Lexici  sive  Ele- 
mentarii,  a  quo  Vocabulistae  nomen  tulit, 
editi  primum  Mediolani  1476.  fol.  ac  dein- 
de  saepius  Venetiis,  de  quo  non  repetam 
quae  dixi  lib.  IV.  Bibl.  Latinaec.  7.  Papiam 
in  glossario  Manuscr.  laudat  Geverh.  El- 
menhorstius  notis  ad  Epistolam  Mansueti, 
Episcopi  Mediol.  Sed.  quae  ex  illo  affert  , 
in  Papia  edito  leguntur.  De  Aquicinctensi 
etLeidensi  Codicibns  Papiae  MSS.  vide  Ou- 
dinum  t.  2  p.  621.  Citatur  Papias  etiam  a. 
Joanne  Gersone  t.  1  Opp.  edit  Dupinianae 
pag.  223.  et  a  Boccacio  III.  13.  geneal.  Deo- 
rum  atque  alibi.  In  Lexico  eruditorum  Ger- 
manice  vulgato  Lipsiae,  praeter  rem  tradi- 
tur  Papiae  glossarium  in  Putschii  Gramma- 
ticis  reperiri.  Sed.  exstant  in  illis  p.  1639. 
ad  1666.  explicationes  notarum  veterum 
ex  Papiae  glossario  excerptae.  Epistolas 
a  Trithemio  memoratas  nemo  iu  lucem 
protulit. 

Chronicon  Regia  Monachorum  Colonien- 
sium  S.  PANTALEONIS.  Ord.  Bened.  ab 
Orbe  condito  post  primum  Collectorem  , 
qui  tempore  Ottonum  saeculo  X.  scripsit, 
continuata  usque  ad  An.  1162  atque  edita 
a  Jo.  Georgio  Eccardo  tom.  1  scriptorum 
medii  aevi  pag.  683-944.  qui  eliam  versio- 
nem  veterem  Germanicam  ejusdem  Chro- 
nici,  ab  Henrico  Aucupe  usque  ad  captum 
An.  1162.  Mediolanum  subjunxit  pag.  945. 
1006.GODEFRIDUSMonachusPantaleonita 
continuavit  hoc  Chronicon  ab  A.  1162.  ad 
A.  1237.  de  qua  continuatione  vulgata  a 
Frehero  tom.  1.  scriptor.  rerum  Germ.  dixi 
supra  tom.  3.  pag.  65.  *  Bibliotheca  ma- 
ioris  ecclesiae  Lucensis  codicem  insignem 
servat  Klemrntarii  Papiar>  membranaceum, 


I  A  S  185 

quem  olim  Ecclesiae  illi  dono  dedt-rat 
Guillelmus  ex  canonico  Primicerio  Luca- 
nus  Episcopus  ab  anno  circiter  1175.  ab 
eo  ubi  facile  crede  ,  vel  saltem  in  exor- 
dio  Saeculi  XII.  descriptum.  Utramque 
praefationem  contuli  cum  editione  vetu- 
stissima  Mediolan^nsi  an.  1476  et  varian- 
tes  hasce  deduxi.  ln  editis  est .-  Papias 
dilectis  filiis  salutem ,  quod  deest  in  Co- 
dice.  En  reliqua  variantia. 

Edit.  MS 

Filii  utique   ca-     Fili  uterque  charissime. 
rissimi. 
Disciplinae    ele-     Quaedam    elementa    ad 
mmta.  vestra  erudimenta  in- 

venire  etc. 
Dicente  scriptu.      Dogmatizante  spiritu. 
Scripturis.  Scripturas  selectum. 

Cum  charitate.       Quam  charitative. 

Edit.  MS. 

Iam  vero  de  hu-     Desunt    ha°c   omnia  et 
ius  artis  etc.  eorum    loco  haec  lego 

in  codicp :  Jam  vero 
defimtionibus  et  secun- 
dum  regulas  notationi- 
bus ;  sententiis  quoque 
et  multis  idgenus  supe- 
radditis  altius.  apertius 
elementarium  doctri- 
nae  erudimentum  no- 
minaripoterit;  nec  enim 
parva  erit  similitudo 
sicut  illius.  Deest  tota 
periocha  ab  illo.  Iam 
vero  de  huius  usque 
ad  illud  Iam  vero  de- 
finitionibus. 
Altera  praefatio. 
Sua  propria  si-  Sua  proprietate. 
gnificatione. 

Per   aspiratione     Deest  curn  dipthongo. 
cumdiphthongo. 

Prescribenturlsi-    Perscribentur.lLu\n  sub- 
dorus.  ditur  :  ipsis  pro  verbis 

etc.  quae  in  editis  le- 
guntur  in  (ine  praefa- 
tionis.  Statim  vero  suc- 
cedunt  nomina. 
Horatius.  Deest. 

Martiales.  .\fartiani. 

I7"> 


PAPP 

PAPPOLI    Carnotensis  Eplscopi  libellus 
.  Parisicosi  A.    C.  573.  oblatus  ex- 
stat  in    Conciliorum  tomis  et  in  Buinarti 
:  io  Turonensi  p.  13i0. 

PARATUS  •  aliis  PACATUS  ,  qui  Paulini 
Nolani*  vitam  vorsibus  instituit  tradcre,  ot 
cai  Epistolam  de  ojusdom  obitu  ,  cui  A. 
434.  interfuit,dicavit  Oranius  do  quo  supra. 

PAKATl  nomioe  Sermones ,  cujus  prima 
homilia  incipit  a  Vorbis :  Paratus  esljudi- 
cari'  vivos  et  morluos  ,  de  tempore  ct  de 
Sanctis ,  luccm  saopius  vidorunt ,  ut  Ar- 
gentinae  1487.  Norimb.  1500. 

Henricus  PARCHENUS ,  Anglus,  Carme- 
lita  iu  Monastorio  Dunocastrensi  circa  A. 
1464.  praetor  Orationem  de  paupertate 
Cllristi ,  ct  Conciones  sacras,  scripsit  Com- 
mentaria  in  libros  Moteororum  Aristotelis  , 
momorata  Lelando  cap.  553.  Dialogum  di- 
vitis  et  pauperis  addit  Pitsous  pag  660. 

PABDULUS  Episcopus  circa  A.  847.  Lau- 
dunonsis,  cujus  Epistola  ad  Hincmarum 
Romonscm  tom.  2.  Opp.  pag.  838.  Incipit : 
Gloria  in  excelsis  DEO  .  per  quem  mihi  sa- 
nitaem  vcstram  omnibus  profuturam  red- 
ditam  gaudeo.  Do  Synodis  quibus  Pardulus 
hic  interfuit;  vide  Cavoum. 

Guido  <]<>  PARE  sive  de  PARETO  ,  Gene- 
r.ilis  Ord.  Cisterc  et  R.  E.  Cardinalis  de- 
functus  A.  1202.  De  quo  supra  tom.  3  p. 
123.  De  ejus  summa  Tlieologiae  Manuscr. 
in  Bibl.  Viotorina  ;  Oudinus  tom.  2  p.  1687. 
Incipit :  Contestare  populum  ,  ne  forte  etc. 

Joannes  PABIS.  Supra  t.  IV.  p.  396. 

Julius  PABIS.  ibid.  pag.  480. 

Matthaeus  PARIS.  Iloc  Volum.  p.  50. 

PARIS  de  Crassis  sive  Grassis  ,  Bono- 
niensis  Magister  abA.  1513.  cerimoniarum 
Ecclesiae  Rom.  ot  Episcopus  Pisaurionsis 
ab  A.  1515.  ad  1528.  Confor  Ughellum  t. 
2.  pag  863.  ot  Christ.  Godofrodi  Hofmanni, 
cum  magna  harum  littorarum  jactura  su- 
periore  anno  1735.  oxtin::ti ,  novam  Scri- 
ptorurn  syllogen  tom.  1.  pag.  467.  soq  Ilu- 
jns  Commentarii  rerum  Homanarum  suh 
Pontiftcatu  Julii  II.  sub  A.  1503.  ad  1543. 
Miinuscripti  fuere  in  Bibl.  Baluziana.  Excer- 


OL  1 

ptum  ex.  ojus  Diario  A.  1517.  exstat  inter 
Mabillonii  Ordinos  Bomanos  tom.  2  musei 
Italici  pag.  587.  Vide  supra  pag.  163.  Am- 
pliora  excorpta  ab  A.  1518.  ad  obitum  Leo- 
nis  X.  A.  1521.  in  laudatao  sylloges  illustris 
Hoffmanni  tomo  primo  a)  Lips.  1731.  4. 

(240  De  ingressu  Loonis  X.  Florontiam 
descriptio  Paridis  De  Grassis  notis  illustr. 
a  D.  Moronio.  Florentiae  1793.  8.) 

PABISIENSIS  de  Virtutibus  et  Vitiis.  Vi- 
de  GUALTEBUS  Hunte. 

PARISIUS  de  Cereta  scriptor  Chronici 
Voronensis  ab  A.  C.  1117  ad  1278.  quod 
cum  continuatione  ncscio  cujus  ad  A.  1375. 
c\  Manuscr.  Codice  vulgavit  eruditissimus 
Bfuratorius  b)  tomo  scriptor.  Italiao  octavo. 
PABMKMANUSDonatistarum  Episcopus 
Carthagine  et  successorDonati  circa  A.  370. 
pro  secta  sua  scripsit  tractatus  quos  ab  OP- 
TATO  confutatos  dixi  supra  pag.  162.  Eun- 
dom  Parmonianum  TYCHOMI  Afri  libris 
tribus  do  bello  intostino  et  expositionibus 
divorsarum  causarum  rospondoreconatum, 
oppugoavit  S.  AUGUSTINUS  libris  tribus 
contra  Epistolam  Parmoniani ,  qui  oxstant 
tomo  IX.  odit.Benodictin.  Confor  Tillemon- 
tium  tom.  IV.  memoriar.  pag.  1 41 .  seq.  Hen- 
rici  Norisii  Opera  t.  IV.  p.  382.  seq 

PABMENSEDiarium  abA.  4 477.  ad  1482. 
oditum  in  laudati  Muratorii  tom.  XXII.  the- 
sauri  Italiae  p.  247-398.  et  Chronicon  Par- 
mense  ab  A.  1038.  ad  1038.  t.  IX.  p.  75. 

PABOCIIIALE  Curatorum.  Supra  in  MI- 
CHAELE  Lochmaiero. 

PASSEVALDUS  Belligenius  Brugonsis , 
coecus  natus  ,  symbolo  utebatur  vorbis  Da- 
vidis  Psalm.  CXLV.  8.  Dominus  iltuminat 
coecos.  Hic  praostans  oruditione  humanio- 
reslitteras  docuit  Parisiis  subsaeculi  XVI. 
initia.  Ex  scriptis  ejus  nihil  momorari  com- 
pori  nisi  scholia  ad  Quintiliani  declamatio- 
nem  primam  pro  coeco  contra  novercam. 
Eorum  autem  nullam  ab  editoribus  Quin- 
tiliani  habitam  rationom  esso  video. 

Mmilius  PARTHENIANUS  ex  uno  notus 
Vulcatio  Gallicano  in  vita  Avidii  Cassii  cap. 
5.  De  hoc  multa  gravia  contra  militum  li- 


Afla  Erod.  17"1.  pag.  117. 


b)  Jourunl  des  Sav.  \.  17">o  [>.  48. 


P  A  S  C 

centiam  facta  i/weniuntur  apud  /Emilium 
Parthepianum  ,  qui  affectatores  tyrannidis 
jam  inde  a  veteribus  historiae  tradidit.  Ai- 
milium  Paternianum  vocat  Gesnerus  in  ap- 
pendice  Bibl. 

Antonius  PARTHENIUS  Lasicius  Vero- 
nensis,  cujus  Commentarii  in  Catullum  sae- 
pius  editi  post  primam  cditionem  Venetam 
1487.  fol. 

PASGHALIS  I.  Romanus  ex  Ord.  Bened. 
Papa  ab  A.  817.  Jan.  28.  ad  A  824.  Maji  14. 
de  quo  Acta  Sanctor.  tom.  3.  Maji  p.  391. 
seq.  Ex  ejus  Epistolis  quas  in  Vaticana  Bibl. 
servari  notat  Lud.  Jacobus  pag.  168.  Bibl. 
Pontiliciae  ,  non  plures  exstant  in  Concilio- 
rum  tomis  quam  tres ,  1)  de  confirmatione 
privilegiorum  Ravennatensis  Ecclesiae  ,  ex 
Ughelli  tom.  2  Italiae  sacrae ,  2)  de  inven- 
tione  reliquiarum  S.  Ceeciliae  ,  ex  Baronio 
ad  A.  821.  num.  i.  3)  ad  Bernardum  Vien- 
nensem  Archiepiscopum  ex  Baronio  ad  A. 
817.  n.  19. 

*  Ivo  in  Decreto  p.  2  cap.  84.  quaedam 
affert  ex  Decretis  Paschalis  Papae,  quo- 
rum  exordium  est.  Aeternae  Mortis  cri- 
men.  Haec  fere  omnia  transtulit  Gerhous 
in  commentarium  in  Psalm.  XXV  quaedam 
Gratianus  in  Can.siquis  ohiecerit\.  quaest 
3.  Haec  ipsa  ego  nactus  sum  in  codice 
MS.  Lucensi  Saeculi  XI  in  quo  perinde 
haec  exhibentur,  tamquam  si  esset  epi- 
stola  Paschalis  ad  Archiepiscopum  Meclio- 
lanensem.  Ex  hoc  igitur  codice  integram 
illam  epistolam  dedi  in  supplemento  Con- 
cil.  tom.  1.  pag.  803.  Insuper  Paschalis 
ad  Petronacium  Archiepiscopum  Ravenna- 
tem  epistola ,  quam  dedit  Labbeus  emeu- 
datiorem ,  et  ad  ipsum  Paschalis  autogra- 
phum  Mediolani  servatum  exactam  dedit 
Muratorius  in  tom.  III.  Rer.  ltalic.  et  ex 
hac  recensione  ego  in  meo  Concilior.  sup- 
plemento  tom.  1.  pag.  799. 

PASCHAL1S  Il.antea  Rainerius  sive  Ra- 
gingerius  Bledanus,  ex  Abbate  Ord.  Bened. 
Cardinalis  atque  inde  Papa  ab  A.  1 099.  Au- 
gust.  12.  ad  A.  1118.  Jan.  18.  Ejus  vitam 


B  A  L  I  S  1 87 

nuper  traditam  habemus  a  V.  C.  Jo.  Adol- 
phoBeremanno,Marpurg.  1728.  S.Epistolas 
quinque  ad  Ilispanos  exhibet  Agvirrius  t. 
3.  C0ncil.IIispan.pa2.  314.  seq.  et  sextam 
pag.  330.  Longe  plures  Paschalis  secundi 
Epistolae  ,  centum  et  septem  exstant  in  to- 
mis  Conciliorum  ,  una  cum  fragmentis  De- 
cretorum  e  Gratiano.  Confer  tom.  XI.  Bi- 
bl.  Graecae  p.  701.  Epistolas  aliqnot  hu- 
ius  Pontihcis  servavit  Eadmerus  libro  ter- 
tio,  quarto.  quintoque  historiae,  ad  quem 
videndae  Seldeni  notae  pag.  132.  et  Wi- 
Ihelmus  Malmesburiensis  pag.  273.  274. 
275.  Aliae  exstant  apud  Baluzium  in  ap- 
pendice  ad  Marcam  Ilispanicam  pag.  1243. 
et  in  appendice  ad  Regionem  pag.  654, 
atque  in  tomo  VII.  Miscellaneorum  pag. 
131.  seq.  ubi  Epistolae  quinque  ,  et  tom. 
2  pag.  174.  182.  183.  188.  192.  213.  ubi 
sex.  et  tom.  V.  pag.  188.  277.  seq.  et 
aliae  quatuor  in  Edmundi  Martene  tom.  1 
anecdotorum  p.  336.  seq.  vide  et  Jo.  Georgii 
Eccardi  Corpus  scriptorum  medii  aevi  t.  2. 
p.  233.  seq.  258  seq.  270.  seq.  et  Dache- 
rium  ad  Guibertum  Novigentinum  p.  588. 

*  Epistolarum  Paschalis  chronologicam 
Sintaxim  ego  in  meo  concilior.  supplem. 
tomo  2.  exhibui  Spicilegium  pariter  Epi- 
stolarum  eiusdem  adieci ,  quas  desumpsi 
ex  Martene  ex  Gallia  Christiana  ,  ex  Co- 
dice  Udalrici  Bambergensis.  Denique  fra- 
gmentum  tractatusde  Canonicorum  ordine 
quem  exhibetGerhous  in  exspositionePsal- 
mi  LXIV  ex  eodem  Geroho  ibidem  retuli. 

PASCHALIS  III.  antea  Guido  ,  Cremen- 
sis  sive  Cremanus  a)  an  Cremonensis,  b) 
Antipapa  adversus  Alexandrum  III.  ab  A. 
1167.  Aug.  Ejus  Epistola  ad  Ludovicum 
VII.  cognomento  Juniorom,  Francorum 
Regem  edita  a  Francisco  du  Chesne  t.  IV. 
rerum  Francor.  pag.  719. 

PASCllALESEpistolae,  sicut  in  Oriente 
ab  Episcopis  Alexandrinis  ad  Ecdesias 
Graece  missae  olim  quotannis  ad  solenno 
Paschatis  tempus  indiceodum  .  ex  decreto 
Synodi  Nicaonac  c,  ut  Epistolae  Dionysii  , 


a)  Ptolomaeb  Lucensi  ad   A.  1101.  Petro  Blae-  sanor.  ad  A.  1 165.  Francisco  Arisio ,  Cremonac  li(- 

sensi  Epist.  48.  Ugliello  aliisque.  Giornale  de' lctte-  tcratac  tom.  1  pag.  78.  scq. 
rati  d"  Italla  tom.  X.  pag.  575.  c)  Lco  M.    EpisL  '»i.  (al.  6i. )    ad  Marianum  , 

b)Bcrgomcnsi  ad  A.  1180.  Auclori  annalium  Pi-  Cyrillus  Mc\.  in  |iro|ogoCycliapudBuchcrium|t.  481. 


188  P  A  s  (:  A 

I.ucii  .  Theophili  ,  Protoru  .  Athanasii  et 
Cynlli  Alexandrinorum  Episeoporum  te- 
stantur,  de  quibus  in  Bibl.  Graeca  a;  di- 
cpre  me  memini :  Similiter  in  Hispania 
tpolitaci  de  Pasehatis  celebrandi  tem- 
pore  litteris  mvicem  se  inquirorc  jussi  sunt 
m  Concilii  IV.  Toletani  Canone  V.  A.  C. 
633.  Atque  Ecclesiarum  Occidentis  non 
minorem  cuiiim  Paschatis  definiendi  fu- 
isse,  Victorii  Aquitani,  Paschasini ,  Dio- 
nvsii  Exigui,  Isidori,  Ceolfridi,  Bedae  alio- 
rumque  scripta  tcstantur.  Confer  Anony- 
mi  b;  eruditas  observationes  in  veterum 
Patrum  et  Pontiticum  Prologos  et  Episto- 
lasPaschales  ,  aliosque  antiquos  de  ratione 
Paschali  scriptores.  Amst.  1734  4. 

PASCHARINUS  Siciliensis  Lilybetanus 
in  Sicilia  Episcopus,  qui  Concilio  Cbalce- 
donensi  An.  461.  Leonis  M.  nomine  inter- 
fuit ,  unde  Acta  illius  Concilii  ei  tribuit 
Trithemius.  Exslat  ejus  ,  laudata  Isidoro 
cap.  XI.  de  Scriptor.  Eccles.  et  cap.  24. 
d<>  Viris  illustribus  ,  Epistola  de  Paschalis 
observatione  ad  Leonem  M.  quae  saepius 
ioter  Leonis  M.  Epistolas  et  in  Quesnel- 
liana  editione  p.  412.  et  in  Conciliorum 
tomis  ?t  in  Bucherii  doctrina  temporum 
lucem  vidit.  Confer  Quesnelli  notas  pag. 
262  326  797  seq.  edft.  primae.  Ex  hac 
Epistola  alii  duas  de  Paschate  ,  et  de  fon- 
tis.  miraculo  et  de  captivitate  Vandalica  c) 
Epistolam  induxerunt.  Vide  Mongitorem 
torn.  2.  Bibl.  Siculae  pag.  II').  Epistola 
alt^ra,  et  sententia  de  damnatione  Dioscori 
Alexandrini  occurrit  in  Actione  3.  Synodi 
Chalcedonensis,  in  iisdem  Conciliorum  to- 
mis  tom.  2.  Harduin.  p.  343.  Confer  Til- 
lfmontium  t.  XV.  memoriar.  p.  662. 

PASCHASIUS  Diaconus  Ecclesiae  Rom. 
clarus  ab  A.  492  ad  annum  circiter  512. 
de  quo  Acta  Sanctorum  ,  tom.  VII.  Maji 
31.  pag:  438  spq.  Exstat  ^ius  Epistola  ad 
Eufjippium  vitae  S.  Severini  scriptorem, 
de  cuius  editionibus  dixi  tom.  2.  p.   378. 


d)  i.Hi.  v.  cap.  _7.  lom.  B.  png.  566. 

a  AclaFrud.  17.":»  pag.  456. 

n  Chronicoo  breve  apud  Bulnartum  pag.  115. 
bUU  persecultonis  Vaodalrcae:  Q>i<>  tempoPe  Van- 
dali  eapta  (  arlhagine  Siciliant  quoque dtleveVunt, 
cujuz  ■    ,      itatem  :•,.  cba  Imii  Lilybitanui  antt- 


Sl  u  s 

Libros  Paschasii  de  Spiritu  S.  rectissimos 
et  luculentos  celebrat  Gregorius  Magnus 
dialogor.  IV.  40  hos  vero  duos  qui  exstant 
sub  Paschasii  nomine,  Oudinus  tom.  1. 
pag.  1339  seq.  et  1304  seq.  non  contem- 
nendis  rationibus  disputat  FAUSTO  Re- 
iensi  tribuendos  esse.  Prodiere  Colon.  1539 
8.  et  Joanne  a  Fuchte  curante ,  llelmst. 
1613  8.  et  in  Bibliothecis  Patrum,  ac  no- 
vissima  Lugdunensi  t   8.  pag.  806. 

PASCHASIUS  Diaconus  ,  a  superiore  di- 
versus,  qui  S.  Martino  Presbytero  adhuc, 
et  Eumiensi  Abbati ,  deinde  ab  An.  560. 
Bracarensi  Episcopodicavit  versas  b  Graeco 
jussu  lllius  Vitas  Patrum,  quae  inRosweidi 
Vitis  Patruin  Antwerp.  1615.  Lugd.  1617 
atque  Antw.  1628  fol.  librum  septimum 
occupant.  Vide  Oudinum  tom.  1.  p.  1471 
Vossium  p.  242.  et  quae  de  Rosweidiano 
opere  dixi  Vol.  IX.  Bibl.  Graecae  p.  27  seq. 
PASCHASIUS  Rathbertus  Abbas  Ord, 
Bened.  Coenobii  S.  Petri  Corbejensis  ad 
Samonam  in  dioecesi  Galliae  Ambianensi 
ab  An.  844.  ad  851  de  quo  ENGELMO- 
DUS ,  et  .lacobus  Sirmondus  in  vita  prae- 
missa  Operibus  Paschasii  et  tom.  IV.  Sir- 
mondi  Operum  pag.  622.  et  in  Patrum 
Bibl.  tom.  XIV.  edit.  Lugd.  p.  352.  et  in 
Actis  Sanctor.  tom.  3.  April.  26.  pag.  4. 
Ejus  Opera  a  laudato  Sirmondo  Paris.  1618 
fol.  junctim  edita  atque  inde  recusa  in  Bi- 
bliothecis  Patrum  Colon.  tom.  IX.  et  Lugd. 
tom.  XIV.  praemisso  privilegio  quod  Cor- 
beiensis  Monasterii  Abbati  concessit  Syno- 
dus  Parisiensis  An.  846. 

Commentaria  ampla  et  docta  in  Evan- 
gelium  Matthaei  liari  Xlf.  ad  Guntlandum, 
Monachum  Monasterii  S.  Richarii  Confes- 
soris  et  ad  sanctissimos  in  CHnsto  fra- 
tres  d)  in  quibus  cum  Ammonii  canoni- 
bus  sequi  se  profitetur  SS.  llieronymum, 
Ililarium  ,  Ambrosium  ,  Augustinum  ,  Gre- 
gorium  ,  Chrysostomum  et  Bedam,  que- 
stusque  prae  Graecorum  facundia  Latinam 

stes  in  Epistola,  quam  de  ralione  Pasckali  Piipae 
Leoni  scripsit ,  meminit. 

a)  Vi.lc  proiegos  libri  V.  ct  XI.  ubi  Paschasius 
Hatberlus  ge  vocat  Monachorum  omnium  peripse- 
rna  et  Levitarum  ultimum. 


P  A  S  C  11 

paupc-rtatem  egere  documentis ,  negat  se 
FORTLNATIANI  et  VICTORIM  in  Mat- 
thaeum  opuscula  reperire  potuisse.  Con- 
fer  Hich.  Simonis  ilist.  Criticam  Novi  Te- 
stamenti  lib.  3.  cap.  27.  pag.  383.  seq. 
Dupinium  t.  VII.  Bibl.  Eccles.  p.  79.  seq. 

Exposilio  in  Psalmum  XLIV.  Eructavit 
cor  meum'  Verbum  bonum  ,  libri  III.  ad 
sacras  Virgines  Svessione  in  S.  Mariae 
Monasterio  degentes» 

In  lamentationes  Jeremiae  Prophetae , 
quas  a  nemine  Latinorum  expianatas  ait 
se  legisse,  libro  V.  Paschasius  Ratbertus 
Monachorum  omnium  peripsema.  seniOdW- 
manno  plurimam  el  sempiternam  salutem. 
Prodierant  Basil.  1302  8.  et  Colon.  -1332  8. 
sed  auctores  edidere  Sirmondus  et  in  Bibl. 
Patrum  Coloniensi  Andreas  Schottus. 

De  Corpore  et  Sanguine  CHristi  liber 
tempore  exilii  Walae  Abbatis  Corbejensis 
a  Mor.acho  arJhuc  circa  An.  831.  scriptus 
ad  Placidum  suum.  (Warinum  Abbatemj 
quem  votorum  filium  appellat.  Prodiit  pri- 
mum  Haganoae  1528.  4.  curante  Jobo  Ga- 
stio ,  qui  in  praefatione  ad  D.  Jo.  Bren- 
tium ,  quem  praeceptorem  suum  appellat, 
tastatur  hunc  in  librum  se  incidisse  apud 
Jo.  Secerium  typographum.  Perperam  vero 
legas  statim  in  limine :  Pascasius  Ruberto 
Placido  suo ,  pro  Paschasius  Ratbertus 
Placido  suo.  Titulus  ambitiosus,  a  Gastio 
praefigitur  hic:  Ex  vetustissimis  orthodo- 
xorum  Patrum.  Cypriani  ,  Ambrosii  ,  Au- 
gustini ;  Hieronymi  ,  Isichii  ct  Paschasii 
de  genuino  Eucharistiae  negotii  intellectu 
et  usu  libellus  ,  ex  Divinis  Scriptuns  ab 
iisdem  dexterrime  conflatus.  contra  omnes 
vesanos  Sacramentario  spiritu  vertigino- 
sos  ,  qui  cum,  ipsi  Patrum  opinionibus  per- 
tinacissime  innitantur  .  plane  Achilleum  te- 
lum  ,  nuper  ex  vetusto  exemplari  bonis 
avibus  in  fanaticorum  omnium  intermciem 
depromptus.  Prodiit  deinde  cum  LANFRAN- 
CI  dialogo  Anno  1540.  p<-r  Gvil.  Ratum 
I5i7.  et  sub  RABANI  Mauri  nomine,cui 
in  Manuscriptis  codicibus  quibusdam  tri- 
buitur)  ad  Caicera  BERTRAMI  (de quo  su- 
pra  tom.  1  pag.  224.;  Colon.  1551.8.  edcn- 
te  Nic.  Mamerano.  Sed  Paschasio,  vero  au- 
ctori  restitutus  edenteJo.  Vlimmerio.  Lovan. 


A  S  I  L  S  181) 

1561.  8.  prodiit  una  cum  ALGERO  aliisque 
de  eodem  argumento.  Inde  in  Bibliothecis 
Patrum  omnibus.  ubi  non  ornittendum  quod 
in  indicibus  ad  Parisiensem  An.  1589.  Bi- 
gnaeus  ex  Codice  Frontonis  Diicaei  exhi- 
buit  duo  fragmenta  k  Gastio  praeterita.  In- 
de  recensitum  a  se  vulgavitseparatim  Joan- 
nes  &  Puchte,  lielmst:  1616.  8.  una  cum 
Paschasii  jam  senis  Epistola  ad  Frudegar- 
dum  sive  Fredugardum.  Frithudairum  Mo- 
nachum  de  Corpore  et  sanguine  Domini , 
subjuncta  expositione  in  illud  :  Coenanti- 
bus  autem  iis  ,  e\  Paschasii  Commentario 
in  M.itthaei  cap.  XXVI.  26.  et  Barwardi 
Rhesii  Epistola  contra  editorem  Bertrami 
Bremensem.PostSirmondianas  deniqueedi- 
tiones  m  recentioribus  Bibliothecis  Patrum 
repetitas  Edmundus  Martene  hunc  librum 
secundis  auctoris  Ratberti  jam  Abbatis  cu- 
ris  expolitum  exhibuit  tomo  IX.  monumen- 
torum  veterum  pag.  373-470.  praemissis 
versibus  et  Epistola  ad  Carolum  Calvum 
Regem,  versibusque  aliis  qui  incipiunt : 
Regis  adire  sacrae,  et  quorum  acrostichis: 
Radbertus  Levita.  Paris.  1733.  fol.  Quae 
de  aetate  et  de  sententia  hujus  scnptoris 
longe  lateque  disputantur  a  Cardinali  Per- 
ronio  in  libris  de  S.  Eucharistia,  a  Lud. 
Cellotio  in  historia  Gotheschalchi ,  a  Ca- 
rolo  Cointio  tom.  VIII.  annalium  Francor 
ad  An.  818.  826.  et  ad  An.  831.  pag.  192. 
seq.  Mabillonio  praef.  ad  Sec.  IV.  Benedi- 
ctin.  partem  2.  a  Blondello  in  librodeS. 
Eucharistia  edito  Gallice  p.  429.  seq.  at- 
que  Edmundo  Aubertino  p.  920.  seq  alii- 
sque  ,  ea  discutere  ab  hoc  loco  et  ab  in- 
stituto  meo  alienum  fuerit. 

Vita  S.  Adethardi,  Abbatis  Corbejensis 
obvia  etiam  apud  Surium  .  2.  Januar.  et 
in  Actis  Sanctor.  tom.  1  Jan.  pag.  96.  et 
in  Mabillonii  Sec.  IV.  Bened.  parle  1. 

Passio  Sanctorum  Rufini  et  Wilerinni 
sive  Valerii  Martyrum  SvessioneosiiHu  sub 
Diocletiano  ,  quam  comtiore  stylo  Pascha- 
sius  perpolivit  et  longis  amplificationibus 
deduxit ,  unde  omissa  illa  Paschasiana  Iq- 
cubratiooe,  aotiquioribus  Actis  et  bv^- 
vioribus  locus  datus  est  in  Actis  Sanctor. 
tom    i  .lunii   IV    p.  7 

Post  Sirmondianum  editionem    Operum 


190  P  ASSE 

Paschasii, lucem  viderunt:  \)  Epitaphium 
Arsemi .  alterius  temporum  suorum  Jere- 
miae,  sive  VitaS.  Walae  Abbatis  post  fra- 
trem  Adelhardum  Corbejensis,  vulgata  a 
ftfabillooio  Sec.  IV.  Benedictin.  partel.  p. 
i..:  \'  De partu  Virginis  libri  II.  ad  Ma- 
tronam  et  Virgioes  S vessionenses ,  Bertra- 
mo  oppositi,  quos  HILDEFONSO  Toletano 
adscriptos  a  Fevardentio .  Dacherius  ex 
lide  duorum  Codicum  Corbejensium  Pa- 
schasio  vindicavit,subjunctoque  BERTRA- 
Ml  libro  edidit  tom.  12.  spicilegii  pag.  1. 
edit.  novae  tom.  I  pag.  44.  52 .)  Fragmen- 
tum  vulgaverunt  Dacherius  pag.  561.  seq. 
ad  Gvibertum  Novtgeotium.  3,)  De  Fide, 
Spe  et  Charitate  ad  Warinum  novae  Cor- 
bejae  Abbatem  et  Archimandritam  libri  III. 
quos  acceptosab  illustri  Leibnitioad  editio- 
nem  paravit  Jo.  Frid.  Ilodannus  ,  Scholae 
Winsensis  liector,  sed  communicatos  a.Io. 
Georgio  Eccarto  primus  edidit  Bernardus 
Pez  tom.  1  thesauri  anecdotorum  ,  Augu- 
stae  Vindel.  1721.  fol.  parte  2.  pag.  1.De- 
nique  emendatiores  Edmundus  Martene  t. 
IX.  monumentorum  veterum  pag  471-578. 
Etiam  his  praemittuntur  versus  io  quorum 
acrostichis  Hadbertus  Levita ,  et  quorum 
initium  :  Rumpc  Camoena  moras. 

*  Praeterisse  pigeret  id    quod    ego   ex 

collatione  praefationisastrictae  metro  quam 

vulgavit  P.  Marteoe,  ex  eiusdem  praefa- 

tionis,  quam  recitat  Gezo  Abbas  Dertho- 

nensis  m  libello   de    corpore  et  sanguine 

Christi  vulgato    a    Muiatorio  Anecd.   t    3 

250  deprebeudi.  Carmina  enim  a  Gezone 

relata  praeter  quam  qiiod  variantia    non- 

nulla  ab   edito    Martenis    exhibent    multo 

plura  sunt  numcro,  quam    quae  in   Mar- 

tene.  Nam  io  Gezone  sunt  versus  LXXXil. 

cum  in  praefatione  ap.  Martene   XV.  Don 

superent.  Si  quis  novam  opp.  S.  Pascha- 

sii  editionem  moliatur  illorum   carminum 

a  Gezone   relatorum   memiuisse  oportet , 

ut  plenior   sit    operis    huius  tanti  ubique 

momeoti  ad  dogma  de  Eucharistia  ,  editio. 

Denique  Paschasii  Commentaria  in  Apoca- 

lipsim  ,  et  expositio  in  aclus    Apostolorum 

extare  feruntur  io  Cod.  MS.  Abbatiae   l)e 

'    .  ssy  in  Dioecesi  Laudunensi  Ord.  Prae- 

monstrat.  Vide  Hist.  Litter.  Galliaet.  VIII 

p.  I  V.  praef. 


11  1  N  U  S 

Petrus  PASSERINUS  notarius  circa  An. 
1500.  Utinensis  ,  ab  Antonio  Bellone,  Vos- 
sio,  Cangioaliisque  traditur  scriptor  diarii 
inediti  rerum  Forojnliensium  ab  An.  1258 
ad  1356.  sive  potius  ut  ex  Codice  Manu- 
scripto  illustris  Fontanini  notatum  in  Dia- 
rio  eruditorum  Italiae  t.  IX.  pag.  157.  ab 
An.  1252.  ad  1384  Ex  eodem  discimus 
verum  auctoris  nomen  esse  JULIANUM  Ca- 
nonicum  Givitatensem  ,  qui  ita  de  se  ad 
An.  1293.  In  die  sancti  Thomae  Apostoli. 
post  Missam  in  Capitulo  Civitatensis  Eccle- 
siae  ,  fuit  mihi  Juliano  praebenda  ipsius 
Domini  Jacobi.  Omitto  quod  ibidem  memo- 
ratur  Compendium  familiarum  nobilium 
Utinensium  Manuscr.  apud  laudatum  Fon- 
taninum  ,  compositumque  a  Passerino,  sed 
Italice  ,  non  Latine. 

PASSIONALIA  vocari  consueverunt  libri 
vitas  et  martyria  Sanctorum   complecten- 
tes ,  ordine  festorum  anni  quibus  memoria 
eorum  celebrari  consuevit :  cujusmodi  La- 
tinum  Manuser,  in  Bibl.  Petrina  hujus  Ur- 
bis  ,  recensetur  a    Nic.    Staphorstio    tom. 
3  Ilist.  Eccles.  Hamb.  pag.  182.  Plura  ex- 
stant  hujusmodi  et  hoc  titulo  typis  etiam 
exscripta  Germanice  ut  Lubec.  1492. 1499. 
1507.  Basil.  1511.  1517.  fol.  divisa  in  par- 
tem  aestivam  et   hyemalem  :    Passionael , 
este  dat  levent  der  hyllighen  to  dudo   uth 
dem  latino  mit  velen  nygen  historien  unde 
leren  etc.  Adde  eundem  Staphorstium  t.  2 
p.  677.  Kecte  .lacobellus  libro  de  Commu- 
nione  sub    utraque  ,   apud   Clariss.    Hard- 
tium  t.  3  Concilii  Gonstantiensis    p.    495. 
Omnia  namque  in    Lege   Domini  posita 
sunt  vera  et  secura  :  in  Pussionalilms  vero 
non  ita  secura  Sed  licet  multa  vc.ra  sint 
et  conformia  Legi  DEI ,  et  exemplaria  ad 
nostrae  vitae  emendationem  :  tamen  in  tali- 
bus  legendis  multa  falsa  sunt  inserta  ,  quae 
sub  specie  sapiuntquaestum.  Ethaec,  cu- 
piditas  Pseudocleri,  ut  aestimo,  cst  operata. 
PASTORIS  Liber,  supra  in  S.  IIEHMA. 
PASTOU  de  Albernaco ,  aliis  de  Serra. 
Scuderio  Gallus,  Ord.  Mmor.  ex  Episcopo 
Assisiate  et  Ebrodunensi  Archiepiscopo  R. 
E.  Cardinalis  ab  A.  1350.  ad  1354.   Ejus 
de  gestis  suo  tempore  in  Ecclesia  memo- 
rabilibus  omn^s  memorant,  Eisengrer.ius  , 


P  A  S 

Ciacconius ,  Waddingus  ,  Vossius  aliique: 
nemo  ubi  editum  fucrit  illud  opus  ,  vel 
ubi  Manuscriptum  delitoscat  annotavit. 
Idem  dicendum  de  multis  ejus  quorum 
Ciacconius  facit  mentionem ,  commenta- 
riis  in  libros  sacros  profanosque. 

PASTOR  de  Curatorum  mis°riis  citatur 
apud  Meibom  t.  2  rer.  German.  p.   11. 

PASTOR  Episcopus  a)  composuit  libel- 
lum  in  modum  Symboli  parvum  totampe- 
ne  Ecclesiasticam  credulitatem  b%  per  sen- 
tentias  continentem.  Tn  quo  inter  caeteras 
dissensionum  pravitatps  ,  quas  praetermis- 
sis  authorum  vocabulis  anathematizat,  Pri- 
scillianos  cum  Episcopo  c)  authoris  nomi- 
ne  damnat.  Raec  Gennadius  cap.  76.  et 
ex  eo  Honorius  lib.  2.  oap.  75. 

PASTOR  Gallus.  Supra  ,  Pastor  de  Al- 
bernaco. 

PASTOR  presb.  Rom.  sub  cujus  nomi- 
ne  Epistola  ad  Timotbeum  Presb.  Rom. 
circa  A.  151.  de  Actis  Praxedis  et  Pu- 
dentianae  sororis  missa  per  Eusebium  Dia- 
conum  exstat  tom.  IV  Act.  Sanctor.  Ma- 
ji  19.  pa.2.  299.  cum  TIMOTHEI  respon- 
sione  De  Praxede  oonfprre  licebit  t.  V 
Julii  21.  p.  130    seq 

De  PASTORALI  Grc«orii  M.  dictum  su- 
pra  tom.  3  pag.  82.  Exstant  et  alia  Pa- 
storalia  juniora  ,  ut  quod  ad  manus  mibi 
est  Pastorale  Bomanum  pro  usu  dioecesis 
Osnabrugensis  ,  jussu  Francisci  Gullolmi 
Episcopi  editum  Osnabrugi  1629.  4.  Sic 
Gandavense  et  Tornacense  A.  1625.  Me- 
cbliniense  A*  1589.  1607.  Ruromundonse 
A.  1599.  et  Salisburgense  A.  1627.  in 
Ribl.  Telleriana  ,  qune  hodie  S.  Genovefa- 
nae  accessit ,  Parisiis  assorvantur. 

PATAVIENSIUM  sive  PASSAVIENSI- 
UM  Praesulum  indiculi  ab  A.  722.  ad  1 1 48. 
et  1285.  obvii  in  Mieronymi  Pezii  tom.  1 
scriptorum  Austriacorum  ,  cui  junp;e  prae- 
clari  Viri  Raymundi  Duellii  Miscellanea 
lib.  2.  pag.  297.  seq.  Marci  Hansizii  to- 
mum  primurn  Germaniae  sacrae ,   llundii 


i  O  H  191 

metropolin  Salisburgensem  tom.  1  p.  190. 
seq.  etc. 

Franciscus  PATA VINUS, supra,7o.  Fran- 
ciscus  PAVINIUS  et  t.  2  p.  602. 

PATERIUS  Romanae  Ecclesiae  notarius 
et  secundicerius ,  colligens  omnia  Divinae 
scripturae  testimonia  .  per  quao  Gr^irorius 
obscura  suae  expositionis  dilucidavit,  tres 
libros  edidit.  Duos  de    testimoniis    veteris 
instrumenti  ,  et  unum    de  testimoniis  novi 
testamenti ,    ipsumque   codicem   appellavit 
librum    testimoniorum.    Haec    de    Patorio 
Sip;ebertus  cap.  43.  de  S.  E.  In  Chronico 
Eontanellensi    apud    Dacherium  t.  2  edit. 
novae  pag.  280.  inter  libros  illius  co°no- 
bii  video  memorari  :  TAGII   sententiarum 
Volumen  unum.    Excerptionum    PATERH 
de  Veteri  ac  Novo  Testamento  ex  Opuscu- 
lis  B.  Grecjorii  Papae  librum  unum  .  EVI- 
PI  ( lege  EUGIPII )  ex  opusculis  B   Augu- 
gustini  similiter  Volumen  unum   De  eodem 
ALULFUS  Monachus  S.  Martini  Tornacen- 
sis  circa    A.   1096.  in  prologo  Gregorialis 
sui.    Quia   igitur  Paterium  ,    B.   Gregorii 
fqui  A.    604.   obiit)  discipulum    ejusdem 
jussu  Praesulis ,    cpns    simile  fecisse  co- 
gnoveram  .  cujus    quidem  principium   su- 
per  Genesin    libenter   legeram .  sequentes 
autem  libros  nequaquam  invenire  poteram, 
gratanter  et  ardentius  Abbatis  mei  (  ODO- 
NIS  )  hortamentum  et  imperium  suscepi  etc. 
Colligas  inde  Paterii  ipsius  opus  maximam 
partem  intercidisse  ,  quod    jam    suo  tem- 
pore  reperire    Alulfus    non    potuit ,  quod 
autem  Rom.  1553.  prodiit  et  quod  in  Gre- 
gorii  M.  Operibus  exstat  opus  simile  ,  de- 
beri  ALULFO    huic  ,   de  quo  tom.   1    \)<\z. 
72.  vel  RRUNO.M  Monacho  circa  A.  1100. 
de  quo  pag.  792.  Conf<n  etiam  Oudinum 
tom.  1    pap;.  1574.  seq.  et  dicta  supra    in 
GREGORIO  t.  3  p.  80. 

*Sinceram  Pateriicollectionem  excerpto- 
rum  e\  opp.  S.  Grep;orii  tandem  pr<nliisse 
constat.  Cum  enim  Renedictini  PP.  e  Congr. 
S.  Mauri  in  2.  parte  IV.   volum.  editioois 


a)  Ri>panus  forlasse,  circa  A.  C.  400. 

b)  Fidem  ,  Christianam  ■  quo  sensu  voce  illa 
pracler  Cypriamim  aliosque  Cangio  laodatoa  otitnr 
Comm  odianus. 


c)  Priscillinno  Atuilnc  in  Hispani.i  Rplscopo  ,  i|ui 
A.  "SO.  Treviris  capltis  dainnatus  cst.  In  qtii!m<- 
riani  ('o  !d.  QSI  '•um  ipto, 


192  PATR 

opp.  S.  Hier.  ad  recudendum  Paterii 

nomine  opus  devenisset,  intelligentque  sub 

rii    oomine   opus   antea  typis  cditum 

Alulphi  Monaehi  Tornaconsis  foetum  <>sse  , 

HSS.  codicibus  sinceram  coflectionem 
Paterii#epetendam  censuerunt.  E\-  hisergo 
tros  Pateriani  oneris  partes .  quot  sieilioet 
distinxil  Paterius,  erulgarunt,  ac  miror 
editioncm  illam  Fahrioium  nostrum  non 
eonsuluisse ;  didicissot  onim  cx  ea ,  nec 
integram  Paterianam  collectionem  aetate 
nostra  deesse .  neque  sincerum  opus  Pa- 
terii  in  MSS.  codicibus  adhuc  latere.  * 

Petms  de  PATERMS,  Augustinianus 
circa  A.  1350.  scriptor  lihri  contra  Judae- 
os  et  alterius  de  necessitate  et  sufficientia 
vitae  hwnanae .  qui  amho  Manuscripti  in 
R;bl.  Colbertina,  teste  Dupinio  t.  XI  p. 
79.  et  Oudino  t.  3  p.  971. 

S.  PATIENS  Episcopus  Lugdunonsis , 
ab  A.  470.  ad  491.  de  quo  Raronius  ad 
Martvrolog.  XI.  Sept.  et  viri  docti  ad  Si- 
donium  ,  Sammarthani  tom.  1  pag.  294. 
snq.  et  Till^montius  t.  XVI  momoriar.  p. 
97.  auctor  fuit  CONSTANTIO  Presbytero 
seribendae  vitae  S.  Germani  Autissiodo- 
rcnsis  Episcopi ,  atque  in  Coneilio  Lugdu- 
nensi  An.  475.  librum  Ecclesiasticorum 
dogmatum  protulisse  traditur.  Sunt  nui 
ei  tribuunt  homiham  in  S.  Genesium  Are- 
latcnsom  .  quam  alii  malunt  ad  Eucherium 
Lugdunensem  referre.  vr>l  ad  Eusehium 
Emcsennm,  int^r  cujus  homilias  quinqua- 
gesima  lcgitur. 

S.  PATRICIUS,  a  Caelestino  Pontifice 
missus  traditur  Evangelicae  praedicatio- 
nis  causa  in  Hiherniam  circa  a)  A.  1430. 
laudatus  ab  omnibus  Hibernorum  Apo- 
stolus ,  defunctus  A.  492.  aetatis  120.  de 
quo  scriptores  Vitae  ,  PRORUS    Hibernus 

;i  In  Charta  S.  Patricio  adscrfpta  pag  0o.  expri- 
niitur  Anriiis  493.  Confcr  J.icobum  Ceratinurn  in  s. 
Patricii  vila  ,  edita  Bononiae  1686.   I. 

I>;  Bistat  haec  confessio  etiam  in  Aclis  Sanctor. 
i  -'.  Hartii  pag.  ■'<  '  '"irn  notis  Benscbenii.  Baleo 
ac  Pitsco  ttineraHum  Confcssionis . 

c)  Haec  Epistola  quoque  ,  fbld.  pag.  5oK. 

d)  In  Henrici  Speelmanni  Conciliis  Brilanriiae  t. 
I.  !>a^'   53.  adde  Tilleinont.  tom.  XVI.  inemor.  pag. 

seq. 
•     Hos    primos  Waraeus  in  luccm  prolulisse  -e 
ir  ei  Mannscrlpto  Codlce  Bibl.  Cottonianae. 


ICIUS 
inter  S.  Redae  opera  ,  (  vide  supra  tom. 
I  pag.  174.)  et  JOCELINUS,  de  quo  t. 
IV  pag.  452.  Jo.  Colganus  et  Thomas  Mes- 
singhamus  in  Actis  Sanctorum  Iliberniae 
Usserius  Antiquitatt.  Rritannic.  c  XVTL 
Franciscus  Porterus  ,  Ord.  Minor.  com- 
pendio  Annalium  Ecclcs.  Iliberniae  Rom. 
1690.  4.  Acta  Sanctor.  tom.  2  Martii  17. 
p.  517.  seq.  Tillemontius  tom.  XVI  me- 
moriar.  p.  452.  seq.  Jacobus  Waraeus  in 
Hibernia  sacra  ,  et  ad  Opuscula  S.  Patri- 
cio  adscripta  ,  cumque  notis  historicis  edi- 
ta  Lond.  1056.  8  in  quo  volumine  con- 
tinentur  :  Confessio  Patricii  b  in  Episto- 
la  ad  Hibernos ,  dc  Vita  et  Conversatione 
sua.  Incip.  Ego  Patricius  peccator ,  rusti- 
cissimus  et  minimus  omnium  fidelium.  p. 
1.  2  Epistola  ad  Coroticum  c)  sive  Ce- 
reticum  ,  regulum  Gambrobritannicum,  de 
ejus  tyrannide.  Incip.  Patricius  peccator, 
indoctus  scilicet ,  Hiberione  constitutum  E- 
piscopum  me  esse  fateor.  pag.  24.  3)  Sy- 
nodus  Patricii,  d)  capitibus  XXXI.  quo- 
rum  primum  est  de  habilatione  cum  fra- 
tribus  peccatoribus.  pag.  31.  4)  Alii  Ca- 
nones  IX.  Patricio  adscripti ,  e)  quorum 
primus  de  judicio  Clericorum .  ut  non  sit 
apud  iniquos  ,  aut  apud  infideles.  pag.  39. 
5)  Synodus  Episcoporum  f)  Patricii ,  Au- 
xilii  et  Issernini ,  Instituta  sive  Canones 
XXXIV.  pag  .  42.  6)  Canones  alii  ///.  S. 
Patricio  attributi  ,  gj  de  unitate  subdito- 
rum.  De  furto  in  Ecclesia  peracto ,  et  de 
veris  viduis  pag.  47.  7)  Proverbia  XL  h) 
quales  iudices  Ecc  lesiastioi  esse  debeant. 
pag.  49.  8)  Liber  de  tribus  abitaculis  ,  i ) 
Coelorum  regno,  Mundo  praesenti  et  infer- 
no  pag.  51.  9)  Charla  k)  S.  Patricio  adscri- 
pta  de  antiquitate  Avalonica  ex  Guil.  Mal- 
mesburiensis  libro  de  antiquitate  Ecclesiae 

f)  ln  laudali  Speelmanni  Conciliis  Rritann.  p.51. 

g)  Ex  codcm  Speelmanno  pag.  54. 
h)  Ex  Codice  Ribl.  Coltonianae. 

i )  Hic  liber  inler  S.  AUGUSTINl  opera  sacpius 
cditus  et  novissime  in  appendice  ad  tomum  VI. 
edit.  Renediclin.  pag.  G59.  Amst. 

k)  Ex  Guil.  Malmesburiensis  libro  adhuc  incdilc 
dc  antiquitate  Ecclesiac  Glastoniensis  partcm  liujus 
chartae  ediderat  ad  calcem  Gregorii  Thavmalurgi 
Mogunt.  1005.1.  Gerardus  Vossins  ,  sub  ti(uln /./>- 
c/aHoni*  S.  Patrieii,  recusarn  in  Bibliothecis  ?\i- 
iruin,  ut  i!0vissima  F.ugdunensi   tom.  VIII.  p.  875". 


P  A  V  I 
Glastoniensis.  pag.  65.  10,)  de  abusioni- 
bus  seculi  a)  carumque  duodecim  grudi- 
bus,  qui  sunt :  1  Doctus  praedicator  sine 
bonis  operibus.  2  Sencx  sine  religione.  3 
Adolescens  sine  obedientia.  4  Dives  sine 
cleemosyna.  5  Focmina  sine  pudicitia.  6 
Dominus  sine  virtute.  7  Christianus  con- 
tentiosus.  8  Pauper  superbus.  9  Rex  ini- 
quus.  10  Episcopus  negligens.  11  Plebs 
sine  disciplina  ,  et  12  Populus  sine  Lege. 

Sermo  S.  Patricii  ad  Hibernos  qui  inci- 
pit :  Si  quis  intraret  ad  ergastulum.  E.xstat 
in  Thomae  Messinghami  ilorilegio  Sancto- 
rum  Hiberniae  pag.  437.  440.  ct  a  Waraeo 
omissus  est  ,  quoniam  a  Richardo  Stani- 
hurstio  ,  Hiberno  contictus  ex  ingenio  vi- 
detur  ,  ex  cuius  libro  secundo  vitae  Patri- 
cii ,  Antvv.  1587  4.  editae  Messinghamus 
eum  repetiit. 

De  purgatorio  S.  Patricii  dicere  me  me- 
mini  supra  in  HENRICO  Salteriensi  tom.  3. 
211.  De  Prophetiis  vide  Acta  Sanctor. 
tom.  2.  Martii.  pag.  586.  seq.  De  SECUN- 
DINI  hymno  in  S.  Patricium  composito , 
videhdus  Jocelinus  in  vita  S.  Patricii  ca- 
pite  XVIII.  Ex  GUILELMI  Malmesburien- 
sis  libris  duobus  de  vita  eiusdem  (tertium 
enim  negat  se  potuisse  reperirej  nonnulla 
notavit  Lelandus  cap.  23.  Inter  scripta  S. 
Patricii  apud  Baleum  Centur.  1.  cap.  44. 
et  Pitseum  p.  91  memorantur  nescio  quae 
Abjectoria  366  tum  Historia  Hiberniae  ex 
Ruano  nescio  quo :  Hodoeporicon  Hiberniae. 
Sermo?ies  contra  Gentilium  superstitiones. 
Epistolae  ad  Hibernenses  Ecclesias ,  ad 
Avalonios  incolas  .  ad  suos  Brilannos  ,  et 
liber  de  fulura  electorum  Vita. 

Patricii  riiberni  rebus  multas  admistas 
fuissc  fabulas  ut  neutiquam  negavorim  , 
ita  incredibile  prorsus  videri  debet  quod 
erudito  Theologo  Anglo  ,  Henrico  Mauri- 
tiobj  in  mentem  venit  suspicari,  Patricium 
Hibernum  fuisse  nullum  ,  snd  totum  con- 


N  I  U  S  193 

lictum  a  Monachis  e\  Patrioib  Araerno  vel 

e\  Patricio  Hispano.  Imo  ex  Joannis  Sava- 
ronis  obsprvatione  credibilius  est  Aruer- 
nensem  fuisse  confictum  ex  Hiberno,  cuius 
dies  vigiliae  pro  die  depositionis  acceptus , 
locum  novo  Patricio  dedit  apud  Usuardum 
et  in  quibusdam  Martyrologiis.  Neque  de 
Patricio  Hispano  aliud  constat,  quam  Epi- 
scopum  Malacitanum  inBraetica  interfuisse 
An.  305.  vel  313.  Concilio  llliberitano. 
Vide  Acta  Sanctorum  Martii  t.  2.  p.  417. 

Augustinus  PATRICIUS  ,  defunctus  An. 
1496.  Supra  t.  1.  p.  142. 

Jo.  Franciscus  PAVIMUSsive  de  PAVI- 
NTS  ,  Patavinus  sive  Passaviensis  JCtus 
clarus  circa  An.  1480  et  Advocatus  Consi- 
storialis ,  auctor  relationis  ad  Sixtum  IV. 
pro  canonizatione  S.  Bonaventurae  ,  Anno 
1274.  defuncti ,  quae  exstat  post  S.  Bona- 
venturae  Opera  ,  tomo  ultimo  p.  802  820. 
sed  in  Actis  Sanctorum  tom.  III.  Julii  I  i  . 
est  omissa ,  ubi  vicissim  exhibentur  Octa- 
viani  d  Martinis  Sinuessani  Oratio  de 
vita  S.  Bonaventurae  et  miraculis  ad  eun- 
dem  Sixtum  IV.  p.  824.  Sixti  IV.  diploma 
canonizationis  Anno  1482  pag.  830.  Sixti 
V.  Decretales  litterae  An.  1587  pag.  822. 
et  Vita  S.  Bonaventurae  scripta  a  Petro 
Galesinio  p.  838.  860.  cum  notis  Jo.  Ba- 
ptistae  Solerii.  Caetera  Paviniiscripta  sunt: 
Glossa  ad  Extravagantem  Joannis  XXII. 
de  ofjicio  ct  potestate  Capituii.  sede  vacanle 
tom.  13  tractatus  traclatuum  Jtuis  parte 
2.  p.  407  post  editiones  Venet.  1496  4.  Pa- 
ris.  1612  etc  2)  Baculus  pastoralis  sive 
de  visitationibus  Episcoporum ,  in  eodem 
tractatu  tractatuum  tom.  li  pag.  177.  e.\ 
edit.  Paris.  151  i  i.  3)  Oratio  de  vita  et  mo- 
rihus  S.  Leopoldi  Austriae  Marchionis  et 
Confessoris  ,  Florent.  1579.  4.  ct  apud  Su- 
rium  ad  15.  Novemb.  et  in  Hieronymi  Pe/. 
tom.  1.  scriptorum  rerum  Austriacnr.  pag. 
577.  una  cum  summario  Canonizationis  p. 


a)  Etiam  hic  liber  Inter  S.  AUGl^TIM  Opera 
legitur  in  Appendice  ad  loinurn  Vl.edil  Bencdictin. 
p.  6J)1.  Arnst.  et  in  quibusdam  S.  CYPIUAM  editio- 
nibus  lucem  vidit :  in  Codicibus  aliis  tribuilur  ne- 
scio  cui  EBRARDO.  Alius  fuit  liber  qui  liodic  desl- 
dcratur  HINCMARI  Remensis,  quem  de  duodccim 
almsivis  ad  in.struclionem  Rcgis  sui  scripiuin  no- 
lavil    1'lodoardus  III.    18.  nam  in   illo    lliucmai  u> 


s-anctorum  dicta  Patium  et  praeterltonm  constitu- 
liones  Regum  eollegeral  ,  licgemque  de  promissione 
sua  verbo  ac  scriplo  aiiiequain  Rex  consecrarciur  , 
primatibus  ac  Kpiscopis  facla  admonucrat. 

b  DcfcnsioneEpiscopalus  dioccesani  contra  Dav. 
Clarksonium.  Lond.  1601.  8.  pag.  155,  Acta  r.rud. 
1698.  \va\i.  596. 


176 


194 


P  A  U  L  I 


i  balla  ab  hmocentio  VIII  An.  1484. 
publicata.  pag.  673.  Adde  sis  Oudinum  t. 
3.  pag.  2695. 

*  Jo.  Fr.  de  Pavinis  de  Padua  J.  U.  et 
S.  Theol  Doct.  Saeriq.  Palatii  auditor  Tra- 
ctatus  \'isitationum  prodiit  vetustiss.  edi- 
tione,  sed  absque  adnotatione  loci  et  tem- 
poris.  Consilia  Romae  1478.  fo\.  De  officio 
et  potestate  Capituli  sede  vacante  Romae 
1481.  Repetitio  rubricae  et  cap.  4.  de  pro- 
bation.  Pisciae  1490.  Glossa  Guilelmi  De 
Monte  Lauduno  in  tres  extr.  Joannis  XXII. 
cum  quibusdam  additionibus.  Joan.  Franc. 
de  Pavinis.  Editum  est  boc  opusculum 
Homae  an.  Jubilaei  1473  per  Georgium 
Laur.  llerbipolensem.  Iluic  codici  annota- 
tiones  suas  MSS.  nec  raras  adiecit  Feli- 
nus  Sandeus,  quae  in  eius  Bibliothcca 
scrvantur. 

Theodoricus  PAULI  Franconis  .  Prosby- 
tor  Canonicus  Regularis  Gorcomensis  in 
Belgio,  scripsit  de  miraculo  S.  Barbarae , 
quod  An.  <448  fertur  accidisse  ,  exstatque 
apud  Surium  4.  Dec.  et  Chronicon  Univer- 
sale  scriptum  circa  An.  1480  ex  quo  Bol- 
landus  tom.  2.  Januar.  29  pag.  994  ait  se 
producere  Vitam  S.  Petri  Thomae  sive  Tho- 
masii ,  Garmelitae ,  Cretensis  Archiep.  et 
Patnarchae  Constantinopol.  An.  1366  scri- 
ptam  a  Philippo  MACEKIO  de  quo  supra 
pag.  3.  Denique  de  clade  Leodiensibus  A. 
1468.  illata  per  Carolum  Audacem. 

PAULINUS  Forojuliensissive  Aquiieien- 
sis  Episcopus  et  Patriarcha  ad  quem  AI- 
cuini  Epistolae  ,  et  qui  Felicem  Orgelita- 
nurn  et  Elipandum  Tolotanum  oppugna- 
vit ,  defunctus  A.  C.  804.  de  eo  Bollandus 
in  actis  Sanctor.  ad  XI.  Januar.  tom.  1.  p. 
713  seq.  Vide  et  Sirmondi  Opera  tom.  4. 
pag.  641,  Labbeum  tom.  2.  de  S.  E.  pag. 
II 59.  Caveumque.  Iluius  Paulini  sacrosyl- 
labus  sive  scriptus  An.  793  libellus  de 
SS.  Trinitatc  prodiit  ad  calcem  Synodi 
Paris.  de  imaginibus  Anno  ;824.  atque  in 
Conciliorum  tomis  et  in  Bibliothecis  Pa- 
truin  et  ad  calcem  Operum  Alcuini  pag. 
1873.  ubi  ot  pag.  1770.  libri  tres  contra 
Felicem ,  una  cum  Epistola  ad  Carolum 
M.  pag.  1765  et  Regula  Fidei  metro  exa- 
rata  pag.  1869.  De  salutaribus  documentis 


sive  liber  exhortationis  ad  quendam  Co- 
mitem  ,  in  appendice  tom.  VI.    Augustini 
pag.  673  edit.  Amst.  Epistola  ad  Leonem 
Patriarcham.  Baluz.  tom.  4.  Misc.  p.  412 
Alia  de  Heistulpho   in  tomis  Concilior.  ad 
Annum  794  atque  alia  Synodalis  ad  Caro- 
lum  M.  ex  Synodo  Altinensi  ,  Forojulien- 
sis  dioecesis  ante  An.  800  ad  An.  802  et 
Baluz.  tom.  7.  miscell.  pag.  6.  Fragmenta 
Epistolarum  ad  Carolum  M.  apud  Baluz. 
tom.  1.  Misc.  pag.  362.  365.  Ilymni  in  sa- 
cris  Missis  Walafrido  Straboni  cap.  25  de 
rebus  Ecclesiasticis  laudati   interciderunt. 
*  Jo.  Franc.  Madrisius  Utinensis  Congr. 
Oratorii  Presbyter  opera  omnia  S.  Paulini 
Patriarchae    Aquilejensis  collegit,  notis  et 
dissertationibus    illustravit    addita  duplici 
actorum  veterum  appendice ,  quam  colle- 
ctionem  vulgavit  Venetiis  1737.  ex  typo- 
graph.    Pitteriana    in   fol.  In  hac  editione 
primo    occurrit    Pracfatio    generalis ,  tum 
vita  viri  Sancti  excerpta  prolixiori  vita  a 
Marco  Ant.  Mcoletti  adornata,  quaein  MSS. 
Codicibus  servabatur.Insuper  aliam  vitam 
S.    Paulini    dedit  cl.  Editor ,  in  qua   fuse 
viri  Sancti  omnia    persequitur ,  addita  in 
fine  oratione  habita  die  V.  Cal.  Februarii 
an.  1734  in   reposilione  solemni  reliquia- 
rum  S.  Paulini  in  sacello  sub  choro  Basi- 
licae  Majoris    Civitatis  Austriae.  Post  haec 
succedit     libHlus:     Sacrosyllabus    contra 
Elipandum  cum  notis  editoris. 

2.  EpistolaS.Paulini  ad  fleistulfum  cum 
notis. 

3.  Liber  de  Salularibus  documentis. 

4.  Concilii  Forojuliensis  acta  cum  notis. 

5.  Contra  Elipandum  libri  3. 

6.  Carmina  S.  Paulino  de  regula  Fi- 
dei  cum  apologia  authoris  pro  suo  car- 
mine. 

7.  Ilymni  varii.  De  Cathedra  S.  Petri, 
in  natali  SS.  Apostolor.  In  resurrectione 
Domini,  de  S.  Marco  Evangelista ,  de  De- 
dicatione  Ecclcsiae  ,  de  nativitate  Domini. 
Hymni  omncs  ex  edito  Cassandri  dan- 
tur;  Ilymnus  S.  Marci  ex  MS. 

8.  Fragmenta  epistolarum  ex  Balu/io. 

9.  Epistola  ad  Carolum  Magnum  de  ges- 
tis  Synodi  Altinensis  ex  Baluzii  Miscel- 
laneis. 


P  A  II  L 

10.  Dissertationes  quaedam. 

11.  Appendix  quaodam  auctorum  vete- 
rum  In  hac  viri  doctissimi  collectionc  dc- 
sideratur  utpote  postquam  illa  prodivit, 
vulgatus  Versus  de  Herico  duce  Foroju- 
liensi  quo  S.  Paulinus  amici  viri  funus 
luxit ,  editus  a  de  Beuf  in  Dissertation 
sur  l'Histoire  Ecclesiastique  et  civile  de 
Paris  t.  1  p.  426.  Jambicum  est  carmen 
novenariis  quatuordecim  constans. 

PAULINUS  Biterrensis  .  (Beziers)  in  Gal- 
lia  Episcopus,  clarus  sub  quinti  saeculi 
initia.  Ejus  Epistolam  Idatio  Lemicensi  in 
Chronico  memoratam  de  signis  terrificis 
apud  Baronium  ad  an.  418  extare  scribit 
Clariss.  Oudinus  tom.  1.  pag.  923.  Sed 
nec  illo  loco  ncque  alibi  hodie  edita  ex- 
stat  quod  sciam.  Eidem  Paulino,  non  plane 
certa  tamen  conjectura  a  Viris  quibusdam 
doctis  tribuitur  Homilia  in  S.  Genesium 
Arelatensem ,  quae  exstat  et  inter  Paulini 
Nolani  Opera  et  apud  Surium  ad  25  Au- 
gusti. 

Benedictus  PAULINUS  Burdegalensis,  ad 
quem  scripsit  Faustus  Beiensis.  Vide  su- 
pra  tom.  2.  pag.  557  et  quem  cum  No- 
lano  videtur  confundere  S.  Avitus  Epist.  4. 

PAULINUS  Forojuliensis.  Supra  Aquile- 
jensis. 

PAULINUS  Mediolanensis  Presbyter,  qui 
Vitam  Magistri  sui  S.  Ambrosii  Mediolanen- 
sis  Episcopi  petente  S  Augustino  scripsit 
Vide  Vossium  pag.  214  seq.  Obvia  illa 
apud  Surium  4.  April.  et  praefixa  Boma- 
nae  operum  S.  Ambrosii  editioni  a  Baro- 
nio.  Vide  Possevinum.  Eadem  ad  Codices 
Manuscriptos  recognita  in  appendice  ad 
tom.  2.  edit.  S.  Ambrosii  Benedictinor. 
Idem  qui  teste  Isidoro  Hisp.  cap.  4.  de  S. 
E.  Benedictiones  Patriarcharum  libello  tri- 
plicis  intelligentiae  explicuit ,  cujus  ar- 
gumenti  librum  habemus  a  UUFINO  Aqui- 
lejensi.  Neque  alius  Paulinus  qui  ut  Dia- 
conus  adhuc  Caelestium  Pelagianum  Car- 
thagine  oppugnavit.  Vidc  Concilia  Labbei 


I  N  L  S  |  95 

tom.  2.  pag.  1578.  Baron.  ad  A.  C.  397. 
num.  25  et  418  num.  11.  seq. 

*  Vir  doctiss.  D.  Jo.  Ambrosius  Minga- 
rellus  Can.  Begularis  S.  Salvatoris  Bonon. 
haud  ante  multos  annos  vulgavit  com- 
mentationem  quamdam  de  benedictionibus 
Patriarcharum  nondum  alibi  excusam  , 
eamque  unam  tnbuendam  esse  contendit, 
cui  et  vetus  codex  adscribit  Paulino  Me- 
diolanensi,  quam  de  hoc  argumento  scrip- 
sisse  tradit  Isidorus  de  Scr.  Ecclesiasticis. 
Ex  quo  fit,  ut  cum  opus  istud  plane  di- 
versum  sit  ab  eo ,  quod  Bufino  Aquile- 
jensi  a  viris  doctiss.  jandudum  vendica- 
tum  est ,  duo  sunt  scriptores,  qui  de  uno 
eodemque  argumento  disseruerunt.  Opu- 
sculum  istud  extat  inter  Veterum  Patrum 
Latinor.  opuscula  vulgata  a  PP.  Canon.  Be- 
gularibus  S.  Salvatoris  Bononiae  1751. 
in  4.  * 

Meropius  Pontius  Anicius  PAULINUS 
Aquitanicus  ,  amicus  Ausonii ,  Episcopus 
Nolanus  in  Campania  Italica  A.  C.  431. 
defunctus  :  doctrinae  et  eloquentiae  laude  , 
poSticae  quoque  facultatis  gloria  clarissi- 
mus  ,  de  quo  praeter  editores  et  Tillemon- 
tium  tomo  XIV.  memoriar.  et  Vossium  p. 
211.  Oudinum  tom.  1.  pag.  1288.  Acta 
Sanctorum  tom.  IV.  Jun.  22.  pag.  193.  seq. 
Operibus  ejus  a  Ducaeo ,  Bosweido ,  Chi- 
fletio,  et  Jo.  Baptista  Bruno  a)  illustratis 
addenda  quae  in  lucem  protulit  7roXup.a3"s- 
<j>t@"  Mnratorius  in  anecdotis  Latinis  t. 
1  Mediolan.  1697.  4.  de  quibus  jam  dixi 
in  Bibl.  Latin.  IV.  3.  Caroli  Perraulti  poiMna 
Gallicum  de  hoc  Paulino  prodiit  Paris.  1686. 
8.  Videndus  ct  Miraeus  ad  Gennadii  cap. 
48.  Labbeus  t.  2  dc  S.  E.  pag.  161.  etc. 
De  S.  AMANDO  Burdegalensi  Episcopo , 
ad  quem  Paulinus  scripsit  ,  vide  Acta  San- 
ctor.  t.  3.  Junii  18.  p.  587.  seq. 

Quae  de  duobus  junioribus  PAULLMS 
Episcopis  Nolanis  disputantur  in  Actis  San- 
ctor.  tom.  IV  ,  Junii  pag.  228.  seq.  quo- 
rum  unus  obierit  A.  442.  alter  Waodali- 


a)  Paulini  opera  a  Brunio  eipolila  ct  illustrata 
prodierunt.  Paris.  1685.  4.  Vide  Acta  Erud.  illius 
anni  p.  482.  atquc  ephemcridcs  Eruditorum  Paris. 
pag.  117.  Dc  cditionc  Uosweidiana  Antwerp.  1C»2VJ. 


8.  Labbeus  tom.  2.  pag.  102.  geq.  Petri  Franc. 
Cfaifletll  Paulinus  illustratus  lucem  vidit  Divione. 
16R2.  4. 


190  PAUL 

cam  servitutem  servieril  Seculo  sexto : 
illara  tanquam  nondum  satis  oxplorata 
oraitto. 

PAULINUS  junior  Pellaeus  Burdegalen- 
\usonii  nepos .  cujus  eucharisticon 
de  rita  sua  quod  carmine  Ileroico  fnon 
\  rsibus  elegiacis  ut  legas  apud  Labbeum 
;  i  63.  Bibl.  Manuscriptor. )  scripsit,  octo- 
:  io  major  A.  456.  cxstat  ad  calccm 
Paulini  Petrocorii  pag.  150.  de  quo  infra. 
Confer  Tillemontium  t.  XVI.  p.  il6.  seq. 

PAULINUS  cujus  tractatusrfe  iuit/o  qua- 
dragesimae  ,  <le  die  Dominico  Paschae  ,  de 
obedientia  .  de  poenitentia  ,  de  Xeophytis 
memorat  Gennadios  de  S.  E.  cap.  68.  ct 
ex  eo  Honorius  II.  67. 

PAULINUS  Presbyter,  discipulus  S.  E- 
phraemi ,  dc  quo  idem  Gennadius  cap.  3. 
infra  PAULONAS. 

Benedictus PAULINUS  Petrocorius,  sivc 
/ ■/ '•■/< ■  .  Aquitanus  qui  libros  sex  de 
§  Martini  scriptos  carmine  lleroico 
dedicavit  Peipetuo  Turoncnsi  Episcopo , 
quem  Patronum  suum  appellat.  ls  Perpe- 
tuus  Concilio  Turononsi  praesedit  A.  C. 
VOI  addcOudinum  tom.  1  pag.  1288.  IIu- 
jus  Paulini  editionem  mcliorcm  cum  Fran- 
cisci  Jureti ,  Casp.  Barthii  et  Jo.  Frid.  Gro- 
novii  notis  debemus  Chiistiano  Daumio 
to)  jaaxaptTvj ,  Lipsiao  1681.  8.  Libris  de 
Vit.i  Martini  quos  sub  nomino  Paulini  I\'o- 
lani  priorcs  editiones  ,  praeter  rcm  ac  per- 
perarn  exhibebant,  subjicitur  carmen  ad 
nepotulum  ,  ef  Epiyrumma  basilicac  Mar- 
tini  apud  Turones  inscriptum. 

•PAULINUS Puteolauus. Virdoctiss.  Hie- 
ronymus  Tartarotti  io  dissertatione  quao 
reiecta  est  in  calcem  vastissimi  op.  Hor. 
Italicar.  disserens  de  op.  historico  Pauli- 
ni  cuiusdam  Episcopi ,  cuius  saepe  testi- 
monium  Dandulus  in  Ilist.  voneta  produ- 
cit,  suspicatur  unum  forte  idom  sit  Pau- 
linus  Puteolanus  cujus  historia  legitur  in 
Codice  MS.  Bibliotheoae  Caesenatensi  Ma- 
latestarum.  Viri  celebris  coniocturam  mi- 
hi  duturn  esse  novo  argumonto  fulcire  ex 
eiusdem  Codicis  inspectiono  gaudeo.  In 
EaUooe  sciibit  autbor  se  historiae  li- 
lum  ad  usque  tempora  Henrici  VII.  Irop. 
prorogare;  quo  tempore  se  in  vivis  agere 


I  N  U  S 

significat.  Belle   osnnia  oongruunt.  F.  Pau- 

linus  ox  ordino  Min.  assumptus  an.  1 32 i . 
Putoolanam  ecclesiam  rcgcre  coepit ,  ne- 
quc  haud  multo  post  obitum  Henrici  VII. 
quem  imperium  auspicatum  constat  anno 
1309.  Potuit  ergo  Paulinus  iste  Puteola- 
nus  sub  Ilenrico  VII  scripsisse,  antequam 
scilicct  curas  Episcopales  suscepisset,  at- 
que  ita  valot  Tartarotti  coniectura  ,  qui 
Paulinum  Episcopum  Danduli  cum  Pau 
lino  Putoolano  Codicis  Cacsenatensis  co- 
niungit.  Animadvcrtisse  tamen  juvat  Cae- 
sebatensem  codicem  mancum  esse  avulsis 
postremis  foliis  ,  sive  incuria  sive  iniuria 
alicuius  nescio.  Dosinit  in  cap.  XII.  ubi 
de  victoria  Constantini  contra  Maxen- 
tium.  * 

PAULONAS  Presbyter ,  in  quibusdam 
Gennadii  Codicibus  cap.  3.  PAULIINUS, 
sed  in  aliis  et  apud  Ilonorium  II.  3.  ro- 
ctius  PAULONAS ,  S.  Ephraimy  discipulus, 
Grece  potius  scripsisse  videtur  quaui  La- 
tine  ,  ctsi  Latinis  scriptoribus  a  Cangio 
accensetur.  Vivente  Muyislro  ,  clurus  in 
Doctoribus  Ecclesiusttcis  fuit ,  et  ma.rime 
ex  tempore  declamator ,  post  illius  autem 
obitum  ,  amore  primalus  et  uominis  .  se- 
parans  se  ab  Ecclesia  scripsit  contraria 
fidci  multa.  Hic  liardesanes  novellus  ab  co- 
dem  Ephraemo  appellari  consvcvit. 

Roberttis  PAULULUS  (aliis  PULLUSj 
Presbyter  et  familiaris  Episcopi  Ambien- 
sis ,  auctor  in  Codice  Manuscr.  Sangerma- 
nensi  perhibetur  librorum  trium  de  ceri- 
moniis,  sacramentis  et  officiis  Ecclesiusticis, 
quos  tomo  tertio  operum  HUGONIS  Victo- 
rini  editos  dixi  supra  t.  3.  pag.  279.  Con- 
fer  Mabillonii  praef.  ad  Sec.  III.  Boncdi- 
ctin.  et  Oudinum  tom.  2.  pag.  1569. 

PAULUS  I.  Romanus,  Papa  ab  A.  757. 
Maji  28.  ad  A.  767.  Jun.  29.  de  quo  Acta 
Sanctor.  tom.  V.  .lunii  28.  pag.  378.  seq. 
Ejus  Epistolas  XXXI.  ad  Pipinum  Uegoiu 
odidit  Eranciscus  Du  Chosne  t.  3.  reruni 
Francorum  pag.  723-760.  Inde  etargumcfti 
earundem  ox  Paronio  etiam  obvia  apud 
Sirmondum  tom.  2.  Concilior.  Galliao  paj  . 
61.  atquo  in  Conciliorum  Tomis  :  ubi  iti- 
dem  Pauli  Papae  constilutum  do  Ecelesiu 
et  Monastoriis  ;'i  so  oroctis  ,  cum  subscn- 


P  A  D 

plionibusEpiscoporum  XXIII-  et  Presbyte- 
rorum  Cardinalium  XIX.  ex  eodem  Baro- 
nio  ad  A.  761.  et  Epistolae  octo  ad  Pipi- 
num  otiam  apud  Sirmondum  tom.  3  Concil. 
Galliae  pag.  40  »5.  48.  50.  51.  58.  55.  58. 
atque  una  ad  Carolum  Carolomannum , 
Pipini  filios  p.  56.  aliaque  ad  Francos  uni- 
versos  p.  59-  Praetprea  in  Conciliorum 
tomis  Diploma  pro  immunitate  monasterii 
S.  Hilari  GaliatPnsis ,  sub  Ravennate  Ec- 
clesia  positi.  Adde  sis  Lud.  Jacobi  Bibl. 
Pontiiiciam  pag.  170. 

PAULUS  II.  Petrus  Barbus ,  Venetus  , 
Papa  ab  A.  1464.  August.  30.  ad  A.  1471. 
.lul.  25.  Ejus  Constitutio  de  rebus  Eccle- 
siae  non  alienandis ,  et  Epistola  ad  Ar- 
chiep.  Lugdunensem  debulla  excommuni- 
cationis  in  die  Coenae  Domini  contra  hae- 
reticos  et  speciatim  GEORGIUM  de  Pogie- 
bart,  tlussitarum  defensorem  obvia  in  Con- 
ciliorum  tomis.  Epistola  adEpisc.  Leodien- 
sem  de  controversiis  cum  Principatu  et  Ci- 
vitate  Leodiensi ,  in  clariss.  Lunigii  tom.  2. 
spicilegii  Eccles.  pag.  526.  De  aliis  hujus 
Constitutionibus  Ecclesiasticis,  Regulis  Con- 
cellariaeatqueEpistolis;Lud.Jacobusp.  170. 

*  In  Cod.  292  MS.  Felini  extant  Regu- 
lae  cancellariae  editae  a  SS.  Papa  Paulo 
II  an.  D.  1464  Ind.  XII.  Eius  vitam  scri- 
psit  Michael  Canensis  cuius  Commentaria 
historica  de  gestis  Pauli  II  in  cod.  5626. 
Biblioth.  Vaticanae  extare  monet  Montfau- 
con  Bibl.  MSS.  pag.  122.  Vide  supra  MI- 
CHAEL  Canensis  pag.  72 

PAULUS  III.  Alexander  Farnesius,  Ro- 
manus ,  Papa  ab  An.  1534.  Octobr.  13.  ad 
An.  1549.  Novembr.  10.  De  hoc  praeter 
Lud.  Jacobum  et  ab  eo  pag.  172.  Bibl.  Pon- 
tificiae  laudatus  ,  Ludovicus  Sensius  Rom. 
1543.  4. 

PAULUS  IV.  Jo.  Petrus  Caraffa  ,  Nea- 
politanus  ,  Papa.  ab  An.  1555.  Maj.  23.  ad 
A.  1559.  August.  18  de  quo  practer  Jo.  Ba- 
ptistam  Castaldam  Rom.  1615.  4.  lauda- 
tosque  a  Toppio  pag.  237.  Bibl.  Neapolita- 
nae  ,Colomesius  in  Italia  Orientali  pag.  95% 
Collectanpa  historica  de  vita  Pauli  IV.  edita 
ab  Antonio  Caracciolo  Colon.  1612.  4. 


L  U  S  •  1!)7 

239  Storia  di  Paoto  IV.  Scritta  da  Car- 
lo  Bromato  da  Eramo  (  Bartolom.  Carra- 
ra  Teatino  )  Bavenna  1748.  1753.  t.  II  in 
4.  CC  tantum  exemplaria  excusa  faisse 
docet  auctor  i-pse  in  Vita  dt  Gaetano  \I<- 
rati  Ven.  1762  in  4.  in   notis. , 

PAULUS  V.  Camillus  Borghesius ,  Ro- 
manus,  Papa  ab  An.  1605.  Maji  16.  ad  A. 
1621.  Jan.  28.  Vita  ab  Abrahamo  Bzovio 
scripta  editaquo  Rom.  1626.  4. 

PAULUS  sive  ut  ipse  prae  rnodestia  se 
appellat ,  PAULULUS  ,  sub  extremum  se- 
culi  undecimi ;  idem  fortasse  cum  Paulo 
Berneriedensi ,  scriptor  librorum  quorum 
de  vita  S.  Erhardi ,  Episcopi  post  seculi 
spptimi  medium  Ratisbonensis,ad  Heilikam 
Abbatissam  ,  quos  vuliravit  Bollandus  in 
Actis  Sanctor.  tom.  1  Januarii  8.  p.  535. 

PAULUS  /Emilius  Veronensis ,  supra  t. 
1.  pag.  25. 

PAULUS  de  Altavilla  Monachus  Casinpn- 
sis  ,  sed  junior  quam  ut  hoc  loco  referatur 
clarus  circa  An.  1580.  de  quo  Placidus  Ro- 
manus  cap.  17.  supplementi  ad  Petrum 
Diaconum ,  ubi  virum  Graecis  ,  Hebraici.s 
et  Latinis  litteris  doctissimum  ,  memoria 
tenacem ,  vivacem  ingenio  celebrat. 

PAULUS^ln^/icwsDecretorum  Doctor  A. 
1404.  scripsit  speculum  aureum  Papae  , 
ejus  Curiae  .  Praelatorum  et  aliorum  Spi- 
ritualium  super  plenitudine  potestatis  Pa- 
palis  ,  sive  Dialogum  Petri  et  Pauli ,  divi- 
sum  in  partes  tres,  insolentiis  et  erroribus 
Romanae  Curiae  ,  Simoniacisque  abusibus 
oppositum  .  qui  exstat  in  Goldasti  t.  2  Mo- 
narchiae  lmperii  pag.  1527.  1558.  et  in 
Eduardi  Brov\  n  appendicead  Orthumi  Gra- 
tii  fasciculum  rerum  expetendarum  et  fu- 
giendarum.  Lond.  1690.  fol 

PAULUS  Aquilejensis.  infra  .  PAULUS 
Diaconus. 

PAULUS.4tfava/i£i'wsa)Florentmus,Tl)po- 
logiae  et  Juris  Doctor  Ord.  Servorum  15. 
Mariae  ,  obiit  Anno  1499.  aetat  73.  b  <!■• 
quo  Julius  Nigcr  .  in  historia  sciiptorum 
Florentinor.  pa^.  iii.  Ejus  SCripta:  Gom- 
mentarii  in  XII.  Pfophetas  it  Apocah  psin. 
Thesaurus  Concionatorms  sive  (Jundrage- 


a)  Apud  Jul.  Ni«rum  vitiose  Attaeeanti. 


1)  Al.  80. 


P  A  l 
stmnleprius,  editum  Mediolani  H79.  et 
QuadragesimaJe  postertus  sive  Paulina  ad 
Antonium  Alabanthem,  Generalem  Ordi- 
nis  Servorum,  cui  opori  auctor  immortuus 
ipsumque  imperfectum  relictumest,  inquo 
tbema  primo  oomprobat  auctoritatibusGen- 
tilium  .  Sanctorum  Veteris  Testamenti  et 
Lorum  Novae  Legis :  secundo  confirmat 
rationjbus,  tertio  exemplis.  Dialogus  de 
origtne  ct  progressu  Ordinis  Servorum  . 
ad  Petrum  Medicon,  Cosmi  senioris  (ilium. 
Confer  Diarium  eruditorum  Italiae  tom. 
XXVIII.  pag.  107.  seq.  Vitae  Beatorum 
Joachimi  Senensis  ad  Christophorum  Ord. 
Servorum  Generalem  ,  edita  inActis.  San- 
ctor.  t.  2  April.  16.  p.  454.  nec  non  Fran- 
cisci  Senensis ,  Ordin.  Servor.  ad  Pium  II. 
Ad  eundem  Vita  S.  Catharinae  Senensis. 
Opusculum  in  laudemS.  Philippi  Benitii, 
Ord.  Servorum  instauratoris.  Breviarium 
Decreti,  Decretulium  ,  Se.rti  et  Clementi- 
narum.  Sermones  de  Sanctis.  Omitto  quae 
commentatus  est  Italice  in  Psalmos  septem 
poenitentiales  et  Orationem  Dominicam,  in 
Lilnnias  .  in  Dantern  item  et  Petrarcham  : 
et  historiam  ac  miracula  sanctissimae  ima- 
ginis  Annunciatae  Florentinae.  Vide  AT- 
TAVAMll  S  Supra  I.  136.  et  Batines  Bi- 
bliogr.  Dantesca  II.  361.  653.; 

PAULUS  ex  Canonico  ftatisbonensi,  exul 
ab  Ilenrico  IV.  Imp.  inde  ab  Anno  1120. 
Beritfriedensis  a)  sive  Bernrietensis  in  dioe- 
cesi  Augustana  Canonicus  Regularis  ac 
Presbyter  circa  An.  II 31.  scripsit  vitam 
Gregorii  VII.  et  circa  An.  1150.  Vitam  B- 
Herlucad  Virginis  Boicae.  Utramque  edidit 
Jacobus  Gretserus,  una  cum  apologia  pro 
Baronio  contra  Goldastum,  Ingolstad.  1  61 0 
4.  Dtraque  recusa  tomo  sexto  Gretscri  ope- 
rum  :  Vita  llerlucae  etiam  in  Actis  Sancto- 
rum  tom.  2.  April.  18  p.  552.  et  Vita  Gre- 
gorii  septimi ,  t.  VI.  Maji  25.  p.  113. 


L  U  S 

PAULUS  Bonctus  .  vitiose  Ponetus,  Nar- 
bonensis  Gallus  Carmclita  circa  Annum 
1410.  praeter  Conciones  ad  populum  scri- 
psit  Viridarium  Mundi  sive  dc  ortu  ,  fru- 
gibus  et  lloribus  religiosae  suae  Ileliadum 
b)  militiae,  hoc  est  Carmelitar.  libros  tres. 
VidoAlegrifparadis.Carmelit.decoris  p.327. 

PAULUS  BurgensU  sive  de  Burgo  in- 
ter  Judaeos  antea  dictus  Salomon  Levi,  a) 
inde  lectione  scriptorum  Thomae  Aquina- 
tis.  prima  secundae  qu.  93.  106.  de  Legi- 
bus  et  Legis  novae  comparatione  cum  Ve- 
teri  professus  se  permotum  ut  cum  filiis 
tribus  An.  1390.  CHristo  nomen  daret, 
factus  An.  1402.  Carthaginensis  in  Hispa- 
nia,  et  ab  An.  1415.  Burgensis  Episcopus, 
et  Archicancellarius  b)  Begis  Castcllae  et 
Legionis,  scripsit  An.  1432.  anno  octoge- 
simo  secundo  aetatis  scrutinium  Scriptu- 
rarum  ,  sive  Dialogum  Sauli  et  Paul\  con- 
tra  Judaeos,  divisum  partibus  duabus : 
quarum  prior  distinctionibus  X.  et  poste- 
rior  distinctionibus  sex  dispescitur  ,  cdi- 
tum  Mantuae  1475  fol.  deinde  Bomae  apud 
Uldaricum  Gallum  ,  nec  non  Parisiis  fol. 
sine  anni  nota  et  Burgis  1519.  1596.  fol. 
ex  recensionc  Christophori  Sanctotisii , 
Burgensis  Augustiniani  Vicarii  Generalis, 
qui  praeludium  dissertationemque  de  ori- 
gine  haereticorum  ,  et  vitam  Pauli  c)  prae- 
rnisit,  in  qua  inter  alia  narrat  multa  mil- 
lia  Judaeorum  Maurorumque  ab  eo  ad 
Cllristum  adducta  esse  ,  diemque  ipsum 
obiisse  An.  1435.  29.  Aug.  Ejusdem  Pauli 
sunt  compositae  A.  1429  ad  filium  suum 
Alphonsum  additiones  ad  Nicolai  Lyrae  c) 
postillas  in  S.  Scripturam  ,  de  quibus  si- 
cut  et  de  Matthiae  Doringii  replicis  dictum 
supra  pag.  48.  In  illis  additionibus  Pau- 
lus  Talmudis  placita  non  raro  exagitat , 
Judaeosque  oppugnat,  ut  ad  Esaiae XXXIV. 
Zachariae  V.  et  passim  alibi.  Confer.  Bich. 


a;  Vide  Hundii  metropolin  Salisfourg.  tom.  2. 
P .   K):!.  seq. 

b)  AL  Klia  Propheta. 

I     Anarbanel  ad  Lsa  ae  XXXIV.  pag.  53.  b) 

<1    Tritbetn.  cap.  700. 

e)  De  eodcm  conferendus  Mariana  XIX.  8.  rebus 
Bispan.  Bzovicu  id  \.  1398.  num.  12.  Rcv.  Wolfius 
noMer  liil.l   Bebr.  lom    1  p,  912.  903.  tom.  o   pag. 


897.  seq.  950.  tom.  4  pag.  948.  et  ad  Hispanin  m 
Orientalem  Colomesii  pag.  212.  seq.  Thomam  de 
Pinedo  ad  Stephanum  Byz  pag.  565.  seq.  Nic.  An- 
lonii  Bibl.  veterem  Ilispan.  X,  5.  tom.  2.  png.  157. 
seq.  Miraeum  in  auctario  cap.  449.  Hornbeckium 
dc  convincendis  Judaeis  pag.  8.  elc. 

f)  Vmchuldige  Nachrichtm  A.  1720.  pag.  578. 
seq.  549.  seq. 


P  A  U 
Simonis  hist.  Criticam  Novi  Testam.  III. 
33.  pag.  483.  seq.  Quaestwnes  XII.  de 
nomine  Tetragrammato  desumtae  ex  ad- 
ditionibus  ad  cap.  tertium  Exodi  ,  et  re- 
cusae  ad  calcem  libri  Jo.  Drusii  de  tetra- 
grammato,  cum  ej  usdem  scholiis,  Franequ. 
1604.  8.  atque  in  Criticis  sacris  Anglica- 
nis ,  et  in  Hadriani  Relandi  decade  exer- 
citationum  Philologicarum  de  vera  pronun- 
ciatione  Nominis  JEHOVA,  Trajecti  ad 
Rhen.  1707.  8.  pag.  121.  De  ejusdem 
disputatione  cum  Boneto ,  ben  Goren  Ju- 
daeo .  mentio  apud  laudatum  Wollium  t. 
3.  Ribl.  Hebr.  pag.  950. 

PAULUS  de  Carthagena  ,  idem  cum  su- 
periore.  Ejus  filii  tres  ,  \)  Alfonsus  ex  De- 
cano  SegobiensiEpiscopus  et  ipseRurgensis 
successor  Patris,  cujus  anacephalaeosin 
de  Regibus  Hispaniae  laudat  Mariana.  2) 
Gonsalvus ,  Episcopus  Placentinus  et  31 
Alvarus  Garsius  scriptor  commentariorum 
de  rebus  a  Joanne  II.  Castellae  Rege  ge- 
stis.  Vide  Miraei  auctarium  cap.  449.  ex 
Marianae  XIX.  8    de  rebus  Hisp. 

PAULUS  de  Castro  oppido  Faliscorum  , 
JCtus  celebris ,  qui  Senis ,  Florentiae  et 
Patavii  docuit ,  obiitque  diem  non  ante  A. 
1438.  aj  Trithemius  c.  768.  praeter  Com- 
mentarios  ad  Instituta  ,  Digesta  et  Codicis 
Justinianei  libros  IX.  ejus  Consilia  cele- 
brat ,  ex  quibus  CCCCXVIIl.  exstat  apud 
Rzovium  ad  An.  1407.  p.  266.  seq.  Ave- 
nionicae  praelectiones  in  titulos  quam  plu- 
res  memorantur  a  Nic.  Comneno ,  qui 
de  hoc  Paulo  consulendus  tom.  1.  hist. 
Gymnasii  Patavini  pag.  213.  214. 

PAULUS  Diaconus  Ncapolitanae  Eccle- 
siae  teste  Sigeberto  cap.  69.  transtulit  de 
Graeco  in  Latinum  vitam  S.  Mariae  /Egy- 
ptiacae  ,  sive  qualiter  sua  pocnitcndo  pec- 
cata  in  eremo  cursum  explerit  vitae.  Ver- 
sio  illa  exstat  apud  Surium  9.  April.  prae- 
missam  habens  hanc  Epistolam  : 

Domino  gloriosissimo  ac  praestantissimo 
rcgi  Carolo  a). 
Sciens    gloriosissimam    majestatem  ve- 

a)  Alii  An.  1420.  14o3.  1437.  aiii  1457. 

b1)  Vossius  Carolum  Mngnum  intclligit,  Hcnsche- 
nius  tom.  1.  Act.  Sanctor.  Febr.  pag.  482.  vcrl- 
siniilius  C.arolum  f.alvuni. 

c)  Thcophiii   poenilenUs ,  Vicedomlni    Adanae 


LUS  199 

stram  tam  Dicints  eloquiis  .quamque  san- 
ctorum  praecedentium  exemplis  valde  de- 
lectan .  cum  jam  dudum  libellum  conver- 
sionis  Mariae  JEgyptiacae ,  cum  tomulo 
de  cujusdam  Vicedomini  b)  poenitentia , 
domino  meo  obtulerim:  quia  ille  ipse  casu 
quodam  deperiit.nunc  interim jussui  vestro 
in  eodem  restaurando  devotus  obedivi. 
Obsequii  quoque  et  devotionis  meae  fuit , 
ut  7ion  simplicem  tantum  memoratae  rei 
textum  exhiberem ,  sed  et  alia  quaesitu 
digna  superadjicerem .  de  venerandis  sci- 
licet  Constitutis  et  Gestis  Praesulum  Ro- 
manae  Ecclesiae :  quorum  sanctionibus 
quam  reverenter  Ecciesia  utatur  .  maje- 
stas  vestra  optime  novit.  Hoc  autem  bre- 
vitatis  Compendium  servus  vester  ideo 
sumpsit ,  ut  serenitas  vestra ,  quam  Rei- 
publ.  fascibus  valde  oneratam  attendo , 
cui  sparsim  diversa  non  vacat  percur- 
rere  scriptorum  volumina  .  quasdam  con- 
suetudines  Ecclesiasticas  in  brevi ,  quasi 
in  quodam  Enchiridio  inclusas  tenere  pos- 
sit :  Et  quia  secundum  regalem  industriam, 
studium  domini  mei  in  hoc  fervere  didici. 
nt  facta  dictave  vestra  juxta  authoritatem 
irrefragabilem  dirigere  ,  et  quid  erga  cul- 
tum  Divinum  tenendum ,  quodve  rejicien- 
dum  sit ,  solicite  disquirere  et  perscrutar/, 
elucubrationis  sit  assiduae :  qualiter  ejus 
Divinitatis  ope  muniti .  prospcris  succes- 
sibus  ad  omnia  currere  mereamini. 

Graeca  quae  Sophronio  Hierosol.  ab  aliis 
tribuuntur,  alteri  scriptori  adscribuntur 
a  Papebrochio,  qui  edidit  ad  calcem  Act. 
Sanctor.  tom.  1.  April.  2.  pa^.  XIII.  et 
omissa  Pauli  versione  aliam  Latinam  in- 
terpretationem  in  eodem  tomo  pag.  96.  et 
m^tricam  IHLDERERTI  Cenomanensis  me- 
taphrasin  pa?.  83.  exhibet.  Anglice  ex 
(iallico  Arnaldi  Andillii  prodiit  separatim 
Lond.  1726.  Sophronium  praeferens  au- 
ctorem.  Mariae  illius  obitum  Papebrochius 
ad  An.  421.  revocat. 

PAULUS  Winfridus,  Waraefridi  F.  Fo- 
rojuliensis    siw    Aquileiensis    Patriarchii 

in  Cilicia  ,  quam  nanalioiuMn  ex  Graeco  Eutff- 
chiani  k  Paulo  Diacono  Neapoieoa  laiine  rersam 
e\  iribns  mss.  edidil  tfenscfaenius  lom.  1.  Febr* 
iv.  pag.  183. 


,00  P  A  U 

Diaconus  .  Desiderif,  ultimi    Lengobardo- 

rum  Begis  notarius  sive  Caneollarius  .  et 

um  a  Caroto  M.  A.    774.    captora, 

captivus   et    ipse .  inde   ob  lidom    atque 

amorom  coostaDtera  erga   Desiderium  in- 

\is(isvt  iwul .  mo\  .Monaohus  Cassinen- 
sis  et  propter  ingenium  aique  doctrinam 
Carolo  M.  etiam  dilectus  ot  honoratus ,  ut 
carroina  Caroli  ad  Haulum  servaita  a  Leone 

Ostiensc  lib.  I.  Chronici  Casinensis  ,  cap. 

15.  et  supra  tom.  1.  pag.  319.  seq.  obvia 

satis    superque    testantur.    De  hoc  Paulo 

praeter  l.eonem  consulendus  Petrus  Oia- 

conus  libro  de  Viris   illustribus    Casinon- 

sibus  cap.  8.  eruditis  Jo.   Baptistae    Mari 

notis    illustratus ,    atquo    e    rocentioribus 

Dan.  Gttil.  Mollerus  diss.    de    Pauio    Dia- 

cono  .    Altdorf.    1686.    4.     Jo.    llubnorus 

noster  Conturia  socunda   Bibl.    Ilistoricae 

llamb.  pag.  63.  seq.  ut  tanquam  notiores 

Vossium,  Labbeum  tom.  2,  pag.  170.  et 

778.  seq.    Caveum    aliosque    praeteroam. 

Scripta  Pauli  sunt :  Epitoma  librorum  XX. 

Verrii  Flacci,  nobilis  veteris  Grammatici  aj 

de  vcrborum  siynificatione  ,  d  Sexlo  Pom- 

pejo  FESTO  jam  in  breviorom  formam  re- 

dactorum.  Hanc  epitomam    Carolo  M.  di- 

oavit  praemissa  Epistola  ,  cuius  haec  est 

inscriptio  :   Largitatis   munere  ,    sapientia 

potentiaque  praefulgido  Domino  Regi  Ca- 

ruh.  Regum  sublimissimo.  Paulus  uUimus 

servulus.  De  editionibus  huius  epitomes  , 

reliquiarumque  Festi  et  Verrii ,  non  repe- 

toro  est    animus  quae  dixi  lib.  IV.    Bibl. 

Latinae  cap.  6.  Anonymus  Mellicensis  de 

S.  E.  cap.  67.  Paulus  Vir   doctus  scribit 


L  US 

intcr  nlia  lihrum  utilissimum  ,  qui  inscri- 
hitur  (Ic  signficatione  vcrborum. 

Magnam  quoque  sui  partem  b)  Ilistoria 
Miscclla  huius  Paulo  dobet.  Nam  priores 
undecim  libri  sunt  iidom  ac  decem  libri 
EUTROPII,  nisi  quod  aliqua  subinde  de 
suo  Paulus  addat :  Eutropium  exinde  con- 
tinuat  Paulus  ,  cujus  sunt  libri  quinque 
sequcntos ,  a  tompore  Juliani  Apostatae 
usque  ad  tompora  primi  Justiniani.  c) 
Caoteri  ,  nempe  decirnus  septimus  et  qui 
consequuntur  a  LAINDULPHO  Sagace  ad- 
diti  sunt ,  potissimum  ex  Theophane,  sive 
ex  ANASTASIO  Bibliothecario  qui  Theo- 
phanem  ex  Graeco  Latine  vertit.  De  Hi- 
storiae  Miscellae  editionibus ,  quae  ex  Ca- 
nisii  reconsione  etiam  exstat  tom.  XIII. 
Bibl.  Patrum  Lugd.  pag.  201  seq.  dixi  in 
Bibl.  Latina  lib.  III.  cap.  9.  et  de  Lan- 
dulpho  atque  Anastasio  supra  ,  suo   loco. 

(241.  Pauli  Diaconi  Historia  Miscella  Lau- 
datissima  a  Justo  Fontanini,  non  item  a 
Muratorio ,  edita  primum  Romae  1471.  io 

4.  Italice  versa  habetur  ab  anonymo  Ve- 
netia  1544.  8.  a  Bened.  Egio  da  Spoleto 
ib.  1548.  8.  Lud.  Domenichi  ib.  1548.  1558. 

5.  Milano  1031.  10.  a  Quirico  Viviani 
Udine  1829    v.  2    in  16.) 

Jlomiliarius  d)  praetor  rem  Alcuino  e) 
adscriptus  a  nonnullis  ,  Paulo  f)  tribuen- 
dum  opus  ex  probatorum  Ecclesiae  Do- 
ctorum  lucubrationibus  jussu  Caroli  M.  in 
Ecclesiarum  usus  sclectas  complexum  ho- 
milias  in  Evangolia  Dominicalia  atque  an- 
niversaria  ;  Tulit  aetatem  viditque  lucem 
variis  in  locis   ut    Spirae    1482.    Basileae 


a)  Sveton.  de  Gramm.iticis  cap.  17.  ubi  cum 
kugusti  nepoUbus  praeceptorem  clectum  fuisse 
indical. 

b     Uiraeus  ad  Sigebert.  cap.  80.  de  S.  E. 

c)  Leo  Ostiensis  lib.  1.  cap.  13.  ubi  duo  pro 
i|uinque  libellis  Paulo  tribuuntur. 

«I    Vide  Canpium  in  hac  voce. 

e)  1 1  iii  versione  Hispanica  quae  lucem  vidit 
valentiae  1552.  fol.  Homillario  reeopilado  por 
Ueuino. 

f  Bigebertui  Gemblacensis ,  in  Chronico  nec 
non  Aibcricos ,  trium  fontinm  Monaclius  arl  A  C. 
«07.  pag.  152.  tom.  2.  accession.  Iiisloricarum  il- 
lustris  l.eibnitii  :  Karolui  Imperator  per  manus 
VAVI.l  DIACOlfl  decerpens  optima  quaeque  de 
teriptit    Catholicorum    Patrum  ,   lectiones  uni- 


euique  festivitati  convenientcs  per  circulum  an- 
ni  in  Ecclesia  legendas  compilaH  fecit.  Florus, 
Oiaconus    Lugdunensis  in  librum    liomiliarum  10- 
lius  anni  ex  divcrsorum  Palrum  tractalibus  ordi- 
iialum  :  in  tlicsaurum  anecdoloruni  Edmundi  Mar- 
tcnc  ct  Ursini  Durand  tom.  V.  pag.  612. 
O  prudcns  leclor,  vitae  cui  cura  perennis , 
Perlege  pracsentem  studioso  pcctore  librum  ctc. 
Piura  de  hoc  opore  et  veleri    Theolisca  ejus  ver- 
sione  V.  C.  Jo.  Ilcnricus  a  Scelen  in  sclectis  litte- 
rar.  png.  252.  scq.  Jo.  nav.  KoeliT  de  libliotbeca 
Caroli  M.  Alldorf  1727.  4   S-  (i-  Simile  opus  in  le- 
clioiies   Epistolicas   dicbus   Dominicis  et  festis  in 
Ecclesia  receptas  cx  antiquis  Ecclesiac  Docloribus 
coliegil  ediditque  Laur.  Surius  Colon.  1596.  fol. 


p  a  r 

1493.  1505.  Col.  1517.  1525.  1530.  1539. 
Ugd.  1520.  1525.  Faris.  1537.  1569.  iol. 
Neque  diversum  opus  puto  quod  in  Bi- 
bliothcca  Antissiodorensi  invenisse  sr  n-- 
ferunt  doctissimi  scriptores  itinerarii  lit~ 
terarii ,  Gallice  Anno*  1717.  4.  vulirati , 
Edmundus  Martene  et  Ursinus  Durandus 
pag.  56.  licet  enim  EBRABDl  nomen  Co- 
dex  ille  Manuscr.  homiliarii  Patrum  ,  Ca- 
roli  Magni  jussu  digesti  praeferat ,  tamen 
librarii  illum  potius,  quam  collectoris  esse 
crediderim. 

Obtulit  hunc  librum  Domiuo,  Gertnaae,    Tibique 

Ebrardus  supplex,  supplicis  eslo  memor. 
Auferet  boc  nullus,  cujus  praecordia  CHristus 

Possirlet ,  iratum  ne  patiatur  eum. 
Quin  etiam  fratris  munus  votumquc  probando 

Insistet  parili  quicquid  amore  valet. 
Nam  petit  in  coetu  fratrum  solenuiter  illuni 

Ad  laudem  Domini  nocte  dieque  legi. 

Nomina  eorum  quorum  hoiniliae  in  hac 
cnjva/wyij  leguntur ,  haec  sunt: 

Alcuinus,  cujus  libri  tres  de  iide  ex- 
stant  pag.  118.  seq.  edit.  Basil.  separatim 
etiam  excusi  deinde  Francof.  1555.  et  in- 
ter  Opera. 

Ambrosius,  saepius. 

Anselmus  tom.  2    pag.  36.  b. 

Augustinus  saepius. 

Joannes  Chrysostomus. 

Fulgentius  Carthag.  pag.  21.  b.  tom.  2. 
pag.  53.  b.  67. 

Gregorius  Magnus,  saepius. 

Haymo  p.  31.  b.  t.  2  p.  43  b.  68  b.  73  h. 

Henricus  a)  pag.  20.  b.  57.  b.  126.  b. 
133.  b.  140.  b.  142.  b.  145.  147.  b.  152. 
160.  b.  163.  b.  tom.  2.  pag.  21.  b. 

Hieronymus,  saepius. 

Hilarius  tom.  2  p.  60. 

Joannes  Chrysostomus  ,  saepius. 

Isidorus  pag.  17.  b. 

Leo  magnus,  saepius. 

!\laximus,  saopius. 


lfs  m 

S.  Sevenunus  ( iabjl';nsis.  p.  27. 

Jo.  Mabillonius  lib.  I.  de  re  diploinati- 
ca  capite  XI  §.  15.  In  scribeiulis  dtplu- 
matibus ,  tum  libris  ,  post  auream  aeta- 
tem,  qui  singula  vocabula  singulis  punctis 
distinguebant ,  nulla  fere  verborum  distin- 
ctio  a  notariis  facta  est  usque  ad  Carolum 
Magmmj ,  qui  procurante  Alcuino  a  puu- 
ctorum  distinctiones  vel  subdistinctiones  re- 
stituit.  IIoc  in  negotio  Princeps  piissimus 
adhibuit  Paulum  Warnefridi  et  Alcuinum. 
Diaconos  peritissimos ,  in  quibus  ille  homi- 
lias  per  annum  legi  solilas ,  et  aliquot 
Augustini  Epistolas  ;  hic  vero  librum  qui 
COMES  appellatur ,  inlerpunctionibus  il- 
lustrarunl.  Interpunctionum  tamen  ille  usus 
serius  in  diplomatibus  obtinuit  etc. 

Per  cola  distinguant  proprios  et  commata  versus, 
Et  punclos  ponaut  ordine  quusque  suo. 

Historia    Winilorum  ( al.   Vinnulorum 
qui  postea  dicti  sunt  Longobardi ,    usquc 
ad  excidium  illius  regni  A.  773.  opus  e\\- 
mium  libris  VI.  post  editiones  veteres  ,  A- 
scensianam  ,  Augustanam  Anni  1515.  cum 
Jornande  ,  et  Basileensem  Sigismundi  Ge- 
lenii  A.  1532.  cum  Svetonio  et  aliis  in  lu- 
cem  datas ,  singulari  studio  recensitum  a 
Bonav.  Vulcanio  cum  Jornande  et  aliis  v<-- 
rum  Gothicarum  scriptoribus  a)  Lugd.  Bat. 
1597.  1618.  8.  tum  ab  Hugone  Grotio   h 
Arast.  1655.  8.  et  a  Jano  Grutero  in  scfj- 
ptoribus  Latinis  historiae  Augustae  mino- 
ribus,  Hanov.  1611.  fol.  Circa  idem  tempus 
Fridericus  Lindenbrogius  Pauli  libros  ho- 
sce    ad    Manuscriptos   Codices    recognitos 
etiam  notis  illustravit ,  addito  supplementu 
insigni   capitum  postremorum  libri  sexjti  . 
LIX.  LX.  LXI.  quod  deinde  in  Freheri  scn 
ptoribus   Francicis    e\   Manuscr.    Palatino 
et  in  Bibliotheca  Patrum  edit.  Lugd.  tom. 
Xlil.  in  qua  pag.  161.  illi  libri  exstant  p. 
.13-2.  recusum  le-itur.  Praeclara  editio  Lin- 


a)  Hlc  est  ERICUS  Autissiodorieusis  qui  vitam 
S.  Cermani  Anlisiodorcnsis  adCaroluui  Calvum  scri- 
psit  melrlco  stylo  sex  libellis  intra  V.  C.  875.  ct 
X77.  cujus  liomilias  post  Pauli  Diaconi  lempora 
oportet  inscrtas  esse  ,  sicut  llaymonis  quoque , 
cujus  et  Lupi  Fcrrariensis  discipulus  istr  Kricus 
fuil.  Vide  Carolum  lc  Cointc  adA.  C.  839.il.  XIX. 
(om.  8.'  Annal.  Francor.  pag.  »s<i  el  Acta  Sanctor. 


lom.  quarto  Junii  25,  pag.  8-29.  seq. 

b)  Alcuinus  Kpist.  15. 

c)  ConfiT  si  plaoet  quac  in  Uibliollieca  Latina 
lib   5.  cap.  17. 

d)  illustris  BparvaofeMtui  icstci.cibuitio  in  Lcib- 
nilianis  pag  lt'«7.  ederc.  voluit  i.riscs  evteroi  uui  de 
<;otliis ,  velut  supplementum  sylloges  (irntianac. 


177 


202  p  A  U 

denbrogiana  lacem  vidit  Hamburgi  1611. 
4.  hoe  titulo :  Divcrsarum  Gentium  histo- 
riae  antiquaescriptores  tres  .  JORNANDES 
Episcopus  de  regnorum  ac  temporum  suc- 
ressionibus.  Ejusdom  historia  de  origine 
frot/ibrum  :  ISIDORUS  Hispalonsis  de  Go- 
this .  Wandalis  et  Svevis.  Ejusdom  Chro- 
nicon  Regum  Wisigothorum.  PAULI  War- 
nefridi  F.  Diaconi  de  gestis  Longohardorum 
libri  VI.  Denique  hosce  Pauli  libros  cum 
variis  lectionibus  Codicum  Ambrosiani  et 
Modoitiensis  .  et  notis  clarissimi  Viri  Ho- 
ratii  Blanci  exhibuit  laudatissimus  Murato- 
rius  tom.  1.  thesauri  scriptorum  Italiae  p. 
395:  Mediolan.  1723.  fol.  '242  Notitia  Ita- 
licarum  versionum  quae  supra  in  n.  241. 
hic  verius  referenda .)  De  ERCHEMBER- 
TO  Historiae  Pauli  continuatore  dictum 
supra  tom.  2  pag.  515. 

Vita  S.  Grcgorii  I.  Papae  .  libris  IV.  lau- 
data  Sigoberto  .  atque  edita  a  Jo  Mabillonio 
Sec.  I.  Benedictin.  pag.  385.  atque  inde 
in  novissima  Operum  S.  tiregorii  editiono 
tomo  IV.  Paris.  1706.  fol.  ut  dixi  supra 
tom.  3.  pag.  84.  Vido  et  [laudati  Mabillonii 
Analecta  edit.  novae  pag.  498.  seq.  Momi- 
nit  Paulus  ipse  lib.  3.  de  gestis  Longobar- 
dorum  c.  24. 

Libellus  de  numero  sive  ordine  Episco- 
porum  qui  sibi  ab  ipso  praedicationis  exor- 
dio  in  Civitate  Metensi  successerunt  usque 
ad  A.  777.  flagitante  scriptus  Angilramno 
Episcopo.  Exstat  in  Frohori  Corpore  histo- 
ria*3  Francicae  pacr.  171.  et  in  Bibl.  Patrum 
edit.  Lugd.  tom.  13.  pag.  329.  et  novissime 
in  Augustini  Calmeti  historia  Civili  et  Ec- 
clesiastica  Lotharingiae  ,  edita  Gallice  Nan- 
cejis  1728.  fol.  Ex  hoc  libello  fragmentum 
de  Caroli  M.  majoribus  et  liberis  ,  in  An- 
dreae  du  Chosne  tom.  2  scriptorum  de 
rebus  Francorum  pag.  201.  et  de  Beato 
Arnulfo  ,  Pappoli  successore ,  in  Petri  Pi- 
thoei  duodocim  scriptoribus  pag.  288.  Me- 
minit  Paulus  ipse  VI.  1»>.  de  gestis  Longo- 
bardor.  et  Sigebertus  cap.  80.  qui  gesta 
Vhnliftcum  Metensium  appellat.  Ex  hoc  li- 
bello  petitum  Epitaphium  Arigisi  (  al  An- 
chisi )  Principis  Beneventi ,  obvium  in  Pe- 


LUS 

regrini  historia  Principum  Longobardorum  , 
apud  celeb.  Muratorium  tom.  1.  thesauri 
scriptorum  Italiae  pag.  395.  et  Epitaphium 
S.  Hildegardis  tom.  3.  Act.  Sanctor.  Aprilis 
pag.  789.  quod  ALCUINO  Baronius  praeter 
rem  tribuerat. 

Miracula  S.  Arnuiphi,  qui  primo  Major- 
domus  Regis  Francorum  ,  postea  Meten- 
sium  Episcopus,  eremiticam  vitam,  notante 
Sigeberto  expetiit.  diemque  obiit  A.  632. 
Edita  tomo  tertio  Oporum  BEDJ5  Venera- 
bilis  ,  ut  dixi  tom.  1.  pag.  176.  et  deinde 
Paulo  auctori  vindicata  a  Surio  24.  Augu- 
sti.  Meminit  Paulus  ipse  VI.  15.  histor. 
Longobard. 

Martyrium  S.  Cypriani  Carthaginiensis, 
editum  in  Cypriano  Jacobi  Pamelii  ,  in  0- 
xoniensi  autem  Joannis  Felli ,  aliisque  edi- 
tionibus  ,  et  in  Ruinarti  Actis  selectis  Mar- 
tyrum  omissum.-Tiliemontioa)  etiamjudice, 
juniori  Paulo  ,  qui  tempore  Caroli  Calvi 
scripserit ,  tribuendum  videtur. 

Vitae  S.  Benedicti  qui  A.  543.  etS.  Mauri 
qui  A.  584.  S.  Scholasticae  Virginis ,  S  Be- 
nedicti  sororis  ,  quae  circa  A.  542.  obiit , 
prodierunt  Romae  1590.  4.  in  parte  tertia 
poLsmatum  T.  Prosperi  Martinengi,  et  apud 
Mabillonium  seculo  I.  Benedictin.  Sed  in 
Actis  Sanctor.  tom.  3.  Martii  21.  pag.  275. 
et  tom.  1.  Januar.  15.  pag.  1039.  et  tom. 
2  Februar.  10.  p.  393.  omissas  illas  esse 
video  Veracem  et  insignem  historiographum 
res  S.  Benedicti  narrantem  vocat  Leo  0- 
stiensis  II.  44.  Versus  autem  elegi  reciproci 
de  S.  Benedicti  miraculis  ,  in  quibus  prius 
hemistichium  hexametri ,  posteriore  hemi- 
stichio  pentametri  repetitur  ,  eidem  Leoni 
lib.  1 .  cap.  1 5  memorati  ,  quorum  initium  : 
Ordiar  unde  tuos  sacer  o  Benedicte  trium- 
phos  ,  exstant  in  Pauli  lib  lib.  1.  de  gestis 
Longobardor.  cap.  26.  et  in  Aimoini  sermone 
de  S.  Benodicto  in  Bibl.  Floriacensi  p.  284. 
Vorsus  similes  rociproci  in  S.  Scholasticam 
apud  ArnoldumWion  libro  tertio  ligni  Vitae 
ad10.  Februar.  tom.  2.  pag.  47.  incipiunt- 
0  Benedicta  soror  Benedicti  nomine  CHri- 
sti ,  eximiique  patris  o  benedicta  soror.  In 
hoc  carmine  testatur   Paulus  se    heroico 


a    Tom.  IV.  mcmonar.  H.  E.  p.  638.  eoMl.  Pari^. 


P  AU 

etiam    carmine    ejusdem   Virginis    laudes 
cecimsse : 

Versibus  heroicis  alias  ,  castissima  ,  laudes. 
Scripsimus  ecce  tibi  versibus  heroicis. 
Minus  verisimilis  sententia  Baronii }  qui  S. 
BERTHARIO  tribuit  nec  BEDAM  auctorem 
mihi  persuaserim  ,  quamlibet  in  Bedae  ope- 
ribus  ,  distichjs  octo  etiam  auctiora  legun- 
tur  tomo  VII.  pag.  350.  seq. 

Ex  Epistolis  ejus  pluribus  Epistola  de 
Regula  S.  Benedicti,  ad  Carolum  M.  a)  scn- 
pta  nomine  THEODAMARI ,  Abbatis  Casi- 
nensis  exstat  apud  Angelum  a  Nuce  ,  in 
notis  ad  Leonis  Ostiensis  lia.  1.  cap.  12. 
Idem  Angelus  testatur ,  sub  Pauli  nomine 
legisse  se  expositionem  Regulae  S.  Benedi- 
eti ,  quam  tamen  ejus  esse  negat :  quam- 
quam  expositam  a  Paulo  illam  regulam  fu- 
isse  testatur  Leo  lib.  1  cap.  1 5.et  RUTHAR- 
DO  Monacho  :  Rabani  ac  Strabi  auditori , 
tribuere  maluit  Hugo  Menardus. 

Epitaphiumin  Venantium  Fortunatumex- 

stat  lib.2.  de  gestisLongobardorum  cap.  23. 

Sermo    de   assumtione   S.    Mariae ,    in 

Edmundi    Martene  tom.  IX  veterum  mo- 

numentorum  pag.  266. 

Hymnus  in  S.  Joannem  Baptistam ,  qui 
incipit :  Ut  queant  laxis  ,  in  Breviario  Ro- 
mano  24.  Junii ,  et  passim  alibi. 

Universas  fere  annalis  computi  lectiun- 
culas  rhythmice  composuisse  ,  legas  apud 
Leonem  Ostiensem  lib.  1.  cap.  15.  sive  ut 
est  apud  Petrum  Diaconum  cap.  8.  de 
illustribus  Casinensibus  :  universas  lecti- 
unculas  a  principio  Mundi  usque  ad  suam 
aetatem  ,  una  cum  annali  computo  rhyth- 
mice  composuisse. 

Addit  Petrus,  scriptos  fuisse  ab  eo  ver- 
sus  ad  Carolum  Imperatorem ,  et  ad  Ari- 
chem  Beneventanum  Principem ,  generum 
Desiderii  Regis  Longobardorum  ultimi.  Ri 
ad  Arichem  exstant  in  Camilli  Peregrini 
historia  Principum  Longobardorum  ,  Neap. 
1643.  4.  pag.  235. 

Ex  homiliis  ejus  quinquaginta  eidem  Pe 
tro  memoratis ,  nonnulli  teste   Jo.  Bapti- 


L  U  S  203 

sta  Maro  Manuscripti  in  Bibl.  Medicea  et 
Casinensi.  Unus  etiam  typis  excriptus  in- 
ter  Opuscula  SS.  aliquot  Patrum  Lusd. 
1615.  pag.  450.  in  illud  Matth.  XVIII.  23. 
Simile  est  regnum  Coelorum  homini  Regi. 
lncip.  praesens  S.  Evangelii  lectio. 

Syllogen  chronologicam  cum  quadam  hi- 
storiola  sub  titulo  ignoti  Casinensis  ab  A. 
840.  ad  875.  edita  a  Camillo  Perogrino 
in  historia  Principum  Longobardorum  ,  <jt 
recusa  tomo  secundo  thesauri  Muratoria- 
ni ,  et  Burrnanniani  nono  ,  ad  Paulum  au- 
ctorem  nonnulli  referunt. 

Librum  de  gestis  Episcoporum  Papien- 
sium  ,  quem  se  vidisse  testatus  est  Gale- 
sinius  ,  nemo  adhuc  in  lucem  protulit. 

Hymnus  de  passione  S.  Mercurii  cujus 
Martyris  memoria  25.  Nov.  recolitur,  edi- 
tus  a  Petro  Piperno  ,  Beneventano  lib.  V. 
de  effectibus  Magicis  cap.  20.  Neapoli 
1647.  4.  Alterum  de  translatione  corporis 
S.  Mercurii  Beneventum ,  sive  nullum 
reperit,  sive  repertum  omisit. 

Hymnus  in  festo  assumtae  S.  Virginis 
15.  Augusti ,  qui  incipit :  Quis  possit  am- 
plo  famine  praepotens ,  in  breviario  Bene- 
ventano. 

Vita  S.  Mauri  versibus  reciprocis,  quo- 
rum  initium  : 

Dux  via  ,  vita,  tuis,  decus  et  laus,  gloria,  virtus, 
JEsu  Lux  Lucis  ,  Dux,  via  ,  vita  tuis. 
Vide  Jo.  Baptistae  Mari  notas  ad  Petrum 
Diaconum  pag.  168.  qui  aliqua  insuper  , 
inquit  ,  fragmenta  Manuscripta  sub  no- 
mine  Pauli  Diaconi .  mutila  tamen  et  hiul- 
ca  nos  cuslodimus,  videlicet  vitam  Germa- 
ni:  sanctissimi  Constantinopol.  Patriarchae. 
Orationem  in  transitu  Petri  Damiani ,  d<> 
dimittendo  Episcopatu,  in  qua  fit  mentio 
de  S-  Arnulpho  ,  Metensi  Episcopo.  Vitam 
S.  Petri  Damasceni  Episcopi ,  nec  non  al- 
terius  Petri  pariter  Martyris. 

Teste  Petro  Diacono  cap.  9.  HILDERi- 
CUS  ejusdem  Pauli  auditor  de  origine 
praeceptoris  sui,  vita ,  institutione,  doctri- 
na ,  religione  ,  habitu  lucidissimos  vcrsus 


a)  Fragmenta  Epistolarum  ad  Carolum  M.  quae 
edidit  Baluzius  tom.  1.  Misc.  pag.  562.  seq.  non 
Pauli  Diaconi  sunt,  sed  PAULINI  Aquilejensis  Epi- 
scnpi.  Itaque  hoc  in  prae>tantissimi  C.avei  historia 


litteraria  emendandum.  Neque  Pauli  versus  de  mi- 
raculis  S.  Benedicti ,  de  quorum  cditionibus  supra, 
sunt :  deperditis  adscribendi. 


P  A  V 
cmposnk.   Hoc   ipsum   est    qaod  e  Bibl. 
Casinensi  snb  titulo    Bpitaphii,  laudatus 
Harns    notfs   ad    eap.    8.   odidit.  Constat 
vffBibos  XI.I.  hoo  initio  : 
Perspicua  clurum  nimium  tua  fama  per  acvum. 

*  Praeter  sermonem  de  assumptione  S. 
M.  dedit  ettam  homiliam  in  illud  :  Intra- 
vit  Jcsus  in  quoddam  castcllum  :  quem  jun- 
ctim  cum  sermone  de  assumptionc  edidit 
P.  Martene  Vet.  monum.  IX.  270.  Versus 
seu  epitaphium  ab  Aildcrico  Paulo  huic 
posilum,  ex  MS.  Codice  Casinonsi  multo 
emendatius  quam  a  Miraeo  factum  sit , 
cdidit  P.  Cattula  Ilist.  Casin  t.  1.  p.  1. 
p.  26.  En  eius  initium:  Perspicuaclarum 
nimium  cum  (faa Miraeus)  famaper  orbem. 

D.  Ahhas  le  Beuf  in  dissert.  sur  Hi- 
stoire  Ecclesiast.  et  civile  de  Paris  t.  411. 
etc.  versus  nonnullos  Pauli  huius  vulga- 
vit,  nempe  p.  411.  carmen  hexamelron 
ad  Petrum  Pisanum  Caroli  M.  in  gram- 
matica  doctorem.  Incipit :  Candidc  Lum- 
bifido  pag.  1 1  i  Vcrsus  Pauli  missi  ad  Be- 
fjcm.  tncipit  cinthius  occiduas  etc.  p.  411 
o\tat  supplex  libellus  carmine  expressus 
Pauli  ad  Carolum  libertatem  pro  fratresuo 
in  bcllo  capto  .  et  septcnnio  eaptivo  im- 
pldrantis.  Tum  sequitur  eiusdem  Pauli 
ppistola  ad  Theudemarum  Abbatcm  Casi- 
nensem  ,  qua  ardenli  se  tencri  desiderio 
significat  ab  aula  sese  expcdiendi  et  Ca- 
sinensi  coetui  sese  coniungendi  *  (243  De 
hoc  Paulo  Varnefridi  .lo.  Liruti  in  Op.  No- 
tizie  de  Letterati  del  Friuli  I.  103.  et  H. 
Tiraboschi  Storia  ec.  Ifl.  215  fuse  disse- 
ruerunt.  ) 

PAULUS  Diaconus  Emeritensis  in  Ilispa- 
nia  ,  seculo  septimo  ,  a  Paulo  Emeritensi 
Episcopo  ,  quem  ipse  cap.  IV.  celebrat , 
diwrsus,  scripsit  librum  de  vita  et  mira- 
culis  Patrum  Emeritensium  ,  editum  a  Bar- 
naba  Moreno  de  Vargas,  Matrit  1633.  4. 
et  cum  notis  Thomae  Tamajo  de  Vargas , 
Antwerp.  1638.  4.  Vidc  auctarium  Miraei 
cap.  I7i.  et  Nic.  Antonium  Bibl.  veteris 
Hispan.  V.  5.  tom.  1  pag.  277.  seq.  Etiam 
Confessionem  Catholicam  hujus  Pauli  Am- 
us  Morales  memorat.  Easdem  Episco- 
porura  Emeritensium  res  gestas  Franci- 
SCUS  Hivariu';  .  non  una   scrie  tamen  ,   sed 


L  U  S 

por  partes  inseruit  notis  suis  in  Chronieon 
pseudo  Maximi,  Madrit.  1651.  fol.  p.  515 
;-)2l.  532.  534.  pag.  585.  590.  pag.  645. 
seq.  553.  pag.  661-664.  668.  711.  713.  Ex 
iisdem  gestis  repetita  Vita  S.  lienovati , 
Episcopi  Emeritensis  in  Actis  Sanctor  t.  3 
Martii  31.  pag.  008.  et  Eidelis ,  Episcopi 
Emeritensis  Vita  in  Actis  t.  1  Febr.  7.p.  64. 
PAULI  Emeseni  Episcopi ,  qui  Concilio 
Ephesino  A.  431.  interfuit ,  Epistola  ad 
Anatolium  Militiae  praefectum  exstat  ex 
Latina  veteri  vcrsione  inter  Epistolas  Ephe- 
sinas  a  Christiano  Lupo  et  Jo.  Carnerio 
editas  num.  CVII.  Nam  Paulus  quidem 
(iraece  scripsit,  cujus  libellus  de  Fide , 
et  homiliae  duae  quas  Alexandriae  habuit, 
obviae  sunt  in  p.  IV.  Actor.ConciliiEphesini. 
PAULUS  (  in  quibusdam  Codicibus  Cen- 
nadii  cap.  31.  PAULIXUS,  sed  in  aliis 
atque  apud  Honorium  II.  31.  PAULUS ) 
Episcopus,  scripsit  dc  poenilentia  libellum 
in  quo  dedit  iegcm  poenitentibus  ,  ita  de- 
bere  dolere  de  peccatis ,  ne  supra  men- 
suram  tristitiue ,  immcnsitatc  desperationis 
mercjantur. 

PAULUS  Elorentinus ,  cujus  Quadrage- 
simale  de  reditu  peccatoris  ad  DEUM  pro- 
diit  Mediolani  1479.  et  ad  quem  Marsilii 
Ficini  Epistola  libro  decimo.  Vide  supra, 
Paulus  A  ttavantius. 

PAULUS  Florus  quo  usus  Cuspinianus 
De  eo  supra  tom.  2  p.  580.  ex  Nic.  Ale- 
manno  ad  Procopii  anecdota. 

PAULUS  Gcnuensis  Ligur,  Monachus  Ca- 
sinensis  ab  infantia  pnvatus  oculorum  lu- 
mine  ,  Crammaticus  tamen  ,  Philosophus 
et  Theologus  circa  An.  1100.  insignis  ,  ita 
ut  alter  Didymus  haberetur  teste  Petro  Dia- 
cono  cap.  36.  de  illustribus  Casinensibus. 
Scriptor  plurimarum  lucubrationum ,  ut 
Commentariorum  in  Esaiam ,  Jlieremiam 
et  reliquos  Prophetas  ,  in  Psalterium ,  in 
Matlhaeum  ,  Marcum ,  Lucam  ,  Joannem  , 
Epistolas  Pauliet  Apocalypsim.  Ilis  accedit 
de  alteratioue  Graecorum  et  Romanorum  , 
Constantinopoli  facta  sub  Alexio  Comneno. 
VitaS.  Ebizonis  sive  Gebizonis,  Colonia  ori- 
undi,  Monachi  Casin.  sub  Desiderio  Abbate. 
PAULUS  De  Gherardis  ,  Florentinus,  Ma- 
thomafirus  rnedio  saeculo  XlV.seriptor  libri 


1»  A  U 
do  arte  calculandi ,  qui  Manuscr.  fuit  l;lo- 
rentiac  in  Bibl.  Gaddiana.  Non  diversus,  ut 
raihi  videtur  it  Paulo  Geometra ,  ( DAGO- 
MARl  V.  Ph.  Villani  Vitas^  cujus  bocEpita- 
phiumFlorontiaein  Ecclt •siaSS.Trinitatis  : 

Qui  numeros  omnes  lerraeque  M;risquc  profundi 
Per  longos  tractus  dudurn  ,  sedemque  Tonantis 
Signa  poli  ,  Solisque  vias,  Lunaeque  reflexus  , 
Stellarum  cursus  et  iixos  actlieris  ignes 
Et  quicquid  Natura  potens  concesserit  astris , 
Volverat  Ingcnio  vivens ,  hoc  niarrnore  tectus 
^ternum  recubat  Paulus  Geometra  sepuitus. 
Fama  tenet  clarum  nomen  ,  longumque  tenibil , 
Ac  civem  sumsissc  suum  testatur  Olympus. 

Vido  Julii  Nigri  historiam  scriptor.  Floreti- 
tinor.  pag.  446.  seq. 

PAULUS  Grammaticus  ,  supra  ,  Paulus 
Genuensis. 

PALILLIS  Gualduccius  de  Pilastris  Flo- 
rentinus  Ord.  Praed.  An.  4311.  Vicarius 
Generalis ,  inde  An.  1313  Patriarcha  Gra- 
densis ,  et  oodem  anno  haud  diu  post  de- 
functus.  Vide  Ughellum  torn.  V.  Italiae  sa- 
crae  pag.  1 1 46.  Jacobum  Quetif  de  scri- 
ptoribus  Dominicanis  tom.  1.  pag.  521.  et 
.iulium  Nigrum  in  hist.  scriptorum  Floren- 
tin.  pag-  447.  Scripta  ejus  memorantur : 
Annotationes  in  Xovurn  Testamentum ,  et 
Commentaria  m  philosophiam  Aristotelis. 

PAULUS  de  Heredia  ,  Hispanus,  ex  Ju- 
daeo  Ghistianus  ,  circa  An.  1464.  ad  An. 
1485.  vixit  in  Italia  ,  scripsitque  editum 
in  Italia  librum  de  mysleriis  tidei ,  atque 
R.  Nechaniae  ben  Kana  Epistolam  secreto- 
rum  cum  scholiis  suis  edidit.  Meminit  Ges- 
nerus  in  Bibl.  et  Golomesius  in  Ilispania 
Oricntali  pag.  217.  Nic.  Antonius  in  Bibl. 
Hispan.  etc.  Consulendus  inprimis  vene- 
randus  noster  Wolfius  Biblioth.  Hebraoao 
tom.  1.  pag.  964.  et  tom.  3.  pag.  824.  825. 

Hieronymus  PAULUS,  supra  t.  II  230. 

PAULUS  JCtus  ,  infra  Paulus  de  Peru- 
sio,  Paulo  de  Castro  et  Paulus  dc  Liazariis. 

PAULUS  Interpres  An.  1051.  legatorum 
Ecclesiae  Bomanae  ad  Graecos ,  qui  scripta 
UUMBFUTl  Cardinalis  ( do  quibus  supra 
tom.  III.  pag.  284.  )  Gracce  transtulit.  Vi- 
de  Sigebertum  cap.  151-  de  S.  E. 

PAULUS  Judaous  ,  Fuldonsis  Monachus 
vilam  S.  Erhardi  Hatisbononsis  ( Seculo 
VIII. )  Fpisoopi  :  sod  ot   de  Cnnversione  S. 


L  U  S  205 

Pauli  Aposloli  composuit  prosam  .  quam 
vulgo  dicunt,  sequontiam  ,  cujus  hoc  est 
exordium  :  dixit  Dominus  ex  Basan.  Haec 
de  illo  Anonymus  Mellioensis  cap.  64.  Dc 
S.  Frhardi  vita  dixi  supra  in  PAULULO, 
rdem  enim  est ,  qui  per  inodestiam  Pau- 
lulum  so  pro  Paulo  nuncupavit. 

PAULUS  Lancjius.  Supra  tom.  IV.  p.  526. 

PAULUS  de  Liazariis  \ '  Leazariis  ,  Lyar 
zariis )  JCtus ,  Joannis  Andreae  Bononien- 
sis  auditor  ot  Joannis  Caldcrini  condisci- 
pulus  ,  claruit  circa  An.  1340.  Ejus  com- 
mentarium  super  Clemontinis  laudat  Tri- 
themius  cap.  584.  Alia  ejusdom  Gosnerus 
in  Bibl.  Pauli  huius  consilia  quaedam  ser- 
vantur  in  MS.  Cod.  372.  Bibl.  Felini  com- 
mentarii  eius  in  Decretales  prodierunt  Ve- 
netiis  1496.  in  fol.  * 

PAULUS  e  Liguria.  Supra  ,  Paidus  Ge- 
nuensis. 

PAULUS  Lulmas  sive  Lulmius,  [Llmius, 
Lumeus )  Bergomensis  ,  ex  Professore  Ca- 
nonum  et  Canonico  Bergomensi  Augusti- 
nianus  Prior  Dertonensis,  Brixiensis  ,  Ber- 
gomensis,  Alexandrinus ,  Januensis  et  Ro- 
mae  Conventus  S.  Mariae  de  populo  .  et 
postea  Vicarius  Generalis  Congregationis 
Lombardicae,  defunctus  Cremonae  Anno 
1484.  de  quo  praeter  Vossium  pag.  601. 
consules  Philippum  Elsium  in  Encomiasti- 
co  Augustiano  pag.  552.  seq.  Donatum  Cal- 
vum  ,  in  scena  litterata  scriptorum  Bergo- 
mensium  pag.  431.  et  in  memoriis  historici 
Ordinis  Augustiniani  pag.  99.  Dominicum 
Antonium  Gandolfium  in  diss.  historica  de 
ducentis  scnptoribus  Augustinianis  p.  285. 
etdiarium  eruditorum  Italiae  t.  XVI  p.  471. 
Scripta  ejus  haec  commemorari  video: 

De  spirituali  adscensu  in  DEum  ,  L.  1. 

De  laudibus  praesentis  vitae ,  L.  1. 

De  norma ,  et  regula  Poenitenlium  ,  L.  1. 

Spirituale  Yiridarium  Sponsarum  Cllri 
sti ,  L.  1. 

De  floribus  Eremititis  ,  L.  4. 

De  vita ,  ct  miraculis  li.  Mariae  de  Gi 
nua  ,  L.  1 . 

De  vita  ,  et  miraculis  />.  Mariae  de  Al- 
bericis  C  Como  ,  L.  1.  Bom.  1484.  et  m 
Actis  Sanctor.  torn.  3.  Maji   13.  pag.   £53 

li    Auf/nstini  de  Aneoiift   lihrum  ,  de  po- 


266  p  A  U 

teftofe   Ecclcsiasticu .  Librariorum    iocuria 
corruptu  ■  ,  restituit,  ediditque  Rom.  1479. 

Apologkm  Ordmis  Augustiniani ,  Guilel- 
dio  Rothomagensi  CardiDali  dicatam  .  L.  1. 

l>    nt,i  S.  Monicae  .  Joanni  Scnensi  Epi- 
scopo»  HessaDO ,  et  Sacristae  Sixti  IV.  di- 
L.   I.  Hom.  1479.  4. 

De  vita  et  miraculis  B.  Ilelenae  dc  Cti- 
no ,  L.  I.  ad  Paulum  11.   Pontificem  Max. 

S     nones  quoque  varii  ,  L.  1. 

PAULUS  de  S.  Maria  ,  supra,  PAULUS 
Burgensis. 

PAULUS  Prior  ad  S.  Mariam  de  Populo, 
infra  .  Paulus  de  Roma. 

PAULUS  Middelburgensis ,  Zeelandus  po- 
sito  Lovanii  tirocinio  litterarnm  editaque 
Epistola  de  Paschate  observando  .  et  de  die 
Passionis ,  ad  Uoiversitatem  Lovanicnsem 
nec  non  Prognostico  ad  Maximilianum  Au- 
striacmn  siv  •  practica  de  pravis  constella- 
tionibus  :  profectus  in  Italiam  .  Medicus 
Ducis  Lrbinatium  An.  1484.  Urbini  contra 
Joannem  Barbum  edidit  defensionem  Pro- 
gnosltici ,  atque  invectiuam  in  superstiosum 
Vatem  :  factusque  inde  Episcopus  Foro- 
semproniensis  ,  et  Pontiticibus  .lulio  II.  et 
Leoni  X.  charus  interfuit  Concilio  Latera- 
nensi  An.  1543.  rebusque  humanis  vale- 
dixit  Romae  An.  4534  aetat  89.  Vir  peri- 
tissimusrei  Mathomaticae  idemque  diser- 
tissimum  ,  quem  teste  apud  Valerium  An- 
dream  pag.  71<>.  Noviomago  ipsa  ltalia , 
quae  vult  videri  Latinissima  .  pcrorantem 
magna  cum  admiratione  saepe  audivit.Scvi- 
psit  de  Paschatis  observatione  ad  Leonem 
X.  hbros  quutuordecim ,  quodopus  Summa 
Paulina  de  recta  Paschae  celcbratione  in- 
scribitur.  t^rodiit  Forosempronii1513.4una 
cum  libris  XIX.  de  die  passionis  Dominicae 
ad  .Maximilianum  Caesarem.  Non  aliud  est 
quod  ii  (if-sncro  de  emendatione  Calendarii 
ingens  volumen  appcllatur.  Prognosticon 
ostendens  Anno  Domini  I524.  uullum  neque 
universale  neque  particulare  diluvium  fu- 
turum  ,  vulgatum  Forosempronii  4523.  Yi- 
d"  Labbeum  tom.  2  de  S.  E.  p.  174. 

1  \  ui  huius  opus  de  Paschute  et  libri 
de  Passione  Domini  unum  sunt  et  idem  ; 
cuius  operis  pars  prior  agit  de  Faschate 
-r-u  decalcndarii  nnrrfctinnc  ;  alteram  vero 


L  US 

partem  conlicit  tractatio  de  die,  qua  Chri- 
stus  Cruci  sufflxus  est.  His.  tribus  et  tri- 
gi.nta  libris,  quorum  14.  sunt  do  Paschate; 
reliqui  19.  De  Passionc  ,  author  liberavit 
nuncupatum  a  se  votum  scribendi  libros 
XX XIII.  ad  vineam  ct  agrum  Domini  per- 
t\nentes,  ut  ipse  testatur  in  operis  epilogo. 
Frodiit  opus  in  fol.  (non  in  4.  ut  Fabri- 
cius  scribit)  Forosempronii  an.  4543  llunc 
virum  Astrologiae  artate  sua  principem  , 
appellat  Lucas  de  Burgo  S.  Sepulcri  in 
sua  Aritmctica  ,  quam  grandi  vol.  ltalice 
edidit  Ycnotiis  an.  1494.  Vide  eius  prae- 
fationcm  ad  Guidum  Ubaldum  Urbini  *  et 
supra  PACIOLUS  Lucas.) 

PAULUS  Monachus ,  a  quo,  collega  STE 
PIIANO  Hegulam  Monachorum  scriptam 
tradit  Anonymus  Molliccnsis  cap.  57.  Be- 
nedicto  Aniano  in  Concordia  Rogularum, 
et  Smaragdo  in  oxpositione  Regulae  S.  Be- 
nedicti,  PaUlus  hic  et  Stephanus  Abbates 
appellantur.  Eorum  Regula,  XLL  captibus 
constans  ,  vulgata  est  ab  Holstenio  in  Co- 
dice  regularum  parte  2.  pag.  46-52. 

PAULUS  Diaoonus  Neapolitanus ,  supra 
in  Paulo  Diacono  p.  199. 

PAULUS  Nivis  [Schnee-Sogel)  humanio- 
res  litteras  pro  captu  suorum  temporum 
docuit  Lipsiae  ,  sup°rstes  adhuc  An.  1494. 
de  quo  Trithemius  de  S.  E.  cap.  945.  de 
luminaribus  Germoniae  c.  284.  Ejus  scri- 
pta  :  Epistolae  formales  sive  formulae  scri- 
bendarum  Epistolarum  breviorum  ,  mcdio- 
crium  ,  longiorumque.  De  iustitulione  lati- 
nizandi.  Dialogus  in  idiotam  beatum  et 
doctum  Gymnosophistam.  Colores  artis 
Hhetorices.  Visio  cujusdam  eremitae. 

(243.  De  PAULO  Orlundini  Florentino 
Mon.  Camald.  Vide  J.  Nigrum  Ilist.  scri- 
pt.  Florent.  448.  etc.  I)e  cjus  Ileptalico  ad- 
versus  Francisc.De  Mileto  V.  supra  II.  601.) 
PAULUS  Orosius,  supra  p.  166.  ORO- 
SIUS. 

PAULUS  Pannonius  ,  Presbyter,  scrip- 
sit  libros  duos  de  Virginitate  servanda  et 
contemtu  Mundi ,  ac  vitae  institutione  ad 
Constantiam  virginem.  In  illis  pridem  de- 
perditis  reprehendit  inter  alia  Jovinianum, 
teste  Gennadio  cap.  75.  adversus  quem 
scripsit  S.  Hioronymus.  In  quihusdam  Gen- 


P  A  U 

adii  Codicibus,  sicut  apud  Honorium 
quoque  II.  74.  pro  Paulo  ,  hunc  PETRUM 
Pannonium  vocari  vidcas.  Trithemius  cap. 
146.  aetatem  ejus  refert  ad  A.  C.  430. 

PAULINA  de  Paschate.  Supra  in  PAU- 
LO  Middelburgensi. 

PAULUS  de  Paulo ,  Patricius  Jadren- 
sis  ,  cujus  Memoriale  ab  A .  1 371 .  ad  1401. 
edidit.Io.Lucius  in  sua  Dalmatia  p.  423.  438. 

PAULUS  Persa ,  in  Schola  Syrorum  Ni- 
sibensi  edoctus ,  cujus  regulas  ad  S.  Scri- 
pturam  intelligendam  laudat  .lunilius  Afer 
praef.  ad  libros  de  partibus  Divinae  Le- 
gis :  testatus  se  eum  Epistolam  ad  Ro- 
manos  intorpretanteni  audivisse.  De  .fu- 
nilio  qui  circa  A.  550.  claruit  in  Africa 
vide  supra  tom.  4  pag.  483. 

PAULUS  Saluccius  de  Perusio  ,  JCtus 
et  Magister  Bibliothecae  Ruperti  Regis  Si- 
ciliae  circa  An.  1350.  quem  memorans 
Trithemius  cap.  634.  ejus  laudat  volumcn 
insigne  Collectionum  ,  in  quo  multa  ait  esse 
jucunda  et  utilia  de  Diis  gentilium  ;  argu- 
mentisque  aliis,  Ex  hoc  opere  Jo.  Bocca- 
cius  fassus  est  profecisse  se  in  opere  de 
Genealogia  Deorum.  Augustinus  vero  01- 
doinus  in  Athenaeo  Augusto  pag.  etiam 
res  a  Perusinis  gestas  tradere  instituisse 
et  statula patriae  Urbis  ordinasse  Paulum 
perhibet. 

PAULUS  Monachus  S.  Peiri  in  Valle 
juxta  Carnotum  ,  Ord.  Bened.  Sec.  XIII. 
scripsit  historiam  illius  Coenobii  et  librum 
sub  titulo  HAGANONIS,  Carnotensis  circa 
An.  920.Episcopi.  Vide  Jo.  LironiBibliothe- 
cam  Barnotensem.  pag.  81.  et  Sammar- 
thanos  tom.  IV.  p.  720.  seq.  edit.  primae. 

*  Crebri  Fabricii  lapsus  hic  corrigendi 
sunt  ex  historia  litteraria  Gallicana  t.  VIII. 
pag.  254  etc.  Paulus  iste  Saeculum  XIII. 
attigisse  nequaquam  potuit ,  cum  anno 
4029.  jam  Monachum  ageret.  ,  Liber  Ha- 
ganonis  nihil  est  aliud  quam  qui  hic  in- 
scribitur  :  JJistoria  S.  Petri  in  Valle.  Ne- 
que  insuper  historia  ista  aliud   est  quam 


L  U  S  207 

plurium  chartarum  eiusdem  Coenobii  col- 
lectio  ab  hoc  Monacho  confccta  ,  cui  hi- 
storica  quaedam  intermiscuit.  Opus  istud 
in  libros  distinxit  duos  ,  quorum  priorem 
inscripsit :  Liber  Ilagani ,  quod  scilicet 
omnes  contineat  largitiones  ab  Hat>anone 
Episcopo  Carnotensi  Monasterio  Carthusi- 
ensi  praestitas.  Alterius  titulus  est.  Liber 
Rafjenfredi,  continetque  similes  largitiones 
ab.  Ep.  Carnotensi  eius  nominis  factas 
monasterio.  Vixit  usque  ad  exitum  sae- 
culi  XI.  * 

PAULUS  Pilonus  .  vir  elegantis  doctri- 
nae  Saeculo  XV.  qui  praeter  Orationem  in 
laudes  Antonii  Lusci ,  Vicentini  a)  instituit 
bella  Romana  poBmate  Latino  illustrare  glo- 
riam  nomini  comparaturus  suo. 

Si  coeptum  finisset  opus ,  quo  carmine  summo 
Romuleas  acies  et  bella  ingentla  scripsit. 

Vide  Vossium  pag.  797. 

PAULUS  Presbyter.  Supra  Paidus  Pan- 
nonius. 

PAULUS  Diaconus  Romanus  et  Cardina- 
lis  cujus  se  historia  usum  Martinus  Polo- 
nus  indicat ,  non  alios  utique  fuit  a  Paulo 
Aquilejensi  de  quo  supra  pag.  199.  et  quem 
ab  aliis  etiam  ,  quamvis  praeter  rem  ,  ti- 
fulo  Cardinalis  nuncupatum  memini. 

PAULUSc?e  Roma.  Augustinianus,dequo 
Joannes  Schiphoverus  ,  Augustinianus  et 
ipse  ,  in  Chronico  archi-Comitum  Olden- 
burgensium  ad  An.  1454.  apud  Meibomium 
tom.  2  pag.  178.  Magister  PaulusdeRoma 
Prior  quondam  ad  S.  Mariam  de  popuio  . 
Theologus  et  Iuris  Pontificii  Doctor  egre- 
gius.  Divini  verbi pvaeco  excellentissimus. 
dommi  nostri  Papae  b)  poenitentiarius  . 
qui  de  usu  et  exercitio  clavium  opus  quod- 
clam  magnum  ct  excellentisstmum  co»ip<> 
stiit.  Apolosiam  nostri  ordinis  .  et  vitam 
sanrtissimae  matronae  Monicae  perquam 
egregie  descripsit  Multos  item  cgregios 
tractatus  edtdit:  innumeros  etiam  s^rmones 
tum  ad  Collegittm  reverendissimorum  Car- 
dinalium  .  coram  sitmmis  Ponti/trihns.  tum 


a)  Hujus  inquisilio  sive  notn  in  Orationes  XI. 
Ciccronis  prodicre  in  editione  Veneta  A.  1 177.  f. 
ac  deindc  saepins  etiam  alibt.  Eju*  DotMum  pudi- 
ritinp  extare  nolavil  Koenigius  in  Bibl. 


b)  Pii  II.  A.  1404  cujus  etiam  Concionator  or- 
dinarius  fuil ,  qitn  in  munere  ita  te  gessit  .  lll 
narrat  F.issius  pag  5  iO.  tt  redivivus  S.  Paulus 
digsretur  ,  Siiprisie*  adhuc  An.  1474. 


_»„s  P  A  l 

ud  cktnnt  .  tum  ad  populutn  el  quulem 
dissimos  habud.  llaoc  Schi  pfhoverus 
cui  ex  Elssii  eocomiastico  Au  -ustiniano  li- 
Jjuogere  Confessionum  librum  .  d  £e 
Ecclesiastica  pensione  ,  et  tractatu*  Juris 
editos  Roraae  Ao.  '539. 

PAULUS  ScardUhts,  Doctor  Decretonira 

Praeposttus  Raveanatensis  Eoclesiae  ,  cu- 

jus  continuatiooera   libri   Pontificalis   Ar- 

chiepiscoporura   Havonnatonsium  ab   AG- 

NELLO  coepti  et  ab   Anonymo   usquo   ad 

An.  1586.  deducti  .  dosinontom  in  A.  1M0. 

edidit  Beoedictus  Bacchinius  in  appendice 

ad  AgneUufla  pag.  1 10-138.  Mutioae4708  4. 

PAULUS    Scriptoris .    de  quo   Mclchior 

Adamus  in  vita  Conradi  Pollicani  p.  128. 

Anno  millosimo  ,  quadrigeotesimo  nonage- 

simo  scxtn  ,  incuse    Murtio  ,  Caspar  Wa- 

lerus  .  Provincialis  Urd.  Dlinor.  Tubingam 

Pellicanum  shidtorum  causa  misit ,  Guar- 

diano.  ct    Lectori  viro  doctissimo   probis- 

simoque  PAULO  SCRIPTORIS  commnda- 

r-t .  </ui    Wilae    Svevorum  et  ipse   natus 

fuit.  Hic  suo  Martc  didicrut  urlcs  libcra 

les  07nnes  ,  ut  eas  quoque  praelegeret  do- 

cforibus  de  1'niversitate ,  quibus  crat  mi- 

raculo    ob    ingenium.    Erul    acutissiinus 

Scotista,  auditor  olim  Stephaoi  Brulifori , 

Purisiensts  Doctoris.  Ilabebat  quotidic  au- 

ditores  ,  non  solum  ex  seculuribus    magi- 

stris  multos .    iater    quos    int/eiiiosissimus 

erat  Tlmmas    Vuitenbach,  Helvetius    Bie- 

lensis  ,  postea  Doctor  ,  et  Evangclii  praeco, 

tunc  Suiccrus    dictus  ,  et  Paulus    Wollius 

moiuichus  Schuttoranus,  qui  exuto  cucullo, 

Argeotorali  Evangetium   docuit :  Joannes 

MaoteJ  Augustiniauus,  mox  Doctor  plurima 

passus  ,  tandem    Evangelicus  praedicutor 

m    ditione    Tigurina  obiit    Elgowiae  auuo 

millosimo  quingeutesiujo  trigesimo.   Quin 

et  totius    monasterii    Augustiniani  frutres 

docti ,  quotidie  Tuhiogae  veniebant  ad  au- 

diendum  Scotumd  Paulo,  quibus  praeerat 

j,rior  foaonefi  Staupitius  ,  postea  Doctor , 

et    Lutheri    Maecenas.    Sed  el  Cosmogra- 

phiam   Ptolomaei  praelegens  ,  omnes  fere 

doctores  et  caeteroi  magistros  habuit  au- 

tfatoret .    et  fratres   doctos   multos ,    cum 

quibus  non  parum  Pellicanusjtw*o/ec#.  Dn- 

juoqu    Hanachos   Uehcuhusii  compo 


\.  V  S 

sitionem    Astrolubii ,    Pelhcano    socio    us- 
sumto  ,  ut  ipse    quoque  prue   uliis  hac  in 
parte  profecerit.    Postea  tumen  Magistros 
et  Fratres  omncs,  usuiu  ilhus   Astrolabii 
docuit.  Anno  millosimo  quadriogeutesjmo 
nonagesimo  soptimo  praelegil  quoque  fa- 
miliariter  quatuor  vel  quinquc  libros  Eu- 
clidis.  Scripsit  tum  quoque  o\plieat.ionem 
Scoti  in  primum  sententiarum  ,  quae  po- 
stea  impressa  fuit :  exempla  scripsit  Pel- 
licanus  suu  munu  ,  ipso  dictantc.  Erat  is 
vir    dextro    ingcnio    et    iiberali ,  et   salis 
audaci  ad  veritutis  confessionem  ,  eximiiis 
praedicator  ,  non  tamen   ordinatus  ,    quia 
Guardianus  :  verum  evocabatur  crebro  d 
doctis  sacerdotibns  ,  qui  tunc  erant  in  liu- 
tlingen,  ubi  in  magnis  soleiinitatibus  prae- 
dicabat  sic  quoque  in  oppido  llorwa  ;  ubi 
vehementer  pro   istis    temporibus   praedi- 
cans ,  quosdam  urticulos    asscverabat ,  et 
Scripturis    firmiler    probabal ,    veluti   dc 
saoramontis,   indulgeutiis ,  vof.is  ,  et  aliis 
qui  postea    dicti  sunt  Luthorani  .  p?'opter 
quod  et  fama  perveniens  ad  Theologos  Tu- 
bingenses  -  tam  invisum  eum  vcddidit  l'ui- 
versitati  ,  ut   dehberarent  de    inquisitorc 
haereticae    pravitatis    accersendo    coutra 
eum  .  unde  et  accusatus  apud   Provinciu 
lem,  et  frutribus  subditis  exosus  ,  tandem 
ab  ofjicio  remotus  est  Lectoratus  et  Guar- 
dianatus. 

PAULUS  Barbus  ,  Soncinatis  notior  pe- 
mino  a  Pafcria  Soncini  Cisalpioae  Galiiao 
oppido  Ordin.  Praed.  defuneUjs  A.  1494. 
Scripsit  in  Metaphysica  Aristotclis  et  in 
libros  Praedicabilium  Praedicamenlorum 
que:  in  Physica  quoquo  ot  in  Veterem  Ar- 
tem  Arislotclis.  Praccipus  colcbrata  epitomu 
quaestionum  in  IV.  libros  sententiarum,  a 
principe  Thomistarum  Joanne  CAPREOLO 
f\Tido  supra  t.  1  308  j  disputatarum.  Paptae 
1522  8.  Lugd.  1528  8.  ot  1580.  4.  Vidc 
.lacohum  Quetif  tont).  1-  pai:.  879  s:-q. 

1'AULUS  de  Vareschis  ,  Patavinus  .  Mc- 
dicus  \'onctus  circa  An.  1491.  quo  pro 
diit  liber  in  cujus  calcc  leguntur  haec 
verba  :  Ilic  finitur  Mesue  cum  Mundino 
super  canonibus  generalibus  Christofaro 
super  Autidotario.  Ac  Pctrus  Apononsis 
et  Franciscus  de  Pedemontiura  cum  Nico- 


p  a  i; 

laocommentato  per  Platearium  et  Sorvitore 
ac  cum  Saladino  sigillante  diclum  volu- 
men.  Quae  omnia  visa  et  correcta  fuere 
per  clarissirnum  phgsicum  1*.  Magistrum 
Paulum  de  Vareschis  Patavinum  Medicum 
in  alma  Urbe  Venetiarum  famosum :  et 
impressa  Venetiis  per  Pelegrinum  de  Pa- 
squalibus  de  liononia  subanno  Domini  \  491  f. 
Marcus  PAULUS,  Venetus.  supra  in 
MARGO  pag.  24. 

PAULUS  de  Venetiis ,  quia  in  illa  urbe 
educatus  ,  quanquam  Utinensis  patria,  Au- 
gustinianus  ,  Philosophus  ac  Theologusce- 
lebria  ,  defunctus  Patavii  Anno  1428.  Eius 
scripta  apud  Trithemium  cap.  703  praeter 
Sermones  de  tempore  ,  Sanctis  et  Quadra- 
gesima,  Commentariosque  in  Logica,  Phy- 
sica  lib.  de  anima  et  Metaphi/sica  Aristo- 
telis,  sunt :  Summa  de  Naturalibus,  Summa 
Philosophiae:  liber  contra  Judaeos ,  super 
consequentiis  RADULPHI  Strodi  acuti  Phi- 
losophi.  Hisce  apud  Elssium  multa  adji- 
ciuntur:  In  IV.  libros  Sententiarum  ;  Com- 
pendium  explicationum  Joannis  de  RIPA 
in  primum  Sententiarum.  De  notilia  DEI 
De  excellentia  Verbi  DEI.  De  incamatione 
DEI.  De  conceptione  Virginis.  De  condendo 
Christiano  testamento.  De  ortu  et  progressu 
A  ugustinianiOrdinis.  De  compositione  Mundi 
qui  liber  Astronomiae  ianua  nuncupari  po- 
test.  De  circulis  componendis.  Quadratura 
c/rcuU.  Logica  parva  et  magna.  Explica- 
tio  Dantis  Aligerii  ,  Poelae  Florentini. 

*  Est  apud  me  ex  editione  Veneta  An. 
H93  liber  Pauli  Veneti  de  sophismatibus 
emendatus  per  Magistr.  secundum  Vene- 
tum  Contarellium  Professor.  Theologiaeet 
F.  Baptistam  de  Modoectia  eiusdem  ordinis. 
(245  Bt  apud  me  P.  Veneti  Universalia 
praedicamenta  sexque  principia  cxposita 
An.  1428.  die  XI.  Martii  :  revisa  cum  ori- 
i:inali  scripto  per  Ven.  Jacobum  de  Man- 
tua  S.  pag.  profess.  eiusd.  ord.  cuius  epi- 
stola  extat  in  fronte  operis  ad  Nicolctum 
Verniatcni  TlHNitinum  iMiil.  Paduae  legeotem 
Venetiis  per  BonetumLocatellum  A* 4 4941. 
Pauli  Vcneti  Logica  cum  Commentario 
Mcnghi     BLANCHELLl     Faventini.    Taivisii 


L  U  S  209 

1476.  Venetiis  1480  1483.  1499  1520.  f.  ) 

Petrus  PAULLS  Vergerius,  infra,  VER- 
GERIUS. 

PAULUS  scriptor  vitae  Magistri  sui  S. 
Hilari ,  Abbatis  Galeatensis  in  Italia  Se- 
culo  VT.  in  Actis  Sanctor.  tom.  3.  Maji 
1o.  pag.  473.  Alius  PAULUS  qui  scripsit 
Vitam  S.  Georgii  Episcopi  Svelli  ia  Sar- 
dinia  A    1117.  t.  3.  April.  23.  p.  215  sq. 

PAULUS  Volademirus  ,  de  Cracovia  , 
Decretorum  Doctor ,  Cracoviensis  Canoni- 
cus,  Academiae  Cracoviensis  Rector,  Re- 
gis  Poloniae  Ladislai  ad  Constantiense  Con- 
cilium  Legatus.  Ejus  demonstratio  Anno 
1415  publice  in  illo  Concilio  opposita  Cru- 
ciferis  de  Prussia  ,  seu  Ordini  Teutonico, 
probans  infideles  armis  et  bello  non  esse  ad 
Christianam  fidem  converlendos  ,  uec  eo- 
rum  bona  invadenda ,  aut  illo  nomine  oc- 
cupanda  ,  exstat  apud  V.  C.  Ilermannum 
ab  Hardt  tom.  3.  pag.  9.  27. 

PAULUS  Uva?i  Pataviensi?  sive  Passa- 
viensis  Presbyter  scripsit  sermones  de 
tempore  et  de  septem  vitiis  capitalibus  , 
testatus  se  fuisse  in  Zwickau  An.  1440. 
aliquot  annis  ante  quam  sermones  illos 
haberet.  Consule  Jo.  Launojum  in  appen- 
dice  ad  scriptum  de  auctore  librorum  de 
imitatione  Cllristi  pag.  138.  seq. 

PAULUS  Warnefridus ,  supra  p.   199. 

PEGAVIENSE  Chronicon,  supra  in  CON- 
RADO  Lauterbergensi  t.  1.  p.  383. 

PELAGIUS  I.  Romanus  Papa  ab  A.  C. 
556.  April.  13.  ad  A.  561.  Martii  2.  Prae- 
ter  Epistolam  ad  Vigilium  ,  reprobatam 
a  Blondello  pag.  609.  seq.  exstant  in  to- 
mis  Conciliorum  Epistolae  aliae  genuinae 
XV.  una  cum  fragmentis  a  Luca  Holste- 
nio  editis  in  tom.  1.  collectionis  Romaiuir 
pag.  219.  seq.  De  illis  dixi  tom.  XI.  Bibl. 
Graecae  pag.  452.  ubi  etiam  de  Epistola 
et  Fide  Pela.^ii  ad  Chilbertum  Reirem  Fran- 
corum  ,  quam  dederat  Sirmondus  tom.  I. 
Concilior.  Calliae  pag.  310.  et  eztrema 
parte  auctorem  olTert  Jo.  Garnerius  in  ,m- 
ctario  Operum  Theodoreti  pgg.  539.  I'r,i- 
gmenta  Epistolarum  quinque  apud  Balu- 
/ium  tom.  V.  Siisc.  p.   168   U\t\.    In    ejus 


.i;  Kaque  «pad  Elsstuni  pag.  554.  pro  Cretensi     m.ilim  OHnensem  legert. 


178 


mq  r  e  i.  a 

epitaphio   apud    l.ud.  Jacobum  pag.  175. 
Biblioth.  Pontificiae: 

Rccior  Aportollcae  Bdei,  Teneranda  retexlt 
.  nai.i.   qune  clare  cODElltuere  Patres. 
Bloqaio  earans  errorem  scbismate  lapsos, 
i!  veram  teneani  corda  placata  Bdem  e(c 

PELAGIUS  ll.  Romanus  ab  Anno  579. 
Nov.  86.  ad  An.  590.  Febr.  4.  Ei  suppo- 
sitae  Epistolae  1)  ad  Benignum  aj  Archi- 
Episcopum  .  i   ad   Episcopos   Campaniae 

et  Italiae  :  3j  ad  Episcopos  vocatione  Jo- 
aonis  Constantinopolit.  Episcopi  ad  Syno- 
dum  Constantinopolit.  convenientes,  et  4) 
ad  Episcopos  Germaniarum  ac  Galliarum, 
exhibentur  ct  voSuas  arguuntur  a  Blon- 
dello  in  Pseudo-lsidoro  pag.  623  seq.  De 
caotcris  ojus  Epistolis  ac  Decretis  quae  in 
tomis  Conciliorum  e\stant,  dixi  tom.  XI. 
Biblioth.  Graecao  pag.  455.  seq.  Epistola 
ad  Aunacharium  ,  Episcopum  Antissiodo- 
rensem  obvia  etiam  in  Sirmondi  Conciliis 
Galliae  tom.  1.  pag.  375.  Fragmenta  Epi- 
stolarum  quatuor  apud  Baluzium  tom.  V. 
Misc.  pag.  467.  468. 

PELAGIUS  Alvarus,  supra  in  ALUARO, 
t.   I.  p.  202. 

PELAGIUS  Gothus,  Cantabriae  ,  et  A- 
sturam  ftex  sub  cujus  nomine  Oratio  bre- 
vis  de  hello  contra  Sarracenos  persequendo, 
A.  C  717.  vclut  ad  principes  et  Magistratus 
sui  Begni  habita,  rx  Coclit  AugustiniCuno- 
nis  llistoriae  Saracenicae  libro  primo  ,  ex- 
stat  in  Nic.  Beusneri  Volumine  tertio  syl- 
log  (S  Orationum  et  Consultationum  dc 
bello  Turcico  partc  2.  p.  88-91. 

PELAGIUS  Diaconas  ,  de  quo  Sigeber- 
tu-  cap.  115.  PELAGIUS,  diaconus  Roma- 
nne  Ecclesiae  a)  transtulit  de  Graeco  in 
Latinwn  de  vita  et  doctrina ,  et  de  perfe- 

a)  Tanquam  genuinam  offert  ac  luetur  Franc. 
Bivarius  notis  a<\  Chronicon  Pseudo-Maxirni  d.  (312. 

a)  Circa  An.  C.  550.  idcm  rortassc  .qui  deinde. 
An.  566.  Pelagius  I.  Papa. 

b)  Sunt  haec  capila  sive  libelli>exdecim,  operis 
quod  in  capita  XXI.  tributum  Graece  legit  Photius 
<  odlee  198.  Versio  Pelagli  librum  qumtum  in  vi- 
tis  Patruin  Ueriberti  Rosweidi  occupat :  sicut  Uber 
texttu  exhibet  versioneurn  capittim  XVII.  XVIII. 
\t\  \x.  Inlerprete  IOAHHE  Subdiacnno  Romano, 
eodeffl  rortaue  qnl  deinde  Papa  .Joanncs  ill     An, 

160,  de  qua  Bigebcrtni  cap.  116.  rt    dicta    sn[»ra 


G  I  l   S 

ctione  santtomm  Patrum  ld>rossexdecim  : 
b  scilicet  de  profectu  monachorum  libruin 
unum  ;  dc  quiete  uuinn  .  de  compunctione 
umnn  .  de  continentia  unum  ,  contra  forni- 
cationem  unum :  qtiod  monachus  nihil  de- 
beatpossidere  .  tnnnn  ;  qitod  ni/iil  per  osten- 
tationem  fieri  debeat ,  unum ;  de  patientia 
et  fortitudine  tnium  ;  quod  non  oporteat  ju- 
dicare  quemquam  .  tnium  ,  quod  oportet 
sobrie  vivere  ,  unum  :  quod  sine  intermis- 
sione  et  sobrie  oportet  orare ,  unum  ;  de 
humilitate  unum  ;  de  poenitentia  unum  ;  de 
charitate  tinunt :  de  providentia  sive  con- 
templatione  unum. 

1'KLAGIUS  Eremitae\  territorio  Januen- 
sium ,  infimis   paupcrrimisque  Parentibus 
ortus;  litcris  seso  applicans  ,  nullo  patri- 
monio    aut  sufiragio   suorum   adjutus ,  in 
virum    evasit    doctissimum.   Cum    autem 
post  annos  aetatis  virilis  faceret  miranda , 
operatione  magiae  naturalis  ,  invidiam  et 
supicionem  multorum  ,   ut  lieri  solet ,  in- 
currit .  qua  ipse  motus  ,  ab  indoctorum  ca- 
terva  recessit ,  et  in  Africam  transiit.  Inde 
post   annos    septem  reversus  ,  navigio    in 
Majoricam  insulam  delatus  ,  in  regno  quo- 
dam  famoso,  (  ut  LIBAMUS  discipulus  ejus 
a)  loquitur)  solus  nulli  cognitus  ,  eremita- 
riutn  ingressus  ,  habitavit  ibi  annos  quin- 
quaginta ,  religiosae  et  sanctae  conversa- 
tionis  vitarn  agons  ,  ad  mortom  ,  quae  ei 
in  Majorica  die  XIV.  Julii  Anno  14S0.  con- 
tigisse  dicitur. 

Inter  varia  ejus  opera  commemorat  Li- 
banius  Discipulus: 

Unum  de  principiis  magiae  naturahs. 
Alium  :  de  Magia  omnimoda. 
Alium  '  de,  qualitate  coeleslis  vitae  beato- 
rum  post  hanc   vitam  ,  de  purgatorio  ,  de 

• 
lom.  IV.  pap.  'ioO  Caput  XXI.  denique  ex  PAS- 
CHASII  versione  Latine  apud  Rosweidum  pag.  !>20. 
et  Graecc  p.  .''»21.  Confcr  quae  de  isto  opere  ac 
similibus  Cotelerius  tom.  1.  monumcnforum.  pag. 
7'.t.'>.  seq. 

a)  Libanlus  Pclagii  discipulus  iri  Epistola  de 
vila  ,  moribus  et  libris  Pelagli  Magistrt  sui  , 
scriptis  ejus  pracmissa  ,  et  apud  nobilissimum  Pe- 
irurn  Fridericum  Arpium  in  fcriis  aestivalibus  p. 
115.  seq.  Alius  ab  hor,  Pclaqius  Chcmicus  C.raecus  , 
de  quo  in  Bibl.  Craeca. 


P  A 

inferno  ,  de  statu  animarum  separutarum 
a  corporibus. 

Tabulam  praelerea  Veritatis  ,  quam  et 
Circulum  dicunt.  Nec  non  de  proprio  An- 
gelo  librum.  Nobis  ad  manus  sunt ,  inquit 
laudutus  Arpius : 

Pro  anacriseos  operatione  cum  Sancte 
Nomine  proprio  libri  II. 

De  praenotationibus  et  anacrisibus  hyp- 
noticis  Libri  111.  Manuscripti. 

His  praemittitur  ,  praeter  Libanii  episto- 
lam  a.  nobis  recensitam  ,  altera ,  de  his 
scriptis  ,  ad  Melanium  triandrum  Philoso- 
phum,  quem  in  partem  haereditatis  venire 
volebat ,  scripta  Parisiis  d.  1.  Maji  1509. 

Hujus  Melanii  enlstolion,  ad  Megalophium 
Regem ,  super  interpretationem  Pelagii. 

Nec  non  Melanii  Praefatio  ,  in  librum 
Sanctorum  somnialium ,  quam  compendii 
instar  exscriberem,  si  haec  scribendi  ratio, 
voto  annueret.  Quis  hic  Melanius ,  mihi 
non  magis  quam  quodvis  incertum  con- 
stat ,  aut  quis  Megalopius  Rex  Articorum  : 
quem  Jaimielem  vocat ,  virum  sapientissi- 
mum ,  Trithemius  Polygraphiae  lib.  VI.  p. 
603.  Ficta  esse  nomina  et  mystica  nemo 
non  videt ,  praecursores  quasi  fratrum 
Roseae  crucis. 

Ipsi  libri  a  lectione  curiosorum  jura- 
menti  fide  muniti ,  magnam  vitae  integri- 
tatem  prae  se  ferunt ,  adeoque  in  hoc  ge- 
nere  scnbendi  ,  reliquos  longe  antevertunt. 

Juramentum  ,  quod  operi  praemittitur 
tale  est.  Ego  indignus  servus  JESU  GHri- 
sti ,  spontanea  voluntate  juro  et  promitto 
ommpotenti  DEO  ,  Patri  et  Filio  et  Spiritui 
S.  et  tibi  Praeceptori  meo  ,  qaod  hanc  sacro 
sanctam  Jn/axf/crecov  scientiam  .  semper  te- 
nebo  secretam  ,  quam  diu  vixero  ,  nec  eam 
revelabo  alicui ,  nisi  quem  certis  et  mani- 
festis  indiciis  dignum  credam  et  in  gratia 
DEI  constitutum.  Insuper  juro  et  promitto. 
quod  non  abutar  hac  ipsadoctrina,  inrebus 


V  U  21 1 

vanis,  levibus,  vel  Divinae  justitiae  con- 
trariis,  sed  tn  his  tantum  ,  quae  mihi  et 
meis  conducunt,  ad  salutem  animarum  et 
corporum,  rerum  et  honoris. 

Sic  me  DKus  adjuvet  et  sacra  Evangelia 
CHristi.  Amen. 

Reginaldus  PAVO  (  Anglice  Peacock  )  A- 
saphensis  primum,  deinde  Cicestrensis 
Episcopus  ,  ex  Wicleli  adversariis  circa  A. 
14o0.  de  cujus  doctrina  et  scriptis  non 
habeo  quae  addam  industriae  viii doctissimi 
Henrici  AVarthoni  ad  Caveurn  Anno  1444. 
quem  sequitur  Oudinus  t.  3.  pag.  2587- 
seq.  video  etiam  Pavonem  hunc  pleraque 
omnia  non  Latine  scripsisse  sed  Anglice. 
Quod  vero  Stous  in  Chronico  auctor  est 
Peacocum  in  Anglice  vertendisS.  Scripturae 
libris  per  multos  annos  insudasse  ,  hoc  in 
dubium  vocatur  ab  eodem  Warthono  in 
auctario  ad  Usserium  de  sacris  Scripturis 
vernaculis  pag.  444.  seq. 

Joannes  PECCAM  ,  supra  tom.  IV.  p.  398. 

PELAGIUS  Rritto  a)  haeresiarcha  ,  ante- 
quam  proderetur  haereticus .  scripsit  stu- 
diosis  viris  necessarios  tres  de  fide  Trini- 
tatis  libros  b)  etpro  actuali  conversatione , 
Eulogiarum  c)  ex  Divinis  Scripturis  librum 
unum,  capitulorum  indiciis  in  modum  S. 
Cypriani  Martyris  d)  praesignatum.  Post . 
haereticas  publicatus  e) ,  scripsit  haeresi 
suae  faventia.  Haec  de  Pelagio  Rufini  Syri 
discipulo ,  Caelestii  Magistro  Gennadius 
cap.  42.  Monachus  ille  inter  Laicos  semper 
substitit  f;  auctor  praeterea  traditur  libri 
de  Natura,  cujus  fragmenta  collegit  Gar- 
nerius  tom.  1.  ad  Mercatorem  pag.  373. 
seq.  et  librorum  IV.  de  libero  arbitrio  pag. 
381.  seq. 

Libellus  fidei  quem  Pelagius  ad  Innocen- 
tium  I.  Papam  misit ,  sed  quem  jam  priore 
An.  416.  defunctum  reperit ,  inter  S.  Ilie- 
ronymi  opera  saepe  editus  e\stat  sub  ti- 
tulo  :  Symboli   explunatio    ad    Damasum  , 


a)  Ita  Manuscr.  Corbej.  Adde  Lelandum  cap.  22. 
et  Baleum  l:  38.  Usserium  in  Ecclesiar.  Britanni- 
carum  antiquitatibus  cap.  8. 

b)  Ui  pridem  videnlur  intercidisse. 

c)  Eulogiae  sive  eclogae  ,  electa  ,  selecfae  ex 
sacris  litteris  sententiae.  Confer  Wilhelmi  Walli  hi- 
storiam  praedobaptismi  Anelioc  cditam  pag.  201. 


F.tiam  haec  Pelagii  lucubralio  hodie  desideratur. 
Fragmenta  ab  Flieronymo  et  Augustino  servata  col- 
legit  Garnerius  ad  Mercatorem  l.  1  p.  370. 

d)  In  libris  tribus  testimoniorum  ad    Quirinuni. 

e)  An.  416.  seq. 

0  Garnerius  tom.  1    p.   \"*>.  seq. 


i\l  PAU 

llioronvmo  tnlmtus  jam  olmi  ut  eonstat 
bj  CaroJi  Magni  III.  1.  de  imaginibus  „  et 
,'\  Codioe  antiquo  Pealtexii  auivis  eiara&o 
litteris  quem  ad  lladrianum  Fapam  Caro- 
las  M.  misit ,  de  quo  Lambecius  tom.  2. 
pag.  S7J  seq.  unde  Alcuious  otiant  illa 
Confeesione  uti  non  dubitavit.  Confei  Ma- 
billonium  tom.  1.  Analect.  pag.  189.  ( edit. 
novao  pag.  i'.»2.  Nec  Hieronymum  autam  , 
nec  Augustinum  :' ut  visum  Vossio )  sed 
Pelagium  babere  auctorem  ,  singulari  scri- 
pto  probavit  Launojus  tom.  2.  Opp.  par 
te  2.  pag.  302.  Quem  vide  etiam  sis  in 
diss.  de  auctore  librorum  de  imitatione  CUri- 
sti  pag.  136.  et  I).  Antonii  Reiseri  Lau- 
nojum  Confessorem  pag.  813.  seq.  Ilunc 
libellum  lidei  Anglice  versum  eruditi- 
sque  notis  illustratum  oxhibot  Wilhel- 
mus  Wallius  in  histona  Pardobaptismi 
Anglioe  edita  pag.  200.  seq.  Epistolae  Pe- 
lagii  cuni  libello  Fidei  ad  Innocentium  I. 
Papam  missae  major  pars  servata  ab  Au- 
gustino  de  lib.  Gratia  Cllristi  c.  30.  scq. 
addc  Garnerium  ad  Mcrcatorem  tom.  1. 
pag.  380. 

De  scholiis  Epistolas  Pauli  (excepta  illa 
ab  Hebraeos )  illustrantibus  atque  inter 
S.  llieronymi  Opera  saepius  editis,  prac- 
ter  Lsserium  apud  Caveum ,  legendus 
Rich.  Simon  lib.  3.  hist.  Criticae  Novi  Te- 
st.  cap.  16.  Pelagii  illa  esse  non  dubitan- 
dum  videtur,  licet  a  Cassiodoro  vel  alio 
quodam  locis  quibusdam  interpolata  :  Hie- 
ronymo  certe  non  magis  tribuenda  quam 
Gelasio ,  Primasiove.  Confer  Vossii  hist. 
Pelagianam  pag.  11.  soq.  Garnerium  ad 
Marium  Mercatorem  tom.  1  pag.  367.  seq. 
et  qui  Pelagianum  auctorem  esse  dispu- 
tat,  Cotolerii  notas  ad  Patres  Apostolicos 
t.  1    p.  89.  seq. 

De  Epistola  ad  Demetriadem  de  Virgini- 
tate  A.  413.  scripta  quae  itidem  inter  S. 
Hieronymi  opora  sed  et  S.  Augustini  lo- 
gitui* ,  verum  hominis  Pelagiani  esse  a 
Beda  in  Cantica  Canticorum  observatum 
ost ,  Pelagio  ipsi  certioribus  etiam  testimo- 
niis  vindicatur  ,  vide  quae  supra  in  Ju- 
Uano  Pelagiano  t.  IV  pag.  578.  seq.  el 
Garnerium  t.  1  p.  /*74. 

De  Epistolig  Pelagii  .  quae  interciderunt 


L  US 
testimonia  veterum    et   o\  iis  fragmenta 

collegit  laudatus  Garnerius ,  1)  ad  Pau- 
linum  Nolanum  Episcopum  t.  1  pag.  371. 
seq.  Ad  Constantium  Episcopum  p.  372. 
Ad  viduam  Livianam  (o\.  Julianam  )  li- 
brum  consolatorium  atque  exhortatorium 
pag  372.  373.  Ad  Augustinum  prima  p. 
377.  et  secunda  ,  seu  chartula  purgatio- 
nis  missa  per  Carum  Diaconum  p.  379. 
Ad  amicum  quendam  Presbyterum  post 
Synodum  A.  415.  Diospolitanam  p.  379. 

Librum  de  moribus  Clericorum ,  quem 
Haleus  Centur.  1.  cap.  38.  intcr  Pelagii 
scripta  refert ,  nemo  veterum  memoravit, 
nemo  usurpavit  oculis. 

Ilistoriam  motuum  quos  Pelagiana  hae- 
resis  in  Ecclesia  concitavit ,  praeter  An- 
nalium  Scriptores ,  traditam  habemus  ix 
viris  eruditissimis,  Jac.  Usserio  in  Bri- 
tannicarum  Ecclesiarum  antiquitatibus : 
Gerardo  Joanne  Vossio ,  t.  VI  Opp.  Ilen- 
rico  Norisio  tom.  1  Opp.  et  in  addendis 
oinondandisque  t.  IV  p.  733.  seq.  Jo  Gar- 
nevio  t  1  ad  Marium  Mercatorem  ,  Diony- 
sio  Petavio  in  Theol.  dogmatum  tomo  ter- 
tio ,  et  libro  XIII.  de  incarnatione :  Tille- 
montio  t.  XIII.  memoriar.  Ilist.  Eccles. 
Xatali  Alex.  Sec  V.  Benedictinis  ad  S.  Au- 
gustini  Operum  tomum  decimum,  et  Chri- 
stiano  Lupo  de  autiquis  Ecclesiae  ac  Reip. 
ln  Pelagianam  haeresin  decretis  ,  Opp.  po- 
stum.  p.  403.  seq.  Bruxell.  1690.  4.  otc. 

PELAGIUS,  Ovetensis  in  Hispania  Epi- 
scopus  qui  A.  1115.  Coucilio  Ovetensi  in- 
terfuit,  superstes  adhuc  A.  1124.  scriptor 
sive  continuatur  Chronici  quod  post  Ida- 
tium,  Isidorus  Pacensis  ,  Sebastianus  Sal- 
manticensis  et  Sampirus  Astuiicensis  pro- 
duxerant  usque  ad  llanimirum  III.  dcfun- 
ctum  A.  982.  Pelagius  quidem  pertexuit 
usque  ad  Alphonsum  VI.  qui  praefuit  ab 
A.  1072.  ad  1109-  Vide  Nic.  Antonium  t. 
i  Hibl.  vet.  Ilispanac  lib.  VII.  c.  3.  pag. 
8.  seq.  Vulgavit  Prudentius  Sandovalhus  , 
Pampelonae  1615.  1634.  fol.  Editionem 
quam  promisit  eruditiss.  Aguirrius  p.  363. 
notit.  Concilior.  Ilispaniae,  adhuc  deside- 
ramus,  sicut  etiam  librum  Pelagii  deprae- 
cipuis  Ilispaniae  urbibus ,  do  quo  vride 
Nio.  Antoniuru  t.  2  p.  10. 


P  K  L  A 

PELAGIUS,  Tyrassonensis  Eeclesiac  in 
llispania  Archidiaconus,  scripsit  Vitam  S. 
Prudentii  patrui  sui  Episcopi  Tyrassonen- 
sis  cditam  a  Francisco  Bivario  ad  Chroni- 
con  Pseudo-Maximi  ad  A.  572.  p.  549-552. 
Madrit.  1651.  fol. 

PELBARTUS  sive  PELWAHTHUS  Os- 
xaldus  de  Themeswar ,  oppido  Hungariae 
Ordin.  S.  Francisci ,  Concionator  Sec.  XVI. 
non  incelehris,  cujusPomoeriumSerwo/iu/tt 
de  tempore  prodiit  Hagenoviae  1498.  1501 
fol.  Paris.  1517.  et  Pomoerium  Sermonum 
de  Sanctis ,  in  duas  partes  divisum  .  ihid. 
et  Lugd.  1514.  fol.  Quadragesimale  triplex 
de  poenitentia :  de  vitiis  ,  de  praeceptis  De- 
calogi.  Hagenov.  1475.  1499.  1502.  Paris. 
1517.  Venet.  Stellarium  Coronae  B.  Virgi- 
nis ,  sive  Pomoerium  sermonum  de  B.  Ma- 
ria  Virgine.Haganoae  1508.  et  Paris.  8.  duo- 
bus  Volum.  Vide  Waddingum  pag.  264.  ubi 
etiam  de  anreo  ejus  Theologiae  Rosario  jux- 
ta  quatuor  Sententiarum  libros  quadripar- 
tito  ,  ex  doctrina  Doctoris  subtilis  et  D. 
Bonaventurae  atque  aliorum  sacrorum  Do- 
ctorum.  Quartum  librum  supplevitOSWAL- 
DUS  a  Lasco ,  Ordin.  Minor.  Provinciae 
llungariae  ,  Pelbarti  alumnus.  Prodiit  Ilaga- 
noae  1504.  fol  Venet.  1586.  1589.  4.  et 
Brixiae  1594  E 'xpositio  Psalterii  cum  libro 
Hymnorum  ,  libro  Soliloquiorum  ,  Cantici- 
sque  Vet.  et  Novi  Test.  et  Symb.  Athana- 
siano.  Haganoae  1504.  fol. 

*  Sermonum  aestivalium  de  sanctis  a 
Pelbarto  editorum  omnium  quotquot  hic  a 
Fabricio  dantur ,  editionem  antiquissima 
judico  Lugdunensem  per  Jo.  Gleyn  ador- 
natam  ,  cuius  ego  editionis  partem  aesti- 
vam  possideo ,  in  qua  tamen  nulla  anni. 
quo  adornata  est  mentio  proditur.  In  fine 
exhibet  vitam  S.  Joannis  Eleemosynarii  ab 
eodem  Pelbarto  una  alterave  pagella  de- 
scriptam. 

Guilelmus  PELLICERIUS  Doctor  in  utro- 
que  Jure  et  ab  A.  1317-  primus  Abbas 
Grandimontonsis ,  dioecesis  in  Gallia  Ca- 
durcensis  ,  defunctus  A.  1337.  Scripsit  Or- 
dini  suo  librum  de  Doctrina  Novitiorum  et 


GIUS  M3 

Co7istitutioufs  ac  rationes  Officii  Divi/ii  m 
Ordine  Grandimontensi ,  de  quibus  viden- 
dus  Oudinus  t.  3.  pag.  805.  qui  etiam  an- 
notationes  ejus  in  aliquot  libros  Plinii  Ma- 
nuscriptas  in  Bibliotheca  Regia  Parisiensi 
se  commemorat 

PEMBOGULLUS  ,  Penbugillus ,  (  Lelando 
cap.  497.  Penbichillus )  Phttosophns  O- 
xonicnsis  Sec.  XV.  cujus  libellus  de  divi- 
sione  Entis  in  Praedicainenta  ,  et  Univer- 
salia  Logicalia  memorantur  etiam  apud 
Baleum  XI.  25.  et  Pitseum  p.  890. 

Uenricus  PEMA.  Supra  tom.  3.  p.  210. 

Nicolaus  de  PENNAFORTl ,  Penya  fort 
( vitiose  aliis  Rupefort)  supra  pag.  116. 

Raymundus  de  PENNAFORTI  ,  ex  Regi- 
busAragonum  ducens  originemBarcinonen- 
sis ,  tertius  Ord.  Praed.  Generalis  et  Gre- 
gorii  IX.  Poenitentianus  ,  cui  etiam  svasit 
constituere  in  Hispania  tribunal  parum  hu- 
manum  Inquisitionis  adversus  haereticos : 
laudandus  magis  quod  idem  auctor  fuit  se- 
minarii  in  regno  Aragoniae  linguarum 
Orientalium  ex  quo  prodiere  viri  insignes 
Raymundus  MARTINT ,  Alphonsus  Bonus 
homo,  Paulus  Christiani  ,  aliique  :  idem  S. 
Thomam  etiam  impulit  ut  praeclaram  il!am 
adversus  Gentes  summam  conderet.  Defun- 
ctum  Raymundum  A.  1256.  propiorem  cen- 
tenario,  Sanctis  postea  adscripsit  Clemens 
VIII.  A.  1601.  Vide  Vitam  ejus  a  vetusto 
scriptore  olim  breviter  collectam  et  a  Fran- 
ciscoPenia,  Rotae  auditore  notis  illustratam 
et  duobus  libellis  auctam  ,  Rom.  1601.  4. 
Surium  7.  Januar.  et  Bolandum  tom.  I. 
Actor.  Sanctor.  Januar.  pag.  404.  seq.  ubi 
etiam  vita  ejus  scripta  a  Leandro  Albeito: 
Natalem  Alex.  tom.  VII.  pag.  144.  seq.  Ja- 
cobum  Quetif.  de  scriptoribus  Doininicanis 
tom.  1.  pag.  106.  seq.  Nic.  Antonium  Hibl. 
vet.  Hispan.  VHI.  4  tom.  2  p.  46.  seq. 
et  Lagetum  a)  in  prolego-menis  ad  Uay- 
mundi  Summam  ,  Lugduni  nuper  iterum 
editam.  Scripta   ejus  sunt  : 

Libri  V.  exstravagantium  Decrelalium  , 
a  Gregorio  IX.  b)  approbati  A.  1230.  pars 
Juris  Canonici,  in  cujus  Corpore  totiea  edi  . 


a)  Nouvelles  liueraires  lom.  X.   p;u 
Ainsl.  171'J.  s. 


J(»  .    soq.  b)   Vincenlius  IJt-llov.   lil».    VM, 

nalis  rap.    id. 


qiecnli    doiiri. 


S I V 


P  E  K 


Btque  a  variis    viris    doctis    reeenseri  et 
illustrari  eos  contigit. 

Summa  de  Poenitentia  et  Matrimonio  . 
divisa  libris  IV.  el  S.  Antonino  Florontino 
m  Summa  majore  ac  Vincentio  Kellov.  in 
specolo  doctrinali  frequenter  laudata ,  di- 
visa  io  libros  quatuor ,  quorum  I.  dc 
peccatis  adversus  DEUW  .  2.  adversus  pro- 
\imum  .  H.  de  Ecclesiasticorum  delictis, 
officiis  et  juribus,  et  i.  de  Matrimonio 
tractat.  Prodiit  Lovan.  1480  fol.  Colon. 
1595.  Paris.  1500.  4 

Apparatus  sive  glossae  ad  Summam 
Haymundinam  sub  JOANNIS  Lectoris  seu 
de  Friburgo  ,  Ord.  Praed.  nomine  ab  edi- 
toribus  Summae  Romanis  1603.  b)  fol.  et 
Ronon.  1613  atque  Avenione  1715.  4.  c. 
vulgatae  ,  et  jam  lectae  ac  iaudatae  a  S. 
Thoma  ,  verum  auctorem  liabent  GUI- 
LELMUM  Iiedonensem.\lv\t\ose  Celdonensem 
aliis)  e\  eodem  Ordine ,  clarum  A.  1250. 
ut  docet  Jacobus  Quetif  t.    1.  p.  131  109. 

SumtmUa  Haymundi  sive  compendium 
Summae  versjbus  hexametris  ab  ADAMO 
quodarn  ,  cum  comnnmtario.  Incipit:  Suni- 
mula  de  summa  Haymundi  prodiit  ista. 
Colon.  «498.  a)  1502.  4.  Venet.  1569.  8. 

Denique  meliorem  summae  Raymundi- 
nae  editionem  debemus  Lageto  b)  Ord. 
Praed.  textu  sacrorum  Canonum ,  quos 
laudat  Raymundus,  locupletatam  et  ad 
veterum  Codicum  fidem  recognitam  emen- 
datamque,  additis  etiam  observationibus 
et  ad  disciplinam  Concilii  Tridentini  Kay- 
mundum  moderantibus.  Lugduni  1718  fol. 

(246  Melioreditio  Parisiens.  1720  fol.  a 
P.  Paget ,  recusa  et  aucta  Veronae  174i. 
fol.  non  omittendaj 

Inedita  feruntur  quae  in  lucem  proferrc 
idem  Lagetus  c)  libenter  voluit :  Dubita- 
bilia, ,  cum  responsionibus  ad  quaedam 
capitamissa  ad  Pontificem,  Gregoriuft)  IX. 

Summa  quando  poenitens  remitti  debeat 
<kI  superiorem. 

Tractatus  de  bello  et  duello. 


DIX 

De  ralione  visitandae  dioecesis  et  curan- 
dae  subditorum  Salutis. 
Modus  juste  negotiandi  ingratiam  mer- 

eatorum. 

Epistolae  plures ,  praesertim  Encyclicae 
ud  totum  Ordinem- 

Non  omittendum  quod  ab  hoc  Raymundo 
etiam  Constilutiones  Ordims  Praedicato- 
rum  ad  meliorem  formam  redactae  et  sub 
duabus  Distinctionibus  concinnatae  sunt, 
acceptataeque  ab  Ordine  per  modum  in- 
choationis  Paris.  1239.  et  approbationis 
Rononiae  1 240.  ac  contirmationis  denique 
Paris.  «241. 

Bonaventura  Baduarius  a  Peraga.  Supra 
tom.  1.  pag.  237. 

Guilelmus  PKRALDUS.  Sup.  t.  3.  p.  15«. 

PERDIX  Mathematicus  de  qno  Sidonii 
et  Alani  loca  attuh  supra  in  Claudiano 
Mamerto  tom.  1.  pag.  358. 

PERDIX ,  Prophetiae  titulus  de  qua  Le- 
landus  c.  9.  de  scriptoribus  Rritannicis. 

PEREGRINUS  Abbas  septimus  Ecclesiae 
B.  Mariae  de  Fontanis,  dioecesis  Turonen- 
sis  Ordin.  Gisterc.  scripsit  historiam  Prae- 
latorum  et  Possessionum  illius  Abbatiae 
editam  a  Dacherio  tom.  V.  spicilegii  pag. 
«05.  (edit.  novae  tom.  2.  pag.  573  580.) 
In  parte  prima  pag.  577.  ait  se  illa  scri- 
psisse  An.  «200  mde  parte  secunda  'pag. 
577.  mentio  gestorum  An.  «221.  et  pag. 
571).  An.  1227. 

PEREGRINUS  Bononiensis  Ord.  Minor. 
circa  An.  1310.  scriptor  ChronicorumOv- 
dinis  sui  de  rebus  notabilibus  Generalium, 
qui  Gondisalvum  ,  cui  opus  dicatum  est , 
praecesserunt.  Haec  Chronica  Peregrini. 
Vide  Waddingum  ad  A.  1305.  num.  12. 

Constantinus  PEREGRINUS  ,  supra  t.  1. 
pag.  391. 

PEREGRINUS  sive  PELEGRIMUS  Epi- 
scopus  Laureaccnsis  (Larch ,  in  Norico , 
Gprmaniae)  circa  An.  970.  scriptor  brevis 
Symboli  Fidei ,  quod  in  Orthodoxographis 
utrisque  et  in  Ribliothecis  Patrum  frequen- 


l    C  uaedarn  exemp'a    bujus    editionis   Annum 
1619.  praeferunt. 

i-    Journal  rlei  Sav.  1710.  Novembr.  p.  336. 
Bfnghemluj  incunab.  lypo^raph.  p.ig.     117. 


Jac  Quetif  tom.  1  pag.  109.  Nic    Anlonius  tom.  2 
pag   48. 

b)  Nouvelles  litteraires  tom-  X.  p.  202. 

c)  Memolres  de  Trevonx  1717.  Mars.  p.  510. 


P  E  R  E  G 

tor  lucom  vidit  ,  novissime  in  Lugdunensi 
tom.  XVII.  pag.  456.  Hoc  est  quod  Pro- 
pugnaculum  Fidei  adversus  haereses  Can- 
gius  appellat.  infra  ,  PILGRIMUS. 

PEREGRINUSMonachusGe?-»?am/s,  scri- 
ptor  speculi  Virginum  quod  in  Ribl.  San- 
germanensi  Cod  367.  evolvit  Cangius , 
sive  dialogorum  inter  Peregrinum  presby- 
terum  etTheodorum  Virginem.  Vide  supra 
in  CONRADO  Hirsaugiensi  t.  1.  p  1166. 
Trithemium  II.  103.  illustr.  Renedictin.  et 
in  Chronico  Hirsaugiensi  ad  An.  1131.  t. 
4.  pag.  383.  seq.  ubi  ait  eum  sub  Pere- 
grini  nomine  multa  praeclara  opuscula 
nomen  suum  ex  humilitate  occultantom 
vulgasse  .  atque  obiisse  majorem  octoge- 
nario  (circa  An.  1 190., 

PEREGRINI  Sermones ,  de  tempore  et 
de  Sanctis  per  anni  clrculum  ,  editi  An. 
1481.  1493.  4495.  Auctor  Dominicanus , 
superiore  multum  eloquio  inferior  et  tem- 
pore  quoque  posterior,  notante  eodem  Tri- 
themio  cap  384.  de  S.  E.  Hic  est  PERE- 
GRINUS  Polonus  circa  An.  1322.  de  quo 
Staravolscius  in  Centuriae  suae  c.  75.  et 
Jacobus  Quetif  tom.  1.  pag.  551.  seq. 

PEREGRINUS  pro  Catholicae  Fidei  an- 
tiquitate  et  Universitate  adversus  haere- 
ticos.  Paris.  1586.  4.  cum  Phoebadio  con- 
tra  Constantii  edictum,  Martino  Turonensi 
de  SS.  Trinitate  ,  aliisque.  Infra  VINCEN- 
TIUS  Lerinensis.  Vide  R.  Vincentii  Placcii 
Pseudonymos  num.  2061.  p.  490.  seq. 

PEREGRINUS  Laureacensis ,  pag.  214. 
et  infra,  PILGR1MUS. 

Testamenlum  quotidianum  PEREGRIM, 
auctor  Joannes  GERSON  .  injcuius  Operi- 
bus  exstat  tom.  3.  pag.  762  765. 

Passio  S.  PEREGRINI  Antissiodoren- 
sium  primi  Episcopi  et  Martyris ,  in  Phi- 
lippi  Labbei  tom.  1.  Ribliothecae  novae 
Manuscriptorum  p.  526.  528.  et  in  Actis 
Sanctorum  tom.  3.  Maji  16.  pag.  563  sq. 
Confer  quae  de  eodem  Peregrino  quem 
circa  A.  250.  ajunt  Antissiodorum  venisse, 
in  gestis  Episcoporum  Antissiodorensium 
apud  eundem  Labbeum  p.  411.  seq. 

PEREGRINUS  Simplicius  ,  supra  tom.  3. 
pag.  191. 

)acobns  PEREZ  sive    PLRETSIUS,  de 


RINUS  215 

quo  Colomesius  p.  417.  Hispaniae  Orien- 
talis.  Vide  supra  JACORUS  de  Valenlia  t. 
IV.  pag.  310. 

(246.  PERGEB  Bernardi  in  Consilio  ci- 
vium  Viennensium  pro  invictiss.  Romanor. 
Regem  vicorecontis  (Jratio  in  funere  San- 
ctae  mem.  Friderici  III.  Rom.  Imp.  Vien- 
nae  habita.  Editio  sine  nota  Saec.  XV. 
Tiomae)  in  4.  ch.  4.  Incip.  Mallem  Serenis- 
s.  ac  potentiss.  princeps,  Maximiliane  S.  R. 
I.  moderator  et  rex.  Desin.  nec  vires  guae 
Turcis  minores  sunt,  indubitatam  promitti- 
mus  in  Deo  victoriam.  Mo  prope  extat.  ) 

PERPETUUS  Episcopus  ab  A.  461.  Tu- 
ronensis ,  cuius  Testamenlum  edidit  Da- 
cherius  tom.  V-  spicileg.  pag.  105.  (t.  III. 
edit.  novae  pag.  303.)  inde  recusum  in 
Actis  Sanctorum  tom.  1.  Aprilis  8.  ubi 
plura  hoc  de  Perpetuo  annotata  lector  re- 
periet.  Vide  et  quae  ad  Sidonium  Apolli- 
narem  et  ad  Gregorium  Turonensem  Viri 
docti  ,  et  Sammarthanos  tom.  1.  pag.  736 
et  Francisci  Jureti  notas  ad  Paulinum  de 
vita  Martini  Turonens.  libri  VI.  versum  28. 

CAmto^onw  PERSONA,sup.  t.  1  p.34-8. 

Gobelinus  PERSONA.  tom.  3.  p.  63. 

Anonymns  PERUSINUS  circa  An.  1115 
Monachus  Ordin.  Rened.  scriptor  Actorum 
et  Miraculorum  S.  Herculani  sive  Hercu- 
liani  Episcopi  Perusini  et  Martyris.  Ex- 
stant  illa  in  Actis  Sanctorum  t.  1.  Martii 
1.  pag.  51.  et  in  Tractatu  praeliminari  ad 
tom.  1.  Julii  cap  1.  atque  integriora  in 
Rernardi  Pezii  anecdotis  tom.  2.  parte  3. 
pag.  125.  144. 

Felix  PETANCIUS.  Sup.  t.  2.  p.  567. 

PETAVIANUM  Chronicon  ab  A.  C.  688 
ad  1115.  ex  Manuscr.  Alexandri  Petavii 
editum  ab  Andrea  du  Chesne  t.  3.  Fran- 
cor.  pag.  349.  354. 

PETERMANNUS  Ettenimis.  auctorChro- 
nici  Helvetici  An.  1507  ex  quo  nonnulla 
Joannos  Wolfius  tom.  2.  lection.  memo- 
rabilium  pag.  12. 

PETILIANUS,  promachus  Donatistarum . 
et  Cirtcnsis  sive  Constantiensis  in  Nu- 
midia  Episcopus ,  magoa  pars  Collationis 
Carthaginiensis  A.  C  411.  Ejus  hbrum 
de  unico  baptismo,  singulari  scrjpto  s.  Au 
gustinus  .  e!  alio  Epistolam  ejus  confula 


IM  P"I 

vii  tom.  IX-    Opp.  Au-ustmi   edit.    Bene- 
dictio  VidesipIaoetTfllemootiunJ  i.  V1 1  s:> . 

Gviielmus  PETITUS.  Vide  GVILELMUS 
Neubrigensis. 

mwsPETITUS.  Vide  JOANNES  Sari- 
sberiensis 

Joarmes  PETITUS  ave  PARVUS  de  quo 
Bapra  tom   IV.  pag.  397. 

Francitctu  PETRARGHA  ei  parentibus 
Florentinis  natus  Aretii  A.  1304.  ingenio 
suo  et  industria  l.atinas  atque  Hetruscas 
litteras  miriliee  illustravit  Philosophus  , 
nhetor  et  PoCta  celeberrimus  ,  qui  huma- 
/nores  disriplinas  post  longa  silentia  mor- 
tuus  .  ab  inferis  revocavit  ad  superos  ,  non 
ininus  sancta  conversatione  quam  scieniia 
rlarus  emiruit:  quod  verissimum  elogium 
ex  Trithemii  cap.  622.  repetitum  prae  sex- 
eentis  aliis  sutficere  existimo.  A.  1341. 
qui  aetatis  37.  erat  .  Petrarcha  in  Capitolio 
Komano  a)  a  gubernatoribus  Urbis  hedera  , 
mvrto  et  laurea  poiitica  honorifice  decorari 
merait.  Copiam  laureationis  ,  sive  diploma 
illius  honori  tributum  exhibet  Gornelius 
Zantfliet  in  Chronico  tom.  V.  monumento- 
rum  Edmundi  Martene  pag.  226.  ubi  et.iam 
Civitate  Romana  donatus  pag.  228.  traditur. 
l'ost  conditum  A.  1370.  in  urbe  Patavina 
leatameotum  .  diem  A  1374.  die  18.  Julii 
obiit  Arquae  in  Castro  Patavini  territorii  , 
ubi  monumento  ojus  inscriptum  hoc  ab 
ipso  consignatum  epitaphium  : 

Frisida  Francisci  lapis  hic  tegit  ossa  Petrarcae , 
SascfpC  Virgo  pare.ns,  animam,  satc  Virgine,  parce, 
Fessaque  jam  terris ,  Coeli  requiescat  in  arce. 

Do  Petrarcha  tam  multa  et  a  tam  multis 

missa   sunt    in    littoras,    pugnantia  etiam 

quaodam  et  minus  accurata  ,  ut  vel  nomina 

scriptorum  referre  sit  labor  :  ipse  etiam  de 

se   in   tostamonto   suo  Petrarcha  et  libro 

XVIII.  Epistolaram  senilium  et  lib.  XV.  .">. 

adGerardum  fratrem  germanum  ,  nec  non 

\\  I.  1.  ubi  de  studiis  suis  et  de  Patre  :  et 

lib.  1.  Epistolarum  carmino  seriptarum  ad 

bumde  Columna  etad  soipsum.  Alii  , 

praeter  interpretes  Italicorum   Petrarchae 

ogmatum.  Placidum  Catanusium,  Bernar- 


TU  S 
dinum  D.iniellum  ,  Philippum  Gesualduta, 

Antonium  de  Tempore  et  Aloxandrum  Vo- 
lutellum  :  qui  mihi  innotuore  hi  sunt;  or- 
dine  descripti  litterarum. 

Leonardws  Aretinus ,  Porusiae  1671.  12. 
Floront.  1672.  12.  et  apud  Tomasinum  p. 
207.  Ludovicus  Beccadeltus  Archiop.  RagU- 
sanusapudeundemTomasinum  p.  213.  soq. 

Jo.JacoJius  Boissardus parto  1 .  imaginum 
pag.  78. 

Isaacus  Bullartius  tom.  2.  Aoadomiao 
scientiarum  pag.  311. 

Nic.  Comnenus  Papadopoli  hist.  Gymna- 
sii  Patavini  tom.  1.  pag.  280. 

Jo.  Marius  Crescimbenius  lib.  2.  hist. 
poBseos  Italicae  pag.  290.  soq. 

Auctores  Diarii  eruditorum  Italiae  t  IX. 
pag.  133.  seq.  tom.  XV.  pag.  274.  seq. 

Josephus  Alexander  Furiettus  praef.  ad 
BarziZiorum  opera  pag.  X.  seq. 

Jac.  Gaddius  de  scriptoribus  non  Eeclos. 

Mnrtiiius  Hanckius  do  Romanarum  re- 
rum  scriptoribus  lih.  1.  et  2.  cap.  42. 

Paulus  Jovius  in  elogiis  doctorum  p.  12. 

Jannotius  Manettus  apud  Tomasinum 
p.  195  (2*7.  ot  Floront.  1747.  8.  1847.4.) 

Jo  Papyrius  Masso  parte  2.  elogiorum 
pag.  31.  seq. 

Lud  Anionms  Muratorius  in  vita  Petrar- 
chae  ,  praomissa  ejus  po^matibus  Italicis  , 
oditis  A.  1711. 

Niceronus  Barnabita  tomo  XXVIII.  me- 
moriarum  de  Viris  eruditis  pag.  366.  seq. 

Julius  Niger  in  historia  scriptorum  Flo- 
rentioor.  pag.  290.  soq. 

Casimirus  Oudinus  tom.  3.  Commenta- 
rior.  pag.  946.  seq. 

Micliafil  Pocciantus  in  Catalogo  scripto- 
rum  Florentinorum. 

Andreas  Schroedern  io  Petrarchae  vita. 

fjieronymus  Sqvartzafichus  ,  Alexandri- 
nus  in  vita  Petrarchae  ad  Petrum  Conta- 
renum  ,  odita  A.  1494.  et  SaepiUS  praofixa 
oporihus  ,  et  separatim  nupor  vulgata  9  Jo. 
Ilonrico  Ackoro ,  8. 

Jo.  Philippus  Thomasinus  in  Petrarcha 
redivivo.  Patav.  1 650.  4. 


a)  Mescolanze  d'  Egidio  Menagto  |>.  294.    Pri- 
ileglum  Isoreae  Petrarchae  etiam  inejusOperi- 


Ims  post  teslamcntum  legilur. 


p  i:  i  i; 

Petras  Paulus  Veryerius  apud  Thoma- 
sinum  pag.  175. 

Xicco  Polentonus ,  sub  incerti  nomine  A. 
1463.  apud  Tomasinum  pag.  185.  (248.  ot 
Florentiae  1759.  a  L.  Mehus  in  Vita  Am- 
brosii  198.J 

2't9.  Memoires  pour  la  Vie  de  V.  P.  etc 
Avec  pieces  justificalires  par  VAb.  Desade. 
Amsterd.  1764.  67.  tom.  1 1 1  in  L  Dcl  Pe- 
trarca  e  dellesue  operc  Libri  IV.  del  Conle 
Gio.  B.  Baldelli  Firenze  1797.4.  et  Poliyr. 
Fiesolana  1837.  in  8    fig.  v.   1. , 

Scripta  Petrarchae  plenius  ct  accuratius 
a  Nicerono,  utut  nimis  acerbo  censore  an- 
notata  reperie,  qui  in  Vita  ejus  ,  laudatissi- 
mum  Muratorium  tanquam  accuratiorem 
secutum  se  esse  profitotur.  Notitiam  scri- 
ptorum  hoc  loco  subjicere  ,  paucis  observa- 
tionibus  meis  adjunctis  .  ab  instituto  meo 
non  alienum  esse  duxi.  Sunt  igitur  illa  ,  La- 
tine  quidem,  (  magnam  partem  excusa  jun- 
ctim  Venet.  1596.  Basil.  1496  Venet.  1501. 
per  Simonem  de  LoSre  et  Basil.  1554.  1581 . 
et  Lugd.  1601.  fol.) 

1 .  De  remediis  utriusque  fortunae  ,  Ubri 
11.  ad  Azonem,  dialogis  CCLIV.  editi  etiam 
separatim  utLugd.  1577.12.(ienev.lb13.12. 
Bnterd.  1649.8.  ac  praeter  versionem  Itali- 
cam,6allicasque  quatuor,  de  quibus  Nicero- 
nus  t.  28.  pag.  384.  editi  etiam  Germanice, 
1 620.  f.  Trost-Spieyel  in  Gluck  und  Ungliick. 

2.  De  vita  solitaria  ,  libri  II.  ad  Philippu  m, 
Cavallicensem  Episcopum. 

3.  De  otio  Beliyiosorum  liber  ad  felicem 
Cllristi  familiam. 

4.  De  vera  sapientia .  dialogi  II.  ldiotae 
el  Oratoris. 

5.  Secretum  Suum ,  sive  de  contemtu 
Mundi:  Colloquia  tria  totidem  dierum  inter 
Augustinum  et  Petfarcham.  Exstaut  et  se- 
paratim  sub  titulo  qui  cst  etiam  apud  Tri- 
tbemium,  de  secreto  Cwarumconflictu,  Be- 
gii  Lepidi  1501.4.  ,'250  Etltalire  a  Franc. 
Orlandini  Siena  1517.  \.  et  Venet  1520.  8.) 

6.  Septem  Psalmi  Pocnitentiales ,  non  Da- 
vidici  illi ,  sr,d  prosa  proprie  compositi  a 
Petrarcha. 

7.  8.  De  Republica  optime  administfanda 
vlde  officioet  virtutibus Imprratorix.  Recusa 
tunctim  Bernae  1602.  8. 


A  B  C  II  A  -17 

9.  Herum  Memorandarum  libn  IV.  ad 
Valerii  Maiimi  imilationem  scripti :  quo- 
rum  primus  de  otio  studioque  tlarorum 
Virorum.  secundus do  virtutibusprudentiac. 
memoria  ,  iotelligentia  ,  ingfnio  eloqueotia- 
que  dicacitate  et  facetiis.  Tertius  de  soler- 
tia,  astutia  sive  calliditate,  tum  de  sapientia 
ac  virtute  in  factis  dictisque  :  et  Quartus 
denique  de  conjecturis  providisque  consi- 
liis  .  de  oraculis  ,  pt  de  naturali  divinatio- 
ne,  maxime  quat;  somniis  constare  creditur: 
de  vaticiniis  furentium  et  monentium  prae- 
sagiis  ec  divinationibus ,  de  haruspicio  et 
augurio  ,  de  omiivbus  ac  portentis  :  et  de 
stratagematibus.IIoslibrosspparatimediderc 
Bernenses  A.  1604.  12.  Gallica  versio  Lugd. 
1531.  8.  inscribitnr:  les  paroles  joyeuses 
et  dits  memorables  etc. 

Ilis  libris  in  editione  operum  Veoeta  A. 
150'.  fol.  subjectum  \ideocarmen  in  mon- 
strum  bicorpor,  natum  in  comitatu  Floren- 
tino.quod  lectoris  in  gr.hic  apponere  juvat: 

Hac  Petrus  Paulu^que  uno  snb  corpore  bjni. 
Fabrica  naturae  mira  jacemus  huino. 
Cuique  suum  fuit  et  manum  ,  fuit  oris ,  opusque 
Vesicae  :  ast  unum  ventr  s  opusque  fuit. 
Junxere  extremae  partes  nos  corporis  ambos 
Quas  neuter  simul  et  dicat  uterque  suas 
Neutra  ex  parte  pedes :  capita  ex  utraque  fucrunt 
Bina  :  sed  e  medio  corpore  planta  fuil. 

Bina  fuit  medio  quae  corpore  planla  deorsum 

Pcndebat  :  sursum  quinta  erat  una  manus. 

Non  vero  nobis  unus  somnusque  cibusque  : 

Nec  risus  nobis ,  flelus  et  unus  eraf. 

Somno  membra  dabat  unus  :  ri<!ebat  ct  aller. 

Lugebatque  unus  :  flens  quoque  el  alter  erat. 

In  Florentina  natos  nos  fluminis  Arui. 

Valle  dedit  patriae  nos  pia  cura  patris  .- 

Inde  alli  :  et  sacro  pariter  ile  foutc  levati. 

Viximus  ambo  decem  bis  totidemque  dies. 

Quid  nunc  Neptunum?  quid  nunc  Janumqite  bi- 
frontem 

Miraris?  slyiiii  tenia  quid  ora  canis. 

El  quid  Geryonis  tria  corpora  ?  scilicet  unuui. 

Nos  corpus  :  binas  nos  auimasque  lege. 

10.  Epitoma  Virorum  illustrium  XIV. 
ad  Franciscum  de  Carraria .  Pataviouin 
Ducem  •  1)  Bomuli ,  2)  Numae,  3)  Tullii 
Ilostilii ,  4)  Anci  .Alarcii ,  5)  Junii  Bruti  , 
6)  Horatii  Coclitis,  7  L.  Q 1 1 i n 1 1 i  Cincin- 
nati ,  8j  Furii  Camilli  ,  !»  M.  \  alerii  Cor- 
vioi ,  10  T.  Maolii  Torquati  .II  1'.  I)e- 
cii .  1 2  L.  Papj  in  Cursoris ,  13  M.  Gu 
rii  Deotati  el   I  i    l ..  Pabricii.    Ruic    libro 


179 


o|,s  P  K  T  R 

cum  immortuus  Petrarcha  fuisset.  Sup- 
plementmn  addidit  ct  eidem  Patavirio  Duci 
dedicavit  LOMBARDUS  de  siricho  Patavi- 
nus,  quod  capUibus  XXI.  absolvilur ,  \, 
Uexandro  M.  -J  Pyxrho  Rege  Epirota- 
rum  >  3  Haonibale  Poenorum  Duce ,  1 
Q.  Fabio  Maximo,  Cuoctatore.  5]  M.  Clau- 
dio  Marcello.  6j  Claudio  NearoDe  et  Livio 
Salioatore.  7  P.  Scipione  Cornclio  Afri- 
caoo  majore.  8,  M.  Porcia  Catooe  Censo- 
rio  ,  9  Cornelio  Scipione  Nasica  ,  10)  T. 
Quinto  Flaminio.  W)  L.  Scipione  Africano. 
M)  Paulo  JSmilio  Maccdonieo.  13)  Caeci- 
lio  Metello  Maeedonico.  14)  Cornelio  Sci- 
pionc  ./:niiliano  Africano  posteriore.  15) 
C.  Mario.  16)  Cn.  Magno  Pompejo.  17)  C. 
.lulio  Caesare  18J  Augusto  Caesare  Octa- 
viano.  19)  Flavio  Vespasiano.  20)  Tito 
Flavio  Caesare.  21)  Ulpio  Trajano.  Exstant 
cura  scriptoribus  aliis  de  exemplis  Virtu- 
tum  et  Vitiorum  .  Rasil.   1563.  fol. 

251.  Italice  Polliano  (  prope  Veronam  ) 
1 476.  f.  etc.  Venetia  1527.   8.  Et  hanc  edit. 
1476.  male  Fabricius  ad  op.  Cronica  etc. 
t. 

pacificanda  Ilaliu  ,  exhortatio. 
13    Ad  veteres    Rqmanae  Reip.  de- 
s.  Oratio :  et  alia  de  libertate   ca- 
i  da. 

-tora  Griselidis  ,  sive  de  obedien- 

Ifide  uxoria  .  Joannis  Boccacii  novel- 

la  relatio  postrema,  ex  Italico  versa  Latine. 

15.  De  avaritia  vitanda ,  Oratio. 

16    Ilinerarium  Syriacum  ad  quendam 

ilanensem  ,  in   gratiam    eorum  ,    qui 

loca  illa  adire  voluerint.  Exstat  etiam  in 

Nicol.  Reusneri  hodoeporicis  Basil.  1580.  8. 

17.  Propositum  factum  coram  Rege  Hun- 

gariae. 

17.  18.  19.  20.  21.  Epistolarum  de  re- 
bus  familiaribus  libri  VIII.  et  Epistolae 
V.  ad  quosdam  ex  illustribus  antiquis , 
quasi  sui  contemporanei  forent ,  Cicero- 
nem  ,  Senecam  ,  Livium  ,  Varronem,  cum 
Epistolari  ad  Socratem  suum  praefatione. 
Liber  Epistolarum  XXII.  sine  titulo.  E- 
pistolae  CXXVIII.  de  rebus  senilibus  di- 
le  libris    XVIII.  fex  quibas  decimus 

a)  Hiin;  emendandum  ,  quod  apud    Borgomeu- 
in  Cl  ronico  ,  Tritbemlumque  cap.  622,  Gp<- 


A  H  C  II  A 

liber  scriptus  est  ad  Sagramoritm  de  Po- 
meriis,  a)  ex  equite  armatae  militiae  Mo- 
nachum  Cisterciensem. )  Epistolarum  va- 
riarum  LVIL  ad  Andream  Dandulum  ali- 
osque  liber  unus.  Uae  collectiones  omnes 
Epistolarum  Petrarchae  recusae  junctim 
Genev.  1601.  8.  Ad  Caesarem  Carolum 
IV.  ut  Italicis  rebus  maturius  provideat, 
et  dt>  excellentia  Urbis  Komae.  Haec  una 
nmi  aliis  Petrarchae  Epistolis  XIV.  de 
juribus  Imperii  llomani  et  injuriis  Papae 
txst.it  etiam  in  Goldasti  Monarchia  Impe- 
rii  t.  3  p.  1345.  seq.  ubi  Petrarcha  vocatur 
Canonicus  Cathedralis  Ecclesiae  Senensis. 

22.  De  sui  ipsius  et  multorum  ignoran- 
tia  liber  ad  DONATUM  Apeninigenam  , 
Grammaticum,  separatim  ctiam  editus  Ge- 
nev.  1609.  12. 

23.  Contra  Gallum  Ordin.  Cisterc.  qui 
maledixerat  Italiae  ,  invectiva  ad  Ugutio- 
nem  de  Thiems ,  Decretorum  Doctorem  , 
nuncium  Apostolicae  Sedis.  Epistola  Galli 
illius  praemittitur ,  quae  incipit ;  Ilomo 
quidam  descendebat  ab  Ilierusalem. 

2k.  Ad  Clementem  VI.  Medicorum  tur- 
bam  fugiendam  hortantis  Petrarchae  Epi- 
stola  ,  cum  libris  quatuor  invectivarum 
in  Medicum  objurgantem. 

2">.  Epistolae  V.  de  sumenda  atque  re- 
cepta  laurea. 

26.  Rucolicorum  eclogae  XII.  Incip.  Mo- 
nice  tranquillo  solus  tibi  conditus antro.  ('25% 
Florent.  ap.  Junt.  1504.  8.  V.sup.  L  231.) 

27.  Afric.a  sive  de  bello  Punico  et  ge- 
stis  Scipionis  Africani  libri  IX.  ad  Ruper- 
tum  Regem  Siciliae,  Poema  heroicum,  quod 
praecipue  auctorem  suum  lauro  dignum 
suae  aetati  demonstravit.  (253  Italice  a 
Fabio  Marretti  Senensi  Ven.  1570.  4. ) 

28.  Epistolarum  libri  tres  scripti  car- 
rnine.  Incip  Si  mihi  saeva  pium  servas- 
sent  sidera  Regem. 

29.  Testamentum  ,  quod  cum  donatione 
Ribliothecae  suae ,  Reip.  Venetae  facta 
etiam  subjunctum  legitur  novissimae  edit. 
Carminum  Petr.  Hetruscor.  Patav.  1722.8. 

*  Opus  eius  inscriptum  epitoma  virorum 
illustrium  ita  hucusque  parum  notum  fu- 

neium  et  alios  inter   Petrarchac    scripta    rcfertur 
/>'•  pomeriis  ad  Sagemor. 


P  E  T  K  A 

it  elsi  saepius  excusum  ,  ut  nemo  mihi 
dicam  struxerit ,  si  frjsiorera  de  illo  com- 
mentationem  inslituerim.  Est  mihi  ad  ma- 
nusCodex  chartaceus  votustatequidemmi- 
nus  spoctabilis,  sed  ab  oditis  adeo  discre- 
pans  ,  ut  mentem  ad  so  lectorum  conver- 
tat.  Primo  igitur  occurrit  in  illo  titulus 
cum  prooemio  ,  quorum  ille  aliquantulum 
ab  edito  differt ,  hoc  vero  illic  quidem  , 
non  vero  in  edito  legitur.  Tilulus  ista  ef- 
fertur.  Francisci  Petrarchae  laureati  quo- 
rundam  illustrium  virorum  ct  clariss.  he- 
roum  ad  generosissimum  Patavii  Dom. 
Francisc.  de  Carraria  Epitoma  Prooe- 
mium  :  illustres  quosdam  viros.  Tum  sub- 
ditur  vita  Romuli,  Numae  Tullii  Hostilii  , 
Anci  Marcii ,  Junii  Bruti ,  Horatii  Cocli- 
tis ,  Quinci  Cincinnati  Camilli,  T.  Manlii 
Torquati,  M.  Valerii  Corvini,  P.  Decii,  L. 
Papirii  Cursoris,  M.  Curii  Dentati  L.  Fa- 
bricii.  Hucusque  progreditur  opus  in  edi- 
tis ,  dein  succedit  a  Sirichio  confectum 
supplementum  In  MS.  vero  plene  alitcr, 
nulla  enim  interiecta  supplementi  adrno- 
nitione  ,  statim  datur  vita  Alexandri  Ma- 
cedonis ,  dein  Pyrrhi  ,  Annibalis,  Fabii 
Maximi ,  Cl.  Marcelli  ,  Cl.  Neronis  et  M. 
Livii  simul ,  P.  Corn  Scipionis,  post  haec 
sequitur  sine  titulo,  quamquam  relicta  est 
charta  pura  forte  ad  titulum  illum  minio 
pingendum  Tum  datur  praefatio  incipiens 
Errare  haud  profecto  videtur  ,  quae  sane 
praefatio  Sirichii  est,  ut  ex  toto  contcxtu 
liquet  ad  Patavinum  dominum  directa , 
atque  haec  in  editis  non  apparet.  Secun- 
dum  haec  legitur  vita  T.  Quintii  Flaminii, 
tunc  L.  Cornelii  Scipionis  Asiatici  ,  dein 
Scipionis  Nasicae  ,  Pauli  Aemilii,  Q.  Ce- 
cilii  Metelli,  Scip.  Aemiliani  ,  C.  Marii , 
Cn.  Pompeii ,  Caes.  Augusti  ,  Vespasiani , 
Titi  Traiani  ,  nec  ultra  excurritur. 

Quod  autem  animadversione  dignum  est. 
vitae  omnes ,  tum  illae  quae  sub  Petrar- 
chae  auspicio  militant ,  tum  quae  in  sup- 
plemento  dantur  multo  fusius  descriptae 
sunt,  quod  edita  exhibeant.  Interdum  ta- 
men  sed  raro  semel  tantum  et  iterum 
cum  editis  fere  per  omnin  eongruunt. 
Quid  ad  haec  diveiis  lector?  num  epi- 
a)  Miin.  litl.  de  Trevom   \n.  1705.  0.681. 


R  C  H  A  211) 

toma  illud  Petrarchae  plus  vice  sirnplici 
\  algalum  compendium  est  maioris  operis 
a  Petrarcha  confecti  et  in  Codice  nostro 
repraesentati  ?Tibi  judicium  relinquo.  Mihi 
satis  fuit  sumrra  diligentia  rem  tibi  ve- 
luti  sub  oculis  vindicasse. 

Ulud  etiam  adiecisse  juvat  supplementi 
authorem  adoptasse  comentum  illud  de 
Traiani  anima  ex  inferno  carcere  precibus 
S.  Gregorii  eruta.  In  cuius  rei  testimo- 
nium  vocat  ac  recitat  quaedam  ex  llugone 
Etheriano  cuius  haec  sunt  verba  : 

Nolite  quaeso  dicere  in  cordibus  vestris 
hoc  falsum  esse ,  aut  fictum  ,  quod  omnis 
testatur  Ecclesia.  Ineffubilem  enim  nostri 
Redemptoris  misericordiamcertissimum  no- 
slrae  salutis  argumenlum  mitissimis  prae- 
cibus  SS.  Pontificis  opem  damnuto  afferre 
et  voluisse  et  poluisse  quis  dubitat  ?  Et 
praecipue  innocentissimo  viro  cuius  cle- 
mentissima  maximorum  opcrum  merita 
prudentia  ,justitia  ,  pax  ,  pudicitia  ,  forli- 
ludo ,  pietas  temperantia  nimirum  loco 
baptismi  supplere  potuerunt. 

Praetereundum  nequaquam  duco  id 
a  nemine  hucusque  indieatum  suc<  a 
nimirum  carmen  illud    Etruscum    I' 
chae  de  B.  Virgine  incrpiens. 

Vergine  bella  che  cti  sol  vestita 
Coronata  di  stelle  al  sommo  Sole 
Piacesti  si ,  che  etc. 
Latinis  versibus    redditum  esse  a  M.  Ma- 
rulo  in   Evangelistario ,  legiturque  in    eo- 
dem  op.  impresso  Venrt.  A    1516  ineipit. 
0  praestans  fae-ie  Virgo ,  quarn  clara  coronant 

Sydera  quae  radiis  Polis  amicta  nites  elc.  * 

De  BENEVENUTI  de  Rambaldis  libello 
Augustali .  qui  Petrarchae  scriptis  solet 
subjici ,  dictum  supra  t.   1    p.   194. 

Ineditae  Kpistolae  et  opuscula  Petrai- 
chae ,  quorum  in  lucem  proferendorum 
celeberrimi  viri  Bernardus  Montfauconus 
a)  et  Anselmus  Bandurius  bj  spem  feciB- 
se  visi  sunt  ,  nec  dum  vulgata  exstant 
quod  sciam. 

Longe  maximam  ingenii  laudem  Hetru- 
scis  suis  poOmatibus  atquc  lucubrationi- 
bus  Italice  editis  Petrarcha  tulit ,  ita  ut 
inter  elassicos  auotores  illius  linguae  prin- 
cipem  locum  jam  pridem  teneat.  Carmina 

l»)  id  170.r,   Septrmbr,  i»  858. 


P  E  T 

le  )imc  .  canaoni ,  triotifi  et  sonetti)  pii- 
mum  typis  excripta  Venetiis  1473  fol. 
quae  editio  in  ><'Ctione  publica  Bibliolh. 
illustris  Fayi  .  Parisiis  venisse  dicitur  li- 
bris  Gallicis  841.  Alias  editiones  atque 
interpretes  .  qui  exstant  quam  plurimi , 
praeter  Niceronum  torii.  XXVIII.  p.  3S9. 
referl  Nic.  Franciscus  Baym  .  Koma- 

-  in  notitia  librorum  rariorum  linguae 
Italicae  ,  Lond.  1726.  8.  pag.  124-128.  ot 
215.  sed  praecipue  qui  haoo  carmina 
ad  rnolioros  rditioncs  et  Codicem  insignem 
Manusor.  novissime  recensuit  Patavii  1722. 
8.  a)  illisque  praemisit  Catalogum  editio- 
num  plusouam  CXXX.  illustratum  notis 
Jo.  Marii  Cresoimbonii. 

Chrontca  delle  vite  de  Pontifici  ot  Im- 
peratori  Bomani .  in  sino  a  suoi  tempi. 
Veron.  1 476.  Florent.  1478.  fol.  Yonet  |.">;U. 
8.  Mirandulae  1624.  i   Genev.   1625.  4. 

254  Inter  innumera  quae  de  F.  I».  po- 
sten  scripta  fuere,  curas Dominici  Rossetti 
stini  JC.  in  colligendis  operibus  (Vide 
ENl :.]■:  Sylvii  supra  t.  1  pag.  2*.).  et  An- 
tonii  Marsand.  op.  cui  tit  Biblioteca  Petrar- 
chescha  Milano  1826.  in  t.pag.  XXIX  280. 
haud  licet  iimoraroj 

PETRINA  de  Balma,  Ordinis  reformati 
s.  Clarae  Religiosa  circa  An.  1450.  scri- 
ps  t  Vitam  B.  Coletae  Ordinis  s.  Clarae 
Reformatricis  ,  s<-d  Gallice  .  unde  Latine 
versa  exstat  in  Actis  Sanotor.  t.  I  Martii 
6.  pag.  001-610. 

Andreas  de  PETRA.  Supra  t    I.  p  91. 

Ihrmannus  PETRI,  Carthus.  et  llerman- 
nus  de  PETRA,  Cisterc.  Supra  t.  3  p.  224. 

l-rtdericus  PETRUCCIUS  ,  supra  tom  2 
pag.  613.  FRIDERICUS  de  Senis. 

S.  PETROCUS  Corinussive  Cornubien- 
sis  Camber  eirca  An.  o64.  a  Baleo  Cen- 
tur.  cap.  98.  traditur  scripsisse  librum  de 
vita  solitaria.  Totos  viginti  annos  in  lectio 
ne  bonorum  auctorum  exegisse  legas  apud 
Lelandum  eap.  35. 

a)  Acla  Brud  tom.  8  supplem.  p.  512' 

Bergomeosl  Baliardus  ,  Alciato  Baylarrt  •■■•;, 
Bernardo  Bpfst.  180.  velut  Abeillardu»  .  dlctui 
u)>\%  ilr-  Franeia  loanni  Barlsberi  ensi  Peripate- 
Hcus  Palatintu  a  loco  natali  ubi  An.  Jo,"s'.».  iu 
lucem  e.-itus  ,  Paluis,  oppido  in  Itritannia  inino- 
noii  s.  palatio  Regio  ut  videtur  innui  in  <>!>- 


R  I  N  A 

PETRONIUS  praefectus  praetorii  circa 
A.  M0.  eloqnentissimus  vir  et  eruditissi- 
mus  in  secularibns  litteris  .  cui  apud  Gen- 
nadium  cap.  H.  de  8.  E.  tribuitur  li- 
ber  de  ordinalione  Episcopi ,  pridem  de- 
perditus  .  quem  alii  ad  filium  ejus  Petro- 
nium  .  Episcopum  Rononienscm  putarunt 
referendum  cssc. 

PETRONIUS  superioris  fllius  ,  Episco- 
pus  Bononiensis  .  defunctus  Tbeodosio  ju- 
niore  et  Valentiniano  III.  regnantibus,  boc 
est  non  post  A.  C.  450.  De  illo  Gennadius 
cap.  41.  de  S.  E.  atque  ibi  Miraeus  :  Su- 
rius  et  Baronius  ad  Octobr.  4.  et  prae 
caeteris  Tillomontius  tom.  XV  memoriar. 
pag.  30.  seq.  qui  docet  Vitas  Patrum  Mo- 
nachorum  /Egypti ,  quas  ab  eo  scriptas 
memorat  Gennadius  ,  esse  librum  secun- 
dum  inter  Yitas  Patrum  a  Rosweido  cdi- 
tas.  scriptas  nomine  Petronii  a  RUFINO 
Aquilejensi.  Diversum  opus  Petronii  ine- 
dilum  de  selectis  SS.  Patrum  apophthegma- 
tibus,ex  quo  .Nhmuscripto  Alpbonsus  Ciac- 
conius  quaedam  produxit  in  libello  de  S. 
Hierooymi  Cardinalatu,  quae  et.iam  Mi- 
raeus  ex  eo  repetit.  Petrus  de  Natalibus 
in  Catalogo  Sanctorum  mensis  Augusti 
cap.  20.  multa  de  hoc  Petronio  referens 
digna  lide  et  indigna  ,  addit  etiam  Gen- 
nadio  auctore  laudato  scripsisse  et  homi- 
lias  Evangeliorum  plurcs  ,  quod  tamen  in 
Gennadio  non  legitur. 

PETRI  ARiELARDl  notitiam  a  Ludovi- 
co  Jacobo  mutuari  liceat,  cui  annotatio- 
nes  meas  adjungam.  Ita  vero  ille  librn  III. 
de  scriptoribus  Cabilonensibus  pag.  139. 
Petrus  Ahaelardus  sive  Abelardus  cogno- 
mento  Dialecticus  a;  natione  Armoricus, 
Theologicae  Scholae  Parisiis  rector  Philo- 
sopus  et  Theolojzus  toto  orbe  celeberri- 
mus ,  scientiarum  tam  Divinarum  quam 
humanarum  singulare  prodigium  .  aliquan- 
diu  vitam  parum  honestam  b,  cum  Ileloissa 
Monmorantiana  genere  et  eruditione  nulli 

servalionibus  seleclis  llailcnsibus  tom.  0  Obs.  20. 
Praeeptor  cjus  in  Dialecticis,  Roscellinus,  In  Phi- 
losophia  Gvi  lelmus  de  Campellis  :  in  Locis  An- 
telmus  Laudunensis  antcsignanus  Mominaliumzdi- 
scipulus  Araoldus  de  Jirixiaeic. 

u    Pilium  ix  fui tivis  amoribus  concepium  roca- 
\it  Astralabum  ,  ipse  a  Puiberto  Helotaaat   tuio- 


P  E  T 

secunda  egit.  Scd  poenituere  paullo  post . 
ijlaque  Monialis,  deinde  An.  1130.  Para- 
eleti  Monasterii  Ordin.  S.  Benedicti ,  dioe- 
ccsis  Trcccnsis  Antistita  facta  cst ,  hio 
vero  Monachus  Sandionysianus  prope  Pa- 
risios  ,  postea  Abhas  Ruyensis  constitutus. 
Variis  se  cnoribus  implicavit ,  unde  in 
Concilio  Svcssionensi  An.  1121.  a)  et 
Scnonensi  An.  1140.  a  sanctissimis  |Viris 
Bernardo  Abbate  Claraevallensi  et  Petro 
Vencrabili  Abbatac  Cluniacensi  condemna- 
tus  fuit  :  spd  ivsipiscens  b)  magnum  vitao 
Monasticac  ornamentum  in  monastcrio 
Cluniacensi  ,  usque  ad  vitae  extremum  c) 
cxtitit.  Scripsit  opera  quam  plurima  in 
unum  volumen  edita  d)  labore  et  studio 
illustrissimi  Viri  ,  Francisci  Amboesii ,  E- 
quitis,  Regis  in  sanctiori  Consistorio  Con- 
siliarii ,  Raronis  Chartrae  etc.  in  quibus 
continentur : 

Epistolae  e)  Petri  Abaelardi  et  HELOI- 
SM  .  quarum  aliquae  historiam  calamita- 
tum  Abaelardi  complectuntur  pag.  3.  ali- 
quae  originem  religionis  Sanctimonialium 
pag.  94.  ct  institutionem  sou  Rpgulam 
parundem  pag.  130. 

Epislola  FULCONIS,  Prioris  de  Diogillo 
ad  Petrum  Abaelardum  ,  pag.  217. 

Epistnla  Abaelardi  adversus  eos  qui  ex 


R  U  S  ■>■>[ 

auctoritate  Rcdae  presbyteri  arguere  co- 
nantur  Dionysium  Areopagitam  fuisse  Dio- 
nysium  ,  Connthiorum  Episcopum ,  et  non 
magisfuisse  Atheniensem  Episcopump.  ±-!'t. 

Epist.  contra  quendam  Canonicum  regu- 
larem  ,  qui  Monasticum  Ordinem  deprime- 
bat ,  et  suum  illi  anteferebat ,  pag.  228. 

Invectiva  in  quendam  ignarum  Diale- 
ctices ,  qui  tamen  ejus  studium  reprehen- 
debat ,  et  omnia  ejus  dogmata  putabat  so- 
pliismata  et  deceptiones  pag.  238. 

Elegia  HILAfUI  ,  Abaelardi  discipuli, 
qua  plangit  recessum  ejus  ex  Paraclito. 
pag.  243. 

Epistola  Abaelardi  ud  S.  Bernardum  , 
Abbatem  Claraevallensem  pag.  244. 

Exhortalio  ad  studium  litterarum  p.  25 1 . 

De  laude  S.  Stephani  Martyris  pa»;  263. 

Epistolae  aliquot  S.  BERNARDl  ad  Car- 
dinales  et  Innocentium  II.  Papam  ,  contra 
Pelrum  Abaelardum  pag.  270. 

Rescripta  Innocenti  II.  Papae  contra 
eundem  pag.  299.  301. 

BERENCARII  Pictaviensis  ,  Abaelardi 
discipuli ,  apologeticus  contra  B.  Bernar  ■ 
dum  Claraevallensem  Abbatemet  alios  qui 
condemnaverant  Praeceptorem  suum  p.  302. 

Epistola  ejusdem  BEKENGARIl  ad  Epi- 
scopum  Mimatensem.  pag.  320. 


re  ac  |.ropinquo  ex  indignatione  postea  factu^ 
eunuchus  ,  dormituriens  nihilque  lale  cogitans. 
Vide  Edmundi  Martene  Aoecdota  tom.  v.  p.  1140. 
seq.  Uaelii  Lexicon  ,  in  Abelard  ,  et  Vitae  scriplo- 
res  Jacobum  Tliomasium  ,  io  filii  Christiani  Tlso- 
masli  lii^t.  sapientiae  ct  slultitiae  tom.  1  pag.  75. 
seq.  Stephanum  Pasquierium  in  opere  praeclaro  , 
recherches  de  Francc  lib.  VI.  cap.  17  et  Gerv»  ■ 
sium  in  vita  Abaelardi  ,  diligentiore  studio  sex  li- 
bris  tradita  Gallice  Paris.  1720.  12.  duobus  Volu- 
minibus  Acta  Erud.  1721.  pag.  213.  Mem.  de  Trc 
voux  1721.  pag.  941.  Journal  literairc  tom.  XI  p. 
2o;'>.  C  A.  Heumanni  Acta  Philosophorum  partc 
XVI.  pag.  529.  seq. 

a;   Vide  Pagium  ad  A.  1121.  n    14.  seq. 

b)  Etiam  injuriam  sibi  factam  ii  fervidioribus 
adversariis  ,  scripla  Apologia  ,  lcslatus.  Confer  Atn- 
boesii  prolegomena  ad  Opcra  Abaelanli  ,  Querceta- 
num  in  notis  ad  hist.  calamitatum  Abaelanli  :  et 
laudatum  Gervasium. 

c)  Obiit  Cabilonc  A.  1142. 
(I     l'aris.   1616.  4. 

e)  Heloisu  ,  ingenio  et  litteris  nobilis  ,  Fulbeili 
Canonici  Parisicnsis  neptis  ,  ex  Abaelardi  discipula, 
amasia  el  uxore  ,  Sanclimonialis  Argentoliensi^,  ac 


denique  ex  Priorissa  illius  Coenobii ,  Ordin.  Bened. 
Abbatissa  Oratorii  Paracliti  quod  in  Trecensi  si\e 
Tricassinae  dioceseos  pago  Abaelardus  condideraf  . 
probanleque  Innocentio  II.  ei  donaverat.  Obiil  He- 
loisa  Graecarum,  Hebraear.  ct  Latiuarum  liltera- 
rum  perita  ,  Anno  1102.  Vide  Quercelani  notas  ad 
Bibl  Cluniacensem  pag.  149,  seq.  et  Miraeum  ad 
Henrici  Gandavens  cap.  10.  de  S.  E.  Prae  liberin- 
ribus  Metaphrasibus  GallicisEpistolarum  mutuarum 
Heloisae  et  Abailardi  ,  quas  vel  Bussius  Rabuliuus 
Colon.  1095.  vel  P.  P.  G.  de  Beauchamps  dedit  Pa- 
ris.  1715.  et  1731.  12.  laudandum  Gervasii  sludium, 
qui  Paris.  17io.  12  duobus  Vo!uminibus  Laline  cuni 
adjuncta  prosaria  Gallica  versione  et  adsper>is  sn- 
binde  noiis  historicis  mlgavil  Heloisae  Episioia- 
ad  Abailardum  III.  el  Abailardi  ad  Heioissam  \\ . 
quarum  terlia  aroplas  Ordinis  Honialiooi  peiosqnc 
foeminei  laudes  compleclilur  tom.  2.  p.  iO'.i.  quarta 
Regulam  Sanciimonialium  praescribi;  pag.  219-505 
Ue  laiina  c  iiieiidaiiore  editione  Epistolarnm  naramce 
per  Richarduin  Rawlinson,  Lond.  1718.  4.  Vi.le 
Journal  lileraire  I.  4.  p.  576.  l.ild.  anciennc  et  mo- 
derne  loro.  9.  pag.  348.  journal  des  Say.  I.'is.  \u- 
vembr.  pag 


±21  P  E  T 

I/iirctint  contrti  Curttiusic/ises  p.  395. 
P  Abaelardi  Apotogia  seu  Confcssio  /•'/- 
efef  pag.  330.  In  hac  inter  alia  :  scripsi 
fortc  aliqua  pcr  crrorcm  .  quae  non  opor- 
tuit :  scd  DBUM  tcstcm  ct  jiu/iccm  in  ani- 
mam  »meam  invoco  .  quia  in  liis  ,  de  qui- 
bus  accusor  .  nti  pcr  malitiam  aut  supcr- 
hiam  praesumsi. 

Kpistola  ad  Cirbertum  Parisiensem  Epi- 
scopum  pag.  330. 

PETRl  Veuerabilis,  Abbatis  Cluniacen- 
sia,  Epistola  ad  Innocentium  II.  Papcm, 
a  pro  lYtro  Abaolardo  pag.  335.  Ejusdcm 
ad  Hebisamb]  Paracliti  Abbatissam  p.  337. 

Epitap/tium  P.  Abaelardi  c)  a  Petro  Yc- 
nerabili   scriptum  pag.  342* 

Epistola  HELOIS/E  d)  ad  Petrum  Abba- 
tem  Cluniac.  pag.  3i3. 

Petri  Cluniacensis  ad  Ileloisam  e)  p.  3H. 

Absolutio  Petri  Abaclardi  pag.  34"). 

Rescripta  quaedam  summorum  Pontili- 
cum  ad  Ileloisam  pag.  346. 

P.  Abaelardi  expositio  in  Orationem  Do- 
minicam  pag.  359. 

Expositio  Symboli  Apostolorum  pag.  308. 

Expositio  fidei  in  Symbolum  Athanasii 
pag.  3S|. 

HEI.OIS.E  Paraclitensis  Abbatissae  pro- 
blemata  XLJL  cum  Abaelardi  solutionibus 
pag.  384. 

P.  Abaelardi  adversus  liaereses  liber. 
pag.  4o2.  Confer  de  haeresibus  ,  Abaelardi 
tempore  .  Ldmundi  Martene  tom.  V.  Ancc- 
dotor  pag.  1314.  1315. 

Commentarius  super  Epistolam  S.  Pauli 
ad  liomanos  in  V.  libros  divisus  p.  491. 

Sermones  XXXII.  in  festis  per  annum 
legendi  pag.  729. 


R  US 

De  fide  S.  Trmitatis  .  sive  Introductio 
ad  Theologiam  in  111.  libros  diviso  p.  973. 

Prosa  de  H.   Viri/inc  pag.   1136. 

Notae  Andreae  Qucrcctani  sive  Duches- 
nii  ad  Historiam  calamitatum  Ahaelardi 
pag.  1141. 

In  editione  operum  Parisiensi  deside- 
rantur : 

Libri  quinque  Theolor/iae  Christiunae , 
vulgati  primum  abKdmundo  Marlene  tom. 
V.  anecdotorum  p.  1156-1360.  Paris.  1717. 
fol.  quibus  erudita  prolegomena  de  Abae- 
lardo  ejusque  erroribus  f)  et  adversariis 
praemisit.  Multa  eadem  in  hoc  opere  cum 
libris  de  fide  S.  Trinitatis  ,  neque  diffiteri 
potuit  Joannes  Cornubiensis  g) ,  Petrum 
l.ombardum  Magistrum  suum  in  celebri 
sentcntiarum  opere  frequenter  hos  libros 
prae  oculis  habuisse  ac  secutum  esse. 

Commentarius  in  Hexaiimeron  ad  Hc- 
loysam  :  in  eodem  quinto  anecdotorum 
Martenii  tomo  pag.  1363-1416. 

Hhythmi  de  SS.  Trinitate  ,  quorum  ini- 
tium  :  Alpha  et  0  magne  DEus,  Heli,  Heli, 
DEUS  meus.  in  laudati  Martenii  collectio- 
nc  veterum  monumentorum  tom.  IX.  pag. 
1092-1097.  Paris.  1833.  fol.  Sed  eosdem 
sub  HILDEBERTI  Cenomanensis  nomine 
ediderat  Jacobus  Hommey  in  spicilegio  Pa- 
trum  pag.  446.  Paris.  1684    8. 

Theotogia  Morum  sive  Ethica ,  liber  in- 
scriptus  :  Scito  teipsum ,  reprehensus  a  S. 
Rernardo,  quamquam  ajunt  h)  ab  Abae- 
lardo  non  pro  gcnuino  suo  foetu  agnitum. 
Prodiit  in  C.  V.  Bernardi  Pezii  anecdotis 
tom.  3.  parte  2.  pag.  927-688. 

Elucidarium }  quod  m  veteri  Codice  Ma- 
nuscr.  Monasterii  B.  Mariae    dc    Fontanis 


a  Exftat  intcr  Petri  Venerabilis  Epistoias  |ib. 
IV.  4.  in  Bibliot/ieca  Cluniacensi  Andrcac  du  Clicsne 
pag.  816. 

b)  Id.  IV.  24.  pag.  8i50. 

c)  Id.  pag.  1334.  Incipil:  Gall  rum  Socrales  ctc. 

d)  Id.  VI.  21.  pag.  916. 

e)  Id.  VI.  22.  pag.  020.  ubi  ad  eam  mitlit 
Abaelardi  absolutionem  auditque  :  Astrolabo  vestro 
veslriqne  causa  nostro  ,  mex  ut  facultas  data 
/"''  ,  in  aUqua  nobilium  Ecclesiarum  ,  Pra- 
bendam  Hberts    adquirere  laborabo. 

f  ;  Adversariis  Abbas  S  ,  Theodorici  (supra  tom. 
•"  pag.  499)  Anonynnu  [Galfredtu    Honachus   Cla- 


arevall.  de  quo  supra  tom.  5  pag.  10.  et  21.)  Gval- 
tcrus' Lauduncnsis  et  S.Vicloris.-  prac  citeris  vero 
S.  Bernanlus.  Videanlur  Joannis  Caramclis  a  Lob- 
kowitz  S.  Bernardus  Petrum  Abailardum  trium- 
phans.  Lovan.  1644.  4  Jo.  Mabillonius  ad  Bernardi 
capltola  haercsium  Abaclardinarum  etc.  Voyage 
Htteralre  dei  dcux  iscnedictins  t.  1.  parte  2.  p. 
213. 

g)  In  eulogio  ad  Alcx  III.  Papam.  VideAndrcae 
du  Chesne  notas  ad  Abailardum  pag.  II.jO.  Pagiuni 
ad  A n.  1112.  num.    lo. 

h)  Caveus  in  hist.  lit.  Ercles.  ad  An.  1120. 


PE  T 

in  dioecesi  Turonensi  ,  nomon  Abaelardi 
praefert ,  in  Codice  Claraevallensi  ANGEL- 
DO  Montis  Leonis  tribuitur ,  teste  Marle- 
nio  tom.  V.  anecdotorum  pag.  4  362.  ubi 
etiam  observat  editum  esse  inter  spuria 
S.  ANSELMI  Cantuariensis.  Vide  supra 
tom.  1.  pag.  301. 

Nondum  lucem  vidit  Petri  Abaelardi 
Logica  sive  Dialectica ,  quam  vulgaturum 
se  prcmisit  Andreas  du  Ghesoe  pag.  1100 
Nec  Libcr  Sententiarum  ,  Sic  et  Xon  .  Ma- 
nuscr.  in  Bibliothecis  Augliae  :  nisi  idem 
ille  sit  a)  cum  introductione  ad  Theolo- 
giam  ,  quam  supra  inter  edita  commemo- 
ravi  :  Neque  hymni  quos  metrico  stylo 
composuit,  in  monasterio  quod  vocatur 
Paraclitus  decantandos  b)  Neque  memo- 
ratae  Caveo  expositiones  in  Genesin  (si  di- 
versas  intelli^at  a  Commentario  in  Hexae- 
meron;  vel  in  Psalterium  ,  aut  in  Pauli 
Epislolas  ,  cum  solus  in  Epistolam  ad  Ro- 
manos  commentarius  in  editis  legatur  :  nec 
glossae  in  Ezechielem.  Neque  denique  Ver- 
sus  elegiaci  ad  Astralabum  filium  suum , 
de  moribus  et  vita  pia  et  proba,  Manuscri- 
pti  in  Biblioth.  Cottoniana  p.  86.  Librum 
de  Unitate  et  Trinitate  ipse  tlammis  dare 
jussus  est  Abaelardus  in  Synodo  Svessio- 
nensi  An.  1 121. 

Tria  ejus  epitaphia  reperio  .  quae  cum 
bona  Lectoris  venia  hic  apponam.  Lnum 
a  Petro  Venerabili  consecratum  ejus  me- 
moriae  ,  ita  se  habet : 

Gallorum  Socrales ,  Plato  maximus  Hesperiarum, 
Noster  Aristoteles,  Logicis,  quicunque  fuerunt  , 
Aut  par  aut  melior  :  studiorum  cognitu*  Orbi 
Princeps ,  ingenio  varius,  subtilis  et  acer, 
Omnia  vi  superans  rationis  et  aite  loquendi, 


R  U  S  223 

ABEILLAHDUS  erat  ,  se.J  tunc  c)  magis   omnia 

vincit, 
CumCluniacensemmonachum,  morcmque  professus 
Ad  CL1RISTI  veram  transivil  Philosopiiiam, 
in  qua   longaevae  bene  complens  ultima  vitae, 
Philosopliis  quandoque  honis  se  coiinumeraiidiiin 
Spem  dedit,  undcnas  Maio  rcnovante  Calenda*. 
AUernra  nescio  an  rodpni  auctoi 
Petrus   in  hac  pelra  d    latitat,  quem  Mundus  Ho- 

merum 

Clamabal,  sed  jam  sidera  sidus  habcnt. 
Sol  erat  hic  Gallis,  sed  eum  iam  fata  tuleruDt, 

Ergo  caret  regio  Gallici  e)  sole  <uo 
llle  sciens  quicquid  fuit  ulli  f)  scibile,  vicit 

Artifices,  artes  absque  docente  docens. 
Undecimae  Maii  Petrum  rapuere  Calendae, 

Privantes  Logices  atria  Bege  suo. 
Est  satis,  in  tumulo  PETRLS  hic  jacet  AKEIL- 

LASDUS 

Cui  g)  soli  patuit  scibile  quicquid  erat. 

Tertium  denique  px  antiquo  Codiee  Pe- 
trensi  a  laudato  Bernardo  Pezib  pioditum 
hoc  est  : 

Pelrus  amor  Cleri,  Petrum  inquisitio  veri, 
Lingua  salutaris,  turbaeque  Lucerna  scholaris. 
Argumentandi  sollertia,  copia  fandi. 
Post  Mundi  bella,  nova  fulget  in  aethere  stella. 
De  Mundo  fragili  sub  mense  vocatur  Aprili. 
Eloquii  flos,  Consilii  ros,  ingenii  cos  : 
Grammaticae  fons ,  Rhetoricae  pons ,  ac  Logicae 

mons 
Ecclesiae  lux  Justitiae  dux  inter  iniquos, 
Gymnasii  fax,  discipuli  pax,  iustus  et  insons, 
Hinc  abiit,  sed  non  obiit,  nec  desiit  esse : 
Praeteriit,  sed  non  periit,  transivit  ad  esse. 
Aspera  gens  violenter  agens  super  hunc  fabricavit, 
CHRISTUS  eum  super    aethcreum  iubar   exhila- 

ravil. 

Addit  idem  ,  se  in  Tegerns^ensi  Codice 
hanc  notam  reperisse  :  Petrus  qui  Abae- 
lardus  .  a  plerisque  Bajolardus  h,  dicitur. 
natione  Anglicus  i )  primum  Grammaticae 
et  Dialecticae  .  hinc  Divinitati  operam  dc- 
dit.    Sed  cum  esset  inaestimandae  subtili- 


a)  Ita  visum  Jo  Mabillonio  in  itinere  Germu- 
nico  pag.  04.  edit.  a  me  curalae  ,  ubi  leslalur  se 
in  Codice  Monasterii  S.  Emmerani  reperisse  Dajo- 
lardi  Sententias  capitulis  triginta  septem  compre- 
hensas  ,  additque  eam  esse  Abaelardi  lntroductio- 
nem  in  Theologiam.  Similiter  Trithemius  cap.  381. 
Theologiam  Abaelardi  volumen  dialectica  obscu- 
ritate  subumbratum  ,  multis  Sententiis  varium 
appellat. 

b)  Appendix  ad  Henr.  Gandavens.  cap.  ", 

c)  Ita  Dibl.  Cluniacensis  pag  1354.  et  Baronius 
ad  An.  1150.  num.  12'  et  Bern.  Pezius  in  praef. 
ad  tom.  3.  ancodotor.  pag.  XXI.  rectius  quam  apud 
I.ud.  Jacobum  .  nunc. 


d)  Quercetanus  notis  ad  Bial.  Clnoiaccns.  pag. 
148.  in  haec  nrna. 

e)  Lud  Jacobus  de  claris  Cabilonensibus  p.  1  \i 
retjio  Gallia. 

f)  Id.  minus  bene  ,  illi, 

g)  Quercetanus  ,  Hnic. 

h)  Aliis  vitiose  etiarn  Beliardut  ,  Ratiardux  . 
Rilinrdus  Vide  Da».  Zwiikcrii  nm.im  conllrrna- 
tiooem  Ireuici  Ireconicorum  pag.  503.  Alberico  p. 
296.  Abulnnliis.  Ptolemaeo  l.ucensi  ad  An.  11341 
Rti  alnrdus. 

i      Non  Anglicum  naiione    led  Gallum   ipai 
Abailardoi  profiteiur  ,  vt  k  titae  ejua   scripioribus 
demonstratum  eat. 


(atis.  tnauditae  tmmortae.  capacitatis  su- 
pra  humanum  tnodum  .  auditor  aliquando 
Magistri  Roscii  a]  coepii  eum  cum  e.vfe- 
stucatione  b  quadam  sensuum  illius  au- 
dire.Attamen  imperavit  stbi,  utper  annum 
Uctionibus  ipsius  interesset.  Mox  ergo  so- 
cios  habere,  et  Pgrisiis  palam  Dialecticae 
atque  Divinitatis  lechones  dare  coepit ,  et 
facile  omnes  Franciae  Magistros  in  brevi 
supervenit.  Qui  cnm  de  Quadruvio  c  ni- 
fiil  audisset.  clam  Magistro  Tirrico  d)  in 
guasdam  Mathematicas  lectiones  .  aures 
dabat .  in  quibus  supra  quam  aestimaret. 
obtentu  difflcultulis  intellectus  resiliebat 
audientis.  Cui  semel  afflicto  et  indignauli. 
per  jocum  Magister  Tirricus  ait:  quidca- 
uis  plenus  nisi  lardum  bajare  consuevit? 
Bajare  autem  lingere  est.  Exinde  Bajolar- 
dus  appellari  coepit.  Quodnomen  tanquam 
cr  defectu  quodam  sibi  impositum  cum 
ahdicaret.  sub  litteratura  non  dissimili 
llabelardum  sc  nominari  fecit ,  quasi  qui 
haberet  artium  upud  se  summam  etadipem. 

*  Intor  inedita  pariter  accensendum  est 
opusculum  de  sacramento  Altaris  ,  quod 
servat  MS.  Codex  Lalinus  884.  Biblioth. 
Universitalis  1  aurinensis. 

PETRUS  de  Abano  ,  infra  Petrus  Apo- 
uensis. 

PETRUS  de  Adria,  infra  Petriis  Viloa- 
quensis. 

PETRUS  Alberti,  Major  Prior  Clnnia- 
censis  circa  A.  I4S6.  tempore  Oddonis  II. 
Abbatis,  Decretorum  Doclor  famosissimns. 
nam  conscripsit  libellum  sive  tractatum  de 
decimis  novalibus,  qw  apud  nos  est.  Haec 
de  eoauctor  Cbronici  Cluuiacensis  p.  1 670. 

PETRUS  Weiss,  Latine  'A  Ibinus ,  Nive- 
montius  sive  Schneebergensis,  sedulus  in- 
dagator  rerum  Cormanicarum ,  Misnen- 
sium  praecipuo .-  clarus  post  saoculi  XVI. 
initia.  cujus  plures  oxstant  Chronici  libri 
Germanice  editi ,  dc  cjuibus  Hcndreichius 
in  pandoctis  Brandonbury.  pag.  90.  et  lo- 
xicon  cruditorum  Gcrmanicc  editum    An. 


R  US 

1615.  1726.  1733.  Hoc  loco  tantum  mc- 
morare  juvat  Albini  huius  brcvem  com- 
mentationem  de  rebus  Carinthiacis,  cditam 
a  Jo.  Pctro  Ludewig.  tom.  X.  reliquiarum 
veteris  aevi  p.  5i2.  56G.  et  Genealogiam 
Comitum  Leisnicensium  in  tom.  3.  sctipto- 
rum  rerum  Germanicarum  illustris  Mcn- 
ckcnii  pag.  833.  952.  cum  erudita  appen- 
dice  V.  C  Christiani  Gottlicb  Schwartzii 
pag.  953.  scq. 

PETRUS/ltectensti',  infra,  Petrus  Amelii. 

PETRUS  de  Alliaco ,  (Ailti)  Anno  1350. 
natus  Gompendii  ad  Isaram  (Oise)  lluvium 
in  Piccardia  Galliae,  cx  Archididascalo  Col- 
Iegii  Navarrei  Parisiensis,  etEpiscopo  Vel- 
larensi .  sivc  Aniciensi  creatus  Gardinalis 
Cameracensis  Anno  1411.  Pisano  Concilio 
An.  1490.  et  A.  f 41 4.  seq.  Constantiensi 
inteifuit,  dicmquo  obiit  Cameraci  A.  1425. 
Aquila  Franciae  et  malleus  a  veritate 
aberrantium  indefessus.  Ilujus  sc  discipu- 
lum  profitetur  Joannes  Gerson  ,  Cancella- 
rius  Parisiensis  ,  qui  plura  ei  scripta  sua 
dedicavit ,  ut  librum  de  vita  spiriluali  ani- 
mae,  in  liminc  tomi  III.  Vido  ot  tom.  2. 
cdit.  novac  pag.  74.  161.  659.  ct  tom.  3. 
pag.  186.  429.  430  433.  et  471.  De  hoc 
Petro  praeter  eos  qui  do  Cardinalibus 
scripsere,  Ciacconium,  Jo.  Josephum  Eggs, 
aliosque,  et  qui  de  scriptoribus  Ecclesia- 
sticis ,  Trithemium  cap.  729  Labbeum  t. 
2.  pag.  179.  Caveum  ad  An.  1396.  Hen- 
dreichium  Pandect.  Brandenb.  pag.  136. 
consulendus  Jo.  Launojus  in  historiaGym 
nasii  Navarrci  pag.  467.  scq.  Jacobus  Lcn- 
fant  in  historia  Concilii  Pisani  tom.  2.  p. 
56.  ubi  ctiam  iconem  cjus  acro  nitide 
expressam  cxhibet,  et  Hermannus  ab  Ilardt 
tomo  primo  historiae  Concilii  Constanticn- 
sis  p.  450.  scq.  Mihi  scripta  Pctri  ivforro 
quantum  licebit,  satis  fucrit. 

1.  Commentarii  breves  in  IV.  libros  Sen- 
tentiarum  1500.  4.  et  Argentinae  1490. 
ubi  juncta  habentur  scripta  baec  quinque 
1 )  Quatuor  principia    in  IV.  libros  Senten- 


a;  Legendum  Roscettini  ,  f=ive  Itucelini .  licae  Arilhmctica  ,  Geomclria  ,  Astronomia,  Musi- 

li    Veluti  fcsiucas  in  ooulo  doctrinae  cjus    no-  r.i:  u(.  Trivium,  Grammatica     Logica ,  Khelorica. 
i.ire  aique  Improbare.  Vide  Canglnm  in  festuca.  ii)  iheodorico. 

r    Quadriviutn,  quator  disciplinae    Mathema- 


I>  E  i 

tiarum  2)  a)  S.  Scripturuc,  ad  Matth.  XVI. 
18.  Super  hanc  pelram  aedi/icabo  Eccle- 
siam  meam.  %)  Priucipium  b)  in  cursum 
Uibliorum,  pracsertim  in  Evangelium  Mar- 
ci.  4)  Quaestio  Vesperiarum ,  C  utum  Pe- 
tri  Ecclesia  lege  reguletur.  ot  5j  Quaestio 
de  resumta .  d)  utrum  Petri  Ecclesia  lege 
reguletur  ,  fide  confirmetur  et  jure  domi- 
netur. 

II.  Tractatus  et  sermones  junetim  edi- 
tj  Argentorat.  1 490.  fol.   1  Speculum  Con- 
siderationis  ,  capitibus   XII.    contentum  2 
Compendium  contemplationis ,  tres  tracta- 
tus  complectons ,  a)  ex  doctrina    S.  Tho- 
mae  in  secunda  secundae  ,  duodecim  ca- 
pitibus  contlatum  /3)  de  spirituali  genea- 
logia  Jacob,  et  de  figuralibus  exemplis  ad 
contemplationem    pertinentibus   et  y)  de 
spiritualibus  sensibus  hominis  ad  contem- 
plationis  perfectionem  pertingontibus  3  de 
quatuor  gradibus   scalae   spiritualis  ,   ex 
dietis  B.  Bernardi.    4    Verbum  abbrevia- 
tum  super  libros    Psalmorum    5    Devota 
meditario  super  Psalmum  XXX.  in    Te  , 
Domine  speravi ,  non  confundar  in  aeter- 
num.  6  Super  Psalmum  XLII.  Judica  me 
DEUS  et  discerne  causam  meam,  compo- 
sita  Basileae  dum  erat  ibi  Legatus  k    la- 
tfTo  An.  1 41 4.  7  Septem    gradus    scalae 
poenitentiae  super  septem  Psalmos  poeni- 
tcntiales.  Exslat  etiam    in  Orthodoxogra- 
phis  utrisque  An.  1555.  et  \  569.  pag.  1 085. 
cum  meditationibus    in    Ps^lmum    XXX. 
et  XLII.  pag.  1110.1119.  et  Gallice  Lugd. 
1544.  forma  minore  ,  Antonio  Belardo  in- 
trrprete.  8  Tractatus  de  OrationeDominica. 
9  Super  Ave  Maria,ot  Cantica  B.  Mariae, 
Zachariae,Simeonis,cum  epilogo  de  quadru- 
plici  exercitio  spirituali.  Expositio  in  Can- 
tica  Canticorum  Salomonis.  10.  Tractatus 
de  honoribus  S.Joseph,  recusus  Duaci  17;U. 
8.  cum  novem  scriptis  prioribus.  1 1  Tra- 
ctatus  de  anima  ,  recusus  Paris   1494.   8 
1505.  12  Sermones  XXII.  e  quibus  12.  est 


B  C  S  225 

de  modo  seu  forma  elii^ondi  1'ontilicem  13 
de  S.  Trinitatc  et  14  Constitutio  Bonfdi- 
dicti  XIII.  Anno  1405.  de  festo  SS.  Tri- 
nitatis  pertotam  Ecclesiam  cHebrando  e) 
cx  occasione  praedicti  Scrmonis  publicata 
l:j  de  S.  Clirysogono  Martyre  ,  16.  et  17 
de  S.  Ludovico  ,  Tolosano  Episcopo.  18. 
19.  Sermones  facti  in  Synodo  Camcracon- 
si.  20.  Sermo  habitus  in  Synodo  supcr 
illud  Evangelii  Luc.  X.  1.  Designuvit  Do- 
minus  alios  LXXII.  21  de  S.  Dominico  et 
22  de  S.  Francisco,  factus  An.  1382.  Clau- 
dit  hoc  volumen  23  liber  de  sacramentis 
Ecclesiae. 

III.  Vita  S.  Petri  de  Murrone  ,  Eremi- 
tae  de  Aprutio,  postca  Caelestini  V.  Pon- 
tificis  Maximi,  Ordin.  Caelostinorum  insti- 
tutoris,  a  Dionysio  Fabroedita  Paris  1539. 
4.  obviaque  apud  Surium  19.  Maji  ot  Pa- 
pebrochium  tom.  IV7.  Maji  pag.  485-497. 

IV.  Junctim  edita  sine  loco  et  anno  , 
fol.  Tractatus  de  imagine  Mundi.  Epilogus 
Mappae  Mundi.  De  correctione  Calendarii. 
De  vero  cyclo  lunari,  Traclatus  duo  Cos- 
mographiae.  Vigintiloquium  de  concordan- 
tia  Astronomicae  veritatis  cum  Theo/ogiu. 
Tractatus  de  concordia  Astronomicae  ve- 
ritatis  cum  Theologia.  Tractatus  de  con- 
cordia  Astronomicae  Veritatis  et  narralio- 
nis  historicae  ,  scriptus  Basileae  An  1 448. 
Tractatus  elucidariusAstvonomicae  Concor- 
diae  cum  Theologia  et  cum  historica  nar- 
ratione.  Apologetica  defensio  duplercAst.ro- 
nomicae  veritatis  ,  composita  Coloni.i"  \ 
1418  et  Tractatus  de  ooncordia  discordan- 
tinm  Astronomorum. 

V.  Scripta  a  Clarissimo  Dupinio  ox  Bi- 
bl.  Collegii  Navarroi  edita  tom  1  Openwu 
Jo.  Gersonis  Amst.  1706.  fol.  I  in  illud 
Mattlr  VII.  attendited  falsis  Prophetis  tra- 
ctatus  duo  pag.  409.  et  501.  quorum  po- 
steriore  adversus  vaimm  Astrolpgiae  su- 
perstitionem  fuse  dissorit.  <2Quaestioutrum 
Divinitas  personarum  in  uua  nutura  crea- 


a)  Exstat  etiam  in  Dupinia  cditioue  Jo.  Gerso- 
nis  Operum  tom.  1  pag.  6015. 

b)  Ibld.  pag.  GIO. 

c)  Ibld.  pag.  692. 

<l)  Ibid.  p.  073.  Confcrenda  quoiiur    feHri    df 
Agnrtc    Doctoris  Complutensis  excerpta  de  licclc- 


eiafi  infallibilitatc  ex  hac  quaeslione  repctila  at- 
que  illustiata,  inscrtaque  Actis  Eruditoru»/»  An. 
1710.  p.  orM-Z7->. 

e)  Confer  Bellariuimini  III.  15.  de  bcnlitudine  cl 
cullu  Sanctorum  ,  Baehi  l.i  xicon  in  Ailli. 


|N0 


■>•>,,  1»  E  T 

•,  git  communicabilis.  pag,  018.  et  ad 
eandem  Quaestionem  in  Sorbona  proposi- 
tam  (/c  fnotis  supposUis  m  una  natura  , 
responsio  pag.686  3  Vtrum  libertas  crea- 
turae  rationalis  ante  etpost  lapsum  intrin- 
sec&sit  aequalis  pag.  630.  4  Quaestio  utrum 
Conscientia  erronea  excuset  a  culpa.  pag. 
037.  5  Quaestio  de  legitimo  domino  pag. 
642.  6  rtrinn  indoctus  in  Jnre  Divino , 
possit  juste  praesse  pag.  046.  7  Proposi- 
tiones  damnatae  JOANNIS  de  MONTESO- 
NO  .  a)  Dominicani  pag.  693.  cum  Epi- 
stola  Universitatis  Paris.  pag.  694.  ct  Pe- 
tri  dc  Alliaco  sermonc  coram  Papa  Cle- 
mentc  VII.  Avenione  habito  pag.  697.  ac 
Propositione  altera  pag.  702.  et  apologia 
circa  Joannis  dc  Montosono  damnationem 
pag.  709.  8  Adversus  Cancellarium  Pari- 
siensem  (JO.  GERSONEM)  quod  nihil  liceat 
exigere  pro  Gradu  Licentiae  docendi ,  tra- 
ctatus  duo  pag.  723.  745.  9  De  Legibus  et 
sectis  .  contra  superstitiosos  Astronomos , 
tractatus  scriptus  An.  1416.  pag.  778. 

Fpistola  ad  Benedictum  XIII.  scripta 
Genua  An.  1402.  tom.  2.  Opcrum  Jo.  Ger- 
sonis  pag.  105.  Aliae  duac  ad  Joannem 
XXIII.  de  praecipuis  Reformationis  Kccle- 
siae  capitibus  pag.  882.  ct  clectionc  sum- 
mi  Pontificis  spectantc  ad  Collegium  Car- 
dinalium  pag.  883.  Tractatus  de  Ecclesiae  , 
Concilii  Generatis  ,  Romani  Pontificis  et 
Cardinalium  auctoritate  scriptusAn.  1417. 
pag.  !»-'•'). 

VI.  Processus  A.  1411.  factus  adversus 
GDILELMUM  dc  HILDERNISSEN  Carme- 
litam  ( de  quo  Spondanus  ad  An.  h\\. 
num.  V '.  )  et  errores  Sectae  HOMINUM  IN- 
TELLIGENTI^ ,  editus  a  Baluzio  tom.  2. 
Misc.  pag.  272-297. 

VII.  Sacramentale  ,  edilum  Lovanii  1487. 

VIII.  De  difficultate  Heformationis  in 
Concilio  Vniversali  ad  Jo.  Gersonem  An. 
1410.  scriptus  liber  ,  ex  Manuscr.  Helra- 
stadiensi  editus  est  a  V.  C.  Hermanno  ab 
Hardt  tom.  1.  Concilii  Constanticnsis  parte 
VI.  pag.  255.  atque  inde  in  editionc  Ope- 
iuiii  Gersonis  Dupiniana  tom.  2.    p.   867. 


R  U  S 

Canones  de  emendatione  sive  Heformalione 
Ecclesiae  in  Constanticnsi  Concilio  susci- 
picndae  ,  totius  Corporis  ,  tum  Capitis  , 
Praelatorum  ,  Rol igiosorum  ,  Kcclesiastico- 
rum  ct  Laicorum  qui  tanquam  ab  Allia- 
censi  An.  1415.  Concilio  Constanticnsi 
oblatus  ,  prodiit  in  Ortuini  Gratii  fasciculo 
rerum  expetendarum  et  fugiendarum  Co- 
lon.  1535.  fol.  pag.  203.  6-208.  ct  Lond. 
1690.  fol.  et  in  Jo.  Wolphii  tom.  \.  lcction. 
memorabil.  pag.  et  cum  tractatu  de  squa- 
loribus  Curiae  Bomanao  Basil.  1551.  8.  et 
in  Ilcrmanni  ab  Hardt  tom.  1.  ConciliiCon- 
stantiensis  parte  VIII.  p.  409.  et  in  tom.  2. 
Opp.  Gcrson.  pag.  903.  una  cum  Oratione 
An.  1417.  in  Concilio  habita  de  Officio  Im- 
peratoris  ,  Papae  ,  reliquorumque  Concilii 
membrorum  ex  edit.  Argcntor.  1490.  apud 
laudatum  Ilardtium  pag.  436.  et  tom.  2. 
Gerson.  pag.  917.  Sed  monita  de  necessi- 
tate  Heformationis  Ecclesiasticae  in  Capite 
et  in  membris ,  quae  idem  parte  VII.  pag. 
277.  seq.  ct  Dupinius  tom.  2.  Opp.  Ger- 
sonianor.  pag.  885.  cxhibet ,  auctorem  ha- 
bent  potius  Theodoricum  de  NIEM  ,  ut  ipse 
Clariss.  Hardtius  pag.  484.  et  in  prolego- 
menis  pag.  28.  46.  agnoscit.  De  potestate 
Ecclesiastica.  De  Concilio  generali.  Tra- 
ctatus  de  interdicto.  De  permutatione  Be- 
neficiorum. 

IX.  Conceptus  ct  exponibiliu. 

X.  Quaestiones  in  Hexaemeron ,  in  qui- 
bus  Astrologiae  nimium  tribuit ,  et  Dilu- 
vium  atque  Nativitatem  CHristis  ex  stellis 
pracnosci  potuisse  contendit ,  reprehcnsus 
co  nominc  a  Sixto  Senensi  Bibl.  sanctae 
lib.  V    annotat.  81.  ct  lib.  VI.  annot.  10. 

XI.  Quaestiones  in  sphaeram  Mundi 
JOANNIS  de  Sacrobosco  ,  cum  Petri  Cir- 
vclli  commentario  ,  Darocensis  Hispani  , 
Paris.  1498.  Compluti  1521.  fol. 

XII.  Tractatus  supcr  libros  Metcororum 
Aristotelis  dc  impressionibus  aeris,  ac  de 
iis  quae  in  prima  ,  sccunda  et  tertia  re- 
gionibus  ai!ris  fiunt ,  deque  generatis  infra 
terram.  Argentinae  1504.  et  Vicnnae  Au- 
striae  1 509. 


a;  uc  loanni  <!<•  Montefono  XIV.  proposilloni- 
bui  vide  Natalem  ai<  i.  Scc.  xin  et  XIV.  artic.  25. 


loin.  7.  pag.  12«.  seq. 


P  E  T 

XIII.  Inedita  de  quibus  Launojus  p.  479. 
Tractatus  sitper  BoPthium  de  Cunsolatione 
Philosophiae ,  cum  praefatione  quae  in- 
cipit:  Beverendissimi  Patres  ,  Magistri  ac 
Domini  carissimi.  Mihi  ardua  scandere 
volenti.  Descriptio  imaginariae  visionis  de 
horto  Scripturae ,  in  principio  super  Can- 
tica  An.  1374.  cum  longa  praefatione , 
quae  in  expositione  super  Cantica  Argent. 
1490.  desiderantur.  Propositio  facta  coram 
Papa  adversus  Cancellarium  Paris.  quae 
incipit :  Domine  vim  patior.  Quaestio  de 
reprehensione  Petri  a  Paulo  facta  :  Quaerit 
a  me  charitas  vestra.  Responsio  in  aula 
Episcopi :  utrum  CHristi  dono  gerens  po- 
testatem  damnetur.  Lwectiva  Ezechielis 
contra  Pseudopraedicatores.  Sermones  varii, 
ut  de  vinea  Domini  Matth.  XX.  ex  quo 
nonnulla    laudatus  Hardtius  tom.  1.   pag. 

403.  In   verba  laetare  Hierusalem  ,  id.  p. 

404.  /n  festo  S.  Ludovici ,  Caroli  Be°is 
Siciliae  fdii  pag.  434.  Sermo  in  Capitulo 
Navarrae  :  veritas  de  terra  orta  est :  et 
alius  :  Ipsorum  est  regnum  Coelorum.  Ser- 
mo  de  S.  Bernardo  ,  dedit  ei  cor  ad  prae- 
cepta.  Sermo  in  Synodo  Ambiensi  factus 
cum  erat  Subdiaconus  ,  Sacerdotes  tui  in- 
duantur  justitiam.  Sermo  in  Synodo  Ec- 
clesiae  Paris.  Hic  jam  quaeritur. 

*  Quamquam  indiculus  scriptorum  viri 
huius  docti  diligenter  contextus  est  ,  ad- 
huc  tamen  supplenda  sunt  quaedam  ex 
MS.  Codice  ,  quem  legi  Bibl.  Caesar.  Vin- 
dobon.  in  quo  orationes  quaedam  in  Con- 
cilio  Constantiensi  habitae  servantur.  Est 
igitur  ibi  opusculum  inscriptum  :  Sermo 
B.  Francisci.  Incipit :  Quicumque  hanc 
regulam  sequuti  fuerint ,  pax  super  illos. 
Verba  haec  BB.  P.  P.  sunt  Apostoli  Pauli 
hodie  in  persona  B.  Francisci  etc.  Quam- 
quam  Oratio  ista  auctorem  suum  in  titulo 
non  enunciat ,  non  alterum  tamen  a  IV- 
tro  Cameracensi  ferre  docent  vcrba  quae 
circa  finem  leguntur  Sermonem  super  ver- 
bis  Apostoli:  Quicumque  hanc  regulam  se- 
cuti  fuerint  etc.  Dudum  circa  principium 
schismatis  coram  alma  univcrsitate  studii 
Pisensis  edidimus  ,  quem  nunc  in  hoc  80- 


K  U  S  i-n 

cro  Concilio  denuo  publicae  utititali  dedi- 
mus  etc.  Quamohrem  et  quemdam  tracta- 
tulum  de  reformalione  Ecclesiae  nuper  pu- 
blicavimus  Profecto  tractatum  hunc  de  re- 
formatione  Ecclesiae  sincerum  esse  Came- 
racensis  foetum  ncmo  ambigit,  Deinum  est 
ibi  sermo  Petri  huius  de  omnibus  sanclis 
habitus  in  Conc.  Constantiensi  in  illud  Si'- 
gnum  magnum  ,  quem  pariter  Fabricius  , 
hic  inter  caeteros  non  recenset.  * 

*  *  De  Ecclesiastica  polestate  traclalus  ctc. 
factus  Conslantiae  A.D.  1416.  S.  Conc.  ibi 
existenle.  erat.  MS.  Venetiis  in  Trivisana.V. 
Zeno  Lettera  1704  et  t.  1.  229.  ediz.  1785. 

De  emendatione  Ecclesiae  in  4.  Sine  loci 
et  anni  nota  et  in  Lasciculo  rcr.  fugiend. 
204.  Errores  sectae  hominum  intelligenliae 
et  processus  contra  Villelmum  de  Hildenhu- 
sen.  In  Baluz.  Misc.  edit.  Lucensi.vLucches.) 

PETRUS  Alphonsi ,  ex  Judaeus  de  quo 
Albericus  ad  An.  1106.  pag.  206.  scriptor 
dialogorum  XII.  cum  Mogse  Judaeo ,  edi- 
torum  Colon.  1536.  8.  de  quibus  supra 
tom.  1.  pag.  70.  Idem  auctor  libri  cui 
titulus  Disciplina  Clericalis ,  quem  Ma- 
nuscr.  memorat  Sanderus  pag.  192.  si- 
cut  alterum  pag.  205.  de  abundantia  in 
Sermombus  ad  omnem  materiam.  Vide  et 
Trithemium  cap.  356. 

PETRUS  De  Alvarottis.  Supra  I.  71. 

PETRUS  de  Alvernia  Galliae  sweAruer- 
nia  Canonicus  S.  Mariae  Paris.  etA.  1275. 
RectorUniversitatis.  scriptor  summaeQuae- 
stionum  Quodlibelicarum.  Vide  Oudinum 
tom.  3  pag.  527. 

PETRUS  de  Alvernia  ,  alter  ,  Ord.  Pracd. 
S.  Thomae  discipulus ,  incertum  an  Claro- 
montanus  etiam  Episcopus  ,  clarus  cirea  A. 
1300.  de  quo  Oudinus  tom.  3.  pag.  593. 
et  Jacobus  Quetif  tom.  1.  pag.  489.  Scripsit 
supplementum  partis  tcrliae  summae  Theo- 
logiae  S.  Thomae,  cum  Thomae  summa  sae- 
pius  editum  a)  et  ex  commentario  Petri  in 
quartum  Sententiarum  excerptum.  Supple- 
mentum  Commentarii  S.  Thomae  in  lihrum 
tertium  Aristotelis  de  Coelo  ct  Vundo  .  et 
commentarium  in  quartum.  Quacstiones 
s^iper  IV.  lihros  de  Coelo  ei  Mundo.  Super 


a)  Bibl.  D.  Jo.  Fabricii  ,  Theologi  Hclmst.  tom.      2.  pag.  86. 


I»  E  T 


IV.  libros  meteororum ,  de  somno  ot  vigi- 
lia  .  de  longitudine  et  brevitate"  vitae ,  de 
Jnventute  el  Senectute,  de  respiratione 
et  inspiratione  .  de  morte  et  vita  ,  de  mo- 
tfbus  aniroalium.  In  Xll.  libros  Metaphy- 
sicoram.  Super  totam  Logteam  veterom. 
Ejos  aut  superioris  Quodlibeta  sive  sex 
Quaestiones  de  quolibet  disputataa  .  Manu- 
scriptas  memorat  Sanderus  p.  200.  et  p. 
203  de  varia  significatione  vcrbornm.  Do~ 
cirinak  cwn  glossis ,  .lacobus  Quetif.  p. 
490.  Libellum  de  bona  fbrtum  memorans 
Tomasinus  in  Manuscriptis  Patavinis  pag. 
.{7.  addit  inter  ejus  opera  Venetiis  1507. 
cdita  illum  non  enumerari. 

PETRUS  Ametii  de  Brenaco  Gallus  Ele- 
ctensis,  sivc  Aleetensis,  e\  eremita  Au- 
gustiniano  1'rbani  V.  Sacrista  ,  deinde  Gre- 
gorii  XI.  Poenitontiarius  ac  Bibliotbecarius, 
poslea  Senogalliensis  Episcopus  Afohiepi- 
scopus  Tarentinus ,  tum  Patriarcha  Gra- 
densis  et  Aleiandrinus  atque  Ecclesiae 
AquensisAdministrator.Sodit  utPatriarcba 
mtei  CardinalesEpiscoposprimumA.  1391. 
et  in  vivis  adhuc  fuit  A.  1398.  Vide  Jo. 
Mabillonium  torn.  2  musei  Italici  pag.  443. 
ubi  edidit  ejus  librum  de  Cerimoniis  Ec- 
clesiae  Homanae  pag.  448  544.  constantem 
Capitibus  CLXVIl.  et  aliorum  additionibus 
quandoque  interpolatum.  Ejusdem  Itinera- 
rmm  Gregorii  XI.  quasi  versibus,  scriptum 
Avenione  Bomam  ,  edidere  Bzovius  ad  A. 
1370.  num.  31.  et  ad  A.  1377.  et  Massonus 
atque  Ciacconius  in  vita  Gregorii  XI. 

PETRUS  de  Ancharano  a)  Farnesiorum 
eastetlo,  Baidi  A.  U00.  defuncti  discipu- 
lus  ,  JCtus  celebris  Bononiensis,  scnptor 
Commentariorum  in  Decretales ,  sextum 
et  Clementinas,  consiliorum  aliarumque 
lucubrationum.  Vide  Trithemium  cap.  75. 
Forsterum  in  historia  Juris  Civilis  p.  664. 
Gvidonem  Pancirollum  III.  26.  qui  et  Col- 
legium  Pauperum  Studiosorum  ab  eo  Bo- 
noniae  institutum  celebrat :  Labbeum  t. 
±.  de  S.  E.p.  183.  WartboBum  ad  Caveurn, 
Oudinum  tom.  3.  pag.  1239.  elc. 

*  JCti  huius  prarter  edita  plura  sunt 
opuscula  in  codicibus  MSS.  quorum  aliqua, 


R   V  - 
quae  MSS.  Codices  Ecclesiac  Majoris  Lu- 
censis  servant,  hic  indicare  operae  prctium 
judico. 

In  regulas  sexti  commentaria  subtilis- 
sima  Incipiunt;  solent  Jcti.  In  fine  primae 
praefationes  legitur  .  Repetitum  fuit  islud 
eaput  per  me  Pctrum  dc  Ancharano  mini- 
mum  Juris  utriusque  Doctorem  in  hac  fe- 
licissuna  civitate  Jiononiae  studiorum  ma- 
tre  1397  die  5.  Januarii. 

Eiusdem  repetitio  altera  incipit  :  pecca- 
lnm  non  dimillitur  in  tine  ,  Publice  eam 
repeti  Pisis  ubi  cratjam  sacrum  Concilium 
congregalum  et  in  scriptis  postea  Bononiae 
redegi  1412  die  3.  Junii. 

Tum  sequuntur  praclectiones  aliae,  in 
ciusdem  regulas.  Praelectio  eiusdem  ad  L. 
1.  ff.de  pocnis,  ubi  late  tractat  argumen- 
tum  de  mixtione  fori  laici  et  Ecclesiastici. 
In  fine  prioris  praelectionis  ,  quae  incipit: 
Laicus  quidem  haec  leguntur  :  disputata 
fuit  dictu  quaestio  per  Peirum  de  Ancha- 
rano  J.  U.  D.  in  alma  civitate  Bononiensi 
studiorum  omnium  matre  ,  in  quo  publice 
ad  utramque  partem  omnibus  arguentibus 
respondit  magnae  scientiae  et  subtilis  in- 
genii  vir  D.  Nicolaus  Monachus  SS.  qua- 
tuor  ,  qui  materium  praebuit  disputandi 
dictorum  dubiorum  latius  ,  quam  per  alios 
factum  inveniebatur  An.  1412  die  23  men- 
sis  aprilis.  Famosissima  et  solemnis  repe- 
titio  D.  Pctri  de  Ancharano  in  materia  Sta- 
tutorum.  Consilia  illius  num.  432.  plane 
diviTsa  ab  editis  continet  volumen  405. 
MS.  in  Biblioth.  Felina.  * 

PETRU9  de  Andlo  ,  Ecclesiae  Columba- 
riensis  ,  seu  Colmariensis  ,  Canonicus , 
Decretorumm  Doctor  ,  ad  Fridericum  III. 
Imp.  qui  ab  A.  1450.  ad  1494.  praefuit, 
libros  duos  de  Imperio  liomano ,  Begis  et 
Augusti  creatione  ,  inauguratione  ,  admi- 
nistratione  ,  officio  ct  potestate  Electorum, 
aliisque  Imperii  partibus  ,  Juribus  ,  ritibus 
et  reremoniis.  Edidit  Marquardus  Freherus 
Argent.  1612.  4.  et  Tobias  Oelhafen  iri 
syllogc  vulgata  Norimb.  1647.  4.  Confer 
Hendreichii  pandectas  Brandenburg.  p.  168. 

PETBUS  Andreas  de  Castaneis  Floren- 


;i    dneora  htrit  inde  diclus  in  Epliilaphio  Uono-      niae  in  u-mplo  S.  Dominici. 


PE  T 

tinus  Carmelita  sacraeTheologiae  Professor 
circa  A.  4  460.  scripsit  Vitam  S.  Andreae 
Corsini  Carmelitae,  Episcopi  Faesulani  do- 
functi  A.  1373.  quam  ex  Codicc  Vaticano 
edidit  notisque  illustravit  Dominicus  a Jesu, 
Carmelita  in  libro  de  Actis  Canonizationis 
S.  Andreae ,  atque  indc  Bollandus  tom. 
2.  Januar.  30.  pag.  1064-1073.  In  eodem 
Codice  Vaticano  fuit  etiam  Vita  aliorum 
duorum  heroum  Ordinis  Carmelitici  B.  An~ 
geh  Hierosolymitae  et  Martyris ,  nec  non 
Alberti  Siculi  et  Confessoris. 

PETRUS  de  Andria  ,  Apulus  Ord.  Praed. 
auditor  S.  Thomae  Aquinatis ,  ex  cujus 
ore  etiam  Lecturam  super  Matthaeum  et 
Collectiones  de  decem  praeceptis  dicitur 
excepisse  ,clarus  circa  A.  1316.  Ex  ipsius 
scriptis  tractatum  de  vita  spirituali  me- 
morat  Jacobus  Quetif  tom.  1-pag.  534. 

PETPiUS  Anglicus  ex  eodem  Praedicato- 
rum  ordine ,  circa  A.  1340.  cujus  lauda- 
tur  tabula  notabilis  super  glossam  Ordina- 
riam  Vide  Baleum  XI.  22.  ex  Philippi  Wollii 
vitis  peritorum  virorum.  Ex  Baleo  Pitseus 
p.  430.  et  Jacobus  Quetif  tom.  1.  p.  603. 

PETRUS  A  nselmus  supra  t.  1.p.  110. 

PETRUS  Antonius ,  Finariensis  clarus 
circa  An.  1460.  scripsit  librum  sive  Dia- 
logum  de  dignitate  Principum  ad  Frideri- 
cum  primum  Palatinum  Electorem  victo- 
riosum  qui  An.  1477.  diem  obiit.  Editus 
est  a  Frehero  cum  Jo  Trithemii  de  eiu- 
sdem  Friderici  vita,  Heidelberg.  1602.  4. 
et  recusus  in  laudati  Freheri  tomo  secundo 
scriptorum  de  rebus  Germ.  p.  372.  382. 

*  Diversus  ab  hoc  Petro  Antonio  est  al- 
ter  Petrus  Antonii  civis  et  canonicus  Se- 
nensis,  qui  repetitioni  cuidam  Abbatis 
Panormitani  super  illud  stanle  staiuto  re- 
spondit  opposita  repetitione  A.  1421  quod 
scriptum  servat  codex  160  MS.  Bibl.  Fe- 
liuianae.) 

PETRUS  ApolloniusCollatius. Sup.H . 1 24. 

PETRUS  de  Apono  sive  Abano ,  vico 
agri  Patavini ,  Aponensis  natus  An.  1253. 
ut  ipsc  diffcrentia  XLIX.  testatus  ,  Medi- 
cus  et  Philosophus  ,  cuius  An.  1316.  aet. 
66.  defuncti  statuae  lapidoao  ,  in  una  por- 
tarum  Praetorii  Patavini  ,  Procerum  con- 
sensu  haec   subseripta   leguntur :   Petrus 


R  U  S  229 

Aponus  Patavinus ,  Phiiosophiae  Medici- 
naeque  scientissimus  ob  idque  Conciliato- 
ris  cognomen  adeptus :  Astrologiae  vero 
adeo  peritus  ut  in  rnagiae  suspicionem 
inciderit ,  falsoque  de  haeresi  postulatus 
absolutus  fuit  De  eo  praeter  Trithemium 
cap.  556.  Bibliothecarum  Medicarum  scri- 
ptores ,  et  Hendreichium  Pandect.  Bran- 
denb.  pag.  4.  Jac.  Philippus  Tomasinus  in 
elogiis  An.  1630.  editis  pag.  21.  ubi  et 
effigies  viri  nitide  in  aes  insculpta  occur- 
rit :  Portenarius  pag.  272.  Scardoenius  lib. 
2.  class.  9.  pag.  200.  Nic.  Comnenus  io 
historia  Gymnasii  Patavini  tom.  1.  pag. 
278.  Christoph.  Aug.  Heumannus  in  Actis 
Philosophorum  VII.  pag.  69.  seq.  XV.  p. 
374.  seq.  et  Niceronus  in  memoriis  Gallice 
editis  de  viris  eruditis  tom.  XXVI.  pag. 
313.  (255.  Mazzuchelli  G.  M.  Notizie  della 
vita  di  Pietro  dAbario  Xenet.  1741.  in  12. 
et  in  t.  XXIII  op.  Opuscoli  racc.  dal  Ca- 
logera.)  Ejus  scripta :  Conciliator  210. 
differentiarum  Philosophorum  et  praecipac 
Medicorum  ,  de  omnimoda  Medicina  ad 
Joannem  XXII.  opus  scriptum  An.  1303. 
ut  auctor  differentia  IX.  testatur.  Prodiit 
Venet.  1471.  1483.  fol.  Papiae  1490.  fol. 
et  cum  ejus  libello  de  Venenis  et  eorum 
remediis  Venet.  1496.  fol.  1504.  1520. 
1548.  1555.  1565.  1590.  Hic  separatim 
etiam  prodiit  Mantuae  1473.  4.  recusus 
Basil.  1531.  8.  Marpurg.  1537.  12.  Venet. 
1550.  8.  et  cum  Hermanni  a  Nuenare  et 
Jo.  Schilleri  de  Sudore  Britannico  et  Guil. 
Grataroii  de  praeservatione  a  venenis,  8. 
Argentorat.  1566.  (256  Italice  a  Saee.XIV. 
plurib.  Bibl.  ut  in  MD.  Palatina  Florent. 
V.  Molini  pag.  1.)  Conciliator  etiam  pro- 
diit  Basil.  1535.  fol.  cum  paradoxis  Modi- 
cis  Leonhardi  Fuchsii :  et  compendium  , 
Gregorii  Harstii  ConciUator  enuclcatus , 
Gicssae  1615    I. 

Quaestiones  de  febribus  ,  in  sjllogeVe- 
neta    variorum    scriptorum    de    fehribus 
1576  fol.  pag.  2I8.  et  de    balneis  in  syl- 
loge  Veoeta  de  balenis  1553.  fol.  p.  12 -2 
utraque  ex  Goociliatore  excerpta. 

Exposilio  problematum  Aristotelis  ,  Pa- 
tav.  1482.  Vmct.  iiN2.  r><).>.  \:\\9.  fol. 
Paris.  1520.  fol.  In  Joannis  Mesue  de  mor- 


230  P£T 

bis  internis  et  librum  secundum  compendii 
Becretorum .  supplmentum  de  curationc 
morborum  a  membris  nutritionis  ad  cor. 
Venet  1*84.  1575.  1589.  1623.  fol.  Lugd. 
1554.  8.  \  idc  Ifercklinum  pag.  640. 

Astfolabium  planum  in  tabulis  asccn- 
dens .  continens  qualibct  bora  atque  mi- 
nuto  acquationes  domorum  Coeli ,  signi- 
ficationes  imaginum  .  moram  nati  in  utcro 
matris,cum  tractotfu  Xativitatum ,  ncc 
non  boras  inaequales  pro  quolibet  Climate 
Mundi.  Vcnet    1502.   4. 

Effinxit  plusquam  quadringentas  ima- 
gines  diversarum  rerum  ,  artium  operum- 
que,  sitas  sub  duodccim  signis  Zodiaci  et 
Planetis  septem  ac  duodecim  Mensibus , 
eaquc  omnia  pingenda  curavit  in  foro  seu 
aula  maxima  Juris  ,  aedificio  Patavii  ce- 
leberrimo  quo  nibil  tota  Italia  magnificen- 
tius  exstare  scribit  Nic.  Comnenus  1. 1  p.279. 

Vertisse  traditur  ex  Graeco  an  ex  Ara- 
bico  Hippocratis  libellum  dc  Astrologia  , 
Galenum  do  cbolcra  nigra  et  de  regiminc 
Sanitatis.  Abrahami  Judaei  elAbramiAven- 
zarae  quaedam  opuscula. 

Omitto  ejus  Physiognomiam  Italice  edi- 
tam  Patav.  1474.  8.  **  Cum  tit.  Latine 
et  Gallice.  Petro  falso  tribui  authores  Tri- 
themius,  Symphor.  Camperius  et  Naudeus. 
Mazzuchelli  p.  10.  (Lucchesini.)  et  Latine 
1548  8.  Geomantiam  Latine  Venet.  1549. 
1586  8.  et  TricassoMantuano  interprete  Ita- 
licc  1556.  8.  Ileptameron  ,  Paris.  1567.  8. 
cum  elucidario  Xecromantico  ct  Elementis 
Magicisvllibro  experimentorum  mirabilium 
de  anulis,  secundum  XXVIII.  mansiones 
Lunae:  tum  Opera  artis  librum  Chemicum, 
et  libfllum  cui  titulus  Pollex  sive  Index. 

*  Non  ambigens  ,  sed  certo  sciens  scri- 
bo  Petrum  de  Abano  vertisse  libellum  lu- 
minarium  Abrahae  Avenzare,  cui  opu- 
sculo  intcrpres  titulum  indidit  de  cogni- 
tione  causae  crisis.  Impressum  est  typis 
vetustis  in  4.  loco  et  anno  incertis  * 

PETRUS  Aquensis  Archiepiscopus  ,  in- 
fra  .  Petrus  Aureolus. 

PETRUS  de  Aquila,  sive  Aquilanus , 
Ord.  Minor.  et  Kpiscopus  S.  Angeli  in  rc- 
gno  Neapol.  Doctor  sufjiciens  appcllatus  , 
auctor  Scotelli  sive  libri  in  quo  non  solum 
Scoti  doctrina  compendio  exponitur ,  sed 


R  US 

etiam  via  sternitur  ad  .$.  Thomae  et  alio- 
rum  Scholasticorum  dogmata  facilius  in- 
telligenda.  Prodiit  post  Vetustiores  editio- 
nes  recensitus  a  Claudio  Stcphano  Novel- 
lctio ,  Paris.  1585.  8.  Scripsit  praeterea 
Compendium  super  Magistrum  Sententia- 
rum  ,  rt  quaestiones  m  IV.  libros  Senten- 
tiarum  juxta  Scoti  doclrinam  Spirae  pri- 
mum  1480.  deinde  cura  Constantii  Cardi- 
nalis  Sarnani  editas  Venet.  1584.  Denique 
Commentana  in  libros  Aristotelis  de  anima. 
Incip.  Anima  nascitur  sicut  tabula  rasa. 
Vide  Possevinum ,  Waddingum  nag.  275. 
Jubct  etCangius  inspicere  Codicem  Manu- 
scr.  321.  Bibl.  S.  Germani  de  PratisParis. 

PETRI  I.  Aragonum  Regis  constitutio 
adversus  haereticos  Waldenses  ,  vulgari- 
ter  Sahatatos  et  Pauperes  de  Lugduno  A. 
1197.  publicata  cxstat  in  Baluzii  appen- 
dice  ad  Marcam  Hispanicam  pag.  1384. 
Aliae  ejus  constitutiones  usque  ad  Anno 
1210.  pag.  1386.  1588.  1390.  1399. 

PETRUS  Archidiaconus  ,  incertum  ide- 
mne  cum  PETRO  Diacono  quem  collo- 
quentcm  in  Dialogis  sius  inducit  Grego- 
rius  Magnus.  Ab  Edmundo  Martene  qui- 
dem  tom.  IX.  monumentor.  p.  277.  294. 
editum  habemus  librum  de  diversis  quae- 
stionibus  in  Danielem  Prophetam  cum  re- 
sponsionibus  suis ,  quem  jussit  Dominus 
Rex  Carolus  transcribere  ex  authentico 
Petri  Archidiaconi. 

PETRUS  de  Argentina  ,  Augustinianus 
nullus  fuit ,  nam  pro  Petro  quem  ad  San- 
derum  provocans  Cangius  nominat ,  in 
Sanderi  Bibl.  Manuscriptorum  Belgii  partc 
2.  pag.  246.  Thomas  de  Argentina  ,  Ere- 
mita  Augustinianus  memorautur:  de  quo 
infra ,  suo  loco. 

PETRUS  Argentoratensis ,Carme\ila  circa 
An.  1720.  scriptor  historiae  belli  Argen- 
toratonsis  sub  Gualtero  Episcopo  qui  ab 
A.  1260.  fuit  ad  1263.  Laudat  Possevinus 
et  ex  Possevino  Alegrius,  Cangius,  aliique. 

PETRUS  de  Aruernia  ,  Canonicus  Pa- 
risionsis  scriptor  Quodhbetorum  sive  Quae- 
stionum  Quodhbeticarum ,  quae  Manuscri- 
ptae  Venetiis  tcste  Tomasino  pag.  25.  et 
in  Abbatia  Alnensi  Ord.  Cisterc.  ditionis 
Leodicnsis  teste  Sandcro  tom.  2.  p.  246. 
Vide  supra  pag.  711.  Petrus  de  Alvemia. 


PE  T 
PETRI  de  Aubusson,  (vitiose  Danbussen 
vel  Danbusson)  Hhodiorum  militum  Magi- 
stri  Epistola  ad  Fridericum  III.  de  victo- 
ria  adversus  Turcas  Anno  1480.  27.  Jul. 
reportata  exstat  in  Frehcri  tom.  2.  rerum 
German.  pag.  306.  309. 

*  Praeter  epistolam  hic  a  Fabricio  in- 
dicatam  alia  est  eiusdem  encyclica  ad 
equites  ordinis  sui ,  qua  mandat  ut  statim 
Rhodum  se  conferant  ad  tuendam  com- 
munem  Ord.  sedem  adversus  Turcarum 
insultus.  Data  est  illa  Rhodi  A.  1477.  le- 
giturque  in  Cod.  Diplomatico  Melitensi 
quem  vulgavit  hic  Lucae  An.  1737.  P. 
Sebastianus  Pauli  vir  de  litteris  ac  de 
congregatione  nostra ,  deque  me  pariter 
egregie  meritus ,  quem  por  hos  dies  a  no- 
bis  immatura  morte  praereptum  lugemus. 
Aliud  etiam  eiusdem  Aubussonis  scriptum 
extat  ibid.  pag.  166.  Nihil  moror  Italicas 
quasdam  eiusdem  epistolas  ibi  pariter  le- 
gendas.  Sed  praetereundum  haud  quaquam 
duco  in  appendice  eiusdem  Codicis  pag. 
419.  legi  prolixum  et  curiosum  scriptum 
varia  continens  documenta  spectantia  ad 
Zizimum  Magni  Turcae  filium,  qui  ad  Chri- 
stianos  transfugerat.  Sunt  autem  illa  Grae- 
co  vulgari  et  latino  exarata  * 

PETRUS  Aureoli  ( Oriol )  natus  Verbe- 
riae  ad  Isaram  sive  Oesiam  (Oyse)  in 
Gallia  ,  Ord.  Minor.  sive  Vallis  Scholarium 
potius ,  Theologus  Parisiensis  clarus  An. 
1316.  Archiepiscopum  An.  1321  in  secun- 
da  Narbonensi  Aquensem  (Aix)  fuisse  post , 
Trithemium  cap.  544.  recentiores  omnes 
ajunt,  negat  Oudinus  tom.  3.  pag.  850. 
seq.  cujus  rationes  non  contemnendae  vi- 
dentur.  Cardinalcm  fuisse  negant  quoque 
Sammarthani  tom.  1.  Galliae  Christianae 
pag.  17.  Doctoris  facundi  cognomen  tulit 
teste  Labbeo  tom.  2.  de  S.  E.  pag.  184. 
Scripsit  breviarium  Bibliorum  sive  Epito- 
men  S.  Scripturae  juxta  sensum  littera- 
lem  ,  Incipit :  Venite  ascendamus  ad  mon- 
tem  Domini.  Paris.  1508.  1565.  1613.  8. 
Venet.  1508.  1571.  4.  et  Argentorati  1514. 
4.  et  cura  Claudii  Stephani  Novelletii,Theo- 
logi  Paris.  rcpurgatum  ot  auctum  tahulis 
analyticis  Paris.  1585.  1610.  K.  Hothomagi 
1596.  1649.  Lovanii'1647.   Vidc  Waddin- 


R  U  S  231 

gum  pag.  276.  et  Jacobum  Longum  pag. 
620.  Bibl.  exegeticae ,  ubi  perperam  excu- 
sum  Novellerius  pro  Novelletio  ,  et  Paris. 
1685.  pro  1585.  Ccmmenlaria  in  quatuor 
libros  Sententiarum ,  ad  quam  Lecturam 
An.  1316.  electum  fuisso  testatur  S.  An- 
toninus  summae  historiar.  tit.  24.  §.  15. 
tom.  3.  pag.  784.  edita  in  librum  1.  Ro- 
mae  1595.  fol.  et  Clementi  VIII.  Papae 
dicata  a  Constantio  Sarnano  ,  Cardinale  : 
et  in  lib.  2.  3.  4.  una  cum  Quodlibetis  va- 
riis  ,  ibid.  1605.  fol.  Haec  Commentaria  in 
suis  ad  easdem  Sententias  Commentariis 
saopius  excussit  exagitavitque  Joannes  Ca- 
preolus,  Dominicanus  ,  ut  a  Labbeo  anno- 
tatum  video.  Caetera  ejus  scripta  memo- 
rantur  ,  nescio  an  edita  :  Compendium  sa- 
crae  Theologiae  ,  in  octo  libros  partitum. 
De  Conceptione  immaculata  B.  Virginis. 
De  decem  praeceptis.  Liber  qui  inscribi- 
tur :  Rosae  distinctionis.  Sermones  de  tem- 
pore.  Tractatus  de  paupertate ,  et  usu  pau- 
pere  rerum. 

PETRUS  Canonicus  Hegularis  S.  Aut- 
berti ,  Cameracensis  ,  jussu  Guidonis  Epi- 
scopi  ab  An.  1296.  ad  1302.  Cameracensis 
vertit  ex  vulgari  idiomate  Belgico  in  Lati- 
num  Vitam  SS.  Dymnae  Virginis  et  Gere- 
berni  Sacerdotis ,  Sec.  VII.  Martyrum  Ge- 
lae  in  Brabantia.  Hanc  ( post  interpolatam 
minusque  integram  editionem  Surii  ad  15 
Maji)  sinceram  e  Manuscriptis  Codicibus , 
integramque  vulgavit  Henschenius  in  Actis 
Sanctorum  tom.  IV.  Maji  pag.  179-498. 

PETRUS  Azarius  Jacobi  F.  notarius  No- 
variensis  ,  clarus  circa  An.  1360.  scriptor 
Chronici  de  gestis  in  Lombardia  Princi- 
pum  Vicecomitum  et  Dominorum  Mediolani 
ab  An.  1250.  ad  1262.  Edidit  illustns  Mu- 
ratorius  tom.  16.  thesauri  Italiae  pag.  297. 
una  cum  ejusdem  Petri  de  Bello  Canapi- 
ciano  An.  1339.  seq.  et  Comitaiu  Masmi 
pag.  425.  Quod  posterius  scriptum  ei  Am- 
brosii  de  Hoccacontrata  recensione  A.  1404. 
facta ,  et  Gaudentii  Hoberti ,  Carmelitae 
Parmensis  ,  miscellaneis  eraditis  ineditis  , 
sed  minus  sincerum  prodierat  in  tomo  se- 
cundo  Mus.m  Slinervae  Venetae  la  Galle- 
ria  di  Minerva  tom.  2.  pag.  'i»)l-il2.  w 
net.  1697.  fol. 


t>32  P  E  T 

PETRUS  Babyon  .  Anglus  Orator  et  P«8- 
ta  circa  An.  1317.  quem  ox  Bostono  Bu- 
riensi  laudai  Baleua  VI.  23.  ct  ox  Baleo 
PflSseviDUS  ot  Pitscus  pag.  406.  a  quo 
praeterea  in  co  celobratur : 

Ingenlum  felix  ,  inventio  ,  lucidus  ordo , 
t.r.nia  ,  majestas ,  ad  rem  bene  congrua  verba. 

Ejus  Bcripta  :  E.cpositio  in  Matthaeum  edi- 
ta  inter  ANSELMI  Cantuaricnsis  Opera , 
ut  dixi  tom.  1  pag.  108.  Sermones  LXX. 
et  Homiliae.  De  officio  Missae.  Carmina 
raria  .  Comoedia  cujus  initium  :  Me  dolor 
infestat  foris  .  intus. 

PETRUS  Bajocensis  Gallus  Noustrius , 
Praed.  scriptor  Chronicisui  temporis  ab  An. 
1350.ad1392  oditi  aThaddaeoJdeArgentina, 
Basil.  1512.  8.  Vide  Jac.  Quetif  t.  1.  p.703. 
3S7  PetrusBALBUS  PisanusTropeiensis 
Episc  Mohus  386.  Vide  Mazsuchelli.  Gli 
Scritt.  <!'  Italia  II.  89.  et  A.  F.  Mattei  in 
op.  Memoric  d'  Illuslri  Pisani  III.  205. ) 

PETBUS  e  Balneo  ,  Theologus  Augusti- 
nianus  circa  1390.  scriptor  tractatus  de 
Virtutibus  ct  Summae  de  planctu  Eccle- 
siae.  Vidc  Josophi  Pamphili  Chronicon  Or- 
dinis  Augustiniani  pag.  67. 

PETRUS  Barcinonensis  Ord.  Praed.  scri- 
ptor  pugionis  fidci  contra  Judaoos  et  alte- 
rius  contra  Saracenos  nullus  fuit  ,  sed  to- 
tus  confictus  ex  fiaymundo  Martini ,  vero 
pugionis  fidei  auclorc  ,  de  quo  supra  pag. 
43.  Vide  Jacobum  Quetif  t.  1.  p.  397. 

PETRUS  de  Barreria.  Supra  t.  I.  p.  104. 

PETfiUS  Bassetns  ,  Anglus  Historicus 
quem  e\  Balei  VII.  80  et  Pitseo  pag.  615. 
Cangius  refert ,  scripsit  circa  Annum  1 430. 
Acta  Iiegis  Henrici  V.  cujus  cubicularius 
fuerat :  non  Latine  autem  scripsit  verum 
Anglice.  Adde  Guilclmi  Nicolsoni  Bibl.  Ili- 
storicam  Anglicanam  pag.  82.  ubi  etiam 
de  Anonymo  quem  idem  Pitseus  pag.  824. 
ciit  Henrici  V.  historiam  scripsisse  et  de- 
dicasse  Uenrico  VI. 

PE TfiUS  de  Bella  pertica  sivc  dc  Ca- 
stro  Belleperche  super  fluvium  Ligerim  .  e\- 


RUS 

Decano  Ecclosiac  Paris.  Episcopus  ab  A. 
1306.  Antissidorensis  et  Cancellarius  fie- 
gni ,  defunctus  An.  1308.  de  hoc  Sammar- 
thani  tom.  2  pag.  315-  scq.  CaesarEgas- 
sius  Bulaeus  in  historia  Univorsatis  Paris. 
tom.  IV.  pag.  118.  Vir  peritissimus ,  prae- 
sertim  in  Jure  Civili ,  in  quo  citra  mon- 
tcs  Pater  habebatur  peritorum.  Hujus  cnim 
labor  ct  peritia  fuii  versari  in  dubiorum 
obscuritatumque  Juris  Civilis  elucidatione, 
ut  patet  in  libro  appellationis  hujus:  Glos- 
sarium  ,  videlicet  super  libris  IX.  Codicis 
.Justinianci ,  etquam  plurimorum  aliorum 
scriptorum  suorum  (ut  sunt  Variae  repe- 
titiones  in  Jus  Civile  ,  Quaestiones  et  di- 
visionos  aureae,  Disputationes  Centum  et 
de  acquirenda  ,  conservanda  et  amittenda 
possessione  ,  et  de  feudis  a)  secundum  quae 
in  studiis  Generalibus  Begni,  et  potissime 
apud  Aureliam  informantur ,  qui  erudiri 
cupiunt  perfecte.    Habuit   praeceptorem , 
famosissimum  illum  Magistrum   D.   Jaco- 
bum  de  Ravignejo  ,  b)  qui  similiter  scri- 
psit  super  Digesto  Veteri:  quem  Magistrum 
sedulo  secutus  ,  similis  eidem  in  Magisterio 
est  effectus.  Ita  legitur  in  historia  Episco- 
porum  Antissiodorensium.   Fundavit  qua- 
tuor  Praebendas  in  Ecclesia  villae  novae 
prope  Bellam  perticam  pro  remedio  ani- 
mae  suae.  Jacet  autem  Antissiodori prope 
Aquilam  in  choro  Ecclesiae    Cathedralis, 
in  qua  fuerat  Decanus  cum  hoc  Epituphio. 
Ilac  jacet  in  cella  Pctrus  cognomine  BFI.LA 
PERTICA,  perlucidusc)  verbis,  factis  quoque  fldus 
Milis ,  veridicus ,  humilisque  ,  pudicus  : 
Legalis ,  planus ,  velut  alter  Justinianus. 
Summus   doctorum  ,  certissima  regula  mornm, 
Parisinorum  Decanus  Canonicorum  , 
Antissiodorica  digna  snmta  sibi  sede 
Tempora  post  media  clarus  d)  successit  ab  aede 
Annis  sub  mille  ter  C  septem  simul  ille 
Sulpitii  festo  e)  migravit  ab  orbe  molesto. 
Det  sibi  solamen  Spiritus  almus.  Amcn. 

PETRUS  Beneventanus.  Infra  Petrusdia- 
conus. 

PETRUS  Berchorius  al.  Berctorius  sive 
Bertorii,  Pictaviensis  Gallus  ,    Monachus 


•1    Vide  Pancirollum  II.  10.  dc  interpretibus  Ju-  c)  Al.  Perplacidus. 

rn  ,  Oiidinuuj  tom.  5  pag.  85*.  Hendrcichii  Pandc-  d)  Al.  carus. 

nas  BnidMburg.  pag.  491.  ■•)  17.  Januar. 
De  Ravanis. 


V  E  T 

Rencdictinus,  Prior  S.  Eligii  Parisiensiader 
functus  An.  1362.  de  quo  Jac.  Philippus 
Bergomensis  in  Chromcoad  Annum  1355. 
Vir  in  Divinis  Scripturis  valde  eruditus 
et  studiosm  ac  declamator  Verbi  Divini 
valde  insignis  hac  tempestute  multa  Vo- 
luminu  scripsit.  Et  potissimum.  ad  Joan- 
nem  de  Prato  Praenestinuni  Episcopum  et 
S.  Ecclesiae  Romanae  Curdinalem  ,  ma- 
gnum  et  egregium  opus  in  tribus  volumi- 
nibus  distinctum  ,  quod  Reportorium  mo- 
rale  a)  inscripsit ,  libris  tribus.  Incipit : 
Reverendo  in  CHristo  Patri  et  Domino. 
Item  reductorium  morale  inlibris  quatuor, 
cujus  principium  est :  Videte  quoniam  non 
solum.  Inductorium  moralc  libris  tribus 
Incip.  Considerans  historiae.  Brevarium 
historiarum  Bibliae  b)  librum  I.  item  Cos- 
mographiae  hbrum  I.  Sermonum  etiam 
scripsit  libros  duos  :  et  alia  quaedam.  Ti- 
tum  Liviuiu ,  c)  magni  laboris  opus  ud 
instantiam  supru  dicti  Joannis  et  Joannis 
II.  d)  Fruncorum  Regis  in  idiomate  Gal- 
lico  vulgarizavit.  Eadem  Trithemius  cap. 
643  de  S.  E.  et  lib.  2.  cap.  131  de  illu-- 
stribus  Benedictinis  ,  qui  addit  ferri  ejus 
ad  diversos  Epistolus,  et  parvos  sed  mul- 
tus  tructutus.  De  expositione  in  Psulmos 
sub  INCOGNITI  edita  nomine  et  tributa 
a  nonnullis  Berchorio  ,  dixi  supra  p.  72. 
in  MICHAELE  de  Aygvunis 

PETRUS  de  Bergomo  ,  Ord.  Prapd.  cu- 
jus  tabula  in  Opera  S.  Thomae  Aquinatis 
prodiit  Basil.  1478.  fol. 

PETRUS  Bertrundus  .  Senior  cum  Jus 


R  U  S  233 

ulrumque  Avonkute ,  in  Monte  Pessulo  , 
Aureliae  et  Parisiis  docuisset ,  ox  Episco- 
po  Nivernensi  atque  jEduensi  sive  Augu- 
stoduuensi  Cardinalis  ab  Anno  1331.  ad 
1349.  De  eo  Labbcus  tom.  i  pag.  485. 
Warthonus  ad  Caveum  etc.  Ejus  scripta  : 
Libellus  An.  1889.  contru  PETRUM  de 
Cugneris ,  Consiliurium  Regium  supcr  fa- 
cto  Pruelutorum  Ecclcsiue  Gallicanae  pra 
ejusdem  Ecclesiue  libcrtate  Paris  t  i'.i">.  i. 
1389.  1594.  1610.  et  apud  Goldastum  t. 
2  Monarchiae  Imperii  pag.  1361.  Tracta- 
tus  de  Origine  et  usu  Juris  dictionum  sivo 
de  spirituali  ct  temporali  potestate,  in  IV. 
quaestiones  ,  distributus  :  in  Ocpano  Juris 
sive  tractatuum  tom.  III.  pag.  29.  et  tom. 
XII.  pag.  408.  Utrumque  scriptum  in  Bi- 
bliothecis  Patrum ,  Paris  tom.  IV.  Colon. 
tom.  V.  et  novissima  Lugdun.  tom.  XXVI. 
pag.  109.  127.  In  Miraei  auctario  cap.  419. 
legas  Opera  Bertrandi  varia ,  multis  vo- 
luminibus  comprehensa  ,  et  diu  Parisiis 
instar  thesauri  asservata  An.  1575.  plagio 
periisse.  In  his  Responsorwn  plures  libri 
fuerunt,  quos  ab  aliis  memorari  video. 
Praefatio  ad  Scrinium  Juris  cdita  a  Fri- 
zonio  in  Gallia  purpurata  p.  326. 

PETRUS  Rertrundus  junior,  de  Columbu- 
rio  Episcopus  Ostiensis  et  Cardinahs,  cujus 
iter  ad  Cornutionem  Curoli  IV  Imperato- 
ris  Romani  A.  1356.  editum  a  Labbeo  t  1. 
Bibl.  novae  Manuscriptorum  p.  354-357. 
Testamentum  ejus  inter  probationes  llisto- 
riae  Cardinalium  Gallorum  a  Frizonio  in 
Gallia  purpurata.  Plura  dc  hoc  Petro  Bala- 


a)  Ad  manus  raibi  sunt  Pctri  Berchorii  Opera 
trihus  distincta  voluminibus,  post  editioues  An. 
1620.  1051.  1050.  vulgata  Colon.  167».  fol.  fp 
quibus  lamiliam  ducit  licductorium  morale  super 
totaBiblia,  libris  XXXIV.  ordine  librorum  Biblico- 
ruin  veteris  et  novi  testamenti  edilum  primum  Ar- 
gentorati  1475.  fol.  deinde  sequitur  pars  secuuda 
recductorii  in  Ubros  XIV.  divisa  ,  et  DEUM  univer- 
samque  naturarn  et  rcs  naturales  moralib  is  consi- 
derationibus  couata  iu  sacrum  usum  vcrtere.  Libro 
XIV.  puto  contiiicri  quam  Cosmogruphiam  Becebo- 
rio  Tritliemius  et  Bergomensis  tribuunt  Ileperto- 
rium  morule ,  ordinc  alphabetico  dictioiiarium 
iiKiralc  amplum  ct  copiosum  sistit.  1'lurainope- 
ribusBerehorii  junctim  eilitis  non  repcrio.  Beper- 
lorium  autem  uon  ioaoe  bonac  frugis ,  post  primas 
editiooes  Colon.  117".  el  Norimbergensem  1189.  fre- 


quenter  recusumBasil.  I515.Lagd.1517.  l5oo.Paris. 

i.iil.  Venet.   1585.  Antw.  1G09.  fol.  Exstai  et  eui- 
tio  Operum  Colon.  171v2.  fol. 

b)  Manuscr.  in  Bibl.  Sangermaniiensi  Codk 
necdum  editum  quod  sciam  ,  sicut  u  •<•  Inductorium 
morale,  oec  Reductorii  liber  XV  de  Poeiarum  fa- 
bulis  ,  nec  XVI.  de  figuris  S.  Scripturarum.  Confer 
B.  Gregorli  Serpilii  vitas  scriptorum  Biblicorum  t. 
VII.  partp  2.  pag.  44.  geq. 

c)Joannesll  RexGalliaefail  ab.v.  1550. ad  1564. 
d)  Parisiis  in  Itibl.  Collegil  Sorlmnici  exslat  in- 
simiis  Codex  T.  Livii  aule  niiqael  M<  cu'..i  fiftllioe 
translati  duolius  Voluiiiinilius  in  folio,  obi  in  fronte 
cujusque  lilui  variae  miniaturae  et  |>ulcherriinae 
picturae  apparent  .  tMM  W.  C.  Danieli-  Maichelio 
de  Blbliolbecit  ParisienttbM  paft.  7'J. 


|S| 


zius  ;nl  Papas  AVenionenses  tom.  1    pag. 

PETRUS  BibUothecarius  scriptor  Ilisto- 
ria  Francorum  abbreviatae  ab  A.   715.  ad 
18.  quam  vulgavit  1'ranciscus  du  Ches- 
ne  tom.  '5.  pag.  540-54  2. 

PETRUS  Bibliothecarius  Ecclesiae  Roma- 
nae  .  cum  PETRO  Gvilelmo  non  confunden- 
dns  .  scripsit  Vitam  Gregorii  VII.  de  quo 
Raronius  ad  A.  1073  num.  15.  Oudinus 
ad  A.  1080.  tom.  2.  pag.  755.  seq. 

Quom  PETRUM  Bladuntum  vocant  Bale- 
us  X    i  -.  et  Pilsous  ad  A.  1130.  p.  200  de 
eo  Gvilelmus   Malmesburiensis  lib.  2.   do 
gestis  Pontiflcum  Anulorum  pag.  253.  Emi- 
cuit  praecipue   nostris  temporibus  Abbas 
FARICIUS  ;i;  in  meliorandis  rebus  :  Tuscus 
genere  .  arte  medicus,  civis  Aretiuus.  noster 
profecto  fitonaehus.  Cujus  laudes  effnjiare. 
quia  snrcessit  animo  .  non  quod  ipse  com- 
miniscar  ,  s<'<l  sodalis  mei  PETRl  Monachi 
versus  apponam  ,  quibns  et  laudati  hujus 
Abbatis  rirtus  enitescet ,  et  si  quis   haec 
lectione   dignabilur,  versificatori  inprimis 
egreyii   leporem    animadvertet.    Erit  ergo 
hic    cxperimentum    eloquentiae    dunta  cat 
exiguum  ,  cacterum  ipse.  alias  in  pluribus 
assecutits  est  famam  altioris  (jloriae. 
Vir  probus  cl  prudens  ,  vir  vcro  consiliorurn 
Extera  ditavit ,  curavit  ct  intima  morum 
OmolbtU  instructus  quos  trauit  littera  fructus 
Ad  dccus  Ecclesiaa  vertit  monumcnla  Sopliiae 
Omnibns  imbutus  quas  monstrat  Physica  lcges 
!ji-n~  demernil  meiiicandi  munere  Ueges  ctc. 

PETRUS  it  natali  Galliae  ad  Lig(;rim  oppi- 
do  Blaesensis  ,  Canonicus  Carnotensis  ad 
quem  alterius  PETKl  Blaesensis  celebrio- 
ris  ,  de  quo  mox  dicturus  sun) ,  Epistola 
LXXVI.  et  LXXVII.  io  quibus  eum  socium 
suum  vocat,  monetque  ut  omissis  inanibus 
cantilenis,  scribat  quae  Thedocjicam  sapiant 
gravitatem  ,  quae  ad  honestatem  fructi/icent, 


KUS 
et  aedi/icent  ad  salutem  :  ct  iibrum  suum 
depraestigiis  fortunae  .  cujus  priorem  par- 
tom  a  Magistro  GVILELMO  Rlaosonsi  jaj 
fratre  receperat .  oonsencluin  pi  olTort.  Con- 
for  quae  de  hoc  Petro  Joannos  Liron  Bibl. 
goneral.  des  auteurs  de  France.  Paris.  1 71 9. 
i.  pag.  82. 

PETRUS  Blaesensis  alter ,  prioro  notior  , 
cujus  aequivocationem  etiam  illi  gratulatur 
Epistola  77.  non  dubitans  de  perpotuanda 
famae  suae  immortalitato. Nostra  etiam  scri- 
pta ,  iniquit .  quac  se  di/fundunt  et  publi- 
cant  circumquaque ,  nec  inundatio  nec  in- 
cendium  ,  nec  ruina  ,  nec  multiplex  seculo- 
rum  excursuspoteril  abolere.  Ex  Canonico 
Gallico  Rituriconsi  ,  Bathoniensis  m  Anglia 
atque  inde  Londinensis  Archidiaconus  ot 
Car.cellarius  Archiopiscopi  Cantuarionsis , 
RogisqueProcancellariuscelebrisabA.1160. 
ad  1200.  quo  diem  creditur  supremum 
obiisso.  De  illlo  Jo.  Busaeus  et  Potrus  de 
Gussanvilla  in  1'otri  vita  praemissa  ejus 
oporibus  :  Joannes  Liron  pag.  85  soq.  Goorg. 
Serpilius  in  Vitis  scriptorum  Riblicorum  t. 
VII.  parte  2.  pag.  03.  seq. 

Editionom  primam  Oporum  Petri  Rlae- 
sensis  debemus  Jacobo  Merlino,Paris.  1519. 
fol.  Alteram  Joanui  Rusaeo,  qui  Morlinia- 
nam  non  vidit ,  ot  post  edita  Potri  opora 
cum  notis  Mogunt.  1600.  k.  vulgavit  etiam 
appondicem  a)  ibid.  1605.  8.  Rusaeana  edi- 
tio  n  Possevino  ot  diligontius  ii  Labbeo 
tom.  2  do  S.  E.  pag.  187.  roconsetur  , 
ropotita  in  Riblioth.  Patrum  Coloniensi  t. 
XII  Tortiam  ploniorem  et  notis  itidem  il- 
lustratam  dedit  Petrus  de  Gussanvilla  Pa- 
ris.  1607.  fol.  quae  recusa  est  in  Ribl. 
Patrum  odit.  Lugd.  tom.  XXIV.  Eam  a 
Caveoet  Oudino  tom.  2.  pag.  1674.  recen- 
sitam  studiosus  Lector  reperiet. 

Codicem    MS.  Epistolarum    CXXXV.    in 


a)  Viliosc  apud  Balcum  FantiuM.  EVomen  Angli - 
cuin  (iyffard  Pitseo  Faritiui  Ttisrus  ,  Abbas  Abin- 
donentit. 

ilicest  de  quo  Epist.  "G.  lllud  nobile  ingenium 

fratri»   mei  fif agistri  GWLELM,    quandoque  in 

ndis  Comoediis  et  Trayordiis  quadam    oc- 

Hone  terx  ili  degenerant,  talutaributmonitit 

oo  illa  peremteria  vanitate  retraxi  :  jirf  in  brevi 

praeminent  (n  exereitio  Doctrinae  Coelestis  frn- 

•  praedieatioim  inttantia  perditi  jacturam 


temporis  ptenissime  reslauravit.  Epist.  93.  ad 
eundcm  (Juilclmum  :  Nomen  vestrum  diuturniore 
memoria  quam  quatuor  Abbatiac  cemmendabile 
reddent  Tragoedia  vestra  de  Flavia  et  Marco. 
versus  de  pulice  et  musca  ,  Comoedia  vestra  de 
Alda,Serrnones  vestri  et  caeterac  Theologicae  fa- 
cultatit  opera ,  quac  ntinam  diffusius  essent  ac 
rrlebrius  pnblirala. 

a)ConferI\ltti&iiimdeBibliothecisPatrum  p.  67-\ 


P  E  1 

Bibl.  Petrina  hujus  Urbiscum  editis  eontu- 
lit  noster  Staphorstius  tom.  3.  Histor. 
Ecclcs.  Hamburgensis  pag.  203.  seq.  425. 
Sed  quas  ex  codem  putavit  se  dare  septem 
ineditas  ,  vidco  inter  vulgatas  exstarc  :  ut 
I.  pag.  212.  est  intcr  cditas  94.  et  III.  p. 
216.  est  134.  et  IV.  pag.  221.  Instructio 
Fidei  ad  Soldanum  nomine  Alexandri  III. 
exstat  tom.  24.  Bibl.  Patrum  Lugd.  pag. 
221.  et  VII.  p.  228.  inter  cditas  est  14. 
Epistolae  V.  ad  Siculos  apud  Jo  Baptistam 
Carusium  tom.  1  Bibl.  historicae  Regni 
Siciliae  sunt  inter  editas  10.  46.  66.  90. 
P2  Duas  vero  ineditas  vulgavit  Edmundus 
Martene  tom.  1  anecdotor.  pag.  639.  Prior 
in  persona  Archiepiscopi  An.  MOI.scripta 
incipit:  Silere  decreram ,  ne  insolentiae. 
Posterior  ad  C.  Moguntinum  Archiep.  Quia 
quundoque  in  scholaribus  castris  militavi- 
mus.  Fragmentum  Epistolae  de  silentio 
servando  exstat  tom.  24.Bibl.Patrum  Lugd. 
pag.  1267.  Ipse  quidem  Petrus  Epistola 
92.  ait  se  exemplo  Julii  Caesaris  a)  quar- 
tam  simul  Epistolam  et  diclare  et  scribere. 
Ibidem  defendit  se  contra  Zoilum  ,  qui  vi- 
tio  dederat  quod  historiarum  exemplis  et 
Scripturae  sacrae  aut  aliorum  auctorum 
dictis  eoulirmat  quae  scribit.  Epistola  140. 
Transsubstantiationis  vocabulo  utitur,quod 
ante  eum  Stephanus  Augustodunensis  b) 
aliique  adhibuisse  noscuntur.  Obitum  Hen- 
rici  II.  Angliae  Regis  An.  1189.  deplorat 
Epist.  167.  et  obilum  Friderici  Barbaros- 
sae  Imperatoris  An.  1190.  Epistola  127. 

Sermones  quosdam  a  Busaeo  vulgatos , 
Gussanvillaeus  comperit  PETRI  Comestoris 
esse ,  itaque  in  sua  editione  praetermisit. 

Librum  de  praestigiis  fortunae ,  cujus 
Epist.  77.  c)  mentio,  Manuscriptum  se  vi- 
disse  testatur  Oudinus.  Fragmcntum  cxstat 
tom.  24.  Bibliothccae  Patrum  Lugd.  pag. 
1267.  seq.  ab  aliis  Anselmo  Cantuariensi  , 
a  Barthio  Petro  Anselmo  tribuitur  ut  dixi 
tom.  1.  pag.  110.  Tractatus  quales  sunt , 
pag.  4248.  de  malis  Episcopis  querimoaiam 
gravem  co:!.plcctitur.  De  Eucharistia  .  car- 
men  mclrohcxametro  rhythimicopag.  1270. 

a)  Vide  Plinium  lil).  VII.  llist.  cap.  j;>. 

b)  Supra  lom.  5.  pag.  171.  340. 

c)  Ego  in  libro  de  praettigiii  fortunae  .  arius 


R  U  S  235 

1278.  Libcr  deamicitia  Christiana  p.  1209. 
integrior  quam  inter  CASSlODORI  Opera  , 
cum  tractatu  de  Char\tate  DEI  et  proximi 
dilectione  pag.  1848.  [n  invectiva  in  depra- 
vatorem  operum  suorum  pag  1 1 85.  plurium 
lucubrationum  suarum  meminit  :  In  com- 
pendio  meo  super  Job  ,  in  Epistolis  meis  , 
in  libro  exhortationum  mearum  .  in  dialogo 
meo  ad  Regem  Uenricum,  in  tractatu  meo 
de  Hierosoh/mitana  percgrinatione  ,  in  libro 
meo  depraestigiis  fortunae,  et  in  opcre  rneo 
novello  ,de  assertioneFidei.  inlibro  contra 
perfidiam  Judaeorum  .  in  libro  de  Confes- 
sione  et  poemtentia  .  et  in  eo  qui  Canou  E- 
piscopalis  >/tscribiticr  ,  et  in  quamplurimis 
aliis  scriptis  meis  Regem  vestrum  et  alios 
terrae  Mugnates ,  ubi  materia  se  o/jert , 
plena  libertate  redarguo  etc. 

De  continuatione  INGULFI  a)  historiae 
A  bbatiae  Croylandensis  ab  A.  1 09 1 .  ad  1118. 
quae  ab  editoribus  operum  Petri  desidcrata 
prodiit  Oxoniae  1684.  fol.  dixi  supra  tom. 
IV.  pag.  322. 

PETRUS  Bloumenuenna ,  infra  Petrus 
Leidensis. 

PETRUS  Boerius  sive  Boherius  Narbo- 
nensis  Gallus  ,  Decretorum  Doctor  et  ex 
Abbate  S.  Aviani  S.  Pontii  Tomeriarum 
dioecesis,  Ord.  S.  Benedicti ,  Episcopus 
Urbevetanus  (Orvieto)  ab  Anno  1364  ad 
1387.  de  quo  praeter  Trilhemium  c  630. 
de  S.  E.  et  illustr.  Benedictin  II.  134.  ot 
Possevinum  in  apparatu ;  Arnoldus  Wion 
tom.  1.  ligni  Vitae  pag.  373.  et  Ughellus 
tom.  1.  Italiae  sacrae  p.  1474.  seq.  Eius 
scripta  inedita  adhuc  pleraque  et  in  Bi- 
blioth.  Sangermanensi  Codd.  454  et  664. 
aliisque  obvia  :  Di  speculum  Monachorum. 
In  Regulam  S.  Benedicti  explicatio  dn, 
in  quibus  sententias  ,  dogmata ,  verba  . 
consilia  et  praccepta  coDferl  cum  Jure 
Pontilicio  et  sententiis  sanctorum  Patrum 
In  Henedictinam  Benedicti  Papae  Xlll.  /u 
speculum  Monachorum.  De  signis  Idcutio- 
num.  Ilis  Hendreichius  addit  notus  in  Da- 
masiPontiflcale\a\idatasGtiO\  ndro. 

*  Pctri  huius  glossas  .i<l  chronicon  Da- 

Dmiitni  Iirtji<     itii/linr   llrtiriri  srruudi  pr 
pariitatr  mai/ttifirr  etC. 

,i    NoaTell.  rep  leitr.  \.  1088.  pau.  589.  >cq. 


P  E  T 
masi  habeo  in  HS.  Cod.  cnartacoo  ex  alio 
antiquiori  descriplo,  qui  erat  olim  D.  Mar- 
ci  Episc.    Pivnostini  S.  R.  E.  Cardinalis , 
qui  circa  an.  1 V90   florebat.  Sunt  autem 
•    instar   carum .    que   Glemeotinis 
adapribuotur  .  in  quibus  idontidem    Hom. 
Curia  monl-tur.  Damasi  chronieon  voca- 
tur    non    tantummodo    Pootificalis   libor, 
qui  Anastasii  rulgo  dicitur.  scd  ct  sequen- 
PoOtificum   subiuncta    a    Pandulpho 
Pisano  bistoria  .  quae  cum  Gallixto  11.  con- 
cluditur.  Opus  suum  glossator   iste   dicat 
Camlo  [VIII]  Francorum    Regi.    Augent 
codicis  huius  Luccnsis  (  pcrtinet  enim  ad 
Bibl.  canonicor.  Maior.  Ecclesiae  Lucensis) 
I  raetium    rarae  quaedam  annotationos  in 
extremo  pagellarum  quarumdam  margino 
descriptaeex  ipsa  Pii  III.  tunc  adhuc  Car- 
dioalis  manu  ,  quod  Felinus  codicis  huius 
olim  possessor  sedulo  admonuit  ante  unam 
aliquam    ex  illis  scribens :    Postila  manu 
propria  F.  Card.  SenensiS.  His  in  glossis 
historia    quaedam    ioterserit    author .    ut 
illud  de  Nicolao    IV.    qui  concessit  eardi- 
nalibus  mediatatem  proventwm  Rom.  Ec- 
clesiae  et  dedit   cis    licentiam  utendi   Ca- 
pellis  rubeis.  Glossa  ad  vit.  Leon.  III.  p. 
200.  Opus  hoc  Boerii  desinit  in  llonorio  II. 
PETBUS Bonageta Ordin.  Miner.  in  Ara- 
,  dogmata   quaedam  cum  Transsub- 
stantiatione   non  concilianda  disseminans 
m  censuram  incurrit  Clementis  VI. 
quae  videapud  Rzovium  ad  A.  1371  n.  XIII. 
PETRI3S  Bonomus Tergcstinus,  Imperia- 
lis  aulae  protonotarius ,  superstcs  adhuc  A. 
1  'i()V.  teste  Trithemio  c  923.  ubi  ejus  Ubros 
Epigrammaton  atque  Epistolas  cclebrat. 

PETRUS  Brunichellusswe  bBruniquello, 
GallUs,  Au^ustinianus,  Episcopus  Civita- 
:  -  \ovae  in  Latio  An.  1311  ad  1328.  de 
quo  Ughellus  tom.  X.  p.  68  atque  Elssius 
in  encomiastico  Augustimanb  pag.  562  qui 
praeter  Commentarium  in  Proverbia,  Ec- 
clesiastcn  <  I  Cantica  Canticorum,  librosque 
alios  plerosquc  S  Scripturae (LecturasScho- 
lasticas,  sibi  non  visas  tamen  vocat  Sixtus 
Senensis  Kb.  4.  Bibf.  S.  pag.  361.  in  totam 
BibUam]  et  ia  IV.  libros  Sententiarwn  i  - 
statur    -  in  gratiam  Cardinalis  de 

Ren  l  •  •  icon  Biblicwn. 


R  U  S 

PETRUS  Bruttts  Vonotus,  EpiscopUa  Ca- 
thareDsis  in  Dalmatia,  scripsit  librum*  Vi- 

ctotiae  athersus  Judacos  editum  Vicen- 
tiae  1489  fol.  Laudat  Trithemius  cap.  891. 
VideetColomesii  ItaliamOrientalem  p.  7  sq. 
*  Petrus  De  Brutis  ^non  Brulus)  ut  ipsc 
Be  appellet  in  cpistola  ad  Oliverium  Arzi- 
gnanensem  praetixa  commentariis  eiusdem 
Oliverii  in  Valerium  Maximum  in  cdit. 
Veneta  An.  1491.  cidem  ab  Authorc  di- 
catis  :  scripsit  praetcr  epistolam  illam,  qua 
Oliverio  respondet,  opusculum  de  virtutc 
amplcctenda,  cuius  ipsc  in  eadem  epistola 
mcminit.  * 

PETRUS  de  Bruxellis,  cujus  Orationem 
de  poriculis  corrupti  Cleri,  qtcod  Cleruspa- 
tietur  notabtliter ,  cdidit  Clariss.  Ilerman- 
nus  ab  Hardt  tom.  1.  hist.  Concilii  Con- 
stanticnsis  ,  non  diversus  mihi  vidctur  a 
PETRO  Pisturis,  de  quo  infra.  Ahus  Petrus 
Crockart  de  Bruxellis,  et  junior,  ord.  Praed. 
defunctus  Macbliniae  A.  1514  de  quo  Jac. 
Echardus  tom.  2.  pag.  29.  seq. 

PUTRUS  de  Bruye  ,  Narbonensis  Gallus 
jam  ante  An.  1119.  coepit  dogmata  spar- 
gere  obquac  per  viginli  fere  annos  sata  et 
aucta  ,  rogo  apud  S.  iEgidium  impositus 
est  teste  Pctro  Mauritio  Epistola  contra 
Petrobrusianos  pag.  1119  Bibl.  Cluniacens. 
et  tom.  XXII.  Ihbi.  Patrum  Lugd.  p.  1034. 
I)e  illo  praetcr  Annalium  conditores  ,  scri- 
ptoresque  dc  hacresibus  ,  consulcndus  Ma- 
billonius  prolcgom.  ad  S.  Bernardi  Opera 
§.  67.  seq.  et  Mag.  Ilenricus  Hecker,  llam- 
burgensis  in  diss.  de  'Vtiobrusianis  ct  Hen- 
ricianis.testibus  Veritatis,  edita  Lips.  1 721  4. 
PETRTOS  de  Buclanico ,  notus  ex  RO- 
BERTI  de  ^ancto  Valcntino,  Ordin.  Pracd. 
Inquisitoris  Generalis  Actis  adversus  qucn- 
dam  Petrum  de  Buclanico  ,  Archipresbytc- 
rum  relapsum  circa  An.  1308.  Vide  Jaco- 
bum  Quetif.  tom.  I.  pag!  539. 

PETRUS  Burrus  Brugcnsis,  Canonicus 
Ambianus  dcfunctus  An.  1307.  act.  7.">. 
Poeta  hrious  cximius  ,  de  quo  appendix  ad 
Trithcmiumde  S.  E.  cap.  14.  Valerius  An- 
dreas  pag.  72G.  seq.  Possevinus  ,  Swccr- 
tius  pag.  604  Hendreichiua  pag.  802.  pan- 
dect.  Brandenbwg.  Robcrtus  Gcrius  ad  Ca- 
veum. 


PE  T 

PETRUS  Caelestinus.  Vide  supra  in  Cae- 
/c's/^o  F.  Papa  t.  1.  pag.  291.  atque  Act.i 
Sanctor.  tom.  IV7.  Maji  19. 

PETBUS  Calo  sivo  Calotius  de  fossa 
Clodia  (Chioggia)  sive  Clodiensis  in  Veneta 
ditione,  Ord.  Praed.  scripsit  Vitas  Sancto- 
rum  praetermissas  a  Jacobo  de  Viragine  , 
de  quo  supra  tom.  1.  pag.  301.  claruscirca 
An.  1310.  Mirum  est  Franciscanis  adscribi 
aPossevino,  Gcorgium  Wicelium  laudante 
auctorem  ,  cum  Wicolii  verba  Vossio  pag. 
499.  etiam  laudata  contrarium  tostentur. 
Petrus  Calotius  .  Ordinit  Praedicatorum 
Monachus  admodum  exacte  ingentia  duo 
Volumina  de  vitis  Divorum  scripsit ,  quae 
in  Bibl.  Dominicana  Bononiae  servantur. 

PETUUS  Caroli  loci  Abbas  Ord.  Cistorc. 
Sec.  XIII.  cui  tribuitur  Vita  S.  Guilelmi 
Archiopiscopi  Bituricensis  ,  dcfuncti  Anno 
1209.  Eam  tamen  sub  titulo  Auctoris  coae- 
tanei  ANONYMI  edidit  Bollandus  tom.  1. 
Januar.  X.  pag.  628.  638. 

PETRUS  Cauuracensis.  Supra  PETRUS 
de  Alliaco  ,  et  PETRUS  S.  Autberti. 

PETRUS  de  Candia.  Supra  ,  ALEXAN- 
DER  V.  Papa. 

PETRUS  Candidus  December ,  supra  t. 
2.  pag.  434. 

PETRUS  Canonicus  S.  Autberti  Came- 
racensis  ,  scriptor  martyrii  S.  Dympnae , 
filiaeRegis  Hiberniae.  Vide  supra,  PETRUS 
S.  Autberti. 

PETRUS  Canonicus  ct  Archidiaconus 
Londinensis,  clarus  circa  A.  1230scriptor 
dialogorum  Petri  ot  Simonis  libris  III.  ad 
SimonemLogodunum,  Archidiaconum  Can- 
tuariensom  ,  de  reparatione  lapsi  sivc  de 
Messiae  adventu ,  contra  Judaeos.  Idom 
teste  Lelando  cap.  22q  auctor  Pantheologi, 
sive  Lexici  S.  Scripturae  et  rorum  Thoo- 
logicarum  ad  Godefridum  Lucium  Episco- 
pum  Simenorum  sive  W7intonicnsom  libris 
52.  De  Manuscriptis  Codicibus  hujus  Opr-- 
ris  vide  Oudinum  tom.  3.  pag.  145.  Ilis 
Balous  III.  90  et  Pitsous  pag.  306.  addunt 
libros  VI.  de  Virtutibus  ,  ot  lotidom  contra 
peccata,  tum  liemediarmm  vitiorum  libris 
II.  et  Bemediarium  conversorum  ad  Rirli.u- 
dum  Londinensrm  Sermonesque  et  librum 
nescio  ruius  dc  terta  Pataestmae  .  o\  Gal- 


R  U  S  237 

lica  translatum  in  Linguam  Latinam. 

PETRUS  CaiKiuinis  S.  Victoris  Paris. 
infra  mox  Pctru.s  C<mtor. 

256  PETUUS ('aiitiiwKus  auctor  Chronici 
editi  m  vol.  ad  rerum  Italicar.  Scripton  s 
additiones  Fawntinae  cur  Jo.  B.  Mitta- 
rolli  Vcn.  1771  fol.J 

PETRUS  Pictaviensis,  cum  Romensi  non 
confundondus  Canonicus  S.  Victoris  et 
Scholae  Theologicae  Rcctor  Cantorque  Pa- 
risionsis  sua  aetato  egregiofl,  vitaque  ac 
scientia  clarus,  deniquc  Lpiscopatum  Tor- 
nacensem  fugiens  in  Coenobio  quod  Lon- 
gus  pons  dicitur  ,  Ord.  Cistorc.  in  dioocosi 
Svessionensi  diem  obiit  An.  1197.  Vidc 
Pagium  ad  illum  annum  num.  VI.  et  de 
scriptis  Petri  ,  Carolum  Vischium  p.  263. 
seq.  Bibl.  Cisterc.  atque>Oudinum  tom.  2 
pag.  1662.  soq.  Ex  lucubrationibus  eius 
vidit  lucem  Summa  de  sugillatione  vitio- 
rum  et  commendatione  virtutum  ,  quar- 
Verbum  abbreviatum  etiam  solet  nuncu- 
pari ,  quia  incipit  a  verbis  Rom.  IX  28. 
Vei^bwn  abbreviatum  faciet  Dominus  super 
terram.  Prodiit  Montibus  Uannoniae ,  cum 
notis  Gregorii  Galopini  1639  4  Ex  eodem 
petitum  opusculum  contra  Monachos  pr<>- 
prietarios ,  editum  Parisiis  una  curn  aliis 
ejusdem  argumenti.  Loca  quaedam  ex  Pe- 
tri  Pocnitentiali ,  quod  omondatum  a  Ma- 
gistro  JACORO  S.  Victoris  Canonico  fuit 
apud  Alex.  Petavium  ,  vulgavit  Jacobus 
Petitus  ad  calccm  Poenitentialis  Theodori 
Archiep.  Cantuariensis ,  Paris.  1679.  L  p. 
341.  342.  Caetera  inedita  sunt :  Allenoriue. 
annotationes  et  brevia  Commentaria  in  tu- 
tum  Vetus  et  Sovum  Tcstamcutum.  Tvaclix- 
tus  de  contrarictate  Scrij/turue ,  seu  de 
contrarietatibus  Theologicis  .  de  contraric- 
tutum  solutionibu$,  tropiet  phrases  S.  8cri- 
pturae  ,  sive  ut  Honrico  Gandevensi  e&p. 
16.  Gramutatica  Theolocjoium.Sumnt 
Sive  Disfiiictiones  socundum  oidinrni  al- 
phabeti ,  qaarom  initium :  Abel  dicttur 
jirincipium  Ecclcsiue.  Magna  Summa  dc 
Snrrainciitis  c!  unimue  Consiilis.  Efis 
ei  Allxrui  Chrooico  pag.  ill.  magnam 
summam  <lc  Couciliis  et  rebut  Eeclesia- 
sficis  :  Ciuiiii  <\r  quatUDf  iicjwalum. 

*  Praotcnre  hic  pigerd  epilaphium  \i- 


P  E  1 
ri  huius  sepulchro  olim   impositum  quod 

imit    uobis  itineris  literaru    secundi 
authores  PP.  Martene  ct  Durand.  p.  9. 

Hoc  jacel  in  loculo  Pclrus  Venerabilis  ille 
giiu  Cantor,  Parisiense  ilecus. 

Pro  reteri  isto  nune  aliud   impositum   cst 
iii  haoc  sententiam. 

D.  0.  M. 

llic  jacct  Pctrus  cantor  Parisiensis  Do- 
ctor  celeberritnus  .  qui  in  Episoopum  Tor- 
nsem  eleetus  humiliter  dcclinavit  et 
suis  auditoribus  scicntiaa,  ac  norma  mo- 
rum  existens  assumpto  in  hoc  monastcrio 
Cisterciensi  habitu  Vilcnn  bcato  fine  com- 
plcvit  XIV.  Calendas  JuniiAn.  NSO.  Cor- 
pus  cius  emortuum  mirificum  ,  ac  suaois- 
simum  odorem  c.rhalavit.  * 

PETRUS  Canusinus  ct  Barensis  in  Apu- 
lia  Archiepiscopus,  jussu  Leonis  Papao  III 
scripsissc  traditur  Vitam  et  obitum  S.  Sa- 
liini  Kpiscopi  Canusini  dcfuncti  eirca  A. 
•  .  566.  quam  ex  Manuscr.  Casinensi  edi- 
ilit  Dghellus  ubi  de  Barensibus  Episeopis 
disserit ,  tom.  VII.  Italiae  sacrae  pag.  338 
edit.  novae  pag.  594  600.J  Edidit  etiam 
Bononiae  1623.  Kclix  Siliceus,  Praepositus 
Canusii.  Sed  in  Actis  Sanctor.  t.  2.  Fe- 
bruarii  9.  exhibetur  a  Bollando  ex  tribus 
Manuscriptis  scripta  ab  ANONYMO  seculi 
octavi ,  qui  se  ex  PETBO  Episcopo  ,  quae 
dicturus  sit,  acccpisse  profitetur.  Intor 
Archiepiscopos  autem  Barenses  duo  Pctri 
apud  Ughellum  rcperiuntur ,  unus  Anno 
530  alter  An.  950. 

PETRUS  Capuanus  ,  Amalphitanus  Dia- 
conus  ac  deinde  Presbytcr  Cardinalis,  le- 
gatione  Sicula  et  ad  Philippum  II.  Gal- 
lica  A.  1199.  obita  ,  aliisque  gestis  clarus 
diem  obiit  An.  1209.  Praeter  eius  Com- 
mentaria  in  jus  Pontificium  ,  celebrantur 
eius  Oratio  qua  Angliae  et  Calliae  Bcl;cs 
ad  deponenda  mutua  odia  et  ab  bellum 
pro  recupcranda  Palaestina  capessendum 
adducti  esse  traduntur.  Vide  G.  Josephi 
Egga  purpuram  doctam  tom.  1.  p.  112. 

*  Scripsit  etiam  Lexicon  concionatorium 
quod  extat  MS.  in  Biblioth.  Cassin  Mont- 
faucon  Bibl.  MSS.  p.  226. 

IM.IIU    Cara   Oratio    habita    An. 
\k9B  iion  Jun.  in  i.  S.  A.  I.ugduni  p.  12 


RUS 

P.  Carae  JC.  equitisquc  Caesarci  ct  cemi- 
tis  Ducalis  Sabaudiae  Senat.  et  Iegati : 
ad  Maxim.  Caesarem  Oratio  habita  Viyle- 
vani  A.  I'i96  dic  15.  sept.  Impressa  Lugdu- 
ni  per  Jacobinum  de  suigo  et  Nic.  de  Be- 
nedictis  soc  regn.  Carolo  VIII.  in  4.  p.  16. 
quarum  binae  priores  et  binae  postremae 
vacant.  Vide  Vernazza  Osservaz.  sul  Pan- 
zer  1793.  8.  ibi  de  alia  Orat.  eiusdem. 

(260  PETRI  MatthaeiCarmW/Cotignolani 
Ludovici  Sphortiae  Captivitas  ad  Petruni 
Criphum  Prothonotarium  Apostolicum  Bo- 
noniac  pcr  Jo.  Ant.  de  Benedictis  MDVH. 
A.  C.  chart.  20.  Bellum  Cotignolanum  ad 
Pctrum  Gryphum  Pisanum  V.  clariss.  Ibid. 
MDVII.  A.  C.  c.  20.  in  4.  me  prope  extant. 

Grypho  aurato  equiti,  Ducali  commissario, 
divini  ct  humani  juris  interpreti  auditori 
jam  Laeti  Pomponii  et  contubernali ,  Lud. 
Sphortiae  legato  oratori,  a  secretis  epistola 
data  ex  Cotignola  XV.  Cal.  Mart.  MD.  di- 
cat  opellam  secundo  loco  cusam  :  primam 
veroEpistqla  ex  Cotignola  Id.  Apl.  MDVII. 
ubi  ait  illum  Alexandrum  VI.  dein  Julium 
II.  secutum  et  magna  obire  negotia ;  af- 
fuisse  Lud.  captivitati  et  cum  Ludovico 
captivum  fuisse  omnes  scire. ) 

PETBUS  Carnotensis  Cantor  et  Can- 
cellarius  ,  discipulus  Fulberti  de  quo  su- 
pra  tom.  2  p.  616.  clarus  circa  A.  1300. 
Ejus  Speculum  Ecclesiae  sive  manuale 
mysteriorum  Ecclesiae  Mauuscr.  in  Bibl. 
S.  Victoris  Paris.  In  aliis  Bibliothecis  Glos- 
sa  in  librum  Job.  Et  paraphrasis  in  Psal- 
mos  quae  citatur  a  Joanne  Garetio.  Vide 
Oudinum  tom.  3  pag.  699.  et  Joannis  Li- 
roni  Bibl.  generalem  scriptorum  Gallorum, 
Gallice  Paris.  1719.  4.  edita  t.  1  p.  20.  seq. 

PETRUS  Carnotensis  Episcopus ,  infra 
Petrus  Cellensis. 

PETRUS  de  Casa  ,  Alegrio  pag.  285.  de 
Cesis  Lcmovicensis  ,  Carmelitarum  ab  A. 
1330.  Gcneralis ,  inde  Episcopus  Basio- 
nensis  sive  Bassionensis  et  Patriarcha 
Hierosolymitanus.  Praeter  "Sermones,  scri- 
psisse  traditur  in  IV.  libros  Sententiarum 
tcste  Trithemio  cap.  596.  Alegrius  addit 
ctiarn  in  Politica  Aristotelis.  Videndum  di- 
versus  ne  sit  PETRUS  Hierosol.  Patriar- 
cha  et  Episcopus  Rutenensis,  scdis  Apo- 


P  E  T 

stolicae  Lcgatus  in  partibus  ultramarinis 
in  nogotio  torrae  sanctao  ,  cujus  litteras 
hortatorias  ad  transmarinam  cxpeditionem 
edidit  Dacherius  tom.  VIII.  spicil°gii  pag. 
276.    ( edit.   novae    tom.     3    pag.  708.; 

PETRUS  Casinensis  Diaconus  ,  laudatus 
Baronio  scriptor  Vitae  S.  Athanasii ,  Epi- 
scopi  Neapolitani  ab  A.  850.  ad  872.  ex 
qua  plura  ipsc  ad  illos  annos  et  ad  An. 
861.  In  Actis  Sanctorum  autem  t.  4  Julii 
XV.  pag.  77.  84.  post  JOANNEM  Neapo- 
litanum,  dc  quo  supra  tom.  IV  pag  392. 
cum  notis  vita  illa  exhibetur  non  sub  Pe- 
tri  nomine ,  sed  Auctoris  ANONYMI  coae- 
vi.  Et  pag.  74.  profitentur  editorcs  sp  oe- 
scire  unde  Petrum  Diaconum  Casinensem 
seculi  noni  scriptorem  Baronius  eruerit. 

PETRUS  Monachus    et    Bibliothccarius 

Casinensis ,    Diaconus  Ostiensis    et  apud 

Lotharium  II.  gratiosus  circa  A.  1137.  de 

quo  Mandosius  in  Bibl.  Romana  pag.  213. 

seq.  et  Jo.  Baptista  Marus  ad  cap.  47.  li 

bri  de  Viris  illustribus  Casinensibus  qucm 

cum  PL\C1DI  supplemento  atque  eruditis 

notis  edidit  Rom.  1655.  8.  recusum  Paris. 

1666.  8.  et  in  Bibl.    Patrum    cdit.   Lugd. 

1677.  t.  XXI  p.  347.    nec   non  in  Biblio- 

theca  Ecclesiasticaquam  edidiHamb.  1718. 

fol.  et  in  thesauri  scriptorum  Italiae  Mu- 

ratoriani  t.  VI  et  Burmanniani  t.  IX  pag. 

329.  Praeter  hunc  librum  Petro  debemus 

continuationem  Chronici  Casinensis  ab  A. 

1086.  usque  An.  1140.   dc    qua  supra  in 

LEONE  Ostiensi  t.  IV  pag.  545.    Et  Di- 

sciplinam  Casinensem.  inter  scriptores  Ve- 

teris  disciplinae    Monasticae    Paris.   1726. 

4.  nuper  vulgatam  p.  24.  ex  ejus  clausu- 

]a  brevi  Commentationis  in  Regulam  S.  Be- 

nedicti ,  adhuc  inedita.    Eistoricam  rela- 

tionem  de  corpore  S.   Benedicti ,  Casini , 

in  Actis  Sanctorum  tom.  3  Martii  p.  288. 

298.  Libellum  ad  Conradum  III.  Impera- 

torem    de  notis   sive  siglis  Romanorum  , 

Vcnct.  1525.  4.  curante  Nicolao  Erythraeo 

atque  inter  Grammaticos  Latinos  Putschii 

pag.  1 579.  1 638    Vitam  SS.  Guinizonis  et 

Januarii ,  in  Actis  Sanctor.  tom.  VI  Maji 

pag.  450.   Vitam   S.   Placidi ,  discipuli    S. 

Bcnedicti ,  cujus  Prologum  dedit  Mabillo- 

nius  Sec.  1.  Benedictin.  una  cum  prologo 


K  U  S  239 

libri  de  locis  Sanctis ,  ad  Guibaldum  Casi- 
nenscm  et  Stabulensem  Abbatem  ,  et  ar- 
gumentis  capitum  libri  de  ortu  et  vita  Ju- 
storum  Coenobii  Casinensis.  Haec  tria  ex 
Mabillonio-  reddidit  etiam  Edmundus  Mar- 
tene  tom.  VI  Vetcrum  monumentorum  p. 
785.  789.  791.  Deperdita  cjus  vH  inedita 
quae  a  Petro  ipso  sive  eo  qui  caput  ul- 
timum  libro  ejus  de  illustribus  Casinen- 
sibus  addidit  .  et  ii  Maro  in  notis  ad  il- 
lum  hbrum  ,  tum  a  Petro  in  continuatio- 
ne  Chronici  Leonis  Ostiensis,  pleraque 
etiam  apud  Possevinum  ,  Vossium,  et  Ca- 
vcum  mcmorantur  ,  plura  sunt  ibiquo  ob- 
via  .  ut  a  me  illa  hoc  loco  repeti  non  sit 
necesse. 

PETRUS  Cassiodori  F.  Italus  an  An 
glus  circa  A.  1300.  cujus  exstat  Epistola 
Ecclesiae  nobili  Anglicanae  in  hito  et  late- 
re  ancillatae  .  Petrus  filius  Cassiodori  . 
miles  Catholicus .  pugil  CHristi  devotus 
salutem  et  capt-vilatis  jugum  abjicere  oc 
bravium  accipere  libertatis.  In  Flacii  Ca- 
talogo  testium  Veritatis  et  in  Jo.  Woltii 
tom.  1  lectionum  memorabilium  p.  534. 
et  apud  Goldastum  t.  1  monarchiae  Im- 
perii  pag.  11. 

PETRUS  de  Castellione  Italus,  Ord.  Mi- 
nor.  docuit  in  Academia  Conimbricensi  , 
ibique  absolvit  brevem  lectoram  in  hbros 
Sententiarum .  et  QuodHbeta  pro  Cursu 
sno  A.  1453   Vide  Waddingum  p.  278. 

PETRUS  de  Ceffona  Monachus  et  Abbas 
Claraevallesis  Ord.  Cistcrc.  circa  A.  1350. 
Practer  Commentarlum  intertium  etquar- 
tum  Sententiarum,  oi  libram  de auctorUate 
summi  Pontificis  traditur  soripsisse  A.  1353. 
Epistolam  JEsu  CHristi  divisam  in  capita 
centum  ,  ad  Innocentium  VI.  sive  Csntilo- 
gium  JEsu  Cllristi  contra  Epistolam  I.uci- 
feri  ad  Mundanos  de  non  Apostolicis  quo- 
rundam  moribus,  ip.fi  in  Apostoloram  se 
locum  succcsissc  gloriantur:  scriptam  ab 
eodem  Petro  A.  1351.  editamque  in  .lo. 
Wolfii  lectiooibus  memorabilibus  t.  I.  p. 
654  Confessionale  Petri  ad  Bononem  Cla- 
raevallis  Abbatem.  Librum  de  somnio  .  su- 
per  definitione  ,  contra  Judaeos.  Conciones, 
Epistolas,  Vide  Vischium  p.  866.  atque 
()iifi'iiiiiii  tmo.  3  pag.  I0'{7   Slaphorstium 


PET 
oostrum  t.  3.  hist.  Eccles   Uarnb.  p.  UB. 

PETRUS  Celkn&is  Abbas  Ord-in.  Benod. 
;n  suburbio  Troconsi ,  indeab  A.  1162.  S. 
Remigii  Remeosis,  denique  A.  1182.  in 
Rpiscopatu  Carnotensi  successor  Joannis 
Sarisberiensis  ,  dofunctus  A.  1 187.  Ad  eum 
Alexandri  III.  S.  Bernardi ,  Joannis  Saris- 
beriensis  et  Nicolai  Claraevallensis  exstant 
Epislolae .  a  quo  Nicolao  Epist.  25.  ad 
Ilenriowm  Episcopum  Treccnsem  ,  macta- 
tur  elogio  quod  etiam  boc  loco  velim  ex- 
tare:  Abbas  Cellensis  vir  religiosus  ac 
timens  DEUAI,  homo  bonus  et  testimonium 
'  mum  habens  a  bonis  :  vita  et  litteratura 
cnnspicuus ,  nobis  quoque  tanta  familiari- 
tate  devinctus  ■  ut  non  sit  unus  de  caeteris , 
sed  prae  caeteris  unus.  Omnia  nostra  sua 
sunt  etc.  Scripta  ejus  post  Labbeum  tom. 
2.  de  S.  E.  pag.  190.  Cavoum  ad  A.  1182- 
at.queOudinum  t.  3.  pag.  1557.  seq.  referrc 
operae  pretium  duxi.  Sunt  igitnr: 

Epistolarum  libri  novein.  Item  Alexan- 
dri  Papae  III'.  ad  eundem  Petrum  Cellen- 
sem  et  alios  Epistolae  56.  cum  notis  Cc- 
leber.  Jacobi Sirmondi Soc  Jesu  ejusdemquc 
elegantissima  ad  Cartbusianos  Montis  DEI 
epistola  nuncupatoria  prodierunt  Parisiis 
A.  1613.  in  8.  ac  deinde  tomo  tertio  Sir- 
mondi  Operum ,  Paris.  1G9G.  et  Venet. 
I.  sicut  et  in  Bibl.  Patram  Lugd.  t. 
23.  p.  823.  omissis  tamen  Alexandri  III. 
Epistolis.  Petri  Cellensis  Epistolae  exstant 
itidem  in  Bibl.  Patrum  Paris.  et  Coloniensi 
in  quibus  occurrunt  ctiam  haec  Petri  opu- 
-cula  quae  jam  ab  Anno  1G00.  fuerant  in 
8.  excusa  in  eadem  urbe  Parisiensi  ex  Bi- 
liliotbeca  V.  C.  Nicolai  Fabri. 

Liber  de  Panibus ,  ad  Joannera  Sarisbe- 
i  iensem  ,  postea  Episcopum  Carnotensem. 
in  Bibliotb.  Patrum  edit.  Lugd.  t.  23.  p.  745. 

Mosaici  Tabernacuh  mysticae  et  moralis 
axpositionis  Ubri  duo    ibid.  pag.  789. 

Liber  de  conseientia  ,  ad  Alcberum  Mo- 
nachum  pag.  802.  Ilacc  omnia  r^petita  in 
nova  Operum  Petri  Cellensis  editione,  cu- 
rante  Ambrosio  Janmria  Monacho  IJene- 
dictino  Paris.  1674.  et  tom.  XXIII.  Bibl. 
Patrum  Lugd.  pag.  636.  seq.  ubi  etiam 
exstat  liber  de  disoiplina  claustrali  secun- 
dum   regulas  SS.  Benedicti  e1  Augustini  , 


H  US 

ad  Uenricum  Canqianiae  Comitem  p.  507. 
vulgatus  pridem  a  Dacherio  tom.  3.  spici- 
leg  pag.  42.  ('edit.  novae  tom.  1.  pag. 
452. )  Sei-mones  XCI.  pag  G83.  in  quibus 
etiam  IX.  iu  Synodis  habiti  pag,  731.  seq. 
et  unus  in  Communcm  Confessorum  pag. 
730.  et  de  S.  Benedicto  p»g.  G62.  ac  bini 
dc  S.  Nicolao  p.  727  et  S.  Pernardo  pag. 
725.  et  Sermo  ultimus  pag.  744.  de  tribus 
legibus  ,  Naturali  quam  quasi  diaetam  unt- 
versalem  ait  esse  :  Lege  Moysis  ,  quae  fue- 
rit  quasi  helleborum  :  et  Lege  Evangelii  , 
nihil  habente  amaritudinis  ,  nihil  acredinis. 
Ilis  adde  Sermonem  de  meditatione  morlis 
in  Combefisii  Bibl.  concionatoria  ad  festum 
commemorationis  animarum. 

Spem  quoque  fecerat  V.  C.  Nicolaus  Ca- 
muzatius  ,  Ecclesiae  Trecensis  Canonicus, 
plura ,  quae  adhuc  lucem  expectant ,  e 
tenebris  se  eruturum  ;  sed  non  puto  prae- 
stitisse  :  saltcm  nihil  me  vidisse  aut  audi- 
visse  recordor.  Commenlarium  in  librum 
Ruth  Manuscr.  in  Bibl.  Claraevallensi  ser- 
vari  testatur  Joanncs  Liron  libro  supra 
laudato  p.  78.  Epistolae  duae  ad  Wilbel- 
murn  ,  Petrum  ,  Widonem ,  ne  Cistercicn- 
siumordinem  desererent ,  spicilegii  Dache- 
riani  tom.  2.  pag.  447.  ( edit.  novae  tom. 
3.  pag.  544. ) 

Vocabula  Latino  barbara  Petro  Cellensi 
usurpata  excerpsit  Jo.  Lud.  de  la  Cerda 
Adversar.  sacr.  cap.  180.  et  183. 

PETBUS  Cerebrosus ,  Monachus  inter 
primos  medio  seculo  XV.  qui  llagellationes 
spontaneas  ac  profusas  rcprehendere  est 
3USUS,  cujus  objectionibus  responderc  in- 
stituit  Petrus  Damiani  libro  VI.  Epistola 
27.  Confer  Jacobi  Boileau  historiam  ilagel- 
lantium  pag.  190.  seq.  Ad  eundem  Petrum 
Lq)istolaDamiani28,inquaeumcl)arissimum 
fratrem  et  dilectissimum  filium  appellat. 

PETRUS  de  Charitate  Ord.  Praed.  circa 
A.  13.r)0.  Ejus  Chronicon  a  principio  Mun- 
di  memoratur  apud  Jacobum  Quetif  t.  1. 
pag.  633. 

PETWNDM  Cbronicon,  supra,Erfurtcnsc. 

PETUUS  Chrysolanus.  Supra  in  Criso- 
lano  tom.  1.  pag.  403. 

PETBUS  Chrysologus.  Supra  1. 1  p.  350. 

PETRUS    Abbas   Claraevallensis ,  eirca 


1»  £  T 

A.  1162.  cujus  Epistolae  editae  a  Bertrando 
Tissier  tom.  3.  Bibl.  Cisterciens.  pag.  264. 
adde  Oudinum  tom.  2.  pag.  1564. 

PETRUS  Abbas    Claraevall.    circa    An. 
1360.  supra  Petrus  de  Ceffona. 

*  PETRUS  Chrijsologus  supra  t.  1.  350 
non  est ,  cur  hic  practercam  recentissi- 
mam  opp.  Chrysologi  cditionom,  quam  sub 
ipso  anno  suo  emortuali  evulgavit  vir.  cl. 
P.  Scbastianus  Pauli  Congr.  Matris  Dei 
Lucensis  sodalis  meus  dilcctissimus  et 
amicus  dum  viveret  in  primis  charissimus. 
Prodiit  illa  typis  Venetis  an.  1750  tom.  1. 
fol.  Praeter  ea ,  quae  in  praeccdentibus 
patucrunt ,  adiecit  sermones  septcm  dc 
oratione  Domini  desumptos  ex  Dachcrii 
Spicilegio  tom.  VII.  pag.  120.  Veteris  edi- 
tionis ;  geminos  etiam  alios  ex  appendice 
Sermonum  S.  Augustini  editionis  Mauri- 
nianorum.  Recensuit  totum  opus  ad  vete- 
res  MSS.  Codices  :  notas  a  Dominico  Mita 
olim.  adornatas  retinuit ,  quibus  et  suas 
adiecit  nec  paucas,  nec  ut  vera  fatear, 
indoctas. 

Quamquam  vero  laborem  hunc  viri  exi- 
mii  probo  ;  multum  tamen  longissime  ab- 
esse  credo  ,  ut  editio  operum  Chrysologi 
sic  tandem  omnibus  numeris  absoluta  re- 
putetur.  Admonct  vir  eximius  ex  oratio- 
nibus  hisce  nonnullas  Severiano  cuidam 
in  vetustis  codicibus  ascribi ,  qua  ego 
praemonitione  edoctus  nactusque  in  veteri 
homiliario  codice  reperto  in  Bibliotheca 
Canonicor.  Maior.  Eecl.  Lucensis,  nec  meo 
judicio  Saec.  12  recentiore  homilias  qua- 
sdam  Scveriani  nominc  praefixas  ,  unam 
aliquam  ex  illis  confercndam  assumpsi 
cum  homilia  Chrysologi  ,  quac  inter  edi- 
tas  est  CIl.  Utramque  consenticntem  re- 
peri ;  simul  tamen  agnovi  hiulca  essc  quae- 
dam  in  cdito  ,  quae  egregie  supplebantur 
a  Codice  illo.  Unam  altcramvc  lectioncm 
variantem  proferam  ,  ut  Iectorcs  dc  coc- 
teris  judicium  capiant.  ln  edito  legimus  : 
Cum  audisset  de  Jesu ,  misit  ad  eos  se- 
niores  Judaeorum.  Gentilis  Jw/ueum  ad 
Christum  mittit ;  et  in  lege  positis  ,  qui 
sine  lege  erat ,  legis  demonstrat  auctorcm. 
Ncmo  crgo  mirctur  si  Gentilis  hoc  est 
phrislianas  aut  vocat .  aut  ducil  aui  per- 


R  U  S  i\  1 

ducU  ml   Christum.  MS.    Codex  ifca  legit. 

Cum  audissct  de  Jcsu.  Xisi  praecessissel 
auditus  jidei ,  salus  corporis  nou  vcnisset. 
Ergo  rnisit  ad  cum  seniores  Judaeorum. 
Gentils  Iudueum  ud  Christum  mittit ;  erg» 
ct  nobis  quia  fidei  praecessit  auditus,  vita 
corporis  mox  sequitur.  Misit  autem  ad 
eum  seniores  Judaeorum  cl  in  lege  posi- 
tus  ,  qui  sine  lege  erat  legis  demonstrat 
Aucturcm.  Xemo  ergo  miretur  .  si  Genti- 
lis  hoc  est  Christianus  Judaeum  udoocat, 
aut  perducit  ad  Chrislum. 

Rursus  cditi  feruDt.  In  morte  manentes 
argaens  sic  Judaeos  :  Amcn  dico  vobis,  uec 
in  Isdrael  tantarn  fulem  inveni.  Codex  meus 
legit :  Imo  remunentes  sic  arguens  Judaeos. 
Xunquidiulsdraeltantamfideminvenimus?* 
PETRUS  de  Clausia  apud  S.  Antoninum 
summa  historiar.  tit.  23.  cap.  XI.  §.  2.  t. 
3.  pag.  681.  non  alius  ac  PETRUS  Calu  dc 
quo  supra  pag.  237.  Idem  quoque  PETRUS 
Clodiensis  apud  Vossium  pag.  492.  ex 
Volaterrano. 

PETRUS  Mauricius  Monboiscrius  cogno- 
mento  Venerabilis  Ord.  Bcned.  Abbas  no- 
nusCLUMACENSiS  ab  A.  1122.  ad  1156. 
Ejus  vita  scripta  a  RADULFO  Monacho 
ejus  discipulo,  ad  Stephanum  Abbatem  Clu- 
niacensem  prodiit  inEdmundi  Martcnc  tomo 
sexto  monumcntorum  pag.  1187-1201.  In 
Andreac  autem  du  Chesne  Bibl.  Cluniacensi 
Paris.  4  61 4-.  fol.  occurrit  pag.  589.ejusdem 
vita  ex  vetcri  Chronico. 

Vila  Petri  Abbatis  ,  cx  Chronico  Cluma- 
censi ,  et  pag.  602.  Veterum  de  co  testi- 
monia,  S.  Bernardi  Epist.  277.  ct  283. 
Roberti  de  Monte  ,  Matthaei  Purisii ,  Heo- 
rici  de  Gandavo  cap.  29.  Nicolai  de  Cla- 
mengis,  Joannis  Trithemii  cap.  448.  deS. 
E.  et  II.  123.  illustrium  Benedictin.  et 
aliorum  ,  inde  pag.  607.  PETRl  1'icluciensis 
Monachi  Epistola  ad  Mauritium  ,  Pan 
ricus  vcrsibus  elegis  dictus  in  piimo  ad- 
ventu  Petri  Abbatis  in  Aquitaniam  secuu- 
dam ,  et  invectiva  io  Galumniatorem  pag. 
616.  et  tom.  22  Bibl.  Patrum  Lugd.  pag 
820.  Epistola  altera  ad  eundem  Petrum  , 
pag.  618.  (Lugd.  pag.  825.J  qua  euin  ;ul 
ingenii  sui  monumenta  publicanda  horta 
lus  inter  alia  celebrat  his  verbis :  Nam 

m 


m  l>  E  T 

Dtvinis  litteris  taceam  .  quat  utrum- 
fftM  Tcstmnntum  inemoriter  relincndo  ,  in 
promptu  semper  habetis  quis  unquam  Pla- 
to  subtilius,  quis  Aristoteles  argumentosius, 
quis  Cieero  pulchrius  uul  eopioshis  ali- 
quautlo  quiequam  disseruitl  Quis  Grum- 
maticus  instructior  ,  quis  Rhetoricus  or- 
natior  ,  qu-s  Dialecticus  fortior ,  qms  Ari- 
thmeticus  numcrosior  ,  quis  Geometricus 
regularior ',  quis  Mttsicus  cantilcnosior  . 
quis.  Astronomicus  perspicacior  exlitit  ? 
Sed  et  si  ele  Sanctis  Patribus  aliquid  di- 
cere  audeamuB,  ros  ab  unoquoque quatuor 
(Jumiuum  Puradisi.quae  post  Sanctos  Eran- 
aclistas  totum  orbem  irr.ganl ,  uliquid  si- 
nnle  reportastis:  (jitia  cum  Hicronymo  velox 
cum  Augustino  profusus ,  cum  Ambrosio 
profundus,  cum  Gregorio  clarus  inceditis. 

Oporum  Mauritii,  editionem  pleniorem 
emendalioremquc  et  notis  etiom  illustra- 
tam  ejusdem  Hibliothecae  Cluniacensis  Cu- 
ratoribus  dcbemus ,  repctitam  in  Bibliolb. 
Patrum  Lugd.  tom.  XXII.  in  quibus  fa- 
miliam  ducunt  pag.  621.  (Lugd.pag.82G.) 
Epistolarum  Ubri  VI.  (vulgati  pridcm  ^  Pe- 
tro  dc  Montc  Martyrum  Paris.  1o22.  fol.) 
subjunctis  pag.  959.  (Lugd.  pag.  967.)  Epi- 
stolis  octo  Pctri  sive  ad  Pctrum  quai'  in 
ri  cditionc  desidcrabantur.  Epistolas 
historicas  VI.  ex  vulgalis  cxccrpsit,  atque 
in  scriptoribus  rerum  Francorum  rcccnsuit 
Franciscus  du  Chesne  t.  IV  p.  458-491. 

istola  ad  Petrum  de  sancto  Joanne 
contra  eos  qui  dicuut:  Christum  num- 
quam  sc  in  Evangelio  aperte  DEum  di- 
xisse,  pag.  966.  (Lugd.  pag.  970.) 

Tractatus  adversus  Judaeorum  invete- 
ralam  duriticm ,  p.  983.  ( Lugd.  p.  977. ) 
cx  cdit.  lngolstad.  1546. 

Epislola  ad  S.  Bernardum ,  Abbatem 
Claraevaltensem,  dc  translatione  sua,  qua 
fccit  transfcrri  ex  Arabico  in  Latinum  a) 
scctam  sive  hacrosim  Saracenorum  Anno 
II  n  cum  summula  brevi  contra  hacro- 
sos  ot  sectam  diabolicae  fraudis  Sarac.e- 
norum  ,  sive  IsmaiMitarum  ,  etc.  pag.  1 109. 
(Lugd.  pag.  1030.)  cum  ROBERTI  Relinen- 
sis  praefatione  in  librum    Alcorani    a    so 


K  U  S 

translatum  pag.  1116.  (Lugd.  1033.  Adde 
sis  quae  notavi  in  dclcetu  argumcntorum 
pro  vcritate  Fidei  pag.  261.  seq.  atquc  infra 
in  BOBEBTO. 

Enistola  ,  sivc,  Tractatus  adversus  Pe- 
trobrusianos  haereticos  ,  pag.  1118-  fLugd. 
pag.  1033.)  ex  editionr  Ingolstad.  1546. 
4.  quam  cum  S  Bernardi  quibusdam  Scr- 
monibus  et  Epistoliscuraverat  Jo.  Ilofmei- 
sterus. 

De  trausfiquratione  D.  N.  J.  C.  sermo, 
pag.  1231.  (Lugd.  pag.  1080.)  et  in  Bibh 
Concionatoria  Combefisii.  Incip.  Hodie,  di- 
lectissimi,  solito  serenior  nobis  dies  illuxit. 

De  miraculis  sui  temporis  ,  libri  duo , 
p.  1247.  (Lugd.  pag.  1087.)  saopius  ctiam 
seorsum  excusi  ,  ut  Duaci  1595.  12. 

Rhythmi ,  Prosa  ,  Versus  et  Hymni ,  p. 
1338.  (Lugd.  pag  1125.)  In  his  primo  loco 
occurrit  Carinen  Elegiacum  contra  Calu- 
mmatores  carminum  PETRl  Pictaviensis , 
in  quo  plures  laudat  in  Ecclesia  Latina 
scriptis  et  poematibus  inclytos.  In  laudem 
Salvatoris  Rhythmus  Incipit:  A  Patre  mit- 
titur ,  in  terris  nascitur  DEus  de  Virgine 
Humana  patitur  t  docet  et  moritur  libens 
pro  homine,  Ilabos  hic  otiam  hymnum 
utrumque  de  S.  Benedicto  et  de  transla- 
ticne  S.  Benedicti  quem  exhibeut  etiam 
Arnoldus  Wion  tom.  ligni  Vitae  pag.  102. 
et  Joannes  a  Boscoin  Biblioth.  Floriacensi 
pag.  376.  nec  non  Petri  Abaelardi  Epila- 
phium  quod  incipit :  Gallorum  Socrates. 
Nam  alterum ,  eujus  initium  :  Petrus  in 
hac  petra  latitat ,  in  Biblioth.  Cluniacensi 
et  Biblioth.  Patrum  Lugd.  non  reperio,  ha- 
bot  vcro  Ludovicus  Jacobus  de  scriptoribus 
Cabilononsibus  p.  142. 

Statuta  Congregationis  Cluniacensis  cum 
diplomatibus  et  chartis  LXXVI.  ct  prae- 
fatione  satisfactionali  sive  apologotica  etc. 
p.  1354.  fLugd.  p.  1132.) 

Totam  ipsam  Alcorani  translationem  b) 
inquit  Andres  du  Chosne  pag.  1118.  hic 
attenxere  ,  superfluum.  Confutavit  eam  et 
ipse  Petrus  Vcnerabilis  libris  quinque , 
quos  quia  necdum  ,  licet  diligenler  quaesiti 
reperiri  pot.uerunt ,  Lector  hic  ctiam  desi- 


nifer  Alberici  Chron.  pag.  501. 


b)  l)c  liac  infra  in  KOUERTO  Reiinonsi. 


1»  E  1 

derabit.  Ex  his  quos  quatuor.,  non  quinque 
Maaricius  seripserat,  libros  duos  primorcs 
adversus  nefandam  sectam  Saracenorum 
ox  Manuscr.  Codice  Acquieinctensi  .  aucto- 
ris  aevo  exarato  edidit  Edmundus  Marte- 
nc  tom.  2  monumcntor.  1121.  pracmissa 
Epistola  PETRl  Pictaviensis  ,  et  argumen- 
tis  capitulorum  libri  non  modo  primi  et 
secundi,  sed.  tertii  quoque  et  quarti,  quos 
nemo  adhuc  in  lucem  protulit.  Profitctur 
Pictaviensis  se  in  transferendo  Alcorano 
socium  fuisse  PETttl  Toletani  et  ttOBEtt- 
TI  Archidiaconi  postea  Pampilinensis. 

Sermoues  III.  de  laude  sepuichri  Domi- 
ni ,  de  S.  Marcello  Papa  et  Martyre  ,  et 
de  veneratione  reliquiarum  ,  eidem  Edmur.- 
do  Martene  in  acceptis  referimus  tom.  V 
thesauri  anecdotorum  pag.  1419.  Et  Epi- 
stolas  quinque  tom.  1  anecdotor  pag.  406. 
seq.  416.  sicut  alias  duas  Mabillonio  t.  3 
Analect.  pag.  481.  (edit.  novae  pag.  159.) 
Carmen  de  virtute  quod  incipit :  Destituit 
terras  decus  Orbis,  gloria  rerum  Virtus. 
Manuscr.  in  Biblioth.  Paulina  Lipsiensi , 
_  teste  Joach.  Fellero  pag.  299.  Carmen 
de  ritibus  missae  quod  sub  nomine  Mau- 
ricii  subjunxi  primae  editioniBibliographiae 
antiquariae  llamb.  1713.  4.  postea  satis 
comperi  auctorem  habere  HILDEBERTUM 
Cenommanensem ,  ut  in  praef.  ad  tomum 
sextum  Bibl.  Graece  sum  professus.  Petri 
Cluniacensis  nucleus  de  sacrificio  Missae 
post  Hildebertum  et  Rupertum  Tuitiensem 
editus  est  in  editione  Romana  librorum  de 
Catholicae  Ecclesiae  officiis  ac  ministeriis, 
1591.  fol.  et  in  tomo  decimo  Biblioth.  Pa- 
trum  Paris.  1644. 

PETRUS  Clodiensis  ,  supra  Petrits  Calo. 

PETRUS  Apollonius  Callalius  Supra  t.  1. 
pag.  344. 

PETRUS  de  Colle  Teutonicus ,  Ordin. 
Minor.  qui  Concilio  Basileensi  An.  1440. 
interfuit ,  et  cum  in  eo  multa  disputasset, 
denique  pro  auctoritate  Concilii  eoncludit. 
Vidc  Trithemium  de  sideribus  Germaniao 
cap.  177.  et  de  scriptoribus  Eccles.  cap. 
791.  ubi  et  Quaestiones  ejus  in  libros  Sen- 
lentiarum,  et  Sermones  varii  mcmorantur. 
Nec  plura  Waddingus  pag.  179. 


R  U  S  243 

PETRUS  de  Columbario  supra  ,  p.  233. 
Petrus  liertrandus  Junior. 

PETRUS  Comestor ,  supra  t.  1.  p.  373. 

PETRUS  de  Condeto  Canonicus  in  mo- 
nasterio  B.  Marlae  de  Cagia  ,  dioecoseos 
Meldensis  Anno  1250.  idem  fortasse  qui 
Archidiaconus  deinde  Svessionensis,  ct 
Regis  Francorum  Capellanus  sive  Clericus 
An,  1294  1298.  Ejus  Epistolam  ad  Prio- 
rem  de  Argentolio  edidit  Dacherius  t.  2. 
spicilegii  p.  551.  (edit.  novae  t.  3.  p.  664.) 

PETRUS  Croal  Abbas  Lemovicensis,  ex 
cujus  Chronica  S.  Martini  Lemovicensis 
ad  An.  1266.  nonnulla  producit  Baluzius 
tom.  VI.  Misc.  pag.  369.  370. 

PETRUS'  de  Corbolio ,  Parisiis  Theolo- 
giam  docuit ,  ubi  inter  auditores  suos  ha- 
buit  aj  Lotharium  Anagnium  ,  qui  postea 
Innocentius  III.  Papa :  Ex  Parisiensi  B. 
Mariae  Canonico  el  designato  Cameracensi 
Episcopo  ,  inde  circa  An.  1200.  Archiepi- 
scopus  Senonensis  ,  diem  obiit  An.  1222. 
Totum  Apostolum  sive  omnes  Apostoli  Pauli 
Epistolas  e.rposuit  subiiliter  et  copiose  , 
appositis  SS.  Patrum  sententiis  locis  sin- 
gulis  convenientibus ,  ut  testis  Henricus 
Gandavensis  cap.  33.  Etiam  .Manuscripti 
feruntur  in  variis  Galliae  Bibliothecis  Com- 
mentarii  ejus  in  Psalteriwn,  et  Quaestiones 
Scholares  ex  quibus  aliqua  profert  .lo. 
Launojus  de  scholis  celebrioribus  p.  229. 
et  de  unctione  infirmorum  pag.  26 

Magister  PETRUS  de  Corbuith  .  apud 
Albericum  pag.  415.  frectius  de  Corbuilh 
p  419J  vir  suo  tempore  nominatissimus, 
idem  cum  superiore  ,  qui  Thomac  Canti- 
pratano  diciturM.  Petrus  de  Corboel.Wu- 
centio  Bellovacensi  vir  inuestimabilis  Ut- 
teraturae. 

PETRUS  Corsinus  sive  de  Corsiais , 
Decretorum  Doctor  et  ex  Volatcrrano  Flo- 
rentinus  urbis  Patriae  ab  An.  1361.  Epi- 
scopus  ct  Cardinalis  Portuensis  ac  S.  Ru- 
finae  ,  qui  cum  Clemente  VII.  anti-Papa 
feeit  contra  Urbanum  VI.  diemque  obiit 
An.  1405  Vide  Balu/.ium  ad  Papas  Aye- 
nionenses  tom  I.  pag.  1040.  wq.et  Dia- 
rium  eruditorum  Italiae  tom  IX.  p.  Ii7. 
Praeter  Epistolas  ex  quibus  brevem  ad 
dinus  tom.  o  pag.  55. 


m  pet 

Gubcrnatores  Civitatis  Senarum,  publica- 
vit  Ughellus  tom.  3.  pag.  154.  scripsit 
vitas  aliquol  Pontilicum  et  Cardinalium  , 
9i  d  adhuc  quantum  mcmini  ineditas.  Iic- 
lationem  de  electione  Vrbani  VI.  ad  Prin- 
cipes  Christianos  pro  terminando  schi- 
smate.  Sermones sacros. Confer  Julium  N'i- 
gruni  in  Hist.  script. Florentinor.  p.  461. scq. 

PETRUS  de  Crescentiis  Philosophus  ct 
Medieus  Bononiensis  ,  tcstatur  sc  per  tri- 
ginta  annos  diversas  pcr  provincias  cum 
eorutn  rectoribus  circumivisse ,  multosque 
lihros  novorum  et  antiquorum  prudcntum 
porlegisso.  ct  varias,  ac  diversas  opora- 
tiones  colentium  rura  vidisse  Hujus  XII. 
libri  ruralium  commodorum  cum  Epistola 
■iil  Carolum  II.  Hierosolymae  et  Siciliae 
Regem  qui  Patri  Carolo  I.  A.  1285.  suc- 
ccssit)  primum  typis  exscripti  prodiere 
per  Joanncm  Schusler  Augustae  Vindel. 
1471.  fol.  a)  dcinde  Argontinae  1486.  Ba- 
sil.  1538.  fol.  atque  aliis  locis  sacpius,  ut 
jam  notare  me  memini  supra  tom.  1.  p. 
400.  etiam  C.ermanice  1493.  f.  I)e  Gallica 
vcrsione  Anonimi  Galli.  Ord.  Praed.  circa 
An.  1370.  confer  Jacoh.  Quctift.  1.p.  666. 

PETRUS  Crinilus  ,  supra  t.  1 .  p.  402. 

PETRUS  Cunerius  sive  de  Cugneriis. 
Vide  supra  in  Petro  Bertrando  ,  Seniore, 
et  Francisci  de  Cruce  Cenomana  Bihlioth. 
Gallicam  p.  391.  Bzovium  ad  A.  1327  n.  8. 

PETRUS  de  Cyperia.  Infra  ,  Petrus  de 
Litnoges. 

PETRl  Cyrnei ,  historia  dc  rebus  Cor- 
sicis  ad  A.  1505.  Manuscr.  in  Codicc  Bc- 
gio  Paris.  922.  tcstc  Labbeo  p.  13.  Bi.MSS. 

*  Petrus  Cyrnaeus,  ncmpe  Corsus  cum 
olirn  Corsica  Cyrnc  appcllaretur ;  humili 
loco  natus  in  Dioecesi  Alericnsi  professio- 
ne  sacerdos  ,  apud  Venetos  typographos 
corrigendis  typorum  spcciminihus  opcram 
suam  pretio  locavit.  Scripsit  belli  Ferra- 
riensis  a  Venetis  habiti  ab  A.  1482.  usque 
ad  A.  1i8i.  Commentarios  ex  Cod.  Esten- 
si  a  Cl.  Mnr.itorio  vulgatos  B.  Italic.  t 
\\i  pag.  1194.  Scripsit  et  de  rebusCor- 
sicis  usque  ad  A.  1506.  Ilistoriam  e  MS. 


B  U  S 

Codice  R.  Parisiensi  non  ante  multos  annos 
a  Muratorio  B.  Ilalie.  t.  XXIV  vulgatam.* 

PETBUS  dc  Dacia  sive  Dania ,  Ord. 
Pracd.  scriptor  Actorum  Vitae  Christinae 
Stumbulensis  VirginisOrd.  Praed.  in  Dioc- 
cesi  Colonionsi,  defunctae  A.  1312.  quac 
dcsincns  in  Anno  1286.  exstat  in  Actis 
Sanctor.  tom.  IV.  Juuii  22.  libri  III.  pag. 
175.  344.  et  libri  VI.  pag.  429.  454.  Li- 
ber  quartus  Petro  dicatus,  additusquc  a 
Magistro  Scholarium  Stumbclensium  .10- 
ANNE  ,  p.  944.  40S.  una  cum  libro  quinto 
qui  Epistolas  complectitur  pag.  408.  429. 
Ex  his  Actis  vitam  Petri  persequitur  Ja- 
cobus  Quetif  tom.  1.  de  scriptoribus  Do 
minicanis  pag.  408.  soq.  Idcm  ut  vidctur 
Petrus  de  Dacia  quem  Divinarum  Scriptu- 
rarum  et  Gracci  sermonis  non  ignarum 
fuissc  Trithcmius  cap.  523.  colebrat,  opu- 
scula  cjus  in  astronomia  ,  et  arte  calcu- 
latoria  memorans  ,  tabulas  et  Calendarium 
et  de  calculo  seu  computo. 

PETBUS  Damianus,  supra  t.  2  p.  425. 

PETRUS  Daventriensis.  lnfra  ,  Gerlacus 
Petri. 

PETBUS  Candidus  December ,  supra  t. 

2.  pag.  434.  (261.  Epistolarum  juvenilium 
libri  VIII.  Ex.  Cod.  Mcdiolanense  cura  et 
studio  Francisci  Fontani  in  8.  S.  nota  (Flo- 
icntiae  1790.  circ.  p.  318.)  me  propej 

PETBUS  Delphinus  nobilis  Venetus,sa- 
cri  eremi  Prior  ,  et  Ordinis  Camaldulensis 
Praepositus  gencralis ,  adhuc  superstes 
circa  An.  1514.  Ejus  Epistolarum  libri 
XII.  cum  Oratione  funebri  ,  ab  Eusebio 
Prioli  habita  ,  Abbate  Carcerum  Ord.  Ca- 
maldulensis  ,  antea  monacho  S  Michaelis 
de  Muriano  ,  prodiere,  Venel.  1524.  fol. 
curantc  Delphini  discipulo  Jacobo  Brixiano, 
Priore  S.  Martini  de  Opitergio  :  opus  raro 
obvium  ,  quod  in  auctionc  publica  Parisiis 
licitantcs  rcperit  pretio  mille  lihrarum 
Gallicarum.  Sed  alias  adhuc  Epistolas 
CCXLII.  cx  Manuscriptis  Camaldulensibus 
eruit  Mabillonius  scriptas  ab  An.  1462  ad 
1514.  quas  vulgavit  Edmuudus  Martene  t. 

3.  novae  collcctionis  p.  915.  seq.  subiun- 


a;  Vide  f.tiri<iiani  Gottlieb  Sctiwarlzii    IndiCCm 
librorom  Bec.  xv.  impre>toram  pag.  m.  ei  Bibliolh. 


Vilcnbrouckianam  pag.  48. 


P  E  T 

cta  pag.  1211.  Oratione  Petri  Delphihi  ad 
Lconem  X.  atquo  p.  1215.  Eusebii  PRIOLI 
Oratione  dicta  in  Delphini  funore.  De  scri- 
ptis  cius  hanc  facit  montionom  pag.  1231 
Praeter  quatuor  Epistolarum  volumina  , 
quas  post  initum  Generalatus  officium  pro 
Religione  .  pro  amicis ,  ad  quodcumqne  ho- 
minum  genus  ornate  scripserat,  praeter- 
quam  plurimas  Orationos  elegantissime 
habitas ,  insignes  quoque  in  Uieronymum 
Savonarolam  edidit  Dialogos.  In  Ciceronis 
OrdV\oncsmemoranda  descripsit  argumenta. 
Perplura  nec  non  orthodoxorum  Patrum 
apophthogamata  breviariis  pulchro  ordinc 
digestis  conciliavit.  Accedebat  ad  tantum 
ipsius  ornatum ,  mira  quaedam  ipsius  in 
scribendis  litterariis  characteribus  et  sua- 
vitas  et  pulchritudo,  ut  diserte  ipsius  edi- 
tiones  tam  praeclara  littera  descriptae , 
viderentur  cyclade  auro  texta  ac  immen- 
sis  monilibus  ornatae.  Ilis  Chronicon  Vene- 
tiarum  apud  Possevinum  addi  video. 

PETRUS  Diaconus  scriptor  libri  de  In- 
carnatione  et  Gratia  ac  libero  arbitrio , 
ad  S.  Fulgentium  et  alios  Africae  Epi- 
scopos  circa  A.  C.  520.  Hic  inventus  in 
Coenobio  Ord.  Praemonstratensis  a)  in 
agro  Lovaniensi  ,  saepiusque  editus  in  Bi- 
bliothecis  Patrum ,  et  inter  S.  Augustini 
scripta ,  et  Fulgentii  Ruspensis  ut  dixi 
supra  tom.  2.  pag.  624. 

PETRUS  Diaconus  Ostiensis.  Supra  in 
Petro  Casinensi. 

PETRUS  Do7ninicus  de  Baono ,  Episco- 
pus  ab  An.  1360.  Tarvisinus  scripsit  vi- 
tam  B.  Henrici  ex  Tirolcnsi  Comitatu  Bau- 
cenensis\  defuncti  An.  1315.  Tarvisii  in 
editione  Veneta ,  editam  in  Actis  Sancto- 
rum  tom.  2.  Junii  10.  pag.  371  375.  cum 
notis  Danielis  Papebrochii. 

PETRUS  Dorlandus ,  supra  t.  2.  p.  475. 

PETRUS  Dresdensis ,  ludi  moderator  in 
patria,  deindc  Chemnitii  et  Zwiceaviae,  b) 
Profcssoribus  Lipsiensibus  praoter  rem  ac- 
ccnsitus  a  Varillasio  :  c)  Patria  pulsus  quod 
cum  Waldcnsibus  vidorctur  facere  ,  Pra- 
garn  quam  An.  1409.  reliquerat,  rcpctiit, 


RUS  245 

ibiquo  puororum  docondorum  curam  ac- 
oopit ,  Joannis  Ilussi  amicus  ot  socius  cuin 
Jacobo  dc  Misa  sive  Jacobello  ,  Hieronymo 
Pragensi :  Joanne  Gcsnitio  ,  Stophano  Pa- 
lctio,  Matthia  Engorano,  et  Potro  Lunensi. 
Ac  primum  fuisso  Petrum ,  qui  contra  il- 
lorum  temporum  abusus  sub  utraque  spe- 
cie  Dominicum  corpus  administrandum 
csse  profitetur ,  ^Eneae  Sylvii  et  Bonli- 
nii  testimonio  docet  Jacobus  Thomasius 
diss.  erudita  de  Pctro  Drosdonsi  .  Lips. 
1678.  4.  §.  46.  ot  74.  Idem  Petrus  con- 
ditor  variorum  hymnorum,  ut  in  Natali 
Domini,  cuius  initium  :  gaudent  omnes  An- 
geli ,  ct  cujus  loca  quaedam  interpretatus 
est  Ilioronymus  Wellorus,  eine  Ausle- 
gung  uber  ein  alt  Veinhnacht-Lied  tom.  2. 
Operum  Welleri  Germanicor.  p.  \92  seq. 
nec  non  hymni  :  Quem pastores  laudavere. 
Et  qui  in  Ecclesiis  nostris  etiamnum  do- 
cantantur .  Puer  natus  in  Bethlehem ,  et 
Latinis  verbis  Germanica  admiscentem , 
In  dulci  Jubilo  ,  Xun  singet  und  seyd  froh, 
ut  Latinarum  plebi  non  intellectarum  loco, 
vernaculis  cantionibus  sensim  in  sacris 
publicis  via  panderetur.  Vide  laudatum 
Thomasium  §.  104.  seq. 

PETRUS  Ducis  sive  le  Duc ,  Abbas  S. 
Victoris  Paris.  Licentiatus  in  Thoologia 
An.  1986.  cum.  Joanne  de  Montesono  et 
Nicolao  de  Lingonis  et  Oliverio  Maillard  , 
Praedicatoribus :  Joanne  de  Villanova  Ci- 
stercicnsi  ,  Guilelmo  Barault,  Prioro  de 
Calvo  Monte  :  Joanne  Salesio  ,  Garmelita. 
Scripsit  in  libros  Sententiarum  ,  et  quo- 
sdam  Sermones  ,  Manuscriptos  in  Biblioth. 
San-Victorina.  Obiit  19.  Junii  Anno  1400 
vide  Sammarthanos  tom.  IV.  pag.  927  el 
Bulaeum  tom.  IV.  seculo  VI.  Academiao 
Paris.  pag.  982.  qui  amho  etiam  epita- 
phium  eius  referunt. 

PETRUS  Dugiensis  ex  Simloro  notus  . 
qui  rofort  oum  scripsisse  Summam  super 
historiis  in  usum  Ecclesiae  :  eamque  Lon- 
dini  Manuscriptam  asservari. 

PETUUS  de  Dusburg  .  scripsil  Ilistoriam 
Prussiac    atquc    Ordinis    Tcutonici  cujus 


a)  Vide  Possevinum  lom.  '-»  apparalus  pag.  252. 

b)  Vide  Tobiam Scmidiuro  in  Cbronico  /.wiccav. 


et  Georgium  Pabriclum  Annal.  IHisn.  ad  An.  Mlo. 
c)  Vide  Acia  Krud.  An    1088.  pag.  851. 


P  E  T 

ipse  Frater   ac    Sacerdos  fuit .  ab  institu- 
tione  Ordieis  Ao.  1490.  ad   1320.   dicavi- 
tqa3  eam  Wernero  de  Orselen,  qni  Teu- 
toaicorum    Eqitum  Magister    fuit    ab    An. 
1325.    ad    1330.    Hane  cum  oontinuatione 
Anonymi  usque  ad  A.  1435.  additis  notis 
atque  dissertationibus   XIX.    Antiquitates 
Prussicas  illustrantibus  cdidit  Christopho- 
rus    Ilartknochius ,    de    llistoria    Prussica 
tot  aliis  monumcntis  insignissimo  promc- 
ritus.  -iiM).   1679.  i.  Non  scmpcr  tuto  sta- 
ri  fide   hujus  Dusburgii  ,  docct  idom  llar- 
tknochius  in  opcrc  cui    titulus:    Alt   pun 
neu   Preussen   pag.  281.  et  supcrstitioni- 
bus  suac  aetatis  nimium  indulsisse  notat 
in  hist.  Eccles.  Prussiae  Germanico  cdita 
pag.  180.  203.  ctiam  Pontificio  homine  ju- 
dice,  Matthia  Strykovio  Ossostevicio ,  Ca- 
nonico  Samogitensi  lib.  7.  histor.  Lithua- 
niae,  cdita  Polonice  cap.  2.  p.  287.    scq 
Sed  fortasse    non    opus   cst  talia  notarc  , 
scriptonbus    illorum  temporum   propemo- 
dum  communia,  et  Lectori ,  cui  cor   sa- 
pit .  facile  per  se  observanda. 

PETRUS  de  Ebano  scriptor  expositionis 
in  Problemata  Aristotelis  ,  quam  Manuscr. 
memorat  Sanderus  t.  2  Bibl.Belgicac  p.  155. 

*  PETHUS  de  Ebano  seu  Petrus  de 
Abano  cuius  gesta  librosq.  editos  ac  ine- 
ditos  rocensitos  legas  inter  opuscula  P. 
CaJogera  XXXIII.  Expositio  problomatum 
sacpius  excusa  cst,  ac  primum  prodiit 
Mantuae  an.  1  475  in  fol.  max.  Vide  supra 
PETRUS  de  Apono. 

PETRUS  Electensis.  Vide  Supra  ,  Petrus 
Amelius. 

PETRUS  Falacha ,  ( corrupte  Ferracia  , 
Foracha  ,  Farracha  )  de  Janua  sive  Genu- 
onsis)  Ligur  Ord.  Praed.  Dilfinitor  Lom- 
bardiae  sniperioris  ,  diem  obiit  An.  1326. 
Scriptor  Compendii  donorum  vel  bonorum 
sive  summae  copiosae  ad  omncs  materias 
pr-r  alphabetum.  Vide  Jacobum  Quetif  t. 
1  pag.  559. 

PETRUSde  Falco,  scriptor  quaestionum 
disputatamm  in  Sontentiarum  libros,  quas 
Manuscriptas  memorat   Sanderus  in  Bibl. 
'  tom.  1   p.  169 


R  US 

PETRUS  Ferdinandi  sive  Fcrnandcz 
[  aliis  Ferrandus  )  Patria  Gallaecus  Ilispa- 
nU8  Ord.  Praed  post  saeculi  XIII.  mc- 
dium,  scripsit  Vitam  S.  Dominici ,  et 
Chronicam  Ordinis ,  incipiendo  a  Patre 
Dominico  usque  ad  vitam  (ieneralis  Ma- 
gistri  Ordinis,  Humberti.  Neutra  adhuc 
lucera  vidit,  nec  fortasse  Chronica  diver- 
sa  a  Vita  S.  Dominici  quae  incipit :  li.  Do- 
minicus  adhuc  puerulus  sub  nutricis  cu- 
stodia  constitutus.  Vide  Jacobum  Quetif. 
t.  1  p.  1 27.  et  Nic.  Antonium  t.  2  Bibl.  Hispa- 
nicae  veteris  p.  46.  Vide  supra  t  II  4G2. 

PETRUS  Flandrinus  Vivariensis ,  Do- 
ctor  Decretorum ,  Decanus  Bajocensis , 
inde  auditor  sacri  Palatii  et  ab  A.  1371. 
Cardinalis  S.  Eustachii ,  dcfunctus  Ave- 
nione  1381.  23.  Jan.  de  quo  ut  solet  ac- 
curatc  Baluzius  in  notis  ad  vitas  Papa- 
rum  Avenionensium  ,  praecipue  pag.  1 1 04. 
scq.  Scripsit  A.  1378.  aj  tractatum  de 
Papatu ,  sive  de  facto  schismatis  et  im- 
pressionis ,  pro  Clemente  VII.  adversus 
olectionem  Urbani  VI  id.  pag.  1292.  1108. 
1110.  Bcsponsionem  ad  objectiones  Petri 
Archiepiscopi  Toletani  ib.  pag.  1111. 

PETRUS  Forracha  ,  supra  ,  Petrus  Fa- 
lacha. 

PETRUS  Galatinus,  supra  t.  3  p.  6. 

PETRUS  Gullus ,  infra  Petrus  Mallea- 
censis. 

PETRUS  Garnengius  ,  Armoricus  Brito 
Carmelitarum  apud  Turonenses  Provin- 
cialis,  dcfunctus  si  Possevinum  et  Vos- 
sium  p.  807.  audiamus  ,  A.  1471.  si  Ale- 
grium  pag.  376.  A.  1499.  Scripta  ejus  me- 
morata  Possevino  sunt ,  Ordinis  sui  de- 
indo  et  Ecclesiae  historia  :  Censura  Con- 
stitutionum.  Conciones  ad  Clerum. 

*  PETRUS  Garsias  Valentinas  S.  Thr  o- 
logiae  magister  Parisiensis  Episcopus  Us- 
scllensis  in  Sardinia  Ad  SS.  Patrem  et 
Dom.  Jnnocentium  Papam  VIII.  Determi- 
nationes  magistrales  contra  conclusiones 
Apologales  Jo.  Pici  Mirandulani  Concordiae 
Comit.  impressae  Bomae  per  Eucharium 
Silher  alias  Franch  natione  Alemannum 
ab  An.  n.  Salut.  U89.  * 


•   n  lo81    u»  pcr  crrorom  calatni    supr.i  t.  c2      pag.  S83. 


P  E  T 

Gerlacus  PETRI  Daventriensis,  Cano- 

nicus  Windsemiensis  prope  Swollam  in 
Belgio ,  defunctus  A.  1411.  aet.  33.  scri- 
ptor  Soliloquiiigniti^divisi  in  capita  XXXil. 
qui  liber  asceticus  ,  tanquam  alter  Tho- 
mas  a  Kempis  ,  plus  simplici  vice  datus 
praelo ,  etiam  rccusus  est  Coloniae  1G1G 
12-  Vide  Diariurn  Theologicum  editum 
Germanice,  a)  Witteb.  1708.  8.  p.  13.  seq. 

PETRUS  Guillermus  Cardinalis  Biblio- 
thecarius  ,  quem  Cangius  ait  vixisse  cir- 
ca  A.  1073.  et  vitas  Pontificum  scriptas 
ab  ANASTASIO  Bibliothecario ,  persecu- 
tum  esse  usque  ad  Paschalem  II.  Vide 
supra  tom.  3  p.  131.  in  GLTLELMO  Bi- 
bliothecario. 

PETRUS  Hasnoniensis,  Monachus  de  S. 
Gylida.  Non  notus  hic  mihi  nisi  ex  lauda- 
to  Cangio. 

PETRUS  Elias  ,  vide  supra  t  2  p.  503. 

PETRUS  Henhamus ,  supra  t.  3  p.  1 92. 

PETRUS  Herenlhalius ,  ibid.  p.  219. 

PETRUS  Herp.  supra  t.  3  p.  225. 

PETRUS  Hieremias  sive  Hieremiae,  no- 
bilis  Panormitanus  ,  Ordin.  Praedieatorum, 
(  non  Minorum  ut  vitiose  excusum  apud 
CangiumJ  defunctus  An.  1452.  sicut  ex 
ejus  epitaphio  constat.  De  eo  Acta  San- 
ctor.  tom.  1  Martii  3.  pag.  294.  aliique 
laudati  ab  Antonino  Mongitore  t.  2  Bibl. 
Siculae  pag.  144.  et  Jacobus  Quetif.  tom. 
1  pag.  810.  Praetcr  Sermones  varios  plu- 
rimosque  ,  Brixiae  1502.  Haganoae  1514. 
et  1552.  8.  et  Lugd.  1512.  4.  editos,  in 
quibus  etiam  Sanctuarium  ,  sive  sermo- 
nes  de  VII.  doioribus  B.  Virginis  ,  et  de 
ejus  feslivitatibus  :  scripsit  praeterea  re- 
pertorium  sive  dictionarium  morale ,  com- 
plexum  silvam  rerum  Legalium  ,  Canoni- 
carum  et  Theologicarum. 

PETRUS  Hispanus ,  Vidc  supra  tom.  IV 
pag.  333.  in  Papa  JOANNE  XXI.  ibique 
dictis  adde ,  Dialecticam  Pctri  Hispani 
Gracce  cxstare  Manuscr.  in  Biblioth.  Cae- 
sarea,  interprete  Georgio  Scholario  a)  Eju- 
sdem  regimen  Sanitatis  Manuscr.  in  Codice 
Begto  Pansiensi  1925.  quod  evolvit  Can- 


R  U  S  247 

gius.  Nec  omittendum  quod  hic  Papa  con- 
stitutionem  Gregorii  X.  de  Cardinalibus , 
cum  sunt  electuri  Pontificem  ,  conclavi 
includendis,  factam  in  Concilio  Lugdunen- 
si  A.  1274.  et  ab  Hadriano  V.  An.  1276 
suspensam  revocavit  sive  ratam  eseejus- 
sit  A.  1277.  Vide  Ptolemaeum  Lucensem 
t.  XXV  Bibl.  Patrum  Lugd.  p.  9G5.  966. 

PETRUS  Honestus  sive  de  Honestis , 
scriptor  Iiegulae  cum  Petro  DAMIANl  et 
fratre  ejus  HONESTO  non  confundendus. 
Vide  supra  tom.  2  pag.  427.  et  Oudinum 
t.  2  p.  1012.  seq. 

PETRUS  Jacobi  de  Aureliano  ,  scriptor 
Practicae. 

*  Felinus  Sandeus  in  front^  libri  inscri- 
pti  :  Praclica  ludicialis  Jo.  Petri  de  Fer- 
rariis  de  Papiae  editi  Venet.  A.  1473  haec 
manu  sua  adnotavit  :  Bartholomaeus  Ce- 
polla  Veronensis  iu  tractatu  servilut.  Ur- 
banar.  cap  4.  p.  2  dicit  quod  Petrus  Ja- 
cobi  composuit  summam  libellorum  A.  D. 
1347.  ex  qua  ut  plurimum  sampta  est 
ista  practica  Jo.  Petri  de  Papia ;  licet  de 
dicta  summa  mentionem  non  faciat.  Ex 
his  libri  tituluni  ,  et  scriptoris  aetatem 
discas.  * 

PETRUS  Jeremiae ,  supra  Petrus  Hie- 
remiae. 

PETRUS  Ikeham  ,  Icham  sive  de  Ycke- 
ham,  vitiose.  Jokeham,  Monachus  Cantua- 
riensis  ,  Anglas  a  W.  Nicolsono  pag.  G3. 
Bibl.  historicorum  Angliae ,  scriptorfbus 
minorum  gentium  accensitus.  Ilujus  Cftro- 
nica  de  Regibus  Angliae  successive  regnan- 
tibus  d  tempore  Bruti  xisque  ad  Annxm 
CHristi  1301.  Manuscr.  in  Bibl.  Cottouia- 
na  teste  Thoma  Smitho  pag.  133.  Alii 
tantum  ad  A.  12G->.  Petro  tribuuot  . 
continuationem  etiam  usquo  ad  A.  Ii83 
ad  alterum  referunt  auctorem.  Dc  boc 
Jckeharao  et  Genealogia  Regum  An 
Gallice  ab  eo  ,  cum  Parisiis  versaretur 
scripta  ,  Baleus  IV.  43.  Pitseus  pag.  355. 
Vossius  p.  494. 

PETRUS  Ilerdensis  Hispaniaram  Eccle- 
siae  Episcopus  .  edidit  diccrsis  solemnita- 


a)  Attes  und  Neues  mts  dem  Schatz  <h'r  Theo- 
logischen  Wissenscyafften   Pierre  Roqucs  .  vcr,i> 


pietisme  pag   198.  seq  budio*  ton.  •">.  i».  S390. 
a)  Lambec.  tom.  vill.  p.  38S   Nessi    l   v.  p   '•- 


m  pet 

tibus  congruentes  OtxUiones}  et  Missas  ele- 
ijuuti  sensu  et  aperto  sermone.  -Haec  de 
eo  auctor  appendicis  ad  Isidorum  Hisp. 
de  S.  1--  capite  XII.  Nec  plura  Nic.  An- 
tonio  observata. 

PETRUS  de  Insula ,  sivo  Insulensis 
Flandef  ,  Ordin.  Minor.  dictus  Doctor  Na- 
tabilis .  symbolo  usus :  altiora  te  ne  quae- 
sieris  ,  scripsit:  Commentarium  in  Psal- 
inos  .  in  IV.  libros  Sententiarum  .  Sermo- 
nes  do  tempore  el  Sanctis.  Ilacc  c\  Guil. 
oVal.  Andreas,  Sw  eertius,Waddingus. 

PETRUS  Joannis ,  diocccsis  Biranensis 
a  Ordin.  Ilinor.  JOACBIMI  Abbatis  insi- 
stens  vestigiis  in  Commcntariis  ad  Evan- 
gelium  ct  Apocalypsin  Joannis  eo  prodidit 
propter  quae  hacrcticus  pronunciatus  ct 
post  mortcm  cjus  corpus  ciTossum  exu- 
stumquc  cst.  Vidc  Bzovium  ad  A.  1199. 
n.  XXXIX.  i\  Gabrielis  Prateoli  clcncho 
haeresium  lib.  XIV.  pag.  400.  scq.  Kon 
divcrsus  hic  a  Pctro  Joannc  Olivi  dc  quo 
supra  p.  455.  licet  actas  videatur  difiFer- 
re  ,  sed  quae  apud  Bzovium  co  loco  per- 
peram  assignata  cst. 

PETRUS  Joannes  Olivi,  Gallus  Provin- 
cialis  b)  e  castro  S.  Mariac  Serignani  oppi- 
di ,  Ordin.  Minor.  Vide  supra  pag.  155. 
et  quae  de  processu  contra  doctrinam  Pc- 
tri  faclo  Antoninus  Florentinus  summae 
historiar.  tit.  24.  t.  3  p.  772  b.  783.  b. 

PETRUS  Jokehtimus,  sup.  Pefrus  Jkeham. 

Julianus  PETRl.  Supra  t    '.  p.  479. 

PETRUS  Langtoftus  Anglus  scriptor 
Chronici  ii  ROBERTO  Brunne  illustrati  ,  ;i 
morle  Cadwalderi  ad  Edwardum  I.  Edidit 
e  Manuscr.  Codice  Tbomas  Hearne  cum 
glossario  etc.  Oxon.  1725.  8 

PETRUS  Laodicensis  :  cujus  espositio  in 
Orationem  Dominicam  edita  primum  a  Pe- 
tro  Morello  Paris.  1568  8.  sacpius  deinde 
prodiit  Latine  in  Bibliothecis  Patrum  Pa- 
risiensibus,  Colonicnsi  ct  postrema  Lug- 
duncnsi  tom.  XI.  pag.  'Mi.  «iracce  non 
Latine  scripsit :  nequc  de  aetate  cjus  aecu- 
rate  constat,  quamquam  ii  Jodoco  Coccio 
i  fertur  ad  saeculum  septimum. 


\\  U  S 

PETRUS  Episoopus  in  Latio  novae  Civi- 

tatis  ,  supra  Pctrus  Bruniquelli. 

PETRUS  deLaude  Domini  S.Mariae  trans 
Tibcrim  ,  cujus  expositio  moralis  Epistola- 
rum  ct  Evangeliorum  Dominicalium  Scc. 
XIII.  Manuscr.  in  Bibliotb.  Petrina  bujus 
Urbis.  Vide  Staphorsti  tom.  3  bistor.  Ecclcs. 
Ilamb.  pag.  416. 

PETRUS  Blomcvcnna  Leidensis  ab  A. 
I V89.  Carthusianus  Coloniensis  ,  defunctus 
A.  1536.  De  ejus  scriptisTheodorusPetrejus 
Biblioth.  Carthus.  et  in  Bibliothecis  Belgicis 
Valerius  Andrcas  Sweertiusquc.  llla  sunt : 
De  Bonitate  Divina  libri  IV.  I)e  auctoritatc 
Ecclesiae.  De  effusione  Cordis.  Dircctorium 
parvum  conlemplari  cupientium.  Enchiri- 
dion  Sacerdotum.  Assertio  purgatorii.  Con- 
tra  Anabaptistas.  Candela  Evangelica.  Ex- 
positio  inPsalmum  CXXVI,  Vita  S.Brunonis, 
et  de  eodem  Sermo. 

PETBUS  Leonis  ,  cx  Cardinali  Antipapa 
ANACLETUS,  ab  A.  lUO.Febr.  17.  ad  A. 
1138.  7  lanuar.  Vide  Ptolomaeum  Lucen- 
sem  ad  A.  1113.  soq.  Ejus  Epistolae  duae 
in  .lo.  Georgii  Eccardi  Corporc  scriptorum 
mediiacvi  t.  2.  p.  351.  Epislolae  XXXVI II. 
vulgatac  it  Cbristiano  Lupo  ad  calccm  Epi- 
stolarum  ad  Concilium  Ephesinum  spectan- 
tium  pag.  491-520.  Filius  hic  Petri  Leonis 
viri  pi-3ocipuae  nobilitalis  ct  auctoritatis  , 
cujus  Epitaphium  exstat  in  Aringhi  Boma 
subterranea  tom.  1.  pag.  255.  et  apud  Ba- 
ronium  ad  A.  1 1  i  V.  num.  8.  De  eodom  Sir- 
mondus  ad  Godfridum  Vindocinensem  lil». 
1.  Epist.  9.  Fratrum  etiam  Anaclcti  ma\i- 
mam  in  urbe  Boina  auctoritatcm  fuissr»  te- 
statur  Ordcncus  Vitalis  lib.  XIII.  pag.  915. 
Diversus  ab  his  PETRUSIeonw  Spolctanus, 
MedicuP  et  Astrologus  Laurontio  Medici 
falsa  spe  injecta  valetudinis  auctor  raortis , 
atquc  inde  praeceps  datus  in  puteum  et 
ipse  acerbo  extinctus  fato,  dc  quo  Jovius 
pag    67.  clog. 

PETRUS  de  Limoges ,  al.  do  Cyperia, 
dioecesis  Lemovicensis  non  notus  mihi  nisi 
ox  Cangio.  *  Autbores  Ilistoriae  Liter. 
Gallicanae  tom.  VIII  pag.    504   scripsisse 


u)  Ita  rl.icni-  io  Ctlalogo  tcslium  veritatis. 
b    BzOTlo  ;wl  An   1525.  riuin    x.    ilintur   Pelrui 


Joannes  Slrinchius  ,  Bilerensis  dloecesis. 


P  K  T 
Authorero    huric   circa   exitum   Saec.  XI. 

probabilibus  coniecturis  deducunt.  Inter 
eius  opera  a.:censent  versionem  metricam 
actuum  S.  Martialis  inscriptam  :  code.r  Pe- 
tri  scholastici  de  apostolo  Christi  sanctiss. 
viro  Martiale ,  rebusque  ad  ipsum  perli- 
nentibus.  * 

PETRUS Episcopus  in  Languedocio  infe- 
nore  Galliae  Ladovensis  ,  scriptor  Chronici 
Simonis  Comitis  Montisfortis  .  sive  libri  cui 
titulus :  Praeclara  Francorum  facinora 
variaque  ipsorum  certamina  pluribus  ia 
locis  tam  contra  orthodoxae  Fidei  quam 
ipsius  Franciae  genles  non  impigre  gesta 
ub  Anno  Domini  1201.  usque  ad  Annum 
1312.  Post  veterem  minus  accuratam  edi- 
tionem  ,  emendatior  prodiit  in  Guilelmi  Ca- 
telli  historia  Comitum  Tolosae  Paris.  1023. 
fol.  et  in  tomo  V.  scriptorum  de  rebus 
Francicis  Duchesnianorum  Paris  1649.  fol. 
pag.  764-792. 

PETRUS  Lombardus,  a;  ex  oppido  \ova- 
riae  vicino,  quod  Lnmen  omuium  dictum 
Jovius,  aliique  testantur  :  Praeses  Scholae 
Theologicae  sive  Scholasticus  Paris.  atque 
inde  ex  Canonico  Carnotensi  Episcopus  ab 
A.  1159.  Parisiensis  defunctus  Anno  1164. 
20.  Jul.  De  eo  Vincentius  Bellovac.  speculi 
hist.XXlX.  AntoninusFlorentinus  summae 
llistoriar.  tit.  18.  cap.  6.  et  7.  ac  praeter 
Labbeum  ,  Caveum  aliosque  ,  et  Hottinge- 
rum  parte  3.  hist.  Eccles.  pag  72.  seq. 
Sammarthani  tom.  1.  pag.  435.  Lazarus 
Augustinus  Cotta  in  museo  Novariensi  etc. 

Nihil  celebrius  est  Lombardi  IV.  libris 
sententiaram :  inde  ipse  etiam  inter  Scho- 
lasticos  Doctores  cognomine  Magistri  Sen- 
tentiarum  est  nctissimus.  Contincnt  hi  libri 
summam  Theolo^iae  cx  Patrum  selectam 


R  U  S  l'i\) 

scriptis,  et  methodo  scholastica  digestam 
ita,  ut  libro  pr<mo  por  distinctiones  XLVUL 
doctrina  de  DEO  uno  et  trino  exponatur. 
Libro  secundo  capita  de  creatione  ,  angelis 
et  homine  laspo ,  per  distinctiones  XLIV. 
Libro  tertio  de  Incarnatione  Verbi  et  de 
Charitate  DEI  ac  proximi  ,  per  distinctiones 
XL  Libro  quarto  de  Sacramentis  bj  et  tte 
quatuor  novissirnis  per  distinctiones  quin- 
quaginta.  Non  est  incredibile  Lombardum 
sicut  ex  aliis,  ita  profecisseetiam  ex  Joan- 
nis  Damasceniic)  librisde  Ortbodoxa  fide  , 
recens  tum  e  Graeco  versis ,  nec  non  e  li- 
bris  Praeceptoris  sui  PETRl  Abaelardi  d; 
aut  si  velis  etiam  ex  Magistri  BANDIM  ej 
summa  Theologica  sive  sententiarumTheo- 
logicar.  libris  IV.  editis  deinde  Viennae 
1519.  tamen  plagii  ideo  neutiquam  arguen- 
dus  mihi  videtur  ,  praecipue  cum  de  Ban- 
dino  non  sit  adeo  exploratum  num  ante 
Lombardum  scripserit,  sed  epitomen  potius 
quandam  sententiarum  Lombardi  referre 
potest  videri:  quamquam  non  eum  putemus 
eundem  curn  BANDINOjuniore,  de  quo  (262 
debebatur  loqui )  supra  t.  1 .  p.  1 38.  et  quae 
audacior  conjectura  Oudini  est  t.  2.  p.  1 222. 

Nec  numerum  inire  editionum  ,  nec  com- 
mentariorum  hujus  Operis  ,  qui  sunt  innu- 
merabiles  ,  notitiam  distinctam  dare  licet  : 
cum  enim  per  plura  secula  regnum  in 
Scholis  f)  obtinuerit ,  Scotistis  non  minus 
quam  Thomistis  probatum.  non  mirum  est 
tot  editores  tot  interpretes  habuisse,  quo- 
rum  centurias  vel  haec  Bibliotheca  offert  . 
in  INDICE  notandas,  ut  illis  recensendis  fa- 
cile  aliquis  etiam  diligcns  fatigari  possit. 
Editiones  vetustiores  celebrari  video  No- 
nmb.  U74.   1478.  1199.  fol. 

Venet1477.  1480.  fol.  et  1507.   i.  cum 


a)  Eodem  temporefuit  LOMBARDUS  quidam,  fa- 
iniliaris  S.  Thomae,  et  Romanae  Ecclesiae  Diaconus 
cujus  Epistola  ad  Alexandrum  III.  Vide  Pagium  ad 
An.  11C7.  num.  33. 

b)  Hoc  est  magnum  de  Sacramentis  Volumen, 
de  quo  appendii  ad  Henricum  GauJavensem  cap.  11. 

c)  Adam  Tribechovius  de  doctoribus  Scholasticis 
p.285. 

d)  Supra  pag.  330.  Jac.  Thomasius  de  doctoribus 
Scholasticis  S  IX. 

e)  ld.de  PlagiO  lillerario  S-  '<'c>-  M,l- 

f)  Krasmus  in  Maiihaet  I.  19.  //■/"-'  «wpernon- 


dus  Theologus  Pelrus  Longobardus , 'pa4/w5«  l'J"s 
operis  quod  vocant  Sententiarum,  quem  arbitror 
(juidem  et  probum  fuisse  Virum,  et  ut  illa  fere- 
bat  aetas  eruditum.  Atqne  utinam  illius  labor 
tam  feliciter  cessisset  Orbi  ChHttiano  ,  '/"""* 
ab  illo  susceptus  est  pio  stmtio  Siquidsin  ttppa- 
rel  illum  hoc  egisse  ,  ut  seinrl  rullertis  quae  ad 
rem  pertinebant,  quaestimirs  mMI  r.rcluderet. 
Sed  ea  res  in  divmrnm  r.nit.  \  idemus  enim  ex 
eu  opere  nunquam  /inieinliiriini  fiMMSlfollMM NOn 
rri.nini  ,   srit  iniirin  prorupissc. 

183 


o5o  P  K  1 

iuterpretatiooe  Nicolai  do  Orbellis  et  cum 
CODclusiooibas  Henrici  Gorichefli  et  Tbo- 
mae  problematibus  Basil.  1486.  1 192.  1498. 
1509  1543.  161.  additis  erroribus  quibus- 
dam  Parisiis  Anno  1277.  condomnatis  ,  et 
Articuhs  a;  in  quibus  Magister  communiter 
in  Scntcntiis  non  tcnctur.  lli  XXVI.  sunt , 
cum  II)  Antonini  Florontini  summa  Theo- 
logica  partoIV.  tit.  1  I.  cap.  S.  tantum  rcji- 
ciantnr  XIV. 

1'aris.  1528.  8.  1536.  8. 
Per  Joanncm  Aleaume  Lovan.  1546.  fol. 
Paria  1550.4.  1564.  8.  Lovan.1546.  1568  4. 
Wnot.  1570.  8.  a  Barthol.  Gravio  et  aliis 
viris  doctis  rocogniti. 

Colon.  1566.  1576.  8.  cx  recognitione 
Antonii  Moncbiaceni  Domocharis  ,  Besson- 
naei,DoctorisSorbonici.Lugd.  15948.1618  8. 
Cum  brevi  expositione  litterae,  et  quae- 
stionibus  quae  circa  ipsam  moveri  possunt, 
per .1.  .Martinez  do  Bipalda,  S.I.  Lugd.  1 636. 8. 
Liber  primus  cum  commentario  Lam- 
berti  Danaei  triplici.  Genev.  1580.  8.  etc. 
Commentarii  in  Psalterinm  sive  glossa 
Magistralis  (major  glossatura)  ex  selectis 
ct  orthodoxis  auctoribus.  Norimb.  1478  f. 
Basil.  1486.  ct  recogniti  per  F.  Bichardum 
Cenomanum ,  Franciscanum  Paris.  1541. 
fol.  Franciscus  Pithoeus  in  Pithoeanis  p. 
20.  Je  vous  prie  de  m  acheter  Petrus 
Lombardus  in  Psalmos:  c  est  un  tres  bon 
licrc.  Tout  ce  qu'  a  fait  Lombard  est  excel- 
lent.  II  etoit  fort  homme  de  bien  etc. 

Glossas    in   Jobum  ,  adhuc    ineditas  ex 

Biblioth.    Savinianensi    laudat  Jacobus  le 

Long.  p.  901.  Biblioth.  Biblicae  exegeticae. 

Collectanea    in   omnes    Epistolas    Pauh 

ex  SS.  Patribus,  Ambrosio  ,   Hieronymo, 


B  U  9 

Augustino  aliisque  Paris.  4535.  f  et  1537 
fol.  1541.  1543.  1555.  8.  Vide  Bich.  Si- 
monis  historiam  Criticam  Novi  Test,  III.  33. 
Sermones  de  diversis  solennitatibus  ab 
eo  scriptos  mcmorat  Uenricus  Gandaven- 
sis  cap.  31.  nondum  ut  puto  editos. 

In  Biblioth.  Paulina  Lipsiensi  Manuscri- 
pta  teste  B  Fellero  pag.  182.  Epistola 
ABNOLDI  Metensis  Ecclesiae  Praepositi 
ad  Petrum  Lombardum  ,  et  Lombardi  Epi- 
stolae  duae  ad  Philippum  Archiepiscopum 
liemensem.  *  Diu  est  ex  quo  suspicio  in 
hunc  scnptorem  creata  est  de  expilato  ope- 
re  Magistri  Bandini  inscripto  Sumrna  Theo- 
logica  ,  in  quo  de  Sacramentis  ita  eodem- 
que  ordine  disseritur  ,  quo  et  in  quarto 
libro  suo.  Lombardus.  Uter  igitur  ex  al- 
tero  acceperit,  ambigendi  jure  meritoque 
dabatur  locus.  Donec  tandem  contra  Ban- 
dinum  litem  absolvit.  P.  Pezius  in  dis- 
sertatione  isagogica  in  priorem  tomum 
Anecdotorum  pag.  XIV.  reperisse  enim 
se  ait  in  rnonasterio  quodam  Bavariae 
codicem  Saec.  XIII.  scriptum  hunc  op. 
Bandiniani  titulum  praeseferentem  :  Ab- 
breviatio  Magistri  Bandini  de  libro  Sacra- 
mentorum  Mag.  Petri  Parisiensis  *  V.  infra 
PETRUS  Novariensis.  **Floruisse  an.  1 1 84. 
ait  Ptolomaeus  Lucens  p.  1 08.  (Lucchesini .) 
PETBUS  Londinensis ,  supra  Petrus  Ca- 
nonicus. 

PETBUS  Longus ,  fortasse  pro  Petro 
Longobardo  sive  Lombardo  apud  Sanderum 
pag.  173.  Biblioth.  Belgicae  ,  ubi  ejus  Sen- 
tentiarum  libros  IV.  commemorat. 

PETBUS  Lucensis  S.  Erigidiani  canoni- 
cus ,  vir  plane  sancthsimus  ,  Theologus , 
et  Philosophus  insignis ,  vitae  Apostolicae 


a)  Joannes  Launojus  tle  varia  Arigtotclis  forluna 
pag.  71.  Ad  Petrum  autem  Lombardum  quod  at- 
tinet  ,  iliius  srntentiae  ventilatae  sunt  in  Con- 
cilio  Romano,  (An.  1170.)  quod  Alexander  III.  ha- 
buit  ;  qui  et  de  certis  quibusdam  Lombardi  pro- 
positionibus  ad  Gmlelmum  Senonensem  Archie- 
piscopum  et  Legatum  resiripsit.  (obviumintomis 
Concilior.  ad  An.  1170J  llatc  altercatio  ad  plu- 
res  annos  duravit.  Tunc  Joachimus  Abhas  Flo- 
rensis  coenobii  ,  in  Lombardum  ,  ejusque  Sen- 
tentias  paulh>  atroetut  invasit ,  sed  Innocentius 
III.  impetum  tandem  reprrssit  in  Lateranensi 
Coneilio,  eui    Anno  JW.   CC.  XV.praefuit,  Vtsit. 


Gallerus  Prior  ,  et  Joachimus  Abbas  ,  vel  alii 
certe,id  demum  cvnsecuti  sunt,  ut  ex  Sententiis 
Lombardi  postea  fleret  indiculus  nonnullarum 
quae  minime  docerentur.  Hae  ad  calcem  Sen- 
tenliarnm  designantur  hoc  modo  :  Articuli  ,  in 
quibus  Magistcr  Scntentiarum  communiler  non  te- 
netur.  Confer  quae  <le  Concilio  Turonensi  A.  1163. 
et  Parisiensi  An.  117  '.  Edmundum  Martenc  t.  V. 
ancdotor  p.  055.  1057.  et  novae  Collectionis.  t.  2 
pag.  841.  et  t,  1.  anecdolor.  pag.  517.  supra  in 
JOANNE  Cornubiensi  tom.  IV.  p.  354.  seq.  in  JOa- 
CHIMO  p.  328.  GVALTERO  Priore  S.  Victoris  Paris. 
tom.  3.  p.  111.  Oudinum  tom.  v2  p.   1223.  ftoq.  <  <•. 


P  B  1 

sedulus  aemulator,  et  Praedicator  per  om- 
nem  Italiam  magna  inveneratione  habitus: 
cui  Cardinales ,  Episcopi ,  Principes  ,  pro- 
pter  illius  sanctitatem,  omnes  assurgebant, 
spiritu  quoque  prophetiae  clarus,  libellos 
quosdam  Spiritu  DEI  plenos  edidit ,  qui 
quantum  ille  in  DEI  amore  profecisset , 
evidenter  indicant,  inter  quos  recensentur: 

De  arte  rccte  cogitandi  ,  ct  mcditandi 
D.  N.  JEsu  CHristi  passioncm.  lib.  1. 

De  imitatione  Cllristi  ,  tractatus. 

Dc  modo  benc  moriendi.  lib.  1. 

Documcnta  triginta  vitaespintualis.lib.1. 
De  humilitate  I.  1.  De  munditia  cordis  1.  1. 

Et  alia  nonnulla.  Obiit  Bononiae  Anno 
1522.  monasterii  Prior  sanctissimc  Hacc 
dc  eo  Gabricl  Pennottus  in  historia  sacri 
Ordinis  Clcricorum  Canonicorum.  p.    817. 

*  Petrus  Lucensis  vir  mihi  satis  notus, 
de  quo  nec  satis  accurate  Pennottus.  ncc 
satis  ex  eo  diligenter  Fabricius.  Nam  Pen- 
nottus  opuscula  quaedam  eius  omisit ,  ut 
de  Veritate  opusculum ,  quod  recudi  cu- 
ravit  religionis  meae  decus  eximius  P. 
Caesar  Franciotti.  Opuscula  vero  illa  quae 
Pennottus  ct  Fabricius  cnumerant  prodie- 
runt  Bononiae  ab  A.  1315.  usque  ad  1520. 
Caeterum  alienus  est  auctor  ab  hoc  Bi- 
bliotheca  Latinorum  scriptorum  ;  nihil 
enim  scripsit  nisi  vcrnacula  lingua.  * 

PETBUS  Ordin.  Praed.  Episcopus  Lu- 
censis ,  quem  in  Concilio  Lugdunensi  A. 
1274.  obiisse  notavit.  Prolemaeus  Lucensis 
in  Chronico,  t.  25.  Bibl.  PP.  Lugd.  p.  965. 

**Non  Episcopus  sed  minister  Ecclesiae 
Lucens.  eXPontificis  delegatus  dicitur  in  in- 
strumento  a  Mansio  allato  Diario  Sacro  p. 
385.  (Lucchesini.) 

PETRUS  de  Luna  cx  Aragonia  llispa- 
nus,  inter  Antipapas  BENEDICTUS  XIII. 
de  quo  dictis  supra  tom.  1.  p.  184.  addc 
Hermanni  ab  Hardt  historiam  Constantien- 
sis  Concilii  tom.  2.  parte  XVIII.  ct  t.  i. 
parte  X.  pag.  1161.  1171.  1243.  Edmundi 
Martenc  tom.  9.  monumcntor.  pag.  1156. 
et  Jo.    Gcrsonis    opera  tom.  2.   pag.  843. 


B  U  S  051 

855.  Idem  cnim  hic  de  quo  Bernardus 
Lutzenhursus  in  Catalogo  haereticorum  , 
Petrus  de  Luna  probatur  esse  haereticus, 
schismaticus  ,  lemerarius,  scandalosus,  sa- 
crilcgus  notorie  et  publice  errasse  contra 
Calholicam  el  Evangelicam  veritatem  ,  su- 
per  potestate  et  aucloritate  Ecclesiae.  Lt 
Joannes  Gerson  fecil  duos  libros ,  in  qui- 
bus  articuh  generales  et  speciales  dicti 
Petri  ponuntur ,  et  vipcra  nuncupatur. 

FETBUS  de  Lwia,oppido  Bohemiae,  unu3 
e  Lunensibusad  quosEpistola  JoannisIIussi 
t.  i.  Operutn  p.  100.  Confer  Jac.  Thomu- 
sium  diss.  dc  Petro  Dresdensi  §.  30.  seq. 

PETR.US  d  Luthra  Monasterii  Lutrensis, 
vulgo  Keijserlantrem,  Praemonstraiensis 
ordinis  .  Wormatiensis  Dioecesis  ,  Canoni- 
cus  et  doctor  pracclarus  ,  vir  in  Divinis 
scripturis  egregie  eruditus ,  et  saecularis 
litteraturae  non  ignarus  .  Philusophus  et 
Jurisconsultus  clarissimus  ,  ingenio  subti- 
lis ,  ct  eloquio  Scholasticus,  scripsit  in  qua- 
tuor  libros  Sententiarum  Pelri  Lombardi. 
In  Evangelium  Joannis  librum  unum.  De 
praerogativis  Ecclesiae  Trevirensis,  librum 
unum  acl  Balduinum  Archiepiscopum  Tre- 
virensem.  Scptenarium  numerum  candela- 
brorum ,  de  summi  Pontificis  eminentia 
libros  quatuor.  a)  Adversus  MICfLELEM  b) 
quendam  ejusque  asseclas ,  sanctum  Pon- 
tipZcem  impugnantes  Deformula  nuptiarum 
librum  unum.  Ad  Cardinalem  Columnam. 
de  Columnis  mysticis  librum  unum.  De 
Sacramento  altaris  lihrum  nnum.  Episto- 
larum  ad  divcrsos ,  librum  unum.  Sermo- 
nes  varios  de  tempore  ,  et  de  Sanctis  per 
anni  circrdum  libros  duos.  Reliquit  et  alia 
praeclara  ingenii  sui  monimenta:  Ita  lut- 
bet  Trithemius  in  Cato/or/o  virorum  illu- 
strium  Germaniae  cap.  105.  Citntur  pas- 
sim  d  Genebrardo  ,  Canisio ,  et  pUrisque 
aliis  Petrus  quidam  Praemonstntten^is , 
quem  alium  uh  isto  esse  non  c.ristimo  c) 
citatur  quoque  et  quodila/n  cjus  Uinuu- 
cum  ,  quod  Joannes  Palaenydorus  ait  vn- 
cari  Biblia  patperum.  Floruii  .1.   Ehmini 


a)  Apud  Trithcmium  lihroslll. 
b   Mic.h.  Caesenatcm  Ordln.  Minor.  de  quo  supra 
tom.  1.  pag.  200. 


c)  Alium  tamcn  Clironici  auctorcin  putant  Mirae- 
ns  in  Chronlco  Praetnobstf!  ei  Vossloj  p.  7K, 


■2x1  P  *   T 

1330.  Haec  Joannes  le  Paige  in    Biblioth. 
Praemonstratensi  pag.  307. 

PETRUS  Mamamu  Mediolanensis ,  Au- 
sustinianus  circa  Aunum  I3V0.  cuius  non 
nisi  Sermones  de  tempore  laudari  vidco 
apud*  Philippum  Elssium  pag.  578.  onoo- 
miastici  Augustiniani. 

*  Imo  Petras  Maynecius  scripsit  prae- 
dicationes  festivas  quas  MS.  servat.  Bi- 
blioth.  Coenobii  S  Marcii  Mediolanonsis  , 
ubi  sunt  pariter  et  praedicationes  cius 
Dominicales  ct  oratio  dicta  populo  Medio- 
lanensi.  De  eo  agunt  Thomas  de  Errera, 
Possevinus  io  Apparatu  t.  III  Puccinellus 
m  Athoneo  p.  462  et  Argelatus  in  Bibl. 
Mcdiolan.  pag.  887. 

PETBUS  Malleacensis  Monachus  Gallus 
Ordin.  Bened.  scripsit  libros  duos  de  an- 
tiquitate  et  commutatione  in  melius  Mal- 
lcacensis  Insulae  ,  et  translatione  corporis 
S.  Bigomeri  :  ad  Goderannum  Abbatem. 
Edidit  postfema  parte  mutilos  Labbeus  t. 
2.  Biblioth.  novae  Manuscriptorum  p.  222 
238.  Godcrannus  Abbas  fuit  ab  An.  1070 
ad  1074.  Vido  Sammarthanos  t.  IV.  Gal- 
liae  Christianae  pag.  594. 

PETBUS  Mailius  Canonicus  S.  Petri  Ro- 
mae  ,  ex  cuius  libro  ad  Alexandrum  III. 
capita  quaedam  de  festivitatibus  in  qui- 
bus  Dominus  Papa  coronabatur,  exhibct 
Mabillonius  tom.  2.  musci  Italici  p.  158. 
164.  Laudat  et  Bzovius  ad  Annum  1216. 
num.  16.  de  Basilicac  Vaticanae  reliquiis 
Jacobi  GRIMALDI  relationcm  exhibcns. 
Alexandrum  III.  constat  praefuisse  ab  A. 
1159.  ad  1181. 

PETBUS  Mammoardus,  cujusde  triplici 
Imporio  lucubrationem  Manuscr.  memorat 
Sanderus  in  Bibiloth.  Belgica  parte  2-  p.  5. 

PETBUS  de  Mantua ,  cuius  de  suppo- 
sitionc  ,  Manuscr.  Venetiis  exstat  tcste  To- 
masino  pag.  27. 

*  Ad  supplenda  ct  illustranda  ca  quae 
de  hoc  Petro  Fabricius  scripsit ,  iuvat  in- 
tegrum  titulum  exhibore  libro  typis  jam- 
diu  vulgati ,  iis  adiunctis  quae  ad  calcom 
leguntur.  Viri  praeclarissimi  et  subtilissi- 
mi  logici  Magistri  Petri  Mantuani  Lorjica 
incipit  feliciter.  Explicit  logica  subtilissi- 
nii  Logici  Siag.  Petri   Mantuani  accura- 


K  l    S 

tisshnc  emendata  per  eximium  artium  do- 
ctorem  Mag.  Jo.  M.  Mapellum  Yincenti- 
iinm.  Inforius  in  eadom  pagella  additur, 
lllustris  Philos.  et  Medici  ApoUinaris  Of- 
fredi  Cremonensis  de  prima ,  et  ultimo 
instanti  in  defensionem  communis  opinio- 
nis  adversus  Petrum  Manluanum  feliciter 
incipit.  Explicit  scriptum  de  instanti  il- 
luslris  Philosophi  et  Medici  Mag.  Apoili- 
nuris  0/f'rcdi  cum  suppositionibus  eiusdem 
accuratissime  emendatum  per  eximium 
artium.  Doctorem  Mag.  Jo.  M.  Mapellum 
Vincentinum.  Impressum  Venetiis  per  Si- 
monem  alias  Bevilacqua  Papiensem  1492. 
die  primo  Decembris.  * 

PETBUS  Marcellus  Antonii  F.  Venetus 
scriptor  libri  de  vitis  Principum  et  gestis 
Venetorum  a  primo  Paulutio  Anafosto 
usque  ad  obitum  Ducis  LXXIV.  Augustini 
Barbadici  An.  1502.  Vide  Vossium  pag. 
666.  Prodiit  Vonot.  1554.  8.  Francof.  1674 
8.  ct  in  Jani  Grutori  Cbronico  Chronico- 
rum  politico  t  1  Francof.  1514.  8.  p.  581. 
728.  subjunctis  Vitis  Principum  Venetorum 
quatuor  Leonardi  Lauretani ,  Antonii  Gri- 
mani,  Antonii  Gritti  et  Petri  Laudi  per  Syl- 
vestrum  Girellum,  Urbinatem  p.  729.  791. 

PETBUS  Marsus  An.  1512.  Bomae  Ca- 
nonicus  S.  Laurentii  in  Damaso  ael.  70. 
obiit.  Ejus  in  Silium  Italicum  Ven.  1483. 
1492.  Paris.  1512.  fol.  Ejusdem  in  Cicero- 
nis  de  natura  Deorum  ad  Ludovicum  XII 
Galliae  Begem,  Faris.  et  deinde  Basil. 
154-4.  ot  de  Officiis.,  amicitia  ,  senectute 
et  paradoxa  Vonot.  1506.  Lugd.  1514.  ln 
Terontium  curn  Paulo  Mallcolo.  Argent. 
1519.  4.  Ejusdom  Marsi  Panogyricum  In- 
nocentio  VIII.  dictum  ,  et  alias  quasdam 
Orationes  memorat  Nicolaus  Toppius  pag. 
248.  Biblioth.  INeapolitanae.  Sub  idem  tem- 
pus  fuit  PAULUS  Marsus ,  Piscinas,  cujus 
commontarii  in  Ovidii  Fastos  saepius  lu- 
cem  vidcrunt,  ut  dixi  lib.  1.  Biblioth.  La- 
tinae  cap.  15. 

*  Oratio  ejus  dicta  in  die  S.  Sthephani 
protom.  vetustis  excusa  typis  impressore 
Argyrio  Euchario  absque  loco.  In  fine  lc- 
gitur  probata  et  laudata  a  Bapt.  Mantua- 
no  celebri  poota  Carmclitano.  Est  autom 
oratio  ista  plane  diversa  ab  alia  in  laudem 


P  E  T 
S.  Sthephani  ab  cod.  dicta  et  impressa 
vctustis  typis  sine  loco  ot  anno.  Prior  in- 
cipit .  Horrendus  ille  tenebrarum  princeps. 
Altera  vero  :  plura  mihi.  Palres  Amplis- 
simi  altera  cius  oratio  in  funcro  lllustriss. 
Ilieronymi  Forocorneliensis  et  Forolivicn- 
sis  Comitis  in  i.  sine  loco  et  anno. 

De  Paulo  vero  Marso  cuius  in  hoc  ipso 
paragrapho  mominit  Fabricius  ,  adiicionda 
succurrit  habita  ab  ipso  oratio  die  qua  pro 
solemnitate  urbis  more  Romae  natalitia 
a  sodalitate  literaria  celebrata  sunt,  Ro- 
mae  An.  1483  die  Dominica  XX  Aprilis. 
Vide  Jacobi  Volaterrani  Diarium  ad  eun- 
dem  annum.  * 

PETRUS  Martyr ,  ab  Angleria  ,  aj  Me- 
diolanensis,  Protonotarius  Apostolicus,  Prior 
Archiepiscopatus  Granatensis,  atque  a  Con- 
siliis  rerum  Indicarum  Hispanicis  Regum 
Ferdinandi  et  Elisabethae,  et  hberorum 
Regiorum  Magister ,  cuius  Epistolarum 
libri  XXXVIII.  scripti  ab  A.  1488  ad  I  425 
Compluti  viderunt  lucem  1530.  fol.  et  ex 
meliore  editione  Elzeviriana  Amst.  1670. 
fol.  subiunctis  Ferdinandi  de  Pulgar  Epi- 
stolis  sub  eadem  tempora  scriptis  Latine 
vel  Ilispanice  cum  notis  Juliani  Magonis 
etlibri  itidem  Hispanice  ab  eodem  Pulgaro 
ad  Reginam  Elisabetham  de  claris  llispa- 
niae  Viris.  Et  rerum  varietate  et  dictio- 
nis  cultu  ac  nitore  se  commendant  Potri 
Epistolae,  sicut  ct  libri  ejus  octoginta  sive 
Decades  octo  de  rebus  Oceanicis  et  Orbe 
novo  Paris.  1536.  fol.  et  1587.  4.  ut  edi- 
tiones  docadum  trium  priorum  saepius  re- 
pctitas  praeteream  ,  ex  quibus  nonnullae 
junctim  habent  librum  de  insuhs  nuper 
inventis  et  incolarum  moribus.  Rasil.  1533 
fol.  Colon.  1573.  8.  Libri  tres  de  legatione 
Babylonica  ex  urbe  Granata  ad  Soldanum 
Rabylonicum  ,  prodiore  primum  Ilispali 
1500.  fol.  cum  rerum  Oceanicarum  prima 
docade  ,  et  carminibus,  quae  sunt  Janus, 
Inachus  ,  Pluto  furens ,  hymni  ot  epigram- 
mata  curante  ALtio  Antonio  Nebrissonsi. 
Italica  vorsio  Logationis  Rabylonicae,  Ca- 


l\  L  S  253 

rolo  Fasso  intorprotc  Vonot.  1564.  8.  in- 
scribitur :  detle  cose  notabili  detl'  Egitlo. 
Carmon  extemporale  in  bellantes  ex  im- 
perandi  cupidine,  logitur  Epistola  556.  Alia 
Epist.  581.  ol  011.  I)o  hoc  Potro  ct  ejus 
scriptis  diligontius  prae  caoteris  tractavit 
Mcokonus  tom.  23.  mcmoriarum  do  Viris 
eruditis  pag.  202.  seq.  Possunl  etiamcon- 
suli  .lovius  pag.  306.  elog.  Nicolaus  An- 
tonius  tom.  2.  Riblioth.  Ilispan.  pag.  368. 
seq.  Vossius  pag.  671.  Morliorius  in  libro 
cui  titulus  :  Essais  de  litterature  tom.  2. 
p.  228.  seq.  Philippus  Picinellus  in  thea- 
tro  oruditorum  Mediolanensium  vulgato 
Italice ,  Chevraeana  tom.  1.  pag.  40.  ctc. 
PETRUS  Martyr  Vcrmilius,  natus  Flo- 
rcntiae  An.  1500.  magno  studio  incubuit 
in  linguas  Latinam  ,  Graecam  et  Ilebrai- 
cam  ,  atque  Augustinianis  nomen  cum  de- 
disset  ,  docuit  Patavii ,  Neapoli  aliisque  in 
locis :  mox  lectione  b)  scriptorum  Zwin- 
glii  ,  Ruceri  ct  Erasmi  permotus  magnum 
inter  Reformatos  Doctores  Theologos  no- 
men  fuit,  Argentorati  primum  deinde  Oxo- 
nii  ,  denique  Tiguri  ,  ubi  idem  obiit  Anno 
1562.  Vitam  eius  scripsit  Josias  Simlerus 
praeter  quem  adire  juvabit  imprimis,  lau- 
datum  Niceronum  tom.  23.  pag.  216.  seq. 
de  scriptis  etiam  huius  Petri  accuratius 
commentantem  pag.  232.  seq.  Nec  deost 
magnus  numerus  aliorum  qui  de  hoc  viro 
tradiderunt ,  Thuanus  ad  An.  1562.  etad 
ejus  elogia  Antonius  Teissierius  :  Melchior 
Adami  in  vitis  Theologorum  ,  Jacobus  Ver- 
heyden  in  effigiebus  praestantium  Thoo- 
logorum  .  Nic.  Reusnerus  in  iconibus  pag. 
246.  seq.  pag.  165.  Christianus  Junckerus 
im  Guldenen  und  Silbernen  Ehren-Geda- 
chtms  Lutheri  pag.  177.  seq.  Paulus  Fro- 
horus  in  theatro  clarorum  virorum  pag. 
191.  Nicolaus  Comncnus  Papadopoli  t.  2. 
hist.  Gymnasii  Pataviui  pay.  2II.  Paulus 
Colomesius  in  Italia  Oriontali  p.  96.  Tho- 
mas  Fullerus  m  Abele  redivivo  pag.  205. 
Antonius  Wood  tom.  I.  Athenarum  Oxon. 
pag.  I38.  Lexicon  eruditorum ,  et  Lexica 


a)  Vide  Petri  Martyris  Epist.  248.  et  72-3.  Fra- 
tris  sui  Jo.  Bapfistae  obitum  An.  1517.  dolet  Kpi- 
stola  581. 


b)  Couror   D.   Val.  Erneslt  I.oescberi  hlstoriam 
niotuum  lom.  5.  p.  lo.  137.  Mq. 


PfiT 

bMarica,  Thonias  Popeblounl  etc.  Flori- 
mundus  Raemundus  libro  3.  historiae  bae- 
resium  cap.  5.  Dupinius  in  Bibliotheea 
scriptorum  haereticorum  ,  et  de  Commen- 
tariis  Petri  Martyria  io  libros  Biblicos  Hi- 
cbardus  Simon  libro  III.  histor.  Criticae 
in  Veteris  Test.  pag.  66 

Palacstiuorwn .  Tyriomm  et  Sidoniorwn 
historiam  editam  Tigori  1592.  4  non  du- 
bium  est  Vermilio  auctori  deberi  ,  falli- 
que  eos  qui  Anglerio  tribuunt.  Fuere  etiam, 
sed  juniores  : 

PBTRUS  Martyr  Festus  sive  Festa  Lom- 
bardus  Urceanus  Ord.  Praed.  circa  An- 
num  1612.  cujus  summarium  Constitutio- 
num  pro  rogimine  Ordinis  Praedicatorum 
atque  alia  scripta  edita  atqne  inedita  re- 
fert  Jac    Kchardus  tom.  2.  pag.  83. 

PETRUS  Martyr  Lusitanus ,  itidem  Or- 
din.  Praed.  qui  circa  Annum  1615.  Conim- 
bricae  docuit  ,  et  cujus  Commentaria  in 
tertiam  partem  Summae  S.  Tbomae  me- 
morat  Jacobus  Echardus  tom.  2.  pag.  410. 
Omitto  plures  ox  eodem  Dominicanorum 
Ordine  ,  de  quibus  idem  laudatus  Echar- 
dus  consulendus  :  Petrum  Aiartyrcm  Bac- 
cionum  sive  Bucionium  t.  2  pag.  329.  de 
Botta  Casa ,  pag.  735.  Fresciantem  seu 
Frosc.autem  pag.  636.  De  Sancto  Cervasio 
pag.  132.  Locatellum,  p.  442.  Petrum  Mar- 
tyrem  de  Mevania,  p.  329  Moralem  sive 
Morallum  iPossevino  Morellum)  scriptorem 
Collyrii  mentis  ,  pag.  234.  Moxetum  pag. 
564.  Naldinum  pag  607.  Romanium  pag. 
550.  Scandanatum  pag.  761.  et  Volcarum 
pag.  700.  Ilis  ex  Possevino  addere  licebit 
Petrum  Martyrem  Ilispanum  ;  Episcopum 
Clucnsem  in  regno  Cataloniae  circa  An. 
1575.  scriptorem  Directorii  Curatorum  ec. 
PETRUS  Martyr  Jronvn  NovariensisMe- 
dicus,  cujus  libri  IV.  de  vulneribus  et  ulce- 
ribus  capitis  viderunt  lucem  Ticini  1584.4. 

PETRUS  Martijr  Ferrarius  Jurisconsul- 
tus,  defunctus  An.  1527.  de  quoFranciscus 
Arisius  t  1.  Cremonae  littcratac  p.  399. 
seq.  dissertationes  ejus  legales  celebrans. 

PETRUS  Matthaeus  Carrantus  Latinc 
ex  ltalico  vertit  vitam  Francisci  Sfortiae 
primi  llediolanensiura  et  Genuensium  Du- 
cis  .  scriptam  aMarco  Attento.  Prodiit  La- 


It  US 

tina  versio  Bonbniac  1 520.  J)n  aliis  vitae 
Francisci  Sfortiae  scriptoribus  vide  illu- 
strem  Muratorium  t.  XIX.  rerum  Italicar. 
Vide  supra  PBTRl  M.  Carranti  p.  238. 

PETIUJS  Mauricius  ,  supra  Petrus  Clu- 
niacensis. 

PETRUS  Maurocenus  Patricius  Venetus 
et  Eprseopus  Gardinalis  ab  An.  1408.  qui 
Concilio  Constantiensi  An.  1418.  interfuit, 
atque  deinde  diem  obiit  propior  nonage- 
nano  Anno  1424.  11.  August.  de  quo  Tri- 
tliemius  cap.  737.  et  Ciacconius  in  Car- 
dinalium  Vitis  pag.  1073.  G.  Josohus  Eg- 
gs  in  purpura  docta  tom.  1.  pag.  516.  alii- 
que.  Laudantur  ejus  Variae  determationes, 
Consilia ,  atque  insigne  volumen  super 
sextum  Decretalium. 

PETRUS  de  Vercellis,  ex  Episcopo  Di- 
gnicnsi  in  Provincia ,  Meldensis  An.  1439. 
Episcopus  dcfunctus  An.  1446.  Post  lega- 
tionem  in  Craeciam  susceptam,  quam  Eu- 
genius  IV.  ei  injuxerat,  interfuit  Concilio 
Basileensi ,  in  eoque  totius  Cleri  nomine 
peroravit.  Legatus  etiam  Ludovici  III.  Re- 
gis  Hierusalem  ,  Comitis  Provinciae,  tum 
etiarn  in  Synodo  Florentina.  Vide  Sammar- 
thanos  tom.  3  pag.  704.  De  ejus  legatio- 
ne  ,  Caroli  VII.  nomine  gesta  ad  Eugenium 
IV.  Florentiae  agentem  Odoricus  Raynal- 
dus  ad  An.  1441.  et  Jacobus  Bcnignius 
Bossuetus  defensione  declarationis  Cleri 
Gallicani  lib.  X.  cap.  16.  t.  2.  p.  95.  seq. 

PETRUS  Monachus,  cujus  ,  notante  Can- 
gio ,  habetur  praefatio  in  librum  nescio 
quem.  S.  Methodii  Patarensis  in  Lycia 
Episeopi,  in  Biblioth.  Sangermanensi  Co- 
dice  281.  De  Methodio  ejusque  scriptis 
abunde  dictum  ab  Allatio  de  Methodiis, 
et  lib.  V.  Biblioth.  Graecae  c.  1 .  p.  255.  seq. 

(263  PETRUS  de  Montagnana  Fasciculus 
Medicinao  Venetiis  De  Gregoriis  1500.  fol. 
fig.  seilie.  Jo.  de  RETITAM  Alamann.  judi- 
cia  urinarum.  de  (lebotomia.  de  cyrogia.  de 
matrice  etc.  PF.TRl de  Tausignano  consilia 
contraepiilimiam  MUNDINI  Anatomia  RA- 
S!S  de  aegritudinih .  puerorum.) 

PETRUS  de  Monte  ,  Venetus  ,  artium 
Doctor  et  Juris  consultissimus,  Episcopus 
ab  An.  1442.  ad  An.  1456.  Brixiensis  de 
quo  Ughellus  tom.  4.  pag.  558.  et  Leonar- 


P  E  T 

dus  Cozzandus  part.  I  Bibliotb.  Brixiens. 
pag.  291.  Ejus  Repertorium  lucom  vidit 
Homae  1476   fol. 

*  Dedit  praeter  Roportorium  Epistolas 
nonnullas  e  quibus  tros  in  colloctioncepi- 
stolarum  Francisci  Barbari  soso  offcrunt 
logendae.  Scripsit  etiam  opusculum  de 
summi  Pontificis  et  universalis  Concilii : 
nec  non  de  Imperatoriae  majestatis  origi- 
ne.  Hic  verus  est  titulus  oporis  ,  prout 
logitur  in  MS.  Cod.  Felini  Sandaoi  in  Bi- 
bl.  Canonic.  Major.  Ecclesiae  Lucensis 
scrvato.  E%  hoc  Felini  cod.  additis  ex  oo- 
dem  Felino  itidem  annotationibus  vulga 
tum  est  sub  ascititio  ot  ab  eodom  Fclino 
reiecto  titulo  de  Monarchia.  Prodiit  hoc 
titulo  Lugduni  an.  1512.  8.  adiectis  adno- 
tationibusNic.Chalmot  in  Pictaviensi  Acad. 
Juris  Professoris  et  itorum  cum  Felini  an- 
notationibus  tantum  Romae  an.  1537  in 
16.  iterumque  cum  Felino  itidem  in  Tra- 
ctatu  Tractatuum  tom.  XIII  p.  1.  Venet. 
1584.  Porro  hoc  opus  in  nonnullis  codi- 
cibus  Joanni  De  Capistrano ;  sed  mondo- 
se  tribui  notavit  Felinus  in  suo  Codice. 
Vide  Phil  Sac.  Lambachor  in  Biblioth. 
Vindobonensi  civica  t  4  p  157.  ubi  plu- 
ra  de  hoc  tractatu  ,  et  Chalmoti  annota- 
tionibus  monet. 

Ex  Petri  de  Monte  Invectiva  adversus 
ridiculum  quemdam  Oratorem  viror.  Do- 
ctor.  osorem  excerpta  quaedam  dcdit  Em. 
Card.  Quirinus  in  Diatriba  praelim.  ad  col- 
lect.  Epistolarum  Fr.  Barbari  pag.  186. 

Hic  est  ipse  Petrus  de  Monte  quem 
tamquam  ab  hoc  nnslro  divcrsus  Fabri- 
cius  supra  pag.  78  jam  attulerat  ,  ubi  et 
libri  de  Monarchia  meminit,  scd  praeter- 
quam  verus  libri  titulus  ahus  est,  antiquis- 
simam  eius  editionem  omisit. 

Eiusdem  Petri  do  Monte  est  liber  con- 
tra  impugnantes  Sedis  Apcstolicae  aucto- 
ritatem  ad  Iieatiss  P.  et  clementiss.  prin- 
cipem  Eugenium  Pont.  IV.  Incipit :  Majo- 
res  nostri  B.  P.  Sorvatur  in  Cod.  MS. 
204.  Bibl.  Fclini  Petri  de  Monte  oratio 
dum  existeret  protonotarius ,  ct  Orator 
Eugenii  IV.  ap.  Regem  Angliae.  In  Bibl. 
Vaticana  Monfaucon  Bibl.  MSS.  p.  88.  In 
Collectione    Epistolar.    Francisci  Barbari  . 


K  lT  S  255 

quam  a.cl.  Card.  Quirino  adornatam  sae- 
pius  dixi ,  gemioae  Petrl  huius  Epistolae 
ad    eundem    Franciscum    datae  leguntur, 

quorum  altera  ost  n.  218.  alia  n.  220.  * 

*  Cl.  P.  Degli  Agostini  in  Op.  verna- 
culo  do  Venctis  Scriptoribus  torn.  1.  364. 
ambigere  sc  fassus  est  num    repertorii  a 

Potro  dc  Monte  oditi  oxtitorit  unquarn  odi- 
tio  Romana  An.  1476  Revera  tarnrm  extat 
in  Bibliothoca  Fclini  duplici  in  folio  volu- 
mine,  ot  in  fino  postremi  vol.  legitur  im- 
pressum  Romae  apud  S.  Marcum  1476. 
die  5.  Februarii  tum  subditur  continuo 
manu  eius  temporis  exarata  haec  adno- 
tatio  :  pev  honorabdem  virwn  Simonem  Xi- 
colai  de  Luca  mercatorem  curuxm  Iloma 
nam  sequentem.  *  Ex  tom.  VI. 

PETRUS  Jacobus  Montefalchius  .  claru-, 
circa  Ah.  1497.  opus  rHiquit  de  Vicentinis 
tum  etiam  de  cognominihus  Deorum  egit 
libro  edito  Perusiao  4525.  atque  item  de 
sacris  celebritatibus,  Habuit  oum  scripto- 
rem  Laur.  Pignorius  teste  Vossio  p.  664. 
PETRUS  de  Mora,  Beneventanus,  ab  A. 
1205.  Cardinalis,  scriptor  Dictionarii  sive 
Alphabeti  arlis  sermocinandi ,  Manuscr. 
in  variis  Bibliothecis.  Vide  Oudinum  tom. 
2  p.  1721.  seq. 

PETRUS  Natalis  sive  de  Nalalibus ,  su- 
y.ra  p.  282. 

PETRUS  Neapolitanae  sivo  Parthonopfm- 
sis  Ecclesiae  Subdiaconus  circa  An.  890. 
scripsit  librum  de  Miraculis  S.  Agnelli 
Abbatis  .  Noapolitanorum  Patroni  qui  An. 
590.  obiit.  Ex  eo  quaedam  vorsu  scripta 
(Libor  ipse  enim  prosa  est  compositus'  ex- 
corpsit  odiditquo  Ughellus  tom.  VI.  Italiac 
sacrae  pag.76.  (edit  novae  p  54.)  Vide  et 
tom.  IV.  pa.2.  878. 

PETRUS  Nigcr,  supra  pag.  \.i'i. 
Cocnobii  S.  PETIU  in  Nigra  Syhadola- 
tiones  oditao  a  Joanne  Fridorico  Sclian- 
nat  in  collcctione  prima  \ "indomiarum  lit- 
torariarum,  Fuldao  1723.  fol.  p.  I6M64 
PETRUS  <^  Non<jcntn  Normannus  Gallus, 
Theologus  Paris  circa  An.  1404.  Scripait 
inMagistrumSententiarumScholasticaQuo- 
dlibeta.  Quaestiones  Ordinariaa  libria  II. 
Sermonum  libros  lll.  Vide  Pees  \inum. 
Alrviiuin  pag    i--'"> 


1 


P  E  T 
PETRUS  Augustinianus  Novae  Civitatis 
in  Latio   Episcopus  circa    A.    ilO.    supra 
Petrus  Bruniquelli. 

PETRUS  Novariensis  de  quo  Potrus  Lu- 
-  -  ad  A.  1 184.  Eodem  anno  et  tempore 
floruiC Magisler  Petrus  Novariensis ,  qui 
fuit  Parisiensis  Episcopus  .  scriptor  son- 
tentiaruro  Theologiae  ,  in  quibus  continetur 
tota  profunditas  Scripturae  sacrae.  II ic  ost 
Petrus  Lombardus  de  quo  supra  p.  249. 

PETRUS  Olai,  Monasterii  Alvastra  Ord. 
Cistorc.  in  Ostrogothta  Prior-  lievelationes 
S.  Brigittae  .  ex  Svecico  vertit  Latine.  Vido 
Bzovium  ad  A.  1378.  num.  41.  ot  quae 
supra  tom.   I.  pag.  259. 

PETRUS  de  Osma  ,  Oxomensis  ,  infra  , 
Uxamensis. 

PETRUS  Ostiensis ,  cujus  lucubrationem 
in  Codice  Regio  Paris.  895.  obviam  momo- 
rat  Cangius  .  non  divorsus  ut  puto  a  con- 
tinuatoro  Chrontci  Loonis  Ostionsis  ,  Potro 
Monacbo  Casinonsi  ot  Ostiensi  Diacono  ,  de 
quo  supra ,  pag    239. 

PETRUS  Padubanensis ,  corrupte  pro 
Aponensi. 

PETRUS  Paludanus  ,  Ordin.  Praedicat. 
dofunctus  A.  1312.  de  quo  S.  Antoninus  t. 
3.  summao  histor.  pag.  681 .  Tritbemius  cap. 
582.  Natalis  Alcx.  tom.  7.  pag.  155.  seq. 
Ilenricus  Warthonus  ad  Caveum  A.  1330. 
otc.  Vido  supra  pag.  183. 

PETRUS  Pannonius  ,  qui  PAULUS  aliis, 
vide  supra  pag.  206. 

PETRUS  Parens  (Parenti) .  Marci  F.  nobi- 
lis  Florentinus  et  inter  Magistratus  ab  A. 
1  182. ad  A.  1501.  Latine  quaoscripserit  non 
comperi  :  sed  Memorias  ejus  Historicas  ab 
A.  1 576.  Italica  lingua  compositas  et  manu 
auctoris  exaratas  duobus  Voluminibus  in 
Bibliothcca  Strozziana  ,  laudari  video  in 
Diario  Eruditorum  Italiae  t.  XXVIII.  p.  228. 

PETRUS  Pariselli,  Monachus  S.  (iermani 
de  Pratis ,  cujus  Sermones  in  Ribliothecao 
SangermannensisCod.396.  evolvitCan.^ius. 

PETRUS  Parochia  sive  Parochianus 
Gyronasiarcha  Grammaticorum  in  Collegio 
Navarrico  Parisiensi  ab  A.  1395.  ad  1406. 
cujus  tractatum  de  Constitutione  Nominum 
ct  Verborum  Manuscr.  in  Biblioth.  Coeno- 
1    S   Victorifi  Paris.  mcroorat  Jo.  Launojus 


R  U  S 

in  historia   Gymnasii  Navarrei    pag.    462. 

PETRUS  Passerinus  Utinensis  scripsisse 
apud  Vossium  pag.  531.  Cangiumque  tradi- 
tur  diarium  rerum  Forojuliensium  ab  A. 
1258.  ad  1356.  (1348.)  Manuscr.  apud  il- 
lustrom  Pontaninum.  Sed  vcrus  auctor  JU- 
LIANUS  Canonicus  Civitatensis.  Vide  dia- 
rium  eruditorum  Italiae  t.  IX.  p.  157. 

*  Vir  doctissimusdecuius  amicitia  glorior 
P.  Franciscus.  Born  De  Rubois  Chronicon 
istud  rerum  Forojuliensium  vulgavit  in  ap- 
pendice  Vet.  monum.  ad  commentarium 
Ecclesiae  Aquilejensis  n.  8.  suoque  demun 
auctori  opus  restituit ,  reiecto  Potro  Passe- 
rino  ab  Antonio  Relloni  tabellione  olim 
obtruso.  Igitur  operis  author  fuit  Julianus  , 
de  quo  hic  Fabric:us  ,  sed  et  iste  coadiu- 
torcm  habuit  in  oodem  scribendo ;  vel 
forte  addei.do  Joannom  alterum  fratrem 
suum,  qui  ad  an.  1293.  in  eod.  Chronico 
adnotavit :  Ego  Joannes  celebrante  primo 
Missam  nono  die  Majo  currente  Dominica 
per  C.  An,  D  1294.  Cum  vero  Joannes 
ipse  anno  eodem  missam  primam  celebra- 
verit ,  non  ita  facile  credo  Chronicon  suurn 
producere  potuisse  usque  ad  An.  1364. 
multoque  otiam  minus  ad  An.  1384.  ut  hic 
Fabricius  indicat.  Chronicon  utique  a  P. 
De  Rubeis  vulgatum  Annum  1364  non  su- 
perat,  ex  quo  fit  ut  Commentitia  sit  proro- 
gatio  usque  ad  An.  1384.  Fontanini  ap. 
Fabricium  hic.  Sed  cum  post  A.  1331.  in 
chronico  P.  De  Rubeis  novus  lcgatur  titulus 
in  hanc  sententiam.  In  libretto  Dom.  Jo. 
Jacob.  De  Venustis  :  tum  resumaturChroni- 
con  ,  sed  cum  interruptione  usque  ad  An. 
1345.  atque  inde  ducatur  usque  ad  1384. 
non  inani  conicctura  judico  esse  hoc  addi- 
tamcntum  alteriusauthoris,  cumpraesertim 
opitome  Chronici  Juliani  ab  eodem  P..  De 
Rubeis  vulgata  ibidem  n.  9.  ultra  annum 
1331 .  excurrat. 

Idem  Juliani  Chronicon  e  schedis  Capi- 
tnli  Forojuliensis  dcscriptum  vulgavit  Murj- 
torius  Rer.  Ital.  t.  XXIV.  p.  1193.  sed  in 
rnultis  ab  oo  quem  dedit  P.  De  Rubeis  ,  di- 
versum.  In  praefatione  vero  ad  hoc  ipsum 
Chronicon  testatur  Muratorius ,  Schedas 
illas  capituli  vetustate  corrosas  esse  mul- 
tis  in    locis  el  tantec  antiquitatis   ul    ci 


i»  n  r 

illis  videri  possint  expressi  reliqui  eiusdera 
op.  Codicos  in  Ribl  privatorum  9ervati. 
Dosinit  Codox  istc  An.  1315.  ex  quo  illud 
consequi  videre  possct  Julianum  eiquc  suc- 
centuriatum  Joannem  non  uitra  hunc  an- 
num  excurrisse.  Quare  eaquae  ultra  hunc 
annum  offert.  Cod.  P.  l)e  Rubeis  alterius 
csset  additamenta  merito  suspicaremur. 
Praesertim  cum  lacinia  P.  Ue  Rubeis  ab  An. 
1315.  usque  ad  An.  31.  eadem  omnino  sit 
cum  excerptis  ,  quao  ex  libro  adversnrio- 
rum  CapituliCivitatensisMuratorius  ibidem 
p.  1227.  exhibuit.  * 

PETRUS  PateshuUus  Ant>\us  Augustinia- 
nus  ,  Theologus  Oxoniensis  circa  Annum 
1390.  Wiclefi  secutus  partes  scripsit  Postil- 
lationes  S.  Scripturae.  Super  IV.  Ubros  Sen- 
lcntiarum.  Contra  haereticos.  Determinatio- 
nes  Theologicas  Sermones  ad  Clerum  , 
Populumque.  Vide  Lelandum  cap.  437.  Pit- 
seum  pag.  555.  Elssium  p.  580.  sed  et 
Baleum  VIII.  2.  qui  eidem  tribuit  lucubra- 
tiones  alias  flammis  traditas,  Vitam  fratrum 
mendicantium  siveacerbissimum  opussuper 
llildegardis  Prophetia  ,  contra  fratres  men- 
dicantes.  Defensorium  Armachani ,  sive 
Defensorii  Curalorum  a  Richardo  Radulphi 
F.  Archiepiscopo  Armachano  mendicantibus 
oppositi:  Novam  cantilenam.  Lamentationes 
fratrum.  Ritus  natalitios.  De  flagitiis  Au- 
ijustinensium.  De  nequitiis  Dominicanorum. 
Mandata  Legis  Evangelicae.  De  desolatione 
Ecclesiae. 

PETRUS  de  Paulo  ,  Patricius  Jarlrcnsis 
in  Dalmatia  ,  de  cujus  Memoriali  supra 
pag.  207.  ubi  vitiose  Paulus  de  Paulo  cx- 
cusum. 

Paulus  Monachus  S.  PETRI  in  Valle . 
supra  pag.  207. 

PETRUS  Paulus  Vergerius.  Duo  hoc  no- 
mine.  Infra  VERGERIOS. 

PETRUS  de  Pennis  Aprutinus  ,  Ordinis 
Praedicatorum  ,  scriptor  libri  intcr  Codices 
Baluzianos  in  Rcgia  Paris.  eui  titulus  :  a) 
Memoria  continens  modum  recuperandi 
terram  sanctam  ,  scripla  post  electionem 
(ircgorii  X.  dividitur  capitibus  XXII.  qui- 


R  U  S  257 

bus  coraprehendi  potest  terra  sancta  et 
vidcri  quare  deperdita  fucnt ,  et  qualitor 
rocuperari  possit.  Cregorius  X.  electus  A. 
1271.  Palacstina  amissa  A.  1268.  Constat 
igitur  de  Petri  hujus  aetate  ,  quem  praeter 
rem  ad  A.  1330.  alii ,  alii  ad  A.  1531.  re 
ferunt ,  propius  vero  qui  cum  Toppio  ad 
\.  1242.  Caetera  ejus  scripta  sunt :  b) 
Liber  contra  Judaeos ,  nomine  Thalmoth 
T.dmudis  asscrtores)  divisus  in  XV.  capita 
ct  tractatus  contra  Alcoranum  et  Machome- 
tum  ,  capitibus  itidem  XV.  uterque  partis 
octavae  instaradditus  PETRI  Suberti  operi 
de  visitatione  Episcopali  ,  seu  de  cultn  vi- 
ncao.  Tractatus  de  notitia  Vcrbi  incaruntt . 
capitibus  XXV. 

PETRUS  dePerpiniano  dictus  de  Riu  sive 
de  Rivo  Catalanus ,  Carmelita  sub  inilia 
seculi  XIV.  scripsit  in  Psalmos  Davidis.  In 
IV.  libros  Sententiarum.  Quaestiones  Sen- 
tentiarutn  libris  II.  Sermones  varios.  Vide 
Trithemium  cap.  559.  Nic  Antonium  lib. 
9.  Biblioth.  veteris  Hispanac  cap.  2.  tonr 
2.  pag.  80.  Alegrium  etc. 

PETRUS  de   S.    Joanne  ,    Pictaviensis  . 
Monachus  et  Prior  major  claustralis  mona- 
sterii  SS.  Petri  et  Pauli  Cluniacensis  ,  de 
cujus  scriptis  quibusdam  ,  versu  et  prosa 
in  laudem  Magistri  sui ,  qui  A.  1 156.  diem 
obiit,  Petri  Mauricii  Abbatis    Cluniacen- 
sis    dictum    supra    pag.    241.    seqq.    Ex- 
stant    praeterea    in   Andreae    du    Chesne 
Biblioth.  Cluniaccnsi  p.  615.  carmeu  ele- 
giacum  in  laude  triumphi  ejusdem  Abba- 
tis  Romae  habiti  contra  l^ontium   et  Pon- 
tianos  ,  qui    eum    Abbatiali    dignitate  ex- 
tiudere  molicbantur  et  p.  645.  aliud  bre- 
ve  ,  quando  ad  Ajam  Insulam  transfreta- 
vit.  Et  tria  alia  ,  pagina  617.  seq.    \ 
bus  hexametris  :  Adversus  Barbaium.  Epi- 
taphium    Gelasii    Papae  II.  defuncti   An. 
1119.    ct    Epitaphium   Adefomi   Episcopi 
Salmanticcnsis  qui  eodem  anno    ex   Con- 
cilio  Remensi  redu\  diem  obiit.  De  swn- 
ma  Ilistorica  Bibliaeq\iam  HuldricusZwin- 
glius  junior,  c   Novi  Testaraenti  io  Scho 
la  Tierurioa  Professor  edidil  Tiguri    1591 


a)  Jacobus  Bcbardus  tom.  2  <1<"  script i>  Dominl- 
euor  p.  337. 


l»)  iii.  lom.  i  p.  "<0'J. 

<•  Pillas  hic  Huidricl  /«iii^iii  Pasterii  <<i  Prae 

184 


258  P  £  T 

fol.  cum  libro  de  justilieatione  per  tidem, 
ad  Hebraeos  IX.  et  eontinuatione  summae 
illius  a  Julii  Caesaris  Imperio  ad  sua  pro- 
dueta  tempora  libris  IV.  Vide  Oudinum 
tom.  1  pftg.  1274. 

PETRUS  Pictaoiensis ,  Petri  Lombardi 
discipulus  ,  propter  subtilitatem  ingenii 
eum  eodem  Lombardo ,  Abaelardo  et  Gil- 
berto  Porretano  quatuor  Galliae  labyrin- 
this  a",  accensitus  :  Lombardi  successor 
per  annos  fere  quadraginta  Theologiam 
docuit  Parisiis ,  et  e\  Caneellario  post  Pe- 
trum  Comestorem  Parisiensi  senex  deni- 
que  Arehiepiscopus  ab  A.  1201.  Ebredu- 
nensis  .  diem  obiit  A.  1205.  De  quo  prae- 
ter  Claudium  Hemeraeum  de  Academia 
Paris.  pag.  115.  Bulaeus  tom.  2  p.  767. 
atque  Oudinus  t.  2  pag.  1499.  seq.  Scri- 
psit  quinque  libros  Sententiarum  ad  Gui- 
lelmum  Senonensem  et  postea  An.  1175. 
Remensem  Archiepiscopum.  Prodiere  Pa- 
ris.  1655.  fol.  edente  llugone  Mathoud 
Benedictino  S.  Mauri.  Ab  his  diversus 
Commentarius  adhuc  ineditus  in  Magi- 
strum  sententia.rum  de  quo  Oudinus  tom. 
2  pag.  1501.  Albericus  in  Chronico  pag. 
441.  memorat  etiam  ejus  Sermones  ,  Ih- 
stmctionespt  Postillas  :  additque  eum  pau- 
peribus  consulentem  Clericis  excogitasse- 
arbores  historiarum  Veteris  Testamenti 
in  peltibus  depingere ,  et  de  vitiis  et  vir- 
tutibus  similiter  disponere.  De  distinctio- 
nibus  in  Psalterium  et  allegoriis  super 
Vetus  et  Sovum  Testamentum ,  Sermoni- 
busque  per  anni  Circulum  ,  et  notulis  ex- 
cerptis  ex  ejus  Sermonibus,  et  Summa 
de  mysleriis  incarnationis  CHristi ,  lauda- 
tum  Oudinum  consulere  juvabit. 

PETRUS  Pictaviensis ,  Canonicus  S.  Vi- 
ctoris  Paris.  et  Cantor  ,  defunctus  Anno 
1197.  de  cujus  Poenitentiali  atque  aliis 
scriptis  supra  p.  237.  *  Muratorius   Anti- 


R  U  S 

quiit.  Medii  Aevi  t.  111.  pag.  917.  tradit 
in  Cod  MS.  Ambrosiano  superesse  Chroni- 
con  F.  Jacobi  De  Aquis  Ord.  Praed.  inscri- 
ptum  :  Imago  Mundi  in  quo  nonnulla  e 
Chronico  Mag.  Petri  Pictaviensis  delibata 
leguntur.  Vix  dubitarem  hunc  ipsum  esse 
Petrurn  Cantorem  :  nisi  me  aliquantulum 
suspcnsum  veterum  scriptorum  de  hoc 
opere  a  Petro  digesto  testimonia  retinerent. 
Porro  Jacobum  de  Aquis  ad  an.  1296.  Chro- 
nicon  suum  perduxisse  idem  Muratorius 
admonuit.  Forte  tamen  opus  istudvindican- 
dum  est  alteri  Petro  deS..lo.Pictaviensi,dc 
quo  Fabricius;  nec  aliud  est  forte  Chronicon 
istud  quam  continuatio  summae  historialis 
Biblicae  ab  eodem  Petro  scriptae  editaeque 
Tiguri  ut  hic  Fabricius  ait.  Costinuationem 
hanc  scribitur  ibi  dedisse  Huldricus  Zuin- 
glius  reformatoris  nepos.  Sed  forte  recen- 
tior  hic  author  nihil  desuo  praestitit,  nisi 
continuationem  ex  eo  cductam  tempore 
quo  chronicon  suum  Petrus  purduxerat. 
Ouis  vero  iste  sit  Jacobus  de  Aquis ,  cuius 
meminit  etiam  Benvenutus  de  S.  Georgio 
in  Historia  Montisferrati  plane  ignoro.  * 

PETRUS  Pictor  Canonicus  s!  Audoma- 
ri  in  Artesia  circa  A.  1200.  cujus  liber 
de  Sacramento  Altaris  versibus  leoninis 
compositus  exstat  Manuscr.  in  Biblioth. 
San  Germanensi  Cod.  658.   Incipit : 

Ornnibus  in  factis  ,  conceptis  sive  pcractis 
Debet  praeponi  DEUS  humanac  rationi  etc. 

Cap.  1.  l»anis  in  altari  Verbi  virtute  sacratus 
Fit  Divina  Caro  nostri  medicina  reatus  elc. 

Vide  Oudinum  t.  2  p.  1725.  seq. 

PETRUS  de  Pilichdorf  sive  Pilichdor- 
fius  Germanus,  Doctor  et  Magister,  Theo- 
logiae  Professor  A.  1444.  scripsit  Obvia- 
tioyies  S.  Scripturae ,  contra  errores  Wal- 
densium:  inter  alia  testatus  b)  mille  am- 
plius  ex  illis  infra  spatium  duorum  an- 
norum    ad    Catholicam  fidem   fuisse  con- 


dicatores  Tiguri  ab  A.  1:568.  ad  1571.  quo  apoplexia 
obiit :  Huldrici  vero  Zwinglii,  Reformaloris  A.  1531 
netat.  49.  defuncti  nepos.  Vide  Hottingeri  scholam 
Tigurinam  pag.  V.)0.  ubi  Petrus  ille  praeter  rem 
Pictavienii  Episcopus  appellatur . 

a)  Vide  supra  in  Gualteri  S.  Victoris  ,  tom.  o. 
pag.  7>\>. 

b")  Cap.  XV.  Quare  non  pcrstitisti  cum  Ottibu» 


in  Thuringia,Marchia,  Bohetnia  ,  Moravia,  ubi 
ex  DEf  gratiajam  infra  spalium  duorum  anno- 
rum  circa  mille  personas  haeretici  Waldenses  ad 
fidem  Catholicam  sunt  conversi  ?  Quare  non  ve- 
nis  ad  Austriam,  et  Ungariam,  ubi  spes  est  In- 
quisitoribus  haereticue  pravitalis  plures  item 
guam  mille  pcrsonas  tuorum  credentium  forc  de 
faucibus   Lcviathan  extrahendos  ? 


P  E  T 

vorsos  :  et  librum  eontra  Panperes  de  Lug- 
duno.  Priores  integras  ,  et  posterioris  fra- 
gmentum  edidit  ,!ac.  Gretserus  cum  Lu- 
ca  Tudensi  contra  Albigensos,  Rcinero- 
que  et  Anonymo  contra  Waldenses.  In- 
srolstad.  1612.  h.  unde  recusi  tom.  XXV 
Biblioth.  Patrum  Lugd.  pag.  277.  299.  et 
inter  Gretseri  opera  t.  XII  parte  2. 

PETRUS  Pirchenioart ,  clarus  saeculo 
XV.  maxime  in  Universitate  Wiennensi. 
Diversa  ejus  opuscula  in  Austriae  Biblio- 
thecis  Manuscripta  exstare  testis  est  V. 
C.  Bernardus  Pez  t.  3  anecdotor.  parte  3. 
pag.  630.  plura  de  illis  dicturus  alibi,  ni- 
si  mors  superiore  anno  cum  magna  ha- 
rum  litterarum  jactura  eum  rebus  huma- 
nis  abstulisset.  Ex  Codicibus  monasterii 
Benedictoburani  ibidem  memorat  tracta- 
tum  sive  Sermonem  de  Corpore  Domini. 
Incip.  De  venerando  Eucharistiae  Sacra- 
mento  et  ejas  digna  sumtione. 

PETRUS  Pisanus ,  scriptor  Vilae  Pa- 
schalis  II.  Papae  A.  1118.  defuncti ,  cujus 
viguit  temporibus ,  editae  a  Papebrochio 
in  propylaeo  ad  Acta  Sanctorum  Maji  p. 
*  202.  207. 

*  Petrus  Grammaticus  Pisanus  Caroli 
Magni  praeceptor  in  re  grammatiea.,  cuius 
meminit  Eginardus  in  Vita  Caroli.  Extant 
eius  versus  quidam  e  MS.  Codice  vulgati 
ab.  Abb.  le  Beufin  dissertation  swr  1'Hist. 
Ecclesiastiq.  et  civil.  de  Paris  pag.  401. 
Horum  primum  carmen  missum  est  ad 
Paulum  Varnefridum  sub  nomine  Caroli  M. 
Titulus  in  MS.  Cod.  est  Versus PetriGram- 
matici  incipit. 

Nos  dicamus  Christo  laudem 
Ilortatur  hoc  Paulum  ut  doceat  clericos 
Grecas  litteras  et  comitari  valeant  Rotru- 
dem  filiam  suam,  Caroli  scilicet  jam  op- 
pignoratam  Constantino  Graecor.  Impera- 
tori.  pag.  409.  legitur  aliud  carmen  Petri 
ad  Paulum,  quo  illum  proposito  aonigmate 
tentat.  Sunt  autem  omnes  versus  luwame- 
tri.  Incipit  poetica  haec  oratio. 

Lumine  purpurco  dum  so!  perfunderet  astra 
Pag.  4-19.  legitur  Carmen  panegyricum  Pe- 
tri  ad  Regem 

Culminae  si  Regum  dudum  cecidcre  poetae. 

PETRUS  Pistorfs ,  Ganonicus  Regularis 


K  U  S  259 

Augustinianus  ii:  Viridi  Valle  prope  Bru- 
xellam  ,  dcfunctus  A.  1440.  non  diversus 
ut  videtur  ii  PETKO  Bruxellensi  de  quo 
supra  pag.  236.  Scripta  quae  apud  Vale- 
rium  Andream  pag.  7o2.  Petro  Pistoris  tri- 
buuntur,  sunt :  de  pluralitate  Confcssa- 
riorum  in  regimuie  Monialium  non  admit- 
tenda.  De  differentia  venialium  pcccaturum 
et  mortalium.  De  Iriplici  via  ad   DFJ '  U. 

Magister  PETRUS  de  Ponte,  coecus,  Bru- 
gensis ,  sub  typographiae  initia  in  12.  edi- 
dit  libellurn  Grammaticarum  Observatio- 
num  ,  et  exceptionum  a  regulis  Gramrna- 
ticis  quem  inscripsit  de  regulis  congrui- 
tatum  et  eorum  limitibus. 

PETRUS  ordinis  Praedicatorum ,  Pro- 
vincialis  Franciae  scripsit  Sermones  de 
Dominicis  et  festivitatibus  fere  per  totum 
annum  ,  quibus  multi  utuntur  usque  ho- 
die.  Haec  de  eo  Henricus  Gandavensis 
cap.  41.  cuius  Petri  Sermones  ,  perperam 
confusi  a  nonnullis  cum  PETRO  de  liiga, 
adhuc  superesse  Manuscriptos  in  variis 
Bibliothecis  testatur  Jacobus  Quetif.  tom. 
1  p.  117.  disserens  de  PETRO  Remensi , 
ad  An.  1245. 

PETRUS  Praemonstratcnsis  ,  supra,  Pe- 
trus  de  Lutra. 

Frater  PETRUS  de  Umezow  ,  Pragen- 
sis  ,  Theologiae  Professor.  Praedicator  Mo- 
nasterii  S.  Clementis  :  Hujus  revocatio  . 
recognitio  et  potestatio  facta  Pragae  An. 
1417.  Sabbato  ante  Dominicam  Oculi ,  in 
Collegio  Caroli  ,  coram  tota  Universitate 
Studii  Pragensis  ,  et  in  praesentia  Scabi- 
norum  et  Consulum  ac  Communitatum 
omnium  Civitatum  Pragensium  exstat  in- 
ter  Joannis  Hussi  Opera  t.  2  p.  365.  seq. 

PETRUS  Prior  S.  Joannis  Senonensi  sub 
Ludovico  VI.  Galliac  Rege  circa  A.  1118. 
cui  Cangius  tribuit  historiam  Francorum 
abbreviatam  ,  quam  supra  pag.  730.  sub 
PETRO  Bibliothecario  refeere  me  memini. 

PETRUS  Remensis  Prior  Provinruilis 
fratrumPraedicatorumFraneiaPseculo  XIII. 
vergente  ,  scriptor  Scrmonum  de  trmpore 
et  de  Sanctis ,  laudatus  Trithrmio  ci|>. 
471.  idem  ut  videtur  de  quo  supra.  Ser- 
mones  illos  Manuscriptos  memorat  San- 
dcrus  peg.  I2S.  Bibhoth.  Belgic.  et  parte  2. 


KO  P  E  T 

156.  ubi  perperam  excusum  1'etn  llc- 
menarii  sermones  de  fcslis. 

l'i  nns  QuesveUus  Anglus,  Theologus 
ot  Jurisconsultus  Ordin  Minor.  iu  Coenobio 
Norvicensi  Sec.  XV.  scripsit  teste  Pitseo 
B  De  iis  .  quac  ad  Jus  ct  Judicimn 
spectant .  ordinate  dirigendis.  Dtrectorium 
Juris  in  foro  Conscientiae  ct  Judiciali  ,  a) 
libris  IV.  De  summa  Trinitalc  ct  fide  Ca- 
tholica  et  de  scplcni  Sacramcntis  .  De  iis- 
dem  Sacramentis  ministrandisetaccipiendis: 
et  dc  criminibus  quae  a  Sacramvntis  in.pc- 
diunt .  ct  de  poenis  iisdem  injungendis. 

PETRUS  Ravennas,  idcm  cum  Petro  Chrg- 
sologo  dc  quo  supra  t.  1 .  p.  350.  e  t.  5.  241 . 

*  Fuit  et  alter  Petrus  Ravennas,  qui  post 
medium  Saec  XV.  tloruit.  Praeter  tracta- 
lum,De  memoriaquB  valebat  ad  miraculum 
dedit  1'triusque  Jur.  Compendia .  Commen- 
(arium  in  feuda,  Juris  Alphabetum  ct  inter- 
prctationes  amplas  in  quasdam  juris  Pon- 
tificii  costitutioncs  ait  Pancirolus  Libro  2.  c. 
138.  Pelbartus  in  pomario  mcminit  Petri 
cuiusdam  Ravonnatensis  cuius  erat  liber 
de  gestis  ?iotabilibus.  An.  idern  sit  cum  hoc 
Juris  doctore  ambigo.  Vide  ibidem  sermo- 
nem  de  S.  Catherina.  Inter  haec  opera 
typis  prodiisse  constat  Juris  alphabetum  in 
S.  An.  1511.  sine  loco. 

PETRLS  Raimundi ,  de  Insula  grassa  , 
Gallus  ,  Carmelitarum  ab  Anno  1343.  ad 
1 355.  Generalis  scripsit  in  IV.  libros  Sen- 
lentiarum.  Vidc  Trithemium  cap.  603.  Ale- 
grium  pag.  292- 

PETllLS  Ransanus  sive  Ranzanus  nobi- 
lis  Panormitanus ,  Siculus  ,  Ord.  Praed. 
Siculae  Provinciae  praefuit  ab  A.  1 457.  Epi- 
scopus  Luceriensis  ab  A.  1478.  inde  ad 
Matthiam  Corvinum  Ilungariae  Regem  le- 
gatus  per  triennium  ,  diem  obiit  A.  1492. 
de  quo  diligenter  ut  solet  Antonius  Mon- 
gitor  tom.  2.  Riblioth.  Siculae  p.  155.  scq. 
et  Jacobus  Quetif  tom.  1.  pag-  876.  seq.  ex 
quo  notitiam  scriptorum  ejus  referre  placet. 

1.  Commentanus  de  liebus  Ilungarics 
Matthiae  Corvino  Ilungariae  regi  nuncupa- 
tus,  dum  apud  eum  regisSiciliaeFerdinandi 

a)  Yolumen  ingens,et  stjjlus  praetar  Juristarnm 
consueludinem  eleaans  judicc  Waddingo  pag.  288. 
<jui  evolvit  in  Blbliotb.  Valicana  et  Franciscanoriirn 


R  US 
legationem  obireUEx  auctorisCod.Manuscr. 
typis  prodiit  cum  aliis  Rerumllungaricaruin 
scriptoribus  Joannis  Sambuci,  Tirnaviensis, 
viri  eruditissimi  curis  ct  studio  ,  Viennae 
Austriae  1558.  fol.  Tum  postea  curante 
Joanne  Rongarsio  ,  Francof.  ad  Moenum  , 
typis  Vechelii  1600.  fol.  Quod  opus  Sambu- 
cus  epistola  ad  Maximihanum  regem  p  200. 
prolixe  sic  commendat:  Hic  vero  auctor 
Ranzanus  per  indices  quosdam  regum  d 
Rcalrice  sibi  Viennae  datos  ex  iisdem  unde 
Ronjiuius  sua  dcscripserat ,  ita  deduxit,  ut 
quide  rebusllungaricis  aliquidprodiderunt, 
nnila  ex  parte  sit  postponendus.  Etenim 
hacbrevitatecuncta  eleganter  estcomplexus, 
ac  nihil  quod  in  historia  requiritur ,  uspiam 
omisit.  Alque  hoc  nomine  hic  scriptor  vel 
praecipue  cognoscendus ,  quod  aliqua  in 
Ronfinio  vel  intcrruptavel mendosa  librario- 
rum  incuria  cum  sitrf ,  hic  omnium  admo- 
neri ,  et  nonparum  ad  sinceram  et  integram 
veritatis  cognitionem  juvari  queamus.  Non 
idcirco  tamen  Runfinius  ipse  negligendus , 
qui  cunplissimc  res  guoque  externas  prose- 
cutus  est  ,  sed  ub  brevitatem  hic  etiam  com- 
mendabilis ,  et  in  quibusdam  omnino  prae- 
ferendus.  Qui  cum  diu  latuisset  (utiadhuc 
reliqua  ejus  desiderantur  ,  quippe  qui  anna- 
les  omnium  temporum  alios.  LX.  et  hunc 
LXI.  et  ultimum  reliquerit)  a  me  opera 
quorundam  amicorum  denique  lucem  aspi- 
cit ,  dignum  qui  antc  Ronfini  natalem  ap- 
paruisset..  Quae  ex  Sambuco  refert  Sigis- 
mundus  Ferrarius  Ord-  Praed.  Hist  prov. 
Hung.  p.  454.  Non  omittcndum  etsi  ex  iis- 
dem  fontibus  tam  Ranzanus  ,  quam  Ronfl- 
niussuos  ediderint  commentarios,  neutrum 
ab  altero  accepisse ,  siquidem  aequales 
erant ,  licet  Ranzanus  paulo  senior  mortuus 
anno  1492.  cum  Bonfiniumad  1495.  perve- 
nisse  narrent.  Indice  XXVII.  Ranzanus  ait 
se  Romae  adfuisse,  cum  jussu  Nicolai  V. 
a  purpurato  Cardinalium  senatu  solemniter 
et  magnifice  Joanni  Iluniadi  parentatum 
est  anno  1456.  IIos  vero  indices  XXXVI. 
nam  caeteri  sunt  Sambuci  ,  scribere  se  te- 
statur  anno  1488. 

Toletana.  I)c  aliis  Codicibus  Manuscriptis  vide  Ou- 
(linurn  torn.  5.  pag.  1168. 


P  E  T 

I.  Volumiua  IV.  grandiora  de  omnibus 
scientiis  tam  practicis  quam  specidativis,de 
Geographia  eliam  et  Historia  stylo  sauvi 
et  comto,  quae  vidi  ego  Panormi  cum  essem, 
inquit  Leandcr  Albertus.  Sic  ex  eo  refert 
Vallius  pag.  154-  citans  ejus  opus  descri- 
tione  deWIsole  appartenenti  all  Italia  ,  ubi 
dePanormo.  Quam  descriptionemManuscri- 
ptam  viderit  Vallius  ,  cum  typis  non  prodie- 
rit.  (264.  Prodiit  immo  primo  in  edit.  Op. 
Leandri  Alb  Veneta  a.  1561.  et  dein  plu- 
ries.)  Ejus  geographiam  citat  Caesar  llipa  in 
Iconologia  p.  284.  ubi  de  imagine  Calabriae. 

Vita  S.  Vincentii  Ferrtrii  confessoris  or- 
dinis  Praedicatorum  libris  V.  Hanc  Surius 
stylo  innovatam  de  more  et  interpolatam 
suis  Menaeis  inseruit ,  sed  Henschenius  et 
Papebrochius  in  Actis  SS.  tom.  1.  April. 
pag.  482.  ad  diem  V.  qualem  Ranzanus  edi- 
dit,  et  servato  primigenio  stylo  repraesen- 
tat  ex  Cod.  Manuscr.  Ultrajectino  membra- 
naceo  antiquo,  monentes  tamen  integrum 
non  esse,  cum  liber  IV.  qui  prolixissimus 
esse  deberet,  brevissimus  sit ,  quinti  vero 
libri  solum  adsit  initium.  In  Ebracensi  ce- 
lebri  intor  Bambergam  et  Herbipolim  mona- 
sterio  cent.  2  num.  100.  olim  aliud  ab  ipsis 
visum  fuerat  ejusdem  vitae  exemplum  ,  sed 
post  annos  12.  cum  sibi  deficientia  ex  eo 
mitti  postulassent ,  quacunque  adhibita  di- 
ligentia  non  est  inventus  designatus  Codex. 
Diligentiae  Dominicanorum  vel  Romanorum 
vel  Panormitanorum  est ,  quae  huic  operi 
desunt ,  si  apud  se  habeant,  supplere.  Hanc 
vitam  scripsit  anno  Hoo.Lusitanus  quidem 
edidit  in  collectione  vitarum  SS.  ordinis  , 
sed  qualem  in  Surio  reperit. 

Item  Carmen  Heroicum  123.  versuum  in 
laudem  S.  Vincentii  dicti.  Manuscr.  Floren- 
tiae  in  Dominicanor.  S.  Marci  Bibliotheca 
viderunt  praofati  Henschenius  et  Papebro- 
chius,  et  laudat  loc  cit.  p.  478.  num.  2. 

Officium  ejusdem  sancti  canonicum  , 
quod  in  Ordinis  Breviariis  habetur,  Ban- 
zani  opus  existimavit  Vallius  citatus  pag. 
154.  sod  manifeste  fallitur ,  cum  sit  Mar- 
tialis  Auribelli,  magistri  ordinis  XXIX. 
Vide  sis  Jac.  Quetif  tom.  1.  pag.  1811. 

4.  Vitae  S.  Barbarae  Virginis  et  Murty- 
ris  ,  testo  Hyacintho  Montalto  in  Historia 


R  U  S  261 

Sicula  ordinis  Praedicatorum  Manuscr.  Sio 
refert  Antoninus  Mongitore. 

5.  Commentarius  de  antiquitate,  primor- 
diis  et  progressu  urbis  Pauormi.  Quod 
opus  a  Francisco  Baronio  ;i  Manfrodis  ci- 
tatur  in  suo  libro  Majestas  Panormitana 
inscripto  pag.  9.  et  a  Rocho  Pirro  fre- 
quenter  in  Sicilia  sacra ,  ejusquo  exera- 
plar  Manusc.  apud  D.  Abbatem  Lafarina 
virum  eruditum  Panormi  se  vidisso  te- 
statur  tom.  1.  pag.  55.  et  218.  sorvatum. 
Aliud  ejusdem  operis  exemplum  exstaro 
in  Bibliothoca  Monachorum  Cassinensium 
S.  Martini  de  Scalis  ad  Panormum  tosta- 
tur  Antoninus  Mongitore.  Rursus  aliud 
item  Manuscr.  in  4.  Latinc  et  Italice  ab 
auctore  scriptum  apud  Vincentium  Auria 
Panormitanum  servatum. 

6.  Dc  laudibus  Lucerinae  civitatis  com- 
mentanus  laudatur  ab  Ughello  Ital.  Sacr. 
tom.  VIII.  pag.  462.  Meminorunt  etiam 
Leander  Albertus,  Altamura  et  Paciucbel- 
lus  Ord.  Praed. 

7.  Oratio  in  funere  regis  Hungariac 
Matthiae  Corvini ,  sub  finem  Aprilis  An. 
1492.  recitata  apud  Albam  Regiam.  Ser- 
vata  forsan  inter  plures  ejusdcm  Oratio- 
nes  ,  quas  Manuscriptas  in  celebri  Sambuci 
laudati  Bibliotheca  haberi  testatur  Simle- 
rus  in  sua  Gesneri  Bibliotheca  aucta,  sed 
et  plures  ejusdem  scriptoris  orationes. 

8.  Triumphus  carmine  elegiaco  ad  An- 
tonium  Panormitanum.  Laudat  idem  An- 
tonius  in  suis  Epistolis  editis  cum  Epi- 
stolis  Ferdinandi  regis  pag.  35 i.  Mcminit 
ipse  Banzanus  operis  mox  reccnsendi  tom. 
VIII  lib.  XLI.  ubi  plures  hujus  carminis 
versus  refcrt.  Addit  Mongitorius  Banza- 
num  poeHica  claruisse  gloria ,  ct  aliquot 
ejus  elegias  indcntidcm  inter  cjus  Anna- 
les  mox  laudandos  occurrere  ,  ac  ctiain 
in  commcntario  supra  num.  5.  indicato 
de  origine  Panormi  .  quacdam  etiaoo  ejus 
(  ;ii  niina  habcri  apud  Pirrum  ootit.  Eccles. 
Panorm.  ct  apud  Vincontium  Littaram  de 
rebus  Nettinis  pag.  3i. 

9.  OpU8  grande  Annalium  omnittm  tem- 
pnrum.  Opus ,  inquit  Mongitonus :  egre- 
gium  et  multa  eruditione  referturo  in  octo 
permagna   volumina   Manuscripta   in  fol. 


m  P  E  T 

distributum.  Continet  libros  soxaginta  et 
unum  .    in    quibus  nationum  omnium   ac 
temporum  historiae  describuntur.   Ex  his 
BMS  multi   scriptorc-s  historias   locupleta- 
runt  .  huicquc  auctori    multum  se  debere 
a.noseit  Leander  Albortus,  plurimumque 
luminis  in  descriptione  regionum  Italiaeet 
vicinarum  accepisse  ,  quem  adeas  in  Pu- 
qlia  piana  fra  tcrra  Apuglia  Daunia  nella 
Capitiinata.  De   his    Annalibus  sic  censet 
Thomas  Fazellus  in  llistoria  Sicil.  Decadis. 
1.  lib.  VIII.  circa  finem  :  Scripsit  Ranzanus 
Annalcs    omnium    temporum ,  quod   opus 
mortc  praeventus  non  complevit ,  quod  his 
ejus  verbis  in  libro  XL.  constat ,  «  Gerbo- 
u  rum  ,  inquit ,  insulam  pons  quidam  la- 
o  pide   structus ,    turribus    altis    munitus 
«  continentemconjungebat.Fuisseveroeum 
«  pontem  structum  a  Siculis  constat ,  quo 
i  tempore  corum  illi  incliti    reges  a   Nor- 
«  mandorum  sanguine  ducti ,  Tunisienses 
«  reges  variis  cladibus  afficiebant ,  Aphri- 
«  caeque  partem  possidebant.  »   Et  paulo 
post:  a  In  Aragonia  ,  inquit ,  et  in  Sicilia 
«  atque  in   caeteris  regnis  ,  quorum  sum 
'  mentionem  facturus.  »  Haec  ille,  et  cum 
in  decem  aliis ,  quos  postea  tantum  scri- 
psit .  libris ,  neque  liispanorum  neque  Si- 
culonim  regum  ,  nec  earum  provinciarum 
meminerit ,   opus  eum  non  perfecisse  con- 
stantissimum  est,  Scripsit   etiam  de  aedi- 
ficatione  Panormi  opusculum  qnod  exstat. 
Hactenus  Fazellus ,  qui  in  opere   Ranzani 
quinquaginta  tantum  libros  agnovisse   vi- 
detur.  Verum  haec  a  Fazello  nimis  prae- 
cipiti  judicio  prolata  contendit  Mongitorius, 
qui  octo   grandiora    Hanzani   volumina  iu 
Bibliotheca  coenobii  S.  Dominici  ,  Panormi 
servata  pluries  vidit  et  evolvit  ,  et  in  iis 
non  quinquaginta  libros  tantum  ,  sed  se- 
xaginta  el  unum  contineri  asserit  ,  aucto- 
remque    historiam    revera   ad    umbilicum 
perduxisse  :  quam  scilicet  in  primo  volu- 
mine    ab  origine    mundi  exorditur,  et  in 
senuenlibus  ad  octavum  usque  continuata 
annorum  scrie  ad  annum  MCCCCXLVIII. 
deducit :  in  quo  opus  complevit.  Ex  qui- 
bus  Caveum  in  Histor.  litter.  et  eum  exci- 
pientem    Olearium  in   Bibl.  Script.    Litter 
Bccles.    emondabis ,  qui    sex    libris    opus 
Ranzani  coarclari  pularunt. 


U  L'S 

Non  omittondi  Libri  Chorales  officii  Di- 
vini  juxta   ritum   Ordinis   Praedicatorum 
clegantissimi ,  quos  in  usum  Ecclesiae  suae 
Lucerinae  scribi  jusserat ,  cum  suis  cleri- 
cis  ut  ritum    Dominicanor.  sequerentur  , 
persuasisset  :  hos  vero  cum  juxta  concilii 
Tridentiui  decreta  ritum  Homanumassum- 
sit  illa  Kcclosia,  a  capitulo  Lucerino  eme- 
runt  Dominicani  Venusini,  quibus  et  ctiam- 
num  utuntur  teste  Altamura  ad  An.  1492. 
ubi  de  Hanzano.  De  eo  praeter  citatos  agit 
etiam  Toppius  in  Bibl.  Neapol.  contendens 
etsi  Panormo    oriundum ,    natum    tamen 
Neapoli :  at  reluctatur  non  solum  Leaander 
Albertus  suppar  ,  diserte  assserens  Panor- 
mi  primam  lucem  vidisse,  sed.  et  Antonius 
Mongitore  in  Bibliot.  Sicil.  fassus  tantum 
adolescentem   Neapolim   missum,   ubi   in 
arte  rhetorica  Thomam  Pontanum  ,  Magi- 
strum  audivit,  ut  ipse  Ranzanus   testatur 
Annalium  tom.  VIII.  lib.  XLl  ubi   sic  ha- 
bet  :  Thomas  Pontanus  per  idem  tempus  in 
eadem  urbe  publico  conductus  salario    in 
magna  frequentia  magnopcre  omnium  fa- 
vore  rhetoricam  docuit,  a  quo  biennio  ipse 
institutus  sum.  Ilactenus  Jacobus  Quetif. 

*  Liber  inscriptus  commentarius  de  an- 
tiquitate  primordiis  et  progressu  urbis  Pa- 
normi f,  anno  demum  ut  ex  literis  in  exor- 
dio  libri  impressis  1731.  prodiit,  ct  quan- 
tum  coniectura  assequor  ,  Panormi  in  4. 
opera  Antonii  Mongitoris  ,  quamquam  eius 
nomen  non  exprimitur.  Est  vero  opu- 
sculum  istud  portio  maioris  Op.  ab  eo 
compositi ;  Annalium  scilicet  quorum  hte 
Fabricius  meminit ,  quamque  portionem 
ipse  per  se  Uanzanus  ex  opere  extraxerat. 
PF/FRUS  Remensis  Ordin.  Praed.  in  Gal- 
lia  ab  An.  122i.  Provincialis  atque  indeA. 
1242.  I^piscopus  Aginensis  sub  metropoli 
Burdegalensi.  Vide  laudatum  Quetif.  tom. 
1115.  seq.  Scripsit  glossas  super  Bibham 
totam  compendiosum  opus  ,  et  Sermones 
do  Dominicis  et  festivitatibus  fore  per 
tolum  annum. 

PETHUS  de  Riga ,  cum  superiore  ct  cum 
Petro  Comestore  neutiquam  confundendus, 
Cantor  et  Canonicus  Hemensis  ab  A.  circi- 
ter  1170.  defunctus  Anno  1209.  Vide  Al- 
borici  Chronicon  pag.  4f>0.  ot  Bulaeum  hi- 


P  E  T 

slor.  Academ.  Paris.  tom.  3.  pag.  52.  IIujus 
sunt  libri  Diblici  historico  allogoricoque 
sensu  a)  propemodum  omnescaramem/- 
diti,  hexametro  alii  eoque  rhythmico  ,  ut 
Canticum  Canticorum  ,  Lamentationes  Je- 
remiae  ,  liber  Jobi  et  Actus  Apostolorum  : 
caeteri  elegiaco.  b)  Opus  hocce  quod  Auro- 
ram  auctcr  inscripsit,  maximam  partem 
adhuc  ineditum,  sed  Manuscr.  superest  in 
variis  Bibliothecis  Germaniae,  Angliae,  Ita- 
liae  ut  notavi  in  prolegomenis  ad  librum 
Tobiae  pag.  27.  seq  atque  monuit  Poly- 
carpus  Leyserus  qui  de  hoc  opere  prae 
caeteris  consulendus  in  historia  poeseos 
medii  aevi  pag.  692.  seq  Editionem  ejus 
molitis  Caspari  Barthio  ,  Christiano  Dau- 
mio  ,  Andaeae  Bivino  ,  et  Casimiro  Oudino 
fata  intercessere.  Exstat  autem  Manuscri- 
pta  haec  metaphrasis  in  Bibliothecis  duplex, 
una  qualis  a  Petro  ipso  profecta  fuit:  alia 
qualis  superstite  adhuc  Petro  sed  aetate 
provectiore  interpolata  ab  iEGIDIO  Parisi- 
ensi ,  do  quo  dicere  me  meminisupra  tom. 
I.  p.  22.  Solam  primum  Genesin  Petrus 
petitionibus  amicorum  illustrandandam  si- 
bi  sumserat,  ut  constat  ex  ejus  praefatio- 
ne  ,  quam  ex  MS.  Heilsbronnensi  vulgavit 
V.C.  JoLud.  Hockerus  in  notitia  MSS.  illius 
Bibl.  p.  3.  Frequens  sodalium  meorum  pe- 
titio  ,  cum  quibus  conversando  florem  in- 
fantiae  exegi,  ut  librum  Geneseos  stilo  me- 
trico  depingerem  ,  inde  aliquas  Allegorias 
elicerem,  instanterpersuasit.  Ad  hanc  fateor 
suasionem  animus  meus  in  dubio  pependit, 
incerlus  an  scriberet  an  obmutesceret.  Vi- 
res  enim  ingenii  tanto  operi  minime  suffice- 
re  considerabanv  Sed  alia  de  parte  petitio- 
ni  sodalium  obviare  formidabam.  Neque 
enim  fas  erat  offendere  illos  ,  cum  quibus 
in  scholis  ab  infantia  conversatum  sum , 
cum  quibus  Grammaticae  libros  prrcurri. 
et  Ciceronis  aureos  floreslegi,  etelegi,et  La- 
byrinthum  Aristotelis  nonfilo  Daedali  sed  Fi- 
lio  DEI  duce  introivi  ahquantulum ,  inspe- 
xi ,  sed  iion  penitus  introivi.  Assidua  ergo 


K  U  S  263 

sociorum  prece  vel  potius  fraterna  caritate 
devictus  ,  opus  injunctum  arripui,  cogitans 
historiam  Genesis  versibus  texere ,  slu- 
densque  de  ipsa  aliquas  allegorias  elicere, 
tanquam  nucleum  de  testa ,  granum  de 
palea ,  mel  de  cera  ,  ignem  de  fumo  ,  inc- 
dullam  de  ordeo,  vinum  de  azymo.  In  quo 
opere  ita  studui  desudare  ,  ut  videas  qua- 
dam  consonantia  sibimet  concordare  ,  s. 
Christi  margaritam  cum  Moysi  adamante  , 
flores  Ecclesiae  cum  herbis  Synagogae  .  au- 
rum  Christianorum  cum  ferro  Judaeorum, 
legem  novam  cum  lege  antiqua ,  tnolam  mo- 
la ,  rotam  cum  rota.  Porro  visum  est  etiam 
huic  libello  juxta  operis  tenorem  hoc  nomen 
congruenter  imponere  ALROKA.  Sec  im- 
merito.  Sicut  enim  Aurora  terminum  no- 
cti  imponit :  principiumque  Diei  adesse ;  Sic 
et  libellus  iste  tenebras  umbrarum  et  veteris 
legis  obscuriiates  discutiens  veriiatis  ful- 
gore  et  allegoriarum  scintilluhs  micuntibus 
totus  refulgeat.  vel  \deo  certe  tam  piari  no- 
minis  majestate  hancpaginam  insignivi,  quia 
sicut  angelus,  teste  historia  quampercurro. 
postluctamennocturnum  locutus  est  ad  Ja- 
cob :  dimitte  me  aurora  est  ,  sic  et  ego 
post  luctamen  et  laborem  ,  quem  in  hoc 
opere  exercui,  quodammodo  libellum  meum 
ejusdem  verbo  allocutus  sum ,  dimitte  me 
aurora  est,  quasi  dicatur ,  finem  impono 
huic  operi ,  quia  figuras  explicui  ,  et  veri- 
tatis  fulgor  patenter  illuxit  Aliox  prologos 
a  laudato.  Leysero  in  lucem  datos  praete- 
reo  ,  apud  quem  pag.  697.  seq.  etiam  Va- 
riae  lectioncs  ex  Codicibus  Helmstadiensi- 
bus  habentur  ad  metaphrasin  UbriEstheris. 
quam  dederat  Barthius  XXXI.  15,  Adver- 
sariorum  ;  atque  pag.  727.  seq.  singularia 
quaedam  ex  apocryphis  traditionibus  a  IV- 
tro  adjecta-  Sed.  laudandus  idem  quod  p. 
705-727.  edidit  memoratum  quoque  Trithe- 
mio  recapitulationem  utriusque  Testamcnti. 
versibus  elegis  o26.  perdistim "tionesXXIII. 
Xft7ro>-pafxju.arov  s  ita  ut  in  prima  nullum 
occurrat    A.   in  altera  nullum  B.  sicut    m 


a  Henr.  Gandavensis  cap.  22.  Trithemius  c.  568. 

b)  Guilelntus  Beilo  praef.  IMiilippidos  : 
Si  tibi ,  Petre  Riya  ,  vitium  non  ess»  putavi 
Uberc  de  Lcgis  occultos  sugere  scnsus , 


Quos  facis  ut  lcvibus  verbls  elcgla  canlet  , 
Fortia  facia  viruni  iiumero  brcviore  coarclant 
yuae  poiius  pcde  Maeonio  referemla  fuerunt  etc , 


264  PB  ' 

i  uL'-ntio  Bine  litteris ,  de  quo  dixi  supra 
tom"  i  pag.  684.  Qualis  sit  libertfe  Gram- 
matica  .  de  quo  Trithemius ,  vcl  Speculum 
Ecclesiae  scripium  carmine  ,  quod  maou 
exaratum  exstat  in  Angtiae  Bibliothccis , 
dicouqui  vidcrit  ct  evolverit. 

-  lluius  Petri  de  Iiiga  cclcbris  in  hi- 
storia  litcraria  libcr  cst ,  do  quo  plurcs 
agunt.  Quaestio  vcro  cst  anccps  an  totam 
scripturam  metrice  exposucrit ,  sive  por- 
tionem  tantummodo;  rcliqua  vero  Petrus 
Aegidius  suppleverit.  Phil.  Jacob.  Lam- 
bacher.  V.  c.  in  sua  Bibl.  antiqua  Vindo- 
bon.  civica  pag.  62.  annotat  in  Codiccm 
eiusd.  Bibliotli.  pertingcre  authorem  usque 
ad  librum  Buth  ;  dein  succedere  in  lau- 
dcm  B.  M.  V.  carmen  clegans.  Tum  N. 
Testamcnti  historiam  tantummodo  cvan- 
gelicam  adiungi ;  ex  quo  infcrre  se  posse 
non  improbabili  coniectura  censet ,  intra 
eos  fines  Petrum  sese  continuisse  ,  quod 
et  confirmat  authoritate  Ilenrici  Ganda- 
vcnsis  de  script.  Eccles.  c.  22.  tradentis 
Petrum  scripsisse  in  Eptateuchum  duos  Be- 
gam  et  Evangeha.  Ambo  vero  et  codex 
et  Ilenricns  eiusdem  cum  Pctro  saeculi 
sunt.  Carminis  de  B.  V.  nemo  alius  me- 
minit;  quin  et  deesse  ait  in  scptem  MSS. 
Codd.  eiusdem  op.  qui  in  Caesarea  Vin- 
dobon.  Bibiiotheca  asservantur.  Eiusdem 
carminis  prologum  ibidem  recitat.  In  cod. 
688.  Lalino  Taurinensi  saec.  XIII.  extat 
pariter,  opus  istud  Petri  de  Biga,  sed  longe 
auctius ,  quam  sit  in  Cod.  Gcrmanico ; 
iuiri)  praeter  librum  Butli  extat  ibi  pari- 
ter  liber  Tobiae  ,  Danielis,  Judith  ,  Ester 
in  cuius  libri  fine  sic  scribitur  Liber  se- 
xtus  Regum  explicit.  Tum  dantur  Maca- 
baei  ,  qui  clauduntur  hac  admonitione : 
explicitvetus  Testamentum.  Secundum  haec 
post  praefationem  subiunguntur  quatuor 
evangelia  carmine  adstricta.  Pone  sequitur: 
Passh  D.  N.  •/.  C.  Secundum  quatuor 
Evanrjclistas.  In  fine :  Explicit  N.  Tesla- 
mcntum  Continuo  additur  :  Incipiunt  expo- 
iitiones  totius  libri  et  primo  sine  A.  Qua 
absoluta  cpitome  adduntur  Actus  Aposto- 
lorum.  Ex  hoc  Cod.  coniectura  haud  in- 
i  ongrua  traheretur  Aegidium  nonnisi  reca- 
pitulationem  <i  actus  Apostolorum  dedisse 


R  I   S 

forte  eniin  haec  additamenta  sunt  prioris 
operis  ,  quae  auctori  illi  tribuuntur.  * 

PETBUS  Ripponensis  Canonicus  in  agro 
Eboracensi  circa  An.  1190-  ad  Galfredum 
Eboracensem  Archiepiscopum  scripsit  de 
vita  et  miraculis  S.  Wilfridi  Archiepiscopi 
Eboracensis ,  defuncti  An.  711.  et  Bippone 
in  monasterio ,  quod  ipse  condiderat  ,  se- 
pultus.  Vide  Baleum  III.  33.  Pitseum  p.257. 

PETRUS  Rogerius  ,  supra  CLEMKNS  VI. 
Papa  t.  1  p.  365.  et  GBEGOBUJS  XI.  t. 
3  pag.  91. 

PETBUS  de  Rosenhaym  ,  Monachus  Mel- 
licensis ,  qui  Bibliam  metrice  composuit , 
An.  1464.  traditur  diem  obiisse  in  necro- 
logio  monasterii  B.  Mariae  Virginis  ,  vulgo 
ad  Scotos  Viennac  Austriac,  in  V.  C.  Ili<'- 
ronymi  Pez  tom.  1.  scriptorum  rerum  Au- 
striacarum  pag.  699.  Plura  de  hoc  Petro, 
Mcllicensi  in  Austria  Ordin  Bencd.  dictu- 
rus  fuit  vir  alter  celcberrimus  Bernardus 
Pez,  quem  superiore  Anno  1735.  hisce 
lilteris  ereptu'n  vehementer  dolemus,  in 
Bibliotheca  quam  paravit  Benedictina.  Idem 
tom.  2.  Biblioth.  asceticac  pag.  81  94  edi- 
dit  sermonem  ejus  circa  An.  1432.  habi- 
tum  de  statu  vitae  monasticae  sui  tempo- 
ris  ,  neque  plures  ex  sermonibus  illius 
variis  Trithemio  cap.  739.  de  S.  E.  et  II. 
537.  illustr.  Benedictin.  et  de  luminaribus 
Germaniae  cap.  160.  laudatis  profitetur  se 
in  Bibliothecis  sive  Bavaricis  sive  Austria- 
cis  potuisse  reperire.  Caetera  quae  Tri- 
themius  memorat  Petri  scripta  sunt  •  Opus 
metricum ,  Nicolao  Dnnckelspule  rogante 
scriptum  ad  Dominum  Brandam  Cardina- 
lcm  S.  Clementis  ,  Legatum  Apostolicum 
in  Austria,  supcr  totius  Bibliae  capita : 
Roseum  memoriale  Divinorum.  Incip.  Astri- 
potens  coelum  terram.  Deindc  Ilistoria  tem- 
porum  notabilis. 

*  Ea  quae  de  scriptore  isto  memoriae 
hominum  se  proditurum  spopondit  P.  Ber- 
nardus  Pez  ,  eo  importuno  fato  sublato  , 
evulgavit  P.  Martinus  Krops  in  Biblioth. 
Benedictino  Melliccnsi  quam  produxit  Vien- 
nae  An.  1748.  in  4.  Obiisse  scriptorcm 
hunc  ex  coniectura  ccnset  paulo  ante  A. 
1 5  50.  scripsisse  vcro  ait  plura  ,  quae  in 
Codd.   Mellicensibus   MSS.   adhuc   super- 


P  E  T 

sunt ;  nempe  concordantias  quatuor  cvan- 
geliorum  ;  quamquam  earum  codcx  non 
amplius  cxtat  sed  commcmoratur  a  P. 
Sthephano  Burchardo  Mellicensi  in  suo 
Catalogo  MSS.  Codicum  Mellicensium.  In 
codicibus  vero  illis  extat  vita  S.  Benedi- 
cti  Leoninis  versibus  exposita.  Sumrna  me- 
trica  solius  regulae  S.  Benedicti  cum  prae- 
fatione  soluta  oratione  scripta  ad  Leonar- 
dum  Abbatem.  De  duodecim  gradibus 
humilitates.  Metrum  hcroicum  brcve  de 
septem  gradibus  disciplinae.  Metrum  breve 
de  his  quibus  institutio  regularis  contine- 
tur.  Carmen  in  laudem  Andreac  Medici. 
Aliud  in  laudem  Leonardi  Episcopi  Pata- 
viensis.  Epitaphium  Martini  Papae  V.  * 

Magister  PETRUS  de  Rubeis  de  Senis  , 
Augustinianus  vir  magnae  sanctitatis  at- 
que  doctrinae  ,  qui  et  Logicam  et  Philoso- 
phiam  et  Sacram  paginam  interprelatus 
est  optime.  Super  de  Civitate  DEI  et  aliis 
pluribus  B.  Augustini  operibus  commenta- 
rios  egit.  Super  totam  Bibliam  expositionem 
dignissimam  confecit.  Super  IV.  libros  Sen- 
tentiarum  scripsit.  Gratis  pro  DEO  liben- 
ter  docebat ,  imo  pauperibus  Studenlibus 
de  suo  subvenicbat  patrimonio,  Divinis  ope- 
ribus  semper  intentus.  Haec  ad  An.  1 456 
auctor  Chronici  Oldenburgensium  Archi- 
comitum  apud  Meibom  tom.  2.  pag.  178. 
Vide  et  tnfra  ,  PETRUS  Russus. 

PETRUS  Russellus  Anglus  ,  Theologus 
Oxon.  chordigerorum  sive  Ord.  Minor.  in 
Anglia  primas  circa  A.  1410.  cujus  Com- 
mentarios  in  utramque  Epistolam  Petri 
laudant  Lelandus  cap.  510.  Baleus  XI.  30. 
Pitseus  pcg.  590.  Waddingus  pag.  289. 

PETRUS  Russus  Senensis  ,  Philosophus 
insignis,  auctor  continuationis  historiae 
Senensis  a  JOANNE  Bandino  dc  Bartho- 
lomaeis  ab  An.  1402.  productae  usquc  ad 
An.  1422.  et  a  FRANCISCO  Thomasio  eius 
pronepote  peractae  usque  ad  Anno  1  468. 
Edidit  celeberrimus  Muratorius  in  liminc 
tomi  XX.  thesauri  scriptorum  Italiae:  Mc- 
diolan.  1731.  fol.  llunc  Russum  autem , 
de  quo  llubertus  Benvoglientus  Patricius 
Senensis  praef.   ad  eiusdem    thesauri    to- 


R  U  S  ags 

mum  XV.  nondiversum  pulabis  a  PETRO 
de  Rubeis  ,  de  quo  paullo  ante. 

PETRUS  Sa/;)?'m<s  inf. .  Petrus  Vasatensis. 
PETRUS  Sanctofidcyisis  sive  de  Sancta 
Fide  Anglus  Doctor  Paris.  atque  redux  in 
Angliam  Carmelita  alumnus  Nordovicen- 
sis  cocnobii  defunctus  8.  Nov.  An  1452. 
Ejus  scripta  :  Commentarii  in  priorem  8. 
Petri  Epistolam,  Concionum.,  Determinatio- 
num.  ct  Quaestionum  libri.  Vidc  Lelandum 
cap.  398.  Ilis  apud  Baleum  adjunjiuntur 
in  posteriorem  Petri  lectiones  XXX  VIII. 
Rreviarium  Senteutiarum,  Praeconia  Pctn 
Lombardi.  Alphubelum  Theologiae.  Placitu 
Theologiae.  Pro  sua  inceptione.  Sermones 
capitulares.  Pitseus  pag.  648.  addit  etiam 
Commentarios  iu  omnes  Epistolas  Pauli. 
Ex  Pitsco  Alegrius  pag.  353. 

PETRUS  Samensis ,  sive  Vallis  Sarnaji 
seu  Cernaji  (des  Vaux  de  Cernay)  Mona- 
chus  Ord.  Cist.  in  finibus  dioecesis  Car- 
notensis,  et  Parisiensis ,  aj  scriptor  histo- 
riae  Albigensium  et  belli  sacri  contra  eos 
An.  1209.  suscepti  Duce  et  Principe  Si- 
mone  de  Monteforti  ,  quam  auclor  dicavit 
lnnocentio  III.  Edidit  primum  Nicolaus 
Camusatus  ,  Canonicus  Trecensis  ,  Trecis 
1615  8.  dcinde  collatam  cum  Manuscr. 
Martini  Marierii,  Monachi  S-  Martini  Pari- 
siensis  ,  Franciscus  du  Chesne  t.  V.  scri- 
ptor  Francor.  pag.  554.  665.  sed  et  Ber- 
trandus  Tissier  in  limine  t.  VII.  Bibhoth. 
Cisterc.  editi  An.  1669.  Confer  Bzovium 
ad  An.  1199.  uum.  34.  Oudinmn  tom.  2. 
pag.  25.  et  Carolum  Vischium  pag.  -276. 
Biblioth.  Cisterc.  qui  Gallicae  versionis 
facti  mentionem  ,  vulgatae  Parisiis  1569. 
interprete  Arnoldo  Sorbino  ,  Episcopo  po- 
stea  Nivernensi. 

PETRUS  Saxo  sive  de  Saxonia  Germa- 
nus,  Ordin.  Minor.  Decrctorum  Doctor. 
circa  seculi  XIV.  initia  ,  scriptor  suminae 
casuwn  Consctentiae ,  et  Sermonum  de 
tempore  et  de  Sanctis.  Vidc  Trithemium 
cap.  542.  de  S.  B.  ct  de  luminaribus  Ec- 
clesiae  cap.  100.  Guil.  Eysengrenium  p. 
88.  Waddingum  nag  289. 
*  In  Go6\  membran.  Bibl.  Kelini  signato 


a)  Sanwnurlliani  tom.  IV.  pag,  901  . 


1 85 


PET 

17.  extat  Lectura  Petri  de  Saxoma 
svper  Decretalibus.  Hanc  vero  nullibi  ad- 
huc  prodiisse  credo.  Meminit  huius  Do- 
ctoris  Marcus  Mantua  m  epitome  viror. 
illustrium  n.  £1 0.  Nihil  tamen  se  de  illo 

-  re  ait  praeter  nomen ,  quod  didieit 
ex  ftor.  in  L.  regula  in  %:  i.  in  Bn.  ff. 
dejuriset  facti  ignorantia.  Ego.  vix  alium 
osse  eredo  a  Petro  ,  de  quo  hic  Fabricius. 
Est  etiam  in  Felini  Bibliotheca  eiusdem 
Petri  breviarium  ad  omnes  materias  in  iure 
Canonieo  inveniendas.  * 

PETRDS  Scaliger  sivc  della  Scala.  Ve- 
ronensis  ab  Anno  1290.  Episcopus  Ord. 
Praed.  defunctus  An.  1295.  seripsit  Po- 
stillam  Scholasticam  in  Malthaeum  ,  in  Jo- 
annem  et  in  alios  libros  Bihlicos.  Sermo- 
nes  de  tempore  et  de  Sanctis.  Vide  Alta- 
muram  pag.  19.  et  Jacobum  Qaetif  tom.  1 
i  1 7 . 

*  Cave  crcdas  Petrum  expositionem 
suam  in  Joannis  Evani;elium  dedisse.  Cum 
Sixtus  Senensis  in  Bibliotheca  Sacra,  ex 
quo  caeteri  omnes  didicerunt ,  reperisse 
se  dicat  Cenuae  in  Bibl.  Minor.  Codicem 
MS.  postillarum  Petri  de  Seala  in  Joannem, 
quibus  verbis  designasse  censendus  est 
eius  oxpositionem  m  Apocalypsim  Joan- 
!  -  quam  pariler  in  Cod.  MS.  Bibl.  Civi- 
cae  Vindohonensis  legi  testatur  cl.  Lam- 
bacher  in  Catal.  libror.  quorundam  veterum 
Biblioth.  illius  pag.  46.  Ex  hoc  libro  inc- 
dito  Hogiacum  carmen  ,  quo  illum  conclu- 
dit ,  idem  Lambacherus  ibidem  recitat.  * 

PETRUS  Scotus  sive  Schottus  Argento- 
ratensis  ,  Juris  Utriusque  Doctor ,  Sacer- 
dos  et  Canonicus  S.  Petri ,  qut  vix  XXXI. 
annos  natus  diem  obiit  Anno  1491.  non 
1499.  ut  Miraeo  cap.  495.  auctarii  tradi- 
tum.  De  eius  vita .  moribus  et  ingenio 
.lacobus  Wimphelinp,ius.  Eius  Epistolae  et 
poemata  excusa  Argentorati  1 498.  una 
cum  Quaestionibus  variis  de  rebus  ad  Con- 
scientiam  pertinentibus  Inter  poemata  emi- 
oet  elegiacum  de  Sanctis  Joanne  Bapti- 
sta ,  Evangelista  et  Chrysostomo.  Tum 
laudrs  Joannis  Cersonis  Caucellarii  Paris. 
Vid  ■  Tritheraium  de  S.  E.  eap.  875.  et  de 
luminaribus  Germaniae  cap.  233.  Henr. 
Pantaleonem  parte  2.  t\r  viris   illustfibus 


K  U  S 
Germaniae  pag.  458.  Vossium  pag.  811.  II. 
Warthonum  ad  Caveum  etc. 

*  PETBUS  de  Scotia  Scriptor  anony- 
mus  Berum  Danicarum  vulgatus  a  Lude- 
wig  tom.  IX.  Beliqui  n.  IX.  Ad  an.  1479. 
sic  scribit :  codem  anno  promotus  est  ad 
doctoratum  Theologiae  Magister  Petrus  de 
Scotia  per  nob.  virum  doctorem  Ilcnricum 
decanum  Hastniensem  ,  tunc  universitalis 
vicecancellarium  praesente  ibidem  Chri- 
stiernoRegis  Daniae  filio  Joannis  primogeni- 
to.  Ex  quo  discas  falli  eosquiscribuntvirum 
hunc  doctum  obiisse  an.  1491.  ac  vera 
tradere  Miraeum  ;  qui  vitam  eius  prorogat 
usque  ad  An.  1 499.  Nam  anonymus  iste 
scriptor  quaravis  desinat  in  an.  1555.  ad- 
huc  tamen  ex  aequalibus  scriptoribus  sua 
omnia  dcsumpsisse,  ea  praesertim  ,  quac 
non  procul  erant  ab  aetate  sua  persuasum 
mihi  ost,  cum  circumstantias  omnes  tem- 
porum  ;  rerumque  accuratissime  designet. 
Idera  scriptor  ad  a.  1520.  adnotat :  in  pro- 
festo  feriarumJacobi  Hastniae  mortuus  est 
vir  e.vimia  probitate.  adeoquc  longa  vita  di- 
gnissimus  magister  Pelrusde  Scotia  S.  Theo- 
logiae  doctor.  Quadraginta  duabus  annis 
pracfuit  Academiae  Ilastniensi  Utrum  iste 
sit  Petrus  Scotus ,  de  quo  hic  Fabricius, 
viderint  eruditi.  * 

PETBUS  Sebastenus  in  Cappadocia  Epi- 
scopus ,  SS.  Basilii  et  Gregorii  Nysseni 
(non  Naziazrmi)  frater,  non  Latine  sed 
Graece  scripsit,  de  quo  Acta  Sanctorum 
tom.  1.  Januarii  IX.  p.  588.  et  Caveus  ad 
A.  C.  370. 

PETBUS  Bogerius  Senonensis  Archiepi- 
scopus  An.  1329.  mox  Bothomagensis  et 
ex  Cardinali ,  CLEMENS  VI.  Papa  de  quo 
supra  tom.  1.  365.  et  Sammarthani  t.  1. 
pag.  643.  seq.  Iluic  Trithemius  cap.  326. 
trihuit  comraentarios  in  Epistolas  omnes 
Pauli  Apostoli ,  tum  Sermones.  Video  et 
laudari  Chronicon  ejus  ineditum  ,  quod 
ncmo  adhuc  in  lucem  protulit. 

PETRUS  de  Sezaria  Gallicus ,  Prior  et 
Lector  in  Ord.  Praed.  circa  A.  1230.  cuius 
relationem  de  conversione  cuiusdam  Sa7-a- 
ceni  Antoninus  Florentinus  inseruitsummae 
suac  Ilistoriarurn  tit.  23.  cap.  10.  §.  2.  t.  3 
pag.  <i73.  seq. 


PE  T 

PETRUS  dc  de  Spira  Germanus,  Augu- 
stinianus  circa  seculi  XV.  initia  :  praeter 
Sermones  de  tcmporc  et  do  Sanctis  scri- 
psit  in  libros  Ethicorum  Aristotelis.  Vide 
Trithemium  cap.  714  de  S.  E.  et  de  lumi- 
naribus  Germaniae  cap.  150. 

PETRUS  Stockes ,  seu  Stoccus  Anglus 
Carmelita  Norvolciensis ,  Theologus  Oxo- 
niensis  ab  A.  1382.  obiit  in  Coenobio  Nor- 
volciensi  A.  1399.  28.  Jul.  Scripsit  Prae- 
conia  S.  Scripturae.  Commentarios  Biblio- 
rum.  Lecturas  Scholasticas .  lieplicaliones 
Lectionum.  Lecturam  Sententiarum  in  qua- 
tuor  libros  Petri  Lombardi.  Ordinarias 
Quaestiones.  Conclusiones  LIV.  Collatlones 
varias.  Contra  Wiclefi  articulos.  Defenso- 
rium  Occami.  a)  Contra  Philippum  Repin- 
gtonum.  Contra  Nicolaum  Herfordium  De 
superioritate  Cleri.  Vide  Baleum  VI.  81. 
Pitseum  p.  565.  seq.  Alegrium  p.  322. 

PETRUS  Studebodus,  infra  Petrus  Ta- 
debodus. 

PETRUS  Beneventanus ,  Subdiaconus 
Romanus  et  Innocentii  III.  notarius ,  An- 
no  duodecimo  ejusdem  Pontificis  ,  CHristi 
1209.  primam  publica  auctoritate  Episto- 
larum  Decretalium  Pontificum  collectionem 
post  Gratianum  composuit ,  editam  cum 
aliis  collectionibus  illustratamque  ab  An- 
tonio  Augustino,  Ulerdae  in  Hispania  1576. 
fol.  et  Parisiis  a  Carolo  Labbeo  1610.  fol. 
Vide  tom.  XI  Biblioth.  Graecae  pag.  20. 
seq.  atque  Oudinum  t.  2  p.  ultima. 

PETRUS  Subdiaconus  Romanus  et  Mo- 
nachus  Casinensis  circa  Annum  1120.  ro- 
gatu  Petri  Diaconi  et  Bibliothecarii  passio- 
nem  B.  Marci  versibus  adornavit ,  ut  hic 
ipse  testatur  cap.  43.  libri  de  scriptoribus 
Casinensibus. 

PETRUS  Sulpinus  ,  infra  Petrus  Vasa- 
tensis. 

PETRUS  Swaningtonus  ,  Lelando  cap. 
309.  Svanendunus  Anglus  ,  Carmelita,  pri- 
mus  ex  ordine  Heliadum  sive  Carmelita- 
rum  Theologiae  Doctor  Oxoniensis.  Scri- 
psit  sh  IV.  libros  Sententiarum  clarus  cir- 
ca  A.  1270.  atque  Raleo  IV.  31.  teste , 
etiam  Lectiones  Scripturarum ,  et  Quodli- 


R  U  S  207 

beta    XLVH.   et    Ordinarias   Quaestiones. 
Eadem  Pitsnus  p.  346.  Alegrius  p.   266. 

PETRUS  Bilswardiensis  Augustinianus 
in  Thabor  ,  Frisiae  Monastorio,  unde  Vos- 
sio  p.  716  aliisque  Thaborita  sive  Tabo- 
raeus  :  peritus  rei  Mathnmaticae  ,  scriptor 
Chronici  Brabantiae  Frisiaeque  ah  A.  I  28 1. 
ad  1550.  equo  profecisse  sc  fatetur  Chri- 
stianus  Massaeus.  Vide  Valerium  Andream 
p.  725.  Swoertium  p.  603.  seq. 

PETRUS  de  Tarentasia  de  quo  supra 
in  INNOCENTIO  V.  Petrus  Frizon  in  Gal- 
lia  purpurata  pag.  41.  seq.  etc. 

PETRUS  Salpinus  sive  Sulpinus  ,  Tolo 
sanus,  Ord.  Minor.  Episcopus  in  Gallia 
circa  A.  1406.  n)  Vasatensis ,  Dionysium 
imitatus  scripsit  de  hierarchia  Angelica , 
de  hierarchia  Ecclesiastica  ,  de  Divinis  no- 
minibus  ,  et  de  rnystica  Theologia.  Vide 
Waddingum  pag   289. 

PETRUS  Theanensis  circa  A.  1100.  Mo- 
nachus  Casinensis ,  quem  institutorem 
suum  et  declamatorem  insignem  vocat 
Petrus  Diaconus  cap.  39  libri  de  scripto- 
ribus  Casinensibus  ,  laudans  ejus  Sermo- 
nes  de  Septuagesima  ,  de  dedicationc  Ec- 
clesiae  ,  de  Nativitate  Domini  ,  de  Epipha- 
nia  ,  aliosque  quam  plurimos. 

S.  PETRUS  Thomas,  Gallus  Vasco,  Car- 
melita  ex  Episcopo  Pacensi  et  Cretensi 
Archiepiscopo  Patriarcha  Constantinopoli- 
tanus  ab  Urbano  V.  A.  1368.  pronuncia- 
tus  diem  obiit  in  Cypro  Insula  A.  1366. 
23.  Januar.  Vitam  ejus  edidit  Lucas  Wad- 
dingus  Lugd.  1637.  8.  Scripsit  librum  de 
Virginis  Mariae  conceptione  ejusque  exce/- 
lentiis.  Vidc  Alegrium  pag.  303. 

PETRUS  de  Thymo,  thesaurarius  et  Ca- 
nonicus  S  Gudilae  Bruxellensis  ,  ex  cu- 
jus  Chronico  Brabantiae  Mauuscr.  locum 
affert.  Jo.  Jacobus  Chilletius  libro  cui  ti- 
tulus  :  le  faux  Childebrand.  p.   136. 

PETRUS  Titebodus.  infra  mox  Petrus 
Tudchodus. 

PETRUS  Trecensis  idem  cum  Petro  Co- 
mestore  de  quo  t.  I.  pag.  373. 

PETRUS  Tudebodus  Gallus  Presbyter  Ci- 
vriacensis   [Civraij)   sive  Sivriaceusis   in 


a)  Pilsro  Tlnfrhoti. 


n)  Sammartliani  tom.  o.  pasj.  1131. 


P  F  '1 

dioecesi  Pictaviensi,   circa  Annum  1100. 
auctor  Operis  de  prima  expediticwe  Hiero- 
solymitana  ,  cui  ipse  praesens  intcrfuit  ab 
A.  4095.  ad   1099.  praecipui:   e\  quo  o\- 
cerpti  sive   abbreviati  sunt  libri  VI.  quos 
millo    praefixo    scriptoris  nomine  Boogar- 
sius  familiam  duecre  jussit  in  gestis  DEI 
per  Francos ,  tom.  1.  pag.  1-89.  praeferen- 
loa  titulum  :  Cesta  Francorum  et  aliornm 
]{.,  msolymitanorum.  Opus    ipsum    distin- 
Ctum  in  libros  V.  atque  inseriptum  :  Petri 
Tudebotli  Jlistoria  dt  Jherosolymitano  iti- 
nere ,  ex  Codice  Manuscr.  Joannis  Besly  , 
Pictonis  ,  prodiit  in  tomo  IV.  Francisci  du 
Cbesne  de  rebus  Francorum  pag.  777-815. 
Cum    cadem    conferenda   Bistoria  de  via 
Hierosolymis,  quam   sine  nomine  auctoris 
vulgavit  Mabillonius  tom.  1.  musci  Italici 
p.  f 34-236.  Adde  Sandium  ad  Vossii  pagi- 
nam  771.  Jacobum  Longum  in  Bibl.  histo- 
ricorum   Galliae   num.   6927.   scq.    W.   E. 
Tentzelium  in  dialogis  menstruis  vernacu- 
lis  A.  1690.  pag.  346.  Caspar  Barthius  in 
notis    ad  editionem  hujus  scriptoris  Bon- 
garsianam  ,  in  Jo.  Petri  Ludewig  reliquiis 
omnis   aevi  tom.  3.  pag.  81.  vocat   Scri- 
ptorem  barbarum.  sed  veridicum  ,  tanlae- 
que  aestimationis  ,  ut  ex  brevi  ejus  Com- 
mentarioh  L.  ahquot  sequentes  scriptores 
multorum    Librorum   seriem  deduxerint : 
Tantam  rem  videhcet ,  ut  captus  erat ,  in 
legitimam  historiam  redacturi. 

PETRUS  Vallis  Sarnensis  sive  a  Vallibus. 
Supra  Petrus  Sarnensis. 

PETRUS  Vallis  viridU,  Supra  Petrus 
Pistoris. 

PETRUS  Monachus  S.  Udalrici  et  Afrae 
Augustac  Vindel.  circa  A.  1460.  ad  1190. 
scriptor  historiae  Ordinis  S.  Benedicti ,  Ma- 
nuscriptae  in  Biblioth.  Paulina  Lipsiensi. 
Titulus  apud  B.  Fellerum  pag.  312-  ita  se 
habct :  Fratris  Petri  cujusdam  liber  Abbati 
Johanni  a)  inscriptus  de  ordinibus  Mona- 
chorum  b)  et  speciatim  de  ordine  S.  Bene- 
dicti ,  et  de  illis  qui  ex  hoc  ordine  Ponti- 
fices  ,  Martyres  ,  Patriarchae  et  Archiepi- 
scopi ,    Cardinales  ,   Legati  sive  Aposlolici 


11  D  S 

mmcii,  Episcopi,  clari  scriptores  sunt  fa- 
cti :  Item  de  Tmperatoribus  ,  Regibus  ,  Du- 
dbus  ct  Principibus ,  Comitibus  et  Xobili- 
bus ,  qui   Benediclini  sunt  facti ,  item  de 
Abbatibus  hujus  ordinis  et  Monachis  san- 
ctis  ,  et  denique  de  Imperatricibus  et  Regi- 
nis ,  quae  Abbatissae  et  monachae  ex  hoc 
ordine  fucrunt.  De  JOANNIS  Griesheremi 
Monachi  continuatione  vide  Lambecium  t. 
2.  pag.  933.  De  simili  opera  ANDUEjE  Mo- 
nachi  S.  Micha&hs  Bambergensis ,  supra  t. 
1.   pag.    90.    Oudinus  tom.  3.  pag.  2721. 
Acta  Sanctor.  t.  1.  Junii  p.  348.  352-  seq. 
PETRUS  Venerabilis  ,  supra  Petrus  Can- 
lor  ,  ct  Petrus  Mauritius. 

PETRUS  de  Vercellis.  Supra ,  Petrus 
Meldensis. 

PETRUS  de  Versailles  Monachus  S.  Dio- 
nysii  et  in  sacra  pagina  Professor  ,  cujus 
Epistola  de  calamitatibus  Franciae  carum- 
quc  remediis  ad  Joannem  Jouvenel ,  Chri- 
stianissimi  Regis  Francorum  et  Domini 
Dclphini  Consiliarium  prodiit  in  Edmundi 
Martenet.  1.  anccdotorum  p.  1723-1737. 

PETRUS  d  Vallibus  sive  Remis  ,  Confes- 

sarius   B.  Coletae  Reformatricis  Ordin.  S. 

Clarae  Gandavi  in  Flandria  A.  1447.  defun- 

ctae,  Vitam  ejus  nou    Latine   scripsit   sed 

Gallice,  unde  Latina  vevsio Stephani  Juha- 

ci  Doctoris  Sorbonici  Ord.  Francisci   edita 

in  Actis  Sanctor.  t.  1  Martii  6.  p.  539-587. 

similiterPETRINAdeBalmaibid.p.601-619. 

PETRUS  de  Ubaldis  ,  Perusinus  ,   JCtus 

Baldi  celebris  Jurisconsulti  ,  qui  An.  1400. 

Ticini  obiit,  aliis  ut  a  Cangio  frater  tradi- 

tnr,  ab  aliis  ,  quos  et  ipse  sum  tom.  1.  p. 

155.  secutus  ,  Baldus  ipse  Petri  venit  prae- 

nomine,  ut  etiam  apud  Claudium  Sincerum 

tom.  3  Vit.  JCtorum  p.  114.  Aliis  ut  Joan- 

ni  Fichardo  Pater  Baldi  ,  audit  Petrus   de 

Ubaldis,  nobilis  Perusinus ,  Artium  et  Me- 

dicinae  Doctor,  pater  trium  fdiorum,  Baldi, 

Angeli  et  Petri.  Ab  aliis  ut  a  Nic.  Hieron. 

Gundlingio,  qui  de  Baldo    diligenter  dis- 

scrit  tom.  2.  histor.  eruditionis  pag.  1930. 

seq.  patrem  eius  Francisum  Ubaldum  vi- 

deo  nuncupari  :  ncque  habeo  quibus  lites 


a)  Joatmi  de  Giltingen,  Abbali  S.  Ddalrici  ab 
A.  1481.  Vnle  Oudintun  lom.  ~.  pag.  2720. 


a)  Petri  Bcnedictini  Monachi  Uistoriam  Monai 
sticam  vocat   Vessius  p.  550. 


V  E  T 

illas  coniponam  ita  ut  provoeationi  locus 
non  sit ,  itaque  totas  omittendas  osse  sa- 
tius  duco.  (266.  De  Baldeschis  dicendus  et 
celebris  Baldi  frater  hic  Petrus ,  maior , 
qui  natus  post  An.  1327.  circa  An  1407. 
obiit.et  plura  in  Jurisprudentiascripta  etiam 
typis  edita  reliquit.  Vide  Op.  Vermiglioti 
Biogr.  Perugina  1.  1o6.  seqq.) 

PETRUS  Venerabilis  ,  supra  Petrns  Can- 
tor  et  Petrus  Mauritius  pag.  241. 

PETRUS  de  Verberia,  supra,  Pelrus 
Aureoli ,  pag.  321. 

PETRUS  ,  Viconiensis  in  Gallia  Coonobii 
Ordinis  Praemonstratensis  Canonicus  et 
Doctor  Theologus  circa  An.  1323.  scri- 
psit  Introductionem  in  Theologium  ,  quam 
adbuc  ineditam  laudat  Johannes  le  Paige 
1. 1.  Bibliothecae  Praemonstratensis  p.  307. 

PETRUS  de  Adria  sive  de  Andria,  Apu- 
lus  ,  Ordin.  Praedicat.  Viconqusnsis  ( Vici 
iEquensis )  in  regno  Neapol.  ab  A.  1306. 
a)  Episcopus  ,  discipulus  S.  Thomae  Aqui- 
natis ,  ex  cujus  ore  plura  idem  excepisse 
traditur  ,  quae  sub  Thomae  etiam  nomi- 
ne  ferri  contigit.  Nicolaus  Trivetus  annal. 
ad  A.  1274.  pag.  244.  ubi  de  scriptis  S. 
Thomae :  Alia  quidem  inveniuntur  sibi  at- 
tributa  ,  quae  tamen  ipse  non  scripsit :  sed 
post  eum  legentem  vel  praedicantem  ab 
aliis  sunt  collecta  :  ut  pula  Lectura  su- 
per  Epistolam  ad  Corinthios ,  ab  undeci- 
mo  Capitulo  usque  ad  pZnem ,  et  Exposi- 
tio  super  primum  de  Anima ;  quas  Fra- 
ter  REGINAUDUS ,  ejusdem  socius  ,  re- 
collegit.  Iterum  Lectura  super  Joannem  et 
super  tertium  Nocturnum  Psalterii  ,  Col- 
lationes  de  Orationo  Dominica  et  Symbo- 
lo.  Item  Collationes  Dominicales  et  Festi- 
vae.  Item  Collationes  de  decem  Praeceptis, 
quas  collegit  Frater  PETRUS  de  Adria. 
Item  Lectura  super  Matthaeum  incomple- 

o)  Ughcllus  tom.  G  pag.  689. 

b)  Cap.434. 

c)  Confer  Christopli.  Landinum  adnanlis  Infor- 
num,  cant.  15.  Oudin  lom.  3  p.  108.  Nic.  Toppium 
pag.  i;50.  Bibl.  Neapol. 

d)  O  felix  Vinca  quac  feliccm  Capuam  tam 
suavis  fructus  ubertatis  reficicus,  terram  Labo- 
ris  irradians  cc.  ex  tr  namqtu  prodiit  hic  Pe- 
trus  etc.  ct  Epist.  43.  ut  jam  non  Petrus  a  Ca- 
pua  ,  sed  d  Pctro  Capim   I.ntius  agnnsc  ttur. 

c)  Ab  An.  1220. 


R  U  S  269 

ta  ,  qnam  partim  idem  Frater  ,  partun 
Saecularis  quidam  rerollegit ,  ejus  sludio 
delectactus.  Confer  Oudinum  tom.  3  pag. 
582.  seq.  et  .lacobum  Qurtif.  t.  1  p-  iJ32. 
PETRUH  d<-  Vineis  Johannes  Trithe- 
mius,  in  libro  de  Scriptoribus  Ecclesiasti- 
cis  ,  b)  Teuthonicum  fuisse  scribit :  addu- 
ctus  forte  ratione  cognominis  ,  quod  a  Vi- 
nea  celebri  Sueviae  monasterio  ,  7ion  pro- 
cul  a  Ravenspurgo  sito  ,  illi  impositum  es- 
se  videtur.  Alii  vero,  et  mea  quidem  sen- 
tentia ,  rectius  .,  Italum  e)  ct  quidem  Ca- 
puanum  fuisse  sentiunt :  moti  authoritate 
Epistolae  4o.  dj  quae  de  laude  ipsius  ,  //- 
bro  Epistolarum  tertio  continetur.  Scd  si- 
ve  Germanus  sive  Italus  fuerit ,  vir  do- 
ctrina  ,  ingenio  ac  eloquentia  ,  sua  aetal'. 
ornnium  scriptorum  testimonio  .  praestan- 
tissimus  fuit.  Quare  Fridericos,  ejus  u»- 
minis  secundus ,  eo  e)  Cancellario  electo, 
in  rebus  difficilimis  atque  gravissimis  rjns 
opera  est  usus  :  eique  muneri  dum  prae- 
fuit ,  hos  sr«x  libros  Epistolarum  ex  per- 
sona,  sui  Imperatoris  conscripsit:  et  Apo- 
logeticum  de  potestate  Imperatoris  et  Pa- 
pae;  quem  Innocentius  Tertius  f)  refu- 
tasse  scribitur ,  edidit :  et  Friderico  a 
Gregorio  Xono  pontifice  excommunicato  . 
orationem  de  Anathemate  et  de  Romana 
Ecclesia ,  in  die  gloriosae  resurrectionis 
Domini  nostri  JEsu  CHristi,  Patavii  hor 
buit.  g)  Ceterum  cum  totutn  fere  terrarum 
orbem  nominis  sui  fama  complevissct,  Fri- 
derico  in  Victoriae  obsidione  a  Parmensi- 
bus  victo  ,  h)  proditionis  in  dominum  agi- 
tatae  ,  ut  Collenutius  scribit ,  i)  insimu- 
latus ,  vitae  exitum  tristissimum  ,  plane- 
que  tragicum  sortitus  est.  Comprehetiso  si- 
quidem  fmperator  Miriati  k  uculos  erui 
jussit.  Unde  ipse  sibimelipsi  mortem  1  in 
publico  omnium    conspectu    conscivit :  hoc 

f)  Innocentius  IV.  Adde  Trithemium  cap.  447. 

g)  An.  12")9. 

h)  An.  124G.  post  sententiam  advarsuS Prideri- 
cum  latam  in  Concilio  Lugd.  Anno  I945.CU1  Pfltrus 
de  Vineis  pro  Friderico  inlcrfiurat.  Vide  flzoviuru 
ad  An.  1245.  n   7. 

i)  PaodaJfus Coileaottai  lablst.  Neapolu.  lib.  iv. 

k)  Mininti  (San  Miniato  al  Tedesco)  in  agro 
Florentino. 

I  )  Capite  ,  ut  ajunt  ,  ad  columnnm  alliso  An. 
1S49,  Vide  Spondaimm  Bd  An.   IS49. 


m  P  E  T 

fine  siw  insigne  imbecillitutis  humanae  na- 
turae  exemplum  praebens.  Haecde  Petro 
Simoo  Schardius.  Epistolarum  Petri  de 
Vinois  duas  hodie  melioros  editioues  i\ 
Viris  clarissimis  exspoctamus,  unam  ab 
erudiUssimo  Eginhardi  editore  Hermanno 
Sckminckio,  quem  jam  ab  aliquot  annis 
a]  hoc  saxum  volvere  eomperi  :  et  alte- 
ram  a  dignissimo  Gymnasii  equestris  Lu- 
neburgonsis  Praefecto,  Joanne  Georgio 
Werenbergio.  Libriprimi  EpistolaeXXXIII. 
primum  viderunt  lueem  ,  bunc  prae  se 
titulum  ferentes :  Querimonia  Friderici 
II.  Imperat.  qua  se  a  Iiomano  Pontifice 
et  Cardinalibus  immerito  persecutum  et 
Imperia  dejectum  esse  ostendit :  <t  doctis- 
simo  Yiro  D.  Petro  de  Vineis  ,  ejusdem 
Friderici  II.  Cancellario  A.  12-30.  conscri- 
pta  llagenoao  apud  -lo.  Secerium  1529.  8. 
Iline  Simon  Schardius  sex  libros  primus 
luce  donavit  Basileae  1566.  8.  per  Pau- 
lum  Quecum  .  praemissa  formula  deposi- 
tionis  Friderici  II.  factae  per  Innoccntium 
IV.  intepriore  quam  sexto  Dccretalium  li- 
bro  Iegitur :  et  Epistola  Gregorii  IX.  ad 
Fridericum  II.  vitaque  ejusdem  Friderici 
ex  Gollenutii  libro  IV.  quam  Latine  ex 
Italico  Latine  Schardius  convertit  ,  addi- 
ditque  etiam  bypomnema  de  fide,  amicitia 
et  observantia  Pontificum  Romanorum  er- 
ga  Imperatores  Germanicos.  Denique  re- 
cusa  Schardii  editio  collata  cum  Hagano- 
ensi  ,  recognitaque  et  aueta  ,  glossario  il- 
lustrata  et  indice  per  Germanum  Philale- 
then.  Ambergae  1609.  forma  octava  mi- 
nori,  adjuncto  etiam  Friderici  II.  Consilio 
de  Archiducatu  Austriaco  mutando  in  He- 
gnum.  Confer  Nic.  Hieron.  Gundlingium 
in  historia  Imperii  pag.  593.  Bene  autem 
notatum  ab  Oudino  a)  est,  in  scx  lihris 
hisce  Epistolarum  quas  ex  Friderici  et 
sua  persona  scripsisse  Petrus  de  Vineis 
perhihetur  ,  non  paucas  eliam  contineri , 
quarum  ipse  nequaquam  auctor  csse  pe- 
tuit  :  cum  non  solum  post  ipsius  Petri  de 
Vineis  .  rrrnm  etiam  post  ipsius  Friderici 
mortcm  a  MANFREDO  I.  aliisque  exara- 


\\  [   S 

tas  esse  constet .  quarum  nonnullas  edidit 
in  Misccllaneis  Stephanus  Baluzius.  Vide 
et  Usserium  de  Christianarum  Ecclesia- 
rum  successiones  et  statu  cap.  IX.  pag. 
335.  Dictamina  M.  Petri  de  Yineis  ,  Can- 
tabrigiae  Manuscripta  servari  notavit  Ca- 
veus  ,  quae  laudato  Oudino  verisimiliter 
eadem  cum  l^pistolis  esse  judicantur :  ni- 
si  sint  Friderici  li.  Constitutiones  regni 
Siciliae  ,  quas  per  Magislrum  de  Veneis 
Capuanum  ,  magnae  nostrae  Citriae  Judi- 
cem  et  fidelcm  nostrum  ,  mandavimus  com- 
pilari.  Vide  Toppium  p.  250.  Libellum  dc 
Consolatione  quem  BoStii  exemplo  scri- 
psisse  Petrum  tradit  Volaterranus ,  nemo 
adhuc  in  lucem  protulit. 

*  Ultra  has  omnes  epistolas  Petri  de 
Vineis  a  Schardio  vulgatas  additamcntum 
aliud  ex  cod.JVlS.  BibJioth.  Reginae  Sve- 
ciae,  quae  modo  transiit  in  Vaticanam 
descripsit  sibi  P.  Mabillon.  easdcmque  epi- 
stolas  dein  vulgavit  P.  Martene  vet  mon. 
t.  2  Insuper  Schardiicollcctionem  Basileen- 
si  A.  1609.  repetita  dedit  A.  1740.  Jo.  Ru- 
dolphus  Iselius  J.  C.  prodiitque  opus  illud 
Basileae  t.  2  in  8.  ContulittotumopusadMS. 
Codicem  Biblioth.  Bernensis ,  mendosum 
tamcn  illum  et  pretii  oppido  mediocris. 
Per  istos  annos  cum  Viennae  agerem ,  vir 
doctissimus  Nicolaus  a  Forlosia ,  custos 
primarius  Biblioth.  Vindobonensis  osten- 
dit  mihi  Schardii  collectionem  passim  a 
se  exactam  ad  Vindobonenses  Codd.  ex 
quibus  variantes  plures  margini  adiecerat. 
Insuper  epistolas  longe  plures,  quas  in 
codicibus  illis  riactus  est  in  Schardio  fru- 
stra  quaerendas  in  fine  eius  collectionis 
descripsit.  An  illac  accessoriae  epistolae 
eaedem  omnino  sint  cum  illis  ,  quas  cx 
Mabillonio  vulgavit  Martenus  in  ea  tem- 
poris  angustia  investigare  non  potui.  * 

PETRl  Viri  disortissimi  exceptiones  Le- 
fjum  Romanarum  ,  ad  Odilonem  ,  Manuscri- 
ptae  (n  Biblioth.  Regia  Paris.  Codice  1817. 
teste  Cangio. 

PETRUS  Visselbecius  Vidc  Huxariense 
Chronicon  supra  tom.  3.  pag.  287. 


■     Bibl.  Htetorico  Theol.  Brcmens.  lom.  VI.  A. 
1722.  |i    194.  Luserlesenc  TliaologNclie  Dibl.    lom. 


VI.  pag.  615. 

a)  tom.  5.  pag.  101). 


1»  E  T 

PETRUS  de  Unzola  Bononiensis  Juriscon- 
sultus  praeter  Consultationes  varias  scri- 
psit  Auroram  novissimam  in  usum  tabel- 
lionum  et  scribarum  super  continuatione 
quinti  ,  sexti  et  septimi  capitulorum  Hola- 
redini  de  Romaniciis  A.  1284.  defuncti 
JCti  Bononiensis.  Vide  Trithemium  c.  816. 

PETRUS  de  Osmo,  Oxamensis  sive  Uxa- 
mensis  Hispanus  Professor  Theologiae  et 
CanonicusSalmanticensis  scripsit  An.1479. 
a)  librum  de  Confessione  ,  in  quo  conten- 
dit  Confessionem  Sacramentalem  non  a 
CHristo  institutam,  sed  Sacramentum  Na- 
turae  invectum  ab  hominibus ,  peccataque 
mortalia  una  cordis  contritione ,  pravas 
cogitationes  sola  displicentia  deleri.  Nec 
esse  absolvendos  poenitentes  nisi  peracta 
prius  poenitentia  eis  injuncta:  nec  Papam 
posse  indulgere  alicui  vivo  poenam  purga- 
torii,  aut  dispensare  in  statutis  universalis 
Ecclesiae.  Oppugnavit  eum  singulari  volu- 
mine  Joannes  PREXANUS  :  Archi-Episco- 
pus  vero  Toletanus  in  Synodo  Complutensi 
jussuPontificis  ipsum  anathemati  et  librum 
ejus  flammis  addixit ,  unde  ipse  permoveri 
se  passus  est  capita  objecta  ejurare  ,  ut 
ex  formula  a  Barthol.  Carranza  in  summa 
Conciliorum  relata  patet. 

Abiuratio  Magistri  Petri  Oxomensis  in 
forma  canonum.  Quoniam  ego  Magister 
Petrus  Oxomensis  composueram  librum 
confessionis,  continentem  nonnullas  proposi- 
tiones  ,  quas  tunc  credebam  vera.t  ,  et  de- 
terminationi  sanctae  matris  Ecclesiae  et 
communi  opinioni  doctorum  consonas ,  sed 
quia  primum  ex  libro  illo  orta  sunt  ma- 
xima  scandala  in  cordibus  fidelium  ,  ma- 
xime  in  partibus  horum  regnorum  ,  adeo 
quod  reverendissimus  in  Domino  pater  ac 
Dominus  Archiepiscopus  Toletanus  (Alphon- 
sus  Carillius  )  authoritute  Apostolica  (Sixti 
IV)  accersitis  qua  plurimis  Magislris  et 
sacrae  Theologiae  doctoribus ,  et  aliis  viris 
erudittssimis  ,  maturo  consilio  ac  delibera- 
tione  pronunciavit  et  declaravit  dictum  li- 
brum    continere    itonnutlas    propositiones 


R  U  S  271 

falsas  ,  haereticas  ,  scandalosas  ,  male  so- 
nantes  et  erroneas  ,  et  ideo  comburendum  , 
prout  in  sententia  latius  continetur.  Qua- 
propter  ego  praefatus  Magister  desiderans 
salutem  animae  meae,  ac  proprium  reco- 
gnoscens  errorem  et  culpam  .  dico  et  con- 
ftteor  me  graviter  errasse  in  compositione 
dicti  libellt .  utpote  continentis  propositiones 
falsas  ,  erroneas  ,  scandalosas ,  haereticas, 
et  male  sonantes.  Quas  ut  tales  confiteor 
et  declaro  :  summittoque  me  determvnationi 
sanctae  matris  Ecclesiae  .  et  determinationi 
et  sententiae  praefatae  et  prolatae  per  di- 
ctum  reverendissimum  Dominum ,  cui  ego 
ex  nunc  et  specialiler  et  expresse  assentior. 
et  cognoscens  veram  fidem  .  anathematizo 
omnem  haeresim  maxime  eam  de  qua  ha- 
ctenus  sum  infamatus  ,  et  consentio  sanctae 
matri  Ecclesiae  Romanae  et  sedi  Apostoli- 
cae ,  et  ore  ac  corde  confiteor  sacramenta 
Ecclesiae ,  et  illam  fidem  lenere  .  quam  Do- 
minus  Sixtus  Papa  modernus  authoritate 
Apostolica  et  Evangelica  tenet :  et  per  haec 
Sancta  DEI  Evangelia  omnes  qui  contra 
hanc  fidem  venerint ,  cum  suis  doctrinis  di- 
gnos  aeterna  damnatione  pronuncio. 

Scripsit  praeterea  de  comparatione  Dei- 
tatis  ,  proprietatis  et  personae  dtsputatio- 
nem  seu  repetitionem :  tum  iu  libros  Meta- 
physicorum  Aristotelis,  et  in  sex  libros 
Ethicorom  ejusdem ,  Salmanticae  U96. 
Quam  fuerit  autem  Vir  minime  contemnen- 
dus,  ex  hoc  Antonii  Nebrissensis  testimo- 
nio  cognoscere  juvat :  Quanto  ingenio  et 
eruditione  fuerit  Magister  Petrus  Oxomen- 
sis  ( in  Apologia  inquit  earum  rerum  .  qttae 
sibi  objicerentur )  nemo  est  qui  ignoret . 
cum  post  Tostatum  illum  .  oinnium  judicto 
apud  nos  fuerit ,  nostra  aetate  in  o  mge- 
nere  doctrinae  facile  princeps.  Is  fuit  ex 
portione  benefciarius  in  Ecclesia  Salmanti- 
censi  (  non  ergo  Canonicus ,  sed  portiona- 
rius  ,  contra  id  quod  aliorum  Bdem  sequuti 
diximus  )  cut  ex  decani  et  capituli  decreto 
delegata  fuit  provincia  libros  Ecclesiasticos 
cmendandi ,  propositu  illa  mercede  laboris , 


a)  Supra  p.  58. 

b)  Natalis  Alexander  toni.  8.  Ilistor.  Kccles.    p. 
B9.  seq,  lizovius  ;i<l  vu.  1470«  Dum.  i\.    p.    159. 


Nlc.  Aotonlus  t._»  Blbllotb.  Blspooae reieris  X,  I 
p.  205.  seq. 


272  P  E  T 

ut  pru  quiuts  quotulie  cliurtis  emendandis 
nurereturquas  appcllant  distributiones  quo- 
tidiuuas.  tamctsi  rei  Divinae  non  interesset. 
Fst  m  ea  Fcclcsia  ntriusque  Testamenti 
co  /c.r  pcrrctustus  .  qui  mihi  saepe  fuit  usui 
ad  cam  rem  ,  de  qua  nunc  ugitur.  Ab  eo 
castiqationum  suarum  initium  ,  O.romensis 
fccit .  confercns  illum  ,  opinor  ,  ad  aliquem 
r  rcccntioribus  libris  ,  atque  dispungens 
rcra  .  ct  inducens  falsa ,  distorsit  a  proto- 
tijpo  e.vcmplari  plusquam  sexcentos  locos  , 
quos  tibi  Pater  clementissime  {  ad  Franei- 
scum  Ximenium  Toletanum  antistitem  lo- 
quitur)  ostendi ,  cum  illic  esset  curia. 

AbbatiaeS.  PETRI  Viri  Senoncnsis  Ordin. 
Boned.  Chronicon.  Supra  GLARIUS  t.  1. 
pag.  355. 

Conradus  PEUTINGERUS  ,  supra  tom. 
1.  pag.  387. 

Aymericus  de  PERACO  ibid.  pag.  150. 

PHARETRA  Doctorum  sive  Dictionarium 
vocabulorum  ad  explicationem  Doctrinae 
Cbristianae  pertinentium/secundum  Alpha- 
beti  ordinem.  Manuscr.  in  Bibl.  Augustana. 

*  Opus  illud  anonymum  pharetra  in- 
scriptum ,  per  literas  elementares  dige- 
stum  typis  expressum  prodiit ,  quam  edi- 
tionem  longe  vetustissimam  et  in  folio 
maximo  absque  expresso  loco  et  tempore 
irnpressionis  offendi  in  Bibliot.  PP.  Benedi- 
ctinorum  Viennensium  S.Mariaead  Scotos.* 

PHARPIIENSE  Chronicon.  Supra  Farfense 
tom.  2.  pag.  553. 

S.  PIIILASTRIUS  ,  sive  ut  in  Actis  Con- 
cilii  Aquilejensis  An.  381.  dicitur ,  PIIILA- 
STER  Episcopus  Brixiensis  ab  \n.  G.380. 
ad  388.  De  quo  Gaudentius  ejus  succes- 
sor  (vide  supra  tom.  3  p.  23.J  et  alii  ve- 
teres,  quorum  testimonia  praemisi  editioni 
novae  libri  ejus  de  haeresibus  quem  notis 
ot  indicibus  illustratum  in  lucem  emisi 
llamb  1721.  8.  E  recentioribus  praetcr 
laudatos  ibi  a  me,  consulonda  Acta  San- 
ctorum  toui.  IV.  Julii  18.  pag.  seq.  Ber- 
nardus  Faynus  ad  Martyrolog.  Brixiense 
\x.  Jul.  Sandius  ad  Vossium  ,  Ittigius 
de  haeresiarchis  pag.  4.  Labbeus  tom.    2 


R  US 

pag.  211.  Caveus  ad  An.  380.  Casp.  Sagil- 
tarius  introduct.  ad  Histor  Eccles.  p.  387. 
ctc.  Notavit  nonnulla  in  Philastrio  lndex 
expurgatorius  Brasichellanus ,  rcpctita  et- 
iam  a  Clarissimo  Viro  Theodoro  Crusio. 
a)  Sed  novam  Philastrii  editionem  exspe- 
ctamus  ab  erudissimo  Gaudentii  editore 
Paulo  Galeardo ,  ad  quem  illustrissimus 
Scipio  Marchio  MalYojus  in  littcris  datis 
An.  1730.  b)  Philastrii  tibi  Codices  per- 
quirere  ,  ut  enixe  rogasti ,  non  destiti , 
sed  hactenus  operam  perdidi.  In  instructis- 
sima  tamen  Benedictiiwrum  S.  Germani 
Bialiotlieca  Cod.  625.  Philastrium  haberi 
intellexi  nuper.  Priores  editiones  sunt  Ba- 
sil.  1528.  8.  et  1539.  8.  atque  in  Biblio- 
thecis  Patrum  universis  ,  Parisiensibus  , 
Coloniensi,  et  Lugdunensi  novissima  tomo 
IV.  atque  iterum  separatim  ex  recensione 
Joannis  a  FuchteHelmst.  1611.  4.  et  1621. 
4  cum  supplemento  recentioris  scriptoris, 
ex  editionibus  Basileensibus. 

Praetcr  libellum  de  haeresibus  Philastrio 
tribuitur  latina  J^pistolae  S.  Barnabae  in- 
terpretatio  ,  quae  Philastri  nomen  praefert 
in  Manuscr.  Codice  Corbeiensi,  proquo  in 
Actis  Sanctorum  ad  XI.  Junii  t.  2.  p.  460. 
et  457.  male  excusum  Philostorgii.  Phila- 
stro  etiam  sunt  qui  adscribunt  acta  SS. 
Faustini  et  Jovitae  apud  Surium  ct  Bollan- 
dum  15.  Fcbruar.  nec  non  Acta  S.  Afrae 
Virginis  et  Martyris  Brixiensis,  in  Actis 
Sanctor.  24.  Maji.  sed  utraque  baec  longe 
alterius  ac  multo  recentioris  esse  scripto- 
ris ,  attentus  et  pcritus  lector  haud  dubi- 
tabit. 

Nomen  origine  latinum  qui  volunt,  non 
divorsum  putant  hfiliastro  quod  pro  privi- 
gno  positum,  sed  recentiore  aetate  notarunt 
Cangius  et  ad  Codicem  legum  antiquarum 
Fridericus  Lindenbrogius  p.  1400.  Jac  Spo- 
nius;  recherche  des  Antiquitnz  et  curiosiicz 
de  la  Ville  de  Lion.  p.  76  seq.FulbertusCar- 
notensis  Epistola  33.  Siqtiis  filiastram  aut 
(iliastrum  suam  ante  Fpiscopum  ad  con- 
firmationem  lenuerit ;  sepuretur  ab  uxore 
et  alteram  non  accipiat.  At  Graeuis  auri 


;i   Berguugung  triutsiger  Etunden   parle  IX.  p. 
20-28. 


I>)  AnliquilaU.  pag*  76, 


P  II  1  L  E 

bus  Philastrius  pulchrius  et  verius  sonat 
amantem  siderum  ,  quo  nomine  fuit  etiarri 
Philastrius  Monachus  Studita ,  a  quocirca 
An.  C.  1340.  institutum  Constantmum  Ilar- 
menopulum  refert  Nic.  Comnenus  Papa- 
dopoli  in  praelusionihus  Mystagogicis  pag. 
143.  Gvilelmus  Philasterius  Cardinalis  , 
apud  Clariss.  Hardtium  tom  2.  Concilii 
Costantiensis  p.  209.  227.  Jacobum  I'En- 
fant  histoire  du  Concile  de  Pise  p.  142. 

*  Editio  illa  a  cl.  Petro  Gal^ardo  ador- 
nata  jam  tandem  prodiit ,  et  priorem  lo- 
cum  obtinet  inter  veterum  Brixiae  Epi- 
scoporum  opuscula  in  unum  collecta,  quae 
sane  collectio  producta  est  Brixiae  Anno 
1738.  jussu  Em.  Card.  Qiiirini  sacrorum 
studiorum  promotoris  intentissimi.  Dedit 
illam  Galeardus  cum  variantibus  Codicis 
Corbeiensis,  qui  nunc  in  Bibliothecam  S. 
Germani  a  Pratis  transivit  ,  ex  eoque  sex 
capita  adiecta  sunt  opusculo  Philastrii  de 
haereticis.  Consultus  autem  diligenter  co- 
dex  iste  ohm  Corbejensis  de  versior.e  La- 
tina  epistolae  S.  Barnabae  a  Philastrio 
confecta  ,  ne  minimam  quidem  coniectu- 
ram  affert  ,  quamvis  ex  una  huius  Codi- 
cis  authoritate  haec  opinio  invaluit.  Est 
quidem  in  eodem  Codice  epistola  S.  Bar- 
nabae  ex  antiqua  versione  ,  cuius  tamen 
auctorem  non  indicat ;  qui  vero  frequen- 
ter  MSS.  codices  versant ;  illi  continuo  in- 
telligent  non  ideo  quia  duo  diversa  opu- 
scula  in  eodem  codice  contineantur  ,  con- 
tinuo  uni  eodemque  anctori  deberi.  * 

Franciscus  PHILELPHUS  eximium  lo- 
cum  promeritus  inter  eos  qui  in  illo  di- 
luculo  renascentium  litterarum  ,  Graecis 
et  Latinis  ordinandis  ac  restituendis  non 
contemnendam  operam  praestitere.  Na- 
tus  An.  1398.  8.  Kal.  Atfg.  a)apudTolen- 
tinates  ,  qui  memoriam  ejus  decorarunt 
statua  illi  posita  in  Curia.  b)  Patavii  fja- 
sparinum  Barzizam  audivit  .  Costantinopo- 
li  Gcort_Mum  Chrysococcem.  Prima  illi  uxor 
Theodora  ,  filia  Joannis  CTifvsolorae ,  Ma- 


L  P  II  IJ  S  _:.; 

nuelis  Chrysolorae  fteptfs.  Cum  felegantio- 

res  iitteras  docuisset  c)  Bononiae,  Komae, 
Modiolani,  Florentiae;  Patavii  et  Mantuae  , 
denique  rebus  humanis  valedixit  Kloren- 
tiae  prid.  Kal.  Au.inist,  Anno  1480.  aet. 
82  d)  Dignitatis  militaris  insignibus  regiis 
et  laurea  pontica  donatus  est  ;i  Rege  Nea- 
politano  Alpbonso  An.  1454.  Quinqueom- 
nfno,  incjuit  e]  exstunt  opcra  mca  versihus 
elucuhrata  ,  satirarum  .  lihri  X  vef&ibus 
10000.  Carminum  lihri  V.  versibus  5'  00. 
Alteri  lihri  qnoque  parlim  scripf.i  sunt  noH 
cdiii.  partim  ne  tcripti  quidem.  Opus  Sfbr- 
tiados  f;  libris  VIII.  versihus  6400,  l)e 
Jocis  et  snriis  lihri  X.  I-:pigrammatum  , 
vcrsibus  10000.  Quintum  opus  toium  ver- 
sibus  Graecis  g]  tbnsl&t,  iihri  III.  versibus 
2'i00.  His  addendus  ejtts  Xicolaus  ,  sive 
libri  duo  carmine  Sapphico  atque  Adonico 
de  vita  et  laudibus  Nieolai  V.  Pontificis  , 
apud  quem  valdo  gratiosum  sefuissetes- 
tatur,  invitatum  etiam  amplo  stipendio  ad 
Homerum  Latinis  donandum  auribus.  Vi- 
de  Epist.  XXVI.  1.  et  XXIV.  5.  Plura  de 
se  ipse  XX.  27.  Epist.  et  de  stylo  suo 
XXII.  18  Caetera  ejus  scripta  prosario 
sermone  ,  vel  Graeco  versa  sunt ,  ut  Ly- 
siae  Oratoris.  Aristotelis,  Xenophontis,  Hip- 
pocratis  et  Plutarchi  nonnulla  ,  de  (juibus 
vide  Niceroni  mrmorias  de  Viris  eruditis 
tom.  VI.  p.  83  Vel  ex  ingenio  ejus  com- 
nosita  ut  Conviviorum  libri  II  Commenta- 
tionum  Florcntinarum  libri  III.  de  exilio. 
de  infamia  et  de  paupertate  De  Morali 
disciplina  libri  V.  **  Venet.  ap.Scotum  1 552 
4.  Lucchesini.  )  De  vita  et  rebus  f/cstis 
Francisci  Sfortiae  liber  singularis  et  ilivei  - 
sus  a  Sfortiados  opere.  Orationes  .  inter 
quas  etiam  Le^um  apud  veteres  snipto- 
res  commemoratarum  una  cum  aliis  opu- 
sculis  leiritur.  Denique  Epistokirum  libri 
XXXVII.  non  injucundi  lectu  et  h  qttibus  , 
sicut  et  ex  ejus  Satiris  \aiia  ad  historiam 
liiterariam  illorum  teraporum  anno^are  li- 
cet  NCnrt.   |.")!)2    fol    llaruin ,  cum  rarius 


a)  Philclf.  lib.  XXXVI.  Kpist.  1. 
b)JoBreval  ,  remarke  pag.  3oO.Acta  Krud.  I7_'7 
pag.  101. 

c)  Philelf.  lib.  XXVI.  Episl.  1. 

(I    Diarium  erudilorum  Italiae  lora,  li    p,  ~>i7. 


lom.  15.  pag.  -'»7.  el  lom.  17.  pag.  E 

e)  Lib.  XXVI,  Bpist,   I.  pag.  179, 

r    Contra  Galeotl  censuram  .  sfortiadem  Bnain 
tuetur  lib.  X\iv.  Eplst.  I. 

xr 

181 


27  \  r  11  1  L  1  P 

sint  obviae,  Epistolarum  novam  editiooem 
jam  parari  libenter  intellexi  Altdorfii  a  Vi- 
irissimo  Jae.  Wilhelmo  Feuerlino.  Ex 
iisdem  Epistolis  maxime  .  Jo.  .lo.  llenrieus 
Foppius  a)  Vitam  Philelphi  collcctam  edi- 
dit  in  tomo  quinto Miscellaneorum  Lipsien- 
siunr,  1717.  8.  p.  322-354  Foppii  labore 
usus  Nieeronus  tom.  VI.  memoriarum  de 
Viris  eruditis  pag.  71.  qui  d  ligentef  de 
Philelpho  ejusque  scriptis  commentatur. 
Hisiungendum  Diariura  eruditorum  Italiae 
tom.  XIV.  pag.  317.  scq.  et  Bernardus  Mo- 
neta  tom.  4.  Ilenagianorum  pag.  232  seq. 
et  ad  Bailleti  Judicia  tom.  2.  pag.  357.  seq. 
Notiores ,  qui  de  eodem  possunt  consuli , 
praetereo,  ut  Trithemium  cap.  855.  Jovium 
in  elogiis  ,  Gaddium  tom.  2.  pag.  254.  Vos- 
sium  dellistoricis  ct  poetis  Latinis,  Thomae 
Pope  Blount  censuram  scriptorum,  Isaaci 
Bullartii  Acadomiam  scientiarum  tom.  1  p. 
270.  etc.  De  filio  MABIO  Philelpho  b)  vide 
Trithemium  cap.  856. 

*  Eruditorum  virorum  vota  efllagitan- 
tium  dari  novam  Epistolar.  Philelphicarum 
editionem  adimplere  nisus  est  vir  cl.  Ni- 
colaus  Stanislaus  Meuccius  Florentinus 
emisso  ante  annos  hos  fere  dccem  scili- 
cet  1745  Florentiae  priore  volumine  epi- 
stolarum  Philelphicar.  adiecta  de  suo  non 
luculonta  tanlummodo  praefatione  ,  sed  et 
ad  loca  opportuna  annotationibus  cum  ap- 
pendice  epistolar.  quarumdam  inoditarum, 
quamquam  gloriolae  contemptor  uberom 
hanc  appcndiccm  ne  indicare  quidem  vo- 
luit.  Contuli  editionem  istam  cum  Venota 
An.  1502.  ac  reperi  in  posteriori  hac  de- 
esse  ab  epistola  8.  libri  IV.  usque  ad  17. 
eiusdem  libri.  Vicissim  autom  in  hac  rc- 
centi  oditione  nescio  quo  casu  excidit  epi- 
stola  prima  ad  Albortum  Zancharium  data 
Modiolani  tortio  idus  Januarii  an.  1441. 
incipiens  :  Non  te  praeterit.  Desinit  prius 
hoc  vol.  in  epistola  ad  Ilieronymum  Bel- 
lanti  data  pridie  Kalendas  Aprilis  (ita  le- 
git  ipse  cum  in  Veneta  editione  sit  idibus 
Aprilis)  Editio  ista  ultra  volumen  1.  libros 
quatuor  prioros  Epistolar.  complcctens  non 


P  1  N  U  S 

excurrit.  In  cod.  MS.  Felini  geminas  Phi- 
lelphi  epistolas  nondum  oditas  satisque 
prolixas  nactus  sum  ,  quibus  Pontilicem 
Sixtum  IV.  castigat  pro  bollo  Florentinis 
illato  ,  nec  abstinet  a  culpando  Ponttfice 
quasi  coniurationis  in  Medicaeos  participe 
et  authorc. 

Corrigondus  ost.  etiam  annus  emortua- 
lis  Philelphi  a  Fabricio  adnotatus;  obiit 
enim  ut  admonuit  Fontius ,  in  Annalibus 
An.  1481.  die  pridie  Kal  Augusti  Floren- 
tiae  anno  aetatis  quarto  et  octogesimo. 

(265.  In  calce  tomi  1.  Miscell.  Baluzii 
odit.  Lucensis  binas  illas  epistolas  ad  Si- 
xtum  Pontificem  parum  viro  catholico  con- 
gruentcs  ipse  Mansius  dare  non  dubitavit. 
Alias  epistolas  Philelfi  e  tenebris  eruere  Fa- 
bronius  ctBoscoe  in  vita  LaurentiiMed.  Ea- 
rum  libros  XI.  ultra  XXXVII.  quot  editio 
Anni  1502.praesefert,  extant  in  cod.  perma- 
ximi  pretii,  quem  Gens  Trivultia  a  Medio- 
lanensi  Canonicor.  Capitulo  jam  compara- 
vit ,  ut  docet  eruditione  refertissima  et 
elegans  Vita  di  F.  Filelfo  del  Cav.  Carlo 
de  Uosmini  Iioveretano.  Milano  1808.  in  8. 
vol.  III.  ubi  insuper  inoditas  in  Florentina 
edit.  an.1743.esse  epistolas  aperte  inficitur.) 

PIIILIPPINUS  de  Pergamo  Prior  mona- 
sterii  S.  Mariae  de  Tressonibus  de  Padua 
circa  An.  1380.  scripsit  ct  Galato  Viceco- 
miti,  Mediolani,  Papiae  ,  Pergami  aliarum- 
que  urbium  Vicario  lmperiali  dicavit  Spe- 
culum  rcgiminis  sive  commentarios  copio- 
sos  in  Ethicam  Catonis  editos  An.  1474. 
Vide  Clarissimimi  viri,  Christiani  Gottlieb 
Schv/artzii  indicem  librorum  saeculo  XV. 
impressorum  pag.110. 

PHILIPPUS  I.  Francorum  Rex,  cujusdi- 
ploma  A.  C.  1066  regni  soptimo  datum 
exstat  apnd  Dacherium  pag.  637.  ad  Gui- 
bertum  Novigcntium. 

PIIILIITI  II.  Augusti  Testamentum  apud 
Duchesnium  tom.  V.  p.  261. 

PHILIPPUS  Abbas  Cisterc.  infra  ,  Phi- 
lippus  de  Eleemosyna. 

PHI  Ll  PPUS  A  ichstadiensis.  Infra  Phihppus 
Eichstetensis. 


b     Perperam    Toppiui  apud  Hlccrouum.  phus,  quemincrepatpaterEpist.XXXl.  ult.XXXVl  16. 

1);  intrgrum  nomen  J<».  tacobus  Marius  Philel- 


PH  I  L 

PHILIPPI  dc  Lcvis,  Arelatensis  ab  An. 
1462.  ad  1475.  a)  Archiepiscopi  Epistola- 
lam  ad  Capitulum  Ecclesiae  Arelatensis 
An.  1463.  datam  vulgavit  Baluzius  toni. 
IV.  Misc.  pag.  522. 

PHILIPPUS  Aubinus  Anglus,  medio  Sc- 
culo  XV.  Philosophus  et  Mathematicus 
Oxoniensis  ,  cuius  Canones  tabularum  A- 
stronomicarum  ,  Alphonsi  Regis  exemplo 
conditarum  laudant  Lelandus  cap.  502. 
Baleus  XII.  92    Pitseus  pag.  891. 

Aurelius  PHILIl'PUS,  scriptor  Vitae  Ale- 
xandri  Severi ,  quem  etiam  libertus  pa- 
tris  in  prima  pueritia  instituit ,  teste  Lam- 
pridio  cap.  3.  adde  Vossium  pag.  4  77. 

PHILIPPUS  de  Barbcriis,  Siciliensis  Sy- 
racusanus  ,  Ordin.  Praed.  scriptor  Chronici 
editi  An.  1475.  4.  ad  Joannem  Alphon- 
sum  Ecclesiae  Hispalensis  Canonicum  et 
Bacularium  Acroniensem.  Ejusdem  est  tra- 
ctatus  solennis  Rom.  1481.  editus  in  4.  in 
quo  continentur  imprimis  Discordantiae 
nonnullae  inter  Sanctos  Eusebium ,  Hiero- 
nymum  et  AureL  Augustinum  Sanctae  Ec- 
clesiae  Doctores  ,  circa  quas  plurimas  Do- 
ctorum  aliorum  opiniones  adducit.  II.  Duo- 
decim  Sibyllarum  vaticinia,  quae  de  CHri- 
sto  ediderunt.  III.  Carmina  PROB./E  IV. 
D.  Athanasii  Symbolum  cum  D.  Thomae 
Aquinatis  expositione.  V.  Dominica  Oratio 
per  eundem  D.  Thomam.  VI.  Angelica  Sa- 
lutatio  per  eundem.  VII.  Hymnus  Te  DBUM 
laudamus ,  cum  expositione  per  eundem 
D.  Thomam  composita.  Angelicus  Hymnus, 
Gloria  in  excelsis  DEO ,  per  eundem  B. 
Thomam  Divinitus  explicatus.  Donatus 
Theologus,  quo  Theologicae  quaestiones 
Grammatica  arte  solvuntur.  Alia  etiam 
sunt  quae  ipse  tradit  se  scripsisse;  ne- 
scio  an  edita : 

De  Immortalitate  Animorum  libros  tres, 
ad  Honoratum  Gaitanum  Militem  ac  Fun- 
dorum  Comitem.  Lucubrationem  doctain 
ac  merito  legendam  vocat  Jacobus  Quetif 
tom.  1 .  pag    873. 

De  Divina  Providentia ,  et  Hominum 
Praedestinatione  libros  duos. 

De  Inventoribus  Scientiarum ,  ct  Artium 
Mechanicarum  libros  tres. 

a)  Vide  Sammartlianos  tom.  p.  GC. 


I  P  V  I  275 

Sermonum  Quadragesimalium  volumca 
pergrande. 

Dominicarum ,  ac  Sanctorum  praedica- 
tionum  egregium. 

Opus  sui  itinerarii. 

Vide  Antonini  Mongitoris  Bihlioth.  Si- 
culam  tom.  2.  pag.  108.  et  Jacobum  Que- 
tif  tom.  1.  pag.  873. 

PHILIPPUS  Baslonus,  infra  Philippus 
Bostonus. 

PHILIPPUS  de  Bergomo,  supra  PHILIP- 
PLNUS. 

Jacobus  PIIILIPPUS  Bergomcnsis ,  scri- 
ptor  supplementi  Chronicorum  ,  de  quo 
supra  tom.  IV.  pag.  306.  seq.  Hic  ad  An. 
1355.  alterius  antiquioris  circa  Annum 
1350.  meminit  his  vetbis  .  PHILIPPUS  M<>- 
nachus  S.  Benedicti ,  patria  Bergomensis, 
Vir  in  Divinis  Scripluris  admodum  studio- 
sus  et  doctus,  ac  Aristotelicae  Philosophiae 
non  ignarus  :  his  temporibus  cum  esset  in- 
genio  praestans  scripsit  nonnulla  doctrinae 
suae  opuscula  ,  quibus  nomen  suum  cum 
gloria  posteris  significavit ,  e  quibus  ex- 
stat  opus  magnum  super  Ethicam  Catonis 
libris  midtis.  Incipit :  ad  gloriam  et  lau- 
dem  Domini.  Sermones  etiam  dtcitur  scri- 
psisse  multos.  Confer  Trithemium  c.  620. 
de  S.  E.  et  illustr.  Benedictin.  II.  129. 
qui  Priorem  S.  Mariae  de  Avantia  in  Pa- 
dua  fuisse  testatur. 

PHILIPPUS  Beroaldus,  Vir  memorabi- 
lis  et  ipse  inter  eos  qui  renascentibus  lit- 
teris  industria  et  ingenio  suo  insigne  mo- 
mentum  addidere.  Natus  Bononiae  A.  1450 
13.  Novembr.  Medicus,  Philosophus,  Orator 
humaniores  litteras  docuitParmae.Lutetiao 
etBcnoniae  in  patria  ubi  diem  obiit  supiv- 
mum  An.  1505.  17.  Jul.  Vitae  scripton  s 
nactus  est  Joannem  Pinum ,  Tolosanum 
discipulum  suum,  Bonon.  150").  i.  et  Bar- 
tholomaeum  Blanchiuum  .  Bononiensem  , 
cujus  lucubratio  Camillo  Palaeotto  dicata, 
Beroaldi  Svetonio  in  editionibus  ah  Anno 
1506.  recusis  praemittitur.  I'.\  his  prof»1- 
cisse  se  non  diffitetur  Clariss.  Niceronus, 
cujus  memorias  de  Viris  eruditi*  ,  Gallice 
oditus  adire  imprimia  operae  pretium  est 
tom.  KXV.  pag.  :>7i.  seq.   Consuli  etiam 


■r.u  P  IL  I  L  I 

possunt  Jovius  in  elogiis  pag.  102.  Gad- 
dius  qui  famam  Bcroaldi  tuetur  ad\ersus 
Floridum  Sabiuum  .  tom.  1.  pag.  57.  Ba- 
illeti  judicia  et  ad  ea  Bernardi  Monetae 
animadversiooes  tom.  2.  pag.  406.  seq. 
Alpbonsus  Clarmundus  tom.  3.  vitarum 
H7.  Censurae  Thomae  Popo  Blount 
etc.  De  seriptis  eius  idem  Niceronus  dili- 
genter  :  sunt  autem  vel  Vetercs  scripto- 
res  ab  eo  reconsiti  illustratique  notis , 
Plinii  historia  naturalis,  Propertius,  Ser- 
vius  in  VirgUium  ,  quem  acerbius  insc- 
ctatur  judiee  Gifanio  a)  quam  Bupalum 
Ilipponax  olim  ,  aut  inlidum  Lycambom 
Archilochus.  Scriptores  de  re  rustica  Co- 
lumcllu ,  Varro ,  Cato  et  Palladius  :  Vir- 
gilii  Bucolica  ct  Gcorgica.  Plinii  junioris 
Epistolae  et  Panegyricus  :  Ciceronis  Tu- 
sculaoae  Quaestiones  ,  itemquc  Orationes, 
Bonon.  1499.  fol.  addita  Orationc  contra 
M.  Valerium  .  incognita  prius  ct  Ciceroni 
supposita.  Svdouius  .  Apulcji  asinus  au- 
reuS-  Plautus  .  Caesar ,  Sextus  Aurelius 
dc  Vitis  Caesarum  :  Lucanus  et  Juvenalis. 
Vel  quae  ipse  elucubravit ,  Heptalogos 
sive  septem  Sapicntum  dicta .  Dcclama- 
tiones  Philosophi  ,  Medici  ct  Oratoris  quis 
praestet  :  ct  ebriosi ,  scortatoris ,  aleato- 
ris ,  quis  sit  detestabilior.  Libellus  de 
optimo  statu  et  principe.  De  felicitate  Opu- 
sculum.  Aliud  de  terrae  motu  et  peslilen- 
tia.  Oratio  proverbialis  sivc  ex  meris  con- 
texta  provcrbiis  eorumque  sensum  illu- 
strans.  Disputatio  de  nomine  Imperatorio. 
Orutiones  ,  praefationes  ,  praeiectiones  et 
quaedam  miilnjcae  historiae ,  Opuscuia, 
cum  Epiyrammatis  In  hac  syllogc  i,nter 
alia  occurrunt  Oratio  habita  in  enarraiione 
Verrinarum  Ciceronis. 

Oratio  in  enarratione  Georgici  Carminis 
Virgiiiani ,  atque  Tranquiiii ,  quaiaus  Ilei 
Husticae  continetur. 

Oratio  inprincipio  cnarralionis  Properlii 
continens  laudes  Amoris. 

Oratio  in  enarratione  Titi  Livii ,  ac  Silii 
Italici ,  continens  Historiae  laudationem. 

Oratio  in  euarratione    Epistolarum  Ci- 


V  V  u  s 

ccronis  ct  Lucani ,  contincns  laudcm   ftpe- 

tices. 

Oratio  iii  enorratione  Rhetoricorum  ud 
llcrennium ,  contincns  landationem  Elo- 
qucntiac  aiquc  Ciccronis. 

Oratio  in  enarrationc  Juccnalis  aique 
Salu&tii 

In  enarratione  Quuestionum  Tuscula- 
narum  ct  Horatii  Flacci ,  Oratio  contincus 
iaudcm  Musiees. 

In  enarratione  Persii  Poetae  ,  Orufio. 

Oratio  iiabita  apud  Rectorem  Scholaslici 
conventus  ,  ineuntem  Sclwlasticam  Praefe- 
cturam. 

Oralio  habita  ,  dum  licctor  Scholasticus 
accepit  Magistratus  insignia. 

Ad  Tribunos  Plebis  Oratio. 

Epistola  et  Panegyricus  ad  Ludovicum 
Sphoriiam. 

Ad  Bartholomaeum  Chalcum  Epistola. 

In  Nuptias  Bentivolorum ,  Oratio. 

Oratia  alia  Nuptialis. 

Epistola  ad  Minum  Roscium ,  Senato- 
rem  Bononiensem;  cum  duabus  Historiis  ec. 

Carmen  lugubre  de  Dominicae  passiouis 
die,  quod  Gallica  etiam  metaphrasi  dona- 
runt  Clemens  Marotus  et  Claudius  de 
Pontoux.  Exstant  praeterea  Symbola  Py- 
thagorae  a  Beroaldo  moraliter  exphcata  , 
et  de  scribendis  Epistolis  libellus  in  appen- 
dice  Margaritae  Philosophicae  :  tum  Epi- 
stolae  quaedam  inter  Epistolas  Politiani , 
Jo.  Francisci  Pici  etc. 

(2G7.  Nihil  de  utriusque  Beroaldi  ope- 
rum  editionibus  contra  morcm  Fabricius. 
Diligentissime  T.  I.  pag.  1003  seqq.  in  op. 
Gli  Scrittori  d'  Italia  Mazzuchellius,  et  po- 
stea  Fantuzzi  supplevere. ) 

FIIILIPPUS  Beroaldus  junior  ,  superio- 
ris  non  filius  sed  gentilis  sive  propinquus, 
b)  Boaonicnsis  et  ipse ,  ubi  ab  An.  1498. 
docuit ,  ac  deindo  Uomae  post  Thomam 
Phaedrum  Bibliothecae  praefuit  Vaticanae, 
obiitque  An.  1518.  Huic  debemus  primam 
editionem  librorum  V.  primorum  Annalium 
Taciti ,  quos  Leoni  X.  dicatos  edidit  Ro- 
mae  1515.  fol.  Vertit    Latinc    cx    Graeco 


a)  Apologia  pro  Lalinis  Poetis  p.  505. 

!>    Bernardtu  VMineta  ad  Bailleti  judicia  tom.  -'. 


pa^.  408-  et  torn.  ■">.  Menagianor.  pag.  ■">  i7. 


P  II  I  L  I 

Isocralis  Orationem  ad  Demonicum  ,  seri- 
psitque  faventibus  Musis  libros  tres  0<la- 
rurn  atque  epigrammatum  ,  post  ejus  obi- 
tum  luci  datos  Boinae  1530.  4.  ut  Episin- 
las  quasdam  cum  Reuchlinianis  et  cum 
Urcei  Godri  opusculis  editas  praeteream. 
Vidc  laudatum  Niceronum  tom.  XXV.  p. 
394.  seq.  Pierium  Valerianum  de  iufelici- 
tatc  litteratorum  ,  Jovii  elo.^ia  ,  Vossium 
pag.  668.  etc. 

Omitto  dicerc  de  junioribus  Malthueo 
BEROALDO  Parisiensi ,  qui  Hebraicas  lit- 
tcras  Aureliae  docuit  An.  4565.  Sedani  po- 
stea  Historiam,  ot  Genevae  sacras  litteras 
scriptor  Chronologiae  An.  4575.  editae,  non 
diu  post  defunctus  :  de  quo  Golomesius  in 
Gallia  Orientali  pag.  45.  Baelius  in  Lexico, 
et  Bernardus  Moneta  tom.  4  Menagianor. 
pag.  427.  qui  etiam  ambo  de  Francisco 
BEROALDO,  Domino  de  Verville,Matthaei 
filio ,  et  de  ejus  somnio  Polyphili  ,  Mena- 
giana  tom.  4  pag.  248.  scq.  et  de  scripto 
cui  titulus :  le  moyen  de  parvenir,  pagina 
419.  De  aliis  ingenii  ejus  monimentis  Gru- 
cimanius  in  Bibl.  Gallica  p.  91.  seq. 

PHILIPPUS  Beverlaius  ,  Anglus  ,  Mona- 
chus  Glasconiensis  ,  cujus  Quaestiones  in 
Aristotelem  7npt  t(>fj.)>jvitag  et  in  sex  prin- 
cipia  Gilberti  Porretani  memorat  Baleus 
14.  et  Ptseus  pag.  891. 

PIIILIPPUS  Biken  Milez  ,  scriptor  itine- 
rarii  terrae  sanctae  impressi  Spirae  An. 
1490.  teste  Hendreichio  pag.  574  Pande- 
dectarum  Brandenburgensium. 

PHILIPPUS  de  llarveng  ,  Abbas  secun- 
dus  Bonae  Spei  Ordinis  Praemonstratensis 
in  Hannonia  Gameracensis  dioecesis,  dictus 
ab  Eleemosyna  sivc  Eleemosynarius,  cujus 
vitaexejus  Episfolis  et  aliis  lucubrationi- 
bus  descripta  e.xstat  in  Joannis  le  Paige 
Biblioth.  Praemonstratensi  pag.  o08-5li. 
clarus  ab  An.  1459.  et  qui  interalia  EpU 
taphium  panxit  Urbano  III.  defuncto  An 
1187.  Scripta  ejus  junctim  edita  a  Nicolao 
Ghamari  a)  Bonae  Spei  Abbate,  Duaci  1621. 
fol.  Sunt  autem:  Epistolae  XXI.  b)  quarum 


PPUS  277 

decima  objuriiatoria  ad  S.  Bernardum  Cla- 
raevallensem.  Commcntarius  mysticus  in 
Cunttca  Canticorum  pag.  101  Moralitat  es 
m  eadem  Gantica  pag.  286.  De  somnio  Xa- 
buchodouosoris  pag.  310.  De  sulute  primi 
hoiniuis  pag.  344.  De  Sdmnathne Sahmo- 
uis  361.  De  institutione  Clericorum  tracta- 
tus  VI.  1  de  Clericorum  dignitate  2  scien- 
tia,  3  justitia  ,  4  continentia,  '■'>  obedientia 
et  6)  silentio. 

Vita  Sancti  Augustini.  Ipponensis  Epi- 
scopi.  pag.  691. 

Vita  Sancti  Amandi  Abbatis  et  Bpisco- 
pi  Trajecteusis  pag.  707.  et  in  Actis  San- 
ctor.  t.  1   Februar    6    p.  8*7.  B78. 

Passio  Sanctor.  Cyrici  el  Julitlae  p.745. 

Passio  Sancti  Salvii  Martyri*.  p.  7 '■>•>. 

Vita  Sancti  Foiilani.  p.  75'.». 

Vita  Sancti  Gisleni  Confessoris  et  Af>- 
batis.  pag.  767.  Gonfer  Carolum  Ic  Coin- 
te  ad  A.  651.  tom.  3  p.  303.  seq. 

Vita  Sancti  Landelini  Abbatis  Crispi- 
nensis  in  Uannonia  p.  773. 

Vita  Sanctae  Odae  Virginis.  pag.  779. 
et  in  Actis  Sanctor.  tom.  2  Aprilis  20. 
pag.  773.  780. 

Vita  S.  Waldetrudis  Virginis.  pag.  778. 

Passio  Sanctae  Agnetis  Virginis  et  Mar- 
tyris ,  Carmine  elegiaco.  p    796, 

Varia  Carmina ,  Epilaphia  ,  et  Logo- 
gryphi.  pag.  798.  Ex  cpitaphiis  illud  in 
lvonem  habetur  etiam  in  Actis  Sanctor. 
t.  V  Maji  20  p.  248.  Caetera  sunt  in  An- 
selmum  Cantuar.  Petrum  Abaelardum , 
Guilelmum  de  Conchis ,  Bernardum  Gla- 
raevall.  Urbanum  III.  et<\ 

PIIILIPPUS  Bonacursius  Culliinacus . 
supra  tom.  1  pag.  300. 

PllILllTUS  Bostonus ,  Baleo  Bastonus 
lloberti  poetae  tratof  .  Cannelita  Notinga- 
mensis  circa  Annum  4 320.  l.jus  Episto- 
las  et  Conciones  memorat  Baleus  X.  Nl. 
Pitseus  pag    'tl  I.  Alegrius  p.  283. 

PIHLIPPIS  Brusserius .  Ordinis  Miim- 
i  um  ,  Ligur  ,  nobilis  Savonensis  .  Nicofai 
l.yrain   SOCiuS  .   suinmis   PontificibuS    Cle- 


a)  His  addcnda  Epistoln  qua  An.  11.">'.i-  Mr- 
■rtuxlro  tertio  gratulalur  evecto  ad  fapnlctn  di- 
gnilaleni :  edita  a  Dacherlo  lotn.  LJ.  gplcileg.  pag, 


I   "       loin.  5.  cdit.   novac  p;iu. 
1))  ConlVr  Oudinuin  loin.  _>.  pa^ 


! 


JTS  1'  II  I  1-  I 

menti  V.  et  Joanni  XXII.  perquam  cha- 
rus  » t  familiaris  ,  Lector  Parisiensis,  Nun- 
cius  Apostolicas  ad  Sultanum  Babyloniae, 
scripsit  Compendhtm  kistoriarttm  Ordinis 
Minorum  .  et  privtiegiorum  eidem  conces- 
sorum»  Floruit  Anno  1340.  Haec  de  oo 
Waddingus  p.  300. 

PHII-IPPUS  Cullimachus  E.vpcriens,  su- 
pra  t.  1   p.  300. 

PHILIPPUS  de  Greve ,  Cancellarius  Pa- 
i  isiensis ,  Theologicae  scholae  Parisiensi 
ploriose  praefuil,  scripsitquo  de  singulis 
Psalmis  scrmones  duos  vel  trcs  ,  quibus 
usque  hodie  multi  utuntur  qui praedicatio- 
nis  officio  vacarc  voluerint  ,  inquit  Hen- 
ricus  Gandavensis  c.  50.  lli  sunt  scrrno- 
nes  CCCXXX.  editi  Paris.  1523.  8.  et 
Brixiae  1600.  8.  Summam  Theologiae  ad- 
dit  .lo.  Trithemius  cap.  465.  Epitaphium 
ojus  exstat  in  magno  Chronico  Belgico 
ad  A.  1234.  pag.  234.  De  Commentariis 
in  Jobum  atque  in  Evangelia  videsis  in- 
fra  in  Philippo  Prcsbytero. 

PHILIPPUS  Castellio,  supra  t.  3  p.  106. 

PHILIPPUS  Cominaeus,  Sup.  t.  1.  375. 

PlllLIPPUS  Corneus  (aliis  Petrus  Phi- 
lippus)  Perusinus ,  .lo.  Petrutii  Perusini 
discipulus  ,  JCtus  docuit  Doctor  subtiis 
per  annos  circiter  quinquaginta  Perusiae, 
Pisis  ,  Ferrariae  ,  Pisauri ,  diemque  obiit 
ut  est  apud  Jo.  Fichardum  pag.  425.  et 
Gesnerum  An.  1462.  aet.  77.  (alii  apud 
Augustinum  Oldoinum  Athonaei  Augusti 
p.  279.  A.  1472.  4492.  1494.  aetatis  74. ) 
Scripta  ejus  :  Commentaria  in  lib7'os  Co- 
dicis.  Consiliorum  sive  Responsorum  Vo- 
lumina  quatuor.  Vide  Guidum  Pancirolum 
de  claris  Juris  interpretihus    II.  95. 

*  Petrus  Philippus  de  Nobilibus  de  Cor- 
nio.  Super  Sextum  codicis  commentaria 
impressa  Perusiae  per  Jo.  Vydenast  Ala- 
mannum  14/7.  die  14.  Jun.  extant  in  Bi- 
bl.  Felini  Cod.  388.  Allegationes  in  mate- 
ria  Matrimonii  in  Cod.  399.  MS.  Felini. 
Consilia  edita  Perusiis  IV.  in  fol.  volumi- 


P  P  U  S 

nib.  an.  1501.  1503.  De  societate  ct  soccita 
quae  cum  colonis  fiunt  edita  vctustis  ty- 
pis  sine  loco  et  anno.  * 

PIIILIPPUS  Decius ,  JCtus  ot  ipse  cele- 
bris  de  quo  supra  t.  2  p.  435. 

PIlILlPPUSHodhamsusanus  Alsatus  Do- 
ctor  Thcologus  Paris.  ot  ox  Abbato  Coc- 
nobii  Cistorciensium  Parisiensi  in  dioocesi 
Basileensi,  Eichstadiensis,  (Aichstadianus, 
Eystetensis  )  in  Germania  ab  An.  1305. 
ad  1322  Episcopus.  Scripsit  post  WOL- 
ITIABDUM  i\c  quo  infra  ,  ad  Annam  Hun- 
gariae  Beginam  ,  filiam  Alberti  Begis  Bo- 
manorum  ,  vitam  S.  Walpurgis  ,  Virginis 
circaA.780.  Abbatissae  Heidenheimensis , 
oditam  a  Canisio  tom.  4  lect.  antiquar.' 
parte  2.  p.  563.  605.  628.  (  edit.  novac 
tom.  IV  p.  238.  )  et  in  Actis  Sanctorum 
t.  3  Fcbtuar.  25.  p.  553.  563.  et  a  Gret- 
sero  cum  ejusdem  Philippi  commentario 
notis  et  observationibus  illustrato  de  Ec- 
clesiae  Eystetensis  Divis  tutelaribus ,  SS. 
Bichardo ,  Willibaldo,  ot  Walpurga.  In- 
golstad.  1617.  4.  et  inter  Gretsen  opera 
tom.  X  Hujus  Philippi  tractatus ,  sive  ut 
ipse  vocat  editio  de  postulando  DEUM , 
et  alia  in  Psalmum  quartum  et  super  Pa- 
tcr  noster ,  cum  homilia  super  Evange- 
lium:  et  intravit  JEsus  in  castellum  ,  ad 
Episcopum  Tridentinum  a1  Manuscripta 
in  Bibl.  Hcilbronnensi ,  vide  Jo.  Lud.  Ho- 
ckeri  Catalogum  illius  Biblioth  p.  10.  seq. 

PIHLIPPUS  ex  Episcopo  Tarentino  Pri- 
or  Claraevallensis ,  et  ab  A.  1156.  Abbas 
de  Eleemosyna  Ordin.  Cisterc.  in  dioecesi 
Carnotensi.  Ejus  Epistolas  XXV.  edidit  Ca- 
rolus  Visch  pag.  336.  Biblioth.  Cisterc. 
quarum  vigesima  sccunda  pag.  351.  est 
ad  PIHLIPPUM  Praemonstratenscm.  Epi- 
slolae  XL.  in  Bertrandi  Tissierii  Bibl.  Ci- 
storc.  Confer  Oudinum  tom.  2  p.  1254. 
Ex  his  Epistolas  quinque  vel  sex  Philip- 
pi  hujus  esse  negat  Joannes  Lironius , 
quem  vide  pag.  68.  Biblioth.  generale  des 
ciuteurs  dc  France  tom.  1   Paris.  1719.  4. 


P  H  1  L 

PMLIPPUS  de  Eleemosgna  Abbas  Prae- 
monstratcnsis,  S.  Bernardi  familiaris,  au- 
ctor  Legendae  famosae  de  S.  Augustino. 
Vidc  Jacobi  Ilommey  supplementum  Pa- 
trum  p.  640.  et  supra  p.  277. 

PHILIPPUS  Elnonensis  Abbas  in  Uan- 
nonia,  Vossio  scriptor  Xitae  S.  Amandi 
quam  supra  in  Philippo  Bonae  Spei  Ab- 
bate  memoravi.  Vide  Acta  Sanctor.  tom. 
\  Februar.  6.  pag.  895.  Verba  Philippi  de 
Coenobii  Elnonensis  situ  afferri  a  Jacobo 
Meiero  in  Annalibus  Flandricis  ad  An. 
661.  ( non  1161.  ut  apud  Csngium)  eidem 
Vossio  jam  notatum. 

PMLIPPUS  Episcopus ,  cujus  Epistola 
de  tempore  Paschatis  celebrandi  sive  de 
ordinatione  feriarum  Paschalium  ,  sccun- 
dum  Concilium  Caesariense  A.  C.  296. 
habitum  exstat  inter  Bedae  opera  tom.  2 
p.  232.  sine  auctoris  nomine:  atque  Phi- 
lippo  tributum  in  Bucherii  doctrina  tem- 
porum  pag.  469. 

PMLIPPUS  Eystetensis,  supra  Philippus 
Eichstadianus. 

PMLIPPUS  Ferrariensis ,  Tolosanus  si 
Trithemium  cap.  675.  de  S.  E.  audimus, 
siye  Calatanissectensis  potius ,  ut  idem 
libro  de  illustribus  Carmelitis  ;  atque  pro- 
bat  Antoninus  Mongitor  tom.  2  Bibl.  Si- 
culae  pag.  169.  Episcopus  Pacensis  in  Hi- 
spania  circa  An.  1396.  ex  cujus  scriptis 
ctiam  apud  Alegrium  pag.  320.  nihil  nisi 
Sermones  de  tempore  et  de  Sanctis  me- 
morari  comperio. 

PHILIPPUS  Florentinus  Ultrarnensis,Ord. 
Minor.  Theologiae  Doctor  Paris.  circa  A. 
1313.  praeter  Conclusioncs  collectas  e  li- 
bris  Physicorum  Aristotelis  ,  laudantur 
ejus  Methodus  componendi  Sermones  sive 
Collationes :  Sermones  pro  diebus  festivis 
ac  ferialibus  totius  anni.  Vide  Julii  Nigri 
historiam  scriptorum  Florentinorum  pag. 
171.  seq.  qui  nullam  mentionem  fecit 
Chronici  Ordinis  Servorum  (forte  leg.  Suo- 
rum  scil.  Franciscanorum  )  quod  ab  co 
compositum  et  a  nescio  quo  illi  surreptum 
tradit  Waddingus  p.  289 

PMLIPPUS    Grcvius  .    ^npr.i    Philippus 
Cancellarius. 
PMLIPPUS  Gualterus  scriptor  Alexan- 


I  P  P  l    S  :>7'i 

dreidos.  Supra  in  GUALTERO   de  Castel- 
lione  t.  3  p.   106. 

PMLIPPUS  liarvengius ,  supra  Philip- 
pus  Bonae  Spei  Abbas. 

PHILIPPUS  de  Leidis  ,  nobilis  Batavus  , 
idem  Decretorum  Doctor  ab  A.  1396  per 
aliquod  temporis  Jus  Pontiticium  docuit 
Parisiis,  ac  denique  Canonicus  Trajectinus 
obiit,  Anno  1380.  Scripsit  traotatum  de 
licip.  cura  et  Sorte  Principantis ,  Leidae 
1516.  fol.  Vide  Valerium  Aodream  f».  775. 
Etiam  Lecturam  (»jus  in  lib.  II I.  Decreto- 
lium  memorat  Sweertius  p.  66i. 

Joannes  PHILIPPUS  de  Lignamine.yio^- 
sanensis,  Eques  Siculus,  et  typographus 
Romanusapud  Sixtum  IV.  gratiosus .  con- 
tinuavit  compilationem  Chronologicam  IU- 
COBALDI  Ferrariensis  ab  An.  1316.  ad 
1469.  libro  excuso  Romae  A.  1474.  sed 
emendatius  una  cum  Ricobaldo  in  Joan- 
nis  Georgii  Eccardi  Corpore  scriptorum 
medii  aevi  t.  1   p.  1299.  1314. 

*  Unum  docere  te  volo,  lector,  habebi- 
sque  diligentiae  meae  gratias.  Distinguen- 
di  sunt  diligenter  inter  se  Jo.  Philippus 
De  Lignamine  et  Philippus  de  Lignamine, 
quamquam  enim  Siculi  erant  ambo ,  et 
conterranei ,  professionis  erant  tamen  lon- 
ge  diversae.  Joannes  enim  Philippus  eque- 
stris  erat  ordinis  et  inter  typographos  me- 
rebat.  Philippus  vero  sacro  Praedicatorum 
ordini  erat  adscriptus.  Postremi  huius  opu- 
scula  edidit  Jo.  Philippus  qui  praefationem 
de  suo  adiecit  ad  Sixtum  IV.  et  in  ea 
cdere  se  admonet  celeberrnna  opus^u/a  . 
quae  clarissimns  artium  et  Theologiae  in- 
tcrpres  Magisler  Philippi/s  cr  drd.  Praed. 
conterraneus  ct  affinis  meus  cdid<t .  in 
quibus  antc  omnia  tractahu  est  de  >1 
•  Imitiis  inter  Euschiimi  .  II '',  ronyin 
Aureliinn  Auguithmm  \  opu9cu)um  pro  ae- 
tate  illa  eruditum  in  quo  omn  s 
sententias  de  quibus  inter  utrumque  Da 
ctorem  non  convenit  approbatus  Sybil- 
lurum  ct  Prophetarum  dictis  omnibus  om- 
niumque  gentilium  el  phHosophtfum  et 
veterum  poetarum  .  qui  de  Christo  vati- 
cinati simt,  iiti/iii1  aliqua praedixerunt  De 
iiule  commentarii  super  Symbolum  Atha- 
nasii .  orationem  Dominicam  et  salulatio- 


280  P  II  I  I 

nem  Angelicam:  mox  explanatio  •super  Te 
Deum  et  Glorh  in  excelsis  /V<>.  Dcmum 
Donatus  Tkeologus  quo  Theoloyica<?  quae- 
stiones  Grammatica  arte  solcuntur.  IIuius 
Philippi  non  vero  Joi  Philippi  typo- 
graphj  est  conUnuatio  ad  ohronologiara  Hi- 
eobaldi  ,  quam  absolvit  Sixti  Papao  IV. 
anno  tortio;  nam  opus  istud  oxcusum  ab 
Eccardo  oomen  praefert  Philippi,  non  voro 
Joannis  Philippt.  Vidfe  supra  Philippus  dc 
Barheriis. 

PMLIPPUS  de  Mantaa  cognomento  Lom- 
bardus  ,  Aogustmianus  ,  Theologiae  Doctor 
eujus  Lcctura  in  Anucalypsin  prodiit  Patdvii 
I5<6.  Venet  1 5 1 9.  4 

*  Corrigendus  hic  venit  Fabricius  ,  qui 
operis  Philippi  huius  in  Apocalypsim  cdi- 
tioncm  secund.tm  laudat  Vonctam  A.  1519. 
in  4.  Scribondum  enim  erat  iuxta  ac  ad- 
monet  Gandolpho  in  dissortat.  de  CC.  Scri- 
ptor.  Augustinianrs  l">27  in  calcographia 
Francisci  Bindoni  et  MalTeii  Pasini.  Verum 
hanc  ipsam  oditionom,  quao  mihi  praesto 
esl  .  sodulo  excutiens  quamquam  in  ope- 
ns  fronto  una  cum  oxpositione  Joachimi 
in  Apocalypsim  adnotatam  lego  Lecturam 
m  Apocalypsim  H.  Mayistri  Philippi  de 
Mantua  adhuc  tamen  totum  opus  ovolvi, 
nihilque  de  Philippo  oocurrit.  Nisi  forte 
dixorimus  totum  opus  in  duo  distribui 
volumina  quorum  primus  Joachimi  oxpo- 
sitionem  ,  altorum  vero  Philippi  contincat, 
mihi  vero  unum  presto  sit,  non  alterum 
lluius  tamen  operis  cditio  Paduana  anni 
1516.  ot  Venetas,  anni  1519.  laudatur  a 
P.  le   Lnnir.  Biblioth.  Sacra  t.  II  p.  904. 

PHIHPPUS  de  Mazeriis  sive  Macerius. 
Supra  pag.  4. 

PHILlPPUSJ/o/iac/msTrithomiocap.Ui. 
et  Presbyter,  infra  Philippus  Presbyter. 

PBJLIPPUS  e  Monte  Calerio  supra  p.  84. 

PHJLIPPUS  ex  Canonico  Coloniensi  Ab- 
bafl  Ottcrberyensis ,  dioecesis  Wormacien- 
sis,  Ordin.  Cistero.  nationoTeutonicus circa 
A.  1 V00.  scripsit  in  Cantiea  Canltcoriim 
commentarium  ,  tipis  oxscriptum  circa  tom- 
pora  oaacentie  typographiae ,  nec  non  Ser- 


1  V  P  U  S 

mones  de  tempore  H  de  Sanctis  ,  et  l-pt- 
stolas  ad  diversos.  Vido  Trithemium  cap. 
697.  de  S.  E.  et  de  luminaribus  Ecclesiae 
cap.  85.  Vischii  Bibl.  Cistorc.  pag*  279. 
seq.  atque  Oudinum  t.  3.  p.  1176. 

PHILIPPUSde  Pera,  BuburbiO  Constan- 
tinopolitano  ,  parentibus  Cenuensibus  ,  Or- 
dinis  Praedicatorum  Anno  1358.  lostatus 
se  jam  XXV.  annos  solidos  Craccis  ad  Bo- 
manam  Ecclosiam  adducendis  insudassc 
Ejus  liber  sivc  Epistola  contra  Graecos 
quao  incipit :  Mayniludinis  tuae  litlerarum, 
Manuscr.  Venetiis  teste  Tomasino  pag.  26. 
Alium  contra  Graecos  de  processione  Spi- 
ritus  S.  et  tertium  de  obedientia  Ecclesiae 
Romanae  debita  memorat  Jacobus  Quotif 
tom.  1.  pag.  646. 

PIIILUTUS  Perusinus  Tusciae  Minister 
Provincialis  Ordin.  Minor.  apud  Micolaum 
III.  gratiosus ,  scriptor  llistoriae  Ordinis 
Minorum  ,  et  praescrtim  eorum  quae  suo 
tempore  contiyerunt.  Vido  Waddingi  scri- 
ptores  Ordin.  Minor.  pag.  294.  ct  Annales 
ad  A.  1279.  num.  9. 

1M11LIPPUS  Presbiter ,  optimus  auditor 
Hieronymi ,  commentalus  in  Job ,  edidit 
sermone  simplici  librum  Legi  ejus  et  fa- 
miliares  Epistolas ,  et  valde  salsas  .  et  ma- 
xime  ad paupertatis  etdolorum  tolerantiam 
exhortatorias.  Montur  Mariano  et  Avito  re- 
ynantibus.  a)  Uaec  dc  Philippo  Connadius 
cap.  62.  ex  quo  Ilonorius  II.  61.  ct  Trithc- 
mius  cap.  144.  Commontarius  sivo  mistyca 
oxpositio  in  Jobum  libris  tribus  distincta 
dicataque  Ncctario  Episcopo  prodiit  sub 
Philippi  nomine  Basileae  1527.  4.  et  fol. 
cui  etiam  perspicuo  Bedae  b)  et  Codicum 
Manuscriptorum  Sangermannensis  61.  do 
quo  Cangius ,  aliorumque  testimonio  c) 
vindicatur.  Excusus  praoterea  lcgitur  inter 
S.  Ilieronymi  et  inter  Bedae  opera  tom.  IV. 
Epistolae  intercidorunt 

*  Inscriptum  Philippi  Presbyteri  nomi- 
ne  commentarium  in  Jobum  prodiisse  non 
dubito  ;  scd  et  admonendi  erant  lecl.orcs 
illuni  ,  qui  ihter  O[)ora  Bedae  tom.  4  legi- 
tur  non    plane  cohaerere  illi,  qui   in   col- 


•i    iloc  esl  ante  A.  C.  557. 
h,  Libro  de  ratione   unciarui 


gupra  i.  I.  p. 


509.  >ixtus  Senensis  lib.  IV.  nibl.  sanctac  p.  •")»>!. 
c)  Confer  Oudinum  (om.  1.  pag.  H65. 


P  II  I  L 

lecliooe  operum  S.  Uieronymi  lucem  se- 
mol  iterumque  aspexit.  Conveniunt  eru- 
diti  scriptum  istud  Bedae  operibus  adie- 
ctum  interpolationes  multas  ab  ipso  Boda 
pro  more  consueto  tulisse ;  vicissim  illud 
quod  ioter  opera  S.  Ilierooymi  collocatuoi 
cst ,  siocerum  esse  Philippi  presbyteri  foe- 
tum  arbitrantur.  Verum  ct  de  hac  com- 
ooentarii  posterioris  sinceritate  ambiguos 
nos  efficiunt  excorpta  operis  Philippi  Pre- 
sbyteri  ex  Cod.  Ambrosiano  -1000  annor. 
a  Muratorio  Antiquitt.  t.  III  p.  845.  et  a 
Vallarsio  in  cdit.  oper.  S.  Hieronymi  Ve- 
ronensi  pag.  829.  vulgata;  illa  enim  cum 
Beda  et  Philippo  vulgato  collata  .  quam 
vis  interdum  conveniunt ,  saepe  tamcn- 
discrepant  ,  et  non  raro  sensum  eumdem 
verbis  diversis  exprimunt.  Quare  since- 
rum  unquam  prodiisse  opus  Philippi  pre- 
sbyteri  vix  ac  ne  vix  quidem  credo.  * 

Alius  PHILIPPUS  Presbyter  Agyrii  in 
Sicilia,  de  quo  Acta  Sanctor.  tom.  5.  Maji 
12.  pag.  26.  seq.  ubi  Acta  ejus  b  Graeco 
Latine  versa  a  Jacobo  Sirmondo. 

PHILIPPUS  Repingtonus  sweRepindonus, 
Lelando  cap.  467.  Rhependunus  ,  ex  Abba- 
te  Caoooicorum  S.  Augustini  regularium 
Leycestnensium  Episcopus  A.  1405.  Lin- 
colniensis  et  A.  1408.  Cardinalis,  superstes 
adhuc  A.  1420.  quo  se  Episcopatu  abdica- 
vit.Vide  Franc.  Goodwinum  de  praesulibus 
Angliae  pag.  356.  Defensorium  Wiclefi  pri- 
mum  scripsisse  et  Moralem  ejus  doctrinam 
singulari  asseruisse  lucubratione,  sed  deinde 
cecinisse  palinodiam  tradit  Balous  VI.  90. 
Eodem  pcrtinet  quod  a  Pitseo  pag.  586. 
perhibetur  crronea  scripsisse  juvenis,  dein- 
de  Catholica  jam  sonior  ac  maturior.  De 
saeculari  dominio.  Quaestiones  disputatas. 
Homilias  per  annum  et  in  Evangelia  Do- 
minicalia.  Alium  et  antiquiorcm  oportet 
esse  Philippum  Bhependunum  in  quem  hoc 
fortur  distichon  Alexandri  Nechami  aj  qui 
A.  1225.  diem  obiit. 

Phi ,  nota  foetoris ,  lippus  malus  omnibus  horis, 
'.  hi  fbelor  lippus ,  scmper  maius  crgo  Pbilippus. 

x\c  Philippi  rcsponsio : 
Es  niger  et  ncquam  dictus  cognomine  Necham  : 
Nigrior  cssc  potes  ,  ncquior  esse  nequis. 

n)  Supra  tom.  1.  pag.  62. 


I  P  P  U  S  281 

PHILIPPUS  Itibotus  Cerundensis  Ilispa- 
nus,  Magister  in  sacra  pagina  et  Carmeli- 
tarum  Prior  Provincialis  ,  Provinciao  Ca- 
taloniae  .  dofunctus  A.  1391.  Scnpsit 
Speculum  Ordinis  sui ,  sivc  de  inslitutione 
etgestis  Carmolitaruro  pcculiaribus  ,  libros 
X.  oditos  Venot.  1507.  tum  de  viris  illu- 
sfribus  Carmelitarum  librum  siogularem  , 
Epistolarum  itom  libros  II.  et  8ermone$, 
Vido  Nic.  Antonium  IX.  7.  Biblioth.  vot. 
Ilispanao  t.  2.  p.  117.  et  de  Aoglica  vor- 
sione  Speculi ,  a.  Thoma  Scropo  ,  sive  Brad- 
laeo  Episcopo  in  Hibernia  Dromorieosi 
circa  A.  1434.  Vossium  pag.  631.  ot  Har- 
thonum  ad  Caveum. 

PMLIPPLS  Schargius  Canonicus  ad  S. 
Bartholomaeum ,  de  rebus  Cleropoliticis 
Francofurtonsium  ab  A.  1340.  ad  Sacculi 
XVI.   initia ,  laudatur  a  Goldasto  alisque. 

PHILIPPUS  Tarentinus.  Supra  Philippus 
de  Eleemosyna  Cisterc. 

PHILIPPUS  Wielandus,  Gandavenris , 
vir  nobilis  et  variis  digoitatibus  functus 
diem  obiit  Anno  1519.  D(^  eo  Vossius  p. 
639.  et  Antonius  Sanderus  lib.  3.  de  eru- 
ditis  Gandavensibus  pag.  115.  Scripsit  Pra- 
cticam  civilem  ,  de  novo  Antiverpiae  Armo 
1537.  impressam  ,  et  ab  Antonio  Sexagio 
J.  C.  recognitam.  Librum  itom  alium  qno 
jura  feudalia  in  Flandriae  curiis  obsorvata 
contmentur ,  praeter  haec  consuotudincs 
Gonerales  Flandriae  in  justos  titulos  ac 
classos  redegit ,  qui  liber  lypis  nec  dnm 
prodiit ,  sicut  nec  tractatus  Ordinis  Judi- 
ciarii  in  causis  criminalibus  ab  ipso  ctiam 
compositus.  Ilistoriam  ipsius  maouscriptam 
de  rebus  Flandricis  Latinam  ,  bistoriamque 
Brabantiac  ac  Cameraceosium  Priocipum  . 
Episcoporumquo  olim  Barduyoc  commuoi- 
cavit  Gvido  Laurious  Watervlietios.  Ilujus 
mcminit  Mcycrus  in  vila  Margarekk 
leanac  a<l  anuuin  1384.  lum  cliatn  ultis  b>- 
cis.  Ccrtum  est  deniquc  hujus  viri  insigncm 
imlustriam    plitriinum    profuissc    .)lcycr<> , 

Oudegeersio  ac  MarchanHo  rerum  Flandr. 
historicis    Hacteous  Saoderua. 
PHiLOTHEUS  AehiUinuSt  rapra  pi 

PhiltpptU  Maccrius. 

PHILOTHEUS   Monachus    cajus  exstal 


in; 


189  P  II  O 

Cartnea  encomiasticum  in  S.  Bernardum. 
[talicam  metaphrasin^nuper  in  lucem  dedit 
Hugo  Cassanus,  Cisterciensis  Monachus. 
Cremae  1720.  8. 

PHOCAS  sivc  FOCAS,  Grammaticus, 
supra  tom.  2.  pag.  580. 

Joannes  PHOCAS  qui  loca  sancta  A.  1 1 85. 
illustravit,  cujusque  descriptioOem  locorum 
Syriae  .  Phoeniciae  et  Palaestinae  habemus, 
non  Latine  sed  Graece  scripsit ,  de  quo 
dictum  in  Biblioth.  Graeca  t.  6.  p.  705. 

PBOEBADIUS  (Soebadius  aliis  vel  Phae- 
gadius  ,  Faegadius  ,  Feudarius ,  Phitadius, 
S-  Phiary  sive  Fiari)  Gallus  ,  Agonni  m 
Aquitania  secunda  Episcopus  ,  de  quo  Acta 
Sanctorum  tom.  3.  April.  25.  pag.  365.  et 
tom.  1.  Januar.  pag.  790.  Sammarthani  t. 
2.  Galliae  Christ.  p.  69.  Tillemontius  tom. 
VI.  memoriar.  histor.  Eccles.  pag.  427.  seq. 
Interfuit  Concilio  Arirninensi  Anno  359. 
adhuc  superstes  A.  392.  cum  Ilieronymus 
Catalogum  suum  absolvcret.  Vide  si  placet 
quae  notavi  ad  illius  cap.  108.  Scripsit  Ho- 
sio  Cordubensi  adhuc  superstite,  sed  jam 
fere  nonagenario,  ut  ipse  capitibus  ulti- 
mis  libelli  sui  testatur.  Hunc  libellum  con- 
tra  Arianos  ct  formulae  Sirmiensi  Anno 
358.  ad  Gallos  missae,  sive  ut  est  in  edi- 
tione  Pithoeana,  Epistolae  sive  Edicto  sub 
nomine  Constantii  lmper.  emisso  in  Synodo 
Mcdio]auensioppositum,primusediditr/<eo- 
dorus  Beza,  cum  libris  V.  Athanasio  tri- 
butis  de  S.  Trinitate ,  S.  Basilii  IV.  libns 
contra  Eunamianos  ,  et  Anastasii  ac  Cyrdli 
professione  fidei ,  Genev.  1570.  8.  Deinde 
idem  lucem  vidit  in  Bibliothecis  Patrum 
omnibus,  ac  novissima  Lugd.  tom.  IV.  p. 
300.  nec  non  Petro  Pithoeo  curante  cum 
aliis  quibusdam  Theologorum  Gallorum  aj 
scriptis  1586.  4.  atque  separatim  ,  additis 
annotationibus  Caspari  Barthii  Francof. 
1623.  8.  Alia  multa  scripsisse  Phoebadium 
tradit  Honorius  lib.  1.  cap.  109.  ex  Hiero- 
nymo:  dicuntur  et  ejus  alia  esse  opuscula, 
quae  necdum  legi  Graecus  interpres  :  oig 
»Tw  i\)ito%ov.  Tractatum  de  Fide  contra 
Arianos   fuere    qui  incerta  conjectura  ad 


C  A  S 

Phoebadium  auctorem  retulerunt,  illuin 
qui  sub  Rufini ,  Nazianzeni ,  Ambrosii  fer- 
tur  nomine  et  ab  aliis  Vigilio  Tapsensi  vel 
Gregorio  Baetico  adscriptus  fuit.  Vide  Tille- 
mont.  t.  IV.  pag.  427.  seq.  tom.  7-  p.  767. 
tom.  9.  p.  727.  tom.  16.  pag.  801.  et  Bibl. 
Graec.  tom.  VII.  pag.  520.  seq. 

Joannes  PHREAS.  Supra  tom.  4.  p.  399. 

PIIYSIOLOGUS,  vide  FLOMNUS  et 
THEOBALDUS. 

PIBONUS  Tullensis  ab  A.  1073.  ad  1095. 
Episcopi  Epistola  apud  Baluz.  tom.  4.  Misc. 
pag.  448.  De  hoc  Pibone  seu  Popone  Sam- 
marthani  tom.  3.  pag.  1097. 

Jacobus  de  Marchia ,  seu  PICENUS  Or- 
din.  Minor.  clarus  circa  A.  1460.  ac  dein- 
ceps :  dcfunctusque  Neapoli  A.  1476.  Scri- 
psit  Dialogum  contra  Fratricellos.  de  Opi- 
nione.  Tractatum  de  sanguine  CHristi.  Qua- 
dragesimalia  duo.  Adventualia  duo.  Varios 
de  Sanctis  Sermones ,  atque  inter  illos 
quatuorote  S.  Francisco.  Tractatum  de  a,d- 
mirabili  gloria  S.  Virginis  Mariae.  Locos 
communcs  i.n  quinque  partes  distinctos , 
quarum  unaquaeque  parvos  continet  tracta- 
tus.  Vide  Waddingum  pag.  184.  Oudinum 
tom.  3.  peg.  2625. 

Jacobus  PICCOLOMINEUS,  sup.  t.  4.  307. 

Joannes  PICUS  Mirandulanus  et/o  Fran- 
ciscus  PICUS  ,  et  Joannes  Picus  sive  Pyke, 
Anglus,  supra  t.  4.  p.  400. '401.  403. 

PILEUS  Archiepiscopus  Januensis  sive 
Genuensis  ,  qui  Concilio  Constantiensi  A. 
1414  haberi  coepto  cura  magna  auctoritale 
intcrfuit ,  vide  Hermanni  ab  Hardt  Histo- 
riam  tom.  IV.  pag.  143.  13  et  tom.  1  parte 
XV.  ubi  exhibet  ejus  paraenesin  ad  Sigis- 
mundum  Imp.  de  reformatione  Ecclesiae 
in  Concilio  prosequenda. 

PILEUS  Modicensis  JCtus,  etutriusque 
Juris  Profcssor :  teste  Catelliano  Cotta 
cnmBulgaroet  Ilugone  docuit  Bononiae 
regnante  Friderico  Barbarossa  quem  ab 
An.  1 1 52.  ad  1 1 90.  imperitasse  constat.  Ex 
scriptis  ejus  a  Trithemio  cap.  420.  lauda- 
tur  Summa  de  ordine  Judiciorum.  Cotta 
etiam  glossas  in  feudorum  librum  consi- 


a)  Confer    Ittigium   de   Bibliotliccis  Patrurn  p. 
416      Bed    fallilur    Labbcus    qui  t.  1  p.  222.  pri- 


inum  aPilhoeo  luci  dalum  putat  librum  Phoebadii. 


IM  L 

gnasse  ,  perinde  ut  Bulgarum  Pisanum  an- 
notat. 

PILEUS  de  Prata,  Forojuliensis,  ex  Pa- 
tavino  Episcopo  Archiepiscopus  An.  1370. 
Ravennatensis  et  ab  An.  1378.  ad  1401. 
Cardinalis ,  de  quo  Ughellus  tom.  2  pag. 
388.  Ejus  Epistola  pro  electione  Urbani  VI. 
ad  Ludovicum  Comitem  Flandriae  A.  1378. 
data  exstat  in  Dacherii  tom.  4  spicilegii  p. 
301.  (edit.  novae  tom.  3  p.  743-) 

PILGRIMUS  sive  PEREGRINUS,  Pelegri- 
nus  ,  Pitigrinus  Laureacensis  ln  Germauia 
Episcopus  ab  An.  971.  ad  992.  de  quo 
Chronicon  Gotwicense  tom.  1  pag.  130.  et 
Marcus  Hansizius  tom.  1  Germaniae  sacrae 
Ejus  Epistolam  ad  Benedictum  VII.  in  qua 
petit  palliurn  et  privilegior.  confirmationem 
et  Confessionem  edit  fidei ,  primus  vulgavit 
Wolfgangus  Lazius  lib.  XII.  de  Rep.  Roma- 
na  sect  VII.  cap.  5.  pag.  1286-  seq.  Inde  in 
tomis  Conciliornrn  recusam  praemissa  Be- 
nedicti  VII.  Epistola  ,  emendatiorem  dedit 
Lambecius  tom.  2  Riblioth.  Vindob.  pag. 
641.  subjuncta  Epistola  Benedicti  VII.  pag. 
645.  Confessionem  Fidei  ex  hac  Epistola 
habes  etiam  in  Biblioth.  Patrum  tom.  XVII. 
edit-  Lugd.  pag.  456. 

PILICHDORFIUS,  supra  p.  238.  PETRUS 
de  Pilichdorf. 

Matthaeus  PILLARD  ,  Warnestoniensis 
Flander ,  ex  Abbate  belli  Prati  et  mortui 
Maris  Abbas  Claraevallensis  ab  An.  1415. 
ad  1428.  scriptor  speculi  exaltationis  el 
depressionis  Ordinis  Cisterciensis  ,  annota- 
vit  etiam  reditus  omnes  a  diversis  Regi- 
bus  et  Princibus  assignatos  preferendisone- 
ribus  et  expensis  necessariis  tempore  Ca- 
pituli  Generalis  Abbatum  Cisterciensis  Or- 
dinis ,  una  cum  instrumentis  singularum 
Donationum.  Vide  Vischii  Biblioth.  Cisterc. 
p.  248.  et  Oudinum  t.  3  p.  2300. 

PINDARI  Thebani  nomine  fertur  jam 
pridem  epitome  Iliados  Homericae  ,  carmi- 
ne  scripta  hexametro,  ac  primum  in  lucem 
data  (270  Parmae  A.  Ugoleto  1 492.  4.  inde 
Fani  1505.  1515.  8.  a  Laurentio  Abstemio, 
ut  Vossius  annotavit.  Haec  est  forte  edi- 
tio  antiquaFlorentina  in  4.  memorata  Jo. 
Cinello,  Bibl.  volantis  plut.  sive  t.  VII.  p.  66 
sub  l\lii\o :Hbmerus  de  bello  TVo/ano.prodiit 


E  L  S  283 

deinde  cum  Darete  et  Vincentii  Opsopoei 
etNic.  Vallae  mctaphrasi  Iliados  Basil.  1544. 
8.  et  cum  Ilomero  Spondani  Basil.  1583. 
fol.ut  Haganoensem  aliasqne  editiones  prae- 
teream.  In.  Manuscr.  Biblioth.  Annaeber- 
gensis  inscribitur  Homerus  per  Pindarum 
insignem  Oratorem  de  Graeco  in  Latinum 
traductus.  Vide  Christiani  Gotthold  Willi- 
chii  arcana  Biblioth.  Annaebergensis  pag. 
18.  In  Manuscr.  Felicis  Osii ,  teste  Vossio 
pag.  8I9.  de  hist.  Lat.  Pindarus  Thebanus 
de  destructione  Trojae.  Versus  ex  eocitan- 
tur,  sed  non  nominato  Pindaro  auctoro,  in 
scholiis  ad  Statii  Thebaidos  VI.  120.  Adde 
Lindenbrogium  p.  507.  etBarthium  tom.  2 
pag.  393.  seq.  qui  auctorem  vetustum  et 
boni  ingenii  appellat  LVIII.  14.  et  LIX.  1. 
et  15.  Adversar.  ubi  integrum  recenset  nec 
dubitat  praeferre  Josepho  Iscano  Devonio. 

Joannes  FINLS  ,  Tolosanus  ,  Bivorum 
sive  Rivensis  in  Languedocio  superiore  (Ri- 
eux)  Episcopus  floruit  circa  An.  1500.  ac 
praeter  librum  de  vita  aulica.  et  tractatum 
de  claris  foeminis  editum  ut  ajunt  Paris. 
1521.f.ap.Colineum.quam  vitam  Qi  \b\  scri 
psit  Catharinae  Senensis.{\n  Actis  Sanctor 
30.  April.  de  industria  praeteritam  :)  Item 
vitam  Doctoris  sui  Philippi  Beroaldi,  Senio- 
ris.  Utraque  Bononiae  prodiit,  anno  1505. 
in  quarto.  Etiam  hujus  Epistolae  et  Epi- 
grammata  quaedam  de  laudibus  Antonii 
Codri  Urcei  una  cum  Codri  operibus  Basil. 
1540.  4.  edita  sunt.  Ad  eum  Jac.  Sado- 
leti  Cardinalis  Epistola  duodevigesima  libri 
quarti.  De  eodem  sic  Erasmus  in  Cicero- 
niano  suo:  Posset  Joannes  Pinus  inter  hu- 
jus  laudis  (de  Ciceronianae  dictionis  laude 
loquitur)  competitores  numerari  .  nisi  et 
hunc  negotiorum  lumultus,  ct  Ecclesiastica 
dignitas  a  stndiis  avnlsissent.  Olim  ccrtc 
praeclarum  sui  spccimen  dedit.  cum  Bono- 
niuc  Musarum  sacra  cokret.  Nunc  Episco- 
pum  audio  factum.  Fieri  poteit  .  ut  ptus 
accesseriteruditionis .  quum  dignitatis.H*GC 
ex  Vossio  peg.  961.  Sammarthanis  tom.  3 
p.  948.  alrisque. 

Bartholomaeus  PINCERNUS  de  Monte 
arduo,  Donationem  Constantini  ftfagui  La- 
tioe  vertit  de  Grai  co,  e1  Julio  II.  dicavit, 
quae   cum    Laur.    Vallae,  Nic  Cusani  el 


g  \  p  l  p 

Antonioi  Florentiui  judiciis  excusa  curante 
Ulrico  Hotteno  Basil  1547.  4.  et  Leoni  X. 
dicataaddito  BIERONYMI  Pauli,  Catalani, 
Canonici  Baroinonensis,  Cubicularii  Ale- 
xandri  VI.  testimonio  e\  ejus  practicaCan- 
eellariac  Apostolicae. 

B.  PIPINl  Ducis  et  Majoris  Domus  Au- 
striae  sub  Clothario ,  Dagoberto  ct  Sigo- 
bcrto  ,  exstat  in  Andreae  du  Chesnc  t.  1. 
scriptor.  Francor.  pag.  594.  et  in  Actis 
Sanctoruni  t.  3.  Februar.  21.  p.  260. 

PISANUS,  infra  UGUTIO. 

PIRMINIUS  Abbas,  vcl  ctiam  Episco- 
pus  sive  Chorcpiscopus  ,  celcbris  Monaste- 
riorum  conditor  circa  Annum  768.  Ejus 
libellwn  purueneticum  de  singnlis  libris 
Canomcis  scarapsum  ,  a)  hoc  est  ex  uni- 
vcrso  sacro  Codicc  collectum  edidit  Ma- 
billonius  tom.  IV.  Analcct.  pag.  569.  (edit. 
oovae  pag.  65.  73.)  notans  in  co  discipli- 
nam  illorum  tomporum  rcpraesentari,  prae- 
sertim  usum  ac  necessitatem  Confessionis 
i  i  j  oenitentiae  ante  sacram  Communionem. 

PIRNENSIS  Monachus,  scriptor  Chro- 
nici  Saxonici  defunctus  circa  An.  1530. 
Vide  Struvii  Acta  lit.  t.  2.  p.  162.  seq  165. 

PISANA  gcsta  tiiumphalia  advcrsus  Sa- 
racenos  cxstant  apud  Ughellum  tom.  X. 
cdit  novae  pag.  91.  et  Chronicon  brcve 
Pisanum  ab  A.  C.  688.  ad  1136.  pag.  97. 
et  ab  An.  971.  ad  1176.  pag.  99.  et  ab 
An.  1101.  ad  1268.  pag.  121.  126. 

Christina  de  PISAN  quae  Anno  1404. 
absolvit  opus  de  vita  et  rebus  gestis  Ca- 
roli  V.  Galliae  Regis,  et  multa  alia  compo- 
suit,  dignis  laudibus  celcbratur  ab  Oudino 
t.3.p.  2219.sodGallieo  scripsit  nonLatinc. 

PISCARIENSIS  Monastcrii  Ilistoria  apud 
Ugbellum  Italiae  Sacrae  tom.  IV.  atque 
edit.  novae  tom.  X.  pag.  393. 

PISO  Monachus  scriptor  Vita  S.  Hucberti 
Monachi  Britanniacensis  in  Svessioncnsi 
Galliae  dioecesi  ,  defuncti  circa  An.  712. 
Exstat  in  Actis  Sanctorum  tom.  7.  Maji 
30.  pag.  272.  279. 

Petrus  PISTORIS,  supra  PETRUS. 

Anonymus    PISTORIANUS,    Compilatio 


1  N  I 

Ghronologica  ab  Orhc  condito  ad  A.  C. 
1474.  In  hac  compilatione  quue  de  divcr- 
sis  excerpta  cst ,  videlicct  dc  Jurc  Cano- 
nico,  de  Ecclesiastica  Historia,  de  Orosio, 
de  Chronicis  Eusebii,  Hieronymi ,  et  ulio- 
rwn  ,  de  libro  qui  dicitur  Gemma  animae, 
de  Upusculo  quod  vocatur  Ordo  Romanus; 
ostenduntur  legere  volenlibus  aliqua  de 
gestis  sive  statutis  Romanorum  Pontiftcum, 
et  de  statu  bonorum  vel  malorum  Impcra- 
torum ;  insupcr  quibus  qui  successerinl, 
tam  in  sede  Apostolica ,  quam  etiam  in 
Romana  Republica ;  praeterea  quibus  qui 
mcmorati  Principes  contemporanci  fuerint, 
a  beato  Petro  Apostolo  et  Caesare  Augusto, 
usque  ad  aunum  DominiM  CCCC.  LXXIV. 
cxstat  in  tomo  scriptorum  Pistorii  rcrum 
Germanicarum  ,  pag.  705.  754.  et  tom.  3. 
Leibnitii  scriptorum  Brunsvic.  p.  558  600. 
sub  titulo  Chronicorum  S.  JEgidii  in  Rrun- 
swiga-  Vide  illustris  Leibnitii  prolegomena 
pag.  19.  fol. 

PlTllOEAM  Annales  Francorum  cmen- 
dati  ox  Manuscr.  in  Joannis  Frideiici  Chri- 
stii  noctibus  Academicis,  llalae  Sax.  1728. 
8.  p.  190.  seq.  De  his  Annalibus  supra , 
FULDENSES  tom.  2.  pag.  619. 

S.  PIUS  Rufini  F.  Aquileiensis ,  Frater 
Ilormae  b)  Pastoris  ,  inter  Episcopos  Ro- 
manos  primus  hoc  nomine,  si  Baronium 
audias  ab  A.  C.  158.  Si  Pearsionium  et 
Dodwellum  ab  A.  127.  ad  142.  De  eo  Acta 
Sanctor.  tom.  3.  Julii  XI.  pag.  178.  seq. 
et  Tillementius  tom.  2-  memoriar.  H.  E.  p. 
283.  seq.  Sub  ejus  nomine  exstant  Epi- 
stolae  IV.  1.  ad  omncs  Ecclesias  ,  2.  ad 
Italicos  fratres  et  3.  4.  ad  Justum  Episco- 
pum  Viennensem.  Ilas  exhibet  et  vcfraas 
arguit  Blondellus  in  Pseudo-Isidoro ,  pag. 
194.  seq.  duas  priores  maxime  ,  ex  Isidori 
Mercatoris  Oflicina  malae  lidei  profectas. 
Scd  et  duas  postcriures,  quae  lsidoro , 
Gratiano  aliisque  ignoratae  cxstant  in  Or- 
thodoxographis,  Bibliothecis  Patrum,  Conci- 
liorum  tomis  et  apud  Baronium  ad  Annum 
146.  num.  1.  et  3.  et  in  Joannis  a  Bosco 
Bihliothcca  Floriaccnsi  partc.  2.  p.  22.  24. 


B    A  Scura  ,  Srlmur ,  ncics ,  mullitudo. 

i>    Pseudo-Tertull.   Poeta   contra   Harcion.  iii. 


adde  Tillemont  t.  2.  memoriar.  II.  E.  p.  5280. 


Pl 

sed  ct  in  Pctri  Coustant  appendice  ad  to- 
mum  primum  Epistolarum  Rom.  Pontili- 
cum  pag.  19.  praemissis  argumentis  ob 
quae  mcrito  sunt  supposititiis  acccnscndac. 
De  decretis  Pio  adscriptis  quac  laudat  Lu- 
dovicus  Jacobus  Bibl.  Pontificiae  pag  1 86. 
seq.  accurate  idem  Constantius  disputat  rn 
opcre  ipso  pag.  6G.  scq. 

PIUS  Il.Papa  ab  A.  1458.  19.  Augusti  a) 
ad  Annum  1464.  14.  August.  antea  JEneas 
Sylvius  do  Piccolominibus,  Senensis  de  quo 
supra  in  yENEA  tom.  1.  pag.  26.  seq.  ubi 
dictis  si  placet  adde  quod  An.  1442.  etc 

(271  Pii  II.  insuper  vidend.  Vita  in  Jo. 
Ant.  Campani  Opp.  et  in  selectior.  Lipsiae 
1734.  Oratio  de  bello  Turcis  inferendo 
illustrata  a  Steph  Borgia  Romae  1773.  in 
tom.  2  Anecdot.  Litt.  Pius  II.  a  calumniis 
vinrficatus  ternis  retractationibus  eius,  qui- 
bus  dicta  et  scripta  pro  Concilio  Basile- 
aensi  contra  Eugenium  IV  eiuravit.  re- 
cens    Carolo  Fea.  Romae  1823.  8.) 

PIUS  III.  antea  Franciscus  Piccolomineus 
Senensis  ,  Papa  A.  1503.  ab  21.  Septembr. 
ad  ejusdem  anni  18.  Octobr.  cujus  Epita- 
phium  a)  hoc  loco  referre  juvat:  Pius  III. 
Pontifex  Max.  a  Pio  II.  avunculo  duos  et 
viginti  annos  natus  in  Cardinalium  Col- 
legium  adscilus ,  Urbis  ac  Piceni  legatione 
integerrime  functus.  A  Paulo  II.  ad  Fri- 
dericum  III.  missus ,  ut  Germanorum  ar- 
ma  in  Turcas  concitaret  ,  Convcntum  fre- 
quentissimum  ,  Pontifieis  morte  dissolutum 
habuit  Sub  Innocentio  VIII.  Umbros  dis- 
sidentes  pacavit.  Carolo  Gallorum  Rege 
Italiam  irrumpente  ab  Alexandro  VI.  sero 
admodum  missus.  Eo  mortuo  ,  duodequa- 
draginta  Patrum  suffragiis  Pontifex  crea- 
tus ,  dum  de  restituenda  in  pristinam 
majestatem  Christiana  Iiepnbl  ac  Urbe 
agit ,  6.  et  20.  die ,  e  tanta  expectatlone 
rerum  publico  oinnium  luctu  decessit  :  elo- 
quio  ,  prudentia  ,  religione  ,  innocentia  ,  et 
gravitate  domi  forisque  insignis  .  in  dicen- 
<lis  in  Senatu  sentenliis ,  liber  et  gracissi- 
mus.  Vixit  annos  74.  mens.  5.  d.  10.  Obiit 
anno  salutis  4505.  15.  Kal.  Novembris. 
Jacobus  et  Andreas  fratri  sanctissimo  posuerc. 


U  S  285 

*  Eius  Epistolae  nonnullac  extant  vul- 
gatae  inter  epistolas  Jacobi  Ammannati 
Francisci  Philolphi,  nonnullas  etiarn  seno 
apud  me  e  Fclini  codicibus  descriptas.  De- 
nique  Pontifex  renunciatus  Bullam  dedit 
ad  Canonicos  maior.  Ecclesiae  Luccnsis 
pro  conservatione  Bibliotbecao  Felini  San- 
dci ,  quao  ex  supremis  eius  Tabulis  ad 
Canonicos  illos  transierat.  Vide  v.  Feli- 
nus.  Hunc  virum  intor  sinculari  laude  di- 
gnos  accensendum  judicavit  Fr.  Pfailelpbus 
in  epistola  ad  Lodrisium  Cribellum.  Epi 
stolar.   lib.  26.  F.p.  1.  * 

PIUS  IV.  ante  Joannes  Angelus  de  Me- 
dicis ,  Mediolanensis,  Papa  ab  A.  1-J59. 
Decembr.  2G.  ad  A.  1565.  Docembr.  28. 
Ejus  Constitutiones  CVI.  in  tomo  secundo 
bullarii  magni  Cherubiniani.  Ecloge  bulla- 
rum  et  motupropriorum  Pii  IV.  Pii  V.  et 
Gregorii  XIII.  Lugd.  1582.  8.  Flaviobrigae 
1583.  4.  Quae  in  tomis  Conciliorum  obvia. 
vide  sis  t.  XI.  Biblioth.  Graecae  p.  709.  seq. 

PIUS  V.  antea  Michaei  Ghislerius ,  Ale- 
xandrinus  de  Palea  ,  Ordinis  Praedicatorum 
Papa  ab  A.  1566.  Jan.  7.  ad  1572.  Maji  1. 
Beatis  eum  adscripsit  A  1672.  1.  Maji  Clc- 
mens  X.  et  Sanctis  Clemens  XI.  7.  August. 
A.  1712.  Scripta  ejus  et  Vitae  scriptoies 
refert  Jacobus  Echardus  tom.  2.  Bibliothe- 
cae  Dominicanorum  pag.  220.  seq.  in  qui- 
bus  eminent  Epistolarum  libri  V.  a  Fran- 
cisco  Gobau  editi  Antw.  1G40.  4.  In  bullario 
Laur.  Cherubini  tom.2.exstantCo/is//^<//o- 
nes  CLI.  Praxis  procedendi  in  Otlicio  In- 
quisitionis  circa  causas  Fidei ,  nescio  an 
edita.Bulla  de  confirrnationoCo//c///(  Trirfen- 
tini ,  cum  Canonibus  et  Decretis  Coneilii 
saepius  lucem  vidit.  Indulgentia  pleoaria 
pro  sacro  generali  Concilio  Trid.  prose- 
qucndo  Rom.  1568.  4-  ct  cum  Flacii  prae- 
fationc  ,  vide  Unsckuktige  Nachrichten  von 
Theologischen  Sachcn  ,  A.    I7II.  pag.  7M 

(272  Pii  PP.  V.  Constitutioncs .  literae 
et  Decreta  eius  maodato  edita  Roraae  i  573. 
fol.  edonlo  lloratio  lih.dio  Ant.  f.  LettrtS 
sur  les  a/faires  religieuses  en  Fruncc  tra  '. 
par  rfc  Potter.  BruxeUet  1887,  8    Fig. 

Sc/icrfiasinata    OUtographa     cpistirfarum 


a)  Lud.  Jacobus  pag.  VM.  Biblioth.  Pontlflclae 


286  1»  l 

[circiter  CC.]  Cod:  Chart.  MS.  in  fol.  ch. 
•2.'i.').  repperil  an.  IT7I.  Lud.  Coltellinius 
Corlonens.  fuit  dein  F.  M.  March.  DeRic- 
cardis  .  et  in  op.  Ribliografta  delle  corri- 
spondenze  eon  la  Polonia  di  Seb.  Ciampi 
FtiV"  1839.  t.  2  pag.  229.  seqq.  diligenter 
illustratus-    nunc   prope  me  est. ) 

Catena  (  Girol. )  Yita  di  Pio  V.  Roma 
1586.  in  4.  ampliata  Roma  1587.  8.  Man- 
tom  I587.  i.  Roma  1712.  4.  Bg.  Gabutii 
(Jo.  Ant.  Prcsb.  Orator. )  De  vita  Pii  V. 
Roroae  IfiO.i.  fol.  Maffei  (Paolo  Alessan- 
dro    VitadiS.  Pio  V.  Roma  1712.  4.  fig.) 

Albertus  1TUS ,  Carporum  Princeps , 
supra  tom.  I.  pag.  46. 

(273.  Laudatissimi  ct  perrari  voluminis 
adversusErasmuni  ct  Lutheri  crrores  ple- 
niorem  hic  notitiam  non  ingratam  foreduxi. 
I)e  Alberti  vita  fuse  et  elogantor  suo  more 
in  Op.  Riblioteca  Modenese  tom.  IV.  Hie- 
ron.  Tirahoschi.  /1/6.  Pii  etc.  praeter  prae- 
fationem  et  operis  conclusioncm  tres  et 
viginti  libri  in  locos  lucubrationum  va- 
riar.  Erasmi  ctc.  Parisiis  praelo  Ascen- 
siano  1531.  f.  J.  Badii  praefatio  :  tabella  , 
index  ,  F.  Floridi  Sabini  Epigramma.  Era- 
smi  epistola  Basil.  VI.  Id.  Oct.  1525.  Alb. 
responsio.  Erasmi  ad  exortationem  Alberti 
responsio  Basil.  idib.  Febr.  1529.  Alb.  Pii 
Praefatio.  Dictorum  in  Moria  displicentium 
recitatio.  de  jejunio  et  cibor.  delectu.  De 
monachis.  Ceremoniarum  ab  Ecclesia  re- 
eeptarum  assertio.  De  ornatu  templorum. 
De  imuginum  cultu.  De  Sanctor.  cultu  et 
rcliquiar.  veneratione.  De  praeconiis  Dei- 
parae  et  de  ad  catalogum  SS.  adscriptione 
Denoviciis  Theologis  et  scholastica  Theologia. 
De  S.  Scripturis  et  earum  auctoritate. 
De  mysterio  Trinitatis  ct  dogmate  Arrii. 
De  Sacerdot  et  Episc.  authoritate  et  fun- 
ctionibus.  De  primatu  D.  Petri.  De  consti- 
lutionibus  Eccles.  et  LL.  ac.  traditionib. 
humanis.  De  voto  continentiae  et  caeteris. 
De  virginitate  et  caelibatu.  De  Matrimonio. 
De  confessione.  iJe  fide  et  operibus.  De  belto 
et  jnre  eius.  De  jure  jurando.  De  menda- 
cio  et  eius  prohibitione.) 

Joaunes  Raptista  PIUS  Bononiensis  vir 
doctus  elarusque  ex  Beroaldi  disciplina  : 
de  quo  Joyius,  Gaddius  tom.  2.  pag.  191. 


US 
etc.    plures  vetcres  'scriptorcs   illustravit 
sub  saeculi  XVL  initia  .  ut  testantur  ejus. 

Commentanus  in  Plautum  Vcn.  1 51 1  fol. 

hi  Lucretium  ,  Bononiae  ,  et  Paris.  1514. 
fol.  cum  retractatione  editionum  suarum, 
Plauti  ,  Fulgcntii  ,  Sidonii  ct  Hortcnsii  Ci- 
ceroniani.  Vide  Gesncri  Bibl.  pag.  388. 

Comm.  in  Horatium. 

Comm.  in  Valerii  Flacci  Argonautica  ,  et 
supplementum  lihri  IV.  V.  VI.  1519. 

Versio  ,  et  Notae  ad  Orphei ,  el  Apollonii 
Argonautica. 

Jn  Ciceronis  ad  Atticum  Epistolas. 

Comm:  in  Epistolas  Sidonii,  Basil.  1542  4. 

In  Mctamorphosin  Ovidii. 

In  Fulgentii  Mythologiam  commentarii 
secuudis  curis  meliores. 

Annotationes  priorcs  et  posteriorcs  in 
varia  auctorum  loca  ;  Paris.  1511.  fol.  cui 
castigationibus  in  Ciceronis  Hortensium  ,  et 
th  Thesauro  Critico  Gruteri  tomo  1. 

Carmina  Inter  Delicias  Poftarum  Italo- 
rum  et  inter  illustres  Po&tas  Italos  tom.  2. 

*  Non  ante  multos  hos  dies  occurrit 
mihi  libellus  Jo.  Baptistae  Pii  Conlinens 
adnotationes  eius  in  Sidonium  et  in  Pane- 
giricum  Minoriano  et  Socero  eius  dictum 
typis  Venetis  an.  1498.  excusum  Haec 
profecto  editio  et  Basileensem  hic  adno- 
tatam  aetate  plurirnum  supcrat ,  indicat- 
que  opusculum  in  panegyricum  a  Fabri- 
cio  hic  omissum  Quamquam  vera  scribit 
Bibliotecarius  dum  Pii  adnotationes  prio- 
res  et  posteriores  editas  Parisiis  1511.  de- 
signat ,  haec  tamen  admittenda  sunt  de 
annotationibus  prioribus  simul  ct  poste- 
riorihus  coniunctim.  Prioris  enim  absque 
posterioribus  in  luccm  jam  productae  fue- 
rant  Venetiis  una  cum  aliis  viror.  Doctor. 
scriptis  An.  1508.  in  fol.  * 

PIUS  Lottherius  ,  junior  quam  qui  referri 
a  me  debeat ,  Neapolitanus,  Monachus  Ca- 
sincnsis  et  ex  Priore  S.  Severini  Neapoli- 
tano  Episcopus  A.  1576.  Fundanus  defun- 
ctus  Casini  A.  1592.  de  quo  Placidus  Dia- 
conus  de  illustribus  Casinensibus  cap.  23. 

PLACENTINUS  Italus  Jus  utrumque  in 
Monte  pessulano  docuit,  clarus  circa  A. 
1200.  scripsitque  in  Codiccm  ,  etSummam, 
Judiciorum.  Vide  Trithemium  cap.  424. 


1»  L  A  C 
PLACIDUS  Aetor  ,  de  cujus  libris  Medi- 

cinarum  supra  tom.  1.  pag.  6. 

PLACIDUS  Cocnohii  Xonantulani  Ordin. 
Bened.  Prior  ,  postea  ignotao  Sedis  Episco- 
pus  scripsit  circa  A.  1070.  contra  Investi- 
turas  etpotestatem  Henrici  IV.  Imperatoris, 
ut  notavit  Anonymus  Mellicensis  cap.  115. 
respiciens  librum  ejusrfe  honore  Ecclesiae, 
constantem  capitibusCLXXI.  quem  primus 
vulgavit  Bernardus  Pez  tom.  2.  anecdoto- 
rum  parte  2.  pag.  75-180. 

PLACIDUS  Legerius  ,  Monachus  S.  Ger- 
mani  de  Pratis  ,  eujus  Sermones  in  Bibl. 
Sangermanensi  Cod.  309.  Cangius  testatur 
se  evolvisse. 

PLACIDUS  Romanus  S.  Benedicti  disci- 
pulus ,  Martyr  Messanae  in  Sicilia  A.  C. 
539.  de  cujus  Martyrii  Baronius  ad  Mar- 
tyrolog.  v.  Octob.  Possevinus  etc.  De  illo- 
rum  fide  Theodoricus  Buinartus  a)  in  apo- 
logia  missionis  S.  Mauri.  Vita  a  Petro 
Diacono  scripta  exstat  in  Edmundi  Martene 
tom.  6.  monumentor.  pag.  786 

PLACIDUS  junior  Romauus ,  Monachns 
et  Diaconus  Cassinensis ,  Ordin  Bened. 
post  A.  1584.  composuit  supplementum 
libri  PETRI  Diaconi  de  Viris  illustribus  Cas- 
sinensibus ,  jcum  eo  saepius  editum  ,  ut 
dixi  supra ,  pag.  239.  Ejusdem  histonam 
Monasterii  Casinensis  a  prima  eius  funda- 
tione  ad  A.  1587.  Possevinus  memorat. 

PLANCTUS  ECCLESI^l.  supra  ALVA- 
RUS  Pelagius 

Franciscus  de  PLATEA  ,  supra  tom.  2. 
pag.  603. 

Joannes  a  S.  Paulo  PLATEARIUS ,  Gal- 
lus,  Medicus  Salernitanus  cujus  Practicam 
habemus  et  librum  de  simplici  Medicina 
sive  de  Medicamentis  simplicibus  ,  et  com- 
mentarios  in  Antidotarium  Xicolai  Alexan- 
drini.  Vide  Merklinum  pag.  662.  et  alios 
Biblioth.  Medicae  scriptores.  Opus  de  sim- 
plicihus  frequontor  citatura  Vincentio  Bel- 
lovacensi  in  spcculo  naturali  qui  circa  A. 
1250.  seripsit  :  ut  notavi  in  Biblioth.  Graeca 
tom.  XIV.  pag    120. 

Baptista  sive  potius  Radulphus  liartho- 


1  D  U  S  287 

lomaeus  vel  cert<>  Bartholomaeus  PLATINA 
i\  Patria  Piadena  ,  vico  ditionis  Cremonensis 
dici  voluit,  cum  nomine  proprio  Sacchus 
diceretur. 

Hic  ingenii  kiudfcommcndatus  Cardinali 
Bossarioni  ,  atquo  sub  Pio  II.  abbreviatoris 
functus  munore,  post  iras  Pauli  II.  tyapud 
Sixtum  IV.  gratiosusatquc  An.  I  \i:\.  prae- 
fectus  Bibliothecae  Vaticana'-  ,  diera  ohiit 
An.  1481.  aet.  60.  Epitaphium  ejus :  c) 
Quisquis  es  ,  5/  piut  .  Platinain  et  suos  ne 
vexes.  Anguste  jacent .  et  soli  volunt  esse. 
Laudatores  nactus  ost  quam  plurimos,  qui 
notitiam  de  vita  ejus  et  scriptis  uboriorem 
tradidere  :  e  quibus  memoraro  juvat. 

Franciscum  Arisium  in  Cremona  litte- 
rata  tom.  1  pag.  310.  seq. 

Petrum  Baelium  in  Lexico.  Thomarn  Po- 
pe  Blount  pag.  339.  seq.  censurae  scriptoi . 
Boissardi  imagines  tom.  1  p.  149.  Isaacum 
Bullartium  t.  1  Academiae  scientiar.  p.  130. 

Joannem  Ciampinum  de  abbreviatoribus 
de  Parco  majori  parte  2.  pag.  VIII.  seq. 

Auctores  Diarii  eruditorum  Italiae  t.  \ 
pag.  290.  seq  atque  imprimis  tom.  XIII. 
pag.  418.  seq.  ubi  praeclarae  ad  Vossium 
observationes. 

Joannem  Hubnerum  nostrum  Biblioth. 
historicae  Hamburgensis  tomo  IV. 

Paulum  Jovium  in  elogiis. 

Frid.  Ottonem  Menekenium  de  militibus 
eruditis  pag.-  345.  seq- 

Dan.  Wilhem.  Mollerum  dissert.  de  Pla- 
tina,  Aldorfii  edita ,  1694.  4. 

Niceronum  tom.  VIII.  memoriar.  de  vi- 
ris  eruditis  pag.  218.  seq. 

Casimirum  Oudinum  t.  3  p.  2683.  seq. 

Teophili  Sincori  Neue  Sammhtng  tton 
lautet  altcn  und  raren  Buchern  V.  Stuck 
pag.  410.  seq. 

Burchard  Gotthelf  Struvium  tom.  1  act. 
littorar.  fasciculo  l\'. 

Antonium  V.inllasiuin  libro  [V.  anecdo- 
tor.  Florontinor.  Vossium  de  llistor.  l.atui. 
p.  588.  seq.  etc. 

Mihi  scripta  Platinae  succincte  refcrre 
satis  fuerit.  Sunt  itaque. 


a)  Acia  Enid.  1705.  pa^.  441.  Hemolrei  lii.  de 
Trevoux  A11.  1703.  Jul.  |iag.  57. 


b)  Confer  OcUvil  Perr&rli  prohMkHieiB  13 
r»  Habillon,  ton    1.  musei  Ital    pag.  86 


P  L  A 

Viku  Pontificum  Romanorum  jussa  Si- 

\ti  IV.  Bcriptae    a    Pctro  Apostolo  usque 

i.l  Paulum  II.  editaeque  Rom.  Ycnet.  Ba- 
sil.  Colon.  1479.  Norimb.  1481.  fol.  ac  de- 
inde  saepius  :  de  cujus  operis  editionibus 
yersionibus  et  continuationibus  ,  diligen- 
ter .  Mlubnerus  p.  23.  seq.  el  Thoophilus 
Sincerus.  Tbomas  Crenius  parte  XIX.  ani- 
madvers.  pag.  20.  seq.  Bibliothcca  D.  Jo. 
Pabricii  Helmst.  tom.  3  p.  4-21.  seq.  De 
vcrsionibus  dallicis  .  Italicis,  Cicrmanicis 
ronus  p.  228.  seq. 

274  Primam  editionem  (quac  prope  me 
oslyl  dedit  Jo.  de  Colonia  (VenetiisJ  1479. 
fol.  a-ff.  cb.  240.  brevi  praemissa  cpisto- 
la  ,  quam  logcre  hic  non  pigebit. 

Hieronymus  Squarjsaficus  Ale.candrinus 
doctissimo  viro  Plutinae  S.  Y.  d. 
«  Legens  juniorum  scripta  mente  sacpc 
mecum  voluto  quod  intor  ingenia  nostrae 
tempestatis  intersit.  Offerunt  se  mihi  hinc 
qui  veteres  poetas  ,  oratores  aut  histori- 
cos  inferpretantur.  Ii,etsi  rem  laboris  ma- 
gis  quam  ingenii  aggrediantur,  tamen  quia 
suo  labore  gignunt  fructum  pueris  atquc 
noviciis  interprctando  grammaticae  secun- 
dum  corticem  quod  possunt,  sunt  nimi- 
rum  laudandi.  Hinc  exeunt  rnihi  qui  exter- 
naliogua  scripta  latina  faciant.  Iis  vero,  etsi 
hoc  non  multum  ingenii  (ex  se  nihil  inve- 
niendo  ostendunt:  tamen  satis  gratiarum  de- 
bemus.  Declarant  enim  linguae  nostrae  in- 
cognita.  Sed  illi  mihi  sunt  maximi,qui  ab  se 
inventaaut  dispositascribunt.Ii  quidemnon 
fraudantur  ferace  ingenio  suo.  Et  quia  pos- 
sunt.posse  videntur  Ex  hoc  numero  tu  Tc 
saepe  mihi  offers.  Paucis  ante  annis  illo 
clarissimo  honestae  voluptatis  libro  de  rc- 
rum  natura,  quo  nihil  acutius  didpotest. 
Nuoc  vero  magna  historia ,  quae  nisi  con- 
summatisstmi  esset  viri.  qui  possit  circum- 
quamque  perspicere ,  qui  Chorographiae 
gentium,  consiliorum  rationem  nosse,  et, 
quod  arduum  est ,  scripta  factis  aequare. 
Quare  age,  magne  vir,  cius  quod  tibi 
Natura  largita  est  fac  nos  participes; 
quod  cupide  Joannera  de  Agrippinensi  Co- 
lonia  ct  socium  suum  Joannem    Manthen 


i  l  N  A 
Gheretzem,  optimos   quidem  viros  ,  con- 
sulemur  ut  scrtpta  tua  accuratissime  sem- 
per  imprimant.  Poelix  vale.  Vcnetiis.  »  ) 

llisloria  inclytac  urbis  Mantuae  usque 
ad  A.  1464.  et  serenissimac  fumiliae  Gon- 
zutjuc  ,  libris  VI.  Viennar  Austriae  cum 
notis  Petri  Lambecii  ,  sed  praeter  spem 
interruptis  1675  4.  et  in  thesauro  scripto- 
rum  Italiac  Burmanniano  ,  tom.  IV  Lugd. 
Batav.  1722.  fol. 

Diahgi  III.  dc  falso  et  vero  bono  ,  ad 
Sixtum  IV.  Pontiliccm :  dialogus  contra 
umoies ,  ad  Ludovicum  Stellam ,  Mantua- 
num  :  de  vera  nobilitate  ad  amplissimum 
Joannem  Ursinum  ,  Archiepiscopuiu  Tra- 
nensem:  et  de  optimo  Cive ,  dialogi  II. 
cura  Laurentio  Medice  et  Cosmo.  Panegy- 
ricus  in  laudem  Bessarioris  Cardinalis. 
Oratio  de  pace  Italiae  confirmanda  et  bello 
Turcis  inferendo. 

De  opsoniis  ac  de  honesta  voluptate  et 
valetudine  (al.  dc  rationc  victus  et  modo 
vivcnth ,  sive  ut  in  Gryphiaca  editione  in- 
scribuntur  :  de  tuenda  valetudine  ,  natura 
rerum  et  popinae  scientia,)  libri  X.  scri- 
pti  antc  vitas  Pontilicum  ,  unde  a  Bcrnar- 
do  Moneta  a)  reprehf-nditur  Sannazarius, 
cuius  hoc  fertur  tetrastichon  ad  Platinam. 

Ingenium  et  mores  vitasque  obitusque  noiasse 
Pontificum  ,  argutae  lex  fuit  historiae. 

Tu  tamen  liinc  lautae  Iraclas  pulmenta  culinae, 
Hoc  ,  Platina  ,  est  ipsos  pascere  Ponliliccs. 

Xon  tamen  editi  videntur  nisi  post  Pon- 
tificum  Vitas  ,  quoniam  anti(missimam  il- 
lorum  editionem  memini  laudari  Foroju- 
lienscm  1480.  4  (275  Immo  antea  v.  Supra.) 
De  Gallica  versione  vide  Niceronum  p.  222. 

Vidc  Nerii  Capponii  in  tomo  XX,  the- 
sauri  scriptorum  Italiae  Muratoriani.  Con- 
fer  Acta  Erud.  A.  1733.  p.  396. 

De  bono  principe ,  libri  III.  ab  Alox. 
Saulio,  Patricio  Cenuensi  editi ,  Cenuac 
1637.  12.  post  editionem  Francof.  1608.  8. 

De  flosculis  quibusdam  linguae  Latinuc 
ad  Laelium.  Dialogus  ad  Ludovicum  Anel- 
lum    dc   amore.    V<  net.    1490.    Mediolafft 

m.  12. 

Jnvcntarinm    Bibliothecae    Sixti   IV.  in 


■\    Menagiaoj  ton   ~>.  pag.  <>l. 


1»  L  EG 

Hurch.  Gotthclf  Struvii  t.  1  Act.  littorar. 
fasciculo  IV.  Confer  nova  litteraria  Ger- 
maniac  A.  4  706.  p.  341. 

De  laudibus  pacis  ad  Rodericum  Cala- 
gurritanum  ,  et  alterum  de  laudibus  bel- 
li,  Bfanoscr.  memorant  auctorcs  diarii  eru- 
ditorum  Italiae  t.  13  p.  437.  seq. 

*  Opus  aliud  viri  huius  docti  noqua- 
quam  praetereundum  arbitror .  quod  re- 
ferre  hic  malo  verbis  Ilieronymi  Pauli  in 
eius  practica  cancellariae  apostolicae  edi- 
ta  Romae  an.  1 51 4.  in  4.  uhi  harc  lego : 
Vide  Collecta  novissime  per  Dom.  Bartho- 
lomaeum  de  Platina  Bibliothecarium ,  qui 
omnia  instrumenta  pertinentia  ad  Statam 
Ecclesiae  in  temporibus  praesertim  circa 
acquisitionem  terrarum  et  aliorum  jurium 
et  censuum  collegit  valde  magno  volumi- 
ne ;  ad  cuius  collectionem  eliam  operam 
nostram  praebuimus  in  revidendo.  Scripsit 
etiam  orationem  de  laudibus  bonar.  Ar- 
tium  et  Vitam  Jo.  Cardinalis  Melini ,  quae 
servat  Ribl.  Riccardiana.Vide  Catalog.  eiu- 
sd.  Ribl.  p.  61.  ubi  et  legitur  epistola  Pla- 
tinae  ad  Celsum  Melinum.  Card.  ex  fra- 
tre  nepotem,  quam  vitae  eiusd.  Cardinalis 
praefixit.  Historiam  Mantuanam  iterum 
produxit  Muratorius  Rer.  Ital.  t.  XX  p. 
609.  etc.  Alia  quaedam  Platinae  opuscula 
indicat  Zeno  in  Dissert.  Vossian.  t.  I  p. 
255.  eaque  contineri  ait  in  Cod.  MS.  An- 
tonii  Vaccari  Gioja  Medici  Ferrariensis. 
Sunt  autem  Orationes  de  laudibus  pacis 
et  de  laudibus  belli.  * 

PLEGUINUS  etlinguarum  cognitioni  po- 
litarum  ,  et  reconditis  natwae  mysteriis 
promta  iuxta  ac  expedita  advigilabat  dili- 
gentia :  Proinde  si  quid  obscuri ,  luxati  , 
aut  parum  lucide  interpretati  occurreret , 
iudicio  eruditorum  maturo  prudenter  qui- 
dem  usus  est.  Et  quoniam  RLD.E  inprimis 
censuram  magni  faciebat ,  apud  eum  orta  , 
de  sex  aetatibus  Mundi  quaestione  .  per 
litteras  accurate  egit ,  ut  accuratius  re- 
sponderet  in  causa  haerenti.  Beda  pro  so- 
lita  sua  humanitate  ,  candore  quoque  et  fa- 
cilitate ,  iuxta  rem  omnem  cura  srripio 
explicuit  libello  ,  qui  et  adhuc  spirat  ac 
inter  BEDjE  I.pistolas  locum  occupat  non 
inglorium.  Haec  Lelandus  cap.  I0S.  ex  quo 


U  I  N  l '  S  289 

Baleus  II.  9.  qui   Pteguiaum    Nortabriuio 

sive  Northumhrcnscm  vocat  refcrtque  ad 
A.  C.  704.  sicut  ctiam  htseus  p.  143. 

1M.INIUS  Valerianus  Medicus  Empiricus, 
dc  quo  dixi  in  Centuria  plagiariorum  Anno 
1689.  Lipsiae  vulgata  cap.  76  ot  in  Bibt. 
Latina  II    13. 

Nicolaus  PLOVIUS  Posnaniensis  Pote- 
nus,  Theologus  et  Consultus  .luris  Cano- 
nici  circa  An.  1430.  ac  deinceps  clarus  , 
scripsit  Opuscula  excus;i  Argentorati  1  KU 
ct  in  Oceano  Juris  ctiarn  ohvia  .  d 
cramentis  et  eorum  administratione  tom. 
XIV.  pag.  77.  De  iacHfido  Missae  \\.  'Jl. 
De  Interdiclo  Ecclesiasticu  pag.  333.  I>c 
excommunkatione  pag.  365.  de  irregula- 
ritate  p.  400.  ct  de  horis  Canonicis  t.  \\ . 
parte  2.  pag.  564.  Sermones  item  de  tcm- 
pore  et  de  Sanctis.  Argentorat.  1495  Vide 
Oudinum  t.  3.  p.  2368.  scq. 

PODALIRENSIS  siVe  PADOLIRONEN- 
SIS  prope  Mantuam  Ordin.  Renodict.  Mo- 
nachus  de  vita  Simonis  Armeni ,  Monachi 
et  Eremitae  Sec.  XI.  exstat  in  Actis  San- 
ctor.  t.  6.  Julii  26.  p.  324.  337. 

GeorgiusVOMFAttWblVSlPodiebrucius, 
Pogiebracius)  Rohemiae  Anno  1458.  lic\. 
cujus  Epistolam  apologeticam  ad  genorum 
suum  ,  Matthiam  Corvinum  ,  Ilungariae 
Rogem  An  1468.  datam  edidit  Dachorius 
tom.  4.  spicilegii  pag.  403.  (edit.  novae 
tom.  3.  pag.  830.)  Do,  variis  Pontificum 
Rom.  Actis.  contra  hunc  Regom.  Oudinus 
tom.  3.  pag.  2576.  ex  Codicibus  Riblioth. 
Paulinae  Lips.  de  quibus  Joach.  Fellcrus 
pag.  191.  205.  316.  seq.  398.  403.  sq. 

POGGIUS  Guccius  (Guccii  f.)  (UgutioJ 
Bracciolinus  natus  An.  4380.  Terrae  oovae 
in  ditiono  Florontin;).  magnum  nomcn  con- 
sccutus  lepido  ingenio  et  meritis  non  inli- 
ciaodis  in  litteras:discipulus.lo.Uavcnnatis. 
Manuolis  Chrysolorac  et  Colotii  Salutati  . 
ab  An.  ikQk.  db  Kpistolis  lonocentii  \'ll. 
ot  An.  1413.  Joannis  XXIII.  quem  c.mn- 
tatus  csl  in  Concilium  CoBetantiense  .  1 1 
aliorum  deinceps  sex  Pdniificura  .  donoc 
Anno  1453  aot.  78.  Rotba  relicta  Ploren- 
tiara  repetens  .  ibi  Leonardo  el  Carolo 
Aretino  suooessit  in  inunere  bonestiseiroo 
Caneellarii  Reip   diemqoc  ohiit   An.  1459 

188 


of)()  POGG 

30.  Octobr.  ln  mcmoria  Poggii  posteris 
comroeodanda  oraeter  Jovium ,  Boissardum 

1.  imag.  pag.  198.  Gaddium  tom.  2.  pag. 
243.  seq.  Martio.  llanckium  lih.  2.  de  Rom. 
rerum  smptoribus  e.  10.  Clarmundum  t. 

2.  |>a_'.  '.»8.  plures  nostra  inprimis  aotatc 
praeclari  viri  cum  laude  versati  sunt.  .lo. 
Baptista  ioprimis  Recanatus ,  Patritius  Ve- 
nctus  in  vita  praemissa  cjus  historiae 
Florentinae:  a)  tum  Jacobus  Lenfant  in 
Poggianis  Gallice  editis  Amst.  1720  8.  b) 
Idem  Recanatus  in  Observationibus  Criti- 
cis  ad  Poggiana ,  c)  quae  lucem  vidcrunt 
Italice  Venet.  1721.  8.  Auctores  Diarii 
eruditorum  Italiae  in  observationibus  ad 
Vossium  tom.  IX.  pag.  1G7.  seq.  Justus 
Christophorus  Thorischmidius  dissert.  de 
Poggio  .  Witeberg.  1713.  4.  Albertus  Ilen- 
ricus  Sallengrius  d)  in  tomo  secundo  libri 
qui  inscribitur  :  Memoires  de  littcrature  , 
llagae  Comitis  1717.  8.  Bernardus  Mo- 
neta  obscrvationibus  ad  Poggiana,  vulga- 
tis  Gallice  17...  12.  Oudinus  tom.  3.  p. 
2:i8 1 .  Julius  Niger  in  historia  scriptorum 
Florentinorum  p.  473.  seq.  et  cujus  stu- 
dium  circa  scripta  Poggii  commendari  sin- 
gulariter  debet  .  Nicoronus  in  memoriis 
orudilorum  Gallicc  cditis  tom.  IX.  pag. 
128.  165.  Effigiem  dabunt  etiam  Acta  Con- 
cilii  Constanlicnsis  llardtiana  t.  3.  p.  65. 

Scriptorcs  vetercs  Latini  a  Poggio  re- 
perti  et  magnam  partcm  restituti  sunt : 
Ammiauus  Marcelhnus ,  Asconius  Pcdia- 
nus  ,  Caper  Grammaticus,  Ciceronis  de 
linihus  ct  dc  Lcgibus  et  Orationcs  octo : 
Columellae  pars  :  Frontinus  de  aquaedu- 
ctibus,  Lucretius,  Manilius,  Probus  Gram- 
maticus  ,  Quintilianus  ,  Pseudo  Dares  , 
Eutychus  Grammaticus,  Silius  Ilalicus , 
Tertullianus  et  libri  tres  primores  Valerii 
Fhicci.  De  singulis  m  Bibl.  Latina. 

Monumenta  ipsius  ingenii  quae  refcrre 
licet ,  haec  sunt : 


IU  S 

llistoriac  Ftorentinae  a  primis  initii8 
Urbis  et  speciatim  ab  An.  1350.  ad  1455 
scripti  jussu  ot  auctoritate  Reip.  iib.  VIII 
primum  cditi  notisque  ct  auctoriis  vita 
illustrati  a  Jo.  Raptista  Reoanato  ,  Vecnt. 
i  7 1  •>.  4.  atque  inde  recusi  in  thesauro 
scriptorum  Italiae  Burmanniano,  t.  VIII. 
et  Muratoriano  tomo  XX.  e)  Italica  ver- 
sio  quam  ipse  adornavit  Poggius  prodierat 
Vonot.  U76.  fol.  Florcnt.  1492.  fol.  atque 
cmendatior(a  Francisco  Serdonati)  1598.  4. 

Libri  de  varietate  fortunae,  et  Epistolae 
LVIL  edente  Joanne  Oliva,  Rhodiginocum 
praefatione  Dominici  Georgii ,  Paris  1723. 
k.  f)  Confor  Acta  Erud.  An.  1725.  pag. 
229.  ct  An.  1726.  pag.  220.  et  Clarissimi 
Ileumanni  poecilen  tom.  2.  lib.  1.  ubi 
emendationes  ex  Manuscr.  Codice  Barn- 
storfiano. 

Operum  volumen  in  duas  distributum 
partos ,  ct  a  Thoma  Aucupario,  poeta  lau- 
reato  Anno  1511.  dicatum  Sebastiano 
Brandt.  J.  U.  Doctori  et  S.  P.  Q.  Argen- 
tinensis  Canccllario .  editumque  Argento- 
rati  1513.  fol.  (271  Basileae  ap.  llenr.  Pc- 
trurn,  dempta  epistola  Th.  Aucuparii,  adie- 
cta  vero  tahula  diligentiss.  An.  dein  1538. 
in  fol  rocusa,  non  deinceps  sicut  Ant.  Ma- 
gliabequius  in  Epistola  MS.  sc  cuperc  ostcn- 
dit. )  In  hoc  continentur  : 

Historia  convivalis  disceptativa  de  dua- 
bus  pest-bus  vitac  humanae  avaritia  et 
luxuria  et  de  fratre  RERNARDINO ,  alii- 
sque  Concionatoribus.  pag.  1. 

Ilistoria  tripartita ,  sive  tres  historiae 
disceptativae  convivales  \.  utcr  alteri  gra- 
tias  debeat  pro  convivio ,  an  qui  vocat? 
pag.  14.  2.  utra  artium,  Medicinae  an  Ju- 
ris  civilis  praostot  pag.  15.  ot  3.  utrum 
priscis  Bomanis  Latina  lingua  omnibus 
communis  fuerit ,  an  alia  quaedam  docto- 
rum  virorum  ,  alia  plobis  et  vulgi  p.  20  b. 

De  nobilitale  libcr,  ad    Gorardum    Cu- 


a)  Acta  Erud.  lom.  0.  supplem.  p.  537.  Diarium 
cruditorurn  ltaliac  tom.  XXIII.  pag.  412.  scq.  Jour- 
nal  (!cs  Sav.  1717.  pag.  21G. 

l>,  Acta  Ernd.  1720.  pag.  2G7.  Journal  des  Bav. 
1720.  lom.  -2.  pag.  501. 

c)  Acla  liruil.  1725.  pag.  110.  Memoires  liisl  cl 
Criliqoei  ka.  \7-2-2.  mcns«'  Jon.  pag.  07. 


<1)  Jurnal  des  Sav.  1717.  pag.  21G.  Vide  ct  Dia- 
rium  eruditorum  llaliae  tom.  54.  pag.  225  Mcmo- 
rias  litterarias  Trcvoltinas  A.  1725.  pag.  2068-5277. 
Bibliotb.  Germanique  tom.  1.  pag.  240.  tom.  2.  p. 
175.  et  tom.  4.  pag.  70. 

c)  Acta  Erud.  17  55.  pag.  594. 

1' )  Diarium  Eruditorum  italiac  lonr.  50.  p.  ">■ !». 


P  O  G 

manum.  pag.  25.  Confer  quae  de  Lauri 
Quiriui  et  Leonardi  dc  Chio  apologia  pro 
Venetis  contra  Poggium,  Niceronus  p.  148. 

De  miscria  Conditionis  humanue  ad  Prin- 
cipem  Sigismundum  Malatestam  libri  duo 
scripti  cum  jam  anuum  aetatis  septuage- 
simum  secundum  auctor  exegisset  p.  34. 
praemisso  prologo  etargumento  ab  Henrico 
Bebelio ,  Justingensi. 

De  fortunae  aj  varietate  urbis  Romae  et 
de  ruina  eiusdem  descriptio  pag.  50.  libcr 
recusus  nuper  in  tomo  piimo  novi  thc- 
sauri  Antiquitatum  Alb.  Henrici  dc  Sal- 
lengre  pag.  497.  Hagae  Com.  1716.  fol. 

Lucii  Syri  sive  Luciani  asinus,  b  Graeco 
Latine  versus  pag.  52. 

Invectivarnm  liber  1  in  Felicem  V.  an- 
tipapam  (antea  Amadeum  Ducem  Sabau- 
diae)  et  Concilium  Basileense  pag.  59.  2. 
in  Franciscum  Philelphum  invectivae  tres 
pro  Nicolao  Nicolio ,  pag.  G4.  b.  et  quarta 
excusatoria  ac  reconciliatoria  pag.  71.  3. 
in  Laurentium  Vallam  invectiva  I.  II.  III. 
et  V.  pag.  71.  b.  Quartam  quae  in  editis 
desideratur  Manuscriptam  servat  illustris 
Fontaninus. 

Orationes  quinque  1.  in  funere  Franci- 
sci  Zabarellae  Cardinalis  Florentini ,  p  95 
b.  2.  Albergati  Nicolai ,  Cardinalis  S.  Cru- 
cis  pag.  99.  3.  Nicolai  Niccoli,  civis  Flo- 
rentini ,  pag.  102.  et  k.  Laurentii  de  Me- 
dicis  p.  105.  5.  ad  summurn  Pontificem  , 
Nicolaum  V. 

Epistolae  et  opuscula  praemisso  praelu- 
dio  Hcnrici  Bebelii  de  laudibus  et  felici- 
tate  pagorum  ,  ruris  et  silvarum.  1.  ad 
Cosmum  de  Medicis,  de  laude  ruris  sivc 
de  re  rustica  pag.  112.  2.  ad  Nicolaum  . 
de  Balneis  propc  Thuregum  sitis  p.  1  13. 
3.  HIERONYMI  Pragensis  obitus  et  sup- 
plicii  descriptio  ,  ad  Leonardum  Areli- 
num.  pag.  114.  b.  4.  43.  Epistolae  ad  va- 
rios;  iEneam  Sylvium  Cardin.  Seneusera: 
Albertum  ,  Andreolum  Justinianum  .  An- 
tonium  Crcmonenscm  ,  Antonium  Panor- 
mitam  Siculum  ,  Carolum  Aretinum,  Lco- 
nardum  Aretinum  ,  Bildestinum  Archidia- 
conum  ,    Caesaraugustanum    Episcopum  , 

a    Pleniorem  edilionem  retiili  supia  |>.  897. 


6IDS  291 

Gregorium  Corarium  Sedis  Apostolic.  pro- 
tonotarium,  Cosmam  de  Medicis  ,  Franci- 
scum  Barbarum,  Franciscum  Marescalcum 
I  cirariensem  ,  (iuaiinum  Veronensem,  Ja- 
cobum  Foscarum  ,  Joannem  Lamol.im  , 
Joannem  Pratensem  ,  Joannem  Spelmiber- 
gensem  ,  Julianum  Cardinalera  S.  Angelr, 
legatum  per  Germaniam  :  Leonellum  Eston- 
sem  ,  ad  Papam  flnnocentium  VII.)  ad 
Philippum  Mariam  Anglum  ,  ducem  Me- 
diolanensem  :  Scipionem  Ferrariensem  : 
Canccllarium  Scnensem  .  et  ad  Saffretum 
Hhodi  commorantem.  In  his  etiam  trige- 
sima  Philippi  Mariae  Ducis  Mediolanensis, 
et  undequadiagesima  kntonii  Panortnitae 
ad  Poggium.  Et  Epistolae  postrcmae  con- 
tra  Guarinum,  qui  Cacsarem  Scipioni  prae- 
tulerat. 

Dialogus    de    infelicitate   Principum    ad 
Thomam  virum  clarissimum.  pag.  1 4G. 

Faceliae  pag.  157.  184.  ob  quarum 
liberlatem  atque  sparsam  hinc  inde  ob- 
secoenitatem  male  apud  multos  audiit  Po- 
gius  :  ipse  vero  invectiva  secunda  in  Lau. 
Vallam  pag.  82.  b.  Jnvehit  in  mcas  con- 
fabulationes ,  ut  spurcas  et  bono  viro  tn- 
dignas,  homo  austerus  et  severus  nimimn: 
ut  alterum  Zenonem  stoicum  crcdas  .  aut 
Catonem  tertium ,  non  bestiarum  quendam 
bubulcum  ,  omni  plenum  rusticitate.  Sed 
quid  mirum  ,  facetias  meas ,  ex  fttibus 
liber  constat\  non  placere  homini  inhu- 
mano ,  vasto  ,  stupido  ,  agresti,  dementi , 
barbaro ,  rusticano?  At  ab  reliquis  ali- 
quanto  quam  tu  doctoribus  prohanlur  : 
leguntur  et  in  ore  el  manibus  habentur  . 
%it  velis  nolis  :  rumpantur  licet  tibi  Codro 
ilia:  diffusa  sint  per  universam  Italiam: 
et  ad  Gallos  usque  ,  Hispanos  .  Germanos, 
Britannos^caeterasque  nationestransmigra- 
rint  qui  sciunt  loqui  latine.  Libet  cnim  et 
mihi  Vulleam  jactanUam  prae  oculis  ha- 
benti  pauhdum  gloriuri. 

Praeter  haec  in  volumine  Argentora- 
tensi  collecta  opuscula  Poggius  etiam  com- 
posuit  Latioam  versionem  .  hbrorvm  \m- 
morum  qumque  Diodori  siculi .  ad  Nico- 
laum  V.  quorum  primum  in  duos  divisit, 
uode  sex  libri  in  ejus  versione  uumeran- 
inr   Post  primam  editionem  Venet,    \\'C\ 


POG  G 

saepius  lucem  vidit  haec  versio:  Neque 
impedit  quod  Joaunes  Phrea  Anglus  Lon- 
dini  euodem  laborem  in  sc  suscepit :  nam 
el  Cyropaedknn  Xenophoutis  a  Poggio  ver- 
s.iin  servant  Italorum  Bibliothccac ,  licct 
caudem  Franciscus  Philelphus  et  alii  si- 
militer  interpretati  fuere.  Atquc  ltalicam 
vcrsioncm  Cyropacdiae  cx  Latina  parentis 
sui  vulgavit  Jacobus  Po^gius  filius  ,  Ti- 
bore  1539.  8.  De  vcrsione  Aristotelis ,  cu- 
jus  intcr  Roggii  scripta  ex  Ugolino  Verino 
meminit  Gaddius  tom.  2.  pag.  218.  nihil 
praeterea  compcri. 

Orationem  in  funere  Leonardi  Aretini 
An.  1443.  dictam  Florcntiae  edidit  Balu- 
zius  tom.  3.  Misc.  pag.  248.  unde  recusa 
cst  tomo  octavo  thesauri  scriptorum  Ita- 
liae  Burmanniani  pag.  215.  et  ante  Are- 
tini  Epistolas  me  curante  praelo  iterum 
datas  Hamb.  1715.  8.  Idem  officium  fu- 
ncri  ac  memoriae  praeceptoris  sui  Am- 
brosii  Camalilulensis  An.  1439.  pracsti- 
tisse  Poggium  jam  notavi  supra  tom.  1 
pag.  78.  (  274  Quod  esse  Vossii  fabellam 
clare  in  Pracf.  ad  Ambrosii  Vitam  de- 
monstravit  eruditiss.  Mchus.)  Omitto  alias 
ejus  Orationcs  ,  Epistolas  ad  Petrum  Do- 
natum  et  alios :  scriptaque  inedita  ,  ut 
contra  hypoeritas  dialogum,  ct  Orationem 
oppositam  Calumniatoribus ,  dissertatio- 
nemque  ad  Cosmum  Medicem  ,  utrum  se- 
ni  u.mr  sit  ducenda.  Invectivam  in  Xicol. 
Perottum  etc. 

Epistola  de  Schola  Epicureae  factionis , 
non  diffcrt  a  Balneorum  Badensium  propc 
Thuregum  discriptione  de  qua  supra  pag. 
291.  sed  quae  rccusa  etiam  exstat  in  opere 
Vrneto  de  balneis  p.  291.  b.  et  in  Jo.  Ja- 
cobi  Scheuchzeri  historia  naturali  Ilelvetiae 
a)  tom.  V.  pag.  407. 

M.unum  numerum  Epistolarum  et  alia- 
rum  lucubrationum  Poggii  se  habere  testa- 
tus  est  Baluzius  in  Epistola  ad  Frid. 
Benedictum  Carpzovium,  tom.  VIII.  amoe- 
nitatum  literar.  V.  £}.  Jo.  Georg.Schelhornii 


1  DS 

pag.  626.  Sed  vita  Cardinalis  Pirmani  Ca- 

pranicac  apud  eundem  Baluzium  tom.  2- 
Misc.  pag.  203.  300.  non  Poggium  patrem 
sed  iilium  Joannem  Baptistam  habet  au- 
ctorem  ,  ut  notavit  /ulius  Niger  in  historia 
scriptorum  Florentinorum  pag.  474.  Quin- 
que  autem  Poggio  fuere  filii,  b)  ingenio 
valentes  omnes  ac  conspicui  ,  cx  quorum 
numero  nomen  interdum  alicujus ,  inter- 
dum  scriptum  Patri  a  viris  doctis  tribui 
videmus  Petrus  Paulus  ,  Ordin.  Praed.  Jo. 
Baptista ,  Philippus,  Jacobus  et  Joannes 
Franciscus ,  Canonicus  Florentinus. 

*  Cl.  Zeno  in  suis  Dissertationibus  Vos- 
sianis  tom.  1  monet  et  emendat  erratum 
hoc  Fabricii  censentis  Guccium  nomcn 
esse  Poggii  ,  cum  haec  appellatio  fuent 
patris  eiusdem  Poggii.  Scribendum  ergo 
erat  Poggius  Guccii,  sive  Arriguccii  filium. 
Opcra  eius  non  moror  cum  nec  opere  pre- 
tium  duxcrit  Cl.  Zenius  illorum  Catalo- 
gum  tcxerc.  * 

(275  Poggii  Vitam  Anglice  Wil.  Sheperd 
nuper  contexuit,  et  tradottadalCav.  Avv. 
Tommaso  Tonelli  1825.  in  8.  vol.  2  pari- 
terquc  Dialogus  an  Sem  uxor  sit  ducen- 
da  Florentiae  prodiere.  Eodem  curante  Pog- 
gii  Epistolarum  Ord.  chronol.  notisque  vo- 
lumen  1.  Florentiae  typ.  Marchini  1832. 
in  8.  paruit.  Ipso  An.  1851.  3.  Octob.  e  vivis 
sublato,  Vol.  II.  ab  eo  paratum  exoptamus. 

Epistolae  tres  an.  1454.  in  Nic.  Perot- 
tum  in  op.  Miscellanea  di  varie  Operette 
Ven.  1744-  t.  VIII  leguntur.  Dialogum  con- 
tra  hypocritas ,  jam  Lugduni  pcr  Anisson 
an.  1079  in  10.  una  cum  L.  Bruni  Episto- 
la  excusum  ,  liesponsum  ad  Nic.  Perottum 
et  alia  MSS.  Bibl.  Magliabechiana  scrvat.) 

(270  Cuiusnam  sit  non  vacat  videre  in 
meo  edit.  1538.  exemplari  MS.  Epigramma 

Poggius  ut  jacuit  musae  siluere  Lalinai' 
Etruscaeque:  vacat  Attica  lingua  loqui. 
Nemo  lacessentes  calamo  vehemeDtius  urget  , 
Vel  scripsit  melius  seria  gesta,  sales. 

FINIS  LIBRI  XV. 


a)  Schweitzerische  Natur-Cexchirhfe. 


b)  Vide  Niceroni  mcmorias  t.  IX.  p.  135.  seq. 


N  O  T  A  T  I O    NOTRERI 

DE 
ILLUSTKIBUS    VIRIS 

Oui  e.\  intentione  sacras  Scripturas  exponebant,  aut  ex  occasione  quasdam 

sententias  Divinae  auctoritatis  explanabunt  : 
scripta  ad  SALOMONKM  ,  discipulum  suum,  postea  Constantiensis  Errlesiae 

Episcopum, 


v-aum  prudens  sis ,  et  prudentis  nomen 
aj  haeredites;  mircr  te  res  ineptas  appe- 
tere .  quod  tibi  quia  dissuadere  nequeo , 
quod  bortaris  aggrediar,  prius  imprope- 
rando  commonens;  quia ,  si  me  audisses, 
omnes  authores  nostros  notissimos  habc- 
res.  In  hoc  autem  et  meae  stultitiae  ,  et 
tuae  verecundiac  consulendum  putavi  ;  ut , 
cum  ego  utilia  possim  scribere ,  et  tu  op- 
tima  sis  dignus  accipere  ,  in  talibus  in- 
eptiis  nomen  utriusque  sub  clausura  silen- 
tii  premeretur.  Vide  ,  ne  tu  nos  diffamare 
velis  vilissime. 

CAPUT  I. 

De  iis  ,  qui  in  Genesim  ,  Exodum ,  Leviti- 

cum  ,  Numeros  ,  Deuteronomium  etc. 

scripserunt. 

Si  scire  desideras ,  quid  Hebraei  de  Hi- 
storica  Geneseos  explanatione  (sentiantj 
scrutare  librum  HIERONYMI ,  qui  intitu- 
latur  Hebraicarum  quaestionum  justa  Se- 
ptuaginta  duntaxat  Interpretum  transla- 
tionem.  Si  vero  moralitatem  requiris : 
ORIGENI  intende.  Si  disputationem  ;  AU- 
GUSTINI  duodecim  libros  b)  peragrare  non 
lasseris.  Si  defensionem  Creatoris,  et  an- 
tiquorum  Patrum  contra  blasphemias  calu- 
mniatorum  ;  lege  ejusdem  Augustini  libros 
duos  c)  adversus  Manichaeos ,  et  alios 
duos  contra  Faustum  ,  d)  et  undecimum  , 
duodecimum,  decimum  tertium  ,  decimum 
quartum  ipsius  de  Civitate  DEI,  prophe- 


tico  Spiritu  conscriptos.  Si  creaturarum 
pulchritudine  delectam ;  Exameron  AM- 
BROSII ,  ut  jocularis  es,  pro  ludo  rel< 
consuescas.  Si  medulla  ejusdom  libri  dul- 
cissima  pasci  volueris,  et  ipsius  ratione 
veritatis  jocundari  cupieris  ;  BEDAM  e) 
tcnacissima  memoria  retinere  labora.  Quod 
si  excerptum  PATERII ,  f/  quod  de  libris 
beati  GREGORII  per  ordinem  singulorum 
librorum  defiorando  confecit ,  unquam  re- 
perire  potueris  ,  illud  tibi  ad  omnimodam 
sufficiet  sapientiam.  In  Exodum  et  in  Le- 
viticum  /joTmV/as ORIGENIS  mire  disputatas 
ediscere  labora.  In  totum  Eptaticum  g)  sep- 
tem  AUGUSTINI  quaestionum ,  et  alios 
sex  h)  locutionum  de  diversitate  Interpre- 
tum.  Et  quod  prae  omnibus  utile  tibi  puto 
acquirere  ,  EUGIPPIUM  ,  i)  qui  ex  omnibus 
hbris  profundissimi  et  penetrabilissimi  ejus- 
dem  Augustini  in  omnem  auctoritatem 
Scripturae  utilissimum  ,  et  valde  necessari- 
um  volumen  collegit ,  in  quo  multa  my- 
steria  de  Genesi ,  de  Exodo  ,  de  Levitno 
de  Numero .  de  Deuteronomii ,  Josue  ,  et 
Judicum  ,  Samuele  .  et  Malachim  ,  k)  et 
Prophetis  reserata  reperies:  Licot  inomnrs 
Prophetas  laborantissimus  et  desudantis- 
simus  studioso  lectori  sufficiat  HIF.Ri  >\  Y- 
MUS,  cuius  si  volueris  esse  discipulus. 
fastidium  ,  quod  tibi  de  librorum  laedio 
coaluit  ,  rcticcre  debebis  ,  ut  ferveotissima 
lectio  ferventi  congruat  discipulo.  lhi'V  dfl 
Lege   et  Prophetis. 


a)  Salomonis. 

b)  Dc  Genesi  ad  Littcram  ,  in   tria   prima  Gcnc- 
seos  capita.  tom.  5.  Operum. 

c)  Dc  Genesi  ,  contra  Manicharos,  t.  1.  Operum. 

d)  Contra  Adversariurn  I.egis  et  Propheturum. 
(c  Supru  tom.  1.  pag.  17i. 


f)  Supra  hoc  Valumiiic  ,  pag.  IM. 

g)  Quaestioues  iu  lleptatcuclium. 

h)  Septem.  tom.  3.  Opcrum  :  et  lotidem  nmn  ral 
Augustijius  Ipsc  II.  46u  relractat. 
i)  Supra  tom.  2.  pag.  .~>1.  M| 
k)  Rcgum  libris. 


:>»>» 


N  ()  T 


GAPUT  II. 


De  his  .  qtti  Psalterium  .  Proverbia  .  Ecclc- 

siastcn  .  ct  Catttica  Canticorum  ex- 

posuerunt. 

De vAgiographts  vcro  in  sequcnti  docc- 
bcris:  quorum  primum  est  Psalterium 
juxta  circumcisionem.  Apud  nos  vero  pro- 
pter  CHristum  ex  eo  nalum  ,  David  est 
caput  omnium  Prophetarum.  In  cuius  li- 
brum  plurima  multi  scnserunt.  De  quibus 
primus  et  praecipuus  est  ORIGENES  apud 
Graecos,  AUGUSTIM  apud  nos  ,  ex  cuius 
libris  PROSPER  ,  utacccpimus,  Aquitanus 
Episcopns  utilissimum  volumen  studiosis 
excerpsit ,  cui  multa  de  aliorum  opusculis 
intexuit ;  ut  statim  in  principio  praefatio- 
nem  de  homilia  Sancti  RASILII  posuerit. 
In  eundem  librum  et  ARNOBIUS  Rhctor 
sui  nobis  ingcnii  monumcntum  reliqnit  In 
ipsum  et  BILARIUS  Pictavicnsis  Episcopus 
scripsit.  In  cuius  explanationem  CASSIO- 
DOIU  S  SENATOR,cum  multa  disseruerit, 
in  hoc  tantum  videtur  nobis  utilis  ,  quod 
omnem  saeeularem  sapientiam  ,  id  est , 
Schematum  et  Troporum  dulcissimam  va- 
rietatem  in  eo  latere  manifeatat.  Super 
omnia  vcro  ad  intellectum  huius  prophe- 
tiae  juvat ,  si  quis  Psalterium  ,  qubd  beatus 
IIIERONYMUS  de  Hebraico  in  Latinum 
vertit ,  memoriac  commendarc  voluerit.  In 
Provcrbia  Salomonis  HIERONYMUS  breves 
sententias  dereliquit,  quae  quasi  paucissima 
grana  ,  causa  segetum  fuere  maximarum  ; 
quas  BEDA  noster  dcmessuit ,  ct  collegit. 
Scripsit  idem  IIIERONYMUS  in  Ecclesia- 
sten  justa  traditionem  septuaginta  trans- 
latorum,  hoc  est ,  vulgatam  interpretatio- 
nem.  Hebraei  enim  dicunt,  a)  eos  non  am- 
plius  interpretatos  fuisse  quam  Moysi  quin- 
quelibros.  Huic  crgo  expositioni  acutissime 
dcbcs  intendere;  ut  eam  ad  intellcctum 
modernae  lectionis  possis  derivare :  quia 
nihil  aliud  apud  Latinorum  aliquem  supcr 

•';  flde  Bibliotb.  Graec.  III.  12.  4.  t.  2.  p.  322. 

b)  Origenls. 

c)  Mujus  Justi  cx  Viennensi  Diacono  Antistitis 
Lugduiicnsi-  qui  Arino  374.  Conciiio  Valentino  ,  et 
Anno  581.  Aquilejcnsl  interfuit  ,  lucubrationem  in- 

tercldi   ss  e  dolendum  esl.  Pro  l.ugdunensi  Viennen- 


KE  RI 

eundem  librum  reperies ,  nisi  tantum  pauca 
testimonia  in  libris  beati  GREGORII ,  cum 
expositione  posita.  In  Cantica  Canticorum 
intcrpretatur  Sanctus  IllERONYMUS  duas 
homilias  ADAMANTII ,  b)  in  quarum  prae- 
fatione  hoc  praemisit :  Origenes  ,  cum  in 
ceteris  alios  vicerit ,  in  Canticis  Cantico- 
rum  se  ipsum  vicit.  Quam  interpretationem, 
quia  ipsc  morte  praeventus  ,  nobis  trans- 
fcrrc  non  potuit ;  hanc  tibi  vicissitudincm 
nostri  laboris  et  multimodae  servitutis  im- 
pono  :  ut  si  aliquando  sumptibus  abunda- 
vcris,  et  alicujus  bominis  Latina  et  Gracca 
lingua  eruditi ,  amicitia  usus  fueris ,  ab  co 
cxtorqueas  ,  ut  explanationes  Latinis ,  et 
Barbaris  pro  maximo  munere  ,  vel  praeda 
famosissima  transferre  non  gravetur.  In- 
tcrim  lege  libellum  JUSTI  Lugdunensis 
Episcopi  c)  in  Epithalamium  ,  brevem  qui- 
dem  verbis ,  sed  spiritualibus  plenum  sen- 
tcntiis.  Quod  si  Romana  facundia  barbaro- 
rum  hominum  scripta  contcmpserit,  nobis 
barbariscxpositioBEDiE  in  eundem  librum 
sufficerc  debebit.  Quem  naturarum  dispo- 
sitor  DEUS,  qui  quarta  die  mundanae 
creationis  Solem  ab  Oriente  produxit,  in 
sexta  aetate  saeculi  novum  solem  ab  occi- 
dente  ad  illuminationem  totium  orbis  dire- 
xit.  Si  vero  Romanarum  etiam  delitiarum 
opipari  convivio  delectaris  ,  quicquid  GRE- 
GORIUS  Papa  dulce  super  hoc  respcrsum 
latissime  reliquit;  idem  BEDA  in  brevis- 
simo  ferculo  avidis  glutiendum  composuit. 

CAPUT  III. 

De  interpretibus  Libri  Sapientiae ,  Jesu  fi- 

lii  Sirach  ,  Job  ,  Tobiae,  Esdrae  ,  Judith, 

Esther ,  Paralipomenon  ,  et  Ma- 

chabaeorum 

De  libro,  qui  Sapientia  Salomonis  inscri- 
bitur  ,  nullius  authoris  expositionem  ,  nisi 
tantum  per  occasionem  aliorum  librorum 
pauca  tcstimonia  cxplanata  cognovi;  quip- 
pe  qui  ab  Hcbracis  penitus  respuitui  ,  ct 

sem  Arcliiepiscopum  vocat  Anonymus  Mellicensis 
cap.  42.  aitque  scrlpsisse  ad  Sergium  Papam,qui 
fuit  ab  Anno  688.  Sed  ad  Sergium  Tarraconensem 
Episcopum  scripsit  Justus  Episcopus  Urgelitanus  , 
de  cujus  rnystica  exposilione  in  Canticum  dixi  tom. 
4.  pag    490. 


DE  S.  SCRIPT 

cipud  nostros  quasi  inccrtus  habetur:  ta- 

men  quia  prioros  nostri  cum  proptcr  uti- 
litatcm  doctrinac  legere  consueverunt ,  et 
Judae  eundcm  non  habent ,  Ecclcsiasticus 
a)  etiam  apud  nos  appellatur.  Quod  de  hoc 
id  etiam  de  libro  Jesu  lilii  Sirach  sentias , 
oportct ,  nisi  quod  is  ab  Hcbraeis  b)  et  ha- 
betur  et  legitur.  DifTicillimum  librum  beati 
.fob  Prophetae ,  ab  omnibus  Magistris  au- 
terioribusintactum  ApostolicusnosterGRE- 
GORIUT  ita  exposuit ,  ut  super  historiae 
fundamentum  ,  moralitatis  construeret  ae- 
dificium  ,  et  anagoges  imposuerit  culmem 
praestantissimum.  Cui  libro  tam  multa  de 
omnibus  Divinae  authoritatis  scriptis  lesti- 
monia  intexuit ,  et  intexta  dissolvit;  ut 
hujus  occasione  vetus  et  novum  Testamen- 
tum  videatur  exposuisse.  Quod  si  propter 
inopiam  rei  familiaris,  vel  saecularium 
rcrum  occupationem  ,  vel  etiam  palatii  as- 
siduitatem  ,  et  militiae  laborem  tibi  aspi- 
rare  non  suppetit ,  aut  vacare,  excerptum 
LADKEM  c)  Hybemiensis  inquire,  et  post 
explanationem  testimonicrum  in  medium 
adductorum  ,  nihil  tibi  invenies  ad  plenum 
intellectum  deesse.  In  diversis  etiam  lo- 
cis  diversa  tum  collecta  ,  tum  excerpta  de 
hoc  ,  et  aliis  scriptis  ,  si  requisieris ,  in- 
venire  poteris  de  quibus  postea  dicetur.  In 
librum  Tobiae  et  Esdrae  REDA  presbyter 
aliqua  scripsit  magis  jucunda  ,  quarn  ne- 
cessaria,  quippe  qui  simplicem  historia^m 
vertere  conatus  est  in  allegoriam.  De  libro 
Judith  et  Esther,  et  Paralipomenon  quid 
dicam  ,  a  quibus  ,  vel  qualiter  exponan- 
tur,  cum  etiam  ipsa  in  eis  littera  non  pro 
auctoritate ,  d)  sed  tantum  pro  memoria  et 
admirationc  habeatur  ?  ldem  de  libris  Ma- 
chabaeorum  suspicari  poteris. 
CAPUT  IV. 
Quinam  novi  Testamenti  libros 
ex  professo  interprctnti 
gint? 
De  novo  autem  Testamento  scirc  dcbe- 


URAE  ENPON.  29S 

bis ,  quia  iioet  remotis  Ktterae  grossioris 
intcgumcntis  lucidum  cunctis  ad  intelli- 
gendum  videatur :  nusquam  tamen  peri- 
culosius  erratur  ,  nisi  reverontissima  hu- 
militate  discatur.  Ergo  iu  Matthacum  IIIE- 
RONYMUS  tibi  Bofficiat;  in  Marcum,  pe- 
dissequum  Matthaei  .  BEDA  pedissequos 
Hieronymi  ,  in  Lucam  soli.-radum  Beda 
latigradus  adeo  ,  ut  ornne  .  quod  ipsum 
repcrit  Evangelium  ,  volumon  compinge- 
ret  in  unum.  Joannem  Coelipetam  nubivo- 
lus  AUGUSTLNUS  paribus  alis  iuseeutus 
cst.  Praeter  haec  est  liber  Augustini  dc 
Sermone  Domini  in  monte  .  secundnm  Mat- 
thaeum.  Alius  quacstionum  in  totum  Evan- 
gelium.  Insupcr  et  EU61PP1  Collectarhtm. 
Praeterea  homiliae  JOANMS  CHBYSOSTO- 
MI,  ORIGEMS,  AUGUSTIM.GREGORII. 
MAXIMl  ,  LEONIS,  BEDA.E:  et  liespon- 
siones  HIERONYMI  adinterrogationes  .1/ 
cjasiae  et  Denobiae:  e)  si  tamen  mo\  S;i- 
cerdos  futurus,  dignaris  legere  libros  ad 
erudititionem  foeminarum  directos.  Sed  tu 
juvenculus  non  dedigneris  lcscro ,  quod 
Hieronymus  senex  dignatus  est  scribere. 
In  Epistolam  ad  Romanos  multa  et  mira 
scripsit  ORIGENES,  quibus  advcrsarii  eju- 
sdem  prava  quaedam  inscruerunt.  f)  quo- 
rum  unum  ,  sicut  nuper  tibi  in  aurcm 
diffudi ,  ipse  in  eodem  volumine  acerrime 
condemnat.  AMBROSIUSMediolanensisEpi- 
scopus  in  Evangelium  secundum  Lucam  , 
et  in  omnes  Epistolas,  Pauli.  breves  Com- 
mentarios  reliquit  :  sed  explanationem  ad 
Uebraeos  Epistolae  ejus  volumini  insortam. 
non  eum  scripsisse  multi  contendunt .  quod 
et  veritas  cumprobat.  Item  PELA6IUS  bre- 
ves  Sententiolas  in  easdem  scripsit  episto- 
las.  BIERONYMUS  latissiraos  Tractatus  ad 
Galatas  ,  ad  Titum  .  ad  Pliilclmonem  de- 
rcliquit  ,  Idemque  FUERONYMES ,  -t  \l 
GUSTINUS  Episcopus .  proul  inten 
fucrant.  de  divcrsis  in  Apostolum  quaestio- 
nibus  valdc  prolicuas  conscripserunt    opi- 


a)  Mirura  est  a  Notgcro  distlogal  Ecclesiasticuin 
a  Sirachidis  libro  ,  nam  Sapicntiam  Saloraonis.  Ec- 
clesiastici  Domine  venlsse  ralnus  contUt. 

b)  vidc  iiibl.  Graec.  lii.  89.  l.  t.  _»  p,  799.  teq. 

c)  De  hoc  Ladkeno  altum  apad  alios  silentiura 
'i    Nesclo  qinir lo  boc  potuerll  aSrmare  % 


rns  contra  u^iiin  yeleria  oannll  Bci  I  ■<i.u\  libi 
rallponMBOB  atqae  Batherti  ioter  DiTlnoo  «oaapo- 

tantis  ct  ad  iiiorum  proTocontU  leetlaoota' 
c  lenoblae. 

f    llnt  ln  oriconinn.i  pag,       9  ieq. 


•>9<i  »  0  I 

stolas.  Super  Actus  Apostolorum  lege  BE- 
l»\M  presbytenin».  In  Epistotam Joannis, 
ADGUSTINUM  .  in  qua  explanatione  ,  qui 
hristianus,  agnosces.  In  soptem  Epi- 
stolas  [quae  dicuntur  Canonicae)  interpre- 
tationem  BED.E  presbyteri  require  ,  et 
ejusdem  dilucidationem  obscurissimao  vi- 
sionispotius,  qnam  revolationis  boati  Joan- 
nis;  eujus  tamen  oxpositionis  AUGUSTI- 
M  M.  MKRONYMUM,  ct  GREGOUIUM  se- 
minaria  osse  noveris ;  idem  BEDA  saopis- 
simo  TYCllONTl  Donatistae  se  dicat  expla- 
nationem  suo  volumini  inseruisse  ;  in  qilo 
multa  quoque  PRIMASH  ,  discipuli  sancti 
Augustini  ,  dicta  posuit,  ut  facile  potuerit 
advortere,  qui  eosdem  tractatores  curave- 
rit  recitaro.  Si  Glossulas  voluoris  in  totam 
Scripturam  Divinam  ,  sufllcit  RABANUS 
Mogunciacensis  Archiepiscopus. 
CAPUT  V. 

De  iis  ,  qui  ex  occasionc  disputationis 

propriae  ,  quasdam  sententias  Divinqe 

auctoritatis   explanave- 

runt. 

Hactenus  de  his  Scriptoribus  dixisse  suf- 
liciat,  qui  ex  intentione  Sacras  Scripturas 
elucidare  conati  sunt.  Nunc  autem  de  his 
docoberis  ,  qui  ex  occasione  disputationis 
propriae,  quasdam  sententias  Divinae  au- 
ctoritatis  explanaverunt.  AUGUSTINUS  in 
libris  innumeris  ,  quos  conscripsit,  prout 
se  locorum  et  rorum  obtulit  occasio,  om- 
nem  paene  ,  imovere,  sanctam  Scriptu- 
ram  cxposuit.  Cujus  rei  probamenta  sunt 
libri  Confessionum  ejus  numero  tredecim. 
Liber  optimus  de  bono  naturae.  De  utilita- 
te  credendi.  Quaestionum  de  Proverbiis  Sa- 
lomonis ,  et  cacteris  Scriptuns.  Item  de 
gratia,  de  libero  arbilrio,  et  Enchiridion, 
hoc  est  :  de  lide,  spe  et  charitate,  in  qui- 
bus  vel  maxime  intellectus  Scripturarum 
elucet,  et  in  aliis  millc  libris  ipsius,  sicut 
ante  nos  dictum  est:  si  Augustinus  adest , 
suffxcit  ipse  tibi.  Speculum  ejus  require 
Quid  dicam  de  CASSIANO?  Si  tamen  ali- 
quando  Monachos    fastidire    desieris,   qui 

i    iv.  \.  10.  v.  8.  11.  xi.  10.  xix.  i. 

l>    ln  Kiclesia. 


K  E  R  I 

in  viginti  quatuor  lihiis  Collutionwri ,  qtlos 
totidom  Senioribus  Apocalypseo9  Joannis 
a)  comparat ,  ita  et  propter  octuprincip to- 
lium  vitiorum  occasioncm  de  loge  et  Pro- 
phetis  disputat,  ut  eum  omnia  tractanda 
suscepisse ,  non  dubitcs.  Qualiter  voro 
Evangeiia  et  Apostolorum  scripta  disserue- 
rit,  nullus  credore  poterit ,  nisi  qui  lcctio- 
ni  earundem  Collationum  studiosus  insti- 
terit.  Quam  tamen  doctrinam  profossionis 
suae  memor  ,  Patrum  sanctitati,  non  suae 
scribit  industriae.  Libri  ISIDORI  Ilispanion- 
sis  Episcopi  ,  Etymologiarum  nomine  titu- 
lati ,  omnimoda  te  perficiunt  scientia  Item 
sententiarum  ejus  utilissimus  libor  occur- 
rit.  Item  alius  de  Patribus  veteris  et  nom 
Testamenti :  Itom  alius  de  officiis ,  et  Or- 
dinibus  Ecclesiasticis ,  qui  tibi  mox  DEI 
gratia  futuro  Sacerdoti  maxime  sunt  neces- 
sarii ,  in  quibus  omnem  rationem  ,  et  no- 
mina  singularum  festivitatum,  et  jejunio- 
rum  roperics ,  ut  praeco  DEI  populis  futuras 
stationcs  pracnunciare  possis  in  Keriki ;  b) 
quia  si  non  annunciaveris  populo,  qui  spo- 
culatoris  officium  desideres ,  vcnoritquc 
gladius  ,  et  tulerit  eum  ,  c)  ipse  iniquitate 
sua  morietur,  sanguis  autcm  ejus  dc  manu 
tua  requiretur. 

CAPUT  VI. 

De  Libris  ornando   Sacerdotio  neces- 
sioiis  ,  Epistolograpliis  etc. 

Efgo  quia  sose  obtulit  occasio ,  ut  in 
hoc  loco  de  ministerio,  quod  subiturus 
es,  te  attontius  instruere  dobeam  ,  et  me 
imparem  tantae  rci  agnosco ,  quippe  qui 
nec  vitam  propriam  custodire ,  ncc  ,  quae 
aliquantum  sentio  ,  idonee  valeo  profer- 
re ;  mitto  te  ad  librum  beati  GREGORII 
Papae ,  qui  appellalur  Reguia  Pastoralis, 
sed  meo ,  imo  ut  crodo  ,  ejus  et  omnium 
sapientium  judicio  melius  et  verius  Spe- 
culum  ouncupari  potuisset ;  in  quo  omnis 
homo  se  ipsum  inveniot  quasi  dopictum  , 
et  praecipue  Episcopi  et  Presbyteri ,  ita 
ut  omnis  homo  non  solum  sormoncs  ,  et 
opera  ,  sed    et    cogitationcs    et    affcctus , 

c)  Ezech.  XXXlll.  G. 


J)E  S.  SGRIPT 

quos  quisque  vel  antea  ,  vel  in  ipso  Sa- 
cerdotio  conceperit ,  quasi  viventes  vel 
ambulantes  ,  ostenderit.  In  quo  libro  tam 
multa  de  novo  et  veteri  Testamonto  po- 
suit ,  et  exposuit ;  ut  si  eum  memoriac 
commendaveris ,  omnium  librorum  scien- 
tia  refertus  esse  videaris.  Ex  boc  ergo 
trutinari  debes ,  et  examinari  ,  utrum  ob 
animaetuae  salutem  Sacerdotium  declina- 
re  ,  et  eorum  periculum  ,  quos  corrigcre 
nequiveris,  fugere ;  vel  propter  tui  cu- 
stodiam  ,  quia  ministerium  ipsum  vitiis  te 
subjacerc  probibet  ,  et  eorum  ,  quos  con- 
vertere  poteris  ,  lucrum  subire  debeas, 
vel  ambire  ;  licet  hoc  verbum  periculosis- 
simum  sit  et  foedissimum ,  nccdum  etiam 
in  efficientiam  apud  Christianos  vcniat  , 
et  maxime  Sacerdotes.  Ilabes  EUCME- 
KIUM  ,  nescio  utrum  ipsum  ,  quem  bea- 
tissimus  Augustinus  presbyterum  ex  Hi- 
spania  veteri  morbo  calculi  laborantem  , 
per  sanctissimum  Stephanum  in  libro  vi- 
gesimo  secundo  a)  de  Civitate  DEI  nar- 
rat  curatum ;  an  alium  Episcopum  vel 
Doctorem  ,  qui  multas  et  utilissimas  in- 
terpretationes ,  Tropologias  ,  et  Anagoges 
sacrarum  Scripturarum  proposuit ,  ct  dis- 
solvit.  b)  Quid.dicam  de  ALBINO  ,  Magi- 
stro  Caroli  Imperatoris?  qui  ut  tu  ipse 
fateri  solitus  es ,  nulli  secundus  esse  vo- 
luit,  sed  in  gentilibus  et  sacris  litteris 
omnes  superare  contendit.  llle  talem  Gram- 
maticam  c)  condidit;  ut  DONATUS ,  M- 
COMACIIUS,  DOSlTHEUS,et  noster  PRI- 
SCIANUS  in  ejus  comparationc  nihil  essc 
videantur.  Sed  tibi  stulto  idem  de  Diale- 
ctica  ,  Fide  ,  et  Spe  ,  et  Charitate  multa 
disputavit ,  adeo  ut  etiam  in  Evangebum 
Joannis  manum  mittere  praesumeret.  Scri- 
psit  enim  ad  amicos  plurima  ,  praecipue 
ad  Witonem.  d)  Epistolas  vero  ejus  tibi 
commendarc  non  audeo  ,  quia  tibi  pueru- 
lo  cum  supercilio  scriptae  videntur.  Sed 
ego  ita  non  scntio  ,  quia  illa  juxta  autho- 

a)  Cap.  8.  §AZ.ubl  Euchariua  loeditls  appellatur 

b)  Euclicrius  Lugd.  Episc.  de  eujui  lituis  Instru- 
ctionam  supra  tom.  2.  pag.  55T.  seq. 

c)  lnter  Alcuiui  Opcra  pag.  1256.  leq. 

(l)  Wtdonem  Comitem  ,  ad  quem  Hber  de  virlutl- 
lius  et  Vitiis  pag.  1230, 

o)  iiicioiiyiimiii   Rhodiuoi  .  dlscipulum  trislole- 


LtRAE  EXPOS.  297 

ritatem  suam  (qua  omnes  post  Regem  po- 
lentissimum  praecellebat )  et  locutus  est, 
et  vixit,  et  scripsit.  Commendo  Epislolas 
HIERONYMl  ,  non  illius  Graeci  e)  pagani 
idololatrae,  sed  nostri  Ecclesiastici  culto- 
ris  veri  DEl ;  in  quibus  omnem  serieta- 
tem  ,  miram  joculationcm  .  Scripturarum 
sacrarum  explanationem ,  virginitatis  et 
viduitatis  exbortationem  ,  lapsorum  Stt- 
blevationem  ,  Clericorum  et  Mooachomm 
ac  Virginum  ,  imo  et  fornicariarum  mo- 
dernarum  inscctationcm  tam  vehementem 
reperies ,  ut ,  si  te  ipsum  Clcricum  csse 
memineris ,  non  sit,  quod  Monachis  el 
Sanctimonialibus  objicere  possis.  Sed  unam 
illam  aetati  ,  progenitoribus  ,  et  proximis. 
indoli  ,  et  ministerio  tuo  congruentissi- 
mam  commendo  epistolam  ad  Xepotiattum. 
cognatum  Heliodori  Episcopi ,  qui  futui  us 
post  avunculum  suum  sperabatur  Episco- 
pus ,  et  subita  morte  praereptus  est :  ut 
secundum  talem  istitutionerli ,  quali  eum 
instruxit  ,  vivere  studeas ,  et  non  post 
matris  tuae  consobrinum  f)  anhelaiv  ad 
Episcopatum  ,  sed  timerc  et  praeparare  te 
satagas  ad  conspectum  DEI  ,  quia  ,  sicut 
omnibus  ,  incerta  est  tibi  hora  cxitus  tui. 

CAPUT  VU. 

De  Metrorum  ,  Hymnorum  ,  Epigram- 
matumque  conditoribus. 

Si  vero  etiam  metra  requisieris ,  non 
sunt  tibi  ncccssariae  Gentilium  fabulae , 
scd  habes  in  Christianitate  prudentissi- 
mum  PRUDENTIU.M  de  Mundi  exordio 
de  Martyribus  ,  de  laudibus  DEI ,  de  Pa- 
tribus  novi  et  veteris  Testamenti  dubis- 
sime  modulantem,  virtutum  et  vitiorum 
inter  se  conllictus  tropologica  dulcedine 
suavissime  proferentem  .  contra  haereti- 
cos  et  pagaoos  acerrime  pugnantem.  AI,- 
GIMUS  g)  vero  oomine  Wllt  S,  licet  hi 
storiam  Geneseos  h)  quasi   Bolam   assum- 

lis  videtur  lonuere  ,  culus  Bplstolaa  a  Laertio  1 1  \ 

thenaeo  allegantor. 

r)  saioinonciii  ii.  Bplscopum  Constaotiensen.  1 1 

.1  •  Bammartbanoi  lom.  ■-'.  p.  ••  i  i. 
^i  ita  legendam  pro  klcainos, 
h)  Libria  V.  de  tpiritualls  bistorlae  geath 

i iiiii  Apollioarem. 

189 


N  0  1 
pserit  ,  tamen  orania  nostra  a)  dulcissimo 
carmine  decantavit  ,  et  pulcherrimum  li- 
brum  flte  vtrgmitate  ad  sororom  suam  b) 
descripsit  .  et  alium  de  institulione  mor- 
talium  ,  c)  pro  quo  tu  legisti  CATONLA- 
M'M  :  «1  sed  quantocyus  facito  tuum  cs- 
se.  JOVENCUM  et  SEDULIUM  Oratorem, 
Ili/mnosquc  AMBROSIANOS  ,  scio  ,  quia 
jam  memoriae  commendasti.  Quod  si  Scri- 
ptorcs  Ecclesiasticos  nosse  desidcras,  ina- 
ni  laborc  tabescis  .  cum  hodicque  ct  u- 
sque  in  finem  saeculi  non  dcsint ,  qui 
utilia  scribere  possint.  Si  tamen  antiquos 
Authores  nosse  volueris  .  lege  librum  bea- 
ti  HIERONYMI  de  illustribus  Viris  a  San- 
cto  Petro  usque  ad  se  ipsum  ,  et  GEN- 
NADII  Toletani  Episcopi  e)  ab  Ambrosio 
f)  usque  ad  eundem  Gennadium.  Yalc,  ct 
aliquando  tibi  satis  sit  exhausti.  Sed  quid 
tibi  aviditatem  tuam  imputo  ,  cum  mcam 
socordiam  ipse  reprehendo  ?  Modo  DEUS, 
qui  omnia  tibi  prosperat  ,  PROSPERUM 
mihi  perduiit  ad  memoriam  ,  cujus  Epi- 
grammata  ,  licet  invitus  ,  habes  in  corde 
dcscripta.  Libros  autcm  ejus  de  vita  acti- 
va  et  conlcmplativa  nescis  adhue  :  quos  , 
si  didiceris  ,  et  observaveris  (  ut  tandcm 
aliquando  aperiam  ,  quid  jugiter  Sacerdo- 
tii  nomine  significem  )  Episcopatu  dignis- 
simus  eris.  Eheu  .*  sed  mihi  tum  quam 
molliter  ossa  quicscent !  Iterum  itcrum- 
que  valetO. 

CAPUT  VIII. 

De  Libro  Consensus  Evangelistarum  , 
ct  de  Fide  ad  Petrum  S.  Augustini. 

Lernaeae  paludi,  Hydrino  capiti,  seu  certe 
rogo  flagranti  te  comparaverim  ,  quorum 
singula  aliud  ,  quo  crebrius  obturatur  ,  sae- 
pius  erumpit.  Aliud  succiso  uno  mille  ca- 
pitiljus  pullulascit ;  aliud  ,  quo  plura  ligna 
voraverit ,  amplius  voranda  desidcrat :  Ita 
et  tu  ,  cum  in  uno  tibi  satisfecero  ,  alia  et 
alia  nova  et  irnpossibilia  debilissimae  cer- 


K  K  R  l 

vici  subcunda  non  exhorrescis,  non  times  , 
non  expavescis ,  non  saltem  misericordia 
motus  desinis  imponere.  Apto  ergo  infir- 
mos  humeros  gravi  sarcinae  :  pii  proviso- 
ris  mei  est  ,  hac  me  quandocumque  rele- 
vare.  Quod  tamen  ita  dictum  noveris  ante 
DEUM  ,  ut  si  quae  mihi  fraterne  injunge- 
re  ,  et  non  imperatorie  volueris  imponere  , 
quoad  vivam  ,  ad  voluntatem  tuam  cupio 
promptissimus  esse.  Ordinatione  DEI  (  ut 
credo)  non  humana  voluntate  factum  est , 
quod  libros  Sancti  AUGUSTINI  deSympho- 
nia  g) ,  ut  ipse  illis  nomen  imposuit ,  vel 
Anaphonia  Evangelistarum ,  ut  adversarii 
garriunt ,  incommemoratos  reliqui  ,  quate- 
nus  de  his  modo  latius  aliquid  instruere 
te  occasionem  capiam.  Primus  itaque  ex 
eis  non  de  sui  materia  ,  sed  de  sequen- 
tibus  nomen  accepit ;  ipse  enim  ,  quod- 
cunque  ci  vocabulum  imposueris  ,  omnia 
supergreditur.  Quod  si  enim  galeam  vel 
thoracem  veteris  ac  novi  Tcstamenti  nun- 
cupare  volueris ,  hoc  nomen  ipsi  minus 
idoneum  reperies ,  cum  eum  contra  Hae- 
reticos  et  omnes  idololatras  ,  sed  et  falsos 
fratres  clypeum  aeroum ,  clavis  aureis 
compactum  ,  et  argento  purissimo  vestitum 
esse ,  seu  nimium  ignitum  contra  ligna 
arida  ,  foenum  ,  stipulamque  didiceris  :  vel 
armamentarium  omnimodi  gcneris  telorum 
adversus  humanae  spiritualisque  nequitiae 
coetum  ,  oculis  et  experimento  probaveris. 
De  sequentibus  autem  quid  loquar?  qui 
ita  veritatis  ipsius  ratione  subnixi  sunt , 
ut  si  eos  memoriae  commendaveris  ,  omni- 
bus  semper  ct  ubique  Evangelii  contradi- 
ctoribus  ipse  jam  Filius  Evangelii  contra- 
dicere  possis  :  in  quibus  ct  multas  senten- 
tias  cum  lucidissimis  explanationibus  po- 
sitas  invenies.  Est  etiam  alius  liborejusdem 
AUGUSTINI  de  Fide  h)  ad  Petrum  Diaco 
num  ita  dispositus  ,  ut  si  eum  firmitcrcom- 
prehenderis ,  invictum  te  adversus  omnes 
haereses  ,  quae  hactenus  exortae  ,  vel  post 


a)  Ileptateuciium.  Vidc  Sirmondi  Opera  lom.  2. 
pag.  204. 

li    Fuscinam. 

c  Al.  moralium.  Iloc  Aviti  poCnia,  quanlum  rnc- 
mini  ,  bodie  non  cxstat. 

'i  Carmina  Catooit  de  Moribus 


e)  Infra  cap.  XI. 

f)  Gennadii  libcr  non  ab  Ambrosio  sed  h  Jacobo 
Nisibeno  incipit.  Oe  Ambrosio  Ilicrorivmus  cap.  124. 

g)  Libri  iV.  dc  conscnsu  Evannelistarum. 
h)  Fulpentii  Kuppensis. 


oriturae  sunt 
stituut. 


DE  S.  SCRIPT 

rcdiiat  ,  victoremquc   con- 


CAPUT  IX. 
De  Libris  S.  Prosperi  Aquitani 

Pulchcrrimo  operi  PROSPEKI  de  pro- 
missis  etpvaedictis  DEI  opcram  impende; 
quod  ipsum  noveris  rcgulam  omnium  Di- 
vinarum  Scripturarum ,  quid  in  his  tantum 
historice  factum  ,  quid  historice  quidcm 
factum  ,  sed  quomodo  moraliter ,  vel  ju- 
xta  Anagogen  sit  factum  ,  quid  tantum- 
modo  futurum  ,  et  quid  in  hoc  temporc  , 
quid  suh  Antichristo  ,  vel  post  ejus  perdi- 
tionem  ,  quid  in  futuro  saeculo  reprobis 
et  electis  communiter  praedictum,  quid 
solis  electis  specialiter  sit  promissum.  In 
quo  volumine  multa  vera  etiam  ex  libris 
Ethnicorum  de  consummatione  saeculi  et 
commutabilium  translatione  utiliter  inser- 
ta  reperies.  Item  libris  ejudem  de  gratia 
et  libero  arbitrio  acutissime  intende  ,  quos 
ille  ex  innumeris  Sancti  AUGUSTINI  ,  et 
aliorum  Patrum  libris  quasi  in  brevissima 
tabula  quadam  ,  vel  potius  veram  Gosmo- 
graphiam  depinxit :  quia  videlicet  homo 
non  juxta  Philosophos  minor  est  mundo , 
sed  maJDr;  cum  non  homo  propter  mun- 
dum  ,  sed  mundus  propter  hominem  sit 
factus. 

CAPUT  X. 

De  iis,  qui  vitas  et  passiones  Apostolorwn, 
ac  Marlyrum  conscripserunt. 

Praeterea  debes  agones  et  victorias  San- 
ctorum  Martyrum  diligentissime  perquire- 
re  ;  ut  eorum  exemplo  non  tantum  ille- 
cebras  mundi  respuere  ,  sed  et  animam 
pro  Cllristo  ponere  ,  et  cruciatus  corporis 
pro  nihilo  ducere  ,  DEI  gratia ,  et  Sancti 
Spiritus  inhabitatione  consuescas;  primutu- 
que  praecipuorum  Apostolorum  Petri  ot 
Pauli ,  Andreae  et  Jacobi  fratris  ,  Joannis  , 


URAE  EXPOS.  299 

sed  ct  Jacohi  fratria  Domini.  Historiis  vc- 
ro,  quae  sunt  de  Andrea  et  Jounne ,  sed 
et  Passionibus  rcliquorum  Aposlolorum ,  a ) 
auctorHatem  derogat  Ecclesia.  Qaaram  ta- 
men  passionum  liartholomaei  b)  verisimil- 
limam  ,  seu  certc  vcracissimam  novoris. 
Historia  vero  de  Vetro  el  Paulo ,  et  eorum 
discipulis  cj  Processo  et  Martimano  car- 
cerariis,  Xicomede  presbytero  d]  Xereo  et 
Achilleo,  Marone ,  Victorimo,  Buticetee), 
Marcello  ,  Petronella  f) ,  Felicula  ,  Domi 
tillla ,  Potentia  et  Euphrosyna ,  pro  orn- 
nium  aedificatione  legitur.  Sed  et  liber 
IIERM/E ,  qui  Pastor  imcribitur. 
autem  sub  nomine  CLEMENTlS,  respui- 
tur.  Post  Apostolos  sequitur  passio  de  San- 
cto  Clemente  g).  Dehioc  mirabilis  lib^r  h) 
de  Sancto  Alexandro ,  Evenlio  et  Theodu- 
lo  ,  Hermete  ,  Quirino  ,  et  caetcris. 

CAPUT  XI. 

De  Chronographis  Ecclesiasticis  ct 
Bibliothecariis. 
Est  et  historia  ,  quae  dicitur  Ecclcsiasti- 
ca  Eusebii  Episcopi  Caesaricnsis  ,  HIERO- 
NYMI  nostri  a  Nativitate  Domini  ,  non 
solum  omnimodas  per  orbem  terrarum  San- 
ctorum  passiones  continens;  sed  et  alia 
quaecunque  memoria  digna  videbantur, 
usque  ad  ipsum  HIERONYMUM  ,  qui  ,  quod 
mihi  injunxisti  ,  de  paucis  ,  ipse  scripsit 
librum  de  illuslribus  viris  omnium  a  se 
ipso  usque  ad  Sanctum  Pctrum  ,  comme- 
morans  quid  singuli  scriptum  reliquerunt. 
Post  quem  GENNADIUS  Toletajius  Episco- 
pus  i)  ahum  non  dissimilem  usque  ad  se- 
mctipsum  composuit.  Est  et  alia  historia, 
quae  Triparhta  nuncupatur  pro  eo  ,  quod 
CASSIODORUS  SENATOK  Komanus  do 
tribus  scriptoribus  ,  Socrate  videlicet ,  .So- 
zomeno,  et  Theodorito  ,  quae  praecipua  vi- 
dobantur ,  in  unum  voluinon  compegit. 
Passionem  Sancti  Laurentii  kj  si  int. 


a)  Confer  ,  si  placct ,  Codiccm  Apocryplium  Novi 
Testamenti. 

b)  tom.  IX.  Bibl.  Graec    pag  Gl. 

c)  Vide  Acta  Sauctorum  5.  Jul.  ct  quam  paru '-.i 
illis  tribuendum  sit  fidci .  Tillemonl   t.  I.  memoriar. 

d)  Sigebert.  cap.  1 .  de  S  E. 

e)  Eutyche. 


f)  Acta  Sanctor.  tom.  7.  Majl  51. 

g)  Cotelerius  tom.  l  Patram  ApottoL  surius  nd 
23.  Novembr. 

It)  Acia  Sanctor.  tom.  I  HaJI  •>. 

i)  Bopra  eap.  7. 

!■.)  siniu-  el   tcta  Banetor.  10   Aogast. 


! 


300 


M  0  T  K  E  R  I 


,t  nonparliculatimreperire  quiveris,  quanta 
bella  .  et  quot  victoriasMartyrum  invenies? 
Pohjchronii  a)  videlicet  Babylonii  Episcopi 
de  Perside  cum  Presbyteris  et  Diaconibua  , 
Regulorum  quoque  Abdon  et  Scnncn.  quan- 
do  etiam  non  porsccutionc  ,  scd  vastitatc 
peir  Decium  facta  Gaesarem,  abolita  est 
in  illis  partibus  Religio  Christiana.  Qui 
Romam  regressus  ibi  omnes  Christianos, 
quos  invenire  posset .  diversis  poenis  in- 
teremit:  Sod  quotl  moliebatur,  Cbristia- 
num  nomcn  aufcrrc ,  tanta  cacde  non 
potuit ;  quin  ctiam  in  Perside  ,  llcct  multo 
post  tcmporc  Christianitatis  cultus  per  Cy- 
riacum  b)  Diaconum  Romanum  cst  rocupo- 
ratus  ,  tcmporibus  scilicet  Diocletiani  Cae- 
saris,  et  Filiorum  ojus,  Maximini  scilicct 
in  Oricnte  ,  et  Maximiniani  in  Occidcnte  , 
qui  super  omncs  nostrae  fidei  fuere  per- 
secutores.  Sed  Ecclesiam  super  (irmitatem 
fundatam  petrac  ,  licet  concuterc  ,  tamcn  , 
quod  praecipue  cupiorunt,  deiicere  nequi- 
verunt  ;  sicut  neque  post  cos  detestandus 
Apostata  Julianus.  Quo  coelitus  interempto, 
quasi  post  ridigissimam  bycmem  vcrni  flo- 
res  in  terra  nostra  apparerc  coeperunt , 
qui  prius  quasi  in  tbeca  vel  cortice  clausi 
tenebantur.  Basilius  scilicet  Cappadocum 
Episcopus  ct  fratres  eius  mirabilos,  Gre- 
gorius  ,  c)  Athanasius  Alexandrinus  Epi- 
scopus  ,  Joannes  ,  dj  Constautinopolitanus 
Episcopus.  Deserta  omnia  novos  fructus 
edidcre.  Paulos  quoque  et  Antonios  ,  Ma- 
carios  utique  et  Set^apionas ,  et  viginti 
quatuor  Seniores  e)  cum  infinita  multitu- 
dine  sub  corum  ubraculo  germinantium. 


CAPUT  XII 


Ecclesiam  Occidentalcm  Sanctorum  mul- 
titudine  Orientali   nequaquam   inferiurem 

essedocet.  Commcndat  lectioncm  Prisciani , 
Joscphi ,  ct  Ilegcsippi. 

Occidens  etiam  ipse,  licet  sero ,  tan- 
dcm  aliquando  in  germen  erupit.  Marti- 
num  Pannoniis  ortum  ,  et  non  solum  Ger- 
maniam  ,  vel  Italiam  ,  seu  Gallias  sua  prae- 
sentia  illuminantem ,  sed  etiam  omnes 
Orientales ,  ipsis  testibus ,  claritale  lumi- 
nis  superantem.  Quos  etiam  magister  ejus 
Hilarius  corporaliter  illustrandos  adiit.  DEO 
gratias.  Credo ,  quia  acquiparaverit  nostra 
tarditas  eorum  prioratum ,  cum  intueor 
Ambrosium ,  Hieronymum ,  Augustinum  vi- 
ventem  nostrum  ,  defunctum  nostrum  , 
ne  sterilis  \frica  do  tanta  foecunditatc  so 
audeat  jactitare,  Maximum,  Clarum,  Cla- 
rum,  Simpliciauuin,  Eusebium,  Aurelium, 
Severum ,  Severinum ,  Briccium  ,  Pauli- 
num  Treverensem,  et  Nolanum  ,  quasi  astra 
simul  procedentes,  ct  circa  linem  noctis 
alios  multo  plurcs  ,  quorum  etiam  nomina 
virtutum  sunt  praesaga  :  Congellos  fj  sci- 
licet ,  qui  inteprctantur  Fausti;  Columbas 
Columbanus ,  Gallos ,  Gregorium  g)  quin- 
tum  ,  nomcn  Cbrysostomi  Graecis  aufc- 
rerrtem  :  Benedictos,  Ilonoratos  ,  Libertinos, 
Othmaros  ,  nostrum  ct  Relgicum.  Cacterum 
si  et  Gentilium  autbores  nosse  desidcras, 
PRISCIANUM  h)  lege.  Josephi  vero  Judaici 
bistorias  ,  et  Hegesippi  nostri  legendas.... 
Et  linem  libello   impono.  Amcn.  Explicit. 


a)  Acta  Sanclor.  17.  Pebr. 

b)  Acla  Sanctor.  8.  August. 

c)  Nyssenus. 

ti    Chrysostomus. 

e)  Supra  cap  V. 

f;  Supra  tom.  1.  p.  578. 

g)  Uunc  locum  fateor  mc  non  inlelligerc  nisi  pc-r 
quintuiu  illutn  notetur  Gregorius  Magnus.  Cbrygos 
tomi   quatuor  apud  Graecos  sunt :  DiO  Hithynus  So- 


phista  ,  Joannes    Constantinopolitanus.   Sevcrianus 
Gabalorum,  et  Anliochus  Ptolemaitlis  lipiscopi. 

h)  Priscianum  fuisse  Ethnicum,  non  adeo  explo- 
ratum  videlur  ,  ut  monui  in  Bibliotheca  Lalina. 
El  supra  cap.  3  et  nostnr  Priscianus  ,  ubi  etiam 
Latini  Grammatici  Donati  mentio  piaecesserat.  Sed 
polest  etiam  esse  scnsus,  Genliliiirn  scriptis  intel- 
ligendis  ,  slngulariler  conducere  Priscianum. 


\  E  T  U  S  T  1  S  S  I  M  1     V  E  R  S  l   S 

Qui  olim  in  Bibliothcca  S.  Isidori 
llispalcnsis  Episcopi  lcgcbantur. 


Ysidori  Hispalensis  Episcnpi  cxtant  versus 
titulis  Bibliothecae. 
Sunt  heic  piura  sacra  ,  sunt  heic  mundialia  plura  , 

Ex  his,  si  qua  ptacent  caimina,  tolle,  lege. 

Prala  vides  plena  spinis  ,  et  copia  floris : 

Si  non  vis  spinas  sumcrc  ,  sume  rosas. 
llcic  gemniac  radiant  veneranda  volumina  Legis , 

Condita  sunt  paritcr  heic  nova  cum  veteri. 
llle  Origencs  ego  Doctor  verissimus  olim  , 

Praereptus  subito  lingua  nocente  fui. 
Condere ,  si  credis ,  studui  tot  miilia  libros , 

Quot  legio  missos  ducit  in  arma  viros. 
Nulla  mcos  umqusm  tetigit  blasphemia  sensus  . 

Sed  vigil  ,  et  prudens  tutus  ab  hoste  fui. 
Sola  mihi  casum  Periarchum  dicta  dederunt  , 

His  me  conjectum  impia  tela  premunt. 
Gallia  me  genitum,  me  Pictavis  ore  tonanti 

Doctorem  Hilarium  misit  aluinna  suum. 
Ambrosius  Doctor  signis  insignis  ,  et  Hymnis  , 

Enitet  heic  titulis,  enitet  eloquiis. 

Mentitur ,  qui  te  lotum  legisse  fatetur, 

Aut  quis  cuncta  tua  Lector  habcre  potest  ? 
Namque  voluminibus  mille  Augustine  refulges  ; 

Testantur  Iibri ,  quod  loquor  ipse ,  tui. 
Quamvis  multorum  placeant  volumina  libris , 

Si  Augustinus  adest  ,  sufficit  ipse  tibi. 
Hieronyme  Interpres  variis  doctissime  linguis 

Te  Belhlem  celebrat ,  totus  te  personat  orbis , 

Te  quoque  nostra  tuis  Bibliotheca  libris. 
Nomine  Joannes  Chrysostomus  inde  vocatur  , 

Aurea  quod  nostrum  lingua  coruscat  opus. 
Constantinopolis  me  praeceptore  refulget , 

Et  celebror  libris  Doctor  ubique  meis. 
Composui  mores ,  virtutum  praelia  dixi , 

Et  docui  miseros  crimina  flere  reos. 
Clarior  eloquio  cunctis  Cypriane  refulges  , 

Tu  modo  Doctor  eras ,  tu  modo  Martyr  ades. 
Si  Maro  ,  si  Flaccus ,  si  Naso ,  et  Persius  horret , 

Lucanus  si  te  ,  Papiniusque  tedet ; 
Par  eat  eximio  dulcis  Prudentius  orc , 

Carminibus  variis  nobilis  ille  salis. 
Perlcge  facundi  studiosum  carmen  Aviti. 

Ecce  Juvencus  adest ,  Seduliusque  tibi. 
Ambo  lingua  parcs ,  florentes  versibus  ambo 

Fonte  Evangelico  pocula  larga  ferunt. 
Dcsine  Gentilibus  ergo  inservire  Poctis. 


Dum  bona  tanta   potcs  ,  quid  tibi  Calliroen  ? 
Historias  rerum  ,  el  transacti  tempora  secli 

Condita  membranis  haec  simul  arca  gerit. 
Quantum  Augustino  clares  tu  Ippone  mngislro  , 

Tanlum  Roma  suo  Praesulc  Gregorio. 
Non  satis  antiquis  Doctoribus  impar  haberis 

Leander  valcs.  Hoc  tna  dicta  doccnt. 
Conditur  heic  juris  scries  amplissima  legum  , 

Veridico  Latium  quac  regit  ore  forum. 
Non  fucos ,  libros  gestant  haec  scrinia  nostra  ; 

Qui  cupis  ,  ecce  lege  .  si  tua  vota  libent. 
Tollc  heic  segnitiem  ,  pone  faslidia  mentis  ; 

Crede  mihl ,  frater  ,  doctior  inde  redit. 
An  dicis  fortc  .  Quid  jam  mihi  ista  necesse  esl 

Quod  meditcm  studii  non  supercsse-  mei  ? 
Explicui  Historias  :  pcrcurrique  omnia  Lcgis  : 

Vere  hoc  si  dicis  ,  jam  nihil  ipsc  sapis. 
Quos  claros  orbe  celebrat  medicina  magistros  , 

Hos  praesens  pictos  signat  imago  viros 
Sunt  medico  dona  ,  quam  diu  quisque  laborat, 

Aeger  jam  surgit ,  nulla  lagoena  venit. 

Quos  debes  medico  ,  redde  aeger  ,  ne  mala  rursus 

Occurrant ,  curret  denuo  nemo  tibi. 
Pauperis  altendat  medicus  censum,  atque  polentis 

Dispar  conditio  dispari  habenda  modo  est. 
Si  fuerit  dives ,  sit  justa  occasio   lucri  ; 

Si  pauper ,  merces  sufficit  una  tibi. 
Quidquid  Arabs  aris  ,  quidquid  fert  Indus  odoris, 

Quidquid  et  Jonii  pervehit  unda  maris  , 
Cynamomum,  myrrham,  folium,  casiamque  nitentcin  • 

Balsama,  thus,  calamum,  Choriciumque  crocum; 
Haec  possunt  magnorum  pigmentaria  Regum  , 

Et  domus  immensis  profiua  deliciis. 
Nos  vilibus  fruimur  pratorum  girminis  herbis, 

Qnas  humiles  valles  ,  et  juga  celsa  ferunt. 
Sacri  ergo  Hesperidum  montes ,  et  rura  valere, 

Nam  multis  curis  munera  vestra  valent. 
Heic  odorata  jacent ,  heic  spirant  cynnama,  thur.i, 

Quaeque  opulentus  Arabs  ,  quaeque  Sabaea  feret. 
Uuguenti  genera  dum  sint  gratlssima  plura  , 

Nil  rosa  ,  nil  viola  gratius  esse  potest. 
Cedet  Elinus  ,  cedct  Amaracinus  illis, 

Cedet  et  heic  Cvprium  quac  regione  venit. 
Unguenta  heis  cernis  varia,  quae  Graecia  mi-it  , 

Plurima  et  Ilcsperia  de  regione  sumus. 
Vascula  concreta  fragilis  de  pulvere  crctae 

Piguicnta  gcrimus ,  pocula  nuila  daniu.<. 


I 


COELIl    S  E  Dl  Ll  I    P  li  E  S  li  Y  T  E  li  ! 

G  A  R  M  E  N 

DE    VERIH    INCAKNATIONE. 
l.\  YiS.  Codico  Corbcicnsi  ap.te  annos  nongcntos  exarato. 

Observatio  praevia. 


n  pervetusto  Codicc  Corbcicnsis  mona- 
storii  ,  unde  Juvenci  librum  in  Cienesim 
eruimus  ,  extat  absque  ullo  auctoris  nomi- 
ne  .  Sedulii  presbyteri  Scoti  opcris  pa- 
schalis  liber  I.  cui  tanquam  pars  cjusdcm, 
nulla  inteiposita  distinctione ,  nulla  di- 
visione  ,  nulloquc  titulo  praemittitur  sc- 
quens  de  Verbi  incarnatione  carmen  :  quod 
cum  singulari  studio  perlcgissemus  ,  eun- 
dem  in  priori  ctsequenti  lucubrationc  sti- 
lum  animadvertimus  ,  nibilque  incommodi 
videri ,  si  uni  cidemque  auctori  ,  nempe 
Sedulio  ,  utraque  attribuerctur.  Judicium 
boc  nostrum  conlirmavit  Sedulius  ipse  in 
dedicatorio  carminc  operis  paschalis  ad 
Theodosium  Augustum  ,  quod  ita  incipit : 


Romulidum  ductor  ,  clari  lux  altcra  solis\ 
Eoum  qui  rcgna  tenes  moderamine  justo , 
8pcs  orbis ,  fratrisque  dccus ,  dignare  Maronem 
Mutatum  in  mclius  divino  agnosccrc  sensu. 

Ouibus  cx  verbis  luce  clarius  patet,  Se- 
dulium  in  opere  paschali  Virgilium  poc- 
tam  imitari,  cjusque  phrases  divino  ada- 
ptare  scnsui  sibi  proposuisse.  Id  autem  in 
carmine  de  vcrbi  incarnationc  observatum 
ita  fuit ,  vix  ut  sit  versus  aliquis ,  qui 
Virgilium  non  resonet,  cjusquc  non  expri- 
mat  verba.  Et  ne  quod  bac  de  re  dubium 
suboriri  valeat ,  singulos  Virgilii  locos  un- 
dc  suos  vcrsus  accepit  Scdulius,  in  notis 
desisnari  curavimus. 


Omnipntens  genitor  tar.dem  miseratus  ab  alto  ,  1 
Poslquam  cuncla  dcdit  coclo  constare  sercno,  2 
Omnibus  in  terris  divinum  aspirat  amorem,  5 
Sempcr  honore  pio  nomen  natique  patrisque  4 
Ornarc  cl  cancrc,  paribusquc  in  rcgna  vocari  5 
Auspiciis,  hinc  progcniem  virtute  futuram 
Egregiam  ,  et  totum  quac  Iegibus  occupct  orbem 
Ife  tamen  in  lcrris  mortalia  pectora  turbet  , 
Ignotum  numen  ,  Dcus  aetlicre  missus  ab  alto , 
Mortalis  visus  potuit  quantusque  vidcri. 
Virgo  matura  fuit  jam  plcnis  nubilis  annis ,  6 

1  jEneid.  V.  vcrs  726. 

Imperio  Jovis  huc  vcnio  ,  qui  classibus  ignrm 
Depulit,  rt  coelo  tandem  miseratus  ab  alto  cst, 

2  Ex  ;Encid.  111.  V.  518. 

Pottquam  cuncta  videt  coelo  constare  sercno. 

3  iEneid.  VIII.  v.  573. 

Inripit   et  dictis  divinum  aspirat  amorem. 

4  iEneid.  VI.  v.  116. 

Natiqtie  patrisquc  ,  Alma  precor  ,  miserere. 

5  iEncid.  VII.  v.  256. 
Paribusque  in  reyna  vocari. 

Auspiciis  hinc  proijeniem  virlute  futurum. 

Egregiam,  et  totum  quae  viribus  occupetorbem. 
(»  JBneid.  vii.  v.  55. 

Jam  matura  oiro  jam  plenis  nubilis  annis. 
7  .F.mid.  XII.  v.  2-25. 

'  '■'  genusaproaviMingens  clarumquepaternae 
%   tnen  erat  trirtutie. 
Bneid.  i    \     -fi7 


Cui  genus  a  proavis  7  ingens  nomenque  decusque : 
Inlemerata  tlioris  talcm  se  laeia  ferebat ,  8 
Casta  pudiciliam  miro  servabat  amore.  9 
Uuic  sc  forma  Dei,  coclo  dimissus  ab  alto  10 
Spirilus ,  intus  alit,  casto  se  corpore  miscet.  11 
Ante  tamcn  dubiam  diclis  solulur  amicis  :  12 
Alma  parens  raundi  Dominum  paritura  potcntem , 
Nam  te  digna  mancnt  gcneris  cun.ibula  13  saucti , 
\adc,  o  fulix  nati  pietate,  quocumquc  vocaris  11 
Auspiciis  manifesta  novis  ,  hic  vcrlitur  ordo,  15 
llujus  in  adventu  Odes  et  fama  perenuis.  16 

Talis  crat  Dido  ,  talem  se  laeta  ferebat. 
9  Georg.  II.  v.  524. 

Casta  pudicitiam  servat  domus. 

10  Eclog.  IV.  v. 

Jam  nova  progenies  coelo  dimittitur  alto. 

11  /Eneid.  IV.  v.  726. 

Spiritus  intus  alit ,  totamque  infusa  per  artus 
Mens  agitat  molem,ctmagno  se  corpore  miscet 

12  /Encid.  V.  v.  770. 

Excipit  ac  fcssos  dictis  salutatur  amicis. 
15  iEneid.  111.  v.  105. 

.     .    .     Gentis  cunabula  nostrae. 

14  Eclog.  III.  v.  49. 

.    .     .     Veniam  quocumque  vocaris. 

15  /Encid.  III    v.  375. 

Auspiciis  manifesla  fides,  sic  facta  Deum  rcx 
Sortitur  volvilque  vices  ,  is  vcrtitur  ordo. 
10  /Encid.  IX    v.  79. 

Dicitc  prisca  ftdcs  facto  .,  sed  fama  perennis. 


C.    S  E 

Dixerat :  illa  pavens  oculos  suffusa  iiitenles ,  17 
Suspirans ,  imoquc  trahcns  a  pectorc  vocem,  18 
Virgo  refert :  haud  equidem  tali  mc  dignor  lionore.19 
Non  opis  cst  nostrae,20nec  fas  nec  conjugis  umquam 
Practendit  aetas  ,  aut  haec  in  foedera  veni:  21 
Sed  post  jussa  Deum  nihil  cst,  quod  dicta  recusem. 
Accipio;  agnoscoque  libens:  scquor  omina  tanta,  22 
Proroissisque  patris  25  exsequar  coclestia  dona, 
Admiranda  Dei  tantarum  munera  laudum. 
Panditur  interea  domus  omnipotcntis  oiympi  24 
Sydeream  in  sedem  ,  terras  uiide  arduus  omnes 
Aspicit,   et  natum  verbis  compellat  amicis:  25 
Nate,  meae  vires,  mea  magna  potentia  solus,  2G 
Nate,  mihi  quem  nulla  dies  ab  originc  rerum 
Dissirailem    arguerit,  27  comitem  complector  in 

omnes. 
Te  slne  nil  altum  mens  inchoat:  omnia  mecum 
/Eternis  regis  imperiis,  28  ct  quidquid  ubiquc  est. 
ISulla  meis  sine  te  quaeretur  gloria  rcbus  :  29 
Omnia  sub  pedibus,qua  sol  utrumque  recurrens  30 
Aspicit  oceanum,  vertique  regique  videbunt. 
Quae  tibi  polliceor,  neque  est  te  fallere  quicquam, 


D  t i  L  I  I  303 

H.iec  tihi  scmper  erunt  vatum  praedicta  priorum  :31 
Nec  mea  jam  mutala  loco  sententia  cedit.  32 
Nascere  praeque  diem  veniens  age  lucifer  almum;55 
Nascere,  quo  toto  surgat  gens  aurca  mundo,  54 
Unde  ctiam  magnus  saeclorum  nascitur  ordo;  35 
Nascere,  ut  incipiant  magni  procedere  menses  50 
Ne  maneant  nobis  priscac  vestigia  fraudis;  37 
Prospera  vcnturo  laetentur  ut  omnia  seclo.  38 
Adgredere,o  magnos,  ad.  rit  jam  tempus,honores:39 
Aspera  tum  positis  mitc-cent  saecula  bellis,  40 
Pacatumque  regent  patriis  virtutibus  orbem.  41 
Haud  mora,  continuo  palri?  praccepta  facessit:  42 
/Ethere  se  mittit ,  45  figitque  in  Virgine  vultus,  44 
Nec  mortale  tuens,  afflata  est  numine  quando 
Jam  propiore  Dei.  45  Nam  tempore  codem 
Matri  longa  decem  tulerunt  fastidia  roenses;  46 
Et  nova  progenies  47  mox  clara  in  luce  refulsit.  4* 
Mox  etiam  magni  processit  nuiiiinis  astrum,  40 
Stella  facem  ducens  multa  cum  luce  cucurrit.  50 
Ille  dies  primus  lethi ,  primusque  salutis  51 
Monstrat  iter  vobis  ad  eum,quem  semper  acerhum  52 
Semper  honoratum  cuncti  celebrate  favenles. 


17  /Eneid  I.  Y.  232.  35 
.    .    .    Oculos  suffusa  nitentes. 

18  /Eneid.  1.  v.  275.  26 
Suspirans  imoque  trahens  a  pectore  vocetn. 

19  /Eneid.  I.  v.  552.  57 
Tunc  Venus  ■.  Haud  equidem  tali  me  dignor 

20  /Eneid.  I.  v.  605.  honore.  58 
Non  opis  est  nostrae  Dido     .     .     . 

21  /Eneid.  IV.  v.  559.  39 
.     .    .  aut  haec  in  foedera  veni. 

22  JEneid.  IX.  v.  21.  40 
.    .    .    Sequar  omina  tanta. 

25.  /Eneid.  V.  v.  863.  41 

Promissisque  patris  Neptuni. 

24  yEneid  X.  v.  I  etc.  42 
Panditur  interea  domus  omnipotentis  Olympi, 
Conciliumque  vocat  div&m  pater  atque  homi-      43 

num  rex. 
Sideream  in  sedem,  terras  unde  arduus  omnes      44 

25  iEneid.  II.  V,  572.  aspi  it. 
Inscius  atque  ultro  verbis  c ompellat  amicis.         Ao 

26  ^Eneid.  I.  V.  668. 

Nate  ,  meae  vires  ,  mea  magna  potcntia  solus. 

27  /Eneid.  IX  v.  281.  46 
.  .  me  nulla  dies  tam  fortibus  ausis.  47 
Dissimilem  arguerit. 

28  iEneid.  I.  v.  254.  48 
JEternis  regis  imperiis 

29  /Eneid  IX.  v.  278.  49 
Nulla  meis  sine  te  quaeretur  gloria  rebus. 

oO^Eneid.  VII.  v.  100.  et  101.  50 

Omnia  sub  pedihus  qua  tolutrumque  rccurrcns      51 

Aspicit  oceanum. 
51  iEneid.  IV.  v.  494. 

Multaque  praeterea  vntumpraedicta  priorum.      52 
52iEneid:  IX.  V.220. 
35  Ecloga  VIII.  v.  17. 
54  Ecloga  IV.  v.  9. 

Desinet  ,  ae  toto  $vrgct  gent  aurea  mun4o 


Ecleg.  IV.  v.  5. 

Magnus  ab  integro  saeclorum  nascitur  ordo. 
Eclog.  IV.  y.  12. 

.    .    Incipient  magni  procedere  menses. 
Eclog,  IV.  v.  51. 

Pauca  tamen  suberunt  priscae  vestigia  fraudi. 
Eclog.  IV.  v.  52. 

Aspice  venturo  laetentur  ut  omnia  saeclo. 
Eclog.  VI.  v.  48. 
Aggredexe ,  o  magnos  ,  etc. 
.Eneid.  I  v.  195. 

Aspera  tum  positis  mitescent  saecula  bcllis . 
Eclog.  VI.  v.  17. 

Pacatumqae  reget  patriis  cirtutibvs  orbem. 
Georg.  VI.  v.  548. 

Haudmora,  continuomatris  praecepta  facessit. 
/Eneid.  IX  v.  645. 
Mthere  se  mittit. 
/Eneid.  XII.  v.  70. 

Illum  turbat  amor  ftgitque  in  virgine  vultus. 
/Eneid.  VI.  v.  50. 

Nec  mortale  sonans  afflata  est  numine  fWntii 
Jam  propiore  Dei. 
Eclog.  IV.  v.  61. 
Eclog    IV.  v.  7. 
Jam  nova  progenics. 
/Eneid.  II.  v.  590. 

.     .     et  pura  per  noctem  in  lucc  refitlmt. 
Eclog.  IX.   v.  47. 

Ecce  Dionaci  processit  Cacsaris  astrum. 
/RneUl    II.  v.  694. 
/Eneid.  IV.  v.  IM. 

Illc  dics  primus    lethi  primusquc  malorum. 
Monstrat  iter  vobis  ,  ctc. 
JEncid.  V.  v.  40. 
Jumque   dies  ni  fallor  adcat  .   quem    scmper 

acerbum  , 
Semper  honoratum  .  nic  §ii  voluistis  ,  hahclw 


304 


DE  VKIU51  INCARNATIONE 


Annua  \<>ta  tamen  53  noctem  non  ampltus  uoam  54 
li.tiul  segnes  vlgilate  \\\  i .  "5  dapibusque  futuris  56 
Luee  pailam  cumulate  piis  altaria  donls.  57 
Bac  veslrl  maneanl  In  rellgione  nepoles;  58 
lamque  egomel  venlo  sedes  arcemque  reviso.  59 
icctpite  ergo  animis  atque  haec  mea  tigitc  dicta,  (50 
Ore  Ifcvete  omnes,  61  el  huc  adverttte  mentera.  02 
t:  diverso  sedem  quotiens  venietis  05  in  unam, 
i  ndique  collecll  paeem  laudate  64  frequentes 
Cogite  cousiiium ,  co€anl  in  foedera  dextrae,  65 
nua  datur  pacls  solum  inviolabile  pignus.  00 
Discite  justitiam,  aeterna  in  pace  futurae 
(  oncordes  animae,  si  non  irrita  dlcta  putatls.  W 
\uiia  dles  usquam  memori  vos  eximet  aevo:  68 
Mortalcm  eripiam  formam ,  09  el  praemia  reddam 
Fortunatorum  nemorum,  sedesque  beatas.  70 
Non  erilis  regno  indecores,  nec  vestra  feretur 
latiia  levis,  71  mecum  pariter  considite  regnis. 
Urbem  quam  staluo,  vcstra  est ,  72  intrarc  licebit. 
Kusquam  abero .  et  tutos  palrio  vos  limine  sistam:  73 
lidem  venturos  tollemus  in  astra  nepotes.  74 
yuae  vero  nunc  quoque  vobis,  dum  vita  manebit, 
Praemia  digna  feram?  non  vobis  numine  no>tro 


Divitis  uber  agri  rerumque  opulentia  deerit.  75 
Fundil  humo  facilem  vlctum  justisslma  tellus,  76 
ProYenluque  onerat  sulcos,  atque  horrea  vincit-.  77 
Floret  ager,  spumat  plcnis  viuderala  labris.  78 
Exuberal  foetus  rambs  frondentis  olivae: 
Quotque  in  flore  novo  pomis  se  fertilis  nrbor 
Induerit,  totidem  nutumno  matura  tenebil.  70 
Non  liquidi  grcgibus  fontes,  non  grainina  deeruiil : 
Et  qu  ntum  longis  carpent  armenta  diebus, 
Exigua  tantum  gelldus  ros  nocte  reponet.  80 
Haec  sunt,  quae  nostra  deceal  vos  voce  moneri.  81 
Vivite  felices,  et  condita  mente  tenete.  82 
llaec  ubi  dicta  dcdit,  mox  sese  altollit  in  auras 
Suspiciens  coelum,  caput  inter  nubila  condit.  83 
Atque  ita  discedens  lerris,   animisque  suorum 
Concretam  exemit  labem,  purumque  rcliquit 
/Elhereum  sensum ,  atque  aurai  simplicis  ignem.  84 
Kx  illo  celebratus  honos,  laetique  minores  85 
Servavere  diem,  atque  haec  pia  sacra  quotannts  80 
Matres  atque  viri,  pueri  innuptaeque  puellac  87 
Carminibus  cclebraot,  paterisque  aitaria  libant.  88 
Ast  ego,  qui  cccini  uiagnum  et  mirabile  numen  , 
llaec  eadem  gentique  meau,  gcnerique  inancbunt. 


55.  .1  neii I.  V.  v.  53. 

Annua  vota  tamensolemnesque  ordinepompas. 
«i  Bneld.  I.  v.  87. 

Tu  faciem  il  ius  ,  noctcm  non   amplius  unam 

Fallc  dolo. 
■  <  fineid  IV.  v.  74. 

Praecipites  vigilate  viri. 

Bneid.  I.  v.  214. 

///i  se  praedae  accingunt  dapibusque  fnturis. 
■:    Bneid.  XI.  v.  50. 

.    .    vota  fucit ,  cumulatque  altaria  tlonis. 
58  /Eneid.  III.  v.  400. 

Hac  easti  maneant  (n  religi*  ne  ncpotes. 
:eid.  II.  v.  760. 

Proeedo  tul  Priami  tedes  arcetnque  reviso. 
60  JBneid  III.  v.  250. 
i«l   .Eneid.  V.  v.  71. 

Ore  favcte  omnes     .     .     . 

62  .Eneid.  VIII.  v.  449. 
.     .     .    et  huc  advertito  mcntem. 

63  /Eneid,  XI  t.  v.  446. 

Vidit  ad  adverso  vcnicntcs. 

64  l.urid.  XI.  v.   460. 
Cogite  concilium,  ct  pacem  laudate  setlvntes. 

65  fineid.  Xl   v.  292. 

.    .     Coeant  iu  foedera  dextrae. 
06  ^Encid.  XI.  v.  303. 

Turre  simul   paeis  solum  inviolabile  pignus. 
67    l.neid    XII.  v.  604. 

.     .    acterna  gentes  tn  pace  futuras. 
Concordcs  animac  ,  si  non  irrittt  dicla  putatis. 
I  neld.  IX.  v.  47. 
>  ■///((  diei  unquani  ctc. 

neid.  X.  v.  101. 
Mortalem  eripiam  formam,  maQniquc  jubebo 
l  qutn  it  esse  /has 
,<>    i  n<  i«l.  \  i    \    639. 
71    En<  id    VIII.  \ 

i   l  \  l 


Non  erimus  regno  indecores,  nec  vcslra  feretur 

Fama  levis. 
72  /Eneid.  I.  v.  570. 

VultiS  et  his  mecum  paritcr  considore  regnis, 

Vrbem,  quam  statuo  ,  vestra  cst. 
lo  jEneid.  II.  v.  020. 

74  /Eneid.  111.  v.  158; 

75  /Eneid.  VII.  v.  201. 
.    .    .    iYon  vobis  rege  Latino 
Divitis  uber  agri,  Trojaeque  opulcntia  deerit. 

70  Georg.  II.  v.  460. 

77  Georg.  II.  v  580. 
Proventuque  oneret  sulcosatque  horrea  viuv.it. 

78  Georg.  II.  v.  6. 

79  Georg.  IV    v.  142.  ct  143. 
Quosque  in  fiore  nt>vo  pom\s  se  ferliUs  arbor 
Induerat ,  .  .  tenebat. 

80  Georg.  II.  v.  £00. 
Non  liquidi  .  .  desunt, 
Et  quantum  longis  carpent  armenta  diebus , 
Exigiia  lanturn  gclidus  ros  nocte  reponet. 

81  /Eneid.  III.  v-  461. 
Haec  sunt  ,  quae  nostra  liceat  le  voce  moneri. 

82  /Eneid.  111   88. 
.     .     .     tu  condita  mente  teneto. 
Vivito  felices  ,  quibus  esl  fortuna  peracta. 

83  ,Eneid.  IV.  v.  176.  et177. 
.     .     .    mox  se.se  altollit  in  auras 
ingreditur  solo  ,  et  caput  inter  nubila  condit, 

84  /Eiieid.  IV.  v.  740.  747. 

85  Sneid  VIII.  v.  208.  30'.). 
80  Bneld.  v.  v.  59. 

.     .    Atque  hacc  mca  sacra  quotannis.   ■ 

87  ^Eneid.  VI.  v.  300.  507. 
Matrcs  atque  viri  ,  defunctaque  corpora  vita 
Magnanimum  heroum,  pueri  tnnuptaeque  puel 

88  /Encid.  XII.  v.  74.  lae 
.    .    .    paterisque  altaria  Hbant. 


JO.  ALBERTI  FABRICII 

LIPSIENSIS 

S.  THEOLOGIAE  INTER  SUOS  D.  ET  PROF.  PUBL. 

BIBLIOTHECA  LATLXA 

MEDIiE  ET  INFIMiE  AETATIS 

CUM    SUPPLEMENTO 

CHRISTIANI    SCHOETTGENII 

JAM  A  P.  JOANNE  DOMINICO  MANSI 

CLERICO  REG.  CONG.  LUCENSIS  MATRIS  DEI 

IN   PATRIA   DEMUM   ARCHIEPISCOPO 

E  MSS.  editisque  Codicibus  correcta  ,  illustrata  ,  aucta 

POST  EDITIONEM  PATAVINAM  AN.  1754. 

NUNC  DENUO  EMENDATA  ET  AUCTA  ,  INDICIBUS  LOCUPLETATA 

Accedunt  in  fine  vetera  plura  monumenta 

TUM   A    FABRICIO    OLIM   TRADITA  ,    CUM  A    CL.   MANSIO   PRIMO  ADIECTA 

TOMUS  VI. 

cui  ad  Coelii  Scdulii  carmen  de  Verbi  incarnatione  quod  extat  in  Gne  volum.  praeced. 

accedunt 

Henrici  Septimcllensis  carminum  variantes.  Miehaelis  Ferni  Julii  Pomp.  Laeti  elogium. 

Jac.  Anliquarii  Epistolac  ,  Cyriaci  Anconitani  Epistolae  et  opuscula. 

Dioraedis  CaralTae  De  regentis  et  boni.  principis  ofliciis.  Bapt.  Guarini  Epislola. 

POL     —     ZWET. 


FLORENTIAE 

TYP.  THOMAE  BARACCHI  ET  F 

MDCCCI  l\ 
Apud  J.  Moltui 


L  E  G  T  O  R  1     J3EJVEVOLO 

S.    P.    D. 

CBRISTIANUS  SCHOETTGENIUS. 

iYnnus  currebat  hujus  seculi  trigesimus  octavus,  quum  valetudinis  caussa  iter 
ad  nos  suscopisset  Vir  multis  in  rem  Theologicam  et  literariam  meritis  Celebcrri- 
mus,  JO.  CHRISTQPH  WOLFIUS  ,  adscito  comite  ,  JO.  CllltlSTlANO,  fratrc,  Vi- 
ro  non  minus  Celeberrimo.  Quam  jucunda  illius  temporis  recordatio  mihi ,  et  aliis 
qui  Dresdae  bonas  literas  amant ,  existat ,  verbis  effarj  haud  possum.  Ut  paucis 
me  cxpodiam  .  rogabat  me  ,  pro  amicitia  vetere,  WoKius  o  /jiaKapn-n$ ,  ut  illud  hu- 
meris  meis  negotium  libenter  imponi  paterer,  atque  Bibliothecam  Latinam  Scripto- 
rum  medii  et  inferioris  aevi,  quam  JO.  ALB.  FABHICIUS,  vir  supra  laudes  meas 
positus  ,  affectam  reliquerat,  supplerem ,  colophona  labori  additurus.  Quamvis  au- 
tem  non  eram  nescius,  quam  duram  in  me  susciperem  provinciam  ,  dedi  tamen 
illud  precibus  Viri  Summi  ,  et  quum  magnum  omnino  tcmpus  aetatis ,  volvendis  rhe- 
iln  aevi  scriptoribus ,  trivissem  ,  promisi ,  quod  rogaverat  Accingo  me  igitur  labori , 
omne  scriptorum  gepus  ,  quod  a  Fabricio  adhibitum  vidi ,  consulens  ,  et  rerum 
mearum  ,  quantum  vires  tulerunt  ,  lideliter  satagens.  Hinc  natum  est  hoc  Volumen 
ultimum .  quod  nunc  usibus  Tuis,  Lector  Benevole  ,  exhibeo.  Si  non  passibus  ae- 
quis  sequor  Fabricium  ,  cogita  ,  paucos  reperiri ,  qui  FABRICIO  paria  praestare  que- 
ant .  et  melius  esse  .  prodire  tenus,  quam  nihil  omnino  agere.  Non  soleo  de  laboris 
mei  vel  diflBcultate  vel  magnitudine  conqueri ;  quum  tamen  Fabricius  nihil  ad  hunc 
hiborem  finiendum  coUegerit,  nisi  paucas  quasdam  schedas ,  a  Clariss.  ejusdem  ge- 
nero  REIMARO  mecurn  communicatas ,  omne  scriptorum  gcnus  denuo  mihi  per- 
volvendum  fuit,  perinde  &c  si  totum  opus  a  me  a  capite  ad  calcem  fuisset  perfi- 
ciendum.  Facilis  tamen  est  illa  temporis  jactura ,  modo  aliquid  effingere  licuerit , 
quod  commodo  rei  literariae  non  prorsus  inutile  existat.  Iloc  igitur  labore  meo  qua- 
licunque  .  Lector ,  utere  ac  fruere.  Plura  Te  non  volebam  ,  sed  his  ipsis  diebus, 
quibus  de  hoc  praefandi  labore  cogitaham  ,  incidi  in  Diarium  Erud.  Paris.  *  quod 
narrat ,  Jo.  Bapt.  Zannonum  ,  typogr.  ac  bibliop.  Florent.  Progr.  in  publicum  edi- 
disse,  quo  nunciaret  eruditis  ,  se  hanc  Bibl.  Fabric.  denuo  typis  subditurum.  LA- 
l  K.  MEHUS,  Abbas,  meritis  in  hoc  literarum  genus  non  incelebris ,  curam  ope- 
ris  habebit,  et  supplementa  quoque  addot,  una  cum  continuatione ,  quam  Fabri- 
cius  dare  non  potuit.  Addit ,  se  plura  ex  Codd.  manu  exaratis  prolaturum ,  qua- 
lium  apud  nos  tanta  non  habotur  c.opia  ,  quam  quidom  in  Italia  et  aliis  regionibus. 
Interea  persuasus  sum  ,  hunc  meum  laborem  Abbati  laudato  non  omnino  nulli 
fore  utilitati.  Quod  si  igitur  editio  ipsius  lucem  adspexerit,  ipse  Supplementa  ipsius, 
et  quaecunque  ad  opus  hoc  locuplctandum  post  fata  Fabricii  vel  inedita 
prodierunt  ,  vol  typis  repetita ,  vel  denique  alias  annotata  sunt, 
singulari  volumine ,  Tecum  ,  L.  B.  communicaro  non 
omittam.  Quod  superest,  si  quid  ab  operis  commis- 
sum  fuerit,  quud  sequius  cst,  id  absontiae  meae 
velim  condones.  Vale.  Scrib.  Dresdae  ,  in 
Schola  Cruciana  ,  d.  XV.  Martii , 
anno  ClD  b  CCXLVl. 

*  Journal  dcs  S^avans  ,  Sept.  1745.  p.   loi. 


BIBLIOTHECA 

MEDIiE    ET    INFIMH 
LATINITATIS 


LIBER  XVI. 


XOLEMIUS  Silvius,  Bollandus  P.  Anne- 
ium  vocare  mavult,  Episcopus  Octodura- 
nus  (hodie  est  Martignac  ad  Bhodanum 
in  Comitatu  Helvetiorum  Wallisino)  vixit 
seculo  V.  amicus  Eucherii  Lugdunensis  , 
cui  Laterculum  dedicavit ,  qui  singulis 
mensibus  festa  Christianorum  et  Gentilium 
indicat.  Partem  ejus  ,  mensem  scilicetJa- 
nuarium  ,  et  Excerpta  ex  aliis,  ediditBoI- 
landus  in  praefatione  generali  tom.  1  Jan. 
44.  Continuatores  autem  illius  exemplar 
plenum  nacti  ediderunt  tom.  VII.  Jun.  p. 
178.  Vide  Caveum  pag.  284.  Hist.  literaire 
de  la  France  tom.  II.  p.  294. 

*  Admonuisse  hic  juvat  Polemii  Later- 
culum  non  ita  dari  a  continuatoribus  Bol- 
landi  t.  VII.  Junii  p.  178.  ut  per  ornnia 
respondeat  excerptis  a  Bollando  vulgatis 
tom.  1.  pag.  44.  praefationis.  Praeterquam 
enim  in  volumine  illo  Junii  resecta  est  tota 
illa  praefatio  ad  Eucherium  Episcopum  , 
quaecomparet  in  Bollando  ;  nonnulla  etiam 
alitcr  legit  Bollandus  ac  continuatores  oius 
legerunt.  Unum  alterumve  exemplum  pro- 
feram.  Bollandus :  Xon  Julii  Ancillarum 
Syriae,  quarum  celebritas  instituta  esl  etc. 
Continuatorcs:  Ancillarum  feriae;  et  in- 
ferius  ibidom  Somno  sopitus  Vohjrius  posse 
superari  facta  victoria  sic.  Bollandus  som- 
no  sopitos  et  obrutos  facta  victoria  sit  Insu- 
permooetBolIanduspostAugustummeosem 
subiici  Breviariumtemporum,cuiu8  breviarii 
postremum  fragmcntum  refert    IIoc  autem 


fragmentum  non  legitur  in  continuatoribus  : 
quamquam  eius  in  praefatione  meminerunt.  * 
Xicco  POLENTONUS,  Patavinus ,  ver- 
gente  sec.  XIV.  natus;  a  Joanne  Bavennato 
communi  tunc  Italiae  praoceptore  ,  bonis 
litteris  imbutus  ,  a  Petro  Bartholomaeo  hi- 
storiam,  a  Cajetano  Thienaeo  philosophiam, 
a  Cando  deCando  astrologiam  didicit.  Fuit 
primum  Imperiali  auctoritate  Notarius . 
ab  a.  1405.  Cancellarius  urbis  Patavinae. 
Quum  a.  1413.  sepulcrum  Titi  Livii  ape- 
riretur ,  is  animum  gratum  in  tantum  ci- 
vem  satis  superque  exhibuit.  Obiit  post 
foecundum  matrimonium  a  1461.  Brevissi- 
mis  haec  exponimus,  Lectorem  ablegantes 
ad  eruditam  dissertationem  V.  C.  Jo.  Er- 
hardi  Kappii,  Professoris  Lips.  quae  vitam 
Polentoni  a.  1733.  copiose  satis  exposuit. 
Ad    scripta    ejus  pergimus  enarranda. 

1.  Liber  statutorum  et  legum  municipa- 
lium  reip.  Patavinae  opera  illius  restitu- 
tus  est. 

2.  Epistola  ad  Xicolaum  Xicolum.  Flo- 
rentinum  ,  de  inventione  sepukri  Liviani . 
edita  est  a  Laur.  Piiinorio  in  Originibus 
Patavinis  c.  17.  et  Kappio  p.  19. 

3.  Argumenta  aliqm.it  orationum  Cicero- 
nis ,  Jacobo  de  Alvarotis  a.  1413.  dedica- 
ta  ,  post  Venet.  1477.  fol.  cum  Aseonio 
IVdiano.  Georgii  Trapezuotii  artificio  Ci- 
ceronianae  orationis  pro  Q.  Ligario,  et  An- 
tonii  Luschi  inquisitione  Buper XI.  oratio- 
nes  Ciceronis,  edita  .  el  Lugd.  1554.  fol. 
repetita.  Dedicatiooem  ad  Alvarotum  ex- 
mbet  Kappius  pag.  s  I 

\    l)r  itiustribm  scriploribus    Linguae 


POLYD 
Latinae,  libr.  XVllL  httc  asque  nondum 
editi .  sed  tameo  in  variis  bibliothecis  la- 
titantes.  Adsunt  enim  in  Vaticana  ,  Cardi- 
nalis  Ottoboni  et  Patavina.  Bern.  de  Mon- 
tfaucoo  Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  p.  110. 
190.^485.  I  \  eo  vitam  Petrarphae  edidit 
1'lnl.  Tomasinus  in  Petrarcha  redivi- 
vo  p.  185.  vitam  Albertuii  Jftma/tMura- 
torius  tomo  X.  scriptorum  rerum  ltalica- 
ruro.  Totum  opus  vero  ex  Codice  Schoeri- 
begiano  promisit  Kappius:  dubium  ,  an 
promissis  stare  queat.  Ego  mallem,  notatu 
digna  ex  eodom  excerpi  ,  ne  de  scripto- 
ribus  notissimis  crambe  vel  centies  cocta 
recoquatur  ,  sed  potius  mundus,  qui  ma- 
gnitudine  voluminum  laborat  ,  aliquo  ma- 
gno  malo  liberetur.  Vide  supra  IV.  569. 

5  Sex  libri  Exemplorum  memorabilium 
MS    in  Bibl.  Patavina. 

6.  Liber  contra  lusores. 

7.  Dialogus  de  lusu  ridiculo  ebriorum  . 
al.  Hebraeorum. 

8.  De  miraculis  Anlonii  Patavini. 

9.  Vita  B.  Helenae  Enselminae. 

10.  Tractatus  de  tonfessione.  Hi  Scar- 
deonio  et  Papadopulo  visi  sunt.  Vide  illum 
Antiqv.  Patav.  II.  10.  p.  236.  hunc.  vero 
tomo  II.  Ilist.  Gymanasii  Patavini  p.  169. 

*  V.  C.  Apostolus  Zenas  in  epistola  de 
Meditationibus  Philosophicis  Bernardi  Tri- 
visani  scribit  in  Museo  Trivisaneo  servari 
codicem  scriptum  An.  1475.  in  quo  sunt 
orationes  Xicconis:  additque  Carmma  quae- 
dam  latina  haberi  apud  V.  C.  Ilieronym. 
Baruflaldi  Ferrariensem  eodem  authorc 
Xiccone.   Vide  Zeno  Lett.  1. 172. edit.  1785.) 

Modestus  POLENTONUS,  Xicconis  filius 
a.  1485.  Patavii  Jurium  Doctor  renunciatus 
ibidem  pcr  annos  complures  jurispruden- 
tiam  civilem  docuit.  Conscripsit  Iiesponsa 
juris  ,  ad  quae  Caepolla  et  alii  provocant : 
itern  de  sepulcris  illustrium  virorum.quae 
Patavii  oisuntur  ,  opus  a  Scardconio  lau- 
datum,  Antiqu.  Patav.  II.  8.  p.  18.1  Kappius 
dissert. cit.  §.  22.  Nic.  Comneni  Papadopoli 
Ilist.Gymnasii  Patavinilib.  lll.sect.  1.c.  13. 

POLITIANUS  Vid.  ANGELUS. 

Martirm  POLLICHIUS,  Mellerstadius , 
;i  Mellerstadio ,  Franconiae  urbe  ,  sic  di- 
rtus.  Magister  Lipsiensis ,  D.  Thomam  ibi 


O  K  U  S 

per  annos  fere  viginti  interprctatus  est  , 
post  ad  Medicinam  animum  applicuit,  et 
Friderici  III.  Electoris  Saxoniae  Archiater 
factus  cum  ipso  in  Terram  Sanctam  pe- 
regrinatum  abilt.  Redux  primus  Academiac 
Wittebergensis  Rector  constitutus  est.  De 
morbo  Gallico  controversiam  Lipsiae  ha- 
buit ,  de  qua  Leichii  origines  typographiae 
Lipsiensis  p.  78. 

Ejus  nota  sunt  sequentia. 

Laconismus  tumultuarius ,  contra  Wim- 
pinam.  Lcichius  p.  106.  107. 

Cursus  Physicus  et  Logicus.  Lips.  1514. 
fol.  Logicus  solus.  ibid.  1512.  fol. 

De  complexione  ,  sine  anno  et ,  loco  4. 

Tractatus  in  Wimpinianas  offensiones. 
Witteb.  1506. 

Propositiones  Astrologicae  15.  cum  suis 
solutwnibus.  Lips.  1  482.  4. 

Epistola  ad  Georgium  Saxoniae  Ducem, 
MS.  in  Bibl.  Paullina.  Fellerus  Catal.  p.  282. 
Epistolae  duae  de  Actis  inter  Fridericum 
Imp.  et  Carolum  Ducem  Burgundiae ,  MS 
ibidem ,  p.  283. 

Cursus  in  Metaphysicam ,  Regimen  pe- 
stilentiae  ,  Quaestiones  disputalae ,  Carmi- 
na  varia,  Elegia  in  mortem  Ernesti  Electo- 
ris,  etalia.  Vide  Centur  Maderianam  n.31. 

*  Piaeter  ea  quae  hic  de  Pollichio  tan- 
guntur  addere  juvat;  egregiam  operam 
praestitisse  illum  Electori  Saxoniae  novam 
Wittembergensem  scholam  erigere  molienti 
quac  tandem  erecta  est  anno  1501.  Obiit. 
An.  1514.  Praeter  opera  hic  indicata  extat 
eius  Responsio  m  errores  Simonis  Pistoris 
de  Mato  Franco.  Lipsiae  1501.  4. 

POLYDORUS  Vergilius,  Urbinas,  Bono- 
niae  bonas  litteras  didicit  et  docuit ,  ab 
Alexandro  VI.  Pontilice  in  Angliam  mis- 
sus  est ,  ut  ibi  Quaestorem  ageret,  ab  Ilen- 
rico  VIII.  Regc  Archiadiaconus  Wellensis 
constitutus  in  Anglia  mansit,  dor.ec  in  se- 
nium  aetate  vergente  Urbinum  reversus  , 
ibidemque  a.  1555.  fato  suo  functus  est. 
Vide  Baelium 
Ingenii  ipsius  monumenla  sunt  haec: 
Proverbiorum  Libellus  ,  Venet.  per  Mag. 
Christoph.  de  Pensis,  1498.  4.  Adagiorum 
opus  recognitum  et  loouplotatum ,  Barsi!. 
apud  Frobcnium  ,  1521.  1525.  fol. 


P  0  M  P  0 

De  Inventoribus  rerum  libri  III.  Venet. 
per  eundem  ,  1499.  8.  Argent.  ex  aedibus 
Schurcrianis  ,  1516.  4.  Basil.  1546.  8.  Pa- 
ris.  apud  Rob.  Stephanum.  1529.  4.  1537. 
4.  Libros  hos,  ait  Miraeus,  haerctici  cor- 
ruperunt ;  sed  purgati  prodierunt  Romae 
1575.  et  1585.  Gcrmanice  vertit  Marcus 
Fatinus  Alpinus.  Aug.  Vind.  1537.  fol.  (277 
Italice  a  Franc.  Baldelli  Fir.  Giunti  1587. 
1598.  in  4  } 

Historiae  Anglicae  libri  XXVI.  Basil.apud 
Bebelium,  1534.  fol.  apud  Thomam  Gue- 
rinum  ,  1570-  fol. 

Dialogorum  de  patientia  et  ejus  fructu 
libri  III.  De  vita  perfecta  liber  unus.  De 
veritate  et  menclacio  liber  I.  De  prodigiis 
libri  III.  Basil.  1545.  8.  (278  Italice  a  Fr. 
Baldelli  Yen.  Giolito  1550.  8.) 

D.  Chrisostomi  Comparatio  regii  poten- 
tatus ,  divitiarum  ac  praestantiae  ad  Mo- 
nachum  in  verissima  Chrtsti  Philosophia 
acquiescentem  Basil.  1533.  8. 

De  prodigiis  librii  III.  Basil.  apud  Be- 
belium  ,  1531. 

Commentariolus  in  Dominicam  precem, 
cum  libro  de  inventoribus.  ibid.  apud  eun- 
dem,  1536. 

Emendaliones  Gildae ,  libri  II.  Gesnerus 
memorat. 

De  Praesulibus  Angliae  commentatus 
est.  Opus  nunquam  prodiit ,  nunquam  for- 
san  prodire  dignum,  inler  exules  Anglos 
asservatum.  Vix  enim  alia  praeter  nuda 
nomina  atque  tempora  complecti  videtur. 
Notitiam  ejus  Stapletonus  dedit  (Trinc.Doctr. 
I.  13.  c.  7.)  hisce  verbis:  Habemus  om- 
nium  Episcoporum  ,  quos  annis  pene  mille 
Anglia  habuit,  paratum  catalogum  et  or- 
dinem ,  a  Polydoro  Virgilio  descriptum.  Hec 
Wharthonus  praefat.  tomi  I.  Angliae  sa- 
crae  p.  1 4. 

POMERIUS ,  vide  Julianus  Pomerius, 
lib.  IX    p.  579. 

Sermones  POMERII  de  Sanctis  per  Fr. 
IVIwartum  de  Themcswar,  Ilaganoae  per 
Henr.  Gran.  1499.  4.  De  Auctore  vide  lib. 
XV.  Pomerium  vero  idem  ac  Pomarium  , 
h.  e.  hortus  pomorum  :  et  titulus  est  me- 
taphoricus  libro  inditus. 

POMPEJANUS,  Poeta  incognitus.  cujus 


NATIUS  309 

quaedam  leguntur  Catalectainter  Epigram- 
mata  et  Poematia  vetera  a  Pithoeo  edita. 

POMPEJUS,  S.  Syri  Episcopi  Ticinen- 
sis  discipulus,  sec.  II.  Vitam  Magistri  sui 
scripsisse  dicitu*-,  sic  ut  Paulus  Diaco- 
nus,  qui  eandem  vitam  scripsit ,  ex  illo 
profecerit.  An  vero  illa  sit ,  quam  Poni- 
nus  Mombritius  et  Surius  ad  d.  9.  Dec. 
ediderunt ,  nondum  constat.  Vide  Bollan- 
dum  t.  II  Febr.  p.  153. 

Pauli  POMPILII  Liber.  L.  Annaei  Se- 
necae  Vita  ad  Joannem  Lopirn,  Decanum 
Valentinum  ,  prodiit  Romae  per  Eucha- 
rium  Silber,  1480.  4.  Maittaire  tom.  1  p. 
406.  edit.  pGSter. 

Petrus  POMPONATIUS,  Mantuae  d.  16. 
Sept.  1462.  natus,  Patavii  Philosophiam 
didicit  a  Petro  Trapalino ,  ibidemque  et 
Bononiae  docuit ,  mortuus  anno  aetatis 
LXIV.  De  vita  illius  evolve  Niceronum 
tom.  XXV  Baelium  in  Lexico  ,  et  singu- 
larem  dissertationem  Jo.  Gottlieb  Olearii, 
Jenae  1709.  4.  Naudaeana  pag.  31.  et  Ad- 
ditiones  pag.  161.  f.  Altamura  Bibl.  Do- 
minicana  p.  249. 

Scripta  ejus  haec  sunt  : 

1.  Tractatus  ,  in  quu  disputatur  penes 
quid  intensio  et  remissio  formarum  atten- 
dantur  ,  nec  minus  parvitas  et  magnitudo. 
Bonon.   apud    Hieron.  Platonidem  ,    loii. 

2.  Tractatus  de  Reactione ,  cum  Quae- 
slione  de  actione  reali.  Bonon     1515.  fol. 

3.  De  immortalitate  animae.  ibid.  1516. 
8.  Basil.  1634.  12.  Adest  etiam  editio  ty- 
pis  recentissimis  excusa  in  12.  annum 
tamen  1534.  pracforens. 

4.  Apologia  adversus  Contarenum.  Bo- 
non.  1517.  8. 

5.  Defensorium  adv.  Augustinum  Xi- 
phum.  Bonon.  1519.  fol.  • 

6.  Tractatus  de  nutritione  etaugmentatio- 
ne.  Bonon  apud  Hier.  de  Benedictis,  I52l.f. 

7.  De  naturaliuin  e/fectuum  admirando- 
rum  causis ,  sive  de  Incantationibut  Opus, 
a  Guil.  Gratarolo  editum.  Basil.  1556.  8. 
1569.  8. 

8.  Idem  libcr ,  cum  Uiris  V.  de  Fah  , 
Libero  arbiirio  ,  Praedestinatione  ,  Provi- 
dentia  Dei ,  per  eundem  Gratarotum.  Ba- 
sil.  1567.  s. 


1 


310  ?  0  N  T 

9.  Dubitatioues  in  quartum  Meteorolo- 
gicorum  Aristotelts.  Venet.  1563.  fol. 

Opera  ejua  prima  collectione  prodierunt 
Vonet.  1595.  fol.  qua  continentur  ea  ,  quae 
usque  ad  num.  G.  a  nobis  memorata  sunt. 
Vhiuntur  \ero  post  n.  4.  Contradictoris 
(Nrphi)  Tractatus  doctissimimus :  et  post 
n.  5.  Approbationes  nitionum  Defensorii 
per  Fratrem  Chri/sostomum  Theologum  Or- 
cltnis  Praedicatorum. 

Julius  POMPOMUS  Laetus  ,  vidc  Julius. 

Joannes  Joiianus  PONTANUS ,  Caereta- 
nus  ex  agro  Spoletano  ,  a  1 426.  natus. 
Joviani  nomen  ex  more  illorum  temporum 
Neapoli  assumsit ,  ubi  apud  Ferdinandum 

I.  Regem  gratia  multum  valuit ,  cui  pri- 
mum   a   secretis  fuit,  post  lilii    Mphonsi 

II.  Inspector  et  post  a  secretis:  obiit  a. 
1503.  aetatis  LXXVII  De  vita  ejus  evolve 
Niceronum  tomo  VIII.  pag.  265.  seqq. 
Giornale  de'  Letterati  d' Italia  tomo  XX. 
p.   108.  seqq.  ut  alios  taceam. 

Opera  ejus  edita  sunt  Venet.  pcr  Ber- 
nardinum  Vercellensem ,  1501.  fol.  Opera 
poelica  prodierunt  Florent.  apud  Phil.  de 
Giunta,  1514.  8.  et  ap.  heredes  illius , 
1520.  8.  part.  VI.  Venetiis  1533.  8.  Pro- 
saiea  ibid.  apud  Aldum  et  Andream  So- 
cerum,  1518.  4.  3.  vol.  Basil.  1538.  4. 
3.  vol.  Omnia  vero  conjunctim  Basil.  1538. 
S.  4.  vol.  Ex  his  singula  enarrabimus. 
Tomo  I. 

De  Obedientia  libri  IV.  Neapoli ,  per 
Mathiam  Moravum  ,  1490.  4.  (279.  Italice 
a  Jacobo  Baroncelli  Ven.  Giolito  1568.  8. 
Ed .  posthuma  a  Remigio  Florentino  curata.) 

De  Fortitudine  libri  II. 

De  Principe  ,  ad  Alphonsum  Calabriae 
Ducem  ,  a.  1578.  Italice  conversus  a  Pyr- 
rho  Pedirocco,  cujus  aulographum  servat 
Apostolus  Zenus. 

De  Liberalitate. 

De  Benefcentia. 

De  Magniftcentia. 

De  Spkndore. 

De  Convenientia. 

De  Prudentia  Ubri  V. 

!)>■  Hagnanimitate  Hbri  II 

De  Fortuna  libri  III. 

De  Immanitale. 


AN  US 

Tomo  11. 

De  Aspiratione  libri  duo.  Brixiae  por 
BernardinumMisintan^PapionsemjHO^.  4. 

Dialogi:  Charon  ,  Antonms ,  Actius  , 
/Egidius ,  Asinus. 

De  Sennone  libri  IV. 

Bclli ,  quod  Ferdinandus  Senior  ,  Nea- 
politanorum  Bex  ,  cum  Joanne  Andegaven- 
se  Duce  gessit,  libri  VI.  Venet.  1519.  4. 
cum  Barth.  Facio  de  rebus  ab  Alphonso 
I.  gestis.  Basil.  1566.  8. 

Versio  ltalica  Anonymi  prodiit  Venetiis 
1524.  ap.  Mich.  Tramezzinum  1544.  8. 
Jacobi  Mauri  ,  Neap.  1590.  4. 

Insertus  postea  est  Thesauro  Historiae 
Italicae   Burmanniano    tom.  IX  part.  III. 
Editionem    Dordracenam  1618.  8.  memo- 
rat  Fabricius  noster  t.  I.  p.  369. 
Tomo  III. 

Centum  Ptolemaei  sententiae  in  Lati- 
num  sermonem  traductae  et  Commentario 
illustratae.  Basil.  1531:  4. 

De  rebus  coelestibus  libri  XIV.  Basil. 
1530.  4. 

De  Luna ,  liber  imperfectus. 
Tomo  IV. 

Utrania ,  sive  de  Stellis ,  libri  V. 

Meteororum  liber  unus.  Witt.  1524.  8. 
Argent.  1539.  8.  cum  interpretatione  Vi- 
ti  Amerbachii    Arg.  1545.  8. 

De  Hortis  Hesperidum  libri  II. 

Pastorales  Pompae  VII. 

Bucolica  ,  Melisaeus  ,  Maeon  et  Acon. 

Amorum  libri  II. 

De  Amore  conjugali  libri  III. 

Tumulorum  libri  II. 

De  divinis  laudibus. 

Hendecasgllaborum  sive  Bajarum  libri.II. 

Lyrici  Versus. 

Eridani  libri  II. 

Epigrammata.  Umbra  et  Epigrammata 
quaedam  prodierunt  cum  Publii  Gregorii 
Tiferni  Opusculis,  Venet.  per  Bernardi- 
num  Venetum  ,  1498.  4.  Naenias  Alexan- 
der  Adimarus  versibus  Italicis  expressit, 
quorum  exomplar  possedit  Ant.  Maglia- 
beccus ,  teste  Nicodemo  in  Additionibus 
ad  Toppium  p.  133.  (280.  Vide  Morclli 
Codici  Naniani.  ) 

Scripsissc   quoquc   dicitur ,  tcste  Jaco- 


P  0  N  T 

billo  in  Bibl.  Umbriae  p.  167.  de  origine 
Umbrorum  ;  sed  liber  neque  excusus  ,  ne- 
que  MS.  invenitur.  Ajunt  quoque  Vitam 
Jacobi  Picinini  scripsisse ;  nisi  forte  hi- 
storiam  belli  Neapolitani  indigitent,  in 
quo  de  rebus  illius  contra  Ferdinandum 
Regem  agitur.  Commentarios  in  Catullum 
memorat  Petrus  Summontius ,  qui  scri- 
pta  ejus  conjunctim  cdiderat.  Pontano 
quoque  debetur  Tiberius  Donatus  in  M- 
neida  Virgilii ,  ex  cujus  Codice  primum 
impressus  est  Neapoli  per  Jo.  Sulzbachium 
et  Matthiam  Cancer  ,  1535.  fol.  Haec  ul- 
tima  ex  Diario  Italico  Ad  Donatum  vero 
quod  spectat ,  haec  editio  memorata  non 
est  prima  ,  quum  Adamus  Petrus  Basileen- 
sis  in  praefatione  ad  Rhemnium  Palaemo- 
nem  et  alios  Grammaticos  minores  a. 
1527.  scripta  jam  testetur  ,  illum  a  Jo- 
viano  Pontano  e  situ  prolatum  esse. 

PONTIANUS,  Episcop.  Africanus  Sec. 
VI.  scripsit  Epistolam  ad  Justinianum  Imp. 
in  qua  adflrmat  mortuos  non  esse  dam- 
nat.  Edita  est  tom.  1  Conciliorum  Binii, 
et  a  Baronio  ad  a.  546.  n.  52.  53. 

PONTIANUS ,  patria  Romanus  ,  Episco- 
pus  Romanus  sub  Imper.  Alexandro,  scri- 
psit  Epistolas  Decretales  duas  ,  quae  ha- 
bentur  tomo  I.  Conciliorum  Harduini  p. 
115.  et  cum  Clementis  Recognitionibus 
per  iSichardum  Basil  1526.  Decreta  apud 
Ivonem  ,  Gratianum  et  alios.  Martyrium 
passus  est  sub  Maximino  in  Sardinia  a. 
237.  d.  19.  Nov.  Mandosii  Bibl.  Bomana 
Cent.  I.  44.  Lud.  Jac.  a  S.  Carolo  Bibl. 
Pontificia  p.  196.  Oldoini  Athenaeum  Ro- 
manum  p.  570.  571. 

PONTICUS  VIRUNIUS  ,  cujus  praeno- 
men  in  baptismo  acceptum  nos  latet,  quum 
et  Andreas  Ubaldus ,  qui  vitam  ejus  a) 
descripsit,  illud  omiserit.  Pontici  nomen 
habet,  quia  ex  illustri  familia  de  Ponte , 
quae  Belluni  floruit ,  prognatus  est:  Vi- 
runii  vero,  quia  patriam  suam  Bellu- 
num  olim  Virunum  dictam  fuisse  credidit. 
Tarvisinum  vulgo  patriam  fuisse  statuunt: 
perperam.  Parens  ejus  nobilis  fuit  et  Ve- 
netis  militavit :  mater  Catinia  ,  Radichii , 


ICUS  311 

Macedoniae  Principis  filia.  Noster  circa  a. 
1467.  natus  ost ,  patre  nonagenario  ,  ma- 
tre  annos  LIV  nata.  Mater  ipsum  in  lin- 
gua  Graeca  ,  Georgius  Valla ,  Bapt.  Gua- 
rinus  et  alii  in  roliquis  studiis  instruxe- 
runt.  Docuit  in  multis  civitatibus,  prae- 
cipue  Arimini ,  Ferrariae  ,  Regii ,  Foroli- 
vii.  Deinde  Regii  a.  1506.  typographiam 
instruxit ,  quamvis  libri ,  qui  ex  eadom 
prodierunt ,  admodum  sint  rari,  quia  ini- 
mici  ejus  post  breve  tempus  illam  dissi- 
paverunt.MortuumdicuntBononiaea.  1520. 
Scripta  ejus  longa  sene  recenset  lauda- 
tus  Ubaldus,  non  autem  addit ,  quaenam 
ex  illis  impressa  fucrint,  sicuti  nec  Sim- 
lerus.  Enumerabimus  autem  in  Classes 
aliquot  digesta : 

1 .  Commentarii  in  Sallustium ,  Meta- 
morphosin  Ovidii ,  Statium  ,  Horatium , 
Claudianum  ,  Virgilium. 

2.  Comment.  in  Hesiodum ,  Callima- 
chum ,  Orphea  de  gemm>s ,  Anthologiae 
librum  IV. 

5.  Versiones  e  graeco  Pindari ,  Homeri , 
Hesiodi ,  Apollonii ,  Theocriti ,  Musaei , 
Phocylidae ,  trium  Tragoediarum  Euripi- 
dis  ,  quatuor  Sophoclis ,  quarundam  Co- 
moediarum  Aristophanis ,  multorum  Diaio- 
gorum  Luciani ,  Ptolemaei  et  Plutarchi  de 
Musica ,  Helenae  Demetrii  Moschi .  vnius 
libri  ex  Zonara  ,  Theophili  de  pulsibus  et 
urinis ,  Pauli  JEginetae  ,  AStii  Magni  et 
Melampi  Medicorum. 

4.  De  Grammatica  hbri  III.  Explicatio 
Erotematum  Manuelis  Chrysolorae.  llunc 
librum  Ferrariae  1509.  8  editum  per  Joan- 
nem  Mazochum  ,  rariorem  utpote  ,  pluri- 
bus  verbis  recenset  Niceronus  in  Adden- 
dis  ad  Memoriarum  tom.  VIII.  pag.  253. 
Adde  Annales  typographicos  Mich.  Maitta- 
ire  tom.  II.  p.  202.  203. 

5.  Historica.  Historia  Ilaliae  recondita 
libri  XI.  vita  Emanuelis  Chrysolorae  :  De 
laudihm  Beatricis  ,  uxoris  Ludovici  Sfor- 
ciae  ,  Ducis  Mediolanensis  :  Nistoriae  Bri- 
tannicae  libri  V.  Est  compendium  historiae 
Galfredi  Monumetensis  ,  impressum  Augu- 
stae  Vindelicorum  1534.  8.  per  Alex  Weis- 


a)  Edila  est  illa  vila  per  Ovidiura  Montalbanum,      Bononiac  litteris  Jacobi  Monti,  1G55.  i. 


M-i  roN 

senboro  ,  Beidelbergae  apud  llier.  Come- 
linum  1587.  fol.  Londini  1585.  8.  r\ 
reo  asiooe  Dav.  Porelli.. 

6.  Prosaica  De  admirandis  secretis  Cal- 
lopismi  :  De  nominihus  corruptis:  Or'atio- 
ncs  fiuabres  ct  nuptiules  :  Commcnt.  in 
Sphaeram  Jo.  de  Sacrobosco  :  De  arte  di- 
vinatrice  antiquorum  libri  XVI.  De  Fato  : 
Invectwae  :  Dialogus  ad  Robertum  Malate- 
stam  :  hic  impressus  in  fine  haec  verba 
osleodit:  Ex  Rhegio  Ligustico  Ponticus 
Virunius  impcnsa  et  torcularibus.  suis. 
1508.  4.  Kespondit  quoque  Plinianae  de- 
fensioni  Pandulphi  Collenutii ,  contra  Ni- 
colai  Leonieeni  et  aliorum  Medicorum  er- 
rores  a.  1491  ,  quod  testatur  Fabricius 
noster  tom.  I.  pag.  369.  qui  expresse 
Bellunensem  vocat. 

7.  Poetica.  De  miseria  literarum  lib.  II. 
Elegiarum  et  Epigrammatum  gr.  lal.  libri 
IV.  Epistolae  graecae  et  latinae  ad  divcrsos. 

Debentur  haec  omnia  Diario  Italico  Ve- 
neto  tomo  XXIV.  pag.  335.  seqq.  cui  adde 
Simlerum  et  Whartoni  Appendicem  ad 
Caveum.  Xiceronum  tomo  VIII.  pag.  23. 
\ppendicem  Trithemii  ,  c.  11. 

*  Ex  libris  viri  huius  docti  habeo  apud 
me  omissum  hic  a  bibliothecario  Liba- 
nium  de  modo  epistolandi ,  ex  Gracco  rn 
latinum  pei  excellentissimum  virum  Dom. 
Ponticum  Virunium ,  impressum  Papiae 
per  Jacob  de  paucis  drapis  de  Burgo  Fran- 
co  an.  1304  die  15.  Martii  in  4.  Versio- 
nis  huius  meminit  Niccronius,  sed  Vene- 
tae  editionis  A.  1025.  quam  vero  hic  ego 
indicavi  priorem  esse  constat  et  ab  ipso 
auctore  curatam.  * 

PONTINIACENSIS  monasterii ,  dioecesis 
Antissiodorensis  ,  Ilistoria  edita  est  in  The- 
sauro  novo  Anecdotorum  Edm.  Martene  et 
Ursini  Durand  tomo  III.  p.  1221. 

M.  PONTIDS  de  S.  /Egidio  ,  nescio  quis  , 

professione    Medicus,    cuius    libellus 

de  curis  omuium  ae.gr itudinnm  Lipsiae  MS. 

in  Bibl.  Paullina.  Vidc  Catalogum    Felleri 

275. 

PONTIUS,  Afer  procul  dubio  ,  Diaconus 
Carthaginiensis  ,  Cypriani  comes  assiduus  , 
m  ipso  quoque  exilio  et  martyrio.  Scripsit 
Vitam    Cypriani    quac  habetur  apud  Su- 


T  1  U  S 

rium  d.  14.  Sept.  et  operibus  Cypriani 
adjungi  solet.  Confer  Acta  SS.  Martii  tom. 
I.  p.  750.  Caveum  et  alios. 

PONTIUS  de  Raladuno  scripsit  historiam 
Francorum  ,  qui  ceperuut  Jcrusalem.  MS. 
in  Bibl.  Kegia  Parisina.  Bern.  de  Montfau- 
con  Bibl.  Bibliothecarum  MSt.  pag.  1013. 

PONTIUS  de  Ralmeto  ,  Ecclesiae  Lugdu- 
nensis  Magister ,  Poenitentiarius  et  Cano- 
nicus  ,  a.  1116.  Cartusiam  Majorevi  funda- 
vit ,  post  a.  1140.  Episcopus  Bellicensis  , 
ante  vero  et  post  insulam  ibidem  mona- 
chus:  scripsit  de  aeternitate  ,  de  vitandis 
schismaticis ,  de  pace  concilianda,  de  con- 
temtu  vamtatis  seculi.  Car.  Jos.  Morotii 
Theatrum  Chronol.  ordinis  Cartusiani  pag. 
70.  230. 

PONTIUS  Carbonellus ,  vide  supra  tom.  I 
p.  308.  et  adde  ,  quae  de  ipso  habent  Nic. 
Antonium  Bibl.  Hisp.  Vet.  VIII.  n.244.  Wil- 
lot  in  Athenis  sodalitii  Franciscani  p.  312. 

PONTIUS,  ex  monacho  Cisterciensi  Ab- 
bas  primum  Grandissilvae  ,  postea  Clarae 
vallis  ,  tandem  Episcopus  Claromontanus , 
circa  a.  1172.  obiit  post  a.  1197.  Exstat 
ejus  Epistola  notabilis  ad  Mauritium  Epi- 
scopum  Parisiensem  ,  inter  Epistolas  Ste- 
phani  Tornacensis  numero  3.  Car  de  Visch. 
Bibl.  Ord.  Cisterciensis  po.  281. 

PONTIUS,  Abbas  de  Melgucil,  filius 
Petri  Merguliensis  Comitis  Cluniacensis ,  ab 
auno  1109-1125.  Duae  ejus  Epistolae  et 
Statuta  edidit  Baluzius  Miscell.  lib.  VI.  p. 
497.  Vide  de  ipso  Galliam  Christianam  t. 
IV.  p.  1134. 

PONTIUS  ,  Abbas  S.  Kufi  in  Gallia  ,  circa 
a.  1124.  scripsit  Epistolam  ad  Abbatem 
et  conventum  Balmosiacensem ,  in  qua  ad 
quaestiones  ab  ipsis  propositas  respondet 
de  quotidiano  jejunio  ,  de  silentio  continuo, 
de  vini  abstinentia ,  deque  laneis  vestibus 
Canonicorum,  coenobii  Calmasiacensis-  Ex- 
stat  apud  Martene  et  Durand.  Thes.  novo 
Anecdotorum  tom.  I.  p.  359. 

PONTIUS,  Abbas  Saviniacensis,  ab  anno 
1121-1135.  cui  Mabillonius  tom.  II.  Annal. 
Bened.  p.  385.  tribuit  Chronicon  breve 
Abbaliae  Saviniacensis  ab  anno  809-827- 
quod  conservavit  Claudius  Stephanotius  in 
Antiquitatibus  Ord.  S.  Benedicti  dioeccsis 


PORC 
Lugdunensis.  Opus  hoc  MS.  hubetur  in  Bi- 
bl.  S.  Germani  de  Pratis.  Le  Long  Bibl.  lli- 
storique  de  la  France  pag.  257.  911.  Adde 
Galliam  Christianam  t.  IV.  p.  204. 

POKCARIUS  ,  Abbas  Lirinensis  ,  circa 
a.  485.  qui  Caesarium  post  Episcopum 
Arelatensem  in  monasterium  suum  recepit, 
unde  frequens  ipsius  in  vita  Caesarii  men- 
tio.  Ejus  prostat  Epistola  ad  monachos  , 
( Monitae  dicuntur  in  Codice  Bibl.  Uegiae 
Parisinae ,  teste  Montfauconio  Bibl.  iMSS. 
p.  1038;  primum  edita  in  Opusculis  quo- 
rundam  Patrum  per  Thomam  Galletum  , 
Lugd.  1615.  post  in  Supplemento  Bibl. 
PP.  tom.  1.  p.  832,  et  inde  in  Bibl.  Colo- 
niensi  et  Lugdunensi  repetita.  ^Etas  Au- 
ctoris  et  Epistolae  huc  usque  inter  incer- 
tos  posita  est,  donec  Anonymus  Mellicensis 
de  script.  Eccles.  c.  58.  utrumque  detexit. 
Adde  Hist.  liter.  de  la  France  tom.  II.  p. 
687.etGalliamChristianam  t.  III.  p.  1192. 

Alius  Porcarius  circa  finem  sec  VI.  Ab- 
bas  S  Hilarii  Pictaviensis.  Mabillonius  sec. 
I.  Bened.  p.  97.  Gallia  Christ.  t.  II.  p.  1224. 

Tertius  fuit  itidem  Abbas  Lirinensis  a 
Saracenis  a.  730.  cura  suis  interfectus,  de 
quo  Phil.  Elssii  Encomiasticon  Augusti- 
nianum  p.  292.  Gallia  Christ.  t.  III.  p.  1 1 91. 

PORCELLUS,  vel  potius  PORCELLIUS, 
Neapolitanus,  quamvis  ipse  Romanus  po- 
tius  dici  voluit,  PoBta  et  Alphonsi  I.  utrius- 
que  Siciliae  Regis  Scriba  sive  Secretarius, 
a  quo  a.  4  452.  fervente  bello  inter  Vene- 
tos  et  Mediolanenses  in  castra  Venetorum 
missus  est  ,  ut  singula  ,  quae  ibi  gereren- 
tur ,  nunciaret  a).  Descripsit  igitur  hoc 
bellum  ,  sequenti  titulo  .  Commentaria  Co- 
mitis  Jacobi  Picinini  vocati  Scipionis  JE- 
miliani ,  edita  et  missa  Alphonso  Regi  Ara- 
gonum  Lxstat  libellus  in  Script.  rerum 
Italicarum  Muratorii  tom.  XX  p.  65.  Ve- 
ronae  adservari  ait  idem  Commenlarios 
secundi  anni  de  gestis  Scipionis  Pichinini, 
ad  Franciscum  Foscari,  Venetorum  Ducem. 
lllo  bello  non  admodum  multa  gesta  sunt , 
sed  Porcellius  tamen  eleganter  omnia  de- 
scripsit.  Elegiae  et  Epigrammata  illius 
nondum  videntur  lucem  publicam  conspe- 


ELLUS  313 

xisse  :  quae  vero  Volaterranus  et  Gyraldus 
non  magni  pretii  esse  judicant.  In  Biblio- 
theca  Ducum  Urbinatium  Porcellii  Opera 
quatuor  voluminibus  .exstiterunt ,  quae 
procul  omni  dubio  in  Vaticanam  perlata 
sunt.  Haec  omnia  debeotur  Muratorio  in 
praefatione.  Porcellii  ,  Basilii  et  Trebanii 
( non  Thebani,  ut  est  apud  Ge.snf-rurn) 
opuscula  s.  poiimala,  diligentia  Christophori 
Preudhomme  Barroducani  edita  sunt ,  Pa- 
risiis  apud  Simonem  Colinaeum  ,  1539  8. 
ut  est  apud  Maittairium.  Illud  poi*ma  Por- 
cellii ,  quod  ibi  editum  est ,  alias  etiam 
Isottaeus  dicitur,  quia  continet  Carmina 
in  Isottam ,  Sigismundi  Pandulphi  Malute- 
stae  ,  Arimini  Domini  ,  amasiam.  Prosper 
Mandosius  Bibl.  Romanae  Centur.  V.  29. 
addit,  ipsum  de  virtutihus  Sigismundi  Ma- 
latestae  Epistolas  XII.  egregio  carmine  edi- 
disse  :  Fredericum  quoque  Urbini  Ducem 
res  suas  ab  eo  celebrari  voluisse.  Aliud 
carmen  ,  quo  Deploratio  Italiae  inscribitur  , 
memorat.  Titulus  integer  est :  Deploratio 
Italiae  poscentis  pacem  a  Divo  Paulo  II. 
P.  M.  Triumphus  Alfonsi  Regis  Aragonei 
devicta  Neapoli ,  exstat  MSt.  in  Bibl.  Do- 
minicanorum  Florentiae.  Bern.  de  Mont- 
faucon  Bibl.  Bibliothecarum  MS.  p.  42>. 
Carmen  in  laudem  Francisci  Sfortiae  ,  in 
Bibl.  Begia  Parisina.  ibid  p  764  Adde  Dia- 
rium  Venetum,  Giornale  de'Letterati  d'Ita- 
lia  tom.  IX.  p.  148.  seqq. 

*  Porcelli  (  sic  enim  lego)  epistolas  ge- 
minas  dedit  Em.  Card.  Quirinus  in  col- 
lectione  Epistolar.  Fr.  Barbari  In  iis  v- 
ro  postquam  commemnravit  sm'pt'>s  <  - 
commentarios  de  Scinione  imperatore, 
quorum  et  meminit  hic  Fabricius;  adiicit 
vertisse  se  ad  celebrandam  versiculis  fa- 
miliam  Barbarorum.  Lege  ilaquc  ait  od 
Franc.  Barbarum  ,  primum  de  cognomine 
proavorum  tuorum  versiculos  etc. 

Scripsit  praeterea  septem  volumina  de 
felicitate  temporum  Pa  II ,  ut  ipse  Porcel- 
lus  testatur  in  Epistola  ad  Marcum  Fus- 
scarenum  ,  ex  qua  adhuc  inedita  verba 
quaedam  dedit  cl.  Angelua  M.  Quirinus 
Card.  in  diatriba  pracliminari   ad    episto- 


a)  Perperam  Vossius  duos  cx  uno  Porcellios  fd- 


cil ,  ({uoruui  piior  Peirarcliae  lemporibui  llorueril 

191 


314 


I'  O  i?  S  l 


las  supra  laudatas  p.  94.  Hoc  facile  opus 
idem  est  quod  in  MS.  oodice  Vaticano 
contin»  ri  lego  in  Bibliotheca  MSS.  I».  Mon- 
fauron  t.  1  pag.  105.  h.  titulo.  Porcellii 
Pamionii  Poematum  libri  VIII.  (mondose 
forte  pro  VII.  ad  Pium  II.  Pontifxcem 
Superiori  anno  in  vol.  XXV  Hor.  Italicar. 
prodiorunt  cius  commontarii  Secundi  an- 
ni  Scipionis  (  idost  Jacobi  )  exorcitus  Ve- 
neiorum  imperatoris.  Porcelli  huius  epi- 
gramma  oceurrit  intor  opigrammata  Jani 
Pannonii  Quinquecelcsiensis  Episcopi  ex 
cditiono  Porberiana  p.  98.  incipit : 

Sumc  Paler  divine  tui  munuscula  vatis. 
Quae  veniunt  patriis  aurca  mala  locis 

Caetera  Porcelli  opuscula  in  MSS.  Codi- 
cibus  adhuc.  latentia  discas  ex  cl.  Zeno 
in  Dissertationibus  Vossianis  ,  t.  1  p.  15. 
F.pi_'rnmmata  quaedam  ot  ologiam  in  Ilio- 
ronimum  Urbinatom  servat  MS.  Codox 
Riccardianus  Vide  Lami  Cat3log.  eiusd. 
Bibliothocao  n.  327.  * 

PCmCIlETUS  SALVATICUS,  Salvagum 
vocat  Ubertus  Folieta  in  Elogiis  clarorum 
Ligurum  ,  (qui  tamen  praeter  nudum  elo- 
gium  nihil  do  eo  memoratu  dignum  ad- 
didit ,)  Salvaticensem  et  de  Sylvaticis  Paul- 
lus  ColomesiMS  in  Italia  oriontali  pag.  8. 
de  Sylvaticis  WoKius  in  Bibl.  Hobr.  tom. 
II.  p.  1001.  Patria  fuit  Gcnuonsis ,  pro- 
fessione  monachus  Carthusianus.  Vixit  sub 
mitium  sec.  XIV.  quod  Rev.  Woltlus  ex 
ipso  auctore  docet ,  qui  fol.  16.  col.  4.  opc- 
ris  laudandi  ait ,  se  scribere  Christianis 
computanttbus  nunc  ab  incarnatione  Domini 
annum  1303.  Caveus  in  Chartophykioo 
longo  recentiorem  fecit ,  et  sub  finem  se- 
culi  XV.  scripsisse  tradidorat,  quia  paullo 
ante  tempus  impressionis  vixisso  conjece- 
rat.  Et  certe  difficile  erat  aetatem  ipsius 
recte  et  accurate  ponere  ,  quia  nemo  scri- 
ptorum  illam  memoraverat. 

Scripsit  librum  ,  quem  inscripsit :  17- 
ctoria  a)  adversus  impios  Hebraeos  ,  in 
qua  tum  ex  sacris  literis .  tum  ex  dictis 
Talmud  ac  Cabbalistarum  ,  et  dliorum 
omnium  authorum  ,  guos  Ilcbraei  reci- 
piunt ,  monstratur    verilas    Catholicae  /?- 


D  1  U  S 

dei.  Edidit  Augustinus  Justinianus  ,  Epi- 
scopus  Nebiensis,  Paris.  1520  4.  majori 
forma.  An  magnam  in  Hobraeorum  lectione 
facultatem  habuorit ,  dubium  est ,  quippe 
in  praefatione  docet ,  se  omnia  ex  Bai- 
mundo  Martini  petiisse.  Ut  igitur  hic  in- 
genue  fassus  est ,  per  quem  profecerit , 
sic  totum  fere  oxscripsit  Galatinus,  de  qua 
ro  judicium  Wolfii  addendum  pag.  1128. 
Qui  Galalinum  lcgerit,  Porchetum  se  evol- 
visse  credat.  Scripsit  etiam  de  Sanctissima 
Virgine  Maria ,  et  alium  librum  de  Enti- 
bus  trinis  et  unis.  Plura  de  ipso  praeter 
jam  citatos  dabunt  Waddingus  de  Scri- 
ptoribus  ordinis  Minorum  pag.  280.  So- 
pranus  de  Scriptoribus  Liguribus  p.  244. 
Oldoinus  in  Athenaeo  Ligustico  pag.  478 
Theod.  Petrejus  in  Bibl.  Cartusiana  pag. 
2G9.  Car.  Jos.  Morotius  in  Thoetro  Chro- 
nol.  ord.  Cartusicnsis  pag    72. 

P.  PORCIUS  Poeta ,  cuius  est  Pugna 
porcorum  per  P.  Porcium  Poetam  ,  Paris. 
apud  Nic.  Bouffet.  1543.  8.  Procul  dubio 
nomen   fietum. 

Publilius  Optatianus  POBPllYBIUS,  vido 
supra  tom.  V.  pag.  161. 

Alanus  POBBETANUS,  alias  Hermes 
Trismegistus. 

Regulae  coelestis  juris  MSS.  sunt  in 
Bibl.  Basileensi :  Liber  de  Virtutibus  in 
Bibl.  Begis  Angliae.  Bern.  de  Montfaucon 
Bibliotheca  Bibliothecarum  MSS.  p.  608  629. 
POSSESSOB,  Episcopus  Afer,  a.  520. 
scripsit  Ilelationem  ad  Hormisdam  Episc. 
Bomanum  de  libro  Fausti  Episcopi  Regien- 
sis,  quae  cum  responsione  Ilormisdae  legi- 
tur  t.  II.  Concilior.  llarduini  p.  1037.  1038. 
POSSIDIUS,  Afor,  per  annos  fere  XL. 
familiaris  S.  Augustini  .  et  Episcopus  Ca- 
lamensis  in  Numidia  ,  scripsit  vitam  S. 
Augustini ,  et  Indiculum  librorum  ejus  , 
quos  studiose  collegit  ot  consorvavit.  Edun- 
tur  haoc  cum  operibus  Augustini  ,  et  a 
Surio  d.  28.  Aug.  Utrumque  Opusculum 
a  Benodictinis  e  Codicibus  MSt.  omenda- 
tum  editum  in  calce  tomi  X.  Operum  Au- 
gustini  ,  Paris.  1690.  Vita  Augustini  per 
I).  Joannem  de  Salinas  Neapolitanum,  cum 


a    ifnl-?  Victoriam  Porchetum  ridueulo  crrorc      vocal  Reimmannus  in  Intr.  ad  Theol  Judaic.  p.  455. 


P  II  A  E  I»  () 
dissertat.  de  Yita  Possidii  ,  Romae  1731  8. 
Vide  Acta  Eruditorum  Lips.  1734.  p.  18. 
Sermones  ad  fratres  in  eremo  ipsi  suppo- 
siti  sunt  ib.  pag.  21.  Nonnulli  Possidonium 
vocant,  quum  tamen  diversi  sint ,  in  Con- 
cilio  Milevitano  simul  occurrentes.  In  Bibl. 
monasterii  Heilsbrunnensis  Codex  adest 
MS.  membranacens  ,  qui  ab  editis  multum 
diflert  teste  Hockero  pag.  52.  Vide  Isido- 
rum  et  Trithemium  de  Script.  Eccles.  c. 
8.  et  127.  Item  Phil.  Elssii  Encomiasti- 
con  Augustinianum  pag.  592.  Vitam  ejus 
ex  Augustini  operibus  et  vita  collegit  In- 
nocentius  Keferloherus  Can.  Reg.  Diessen- 
sis  in  Bavaria  Abbatiae  Decanus ,  quae 
exstat  in  Actis  Sanctorum  tom.  IV.  Maji 
pag.  29.  ubi  confer  Commentarium  prae- 
vium  Dan.  Papebrochii  pag.  27. 

*  Indiculum  librorum  S.  Augustini, 
quem  Possidius  texit,  multo  pleniorem 
quam  ferunt  edita  ex  MS.  Veronensi  Co- 
dice  vetustissimo  legas  excusum  Venetiis 
una  cum  duplici  S.  Augustini  epistola  re- 
cens  in  Godwicensi  Austriae  Abbatia  re- 
perta  Venetiis  an.  1735. 

POSTUMIANUS,  Monachus,  Severo  Sul- 
pitio  in  vita  S.  Martini  memoratus  ,  cui 
vitae  aliquae  (haud  diversae  ab  editis  apud 
Rosweidum  libro  secundoj  tribuuntur  in 
quibusdam  MSS.  teste  eodem  Rosweido. 
Haec  Fabricius  Bibl.  Graecae  t.  IX.  p.  33. 

POTAMIUS,  Episcopus  Ulyssiponensis, 
primum  Catholicus  ,  post  Arianus,  de  cu- 
jus  rebus  vide  Caveum.  Exstat  ejus  Epi- 
stola  ad  Athanasium  t.  II.  Spicilegii  Da- 
cheriani ,  edit.  novae  tom.  III.  pag.  299. 
Potamius  contra  perfidiam  Arrii  MSt.  ex- 
stat  in  Bibl.  monasterii  S.  Yedasti  Atre- 
batensis  ,  teste  Ant.  Sandero  in  Bibl.  Bcl- 
gica  manuscripta  pag.  63. 

POTHO,  Presbytcr  et  Monachus  mona- 
sterii  Prunveningonsis.  nunc  Pristingensis, 
prope  Ratisbonam  ,  Ordinis  S  Renedicti , 
qui  Seculo  XII.  claruit.  Scripsit  Librum 
de  miraculis  Sanctae  Dei  Genitricis  Ma- 
riae  ,  quae  una  cum  Anonymi  Minoritae 
Viennensis  Vita  Agnetis  Blanbeckin  ,  Yun- 
nae  A.  1731.  sumtibus  Petri  Conradi  Mp- 
nathii ,  edidit  Rev.  Bernardus  Pez  ,  Bene- 
dictiniis  Pt  Bibliothrrnrius  MellicensisLiber 


SITI  VUS  315 

vero  statim  rarioribus  adnumeratus  fuit , 
quia  auctoritate  Illustris  Comitis  Sinzen- 
dorfii  ,  et  Consilio  Pii  Nicolai  Garellii  Bi- 
bliothecae  Caesareae  Praefecti  prohibitus, 
et  exempla  omnia  bibliopolae  sunt  ablata. 
Yaria  enim  in  utroque  libro  adsunt,  quae 
ipsos  quoque  Pontiiicios  laederent.  cap.  36. 
Potho  narrat  de  quadarn  Abbatissa  im- 
praegnata  ,  quam  vero  poenitentem  duo 
Angeli  a  Maria  missi  ,  obstetricis  munus 
in  se  recipiendo  ,  ab  onere  graviditatis  li- 
berarunt ,  puerumque  eremitae  nutrien- 
dum  tradiderunt.  In  vita  vero  Agnetis  de 
praeputio  Christi  non  putida  solum  et  su- 
perstitiosa  ,  sed  et  prorsus  impia  haben- 
tur.  De  qua  re  consulat  Lector  Hardiani 
Pontii  Epistolam  ad  Amicum  ,  qua  histo- 
ria  libri  hujus  rariuris  exponitur ,  Francof 
et  Lipsiae,  ut  titulus  praefert  ,  1735.  8. 
duabus  plagulis  editam.  Sub  finem  anne- 
ctuntur  Pezii  Epistola  ad  Garellium  ,  quae 
de  hoc  negotio  conqueritur ,  nec  non  re- 
sponsio  Garellii ,  cum  iudicio  elaborata  , 
quae  ipsum  saniora  edocet.  Adde  Rclatio- 
nes  innocuas  An.  1731.  pag.  3I7. 

Ejus  etiam  sunt  libri  V.  de  statu  domus 
Dei  et  unicus  de  domo  sapientiae  ,  quos 
huc  usque  nomine  Pothonis  Abbatis  Pru- 
miensis  in  dioecesi  Trevirensi  ediderunt 
primum  Haganoae  1532.  post  in  Biblio- 
thecis  Patrum  aliquoties  repetierunt. 

Fortasse  illius  quoque  sunt  Auonymi 
Pruflingensis  de  S.  Erminoldo  Abbate  Pru- 
flingensi  libri  duo  ,  quos  Canisius  edidit 
tom.  II.  Antiqu.  Lect.  editionis  novae. 
PR^EDESTINATUS ,  vid.  PRIMASIUS. 
PRjEPOSITIVUS,  natione  Lombardus  , 
ab  Alberico  (ad  An.  1217.)  dicitur  vir  mi- 
rabilis  ,  fecisse  optimos  Sermones  et  qua- 
sdam  Postillas  Sententiarum.  Primus  ille 
Odoni  Episcopo  Parisino  juravit ,  se  sta- 
tutum  ,  quod  de  residentia  Cancellarii  fe- 
cerat,  observaturum.  Fuit  autem  Cancel- 
larius  An.  1207.  Ilaec  Bulaeus  in  Histor. 
Univers.  Parisiensis  tom.  III.  pag.  706. 
Eadem  fere  habet  Claud.  Ilemeraeus  de 
Acadeiuia  Paris.  pag.  1 1  "7 .  Summa  Thcolo- 
gica  Scholaslica  e.r  dictis  SS.  Patrum  . 
MS.  cxsUit  in  Bibl.  monasterii  Dunensis 
in  Flandria  ,  teste  Ant.    Sandero  in  Bibl. 


pu  i  S  t: 


!<t.  I.  pag.   173.  et   allogatur    in 

Doctorura  .  qui  Mariam  in  origi- 

nali    peccato   cooceptara    statuunt,  apud 

ira  el  Hueberom  Cod.  diplom.  EII.  p. 

,  iudice    Hemeraeo  ,  oadera  ost 

cum  Postilla  Sententiarttm.  tfagistri  Prae- 

Officioruni  rfe  Dicino  Officio 

et  diurno  .  qui  iocipit  :  Ecee  nunc  letnpus 

acceptabile  ei  rfies  salutis  dicitur  tempus 

gratiae    etc.    raanu    seculi    circiter   XIII. 

scriptua  habetur  Saltzburgi  in  Bibliotheca 

monisterti  s.   Petri  ,  quod   testatur    Rov. 

Bern.  IVzius  Dissert.  Isagogica  in  tomum 

I.  Tbesauri  AnecdotorUm   novissirai  p.  7. 

Sermones  sont  in  Bibliothecis  Galliae.  Addc 

Oudinom  tom.  III    pag.  31. 

PRECISLAUS  Pogarella ,  Silesius,   Ila 

lorflfii  ii!  Ducatu   Munsterbergeosi    io 

m  editus,  in  Academia  Bononiensi  bo- 

tleris  op  ram  dedit  .  post  Canonicus 

Wratislaviensis  ,  1 3  V 1 .  Episcopus  ibidem 

Johannis  Bohrmiae  Begis  Consiliarus  ,  et 

Caroli  IV.  Imp.  Vice  Caocellarius , obiit a. 

1532.  Scripsit  Fpistulus  aliquot,  quas  ro- 

t  Hanckius  do  Silesiis  indigcnis  eru- 

ditis  p.    89.    Confor    librum    vernaculum 

Tbeodori Crusii.  Vergniigung miissiger Stun- 

rfen  ,  part.  I. 

PRERADBKRTUS ,  nomon  abbreviatum 
Paschasii  Radberti ,  quod  docot  Ilistoiro 
liter.  de  la  Prance  tom.  V.  p.  305. 

Joannes  PREXANUS :  vide  de  boc  Fa- 
bricium  supra  tom.  V.  pag.  271.  nam  plura 
mibi  do  illo  non  occurrerunt. 

PRIAMUS  Capocius  ,  Lilybaotanus  Sicu- 
lus  .1.  U  Doctor. ,  ot  Fisci  Regii  Patronus 
a.  1517.  a  plebe  per  tumultum  irtterfectus 
ost.  Ejus  ost  Frirfericeis  s.  Carmen  de  rc- 
bus  Friderici  Adraorsi,  Marchionis  Misnen- 
sis  ,  Lips.  1488.  4.  Edidit  etiara  Regis  Lu- 
sitaniae  Opus  rfe  Continenlia.  Vid  Ant.Mon 
gitor  Bibl.  Sicula  tora.  II.  p.  192. 

Flaminius  PRIAMUS,  Luconsis  ,  quao- 
dam  Chrysostomi  in  Latinum  sormonom 
convertit :  in  Bibl.  Coisliniaua.  Born.  de 
Montfaucon  Bibl.  Bibliothecar.  MSt.  p.  I06G. 
^7^.  silvester  Do  PRIERIO  Mozzolini 
nsis  Comitatus  in  Subalpinis  Insubri- 
tius.  ubi  natus  an.  1460.  Ord.  Praed.  an. 
1475.  nomen  dedit.  Bononiae,  Patavii   el 


i  v  n  r  s 

Romae  demum  Theologiam  docuit :  indo 
an.  1515.  Th.  Cajotano  Vio  inspiranto  Ju- 
lii  II  S.  Palatii  Magistor  usque  ad  1523. 
iq  quo  posle  obiit.  Plura  oius  opora  La- 
lina  ct  vernacula  in  praeclaro  Op.  PP. 
Quotif  et  Echard  annumeranlur.  Quadra- 
gesimale  Aureum  Sermones  luculentissi- 
ini  Yenct.  per  Lazzarum  rfe  Soardis  1515. 
4.  cb."2.  ot  A.  0  Caracteribus  Soncini 
Fanertsis  simillimis  prope  me  est.  Laudes 
Genuae  urbis  in  epistola  nuncupatoria  ge- 
nerosis  civibus  Genuutibus. ) 

1'BIMASIUS,  discipulus  S.  Augustini  , 
Adrumotinus  Episcopus  irt  provincia  By- 
zacona  ,  et  Ecclesiarum  Africanarum  ad 
aulam  Constantinopolitanam  legatus,  circa 
annum  550. 

Scripsit  Collectanea  inomnes  Divi  Pauli 
Fpistolas  ,  ox  Ambrosii ,  llieronymi ,  Au- 
gustirti  et  aliorum  Patrum  scriptis,  Paris. 

1543.  Colon  apud  Gymnicum  1538.  1543. 
8  cum  praefat,  Jo.  Gagoeii  ,  Theol.  Pari- 
sini.  Callice  por  Jo.  do  Caigny  ,  exstat  in 
Bibliotbeca  Rogia  ,  tcstc  Montfauconio  in 
Bibl.  MSt.  p.  789. 

Comment ,  in  Acta  Apostolorum ,   Basil. 

1544.  8. 

Contra  haereses  lib.  III.  in  supploraen- 
tura  Augustini,ad  Fortunatum  Episcopum, 
poriit,  quod  Oudinus  probat  tom.  1.  p.  1433. 

In  Apocah/psin  lib.  III.  ad  Castoriunr 
Basil.  apud  Rob.  Winter  ,  1544. 

Caetorura  librum ,  qui  Praerfestinatus 
dicitur,  Primasio  jam  vindicant  Eruditi  , 
de  quo  vide  Cavoum  ,  Norisium  ,  et  Itti- 
gium  de  Bibliotbocis  Patrum  p.  259. 

Phil.  Elssii  Encomiasticon  Augustinia- 
num  p.  594.  Possovini  Apparatus  II.  pag. 
297.  Jo.  Caspar  Locscberus  de  Patrum 
Africanorum  meritis,  p.181. 

PBLMNIUS,  Abbas,  vid.  PIRMINIUS. 

PRIMUS  ,  Episcopus  Afer  ,  auctor  Epi- 
stolao  4.  et  12.  apud  Cyprianum,  una  cum 
aliquot  Coepiscopis.  Cesnorus. 

PRISCIANUS  ,  Caosareensis  Grammati- 
cus  ,  do  quo  copiose  satis  Fabncius  nostor 
in  Bibl.  Latina.  Hic  tantura  Spicilogiura 
aliquod  cditionum  antiquarum  additur .Pro 
diit  autom  Venetiis  pcr  Jo.  do  Colonia  et 
Jo.  Manthert.  1470.  fol.  ot  oodem  anno  ibi- 


P  R  0  c 

dem  impensis  Marci  de  Comilibus,  fol.  ijjid. 
impensis  M.  MichaeMis  Mazzolini  de  Parma, 
1481.  fol.  cum.  Commont,  Jo.  do  Aingre, 
Venet.  per  Georg.  Arrivabenum  1488.  fol. 
Lips.  per  Wolfgi  Molitorem  1486.  fol.  cum 
Comm.  Jo.  de  Aingre  <t  Dan.  Cajetani , 
Venet.  1500.  1509.  fol.  et  Mediolani  apud 
Alex  Minutianum.  1511.  fol.  Basil.  1545. 
8.  Venet.  iu  aedibus  Aldi  et  Andreae  So- 
ceri  ,  1527.  8. 

Libellus  de  Accentibus  Paris.  ap.  Rob. 
Stephanum  1526.  8. 

Carmen  Prisciani  de  Astronomia  oxstat 
in  operibus  Bedae  tomo  I.  p.  434. 

Tractatus  in  duodecim  primos  versus 
XII.  librorum  JEneidos ,  id  est.  in  pnmum 
versum  cujusque  libri ;  exstat  MS.  in  Bibl. 
Belgica  MS.  I.  p.  57. 

Priscianus  major  est  in  Bibl.  Paullina 
Lipsionsi :  minor  in  Bibl.  SS.  Sergii  et 
Bacchi  in  Gallia,  Bern.  de  Montfaucon  Bi- 
bl.  MS  p.  597.  1219.  Posterius  auguror 
esse  compendium  operis  majoris. 

Peregrinus  PRISCIANUS,  Ferrariensis, 
Jurium  Doctor  ,  Historicus  et  Philosophus, 
Astronomiam  docuit  Ferrariae ,  clarus  cir- 
ca  a.  H95  Scripsit  de  Antiquitate  Fer- 
rariae  ,  opus  insigne ,  IX.  volumiuibus 
constans  ,  ex  pluribus  Archivis  contoxtum, 
sed  adhuc  ineditum.  Primum  est  in  Bibl. 
Reaia  Dresdensi ,  teste  Goetzio  vol.  I.  p  437. 

PRISCILLIANUS,  Episcopus  Abilae  ,  Tre- 
viris  a  Maximo  tyranno  caesus  sec.  V. 
Ejus  Canones  Epistolarum  Pauli  sunt  in 
Bibl.  Paullina  Lipsiensi ,  teste  Cataloiio 
Felleriano  p  63.  et  Montfauconio  p.  394. 
Opuscula  quaedam  scripsit  ,  quae  Hierony- 
mus  memorat  de  Script.  Eccl.  c.  121.  \  i- 
tam  vero  pluribus  tangere  nolumus. 

PRISCUS  ,  Episcopus  Afer  .  una  cum  ali- 
quot  aliis  Coepiscopis  auctor  EpistolaeS.ap. 
Cyprianum  de  rebaptizandis  haereticis. 

Cajus  Titus  PROBUS,  qui  Epitomen  in 
X.  libros  Valerii  Maximi  scripsit ,  in  edi- 
tionibus  hujus  antiquioribus  occurrit.  Ex 
his  memoro  Basileensem  1540.  8.  Adde 
Fabricii  Bibl.  Latinam  II.  5. 


O  P  1  l    S  317 

Mellanius  PROBLS  ,  llibernus,  monachus 
S.  Albani  Moguntiac  ,  qui  testibus  Anna- 
libus  Fuldensibus  a.  858.  obiisse  dicitur. 
Si  modo  hic  est ,  quod  assr-rit  Mabillonius 
et  Auctores  de  Y  hist.  literaire  de  la  France 
tom.  V.  p.  209.  Dedit  Vitam  8.  Patricii 
libr.  II.  quae  edita  est  tom.  III.  Operum 
Bedae  p.  225.  ( cui  falso  tribuebatur;  in 
Triade  Thavmaturga  Uiberniae  Jo.  Colgftni 
p  51.  et  in  Actis  Sanctorum  tom  III.  Martii 
pag.  97.  Ipse  auctor  sub  finem  libri  II. 
nomen  suum  hic  verbis  prodidit :  j^cce 
habes  .  frater  Pauline  ,  a  me  humili  Probo 
postulatum  nostrae  fraternitatis  judicium 
Intelligitur  autem  Paulinus  Episcopus  11;- 
berniae  Septentrionalis  et  Abbas  Indensis, 
qui  a.  920.  obiit.  Vide  Waraeum  de  Scri- 
ptoribus  Hiberniae  I.  6.  p.  49.  Acta  SS.  t. 
II.  Martii  p,  520.  521.  Colganum  I.  c.  p. 
61.  219.  Baronii  Martyrologium  d.  17. 
Martii ,  Baluzium  annot.  ad  Servati  Lupi 
Epist,  20. 

PROBUS  de  ralione  temporum  MS  in 
Bibl  Pontiniacensi.  Bernard.  de  Montfau- 
con  Bibl.  Bibliothecarum  MSt.  p.  1331. 

PBOBlGrammatici  Institutaartiumpvlmo 
loco  in  Collectione  Grammaticorurn ,  Me- 
diol.  apud  Jo.  Angelum  Scinzenzelar  ,  1504. 
fol.  Probi  Istituta  artium  et  Catholica,  cum 
aliis  Grammaticis  minoribus ,  Veicetiae  , 
1509  fol.  per  Henricum  et  Jo.  Mariam 
ejus  filium  Librarios.  Parrhasius  in  praefa- 
tione  docet,  hunc  Probum  a  Gellio  ,  Donato. 
Servio  et  Prisciano  allegatum  fuisse ,  qui 
auctoritate  illius  libenter  usi  sunt.  Pisauri 
impr.  Hieron.  Soncinus  151 1.  fol. 

PROCOPIUS  Rufus  .  primum  monachns  , 
post  Ilussitarum  antesignanus .  de  quo 
plura  Historici  ,  quae  huc  non  pertinent. 
Ejus  et  aliorum  Hussitarum  Epistola  ad 
Bohemos  exstal  in  Martene  et  Durand  Col- 
lect.  ampliss.  VII.  p.  19  a  Epistola  ad 
Sigismundum  Imp  cuin  hujus  responsione, 
ibid.  p.  133.  134-  Propositio  Concilio  Basi- 
liensifactu  depericuh  bellorum,  ibid.  p  602. 

PROl  ACIL'S,aliis  PRJSFAGiUS,  nalio- 
ne  Judaeus,  patria  Massiliensis ,  quamvis 


a   F.adcm  rum  retpODtlone  )lohen:orum  babelor 
iu  Bibl.  Heilsbrannensl,  proui  testaiui  Vir.Rev.  i». 


Luil.  Hocherus  in  ("alalORO  p.   119. 


118  PROS 

alu   Mootepessulanum    vocant .  Matoema- 
licua    nsigois     rca    i.   1350.  Seripta   ejus 

-  qod  habeotuf  ,  sed  taDtum 

-  Mustribus  latent.  Sic  Liber 
de  Quadrante,  qui  etiam  Ars  novi  Qua- 
'Irautis  et  de  compositionc  Quadrantis  in- 
scribitur ,  ler  exstat  lq  Bibl.  Vaticana , 
semel  in  Bibl.  Dominicanorum  Florentiae. 
Bero.  de  MoDtfaucon  Bibl.  Bibliolhecarura 
MSt.  p  85.  B9.  III.  L28.  Canones  et  Ta- 
bulae  Astronomicae  in  Vaticaoa,  ibid.  p. 
I  (8.  Almanach  iocipiens  ab  a.  1300.  in 
Archivo  S  Petri  Bomae,  ibid.  p.  158.  Ca- 
nones  Astrologici  in  Bibl.  Begia  Partsina  , 
ibid.  p.  lJ87.  de  utraque  Eclipsi  Solis  et 
Luaae ;  item  Tabula  motus  octavae  sphae- 

io  Bibliothecis  Aogiiae.  Plura  dabit 
Geleb,  WolQus  Bibl.  Uebraicae  tom.  I.  p. 
988.  Male  autem  htsous  do  illustr.  Aogliae 
scriptoribus  ipsuni  Angluni  natiooe  tradit. 

PROI  S  Maggius  .  Medicus  magoi 

oomiois  et  Archiater  Cremooeosis  circa 
a.  I3»s.  Scripsit  de  ratione  ordinandi  me- 
dicamenta  .  dc  humido  radicali ,  de  mor- 
bis  mulieribus .  de  urinis ,  <le  doloribus 
colicis  Ansii  Gremona  literata  tom.  1.  p. 
108. 

PROSDOGIMUS  de  Beldemando  vel  Bcl- 
dimendo ,  Patavinus,  scripsit  a.  1424.  de 
Musica  ,  item  Canones  sive  Tabulas  Astro- 
nomicas  quae  in  Bibl.  Dommicanorum  Flo- 
reotiae  bis  asservaotur.  Bern.  de  Mont- 
faucon    Bibl.  Bibliothecarum  MSt.  p.  128. 


P  E  B 

Adde  Tomasini  Catai.  MSS.    Patavinorum 
pag.  V38. 

PBOSDOCIMUS  Comes,  vel  dc  Comitibus, 
quod  oomen  femiliae  cst ,  non  dignitatrs , 
Patavious  ,  Jdtus  et  saoctionum  1'ontili- 
ciarum  Doct.  publicus  sec.  XIV.  Scripsit 
Tractalum  differentiarum  Juris  civilis  et 
canouici  itcm  de  consanguinitate  et  affini- 
tate ,  qui  libri  sunt  impressi :  de  Dominiis 
Legum  et  Canonum  in  Oceano  Juris  tomo 
I.  p.  190.  Comm.  in  sextum  Decretalium . 
Bcrn.  Scardeonii  Antiqu.  Patav.  11.  8.  p. 
17'}.  174.  Possevini  Apparatus  II.  p.  302. 
Nic  Comneni  Papadopoli  Hist.  Gymnasii 
Patavini  lib.  111.  sect.  I.  cap.  8. 

PROSPER  AQUITAMCUS,  ex  Aquita- 
nia  scilicet  oriundus,  quo  nomine  iode  ab 
antiquis  temponbus  appellatur,  ut  sciliceL 
ab  aliiis  i|>si  co^nominibus  distioguatuT  a) 
De  vita  ejus  multa  narrari  nequeunt.  Male 
agunt  omnes  ,  qui  ipsum  Episcopum  Be- 
giensem  vel  in  Italia  ,  vel  in  Gallia  faciunt, 
id  quod  solide  refutatur  in  Vita  Prosperi, 
quae  editioni  ejus  Parisioae  a.  1711.  prae- 
fisa  c.  10  Ado  Viennensis  ad  a.  238.  ipsum 
Leonis  Magni  Notarium  vocat :  ulterius  a 
nemine  aliquid  observatum ,  est ,  unde 
appareat ,  Prosperum  fuisse  gradu  aut  or- 
dine  laicis  aut  monachis  superiorem.  Vo- 
tissimam  vitae  suae  partem  transegit  con- 
troversiis  contra  Semipelagianos  in  Gallia 
tractatis  ,  et  defensione  Augustioi  suscepta. 
Iter    quoque   ad    Coelestinum    Pontificem 


:\)  Adducimus  hac  occasione  verba  Jo.  Salinis 
ex  anuolalione  prima  ad  vitarn  Prosperi  ab  Ano- 
djd  o  conscriptam,  quae  in  comp  ndium  contracta 
••uiit  ex  Jac  B&snagiiObservation  •  Chronico  Prosperi 
noslri  praemissa:  Sex  vel  seple  *•  fuisse  Protperos 
ex  quinti  ac  sexti  secuti  historia  conslat:  qiio- 
rutn  gesta  vel  Opera  ob  nominis  similitudinem 
permiscenda  non  sunt. 

Pri  >is  I Hit  Afer  ,  Carthaginensis  Ecclesiae 
Clericus  ,  auctor  Operis  de  promissionibus  et 
praedietionibus  Dei ,  qui  a.  595  interfuit  d':di- 
cationi  templi  Coelestis  ae  ibi  permausit  ,  usque 
ad  "  'i~>\.  quO  feliciter  pugnatum  esi  adversus. 
iritm.  Nimirum  Aurelianus  Episc.  Carlha- 
ginensis ,  templum  ,  quod  (ienliles  Deae  Goelesli 
sacrav.-ranl  ,    Uco  vero  et  in    usus   Christianorum 

/  iit  AureUanensis  Praesul .    et   a. 

"    peliitque  a  Sidonio  tui  decessoris 

1  i»i  ,  ei  historiam  obsidionis  Aurelia- 


nentis  tub  Attila.  Epistola  Sidonii  est  VIII.  15. 
Libros  dc  vocatione  yentium  ipsi  tribuit  Vossius 
in  Histor.  Pcla}:iaua  :  verum  is  nihil  edidit. 

Tertius  fuit  incerlae  sedis  Episcopus  ,  suppar 
Leoni  Mayno  et  altcri  Prospcro  Regii  Lepidi  in 
Emitia  Praesuli ,  qui  inler  Prosperos  quartus 
est  enumerandus.  Dubius  otiam  est  illc  Regiensis 
Prospcr,  ut  patet  ea  consideranti  ,  quae  Auctor 
Vitae  Prosperi  c.  10.  cx  variis  scriptoribus  conges- 
sit.  >'otitia  vero  de  vita  illius  brevissima  ,  quam 
in  annotatione  ad  eandem  Jo.  Salinas  Neapolitanus, 
rnuila  fabulositalis  indicia  cxhibet ,  et  aperte  con- 
licta  e>>t. 

Ilis  addere  licet  Prosperum  ab  haeresi  Mani- 
chaeorum  ad  fidem  Catholicam  conversum  ,  cujue 
analhematismi  adversus  ejuratores  inserti  a 
Sirmondo  sunt  Conciliorum  editioni  ,  vtxitque 
ad  flnem  quinti  labentis  seculi  :  et  alterum  ,  cui 

tironis  nomen  fuit  ,  Protperiani  chroniei  inter- 
polatorem. 


P  R  0  s 

eius    rei    caussa  Romani  dircxit.    Mortuus 
est  anno  circitcr  463. 

Scripta  ejus  a'  ordinc  chronologico  di- 
gessit.  Jo.  Salinas ;  sed  ego  potissimum 
Editionem  ultimam  Parisinam  ,  et  Aucto- 
res  Hist.  litcrariae  Gallicae  sequor ,  qui 
ca  in  certas  classes  distinxerunt ,  sequen- 
ti  ordine. 

/  Genuina. 

f.  Epistola  ad  Augustinum  ,  apud  quem 
conqueritur  de  ausibus  Semipelagianorum 
in  Gallia.  Epistolis  Augustini  inserta  est 
loco  225.  Gallice  vertit  .lo.  Launojus  in 
libro  :  Veritable  tradition  de  V  Eglise  sur 
la  predestination  et  la  grace ,  chap.  5. 
Opp.  tom.  1    p.  1074. 

2.  Epistola  ad  Rufinum  ,  nescio  quem  , 
de  gratia  et  libero  arbitrio  ,  scripta  circi- 
ter  a.  429.  Gallice  vcrtit  idem  Launojus 
I.  c.  p.  1078. 

3.  Carmen  de  ingratis  ,  h.  e.  de  illis , 
qui  sunt  sine  gratia ,  quique  gratiae  in 
initio  bonae  voluntatis  et  fidei  nullum  lo- 
cum  concedunt.  Editum  est  a  Matthia 
Flacio  cum  libris  Prosperi  de  peccato  ori- 
ginis  et  libero  arbitrio ,  1 560.  8.  Paris. 
•1647.  4.  cum  versione  le  Maitre  de  Saci, 
quam  authentico  comparandam  judicant. 
Editio  Lovaniensis  1703.  quam  Benedicti- 
ni  proferunt ,  revera  edita  est  Amstel.  in 
Appendice  Augustiniana  ,  ubi  hoc  Carmen 
primo  loco  hab^tur  cum  annot.  Martini 
Steyaert  ,  Professoris  Regii ,  quae  in  edi- 
lione  Parisina  sunt  repetitae.  Versio  Gal- 
lica  denuo  prodiit  Paris.  1717.  12.  Belgi- 
cam  dedit  Andr.  van  der  Schuren.  Me- 
moires  de  Trevoux  1711.  p.  2042.  (281 
Tradotto  in  terza  rima  dal  P.  Fil.  Anfos- 
si  Domenicano.  Roma  1818.  8.  Lat.  Ital.  ] 

4.  Sub  finem  hujus  Carminis  adduntur 
Epigrammata  tria  ,  ex  quibus  duo  priora 
sunt  contra  obtrectatores  Augustini ,  ter- 
tium  est  Epitaphium  Xestorianae  et  Pe- 
lagianae  haereseon. 

5.  Epigrammata  €VI.  ex  tot  sententiis 
Augustini,  cujus  verba  adduntur  ,  expres- 


P  E  R  319 

sa.  In  editionibus  antiquioribus  pauciora 
numeris  ofTendes.  Editn  sunt  primum  Au- 
gustae  Taurinorum  ,  sub  finem  sec.  XV 
4.  cum  Comm.  Anonymi,  et  quidem  hoc 
mirabili  titulo  praemisso  :  Tractatus  de 
vita  conlemplativa  et  humana  quoad  se- 
ptem  virtutes  ,  ex  quibus  tres  sunt  theo- 
logioae ,  quatuor  vero  cardinales.  Sequi- 
tur  editio  Moguntina  1494.  4.  Aldina  1501. 
4.  cum  Prudentio  ,  Jo.  Susenbethi  lib.  I. 
Scholae  Christianae  ,  Basil.  1539.  1544.  8. 
Westhemeri  ,  Basil.  8.  cum  Sedulii  Ope- 
re  Pascuali  denique  in  Anthologia  Sacra 
Jac.  Billii ,  Genevae  apud  Chouetum  , 
1591.   16. 

Omnia  haec  Poemata  cum  Paulini  No- 
lani  et  aliorum  Carminibus  edidit  Theod. 
Pulmannus,  typis  Plantinianis  ,  1560.  16. 
Georgius  Fabricius  in  Corpore  Poetarum 
Christianorum ,  excepto  libro  de  provi- 
dentia  Dei ,  nec  non  Genevenses  in  edi- 
tionibus  Corporis  Poetarum  Latinorum.  Et 
hic  quidem  secuti  plerumque  sumus  Dau- 
mium  in  Indice  Poctarum  Christianorum. 

6.  Hesponsiones  ad  capilula  GaUorum. 

7.  Responsiones  ad  objectiones  Vincen- 
tianas.  In  praefatione  testatur  ,  se  fidem 
Catholicam  adversus  Pelagianos  ex  Apo- 
stolicae  sedis  auctoritate  defendere. 

8.  Besponsiones  ad  eoccerpta  Genuen- 
sium.  a  Haec  tria  scripta  sunt  pro  doctri- 
na  Augustini  de  gratia  ,  et  quae  huc  per- 
tinent.  Quis  ille  Vincentius  fuerit.  dubium 
est.  Lirinensem  qu  dam  statuerunt  ,  quia 
Commonitorium  non  proprio ,  sed  Pere- 
grini  nomine  ediderat  ,  in  quo  Augusti- 
num  confixum  esse  ,  praeter  rem  ,  cre- 
diderunt.  Alii  Presbyterum  Gallum  ,  au- 
ctorem  Commentarii  in  Psalmos  .  de  quo 
Gennadius  c.  80.  huc  accersunt.  Tutius 
est  ignorantiam  hic  confiteri .  quia  in  Gal- 
lia  tunc  plures  utique  fuerunt  Vincenlii 
nobis  hodie  ignoti.  Ad  objectiones  Genu- 
ensium  quod  attinet ,  credibile  est,  quo- 
sdam  Clericos  excerpta  quaedam  ex  Ope- 
ribus  Augustini ,  a  malevolis  astute  sub- 


a)  Dc  his  conferetKlao  Jos.  Antelmii  dissertatio-      usu^  nostros  cx  iisdem  monenda  sunl  ,  ca  jam  ci- 
ncs  de  veris  opcribus  SS.  Patrum  Lconis  Magni  ct       ccrpsit  Fabricius  DOStef  t.  IV.BB9.    >i0. 
Prosperi    \quitini .    I'ari«.    IfiSO.  4.  Quac  vero   sd  i     Malc  l ..   Blliei  <lu  Pin  liic  Genevam  ponu. 


m  v  R  ° s 

ministrata ,  bona  fide  tpsi  misisse.qui- 
bus  solide  respondet ,  et  id  plerumque 
monel  .  decerpta  ea  quidem  esse  ex  Ope- 
ribus  S.  Patris  .  sed  tamen  non  satis  fi- 
deliter,  et  a  suo  contextu  disrupta. 

9."  Contra  Collatorem ,  de  gratia  Deiet 
libero  arbitrio,  Collator  ille  est  Joannes 
Cassianus,  qui  non  solum  in  sermonibus 
intra  privatos  parietes ,  sed  etiam.  Col- 
latione  XIII.  doctrinam  S.  Augustini  sug- 
gillaverat,  Uoc  Opusculum  Prosperi  cum 
Operibus  Cassiani  solet  imprimi.  Prodiit 
Moguntiae  in  aedibus  Jo.  Schoeffer  1523. 
k.  Lugd.  Bat.  1606.  Atrebat.  1628.  et  in 
Haereseologia  Heroldi. 

10.  Commentarii  in  Psalmos ,  a.  C. 
usque  ad  CL.  Ad  Psalmum  CVII.  allegat 
Commentarios  in  Psalmum  LVI.  et  LIX. 
unde  constat  ipsum  totum  Psalterium  il- 
lustrasse  ,  quod  et  suo  tempore  adhuc  su- 
perfuisse  testatur  Notkerus  Balbulus  de 
Interpr.  Script.  c.  2. 

11.  Sententiae  ex  Operibus  Augustini 
excerptae.  Numerus  earum  in  variis  edi- 
tionibus  est  diversus,  dum  quaedam  bis 
positae ,  aliae  omissae  deprehenduntur. 
Prodierunt  separatim  Helmstadii  per  .lo. 
a  Fuchte,  1613.  8. 

12.  Chronicon  ab  orbe  condito  ad  mor- 
tem  Valentiniani  III.  et  Romam  a  Gense- 
rico  captam  ,  h.  e.  a.  C.  455.  Prosperum 
Aquitanicum  edidisse  Chronicon  testatur 
Gennadius  ,  qui  eodem  aevo  vixit,  Victor 
Aquitanus  (  in  praef.  ad  Canonem  Pascha- 
lem )  et  Isidorus  Hispalensis  ,  quorum  fi- 
dem  in  dubium  vocare  nefas  esto.  Verum, 
inquis  ,  duplex  adest  Chronicon  Prosperi 
nomen  habens  praefixum  ,  in  quorum  al- 
tero  verba  de  haeresi  Praedestinatorum  ab 
Augustino  inventa  occurrunt  ,  qua?  contra 
omnem  vitam  et  actiones  Prosperi  loquun- 
tur.  Respondemus  ,  alterum  illud  ,  quod 
minus  vocamus ,  multa  quidem  e  Prospe- 
ro  desumsisse  ,  et  nomen  ejus  mentiri , 
revera  tamen  ipsius  non  esse.  a)  Editum 
autem  primum  est  a  Petro  Pithoeo  in  Ope- 
nbus  Paris.  1585.  et  1609.  4.  editis ,  pag. 


PE  R 

331.  repetitum  a  Canisio  Lect.  Ant.  tom. 
I.  p.  133  editionis  Basnagianae.  ldcm  ta- 
men  Canisius  p.  306.  aliud  quoquc  illius 
exemplum  ex  Codice  Augustano  prodidit. 
Bibl.  PP.  maxima  Lugdunensis  tria  exem- 
plaria  dedit  tom.  VIII  pag  194.  197.  200. 
Incipit  a  temporibus  Gratiani  ,  et  pertin- 
git  usque  ad  captam  a  Vandalis  Romam. 
Genuinum  autem  Chronicon  Prosperi  et 
integrum  ,  quod  ab  orbe  condito  incipit, 
editum  est  primum  a  Canisio  tom.  I  p. 
252.  post  ex  alio  Codice  a  Phil.  Labbeo 
tom.  I  B:bl.  novae  MSt.  p.  16.  et  in  The- 
sauro  Graeviano  t.  XI  p.  269.  Vide  plu- 
ribus  auctores  vitae  Prospen  ,  et  observa- 
tionem  praeviam  Jac.  Basnagii.  h) 

Errores  quosdam  hujus  Chronici  ex  Ba- 
ronio  adfert  Possevinus  in  Apparatu  tom. 
II  pag.  302. 

//.  Dubia. 

Huc  referuntur  1.  Confessio  ,  quam  sub 
nomine  Prosperi  primum  edidit  Jac.  Sir- 
mondus  cum  poematibus  Eugenii  et  Dra- 
contii,  Paris.  1629.  8.  repetiit  Bibl.  PP. 
Coloniensis  in  Supplemento  (ubi  editio  Pi- 
thoei  Parisina  memoratur)  Bibl.  PP.  Paris. 
tom.  XV.  pag  814.  et  editio  novissima 
Operum  Sirmondi  tom.  II.  In  ea  auctor 
de  iuventute  male  transacta  dolet ,  inter 
alia  dicit  se  tempore  irruptionis  barbaro- 
rum  patriam  suam  reliquissc  ,  id  quod  in 
Prospcrum  non  quadrat ,  sicut  nec  stilus 
omnibus  idem  videtur. 

2.  Carmen  ad  uxorem ,  quam  exhorta- 
tur  ad  vitam  coelibem  ducendam  ,  ut 
Deo  melius  vacare  posset.  Incipit  genere 
Anacreontico  : 

Age  jam ,  precor ,  mearum 

Comes  irremota  rerum. 
deinceps  post  aliquot  huiusmodi  versus 
sequuntur  disticha  LXIII.  circiter.  Etiam 
Paulino  Nolano  adscribitur :  de  Prospero 
autem  dubitatur,  quia  de  coniugio  illius 
non  constat. 

3.  Carmen  de  providentia  divina  ,  quod 
jam  olim  Hincmarus  nomine  Prosperi  ci- 
tavit ,  non    vult  viris    doctis  se  probare, 


a)  Edliiones  has  opiime  disccrnit  Caveus ,  qui  b)  Chronicon  illud  Jo.  Garncrius  Lucentio  tri- 

huc  confcreiiflus.  buere  mavulf,  de  qno  Noster  supra  t.  IV.  504. 


P  RO 

'  ut  Prospero  adiudicari  queat  ,  quamvis 
quaedam  illius  phrases  cum  Prospero  con- 
veniant.  Nam  doctrinam  Pelagianorum , 
contra  quam  ille  pugnaverat ,  statuminat. 
Quapropter  fortasse  ab  ipsis  haereticis 
statim  post  Garmen  de  ingratis  insertum 
est ,  ut  doctrinam  contrariam  sub  nomine 
Prosperi  gratiorem  facerent.  VidcLur  au- 
tem  ab  alio  quodam  circa  An.  416.  con- 
fectum  esse.  Narrat  enim  abhinc  annis 
decem  Galliam  a  Vandalis  et  Getis  esse 
vastatam,  v.  33.  vites  quoque  cum  oleis 
periisse,  v.  30.  quod  in  ProvinJam  melius, 
quam  Aquitaniam  cadit.  Jam  vero  Prosper 
An.  416.  vix  18.  aut  20.  annos  natus  esse 
potuit.  Benedictini  Galli  Auctorem  hujus 
Carminis  anonymum  faciunt  ,  Prospero 
anteriorem  ,  eique  simul  Confessionem 
modo  memoratam  tribuunt.  Vide  tom.  II. 
Historiae  lit.  Gallicae  pag.  76. 

k.  De  vocalione  gentium  libri  II.  quos 
Codices  MSS.  Ambrosio  ,  Vossius  Hilario, 
Erasmus  Eucherio  Lugdunensi,  alii  Pro- 
spero  Aurelianensi,  alii  Afro  cuidam,  Que- 
snellus  denique  Leoni  M.  tribuunt.  Pro- 
speri  non  esse  ajunt ,  quia  neque  stilus 
convenit ,  qui  cultior  est ,  quam  Prosperi, 
neque  dogmata.  Vide  auctorem  vitae  et 
Bibl.  hist.  Galliae.  Sed  mihi  haec  Critica 
nimium  arguta  esse  videtur  Quid  si  enim 
Prosper  haec  junior  scripsisset  ?  Tum  sane 
de  stilo  magis  laborare  potuit,  et  tunc  sy- 
stema  Augustinianum  de  gratia ,  ct  quae 
huc  spectant ,  nondum  tam  accurate  ha- 
buit  cognitum.  Notum  est,  multos  senten- 
tias ,  quas  juvenilibus  annis  elegerant  , 
postea  deseruisse.  VossiusProsperum  quen- 
dam  Aurelianensem  protulit ,  cujus  Sido- 
nius  Apollinaris  Epist.  VIII,  15.  meminit, 
quique  duobus  Conciliis  interfuit.  Respon- 
det  autem  Quesnellus  diss.  ad  Opera  Leo- 
nis  pag.  363.  hunc  Prosperum  non  fuisse 
tam  doctum  ac  facundum ,  utpote  qui  Si- 
donii  Apollinaris  stilum  emendicare  coactus 
est  ad  vitam  S.  Aniani  describendam. 

5.  Epistola  ad  Demetriadem  virginem, 
quae  est  Exhortatio  ad  humilitatem.  Sti- 
lus  cum  libris  de  vocatione  gentium  con- 


SPEK  ?t>{ 

venit.  Prosperi  esse  contendit  Antelmius, 
Leonis  M.  Quesnellus  Diss.  1.  p.  250.  et 
Diss    IV. 

6.  Auctoritates  Pontificum  de  gratia  Dei 
et  libero  arbitrio.  In  editionibus  prioribus 
non  habentur.  Adde  Fabricium  Bibl.  Grae- 
cae  Vol.  XI.  pag.  397. 

7.  Epistola  ad  Flavianum  Episc.  CPol. 
Leonis  M.  est,  sed  a  quibusdam  Prospero 
adscribitur.  Vide  supra  tom.  IV  pag.  538. 
et  Tillemontium  tom.  XVI.  pag.  25.   seq. 

8.  Epistola  ad  Augustinum  de  reliquiis 
Pelagianae  haereseos,  in  operibus  Cassan- 
dri  pag.  640. 

///.   Supposititia. 

1 .  De  vita  contemplativa  ,  quod  jam 
secuio  IX.  Ansegisus  et  Chrodegangus 
tanquam  opus  Prosperi  nostri  adducunt, 
Sirmondus  autem  testimoniis  Isidori  et 
Gennadii  adductus  Juliano  Pomerio  tribuit. 
Vide  Fabricium  nostrum  supra  t.  IV.  p. 
476.  Prodiit  sine  mentione  loci  1486.  et 
rursum  1487.  it.  Taurini  ,  sine  mentione 
anni ,  4. 

2.  De  promissis  et  pracdictionibas  Dei. 
hoc  opus  Cassiodorus  Instit,  divin.  c.  1. 
sub  nomine  Prosperi  citat  ,  quem  sec  X. 
sequitur  Notkerus ,  aj  et  tamen  nolunt 
Prosperi  esse  ,  quia  stilus  ab  Afro  profe- 
ctum  ostendat. 

3.  Chronicon  Tironis  Prosperi  nomine 
editum ,  de  quo  jam  superius  dictum  est. 

4.  Huc  pertinent  etiam  illa  ,  quae  Tri- 
themius,  et  ante  illum  nemo,  Prospero 
adscribit ,  Epistolae  ad  diversos ,  de  viris 
illustribus ,  et  de  Roma  capta. 

Opera  Prosperi  non  simul  statim  sunt 
edita,  sed  successive.  Collectio  prima  pro- 
diit  Paris.  1533.  16.  quae  tantum  Episto- 
Iam  ad  Rufinum  ,  et  Responsionem  ad 
objecta  Genuensium  continet.  Altera  Pa- 
risina  1538.  8.  praeter  superiora  exhibet 
opus  contra  Collatorem  ,  Epigrammata , 
Epistolas  Aurelii  Carthaginiensis  et  Coe- 
lestini  Papae  ,  nec  non  Auctoritates  Pon- 
tificum.  Lugduni  1539.  fol.  Seb.  Gryphius 
addidit  Carmen  contra  ingralos ,  Respon- 
sioncs  ad    objectiones    Gallorum  et    Vin- 


n)  Ig  librum  liuiw  valde  commendal  c.  9.  libelli      de  Vlris  illuslr.  supra  lib  XV.  a  Kabricio  editi,p   290. 

192 


P  R  O  S 
centii,  Comment.  io  Psalnoos,  sentcntias 

e\  Augostino.  Colonienses  1536. 1538  1540 
s.  addunl  libros  de  praedicatibnibus  et  de 
vita  contemplativa.  Jo.  Sotollus  Thcolo- 
gus  Lovaoiensis,  Lovanii  1565.  i.  addidit 
Epistolam  Augustini  de  Semipelagianis , 
libris^  dc  vocatione  gentium  .  Epistolam 
ad  Demetriadem  ,  ct  Canoees  Concilii  II. 
Arausicaoi.  In  editione  Duaccnsi  1577  8. 
nova  non  accosserunt ,  sicut  ncc  in  se- 
qucntibus  Colon.  1009.  1630.  8.  Romae 
1644.  Lugd.  IG39.  Ex  reccnsione  Jo.  Oli- 
varii  in  Bibl.  PP.  Coloniensi  t.  VIII.  Cum 
operibus  Leonis  et  aliorum  per  Theoph. 
Raynaudum,  Paris.  4674.  fol.  Optima  et 
plenissima  huc  usque  fuit  editio  Parisina 
4711.  fol.  ad  Codiccs  manuscriptos  recen- 
sita  et  annotationibus  illustrata.  a)  Huic 
accedunt  Confessio  ct  Chronicon  Prosperi, 
et  alia  quaedam  ad  notitiam  Semipelagia- 
norum  facientia.  Unumquodque  opus  prae- 
missam  habet  observationem  praeviam , 
scd  c\  Tillemontio  petitam  ,  cujus  tomus 
XVI.  demum  anno  scquenti  prodiit,  Edi- 
tor  igitur  eum  oculis  ante  ipsam  editio- 
nem  usurpavit.  Vita  ipsi  praemissa  e\ 
eodem  Tillcmontio  in  Latinum  scrmonem 
conversa  est. 

Novissime  prodierunt  Sanctorum  Pro- 
speri  Aquitani  et  llonorati  Massiliensis 
Opera,  notis  obscrvationibusquc  illustrata 
a  I)  Joannc  Salinas  ,  Neapolitano.  Can. 
R  ;.  Lat.  ac  S.  Theol.  Lcct.  ad  S.  P.  Cle- 
mentem  XII.  Pont.  Ma.\.  Bomae  1732  8. 
forma  majore.  Scd  cave  credas  ,  aut  om- 
nia  ,  aut  certe  genuina  opera  Prosperi-hic 
haberi  ,  verum  tantummodo  sequentia  in- 
sunt.  Post  dedicationem  et  praefationern 
occurrit  Vita  Prosperi  e\  editione  Parisina 
cum  annotationibus  Editoris  non  conte- 
innondis,  quippc  <jui  Codicibus  Vaticanis 
nou  infeliciter  usus  cst.  Sequitur  Syno- 
psis  Chronologica  opcrum  ac  gestorum  S. 
Prosperi  Aquitani ,  Prosperi  et  Ililarii  Epi- 
stolae  ad  Augustinum  ,  Prosperi  Carmen 
de  ingratis  cum  annot.  tum  propriis,  tum 
Doctoris  Lovaniensis  et  Editoris  Parisini, 


P  E  R 

tria  Epigrammata ,   ct   tandem   Honorat; 

Massiliensis  Vita  Hilarii  Arelatensis  Epi- 
scopi  ad  MSt.  Codiccs  ct  insigniores  edi- 
tiones  recognita  notisquc  illustrata. 

*  Sancti  huius  viri  cpigrammatum  ex 
S.  Augustini  libris  metro  c\prcssis  codi- 
ccm  MS.  offendi  in  Bibliotheca  olim  viri 
clariss.  Francisci  M.  Florentini  scriptum 
ut  c\  vera  conicctura  iudico  sacc.  XIII. 
Est  vero  lllud  satis  diligenter  curatum 
fcrtque  adiunctas  adnotationes  aliquas  ea- 
dem  qua  caetera  manu  descriptas  inter- 
lincares  ,  ut  vocant ,  Porro  in  his  anno- 
tationibus  bonae  frugis  pauca  vel  nulla 
sunt:  scriptum  illud  Prosperi  satis  emen- 
datum  ,  et  fere  congruens  cum  optimis 
illis  codicibus ,  quos  novissimi  operum  S. 
Prosperi  editores  consuluerunt.  In  fine  ab- 
sque  novo  titulo  habet  integrum  carmen 
ad  uxorcm  ,  non  ea  tantummodo  parte  , 
quae  anacreontica  est ,  sed  et  altera  pa- 
riter ,  quac  clcgiaco  carmine  scribitur. 
Nihil  ineditum  in  co  mihi  occurrit  nisi 
pauca  hacc  carmina  ,  quae  in  c\ordio 
epigrammatum  ab  alio  quopiam  adiecta 
constat,  hic  vero  cum  nullibi  obvia  sunt, 
danda  censeo. 

Hacc  Augustini  sacris  epigrammata  diclis 
Dulcisono  rellior  componcns  carmine.  Prosper 
Versibus  hexametris  depinxit  pentametrisque  , 
Floribus  ex  variis  ceu  fulget  nexa  corona ; 
Lnde  ego  te  lector  relegis  qui  haec  sedulus,  oro 
Intcnlas  adhibere  sonis  c.neleslibus  aures  ; 
Istic  nam  invenies  animum  ,  si  cura  subintrat, 
Maxime  quao  doceant  sacrae  modulamina  legis 
Observare  homincs  vel  quod  sibi  maxime  vitent, 
Si  demum  coeli  cupiunt  qui  scandere  regnum. 

PROSPER,  Notarius  B.  Leonis  Papae 
ct  Episcopus  Hispalensis.  Ejus  est  liber 
responsionum  ad  excepta ,  quae  de  Genu- 
ensi  civitate  sunt  missa  ,  MS.  in  Bibl.  Cla- 
revallensi.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bi- 
hliothecarum  MSS.  pag.  1367. 

PROSPEBI  Ilispani  liber  de  factis  et  di- 
ctis  S.  Awjustini  MS.  in  Bibl.  Amhrosiana 
Mediolaneosi.  Montfaucon  1.  c.  p.  522. 

PROSPER  Podianus  scripsit  de  motibus 
regni  Cypri  Commenlaria.  MSS.  in  Bibl. 


■i     lournal  des  savans  171_\    p.  -.s'«.   Mem.  de 
Jm'\"U\   \1\~>   |.    1855.  Ada  Kiud.    17 1  a      \\.    243. 


Deulsche  Acta  Erud.  tom.  I.  p.  986. 


1»  H  U  I)  E 

Valicana.  Bern.  dc  Bfontfaucon  Bibl.  Biblio- 
thocarum  MSS.  pag.  140. 

PBOSPEB  de  liegio,  ord.  S.  Augustini , 
provinciao  Bomandiolao  alumnus ,  Thoo- 
logiae  Doctor  Pansinus  ,  in  Comitiis  ge- 
nerahbus  Ariminonsibus  studontium  in 
ItaliaExaminatorconstitutus.ScripsitOuae- 
stionem  de  sensibus  interioribus  swntam  ex 
Quaestionibus  ab  co  Parisiis  dispntatis  su- 
per prologum  librorum Sententiarwn,  impr. 
Bonon.  1503.  i.  et  Caesenae  1626.  Vide 
Phil.  Elssii  Encomiasticon  Augustinianum 
p.  596.  Gandolfum  de  ducentis  Augusti- 
nianis  ^criptoribus  pag.  306. 

(280  Quaestio  dignissima  et perutUissima 
cle  sensibus  intcrioribus  excerpta  et  sum- 
pta  ex  quaestionibus  ab  eo  Parisiis  dispu- 
tatis  super  prologo  primi  Magislri  Senten- 
tiarum  Bonon.  de  Benedictis  I503.  in  4. 
post  op.  De  cognitione  animae.  F.ACGUSTI- 
NJ  de  Ancona.  Vide  t.  I.  p.  143.  Extare 
in  Bibl-  Estensi  docet  cl.  Tiraboschi  Biblio- 
teca  Modenese.  )  ubi  de  aliis  opp.  MSS. 

PBOSPEB  TIBO  ,  vel  etiam  TIBO  PBO- 
SPEB,  Orator  et  Bhetor ,  teste  Beda  de 
metris ,  auctor  est  Carminis  mariti  ad 
uxorem  ,  de  quo  supra  inter  dubia  Pro- 
speri  Aquitanici  scripta  n.  2.  actum  est. 
Auctor  illud  scripsit ,  ut  apparet ,  A.  407 
adeoque  Prospero  Aquitanico  senior  est , 
alias  nobili  genere  natus ,  et  bonis  sat 
multis  instructus.  Hinc  Auctores  Hist.  li- 
terariae  Gallicae  tom.  II.  pag.  325.  illum 
a  priore  Prospero  distinguunt,  eique  si- 
mul  Confessionem ,  de  qua  ibidem ,  tri- 
buunt.  Nos  rem  in  medio  relinquendam 
esse  censemus. 

PBOSPEB  Crbinas  scripsit  Summulam 
resolutionum  Alexandri,  sive  Compendium 
Summae  Theologicae  Alexandri  ab  Ales  , 
Possevino  laudatam.  Ilaec  Fabricius  supra 
libro  I.  pag.  57. 

PBOSPEBI  ox  Manichaeo  convorsi  Atia- 
thematismi  XXF.  contra  Maniehacorum  or- 
rores,  cditi  sunt  a  Sirmondo  tom.  I.  Con- 
ciliorum  Galliao,  repetita  in  Conciliis  Lab- 
bei  tom.  IV.  ot  Ilarduini  tom.  II. 

PBOYINCI.E  Comitnm  ,  ex  familia  Co- 


N  T  I  i;  S  3*3 

mitum  Barcinoniensium,brevis  llistoria  ex- 
stat  apud  Labbenm  in  Bibl.MSS.  1. 1.  p.353. 

Aurclius  PRUDENTIUS  Clemens,  Hispa- 
nus  ,  Poeta  Christianus.  Ejus  notitiam  ple- 
niorem  iam  dedit  Celob.  ooster  Fabricias 
Bibl.  Latina  IV  2.  adhibitis  Supplemen- 
tis,  et  Leyserus  in  Historia  Poetaium  me- 
dii  aevi  ,  pag.  4.  De  editionibus  vide  Dau- 
mii  Syllabum  Poctarum  Christianorum  , 
qui  Paullino  Petrocorio  praemissus  est. 
Nunc  exiguum  aliquod  spiciiegium  adne- 
ctimus. 

Vitam  Prudentii  dedit  Jo.  Petrus  Ludo- 
vicus,  Witteb.  1692.  4.  diss.  duarum  pla- 
gularum  ,  quae  postea  in  Opusculis  illius 
apparot,  ct  Clericus  in  Bibl.  selecta. 

De  naevis  Prudentii  Theologicis  quae- 
dam  collegit  Baelius  in  Lexico. 

De  ipso  Poeta  ot  Commontatoribus  ac- 
curate  iudicat  Barthius  ad  Claudianum  Ma- 
mertum  p.  305.  307.  sed  qui  omnes  eius 
phrases,  ritus  et  allusiones  ingentibus 
Commentariis  obrui  potius,  quam  i!lu- 
strari  optat. 

Opera  edita  sunt  Daventriae  1472.  4. 
Librum  Cathomerinon  Petrus  Mosellanus 
odidit  Lips.  8.  ex  officina  Nicolai  Fabri. 
Praefatio  ad  Matthiam  Meynerum  ,  Libe- 
ralium  artium  Magistrum,  Illustnssimi  Sa- 
xoniae  Ducis  ad  Niveum  Montem  decima- 
rum  praefectum  ,  a'  data  est  Nonis  Novem- 
bris  a.  1522.  In  ipso  titulo  haec  vcrba 
adjiciuntur:  Nam  Leonardi  Quercini  ine- 
ptum  de  pientissimo  poUa  judicium  nihil 
moramur.  Quisnam  ille  Prudontiomastix 
fuerit ,  quem  Ge.  Fabricius  in  edit.  Wei- 
ziana  p.  309.  Quercetanum ,  eumquo  viri 
obscuri  elogio  mactat ,  fuerit ,  fateor  me 
adhuc  ignorare.  Sub  finem  additur  Acro- 
stichis  Sedulii. 

Cathcmerinon  hymni  sex  priores  cum 
spicilegio  notarum  editi  sunt  a  .fo.  Theill, 
Bectore  Budissinensi,  Gorlicii  K347.  8 

Prudentio  adjungi  solent  AMOENI  Di- 
plgchon  sive  Enchiridion  utriusque  Testa- 
menfi ,  quod  Manuale  amoeuum  retas 
versifex  intitulavit ,  uti  oxstat  in  titulo 
hujus  Enchiridii     Lipsiae  per  Jac.  Than- 


a)  iiiijus  nomen  in  Chrlstianl  MeHzerl  iiisioria      Bchnebergensl  rcnovata  fraslra  reqalres. 


32i  P  T  O  L  0 

ner ,  1 499.  4.  Fditum  est  post  alios  ab 
Aodrea  Rivino  inter  Auctores  de  laudibus 
Domini.  Prudentium  vero  auctorem  agno- 
scere  negat  Rivetus  in  Gritica  saera  111.26. 

PRUDENTIDS  Tricassinus  sive  Trecen- 
sis .  oatione  fuit  Hispanus  ,  ubi  nomen  ci 
vernaeulum  fuit  Calindo  ,  quod  est  no- 
strum  gelinde.  Fuit  Trecarum  in  Gallia 
Episcopus,  qui  a.  846.  Synodo  Parisinac, 
a.  849.  Concilio  Turonensi  IV.  et  a.  853. 
Suessiooensi  II.  intcrfuit.  Insigne  ipsi  elo- 
gium  tribuit  Auctor  vitae  Trodobcrti  c.  2. 
io  Actis  Sanctorum  tom.  I.  Januar.  p.  511. 
Obiit  a.  87I.  ut  ex  Annalibus  Bertinianis 
constat. 

^eripta  cjus  sunt  bacc  : 

1.  De  praedestinatione  contra  Joannem 
Scotum ,  s<ui  liber  Jo.  Scoti  correctus  a 
Prudentio.  Editus  est  a  Nic.  Camuzato  in 
Antiquitatibus  Tricassinis ,  Gilberto  Mau- 
i;uino  intcr  Scriptores  de  praedestinatione 
<t  .ratia  tom  I  part.  I.  p.  191,  Vide  Jo. 
Jac.  Hottingeri  diss.  de  Pseudo-haeresi 
Praedestinatiana  et  Godcschalci  ( Tiguri 
1710. )  sect.  2.  p.  54.  55.  Non  igitur  est 
unus  ct  idem  liber  cum  Drepranio  Floro, 
de  quo  Nostcr  supra  tom.  II  p.  478.  cir- 
cumspici  voluerat. 

2.  Colleclaneum  de  tribus  Epistolis  ad 
Hincmarum  Remensem  et  Pardulum  Lau- 
dunensem  Episcopos,  prodiit  sub  finem 
Historiae  Godeschalci  Ludov.  Cellotii:  Prae- 
fatio  vero  jam  a  Mauguino  tom.  I.  part. 
2.  p.  G.  cdita  fucrat. 

3.  Epistola  tractoria  (  non  tractatorta , 
ut  mendose  expresserunt  in  Caveo,)  ad- 
versus  quatuor  Capilula  Conventiculi  Ca- 
risiacensis  ,  exstat  1.  c.  Mauguini  p  176. 
Et  baec  tria  Opuscula  habentur  in  Bibl. 
PP.  Lugdunensi  torn.  XV.  p.  468. 

4.  Carmina  varia  edidit  Nicolaus  Ca- 
muzatus  in  Antiquitatibus  Trecensibus , 
Augastae  Trecarum  1610.  8.  editis  ,  pag. 
163.  b.  ex  quibus  illud  ,  quod  Codici  Evan- 
geliorum  a  se  comparato  praefixum  crat , 
repetiit  Bartbius  Advcrs.  XVIII.  1 f.  lbi 
vitam  suam  hoc  disticho  describit : 

Hesperia  genilus  ,  Ccllas  deductus  et  allus , 

Pontificis  trabeis  officioque  datus. 

•">.   Epistola  hrevis  ad  quendam  Episro- 


M  A  E  U  S 

pum  exstat  apud  Mabillonium  Analect.  IV. 
p.  324.  edit.  post..  p.  4-18. 

G.  Annales  gestorum  regum  Francorum 
scripsisse  testatur  Ilincmarus  in  Epistola 
ad  Egilonem  ;  tomo  II.  Opp.  p.  292.  Quum 
vero  verba  ab  Hincmaro  ex  iisdem  citata 
in  Annalibus  Bertinianis  occurrant ,  Ec- 
cardus  rerum  Francicarum  XXXI  79.  con- 
cludit,  partem  illorum  Annalium  a  Pru- 
dentio  nostro  esse  conscriptam  Rationes 
alias  confer  apud  eundem.  Idem  osten- 
dendura  sibi  sumsit  Abbas  le  Boeuf  in 
Critica  Amalium  Bertinianorum ,  tom.  1. 
Dissertationum  lingua  Gallica  et  ad  histo- 
riam  Francicam  illustrandam  conscripta- 
rum  Adde  Memoires  de  Trevoux  1742. 
Jan.  p.  63.  97. 

7.  Ilymnos  Ecclesiasticos  ei  tribuit  Ly- 
serus  in  historia  PoBtarum  medii  aevi  , 
ex  quibus  Excerpta  quaedam  dedit  Abbas 
le  Boeuf  sub  finem  tomi  I    modo  citati. 

8.  Vita  beatae  Maurae  virgims  Trecen- 
sis  ,  quae  d.  21.  Scpt.  colitur,  apud  Ca- 
muzatum.  Ulustratur  et  explicatur  a  Bar- 
thio  Advers.  XLIV.  9. 

9.  Collectanea  ex  Psalmis  MSS.  in  Bi- 
bliotheca  Regis  Galliarum  occurrere  testa- 
tur  Labbeus  in  Biblioth.  MSS.  p.  398 

lMura  de  illo  dabit  Nic.  Antonius  in 
Ribl.  liispana  Vetere  VI.  11.  Bulaeus  Ilist. 
Academiae  Parisinae  tom.  I.  p  629.  Acta 
Sanctorum  tom.  I.  April.  p.  531.  Hist. 
literaire  de  la  France  tom.  V.  p.  240. 

Tractatus super  /Edi/icium  Prudentii  MS. 
est  in  Bibl  S.  Martini  Sagiensis  ( de  S6ez.) 
Est  autem  dcscriptio  domus  Dei  in  Apo- 
calypsi  propositao,  et  Commentarius  in 
PoSma,  cui  Prudentius,  nescio  quis,  titu- 
lum  yEdificii  praefixorat.  Vidc  Bernardi  de 
Montfaucon  Bibl.  Biblioth.  MSS  p.  1333. 

PRUDENTII  cujusdam  liber  de  septem 
peccatis  mortalibus ,  et  virlutibus  septem 
opposdis ,  qui  inter  MSS.  Quedlinburgcn- 
ses  Eckharti  occurrit  p.  30.  videtur  opus 
scriptoris  recentioris. 

PRUMIENSIS  monasterii  juxta  Trevci  im 
Diplomata  exhibent  Martene  et  Durand  Col- 
lect.  ampliss.  p.  28.  seqq.  Brcve   Chroni- 
con  iidem  tomo  IV.  p.  517. 
PTOLEM7EUS  de  Ilispania  ,    aetatis    in 


P  TOLO 

certae,  librum  reliquisse   dicitur    Arger- 

zelli  (fortasse  ,  Algazel)  introductorium  , 
ut  docet  Alphonsus  Ciacconius.  Nic.  An- 
lonius  Bibl.  Hispana  vetere  t.  II.  p.  271. 

PTOLEMiEUS  de  Viadonibus ,  patria 
Lucensis ,  vero  nomine  Bartholomaeus , 
quod  nomen  ltali  in  Tolomaeum  abbrovia- 
re  solent:  natus  a.  1236.  obiit  a.  4327. 
In  patria  se  ordini  Dominicanorum  adjun- 
xit,  et  Ihomao  Aquinatis  discipulus  fuit: 
Prior  aliquoties  in  conventu  Luccnsi  et 
Florentino  ,  postea  Definitor  Capituli  Ge- 
neralis.  Ajunt  quoque  ipsum  Joanni  XXII. 
Pontilici  a  sacris  Concionibus  et  Bibliothe- 
ca  fuisse.  Tandem  Episcopus  Torcellien- 
sis  in  dominio  Venetocreatus  est.  De  ipso 
vide  Bibl.  Dominicanas  Altamurae  p.  102. 
et  Quetifii  p.  541.  Jo.  Ant.  Saxii  Epist. 
ad  Muratorium  ,  et  ipsius  Muratoni  Pro- 
legomena  ad  Historiam  Eccles.  Ptolomaei 
nostri  tomo  XI.  S.  R.  Ital.  p.  743.  748. 
Ughellum  tomo  V.  p-  1396. 

Scripsit  1.  Annales  ab  anno  1060-1303. 
Lugduni  typis  Jac.  Roussain  1619.  8.  dein- 
de  in  Bibliotheca  Patrum  maxima  tomo 
XXV.  p.  949.  tandem  tomo  XI.  Muratorii 
p.  1245.  Editiouem  illam  Lugdunensem 
mancam  esse  observat  LaunojusEpist.  VI. 
14.  n.  418.  quia  a  Baronio  et  Bzovio  quae- 
dam  ex  codicibus  Vaticanis  adduountur  , 
quae  in  impressis  non  habentur.  Henricus 
Whartonus  in  Appendice  ad  Caveum  ait, 
cum  Annalbus  simul  Chronicon  Pontijicum 
atque  Imperatorum  Lugduni  prodiisse,  prio- 
res  in  Bibliotheca  PP.  repetitos  esse  ;  po- 
steriores  non  item.  Quum  igitur  editionem 
Lugdunensem  oculls  usurpare  non  licue- 
rit ,  hoc  tamen  dubium  movet .  neque 
Quctifium,  neque  Muratorium  ejus  men- 
tiononi  injicore.imoQuctifium  tantum  Cata- 
logi  Imperatorum  montionem  injcere.  nesci- 
re  tamen  ,  an   unquam  impressus  sit. 

2.  Ilistoriam  Ecclesiasticam  a  nato  Chri- 
sto  usque  ad  a.  1312.  cum  additionibus 
duorum  Continuatorum  odita  est  a  Mura- 
torio  S.  R.  Ital.  tomo  XI.  p.  741.  Codices 
ejus  MSS.  enarrat  Quotif.  p,  542.  !n  hoc 
opore  unus  ex  primis  fuit,  qui  fabulam  de 
Joanna  Papissa  protulorunt .  prout  docot 
Antonius  Pagi  ad  a.  853.  §.  14.    ot    post 


M  A  E  U  S  325 

cum  Ilcumannus  dissert ,  de  hac  Papissa, 
Gotting.  1739.  §  11.  Ex  illo  Excerptum 
de  Genealogia  Roberti  Guiscardi ,  et  eo- 
rum  Principum  ,  qui  Siciliae  regnum 
adepti  sunt ,  prodiit  por  llicron.  Suritam, 
Caesaraugustae  ,  1578.  fol.  in  Ilispania  il- 
lustrata  tom.  III.  p.  373.  et  in  Graevii  Tho- 
sauro  Siciliae  part.  V.  Aliud  Excerptum 
super  Genealogia  Caroli  Regis  Siciliae , 
exstat  tomo  V.  Scriptorum  Francicorum 
Franc.  du  Chesne  p.  816.  893.  Quetilius 
p.  543.  a  dicit  hoc  Excerptum  esse  par- 
ticulam  ex  Catalogo  rerum  Franciae,  qaam 
ipse  in  Ilistoria  Eccles.  VII.  11.  allegel  : 
Sed  totum  illud  in  Historia  Ecclesiastica, 
de  qua  nobis  jam  sermo  est ,  invenies. 
Vita  Clementis  Papae  V.  est  in  Baluzii 
Vitis  Paparum  Avenionensium  p.  23.  Rc- 
liquorum  Pontificum  Vitas  ex  Continuato- 
re  illius  dederunt  Papebrochius  in  Propy- 
laeo  parte  II.  p.  75.  seqq.  et  Baluzius  , 
ex  hoc  autem  Muratorius  S.  R.  Ital.  tom. 
III.  part.  2.  p.  502.  seqq, 

3.  Annales  Lucenses  memorat  Muratorius 
tomo  XI.  p.  743. 

4.  Historiam  Tripartitam  ,  Saxius  pag. 
749.  Pignorio  (Pignonium  sempor  vocat 
Quetif)  citatam  ,  quae  vero  jam  nusquam 
reperitur.  Ipse  Hist.  Eccles.  I.  1.  ejus  men- 
tionem  injicit. 

5.  De  regimine  -  -  -  forte  principum  ; 
in  Codice  S.  Victoris :  in  Bibl.  Medicea  in- 
scribitur  Liber  de  Rege  et  regno.  Bern  de 
Montfaucon  Bibl.  MSS.  p  399.  Est  opuscu- 
lum  20.  D.  Thomae  .  quod  ab  illo  imper- 
fectum  relictum  a  cap  5.  libri  II.  a  Pto- 
lemaeo  continuatum  fuit.  Narrantur  enim 
quaedam  .  quae  temporibus  Thomae  non 
contigerunt.  Versio  ejus  libri  Italica  in  Co- 
dice  Romano  etiam  Ptolomaoo  tribuitur. 
Quetif    p.  336  et  5  53. 

6.  Exahemeron  momorat  Pignon  ,  sed 
de  illo  nihi)  ultra  constat. 

7.  Porro  Concionem  habuit  Mantuae  Pto- 
lemaeus  noster  ,  in  qua  Christum  non 
in  utero  Virginis ,  vcrum  juxta  cor  ipsius 
ox  tribus  sanguinis  guttis  concoptum  re- 
tulit.  Contra  quem  Bapt.  Mantuanus  Tia- 
ctatum  de  parte  corports  .  in  qua  conce- 
jitus  estChri$tu8,  edidil  ;  qui  inter  Ope- 


396  P  D  B 

ra  ejus  habetar.  Ilaec  Robertus  Gerius  in 
Appendice  ad  Caveum. 

8.  Tandem  Additiones  ad  Martimm  Po- 
lonum  inde  ab  a.  1277.  nostro  tribuuntur 
Fabricio  sapra  lib.  XII.  pag.  41.  Ego 
vero  taie  qid  nec  in  duabus  oditionibus 
Martini  .  quae  ad  manum  sunt  .  nec  in  quo- 
quam  alio  Auctore  adhue  inveni. 

*  \nnales  Ptolomaei  huius  Lucensis  Lu- 
gdunensibus  typis  excusos  docurtatos  os- 
se  \i\  crodo.  Rucusque  integros  nequa- 
quam  prodiisse  sal  scio.  Biatus  enirti  non 
infrequentes  exhibent ,  quos  noc  cditio 
nova  Muratorii  implot.  IIos  aoquaro  l.u- 
censem  Scriptorem  docct :  on  illos  ox  meo 
MS.  Codice.  pag.  1205.  Murat.  t.  XI  post 
efltcitur ,  addo :  sic  memorata.  lbid.  post 
quia.  addo  :  talia  cibaria.  Post  quia,  adde 
delectat.  Ibidem  post  iMartini,  adde:  or- 
dinis  nostri  pag.  1851.  post  :  infra  ,  ad- 
do  :  diceninr  erunt  sine.  lbid.  post  praefati, 
adde  :  el  Itomam  venit  contra.  pag.  1257. 
post :  Europa  ,  adde  :  loquor.  pag.  1268. 
post :  Mediolani ,  adde  :  obtenta.  Ibid.  suo 
ab  scribe:  abbate.  lbid.  post  illud  :  qua  , 
defectus  ost  in  edito  nec  suppletur  in  MS. 
pag.  1269:  Communi  etc.  MS.  Communi 
Lucensi  roccam  Guidingam  de  illis  etc.  Ibi- 
d.  De  Astano ;  MS.  Dc  Astiano.  Ibid.  Fi- 
bio;  MS  fldio  eiusdem  Gaiseri:  Ibid.  cha- 
tanias  MS.  Chatanis  Ibid.  8  Kal.  Jan. 
MS.  Octo  balistas  Januae  pag.  1270.  po- 
pulus ;  MS.  populus  renitentibus  iuimicis 
in  contrarium  ut  in  eorum  gestis  conti- 
netur ,  in  manu,  pag.  1271.  Florentini, 
MS.  Florentini  coeperunt.  pag.  1268.  /-'as- 
sagium  ;  MS.  passagium  puerorum  ultra 
mare  deceptorum.  pag.  1283.  oworf;  MS. 
anoo'  co//o  homines  vexilli.  lbid.  Guidone 
de\  MS.  ^e  Gorricjia  pag.  1286.  Ad  pon- 
tem  tectum  ;  .MS.  arf  Pontem  Auseris.  p. 
1288.  et  codex  pariler  meus  biulcus  est. 
pag.  1287.  devicti  sunt  Lucenses ;  MS.  f/e- 
tvc/i  Senenses.  pag.  1289.  Cuiusdam  MS. 
niiusdam  nautae. ,  quem.  pag.  1295.  F/)/- 
</ewj'a  c/e ,  MS.  Ephitimia  de  Chi  istianis. 
pag.  1290.  biatus  nullus  apparct  in  MS. 
pag.  1300.  ?io/i ;  MS.  non  denenaret  fsic) 
Quoad  Annales  Luconsos  cortum  apud 
me  fixumque  psI  nullos  dedisse  Ptolnmao- 


L  1  U  S 
um  ab  Annalibus  suis   divevsos.  Cum  ve- 

ro  in  Annales  bosco  posterioros  froquen- 
tor  Lucensium  res  invexerit ;  idoo  forte 
accidit  ut  Luconses  annalos  vocarontur. 
Uorum  vero  Annalium  Lugdunensis  oditio 
anni  1019.  puros  ot  solos  annales  continet. 
I)e  chronico  vero  Pontificio  atque  Impera- 
torum  ne  syllaba  quidom.  Falli  vero  Lau- 
nojum  constat  cum  Annales  Ptolomai  Lug- 
duni  excusos  mancos  esse  arguit ,  quod 
Baronius  et  Bxovius  quaedam  ex.  Annali- 
bus  illis  excerpserint  frustra  in  excusis , 
quaorenda.  Excerpta  onim  baoc  ex  histo- 
ria  Ecclosiastica  Ptolomaei,  non  vero  ex 
Annalibus  potita  sunt.  * 

(280.  Solortiao  cl.  v.  Mich.  Ferrucci  Eq. 
in  Pisano  Atheheo  Profossoris  et  Biblio- 
thecarii  dobomus  c  vili  loco  reivindica- 
tionem  vetustissimi  Codicis  mombr.  An- 
nalium  Ptolomaei  nostri ,  qui  nunc  in  Pub. 
Lucensi  Bibliothcca  asservatur,  et  ope  cu- 
ius  magis  integram  oditionom  illorum  viri 
cruditi  impatienter  exoptant. ) 

PTOLOM/EUS  sive  P.  ANN7EUS  Sylvius, 
a.  449.  ad  Eucherium  Episcopum  Lugdu- 
nensem  Laterculum  sive  Calendarium  mi- 
sit ,  de  quo  vide  nostrum  supra  t.  II  p.  528. 

PUBLIUS  FAUSTUS  ANDUELINUS  ,  Fo- 
roliviensis  Poilticen  ,  Bhetoricam  et  Sphae- 
ram  docuit  in  Academia  Parisensi ,  et  Psal- 
mos  quoque  Davidicos  exphcuit ,  mortuus 
a.  1518.  Confer  Dictionarium  Baolianum. 

1.  Epistolae  morales  el  proverbiales , 
Argent.  1517.  Basil.  1519.  In  eas  com- 
mentatusJo.  Arboreus,ThoologusParisinus. 

2.  Poemata  cum  Comm.  Jod.  Badii  As- 
censii.  Lugd.  apud  Paganum  ,  et  in  Dcli- 
ciis  Polltarum  Italorum.  Gallice  versa  a 
.To.  Prive  ,  Par  1604.  Ipse  Andrelinus  Ec- 
loga  XVIII.  fatetur,  se  a  Carolo  VIII.  Bo- 
go ,  cum  Po8ma  de  Neapoli  capta  recitas- 
sct ,  saccum  pocuniao  acccpisse. 

Hecatodistichon.  Paris.  1525. 

De  capitivitate  Ludovici  Sfortiae ,' qX  de 
secunda  victoria  Neapolitana  Gesnorus  im- 
prossa  osso  dicit,  quae  a  me  visa  non  sunt. 

Livia ,  quo  nomine  amasiam  suam  co- 
lebrat,  libris  IV.  prodiit  Paris.  1490. 

Elegiarum  libri  III.  Paris.  1493- 

PUBLIUS  Vir/ilantius ,  Arbilla  cognomi- 


1»  U  S  E 
ne ,  vel  etiam  Axungia ,  utrumque  cnim 
cognomen  usurpavit ,  patria  Argcntoraten- 
sis.  Auguror,  nomen  ipsius  Germanicum 
fuisse  Schmeerlln  ,  quod  pro  rnore  seculi 
mutavit  in  Arbilla  ,  diminutivum  ab  ar- 
vina  ,  deinde  in  Axungiam.  In  Marchia 
scdem  fortunarum  suarum  invcnit  ,  ubi 
praesens  fuit  Joachimo  I  ludos  hasticos 
Ruppini  celebranti  a.  1500.  Post  in  Aca- 
demia  Francofurtensi  primusomnium  Pro- 
fessor  constitutus  Eloquentiam  docuit,  in 
inauguratione  quoque  illius  sermonem  ha- 
buit.  A.  1513.  in  Italiam  iter  molitus  est, 
ut  Graecas  inde  literas  ad  Germanos  re- 
ferret ,  sed  inter  urbem  Wimpinamet  ar- 
cem  Ravensburgum  telo  a  vespillonibus 
trajectus  occubuit.  Ejus  prostant. 

1.  Epigrammatum  et  Carminum  lib.  I. 

2.  Bellica  Progymnastica  ,  a  Divo  Joa- 
chimo  I.  S.  Ii.  Imp.  Septemviro  .  Marchio- 
ne  Brandenburgensi ,  et  Henrico  Magnopo- 
litano  Duce ,  Novi  Rupini  celebrata.  1512. 
4.  recusa  curante  Jac.  Paullo  Gundlingio, 
Berol.  1718.  12.  Hunc  librum  Jo.  Schra- 
gius  Electori  a  Secretis  et  Judex  Aulae 
vernaculo  sermone  conscripserat ,  quem 
Vigilantius  Latino  sermone  loqui  voluit. 
Habemuseditionem  vernaculam  Operis  Be- 
rolini  in  4.  excusam. 

3.  Franckphurdianae  urbisadOderam,  et 
Gymnasii  litterarii  Introduclionis  Ceremo- 
niarumque  observatarum  descriptio.  Fran- 
cof.  1507.  4.  repetiit  Jo.  Christophorus 
Becmanus  sub  initium  Auctarii  ad  Noti- 
tiam  Universitatis  laudatae. 

Desumta  sunt  haec  ex  Centuria  Made- 
riana  n.  80.  Becmani  Notitia  p.  233.  234. 
Gundlingii  praefatione  Opusculi  citati. 

PUBWELLUS  ,  Anglus  ,  Artium  Magi- 
ster  Oxoniensis ,  ab  ingenio  subtili  et  fal- 
lacibus  in  disputando  argutiis  Sophista  co- 
gnominatus.  ^tatis  incertae,  scripsit  Quae- 
stiones  dlfficiles.  Pitseus  Appcnd.  Cent. 
111.  08. 

Adamus  PUCZEN  de  Owobach  (  forte 
Swobach)  monachus  Augustinianus  vixit 
a.  1415.  scripsit  de  fide  Calholica  Kbr.  I. 
ct  Sermones  aliquot ,  praescrtim  de  laudi- 
bus  B.  Virginis  llabentur  MSS.  llatisbo- 
uae  in  Bibliotheca  Augustinianorum;   Fe- 


L  l  U  S  327 

Hcis  Milensii    Alphabetum  Ord.   Eremita- 
rum  S.  Augustini  p.  3. 

PULCHEKIl  Episcopi  Opuscula  varia 
sunt  in  Bibl.  Ambrosiana.  Bern.  de  Mont- 
faucon  Bibl.  MSS.  p.  543. 

Joannis  de  PULCHRO  -KIVO  Distinctio 
temporis  secundum  motum  solis ,  in  Bfbl. 
Regia  Londinensi.  Montfaucon  loc.  cit.  p. 
030.  in  Bibl.  Moguntina  inscribitur  Com- 
\)endium  de  Cyclo  solari ,  teste  Val.  Ferd. 
de  Gudeno  Sylloge  I.  p.  353. 

Confortus  PULEX  scripsil  Historium  IV- 
centinam,  cujus  fragmentum  ab  a.  1371.  ad 
1387.  cdidit  Muratorius  S.  R.  Ita).  t.  XIII 
p.  1233.  quem  vide  in  praefatione  .  ut  et 
Vossium  de  Histor.  Latinis  III.  9   p.  794. 

PULEX  de  Custodia ,  a  vico  Regionis 
Vicentinae  Costozza  ita  dictus,  teste  Jo. 
Bapt.  Pajarino,  inedito  rerum  Vicentina- 
rum  Scriptore  ,  Historiam  Vicentinam  con- 
scripsit,  nec  non  Carmen  de  adventu  Ca- 
roli  IV.  Caesaris  in  Italiam.  Filius  fuit 
Johannis  Roni ,  duosque  fratres  habuit, 
Confortum  et  Jacobum. 

Epigramma  ejus  de  Hermaphrodito  sa- 
tis  ingeniosum  est ,  quod  adponere  placet. 

Cura  mea  me  genitrix  gravi  !a  gestaret  in  alvo  , 
Quid  pareret,  fertur  consuluisse  Deos, 
Mas  est ,  Piioebus  ait    Mars  ,  femina. 
Junoque  ,  neutrum  , 
Cumque  forem  natus  ,  Hermaphroditu*   eram . 
Quaerenti  letum ,  Dea  sic  ait :  occidet  arrais  , 
Mars  cruce.  Phoebus  aquis.  Sors  rata.  quaeque  fuil. 
Arbor   obumbrat  aquas  ;  ascendo  :  decidit  ensis. 
Quem  tuleram  ,  casu  labor  et  ipse  super. 
Pes  haesit  ramis  ;  caput  incidit  amne  :  tulitque 
Femina  ,  vir ,  neutrum  ,  flumina  ,  tela  ,  crucera  . 

Josephus  Scaliger  et  Petrus  Pithoeus 
foetum  Poelae  antiquioris  esse  credidcrunt. 
Conf   pluribus    Menagiana    tom.  III. 

PUSELIUS,  Episcnpus  Caesanensis,  se- 
culo  incerto.  Sermo  unus  illius  Fulgcntio 
vulgo  tributus ,  ncc  non  alii  duo  ,  qui 
hunc  titulum  praeferunt :  Sermo  Castiga- 
torius  contra  eos  ,  qui  in  festivitatibus  per 
cbriekitcm  multa  inhunesta  committunt  , 
et  in  audiendts  causis  munera  super  in- 
nocentem  accipiunt,  "\stat  in  Codice  mo- 
nasterii  Medianensis  in  monte  Vosago,  te- 
ste  Theod.  Ruinarto  in  Itineiv  Alsatiqo  et 
Lotharingico ,  tom.  III  Operum  posthumo- 


UB  0  U 1  N  1 

rum    Mabillonii    et  .Ruinarti  ,    pag.    144. 

Bomintus  vel  etiam  Donanus  RUSINUS 
rnonachus  S.  Miniatis  ,  scripsit  Sermones 
supcr  Ptalmos ,  qui  bis  adsunt  in  Bibl. 
Cassinensi.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bi- 
bliothecarum  MSS.  p.  223.  226. 

PYLjfcDES  Buccardus  ,  patria  Bnxicn- 
sis,  Poeta  et  Criticus  sub  initium  spc. 
XVI.  Tlicoyoniam  Hesiodi  Latine  vertit , 
Wlll.  Comoedias  Plauti  correxit,  et  quin- 
que  Commentariis  explicavit  ,  in  editione 
,lo.  Britannici.  Brixiae  1500.  fol. 

PYLEUS,  vide  tomo  V.  pag.  282.  ubi 
pro  Modicensis  lege  ModoPtiensis.  Bono- 
niae  singulis  diebus  Sabbathi  de  quaestio- 
ne  juris  proposita  disseruit :  unde  nomen 
Quaestionum  Sabbathinarum.  Origo  quo- 
que  Brocardicorum  juris  ipsi  tribuitur. 
Deinde  magno  stipendio  vocatus  Mutinam 
petiit ,  ibique  docuit.  Scripsit  Summam  in 
tres  postremos  Codicis  libros.  Egregium 
cjus  commentum  Baldus  recitat  in  Practi- 
ca  utriusque  juris  R.  de  cautillis  :  Machi- 
narii .  inquit,  ex  alto  lapidem  projecturi 
prueclamarunt  praetereunhbus ,  ut  sibi  ca- 
vcrent.  Quidam  vcro  iter  faciens  ,  ea  vo- 
ce  neglecta ,  fuil  vulneratus ,  et  Machina- 
rios  in  jus  vocavit ,  ut  vulneris  impensas 
solverent;  illi  Pyleum  consuluerunt .  qui, 
cum  sciret  lestibus  probari  non  posse  .  il- 
los  transeuntes  praemonuisse ,  hac  usus 
est  arte.  Machinarios  in  judicium  du.cit , 
et  cum  a  Praetore  interrogarentur  .  cur 
temere  lapidem  dejecissent ,  monitu  advo- 
cati  nihil  responderunt.  Mirante  id  Prae- 
tore ,  et  causam  quaerente  ,  Muti  sunt , 
respondit  Pyleus  .  et  nihil  audiunt.  Tum 
adversarius ,  immo ,  inquit ,  audivi  eos 
transeuntibus  acclamantes  ,  ut  sibi  cave- 
rent.  Ercjo  absolventur  :  subjunxit  Pyleus, 
praemonens  enim  de  damno  non  tenetur ; 
eosque  liberavit.  Vide  Pancirollum  de  cla- 
ris  Legum  Interpretibus  11.  21. 

PYRRHUS  Perottus,  sub  finem  sec.  XV. 
Praefationem  scripsit  in  Nicolai  Perolti , 
palrui  sui ,  Cornu  Copiae  ,  in  cdit.  Pari- 
sina  .  1500.  fol. 

a,  Wernigerodam  ipsi  patriarn  tribuil  Theode- 
i  i coi  itiock  in  ColleclaneiB  Pocticis,  tom.  III. 
Bi  rlptonim  Brunsvicensium  l.cihnitii  p.    070.    ulii 


1  A  N  l    8 

Q. 

QuALICHINUS,  vid.  infra  WILKINUS 
de  Spoleto. 

QUEDLINBURGENSE  Chronicon  a  sec. 
V.  usque  ad  A.  C.  1205.  editum  est  a 
Leibnitio  S.  R.  Brunsviccnsium  t.  II  pag. 
272.  et  Menckenio  tom.  III  p.  169.  Cave 
tamcn  res  Quedlinburgenses  in  illo  quae- 
ras :  nam  potius  a  Clerico  quodam  ibi 
commorante  compilatum  et  denominatum 
credo ;  quia  ad  Historiam  Universalem 
pertinet.  Diplomata  vero  Quedlinburgensia 
et  llistoriam  nostro  tcmpore  dedit  Frid. 
Erneslus  Kettnerus. 

QUEBOLUS,  Comoedia  seculo  Theodo- 
siano  scripta ,  sed  Plauto  afYicta.  De  hac 
sufficienter  egit  Fabricius  in  Bibl.  Latina. 

Jacobus  QUESTENBERGIUS ,  sive  Ja- 
cobus  Aurelius  de  Questenberg ,  Friber- 
gensis  Misnicus,  a)  post  tractata  Lipsiac 
literarum  studia  Romam  venit,  et  pro- 
pter  xaXXiypoapiav  et  Latinitatem  puriorem 
Cardinali  Veneto  ,  Marco  de  S.  Marco,  in 
deliciis  fuit :  cujus  etiam  auspiciis  ab  Ar- 
gyropulo  Byzantio  Graeca  didicit.  Vcl  ideo 
dignus  est ,  cujus  memoria  conservctur  ; 
quia  Reuchlino  multum  profuit,  contro- 
versiam  suam  Romae  cum  Pfefferkornio 
prosequenti ,  imo  plus  ,  quam  Principes 
et  Cardinales.  Fuit  Romae  Decretorum  Do- 
ctor  et  Brevium  Apostolicorum  Scriba.  Te-* 
ste  Ge.  Fabricio  c.  1.  Romac  suae  libel- 
lum  de  urbe  conscripsit,  qui  an  editus  sit, 
non  constat.  Epistolae  II.  illius  ad  Reuch- 
linum  exstant  in  Reuchlinianis  conjunctim 
editis,  pag.  57.  58.  Plura  de  ipso  Petrus 
Albinus  in  Misnia  pag.  342.  et  Jo.  llenr. 
Majus  in  Vita  Reuchlini  p.  214.  sqq. 

Alius  est  Sigismundus  Quenstenbergius  , 
ad  quem  a.  1531.  data  est  Epistola  Era- 
smi  tom.  III  Opp.  p.  1407.  quique  aulam 
Ferdinandi  secutus  esse  videtur. 

QUINTIANUS,  Episcopus  Asculanus,  a. 
484.  al.  453.  scripsit  Epistolam  ad  Pe- 
trum  Fullonem  Episc.  Antiochenum  ad- 
versus  clausulam  ,  quam  ille  Tnsagio  ad- 

trcs  vcrsus  ex  Invectiva  Questenbcrgii  (  in  Con- 
radum  Zcltis  ,  pnctam  arrogantcm  ,  ailfcruntur  , 
qui  liymnum,    Fitgo  dccus  rr>cl>,  sibi  ndscripsi  i,u, 


R  A  K 

diderat,  et  Anathematismos  XII.  quae 
Fronto  Ducaeus  Graece  et  Latine  post 
Commentaria  Zonarae  ,  deinceps  Hardui- 
nus  t.  II  Conciliorum  p.  835.  ediderunt. 

(282  QUINTIANUS  Stoa  Jo.  Franciscus  e 
fam.  Conti  Rrixiensi  qui  natus  a.  4  484.  ob. 
an.  1557.  Francisci  I.  Galliar.  Reg.  praece- 
ptor,  indea  Lud.  XII.  an.  1509.  Poeta  Lau- 
reatus,  auctor  Poematis  De  Bello  veneto  et 
quamplurium  alior.  operum  de  quibus  vi- 
dend.  praeter  nimis  acrem  erga  eum  Tira- 
boschium  Opp.  Memorie  raccolte  da  Gius. 
Nember  Brescia  1777.  8.  et  Lancetti  Poeli 
Laureati  Milano  1 839.  8. ) 

QUINTINUS  JEduus  vel  Heduus  ,  pro- 
cul  dubio  a  patria  sic  dictus,  scripsit  in 
Psalmos  VII.  poenitentiales ,  in  Orationem 
Dominicam ,  in  tria  Cantica  Evangelii,  et 
Speculum  Ecclesiae  ,  quae  MSS.  sunt  in 
Kibl.  Vaticana.  Kern.  de  Montfaucon  Kibl. 
Kibliothecarum  MSS.  p.  68 

Nescio  an  idem  sit  Jurium  Doctor  et 
Professor  ordinarius  Parisinus ,  qui  Cor- 
pus  sive  Collectionem  Canonum  compilavit, 
MS.  in  Ribl.  Kanchini  Parisiis  :  idem  p.  1282. 

QUINTINUS  Crasius,  natione  Picardus, 
Ord.  Cisterciensis  ,  Caroli  loci  Subprior  , 
obiit  a.  1151.  scripsit  Conciones  multas , 
Elegiarum  et  aliorum  Carminum  lib.  I. 
et  alia  quaedam  Opuscula.  Car.  de  Visch 
Kibl   Scriptorum  Ord.  Cisterciensis  p.  282. 

QUINTINUS,  Scotus,  Poeta  circa  An. 
1320.  Parisios  se  contulit ,  et  Querelam 
de  patriae  miseria  composuit ,  Lutetiae , 
typis  Stephani  Ralland,  1511.  impressam. 
Nescio ,  an  sit  Joannes  Quintinus  ,  cujus 
Sermones  Morales  super  Evangelia  Domi- 
nicalia  totius  anni  prodierunt  Colon.  1608. 
8.  Dempsteri  Ilist.  Eccles.  Scotiae  XV. 
pag.  545.  Ge.  Mackenzie  de  Eruditis  Sco- 
tis  Vol.  I.  pag.  429. 

QUIRICUS  ,  Episcopus  Rarcinonensis  , 
seculo  VII.  medio.  Ejus  Epistolae  duae  ad 
Ilildephonsum  Toletanum  editae  sunt  a 
Dacherio  Spicil.  t.  I  pag.  308.  311.  (edit. 
novae  tom.  III  pag.  314.  315. )  Tertia  ,  ad 
Tajonem  responsoria,  qui  ipsi  Sententias 
t\  Gregorio  dedicaverat ,  exstat  ap.  Ma- 
billonium  Analect.  tom.  11  pag.  76.  edit. 
novae  pag.  <>i. 


V  N  U  S  329 

QUIRICUS  De  Augusti ,  V.  Joan.  De 
Manliis  in  Indice. 

QUODVULTDEUS  ,  nomen  Rernonis  Au- 
giensis  huc  usque  incognitum  ,  quod  in- 
dicat  Mabillonius  Analect.  pag.  32.  qui  si- 
mul  ejus  Epistolas  in  caussa  Formosi  Pa- 
pae  publicare  volebat,  nisi  Voluraen  jam 
in  suam  molem  excrevisset. 

QUODVULTDEUS. 

Epistolae  Quodvultdei  Diaconi  ad  Augu- 
stinum ,  et  hujus  ad  illum ,  MSS.  in  Ribl. 
rnonast.  S.  Martini  Turonensis,  teste  Ant. 
Sandero  Ribl.  Relgica  MSS.  I.  p.  96.  Una 
qua  petit ,  ut  Augustinus  Ilaereseon  Ca- 
talogum  describat,  habetur  ante  illud  Opus 


Augustini 


LIBER  XVII. 


R, 


lARANUS  MAURUS,  Magnentius  dici- 
tur  vel  a  stirpe  gentilitia,  vel  a  patria 
Moguntinensi  s.  Magentina  ,  ut  vult  Tri- 
themius  ,  et  post  hunc  alii.  Mauri  nomen 
ipsi ,  cum  Prior  esset,  adjecit  Alcuinus 
Praeceptor ,  prout  ipse  docet  inpraefat. 
ad  Comment.  in  libros  Regum ,  et  quidem 
in  honorem  S.  Mauri,  quod  nomen  inter 
Renedictinos  non  est  incelebre. 

Natus  fuit  a.  785.  Moguntiae  ,  quicquid 
alii  contra  tradant ,  teste  Epitaphio  cujus 
haec  verba  sunt. 

Drbequidera  hacgenitus  sum,  acsacrofonterenatus 
In  Fulda. 

Ulustri  genere  fuit  ortus,  prout  ipse  testa- 
tur  in  Epitaphio  Tutini  fratris,  ubi  sic 
habetur: 

Alta  clarorum  qui  natus  slirpe  parentum  , 
More  omni  proceres  aequiparavit    avos. 

Novennis  nomen  dedit  familiae  Renedicti- 
nae  in  monasterio  Fuldensi.  Alcuinum  ha- 
buit  praeceptorem  ,  teste  Flodoardo  Hist. 
Eccl.  Kemensi  III.  21.  et  quidem  Turonis 
in  monasterio  S.  Martini ,  ut  probat  Hen- 
schenius  n.  14.  Interim  fuse  de  hoc  dispu- 
tat  Caesar  Egftssius  Kulaeus  in  Hist.  Aca- 
demiae  Parisinae  tom.  I  pag.  630.  631. 
Juvenis  in  Orientem  profectua  est,  cujus 
iri  vitae  illius  Scriptores  non  meminerunt 
i|»so  vero  in  librum  Josuae  cap.  XI.  8.  sie 

193 


m  K  A  B  A 

ttrihil  :  B^o  guMfaw  ,  cu*  "l  lnClS  Sl,J°- 
nis  aliquottes  demoratus  sim  .  Jiunquam 
comperi  tiuas  csse  Sidonas.  unam  maynum 
et  aUam  parvam  :  quantum  ad  terrenum 
pcrtinci  Ivcum.  Monachus  a.  810.  Scholam 
Pulde^sem  aperait .  tunc  temporis  longe 
celeberrimam.  Ahhas  factus  a.  822.  mo- 
nasterium  per  annos  XX.  rexit  ,  et  Pro- 
fessionem  Scripturae  Sacrae  sibi  reserva- 
vifc  Vid.  Magnoaldi  Ziegelbaur  Conspectum 
rei  hterariae  Ord.  S.  Benedicti  ,  part.  I. 
pag.  14.  15.  81.  seqq. 

Postea  conscnsu  Abbatis  et  Monacho- 
rum  montanus  factus  est ,  prout  Acta  ve- 
tcra  Abbatum  Fuldensium  docent  in  Ac- 
tis  SS.  Ord.  S.  Bened.  sec.  IV.  part.  II. 
pag.  29.  h.  e.  ut  explicat  Mabillonius,  re- 
clusus  in  Gella  ,  quae  in  monte  S.  Petri 
sita  erat,  duodecim  stadiis  a  monasterio, 
donec  factus  est  Episcopjjs  Moguntinus 
a.  847.  obiit  a.  856.  Ossa  ejus  ab  Alber- 
to  Archiep.  Mogiiotino  et  .Cardinali  sec. 
XVI.  Ilalam  translata  sunt. 

Vitam  ejus  scripsit  Rudolfus  Presbyter 
et  discipulus.  et  postea  .!o.  Trithemius, 
quae  duae  una  cum  Commentario  praevio 
God.  Ilenschenii  hahentur  in  Actis  San- 
ctorum  tom.  I.  Fehr.  pag,  51&  523«  et  500. 
Hudolfus  solus  apud  Mahillonium  seculo 
Bencdictino  IV.  part.  II.  p.  2.  cum  hujus 
Elogio  p.  20.  Confer  etiam  Dissertationem 
Jo-  Franc.  Buddci  de  hoc  Rabano  ,  Jenac 
a.  1724.  habitam,  Mahillonium,  Trithe- 
mium  ,  Seranum  libro  IV.  rerum  Moguu- 
tinensium  .  ct  Ce.  Mac.kenzie  de  eruditis 
Scotis,  vol.  I.  p.  81.  seqq.  Galliam  Chri- 
stianam  tom.  V  pag.  446.  Hist.  literaire 
de  la  France  t.  V  p.  151. 

'Scripta  ejus  ordine  chronologico  recen- 
sebimus,  Henschenium  et  Mabillonium 
duces  secuti ,  tomos  autem  editionis  Co- 
loniensis  1627.  simul  adjicientes:  asteri- 
sco  insuper  illa  notantes,  quae  in  hac 
cditione  Colvenerii  primum  prodierunt. 

1.  De  laudibus  Sanctae  Crucis ,  a.  815. 
I.  p.  273.  I'i  odiej  unt  seorsim  Phorcae  opera 
Jac.  Wimphelingii  ,  per  Thomam  Anshel- 
rnuiu  ,  1.:))1.  fol.  Augustae  Vindel.  1605. 
rt  .iini  Tractatu  .lo.  Valent.  Mcrbitzii  de 
'  ite  fapiei  huiaanac  .  Dresd.  l<>76.  \. 


X  u  s 

2.  De  Institutione  Chricali ,  a.  819.  VI. 
p.  1.  Coloniae  1532.  in  Bibl.  PP.  Parisina 
posteriore  tom.  X.  559.  in  Scriptoribus 
Melchioris  Hittorpii  de  divinis  olTiciis  Co- 
lon.  1568.  Rom.  1591.  Carmen  ad  Hei- 
stulfum  Archiepiscopnm  his  libris  adjun- 
ctum  edidit  Baluzius  Miscell  lib.  IV.  p  553. 

3.  Comment.  in  Matthaeum  ,  a.  822.  se- 
cundum  Mabillonium.  V.  p.  1.  *)  In  qui- 
bus  advertendum ,  ait  Colvenerius  ,  in  libro 
VII.  cap.  26.  et  lib.  VIII.  cap.  26.  et  28. 
quaedam  deesse ,  uti  ibidem  in  margine 
denotatur ,  quae  ob  militum  Ilalberstaden- 
sium  insolentiam  .  CrseUis  iu  Archiepisco- 
patu  Moguntino,  ubi  ille  Tomus  V.  anno 
1622-  cudebatur,  deperdita  sunt. 

k.  Homiliae  V.  p.  580.  *) 
Sequuntur,  quae  ab   ipso    iam   Abbate 
scripta  sunt : 

5.  Comment.  In  Pentateuchum ;  implet 
tomum  II.  integrum  :  ante  impressus  Co- 
lon.  163*2.  8.  Editio  Colveneriana  addit 
Epitomen  Commentariorum  m  Leviticum  , 
auctore  Strabo  Rabani  discipulo  ,  p.  296. 

6.  In  Josuam,a  831.  Epistolae  dedicato- 
riae  fragmentum  dedit  Henschenius  ,  inte- 
gram  Mabillonius  p.  41.  Ipse  Commenta- 
rius  nondum  prodiit. 

7.  In  Judices  et  Ruth.  III.  p.  1.  *.  36.  * 

8.  In  libros  liegum  et  Paralipomenon. 
III.  p.  45.  *  145.  *. 

9.  In  Judith.  et  Esther.  III.  p.  243;  * 
279.  *  Hos  ineditos  vocat  Mahillonius  p. 
38.  descriptos  vero  manu  Petri  Franc.  Chif- 
fletii  se  haberedicit.  Praefationern  dat  idcm 
pag.  42.  additur  pag.  263.  *  Jac.  Pamelii 
Comm.  in  Iibrum  Judith. 

10.  In  Machabaeos ,  ante  a.  840.  IV. 
pag<  380.  * 

11.  In  Sapientiam  et  Ecclesiasticum-  III. 
p.  362  *  344.  Posterior  Paris.  1544.  pro- 
dierat  ap.  Simonem  Colinaeum  ,  fol. 

Scripta  post  rolictam  curam  Abbatis. 

12.  In  Epistolas  Pauli  Collectarium  ,  a. 
842.  V.  p.  169.  *  quibus  pagi  161.  *  prae- 
mittitur  J&c.  Pamelii  Commentariolus  in 
Epistolam  ad  Philemonem. 

13.  In  Ezechielem.  IV.  p.  169.  * 
Nunc   reliqua  sine  ordinc  temporis  ob- 

servato  adjicimus. 


It  A  B  A 

•I 4.  Exccrptio  de  arte  Grammalica  Pri- 
sciani.  I.  p.  28.   * 

15.  De  Universo  libri  XXI I.  sive  Etijmo- 
logiarum  Opus .  nd  Ludovicum  Regem , 
a.  844.  I  p.  51.  Sontcntiam  ejus  singula- 
rem  de  damnatione  Catechumenorum  ante 
baptismum  defunctorum  dijudicat  Mabil- 
lonius  p.  44. 

1G.  Comm.  in  Cantica  ,  quae  ad  matuti- 
nas  laudes  per  septimanam  dicuntur.  III. 
p.  295.  * 

17.  In  Proverbia  III-  p.  323.  * 

18.  In  Jeretniam.  IV.  p.  1,  Basil.  1534. 
apud  Henricum  Petri. 

19  De  septem  signis  Xativitatis  Domini. 
V.  p.  746.  * 

20.  Allegoriae  in  ttniversam  Scripturam 

V.  p.  749.  * 

21.  De  Sacris  Ordinibus ,  Sacramentis 
divinis  et  vestimentis  sacerdotalibus.  VI. 
p.  50.  *  In  multis  idem  est  cum  libro  I. 
de  Institutione  Clericorum  ,  sed  Epistola 
praemissa  est  diversa  ,  et  alia  quaedam. 

22.  De  Disciplina  Eccksiastica  libri  III. 

VI.  p.  60.  *  lu  duobus  prioribus  sunt, 
aliquot  capita  ,  quae  cum  libris  de  Insti- 
stutione  Clericorum  conveniunt,  uti  in 
margine  notatur. 

23.  De  videndo  Deo ,  puritate  cordis  et 
modo  poenitentiae  VI.  p.  85.  * 

24.  De  Quaestionibus  Canonwn  poeniten- 
tialium  ,  VI.  p.  110.  *  prodierunl  primum 
in  Auctario  Canisiano  Petri  Stevartii  p.  635. 
post  in  Thesauro  novo  Canisiano  tom.  II. 
part.  2.  p.  293.  item  a  Buluzio  in  editione 
Reginonis  p.  362.  sed  sub  titulo  Epistolae 
ad  IleribaldumAntissiodorensem  Episcopum 
a.  853.  scriptae.  Editum  est  opus  a.  8 i  1 . 
Epistola  vero  praefixa  non  potuit  a.  854. 
scripta  esse  .  quia  se  appellat  Episcopum. 
Sub  (inem  c.  33.  respondet  Auctor  Ileri- 
baldo  ad  quaestionem :  num  Eucharistia 
abeat  in  secessum.  Mabillonius  praefat. 
ad  Seculum  IV.  Benedictinum  part.  2.  p. 
32.  seqq.  illum  Stercoranistis  adnumerat, 
Basnagius  autem  defendit:  quos  videt .  ut 
ct  Nostrum  t.  III.  p.  219.  nam  prolixita- 
tem  vitamus. 

25.  De  vitiis  et  virtutitnts  .    de  peccato- 
rum  satisfactione  et  remediis  sive  poeniten- 


N  I    >  331 

tiis  ,  libri  111.  VI.  p.  125.  *  quos  una  cum 
n.  24.  Halitgario  potius  adiudicant ,  sub 
cujus  etiam  n^mine  exstat  apud  Canisium 
et  in  Bibliothecis  Patrum.  Vide  Mabillonii 
Elogium  Rabani  p.  38.  Adde  Nostrum  su- 
pra  t.  III.  p.  17±.  et  I.  p.  225.  Lazius  An- 
tuerp.  1560.  8.  post  Fragmenta  quaedam 
Caroli  M.  edidit. 

26.  Poenitentium  liber  unus  ,  post  a  8il . 
scriptus  ,  VI.  p.  155.  prodiit  inter  Canones 
poenitentiales  Antonii  Augustini  cum  an- 
not.  Venet.  1584.  4. 

27.  Quota  Generatione  licitum  sit  ma- 
trimonium.  VI.  p.  frW. 

28.  De  consanrjuineorum  nuptiis  et  ma- 
r/oritm  praestirjiis.  VI.  p.  166. 

29.  De  anima  et  virtutibus    VI.  p.  173. 

30.  De  ortu  ,  vita  et  moribus  Antichristi. 
VI.  p.  177.  Phorcae  apud  Thomam  An- 
selmum,  1505. 

31.  Martyrolorjium ,  VI.  p.  179.  primo 
a  Stevartio  editum  tom.  VI.  edit.  novae 
tom.  II.  part.  2.  p.  313.  Prologus  eius  una 
eum  versibus  ad  Grimoldum  Abbatem  edi- 
tus  est  a  Canisio  tom.  IV.  p.  326.  Alius 
Prologus  Ratleico  Abbati  Seleginstadiensi 
inscriptus  ex  Bibl.  S.  Galli  erutus  est  a 
Mabillonio  Analect.  p.  418. 

32.  Poemata  de  diversis  cum  annot. 
Christoph.  Broweri ,  Mogunt.  1617.  4.  VI. 
p.  202.  Epitaphium  Lotharii  Imp.  et  Irmen- 
trudis  Augustae  edidit  du  Chesne  tomo 
II.  Scriptorum  Francicorum. 

33.  Comment.  in  Regulam  S.  Benedicli , 
VI.  p.  246.  *  qui  Smaragdo  Abbati  debe- 
tur,  idque  teste  Sigeberto  Gemblacensi 
de  S.  E.  c.  118.  et  Codicibus  membrana- 
ceis  ,  ad  quos  Mabillonius  provocat. 

31.  Glossae  Latino-Barbarae  ,  de  parti- 
bus  corporis  humani ,  a  Goldasto  editae  t. 
II.   Berum  Alemannicarum.  VI.  p.    331. 

35.  De  inventione  linguarum  ab  Ilebraea 
usque  ad  Theotiscam ,  ab  eodem  Goldasto 
editus.  VI.  p.  333. 

Haec  Opera  Rabani  Manri  in  tomos  sex 
distributa  edita  sunt  cura  Georgii  Colve- 
nerii ,  Duacensis  Academiae  Cancellarii  . 
Colon.  1627.  fol.  3.  Vol. 

Ex  illo  vero  tempore  e  MSS.  prodierunt 
sequentia  : 


333  R  A  B  A 

/  /v  Praedestinatiofie  adversus  Gode- 
schalcum  Epistolae  tres.ad  NotingumEpisc. 
Veronensem  ,  et  Tlcberhardum  Ducem  ,  a 
Jac.  SirmoBdo  editae  Paris.  1647.  8.  et  in 
Operibus  conjunctim  editis  tom.  II.  p.  985. 
in  Ughelli  Italia  sacra  tom.  III.  edit.  no- 
vae  p.  592.  608.  in  Auctoribus  Gilberti 
Mauguini  de  Praedestinatione  et  gratia 
tomo  I.  part.  I. 

2.  Liber  contra  Judaeos  ,  a  Petr.  Franc. 
Chiffletio  editus  Divione  1656.  a)  Agobar- 
di  esse  statuit  Mabillonius  in  Itinere  Bur- 
gundico  p.  19.  Alii  tamen  Amuloni  Lug- 
dunensi  tribunt.  Plura  habet  Mabillonius 
in  Elogio  Rabani  p.  39.  Alium  geruinum 
Rabani.  contra  Judaeos  librum  ediderunt 
Martene  et  Durand  Thesauro  noviss.  tom. 
I.  p.  40-594. 

3-  Opuscula  duo  ,  unum  de  Chorepisco- 
pis,  alterum  de  reverentia  filiorum  erga 
parentes  et  subditorum  erga  reges  ,  edita 
sunt  a  Baluzio  ad  calcem  opprum  Petri  de 
Marca  tom.  I.  p.  285.  Hic  liber  a  Rudolfo 
Collectarum  appellatur.  Prius  opusculum 
habes  etiam  tom  V.  Conciliorum  Harduini 
pag.  1  i  I  7. 

4.  Epistola  ad  Reginbaldum  Chorepisco- 
pum ,  a.  848.  et  Opusculum  de  Chorepisco- 
porum  ordinationibus  exstant  tom.  VIII. 
Conciliorum  p.  1845.  edit.  Regiae  ,  et  tom. 
V.  Harduini  p.  1411.  in  Capitularibus  Ba- 
luzii  tomo  II   p.  1378. 

5.  Pogmata  quaedam ,  ab  eodem  Miscll. 
tom.  IV.  p.  553. 

C.  Liber  de  Computo  digitorum  ,  ibidem 
sub  initium  tom.  I.  Codex  MS.  auctior  et 
iconibus  necessaris  illustratus  est  Lugd. 
Batav.  apud.  Federicum  Pacium  ,  edendus, 
ut  Fabricius  noster  notavit,  a  Gabriel  du 
Mont ,  Roterodami. 

7.  In  librum  Josuae  libros  III.  ediderunt 
Martene  el.  Durand  Collectionis  amplissimae 
tom.  IX.  p.  667.  quum  Rudolfus  presbyter 
in  vita  Rabani  c.  9.  quatuor  ,  Trithemius 
vero  in  eadem  vita  III.  3.  duos  tantum 
memoret. 

8.  Epistola  ad  Egilonem  de  Eucharistia, 
apud  Mabillonium  Sec.  IV.  Benedictino 
part.  2.  p.  591. 

»)  lttigiu*  de  Bibliothecis  PP.  p.  G81. 


N  US 

9.  upusculum  de  passione  Domini ,  edi- 
tum  tom.  IV.  Thesauri  novissimi  Peziani 
part.  2.  p.  17. 

10.  Glossarium  Latino-Theotiscum ,  non 
in  tota  Biblia  ,  ut  volunt  Lambecius  et  Nes- 
selius ,  sed  in  multas  voces  Biblicas  et 
aliorum  quoque  Auctorum.  Spccimen  ejus 
exstat  apud  Lambecium  de  Bibl.  Vindobo- 
nensi  II.  p.  415.  Majus  Specimen  dedit  Jo. 
Diecmannus  ,  Ecclesiarum  Bremensium  ac 
Verdensium  Supcrintendens ,  quod  etiam 
Commentario  non  contemnendo  illustravit, 
Bremae  1721.  %.  Integrum  vero  edidit  Jo. 
Georgius  Eccardus  rerum  Francicarum  t. 
II.  pag.  950-976. 

1 1 .  Tractatus  de  Sacramento  Euchari- 
stiae  libris  LVTI.  constans,  editus  est  ex 
Cuthberti  Tonstalli  ,  Dunelmensis  Episco- 
pi ,  Bibliotheca  ,Colon.  apud  Jo  Quente- 
lium  1551.  docente  Oleario  Bibl.  Eccles. 
II.  p.  112. 

12.  Versiculos  ad  Grimaldum  edidit  Ma- 
billonius  Analect.  tom.  IV.  pag.  326.  edit. 
novae  p.  419 

13.  Epistola  Synodalis  prolixior  ,  a  Sir- 
mondo  edita  e*t  a.  1647.  Vide  tomum  II. 
Operum  p.  1295.  quum  altera  brevior  ad 
Hincmarum  Remensem  ante  in  tomisCon- 
ciliorum  edita  fuent. 

Opera  inedita. 

1.  Commentarius  in  Acta  Apostolorum, 
in  Bibl.  Collegii  Balliolensis  Oxon. 

2.  De  vila  S.  Mariae  Magdalenae  liber, 
in  collegio  Magdalenensi  Oxon. 

3.  Expositio  de  Paschate  et  Agno  Pa- 
schali ,  in  Collegio  S.  Benedicti  Cantabr. 

4.  Explanatio  in  Jesaiam  ,  in  Bibl.  mo- 
nasterii  Heilsbrunnensis  in  Franconia,  te- 
ste  Hockero  in  Catalogo  illius  Bibl.  p.  14. 

5.  Liber  ad  Ludovicum  Imp.  de  oblatio- 
ne  puerorum  secundum  Regulam  S.  Bene- 
dicti.  MS.  in  Bibliotheca  Mellicensi 

6.  Epistola  consolatoria  ad  Eundem.  Ilaec 
duo  memorat  Rudolfus  in  vita  Rabani. 

7.  Commentarii  in  Josuam  ,  Esdram  et 
Nehemiam  ,  Tobiam  ,  Job  ,  Ecclesiasten , 
et  reliquos  Libros  bibliocos ,  qui  supra  non- 
dum  adfuerunt. 

8.  De  rebus  qestis  a  Lothario  ,  Ludovico 


B  A  I»  E  G 

et  Carolo  Ludovici  Imp.  Pii  filiis ,  carmi- 
ne  heroico. 

9.  De  benedictionibus  Patriarcharum , 
Epistolae  ad  diversos  et  alia  Colvenerio 
sub  initium  tomi  I.  memorata  ,  quorum 
tamen  tituli  bene  cum  editis  sunt  confe- 
rendi,  ne  pro  inedito  habeatur,  quod  jam 
dudum  est  editum. 

*  In  Ephemeridibus  Germanicis  Goccei 
An.  1754.  mense  Aprili  annunciatur  Raba- 
ni  commentarius  in  Danielem  ,  quem  ex 
MS.  Codice  habere  jam  editioni  paratum 
a.  P.  Ziegelbaur  Sveco  Ord.  S.  Benedicti 
promulgant.  Id  quantocyus  ut  exequatur 
vir  doctus,  nisi  forte  sollicitationes  nostras 
jam  praevenerit ,  communi  nomine  rogo 
et  obsecro  Nunc  autem  cum  haec  scribo , 
primum  didici  eundem  religiosum  virum 
e  viris  decessisse  ,  quod  ne  cadat  in  de- 
trimontum  communis  expectaGonis  opto. 

Tractatus  de  Sacramento  Eucharistiae  Co- 
loniae  vulgatus  idem  omnino  est  cum  tra- 
ctatu  De  corpore  et  sanguine  Domini ,  qui 
legitimus  foetus  est  S.  Paschasii  Radberti, 
quare  non  nisi  mendose  MS.  Codex  Angli- 
cus.  est  quo  vulgatus  est  Rabano  Mauro 
illud  inscribit.  Vide  Historiam  literar.  Gall. 
V.  p.  104.  et  t.  VI.  p.  15.  et  16.  praef. 

RABANUS  alius  ,  cui  Codex  Jacobi  Pa- 
melii  tribuit  libellum  ,  qui  vulgo  sub  Mi- 
crologi  nomine  de  Ecclesiasticis  observatio- 
nibus  editur.  Vide  Nostrum  supra  t.  V. 
pag.  76. 

RADBODUS ,  II.  Episcopus  Xoviomensis 
ac  Tornacensis,  a.  1067.  electus,  f  1098. 
scripsit  Vitam  S.  Medardi  decessoris  sui, 
quae  sub  nomine  Fortunati  (vide  supra 
tom.  II.  p.  586.)  exstat  apud  Surium  8. 
.lunii  ,  et  in  Actis  Sanctorum  tom.  II.  p. 
87.  item  Vitam  S.  Godobertae ,  virginis 
Novioduni,  apud  Surium  XI.  April.  stilo 
vero  primigenio  in  Actis  SS.  toni.  II.  Apri- 
lis  pag.  32.  Hanc  Ludov.  de  Montigny  in 
Ecclesia  S.  Godobertae  Presbyter  ,  Canoni- 
cus  et  Archidiaconus  ,  Gallice  reddidit , 
et  annotationibus  eruditis  illustravit.  a. 
4630.  item  Sermonem  de  Xavitate  et  An- 
nunciatione  Beatae  Virginis  ,  qui  MS.  in 
Bibl.  Vaticana  et  Tornaci  ad  S.  Martinum 
serratur.  Val,  Andreae  Bibl.  Belgica  pag. 


U  N  D  I  S  33:5 

p.  783.  cui  adde   Papebrochium    tom.    II. 
Apnlis  p.  31. 

Sermo  de  conceptione  virginis  Mariae , 
in  qua  narrat  sanationem  cujusdam  puel- 
lae  apud  Noviomum  ,  MS.  in  Bibl.  S.  Mat  - 
tini  Tornac.  Sanderi  Bibl.  Belgica  MSS.  I. 
pag.  122. 

Diploma  ipsius  a.  1088.  Ecclesiae  Colle- 
giatae  S.  Petri  insulis  Flandrorum  datum 
exstat  tom.  III.  Opp.  dipl.  Miraei  p.  664. 

RADBODUS  ,  ex  Regia  Frisiorum  ac 
Francorum  Stirpe,  Episcopus  Trajectensis, 
a.  900.  in  Scholis  Palatinis  Parisiensibus 
tempore  Caroli  Calvi  a  Mannone  vel  Nan- 
none  Stauriensi  formatus  fuit  Obiit  a.  917. 

Vita  ejus  praeter  Bekam  ,  lledam  et 
alios  separatim  edita  est  a  Surio  p.  29. 
Nov.  post.  a  Mabillonio  Sec  V.  Bened.  p. 
23.  Opera  ejus  haec  sunt:  Laudes  S.  Mar- 
tini,  Laudes  S.  Bonifacit ,  Tomellus  sive 
Sermo  de  Sancta  Amalberga,  qui  editus 
est  a  .lo.  Bapt.  Sollerio  in  in  Actis  San- 
ctorum  tom.  III.  Julii  p.  88.  Homdiae,  de 
S.  Willebrodo  ,  Officium  de  trauslatione  S. 
Martini.  Vide  Trithemium  de  Script.  Ec- 
cles.  c.  293.  Bulaeum  hist.  Academiae  Pa- 
risinae  tom.  I.  p.  633.  Val.  Andreae  Bibl. 
Belgicam  p.  784.  Sweertii  Athenas  Belgi- 
cas  ,  p.  630.  Hist.  literariam  Galliae  tom. 
VI.  p.  158.  Eclogam  et  Sermonem  De  S. 
Lebuino  Presb.  edidit  Surius  d.  12.  Nov. 
Chronicon  breve  rerum  a  se  et  suo  tem- 
pore  gestarnm  memorat  Wilh.  Heda  de 
Episc.  Ultraject.  ad  annum  900.  Homilia 
de  S.  Siiitberto  edita  est  in  Actis  SS.  tom. 
I.  Mart.  p.  58.  et  Mabillonio. 

SS  Episcoporum,  Martyrum,  Doctorum 
atque  Pont.  Rom.  historiam  memorat  Lud. 
Jacobus  a  S.  Carolo  Bibl.  Pontif.  p.  429. 
sed.  ubi  MS.  aut  impressus  sit,  non  addit. 

RADBODUS;  Archiepiscopus  Trevirensis 
a.  903.  Epistolam  edidit  Formatam  sive 
Canonicam  ad  Rotbertum  Episcopum  Me- 
tensem  pro  Gislemaro  Presbytero  ,  ut  ei 
deinde  in  ipsius  parochia  degere  liceat. 
Exstant  in  Conciliis  Labbei  et  llarduini. 
RADEGUNDIS  ,  Bertharii  Thuringiae  Re- 
gis  filia  ,  nata  a.  516.  post  excidium  Thu- 
ringiae  capta  ,  se  a  Chlotario  Francorum 
Rep;e  in  matrimonium  SUSCepta  fnit.  Paullo 


m  ]{  A  D L'  L 

nitem  l»«'0  so.  conseortt  it .    ordines 
suscepit  ,  Pictavis  monasterium  S.  Crucis 

fundnvit  .  mortuu  a.  587.  uetutis  68.  To- 
tum  tempus  precibus  et  bonis  literis 
impendit  .  sic  ,  ut  etiam  Patres  Graecos 
t.  Vitam  ejus  dcdit  lhldebertus  Ge- 
nomanensis  .  cum  quo  confer  aliam  Vitum 
in  Mabillonii  Actia  BS.  Ord.  Beued.  tom.  I. 
p.  319.  et  Carmen  Venuntii  Fortunati  de 
Excidio  Thuriimiao.  Ejus  nil  restut  prae- 
ter  Testamentum  apud  Gregorium  Turo- 
nensom  IX  i2.  in  Conciliis  l.abboi  tom. 
lll.  p.  379.  Pluru  dut  Ilist.  literuria  Gal- 
liae  tom.  111.  peg.  3iG. 

RADEVICUS  Frisingensis ,  Ottonis  Epi- 
scopi  Frisingensis  amunuensis,  post  Prae- 
positus  Ecclesiue  luudutac.  Continuavit  vi- 
tum  Friderici  I.  Imp.  Barbarossae  dicti  , 
lihris  duobus  .quorum  editiones  vide  supru 
libro  XIV.  ubi  de  Ottone  actum  fuit,  pug. 
553.  omissa  tamen  est  illa ,  quae  intcr 
opera  llistorica  Patrum  Cisterciensium  t. 
II.  Ittigius  tomum  VHl.  Bibliothecae  Pa- 
trum  Cisterciensium  vocat)  p.  162  habe- 
tur.  ajunt  ipsum  ante  Fridericum  obiisse. 
Scripsit  quoque  duplex  Fpitaphium  Otto- 
nis  Fpiscopi ,  quod  exhibot  Car.  de  Viscb 
m  Bibl.  Cisterciensi  p.  .")2'i 

*  Inter  editiones  operis  historici  ab  Ra- 
devico  concinnati  omissa  est  tum  bic  cum 
u  Fabricio  supra  lib.  XIV.  editio  Muratorii 
Ker.  Ital.  t.  VI.  p.  739.  Ibi  tamen  in  ipsa 
statim  operis  dedicatione  a  Uadevico  dire- 
cta  Ulrico  et  Henrico  viris  clarissimis,  omis- 
sum  est  quidpiam  quod  ex  meo  MS.  Codi- 
ce  bic  supplendum  censeo.  Ita  ergo  editus 
Muratorii  .  Radevicus  S.  Frisingensis  eccle- 
siae  professione  canonicus  ,  ordine  Diaco- 
nus  licet  indignus  simul  etc  Codex  vero  MS. 
Radevicus  sanctae  Frisiugensis  ecclesiae 
professione  Canonicus  ordine  diaconus  .  di- 
gnitate  praepositus  .  lioet  indignus  simui 
etc.  Utrumque  illud  epitaphium  Olboni  Fri- 
singensi  a  Kadevico  positum  ,  quod  legi 
apud  Vischium  Bibliothecarius  noster  te- 
statur ,  ipsemet  Kadevicus  recitat  lib.  II. 
cap.  XI.  operis  sui.  In  codem  MS.  meo  Co- 
dice  prioris  huius  epitaphii  versus  sextus 
in  meo  MS.  Cod.  non  nihil  ab  edito  discre- 
pat ;  ita  enim  io  edito    Formam  decens  . 


P  H  L  S 

habilis .  juveivs  aetale  ;  Codex  vero.  For- 
mam  :  recens  habilis  juvenis  aetate  etc 

KAIMIODUS,  nisi  forte  legendum  liad- 
bodus  ,  Praepositus  Dolensis  in  Armorica, 
vixit  a  923.  Ejus  est  Epistola  ad  Adal- 
stanum  Anglorum  Kegem ,  quam  Guliel- 
mus  Malmesburiensis  inseruit  \\U\o  Aldhel- 
mi  ,  tomo  II.  Angliue  Sacrae.  Vide  Hist. 
literariam  Galliae  tom.  VI.  p.  203. 

KADOINUS  ,  Levita  sive  Diaconus  Ec- 
clesiae  LurintMisis  in  Frentanis  sub  Ar- 
chicpiscopatu  Beneventano.  Ea  Vita  habe- 
tur  in  Actis  Sanctorum  t.  VI.  Majip.  271. 
(283.  Vita  et  antiqua  monumenti  S.  Pardi 
Episc.  commentario  et  annotationibus  cri- 
ticis  illustrata  a  Jo  B.  Pollidoro:  in  iis  eti- 
am  de  SS.  Primiano  ,  Firmiano  et  Casto 
accedit  appendix  complect.  memorias  S. 
Lconis  confessoris.  Romae  1741.  in  4.  lig. 
pagg    136). 

RADULPIIUS,  sive  Rudolpkus ,  quem 
Sigebertus  de  Scriptor.  Eccles.  c.  50.  hi- 
storiam  Francorum  a  suo  tempore  (vixit 
autcm  sec  VI.)  scripsissc  commemorat. 
Ejus  autem  huc  usque  nihil  prodiit. 

RADULPIIUS  Achedunus  sive  Actonus  , 
claruit  a.  1320.  Oxonii  literis  mcubuit , 
ibique  supremum  in  Theologia  Magisterium 
consecutus  ,  post  Ecclesiae  cuidam  prae- 
positus  est.  Pbilosophus  et  Theologus  in- 
signis  celebrutur.  Scripsit  HomiViasinEvan- 
gelia  et  Epislolas  de  tempore  et  Sanctis, 
Commentarios  in  Epistolas  Pauli  et  Magi- 
strum  Sententiarum  Vide  Pitseum  de  il- 
lustribus  Angliae  scriptoribus  c.  474.  Le- 
landum  c  385.  Baleum  Cent.  V.  13- 

RADULPUUS  Albanus  ,  vel  de  S.  Albano 
monachus  Ord  S.  Benedicti ,  deinde  Ab- 
bas  ad  S  Albanum  ,  ubi  obiit  an.  1150. 
Mirifice  bonorum  auctorum  lectioni  incu- 
buisse  dicunt.  Scripsit  Ilistoriam  Alexan- 
dri  Macedonis ,  cujus  operis  quidam  Gal- 
fredum  llcnlingtonum  auctorem  faciunt. 
Deinde  Vitam  S.  Albani ,  quam  vulgato 
sermonc  vertit  .lo.  Frumentarius ,  prout 
supra  t.  IV.  pag.  363.  assuit.  Evolve  Pit- 
tseum  c  205.  Lelandurn  c.  315.„Vossium 
(]«■  llistor.  Lat.  p.  414. 

HADULPIIUS  Alemannus  .  Gubornator 
siimmus  totius  sectao  Curmoliticae  ,  tran- 


|{  A  D  U 

sfretavit  ia  Britanniam  .  ubi  fratrum  ,  qui 
in  urbibus  morabantur ,  ignaviam  pertac- 
sus ,  in  eremum  Holnensem  prope  Alne- 
vicum  abiit ,  et  anno  1277.  ibidom  obiit. 
Baleus  cle  script.  Britann.  Cent  IV.  50.  p. 
339.  Scripsit  Epistolas  ad  dii-ersarum  na- 
tionum  fratres.  Idem  Cent.  XIII.  35. 

RADULPIIIS  Ardens  ,  Pictavus  ,  ex  vi- 
culo,  qui  Bellilocus  [Beaulieu)  dicitur,  no- 
bilibus  parentibusortus.In  studiis  ita  pro- 
fecit  ,  ut  ante  annum  trigesimum  Docto- 
ris  Theologi  honoribus  ornaretur.  FuitGui- 
lielmo  IV.  Aquitanorum  Duci  a  consiliis 
et  floruit  tempore  Philippi  I.  Francorum 
Regis  ab  a.  1040    usque  ad  I  I00.  Scripsit. 

I .  Homilias  in  Epistolas  et  Evangelia 
Dominkalia  et  festivalia  Editae  sunt  per 
Claudium  Fremy  ,  Paris.  1564.  1573.  Lo- 
van.  1565.  Antwerp.  157(3.  Colon.  1604. 
8.  2.  Vol.  Stilus  earum  pro  more  seculi 
satis  est  comtus.  Binas  Daumius  edidit 
inter  Homilias  de  Xatali  Christi 

2.  Speculum  universale ,  grande  opus 
XIV  libris  distinctum  ,  exstat  in  Bibl.  Va- 
ticana  et  S  Vincentii  ,  testc  Montefalco- 
nio  in  Bibliotheca  Bibliothecarum  MSS.  p. 
101.  1194. 

3.  Epistolarum  libros  II. 

4.  Historiam  sui  temporis ,  nempe  belli 
Godofredi  de  Bullion  in  Saracenos ,  cui 
assecla  Ducis  Aquitaniae  interfuit. 

Notitia  baec  debetur  Claudio  Fremy,  qui 
Iibris  nostri  usus  est ,  et  eorum  quoque 
editionem  promisit,  sed  non  praestitit. 
Eandem  vero  Barthius  transcripsit  Dau- 
mio ,  prout  habetur  in  Actis  literariis  Stru- 
vianis  tom.  I  fasc.  6.  pag.  66.  67.  Adde 
Daumium  in  praefatione  Homiliarum  Iau- 
datarum. 

P.ADULPHUS  Baldochius,  sive  de  Bal- 
dock ,  Anglus  ,  fuit  primum  Arcliidiaconus 
Middlesexiae ,  deinde  a.  1298.  Decanus 
I.ondinensis  Paulinus  ,  demum  anno  1304. 
Episcopus  Londinensis  et  summus  Regni 
Gancetlftrius :  obiit  a.  1313.  Scripsit  Histo- 
riam  Anf/Jicam  a  prima  gentis  origine,  non- 
dum  editam.  Lelandus  c.  332.  testatur  . 
se  illam  in  templo  Paulino  vidisse.  Usse- 
rius  subinde  ad  illum  provocat.  Slatuta 
etiam    et   Consuetudines    Ecclesiae    suae 


L  P  11  U  S  335 

quum  Decanus  esset .  in  unum  Volumcn 
congessit,  quod  ex  Monastico  Anglicano 
t.  III  p.  365.  constat.  Vide  Henr.  Whar- 
tonum  in  Appendice  ad  Caveum  p.  7. 

RADULPIIUS  de  Beringhen,  Decretorum 
Doctor  et  Professor  Lovanii ,  obiit  a.  1459. 
reliquit  Confessionale ,  et  Beportata  sive 
Lecturam  ad  Clementinas ,  quae  MSS.  sunt 
Lovanii  in  Valle  S.  Martini.  Val.  Andreae 
Bibl.  Belgica  ,  pag.  785.  et  Bibl.  Belgica 
MSS.  II.  pag.  223. 

RADULPIIUS  Bituricensis  Episcopus  , 
summo  loco  natus ,  obiit  a.  866.  Ejus  Ca- 
pitula  edidit  Baluzius  Miscell.  tom.  VI  p. 
139.  Adde  Galliam  Christianam  tom.  II  p. 
24.  Hist.  literaire  de  la  France  t.  V  p.  321. 

RADULPIIUS  Bockingus,  videBockingus. 

RADULPHUS  Bristolius  ( forte  Bristoliae 
in  Anglia  natus)  primus  Ecclesiae  S.  Pa- 
tricii  Dubliniensis  Thesaurarius ,  in  Epi- 
scopum  Darensem  consecratus  a.  1223.  de- 
cessit  a.  1232.  Scripsisse  dicitur  Vitam 
Laurentii,  DubUniensis  Archiepiscopi.  Haec 
Waraeus  de  Scriptoribus  Hiberniae  lib.  II. 
pag.  120. 

RADULPHUS  Brito  ,  de  anima ,  exstat 
in  Codice  Bibl.  S.  Germani.  Montfaucon 
Bibl.  MSS.  p.  1128. 

RADULPHUS  Cadomensis,  natus  estCa- 
domi  anno  circiter  1080.  ab  Arnulpho , 
post  Patriarcha  Hierosolymitano  institutus, 
militiae  nomen  dedit ,  a.  1107.  cruce  si- 
.  gnatus  sub  Boamundo  Principe  et  Tan- 
credo  Rege  militavit.  Scripsit  Gesta  Tan- 
credi  Siciliae  Regis  ,  praecipue  in  expedi- 
tione  Hierosolymitana,  quae  ediderunt  Mar- 
tenc  et  Durand  Thes.  novo  Anecdotorum 
tom.  III  p.  107.  Stilus  ejus  est  satis  ele- 
gans .  et  historia.  multarum  rerum  cogni- 
tionem  suppeditat.  Duumviri  laudati  io 
admonitione  praevia  conjiciunt .  Radul- 
phum  illum  de  Acone ,  quem  sub  Boge- 
rio  nepote  Tancredi ,  et  in  principatu  An- 
tiochiae  strenuum  civitatis  ejusdem  du- 
cem  fuisse  scribit  Gauterus  Cancellarius 
in  libro  ,  cui  titulum  fectt  BclJa  Antioche- 
na  .  hunc  nostrum  Hadulphum  fuisse, 
quum  illc  alias  de  36  nihil  nxMnoivt.  Ver- 
sus  quoquc  nonnunquam  inuniscet  nou 
i  onlemnendMi 


B  A  1»  l  L 
RADULPHUS  monachusS.  Sepulcri  apud 
Cameracenses  cirea  a  1*290.  scripsit  vel 
interpolavit  \'itam  B.  Lietbevti  Episcopi 
Cameracensis  et  Atrebatensis.  Edidit  eam 
el  anr.otationibus  illustravit  God.  Hensche- 
nius  in  Actis  Sanctorum  t.  IV  Junii  p.  585. 
li  Aldl.lMll  S  Camertiunus .  Germanus, 
Carmelita;  vixit  a  1 318.  scripsit  adEpi- 
soep.  Salsburgensem  m  civitate  Frisan- 
<-ensi  (  sic  erat  impressum  ,  forte  Frisin- 
gensi  <le  futnris  eventihus  .  et  alia.  Baec 
Gesnerus.  Adde  Baleum  Cent.  V.  42.  in 
Append. 

BADULPHUS  Caroli  loci  monachus,Ord. 
Cisterciensis  ,  Guilielmi  Archiepiscopi  Bi- 
turicensis,  ejusdem  monasterii  quondam 
Abbatis,  scriba,  circa  a.  1210.  Scripsit  de 
gestis  praefati  Guilielmi ,  quod  in  mem- 
branis  ejus  monasterii  exlat.  Car.  de  Visch. 
Bibl.  Scriptorum  Ord.  Cisterciensis  pag. 
288  At  vero  nomen  Episcopi  tunc  erat 
Ciravlus  vel  Giraudus ,  docente  Gallia 
Christiaoa  t.  il  p.  G3.  Igilur  aut  nomen  , 
aut  aera  hic  est  mutanda. 

BADULPIIUS  Cicestrius ,  ex  Sudosaxioe 
romitatu  natus ,  monachus  Dominicanus  , 
vixit  a.  1270.  et  descripsit  Vitam  S.  M- 
cardi  Episcopi  Cicestriensis,  cujus  Con- 
fessor  fuerat.  Nic.  Trivetus  ad  a.  1252. 
(iesnerus  et  Lclandus  c.  260. 

BADULPHUS  Coggeshale.  Vide  supra  iib. 
III.  p.  368.  et  post  Caveum  p.  627.  Ad- 
de  sequentia  :  Ante  dignitatem  Abbatis  mo- 
nasterii  Coggeshalensis  Canonicus  erat  Bar- 
nevelensis ,  et  in  Terram  Sanctam  profe- 
ctus  scripsit  quac  vidit  et  audivit.  Ejus 
Chronicon  Terrae  Sanctae  f.  Libellus  de 
expugnatione  Terrae  Sanctae  editus  est  a 
Martene  et  Durand  Collect.  ampliss.  t.  V. 
p.  543.  Chronicon  Anglicanum  ab  a.  1066. 
1200.  ab  iisdem  p.  801.  cui  pag.  871.  su- 
bjuogitur  Libellus  de  motibus  Anglicanis 
sub  .lohanne  Itege. 

BADULPHUS  Coleburgus  .  Anglus,  pri- 
mum  Oxonii ,  post  Pansiis  tloruit ,  inter 
I  lanciscanos  Sacrarum  literarum  Praele- 
ctor  et  Professor  fuit.  De  scriptis  ejus  ad- 
huc  non  constat.   Vide    Lelandum   c.   250. 


P  H  U  S 

Pitseum  in  Append.  c.  70.  Baleum  Centur. 

X.  70. 

BADULPHUS  de  Columna  ,  nomen  a  vi- 
co  Coloumclle  rcgionis  Carnotensis  habens, 
Canonicus  Carnotensis ,  vixit  a.  1290.  et 
scripsit  ad  Lambertum  de  Castello  Tracta- 
tum  de  translatione  Imperii  a  Graecis  ad 
Latinos  ,  qui  exstat  in  Collcctione  Schardii 
de  Jurisdictione  Imperii  Bom.  et  apud 
Goldastum  de  Monarchia  S.  Imperii  tom.  II 
p.  88.  In  illo  Chronicon  Martini  Poloni  ci- 
tatur ,  quem  Auctor  Episcopum  Consenti- 
num  a)  vocat ,  quod  ante  a  nemine  obser- 
vatum  docet  Jo.  Liron  in  Bibl.  Carnotensi 
p.  120.  Adde  Caveum  ,  Dupinium  ,  Oudi- 
num.  Alii  Tractatum  Landulfo  Sagaci  tri- 
buunt,  de  quo  Noster  supra  t.  IV.  p.  54. 

(283  Prima  editio  in  vol.  Alciati  de  for- 
mulis  Bomani  Imperii,  Dantis  de  Monarchia 
etc.  Basileae  1559.  8.) 

BADVLPUS  de  Diceto ,  Anglus ,  post 
peragratas  plurcs  Europae  Academias  Ar- 
chidiaoonus  Mondinensis  ,  et  a.  1283.  De- 
canus  Paullinus,  Scripsit  sequentia  ,  quac 
edita  sunt : 

1 .  Historia  compendiosa  de  Hcgibus  Liri- 
tonum  ,  usque  ad  scc.  VII.  Exstat  in  Ga- 
lei  Scrip.  rcrum  Brit.  tom.  I.  p.  553. 

2.  Abbreviationis  Chronicorum  ,  ab  a. 
589.  ad  1147.  apud  Twysdenum  S.  B. 
Angl.  p.  429. 

3.  Lmagines  IListoriarum  ,  est  continua- 
tio  superioris  Operis  ab  a.  1148-1199. 
apud  eundem  p,  585. 

4.  Series  caussae  inter  Henricum  Regem 
et  Thomam  Archiepiscopum  Cantuariensem 
ab  a.  1162-1172.  ibid.  p.  711. 

5.  Indiculus  de  successione  Archiepisco- 
porum  Cantuariensinm ,  et  a  quibus  Apo- 
stolicis  pallia  susceperunt.  Ex  mcmbranis 
Lambethanis  edidit  llenr.  Whartonus  An- 
gliae  sacrae  tom.  1.  p.  87.  Sunt  tantum 
Exccrpta  ex  Ilisloria  de  Praesulibus  An- 
gliae  ,  quam  a  S.  Augustini  adventu  exor- 
sus ,  ad  Joannis  Begis  coronationem  , 
(  cui  ipse  a.  1199.  interfuit  )  deduxit.  MS. 
exstat  in  Bibl.  Norfolkianae  Codice  CCXX. 
Opus   tamen ,    ait  Whartonus   praefalionc 


1     nfei  bic  l  i^liHli   llaliam   Mcratfl    »0111.    IX       pag,  218. 


R  A  I>  U 

tom.  I.  pag.  13.  luce  indignum  judicavi : 
ideo  quod  omnia  fere  ante  annum  1120. 
ex  Beda  et  Malmsburiensi  hauserit,  quae- 
cumque  autem  ab  a.  1120.  1199.  habet , 
in  Ilistorias  suas  prediclas  (  Abbreviationes 
Chronicorum  et  lmagines  Historiarurn , 
iisdem  verbis  retulerit :  si  Archiepiscopo- 
rum  Cantuariensium  demas  historiam , 
quae  proinde  in  secundi  volumiuis  calce 
locum  habebit.  Et  cdita  est  quoque  ibi 
pag.  677. 

6.  Reliqua  sunt  inedita  ,  quorum  titu- 
los  ex  Baleo  Cent.  III.  62.  et  Pitseo  c. 
300.  adscribimus  :  De  temporibus  mundi , 
Annales  Stephani .  Opus  Chronicorum , 
Continuationes  Hoberti  de  Monte  ,  de  prac- 
claris  Script')ribus  ,  de  advcntu  Saxonum  , 
Gesta  Xormannorum  ,  Origines  Hiberno- 
rum  et  Scolorum ,  de  Synodis  Ecclesiae , 
Postilla  in  Ecclesiasticum  et  Sapientiam  , 
Epistolae  ad  diversos  ,  Sermones  ,  de  mi- 
rabilibus  Angliae.  Adde  Caveum  et  Vos- 
sium  de  Historicis  Latinis  ,  Bulaei  Hist. 
Universitatis  Parisinae  tom.  II.  p.  769. 
Whartonum  praefat.  tom.  II.  Angliae  Sa- 
crae  p.  27.  28.  Nostrum  supra  tom.  IV. 
pag.  527. 

RADULPHUS  Dominicanus  ,  vid.  supra 
Cisterciensis. 

RADULPHUS  Dunstaplus  ,  vide  tom.  II. 
pag.  481. 

RADULPHUS  Eboracensis  ,  Archiepisco- 
pus  sec.  XII.  Ejus  Epistola  ad  Calixtum 
II.  Papam  de  injuriis  Ecclesiae  Eboracen- 
s/sexstat  in  S.  R.  Angl.  Twysdeni  p.  1735. 

RADULPHUS  Eleemcsynarins  ,  Anglus, 
monachus  Rencdictinus  in  monasterioWest- 
monasteriensi  ,  ubi  ipsum  quoque  ad  di- 
guitatem  Abbatis  adspirasse  aiunt.  Obiit 
a.  1160.  Scripsit  Homilias  in  Evangeha  et 
Epistolas  ,  et  de  peccatore  librum  I.  Lelan- 
dus  c.  223.  Pitseus  c.  216. 

KADULPHUS  Feriburgus  :  hujus  Opera 
quaedam  memorat  Pitseus  c.  629.  prae- 
terea  vero  nihil. 

KADULPllLS  Flaviacensis ,  monasterii 
in  territorio  Rellovacensi  Abbas  Ord.  S. 
Benedicti.  Vixit  sec^  XII.  quod  ostendunt 


L  P  II  l    S  337 

Labbeus  et  Oudinus.  Habemus  ejus  Com- 
mentaria  in  Leviticum  lib.  XX.  excusa  pri- 
mum  apud  Quentelium  Coloniac  1536.  fol. 
deinde  in  Bibl  PP.  Colon.  tom.  X.  et  Lug- 
dun.  tom.  XVII.  illata.  Inedita  ejus  sunt 
Comment.  in  Epistolas  Pauli ,  in  Parabolas 
Salomonis  ,  (  alii  Ciceronis )  Historia  Fran- 
corum  ,  et  Chronicorum  lib.  II.  a  Vide 
Gesnr-rum  et  Vossium  p.  339.  Caveus  et 
Olearius  tres  Radulphos  in  unum  confun- 
dunt  ,  Flaviacensem  ,  Fontanellensem  ,  et 
Nigrum.  Hunc  quoque  Niarum  et  nostrum 
du  Pin  tom.  IX.  p.  185.  et  Baelius.  I)pni- 
que  rniror  Baelium  ,  cum  de  hoc  Radulpho 
et  loco  ejus  de  Joanna  Papissa  agit ,  diffe- 
rentiam  inter  Radulphum  Flaviacensem  , 
et  Ranulphum  Iligdenum  ,  auctorem  Poly- 
chronici  ,  non  melius  inculcasso. 

RADULPHUS  Fontanellensis  ,  Abbas  in 
Gallis  ,  primum  Decanus  ,  vixit  a.  1031. 
Meminit  eius  Chron.  Fontanellense  Append. 
I.  c.  8.  apud  Dacherium  Spicil.  tom  III. 
An  idem  sit  cum  Radulpho  Flaviacensi 
disquirit  Jac.  Hommey  in  Supplemento 
Patrum  p.  279.  Mihi  videntur  diversi  esse. 
Nam  Comm.  in  Canticum  Canlicorum  nul- 
lam  mentionem  faciunt ,  qui  de  Flaviacensi 
agunt ,  qualem  tamen  scripsisse  Fontanel- 
lensem  notum  est ,  editum  vero  a  Jac. 
Hommey  I.  c.  p.  276.  quum  prius  Gregorio 
Magno  tributus  fuerit.  Editiones  priores 
memorat  Fabricius  noster  supra  lib  VII. 
Oudinus  tomo  II.  p.  773.  vocat  Scriptorem 
imaginarium  ,  Sanctum  novi  Calendarii. 
De  Opere  ipso  vid.  infra  Robertus  de  Tum- 
balenia. 

RADULPHUS  Fresburnus  ,  ex  Northum- 
bria  oriundus.  Juvenis  in  Palaestinam  mi- 
litaturus  abiit ,  in  monte  Carmelo  vero 
illius  loci  religione  delectatus  ,  monachus 
fit ,  eumque  ordinem  primus  in  Ani^liam 
introduxit ,  variis  quoque  ibi  monasteriis 
eiusdcm  exstructis.  Obiit  a.  \2'\.  Srripsit 
Exhortationum  piarum  et  Epistolarum  libr. 
I.  Vide  Baleum  Cent  VI.  Pitseum  c.   393. 

RADULPHI  Galae  ,  nescio  cujus  .  Ue- 
moriale  pro  Decretalibus  ,  MS.  exstat  in 
Bibl.    S.    Ouintim    Beluaceusis.    Mern.    de 


a)  De  Chronicn  confer  Spanhetnium  i    II  Opp,      pug.  58(3. 


194 


338  RAIUL 

Moaifaucoo  BibL    Bibliotheearum  MS&  p 

!3i8. 

RADUJ  PHUBGaUut  ■  oaonachus  Clunia- 
ceosis  ,  vixit  eilremia  temporibua  Conradi 
III  et  VitamS  Petri  Abbatis  Cluniacensu 
MS.  babetur  in  monasto- 
rio  Cluoiacensi  Vossiua  de  Bistor.  Latiota 
p  A\-2.  Edita  voro  est  tomo  VI.  Mo- 
oumeotorum  Edmuodi  Marteoe  p.   1187. 

RADULPHUS6fa6er,  vid.  Glaber  liadul- 
phus  lib.  VII*.  p    190. 

RADULPHUS  RAULPHUSde  Glanvilla , 
Scotus .  tempore  Heurici  II.  Regia  scripsit 
Legum  Scoticarun  libros  XIII.  e\  quibus 
depromti  sunt  libri  IV,  Institutionum  de 
Legibus  Scoticis ,  quao  primo  loco  exstant 
in  Jo  Skeoaei  Legibua  et  Consuctudinibus 
Scotiae.  Vid.  supra  lib   VII.  p.  155. 

RADULPHUS  de  Hengham ,  Capitajis 
Aogliae  .lustitiarius  .  deinde  summus  ju- 
diciorum  privatorum  Praefectus  ,  obiit  a. 
1309.  cui  Loodioi  in  aede  Paullina  boc  Epi- 
tapbium  positum  est : 

l'er  versus  patit  lio>  ,    Anglorum   quod   jacet    bic 
Legum  qui  luta  dictnvit  vera  statuta  ,  flos  ,  - 

Ex  Hengham  dictus  Radulphus  vir  benrdictua. 

rima  magna  et parva  Legum  An- 
glicarum  cutii  ootia  Seldeni  prodiit  Lond. 
1616.  post  in  operis  illius  tom.  III.  p.  191  I. 

RADULPHUS  Hygdenus ,  melius  Ranul- 
phus  .  de  quo  tamea  jam  supra  actum  est 
libro  VIII.  in  Higdenus. 

RADULPHUS  Krllaeus  falii  Kullaeus)  non 
Anglus,  ut  Possevinus  tomo  II.  Apparatus 
sacri  et  Pitseua  c.  546.  tradunt ;  sed  Hiber- 
nu»,  Pontan.r  oghedae) natus,  Da- 

vidis  monachi  Carmelitae  ,  et  mr-reatoris 
l.uil.  Kellaei  uxoris  filius,  in  Coenobio  Kil- 
daricnsi  rnonachus  Carmelita,  a.  1336.  Or- 
dinis  sui  Procurator  .  post  generajie  Advo- 
catus,  demum  a.  (945.  Arcbiepiscopns  Cas- 
nsis.  obiit  a.  1361.  20.  Nov.  Scripsit 
de  Jure  Canonico  libr  I.  et  Epistolas.  Ba- 
laeus  Cont  XIV.  94.  Waraeua  de  Soripto- 
ribus  Hiberniae  lib.  I.  p.  '  - 

RADULPHUS  I.audensis  .  de  Abaco  cst 
d  Bibl.  S.  Victoris.  Bern.  de  Mnnt- 
faucoo  Bibl.  MSS.  p.  «374. 

RADl  LPHUS.  de  Linham,  Matheroaticus 


P  II  D  S 

Anglus,  .i.  1956.  scripsit  Kuleiulurium  Ec- 
clesiasticum ,  partim  prosa,  partim  carmi- 
ne  ,  sive  Expositionem  Kalendarii,  quae 
inter  Opera  Bedae  habetUr  tomol.p.  215. 
sub  titulo  de  Embolismorum  ratione.  Tri- 
buitur  autem  Hadulpbo  nostro  in  Codjce 
Cottoniano.  VideOudinum  tomo  III.  p  236. 
RADULPHUS  Lokcslejus ,  Franciscanus 
et  Theologus  Oxoniensis ,  circa  a.  1200. 
Scripsit  in  libros  Sententiarum ,  in  Opera 
varia  Aristotelis  ,  et  de  paupertate  Evan- 
(/e/ica.  Lolandus  de  Scriptor.  Hritannicis 
c  273.  Pitseusc.  447.  Ranulphum  vocat , 
et  a.  1310.  (loruisse  dicit ,  qui  consen- 
tientes  habet  Waddingum  et  Willotum. 
RADLLPMLS  Londinensis  ,  Theologus. 
JStas  ejus  incerta  est.  Scripsit  Electua- 
rium  ,  h.  e.  de  lapsu  et  repar  atione  homi- 
nis.  Pitseus  in  Append.  c.  71. 

RADUMPHUS  a  longo  Campo  ,  Anglus  . 
Ord.  Cisterciensis ,  variis  Angliae  et  Gal- 
liae  Academiis  peragratis  ,  scripsit  Com- 
mentarios  in  Anti-Claudianum.  AKlas  et 
cactera  ejus  ignorantur,  Pitseus  loc.  cit. 
c.  69.  Baleus  Centur.  XII.  13.  Car.  de 
Viaoh  Bibl.  Scriptorum  Ord.  Cisterciensis 
p.  283. 

RADULPHUS  Marham, Ord.  S.  Augusti- 
ni  in  coenobio  Linncnsi  Comitatus  Nor- 
folccnsis  ,  monachus  ,  post  in  Academia 
Cantabrigiensi  Theologiae  Magister  ,  vixit 
a.  1380.  Scr i pstt  Manipulum  Chronicorum 
libr.  VIII.  Est  in  Hibl.  Regla  Parisina. 
Horn.  de  Montfaueon  Ribl.  Ribliothocarum 
MSS.  p.  980.  Indiccs  fusissimos  eorundem 
Chronicorum  libr.  II.  el  Concionum  ad po- 
puhm  libr-  I.  Baleus  Cent.  VI.  63.  Pitseus 
c.  654.  Phil.  Elssii  Encomiasticon  Augu- 
stinianum   p.  598. 

RADULPIIUS,  monachus  et  Abbas  Mel- 
rosensis  in  Scotia,  Ord.  Cisloroionsis,  post 
a.  1210.  Lpiscopus  Dunolmensis  ,  scripsit 
Acta  Concilii  Perthusani  in  Ilibernia  ,  Ad 
suos  Melrosenses  lib.T.  Epistolarum  ad  Joan- 
nem  Cardinalem  in  Hiberniam  Legatum  lib. 
I.  Vid.  Dempsteri  Chron.  Scotiae  VIII.  61. 
Car-  de  Visch.  Ribl.  Scriptorum  Ord.  Ci- 
iterciensia  p.  283. 

RADULPHl  de  Montfiquet  Tractatus  cfe 
existentia  totius  Christi  in  sanclissimo  n/ 


R  A  I)  l    I 
luris  Saoramento.  Paris.  per  (..  Marnef; 

1481.  fol.  memoratur  in  Annalibus  Typo- 
graphicis  M.  Maittairc  t.  Ip.427.  edit.  postcr. 

BADULPHUS  Niger,  Suflblcensis ,  Ar- 
chidiaconus  Glocestriae  ,  vixit  a.  1217. 
Froditionis  apud  llcnricum  II.  Hcgem  ac- 
eusatus  in  exilium  ejectus  est,  ac  proin- 
de  virtutes  et  res  ipsius  gestas  in  scriptis 
suis  omisit.  Scripsit  Chronicon  a  nato  Chri- 
sto  ad  a.  1213.  Aliud  a  mundo  condi to , 
de  Regibus  Angliae  a  Guilielmo  I.  in  Pen- 
tateuchum ,  Levilicum,  libros  Regum,  Epi- 
tomen  in  Paralipomena  ,  Pantheologicon  , 
Hebraeorum  nominum  interpretationes,  He- 
mediarium  in  Esdram  ,  de  quatupr  festts 
h.  Virginis  ,  de  triplici  via  peregrinationis 
Hierosolgmitanae ,  de  rebus  gestis  Regis 
Joannis  ,  Initia  Ilcnrici  III.  Bdleus  Cen- 
tur.  lll.  76.  Pitseus  c.  312.  Chronicon  in 
variis  Angliae  Bibliothecis  adest.  Evolve 
modo  Indicgm  Montefalconianum. 

BADULPHI  Normanni,  Canonici  Parisi- 
ni,  Quodiibeta  extant  in  Codice  MS.  S.  Vi- 
ctoris.Bern.deMontfauconBibl.MSS.  p.1374. 

BADULPHUS  de  Noviomago  ,  a  patria 
sic  dictus,  Ord.  Praedicatorum  Coloniae 
vergente  sec  XV.  Ejus  est  LegendaB.  \l- 
berti  Magni  Episc.  Ratisponensis ,  Colon. 
apud  Jo.  Koelholf,  4.  sed  sine  mentione 
anni ,  typis  Gothicis-  Jac  Quetif  de  Script. 
Ordinis  Praedicatorum  p.  871.  Aliam  edi- 
tionem  Coloniensem  a-  1490.  memorat  Val. 
Andreas  in  Bibl.  Belgica  p.  800. 

RADULPHUS,  vel.  etiam  Rodulphus  Pre- 
laus,  vulgo  de  Presles  ,  Gallus  ,  Consdia- 
rius  Caroli  V.  Galliae  Regis  ac  libellorum 
supplicum  Magister  circa  a.  1370.  Scripsit 
Tractatum  de  potestate  Pontificali  et  Im- 
periali  s.  regia  ,  qucm  Melchior  Goldastus 
tom.  I.  Monarchiae  p.  39.  inseruit.  Lud. 
Jacobus  a  S.  Carolo.  Bibl.  Pontificia  p.  429. 

RADULPBUS  Radiptorius,  Anglo9,  mo- 
nachus  Ord.  S.  Francisci  et  Doctor.  Theo- 
logus  Oxoniensis  a.  1350.  Mentio  ojus  (it 
in  libro  Conformitatum  S.  Francisci.  Scri- 
psit  Commsntnrios  in  libros  V.  et  N.  T. 
super  Magistrum  Sententiarwn  ,  Lecturas 
scholasticas,  Quaestiones  ordinarias  Baleus 
Ont.  V.  S2.  Pitseus  c.  :')7:».  Waddingus 
de  Scriptoribua  <>rd.  Minorum    pag.    890. 


PHDS  339 

Willot  Athenae sodalitii  Franciscaui  p.  318. 

HADUhPHUS  Remingtouus  ,  aetatis  in- 
certae  Scriptor.  Annales  ejus  MS.  exstant 
Cantabrigiae  in  Collegio  S.  Benedicti,  teste 
Pitseo  in  Append.  c.  72.  et  Th.  .hunesio. 

RADULPHUS  de  Rivo ,  Breda  Braban- 
tiae  urbe  oriundus  ,  Theologus  et  Jurecon- 
sultus ,  Homae  Graecas  Kteraa  tiddentem 
audivitSimonemConstantinopolitanumThe- 
banorum  Arcbiep.  qui  a.  1383.  floruit .  po- 
stea  Decarrus  Tongrensis.  Tempore  schi- 
smatis  Pontificum  Romae  fuit ,  unde  om- 
nia  quae  refert ,  ipsemet  vidit.  Obiit  non 
a  1483.  ut  in  vita  e\  scriptis  ejus  confe- 
cta  apud  Chapeavillium  mendose  expree- 
sum  est ,  sed.  a.  1403.  Romie.  Scripsit. 

1.  Calendarium  Ecclesiasl.cum  ,  sive  de 
Canonum  observantia  ,  per  Melch  Hittor- 
pium  ex  Codice  Pamelii  editum  ,  Lovan. 
1568  in  Bibl.  PP.  Parisina  prima  tomo.  IV. 
et  maxima  tom.  XXVI.  p.  4.  Bollandus 
negant  se  vidisse  ,  Praefatione  generali  ad 
Acta  Sanctorum  p.  o2.  Val.  Andreas  Opus 
de  Canonum  obscrvantia  a  Calendario  Ec- 
clesiastico  distingvit,  et  priusColon.  1568. 
8.  Homae  1590.  et  in  Bibl.  PP.  Parisina. 
et  Coloniensi  prodiisse  ait ;  posterius  au- 
tem  Jac.  Pamelii  opera  editum  ,  Lovanii 
apud  Hier.  Wellaeum. 

2.  Gesta  Engelberti  de  Marca  ,  Joannis 
ab  Arhel,  et  Arnoldi  de  Hom,  Episcopum 
Leodiensium  ,  ab  a.  1347.  ad  1389.  quae 
habentur  tom.  III.  Chapeavillii  p.  1. 

3.  De  Psalterio  observando  ,  MS.  in  coe- 
nobio  Corsendoncano. 

4.  Catalogus  librorum  MSS.  per  Relgi- 
um  ,  Duaci  fuit  apud  Ge.  Colvenerium. 

5.  Martgrologium  versibuscomplexusest. 
Adde  Val.  Andreae  Bibl.  Belg.  p.    78  i. 

786.  Franc.  Swertii  Athenas  Belg.  p.  651. 
Oudinum  tomo  [II.  p.  2223. 

HADULPIIUS  Rojfensis.  Episcopus,  dem 
Archiepiscopus  Cantuariensis  post  Ansel- 
mum  ,  obiit  a.  1424.  ct  Homdias  qua- 
sdam  reliquit.  Baleus  Cent.  X.  43. 

RADULPHUS  Spaldingus  vel  Spauldin- 
gus ,  Anglus,  Ordinis  Carmelitani  mona- 
chus  in  coenobio  Staofbrden9i ,  postea  Do- 
ctor  et  Professor  Theologiae  Cantabrigien- 
sis  .  obiit  eirca  a   1390.  Suspirionem  suis 


3*6  ■  A  fi 

fecit  .  quod    Waldepaibus    nut   Wiclesitis 
faverit,   scripsH    Sermones .    In  Elenchos 

Aristolelis  .  et  Detcrminationes  S.  Scriptu- 
Lelandus  c.  436.  cujus  Codicem edito 
pleniorem  habuit  Baleus  Cent.  XI.  29.  Pit- 
seus  (..  6!>i. 

BADULPHUS  Strodus  vel  Sfw/aeus,  non 
Anglus,  sod  Scotus  ,  in  monasterio  Dry- 
burgb  provinciae  Teviotdale  educatus ,  Ord. 
Fratrum  Praedicatorum  ,  PoBta  laureatus, 
Oioaii  diu  studuit,  socius  Collegii  Merto- 
r.ensis  ,  Galliam  peragravit  et  Italiam,  Sy- 
riam  item  et  Terram  Sanctam,  contra  Wi- 
cleli  dogmata  acriter  disputans  circa  a.  C. 
4  370.  Musices  quoque  fuit  studiosus.  Scri- 
psit  Fabulas  ,  Panegyricos ,  Consequentia- 
rum  forinulas  ,  Venetiis  1547.  i.  impres- 
sas  ,  Suinmulus  Logicaks  ,  Sophismatum 
strophas ,  Phantasma  Carmen  elegiacum  . 
ltinerurium  Terrae  Sanctae ,  Positiones  et 
XVIII.  argumenta  contra  Wicleffum  ,Opu- 
scula.  Vide  Lelandum  c.  421.  Baleum  Cent. 
VI.  b4.  Pitseum  c.  629.  Georgiura  Macken- 
zie  de  Eruditis  Scotis  vol.  I.  p.  426.  Quetif. 
(]p.  Scriptorfbus  Ordi.  Praedicatorum  p.  666. 

BADULPBUS,  monachus  S.  Sepulchri, 
sec.  XI.  circa  a.  1176.  Scripsit  Vitam  S. 
LUtberti ,  Episc.  Cameracensis  et  Atreha- 
tensis  ,  quae  extant  apud  Dacherium  Spi- 
cil.  tom.  X.  p.  67o.  edit  novae  tom.  II.  p. 
138.  et  ioActis  SS.  tom.  IV.  Jun.  p.  586. 
cum  Comment.  Henschenii. 

BADULPHUS,  Abbas  S.  Trudonis ,  vid. 
infra  BODULPHUS. 

BADULPHUS  de  S.  Victore  ,  scripsit  su- 
per  Leviticum.  Haec  Bulaeus  Hist.  Univer- 
sit.  Parisiensis  tom.  III.  p.  706. 

BADULPHUS,  Anglus,  Ord.  Cistercien- 
sis  ,  cx  monacho  Clarevallensi ,  Valcelkn- 
sis  in  Belgio  monasterii  Abbas  primusa/S. 
Bernardo  a.  1132.  elcctus,  post  obitnm  a. 
11(J7.  corpus  ejus,  levatum  et  publicae  ve- 
Derationi  expositum  est.  Scripsit  Expositio- 
nem  in  Regulam  S.  Benedicti.  Obiit  a.  1 151. 
Acta  Sanctor.  t.  II.  Januarii  p.  892.  Car. 
deVisch.Bibl.  ScriptorumOrd.Cisterciens;s. 

BADULPHUS  ,  Villariensis  in  Brabantia 
coeoobii  monachus,  Ord.  Cisterciensis.Ejus 
Epistola  ad  Cuihertnm  Abbatem  Gembla- 
oeosem  fum    hujus    rosponsiono    habotur 


(i  I  I    S 
Lovanii  ad  s.  Hartinum.  Car.de  Visch.  Bi- 
bl.   Scriptorum  Ord.  Cisterciensis  d.  283. 

284.    Val.    Andrcae    Bibl.  Belgica   p.    785. 
Swertii  Athenae  Belgicae  p.  651. 

BADULPHUS  Wendover,  vide  supra  t. 
I!I.  p.  154.  IV.  448. 

RADULPHUS  Wintoniensis  Presbyter  et 
Scholae  Praefectus,  sec.  incerto,  scripsit 
Epistolam  ad  Ehjenses  ,  de  curatione  an- 
ginae  letali  ,  quae  sibi  merito  S.  Etheldrc- 
dae  contigerat.  Exhibetur  a  Thoma  Ely- 
ensi  in  Miraculis  illius  Sanctae  c.  V.  in 
Actis  Sanctor.  tom.  IV.  Juli  p.  549. 

B.AGIMBER.TOS,  Leuconaensis  Abbas 
tertius  in  Dioecesi  Ambianensi ,  hodie  di- 
citur  S.  Vaknj ,  scripsit  Vitam  S.  Wala- 
rici  Primi  Abbalis  ,  qui  obiit  a.  622.  sed 
stilo  rudiore  ,  unde  post  a  quodam  emen- 
data  est,  et  editam  a  Surio  d.  1  Apr.  p. 
447.  Mabilionio  Actis  SS.  Ord.  Bened.  tom. 
I.  p.  70.  et  in  Actis  SS.  tom.  I.  Junii  p. 
16.  Compendium  ejus  Vitae  dat  Vincentius 
ir.  Speculo  Ilistoriali  XXIIf  21.  22.  33. 
Eadem  Vita  apud  Mabillonium  exstat  in 
carmen  hcroicum  versa.  Addc  Ilistoriam 
literariam  Galliae  tom.  III.  p.  600. 

BAGGIUS ,  Florentinus,  Arithmeticus 
et  Astronomus,  a.  1512.  scripsit  de  side- 
ruin  cursu  ,  item  de  Proportione ,  de  in- 
lelkctu  diviso  atque  composito.  Pocciantii 
Catal.  Scrijitorum  Florentinorum  p.  154. 
De  Astrologia  ad  Jo.  de  Medicis  ,  Cardina- 
lem  Diaconum  ,  qui  postea  Leo  X.  Ponti- 
fex  erat ,  est  in  Bibl.  Medicea  Bern.  de 
Montfaucon  Biblioth  MSS.  p.  301. 

(288  OPUSCCLA  Astronomica  scilicet) 

In  hoc  libello  continentur. 

Semidiametrum  parvorum  circulorum 
non  minus  quatuor  gradibus  sed  longe 
maius  esse  contra  recentissimos. 

Stellas  fixas  nulla  trepidatione  in  polis 
ecclipticae  primi  mobilis  moveri.  Contra 
recentiores. 

Declinationem  solis  maximam  scmper 
eandem  esse.  Contra  eosdcm  stellam  po- 
larem  nnccssario  aliquando  occasuram 
contra  f*jre  omnium  sententiam. 

Vera  loca  planetar.ignorari  exceptaLuna. 

Ad  anni  emondationem  anticipatione  non 
intercalatione  opus  ossc 


R  A  I  M 

Aquam  Terra  minorem  csse. 

Florentiae  per  Bernardum  Zucchottam 
dieX.  Januari  Mccccc  X  IIII.  A-B  chartis 
10.  Dicatum  Leoni  X.  ab  ipso  Auctore. 

In  hoc  opusculo  continentur. 

Quid  sit  proportio  et  quot  eius  species. 

Quo  intellectu  compositio  et  divisio  pro- 
portionum  accipiatur  et  male  opinantium 
confutationes. 

Quae  maior  minorve  proportiodicenda  sit 

Quid  propinquitas  et  remotio. 

Confutatores  argumentorum  calculatoris. 

Florentiae  per  Bernardum  Zuechettam 
MDXX.  Januarii  XV.  A-G  chart.  12  di- 
catum  Joanni  Card.  de  Salviatis  ab  Auct. 

J.  Nigrius  adluditad  duos  hosce  libellos 
at  non  vidisse  certe  coniicitur.  Primum 
tantum  vidit  Cinellius.  Hist.  MS. 

De  eo  icon  a  Philippo  Lippi  in  celebn 
aedicula  Brancacci. 

Vide  Vasari  tom.  1.  470  Edit.  Romae. 
Follini  Upusc.  di  Borg'Ogniss.  t  XV.  Ban- 
dini  Catalog.  Codd.  Medic.  Laurent.  II.  79. 
nec  non  Ximenes  in  Op.  Del  V.  e  N.  Gno- 
mone  Fiorentino  in  Introd.  ) 

RAGUEL ,  Presbyter ,  forte  Cordubensis, 
scripsit  Martyrium  Pelagii  Puevi  a.  925. 
coronati ,  et  ea  quae  narrat ,  ab  iis ,  quo- 
rum  in  carcere  sodalis  martyr  fuerat ,  se 
audivisse  innuit.  Certe  ,  quia  scribit ,  suo 
tempore  cor  Pelagii  Cordubae  in  aede  S. 
Cypriani  requiescere ,  corpus  autem  in 
Ecclesia  S.  Genesii  ,  indicat  scante  a.  966. 
scripsisse  ,  quo  corpus  eo  translatum  fuit. 
Editum  est  hoc  Martyrium  ab  Ambrosio 
Morali  cum  Operibus  S.  Eulogii  ,  in  His- 
pnaia  illustrata  tom  IV.  p.  217.  et  in  Actis 
Sanctorum  tom.  V.  Junii  p.  206.  Vide  Nic. 
Antonii  Bibl.  llispanam  Veterem  VI  14. 
n.  337.  8.  et  Papebrochium  p.  205. 

RAUEWIM,  nescio  cujus  { Codex  MS. 
habct  Rahetv  )  ad  H.  Papam  Flosculus , 
id  est ,  libri  duo  Rhytmici,  quorum  unus 
Sentcntias  Theologicas  dc  Deo  et  SS.  Tri- 
nilate,  alter  de  Angelis  complectitur ,  e\- 
stat  in  Bibliotheca  monasterii  Tegernseen- 
sis  ,  teste  Bern.  Pezio  in  Dissert.  Isago- 
gica  ad  tomum.  I.  Thesauri  novi  Anecdo- 
torum  pag.  14.  Opus  in  Codice  mem- 
br.  quingentorum  annorum    sic.     incipit : 


LNDUS  341 

Instas  ,  urges  ,  preeibus  ,  Pater  venerande, 
Admones ,  nunc  acuis  ,  nunc  hortando  blande. 

BAIMILIUS  in  Catalogum  Mithridatis  ad 
Nieolaum  V.  exstat  in  Bibl.  S.  Gatii  Tu- 
ronensis.  Bcrn.  de  Montfaucon  Bibl.  MSS. 
p.  1275.  Sed  quidnam  libri  sit,  non  pos- 
sum  dicere.  Fortasse  ad  Raimnndum  Mith- 
ridatem  pertinet ,  de  quo  supra  torn.  V. 
pag.  79. 

RAIMIRUS  Gaditanus,  cujus  divinatio- 
nem  sideralem  typis  impressam  memorat 
Gesnerus. 

RAIMUNDUS  de  Ageles  vel  Agilacus  , 
Canonicus  Podiensis  ,  et  Episcopi  sui  ,  qui 
simul  Comes  Tolosanus  erat ,  Capellanus, 
cumquoa.  1095.  in  terram  Sanctam  abiit, 
et  res  ibi  per  quinquennium  gestas.  teslis 
xutoVtks  sub  titulo  Historiae  Hkrosoly- 
mitanae  descripsit.  Exstat  illa  in  Gestis 
Dei  per  Francos  tom.  I.  pag.  139.  Anno- 
tationes  in  eam  Barthianas  cum  Indice  et 
Glossario  edidit  Jo.  Petrus  a  Ludewig  tom. 
III.  Reliquiarum  pag.  230.  seq.  Caveus  fi- 
dem  auctoris  ex  hac  solenni  execratione 
aestimandam  censet ,  quae  pag.  163  legi- 
tur :  Oro  igitur  et  obsecro  omnes,  quihaec 
audituri  sunt,  ut  credant  haec  ita  fuisse. 
Quod  si  quicquam  ego  praeter  credita  et 
visa  studeo  referre ,  vel  odio  alicuius  ap- 
posui ,  apponat  mihi  Deus  omnes  inferni 
plagas  ,  et  deleat  me  de  libro  vitae.  Ad 
haec  verba  autem  duo  regerenda  esse  cen- 
set  Barthius.  Primum  ,  quod  ad  visa  spc- 
ctat,  virum  bonum  nonnunquam  praestigiis 
illusum  fuisse,  p.  23 1.  quod  autem  ad 
credita  .  non  sine  judicio  addit  p.  268. 
Credita  dici  possunt  etiam  falsissima.  Ni~ 
hil  enim  tam  stulte  fingi  fcrc  potuit ,  quod 
superstitio  idiotica  non  aliquatenus  credi- 
derit. 

RAIMUNDUS  Albertus  ,  Barcinonensis  . 
praefectus  Generalis  ordinis  S.  Mariae  de 
Mercede ,  tandem  a  Joanne  XXII.  Cardi- 
nalis  creatus  obiit  a.  1330.  Ordinavit  so- 
dalibus  suis ,  qui  regularem  et  socularom 
hujus  instituti  familiam  sub  eo  simul  ha- 
bere  coepcrunt  ,  Brcciarium  ,  Missale  , 
Ceremoniale  :  item  Constitutioncs  .  quae 
in  generalihus  anni  1327.  comitiis  Barcino- 
nrnsibus  promulgatae  etiam  nunc   obser- 


3U  R  A  l  M  l' 

vantuf  :  Acchtmationes  Catholicas  pro  Ec- 

rlesiasticis  honoribus ,  sive  admonitiotiem 
mmunitate  bonorum  Ecclesiasticorum, 
signatione  propriae  voluntatis ,  de 
obedientia  etc  Nic.  Antonius  Bibl.  llispa- 
na  Vefc  IX.  4.  n.  818*  Oldoini  Athenadum 
Romarium  p.  574. 

RAIMUNDUS  rfe  Mtoponte  .  sivc  </e  /fant* 
/jo/if  Gallus  ,  Theol.  Doctor  ot  publicus 
Sacrae  Scripturae  Professor  in  Academia 
Parisiensi, ord.  S.  Augustini  •  circaa.  I  'r±i. 
-  t  Comm,  in  onines  I).  Pauli  Episto- 
las .  quae  exsiant  Parisiis  in  Bibl.  Augu- 
stinianorurn.  Phil.  Elssii  Encomiasticon 
Augustiniarium  p.  599. 

RAIMUNDUS  ,  monachus  S  Andreae 
prope  Avenionem  vergente  secirto  XI.  scri- 
psit  Vitam  S.  Poniii  Abbatis  et  acqualis 
sui .  cujus  epitomen  Hqga  Monardus  lib. 
II.  Observationum  in  Martyrologium  Bene- 
dictinum ;  rategram  voro  dodit  Mabillo- 
nius  sec.  VI-  Benedictino  parlo  2.  p  193. 
Praeterea  .  ait  idem  Mabillonius ,  habemus 
sermonem  in  festo  S.  Pontii  legi  solitum  , 
quem  Bollandiani  primam  esse  vitae  a 
ftaymundo  scriptae partem  ruti .  eonomine 
ilhan  tomo  llf.  Marlii  ediderunt  ,  cum 
nihil  aliud  habere  poluisseut.  At  certum 
est .  hunc  ipsum  nihil  aliud  esse ,  quam 
breve  contpendium  e  priori  vita,  quod 
fortasse  lectionum  loco  in  Ufficio  diviuo  le- 
gebahtr  .  excerptum. 

*  Reliqua  eius  scripta  Astronomica  si- 
cut  et  epitomes  varias  opusculorum  quo- 
rumdarn  ab  antiquis  scriptoribus  editorum 
vide  apud  authores  Historiao  Literariae 
Oallicae  t.  VIII.  p  479.  et  seqq.  omnia  ta- 
men  adhuc  latent  in  MSS.  cxcepta  vita 
Pontii  Abbatis ,  * 

RAIMUNDUS  Bernardi ,  miles  et  Legum 
Doctor  ,  Consiliarius  regis  Francia,  nec 
uon  Ducis  Calabriae  et  Andegavensis  ,  a. 
1383.  Legatus  fuit  ad  Imperatorem ,  et 
coram  ipso  Orationem  habuit  pro  Clemente 
Papa  VII.  contra  intrusum  in  Boma  ,  qui 
fuit  Urbanus  VI.  Exstat  in  Martene  et 
Duraml  TheS    novo  Anocd.  t.  II  p.  1120. 

RAIMONDUS  Bequin,  Tolosanus,  Ord. 
Pi  ledtcatorum  .  primum  Sacrac  Scripturae 
Lector    Tolosanus  .   Sontonliarum    Loetor 


N  I)  U  S 

Parisinus ,  post  a.  1321.  5.  Palatii  apud 
Joannem  XXII.  magister  .  demum  a.  1324- 
Patriarcha  llicrosolymitanus  ,  et  Episcopds 
Lemissensis  f.  Nimoconsis  in  insula  Cy- 
pro  ,  obiit  a.  1328.  Scripsit  Qvotllibetava- 
ria ,  ct  alia  opuscula  ,  dc  quibus  hodie 
nihil  superest.  Vide  Jac.  Quetif  de  Scri- 
ptoribus  nrdinis  Praedicatorum  p.  666. 

RAIMUNDUS  Roquierius,  Galhis,  patria 
Narbonensis,  XXV.  Carmelitarum  Ocno- 
ralis  MagiSter  ,  scripsit  contra  quendam 
Apostatam  Obiit  Perpiniani  anno  1388. 
Ilaec  Possevinus  tom.  II.  Apparatusp.  315. 
c\  Simlero. 

RIAMUNDUS  de  Canillac  ,  Oallus  ,  De- 
cretorum  Docfor ,  Canonicus  ordinis  S. 
Crucis  io  Hierosalem  ,  Archicpiscopus  To- 
losanus,  deinde  Cardinalis  Episcopus  Prae- 
nestinus  ,  scripsit  Recollectnrum  librum  ad 
Septimianum  Narbonenscm  Archiepisco- 
pum  :  obiit  Avenione  anno  1373.  Haec 
Oldoinus  in  Athenaeo  Bomano  p.  575.  Addc 
Ughelli  ltaliam  sacram  tomo  I.  p.  215. 

BALVIUNDUS  de  Capua  ,  vide  infra  Ray- 
mundus  de  Vineis. 

RALM  UNDUS,  sivc  BAIMUNDUS  Cavi- 
tellus  ,  Crcmoncnsis,  Ticini ,  Perusii  et 
Ferrariae  Jura  docuit  circa"  a.  1362.  Ejus 
sunt  de  verborum  obligatione  libri  4.  de 
legali  studio  adipiscendo  lib.  2.  de  feudis 
lib  I.  De  patriac  antiquitatibus  multa 
congessrt  quibus  deinde  Ludovicus  Cavi- 
tellius  ex  pronepotibus  usus  est ,  quem 
vlde  in  AnnalibusCrcmonensibusad  annum 
1362.  Arisii  Cremona  literata  t.  1.  p.  174. 

RAIMUNDUS  de  Cornelio ,  Archidiaconus 
primum  ,  post  a.  1280.  Episcopus  Cadur- 
censis,  obiit  a.  1293.  Vide  Galliam  Chri- 
stianam  tom.  I  pag.  136.  Testamentum  a. 
1289.  datum  edrdit  Baluzius  Miscell.  Iib. 
IV.  pag-  502. 

BAIMUNDI  de  Crosis  Summa  Dictami- 
nis  sccundum  stilum  Curiae  Romanao  est 
MS.  in  Bibl.  Vaticana.  Bern.  de  Montfau- 
con  Bibl.  Bibliothocarum  MSS.  p.  141. 

RA1MUNDUS  vel  REMUNDUS,  Abbas 
Ebirbacensfo ,  ord.  Cisterciensis,  obiit  a. 
12V9.  post  praelaturam  23.  annorum,  scri- 
psit  jussu  Gregorii  IX.  Pontificis ,  una 
cum  Svfrido  Archicpiscopo  Moguntino  ,  et 


H  A  I  M 

II.  Conrado  ,  Examinationem  vitae  et  mi- 
raculorum  S.  Elisabetliae.  Car.  de  Visdi. 
Bibl.  scriptorum  ord.  Cisterciensis  p.  285. 

RAIMUNDUS  de  Forlivio  scripsit  de  in- 
terpretatione  legum.  Gesnerus. 

RAIMUNDUS  Gibonius ,  monachus  S. 
Cermani  de  Pratis.  Ejus  Commentarii  in 
quasdam  Scripturae  partes  sive  Graecas 
sive  Latinas  exstant  in  Bibl.  monasterii 
laudati.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  MSS. 
pag.  1125. 

RALMUNDUSPeraw/*  vel  Peraldus,  Gal- 
lus,  Gurcensis  Lpiscopus  et  S.  B.  E.  Car- 
dinalis.  Surgeriis  apud  Sanctones  natus  , 
anno  1471.  in  Colle^ium  Navarrae  veoit. 
Postea  Romam  venit ,  ab  Innoceniio  VIII. 
in  Germaniam  missus  est ,  ut  pecuniam 
contra  Turcos  colligeret.  Maximiliano  com- 
mendante  Episcopus  Gurcensis  et  ab  Ale- 
xandro  VI.  Cardinalis  creatus  est.  Fuit 
etiam  Episcopus  Sanctonensis ,  et  iterum 
in  Germaniam  missus  est ,  obiit  Viterbii 
a.  1505.  aet.  70.  Lud  Jacobus  a  S.  Caro- 
lo  in  Bibl.  Pontificia  p.  429.  ipsum  quo- 
que  Episcopum  Agrigentinum  dicit.  Scri- 
psit  hbrum  de  dignitate  sacerdotali  super 
omnes  reges  terrae ,  sine  anno  et  loco  ex- 
cusum  ,  de  actis  sicis  Lubeci  et  in  Dacia, 
nec  non  Epistolas  ad  Capnionem  et  alios. 
Haec  Launojus  hist.  Gymnasii  Navarraei 
part.  III.  lib.  3.  c.  2.  Mandata  et  decla- 
rationes  in  favorem  pauperum  aliorum- 
que  Christi  fidelium.  Lips.  4.  sine  mentio- 
ne  anni.  Diplomata  ab  eo  in  Germania  et 
alibi  data  prostant  fere  innumera.  Exstat 
quoque  inter  Reuehlinianas  p.  67.  b.  bre- 
\  is  ad  Reuchlinum  Epistola  .  cui  valde 
favit,  prout  etiam  duae  Secretariorum 
ejus Epistolae  paginis praecedentibus osten- 
dunt  :  Alia  sub  initium  Coelifoclinae  Jo- 
annis  Paltz.  Confer  de  eo  Phil.  Elssii  En- 
comiasticum  Augustinianum  p.  600.  et 
Gandolfum  de  ducentis  Augustinianis  scri- 
ptoribus  p.  307.  Oldoini  Athenaeum  Ro- 
manum  pag.  575.  Goetzii  Memorabilia  Ri- 
bl.  Regiae  Dresdensis  Vol.  I.  p.  513.  Bi- 
diciilum  est  ,  quod  llugo  Blotius  ,  Biblio- 
theearius  Caesareus  Haimundum  Titulum 


I    N  D  L  S  343 

oobts  effiogit  ,  dum  hujus  Cardinalis  Epi- 
stolam  ad  S.  li.  Imperii  Principes  de  ex- 
peditione  contra  Turcam  suscipienda  ,  Ul- 
mae  a.  1 501.  datam  ,  nnc  non  aliam  de 
hac  materia  datam  in  Bibliotheca  Vindo- 
bonensi  adesse  nunciat.  Vide  Bnrn.  de 
MontfaucoD  BibL  Bibliotbecaroni  MSS  p. 
573.  584.  \osse  enim  debpbat,  unicuique 
Cardinalium  suum  esse  titulum  scil.  Eccle- 
siam  Romae,  de  qua  re  evolvendus  est 
Jac  Laderchius  de  Basilica  SS.  Mareelli- 
ni  ct  Petri  parte  III.  c.  \.  6.  H;c  vero 
Cardinalis  titulum  habuit  S.  Mariae  novae, 
Lud.  Jacobus  tit.  SS.  Joannis  et  Pauli 
ipsi  adscribit,  immo  et  Pammachii. 

RAIMU.NDUS  ,  Patriarcha  Hicrosolymita- 
nus ,  scripsit  Censuram  super  articulis  a 
Jacobo  Archiepiscopo  Aquensi  propositis. 
MS.  in  Bibl.  Vaticana.  Montfaucon  I.  p. 
435.  c. 

RALMUNDU.S  Hugonis  ,  Ordinis  Praedi- 
catorum  in  conventu  Brageriaci  provinciae 
Tolosanae,  vixit  a.  1360.  et  scripsit  Histo- 
riam  translationis  S.  Thomae  de  Aquino  , 
quae  a.  13C8.  contigit,  nec  non  Miracula 
ejusdem ,  quae  exstant  in  Actis  SS.  t.  I 
Martii  p.  725.  735.  et  Percinum  in  Monu- 
mnntis  Conventus  Tolosani  part.  2  pag. 
211.  Plura  Jac.  Quetif  de  scriptoribus  Ord. 
Praedicatorum  tom.  I  p.  662. 

RAIMUNDUS  iordanis ,  Canonicus  re- 
gularis  ordinis  S.  Augustini  ,  primo  Uti- 
censis  sive  Useziensis  in  Gallia  Narbonen- 
si  Praepositus  ,  dein  Cellensis  in  dioecesi 
Bituncensi  Abbas  ,  a.  1381.  Opera  ejus 
huc  usque  sub  Idiotae  nomine  cognita  ,  et 
seculo  VIII.  aut  IX.  scripta  habita  sunt , 
primus  autem  Baymundo  vindicavit.  et 
castigationibus  additis  edi  curavit  Theo- 
philus  Baynaudus  Paris.  1654.  4.  post 
Operum  tom.  XI  Sunt  autem. 

1.  Contemplationum  libri  VI.  qui  antea 
prodierunt  .  Paris.  apud  Ilenr.  Stephanum. 
1519.  4.  in  Orthodoxographis  a)  Heroldi 
et  Grynaei.  in  Bibliothecis  Patrum  ,  et 
studio  Henrici  Sommalii  com  Aagostini  , 
Ansclmi  et  Bcinardi  Meditationibus  ,  Co- 
lon.   1637. 


;i)  ii)i  Llbei  VI,  feitdarainr,  qui  th  >i;iria  agii. 


Tll  R  A  I  M  L 

■2.  De  Virgine  Maria.  Paris.  1538.  Hanc 
cdntemplationera  ab  baereticis-ra  Ortho- 
doxographornm  cditione  omissam  esso  in- 
tar  Margarinus  do  la  Bigne,  ideoque 
m  indicibus  editionis  seeundae  Bibliothe- 
cae  P^atrum  a  seeditae  inserendam  censuit. 

3.  De  stalu  religioso  libri  III. 

4.  De  Oculo  spirituali ,  sive  Oculo  /////- 
stico  }  Joanni  Guallensi  tribuitur.  Vide  su- 
pra  t.  111.  p.  103. 

Regulae  Christianam  vitam  complecten- 
tes  .  et  Paraphrasis  in  Psalmum  KV.  sunt 
Joannis  Pici  Mirandulani,  inter  cujus  ope- 
ra  esstant    Vide  supra  t.  IV.  p.  401. 

RAIMUNDUS  Lullus  ,  supra  lib.  IV.  p. 
o74.  Tres  Epistolae  illius  ad  Regem  Gal- 
liae  .  ad  amicum  ,  et  Academiam  Parisi- 
nam ,  quibus  ad  fundandum  Collogium 
linguarum  onentalium  hortatur  ,  exstaot 
in  Martene  et  Durand  Thes.  novo  Anec- 
dot.  1.  p.  1348. 

*  Operum  quorundam  Lulli  tituli  exhi- 

bentur  a  cl    Lamio  in  Catalogo  MSS    Bi- 

blioth.  Riocardianae  pag.  270.  quorum  sal- 

tom  nonnullorum  cognitio  eruditos  fugerat. 

En  illos:  Soliloquium  Philosopliiae  majus. 

Liber  lucis  Mercuriorum.    De  accertatione 

lapidis.  De  lapide  phisico  mincrali.  Ars  in- 

tellectualis  seu  Magia  parva.  Anima  artis 

trasmutatoriae  metallorum.   De   investiga- 

tionc  vitae.  Eluctdatio    totius  Testamenti. 

Opus  margaritarum    Vade   mecum  artis 

compendiosae.  De  terminis  militis.  Epistolae 

tres  dc  arle  Alchimiae    Testamentum  utti- 

mum  a  Raimundi.  liege  Carolo.  De  mira- 

biltbus  rebus  versio  ex  graeco   in  latinum 

per  C.  V.  I)   Rayrn   Lullum  .  .  .  .  De  mi- 

rabilibus  rebus  ad  nob.  et  doctum  v.  II ie- 

ron.  Cattaguetnm   Compendium  ad  compo- 

sitionem  in  lapidem   Philosophorum  Astro- 

logia  ,   et  secreta   ad    Eduardum   liegem. 

Oratio  ad  ./.  Christum  ante  descriptionem 

aequae vitae  recitanda.  Haec  in  ('odicibus 

quibusdam  Kimudianis  servaii  idem  Lu- 

mius  ibidem  testatur.  Ahbi  vero  in  eodem 

operi  indicat  alium   codicem  ,  in   quo  est 

ojusdern   Kaymundi   opus  Theologicum  et 

philosophicum  inscriptum  :  Fundamentum 

artis  gcneralis  <\d  Dei  hiudem.  cognitionem 

r\  amoi  'iii.  ' 


N  D  r  s 

RAIMUNDUS  Marliunus.  Gallus,  vixil 
tomporibus  Caroli  VIII.  et  Ludovici  XII. 
Scripsit  Descriptionem  vetcrum  Galliae  lo- 
corum  .  urbium  ,  populorum ,  montium  ac 
/luviorum  .  quorum  apud  Caesar<Mn  et  Ta- 
citum  mentio  fit ,  ordino  Alphabetico.  Ka 
editionibus  Julii  Caosoris  annocti  solet,  ut 
Venotae  por  Thoodor.  de  Kagazonibus  , 
1490.  fol.  Sub  vorbo  Boji  tempus  suum 
innuit  ,  ubi  torras  meminit ,  quas  hodie 
Sigismundus  Dux  Austriae  possidet.  Vi- 
xit  igitur  antequam  Sigismundus  dignita- 
tem  Imperatoriam  nancisceretur.  Caetera 
ojus  huc  dum  incognita  sunt. 

RAIMUNDUS  Marlim,  Subiratensis,  (ho- 
die  Subirats  dicitur  ,  urbs  Cataloniae)  or- 
dinis  Praedicatorum  in  conventu  Barcino- 
nonsi.  Fuerunt ,  qui  ipsum  Ex-Judaeum 
pronunciarent ,  etiam  ex  antiquioribus , 
sod  recte  eos  arguit  Rev.  Wollius  Bibl. 
Ilobr.  tom.  III  p.  989.  seqq.  Suspicio  po- 
tius  quorundam  fuit ,  quia  in  librorum 
Kabbinicoium  lectione  ,  si  quisquam  alius 
fuit  vorsatissimus.  Illo  enim  tempore  Ray- 
mundus  de  Pennaforti.  Generalis  ord.  Do- 
minicanorum ,  suos  ad  haec  studiorum 
genora  tractanda  jussu  regio  excitarat.  Ipse 
quoque  Raymundus  noster  cum  Paulo  quo- 
dam  Ex-Judaeo  codices  hebraicos  per  to- 
tam  provinciam  conquisitos  in  usum  suum 
convertit.  Mortuus  est  post  a.  1286.  Ex 
scriptis  ejus  nota  sunt. 

1.  Pugio  fidei  adversus  Mauros  et  Ju- 
daeos ,  Opus  quantivis  protii ,  hac  prae- 
cipue  de  caussa  ,  quia  rnultos  exhibct  te- 
xtus  Codicum  Judaicorum  ,  quos  posterio- 
rum  temporum  Juduei  in  editionibus  im- 
pressis  omisorunt.  Scripsit  eum  librum  a. 
C.  1278.  ut  ipse  innuit  part.  II.  cap.  10. 
n.  11.  Editus  est  primum  a  Jac.  Phil. 
Maussaco  et  Josepho  de  Voisin  ,  cum  hu- 
jus  obsorvationibus ,  1'aris.  1651.  fol.  post 
Lip.  1687.  fol.  cura  Jo.  Ben.  Carpzovii  , 
qui  Intioductionem  ad  Theologiam  Judai- 
cam  praemisit.  Usus  est  illo  Porchetus 
Salvaticus,  prout  supra  monuimus,  nec 
non  Potrus  Galatinus,  cujus  plagium  non 
ost  excusandum 

2.  Summae  contra  Alcoranum  ,  quod 
opua  nondum  est  editum. 


R  A  I  M 

3.  Capistritm  Judaeorum  .  quod  manu 
exaratum  exstat  in  Bibliotheca  Bononien- 
si  ,  teste  Echardo  Biblioth.  ord.  Praedic. 
tom.  II  pag.  818. 

Caeterum  de  hoc  Raymundo  agunt  prae- 
ter  Caveum ,  Bosquetus  et  Maussatus  in 
Prolegomenis  ,  Nic.  Antonius  in  Bibl.  Hi 
spana  Vet.  VIII.  6  n.  227  seq.  Wolfius 
Bibl.  Hebr.  I  p.  1016.  Altamura  Bibl.  Do- 
minicana  pag.  58.  et  Noster  supra  tom.  V. 
p.  43.  quia  vero  hic  quaedam  habpntur, 
quae  superius  non  exstant  ,  Lectores  utri- 
usque  operam  poterunt  conjungere. 

RAIMUNDUS  de  Medullione ,  Gallus,  ex 
illustri  Medullionum  stirpe  in  Provincia  ori- 
undus ,  ordinis  Praedicatorum  a.  1264. 
Praedicator  generalis  ,  postea  Provincialis 
socius ,  Diffinitor  fuit.  A.  1281.  assumtus 
est  Episcopus  Vapincensis  ,  a.  1289.  Ar- 
chiepiscopus  Ebrodunensis  ,,  obiit  a.  1294 
Ejus  sunt  Acta  Synodi  Reatinae  in  Sabi- 
nis ,  Statuta  pro  reyimine  dioecesis  Vapin- 
censis  ,  Acta  Synodi  provincialis  Ebrodu- 
nensis  a.  1290.  quae  edita  sunt  a  Martene 
et  Durand  tom.  IV  Thesauri  novi  Anecdo- 
torum.  Vide  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus 
ord.  Praedicatorum  pag.  68.  Adde  Galliam 
Christianam  t.  I  p.  465.  t.  III  p.  1081. 

RAIMUNDUS  Mithridates :  vide..  supra 
tom.  V.  pag.  79. 

RAIMUNDUS  de  Musfoliis  ,  Mustoyiolis  , 
vel  de  Moscuerolis ,  natione  Gallus,  patria 
Rutenensis ,  ex  Monacho  et  Priore  Coeno- 
bii  S.  Flori  in  Arvernia ,  Benedictini  Ordi- 
nis,primum  a  Joanne  XXI.  aliis  XXII. 
Pont.  Max.  Episcopus  Florensis  ,  tum  S 
Pauli,demum  Presbyter  Cardinalis  cum 
Titulo  S.  Eusebii  constitutus  omnium  pri- 
mus,  scripsil  Statuta  pro  Ecclesia  S.  Pau- 
li ,  et  Prioratu  Majoris  Ecclesiae,  nec  non 
Leyes  condidit  pro  Clericis.  Obiit  circa  a. 
1336.  Oldoini  Athenaeum  Romauum  p.  575. 

RAIMUNDUS  Oldovinus  ,  Cremonensis  , 
JCtus  celebris  circa  a.  1326.  scripsit  de 
usufructu,  de  invaliditate  matrimonii ,  et 
alia.  Arisii  Cremona  literata  t.  I  p.  158. 

RAIMUNDUS  de  Pennaforti,  vide  V.  213. 

RAIMUNDUS  Peraudi,  vid.  supra  Guar- 
censis. 

Petri  RAIMUNDl,  monachi  de  Clusa , 


U  N  D  L  S  345 

Chronicon  usque  ad  a.  1134.  est  in  Bibl. 
Vaticana.  Rern.de  Montfaucon  Bibl.  Biblio- 
thecarum  MSS.  p.  17. 

RAIMUNDUS  de  Podio,  vide  supra  Ray- 
mundus  de  Ayeles. 

RAIMUNDUS  de  Ponte ,  in  Aragoniae  re- 
gno  et  Fraga  municipio  natus,  primum 
Auditor  Rotae  Romanae  ,  et  Marehiae  An- 
conitanae  Guberuator  ,  dein  Rogis  Arago- 
niae  Cancellarius  ,  et  ab  a.  1288.  Episcopus 
Valentinus.  A.  1 303.  ordinem  fratrum  Prae- 
dicatorum  ingressus  est.  Intorfuit  Concilio 
Viennensi  a.  1312.  et  obiit  in  urbe  Tarra- 
conensi  a.  1313.  cum  Synodus  provincialis 
ibidem  haberetur.  Scripsit  librum  deSacra- 
mentis.  Nic.  Antonius  Bibl.  Hispana  Vet. 
IX.  2.  n.  63.  64.  Quetif  de  Scriptor.  ord. 
Praedicatorum  pag.  519. 

RAIMUNDUS  Riyaldus ,  vide  infra  RI- 
GAUDUS. 

RAIMUNDUS  de  Saliynas  ,  ( forte  Sali- 
ynac  )  Decanus  Parisiensis  et  Auditor  sacri 
Palatii  Apostolici.  Ejus  sunt ,  Casus  libri  V. 
Decretalium  MSS.  in  Bibl.  Lipsiensi  Aca- 
demiae  Paulina.  Vide  Felleri  Catal.  p.  425. 
RAIMUNDUS  Sebunda,  Sebonde,  Sabun- 
de,  Sebeide  ,  Sant-Sebeide ,  et  Sebon ,  His- 
panus ,  Artiuin  ,  Medicinae  et  Theologiae 
Doctor  ,  Tolosae  docuit  circa  a.  1436.  An 
Ex-Judaeis  adnumerandus  sit,  disquirit,  et 
recte  negat  Wolfius  Ribl.Uebr.  III.  p.  991. 
Ejus  habemus : 

/.  Creaturarum  sive  de  homine  librum  , 
quem  alii  Theoloyiam  naturalem  vocant. 
Editio  ejus  antiqua  exstat  4.  sine  anno  et 
loco  ,  alia  sine  loco  1487.  fol.  Daventrien- 
sem  in  folio  memorat  Whartonus.  Porro 
piodiit  Argent.  1496.  f.  Paris.  1509.  Lugd. 
1540.  8.  Venet.  1581.  8.  Francof.  1631.  8. 
Amstel.  1661. 

Versio  Gallica  prodiit  hoc  titulo  :  La 
Theoloyie  naturelle  de  D.Raym.  Sebon  mi- 
se  en  Francois  par  Mad.  Leonor  Reyne  de 
Erance  ,  Paris  1551.  4.  Huius  libri  non  me- 
minit  Franc.  Crucimanius ,  adfuit  tamen 
Lipsiae  a.  1739  in  auctione  publica.  Aliam 
eiusdem  anni  memorat  Maittairius  tomo  III 
Annal.  paj;.  600.  hoc  titulo:  La  Thcologiae 
naturelle  de  Raymod  second  (forte  ex  errore 
lypographi  pro  Scbond   comprise  en  scpt 

193 


346  B  A  l  M  U 

(ftalogues  de  la  nature  ue  ihomme .  tra- 
duiets  de  I.atin  en  Franeois  par  JcauMur- 
tin.  Paris per Mich.  Vaseosanum.  4.  Deinde 
ijiioqii(>  vertit  MiehaiM  Montauus ,  Paris. 
1569.  1581.8.  id  quod  pater  ipsi  negotium 
imposuit .  ut  ipsum  partim  in  timore  Doi, 
partim  quoquo  in  bonis  literis  exereeret, 
I  ste  Crueimanio  p.  329.  Idem  Montanus 
Conatuum  11.  12  Apoloi/eticon  hujus  libri 
scripsit ,  quod  editioni  Rotomagensi  1 003. 
et  4651.  addilum,  ltalice  quoque  versum 
a  Marco  Ginammi  ,  Vonet.  1633,  Male  de 
boc  opcre  judicant  Moricus  Casaubonus 
in  libro  Angliec  scripto  de  credulitate  et 
incredulitate  p.  10.  Jac.  Tbomasius  in  Prae- 
fationibus  p.  77.  et  Tbeoph.  Haynaudus 
in  Tbeol.  naturali  Proleg.  §.  86.  Melius  au- 
teraComenius  de  uno  necessario  c.  6.  p.  49. 

*  Theologiae  natiwalis  oiusdem  authoris 
praeter  indicatas  hic  alia  ost  editio  in  fol. 
Argentinae an.  1501.  quam  sorvat  Biblioth. 
Civica  Vindobonensis  ut  ex  eius  Catalogo 
1.  1(1').  discimus.  Vide  Lambachcri  adnot. 
in  eod.  eatalogo. 

(281  Versio  llalica  prodiit  cur.  F.  A.  Zac- 
caiia  inFaenza  1789.  in  12.vol.5.  et  in  Mo- 
dena  1823.  8.  quamplurimum  diftusa ,  uti 
lectu  dignissima. 

2.  Viola  animae  ,  sive  dc  natura  hominis, 
prodiit  Toloti  1504,  k.  Colon.  1o02.  4. 
!.i]_'.  1568.  12.  llispanice  vcrtit  Antonius 
Ares ,  Taunmsis ,  ord.  Min.  Madr.  4617  I. 

3.  Quaestioncs  disputatas  allegat  Tii- 
themius  de  script.  Eccles.  c.  76o. 

Plura  de  ipso  dant  Nic.  Antonius  Bibl. 
llispana  Vet.  X.  3.  n  116.  seqq.  Wharto- 
nus  Append.  ad  Caveum  p.  86.  Haelius  in 
Dictionario  ,  Val.  Andreas  in  Catalogo  cla- 
rorum  Ilispaniae  scriptorum  pag.  100.  Cre- 
nius  Animadv .  Historico-Philol.  t.  IX  p.101. 

RAIMUNDUS  de  Tarraha  ,  aliis  Terracja 
\'.\  .ludaeus  ,  Dominicanorum  Ordini  ad- 
scriptus  a.  1370.  sed  tantum  in  speciem  , 
nt  (Jhristianos  fdlleret.  Scripsit  librum  de 
l>ae>nonum  inoocatione  :  alium  ,  cujus  ini- 
lium  fmt  :  Utrum  quilibet  infidclis  tam  di- 
vinis,  quam  Apostolicis  canouibus  teneatur 
obedire  :  de  secretis  naturae  ,  de  Alchymia, 
'  t  alia  ,  quae  jussu  Gregorii  XI.  a  137  2. 
llammis  sudI  cxusta.   Haec  ex   tom.  I\'. 


N  D  l  S 

Bartoloccii  tradit  \\e\ .  Wollius  Bibl.  Hebr. 
1.  p.  1016.  III.  p.  389.  Adde  Fabrieium  su- 
pra  t.  IV.  p.  575. 

BAIMUNDUS  Turcus ,  seriptor  rerum 
Astensium  ,  sec.  XII  sed  quem  frustra  huc 
usque  quaesivit  Lud.  Ant.  Muratorius , 
prout  iste  testatur  in  praefationc  ad  Chro- 
nica  Astensia  ,  tom.  XI  S.  R.  ltal.  p.  136. 

*  Memoriale  Baymundi  Turci  quod  tan- 
tis  adeo  votis  eillagitavit  cl.  Muratorius 
jam  tandem  prodiit  benelicio  doctissimor. 
vir.  qui  MSS.  Codicum  Taurinens.  indiccm 
ediderunt.  Vide  vol.  II.  ad  cod.  61-7.  Absol- 
vitur  vero  haec  Historia  anno  1191. 

BAIMUNDUS  de  Vineis.  vulgode  Capua, 
ab  urbe  scilicet  patria  ,  ex  familia  nobili 
de  Vineis  ,  ordini  Praedicatorum  in  patria 
adscriptus  ,  postea  Prior  apud  Montempoli- 
tianum  et  in  conventu  Bomano  ad  Mincr- 
vam  ,  porro  Begens  studii  Senensis,  demum 
Provinciae  Lombardiae  superioris  electus 
Prior  et  Praeses ,  obiit  Noribergae  a.  1399. 
Scripsit  Legendam  B.  Agnetis  de  Montepo- 
litano ,  virginis  ,  ord.  Praedic.  quam  Ambr. 
Taegius  in  suam  Rerum  ordinis  Praedic. 
collectionem  intulit  lib.  3.  Dist.  8.  fol.  4  46. 
ex  iis  desumserunt  Acta  SS.  tom.  II.  Apri- 
lis  p.  792.  Legendam  B.  Catharinae  Senen- 
sis ,  Colon.  1553.  fol.  apud  Surium  d.  29. 
April.  Antoninum  Summae  t.  III.  p.  692.  et 
in  Actis  Sanctorum  tom.  III.  Aprilis  p.  853. 
ltalica  versio  Barduccii  Canigiani  praemissa 
est  Operibus  S.  Catharinae  ,  quaetomis  V. 
prodierunt.  Senis  1707. 1713.  seqq.  4.  (285 
Italica  versio  in  Senensi  edit,  1707.  est 
Can.  Bernard.  Pecci.  Antiquior  versio 
ltalica  prodiit  Firenze  in  S.  lac.  di  Hipo- 
//1477.  in  k.  ab  illa  Mediolani  per  Jo.  Ant. 
<lo  lionate  1489.  4.  cusa,  prorsus  diversa. 
Fr.  Ambr.  Politi  Catharinus  in  Siena  1524. 
4.  et  in  Venezia  1562.  ct  suam  vulgavit.) 
Tractatum  super  Magnificat,  Officium  pro 
festo  visitutionis  B.  Virginis,  Tractatum  pro 
reformatiouc  conservanda  ,  Rom.  1580.To- 
losao  16()5.  12.  Lontana  inter  ordinationes 
Capitulorum  geoeraliuro  inseruit  p.  550. 
Epistolas  Fncyclicas  ex  Capitulis  generalt- 
bus  scri/ilas.  Acl<i  legationum  pro  sumni/s 
Pontifcibus  (ircijorio  XI.  LJrbano  VI.  et  Bo- 
nifado  IX,  tum  et  pro    Fhrcntinis  .   T&sti 


R  A  1  N  A 

moniwn  juridicum  de  iis  .  quae  uudivit  et 
vidit  vacante  sede  Apostolica  posl  obitum 
GregoriiXf.  Opera  ctiam  S.  Catharinae  non 
solum  ex  lingua  Italica  in  Latinam  conver- 
vertit,de  qua  re  Noster  supra  tom.  I. 
p.  336.  sed  etiam  a  Whartono  auctor  il- 
lorum  creditur.  conscntientc  Oudino  t.  III 
p.126k  Videsupra  CATHARINA  Senensis. 

Vide  Jac.  Quetif.  de  Scriptoribus  Ordi- 
nis  Praedicatorum  tom.  I  p.  679.  Altamu- 
ra  pag.  145. 

RAIMUNDUS  Supe7*antius  ,  Italice  So- 
ranzo  ,  JCtus  in  aula  Pontificum  Avenio- 
nensi  sec  XIV.  medio  ,  libros  Ciceronis  de 
gloria  habuit ,  et  Petrarchae  legendos  con- 
cessit ,  postea  casu  quodam  amisit.  Vide 
Menagiana  tom.  IV. 

RAINALDUS  ,  Archidiaconus  S.  Mauritii 
Andegavensis  ,  scripsit  Breve  Chronicon 
a  tempore  Ptolemaei  Evergetae  ad  a.  1085. 
ln  quibusdam  MSS.  Chronicon  Frodoardi , 
monachi  S.  Albani  .  ab  a  966.  ad  1277. 
continuasse  dicitur.  Jac.  le  Long  Bibl.  tli- 
storiae  Galliae  p.  341.  754. 

*  Authores  Historiae  Literariae  Gallica- 
nae  t.  VIII.  pag.  36.  monent  in  Chronico 
quodam  MS.  Bibliothpcae  Cottonianae  legi 
ad  A.  1075.  Finis  Chronicae  Raynaldi  S. 
Mauricii.  Quae  deinde  sequuntur  in  eodem 
MS.  eiusdem  Chronici  continuatio  sunt. 
Nec  aliud  esse  censeo  opus  illud  hic  a  Bi- 
bliothecario  indicatum  Chronicon  Frodoardi 
continuatum  usque  ad  An.  1277.  Vixit  au- 
tem  Raynaldus  ultra  an.  1074.  sed  quo 
potissimum  obierit  certum  tempus ,  igno- 
ratur.  Addunt  Scriptores  illi  Historiae  lit- 
terariae  Gallicae  hunc  ipsum  Raynaldum 
scripsisse  historiam  miraculorum  S.  Flo- 
rentii,  quam  servat  MS.  Codex  Monasterii 
S.  Florentii  Salmariensis ,  sicut  et  novum 
officium  eiusdem  S.  Florentii  ,  ac  denique 
hymnos  binos  de  laudibus  eiusdem  San- 
cti ,  quorum  prior  incipit  Canat  chorus  fi- 
delium,  alter  :  Saricle  confessor.  Utrumque 
servant  Breviaria  MSS.  eiusdpm  Coenobii 
et  Florentii.  * 

RAINALDUS  Bononiensis,  vid.  infra  Ram- 
bertus. 

RAINALDUS  de  Rrancaleonibus  ,  Fulgi- 
nas ,  r\  Cornitibiis  Luci  et  Menalis  circa 


L  D  U  5  347 

a.  1410.   rcliquit  plura  Carmina  utraquc 
lingua.  Jacobilli  Bibl.  Umbriae  p.  238. 

RAINALDUS  Calementanus  seu  Colimen- 
tanus  dictus ,  ex  Comitibns  Marsorum , 
monachus  S.  Benedicti  et  Presbyter  Car- 
dinalis  SS.  Petri  et  Marcellini  ab  Innocen- 
tio  II.  renunciatus,  qui  obiit  Cassini  Idi- 
hus  Junii  a.  1165.  Scripsit  S.  Severi  Epi- 
scopi  Vitam ,  de  SS.  Benedicto  et  Mauro 
versus ,  de  SS.  Placido  ,  Mauro  et  Severo 
hymnos.  Vide  plura  apud  Ciaconium  ejus- 
que  Auctarios.  Haec  Oldoinus  in  Athenaeo 
Romano  p.  574.  Adde  Jac.  Ladcrchium  de 
Basilica  SS.  Marcellini  et  Petri  p.  348. 

RAINALDUS,  Subdiaconus  Casinensis  , 
sec.  incerto  ,  Vitam  B.  Benedicti  versibus 
expressit ,  qui  leguntur  in  Breviariis  Ca- 
sinensibus  a.  1586.  et  1572.  impressis. 
Acta  SS.  Martii  tom.  III.  p.  276.  Ejusdem 
Versus  iu  Regulam  S.  Benedicti  adservan- 
tur  in  Bibl.  monasterii  Casinensis.  Bern.  de 
Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  p. 
224.  Hymnos  quoque  in  laudem  S.  Severi 
Confessoris  et  Episcopi  Casinatis  ipsi  tri- 
buit  Petrus  Diaconus  de  Viris  illustribus 
Casinensibus  c.  44. 

RAINALDUS  Cisterciensis ,  vid.  Raine- 
rius  Cisterc. 

RAINALDUS  Chmiacensis ,  vid.  infra 
Rainaldus  de  Semur. 

RAINALDUS,  Episcopus  Lingonensis , 
circa  a.  1080.  Scripsit  de  Vita ,  agone  et 
triumpho  S.  Mamantis  ,  Lingonensis  Eccle- 
siap  Patroni  ,  quae  edita  est  in  Jo.  a  Bosco 
Bibliotheca  Floriacensi  tom  II.  p.  220.  2i0. 
Rainardum  vocat  Necrologium  S.  Benigni 
Divionensis  in  Bibl.  S.  Germani  apud  Bern. 
de  Montfaucon  1.  c.  p.  1161. 

RAINALDUS  de  Montauro  ,  Netinus  Si- 
culus  ,  cujus  mater  ex«Landolina  familia 
provenit,  nobile  genere  natus ,  Ord.  Prae- 
dicatorum  Doctor  Salmanticensis .  Prior 
Provincialis  Siciliap  ,  post  Inquisitor  fidei 
Generalis.  A.  Ferdinando  II.  Aragoniae  Re.^e 
Neapolim  vocatus  est ,  ubi  una  cum  aliis 
Tribunal  Inquisitionis  instituit.  Ab  Alexan- 
dro  VI.  a.  1497.  Kpiscopus  Cephalacdita- 
nus,  a.  1497.  Generalis  Commissarius 
Sanctae  Cruciatae  in  Sicilia  et  Collector 
Decimarum   Ecclesiasticarum  ;  a  Julio  II. 


:US  KAINE 

Abbas  S.  Sfariae  de  Arca  a.  1503.  renun- 
eiatus  cst.  Obiit  a.  1511.  cunv  Siculorum 
Oratorcm  apud  Ferdinandum  in  Hispania 

a<>erct.  Scripsit  IV.  volumina  in  libros 
Sententiarum  ,  nondum  edita.  Impressa 
vero  sunt :  De  Reductionibns  naturaUbus, 
de  Faturorum  contigeutium  di/ficultate  ; 
Oratio  Panormi .  in  funere  Joannis  Ara- 
gonensis  ,  filii  Ferdinandi  II  a.  14-97.  ha- 
bita.  Hier.  Ragusa  Elogia  Siculorum  p.  245. 
Mongitore  Bibl.  Sicula  tom.  II.  pag.  197. 
198.  Altamura  Bibl.  Dominicana  pag.  228. 
Jac.  Quetif  tom.  II.  p.  24. 

RAINALDUSex  Comitibus  Signiae,  Epi- 
scopus  Cardinalis  Ostiensis ,  postea  Pon- 
ttfex  nomine  Alexandri  IV.  de  quo  plu- 
rimis  jam  cgit  Fabricius  noster  supra  t. 
I.  pag.  56.  Adde  nunc  ,  quasdam  ejus 
Fpistolas  ad  Episcopos  et  Abbates  Sueciae 
baberi  in  Jo.  Vastovii  vite  Aquibnia  sub 
finem  ,  alias  Magistro  llospitalis  S.  Spiri- 
tus  Pisarum  in  Ughelli  Italia  Sacra.  Adde 
Oldoini  Athenaeum  Uomanum  pag.  574. 
ot  qui  ibi  plures  citantur. 

RAINALDUS  ,  Prior  S.  Eligii  Parisiensis, 
cujus  Commentarii  in  Pentateuchum  ,  Jo- 
suam ,  Judices,  Ruth  et  Jesaiam  MSS. 
memorantur  a  Montefalconio  Bibl.  MSS. 
p.  1278. 

RAINALDUS  Persiehellus  ,  Cremononsis, 
humaniorum  literarum  Professor  circa  a. 
1364.  varia  e  PocHis  Graecis,  praecipuo 
Pindaro  ,  Latine  vertit ;  scripsit  Epigram- 
mata  .  de  Itaiiae  antiquis  et  clariortbus 
urbibus ,  de  vita  solitaria ,  de  liominis 
discursu  disp.  3.  Arisii  Cremona  literata 
tom.  I.  p.  175. 

BAINALDUS  Persicus  Comes ,  Matthaei 
filius,  Viciniae  S.  Petri  de  Pado ,  JCtus 
Cremonensis  ,  legatione  ad  Venetos  fun- 
ctus  cst ;  obiit  a.  1505  et  Consultationes 
Legcdes  reliquit.  ibidem  p.  355. 

BAINALDUS  de  Semur  ,  a.  118.  mona- 
chus  Cluniacensis  ,  Abbas  Eozcliacensis , 
post  Archiepiscopus  Lugdunonsis  a.  1128. 
obiit  anno  srquenti.  Scripsit  Vitam  Ilugo- 
nis  Abbatis  Cluniacensis  ,  ct  Ejusdem  Vitae 
Synopsin  metricam  ,  quae  prodierunt  pi  i- 
mum  in  Bibliothooa  Cluniacensi  p.  648. 
654.  postea  in  Actis  Sanetoium  tom    III. 


U  l  u  s 

Aprilis  p.  648.  Utrumque  MSS.  bis  adcst 
in  Bibl.  Vaticana.  Montfaucon  1.  c.  p.  74. 
76.  Possevinus  tomo  II.  Apparatus  p.  311. 
212.  Gallia  Christiana  tom.  IV.  p.  115. 

BAINALDUS ,  Episcopus  Senensis. 

Ejus  cst  Registrum  patrimonii  S.  Petri 
in  Tuscia  a.  1291  compositum ,  MS.  in 
Bibl.  Colbcrtina.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl. 
Bibliothecarum  MSS.  p.  926. 

BAINALDUS  Wilduccius ,  Foroliviensis, 
Scriptor  seculi  XIV.  cujus  scripta  in  Bi- 
bliothecis  adservantur  scquentia  :  Tracla- 
tus  de  septem  Sacramentis ;  Sermones  in 
Evangelia  ,  Epistolas  ,  Quadragesimales  , 
de  Festis  annualibus ,  et  contra  Hebraeos; 
item  de  Resurrectione  mortuorum.  Plura 
de  ipso  non  sunt  cognita.  Ge.  Viviani  Mar- 
chesliVitae  illustriumForoliviensum  p.  163. 

BAINEBIUS  Alemannus,  nescio  quis. 
Fjus  est  Tractatus  dictus  Fayfacehis,  seu 
de  mortbus  m  mensa  requisitis  ,  metrice  , 
qui  editus  est  sub  nomine  Faceti  cum 
Commento ,  sed  nomine  anni  et  loci  non 
addito.  It.  Tractatus  alius  dictus  Pamphi- 
lus ,  dc  amore ,  metrice.  MS.  est  in  Bibl. 
monasterii  Dunensis  in  Flandria  ,  prout 
testatur  Ant.  Sanderi  Bibl.  Bclgica  MSS. 
p.  204.  Fagifacetus  dicitur  in  Codice  Bibl. 
Paullinae  Lipsicnsis ,  teste  Catalogo  Felleri 
p.  389-  Fortasse  vox  hybrida  est  a  tyoyuv 
comedere ,  ct  facetiae  ,  ut  facetum  intcr 
comedendum  vivendi  morem  ostcndat 

BAINEBIUS  Arsendius  ,  Foroliviensis  , 
Bomae  primum  Auditor  Sacri  Palatii ,  dein- 
de  Bononiae  ab  a.  1324.  usque  ad  1338. 
Jus  docuit ,  ubi  Bartolum  de  Saxofcrrato 
discipulum  habuit.  A.  Carolo  IV.  Imp. 
Caesareae  Aulae  Consiliarius  dcclaratus  , 
Pisis  doccre  maluit ,  ubi  Bartolum  Collo- 
gam  habuit.  Post  a.  13H.  ab  Ubertino , 
Patavii  Domino,  scxcentorum  aureoruin 
salario  Patavium  vocatus  est ,  ut  Cortu- 
siorum  Ilistoria  VIII.  14.  docet ,  tandein 
a.  1358  fatis  concessit.  Ejus  est  Repeti- 
tio  I.  omnes  poputi  ff.  Justitia  el  Iure , 
quam  Albcricus  de  Bosate  Tractdtui  sta- 
tutorum  inseruit ,  et  Consilia.  Additioivs 
super  Infortiatum  MSS.  sunt  in  Bibl.  Pau- 
lina  Lipsiensi ,  teste  Catalogo  Felleriano 
p.  344.  (ie.  Vivianus  Marchesius  de  Viris 


R  A  I  N  E 

illustribus  Foroliviensibus  II.  2.  Nicol.  Com- 
neni  Papadopoli  Hist.  Gymanasii  Patavi- 
ni  lib.  III.  sect.  I.  c.  2.  Marcus  Mantua 
de  illustnbus  Juroconsultis  c.  221. 

RAlNERIUSde  Barga ,  nescio  quis,  una 
cum  Rractino  de  Pistorio  scripsit  Librum 
rattonum  super  Chirurgiam  Galeni.  Exstat 
in  Bibl.  Colbertina  teste  Bern.  de  Montfau- 
con  Bibl.  Bibliothecar.  MSS.  p.  9'iO. 

RAINERIUS  de  Belforte.  ex.Medico  mo- 
nachus  S.  Galgani  in  Tuscia  ,  dioecesis 
Volaterranae,  Ord.  Cisterciensis,  post  Ab- 
bas ,  obiit  a.  1272.  Scripsit  Tractatus  ali- 
quot  medicos  ,  et  Vitam  B.  Jacobi  de  Mon- 
terio  ,  coenobii  sui  monachi.  Car.  de  Visch 
Ribl.  Scriptorum  Ord.  Cisterciensis  p.  284. 
Magistri  Rainerii  liber  de  morbis  oculorum 
MS.  est  Romae  in  Hospitio  Congregationis 
S.  Mauri.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Biblio- 
thecarum  MSS.  p.  200. 

RAINERIUS  Capoccius  ,  Viterbiensis  , 
Ord.  Cisterciensis  in  coenobio  trium  Fon- 
tium  juxta  Romam  ,  an.  1212.  Cardinalis  , 
titulo  S.  Mariae  in  Cosmedin  creatus,  obiit 
a.  1258.  Fecit  Hymnos  rhythmice  scriptos 
ut  illa  ferebant  tempora,  quorum  initium 
Coelorum  candor ,  Plange  turba  paupercu- 
la.  Ughellus  Italia  Sacra  tom.  I.  Car.  de 
Viscli.  Ribl.  Scriptorum  Ord.  Cisterciensis 
p.  28i.OldoiniAthenaeumRomanump.577. 

RAINERIUS,  monachus  Cellensis  in  Han- 
nonia,  hodie  S.  Guislain  ,  seculo  circiter 
XI.  scripsit  Vitam  S.  Gisleni ,  Conditoris 
hujus  Cellae,  quam  suppresso  nominc  , 
praefatione  quoque  et  libro  miraculorum 
emissis  edidit  Surus  d.  9.  Oct.  integrarn 
vero  Mabillonius  Seculo  II.  Renedictino 
p.  796. 

RAINEIUUS,  alias  RAINALDUS,  Mito- 
nis  Comitis  Barri  super  Sequanam  filius  , 
ez  monacho  Claraevallis  a.  1133.  electus 
Abbas  Cistercii ,  obiit  a.  1151  ,  et  mortem 
cjus  luxit  Bornardus  Epist.  270.  Speciales 
Constitutiones  Ordinis  Cisterciensis  aS.  Ste- 
phano  diversis  temporibus  latas  in  unum 
volumen  redegit ,  et  a.  1134.  vulgavit. 
Car.  dc  Visch  Bibl  Scriptorum  Ord.  Ci- 
sterciensis  a.  284. 

RAINERIUS  Cluniacensis ,  vid.  supra 
PASCHALIS  II. 


B  I  U  S  349 

RAINEBIUS  Coppoli ,  sive  de  Coppolis 
Perusinus,  J.  U.  D.  Antiquior  .  circa  an. 
1350.  scripsit  in  libros  Digestorum.  Oldoi- 
ni  Athenaeum  Augustum  p.  292. 

RAINERILS  de  Forolivio ,  vid.  supra 
RAINERIUS  Arsendius 

RAINERIUS  Granchi ,  vel  ;  de  Grancis 
Pisanus  ,  Ord.  Praedicatorum  ,  saec.  XIV. 
scripsit  de  praeliis  Tusciae  libros  VIII.  car- 
mine  admodum  obscuro  et  impolito,  sed 
quod  tamen  historiarum  sludiosis  non  est 
inutile  Editum  est  a  Muratorio  tom.  XI. 
S.  R.  Ital..  p.  283.  qui  auctorem  eundem 
cum  Rainerio  Pisano ,  Pantheologiae  au- 
ctore ,  conjicit,  liberum  tamen  cuivis  ju- 
dicium  merite  relinquit ,  Adde  Jac.  Qne- 
tif  de  Scriptoribus  Ord.  Praedicatorum  t. 
II.  p.  819. 

(286  Fuit  a  F.  R.  de  Rivallo  diversus  et 
celebratiss.  F.  Bartholom.  (De  Granchi)  di- 
ctus  de  S.  Concordio  nepos.  Antiquior  qui 
reperitionem  celeb.  Cod.  Pandectarum  me- 
minerit,  et  an.  1350.  florebat,  ut  Franc. 
Taurellus  in  Epist.  nuncup.  Florentinae 
edit.  1553.  refert.  Vide  l\  Aeligii  Volpini 
Elogio  di  F.  Ranieri  da  Rivalto  in  t.  IV. 
137.  Memorie  d'  Illustri  Pisani.) 

RAINERILS  de  Isorella,  cognonime  Lom- 
bardus ,  Rrixiensis,  Ord.  Praedicatorum  , 
a.  1237,  factus  est  Eccles.  Romanae  Vice- 
cancellarius,  et  an.  1247.  EpiscopusMaga- 
lonensis,  interfectus  anno  sequenti  1248. 
Scripsit  Statuta  Synodalia  a.  1274.  Dictio- 
narium  varia  erudilione  refertum:  Specu- 
lum  adversus  haereses.  Jac  Quetif.  de  Scri- 
ptor.  Ord.  Praedicatorum  p.  121.  Leon. 
Cozzando  Libraria  Bresciana  p.  293.  Alta- 
mura  p.  13. 

RAINERIUS  Lombardus  ,  vid.  RAINE- 
RIUS  de  Isorella. 

RAINERIUS  Palearesi ,    Senensis,    Or- 
dinis  Praedicatorum  circa  an.  1404.   scri- 
psit  Opusculum  in  laudem  CcUharmae  s 
nensis.  Quetif  t.  1.  p.  750.  Altamura  p.  1 49- 

RAINERIUS  a  Rivalto,  quod  eastellum 
est  in  collibus  Pisanis  ,  unde  Pisanus  vul- 
go  ,  vel  de  Pisis  dictus  est ,  Oldoinus  pa- 
tria  Genuensem  dicit,  atanomine  tantum 
Pisanum,  Ord.  Praedicatorum  ,  vixit  sec. 
XIV.  obiil  an.  1351.  et  eelebris  est  Ope- 


350 


11  A  1  \ 


iv.  quod  Puntheotugiam  mscripsit ,  in  quo 
quao  ad  Theologiam  pertinenl  ,  ordine  al- 
phabetioo  disposita  sunt.  Incoperat  Opus 
an.  I3J3.  ex  quo  de  tomporo,  quo  vixit, 
conjectura  fieri  potest.  Edila  est  illa  Pan- 
theologia  Gandavi ,  I  » 59  ut  quidara  tra- 
dunt,  Summae  titulo,  Norimb.  eura  Fr. 
Jacobi  Plorentiui ,  apud  Jo.  Setisenchraid 
«  t  Henr.  Kefor,  1473.  fol  et  Panthcologiac 
titulo  ibidem  apud  Koburgeruro ,  liTL 
1478.  et  1486  2.  vol.  fol.  Summae  Veue- 
tiis  ap.  Petrum  Lichtenstein  ,  4486.  fol. 
Lugduni  expensis  Constantini  Fredin,  1519 
fol.  (Catal.  Bunemanni  p.  34-.)  Brixiae  1529. 
1581.4.  Venet.  1585.  4.  tandem  Lugd. 
1656.  el  Paris.  1670.  3.  vol.  fol.  per  Fr. 
Jacobum  Nicolai ,  Ord.  Praedicatorum ,  de 
cujus  editione  addimus  judicium  Jo.  Lau- 
noji  diss.  de  veteri  ciborum  delectu  in  je- 
juniis  Chnstianorum  tom.  II  Opp.  part.  2. 
p.  080.  Panthcolocjiae  i/lcnti/lcm  interponit, 
singuluris  sibi ,  vulgaris  aliis  doctrinac 
observationes  .  quae  Lectoribus  molestiae 
plurimum  ,  v/  luptatis  i/ihil  aut  parum  a/l- 
femtU.  l/l  egregia  lucubratione  sua  consc- 
cutus  est ,  antiquarum  editionum  Pantheo- 
logta  Hainerii  non  minoris  ,ut  post  editio- 
nem  novam  fcri  solet ,  sed  pluribus  venda- 
tur  ct  requirutur  diligentius  Caeterum  de 
hoc  auctore  post  Dupinium,  Whartonum, 
Oudinum  ,  vide  Muratorium  tom.  XI.  S.  H. 
Ital.  p.  280.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus 
Ord.  Praedicatorum  tom.  I.  635.  Sopranum 
de  Scriptoribus  Liguriae  p  249  Oldoini 
Athenaeum  Ligusticum  p.  489. 

*  Operis  huius  Baineriani  in  edit.  No- 
rimbergensi  an.  1473  titulus  est  Pantho- 
logia  ct  tribus  in  fol.  voluminibus  coustat 
'non  summa  )  Bainerii  De  Pisis.  Ab  au- 
thore  tamen  suoSwwmaminscriptam  fuisse 
docet  magnus  Codex  MS.  Chartaceus  Saec. 
XV.  apud  me  existens  in  quo  Summae 
huius  pars  prior  continetur:  En  titulum 
integrum  :  Incipit  primu  pars  Summae  F. 
fiai/ncrii  de  Pisis.  Doct.  eximii,  Ord.  Prae- 
dicatorum,  quam  composuit  magnis  labo- 
nbus  pro  salute  animarum,  et  communiori 
ac  /ucdinri  studio  praedicatorum.  Bainerii 
srrmo  de  fortuna  et  serrno  de  sortibus  ex- 
tat  in  Godice  Bibl.  Riccacdianae  monnnte 


E  IUUS 
cl.  Lamio  in  Catalogo  eiusd.    pag.    335.  * 

RAINERIUS,  Diaconus  etmonachus  Pom- 
posianus  ,  vixit  a.  1200.  et  Collcctionem 
prtmam  Decretalium  Dmocentii  III.  c\  Be- 
gestis  Epistolis  ejus  annorum  1198.  1199. 
1200.  in  XL.  titulus  congessit ,  editam  a 
Haluzio  1. 1.  Epistolarum  Innocenti  p.  8*3. 

RAINERIUS  de  Raineris,  senior,  JCtus 
ct  Judex  Perusinus  ,  Petro  Damiani  fami- 
liaris  ,  a.  1050.  Scripsit  Ilistoriam  Visionis 
habitae  in  Ecclesia  S.  Petri  Perusina.  01- 
doini  Athenaeum  Augustum  p.  292. 

Alius  junior,  JCtus  et  Professor  Peru- 
sinus,  a  Jasone  Mayno  commendatus , 
circa  a.  1430.  reliquit  Lecturas  supcr  //'. 
et  Volumina  Hesponsorum.  Oldoinus  1.  c. 

RAINERIUS  Sacconus,  Placentinus,  Phi- 
losophus  et  Theologus  ,  prout  illa  tempo- 
ra  ferebant ,  non  contemnendus ,  primo 
Waldensium  Episcopus,  deinde  Monachus 
Ordinis  Praedicatorum  et  haereticae  pra- 
\  itatis  per  Lombardiam  Inquisitor  ,  obiit 
a.  12.")9.  in  eliiio.  Scripsit  Summam  de 
Catharis  et  Leonistis  seu  Paupenbus  de 
Lugduno ,  quae  a  Claudio  Cousford  Paris 
154-8.  edita,  in  libro,  quem  inscripsit  Wal- 
densium  el  quorundam  aliorum  errores  , 
tanquam  incdita  vero  ab  Edm  Martene  et 
Ursino  Durand  t.  V  Thesauri  novi  Anec- 
dotorum  inserta  est,  p.  1759.  Liber  ad- 
versus  Waldenses  a  Gretsero  editus  est 
Ingolstad.  1013.  4.  deinde  in  Bibliothecis 
PP.  et  quidem  Lugduncnsi  tom.  XXV  p. 
262.  in  Freheri  Scriptor.  rerum  Bohemi- 
car.  in  Fasciculo  rerum  expetendarum  et 
fugiendarum  ,  tandem  in  Operibus  Gretse- 
ri  tom.  XII  part.  2  p.  23.  seqq.  Magna 
ejus  pars  jam  ante  edita  fuerat  in  Flacii 
Catal.  testium  Veritatis  p.  431.  Freheri 
et  Flacii  editiones  plurium  corruptelarum 
arguit  Gretserus  tom.  XXV  Bibl.  PP.  p. 
261.  Observat  autem  Georgius  Conradus 
Riegerus  im  Saltzbunde  p.  502.  titulum 
hujus  libri  ab  auctore  inscriptum  esse  con- 
tra  haercticos,  quippequi  Waldensesa  Ma- 
nichaeis  et  Arrianis  distinguat,  Jesuitas  ve- 
roillum  pro  lubilu;et  ad  invidiam  Walden- 
sibus  concitandam,  immutasse  :  interim  ta- 
rnen  testimooio  eius  utitur  ad  dogmata  et 
vitamWaldensium  dplineandam,p.255.502. 


R  A  M  P 

Vide  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord. 
Praedicatorum  tom.  I  p.  154.  qui  Germa- 
nica  ,  quae  ibi  babentur  ,  a  quodam  Ger- 
mano  in  usus  popularium  suorum  inserta 
esse  suspicatur.  Ambr.  ab  Altamura  Bibl. 
Domin.  p.   15. 

RAINERUS  Vibius  ,  JCtus  Perusinus 
circa  a.  1350.  scripsit  de  Dote ,  in  ff.  et 
Codicem.  Oldoinus  I.  c.  p.  293. 

RAINIIAMLS,  Anglus  Philosophus ,  a 
Ducangio  in  Indice ,  qui  Glossario  praHi- 
xus  est ,  memoratur ,  mihi  vero  praeter 
hunc  nondum  occurrit. 

KAINO  .  Episcopus  Andegavensis  ,  sec. 
X:  incunte  ,  Vitam  S.  Mauritii ,  Episcopi 
Andegavcnsis ,  describi  jussit,  qui  Codex 
manuscriptus  exstitit  apud  /Egidium  Me- 
nagium  ,  et  haec  adscripta  habebat :  Rai- 
no  ,  quondam  Sancti  Martini  quot  dianus 
discipulus  et  semper  Canonicus ,  ac  po 
stmodum  Sanctae  Andegavensis  Ecclesiae 
ex  initio  Christianitatis  tricjesimus  tertius 
humilis  Episcopus.  anno  Incarnationis  Do- 
minicae  adhuc  in  DCCCCV.  et  ordinatio- 
nis  Episcopatus  sui  in  XXV.  hanc  Vitam 
scribere  et  requirere  jussit.  Archanaldus. 
Sancti  Martini  discipulus  et  Diaconus , 
jussu  praefati  domini  Rainows  scripsit  et 
requisivit.  Quum  igitur  haec  Vita  vulgo 
Gregorio  Turonensi  adscripta  sit  ,  Jo.  Lau- 
nojus  in  Judicio  de  auctore  hujus  Vitae 
tom.  II  Op^rum  parte  I.  p.  G5G.  Haino- 
licm  ubique  auctorem  illius  facit ,  nequc 
tamr-n  aliud  argumentum ,  praeterquam 
ez  verbia  modo  adductis ,  protulit.  Cla- 
rissimum  vero  est ,  Rainone  tantum  ju- 
bente  Codicem  fuisse  descrlptum  ,  an  au- 
ctor  sit ,  non  additur.  Si  i.uitur  stilus  et 
alia  Gregorium  anctorem  non  patiantur  . 
incertum  potius  illum  pronunciabimus. 

HAINOLDLS.  Arohiepiscopus  Remensis. 
Epistolae  ejus  quatuor  an.  1093.  scriptae 
habontur  in  Conciliis  Ilarduini  tom.  V.  p. 
1673,   i  .  9. 

II AI.NOLDCS  de  Villa  nova  de  triplicimo- 
do  conficiendi  vina  a  l'rancisco  (\o  Scnis 
epitoinatus  exstat  Lipsiae  in  Bibl.  Paolioa. 
Vide  Catalogum  Felleri  p.  264.  262.  Video- 


K  I  1  L  S  351 

dum  ,   annon   sit   Arnoldus   Villanovanus. 

*Omne  deponendum  cst  dubium  de  hoc 
Rainoldo,  utrum  idem  sit  cum  Arnoldo 
Villanovano.  Constat  enim  libellum  de 
modo  conficendi  vina  Arnoldi  opus  esse 
cum  inter  eius  opera  saepius  excusus  sit.  * 

RAM  A  N  TIN  LS  de  Elorentia,  Ord .  Fr.  Prae- 
dicatorum  ,  circa  an.  1363.  rerum  mathe- 
maticarum  peritus  ,  scripsit  Paschale  opus, 
in  quo  Calendarium  emendavit.  Tribuunt 
ipsi  quoque  Commentaria  in  Senecam,  sed 
perperam.  Jac.  Quotif  de  Scriptoribus  Ord. 
Praedicatorum  tom.  I.  pag.  G32.  Julius  Ni- 
ger  de  Scriptoribus  Florentinis  pag.  480. 

RAMHERTUS  de  Bononia ,  e  nobili  Pri 
maditiorum  gente  ,  Magistor  Parisiensis  , 
Ord.  Praedicatorum,  postea  Episcopus  \'e- 
netiarium  Castellanus  a)  an.  1302.  obiit  an. 
1308.  Scripsit  Apologeticum  contra  Corru- 
ptorium  S.  Thomae ,  pro  Ulius  doctrinae 
defensione  ,  nec  non  Speculum  exemplare. 
Quetif  1.  c.  pag.  504.  Illud  Speculum  exem- 
plare  habetur  MS.  in  Bibl.  Laurentina  Me- 
dicea.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibliothe- 
carum  MSS.  p.  292. 

*  Renunciatus  fuit  Castellanus  Episco- 
pus  An.  1303  die  10.  Martii.  Obiit  circa 
an.  1308.  Porro  fallitur  Bibhothecarius  no- 
ster  in  annotat.  hic  subiecta  scribens  Ca- 
stellanensem  Episcopatum  frustra  apud 
Ugb.elIbiDi  quaeri.Castellanenses  enimEpi- 
scopi  lidem  erant ,  ac  Veneti ,  ut  admonet 
idem  Ughellius.  Cur  autcm  Castellanenses 
dicerentur  vide  Dandulum  apud  eumdem 
Ughellium.  T.  V.  pag.  4184.  Nov.  Edit. 

Hamberti  cujusdam  Collectio  Veterum 
hiscriptionum  e  variis  coemeteriis  et  mo- 
numentis  eiutarum  bis  exstat  in  Bibl.  Va- 
ticana  ,  teste  eodem  .  p.   122.  138. 

DE  RAMESIENSIS  coeoobii  fundatione 
et  bcnofactoribus  llistoria  exstat  in  Scri- 
ptoribus  AogliciS  Galli  tomo  I.  pasx.  385. 

RAMPFHTUS,  Episcopus  Brixiensis  XI  . 
ab  an.  814. 

An.  838.  corpus  S.  Philastrii  Ep.  Bri- 
xicnsis  transtulit.  ipsoque  TYanslationem 
baoc  etMiracula  descripeit.  Rdita  baeesoot 
a  Surio   d.    Wlll.  Julii ,  Paulo  Galeardo 


;i    Hic  Episeopalus  in  UgheHo  frintra  quaerHur :     ^rKn  bic  ampllus  inquirendum. 


35o  B  A  P  II 

post  Optra  S.  Gaodeotii,  qoae  Patavii  apud 
Josephum  Comioum ,  1720.  4.  prodierunt, 
p.  261.  repetita  a  Goil.  Gopero  in  Actis 
Sanctoram  toov  IV.  Julii  p.  388.  Novissi- 
me  prodiit  ille  Sermo  in  hac  Collectione 
seqoenti :  Veterum  Brixiae  Episcoporum 
S.  Phitastri  ct  S.  Gautlentii  Opcra,  ncc  non 
B.  Rampcrti  ct  Ycn.  Atiehnanni  Opuscula. 
jussu  Card.  Quirioi  a  Paulo  Galeardo  edita 
Brixiae,  an.  1739.  Confer  Mem.  de  Tre- 
voux  1740.  Haj.  p.  877.  911.  Adde  Fabri- 
ciom  nostrum  aopra  t.  III.  p.  24. 

RANERUS  Tudertinus ,  Umber  ,  Ordinis 
Praedicatorum.  proviociae  Romanae  alum- 
nus  sec.  XIII.  Theologos,  Philosophus  et 
Mathematicus  :  scripsit  de  Sphacra  ,  et  de 
Triangulis.  .lac.  Quetif  de  Script.  Ord.  Prae- 
dicatorum  tom.  I.  pag.  474. 

BANFREDl  Libelltu  de  Jure  Canonico 
est  in  Bibl.  (iemmeticensi  ;  de  Electjonibus 
in  Bibl.  S.  Martini  Turonensis.  Montfau- 
con  pag.  1814.  1337. 

RANGERIUS  ,  aliis  Ringerius  et  lieinge- 
rius .  Lucensis  Episeopus,  a  S.  Anselmo 
tertios  ,  Oratione  ligata  scripsit  Vitam  et 
ct  miracula  ejusrlem  S.  Anselmi ,  ut  testa- 
tur  Domnizo  1.  II.  c.  3.  de  Vita  Mathildis 
Comitissae  ,  qui  addit  ab  eodem  egregium 
librum  de  controversia  investiturarum  scri- 
plum  foisse,  Sed  haec  monumenla  aut  pe- 
rierunt,  aut  alicubi  cum  blattis  ac  tineis 
adhuc  luctantur.  Principium  libri  primi  in- 
seruit  suo  Operi  Domnizo.  Haec  Miraeus 
iii  Aoctario  c.  327.  Adde  Ughelli  Italiam 
Sacram  tom.  I.  pag.  816. 

*  Episcopatum  suum  exorsus  est  circa 
Annum  1198.  ioterfoit  Concilio  Bomano 
habito  anno  eod  1098  Obiit  an.  11 12.  die 
ut  in  veteri  Necrologio  adnotatum  est  25. 
Januarii.  Vitam  S.  Anselmi  ab  eo  scriptam 
habuisse  se  testatur  in  MS.  Codice  D.  Con- 
stantinus  Caietanus  Abb.  Ord.  S.  B.  in 
praffatione  libri  testimoniorum  Vet.  ac  No- 
vi  Testamenti  ex  operibus  S.  IVtri  Damiani 
a  se  editorum.  Cum  vero  fragnientum 
quoddam  ex  illa  dederit  Caietanus  ex  eo 
mus  \  itam  hanc  a  Bangerio  non  li- 
gata  .  sfd  soluta  oratione  scribi.  * 

BANULPHUS  Coggeshale.  vid.  supra  RA- 
DULPHI  B. 


A  E  L 

RANULPHUS  Glanvillus.  Cestriensis  Co- 
mes  ,  an.  1218.  copias  Henrici  III.  Begis 
in  bello  sacro  rexit :  scripsit  de  Legibus 
Angliac.  Baleus  Centur.  III.  92.  Pitseus  c 
330.  Nicholson  Bibl.  Scotic.  pag.  258. 

RANULPHUS  Bigdenus,  vide  sup  I.  VHL 

RANULPHUS  de  Humbletonia  .  natione 
Normannus,  unde  et  vulgo  Ranulphus  Xor- 
mannus  dicitur,ab  an.  1260.  clarus,  pri- 
mum  Canonicus ,  dein  an.  1279.  Episco- 
pus  Parisinus,  scripsit  Summam  quodli- 
bcticam  de  rcbus  Theologicis ,  quae  in  Bi- 
bliothecis  Iatel  .  docente  Oudino  tom.  III. 
p.  4-91  -  nunquam  in  lucem  prodi  tura.  Addc 
Bulaeum  t.  III.  hist.  A"cad    Paris.  p.  410. 

BANULPHUS  Lokeslejus,  vide  supraRA- 
DULPMUS. 

RAPHAEL  Brandolinus  junior ,  Neapo- 
litanus,  (  286  Immo  Florentinus  et  Aurelii 
frater  (Vide  supra  I.  252.)  cuius  Dialogus , 
Leo  nuncupatus  cur.  Franc.  Fogliazzi  Venet. 
Occhi  1 753.  8.  prodiit,Pompcio  Neri  dicatus) 
Lippi  cognomen  habuit,  quia  inde  a  ju- 
ventute  luminc  oculorum  caruit :  Scri- 
psit  Orationem  de  laudibus  Cosmi  Medicei 
ad  Leonem  X.  a.  1515.  habitam  ,  quae 
bis  adest  in  Bibl.  Laurentiana  Medicea. 
Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum 
MSS.  p.  238.  331 .  Orationem  ad  Concilium 
Laterancnse  ,  quae  est  in  Bibl.  Ambrosiana 
Mediolanensi :  ibidem  pag.  523.  Adde  Toppii 
Bibl.  Neapolitanam. 

RAPIIAINUS  sive  RAPHAEL  Caresinus, 
magnus  Venetiarum  Cancellarius,  unus 
inter  eos  fuit ,  qui  a.  1379.  in  bello  Ge- 
nuensi  rempubl.  opibus  suis  adjuverunt, 
ac  proinde  in  nobilitatem  Venetam  cum 
posteris  receptus  est.  Scripsit  Continua- 
tionem  Chronici  Venetorum  Andr.  Danduli 
ab  a.  1280.  ad  1388.  editam  a  Muratorio 
S.  R.  Ital.  tom  XII.  p.  417-483.  confer  hu- 
jus  Prolegomena  p.  7. 

RAPHAEL  de  Raimundis ,  Cumanus  , 
patria  Novocomensis  ,  Juri  addiscendoope- 
ram  dcdit  Ticini ,  postea  Patavii  docuit 
cirea  a  1420.  scripsit  Commenta  in  Pan- 
dectas  et  Codicem ,  Volumen  liesponsorum. 
Trithemius  c.  742.  Nic  Comneni  Papado- 
poli  llist.  Gymnasii  Patavini  lib.  III.  scct. 
I.  c.  6.  Commcnt.  in  primam  jiartcm  fh 


H  A  1' 

gesti  novi  prodiit  Wnet.  1500.  f>lio.  C<>n- 
silia  prodierunt  Brixiae  per  Jacobum  Bri- 
tannicum  ,  1490.  fol. 

*  Kius  repetitio  L.  si  filius  qui  in  po- 
tostate  (T.  de  liberis  et  posthumis  prodi- 
vit  Pisis  Typis  Ugonis  Rugcrii  An.  4494. 
junctim  cum  repetitione  Christophori  de 
Castilione  Raphaclis  Magistri  in  ).  ubi  ita 
donatur  ff.  de  Donationibus  * 

RAPIIAEL  Fondulns  Cremonensis,  Me- 
dicus  et  Astronomus  circa  a.  1370.  scripsit 
de  venenis ,  de  morbis  oculorum  .  de  pul- 
sibus.  Arisii  Cremona  literata  tom.  I.  p. 
!i3.   144. 

HAPIi AEL  Fulgosus  ,  vel  Fregosus  ,  Pla- 
centinus   nativitate  .  sed  origine  Genuen- 
sis,  Ticini  et  Patavii  Jus  civile  docuit,  Con- 
cilio  quoque  Constantiensi  interfuit ,  obiit 
a.  1431.  alii  sub  initium  seculi  XIV  vixisse 
perpcram   tradunt ,  scripsit  Commentaria 
i.i    Jus  ;  Opera  Buleutica  (  non  Ecclesia- 
stica  ,    ut  apud  Oldoinum    habetur;    sive 
Controversiarum  forensium  etQuaestwnum 
practicarum  diversis  factorum  et  consilio- 
rum  speciebus  decisarum  Decades  quatuor: 
Consilia  posthuma  ,  Criminalia  ,  Feudalia 
et   Testamentaria  etc.    Consilia    RaphaSlis 
de    Raymundis    de    Cumis    et    RaphaeMis 
Fulgosi  de  Placenti3  impressa  sunt  Brixiae 
per  Jacobum  Britannicum  ,  1490.  fol.  Com- 
ment  super  secunda  parte  Digesti  Vetens  , 
Brix.    1499.    folio.    Vide    Pancirollum    de 
claris  Legum  interpretibus  II.  83.  Sopra- 
num  de   scriptoribus   Liguriae     pag,  247. 
Oldoini  Athenaeum  Ligusticum   pag.  483. 
Nic.   Comnoni  Papadopoli   Ilist.    Gymnasii 
Patavini  lib.  III.  fect.  I.  c.  6. 

RAPHAEL  Maffeus  ,  Calaber  ,  Caulonae  , 
hodie  Castelvetere  natus,  circa  a.  1285. 
scripsit  Opusculum  de  vera  et  legitima 
Urbani  VI.  electione  ,  cujus  caussa  a  Ca- 
rolo  Dynhaehino  Rego  in  exilium  fuit 
actas.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord. 
Praedicatorum  tom.  1.  p.  G17.  Mongitorc 
Bibliothcca  Sicula  tom.  II.  pag.  195.  Vida 
KAPHAEL    Volaterranus. 

BLAPHAEL  Marinus  ,  <;remonensis  ,  Ca- 
non.  Regularie  Lateraneneia  in  aedibus  D. 
Agalhac  circa  a.  1445.  scripsil  de  potestate 
Pontificia     de  veneratione  habenda  isacer- 


II  A  E  L  >,, 

dotihus  .    de  natura  angel/ru  .  de  Piu/oso- 
phia  morah.  Arisius  1.  c.  p.  228. 

IIAPIIAEL  Placentinus  Justinaeus.  cuius 
Carmina  Cremonae  per  Pranc.  Hicardum 
de  Luere  ,  1518.  imprcssa  sunt.  *  In  Rfan- 
tuano  S.  Benedicti  coenobio  professus  ab 
anno  1478.  Carmina  quorum  hic  meminit 
Bibliothecarius,  scripsit  de  laudibus  S.  Si- 
meonis  Armeni    sub    titulo  Armenidorum 
libri.  Accedunt  una  excusi  Scenae  quatuor, 
Politicorum  Lib.  1.  Epigrammatum  Lib.  3. 
RAPUAEL   de  Pornasio  vel  Pornaxio  , 
a  loco  natali    in  Liguria ,  tractus  Januen- 
sis  ,  Ord.  Praedicatorum  in  conventu  Ja- 
nucnsi ,    postea   Theologiae   Magister,   et 
ab  a.  1430.   ad  1450.  in  ditione  Januensi 
et  Marchia  gencralis  Inquisitor  ,  et  multis 
praeterea    gravioribus    negotiis   adhibitus. 
Scripta  ejus  pleraque  sunt  inedita  .  de  po- 
testate  Concilii .  Responsiones  ad  rationes 
Basileensis   Concilii ,  de  communi  et  pro- 
prio  ,    cujus   pars  prior  edita  pst   Venet. 
1 503.    8.   Defensionis  Evangelicae    liber . 
Declaratio  et  solutio  quarundam  quaestio- 
num   notabilium  .   Liber  de   artc  magica , 
de  praerogativis   D.  X.  Jesu   Christi ,  de 
statu  animae  Salomonis  .  Regulae  ad  intel 
ligentiam  sacrae  scripturae  (  Tractatus  de 
retentione  annuali  s.   de  jure  annatarum 
et  origine  :  Epistolae,  de  voli  simplicis  com- 
mutatione  ,  de  ordinato   a   Simoniaco  ,  de 
plenariae  absolutionis  efficacia ,  de  vendi- 
tione  ad  tempus  ,  de  transitu  ad  observan- 
tialern   statum ,  et  aJia   plura.   Ilaec  Jac. 
Quelif  de  Scriptoribus  Ord.  Praedicatorum 
tom.  I.  p.  831.  Tractatus  cjus  de  Conce- 
ptione  citatur    in    Catalogo    Doctorum    de 
immaculata  conceptione  apud  Martene  et 
Durand    tom.  III.    p.  32  4.  ubi    perperaro 
scribilur  de  Pomusio.  Adde  Sopranum  de 
Scriptoribus  Liguriae  p.  217.  Oldoini  Athe- 
naiMim   Li^usticuni  p    .'iSS.  Allamura  Bibl. 
Dominicana  p.   1487. 

HAPIIAKL  Primaticus,  Bononiensis  Ec> 
clesiae  Metropolitanae  ibidera  Canonicus, 
ct  Episcopi  Vicarius  Ceneralis,  scripsit 
Summain  sive  CJtronicoH  Bononiense  ab 
a.  600^4440.  quod  adbuc  maou  exaratum 
adservaLuf.  Orlandi  Notilia  Scriptorum  Bo- 
noniensiuni  p.  2(0. 

196 


K  A  P 

RAPHAEL  Regnts ,  ItaluSj  de  cujs  vita 

non  multa  inveni ,  vi\it  autem  sub  finem 

secuh    XV.  ct  initium  XVI.  Ejus    monu- 
menta  sequentia  prostant : 

Bputolae  Plinii .  qua  libri  Ilistoi-iac 
Xaturalis  Vespasiano  dedicantur ,  enarra- 
tiones :  Ejusdem  in  quibusdam  locis  Persii. 
VaL  Ma.rimi.  Tullii  dc  Ojficiis  .  Quintiliani, 
disputationcs.  Venet.  per  Guil.  Tridiiien- 
sem,  1490.  h. 

Lihri  Rhetoricorum  ad  Ifcrcnnium .  cum 
pracfationc.  Cracoviae  ,  1500.  4. 

Problemata  in  Quintilianum  ,  sinc  loco, 
1494.  4. 

Ovidii  Metamorphosis  cum  Comment. 
Liigduni  per  M.  Glaudium  Davost ,  1504. 
'».  Venet.  apud  Scotum  ,  1493.  ct  per  Jo. 
Tacuinum,  1513.  1518.  fol.  Venct.  per 
Ce.  de  Rusconibus.  1517.  fol. 

Quintiliani  fnstitutiones  cum  cnarratio- 
mbus  151  <>.  f.  Paris.  per  Ascensium,  1516.  f. 

Plutarchi  Regum  ct  Tmperatorum  apo- 
phthegmata,  Regio  interp.  Lugd.  impen- 
>is  Vincenlii  de  Portonariis.  4.  I>asil  apud 
Cratandrum. 

Basilii  M.  opera  in  Lat.  conversa ,  Hom. 
apud  .lo.  Mazochium ,  1515. 

Trithemius  praeterea  c.  91 G.  mcmorat 
ilc  laudibus  eloquentiae  lib.  L  Contra  Jo- 
annem  Calphurnium  lib.  I .  fn  eundem  Dia- 
(ogum  ,  Oraliones  el  Epistolas. 

Depravationes  QuintUiani  et  Problema- 
ta  adsunt  in  Bibl.  Ambrosiana  Modiola- 
oensi.  Montfauc.  Bibl.  Bibl.  IMSS.  p.  523. 

Contra  Imnc  Regium  exstat  Jnvectiva 
Marini  Hccichemi ,  de  qua  vide  Nostrum 
supra  t.  \'.   p.  29. 

*  Commentarii  Raph.  Regii  in  Metamor- 
phoseos  Ovidii  primo  quidcm  lucem  aspe- 
xerunt  Venetiis  ap  Simonem  Scotum  An. 
1  i92.  in  fol.  cum  vero  nova  in  ultimo 
chartarum  scapho  irrepserint  maligni  ali- 
cuius  invidia  ,  (]uae  auctori  suo  minus  ar- 
riderent  suoque  noirini  obfusura  ignomi- 
niam  judicarel  ;  ideo  sequenti  anno  illis 
amotisab  authore  lterum  reproductum  esl 
opus  Venetiis  per  Simonern  Ticinensem 
dictum  Bevilacquar.  Iras  suas  in  corrupto- 
res  prioris  editionis,  effiindit  author  in 
1  ■  hac  fditione  A.  U93.  tum  in  ipso 


II  A  E  L 

operis  titulo  ,  tum  demum  m  line  Operis 
adiecta  Epistola  vindiciarum  suarum,quam 
dirigit  Antonio  Dalduno  ,  Jo.  Frane+^co  l*a- 
schalio  ,  et  Dominico  Hollam  cloqucntissi- 
mis  advocatoribus.  Vide  editionein  illam 
An.  1 493.  et  ex  his  Hibliotecarium  no- 
strum  corrigas.  * 

RAPHAEL  de  Soncino ,  ab  urbe  patria 
in  Liguribus  ,  Ord.  Hraedicatorum  ,.  scc. 
XV.  scripsit  Traetatus  de  usuris ,  de  in- 
terdicto ,  cle  ecclesiastica  immunitute  ,  de 
voto  etc.  Ouetif  de  Scriptoribus  Ord.  Prae- 
dicatorum  tom.  1  p.  904.  Arisii  Cremona 
literata  tom.  I  p.  228. 

RAPHAEL  Maffeus  Volaterranus  ,  a  pa- 
tria  Volaterra  ,  lletruriae  urbe  nomen  ha- 
bens  ,  vitam  privatam  egit ,  et  in  patria 
mortuus  est  a.  1521. 

Opera  ,  ejus  prodierunt  Homae  per  Jo. 
Hesiken,  Alemanum  ,  1506.  fol.  (287  Sci- 
licet  Commentariorum  Urb.  prima  editio 
chart.  547.  add.  Oeconomic.  Xenoph.  in 
line  et  authoris  nuncupatoria  ad  Julium  II. 
lemmata  diclionesque  operis ,  loca  et  po- 
puli  etc.  chart.  18.  voluminis  initio. ) 

Oeconomicum  Xenophontis  lat.  eum  Jac. 
Fabri  Stapulensislntrbd.  in  HoliticaAristo- 
telis,  Paris.  apud  Ilenr.Stephanum,  1516.  f. 

Epiphanii  quaedam  Latrne  vertit ,  in 
editione  Operum  Colon.  1523.  fol. 

Mctaphrasis  Odysseae  llomeri  ib.  eod. 
8.  Lugd.  apud  Gryphium  1511.  (288.  Pri- 
ma  editio  Homae  ap.  Ma/oehium  1510.  f.) 

Commentarii  rerum  urbanarum  ,  lib. 
XXXVIII.  eurn  Oeconomico  Xenophontis. 
Hasil.  per  Frobenium  ,  1530.  1544.  fol. 
Paris.  apud  Jod.  Badium  1526. 

De  principis  ducisque  officio,  Basil  apud 
Hob.  Winter  ,  et  iterum  apud  Oporinuin 
cum  Onosandro. 

De  fide  christiana  ,•  libri  X.  Homao  ,  ut 
Gesnerus  ait,  impressi.  (289  De  institutio- 
ne  Christiana  ;id  Leonem  X.  P.  M.  libri 
VIII.  eiusd.  de  prima  Philosophia  ad  Ma- 
niiin  fratrem  Lib.  1.  De  dormitione  B.  M. 
Virg.  Sermones  duo  Jo.  Damasneni  et  unus 
Andreae  Hierosolymitani eGraeco  in  latinum 
per  eumdem  conversi.  Romae  ap.  Jo.  Ma- 
zochium  1518.  fol.  Volum.  ut  videtur,  non 
apte  notum ,  prope  me  est. ) 


R  II  A  T 

Procopms  de  bello  Persico  et  Vandalico 

Latinitate    donatus  ,    in    editione   opcrum 
Procopii  ,  Basil.  1531.  fol.  apud  Uorvagium. 

Tianstulit  praeterea  e  Graeco  Gregorii 
Nazianzeni  monoditim  .  Basilii  oratiuncufas 
decem,  ot  ejusdem  Instituta  monachorum. 

Vitae  Sixti  .IV  Innocenti  VIII.  Alexan- 
clri  VI.  et  Pii  III.  Vonot.  1518.  folio. 
Meminit  Lud.  Jacob.  a.  S.  Garolo  in  Bibl. 
Pontificia  pag.  424. 

Vita  B.  Jacobi  de  Certuldo  ,  monachi 
Camaldulensis,  ab  Augustino  Fortunio  in- 
terpolata  exstat  in  Actis  Sanctorum  tom. 
II.  Aprilis  p.  153. 

Vita  S.  Victoris  martyris  cum  transla- 
tiono  roliquiarum  ejus  assorvatur  Volater- 
rae  in  templo  Cathedrali.  Ughellus  Italiao 
Sacrae  tom.  I.  p.  1439. 

*  Praeteriisse  pigeret  libellum  quemdam 
impressus  Parisiis  ap.  Aegidium  deGour- 
mont  incertum  quo  anno,  in  quo  excerpta 
quaedam  ex  commontariis  Urbanis  Raph. 
Volatorrani  excusa  sunt  authore  Vincentio 
Balla  (290  f.  Bagli  cuiusop.  Jo.  Boccatii  De 
clar.  mulier.  italica  .versio  an.  1504.  fol. 
cusa. )  Sunt  autem  excerpta  de  more  lu- 
dorum  et  sacrorum;  De  Romanorum  Grae- 
corumque  magistratibus,  de  ritu  antiquae 
militiae ;  de  templis  et  locis  urbis  Romae.  * 

(291  Vita  del  Venerab.  Raffaello  Maffei 
detto  il  Volterrano  scritta  da  Monsig.  Fal- 
concini  Vescovo  d'  Arezzo.  Roma  1722  in  4. 
Lustri  Marco  Elogio  di  R.  M.  in  op.  Serie 
di  Elogi  d"  lllustri  Toscani  Tomo  II. ) 

RAPHAINUS  de  Zaccariis ,  JCtus,  Cre- 
monensis  ,  a  Cabrino  Fondulo  ,  Cremonao 
domino ,  in  consilia  secrotiora  accitus  ,  circa 
a.  1379.  scripsit  Consiliorum  Vol.  3.  ot 
opera  varia.  Arisi  Cremona  Literata  tom. 
I.  p.  181. 

RAPULARIUS  allegatur  a  Compilatorc 
libri  ,  qui  Flores  Poelarum  inscribitur, 
sine  notatione  anni  et  loci  in  4.  improssi , 
qui  in  Bibliothoca  Paullina  Lipsiac  adser- 
vatur.  Sermones  odidisso  testatur  Dau- 
mius  in  praefatione  ad  Hieronymum  Grae- 
cum  de  Trinitate  :  avjxtWov  vocat.  Idem  in 
praefatione  adHomilias  in  Nati vitatem Chri- 
sti.  Nec  memini  ab  illo  temporo  prodiisse. 

RASO    Bvnus-vicimts  sive  Goelgebuer  . 


E  P.  I  U  S  355 

ex  celebri  Gandensium  familia  ortus,  Theo- 
logiao  Lieontiatus  Parisinus ,  et  in  mona- 
stcrio  Steinfeldensi  Colon.  dioec.  Magister 
novitiorum,  mortuus  d.  18.  Ooctob.  1509. 
Scripsit  Vitam  Ilermanni  .losephi .  mona- 
chi  Steinfoldonsis  ,  pcr  modum  Dialogi , 
vivento  adhuc  auctorc  impressam.  Hen- 
schenius  in  Comment.  praevio  ad  vitam 
B.  Hermanni  Josophi  in  Actis  Sanctorum 
tom.  I.  Aprilis  p.  683 

RASTEDRNSF  Chronicon  ,  quod  olim 
fuit  monasterium  dioecesis  Bremensis,  a. 
1059.  fundatum  ,  odidit  Meibomius  tomo 
II.  Script.  rerurn  Germanicarum  pag.  87. 

RATBODUS,  vide  supra  RADBODUS. 

RATHERIUS.  natione  Lotharingus  ,  (i- 
lius  Comitis  Viennonsis  ,  monachus  in  Lo- 
biensi  monasterio ,  ditionis  Loodiensis , 
sed  dioecesis  Cameracensis  a.  928.  ab  Hu- 
gone  Rege  Episcopus  Voronensis  constitui- 
tur ,  sed  post  aliquot  annos  bis  ejicitur, 
unde  primum  Ticinum  post  in  patriam 
exulatum  concessit.  A.  953.  factus  est 
Episcopus  Loodiensis  ,  uode  quoque  eje- 
ctus  a.  914.  in  monasterio  suo  fatis  con- 
cessit.  Scripta  ojus  collegit  Lucas  Dache- 
rius  Spicil.  tom.  I.  hoc  ordine  : 

Nolumen  Perpendiculorum ,  vel  visus 
cujusdam  appensi '  ctim  aliis  multis  in  ligno 
latronis  :  f.  de  Contentu  Canonum,  p.  345. 

Conclusio  de/iberativa  Leodici  acta  .  sive 
Climax  Sgrmatis  ejusdem ,  qui  caetera 
non  adeo  parui  p.  356.  Est  defensio  actio- 
num  suarum  Leodii  et  Veronae. 

Qualitatis  conjectura  cujusdam  .  p.  357. 
Ejusdem  materiao. 

Discordia  intcr  ipsum  Ratherium  ct  Clc- 
ricos  ,  p.  363. 

Apologeticus  libcr  ,  p.  366. 

De  Clericis  sibi  rcbellibus ,.  p  368. 

De  nnpta  cujusdam  illicito  ,  p.  370. 

Epistolae  VI.  p.  37 II  intor  quas  tertia. 
quarta  etquintajam  editae  fnerant  a  Cha- 
peavillio  tom.  I.  Scriptorum  Leodicnsium 
p,  179.  scqq.  soxta  agit  de  Corpon  ct 
Sanguine  Domini :  de  qua  Reformati  cum 
Pontiliciis  litigant.  Vido  Mabillonii  Praef. 
ad  Scc.  IV.  Beoed.  part.  2.  p.  67.  Alber- 
tinum  de  Eucharistia .  Nostruw  supra  t. 
Ili.  p.   I78. 


»C  »  H  A  i  i: 

St/nodica  ad  Presbyteros  et  ordines  cac- 

per  universam  dioecesin  constitutos  , 

76.    Exstat  et  tomu  IX.   Conciliorum 

p.  I  2GS.  llarduini  totno  VI.  p.  7s:i. 

Itinerarium    Rutherii    Romum    euntis , 
379. 

noncs  II.  de  Quudragesima  ,  p.  381. 
Prior  fortasso  eet  disputatio  contra  An- 
thropomorplutas  ,  cnjus  Sigebertus  c.  1 1~ ■ 
de  Scriptor.  Ecclea.  meminit ,  quio  hic. 
prolixe  contra  illos  eg  t. 

Smnones  de  Pascha  etAscensione,  p.  392 

Vita  S.  Irsitnari  Lobiensis .,  si  non  ab 
ipso  perscripta  ,  (  nam  Ansoni  Abbati  tri- 
buit  Val.  Aodreas)  tamen  ratione  dictio- 
nis  emendata  ,  habetur  apud  Surium  d. 
18.  April.  et  in  Mabillooii  Actis  SS.  Ordi 
Beuedicti  tomo  III.  parte  I.  p.  850.  in  Actis 
veroSanctorum  tomo  H.  Aprilis  omissa  cst. 

Praeloquiorum  Ubri  VI.  (quod  opus 
etiara  Agonisticon  ct  Meditationes  cordis 
inscribitur  editi  sunt  a  Martcne  .et  Du- 
rand  Collcct.  ampliss.  tomo  IX.  p.  715. 
quos  jam  babuil  Dacherius  :  sed  tardius 
acceptos  reJiquis  operibus  adjungore  non 
potuit.  Momincrunt  illius  Folovinus  do  ge- 
stis  \bbatum  Lobiensium  c.  20.  Sigeber- 
tus  et  Trithemius  de  Scriptoribus  Kccle- 
siasticis. 

Fpistolae  tres  subjun^untur  Praeloquiis 
in  Collectione  laudata  p.  &65.  septem  ox- 
stant  in  Codice  diplomatico  Pezii  et  Ilue- 
bori  pait.  I.  p.  93. 

Alia  ojus  inodita  memorat  Sigebertus  , 
ut  sunt :  Phrenesis  ,  quum  ab  Episcopatu 
Leodiensi  ejoctus  essot,  quia  phreneticus 
habitus  est :  Ineffkax  garritus  :  de  prae- 
destmatione  ■  Dei :  Confessiones  ,  MSS.  in 
monasterio  Lobiensi.  Val.  Andreas  Bibl. 
Belg.  MSS.  torn.  I.  p.  303.  de  arte  Gr&m- 
matica,  quem  librum  Sparadorsum  hybrida 
voce  dixit,  quia  puerorum  tergis  consulat. 
Sparen  Germanis  est  parcere ,  quod  in 
gratiam  exterorum  additur  ,  qui  hanc  vo- 
ceni  non  inteUexerunl ,  adeoque  ncc  recte 
exprcBBcniDt.  Nan  Btilaeua  seribit  Serva- 
dorsum ,  Mabillonius  vero  Sec.  V.  Beoed 
ctino  p.  185.  ex  Folevino  Speradorsum  , 
■tnunque  Abbas  Lebeuft  II.  disscrt.  p.28 
Chronohgia  pjus  MS.  habetur  Getnblaci 


111   U  S 

Inoditis  ojns  adde  scquenlia  :  fnvectwa 
satis  in  quodiun  ac  ktgubris  relatio  Ratlie- 
rii cujusdum  e.r  Laubiense  Veronensi» ■,  ex 
Monacho  exulis  ,  ex  exule  Praesulis  in- 

fe.licissimi  Atlaliritu  fucti ,  infeeti ,  rcfecti, 
defecti .  iterum  ,  quo  solus  fuctor  ,  infector 
refector  .  defector  novit  ominefacH  ,  infecti, 
refecti.  Incipit :  Vt  sacratissimus ,  anti- 
quissuniis  ac  veracissimus  aevi  prtoris 
narrat  Chronographus.  Porro  Opusculum 
de  Translatione  corporis  sancti  'cujusdum 
Meli  onis,  cujus  depositio  celebratur  hlibus 
Muji  mensis  octavis  ,  (,ita'Codex)  expor- 
tatio  deploratur  sextis  exeuute  Jano  Ka- 
lendis  ,  inumter  quumvis.  Fuclum  namque 
s  t  nec  ne ,  temporalium  nulli  connittuu 
bene  fuerit  licet  veristmile  tunc  temporis , 
rum  uctum  esl ,  creditur  certe.  Ejus  Ser- 
mones  plurimi  exstant  cum  duobus  scrt- 
ptis  modo  memoratis  in  Codice  membra- 
naceo  annorum  septingontorum  Capituli 
Frisingensis  ,  tostante  ,  cui  haec  dobemus, 
l\ov.  Bern.  Pezio  Dissert.  Isagogica  ad 
tomum  I.  Thesauri  Anecdotorum  novis- 
simi  pag.  27. 

Sermones  et  Epistolae  illius  in  Italicum 
sermonem  translatae  in  Museo  Scipionis 
Maffei  Vcronae  adservantur.  Bern.  de  Mon- 
tfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  491. 

De  corpore  et  sanguine  Domini ,  eodem, 
quo  Paschasius  ,  spiritu  ,  librum  insignem 
socundus  edidil ,  in  quo  corporalem  Do- 
mini  praesentiam  in  Sacramento  Altans, 
veramque  Sanguinis  substantiam  ,centum 
et  amplius  annis,  antequam  tanti  Sacra- 
nionti  veritas  a  Bercngario  in  dubium 
vocarotur  ,  certissimis  argumentis  adesse 
demonstravit.  Uaec  Possevinus  t.  II  Ap- 
paratus  p.  314.  Verum  illo  libellus  a  Si- 
geberto  quoque  mornoratus  jam  supra  lo- 
cum  habuit  intor  Epistolas  numero  VI. 

Homilia  una  in  Cocna  Domini  et  Vitac 
plurimorum  Sanctorum  MSS.  in  Bibl.  Lo- 
biensi.   Val.  Andreas  I.  p.  303.  304. 

Vide  do  illo  Sigobertum  I.  c.  cum  scho- 
liis  Miraei  ,  Caveum  ,  Daeherium  in  Mo- 
nito  praefixo  ,  item  in  Klcncho  Contonto- 
rum  tom.  II  cdit.  novae  .  yLgidium  tom. 
I  Scnptorum  Loodiensium  p.  4 77.  Ughel- 
li  Italiam  saeram  tom.   V  p.  73V.    Bulae- 


I  A  V  E 

um  hist.  Academiue  Parisinae  tom.  I  p. 
633.  634.  Val.  Andreae  Bibl.  Belgicam  p. 
786.  787.  Svvertii  Athenas  Belgicas  pag. 
651.  Hist.  literariam  Galliae  tom.  VI  pag. 
339.  seq. 

Ex  his  vero ,  quae  adduximus  duo  vel 
tria  notatu  digna  monpnda  esse  censemus 
\.  Batherium  equidem  de  emendatione 
vera  Cleri  depravati  non  mediocriter  cu- 
rasse ,  2.  tamen  aliquid  singularitatis  ,  ut 
ita  loquar  ,  et  <5<oxp<cw«  in  se  habuisse, 
id  quod  vel  tituli  quorundam  operum  do- 
cent.  3.  Vitam  ejus  mereri ,  ut  a  viro  do- 
cto  cum  cura  describatur ,  perlectis  ope- 
ribus  illius  ,  et  historicis  illorum  tempo- 
rum  simul  consultis  ,  quia  sane  multa 
notatu  dignissima  in  eadem  occurrent.  11- 
la  enim  ,  quam  dedit  Mabillonius  ^ec.  V. 
Bened.  p.  478.  pro  instituto  ipsius  bona 
est  ,  sed  nondum  sufficit  ad  plenam  re- 
rum  ad  illum  spectantium  scientiam. 

*  Inter  opuscula  Batherii  inedita  accen- 
set  Bibliothecarius  noster  opusculum  do 
vita  et  translatione  S.  Metronis.  Verum 
ille  quidem  non  satis  perite  ,  nam  vita  ct 
translatio  S.  Metronis  prodiit  jam  inde  ab 
an.  '1728.  Veronae  opera  Bartholomaei 
Campagnolae  in  appendice  ad  jus  civile 
Veronae,  quod  WiHelmus  Calvus  publicus 
tabellio  an.  1228  scripserat.  Adiecit  paii- 
ter  Campagnola  duplicem  Batherii  episto- 
lam  ineditam  ad  Manasse  Vicentinum  Epi- 
copum  scriptam.  Ambas  vero  cum  vita  et 
translatione  S.  Metronis  nactus  est  editor 
in  cod.  ex  ipsa  ,  ut  colligit  ,  authoris  ma- 
nu  descriptas.  *  Vide  WlLBLMfJS  Calvus. 

BATHOLDI,  nescio  cujus,  Liber  Sacra- 
menlorum  MS.  citatur  a  Quesnello  ad 
Leonem  M.  pag.  648.  et  Launojo  de  L'n- 
ctione  inlirmorum  p.  131.  Prior  circa  a. 
900.  posterior  ante  a.  986.  scriptum  ju- 
dicat.  Rodradum  vocat  Morinus  de  sactis 
Ordinationibus  p.  219. 

BATLEICUS,  Coloniensis,  Egtohai  ti 
primum  Notarius  ,  post  in  Abbatfa  Seli- 
genstadiensi  Successor ,  et  Ludovici  I. 
(iermaniae  Begis  Archi  Cancellarius,  mor- 
tuus  a.  852.  Familiaris  fuit  Babano  M;m- 
ro  et  Lupo  Ferrariensi  ,  qui  ad  ipsum 
scripserunt    Eccardus  rerum  Fraocicarum 


N  N  A  S  357 

XXX.    '■)'.).    partem  Atmalium  Metensium 

ab  a.  838.  usque  ad  852.  ipsi  tribuit , 
conjectura  ,  ut  solCt,  audaciore ,  quam 
ut  statim  piobari  queat.  Editi  vero  sunt 
Annales  Metenses  tom.  1  Scriptor.  Fran- 
cicorum  Andr.  du  Chesne.  Ad  eum  scri- 
pta  est  praefatio  Rabaoi  Mauri  Martyro- 
logico  praemissa  ,  quam  cdidit  Mabillonius 
Annal.  p.  419.  Adde  Galliam  Christianam 
tom.  V  p.  629. 

HATPEBTLS,  aliis  Rapertm,  patria  Tu- 
regiensis  sive  Tigurinus ,  monachus  S. 
Galli ,  nobili  genere  natus,  in  laudato  mo- 
nasterio  Marcello  et  Isone  praeceptoribus 
usus.  Vixit  a.  870.  et  ab  adolescentia  u- 
sque  ad  extremam  senectutem  scholis 
Sangallensibus  praefuit ,  teste  Ekkehardo 
de  Vita  Notkeri  c.  21.  Scripsit  de  orifjine 
et  casibus  monaslerii  S.  Galli ,  quod  Opus 
exstat  in  Scriptoribus  Alemannicis  Golda- 
sti  tom.  I  p.  1.  post  hunc  ap.  Andr.  du 
Chesne  tom.  III  Script.  Francicorum  p. 
48 1.  Poemata  ejus  varia  dedit  Henr.  Ca- 
nisius  in  Lection.  Antiquis  tom.  V  part. 
3.  p.  736.  742.  edit.  novae  tom.  II  part. 
3.  p.  195.  199.  200.  201.  Scripsit  etiam 
rhythmice  Vilam  S.  Galli ,  et  populo  de- 
cantandam  dedit ,  quae  post  ab  Ekkehar- 
do  juniore  in  Latinum  sermonem  conver- 
sa  est :  Versus  item  de  Festivitate  S-  Gal- 
li ,  de  quibus  supra  Fabricius  noster  t. 
III.  p.  15.  Adde  Histoire  literaire  de  la 
France  tom.  V  p.  637. 

Alius  Batpertus  ,  hujus  nepos  .  discipu- 
lus  Notkeri  ,  et  collocutor  io  Dialogis  de 
Vita  S.  Galli.  Vide  annotata  Canisii  et 
Goldasti  ,  nec  non  Jod.  Mezlerum  de  vil- 
lis  illustr.  San-Gallensibus  1.  83. 

BATliAMNLS,  vid    supra  BEKTBA.MIS. 

Anonymus  BAVENNAS  ,  Geographus  , 
qui  patriam  suam  ipse  indigitat  IV.  31. 
Ravenna  nobilissima  ,  in  qwt, .  licet  idio- 
ta  .  cf/o  liujus  CosmographtM  expositor, 
C/nisto  adjuvante  .  genitus  sum.  llunc  lo- 
cum  non  observavit  Eccardus .  aMas  d<- 
patria  non  dubitassct.  Gtograpkia  illiu^ 
libns  \'.  prmratn  edita  esl  ei  Codice  \\v 
gfB  Galliae  a  Placido  Poreberon,  mona- 
cho  Benedictino  ,  Paris.  1688.  8.  Emen- 
daliorem  postea  dedit  .lac.  (iiinnn  ius  cum 


K  A  V  E 
Pomponio  Mela  .  Excerptis  Julii  llonorii 
1  thici ,  Lugd.  Bat.  1696.  8,  et  qui- 
dom  ex  Codice  Isaaci  Vossii  ,  qui  in  ca- 
onibus  Pomponii  Melae  hujus  aueto- 
ris  aliquoties  montionom  fecerat.  Exhibuit 
denique  in  editione  Melae  novissima  Abra- 
hamus  Gronovius,  Lugd.  Bat.  1722.4. 
Collationem  cinn  Codice  Vaticano,  Geo- 
grapborum  Graecorum  tomo  tertio  inse- 
ruit  Joannes  Hudsonus.  Ex  hoc  Codice 
coostat  .  titulum  libri  non  osse  Geogra- 
pliiam  .  sod  Cosmographiam  :  et  Opus  in 
libros  non  fuisse  dislinctum.  Indicem  au- 
otorum  ab  oodom  allegatorum  ,  ex  quibus 
paucissimi  exstant,  aut  saltem  noti  sunt, 
exhibet  Jo.  Alb.  Fabricius  Bibl.  Latina  II. 
8.  3.  Alium  Eccardus  loco  inforius  citan- 
do,  scd  ita  ,  ut  unus  o\  altero  suppleri 
queat.  Excorpta  ox  hoc  Geographo,  quan- 
tum  ad  torras  Germaniae  nostrae  infe- 
riores  portinct ,  dedit  Loibnitius,  ct  an- 
notationibus  illustravit  ,  t.  I  Scriptorum 
Krunsvicensium  p.  28  seqq.  Chorogra- 
phiam  vero  Kritanniae  Thomas  Galous  ad 
calcerrj  Itineris  Antonini  in  Rritanniam , 
Londini  1709.  4. 

Haec  do  ipso  libro:  nunc  videamus, 
quid  de  ilio  viri  docti  sonserint.  Primis 
temporibus  nihil  de  ipso  monuerunt,  sed 
socure  ad  ipsum  provocarunt  Isaacus  Yos- 
sius  .  Christophorus  Cellarius  ,  Antonius 
Pagius  ,  et  forte  alii  plures.  Notissimis  au- 
tom  temporibus  de  nomine  et  lempore, 
imo  etiam  de  lide  illius  .  magis  fuerunt 
solliciti. 

Primus  hac  in  partc  sontentiam  suam 
dixit  Caspar  Kerettus  ,  monachus  Kedicti- 
nus  ot  Kogius  Ticini  Loctor.  Is  tomo  X. 
Scriptorum  Italicorum  ,  qui  an.  1727.  pro- 
dierunt ,  de  Italia  medii  aevi  Dissertatio- 
nem  Chorographicam  praomisit ,  et  Sectio- 
nom  II.  integram  Anonymo  huic  Ravennati: 
ubi  primo  nomcn  ipsius  dicit  fuisse  Gui- 
donem  ,  qui  Presbyter  fuit  Kavennae ,  et 
praeterea  llistoriam  Ponti/icum  ct  belli 
Gothici  conscripsit.  Katio  ejus  est  ,  quia 
Flavius  Klondus  ,  Gabriel  Rarrius,  ot  prae- 
cipue  Antonius  Galateus  in  libello  de  situ 


N  N  A  S 

Japygiae  a)  hoc  Opus  addito  Guidonis  no- 
mine  aRegarunt.  Et  hac  in    parte    ipsum 
soouti  sunt  Potrus  Wesselingius  in  prao- 
fationo  adltinorarium  Antonini.ot  Fabricius 
noslor  supra  tom.  III.    126.    //.    Ad   ao- 
tatoni  quod  spectat,  Rorottus  hunc  nostrum 
seculo  VII.  et  VIII,  juniorom  osse    crodit 
quia   1.  6.  profort  locum  ex  Quaestionibus 
Athanasii   ad  Antiochum    praesidem  :    ubi 
multis    agit    contra    Oudinum  ,    qui    illas 
Quaestioues  ad  seculum  usquo  XII.  tom- 
pora  scilicet  belli  sacri  ,  dotrusorat.  Igitur 
putat  Rerottus  ,  Anonymum   hunc   soculo 
IX.  vixisso  ,  quia  Rlondus,    Volaterranus 
ct  alii  illum  tunc   ante    annos    sexcentos 
vixissc  tradiderunt.  /77.  Credit  Rorettus , 
editionem  Porchcroni  et  Gronoviorum  fdo 
quibttS   posterioribus    tamen    no    vcrbum 
quidem  profert)  non  Opus  Guidonis  inte- 
grum  exhibore  ,  sed  tantum  Excerpta  Opc- 
ris  plenioris  continere  ,  idque  probat  locis 
tribus  ex  libello  Antonii  Galatei  memora- 
to  productis  :  tum  quoque  inde,quod  Hi- 
spanos  ot  Gallos  Scriptorcs  praccipuo  so- 
cutus  ,  vicos  ,  stationos  vel  mansiones  sae- 
pissime  pro  urbibus  accepit ,  et  Italiam  in 
XVIII.  provincias  se  dividere  velle  dicit, 
et  tamen  quindecim  tantum  numorot,  Iri- 
um  insularum  oblitus.  Tandem  ad    anno- 
tationes  Porchoroni  quacdam  moncntur. 

Soquitur  Joannes  Georgius  Eccardus , 
qui  codom  ,  quo  Rorettus,  tempore  scri- 
psit ,  et  Commentariis  equidem  Franciac 
Orientalis ,  sed  tamen  praefationi  finem 
non  imposuit.  Is  ,  cum  dissertationem  Re- 
retti  non  viderit ,  scd  tantum  ex  Novis 
Lipsiensibus  mentionem  illius  factam  csse 
intellexerit ,  mentem  suam  tomo  I.  Ope- 
ris  laudati  p.  902.  sic  exponit.  Dicit  ,  se 
sub  initium  Commentarii  de  rebus  Fran- 
ciae  Orientalis  ad  hunc  Anonymum  pro- 
vocasse,  eique  seculum  VII.  tribuissc.  Jam 
vero  Oudinus  propter  allegatum  Pseudo-At- 
hanasii  locum  auctorom  ad  seeulum  XIII. 
dotrudit,  ct  Opus  illud  Quaestionum  At- 
hanasio  Patriarchac  Alexandrino,  qui,Kc- 
naudotio  tesfce,  a.  1252.  cl  1262.  sedit  . 
attribuerat.  Ouid  Eccardus  noster?Con- 


i    Habetur  torno  ix.  Thesanrl   Italiae  Graevio-      Rurmanniani 


H  A  V  I: 

jecturam ,  ul  solet,  satis  audaeem  adfert, 
quam  propriis  ipsius  verbis  profer^mus : 
Interim  addo  ego ,  ex  solicita  primorum 
Anonymi  foliorum  ,  fhic  deest  evolutione, 
vel  simile  quidj  dilucide  apparere ;  qui  il- 
lum  descripsit ,  exemplar  prae  manibus 
vetus  habuisse,  cujus  prima  folia  dilace- 
rata  et  promiscue  disjecta  fuerunt.  In  iis 
enim  locis  ,  quae  de  situ  Paradisi  agunt , 
commixta  etconfusa  suut  summa  imis,an- 
tecedentia  consequentibus ,  versusque  ver- 
sibus.  Cum  igilur  librarius  non  potuissct 
singula  in  ordinem  naturalem  restituere , 
schedas  ,  ut  obvenicbant ,  ita  descripsit , 
ut  nulhis  sensus  sanus  ,  si  prout  jacent , 
sumantur  ,  ex  discurso  Anonymi  exsculpi 
possit:  Locus  tunc  ipsi  erat ,  a  lectione  At- 
hanasii  junioris  recenti ,  verba  ,  quae  S. 
Athanasii  esse  putabat ,  de  Paradiso  inse- 
rendi ,  qnanquam  ,  ubi  illa  inseruit,  super- 
vacua  essent ,  neque  cum  antecendentibus 
et  sequentibus  periodis  cohaererent,  ut  soli- 
cite  Anonymum  inspicienti  in  propatulo  erit. 

Post  haec  Eccardus  insignem  aliquem 
in  libroprimo  Ravennatis  transipositionem 
molitur  ,  et  verba  pro  lubitu  ex  contextu 
auctoris  in  alium  locum  trajicit,  id  quod 
est  contra  consensum  librorum  manuexa- 
ratorum.  Postquam  igitur  locus  Athana- 
sii  ejectus  est ,  dubia  contra  seculum  VII. 
prorsus  evanuerunt.  Probat  vero  ex  Scri- 
ptoribus,  quos  ultra  seculum  VII.  nullos 
citat :  tum  ex  rebus  gestis  ,  quae  ultra  il- 
la  tempora  prorsus  nulla  memorat.  Et  hic 
fatcndum  est  ,  Eccardum  observationes 
prorsus  cgrcgias ,  ex  historia  illius  aevi 
petitas  ,  adferre  ,  ct  simul  seculum  suum 
auctori  probare.  Eas  harum  rerum  curio- 
sus  ab  ipso  petat. 

Tertius  denique  sententiam  dicat  V.  C. 
Petrus  Wcsselingius.  Is  in  dedicatione 
dissertationis  de  Judacoruin  Arehontibus, 
dissertationem  de  fraudibus  et  artibus , 
Aoonymi  nostri  se  adjicere  voluisse  dicit, 
s."d  a  typographis  impeditum.    Igitur   oc- 

a)  Lili.  III.  Cap.  -'.  el  5. 

b)  Lib.  IV.  Cap.  5.  5.  6.  7. 

c)  lbid  Cap.  8.  9.   10.  14. 

d)  Vide  JornanrJis  Get  Cap.  .'>.  22.  36.  et  Raven. 
L.  IV.  Cap.  3.   14.  9. 


N  N  A  S  359 

casione  libri  ,  qui  Historiam  Naturalem 
provinciae  Narbonensis  continel  ,  dicit  se 
in  eas  cogitationes  devenisse,  Castorium  , 
quem  Anonymus  noster  citat,  aut  Tabu- 
lam  Peutingerianam  et  Itinerarium,  quod 
sub  Antonini  nomine  prodiit ,  descripsisse 
et  compilasse  ,  aut  ea  veteris  aevi  monu- 
menta  ex  Castorii  Commentariis  videri 
composita  atque  digesta.  I>inde  auctores 
ipsum  finxisse  docet,  id  quod  ex  verbis 
ipsius,  quae  adscribo ,  patebit  :  Quae  in 
JEgypto  atque  Africae  civitatum  recensio- 
ne  ex  Lolliano,  Romanorum  ,  ut  ait ,  aj 
Cosmographo  ,  adfert ,  ea  cum  pulviscuto 
ex  picta  Tabula,  cujuscemodi  est  Peutin- 
geriana ,  abstulit.  Indidem  et  ea  mutua 
snmsit .  quae  Lihanio  in  Bospori,  Scythiae, 
Moesiae  utriusque  et  Thraciae  descriptio- 
ne  b)  accepta  retulit.  Nec  alium  illa  au- 
ctorem  agnoscunt ,  quae  in  Epiro ,  Pela- 
gonia.  Macedonia  et  Graecia  c)  Aristarchi, 
et  in  Daciaprima  et  secunda  Sardatii  esse 
perhibentur.  In  ea  quidem,  ne  fallaciae 
exstarent ,  addidit  subinde  aliqua  ex  Jor- 
nandis  Rebus  d)  Geticis ,  vel  sic  tamen 
maniksto  deprehensus.  Vide  modo  de  Ma- 
ximo,  Marco  Miro  ,  Athanarido  ,  urbibu- 
sque  per  Ulyrici ,  Pannoniae ,  Dalmatiae 
Vuleriae  .  Germaniaeque  e) provincias,  Al- 
tera  ita  mihi  certavidebatur  ,  ut  nihil  pos- 
set  supra.  Ecquis  enim  unquam  fando  ac- 
cepit,  Penthesileum  et  Marpesium  de  Cau- 
casiis  montibus  et  Amazonum  sede  Com- 
mentaria  f;  reliqu:sse?  Hylam  g)  Macedo- 
num  ct  Roxolanorum  ,  Pirithoum  Asiae 
minoris  urbes  scriptis  suis  h)  illustrasse9 
Ausim  quovis  pignore  contendere  ,  Raven 
natem  ex  Penthesilea  et  Marpesia  .  nobilis- 
simis  Amazonum  ,  atque  ex  Hyla  ffercu- 
lis  et  Pirithoo  Thesei  amico  hos  nobis  Geo- 
graphos  prorreasse.  Ceteri  ejus  auctores 
ctsi  plura  litcris  consignarunt ,  nihil  ta 
men  eorum  ,  quae  Anonymus  impudenter 
mcntitur  ,  Libanium  ait  Onogoriam  ad  Pon- 
ticum  mare  i  scriptione  subtilius  declaras 

'•)  Ravennas  L.  IV.  Cap.  15.  10.   19.  Ji».  22.  24. 
0  ibid   Cap.  4. 
g)  ibid  Cap.  9.  11. 
I»)  Lib.  II.  Cap.   16, 
i)  Lib.  IV.  Cap.  2. 


K  A  V  E 
,,jus  aetate  Ujuguri  sive  Onogori  oix 
auditu Romanis  erant  cogniti,  quippe  mul 
tis  a  morte  ejus  anms  ad  eorum  fines  aj 
delati:  Ptoleooaeura  ftegem  Egyptf  Roqo- 
lanorum  et  Sarmatarum  regiones  ,  quas  jlu- 
men  Vistula  alluut.  b)  ilescripsisse ;  Clau- 
diumPtolemaeum  ,  nobilem  Geographum , 
cum  illustrissimo  JBgypti  Rege  turbi  fiagi- 
t  io  confundens  ,  praeterea  Aristarchum  , 
Jamblichum,  Porphyriuro ,  Libanium  et 
Eutropuim  in  Dardaniae,  Maesiae ,  Mace- 
dmiiae.  F.piriet  Ilelludis  urbibus  enumeran- 
dis  diligentissime  esse  versatos.  Quae  sine 
pudore  ementiri  de  Scriptoribus  nomiuis 
haud  obscuri  cum  sustinucrit ,  quis  homi- 
ni .  tametsi  iurato  .  crediderd ,  Castorium, 
Lollianum,  Sardatium,  Maximum,  Marcum 
Mirum  ,  Athanaridum  Geographiae  atten- 
disse ,  etquidquam  hoc  dc  genere  compo- 
suisse.  Ego  profecto  cum  nomina  oppido- 
rum  ,  quac  ab  obscurissimis  et  vix  us- 
quam  lectis  Scriptonbus  se  uccepisse  fingit 
ex  Tabula  Peutingeriana  nullo  negolio  eru- 
antur }  haud  ab  re  mihi suspicarividebar 
eorlem  omnes  parente  esse  progenitos ,  qui 
Penthesileum,  Marpesium^Hylam  et  Piritho- 
um  malo  publico  edidit.  Atque  haec  cum 
pauUo  copiosius  essemextecutus,  orationem 
ad  hominis  aetatem  et  tempus  scripti  hbri 
co  istituendum  converti.  Qua  in  quaestione 
recentia  Germaniae  urbium  nomina,  Aoter 
n  i  1,  i  .  (,  >rmetia  fi  svoe  Wormatia,  Spira 
Argentaria  .  quae  modo  Stratisburgo  ,  vix 
ante  seculun  IX.  auiita ,  non  vile  patro- 
cinium  erant.  Aderat  et  Khenus  dj  in  ma- 
ro  Oceanum  sub  Dorostate ,  Frisonum  pa- 
tria ,  ingressus.  ld  enim  scribi  nisi  post 
Caroli  M.  aetatem  haud  potuisse  noveram. 
Occupaverant  Frisones  loca,  per  quae  lihe- 
nus  in  mare  evolvitur  exeunte  seculo  VII. 
sed  victiad  castrum  C)  Dorostate  a  Pipino 
tntra  suos  se  fines  continuere ,  donec  ver- 
t.enlibus  annis  exuberante  juventutis  flore 
in  easdem  regiones  concesserunt  ,  ei  gen- 

a)  Vld.  Agathonem  Diaconum  in  Comb^fhii  t. 
ii.  Aactarii  p.  ^i.  el  Menaadram  in  Excerpt. 
Ho'«chflii  p.  238. 

I,    Llb.  I.  C.  9.  et  L    IV.  (,;i|i.   i. 

c)  Llb.  iv.  cap.  26. 

d)  Lib    i.  C.  l.  el  L.  IV.  Cap.  24. 
c)  Pri  'i  gariui  Chron.  C.   I"'- 


N  N  A  S 
tis  suae  nomen  cum  iisdem  communicarunl. 
llis  maius  robur  et  pondus  addebant  Ouar- 
stiones  a<l  Antiochum  Principem,  quaevul- 
f/o  Athanasio  tribuuntur  ,  et  sinc  contro- 
versia  post  f)  CaroM  M.  tempora  editae 
sunt  quarumque  auctordate  liavennas  g) 
utitur.  Ilinc  necessaria  consecutione  con- 
cludebam  Anonymum  hunc  seculo  IX.  po- 
sleriorem  vidcri.  Quaerebam  deinde  idem- 
ne  esset  ac  Guido  Havennas ,  quem  de 
Geographia  librum  conscripsisse  Blondus, 
Galateus  et  Volaterranus  teslimonio  sunt: 
reque  diligentins  in  utramque  partemexa- 
minula,  et  repudiata  priore  senlentia,  con- 
cedebam  inpartes  Clarissimi  Astruc  ,  kno- 
nymum  Ravennatem  etGutdonem  eum  accu- 
ratissime  h)  distinrjuentis.  Hacc  Cl.  Wesse- 
lingius. 

Petrus  BAVENNAS,  Italus.  procul  dub- 
hio  Ravenna  oriunrlus,  Juris  Utriusque 
Doctor  et  Eques  auratus  Pancirollus  de 
ctaris  Legum  interpretibus  bis  ejus  men- 
tionem  facit ,  lih.  II.  e.  117.  et  138.  Prio- 
re  loco  ipsum  Pelrum  Franciscum  Ra- 
vennatem  ,  imitatus  Mantuam  de  illustri- 
bus  Jurisconsultis  c.  209.  altero  Petrum 
Thomasium  liavennatem  vooat.  Praecepto- 
re  i'atavii  usus  est  Alexandro  Imolensi  , 
ad  quem  saepe.  in  scriptis  suis  provocat. 
Patavii ,  ait  Pancirollus  c.  138.  non  sine 
omnium  admiratione  Jurisconsultus  (h.  e. 
Jurium  Doctor)  creatus ,  ibi  Jus  Pontifi- 
cium  vespere  est  interpretatus.  Mox  Bo- 
noniae  ,  deinde  Ticini  ,  Ferrariae  quo- 
que.  Pisis  ,  et  Pistorii  a  Florentinis  con- 
yrua  mercede  accittis  docuit ,  ubi  a  Pi- 
storiensibus  civitate,  immunitatibus  ,  -etpe- 
ramplis  honoribus  est  auctus.  Docuit,  te- 
ste  Mantua  ,  jam  a.  1474  Ferrariae.  Ve- 
netiis  illurn  invenit  hoguslaus  X.  Pome- 
raniae  Dux  ,  eumque,  una  cum  filio  Vin- 
centio,  tanquam  insigne  ornamentum  Aca- 
denjfae  Gryphiswaldensis  io  Pomeraniam 
secum    duxit.  i)    Factum  id  eat.  a   1498. 

f)  Vid.  nisserl.  Chorogr.  t.X.  Script.  Ilal.  p.  10. 

g)  Lib.   I.  Cap.  0. 

Ii)  Memoircs  pour.  rilisloirc  de  Languedoc  Part, 
I.  Chap.    VI-  p.   195. 

i)  Crameri  Nisi.  Beclcs.  Paraer  n.  'i-i.  p  130, 
Mfcraelii  Hist.   Pomeranica  III.  p.  4H0. 


11  A  V  E 

Quum  vero  a.  1502.  Fridericus  III.  Ele- 
ctor  Saxoniae  Academiam  Wittebergen- 
sem  instituisset^,  multis  precibus  a  Duce 
Pomeraniae  Petrum  hunc  extorsit.  Wit- 
tebergae  per  annos  non  admodum  mul- 
tos  docuit ,  tanto  ibi  favore  Friderici  Ele- 
ctoris  et  Joannis  fratris ,  ut  praolectioni- 
bus  ejus  interessent.  a)  Mirum  est  Scri- 
ptores  de  Academia  laudata  illius  ne  ver- 
bulo  quidem  meminisse.  lllo  tempore, 
Marschalco  teste,  jam  senex  erat ;  tamen 
nescio  qua  de  caussa ,  hinc  abiit,  Colo- 
niam  profectus.  Ibi  fortunam  fautricem 
non  hubuit,  a  Coloniensibus ,  bonorum 
studiorum  inimicis  ,  ejectus  ,  teste  Corne- 
lio  Agrippa  in  Epistola  Apologetica  ad  Se- 
natum  Coloniensem.  b)  Hinc  incertis  se- 
dibus  vagatus  est  ,  unde  Ortwini  Gratii 
Criticomastix  peregrinationis  Petri  Ba- 
vennatis  Lugduni  1511.  prodiit ,  in  quo  , 
teste  Val.  Andrea  in  Bibl.  Belgica  p.  709. 
multa  de  laudibus  Petri  Bavennatis  et 
Academiae  Coloniensis  continentur.  De 
morte  nihil  constat. 

Memoria  usus  est  artificiali  ,  sed  plane 
stupenda ,  cujus  rei  ex  ipsius  scriptis  te- 
stimonia  dederunt  VV.  CC.  Jo.  H°nr.  a 
Seelen  in  Selectis  hterariis  p.  678.  et  Jo. 
Ge.  Schelhornius  tom.  XI  Amoenitatum 
literariarum  p.  16.  seqq.  Maximiliano  I. 
Imperatori  specimina  ejus  rei  dedit ,  et 
muneribus  ab  ipso  ornatus  abiit.  Ipse  ra- 
tionem  hujus  memoriae  docet  in  libro  in- 
ferius  laudando ,  sed  mihi  visa  est  illa 
paullo  abstrusior  ,  sic  ut  malim  sine  illa 
esse ,  quam  tantis  me   tricis    immergere. 

Nunc  scripta  proferemus  : 

1.  Compendium  Juris  Civilis  Albiburgi 
( Wittebergae )  pridie  nonas  Septembris 
1503    4. 

2.  Compendium  Juris  Canonici :  pars 
prior.  Clausula  editionis  Wittebergensis 
haec  est :  Impressum  est  hoc  Opus  Com- 
pendii  Juris  Canonici ,  quoad  primam 
ejus  partem  in  florentissimo  Studio  }\'it- 
tenburgensi .  arte  el  industria  honesti  W- 
ri  Baccalurii  Wolfgangi  Monarensis:  1504. 


N  N  A  S  361 

20.  Aprilis.  fol.  Lipsiens^m  a.  1506.  me- 
morat  Goetzius  de  BibJiotheca  Senatus 
Lipsiensis  pag.  4.  quae  altera  illius  pars 
est.  Vide  Leichium  de  Origine  Typogra- 
phiae  Lipsiensis  p.  84.  86. 

3.  In  Consuetudines  Feudorum  Compen- 
dium ,  D.  Maximiliano  I.  Caesari  dedica- 
tum.  Venet.  fol.  in  Tract.  Tractatuum  t. 
X  Colon.  1567.  8.  sed  in  hac  editione 
dedicatio  desideratur. 

4.  De  artificiosa  memoria.  Venet.  1494. 
Vicent.  1600.  Has  editiones  citat  Arisius 
in  Cremona  literata  tom.  I  p.  356.  Ego 
vidi  editionem  sine  anno  et  loco  impres- 
sam  litt.  Longobardicis  2  plag.  4.  Editio 
Coloniensis  a.  1608.  8.  hunc  habet  titu- 
lum  :  Phoenix  ,  sive  ad  artificialem  me- 
moriam  comparandam  brevis  quidem  et 
facilis  ,  sed  re  ipsa  et  usu  comprobala 
Introductio. 

5.  Repetitio  c.  Inter  alia,  de  emu.  ec- 
cle.  ( de  emunitate  vel  immunitate  eccle- 
siarum  )  Lubecae,  apud  Lucam  Brandis  , 
1499.  fol.  Sub  finem  Petrus  noster  voca- 
tur  Ordinarius  Juris  lmperialis  almae 
Universitatis  Gripeswaldensis.  Notitia  li- 
bri  debetur  J.  H.  a  Seelen  I.  c.  et  in  Hist. 
Typographiae  Lubecensis  pag.  36.  Sub  fi- 
nem  ejus  exstat  Carmen  in  laudem  Lu- 
becae ,  quo  genere  scribendi  noster  etiam 
polluit. 

6'Alphabetum  aureum  Juris  utriusque, 
quod  ad  publicam  Scholasticorum  uiilita- 
tem  ac  ut  multa  ex  tempore  in  utroque  jure 
tum  apponendo.  tum  respondendo,  tum  etiam 
determinando  memoriter  pronunciare  pos- 
sent ,  in  lucem  edidit ,  atque  amplissimae 
Germanorum  Universitati  Coloniensi  nun- 
cupavit.  Gualtherus  Tangherius  1507.  fol. 
Hanceditionem  memorat  Jo.  Henr.  a.  See- 
len  ,  et  Kappius  praefat.  ad  Beehrii  Ili»t. 
Mcclenburgicam  pag.  46.  Alia  cum  additio- 
nibus  Mag.  Joannis  de  Gradibus,  et  Ortwini 
Gratii  Criticomastige  Peregrinationis  Petri 
Ravennatis.  Lugd.  ap.  1'etr.  Vincentium 
1511.  8.  Editionem  anni  1504.  memorat 
Lipenius. 


a)  ISic  Mareschalcus  Thurius  in  praefat.  &d  DO- 
stri  Coropendium  Juris  Civllis. 


b)  Inschuld.  Xachrichlen   1708.  p.  504.  Schel- 
liornius  torno  XI.  p.  16. 

197 


362 


l\  A  V  E 


7.  Aurea  Opuscuh  Celeberrimi  J.  V.  D. 

ct    Equitis  (iitrati  Domiui  l\>tri  Havcnna- 
tis  .    Itoli ■  in    \rniversitut<'    Gnpsualdcnsi 
ntrumque  jus  ordinarie    lcgentis.  4.  sine 
mcntione  anni  ot  loci.  Duo  in  hoc  volu- 
mine  continontur  :  1   Sermo  ,  quem   hahi- 
turws  crat  de  mundato  Dom.  Martini  Epi- 
scopi   Camincnsis  ,  Dec   Doct.    in   Synodo 
per  ipsum  celehrata  :  sed  justa  causa  impc- 
diente  ,  quae  tamen  sihi  est  incognita  ,  illum 
recitare  non  potuit.  2.  Solutiones  argumen- 
torum  e.r  lcgihus  secum  inviccm  pugnan- 
tibus  depromtorum.  Fx  prioro  vorba  haoc 
notatu  digna  decerpo  ;  quae  momonta  quao- 
datn    ad    vitam   nostri  spoctantia  docent : 
Grutias  ingentes   ago    Deo  meo  ,   quia  non 
permisil  me  clericalem  vitam  duccrc.  Nam 
defunch  uxore  mea  prima  suadebant  amici 
ct  jiropinqui .    Ut   Curiam  jielerem  .  diccn- 
tes  ,  quod  evaderem  in  magnum  virum.  Nou 
etiam  :  dicebant  ipsi.  tihi  deerunt  Epiaco- 
jiatus  ,    non  Ahhatiae  .  non   Praelaturae  ; 
quod  constanter   facere  recusavi :  Et :  ut 
penilus    essem    incapax ,  secundam    du.ri 
uxorem.  Xosceham  enim  me  ipsum  ,  quod 
fecissem  .  ut  aliqui  faciunt .  et  forte  pejus. 
Malui  potius  in    matrimonio    vivere    cum 
pauris  redditihus  .  quam  amplissimos  be- 
ncfiriorum  redditns  possiderc.  Ncc  unquum 
mc  facti   pocnituit :  et  si  erravi ,    Uhenter 
crravi. 

8.  Chjpeus  Doctoris  Petri  liavennatis 
contra  Doctorem  Cajum  impugnantcm  suum 
consilium.  lmprossum  Albiburgii  XII.  Kal. 
Jnlii  ,  anno  MDIII.  4.  Controvorsia  ost  de 
matoria  foudali  ,  et  conclusio  innuit ,  con- 
silium  Potri  nostri  adhuc  in  Pomorania 
fuisso  datum.  In  fine  exstat  Carmen  bre- 
vo  ad  Fridoricum  Eloctorem  Saxoniae  ;  de- 
inde  harc  vorba  :  Sciant  auditores  mei  et 
amici  charissimi  Itali  et  Alemanni .  quod 
Deo  optimo  maximoque  ita  disponente  ego 
et  uxor  mea  Lucretia  omnia  mundi  reli- 
quimus .  et  hahitum  fratmm  et  sororum 
dc  pocnitentia  Saucti  Francisci  sumpsimus 
et  eornm  regulampublice  et  solenniter  pro- 
fcssi  sumus  ,  et  oh  id  lahores  meos  injure 
interrupi.   Compendium   enim  in  materia 


N  N  A  S 
Peudorum  ei  Commentum  super  quarto  li- 

bro  Decretalium  impcrfecta  reliqui ,  quae 
ni  fallor  .  f.ectorihus  placuisscnt  ,  et  juri 
opcram  dantibus  magnam  attulissent  utili 
tafetn  otc. 

9.  Libri  Sermonum  ,  qttos  festis  diehus 
auditoribus  suis  jjronunciavit ,  assidenti- 
bus  quandoquc  Fridcrico  Electore  et  Jo- 
hanne  Fratre  ,  Ducibus  Saxoniac  Sercnis- 
simis.  Excusus  libor  Wittenburgii  in  in- 
cude  littoratoria  Ilermanni  Trobelii  ,  Isen- 
naci  1505.  Notitiam  ojus  doboo  Bibl.  Ec- 
clesiasticae  Oloarii  t.  II  p.  117. 

10.  De  Consuetudine :  in  Tract.  Tracta- 
tuum  vol.  II.  itom  cum  Sebast.  Medices 
et  Rochii  Curtii  Tract.  de  Legibus  ,  Sta- 
tutis  ot  Consuotudine  ,  Colon.  1541.  8. 

1 1 .  Rcpetitiones  in  frequentiores  Juris 
Canonici  partes,  vo'.  II.  Venet.  1587.  fol. 

12.  Opuscula  varia.  Lugd.  1586.  fol.  a 
mo  non  visa  ,  sod  a  Lipenio  memorata. 

13.  Singularia  Juris.  Frf.  1596.  quo- 
rum  notitia  Lipenio  debetur. 

1  4.  Disputatio  ,  de  corpore  suspensi  in 
patibulo ,  si  remanere  debeal.  Ravennae. 
Liponius.  Contra  hunc  Defensionem  Prin- 
cipum  Germaniae  edidit  Jacobus  Hoch- 
stratanus.  a) 

15.  An  decimae  sint  jure  divino?  et 

16.  Artem  parvam  memorat  Simlorus. 
Alius  P^rus^RAVENNAS,  de  quo  Lud. 
Vivos  lib  IV.  do  caussis  corruptarum  ar- 
tium  p.  263.  Memoria  patrum  et  avorum 
cocptum  est  in  Italia  renovari  studium 
linguarum  per  discipulos  Petri  Havenna- 
tis  ,  Itali ,  et  Emanuelis  Chrysolorae  :  in- 
ter  quos  maximi  nominis  fuere,  Leonar- 
dus  Aretinus.  Franciscus  Philelphns  ,  Lau- 
rentius  Valla  ,  Varinns  Veronensis ,  Pe- 
rot.tus  Nicholaus.  Si  enim  Chrysolorao 
suppar  fuit ,  qui  a.  1415.  obiit,.  ot  si  hi 
viri  fuerunt  illius  discipuli,  non  potuit 
ille  Potrus  osse,  quem  loco  priore  com- 
momoravimus,  cum  quo  proinde  non  con- 
fundcndus  orat  a  Celob  Iloumanno  in 
Consprct.  roip.  literariae  edit.  tertiae  p. 
128.  Vol  momoria  lapsus  ost  Vivcs  ,  ot 
pro  Potro    diccre    voluit    Joannem ,   quac 


1  Iipii    \ri.i  el   l»o< 'iitncnta  Helnriii.il iniii«        lom.   II.   pag.  3*20. 


l\  K  G  1  N 

sententia  Cl.  Kappii  cst  ,  diss.  de  Xicco- 
no  Polentono  p.  1 4. 

Vincentius  RAVENNAS,  vidc  infra  Vin- 
centius. 

HAVENNIUS  ,  Episcopus  Arclatensis  , 
Hilarii  succcssor,  dc  quo  Benedictini  in 
Historia  litcraria  Galliae  tom.  II  pag.  354. 
Ejus  cst  Epistola ,  qua  Clericos  suos  ad 
Concilium  Arelatense  vocat  t.  IV  Concil. 
Labbei  pag.  1023.  Sunt ,  qui  ipsi  Vitam 
Hilarii  tribuunt ,  quae  tamen  apcrte  est 
Honorati  Massiliensis.  Vide  Galliam  Chri- 
stianam  tom.  I  p.  531.  et  Nostrum  tom. 
III.  pag.  235. 

Benintendius  de  RAVIGNANIS  ,  magnus 
Venetiarum  Cancellarius ,  Andreae  Dan- 
dulo ,  Venelorum  Duci ,  et  Francisco  Pe- 
trarchae  summa  familiaritate  conjunctus. 
Ejus  est  Epistola  a.  1352.  scripta  ad  com- 
mendationem  Chronicarum  Danduli  edita 
ante  Chronicon  laudatum  tom.  XII.  S.  K. 
Ual.  Muratorii  p.  10.  Brevem  quoque  re- 
rum  Venetarum  Historiam  scripsisse  te- 
statur  idem  Muratorius  in  Prolegomenis 
p.  7.  quae  apud  nobilcs  Contarenos  Ve- 
netiis  adservetur.  Nomen  ejus  in  ipso  Ope- 
rc  Danduli  legitur  p.  399. 

KAVRACIUS,  Episcopus  Nivernensis  , 
vixit  sec.  VI.  medio. 

Ejus  supercst  Epistola  ad  Desiderium 
Episcopum  Cadurcensem,  edita  a  Canisio 
Ant.  Lect.  t.  I  p.  646. 

Ludovicus  RECARDELLUS,  (immo  BEC- 
CADELLUS  Bononiensis  )  Episcopus  Ragu- 
sinus  ,  scripsit  Vitam  Petrarchae  (Italice) 
et  Cardinalis  Bembi.  MS.  inBibl.  Vaticana. 
Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum 
MSS.  p.  111.  (292  Prima  edita  in  Toma- 
sini  Petrarcha  redivivus,  Edit.  Petrarchae 
Rythm.  cusa  in  Padova  per  G.  Comino 
1722  1732.  et  in  op.  Monumenti  di  varia 
Letteratura  di  M.  L.  Beccadelli.  Bologna 
1795.  97.  4.  vol.  III.) 

RECUPERATUS  de  Petramala  ,  Aroti- 
nus  ,  a  quibusdam  ctiam  de  Senis  dictus , 
ot  Becuperus  ,  Ord.  Praedicatorum ,  scc. 
XIII.  ct  XIV.  Scripsit  Summarium  virtu- 
tum  et  miracula  B.  Ambrosii  Sansedunii. 
nijus  discipulus  fuit.  llabrmtur  in  Actifl 
Sanctorum  tom.  III  Martii  pag.  240.   Ad- 


A  L  D  U  S-  363 

de  Jac.  Quetif  dc  Scriptoribus  Ord.  Prae- 
dicatorum  t   l  p.  403.  Altamura  p.  61. 

REDEMTUS,  Cl.-ricus  Ilispanus ,  ad 
quem  cum  additamcnto  Archidiaconi  di- 
recta  est  Epistola  Isidori  Ilispahnsis  de 
usu  panis  azymi  in  occidenlali  Ecclesia. 
Vixit  igitur  tempore  Isidori ,  et  Sarratio- 
nem  de  obitu  illius  ( qui  a.  636.  contigitj 
reliquit.  Exstat  in  editior.ibus  Isidori  Ma- 
dritcnsi  ,  et  Breulii  Parisina,  nec  non  ln 
Actis  Sanct.  tom.  I  Aprilis  p.  349.  Vide 
Nic.  Antonii  Bibl.  Hispanam  Vet.  V.  5. 
n.  219. 

Pelrus  REGINALDETUS ,  Ord.  Mino- 
rum  ,.  Doctor  Theologus  ,  scripsit  Specu- 
lum  finalis  retributionis,  antiquo  chara- 
ctere  impressum. 

REGINALDUS  de  Alna ,  religiosus  mo- 
nasterii  Alnensis,  dioecesis  Lcodicnsis, 
Ord.  Cisterciensis  ,  scculo  incerto  ,  scri- 
psisse  fcrtur  Commentarium  in  Sapientiam 
Salomonis ,  qui  vulgo  Roberto  llolcot  tri- 
buitur.  Car.  de  Visch.  Bibl.  Scriptorum 
Ord.  Cisterciensis  p.  285.  Val.  Andreae 
Bibl.  Belgica  p.  788. 

REGINALDUS,  Archidiaconus  Andega- 
vensis,  Frodoardi  Remensis  Chronicon  con- 
tinuavit  usque  ad  a.  1277.  Exstat  in  Co- 
dice  Cottoniano ,  teste  Catalogo  illius  Bi- 
bliothecae  n.  69.  Oudinus  t.  III  p.  552. 

REGINALDUS  Cantuariensis,  monachus 
Ord.  S.  Benedicti  Cantuariae  in  coenobio 
S.  Augustini,  Poela  et  Rhctor ,  Graecae 
etiam  Linguae  non  ignarus.  Scripsit  su- 
per  Malchum  Byzantinum  ,  carmine ,  h. 
e.  hisloriam  a  regno  Constantini  usque 
ad  Anastasium  ,  quam  Malchus  conscri- 
pserat ,  carmine  latino  expressit.  Baleus 
Cent.  XII.  82.  Pitseus  Append.  III.  74. 
Lyseri  hist.  PoGtarum  mcdii  aevi  p.  1394. 
Ad  ipsum  exstat  Epistola  Hildcbcrti  Ce- 
nomanensis,  qua  illud  Carmen  dc  historia 
Malchi  laudat :  apud  Mabillonium  Annal. 
p.  462.  Vixit  igitur  initio  scculi  Xll.quum 
scriptorcs  huc  usquc  actatcm  ipsius  in- 
certam  fuisse  tradiderint. 

RKC.INALDUS,  monachus  Dunelmensis 
circa  a.  1170.  Aihcdo  Abbali  Ricvallcns> 
BynchroDttS  atquc  amicus.  Ejai  Epistola 
ad  AHrvdum .   vita   s     Fddnr    Virgmis , 


364  R  E  G  I  N 

nec  non  S.  Cuthberti  Hpiscopi  Dunelmen- 
sis  adhuc  in  Bibliothecis  Angliae  super- 
sunt.  Vide  Oudinum  tom.  III  pag.  1 432. 
Vitam  quoque  S.  Godrici  Eremitao  in  An- 
glia  circa  a.  IIGO.  elaboravit ,  quam  Gal- 
fridus  monachus  Cisterciensis  abbreviavit 
in  Aetis  Sanctorum  tom.  V  Maji  p.  70. 

REGINALDUS,  Eystetensis  Episcopus , 
vide  REGINOLDUS. 

REGINALDUS  de  Landolina  ,  vid.  RAI- 
NALDUS  de  Montawo. 
REGINALDUS  Lungham,  Ord.  S.  Franci- 
sci  monachus  in  conventu  Norwicensi, 
Theolo^iae  Doctor  Cantabrigiensis  ,  circa 
.i.  I  110.  Scripsit  contra  Edmundum  mona- 
cltum  Buriensem,  contra  Andream  Bingha- 
mum  Dominicanum ,  cbntra  Joannem  Ilai- 
donCarmelitam,  Lecturas  XXX,  Bibliorum, 
in  Maf/istrum  Sententiurum ,  Determinatio- 
nes  et  Quaestiones  disputatas.  Baleus  Cent. 
VII.  45.  Pitseus  c.  752.  Waddingus  de  scri- 
ptoribus  Ord.  Minorum  pag.  304.  Willot 
Athenae  sodalitii  Franciscani  p.  314. 

REGINALDUS  de  Montoro ,  vide  supra 
RAINALDUS  de  Montoro. 

(Jdo  REGINALDUS,  v.  infra  RIGAUDUS. 

REGINALDUS  Pavo  ,  Anglice  Peacok  , 
Cambrobritannus ,  in  Collegio  Orialensi 
Oxoniae  educatus.  Doctoratus  insignia  ac- 
cepit.  Fuit  primum  Episcopus  Asaphonsis. 
deinde  a.  1444.  Cicestriensis.  Quamvis  se- 
se  WiclefiMs  acriter  opponeret ,  tamen  si- 
mul  \itia  Cleri  ct  Curiae  Romanae  vehe- 
menter  insectatus  est  :  quam  ob  caussam 
reliquorum  odium  incurrit,  in  Synodo  Lam- 
bcthana  a.  1457.  articulos  quosdam  ,  tan- 
quam  erroneos  et  haereticos  revocare  jus- 
sus.  Ex  scriptis  illius,  quac  ipse  in  omni- 
bus  suis  oporibus  rrcensere  solet,  tantum 
impressus  est  de  Fide  liber  II.  opera  Hcn. 
rici  Whartoni  ,  Londini  1688.  4.  prout  ip- 
se  testatur  in  Auctario  ad  Jacobi  Usserii 
Historiam  dogmaticam  de  Scripturis  ct  Sa- 
cris  vernaculis  p.  445.  ubi  etiam  quaedam 
vestigia  veritatis  excerpta  dedit. 

Reliqua  sunt  inodita  :  Bepressor  nimiue 
Cleri  reprehensionis,  Anglice  scriptus,  cu- 
jus  opconomiam  et  excerpta  notabilia  dc- 
dit  idem  Whartonus  in  Appendicc  ad  Ca- 
\-  urii   p    102    spqq.  Justa  S   Scripturae 


A  L  1)  l   S 

aestimatio  ,  Provocalor  Christianorum  ,  de 
communione  sub  utraque  specie  ,  de  sua 
Palinodia  ,  contra  mendicitatem  impiam  , 
r/c  libertate  Evangelii,  de  legibus  et  doctrt- 
uis  hoininum  etc. 

Idero  Whartonus  mcmorat  Joannem  Fo- 
xum  Collectanea  quaedam  ex  scriptis  Fea- 
coci  ,  una  cum  Articulis  seu  Aphorismis 
Wiclevianis  Argentinae  1554.  8.  edidisse, 
librum  autem  a  se  visum  non  esse. 

Adde  Lelandum  c.  566.  Raleum  Cent. 
VII.  19.  Pitseus  hunc  prorsus  omisst  Quae- 
dam  habet  Noster  tom.  V.  p.  211. 

REGINALDUS  de  Piperno  ,  Anglus,  mo- 
nachus  Dominicanus,  Theologus  et  Con- 
cionator,  aetatis  incertae.  Scripsit  Postil- 
lam  in  Joannem ,  Lecturas  et  Sermones. 
Ita  Baleus  Centur.  XII.  32.  Pitseus  Append. 
Centur  III.  75.  Sed  fuit  potius  Italus,  e 
Priverno  Campaniae  municipio  oriundus  , 
discipulus  et  comesindividuus  S.  Thomae. 
ohiit  intcr  a.  1280.  et  1300.  Postdla  in 
Joannem  quidem  a  Heginaldo  nostro  con- 
gesta  ,  sed  a  D.  Thoma  emendata  est , 
unde  in  Operibus  ejus  legitur  tomo  XIV. 
separatim  vero  prodiit  Paris ,  1520.  fol. 
Postilla  super  epistolas  Pauli ,  exceptis 
ad  Romanos ,  priore  ad  Corinthios  et  ad 
Hebraeos  usque  ad  cap.  XI.  quae  ab  ipso 
Thoma  exaratae  sunt  ,  habentur  tom.  XVI. 
Operum  D.  Thomae.  Postdla  super  Ires 
nocturnos  Psalmos,  ibid.  t.  XIII.  Lectura  su- 
per  primuin  de  anima,  ibid  t.  lll.  Vide  Jac. 
Quetif  de  Scriptoribus  Ord.  Fraedicatorum 
tom.  I,p.  381.  Ambr.  ab  Altamura  p.  64. 

REGINALDUS,  Ord  Fraedicatorum  ,  fi- 
dus  D.  Thomae  Aquinatis  socius,  et  do- 
ctus  eodem  ,  ex  D.  Thoma  docente  exce- 
pit  Commentaria  in  Evangclium  S.  Joan- 
nis  ,  a  quinto  capite  usque  ad  linem  :  quae 
postea  D.  Thomas  legens  pro  suis  habc- 
ri  voluit:  Quare  et  hujus  nomine  circum- 
feruntur.  Idem  praestitit  ipse  Heginaldus 
super  S  Pauli  phires  Epistolas ,  eodem 
D.  Thoma  illas  interpretante.  Quod  et  f<>- 
cit  in  libros  Aristotelis  de  Anima.  Testa- 
tur  haec  D.  Antoninus  part  3.  llistor.  tit. 
18.  c.  10.  llaec  Possevinus  tomo  II.  Ap- 
paratus  p.  317.  Confer  testimonium  Nico- 
lai  Triveti  supra  t.  V.  p.  269. 


K  E  1  M  B 

*  Alter  iste  Reginaldus  idem  est  cum 
priori,  nernpe  cum  Reginaldo  de  Piperno  ; 
quare  non  erat  cur  hic  a  Blbliothecario 
nostro  geminorentur. 

REGINALDUS  Umber  ,  a.  1298.  Leclor 
sacri  Palatii  Apostoliei  ,  scripsit  in  quatuor 
libros  Sententiarum.  Jacobilli  Bibl.TJmbriae 
240.  Willotus  et  Possevinus  hunc  Archic- 
piscopum  Rotomagensem  faciunt,  et  Car- 
dinalcm  Portuensem  Episcopum  ;  sed  nc- 
que  Archiepiscopum  neque  Cardinalem 
fuisse  docet  Waddingus  Annal.  Minorum 
ad  a.  1298.  n  4.  quem  etiam  confer.  de 
scriptoribus  ejusdem  ordinis  p.  30i. 

REGINO,primum  Monachus,  doin  ab  an- 
no  891.  usque  899.  Abbas  Prumiensis  .  sed 
ab  ilia  dignitateinvidiaaemulorumdejcctus. 
Privatam  postea  vitam  gessit  in  monaste- 
rio  S.  Maximini  ,  mortuus  a.  908.  Scripsit. 

1.  Chronicon  a  nato  Christo  ad  a.  908. 
quod  exstat  tom.  I  Pistorii  p.  1.  et  in  edi- 
tione  Struviana.  Ed;tus  quoque  est  separa- 
tim  1521.  Moguntiac  upud  Jo.  Schoeffer  , 
fol.  deindecum  Abbate  Urspergensi  Argent. 
1609.  fol.  Numeros  annorum  quidam  re- 
centiore  manu  adscriptos  esse  statuerunt. 
Testatur  autem  Jo.  Mabillonius  in  Itinere 
Germanico  p.  25.  edit.  Fabricii  in  codicibus 
optimac  notae  monasterii  Gemblacensis  et 
Murensis  hos  numeros  adscriptos  atque 
adeo  ad  ipsum  auctorem  referendos  esse. 
Adde  Bullartum  Academie  des  sciences 
tom.  I.  p.  121.  seqq. 

2.  De  disciplinis  Ecclesiasticis  et  Reli- 
gione  Christiana ,  prodiit  pnmum  ex  Co- 
dice  Helmstadiensi  a  Joachimo  Hildebran- 
do  editore  Ilelmst.  1659.  4.  deinde  cum 
variis  additionibus  cura  Steph.  Baluzii. 
1671.  8 

3.  De  Harmonica  institutione  ad  Ratbo- 
dum  Archiepiscopum  Trevirenscm,  et  Lc- 
ctionarium  totius  anni ,  Codcx  manu  oxa- 
ratus  cum  supra  scriplis  notis  musicis  illo 
aevo  usitatis.  Fuit  primum  Gerardi  a  Ma- 
stricht  ,  deinde  Jo.  Ludolphi  Bunemanni 
Rectoris  Scholae  Mindensis ,  nunc  est  in 
Bibl.  Senatus  Lipsiensis.  Vide  Eccardum 
rerum  Francicarum  XXXIII.  133.  Matthe- 
sonii  Criticam  Musioam  Vol.  I.  p.  8:5.  <  I 
I  17.  soqq.  God.   Leonh.    Baudis    diss.    dc 


A  L  1)  U  S  ;{(,;, 

indole  caussarum  Ucclesticarum  pag.  33. 
Aliud  cxemplum  est  Ulmae  in  Bibliothe- 
ca  KrafTtiana  ,  teste  Bevschlagio  in  Sylloge 
variorum  Opusculorum  tomo  I.  fascic.  I. 
p.  il6.  Plura  Fabricius  noster  supra  tom. 
I.  p.  221.  Uistor.  literaria  Galliae  t.  VI. 
p.   148.  soq. 

RFJilNOLDUS,  Fpiscopus  Eichstedensis 
undecimus  pcr  annos  XXIV.  obiit  a.  989. 
Trium  linguarum  pcritus  fuisse  dicitur, 
scripsit  Vitas  S  Xicolui .  Blasii,  Wilibul- 
di  item  Wunibaldi.  Haec  Bruschius  in  Ca- 
talogo  Epis  oporum  Eichstedensium.  Idem 
tcstantur  Molanus  et  Baronius ,  quorum 
testimonia  Canisium  impulerunt,  ut  sta- 
tueret ,  Vitam  illam  S.  Wilibuldi,  quam 
Ant.  Lect.  lomo.  III.  part.  I.  pag  13  edi- 
dit ,  cui  tamen  in  Codice  monasterii  Wind- 
bergensis  nomen  praefixum  non  fuit.  Re- 
ginoldo  tribuendam  esse.  Jacobus  vcro 
Basnagius  post  Mabillonium  dubitat ,  ne- 
que  id  injuria.  Testatur  enim  Anonymus 
alius  de  translatione  reliquiarum  Wihbal- 
di  tom.  H.editus,  Reginoldum  vitam  car- 
mine  scripsisse  ,  haec  autem  est  prosaica. 
Acta  S.  B lasii ,  quae  in  Actis  Sanctorum 
tom.  I.  Februari.  p.  344.  edidit  Bollandus, 
eidem  conjectura  quadam  asser.t.  Adde 
Ilenschenium  tom.  11.  Febr.  p.  70.  et  Jo. 
Bapt.  Sollerium  tom.  II.  Julii  p.  488. 

REGIOMONTANUS  ,  vide  supra  Joannes 
Mullerus . 

Chronicon  BEICHEBSPERGENSE  a  mo- 
nacho  coenobii  Reicherspergensis  in  Bava- 
ria  compilatum  edidit  Christoph.  Gewoldus 
Monachii  ,  1161.  4.  postoa  Jo.  Petrus  Lu- 
dovicus  tom.  II.  S.  R.  German.  p.  127.  In- 
cipit  a  nato  Christo ,  et  usque  ad  1494. 
pertingit ,  universalem  potius  ,  quam  sin- 
gularem  suae  rcgionis  historiam  describens. 

RFl.MANNUS  vcl  Otfmon»u?,scripsit  IV- 
tam  S.  Cadroae  ,  Abbatis  Walciodorons:-. 
aequalis  sui ,  mortui  a.  974.  quae  exstat 
in  Aotis  SS.  tom.  I  474.  et  apud  Mabillo- 
nium  Sec.  V.  Benodict.  pag.  487.  Adde  lli- 
stor.  literariara  Galiiae  tom   VI.  p.  159. 

REIMBALDUS,  quem  Mabillonius  Cano- 
nicum  S.  Mariaeet  S,  Lamberti  Leodien- 
sis  vocat ,  rectius  .  Praopositus  S.  .loanms 
Leodiensis:  nam  ita  in  titnlo  Bpistolae  Wa- 


.{(,(.  H  E  1  N 

tonisjaoi  memorandae  scribitur,  vixiloir- 

,  a  .1  1 1 15.  quo  tempore  Loodio  fugere 
et  dpud  Kieherium  Abbatom,  noscio  quem, 
per  menses  octo  delitescere  coactus  fuit. 
IIujus  igitur  bospitis  suasu  librum  dc 
Yita  Canonica  conseripsit  ,  qucm  in  Co- 
dice  monasterii  Alnensis  oculis  usurpa- 
\  it  Jo.  Mabillonius  ,  prout  in  Analectis 
pag.  473.  testatur.  Uunc  ipsum  librum 
Wazoni  Priori  S.  Jacobi  Loodiensis  mittit 
Reimbaldus ,  rogans  ,  ut  dli  manum  ulti- 
mam  admovoat ,  et  corrigenda  corrigat. 
Wazo  vcro  modosto  respondet,  so  nihil 
habere ,  quod  addat  vcl  cmondot  ,  sed  po- 
tius  gratulatur ;  cui  Hoimbaldus  altcra  epi- 
stola  rospondot-  Tros  illas  epistolas  (  duas 
tantum  observaverat  Mabilloniusj  cx  eo- 
dom  Codice  Alnensi  edidorunt  Martone  et 
Durand  in  Tbosauro  novo  Anecdotorum 
tom.  I.  pag  338  seq.  Ljus  Stromata  bis 
adsunt  in  Bibl.  Vaticana.  Bern.  de  Mont- 
faucon  Bib.  Bibl.  MSS.  pag.  101.  138.  Ver- 
sus  iu  vitam  S.  Majoli  extant  in  Actis 
Sanctorum  tomo  11.  Ma.ji  pag.  668. 

REINERUS,  aliis  fienerus ,  Nonnum  Re- 
nerum  vocat  Codex  MS.  teste  Papobrochio 
tom.  VI  M.iji  p.  72 i.  natus  a.  1135.  post 
annos  viginti  ordim  S.  Boncdicti  nomen 
dedit  in  monusterio  S.  Laurontii  Leodicn- 
sis ,  Romam  quator  profectus  ,  a.  1197. 
monastorii  sui  Prior  electus ,  a.  1215.  ad 
LaJteranense  Concilium  vocatus  est,  obiit 
a.  1230.  Scripsit  multa  ,  quorum  recon- 
sum  ipso  init  libro  II.  de  claris  scriptori- 
bus  monasterii  sui.  Nos  primum  enume- 
rabimus,  quae  typis  sunt  odita. 

1 .  \itae  quorundam  Episcoporum  Leo- 
diensium  ab  a.  119i.  ad  1230.  ex  quibus 
(iesla  S  Lamberti  odidit  Jo.  Cbapeavilliug 
tom.  I  Script.  Leodionsium  p.  411.  Vitam 
Wolbodonis  .  qua  idom  usus  est ,  edide- 
runt  Anlw  erpienses  in  Actis  Sanctor.  t. 
II  April.  pag.  857.  et  Habillonius  seculo 
VI.  Bonrdictino  part.  I.  pag.  174.  Vitam 
Frederici ,  Bollandistae  tom.  VI  Maji.  p. 
~ 25.  Aliam  ojusdem  Martene  et  Uurand 
Collect  ampliss.  tom  IV  p.  1023.  Pezius 
dedit  loco  citando  p.  167.  Vttam  8.  Begi- 
nardi  /Egidws  do  Auroa  valle  bistoriae 
suae  Leodiensi  ad  verbum  inseruit,  tt  ex- 


B  H  r  s 

stat  tom.  II  Scriptorum  Lcodionsium  p. 
167.  Pracfationem  vcro  ab  illo  omissam 
ediderunt  Martcno  et  Durand  Collect.  am- 
pliss.  tom.  I  pag.  961.  ViUun  Eraclii  de> 
dit  Pezius  Thes.  noviss.  Anecdotorum  t. 
IV  part.  3.  p.  155. 

2.  De  adventu  reliquiarum  B.  Lamber- 
ti  Roma  Leodium  .  sermone  ligato  Edidit 
Pezius  I.  c.  p.  121. 

3.  Triumphale  Bullonicum ,  sive  quo- 
modo  Ecclesia  Loodiensis  Bulliononse  ca- 
stium  rocoperit.  ibidom  p.  129. 

k.  De  claris  scriptoribus  monaslerii  S. 
Laurentii  Leodiensis.  ibidem  p.  17. 

5.  De  casu  fulminis  super  Ecclesiam 
monasterii  sui ,  a.  1182.  ibidem  p.  187. 

6.  Libellus  dedicationis  ,  super  dedica- 
tione  monastorii  sui.  ibidom  p.  197. 

7.  Vitae  S.  Theobaldi  Eremitae  et  Pela- 
giae  .  quarum  praefationes  ediderunt  Mar- 
tene  et  Uurand  Collect.  ampliss.  tom.  I. 
pag.  960. 

8.  Continuavit  Hisloriam  monasterii  S. 
Laurentii  Leodiensis  ,  quod  Hupertus  Tu- 
itiensis  inchoaverat,  ab  anno  circiter  1120. 
1216.  editam  ab  iisdem  t.  IV  p.  1033. 

9.  Continuavit  porro  Lamberti  parvi 
Chronicon  ab  a.  1194.  1230.  ab  iisdem 
productum  tom.  V  p.  1. 

10.  In  novem  Antenatalitias  Anliphonas, 
s.  de  Antiphonis  Adventus  ex  editione  Lco- 
diensi  habetur  etiam  libro  111.  de  scripto- 
ribus  monastorii  sui. 

11.  Ipse  in  libro  modo  adducto  alia  in- 
genii  sui  monumcnla  ,  scd  nondum  edita 
profert ,  Vitctm  S.  Pelagiae  sive  Spoculum 
poonitontiae  ,  libris  II.  p.  69.  Palmarium 
virginale ,  s.  de  Vita  S.  Mariae  Virginis 
Cappadocis  ,  libris  II.  pag.  84.  Flos  eremi 
s.  do  vita  8.  Ticbaldi  monachi  et  eremi- 
tao,  libr.  II  p.  97.  de  conjliclu  duorum 
ducum  et  animarum  revelatione  ,  et  de  mi- 
lite  captivo  per  salutarem  hostiam  libera- 
to  lib.  II.  scriptos  versibus  hoxamotris, 
praemisso  proor,mio  trochaicis  versibus , 
p.  110.  Varii  generis  carmina  cl  epigram- 
mata  ,  p.  122.  Lacrymarum  libclli  III.  p. 
311.  et  270.  de  profectu  mortis  lib.  II.  ad 
Wiholinum  qucndam   Kxseholusticum. 

llue  pertinont    alia  ,    et    quidem  ligato 


K  E  M  I 

sermone  de  situ  Sardiniae  .  de  virtoria 
S.  Michaglis  Archangeli :  hymni  septem 
breves  de  Spiritu  Sanclo.  Prosa  vero  scri- 
psit  de  gestis  Ahbatum  et  fratrunt  S.  Lau- 
rentii.  q)  Lauream  peregrinorum  Jeroso- 
lymitanorum  libris  XIV. 

Adde  Val.  Andreae  Bibl.  Belgicam  pag. 
789.  790.  et  Swortium  pag  688.  qui  ex 
uno  duos  faciunt,  unum  ,  qui  Historiam 
Leodiensem  ,  alterum  qui  Vitam  Wolbodo- 
nis  scripserit.  Conferenda  quoque  est  Prao- 
fatio  Pezii  ad  tomum  IV.  Thesauri  novis- 
simi,  qua  tamen  uti  non  potui,  quia  exem- 
plum  ,  quo  utebar  ,  illa  carebat  ,  nequo 
aliud  ad  manus  erat. 

REINARDUS  Confluentinus  .  Germanus, 
Abbas  Ord.  S.  Benedicti ,  exposuit  librum 
Job ,  Psalterium  Davidis ,  Esaiam  et  Eze- 
chielem  prophetas  ,  Pauli  Apostoli  Episto- 
las  omnes.  Vivebat  a.  1096.  Haec  ex  Ei- 
sengreinio  Possevinus  tom.  II  Apparatus 
pag.  319. 

REINilARDUS  de  Fronthoven  ,  alii  scri- 
bunt  Bernardus  de  Franchoven.  monachus 
Ord.  Praedicatorum  in  conventu  Conflu- 
entino  ,  circa  a.  1410.  Scripsit  Sermones 
de  tempore  et  Sanctis.  Trithemius  c.  715. 
Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord.  Praedi- 
catorum  tom.  I  p.  752.  Altamura  p.  152. 
Vide  nostrum  supra  tom.  I.  p.  213. 

REINHARDUS  de  Laudemburg ,  Germa- 
nus  ,  Ord.  S.  Augustini ,  Theol.  Doctor  ot 
Concionator ,  circa  a.  1500.  Scripsit  Ser- 
mones  de  Passione  Domini  accomodatos  ad 
formam  Quadragesimalis.  Norimb.  1501 
4.  Phil.  Elssii  Encomiasticon  Augustinia- 
num  p.  600.  Gandolfus  de  ducentis  Augu- 
stinianis  Scriptoribus  p.  308. 

UEINHARDUS,  Abbas  in  Reinhusen  Sa- 
xor.iao  ,  scripsit  Commentaria  in  Ezechie- 
lem  .  Esaiam  ,  Psalmos  ,  Epistolas  Pauti . 
Mctricum  in  lob  ,  ot  quaodain  alia  Ge- 
snorus  ot  Trithoniii  Chronioon  HirsaOg. 

KE.MMKRTUS,  vol  Mmbertus,  Flandor, 
aliis  1'risius  ,  primum  rannachu9  Turhol- 
tonsis  ,  soholam  roxit  in  monastorio  Cor- 
heiae  novae,  doinde  suocossor  Anscharii 
in  Arohiopiscopatu  Ilamburgonsi    ot    Bic- 


G  I  U  S  ;j67 

mensi ,  obiit  a.  888.  Do  Vita  ojus  plura 
docont  Scriptoros  rerum  Hamburgonsiurn 
ot  Hremensium  ,  Acta  Sanctorum  tom.  I 
Pebr.  p.  393.  ct  Mabillonius  sec.  IV.  Be- 
ned.  part.  2.  p.  171.  llist  litorairo  dc  la 
Francn  t.  V  p.  631.  Scripsit. 

1.  Vitam  S.  Anscharii ,  primuin  o\  Cd- 
dice  Hamburgensi  mntilo  oxousam  a  Phil. 
Caosare  in  Triapostulatu  Soptontrionis  ('o- 
loniae  1642.  postoa  vero  e  Codiee  antiquo 
Corbeiensi ,  qui  nunc  in  monastorio  S. 
Germani  Pratensis  habotur ,  plonius  edi- 
tam  a  Potro  Lambocjo  cum  Originibus 
Haruburgensibus  a.  1651.  Ropotita  ost  post 
haec  et  cum  aliis  oxomplaribus  collata  in 
Actis  Sanctorum  tom.  I  Fobr.  p.  391.  noo 
non  in  Mabillonii  soc.  IV.  pert.   I.  p.  75. 

2.  Epistolam  de  Cynocephalis ,  quae  in- 
tercidit,  vol  corte  huc  usque  nondum  pu- 
blici  jurs  facta  est.  Scimus  aulom  eam 
scriptam  ex  responsione  Ratramni  ,  de 
qua  supra  tom.  I  p.  226.  Verba  Ratramni 
sunt  haoc.  Quando  scripsistis  nobis  ea , 
quae  de  Cynocephalorum  natura  potuislis 
cognoscere.  Rimbortus  autem ,  cum  eam 
scriborot ,  tantum  Presbyter  fuit. 

3.  De  Virginitate  lib.  1.  et  Epistolas  va- 
rias  memorat  Val  Andreas  Bibl.  Belgica 
pag.  792.  noc  non  Swertius  in  Athenis 
Belgicis  p   656. 

REMEDIUS,  quibusdam  Remigius  ,  Epi- 
scopus  Curiensis  in  Rhaetia  ,  temporibus 
Caroli  M.  quippe  cujus  jussu  Canones  Ec- 
clesiasticos  ex  Pontificum  Epistolis  excer- 
psit.  Edidit  Goldastus  rerum  Alemannica- 
rum  t.  2  parte  1.  p.  121. 

REMENSE  Chronicon  breve  editum  est 
in  Labbei  Bibliotheca  MSS.  tom.  I  p.  358. 
Registrum  Epistolarum  Aloxandri  III.  pro 
Remensi  provincia  in  Martone  et  Durand 
Colloot.  amplissima  t.  II  praof.  p.  36. 

RBMIGIUS  ,  monaohus  ooonobii  S.  Gor- 
mar.i  Antissiodorensis  ,  Ord.  S.  Bonodicti. 
Post  a  882.  a  Fulcono  Archiop.  Romensi 
ad  soholam  ibi  rogendam  ovocatus  est  ,  to- 
ste  Flodoardo  Hist.  Rom.  IV.  9.  Non  con- 
fundondus  ost  oum  Rernigifa  seqoentibus. 
Operose  <\<-  illo  egit  Hist.  literaria  Galliao 


;i)  aii  idem  »11  cum  opere  de  Scrlploribus  iuo*      mgierll  nrt,  nnrerodWeftoj,  non  posson  dieere. 


368  R  B  M  I 

ton).  VI.  p,  99.  Kdidit  ille 

I .  Expositionem  Missae ,  quod  Opuscu- 
lum  Alcuioo  tribuorunt  ,  quippo  quod  c. 
XL  Iibri  de  divinis  olliciis  constituit ,  ob- 
te  Eccardo  rerum  Francic.  XXVII. 
26  Multa  i  \  Marco  Floro  desumsisse  no- 
lat  BuJaeus  flist.  Academiae  Parisinae  t. 
1  pag.  ti35.  Possevinus  librum  de  officiis 
divinis.  Colon.  1536.  excusum  memorat: 
nescio  an  idem  sit  cum  hac  Expositione 
Missae.  Exstat  tom.  XVI  Bibl  1T.  raaxi- 
mae  pag.  883.  (293  Cod  Sec.  XI  in  med. 
Laurent.  Baodioi  in  Qp.  Xovelle  Letterarie 
i  .   1791  .  548.) 

1  Expositionem  in  undecim  Prophetas 
minores,  quae  una  cum  Ocumcnio  et  Arc- 
ta  prodiit  Antv.  151'). 

3.  Commentaria  in  Psalmos ,  ex  Am- 
brosio  ,  Augustino  et  Cassiodoro  consarci- 
nata.  Colon.  1536.  fol.  Et  baec  quidem 
Iria  habontur  tom.  XVI  Bibl.  PP.  Lugdun. 
Qnidam  Mancgoldo  iribuunt  de  quo  Noster 
supra  tom.  V.  p.  13. 

4.  Commentarius  in  Epistolas  Pauli , 
qui  vulgo  Beoiigio  Bemensi  vel  llaymoni 
a  tribuitur,  ad  nostrum  potius  pertinet , 
quia  Gregorius  M.  cum  Beda  ibi  citalur, 
et  Saracenorum  mentio  fit.  Sub  nomine 
nostri  prodisse  in  Bibl.  PP.  Coloniensi  tra- 
dit  Caveus,  quod  longe  secius  cst.  Nam 
tomo  V.  ojusquo  parte  tertia  habetur  Re- 
migii  liemensis  Episcopi  Explanatio  Epi- 
stolarum  Paulinarum  ex  editione  Jo.  Bapt. 
Villalpandi  Uom.  «598.  fol.  Mogunt.  1614. 
fol.  ln  Bibl.  vero  Lugdunensi  t.  VIII.  p. 
883.  Bemigio  Lugdunensi  adscnbitur.  Vide 
llistoriam  Galliae  literariam  t.  III.  p.  162. 

5.  Commentarius  in  Apocalypsin ,  qui 
vulgo  Haimo  tribuitur,  ad  noslrum  spe- 
Ctat.  Nam  is  quadam  modestia  nomen 
suum  scriptis  non  addidit  ,  vel  etiam  Rey- 
munis  aut  Raymonis  abbreviatum  nomen 
adjecit ,  unde  Haymonem  fecerunt  in  his 
tion  satis  exorcitati.  Stilus  enim  est  Re- 
migii  nostri ,  prout  observat  Abbas  Lebcuf 
tom.  I  dissert.  ad  Ilist.  Gallicam  spectan- 
tium  pag.  279.  qui  etiam  siugularem  de 
hac  re  dissertationem  promittit.  Ut  obiter 


G  l  U  S 

hoc  addamus  ,  Abbas  modo  laudatus  ibi- 
dem  illud  agit ,  ut  Honorium  ,  quem  huc 
usque  \ugustoduncnscm  vocarunt  .  Germa- 
niae  potius  vindieet ,  ul  Augustac  v^\  Vin- 
dclicorum  vel  Iianracorum  tribuendus  sit. 
(i.  Epistola  ad  Dadoncm  Episcopuni  I7r- 
dunensem  ,  in  qua  oxplieat  .  quid  de  Gog 
Magog  apud  Ezechielem  iotelligendura  sit 
et  de  Hungrorum  origine  quacdam  nar- 
rat ,  hahotur  in  Collectione  amplissima 
Ldm.  Martone  et  Ursini  Durand  tom.  I. 
p.  230.  Quamvis  etiam  tantum  litorae  ini- 
tialos  S.  et  D.  in  Codice  Florofriensi  ex- 
stent ,  tompora  tamon  conveniunt  ,  etsub 
finom  Epistolao  congregationem  S.  Germa- 
ni  vocat  fratres  ei  dominos  suos. 

7.  Commentarius  in  Genesin  oditus  est 
a  Bern.  Pezio  Thos.  novissimo  Anocdoto- 
rum  t.  IV.  part.  1.  sub  initium. 

8.  Comment.  in  librorum  Judicum  ,  ab 
eodem  1.  c.  p.  127. 

9.  Comment.  vastus  in  Matthaeum  ,  MS. 
habetur  Monachii  in  Bibliotheca  Screnis- 
simi  Electeris  Bavariae  ,  teste  Bev.  Bern. 
Pozio  Dissert.  Isagogica  ad  tom.  I.  The- 
saun  novi  Anecdotorum  p.  23.  in  Bibl. 
Vindobonensi  et  S.  Georgii  Majoris  Vene- 
tiis,  testo  Possevino  Apparatus  t.  II.  320. 

10.  De  Eestivitatibus  Sanctorum  lib.  I. 
ad  Episcopum  /£cluorum,rnemoratBulaeus. 

11.  Sermones  triginta  occurrunt  in  Le- 
ctionario  monasterii  Medianonsis  ante  an- 
nos  700.  scripto  ,  ex  quibus  aliquot ,  qui 
ad  Sacramontum  Eucharistiae  spectant  , 
descripsit  Ilyacintus  Alliot.  Haec.  Theode- 
ricus  Buinartus  in  Itinere  Alsatico  ct  Lot- 
haringo  ,  tom.  III  Operum    posl.humorum 

Mabillonii  et  Iluinarti  pag.  441.  An  vero 
Alliotus  illos  edidorit,  mihi  non  constat. 

12.  Commentarii  in  Martianum  Capel- 
lam ,  Donatum  et  Priscianum  inoditi  in 
variis  Bibliothocis  habontur.  Vide  Indicem 
Bern.  de  Montfaucon.  Videndum  annon 
his  titulis  comprehendantur  Remigii  Gram- 
maticalia  ,  Colon.  1500.  fol.  edita  ,  testc 
Maittairio  tom.  I.  Annal.  Typogr.  p.  728. 
cdit.  poster. 

13.  Commcntarius  in  liegulam  S.  Rene- 


i    N'"n  in  Codic*  Cassineosi     i'')>scvino   leslc      scribitur  H<inn<>. 


II  E  M 

dicti  forte  illius  est.    Florentiae    in    Bibl. 
Medicea  et  Camaldulensi.  Idem  p  413.  430. 

14.  Hesponsio  ad  Gualonem  ,  Ilpduorum 
Episcopum  ,  de  pugna.  Michaelis  cum  Dia- 
bolo  de  corpore  Mosis  et  de  Behemoth  , 
quam  Posscvinus  memorat. 

15.  De  ratione  gubernandae  Ecclesiae 
scripsit ,  prout  docet  Eisengreinius  ,  apud 
eundem  Possevinum. 

16.  Interpretatio  nominum  Hebraicorum 
ordine  Alphabetico ,  quae  vulgo  Bedae  tri- 
buebatur.  in  cujus  quippe  Operibus  exstat 
tom.  III.  p.  73!  Oudinus  autem  testatur 
in  optimaenotae  Codicibus  Bemigio  nostro 
tribui.  Adde  Merici  Casauboni  annot.  ad 
Optatum  p.  49.  *  Ad  hunc  Bemigium  Antis- 
siodorensem  spectare  credo  homilias  qua- 
sdam  legendas  in  homiliario  quodam  MS. 
Bibliothecae  Can.  maioris  eccl.  Lucensis. 
Sunt  autem  homilia  S.  Bemigii  in  illud  : 
vigilate  ergo  quia  nescitis;  incipit :  hic  ergo 
perspicue.  Altera  in  illud :  vos  estis  sol  ter- 
rae.  Incipit :  quia  dixerat  Dominus.  Item 
tractatus  in  illud  :  scitis  quia  post  biduum 
incipit: \etfactum  este\c.  hac  enim  sententia. 
ltem  Homilia  in  illud  :  vespere  autem  Sab- 
bati; incipit  Matthaeus a parte  Item  alterain 
illud  :  Magisler  attuli  filium  meum  Incipit 
retorquet  culpam.  Altera  in  illud  :  Dissere 
nobis  parabolam.  Incipit  sed  quaerendum. 
Codex  est  saeculi  ut  arbitror  ,  XII.  * 

BEMIGIUS  Clarus ,  aliis  Clarus  Hierony- 
meus  ,  a)  etiam  pro  more  seculi  nar'  'ti-o^ijv 
Florenlinus ,  a  patria  ,  dictus  .  Ord.  Prae- 
dicatorum  ,  in  domo  S.  Mariae  Novellae. 
Sententias  legit  Parisiis  in  Gymnasio  Sa- 
njacobaeo ,  postea  Bomae  Magister  Theo- 
logiae  factus  ibidem  docuit ,  tandem  Pro- 
curator  Ordinis  electus  obiit  a.  1312.  Scri- 
psit  Quaestiones  Theologicas  per  alphabe- 
tum  ,  De  modis  rerum  ,  Opus  MetapJiysi- 
cum  ,  Quodlibeta  ,  Sermones  de  tempore  et 
Sanctis  ,  Quadragesimale.  Jac.  Quetif  de 
Scriptoribus  Ord.  Praedicatorum  tom.  1  p. 


1  G  I  U  8  309 

500.  Jul.  Nigcr  dc  Scriploribus  Florentinis 
p.  480.  Altamura  p.  87. 

*  Nec  Quetifium  ,  nec  Bibliothecarium 
nostrum  planeassequutum  verba  Pocciantii 
in  Catalogo  Scriptor.  Florentinor.  arbitror. 
Cum  enim  scribat  Pocciantius  Remigais 
Clari  Hieronymnei  ex  ord  Praedicalorum  ; 
censuit  Quetifius  illius  Clari  Hierouimaei 
nomen  alterum  Bemigii  designare  ,  ac  si 
scripsisset  alio  nomine  clarus  Hierony- 
maeus  ;  sed  cur  dixit  clari  et  non  clarus? 
Bibliothecarius  vero  clari  hic  habet  pro 
celebri;  Hieronymaei  vero  nomen  esse 
censuit  Coenobii  cuiusdam  Florentini.  Ve- 
rum  nullam  esse  Praedicatorum  Domum 
huius  nominis  Florentinis  omnibus  comper- 
tum  est.  Ego  igitur  existimo  ac  principio 
quidem  illud  Hieronymaei  sphalma  esse  ty- 
pographicum  satis  constat,  et  ipse  pariter 
Pocciantus  illud  emendat  in  postrema  ope- 
ris  pagella,  legendumque  edicit  Hieronymi. 
Esse  autem  Clari  Hieronymi  c.enseo  nomen 
patris  et  gentis ,  ex  qua  Bemigius  satus 
est,  et  perinde  valent  ac  e  patre  Claro  Hie- 
ronyma  gente.  * 

BEMIGIUS  ,  Lugdunensis  Episcopus  ,  hu- 
jus  nominis  primus  ab  a.  851-875.  Vide 
Galliam  Christianam  tomo  IV.  p.  61.  Hist. 
literaire  de  la  France  tom  V.  p.  4i9.  Ejus 
et  Ecclesiae  Lugdunensis  liber  de  tribus 
epistolis  cum  Appendice  s.  Solutione  quae- 
stionis  de  generali  per  Adam  damnalione , 
item  liber  alius  de  tenenda  immobiliter 
Scripturae  Sanctae  veritate  exstat  in  Au- 
ctoribus  de  Praedestinatione  per  Gilb. 
Maugvinum  editis  tomi  I.  parte  2.  Prior 
ille  repet  tus  etiam  est  tom.  XV.  Biblio- 
thecae  Patrum  Lugd.  p.  666.  Epistolae 
variae  ad  Clodoveum  et  alios  in  tomis 
Conciliorum. 

BEMIGIUS,  monachus  et  abbas  mona- 
sterii  Mediolanensis  b)  ,  Trevirensis  dioe- 
cesis ,  scripsit  in  Pentateuchum  ,  in  Ecan- 
gelium  ,  in  Apostolum  ,  De  visione  Abakuk 


a)  Male  hic  Quetifius  ;  nam  verba  Poeciantii 
Catal.  Scriptorum  Florentinorum  p.  155.  non  re- 
ctc  inlelle-x.il.  Verba  sunt  haec  :  REMIGIUS  clari 
Ilieronymei  ex  Ordine  Praedicatorum  cucullatus 
Hieronymeum  est  domns  s.  conventus  Praedica 
nrum  Florentiae  ,  qui  ab  llieronymo    nomeu    lia- 


bet.  Illud  nieronymeum  a  Pocciantio  Jicilur  cla- 
rum,  h.  e.  celebre,  non  lncognitum  :  hinc  igitur 
ille  Clarus  Hieronymeus  frater  est  Articuli  Smal- 
caldiri  et   Domini  Altorfii. 

b)  Gesnerus  ponit  mouastcrii  S.  Luthuini.  Ego 
liavc  non  intelligo. 


570  R  E  UO  L 

Ub   1.  Excerptionem  Prisciani  lib.  1.  Super 
Donatwn   Ub.  I.  et  Sermones  multos.  Sic 
quidem  ,  qui  hinc   inde  o  Catalogis   non 
adoo  c( M-tis  ista  collegeront.  Sed  vidc  quae 
snpra  ad  finem  de  Remigio  Antissiodoren- 
si.  H$ec  Possevinus  t.  II  Apparatus  p.  320. 
REMIGIUS,  Episcopus  Remcnsis ,  natus 
a.  439.  consccratus  a.  461.  mortuus  a.  533. 
Apostolus  Galliarum  ,  quique  Chlodovcum 
Remis  sanctissimo  lavacro   initiaVit.  Ejus 
restant  tantum  Bpistolae  quatoor ,  in  Fre 
heri  Script.  Hist.  Francicae  t.  I  pag.  184. 
Andr.  du  Chesne  tom.  1  p.  849  Concilio- 
rum  Regiorum  tom.  IV  p.  1268.  1401.  ct 
1608.  et  in  Marioti  Metropoli  Remensi  II. 
8.  et  11.  duae    ad    Chlodoveum   Regem , 
in  Opcribus  Gregdni   Turoncnsis   a    Rui- 
narto  editis    p.    1226.    Testamentum  cjus 
producunt  Flodoardus    llist.    Rera.  I.  18. 
Brissoniusde  formulis  lib.  VII.  Aub.  Mirae- 
us  Opp.    Diplomaticorum  et  llistoricorum 
tom.  1  sub  initium.   Labbcus    Bibl.    nova 
MSS.  tom.  I  p.  806.    Brcvius    idem    Mi- 
raeus  p.  626.  Marlotus    II.    11.   Cointc  t. 
1  p.  407.  Jo.  JaQ.  Chilllctius  in  Disquisi- 
tionc  de  Ampulla  Remensi.  Et  hoc  magis 
genuinum  est':  interpolatum  vero    suspi- 
cionem  suppositionis  movct.  Plura  Mcmoi- 
res  de  Trcvoux  17U.  p.  1968.  ct  Ilistoi- 
re  lit.  de  la  France  t.  III  p.  155. 

Declamationes  cjus  a  Sidonio   Apollina- 
re  IX.  7.  laudatac  intoriorunt. 

REMUNDUS,  Abbas  Ebirbacensis  ,   vi- 
de  supra  RAIMUNDUS. 

REMUS  Favinus,  vide  supra  t.  II.  p.  555. 
RENALDUS,  monachus  Morimundensis, 
Ord.  Cistercicnsis  ,  scculo  inccrto  ,  scri- 
psit  Sermo?ies  de  tempore  et  Sanctis ,  de 
Adventu  et  Quadragesima  ,  et  de  visita- 
tionibus  ordinis  Cisterciensis.  Car.  de  Vi- 
sch  Bibl.  Scriptorum  Ord.  Cistcrciensis 
p.  285.  Fortasse  idcm  est  Renardus  Ma- 
dunensis  ,  cujus  librum  de  vita  monacho- 
rum  habet  Bibl.  Vullis  S.  Martini  Lova- 
nii  ,  teste  Val.  Andrea  Bibl.  Belgica  MSS. 
11.  pag.  223. 

RENALDUS  de  Nova  villa  .  scripsit  de 
arte  Chymica ,  quod  opus  MS.  est  in  Bi- 
bj.  ftegia  Parisina,  Bern.  de  Montfaucon 
Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  p,  740. 


1  N  U  S 

RENALLUS  quidam  (  fortc  Raynaldus ) 
magister  scdis  Barcinoncnsis ,  rcliquit  li- 
brum  MS.  de  passione  S.  Eulaliae  Rarci- 
nonensis ,  quo  usum  se  ait  llieronymus 
Pujadcs  in  Ilistoria  Principatus  Cataloniae. 
Nic  Antonius  Bibl.  Hispana  vct.  t.  II  p.  271. 
RENATUS  Profulurus  Fiaeridus,  Ilisto- 
ricus  ,  cujus  meminit  Grcgorius  Turoncn- 
sis  libro  II.  Ilist.  Franc. 

RENATUS,  Vindocinensis  monachus , 
et  PoeUa ,  ex  Codicc  Rcgio  citatur  a  Can- 
gio  in  Indice  Auctorum. 

RENAUDUS,  aliis  Rernardus  vel  Ar- 
noldus  ,  Abbas  Morimundensis ,  obiit  a. 
1341.  scripsit  Vitam  S.  Clodesindae ,  quae 
exstat  apud  Surium  d.  25.  Julii. 

Car.  de  Visch  Bibl.  Scriptor.  Ord.  Ci- 
sterciensls  p.  34. 

RESTITUTUS  ,  natione  Britannus  ,  Ar- 
chicpiscopus  ,  ut  ajunt ,  Londinensis,  mis- 
sus  a  Constantino  Angliae  Rege  a.  350. 
ad  Arolatonsem  Synodum  in  Galliam,  ubi 
cum  Ililario  Pictavionsi  familiaiitatom  con- 
traxit.  Scripsit  de  Arelatensi  Synodo  et 
Epistolas  ad  IJilarium.  Baleus  Centur.  X 
5.  Pitsous  c.  350. 

RFTHICIUS,  Episcopus  ^Eduensis,  vi- 
de  infra  RHETICIUS. 

Joanncs  IJEUCIILINUS  ,  Graece  Capnio, 
natus  Phorcae  in  Marchionatu  Badensi  a. 
1455.  nomen  intcr  crudilos  celcbrius  est, 
quam  ut  pluribus  do   vita    illius    narrare 
dcbcamus.  Non  solum  iri  negotiis   Princi- 
pum  ct  reipublicae  vorsatus  cst,  sed  etiam 
de  bonis    littoris ,   orientalibus    praccipue 
immortalitcr  mcritus  ,  quippe  quas  contra 
Jacobum  Ilochstratum  ,  haercticae  pravi- 
tatis  inquisitorcm  cum  pcriculo  vitae  de- 
feridit.  Vitam  ojus  describunt  singulari  vo- 
lumine    .lo.    Ilenr.  Majus  ,  Durlaci  ,  1687. 
8.  impresso  ,  Niceronus  tomo    XXV  pag. 
121.  Melch.  Adami  in  vitis  JCtorum. 
Scripta  Bcuchlini. 
Procjymnasmatd   scenica ,  seu  Ludicra 
Praexercilamenta  varii  generis  ,  sine  lo- 
co  ,  pcr  Jo.  Bcrgman    de    Olpe.   1498.  4. 
Monastcrii  1509.  4.  Cum  Comment.   Jac 
Spigelii    apud    Ansclmum    1512.  4.  Lips. 
Jac.    Thannor    1514.  4.  ibid.  por  Valcnt. 
Srliumann  1545.   4. 


B  E  U  C 

Liber  congestorum  de  arte  praedicandi. 
Phorcae  1504.  4.  Basil.  1510. 

Rudimenta  Hebraica ,  ibid  1506.  fol.  re- 
cusa  auctore  Seb.  Munstero  ,  Basileaeapud 
Henr.  Pelrum.  1573.  fol. 

Epistolae  a  Reuchluio  et  ad  Reuchlinum. 
Tubingae  perAnselmum  Badensem,  151  4.4. 

Athanasius  in  UbrumPsalmorum  lat  tran- 
slatus.  Tubing.  apud  Th.  Ans.  1515.  4. 

De  arte  Cabbalistica  libri  tres.  Ilagan. 
apud  Thomam  Anshelmum  ,  1517.  f.  inter 
Scriptores  Artis  Cabbalisticae,item  cum  Ga- 
latinode  Arcanis  Catholicae  veritatis,  apud 
haeredes  Wechelianos  Francof.  1612.  fol. 

Sergius  s.  Capitis  Caput ,  Comoedia , 
c.  Comm.  Georgii  Simleri.  Pforzhem  1507. 
4.  apud  Anselmum,  sine  comm.  Lips. 
1521.  4.  et  cum  Progymnasmatibus  Co- 
lon.  1537.  4. 

R.Josephi Esopei  Canticum.  dictum:Cati- 
nus  urgentens,  continens  sententias  morales 
per  Jo. Reuchlinum  Iranslatum.  Tubing.  per 
Thom.  Anshelmum  1512.  4.  Adde  Wolffi 
Bibl.  Hebraicam  tom.  I.  p.  502. 

De  Accentibus  et  Orthographia  Linguae 
Hebraicae.  Hagan.  ap.  Th.  Ans.  1518. 
4.  et  apud  Badium  1518.  4. 

Athanasius  de  variis  quaestionibus,  lat. 
Ilagan.  1519.  4.  et  in  Operibus  Athanasii, 
Argent.  1522.  fol. 

Epistolae  a  Reuchlino  et  ad  Reucklinwn. 
Hagan.  1519.  4. 

Septem  Psalmi  poenitentiales  ,  hebraice, 
cum  Grammaticali  translatione  Latina  de 
verbo  ad  verbum ,  et  super  eisdem  Coin- 
mentarioli.  Tubing.  1512.  8.  Witteb.1520  8. 

Oratio  de  Palatini  Electoris  et  nobilis- 
simae  Familiae  Ducum  Ravariae  reveren- 
tia  erga  Ecclesia ,  coram  Ponti/ice  habita 
a.  1498.  per  Aldum  Manutium  impressa  , 
exstat  in  J.  II.  Maji  Vita  Beuchlini  p.  151. 

Augen-Spiegel ,  h.  e.  Speculum  oculare, 
lingua  Germanica ,  contra  Pfcfierkornium, 
qui  omnes  libros  Judaicos  aboleri  volcbat. 
Tubingae  per  Anselmum  1511.4.  Becusum 
in  Herm.  von  der  Hardt  Historia  literaria 
Beformationis  parte  II.  pag.  19. 

De  versionibus  Latinis  hujus  Operis 
agit  Niceronus  tomo  XXV.  p.  153  154-.  et 
Majus  p.  471. 


I.  I  N  U  S  371 

Ain  klare  Verstanlnus  in  Tiitsch  uff  Do- 

ctor  Johanses  Reuclings  Rathschlag  von  den 
Judeu  Riichern,  vormals  auch  zu  Latin  in 
Augen  Spiegel  ussgangen,  h.  e.  Explicatio 
clara  Reuchlini  circd  consilium  suum  de 
libris  Judaicis  ,  quod  in  Speculo  oculari 
jam  Latine  prodierat ,  1512.  nunc  in  gra- 
tiam  eorum,  qui  Latina  non  intelligunt, 
seorsim  edita.  Vide  Majum  p.  310. 

Defensio  contra  Calumnialores  Colonien- 
ses ,  inter  quos  praecipuus  erat  Arnoldus 
de  Tungaris  :  Tubingae  ,  apud  Thomam 
Anshelmum  ,  Badensem.  1513.  4.  in  Hist. 
Beform.  lileraria  parte  II.  p.  53. 

De  verbo  mistico.  Lugd.  1522.  16.  et 
inter  Scriptoribus  Artis  Cebbalisticae  ,  et 
alibi. 

Ajunt  praeterea  ,  ipsum  sua  contulisse 
ad  Epistolas  obscurorum  virorum ,  quod 
negare  nemo  sustinebit ,  qui  videbit ,  mul- 
ta  in  iisdem  ad  defensionem  Beuchlini  fa- 
cientia  occurrere. 

De  ipso  et  gestis  ipsius  porro  agunt 
scripta  sequentia. 

Hoc  in  Opusculo  contra  Speculum  ocu- 
lare  Joannis  Beuchlin  ,  Phorcensis  haec  in 
tidei  et  Ecclesiae  tuitionem  continentur: 
Pronotamenta  Ortwini  Gratii  liberalium  di- 
sciplinarum  Professoris  citra  omnem  ma- 
levolentiam  cunctis  Christi  fidelibus  dedi- 
cata.  Historica  et  vera  narratio  juridici 
processus  habiti  in  Moguntia  contra  libel- 
lum  ejusdem  haereticas  sapientem  pravi- 
tates.  Decisiones  quatuor  Universitatum 
de  Speculo  ejusdem  oculari  ab  Ecclesia 
Dei  tollendo.  Haeretici  ex  codem  libello  Ar- 
ticuli,  ut  Christiani  omnes  male  eum  scri- 
psisse  luce  clarius  dijudiccnt.  Coloniae 
1514.  4. 

DestructioCabalae,  seu  Cabalisticae  per- 
lidiae  ab  Joanne  Beuchlin  Capnione  jam 
pridem  in  lucem  editae  ,  S.  D.  N.  Leoni 
Papae  X.  per  B.  P.  Jacobum  Hochstraten 
dicata.  Opus  novum.  Coloniae  I5I8.  4: 

Dcfensio  Joan.  Beuchlin  ,  a  Georgio  Be- 
nigno  Nazareuo  Archiepisc.  Bomae  emissa 
et  edita  ab  llermanno  Nuenaiio  1516.  4. 

Ad  Bev.  D.Joannem  Ingewinkel,  Sacro- 
sanctae  Sedis  Apostolicae  Protonotarium  , 
Praepositum  quoque  Xanterisem   et  Apo- 


373  R  H  A 

stolicarum  concossionum  Consorem,  Colo- 
niensisque  Ecclcsiac  Archidiacor.um,  Apo- 
logia  secunda  R.  P.  Jacobi  Hochstratcn , 
contra  uYfensionem  quandam  in  favorem 
Joaonis  Reuchlin  novissimc  in  lucem  cdi- 
tam.  Coloniae  1518.  4. 

Atl  Sanctissimum  D.  N.  Leonem  Papam 
X.  BG  I).  Maximilianum  Imp.  Apologia  R. 
P.  .lacobi  Hochstraten  ,  contra  Dialogum 
Georgio  Benigno.  Archiepisc.  Nazareno  in 
causa  Joannis  Reuchlin  adscriptum,  plu- 
ribusque  erroribus  scatentem  ,  et  hic  de 
verbo  ad  verbum  lideliter  impressum,  in 
qua  quidem  Apologia  inquisitor  ipse  mul- 
tis  occasionibus  jam  demum  coactus,  tum 
Catholicam  veritatem  ,  tum  Theologorum 
honorem  per  solidas  scripturas  verissimc 
tuetur.  Coloniae  1518.  4. 

Acta  Judiciorum  inter  F  Jacobum  IIo- 
chstraten  Inquisitorem  Coloniensium  (t 
Joannem  Reuchlin  LL.  Doctorem  ,  ex  Re- 
gistro  publico ,  autentico  et  sigillato  Ilage- 
noae,  in  acdibus  Thomae  Anshelmi,  1518. 
4.  et  in  Ilerm.  von  der  Ilardt  Histor.  litc- 
raria  Reformationis  parte  II.  p.  94. 

Bilibaldi  Pirckhegmeri  Epistola  Apolo- 
getica  pro  Reuchlino.  Nurenbcrgae  1517. 
ibidem  p.  130.  et  quac  alia  ibi  sequuntur. 

*  In  diligentissimo  operum  Reucliniano- 
rum  catalogo  suum  merito  tuetur  locum 
libellus  iste  ex  catalogo  Biblioth.  Civicae 
Vindobonensis  mihi  primum  notus  Episto- 
lae  trium  illustrium  virorum  ad  Herman- 
num  Comitem  Suenarium.  Eiusdem  respon- 
soriae  .  una  ad  Joannem  Reuclin  ,  et  ultera 
ad  Lectorem.  Libellus  accusatorius  F.  Ja- 
cobi  floeslraten  contra  oculare  speculum 
Joannis  Reuclin.  Diffamationes  eiusdem  Ja- 
cobi.  Item  Defensio  nova  Joannis  Reuclin 
ex  orbe  Roma  allata  in  4  absque  loco  et  anno. 

Item  hic  alius  liber  seu  potius  tria  diversa 
volumina  ibidem  servata  ;  Jacobi  Hochstra- 
ten  apologia  contra  Dialogum  Georgio  Be- 
nigno  Archiepiscopo  Xazareno  in  causa  Jo. 
Reuclin  ascriptum  in  4.  Coloniae  1518 

Jacobi  Hochstraten  Apologia  secunda  con- 


g  i  u  s 

tra  defensioncm  quamdum  in  favorcm  Jo. 
Reuclin  -i.  Coloniae  1519. 

Jacobi  Hochstratcn  destructio  Cabbalae 
seu  Cabbalisticae  perfidiae  aJo.  Reuchlinio 
jam  pridem  in  lucem  editae  4.CoIoniae1 519. 

Libelli  de  verbo  mirifico  editionem  aliam 
ibidem  animadverti  ,  quae  est  in  fol.  sed 
absquc  loco  impressionis. 

Viri  huius  docti  est  etiam  vcrsio  ex  Grae- 
co  opusculi  Hippocratis  de  praeparatione 
hominisad  Ptolomaeum  Regem.  Dirigitopu- 
sculum  hoc  suum  Joanni  Stocharo  Medici- 
nae  Doctori  Archiatro  Ulmcnsi.  Editum  est 
Tubingae  A.  1512.  in  4.  * 

REVERENTIUS ,  sive  Reverentianus  : 
ita  perperam  tomo  I.  Conciliorum  Labbei 
p.  451.  dicitur,  qui  vcre  est  RAVENNIUS, 
de  quo  paullo  ante. 

Jacobus  REUTELIUS,  Harzgerodensis 
Anhaltinus,  sec.  XVI.  fuit  Verbi  divini 
Minister  apud  Gocttingenses,  Hardesianos, 
Iluxariensis ,  demum  a.  1567.  apud  Eim- 
beccenses.  Scripsit  Chronicon  Hilleshei- 
mense  de  rebus  scil.  Episcoporum  Hillo- 
heimensium,  quod  propter  concinnam  bre- 
vitatem  laudatur,  editum  in  Syntagmate 
Rerum  Germanicarum  Christ.  Franc.  Paul- 
lini  pag.  69 

Joanncs  RIIAGIUS.  Natus  est  Sommer- 
feldae  in  Lusatia  inferiore  ,  unde  se  /Esti- 
campianum  vocavit.  Quod  cum  nescirent 
Gesnerus  et  Simlerus  ,  ex  uno  duos  fece- 
runt,  Jo.  Rhagium  /Esticampianum  et  Jo. 
Sommerfeld.  Nomen  gentile  ipsi  fuit  Rak , 
quod  Sorabice  Cancrum  denotat ,  ex  quo 
ille  Rhagium  fecit,  sic  ,  ut  nomen  verum 
vix  agnoscas  a).  Natus  est  an.  1460.  quia 
in  Epitaphio  legitur  an.  1520.  aetatis  se- 
xagesimo  decessisse.  De  juventute  ejus 
parum  constat ,  nisi  quod  Phil.  Beroal- 
dum  in  ltalia  doccntem  diu  satis  audivit  b). 
Doeuit  bonas  litteras  per  annos  XXIII. 
quod  testantur  verba  Epithaphii  illius  c) : 
ltbdoriccn,  S  pbiam,  vatum  monumenta  professus, 

Annis  vigint    p'usve  minusvc  Iribus. 
Danubius ,  Hbcnus  le^latur  ,  et  Odera  ,  et  Albis, 
Spiraque,  cum  docta  Sequana  Gallus  aqua. 


•i    Manlii  Lusatia  VII.  1.  Abr   Frencelii  Nomcn- 
claior  Lusatiae  utriusque  p.  23. 

b    Bler.  Wcll.  ius  iu  Libell-)  (bic  enirn  est  titulus 


Opusculi  a  Micb.  Hempelo.Lips.  1580.  8.  edili)  p.  71. 
c,  Eistat  apud    Mencium    lib   2.  pag.  18.  Sue- 
vurn  el  Sennertum  in  Acad.  Witteb. 


K  H  A 

Quo  ordine  vero  in  singulis  regionibus  ver- 
satus  fuerit ,  ignoratur.  IIoc  certum  est , 
ipsum  in  Italia  ,  et  Romae  praecipue,  fuis- 
se  ,  ubi  Jacobo  Questenbergio  familiaritcr 
usus ,  et  forte,  ipsius  auspiciis ,  lauream 
PoiMicam  a  Pontifice  nactus  est.  Ex  Italia 
profectus  est  in  Galliam  ,  a)  ubi  Lutetiae 
aliquamdiu  haesit.  Inde  auguror  Fribur- 
gum  in  Brisgoviam  devenisse,  ubi  teste 
Urbano  Regio  ,  aulam  Caesaris  secutus  est, 
et  procul  dubio  ab  hoc  etiem  lauream 
PoSticam  impetravit :  nam  duplici  laurea 
ornatum  fuisse  ,  testatur  Epitaphium.  Co- 
loniae  ipsum  bonas  lilteras  docuisse ,  tra- 
dit  Henr.  Corn.  Agrippa.  De  Spira  praeter 
Epitaphium  nihil  novimus.  Sequuntur  lo- 
ca  ,  in  quibus  versatus  est  Rhagius  ,  ad- 
dito  simul  anno.  An.  1501.  Basileae  Cebe- 
tis  tabulam  praelegit  et  explicuit.  Ab  illo 
tempore  io  Academia  Cracoviensi ,  et  ma- 
joris  Collegii  Collegiatus  fuit,  quemadmo- 
dum  praeterea  artium  liberalium  Magistri 
et  sacrarum  litterarum  Baccalaurei  litulo 
usus  est ,  quia  ibidem  Epistolae  Libanii  ab 
ipso  emendatae  et  editae  sunt.  An  1506. 
et  postea  ,  Francofurti  ad  Viadrum  in  Aca- 
demia  nova  docuit ,  et  Huttenum  discipu- 
lum  habuit  b)  Ab  An.  1508.  per  triennium 
Lipsiae  docuit  bonas  litteras,  et  auctores 
juventuti  praelegit ,  Plinium  ,  Plautum  et 
alios.  Quia  vero  barbara  ibidem  ingenia  li- 
teras  humaniores  concoquere  non  poterant, 
apud  Ducem  Georgium  id  egerunt,  ut  di- 
mitteretur ,  et ,  quum  in  oratione  ultima 
paullo  liberius  verba  fecisset  ,  relegatus 
est  c).  An.  1515.  Fribergam  venit ,  svasu 
potissimum  Nicolai  Hausmanni  et  duorum 
Consulum.  Scholam  Latinam  ot  Christia- 
nam  ibi  aperuit ,  et  juventutem  in  de- 
clamationibus  Italico  more  exercuit.  Post 
triennium  a  Fridorico  ,  Saxonum  I^lectoro, 
satis  liberali  stipendio  Wittebergam  voca- 
est ,  dj  ibique  docendo  strenue  perrexit, 
usque  ad  An.  1520.    quo    fatis   concessit 

a)  Testalur  illud  Epistola  Drb.  Rcgii  ad  Rha- 
gium  nostrum,  qunm  in  Arcanis  Bibliothccae  An- 
nacbcrgensis  cdidit  Rer.  Wilischius  p.   110. 

b)  Vide  P.  Vigilanlii  AlODglae  descriplionem 
urbis  et  Acadcemiac  Franckopherdiensis  p.  1.  4.  10. 

c)  Epistolac  obscur.  virorum  t.  I.  pag.  65.  tii. 
Ejectus  autem  simul  cum  llcrmanno  BasehlO  ,  ur- 


OIUS  37:* 

prid.  Kal.  Jun.  e)  Ajunt  quoque  ipsum 
Doctoris  Theologiae  dignitate  fulsisse ,  et 
in  ea  non  leviter  fuisse  versatum.  Confer 
Dan.  Fidleri  diss.  singularem  de  Jo.  Rha- 
gio  yEsticampiano  Lips.  1730.  et  Manlii 
Lusutiam  VII.  4.  Scriptorum  illius  noti- 
tiam  sequentem  suppedito  : 

1.  Praefatio  in  Epistolas  Libanii  a  Fran- 
cisco  Zambicario  Latine  conversas ,  a  li- 
brariis  male  habitas  ,  a  se  vero  emenda- 
taset  argumentis  instructas.  Ciacov.  1504. 
4.  Dedicatio  ad  Matthiam  Drabicium  ,  re- 
gni  Poloniae  Vicecancellarium  directa  est , 
quem  ,  utpote  literarum  Patronum  ,  debitis 
laudibus  evehit.  Sumtus  fecit  Jo.  Clymes  , 
bibliopola  et  civis  Cracoviensis.  Editio  illa 
rarissima  nunc  denuo  exhibita  est  a  Viro 
Rev.  Jo.  Christ.  Wolfio  ad  calcem  ICpisto- 
larum  Libanii  Amst.  1738.  a  se  editarum  , 
quemadmodum  ante  in  praef.  ad  Centu- 
riam  Epistolarum  Libanii ,  Lips.  1711.  edi- 
tarum  ,  ejus  aliquam  mentionem  fecerat. 
Ibi  se  vocat  Jo.  Sommerfeldium. 

2.  Epigrammata  prodieruntLipsiae  1507. 
4.  ibi  se  vocat  Joannem  ^Esticampianum. 

3.  Commentarius  in  Grammaticam  Mar- 
tiani  Capellae  et  Donati  Figuras.  4.  sine 
mentione  anni ,  est  in  Bibliotheca  Franco- 
furto-Viadrina. 

4.  In  quasdam  Plauti  Comoedias  et  li- 
bros  Oratorios  Ciceronis  commentatus  esse 
dicitur  Gesnero  ,  quae  a  me  visa  non  sunt. 

5.  Oratio  in  studio  Lipsiensi  recitata , 
quum  Lipsiam  valere  juberet ,  edita  est  a 
Dan.  Fidlero  sub  finem  dissertationis  ci- 
tatae,  qui  illam  a  Viro  Summo  ,  Ernesto 
Salomone  Cypriano  ,  nactus  fuerat. 

6.  Carmen  de  Lusatia,  quod  Melanch- 
thon  Basileam  ,  ut  excuderetur  ,  miserat , 
nescio  quo  fato ,  periit ,  et  nondum  re- 
pertum  est. 

7.  Marciani  Capellae  R/ietorica  cum  Jo. 
Rhacjii  Epist.  ad  Jo.  et  Yulgangum  de  Yitz- 
tum  ,  Bohemos   Lips.  1509.  fol.  apud  Mar- 

gcnte  praecipue  negotium  Hier.  Emscro  ,  ut  docet 
llerm.  Ilamclmannus  in  Vit  a  Buschii  Opp.  p.  -".'.'■. 
qui  vero  nostrumperperani  vocat  [.■myirampianum. 

A)  Hier.  Wcllerus  in  Libello  p.  71.  Adde  Andr. 
Hollerl  Thcatrum  Fribergense  1.  p.  -285. 

e)  Luthcrus  Episl.  tom.  I.  p    42.  Td. 


m  RICHA 

linum  HorbipolensejB ,  fuit  in  Bibliothoca 
Aug    Quir.  Hivini,  Medici  Lipsiensis. 

8,  Cicero  de  Oratore  cum  praef.  Jo.  Bha- 
gii  ,  Lipsiae  15I5.  folio  ,  apud.  Meleh.  Lot- 
ther.  io  Bibl,  laudata. 

9.  Petri  lleliae  Grammatica  cum  Com- 
ment^  Jo.  Sommerfeld.  ArgenU  1499.  4. 
crasso  volumine,  ost  in  Bibl  Zwickavien- 
si  .  teste  Dauinio  Kpist.  71.  ad  Bcinesium. 

Fuit  autem ,  testo  llier.  Wellero  ,  vir 
pius,  sobrius,  castus  et  facundus.  Valde 
praeterea  laudavit  ingenia  juventutis  Krci- 
borgae. 

BllKTlCIl'S,KpiscopusAugustodunensis 
a.  31 3  seripsit  adcersus  Xovatianum  gran- 
de  Vohtmen  ,  et  Commentarium  in  Canti- 
cam  Canticorum.  llieronymus  de  Script. 
Kccl.  c.  82.  sed  utrumque  opus  interiit. 
Adde  Tillemontium  tom.  VI.  pag.  27.  GuiL 
Cuperum  in  Actia  Sanctorum  tom.  IV. 
Julii  pag.  588. 

BIALIS.  Canonicus  Cacsenas  an.  133'). 
varia  collegit  ad  res  urbis  suae  pertinen- 
tes  ,  prout  allegat  Auctor  Annalium  Cae- 
senatensium  in  praefatione  et  ad  annum 
modo  dictum,  tom.  XIV.  S.  R.  ltal.  iMu- 
ratorii  pag.  1089  et  11G5. 

aiCEMARl  S,  Anglus,  Sulgeni  filius  , 
Kpiscopus  Menevensis,  vixit  circa  an.1085. 
et  Vitam  S.  Davidis  Episcopi  Menevensis 
in  Wallia  scripsit ,  quam  temporum  inju- 
ria  periisse  credidit  Usserius  de  primordiis 
Kcclcsiarum  Britannicarum  c.  14.  pag.  4  43 
post  autem  invenit  et  particulam  edidit 
\\  hartonua  tom.  II.  Anghae  Sacrae  p.  C4-3. 
nam  vitam  ipsam  ex  illo  ,  verbis  etiam  re- 
tentis  ,  jam  dederut  Silvester  Giraldus  ibi- 
dem  pag.  628.  et  omnes,  qui  vitam  Davi- 
dis  persecuti  sunt ,  ex  eodem  profecerunt, 
.loannes  Tinmuthensis  in  Sanctilogio  ,  Cap- 
gravius  in  Legenda  nova  :  item  Anonymi 
Colgani  Actis  Sanctorum  Iliberniae  et  Actis 
Antverpiensibus  ,  prout  docet  Wbartonus 
in  praefatione  tomi  II.  pag.  25.  26. 

BICHALMUS  ,  Abbas  Sgeciosae  Vallis  in 
Franconia  Ord.  Cisterciensis  ,  sec.  incerto  : 
scripsit  Librum  Tiwelationum  de  insidiis 
et  versutiis  dacmonum  adversus  homines . 


W  I)  U  S 

qui  editus  es(  in  Bern.  l'ez  Thes.  novis- 
simo  Anecdotorum  tom.  I.  part.  2.  pag. 
373.  Adde  Car.  de  Visch  Bibl.  Scriptorum 
Ord.  Cistorciensis  pag.  285. 

BICHABDUS  Adagonista ,  Anglus,  in 
Italia  Bononiae  Jurium  scientiae  operam 
dedit,  praeceptore  usus  Pileo  Mutinensi , 
cum  quo  paullo  post  de  eruditionis  laude 
contendit.  Vixit  an.  1210.  et  reliquit  Tra- 
ctutuiu  super  Decreto ,  nec  non  Summam 
de  ordine  judiciorum.  Pitseus  dc  illustri- 
bus  Angliae  scriptoribus  c.  292.  Balcus 
Cent.  XIII.  77. 

BICHABDUS  de  Aldwerd ,  alii  scribunt 
de  Acdwerd ,  Anglus  ,  Dempsterus  Scotum 
vocat ,  monachus  Cisterciensis  et  Sacrista 
in  Aldword  ,  monasterio  juxta  Groenin- 
gam  Prisiae ,  obiit  An.  1266.  Fuit  quoque 
Theologiae  Magister  Parisiensis.  Scripsit 
Librum  de  Uarmonia  ,  Epislolam  prolixam 
s.  potius  Tractatum  ad  Beligiosum  quen- 
dam  Kbirbacensem  ,  in  qua  agit  do  mar- 
tyrio  b.  Cieraidi  Abbatis  Claraevallensis  , 
de  vita  et  miraculis  S.  Silvani  Claraevai- 
Iensis  monachi ,  et  aliis  quibusdam  San- 
ctis  Ord.  Cisterciensis  et  monasterii  Kbir- 
bacensis  ,  ltem  Librum  meditationum.  Car. 
de  Visch  Bibl.  Scriptorum  Ord.  Cistercien- 
sis  pag  286  Lelandus  de  script.  Angliae 
c.  165.  Baleus  Centur.  XIII.  70.  Pitseus 
in  Append.  Cent.   III.  93- 

BlCllABDHS  de  S.  Angelo ,  vide  supra 
tom.  1.  pag.  93. 

BICIIABDUS  gente  et  cognomine  Angli- 
cus  ,  Oxoniae  et  Parisiis  Medicinae  operam 
dedit,  itineribus  quoque  variis  perfunctus. 
Kloruit  a.  1230.  Scripsit  de  Crisi,  de  Phle- 
botomia  ,  Summam  de  criticis  diebus ,  de. 
pulsibus  ,  de  modo  conficiendi  et  medendi, 
de  urinis  ,  de  regulis  urinarum  ,  de  signis 
morborum  ,  a)  de  signis  prognoslicis  ,  de 
febribus  ,  de  re  medica  ,  Hepr  essivam ,  de 
signis  febrium  ,  de  Anatomia  ,  Correclo- 
rium  Akhimiae ,  Speculum  Akhimiae.  Vi- 
de  Lelandum  de  scriptor.  Britann.  c  257. 
Baleum  Cent.  III.  92.  Pitseum  c.  327.  Ex. 
opcribus  ejus  quaedam  Noribergae  et  Ba- 
sileae  excusa  esse  docet  Gesnerus.  Corre- 


a)  Hic  Ms.  est  iii  Pibliolheca  Panlliaa  Lipsienat.      i-llcrus  pag    253. 


K  I  C  H 

clorium  oxstat  in  Scriptoribus  Chymicis  a 
Guil.  Gratarolo  collectis  (Basil.  1561.  fol.) 
p.  207.  et  Vol.  II.  Theatri  Chemici  ,  (Ar- 
geut.  1613.  8.)  p.  418.  Vide  Mercklini  Lin- 
denium  renovatum  p.  938. 

RICIIARDUS  Anglicus ,  Canonicus  Lon- 
dinensis  a.  1200.  Scripsit  Itinerarium  lii- 
chardi  Regis,  quod  est  in  Bibl.  Cottoniana, 
Gesta  Richardi  Regis,  Tractatum  depoeni- 
tentia  et  Epigrammata.  Lelandus  c.  201.  Ba- 
leus  Cent.  III.  44.  Pitseus  c.  283. 

RICHARDUS  Angravilla,  alias  de  Bunj  , 
de  quo  supra  t.  I.  p.  284. 

RICHARDUS  Armachanus  ,  vide  infra 
Fitz  Ralf. 

RICHARDUS  ,  Archidiaconus  Augustae 
Praetoriae  in  Pedemontio,  sub  initium  sec. 
XI.  scripsit  Vitam  S.  Bernardi  Menthonen- 
sis  ,  familiaris  sui  ,  cui  in  munereArchi- 
diaconi  successit.  Exstat  in  Actis  Sancto- 
rum  tom.  II.  Junii  p.  1074. 

RICHARDUS  Aungervillus  ,  vide  supra 
lit.  B.  de  Bury. 

RICHARDUS  Bartholinus,  Perusinus,  Ca- 
nonicus  Cathedralis ,  primum  in  patria 
Oratoriam  et  Poeticam  professus  ,  variis 
quoque  legationibus  ad  Florentinos,  ad 
Cardinales  ,  et  ipsum  quoque  Pontificem 
perfunctus  est,  vixit  a  1515.  aulam  Ma- 
ximiliani  Caesaris  est  secutus.  Inde  quo- 
que  Erasmus  Epistola  10.  Martii  1516.  ad 
ipsum  data,  ut  se  Cardinali  Gurcensi  fa- 
ceret  commendatum  :  t.  III.  Opp.  p.  191. 
Fuit  ab  imperatore  laudato  PoeHa  corona- 
tus,  et  Comes  Palatinus  creatus.  Scripsit : 

1.  Austriados  lib.  XII.  h.  e.  de  bello  No- 
rico  Ducum  Bavariae  et  Principum  Palati- 
norum  ,  quod  opus  primum  edidit  Joach. 
Vadianus  a.  151.  quam  editionem  non  vidi. 
Sequitur  alia  cum  scholiis  .lac.  Spigelii  , 
post  Guntheri  Ligurinum  ,  Argent.  1531. 
quae  repetita  in  justi  Rcuberi  Script.  re- 
rum  German.  p.  479. 

2.  Uodoeporicon MalthaciCardinalis  Gur- 
censis,  quaeque  in  conventu  Maximiliani 
ct  trium  Rcgum  a.  1515.  gesta  sunt.  V.\- 
stat  apud  Freherum  S.  R.  Germ.  tom  II. 
p.  321.  ante  separatim  excusum  ,  Viennae 
1515.  4. 

3.  Oe  Conventu   1  ugustensi .  rebus  etta  m 


A  R  I)  U  S  375 

externarum  gentium  ,  quae  inlerim  gestae 
sunt ,  Descripto.  1518.  4.  Ilabetur  in  Bi- 
bliotheca  Francofurto-Viadrina,  Exstat  in 
Sylloge  Beyschlagii ,  et  Senckenbergii  Se- 
lectis  Juris  et  Historiarum  tom.  IV.  p.  625. 

4.  Oratio  ad  Imp  Ma.ximilianum  et 
potentissimos  Germaniae  Principes  ,  de  ex- 
peditione  in  Turcas  suscipienda.  Au-ustae 
1518  4.  et  in  Anti-Turcico  Reusneri. 

5.  De  gente  Bartholina  bene  merita  ge- 
s ta  praeclara  citat  Jacobillus  in  Bibliothe- 
ca  Umbriae  p.  240.  sed  quae  a  me  nondum 
visa  sunt.  Vide  Oldoini  Athenaeum  Augu- 
stum  p.  294. 

RICHARDUS  Bardeniensis  monachus  , 
in  Theologia  Baccalaures ,  scripsit  Episto- 
lam  metricam  de  vita  et  actibus  Roberti 
Grosthead ,  Episcopi  Lincolniensis,  Carmi- 
ne  Latino  ,  quam  edidit  Henr.  Wharton  t. 
II  Angliae  Sacrae  p.  325.  sed  ita  ,  ut  mul- 
ta  absurda  et  fabulas  inanes  rejecerit;  item 
Marhjrium  S.  Hugonis  pueruli ,  a.  1255. 
a.  Judaeis  apud  Lingelniam  caesi.  Utrum- 
que  MS.  adest  in  Bibl.  Cottoniana  ,  teste 
Thoma  Smitho  in  Catalogo  illius  p.  74. 

RICH ARDUS  Barrus  ,  Anglus,  scripsit 
super  sacra  Biblia.  Pitseus  in  Append  c.77. 

RICHARDUS  Abbas  Beccensis  ,  a.  1219. 
edidit  Statuta  in  Capitulo  generali ,  quo- 
rum  fragmentum  exhibet  Martene  et  Du- 
rand  Collect.  ampliss.  tom.  1  p.  1141. 

RICHARDUS  Beere,  Abbas  Glastonien- 
sis  in  Anglia  ,  a.  1503.  fines  monasterii  sui 
perambulavit  ,  ei  opus  ingens,  quod  Terra- 
rium  coenobii  Glastoniensis  vocavit,  confi- 
cijussit.  Excerpta  autem  ex  illoediditThom. 
Hearne  cum  Chronico  Joannis  Glastnniensis 
p.  287.  Epistola  ejus  ad  Wilhelmum  "War- 
ham  ,  Archiepiscopum  Cantuariensem,  de 
corpore  S.  Dunstani  exstat  in  Anglta  Sacra 
Ilenrici  Whartoni  tomo  II.  p.  230. 

RICIIABDUS  Belgravius  ,  vel  BeUogre- 
vus,  Cicestriensis,  monachusCarmelitanus 
et  Theologiae  Doetor  Cantabrigiensis.  Vixit 
a.  1230.  scripsit  Dctcrminationcs  Thcologi- 
cas  ,  et  Quaestioncs  ordinarias.  Lelandus 
c.  363.  Pitseus.  c.  481.  Raleus  XI.  5. 

RICH  \KIHS  BeUilocensis  .  (Beautieu)  in 
Argonna,  duabus  a  Claromonte  leucis,  Ab- 
bas  .  cfrca  a.  (050  Vitam  s    ftodingi   \f> 


m  R  l  G  H  A 

batis  Bellilocensis  hicns  consignavit,  quam 
edidit  primum  llugo  Menardus  in  observa- 
tionibus  ad  Martyrologium  Bonedictinum 
p.  090.  postea  Jo.  Mabillonius  Sec.  Ord. 
Benedict.  IV.  part.  2  p.  534. 

RIQHARDUS  Bdlinghamus.  aliis  Gilling- 
ham  ,  Collegii  Mertonensis  Oxonii  socius , 
Sophista  potius  subtilis ,  quam  Philosophus 
genuinus.  Scripsit  Speculum  puertte  ,  Con- 
scquenlias  ,  Abstractioncs  ,  Fallacias  ,  Ab- 
brevkUa  Guil.  Kttmingtoni ,  et  caetera  bu- 
jus  farinao.  \i\it  a.  1360.  Baleus   Centur. 

VI.  8.  Pitseusc.  594. 

RICHARDUS  Blitonius  ,  vel  Blitodunus  , 
Lineolniensis,  Theologiae  Doctor  Oxonien- 
sis,  Carmelita  et  Ordinis  sui  per  Angliam 
Provincialis  ,  Eduardo  II.  Regi  propter 
eloquentiam  valde  cbarus.  Scripsit  Beper- 
torium  Senientiarum  ,  Quacstiones  ordina- 
rias  Sermoncs  de  Privilegi:smendicantium, 
Epistoiarum  libr.  I.  Obiita.  1334  Lelandus 
c.  432.  Balaeus  Cent, IV.  96.  Pitseusc.  505. 

RICHARDUS  Bradvardinus  ,  de  propor- 
tionihus  in  Bibl  S.  Bonigni  Divionensis 
pertinet  potius  ad  TIIOMAM  Bradvardi- 
uum  ,  de  quo  supra  t.  I.  p.  248. 

RICHARDUS  de  Burij ,  vide  supra  t. 
I.  pag.  234. 

RICHARDUS  de  S.  Busto  ,  cujus  libro- 
rum  Catalogus  est  inter  Codices  MSS. 
Quedlinburgenses ,  teste  Eckbardo  p.  18. 
nullus  unquam  fuit :  sed  scribi  debebat 
Richardus  de  S.   Victore. 

RICHARDUS  Cuistre  ,  Norfolcensis,  non 
procul  a  civitate  Norwico  oriundus  ,  in 
Ecclfsia  S.  Stephani  ibidem  Vicarius.  Scri- 
psit  Serrnone  Anglico  de  octo  beatdudini- 
bus  ,  de  charitate  fruterna  ,  et  alia  huju- 
smodi.  Obiit.    a.    1420.    Balaeus    Centur. 

VII.  62.  Pitseus  c.  773. 
BICIIABDUS  Cambrius,  Britannus,  scri- 

psit  quaedam  de  rebus  Anglicis :  quae 
nondum  edita  sunt.  Et  aetas  quoque  in- 
certa  est.  Pitseus  in  Append.  c.  78. 

HICHARDliS  Canonicus,  vide  supra  An- 
fjlicus. 

RICHARDUS  a  Capella ,  Capellae    To- 

parcba  et  Praepositus  S.  Mariae    Brugen- 

scripsit     Tractatum    de    Bescriptis , 

obiit  a.  I  »i7.  Swertii  Athenae  Bclgicac  p. 


K  1)  U  S 

657.  SandcrusdeeruditisBrugiMisibusp.70. 

RICHaRDUS,  monacbus  etAbbas  LVIII. 
Casinensis ,  deinde  Presbyter  Cardinalis 
S.  Cyriaci  ab  Innocentio  a.  1265-  scripsit 
Expositionem  Begulae  S.  Benedicti ,  quae 
MS.  exstat  in  Bibl.  Casinonsi.  Ab  aliqui- 
bus  cum  Richardo  Hannibaldense  ittdem 
Cardinale  confunditur  ,  quod  ostendit  01- 
doinus  in  Athenaeo  Romano  p.  580. 

RICIIARDUS  Castriconensis ,  Anglus 
Dominicanus,  Theologiac  Doctor  et  Pro- 
fessor  circa  a.  1270.  Scripsit  in  Apocaly- 
sin  secundum  literam  et  secundum  sen- 
sum  moralem  ,  in  Magistrum  Sententia- 
rum.  Pitseus  c.  382.  Jac.  Quetif  de  Scri- 
ptoribus  Ord.  Praedicatorum  tom.  I  pag. 
250.  Altamura  p    23, 

RICIIARDUS  Cenomanensis  ,  de  Sacri- 
ficio  Missae  ,  bis  exstat  MS.  in  Bibl.  Va- 
ticana.  Born.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibl. 
MSS.  p.  122.  138. 

RICIIARDUS  Cheffer,  Augustinianus  Nor- 
wicensis  a.  1354.  Scripsit  de  nativitate 
Christi ,  Sermones  ,  Collationes  varias,  et 
de  quatuor  novissimis.  Balaeus  Cent.  VII. 
33.  Pilseus  c.  580.  Phil.  Elssii  Encomia- 
sticon  Augustinianum  p.  601. 

RICHARDUS  Chillendon,  Aristotclicus 
Oxoniensis  a.  1  450.  scripsit  de  Generalio- 
ne  et  Corrnptione    Lelandus  c.  560. 

RICIIABDUS  Chillington,  vel  Killington, 
Theologiae  Doctor  Oxoniensis  ,  post  Deca- 
nus  Paulinus  Londinensis  ,  circa  a.  1360. 
Scripsit  Quacstiones  Theologiae  ,  Sermo- 
nes  varios ,  Pro  Armachano  contra  fra- 
trcs  ,  Conlra  Bogerum  Conwaium ,  contra 
mcndicitatem  oliosam ,  Opuscula  Logica. 
Balaeus  Cent.  V.  95.  Pitseus  c.  597.  Uter- 
que  ipsi  librum  de  Generatione  et  Cor- 
ruptione  tribuit.  Videant  igitur  Angli  eru- 
diti ,  an  unus ,  an  vero  duo  sint ,  quos 
hic  memoramus.  Fortasso  apud  Lclandum 
alieno  loco  positus  fuerat. 

RICIIARDUS  Cicestriensis  :  vide  supra 
lih.  III.  pag.  1062.  Addo  nunc,  cognomen 
ojusesse  Cortesium,  et  scripsisse  dc  quae- 
stione;  An  corpus  Christi  sit  ubique  ?  Bern. 
de  Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS. 
pag-  630. 

RICilARDUS  Clapolus,  Clapwellus  .  vel 


R  1  G  H 

etiam  Knapwellus,  Ordiuis  Praedicatorum, 
Theologiae  .Magister  Oxonionsis,  a.  1290. 
Scripsit  Lecturas  super  Magiitrum  Sen- 
tenliarum  ,  Additiones  in  D.  Bonaventu- 
ram  ,  Quaestiones  quodiibeticas ,  De  Vni 
tate  Formae ,  de  immediata  Visione  Dei , 
et  alia.  Lelandus  c.  321.  Balaeus  Centur. 
IV.  63.  Pitsous  c.  423.  Jac.  Quetif  dc 
Scriptoribus  Ord.  Praedicatorum  tomo  I. 
pag.  417.  AUamura  p.  48.  supra  IV.  39G. 

RICHARDUS  Cluniacensis ,  monachus 
Ord.  S.  Bencdicti  ,  patria  Pietaviensis,  a. 
1260.  Scripsit  Historiarum  temporum  s 
Chronicorum  lib.  I.  et  Epistolurum  ad  di- 
versos  lib.  I.  Trifhemius  de  Seriptor."  Ec- 
cles.  c  386.  Carmina  de  Cluniacensi  mo- 
nasterio  ,  de  Anglia  et  ejus  laude ,  de  Lon- 
dino  et  ejus  laude ,  de  Transfiguratione 
Christi ,  de  Maria  Magdalena ,  de  D.  Ca- 
tharina,  Epigrammata.  Balaeus  Cent.XIII. 
19.  Chronicon  supra  dictum  a  Caesare 
Oetaviano  usque  ad  Ludovicum  Juniorem 
sive  VII.  Galliae  Regem ,  qui  a.  1137.  re- 
gnare  coepit ,  est  in  Bibl.  Colbertina  ,  te- 
ste  Jac.  le  Long  in  Bibl.  historica  Galliae 
p.  347.  Fortasse  particula  illius  est  Chro- 
nicon  ab  a.  754.  1153.  quod  e  Codice  Col- 
bertino  ediderunt  Martene  et  Durand  Col- 
lect  ampliss.  V.  p.  1159.  Idem  le  Long 
p.  348.  et  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bi- 
bliothecarum  MSS.  p.  20.  82.  et  17.  aliud 
hujus  Richardi  Chronicon  memorant  ,  ab 
orbe  condito  ad  a.  1161.  quod  MS.  est  in 
Bibl.  Yaticana  ,  inter  libros  Christinae  Re- 
ginae  Suecioe  et  Alox.  Petavii.  Muratorius 
promisit  in  Scriptoribus  Italicis  ,  sed  po- 
stea  edidit  Chronicon  ab  a  800.  usque 
ad  1599  nunc  primum  luce  donatum  ex 
MS.  Codice  Bibl.  Vaticanae,  circa  finem 
tomi  IV.  Antiquitatum  Italiae  medii  aevi. 
Fragmenta  tria  de  triplici  fundutionc  mo- 
nasterii  Caritatis  ad  Ligerm  es  Codice 
Regio  edidit  Abbas  le  Hoeuf  tom.  I  dis- 
itionum  ad  Ilist.  (iallicam  spectantium 
et  Gallice  scriptarum  p.  381. 

Bomanorum  Pontificum  series  nostro 
tribuitur  in  Codice  Vaticano ,  ubi  verba 
de  Joanna  Papissa  eadem  fefe  leguotur, 
quae  apud  Martioum  Polonum  ,  quum  ta- 
meu  noster  ferc  ccutum  quinquaginla  ao- 


A  R  1)  U  S  377 

nis  Martinum  praecesserit.  Decet  hoc  Her- 
mannus  Witekindus  ,  Professor  Heidelber- 
gensis  in  libelio  quo  tradit ,  Papam  Jo- 
annem  VIII.  fuisse  mulierem.  Yide  Bibl. 
Bremensem  Classe  VII.  p.  935.  939. 

Sententiarum  avTtxautvuv  Veteris  et 
Novi  Testamenti  libros  II.  ipsi  tribuunt , 
dr  qua  re  Fabricius  noster  supra  tom.  I. 
pag.  221.  tom.  IV.  p.  477. 

*  Quam  Muratorius  vulgavit  in  tom.  IV. 
Antiq.  Medii  Aevi  pag.  80.  Historiam  Ri- 
chardi  Cluniacensis  Monachi  nonnisi  ad 
An.  1162  portin.-ere  cortum  est.  Quare  a 
vero  plurimum  aberrat  Bibliothecarius  no- 
ster  ,  qui  historiam  hanc  a  Muratorio  pro- 
ductam  ad  an.  usque  1399.  proro- 
scribit.  Ilistoria  Richardi  a  P.  Martene  vul- 
gata  ex  hac  ipsa  accepta  quidem  est ,  sed 
hinc  inde  excepta  non  vero  integre  descri- 
pta.  In  fine  historiae  hujus  apud  Murato- 
rium  extat  catalogus  Romanorum  Pontifi- 
cum  idem  plane  qui  ev  Codice  Vaticano 
jam  innotuerat  eruditis ;  nihil  autem  ibi 
legas  de  muliere  ad  Pontificatum  nominc 
Joannis  VIII.  erecta.  Cum  igitur  Muratorii 
fides  solicitari  citra  piaculum  haudqua- 
quam  possit;  quidquid  ab  heterodoxis  du- 
dum  assertum  est,  affirmantibus  in  Richar- 
do  legi  Leonem  VIII.  fuisse  midierem,  im- 
prudentissimae  fabellae  adscribi  oportet.  * 

Plura  Oudinus  tomo  II.  p.  1597. 

IUCHARDUS  Conington  ,  Konington,  Le- 
lando  perperam  Covedunus  ,  Anglus,  Oxo- 
niae  literis  incubuit,  post  monachus  Fran- 
ciscanus  et  illius  Ordinis  Provincialis,  obiit 
a.  1330.  Cantabrigiae  in  coenobio  suo  se- 
pultus.  Scripsit  in  Psalmos  poenitentiales. 
Sermones  solemnes  .  in  Quatlragesimale 
S.  Gregorii  Papae  .  super  Mat/istrum  Sen- 
tentiarum  ,  Quodlibeta,  De  Christi  domi- 
nio  contra  Occamum.  Lelandus  c.  341.  Ba- 
laeusCepl.  Y.  32.  Pitseus  c.  494.  Waddior 
gus  de  Script.  Ord.  Minorum  p.  304.  305. 

HICIIAHDI  S  Corbeil  vel  Colbe  l .  S 
tus ,  Archidiaconus  Lothianensis  .  DoCJtOf 
et  Professor  Juris  Canonici  in  Academia 
Sant-Andreana  .  lloruit  a.  4430.  Ejus  Scri- 
pta  sunt  .  I\n-ati!la  Dccrelalium  ,  De  Cen- 
suris.  de  Praescriptionibm  in  materia  be- 
ialt .    ilc  .i)i  !),-•■    deleffato  .  Comm    m 

199 


378 


K  l  C  II  A 


tituhm  de  foro  cpmpetenti ,  Orutiones.  Ge 
nzie  de  Scotis  Eruditis  vol.  1.  p.  437. 

BICHARDUS  Cornubiensis ,  Oxonii  stu- 
dttit,  Ord.  s.  Francisci,  Theologiae  Doctor, 
,t  fortasse  ibidem  Professor.  /Etas  ejus  esl 
incerta  :  non  oonfundendus  tameo  cum  Ri- 
rhardo  Rufo ,  quod  voluit  Lelandus.  Scri- 
psit  in  Magistrum  Sententiarum.  Pitseus 
in  Append.  c.  79.  Waddingus  p.  305.  AVil- 
lot  p.  3 1  i. 

RICHARDUS  Cortesius  .  idem  qoi  Cfce- 
striensis. 

MCHARDUS,  Lpiscopus  Cremonensis. 

Ejtts  Summa  de  Officiis  .  quam  appella- 
vit  Xaturale.  citatur  in  CatalOgo  Doctorum 
pio  immaculata  conceptione  Mariae  in  Pe- 
/ii  et  Hueberi  Codice  Diplom.  III.  p.  322. 
Ckronicon  illius  cum  msigni  elogio  citat 
Radulphus  de  Coluinna.  .lean  Liron  Bibl. 
Chartraine  p.  121. 

RJCHARDUS  Crickeludensis  ,  Anglus , 
Ord.  S.  Augufetini  Canonicus  Regularis  in 
coeoobk)  Comitatus  Norfolcensis,  non  lon- 
ge  ab  oppido  Walsinghamo,  quod  Cric  vel 
Crickesdule  vulgo  dicebatur.  .Mortuus  est 
circa  a.  1310.  Scripsit  de  Testamvnto  Pu- 
trum  ,  de  connubio  Jacob  ,  Ilomilias  Au- 
(jlicas.  Pitseus  c.  i  48. 

RICHARDUS  Crocus .  Anglus^  Londi- 
nensis  .  quem  Lelandus  Curvum ,  (forte  a 
patria,  quasi  Girvium)  vocat,  a  Guil. 
Grocino  Graecas  et  humaniores  literas  di- 
dicit,  quas  in  Academia  Parisina  continua- 
vit.  Praeceptore  usus  Hieron.  Alexandro. 
aj  Inde  Lipsiam  venit ,  et  pene  triennio  , 
aba.  1514.  ad  1317.  utramque  linguam 
docuit,  b)  interque  discipulos  Camerarium 
quoque  habuit.  Tanquam  coelitus  demis- 
sum  omnes  venerati  sunt,  unusquisque 
felicem  sc  judicavit,  si  in  familiaritatem 
ipsius  admitteretur :  Docenti  vero  meree- 
dem  quae  postularetur ,  persolvere ,  et 
quocunque  loco  <  t  ternpore  praosto  csso 
nerno  recusavit.  c,  Sed  tamen  ihi  manerc 
noluit,  sed  potius  Mosellanum  successorem 
nactas  ,  Lovaniurn  perrexit .  nec  ultra  ali- 


R  D  l  S 

quot  menses  ihidem  cominoralus  est.  lndc 
ui  Angliam  reversus  ihi  primo  privatim 
apud  Regem  .  deio  publice  docuit  Canta- 
brigiae ,  omnibus  bonis  charus,et  inter 
hos  quoque  Thomae  Moro  .  cum  Ldando 
vero  inimicitias  gessit,  qul  ee  invicem  mor- 
dacibus  scriptis  perstrinxerunt.  Vixisse  di- 
cunt  usque  ad  a.  1530.  Scripta  ejus  haec 
nota  sunt. 

1.  Grammatica  Graeca  VII.  tabuUt  com- 
prehensa.  Lips.  15ir>    \.  1521.  4. 

2.  T/ieodori  Gasae  liber  IV.  de  verbo- 
r ii in  constructione  Latina  civitate  donatus. 
Lips.  I5IG.  4.  Inscriptus  est  Alborto  Ar- 
chiepisc.  Moguntino.  Uterque  vero  hic  li- 
her  privilegio  Senatus  Lipsiensis  munitus 
est.  Ex  hoc  vero  posteriore  Balaeus  et  Pit- 
seus  duos  fecerunt. 

3.  Tntreductio  iu  linguam  Graecam  .  et 
TabulaeGrammaticaeGraecae.Go\oti.  1520 
Tabulae  Graecas  literas  compendio  discere 
cupii  ntibussane  quam  utiles  separatim  pro- 
dierunt  Lips   1521.  h. 

h.  Elisii  Calentii  libr.  I. 
B     lcademiae  L*psiensis   Encomium  con- 
gratulatorium  4. 

6.  Paraphrasis  s.  Epitome  Erasmo  in- 
scripta  iii  ElegantiaS  Vallae  et  Croci  Far- 
rag.  sec.  editio.  Paiis.  apud  Rob.  Stepha- 
num  1533.  8  Fortasse  est  Cornelii  Croci 
Amsterodami  ,  Ludimagistri  ,  qui  illistem- 
poribus  vi\it. 

7.  Oratio  laudibus  Graecarum  discipli- 
marum  .  Cantahrigiac  habita. 

Vide  Balacum  (]entur  IX.  40.  Pitseum 
c.  932.  Dan.  Fidlerum  Diss.  de  Graeca- 
rum  et  Latinarum  lilerarum  in  Misnia  in- 
stauratorihus  ,  Lips.  1701.  Leichii  Origi- 
ner  Typographiae  Lipsiensis  p.  34. 

RICHARDUS  Cunetms,  vulgo  Kenet , 
vel  Tenet ,  Carmelila ,  Oxoniac  Philoso- 
phiac  operam  dedit,  deinde  ad  rem  me- 
dicam  nt  sacras  literas  se  contulit.  Vixit 
circa  An.  1380.  et  libellum  de  Virtutibus 
aquarum  reliquit.  Lelandus  c.  438.  I'ii- 
9i  ii-  c.  705.  halacus  Cent.  Xlt.  25. 


a  DeclamaUo,  Descio  cujiu,  inter  Melanchlhonia 

m.  V.  pag.  564'. 
b   Camerariui  in  VilaMelaDcJUhonii  p.27.Henr. 


Schulzius  in  Vila  Mosellani  p.31  . 
c)  Declamatio  citaia  \>.  584,  >. 


K  I  C  II  A 

RICHARDUS  Depedal.  Anglus:,  Carme- 
lita  in  monaslerio  Linnensi  provinciae 
Norfolcensis ,  Theologiae  Doctor  el  in  sno 
coenobio  Professor  circa  An.  1381.  Scrip- 
sit  de  Vita  Christiana  et  Scrmones  de 
Tempore.  Pitseus  c.  669.  qui  rursus  cum 
Balaeo  X.  97.  ad  Lelandum  provocat ,  cum 
tamen  is  de  illo  nil  dicut. 

RICHARDUS  de  Diceto  ,  vid.  supro  RA- 
DULPHUS. 

RICHARDUS  Divisiensis  ,  Anglus,  mo- 
nachus  Wintoniensis  ,  Ord.  S.  Benedicti , 
An.  1-1 90.  Scripsit  de  temporibus  Regis  Ri- 
cardi,el  Epitomen  rerum  Britannirarum.Ra- 
laeus  Centur  III.  28.  Pitseus  c.  262.  Li- 
ber   ineditus  servatur  in  Bibl.  Cottoniana. 

RICHARDUS  ,  Dominicanus  .  Anglus  , 
scripsit  de  Virtutibus  et  de  signiftcatione 
quorundam  vocabulorum  Vet.  Testamenti. 
Pitseus  Append.  c.  81.  ^tas  incerta  est. 

RICHARDUS  Doverensis,  monachusOrd. 
S.  Benedicti  j  deinde  Prior  .  et  tandem  Ar- 
chiepiscopus  Cantuariensis  ,  obiit  An.  1 1 84. 
Scripsit  contra  suos  perturbatores  ad  Ale- 
xandrum  Papam  ,  Epistolas  ad  suos  Epi- 
scopos ,  maxime  Hibernos  ,  ad  tres  Epi- 
scopos ,  ad  Petrum  Blesensem  ,  ad  Henri- 
cum  Regem ,  Tractatum  ad  Sacerdotes. 
Balaeus  Cent.  III.  21.  Pitseus  c.  255.  Ci- 
sterciensibus  adnumerandum  essc  relatum 
fuit  Carolo  de  Visch  de  Scriploribus  ejus 
Ordinis  pag.  286.  287.  de  quo  tamen  ipse 
dubitat. 

RICHARDUS  de  Dumellis  ,  Abbas  Pra- 
tellinus .  quod  monasterium  Normanniae 
est  in  dioceesi  Lexoviensi.  Yi\it  An.  II 00. 
et  sr-ripsit  Commenlarium  fusissimum  in 
priora  XXVIII.  Capita  Geneseos  ,  qui  ha- 
betur  in  Bibliothcca  Lambethana.  Ex  eo 
quaedam  in  rem  suam  adducit  llenricus 
Wharton  in  Auctario  ad  ,lao.  Usserii  Hi- 
Btoriam  dogmaticam  de  Scripturia  <i  Sa- 
cris  vernaculis. 

RICHARDUS  Bdgecomp  .  Eques  auratus, 
patria  Comubiensis ,  ab  Henrico  VII.  R 
in  lliberniam  missus  esl  An.  1488.  ad  ju- 
ramentum  lidelitatis  recipiendum.  De  mu- 
neris  illius  successu  libelhtm  perscripait, 
qui  MS.  extat.  Haec  Waraeua  de  Sdriptor; 
llibernine  pr.rt.   II.  pag.   133. 


KDI'  S  379 

B.ICHARDUS  Eliensis ,  primum  mona- 
ebus  ,  deinde  Subprior  ,  tandem  An.  1 177. 
Prior  Llicnsis.  Onl.  S.  Benedictf,  ^aria 
eruditione  pollens.  Obiit  ante  An.  II9.;>. 
quamvis  Balaeus  Cent.  III.  82.  et  Pitseus 
c.  320.  a.  1220.  demum  vixisse  tradant. 
Uterque  ad  Lelandum  provocat ,  de  quo 
tameu  nihil  in  editis.  Scripsit  Historiam 
monasterii  Eliensis  ,  a  monacho  in  Epito- 
men  redactam  ,  verbis  tamen  illius  ser- 
vatis,  unde  sub  ejus  nomine  edidit  Ilenr. 
Whartonus  Angl.  Sacrae  tom.  1  p.  6l'i. 
De  insula  Eliensi ,  partieulam  de  conve.r- 
sione  Abbatiae  Eliensis  in  Episcopatum 
idem  decerpsit  p.  676.  Sermones ,  Carmi- 
na  Epistolas  familiares.  Caveus  p.  .'J96. 
Henr.  Wharton  praef.  ad  tom.  1  Angliae 
Sacrac  p.  45. 

RICHARDUS  Elteslejus  ,  Anglus,  in  vil- 
la  rustica  apud  Cantabrigiam  Pastor.  Quo 
tempore  vixerit  .  nescitur.  Scripsit  Vitam 
Pandionae  virginis  ,  filiae  Reguli  Scotiae  .. 
quae  tyrannidem  patris  fugiens  in  Anglia 
diem  ohierat.  Lelandus  c.  389.  Pitseus  in 
Append.  c.  82.  Balaeus  Centur  XII.  66. 

RICHARDUS  EstravaneU  .  vid.  infra  Ri- 
chardus  Stavenesby. 

RIGHARDUS  Fastolphus ,  Eboracensis, 
monachus  et  Praecentor  Claraevallensis , 
tandem  Abbas  in  Anglia  Fontanus  ,  Ber- 
nardo  mire  charus  .  claruit  a.  Ilo0.  Scri- 
psit  Homilias  ,  item  de  Musica  vcl  Har- 
monia ,  Commentarios  in  S.  Scripturam  , 
ct  Epistolas.  Pitseus  c.  21 1.  BalaeuS  Cen- 
tur.  XIII.  71.  Car.  de  Visch  Bibl.  S:ri- 
ptorum  Ord.  Cisterciensis  p.   286. 

RICHARDUS  Fcribrigus .  Philosophus 
Oxoniensis  ,  in  subtilitatibus  Lo.2;icis  ver- 
satissimus  .  circa  a.  I560.  Scripsit  Regth 
las  Consequentiarum.  Itali  Scripta  ejus  in 
deliciis  habuerunt,  et  Commentarios  rn 
quaedam  ejus  Opera  scripserunt ,  Alexan- 
der  Sermoneta,  MatthaeusCampanus,GaT 
ietanus  de  Tienis ,  qui  una  cam  Opusca- 
lis  Badulphi  Stradi  prodierunt.  Pitseus  c. 
595.  Baleus  Cent.  XI.  i\. 

RICHARDUS  Fizacrius  \   1    Fishacre 
patria  Devoniensis  e\  territorio    l.xonien- 
si .  Oxoftti    iuverris   studuit  .   forte    etiam 
Parisiis :  dein  factua  eal  monachus  Domi- 


180  RIGHA 

nteanus  .  Theologiae  Doctor  ''t  in  Acafle- 
mia  Oxoniensi  Professor.  Individuus  coroes 
fuil  Roberti  Baooni ,  curto  quo  eodem  anno 

scil.  1348.  Oxonii  vitam  linivit.  Scripsit 
Comentarios  Bibliae  ,  in  primum  noctur- 
num  Psalmorum  ,  in  1'arabolas  Salomonis 
iu  Magistrum  Sententiarum  :  De  poeniten- 
lia  .  Postillas  moj-ales ,  Quaestiones  varias 
e1  Quoillibeta.  Lelandus  c.  259.  Balaeus 
Cent.  IV.  6.  Pitseus  c.  348.  Jo.  Brincc 
Daomonii  Oriontales  illustres  p.  292. 

Alium  hujus  nominis  memorat  Pitsous 
e.  498.  e  Sixto  Senensi  .  sed  in  quem 
omniaiiujus  nostri  conveniunt,praeterquam 
quod  ei  a.  1330.  ct  liber.  de  fndulgentiis 
adscribitur.  I^itur  unus  tantum  manet 
Richardus  Fizaerius  ,  quod  et  calculo  suo 
confirmat  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus.  Or- 
din.  Praodicatorum  tom  i.  p.  518. 

RICHARDUS  Fitzralph  ,  hoc  est ,  Radul- 
phi  filius  ,  Lelando  Filoraduiphus,  Hiber- 
nus  .  patria  Dundalkensis,  Oxonii  Joannis 
Baconthorpii  discipulus  ,  poslea  Theol.  Pro- 
fessor  ,  ab  Eduardo  III.  Rege  primum  I)e- 
canus  Lichfeldensis  ,  post  a.  1333.  Can- 
cellarius  Oxoniensis  ,  tandem  a.  1347.  Ar- 
chiepiscopus  Armachanus  constitutus  est. 
Cum  Ordinibus  Mendicantium  multae  ipsi 
magnaeque  controversiae ,  sic ,  ut  eum 
Avenionem  ad  Pontificom  citarent ,  ubi , 
postquam  triennio  haoserat,  a  1360.  obiit. 
Ossa  ejus  in  Iliberniam  translata  sunt , 
ubi  miraculis  inclarescere  coepit.  Scripta 
ejus  haoc  sunt. 

1.  Sermones  IV.  ad  Crucem  Londinen- 
sem  a.  1356  habiti .  atque  alii  de  laudibus 
Deiparae. 

2.  Summa  seu  librt  XIX.  udversus  Ar- 
menos.  Paris  1612. 

3.  De  intentionibus.  Judaeorum  Wollii 
Bibl.  Hebr.  II.  p.   1001. 

4.  Defensio  vel  Dcfensorium  Curatorum 
adversus  Fratres  Mendicantes  ,  seu  Ora- 
tio  coram  Papa  ot  Cardinalibus  Avonione 
a.  1357  habita.  Prodiit  Paris.  1496.  1625. 
et  I632.  et  ap.  floldastum  de  Monarchia 
Imp.  tom.  II.  p.  1392.  Traetatus  ille  in 
Angiicum  sermonem  conversus  est  a  Joan- 
ne  Tievisa  ,  et  fuit  in  Bibl.  Thomae  Te- 
nison,  teste  Whartono  in  Auctario  ad  JaC 


BD  U  S 

Usserii  llistoriam  Dogmaticam  de  Scriptu- 
ris  et  sacris  Vornaculis  p.  430.  Prodierunt 
omnia  siraul  isla  Opuseula  cura  Jo.  Su- 
doris  ,  Paris.  15H.  Haec  refero  fide  Wbar^ 
toni ,  nam  haec  Opuscula  ipso  non  vidi. 
(^onfer  de  hac  controversia  Jo.  haunoji 
Traditionem  Kcclesiae  explicatam  circa 
Canonero  Omnes  utriusque  sexus  ,  c.  6  t. 
I  Operum  p.  274.  soqq.  401. 

5.  Sequuntur  inedita  :  In  libros  Senten- 
tiarum  ,  in  Evangeiiu,  depaupertate  Cliri- 
sti ,  Dialogus  de  rebus  ad  S.  Scripturam 
pertinentibus  ,  Sermonum  Volumen,  Vitam 
S.  Manclnni  Abbatis  ,  qui  vixit  a.  640.  De 
laudibus  beatissimae  virginis  Mariae  ,  de 
potestate  spirituali ,  de  passione  Dominica  , 
Quaestiones  de  audienda  confessione,  con- 
tra  suum  Archidiaconum,  Epistolae  ,  Dia- 
logi,  Hesponsio  ad  objectiones  Msndicantium 
supcr  declaratione  de  illa  Extravagante 
Joannina ,  Vas  Electionis. 

6.  Biblia  in  linguam  Hibernicam  conver- 
tit,  cujus  fragmenta  passirn  in  Hibernia 
exstare  docet  Usserius  librocitato  p.  156. 
Notatu  dignum  ost ,  quod  de  lpso  Balaous 
Cent.  XIV.  97.  in  Append.  p.  240.  Ricar- 
dus  novum  Christi  Testamentum  in  llyber- 
nico  sermone  (forte  a  se  translatum)  an- 
no  uno  aut  altero  ante  suam  mortem  ,  in 
quodam  ecclesiae  suae  rnuro  occultavit ;  in 
cujus  fine  ,  quasi  prophetizans  ,  hoc  scri- 
psit .  Cum  hic  liber  inventus  fuerit ,  ve- 
ritas  toti  mundo  manifostabitur  ,  vel  Chri- 
stus  orbi  mox  apparebit.  Et  repertus  est 
iile  liber  circa  annum  a  nato  Servatore 
1 530.  in  reparatione  ejusdem  ecclesiae. 

Plura  dc  illo  dabunt  Lelandus  c.  415. 
Balaeus  Centur  E.  94.  XIV.  97.  Waraeus 
de  Scriptoribus  Hiberniae  lib.  I.  pag.  69. 
Ilenr.  Wharton  in  Append.  ad  Caveum  p. 
31.  Jo.  Prince  Danmonii  Orientales  illu- 
stres  p.  294.  Altamura  p.  23.  25. 

*  Quamquam  disquirere  nolo  an  vera 
sint ,  quae  forunt  de  vaticinio  a  Richar- 
do  isto  in  codice  quodam  scripto,  de  quo 
hic  Bibliothecarius :  eo  tamen  admisso 
protestantium  ubique  dogmata  non  juvan- 
tur.  Dernas  enim  Richardum  scripssisse 
tunc  demum  detegendam  forc  veritatein, 
rum  Codex.  ille  suus;  quern  tunc  in  mu- 


K  1  C  Jl  A 

ro  abdidit ,  revelaretur  :  dctoctam  voro 
fuisse  A.  1530.  cum  Lutheri  Hoformatio 
invalescere  coepit :  demus  haec?quid  in- 
de?num  Richardus  veritatis  elogio  Lu- 
tberi  dogmata  approbavit?  Non  arbitror. 
nam  ille  plane  catholicum  se  scriptorem 
probavit  in  Opere  librorum  XIX  adver- 
sus  Armenos  ,  in  quo  nostra  omnia  dog- 
mata  egregie  exponit  et  tuetur.  * 

RICHABDUS  Flemingus ,  illustri  loco 
in  Anglia  natus ,  Oxoniae  studuit,  Theo- 
logiae  Doctor  creatus  inter  illos  duodecim 
fuit ,  qui  contra  Wiclefum  sententiam 
tulerunt.  Factus  postea  Episcopus  Lincol- 
niensis ,  Oxoniae  Collegium  Lincolniense 
fundavit.  An.  1i24.  legatus  missus  fuit 
ad  Concilium  Senense  a  Martino  V.  cele- 
bratum.  Scripsit  de  Etymologia  Angliae  , 
Orationes  in  Concilio  Senensi ,  Balaeus 
Cent.  VII.  90.  Pitseus  c.  794. 

RICHARDUS  Florentinus  ,  vid.  infra  RI- 
COLDUS. 

RICHARDUS  Folsham,  monachus  Bene- 
diclinus  in  coenobio  INorwicensi ,  circa  a. 
1410.  Thomae  Arundelio  Archiepiscopo 
Cantuariensi  ob  eruditionem  gratissimus. 
Scripsit  ad  Joannem  Papum  XXII.  Episto- 
las  XXVIII.  item  Epistolas  natalitias.  Pit- 
seus  c.  754.  Baleus  Centur.  X.  40. 

RICHARDUS  de  S.  Germano  ,  Regis  Si- 
ciliae  Secretarius  seu  Notarius  a.  1243. 
Scripsit  Chronicon  satis  amplum  ab  a. 
1189-1243.  quod  ex  Codice  vetusto  Casi- 
nensi  luce  publica  donavit  Ferd.  Ughellus 
Ital.  Sacr.  tom.  III  p.  953.  et  rursum  Mu- 
ratorius  tom.  VII.  pag.  962.  Carusius  Bibl. 
Sicula  tom.  II  parte  I.  Michael  del  Giu- 
dice  ,  Abbas  Congreg.  Casinensis  Montere- 
gali  in  Sicilia ,  habet  ab  a.  11 06-1253.  et 
una  cum  aliis  Scriptoribus  rerum  Sicula- 
rum  editum  est  ,  teste  Jac.  le  Long.  in 
Bibl.  Ilistorica  Galliae  p.  537-752.  etCior- 
nale  de'  Letterati  d'  Italia  torn.  VI.  pag. 
517.  Idem  facere  voluit  Antoninus  de  Ami- 
co  :  vide  Fabricii  Thesaurum  litcrariuni 
Italiae  p.  164. 

HICIIAHDUS  de  Grandisitva  ,  diooccsis 
Tholosanae  ,  monachus  Cisterciensis,  scri- 
psit  carmice  Laudes  Chtraevallensis  coe- 
nobii,  quae  legunlur,  sed  «.vwvu|u.w<  ad  cal- 


HDUS  381 

ccm  Operum  Bernardi.  Vid  supra  tom.  I. 
205.  Car.  de  Visch  Bibl.  Scriptorum  Ord. 
Cisterciensis  p.  287. 

HICHAHDUS  Grautabrigtensts,  vid.  Le- 
grocastrensis. 

RICHARDUS  Grasdale,  Anglus ,  0\o- 
niae  Theologiae  dedit  operam,  ejusque  Ma- 
gister  factus  unus  ex  duodecim  illis  fuit , 
qui  Ilussitis  opponebantur.  Vixit  a  1420. 
scripsit  de  aetatibus  mundi ,  de  Iiegnis  et 
Civitatibus  ,  de  praeliis  famosis ,  de  dUa- 
tutione  ftdei ,  Carmina  Balaeus  Centur.  VII. 
71.  Pitseus  c.  775.  Adde  Bzovium  ad  a. 
1  422.  p.  631 . 

RICIIARDUS  Greckelandensis  ,  vid.  supra 
Crickeladensis. 

RICHARDUS  Grimcastrius ,  Historicus 
Anglus  ,  Ducangio  notus ,  mihi  non  item. 

RICHARDUS  ,  Hagustaidensis  monaste- 
rii  (vulgo  Hexham  in  Noithumbria)  primum 
monachus  ,  deinde  Prior  ,  suos  Theologiam 
et  Philosophiam  docuit,  mortuus  circa  a. 
1192.  Scripsit  de  Statu  et  Episcopls  Hagu- 
staldensis  Ecclesiae ,  quod  Opus  exhibent 
S.  R.  Anglicarum  Twysdeni  p.  286.  Pono 
de  gestis  Ilegis  Stephani  et  de  bello  Stan- 
dardii :  ibid  p.  309.  sub  nomine  Joannis 
Prioris  Ilagustaldensis.  Heliqua  de  gestis 
Henrici  II.  et  Chronicon  parvum  ab  Ada- 
mo  usquead  Henricum  Imperatorem ,  non- 
dum  prodieruut.  Balaeus  Cent.  111,  32. 
Pitseus  c.  262.  Caveus  p.  597.  Vossius  . 
Oudinus. 

HICllARDUS  Hampolus ,  de  quo  jam 
supra  egit.  Fabricius  noster  tom.  III.  p. 
174.  Hic  pauca  quaedam  addo.  Hampolum 
monasterium  monialium  quatuor  milliaii- 
bus  ab  oppido  Duncastro  in  agro  Ebora- 
censi  situm  ,  ubi  vitam  ercmiticam  o;:it. 
Theologiae  Doctor.  fuit ;  ob  mundi  pervi-i- 
sitatem  eremum  petiit.  Opuscula  ejus  edi- 
ta  sunt  a  Jo.  Fabro,  Hailhrunensi ,  Ord. 
Praedicatorum  ,  Colon.  1536.  fol. 

Totum  Psaltcrium  in  linguam  Anplicam 
convertisse  dicitur ,  ait  Pitseus;  tmustn- 
lit ,  ait  Halaeus.  Clare  autem  pioh.it  Benr. 
Wharton  ,  rx  testimonio  Auctoris  Specu- 
li  B.  Virginis  ,  qui  in  Prologo  sic  scribit  : 
Pattcot  admodum  Psalmos  trxmslatoa  de- 
ni :  ideo  quod  vobis  praesto   sint  r.r    Ri- 


>m  r  i  c  11  a  \\ 

chardi  Hampoli  versione  .  uul  ex  Bibliis 
Anglicis  .  modo  licentiam  eorum  legendo- 
rum  habealis.  Vide  Auctarium  ejusadJac. 
I  ss  rii  Historiam  dograaticam  de  Scriptu- 
ris  et  Sacris  Vernaculis  p.  428.  Exstat 
autem  MS  in  Bibl.  Vaticana  teste  Bern. 
(U«  Mbntfaucoc  Bibl.  Bibliothecarum  MSS. 
p,  V6.  Inde  quoque  illud  probabile  est  . 
quod  stinudum  conscientiae  metris  Angli- 
cis  edidit. 

Evolve  praeterea  Henr.  Whartonum  in 
Append.  ad  Caveum  p.  26.  Phil.  Elssium 
in  EncomiastiCo  Augustiuiano  pag.  602. 
Gandolfum  doducontis  Augustianianis  scri- 
ptoribus  p.  309. 

RICHARDUS,  Hortensis  monachus,  l!i- 
spanus  ,  Ordinis  Cistercionsis,  scripsit  ear- 
mine  Vitam  S.  Martini,  vulgo  Sancti  Sa- 
cerdotis ,  ex  Abbate  Ilortcnsi  Episcopi  Se- 
guntinij  quara  edidit  Chrysostomus  Hen- 
riquez  in  Fasciculo  Sanctorum  Ordinis 
Cisterciensis  lib.  I.  distinct.  7.  cap.  8. 
Adde  Angeli  Manrique  Annal.  Cistcrc.  t. 
II.  .!.  I  164-  cap.  8.  uhi  multa  ex  hac  vita 
refert.  Scripsit  quoque  Vitam  Ro'ler>'ci 
Arckiepiscopi  Toletani  et  fortasse  aliorum 
virorum  illustrium  ,  nam  imagini  pictae 
illms  in  presbyterio  Ecclesiae  Hortonsis 
positae  inscriptura  legitur:  Ricardus  mo- 
nachus  sanctorum  historicus  monachorum 
Vide  Caroli  de  Visch.  Biblioth.  Cisterc.  p. 
287.  Nic.  Aotonii   Bibl.  Hispanam  Vet.  t. 

II.  p.  ->:\. 

RICHARDUS  Kedermister ,  Anglus,  Ab- 
bas  Winchrlcombensis  sec.  X.  Registrum 
coenobii  Wi/ichelcombensis  incredibili  labo- 
re  contexuit,  opus  longe  desideratissimum, 
sed  quod  in  incendio  Londincnsi  poriit. 
Thomas  Iloarne  praof.  ad  Chronicon  Joan- 
nis  Glastoniensis  §  6. 

RIGHARDUS  Kendallus  ,  Grammaticus 
Anglus  qui  omoem  aetatem  formandis 
pueris  consumsit  ,  claruit  oirca  a.  1431. 
Scripsit  delegibus  constructionum ,  dever 
borum  ornoAu  .  de  componendis  epistolis  . 
de  dictamine  prosaico  et  metrico.  Mquivo- 
corum  exempla ,  Versus  et  Rhythmos.  Ba- 
laeus  Cent.  VII.  78.  Pitseus  c.  803- 

RICHARDUS  Killington,  vido  Chillington. 

RICHARDUS  I.nuinf/ham  .  Suffolconsis  . 


J)  l  S 

in  monasterio  Gippeswicensi  a  puero  odu- 
catus.  inde  ibidem  monachus  Ordinis  Car- 
melitici ,  Oxoniao  literis  incubuit,  ibidem- 
que  Doct.  et  Professor  Theologiae,  mor- 
tuus  in  ipso  aetatis  llore  a.  1384 .  Sc  ripsit 
perquam  muita  ,  ex  cpiibus  notatu  dignio- 
ra  adferimus:  Determinationes nobiles  Oxo- 
niae  et  Londini  publice  lectae  pm  libro 
Revelationum  S.  Brigittae  ,  Historia  trium 
Magorum .  de  origine  Carmclitici  ordinis, 
Compcndium  (lualieri  Ileclusi ,  Determina- 
lioucs  contra  Lolhardos  et  Wicleffi&las  ■, 
contra  Joannem  Purvcum  ,  in  Ethicam 
Aristotelis  ,  de  distanl ia pianetarum  ,  Sum- 
mulae  Loyicalcs ,  de  fallaciis  etc.  Yide 
Balaeum  Centur  VII.  1.  Lelandum  c.  459. 
Pitseura  c.  666.  Trithemium-  de  Scriptori- 
bus  Ord.  Carmelit.  p.  73. 

*  Non  altorum  osse  puto  a  Richardo 
Lavian  Ord  S.  M.  da  monte  Carmolo , 
cuius  Logicam  et  Physicara  MS.  exhibot 
cod.  ,MS.  Lalinus  Bibl.  Venelae  S.  Marci  * 

RICHARDUS  de  S.  Laurenlio ,  Pocni- 
tentiarius  Rothomagonsis  ,  scripsit  librum 
de  origine  ac  viris  illustribus  Ordinis 
Cistcrciensis.  Exstat  MS.  in  Flinensi  vir- 
ginum  apud  Duacum  monastorio  ,  Leodici 
apud  S.  Jacohum  ,  Bruxellis  in  Rubra  Val- 
lo;  et  alibi  Porro  nomen  Richardi  de  S. 
Laurentio  praefert  solus  codex  Flinensis, 
alii  voro  codices  ,  quotquot  hactenus  vidi 
auctoris  nomen  non  oxprimunt.  HaeeAnt. 
Sandorus  in  Bibl.  Bolgica  manusoripta  p. 
27.  Alius  illius  liber  de  Vi)-tutibus\n  Bibl. 
monasterii  S.  .Martini  Tornacensis,  teste 
codem  Sandero  p.  117. 

Libri  XII.  de  Laudibus  B.  Mariae  pro- 
dierunt  Duaci  1525.  apud  Jo.  Bogardum. 
Uunc  librum  falso  adjudicavit  Potrus  Jam- 
nius  Alberto  M.  qui  eundom  intor  ojus  ope- 
ra  1651.  Lugd.  collocavit  Conf.  Theoph. 
Raynaudus  in  Nomenclatore  Mariano.  Haec 
Olearius  II.  pag.  129.  longe  plura  veiroOu- 
dinus  tom.  III.  pag;  158. 

RICHARDUS  Ledredus  .  Mmorita  Londi- 
nonsis ,  a  Joanne  XXII.  creatus  Episcopus 
Osoriensis  ,  obiit  An.  1360.  Scripsit  Epi- 
slolas  ad  Pontifices  .  Hymnos  diebus  festis 
in  Ecclesia  sua  dccantandos.  Waraeus  dc 
Rcriptor.  Hiberniae  part.  2.  pag.  121,  Wad- 


!;  ici! 
dingusde  scriptoribusOrd. Minorum  p..'J05 

RICHARDUS  Legrocastsensis  {  h.  o.  Loi- 
cestriensis  )  vide  infra   Wetherset. 

RICHARDUS  de  Lonato  ,  Rrixiensis,  Ord. 
Praedicatorum  circa  An.  1456.  in  Lombar- 
dia  Philosophiam  ot  Theologiam  docuit. 
Scripsit  de  virtutibus .  de  Jiabitibus ,  de 
interpretandis  Hebraicis  Vcteris  Testamenti 
vocabulis.  Leon.  Cozzando  Libraria  Bre- 
sciana  pag.  293.  Eadem  Jac.  Quotif  de 
Scriptoribus  Ordinis  Praodieatorum  tora.  I. 
p.  574.  qui  vero  An.  1330.  vixisse  adserit. 

RICHARDUS,  Canonieus  Londinensis  . 
vide  supra  Richardus  Canonicus 

RICHARDUS  Magnus  ,  e  Cancellario  Lin- 
colniensi  Archiopiscopus  Cantuariensis , 
obiit  Roma  redux  An.  1231.  Sdripsit  de 
temporibuS  brdinandorum  .  de  Clericis  con- 
jugatis  ,  de  celebralione  Missarum  ,  de  Si- 
monia ,  de  poeuitentiis  et  remissionibus , 
de  fide  et  legibus ,  de  universo  corporali 
et  spirituali.  Pitseus  c.  331.  qui  et  suum  de 
JEp.  Cantabrigiensibus  Catalogum  allegaf. 

RICHARDUS  Maideston ,  vel  Maidston  , 
a  patria  ,  quod  oppidum  dioecesis  Roffeu- 
sis  in  Cantia  est,  ita  dictus,  Oxonii  in  Col- 
legio  Mertonensi  literis  incubuit.  post  Car- 
nielita  coenobii  Ailesfordensis  ,  tandem 
Theologiae  Doctor  Oxoniensis  ,  obiit  An. 
1396.  viris  summis  ,  Joanni  praecipue  , 
Lancastriae  Duci ,  valde  gratus.  Scripsit  ni 
rauticum  Mosis ,  in  Canticum  Canticorum , 
in  septem  Psalmos  ,  Anglice  ,  Compendium 
Divi  Aagustini  ,  Precationes  metricas,  Ser- 
manes ,  de  sacerdotali  functione  ,  super 
Magistrum  sententiarum  ,  Determinationes 
contra  Joannem  Ashiuarby  ,  contra  Lolhar- 
dos  et  Wieleffitas  ,  Conciones  in  Anntdum 
Philosophicum  Jo.  Avonii ,  super  concordia 
Hegis  Richardi  et  civium  Londitiensnim  . 
carm.  Yide  Trithemium  de  script.  Kccles. 
c  607.  ot  de  Seript.  Carmeliticis  p.  73.  b. 
Lelandum  c.  7 i 7 .  pag.  17.  18.  Balaedrh 
Cent.  VI.  86.  Ritseum  o  715.  Lyseri  hist. 
Pofttarum  medii  aevi  pag.  M59  Nostrum 
supr.t  libro  XII. 

RICHARDU6  Malumbra  .  vel  Malvm- 
hris .  Gremonensis  ,  Jacebi  t\v  Arena  di- 
scipulus ,  vixit  An.  1310.  iv.it  in  Jaridicie 
et  Philosophicis  rion  mediocriter  vcrsatus. 


A  R  D  U  S  383 

Scripsit  in  fnstituta  .  Cudicem ,  Digesta  et 
Quaestiones  rarias.  Trilhemiusl.  c.  c.  538 
Fichardus  de  vitia  JCtorum.  Nic.  Cotnneni 
Papadopoli  Hist.  Gymnasii  Patavini  lib.  III. 
sect.  I.  c  2.  Arisii  Cremonu  lit<-rata  tom.  I. 
pag.  155.  I>"  alio  cognomjne  Sec.  XII.  idem 
agit  pag.  68 

RICHAHDOS  Medicus  ,  vide  supra  .1/; 
glicus. 

RICHABDDS  de  Media  villa  ,  Mediotu- 
nensis  .  Anglice  Middleton ,  Anglus  ,  Ord. 
S.  Francisci ,  Oxoniae  et  Parisiis  Philoso- 
phiae  ,  Jurisprudentiae  et  Theologiae  Scho- 
lasticae  oporam  dedit  ,  postoa  Doctor  Theo- 
\oz,us  Oxopiensis  Doctoris  solidi .  copiost, 
fundutissimi  et  authorati  cognomen  sorti- 
tus  est.  Obiit  circa  An.  1300.  Scripsit 
Quaestiones  in  Magistrum  Sententiarum  . 
quae  cum  Quodlibetis  Theologicis  LXX.X. 
prodieruntVenet.  1509.  1 589.  Krixiae  1591. 
In  quartum  Sententiarum  singulatim  ,  Pa- 
ris.  typis  Jo.  Klein  ,  Alemanni ,  1501.  4. 
et  Venet.  sine  anno,  foho.  Super  Evan- 
gelia  et  Epistolas  Pauli  de  ordine  judicio- 
rum  ,  de  conceptione  B.  Virginis  .  in  re- 
gulam  S.  Francisci ,  contra  Petrum  Joan- 
nis.  Evolve  Lelandum  c.  30i.  Balaeum 
Centur.  IV.  77.  Pitsnum  c.  433.  Caveum 
p.  614.  Waddingum  de  scriptoribus  Ord. 
Minorum  p.  305.  306.  Willot  Athenas  so- 
dalitii  FranCiscani  pag.  314. 

RICHARDUS  Melchesham,  Anglus  ,  mo- 
nachus  Cisterciensis  in  coenobio  Kellensi  , 
vel  Belliloci  ,  seculo  incerto  ,  dedit  Sermo- 
nes.  Pitsous  App.  Cont.  III.  88.  Balaeus 
Cent.  XII.  29.  Car  dc  Visch  Bibl.  C 
ciensis  pag.  287. 

RICHARDUS  Midleton.vldc-deMedia  vitlu. 

RICIIARDUS  de  Monte  Crucis  .  vide  Ri- 
coldus. 

RICHARDUS  Ifannibaldensis  de  Mola- 
ria  .  Abbas  Casinensis  etCardinalis  s.  An- 
goli  a  Gregorid  IX.  creatus  An.  I2in.  Obiit 
Lugduni  in  Concilio  generali  An.  l^7i. 
Scripsil  Expositionem  super  Regulam  s. 
flencdicti.  Placidus  in  Supplem.  de  viris 
illustr.  Cassinonsibus  c.  I.  cum  aniiot.  ,lo. 
Bapt.  Maii. 

RICHARDDS  Montis  Corvmi  in  Apulia 
Episcopus  A ii-  1187   creatus ,  scripsil  IV 


984  RICHA 

Uuii  S.  Atberti,  decessoris  sui  ,  quam  lu- 
culentiore  stilo  expolivit  Alexander  Ge- 
rardinus .  Volturariae  et  Montis-corvini 
aotistes ,  editam  in  Actis  Sanctorurri  tom.  I. 
Aprilis  pag.  434  Ughellus  tom.  VIII.  ipsum 
An    1037.  vixisse  dicit. 

RICHARDUS  Northalis,  Londinensis , 
Carmelita  ,  in  Ossorieosem  Episcopum  sa- 
cratus  An  1387.  Annis  1391  ot  1394.  a 
Bichardo  II.  ad  Bonifaeium  IX.  missus  est 
legatus.  Fuit  etiam  ad  tempus  Hiberniae 
Cancellarius.  Post  annos  novem  Ossorii 
exactos  Dublinium  translatus  ibi  paullo 
post  obiit  An.  1397.  20  Julii  Scripsit  Ser- 
mones  et  ad  Ecclesiarum  parochos  lib.  I. 
llaec  Waraeus  de  scriptor.  Hiberniae  lib. 
2.  pag.  127.  Adde  Balaeum  Centur.  VII. 
6.  Pitseum  c.  718. 

RICHARDUS  Northumhrius ,  vide  supra 
Hagust  ildeusis 

RICHARDLS  Nottingham,  Anglus,  Theo- 
logiae  Doctor  et  Professor ,  aliquando  etiam 
Cancellarius  Oxoniensis,  vixit  An.  1320 
Scripsit  in  quatuor  Evangelia  ,  Epistotas 
Pauli .  Magistrum  Sententiarum  ,  Conclu- 
siones  ordinarias ,  contra  errores  Pelagii 
Pitseus  c.  480. 

RICHARDUS  Oliphanl,  Scotus  Patavii 
Medicinae  operam  dedit ,  in  patriam  vero 
redux  Aberdonae  Carmelitarum  religionem 
suscepit ,  tandem  Professor  Theologiac  cir- 
ca  an.  1363.  Scripsit  Lecturas  Scholaslicas 
et  Commcntaria  Sacra ,  Venetiis  apud 
Junctas  impressa :  de  Conciliis  oecumeni- 
cis.  Dempsteri  Hist.  Eccl.  Scotorum  XIV. 
png.  512.  Ge.  Mackonzie  de  Scotis  eruditis 
vol.  I.  pag.  426.  426. 

RJCHARDUS  Pampolitanus ,  vide  libro 
VIII.  pag.  553  et  Rich.  Hampolus. 

RICHARDUS  de  Paphiis ,  scripsit  Artem 
Dictaminis ,  qui  liber  MS.  est  in  Bibl.  Va- 
ticana.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Biblio- 
thecarum  MSS.  p.  57.  Fortasse  est  de  Pi- 
sis ,  cui  idem  labor  tribuitur  iu  Codice 
S.  Victoria  Parisionsis    ibid.  pag.  1374. 

RICHARDUS  Parisiensis  ,  artium  Magi- 
ster  ,  edidit  Tractatum  de  febribus  ,  Ve- 
net.  151-V.  fol.  cum  Galeatii  et  Marsilii  de 
S.  .sophia  tractatibus.  (iesnerus. 

RICH  \Pilu IS  Petronus,  v.  infra  Scnensis. 


R  I)  U  S 
RJCHARDUS  Phisaja,  nomen  corruptura 

Rich.  Fizacrii  ,  quod  Pitseum  c  381.  de- 
cepit ,  ut  ex  uno  duos  faceret.  \u\o  supra. 

RICHARDUS  Pictaviensis  ,  vidc  supra 
Clumacensis 

RICHARDUS  Plnto,  monaehus  P.encdi- 
ctinus  in  coenobio  Cantuariensi  circa  an. 
II 81.  Scripsit  Ecclesiasticam  Anglorum 
Historiam  .  Carmen,  unde  malum  ?  de  in- 
quisitione  boni ,  de  gradibus  virtutum  ,  de 
virijinitatc  ,  dc  bono  mortis ,  de  arte  Iro- 
nica  ,  in  Icones  Apostotorum  ,  de  loco  et 
tempore  ,  super  opere  Philonis.  Lelandus 
c.  212.  Balaeus  Cent.  III.  16.  Pitseus  c. 
249.  Lyseri  hist    PoiUarum  pag.  440. 

RICHARDUS  Porlondus  ,  Norfolcensis  , 
Ordinis  S.  Francisci  in  Coenobio  Norw  i- 
censi  ,  Theologiae  Doctor  ,  aetate  incerta. 
Scripsit  Sermones  et  de  Passione  Christi. 
Pitseus  Append.  Cent.  III.  90.  Balaeus 
Cent.  XI  68  Waddingus  de  scriptoribus 
Ord.  Minorum  pag.  306. 

RlCllARDUS  Praemonstrutensis  mona- 
chus  et  Abbas ,  Anglus  ,  sub  an.  1190. 
Scripsit  de  Canone  Missae  ,  Quaestiones  de 
Sacramento  Altaris ,  de  computo  Ecctesia- 
stico  ,  de  vita  S.  Ursulae.  Carmen  de  my- 
steriis  sacrorum  ,  quod  incipit :  Scribere 
proposui  quae  mystica  ;  in  Bibliothecis  Pa- 
trum  ot  alibi  Hildeberto  Cenomanensi  tri- 
buitur,  de  qua  re  agit  Polyc.  Lyscrus  in 
Hist.  PoOtarum  medii  aevi  pag.  386.  De 
Richardo  nostro  autem  confcr  Balaeum 
Centur.  III.  34.  Pitseum  c.  263.  Oudinum 
tom.  II.  pag.  1521. 

RICHARDUS  Abbas  de  Pratellis  Ord. 
S.  Benedicti  in  Normannia  ,  circa  a.  1230. 

Scripsit  in  librum  Josuae  ,  Judicium , 
Ruth  ,  Canticum ,  Sapientiae  etc.  (iesncrus, 
Balaeus  Cent.  XII I.  26.  ln  Genesin  et  Exo- 
dum  MS.  in  Bibl.  S.  Germani  et  Pratellen- 
si.  Bern  de  Montf.  Bibl.  Bibl.  MSS.  pag. 
1134.  1267.  Plura  ex  Catalogis  MSS.  An- 
gliae  Oudinus  tom.  III.  pag.  157. 

RICUARDUS  Radulphi ,  vide  Firzralph. 

RICHARDUS  Remensis  a.  1270.  Scripsit 
Sermones  de  tempore  et  sanctis.  Trithe- 
mius  de  Scriptor.  Eccles.  c.  488.  qui  eum 
cum  Possevino  Archiepiscopum  Romenscin 
lacit .  de  quo  vero  dubitat  Waddingus  in 


k  i  c  ii 

Annal.  Ord.  Minorum  ad  an.  1278.  n.  31. 
et  de  scriptoribus  iliius  ordinis  pag.  306. 

RICHARDUS  Ringstedus  ,  vidc  infra  Tho- 
mas  Ringstedus. 

RICUARDUS  de  Rivo  ,  Brabantus  Ord. 
Praedicatorum  in  domo  Bruxellonsi  ,  Co- 
loniae  studuit ,  ibique  Magister  Theologiae 
an.  1384.  promotus ,  post  biennium  do- 
nius  suae  nativae  Prior  factus  est.  Scripsit 
in  libros  Sententiarum.  Jac.  Quetif  de 
Scriptor.  Ord.  Praedicalorum  tom.  I.  pag. 
869.  Fortasse  idem  est  cum  Richardo  Rays, 
de  quo  mox. 

RICHARDUS  Rollus ,  vide  Uampolus. 

RICHARDUS  Roso  ,  Roseum  vocat  Si.xtus 
Senensis  .  Anglus  ,  in  coenobio  Norvicensi 
Carmelitanus ,  Oxoniensis  Academiae  Do- 
ct,or  Theologus  ,  et  tandem  in  monasterio 
suo  Prior  ,  obiit  an.  1420.  16  Dec.  Scripsit 
in  Genesin  ,  Exodum ,  Leviticum  ,  Eccle- 
siasticwn ,  Epistolam  ad  Titum  ,  Sermones 
per  annum ,  Lecturas  Theologiae ,  de  na- 
turis  animalium.  Pitseus  c.  772 

RICHARDUS  Rufus  ,  Cornubiensis  ,  Ord. 
Minorum  ,  Theologiae  Doctor  et  Professor 
Parisinus  an,  1270.  Scripsit  in  libros  Sen- 
tentiarum.  Lelandus  c.  264.  Pitseus  c.  380. 
Balaeus  Cent.  XIII.  80.  Balaeus  tom.  111. 
pag.  708.  Waddingus  pag.  306. 

RICHARDUS  Ruys  ,  Ord.  S.  Francisci , 
Theologus  Anglus.  Scripsit  super  Magi- 
strum  Sententiarum.  De  aetate  non  liquet. 
Pitseus  in  Append.  Cent.  III.  92.  Balaeus 
Cent.  XII.  17.   Waddingus  I.  c. 

RICHARDUS,  Sacrista,  vid.  supra  Ri- 
chardus  de  Akhverd. 

RICHARDUS  de  Saliceto  ,  JCtus  ,  patria 
Bononiensis  ,  Jura  docuit  Patavi  ,  a.  1350. 
splendidam  Legationem  ad  Florentinos  su- 
scepit.  Scripsit  Lecturas  super  Codicem  et 
Digestum  Vetus ,  Consilia ,  Quaestiones. 
Consilium  ejus  in  materia  solutiotiis  ta- 
learum  habetur  in  Consiliis  Alberti  Bruni. 
Cesnerus.  Adde  Panzirollum  de  claris  I  - 
gum  mterpretibus  II.  76.  Bumaldi  Miner- 
val  Bononicnsi-  pag;  B04.  Orlandi  Notitia 
Scriptor.  Bononiensium  pag,   241. 

RICHARDUS  Sbrulius .  Equea  ( non 
Foroliviensis  ,  ut  quidam    tradunt    perpe- 

al  LelchilU  ilc  Ori-;iniltiis  Typngrnphi  n<  I  Ipsletl 


A  I  D  U  S  38o 

ram  ,  sed  )  Forojuliensis  ,  quippe  cui  pa- 
tria  Utinum  fuit ,  pater  Nicolaus ,  frater 
Stephanus.  quibus  carmina  inscripsit.  fe- 
statur  hocChristophorusScheurlus  in  prae- 
fatione  Cleomachiae  Sbrulii  nostri  prae- 
fixa  :  Patria  tibi  non  est  Forumjulii ,  sed 
Saxonia  ;  non  Utinum  ,  sed  Wittenberga. 
Secutus  primo  est  aulam  Maximiliani  Imp. 
a  quo  ,  quum  Sfortiadum  laudem  carminp 
panegyrico  caneret ,  non  paucis  nummis 
aureis  donatus',  a)  et  in  comitiis  Constan- 
tiensibus  Friderico  III.  cognomine  Sapienti. 
Electori  Saxoniae,  commendatus  est.qui 
Sbrulium  nostrum  inter  suos  recepit ,  et 
primum  itineris  comitem  adscivit ,  quod 
ipse  docet  in  Cleomachia  laudata  : 
Te  primurn  Svevis  dominum  delegimus  oris  ;  et 
Te  dnce  Germanas  peragravit  Sbrulius  oras  , 
Et  Germanorum  tendit  in  ora  virum. 
Flector  laudatus  ipsum  a.  1508.  bonas  li- 
teras  in  Academia  nova  Wittebergensi  do- 
cere  jussit.  yfstate  fere  adolescentem  tunc 
fuisse  docet  Andreas  Meinhardi  in  Dialo- 
go  illustratae  ac  augustissimae  urbis  AI- 
biorenae ,  qui  libellus  admodum  est  ra- 
rus.  Quum  autem  a.  1510.  Lipsia  eo  ve- 
niret  Herm.  Buschius  ,  lis  inter  eos  coor- 
ta  est,  quia  Buschius  Poetas  antiquos 
explicaret,  et  auditorium  frequentius  ha- 
beret,  Sbrulius  vero  tantum  carmina  Man- 
tuani  proponeret ,  quare  Buschius  Lipsiam 
rediit.  Hamelmannus  in  vita  Buschii  pag. 
295  Queritur  postea  ad  Electorem  de  in- 
vidia  et  inopia  : 

Cur  promissa  mihi  ,  Dux  jucundissime  ,  vestis 
Non  reddatur  adhuc  ,  cogito  nocte,  die. 

Queritur  ,  quod  loculus  nummis ,  terga 
culore  vacent.  Hinc  Wittenbergam ,  sed 
nescio  quo  anno  ,  reliquit. 

A:  1522.  Freibergae  Misnicae  juventu- 
tem  in  bonis  litms  erudivit.  Bffolleri  Thea- 
tr.  Fribergense  part.  I.  p.  291.  Inde  rur- 
sum  secutus  est  aulam  Maximiliani  Imp. 
quem  laudat  in  Epigrammate  de  duobus 
Maximilianis ,  Divo  Caesare  et  Sevenber- 
gensi  ,  Oratore  Caesareo  : 

Ingenium  Caesar  milii   M.uiiiiilianus  alebat  : 

Oralor  geuium  HailmilUnm  alit. 
Optimus  ille  mihi   prtncepa  eral  .  el  pater  unus  . 

HiC  est  minc  sCudiil  aur.i  beolglia   ii)''iv. 
i\t  pag.  I  i. 

200 


386  H  1  C  H  A 

Reliqua  ipsius  ignoro.  Scripta    perennant 
sequentia : 

1.  Panegyricus  ad  Fridericum  Ducem 
Saxoniae.  Editus  est  primo  separatim  a. 
1507.  4.  postea  eum  Christophori  Sche- 
uiiii  Oratione  in  laudem  Gnrmaniae  ac 
Ducum  Saxoniae  ,  Lips.  1508.  4. 

2.  In  Maximiliani  Caes.  Aug.  excessum 
Xaenia  laudatur  a  Gesnero. 

3.  Elegiainlaudem  Fribergae,  a.  1522.et 

4.  Altera  ,  de  mira  potentia  naturae  in 
rebus  subterraneis  procreandis  :  excusae 
sunt  Lips.  1587.  4.  cum  .lo.  Boceri  Fribergo. 

5.  Librum  Theurdanck  carmine  Latino 
reddidit ,  cujus  exemplum  est  in  Bibl. 
Vindoboner.si.  teste  Lambecio  II.  8.  p.  986. 

•  6.  Epigramma  de  Udalrico  Zasio  ,  JCto, 
exstat  in  Melch.  Adami  Vitis  JCtorum  p. 
18.  ad  39. 

7.  Moduli  aliquot ,  qui  de  laudibus  Caroli 
V.  Imper.  et  Ferdinandi  fratris  agunt.  Au- 
gustae  apud  Joannem  Erphordianum  1519. 
3.  Idus  Novembris.  Inscripti  sunt  Maximilia- 
no  Sevenbergensi,  qui  Caroli  V.  Orator  fuit. 

8.  Carmen  ad  Theodericum  Blochium  , 
Rectorem  Acad.  Wittebergensis  a.  1508. 
creatum,  exstat  in  hujus  Collectaneis  Poe- 
ticis  tom.  I!I  Script.  Brunsvicensium  Le- 
ibnitii  p.  682. 

9.  Ad  Divum  Fridericum  Principem  , 
Saxoniae  Ducem  ,  Misniae  Marchionem  , 
Turingiae  Comitem  .  Sacri  Jmperii  Ele- 
ctorem  etGubernatorem  etc.  unicum  Musa- 
rum  columen,  decus  atque  praesidium.  Iii- 
cardi  Sbrulii.  Equitis  Forojuliensis,Libera- 
lium  Artium  Doctoris ac  Professoris  inAca- 
demia  Wdtenburgensi  Cleomachiae  Liber 
primus.  4.  pl.  9.  sub  finem  haec  leguntur  : 

Hunc  auno  decimo  Gronenbergensis  alumnus 
Wittenburgensi  pressit  in  urbe  librum. 

10.  Panegyricus  in  Laudem  Sfortiadum, 
nescio  an  editus. 

Ad  ipsum  data  est  Epistola  Erasmi  13. 
Nuv.  1520.  tom.  III  Opp.  pag.  593.  cujus 
ultima  verba  sunt :  Omnibus  his  precor , 
itt  res  optime  succedat ,  sed  tibi  cumpri- 
mis  ,  Sbruli  candidissime  ,  quem  utinam 
Caesaris  nnslri  benignitas  iuauret. 


R  D  U  S 

RICHARDUS  Scropus  ,  Anglus  ,  claris 
parentibus  ortus  ,  Cantabrigiae  literis  in- 
cubuit ,  ibi  Artium  Magister  et  Jurium 
Doctor  creatus.  Itinera  deindc  in  Galliam 
et  Italiam  suscepit,  Avenione  vero  et 
Romae  Advocatum  pauperum  egit  in  Cu- 
ria  Romani  Pontificis.  Demum  constitutus 
Kpiscopus  Lichfeldensis  et  Archiepiscopus 
Kboracensis,  cum  nova  contra  Begem  ma- 
chinaretur  ,  capite  plexus  est  d.  8.  Jun. 
1405.  Kjus  nota  sunt  haec  :  Super  Epi- 
stolas  Missarum  quotidianas  ,  Invectiva  in 
Hegem  ,  Oratio  ante  mortem  Balaeus  Cen- 
tur.  VII.  36.  Pitseus  c.  737.  Clementis 
Maydestone  Historia  de  martyrio  nostri 
exstat  tomo  II.  Angliae  Sacrae  Whartoni 
p.  369.  Articuli  vero  adversus  Henricum 
IV.  Angliae  Regem  ( Balaei  fortassis  Inve- 
ctjva  )  ibidem  p.  362. 

RICHARDUS  Petronus  ,  Senensis  ,  Utri- 
usque  Juris  Doctor ,  Eccl.  Romanae  Vi- 
ce  Cancellarius,  et  Diaconus  Cardinalis 
titulo  S.  Eustachii ,  vixit  a.  1300.  et  fuit 
tertius  eorum  ,  qui  jussu  Bonifacii  VIII. 
Sextum  Decretalium  compilarunt ,  cujus 
nomen  in  principio  ejus  voluminis  ex- 
pressum  est.  Ferlur  nonnulla  alia  in  ju- 
re  scripsisse.  Haec  Trithemius  dc  Script. 
Eccles.  c.  514.  Oldoini  Athenaeum  Roma- 
nurn  pag.  580.  Possevinus  tomo  II  Appa- 
ratus  p.  325. 

*  In  Cod.  224.  Biblioth.  Felini  Hanc 
adnotationem  reperi  :  Richardus  Senensis 
Cardinalis  S  Eustachii ,  qui  fuit  unus  de 
cnmpilatoribus  Sexti  valcle  defendit  memo- 
riam  Bonifacii  VIII. 

RICHARDUS  Senoniensis ,  vid.  RICHE- 
RIUS. 

RICHARDUS  Snetisham,  a)  Anglus , 
Theologiae  Doctor  et  Professor  Oxonien- 
sis ,  tandem  Academiae  Cancellarius-  a. 
1420.  Scripsit  contra  quosdam  Articulos 
Wicleffi ,  Lecturam  Theologiae  ,  Abbrevia- 
tiones  Coutoni ,  et  ad  quaedam  dubia.  Pit- 
seus  c.  776. 

RICIIARDUS  Southwellus  ,  Anglus,  scri- 
psit  de  rebus  Anglicanis  Chronica.  yEtas 
non  est  nolj.  Idem  Append.  Centur.  III.  94. 


Suetisham  vocatur  ,  nescio  an  satis  recte  ,      in  Catalogo  MSS.  Bibl.  Trnisonianac  p,  51 


RIGH  A 

BICUARDUS  de  Stavenesby ,  corrupte 
ab  aliis  Stravanellius  vel  Estravaneli  di- 
ctus ,  Anglus  Ord.  Praedicatorum  ,  circa 
a.  1262.  Scripsit  una  cum  Hugone  de 
Croyndonio  Maximas  Concordantias,  quae 
Anglicanae  dicuntur.  Plura  Jac.  Quetif  de 
Scriptoribus  Ord.  Praedicatorum  t.  1  p. 
209.  Altamura  p.  101. 

RICHABDUS  Stradlejus,  m  finibus  Wal- 
liae  natus  ,  monachus  Cisterciensis  Here- 
fordiae  circa  a.  1336.  Scripsit  in  Evan- 
gelia  ,  in  Orationem  Dominicam ,  in  quo- 
sdam  Sacrae  Scripturae  textus  et  Homi- 
liarium.  Lelandus  c.  336.  Balaeus  Centur. 
V.  30.  Pitseus  c.  510.  Car.  de  Visch  Bi- 
bl.  Scriptor.  Ord.  Cisterciensis  p.  488. 

BlCHABDUSS?/racttsattWS,Anglus,Theo- 
logiae  Doctor  ,  ah  Ilenrico  II.  filiae  Johan- 
nae  Guilielmo  Siciliae  Begi  nuptae  comes 
missus ,  ad  Episcopatum  Syracusanum 
evectus  fuit  circa  a.  1181.  Scripsit  Epi- 
slolarum  lib.  I.  Badulphus  de  Diceto ,  et 
ex  eo  Pitseus  c.  246. 

BICHABDUS  Talbotus  ,  nobilissima  or- 
tus  prosapia  ,  Archiepiscopus  Dubliniensis 
consecratus  est  a.  1+17  ubi  per  32.  an- 
nos  praefuit  obiit  d.  15.  Aug.  1449.  Ex- 
stat  ejus  liber  adversus  Jacobum  Comi- 
tem  Ormoniae  ,  quo  ostendit  abusus  re- 
giminis  ejus  ,  dum  Hiberniae  esset  Locum- 
tenens.  Waraeus  de  Scriptor.  Hiberniae 
lib.  II.  p.  131. 

BICHABDUS  Tenetlus,  vid.  Cunetius. 

BICHABDUS  Tetfordiensis  ,  monachus 
Anglus  ,  aetatis  incertae,  scripsit  Tracta- 
tum  de  modo  praedicandi.  Pitseus  Ap- 
pend.  Centur  III.  95. 

BICHABDUS  Teutonicus  ,  vid.  supra  Ri- 
chardus  de  Lonato 

BICHABDUS  Theologus,  vid.  infra  de 
S.  Victore. 

BICHABDUS  Vageniacensi ,  vid.  Maide- 
ston. 

BICHABDUS  de  S.  Victore  ,  natione  Sco- 
tus ,  Canonicus  Begularis  S.  Victoris  pro- 
pe  muros  Parisienses ,  ac  demum  per  no- 
vennium  Prior,  S.  Bernardi  et  Hugonis 
de  S.  Victore  familiaris ,  obiit  a.  1173. 
Vitam  ipsius  ex  scriniis  chartarum  et  ma- 
nuscriptis  Codicibus  depromsit  P.  Johan- 


B  D  U  S  387 

nes  a  Tholosa  ,  Canonicus  S.  Victoris,  et 
editioni  Botomagensi  ptaefixit :  qui  et  plu- 
res  Auctores  memorat ,  hujus  Bichardi 
mentionem  facientes.  Adde  Georgium  Ma- 
ckenzie  de  Scotis  eruditis  vol.  I.  p.  147. 
Opera  ejus  prodierunt  Lutetiae  Parisio- 
rum  ,  studio  Canonicorum  S.  Victoris , 
1518.  Lugd.  1534.  Venet.  1592.  Colon. 
1621.  ac  tandem  Botomagi  ,  studio  eorun- 
dem  Canonicorum  ,  1650.  fol.  JNos  ex  hac 
editione  ,  quae  uno  tomo  (  non  duobus  , 
ut  Caveus  ait )  sed  duabus  partibus  con- 
stat ,  opera  Bichardi  paginis  adjectis  re- 
censebimus. 

Parte  I. 

De  exlerminatione  mali ,  et  promotione 
boni ,  p.  1 . 

De  statu  interioris  hominis ,  Tractatus 
III    p.  23. 

De  erudilione  hominis  interioris ,  libri 
III.  p.  45. 

De  praeparatione  animi  ad  contempla- 
tionem  liber  ,  dictus  Benjamin  Minor ,  p. 
114.  Prodiit  ,  teste  Cavt-o  ,  sub  titulo  li- 
bri  de  XII.  Patriarchis  ,  vel  de  contem- 
plalione  minori^  sed  sine  loci  nomine , 
149i.  8.  de  arca  mystica  vocat  Jo.  Ger- 
son  de  libris  legendis  a  Monacho  ,  t.  II 
p.  709.  et  t.  III  p.  434. 

De  gratia  coutemplalionis  libri  V.  Opus 
Benjamin  major  nuncupatum,  p.  147. 

Nonnullae  Allegoriae  Tabernaculi  foe- 
deris ,  cum  recapitulatione  brevissima  con- 
tentorum  in  Opere  de  gratia  contemplatio- 
nis  ,  p.  21 1 . 

De  Trinitate  libri  VI.  pag.  216.  cum 
Comment.  Jac.  Fabri ,  Paris.  per  Henr. 
Stephanum  ,  1510.  4. 

De  tribus  appropriatis  Personis  in  Tri- 
nitate  ,  p.  270. 

De  verbo  incarnato ,  p.  272. 

De  Emmanuele  libri  II.  p-  280. 

Tractatus  Exceplionum  .  qui  continet 
origtnem  el  discretionem  artiitm  ,  situm- 
que  terrarum  ,  et  summam  historiarum  , 
lib.  IV.  p.  313.  Hunc  librum  Scoti  esse 
negat  Bellarminus  de  Scriptor.  Eccl.  pag. 
231.  quia  lib.  I.  c.  24.  (  non  4.  ut  Jo.  a 
Tholoso  citat )  ait .  suo  tempnre  Joannem 


388  MG  H 

Scotum  cssc  Thcfilogum  :  hoc  vero  noque 
de  Joaooe  Scoto  1-  n-ciu»  .  neque  de  Jo- 
aone  Duns  posse  intelhgi.  .lo.  a  Tholosa 
mendum  librarii  putat ,  qui  fortasse  Pe- 
trum  Lomhardum  scribere  debebat.  Sed 
nceesse  non  est ,  nos  eo  confugere.  Nain 
primum  hoc  clarum  est  .  Vincentium  Be- 
luacensern  m  Speculo  historiali  XXVlll. 
58.  hoe  seriptum  nostri  agnosccre.  Dein- 
de  .  quis  hodie  omnium  illorum  ,  qui  Jo- 
(Uinis  Scoti  nomine  veniunt ,  notitiam  tra- 
dere  poterit  ?  Fortasse  aliquis  hoc  nomi- 
ne  fuit  ,  qui  Theologiam  docuit ,  nihil  au- 
tem  scriptum  reliquit. 

Tractatus  de  potestute  ligandi  ct  solvcn- 
di  .  p.  328.  Pans  apud  Sim.  Colinaeum  , 
1534.  12. 

De  meditandis  plagis,  quae  circa  fincm 
uuuuli  evenient .  p.  337. 

De  judiciaria ,  potestate  in  finali  ct  uni- 
vcrsali  judicio ,  p.  342. 

De  spiritu  blasphcmiae  .  p.  346. 
De  gradibus  charitatis  ,  p.  34-9. 
De  quatuor  gradibus  violentae  charita- 
tis  .  p.  355. 

De  gemino  Paschate ,  p.  363.  ■ 
Sermo  in  die  Paschae,  o,  367. 
Declarationes  nonnulianun  difficnltatum 
S.  Scripturae ,  p.  370. 

Quomoclo  Spu  itus  S.  est  amor  Patris 
ct  Filii ,  p.  375. 

De  differentia  peccati  mortaiis  et  venia- 
lis,  p.  376. 

De  superexcellenti  boptismo  Christi ; 
p.  377. 

Sermo  de  missione  Spintus  Sancti .  p. 
380. 

De  comparatione  Christi  ad  flcrem ,  et 
Mariae  ad  virgam  ,  p.  386. 

Quomodo  Christus  ponitur  in  signum 
populorum  ,  p   387. 

De  sacrificio  David  Prophetae ,  cl  quid 
distet  inlcr  ipsum  et  sacrifictum  Abrahae 
Patriarchae ,  p.  389. 

De  differentia  sacrificii  Abrahae   a  su- 

crificio  B.  Mariae   Virginis  ,  p.  394. 

Pars  II. 

Eocpoeitio  difficuttatum  suborientium   in 

dcscriptione  Tabernacu/i  focderis  .  p.  402. 

Dc  tomph  Snhmonis  ad  htcram,  p.  108. 


k  11  D  U  S 

l>c  conconlia  temponuit  Pwguin  conrc- 
!/nautium  supcr  Judnm  et  Israel ,  p.  416. 

Mysticae  annotatimics  tjuamplurimorum 
rcrsiuuu   Psalmorum  David ,  p.   i2">. 

In  Cantica  Canticonun  c.vplicatiu.  p.  489. 

In  visionem  Kzechiclis  litcrulis  cv]>li- 
catio  ,  p.  .'iiO. 

De  aedificio  Ezechielis  ,  p.  549. 

Explicatio  aliquot  passuum  difficilhun 
Apostoli,  p.  581. 

InApocahjpsin  Joannis,  libri  VII.  p.  589. 

Scripsit  etiam  E.vplanationis  mysticac 
in  Danielem  Ubrum  unum ,  cujus,  indi- 
ce  Caveo,  magnam  partem  compendio  Al- 
legoriarum  in  Danielem  intoxuit  Godofn- 
dus  Titelmannus. 

Opusculum  ejus  de  clamore  interiori , 
et  Ilesponsio  quaestionum  ad  Bernardum, 
MSS.  habentur  in  Bibliotheca  Cygneensi. 

Alia  ejus  Opera  inedita  memorat  Vin- 
centius  ,  Heluacensis  in  Speculo  historiali 
lih.  XXVII. 

RICIIAUDUS  ,  Abbas  S.  Vitoni  Virdu- 
nensis ,  mortuus  a.  1406.  Vitam  ejus  ex 
Codice  MS.  edidit  Mabillonius  sec  VI.  Be- 
ncdictino  part.  II.  p.  515.  Scripsit  Vilam 
ct  miracula  S.  Vitoni  Episcopi ,  quorum 
particulam  edidit  Mabillonius  I.  c.  p.  565. 
qui  tamen  Opus  integrum  habuit. 

*  Scripsit  pariter  vitam  S.  Rodingi  con- 
fessoris  :  nec  altera  forte  est  ab  ea,  quam 
edidit  Mabillonius  in  Actis.  H.  t.  VIII. 
536.  scripsit  autem  illam  honorifico  sermo- 
ne  ,  ut  phrasi  utar  scriptoris  vitae  eiusdem 
Richardi.  Teste  etiam  Hugone  Flaviacensi 
in  Chronico  dedit  et  regulam  solitariorum, 
sicut  et  statuta  quaedam  pro  Ecclesia  Hho- 
tomagensi  ,  quam  nunquam  prodiisse  cre- 
do.  Denique  teste  eodem  extabat  olim  col- 
lectio  scriptarum  ab  eo  Epistolarum  ,  qua- 
rum  specimen  extat  apud  Mabillonium 
ibidem  p.  593.  Datam  et  illam  ad  Poppo- 
nem  Abbatem  Staverensem,  Denique  char- 
tas  Monasterii  sui  collegit ,  quae  collectio 
adhuc  superest  Digioni.  Haec  omnia  teneo 
f\  Ilisl  Litterar.  Callica  t.  VII.  563.  ete. 
RICHARDUS  Vilus,  llistoricus  Anglus, 
quem  Florentius  Wigorniensis  citat  et  se- 
quitur.  Vide  supra  t.  I.  p.  97. 
HICHARDUS  Cllerston,  Lancastrensis  , 


k  i  c  11  \ 

Theologiae  Professor  Oxoniensis    circa   a. 
C.  1408.  Scripsit. 

1.  De  Symbolo  Ecclesiae ,  s.  de  articu- 
lis  fidei  ,  quod  Opus  Joannes  Stanberius 
a.  1463.  Commentario  iliustravit. 

2.  Petitiones  quoad  reformationem  Eccle- 
siae  militantis,  quem  librum  a.  1408jussu 
Roborti  Halam  Cardinalis  elaboravit,  ut  in 
Concilio  generali  exhiberetur.  Prologum  et 
excerpta  ex  illo  dedit  llenr.  Wharton  in 
Append.  ad  Caveum  p.  74.  75.  Integrum 
Opus  edidit  Ilerm.  von  der  Hardt.  in  Actis 
Concilii  Constantiensis  tom.  I.  pag.  1115. 

3.  Reliqua  sunt  Comment.  in  Psalterium, 
super  Cantica  Ecclesiae  ,  Defcnsorium  do- 
tationis  Ecclesiae  per  Constantinum  M.  fa- 
ctae,  Lectiones  ordinariae,de  officio  militari. 

Vide  Lelandum  c.  491.  Balaeum  Cen- 
tur.  VII.  83.  Pitseumc  .800.  Whartonuml.c. 

RICHARDUS  Walinford,  Anglus ,  ex 
oppido  Walingford  ad  Tamesin  ,  patre  fa- 
bro  ferrario ,  natus ,  Oxoniae  in  Collegio 
Mertonensi  literis  incubuit,  postea  mona- 
chus  et  tandem  Abbas  Benedictinus  in 
coenobio  S  Albani,  Mathematicus  insignis, 
obiit  a.  1526.  Horologium  in  monasterio 
suo  stupendo  artificio  elaboravit.  Scripsit 
Canones  in  Albion  fquomodo  scil.  horolo- 
gium  Albanense  tractandum  esset)  de  ju- 
diciis  Astronomicis  ,  de  sinibus  demonstra- 
tivis ,  de  chorda  et  arcu ,  de  diametris  , 
de  echpsibus  solis  et  lunae  ,  de  rectangu- 
lo ,  Exafrenon  ,  derebus  Arithemeticis ,de 
computo  Lelandus  c.  470.  Balaeus  Centur. 
V.  19.  Pitseus  c.  487. 

RICHARDUS  Wetherset,  Anglus  ,  Aca- 
demiae  Cantabrigiensis  Cancellarius  circa 
a.  1350.  Scripsit  Summam  sacerdotalem 
seu  Speculum  Ecclesiasticorum  ,  de  Sacra- 
mentis  Ecclesiae  ,  Opus  flomiliarum  ,  de 
vitiis  et  virtutibus ,  de  computo  Mathema- 
tico.  Lelandus  c.  253.  Baleus  Cent.  V.  88. 
Pitseus  c.  565.  Wedringler  vocatur  in  Co- 
dice  Bibl.  Soc.  Jesu  Lovanii  ,  qui  Opora 
illius  continet ,  testc  Val.  Andrea  Bibl. 
Belgica  MS.  I.  p.   32. 

RICHARDUS  Wirhinghum,  Norfolcen- 
sis,  monachus  Carmelitanus ,  Prior  et 
Theologiae  Professor  in  coenobio  Burne- 
hamensi  .  mort.  Norvici  e.    1381.    Scripsit 


K  D  U  S  389 

in  primum  et  secundum  Itbrum  Magisln 
Sentenliarum  ,  Sermones  CVI.  Pitseus  c. 
667.  Balaeus  Cent.  XI.  17. 

RICHARDUS  Wichius ,  in  oppido  Wich- 
vel  Dortewich  dioecesi  Wigorniensis  na- 
tus ,  Oxoniae  et  Lutetiae  studiis  operam 
dedit ,  Bononiae  Jus  Canonicum  audivit  et 
docuit,  AurelianiThcologiam  tractavit.  Bioc 
primum  Oxoniensis  Academiae  ,  post  Ed- 
mundi  Archiepiscopi  Cantuariensis  Cancel- 
larius  ,  demum  a.  1243.  Episcopus  Cice- 
striensis  constitutus  est  Obiit  a.  1251. 
Scripsit  Epistolas  ad  Innocentiam  IV.  et 
de  Ecclesiasticis  officiis.  Nic.  Trivetus  ad 
a.  1252.  Balaeus  IV.  14.  Pitseus  c.  457. 
Bulaeus  tom.  III.  pag.  708.  Car.  de  Visch 
Bibl.  Scriptorum  Ord.  Cistcrciensis  p.  288. 

*  Richardi  huius  Statuta  Synodalia  non 
ante  multos  annos  evulgavit  cl.  Wilkins 
in  Conciliis  M.  Britanniae  etc.  tom.  I  ad 
An.  1246.  * 

RICHAKDUS  Wichius,  Baleo  et  Gesne- 
ro  Withus ,  Wiclefi  sectator  circa  a.  1390. 
^cripsit  contra  venerationes  tmaginum  , 
Responsa  ad  XIV.  articulus,  Conciones  vul- 
gares ,  et  hoc  nomine  eum  laudat  Balaeus 
VII.  10.  Contra  Pitseus  Append,  Cent.  III. 
97.  Confessionem  et  retractationem  haere- 
seos  Wicleffianae  scripsisse  tradit. 

RICHARDUS  Wigortiiensis ,  cujus  Car- 
men  in  mortem  Henrici  I.  Regis  est  in 
Bibl.  Regia  Londinensi.  Bern.  de  Montfau- 
con  Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  p.  268. 

RICHARDUS  Wiltonus  ,  Anglus  ,  Ordi- 
nis  SS.  Trinilatis  Alumnus,  ab  Innocen- 
tio  III.  Archiepiscopus  Armachanus,  et 
Primas  Kiberniae  ,  a  Gregorio  IX.  Presby- 
ter  Cardinalis  titulo  S.  Stephani  in  monte 
Coelio  creatus  ,  scripsit  de  B.  Mariae  vir- 
gmis  doloribus  libros  IV.  de  au.riliis  diri- 
nae  gratiae  libros  IV.  in  Magistrum  Scn- 
tentiarum  libros  V.  contra  haereticos  sui 
seculi ,  de  immortalitatc  animae  libr.  I. 
Commentaria  in  Cenesin  ct  flieremiam  , 
Quodlibetorum  disputatorum  libros  tres. 
Obiit  Londini  a.  1339.  Oldoini  Athenaeum 
Romanum  p.  580. 

RICBAHDUS  Winchclscy ,  Anglus  ,  a 
patria  itadtctus,  Dommuwnus.  ub  a.  I  489. 
Rpiacopus  Ossoriensifl  in  Hibernte  .  scripsit 


bm  iiu; 

itiotnm  opinabiinm  s.  Problematum 
lif>.  I.  Baleus  centur.  XII.  90.  Pitseus  Ap- 
pend.  Cenl.  III.  (AS.  Lelandus  c.  559.  Jac. 
Quetif  de  Script.  Ord.  Praodicalorum  t. 
I.  p.  860. 

BICIIARDUS  Withfurdus, Or&m\s  S.  Bri- 
gittae^flQOnachus  ,  in  coonobio  Siononsi , 
non  procul  a  Londino,  Erasmo  familiaris 
circa  a.  1 '520.  E  Latino  in  Anglicum  sor- 
monom  convortit  Mc<litationes  solitarias  , 
PsaUerium  Jesu  ,  Martyrohgtum  Sancto- 
rum  (Anglice  editum  est  a.  HbOG.)pro  Oe- 
conomo  seu  domus  gubernatore  libr.  I. 
Balaeus  Cent.  IX.  15.  Pitseus  c.  920. 

RICHAUDUS  Frater  nescio  cujus  Ordi- 
nis.  Scripsit  Carmina  de  Vita  et  Canoniza- 
ne  Bernardi ,  Abbatis  Claraevallensis  ,  de 
glorioso  (\ne  Bernardi .  de  fundatione  Cla- 
raevallis.  Salutationes  ad  Bernardum.  Fel- 
lori  Catal.  IfS.  Bibl.  Paullinae  Lipi.  p.  311. 

S.  BICHARII  Centullensis  Tractatus  de 
eonstructionc  Fcclesiae  ejus  loci  MS.  oxstat 
in  Bibl.  Vaticana.  Bern  de  Montfaucon 
Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  81.  Vita  ejus  in  Bi- 
blioth.  eadam  et  S.  Germani :  ibidom  , 
p.  78    1130.  1139. 

RICHARIUS  ,  monachus  Gemblacensis  , 
circa  a  950.  Scripsit  motrice  Vitam  Erlui- 
ni ,  primi  Abbatis  Gemblacensis  ,  quam 
jam  sua  aotato  conquoritur  Auctor  do  Go- 
stis  Abbatum  Gemblaconsium  a  Dacherio 
oditus  tomo.  II.  Spicilegii  pair.  759.  dis- 
.sipatis  et  intercisis  scedulis  a  memoria 
hominum  deperiisse ,  Idem  tamen  p.  760. 
unam  ex  eadem  laciniam  conservavit  , 
quae  repetititur  in  Actis  Sanctorum  tom. 
VII.  Maji  p.  844. 

RICHERIUS,  Historicus  Galliae  ,  992.  cu- 
jus  meminit  Trithemius  in  Chron.  Hirsau- 
giensi  tom.  I.  p.  62.  seque  illo  usum  esse 
testatur:  sed  hodie  nusquam  comparet. 
Vide  Hist.  literariam  Galliao  tom.  VI.  p.503. 

BICBEfitUS  Gallus  ,  monachus  et  Ab- 
bas  monasterii  S.  Martini  juxta  Metim , 
Congregationis  Cluniacensis ,  scripsit  de 
Vita  S.  Martini ,  Episcopi  Turonensis ,  lib. 
I.  Trithcmius  autem  in  Compcndio  habet 
Bicherum  monachum,  Haec  Possevinus 
tom.  II  Apparatus  p.  328.  Uiber  scriptus 
rst  carmine  .  et  sic  incipit. 


1  US 

Scripturus  vituin  lioniiaHMii  laude  politam 
Sancli  Martini  Pontiticis  Domini. 

Exstat  in  Bibl.  monastorii  S.  Martini  Tor- 
naconsis  ,  teste  Ant.  Sandero  Bibl.  Belgi- 
ca  manuscripta  I.  p.  123.  it  in  Bibl.Val- 
lisS.  Martini  Lovanii,  teste  eodemll.p.223. 

BICBBRIUS,  monachus  Senonionsis  in 
monto  Vosago,  Tullensis  dioecOrd.S.  Be- 
nedicti  .  circa  a.  1255.  et  scripsit  Histo- 
rtam  Abbatiae  Senoniensis  oditam  a  Lu- 
ca  Dacherio  Spicil.  tom.  VIII.  271.  edit. 
uovae  tom.  II.  p.  603.  Stilus  ejus  est  ru- 
dis,  sed  veritatis  amans  vidotur.  Ex  illo 
Vitam  S.  Gundelberti ,  ex  Episcopo  Seno- 
nionsi  Abbatis  Vallis  Galil3eae  in  Vosago 
odidit  Mabillonius  Annal.  Ord.  Bened.  t. 
III.  part.  2.  p.  468. 

RICHMONDENSIS  regionis  historiam  , 
tradit  Begistrum  Honoris  de  Biclimond , 
exhibens  Terrarum  et  Villarum ,  quae 
quondam  fuerunt  Edwini  Comilis ,  infra 
Bichmondshire  descriptionem ,  ex  Libro 
Domesday  in  Thesauraria  Domini  Begis. 
Londini,  1722.  fol.  de  quo  libro  confer 
Acta  Eruditorum  1726.  p.  9. 

RICHTKUDIS  et  Gisla,  Anglicae  Sancti- 
moniales  ,  scripserunt  Consolatorias  Epi- 
stolas.  Vivebant  a.  770.  Haec  idem  Posse- 
vinus  t.  II.  p.  328. 

Paulus  RICIUS  ,  non  Biccius  ,  ut  vulgo 
vocant,  Germanus,  primum  Judaeus,  post 
inter  Christianos  Profossor  Philosophiae 
Papiensis  ,  (unde  perperam  Italum  natio- 
ne  fecerunt)  demum  Archiater  Maximilia- 
ni  I.  Imp.  Vixit  seculo  XV.  Scripta  ejus 
nota  sunt  sequentia. 

1.  Portae  lucis  (Scheve  Orah)  R.  Josephi 
Cecatilja  ex  parte  in  Latinum  sermonem 
translatae.  Aug.  Vid.  1516.  4.  qui  liber 
post  in  tomo  Artis  Cabbalisticae  recusus 
est  p  138. 

2.  Opuscida  varia,  Aug.  Vind:  1515. 
8.  et  fortasse  etiam  Papiae  1510.  4.  Con- 
tenta  eorum  exhibet  Wolfius  Bibl.  Hebr. 
tom.  111.  p,  917. 

3.  Compendium  Mischnae  Codicis  Sanhe- 
drin.  Aug.  Vind.  1519.  4.  et  postea  in  Opo- 
ribus  a.  1541.  excusis. 

4.  Stalera  prudentum ,  1532.  8.  agit 
do  Mose  .  Logo  ,  Christ.o  ot  Evangelio. 


K  IC  0 

5.  Collectio  Operum  vuriorum ,  Aug. 
Yind.  1541.  Ibl.  quorutn  reccnsum  exhi- 
bet  Wollius  tom.  I.  pag.  966.  a)  Frimum 
locum  occupat  liber  de  coelesti  Agricultu- 
ra  Totum  Volumcn  illatum  est  in  Scripto- 
res  Artis  Cabbalisticae. 

6.  Liber  cle  sacris  imaginibus  et  earum 
eultu ,  MS.  in  Bibi.  Vaticana  teste  Barto- 
loccio. 

7.  Oratio  ad  Magistratus  pupulosque 
liermaniae  in  Spirensi  conventu  a.  1527. 
habita,  de  expeditione  contra  Turcas.  Vien- 
nae ,  4. 

8.  Medilatio  in  Psalmum  Beatus  Vir. 
Concisa  et  arcana  de  modo  orandi  in  no- 
mine  Tetragrammaton  responsio.  A ug.  Vind. 

9.  Naturalia  et  prophetica  dc  Anima 
coeli ,  onuti  attentione  cligna  adversus  Ec- 
kium  examina.  ibid.  eod.  4. 

Vide  praeter  Rev.  Woltium  ,  Colomesii 
Italiam  Orientalem  p.  17.  Baelii  Dictio- 
narium,Reimanni  introductionem  ad  Theol. 
Judaicam  p.  411.  415. 

Addo  de  eo  judicium  Erasmi  in  Episto 
la  ad  Richardum  Bartholinum  tom.  III. 
Opp.  p.  191.  Porro  Paulus  Ricius  sic  me 
proximo  colloquio  rapuit ,  ut  mira  quae- 
dam  me  sitis  habeat ,  cum  homme  sae- 
pius  ac  familiarius  conferendi  sermonem. 
Praeter  Hcbraeae  linguae  peritiam,  quan- 
tum  ille  tenet  Philosophiae,  quantum  Theo- 
locjiae  :  tum  cjuae  animi  puritas ,  qui  di 
scendi  ardor ,  qui  docendi  candor ,  quae 
disputandi  modestia  ?  Mihi  sane  vir  ille 
primo  statim  gustu  placuit  olim  Papiae  : 
cum  illic  Philosophiam  profiteretur  :  nunc 
propius  intuito  magis  etiam  placet.  Is  de- 
mum  vere  mihi  videtur  Israelitam  agere  , 
suoque  cognomini  pulchre  respondere  :  cu- 
jus  omnis  voluptas,  omnis  cura ,  omne 
otium  ac  negotium  ,  in  divinis  est  literis. 
Dignus  nimirum  animus ,  cui  otium  con- 
tingat  quam  maxime  honorificum. 

K I COBA  LUS  Ferrariensis  ,  vide  Blipra 
t.  III  52.  GERVASIUS,  ubi  tamen  Fabricius 
nostor  monere  omisit,  quod  ea  quae  ab  Ec- 
cardo  edita  fucrant ,  auctiora  <t  purgatiora 
prodierint  tom.  IX.  s.  K.  Italicarana  Mu- 

a  Aildc  Jo.  I.udolphi  Iiunemanni  Catalogum 
U8S.  et  librorum  rarlorum  pag.  16. 


L  D  D  S  391 

ratorii  pag.  97.  Idetn  Muratorius  totn  XX 
pag.  877.  testatur  se  vidisse  Codicem  MS. 
de  origine  urbium  Italiae  ,  et  ipsius  Ita- 
liae  primo  incolatu ,  per  Hicobaldum  Fer- 
rariensem ,  qui  pluta  ex  antiquissimis  li- 
bris  Bavenoae  repertis  se  hausisse  dicit. 
Sed  fabulis  innumeris  scatere,  ac  proinde 
nullius  pretii  esse  judicat  Muratorius.  Ejus 
quoque  est  Compendium  historiae  Homa- 
nae  et  Descriptio  Proviniiarurn  orbis , 
prior  in  Bibl.  Cardinalis  Ottoboni  ,  poste- 
rior  in  Patavina.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl. 
Bibl.  MSS.  pag.  187.  486. 

RICOLDUS  de  Monte  crucis ,  quem  qui- 
dam  Accoldum  vocant ,  teste  Fabricio  su- 
pra  lib.  I.  pag.  i.  alii  etiam  Richardum. 
Ebronus  Riccoldus  vocatur  in  Codic?  MS. 
Taurinensi ,  apud  Montfauconium  Bibl. 
Bibl.  MSS.  pag.  1397  Patria  fuit  Floren- 
tinus ,  Ord.  Praedicatorum  ,  domus  S.  Ma- 
riae  Novellae  ibidem  alumnus  .  jussu  sum- 
mi  Pontificis  in  terram  Sanctam  et  alias 
orientales  profectus  est :  obiisse  dicitur  an. 
1309.  Scripsit  1.  Itinerarium  peregrina- 
tionis  suae ,  cujus  Codex  Latinus  est  in 
Bibl.  Moguntina  ,  teste  Val.  Ferd.  Gudeno 
in  Sylloge  Documentorum  pag.  383.  qui 
et  quaedam  ejus  specimina  profert.  '293. 
Italice  Itinerario  ai  paesi  Orientali  pubb. 
clalP.  V.  Fineschi.Firenze  1793.  in  8.  Gal- 
lica  autem  versio  Joannis  le  Long  .  Ipren- 
sis ,  monachi  S.  Bertini  an.  1351.  exstat 
Parisiis  in  Bibliotheca  Regia.  2.  Improba- 
tionem  Alcorani .  quo  titulo  prodiit  His- 
pali  1520.  teste  Julio  Nigro  pa?.  484.  po- 
stea  prodiit  Venetiis  1609.  4.  sub  titulo  : 
Propugnaculum  ficlei  a).  Hanc  Graeco  ver- 
tit  Demetrius  Cydonius  ,  cujus  versio  MS. 
est  in  Bibl.  Vaticana  et  Vindobonensi  ,  te- 
ste  Bern.  de  Montf.  Bibl.  Bibl.  MSS,  pag. 
12.  13.  549.  580.  e  graeco  latine  vertit 
Baitholomaeus  Picenus  de  Montearduo . 
Rom.  1506.  i  Paris.  perHenr.  Stephanum 
1509.  1511.  4.  ihidem  ap.  Jodocum  Ba- 
dium  1513.  Hispali  1550.  Romae  If.iXi.  s. 
item  in  rollectione  Mahinnrticonnn  Theo- 
dori  Bibliandri  tom.  II.  Memoratur  quoque 
a  Simlero  el  Caveo  editio  Jo.  Oporini .  quae 

,i  Credo  aulem  Cribrationvm  Ucorant  litu- 
lum  ,  (|iio  Bibliandcr  asut  esl  .  esse  meliorem. 


Lextum  latinam  ct  graecum  exhibet .  Ba- 
sil.  1550.  3.  Epistolas  ad  Ecclesiam  trium- 
phantem  .  i.  LibeHum  ad  nationes  Or/en- 
tales  .  de  discrimine  inter  Judaeos  .  genti- 
les  et  Mahumetanos  Ilittoria  Saracenorum 
cum^errorum  refutatione  ipsi  tribuitur  in 
Codice  Taurinensi  superius  memorato.  Par- 
tem  quoque  Alcorani  latine  vertisse  dicit 
1'oreiantius,  cuius  vide  Catalogum  Script. 
Florentinorum,p.  156.  Jac.  Quetif  de  Script. 
ord.  Praedicatorum  t.  I.  p.  504.  JuliumNi- 
graffl  de  Scriptor.  Florentinis  p.  483.  Am- 
bros.  ab  Altamura  pag.  86.  Oudinum  t.  III. 
pag.  571.  Fabricii  Bibl.  Graecam  vol.  VI. 
pag.  691.  vol.  X.  pag.  389. 

*  Quod  in  Codice  156.  latino  Bibl.  Tau- 
nnensis  extat  Ricoldi  Opusculum  inscri- 
ptum  est:  Historia  Ricoldi  Ebron  de  va- 
riis  Religionibus.  An  vero  oadem  omnino 
sit  cum  eius  Itinerario  ambigefe  se  pro- 
titentur  Bibliothecarii  doctissimi  .  qui  com- 
mentarium  de  MSS.  Codd.  eiusd.  Biblio- 
thecae  scripserunt.  T.  II.  p.  46.  cum  prae- 
sertim  frustra  ibi  quaesierint  prologum 
Itinerarii  ab  Eccardo  vulgatum.  Excerpta 
ex  libris  Riccoldi  a  Monte  de  Cruce  Do- 
minicani  contra  Saracenos  et  Alcoranum 
per  Barth.  Fontium  servat  MS.  Cod.  Rie- 
cardianus  Catal.  Bibl.  Iliccard.  p.  341.* 

KICOLPHUS  Cohniensis ,  Ord.  Praedi- 
eatorum  see.  XIV  seripsit  super  IV.  libros 
Sententiarum.  Qtaetif  I.  c.  pag.  641.  Nc- 
srio  an  idem  sit  Riculfus  Dominicanus , 
cujus  liber  de  irruptione  in  terram  San- 
>  l  n  per  Sarracenos  MS.  est  in  Bibl.  Va- 
licana.  Bern.  de  Montfauc.  Bibl.  Bibl.  MSS. 
p.  7V.  f294  Qui  verius  Kicoldi  a  Monte  de 
Cruce  ,  de  quo  supra  et  F.  V.  Fineschi  in 
Op.  Memone  degli  Uom.  JUustri  di  S.  M. 
Novella.  Firenze  1790.  k.  ) 

RiCDLFUS  .  Fpiscopus  Suessionensis  a. 
889.  scripsit  Constitutionem  ,  sive  Canones 
Kcclesiasticos  editos  primum  a  Jo.  Cor- 
eum  Opusculis  Hincmari,  Paris.  1615. 
|>.  685.  deinde  in  Conciliis  Labbci  et  Cos- 
-  utii  ,  in  edit.  vero  Harduirll  t.  VI   p.  413. 

ftlOEVALLIS  Cautica.  Vide  Nostnim  su- 
pi.i  I    V.  1 02.  MC.  Hoteleshamus. 


u  i)  r  s 

Xicolaus  HIDOLFUS,  Florentinus  ,  sub 
tinem  Seculi  XV.  Scripsit  Historiam  Flo- 
rcntinam  ,  quae  cum  aliis  ejus  historiae 
Scriptoribus  nupcr  admodum  promissa 
est  a) ,    sed     huc  usque    nondum  prodiit. 

(295.  Scripsit  Italice  usque  ad  a.  1600. 
et  op.  extat  MS.  Florentiae  in  Bibl.  Bic- 
cardiana  ,  me  prope  et  alibi.  fol.  vol.  2  ) 

RIFERIUS,  vel  KIFFEBIUS  ,  decimus 
quartus  majoris  Cartusiae  Prior ,  et  Ordi- 
nis  Generalis  an.  1258.  constitutus  ,  obiit 
an.  1267.  Scripsit  Consuetudines  sui  ordi- 
nis ,  quae  nunc  Antiqua  statuta  nuncu- 
pantur.  Oudinus  tom.  III.  pag.  251.  illa 
Basileae  1510.  (nam  numerus  1210.  lapsus 
est  typographi )  impressa  esse  testatur. 
Theod.  Petreji  Bibl.  Cartusiana  pag.  272. 
Car.  Jos.  Morotii  Theatrum  Cronol.  Ord. 
Cartusiani  pag.  23. 

BlGAUDUa  Ord.  Praed.  sec.  XIII.  scri- 
psit  in  libros  Sententiarum.  Quetif  I.  c. 
pag.  475. 

Odo  BIGAUDUS  vel  BIGALDUS,  aliis 
quoque  Reginaldus ,  ex  Ordinis  Minorum 
Fratre  et  Doctore  Parisino  Archiepiscopus 
Kotomagensis ,  mort.  a.  1275.  Scripsit 
Sermones  de  tempore  seu  Regulam  viven- 
di ,  Commentarios  in  quatuor  libros  Mo- 
sis ,  Psalmos  et  Evangdia  ,  it.  in  quatuor 
libros  Sententiarum ;  sed  nihil  horum  edi- 
tum  est.  Sunt  qui  illum  Raymimdum  Ri- 
gaudum  vocant ,  sed  perperam.  Alii  quo- 
que  a  Bonifacio  VIII.  Cardinalem  Episco- 
pum  Portuensem  et  S.  Rufinae  ,  nec  non 
Ma-istrum  S.  Palatii  constitutum  esse 
ajunt,  sed  sine  sufficienti  fundamento. 
Vide  Willot  Athenas  sodalitii  Franciscani 
p.  314.  Possevinum  tom.  II  Apparatus  p. 
317.  Oldoini  Athenaeum  Bomanum  p.  578. 
ante  omnes  veroOudinum  tom.  III  p.  449. 

KIGORDUS ,  alii  Rigoldum  et  Rigotum 
scribunt,  Medicus  Philippi  Augusti,  Re- 
gis  Galliae  ,  et  monachus  S.  Dionysii  ,  cla- 
ruit  a.  1220.  Scripsit  Vitam  Philippi  Au- 
gnsti ,  cujus  rebus  omnibus  interfuit  ,  ab 
a.  I22V.  1227.  et  Ludovico  filio  dedicavit. 
Kditus  est  a  P.  Pithoeo  una  cum  Guiliel- 
mo  Britone,  Francof.  1596.  fol.  repetitus 


i     Gottingitehe  ghlehrle  Zeltung  p.  1742.  l'>-- 


K  I  n  u  C 
tom.  V.  rerum  Francicarum,  quem  Franc 
tlu  Chesne  adjecit.  Quaedam  illi  addita  et 
ex  Guilielmo  Britone  assuta  credit  Bob. 
Quatremarius  in  Recensione  Paradoxorum 
contra  Launojum  pag.  123.  Ipse  quoque 
Launojus  in  Examine  Privilegii  S.  Germa- 
ni  t.  II  Opp.  part.  I.  pag.  251.  observat, 
ipsum  quaedam  ad  ventatem  historicam 
spectantia  studio  praetermisisse.  In  quo 
tamen  excusari  potest  ,  quia  non  omnia 
singularia  suo  temporc  in  aula  gesta  re- 
scire  potuit ,  neque  etiam  ,  si  scivit,  in 
scribendo  semper  meminisse.  Ad  Codices 
manu  exaratos  Rigordi  provocat ,  eum- 
que  ex  illis  subinde  emendat  Hieron.  Bi- 
gnonius  ad  Formulas  veteres  :  vide  pag. 
594.  Cod.  emendatior,  quam  in  editis,  adest 
in  Vaticana.  Montfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS.  33. 

Rigordo  nostro  usum  Guilielmum  Brito- 
nem  docet  Fabricius  noster  supra  1. 1.  261. 

RILINDIS  ,  Abbatissa  Bergensis  in  Epi- 
scopatu  Eistadiano ,  vixit  circa  a.  1095. 
Ejus  Versus  ad  Sorores  Allitonenses  me- 
morat  Daumius  in  praefatione  ad  Hiero- 
nymum  Graecum  de  Baptismo ;  sed  non 
addit  ,  ubi  editi  sint. 

RIMICIUS  ,  Scriptor  Italus  seculo  XV. 
qui  Vitam  JEsopi  ejusque  Fabulas  e  Grae- 
co  in  Latinum  transtulit,  Parmae  1487. 
tesle  Maittairio.  Postea  vero  liber  saepius 
et  in  variis  hnguis  recusus  est.  (295  Edit. 
Sine  nota  (Mediol.  1480)  et  Regii  1497.  in  4. 
non  Parmensem,  nec  Florentinam  an.  1487. 
noscimus  ex  Op.  Arvvood.j 

*  V.  C.  D.  Georgius  in  Vita  Nicolai  V. 
a  se  edita  de  hoc  Rinucio  flta  enim  appel- 
latur  in  impressa  ejus  versione )  agens 
Aretinum  extitisse  ex  fide  Vaticani  Co- 
dicis  aflirmat  ,  quanquam  nescio  qua  de 
causa  Tettalus  seu  Thessalus,  in  editione 
Vitae  et  Fabularum  Aesopi  Bonaccurtius 
Pisanus  illum  appellat.  Vertit  ex  Graeco 
Vitam  et  Fabulas  Aesopi  cujus  est  apud 
me  vetusta  editio  in  4.  absque  anni  et  loci 
adscriptione.  In  Dissert.  tamen  Vossianis 
ex  Gosnero  laudatur  prima  eius  editio  Flo- 
rentiae  anni  4487.  et  Maitterus  Parmensem 
eiusdein  anni  profert.  \n  utrobique  eodeni 
anno  prodieril  ignoro.  Eidem  etiam  auctori 
debetur  versio  epistolarnm  M.Bruli  el  Ippo 


CINUS  :jy-, 

cratis  ad  Nicolaum  Papam  V.  direcla  ,  cuius 
est  apud  me  vetus  editie  Florentina  anni 
1505.  in  4. *  '296.  Antiquior  Florentiae  pei 
Ant.  Venetum  S.  A.  et  alia  Florentiae  1487. 
prope  me  est.  Vid.  Alam.  BINUGCINUS. 
BINGERIUS,  vid.  supra  BANGERIUS. 
Alamannus  BINUGGINUS ,  Florentinus, 
seculo  XV.  Philostratum  de  vita  Apollonii 
Latine  vertit ,  Lutetiae  apud  Guil.  Cavel- 
lat.  1555.    12.    impressam.    Adversarium 
propterea  nactus  est  Phil.  Beroaldum  ,  de- 
fensorem  Gibertum  Longolium.  Vide  Sibe- 
rum  de  illustribus  Alemannis  p.  132.  133. 
*  Vix  alium  credo  ab  hoc  Rinuccinoau- 
thorem  versionis  Dialogor.  Luciani  Charon- 
tis  et  Mercurii  ad  FianciscumBonaccursium 
directac  ,  de  quo  Cod.  498.  latinus  Biblioth. 
Venetae  S.  Marci  ,  quamquam  ibi  vitio  for- 
tasse  scriptoris  Rinuccius,  non  Binuccinus 
appellatur.  Haec  olim  de  scriptore  hoc  an- 
notaveram,  sed  emendanda  modo  quaedam 
succurrunt  ex  dissertatione  83.  Vossian.  cl. 
Zenit.2p.  199.nuper  edito.  Prodiit  in  lucem 
Florentiaea.  1427.  obiit  veroa.1504.  (1499) 
Florentiae.  Versio  ab  eo  adornata  Phitostra- 
ti  de  vita  Apolhnii  prodiit  Bononiae  ,  ut  ex 
epistola  Philippi  BeroaldLcujus  fragmentum 
Zenus  exhibet,  discimus  ,   tum    vero  alibi 
etiam  recusa  est.  Dedit  pariter  vitas  Niciae 
Atheniensis,  M.  Crassi,  Agidis  et  Cleomenis 
ex    Plutarco,  et  Agesilai    ex  Xenophonte 
a  se  in  latinum  translatas.  Ibidem  ex  PIu- 
tarco  opusculum  inscriptum  -.consolatio  ad 
Apollonium.  Denique  e.x  Plutarcho  pariter 
libellum  de  virtutibus  mulierum  ,  cujusest 
editio  Brixiensis  an.  1497.  Est  ejus  pariter 
versio  Charontis  ex  Luciano  impressa  Ba- 
sileae;15I8.  De  suo  scripsit  orationem  habi- 
tam  in  funere  Matthaei  Palmerii   sicut  et 
Junnuctii  Manetti  vitam.  quam  nondum  ty- 
pis  prodiisse  judico.  * 

(297  Vide  Monumenta  od  Al.  Binuccioi 
Vitam  contexendam  ed.  Ferd.  Fossius.  Flo- 
rent.  1791.  4.  el  op.  Ricordi  di  Filippo  di 
Cino  Iiinuccim  dal  \2S2  ul  I  ,<><)  colla  con- 
Intunz:    di    Alamanno    cc.    fiuo    al    I.Hni 
('/<-.  per  eura  di  <i.  Aiazzi.  Firenae  1840 
4.  fig.  Editorea   Phaedri  Fab.  Biponti  1796 
posl   Maittairura  el   Bern.  I  a  Monnoje  pu- 
tanl  el  veraio  Fabularuro.  Aesopi,  qoae  Ri 
201 


m  KOBEB 

nucioThessalo  tribuitur  non  aluquam  Ate- 
manno  nostro  tribuenda  ;  at  cod.  Vatica- 
nus  S0*3.  esse  a  FRANCISCO  Ilmuccio 
Aretino  00.  Ii3l.  conscriptam  ostendit. ) 

Joannes  de  BIPA  ,  nescio  quis  ,  scrip- 
sil  E.ijilicationes  in  primum  Sententiarum, 
quasx  Paulus  de  Venotiis  in  Compendium 
redegit.  VideNostrum  suprat.  V.  p.  209. 

Antonius  de  BIPAITA  .  IMacentinus , 
scripsit  Antiales  Placentinos  ab  anno  1401 
usque  ad  1463.  quo  an.  diem  supremum 
obiit ,  editos  a  Muratorio  S.  B.  ltal.  tom. 
\X  pag.  865.  Scripsit  item  Epistolas  et 
Carmina  .  sed  quae  nondum  edita  sunt. 

Albertus  ile  RIPALTA,  Antonii  (ilius , 
m  patria  .  Taurini  ,  Ferrariae  et  Bononiae 
literis  operam  dedit .  memoria  felicissima 
usus  est ,  ut  ipse  haec  et  alia  de  se  nar- 
rat  sub  initium  Continuutionis  Annalium 
Placentinorum  ab  a.  1465.  1485.  ab  eo- 
dem  Muratorio  pag.  913.  editae.  ;Seripsil 
praeterea  Carmen  de  nobilitate  familiae 
de  Ripalta,  item  Carmina  alia  .  Discepta- 
tionem  Dearum  ,  Scientiae  lecjalis  ei  Mu- 
sarum.  Olympos,  Hymnos  ad  Divam  Virgi- 
nem,  Epistolas  et  Orationes  varias,  quarurn 
quasdam  Annalibus  insertas   habemus. 

Petrus  de  BIPALTA,  Placentinus,  scrip- 
s;t  llistoriam  illius  urbis  et  recjionum  vi- 
cinarum ,  usque  ad  a.  1374.  quo  peste 
obiit.  Quia  vero  omnia  ejus  in  Chronico 
Placeutino  Jo.  Mussi  exstant,  quod  Mu- 
ratorius  tomo  XVI  jam  ediderat,  et  in 
hoc  quaedam  etiam  auctiora  ,  scriptorem 
dlum  in  suis  tenebris  reliquit. 

BIPABIUS,  Presbyter  ilispanus  ,  natio- 
ne  Gallus.  Ad  eum  datae  sunt  Epistolae 
duae  Hieronymi ,  XXXVI.  et  XXXVII ,  ex 
quibus  constat  Biparium  dogmata  Vigilan- 
tii  ad  illum  transscripsisse.  lpse  quoque 
Biparius  cum  Desiderio  Epistola  salis  pro- 
lixa  Hieronyrnum  de  ii«  ,  quae  opus  es- 
sent  .  certiorem  fecerunt ,  cujus  hic  me- 
minit  in  Apologetico  adversus  Vigilantium. 
Nic  Antonius  Bibl.  llispana  Vet.  II.  11. 
n.  471.  llistoire  litcraire  de  )a  France  t. 
II  pag.  85. 

RIVALLO  ,  Arohidiaconus  Bedonensisa. 
\\i\.  Versus  confecit  in  laudem  Marbodi 
Episoepi  sui    quos  dederunt  Marlene   '•! 


1  US 

Durand  Thesaun  novi  Anccdotor.  tomo  l 

pag.  558. 

BIXFBIDUS ,  Frisius,  monachus,  ut 
ait  Arnoldus  Wion  ,  S.  Salvatoris  Traje- 
cti  ,  deinde  septimus  Episcopus  Traje- 
ctensis  ,  qui  a.  836.  obiit.  Epistola  ad  S. 
Lutgerum  Episcopum  Monastcriensem  ,  et 
alia  Lutgeri  ad  Bixfridum  de  S.  Suiberto 
Verdensium  Episcopo  ,  exstant  apud  Su- 
rium  d.  1.  Mailii.  Epistolam  nostri  com- 
mentitiam  vocat  Fabricius  noster  supra 
t.  IV.  p.  560. 

BOBEBTUS  ,  Francorum  Bex  .  Hugonis 
Capoti  lilius  ,  sec.  X.  Belictis  scholis  Pa- 
risiensibus  Bemos  se  contulit  ad  Gerber- 
tum  Episcopum  ,  cujus  cum  Ottone  III. 
discipulus  fuit.  Literas  in  scholam  Pari- 
siensem  revocavit,  et  dignitatem  illius 
auxit.  Fjus  est  Sequentia  de  Spiritu  S. 
quae  incipit :  Veni  Sancte  Spiritus ,  Re- 
sponsorium  de  S.  Petro  .  Cornelius  Centu- 
rio  •  de  nativitate  Domini ,  Judaea  et  Je- 
rusalem ,  nolite  timere ;  et  illud  Alleluja, 
Eripe  me  de  inimicis.  Trithemius  de  Scri- 
pt.  Eccles.  Bulaoj  1  Iist.  Univers.  Parisi- 
nae  tomo  I  p.  636.  637.  Epistola  ejus  ad 
Gauzlinum  cum  hujus  Besponso  exstat 
MS.  in  Bibl.  S.  Pelri  Eboracensis :  Cano- 
nes  autem  ejus  excerpti  in  Bibl.  Begis 
Galliae.  Bernard.  de  Montfaucon  Bibl.  Bi- 
hl.  MSS.  p.  673  1036.  Plura  de  ipso  Ma- 
gnoaldus  Ziegelbaur  in  Conspectu  rei  li- 
terariae  Ord.  S.  Benedicti  part.  I.  p.  159. 
seqq.  Pictetus  llist.  Eccles.  seculi  XI.  p. 
244.  qui  tamen  p.  466.  monet ,  hymnum, 
Veni  Sancte  Spiritus ,  a  quibusdam  Her- 
manno  Contracto  tribui. 

*  Inter  cantilenas  illas  ,  quae  Begi  Fran- 
corum  Boberto  hic  tribuuntur,  illa  quae 
est  de  Spiritu  S.  incipiens  :  Veni  Sancte 
Spiritus  alteri  ut  arbitror  auctori  adiudi- 
canda  est ,  nempe  Ilermanno  Contracto. 
Quam  dedit  Bobertus,  illa  est :  Sancti  Spi- 
ritus  adsit  nobis  (jratia ,  teste  Alberico  in 
Chronico  ad  an.  797.  qui  et  addit  foetum 
eius  esse  pariter  illud  :  Hex  omuipotens 
et  responsorium  :  o  Juda  et  Jerusalem 
{  An  sit  haec  quae  modo  legitur  in  Missa 
dc  Nativitate  Domini  ambigo)  Besponso- 
rium  :  Oconstantia  murfi/rum  alleluia.  Eri- 


R  O  »  E 

pe  me  Anliphonas  versi/icatas  perfidi  (pro 
fidei  )  meritis  etc.  Kyrie  eleison  ,  omnipo- 
tens  Genitor,  Tum  addit.  Quodam  die  in 
vigilia  Apostolorum  cum  esset  Romae  ob- 
tulit  super  altare  in  schedula  responso- 
rium  :  Cornelius  centurio  quod  ipse  com- 
posuerat.  Cantilenae  illius  S.  Spiritus  ad- 
sit  nobis  gratia  etc  sub  sequentiae  nomi- 
ne  meminit  liber  Responsorialis  et  Anti- 
phonarius  Ecclesiae  Rom.  a  Thomasio  edi- 
tus  pag.  14.  edit.  novae  in  4  tom.  in  4. 
Roberti  Regis  versus  pro  sanitate  servat 
MS.  Cod.  Riccardianus.  Lami  in  Catal.  eiu- 
sd.  Bibl.  p.  343.  * 

ROBERTUS  Alingtonus.  Anglus  ,  Theo- 
logiae  Doctor  et  Professor  Oxoniensis,  et 
ejus  Academiae  Cancellarius ,  fioruit  a. 
1400.  Scripsit  Quaestiones  de  sacris  ima- 
ginibus,  De  adoratione  imaginum ,  de  Eu- 
charistia ,  de  Christi  humanitate,  de  Elee- 
mosyna  ,  de  mendicitate  spontanea  .  super 
ConstUutis  Papae  Joannis  XXII.  In  Divi- 
siones  Bo&lii ,  Sophistica  Principia  ,  Sup- 
positiones  Logicales ,  etc.  Balaeus  de  Scri- 
pt.  Britann.  Centur.  VII.  20.  Pitseus  c.  729. 

ROBERTUS  Altissiodorensis ,  vid.  Au~ 
tissiodorensis 

ROBERTUS  Anglicus  memoratur  ab 
Henr.  Cornelio  Agrippa  in  Epistola  nun- 
cupatoria  ad  Trithemium  ,  quod  Opus  ma- 
gicum  conscripserit.  Caetera  ejus  adhuc 
obscura  sunt.  Gesnerus  ,  Lelandus  c.  303. 

De  aliis  hujus  nominis  vid.  infra  Rober- 
tus  Oxfordius ,  et  Robertus  Ivorius. 

*  ln  Catalogo  Codd.  MSS.  Bibl.  Venetae 
S.  Marci  Cod.  latino  495.  occurrit  Roberti 
Anglici  ord.  min.  Dialogus  de  formalitatibus 
inter  Ochanistam  ct  Scotistam.  Incipit  Quod 
verbis  vituperii.  Iste  facile  Robertus  huc 
referendus  est.  * 

ROBERTUS  de  Arondel ,  a  vico  South- 
saxoniae  nomen  habens  ,  teste  Matlhaeo 
Paris,  multa  de  Hebraeo  in  Latinum  fi- 
deliter  transtulit :  obiit  a.  1246.  Pitseus 
Append.  Cent.  IV.  55. 

ROBERTUS  Aston,  Anglus,  de  Ordine 
Mendicantium  ,  scripsit  Expositiones  Scri- 
pturarum ,  lib.  I.  Ita  Gesnerus. 


R  T  U  S  395 

ROBERTUS  Av enionensis  ,  vid.  infraflo- 
bertus  de  Vsetia. 

ROBERTUS  de  Avesbury  ,  a  PitseoAp- 
pend.  Cent.  III.  99.  tanquam  Historicus 
Anglus  memoratur ,  ad  quem  Jo.  Stous 
provocaverit.  Scipsit  autem  Historiam  de 
mirabilibus  gestis  Eduardi  III.  et  editus 
est  a  Thoma  Hearne  ,  Oxon.  1720.  8.  a) 
Vide  Fabricium  nostrum  supra  lib.  I.  p. 
100  et  tom.  IV.  p.  373.  Excerpta  ipsius 
quaedam  fuerunt  in  Bibl.  Tenisoniana  , 
teste  Catalogo  MSS.  illius  p.  26. 

ROBERTUS,  Austrovandiae  Archidiaco- 
nus ,  vixit  circa  a.  1149.  Scnpsit  Vitam 
S.  Alberti ,  monachi  et  presbyteri  Reclu- 
si  Crispinianiensis  monasterii  ,  aequalis 
sui.  Exstat  ap.  Surium  d.  1.  April.  et  in 
Actis  Sanct-  tom.  I.  Aprilis.  p.  763. 

ROBERTUS  Autissiodorensis ,  cognomi- 
ne  Malchotius ,  Canomcus  et  Prior  mona- 
sterii  S.  Meriani  (non  Mariani ,  ut  Vos- 
sius  et  alii)  Antissiodorensis,  Ordinis  Prae- 
monstratensis  ,  mortuus  a.  1212.  Scripsit 
Chronotogiam  ab  orbe  condito  usque  ad  a. 
1211.  quam  Hugo  Canonicus  ejusdemEc- 
clesiae  continuavit,  et  Nicol.  Camuzatus 
Trecis  1608.  4.  sed  avwvu/jLw?  edidit;  quum 
tamen  Continuator  sub  a.  1211.  expresse 
addat:  Huc  usque  continuavit  Chronicon 
Frater  Robertus.  Continuatio  pertingit  us- 
que  ad  a.  1223.  Vossius  de  Historicis  La- 
tinis  pag.  443.  editionem  Parisinam  ex 
ofiicina  Nivelliana  1609.  memorat ,  quae 
fortasse  a  bibliopola  Trecensi  ad  Parisien- 
sem  translata  est  ,  mutato  ,  ut  fieri  so- 
let,  titulo.  Nam  Jac.  le  Long.  in  Bibl. 
Historica  Galliae  pag.  352  353.  alterius 
editionis  ,  quam  Trecensis,  non  meminit. 
Liber  ejus  de  haeresibus  MS.  exstat  in 
monasterio  Dunensi  in  Flandria ,  prout 
testatur  Ant.  Sanderus  Bibl.  Belgica  MS. 
I.  p.  173.  Adde  Oudinum  tomo  III.  p.  18. 

ROBERTUS  Baco.  De  hoc  jam  egit  Fa- 
bricius  supra  tom.  I.  pag.  152.  cui  jam 
addenda  sunt  sequ^ntia  :  Fuit  S.  Edmun- 
di  .  cujus  Vitam  descripsit .  primo  disci- 
pulus  ,  post  familiaris.  Vita  autem  illa  , 
quamvis  stilo  immutato  ,  le^itur  ap.  Su- 


B)  Journal  de*  Sravaiix  ]'■?">.  p    Z\~.  Ribl.  An-      gloKe  I     VIII.   p.  '271».   IX    p.  3". 


m  ROIB 

niim  tom.  VI.  p.   |6.    Nov.  Eundem  ajunt 
-    Clementem  IV.  Pontificem  ,    ut 
m    Consilio    Viennensi    Clementinam    de 

Professoribuslinguarum  ederet  Scriptis  ejus 
addantur  Glossae  in  Sacras  Scripturas  . 
Sermones.  Lecliones  ordinariae.  Pitseus  c. 
343/VossiuS  de  Histor.  Lat.  II.  58.  p.  471. 
Jac.  Quetif  de  ScriptoribttS  Ord.  Praedica- 
torum  tomo  I.  p    1 18. 

ROBERTUS  Balaeus.  senior  et  junior  . 
vide  t.  I.  p.  156. 

ROBERTUS  Balsac ,  Eques  ,  ut  vide- 
tur,  Anglus.  qui  literas  simul  et  bellum 
sectatus  est.  Scripsit  librum  de  re  militari 
circa  a.  1*50.  Balaeus  Gent.  XII.  52  Pit- 
seus  c.  839. 

BOBRRTUS  Bastonus  .  vide  supratom. 

I.  p.  171.  Metra  ejus  de  dlustri  bello  dc 
Bannnckburn  a.  13(H.  gesto  primum  edi- 
dit  Thomas  Bellus  ad  finem  libri,  Boma 
restituta.  Emendatius  Thomas  Hearne  in 
Appendice  ad  Scoti  Cbronicon  Jo.  Fordu- 
ni  t.  V.p.  1570.  Pidem  ejus  nonnunquam 
in  dubium  vocat  Launojus,  utpote  qui 
monumenta  confusa  secutus  sit ,  Opp.   t. 

II.  part.  I.  p.  145. 

ROBERTUS  de  Bello  Foco  ,  Anglus,  Oxo- 
niae  studuit  ,  Magister  Philosophiae  ,  post 
Canonicus  Saresburiensis  circa  a.  1190. 
Scripsit  Encomium  Topographiae .  et  Mo- 
mta  salutaria.  Balaeus  Cent.  III.  36.  Pit- 
seus  c.  265. 

ROBERTUS  Berlmetnensis  In  XII.  Pro- 
phetas  minores  MS.  exstat  in  Bibl.  coe- 
nobii  Camberonensis  in  Hannonia  ,  teste 
Val.  Andreae  Bibl.  Belgica  MS.  I.  p.  363. 
Opinor  esse  Bupertum  Tuitiensem,  cujus 
Opus  hoc  titulo  habemur. 

ROBERTUS  Bilibri .  vid.  infra  Robertus 
Kilwarbius. 

ROBERTUS  Blondellus  ,  scripsit  Deso- 
lationem  Franciae  ,  dum  Rex  Carolus  VI. 
fuit  captivus  ,  carminice  :  Beductionem 
Normanniae  per  Carolum  VII.  in  alio  Co- 
dirr>  dicitur  Asscrtio  Xormanniae.  Droits 
de  France  contre  les  Anglois ,  quod  vide- 
tur  esse  versio  scripti  ultimo  loco  memo- 
r.iti.  Hafc  habentur  in  Bibl.  Regia  Parisi- 
na ,  ut  testatur  Bern.  de  Montfaucon  in 
Bibl.  Bibliothecar.  MSS.  p.  9|0.  912.  914. 


R  1  U  S 

953.  Oratio  ejus  historialis  in  forma  h- 
belli  ad  Carolum  VII.  ad  expellendos  An- 
glos  e  regno  Galliae  ,  et  ad  auxilium  Ter- 
rae  Sanctae  praestandum  ,  in  Bibl.  Regi- 
nae  Svecicae  ,  teste  eodem  p.  21.  22. 

ROBERTUS  Blondus  ,  nescio  quis  ,  de 
arle  Grammatica  MS.  exstat  in  Bibl.  Re- 
gia  Londinensi.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl. 
Bibliothecarum  MSS.  p.  626. 

ROBERTUS  Bononiensis ,  Longobardus 
cognominatus,  Ord.  Praedicatorum,  circa  a. 
1320.  Scripsit  Deierminationem  de  Ordine 
Praedicatorum.  Jac.  Quetif  de  Script.  Ord. 
Praedic.  tom.  I.  p.  528. 

ROBERTUS  Bridlington  ,  Anglus  ,  mo- 
nachus  Gisterciensis  aetatis  incertae,  scri- 
psit  super  Apocalypsin  S.  Joannis.  Pitseus 
Append.  Cent.  III.  100.  Car.  Visch.  de 
Script.  Ord.  Cisterciensis  p.  289. 

ROBERTUS  de  Brugis  ,  tertius  Abbas 
monasterii  Dunensis  in  Flandria ,  Ord. 
Cisterciensis  ,  ab  a.  1138-1153.  Ejus  Ser- 
mo  in  anniversario  depositionis  S.  Ber- 
nardi  exstat  MS.  in  Bibl.  laudati  monaste- 
rii.  Ant.  Sanderi  Bibl.  Belgica  MS.  I.  pag. 
182.  Gallia  Christiana  tom.  V.  p.  285. 

ROBERTUS  Bullenus ,  vid.  infra  Bober- 
tus  Polenus. 

ROBERTI  Burhilli  Historia  Scholastica 
MS.  est  in  Bibl.  Bodlejana.  Bern.dieMon- 
tfaucon  Bibl.  Bibliothecar.  MSS.  p.  658. 

ROBERTUS  Canutus ,  vide  supra  tom. 
I.  p.  305. 

ROBERTUS  Capito  ,  vid.  Lincolniensis. 

ROBERTUS  Caracciolus,  vid.  de  Licio. 

ROBEBTUS  Carevue  ,  vid.  Cervinus. 

ROBERTUS  Casinensis  ,  Abbas,  scripsit 
Librum  Sermonum  ,  ut  fertur,  elegantium. 
Haec  Possevinus  t.  II.  Apparatus  p.    341. 

ROBERTUS,  Castrensis  ,  Castrius ,  Ce- 
strensis ,  Anglus,  Mathematicus  ,  ex  urbe 
Cestria  oriundus  ,  circa  a.  1390.  scripsit 
de  Astrolabio.  Lelandus  c.  515.  Balaeus 
Centur.  XI.  12.  Pitseus  Append.  Centur. 
IV.  3.  Vossius  injuriam  facit  Pitseo,  quasi 
Robertum  hunc  cum  Bogerio  Ceslriensi 
confudisset ,  quod  non  sic  est :  vide  de 
llisloricis  Latinis  p.  516. 

*  Quandoquidem  author  iste  de  Astro- 
labio  seripsit    num    forte  per  errorem  ex- 


K  0  B  i: 

prcssus  est  ex  Roberto  Astensi ,  qui  li- 
brum  de  officio  Astrolabii  scripsit  indica- 
tum  a  Muratorio  antiq.  tom.  III  p.  943.  ex 
Codice  MS.  Ambrosiano.  * 

ROBEKTUS  Castricensis ,  vid.  supra 
Richardus  Castriconensis. 

ROBERTUS  Caubraith  ,  nescio  quis, 
scripsit  Quadripartum  ,  Opus  Physicum. 
Gesnerus,  qui  dispici  jubet,  an  fortc  sit 
Geopretius  ,  scriptor  recentioris  aevi. 

ROBE RT US  Cervinus  ,  alias  Caraewa- 
lius  et  Karevve ,  forte  a  loco  natali ,  An- 
glus  Pbilosophus  circa  a.  1326.  Scripsit 
super  varios  Scripturae  textus  Tractatus 
super  Magistrum  Sententiarum  .  Quaestio- 
nes  ordinarias  ,  in  posteriora  Aristotelis. 
Lelandus  c.  318.  Balaeus   V.   21.  Pitseus. 

ROBERTUS  Cestrensis,  vid.  Castrius. 

ROBERTUS  Chilwardebius ,  vid.  infra. 
Kihvarby. 

ROBERTUS  Cibollius ,  Theologus  Pari- 
siensis ,  a.  1437.  Academiae  Rector,  ad 
summum  Pontilicemablegatus  fuit :  postea 
Rector  Ecclesiae  S.  Jacobi  ,  Poenitentia- 
riuset  tandem  CancellariusParisinus.  Scri- 
psit  pro  Joanna  Aurelianensi  puella,  quod 
Opus  in  Capellae  Regii  Palatii  Thesauro  Pa- 
risiis  exstare  scribit  Jo.  Hordalius  in  Puel- 
lae  Aurelianensis  Historia.  Vide  Launoji 
Ilistoriam  Gymnasii  Navarraei  part.  III. lib. 
II.  c  6.  Scripsit  praeterea  Comm.  in  Phi- 
losophiam  Arislotelis  ,  et  Expositionem  in 
Epistolam  ad  Romanos.  VideBern.  de  Mon- 
tfaucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  p.  1298. 
1365 

ROBERTUS  Cisterciensis ,  ex  Abbate 
primo  Molismensi ,  dioec.  Lingonensis  , 
primus  Abbas  Cistercii ,  adeoque  funda- 
tor  Ordinis.  Sermones  diversos  ,  ex  qui- 
bus  unus  exstat  impressus  apud  Chrys. 
Henriquez  in  Fasciculo  lib.  II.  dist.  26. 
Epislolae  duae  illius  leguntur  in  Manri- 
que  Annal.  Cisterc.  tom.  I  a.  1198.  et 
1200.  Scripsit  etiam  Exordium  Ordinis 
Cisterciensis ,  de  quo  Noster  supra  tom. 
I.  pag.  353.  Fabricius  adnotavit ,  illud  ab 
Auberto  Miraeo  Col.  1614.  8.  esse  editum. 
Car.  de  Visch  Bibl.  Scriptorum  Ordin.  Ci- 
sterciensis  p.  288.  289.  Gallia  Christiana 
l.  IV  p.  731.  98V. 


K  T  U  S  397 

BOBERTUS  Clari  montis  ,  quae  in  Gal- 
lia  est  Cwitas  in  Arvornis ,  scripsit  de 
Concilio  m  eadem  Civitate  celebrato  sub 
Urbano  VI.  Pont.  ftfax.  adversus  Turcas. 
Kxstat  MS.  in  membrana  in  Bibl.  Imp. 
Viennae  Austriae.  Haec  Possevinus  tomo 
II  Apparatus  p.  341. 

ROBERTUS,  Claudiocestriae  Dux  Hen- 
rici  I.  Angliae  Regis  fdius  nothus,  in  mi- 
litia  et  eruditione  aeque  strenuus  :  duran- 
te  bello  civili  Orationes  ad  suos  habuit  , 
et  Epistolas  ad  Civitates  scripsit.  Floruit. 
a.  1140.  et  ejus  Opuscula  memorantur. 
Pitseus  c.  195.  Alium  Historicum  mcer- 
tae  aetatis  a  Joanne  Stoo  citatum  memo- 
rat  idem  in  Append.  Centur.  IV.  4.  forte 
ost  idem  cum  superiore. 

ROBERTUS  ,  monachus  Coelestinus ,  di- 
scipulus  S.  Petri  Coelestini  ,  scripsit  de 
rebus  gestis  S.  Coelestini  Papae  ,  quem 
librum  MS.  habuit  Naudaeus.  Vide  Lud. 
a  S.  Carolo  Bibl.  Pontihciam  p.  432. 

BOBERTUS  Colmannus ,  alii  Joannem 
vocant,  Anglus,  Ord.  S.  Francisci  iu  Con- 
ventu  Norwicensi  ,  post  Cancellarius  Oxo- 
niensis  ,  a.  1428  Scripsit  Sermones,  Lc- 
ctiones  sacras  et  Carmina.  Lelandus  c. 
523.  Balaeus  Cent.  VII.  75.  Pitseus  c. 
789.  Waddingus  de  Scriptoribus  Ordin. 
Minorum  p.  307. 

ROBERTUS  Conton,  Cotton ,  et  Cown- 
ton  ,  Anglus  ,  Ord.  S.  Francisci ,  Sorbo- 
nista  Parisinus  ,  Doctoris  amoeni  titulo 
insignitus,  circa  a.  1340.  Scripsit  Sermo- 
nes  ad  crucem  D.  Pauli  Londini ,  Ince- 
ptorium  super  primum  librum  Sententia- 
rum  ,  Quodlibeta  Scholqstica  ,  Disceptaiio- 
nes  Magistrales.  Balaeus  Cent.  V.  65.  Pit- 
seus  c.  527.  Waddingus  p.  308.  Willot 
pag.  317. 

ROBERTUS  Corceon,  vel  Curson  .  vi- 
de  supra  t.  I.  p.  345. 

ROBERTUS  Cressius  ,  Anglus,  Carme- 
lita  ,  sec.  XV.  dedit  Homilias.  Lelandus 
c.  589. 

ROBERTUS  Crikeladensis  ,  vid.  Canu- 
tus  ,  t.  I.  p.  305. 

ROBERTUS  Crowche  f.  Crucius  ,  An- 
glus  Ord.  S.  Francisci  monachus ,  deinde 
Provtncialis  .  eirca  n.    1300.  Seripsit  ntper 


:m  R  0  B  E 

Magistrum  Scntcntiarum  .  Qnaestiones  <///'- 
ficiles  .  W  P/n/sicam  et  Ethicam  Aristote- 
lis.  Lelandus  c.  328.  Balaeus  Cent.  IV.  76. 
Pitseus  c.  434.  Waddingos  de  scriptori- 
bnfl  Ord.  Minorum  p.  308. 

ROBERTUS  Divittus  ,  vide  Riche. 

aOBERTUS  Dodefort,  Anglus,  Ord.  S. 
Benedicti  in  coenobio  Ramesicnsi  ,  inter 
alia  llcbraicae  quoque  linguae  peritus , 
et  libros  Hebraicos  illius  monasterii  sub 
cnstodia  sua  babuit.  Vixit  circa  a.  1270. 
et  edidit  Postillas  in  parabolas  SaIomo?iis, 
Conctones.  Balaeus  Cent.  IV.  41.  Pitseus 
cap.  386. 

ROBERTUS  Dominicanus .  Anglus,  se- 
culi  incerti,  scripsit  in  Job  ,  Danielem,  Mat- 
thaeum,  Lticam,  Joannem,  quae  Bononiae 
asservanlur.  Pitseus  Append.  Cent.  IV.  8. 

ROBERTUS  de  Dunstable  ,  vide  supra 
tora.  II.  p    481. 

ROBERTUS  Eboracensis,  vide  Perscru- 
tator. 

ROBERTUS  Eliphat.  Anglus,  roonachus 
Franciscanus,  aliis  Auguslinianus,  Doctor 
Parisinus,  docuit  Parisiis  et  Oxoniae  cir- 
ca  a.  1340.  Scripsit  Quaestiones  super  Ma- 
gistrum  Sententiarum ,  Conclusiones  ordi- 
narias,  Lecturas  Theologicas.  Balaeus  Cent. 
V.  50.  Pitseus  c.  526.  Sunt ,  qui  Archie- 
piscopum  Armachanum  fuisse  tradant, 
quos  tamen  refutat  Waraeus  de  script. 
Hiberniae  part.  2.  pag.  123.  Adde  Wad- 
dingum  p.  308.  Phil.  Elssii  Encomiasticon 
Augustinianum  p.  605.  Franciscanis  hunc 
vindicat  Henricus  Willot  in  Athenis  so- 
dalitii  Franciscani  p.  317. 

ROBERTUS  Elphistonus  ,  Scotus  .  ordi- 
nis  SS.  Trinitatis  ,  Regi  Scotiae  a  sacris 
confessionibus,  ab  Urbano  VI.  Episcopus 
Brechinensis ,  et  a  Gregorio  X.  Cardina- 
lis  tit.  S.  Eudoxiae  renuntiatus  ,  scripsit 
in  Oseam  Prophetam,  de  immaculata  Dei- 
parae  Virginis  conceptione  ,  et  de  Ange- 
lis.  Oldoini  Athenaeum  Romanum  p.  585. 

ROBERTUS  E?igolismensisE[)'\scopi}S  an- 
no  1259.  Eius  Epistolae  quaedam  habcn- 
tur  in  Martene  et  Durand  Collect.  ampliss. 
'.  \  ll.  p.  148.  Ex  hoc  loco  confirmari  po- 
test  Gallia  Christiana  t.  II  p.  1008. 

ROBERTUS   <le   Eudemodio  ,  monachus 


R  T  US 

Claraevallensis  circa  a.  1480.  Commenta- 
tus  esl  in  Disticha  moralia  Marci  Catonis, 
qui  libcr  Petro  de  Salutiis  generosae  men- 
tis  adolescenti  inscriptus  et  impressus  est 
Antwcrp.  apud  Gerh.  de  l.eeuvv.  1485.  4. 
Basil.  1486.  Daventr.  1496.  1497.  4.  Car. 
de  Visch  Bibl.  Scriplorum  Ord.  Cistercien- 
sis  p.  290.  De  Evromodio  et  Evremodio 
vocant  Codices  MSS.  apud  Montefalconium 
p.  89.  1228.  et  Editiones  antiquae.  Venet 
1  495.  Davcntriae  per  .lacob  de  Breda  1  496. 

4.  ibid.  per  Rich.  Paflroed.  1497.  4. 
ROBERTUS  de  Evesburi,  quis  fuerit  in- 

certum  est ,  scripsit  autem  Hisloriam  Edu- 
ardi  III.  Regis  Angliae,  quae  Cantabrigiae 
in  Collegio  Trinitatis  adservatur.  Jac.  le 
Long.  Bibl.  Historica  Galliae  p.  756. 

ROBERTUS  Fabianus  ,  Londinensis  , 
mercator  dives ,  et  unus  ex  duobus  tri- 
bunis,  qui  in  Senatu  sub  Praetore  praesunt. 
Pogsin  Anglicam ,  Gallicam  et  Latlnam 
calluit,  Ilistoriarum  fuit  studiosissimus , 
obiit  anno  1512.  Scripsit  tlistoriarum  con- 
cordantias  ,  Hist.  a  Rege  Richardo  usque 
ad  fstium  tempus,  de  temporibus  Regis  Hen- 
rici  VII.  Rrevem  regum  A  ngliae  nomencla- 
turam,  Annales  rerum  Londinensium  ,  et 
de  Praetoribus  ejusdem  urbis.  Balaeus  Cen- 
tur.  VIII.  62.  Pitseus  c.  913.  Vossius  de 
Histor.  Latinis  III.  13. 

ROBERTUS  Feribrigus,  vide  Richardus 
ROBERTUS  Fininham,  Norfolcensis,Ord. 

5.  Francisci  monachus  Norvicensis,  in  Ju- 
re  Canonico  multum  operae  posuit  circa 
a.  C.  1460.  Scripsit  Pro  ordine  Minorum , 
Pro  dignitate  status  eorum ,  Casus  Conci- 
liorum  Angliae .  de  casibus  Decretorum  et 
Decratalium  de  CasibusPapae  reservatis , 
de  Extravaganhbus  de  Excommumcalio- 
nibus.  Bala?us  Cent.  VIII.  24.  Waddingus 
de  scriptoribus  Ord.  Minorum  p.  308.  309. 

ROBERTUS  Fiscanensis  ,  patria  Neu- 
strius,  monachus  Benedictinus  circa  an. 
1180.  scripsit  Chronicon.  Balaeus  Cent. 
XIII.  29.  et  ex  hoc  Vossius  de  hist.  La- 
tinis  p.  782.  Illud  Chronicon  Fiscanense  a 
nato  Christo  ad  a.  1220.  edidit  Labbeus 
Bibl.  nova  MSS.  t.  I.  p.  325. 

ROBERTUS  de  Flamesburia  ,  natione  , 
ut  videtur  .  Anclus  .  Canonicus  Regularis 


H  0  13  B 

Ord.  S.  Augustini  ,  et  Poenitentiarius  io 
rnonasterio  S.  Victoris  prope  Parisios  ,  scri- 
psit  sub  (inem  sec.  XII.  librum  Poeniten- 
tialem,  qui  MS.  est  in  Bibl.  S.  Germani 
ct  Praedicatorum  Carnotensium.  Bern.  de 
Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  p. 
1128.  1364.  Praefatio  autem  edita  est  a. 
Baluzio  Miscell.  lib.  VII.  p.  345.  Ejusdem 
Comment.  in  librum  Maccaabaeorum ,  ver- 
sus  item  de  Trinitate  et  castitate  servanda 
MSS.  in  Bibl-  Vaticana.  Montfaucon.  p.  69. 

ROBERTUS  Flemingius,  Richardi,  Epi- 
scopi  Lincolniensis  ,  consanguineus',  post 
tractata  Oxonii  studia  in  Italiam  se  con- 
tulit,  auditor  Guarini  Veronensis  ,  et  Pro- 
tonotarii  Apostolici  dignitate  ornatus.  Re- 
dux  in  patriam  Decanus  Lincolniensis  obiit. 
Scripsit. 

\.  Lucubrationes  Tiburtinas  ,  h.  e.  Car- 
men  in  laudem  Sixti  IV.  Pontificis,  a.  1477. 
confectum  ,  et  sine  mentione  loci  in  8.  edi- 
tum  ,  eodem  anno  ,  ut  Whartono  placet , 
excusum.  Verum  tunc  nondum  mos  erat 
plagam  octupla  forma  complicare. 

2.  Reliqua  sunt  Dictionarium  Graeco 
Latinum  ,  Epistolae  ad  diversos,  Carmina. 
Lelandus  c.  569.  Balaeus  Centur.  VIII.  8*. 
Pitseus  c.  865.  Whartonus  ad  Caveum 
Append.  p.  125. 

ROBERTUS  Foliotus  ,  Anglus  ,  consan- 
guineus  Gilberti  Folioti  ,  Episcopi  Londi- 
nensis ,  in  Galliam  abiit ,  et  Melduni,un- 
de  quoque  Melidunensis  cognominatur  , 
multa  didicit  et  docuit.  Fuit  primum  Ar- 
chidiaconus  Londinensis,  post  annum1164- 
Episcopus  Herefordiensis ,  obiit  a.  1195. 
Ejus  sunt  de  annis  Domini ,  vel  Excerpta 
de  chronicis.  Ex  Tractatu  ejus  Summa  The- 
ologiae  multa  excerpit  Bulaeus  in  Hist.  Uni- 
versatis  Parisinae  tom.  II  p.  264-.  585.  seq. 
772.  773.  Balaeus  Centur.  III.  8.  Pitseusc- 
236.  Adde  Lelandum  c.  185.  Oudinum  t. 
II.  p.  1451.  Adscribitur  ipsi  Delloratio  ex 
Mariano  Scoto  :  verum  illa  pertinet  potius 
ad  alium  liobertum  Iferefordiensem  ,  de 
(juo  inferius. 

ROHERTUS  de  Gabbiano  Rrixiensis,  cir- 
ca  a.  1322.  discipulus  fuit  B.  Alberli  Man- 
dugasini.  Scripsit  Co)nm.  in  libros  Senten- 
tiarum  ,  Sermones  de  tempore,  deSemctis. 


R  T  U  S  399 

et  Quadragesimales :    Librum  de  Spiritus 
Sancti  donis  septem ,  Commentarios  super 
diversos  Aristotelis  hbros.  Leonardo  Coz- 
zando  Libraria  Rresciana.  p.  293. 

ROBERTUS  Gaguinus.  vid  supralibroYTI. 

ROBERTUS  Garlandus ,  scripsit  Janum 
historice  et  metaphorice  delineatum,  qui  MS. 
est  in  Bibl.  Regis  Galliae.  Bern.  de  Mont- 
faucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  p.  766. 

ROBERTUS  Gentilis,  Anglus  Ord.  S.  Be- 
nedicti  in  coenobio  Ponlisfracti,  vulgo  Pon- 
tfret  inter  Eboracum  et  Dancastrium:  scri- 
psit  Homilias.  Reliqua  ejus  ignota  sunt.  Le- 
landus  c.  463.  Balaeus  Centur.XII.  62.  Pit- 
seus  Append.  Centur.  IV.  9. 

ROBERTUS  Gervasii,  Gallus  Occitanus, 
Andusiae  dioecesis  Nemausensis  municipio 
ortus,  Ord.  Praedicatorum  Theologiae  Do- 
ctor ,  a.  1369.  Episcopus  Senecensis  ,  obiit 
anno  circitcr  1396.  Scripsit  Speculum  mo- 
rale  Regium  sive  de  regimine  principum  , 
Tractatum  de  schismate  adversusJohannem 
de  Linhano  et  Baldum  Perusinum  ,  defen- 
sores  Bartholomaei  Barensis  :  quo  nomine 
ipsi  venit  Urbanus  VI.  nam  Robertus  no- 
ster  Clementi  VII.  Pontifici  Avenionensi 
obediebat.  Hic  Tractatus  MS.  est  in  Bibl. 
Regis  Galliae.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl. 
Bibl.  MSS.  p.  1039.  Vide  Jac.  Quetif  de 
Scriptoribus  Ord.  Praedicatorum  tom.  I  p. 
689.  906.  Oudinum  tomo  III  p.  1140  Gal- 
liam  Christianam  t.  III  p.  1256. 

ROBERTUS  Gillesbius,  Maximiliani  Imp. 
et  Philippi  Austriae  Archiducis  Orator  ad 
sedem  Apostolicam  ,  Orationem  habuit  an. 
1492.  ut  liceat  Archiduci  Episcopum  Tor- 
nacensem  nominare.  Exstat  apud  Harterie 
et  Durand  Thes.  novo  Anecdotorum  tom. 
II.  pag.  1760. 

ROBERTUS  Glocestriensis ,  vide  Clau- 
diocestriensis. 

RORERTUS  Goullct,  Theolo-us  Parfsi- 
nus,  scripsit  Compcndium  de  se.r  aetati- 
bus  mundi ,  usque  ad  aii.  I5I3.  nescio  an 
editum.  Procuravit  quoque  editionem  Jo- 
sephi  latinam  iu  capita  distinctain  .  argu- 
mentisque  et  scholtis  illustratam.  Paris. 
1519.  fol.  itmi  Tetramonon  s.  Harmoniam 
Evangelistarum.  Possevinag  tom.  II.  Ap- 
paratus  pag«  :<i  2. 


R  0  B  K 

ROBEBTUS  de  Graysthanes ,  Anglus, 
coenobii  Dunelmensis  monachus  ot  Sub- 
Theologiae  quoque  Professor,  an. 
I  133.  Episcopua  Dunelmensis  olectus  ,  per 
Papam  el  Regem  ea  dignitate  frui  non  po- 
tuit.  llistoruan  Ecclesiae  Dwiclmcnsis  ab 
Anonymo  coeptam  ,a  (iaufrido  de  Colding- 
ham  cootiouatam  ipse  quoque  continua- 
vit  afa  an.  121 4-1 330  quam  edidit  Whar- 
tonus  Angliae  tom.  I.  pag.  732.  Confer 
Eudem  Append.  ad  Caveum  pag.  21.  et 
praefat.  ad  tomum  I.  Angliae  Sacrae  p.  49. 

ROBERTUS  Crimmus  ,  Anglus  ,  mona- 
ehus  Ord.  S.  Benedicti  in  coenobio  Bar- 
deneiensi,  circa  an.  1320.  Scripsit  Com- 
mentarios  in  quatuor  Evangelia  et  Concio- 
nes  varias.  Lelandus  c.  297.  Balaeus  Cen- 
tur.  V.  4.  Pitscns  c.  468.  Bobertum  Grai- 
mum  vocat  Car.  dc  Visch  de  scriptoribus 
Ord.  Cisterciensis  pag.  290.  eurnque  or- 
dini  Cisterciensi  et  monasterio  Melrosensi 
adscribit,  cxulasse  vero  in  monasterio 
Wardeniensi  ,  et  praeterea  super  Scotiae 
statu  librum  carminice  scripsisse  asserit. 

ROBERTUS  Grossetest ,  vel  Grosthead  , 
\  ide  infra  Lincolniensis. 

ROBEBTUS  Guibe ,  alias  de  Vitrd ,  Bri- 
to  ,  Abbas  S.  Melanii  Bhedonensis  ,  postea 
Episcopus  Trecorensis,  Bhedonensis ,  et 
Nannetensis  ,  Ludovici  XII.  Francorum  Be- 
gis  ad  summum  Pontificem  Legatus  ,  po- 
stremo  S.  B.  E.  Presbyter  Cardinalis  tit. 
S.  Anastasiae ,  scripsit  Orationem  ad  In- 
nocentium  VIII.  Rom.  Pont.  habitam  ,  cum 
Francisci  ultimi  Britanniae  Ducis  nomine  , 
eidcm  Pontifici  obedientiam  exhiberet.Obiit 
Bomae  anno  Christi  1513.  Haec.  Lud.  Ja- 
cobus  a  S.  Carolo  Bibl.  Poutificia  p.  432. 
AddeOldoini  Athenaeum  Romanum  p.  583. 

ROBEBTUS  Haldecot ,  seu  Ilolkot.  Vide 
t.  III.  p.  254.- 

ROBERTUS  Hardebius,  Anglus  ,  ordi- 
nis  Carmelitani  in  coenobio  Lincolniensi 
Monachus  et  Prior  ,  circa  a.  1450.  reliquit 
Scrmones  in  festivitatibus  Mariae.  Lelan- 
dua  c.  420.  Balaeus  Cent.  XII.  76.  Pit- 
s"us  c.  838. 

ROBERTUS    Helphistonus ,    vide   supra 
Robertus  Elphiston. 
ROBERTUS  Herbertus,  Uibernus  ,   Or- 


R  1  U  S 

dinis  SS.  Trinitatis .  TheologUS  Doetor 
Oxoniensis  ,  a  Bonifacio  VIII.  Diaconus 
Cardinalis  tit.  S.  Mariae  in  Cosmedin  crea- 
tus ,  obiit  a.  1299.  Sermoncs  Duminicales 
el  de  B.  Virgine  Maria ,  in  Psalmos  ,  Can- 
ticum  /achariae  ct  Magistrum  Sententia- 
riim.  Oldoini  Athenaeum  Bomanum  p.  585. 
BOBERTUS  Jlerefordiensis  Episcopus  , 
natione  Lotharingus,  unde  etiam  Angli 
ipsum  RobertumLorrayne  vocant.  Electus 
a.  1079.  obiit  a.  1093.  Scripsit  de  annis 
Domim :,  sive  Excerpta  de  Chronicis  Ma- 
riani  Scoti ,  de  quibus  Joannes  Tinmu- 
thensis  in  llistoria  aurea  lib.  XXII.  c.  3. 
Robertvs  Herefordensis  Episcopus  ,  o?n- 
nium  Uberalium  artium  peritus ,  Croni- 
cam  Mariani  Scoti  diffusam  defloravit ,  ut 
magis  valere  videatur  Defloratio ,  quam 
ingentis  voluminis  diffusio.  Addo  verba 
Henrici  Whartoni  ex  praefatione  tomi  I. 
Angliae  sacrae  p.  24.  Defloratio  ista  (sic 
mea  fert  sentenlia)  loeo  integri  Mariani 
edita  est  Basileae  1559.  ( per  Heroldum  ) 
et  in  Historicorum  German.  Collecliones 
postea  translata.  llanc  Dellorationem  Co- 
dices  quidam  MSS.  tribuunt  Roberto  Fo- 
lioto  ,  qui  etiam  Episcopus  llerefordiensis 
fuit :  undc  non  mirandum  est ,  quod  Ba- 
laeus  et  Pitseus  ambobus  illud  opus  ad- 
scripserint ,  magis  vero  miramur  de  Ou- 
dino.  qui  tamen  tomo  II  p.  701.  locum 
clarissimum  ex  Guilielmo  Malmesburien- 
si  adduxerat.  Scripsit  porro  de  Sacramen- 
tis  antiquae  el  novae  legis ,  Sermones  per 
annum  ,  de  stellarum  motibus ,  Tabulas 
mathematicas ,  de  Lunari  computo.  Vide 
Balaeum  Centur.  XIII.  13.  Pitseum  Ap- 
pend.  Cent.  IV.  11.  Ordini  Cisterciensi 
adscribit  Car.  de  Visch.  pag.  290.  nescio 
an  satis  recte.  Igitur  alius  Episcopus  Iler- 
fordiensis  ,  est  Robertus  de  Betune ,  qui 
in  Concilio  Remensi  a.  1148.  obiit ,  et  cu- 
jus  vitam  Willelmus  Prior  Lanthoniensis 
conscripsit.  llenr.  Wharton  in  Auctario 
Jac.  Usserii  llist.  dogmaticae  de  scriptu- 
ris  et  sacris  vernaculis  p.  394. 

BOBERTUS  llolcol  ,    vide    tom.    III.  p. 
254.  et  tom.  I.  p.  284. 

ROBERTUS  Humblclon,  vid.  i.om.    III. 
pag.   '285. 


B  O  B  E 

ROBERTUS  Hundesloio  ,  Hundesluus ■,  a 
villa  haud  procul  a  Londino  sita  sic  di- 
ctus  ,  monachus  Ord.  S.  Trinitatis ,  ac 
tandem  ordinis  sui  per  Angliara  ,  Scotiam 
et  lliberniam  Magister  Provincialis  circa 
a.  1430.  Scripsit  Sermones  Synorlales,  Epi- 
stolas  ad  diversos.  Balaeus  Centur.  VII.  87. 
Pitseus  c.  792.  Bzovius  ad  a.  1430  p.  758. 

ROBERTUS  Ivorius  ,  aliis  Jorius  ,  sunt 
etiam  ,  qui  Rupertum  vocant ,  Londinen- 
sis ,  nomen  habuit  a  civitate  Normanniae, 
unde  avus  illius  ortus  erat  ,  Monachus 
Carmelita  ,  studuit  Cantabrigiae  .  a.  1379. 
Ordinis  sui  Magistcr  Provincialis ,  obiit 
Londini  anno  1392.  Scripsit  Comment.  in 
Ecclesiasticum  et  Apocalypsin ,  Lecturas 
Scripturarum  ,  Sermones  ad  Clerum  el  po- 
pulum,  Registrummonumentorum  Provin- 
ciae.  Lelandus  c.  452.  Balaeus  Centur.  VI 
96.  Pitseus  c.  709.  Trithemius  de  scripto- 
libus  Ord.  Carmelit.  p.  74. 

Alium  hujus  nominis  sec.  XIV.  Praedi- 
catorum  ordini ,  eique  Commentarios  in 
Jobum  ,  Danielem  ,  Malthacum  ,  Lucam  et 
Johannem  adscribit  .lac.  Quetif  de  Scri- 
ptoribus  Ord.  Praedicatorum  t.  I  p.  730. 
Altamura  p.  499. 

ROBERTUS  Karewe ,  v.  supra  Cervinus. 

ROBERTUS  Eeith,  Scotus,  Ord.  S.  Fran- 
cisci,  circa  a.  1347.  Ipris  docuit ,  et  Har- 
moniam  Evangelistarum  in  Belgio  editam 
conscripsit.  Ge  Mackenzie  de  Scotis  eru- 
ditis  Vol.  I.  p.  425. 

ROBERTUS  Keldelith,  Scotus ,  nobili 
sanguinc  oriundus  ,  Regni  Scotiae  Cancel- 
larius  ,  deinde  monachus  Cisterciensis , 
tandem  Abbas  in  Durfmelin  et  a.  1269. 
in  Mailros  ,  obiit  a.  1273.  Scripsit  de  suc- 
cessione  Abbatum  in  Mailros ,  et  Florile- 
gium  spirituale.  Car.  de  Visch  Bibl.  Scri- 
ptorum  Ord.  Cisterc.  p.  290. 

ROBERTUS  Ketenensis.,  vid.  infra  Re- 
tizensis. 

ROBERTUS  Kilwarbius  ,  Anglus  ,  0\o- 
nii  et  Pansiis  studia  tractavit ,  ibique  Ma- 
gister  Artium  promotus  est ,  postea  mo- 
nachus  Dominicanus  et  Ordinis  sui  Pro- 
vincialis.  Archiepiscopi  Cantuariensis  ,  et 
a.  1277.  Cardinalis  Episcopi  Portuensis 
dignitatem  consecutus,  obiil  Viterbii  noh 


R  T  U  S 


401 


sine  veneni  suspicione  a.  1280.  Scripta 
ejus  admodum  multa  sunt  ,  nos  potiora 
recensemus  :  Comment  in  EzecHielem,  Epi 
st.  ad  Romanos  et  Corinthios  .  de  passionc 
Christi ,  de  mendicitate  ,  Fabula  in  libros 
Auguslini ,  Series  errorum  ab  ipso  iu  An 
glia  condemnatorum ,  in  Prosodiam  Pri- 
sciani,  in  Donatum  de  vitiosis  sermonibug, 
in  multos  libros  Aristotelis ,  et  varia  Phi- 
losophica.  Nic.  Trivetus  ad  a.  1272.  Alta- 
mura  p.  7.  Lelandus  c.  270.  Balaeus  <>n- 
tur.  IV.  46.  Pitseus  c.  398.  Caveus  pag. 
644.  Bulaeus  tom.   III.  p.  709. 

Pitseus  c.  353.  alium  qucndam  Rober- 
tum  Ribwerbium  profert ,  de  quo  omnia 
eadem  narrat ,  praeterquam  de  dignitate 
Archiepiscopi ,  et  Cardinalis  ,  a.  1250.  flo- 
ruisse  dicit,  Commentarii  quoque  in  Epi- 
St.  ad  Ro7nanos  et  Corinlhios  meminit.  Vi- 
deant  igilur  eruditi ,  an  non  idem  sit  cum 
nostro  Kihvarbio,  lapsu  librariorum  et  le- 
gentium  admodum  facili.  Reliqua ,  nec 
non  scripta  ipsius  occupavit  jam  supra 
Fabricius  noster  tom.  IV  pag.  502.  Adde 
Nic.  Trivetum  ad  a.  1272.  Altamuram  p. 
7.  Lelandum  c,  270.  Bulaei  Acad.  Paris. 
tom.  III  p.  709.  Oldoini  Athenaeum  Ro- 
manum  p.  585. 

ROBERTUS  de  Lacu ,  vulgo  van  den 
Poele ,  Gandensis,  J.  U.  D.  Professor  Lo- 
vaniensis,  scripsit  Illustrationes  Institutio- 
num  Juris,  et  Dialecticam  Legalem  :  p.  659. 
Sanderus  de  eruditis  Gandavensibus  p  1 27. 

Ejus  Consultalio  ,  an  Canonicus  Regula- 
ris  possit  se  transferre  ad  ordinem  Prae- 
dicatorum ,  itcm  Practica  super  receptione 
persouarum  ad  rcligionem  sine  pcriculo  Si- 
moniae  ,  et  alia  ad  hanc  materiam  perti- 
nentia  exstant  in  Bibl.  Vallis  S.  Martini 
Lovanii ,  testc  Val.  Andrea  Bibl.  Belgica 
MSS.  II.  p.  223. 

ROBERTUS  Langelandus ,  natus  in  Co- 
mitatu  Salopiae  in  villa  Mortimers  Clibe- 
ry ,  discipulus  Wiclefi  .  scripsit  a.  1369. 
Visionem  Petri  Aratoris.  Balaeus  Cent. 
VI.  37. 

Magister  ROBERTUS,  Prior  S.  Laurentii 
Leodii  exlra  muros  .  initio  sec.  X.  scrip- 
sit  librum  de  divinis  O/Jirus .  cujus  Prolo- 
:jhs  sic  incipil      Vrmini  citni  dt   Ecchsia- 

209 


m  u  °  B  ■ 

sticis  (>lfi'iis  parca  quaedam  .  adeoquc  di- 
versus  a  libro  Ruperti  Tuitiensis  de  ea- 
dem  materia.  Albericus  ad  a.  1111.  pag. 
849.  Exstat  in  Bibl.  monasterii  S.  Marti- 
ni  Tornaceosia ,  teste  Ant.  Sandero  Bibl. 
Belgfca  IISS.  p.  137. 

ROBERTTS  Leiccstrius .  Anglus,  Ord. 
S.  Francisci ,  didicit  et  docuit  Oxonii , 
mortuus  Lichfeldiae  a.  1348.  Scripsit  Le- 
cturas  Sacrae  Scripturae,  Comment.  in  Ma- 
gistrum  Scntentiarum  .  de  computo  Hebra- 
curum  et  Latinorum,  dc  ratione  temporum, 
de  paupertate  Christi,  Quodlibeta  el  Opu- 
scula  varia.  Lelandus  c.  294.  Pitseus  c. 
558.  Waddingus  de  scriptoribus  Ord.  Mi- 
norum  pag.  308.  Willot  Athenae  sodalitii 
Franciscani  p.  318. 

ROBEBTUS  de  Licio  ,  gente  Caracciolus, 
Lvcii  in  regno  Neapolitano  natus  ,  ordi- 
nom  Minorum  ingressus  est ,  postEpisco- 
pus  Liciensis  et  Aquinas.  In  Sermonibus 
fuit  fervens  et  vehomens  ,  nulliusque 
auctoritati  pepercit.  Obiit  a.  1495.  Edidit. 

|.  Sermones  de  Christo  ,  B  Virgine  ac 
Sanctis.  Vonot.  1489.  1490    fol. 

2.  Sermones  de  Tempore ,  et  de  laudibus 
Sanctorum.  Neap.  1489.  Basil.  1490.  Spi- 
rae  1490.  fol.  Ilackerus  p.  248.  de  laudi- 
bus  Sancturum  separatim.  Aug.  Vind.  per 
Erhardum  Ratdolt  1489.  4.  Basil.  per  Nic. 
K.-sler.  1490.  fol. 

3.  Quadragesimale  de  Peccatis.  Colon. 
1475.  Venet.  1488.  1490.  4.  Licii  ,  1490. 
v.  Hockcri  Catal.  Bibl.  Heilsbrunnensis  p. 
160.  Ofienbach.  1496.  fol. 

4.  Quadragesimale  de  Poenitentia  Venet. 
1472.  4.  Argent.  1497.  fol.  Cum  hac  edi- 
tione  posteriore  prodierunt  Sermones  de 
Annunciatione  Virginis  Mariae,  depraede- 
stinatorum  et  damnatorurn  numero ,  de 
catenis  peccatorum ,  de  spe  bona  ,  de  ju- 
dicio  pestilentiae.  Unum  ex  his  Quadrage- 
simalibus  prodiit  etiam  Lingua  Italica  jus- 
su  Ferdinandi  Regis  sine  loco  1476.  Tar- 
visii  ,  1479.  fol.  Venet.  U83.  fol.  Incip. 
Ductus  ost  Josus  in  Dosertum. 

5.  Sermonet  de  Adventu  et  Quadragesi- 
vvi.  Venet.  I  i%.  8. 

6.  Sermones  de  timore  judiciorum  Dei . 
mmortalitati    mimae,  de  aetemabea- 


R  T  U  S 

tudine.  Neap.   1473.    fol.    Vonol  .  do  Colo- 

nia  1475.   4.  Hockor.  I   c  p.  161. 

7.  Sermones  per  solennitatcs  tolius  anni. 
Domini  Sabaoth  et  Beatissimuc  Vnginis 
Vonet.   1471.  1496. 

8.  De  hominis  formatione  liber.  Noribor- 
gae  1470. 

9.  Sermones  de  amore  divinorum  officio- 
rian.  Neap.  1  493. 

1 0.  Speculumfidei  Cristianae.  Venet.1 555. 

11.  Tractatus  de  morte.  Norib.  1479.  fol. 
Prodierunt  quoquo  ex  ante  dictis  Opera 

uno  voluminc  .  Lugd.  1503.  tribus  tomis, 
Venrt.  1490 

Haec  ex  Honr.  Whartoni  Append.  ad 
Caveum  pag.  128.  Adde  Trithemium  dc 
Scriptor.  Ecclcs.  c.  887.  Waddingum  de 
Scriptoribus  Ord.  Minorum  p.  306.  Toppii 
Bibl.  Noapolitanam  p  270.  Willot  Athenas 
sodalitii  Franciscani  p.  516.  Ughelli  Italiam 
sacram  tom.  I.  p.  398. 

*  In  recensendis  operibus  sacri  huius 
atque  aetate  sua  celebris  oratoris  major 
diligentia  quam  quae  huc  praestita  sit  dc- 
sideratur.  Ego  codices  meos  evolvens  haec 
compori.  Quadragesimale  depoenitentiaedi- 
tum  est  Vonotiis  por  Vondelinum  de  Spira 
anno  1472.  in  4.  Editioni  huic  adnexum 
habeo  seccasu,seu  ab  ipso  eodem  impres- 
soro  junctum  libellum  eiusdom  in  quo  ser- 
rnones  de  Annunciatione  B.  B.  Virginis,  De 
numero  praodostinatorum  et  Damnatorum 
ac  de  cateris,  quibus  Angelus  Draconem 
vincivit.  Libello  huic  nulla  additur  adnota- 
tio  anni  et  loci  impressionis  ,  sed  volumi- 
nis  et  caracterum  figura  eod.  tempore  et 
loco  quo  superiore  omnia  prodiisse  docet. 

Praesto  mihi  est  Codex  alius,  in  quo  ser- 
mones  de  timore  judiciorum  Dei ,  impres- 
sus  in  4.  Venetiis  an.  1475.  cui  adiungitur 
eiusd.formae  et  caracterum  libellus  de  mor- 
tis  ac  libollus  alius  reforcns  sormones  De 
Adventu  Domini.  Tandem  eiusdem  sempor 
figurae  ,  eademque  apicum  forma  cst  alius 
liber  inscriptus  de  Divina  charitate,  cui  ac- 
codit  in  fine  libollus  de  immorlalitate  ani- 
mae  et  sic  absolvitur.  Quamquam  tribus  hi- 
sco  postorioribus  libellis  nulla  sit  nota  im- 
prossoris  loci ,  et  anni ,  adhuc  tarnen  eo- 
dera  loco  et  temporc  prodiisso  vix.  dubito. 


R  O  H  E 

Tertius  alius  codex  exhibet  Quadrage- 
simalc  de  peccatis ,  in  cuius  fine  sic  legi- 
tur,  Explicit  Quadragesimale  de  peccatis 
coeptum  in  civitate  Licii ,  ibique  completum 
ad  laudem  et  gloriam  omnipotentis  Dei  et 
Virginis  gloriosae  Mariae  ac  Beatissimi 
Francisci  et  novi  S.  Bonaventurae.  Fini- 
tum  est  Anno  D.  1485.  dte  9  mens.  Octob. 
hora  vespertina ;  et  impressum  Venetiis 
per  Andream  de  Turresanis  A.  D.  1488. 
d.  V.  Kal.  Octob.  Si  Quadragesimale  hoc 
suum  absolvit  author  an.  1483  non  potuit 
utique  Coloniae  an.  1475  prodiisse. 

Quartus  est  Codex  inscriptus  De  Lau- 
dibus  Sanctorum  impressum  Venetiis  an. 
1489.  in  4.  In  fine  Quadragesimalis  De 
peccatis  sunt  folia  quaedam  MSS.  in  qui- 
bus  descripti  sunt  sermones  1.  De  spe 
boni  2.  de  Virginitate  3.  de  judicio  pesti- 
lentiae.  Additur  ad  oram  folii  haec  adno- 
tatio.  Iste  sermo  cum  aliis  erat  additus 
solus  in  impressione  nova  Quadragesima- 
lis  primi.  Postremo  in  MS.  quodam  Cod. 
Lucensi  servato  in  Bibliotheca  Can.  Major. 
Ecclesiae  extat  opusculum  aliud  eiusdem 
Roberti ,  ut  credo  sub  hoc  tit.  Praedica- 
tiones  F.  Roberti  de  virtutibus  :  incipit : 
Discite  disciplinam  et  estole  sapientes.  Ex 
his  Bibliothecarium  nostrum  emendes  ,  qui 
etiam  erravit  in  designanda  editione  Aug. 
Vindelicorum  ,  nam  in  indice  Bibliothecae 
Vindobon.  Civicae  T.  I.  p.  254.  extant : 
Roberti  Carazoli  Sermones  De  laudibus  SS. 
Aug.  Vindelic.  an.  1490.  Huius  viri  Iaudes 
celebrat  Anonymus  Carthusiensis  in  tra- 
ctatu  de  Religionum  origine  vulgato  a  P. 
Martene  Vet,  Mon.  VI.  75.  XXXII.  Huius 
ord.  membrum  venerabile  fuit  M.  Rober- 
tus  De  Licio  ,  qui  paucis  elapsis  annis 
diem  clausit  extremum.  Hic  primum  do- 
ctor  in  S.  Pagina  et  rhetor  vernantissi- 
mus  ,  multa  edidit  sermone  venusto  valde  ; 
inter  quae  sermones  de  Adventu  ,  et  qua- 
dragesima  perutiles  volentibus  in  virtule 
propZcere.  Scd  et  de  timore  dwinor.  judi- 
ciorum  opus  singulare.  Propler  quae  om- 
nia  fidem  sanam  moresque  catholicos  re- 
dolentia  ;  sed  et  ob  meritum  sanctae  vi- 
tae  .  tam  Deo  quam  hominibus  acceptus 
et   gratus    nssumptus    esl    in    Episcopum 


R  T  U  S  403 

Aquinensem,  ut  lucerna  jamdudum  reful- 
gens ,  posita  super  candclabrum  tiitidius 
relucesceret.  * 

'298.  Prediche  corepte  secundo  li  Evan- 
gelj.  Venet.  da  Portese  1514.  4.  cum  fig. 
a-p.  Incip.  Cum  jejunatis. ) 

ROBERTUS  Lincolniensis  Episcopus ,  co- 
gnomine  Grosthead ,  Gallice  Grossetest , 
Latine  Capito ,  quod  nominis  inde  acce- 
pit  ,  quia  caput  majoris  molis  habuit.  Na- 
tus  est  pnrentibus  infimae  sortis  in  vico 
Stradbrook  agri  Suffolcensis ,  litteris  ope- 
ram  impedit  Oxoniae  et  Parisiis  ,  Oxoniae 
quoque  summam  Theologiae  lauream  con- 
secutus  est.  Fuit  primum  Archidiaconus 
Leicestrensis ,  deinde  a.  1235.  Episcopus 
Lincolniensis  ,  in  qua  dignitate  obiit  anno 
1253.  9.  Octobris.  erat  in  eo  propter  va- 
riarum  linguarum  ,  Graecae  quoque  et  He- 
braicae  ,  disciplinarum  etiam  Philosophi- 
carum  cognitionem  summa  veri  perspicien- 
tia,  unde  vitia  Cleri  Romani  non  introspe- 
xit  soium  ,  sed  et  candide  arguit  .  et  in- 
ter  testes  veritatis  locum  non  infimum  ha- 
bet.  Et  si  mehore  seculo  vixisset ,  majus 
utique  lumen  Theologiae  et  bonis  literis 
accendere  potuisset.  Digna  sunt ,  quae  de 
eo  huc  referamus  verba  Cardinalium  apud 
Matlhaeum  Parisiens.  ad  a.  1253  Catholi- 
cus  est ,  imo  sanctissimus,  Jiobis  religiosior, 
nobis  et  sanctior ,  excellentior  et  excellen- 
tioris  vitae ,  ita  ut  non  credatur  inter  om- 
nes  Praelatos  majorem  ,  imo  nec  parem 
habere.  Novit  hoc  Gallicana  et  Anglicana 
cleri  universitas  ,  nostra  non  praevaleret 
contradictio.  Hujusmodi  epistolae  veritas . 
quae  jam  forte  multis  innotuit ,  multos 
conlra  nos  poterit  commovere.  Magnus  enim 
habetur  Philosophus  ,  latinis  et  graecis  lit- 
teris  ad  plenum  erud\tus,  Zelator  Justitae, 
lector  in  Theologiae  Scholis ,  praedicator 
in  populo  ,  castitatis  amator ,  persecutor 
Simonialium  Hacc  dixerunt  donvnus  ./"///- 
dius  Hispanus  Cardinalis  ,  et  alii ,  quos 
propria  tangebat  conscientia.  Confer  de  vita 
ejus  Franc.Goodwinum  de  Prnesulibus  An- 
gliae  p.  3i8.  Bulaeum  hist.  Univers.  Pnris. 
t.  III.  p.  709.  250.seqq.  Excerpta  Anna- 
lium  de  Lanercost ,  t.  11.  A.Dgliae  Sacrae 
p  341.  Vitam  ejus  sfogulatim  descripsit  Ri- 


,0,  ROBE 

chardus  Bardieniensis  ibid  p.  S85.  Giral- 
ili  Cambrensjs  Epistola  de  laudibus  illius 
oxstat  ibidem  p.  .'V'*'». 

Scripta  ejus  sunt  quamplurima ,  sed 
maximam  pdrtetn  inedita  ,  quoruin  Cata- 
lo.^uni  conti-Niiit  llenr.  Whartonus  Aogliac 
Sacrae  tom.  II.  p.  344.  nos  ab  editis  in- 
cipiemus  ,  Caveura  seeuti 

1.  Opusrula  varia.  Venet.  1514. 

2.  Compendium  Sphaefae  mundi.  Wr.ct. 
1508.  al-  1518. 

3.  Commcnt  in  libros  Pesteriorum  Ari- 
stuteKs.  Venet,  1504.   1537.  1552. 

4.  Testamcntum  XII.  Patrtarcharum  e 
Graecc  Lutiue  versum  Aug.  Vind.  1483. 
per  Menradum  Mollcrum  et  Augustinum 
Lanskron.  Uagan.  1532.  8.  Paris.  1549.  12. 
postea  in  Microprosbytico  ,  in  Orthodoxo- 
graphis  Basileensibus  Crynaei  et  lleroldi, 
in  Bibliothecis  Patrum  tantum  non  omni- 
bus.  Praestantissima  vero  omnium  est , 
quam  Vir  Cel.  Jo.  Erneslus  Grabe  tom.  I 
Spicilegii  SS.  Patrum  una  cum  textu  Grae- 
co  et  annotationibus  dedit,  repetitam  a 
Fabricio  nostro  in  Codice  Pseudepigrapho 
Vet.  Test.  p.  519. 

5.  Summa  super  VIII.  Libros  Physico- 
rum,  Venet.  per  Petr.  Bergomens. ,  1500.  f. 

f>.  Comment.  in  Dionysii  Areopagitae  li- 
brum  de  mystica  Theoloyia :  inter  opera 
Dionysii  Argent.  1502.  folio.  Porro  in  om- 
nia  Dionysii  Opera  ,  exeeptis  Epistolis , 
commentatus  est  Robertus  ,  versionemque 
eorum  Latinam  cx  omnibus  interpretibus 
simul  collatis  consarcinavit. 

7.  Sermo  propositus  coram  Papa  Inno- 
centio  IV.  et  Cardinalibus  Lugduni ,  1250. 
Exstat  tomo  II.  Angliae  Sacrae  p   347. 

8.  Edidit  quidam  Anonymus  Londini 
1652.  12.  1658.  8.  Librum  Roberti  de 
cessatione  Legalium,  sed  qui,judice  Edu- 
ardo  Brownio  ,  vix  pro  tertia  parte  intc- 
gri  hujus  tractatus  haberi  debet. 

9.  Sermo  ad  Clerum  dc  triplici  Regis 
ofjxcio ,  in  Sapient.  V.  26. 

Sermo  ad  eundem  de  bono  Pastore ,  ad 
Joan.  X.  10. 

\lius  contra  Pustores  ct  Praelatos  ma- 
los,  Ezech.  XX  XIV.  2. 

Mtos  ad  sacerdotcs  in  Synodo  de  verbis 


It  T  U  S 

Geues.  I.   17.  Posuit  slcllas   in  firmamento 
coeli. 

Alius  in  celebratione  ordimtm,  ad  verba 
Luc.  XII.  35. 

Alius  de  bono  judice  ,  Psalm.   LVII.  I. 

Tractatus  de  Prophetiis  veris  et  falsis. 

Alius  dc  fide  et  ejus  attributis. 

Alius  dc  Oratione. 

Altus  de  superbia  et  detractione  .  (non 
detrectatione  ,  ut  mendose  expressum  est 
in  ediiione  Cavei  Genevensi.) 

Sermones  tres  de  humilitate. 

Dictum  de  patientia ,  misericordia  et 
justitia  m  omni  Dei  opere  conjuncta. 

Sermio  ad  Clerum  de  verbis  Apostoli  1 . 
Timolh.  IV-  12. 

Alius  ad  verba  Psalm.  CXXXII.  9.  Sa- 
cerdotes  tui  induantur  justitia. 

Epislolae  XI.  quarum  ultima  ad  Inno- 
centinm  IV.  quae  rcsponsoria  est  ad  Epi- 
stolam  Pontificis  ,  pro  investitura  impube- 
ris  cujusdam  adolescentis  Itali  in  Canoni- 
catum  ecclesiae  Lincolniensis.  Verum  Epi- 
scopus  nostcr  fulmen  Pontilicis  retorquet, 
et  Papam  Antichristum  esse  pronuncial. 
Legebatur  jam  ante  haec  Epistola  apud 
Matthaeum  Paris.  ad  a.  1253.  et  in  Annali- 
bus  Burtonensibus.  Apud  priorem  quoque 
dissertationes  ejusdem  morituri  lugubres 
adversus  oppressiones  Eeclcsiae  a  Romano 
Pontifice  illatas  reperiuntur. 

Constitutiones  XXXIX.  Clericis  suae  dioe- 
cesis  directae. 

Omnis  haec,  quae  sub  num.  9.  allata  sunt 
edidit  Eduardns  Browne  in  editione  sua 
Fasciculi  rerum  expetendarum  et  fugien- 
darum  ,  Lond.  1690.  fol.  qui  et  dissertatio- 
nem  de  fide  et  doctrina  Roberti  Lincolnien- 
sis  adjecit. 

Inedita  vero  illius  longe  majori  numero 
sunt  ,  quippe  Joannes  Williams  illa  tribus 
magnis  voluminibus.  collegerat ,  et  editio- 
ni  destinaverat,  sed  bella  civilia  propositum 
illud  interruperunt.  Nulla  fere  est  Anglici 
regni  Bibliotheca  ,  quae  non  plures  illius 
Codiccs  cxhibeat.  Apponamus  titulos  quo- 
rundam  potiorum  :  Commentarii  in  pluri- 
mos  libros  libros  Biblicos  ,  de  triplici  gra- 
tia  et  justificatione  ,  de  danda  poenitenliu  , 
de  computo  Ecclesiastico  .  de  pollutiom  no- 


R  O  B  E 

clurna,  Tonitru  conira  Curiam  Rotnanam  , 
contra  Praelatorum  ignaviam  ,  ad  Minores 
de  laudibus  paupertatis  .  Epistola  ad  Con- 
ventum  Missen-sein  pro  Abbate  eligendo , 
Suidam  e  Graeco  transtulit  et  annotationi- 
bus  illustravit  varia  P/iilosophica  etc. 

Plura  dc  ipso  dabunt  Nic.  Trivelus  ad  a. 
1253.  Thrithemius  dc  scriptor.  Eccles.  c, 
393.  Lelandus  c.  269.  Balaeus  Centur.  IV. 
18.  Pitseus  c.  361.  Caveus  p.  629.  Lyserus 
in  hist.  Poetarum  medii  aevi  p.  996.  Ilenr. 
Wharton  t.  II.  Angliae  Sacrae  p.  345.  seqq 

*  Roberti  huius  opus  Commentarior.  in 
libros  posteriorum  Aristotelis  cum  com- 
mentariis  in  eosd.  libros  Gualterii  Burlei 
lucem  aspexerunt  quidem  Vcnetiis  sed 
artno  1494  per  Bonetum  Locatellum  in  fol. 
nempe  ante  editionem  hic  a  Bibliotheca- 
rio  indicatam  decennio. 

ROBERTUS  Lirensis  ,  monachus  Gallus, 
scripsit  in  Evangelium  Joannis.  Ex  Codice 
Regio  citat  Carolus  du  Fresne. 

ROBERTUS  Longobardus ,  vide  supra 
Robertus  Bononiensis. 

ROBERTUS  Lorraine,  sive  Lotharingus , 
vide  supra  Herefordiensis. 

ROREBTUS  Malchotius ,  vid.  Antissiodo- 
rensis. 

ROBERTUS  Mareschallus ,  aliis  Mascal- 
lus  ,  Ludloviae  in  Cambria  natus  ,  Ordinis 
Carmelitani  monachus,  Oxoniae  Philoso- 
phiae  et  Theologiae  operam  dedit,  Henri- 
co  IV.  a  sacris  confessionibus  fuit ,  ab 
Henrico  V.  variis  legationibus  ,  etiam  ad 
Concilium  Constantiense ;  adhibitus ,  ct 
Episcopus  Herefordensis  constitutus ,  obiit 
a.  1417.  21.  Dec.  Scripta  ejus  sunt  Ser- 
mones  coram  Rege,  Sermones  vulgares  ,  de 
suis  legationibus  lib.  I.  ad  Herefordenses  et 
Salopienses  lib.  I.  Lelandus  c.  508.  Ralac- 
us  Centur.  VII.  44.  Pitaeus  c.  768. 

RORERTUS  Melodunensis ,  vid.  Foliotus 

RORERTUS ,  S.  Meriani  monachus  ,  vid. 
Autissiodorensis. 

ROBERTUS  de  Monstrolio  ,  Gallus  ,  Do- 
ctor  Parisinus  ,  vixit  seculo  XV.  Scripsit 
Sententias  lib.  IV.  ln  Epistolas  Pauli  nota- 
bilem  Lecturam  tib.  XIV.  Seimones  de  tem- 
pore  et  Sanctis.  Trithemius  de  Scriptor. 
Carmelit.  p    74. 


II  T  U  S  ',()'■', 

ROBEKTUS  de  Monte,    patria  Xorman 

nus  ex  vico  Torinneio  ,  (Torigny\  Abbas 
S.  MichaeTis  de  Monte  in  dioecesi  Abrin- 
censi  circa  a.  1210.  Alii  ex  1'iiorc  Becen- 
se  Abbatem  S.  MicbaSlis  de  pcriculo  ma- 
ris  in  Normannia  crcatum  esse  tradunt  , 
qui  obierit  a.  1186.  Ejus  sunt. 

1.  Continuatio  C/ironici  Sigeberti  Gem- 
blacensis  ,  ab  a.  1112-1210.  sed  an  omnia 
ab  ipso  proveniant ,  dubium  cst.  Certe  in 
Collectione  Ronati  Laurentii  de  la  Banre  , 
quae  tlistoria  Chnstiana  Vetcrum  inscri- 
bitur,  haec  Continuatio  legitur ;  additur 
autem  ,  illam  ex  inscrtionibus  Galfredi  con- 
fectam  esse.  Vidc  Ittigium  de  Bibliothecis 
Patrum  p.  751.  Editur  cum  Sigeberto ,  dc 
quo  infra. 

2.  Epistolu.  una  ,  et  Prologus  m  Abbrc- 
vialiones  Episto/arum  Apostoli  secundum 
Augustimim. 

3.  Appendix  gemina  ad  Sigeberlum .  ab 
a.  876-1100.  et  ab.  a.  1101-1186. 

4.  Tractatus  de  immutaiionibus  monac/m- 
rum  ,  de  Abbatiis  et  Abbatibus  Normanno 
rum,  et  aedificatoribus  et dotaloribus  eorum. 

Opuscula  haec  edidit  Lucas  Dacherius 
in  Appendice  ad  Opera  Guiberti  de  Novi- 
gento  p.  715.  seqq.  Vide  supra  tom.  III. 
pag.  118. 

5.  Historiam  monaslerii  S.  Michaelis  edi- 
dit  non  Dacherius  in  Spicilegio  ,  uti  Caveus 
memoria  lapsus  ponit,  quem  Oudinus  sc- 
quitur  ,  sed  Mabillonius  in  Analectis  pag. 
350.  verum  avwv^u?  Adde  Cavcum  pag. 
622.  623. 

6.  Chronicon  Abbatum  inonasterii  Beccen- 
sis  ab  a.  1034-1467.  continuatum  igitur 
ab  alio  quodam  incognito.  Exstat  in  Ap- 
pendice  Operum  Lanfranci  (Paris.  1648. 
fol )  p.  1 . 

7.  Brevissima  Appendix  ad  Sigebertum. 
ab  a.  1113-1162.  edita  in  Labbei  Bibl. 
nova  MS.  tom.  I.  p.  390.  Nihil  commuce 
habet  ,  ncque  cum  appendiec  vulgata  . 
neque  cum  Acheriana. 

8.  Historia  Hierosolt/initaiui  non  hujus 
Roberti  ,  sed  alterius  Remcnsis.  de  quo  infra. 

9.  Proloi/us  in  Flori  Explieationcm  Epi- 
stolarum  S.  Pauli  ,  nec  non  in  historiam 
naturalem  Plinii .  utpote  quam  ipse  primin 


•,(»(,  R  O  B  E 

in  Noniuinnuini  advexit  .  et  correptam 
emeodavil .  exstat  in  Bibl.  monasterii  S. 
MichaBlis  dc  pericolo  maris.  indice  Mootfau- 
con.  Bibl.  Bibliothecar.  MSS.  p.  1359.  4361. 

Balaeus  Cent.  XIII.  22.  et  23.  duos 
Robertos  staluit,  unius  coenobii  Abbatos, 
et  yohto  Normannos.  Priori  assignat  Opits 
Chronicorum,  Gesta  Wahvani  et  GestaMa- 
rodoci.  Alteri ,  qui  ante  Prior  Beccensis 
fuit  .  Appendicem  ad  Sigebertum  .  Bella 
(liristianorum  Principum  .  ad  Guilandum 
monachum  lih.  I.  Acta  Conciliorum ,  de 
suis  temporibus  lib.  I.  et  Vitam  Henrici  I. 
Et  huoc  sequitur  quoque  Vossius  de  Ilistor. 
Latinis  p.  420.  446. 

ROBERTUS  Normannus ,  vid.  de  Monle. 

ROBERTUSde  ISoya,  Apulus,  Ord.  Prae- 
dicatorum  ,  Theol.  Magister  et  Ecclesiastes. 
u.  4 492.  Episcopus  Minerbinonsis,  a.  1497. 
Acerranus,  a.  1504.  Archiopiscopus  Naxien- 
sis  et  Pariensis  in  Archipolago ,  reliquit 
Sermones  de  tempore  et  Sanctis  Ughelli  Ita- 
lia  Sacra  tom.  VI.  p.  220.  VII,  p.  746.  Jac. 
Qoetifde  Script.Ord.Praedicator.t.  II.  p.10. 

ROBERTUS  Ormeskircus  ,  Anglus,  mo- 
nachus  Carmelitanus ,  et  Doctor  Theolo- 
gus  Oxoniensis  .  obiit  a.  1382.  et  reliquit 
Propugnaculum  seu  Defensorium  Ordinis 
Carmelitani.  Balaeus  Cent  XII.  10.  Pit- 
seus  c.  679. 

ROBERTUS,  Ostrevandiae  Archidiaeonus 
circa  a.  1148.  scripsit  Vitam  S.  Auberti , 
Presbyteri  et  Reclusi  Crispiniensis  in  llan- 
nonia  ,  editam  a  Surio  d.  7.  Aprilis,  stilo 
ut  polet ,  immutato ,  sed  primaeva  phrasi 
oditur  in  Actis  SS.  tom.  I.  Aprilis  p  673. 
Vide  Val.  Andreae  Bibl    Belgicam  p.  794- 

BOBERTUS  Oxfordius  ,  monachus  Do- 
minicanus  ,  Doctor  Theologiam,  et  S.  Tho- 
mae  defensor  acerrimus,  claruit  a.  1270. 
Scripsit  Protectorium  D.  Thomae ,  contra 
Jj/idium  Homanum,  contra  Henricum  Gan- 
davensem  contra  Jacobum  Viterbiensem  , 
conlra  quosdam  Sorbonicos  ,  et  Delcrmina- 
tionum  lib.  I.  Lelandos  c.  299.  Balaeus 
Centur.  IV.  38.  Pitseus  c.  390.  Adde  Jac. 
Quetif.  de  SciiptoribusOrd.  Praedicatorum 
tom.  I.  p.  431.  et  Ambr.  ab  Altamura    p. 


R  T  U  S 

69.  461.  ubi  per    errorem    typographicum 
semper  Orphordius  seribitur. 

ROBERTUS  Palanus,  vel  Pulanus  a. 
1207.  factus  est  Archiepiscopus  Rothoma- 
gensis,  et  fuit  Theologus.  Albericus  ad 
h.  a.  p.  444. 

ROBERTUS  Paululus,  Ambianensis  Epi- 
scopi  Presbyter  et  Domesticus  a.  1178  de 
quo  Noster  supra  t.  V.  p.  196.  Adde  Bern. 
dc  Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS. 
p.  1135.  Fabricius  Paullulum  eundem  cum 
Hoberto  Pullo  dixit ;  non  satis  accurate. 

BOBERTUS  Peiscrutator,  Eboracensis, 
monachus  Dominicanus,  Matheseos  et  Ma- 
giae  perquam  studiosus ,  circa  a.  1346. 
Scripsit  de  impressionibus  aeris  ,  de  mi- 
rabilibus  elementorum ,  de  magia  ceremo- 
niali ,  de  mysteriis  Secretorum  ,  Correcto- 
rium  Alchimiae.  Balaeus  Centur.  V.  23. 
Pitseus  c.  488.  Jac.  Quetif.  de  Script:  Ord 
Praedicatorum  t  I.  p.  625.  Altamura  p.  120. 

ROBERTUS  Plimton,  Anglus  patria  De- 
vonionsis,  Canonicus  RegularisS.Augustini 
in  vico  Plimton  a.  1320.  Scripsit  de  poeni- 
tentia  ot  Sermones  Dominicales.  Lelandus  c. 
285.  Balaeus  Cent.  IV.  99.  Pitseus  c.  465. 

ROBERTUS  Polenus,  Pullus,  Pulleinus, 
Anglus,  Parisiis  operam  dedit  bonis  lite- 
teris,  fuit  Archidiaconus  Roffensis,  amicus 
S.  Bernardi  ,  tandem  Cardinalis  tit.  S.  Eu- 
sebii  et  S.  R.  E.  Cancellarius,  a)  circa  an. 
1144.  Alium  hujus  nominis  ,  quom  Gallici 
Scriptoros  Archiepiscopum  Rcmensom  fa- 
ciunt,  ab  hoc  nostro  socernondum  putat 
Caveus.  Scripsit  Sententiarum  de  Trinitate 
lib.  VIII.  quos  cum  Petro  Pictaviensi  edi- 
dit  Ilugo  Mathont  Bcnedictinus.  Paris.  1655. 
fol.  Sermones  de  communi  Sanctorum,  in 
Apocalypsin,  in  uliquotPsalmos.de  contemptu 
Mundi ,  Praelectiones.  Lelandus  c.  148. 
Balaeus  Cent.  II.  8.  Pitseus  203.  Caveus 
pag.  582.  Sermones  de  omnibus  vitac  hu- 
manae  miseriis  Dublinii  adsorvantur  in  Col- 
logio  S.  Trinitatis.  Born.  de  Montfaucon  Bi- 
bl.  Bibliothoc.  MSS.  p.  693.  a.  Oldoini  At- 
honaeum  Rom    p.  584. 

ROBERTUS  de  Porta,  Bononiensis,  scri- 
psit  liomuleon  s.  de  Cestis  Romanorum  ,ab 


•)   Jo.  SnrisbriiiiMS  .'»ie(alogici   1.5, 


R  0  B  E 

Urbe  condita  usque  ad  tempora  Constan- 
tini,  qui  liber  bis  adest  in  Bibl.  Vaticana. 
Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum 
MSS.  pag.  21.  86.  Casaubonus  fatetur , 
eum  sibi  in  recensendis  Ilistoriac  Augu- 
stae  Scriptoribus  fuisse  non  inutilem,  quia 
ipsa  eorum  verba  nonnunquam  retinuit. 

ROBERTUS  Ranuccius  ,  sive  Rinucci, 
nobili  gente  Florentina  ortus,  ibidem  Ord. 
Praedicatorum  sub  initium  seculi  XVI.  scri- 
psit  Eocpositionem  in  Aristotelis  Rhetoricam 
et  Dialecticam.  .Jac.  Quetif.  de  Scriptoribus 
Ord.  Praedicatnrum  tom.  II.  p.  30.  Poccian- 
tii  Catal.  Scriptorum  Florentinorum  pag. 
157.  Julius  Niger  de  Scriptoribus  Florenti- 
nis  p.  486.  Ambr.  ab  Altamura  p.  228.. 

ROBERTUS  Raulinus ,   t.  IV.  406. 

ROBERTUS  S.  Remigii  in  dioecesi  Re 
mensi  monachus ,  Ord.  S.  Benedicti ,  in 
quibusdam  Codicibus  MSS.  etiam  Rober- 
tus  de  Monte  dicitur ,  fuit  in  Concilio  Cla- 
romontano  a.  1095.  et  deinceps.  in  Ter- 
ram  Sanctam  profectus  est.  Scripsit  de 
Christianorum  Principum  in  Syriam  pro- 
fectione ,  a.  1095-1099.  Prodiit  primo  se- 
paratim  typis  antiquis  ,  sine  mentione  an- 
ni  et  loci ,  et  Basil.  1533.  deinde  in  S.  B. 
German.  Reuberi  p.  217.  et  in  Gestis  Dei 
per  Francos  tom.  I.  p.  30.  Annotationes 
Casp.  Barthii  in  eundem  exhibent  Reli- 
quiae  Ludewis;ianae  tom.  III.  p.  48.  Is 
Barthius  p.  49.  editionis  Pistorianae  me- 
minit,  (memoria ,  credo  ,  lapsus  ;  nam 
Reuberianam  dicere  voluit)  quam  ideo  ni- 
hil  censendam  judicat ,  quod  auctorem 
corrigit ,  ubi  ex  suo  is  aevo  loquitur  , 
inducitqus  futiles  melioris  Latinitatis  lo- 
quelas  .  quas  talibus  intrusas  merito  hor- 
remus.  Vide  Vossium  de  Histor.  Latinis  p. 
402.  Cavcum  p.  558.  Ordericus  Vitalis  tum 
veritatem  in  illo  laudat  ,  et  saepc  ipsum 
transcripsit ,  ut  observat  Jac.  lc  Long. 
Bibl.  historica  Galliae  p.  343.  Adde  Ou- 
dinum  tomo  II.  p.  861. 

ROBERTUS  Retenensis ,  (non  Ketenensis  . 
ut  quidam  Codd.  MSS.  apud  Montfaueo- 
nium)  Anglus,  peragrata  Gallia ,  Italia  , 
Dalmatia  ,  Graecia  et  Syria  ,  demum  in 
Hispania  sedem  fixit ,  Pampolonae  Archi- 
diaconus  mortuus.  Alcorcmtm  in  Compen 


R  T  U  S  407 

pendium  rcdacluni  Laline  vertit ,  quod  pro- 
diit  Norib.  1543.  in  Mahumeticis  Biblian- 
dri  tomo  I.  Basil.  1544.  1550,  Praefatio 
ejus  ad  Alcoranum  ad  Pctrurn  Venerabi- 
lem ,  Abbatern  Cluniacensem ,  exstat  in 
Bibliothnca  Cluniaconsi.  De  hac  versione 
non  admodum  bene  judicat  Iluetius  de 
claris  Intorpretibus  p.  141.  Gesta  de  Je- 
rusalem  eidem  tribuit  Codex  Vaticanus  in 
Bibl.  MSS.  Montefalconii  p.  74.  de  quo 
dispiciant  eruditi.  Chronica  Saracenorum 
ipsi  adscribuntur  in  Bibl.  Regis  Galliae. 
Adde  Oudinum  tom.  II.  p.  1160. 

ROBERTUS  Ribicerbius  ,  vid.  supra  Kil- 
tvarbius 

ROBERTUS  Richius  ,  Lelandus  Latine 
Divitium  vocat ,  Abindononsis  ,  Oxonian 
literis  operam  navat ,  Romam  aliquoties 
et  in  Galliam  fratrem  secutus  :  alias  Pon- 
taniaci  monachus  Ord.  Cisterciensis.  Vos- 
sius  p.  471.  Vixit  a.  1348.  et  scripsit  Vi- 
tam  S.  Edmundi ,  Archiepiscopi  Cantua- 
riensis ,  de  quo  evolvatur  Caveus  ,  et  Fa- 
bricius  noster  tom.  II.  pag.  495.)  fratris 
sui ,  quae  habetur  apud  Surium  d.  16. 
Nov.  De  translatione  ejusdem  ,  et  Exegesin 
in  Canonem  S.  Auguslini.  Balaeus  Cent. 
III.  97.  qui  et  XIV.  98.  Robertum  Ryggum 
memorat ,  Cancellarium  Oxoniensem  an. 
1398.  Pitseus  c.  344.  Oudinus  t.III.  p.  218. 

ROBERTUS  Ringstedus  ,  Anglus  ,  scri- 
psit  Glossam  sive  Commentarios  super  Da- 
vidis  Psalmos.  De  reliquis  nihil  constat. 
Pitseus  Append.  Cent.  IV.  15. 

ROBERTUS  de  Romaua  .  Diaconus  Sa- 
ponariae  ,  vixit  a  1162.  et  scripsit  Gesta 
S.  Laverii ,  quae  edidit  Ughellus  Italiae 
Sacrae  tom.  VIII.  pag.  68 1.  edit.  prinris  , 
p.  488.  edit.  poster. 

ROBERTUS  Rose  ,  Rosus ,  Rossus.  An- 
glus  ,  monachus  Carmelitanus  in  coeno- 
bio  Norw  icensi  ,  Doctor  Theologus  Oxo- 
niensis ,  ct  Conventus  sui  Prior,  obiitan. 
1420  Scripsit  in  Genesin  .  E.rodum  ,  Le- 
viticum  ,  Ecclesiasticum  .  Epist.  ad  Titum  . 
Sermoncs  per  annum ,  Lecturai  Theologiae 
de  ?iaturis  animalium.  Lelandus  c.  ">20. 
Balaeus  Cent.  VII.  59.  Pitseus  c.  772.  Pc- 
tri  Lucii  Bibl.  Carmelitana  p.  74. 

BOBERTUS  Rotwh  .  Hibernus.  vixit  posl 


ROBE 
.1.  1400.  consarcinavil  Collectanea  ox   Li- 

hro  rubro  Kilkcnniao  et  aliis  antiquis  Re- 
cordis  ibidem  ah  a.  1170-1400.  Catalogus 
HSS.  Bibl.  Tenisonianac  p.  15. 

ROBERTUS  de  Russia ,  Ord.  Minorum 
Theokvus  Hassum  dicit  .Miraous  c.  408) 
obiit  a.  4280.  Ejus  sunt  Sermones  varii , 
Comment.  in  quatuor  libros  Sentcntiarum . 
Expositio  Regulae  S.  Francisci ,  Liber  de 
inima.  Waddingus  do  seriptoribus  Ord. 
Minorum  p.  309.  Willut  Athonae  sodalitii 
Pranciscani  p.  318. 

ROBERTUS  Sahpiensis ,  sive  de  Schre- 
wsbwi ,  Anglus  monaehus  primum  ,  post 
Abbas  Salopionsis  Ord.  S.  Benedicti  ,  Con- 
i:iegationis  Cluniacensis.  In  suum  mona- 
sterium  e\  Cambria  transtulit  reliquias  S. 
Wcncfridae  virginis,  qua  occasione  Vitam 
ejus  conscripsit,  cujns  exccrpta  forte  apud 
Suriura  d.  3.  Novemb.  oxstant.  Vixit  a.  C. 
1140.  Lolandus  c.  184.  Balaeus  Cont.  II. 
76.  Pitseus  c.  197.  Vossius  do  Uistor.  La- 
tinis  p.  414. 

BOBFBTUS  Salviatus,  Florentinus,  vi- 
xit  a.  1490  Ejus  Epistolae  complurcs  ex- 
stant  inter  Epistolas  .lo.  Pici.  Pocciantii 
Catal.  Scriptorum  Floronlinorum  p.  157. 
.lulius  Niger  p.  486.  Noster  supra  t.  IV.  401 . 

(298.l)o  eo  vid  Sal viati Avvert.  t.  II.  p.  3.) 

BOBKBTUS  Saresberiensis  Episcopus, 
rogio  stemmato  natus  ,  post  S.  B.  E.  Pres- 
bytcr  Cardinalis circa  a.  1410.  rcliquit  Epi- 
stolas  supcr  yravibus  Ecclesiae  negotiis,  ad 
Rogcrum  Glactonum  Balaeus  Centur.  XIII. 
94.  Pitseusc.  755.  Oldoini  Ath.  Bom.  401. 

BOBEBTUS  I.  et  II.  Scoliae  Beges.  Eo- 
rum  Statuta  odita  sunt  a  Skenaeo  in  Le- 
gibus  Scoticis. 

BOBEBTUS  Scriba  ,  a  scribendis  aucto- 
rum  antiquorum  libris  ita  dictus,  Anglus  , 
Ordinis  S.  Augustini  Canonicus  regularis 
in  monasterio  Bridlingtonensi  ,  lloruit  an. 
1180.  Scripsit  in  plerosque  libros  liiblicos, 
ut  Symbolum  Alhanasianum ,  de  corpore 
et  sanguine  Domini ,  de  Ecclesia  Cutholica, 
Sermones,  Dialogos.  Lclandus  c.  172.  Ba- 
laeus  Centur  III  11.  Pitseus  c.  244.  Car- 
mine  quoque  scripsit  Prophetiam  et  dc 
medicinali :  quae  singula  in  Bibliothe- 
kngliac  latent.  AddeOudinum  II   1578. 


\\  T  U  S 

BOKEBTUS  Senecensni,  vide  supra  Ro- 
bertus  Gcrvasii. 

BOBEBTUS  de  Schrewsbury  ,  v.  Salo- 
jiiensis. 

BOBEBTI  Siciliae  Begis  Epistolae  sat 
multae  exstant  in  variarum  Bibliothecarum 
Codicibus  MSS.  Vide  modo  Indicem  Mon- 
tefalconianum. 

BOBEBTUS  de  Sorbona ,  a  loco  natali 
sic  dictus,  Canonicus  primum  Suessionen- 
sis  ,  deinde  S.  Mariae  Parisiensis  et  Ludo- 
vici  Galliae  Begis  Poenitentiarius  ,  vel  sal- 
tem  Sacellanus  ,  a.  1252.  Collegii  Sorbo- 
nici  fundamenta  jecit.  Scripsit  Opuscula 
tria  de  Conscientia  ,  de  Confessione  et  Iter 
Paradisi ,  quae  oxstant  in  Bibliothecis 
Patrum.  Teslamentum  ojus ,  quod  a.  1270. 
die  S.  Michaehs  confectum  ,  exstat  tom. 
III.  Spicilegii  Daclioriani  p.  670.  ed  nov. 
Vide  Caveum  :  Bulaeum  llist.  Univers.  Pa- 
ris.  t.  III.  p.  2244-  seqq.  709.  Ejus  Glos- 
sas  divinorum  librorum  Turneminius  edi- 
dit  Paris.  1719.  fol.  cum  commontariis 
Monochii  in  S.  Scripturam. 

BOBERTUS  de  Sothinduna  ,  Anglus  , 
Henrico  III.  Hegi  ab  Epistolis  ,  circa  a.  1250. 
Scripsit  Epistolas  et  Orationes  Pitseus  c.  350. 

BOBEBTUS  Stcward,  ultimus  Prior  Eli- 
ensis  ,  nobili  Stuartorum  genere  ortus , 
qui  suam  ipse  Genealogiam  contexuit ,  edi- 
tam  tomo  I.  Angliae  sacrae  pag.  686.  Scri- 
psit  praeterea  Continuationem  IlistoriaeEli- 
ensis  ab.  a.  1486-1555.  ibid.  editam  p.  678. 

ROBEBTUS  de  Swapham  ,  Ilistoricus 
Anglus  sub  Henrico  III.  obiit.  a.  1273.  Ejus 
est  Ilistoria  et  Regeslum  Privilegiorum 
Coenobii  Rurgensis  ,  (Petroburgensis)  quam 
Josephus  Sparke  Collectioni  Scriptorum  An- 
glicorum  Londini  1723.  fol.  numero  IV. 
inseruit.  Confer  Memoiros  de  la  grande 
Bretagne  tom.  XIV.  p.  496. 

BOBEBTUS  Tavernar  ,  Anglus:  scripsit 
librum  de  fama.  Reliqua  ejus  sunt  adhuc 
obscura.  Pitseus  Append.  Cent.  IV.  17. 

ROBEBTUS  Torinnejus ,  vid.  supra  de 
Monte. 

BOBEBTUS  de  Tumbalenia  ,  Callus,  pri- 
mum  Monachus  in  Montc  S.  Michaelis  de 
periculo  maris,  deinceps  Abbas  in  mona- 
sterio  S.  Vigoris  juxta  urbem  Bajocensem 


HOBEKTUS 


409 


hinc  Romam  profectus ,  ibique  a  Grego- 
rio  VII.  usque  ad  mortem  detentus  fuit. 
Floruit  igitur  a.  1094.  Scripsit  Comment. 
in  Cantica  Canticorum  ,  cujus  Praefalionem 
edidit  Mabillonius  tom.  I  Analect  p.  125. 
in  editione  nova  p.  128.  Ipsum  vero  Com- 
mentarium  Oudinus  edidit  tom.  II.  p.  772. 
qui  alias  inter  Opera  Gregorii  M.  haboba- 
tur   Plurima  de  ipso  Oudinus  p.  768. 

ROBERTUS  Tumblejus  ,  Anglus  ,  mona- 
chus  Croilandensis  ,  Ord-  S.  Bencdicti , 
aetatis  ignotac  ,  scripsit  in  Canticum  Can- 
licorum.  Car.  du  Fresne  Philosophum  vo- 
cat.  Pitseus  Append.  Cent.  IV.  19. 

ROBERTUS  de  Valle  ,  Rotomagensis  , 
Canonicus  Carnotensis.  Scripsit  Tractatum 
de  dispositione  ad  bene  moriendum  ,  Com- 
pendium  item  memorandorum  ,  vires  no.tu- 
rales  etcommoda  comprehendens  ex  Plinio. 
Paris.  1 500.  4.  Possevinus  I.  p.  348.  Scri- 
psit  circa  a.  1 484.  Epistolam  ad  Joannem 
Episcopum  Andegavensem  et  S.  R.  E. 
Cardinalem  ,  quum  libertatem  ac  digni- 
tatem  ,  quibus  exutus  fuerat ,  recepisset. 
Edita  est  a  Martene  et  Durand  Collecti. 
ampliss.  tom.  I.  p.  1606.  Epistolae  plures 
adsunt  MSS.  in  Bibl.  Vaticana.  Bern.  de 
Montfaucon  Bibl.  MSS.  p.  54.  92. 

ROBERTUS  de  S.  Valentino  ,  a  patria  in 
regno  Neapoletano  sita ,  sic  dictus ,  Ord. 
Praedicatorum.  a.  1308.  Inquisitor  haere- 
ticae  pravitatis  et  Vicarius  generalis. 
Ejus  sunt  Acta  adversus  quendam  Petrum 
de  Buclanico  archipresbylerum  haereticum 
relapsum.  Jac.  Quetif  scriptoribus  Ord. 
Praedicatorum  tom.  I.  p.  539. 

ROBERTUS  Valturius ,  Ariminensis  , 
seculo  XV.  scripsit  Libros  XII.  de  re  mili- 
tari.  Veronae  per  Joannem  Veronensem. 
1472.  fol.  Venet.  1482.  folio.  Memoratu  di- 
gnum  est,  quod  lib.  X.  refertur  de  invento 
cujusdam  machinae  bellicae  ad  ignitarum 
glandium  (  bombes )  similitudinem  ,  quod 
inventum  Sigismundo  tribuit  Valturius , 
indice  Mabillonio  in  Itinere  Italico  p.  26. 
Gallice  vertit  Loys  Mcigrot.  Paris  1555. 
folio.  Codex  MS.  elegans  e\tat  in  Bibl. 
Regia  Dresdensi  ,  cujus  contenta  enarrat 
Cel.  J.  C.  Goetzius  in  Memorabilibus  Bi- 
hliothecar  laudatae  part  I.  p.  il. 


Ejus  Epistula  ad  illustrissunum  etexcel- 
lentissimum  Dominum  Machemet  Bei  Ma- 
gnum  Admiratum  et  Sultanum  Turcorum 
pro  illustri  et  magnifico  Domino  Sigismun- 
do  Pandulfo  Malatesta,  cum  librorum  rei 
hujusce  militaris  ac  Matthaei  Pasti  Vero- 
nensis  transmissione  extat  apud  Baluzium 
Miscel  tom.  IV.  pag.  524.  quae  codem 
feste  ante  a.  1463.  scripta  fuit. 

*  Duo  hic  commemoranda  sunt,  nem- 

pe  editio  nob.  Parisiens.    Wecheliana  an. 

1532.  quae   sane   editio  a  Paulo  Ramusio 

Ariminensi  ad  Veteres  Codices  exacta  est  ■ 

ibique  in  ipsa  operis  fronte  indicatur  ,  Ve- 

ronensem  operis  huius  impressionem  non 

quidem  An.   1472.  ut  hic  notat  Bibliothe- 

carius  noster,  sed  an.  1473  signari.  Alte- 

rum  quod    mihi    hic   adnotare   juvat    est 

splendidus   MS.    Cod.   operis    huius ,  qui 

Caesenae  in  Bibliotheca  Malatestarum  ad- 

huc  visitur ,  in  quo   opus   incipit  a'  prae- 

fatione  ad  magnif.    et    illustrem    Heroam 

Sigismundum  Pandulphum  Malatestam.  * 

ROBERTUS  Ubaldini  de  Galliano  ,  a  pa- 

tria  Etruriae  loco  sic  dictus,  Ord.  Praedi- 

catorum  in  conventu  S.  Marci  Florentiae  , 

scripsit  Chronicon  conventus  S.  Marci  de 

Florentia  ab  a.   1435-1509.   quo   tempore 

vixit.  Quetif  1.  c.  tom.  II.  p  22.  Julius  Ni- 

ger  de  Scriptoribus  Florentinis  pag.  487. 

ROBERTUS  de  Usetia ,  vel  Utica ,  a  pa- 
tria  ,  quae  hodie  Usez  dicitur ,  civitate 
Galliae  Narbonensis  ,  nobili  loco  natus  ,  ab 
ipsis  puerilibus  annis  spiritu  prophetiae 
actus  fuisse  dicitur.  Presbyter  postea  crea- 
fus,  revelatione  continuante  poenitentiam 
in  illis  partibus  praedicavit ,  postea  ordi- 
nem  Dominicanorum  divino,  ajunt,  monitu 
ingressus  est  Avenione  a.  1292.  obiit  a. 
1296.  Extant  ejus  Visionum  libri  duo. 
Unus  hoc  titulo  :  Incipit  liber  sermonum 
Domini ./.  C.  quos  locutus  est  in  scrvo  suo. 
Alter  hoc  :  Liber  visionum  ,  quas  dedit  vi- 
dere  Dominus  Iesus  servo  suo.  Posterio- 
rem  edidit  Jae.  Faber  in  Libro  trium  viro- 
rum  ct  trium  spiritualium  virginum  ,  Paris. 
opud  Henr.  Stephanum  1513.  fol.  a  folio  19 
a.  ad  27.  b.  Vide  Jac.  Quetif  de  Scriptori- 
hus  Ord.  Praedicatorum  tom.  I.  p.  449. 
Spanhemium  tomo  II.  Opp.fr.  609.  Hobertus 


,1.i  ROBE 

de  Usuo  scribitur  in  Codice  Hibl.  Vallia  S. 
Martini  Lovanii  ,  teste  Val.  Andrea  Bibl. 
Belgica  1!.  p.  883. 

*  Praetei  pa  quae  hic  iudicantur  scri- 
psit  etiam.  De  glorioso  martyrio  undeim 
millium  Virginum  Coloniensium  ct  episto- 
las  multas  .  quae  etiam  intor  scripta  Ec- 
clcsiasticor.  Scriptofum  sunt  relata  ait  Ja- 
cobus  Faber  in  epislola  praelixa  collectioni 
suae  de  rcvelationibus  triumvirorum  et 
trium  SS.  Virginum  ,  de  qua  hic  Biblio- 
tbecarias  noster.  * 

ROBERTUS  Vcntamius  .  vide  Wantham. 

ROBERTUS  de  S.  Victore  ,  vide  supra 
Hobertus  de  Flamesburia. 

ROBERTUS  Viduus ,  natus  e\  oppido 
Tbacosteda  inEssexia,  primura  in  Eccle- 
sia  parochiali  patriae  suae  fuit  Vicarius  , 
postea  Canonicus  et  Vice-Decanus  Wellen- 
sis  apud  Sommersettenses  ,  mortuus  apud 
Welliam  a.  1490.  Seripsit  de  principe 
Eduardo  Nigro.  carmine,  et  Epigrammata 
varia.  Vide  Balaeum  XII.  80.  Pitseum 
c.  889.  Lelandum  c.  593. 

ROBERTUS  de  Vitre ,  vide  supra  Rober- 
tus  Guibe. 

ROBERTUS ,  Walrioilorensis  coenobii 
Abbas  ,  prius  vero  Stabulensis  ,  Monachus, 
circa  a.  1150.  Scripsit  Vitam  S.  Forannani 
Episcopi  et  Abbatis  Wulciodorensis ,  quae 
r>\tat  rn  Actis  Siinctorum  tom.  III.  April. 
p.  808.  et  Sec.  V.  Bencdictino  Jo.  Mabil- 
lonii  pag.  586. 

Praefationem  hujus  Vitae ,  quae  est 
Epistola  ad  Wiboldum  Abbatem  Stabulen- 
sem  edidit  Dacherius  Spicil.  II.  pag.  708. 
edlt.  novae  .  quae  etiam  in  Actis  SS.  p.  807. 
habetur  et  Mabillonio.  Fortasse,  ipsi  quo- 
qu«-  tribuendum  est  Chronicon  Walciodo- 
rensis  coenobii  .  quod  loco  citato  edidit  Da- 
cherius:  nam,  quae  Aub.  Miraeus  ex  eodem 
sub  Roberti  nomine  citat,  paucis  immutatis 
in  po  habentur.  Et  Val.  Andreae  in  Bibl. 
Belgica  pag.  71)0.  expresse  t^statur.  hoc  ei 
nomen  esse.  Quanquam  porro  Continuator 
ejus  Roberti  nostri  mentionem  non  faciat, 
nolim  tamen  propter  hoc  silentium  rem  ne- 
Parvula  vero  immutatio  a  librariis 
sciolis  saepenumero  suscepta  non  statim 
um  aut  alium  auctorem  efflcit. 


R  T  13  S 

ROBERTUS  Waldebius,  Anglus,  mona- 
chos  Augustinianus,  in  coenobio  Tikillicnsi 
agri  Eboracensis  ,  Tolosae  literis  incubuit  , 
ibique  Theologiae  Doctor  et  Professor  fuit: 
alias  quoque  in  Jure ,  Philosophia  et  re 
medica  non  infehciter  versatus.  Favore 
Regum  suorum  factus  est  Episcopus  Adu- 
rensis  in  Vasconia  ,  ( fortasse  Cadurcensis 
in  Acquitania  ,  ait  Pitseus ,  reclaniantc 
Waraeo)  tuni  a.  1407.  Archiepiscopus  Du- 
bliniensis,  a.  1395.  Episcopus  Cicestricnsis, 
et  a*  1390.  Archiepiscopus  Eboracensis, 
obiit  a.  1399.  Scripsit  Lecturas  in  Magi- 
strum  Sententiarum  ,  Quaestiones  ordina- 
rias  ,  Quodlibeta  ,  Sermones  per  anuum  , 
contra  Wiclefitas.  Lelandus  c.  451.Balaeus 
Centur  VI  89.  Pitseus  c.  723  Waraeus  de 
scriptor.  Iliberniae  part.  2.  pag.  124  seq. 
Phil.  Elssius  in  Encom.  Augustiano  p.  605. 
Gandolfus  de  CC.Augustinian.  script  p  310. 

*  Wareus  cx  Francisco  (indwino  obiisse 
hunc  virum  scribit  an.  1397.  Eius  opera 
haec  recensentur  a  («andolfo  de  CC.  Au- 
gustinianis,  quae  partim  Anglico ,  partim 
Latino  sermone  eonfecta  scribit.  Exposi- 
tiones  morales  in  Symbolum  Apostolorum 
llomihue  V.  in  quinque  verba  satutat.  An- 
gelicae  ;  in  Orationem  Dominicam  ;  Sermo- 
nes  XII.  Lecturae  SS.  Scripturarum  ;  con- 
tra  VII.  peccata  mortalui ;  sup.  Magistrum 
Sentenliarum  ;  Lecturae  Theologicae  ;  Ser- 
mones  ad  Clerum  ;  Scrmones  ad  populum  ; 
Quaestiones  ordinariae ;  Itinerarium  sa- 
lulis ;  Placila  Theologica  ;  Determinationes 
Oxonienses ;  Quodlibcta  varia  contra  Vi- 
cieffistas.  * 

ROBERTUS  Waldokus ,  Scotus  ordinis 
SS.  Trinitatis  ,  ex  Episcopo  Sidoniensi  in 
Syria  ab  Urbano  IV.  Cardinalis  titulo 
S.  Chrysogoni  renuciatus,  obiit  a.  1272. 
Scripsit  de  Doloribus  B.  Mariae  ,  Sermo- 
nes  Adventuales ,  item  de  praecipuis  S. 
Mariae  festivitalibus  ,  de  mystcrio  SS.  Tri- 
uitatis ,  de  modo  diligendi  Deum  ,  in  Ma- 
gistrum  Seutcntiarum  libros  sex.  Oldoini 
Athenaeum  Romanum  pag.  589.  590. 

ROBERTUS     Walsinghamus ,    Carmeli- 
tanus    in    monasterio    Norwicensi ,  Teolo- 
giae  Doctor  et  Professor  Oxoniensis ,  rnor 
tuus  a.  1310.  Scripsit  super  Bcclesiastem 


K  O  C 

Delerminationes  Scripturae  .  Elucidationes 
Sententiarum  ,  Quodlibeta  majora  et  mino- 
ra  ,  Conciones  ad  populum  ,  Quaestiones 
ordinarias  ,  solemnes  et  vesperiales  ,  con- 
tra  Gerardum  de  Rononia ,  qui  ordinctn 
Carmelitanum  in  Anglia  in  plures  provin- 
cias  dividi  voluit.  Lelandus  c.  390.  Balaeus 
Cent.  IV.  83-  Pitseus  c.  446.  Petri  Lucii 
Bibl.  Carmetana  p.  74  b. 

ROBERTUS  Wanthamus ,  Anglus.  mo- 
nachus  S.  Benedicti  in  coenobio  Cerme- 
liensi  Comilatus  Dorcestrensis .  aetatis  in- 
certae.  Scripsit  Vocabulorum  origines. 
Lelandus  c.  519.  Pitseus  Append.  Cen- 
tur.  IV.  22. 

ROBERTUS  Weise,  Anglus  ,  Norwicen- 
sis  .  in  Hulmo  non  procul  a  litore  maris 
natus  ,  Ord.  S.  Benedicti.  Scripsit  Catho- 
licon  parvum  ,  s.  Dictionarium.  De  aetate 
nihil  constat.  Balaeus  Centur  XII.  44. 
PitseusAppend.Cent.IV.  21.  Contra  Car. 
de  Visch  p.  201.  ordini  Cisterciensi  adscri 
bit,  quia  Hulmense  monasterium  filia  fuit 
Mailrosae. 

KOBERTUS  Winchelsey  ,  Anglus,  Oxo- 
niae  in  Collegio  Mertonensi  literas  tracta- 
vit,  ibi  quoque  Magister  artium  creatus. 
Parisiis  Theologiam  didicit  et  docuit.  In 
patria  fuit  primum  ArchidiaconusEssexiae, 
post  Archiepiscopus  Cantuariensis :  obiit 
a.  1313.  Scripta  ejus  sunt  de  majoritate  et 
obedientia  ,  dejurejurando  .  de  sepultuns, 
de  decimis,  de  celebratione  missarum,  de 
Ecclesiis  aedificandis ,  de  poenitentiis  et 
remissionibus.  Lelandus  cap.  319.  Pitseus 
c.  460.  Capilula  pro  meliori  curiae  suae 
regimine  a.  1295.  in  tomis  Conciliorum. 

*  Praeter  ea  quae  hic  indicata  sunt  adire 
etiam  juvat  Calhcdram  Cantuariensem 
ascendisse  illum  an.  1293.  eiusdemque 
literas  et  constitutiones  plures  in  Colle- 
ctionem  Conciliorum  Britanniae  a  Wilkin- 
sio  super  editas  t.  II.  a  pag.  196  usque 
ad  423.  referri.  Inter  coetera  occurrunt  ibi 
legenda  Statuta  edita  in  prima  sua  visi- 
tatione  in  Capitulo  Cantuariensi  an.  1 298.  * 

ROBERTUS  Worsop ,  al.  Wersop,  Ebora- 
censis,  Ord.  S.  Augustini  Eremita  in  coeno- 
bio  Ticulliensi  non  procul  ab  oppido  Dun- 
castrio.    Theologiae    Doctoris    et    Episcopi 


HUS  411 

'sed  locus  non  additur)  dignitatem  conse- 
cutus ,  obiit  circa  annum  1350.  Scripsit 
Introitum  in  Magistrum  Sententiarum  , 
Scholaslicas  quaestiones ,  Sermones  vulga- 
res  ad  populum.  Balueus  Cent.  V.  76.  Pi- 
tseus  c.  576.  Pliil.  Elssii  Encomiasticon 
Augustinianum  pag.  606.  Gandolfus  de  du- 
cenlis  Augustinianis  scriptoribus  p.  306. 

ROBERTUS  vel  RUODPERTU.vmonachus 
in  Helvetia  aut  Vallesia ,  a.  1491.  scripsit 
Acta  S.  Theodori ,  vel  Theoduli ,  Episcopi 
Octodorensis  vel  Sedunensis  ,  quae  Guil. 
Cupei  us  rdidit  in  Actis  Santorum  tom.  III. 
Augusti  p.  278. 

Bassianus  ROBILIUS  ,  cujus  Libelltifl 
de  amicitia  Francisci  Gonzagae  Mantuae 
Principis  et  Bajazeti  Turcarum  Impera- 
toris ,  carmine  conscriptus.  plurima  de 
historia  illorum  temporum  continet.  Extat 
in  Bibl.  Vaticana.  Bern.  de  Montfaucon 
Bib).  Bibliothecarum  MSS.  p.  38. 

ROBOAS  ,  Diaconus  et  monachus  Casi- 
nensis  ,  scripsit  Vitam  S  Leonardi.  Vixit 
anno  1120.  Haec  Carolus  du  Fresne  in 
indice  auctorum  ,  quem  Glossario  praefixit. 

Jacobus  de  ROCHIS,  Ferrariensis,  J.  U.  D. 
scripsit  a.  1443.  Tractatum  de  Indulgentiis, 
qui  MS.  extat  Stargardiae  in  Bibliotheca 
Mariana. 

ROCHUS  Carthusianus  monachus  ,  Pa- 
tria  Londinensis.  studuit  Parisiis ,  suique 
ordinis  Prior ,  nescio  ubi ,  factus  est.  Vi\it 
a.  1470.  Scripsit  Dialogus  ,  Epistolas  ad 
diversos,  Epigrammata,  Carmina.  Balaeus 
Cent.  VIII.  37.  Pitseus  c.  868. 

ROCHUS  de  Curte,  vel  Curtius,  Papiensis 
Jasonis  auditor  ,  a.  1470.  Uulielmo  Mar- 
chioni  Montisferrati  a  consiliis,  postea  cir- 
citer  a.  1515.  in  patria  Jus  Pontilicium 
cxplicuit ,  demum  Mcdiolani  Scnator  est 
creatus.  Scripsit  de  Consuetudine  ,  de  Jure 
patronatus ,  Paris.  apud  Franc.  Regnault , 
1500.  4.  qu  liber  e\tat  in  Oceano  Juris 
tomo  V,  fol.  2.  Commcntarium  in  titulos 
aliquos  Dccretalium  ,  qui  MS.  est  in  Bibl. 
S.Beni^ni  Divionensis.  Bern.  de  Montfaucon 
Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  pag  1287.  Adde 
Paocirollom  de  claris  Legum  interpretibua 
III    :')!.  M.  Mantuam  de  illustr.  i€tis C  84 5. 

RODERICUS  de  <4r«»to,Vid.  Bod.Sanri,. 


,,_>  RODE 

RODERICUS  Bivorms,  Hispaous,  alu- 
mnus  Collegii  nujoris  nationis  Hispanicae 
m  urbe  Bononiensi  .  postea  civis  ibidem. 
Pnmus  fuit ,  qui  vitam  .Fgidi  Albornoz 
Cardinalis  scripsit  .  a.  1506.  impressam. 
Orlamii  Notitia  Script,  Bonooiensiura  p.  242. 

RODERICUS  Calaguritanus  ,  vide  liod 
Sancii. 

RODERICUS  Castidaeus  .  Archidiaconus 
Clocorensis  in  Hibernia ,  scripsit  partem 
posteriorem  Annalium  lltoniensium  usquc 
ad  a.  1041.  quo  ipse  obiit.  Fuit  in  Bibl. 
Jo.  More  Episcopi  Norvicensis.  Vide  Cata- 
logutn  MSS.  Bibl.  Tenisonianae  p.  1.  e.t 
Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum 
MSS.  pag.  689. 

RODERICUS  de  Dubrawa,  scripsit  Jura 
et  Constitutiones  regni  Bohemiae.  Possevi- 
nus  tomo  II.  Apparatus  p.  348. 

*  RODERICUS  Dubrava  Bohemus  fami- 
lia  patritia  dedit  etiam  annotationes  in 
Epistolam  Pauli  ad  Galatas  excusus  loco 
et  anno  iocertis  in  8.  Direxit  opus  istud 
ad  filium  suum  ut  in  tanta  turba  erran- 
tium  et  male  sentientium  de  Fide  Catho- 
lica  ,  quam  Romana  Ecclesia  profitetur, 
haberet  catholicae  suae  fidei  monumentum, 
ut  quemadmodum  futurus  esset  faculta- 
tum  suarum  haeres  ita  et  Qdei  esset.  * 

RODERICUS  Ferdinandi  de  S.  Ella  vel 
Santella,  Carmonensis,  ex  dioecesi  Hispa- 
lensi  ,  literis  operam  dedit  in  Collegio 
majore  Hispanico  Bononiensi  ,  ibique  Ca- 
thedraticus  et  Protonotarius  Apostolicus 
fuit.  Postea  Hispalim  se  contulit ,  ubi  Ca- 
nonicus  Magistralis  et  Archidiaconus,  post 
Visitator  generalis  totius  regni  Siciliae 
cis  Phaium  ,  et  tandem  Archiepiscopus 
Caesaraugustanus  fuit.  Hispali  Studium 
Generale  (h.  e.  Academiam)  et  Collegium 
fundavit.  A.  1477  habuit  Orationem  de 
mysterio  Crucis  et  passione  Crisli ,  coram 
Sixto  IV.  Pontefice,  Romae  eodcm  anno  4. 
impressam.  Scripsit  etiam  Dialogum  con- 
tra  impugnatorem  coelibatus  et  castitatis 
Presbyterorum  ud  Sixtum  IV.  MS.  in  Bibl. 
Vaticana.  Born.  de  Montfaueon  Bibl.  Biblio- 
irum  MSS.  p.  109  Dictionarium  Ec- 
clesiasticum ,  quod  vulgo  Santella  dicitur, 
ab  Ettftathio  Moro  Cervanteo  locupletatum 


ri  c  i:  s 

et  Compluti  1578.  fol.  editum.  Val.  Andreas 
in  Catalogo  clarorum  llispaniae  viroruir. 
pag.  101.  Orlandus  in  Notitia  Scriptorum 
Bononiensium  pag.  242  2i:>. 

RODERICUS,  Lucensis  Episcopus  Hispa- 
nus,  sec.  IX.  medio,  scripsit  de  rebus  me- 
morabilibus  Hispaniae.  Non  confundendus 
est  cum  alio  Roderico  Lucensi  Episcopo  , 
qui  a.  1212.  vixit.  Nic.  Antonius  Bibl. 
Hisp.  Velere  VI.  5.  n.  118. 

RODERICUS  Palentinus,  vide  Hodericus 
Sancius. 

RODERICUS  Portuensis  Ep;scopus  ,  ab 
anno  1476.  S.  R.  E.  Vicecancellarius,  gente 
Borgia,  Hispanus  Valcntinus,  tandem  Papa 
nomine  Alexandri  VI.  Vide  Ughelli  Italiam 
sacram  tomo  I.  pag.  145. 

Gesnerus  et  Val.  Andreas  p.  101.  di- 
cunt ,  ipsum  edidisse  Glossam  in  regulas 
Cancellariae  Apostohcae ,  ad  lnnocentium 
VIII.  scriptam.  Ego  possideo  librum  Romae 
per  Eucharium  Silber  impressum  ,  et  longe 
alia  invenio  :  nam  1.  nomcn  Glossatoris  non 
additur,  scd  tantum  in  textu  legitur  Rode- 
ricum  hanc  Constitutionem  in  Cancellaria 
Apostolica  publicari  fecisse.  2.  Illa  Glossa 
non  scripta  est  ad  Papam  ,  sed  ad  alium 
quendam  ,  qucm  Reverendissimum  Domi- 
num  vocat.  Verus  Auctor  hujus  Glossae  est 
Alphonsus  de  Solo  Archidiaconus  Civitaten- 
sis  ac  Thesaurarius  Salmanticensis,  cujus 
in  eodem  volumine  adjectus  est  Comment. 
in  Ejusdem  Papae  Constitutionem  de  bene- 
ficiis,  impressus  Romae  per  Venerabilem 
virum  Magistrum  Eucharium  Silber,  alias 
Franck,  a.  1487.  Adde  Nic.  Antonii  Bibl. 
Ilispanam  Vet.  X.  16.  n.  904.  ubialias  etiam 
editiones  indicat.  Vide  ALEXANDER  VI. 

RODERICUS  Sanciide  Arevalo,  non  Aze- 
colo,  ut  Lud.  Jacobus,  natus  a.  1404.  in 
oppido  S.  Mariae  de  Nieva  Segobiensis 
dioecesis,  Archidiaconus  primum  Trevi- 
niensis  in  Ecclesia  Burgensi  ,  Decanus  Le- 
gionensis  ct  Ilispalensis,  Episcopus  Ove- 
tensis,  sub  Paulo  II.  Pontifice  Praefectus 
Castri  S.  Angch,  Episcopus  Zamorensis, 
C;ilagurritanus  et  tandem  Palentinus  ,  mul- 
ti.s  lcgationibus  functus  obiit  a.  1470.  Ex 
scriptis  ejus  imprcssa  sunt : 

1.  Historia    Hispana ,    inde   ab  origine 


K  I)  E  K 

reium  ad  sua  tempora  ,  quae  prodiit  pri- 
mumPalentiae1470.  fol.  Romae  sine  anno4. 
postea  in  Hispaniae  illustratae  t.  I.  p.  121. 

2  Speculum  vilae  tuimanae ,  quo  dnobus 
libris  varia  et  diversu  Itominum  sludia  , 
artes,  officia  ,  vivendique  genera  ,  solerter 
evolvuntur.  Edidit  ipse  Komae  typis  Con- 
radi  de  Swexnheym  et  Arnoldi  Pannartz, 
1 468.  fol.  alii  addunt  editionem  1473.  Aug. 
Vindel.  per  Guntherum  Zeiner  de  Keutlin- 
ga.  1471.fol.  ibidem  et  apud  eundem  1473. 
Paris.  per  Mart.  Crantz  ,  Ulricum  (iering, 
et  Mich.  Friburger,  1475.  fol.  Bisuntii,  1488. 
fol.  Argent.  1507.  Paris.  1542.  8.  Brixae 
1570  16.  Basil.  1575.  8.  Hanoviae  per 
Melch.  Goldastum  1613.  8.  Argent.  1616.12. 
et  Francofurti  1683  8.  quae  ad  primam 
Romanam  expressa  est,ut  nihil  additum  sit. 

Gallice  prodiit  Lugduni  apud  Barthol. 
Buier,  1478.  fol. 

Inedita  sunt  longe  plura  ,  quorum  titu- 
los  quosdam  adjiciemus :  defensorium  sta- 
tus  Ecclesiastici ,  contra  querulos ,  aemu- 
los  et  detractores  praelatonm  et  clerico- 
rum.  Depaupertate  Christi  et  Apostolorwn 
et  an  Christus  et  Apostoli  mendicarunt  , 
et  quo  sensu  dici  potest  eos  mendicasse.  De 
/nonarchia  orbis  ,  in  quo  ostenditur  ,  apud 
Romanum  Pontificem  residere  veram  or- 
bis  Monarchiam.  Super  commento  bullae 
depositionis  Regis  Bohemiae  per  Paullum 
II.  publicatae.  Tractatus  ad  quendam  re- 
ligiosum  Carthusiensem  ,  quando  bceat  re- 
ligiosis  curias  principum  sequi  autfrequen- 
tare :  et  quod  aliquando  expedit  eos  apud 
principes  manere.  Libellus  ad  Paidlum  II. 
in  quo  testimonus  juris  divini  ,  naturalis 
et  humani  damnatur  appellatio  a  sententia 
Romani  Pontificis  non  bene ,  ul  ajunl .  iu- 
formati  ad  eundtm  bene  informatum.  Ora- 
tiones  et  Sermones  plures.  In  Bibl.  Vaticana 
exstat  hujus  Roderici  (qui  perperam  de 
Arelano  inscribitur,  Dialogus  de  remediis 
Schismatis.  Vide  Bern.  de  Montfaucon  Bi- 
b).  Bliothecarum  MSS.  p,  1 1  i.  item  Relatio 
de  Negropontis  expugnaUone  ,  ibid  p.  141. 
Libellum  de  remediis  ajjlictae  Ecclcsiae 
militanlis.  Patavii  in  Bibl.  Canonicorum 
Lateranensium  eistare  doeci  Lnd.  Jaoobus 
a  S.  Carolo  Bibl.  PojitiQcia    p.    fc83,    Vide 


I C  l   S  M3 

pluribus  Nic.  Antttnu  Btbl.  llispanam  Vet- 
X.  \i  n.  587-642.  Oudinum  tomolll.col. 
2662.  ubi  nostrum  etiam  inter  testes  ve- 
ritatis  memorat. 

RODERICUS  Simonis  ,  vulgo  Ximenez  , 
Semenum  vocat  Aubertus  Miraeus,  ex  re- 
gno  Navarrae  oriundus  familia  nobilissima  , 
a.  1208.  factus  est  Archiepiscopus  Toleta- 
nus  ,  in  Khodano  suffocatus  obiit  i.  Idus 
Junii  ,  a.  1247.  Ejus  impressa  sunt. 

I.  Historia  Hispaniae  ,  usque  ad  a.  1270. 
Prior  editio  prodiit  Granatae  1545.  men- 
se  Octobri.  fol.  opera  Xanthi ,  Antonii  fi- 
lii  ,  Nebrissensis  ,  in  typographa  privata  , 
quam  in  aedibus  instruxerat,  ut  opera  pa- 
tris  excuderet.  Addita  est  operi  patris  yElii 
Antonii  Nebrissensis  de  rebus  a  Fernando 
et  Elisab.  Hispaniarum  regibus  gestis  ,  sed 
admodum  depravate  prodiit.  Melior  est 
editio  Andreae  Schotti  tnm.  II.  Hispanae 
illustratae  p.  25.  qui  Codices  MSS.  adhi- 
buit.  Vide  Vossium  de  Historicis  Latinis  p. 
463.  Vitam  S.  Ferdinandi  III.  Regis  Ca- 
stellae  ex  eodem  edidit  Papebrochius  in 
Actis  Sanctorum  tom.  VII.  Maji  p.  205. 

I.HistorlaOstrogothorum.Hunnorum.Van- 
dalorum,Suevorum,Arabum  etRomanorum, 
cum  priore  opere  simul  prodiit ,  et  exstat 
Hispanae  illustr.  II.  p.  146.  Arabum  Hislo- 
riam  correctiorem  dedit  Jac.  Goiius  cum 
Elmacini  Historia  Saracenica  L.  B.  1625.  f. 

3.  Inedita  ejus  sunt :  Breviarium  Ec- 
clesiae  Catholicae ,  continens  Historiam  Ve- 
leris  et  Novi  Testamenti  ,  qualis  est  Hi- 
storiam  Veteris  et  Novi  Testamenti  ,  qua- 
lis  est  Historia  Scholastica  Petri  Comesto- 
ris  :  De  primatia  Ecclesiae  Tolelanae  tra- 
ctatum  sub  ejus  nomine  citat  Mariana  XII. 
4  Chronica  omnium  Pontificum  et  Impe- 
ratorum  Romanorum.  ProvtncialeCathedra- 
lium  Ecclesiarum  totius  orbis:  RelatioVi- 
ctoriae ,  quam  de  Saracensis  ad  Navas 
Tolosae  in  Baetica  Alphonsus  VIII.  Re.r 
Casteliae  a.  1212.  rejiortacit.  Fidem  ejus 
in  dubium  vocat  Petrus  dc  Marca  in  Marea 
Ilispanica  p.  249.  280. 

Vide  Nic.  Antonu  Hibl.  Hispanam  7et. 
Vlll.  2.  num.  20.  seqq.  Thilhemium  de 
scriptor.  Eccles.  e.  398.  Andr.  Schotti  Bi- 
I.!.    Hisp.ui.  p.  3  46. 


,|  ,  I!  I    I»  L  L 

RODERICUS  de  Vaidepennas ,  Uispaous, 
Onl.  Carthusiaoi  io  monaslerio  del  Paular 
ct  Prior  Graoateosis  circa  a.  \$\o.  Glossa 
ijlustravit  Carmioa  (ieorgii  Manriquii  de 
vanitatc  mundi.  Car.  Jos.  Morotii  Teatrum 
Chroool.  Ord.  Cartusiedsis  p.  117. 

RODERICUS  Ximcnius.  vidmpdo  Stmonis. 

RODERICUS  dc  Zamora,  vid.  Roder. 
Sancii. 

RODOBERTLS,  Episcopus  Parisinus  se- 
culo  VII.  Scripsit  Epistolam  ad  Dudonem  , 
quae  post  Vitam  S.  Eligii  Noviomensis  ah 
Audolmo  vel  Dadone  conscriptam  exstat 
apud  Dacherium  tom.  II.  p.  76.  edit.  novae. 

HODO.ML.NDL>  .Eduorum  s.  Augustodu- 
nensis  Episcopus  ab  a.  935-968.  prout  ho- 
bet  Gallia  Christiana  tom.  IV  p.  373.  com- 
pilavit  Decreta  et privilegia  Coenobii  Zellia- 
censis  ,  ad  preccs  Widonis  hujus  coenohii 
Abbatis.  MS  cxstat.  in  Bibl.  Mcdicea.  Mont- 
faucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  pag.  273. 

RODRADUS .  Presbyter  dioecesis  Am- 
bianensis  sec.  IX.  Sacramentarium  Grego- 
rii.  Confer  llist.  literaire  de  la  Lrance  t. 
V.  p.  405.  406. 

RODULPHUS  de  Bibraco,  scripsit  circa 
a.  1360.  librum  de  itineribus  aeternitatis, 
Waddingus  de  scriptoribus  p.  309. 

RODLLPHLS,  Archiepiscopus  Bituricen- 
sis,  tempore  Caroli  Calvi  ,  ab  anno  circiter 
840-866.  Vide  Galliam  Christianam  tomo 
II.  p.  24.  seq.  Ejus  Capitula  exstant  apud 
Baluzium  Miscell.  tom.  VI.  p.  139.  ubi  mul- 
ta  ex  Capitulis  Theodulplii  Aurelianensis 
petiisse  deprehenditur. 

RODOLPHUS  Brurjensis,  Tolosae  a.  1 144. 
Planisphaerium  Ptolemaei  in  sermonem 
Latinum  transtulit  et  Theoderico  Platonico, 
Piaeceptori  suo,  inscripsit.  Edidit  Walte- 
rus  cum  Arato  Basil.  1536.  4.  Sanderus 
de  claris  Brugensibus  p.  71. 

RODULPHUS  e  Bussela  vico  Sueviac  , 
scripsit  librum  Quaestionum  m  Setitenlias, 
alterum  Sermonum ,  alium  Quaestionum 
variarum .  Orationes  plures  ad  Patres.  Ilaec 
Possevinus  tom.  II.  Apparalus  p.  349. 

BODLLPHUS  Archiepiscopus  Cantuari- 
ensis  ,  initio  seculi  XII.  Ejus  est  Epistola 
Calhsto  Papae  missa ,  querenlis  de  inju- 
ria  sibi  et  Eeclesiae  Cantuariensi  facta  in 


P  II  U  S 

coosecratione  Mp.  Eboracensis .-  MS.  io 
Bibl.  Bodlejana.  Bero.  de  Montfaucon  Bibl. 
MSS  p.  651. 

*  Epistola  illa  ad  Callixtum  ,  quam  Bi- 
hl.  noster  hic  in  MS.  jacere  admonet,  jam 
tandem  prodiit  in  collcctione  Concil.  Bri- 
tanniae  a  Wilkinsio  curata  t.  1.  396  Plu- 
res  etiam  sunt  aliae  eiusdem  Kodulphi 
seu  Hudulphi  Epistolae  ad  Alexandrum 
Scotorum  Be<;em  in  Eadmero  Histor.  No- 
vor.  servatae ,  et  ex  eo  in  collectionem 
indicatam  translatae.  * 

KODULPHUS  ,  monachus  Cluniacensis , 
Petri  Venerabilis  Abbatis  discipulus,  ip- 
siusque  in  peregrinatione  et  visitationeCel- 
larum  socius,  scripsit  Vitam  Petri  Venera- 
bilis  ,  Abbatis  Cluniacensis  ,  quae  exstat 
in  Martene  etDurand.  Collect.  ampliss.  VI. 
p.  H87.  Forte  idem  est ,  qui  a.  1173.  Ab- 
bas  Cluniacensis  creatus  est  et  a.  U176. 
decessit. 

RODULPHUS  Eloriacensts,  vide  infra  Ro- 
dulphus  Tortarius. 

KODULPIIUS  ,  mooachus  Euldensis  ,  vi- 
de  Rodulphus. 

RODULPHUS  Langius  ,  supra  t.  IV.  526. 

RODULPHUS  Tortarius  ,  monachus  Flo- 
riacensts  circa  a.  1100.  Scnpsit  Miracula 
S.  Benedicti  quae  constituunt  librum  IV.  et 
V.  Vitae  illius  per  Andream  monachum  con- 
scriptae.  Prior  sermone  ligato,  alter  prosai- 
co  scriptus  est.  Uterque  exstat  in  Actis 
Sanctorum  tom.  III.  Martii  p.  334.  et  336. 
Translatio  S.  Mauri  vcrsu  hexametro  edita 
est  in  Bibl.  Floriacensi  pag.  355.  Miracula 
S.  Renedicti,  sermone  prosaico  in  Mabillo- 
nii  Sec.  IV.  Benedictinopart.  2.  p.  390.  Me- 
morabihum  libri  IX.  Carmine  ,  et  Epistolac 
ad  diversos ,  suut  in  Bibl.  Vaticana.  Bern. 
de  Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS. 
p.  44.  82.  Adde  Lyseri  historiam  Poetarum 
medii  aevi  p.  368. 

RODULPilUS  Episcopus  Nemausensis  , 
scripsit  Summam  Sacramentorum  et  Cano- 
nes  Poenitentiales:  MSS.  in  Bibl.  Vaticana. 
Montfaucon  Bibl.Bibl.   MSS.  pag.  45.  143. 

RODULPHUS  de  Noviomago,v  .Badulphus. 

RODULPHUS  Oxofordius ,  vide  Richar- 
dus  Oxfordius. 

RODULFUS  Ahbas  S.  Eantaleonis,  vide 


H  0  F  F 

paullo  post,  Rodulphus  Abbas  S.  Trudonis. 
BODULPHUS  Abbas  monasterii  S.  Trudo- 
nis  {S.  Tronc)  dioecesis  Leodiensis.  Ipse 
vitae  suae  notitiam  exhibet  a  libro  VIII. 
Chronici  Trudonensis  usque  ad  lib.  XIII. 
unde  pauca  excerpenda  sunt.  Natus  est  in 
villa,  quae  sita  est  super  Sambriam  flu- 
vium  ,  nomine  Monasterium  ,  ubi  habetur 
Abbatia  monialium  nigrasvestas  ferentium. 
Leodii  studia  tractavit  usque  ad  annum 
XVIII.  deinde  monachus  factus  Porceti  ju- 
xta  Aquisgranum  ,  ad  Custodis,  Magistri 
puerorum ,  Cellarii  .  minoris  et  majoris 
Praepositi  dignitatem  adspiravit.  Postea  ad 
monasterium  S.  Trudonis  perrexit ,  ubi  rur- 
sum  pueros  docuit,  postea  Decanus  sive 
Prior,  tandem  a.  1108.  Abbas  fuit.  Electus 
quoque  a.  1121.  Abbas  S.  Pantaleonis  in 
dioecesi  Coloniensi  munus  utrumque  admi- 
nistravit,  disciplinae  monasticae  studiosis- 
simus.  Vide  Chronica  S.  Pantaleonis  tom. 
I  Eccardi  p.  927.  Val.  Andreae  Bibl.  Belgi- 
cam  p.  801.  Swertii  Athenas  Belgicas  pag. 
665.  Oudinum  tomo  II.  p.  1010.  Galliam 
Christianam  tomo  III.  p.  739.  958. 
Ejus  Opera  sunt  sequentia  : 

1.  Gesta  Abbatum  Trudonensium ,  Ord. 
S.  Benedicti,  edita  a  Dacherio  Spicil.  t.  VII. 
edit.  novae  tom.  II.  p.  659. 

2.  Epistola  ad  Waleramum  Ducem  Lim- 
burgensem,  Advocatum  monasterii  Trudo- 
nensis.  de  eius  monasterii  statu  ,  extat  in 
Aub.  Miraei  Codice  piarum  donationem 
tom.  I.  p.  61.  edit.  novae  :  alia  p.  520. 

3.  Epistola  ad  Stephanum,  Episcopum 
Metensem  de  statu  monasterii  sui,  est  li- 
ber  IX.  Historiae  Trudonensis  p.  691. 

4.  Rescriptum  ad  Coenobium  S.  Pantaleo- 
nis,  a  quo  quaesitus  fuerat,  an  liceat  ali- 
guid  pro  receptione  puerorum  accipere  ? 
Exstat  in  Analectis  Mabillonii  tom.  II. 
p.  495  et.  466.  edit.  novae. 

5.  Vita  Lietherti  Episcopi  Cameracensis. 
avwvu^ujsedita  erat  a  Dacherio  tom.  IX. 
(edit.  novae  tom.  II.  p.  138.)  nostro  autem 
vindicat  Mabillonius  ex  MS.  Codice  Aqui- 
einetionsi,  ubi  subscriptio  haec  erat :  Expli- 
ctt  vita  Domini  Lietberti  Bpiscopi  .  edita  a 
quodam  Monacho  nomine  Rodulpho. 

6.  Inedila  sunt  Carmina  varia,  quorum 


i:\sis  415 

ipsnmeminitHistoriaeTrudonensislib.  VIII. 
p.  690.  a.  et  Tritliomius  quoque  :  Volumen 
septem  librorum  contra  Simoniacos  ipse 
loco  citato  memorat,  Mabillonius  in  mona- 
sterio  GembUtcrnsi  invcnit,  et  contonta  nar- 
rat :  Sed  illi  posh  a  iu  generali  monastoni 
eonflagratione  perierunt,  prout  testantur 
Martene  ot  Durand  praefat.  ad  tomum  IV. 
Collectionis  ampliss  p.  17.  Mominit  quoque 
p.  687.  Compilationum,  quae  multis  sonton- 
tiis  divinis  et  Decretis  Conciliorum  plonao 
fuorunt,  itom  Gradualis  a  se  conscripti. 

7.  Acta  traslationi Sancti  Gereonis  unius 
militis  Legionis  Thebaeorum,  edita  est  a 
Surio  d.  24  Novemb.  nec  non  a  Martene  ct 
Durand  Collect.  ampliss.  tom.  VI.  pag.1013. 

8.  Vita  Pelri  Venerabilis,  ibid  y.  1187. 
Matthaeus  BOEDER  ,  aliis  Rodder .  tfa- 

tione  Gallus,  Sacrae  paginae  Professor , 
a.  1414.  Orationom  in  Concilio  Constan- 
tiensi  de  Simonia  habuit,  cujus  Excerpta 
dedit  Herm.  von  der  Hardt  tom.  V.  Con- 
cflii  Constant.  praef.  p.  22.  et  in  Historia 
literaria  Beformationis  parte  III.  p.  42. 

Textus  BOFFENSIS.  Vide  supra  lib.  I. 
p.  102  et  133.  Adde  quoque  Whartoni 
praefationem  ad  tomum  I.  Anglae  Sacrae 
p.  30.  quae  singula  conferenda  sunt.  Caete- 
rum  ad  Historiam  Ecclesiae  Boffensis  in 
Anglia  Sacra  tom.  I.  prodierunt  soquentia  : 
Ernulji  Episcopi  Collectanea ,  pag.  329. 
Edmundi  de  Hadenham  Annales  a  prima 
fundalione  ad  a.  1307.  pag.  341.  Wilhehni 
de  Bene  Historia  ab  a.  1314-1350.  p.  356. 
Continuatio  ab  a.  1350-1540.  p.  378.  Li- 
bellus  monachorum  Ro/fensium  a.  1360. 
Regioblatus  depatronatu  Ecclesiae  Ro/fen- 
sis,  seu  dejure  eligendi  Episcopi ,  p.  384 
Charla  Joannis  Regis  de  patronalu  Episco- 
patus  Rofjensis  ,  p.  386.  Jnra  Episcopatus 
a.  1360  p.  380.  Consuetudines  Ecclesiae  . 
p.  390.  Successio  Priorum,  p.  392  De  S. 
Ithamaro  Episeopo  Boffonsi  quaedam  con- 
gessit  God.  Hensohenius  in  Actis  Sancto- 
rurn  tomo  II.  Junii  p.  294.  Vitam  Gundol- 
phi  Episcopi  dodit  Anon.  monachus  Bof- 
fonsis  tomo  II.  Angliae  Sacrae  p,  271 

ROFFREDUS  Ruticnsis,  patria  Boneven- 
tanus ,  Bononiae  docuit  anno  1215.   posl 
Aretii,  tandem  in  aula  Friderici   II.  Judex 


•,K,  ROG 

priroarius  fuil  •  vir-ingenii  festivi.  Arborem 

actionum  a  Jo.  Bossiano  excogitatam  locu- 
pletavil  :  9cripsit  praotorea  Quuestiones 
Sabbatinas,  Summam  super  Jus  civile,  de 
/ibellis  etJure  Canonico,  secundum  formam 
in  KQmana  Curia  frequentatam  :  liic  prodiit 
Lugd.  apud  Matthiam  Ronhomme  1538. 
Pancirollus  de  claris  Legum  interpretibus 
11.  -28.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibliothe- 
carum  MSS.  p.  1085.  13S0.  1287.  221.  Fos- 
sevinus  tomo  II.  Apparatus  p.  350.  Idem 
dicitur  Odofredus ,  de  quo  noster  supra 
tom.  V.  pag.  469.  Felleri  Catal.  MSS.  Bibl. 
Faullinae  pag.  226.  241. 

ROFFIUDUS  .  Abbas  Casinensiset  Cardi- 
nalis  a  1189.  cujus  Epistola  ad  Joannem 
de  Salerno  Fresb.  Cardinalem  Angelus  de 
Nuce  edidit  in  annot.  ad  Vitara  S.  Bcne- 
dicti  c.  18. 

ROGEIUUS,  Abellimensis  Episcopus,  ab 
anno  1219.  scripsit  Acta  Iranslationis 
murtyrum  Abellinensium,  quae  exstant  in 
Actis  Sanctorum  tom.  II  Febr.  p.  764. 
Ughellus  tomo  VIII.  p.  194. 

ROGEIUUS,  Frior  S.  Abrahae  ,  circa 
a.  1170.  Scripsit  Epistolam  ad  Gaufridum 
Subpriorem  .  post  Friorem  et  Abbatcm 
S.  Annae  Monasterii  Baugeziensis  in  Neu- 
stria,  quam  habes  apud  Martene  et  Durand 
Thes.  novo  Anecdotorum  tom.  1.  p.  518. 

ROGERUS  Albanus,  Anglus,  patria  Hart- 
fordiensis,  ex  oppido  S.  Albani  oriundus  , 
ordinis  Carmelitani  monachus  Londinensis, 
circa  a.  4  kbO.ReWqutiCompendium  Historia- 
rum  Bibliae  et  Progeniem  Regum  Britan- 
niae  Balaeus  Centur.  XII.  71.  Piteus  c.  840. 

ROGERUS  Abbas  B.  Evurtii  Aurelianen- 
sis,  circa  a.  1150.  Scripsit  Epistolam  ad 
monacho3  S.  AudonJini  Rothomagensis,  de 
inventioneB.Evurtii  quae  extat  ap.  Martene 
ttDurand  Thes.  novo  Anedotorum  t.  I.  413. 

ROGERIUS,  Episcopus  primum  Aurelia- 
nensis  et  Lemovicensis ,  post  Archiepisco- 
pus  Bituricensis,  mortuus  a.  1367.  Aureliae 
Jus  canonicum  etcivile  docuit ,  et  Tracta- 
tum  de  Actionibus  scripsit,  qui  an  uspiam 
exlet,  non  habeo  compertum.  Vide  Acta  SS. 
tom.  1.  Martii  p.  119.  ubi  vita  ejus  expo- 
nitur.  Addc  Galliam  Christianam  tomo  II. 
81  53*. 


E  R  U  S 

ROGERUJS    Buco  .    vide    supra  lib.   II. 
pag.  430. 

ROGERUS  Blake,  vide  infra  Nigelus. 

ROGERIUS  Calcagninus,  Florentinus  , 
Ord.Praedicatorum  ,  domus  S.  Mariae  no- 
vellae  ibidem  alumnus ,  post  lnquisitor 
in  Tuscia  tandem  a.  1240.  Episcopus  Ca- 
strensis ,  obiit  a.  1290.  Laurentii  Galli  , 
ordinis  ejusdem  ,  Summatn  Begiam  ,  sive 
librum  de  virtutibus  et  vitiis,  e  lingua 
Gallica  in  Italicam  convertit,  et  proprie 
ad  hanc  Bibliothecam  non  pertinet ,  nisi 
Fossevini  error  sic  annotetur ,  qui  titu- 
lum  versionis  ita  ponit :  Eversio  vitiorum 
et  consequutio  virtutum.  Vide  Jac.  Quetif. 
de  Scriptoribus  Ord.  Dominicanorum  t.  I 
p.  388.  Pocciantii  Catal.  Scriptorum  Floren- 
tinorum  p.  159.  Julium  Nigrum  de  Scrip- 
tor.  Florentinis  p.  487.  Altamurap29  (299 
Fineschi.  Mem.  di  S.  M.  Novella  Fir.  1790.) 

ROGERIUS  Casae  novae  in  regno  Nea- 
politano  Monachus,  vixit  circa  annum  1230. 
Ejus  est  Vita  B.  Placidi.  Rhodiensis  ex 
agro  Amiternino,  primum  eremitae  ,  post 
monachi  Ocrensis ,  ordinis  Cislerciensis  , 
qui  eodem  seculo  vixit.  Extat  apud  Ughel- 
lum  Italiae  Sacrae  tomo  VI.  p.  722. 

ROGF2RUS  Cicestnensis  ,  male  quibus- 
dam  Cestrensis  ,  Ord.  S.  Benedicti  mona- 
chus  Westmonasterii.  Scripsit  Polycratica 
temporum ,  h.  c-  historiam  ab  origine 
mundi  usque  ad  a.  1314.  Deinde  adjecit 
Additamentum  XXV.  annorum ,  usque  ad 
a.  1339.  Balaeus  Centur.  V.  48.  Pitseus 
c.  514.  Alii  Bobertum  vocant ,  ut  notat 
Vossius  de  Histor.  Latinis  p.  516.  alii 
Bichardum ,  ut  monet  Oudinus  lomo  III. 
perperam. 

ROGERUS,  Prior  Cistercensis.  Epistolae 
ejus  duae  extant  apud  Bertrandum  Tissier 
in  Bibl.  Patrum  Cisterciensium  tom.  III. 
pag.  259.  261. 

ROGERUS  Cisterciensis  ,  monachus  An- 
glus  ,  in  coenobio  Fordano  ,  claruit  a.  1181. 
et  scripsit  Bevelationes  S.  Elisabethae,  Ab- 
bittissae,  Schoenaugicnsis  ,  qui  liber  pio- 
diit  in  Jac.  Fabri  Libro  trium  Virorum 
et  trium  Spirituahum  virginum  ,  Paris. 
1513.  De  undecim  millibus  virginum  Colo 
niae  occisarum    Encomium  Beatue  Maviae 


ROG 

Virgims.  Balaeus  Centur.  III.  23.  Pitseus 
c.  250.  Jo.  Prince  Danmonii  orientales 
illustres  pag.  138. 

ROGERIUS  ,  Roggerus  el  Ruotgerus  , 
Coloniensis  ad  S.  Pantaleonem  monacus 
ct ,  ut  Leibnitius  auguratur  ,  Magister 
Scholarum  ,  vixit  a.  970  et  scripsit  Vitam 
Brunonis  ArchiepiscopiColoniensis  ,  a  Su- 
rio  d.  11  Octobris  ,  emendatius  vero  et 
plenius  ex  Codice  Guelferbytano  a  Leib- 
nitio  tomo  I.  Scriptorum  Brunsvicensium 
editam.  Sigebertus  Gemblacensis  de  Scri- 
ptor.  Eccles.  c.  130.  Trithemius  c.  327. 
Possevinus  tomo  II.  Apparatus  pag.  350. 
Duos  ex  uno  faciunt  Vossius  de  Histori- 
cis  Latinis ,  et  Oudinus  tomo  II.  p.  465.  462. 
quorum  alter  Abbas  Coenobii  de  Cruce 
S.  Leufridi  in  Normannia  ,  ordinis  Cister- 
ciensis ,  fuerit  •  ut  opinor,    minus  recte. 

ROGERIUS  Computista ,  monachus  An- 
glus ,  ordinis  S.  Benedicti  in  coenobio 
Buriensi  Comitatus  Suffolcensis,  et  postea 
Prior  ,  circa  a  1 360.  Scripsit  Expositiones 
vocabulorum  totius  Bibliae,  Postillas  in 
Evangelia  ,  de  excommunicatione  majore  , 
Constitutiones  Cantuarienses.  Balaeus  Cen- 
tur.  VI.   16.  Pitseus  c.  393. 

ROGERUS  Conovius,  vide  supra  tom.  I. 
pag.  378.  De  controversia  ibi  memorata 
adde  Joan.  Launoji  Traditionem  Ecclesiae 
explicatam  de  Canonc  ,  omnis  utriusque 
sexus ,  c.  6.  tom.  I.  Operum  p.  274.  280. 
Confer  Willotum  p.  318. 

ROGERUS  Cowton,  v.  supra  1. 1.  p.  399. 
ROGERUS  Croylandensis  ,  monachus  . 
postea  Prior  coenobii  Frisconiensis  in  Co- 
mitatu  Lincolniensi  circa  a.  1214.  Scripsit 
de  vita  S.  Thomae  Cantuariensis  lib.  VII. 
et  de  epistolis  ejus  lib.  I.  Lelandus  c.  194. 
Balaeus  Cent.  111.  69.  Pitseus  c.  303. 
Oudinus  tomo  III.  p.  17. 

ROGERIUS  Dcchtus  ,  monasterii  Viconi- 
ensis  in  Hannonia  Ord.  Praemonstratensis 
Canonicus,  circa  a.  1384.  Scripsit  Sermo- 
ties  plurimos  in  Synodis  et  Capitulis  habi- 
tos ,  Commentarios  in  Jus  Canonicum. 
Swertii  Athenae  Bclgicae  p.  666. 

ROGERUS  Dimoc  ,  v.  supra  t.  II.  p.  445. 
ROGERUS,  Archiepiscopus  Eboracensis 
aeo.  XII.  ab  h.    1154  8472.   Scripsil   Epi 


E  H  I  U  S  417 

stolam  ad  Hugonem  ,  Episcopum  Dunel- 
mensem  ,  nec  non  Decanum  et  Capitulum 
Eboracense  ,  quae  habetur  inter  Epistolas 
Joannis  Saresbcriensis  p.  288.  Vide  de 
ipso  Angliam  Sacram  tom.  I.  p.  72.  161. 
ROGERUS  Fordanus  .  vi']o  t.  H  p.  584. 
ROGERIUS  ,  sive  Ruggerus  ,  Fuldensis 
monachus  circa  a.  1156.  Vitas  Martyrum 
sex  voluminibus  descripsit ,  quae  in  bi- 
bliotheca  Fuldensi  asservari  testatur  Ge- 
orgius  Wiellius  ir.  praefatione  Hagiologii. 
Vossius  de  Histor.  Latinis  p.  431.  Aliud 
exemplar  oculis  usurpavit  Oudinus,  quem 
vide  t.  II.  p.  1423.  sq. 

ROGERUS  Glacton,  Anglusex  Comitatu 
Huntingtonensi,  ord.  eremitarumAugustinia- 
norum  monachus  et  tandem  Provincialis, 
Theologiae  Doctor  Cantabrigiensis ,  circa 
a.  1340  Soripsit  Epistolas  sacras,  Sermo- 
nes ,  Lecturas,  Quaestiones.  Balaeus  Cen- 
tur.  V.  45.  Pitseus  c.  521.  Gandolfus  de 
ducentis  scriptoribus  p.  312.  Phil.  Elssius 
in  Encomiastico  Augustiniano  p.  612. 

ROGERUS  Herefordiensis ,  Anglus  , 
Cantabrigiae  literis  incubuit,  Mathematicus 
et  Phisicus  suo  tempore  insignis.  Vixit 
circa  a.  1170.  Scripsit  in  artem  judicia- 
riam ,  Theoncam  planetarum  ,  Collecta- 
neum  annorum  planetarum  ,  de  ortu  et 
occasu  signorum  ,  de  rebus  metallicis,  Ex- 
positiones  in  Alphidium.  Lelandus  c.  210. 
500.  Balaeus  Cent.  III.  13.  Pitseus  c  238. 
ROGERIUS  Hovedenus,  vide  supra  t. 
III.  pag.  262. 

ROGERIUS  Junius,  Anglice  Yong  ,  In- 
fantem  vocat  Lelandus  c.  399,  Mathema- 
ticus  Anglus ,  dedit  librum  de  Computo. 
Reliqua  illis  adhuc  latent.  Balaeus  Cent. 
X.  88.  Pitseus  Append.  Cent.  IV.  23. 

ROGERUS  Ivonius,\e\  de  S.  Ivone,  ab 
oppido  Comitatus  Huntingdoniensis  in  An- 
glia  sic  dictus,  fuit  Monacus.  sed  nescio 
cujus  ordinis,  circa  a.  1410.  Scripsit  con- 
tra  loannem  Oldcastel ,  qui  Lolhardus  et 
haereticus  tunc  credebatur ,  et  Lecturas 
Scholasticas.  Balaeus  Centur.  XI.  73.  Pit- 
seus  c.  779.  Phil.  Elssii  Encomiasticon 
Augustinianum  p.  610. 

ROGERIUS  Magister ,  sive  Magister 
ROGERlUSj   HungarUG    \aradiensis,  ejus- 

201 


418  ROG  B 

que  Capituli  Canonicus  cirea  a.  1250. 
Scripsit  Fpistolam  in  miscrabile  Carmen 
super  destructione  regni  llungariae  per  Tar- 
taros  facta ,  quae  Chronicis  Hungaricis 
Joannis  Thuroczii  subjicitur  tum  in  edi- 
tione  Augustana  I483.  tum  Scriptoribus 
rerunKHungaricarum  Wechelianis  p.  177. 
Czwittingerus  Specim.  Bungariae  litcratae 
pag.  517. 

ROGERDS  Marshal  ,  Anglus  Mathema- 
ticus  et  mullorum  opdicum  coaocrvator, 
quos  Collegio  Fetrino  Cantabrigicnsi ,  in 
quo  literis  incubuit,  dono  dedit.  Scripsit 
de  figura  Cata  vol  Cola^  et  apodiatis.  Re- 
liqija  ojus  buc  usque  nos  latent.  Lelandus 
cap.  506.  Balaous  Centur.  XI.  33.  Pitseus 
Append.  Centur.  IV.  2i. 

ROGERIUS  de  Monte  lioseo ,  Scotus  , 
Killosensis  monasterii  Prior  ,  Ord.  Cister- 
ciensis.  circa  a.  1180.  sub  Nervo  Abbato  , 
scripsit  Vitam  Dufji  Jiegis.  Car.  de  Visch 
do  Scriptoribus  Ord.  Cisterciensis  p.  292. 

U<  M.I.IUS  Xiger.  Mgellus,  Anglice  Blake 
Ordinis  S-  Benedicti  monachus  in  coeno- 
bio  Westmonastorionsi,  Doctor  Theologus 
Oxoniensis  ,  tandem  Episcopus  Londinen- 
sis.  Sunt  quoque  ,  qui  ipsum  Canonicum 
Paulinum  fuisse  dicant.  Obiit  a.  1241.  et 
Sermones  solemnes  reliquit.  Balaeus  Cent. 
XII.  95.  Pitscus  Append.  Centur.  IV.  25. 

ROGERDS  Onley ,  Anglus,  Eleonorae 
Cobhamae  .  Ducis  (Jlocestrietisis  Sacella- 
nus.  Quia  Wiclefum  sectabatur  ,  et  Papis- 
mum  refellebat,  in  odium  Cleri  incurrit, 
ut  ipsum  cum  domina  sua  perduellionis 
accusarent  ,  quo  facto  is  innocens  stran- 
gulatus.  corpusque  illius  quadrifariam  dis- 
sectum  est  ,  a.  1442.  Scripsit  contra  vulgi 
superstitiones.  etde  sua  innocentia.  Balaeus 
Cent.  VIII.  4. 

*  Innocentiam  Rogerii  nec  reicio  ,  nec 
admitto  cum  prae  oculis  mihi  nunquam  fue- 
rint  acta  publica  in  ea  causa  confecta.  Quod 
vero  clerus  calumniam  struxerit  homini 
ob  haeresim  WiclofTianam  sibi  inviso  id 
mihi  vix  persuaderetur  ,  cum  ad  perden- 
dum  hominem  ( siquidem  perdere  illum 
voluisset)  satis  ,  et  abunde  sulTieeret  hae- 
resis  crimen  verum ,  quo  laborabat.  Dt 
quid  lizifur  (ictum  delictum  impingeretur ? 


R  1  U  S 

Parum  ante  illum  An.  1442  Anno  scilicet 
1429.  Thomas  Basley  Cappellanus  et  vi- 
carius  de  Maundem  in  Esseux  ob  unicum 
haeresis  delictum  extremo  supplicio  affe- 
ctus  fuit.  Vid.  Ant.  Ap.  Wilkins  Conc.  Bri- 
tan.  t.  3  fol.  515.  * 

BOCERIUS  S.  Pantaleonis  Monachus  , 
vide  supra  ROG.  Coloniensis. 

HOGERIUS  Parmensis ,  Medicus.  cujus 
Practica  Medicinae  prodiit  cum  aliis  Scri- 
ptoribus  Chirurgicis ,  Venet.  1499.  1519. 
1546.  folio  Liber  de  Venarum  Phlebotomia 
exstnt  cum  Albucasi  Methodo  medendi  , 
Basil.  1541.  folio.  Vide  Mercklini  Linde- 
nium  renovatum  p.  948.  *  Rogerii  huius 
sunt,  ut  arbitror  ,  opuscula  duo,  alterum 
de  secretis  Naturae,  incipiens :  obsequiis 
mihi  possibilibus  Alterum  de  exhibitione 
medicinarum.  Servantnr  ambo  in  MS.  Co- 
dice  Bibliothecae  Riccardianae.  Vide  La- 
mium  in  Catal.  eiusd.  Bibliothecae. 

ROGERIUS  de  Placentia ,  Ord.  Minorum 
provinciae  Siciliae  ,  scripsit  Sermones  Qua- 
dragesimales ,  qui  habenlur  in  Bibl.  Lau- 
rentiana  Florentiae.  Bern.  de  Monlfaucon 
Bibl.  Bibiothecarum  MSS.  p.  290. 

ROGERIUS  Rugosus,  aliis  Hoyshet ,  An- 
glus ,  Ordinis  S.  Francisci ,  Theologiae 
Doctor.  i^tas  et  reliqua  ejus  nos  latent. 
Scripsit  de  maximo  et  minimo  ,  super  Ma- 
gistrum  Sententiarum  Pitseus  Append. 
Cent.  IV.  26.  Waddingus  de  scriptoribus 
Ord.  Minorum  pag.  312.  Willot  Athenae 
sodalitii  Franciscani  pag.  320. 

ROGERIUSSares&iir/e/is/s,  patria  Wiltu- 
nensis  ,  Saresberiae  literis  incubuit.  Flo- 
ruit  circa  a.  1160.  et  scripsit  in  Evan- 
gelia  Dommicalia  et  Psalmos.  Balaeus 
Centur.  X.  56.  Pitseus  c.  218. 

ROGERIUS  Suiset,  vel  potius  Suinshed, 
cognomine  Calculator ,  vel  Computista , 
Mathematicus  Oxoniensis  in  Collegio  Mer- 
tonensi  ,  postea  monachus  Cisterciensis  in 
coenobio  sui  cognominis  in  agro  Lincolnien- 
si.  Floruit  a.  1350.  et  varia  reliquit.  Cal- 
culationes  Astronomicas  ,  Papiae  1488.  fol. 
Paduae  per  Jo.  de  Cypro.  Introductorium 
u</  ("alculationem,  Venet  1515.  Calcula- 
tiones  cum  quaest.  de  reactione ,  Venet. 
1?»20.  Fphemerides ,  Commentationes    Ma- 


KOK  V 

thematicas,  in  Magistrum  Sententiarum  , 
in  Ethicam  Aristotelis  ,  et  alia  plura.  Le- 
landus  c.  431.  Balaeus  Centur.  VI.  2.  Pit- 
seus  c.  576.  Car.  de  Visch  de  Scriptori- 
bus  Ord.  Cisterciensis  p.  292. 

ROGERIUS  Trevirensis  Archiepiscopus 
Decretorum  volumen  confecit,  quod  in  Sy- 
nodo  coram  suis  Suffraganeis  approbavit. 
Vivebat  a.  914.  Haec.  Possevinus  Appara- 
tus  tomo  II.  p  351. 

ROGERU  Tuiforde,  vulgo  Goodluk ,  h. 
e  bona  fortuna  ,  Anglus  ,  Eremita  Ord.  S. 
Augustini  et  insignis  Concionator  in  distri- 
ctu  Norwicensi ,  circa  aii.  1390.  Scnpsit 
Itinerarium  mentis  ad  Deum  ,  et  Sermones 
ad  populum.  Balaeus  Centur.  VII.  17.  Pit- 
seus  c.  693.  Phil.  Elssii  Encomiasticon  Au- 
gustinianum  p.  61 1. 

ROGERIUS  Venray,  Teutonicus ,  Ord. 
D.  Augustini  a.  1494.  scripsit  de  institu- 
tione  puerili ,  de  inquisitione  vitae  beatae, 
Hymnos  de  b.  Virgine ,  de  variolillerarum 
usu ,  de  rebus  mirabilibus  ,derebus  novis  , 
de  metrorum  generibus ,  de  accentibus  La~ 
tinorum  ,  Panegyricum  ad  Joannem  Span- 
heimensem  S.  Martini  Abbatem  ,  de  cala- 
mitatibus  horum  temporum  ,  Epigrammata 
et  Epistolas.  Possevinus  tomo  II.  Appara- 
tus  p.  351. 

*  Ad  hunc  Rogerium  Venray  Sicam- 
brum  literas  dedit  Joannes  Trithemius  12. 
Aug.  an.  1507.  legendas  inter  Trithemii 
Epistolas.  lib.  2.  Epist.  40.  in  Collect.  Fre- 
heri,  in  quibus  commemorat  recepisse  se 
ipsa  eius  manu  scriptum  librum  metricum 
de  laudibus  S.  Josephi,  tum  et  alterum  odas 
continentem  familiares,  ac  deniquelertium 
prosa  oratione  referentem  disputationem 
quamdam  manualem.  Addit  in  eadem  Epi- 
stola  sex  et  triginta  supra  centum  lucu- 
brata  ab  illo  opuscula  ;  denique  se  legisse 
addit  eius  carmina  in  laudem  SS.  Ilierony- 
mi,  Augustini ,  Gregorii,  Origenis.  Jo.  Cry- 
sostomi,  Basilii,  Cyrilli  tum  et  llymnosad 
Dei  laudem  et  epitaphia  quaedam  mortuo- 
rum.  * 

ROGERIUS  Abbas  Uticensis  S.  Ebrulfi 
in  An»lia  ,  Ord.  S.  Benedicti  a.  1120.  cu- 
jus  Epistola  ad  Henricum  Regem  oxstat 
apud  Ordcricum  Historicum  p.  873.  Orde- 


C  Z  A  N  ^  419 

rici  Carmeu  in  ejus  obitum  ibidem  p.  875. 

ROGERUS  Whallham,  Canonicus  D.Pauli 
Londinensis  a.  1250.  scripsit  Compendium 
morale  et  Imagines  oratorum.  Lelandus  c. 
243.  Balaeus  Cent.  IV.  16.  Pitseus  c.  349. 

ROGERUS  HV/Wate.MathematicusOxo- 
niensis  et  Collegii  Balliolensis  socius  ,  an. 
1368.  scripsit  de  invocando  Deo ,  Simu- 
luchrum  Logicalium  ,  de  universalibus , 
de  aggregatis  ,  de  quanto  et  continuo  ,  de 
compositione  continui.  Balaeus  Cent.  VI. 
29.  Pitseus  c.  616. 

ROGERIUS  de  Wendover  .  vel  etiam  de 
Windefora ,  monachus  S.  Albani  ,  Prior 
Cellae  de  Bellovisu  (de  Beauvoir,  in  ter- 
ritorio  Lincolniensi  ,  mortuus  a.  1237.  re- 
liquit  Chronicon  a  nato  Christo  usque  ad 
a.  1234.  quod  MS.  hab^tur  Londini  in  Bibl. 
Coltoniana.  Balaeus  Centur.  XII.  57  Eo 
usum  esse  Matthaeum  Paris  Fabricius  no- 
ster  monet  supra  tomo  V.  pag.  50.  et 
Oudinus  tomo  III.  pag.  37.  Pitseus  duos 
ex  hoc  facit ,  Ro^erum  Windoveram  c. 
313.  et  Windesorum  c.  332.  Adde  Vos- 
sium   de  Historicis  Latinis  p.  471. 

ROGERIUS,  aliis  corrupte  FRIGERIUS, 
Italus  ,  JCtus  ,  sec.  Xl.qui  primus  in  eam 
Pandectarum  partem  ,  quam  Inforiiatum 
vocat ,  Glossas  emisit ,  primus  etiam  Sum- 
mam  sive  Cumpendium  Juris  composuit. 
Reliqua  illius  in  obscuro  sunt.  Pancirollus 
de  claris  Legum  intrepretibus  II.  18.  Com- 
pendium  ejus  sive  Summa ,  nec  non  Dia- 
logus  de  Praescritionibus  exstant  in  Tra- 
ctatu   Tractatuum  tom.  IX.  fol.  135.  136. 

ROGERIUS,  Roberti.ComitisGlocestriae 
filius  ,  Episcopus  Wigorniensis  ab  anno 
1163-1179.  Vide  Angliam  Sacrara  tom.  I- 
p.  301.  476.  477.  Ejus  hjbemus  Epistolam 
ad  Alexandrum  Papam  in  Epistolis  Joan- 
nis  Saresberiensis  p    291. 

Joannes  ROKYCZANA  .  Bohemus  ,  natus 
in  oppido  pagi  Pilsnensis  Roki/cz<uui  .  quod 
ad  Ecclesiam  Pragensem  pertinet.  Propter 
paupertatem  puer  mendicando  victum  quae- 
sivit,  postea  in  Collegium  Reginae  ,  quod 
Pragae  est,  recptusTheologiam  excoluit  , 
Magistri  quoque  dignitate  colionestatus.  Ca- 
lixtioorum  assecla  primum  a.  l+2i.  me- 
moratur .  sacerdos  in  templo  S.  Stephani 


120 


R  O  L  A  N 


io  nova  uvitau-  Pr#gensi ,  deinde  Concio- 
nator  Parochialia  Eeelesiae  B.  Mariao  ad 
lactam  Curiam  [im  Tein.)  Turbulento  fuit 
ingeoio,  rnultis  negotiis  se  immiscens  ,  le- 
gatua  ad  Concilium  Basileense  missus  ,  id 
tandejn  fraudibus  et  artibus  suis  machi- 
natus  est ,  ut  Archiepiscopus  Pragensis 
constitueretur.  Mortuus  est  a.  1471.  d.  22. 
Febr.  Res  ejus  gestas  narrant  Scriptores 
Bohemici  /Eneas  SiWius  ,  Zach.  Theobal- 
dus,  Wenc.  Hagecius,  Bohusl.  Balbinus, 
Jac.  Infantius  in  hist.  belli  Hussitici ,  et 
complures  alii  ,  ex  quibus  (ultimo  tamcn 
excepto ,  qui  tunc  nondum  editus  fuit) 
nata  est  egregia  dissertatio  Viri  Cel.  Jo. 
Dav.  Koeleri  de  Jo.  Rokyczana ,  Altorf. 
1718.  Ex  operibus  illius  haec  nota  suni. 

1 .  Collatio  seu  praesentatio  Bohemorwn 
coram  Domino  Legato  ,  sive  Besponsio  ad 
Orationem  Juliani  Cardinalis ,  a  quo  cum 
suis  in  Concilio  Basileensi  a.  1433.  exce- 
ptus  fuerat  Exstat  apud    Cochlaeum    lib. 

VI.  belli  Hussitici  p.  248. 

2.  Responsio  ad  oppositiones  Joannis  de 
Baguso  contra  primum  ex  articulis  Bohe- 
hemorum  :  Habetur  apud  Binium  tom.  VIII. 
Concil.  p.  31 4.  Vide  et  supra  t.  IV.  p.  450. 

3.  Oratio  ad  oratores  Concilii  Pragam 
missos,  sive  Querela,  apud  Cochlaeum  lib. 

VII.  p.  257. 

4.  Confessio  fidei  suae,  exstat  apud  Theo- 
baldum  de  bello  Hussitico  p.  2.  c  1 1.  p  86 

5.  Epislolae  ad  Capistranum :  Cochlaeus 
hb.  X.  p-  370.  ad  Joannem  Abbatem  de 
Mulbrun  ,  concilii  Basileensis  nuncium  ,  in 
Martene  et  Durand  Collcct.  ampliss.  VIII 
p.  173.  ad  Bohemos  nunciatoria ,  quao 
Praegae  acla  sint.  ibid.  p.  354. 

6.  Tractatus  de  septem  Sacramentis , 
contra  Taboritas ,  scriptus  cum  ambiret 
Archiepiscopatum  Pragensem  ,  ne  Catholi- 
cis  nimium  reprehensibilis  videretur.  Su- 
bjunxit  Cochlaeus  operi  modo  citato  p.  442. 

7.  Tenenda ,  h.  e.  libcr ,  qui  credi  et  te- 
neri  debeat. 

8.  Postilla  Evangeliorum. 

9.  Disputatio  Capiluli  Ecclesiae  Pragen- 
sis  cum  Bokyczana  de  controversiis  Hus- 
siticis.  hubita  per  dies  quinque  a.    1^65 
coram  Gyrzikonc    Bege    Bohemiae  .    edita 


DIMJS 

est.  tom.  111.  Antiquarum  Leetionum  part- 

2.  edit.  novae  tom.  IV.  p  753. 

10.  Duae  Collationes  in  Concilio  Basileen- 
si  a.  1433.  in  Martene  et  Durand  Collect. 
ampliss.  tom.  VIII.  p.  252.  254. 

1 1 .  Positio  primi  articuli  Bohemorum  co- 
ram  Concilio  Basileensi  de  Sacramento 
Coenae  ,  ibid  p.  202  Prolixum  et  solidum 
scriptum  vocat  Ilockerus  in  Catal.  Bibl. 
Heilsbrunnensis  p.  1 13. 

12.  Allegatio  Jo.  Rokizani  de  Praga,  et 
replicatio  Uilarii ,  Doctorts  Decretorum  , 
et  Wenslai  Doctoris  Theologiae  ,  super  com- 
munione  utriusque  speciei .  MS.  exstat  in 
Bibl.  Lipsiensi  Paulliua  ,  tesle  Catalogo  Fel- 
leri  p.  399.  ubi  perperam  Bubizanus  scri- 
bitur.  Ibidem  alia  reperiuntur  contra  ipsum 
scripta.  Adde  Oudinum  tomo.  III.  p.  2650. 
Contra  ipsum  et  de  jpso  haec  inveni.  : 

Ftan.  de  Tolcto  contra  Rokenzanum 
de  communione  sub  utraqqe  MS.  est  in 
Bibl.  Paullina  Lipsiensi.  Felleri  Catal.  p.  1 91 . 
Historica  relatio  de  congregationeBaronum 
ac  Civitatum  regni  Bohemiae  a.  1465.  fa- 
cta ,  inprimis  de  dictis  et  factis  Joannis 
Rokenzani :  ibidem  p.  203. 

ROLANDINUS  Rodulphinus  de  Passa- 
geriis ,  Bononiensis  ,  primus  Notariorum 
Bononiensium  Proconsul,  eorundem  Colle- 
gii  erector  et  benefactor  insignis  circa 
a.  1270.  1300.  Scripsit  Summam  Artis  No- 
tariae .  quae  ab  ipso  Bolandina  dicitur, 
imprcssam  Taurini  1479.  Venetiis  per  Jo. 
et  Gregorium  de  Gregoriis,  1500.  (Ilaec 
Summa  tanti  olim  habebatur  ut  Mutinae 
et  f.  etiam  alibi  saec.  XIV.  in  Scholis  expli- 
caretur.  Muratori  Antiq.  Ital.  III  908.  Vide 
Tiraboschi  Bibl.  Modenese  IV.  340.  Lucche- 
sini)  Hanc  Oudinus  t.  111.  p.  485.  maletfo- 
landino  Patavino  tribuit,  Tractatus  varios 
Juridicosinopere  magno  Tractatus  Tracta- 
tuum  t  VIII.  pait.  1.  impressos  ,  de  Testa- 
mento  et  ultima  voluntate,  p.  1.  de  Codi- 
cillis,  p.  197.  de  douaUonibus  causa  mortis, 
p.  119.  de  successionibus  ab  intestato , 
p.  251.  Paticirollus  de  claris  Legum  inter- 
pretibus  II.  36.  Bumaldi  Minerval  Bono- 
niensep.  206%  Orlandi  Notitia  Script.  Bono- 
nicnsium  p.  343.  (304  Vid.  PETRUS  de  Un- 
zola  continuat.  Rolandinae.  Veronael485  f.) 


it  ( )  M  A 
ROLANDINUS  de  Romanciis ,  Bononien- 
sis,  in  patria  jus  civile  docuit,etAdvocatum 
egit,  mortuus  a.  1284.  Scripsit  de  ordine 
judiciali Praxeos  criminalis ,  Librum  quae- 
stionum ,  Tract.  de  positionibus.  Flores 
ultimarum  voluntatum  impressi  sunt  Spi- 
rae  1598.  8.  et  apud  Commelin.  1607.  8. 
Pancirollus  II.  43.  Bumaldus  I.  c. 

ROLANDINUS,  Patavinus,  Grammaticus 
et  investigator  Antiquitatum,  Grammaticam 
et  Rhetoricam  Patavii  docuit  ,  mortuus 
a.  1277.  scripsit  Comm.  de  Acciolini  tyran- 
nide  ,  quae  ipse  viderat:  item  de  rebus 
gestis  Patavinae  civitatis  ,  cujus  libri  me- 
minerunt  Petr.  Paul.  Vergerius  et  Fla- 
vius  Blondus.  Chronicon  Marchiae  Tarvi- 
sinae  ab  a.  1 180-1260.  cum  Albertiuo  Mus- 
sato  de  gestis  Henrici  VII.  Imp.  cura  Fe- 
licis  Osii  prodiit  Venet.  1636.  fol.  repeti- 
tus  in  Thesauro  Italiae  Burmanniano 
tomo  VI.  et  Scriptoribus  Italicis  Muratorii 
tom.  VIII.  pag  153.  MS.  bis  occurrit  in 
Bibl.  Vaticana  ,  teste  Bern.  de  Montfaucon 
Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  118.  139.  Commenta- 
riorum  Rolandini  de  Eccelinorum  tyran- 
nide ,  quam  noster  sub  finem  voluminis 
sui  descripserat,  Compendium  a  Fausto 
Longiano  sub  ficto  Petri  Girardi  nomine 
ltalico  sermone  prodiit  anno  1552-  quod 
docent  Vossius  de  Hist.  Latinis  et  Oudi- 
nus  tomo  III.  pag.  485.  Adde  Bern.  Scar- 
deonii  Antiqu.  Patav.  II.  10.  p.  231.  232. 
Nic  Comneni  Papadopoli  Hist.  Gymnasi 
Patavini  lib.  III.  sect.  II.  c.  1. 

ROLANDUSCape//u£ms,Chrysopolitanus, 
Philosophus  et  Medicus ,  Chirurgus  Par- 
mensis ,  floruit  a.  1468.  Chirurgia  ejus 
edita  est  cum  aliis  scriptoribus  Chirurgi- 
cis,  Venet.  per  Andr.  Asulanum  a.  1499. 
1519.  1546.  fol.  Tractatus  de  curatione 
pestiferorum  apostematum,  ex  bibliotheca 
Herm.  Conringii  prodiit  Brunsuigae.  1 640.8. 
Francof.  1642.  8.  Haec  Mercklinus  in  Lin- 
denio  renovato  pag.  948. 

ROLANDUS  ,  Cremonensis  a  patria  di- 
ctus,  Ord.  Praedicatorum  ,  Philosophiae 
Professor ,  Bononiae  studuil  et  docuit, 
Tolosae  quoquc  Theologiam  docuit  et  con- 
tra  Waldenscs  concioncs  sacras  habuit. 
Obiit  anno  circitcr  1250.  scripsit  Summam 


N  T  I  U  S  421 

notabilem  Theologiae  et  Phxlosophiae.  Plur» 
de  eo  Jac.  Quetif.  de  Scriptoribus  Ord. 
Praedicatorum  tom.  p.  125.  Arisii  Cremon. 
literata  tom  I.  p.  102.  Altamura  Bibl. 
Dominicana  p.  1.  427. 

ROLANDUS  Passagerius,  v.  Rolandinus. 

ROLANDUS  Placiola  ,  nomen  a  vico 
agri  Patavini  sortitus,  Doctor  Juris  Pata- 
vinus  circa  a.  1300.  alii  perperam  junio- 
rem  faciunt.  Legatus  Patavinorum  ad 
Henricum  VII.  et  Clementem  V.  Papam 
fuit.  Scripsit  Commentarium  in  feuda  et 
Opusculum  de  Regibus.  Cum  a  Pontifice 
dicto  pro  fratre  Sacerdotium  postularet , 
et  mediocre  pro  pinguiori  optaret ,  Pon- 
tifici  admiranti  respondit :  Frater  meus, 
pro  quo  postulo  ,  non  est  pluris.  Nic.  Com- 
neni  Papadopoli  Hist.  Gymnasii  Patavini 
lib.  III.  sect.  I.  c  1.  Marcus  Mantua  c.  2!  7. 
Pancirollus  de  claris  Legum  interpretibus 
II.  51.  De  Summa  Rolandina ,  quae  ipsi 
praeter  rem  tribuitur,  vide  modo  Rolan- 
dinum  de  Passageriis. 

ROLANDUS  Ploceranius  ,  monachus  Ci- 
sterciensis  ,  circa  a.  1220.  scripsit  Vitam 
S  Prognatae  ,  Abbatissae  illius  ordinis. 
Car.  de  Visch  de  Scriptoribus  Ord.  Cister- 
ciensis  pag.  293. 

ROLANDUS  Scotus,  Glascuensis  Eccle- 
siae  Subdecanus,  post  ordini  Domenica- 
norum  nomen  dedit  circa  a.  1481.  Ejus 
memorantur  haec  opera :  De  dilatalione 
ordinis  S.  Dominici,  Quaestiones  arduae,  et 
Resolutorium  Sententiarum.  Vide  Jac.  Que- 
tif  de  Sriptoribus  Ord.  Praedicatorum 
tom.  1.  pag.  860. 

ROLANDUS  Ulyssiponensis,  cujus  ,  Lab- 
beo  teste  in  Bibliotheca  MSS.  pag.  216. 
inter  libros  Renati  Moreau  Medici  Pari- 
sini  hocopusexstitit :  Rolandi  Ulixibonien- 
sis  ,  physici  illustrissimi  principis  Joannis , 
patrui  domini  nostri  Regis  Franciae  gnhcr- 
nantis  et  regcntis  regnum  Franciae,  insignc 
opus  de  physiognornia. 

ROM^EUS  de  Levia  ,  Catalanus,  ex  ca- 
stro  vel  villa  Levia  ,  Ord.  Praedicatorum , 
a.  1221.  Prior  in  convcntu  Lugduneosi  , 
post  a.  1232.  Provincialis  Prior  provin- 
ciae  Provinciae,  tandem  Episcopus  Tolo- 
snnus     obiit    n.    1964,    Scripsit    RcguUun 


1 


V2J  K  O  M  l 

honestatis  monachiei  de  timendo  et  amando 

D.  Jesu  Christo  prosa  et  ligata.  Plura  Jac. 
Quctif.  de  >'criptoribus  Ord.  Praedicato- 
runi  tom.  I.  p.  161. 

ROMANTIUS  de  Ftosa  non  est  nomen 
auctoris,  sed  libri  Gallici  ,  le  Roman  de  la 
Rose.  Occurrit  tom.  III.  Operum  Joannis 
Gerson  p.  297.  *  Cave  credas  librum  hunc 
qualis  cst ,  excusum  legi  t.  III.  Operum 
Gersonis  pag.  297.  nihil  enim  ibi  occurrit , 
nisi  Jo.  Gersonis  Tractatam  contra  Roman- 
tium  De  Rosa,  quam  totam  disputationem 
paucis  pagellis  expedit  Gersonius.  * 

ROMANUS,  Pontifex  Homanus  ab  a.  894. 
mense  Sept.  per  menses  IV.  Epistolae  duac 
Pontificatus  anno  sexto  h.  e  900.  datae 
exstant  in  Petri  de  Marca  Marca  Hispa- 
nica  p.  833.  83i. 

ROMANUS  de  Roma  .  ex  illustri  Ursino- 
rum  familia  .  Ord.  Praedicatorum  ,  Magi- 
ster  Parisinus  ,  qui  S.  Thomae  in  Rectura 
Scholae  Parisiensis  successit.  Vixit  circa 
a.  1273.  scripsit  in  qualuor  libros  senten- 
tiarum  ,  Sermones  de  tempore  et  Sanctis. 
Vide  Quetif  de  Script.Ord.  Praed.  t  I.  p.  263. 

ROMANUS  Scotns ,  Presbyter  circa  a. 
660.  scripsit  de  Paschae  celebratione.  Pos- 
sevinus  tomo  II  Apparatus  p.  356. 

ROMANU8  Basilicae  Vaticanae  Canoni- 
cus,  tempore  Eugenii  III.  Pontificis  sec. XII. 
dedit  Basilicae  Veteris  VaticanaC  descriptio- 
nem ,  in  qua  multa  et  egregia  antiquita- 
tis  monumenta  habentur  ,  editam  Homae 
16i6.cum  annot.Pauli  de  Angelis.  Vide  Pro- 
speri  Mandosii  Bibl.HomanamCent  VIII. 62. 

ROMANUS  Vicentinus ,  Ord.  Praedica- 
torum  ,  sec.  XIII.  scripsit  Sermones  de 
tempore  etSanctis.  Jac.  Quctif  I.  c.  p.  475. 
Altamura  p.  69. 

HOMEHIUS  ,  nescio  quis,  Simlero  teste 
contmuavit  Chronicon  Reginonis  ab  anno 
877-967.  Quia  igitur  Continuatio  illla  edita 
ab.  a.  907-972.  pcrtingit ,  verosimile  putat 
Vossius.  Romerium  illius  auctorem  esse. 
Vide  .lac.  le  Long.  Bibl.  historicam  Galliae 
p.337.  et  Possevinum  t.  II.  Apparatus  p.356. 

ROMFREDUS  Beneventanus ,  vide  Rof- 
fredus. 

ROMUALDUS,  auctor  ordinis  Camaldu- 
lensium ,    Havennae    e    nobili    Ducum  fa- 


A  L  I>  i 

milia  ortus  et  studiis  liberalibus  imbutus 
cremum  petiit,  et  ordinis  S.  Benedicti 
laxiorera  disciplinam  corrigere  studuit. 
Obiit  a.  1023.  aetatis  120. 

Ejus  Commentarius  in  Psalmos  MS.  est 
in  monasterio  Camaldulensi ,  in  cujus 
operculo  haec  leguntur:  Istud  Psalterium 
scnpsit  et  glossavit  manu  sua  propria  san- 
ctissimus  ac  beatissimus  Romualdus  .  sicut 
praeceperat  stbi  Deus  ,  quando  fuit  raptus 
in  paradisum  ,  celebrans  Missam  in  eremo 
Sytnae  ,  utscribit  beatus  Petrus  Damianus 
Presbyter  Cardinalis  in  legenda  sua.  Ilaec 
Jo.  Mabillonius  Itin.  Italico  p.  179.  Expo- 
sitionem  etiam  in  nonnulla  Prophetarum 
Cantica  elaboravit.  Adde  Possevinum  t.  II. 
Apparatus  p.  356.  ( 301  S.  Romualdi  Vita 
A  S.  Petro  Damiani  conscripta  prodiit  Ita- 
lice  in  Firenze  1568.  8.  a  Diego  Casta- 
gnizza  ibid.  1671.  4  a  Bonif.  Collina  Bolo- 
gna  1748.  8.  v.  2.) 

HOMUALDI  duo  hujus  nominis  Archi- 
episcopi  Salernitani  ,  prior  aba.  1121-1138. 
alter  ab  a.  1153.  Uterque  est  auctor  Ch- 
ronici  ab  orbe  condito  ad  a.  1178.  quod 
ex  Codice  Ambrosiano  edidit  Muratorius 
S.  R.Ital.  tom.  VII.  p.  1.  Partem  postre- 
rnam  ab.  a  1159-1177.  de  rebus ,  quibus 
ipse  pro  Guilielmo  Siciliae  Rege  interfuit, 
jam  antea  dederat  Carusius  in  Bibliotheca 
historica  Siciliae  tom.  II.  Prior  vero  Ro- 
mualdus  pervenit  usque  ad  a.  1125.  Nam 
sub  illo  arino  leguntur  haec  verba  :  Ad- 
ditio  CHRONICAE.  Ab  hoc  loco  additum  est 
huic  Cronicae  per  Romualdum  II.  Salerni- 
tanum  Archiepiscopum.  Romae  jam  ex- 
cribi  curaverat  Mabillonius,  edere  vero 
volebant  Edm.  Martene  et  Ursinus  Durand, 
edere  itcm  constiuerat  posteriorem  partem 
Michael  del  Giudice  Abbas,  cui  hunc  ti- 
tulum  praefixerat:  Romualdi  Archiepiscopi 
Chroniconde  rebus  gestis  Rogeriiet  Wilhel- 
mi  prirni,  Regum  Siciliae  :  (  G.  de'Letterati 
d'lt  VI.  517;  sed,  ut  modo.dictum  est,aMu- 
ratorio  praevenli  sunt.  Vidc  praefationem 
t.  III.  Collectionis  ampliss.  p.  3.  Adde  quo- 
que  Nic.  Toppii  Bibl.  Neapolitanam  p. 273. 
cum  additionibus  Nicodemi  p.  221.  222. 
Ughellum  t.  VII.  p.  396.  seq. 

Fra^mcntum  Commentarh  in   Psalmos , 


R  O  T  H  L 
sed  dubium  utri  duorum  adscribendum , 
habetur  in  Bibl.  Vaticana.  Bern.  de  Monl- 
faucon  Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  200. 

ROMULUS  AMASEUS,  natus  Utini  , 
linguam  Graecam  et  Latinam  Bononiae 
docuit,  et  ibidem  Senatui  a  secretis  fuit, 
post  Eloquentiam  Bomae  docuit,  mortuus 
a.  1 552.  alii  1558.  Ejus  scripta  ha^c  inveni: 

Panegyricus  ia  lauclem  Cardinalis  Gri- 
mani  Utini  1498.  4  Panegyricus  Georgio 
Sauromanno  Bononiens>s  gymnasiarchatus 
insignia  suscipienti  dictus.  Bonon.  apud 
Benedictum  Bibliop.  1513.  k. 

Versio  Latina  librorum  Xenophontis  de 
expedittone  Cyri  minoris  prodiit  cum  ope- 
ribus  Xenophontis.  Basil.  1545.  fol. 

Vertit  Pausaniam;  Florentiae  1551.  f. 

De  dignitate  Linguae  Latinae  adversus 
HetruscosWb.  2.  teste  Gesnero  nondumsunt 
excusi.  *  Praeter  omnia  hic  recensita  eius 
epistolae  quaedam  ad  Flaminium  extant  in 
collectione  epistolarum  eiusdem  Flaminit 
lib.  XI.  Epist.  IX   X.  XI.  XII.  XVIII.  XIX. 

(302.  Vid.  Scarselli(Flam. )  De  Vita  Bo- 
muli  Amasei  Bonon.  1769.  4.  ) 

Hieronymus  Amaseus  Utinensis  Bononia 
oriundus  poeta  et  philosophus  scripsit  Car- 
mine  latino  vaticinium  ,  quo  praedicatur 
universum  orbem  terrarum  Cbristianae  re- 
ligionis  imperium  subiturum  ad  Accursium 
Mainerium  Avenionensem  J.  C.et  Ludovici 
Gallorum  regis  ad  Venetos  oratorem.  Pro- 
d  iit  absque  anni  ascripf  ione  in  4.  A.  1  499  * 

Laurentius  de  RONZIMS,  Urbevetanus, 
Marschalcus  et  familiaris  Neapolionis  S. 
Adriani  Diaconi  Cardinalis,  circa  a.  1289. 
Scripsit  Librum  Mareschalciae ,  sive  de 
Medicina  veterinaria  ,  qui  bis  MS.  exstat 
in  Bibl.  Laurentiana  Medicea.  Bern.  de 
Montfaucon  Bibl.  Biblioth.  MSS.  p.  339  394. 

BOBICO,  monachus  Moissiacensis  in  re- 
gione  Cadurcensi  ,  qui  ut  ex  stilo  judica- 
tur  .  seculo  XI.  vixit.  Scripsit  Gesta  Fran- 
corum  ab  origine  gentis  usque  ad  obitum 
Chlodovei  I.  Begis  ,  quae  exstant  in  Fran- 
eiearum  rerum  Scriptoribus  Andr.  du  Che- 
sne  t.  I.  p  799.  et  in  nova  Collec  tione  Scri- 
ptorum  Francicorum  Mart.  Bouquet,  (Paris 
1714.  f.;  t.  III.  stilo  rudi,  et  fabulis  plenissi- 
ma.Jac.  \o  Long.Bibl.  historicaGalliaep.315. 


A  N  D  U  S  423 

*  De  hoc  rerum  Francicarum  historico 
incerta  sunt  omnia.  Monasticam  professio- 
nem  suam  nullibi  pracfnrt.  Moissiacensem 
commorationcm  nunquam  indicat  nec  alia 
de  caussa  Monaclms  Moissiacensis  cr^ditur, 
nisi  quod  e  MS.  Cod.  Moissiacensis  coe- 
nobii  idem  opus  eductum  est.  Opus  istud 
mera  puraque  epitome  Anonymi  longe  Ve- 
tustioris  ,  qui  sub  eodem  titulo  opns  hi- 
storieum  vulgavit  ,  legendum  ap.  Duche- 
snium  N.  799.  etc.  Vide  Ilist  litlerariam 
Galliae  t.  VII.  p    146.  * 

BOBICUS  Wittonus,  Anglus ,  Ord.  S. 
Francisci  Theologus  ,  scripsit  Sermonesde 
tempore  ab  initio  Adventus  usque  ad  Pa- 
scha.  Beliqua  ignorantur.  Pitseus  App<md. 
Cent.  IV.  29.  Willot.  Athenae  sodaliti 
Franciscani  p.  320. 

BOSCELINUS,  sivc  Ruzelius,  Compen- 
«liensis  ex  Gallia  ,  sec.  XI.  primus  Doctor 
Philosophiae  et  Theologiae  Scholasticae  an- 
tc  Abaelardum  .  cujus  errores  de  fide  SS. 
Trinitatis  et  incarnatione  verbi  refutavit 
AnselmusCantuariensis  libro  adversuseum 
scripto  p.  41.  et  lib  II.  Epist.  XLI.  ad 
Fulconem.  Adde  Concilium  Suessionense 
anno  1092.  Hottingerum  tom.  III.  Hist.  Ec- 
cl.  p.  96. 

Matthaeus  de  BOSSIS ,  Aretinus,  J.  U. 
D.  scripsit  Tractatum  ch  Jejuniis  quodra- 
gesimalibus ,  qui  MS.  adest  Stargardiae 
Pomeranorum  in  Bibl.  Mariana. 

BOSTANGNUS,  monachns  Cluniacensis . 
scripsit  Relationem  de  translatione  capitis 
S.  Clementis  inmonaslerium  Cluniacense  , 
ejusque  exceptione  ,  quae  contigit  a.  1206. 
Exstat  in  Bibliotheca  Cluniacensi  p   1481. 

De  alio  Bostagno  II.  qui  fuit  Arehiepis- 
copus  Arelatensis  ,  vidc  Acta  Sanclorum 
t.V.  Julii  p.325.  etGall   Christ.  t.  I.  p.  547. 

BOTGERUS,  vide  supra  BOGERIUS 
Coloniensis. 

BOTHAUDUS,  Episcopus  Suessionensis. 
ab  llincmaro,  Episcopo  Bemensi.  sede  sua 
dejectus  a.  C.  865.  Bomam  appellavit ,  et 
Libellum  proclamationis  ad  Nicolaum  I. 
scripsit ,  in  quo  statum  caussae  suae  ex- 
ponit.  Exstat  tomo  V.  Ilarduini  p.  579. 

ROTHLANDUS  ,  monachus  Morimuudi 
Mediolanensis  (UaGar.de  Visch.  p.    293 


iti  r  u  u  t 

qua^  non  mtHligo!  Ord.  Cisterciensis,  scri- 
pSft    fitem  S.  Francae  Abbatissae  Placen 
tinae,ex  Vitae altae  Comitum  familia  Car. 
do  Visch  Bibl.  Scriptorum  Ord.  Cistercien- 
sis  p.  893. 

•  liothlandus  Mediolanensis  Monachus 
Moribirndi  (  ita  enim  legendum  et  sic  pla- 
na  sunt  omnia  )  nomen  est  corruptum  at- 
que  deformatum  ei  voro  authore  vitae  S. 
Francae  quem  appellatum  constat  Bertra- 
mumReoldum  ;  Vide  Fabric  V.  BERTRA- 
MUS  Reoldus.  • 

ROTHOMAGENSE  Chroniconedidit  Lab- 
bpus  BJbliotheca  MS.  tomo  I.  p.  364.  Fra- 
gmentum  e\-  Chronico  Rothomagensi  ab 
a.  1230-1234.  Dacherius  tomo  III.  Spicih- 
gii  p.  (51 3  Acta  Archiepiscoporum  Rotho- 
magensium  ,  Mabillonius  Analect.  p.  222. 
Vetus  formula  celebrandi  Cor\cilii  provin- 
cialis  Ecclesia  Rothomagensi  ,  ibidem  pag. 
'220.  Statuta  Ecelesiao  Rothomagonsis  on. 
1301.  Marteno  et  Durand.  ampliss.  t.  VI. 
p.  757.  Breviarium  ad  usus  Ecclesiae  Ro- 
thomagpnsis  typ.  Impressum  est  an  1 480.  f. 

Antiqua  Statuta  archimonasterii  Rotho- 
magensis  S.  Audooni  in  Marteneot  Durand 
Thpsauro  novo  tomo  IV.  p.  1205. 

*  Concilia  quaedam  Ecclesiae  Rothoma- 
gonsis  praotnr  ea  quae  dederunt  Martene 
et  Durant  edidit  P.  Guilelmus  Bessin  in 
sua  collectione  Concilior.  Normanniae  quae 
pariter  in  sua  singula  loca  distributa  sunt 
in  novissima  editione  Labbei  Veneta  * 

ROTROCUS ,  Hrotrocus.  nescio  quis  . 
scripsit  Vitam  S.  Corbiniani ,  quae  exstat 
in  bibliothoca  Episcopi  Frisingensis.  Epita- 
phium  eju9  ex  Codice  pervetusto  Teger- 
nseensi  profert  Born.  Pezius  Dissert.  Isa- 
gogica  in  tomum  primum  Thesauri  Anec- 
dotorum  novissimi  p.  27. 

Epitaphium  Hrotrochc  Sophistae. 

Hic  jacet  opertus  ccspitls  telluris  in  aula 
Corpore  sepultus  inclytus  artc  lector 
Venerabilis  Scriplor,  famosus  lilerarum  Sopliista 
Hrotrohc. 
Hir  pie  vivens  feliciter  migravit  ad  Chrislum. 
Huc  venientes  fratre<: ,  versns  quicunque 
Legentf-s  hos  ,  vestris  rogito  precihus 
Uiimam  adjuvate  suarn 

Neve  Rotroci    nomrn  cuipiam  insoliium 


A  N  U  S 

videatur  ,  hoc  addimus  .  duos  hujus  nomi- 
nis  fuisse  ,  quorum  altcr  pater ,  alter  li- 
lius  Gaufridi  Vicecomitis  Castridunensis 
fuit  Mentio  eorum  (itin  dtplomatis  Clunia- 
censibus  in  Bibliotheca  Cluniacensi  p.  541. 
seq.  et  in  annot.  Andreae  du  Chesne  p.  77. 

S.  RUADANUS  ,  Hibernus  ,  aequalis  S. 
Brendani  Abbatis  ,  qui  a  S.  Tinano  Episco- 
po  Clonardensi  educatus  cst,  et  presbyter 
ordinatus.  Is  in  Momoniam  profeclus  Lot- 
hrae  coenobium  construvit ,  ibique  Abbas 
piaofuit ,  obiit  d.  584.  Scripsisse  dicitur 
contra  Diarmod  regern  hb.  I.  De  mirabili 
fontium  in  Hxbemia  natura,  et  de  mira- 
culosa  arbore.  Waraeus  de  Scriptor.  Hiber- 
niae  part.  I    p.  13. 

Joannes  Crotus  RUBEANUS ,  vero  no- 
mine  Jo.  Jager ,  illud  vero  nomen  verna- 
culum  onrc  r«  ^portiv  a  pulsando ,  im- 
mutando  deduxit ,  antea  quoque  Venatoris 
nomine  usus.  Natus  est  in  villa  Dornheim 
prope  Arnstadium  ,  unde  nomen  Rubeani 
vel  Rubiani ,  circa  a.  C.  H80.  Literis  in- 
cubuit  Erfurti,  ubi  a.  1508.  Magisterii 
dignitatem  obtinuit  sub  nomine  Jo.  Vena- 
toris  ex  Dornheim  :  postea  Professor  Theo- 
logiae  constitutus  post  absolutum  iter  Ita- 
licum  a.  1520.  fasces  Academiae  laudatae 
gessit.  Post  varios  errores  per  Germaniam, 
BoruSsiam  et  Poloniam  tandem  Halae  com- 
moratus  est  apud  Albertum  Cardinalem  , 
Episc.  Moguntinum  et  Magdeburgensem  , 
cui  a  consiliis  fuit,  et  dignitatem  Cano- 
nici  Hallensis  ornatus  esse  dicitur.  De 
morte  ejus  non  constat.  Scripsit  Apologiam 
eorum  ,  quae  Halae  gesserat  contra  sacro- 
rum  restauratores  Albertus  ,  Lips.  1531.  4. 
Hunc  libellum  non  vidi,  bene  tamen  alium 
qui  contra  ipsum  scriptus  est  hoc  titulo  : 
Ad  Apologiam  Joannis  Croti  Rubeani  Res- 
ponsio  amici ,  ad  quem  privatim  eam  scri- 
psit.  Constat  plagulis  duabus  ,  sine  anno 
adjecto ,  qui  tamen  fuit  1532.  Hanc  Res- 
ponsionem  denuo  edidit  Jo.  Christophorus 
Olearius ,  Arnstad.  1720.  8.  et  annotatio- 
nes  adjocit ,  vitam  nostri  non  mediocriter 
illustrantes.  Luthero  prius  valde  acceptus 
fuit,  quod  ex  Epistolis  illius  constat ,  quia 
praetcr  ingenium  agnitio  quoque  veritatis 
coelestis  in  illo  fuit.  Ouum  vero  ad    vo 


R  UDO 

mitum  rediret.  et  operas  Wicelio  jungeret, 
illi  porro  favere  non  potuit. 

Ajunt  etiam  illum  Epistolas  Obscurorum 
Virorum  composuisse  ,  vel.  certo  primum 
earum  Volumen  ,  quod  a.  1547.  4.  prodiit. 
Sic  eniin  Auctor  Responsionis  ad  Apolo- 
giam  p.  11.  edit.  novae  :  Lt  interim  ta- 
ceam  libellum  illum  tuum  .  quidecempos- 
sit  exercere  Democritos  ,  Obscurorum  sci- 
Ucet  Virorum  Epistolas ,  quae  nihil  fue- 
runt ,  quam  Classicum  quoddam ,  ad  con- 
citandos  et  armandos  adcersus  Papistas 
novis  convitiis  eos  ,  qui  per  sese  tam  salse 
dicta  non  erant  inventuri,  Quem  hbellum 
tuum  haud  dubie  amas  in  hunc  diemtene- 
rius ,  quam  simia  prolem  :  quem  satscio, 
sic  adnuraris  ,  sic  ut  tuum  inventum  de- 
peris ,  ut  Homeri  malles  interire  Iliada 
quam  illos  Croti  suavissimos  risus ,  et 
immortales  de  Papistis  cachinnos  intercidere. 

Confer  de  illo  Motschmanni  Erfordiam 
literatam  continuatam  Collect.  II.  p.  217. 
et  quos  praeterea  allegat  Jo-  Balth  Beys- 
chlagius  in  Sylloge  variorum  Opusculorum 
tom.  I.  fascic.  2.  p.  292. 

RUBEBTUS  ,  vide  infra  Rupertus. 

RUCELINUS,  vide  Roscelinus. 

RUDIGERUS  ,  Episcopns  Spirensis  ,  scri- 
psit  librum  adversus  Judaeos ,  Vixit  an- 
no  1084-1090.  Possevinus  tomo  II.  Appa- 
ratus  p.  358.  Adde  Galliam  Christ.  V.  723. 

RUDIMENTUM  Xovitiorum  ,  Epitome 
sive  Systema  Historiae  universalis  medio 
aevo  auctore  iocerto  confecta  et  in  sex 
aetates  divisa  ,  prodiit  Lubecae  per  Lucam 
Brandis  de  Schoss  ,  1475.  fol.  Evolve  de 
hoc  opere  V.  C.  Jo.  llenr.  a  Seelen  Selecta 
literaria  p.  558.  edit.  poster.  et  historiam 
typographiae  Lubecensis  p.  k.  sqq. 
"  Laureutius  de  BUDOLPHIS,  Senator  Flo- 
rentinus  ,  qui  ibidem  Iura  docuit ,  et  lega- 
tionibus  aliquot  pro  patria  functus  est. 
Vixit  sec.  XV.  usque  ad  annum  circitor 
1 450.  Ejus  sunt  Repetitio  c.  sinc  XII.  9.  2. 
Disputatio  solemnis  ,  Repelitio  c.  monachi 
XVI.  9.  1.  quae  simul  imprpssa  sunt  Pi- 
sciae  1489.  fol.  Traclatus  de  usuris.  ibid. 
1490.  fol.  Defensorium  Montis  Pietatis  seu 
de  Cambiis  et  usuris  ,  Practica  et  Theoria 
porum ,  qne  injure  frequenter  contingunt . 


L  P  H  U  S  425 

Consilium  matrimoniale  etc.  Vide  Pancirol- 
lum  de  claris  Legum  interpretibus  ,  Nigri 
Scriptores  Florentinos  ,  Goetzii  Memorabi- 
lia  Bibl  Bei.'iae  Drpsdensis  Vol.L  p.  151.541. 

(311  Vidc  supra  LAURENTIUS  de  Ro- 
dulphis  et  Vitam  cius  Italice  inter  alias  a 
Vespasiano  exaratas.  Rorna  1839  8. ) 

RUDOLPHUS  Agricola,  natus  in  villa 
Bafloo  non  procul  a  Graeninga  ,  circa 
a.  1442.  Lovanii  literis  incubuit ,  post  iti- 
nera  in  Galliam  et  Italiam  suscepit ,  The- 
odori  Gazae,  Aristotelem  explicantis  audi- 
tor.  In  patriam  reversus  reip  Graeningen- 
sis  Syndicum  egit  .  s^d  post  breve  tempus 
amore  libertatis  et  studiorum  impulsus 
vitam  privatam  praetulit .  ultimo  vitae 
tempore  Wormatiae  apud  Joannem  Came- 
rarium  ,  Dalburgium  ,  Episcopum  ,  et  Hei- 
delbergae  versatus.  Unus  ex  primis  fuit  , 
qui  studia  humaniora  in  Germaniam  intu- 
lerunt.  Linguam  Hebraicam  ultimo  demum 
vitae  tempore  a  Judaeo  didicit.  Obiit  Hei- 
delbergae  24  Octob.  1485.  a  Joan.  Reu- 
chlino  post  mortem  laudatus.  Jo.  Saxonis 
Ilolsatiensis  Oratio  de  Vita  cjus  prodiit 
Witteb.  1539.8.  et  in  Declamationibus  Me- 
lanchtonis.  Plura  de  ipso  dant  Trithemius 
de  Scriptor.  Eccles.  c.  870.  et  de  script. 
Germ.  c.  224.  Henr.  Whartonus  in  Ap- 
pend.  ad  Caveum  ,.  Aub.  Miraeus  de  scri- 
ptor.  Eccles.  et  in  Elogiis  Belgicis.  p.  108. 
Baelius  in  Lexico,  Val.  Andreae  Bibl.  Bel- 
gica  p.  798.  Swertius  in  Athenis  Belgicis 
p  663.Suffridus  Petri  de  scriptoribus  Fiisae 
Dec.  VIII.  5.  Niceronust. XXXIII.  p.  180. 

Opera  ejus  quaedam  sub  litulo  Lucu- 
brationum  prodierunt  Colon.  1J7I.  4.  sub 
titulo  Opusculorum  ,  Antverp.  apud  Tho- 
odoricnm  Martini  1511.  4.  Basil.  1518.  4. 
Antverpiensium  hic  est  titulus  :  Rod.  Ayri- 
colae  nonnulla  Opuscula  hac  sequuntur 
serie.  Aj-iochus  Platonis  de  contemnenda 
mortc  versuse  Graeco  in  Latinum.  Epistola 
de  congressu  Imperatoris  Friderici  et  Ca- 
roli  Burgundionum  Ducis.  Epistolac  variae 
ad  Jacobum  Barbirianum  de  re  Scholastica 
Antverpiensi.  Itcm  de  fbrmando  studij  cum 
multis  aliis.  Paraenesis  ItocruHs  ad  Demo- 
nicum  e  Graeco  in  Latinum  traducta.Oratio 
m  laudem    PhUosophiae.    Oratio  ad  fnrw 

205 


\-lb 


R  U  1)  U  L 


tium  vill-  P.    "•  Came*  d*  vita  D. 

Judoci.  Anna  Mater.  Fpicedion  in  morlem 
Comitis  Spegelbergi.  Hymnus  rfe  omnibiu 
Sanctis.  Carmina  .  Bpitaphia  Autwerpiae 
1544.  in  4.  Tandem  conjunctim  edita  sunt 

ab  Alardo  Amstolrcdamo  Coloniae  apud 
Gymuicum  ,  1539.  1.  et  in  duos  tomos  di- 
stributa.  Priori  haec  insunt : 

De  inventione  Dialcctica  libri  III.  cum 
scholiis  Akudi  ,  p.  4.  Lovanii  pcr  Theod. 
Martinum  1515.  fol.  Cum  scholiis  Jo.  Mat- 
tliaci  Phrissemii,  Paris.  apud  Sim.  Colina- 
cum  .  1529.  i  ibid.  apud  Micb.  Vascosa 
num  l533  8.Colon.  1527.  4.  Vcrsio  Italica 
Horalii  Tuscanellae  prodiit  Vcnct.  1 507.  4. 
EpitomehorumCommentariorum  perBarth. 
Latomum  Arlunenscm  prodiit  Basil.1537.  8. 
Lips    1538.  8    Paris  15«.  8. 

Singulares  aliquotde  universalibus quae- 
stiones ,  insertae  sunt  p.  37. 

Alardi  Propaedevmatum  Dialecticae  in- 
ventionis  opusculum  ad  locos  Agricolae  ac- 
commodatum  ,  inseritur  p.  319. 

Scholia  in  Orat.  pro  Lege  Manilia,pAb\. 

Tomo  II. 

Aphtonii  Progymnasmata  latine  versa  a 
lUul.  Agricula  .  cum  scholiis  Alardi,  p.  1. 

1'rixciani  Praeexercitamenta,  cx  llermo- 
gcne  translata,  cum  scoliis  Ejusdem  p.  77. 

L.  Annaei  Senecae  Declamationes  aliquot, 
cum  scholiis  Agricolae  .  90.  Basil.  1529.  8. 
apud  Bebplium. 

Oratio  de  charitate  Christi,  p.  118. 

Oralio  in  laudem  Matthiae  Richili ,  pag. 
138.  Colon.  1529.  8. 

Oratio  in  laudem  Philosophiae  ,  p.  1 44. 

Oratio  gratulatoria ,  pro  Joanne  Camera- 
rio  Dalburgio  ,  Episcopo  Wormatiensi , 
dicta  Innoccntio  VIII.  P.  M.  p.  163.  omnes 
cum  scholiis  Alardi 

b/  Alexandrum  Maced.  Regem  Demos- 
thenis  et  /Eschinis  oratiunculae  aliquot , 
latinc  versae ,  p.  171. 

Epistolae  ad  diversos  ,  p.  174. 

Isocratis  ad  Demonicum  Paraenesis  . 
lal.  versa  ,  p-  225.  cum  Uisticbis  Catonis. 
•"•t  aliis  hujusmodi  scriptis.  Paris.  apud 
Ascensium  1533.  8. 

m  Ubelku  dr  regne  n<l  Nicoclem.  p.836 


p  ii  r  a 

Luciani  de  non  facde  credendis  delatio- 
nibus  iibcllus  pag.  240. 

Platonis  Axiochus ,  de  non  metuenda 
morte,  pag,  258. 

Luciani  Callus  ,  p.  276.   haec    tria   cum 
scholiis  Alardi. 

Carmina,  pag.  291. 

Scolia  in  Boetlnum,  quae  Val.  Andreas 
memorat ,  in  his  operibus  non  habentur. 
Colon.ap.  Cervicornum,  1535.8.Basil.  1570. 

Ilistoriola  de  congressu  Friderici  III. 
Imp.  et  Caroli  Burgundiae  Ducis  apud 
Treveros  a.  1 474.  c  Gallico  versa  exstat 
apud  Freherum  S.  R.  Germ.  t   II.  p.  155. 

Vita  S.  Jodoci ,  carmine  heroico  ,  et  al- 
tera  S.  Annae  carmine  elegia;'0  descripta, 
legitur  utraque  apud  Cornelium  Schultin- 
gium  Biblioth.  Eccles.  tom.  II. 

Vita  Francisci  Petrarchae  ,  ad  Ant. 
Sirophinium  Papiae  a.  1477.  scripta,  legitur 
in  Collegio  Viglii  Zuichemi  Lovanii  ,  ut  ct 
nonnulla  alia  ejusdem  Rudolphi 

Addit  Trithemius  vertisse  c.\  Ilebraico 
Psalterium:  ex  Graeco  Dionysii  Areopa- 
gitae  opera,  sed  morte  praeventum  ea  im- 
perfecta  rcliquisse.  Ilaec  Val.  Andreas  ,  cu- 
jus  adde  Bibl.  Belgicam  MSS.  p.  241. 
Vamiliaris  Epistola  Antverpiensi  scholae 
abrenunciantis ,  Hymnus  de  omnibus  Sa?i- 
ctis,  et  Sermo  prolixus  ad  Clerum  in  Capi- 
tulo  cxtant  in  Bibl.  coenobii  Parcensis  iu 
Belgio ,  teste  eodem  II.  p.  172.  Epistola 
de  formando  studio  a.  1484.  Scripta  pro- 
diit  cum  Melancthonis  dc  arte  dicendi , 
et  aliis  hujusmodi  opusculis,  Witteb.  1524. 
1532.  8.  Basil  1531.  8.  Paris.  apud  Rob. 
Stephanum  1527.  8.  ubi  titulus  estde  for- 
mandis  studiis.  PorroColon.  per  Euchar.Cer- 
vicornum,  1532.  S.separat.  Lugduni1539.  4. 

RUDOLPHUS  Agricola  junior,  natione 
Rhaetus  ,  Poeta  Laureatus.  Ejus  nota  est 
Epistola  ad  Joach.  Vadianum  de  locorum 
nonnullorum  obscuritate  cum  responsione 
Vadiani ,  1515.  4.  sine  loco.  Cum  Pompo- 
nio  Mela  ,  Lutot.  1530.  fol.  Congratulatio 
ad  Sigismundum  de  Ebersteyn  ,  {  verum 
nornen  est  Herberstein )  Consiliarium  Ma- 
ximiliam  Caesaris  ,  feliciter  Moschis  reve- 
sum  ,  Cracqviae  1518. 

RUDOLPBUS  de  Bruitmpyck  w  PsaUe- 


KU  1)0 

rium  MS.  est  in  Bibl.  monastorii  Parcen- 
sis  in  Belgio,  quod  testatur  Val.  Andreas 
in  Bibl.  Belgica  MSS.  II.  p.  4(57. 

KUDOLPNUS  Casae  Dei  in  Arvernia  mo- 
nachus  sec.  XII.  scripsit  vitam  S.  Adelelmi, 
vel  Elesmi ,  Abbatis  tertii  Giisae  Dei ,  et 
primi  Prioris  S.  Johannis  Burgensis  in 
Hispania  ,  quam  Yepes  in  monasterio  S. 
Johannis  Burgensi  exstare  testatur.  Bollan- 
dus  tom.  II.  Jan.  p.  1059.  Habetur  in  Jo. 
Tamayi  Martyrologico  Hispanico ,  et  inde 
in  Mabillonii  Sec.  VI.  Benedictino  p.  2.  895. 

RUDOLPHUS  Dier  de  Muden  vel  Muy 
den,  natus  in  oppido  Muda  Hollandiae 
a.  4384.  Anno  aetatisXlV.  Daventriam  stu- 
diorum  caussa  petiit,  post  annos  quatuor 
Fratribusdomus  Florentii  s.  Hieronymiano- 
rum  ibidem  adscriptus ,  porro  a.  4  435. 
Procuratoris  munus  obtinuit  ,  mortuus 
a.  4  458.  aet.  75.  Ejus  est  Scriplum  de 
M.  Gherardo  Grote ,  Domitio  Florentio ,  et 
multisaliis  devotis  fralribus  in  modo  dicta 
domo  versatis.  Edidit  vero  Gerhardus 
Dumbar.  tohh  I.  Analectorum  p.  4.  ubi 
etiam  p.  4  44.  Continuatio  hujus  Scripti 
per  Petrum  Hoorn  composita  extat. 

RUDOLPHUS  de  Frameinsperg  ,  miles  , 
e  Bavaria  oriundus,  a.  4346.  ex  urbeLan- 
dshuta  ad  Terram  Sanctam  profectus  ,  sed 
Palaestinam  transvolavit  potius ,  quam 
peragravit.  Intra  aliqvot  menses  confectum 
est  ejus  iter ,  nec  nisi  trecentos  et  quin- 
quaginta  florenos  cum  famulo  consumsit , 
quorum  quatuor  habuit,  cum  Landshutum 
venit.  Fabulas  plerumque  refert,  nec  nisi 
fragmenta  brevissima  totius  operis  super- 
sunt,  edita  a  Canisio  Lect.  Ant.  IV.  p.  358. 
Narrationem  hanc  debemus  Jac.  Basnagio 
in  observatione  praevia  p.  333.  Olearius 
memorat ,  eum  Pastorem  in  Sucken  fuisse  , 
et  Descriptionem  Terrae  Sanctae  cum  Marci 
Poli,  Veneti  ,  et  Jo.  de  Mandavilla  itme- 
ribus  prodiisse.  Vwle  et  supra  t.  II  p.  588. 

RUDOLPHUS,  monachus  Fuldensis ,  di- 
scipulus  Rabani  Mauri ,  Poeta  et  Historicus, 
obiit  a.'  865.  quum  in  Scbola  Fuldensi  do- 
cuisset :  Godefridus  Ilenschenius  in  Com- 
ment.  praevio  ad  vitam  Rabani ,  tom.  I. 
Febr.  p.  504.  docet,  eum  chartis  donatio- 
num  Caroli  M.  ct  Ludovici  Pii ,  tanquam 


L  P  H  U  S  427 

Scholasticum  .  Clericum  et  Subdiaconum, 
subscripsisse-  Ex  alia  charta  ostendit,  eum 
Ludovico  Germaniae  Regi  a  concionibuset 
confessionibus  fuisse.  Habcmus  ab  eo. 

4 .  Vitam  S.  Liobae ,  Abbatissae  Bischof- 
heimensis,  editarn  a  Surio  in  editione  se- 
cunda  q.  28,  Sept.  et  Mabillonio  Sec.  Be- 
ned.  III.  part.  2  p.  245  Hanc  jussuKabani 
scripsit.  Excerpta  ex  illa  dedit  Browerus 
in  Sideribus  Germaniac,  et  Schannat  in 
Codice  ProbationumHistor.Fuldensisp.  79. 

2.  Vitam  Rabani  Mauri,  quae  exstat  in 
Operibus  hujus  per  Colvenerium  ,  tom.  I. 
in  Broweri  Ant.  Fuldensibus  ,  nec  non  in 
Actis  Sanctorum  tom.  I.  Feb.  p.  500.  ap. 
Mabillonium  sec.  IV.  part.  2.  p.  4.  Schan- 
natum  1.  c.  p.  447.  Particula  etiam  illius 
in  Actis  SS.  tom.  I.  Aprilis  p.  7. 

3.  Partem  Annalium  Fuldensium  ipsi 
tribuit  Eccardus  rerum  Francic.  XXXI. 
4  4  8.  quia  ea,  quae  A.  852.  praecedunt , 
a  scriptore  contemporaneo  et  aula  regia 
versato  composita  sint.  AddeCaveum  p.459. 
Histoire  literaire  de  la  France  t.  V.  p.  285. 

Ad  hunc  Rudolfum  directa  est  Epistola 
Erminoldi  seu  Erminrici  Diaconi  ct  Mo- 
nachi  Eiwangensis  vitae  B.  Solae  prae- 
missa,  apud  Canisium  Lect,  Ant.  II.  parte 
2.p.  168.  ubi  eum  Didascal  um  suum  vocat. 

RUDOLPHUS  Glaber,v.  t.  III. p.  62. 

RUDOLPIIUS  Langius,  vide  t.  IV.  562. 

RUDOLPHUS,  Episcopus  Levantinus. 
Ejus  monitio  sub  poena  Excomunicationis 
de  non  adhaerendo  Georgio  Regi  Bohemiae, 
literae  ad  Academiam  Lipsiensem  ,  Bulla 
Cruciatae  et  alia  MSS.  sunt  in  Bibl.  Lipsi- 
ensi  Paullina.  Felleri  Catal.  p-  405.  406. 
Acta  per  eundcm  in  diaeta  in  montibus 
Cuthinis  Bohemiae  ,  ibidem  p.   108. 

RUDOLPHUS  de  Lubeck  ,  nescio  quis  . 
vixit  a.  1323.  sub  Johanne  Papa  XXII. 
scripsit  Pastorale  novellum  ,  sive  Summam 
Sacramentorum  ,  rituum  ,  vitiorum  ,  vcr- 
su  Exametro.  incipit : 

Sanclorum  sacra  verba  Patrum,  Oecretaque  Romae 
Pontificum  variis  difTuse  tradita  libris  etc. 

F.xstut  .MS.  in  Bibliotheca  monasterii  Be- 
ncdicto-Burani ,  testc  Pezio    Thes.    novis- 
simo  tonio  III.  parte  3.  p.  <>2'.». 
RUDOLPHUS  Prellaeut.  vid.  Rudulp/ms. 


i28 


RU  F 

RUDOLPHLS  c  Rudheteim  .  Episcopua 
(Jratislavieosis,  scripsit  in  Peaiateuchum 
Mosis .  m  Josuam  .  Judicum  et  lesaiam, 
Expositionem  quoque  wi  rjuatuor  libros  Sen- 
tenliarum.  Sermones  de  Temporeet  Sanctis. 
Vivebat  a.  1470.  llaoc  Possevinus  tom  II. 
Apparatus  p.  350. 

1UTINUS,  nationc  Gallus,  in  aula  Thco- 
dosii  summam  dignitatem  consccutus  est, 
de  quo  historici  sunt  consulendi.  Litera- 
rum  cupidum  fuissc ,  docet  Syrcmachus  , 
amicus  cjus ,  Epist.  III.  82.  83.  88.  90. 
qui  cjus  eloquentiam  ,  sales  et  elegantiam 
commendat.  Adsunt  undecim  Epistolae 
Symmachi  ad  ipsum  scriptae  ,  sed  nulla 
Uhus  adest  responsio.  Auctores  Historiae 
literariae  Gallicae  tom.  1.  part.  2.  p.  323. 
existimant  .  Poema  ,  illud  ,  quod  fabulam 
Pasiphaes  mctris  fere  omnibus  Uoratianis 
exprimit ,  esse  hujus  Rufini  ,  quia  siglae 
V.  C.  ipsi  a  Goldasto  in  editione  Petromi 
additae  sunt.  Longe  melior  est  senlentia 
Fabricii  nostri,  Biblioth  Latin.  IV.  7. 
pag.  796.  qui  Victorini  Grammatici  esse 
ostendit,  illius  scilicet  Aretiochensis ,  cu- 
jus  librum  de  metris  Terentianis  in  Colle- 
ctione  sua  exhibct  Hclias  Putschius  p.  2706. 
Adeoque,  illud  Carmen  ideo  tantum  elabo- 
ratum  est,  ut  omnia  metrorum  genera  ju- 
venes  simul  expressa  haberent. 

RLTINUS  ,  incertae  sedis  Episcopus  ,  scd 
qui  tamen  seculo  XI.  vixit,et  Petro  Abbati 
Cassinensi  Librum  de  bonopacis  inscripsit, 
editum  a  Bern.  Pez  Bibl.  Asceticae  t.  IX.  1. 

RUTINUS,  qui  se  mayislrum  vocot , 
scripsit  Vitam  S.  Raymundi  Palmarii  Coti- 
fessoris  ,  qui  a.  1200.  obiit ,  exstat  autetn 
in  Actis  Sanctorum  tom.  VI  Julii  pag.  645. 
non  a  manu  primaeva  ,  sed  ex  versione 
Italica  anni  1525.  in  Latinum  sermonem 
conversa.  Alia  hujus  Raymundi  vita  Ita- 
lico  sermone  scripta  est  a  Petro  Mana 
Campio  Placentiae  1018. 

RLTFINUS  Antiochenus ,  Grammaticus. 
Commentarius  ejus  in  Terentium  MS.  est 
in  Bibl.  Vaticana  et  Ambrosiana.  Bern.  de 
Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  p. 
92.  100.    ;j23.    Cum  Prisciano    impressus 

i\  Comm.  de  metris  comias  et  oratoriis 
numeris  ,  teste  Gesnero. 


I  N  U  S 

RUFINUS,  Aqudegiensis  presbyter,  Con- 
cordia  fnon    Lusitaniae  oppido  ,  ut  Geor- 
gius  Cardosus  in  Hagiologio  d.  20  Junii  , 
Pseudo-Dextrum    secutus ,    credit.    Adde 
Nic.  Antonii  Bibl.  Hispanam    veterem    III. 
5.    n.    12o.   126.)    sed  Carnorum    colonia 
oriundus.    Toranii   cognomen    ipsi    vulgo 
tribuunt :  quem   Tyranniam  vocat  Appen- 
dix  ad  Isidorum  et  Udefonsum  de  Script. 
Eccles.  c.  4.  De  vita  ejus    nolo    pluribus 
agere  ,  Lectores  ablegans  ad  Henr.   Nori- 
sii  Hist.  Pelagianam  I.  2.  3.  Tillemontium 
tom.  XII  Dupinium  ,  Caveum,  Ceillerium, 
praecipue   Fontaninum    in    hist.    literaria 
Aquilcgiensi ,  lib.  IV.  et  V.  et    Annalium 
Ecclesiasticorum  scriptores.  Oudinus  nihil 
de  illo,  quod  non  miror,  quum  et    alios 
omiserit  non  negligendos.  Vita  Rufini  Gal- 
lico  sermone    prodiit    Paris.   1724.  12.  3. 
Vol.    (  Journ.    des    Scavans    1725  ,   pag. 
391  ).    Pelagii    praeceptor  fuit,  Pagius  ad 
a.  409.  n.  26  seqq.  peccatum  originis  ne- 
gavit ,  adeoque  Pelagianorum  Coryphaeus 
fuit.  Sirmondus  tom.  I  p.  304.  Ilenr.  No- 
ris    diss.    de    Synodo  V.  c.  13.  Walchius 
diss.  de  Pelagianismo  ante  Pelagium  CJen. 
1738.)  §.  39.  Palladius  Hist.   Lausiaca  c. 
118.  negat  hoc  Rufino  inventum  esse   vel 
yvu  swumpov  vel  s7r«otE^pwv  Fabulas  mul- 
tas  illius    dctegit    Baronius  ,  cujus  confer 
Indicem  tomi  IV.  et  V.  nec  non    Possevi- 
num  tom.  II  Apparatus  p.  358.  seqq.  De 
mala  ejus    fide    in   vertendis  scriptoribus 
Graecis    conquentur    etiam    Dallaeus    de 
scriptis  Dionysii  et  Ignatii  II.  40.  seqq. 
Scripta  cjus  nunc  sequantur. 

1 .  De  benedictionibus  Judae  et  reliquo- 
rum  Patriarcharum.  Exstant  in  Orthodo- 
xographis  Heroldi  et  Grynaci.  MS.  in  Bi- 
bl.  Vindobon.  teste  Lambecio  t.  II  p.  800. 

2.  Commentarii  in  Hoseam.  Ab  auctore 
seculi  V  medii  scriptos  esse  credit  Tille- 
montius  t.  XII.  p.  290. 

3.  4.  Comment.  in  Joelem  et  Amos. 

5.  Expositio  Symboliad  Laurentiurn  Epi 
scopum.  Legitur  inter   Opera    Cypriani  et 
Ilieronyrni ,  quibus  a  nonnullis  temere  ad- 
scribitur. 

6.  Jlistoriae  Ecclesiasticae  libri  II.  ab 
initio  haereseos  Arianae  usque  ad  mortem 


R  UF  1 

Theodosii  fef.  Graecam  illorum  librorum 
versionem  fecerunt  Gelasius  Caesareensis 
et  Cyrillus  Hierosol.  teste  Photio  p.  120. 
Usi  sunt  ea  Theodoretus  et  Socrates.  Vid. 
Petavius  contra  Grotium  p.  83.  Dodwellus 
dejure  Laicorum  sacerdotali  p  278.  Locus 
Graece  affertur  in  Act.  I.  Synodi  Nicaenae 
secundae  tom.  III  Conciliorum  Binii  pag. 
491.  494.  Socrates  primumejus  fidem  prae- 
fationem  libri  II. 

7.  Commentarius  in  Psalmos  LXXV.  A 
recentioribus  interpolatum  credit  Gatake- 
rus  in  Adversariis  p.  70. 

Haec  opera  prodierunt  Lugd.  1570.  Pa- 
ris.  Somnius  1580.  fol.  (303  cura  Kenati 
Laur.  De  la  Barre  editio  rarissima ).  Me- 
moratur  etiam  editio  Romana  1  470.  fol. 
(304  a  Labbfe  ,  at  non  vidit  Audifredus  , 
Specimen  p.  69. ) 

8.  Apologia  Pampluli  pro  Origene  La- 
tine  versa.  Exstat  Operum  Hieronymi  t. 
V  p.  245.  edit.  Martianaei. 

9.  Apologia  pro  Origene ,  sive  de  De- 
pravatione  librorum  Origenis.  ibid.  p.  249. 

10.  Alia  pro  eodem  Apologia.  ib.  p.  250. 
41.  Epistola  sive  Apologia    ad  Anasta- 

sium  Papam  de  fide  sua.  ibid.  p.  259. 

41.  Invectiva  adversus  Hieronymum  al- 
tera :  tres  enim  scripserat ,  (non  duas, 
ut  vulgo  creditur)  teste  ipso  Hieronymo 
t.  II  p.  134.  et  saepius  alibi.  In  editione 
Martianaei  bis  occurrit ,  tom.  IV  part.  2. 
p.  350.  et  tom.  V  p.  261. 

13.  Professio  fidei ,  sive  Palinodia  ,  con- 
stans  Anathematismis  XII.  qui  Origenia- 
nis  et  Pelagianis  oppositi  sunt.  Sub  Rufi- 
ni  nomine  inter  Marii  Mercatoris  Opera 
edidit  Garnerius  part.  I  p.  114.  llierony- 
mo  tribui  in  antiquo  MS.  testatur  Mabil- 
lonius  tom.  1  Musei  Italici  p.  218.  Edidit 
quoque  Henricus  Noris  Hist.  Pelag.  I.  3. 
Adde  Natalem  Alexandrum  sec.  IV.  parte 
I.  pag.  686. 

4  4.  Libellus  fidei  prolixissimus  contra 
varios  haereticos  Latine  versus.  Primus 
edidit  Jacobus  Sirmondus,  Paris.  1650.  8. 
repetitus  est  tomo  I  Operum  ejus,  et  t. 
XXVII.  Bibl.  Patrum  maximae.  Pelagio 
tribuitur  in  MS.  Corbeiensi  ,  quam  sen- 
tentiam  refellit  Sirmondus  Garneriufl  Ru- 


NUS  429 

fino  cuidam  Syro  vindicat  ,  et  illustrat  in 
Appendice  ad  tomum  I.  Marii  Mercatoris 
pag.   286. 

4  5.  Opera  Josephi  Laline  conversa  ,  quae 
res  ipsi  satis  infeliciter  cessit.  Quamvis 
sint ,  qui  non  ab  ipso ,  sed  a  quodam 
amico  Cassiodori  versos  esse  dicant  libros 
Antiquitalum  ,  ut  ex  ejus  c.  17.  Institu- 
tionum  divinarum  notant  Lambecius,  Jo. 
Andr.  Bosius  ,  et  Isaacus  Vossius  :  Qui  , 
nescio  ,  inquit ,  quo  fato  factum  sit ,  ut 
illa  versio  sub  Rufini  ambulet  nomine,  ac  si 
necessum  sit ,  ut  omnes  ineptae  interprela- 
tiones  Rufinum  habeant  auctorem  Epipha- 
nii  Scholastici  nomine  edidit  in  luculenta 
sua  Josephi  editione  Eduardus  Bernardus. 
Plura  dabunl  lttigius  in  Prolegomenis  ad 
Josephum  et  Fabricius  noster  Bibl.  Grae- 
ca  IV.  6.  11.  qui  etiam  editiones  sat  mul- 
tas  operose  recenset. 

16.  Euscbii  Historiam  Ecclesiasticam  La- 
tine  vertit,cujus  jam  meminit  Augusti- 
nus  de  cura  pro  mortuis  c.  6.  tom.  VI. 
Operum  p.  379.  Mala  hic  fide  versatus  est, 
addendo ,  mutando  et  subtrahendo.  Edi- 
tiones  varas  pete  rursus  ex  Bibliotheca 
Graeca  t«  Tavu  V.  44.  p.  59. 

17.  Clementis  Recognitiones  Latine.  Me- 
minit  Gennadius.  Eduntur  cum  Clemente. 
Cum  Epistola  ad  Jacobum  fratrem  Domim, 
quam  noster  itidem  vertit. 

18.  Anatolii  Liber  de  Paschate.  Versio 
edita  est  a  Bucherio  una  cum  Victorini 
Paschali  Canone.  Antwerp.  4  634.  fol.  pag. 
439. 

19.  Origenis  varia  .  ki^i  apxui/  Hotni- 
liae  in  Genesin  ,  Eocodum,  Leviticum  ,  Nu« 
meros  ,  Josudm  ,  Judices  ,  primum  Regum, 
Psalmos,  Canticum  Canticorum.  inEpist  ad 
Romanos  Latine.  De  singulis  videFabricium 
nostrum,  ubi  de  Origene  agit.  De  libro  7r«pt 
apxuv  speciatim  Walchii  dissert.  de  Pela- 
gianismo  ante  Pelagium  p.  67.  70. 

20.  Rasitii  Caesariensis  ct  Cregorii  Xa- 
zianzeni  quaedam  Latine ,  in  antiquis  illo- 
rum  Patrum  editionibus.  Orationis  tamen 
XLIX  et  L.  Nazianzeni  versio  perperam  Hu- 
fino  tribuitur  :  et  Prologus  illis  orationibus 
praemissus  alio  spectat.  Vide  quae  Chifilc- 
tius  annotavit  ad  Vigilium  p.  58. 


m  »  u  f 

II,  VikU  Patruin.  In  ediliODC    Roswcx- 

tli  DOBtro  tnl»uunlur  libor  II.  qui  Palladii 
Historiam  Lausiacam,  et  terlius ,  qui  Hc- 
rarlul.it>  Paradisum  continet.  Adde  Roswe- 
vdi  Prolegom.  X. 

orii  vitum  S  Phileae ,  Episcopi 
Thmuittini  et  sociorum   recognovit ,  quae 
ediia  esl  in  Actia  Sanctorom   tom.  I  Febr 
pag.  wa. 

B3.  Xysli  sivc  se.cti  Philosophi  sententiae 
a  Rufino  versae  sunt  .  de  quibus  infra  in 
Xystus. 

24.  De  bono  pacis  libros  duos  Rulini  So- 
lani  nomine  ( forte  Torani  scriptum  fuit } 
ei  Bibl.  Tegernseensi  praelo  paratos  habet 
Celeb.  Bernardus  Pezius ,  prout  ipse  te- 
statur  Dissert.  Isagogica  ad  tomum  I. 
Thesauri   Anecdot    novissimi  p.  14. 

Perierunt  dlius  quaedam  a  Gennadio  c. 
17.  memorata  .  ut  sunt  :  Senlentiae  Pam- 
phili  Martyris  udversus  Mathcmaticos,  (\'\- 
de  Henr.  Noris  dissert.  de  Synodo  V.  p. 
/ijiistolae  variae  ,  Invectiva  adoer- 
sus  Hieronymum  prior  ,  Evayrii  Pontici 
Opuscula.  Etiam  e  Latino  in  Graecum 
quaedam  vertisse  testatur  llieronymus  t. 
II.  p.  165. 

Q)uosdam  Sermones ,  Zpnoni  Veronensi 
vulgo  Uibutos,  Rulini  csse  ,  in  editione 
Zenonis  recentissima  ostenderunt  Petrus 
et  Ilieron  Ballerini  fratres.  Veron.  1739.  f. 

*  De  operum  Josepbi,  quae  vulgo  ferun- 
tur  a  Rulino  versa,  translatione  egregic 
commentalus  est  vir.  cl.  Muratorius  Anti- 
quit.  t.  III  p.  918.  Certum  ille  ponit  Cas- 
siodori  aetate  Antiquitates  Judaicas  Iatini- 
tate  donatas  fuisse  ,  eodem  Cassiodoro  in- 
stante  ,  ut  ipse  testatur  Instit.  Div.  Liter. 
c.  17.  quam  primam  fuisse  operis  huius 
versionem  ex  eo  constat ,  quod  ab  anti- 
quiore  scriptore  translatum  nemo  unus  ex 
veU  i  ibas  umquam  dixit:  nec  votustissimus 
Mediolanensis  codex  qui  in  papyro  Aegi- 
ptia  scriptam  Antiquitatum  Josephi  ver- 
:n  continet ,  Rulini  nomen  umquam 
praefart.  Liber  vero  d^  bello  Judaico  utrum 
a  EUifioo  versus  sit ,  Cassiodori  etiam  ae- 
tate  arnbigebatur.  Immo  potius  ex  silentio 
Gennadii,  qui  interopera  Rufini  hanc  ver- 
m  oequaquam  acceneet .  ptene  evin- 


l  N  L  S 
citur  latinum  huius  opci  i  intfipretemalium 
a  Rulino  iiuerendum  esse.  K\  his  omnibus 
inferendum  Antiquitates  Judaicas  latinis 
litteris  traditas  opu9  Authoris  esse  Rufino 
recentioris ;  versionem  autem  de  Bello  Ju- 
daico  num  Rufini  sit  ambigi  merito  posse. 

Describenda  nunc  venit  splendida  editio 
Veronensis  operum  Rulini  non  ante  mul- 
toa  annos  a  Cl.  Dom.  Vallarsio  Veron.  Pre- 
sbylero  curata  cuius  t.  1  prodiit  Veronae 
174.").  alterum  vero  non  sine  votorum  sol- 
licitudine  expectamus.  Praeceditomnia  Ru- 
(ini  Vita  a  V.  C.  Fontanino  adornata  ,  at- 
que  in  eius  historia  Aquileiensi  inserta , 
publicique  juris  postobitum  Authoris  facta. 
Vitam  hanc  nonnullis  correxit  emendavit- 
que  Vallarsius. 

Inter  Rufini  opera  familiam  ducit  liber 
de  benedictionibus  Patriarcharum  cum  no- 
tis  cl.  cditoris  recensitum  ad  Cod.  MS.  Bi- 
blioth.  Bononiensis. 

2.  Commcutarius  in  Symbolum  Aposto- 
lorum  ad  Balutianam  editionem  exactus. 

■I  Ilistoria  Monac/iorum  et  Itinera  per  yE- 
yiptum  S.  Petronii  Bononiensis  nomine  sci  i- 
pta  ex  editione  Roswcydiana  repraesentata. 

4.  Duo  Ilistoriae  Ecclesiasticae  libri  cum 
MSS.  Codicibus  comparati.  Monendi  sunt 
hic  lectores  studiosi  historiam  hanc  Rufini, 
atque  una  pariter  totam  eius  versionem 
Ilistoriae  Ecclesiasticae  Eusebii  extarc  in 
vetustissimo  Codice  Cathedralis  Ecclesiae 
Luccnsis  tempore  Caroli  Magni  scripto,  qui 
sane  consuli  meretur ,  ut  eo  accuratior 
historia  ista  reddatur. 

5.  Libri  Apoloyetici  duo  adversus  Hiero- 
nymum  subiuncta  Apoloyia  ad  Anastasium. 

Succedit  his  appendix  dubia  atque  spu- 
ria  continens.  Primus  omnium  sese  ofiert 
Commentarius  in  73  priores  Psalmos.  Au- 
thorem  huius  opusculi  quamquam  Anony- 
rnum  Vallarsius  in  Praefatione  investigans 
Gallum  esse  natione  certo  indicio  tenere 
se  demonstrat  ,  ncc  facile  alium  esse  ait  a 
Vincentio  Presbytero  Gallo,  de  quo  Genna- 
dius  De  Scriptorib.  Eccles.  cap.  80. 

2.  In  tres  minores  Prophetas  Oseam,  Joe- 
lem ,  Amos  Commentarius ,  quem  ab  Ili- 
spano  scriptore  datum  ,  et  forte  a  Paulo 
Orosio  ex  coniectura  deducit. 


k  i:  P  i: 

3.  Vita  S.  Eugeniae  Virg  ac  Martyris  . 
quam  ex  Graeco  a  Rulino  versam  recentio- 
rcs  quidam  nullius  veteris  Codicis  autho- 
ritate  persuasi  scripserunt.  Edita  est  a  Ko- 
sweido  ,  et  cum  eius  notis  recusa. 

4.  Libellus  de  fide  a  Card.  Norisio  olim 
e  Vaticano  .  et  a  Garnerio  ex  Rellovacensi 
Codice  productus  sub  Ru  lini  nomine  quam- 
quam  ille  quidem  Rutinum  Anuileiensem 
praescripsit ;  alter  Ruflnum  Hieronymi  di- 
scipulum  ;  sed  a  Rufino  nostro  alienam  es- 
se  scriptiunculam  Vallarsius  contendit. 

5.  Rufini  Presbyteri  Provinciae  Palesti- 
nae  liber  de  fide  a  Sirmondo  olim  vulga- 
tus,  et  nunc  iterum  recusus  additis  ex  .MSS. 
Codicibus  variantibus.  * 

RUFINUS  Floridus  ,  Poma  Britannus  , 
illustris  vir  ,  genere  ac  varia  rerum  eru- 
ditione  pollens ,  ex  illis  Britannis  unus 
erat ,  qui  cum  Caesare  Maximo  in  Ar- 
moricam  classe  trajecit.  Post  comparatas 
multo  sudore  scientias ,  Theodosius  illum 
prae  aliis  ,  Arcadio  juveni  adhuc  tutorem 

constituit Hic  ille  Rufinus  erat ,  quem 

C.  Claudianus  PoSta  duobus  libris  insecta- 
tus  est  acerbissime.  Unde  contra  eundem 
Claudianum  hic  scripsit  Epigrammata  28. 
Ad  Theodosium  Imperatorem  lib.  I.  De 
oris  maritimis ,  lib.  I.  et  alia  his  similia 
plura.  Claruit  anno  Christi  414.  Ilaee 
Ralaeus  Centur.  I  42.  qui  ad  Jo.  Cuspi- 
niani  Vitas  Caesarum  provocat.  Pitseus 
in  Indice  operis  sui  de  illustribus  Angliae 
scriptoribus  Rufini  Floridi  nomen  habet , 
et  anni  414.  numerum  adjicit,  sed  nihil 
de  hoc  Rufino. 

Ut  verum  fatear  ,  pleraque .  quae  hic 
adscripsi  ,  falsa  sunt.  Floridi  nomen  ipsi 
nemo  adjecit.  Rritannus  natione  non  fuit , 
sed  Gallus ,  teste  Zosimo  et  Suida.  De 
facultate  carminum  pangendorum  altum 
cst  apud  omnes  silentium.  Et  qui  poterat 
Claudiano  rcspondcre,  quum  Carmen  hujus 
in  Rufinum  non  nisi  post  infelicem  ejus 
mortem  confcctum  sit  ? 

RUFINUS  Scifius  ,  aliis  Sipius,  Assisias  , 
ox  Comitibus  Saxiruboi  .  consanguineus 
S.  Clarae  ,  discipulus  S.  Francisci  ,  obiit 
d.  14.  .Nov.  1270.  Cun  aliis  duobus  sociis 
S.  Francisci     Angclc  Keatino  et  I  eone  \- 


R  T  L  S  131 

sisiato  confecit  Legendam  sive  Vitam  et 
miracula  S.  Francisci.  WaddingusdeScript. 
Ord.  Minorum  p.  312.  Jacobilli  Ribl.  Um- 
briae  pag.  243.  Wiilot  Athenae  sodalitii 
Franciscani  p.  320. 

RUFUS  Festus  Avienus :  vide  de  hoc 
Fabricium   Ribl.  Latinae  III.  11. 

Sexlus  RUFUS ,  qui  Breviarium  dedit, 
eodem  capite  a  Fabricio  §  7.  memoratur. 
Addo  tantum  editiones  aliquot  antiquio- 
res  ,  ex  quibus  constabit .  quam  varie  no- 
men  ejus  et  titulus  libri  scribatur.  Sixti 
Rufi  .  viri  Cons.  Valentiano  Aug.  de  hi- 
storia  Romana  libellus  ,  Romae  apud  Eu- 
charium  Silber  ,  1491.  4.  Ruffi  Sexti  (.e- 
storum  Romanorum  liber  ,  Romae  per  Ste- 
phanum  Plank  ,  1492.  4-  Sexti  Ruffi  Epi- 
tome  de  Historia  Romana,  Paris.  per  Mi- 
chaeMem  Vascosanum  1543.  4.  Rufi  Festi 
Rreviarium  rerum  gestarum  populiRomani. 
Paris.  ap.  Mamertum  Patissonum  1588.  8. 

Rufi.  Fonti  Rreviarium  et  inscriptiones 
aliquae  antiquae  ad  aquaeductuspertinen- 
tes  ,  et  descriptio  urbis  Romanae,  MS.  in 
Ribl.  Cardinalis  Ottoboni.  Bern.  de  Mon- 
tfaucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  p.  189. 

RUFUS  ,  Poeta  seculi  circiter  XII.  qui 
de  rebus  Curialium  scripsit  ,  et  a  Mat- 
thaeo  Vindocinense  refutatus  fuit.  Haec 
docet  Scholiastes  Ebrardi  Rethuniensis  su- 
pra  a  Nostro  adductus  tomo  U.  p.  486. 
qui  tamen  ,  cum  de  Matthaeo  agit ,  t.  V. 
53.  hoc.  opus  eius  non  memorat. 

RUGGERUS  Fuldensis,  v.  supra  Rogerius. 

RUPERTUS  vel  etiam  Robertus  Abbas  , 
scripsit  Historiam  expeditionis  Hierosoly- 
mitanae  sub  Urbano  II.  quae  MS.  est  in 
Riblioth.  Cardinalis  Ottoboni.  Bern.  de  Mon- 
tfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  189. 

Alius  RUPERTUS  Abbas  ,  cusjus  Stimu- 
lum  charitatis  in  Jesum  Christum  in  Bibl 
Vaticana  obvium  profert  idem  Montfauco- 
nius  p.  99. 

RUPERTUS.  monachus  8.  Albani  apud 
Moguntiam  ,  scholae  ibidem  praefuit  drca 
a.  892.  Fftoffl  8.  .!/6am'motrice  dcscripsit. 
Ita  Trithemius  in  Chron.  Biraaogiensi.  Dan. 
vero  Papebrochius  in  Actis  Sanctor.  tom 
IV.  .lunii  p.  89.  looge  janioren  dmouo 
cial  .  qui  secule  XIII.    wl.   etisn   sertus 


432  R  U  P  E 

vixerit,  idque,  quum  illa  vita  nusquarn 
hodie  compareat  ,  ex  versibus  leoninis  , 
quorum  specimen  adest,  probat,  qui  secu- 
lo  XII.  exculi  coepere.  Adde  Ilist.  literai- 
re  de  la  France  tom.  V.  p-  66i. 

RUPERTUS  ,  illustri  Comitum  prosapia 
oitus  ,x  Augiae  divitis  monachus  ,  circa  a. 
i007.  sripsit  de  ruina  ?nonastcrii  Augien- 
sis  ex  incendio  ,  prosa  ,  rythmo  et  car- 
mine.  Sed  liber  hodie  non  oxstat.  Jo. 
Egon.  de  viris  illustr.  Augiae  divitis 
II.    25. 

RUPERTUS,  Gallus,  Ord.  Carmelitarum 
circa  a.  1349.  Scripsit  in  libros  Senten- 
tiarum  .  in  librum  Sapientiae  ,  Canticum 
Canticorum  ,  Ecclesiaslem,  Proverbia,  Ec- 
clesiasticum  .  IV.  Evangelia,  Epistolas  Pau- 
li .  cie  septem  peccatis  mortahbus  ,  de  im- 
mortalitate  animae  ,  de  ludo  scachorum  , 
de  libertale  credendi ,  de  motibus  naturali- 
bus.  de  Effectibus  stellarum  ,  Sermones  de 
tcmpore  et  Sanctis.  Tiithemius  de  scriptor. 
Eccles.  c.  617.  Petri  Lucii  Ribl.  Carmeli- 
tana  p.  64.  75 

RLTERTUS,  liubertus,  vel  etiam  Ru- 
dmarus  .  Abbas  Gottivicensis,  ab  a.  1173- 
1199.  scripsit  Vitam  S.  A Itma nni ,  Episco- 
pi  Pataviensis  ,  quam  sine  nomine  Auctoris 
addito  publicavit  Sobastianus  Tongnagolius 
in  Vetoribus  Monumontis  pro  Gregorio  VIL 
contra  Schismatieos ;  Ingolstadii  1612.  4. 
editis.  Ex  duobus  Codicibus  MSS.  denuo 
edidit  Hicronymus  Pez  tomo  I.  S.  R.  Au- 
striacarum  pag-  138.  cujus  confer  Obser- 
vationes  praevias. 

ULTERTUS,  Abbas  Limburgmsis  ,  in 
dioecesi  Spirensi ,  natione  Germanus,  in 
Schola  Parisina  literis  incubuit.  Vixit  circa 
a.  1 124.  Scripsit  in  Canticum  Canticorum , 
de  contemlu  at  vanitate  hujus  mundi,  de 
Joanne  Baptista  ,  Rcvelationum  suarum 
lib.  I.  Sermones  de  Sanctis.  Trithcmius 
de  Script.  Ecclcs.  c.  365.  Rulaei  hist.  Uni- 
vers.  Parisinae  tom.  II.  p.  774. 

KLPERTUS  Episcopus  Olomucensis.  Ej- 
U8  l.ibellos  de  his ,  quae  ad  poenitentiam 
et  confessionem  pertinent ,  cujus  initium  : 
Sacra  Scriptura  continet  decem  praecepta 
etc.  MS.  exstat  in  Ribliotheca  monasterii 
IV.L-rrnsfnnsis.quod  testatur  Cel.  Rern.  Pe- 


R  T  U  S 

zius  in  Dissert.  Isagogica  ad  tom.  I.  The- 
sauri  Anecdotorum  novissimi  p.  14. 

RUPERTUS  Busius,  Anglus  ,  Ord.  S. 
Francisci  cirea  a.  1280.  Scripsit  Declara- 
tionem  in  Bcgulam  S.  Francisci,  de  anima 
ct  super  Sententias.  Trithemius  de  Script. 
Eccles.  c.  474.  Willot  Athenae  sodaliti 
Franciscani  p.  321. 

RUPERTUS,  primum  Decanus,  post 
Abbas  Tegernsecnsis ,  circa  a.  1170.  Ejus 
Epistolae  XXIV.  editae  sunt  in  Codice  Di- 
plornatico  Pezii  et  Hueberi  part.  II.  p.  4. 
Sequuntur  etiam  p.  11.  seqq.  Epistolae 
aliorum  ad  ipsum. 

RUPERTUS,  Abbas  Tuiticnsis  ,  natione 
Germanus,  Monachus  primum  S.  Lauren- 
tii  in  suburbio  Leodiensi  ,  deinde  in  mona- 
sterio  Sigebergensi ;  Oostbroekanum  uno 
miliari  ab  Ultrajecto  situm  ,  addit  Valerius 
Andreas,  Postquam  in  juventute  poSsi  ope- 
ram  navaverat,  deinceps  Scripturac  S.  in- 
cubit,  ad  quam  rem  ipse  adjuratus  Abbate 
Sigebergense  ,  quem  ut  parentem  revere- 
batur ,  scribit  sibi  Spiritum  Sanctum  de 
nocte  ,  ut  globum  ignitum  ,  totumque  pe- 
ctus  mira  suavitate  circumiisse  ,  hominem- 
que  totum  sibi  posscdisse ,  ut  in  Decla- 
matione  de  vita  Ruberti  narrat  Matthias 
Agricius  Witlichius.  In  ipso  autem  titulo 
editionis  Moguntinae  exstat  imago  Mariae 
Virginis  aeri  incisa  ,  et  sub  eadem  brevis 
narratio  docens  ,  Rupertum  ,  cum  tardio- 
ri  ingenio  esset ,  in  monasterio  S.  Lauren- 
tii  coram  imagine  Mariae  lapidea ,  reme- 
dium  eidem  impetVassc.  Credat  haec  qui 
volet.  Nos  scimus ,  dona  Spiritus  Sancti 
non  esse  tam  plumbea,  quam  quae  in  Ope- 
ribus  Rupcrti  inveniuntur.  Quicquid  sit  , 
propter  eruditionem  ,  quam  illo  seculo  pla- 
ne  singularem  possedit ,  a  Friderico  Ar- 
chiepiscopo  Coloniensi  Tuitium  vocatus , 
ibique  a  1120.  Abbas  constitutus  est ,  ubi 
tandem  a.  1135.  4.  Non  Martii  (conf.  Acta 
Erud.  1725.  55.J  fato  suo  functus  est.  De 
vita  ejus  confer  Orationem  Jo.  Tritbemii , 
et  Dcclamationem  Witlichii  memoratam  . 
Arn.  Wion  Lignum  Vitae  V.  74.  Galliam 
Christianam  tom.  III.  p.  754. 

Editiones    Operum  ejus    exstant  variae 
Coloniae   1527.  per  Franc.  Pirckman.    fol. 


R  U  PE 

quae  omnium  prima  cst  ,  bj  post  ap.  Ar- 
noldum  Birckman  ,  1533. 1566.  1577. 1598. 
et  1602.  et  Paris.  1638.  fol.  vol.  2.  Milii  ad 
manus  est  Moguntina  sumtibus  Uermanni 
Mylii  Birokmanni  1631.  fol.  duobus  volumi- 
nibus  cdita,  quorum  recensum  nunc  dabo. 
Tomo  I. 

De  operibus  S.  Trinitalis  libri  XII.  qui 
complectuntur  Commentarios  in  Pentateu- 
chum,  libros  historicos  Vet.  Test.  Psalmos, 
Prophetas  majores  ,  quatuor  Evangelistas, 
et  de  Operibus  Spirtus  S.  libros  IX.  Co- 
lon.  1525.  Lovan.  1551.  f.  apud  Sassenum. 

Commentarius  in  XII.  Prophetas  mino- 
res ,  pag.  703.  in  sex  posteriores  editus 
fuerat  primum  Noribergae  apud  Jo.  Pe- 
traeum  ,  1524.  8.  qui  eodem  anno  mense 
Octobri  Comm.  in  Jonam  et  Micheam  ad- 
didit:cum  quatuor  priores  nancisci  tunc 
non  posset.  Lovanii  1551.  ap.  Servatium 
Sassenum. 

In  Cantica  Canticorum  de  incarnatione 
Domini ,  p.  1054.  Colon.  1540.  fol.  et  apud 
Arnoldum  Birckman  1551.  fol. 

Comment.  iti  Job.  tum  primum  editus  , 
pag-  1 1 06.  in  Ecclesiasten  ,  p.  1 1 97. 
Tomo  II 

De  gloria  et  honore  Filii  hominis  ,  super 
Matthaeum  ,  p.  1 . 

De  glorificatione  Trinitatis  ;  et  de  proces- 
sione  Spiritus  S.  libri  IX.  p.  137.  Praemit- 
titur  hymnus  ad  Spiritum  S.  Prodiit  cum 
praecedente  seorsim  Colon.  ap.  Jo.  Soter. 
1533.  1540  et  Paris  1545. 

In  Evangelium  Joannis  UbriXIV.  p.  217. 
Norib.  1526.  8.  Colon.  1541.  Paris.  1545. 

In  Apocalypsin  Joannis  libri  XII.  p.  498. 
Editi  sunt  seorsim  Norimb.  1526.  Colon. 
1530. 

De  victoria  verbi  Dei  Ubri  XIII.  p.  626. 
Prodierunt  per  Ant,  Sorg,  civem  Augu- 
stensem,  1 487.  f.  Norimb.  1 523.  Colon.  1 540. 
Lovan.  apud  Servatium  Sussenum  1551. 

De  divinis  officiis  per  anni  circulum  , 
libri  XII.  pag.  750.  quod  Opus  ,  Cavco 
teste  ,  quidam  Walramo ,  Anselmi  amico, 
Iribuunt,  errore  satis  manifcsto.  Nam  in 
praefationc  ad  Cunonem  Episcopum  Rati- 


R  T  U  S  433 

sbonensem  directa  Rupertus  omnia  scripta 
a  se  huc  usque  cdita  pnarrat ,  simulque 
addit  ,  cujus  suasu  aut  hortatu  singula 
elaborata  sint  :  quae  singula  de  Walramo 
minime  omnium  valent.  Adest  quoque 
Codex  authenticus  Cunoni  a  Ruperto 
transmissuus  cum  imagine  utriusque  , 
quem  describit  Vir  Clar.  Bernardus  Pez 
dissert.  Isagogica  ad  tomum  I.  Thesauri 
Anecdotorum  novissimi  p.  39.  Prodiit  inter 
alios  Scriptores  de  sacris  Ecclesiae  ofliciis 
per  Melc.  Hittorpium  ,  Colon.  1568.  Ro- 
mae  1591.  Paris.  1610  nec  non  in  Biblio- 
theca  Patrum  Parisina  :  separatim  Co- 
lon.  1543.  fol.  Antuerp.  1593.  et  alibi. 

De  incendio  Tuitii  oppidi .  p.  884-  In  illo 
corpus  Dominicum  a  flammis  illaesum 
mansisse  narrat, 

De  meditatione  mortis  libri  II.  p.  894. 
Hic  liber  cum  praecedente  primum  editus 
est  a  Matthia  Agricio  Witlichio  ,  Coloniae 
apud  haeredes  Arnoldi  Birckmanni,  1572  8. 

Vita  S.  Heriberti  Archiep.  Coloniensis , 
p.  909.  et  apud  Surium  d.  16.  Martii  ,  et 
in  Actis  Sanctorum  tom.  II.  Mart,  p.  475. 
Baronius  ad  ann.  1021.  n.  2.  Rupertum 
non  tam  auctorem  ,  quam  illustratorern 
hujus  Vitae  dicendum  esse  ait;  quippe 
qui  eam  (  ut  in  praefatione  testatur )  ab 
antiquiore  scriptam  auctore  styli  rubigine 
subobscuram  expolire  et  cultiorem  reddere 
laboravit.  Vide  supra  tom.  IV.  p.  521. 

Passio  B.  Eliphii  martyris  in  urbe  Tul- 
lensi  p.  924.  et  ap.  Surium  d.  16.  Octobr. 

Sequentia  tum  primum  edita  fuerunt : 

De  Voluntale  Dei  liber  I  p.  929. 

De  Omnipotentia  Deilibcr  I.  p.  936.  Atqui 
vero  hi  duo  libelli  jam  prodierunt  No- 
rib.  1524.  8.  apud  Jo.  Petraeum  ,  editore 
Andrea  Osiandro. 

In  quaedam  Capitula  Regulae  S.  Bene- 
dicti  lib.  IV,  p.  946. 

Altercatio  Monachiet.  Clerici,  quod  liceat 
Monacho  praedicare  ,  p.  970.  Incipit  :  Ini- 
quc  agis  resistcns  mihi  in  faciem  Desit  : 
Quomodo  ergo  praedicabit  ? 

De  eodem  Epistolaad  Eberhardum  ,  Ab- 
hutcm  Brunwilarensem ,  p.  97S 


b)  Vid.  Hockeri  Catalogum  Blbl.  Heilsbrunonsls,      p    144.  I4fi 


206 


RUPE 

Dc  laesioM  cnyimtatis.  ct  an  possit  con- 
sccran  corrupta  ?  pag.  973.  Quaestio  haoe 
ipsi  proposita  fuorat  a  quodam  Clerico ,  cu- 
jus  prima  litew  era*  W.  An  virr/iiiitatis 
amittat  palmain  .  qui  vcl  quac  propriis  aut 
alienis  mauihus.  vcl  qualibctalia  artc  prac- 
tcr^naturalcm  coitum,  sibi  scmcn  clicucrit? 
Quaestionem  hanc  de  viris  excitari  non 
miror;  sed  hoc  non  placet ,  a  talibus  has 
quaestiones  circa  sequiorem  sexum  move- 
ri ,  et  ad  easdem  responderi  ,  quibus  glo- 
riosum  est  non  nosse  focminas  ,  et  igno- 
rantiam  suam  potius  fateri  dcbebant,  quam 
de  talibus  vel  cogitare. 

Huc  usque  editio  Moguntina  ,  sed  alia 
quoque  post  id  tempus  edita  sunt ,  quac 
nunc  addimus. 

Apologia  Ruperti  quando  citatur,  ne  Le- 
etor  illam  in  Operibus  illius  frustra  requi- 
rat,  sciendum  est ,  eam  esse  librum  pri- 
mum  Opcris  in  quaedam  Capitula  Regulae 
S.  Benedicti.  Cum  enim  ab  aemulis  quibu- 
sdam  lacessitus  fuisset ,  et  haereseos  ac- 
cusatus,  quum  ex  scriptis  ejus  varia  ex- 
sculperent ,  et  in  sensum  pravum  detor- 
querent ,  ipse  coactus  est  se  excusare  ,  et 
ejus  rei  gratia  juvenculus  asello  vectus  , 
et  uno  puero  comitatus  in  Franciam  abiit. 
Sed  ille  multa  historica  de  hoc  itinere  non 
enarrat.  Loca  quaedam  excerpta  ex  hac 
Apologia  dedit  Witlicbius  post  librum  de 
incendio  Tuitiensi  p.  94.  quum  ipsa  tunc 
nondum  esset  edita  ,  sed  omnes  illae  sen- 
tentiae  libro  hoc  primo  ,  quem  indicavi- 
mus,  inveniuntur. 

Dialogorum  inter  Christianum  et  Judae- 
um  libri  III.  quibus  Annuli  nomen  dedit , 
editi  sunt  a  Gabr.  Gerberonio  ad  calcem 
Operum  Anselmi.  Paris.  4675.  p.  524. 

Scripsit  etiam  Res  gestas  Episcoporum 
Leodiensium  et  Abbalum  S.  Laurentii  libris 
V.  quorum  tres  priores  perierunt ,  quia 
monachus  imperitus  eos  e  oodico  abrasit , 
et  Rpitomen  Operis  Bornardi  in  Cantica  , 
quae  vulgo  Reinero  tribuitur ,  reposuit. 
Duos  reliquos  abbreviatos  ab  a.  959.  edi- 
derunt  Martene  et  Durand  Collect.  amplis- 
sima  tom.  IV  p.  1033.  cum  variorum  con- 
tinuationibus. 

De  vita  vere  Apostolica  Dialogoruoi  li- 


R  T  U  S 

bri  V.  editi  sunt  a  Martene  et  Durand  Col- 
lect.  ampliss.  IX.  pag.  969.  in  quibus  au- 
ctor  demonstrare  cupit ,  monachos  ad  om- 
nia  Ecclesiae  munia  obeunda  idoneosesse, 
summamque  illis  injuriam  a  Canonicis  re- 
gularibus  fieri  ,  qui  vix  scculo  XI.  exor- 
ti ,  statim  eis  bellum  indixerunt.  Horum 
dialogorum,  verba  sunt  observationis  prac- 
viae  ,  auctor  suum  ex  professo  nomen 
subticuit  ,  si  quid  in  eis  boni  protulit,  id 
totum  Deo ,  a  quo  omne  bonum,  referens, 
optansque  ,  ut  laude  sua  mutus  liber  ipse 
legatur,  dummodo  laudem  Dei  et  Ecclesiae 
loquatur.  Scriptos  tamen  a  Ruperto  Abba- 
te  Tuitiensi  prope  Coloniam  Agrippinam 
conjectura  non  levi  possumus  asserere. 
Nam  Graffchatense  monasterium ,  cujus 
ex  codice  illa  aetatc  exarato  ipsos  descri- 
psimus,  situm  est  in  dioecesi  Coloniensi , 
simileque  exemplar  postea  in  ipso  Ruperti 
coenobio  Tuitiensi  reperimus ,  quod  pene 
unicnm  ex  omnibus  tanti  viri  Operibus  ibi- 
dem  superstes  habetur.  Deinde  auctor  li- 
brum  suum  tertium  his  terminat  verbis : 
Imminens  S.  Nicolat  festivitas  compelht  nos 
sibi  insistere ,  unde  compelhmur  quartum 
distinguere  ,  cujus  ad  hoc  possumus  prece 
juvari.  Porro  S.  Nicolaus  patronus  est  vi- 
cini  Tuitio  Brunvillarensis  monastcrii,  quo- 
cum  magnam  haud  dubium  consuetudinem 
habebat  Rupertus.  Demum  certum  est  hoc 
de  argumento  Opus  aliquod  a  Ruperto 
compositum  fuisse,  ut  discimus  ex  An- 
selmi  Havelbergensis  epistola  ad  Abbatem 
Husbergensem  ,  qui  occasione  Petri ,  cu- 
jusdam  Canonici  regularis  ,  gratia  majoris 
perfectionis  ad  monachos  transvolantis , 
ejusdem  argumenti  lucubrationem  edide- 
rat.  Hanc  enim  ille  refellere  cupiens,  ma- 
gno  cum  contemtu  sic  de  Ruperto  efTatur : 
Porro  nescio ,  cuius  Roberti,  cuiusdam  do- 
ctrinam  adnectis  ,  cuius  auctoritas  ,  quia 
in  Ecclesia  ignoratur,  ea  felicitale  contem- 
nitur ,  qua  probatur.  Huc  usque  observa- 
tio  praevia. 

Epistola  ad  Liezelinum  Ccmonicum,  qua 
ratione  Monachorum  Ordo  praecellit  Ordi- 
nem  Clericorum ,  edita  est  sub  nomine 
Roberti  in  Martene  et  Durand.  Tliesauro 
novo  Anecdotorum  tom.  1  pag.  285.  el    no- 


U  U  V  I  C 

vum  argumentum  subministrat,  Dialogos 
modo  dictus  esse  Ruperti  Tuitiensis ,  id 
quod  miror  ab  illis  Duumviris  esse  praeter- 
missum. 

Memorantur  tamen  ejus  quaedam  non- 
dum  edita  ,  ut  sunt :  Opus  ex  libris  Re- 
gum  de  glorioso  Rege  David ,  quod  ipse 
adducit  in  praefatione  ad  librum  de  divinis 
officiis  :  Opusculum  trium  libellorum  sub 
Dialogo  Judaei  et  Christiani  de  sacramen- 
to  fidei ,  memorat  una  cum  priore  Anony- 
mus  Mellicensis  c.  117.    Epistolarum    lib. 

I.  Tritheroius  c-  365.  Sermones  et  Carmi- 
na  varia ,  scil.  Vitam  D.  Augustini,  Vitam 
S.  Odiliae  virginis,  Cantus  ecclesiasticos  de 
S.  Severo  confessore.  Witlichius  in  praefat. 
Apologiae  p.  93.  et  Declamatione  p.  108.  b. 

Carminum  libri  IV.  et  Hymni  lecti  fue- 
runt  Leodii  ad  S.  Laurentium  ,  teste  Val. 
Andrea  in  Bibl.  Belgica  p.  805. 

Exciderunt  illi  quaedam  contraTranssub- 
stantiationem,  quae  Protestantes  urserunt , 
Pontificii  vero  vindicare  audent.  Vide  Aub. 
Miraei  Scholia  ad  Honorium  Augustodu- 
nensem  IV.  26.  p.  92.  Bulaeum  Hist.  Uni- 
vers.  Parisinae  tom.  II.  pag.  714.  Bellar- 
minum  de  Sacramento    Eucharistiae    III. 

II.  et  15  nec  non  de  Scriptoribus  Ec- 
cles.  Pagium  ad  a.  1111.  n.  9.  Rich.  Si- 
monem  Hist.  Crit.  N.  T.  p.  389.  seqq. 

RURICIUS,  Gallus,  nobili  genere  natus, 
duxit  lberiam  illustri  stirpe  ,  quibus  Epi- 
thalamium  scripsit  Sidonis  Apollinaris.  Po- 
stea  seculo  renunciavit,  factus  a.  484. 
Episcopus  Lemovicenus  ,  mortuus  est  a. 
507.  Exstant  ejus  Epistolarum  librill.a) 
primum  editi  a  Canisio  Lect,  Antiquarum 
tom.  V.  p.  459.  edit.  Basnagiana  tom.  I. 
p.  369.  Deinde  prodicrunt  in  Bibl.  PP. 
Parisina  1654.  tom.  II  p.  369.  et  in  dua- 
bus  sequentibus.  Baluzius  editionem  no- 
vam  promisit ,  sed  praestare  non  potuit. 
Vide  pluribus  Historiam  Galliae  literariam 
tom.  III.  p.  49.  Circa  Chronologiam  variat 
Gallia  Christiana  t.  II.  p.  501.  s. 

Nomina  eorum  ,  ad  quos  Ruricius 
literas  dcdit. 

iEonio  Episc.  I.  15.  II.  8.  15. 


I  U  S  435 

Agricolae  ,  II.  34. 

Albino  Presb.  II.  45: 

Ambrosio  Episc.  II.  43. 

Apollinari,  II.  25.  40. 

Aprunculo  ,  II.  48.  54.  55.  50.  57. 

Bassulo  Episc.  I.  7. 

Caesario  Episc.  II,  32.  35. 

Capilluto  Episc.  II.  20.  30. 

Celso,  I.  12.  13.  14. 

Censurio  Episc-  II.  50. 

Cerauniae  ,  II.  14.  40.  v.  infra  Namacio. 

Claro  Episc.  II.  63. 

Constantio ,  II.  23.  42. 

Coronopio  Episc.  II.  6. 

Elafio,  II.  7. 

Eonio  ,  vid.  iEonio. 

Eracliano ,  II.  29. 

Eudonio  et  Melantiae ,  II.  38. 

Eufrasio  Episc.  II.  21.  22. 

Fausto  Episc.  I.  1.  2. 

Foedamio  et  Vilico ,  II.  13. 

Fredario ,  I.  11. 

Hesperio  ,  3.  4.  5. 

Hispanio ,  45. 

Ioanni,  II.  47. 

Leontio  ,  II.  4-1. 

Lupo ,  I.  10. 

Namacio ,  II.  5.  61. 

Namacio  et  Cerauniae  ,  II.  1.  2.  8.  4. 

Nepotiano  ,  I.  6. 

Ommacio,  I.  18.  II.  27. 

Parthemlo  et  Papianillae ,  II.  36. 

Pet.  ...  II.  37. 

Pomerio,  I.  17.  II.  9. 

Praesidio,  II.  11,  12.  52. 

Rustico,  11,19.  53. 

Sancto ,  II.  18. 

Sedato  Episc.  II.  17.  33.  31. 

Severo,  II.  58. 

Sidonio  Fpisc.  I.  8.  9. 

Sidonio  Videnti,  I.  16. 

Stephano,  II.  51. 

Sthoracio  ,  f.  Stauracio ,  II.  59. 

Taurencio  vel  Turencio  ,  II.  16.  46. 

Vero  ,  II.  22. 

Victorino  Episc.  II.  39. 

VitUimeno,  II.  60.  62. 

Volusiano  ,  II.  64. 


a)  Non  XI.  ut  mcndost'    legitur    apud    Ktiglum       ile  iVibliotheois  Patrum  p.  113. 


U6  R  L'  »  ,l  A 

N    \.  ii    10.  24.  86. 

Addimus  bic  quoque  Catatogum  feorum, 
qui  inter   Epislolaa   Fausti    Regieosis   ad 

Kuruium  nostrum  simul  seripserunt.  K\- 
stanl  autem  illae  Bpistolae   tom.  I.  Gaqi- 

sii  p.  343.  edit.  oovae 
Caesarius  .  18. 

Kufrasius,   15. 
Graecus,  10. 

Sedatus,  13.  14.   19, 

Turentius.  12. 

Victurinus  .II. 

RUSSELLUS  vel  Rossellus ,  Theologiae 
Doctor  Anglus,  post  Kpiscopus  Lincolnien- 
sis,  Consiliarius  Regius,  et  summus  An- 
gliae  Cancellarius  floruit  a.  U84.  Scripsit 
in  Cantica  Canticorum ,  et  de  potestate 
Summi  Pontificis  et  Imperatoris.  Pitseus 
de  illustribus  Angliae  Scriptor.  Append. 
Centur.  IV.  30. 

RUSTICANUS,  Italus,  Ord.  Praedicato- 
rum  sub  initium  sec.  XVI.  typis  edi  cura- 
vit  Telcspfiori  Cusentini  Eremitae  a.  1486. 
elan  Prophetias.  Venet.  1o16.  Jac.  Que- 
tif  de  Scriptoribus  Ord.  Praedicatorum 
tom.  II.  p.  34.  Vide  infra  sub  Telesphoro. 

*  Telesphori  Cusentini  Prophetias  in  epi- 
tomen  redegit  lantummodo  ;  idque  anno 
demum  1486.  praestitit.  Epitomis  vero  hu- 
iusce  editionem  tertiusalius  e.\  ordine  FF. 
Eremitarum  curavit,  ut  ex  epistola  operi 
praefixa  in  editione  Veneta  an.  1516  di- 
scimus.  In  hac  epistola  scribitur  author 
epitomis  rem  perfecisse  ante  annos  fere 
septuaginta.  Haec  si  detrahas  ab  an.  1516 
redduntur  anni  1446.  lnteger  titulus  seu 
exordium  operis  est  :  Liber  de  magnis  tri- 
hulationibus  in  proximo  futuris  compila- 
tus  a  doclo  et  devoto  presbytero  et  eremila 
Telesphoro  de  Cusentia  provinciae  Cala- 
hriae  collectus  ex  valiciniis  novorum  pro- 
phetarum  Dandali  et  Merlini  etc.  deinde 
ahbreviatus  per  V.  Fratrem  Rusticanum 
Debemus  haec  V.  C.  et  mihi  olim,  dum  Vin- 
dobonae  essem,  noto,  atque  amico  Phil.  Jac. 
Lambachcr  a  secretis  eivitatisVindobonen- 
sis  in  sua  Bibliotheca  antiqua  Vindobonensi 
civica  in  notis  pag.  166.  * 


r  i)  r  s 

(302.  RUSTICIAM  Sr/c  Pisis  Plura  Scri- 
psitGallicepraesertim,  exeunte  saecXIII.e 

Morcum  Polum  socium  in  vinculis  Geoueo- 
Blbus  in  suis  narrationibus  adiuvit.  De  eo 
vid.  Les  MSS  de  la  Ribl.  du  Roi  par  Pau- 
lin  Paris.  Paris  1838.  48  vol.  VII.  8.  tom. 
II.  pag.  355.  e  tom  III.  56.  et  Girone  il 
Cortese  pubb.  daF.  Tassi.  Firenze  1856  8.) 

RUSTICUS,  Episcopus  Fesulanus  ,  Dia- 
conus  Cardinalis  a  Vigilio  Papa  evulgatus, 
scripsit  Disputationem  de  tribus  Capitulis 
contra  Vigilium  Pontiiicem ,  qui  adversus 
eum  damnationis  sententiam  enunciaverat. 
illumque  Diaconi  dignitate  privaverat.  Cum 
autem  Rustico  caussa  adjudicata  sit,  pri- 
stinae  etiam  dignitati  restitutus  est.  Vide 
quae  de  hoc  narrant  Ferdinandus  Ughellus 
in  Italia  Sacra  ( tom.  III.  p.  212. )  Auctarii 
Ciaconii  ,  et  alii.  Haec  Oldoinus  in  Athcnaeo 
Romano  p.  594.  llla  Disputatio  adversus 
Acephatos  exstat  in  Antidotocontra  haere- 
sesJo.  Schardi,  pag.  246.  in  Haeresiologia 
Ileroldi  ,  in  Scriptis  Veterum  de  una  per- 
sona  et  duabus  naturis  in  Christo  ,  ( Tig. 
1572.  )  p.  140.  b.  et  in  Bibl.  PP. 

RUSTICUS  Elpidius,  vide  supra  tom.  II. 
pag.  283. 

RUSTICUS:  Episcopus  Burdegalensis , 
alii  Narbonensem  vel  Bituricensem  a)di- 
cunt ,  a.  450.  Ejus  Epistolam  ad  Euche- 
rium  Lugdunensem  edidit  Sirmondus  in 
annot.  ad  Sidonium  Apollinarem  Lib.  II. 
Epist.  11.  tom.  I.Operum  Sirmondi  p.  900. 
Addc  quae  Quesnellius  annotavit  ad  Leo- 
nem  Magnum  p.  781.  seqq. 

RUSTICI  ,  nescio  cujus  Sacrae  Medita- 
tiones  MSS.  sunt  in  Bibl.  Academiae  Lipsi- 
ensis  Paullina  ,  teste  Catalogo  Felleriano 
pag.  173. 

RUTGERUS  Episcopus  Trevirensis,  circa 
a.  917.  Decretorum  librum  collegit ,  quem 
in  Synodo  a  Suflragancis  suis  comprobari 
curavit ,  ut  ex  Trithemii  Chronico  llirsau- 
gensi  notavit  Petrus  Pithoeus.  Ilaec  Fa- 
bricius  Bibl.  Graecae  Vol.  XI.  p.  95. 

RUTIIARDUS  ,  monachus  Ord.  S.  Bene- 
dicti ,  monachus  Fuldensis  et  Hirsaugiensis 
auditor  Rabani  Mauri  et  Walafridi  Strabi  , 


i)  ln  Gallia  Cbrlttlana  nequefnter  Bi:uriccnsos      ncque  Narbonenscs  locurn  habet. 


S  A  H  B  A 

post  obitum  Haymonis  a-  852.  Bpiscopa- 
tum  Halberstadensem  recusavit ,  Gesta  S. 
Bonifacii  Ep.  Moguntini  beroieo  versu 
cecinit,  Regulam  S.  Benedicti  Commentariis 
primus  illustravit ,  Sermones  plures  con- 
scripsit.  Possevinus  tomo  II.  Apparatus 
pag.  361.  Scbatenius  Annal.  Paderborn. 
lib.  II.  p.  143.  Adde  Nostrum  supra  tom. 
V.  p.  203.  et  Hist.  literaire  dc  la  France 
tom.  V.  p.  317. 

Claudius  RUTILIUS  Numutianus ,  satis 
descriptus  est  a  Fabricio  nostro  Bibl.  La- 
tin.  III-  13.  et  Monachis  Benedictino-Mau- 
rianis  in.  Historia  literaria  Galliae  toin.  II. 
p.  70.  Duo  tantum  monemus  ex  libro , 
quem  posteriore  loco  laudavimus  :  Prius, 
quod  gente  fuit  Gallus ,  vel  Tolosanus  , 
vel ,  quod  magis  probabile  est ,  Pictavien- 
sis  ,  id  quod  probatus  ex  lib.  I.  v.  208. 
ubi  Palladium  ,  qui  Pictaviensis  fuit ,  spem 
et  decus  generis  sui  vocat.  Alterum  est , 
quod  titulus  Tribuni  militum  et  Praefecti 
Praetorio   fundamento  solido  destituatur. 

RUTWINUS  Saxo,  vel  eViam  Rutwicus,m- 
scio  quis:  scriptorem  vetustissimum  vocat 
Paulus  l.angius  iu  Chron.  Citicensi  p.  792. 
et  quaedam  ex  illius  libro  profert ,  dum 
tamen  titulum  non  memoret.  Quia  vero 
in  illa  lacinia  Libonotani ,  Camanni ,  Suar- 
dones  ,  Cauritani ,  tanquam  antiqui  terrae 
Misnensis  incolae  proferuntur  ,  quos  ante 
Erasmum  Stellam,  impostorem  ,  nemo  un- 
quam  inaudivit ,  recte  conjicit  Cl.  noster 
Kreysigius  ,  .  deceptum  esse  Langium  a 
Stella  et  Rurwinum  esse  nomen  fictum.  a) 

RYCUS  Wichewize  ,  sacerdos  Londinen- 
sis  a.  1410.  auctor  Epistolae  ad  Jo.  Hus- 
sum  ,  quae  vulgo  "Wicleffo  tribuitur  ,  sed 
a  sene  ad  puerum  XI.  annorurn  scripta 
esse  non  potuit ,  unde  a  nonullis  suppo- 
sititia  fuit  credita.  Legitur  haec  Epistola 
in  Operibus  Hussi  (ed.  Norib.  1725.)  to- 
mo  I.  p.  126.  Lasitii  hist.  Fratrum  Bohe- 
morum  p.  223.  Walpurgeri  Hussocombu- 
sto  p.  56.  Germanice  in  Riegeri  hist.  Fra- 
trum  Bohemorum  vernacula  lingua  scripta 
part.  VI.  p.  580.  Addc  Wilh.  Seyfridi 
Corrfm.  de  Jo.  Husso  cum  annot.  Jo. 
Christ.  Mylii  p.  36.  37. 

a)  Vidc  librum   vernaculum  die  Oborsarliisrhr 


T  I  N  I    S  V37 

ffermannus  RYD  deReen,  quae  patria 

ipsius  fuit.  Scripsit  Tractatum  de  vita  et 
honeslate  Clericorum ,  cditum  a  Wolf- 
gango  Wisseoburgio  io  Antilogia  Papae 
p.  606-722.  Ipse  Tractatus  constat  capiti- 
bus  novem  ,  qui  a  literis  initialibus  ller- 
mannus  incipiunt.  Et  hoc  mdicant  versi- 
culi  sub  finem  operis  : 

Nostrae  scriptoris  dant  nomen  iniliales  , 
Est  de  Heen  natus ,  Kyd  ipse  cognominalus, 
1  467.  Magdeburgi 

Videmus  igitur  Reen  esse  patriam.  Jo. 
Wolfius  in  Indice  Lectionum  Memorabilium 
hunc  nostrum  memorat ,  et  addit  an- 
num  1480.  in  ipso  autem  opere  nihil  de 
eo  habetur  illo  anno ,  sed  potius  sub  a. 
1460.  tom.  I.  p.  864.  et  rursum  ad  an- 
num  1467.  p.  877.  quaedam  inde  excer- 
pta  leguntur. 

LIBER  XVIII. 


\JABA  Malaspina,  vide  supra  sub  litt.  M. 

Joannes  SABADINUS  de  Arientis ,  Bo- 
noniensis,  sub  initium  seculi  XVI.  Ejus 
Colloquium  ad  Ferrariam  plebem  pro  con- 
jugio  Lucretiae  Borgiae  (Alexandri  VI.  PP. 
filiae )  in  Alphonsum  primogenitum  Du- 
calem  Estensem  ,  exstat  MS.  in  Bibl.  S. 
Germani.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibl. 
MSS.  p.  1139. 

*  Quamquam  unico  illo  opusculo  hic  in- 
dicato  Sabadinus  iste  locum  sibi  vendicat 
in  Bibliotheca  scriptor.  Latinor.  non  uno 
tamen  opere  scriptoris  titulum  sibi  prome- 
ruit ;  sed  vernacula  omnia  dedit,  quorum 
est  titulus  legendus  ap.  Orlandi  Scrittori 
Bolognesi  p.  171.  (30 1.  etampliusap.  Fan- 
tuzzi  Notizie  etc  tom.  I.  pag.  176.  Opus 
autem  cui  tit.  le  Novellc  Porrcttane  Bolo- 
gna  1483.  Ven.  1484  et  ibid.  1504  1510.  f. 
1515.  1525.  1531.  Veronae  1540.  8.  eom 
maiori  celcbritati  extulit.j 

SABBATINUS  ,  Episcopus  Gonuensis  . 
qui  a.  876.  Concilio  Ticinensi  ,  et  anno 
sequente  Uavennensi  interfuit ,  scripsit 
Epitaphium  S.  Sgri ,  quem  ipse  Geouam 
transtulerat.    Ughellufl    Italia    S.  tom.    IV 

\nrhlrsr  purlo  III.  p.  51  i. 


438  9  A  I  E  L 

p,  sii.   Sopraons  de  Scriptorifoos  Ligurae 
I.  Oldotoi  Atheii*  Ligusticura  p.   191. 

SABBATIOS,    vide    infra  SFlWATlUS. 

Marcus  Antonius  Coccius  SAHELLICUS  , 
n.it us  in  vico  Varronis  ad  Aniensem  fde 
q-jo  loco  Leander  in  descriptione  Italiae 
.  Rfc  «t  ipse  Sabellieus  libro  ult.  En- 
oeadom)  a  Pomponio  Laeto  vero  ,  qui  di- 
scipulos  nuvo  noniine  maetabat ,  Sabellici 
nomine  a  patria  voeatus  est.  In  uibeTiburti- 
oa  sebolam  pene  imberbis  rexit,  binc  autem 
Ilomae  sub  Pomponio  Laeto  profecit.  A  Ve- 
netis  evocatus  est ,  ut  literas  bumaniores 
doceret ,  et  bistoriam  Keipublicae  conscri- 
beret  1'raeterea  Bibliothecae  Bessarionis 
Cardinalis  praefuit.  Utini  quoque  docuis- 
se  tradit  Syllabus  bistoricorum  Utinensium 
teste  Vossio.  Mortuus  est  a.  1506.  Confer 
Vossium  de  historicis  Latinis  p.  669.  Bae- 
lium  in  Lexico  ,  Jo.  Fabricium  Bibliothecae 
Fabric.ianae  t.  H.  p-  -313.  Petf.  Anton.  Cor- 
signanum  de  viris  illustr.  Marsorum  p.  220. 

Opera  ejus  conjunctim  prodierunt  Ve- 
net.  per  Albertinum  de  Lisona,  1502folio. 
(30i.  Enneades  XI  (  tantum  usque  ad  a. 
1504.]  Paris.  ap.  Ascens.  1513.-16.  fol.  v.  2. 

Basileensis  eorum  duplex  est  editio  ap. 
Hervagium.  Prior  a.  1538.  duobus  volum. 
folio  ,  quae  ,  teste  Baelio  ,  non  nisi  En~ 
ncades  et  ilecem  libros  Exemplorum ,  cum 
llistorica  Si/nopsi  s.  Casp.  lledionis  con- 
tinuatione  Enneadum  usque  ad  annr.m 
1538.  continet.  Plenior  est  altera  1560. 
tomis  IV.  fol.  cujus  contenta  apponemus. 
Tomo  I. 

Bhapsodiae  historiamm  ab  orbe  condi- 
/o  Enneades  V. 

Tomo  II. 

lihapsodiae  Enneades  sex.  Ultima  En- 
neas  desinit.  cum  libro  secundo.  Prodierunt 
antea  Venet.  1498  fol.  per  Bernardinum 
c  t  Matthaeum  Albanesolos. 

Rerum  Venetarum  ab  urbe  condita  De- 
cades  tres  ,  et  quartae  libri  tres.  Venetiis 
apud  Andream  Toresanis  de  Asula,  1487. 
fol.  de  qua  editiono  vide  Jo.  Fabricium  l. 
c.  p.  547.  dcnuo  prodiit  1514.  editio  ni- 
tida  et  ernendata  Vcnet.  1718.  4. 

Versio  [talica  inter  Historicos  rerum 
\  enetarum  tomo  I. 


L  I  C  U  S 

Tomo  111. 

Supplcmenti  libri  XXIX.  Est  continuatio 
Fnneadum  ex  Paulo  Jovio  aliisquc  lectissi- 
mis  scripioribus  depromta  usque  ad  a.1559. 
Tomo  IV. 

Exemplorum  lib.  X.  p.  6.  Prodierunt 
Lipsiae  ,  per  Wolg.  Stoekkel  1 51 2.  fol.  apud 
Thannerum  1514.  fol.  Argent.  1518.  fol. 
Basil.  15iT.  8.  Germanice  versi  per  M. 
Leonhardum  Brunner ,  Ecclesiasten  Wor- 
matiensem.  Argent.  1535.  fol. 

De  vetustate  Aquilejae  et  Fori  Julii 
p.  201.  nec  non  Vicentinus  Crater  s.  Urbi 
agrique  Vicentini  descriptio ,  p.  541.  Vc- 
net.  1502.  Exstant  etiam  in  Schotti  Italia 
illustrata  p.  51.  103.  et  Graevii  Thesauro 
Italiae  tom.  VI.  part.  4.  Apud  Maittairium 
tom.  I.  p.  758.  invenio  hunc  titulum  :  M. 
Antonii  Sabellici  libri  sex  de  Utini  etAqui- 
lejae  origine  ac  vetustate ;  carmen  in  mu- 
unitionem  Sontiacam ,  in  caedem  So?itia- 
cam ,  in  Carnicum  incendium  ,  in  naufra- 
(jantem  divi  Petri  cymbam  ,  de  artium  in- 
ventoribus  ,  m  natalem  diem  virginis  Ma- 
riae  ,  in  ejus  progeniem  ,  ad  Nazareth  ejus 
solum  natale  ,  de  ejns  virginitate  etc.  per 
Antonium.  in  4.  typis  antiquis ,  sed  sine 
anno. 

De  Venetae  urbis  situ ,  libri  III.  p.  249. 
De  Magistratibus  liber  1.  p.  278.  De  of- 
ficio  Praetoris ,  lib.  I.  p.  301.  De  officio 
Scribarum  Dialogus  ,  p.  313  utet  ejusdem 
Genethliacum  et  Oraculum  ( inter  Carmina 
in  Opp.)  Venet.  U87.  1502.  Habentur 
etiam  in  Schotti  Italia  illustrata  p.  1.  et 
Graevii  Thesauro  tom.  V.  part.  1. 

De  latinae  hnguae  reparatione  Dialogus  , 
pag.  319. 

Epistolarum  familiarium  UbriXlI.p.337. 

Orationes  XII.  pag.  473. 

Poemala  varia ,  p.  529 .  Elegiae  in  na- 
talem  divae  Mariae  virginis  prodierunt  Da- 
ventriae  ,  1490.  4. 

Annolationes  in  Plinium ,  cum  Bero- 
aldi  et  Politiani  similibus  prodierunt  typis 
antiquis,  in  folio  ,  sine  mentione  anni  et 
loci ,  repetitae  in  Lampadis  Gruterianae  f. 
Thesauri  Critici  tomo  I. 

Interpretatio  in  Svetonii  Caesares  pro- 
diit  in  editione  Svetonii  Parisina  1512  folio. 


S  A 

Annotationes  in  Lucanum  ,  Paris.  apud 
Ascensium  1514.  folio.  *  Intcrpr otatio  cius 
in  Svetonium  mullo  ante  prodiit  quam 
hic  indicetur  ;  nam  est  apud  mc  eiu- 
sdem  operis  editio  veneta  per  Damianam 
dc  Gorgonzola  an.  1493.  die  29.  Martii.  * 

Marius  SABELLIGUS  de  conjuratione 
Bajamontis  Theupoli  MS.  Romae  in  Bibl. 
S.  Crucis.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibl. 
MSS.  p  194 

SAGACIUS  vel  SAGACINUS  Mutus  de 
Gazata  ,  unus  ex  civibus  primariis  Regien- 
sibus ,  qui  in  turbis  a  1318.  patria  extor- 
ris  ad  Canem  Grandem  Scaligerum  ,  Ve- 
ronensium  Principem  confugit.  Scripsit 
Cronicon  Regiense  usque  ad  a.  1333.  qui 
ipsi  fuit  nonagesimus  primus  aetatis.  Sed 
cxemplum  illius  hodie  mire  laceratum 
adest ,  inde  non  nisi  ab  a.  1282.  edidit 
Celeb.  Muratorius  S.  R.  Ital.  tom.  XVIII. 
p.  I.quum  tamen  ex  iis ,  quae  nepos  ejus 
ad  a.  1353.  scripsit ,  constet ,  gesta  At- 
tilae  et  aliorum  in  eo  memorata  fuisse : 
ex  quibus  conjicit  Muratorius,  ab  ipsis  for- 
tasse  Romanorum  temporibus  opus  hoc 
fuisse  deductum.  Reliqua  ab  a.  1353-1388. 
adjecit  Pelrus  Mutus  de  Gazata ,  qui  se 
ipsum  ejus  pronepotem  ,  alii  vero  scripto- 
res  ,  Guido  Panzirolus  et  Bernadinus  Co- 
rius  ex  Franciscino  nepotem  vocat.  Hic. 
a.  1335.  natus  postea  inter  monachos  Be- 
nedictinos  S.  Prosperi  Regiensis  cooptatus 
fuit ,  quum  annos  natus  esset  XIII.  Di- 
gnitatem  Abbatis  consecutus  est  a.  1363. 
porro  a.  1384.  ab  Urbano  VI  Subcollector 
Apostolicus,  et  a.  1391.  ab  Ugolino  Epi- 
scopo  Begiense  Vicarius  Generahs  assum- 
tus  est ,  mortuus  tandem  a.  1414.  Omnia 
hacc  debentur  praefationi  laudati  Muratorii. 

Guilielmus  SAGINETUS,  Gallice  Saignet, 
miles  circa  a.  1420.  Scripsit  Lamentalio- 
nem  ob  caelibatum  Sacerdotum ,  sive  Dia- 
logum  Xicaenae  constitutionis  et  Xaturae 
ea  de  re  conquerentis  ,  qui  cum  refuta- 
tione  Joannis  Gcrson  MS.  est  in  Bibl.  Ba- 
silensi.  Opusculum  autem  Gersonis  in  ope- 
ribus  illius  conjuctim  editis  invenies. 
Oudinus  tomo  III.  p.  2325. 

SALADINUS  de  Fsculo,  Prineipis  T;ir;ui 
tini  Physicus  oirca  a.  1463.  ScripsitCom- 


L  I  C  A  439 

pendium  Aromatariorum  ,  quo  cum  Ope- 
ribus  Jannis  Mesue  prodiit  Venet.  1527 
ot  1581.  fol.  Hacc  cx  Wolfg.  Justo  Mer- 
cklinus  in  Lindenio  renovato  pag.  952. 

S.  SALABEKti/E  Abbatissae  Laudunc- 
nsis  vita  edita  est  a  Dacherio  post  opera 
Guiberti  pag-  079.  et  Mabillonio  seculo  II. 
Benedictino  p.  421. 

Anonymi  SALEBMTAM  Paralipomena, 
hoc  est,  oorum  ,  quae  duobus  seculis 
gesta  et  ab  ahis  omissa  sunt :  enarratio  , 
ab  a.  760-960.  habetur  tomo  II.  rerum 
Italicarum  Muratorii  parte  2.  p.  159.  cum 
annotationibus  ejusdcm  Muratorii. 

SALICA  Lex  ,  a  Francis  Orientalibus  in 
pago  Salageve  habitantibus  lata  :  qui  pa- 
gus  inter  Salam  Franconicum  et  Mnenum 
situs  est ,  unde  geographicam  illius  deli- 
noationem  invenies  in  mappa  ,  quam  Jo. 
Fridericus  SchannatTraditionibus  Fuldensi- 
bus  a  se  editis  adjecit.  Adde  hic  Jo.  Frid. 
Weidleri  de  natali  solo  Legis  Salicae  di- 
squisitionem,  Witteb.  1736.  editam  ,  ubi 
et  alias  de  origine  hujus  vocis  sententias 
adfert  et  dijudicat :  item  Oratione  Henrici 
Cocceji  de  Lege  Salica  Heidelbergae  habi- 
tam  ,  et  postea  saepius  excusam.  Aucto- 
res  hujus  Legis  ,  ut  ex  praefatione  con- 
stat,  fuerunt  varii.  Prjmi  fuerunt  Recto- 
res  quatuor  provinciarum  in  Germania , 
Wisogast.  Bodogast ,  Salogast  et  Windo- 
gast ,  adhuc  gentiles.  qui  prima  illius  rudi- 
menta  jecerunt.  Quum  vero  in  illa  quae- 
dam  decisa  essent  religioni  christianae  con- 
traria,  reges  Francorum  Clodovcus,  Theo- 
dericus  ,  Chlotarius  et  Dagobertus  per  alios 
viros  illustres  eam  in  meliorem  formam 
redegerunt.  Beliqua  ,  quae  ad  historiam  il- 
lius  pcrtinent,  ab  illis  auctoribus  rcqui- 
rantur,  qui  historiam  Juris  et  Legum  Ger- 
manicarum  dederunt  Nos  pro  instituto  no- 
stro  de  editionibus  solliciti  sumus.  Primus 
cum  cacteris  Legibus  Germanicis  edidit  Ba- 
silius  Joannos  Heroldus  .  Rasil.  1557.  fol. 
Soquitur  Jo.  Tillius,  qui  cum  aliis  item 
Legibus  vulgavit.  Paris.  1573.  quac  cditio 
c\  Codico  por  Carolum  M.  emcndato  pro- 
diit  ,  ot  vocduilis  Germanicis  s.  IfadbefgiS 
(lostitintui-.  Postea  Ffai*  isciHPAhoeashaom 
Legem  oerrexit.  ntaddHoGlossarioauxit , 


,,i.  S  A  L  1 

qam  edidit  Frid.  Liodenbrogiusprimosepa- 
ratim  Parisifs ,  1601  i.  deinde  in  Godice 
Legum  Veterwn  ,  Francof.  1013.  fol.  et  ex 

hac  editione  Goldastus  tomo  III.  Constitu- 
tionum  Imporialium.  Porro  oam  dodit  Ilio- 
ronymos  Bignonius  ex  autograpbo  Pithoei 
cum  Glossario  illius,  ct  annotationibus  suis 
Formulisque  Marculfi  additis ,  Paris.  1665. 
B  Sequitur  Stephanus  Baluzius,  qui  can- 
dem  intor  Capitularia  Regum  Francorum 
edidit  .  cum  undccim  codicibus  antiquissi- 
mis  collatam.  Noquc  omittcndus  ost  Godc- 
fridus  Wendolinus  .  qui  a  Joan.  Jacobo 
Chillletio  incitatus  ,  oditioncm  Ilcroldinam 
huc  usquc  omissam  rcvocavit ,  camque 
cum  Glossario  suo  et  dissertatione  de  na- 
tah  solo  l.egum  SalicarumAntwerpiae  164-9. 
i.  in  luccm  produxit.  Palmam  reliquisom- 
nibus  piacripuit  Jo.  Georgius  Eccardus  , 
qui  aliquot  Codicibus  MSS.  usus ,  has  Lo- 
gos  denuo  sub  incudcm  tevoeavit,  varias 
earom  editionos  ot  codices  sollicitc  contulit, 
et  Commontario  sat  luculento  illustravit.  in 
quo  praecipue  voccs  germanicasetymologi- 
ce  illustrat;  qua  in  ro  multum  sane  prac- 
stitit,  si  quacdam  excipias  ,  in  quibus  se 
paullo  audaciorem  exhibet.  Et  huic  Eccar- 
do  debctur  notitia  cditionum  ,  quam  huc 
usque  attuli.  Editus  est  libcr.  Francofurti 
ot  Lipsac  ,  sumtibns  Nicolai  Foerstori ,  Bi- 
bliopolae  Ilannovorani  ,  1720.  fol.  Addita 
sunt  ab  Eccardo  varia  :  4.  Additiones  va- 
rtae  ad  hanc  Logem  annis  sequentibus 
a  Ludovico  Pio ,  Pipino  et  Guidone  Italiae 
regibus  ,  Ottonibus  ,  Henricis  et  aliis  fa- 
ctac.  p.  183.  2.  Lex  Bipuariorum  ,  cum 
additionibus  Caroli  M.  p.  204.  3.  Formu- 
lae  antiquae,  quas  Mabillonius  Alsaticas 
vocat ,  Flccardus  Sangallenses  mavult,  p. 
232.  4.  God.  Guil.  Leibnitii  dissort.  de  Ori- 
gine  Francorum  ,  cum  annotationibus  Ec- 
cai  di  ,  p.  2i7.  5.  Annales  Francici  a  Thoo- 
derico  Ruinarto  confecti  et  Gregorio  Tu- 
ronensi  additi ,  |).  26.:3.  6.  Fmendationes 
111  Otfridi  Paraphrasin  Evangeliorum,  quas 
ex  Codice  Vaticano  cxscripsit  Fridcricus 
gaard.  Tandcm  postremum  Loges  Sa- 
licas  edidit  Petrus  Georgisch  in  Codice 
Legum  Veteruro,  Halae  1730.  h.  Neque 
hic   silentio  praetereundus  est  Vir  Celeb. 


< :  1-:  1  o 

Jo.  Guiliehnus  Hofmannus  .  quem  fala 
nohis  nupor  admodum  inature  eripuerunt. 
Is  libris  duobus  Observationum  Juris  Ger- 
manici ,  Lips.  1738.  8.  editis,  varia  quo- 
quc  Lcgis  Salicae  loca  cx  lingua  Germa- 
nica  feliciter  explicavit. 

*  Omissam  hic  csse  dcscriptionem  edi- 
tionis  Legis  Salicae  a  Jo.  Schiltcro  Argen- 
toratensi  paratae ,  quam  vir  alter  doctus 
perficit  ,  Joannes  Rikius  praefatione  illu- 
stravit  et  Jo.  Georg.  Schorzius  in  Univor- 
sitate  Argcntoratensi  professor  inseruit  in 
vol.  II.  Thos  antiquit.  Teutonicarum  Ul- 
mae  1727.  fol.  Exprcssa  est  editio  ista  ad 
votustiss.  Cod.  Regium,  tum  adduntur  va- 
riantesex  editione  Heroldi  et  codicisGuel- 
phcrbytani.  Subiiciuntur  viri  cuiusdam  do- 
cti  adnotationes.  Succedit  lex  Salica  re- 
contior  omcndata  et  promulgata  jussu  ct 
authoritate  Caroli  M.  c.  n.  Francisci  Py- 
thoei,  Hieronymi  Bignonii  et  Steph.  Ralu- 
tii.  llanc  equidem  cditioncm  utpote  splen- 
didam  et  accuratam,  praeteriisse  pigeret.  * 

*  Banholomaeus  De  SALICETO  fDe 
quo  hic  acturum  sese  Fabricius  spopon- 
dorat  noc  fidem  cius  exolvit  author  sup- 
plomonti  J  Ronononiensis  Richardi  Saliceti 
juris  scientia  aotato  sua  clari  cx  fratre 
nopos  ob  ominentcrn  juris  scientiam  Mo- 
narcha  juris  appollatus  docuit  Patavii,  Pa- 
duae  ct  Rononiae ,  authorqae  fuit  ut  Fer- 
rariae  juris  schola  publica  institueretur  , 
in  qua  et  docuit.  Obiit  An.  1412  dic  28. 
Docembris.  Videndus  Pancirolus  I)e  cl.  Leg. 
intorpr.  L.  II.  c.  78.  Scripsit  Commenta- 
rios  in  codicem  Justiniani  cui  operi  solidis 
18.  annis  incubuit.  Prodiit  Mutinac  an. 
1475  ct  1476.  Venot,  1483  Scripsit  pari- 
ter  et  in  Digestum  vetus  Rrixiae  1490. 
Consultationes  varias  Vcn.  1478.  f.  In 
Collectione  Veneta  Zileti  t.  6.  p.  2.  oxtat 
opusculum  cius  de  mora  et  eius  effectibus. 
Eius  de  usu  Feudor.  libium  unum  laudat 
Trithemius  de  Setipt.  Eccl,  p.  335  Eius 
Repetitio  L.  Sernel  mora  IV.  50.  prodiit  Se- 
nis  per  llenricum  Ilaeolem  1405.  R.  deSa- 
liccto  Consilium  sup.  faeto  Schismatis  pro 
Urbano  VI.  extat  in  MS.  Cod.  Feliniano 
224,  Consilia  Papiae  1489.  BepeiiUones  in 
Consilia  Baldi  Papiac  1iN9.  * 


SALONIUS 


SALIMBENUS  de  Salimbenis,  de  Greno- 
nis ,  Parmensis  ,  Ord.  Minorum  Theologus, 
et  in  optimis  literis  versatus  ,  circa  an. 
1280.  Scripsit  historias  sui  temporis  et 
Chronicon  Italiae  usque  ad  annum  1280. 
Alii  Chronicon  Parmense  vocant.  Posscvi- 
nus  tomo  II.  Apparatus  pag.  370  Willot 
Athenae  sodalitii  Franciscani  p.  321.  Wad- 
dingus  p.  321.  Waddingus  de  script.  Ord. 
Minorum. 

(304  F.  Salimbene  fuit  de  Familia  Adami 
de  Parma.  Vide  (Mattei  Ant.  Fel.)  Lettera 
deW  Anonimo  Pisano  all'A.  della  vitadi  F. 
Elia  stamp.   in  Parma  1783  in  4. 

SALIPHILAX  ,  natione  Britannus,  quem 
Balaeus  ex  vetustissimo  Bardorum  genere 
fuisse  credit.  Ajunt  eum  circa  a.  960. 
De  genealogia  Regum  Britannorum  scri- 
psisse.  Balaeus  Cent.  II.  29.  Pitseus  c.  144. 
SALISBURGENSEC/iromconanatoChri- 
sto  usque  ad  an.  1389.  edidit  Hieron.  Pez 
tom.  I.  Scriptorum  Austriacorum  p.  314. 
Aliud  a  S.  Ruperto  ad  an.  1495.  idem  t. 
II.  pag.  427.  Tertium  Raymundus  Duellius 
Miscell.  II.  pag.  130.  Chronicon  duplex 
vernaculum  ,  Hahnius  Collect.  tom.  II.  p. 
766.  Monumenta  Salisburgensia  Canisius 
tom.  III.  part.  2.  pag.  263.  Diplomata  Sa- 
lisburgensia  et  Laureacensia  Jo.  Petrus  de 
Ludewig  tom.  II.  Scriptorum  Bambergen- 
sium  pag.  347.  Anonymus  Poeta  de  ordine 
comprovincialium  Episcoporum  Salzbur- 
gensium,  Ratisbonensium,  Frisingensium, 
Pataviensium  et  Sabionensium,  editus  est 
e  Mabillonio  in  Analectis  p.  346.  et  Pezio 
tom.  I.  pag.  8. 

SALLA  (rectius  SABA)  Malaspina,  vide 
supra  t.  V.  p.  11. 

(305  SALO  Parmensis  qui  saec.  VI.  ju- 
xta  Affo  edidit  Aesopi  fabellas  LXIII.  in- 
terpres;  quas  vertit  dum  studeret  Athe- 
nis.  E  vetusto  Codice  ap.  Thornam  Macta- 
codam  primo  edidit  Thadaeus  Ugoletus. 
forte  Romae  1475.  4.  cditio  quaeetAudif- 
fredio  innotuit,  una  cum  Aesopi  Fab.  LXII. 
interpr.  Avieno.  Notandacduae,Parmac  pcr 
Fr.  Ugoletum  1 51 4.  in  4.  fa-c.  ch.  1 4.)  uti 
prima  ab  Affu  dcscriptu.  Et  (LXIV.  tantum) 
cum  ordine  vulgari  seu  Vernacula  inter- 
pretatione  cuique  disticho  soluto  scrmonc 


441 


Ibid.  per  Franciscus  Ugoletum  1526.  in  4 
(a-c  ch.  40.)  ligneis  fig.  elegantiss.  Hanc 
Aflb  nec  Pczzana,  qui  de  Scriptoribus  Par- 
mae,  nec  alii  quod  sciam  cognovere,  Alias 
editionesan.  1483. 1485.  1493.  1505  1508. 
1515.  1517.  1519.  1520.  cl.  Pezzana  in  ad- 
ditiones  ad  script.  Parm.  ostendit  cogno- 
visse. ) 

SALOMON,  Baro  a  Ramschwag,  primum 
Monachus,  post  a.  891.  Abbas  S.  Galli,  de- 
mum  a.  893.  Episcopus  Constantiensis,  qui 
a.  895.  Concilio  Triburiensi  interfuit,  obiit 
a.  919.  Ejus  Carmina  quaedam  supersunt 
edita  ab  Henr.  Canisio  Lect.  Ant.  tom.  II. 
part.  3.  pag.  235.  et  in  Bibl.  PP.  max  t. 
XVI.  p.  1300.  Scripsit  quoque  Lexicon , 
opus  grande,  de  septem  artibus  Uberalibus 
lib.  I.  Epistolas  ad  diversos,  Sermones  et 
varios  Tractatus.  Trithemius  de  viris  illu- 
stribus  Germaniae  pag.  7.  Jod  Mezlerus 
de  viris  illustr.  S.  Galli  I.  62.  II.  16.  Pos- 
sevinus  tom.  II.  Apparatus  p.  377.  Hist. 
literaria  Galliae  tom.  VI.  p.  164. 

SALOMON,  Toletanus  archipresbyter , 
circa  an.  1077.  Scripsit  libellum  de  virgi- 
nitate  S.  Mariae  Dei  Genitricis,  nisi  forte 
tantum  descriptoris  munus  sustinuit.  Nam 
notitia  illius  ex  sola  libelli  subscriptione 
habetur.  Nic.  Antonii  Bibl.  Hispana  Vetus 
VII.  1.  n.  9. 

SALONTUS ,   Eucherii  Episcopi  Lugdu- 
nensis  filius,  in  monasterio  Lirinensi  edu- 
catus,  Salviano  et  Honorato  Massiliensibus 
nec  non  Vincentio  Lirinensi   praeceptori- 
bus  usus.  Factus  deinceps  Episcopus  non 
Viennensis,  ut  vulgo  credunt,  nec  Genu- 
ensis  ,  sed    Genevensis.   Ab  eo  edita    est 
Expositio  mystica  in  Parabolas    Salomo- 
nis  et   Ecclesiasten ,   per   modum   dialogi 
intcr  ipsum  ct  Veranium  fratrem.   Prodiit 
seorsium  Haganoae  1532.  4.  ex  officina  Jo. 
Secerii,    inserta   deinde    Micropresbytico , 
Orthodoxographis  Heroldi  et  Grynaei,  nec 
non  Bibliothecis  Patrum.  Scripsit  cum  fra- 
tre  laudato  Epistolam  ad  Leonem  Magnum, 
quac  in    Epistolis  hujus  exstat ,  nec  non 
tom.  IV.  Conciliorum  pag.  1038.  Plurada- 
bunt  Aub.  Miraeus  de  scriptonbus  Eccles. 
C.  g0.  et  llistoiie  literaire  de  la  Francc  t. 
II.  pag.  133.  Phil.  KIs-.ii  EacomiasUcoo  Au- 

2  07 


ua  SALVI 

«ustinianum  pag.  616.  Possevinus  tom.  II. 
Apparatus  pag.  396.  Gallia  Christiane  tom. 
IV.  pag.  M-  Tillemontius  t.  XV.  p.  134. 

SALVATOH  Crcmonensis.  a  patria  sic 
dictus.  monachus  Cassinensis  circa  a.  1  410. 
Scripsit  Philosophica,  et  quaedam  in  Ari- 
stotelem  Commentaria.  Arisii  Cremona  li- 
terata  tom.  I.  pag.  221. 

SALVATUS,  alias  Salvianus,  presbyter 
Lusitanus,  sec.  XII.  Scripsit  Vttam  S.  Mar- 
tini  Saariensis  presbyteri,  an.  1146  defun- 
cti,  quam  pr.imiserat  Andr.  Resendius  edi- 
dit  vero  Jo.  Rollandus  d.  31.  Januarii,  t. 
II.  pag.  1131.  Nic.  Antonius  Ribl.  llispana 
Votere  VII.  14.  n.  78. 

SALVlANUS,ProsbyterMassiliensis,Tre- 
veris,  vel  certe  in  Gallia  Relgica  ,  natus 
et  educatus,  mature  uxorem  duxit,  Palla- 
diam  Hypatii  et  Quietae  filiam,  ex  caque 
filiam  Auspiciolam  suscepit ,  sed  mature 
quoque,  et  quidem  accedente  illius  con- 
sensu,  ab  uxore  se  separavit,  pro  more 
illorum  temporum,  quo  se  Christum  in  coc- 
libatu  mclius  sequi  posse  credebant.  Cre- 
dibile  est,  eum  postea  in  monasterio  Li- 
rinensi  haesisse,  id  quod  Auctores  histo- 
riae  litterariae  Gallicae  tom.  II.  pag.  519. 
satis  probatum  dederunt.  Tandem  Presby- 
ter  Ecclesiae  Massiliensis  fuit,  et  centena- 
rius,  vel  eo  major,  obiit  circa  anno  496. 
Opera  ejus  haec  nota  sunt : 

1.  De  gnbernatione  Dei,  occasione  irru- 
ptionis  gentium  septentrionalium  in  lta- 
liam  et  alias  regiones,  quod  etiam  de  Pro- 
videntia  inscribitur.  Versio  Gallica  Fran- 
cisci  de  Relleforest  MS.  est  in  Ribl.  Regia 
ParisiDa.  Rern.  de  Montfaucon  Ribl  Ribl. 
MSS.  pag.  794.  Petri  Gorsii  S.  J.  impressa 
Paris.  1655.  4. 

2.  Ad  Ecclesiam  Catholicam,  sive  con- 
tra  avaritiam,  ln  quo  sub  Timothei  no- 
mine  latere  voluit,  cujus  rei  ipse  Salvia- 
vianus  epist.  9.  rationem  reddit.  Anglice 
et  Ilispanice  vertit  Josephus  Greswellus 
Soc.  Jesu    Audomar.  1618. 

3.  Epistolae  VUI.  quibus  additur  nona 
ad  Salonium  scripta,  et  libro  contra  Ava- 
ritiam  praemissa. 


A  N  U  S 

Edita  sunt  haec    Opera    primum  a  Jo- 
Alexandro  Rrassicano,  Rasil.  1530.  f.  Ro- 
mae,  apud  Manutium  1564.  fol.  cum  Ma- 
ximo  Taurinensi,  Paciano  et  Sulpicio  S?- 
vcro  per  Petrum  Galesinium,  Paris.  1570 
1575.  1594.  8.  Succedit  cura  Petri  Pithoei 
Paris.  1580.  1645.  1648    8.  et  cum  scho- 
liis  Rrassicani    excerptis ,  ibid.  1608.  12. 
Cum  scholiis  marginalibus  et  annotationo 
consensus    sanctorum    cdita   sunt    a    Jo. 
Theodoro  Macherentio,   Jesuita,  Augustae 
Trevirorum,   1609.  4.  Porro  manura   Sal- 
viano  admovit  Conradus  Rittershusius,  qui 
ipsurn  Altorf.  1611.  2.  tomis.  8.  vulgavit, 
cum  annotationibus  suis,  quibus  accesse- 
runt  Norib.  1623.  8.  exiguo  volumine  an- 
notationes  Joan.  Weitzii ,  Tobiae  Adami , 
Theodori  Sitzmanni  et  Jo.  Alcx.  Rrassicani. 
Editio  Uittershusii   Francofurtensis  1611. 
et  alia  Norimb.  1623.  nullae  sunt,  quam- 
vis  in  Historia  literaria  laudata  ponantur. 
Nam  Rolduani  fides  vacillat,  quia  paucis- 
simos  libros  ipse  vidit,  quos  adfert,  et  a. 
1624.  tantum  quaedam  annotationes  adje- 
ctae  sunt.  Interea  Salvianus  etiam  in  Ri- 
bliothecas  Patrum  translatus  est ,  ct  Ja- 
cobus  Merlo  Horstius  eundcm  in  septem 
Tubis  Orbis  Christiani  Colon.  1635  4.  loco 
septimo  recudi  jussit.  Tandem  Stephanus 
Raluzius  ad  Codicem  Corbeiensem  et  duos 
Colbertinos  recensuit  Salvianum  ct  edidit 
Paris.    1663.   et  1669.  8.   tertiae   editioni 
adjecit  Vincentium    Lirinensem,  et  anno- 
tationes  in  utrumque.  Huius  autemetom- 
nium  aliorum  annotata    recuderunt   cura 
Salviano  et  Vincentio  Rremenses  a.  1688 
4.  Gallice  vertit  P.  Ronnetus,  Paris.  1701 
12.  Journal  des  Scavans  1702.  pag.  299. 
Libros  de  providentia  et  de  avaritia  Drouet 
de  Maupertuis.  Journal  des  Scavans  1702. 
pag.  300.  Memoires  de  Trevoux  1702  pag. 
54.  1711.  pag.  1993.  Deperdita  ejus  haec 
narrat    Gennadius  de  viris  illustr.  c.  67. 
De  bono  virginitatis   ad    Marcellum    Pre- 
sbytorum  lib.  III.  Pro  eorum  (librorum  de 
gubernatione)   satisfactione  ad    Salonium 
Episcopum  libr.  I.  Tillemontius  tom.  XVI 
pag.  193.  rectc  Apologiam  vocat.  a)  Expo 


■)  Hunc  tiiulum  viri  docti  non  nntis  rcctc  m-      lellcxpruut.  Sathfactio  tlOC  loco  iilem  est  ac  rie- 


S  AL 

sitionis  exlremae  partis  Ecclesiastici  ad 
Claudium  Episeopum  Viennensem  libr.  L 
Hexaemeron  versu,  lib.  I.  Fabricii  nostri 
conjectura  est,  fortasse  illud  esse,  quodsub 
Tertulliani  nomine  exstat.  Ilomilias  mul- 
tas  Episcopis  factas  et  de  sacramentis  ad 
populum.  Adde  Trithemium  c.  175.  Alios 
deperditos  recenset  Phil.  Elssius  in  En- 
comiastico  Augustiniano  pag.  607.  Expo- 
sitionis  extremae  partis  Ecclesiastes  (le- 
gendum  Ecclesiastae)  ad  Claudium  Episc. 
Viennensem  :  Anticimenon  lib.  5.  in  qui- 
bus  continentur  quaestiones  Veteris  et  Novi 
Testamenti,  de  locis  in  speciem  ^ita  legen- 
dum,  non  in  specie)  inter  se  pugnantibus, 
per  interrogationem  et  responsionem.  Sed 
falsus  est  in  his  Elssius,  quum  nemo  fide 
dignus  scriptor  Salviano  talia  nunquam  tri- 
buerit.  Male  idem,  qui  libros  de  avaritia 
et  ad  Ecclesiam  Catholicam  diversos  esse 
judicat.  Sermones  II.  de  Passione  Domini 
sub  nomine  Salviani  sunt  Romae  in  Bibl. 
Sfortiana.  Vide  Nic.  Comneni  Praenotiones 
mystagogicas  pag.  240. 

*  Tertia  Balutii  editio  an.  1689.  in  8 
adornata  recusa  est  non  ante  multos  annos 
Venetiis.  Ac  tandem  Salviani  Massiliensis 
Episcopi  ( lege  Presbyteri )  Concordantiae 
operibus  eius  annexae  dispositae  cura  et 
studio  Demetrii  Barbulii.  Prodierum  Pi- 
sauris  anno  '7219.  4.  * 

SALVIUS  deBario,  a  patria,  urbeApuliae, 
dictus  ,  aliis  Saulus  ,  Ord.  Praedicatorum, 
Episcopus  Salpensis  ab  a.  1264  ad  1274. 
Scripsit  Sermones  de  tempore  et  Sanctis , 
Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord.  Praedica- 
torum    tom.  I.  p.    674.    Altamura  p.  133. 

L*>wsCo/wcms  SALUTATL'S,Cancellarius 
Florentinus.Ejus  quatuor  Epistolas  tempore 
schismatis  scriptas  1.  ad  Cardinales  Gal- 
licos  ,  2  Petro  de  Corsinis    Cardinali  ,  3. 


V  U  S  443 

Marchioni  Brandoburgensi  ,  4.  Innocen- 
tio  VII.  in  Coenobio  Angelorum  apud  Flo- 
rentiam  invenit  Mabillonius,  quod  ipse  re- 
fert  ra  Itin.  Italico  p.  168.  Vid.COLUTIUS. 

SALUSTIUS  ,  Cancellarius  Episcopi  Ge- 
nucnsis,  circa  a.  1098.  de  translatione  S. 
Fructuosi  scripsisse  memoratur  a  Fabri- 
cio  nostro,  sed  non  memini  ,  tale  quid 
mihi  tam  multa  volumina  pervolventi  oc- 
currere. 

SALUTARIS  ,  dubium  an  viri  ,  an  vero 
scripti  nomen.  Poetam  vocat  Flacius  in 
Poematibus  veteribus  de  corruplo  Eccle- 
siae  statu  pag.  416.  et  Barthius  Advers. 
XIV.  4.  Leyserus  autem  in  historia  Poe> 
tarum  niedii  aevi  p.  2038.  titulum  poematis 
esse  statuit  ,  quod  inscribitur  Salutaris. 
Edita  sunt  Excerpta  quaedam  a  Flacio  1.  c. 
Joachimo  Ursino  in  Speculo  Jesuiticop.218. 
Christiano  Daumio  post  Disticha  Catonis, 
Cygneae  1662.  editis  p.  199.  editionis  1672. 
pag.  217.  Integrum  autem  ex  MS.  Codice 
Helmstadiensi  edidit  Polycarpus  Leyserus, 
loco  allegato. 

SALVUS,  Abbas  Alveldensis  monasterii 
in  Navarra  ,  obiit  a.  962.  Scripsit  Begula- 
rem  Ubellum  pro  sa?ictis  virginibus,  cujus 
Codicem  MS.  viderunt  Phil  Labbeus  et 
Nic  Antonius  :  item  Hymnos  .  Orationes  , 
versus  ac  missas ,  quae  periisse  videntur. 
Confer  Nic.  Antonii  Bibl.  Hispanam  Vete- 
rem  VI.  14.  n.  348.  seqq.  et  vitam  ejus 
quae  post  Ildephonsum  de  scriptoribus 
Eccles.  legitur  p.  68.  edit.  Fabricii. 

(306  SALVUS  Burce  nob.  civis  Placen- 
tia  oriundus  laicus  et  ut  ipse  scribit  lit- 
terarum  inscius  est  author  op.  sequentis 
an.  1235.  conscripti  quod  servatur  in  Med. 
Laurent.  Vide  Bandini  Catal.  t.  IX.  seu  I. 
Leopoldinae. 

Suprastella  (capitib.  29.)  contra  haereli- 


fensio ,  qua  scilicet  satisfacit  auctor  objectonibus 
adversariorum,  Sed  depravatio  loci  viris  docti6 
imposuit ,  :  lnforserunt  eniua  Codices  vocem  me- 
rito  ,  et  legunt  ,  pro  eorum  merito  tatisfactio- 
nis  ,  alii  pro  eoruin  praemio.  Accedit  alia  signi- 
ficalio  ,  qua  verbum  satisfarere  illis  tcmporibus 
denotabat  se  eicusare  cum  gcstu  et  verbis  in  hu 
militatem  compositis  vcniam  crroremrogare.Exem- 
pla  praeter  Cangium  habent  Torrentius  ad  Sueto- 


nii  Caes.  c.  7o.  Marcellus  Donalus  ad  Tiberium  c. 
27.  Ipse  Salvianus  lib  1.  contra  avariliam  p.  27. 
edit.  lltttershus.  sic  adhibet.  Fuerunt  igitur  fortas- 
se  :  qui  quaedam  durius  dicta  pessime  interpre- 
tarenlur  ,  ipsumque  hoc  nomine  apud  Episcopum 
deferrcnt.  Quapropler  Snkianus  Episcopo  satisfe- 
cit  ,  h.  e.  eundein  humihtcr  rouavit  ,  ne  qoid  a 
se  raalo  animo  scripnim  esse  eistimaret. 


kkl 


S  A  M 


cos  universos  ad  differentiam  cujusdam 
Hbri  haereticor.  qui  Stellae  nomine  pr-aeti- 
tulatur.  Vide  Xov.  Lett.  Fior.  1791.  519. 

SALVUS  Cassctta  :  Panormitanus.  Ord. 
Praedicatorum  ,  Florentiae  primum  Bac- 
calaureus  ,  post  Theologiae  Magister  pro- 
motirs  a.  1448.  in  Siciliam  redux  variis 
scholaeetconventuum  regiminis  muneribus 
functus.  Diffinitor  fuit  et  a.  1474.  Procu- 
rator  ordinis  Generalis ,  Magister  Palatii 
apud  Sixtum  IV.  a  quo  ctiam  in  Germa- 
niam  Legatus  missus  est :  porro  Inquisi- 
tor,  et  tandem  Magister  ordinis,  obiit 
a.  1483.  Scripsit  Vitam  S.  Vincentii  Fer- 
rerii ,  Epistolas  ad  diversos:  Acta  inquisi- 
tionis,  Acla  Legationis  Germanicae.  Confer 
Ant  Mongitore  Bibl.  Siculam  tom.  II. 
p.  207.  Jac.  Quetif  de  Scnptoribus  Ord. 
Praedicatorum  tom.  I.  p  859.  Hier  Ragusa 
Elogia  Siculorum  p.  251.  Altamuram 
p.  209.  Giornale  de' Letterati  d'  ltalia  to- 
mo  XXI.  p.  407. 

*  Praetereunda  non  sunt  ea  quae  de  hoc 
viro  scripsit  Jacobus  Volaterranus  in  suo 
Diario  Bom.  ad  An.  1481  «  Salvus  Siculus 
celebris  Theologiae  professor ,  qui  plures 
annos  S.  Apost.  Palatii  Magister  fuerat  et 
in  Ord.  suo  Praedicatorum  magnae  autho- 
ritatis  et  gratiae  ;  eodem  die  nempe  vigi- 
liam  Pentecostes  in  generali  religiosorum 
sui  ordinis  concilio  ,  quod  Homae  ap.  Mi- 
nervam  est  celebratum  consensu  omnium 
generalis  designatur....  vacabat  tunc  ea  di- 
gnitas  obitu  Leonardi  Mansueti  Perusini 
viri  integerrimi  et  subtilissimiTheologi,  qui 
paulo  ante  Romae  diem  obierat.  » 

SALVUS  de  Merano  J.  C.  Parmcnsis,  cu- 
ius,  consilia  extant  in  MS.  Cod.  Felini  419. 
una  cum  consiliis  Baldi  de  Saxoferrato.  * 

SAMPIRUS  ,  Episcopus  Asturicensis  , 
scripsit  Historiam  seu  Chronicon  ab  a  858. 
ad  985.  quae  cum  Isidoro  ,  Idacio ,  Seba- 
stiano  et  Pelagio  Ovetensi  edita  est  a 
Prudentio  Sandovalio  ,  Episcopo  Salmanti- 
cense  ,  Pompejopoli  1613.  1634.  fol.  Au- 
ctor  vixit  circa  a.  1020.  Nic.  Antonius 
Bibl.  Hispana  Vet.  VII.  1.  n.  2.  Oudinus 
tomo  I.  p.  1794. 

SAMSON  llnrdinus ,  Ord.  Carmel.  circa 
tempora  Conr-ilii  Basileeosis.   Ejus  Sermo 


SO  N 

ad  Pontilicem  et  alii  sunt  in  Bibl.  Vati- 
cana.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibliothe- 
carum  MSS.  p.  112- 

SAMSON  de  CalvomontescvipsdAbbrevia- 
tionem  Summue  Hostiensis  in  Vccreiales  , 
quae  MS.  est.  in  Bibl.  S.  Benigni  Divio- 
nensis  cl  S.  Victoris  Parisiensis.  Bern.  de 
Montfaucon   Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  1287. 1375. 

Nescio  an  idem  sit  Petrus  Sanson  , 
cujus  Quaestioncs  Dominicales  et  Distin- 
ctiones  in  Decretales  in  Bibl.  Gemmeti- 
censi  et  S.  Albini  Andegavensis  obvias 
memorat  idem  p.  1211-1227. 

SAMSON  Cordubensis ,  Ecclesiae  S. 
Zoili  ibidem  Rector ,  vixit  a.  863.  et  obiit 
anno  ejus  seculi  nonagesimo.  Scripsit  pro 
se  adversus  Hostigesium  Malacitanum 
praesulem ,  qui  Saracenis  artes  ad  Chri- 
stianos  opprimendos  suggesserat :  item 
adversus  haeresin  Anlropomorphitarum. 
Confer.  Nic.  Antonii  Bibl.  Hispanam  Vete- 
rem  VI.  7.  n.  140,  s.  Posscvini  Appara- 
tum  tomo  II.  p.  397. 

SAMSON  Demeta,  h.  e  ex  provincia  Gla- 
morganensi  oriundus ,  monachus  et  Ab 
bas  in  monasterio  illius  provinciae,  tan- 
dem  Archiepiscopus  Dolensis,  vixit  a.  567. 
et  librum  de  potentia  in  adversis  ,  scripsit. 
Lelandus  c.  43.  Balaeus  Centur  I.  62.  Pit- 
seus  cap.  55.  Vitam  ejus  scripsit  Balderi- 
cus  Archiepiscopus  Dolcnsis ,  quae  exstat 
apud  Mabillonium  Sec.  I.  Benedict.  p.  165. 

SAMSON  Dolensis  ,  vide  modo  Demeta. 

SAMSON  Doroverniensis  ,  Ord.  S.  Bene- 
dicti  monachus  Cantuariae  ad  fanum  Sal- 
vatoris,  a.  1170.  Scripsit  Homilias  et  Opus- 
cula.  Balaeus  Centur.  X.  58.  Pitseus  c. 
229.  Lelandus  c.  219. 

SAMSON  de  Insula ,  Malchum  de  vita 
Pythagorae  interpretatus  est,  quod  opus 
MS.  exstat  in  Bibl.  Ambrosiana  Mediola- 
nensi.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Biblio- 
thecarum  MSS.  p.  520. 

SAMSON  Malusvicinus  (  Mauvoisin  )  no- 
bili  genere  ,  Archidiaconus  ,  Praepositus  , 
Decanus,  t&ndem  Episcopus  Carnotensis 
circa  a.  1140.  Scripsit  Epistolas  aliquot, 
quarum  una  legitur  in  Operibus  S.  Ber- 
nardi  ,  quae  tom.  V.  Miscellaneorum  Ba- 
luzii.  Liron  Bibl.  Chatraine  p.  62. 


S  A  N 

SAMSON  Remensis  contra  Petrum  Abai- 
lardum  scripsit,  MS.  in  Bibl.  Vaticana. 
MontfViucon  I.  c.  p.  139. 

SAMUEL  ,  Beulani  vel  Beulani  presby- 
teri  ex  Laeta  conjuge  filius,  in  Northum- 
bria  natus  ,  floruit  a.  G40.  et  Annotationes 
in  Nennium  ,  nec  non  de  gestis  Regis  Arluri 
apud  Scolos  scripsit.  Lelandus  c.  48.  Ba- 
laeus  Centur.  I.  Pitscus  c.  640. 

SAMUEL  de  Cassinis ,  Ord.  Fratrum 
Minorum  Reg.  Observ.  provinciae  Januae, 
edidit  Librum  Isagogicum  in  apices  Scoti 
ad  investiganda  Aristotelis  pvincipia  Ve- 
net.  1493  Librum  Jsagogicum  continentem 
libros  septem  Logicales  ,  Mediol.  1495.  4. 
Librum  tertium  Isagogicum  ad  Physicos 
apices  assequendos ,  ad  Julium  II.  Pontif. 
Cunei  ad  Pedemontes  ,  sine  anno  impress. 
Comment.  in  octo  libros  Physicorum  ,  ibid. 
Varia  opuscula  ,  Venet.  1502.  1503.  Argu- 
mentationes  contra  Mag.  Damianum  Cras- 
sum  de  Ripolis  Ord.  Praedicat.  circa  mo- 
dum  loquendi ;  Quaestionem  ab  eo  disputa- 
tam  inuniversdate  Ticinensi ,  circa  Joannis 
Evangelistae  consanguinitatem  aut  frater- 
nitatem  cum  Christo  Domino  :  Apologiam 
pro  Nicolao  de  Lyra  ,  contra  Jo.  Viter- 
biensem  Ord.  Praed.  de  Genealogia  Salva- 
toris:  Quaestionem  de  immortalitateanimae. 
Mediol.  1498.  Haec  Waddingus  de  scripto- 
ribus  Ord.  Minorum  p.  313.  314.  Adde 
Sopranum  de  scriptoribus  Liguriae  p.  252. 
Oldoini  Athenaeum  Ligusticum  p.  493. 

*  Nescio  an  in  complexione  varior.  opu- 
sculorum  ,  de  qua  hic,  contineatur  illud, 
quod  ob  suam  singularitatem  hic  merito 
indicandum  duxi,  notitiamque  eius  mihi 
comparavi  ex  Nevizani  Sylva  nuptiali  lib. 
I.  pag.  38.  edit  Lugdunensis  an.  1526.  Sa- 
muel  de  Cassinis  in  tractatu  quod  non  est 
possibile  aliquam  mulierem,  licet  sanclissi- 
mam  recipere  stigmata  prout  habuit  S. 
Franciscus.  Aliud  etiam  opusculumSamuo- 
les  indicat  idem  Nevizanus  his  verbis  fol. 
219.  F.  Samuel  contra  F.  Vincentium. 

Contra  hunc  Samuelem  scripta  reperi 
opuscula  duo ;  alterum  in  Indice  MSS.  Va- 


C I U  S  445 

ticanor.  n.  466.  Picus  Mirandulanus  pro 
Hieronymo  Savonarola  contra  Samuelem 
Cassinensem  ;  alterum  vero  indicat  id  qui 
supra  Ncvizanus  in  Sylva  nuptiali  lib.  5. 
fol.  214  his  designatum  Dodus  in  sua  Apo- 
logia  contra  F.  Samuelem. 

SAMUEL  ,  qui  vulgo  Marocchianus  co- 
gnominatur,  a)  Judaeus ,  Fessanus  patria, 
a.  1085.  Toleti  ad  fidem  Christianam  con- 
versus  Scripsit  arabice  Historiam  concerta- 
tionis  cum  Albucabelo  Mohammedanorum 
magistro  ,  quae  etiam  Latine  prodiit  :  Epis- 
tolam  ad  R.  Isaacum  de  vana  Messiae  apud 
Judaeos  expectatione.  Ilaec  ab  ipso,  cum 
adhuc  Judaeus  esset ,  scripta  est,  quia 
-  optat ,  ut  majores  caput  LIIL  Jesaiae  ex 
Codice  Sacro  ,  eoque  ,  ut  Prophetam  de  vita 
sustulissent.  Epistola  haec  in  Latinam  et 
alias  linguas  conversa  et  saepius  impressa 
est.  Prima  editio  prodiit  Antverpiae  1486. 
de  reliquis  consulenda  est  Rev.  Wolfii  Bi- 
blioth.  Haebraica  tom.  I  p.  1099.  tom.  III. 
p.  1100.  seqq.  Adde  Possevini  Appara- 
tum  tomo  II.  p.  379 

SAMUEL  Tajo  ,  vide  infra  Tajo. 

SANCII  Rallericiin  Philosophiam  Com- 
mentarii  extant  Romae  in  Bibl.  Ottobo- 
niana.  Montfauconius  Bibl.  Bibliothecarum 
MSS.  p.  189.  Additur,  scriptos  esse  tem- 
pore  Leonis  X.  a.  1517.  quod  de  exscripto- 
re ,  non  auctore  ,  intelligo. 

SANCIUS  Aragonae  Infans  ,  Jacobi  Regis 
cogn.  Victoris  filius ,  Ecclesiae  Toletanae 
Praesul ,  scripsit  Litanias  et  Hymnos  in 
laudem  Genitricis  Det  Mariae.  Occisus 
fuit  a  Mauris  a-  1275.  H  ppol.  Marraccii 
Bibliotheca  Mariana  tomo.  II.  p.  351. 

SANCIUS  de  Resaran ,  monachus  coeno- 
bii  Dominicanorum  Oscensis  ,  Fidei  Censor 
generalis,  et  provinciae  Aragoniae  Prior 
provinciahs  ,  circa  a.  1430.  Scripsit  adver- 
sus  Arnakli  Villanovani  crrores  .  prout 
testes  sunt  Franc.  Diagus  Ilist  Aragoniae  I. 
25.  et  Vincentius  Blasco  Hist.  Aragoniae  V. 
42.  Nicol.  Antonius  Bibl.  Hispane  Vet.X.3. 
n.  II 5.  Jac.  Quotif  de  Scriptoribus  Ord. 
Pracdicatorum  tom.  I.  p.  771. 


a)  In  titulo  eilitiones  Argcntinensisa.  1523.  di-      menta  in  regno  Marochiano. 
citur  Magisler  Synagogne  ,  qnae  est  in  Subjul- 


|M  S  A  V  0  N 

SANCIDS  Porta,  Caosaraugustanus  ,  ibi- 
dom  monachus  Dominieanus  et  Professor, 
S.  Patatii  Magister  a  Benedicto  XHI.  creatus 
obiit  a.  1429.  Ejus  sunt  I.  Divinum ,  ac 
proinde  inacstimabilc ,  scd  ct  omnitun  , 
quac  huctuque  dc  Christifcra  virgine  scri- 
ptasunt,  Marialc.  Valentiae  15-12.  Lugd. 
!.')I4  1547.  4-  2.  Sancto7-ale ,  scu  Sermo- 
nes  de  Sanctis.  Hagonoao  1517.  i.  Sermo- 
ites  de  tcmpore  ,  Lugd.  1500.4.  et  Introdu- 
ctiones  sermocinales  in  Sermones  tum  de 
tempore  ,  tum  de  Sanctis.  Omnia  haec 
Opera  prodierunt.  Lugd.  1517.  i.  Haec 
Antonius  in  Bibl.  Ilispana  Vet.  H.  3.  n.  108. 
seq.  Adde  Jac  Quctifde  Scriptoribus  Ord. 
Pracdicatorum  tom.  I.  p.  779.  Altamura 
pag.  170.  Hippolytum  Marraccium  tomo  II. 
pag.  352.  Opus  Concionatorium ,  quod  Ha- 
ganoae  1500  fol.  prodiit ,  asservatus  No- 
rdhusae  in  Bibl.  S.  Blasii. 

SANCILS  dc  Cll ,  vel  Cll ,  a  patria  ,  quod 
est  oppidum  Aragoniae  ,  ita  dictus  :  Car- 
melita,  Avenionesub  Joanno  XII.  Poeniten- 
tiarius  ,  post  \lbaracinonsis  in  Aragonia  ot 
tandem  Segobricensis  Episcopus ,  obiit 
Avenione  1356.  Scripsit  Canones  pro  ani- 
maram  rcgimine  et  pastorum  spiritualium 
cura.  Nic.  Antonius  Bibl.  Hispana  Vet.  IX. 4. 
n.  214. 

SANCTES  de  Arduinis  ,  Pisaurensis  ,  Me- 
dicus  apud  Venetos  in  summo  pretio  habi- 
tus  circa  a.  1 430.  Scripsit  de  prolificalione , 
(le  veuenis ,  de  odoratione  ,  de  omnibus  na- 
turalibus  et  Art./icialibus.  Trithemius  de 
scriptor.  Eccles.  c.  776.  Symphorianus 
Champerius  de  scriptoribus  Medicis.  Libor 
de  venenis  prodiit  Venet.  1 492.  fol.  et  Ba- 
sil.  1562.  fol.  ex  castigatione  Thomae  Zwin- 
geri.  Vide  Lindenium  renovatum  p.  960. 

SANCTES  de  Valoribus ,  Perusinus  ,  Val- 
lis  umbrosae  Monachus  et  Abbas  monasterii 
S.  Beparatae  do  Marradio  ,  circa  a.  1506. 
edidit  Vitam  S.  Joannis  Gualberti ,  Peregri- 
nationem  Vitae  humanae ,  et  alia  miscel- 
lanea  ,  ut  apparot  ox  ojus  oporibus.  Haoc 
Venantius  Simii  in  Catalogo  scriptorum 
Vallis  umbrosae  p.  271.  272. 

SANCTIUS  Mulierii,  Gallus  Occitanus, 
Ord.  Praedicatorum  conventus  Tolosani 
alumnus ,  ejusdem  Academiae    S.    Theo- 


A  BO  L  A 

logiao  Magister  et  Scholao  S.  Stephani 
Begens  circa  a.  1388.  post  Episcopus  Ole- 
rononsis  ab  a.  1406.  interfuit  Concilio  Con- 
stantiensi  ,  obiit  post  a.  1420.  Scripsit  \n 
quatuor  libros  Sentenliarum.  Jac.  Quetif 
de  Scriptor.  Ord.  Praod.  t.  I  p.  758. 

Monachus  SANDIONYSIANUS  in  Gallia 
scripsit  Vitam  Dagobcrti  I.  Galliae  Begis  , 
sed  is  aetate  paullo  fuit  junior  ,  ut  ex 
c.  43.  constat ,  ubi  diploma  B.  AudoBni 
chartam  antiquissimam  vocat  ,  item  ex 
c.  6.  12.  13.  15.  16.  ubi  Fredegario  sae- 
pius  usus  esse  deprehenditur.  Editus  ost 
primum  ab  Andr.  du  Chesne  sub  initium 
tom.  I.  Scriptorum  Francicorum  ,  deinde 
ex  Codice  Jenensi  a  Burc.  Gotthelf.  Stru- 
vio  in  Actis  literariis  Vol.  1.  Fasc.  I.  p.  45. 

Chronkon  SANPETBINUM  ,  a  monachis 
scilicet  S.  Petri  Erfortensis  confectum , 
ab  a  1036-1355.  edidit  Menckenius  tom. 
III.  Scriptorum  Germanicorum  p.  201.  seq. 
Pars  prior  ad  historiam  potius  universa- 
lem  spectat ,  posterior  Thuringica  praeci- 
pue  exhibet. 

Eodorn  nomine  quibusdam  venit  Chro- 
nicon  Montis  Sereni ,  quia  illud  monaste- 
rium  S.  Petro  dedicatum  fuit;  de  quo  su- 
pra  actum  est  tomo  I.sub  Conrado  Lau- 
lebergensi. 

Joannes  Lucilius  SANTRITTER,  Germa- 
nus ,  de  Fonte  Salutis,  vulgo  dictus  Heil- 
brunnensis ,  edit  Tabulas  Alphonsinas  in 
facdlimum  ordinem  redactas,  Venet.  1  i92. 

4.  Nic  Antonius  Bibl.  Hispana  Vet.    VIII. 

5.  n.  202. 

Chronicon  SAVIGNTACENSE,  quod  mo- 
nasterium  in  minoris  Britanniae  et  Nor- 
manniae  finibus  situm  est ,  aba.1112.  ad 
1300.  ros  Gallicas  complectitur  ,  ct  edi- 
tum  est  a  Baluzio  tomo  II.  Miscellaneo- 
rum  pag.  310. 

SASCOLINUS  (309  Sassolini  Antonio  V. 
Negri  Scritt.  Fior.  p.  69.)  Florentinus,  Ord. 
Min.  Minister  generalis ,  post  Episcopus 
Minerbinac  in  Calabria,  a.  1519.  edidit  Con- 
scientiae  illuminacula.  Waddingus  de  scri- 
pt  Ord.  Minor.  pag.  31  i.  Willot  Athenoo 
sodalitii  Franciscani  p.  322. 

*  Jlieromjmus  SAVONABOLA  Ferrarien- 
sis  Ord.  Praedicatorum  in  coenobio  S.  Mar- 


S  A  VON 

ci  Florentiae  agens,  verbi  dei  conciona- 
tor  celebris  sed  in  dicendo  liberior,  quam 
ut  actas  illa,  vel  forte  etiam  rei  aequitas 
ferret  ,  ex  quo  sibi  multos  exosos  roddi- 
dit.  Contra  oppressores  libertatis  Florcn- 
tinor.  acriter  invectus  quamvis  defenso- 
res  habuit  multos;  alteram  tamen  civi- 
tatis  p3rtem  in  se  armavit,  quae  praeva- 
lente  ignis  supplicio  vitam  absolvit  Flo- 
rentiae  anno  1498.  Vitam  ejus  et  apolo- 
giam  scripsit  Jo.  Picus  Mirandulae  comes 
Latine,  quae  dein  prodiit  Parisiis  a.  1674 
t.  3.  in  12.  una  cum  nonnullis  eius  opu- 
sculis  et  Apologia  Scriptorum  illius,  ope- 
ra  P.  Paulini  Bernardini  ex  ord.  Praed. 
Lucensi  adornata.  Vitam  eius  alteram 
ampliorem  scripsit  F.  Serafinus  Razzi  ei- 
usd.  Ord.  quo  in  opere  Apologias  plures 
pro  eodem  Savonarola  a  viris  doctis  edi- 
tas  sinoptice  exhibuit ,  ubi  ex.  gr.  consi- 
lium  Gaspari  Veneti  de  excomunicatione 
in  Savonarolam  lata  ;  defensionem  rerum 
Savonarolae  Bartolom.  Redditi  civis  Flo- 
rentini  et  J.  periti ;  Dialogum  ea  de  re 
scriptum  a  Laurentio  Vivoli ;  epitomen 
doctrinae  Savonarolae  Remigii  Florentini 
Ord.  Praed.  Vita  haec  a  Razzio  adornata 
et  Italice  scripta  nondum  prodiit,  sed  MS. 
nactus  sum  in  Bibliolh.  PP.  S.  Dominici 
Lucensium. 

Praeter  Italica  eius  opera,  latina  etiam 
quaedam  vulgata sunt,quae hic  referre  placet. 

1.  Regulae  quaedam  breves  ac  valde 
utiles  quae  ad  omnes  religiosos  pertinent, 
cditae  sunt  Venetiis  in  fine  operis  de  ve- 
ris  et  falsis  virtutibus  D.  Umberti  Mag. 
ord.  praed.  an.  1495.  8.  et  Florentiae  in 
collectione  quorumdam  opusculor.  Savo- 
narolae  an.  1509.  8. 

2.  De  Triumpho  crucis  cuius  antiqua 
editio  absque  annotatione  anni  et  loci  ser- 
vatur  in  Bibl.  Canonicor.  Major.  Eccl.  Lu- 
censis  in  4.  Idem  opusculum  Italice  red- 
didit  ( Versione  tamen  liberiori)  ipse  per 
se  auctor  prodiitque  in  4.  sine  anno  et 
loco  addita  praefatione  Dominici  Benivie- 
ni.  Tum  saepe  alias  opus  idem  Italice  ej- 
cusum  est  :  latine  tumen  iterum  prodiit 
Florentiae  an    1509.  8. 

(305.  ct  Venctiis  per  Lucam  Olchiens. 


A  R  O  L  A  447 

1517.  8.  Basil.  per  Ilenr.  Petri  1540.  fol. 
addita  cxposit.  Psalm.  ct  Florentiae  1767. 
cum  adnotat.  Raym.  Corsi  eiusd.  ord.  in  1 2.) 

3.  Expositio  in  Ps.  XXX.  Tn  te  Domi- 
ne  speravi  in  8.  Florontiae  1508. 

4.  Expositio  m  Ps.  L.  Miserere  mei  De- 
us  cuius  editionem  veterem  in  4.  sine 
anno  et  loco  penes  me  servo  Prodiit  Flo- 
rentiae  an.  1508.  8. 

5.  Expositio  in  Ps.  LXIX  Qui  regis 
Isdrael  intende  in  8.  Florentiae  1509. 
Versionem  Italicam  ab  ignoto  aliquo  ador- 
nata  habeo  Venetiis  excusa  an.  1538. 

6.  De  SimpUcitate  Christiana  lib.  IV. 
Florentiae  1496.  in  4.  et  1509.  8  Librum 
hunc  Italice  vertit  Hieron.  Benivienus  Flo- 
rentinus  excususque  est  Florentiae  an. 
1496.  et  1529. 

7.  Expositio  in  orationem  Dominicam 
ad  Philippum  Valorium  prodiit  absque  lo- 
co  et  anno.  Exposuit  etiam  opusculum. 

8.  Graduum  S.  Bonaventurae  una  vel 
altera  pagella,  direxitque  Agamennoni  Ma- 
rescoto  de  Calvis  patritio  Bonaniensi,  quod 
opusculum  ego  possideo  ex  antiqua  edi- 
tione  absque  loco  et  anno. 

Denique  possideo  opusculum  inscriptum. 

9.  Confessionale  pro  inslructione  con- 
fessorum  cui  adiungitur. 

10.  Recollectorium  rudimentor.S.  Theolo- 
giaepro  nobis  praedicatoribus  etconfessori- 
bus  ac  fratribus  simplicibus  per  quemdam. 
Fr.  Ord.  Praed.  editum  quod  est  eiu- 
sdem  Savonarolae.  Accedunt  in  fine  lati- 
na  quedam  carmina  pro  directione  reli- 
giosor.  hominum  Venet.  An,  1520  8.  Kdi- 
tio  haec  quamquam  non  est  prima,  cura- 
ta  est  tamen  diligentius  a  Luca  quodam 
Olchinensi ,  qui  et  queritur  de  Venetor. 
quorundam  typographor  in  typis  curan- 
dis  oscitantia. 

11.  Savonarolae  opusculum  adversus 
divinatricem  Astronomiam  in  contirmatio- 
nem  Apologiae  Jo.  Pici  Mirandulani  ab  au- 
thore  quidem  Italice  seriptum  est  ,  dein 
vero  Latinis  literis  traditum  a  F.  Thoma 
Boninsignio  Senensi  Ord.  praed.  cum  eius 
interpretis  apologia  adversua  operis  illins 
vituperatores,  excusumquc  esl  Plorcntiac 
aooo  INM,  8 


SA 
\i.  Apologeticum  FF  Cougr.  S.  Marci 
Fhrentiae  ord.  praed.  per  F.  Hieron.  Sa- 
vonarolam  datum  an.  1497.  atque  tunc 
i  icusum  Florentiae.  Extat  io  t.  II.  Vitae 
II.  Savon.  Parisiis  excusae ,  de  qua  supra. 

13.  Epistoh  F.  Hxeronymi  ad  Alexan- 
drum  VI.  data  Florentiae  an.  14.97.  die  20. 
maii  ibid. 

14.  Alia  eiusdem  ad  eumd.  data  1497. 
29.  Oct.  Ibid. 

15.  Alia  ad  N.  Fratrem  contra  senten- 
tiam  excomunicationis  in  se  latae.  Ibidem: 
alias  etiam  nonnullas  latine  scripsit  in 
eodera  loco  legendas. 

16.  Dialogus  spiritus  et  animae  Vene- 
liis.  1537.    10. 

17.  Dhdogus  rationis  et  sensus  Ven. 
1537.  16. 

18.  Tractatus  de  mysterio  Crucis  et  of- 
fxcium  eiusdjm.  Venet.   1537.  in   16. 

19.  De  beneficiis  Christi  in  Christianos 
collatis  ope  crucis.  lbid. 

20.  Compendium  revelationum  latine  ab 
eo  scriptum  quamquam  et  Etruscae  linguae 
redditum  editumque.  Florentiae  1496.  4. 

21.  Compendium  Logkes  Ven.  1542. 

22.  Compend.  totius  philosophiae  tam 
naturalis  quam  moralis.  Ven.  1542.  8. 

23.  Liber  de  disciplinis  sive  de  divisione, 
ordine  et  utilitate  omnium  Scientiarum 
an  typis  excusus  sit  ignoro. 

24.  Lamentatio  Sponsae  Christi  adver- 
sus  tepidos  Ven.  1537.  in  12. 

Nonnullas  etiam  metrica  dodisse  velut 
odas  .  hymtios  ,  laudes  etc.  Picus  Miran- 
dulanus  in  eius  vita  est  auctor.  * 

(306  Poesie  illustrate  per  cura  di  Audin 
de  Rians.  Firenze.  1847.  8. 

Inter  innumera  prope  scripta  F.  Iliero- 
nymi  (Italice  praesertim)  edita,  haec,  quum 
ad  manus  ,  addere  juvat. 

25.  Compendium  Logicae  (libri  X)  Flo- 
rentiae  per  B.  de  Libris  1497.  4.  a-o  Pro- 
pe  iue  est :  refert  Audifredus  tantum  De- 
nisii  fide. 

26.  In  primam  !>.  Jo.  Epist.  et  in  al. 
S.  Scripturae  verba  Sermones.  Venetiis  ap. 

nio.   1536.  8. 

27.  Sermones    in   ndventu  Domini   sup. 
ircham   Voe    Ibid.  1536.  8. 


XO 

I'.  Timotheus  Botonius  Perusinus ,  alii- 
que  Vitam  Savonarolae  ltalice  exaratam 
MS.  reliquere  :  seqq.  autem  lucem  vide- 
runt. 

Burlamacchi  (  F.  Paciftco  )  Vita  di  Fr. 
G,  Savonarola.  Lucca  1761.  8.  et  postea 
monumentis  locupletata  Ibid.  1764.  8.  an- 
tea  vero  in  Balutii  Miscell.  Kdit.  Lucensi. 

Rastrelli  [Modesto)  Vita  ec.  Ginevra 
[Firenze)  1781.  8.  Anon. 

Bartoli  ( P.  Guglielmo )  Istoria  di  S. 
Antonino  coll'  Apologia  del  Savonarola  Fi- 
renze  1780.  4. 

Barsanti  (P.  P.  Vinc.J  Storia  del  P.  Gir. 
Savonarola.  Livorno  1782.  4.  Anon. 

F.  Benedetto  da  Firenze  Cedrus  Libani 
Vita  di  F.  G.  Savonarola  [in  terza  rima ) 
1510.  In  Archivio  Storico  Fir.  1847.  n.23. 

SAVONABOLA  Michael.  ( F.  Hieronymi 
avusj  Vid.  MICHAEL.  Savotiarola  tomo 
V.  pag.  75. 

SAXO  Sialandicus  vel  Danus ,  vulgo 
Grammaticus  ,  quo  nomine  mediis  tempo- 
ribus  illos  vocare  soliti  sunt ,  qui  aliis 
erant  doctiores.  Sialandicus  vero  dictus  est, 
quia  ex  Selandia  Daniae  insula  oriundus 
fuit.  Cognomen  quoque  Longi  ipsi  tribuit 
incertus  Auctor  Chronici  Danorum  et  prae- 
cipue  Sialandiae  ,  quod  Arnas  Magnaeus 
Lipsiae  1695  8.  edidit,  p.  10.  id  quod 
cognomen  non  familiae,  sed  propter  sta- 
turam  ipsi  additum  fuit.  Vulgo  cum  Ste- 
phanio  et  aliis  statuerant ,  ipsum  jam  an- 
no  1161.  Praepositum  Ecclesiae  Cathedra- 
lis  Boschildensis ,  et  eodem  anno  Parisios 
missum  esse  ,  ut  aliquot  inde  monachos 
in  Daniam  evocaret.  Verum  Ottho  Sper- 
lingius  in  annotationibus  ad  Testamentum 
Absolonisostendit,  Saxonem  nostrum  nun- 
quam  Praepositum  Boschildensem  fuisse, 
idque  variis  rationibus  in  medium  pro- 
latis  ,  1.  quia  Saxo  noster,  quem  ipse  Ste- 
phanius  circa  an.  1150.  natum  judicavit, 
non  potuit  a.  1161.  Praepositus  fuisse , 
undecim  annos  natus ,  p.  128.  2.  quia  in 
tostamento  Absolonis  pag.  1.  alius  quidam 
Praepositus  Boschildensis  fuit,  nomine  To- 
cho  ,  p.  36.  3.  quia  Saxo  noster  Testa 
incnto  laudato  p.  12.  Clericus  Archiepisco- 
]ii  vocatur  ,  cui  hic  debitum  aliquod  remi 


S  A 
sit :  id  quod  Sperlingius  p.  137.  interpre- 
tatur  scribam  ,  Secretariam  ,  a  manu  ,  ab 
Epistolis  ,  aliisque  scribendi  ofliciis  Arcbie- 
piscopo  apparcntem.  Quin  et  ipse  8tepha- 
nius  in  Prolegomenis  c  12.  fatetur,  tal^s 
Clericos  propius  circa  Dominos  suos  ver- 
satOs  ,  cos  ,  velut  contubernales  ,  quocun- 
que  irent,  comitatos  ,  et  gravioribus  in 
negotiis  tractandis  frequenter  adfuisse  : 
quac  omnia  sane  in  praepositum  ,  majoris 
ordinis  virum  ,  non  conveniunt.  obiit  no- 
ster  post  a  C.  1203.  Opus  ejus  aeternum 
quod  jussu  Absolonis  Iaudati  suscepit,cst 
Jiistoria  Danica  a  prima  gentisorigine  usque 
ad  a.  1186.  cui  etiam  multa  carmina  sunt 
immixta,  ut  etiam  in  poSsi  facultatem  non 
exiguam  possederit.  In  stilo  praecipue  se- 
rtatus  est  Valerium  Maximum  et  Martia- 
num  Capellam.  Vitam  ejus  pluribus  expo- 
nit  Stephanus  Joannis  Stcpbanius  in  Pro- 
legomenis. 

Opus  hoc  Saxonis  primum  prodiit  cura 
Mag.  Christierni  Petraei ,  Metropolitanae 
Lundensis  Ecclesiae  Canonici ,  Parisiis  per 
Ascensium ,  1514.  fol.  deinde  post  annos 
viginti  Basileae  per  Jo.  Bebelium  ,  1534.  f. 
Stephanius  eam  Jo.  Oporino  adscribit ,  et 
consilio  Jo.  Sphyractis,  Basileensis  adorna- 
tam  dicit,unde  Jo.Mollerus  in  Hypomnema- 
tis  ad  Alb  Bartholinum  de  scriptisDanorum 
p.  396.  duas  editiones  fecit ,  Sphyratinam 
1524  et  Oporinianam  1534.  male  ,  ut  ego 
conjicio,  qui  de  a.  1524.  nihil  apud  quem- 
quam  auctorum  inveni  memoratum.  Edi- 
tio  tertia  pcr  Wechelum  prodiit  Francof. 
1566.  fol.  cura  Philippi  Loniceri  et  Joannis 
Fichardi.  Quarta  denique  Sorae  1644.  fo- 
lio,cum  Commentario  Stephanii,  quae  editio 
huc  usque  fuit  optima.  Rostochicnsis  a. 
1656.  cum  annot.  Stephanii ,  quam  Cor- 
nelius  a  Beughem  in  Bibliogr.  llist.  p.  221. 
mcmorat ,  nunquam  prodiit. 

Versio  illius  Danica  edita  est  ab  Andr. 
Vellcjo  ,  Ilistoriographo  Hegio ,  Hafoiae, 
1575.  ct  1610.  folio.  dialecto  Saxoniae  in- 
ferioris  prodiisse  dicunt  1V81.  8. 

Commentatores  inediti  sunt  Jo.  Suanin- 
gius  ,  Senior  ,  Christiani  III.  Ilcgis  llisto- 
riographus,  M.  Nic.  Petraeus,  Praepositus 
in  Mona  lusula  Suderaasensis ,  el  Brynol 


xo  m 

phus  Suenornus  ,  Kpiscopus  Scalhollensis 
in  Islandia ,  cujus  quaedarn  Conjectanea 
in  aliquot  Saxonis  loca  suis  inseruit  Ste- 
phaoios.  \iilc  Cummentarium  ejus  p.  18. 
24.  seqq. 

Gaeteram  de  Epitomatoribus,  Continua- 
toribus  ,  laudatoribus  et  defensoribus  ejus 
et  aliis  quae  huc  pertinent,  vide  Jo.  Mol- 
liium  in  Isagoge  ad  Historiam  Chersonesi 
Cimbricac  part.  I.  p.  31.  item  in  Hypomne- 
matis  laudatis  ,  Nic.  Petri  Sibhcrn  Biblio- 
thecam  Historicam  Dano-Norvegicam  pag. 
21.  seqq. 

A nnalista  SAXO  ,  ab  a.  741-1139.  in 
Codice  monasterii  S.  Fermani  Parisini  pri- 
mum  inventus  ,  post  editus  in  Jo.  Georgii 
Eccardi  Corpore  Historicorum  medii  aevi  t. 
1.  p.  133.  scqq.  ejus  scriptoris  sic  enarrat 
Iiccardus  in  praefatione :  Res  Germaniae 
et praecipue  Saxoniae  dducide  enarrandas 
sibi  proposuit.  Successio  Germanicorum  Ar- 
chiepiscoporum  ,  Episcoporum  ,  Abbatum- 
que  Monasteriorum  celebriorum ,  ab  eo 
solicite  annotatur ,  ut  vel  ob  hoc  solum  in 
pretio  sit  habendus.  Sed  Genealoyicae  an- 
te  alia  notitiae  ,  quas  subinde,  et  inpri- 
mis  de  Familiis  Saxonicis  ,  interspergit , 
auro  nobis  contra  carae  esse  debent.  Sine 
illis  quippe  in  originibus  illustrium  qua- 
rundam  gentium  plane  coecutiremus  ,  ut 
vel  eae  disquisitiones  Genealogicae  demon- 
strant ,  quas  nos  nuper  in  lucem  emisimus, 
atque  ejus  auctoritate  plcrumque  firmavi- 
mus.  Sequitur  author  in  vetustioribus  He- 
ginonem ,  ejus  tamen  verba  saepius  emen- 
datius  exhibet ,  quam  in  Pistoriana  eili- 
tione,neglige?itius  curata,  cernuntur.  Idcm 
cxcerpit  Witichindnm  ,  Ditmurum  Ada- 
mum  Bremensem  .  Cosmam  Pragensem  , 
lirunonem  de  bello  Saxonico,  Lambertum 
Schafnaburgcnsem  ,  Chronicon  Montis  Se- 
ran  .  Scriptorcs  de  prima  expediiion*  cru- 
rtiita  ,  lfcssonis  acta  Concilii  liemensis  an 
no  III!).  habiti ,  et  aha  velusta  monunim- 
ta  .  quac  haeteinis  alibi  noiidiun  detecta 
sunt.  Ditmari  et  Witichindi  praesrrtm 
narratioiifin  ronfustiiii  ifl  ordiwm  Cronolo 

gteum  digessU  .  <•/  ta  opera  facem  nobis 
ad  inteUtgendos  tocactiue  obscuriores  ho 
sce  scriptoret   accendit     Imptissimo  Gun 


450  S  C  II  R  E  1 

dliugio.  Halis  historium  Gcrmanicamegre- 
gie  excolenti .  indc  magno  usui  erit ,  si 
is.  uti  praesenti  mihi  spem  olim  fecit , 
Ditmari  Chromcon  notis  suis  illustrabit. 
Post  Henrici  II.  Imper.  mortem  Annalista 
noster  incipit ,  atque  ad  finem  usque  con- 
tinuat  plurima  proferre ,  quae  sine  eopla- 
ne  nescircmus. 

De  Auctore  Eccardus  rationes  ita  sub- 
duxit.  Annalista  Saxo  cum  Chronico  11  i  1- 
desheimensi  ,  quod  Quercotanus  et  Lei- 
bnitius  ediderunt  ,  non  in  verbis  solum  , 
sed  etiam  io  rebus  ipsis  convenit.  Bro- 
werus  in  Luminibus  Germaniae  Excerpta 
Chronici  Hildesheimensis  edidit  sub  nomi- 
ne  Eggehurdi  Abbatis  Vragiensis.  Quum 
igitur  haec  cum  priore  Chronico  convc- 
niront  ,  Leibnitius  putavit  Eggehardum 
illius  auctorem  csse.  Hunc  vero  Eggehar- 
dum  prius  Hildesiae  inter  asseclas  S.  Be- 
nedicti  vixisse  conjicit.  Quorsum  et  hoc 
pertinet,  quod  Helmoldus  ad  Eggehardum 
provocat ,  id  quod  io  hunc  Annalistam 
quadrat.  Audacter  igitur  statuit ,  Eggehar- 
dum  esse  hunc  ipsum  Annalistam ,  dc 
quo  ncbis  sermo.  Iluic  se  brevibus  oppo- 
nit  Theodorus  Masaeus  in  Bibl.  Bremensi 
Classe  VII.  p.  911.  ex  ea  ratione ,  quia 
Uerm.  Cornerus  quaedain  ex  Eggehardo 
profert ,  in  hoc  Annalista  longe  aliter 
leguotur.  Monuerat  vero  jam  Eccardus , 
exemplar ,  quo  Cornerus  ususerat,  a  va- 
riis  interpolatum  et  ad  annurn  1370.con- 
tinuatum  esse.  Hac  itaque  ratione  lis  non- 
dum  decisa  est ,  neque  putem,  tam  facile 
decidi  posse ,  quia  ex  tam  multorum  au- 
ctorum  compilatione  fieri  vix  potest ,  ut 
verum  Auctorem  agnoscas  ,  nisi  quis  cer- 
tiora  nos  doceat.  Caeterum  de  duobus 
Eggehardis,  qui  Abbates  Vragienses  fue- 
runt,  Noster  supra  egit.  ECCAKDUS II.  492. 

Chronographus  SAXO  a  tempore  Chri- 
sti  nati  usque  ad  annum  1188.  editus  cst 
a  Leibnitio  in  Accessionibus  historicis. 
Codex  olim  fuit  Christophori  Broweri , 
quem  postea  Papebrochius  cum  Leibnitio 
communicavit.  Hic  suspicatur  ,  auctorem 
in  coenobio  S.  Joannis  Magdeburgensi  vi- 
,  quippe  cujus  Abbatum  gesta  ali- 
cubi  curiosius  attingit ,    Archiepiscopatus 


T  W  E  I  N 

quoque  Magdeburgensis  res  crebro  exponit. 

Pofta  SAXO  dc  gestis  Caroli  Magni  ab 
anno  771-811.  ex  Codice  Guelpherbytano 
primum  editus  a  Keinero  Keincccio  ,  Ilel- 
mst.  1594.  4.  cum  annolationibus,  postea 
primo  loco  in  scriptoribus  rerum  Germa- 
nicarum  Kulpisii  vel  Schilteri .  tandem  in 
Scriptoribus  Brunsuicensibus  Leibnitii  t. 
I  p.  120.  et  emcndatior  quidem  ex  Codice 
Manuscripto  Academiae  Juliac.  Auctor  Ar- 
nulpho  Imperatori  fuit  acqualis.  Vid.  I.  321 . 

Ludovicus  SCARAMPUS  seu  MEDIAKO- 
TA  ,  natus  Patavii  a.  1402.  humili  loco. 
sub  Eugenio  IV.  exercitui  praefuit  ,  et 
post  alia  bene  gesta  Turcas  apud  Belgra- 
dum  ,  et  classe  apud  Khodum  devicit : 
postea  Cardinalis  S.  Laurenlii  et  S.  K.  E. 
Cancellarius  obiit  a.  1465.  Epistolae  illius 
mira  eruditione  refertae  fuerunt  in  Bibl. 
Laurentii  Pignorii.  Plura  Oudinus  torn.  III. 
pag.  2442:  Oldoinus  in  Athenaeo  Komano 
p.  469.  Eggs  Purpura  docta  lib.  III.  p.  129. 
Menckeniorum  Bibl.  virorum  militia  ac 
scriptis  illustrium  p.  422.  seqq. 

Annales  SCHIRENSES  ,  vide  supra  Con- 
radus  Philosophus. 

Antonius  SCHNACKENBUKGIUS,  natus 
a.  1347.  literis  imbutus  est  in  monaste- 
rio  Iburgensi  et  schola  Monasteriensi ,  po- 
stea  monachus  Corbeiensis  in  Westphalia 
et  Hersfeldiae  Magister  Novitiorum.  Scri- 
psit  Annales  Corbeienses  ab  a.  815.  ad 
1471.  quos  edidit  primum  Christianus 
Franciscus  Paullini  in  Synlagmate  rerum 
Gormanicarum  p.  365.  post  G.  G.  Leibni- 
tius  tomo  II.  S.  R.  Brunsuicensium  pag. 
296.  Confer  Paullini  Prolegomena. 

S.  SCHOLASTICA»,  soror  S.  Benedicti, 
fundatrix  aliquot  monasteriorum,  obiit  a. 
543.  10.  Febr.  Vitam  ejus  dedit  Grego- 
rius  M.  Dial.  lib.  II.  nec.  non  sermo  Ve- 
nerabili  Bedae  adscriptus  apud  Mabillo- 
nium  sec.  I.  Bcnedictino  p.  35.  Ei  tribui- 
tur  Iiegulapro  suis  monialibus  et  Epislolae. 
Mandosii  Bibl.  Komana.  Cent.  VII.  65. 

Nicolaus  SCIIREITWEIN,  scripsit  Ca- 
talogum  Archiepiscoporum  Laureacensium 
et  Episcoporum  Pataviensium  ,  usque  ad 
annum  1460.  qui  est  in  Bibl.  Vindobonen- 
si  ,  tcste    Lambecio  ,  qucrnquc   usque    ad 


S  E  B  A  S 
arinum  1517.  continuatum  una  cum  aliis 
rerum  Germanicarum  scriptoribus  dare 
volebat  Daniel  Nesselius.  Vide  Oudinum 
tomo  III.  p.  2614. 

SGHRITOVINUS.  Vide  supra  II.  p.  608. 

Chronicon  SCHWARZACENSE  ab  anno 
815-1590.  edidit  Jo.  Petr.  Ludewicus  t. 
II.  Scriptorum  Germanicorum  et  Bamber- 
gensium  p.  1.  qui  tres  Codices  manu  exa- 
ratos  contulit.  Auctorem  non  unum  £habet, 
sed  plures  monachos  monasterii  Schwar- 
zacensis  in  Franconia,dioecesis  Herbipolen- 
sis.  Nomen  huic  a  fluvio  Schwarzach,  qui 
non  procul  inde  Moenum  illabitur.  Quae- 
dam  hausit  ex  Conrado  Urspergensi  ,  un- 
de  quidam  huncAuctorem  hujus  Chronici, 
sed  perperam  ,  statuunt.  Vidc  supra  I.  384. 

Chronicon  SCHUTTERENSIS  monasterii 
trans  Rhenum  ad  Schutteram  fluvium  , 
dioecesis  Argentinensis  ,  ab  a.  603-1427. 
est  Auctoris  recentioris ,  qui  a.  1  536.  ad- 
huc  in  vivis  fuit  ,  et  documentis  mona- 
sterii  sui  melius  uti  poterat.  Editum  in 
Vindemiis  literariis  Jo.  Frid.  Schannat  t. 
I.  p.  17. 

SCIPIO  Hermenzonus,  Barthol.  filius, 
Cremonensis  ,  JCtus  ,  a  Francisco  I.  eque- 
stri  dignitate  insignitus,  unus  ex  Status 
Mediolani  Syndicis  fiscalibus,  obiit  a.  1519. 
scripsit  dejurefisci,  de  magistratibus ,  de 
poena  arbitranda ,  de  furtis  puniendis  et 
de  testibus  examinandis.  Arisii  Cremona 
literata  tom.  I  p.  368. 

SEBASTIANUS  Aqudanus ,  Aquila  regni 
Neapolitani  urbe  oriundus,  medicus  et  Ga- 
leni  sectatus ,  obiit  a.  1443.  Scripsit  de 
morbo  Gallico  ,  item  de  febre  sanguinea. 
Basil.  1537.  et  Lugd.  1532.  cum  Marco  Ga- 
tinara.  Gesnerus ,  Toppii  Bibl.  Neapolitana 
p.  276.  Mercklini  Lindenius  rcnovatus  p. 
961.  962.  *  Opusculum  eius  de  morbo 
Gallico  itemque  de  febrc  sanguinis  una 
cum  Marco  Gattinaro  De  curis  aegritudi- 
num  particularium  multo  ante  ,  Lugdu- 
nensem  cditionem  anni  1532  prodiit  Bo- 
noniae  in  8.  Quamquarn  enim  nnnus  non 
adnotatur  adhuc  tamen  vetustissima  est 
editio  ,  ut  cx  aspcctu  intelligitur.  Quarc 
Lugdunensis  ad  Bononiensem  istam  exa- 
cta    est.    In    Codice  525  latino    Biblioth. 


T  1  A  N  U  S  451 

Taurinensis  extat  Sebastiani  Aquileiensis 
fidest  de  Aquiolta  ,  ut  inferius  explica- 
tur)  Medicinam  ordinariam  Ferrariae  pu- 
blice  profitentis  quaestio ,  utrum  secun- 
dum  Galeni  Sententiam  detur  unum  mem- 
brum  principalissimum.  Ibi  quoque  duo 
alia  eiusdem  scriptoris  opuscula  servan- 
tur  nemper  De  causis  periodicationis  hu- 
morum  secundum  Galenum  sententia  D. 
Sebastiani  ab  Aquila  Papiae  determinala. 
Quaestio  D.  Sebastiani  tempore  suo  pri- 
mas  cathedras  Medicinae  in  Italia  obti- 
nentis  de  putrescente  Sanguine.  * 

SEBASTIANUS  Brand.  latine  Titio,  Ar- 
gentincnsis  ,  natus  a  1  458.  Jus  civile  do- 
cuit  primum  Basileae  ,  deinde  in  patria , 
ubi  Beip.  primum  Advocatus  ot  Syndicus, 
postea  Cancellarius  fuit :  obiit  VI.  ld.  Maji 
a.  1521.  Scriptis  ejus  variis  congerendis 
operam  navabo.  Sunt  autem  sequentia : 

Argumentum  in  Jac  Wimphelingii  Car- 
men  de  conceptu  virginis.  Basil.  1 494.  4. 

Das  Narn  Schif  von  Narragonia,  1 494. 
4.  Latino  carmine  expressit  Jacobus  Lo- 
cherus  ,  sub  titulo  Stultifera  ?iavis ,  pro- 
diit  sine  mentione  loci  1497.  4.  et  Argen- 
tinae  eodem  anno  ,  Paris.  per  Gaufridum 
de  Marnef,  1498.  4.  et  Basileae,  opera 
Jo.  Bergmann  de  Olpe  1498.  4.  et  alibi 
Gallice  sub  titulo  :  La  Nef  des  Fols  du 
Monde  ;  de  nouvel  translate  par  maistre 
Joce  Bade.  Paris.  1497.  folio.  De  aliis  ver- 
sionibus ,  Anglica  ,  Belgica  etc-  vide  Hen- 
dreichii  Pandectas  Brandenburgicas  pag. 
703.  704. 

De  origine  et  conversatione  Regum  et 
laude  civitatis  Hierosohjmae,  item  Belli  a 
Christianis  ad  eum  recuperandum  gesti  hi- 
storia.  Basil.  1 495.  4. 

Facetus  ex  latino  Germanice  4.  sine 
anno  ct  loco.  Exemplum  adest  in  Bibl. 
Heilsbrunnensi,  teste  Hochero  p.  151.  189. 

PoSmata  varia  .  Basil  1498  4.  et  sub 
titulo  :  Carmina  varia.  Argent.  1  408.  4. 

Ad  D.  Maximilianum  .  m  vitam  et  co;j- 
versationcm  Bcgum  fsraBi  ct  Ju 
1498.  4.  Vidondum  annon    idom    sit  cum 
opusculo ,  quod  sub  num.  3.  pmtnlimus. 

ExposuHones  s.  declarationes  omnium  ti- 
tulorutn  juris   tam  civilis  ,  quam  canonici. 


>5* 


S  E  B  A  S  T 


Dc  modo  studenth  iil  ulioyuejure  cum  no- 
mimbus  omnium  scribentium  in  jure. 
Basil  |50i.  1545.  4.  Lugduni  apud  Ury- 
phium  1544.  8.  V.  n.  t.  1565. 

Chronica  (h-rmaniac  ,  praescrtim  Alsa- 
tiae  et  urbis  Ar</cntoratensis.  Imprcssa 
suntVum  Germanicis  f.hronicis  Iledionis. 

Epithalamion  Maximiliani Regis  et  Blan- 
eae  Mariae  ]{e(/inae  Homanorum  :  non  ex- 
stat  apud  I-reherum  S.K.Ceim.  t.ll.utscri- 
bitHendreichius:  Bed  tantum  ibi  mcmoratur. 

Memorabiliu  Evangelisturum.  Argont. 
4  50i-  quod  opus,  imprimis  icones ,  scan- 
dali  plenissimum  dicit  llendrcichius. 

In  laudem  S.  Sebastiani,  Vita  S.Onufrii, 
in  laudem  S.  Valentini  et  S.  Ivonis,  Vita 
S.  Bernardi.  Basil  1505.  4. 

Multa  ejus  habes  in  Deliciis  Poetarum 
Germanicorum  tomo  I.  p.  691. 

Varia  de  eo  notatu  digna  congessit 
Wenckerus  in  Apparatu  Archivorum  pag. 
15.  46.22.  seqq. 

*  Inler  opera  viri  huius  docti  accensen- 
dam  arbitror  quamvis  aliquanto  perplexus 
vita  S.  Meynradi  martyris  et  eremltae 
editum  in  Germania  Basileae  per  Miche- 
lem  Furter  An.  1496.  Quamqnam  enim 
scriptoris  nomen  ibi  non  legitur  ,  est  ta- 
men  in  fine  Sebastiani  Brant  epigramma, 
quod  hic  adscribere  placet. 

Ad  lectorem  S.  Brant 

Fac  Dcus  ob  mcritis  Mcynradi  martyris  atque 

Sylvicolae  rcgni  praemia  adire  tui. 
Illius  in  laudem  praeconia  digna  relatu 

Litlerulis  pressit  jam  Bnsilca  novis, 
Jlunc  sibi  suscepit  Furter  Micliaclque  laborem 

Me  duce  .-  pro  nobis  vir  venerandc  roga 

XII.  Kal.  Octob.  an.  1496. 

De  Narragonia  optime  Bibliothecanus  no- 
ster  prodiisse  illam  latinis  litteris  tradi- 
tam  ex  Germano  a  Jacobo  Philomuso  an. 
1497.  in  k.  Addit  in  editione  hac  locum 
impressionis  non  exprimi ,  scd  ego  in 
mea  diserte  lego  in  urbe  Basiliensi  opera 
et  promotione  Jo.  Bergman  dc  Olpe.  Ad- 
dendum  cst  insupcr  latinam  hanc  editio- 
nem  ab  authore  suo  Sebastiano  Brand 
non  approbatam  tantummodo,  sed  hino 
illustratam  ,  et  non  paucis  in  fine  addila- 
mentis  auctam  fuisse. 


IANUS 

Memorubilia  ICvaihjclistarum  opus  est 
Petri  Bclmisi  et  Pctri  de  Boscnheim  ,  ita 
dcmum  ut  imagincs  sint  Belmisii :  metra 
subiecta  de  Bosenheim.  Praeccdit  opus 
totum  Seb.  Brant  epigramma  ;  prodiit.  Ha- 
genoae  an.  150i.  typis.  Th.  Badensis.  Vi- 
de  Lambacher  Bibl.  Antiq.  Vindob.  civ.1.68. 
SEBASTIANUS,  discipulus  S.  Benedicti 
et  monachus  Cassinensis  ,  sec.  VI.  Scripsit 
Vitem  S.  Hieronymi ,  quac  ,  quod  sciam  , 
imprcssa  non  est ,  habetur  autem  in  MSS. 
Cassinensibus  ,  Sublacensibus  et  Beatinis. 
Magnoaldus  Ziegelbaur  in  Conspectu  rei  li- 
terariac  Ord.  S.  Benedicti  part.  I.  pag.  4. 
Adde  Petrum  Diaconum  de  viris  illustribus 
Casinensibus  c.  4. 

SEBASTIANUS  S.  B.  Diaconus  Cardina- 
lis ,  a  Vigilio  evulgatus  literas  plures 
scripsit  ad  Episcopos  diversos  contra  ipsum 
VigiliumPontificem.  HaecOldoinus  in  Athe- 
naeo  llomano  p.  598. 

SEBASTIANUS  Justiniamis ,  cujus  Ora- 
tio  habita  coram  Uladislao  rege  Pannoniae. 
1500,  4.  sine  mentione  loci,  prodiit 

SEBASTIANUS  Mamertus ,  Gallice  Ma- 
merot ,  Canonicus  et  Cantor  Trecensis  in 
Ecclesia  S.  Stephani ,  vixit  circa  a.  M74. 
Scripsit  de  iis  ,  qui  regnarunt  in  Francia, 
MS.  in  Bibl.  Vaticana.  Montfaucon  Bibl. 
Bibl.  MSS-  p.  407.  Alia  ojus  Gallica  lingua 
exarata  vide  in  Jac.  le  Long  Bibliotheca 
historica  Galliae  p.  362.  371. 

SEBASTIANUS  Murrho  ,  Colmariensis  , 
Canonicus  et  Presbyter  in  patria  ,  philoso- 
phus  ,  orator  ,  poSta  ,  cosmographus  et 
Jureconsultus,  trium  linguarum  peritus. 
Scripsit  Epitomen  de  laudibus  Germano- 
rum  ,  in  Baptistae  Mantuaui  opera,  Ai- 
gent.  1518.  in  4.  Epistolas  ad  diversos. 
Vixit  a.  149/i..  Trithemius  de  script.  Eccles. 
c.  934.  ct  viris  illustr.  Germ.  Ilippol.  Mar- 
racci  Bibl.  Mariana  tomo  II.  p.  355. 

SEBASTIANUS  Perusinus  ,  Ord.  Prae- 
dicatorum  Perusii,  Theol.  Magister,  Theo- 
logus  et  Mathematicus  insignis  ,  a.  1512. 
fere  septuagcnarius  creatus  fuit  Provincia- 
lis  Tusciae.  Scripsit  Vitam  B.  Columbae 
Hcatine,  virginis  tertii  Ord.  S.  Dominici  , 
quae  a.  1506.  obiit.  Edidit  eam  Latine 
Leander  Albertus  libro  de  viris  illustribus 


s  e  d  u 

Ord.  Praedicatoruma.  1510.  impresso,  Ita- 
lice  idem  a,  1521.  Latina  repetita  est  in 
Actis  SS.  tomo  V.  Maji  p.  320. 

SEBASTIANUS  Episeopus  Salmanticen- 
sis  ,  Scripsit  Chronicon,  in  quo  Isidorum 
Pacensem  ab.  a.  896.  usque  ad  initium  Ve- 
remundi  Regis  continuat.  Edidit  cum  Isi- 
doro  Prudentius  de  Sandoval ,  Pampelo- 
nae  1634.  Auctor  quibusdam  est  suspe- 
ctus.  Vide  Oudinum  tomo  I.  p.  1794. 

SEBASTIANUS  Sericus  ,  Saludeciensis 
ex  agro  Ariminensi,  Magister ,  incertum 
Theologiae  au  Philosophiae ,  circa  a.  1518. 
Scripsit  Vitam  B.  Amati ,  Saludecensis, 
quae  Italice  reddita  a  Jacobo  Antonio  pro- 
diit  Arimini  1599  et  1609.  latine  vero  ex 
autographo  in  Actis  Sanctorum  tom.  I.  Maji 
pag.  348. 

SEBASTIANUS  Speruntius ,  Praepositus 
Brixinensis  ,  Caesarcus  et  Gurcensis  (Ray- 
mundi  scil.  Cardinalis  Gurcensis)  Secreta- 
rius.  Scripsit  Epistolam  unam  ad  Reuchli- 
num ,  in  qua  ipsum  bono  animo  esse  ju- 
bet  ,  eique  in  controversia  sua  favorem 
Cardinalis  sui  promittit.  Extat  inter  Reu- 
chlinianas  p.  66.  b. 

SEBASTUS  ,  vir  sanctus  in  dioecesi  Bi- 
turicensi  ,  sec.  III.  Vitam  S.  Genulphi , 
Episcopi  Bituricensis  literis  consignavit. 
Sed  ea  an  adhuc  exstet ,  nondum  constat. 
Acta  Sanctorum  t.  II.  Jan.  p.  81.  89.  97- 

SECUNDINUS,  alias  Sechnallus  et  Scha- 
ghlinus  ,  filius  Restituti  Longobardi  et  Da- 
recae  sororis  S.  Patricii,  439.  venit  in  Hi- 
berniam  ,  mortuus  a.  448.  aetatis  75.  Com- 
posuit  Hymnum  in  laudem  S.  Patricii  se- 
cundum  ordinem  Alphabeti.  Waraeus  de 
scriptor  llibcrniae  part.  2.  p.  103.  Editus 
ille  est  in  Jo.  Colgani  Triade  Thavmaturga 
Sanctorum  Hibcrniae  p-  211.  et  a  Wararo 
post  opera  Patricii  p  146.  Vide  quac  Biva- 
varius  notat  ad  Chron.  Maximi  p.  700. 

SECUNDLM  Manichaei  Epistola  ad  Au- 
gustinum  ,  exstat  in  hujus  Opcribus  t. 
VI.  cdit.  licncdict. 

Alius  Secundini  libellus  de  orirjine  Tur- 
carum  MS.  exstat  in  Bibl.  publica  Norim- 
bergensi.  Hallcvordius  ad  Vossium. 

SECUNDINUS  Ventura  ,  Aodreae  lilius  , 
Civis  et  Notarius  Astensis.  Scripsit  Memo- 


L  I  U  S  453 

riales  de  rebus  Astensium  ab  a.  1419  ad 
1457.  quod  editum  est  a  Muratono  S.  R. 
Ital.  tom.  XI.  p.  269. 

8ECUNWJ6 ,  Historiae  Lonrjobardorum 
scriptor,  sub  Hcraclio.  Paulus  Warne- 
fridi  III.  29.  Mortuus  est ,  eodcm  teste.  IV. 
42.  Tridenli  Secundus  servus  Christi.  In 
serie  vero  Episcoporum  Tridentinorum 
hoc  nomen  nonoccurrit,  undc  Glericus  in- 
ferioris  dignitatis  fortasse  fuit. 

SEDATUS,  Lpiscopus  Biterrcnsis,  qui 
a.  589.  Concilio  Toletano  et  Narhonensi 
interfuit,  auctor  est  Homiliae  de  Epiphania 
primum  Lugduni  cum  Opusculis  quorun- 
dam  Patrum  1615.  a  Thoma  Galleto  edi- 
tae ,  post  in  Bibl.  PP.  Parisina  et  Coloni- 
ensi  inter  aetatis  incertac  scriptores  po- 
sitae ,  cui  tandem  in  Lugdunensi  tom.  XI. 
p.  1093.  nomen  Episcopi  Citcrrensisappo- 
suerunt.  Inter  Opcra  Augustini  tom.  V. 
edit.  Bened.  Append.  p.  235.  exstat  sermo 
de  Kalendis  Jannuariis,  qui  in  MS.  Flo- 
riacensis  Abbatiae  Sedato  Episcopo  tribu- 
itur  ,  dubium  an  huic  nostro.  Denique  men- 
tio  facienda  est  Epistolarum  trium  Sedati 
ad  Ruricium  Lemovicensem  ,  quas  Canisus 
edidit  antiqu.  Lectionum  tom.  V.  part.  2. 
pag.  438.  edit  novae  tom.  II.  part.  2.p.360. 
362.  367.  cujus  quoque  ad  nostrum  ali- 
quot  Epistolae  exstant.  Habentur  quoque 
tomo  II.  Conciliorum  Harduini  ,  ut  alias 
editiones  taceam.  Ilas  Epistolas  quidam 
Sedato  Nemausensium  Episcopo  tribuunt  , 
qui  a.  506.  Concilio  Agathensi ,  et  a.  507. 
Tolosano  interfuit.  Adde  Hist.  literaire  de 
la  France  tom.  III.  p  362. 

Coehus  SEDULIUS  Scotus  vulgo  fuisse 
dicitur,  quia  ,  Trithemio  teste  ,  se  in  in- 
scriptione  Epistolarum  Scotigenam  dixit. 
Sed  Scotia  tunc  tcmporis  dicebatur  ,  quae 
nunc  est  Hibernia  ,  prout  docct  Jac.  Us- 
scrius  dc  Britannicarum  Ecclesiarum  pri- 
mordiis.  Presbi/tcnun  vulpo  vocant  cum 
Isidoro  Ilispalcnsi  eup.  7.  Episcopum  Sige? 
bcrtus  (irmlikuvnsis  c.  6.  Antistitem  Libc- 
rius  et  Bclisarius  in  Acrostichide .  QOfl 
non  Anon.  Mellicensis  c.  35.  unde  Pdtiudo* 
Dexler  io  Ghromco  ad  ».  iSt&.  ipsum  Epts- 
scoptm  Oretanum  m  Bispania  fecil.  HUde- 
phoQSttS    in   liomil.    de    \uginitatc  Mariae 


i.Vi  S  E  1)  0 

tom.  IX.  Bibl.  PP.  Paris.  dea.  1654  col.443 
E   Rhetorem    Ecclesiae    Romone,  Auctor 
vitae    Dunstani    Senatorem    vocat  :    quae 

omnia  quomodo  concilianda  sint  nondum 
constat.  Trithemius  ait .  ipsum  amore  di- 
scendi  Scotiam    reliquisse ,    in    Galliam , 

Italiam  .  Asiam  et  Achajam  .  migrasse , 
ac  tandcm  in  urbe  Uoma  mirabili  doctrina 
clarum  ofTulsisse.  In  Achaja  libros  suos 
scripsisse  docent  ea,  quae  duobus  vetu- 
stissimis  Codicibus  MSS.  Tliorneiauo  et 
Pithoeano  adscripta  sunt  .  ab  Usserio  et 
Labbeo  producta  : 

Nequo  dc  tempore  omnes  conveniunt. 
Sigebertus  tcmporibus  Constantis  etCon- 
stantii,  tiliorum  Constantini  M.  vixisse  as- 
serit  :  Tritbemius  ad  Thcodosium  Magnum 
refcrt  •  Annotationcs  voro  modo  adductae 
ad  tempora  Thcodosii  junioris  et  Valen- 
tmiani  Impp.  dctrudunt.  Probabile  tamcn 
cst,  ipsum  mcdio  scculo  V.  tloruisse,  quia 
Venantius  Fortunatus  et  Cassiodorus  ad 
ipsum  provocant.  Adde  LexiconBaelianum. 

Scripsit  autcm  Scdulius  scqucntia  : 

1.  Carmen  Paschale  lib.  V.  cum  prac- 
fatione  prosaica  ad  Macedonium  Abbatem. 
Quam  de  numero  horum  librorum  Aucto- 
res  varient ,  vide  apud  Cellarium  annot. 
ad  p.  8.  Gelasius  Papa  Distinct.  XV.  cap. 
III.  sect.  25.  scripserat,  Sedulium  heroi- 
cis  versibus  Paschalc  Carmen  descripsissc, 
quae  verba  cum  librariorum  incuria  de- 
pravarit  in  haereticis ,  Paulus  II.  Pont. 
rnax.  in  capitale  Poetarum  odium,  et  plu- 
rimi  lcgum  interprctcs  eo  perducti  sunt, 
ut  omnia  poemata,  ctiam  sacra,  haeretica 
esse  duxcrint.  Id  quod  cx  Pierii  Valeriani 
Oratione  pro  Sacerdotum  barbis  adduxit 
Salvagnius  Bocssius  ad  Ovidium  in  lbin.  v. 
623.  (310  Carmen  Paschale  et  Hymni  duo 
c.  n.  var.  ab  II.  Arntzenio  Leovardiao 
1761.  in  8.) 

2.  Collatio  Veteris  et  Novi  Testamenti , 
sive  Hymnus  I.  gcncre  Elegiaco,  per  sche- 
ma  E  7rovaX^fw?  alternis  versibus  repeti- 
tae  :  Trithemius  inscnbit  Exhortatorium 
wl  fiddes. 

3.  Acrostichis  vitam  Christi  contincns  , 
sive  Hymnus  11.  genere  Jambico  quater- 
nario.  Editus  est  post  libros  Cathemerinon 


L  I  l!  S 

Lips.  1522.  8.    per    Petrum    Mosellanum. 

Prodicrunt  haec  opera  : 

Lipsiae  per  Jac.  Thanncr  1499.  4.  una 
cum  Exhortatorio  ad  fideles. 

Vcnetiis  apud  Aldum,  1502.  4.  cum  Ju- 
venco  et  Aratore. 

Lipsiae  1504.  4.  ct  ibidem  apud  Jac. 
Thanner  4509.  4. 

Lugd.  cum  Comm.  Ant.  Nebrissensis 
1512.  4.  Colon.  1509. 

Basileae  ex  recognitione  Theod.  Pul- 
manni,  una  cum  Juvenco,  Aratore,  et  hy- 
mnis  Venantii  quatuor,  sine  anno  addito, 
8.  quae  editio  teste  Nicolao  Antonio,  Ca- 
lari  apud  Vincentium  Sembcnium  a,  1573 
8.  repetita  cst. 

Antverp.  apud  viduam  Martini  Caesaris, 
1538.  8. 

Basileae,  apud  Westhemorum,cum  enar- 
ratione  M\\'\  Ant.  Ncbrissensis,  additoJu- 
venco  c.  comm.  Ascensii,  1541.  1545.  4. 

Lugduni  apud  Tornaesium  cum  Juvenco 
et  Aratore1553.  1566.  1588.  12. 

InPoetisChristianisFabricii,Basil.  1566.4. 

In  Bibliothccis  Patrum  Paris.  Colon.  et 
Lugdun. 

Edimburgi  1701.  8.  quae  accurata  ha- 
betur.  Huius  editionis  notitiam,  quum  alias 
in  his  oris  fere  ignota  manserit ,  debeo 
Georgio  Mackenzie  de  Scotis  cruditis  Vol. 
I.  pag.  346. 

Denique  Halae  1704.  8.  edidit  Cellarius. 

Paschalis  Operis  hbri  V-  soluta  oratione 
descripti,  una  cum  Epistola  ad  Macedonium 
altera,  qui  Sedulium  hortatus  erat  ut  illud 
sermone  prosaico  exprimeret.  Primus  edi- 
dit  .luretus  Paris.  1585.  8.  rcpetiit  deinde 
Bibl.  Patrum  Bigneana  altera  et  sequontes. 

5.  Sedulius  poeta  de  praerogativa  diei 
sexli ,  una  cum  Carmine  Paschali ,  MS. 
fuit  in  Bibl.  Uffenbachiana,  teste  Catalogo 
part.  4.  col.  224. 

6.  Carmen  de  Verbi  incarnatione  edide- 
runt  Martene  et  Durand  Collect.  ampliss. 
tom.  IX.  p.  125.  cx  Codice  Corbcicnsi,  in 
quo  Operi  Paschali  tanquam  pars  ejusdem 
nulla  interposita  distinctione,  nulloque  ti- 
tulo  praemittitur.Quod  vero  in  praefatione 
promittit  sc  Maronem  in  melius  expressu- 
rum,  illud  re  ipsa  praestitit. 


S  £  G  E 

7.  Epistolas  ad  diversos  memorant  Tri- 
Ihemius  et  Balaeus.  quae  nondum  sunt  edi- 
tae,  imo  forte  interierunt. 

8.  De  signis  et  virtutibus  lib.  I.  item  de 
gestis  et  miraculis  Christi  lib.  IV.  tribuun- 
tur  ipsi  a  Balaco  et  aliis.  Sed  credo  eos  , 
una  cum  Colgano,  varietate  titulorum  de- 
ceptos  cx  Opere  Paschali  plura  alia  fecisse. 

Plura  de  ipso  dabunt  Jac.  Usserius  jam 
citatus,  Waraeus  de  Scriptoribus  Iliberniae, 
Colganus  in  Actis  Sanctorum  Iliberniae  t. 
I.  p.  316.  Balaeus,  Pitseus  et  alii,  qui  de 
Scriptoribus  Anglis  commemorant.  Optime 
vero  et  distinctissime  notitiam  de  illo  expe- 
divit  Labbeus  de  Script.  Eccles.  tom.  II. 
p.  324.  seq.  Ceillerius  t   X.  p.  632. 

*  Quae  hic  leguntur  de  Paulo  II.  eo- 
dem  errore  asseruntur ,  ac  ille  est  de 
quo  Paulus  insimulatur ;  male  enim  legit 
Pierium  ,  quicumque  ex  eo  Paulum  II 
pro  Adriano  VI  expressit.  Loquitur  euim 
scriptor  ille  de  Adriano ,  nec  dicit  ab  eo 
poetas  censura  Hetruscos  inustos ,  sed 
jam  tantum  habet :  hac  de  causa  nullum 
hominum  genus  majori prosequebatur  odio. 
quam  poetas  id  nominis  nihil  aliud  prae- 
seferre  arbitralus ,  quam  impietatem.  In 
Bibliotheca  Universit.  Taurinensis  extat 
operis  Paschalis  Seduliani  MS  Codex  mem- 
branaceus,  quo  antiquiorem  nullum  u- 
spiam  vidi.  Cum  doctissimi  Bibliothecae 
illius  curatores  non  adhuc  visi  a  me  Co- 
dicis  antiquitatem  praedicarunt ;  affirma- 
rentque  saeculi  sexti  indolem  praeseferre 
paulo  indulgentius  ab  illis  judicatum  opi- 
nabor ;  sed  cum  oculis  illum  aspicere  da- 
tum  est ,  nihil  temere  ab  illis  probatum 
agoovi.  Collatus  est  cum  cdito ,  ct  cxi- 
miae  plures  variantes  deprehensae  ,  quas 
optimo  consilio  vin  illi  docti  protulerunt 
in  op.  inscripto  Codices  MSS.  Bibl.  Keg. 
Taurinensis  Athenei  Cod.  lat.  756.  Distri- 
buitur  in  hoc  codice  toturn  opus  in  lib. 
IV.  atque  correctorem  vetustum  habuit 
Abundantium  quemdam  ,  qui  in  line  unius 
e\  qaatuor  hisce  libris  nomen  suum  adie- 
cit :  Abundantius  istum  contuli  felici- 
ter.  Adiecta  est  ibidem.  Collatio  vet.  cl 
Novi  Testamenti  eodem  Sedulio  authore.  * 
341.  Sedulii  Opera  orania  recognita  el 


N  1  U  S  455 

illuslrata  a  Fr.  Arevalo  Homae  1794.  i) 
SEDULIUS  Junior  ,  natione  Scotus,  du- 
bium,  an  is,  qui  an.  72I.  Concilio  Bomano 
subscripsit.  an  alius,  qu'-rii  Ih-pidannus  in 
Chronico  ad  air  8I8.  clarum  fuisse  narrat. 
Incertum  etiam  ,  Episcopus  an  Presbyter 
fuerit.  Eius  habernus  : 

1.  Collectaneum  sive  Explanationem  in 
Epistolas  lJauli,  in  qua  Gregorius  M.quam- 
vis  suppresso  nomine,  citatur.  Prodiit  Ba- 
sileae  apud  Henricum  Petri  1528  et  1534. 
8.  nec  non  in  Bibliothecis  Patrum. 

2.  Collectanea  in  Matthaeum  subnoraine 
Sedulii  Scoti  citat  Sirrnondus  ad  Sidonii 
Apollinaris  Epist.  IX.  4.  ineditum  adbuc, 
in  quibus,  Labbeoteste,  Gregorius  senior 
allegatur. 

3.  Commentarii  in  artem  Euttjcliii,  teste 
Usserio,  in  Bibl.  Thuanea  fuerunt.  Sic 
quoque  Sedulio  Commentarii  in  primam 
(alii  secundam)  artem  Donati.  et  in  majtu 
Volumen  Prisciani  tribuuntur. 

4.  Opus  de  regimine  Principum  habuit 
Goldastus  teste  Labbeo.  Sedulius  de  recto- 
ribus  Christianis  et  convenientibus  regulis. 
quibus  est  respublica  rite  gubernanda  , 
Lips.  1619.  8.  editus  memoratur  a  Fabri- 
cio  nostro.  Freherus  ad  Petrum  de  Andlo 
de  Imperio  Bomano  II.  16.  scribit,  se  an. 
1612.  hunc  librum  olvixSotov  ad  prelum 
parare.  Ex  ejus  libello  de  Christianis  re- 
ctoribus  c.  8.  octo  disticha  adducit  Nieo- 
laus  Cusanus  de  Concordanlia  Catholica  , 
praefat.  libri  III.  in  Voluminf  Schardii  de 
Jurisdictione  Imperiali  p.  356. 

Vide  Usserium  Antiqq  Eccles.  Britan- 
nic.  c.  16.  et  Oudinum  tom.  II.  p.  26. 

Psalterium  Graecum  Sedalii  cujusdam 
Scoti  manu  scriptum  recenset  Bern.  de 
Montfaucon  Palaeo.^r.  Graec.  III.  7.  p.  830  f. 

SEFRIDUS,  nescio  quis,  Vitam  S.  Otto- 
nis  Episcopi  Bambergensis.  et  Pomerano- 
rum  Apostoli,  scripserat.  c\  quo  deinceps 
alius  Anonymus  Auctor  hujus  Vitae  pro- 
focit.  Vitl^  Jo.  Bapt.  Sollerium  In  Com- 
mentario  praevio  ad  Vitam  Ottoois  tom.  I. 
.lulii  p.  354.  352.  et  Oudinum  t.  II.  p,  1 195. 

SFCiFMls,  quartus  coenobii  Huensis 
in  Hibernia  Abbas  cuius  Beda  meminil 
Hrst.  Eccl.  III.  .">.  Bcripsil  Monwhorum 


m  s  E  B 

(jnlam.  OomUias  ct  Epistolas  :  decessit  a. 
,i    Vl-i  seqneoti.    Waraees  de   scriptor. 
Hiberniae  p.  83. 

SEHEftUS,  primus  Abbas  mooasterii 
Calmosiaceosis,  Ordinis  S.  Augustini ,  in 
dioecesi  Tullensi,  sub  initium  seculi  XII. 
Scripsit  tle  primortliis  Calmosiaccnsis  mo- 
nasterii  libris  II.  editis  a  Marlene  et  Du- 
rand  Thes.  novoAnocdotorum  t.  III  p.  1150. 

SKIFIUDUS,  Abbas  monasterii  Tegern- 
seensis  ab  an.  1048.  cujus  Epistolae  VI. 
una  cum  Epitapbio  illius  exstant  in  Co- 
dicediplomaticoPoziietlluebcri  part.Ip.236 

SfiNATUS  liravonius ,  vide  supra  t.  I. 
p.  253  Fortasse  verum  nomen  ipsius  fuit 
Scrvatus.  Vita  S.  Wulstani  nondum  edita 
est,  ut  ait  Fabricius,  sed  tantum  epitomc 
illius  a  Capgravio  et  Surio  cdita  videtur 
Bollando,  in  Actis  SS.  Jan.  tom.  II.  pag. 
238.  Ipsa  vero  baec  Epitome  ibidem  e\- 
stat  p.  246.  Librum  de  pallii  ratione  ipsi 
tribuit  Lud.  Jacobus  a  S.  Carolo  Bibl.  Pon- 
tilicia  p.  436.  qui  vero  mibi  suspectusest. 

SENSATI  Sermones  spirituales  memo- 
rat  Cbrist.  Daumius  in  eruditissima  prae- 
f.itione  ad  Hieronymum  Graecum  de  Tri- 
nitate,  cuius  excerpta  etiam  dedit  Ittigius 
dc  Bibliotbecis  et  Catenis  Patrum.  Mibi 
de  illis  nihil  quicquarn  occurrit.  Vereor . 
m-  sit  nomen  appellativum  ,  ita  ,  ut  quis 
medio  aevo  sermones  spirituales  sensatos, 
b.  c  bono  sensu  praeditos,  conscripserit. 
Il.iec  scripseram  ,  cum  in  manus  incidit 
Nic  Staphorstii  Ilist.  Eceles  llamburgen- 
sls,  cujus  vol.  III.  p.  305.  recensetur  Sen- 
sttns  snper  Epistolas  Pauli ,  MS.  in  Bibl. 
templi  S.  Petri.  Sunt  autem  Sermones  de 
tempore.  Ibi  quoq;ie  ex  Praefatione  doce- 
tur  Sensati  nomen  desumtum  esse  ex 
Ecclesiastici  V.  Si  videris  Sensatum,  evi- 
t/ila  ad  iilum.  Excerpta  quaedam  ibidem 
habentur. 

SERAPHINDS  Iianchellas ,  Florcntinus, 
Ord.  Dominicanorum,  obiit  an.  I  i88.  Scri- 
ps  t  Varia  Thcoremata  super  univcrsam 
Aristotelis  Philosopliium.  Julius  Niger  de 
Scriptoribos  lToicntinis  pag.  497.  Alta- 
muru  Bibl.  Dominicana  p.  211. 

SER  UTIIMJS  Trussus .  Cremoncnsis  , 
Ord.  s.  Francisci  circa  an    1457.  Scripsit 


G  1  U  S 

(/c  incarnatione  Domnn.  de  oratwm  Dotni- 
nioali,  de  nntura  Angelica.  Arisii  Cremona 
literata  tom.  I.  p    284. 

SEBENI  Scrmoncs  duo,  unus  dc  spiri- 
tualibus  nequitiis,dMcr  de  princijHitibus  ct 
potestatibus  extant  inter  Joannis  Cassiani 
Collationes.  Maec  Possevinus  tom.  II.  Ap- 
paratus  p.  396.  ex  Bibl.  Gesneri. 

Quintits  SERENUS  Samonicus ,  auctor 
Carniinis  beroici  de  re  Medica.  Quae  de 
hoc  dici  possent,  ca  jam  invenies  in  Bi- 
bliotheea  Latina  Fabriciana  III.  5.  et  in 
Uibl.  Graeca  vol.  XIII.  p.  393.  Editio  An- 
dreae  Bivini  cum  aliis  scriptoribus  mcdi- 
cis  minoribus  memoratur  in  Bibl.  Latina 
IV.  12.  5. 

SERGIUS  I.  Papa,  vulgo  natione  Syrus 
Antiochenus  habetur,  sed  plurimi  scripto- 
res  Panormitanum  credunt,  Tibcrii  mer- 
catoris,  ex  Syria  oriundi  lilium.  Bomae  sa- 
cns  Ecclcsiae  Cantoribus  praefectus  fuit 
ab  Adeodato  Pontifice,  post  Cardinalis,  ut 
creditur,  S.  Susannae  an.  683.  sedit  ab 
an.  087.  701.  Epistolam  ejus  ad  Ccolfri- 
dum  Abbatem  Ancrlum  dedit  Baronius  ad 
an.  701.  n.  2.  Ihrduinus  tom.  III.  Conci- 
liorum,  Guilielmus  Malmesburiensis  de  ge- 
stis  Begum  Angliae  lib.  I.  p.  197.  Episto- 
las  ad  Ethelredum,  Alfridum  et  Ardulfum 
Angliae  Reges,  edidit  Vastovius  in  vite 
Aquilonia,  Decreta  quaedam  apud  Gratia- 
num,  Ciaconium,  ct  alios.  Adde  Ant.  Mon- 
gitore  Bibl.  Siculam  tom.  II.  p.  219.  220. 
Ilier.  Ragusa  Elogia  Siculorum  pag.  254. 
Lud.  Jacobi  a  S.  Carolo  Bibl.  Pontificiam 
p.  197  Oldoini  AthenaeumBomanum  p.600. 

SERGIUS  II.  patria  Romanus,  ab  anno 
8H.  847.  Ejus  est  Epistola  ad  Episcopos 
Transalpinos    tom.  IV.    Conciliorum    Har- 
duini  pag.  1463.  et  tom.  I.  Opp.  diplom. 
Miraei  p.  647.  ad  Carolum  Calvum,  Fran- 
corum  Rec/em,  quam   Ciaeonius  ad  Lolha- 
rium  scriptam  esse  peihibet,  in  tomis  Con- 
ciliorum.    Epislola    alia    pro  oongveganda 
iipud    Treviros    Synodo ,  teste    Flodoardo 
Hist.  Remens.  III.  2.  Epistola  ad  Alexan 
drum     Ep.    Viennensem    in  .lo.  a    Bosco 
Rib).  Floriacensi    tom.  III.   p.   57.   ad  An 
cTream  Patriarcham  Foroiuliensem,  tom.  \ 
Ugbelli  )'•  :<H    Vide  Prosperi  Mandosii  bibl. 


SE 
Romanam  Centur.  VI.  29.  Lud.  Jacobi  a 
S.  Carolo  Bibl.  Pontificiam  p.  197. 

SERGIUS  III.  ex  Comitibus  Tusculanis 
ab  an.  907.  910.  Epistola  ejus  ad  Alexan- 
drum  Fp.  Viennensem  edita  est  a  Joan. 
Licuraeo  in  Antiquitatibus  Viennensibus  p. 
220:  alia  ad  Leopardum  Abbatem  Nonan- 
tulanum  ab  Ughello  t.  II.  Italiae  sacrae. 
Adde  Prosperum  Mandosium  1.  c.  Cent.  IV 
57.  Lud.  Jacobi  a  S.  Carolo  Bibl.  Pontifi- 
ciam  p.  198  Oldoini  Bibliothecam  Roma- 
nam  p   600. 

SERGIUS  IV.  Papa,  Romanus,  ab  anno 
1009.  1012.  Antea  Petrus  Buccaporci  di- 
clus,  Benedictinus.  Scripsit  Epilaphium 
Silvestri  Papae,  quod  est  in  Laterano.  Bul- 
las  eius  quasdam  habes  in  Petri  de  Marca 
Marca  Hispanica  p.  978.  990.  Lud.  Jac.  a 
S.  Carolo  1.  c. 

SERGIUS  Grammaticus,  aetatis  incertae. 
Opusculum  in  Donati  Artem  primam,  pro- 
diit  in  Collectione  Grammaticorum  mino- 
rum  Mediol.  1504.  fol.  cum  Donato,  Paris. 
apud  Rob.  Stephanum,  1531  8.  In  primam 
et  secundam  Donati  editionem  Commenta- 
rius  habetur  in  Grammaticis  Heliae  Put- 
schii  p.  1826. 

Lombardinus  a  SERICO  scripsit  Supple- 
mentum  compendii  quorundam  virorum  il- 
lustrium  post  obitum  Francisci  Petrarchae, 
MS.  Florentiae  in  Bibl.  Dominicanorum. 
Bern.de  MontfauconBibl.Bibl  MSS.  p.  419. 
*  Verum  eius  nomen  est  Lombardus  a 
Serico  Patavinus.  Meminit  huius  Vossius 
De  Hist.  Latin.  III.  3.  Supplementum  eius 
prodiit  saepius  inter  opera  Petrarchae,  ibi- 
que  de  illo  egimus.  scripsit  etiam  Episto- 
lam  dialogislicam  de  Vita  solitaria.  Quam 
cum  aliis  eius  et  Petrarchae  operibus  vul- 
gavit  Livius  Ferrus  Patavinus  Patavi  1581. 
4.  scripsit  praeterea  opus  aliud  de  laudi- 
bus  aliquot  foeminarum  gentilium  aut  lite- 
ris  aut  arrnis  illustrium  de  quo  vide  Ze- 
num  in  Dissert.  Voss.  t.  1.  p.  26.  obiit 
An.  1390.  die  II.  Aug.  ut  notatur  in  epi- 
grammate  eius  sepulchrali  Patavi  posito. 
Vid.  ibid.  Vide  supra  HtANC.  Petrarcha. 
SERLO  Dorovemiensis,  Ord.  S.  Bene- 
dicti  monachus  Doroverniae,  i.  e.  Cantua- 
riae  in  coenobio  S.  Augustini,  postea  Epi- 


R  L  O  457 

scopus  fnon  Shiiburnensis,  ut  quidam  vo- 
lunt,  eed)  Cornubiensis  circa  annum  960. 
Scripsit  Commentarium  in  Pentateuchum  , 
Homeliarium,  de  proverbiis  ,  conlra  malos 
Monachos.  Lelandus  c.  221.  Balaeus  Cen- 
tur  II.  31.  Pitseus  c.  U3. 

SLRLO  ,  Abbas  de  Eleemosyna  in  Bra- 
bantia  ,  a  Car.  du  Fresne  in  Indice  inora- 
tionem  Dominicam  commentatus  esse  di- 
citur.  Vide  Auctorem  sequentem. 

SERLO  Fonlanus ,  sive  Grammaticus  , 
Anglus,  ex  Canonico  Eboracensi  monachus 
et  Abbas  Fontanus ,  postea  Kirchostallen- 
sis  ,  claruit  a.  1160.  llabemus  ejus  de- 
scriptionem  belli  inter  liegem  Scotiae  et 
Barones  Angliae  a.  1135.  gesti  ,  in  Scri- 
ptoribus  Anglicis  Seldeni  et  Twysdeni  p. 
331.  Scripsit  praeterea  de  morte  Sumer- 
ledi ,  in  orationem  Dominicam,  de  dictio- 
nibus  dissyllabis  ,  aequivocis  et  univocis. 
Balaeus  Centur.  II.  91.  Lelandus  c.  221. 
Plura  vide  supra  tom.  IV.  p.  426.  ubi  lin. 
ult  loco  p.  230.  pone  290.  item  apud  Ou- 
dinum  tomo  II.  p.  1425.  Confunduntur 
hic  duo  Serlones  ,  quos  ego  nur.c  extri- 
care  non  possum. 

S.  SERLO  ,  natione  Scotus,  monachus 
Mailrosensis  ,  et  socius  Adami  Cathenesii, 
cum  quo  a.  1255.  combustus  fuit.  Scripsit 
Vitam  Adami  Magistri  sui  secundum  Demp- 
sterum  Hist.  Scotiae  XVII.  n.  1035.  Hal- 
lervordius. 

SERLO  Parisiacensis  ,  nescio  quis,  scri- 
psit  rhythmos  de  filiis  prebyterorum  ,  qui 
incipiunt :  Rex  immortalis ,  qui  longo  tem- 
pore  tulis.  Ex  Lelandi  Collectaneis  Balae- 
us  Centur.  X.  44.  Versus  ad  Odonem  Ba- 
jocensem  Episcopum  ,  de  capta  Bajocen- 
sium  civitate ,  et  invectiva  in  Gilbertum 
Abbatem  Cadoni  ,  MSS.  sunt  in  Bibl.  Cot- 
loniana.  Vide  Catalogum  Thomae  Smithi 
pag.  82. 

SERLO  Presbyter ,  Anglus  ,  illustri  ge- 
nere  natus,  Syredi  et  Leofledae  iilius  ,  pri- 
mum  Decanus  Sarisburiensis  ,  dein  Abbas 
Coriniensis,  h.  e.  Bxoeetrensifl  monasterii 
Varia  scripsisse  dicitiir.  sed  iu  tituli  qui- 
dem  prostant.  LelandtM  c.  ii\.  Balaeus 
Ccnt.  X.  '»'•.  PitMUI  App.  Centur  IV.  31 
SERLOj    \hl',i>  «|uartus    Savigniacensn 

209 


458  S  E  R  V 

in  Normanuia,  temporibus  S.  Bernardi  , 
et  post  hujus  obitum  ,  monachus  Clarae- 
vallis  Scripsit  Sermones  et  Dicta  ,  quae 
esstanl  in  Bertrandi  Tissier  Bibl.  PP.  Ci- 
nsium  tomo  VI.  p.  107-130.  item 
E.vpositionem  in  Orationem  Dominicam. 
Car.Me  Visch  Bibl.  Scriptorum  Ord.  Ci- 
sterciensis  p.  298.  Oudinus  tomoll.1426. 
SERLUS  de  Junua  ,  aliis  Serolus  vel 
Servplus  i  Ord.  Praodicatorum  in  conven- 
tu  Januensi ,  sec.  XIII.  a  Clemente  IV. 
Ep.iscopus  Aprumiatensis  (Brugneto  in  re- 
cione  Januensi)  obiit  anno  circiter  1280. 
Scripsit  Summam  casuum  conscientiae  in 
sui  cleri  usum.  Jac.  Quetif  de  Scriptori- 
bus  Ord.  Praedicatoruni  tom.  I.  p.  384. 

SERTORIUS  Gualensis  ,  in  Wallia  na- 

tus  ,  unde  Lelandus  Cambrensem    vocat , 

Trithemius  c.  G07.  et  Willot  Forlunerium 

vocant ,  nescio  qua  de  caussa.    Fuit    mo- 

nachus  Ordinis  S.  Francisci  in    conventu 

Georgonensi  ,  et  a.  13o6.  in  conventu  Mas- 

siliensi  ejus  Ordinis  Generalis  >   a.    1361. 

Archiepiscopus    Bavennensis ,    Patriarcha 

Gradensis  ,  ac  dcsignatus  Presbyter    Car- 

dinalis  obiit,  a.  1362.  Scripsit    in  Attgu- 

stinum  de  Civitate  Dei,  Sermones  ad  ulrum- 

que  statum  ,  Lecturas   Theologicas  ,  Quod- 

libeta  rUspatata.  Lelandus  c.  355.    Balae- 

us  Cent  VI.  34.    Pitseus    c.    607.   Willot 

Athonae  sodalitii  Franciscani  p.  323.  Pos- 

sevinus  tomo  II.  Apparatus    p.   397.    Ita 

scribunt    vulgo,    quamvis    nomen    hujns 

Seitorii  neque  inter  Archiopiscopos  Baven- 

nenses  ,  neque  Patriarchas  Gradenses  in- 

veniatur,  bene  tamen  Fortanerii .  de  quo 

Fabricius  nosler  jam  supra  t.  II.  584.  quae- 

dam  dixerat.  BnveraGallusfuit,non  Anglus. 

SERVANDUS,  F.piscopus  Auriensis,  Bo- 

derico  Gothorum  regi  ultimo  a  sacris  Con- 

fessionibus  fuisse  dicitur,  seculo  VIII.  Scri- 

psit   Uispauicarum  rerum    Compendium  , 

cujus  versio  tantum    Hispanica    superest , 

Gallaecio  sermone,  a  Petro  Seguino  ejusdem 

Ecclesiae    Aurensis    Antistite    facta.    Nic. 

Antonius  Bibl.  llispana  vetere  VI.  1.  n.  14. 

SERVATIUSfhuc  usque  \\i\»oSabbatium 

vocarunt  Gennadius  de  viris  illustribusc. 

25.  et  Thrithemius  de  scnptor.  Eccles-  c. 

168.)  Episcopus  Tongrensis  sec.  IV.  cujus 


I  U  S 

vitam  tom.  I  Scriptorum  Leodiensium  ha- 
bes  pag.  28.  seqq.  obiit  a.  384.  Scripsit 
contra  Valenlinum  et  Marcionem  ,  Aetium 
et  Eudomium.  quod  opus  injuria  tempo- 
rum  periit.  Vide  Ilistoire  literaire  de  la 
France  tom.  I  part.  2.  p.  242. 

SERVATIUS  .Edicellus,  Agrippinas,  Vi- 
lam  S.  Willebrordi  metro  scripsit.  Haec 
Carolus  du  Fresnc  in  Indice,quem  Glos- 
sario  praefixit. 

SERVATIUS  Frankell,  Ord.  praedica- 
torum  S.  Theologiae  Magister ,  conventus 
Coloniensis  per  annos  viginti  Prior  ,  et  hae- 
reticae  pravitatis  Inquisitor,  vergente  se- 
culo  XV.  Scripsit  Sermones  notabiles  om- 
nium  solemnitatum  principalium  lotius  an- 
ni  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord.  Prae- 
dicatorum  tom.  I.  p.  904. 

SERVITORIS  Liber  de  praeparatione 
medicinarum  simplicium ,  impressus  est 
Venetiis  per  Nic.  Jenson  1471.  4.  Verum 
nomen  est  Serapion  ,  quem  vide 

SEBVTUS  Honoratus  Maurus ,  Gram- 
maticus  non  lncelebris  ,  et  jam  Macrobio 
memoratus.  Ejus  sunt: 

1 .  Commentaruts  in  VirgiUum ,  de  cu- 
jus  editionibus  confer  Fabricii  Bibl-  Lati- 
nam.  Is  a  quibusdam  proter  doctrinam 
commendatur  ,  ab  aliis  ob  inscitiam  con- 
temnitur.  Communis  vero  virorum  docto- 
rum  est  sentcntia  ,  Servium  multos  inter- 
polatores,  homines  indoctos,  essepassum, 
quare  inter  Codices  et  editiones  illius  mi. 
ra  est  dissensio.  Vide  Bibl.  selectam  Cle- 
rici  tomo  XIV.  pag.  247. 

(312.  Prior  editio  est  Veneta  per  Val- 
darfer  1471.  fol.  Est  mihi  perrara  eiusd. 
op.  editio  anni  1471.  72.  gr.  in  fol.  cur. 
Bernardo  et  Petro  Cennini,  Florentinis  in- 
geniis  nil  ardui  est ,  quae  tertium  locum 
mter  libros  Florentiae  cusos  ab  Audrif- 
fredd  obtinuit. ) 

2.  De  naturis  (alii  de  ratione)  ultima- 
rum  syllabarum,  prodiit  in  Collectione 
Grammaticorum  minorum,  Mediol.  1304.  f 

3.  Centimetrum  ,  aliis  Centimeter ,  sive 
Ars  de  pedibus  versuum  seu  centum  me- 
tris ,  exstnt  in  Codice  membranaceo  se- 
ptingentorum  annorum  in  Bibl.  S.  Em- 
merammi   Batisbonae.  Pez  diss.  Isagogica 


SE  V  E 

ad  tomum  I.  Thesauri  Anecdotorum  p.  39. 
Epistola  Centimetro  praefixa  edita  est  in 
Labbei  Bibl.  nova  MSS.  I.  p.  668. 

4.  Interpretatio  Donati ,  sive  tn  secun- 
dam  Donati  editionem  interpretatio  ,  cum 
Donato  prodiit  apud  Rob.  Stephanum  1534. 
8.  Haec  tria  vero  babes  ctiam  in  Gram- 
maticis  Putschii  p.   1779. 

5.  Glossae  Graeco-Latinae ,  quas  olim 
habuit  Pe.trus  Scriverius,  edidit  autem 
Antomus  Malthaeus  tomo  VI.  Analectorum 
edit.  prior.  tomo  III.  p.  653.  edit  post. 
Dubitat  tamen  de  Auctore  Tanaquillus  Fa- 
ber  Epist.  I.  63.  et  ipse  Matthaeus. 

SERVUS  Dei ,  incertae  sedis  Episcopus, 
temporib.  Augustini,  scripsit  adversus  eos, 
qui  dicunt ,  Christum  in  hac  vita  degen- 
tem  non  vidisse  carnei»  suis  oculis  Pa- 
trem  ,  sed  post  resurrectionem  ex  mor- 
tuis  ,  et  ascensionem  in  coelis  cum  tran- 
slatus  est  in  gloriam  Dei  Patris,  profe- 
ctum  scilicet  ei  dantis  in  remunerationem 
martyrii.  In  qua  scriplura  ostendit,  et 
disputatione  sua ,  ac  sanctarum  Scriptu- 
rarum  testimoniis  ,  Dominum  Jesum  ab 
ipso  ejus  conceptu  per  Spiritum  sanctum 
facto ,  et  partu  ex  Virgine  ,  quod  Deus 
verus  in  homine  vero  ipse  quoque  Ilomo 
Deus  factus  natus  est,  semper  carnis  suae 
oculis  et  Patrem  vidisse,  et  Spiritum  san- 
ctum  ,  per  specialem  et  ei  unitam  Dei  et 
hominis.  societatem.  Haec  Gennadius  de 
Script.  Eccles.  c.  87.  Augustinus  hujus 
sententiae  meminit  suppresso  nomine  Epi- 
st.  92.  et  1496.  sed  eam  refutat.  Caete- 
rum  Iiber  ille  aetatem  non  tulit. 

SEVALUS  ,  vel  Sertvalus  ,  Anglus  ,  Oxo- 
niae  literis  incubuit,  primum  Decanus  , 
post  Archiepiscopus  Eboracensis.  Sed  quia 
nimias  pecuniarum  exactiones  Pontilicum 
tolerare  non  potuit,  excommunicatus ,  a 
populo  tamen  in  magno  honore  habitus 
fuit.  Obiit  a.  1238.  Scripsit  Breviloquiam 
contra  quendam  Magistrum  Jordanem  , 
quem  Pontifex  ,  quamvis  AngHae  Itnguae 
ignarum  ,  ipso  inconsulto  Decaoum  Ebora- 
censem  constituerat ,  Staiuta  Synodalia  , 
Sermones  et  Epittolae,  ad  Alexandrum  Pa- 
pam ,  ad  quem  moribundus  scripsit ,  inter 
alia ,    teste    Matthaeo    Parisio  ,    his  verbis 


K  INUS  459 

usus :  Dixit  enim  Dominus  Petro  :  Pasce 
oves  meas  ,  non  tonde ,  non  excoria ,  non 
eviscera  ,  vel  devorando  consume.  Balaeus 
Centur.  IV.  23.  Pitseus  c.  366. 

Jacobus  de  SEVA,  <>x  Gallia  Narbonen- 
si  ,  Doctor  Jurium  et  Advocalus  ,  initio 
schismatis  a.  1377.  Urbanum  VI  seeutus 
est,  et  in  graliam  illius  Faclum  ad  Aca- 
demiam  Parisiensem  misit.  Plura  Oudinus 
tomo  III.  p.  1495. 

SEVERIANUS  Rhetor  ,  vide  supra  ,  Ju- 
lius  Severianus. 

SEVERINUS ,  Romanus ,  Labieni  filius 
R.  E.  Cardinalis,  post  Summus  Pontifex 
circa  a.  638.  suae  fidei  explanationem  fa- 
ctam  a  Sergio  Constantinopolitano  Epis- 
copo  haeretico  reprobavit  ,  et  contra  illam 
scripsit.  llaec  Oldoinus  in  Athenaeo  Ro- 
mano  p.  602. 

SEVERINUS  Cakhas ,  Mediolanensis  , 
Abbas  Canonicorum  Regularium  Placentiae 
obiit  a.  1496.  Scripsit  de  Vitis  Sanctorum 
illustriumque  ex  Ordine  Canonico  lib.  IV, 
quia  anediti  sint ,  non  habeo  compertum. 
Celsus  de  Rosinis  io  Lyceo  Lateranensi 
part.  II-  pag.  269. 

SEVERINUS  Cracoviensis  ,  Ex  Judeus  , 
Ord.  Praedicatorum  ,  Theologiae  Magister 
et  Ecclesiastes ,  Augustinum  et  Aquina- 
tem  memoria  t nuit,  vixit  £sec.  XIV  et  in- 
gentia  volumina  tirj  sacrorum  Evangeliorum 
harmoniam  elucubravit.  Elo.^ia  ejus  vide 
apud  Bzovium  ad  annum  1398.  num.  13. 

SEVERINUS  de  Pedepennis  .  Bitontinus, 
monachus  Benedictinus  ,  sec.  XV  qui  mul- 
tum  in  recognoscendis  homiliis  Crysosto- 
mi  in  Matthaeum  insudavit ,  teste  Thoma 
Januensi  dc  Valeranu  in  praefatione  ad 
editionem  illarum  antiquissimam  in  biblio- 
theca  monasterii  Farfeosis.  Vide  Mabillonii 
Iter  Italicum  pag.  147. 

SEVERINI  Abbatis  Sertnones  in  Natati 
SS.  Imiocentium  in  Bibl.  Saogermaoensl 
memorat  Cangius. 

SEVERINUS,  incertae  aetatis  et  sedis 
Episcopos ,  Coloniensem  fuisse  coojectura 
est  Rev.  Pezii.Opusculum  ejus  exiguae  mo- 
lis  .  (]uod  Doctriiuvn  inscripsit  .  vel  utCo- 
dex  monast,  Hilariensis  in  Austria  babet, 
Doctrina  de  Sapientia  ,  edUum  est  primo 


460  S  E  V 

per  Pithoetim  Paris.  deinde  in  Bibl.  PP. 
Parisinae  Supplemonto  Latino  ,  in  Bibl.  PP. 
Coloniensi ,  tomo  11.  Operum  Sirmondi  ,  in 
Thesauro  Ancedotorum  novissimo  Pezii  to- 
mo  IV.  part.  2.  p.  1.  d°nique  a  Fabricio 
nostro  sub   finem   t.  11.  hujus  op.  p.  02'». 

*  "Homilia  inter  opcra  S.  Petri  Chryso- 
logi  Serm.  1.  legenda  quae  incipit  :  Chri- 
stum  in  humanis  actibns  :  in  vetusto  ho- 
miliario  MS.  Bibl.  Canonicor.  Major  Ec- 
clesiae  Lucensis  tribuitur  5.  Severino  Epi- 
scopo  Nec  sane  in  ascribenda  Homilia  il- 
la  S.  Petro  Chrysologo  MSS.  Codices  con- 
veniunt ;  nam  in  aliis  S.  Hieronymi  ,  in 
aliis  S.  Jo.  Chrysostomi  nomen  praefert. 
An  reipsa  a  Bavennatensi  praesule  detra- 
henda  sit  ,  et  alteri  ascribenda  incertum. 
Si  tamen  Severini  esse  dicatur,  dubii  pa- 
riter  haerebimus;  num  praoferendus  sit 
Severinus  ille  ,  cuius  doctrina  de  sapien- 
tia  saepe  typos  exercuit. 

SEVEBUS  Archontius  ,  vir  doctus  fuit, 
historiae  et  rei  nummariae  peritus ,  ad 
quem  Vopiscus  provocat  in  Firmo  c.  2.  ubi 
ex  nummis,  libris  item  Graecis  et  /Egy- 
ptiis  confirmavit,  Firmum  in  edictis  suis 
avToxfxropoL  fuisse  vocitatum.  Vixit  autem 
is  seculo  quarto. 

Alium  quendam  Severum  Archontium 
finxit  cerebrum  Jo.  Harduini  et  aliorum 
Jesuitarum  ,  virum  aliquem  eruditum  et 
in  dignitate  constitutum  ,  qui  seculo  XIII. 
temporibus  scilicet  obscuris  et  barbars 
Collegium  aliquod  virorum  doctorum  coe- 
gerit,  qui  omne  genus  scriptorum  Graeco- 
corum  et  Latinorum ,  nec  non  Patrum 
Ecclesiasticorumconfinxerint:  exceptis  t3n- 
tum  Cicerone,  Plinio  ,  Virgilii  Georgicis  , 
Horatii  Sermonibus  et  Epistolis,  et  paucis 
quibusdum  scriptis  Justini  Martyris  et  Pa- 
trum  Africanorum.  Qui  mente  sanus  est, 
vix  credet  ab  homine  sano  lalia  proferri 
potuisse  ,  ut  omnis  fides  monumentorum 
a  tam  multis  seculis  pessundaretur.  Nam 
provenlus  ingeniorum  seculi  XIII.  non  erat 
t.am  fclix  ,  ut  omne  Poetarum  ,  Historico- 
rum  ,  Philosophorum  et  Scriptorum  Eccle- 
siasticorum  genns  ab  illis  intra  tam  breve 
temporis  spatium  confingi  ,  et  in  tot  Co- 
dices  ppr  universum  terrarum  orbem  tran- 


£  H  1 

SGribi  potuerit.  Hinc  etiam  viri  docti,  fucum 
orbi  erudito  fieri  dolentes,  sententiam  tam 
monstrosam  omnibus  viribus  convellere 
studuerant :  inter  quos  primas  jure  suo 
obtinet  Maturinus  Veysseire  la  Croze  ,  Bi- 
bliothecarius  Berolinensis  ,  Dissertationum 
historicarum ,  quae  Gallica  lingua  prodie- 
runt  secunda  ,  Boterodami  1707.  8.  prae- 
cipue  vero  in  Vindiciis  Veterum  Scripto- 
rum  contra  Jo.  Harduinum  ,  quae  ibidem 
1708.  8.  editae  sunt  Haec  sufficiant  de 
seriptore  fabuloso  ,  ut  juventuti  ,  vel  etiam 
harum  rerum  imperitioribus  indice  digito 
summam  rei  ostendam  Plura  ex  Diariis 
eruditis  annorum  1707.  1708.  1709.  peti 
poterunt. 

SEVEBI  SANCTI  ,  id  est  ENDELEI- 
CIII  Bhetoris  Carmen  de  mortibus  boum, 
non  ignotum  est.  Editiones  illius  varias 
recensent  Christianus  Daumius  in  Syllabo 
PoStarum  Christianorum  ,  et  Fabricius 
Bibl.  Latm.  IV.  1.  p.  682.  quibus  addenda 
est  novissima  cum  annot.  Jo.  Weitzii  et 
Wolfg.  Seberi,  Lugd.  Bat.  1715.  8.  ex  ty- 
pographia  Petri  van  der  Aa  ,  cui  nomini 
illita  deinceps  fuit  alia  Schedula  ,  in  qua 
impressum  est:  Apud  Samuelem  Luctmans 
1717.  De  Auctore  et  opusculo  variae  sunt 
eruditorum  sententiae ,  quas  plerasque 
compilavit  Editor  ultimus  in  praefatione  , 
sed  parum  aut  nihil  definit.  Nos  .  ut  ordi- 
ne  procedamus  ,  solliciti  sumus  : 

I.  de-  Tempore  conscripti  illius  Carmi- 
nis  :  hoc  satis  clare  indigitatus  ,  nam  Chri- 
stus  bis  memoratur  v.  107.  128.  cujus 
crucis  signum  ,  v.  105.  cum  sola  fide  con- 
junctum  ,  v.  116.  illam  pestilentiam  seda- 
verit.  Nullas  autem  victimas  pro  malo  se- 
dando  oblatas  fuisse  adserit  ,  v.  117.  118. 
quaproptcr  etiam  Bucolus,  cui  haec  Tity- 
rus  sic  narraverat,  consilium  capit  errorem 
veterem  defugiendi ,  v.  123.  et  ad  templa 
summi  Dci  et  numen  Christi  properandi , 
v.  126.  128.  Ex  his  igitur  constat,  scriptum 
esse  carmen ,  quum  religio  Christiana  in- 
valesceret,  sacrificia  vero  et  cultus  paga- 
norum  nondum  prorsus  defecissent. 

II.  Nunc  igitur  de  auctore  ipso  quaere- 
mus,  an  aliquem  invenire  queamus  ,  qui 
huc  quadrot.  Jam  Paullinus  Nolanus  ,  tunc 


S  E  V  E 

adhuc  in  Aquitama  constitutus  ,  amicum 
habuit  Sanctum  quendam  ,  et  alium  Ende- 
lechium  ,  epist.  28.  et  40-  qui ,  quamvis  a 
quibusdam  pro  uno  habeautur ,  revera  ta- 
men  duo  sunt. 

Is  igitur  sanctus  Paullino  thema  prae- 
scripsit  ad  Panegyricum  Theodosio  dictum, 
qui  circa  a.  394.  habitus  est.  Nescio  tamen 
anne  ille  binominis  fuisso  potuit.  Ille  san- 
ctus ,  tanquam  Christianus  a  Paullino  do- 
scribitur,  qui  gradum  aliquem  in  Ecclesia 
habuisse  videtur.  Ejus  pater  Flavius  San- 
ctus  fuisse  potest ,  cujus  Ausonius  inter 
charos  suos  num.  38  meminit  Porro  apud 
Sidonium  Apollinarem  Epis.  VIII  4.  men- 
tio  fit  Endelechii  Rhetoris  Romani  ,  nec 
non  in  subscritione  operum  Apuleji  in 
membranis  Florentinis  ,  qui  aetate  junior, 
et ,  si  Reinesii  conjecturam  probes ,  hujus 
nostri  filius  esse  potuit.  Haec  adferunt 
Epist.  8.  ad  Daumium  ,  et  Auctores  Histo- 
riae  literariae  Gallicae  tom.  II.  p.  54.  Qui- 
cquid  sit ,  cum  hodie  videamus  magnam 
hominum  multitudinem  ,  qui  eodem  no- 
mine  gaudent ,  non  miremur  ,  eliam  olim 
illud  usu  venisse. 

III.  Occasionem  Carminis  subm-inistravit 
lues  ,  quae  boves  per  Pannoniam  ,  Illyri- 
cum  et  Belgas  straverat ,  et  nunc  quoque 
in  Galliam  pertigerat ,  v.  22-24.  Reinesius 
dubitat,  an  vere  lues  fuerit,  an  vero  tan- 
tum  exercendi  ingenii  caussa  thema  elabo- 
ratum  sit.  Quod  si  revera  lues  fuit  contin- 
git  a.  409.  Alarico  Italiam  ingresso  ,  quod 
ex  Rufino  probavit  Sigonius. 

IV.  Titulum  de  mortibus  boum ,  insulsi 
Grammaticastri  glossema  statuit  Reinesius. 
Oeconomia  potius  illius  hoc  pertractat, 
quod  unus  pastor  duos  alios  paganos  hac 
relatione ,  quod  nomine  Christi  invocato , 
et  cruce  ejus  cum  vera  fide  applicata  ,  lues 
illa  sedata  fuerit ,  ad  fidem  Christianam 
converterit. 

SEVERUS  Sulpicius ,  vulgo  Sulpicium 
Severum  vocant,  Nitiobrix  sive  Aquitanus, 
Presbyter  ,  Scriptor  notissimus  ,  qui  ma- 
nibus  quoque  adolescentum  toritur.  Prae- 
terea   otium    nobis   fecerunt  Jo.   Clericus 


R  U  S  461 

Bibl.  selecta  lom.  XX.  pag.  325.  Fabricius 
Bibl.  Latina  IV.  3.  omnium  vero  diligenliam 
superarunt  Monachi  Benedictino-Mauriani 
in  historia  Galliae  literaria  t.  II.  p.  95-116. 
ubi  etiam  editiones  omnes  cum  cura  re- 
censent.  Spicilegium  igitur  exiguum  mihi 
colligendum  superest.  Editionem  Ilistonae 
Sacrae  Lipsiensem  a.  1711.  cum  notis  Mi- 
nellianis  curavit  M.  Jo.  Fridericus  Weinich, 
jam  Pastor  in  Thuringia  dioecesis  Fensla- 
dinae.  Editionis  Joan.  Clerici  a.  1709.  ipse 
tum  curam  gessi  ,  auctor  illius  annotutio- 
nis  ad  Epistolam  II.  p.  580.  quam  Clericus 
laudat  p.  378.  et  Benedictini  p.  116.  Ne- 
que  id  feci  Clerico  inscio  ,  prout  et  ipse 
memorat.  FJistoria  sacra  cum  Commenta- 
rio  Sigonii  et  annot.  Jo.  Vorstii  denuo  prodiit 
in  operibus  Caroli  Sigonii  a  Philippo  Arge- 
lato  editis  Mediol.  1734.  folio.  Editio  novis- 
sima  ad  MSS.  Codices  emendata ,  notis , 
observationibusetdissertationibus  illustrata 
prodiit  cura  Hieronymi  de  Prato,  Veronen- 
sis,  Congregationis  Oratorii  ibidem  Pres- 
byteri.  Veronae  1741.  4.  sed  hic  tomus  I. 
tantum  Vitam  Martini  et  Dialogos  continet. 
Vita  vero  accurate  elaboratapraemittitur  a) 
Caeterum  novam  Operum  Severi  Sulpicii 
editionem  ex  variis  Codicibus  emendatio- 
rem  promisiit  Jo.  Phil.  Kuchenbecker  in 
Analectis  Hassaicis  part.  V.  p.  5.  Codex 
MS.  Libri  de  vita  Martini ,  Epistolarum  et 
Dialogorum  satis  antiquus  habetur  Quen- 
dlinburgi ,  teste  tobia  Eckardo  de  Codici- 
bus  Manuscriptis  Quedlinburgensibus  p.  13. 
Idem  Eckardus  p  57.  seqq.  Collationem 
Codicis  instituit  cum  editione  novissima  , 
et  reliqua  in  illo  Codiee  adjecta  typis  ex- 
primi  jussit.  Eeundem  Codicem  ego  Lipsiae 
manibus  trivi ,  quum  ad  Thomam  Frits- 
ehium  ,  bibliopolam  cdebrem  missus  esset, 
omnia  contuli  ,  et  reliqua  etiain  excripse- 
ram.  Possem  quaedam  circa  lectiones  Eck- 
ardi  monere ,  sed  transeant. 

Codex  Collegii  Trinitatis  Cantabiigiae 
laiulatur  aliquoties  a  Josepho  Wasse  ad 
Sallustium  ,  qui  loca  quaedam  ex  eodem 
feliciter  omendat.  Caput,  l\'.  libri  de  vita 
Martini  adducit  Aoonymus  Kirschgarl 


a)  Gottlng.  Gclehrle    Zeilungen    1742    p.    459.       Nouvelle  Hibliotheque  tom.  XV.  p.  119  seqq. 


■tc,-2  sex 

in  Cromoo  Worraatiae  .  ia  Beliquiis  Lude- 
wigianis  tom.  II.  p.  7.  unde  quaedam 
emendalioDes  peti  possunt. 

i  im  ojus  de  prima  martyrnm  Galliae 
epocha  ab  exceptionibus  ,  quas  Rondonot- 
tus  Benedictinus  in  \it;s  Episcoporum 
Cenomanensium  Gallice  editis  opposuit  , 
singulart  dissertatiooe  vindicavit  Jo.  Lau- 
nojus  •  quae  extal  Operum  eius  tomo  11. 
part.  I.  p.  139. 

Vinccntius  Bellovacensisin  Spoculo  histo- 
riali  XVII.  20.  Sulpicio  Severo  quoque 
Vitam  Mauritii  Episcopi  Andegavensis, 
tribuit,  sed  praeter  rem,  et  coniicit  Launo- 
ius  1.  c.  p.  681.  eum  fortasse  in  talemCo- 
dicem  incidisse,  qui  utramque vitam  Mar- 
tini  Turoncnsis  ot  Maurilii  Andegavonsis 
conlio 

-  |  mntur  quaedam  annotationes  Cel. 
nostri  Fabricii. 

Praefatio  benc  longa  Dialogo  de  virtuli- 

bus     monachorum     Orienlalium ,     ncscio 

cuius    scriptoris  ,   praemiltitur   in   Codice 

Naudaeano .  trstc  Labbeo  Bibl.  nova  MSS. 

228. 

Epistola  II.  de  virginitate  saepe  prodi- 
erat  inter  Bieronymi  et  Athanasii  opera, 
in  Concilio  Aquisgranensi  a.  81 G.  et  in 
Appendice  ad  Codiccm  Begularum  llol- 
stenii  p  8.  sub  nomiin-  Athanasii. 

Garcias  Louisanotis  ad  Isidori  llispalen- 
sis  Chronicon  ,  mononti'  Cnlomesio,  penes 
--•■  testatur  Epitomen   MS.  Chronico- 
rum  Scveri ,  cognomcnto  Sulpicii. 

SEVEBI  S  ^ulpicius  ,  cognomento  Pius, 
Episcopus  Bituricensis,  sec.  VII.  natus 
Vatani  in  dioccesi  memorata,  Diaconus  , 
deinde  ab  a.  62'».  Episcopus  ,  post  bien- 
nium  interfuit  Concilio  Remensi ,  mor- 
tuus  a.  6  i  i .  Extant  eius  Epistolae  duae 
ad  Dcsidcrium  Cadurconsom  et  una  ad 
Verum  Episcopum  Rutenensem ,  a  Cani- 
sio  editae  Ant.  Lect.  tom.  I.  p.  644-646. 
Adde  Hist.  literaire  de  la  l;rancc  torn.  III. 
-inctorum  tom.  II.  Jan. 
165 

Alium  hujus  nominis  Episcopum    Bitu- 
riconsom  soculo  VI.  Bed  qui  nihil  scriptum 
.:t,  statuit  Basnagii  observatio    tom. 
I   Canisii  p.  C.i:i . 


T  US 

SEVERUS  ,  Malacitanus  Episcopus  cir- 
ca  a.  580.  Scripsit  Correctorium  contra 
Vincontium  Gaesarangustanae  urbis  Epi- 
scopum  ,  Arriannm  ,  de  mrgimtate  ad  so- 
rorem  ,  quom  lihrum  Annuali  nominc  in- 
digitavit  ,  nec  non  Epislolas  ad  diversos. 
Isidorus  de  Scriptor.  Eccles.  c.  30.  Trithe- 
mius  c  226.  Ros  ejus  a  fabulis  expurgal 
Nic  Antonius  Bibl.  Hispana  Vetere  IV.  3. 
n.  40.  41.  Monastorii  Servitani  alumnum 
el  iliscipulum  S.  Donati  Eremitae  Augu- 
stiniani  facit  Phil.  Elssius  in  Encomiasli- 
co  Augustiniano  p.  G23.  Fabricius  annota- 
vit,  Scrmonom  Petri  Chrysologi  74.  ot 
soqq.  huic  Sevcro  a  quibusdam  tribui , 
quippe  in  cujus  tompora  dc  non  suscitan- 
da  vcra  carne  quadret. 

SEVEBUS,  Milevitanus  ,  in  Africa  Epi- 
scopus ,  Au.2;uslini  se  discipulum  profite- 
tur  ,  epist.  37.  inter  Augustinianas ,  cui 
ipse  Augustinus  cpist.  1 29.  rcspondct.  Obiit 
ante  Au^ustinum ,  qui  ipsius  tanquam 
mortui  Epist.  100.  mcminit  Aub.  Miraeus 
de  script.  Ecclcs.  c.  71.Elssius  I.  c.  p.  624. 

SEVEBUS  ,  Minoricensis  insulae  Epi- 
scopus  ,  scripsit  a.  418  Epistolam  de  Ju- 
daeis  in  ea  insula  conversis  .  deque  mira- 
culis  ibidem  ad  reliquias  S.  Stephani  fa- 
clis  ,  quam  cdidit  Baronius  ad  a.  418.  n. 
49.  ct  in  Appondice  Operum  Augustini 
per  Benedictinos  editorum,  ad  tomum  VI. 
col.  15.  Confer  Aub.  Miraeum  c.  72.  et 
Nic.  Antonii  Bibl.  llispanam  Votorem  III. 
2    n-  !')0.  Oudinum.  t.  I  p.  993. 

SEXTUM  qui  sub  Severo  Irnp.  de  re- 
surrectione  scripsit  ,  memorat  Cangius , 
mihi  praoterea  non  cognitum. 

SEXTUS,  vide  Sixtus. 

SEXTUS  Placitus,  aliis  Platonicus,  scri- 
ptor  aovi  incorti  ,  Papyriensem  vocat  Mer- 
cklinus  in  Lindenio  ronovato  p.  967.  qui 
et  editiones  Basil.  1538.  8.  Tigur.  1580. 
4.  momorat.  Reliqua  quaere  apud  Fabri- 
cium  nostrum  m  Ribl.  Latina.  Opusculum 
de  medicina  animalium  ipse  quoquc  Pa- 
bricius  dedit.  Craecae  Vol.  XIII.  p.  395. 

SHXTUS  RUFUS  ,  vide  sub  lit.  R.  Fo- 
rolivicnsom  patria  fuisso ,  vestigia  vetu- 
statis  ,  quae  ibidcrn  adsunt ,  non  temere 
testari ,  ait  Ge.  Vivianus    Marchcsius    de 


S  1CC  A 

illustribus  Forojuliensibus  p.  215.  sednul- 
la  addit. 

Fr.  Joannes  SHYBBUBNUS,  Anglus, 
Chronicon  scripsit  Britannicum  ab  initio 
Dardaniorum  ad  Henricum  VI,  Angliae 
Regem ,  quod  MS.  exstat  in  Bibliothecis 
Angliae  et  lliberniae.  Vide  Oudinum  tomo 
III.  p.  2309. 

SIBEBTUS,  Prior  S.  monasterii  Panta- 
leonis  in  dioecesi  Coloniensi ,  a.  1 122.  de- 
dit  Epistolam  ad  Budulfum  Abbatcm  suum 
et  S.  Trudonis  ,  in  qua  quaeritur,  an  et 
qua  ratione  liceat  aliquid  exigere  pro  re- 
ceptione  puerorum  in  monasteriis.  Fxstat 
una  cum  responsione  Bodulli  apud  Mabil- 
lonium  Analect.  edit.  prioris  t.  II.  p.  495. 

SIBEBTUS  de  Beka  ,  Gelder,  Ord.  Car- 
melitani  Prior  provincialis  ,  vixit  a.  1320. 
et  scripsit  in  libros  IV.  Sententiarum ,  Sum- 
mam  censurarum  novi  juris  ,  in  Regulam 
ordinis  sui,  qui  postremus  exstat  in  Phil. 
Biboti  libris  X.  de  institutione  et  peculia- 
ribus  grstisCarmelitarum,Venet.  1507.  ex- 
cusis.  Fasciculum  Florum  diversarum  hi- 
storiarum  :  Ordinale  quoque  Dominici  se- 
pulcri  correxit.  Vide  Trithemium  de  scri- 
pt.  Eccles.  c.  557.  et  de  script.  Carme- 
lit.  p.  76.  Val.  Andreae  Bibl.  Belgicam  p. 
p.  808.  Aub.  Miraei  Auctarium  c  486.  Swer- 
tii  Athenas  Batavas  p.  673. 

SlBITO,Viennensis  Austriacus,Ord.Prae- 
dicatorum  ,  sec.  XIII.  scripsit  Opus  egre- 
gium  in  Orationem  Dominicam.  .lac.  Qup- 
tif  de  Scriptoribus  Ordinis  Praedicat.  tom 
I.  p.  375.  AUamura  p.  181. 

*  Cum  Viennae  agerem  occurrit  mihi 
in  insigni  Bibliothoea  Vindaghiana  codex 
MS.  see.  XV.  vel  XIV  ferens  Tractatum 
sup  Miserere  insign.  Doct.  Ibitonis  quem 
non  dubito  eundem  esse  Libitonem  de  quo 
Bibliothecarius  noster  hic.  * 

Iiarlholomaeus  SIBYLLA,  Monopolitanus 
Ord.  Fratr.  Praedicatorum  Theologiae  Pro- 
fessor  ,  circa  a.  1434.  Scripsit  Speculum 
peregnnarum  Quaeslionum  ,  quod  •  prodiit 
Bomae  1493.  Paris.  1497.  Argent.  1199. 
4.  Lugd.  1521.  Venet.  1575.  1582.  Oudi- 
nus  tomo  III.  p.  2369. 

SIBRANDUS  ,  Abbas  Ilorti  S.  Mariae 
Ord.  Praemonstratensis  in  Frisia  occiden- 


B  I)  U  S  463 

tali ,  sesquimilliari  a  Leovardia  ,  obiit  a. 
1238.  de  quo  vide  Chronicon  ejus  mona- 
sterii  paullo  post  citandum.  Scripsit  Vitam 
S.  Siardi ,  decessoris  sui  qui  a.  1230. 
obiit  ,  nee  non  Vitam  S.  Friderici  Hal- 
lemi ,  qui  Ilorti  Maria^  fundator  fuit  et 
primus  Abbas.  Edita  est  in  Actis  Sancto- 
rum  tom.  I.  Martii  p.  289.  Val.  Andreae 
Bibl.  Belgica  p.  808.  Swortii  Athenae  Bel- 
gicae  p.  674  SufiYidus  Petri  de  Scripto- 
ribus  Frisiae  Dec.  VII.  9. 

SIBBANDUS  Leo  ,  Leovardiensis  ,  pri- 
mum  monachus  in  Lidlumensi  coenobio 
apud  Franekeram  ,  postea  .  quum  mona- 
sterium  desereretur ,  Pastor  inMenaldum, 
vico  Frisiae  ,  tandem  exul  in  Cusemaria 
sui  ordmis  Praepositura  mortuus  a.  1588. 
Composuit  Tabulam  Geographicam  Frisiae, 
quam  ipso  vivente  excudit  primum  Jaco- 
bus  Daventriensis.  et  deinde  locupletatam 
rocudit  a.  1579.  Ho6nbergius  .  teste  Suf- 
frido  Potri.  Scripsit  porro  Vitam  etres  ge- 
stas  Abbatum  in  Lidlum ,  quas  edidit  An- 
ton.  Matthaeus  Analect.  tom.  VI.  ed.  ed. 
prior.  toino  III.  edit.  post.  p.  537  Vitam 
et  res  gestas  Abbatum  Horti  B.  Virginis 
S.  Mariengard ,  ab  eodem  editas  t.  VIII. 
edit,  prior.  tomo  V.  p.  241.  ed.  post.  Vi- 
tam  Eelkonis  Liavkama  Abb.  ibidem  to- 
mo  III.  p.  396. 

SICCABDUS,  vel  Sighardus  ,  Casella- 
lanus  seu  Casalensis  ,  Episcopus  Cremo- 
nensis  anno  1185-  et  biennium  Legatus 
Apostolicus  per  Insubriam.  Scripsit  Acta 
S.  Homoboni  Cremonensis ,  Chronicon  a 
nativitate  Christi  usque  ad  a.  1213.  quod 
editum  tom.  VII.  Scriptorum  Italicorum 
Muratorii  p.  520.  Tractatum  dc  humilita- 
te  ,  Historiam  Romanorum  Pontificum  .  )li- 
trale  vel  Summam  de  divinis  officiis  ,  c\ 
quo  Durandum  raelta  exscripsisse  dicunt. 
Arisii  Cremona  literata  fom.  I  p.  87.  seq. 
ultimum  opus  .  quod  etiam  de  Ecclesiasti- 
cis  officiis  inscribitur,  est  in  Bibl.  Vatica- 
na,  Bern.  de  Montfaucon  Bihl.  Bibl.  .MSS. 
p.  140.  sub  titulo  Summac  in  Bibl.  S.  Vi- 
ctoris  Parisiensis  ,  ibid.  p.  1375.  In  alio 
Codice  Bibl.  ftegiae  Parisinae  apud  eun- 
dom  p.  898.  dieitur  Mitralis  Sichardus  , 
quod  praenomen  ex  operc    supra    memo- 


b64 


Sl  DO 


rnto  et  q  lidem  UHuto  ejus  male  intelle- 
oto  origtnera  habet.  Adde  Oudi.num  tom. 
III.  W  88. 

Cajus  Sollius  Apollinaris  SIDOMUS, 
\ul_o  Snionium  Apollinarem  vocant ,  pa- 
tria  Lugdunensia  ex  Ga'liis,  natus  circi- 
t  i  a.  430.  Postquam  Btudia  literarum  non 
mediocriter  tractaverat  ,  Avito  et  Anthe- 
inio  Augustis  gratus  fuit ,  ad  Senatoris 
Romani  et  Praefecti  Urbis  dignitatem  eve- 
ctus,  tandem  a  471.  Episcopus  Claromon- 
tanus  in  Arvernis  ,  mortuus  a.  488.  vel. 
489.  Vitam  ejus  pluribus  verbis  enarrant 
Auctor  anonymusex  MS.  Orteliano  editus 
sub  finem  editionis  Wowerianan  p.  492. 
Joan.  Savaro  ,  qui  eam  maximam  partem 
ex  scriptis  auctoris  collegit.  Adde  Histoi- 
re  literaire  de  la  France  tom.  II.  pag.  550. 
P.  de  Colonia  hist.  literaire  d'«  la  Ville  de 
Lion.  p.  132.  Labbeum  de  Script.  Eccles. 
tomo.  II.  p.  2 40.  et  alios. 

Ex  scriptis  ejus  supersunt  1.  Carmina 
\XIV.  in  quibus  sunt  aliquot  Panegyrici 
non  sine  afflatu  poetico  producti.  2:  Epi- 
stolarum  libri  IX.  ex  quibus  res  gestae 
illoium  temporum  non  mediocriter  illu- 
strantur.  3-Sermo  in  electione Benedicti  Sim- 
plicii ,  Bituricensium  Episcopi  habitus ,  le- 
gitur  post  epistolam  IX.  libri  VI l.  llcliqua , 
quae  ab  ipso  vel  promissa ,  vel  effecta 
sunt ,  vel  eliam  injuria  temporum  perie- 
runt,  recensent  Caveus,  Historia  litera- 
riu  citata  ,  et  Auctor  praefationis  ad  ope- 
raSirmondi,quiCaveumaliquotiesemendat. 

Editiones  ejus  adnotarunt  Daumius  in 
SylUibo  Poetarum  Christianorum ,  Fabri- 
cius  in  Bibliotheca  Latina  et  Auctores  Hi- 
storiae  literariae  citatae.  Nos  ,  quum  non 
admodum  multae  sint  ,  eas  paucis  repe- 
temus.  Prima  est  Jo.  Bapt.  Pii  cum  com- 
ment.  Mediol.  1498.  fol.  repetita  ab  Hen- 
rico  Petri  Basil.  1342.  4.  Sequuutur  Tor- 
naesiana  ,  Lugd.  1552.  8.  Basileensis  1597. 
8  Wowerianam  priorem  cum  annot.  Pe- 
'II  Colvii,  Lugd.  vel  Paris,  1598.  8  non 
vidi ,  altnram  tarnen  Ilanoviae  ,  typis  We- 
chelianis  1647.  8  a  Geverhardo  Elmen- 
horstio  curatam  manibus  teneo.  Inde  ces- 
aabit  scrupulus  ,  quem    sibi   fingunt    Au- 

lorea  Hist.  literariae  p.   572.    dum    ean- 


N  1  US 

dem  editionem  ab  aliquibus  Francofurti  et 
Heidelbergae  curatam  esse  legerant.  Edi- 
tionem  Io.  Savaronis  Parisiis  ex  officina 
Plantiniana  ,  apud  Hadrianum  Perier,  1599. 
4.  dudum  possideo ,  ex  bibliotheca  Tho- 
mae  Ittigii  t«  ^a^apiT»  comparotam,  quam 
igitur  negare  non  debebant  Auctores  modo 
laudati.  Et  haec  ipsa  editio  commentariis 
sat  spissis  est  instructa.  Alteram  ejusdem 
Savaronis  ibidem  1609.  4.  impressam  ipse 
quoque  vidi  ,  et  cum  superiore  contuli. 
Editionem  vero  illius  sine  annotationibus 
fateor  rnihi  prorsus  esse  ignotam.  Tandem 
Sirmondus  de  Sidonio  bene  mereri  voluit, 
ipsumque  Paris.  1614.  et  1652.  cum  an- 
not.  edidit  ,  quas  in  utraque  operum  Sir- 
mondi  editione  invenies.  Editio  ipsius,  sed 
sine  annotat  ionibus  ,  inserta  est  Bibliothe- 
cae  PP.  maximae  t.  VI.  p.  1077. 

Sequuntur  Nomina  eorum,  ad  quos  scri- 
ptae  sunt  Epistolae  Sidonii,  ex  quibus  ple- 
rique  fuerunt  eruditi,  vel  eruditionis  et  rei 
Christianae  fautores. 

Agricolae,  1.  2.  II.   12. 

Agroetio ,  VII.  5. 

Ambrosio ,  VI.  9. 

Apro,  IV.  21.  V.  14. 

Aprunculo  ,  IX.  10. 

Apollinari,  III.  13.  IV.   4.  6.  V.  3.  5. 

Aquilino  ,  V.  9. 

Aruogasti  ,  IV.  17. 

Attalo,  V.  18. 

Avito,  III.   1. 

Audaci,  VIII.  7. 

Auspicio ,  VII.  10. 

Basilio,  VII.  6. 

Burgundioni ,  IX.  14. 

Calminio  ,  V.  12. 

Campanio  ,  l.  10. 

Candidiano,  I.  8.  IV.  3. 

Censorio  ,  VI.  10. 

Chariabaudi  ,  VII.  16. 

Claudianus  Sidonio  ,  IV.  2. 

Claudiano,  IV.  3.  V.  8. 

Constantio,  I.  1.  III.  2.  VII.  18.  VIII.  16 

Consentio  ,  VIII.  4. 

Desiderato  ,  II.  8. 

Dominitio  ,  IV.  20. 

Donidio,  II.  20. 

Damnulo  .  IV.  25. 


SI 

Elaphio,  IV.  15. 

Eleutherio,  VI.  2. 

Eriphio  ,  V.  17. 

Eucherio  ,  III.  8. 

Evodio  ,  IV.  8. 

Euphronio,  VII.  8.  IX.  2. 

Eutropio  ,  I.  6.  111.  6.  VI.  6. 

Explicio,  II.  7. 

Fausto  ,  IX.  3.  9. 

Felici,  II.  3.  III.  4.  7.  IV.  5.  10. 

Ferreolo,  VII.  12. 

Firmino,  IX.  1.  16. 

Florentio,  IV.  19. 

Fontelo,  VI.  7.  VII.  4. 

Fortunali,  VIII.  8. 

Gaudentio ,  I.  4. 

Gelasio,  IX.  15. 

Graeco,  VI.  8.  VII.  2.  7.  11.  IX.  4. 

Hecdicio,  II  1.  III.  3. 

Heronio,  I.  5.  9. 

Hesperio ,  II.  10. 

Hypatio ,  III.  5. 

Industrio  ,  IV.  0. 

Joanni,  VIII.  2. 

Juliano ,  IX.  5. 

Justino,  V.  21. 

Lampridio,  VII.  9. 

Leoni,  IV.  22.  VIII.  3. 

Leontio ,  VI.  3. 

Lucontio,  IV.  18. 

Lupo,  VI.  1.  4.  9.  VIII.  11.  IX.  11. 

Mamerco,  VII.  1. 

Maurusio  ,  II.  13. 

Migecio ,  VII.  3. 

Montio,  I.  2. 

Nammatio  ,  VIII.  6. 

Novetio,  VIII.  13. 

Nymphidio ,  V.  2. 

Oresio,  IX.  12. 

Pagatio,  II.  6. 

Pannichio  ,  V.  13. 

Papianillae  ,  V.  16. 

Pastori  ,  V.  20. 

Patienti ,  VI.  12. 

Perpetuo ,  VII.  9. 

Petreio  ,  IV.  20 

Petronio,  II.  5.  V.  1.  VIII.  1. 

Philimachio ,  I.  3. 

Phylagrio,  VII.  U. 

Placidio,  III,  14. 


DONIUS  405 

Polemio ,  IV.  14. 
Potentino,  V.  2. 
Pragmatio  ,  VI.  2. 
Principio,  VIII.  14.  IX.  8. 
Probo,  IV.  1. 
Proculo,  IV.  23. 
Prospero,  VIII.  15. 
Prudenti,  V.  19. 
Remigio,  IX.  7. 
Riothamo,  III.  9. 
Ruricio,  IV.  6.  VIII.   12.  V.   15. 
Rustico  ,  II.  2. 
Sacerdoti,  V.  21. 
Salonio,  VII.  15. 
Sapaudo,  V.  10. 
Secundino,  V.  18. 
Secundo,  III.  12. 
Serano,  II.  13. 

Simplicio,  III.  2.  IV.  4.  7.  12.  V.  4. 
Sisagrio,  II.  4. 
Sulpicio,  VII.  13. 
Syagrio,  V.  5-  VIII.  8. 
Tetradio,  III.  10. 
Thaumaslo ,  V.  7. 
Theoplasto  ,  VI.  5. 
Tonantio,  IX.  13. 
Trigretio,  VIII.  12. 
Turno,  IV.  24. 
Vectio,  IV.  13. 
Vincentio,  I.  7. 
Volusiano,  VII.  17. 

Nunc  in  gratiam  eorum,  qui  editionem 
priorem  Savaionis  possident,  ostendam,  in 
quibusnam  partibus  editio  altera,  quae  a. 
1609.  prodiit,  locupletior  existat,  id  quod 
usum  habet,  ne  quis  i'd  ea  vel  quaerat,  vel 
desideret,  quae  non  debebat. 

In  titulo  sic  habet  edilio  posterior  :  JO. 
SAVARO,  CLAROMONTENSIS,  Regis  Ghri- 
stianiss.  Consiliarius,  Praeses  et  Praefectus 
Arverniae.  Et  paullo  post :  II.  Editio  mul- 
tis  partibus  auctior  et  emendatior. 

In  Elogiis  adduntur  quaedam  ex  Ruri- 
ricio  Epist.  8.  I.  2.  et  Epist.  25.  I.  2. 
Apollinari,  item  ex  Gervasio  Tilleberiensi 
I.  2.  c.  11,  otior.  imper. 

Non  longe  a  line  pag.  16.  Catalogus 
Ecclesiarum)  Edit.  recentior  sic  :  Liber  I. 
de  Ecclesiis  Claronwnrii  %.  22.  MS.  etc. 

210 


i66 


Sl  DO 


Ordu  et  Kalendar.  MS.  S.  Genesii. 
V.  Idus  Julii  Translatio    SS.   Quintiaui 
et  Sidonii. 

Vetus  inscriptio  arcae  funebri  incisa  in 
Ecclesia  S.  Saturnini  Davdaci :  HIC  SUNT 
DCO  LNOCENTES  **  ET  S.  SIDONIUS. 

A<1  librum  1.  cpist.  2.  p  8.  not.  Cac- 
saries  refuga)  ibi  additur:  lsidori  Glossae, 
refrontat,  a  fronte  repellit. 

ibid.  Cervix  non  sedet  nervis)  add.  sic 
Statius  9.  Thobaid.  dc  oquo  :  Colla  sedent 
nodis.  ubi  Luctatius,  plena  sunt  nodis. 

ib.  liiv  ponult.  Aimonius  lib.  3  cap-  7. 
add.  c\  Gregor.  Turon.  I.  4.  c.  43. 

p.  9.  lin.  II.  pro  pvx.xiuv  lngo  juuaxuv 
add.  Isidorus  do  spiritualibus  diffcrentiis, 
aurium  inditum  esl  nomen,  a  vocibus  au- 
riendis.  per  immutulionem  enim  literae , 
aures  velut  audes  mnt  nominatae.  per  lias 
enim  voces  atque  sonum  quasi per  cochleam 
descendere,  qui  erectus  in  circulum  or- 
bemque  rnoveutur  cochlearn  j.  anfractus. 
ut  ibid.  ait.  I.  11.  c.  1.  ox  I).  Ambros. 
lltxam.  I.  6.  c  9. 

ibid.  post  verba  Prudentii ,  Gothi  leg. 
Gothus. 

ib.  lin.  9.  a  fioe  :  verba  paronthesi  in- 
clusa  'cmendo  cautionibus)  omissa  sunt. 

p.  1q.  lin.  2.  Et  ut  etc.  usquo  ad  l.  6. 
Ex  quibus  etc.  Haec  verba  una  cum  numo 
omittunlur. 

p.  1$.  circa  lin.  legis  Iiirariorum,\ego 
Bojur. 

I.  3.  p.  22.  not.  inlerrogatum)  adde  in- 
terrogatum  lege  repetundarum  etc. 

1.  5.  p.  29.  not.  Opinione)  add  Opina- 
tissimus,  celeberrimus.  Isidorus  in  Glos- 
sis  MSS. 

j).  31.  1.  16.  Silvosum)  omond.  Ulvosum. 

p.  33.  not.  Xovumque  portumj  add.  acta. 

S.  Apollinaris    Havennatis    MS.    accipiens 

eum  centurio    duxit  eum  ad    Classem  in 

domum  suam. 

p.  35.  Calaber)  de  Calabria  enim  venti 
pf-stilenles  spirant.  Orosius.  insuper  etiam 
expirata  de  Calabris  saltibus  aura  cor- 
rumpens.  repenlinos  acutarum  iufirmda- 
lum  ufferret  transcursus. 

I.  G.  j).  41.  lin.  7.  a  fino  :  Sid.  leg.  Isid. 
\>-  46.   not.   Noxae   non  este  conjinem) 


N  I  U  S 

add.  Egesippus  lib.  4.  cap.  10.  absolvunt 
omnes,  quia  nihil,  quod  esset  affine  sce- 
leri,  proferebatnr. 

1.  7-  p.  49.  not.  Testatur  hoc)  add.Cas- 
siodorus  de  amicitia,  Humpenda  est  enim 
amicitia,  si  crimen  adeo  enorme  est ,  ut 
sine  famae  dispendio  tolerari  71011  possit  : 
veluti  si  contra  fdem  Christi,  si  contra 
publicam  utilitatem ,  vel  simile  aliquid 
praesumptione  damnabili  attentavit. 

p.  53.  not.  Frequens  senatus)  Lampri- 
dius  in  Alexandro,  cum  senatus  frequens 
in  Curiam,  hoc  est,  in  aedem  Concordiae 
etc.  Symmach.  epist.  7.  1.1. 

p.  56.  not.  In  insulam)  omissa  sunt  in 
edit.  recent.  verba  I.  3.  post  quam  Chri- 
stiani ,  usque  ad  finom  notae ,  et  contra 
haec  posita  :  Acta  MS.  S.  Marii  martyris, 
venientes  in  castrum  trans  Tyberim  intra 
carcerem,  invenerunt  hominem  venerabi- 
lem,  nomine  Quirinum  etc.  Idem  Metellus 
Quirinal.  ode  7.  et  8. 

p.  57.  not.  Ut  suspenso)  add.  videTheo- 
dorum  et  Thalelaeum  tit.  52.  Basil.  c.  60. 
1.  8.  pag.  62.  not.  Armis  eunuchi)  add. 
Acta  MSS.  Tunc  Maximianus  Imp.  jussit 
omnes  qui  in  palatio  erant  Christianos 
discingi,  ut  renunciarent  militiae,  qui  cum 
cingula  solverent,  notavit  illinc  transeun- 
tem  Isitium  quendam  beatae  memoriae 
virum,  et  furens  vocavit  eum  ad  se,  et 
expoliatum  veslimentis ,  quibus  erat  ve- 
stitus,  induit  eum  colobium  laneum,  et  tra- 
didit  eum  lanariis  ad  iniuriam  in  gynaecio, 
prior  enim  erat  palatii  ipsius. 

I.  9.  p.  68.  not.  Eia  inquit)  add.  Ruri- 
cius  epist.  25.  1.  2. 

1.  10.  p.  71.  CAMPANIO;  MSS.  Faucher. 
et  Andegav.  Campaniano. 

1.  11.  p.  77.  not.  Igniti  dentis)  add.  Sym- 
mach.  epist  25.  1.  1 .  ne  libellus  tuus  ad- 
morsu  duri  dentis  uratur. 

p.  78.  not.  Qui  genus)  add.  Paulinus 
natali  5.  Folicis,  jam  prior  hoc  primos  or- 
bis  liber  edidit  actus  Martyris,  unde  domo, 
vel  qui  genus  etc. 

p.  79.  not.  tlianlis  interregni)  add.  et 
occisus  est  pridie  Idus  Junias,  et  intravit 
Gensericus  Romam,  et  praedavit  eam  dies 
quatuordecim,  et  levatus  Imperator  in  Gal- 


S  I  DO 

liis  Avitus  VI.  Idus  Julias  etc.  Succonset 
Victor  Sunnunensis  in  Chron.  AetioetStu- 
dio  Coss. 

p.  87.  not  Audio  ,  aut  add.  Vetus  tamen 
chronicon  MS.  tradit  Sidonium  Comitem 
Arvernae  et  Arveniae  nostrae  ,  cui  adsen- 
titur  Petrus  Arvernus  venerabilis  ad  ca- 
lumniatorem  ,  Sidonius  vir  eruditissimus 
et  ardentissimi  ingenii  ex  praefecto  et  Con- 
sule  antiquus  Arvornorum  Episcopus  etc. 
Consule ,  id  est ,  Comite.  Odo  ad  Fuleonem 
Andegavorum  Comitem  ,  statim  initioEpi- 
stolae,  Fulconi  bono  ,  gloriosissimo  Consu- 
li  Andegavorum.  Idem  de  translatione  S. 
Martini  ,  eo  tempore  vir  inlustris  Ingelge- 
rius  Gastinensis  Comes  ,  Ilugonis  Ducis 
Burgundiae  Sepos  ,  Lochiae  et  Ambasiae 
Dominus,  strenuus  armis  ,  summa  probita- 
te  et  potestaie  praeditus  erat,et  Andegaven- 
sium  Consulatum  nuper  ex  regio  munere 
sibi  impartitum  procurabat.  Hildebertus 
epist.  25.  ad  Comitissam  :  Absentia  mariti 
laboriosior  tibi  cura  consulatus  incubuit 
etc.  Idem  repetit  epist.  sequenti  etin  utra- 
que  Comitatum  interpretatur.  Quod  dictum 
volo ,  ut  Petrum  doctissimum  Arvernum 
non  accusem  inscientiae,  et  ejus  calculum 
quoad  Sidonii  Comitatum  ,  adjiciam. 

p.  88.  not  Praebere  cervices  add.  Seneca 
epist.  k.  de  tranquil.  anim.  c.  ij.  Johannes 
Salisb.  Policr.  1  6.  c.  1.  Sulpic.  Severus 
de  vita  B.  Martini  c.  13.  Victoris  Epitome 
in  Severo  Alex. 

II.  1.  p.  93.  not  A  turribus)  add.  vide 
Canisium  JC.  tom.  5.  ant.  lect.  Vulgo  edita 
in  pluribus  MSS.  legitur  .  atque  etiam  de- 
fendi  potest.  Gervasius  Silleber.  lib.  2.  otior, 
Imper.  c.  19  ubi  de  Auxitani  metropolitani 
Suffraganeis  ,   Adurensis  vel  Torrinensis. 

p.  96.  post  1.  2.  Calcans)  Theodosius 
Novella  ,  de  navibus  ultra  et  c.  Ideo  calca- 
tam  legem  ,  quae  de  navigiis  non  excu- 
sandis  olim  fuerat  promulgata  efc. 

Ibid  not.  Theodoriciunasque  proponens  ) 
add.  Corollarium  lit  ,  quod  scribit  Alphon- 
sus  Burgensis  et  ex  eo  doctiss.  Cene- 
brardus  in  Chronico.  Enricus  Rex  Ilispa- 
niarum  Gothis  primus  leges  dedii  scripto , 
unde  a  S.  Isidoro  inter  legislatores  ponitur. 
Vide  j.  epist.  3.  1.  5. 


N  I  U  S  467 

II.  2.  108.  post  lin.  8.  Coidenta)  Archi- 
trenius  simia  Sidonii  nostri  I.  4.  c.  8.  Sole 
suo  contenta  damus  etc.  non  absimili  locu- 
tione  ducamus  8.  Terra  suis  contenta  bo- 
nis  etc.  supra  epist.  8.  I.  1.  Coeli  sui  dote 
contentis. 

p.  110.  not.  Nec  pilae  sunt  mediae  )  Pau- 
linus  IX.  natali  S.  Felicis.  Quaeque  prius 
pilis  stetit  haec  modo  fulta  columnis  ,  vilia 
mutato  sprevit  caementa  metallo. 

p.  117.  not.  Inter  greges  tintinnabula- 
tos)  add.  Paulinus  natali  VI.  S.  Felicis. 

ut  praesepia  vidit , 

Nuda  boum  .  ct  nu)!os  dare  tintinnabula  pulsus, 
Excussa  ut  cervice  boum  crepitare  solebant ; 
Mollibus  aut  lentis  cava  lignis  aera  ferire. 

II.  7.  p.  128  not.  Tnterminabilis  i  add. 
interminabile  bonum  Fausto  ad  Roricium 
epist.  7. 

II.  8.  p.  130.  DESIDERATO)  Civitatis 
Arvernae  Senatori  ex  cujus  genere  prodiit 
S.  Desideratus  Episcopus  Arvernarum,  S. 
Aviti  Successor  ,  de  quo  honorifrca  historia 
S.  Aviti  AJS.  liber.  I.  de  Ecclesiis  Claro- 
montii  ,  num.  18.  et  catal.  Episcopor. 

p.  134.  Carmen  saxeum  )  add.  rupices 
chartae .  Salviano  lib.  1. 

II.  9.  p.  141.  not.  Cavendusque  tracta- 
forjadd.Glossa  vetus:  bp.v\>j-n>tb«  traclator. 

ibid.  not.  moneret)  add.  Prudentius  Ca- 
them.  3.   Sumere   eum  monet  hora  cibum. 

p.  1 43.  not.  Quamvis  convivium  )  add.  V. 
Glossogr.  MS.  fercula  ,  missoria. 

p.  146.  not.  Wardo  fluvius)  add.  Ger- 
vasius  Tilleberiensis  MS.  I.  1.  c.  11.  Si- 
cut  scimus  fluvium  Gardonem  in  Xarbo- 
nensi  proviucia  in  conftnio  civitatis  Xemo- 
sensis  in  aestate  frequenter  absorberi  su!> 
loco  qui  vocatur  Campiniacum  .  demum- 
que  sub  castro  S.  Privati  in  lacum  amplio- 
rem  amnem  renasci. 

II.  10.  p.  15").  not.  Calpurnia  Plinio) 
add.  j.  epist.  8.  1.  4. 

II.  11.  p.  157.  not.  Et  morum)  add.  D. 
Cyprianus  de  dupt.  martyr.  populans  exi- 
stimatio  solet  dominnrum  mores  ex  servo- 
rum  mnrihus  aestimare. 

II.  13.  p.  162.  Putroni  tui)  add.  Chro- 
nicon  Tironis  Prosperi  ,  quod  Canisius 
edidit  ex  MS  Augustano  IV.  etc.  V.  Valen- 


Vf>8 


S  1  1)0 


tiniano  VJJI-  et  Anthemio.  Vaienttnianus 
ipse  occisus  ad  duas  lauros  XVII.  Kal. 
Aprilis  et  lcvatus  Petronius  Maximus 
fmpcrator  .  qui  LXXIL  die  occistts  ,  per 
urbem  tractus. 

III.  3.  p.  181.  not.  Diffibulant)  add.  Pru- 
rient.  psychomach.  —  et  avulsis  exsfibulat 
ilia  Zonis. 

p.  185.  Palam  offciis  exequialibus)  Jor- 
nandes  c.  4.  Quwnque  diutius  etc. 

p.  186.  not.  Historiam  texere)  add.  La- 
ctantius  1.  1.  c.  11.  D.  Hicron.  do  viris  il- 
lustr.  c.  132.  Corn.  Nepos  in  Attico  ,  Mar- 
tyrologium  Romanum  VII.  Idus  Aprilis. 

III.  13.  p.  211.  not.  Concinnatoribus  cri- 
minum)  add.  Rufinus  lib.  6.  c.  6.hist.  Con- 
cinnat  igitur  adversus  eum  infame  satis  ac 
noxium  crimen. 

id.  not.  Si  quid)  Tettullianus  in  Apol. 
non  qua  penes  vos  parasiti  affectant ,  ad 
glorxam  famulandae  libertatis  ,  sub  aucto- 
ramento  ventris  ,  inter  contumelias  ,  sagi- 
nandi. 

p.  212.  not.  Faeculentiae )  arid.  Pacia- 
nus  in  paraenesi  ,  atque  ut  coenum  solet 
tum  maxime  faetere ,  cum  moveas. 

p.  215.  not  Pruritu  )  add.  Prurigo  ob- 
trectationum  ,  Caesarius  homil.  ad  plebem. 
T).  Hieron.  ad  Nepotianum  linguapruriens. 

p.  217.  not.  Improbus  dictis)  add.  Isaa- 
cus  presbyter  de  mundi  contemptu  c.  2. 
Quis  diligens  turpiloquia  potest  habere 
mundam  mentem  ? 

IV.  1.  p.  223.  not.  Nam  facultatum) 
Tertullianus  apol.  vel  quia  ex  substantia 
familiari  fratres  sumus  ,  quae  penes  vos 
fere  dirimit  fraternitatem. 

ibid.  pos  verba  :  D.  Ambros.  de  fide : 
add.  idem  in  Lucae,  c.  12.  lib.  7.  c.  17. 
cum  inter  fratres  patrimonium  nonjudex, 
sed  pielas  sequestra  debeat  dividere. 

IV.  3.  p.  231.  not.  Incitat  ut  curio )  add. 
Euseb.  a  M.  D.  CCCCXLIV.  in  Chron.  Cu- 
rio  promptus  et  popularis  orator. 

IV.  4.  236.  not.  Disposita  confundat) 
nriri.  iriem  ep.  .:>9.  I.  6.  si  nilul  disposila 
conturbet.  Rothaldus  ad  Nicolaum  PP.  ita 
dispositumDeo  auxihante  minime  differam. 

IV.  4.  p.  237.  not.  Purlitorem)  arid. 
idein  Hieron.  in  praef.  hist.  S.  Antonii  >  c. 


NIUS 
61.  Faustus  Ruricio  pp.  3.  8.  9.  Et  passim 
Ruricius  in  epistolis. 

IV.   11.    p.    252.    not.    Vicariam)  add. 
vide  Carolum  M.  1.  7.  c.  313. 

p.  254.  not.  Etverbi)  add.    Arnobius  in 
Psalm.  139. 

p.  256.  not.  Nam  de  Ponti/icis )  ;i<l<l. 
Ergo  ex  his  versibus  in  adulterinum  sen- 
sum  contortis  Romanus  antiquarius  eo 
divertit  ,  ut  putet  ,  dioeceses  Gallicanas 
Romanae  sedi  immediate  fuisse  subjectas , 
quod  erroneum  est ,  et  a  Sidonii  sensu 
alienissimum  ,  qui  ne  quidem  verbum  de 
Romano  Pontifice  in  opere  suo  fecit. 

IV.  12.  p.  257.  not.  Molus  animorum ) 
add.  v.  259. 

p.  258.  not.  Ipse  etiam )  add.  Anonymus 
in  vita  Fulgentii  c.  1. 

IV.  13.  p.  259.  not.  Cantillensem  Eccle- 
siam  )  add.  post  vocem  obfirmata  :  in  Vi- 
caria  Cantellemi ,  Ecclesia  vocaculo  Navas 
cum  mansis,  et  cunctis  sibi  adjacentibus 
terris.  Et  sub  finem  :  Vet.  Tabula  Peutin- 
geri :  Cantelia  Augustonemetum. 

p.  260.  not.  Barba  )  add.  Ex  hac  epist. 
Raron.  tom  I.  a.C.  58.  Cuyckius  Rurimun- 
'densis  Episc.  in  ep.paraenetica  ad  Clerum, 
et  Canisius  in  Alcuinum  ep.  38.  scribunt  , 
FLpiscopos  Galliarum  barba  rasos  fuisse. 
Cum  ex  ea  perspicuum  sit,  Germanicum 
virum  spectabilem  esse  ,  non  Episcopum  , 
qui  crinem  Deac  Politiae  ,  non  autem  Deo 
voverat  ,  quem  senissimum  ut  ad  profes- 
sionem  religionis  arripiendam  Vectius  im- 
pelleret ,  Vectium  cornpcllat  Sidonius  ., 
quemve  Sacerdotis  patrem  ,  filiumque  pon- 
tilicis  ,  non  vero  Pontificem  praedicat, 
adde  quod  Cantilensis  Ecclesia  nunquam 
fuit  Cathedralis  Ecclesia  ,  imo  sub  disposi- 
tione  Cathedralis  Arvernensis  Ecclesiae  , 
nec  in  libro  notitiarum,  Metropole  wv  later- 
culo  ,  et  Apostolica  Cancellaria  ,  Cantillen- 
sis  Episcopatus  ulla  mentio  fit.  Tantum- 
que  abest ,  ut  ex  Sidonio  barba  rasos  fuisse 
Galliarum  Episcopos  perspicuum  sit,  quin 
imo  barbam  promisisse  constat  ex  24.  ep. 
hujus  libri ,  quam  vide. 

IV.  14.  p.  263.  not.  Namque  ut  is  )  add. 
Guilelmus  Arvernus  Parisiensis  Episcopus, 
de  moribus  ,  ubi  de    pietate ,  in  foro  meo 


S  I  DO 

nemo  damnatur ,  quae  contra  morem  alio- 
rumjudicum  confitentes  omnes  absolvo,  sed 
per  justitiam. 

Confessus  absolvitur  )  Ruricius  Sidonio 
lib.  1.  ep.  8.  Praedicantibus  vobis  saepius 
audisse  me  recolo ,  nullalenus  ab  iniquita- 
tibus  nos  posse  purgari,  nisi  fuerimus  cri- 
mina  nostra,  conscientia  compungente  con- 
fessi. 

ibid.  not.  Porro  autem)  add.  vide  Ru- 
ricium  Ominatio  1.  2.  ep.  27. 

IV.  15.  p.  264.  ELAPHIO  )  Ruricius  ep.  7. 
].  2.  Bomno  sublimi,  semperque  magnifico 
fratri  Elaphio  Rvritius  Episcopus. 

p.  265.  not.  Epulum )  add.  illosque  ad 
Tractatum  meum  de  Fratriis  relego. 

TV.  16.  p.  267.  RURICIO)  Viro  inlustri 
ex  genere  Aniciorum ,  Omatii  viri  aeque 
inlustris  genere  ,  genero ,  Iberiae  conjugi  , 
j.  Carm.  XL.  Sidonii  amico  et  Imitatori, 
ut  ex  hac  epistol.  et  ep.  VIII.  lib.  I.  Ruri- 
cii  ad  Sidonium  constat  :  postea  Lemovi- 
censi  Episcopo  ,  Fortunat.  lib.  1.  carm.  5. 
cui  multas  scripsit  epistolas  Faustus  ,  non- 
nullas  Graecus,  Caesarius ,  Sedatus,  Eu- 
frasius,  Victorinus  ,  Turentius,  quas  cum 
duobus  libris  epistolarum  ejusdem  Ruricii 
debemus  Canisio  V.  opt.  et  eruditis.  Extat 
autem  lib.  1.  ep.  8.  ad  Sidonium  ,  cui  Sido- 
nius  respondet  hac  epist. 

IV.  21.  p.  280.  ASPRO  )  add.  At  ille  ni- 
mis  aspere  et  illiberaliter  nos  aspernatus 
est ,  atque  durius  accepit  ,  quam  belli 
homines  solent ,  in  hisce  commentariis 
quaedam  aliter  accepta  quam  ipse  voluerit ; 
verum  tamen  etsi  remaledicere  liceat ,  non 
remaledicam  ,  nec  injuriam  ultione  solabor, 
cum  quod  Christianus  et  dicto  regis  obau- 
diens,  tum  quia  rnihi  religiosus  ,  concretus 
quidem  hispidus,  hirsutus  ,  sed  venerabili 
squalore  pretiosus  ,  birro  detritus,  at  multo 
rerum  usu  tritus  et  ingenii  versatilis,  jus- 
su  moribundi  senis  retulerit  ipsum  has 
injurias  scripsisse  aliena  tide  ,  jussisse- 
que  ut  spongia  deletilis  adpingeretur.  Ca- 
lumniae  tamen  invidiam  amoliar,  tomo 
VI.  a.  C.  484.  sic  ait ,  ad  Aprunculum 
hunc  spectare  videtur,  Aper  ille  itidem 
Arvernensi  matre  ortus  ,  et  Arvernis  cdu- 
catus .    ad   quem   extat   ejusdem    Sidonii 


N  I  U  9  ^69 

epistola  lib.  V.  ep.  21.  quaadpalriam  eum 
nisus  est  revocare ,  per  illa  verba  quid 
aliud  intelligi  potest ,  quam  Aprum  Arver- 
nensi  matre  ortum  et  Arvernis  educatum. 
ut  ex  Sidonio  liquet,  eundem  esse  eum 
Aprunculo  ,  quem  quod  Aper  Arvernensis 
a  matre  erat ,  Arvernensem  quoque  a 
matre  putat;  nec  ex  alio  authore,  quam  ex 
Apro  Sidoniano  colligit :  non  enim  ex  Si- 
donio  ,  Ruricio,  Gregorio  aut  aclis  S.  Aprun- 
culi  discimus.  S.  Aprunculum  Arvernensi 
matre  ortum  ,  et  Arvernis  cducatum  :  nec 
ad  illum  spectare  latine  dicimus  pro  afil- 
nem  esse  ,  et  ex  eadem  gente.  Non  est 
ergo  ,  quod  mihi  meum  gentilitium  nomen 
improperaret,  quod  apud  doctos  et  bonos 
omnes  alicujus  nominis  est. 

IV.  22.  p.  284.  not.  Concinnare  menda- 
cium )  add.  Anastasius  Aug.  epist.  ad  Se- 
natum,  ne  fugitivoroum  audiant  concinna- 
ios  sermones ,  et  mendacio  solo  compositos. 

IV.  23.  p.  288  not.  Et  dominum  sequens) 
add.  Eucher.  Homel.  de  poenitent.  Ninevit. 
Non  indicaio  vis  in  id  ipsum,  1.  quod  tu 
in  te  severus  agnoscis  ,  ego  propitius  agno- 
scam ,  quod  tu  tristis  accusas  ,  ego  laetus 
absolvam  :  quod  tu  recordaris  inpublicum, 
ego  obliviscar  in  aeternum. 

IV.  24.  p.  493.  not.  Barbaprolixa)  add. 
nihil  amplius  ,  de  barba  enim  ,  coma  et  co- 
rona  libellum  procudam  ,  Ueo  auspice. 

V.  7.  pag.  230.  not.  Ad  intelligendum 
saxei)  omissa  sunt  verba :  in  Salviano 
lib.  1.  rupices  chartae. 

p.  321.  not-  Spingarum  ungues)  add. 
Prudentius  hymno  LaLir^ntii  :  Ast  hic 
avare  contrahit  etc. 

V.  12.  p.  332.  not.  CALMLMO  suo 
add.  et.  in  Episcopatu  Aniciensi ,  mona- 
sterium,  quod  dicitur  S.  Theofredi ,  a 
fundo  aedilicavit,  dotavit,  ditavitque,  et 
de  suo  nomine  Calminiacum  appellavit, 
vulgo  S.  Chaffre.  hist.  S.  Calminii  MS.  c.  7. 

V.  17.  p.  343.  not.  Quicquid  spoponde- 
rit    add.  Carolus  Magn.  lib.  6.  cap.  254. 

p.  348.  not.  Placuit  ad)  omissa  sunt 
verba:  Petronius  :  paulo  ante  in  condu- 
ctum  accurrit.  lnitio  Satyr.  et  loco  eo- 
rum  haec  reposita  :  Condi  proprie  aedificia 
dicuntur.    Servius .  Conditores,  qui    con- 


'.70  S  I  1)  0 

Strount  Supr.  ep.  '2.  1.  2.  et  18.  I.  i  unde. 

Conditio  templorwn  Eulooio  1.  3.  c.  3.  me- 
morabilium  .  Conditio  Troiae  ,  veteri  Xe- 
oophootis  interprcti  in  aequivocis  :  inde 
in  proclivi  conditorium  ,  ut  tractatorium , 
aleatorium.  receptoriu/n  et  id  genus  multa. 
Conditorium  eiiam  atque  etc. 

Deinde  post  verba  :  Conditorium  reli- 
qui :  insere  haec  :  Seneca  lib.  0.  de  be- 
nef.  c.  5.  nec  conduetum  mcum.  quanquam 
sisdominus  .intrabis.  Agobardus  de  Juda- 
ic.  superstit.  ///  ipsa  autem  Roma  biennio 
in  suo  habitasse  conducto ,  hypogaeum 
est  etc. 

VI.  I.  p.  360.  Domino)  Ex  D.  Augustino 
Haymo  homel.  Dom.  XVI.  p.  Trin.  Nisi 
forte  hoc  evenerit.  sicut.  B.  Auguslmus  di- 
cit.  ut  ille.  qui  filius  est,  per  misericordiam 
Dei  subtimetur  ad  Episcopalem  digndatem, 
et  e/ficiatur  Episcopus.  et  tunc  poterit  esse 
patri  et  /ilius  et  domiuus.  propter  honorem 
difjnitatis.  Passim  Ruricius,  Faustus,  De- 
siderius,  et  reliqui  in  epistolis. 

p  361.  Quod  tu  pater  patrum  et  Epi- 
scopus  Episcoporum)  Gervasius  Rhemensis 
epist.  ad  Paschalem  PP.  Excellentissimo 
Patri  Patrum,  et  Episcoporum  Episcopo 
Paschali,  Gervasias  Hemensis  dictus  Epi 
scopus,  nec  tantum  Pontifex  Romanus,  sed 
etiam  Patriarcha  Constantinopolitanus  hoc 
titulo  honoratus  est.  Balsamo  responsis 
ad  interrogata  Marci  Patriarchae ,  xupiog 
TapxGs  7ra1>ip  7ra1spujv  U7rapp£u>v  1>5  p^apm 
6*8  ,  xaj  nptcfivTipuv  7rpicfivTtpog  nec 
non  Episcopus  Alexandrinus,  Anastasius, 
Biblioth.  in  histor.  S.  Joannis  c  13.  fecit 
ei  deprecationem  continentem  ita,  in  facie 
quippe  ei  non  audebat  iale  aliquid  dicere. 
Sanctissimo  et  ler  beatopatri  patrum  Joanni 
Vicario  Christi  deprecatio  ,  et  postulatio  a 
Cosma  indirjno  servo  servorum  sanctitatis 
Vestrae,  insuper  a  Theodosio  Magno  S. 
Chrysostomus  otiam  diem  functus  7ra% 
7ra1fcpwv  vocatur  ,  Nicephorus  I.  H.  c.  43 
et  S.  Jacobus  a  Divo  Clemonte  de  gestis 
S.  Petri  initio  ,  nec  non  Osius  Corduben- 
sis  a  Sancto  Athanasio  dX^cH?  occog  xai 
7rariip  1u)V  E7r<7Ko'7ru)V. 

VI.  \t.  pag.  38o.  not.  Tierjemes)  add. 
vul.^o  liies. 


M  U  S 

ibid.  not.  Albensis)  del.  Vanaria.  AU- 
BENAS  et  pone  :  Vivarais. 

ibid.  not.  Valentinae)  dcle  verba  :  Idem 
Prosper.  et  pone  :  Eidem  Prospero.  Valence. 

VII.  4.  p.  391.  not.  Murorum  faciem) 
Plinio  epist.  73.  add.  al.  75. 

VII.  2.  p.  399.  S.  Eustachii)  Massilien- 
sis  Episcopi;  cui  S.  Venerius  dec<\ssit. 
Gennadius  de  viris  inlust.  c.  79.  sed  et 
ad  personam  S.  Eustachii  Episcopi  suc- 
cessoris  supra  dicti  hominis  Dei  composuit 
Sacramentorum  egregium  et  non  parvum 
volumen.  ubi  de  Musaeo  Massiliensi  idem 
llonor. 

VII.  4.  p.  407.  not.  Vassionensi  oppido) 
add.  vulgo.   Vaison. 

VII.  5.  p.  405.  not.  AGR./ECIO)  add. 
obiit  A.  C.  487.  Tabulae  Senonensis  Ec- 
clesiae,  idibus  Junii,  vetus  Calendarium 
Senonensis  Ecclesiae,  Idibus  Junii  Agricii 
Episcopi  Senonensis,  primum  sepultus  in 
Ecclesia  SS.  Gervasii  et  Prothasii,  deinde 
translatus  ab  Ansegiso  A.  C.  8.  76.  in 
Ecclesiam  S  Petri,  ubi  mos  est  Archie- 
piscopos  sepelire.  Chronologia  Monachi 
Altisiodorensis.  Huic  etiam  Ansegiso  vene- 
rabili  praesuli,  praefatus  Papa  dedit  caput 
B.  primi  Papae  Gregorii  et  brachium  S. 
Leonis  Papae  et  Doctoris,  qxias  ille  vene- 
randas  reliquias  Senones  detulit,  et  in  Ec- 
clesia  S.  Petri  vivi,  cum  debita  venera- 
tione  deposuit.  Idem  quoqite  transtulit  cor- 
pora  SS.  Pontificum  Leonis,  Ursini,  Agri- 
cii  et  Ambrosii  in  praedictam  Ecclesiam , 
de  basilica  S.  Leonis,  ubi  primum  fuerant 
tumulata,  quae  prius  dedicata  fuit  in  ho- 
nore  SS.  Gervasii  et  Prothasii.  Ex  his 
adparet  lapsus  hujusce  Chronographi  ,  qui 
scribit  S.  Agroecium  adfuisse  Concilio  Ni- 
ccno.  Fertur  quoque  S.  Agroecius  Seno- 
nensis  Archiepiscopus  praedicto  affuisse 
concilio  etc.  nec  connominis  inter  Episco- 
pus  numeratur,  qui  Niceno  Concilio  sub- 
scripscrunt.  Codex  Romanus.  Hunc.  male 
cum  Graeco  Massiliensi  confundit  Baro- 
nius  Anno  Christi  463  tomo  VI.  Kalend. 
et  breviarium  Senonensis  Ecclesiae,  Idi- 
bus  Jumi  Agricii  Episcopi  Senonensis. 

VII.  9.  pag.  42o.  not.    Verba  facturus) 
add.  Faustus  homel.  de    vidua,  quac  duo 


SIDO 

aera  misit  in  gazoph.  Victor.  Utic.  lib.  2. 
Conc.  Carthag.  4.  c.  2i. 

p.  427.  not.  Cervicositas)  add.  Aimoin. 
1.  2.  c.  22.  a  quibus  levi  jugo  regnlae  ab 
illis  traditae  Gallicana  subderetur  cervi- 
cositas.  Guilielmus  Nangius  ,  Theutonico- 
rum  cervicositas. 

p  428.  not  Cathedris)  add.  llaymo  in 
Matth.  c.  23.  Solium  regium  est.  tribunal 
consulum,  cathedra  doclorum  vel  sacer- 
dotum. 

ibid.  not.  Pt*aesederunt;  add.  Hincma- 
rus  in  hist.  S.  Kemigii  c.  51. 

VII.  12.  p.  437.  not.  Prior  estj  add.  ep. 
4.  libr.  ejusdem,  mihi  quidem  major  hic 
natu.  Concil.  Narbon.  c.  6.  Nec  unusqui- 
sque  de  infcriore  gradu  seniorem  sibi  ela- 
tus  increpet  aut  injuriet. 

VII.  13.  p.  438.  not.  Himerius)  add. 
vide  ex  integriore  Sigeberto  Vinierium  a. 
C.  479. 

VII.  14.  p.  442.  not.  omnes)  Plin.  add. 
epist.  4.  22. 

VII.  15.  p.  447.  not.  Professione,  add. 
lin.  5.  Martyrologium  Venciensis  Eccle- 
siae :  In  Galhis  civitate  Venciensis,  depo- 
sitio  B.  Verani  Episcopi  Venciensis ,  qui 
fuit  monachus  insulae  Lyrinensis  ,  disci- 
pulus  B.  Hilarii,  abbatis  dictae  insulae  , 
et  postea  Episcopi  Arelatensis  etc. 

VII.  17.  p.  451.  not.  Decumbentis)  add. 
Marcellinus  Comes  in  Chron.  Jnd.  VII. 
Vmcomalo  et  Opilione  Coss.  Marcellus  de- 
inum  presbyter  totiusque  monasterii  prae 
sul  praesulatus  monachorum.  Vetus  in- 
terpres  Novella  5.  c.  9. 

p.  454.  not.  Crinincensium)  add.  forte 
GRINT  dioecesis  Viennensis  ,  non  procul 
a  Rhodano. 

VIII.  6.  pag.  474.  NAMMATlOj  de  co- 
gnomine  Gregor  Turon.  1.  2.  cap.  16.  17. 
21.  Ruricius  lib.  2.  epist.  2.  5.  el  61. 

ib.  not.  Arlisarce)  add.  Vincentius  Lirin. 
de  Origine,  qui  arcem  totius  scientiae  con- 
didisset. 

p.  477.  not.  Praestolarentur)  Metellus 
eleganter  Quirinal.  Ode  3. 

p.  481.  ante  lin.  12.  a  finc  :  Copulis  Sic 
habent  MSS.  Rongarci  ,  Fauchetii  ,  Juroti  . 
Pithaei :  nec  hacc  lectio  caret  clegantia.  Co- 


N  I  U  S  471 

pulae  canum  venaticorum,  vulgo  couples 
des  leuriers,  qui  copula  junguntur  :  hinc 
Ovidius:  Copula  detrahitur  canibus  etc. 
Logis  Francicae  lib.  4.  c.  47.  VI.  Episcopi 
et  Abbates  et  Abbatissae  cuplas  canum  non 
habeant,  nec  accipitres,  nec  joculatores. 
Ita  copula  equorum  Symmacho  1.  7.  epi.  69. 

p.  483.  not.  Decimum)  add.  vide  Jonam 
Abbatem  in  hist.  S.  Vulfranni  c.  4.  Vin- 
centium  1  24.  et  ex  eo  Antou.  p.  2.  tit.  14 
c.  2.  §.  2.  et  Petr.  Equilin.  I.  3.  c.  213. 

VIII.  11.  p.  505.  not.  Lampridius  ora- 
lor)  add.  ex  quibus  patet,  aliurn  esse  ac 
diversum  a  Lampridio  rhelore,  quamvis 
alia  Raronio  mens  tom.  6.  a.  (>.  474.  vide 
Carm.  23. 

p.  510.  not.  Constellatione)  add.  D.  Cle- 
mens  ad  Jacobum  fratrem  Domini  1.  9.  Sed 
est  apud  Seres  legum  metus  vehementior , 
quam  genesis  canstellatio  ;  praeter  Spartia- 
num  in  Vero,  et  Gregor.Magnum  homil.  10. 
Alcuinus  de  divin.  offic.  c.  3. 

ibid.  not.  Climatericos)  add.  D.  Clemens 
eod.  libro  et  climateras  quasdam  introdu- 
cunt,  ut  de  rebus  incertis  scientiam  pZn- 
gant,  climateras  enim  dicunt  quasi  periculi 
tempus,  m  quo  interdum  perimatur  quis, 
interdum  non  perimatur  etc.  Polycarpus  l. 
.  2.  de  gestis  S.  Sebastiani,  aut  climaterica 
tibi  in  centro  sunt  nata. 

p.  511.  not.  Themate  oblato)  add.  D.  Cle- 
mens  ibid.  Audi  conjugis  meae  thema,  et 
invenies  schema,  cujus  exitus  accidit.  Poly- 
carpus  ibid.  aut  invisibili,  aut  themate. 

ibid.  not.  Schema)  add.  D.  Clemens,  Se- 
det  ipse  rursus  Mars  ad  Venerem  Schema 
tetragonum  habens,  paulo  post,  cumque 
mnlta  de  his  senex  prosecutus  esset ,  et 
unum  quodque  Schema  mathesis.  stellarum 
quoque  positiones  enumerasset,  iterum,  per 
quod  Schema  effoeminatos  et  dissolutos  na- 
sci  adserit  viros  Chaldaicae  disciplinae. 
Polycarpius  ibid.  illico  videbis  eum  tibi  ra- 
tionabilia  Schemata,  atque  mfinita  u/ferrc. 
Item  Clemens  l.  10  Etenim  nuptias  facere 
Venerem  ponitis  ,  quae  si  Jovem  habeat  in 
Schemate  suo,  pudicas  efficiat.  etc  ibidem 
saepe. 

ibid.  not.  Planeticorum    add.  vide  Pln 
l.-.strium  heresi   i.'5    Post  hunc  C.   Bassns 


vr-2  sii)o 

simUUer  in  literis  ■  et  numero  elementorum. 
umque  septem  .  uitam    komimum    et 

generationem  consistere  usserebat  etc.  Idem 

-     121.  Aliu  est    heresis  ,    quae    dicit 

secundum  Zodia  nasci  homines,  sicut  Ma- 

thematici  illi  vanissimi  ■  totiusque  erroris 

ct  sceleris  assertores  etc  qtias  hereses  Leo 

Magnus  epist  93.  c.   10.  13.  et  14.  Coneil. 

.irense  1.  cap.  9.  et  10.  et  Alcuinus 

de  divin.  offic.  cap.  5  anathemate  percel- 

lUDt. 

ibid.  not  Asyndetus )  add.  S.  Clemens 
lib.  10.  quia  in  liis  omnibus  aliquis  ant 
asyndetus  fuit  cum  malo  etc.  idem  Poly- 
carpus  de  gestis  S.  Sebast.  I.  2.  repetit. 

ibid  Tetragono^  add.  Denique  cum  Mars 
centrum  tenens  in  domo  sua  ex  tetragono 
respexerit  Saturnum  cum  Mercurio  adcen- 
trum  ctc.  Willelmus  Arvernus  c.  de  legib. 
Et  dixerunt ,  quod  lex  IJebraeorum  or- 
lum  habet  a  Saturno,  et  propter  multiplicia 
infortunia  .  Saturni  videlicet  retrograda- 
tiones  etc. 

ibid.  not.  Apocasticus  )  add.  D.  Clemens 
lib.  10.  Respondebit  tibi  sine  dubio  ,  quia 
tempora  tua  malitiosus  suscepit  Mars  ,  aut 
Saturnus  ,  aut  aliquis  eorum  apocatasticus 
fuil  etc.  idem  Polycarpus  lib.  2. 

ibid.  not.  Quamquam  )  ibi  pro  Valerian. 
lege ,  Valerium,  et  add.  S.  Clomentem  1. 
10.  Polycarpum  1.  2.  Petr.  Blaesensem 
epist.  65. 

VIII.  12.  p.  516.  not.  Non  opinata)  add. 
Egesippus  I.  4.  c.  27.  Vtrinque  ei  Ntlus 
est  coeli  ubertas  ,  terrae  foecunditas ,  arva 
temperat  ,  solum  opimat. 

IX.  4.  p.  543.  not.  Relegendo)  add.  Pau- 
linus  epist.  ad  Machariurn,  deinde  Campa- 
niam  longis  tractibus  legit. 

ibid.  lin.  penult.  Auiiano  ,  leg.  Juliano. 

IX.  6  p.  56.  not.  Abstineat)  add.  Hay- 
monem  homil.  14.  in  fine ,  et  Petrum  Da- 
mianum  serm.  de  S.  Andrea. 

IX.  9.  p.  554.  lin.  4.  a  line  :  volatili , 
leg.  volatico. 

p.  556.  not.  Jugasti)  add.  unde  jugalis 
pro  coniuge  Jornaodes  de  succos.  regn. 
qui  interfecto  Areobindo  jugalem  ejus  ne- 
imperatoris  sihi  cupiens  sociare 

p.  559.  not    Socrates   add.  Cassiodorus 


M  US 

ps.  72.  Haec  naribus  recalva  fronte,  pilosis 
humeris  et  repandis  cruribus  elc.  Cassiod. 
ps.  72.  Haec  nona  est  species  definitionis . 
quam  graeci  kolto.  hypotyposin  ,  latini  per 
quandam  imaginem  dicunt ,  quando  nomi- 
nata  matre  vel  patre  , '  ad  intelligentiam 
individuae  Personae  sensus  noster  adduci- 
tur.  congregantur  etiam  multae  res ,  ad 
personas  comiter  exprimendas ,  ut  est  il- 
lud,  Socratis  filii  Sophronici :  cujus  mater 
esl  Phancrete  ,  calvus  ventrosissimus  Haec 
enim  omnia  solum  Socratem  indicare  ac 
definire  noscuntur.  Uugo  yEtherianus  de 
haeresibus  quas  in  latinos  Graeci  devol- 
vunt  1.  3.  c.  18.  Quod  ad  imaginem  Socratis 
sculpitur  simulacrum,  nisi  enim  calvum  , 
simum  prominentiamque  oculorum  ostendat 
Socratis  ,  nequaquam  dicatur  ejus  esse 
effigies. 

IX  12.  p.  567.  not.  Injugis)  add,  Ger- 
vasius  Villebcr.  I.  3.  c.  3.  Otior.  Imperial. 

IX.  13.  p.  574.  not.  Petri  librum)  add. 
Quo  jure  Romae  vindicet  Baronius  tom.  6. 
a.  C.  516.  in  addit.  qno  auctore  Bomanum 
esse  scribat ,  et  consulatum  iniisse  ,  nescio, 
scio  quidem  ,  multos  esse  connomines. 

p.  576.  not.  Anaglyptico )  hic  multa 
omissa  sunt  in  edit.  posteriori  a  lin.  13. 
ut  id  obiter  —  ad  1.  25.  anaglypha.  Inserta 
vero  loco  illorum  sunt  haec  :  Anastas.  Bi- 
hliothec.  de  vita  S.  Janni  Alexandrini  c.  27. 
ut  emeret  speciem  argenti  anaglyphi.  Me- 
tellus  Quirinal.  ode  1 4.  qua  bibitur  scypho 
vivis  signis  anaglypho. 

IX.  16.  p.  588.  not.  Maritaret)  add.  Bu- 
ricius  ep.  5.  i.  1.  Hesperico  :  Nunc  etiam 
tellus  sterili  rigore  conclusas  quasi  virili 
semine  concepto,  occultis  maritata  meatibus 
venas  laxat  ad  partum. 

ibid  not.  Non  tamen)  add.  ex  Ennio 
Quintilianus.  vide  Ciceron.  ep.  25.  1.  2.  et 
l.  1.  ad  Q.  Fratrem. 

AD  CARMINA. 

Carm.  II.  vers.  48.  Commissam)  Plinius 
libro  10.  epist.  40.  et  64.  al*  50  et  51. 

IV.  3.  Praestilit )  add.  Siculus  Flaccus 
d^condit*  agror.  Nec  tamen  omnibus perso- 
nis  victis  ablati  sunt  agri,  nam  quorundam 
dignilas  et  gratia  aut  amicitia  victorcm 
Ducem  movit:  ut  eis  concederet  agros suos. 


S  I  F  F  Kl  D  U  S 

V.  2.  Imperium)  add.  Leo  PP.  epist.  ad 


473 


JNicetani  Aquileiensem  in  fine.  data  XII. 
Kalend.  Aprilium  Majorano  Augusto  pri- 
mum  Consule. 

VI.  I.carm.  sequens  in  editione  poste- 
riore  hic  ponitur. 

VI.  35.  Publicus  hic  pater  est  id  est  im- 
perator  ,  ratio  redditur  supra  epist.  1. 1.  2. 
in  fine ,  vide  notas.  Altercatio  Adriaoi  A. 
et  Epicteti.  Quid  est  Caesar',?  Epict.  Pu- 
blicae  lucis  caput 

VII.  12.  Jam  consulis  )  post  verba  :  au- 
spicatus  est ,  haec  add.  vetus  epigraphe 
semesa,  quam  cum  aliis  non  paucis  pu- 
blico  debet  Caduceus  noster  : 

....  AGNE  1NNOCENS 
....  NVS  SII  DEPOSITA 
,  .  .  .  VLIAS  FL.  AVITO 
.  .  .  .  C.  CONSULE. 
attamen  in  Fastis  etc  Sub  finem  additur 
vox ,  quadrimestrem. 

VII.  221.  Nam  post )  add.  Eumenius 
rhetor  in  panegyr.  Constantio  dicto,  Vithun- 
gi,  Quadri,  Carpi,  Carpi,  toties  profligati. 
D.  Ambros.  ep.  27.  In  medio  Romani  Im- 
perii  sinu  ,  Juthungi populabantur  Rhetias, 
et  ideo  adversus  Juthungum  Hunnus  ac- 
citus  est.  Notitia  Imperii  orientalis  ,  de  co- 
mite  limitis  iEgyptii ,  Cohors  quarta  Ju- 
thungorum  ,  Aphrodito. 

VII.  567.  Haec  annotatio  sic  est  repo- 
nenda :  Vierni )  ita  MSS.  et  vett.  MSS. 
Santo.  Put  Jur.  Vierum.  Anxie  quaesivi  et 
inveni.  Vetus  Tabula  itineraria  ,  Ambru- 
siumXV.Nemuso  XV.  VgernoVIII  Arelato. 
Arelatense  castrum  est ,  Cyprianus  in  hist. 
S.  Caesarii  ,  aut  certe  in  castro  Ugernensi 
detineatur ,  de  quo  Gregorius  noster  hist. 
1.  8.  c.  30.  et  I,  9.  c.  7.  Idacii  Chron.  in 
ipso  Anno  Avitus  Gallus  ab  exercitu  Galli- 
cano,  primo  Tolosae  ,  dem  apud  Arelatum 
Augustus  appellatus.  idcm  Chron.  Isidori 
a  C.  461. 

.  IX.   329.   Germanum    Probum)   add.  et 
supra  epist.  6.  1.  5.  init. 

XI.  132.  Sint  nati)  Omatius  filius  Ru- 
ricii  et  Iberiae  ,  quein  Ruricius  sic  nutrivit 
et  erudiit,  ut  ad  Sacerdotium  usque  per- 
duxerit.  Ruricius  epist.  ult.  1.1   et  17.  I.  1. 

Sintque  nepqtes    Ruricii  nepos,  Rurieius 


quoque  fuit ,  de  quo  Fortunat.  1. 1 .  Carm.  5. 
Ruricii  gemini  ,  flore   quibus  Annicioru  m 

Juncta  parentali  culmine  Roma  fuit, 
Accumulante  gradus  praenomine  ,  sangulne  nexi. 
Exultant  pariter  hinc  avus  ,  inde  nepos. 
XIII.    IK.    Manum    ac    rudentem)   add. 
Landulfus  I.  22.  accipientes    pedem  ipsius 
rudente  ligantes. 

UIII.  19.  Qui  Phoebi)  add.  at  non  false. 
XIII.  20.  Nunc  suspendia)  Eo  res  Ro- 
mana  venerat .  ut  ad  incitas  redacta  esse 
videretur ,  ideoque.  tricones  nec  solvere 
lenti ,  ad  solutionem  tributariae  funetionis 
suspendiis  adigebantur.  Theodosius  No- 
vella  de  indulgent.  reliquor.  innumerae 
deinde  cludes  ,  saeva  custodia  ,  suspendio- 
rum  crudelitas  etc  Majorianus  Novell.  eod. 
tit.  Cum  non  iam  amissio  fortunarum  ,  sed 
saeva  custodia  ,  et  suspendiorum  crudelitas 
formidabatur. 

p.  145.  not.  Necnon)  add.  Liturgiae  S. 
Rasilii  vet,  Interpres  ,  Christianos  fines  in 
vita  nostra  :  fideles,  indoloros,  inconfusos, 
inexpugnabiles.  Eadem  verba  repetit  po- 
stea  ibid. 

XVI.  72.  Dum  lubrica  volvitur  aetas ) 
add.  D.  Ambros.  de  obitu  Valentiniani  . 
lanta  enim  fuit  emendatio  vilae  eius  ,  in 
illo  omnibus  lubrico  adolescentiae  tempore 
etc  D  Hter.  de  vita  S.  Antonii  c.  3.  ille 
lubricum  adolescenliae  iter  ,  et  ad  ruinam 
facile  proponebat  Fulgentius  de  continent. 
Vergil.  posposito  lubricae  aetatis  nau- 
fragio  etc. 

XVI.  103.  D.  Hieron.  in  ejus  vita  :  cibum 
et  vestimentum  ei  palma  praebebat ,  postea 
contextis  palmarum  foliis  vestiebatur. 

XVI.  106.  Vixque  otia  somni )  add.  S. 
Athanasius  in  vita  S.  Antonii  c.  5.  de  car- 
nibus  vero  ct  vino  tacere  melius  puto , 
quam  quicquam  diccre ,  quoniam  nec  apud 
plurimos  quidcm  monachorum  istiusmodi 
escae  in  usu  habentur. 

XVI.  M3.  Vrbetn  ]  add.  monachosquc  , 
id  est ,  Lirinenses  cellulanos. 

XVI.  1 1  i.  Ris  successor  add.  urbera  el 
raonachofi  regis.  Faustus  bamel.  de  s.  xl,t- 
ximo.  Reatus  ei  >ps>-  communis  pater , 
quem  et  iltic  Bonoratus  aceepit .  ct  hic 
honor  rapuil  .  dignus  oui  primus  illc  fun- 
dator  gubernacula  Lirinemts  tiavis  p<~>sr 
;MI 


W4  SIGEB 

se  moderanda  comitteret  .  dignus  .  cuitan- 
quam  Helias  ad  superna  migrahtrus  Heli- 
saeo  discipulo  pallium  pietatis  el  grutiae 
ac  prae  lara  merilorum  indumenta  trade- 
.  et  ia  se  augendus  .  et  in  filio  du- 
plicandiis  .  diijnus  inquam  hie  eiti  ille  piis- 
simus*  paler  llouoratus  tunqam  Moise 
primi  populi  primus  princeps  ductandi 
per  deserluni  fsrailis  legem  traderet ,  et 
quasi  foriissimo  Jesu  Xuve  pia  iura  tran- 
sfunderet  .  electo  ulique  ac  satis  probato 
qni  tacrum  ad  promissa  eaelestia  promo- 
veret ,  ac  pernrgeret  exercitum  elc.  Dina- 
mius  Patricius  de  vita  S.  Maximi  .  tantus 
vero  fervor  in  eo  e.rtitit,  ut  anteqitam 
monaslicam  virendi  regulam  complexus 
esset  vel  mystiea  inslituta,  iam  conversa- 
tione  praeripuus  videretur ,  ac  dexnde  S. 
Jlonorafo  decessori  suo  summis  virtutibus 
ornatissimo  ,  qui  illtc  Abbas  fuerat ,  et 
honore  succederet  et  meritis  aequaretur 
ctc.  Bgo  Dinamio  accedo  et  cum  eo  home- 
liam  de  S.  Maximo  ,  S.  Fausto  tribuo.  Ba- 
ronius  in  Martyrolog.  V.  Kal.  Decembris  S. 
Eucherio  Lugdunensi  parum  consideratc. 
Qui  enim  fieri  potest ,  ut  Prospero  succes- 
serit  Maximus,  ct  de  Maximo  homeliam 
feceril  Eucherius ,  cum  Eucherius  obierit 
Valentiniano  III.  et  Martiano  Imperantibus. 
Gennadius  e.  G3.  de  viris  illustiib.  Pros- 
pero  et  Maximo  superstitibus.  Baronius 
a.  Christi  iCG.  et  Marcellinus  in  Chronico. 

XX.  Ad  sororium)  add.  et  1.  G.  c.  31. 
Saresber.  Policrat.  1.  G.  c.  18.  Gervasium 
Tillebericnsem  1.  2.  c.  31.  et  Aimoini  ap- 
pend  lib.  5.  c.  8. 

XXI.  p.  1G8.  not.  Narbonem)  add.  mihi 
plaudo,  quod  conjecturae  meac  adstipula- 
tor  accedat  Scaliger  animadv.  in  Eusebii 
Chron.  IDCCCXCVI. 

XX III.  21  i.  Piusque  princeps)  add.  Pro- 
sper  Aquit.  de  praedict.  Dei  part.  3.  pro- 
miss.  38. 

Et  haec  quidem  hactenus. 

SIFFRIDUS  deArena,  Italus,  Ord.  Prae- 
dic.itorum,  claruit  a.  1270.  et  scripsit  su- 
per  tres  nocturnos  Psalterii  et  super  Can- 
Ucum  Magnificat.  .lac.  Qiietif  de  Scriptori- 
bus  Ord.  Praedicatorum  tom.  I.  pag.  259. 
AHamura  p.  25, 


ERTDS 

SIFFRIDUS,  vulgo  presbyter  Misnensis, 
melius  mon&chus  Misnensis,  prout  voca- 
tur  in  Codice  MS.  Academiae  Lipsicnsis 
testc  Catalogo  Felleriano  p.  314.  Possevi- 
nus  eundem  ordini  Praedicatorum  accen- 
set ;  recte  quidem.  Xam  in  urbe  Misena  , 
unde  nomen  regioni  Misnicae ,  monaste- 
rium  hujus  ordinis  fuit ,  quod  hodie  Scho- 
lae  oppidanac  inservit.  Scripsit  Compen- 
diuin  hisloriarum  a  creatione  mnndi  usque 
ad  annum  1307.  Codex  MS.  exstat  in  Bibl. 
Kegia  Dresdensi,  tres  alii  in  Paullina  Li- 
psiensi :  nam  opus  ipsum  huc  usque  ty- 
pis  expressum  non  est.  Epitomen  ex  illo 
ab  a.  C.  4-58.  ad  1307.  Georgius  Fabricius 
Annalibus  urbis  Misnae  Lips.  1569  k.  edi- 
lis  subjunxit  p.  273-  repetitam  deindc  in 
Saxonia  illustrata,  cui  etiam  titulus  Ger- 
maniae  magnae  datus  est,  Vol.  II.  p.  141 
porro  in  Scriptoribus  rerum  Germ.  Jo  Pi- 
storii  tom.  I.  p.  G82.  et  editionis  Struvia- 
nae  p.  753.  Ericus  Benzelius,  nunc  Episc. 
Gothoburgensis  anno  1698  hanc  editionem 
Fabricianam  ex  Codice  Lipsiensi  locuple- 
tiorem  leddidit.  quod  exemplar  Gothaepos- 
sidet  Max.  Uev.  Ernestus  Salomon  Cypria- 
nus.  Vide  Jo.  Dav.  Schreberi  Vitam  Ge. 
Fabricii  p  237.  238.  Adde  Jac.  Quetif  de 
Scriptoribus  Ord.  tom.  I.  p.  743.  Oudinum 
tomo  III.  p.  GG7. 

SIFFRIDUS  Tcuto,  Ord.  Praedicatorum, 
Episcopus  Cyrensis  et  Theoderici  Archiep. 
Moguntinensis  Suffraganeus  ,  Theologus  , 
linguae  etiam  Hebraicae  peritus,  circa  a. 
1  i")9.  Edidrt  Determmationes  duas  ad  Ar- 
cltipraesidem  Mogunt.  1.  an  Princeps  Ca- 
tholicus  possit  protegere  vel  permittere  Ju- 
dacis  religioncm  exercere?  2.  an  possit 
inhibere  matrimonium  liberum  suis  su- 
bjectis  ad  bonum  principatus?  Responsio- 
««sitern  adquatuor  quaestiones  ctc.  Ulrum- 
que  opusculum  excusum  est  in  4.  sine 
mentione  anni  ct  loci.  Sermones  et  Colla- 
tiones  ejus  non  sunt  impressae.  Tnthe- 
mius  de  Script.  I^ccles.  c.  831.  de  viris 
illustr.  (iermaniae  p.  27.  Jac.  Quetif  de 
Script.  Ord.  Praedicatorum  t.  I.  p.  820. 
Altamura  p  195.  Oudinus  t.  III.  p.  668. 
qui  hunc  rnale  Siffridum  de  Arena  vocat. 
SIGEBERTUS  Pius  cognominn,  Bex  Ori- 


S  I  GE  B 

entalium  Anglorum ,  Redualdi  Regis  pa- 
gani  filius.  A  patre  ejectus  in  Galliis  bo- 
nas  literas  didicit,  Christianam  fidem  ele- 
git,  et  cum  Desiderio  Cadurcensium  Epi- 
scopo  amiciliam  contraxit.  Tandem  patre 
et  fratribus  defunctis,  regnum  adiit,  et  ad 
religionem  Christianam  a.  636.  perduxit. 
Scholam  quoque  Grammaticam  Cantabri- 
giae,  ut  ajunt,  aperuit.  Scripsit  Legum  et 
Institutorum  lib.  I.  Epistolas,  maxime  ad 
Desidenum  Cadurcensem.  Lelandus  c.  57. 
Balaeus  Cent.  I.  78.  Pitseus  c.  652. 

SIGEBERTUS,  monachus  Corbeiensis , 
vixit  a.  809.  et  Vitam  S.  Voymonis,  alias 
Unnonis,  Archiepiscopi  Bremensis  ,  cujus 
discipulus  et  socius  itineris  fuerat,  con- 
scripsit.  Meminit.Io.  Tnthemius  in  Chron. 
Hirsaugiensi  a.  909.  et  ex  hoc  Eisengre- 
inius  et  Possevinus.  Vide  quae  Benzelius 
adnotavitad  Vastovii  vitem  Aquiloniamp13. 

SIGEBERTUS  Gemblacensis ,  in  coeno- 
bio  S.  Vincentii  Metensis  educatus,  et  cum 
Folcuino  Abbate  diu  conversatus,  variam 
eruditionem  sibi  acquisivit,  ibidem  docuit, 
et  cum  Judaeis  quoque  secundum  verita- 
tem  Hebraicam  disputare  potuit.  Postea 
in  monasterio  Gemblacensi  vixit,  et  junio- 
res  monachos  in  bonis  litteris  erudivit  , 
obiit  valde  senex  a.  1'12.  Vide  Libellum 
de  gestis  Abbatum  Gemblacensium  t.  II. 
Dacherii  pag.  768.  Sigebertum  ipsum  de 
scriptor.  Eccles.  c.  17-1 .  Tnthemium  de 
Script.  Eccles.  e.  358.  Val.  Andreae  Bibl. 
Belgicam  p.  810.  Swertii  Athenas  Belgi- 
cas  p.  673.  674. 

Ejus  scripta  sunt  haec  : 

Vita  S.  Guiberti  Confessoris,  monasterii 
Gemblacensis  fundatoris,  edita  a  Surio  d. 
13.  Maji,  Henschenio  in  Actis  Sanctorum 
tom.  V.  Maji  p.  260.  Lambecio  tom.  II. 
Bibl.  Vindobonensis  p.  898.  et  Mabillonio 
Sec.  V.  Bened.  p.  299. 

De  Scriptoribns  Ecclcsiasticis  liber,  Co- 
lon.  1580.  8.  cum  scholiis  Auberti  Miraei 
in  Bibliotheca  ipsius  Ecclesiastica,  Antv. 
1639.  fol.et  in  repetita  editione  Fabriciana. 

Chronicon,  ab  a.  38I.  quo  tempore  Eu- 
sebius  desiit ,  usque  ad  a.  C.  1212.  edi- 
tum  Faris.  apud  llenr.  Stcphanum  avum, 
1513.  4.  inter  Scriptores    Rerum  Germa- 


E  R  T  U  S  V75 

nicarum  Joan.  Pistorii  tom.  I.  Frf.  1566. 
et  1583.  nec  non  editione  illius  novissima 
a  B.  G.  Struvio  curata:  separatim  ex  edi- 
tione  Auberti  Miraei,  Antv.  1608.  In  or- 
dine  chronologico  omnia  triennio  serius 
narrare  solet ,  quam  gesta  sunt ,  obser- 
vante  Oudino,  quum  Spanhemius  hoc  de- 
scribentium  potius,  quam  ipsius  Sigeberti 
vitio  accidisse  credat,  quum  illud  certum 
sit ,  exemplaria  ejus  manu  exarata  pluri- 
mum  esse  diversa  et  interpolata.  Vide 
ipsum  tom.  II.  Operum  p.  593.  seq.  In- 
terpolatum  jam  olim  fuisse  Sigebertum 
vel  exinde  constat,  quia  in  aliis  exempla- 
ribus,  et  illo,  quo  Vincentius  Beluacensis 
usus  est,  fvide  Speculum  historiale  XXIV. 
151.)  plura  exstant ,  quam  in  eo,  quod 
edidit  Miraeus.  Observavit  haec  Launojus 
de  Lazari  adventu  in  Galliam  c.  6.  t.  II. 
Operum  part.  1.  p.  223.  Sane  auctarium 
Aquicinctiense  MS.  plura  continet,  quam 
a  Miraeo  edita  sunt.  Voyage  de  deux  Be- 
nedictins  t.  I.  p.  81  Errores  ipsius  qui- 
dam  notantur  in  Annalibus  Car.  le  Cointe 
t.  III.  pag.  222.  seq.  Vide  supra  t.  III  12. 
Epistola  ad  Leodienses.  in  qua  illorura 
calamitatem  deflet,  in  quorum  exitium  Pa- 
schalis  Papa  Robertum  Flandriae  Comitem 
excitaverat,  inserta  simul  Epistola  Papae 
modo  dicti.  Edita  primum  est  in  Colo- 
niensi  Conciliorum  editione,  sed  sine  no- 
mine  auctoris ,  quod  vero  addidit,Gol- 
dastus,  qui  denuo  edidit,  in  Collectione 
Scriptorum  contra  Gregorium  VII.  p.  183. 
Inde  porro  repetiit  Edu.  Brown  in  Appen- 
dice  ad  Fasciculum  rerum  expetendarum 
et  fugiendarum.  Xesciverunt  hoc  ,  ut  alia 
multa,  Edm.  Martene  et  Ursinus  Durand, 
hinc  illam  denuo  ediderunt  ex.  MSi  Sta- 
bulensi  tom.  I.  Collectionis  amplissimae  p. 
587.  Addimus  vcrba  quaedam  ex  annota- 
tione  subjecta  :  Recudimus  epistolam.  tum, 
ut  Sigebertum  a  vitio  schismatis  purga- 
remus.  Xam  etsi  Ilenrico  adhaeserit  Im- 
peratori,  quem  a  Papa  deponi  non  posse 
existimabat ,  Paschalcm  tumen  semper 
agnovit  veneratusque  est  legitimum  Pon- 
tipcem  :  Tum,  ut  refutaremus  scntentiam 
Johannis  Roberti  in  Sancta  Legia  osseren- 
tis.  hanc  epistolam  in    nulla    Conciliorum 


176 


S  I  G  E 


etHtione   reperiri,   sed  <t    Cevturiatoribua 

confictam  cssc.  cum  in  Stabulensi  reperia- 
tur  codicc  aliquot  antc  Ccnturiatores  sac- 
culis  seripto.  licet  imperfecta. 

Arta  S.  Theodardi,  Episc.  Leodiensis , 
antiqqior  quidam  conscripserat,  nostervero 
stilum  immutaverat.  Nondum  edita  cen- 
sebal  Caveus,  exstat  autem  apud  Surium 
d.  10.  Sept.  Desumsrt  es  eo  sua  JEgidius 
in  vita  hujus  Episcopi,  teste  Chapoavillio 
tom.  I.  Scriptorum  Leodiensium  p.  102. 

Vita  S.  Maclovii.  exstat  apud  Surium 
d.   15.  Nov. 

Epistolac  duae  ad  Leodienses,  de  regula 
S.  Bernoni^.  e(  de  jejuniia  quatuor  tem- 
porum.exstant  in  Martene  et  Durand  Thes. 
novo  Anecdotoruin  I.  p.  305. 

Vita  S.  Sigeberti  Austrasiorum  Regis, 
sec.  VII.  quam  e\  prinia  editione  dedit 
Andr.  du  Chesne  tom.  I.  Script.  Franci- 
eorum  p  591.  ei  posteriore,  Libro  mira- 
culorum  et  aliis  additionibus  locupletala 
Jac,  Mosander  in  Appendice  ad  Surium 
t.  Yll.  in  editione  tertia  Surii  d.  7.  Febr. 
et  Henschenius  in  Actis  SS.  tom.  I.  Febr. 
p.  229.  cujus  adde  Commentarium  prae- 
vium  p.  213.  214. 

Vila  Theoderici.  Episcopi.  Metensis  edita 
est  a  Leibnitio  tom.  [.  Scriptor.  rerum 
Rrunsuicenslum  p  293  sub  nominc  Le- 
vitae  S.  Vincentii.  ipse  vcro  Sigebertus 
eam  a  se  scriptam  esse  testatur. 

Gesta  Abbatum  Gembiacensium  tom.  [V. 
Dachmi  p.  505.  edit.  novae  t.  II.  edita 
ipsi  quoque  adscribo,  ipsius  testimonium 
secutus.  Fecit  idem  Mabillonius  et  alii. 
Quae  vero  aetatem  illius  superant,  ab  alio 
continuatore  sunt  adjecta. 

Sequuntur  inedita  Sigeberti  quae  ipse 
commemorat :  Passio  S.  Luciae,  metro  al- 
caico :  Sermo  in  laudem  illius ,  qui  MS. 
Gemblaci  servatur :  Passio  Thebaeorum 
martgrum,  lib.  III.  carmine,  ibidem.  Inci- 
pit:  Martgribus  roseas  Thebaeis  ferre  co- 
ronas  :  Vita  S.  Lamberti,  Episcopi  Londion- 
sis.  et  Translatio  ejusdem,  MS.  GeniDteci : 
Iiesponsio  ad  Epistolam  Hildebrandi  Papae 
quam  contra  Imperatorem  scripserat  ad 
Hormannum,  Episc.  Metensem  :  Apologiam 
ad  SdDricum  Imper.  contra  ros  ,  qui  inis- 


RUS 

sas  sacerdotum  bonjugatorura  calumnian- 
tur:  De  jejunio  quatuor  temporum,  Eccle- 
siastes  metro  heroico,  Liber  Dccemnoven- 
nalis  ('non  Decennalis,  ut  est  apud  Val.  An- 
dream)  sive  de  Computo  Ecclesiastico,  ut 
Trithemius,  MS.  Gemblaci.  Sermones  et 
Epistolas  addit  Trithemius.  Scripsit  etiam 
Romanorum  Pontificum  vitas,  quae  Pisauri 
in  Bibl.  Ducali  fuerunt,  teste  Lud.  Jacobo 
a  S.  Carolo  Bibl.  Bontificia  p.  4-37.  qui  et 
idem  contra  Epislolam  Paschalis  II.  Pont. 
Max.  scripsisse  testatur. 

SIGLBERTUS  Levita,  est  Gemblacensis. 

SIGEBERTUS  Metensium  Rex,seculoVIL 
cujus  Epistola  ad  Desiderium  Caduroen- 
scin  Episcopum,  qua  sine  sua  scientia  sy- 
nodale  Concilium  in  regno  suo  cogi  prohi- 
bet .  edita  primum  est  a  Canisio  tom.  V. 
part.  2.  in  editione  nova  vero  tom.  I.  p.  64.. 
post.  in  Conciliis  Regiis  tomo  XIV.  Lab- 
bei  tomo  V.  item  in  Capitulanbus  Baluzi  i 
tomo  I.  p.  143. 

SIGIBERTUS  Episcopus  Usetiensis  ,  his- 
toriam  regum  Galliae  scripsisse  dicitur , 
de  quo  plura  sunt  cognita.  Hist.  literaire 
de  la  France  tom  V.  p  601. 

SIGEHARDUS  vel  Sigeardus:  mon.  S. 
Albani  ,  dioecesis  Moguntinae  ,  scripsit  an- 
no  1298  Vitam  el  Passionem  S.  Aurei  et 
Justini,  unde  Excerpta  dedit  Dan.  Papc- 
brochius  in  Actis  Sanctorum  t.  111  Junii  p. 
73.  cujus  etiam  vide  Commentarium  prae- 
vium  pag.  45.  46.  Scripsit  etiam,  teste 
Trithemio  in  Chron.  Ilirsaugiensi  ,  Vitam 
S.  Albani:  fortasse  illa  est ,  quam  dedit 
Canisius  Lect.  Ant.  edit.  prioris  tomo  IV. 
p.  598.  poster.  tom.  IV.  p.  153.  quamvis 
negandum  non  est  contradicere  Serarium 
rer.  Mogunt.  I   48.  4. 

SIGEHARDUS,  Aquitanus  ,  monachus 
San-Maximiniensis  juxta  Treverim  ,  sec.  X. 
Scripsit  Historiam  miraculorum  S.  Maxi- 
mini  Episc.  Trevirensis,  quam  edidit  God. 
Ilenschenius  in  Actis  Sanctorum  tom.  VII. 
Maji  pag.  25.  Addc  Rroweri  Annal.  Trcvi- 
renses  IX  41.  Jlist.  literariam  Galliae  to- 
rno  VI.  p.  300. 

SIGERUS  de  Insulis,  aliis  Zegerus  , 
Flander,  Ord.  Praedicatorum,  circa  a.  1438. 
Scripsit    Vitam    li.    Margaretae  de   Vpris. 


S  l(i  L  0 

Jac.    Quetif  de  scriptoribus  Ord.  Praedica- 
torum  tom.  I.  p.  1 06. 

SIGIFRIDUS ,  Archiepiscopus  Mogunti- 
nus  ab  a.  1064,  obiit  a.  1084.  in  historia 
illorum  temporum  non  incelobre  nomen. 
Epistolae  illius  tres  ad  Alexandrum  II. 
Papam  ,  una  ad  Ilildebrandum  ,  habentur 
in  tomis  Conciliorum.  Alia  ejus  diplomata 
passim  prostant. 

SIGISMUNDUS  Amidanus ,  Cremonensis, 
Philosophus  Aristotelicus  circa  a.  1423. 
Scripsit  sitper  Physicam  Tractatum,  et 
super  Convivio  Platonls  Commentaria.  Ari- 
sii  Cremona  literata  tom.  I.  p.  238. 

SIGISMUNDUS  Burgus  ,  Cremonensis  , 
JCtus  et  Orator ,  in  Senatum  adscitus  an- 
no  1489.  Venetias  Orator  missus  a.  1503 
ibique  nobilitatis  insignibus  decoratus  est, 
obiit  a.  1529.  Ejus  sunt  Oratio  in  funeri- 
bus  Augustini  Barbadici ,  Ducis  Venetia- 
rum  Cremonae  habitis  a.  1505.  Panegy- 
ricus  Leonardo  Lauretano  ,  Principi  Vene- 
tiis  dictus  Venet.  1530.  Opera  historica. 
Idem  Arisius  tom.  II.  p.  3.  qni  etiam  p.  4- 
16.  Panegyricum  integrum  inseruit. 

SIGISMUNDUS  de  Comitibus ,  Fulginas  , 
e  Comitibus  Antignoni  et  Cocoronii  ,  quin- 
que  Pontificibus  a  Secretis  ,  obiit  a.  1512. 
Scripsit  Historiam  sui  temporis  Iibros  XIX. 
ab  a.  1475.  usque  ad  obitum  suum  ,  quos 
MSS.  habuit  Lud.  Jacobillus.  Exstant  etiam 
in  Bibl.  Ambrosiana  Mediolanensi.  Bern.de 
Montfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  523.  Scrip- 
sit  porro  super  Decades  Flavii  Blondi , 
Carmina  utraque  lingua  et  Epistolas.  .ia- 
cobilli  Bibl.  Umbriae  p.  251. 

SIGISMUNDUS  Gossenpot,  vide  infra  , 
Udalricus  monachus  S.  Afrae. 

SIGISMUNDUS  Meisterlinus  ,  vide  supra 
lit.  M.  pag.  65  Adde  Felleri  Monummta 
inedita  p  44.  et  Pezii  praefationem  ad 
tomum  1  Thesauri  Anecdotorum  p.  33 

SIGISMUNDUS  Pandulfus  Malatesta  , 
Arimini  Dominus  ,  seculo  XV.  medio.  Isot- 
tam  quandam  tantopere  amavit ,  ut  eam 
fere  Deam  faceret.  Hinc  in  Bibliotheca  Nor- 
folciensi  adsunt:  Sigismundi  Pandulphi 
Carmina  ad  ainicos ,  et  aliorum  ad  cun- 
demCarmina.  Alius  d  citur  Liber  fsottaeus, 
de  quo  supra  in  PORCELLIO.  Adde  Gior- 


AKDUS  477 

nalc  de'  Letterati  d'  Italia  tomo  IX  p.  150. 
Epistola  ejus  ad  Mahometum  11.  Turcarum 
Imperatorem ,  exstat  tomo  IV.  Miscella- 
neorum  Baluzii  p.  524. 

SIGISMUNDUS  de  Policastro,  Patavinus, 
Medicmam  in  patria  docuit  seculo  XV.  In 
sr nectute  quatuor  filiis  brevi  tempore  or- 
batus ,  septuagenarius  uxorem  secundam 
duxit ,  ex  qua  tres  ei  liliis  nat;  sunt:  quo- 
rum  natu  secundum  Ipse  laurea  Philoso- 
phica  tremulis  prae  senectute  manibus 
exornavit.  Obiit  anno  aetatis  nonagesimo 
quarto ,  cum  supra  50.  annos  docuisset. 
Scripsit  Comm.  in  opera  Galeni,  Quaestio- 
nes  varias,  quarum  prima  est  de  actua- 
tione  Medicviarum  ,  Venet  1506.  fol.  Com- 
mentariorum  libros  trcs  in  Aphorismos 
Hippocratis,  de  febribus,  de  venenis  eorum- 
que  cognitione.  Nicolai  Commeni  Papado- 
poli  Hist.  Gymnasii  Patavini  lib.  III.  sect. 
II.  c.  4.  Bern.  Scardeonius  Ant.  Patavin.  II. 
9.  p.  209.  210.  Merklini  Lindenius  reno- 
vatus  p.  969. 

SIGISMUNDUS  Rositzius  ,  vixit  sec.  XV. 
et  1430.  se  primam  missam  in  Ecclesia 
B  M.  V.  in  Arena  Wratislaviae  cantasse 
affirmat.  Sunt ,  qui  illum  Canonicum  Ord. 
S.  Augustini  in  monasterio  B.  M.  V.  in 
Arena  fuisse  tradunt.  Scripsit  Chronicon 
Silesiacum  ,  cujus  pars  prior  exhibet  Cata- 
logum  Episcoporum  Wratislaviensium , 
(omissis  Smogrensibus  et  Bicinonsibus ) 
usque  ad  Rudolphum  ,  qui  anno  1468.  ele- 
ctus  est.  Pars  posterior  habet  res  tn  Silesia 
gestas  ab.  a.  1237-1470.  Extat  tomo  I.  Scri- 
ptorum  Silesiacorum  Sommesbergii  p.  62. 

SIGIZZO  junior  ,  Bononiensis  ,  ex  familia 
nobili  Blanchetta  ,  ab  Honorio  II.  renun- 
ciatus  Presbyter  Cardinahs  SS.  Marcellini 
et  Petri ,  in  schismate  contra  lnnocenti- 
um  II  pro  Anacleto  Pseudopontilice  stetit, 
scripsit  in  eiusdem  defensionem  Tractatum. 
olim  in  Bibliotheca  Ducis  Urbinati-  M> 
asservatum  :  obiit  post  aniuini  salutis  1436. 
liare  Oldoinus  in  Athenaeo  Etoraano,  p. »',  r,. 
Adde  Jac.  Laderchium  de  Basilica  Marcel- 
lini  et  Petri  pag.  347. 

SIGLOARDUS,  Canooicas  Beraenais, 
rln/t/nnos  coqfeeit  in  niortem  Fulconis 
Ep.   ElemensiBi   qui  sub  linem    seculi  IX. 


478  S  1  L  V  £ 

obiit.  Exstant  in  Flpdoardi  Hist.  Bemen- 
si  IV.  8.  sed  non  m  omnibus  Codicibus: 
l.\  [gniacensi  edid  I  Labbeus  in  Bibl.  MSS. 
lom.  I.  p.  3H2.  Adde  Bist.  literaire  de  la 
e  tom.  V.  p.  694. 

SIGNOBINUS  [Signorolum  vocat  Picinol- 
tlomodeus  .  Mediolaoeosis  ,  JCtus  , 
post  Equos  et  Comes  Palatinus.  Docuit 
Vercellis,  Bononiae ,  Patavii,  Parmae,  Ti- 
cini ,  Taurini  ,  ac  denique  rursum  Vercel- 
lis,  ubi  a.  I3i0.  publice disputavit ,  utrum 
Doctor  Equiti  sit  praeferendus ,  de  quo 
etiam  nobilem  Tractalum  conscripsit , 
quem  Ludovicus  Boiogninus  aliquot  decla- 
matiombus  illustravit.  Ueliqua  ejus  Bcripta 
sunt  Consilwrum  volumen,  in  Rubr.  primi 
ff.  veteris  .  in  Rubr.  primi  ff.  novi  ,  in  I. 
hifortiat.  de  Injust.  etc.  Pancirollus  de  cla- 
ris  Legum  interpretibus  II.  64.  Picinelli 
Atbenaeum  eruditorum  Mediolanensium 
p  193.  49i.  Nic.  Comneni  P;ipadopoli  Ilist. 
Gymnasii  Patavini  lib.  III  sect.  1.  c.  3. 
Marcus  Mantua  de  illustnbus  JCtis  c.  223. 

*  In  MS  Cod.  n  369.  Felini  extant  con- 
silia  buius  186.  adnotatqim  idem  Felinus 
non  respondere  ullo  modo  impressis  quae 
sunt  ut  idem  adnotat  267  Porro  consiha 
ista  prodierunt  Mediolani  Anno  1497.  /./- 
ber  de  praecedentia  docloris  et  militis  cum 
additionibus  Lud.  Bolognini  prodiit  vetu- 
stis  typis  sine  loco  et  anno.  In  alio  MS. 
Cod.  Felini  num.  419.  sunt  Consilia  quae- 
dam  cum  tractatu  de  excussionibus.  in 
his  codicibus  numquam  Signorinus ,  sem- 
per  Signorolus  appellatur.  * 

SIGWOLFUS  ,  Anglus,  monachus  ordi- 
nis  S.  Benedicti,  Scripsit  ad  Alcuinum  , 
eumque  de  locis  difficilionbus  Geneseos 
consuluit ,  cui  is  etiam  responsum  tran- 
smisit.  BulaeusCentur.  X.2G.Pitseus  c.124. 

SlLLANUStfe  Nigris ,  Papiensis  Medicus 
circa  a.  1490.  Scri|>sit  super  nono  Alman- 
soris  copiosam  Expositionem ,  Venet.  1490. 
1497.  1518.  1507.  fol.  Mercklini  Lindenius 
rfnovatus.  969.  lu  editione  Veneta  ,  apud 
Olinum  Fapiensem  de  Luca  ,  1497.  acce- 
dunt  in  enndem  Petri  de  Tuss<gnano  multi- 
plices  receplw. 

SILLEBEBTI  S.  vide  supra  t.  III.  201. 

SILVEUIUS,  Papa  ,  natione  Campanus  , 


S  T  E  B 

Hormisdae  Episcopi  Bomani  filius,  pri- 
mum  S.  B.  E.  Subdiaconus  Begionarius  , 
postea  Pontifex  electus  a.  536.  a  Vigilio 
autem  ejectus  a.  538.  Epistolam  ejus  ad 
Vigilium  habes  apud  Baronium  ad  a.  539. 
n.  2.  tom.  II.  Concil.  llarduini,  p.  1419. 
ubi  quoque  habes  Epistolam  ad  Amalorem. 
SILVESTEB  1.  Papa  ,  Bufini  et  Justae 
filius,  patria  Bomdnus  ab  a.  315-335.  Con- 
flictus  S.  Silvestri  et  Judaeorum  in  prae- 
sentia  Constantini  Imp.  et  Ilelenae  matiis 
ejus  exslat  MS.  Cantabrigiae  et  Paristis , 
nec  non  in  Vita  ejus  apud  Surium  d.  31. 
Dec.  Moguntiae  1554.  4,  cum  praef.  Geor- 
gii  Wicelii ,  copiosior  autem  teste  Posse- 
vino  in  Bibl.  Nonantulana  ,  et  Combefisii 
Bibl.  Concionatoria  Dom.  I.Quadragesimao. 
Dialogum  ejus  jucu^xov  in  Chronrco  MS. 
Geor.  Ilamartoli  exstare  notavit  Fabricius. 
Epistalae  et  Decreta  apud  Ivonem  et  Bur- 
chardum  tom.  I.  Conciliorum  Harduini 
p.  285.  527.  et  in  Petri  Constant  Epistolis 
Bomanorum  Pontificum  p.  37.  54. 

Adde  Prosperi  Mandosii  Bibl.  Bomanam 
Cent.  VII.  13.  Lud.  Jacobi  a  S.  Carolo  Bibl. 
Pontificiam  p.  212.  Oldoini  Athenaeum  Bo- 
manum  p.  604. 

*  Confiictus  eius  cum  Judaeis  apud  Su- 
rium  editus  plane  diversus  est  ab  eo  qui 
legitur  in  MS.  meo  Cod.  membran.  scri- 
plo  Saec.  XIV.  Titulus  huius  est ;  Con- 
vocatio  Judaeorum  adversus  S.  Silvestrum 
Incipit  Abiator  primus  illorum  dixit  prin- 
cipale  negotium  est  videlicet  Deum,  quem 
colimus ,  quia  unus  est  per  legem  ipsius 
ignorare.  Apocryphum  hoc  opusculum  in 
fine  mutilum  est.  Forte  tamen  coincidet 
cum  eodem  opusculo  ,  prout  legitur  in  Bi- 
bliotheca  concionatoria  Combefisii  quae 
modo  non  est  ad  manus.  * 

SILVESTEB  II.  Papa,  vide  supra  Ger- 
bertus. 

SILVESTEB  de  Balneo-Regio,\lelr\iscus, 
Ord.  S.  Augustini,  a.  1469.  fuit  Begens 
Collegii  Senensis,  a  1472.  Bomanus,  an. 
1477.  Bomanae  provinciae  Bector,  a.  1483. 
Ordinis  Procurator  Generalis,  tandem  an. 
1485.  Vicarius  Generalis,  quo  anno  d.  13 
Sept.  obiit.  Scripsit  de  potentia  generandis 
in  divinis,  de  nobilitate   intellectus  et  vo- 


S  IM 

luntatis,  de  Canonizatione  B.  Simeonis  de 
Tridento ,  de  subjecto  Theologiae,  Quaestio- 
nes  Theologicas.  Philippi  Elssii  Encomia- 
miasticon  Augustinianurn  p.  624.  Gandol- 
fus  de  script.  Augustinianis  p.  31  4.  (Depas- 
sione  Christi Discursus  xMazzucchelli  II.  65. 
Lucchesini.  ) 

SILVESTER  Giraldus,  vide  sup.  III.  59. 

SILVESTER  de  Marradio  ,  Etruscus  , 
Ord.  Praedicalorum,  circa  an.  1500.  scri- 
psit  Speculum  veriet  humilis  praedicatoris 
revelatum.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord. 
Praedicatorum  tom.  I.   pag.  859. 

SILVESTER  Mediolanensis,  Ord.  Prae- 
dicatorum  conventus  S.  Eustorgii,  vixit 
an.  1520.  Scripsit  Tractatum  de  ente  et 
essentia,  Quaest.ones  varias.  Idem  p.  772. 
Picinelli  Athenaeum  eruditorum  Mediola- 
nensium  p.  485.  Altamura  p.  167. 

SILVESTER  Mazolinus,  Prierias  ,  sive 
de  Prierio  ,  a  patria,  villa  Marchionatus 
Cebensis,  prope  urbem  Cevam  (Ceva)  sita, 
fuit  monachus  Dominicanus,  Professor  Pa- 
tavinus,  Prior  Mediolanensis  ,  Veronensis 
et  Comensis,  Vicarius  generalis;  an.  1513. 
Magister  S.  Palatii,  obiit  a.  1523.  Scripsit 
Comment.  in  Sphaeram  et  in  Theoricas 
planetarum ,  Venet.  1513.  Mediol.  4  514. 
Testuni  Dialecticae,  Venet.  1496.  4.  Au- 
ream  Rosam  in  Evangelia  totius  anni , 
saepius  editam,  Errata  et  argumenta  Lu- 
theri  recitata  et  repulsa  Romae  1520.  4. 
Epitomam  Capreoli,  Cremon.  1497.  1649. 
4.  Summam  Summarum,  quam  Silvestri- 
nam  inscripsit,  saepius  qq.  editam.  Deju- 
ridica  et  irrefragabili  veritale  Romanae 
Ecclesiae  Romamque  Pontificis.  Rom.  1520 
4.  et  alia  longe  plura.  Jac.  Quetif  de  Scri- 
ptoribus  Ord.  Praedicatorum  t.  II.  p.  55. 
Raelii  Dictionarium  ,  Oldoini  Athenaeum 
Ligusticum  p.  496.  Sopranus  de  Scripto- 
ribus  Liguriae  pag.  255.  Andr.  Rossotti 
Syllabus  Scriptorum  Pedemontii  pag.  523. 
Possevinus  tom.  II.  Apparatus  pag.  405. 
Nic.  Comneni  Papadopoli  Ilist.  Cymnasii 
Patavini  t.  II  p.  186.  Marraccii  Bibl.  Maria- 
na  t.  II  p.  365.  et  supra  PRIERIUS  3I6. 

(313  SILVESTER  Meucci  de  Castelione 
Aretino  fseu  Florentinoj  Anno  1516.  dege- 
bat  in  Coenobio  Veneto  prope    Murianum 


EON  479 

et  op.  Abb.  Joachim  Card.  Aegidio  dicavit. 
Obiit  ibid.  an.  1535.  20.  martii.  Vid.  Pos- 
sevin.  in  Appar.  2.  et  Candolfo  De  CC.  Au- 
gustinianis  314.414.  413.  Ab  eoedita  Abb. 
Joachim  explanatio  in  B.  Cyrillum  de  sta- 
tu  Ecclesiae.  Concordiae  V.  ct  N.  Testa- 
menti.  Ven.  de  Luere  1519.  4.  super  Jsaiam 
de  oneribus  in  orbem  Universum:  Abb. 
Joochim  Expositio  in  Apocalgpsin  Ven.Bin- 
doni  1527.  4.  et  Patavi  1616.  4.  Inlerpre- 
tatio  in  Hieremiam  ubi  luce  clarius  os- 
tenditur  Ecclesiam  carnalem  !  quae  nova 
Babylon  nuncupaturj  fore  percutiendam 
triplici  gladio  scil.  amissione  ab  Aleman- 
norum  imperio  etc.  Ven,  per  Benalium 
1585.  el  Colon.  op.  L.  Atecl   1527.  4.) 

Andreas  SILVIUS  ,  de  quo  jam  supra 
a;:tum  est  t.  I.  p.  86.  ubi  tamen  pro  Arela- 
tensis  legendum  Atrebatensis.  Ejus  etiam 
sunt  Libri  duo  de  miraculis  S.  Rictrudis, 
c.vuivifj.o5  editi  in  Actis  Sanct.  d.  12  Maji. 
Adde  Oud.  t.  II.  p.  1689  et  quos  ille  citat. 

SILVIUS  Bonus,  Britannus  ,  Latini  ser- 
monis  peritus,  Rhetor  et  Poeta  sec.  V. 
Cum  Maximo  Britannorum  Rege  in  Gal- 
ham  transfretavit,  ubi  Ausonium  aemu- 
lum  et  inimicum  expeitus  est.  Scripsit 
Maximi  Caesaris  laudes,  de  bellis  Armo- 
ricis,  Epistolas ,  Invectivas  in  Ausonium. 
Ita  Lelandus  c.  20.  Balaeus  Cent.  I.  40. 
Pitseus  c.  29.  quae  quum  describerem  , 
statim  mihi  sublestae  fidei  videbantur , 
quod  Vossio  quoque  visum  est,  qui  omnia 
commentitia,  nec  ullius  veterum  testimo- 
nio  suffulta  esse  agnoscit :  de  llistor.  La- 
tinis  III.  12.  pag.  829.  Occasionem  autern 
huic  comrnento  sumserunt  ex  Ausonii 
Epigr.  109.  et  quinque  sequentibus,  quae 
contra  hunc  Silvium  Bonum  directa  sunt 

SIMEON  de.  Colonia,  monachus  nescio 
quis ,  scripsit  Speculum  Alchimiae  minus, 
quod  est  in  Bibl.  Regia  Parisina.  Monl- 
faucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS.   p.  780. 

SIMEON  Dunelmensis  monachus  et  Prae- 
centor  Ord.  S.  Benedicti  Congregationis  . 
et  Theologioe  Doctor  Oxoniensis.  Post  ir- 
ruptiooem  Danorum  omnes  historinmm 
reliquiaa  io  variia  mooasteriis  conquisivit, 
et  inde  opera  sua  conscripsit ,  mortuus 
circa  an.  1130.    Eo  frequenter   usus  est  . 


S  1 
Lelaudo  teate  •  Bogerius    Hovedeuua  .  ita 

;i.  ut  auctorem  suam  ne  semel  qui- 
deoa  oitaverit  Opera  <-jus  suot  haec: 
•1.  De   regibus    Anglorwn  et   Danorum 
.  64*8.  Dsqoe  sd   1 1  89.  apud  Twysde- 
num  S.  R.  Aogi.  p    N.">. 

i.  De  obsidione  Dunebni  an.  8G9.  Ibi- 
den  pag.  79. 

3.  Dc  A?-chiepiscopis  Eboraci  IbioVm 
p.  76.  et  apud  Labboum  tom.  I.  Novae 
Bibl.  MSS.  sect.   i. 

4.  Historia  Dunelmensis  Ecclesiae.  lbi- 
dem  p-  I  Hanc  Seldeous  io  praef.  Scri- 
ptoribus  Tn  ysdeni  praemissa  ,  nec  non 
Acta  Sanctorum  tom.  III.  Martii  p.  I -'  i. 
125.  el  tom.  VI  Maji.  p.  718.  Turgoto 
tnbuunt.  de  quo  ioferius  suo  loco. 

5.  De  passionibus  SS.  Murtijrum  Ethel- 
tierti  et  Bthelredt,    ibbreviationes  Malme- 
sfiuriensis.    B    el    Epistolae  ad    Elmerum 
liuc  usqu  •  uoodum   prodierunt. 

Vide  Lelaodum  c  160»  Balaeura    Gen- 
tur.  II.  98.  Pitseura  c.  226.  Gaveum  pag. 
-"»77.  et  antr>  omn"s  Seldeoom    in  pracfa- 
tione  ad  Scriptores   Twysdeoi  p.  !.   seqq 
Oudinum  tom.  II.  p.  1101. 

SIMBON  Scotui  carmine  scripsit  Acla 
S  Columbae  ad  Aleiaodruno  Scotorum  Ke- 
gem,  ut  no»at  Jac.  Usserius  de  primordiis 
Bccleaiae  Anglicaoae  p.  G89.  G97.  ex  quo 
fragmeota  quaedam  eihibet  Jo.  Colgaous 
in  Triade  Thavmaturga  Hiberniae  p.  I>66. 

SIMON  Af/lgemiensis  cocnobii  monachus 
in  Brabantia,  Ord.  S.  Beoedicti:  circa  an- 
num  1250.  Scripsit  Sermones  in  Cantica 
Canticorwn  .  AbbrevuUionem  Moralium 
Gregorii  in  Jobum,  Cotnment,  in  Ezechie- 
lem  ex  iiregorio,  Collationibus  Patrum  et 
Bichardo  de  S.  Victore,  Visionem  cujusdam 
conversi  Ord.  Praemonstratensis  ex  mo- 
naslerio  Postele.  Henr.  «iandavensis  de 
script.  Bcclea.  c.  56.  Valer.  Aodreae  Bibl. 
Belgica  p.  811.  Swertius  Athenis  Belgicis 
p.  674.  675. 

5IMON  Ailwardus ,  Poeta  Anglus  ,  vi- 
\it  an.  1456.  et  de  fudo  scaccorum  scri- 
peit.  Pita    .-    \\>\>  »od.  Ceot,  IV.  34. 


M  0  N 

Sl.MOX  Alcoccus ,  Aoglus,  Thcologiae 
Doctor,  Professor  et  Concionator  circa  a. 
1380.  Seripsit  de  modo  dividendi  thema 
pro  mdteria  sermonis  dilatuuda  .  Exposi- 
tiones  in  Mai/istrum  Sententiarum  et  Con- 
ciones.  Balaeus  Centur\l..V2.  Pitseusc.652. 

SIMON  de  Angelis,  Ord.  Praedicatorum 
in  conventu  Senensi  sec.  XV.  vergente  , 
scripsit  Vitam  Catharinae  de  Lcnziis  , 
quae  vulgo  altera  Catherioa  de  Se- 
nis  dicta  eral ,  cuique  a  sacris  confessio- 
nibus  fuit.  Vinc.  Maria  Fontana  de  Pro- 
viocia  Bomana  Ord.  Praed.  p.  376.  Jac. 
Quetif  de  Scriptoribus  Ord.  Praedicato- 
rum.  tom.  I.  p.  876. 

Sl.MOX  Angelus  de  Bocci ,  Senis  natus 
anno  1437.  Ord.  Praedicatorum  ,  Patavii 
literis  incubuit ,  post  Lcctor  Bibliae  et  Sen- 
tentiarum  in  conventn  Senensi  ,  Hegens 
studii  Florentiae  ad  S.  Mariae  novellae , 
obiit  a.  1509.  Scripsit  de  quaestione  ,  an 
vita  laicalis  ,  an  claustralis  sitpraeferen- 
da?  item  Officium  Ecclesiasticum  in  festo 
S  Ambsosii  Sansedonii  confessoris  Ord. 
Praedicatorum  recitandum  et  cantandum. 
Jac.  Quftif  de  Seriptoribus  Ord.  Pracdic. 
tom.   II  p.  13. 

SIMON  Anglus  .  Ord.  Praedicatorum  se- 
culo  XIV.  eseunte  ,  scripslt  Postillas  su- 
per  IV.  Prophetas  majores  .  super  libros 
Maccabaeorum  .  in  Proverbia  Salomonis  , 
in  praefutiones  Bibliorum  S.  Ilieromjmi. 
Idem  Quetif  pag.  705.  Pitseus  Append. 
Centur.  IV.  35. 

SIMOX  Haringuedus,  Tolosanus,  Theo- 
logiae  Doetor  Parisinuscirca  annurn  1373. 
Scripsit  Comment.  in  Apncalijpsin.de  Tri- 
nitate  ,  de  viribus  animae  ,  in  priora  et 
posteriora  Arislotelis  ,  de  atlribulis ,  Ope- 
ra  auaedam  Augustini  in  Conclusiones 
redacla.  Phil.  Klssii  Kncomiasticon  Augu- 
stinianum  p  623.  Candolfus  de  ducen- 
tis  scriptoribus  Augustinianis  p.  314. 

SIMOX  Beaulieu  ,  apud  Bellum  locum 
in  Bria  Campaniae  familia  nobili  ortus  , 
fuit  Archidiaconus  Carnoten.sis  et  Picta- 
viensis,  tum    Canonicus    Bituricensis    el 


i><:  bli  ita  icribil  Heiiricu*  Wliarlon  praef.  Simeon  Dunelmeusis  abbreviasse  dicitur.  Extai 
3'l  <  muin  I.  AagtiM  ttent  \>  1".  Willelmi  (Mal-  (juidemejusmodi  Abbrcvialio  in  BibUothtoa  Lnm- 
m^.t.ijriciiM     Hittoriatn    fFontlflcatti    Ariuloriiin,       bethana,  nuUiua  plane  pretii. 


S  1M 
Sancti  Martini  Turonensis,  tandem  Ar- 
chiep.  Bituricensis  et  Cardinalis.  Hunc 
Bonifacius  VIII.  Legatum  misit  in  Gal- 
lias  ad  componendum  bellum  inter  Philip- 
pum  IV.  Francise  et  Eduardum  II.  An- 
glise  Reges.  Extant  ejus  Acta  Synodi 
Provincialis,  quam  hahuit  in  sua  Eccle- 
sia  a.  1282.  al.  1284  apud  Baluzium  tom. 
IV.  Miscellaneorum  p.  205.  et  Epistolae, 
quarum  aliquas  referunt  Sammarthani 
tom.  I.  Gallise  Christianse.  (a)  Hsec  Oldoi- 
nus  in  Athenseo  Romauo  p.  606. 

SIMON  Benignus,  Modrusise  in  Croatia 
Episcopus,  claruit  a.  1513.  quo  Concilii 
Lateranensis  Patribus  sessionem  sextam 
d.  27  Aprils  celebraturis  verba  fecit  de 
schismatibus  secitli  postremi,  promissa 
toties  Ecclesiae  reformatione ,  et  bello 
Turcis  inferendo.  Exstat  ille  Sermo  una 
cum  Epistola  ad  Bernardinum  de  Fran- 
gepanibus  dedicatoria,  Concil.  tom.  XIV. 
pag.  144.  Hsec  Whartonus  Append.  ad 
Caveum  p.  162. 

SIMON  Abbas  S.  Bertini,  vide  infra 
SIMON  Qaudensis. 

SIMON  de  Bertis,  sive  Bertius,  Flo- 
rentinus,  Ord.  Prsedicatorum  Magister 
Theologise.  Prior  ccenobii  Romse  ad  Mi- 
nervam  et  Tuscise  Vicarius,  circa  a.  1491. 
Scripsit  Diversorium  concionatorum,  quo 
integrum  Quadragesimale,  et  Sermones 
prseterea  LX  contineutur.  Jac.  Quetif 
de  Scriptoribus  Ord.  Prsedicatorum  tom.  I, 
p.  875.  Pocciantii  Catal.  Scriptorum  Flo- 
rentinorum,  p.  161.  Jul.  Niger  p.  504. 
Altamura  p.  213  525. 

SIMON  Bituricensis,  vide  infra  de  Sul- 
liaco. 

SIMON  Bononiensis,  Ord.  Eremitarum 
S.  Augustini ,  Theologlse  Magister ,  obiit 
a.  1333.  Scripsit  Librum  de  novo  mundo. 
Orlandi  Notitia  Scriptorum  Bonouiensinm 
p.  247.  Phil.  Elssii  Encomiasticon  Au- 
gustinianum  p.  626.  Gandolfus  de  ducen- 
tis  Augustiuianis  scriptoribus  pag.  3i5. 

SLMON  Boraston,  videpaullo  post.^wr- 
neston. 

SIMON  Borsanus,  Archiepiscopus  Me- 
diolanensis  ct  Cardinalis  SS.    Joanuis    et 


ON  481 

Pauli  obiit  a.  1381,  reliquit  Volumen  su- 
per  librum  Clementinarum.  Phil.  Pici- 
nelli  Atenseum  eruditorum  Mediolanen- 
sium  p.  494.  Oldoini  Athenseum  Roma- 
num  pag.  607. 

SIMON  Bredonus,  seu  Biridanus,  Win- 
checombse  in  Anglia  natus,  Oxonise  in 
Collegio  Mertonensi  literis  incubuit,  Me- 
dicuset  Astrologusinsignis,circaa.  1386. 
Scripsit  in  Esaiam  Prophetam,  in  com- 
putum  Ecclesiasticum  Roberti  Lincol- 
niensis,  Logicam,  Aritmeticam  theoricam, 
Tabulas  Chordarum,  Calculationes  Chor- 
darum,  in  demostrationes  Almagesti,  de 
proportionibus,  JEquationes  planetarum, 
Trifolium  de  re  medica,  Astronomiam 
calculatoriam  et  judiciariam  etc.  Lelau- 
dus  cap.  373.  Bakeus  Cent.  VI.  65.  Pit- 
seus   cap.  681. 

SIMON  Burneston  allas  de  Borastona, 
Ordinis  Dominicanorum  Monachus,  post 
Provincialis,  et  Theologise  Doctor  Can- 
tabrigiensis  circa  a.  1337.  Scripsit  Al- 
phabetum  de  vocabulis  praedicabilibus  , 
Concordantiam  quorundam  Doclorum,  Di- 
stinctiones  Theologiae  ,  de  Criminibus 
corrigendis,  de  ordine  judiciario,  de  uni- 
tate  et  ordine  Ecclesiasticae  potestatis, 
de  postulandis  sufragiis  etc.  Balseus  Cen- 
tur.  V.  41.  Pitseus  cap,  513  Jac.  Quetif 
de  Scriptoribus  Ordinis  Prsedicatorum 
tom.  I.  p.  594.  Altamura  p.  475.  Oudi- 
nus  III.  p.  872. 

SIMON  Camers,  sive  de  Camerino,  Ord. 
S.  Augustini ,  fundator  congregationis 
Montis  Ortoni  apud  Patavium,ubi  a.  14">8. 
obiit.  Scripsit  Sermones  in  festivitates 
annuas.  Jacobilli  Bibl.  Umbrite  p.  148. 
Gandolfus  de  ducentis  scriptoribus  Au- 
gustinianis  p.  315. 

SIMON  de  Catana  ,  vide  infra  Simon 
de  Puteo. 

SIMON  Fidatus ,  de  Cassia  dictus , 
quia  Cassia  Hernicorum  urbe  oriuudus 
erat,  fuit  Eremita  Ordinis  S.  Augustini 
inconventu  Florentino,  ubi  a.  1348.  diem 
suum  obiit.  Prostant  ejus  Enarrationes 
Erangelicce  veritatis  sive  Gesta  Salvato- 
ris,  1485.  sine  anno  et.  loco.  Basil.  1507. 

212 


SIM 
Colon.  1533,  1540,  fol.  et  alibi,  Liber  de 
B.  Yirgine ,  Basil.  1517,  ^  doctrina 
Christiana ,  Expositio  Symboli,  de  spe- 
culo  Crucis,  Epistolae  et  alia.  Trithe- 
mius  de  Script.  Eccles.  c.  605.  Aubertus 
Miraus  c.  433.  Whartouus  iii  Append.  ad 
Caveum  p.  23.  Acta  Sauctorum  tom.  I. 
p.  '261.  Jacobilli  Bibl.  Umbrise  p.  250. 
Gaudolfus  de  ducentis  Augustiuianis  scri- 
ptoribus  p.  321.  Phil.  Elssius  in  Enco- 
miastico  Augustiuiano  p.  G29. 

*  Prreter  libros  a  Bibliothecario  indica- 
tos ,  sunt  et  alii  qui  ab  authore  hoc 
prodiecunt  commemoratione  dignissimi, 
nempe  liber  de  Vita  Gristiana  hic  in- 
dicata.  Liber  de  disciplina  spiritualium, 
et  alter  in  verba  S.  Pauli:  si  spiritu 
cicimus.  Liber  de  cognitione peccati.  De 
tita  hcremitica.  De  conflictu  Christiano 
opera  ista  omnia  nondum  lucem  vide- 
ruut.  Vide  Gandolfo  pag\  324. 

Eius  tamen  de  vita  Christiana  liber 
Italice  scriptus  est  non  Latine  ,  ut  ex 
duplici  Codice  Bibliothecre  Riccardiame 
Catalog.  pag.  154discimus.  In  titulo  eiu- 
sdem  unius  Codicis  ita  legi  monet  La- 
mius  ibid.  Ordine  della  vita  Cristiana 
compilatoda  F.  Simone  da  Cascia  de'Ro- 
mitani  Frati  di  S.  Agostino  intorno  agli 
anni  Domini  1333  quando  stava  in  Fi- 
renze  predicatore.  Opera  alia  Italicaeiu- 
sdem  ibid.  legas.  (312.)  Italice  prodiere. 

Espositione  degli  Evangelj  Volgarizzata 
<la  F.  Guido  Venetia,  Annibale  da  Foxo 
1486  fol.  et  dein  id.  opus  —  Firenze  per 
Eartolommeo  di  Francesco  De'  Libri  1496. 
fol.  jig.  accedit  Predica  di  Giordano  da 
Rivalto. 

Opera  devotissima  de  la  Vita  Cri- 
stiana.  Milano  de  Vimercato  1521.  4.  cli. 
47.  et  dein  in  Torino  1779.  8. 

Doctissimi  P.  Jo.  B.  Audiffredi  proli- 
xum  sane  opusculum  cui  tit.  — -  Saggio 
di  osservazioni  di  G.  Cesare  Bottone 
'  i\  discorso  (  di  Gio.  B.  Moriondo ) 
prcmcsso  aW  Ord.  della  .vita  Cristiana 
del  B.  Sim.  da  CasciaStamp.  in  Torino 
V  an.  IT79  Cosmopoli  (Roma)  1780.  8 
1 1<>   non  inutiliter  certe  videndum. 


0  N 

*  SIMON  Constantinopolitanus  Jacumseus 
vel  Sacumaeus  ab  Allatio  dictus  ex  Mo- 
naco  Ord.  Basiliani  Hieracensis  Episcopus 
a  Clemente  VI.  renunciatus  An.  1348  tum 
ad  Thebanam  sedem  assumptus  an.  1366. 
teste  Vghellio  9.  Ital.  Sac.  Vet.  edit. 
col.  548  Latine  vertit  libellum  Plutarchi 
de  remediis  irse  iussu  Petri  de  Corsinis 
S.  R.  E.  Cardinalis  et  Episcopi  Portuen- 
sis.  Cum  vero  versio  illa  obscuritate  et 
imperitia  Latini  Sermonis  multa  ex- 
hiberet  ambiguas  cultiori  stylo  illam 
refinxit  Pierius  Coluccius  Salutatus  et 
in  capita  distinctum  eidem  Cardinali 
Portuensi  direxit.  Versionem  hanc  nun- 
quam-prodiisse  credo,  at  servatur  in  MS. 
meo  Codice  Chartaceo. 

SIMON  Corbeiensis ,  sive  e  Corbila , 
Gallus,  Theologus ,  Parisinus  ,  Carmeli- 
tarum  in  Gallia  Provincialis  ,  scripsif 
Glossas  Scripturarum,  Sermones  plures, 
vixit  a.  1312.  Possevinus  tomo  II.  Ap- 
paratus  p.  407. 

SIMON  le  Couvreur ,  Atrebas ,  Ord. 
Carmelitici  ibidem  a.  1462.  monachus , 
post  Prior  Conventus  Vesontionensis,  in 
Burgundia  usque  ad  a.  1489.  quo  Atre- 
batum  reversus  est.  Scripsit  Historiam 
rerum  suo  tempore  gestarum  sub  Carlo 
VI.  Galliae  Rege  usque  ad  a.  1412.  Val. 
Andreas  Bibl.  Belgica  p.  811. 

SIMON  (perperam  alii  Petrum  vocant) 
de  Cramodo,  vel  Crammaudo,  Gallus,  ex 
Magistro  libellorum  supplicum  Aginnensi 
Prrcsul  Biterrensis,  Carcassonensis,  Ave- 
nionensis,  Pictaviensis  et  Remensis,  post 
Patriarcha  Alexandrinus.  Interfuit  Sy- 
nodo  Parisiensi  a.  1398  ad  componendum 
schisma  habita) ,  iu  qua  publicatus  est 
Tractatus  de  Schismate ,  quem  Simon 
composuerat.  Tandem  Cardinalis  tit.  S. 
Laurentii  iu  Lucina  interfuit  Concilio 
Constantiensi :  obiit  anno  1429.  Oldoini 
Athemeum  Romanum  p.  607.  Epistola 
a,  1400  scripta  ad  Archiepiscopum  Can- 
tuariensem  super  materia  unionis  Ec- 
clesiae ,  exstat  in  Martene  [et  Durand 
Thesauro  novo  Anecdotorum  tomo  II. 
png.   1230. 


S  I  M 

SIMON  Cremonensis,  Ordinis  Fratruru 
Eremitarum  Augustinianorum,  circa  an- 
num  1337.  Scripsit  Sermones  in  Evan- 
gelia,  Reutling.  1484  fol.  in  Epistolas, 
Quadragesimale,  Sermones  de  praecipuis 
Deiparae  festivitatibus ,  Qicaestiones  et 
Expositiones  Sententiartcm,  de  indulgen- 
tiis  Assisii  ete.  Trithemius  c.  602.  Mi- 
raeus  c.  433.  Whartonus  Append.  ad  Ca- 
veum  p.  24.  Sermones  in  monasterio 
August.  Ratisponensi  mauu  exaratos  as- 
servari  docet  Felix  Milensius  in  Alphabeto 
Ordinis  Eremitarum  S.  Augustini  p.  283. 
Arisii  Cremona  literata  tom.  I.  p.  179. 
Phil.  Elssii  Encomiasticon  Augustinia- 
num  p.  626.  Gandolfus  de  CC.  Augu- 
stinianis  scriptoribus  p.  319.  Hippol.  Mar- 
raccii  Bibl.  Mariana  tomo  II  p.  368. 

*  Simon  Cremonensis  aliquanto  serius 
quam  hic  constituitur  floruit,  nam  An. 
1387  Regens  scholse  coenobii  sui  Gen- 
nensis  constitutus  est  ,  extatque  eius 
mentio  in  vetustis  documentis  usque  ad 
Annum  1390.  Prseter  opera  hic  indicata 
scripsit  etiam  Collationes  mortuoncm  in 
Evangelia  et  epistolas  totius  anni,  quae- 
stiones  de  Sanguine  Christi,  harmoniam 
in  Evangelia ,  in  Epistolas  Pauli,  libros 
sanctorum,  quibics  additae  sunt  Gonstitic- 
tiones  Clementis  V.  (ita  P.  Gandolfo  , 
sed  quid  sit  postremum  hoc  opus  non 
assequor)  Vide  Gandolfo  in  Diss.  de  CC. 
Augustinianis. 

SIMON  Dominicamcs,  vide  supra  SI- 
MON  Anglus. 

SIMON  Dunstadius,  Anglus ,  Franci- 
scanus,  et  Ordinis  sui  Provincialis,  scri- 
psit  in  Aristotelis  Meteora.  De  setate 
non  constat.  Lelandus  c.  442. 

SIMON  Fevershamensis,  Auglus,  Theo- 
logise  Doctor  Oxoniensis  ,  et  Ecclesise 
Birtonensis  in  Comitatu  Gantise  Rector 
circa  a.  1370.  Scripsit  in  Aristotelem 
de  animalibus ,  item  in  ejus  priora  et 
posteriora,  Quaestiones  sicper  EthicaAri- 
stotelis,  Qicaestiones  in  Meteora,  Quae- 
stiones  de  anima,  de  sensu  et  sensato. 
Lelandus  c.  408.  Balteus  Cent.  VI.  30. 
Pitseus  c.  623. 


O  N  483 

SIMON  Fidatus,  vide  supra  Simon  de 
Cassia. 

SIMON  de  Florentia,  vide  infra  Simon 
Tornaquincius. 

SIMON  Fraxinics  Anglice  Ascfie,  Ca- 
nonicus  Herefordiensis  circa  a.  1200.  Sil- 
vestro  Giraldo  amicissimus.  Scripsit  pro 
ipso  Apologiam  rhythmicam  contra  Ada- 
mum  Abbatem  Dorensem  :  de  innocentia 
ejusdem,  quse  nunc  prodierunt  tomo  II. 
Anglise  sacrse  :  Epistolas  et  Carmina. 
Lelandus  c.  215.  Balseus  Centur.  III.  39. 
Pitseus  c.  277.  Jo.  Prince  Danmonii  ori- 
entales  illustres.  p.  9. 

SIMON  Freron,  Canonicus  Aurelianen- 
sis,  Concilii  Basileensis  primum  ad  Pon- 
tificem,  deinde  ad  Imperatorem  Constan- 
tinopolitanum  Legatus.  Ejus  sunt  tertia 
pars  proposiionis.  Imperatori  jam  dicto 
factse  ,  in  Conciliis  Labbei  tomo  XII 
p.  826.  Epistola  ad  Papam  super  facto 
Graecornm  in  Martene  et  Durand  Col- 
lect.  ampliss.  tom.  VIII.  p.  756. 

SIMON  Gallus ,  Ord.  Prsedicatorum , 
seculo  XV.  Scripsit  Abstractiones  Epi- 
stolarum  s.  Sermones  Dominicales,  Spe- 
culnm  Ecclesiae  pro  rndibus  sacerdoti- 
bus.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord.  Prsedi- 
catorum  tom.  I.  pag.  904. 

SIMON  Gandavensis,  patria  Londinen- 
sis,  sed  patre  Flandro  Gandavensi  na- 
tus,  a.  1297.  Episcopus  Sarisburiensis. 
Ejus  sunt  cle  vita  solitaria ,  Meditatio 
de  statu  Praelati,  Statuta  Ecclesiastica 
ad  suos  Sacerdotes.  Lelandus  c.  313. 
Baheus  Centur.  IV.  73.  Pitseus  c.  431. 
Swertii  Athense  Belgicse  p.  6*75. 

SIMON  Gandensis  alius  ,  primum  Al- 
ciacensis  Ord.  Bened.  apud  Hesdinum 
Artesise  oppidum ,  post  ad  S.  Bertinum 
Abbas,  scripsit  Chronicon  Ecclesim  Ber- 
tiniacce  ab  anno  1021  usque  ad  annum 
1148  quo  Gandavi  obiit.  Val.  Andrese 
Bibl.  Belgica  p.  811.  Sanderus  de  eru- 
ditis  Gandavensibus  p.   117,  118. 

SIMON  Genuensis,  vide  paullo  inferius 
SIMON  de  Janua. 

SIMOM  Genuensis,  alius  a  superiore , 
Medicus  circa  finem  seculi  XIV  scripsit 


SIM 
contra  Matthseum  Silvatieum  Opus  Pan- 
dectarum  Medicina.  Sopranus  de   Scri- 
ptoribus  Ligurke  p.  24";.  Oldoini    Athe- 
nsBm  Ligustieuni  p.  500. 

SIMON  Orawaudus,  vide  supra  SIMON 
de  Cramado. 

SDfON27*nl0*ttf,aliis  Wintonius,  quod 
Pitseus  ita  conciliat,  quod  ille  HentonifB 
iu  villa  prope  Wiutonium  natus,  iu  hac 
autem  urbe  educatus  et  monachus  Dor 
uiiuicanus  fuit.  Floruit  circaannum  13(30. 
Commentatu.s  est  in  varios  libros  Bibli- 
cos,  scripsit  prreterea  de  articulis  Jidei, 
et  dc  decem  praceptis.  Bakeus  Cent.  V. 
99.  Pitseus  c.  591.  Jac.  Quetif  de  Scri- 
ptoribus  Ord.  Pnedicatorum  tom.  1  p.  648. 

SIMON  Hermannas,  Harlemensis,  Ord. 
Carmelitarum  circa  a  1460  scripsit  Co- 
pulata  Sermonum  et  de  rotis  monasticis, 
Val.  Andrea?  Bibl.  Belgica  p.  811  Swer- 
tii  Athensa  Belgicie  p.  675. 

BIMON  dc  Hungaria,  Ord.  S.  Augustini, 
i  Bomani  Quodlibeta  sex  edidit 
Bonon  1482  et  ejusdem  Theoremata 
ibidem ,  non  addito  anno  impressionis. 
Phil.  Elssii  Encomiasticon  Augustinia- 
num  p.  627. 

SIMON  de  Janua,  vero  nomine  Simon 
a  Cordo ,  patria  Oenuensis ,  professione 
Medicus,  post  Nicolai  V.  Pontificis  Sub- 
diacouus  et  Cappellauus,  Canonicus  item 
Kothomagensis  circa  aiinum  1300  scri- 
psit  Synonyma  Alchimiae  de  diversis  li- 
bris  et  ponderibus ,  mensuris  item  et 
signis  medicinalibus  ,  qua  MS.  sunt  in 
Bibl.  Medicea  et.  S.  Gatiani  Turonensis. 
Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibliotheca- 
rurn  MSS.  p.  383,  1276.  Librum  quoque 
Serapionis  de  diversis  Medicinis  in  La- 
tinum  sermonem  convertit:  ibid.  p.  1197, 
1295.  Liber  XXVIII  Bulchasi  Benabera- 
zerin  translalus  a  Simone  Januensi, 
interprete  Abram  Judceo  Tortuosiensi , 
irapressus  est  Venetiis  per  Nic.  Jenson 
1471,  4  cum  Libro  Servitoris  de  praepa- 
ratione  medicinarum  siinplicium.  Alia 
editio  prodiit  Venet.  1479  de  qua  Mait- 
taire  tom.  I,  p.  404.  Notas  ejus  margi- 
nales  in  Alexandrum  Iatrosophistam  ex 


Codice  334  citat  Car.  du  Fresne  in  In- 

dice'Auctorum,  quem  Glossario  praefixit, 
qme  tamen  editre  sunt  Lugduni  1504,  4 
et  Papne  1528,  8  Clacis  sanitatis ,  in 
qua  simplicia  medicamenta  latiua,  grseca 
et  arabica  ordine  alphabetico  traduntur, 
prodiit  Venet.  1486,  1510,  1514  folio 
Adde  Sopranum  de  Scriptoribus  Ligurice 
p.  257.  Oldoini  Athemeum  Ligusticum 
p.  499.  Mercklini  Lindenium  renovatum 
p.  971.  Fabricium  Bibl.  Grrecte  Vol.  XIII 
pag.  424.  Oldoini  Theatrum  Archiatro- 
rum  Pontificiorum  p.  214  seqq. 

*  Si  vir  iste  doctissimus  Nicolai  V  ca- 
pellanum  egit  uon  potuisset  utique  circa 
Aun.  1300  scribere  Synonima,  non  enim 
inter  se  conveniunt  luec  duo.  Ueipsa 
igitur  capellauum  et  medicum  egit  Ni- 
colai  IV.  quare  potuit  circa  Ann.  1300 
scribere  Synonima  Alchimice,  Clavis  sani- 
tatis,  quae  opus  illius  est,  hunc  titulum 
accepit  a  Campano  D.  Papre  capellano  et 
canonico  Parisiensi,  ut  legimus  in  Epi- 
stola  eiusdem  Campani  operi  prsefixa. 
Iteipsa  tamen  in  autiquissima  editione  , 
quam  modo,  dum  ista  scribo,  versor  ma- 
nibus  Synonyma  Simonis  Genuensis  in- 
scribitur,  Editio,  cuius  jam  memini,  Me- 
diolani  prodiit  Anu.  1473  per  Antonium. 
Parmensem  in  fol. 

SIMON  Islepus  ,  Archiepiscopus  Can- 
tuariensis,  fundator  Collegii  Cantuarien- 
sis  in  Academia  Oxoniensi ,  obiit  anno 
1366.  Scripsit  Sermones  Quadragesima- 
les,  de  Tempore  et  Sanctis,  pro  ordine 
Sacerdotali  Constiiutioues  Decretales  , 
speculum  Regis  Eduardi  III  Epistolas. 
Bakeus  Centur.  VI,  20.  Pitseus    c.   610. 

■  Archiepiscopi  huius  CantuariensisCon- 
stitutiones  pluries  editte  sunt  in  III  vol. 
Concil.  M.  Britannke  a  Wilkins  vulgato 
pag.  vero  52  legas  constitutiones  eius , 
sive  Statuta  Auke  Cantuariensis  in  Uni- 
versitate  Oxoniensi. 

SIMON  Langham ,  monachus  Ord.  S. 
Benedicti ,  Abbas  Westmonasteriensis  , 
Episcopus  Eliensis,  demum  Archiepisco- 
pus  Cantuariensis  obiit  Avinione  a.  1376. 
Scripsit  Sermones  et  de  Consuetudinibus. 


S  IM 
Pitseus  c.  640.  Ex  Sermone  ejus,  quem 
in  Synodo  habuit,  testimouium  veritatis 
producit  Henr.  Wharton  in  Auctario  ad 
Usserii  Hist.  dogmaticam  de  Scripturis 
et  Sacris  vernaculis  p.  432. 

*  Epistolse  qusedam  ex  ejus  Regesto 
extractce  insertre  sunt  in  coilectione  Con- 
ciliorum  M.  Britannire  apud  Wilkins  T. 
III  p.  64  et  deinceps. 

SIMON  Zangtonus  ,  frater  Stephani 
Langtoni  Archiepiscopi  Cantuariensis,  et 
ejusdem  Ecclesne  Archidiaconus.  Archie- 
piscopus  Eboracensis  electus,  sed  a  Rege 
et  Papa  rejectus  fuit.  Tandem  Ludovici 
Gallice  Regis  Cancellarius  fuit  ,  quem 
quod  contra  Anglos  incitaverat,  excom- 
municationem  Pontificis  incurrit,  et  ohiit 
a.  1248.  Scripsit  de  poenitentia  Magda- 
lence  et  Epistolas.  Balreus  Centur.  IV,  5. 
Pitseus  c.  346.  Bulseus  hist.  Univ.  Pari- 
sinse  tom.  III,  p.  710. 

SIMON  de  Zeontino,  Sieulus,  a  patria 
sic  dictus,  Ord.  Prsedicatoruui,  uohili  loco 
natus  ,  Prior  Messana ,  a.  1268.  Episco- 
pus  Syracusanus  eligitur ,  ohiit  anno 
1292.  Scripsit.  Q,uaestiones  quodlibeticas, 
et  Acta  legationis  ad  Petrum  Aragonim 
regem.  Jac.  Quetif  de  Scriptorihus  Ord. 
Prredicatorum  tom.  I,  p.  431. 

SIMON  Zeo)itinus,  alius,  Ord.  Minorum 
Conventualium  S.  Fraucisci ,  vixit  suh 
Friderico  III.  Sicilise  Rege  a.  1328  cui 
a  confessionihus  fuit  et  concionihus,  apud 
quem  etiam  Majoris  Capellani  munus 
obiit.  Scripsit  Chronicon  regni  Siciliae, 
cujus  editionem  promisit  Michael  de  Ju- 
dice  Abbas  Cong.  Casineusis  Monteregali 
in  Sicilia :  vide  Giornale  de'  Letterati 
d'  Italia  tom.  VI  p.  518.  Alia  vernaculo 
sermone  scripsit,  sed  quse  huc  non  per- 
tinent.  Adde  Aut.  Mongitore  Bibl.  Si- 
culam  tom.  II  p.  229,  230. 

SIMON  Zingoniensis,  Gallus,  a  patria, 
quse  civitas  Episcopalis  in  conflnio  Cam- 
paniue  et  Burguudiao  est,  ita  dictus,  Ord. 
Prsedicatorum,  primum  Parisiis  legit  Sen- 
tentias,  deinde  Provincialis  Francise  et 
Magister  Ordinis,  tandem  a.  1366.  Epi- 
scopus  Naunetensis   et   a.    1383.    Vene- 


0  N  4--:. 

tensis,  paullo  post  fatis  concessit.  Ejus 
sunt  Acta  legationum,  quas  pro  summis 
Pontiflcibus  et  regibus  Franciae  plures 
egit,  Statuta  dicecesis  Nannetensis,  qua- 
rum  particulam  ediderunt  Martene  et 
Durand  tom.  IV.  Thesauri  novi  Anecdo- 
torum  p.  961.  Sermones  et  orationes  pu- 
blicae  plures.  Vide  Jac.  Quetif  de  frcri- 
ptoribus  Ordinis  Prtedicatorum  tom.  I, 
p.  636,  637.  Altamura  p.  133. 

SIMON  Marianus  Philippus ,  nescio 
quis,  scripsit  Historiam  sui  temporis, 
quse  MS.  est  in  Bibl.  Vaticana.  Bern.  de 
Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS. 
p.  139. 

SIMON  de  S.  Martino  ct  de  S.  Ni- 
colao.  Epistola  cujus  est  Exordium :  Si- 
moni  de  S-  Martino  Simon  de  S.  Nicolao 
sal.  Ad  quaestiones  tuas  respondeimis. 
Item  prolixa  Epistola,  quse  sic  incipit : 
Dilecto  PHori  de  S.  Nicolao  Simoni, 
Simon  modictcs  de  S.  Martino,  non  mo- 
dicae  patientiae  humilitatem.  Item  Epi- 
stola,  quce  incipit:  Dilecto  suo  Simoni 
dilectus  ejus  Simon.  Hsec  sunt.  in  Bihl. 
monasterii  S.  Martini  Tornacensis,  teste 
Ant.  Sandero  Bibl.  Belg.  MSS.  I.  pag. 
127.  cujus  hcec  sunt  ad  verbum.  Appa- 
rent  ex  his,  utrumque  Simonem  fuisse 
Tornaci,  alterum  in  monasterio  S.  Mar- 
tini,  alterum  S.  Nicolai. 

SIMON  Mepham ,  Anglus,  Canonicus 
Cicestriensis,  dein  Archiepiscopus  Can- 
tuariensis,  mortuus  a.  1333.  Composuit 
Canones  de  justitiis,  de  feriis,  de  ap- 
pellatione,  de  testamentis,  de  decimis, 
de  Ecclesiis  cedificandis,  de  clandestina 
desponsatione.  Lelandus  c.  343.  Bala?us 
Centur  X.  85.  Pitseus  c.  503. 

*  Constitutiones  ill®,  de  quibus  hic  Bi- 
hliothecarius,  sunt  Concilium  Provinciale 
Cantuariense  Ann.  1328,  et  alterum  Mag- 
hseldense  Ann.  1332.  qure  habentur  in 
Collectione  Concil.  Britannise. 

SIMON  Pistoris,  Lipsiensis,  Medicimr 
Professor  et  Senator  Lipsiensis,  sator  fa- 
milia'  in  Saxonia  celeberritna?,  vixit  sub 
fluem  seculi  XV,  et  initium  XVI. 

Ejus  sunt  diss.  de  Malo  Franco.  Lips. 


S  1 


1498.  L.  Declaratio  defensiva  Positionis 

y  ■  .  ibid.  1500.  4.  Cuiifn- 
tatio  conilatoruui  circa  Positioncm  quan- 
ddiii  extraneam  et  puerilem  Doct.  Mar- 
tiiii  MeUerstad  de  Malo  Franco,  ibid. 
1501.  i.  Varia  Bcripta  de  hac  coatro- 
versia  "enumerat  Leieliius  de  originc 
Typograpbise  Lips.  p.  78.  Vide  Centu- 
riam  Maderianam  n.  57 ,  et  Mercklin 
Lindenium  reuovatum  p.  973. 

SIMON  Poncius  ,  Tarraconensis  ,  Me- 
dicus  circa  a  1430.  Scripsit  Apologeti- 
cum  sice  defensionem  teterts  instituti 
Hieronym  ianorn  m  Hispaniac  adversus 
praetensami,  Lxjri  reforwationem,  quod 
edidit  Petrus  do  la  Vega  in  fine  Chro- 
nici  Ordiuis  Hieronymianorum.  Nic  An- 
tonius  Bibl.  Hispana  Vet.  X.  3.  n.  150. 
sIMon  Abbas  Praemonstratensis  circa 
annum  1470.  Ejns  Rpistolae  sunt  in  Bibl. 
Vaticaua.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibl. 
MSS.  p.  18.  09. 

SIMON  de  Puteo.  Messauensis,  eo  ibidem 
in  conventu  S.  Dominici  monachus,  Ma- 
gister  Parisinus,  Inquisitor  per  Siciliam 
generalis,  juris  E.  R.  collector  et  Nun- 
cius  Apostolicus.  post  a.  1378.  Episcopus 
Catanensis,  obiit  sub  finem  secuii  XV. 
vel  initium  sequentis.  Ejus  sunt  Acta 
site  in  inquisitione  sive  in  defensione 
■  ,n  Pontifieiorum ,  praesertim  Ur- 
tani  VI  quffl  in  arcbivis  Siculis  et  Va- 
ticanis  servantur.  Vide  Jac.  Quetif  de 
Seriptoribus  Ord.  Pnedicatorum  tom.  I. 
p.  706. 

SIMON  de  S.  Quintino,  a  patria,  sci- 
licet  Augusta  Veromauduorum  ita  dictus, 
Ord.  Priedicatorum,  a.  1245  ab  Innocen- 
tio  IV  in  Tartariam  missus  est,  ut  in- 
colas  ad  fidem  Christianam  converteret , 
in  ([uo  itinere  annos  duos  et  sex  septi- 
manas  insumsit.  Descriptionem  illus  iti- 
neris  a  Simone  acceptam  Vincentius 
Beluacensis  inseruit  Speculo  Historiali 
lib.  XXX.  c.  95  seqq.  qui  etiam  lib.  XXX. 
cap.  2  promittit  ,  se  quuedam  suppletu- 
rum  ,  qute  in  historia  Fr.  Simonis  de- 
sunt.  Gallice  versa  prodiit  cum  itinere 
1     GtaUlelmi  de  Kubruquis  et  aiiis  rerum 


M  O  \ 

Tartaricarum  tractatilms,  int.  Petro  Bor- 
geron.  Paris.  1634.  8.  Altamura  Bibl. 
Dominicana  p.  10.  Quetif  tom.  I.  p.   122. 

SIMON  Reinalduccius,  Tudertinus,  Ord. 
Eremitarum  S.  Augustiui  ,  Theologise 
Lector,  reliquit  Sermones  de  B.  Virrjine, 
et  Sermones  festivos,  qui  MSS  supersuut 
in  Conventu  S.  Praxedis.  Obiit  a.  1395 
vel,  ut  aii ,  1400.  Hippol.  Marraccii  Bibl. 
Mariana  tomo  II,  p.  370. 

SIMON  Riiisin ,  Juris  Utriusque  Li- 
centiatus,  Raymundi  Cardinalis  Gurcensis 
Secretarius ,  nou  nisi  una  Epistola  ad 
Reuchlinum  data  mihi  notus  est,  qute 
inter  Reuchlinianas  habetur  p.  67. 

SIMON  Romanus,  ex  ordine  Eremita- 
rum  S.  Augustini,  S.  Theologiac  Lector 
Patavii  a.  1458  scripsit  Vitam  B.  Hele- 
nae  Vidute  tertii  Ordinis  Eeremitarum 
S.  Augustini{  cjus  avtographum  periisse 
videtur ,  versionem  ex  antiquo  Italico 
conciuniorem  dedit  Jo.  Bapt.  Sartorius, 
Utini  1632.  Inde  versionem  Latinam  con- 
fecerunt  Historiographi  Sanctorum  An- 
twerpienses  tom.  III.  Aprilis.  p.  248. 

SIMON  Saltarelli ,  Florentinus  ,  Ord. 
Prsedicatorum ,  nobili  loco  natus.  Fuit 
a.  1311  provincne  Romanse  Provincialis, 
a.  1312.  Procurator  generalis  ,  a.  1317. 
Episcopus  Parmensis,  a.  1323.  Pisanus, 
obiit  a.  1342  a?tatis  octogesimo.  Scripta 
ejus  sunt :  Acta  Pisis  in  causa  Petri 
Corbarii  Antipapae,  Apologiae  plures  pro 
summo  Pontifice  contra  Zudovicum  Ba- 
varum.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord. 
Prsedicatorum  tom.I.  p.  611.Julius  Niger 
de  Script.  Florentinis  p.  506.  Altamura 
p.  117.  ;(212  De  eo  vid.  op.  V.  Fine- 
sciii  Illustri  di  S.  M.  Novella  Firenze 
1792.  4.) 

SIMON  Soutray  ,  Anglus  ,  monachus 
Benedictinus  in  coenobio  S.  Albani,  alii 
Eremitam  Augustinianum  vocant,  Doctor 
Theologiie  Oxoniensis  ,  et  adversarius 
Wicleffi,  circa  annum  1382.  Ejus  sunt 
de  auctoritate  Ecclesiae,  de  Sacramento 
altaris  et  contra  Wiclefitas.  Balseus 
Cent.  VI.  83.  Pitseus  c.  674.  Phil.  Elssii 
Encomiasticon  Augustinianum  p.  731. 


S  1 

SlMON  Spirensis,  Carmelita,  totius  Ale- 
mannise  Prior  Proviucialis,  Magister  Pa- 
risiensis,  Colonise  Theologiam  docuit  circa 
a.  1340.  Scripsit  super  Sententias,contra 
Judaeos,  et  Postillam  in  Epistolas  Pauli 
Coloniae  lectam.  Trithemius  de  scriptor. 
Eccles.  c.  606  et  de  scriptor.  Carmelit. 
p.  76  b.  Possevinus  tomo  II.  Apparatus 
p.  408. 

SIMON  Stochius  vel  Stolius  ,  illustri 
genere  natus  iu  Cantia,  auno  duodecimo 
setatis  iu  eremum  se  contulit,  et  in  trunco 
quercus  cavse  hahitavit,  unde  cognomen 
Stockii,  h.  e.  truuci  accepit.  Ibi  visionem 
habuisse  ajunt,  fore,  ut  ex  Pahestina  in 
Angliam  veniant  monachi ,  quam  rem 
eveutus  quoque  comprobavit,  dum  Car- 
melitanorum  Ordo  in  Angliam  perveuit. 
De  qua  visione  quid  seutiendum  sit  , 
docet  dissertatio  Joan.  Launoji,  aliquoties 
excusa.  Ordini  igitur  illi  se  associavit , 
et  a.  1245  ejus  Migister  Generalis  con- 
stitutus  est.  Obiit  centenarius  anno  1265. 
Ex  scriptls  ejus  hsec  recensentur:  Ca- 
nones  cultus  divini,  Homiliae  ad  popu- 
lum,  de  Christiana poenitentia,  Epistolae 
ad  Fratres,  Antiphonae  duae  ad  Mariam, 
quse  iucipiunt :  Flos  Carmeli  vitis  flori- 
gera,  et  Ave  stella  matutina. 

Vide  Lelandum  c.  277.  Balseum  Cent. 
IV.  7.  Pitseum  c.  377.  Possevinum  II. 
p.  408.  Hippolytum  Marraccium  in  Bibl. 
Mariana  tomo  II.  p.  371. 

SIMON  Sudberius,  Cancellarius  Sari- 
sberiensis,  vixit  aliquamdiu  Avenione  , 
post  Episcopus  Londinensis,  taudem  Ar- 
chiepiscopus  Cautuariensis ,  a.  1381  in 
populari  tumultu  trucidatus.  Scripsit  de 
celebratone  Missarum,  de  paenitentiis  et 
remissionibus.  Pitseus  c.  671. 

*  Scripta  illa  de  celebratione  Missarum 
ctc.  de  quibns  hic,  nihil  esse  aliucl  puto, 
quam  varias  illas  Constitutioues ,  quae 
leguntur  passim  apud  "Wilkius  num  3. 
An.  13^5  quo  Cantnariensem  Ecclesiam 
adivit  usque  ad  annum  1381  qno  obiit. 

SIMON  de  Sulliaco  ,  Archiepiscopus 
Bituricensis,  post  Cardiualis  S.  Cceciliae, 
vixit  a.  1290.  Instrumentum  visitationis 


M  O  N  487 

ejus  ab  a.  1284  seqq.  fuit  penes  Jo.  Ma- 
billonium,  qui  Excerpta  ex  illo  tom.  II. 
Analectorum  edidit  ,  in  editione  nova 
p.  338,  345.  Epistola  illius  contra  Prae- 
positum  Ailnti  monasterii  de  pluralitate 
beneficiorum  exstat  ibidem  p.  345.  Acta 
vero  Visitationis  integra  dedit  Baluzius 
Miscell.  IV  p.  205.  Adde  Oldoini  Athe- 
nteum  Romanum  p.  610. 

SIMON  Taylor,  alliis  Taillerus,  Sco- 
tus,  in  re  musica  circa  annum  1240  cla- 
rus,  scripsit  Libros  duos  Pentachordorum, 
Libros  alios  duos,  alterum  de  tenore  mu- 
sicali ,  alterum  de  cantu  ecclesiastico 
corrigendo.  Dempsterus  hist.  Scotise  lib. 
XVIII  n.  1135.  Jac.  Quetif  de  Script. 
Ord.  Prsedicatorum  tom.  I  p.  111.  Ge. 
Mackenzie  de  Scotis  eruditis  Vol.  I  p.  187. 

SIMON  de  Thomasis,  Brixiensis,  Ord. 
Prsedicatorurn,  Prior  Januse  in  monast. 
S.  Dominici ,  Concilio  Pisano  interfuit , 
post  a.  1412.  Episcopus  Aprumiatensis 
( Brugneto  sub  metropoli  Januensi )  a 
Joanne  XXIII  evectus,  obiit  anno  1418. 
Scripsit  de  Regularium  privilegiis,  con- 
tra  impugnantes  religiones  ab  Apostolica 
sede  approbatas.  Jac.  Quetif  de  Scripto- 
ribus  Ord.  Prsedicatorum  I  p.  762.  Leon. 
Cozzando  Libraria  Bresciana  p.  295. 

SIMON  de  Thondi ,  Scotus,  monachus 
Melrosensis,  post  a.  1171.  Abbas  Cog- 
geshalensis  in  Anglia,  tandem  a.  1197. 
Episcopus  Moraviensis  in  Scotia ,  mort. 
1184.  Scripsit  iu  Epistolas  Pauli,  de  re- 
formatione  Cleri ,  de  regia  successione 
S.  Malcolmi.  Car.  de  Visch  Bibl.  Scri- 
ptorum  Ord  Cisterciensis  p.  299. 

SIMON  Thornayus,  hunc  Auglici  scri- 
ptores  Polydorus  Vergillus  lib.  XV  cum 
Bala?o  Cent,  III,  47,  XII,  80  patria  Cor- 
nubiensem  statuunt.  Contra  Henricus 
Gaudavensis  c.  24.  Trithemius  de  scri- 
ptor.  Eccles.  c,  467.  Sanderus. 

SIMONEM  de  Tomaco  vel  Toruacesem 
faciunt.  Fuit  autem  Canonicus  Tornacen- 
sis  et  Magister  Theologioe  in  Academia 
Parisiua  circa  a.  1216.  Scripsit  Summavt 
Tlieologiae,  Institutiones  divinae  paginae, 
Quaestiones  Sententiarun,  in  symbolurn 


SIM 

AlhaHdsii.  im   Boithi**    de    T  rinitate, 

Lecturas  seholastic as,  et    alia.    Mira   de 

rrat  Matthseus  Parisius  et  alii,quod, 

eum  subtiliasimus  esset,  uimium  autem 

stbi  tribueret,  repente  obmutuerit  et  om- 

ledidicerit,   ut   Orationem   domini- 

de   novo   dis  -  iretur.    Vide 

Buleum  bist.  Univers.  Paris.  tom.  III  p.  8, 

710.  Vai.  Andres  Bibl.  Belgicam  p. 

B14,  Swertii  Athenaa   Belgicas  p. 

-    g      lerura  de  scriptoribus  Flandrise 

■udinum   tom.  III  p.    26  seqq. 

simi  .\    .  tU  Bpiscopus,   cujus 

diplomata  duo  a.   1126  et  1130dataedi- 

dit  Aub.  Mireeus  Opp.  diplom.  I  p.  3*7, 

at   ld   Continuatione  illius 

tomo  II  i  313. 

SIMON  Tomaquincius,  nobilis  Floren- 
monaohus  Auguslinianus,  Theolo- 
giSB    Magister    et    Lector   in    Gymnasio 
dno,    obiit.    A.    1429   scripsit  Ser- 
•gesimales  ct  Vitatn  Moni- 
cae    V  -    Augustini,  quaa  ex  libris 

Confessionum  Augustinicollectaest.Edita 
:n.  X.  Operum  Augustini  edit.  Be- 
ned.  sed,  sine  nomine  Auctoris.  Vossius 
•    \  Latinia  p.  719,  720.  Phil.  Els- 
Bil  Bnoomiasticon  Augu.stianum  p.    627. 
I  dfus  de  ducentifl   scriptoribus   Au- 
oianifl  p.  326.  Pocciantii  Catal.  Scri- 
ptorum    Florentinorum    p.    161.    Julius 
Script.  Florentinis  p.  50G  qui 
'g-nominis  ex  ordine  Dene- 
dictinorum  a  Carolo  du  Fresne,  sed  sine 
titulo  operis,  producti  meminit:  de  quo 
nihil  mihiconstat.  Fortasse,  quodad  ordi- 
tat,  iapsus  est  memoriae  vel  libra- 
rii.  *  Vix  dubito  hunc  ipsum  esse  Simonem 
itia,  qui  cum  aliis   Ordinis  sui 
□  i  I     i  silio  Au.  1409  interfuit 
..jue  curn  aliis  ijounullis  delectis   vi- 
ris  consultua  fuit  ,  num  liceret  Concilio 
tific       demittere,   et 
im  uliuin  ;i   B6  electum    a<sumere ; 
cum    sociis    in    ea    rerum 
*  atia  sal  esse  Patribus  ita  Ec- 
I  onsultationem  hancego 
olgavi  inT.  III. 
Uiorum  meor.  pag.  1 138. 


U  N 

SIMON  Tiinstedus,  Anglus,  monachus 
Franciscanus  in  coenobio  ,  ut  videtur  , 
Norwicensi,  postea  ejus  ordinis  per  An- 
gliam  Proviucialis,  obiit  anno  1369  com- 
mentatus  est  in  Aristotelis  Meteora,  et 
de  quatuor  principalibus.  Baheus  Centur. 
VI  35.  Pitseus  c.  617.  Waddingus  de 
scriptoribus  Ord.  Minorum  p.  316,  317. 
SIMON  Cardinalis  Viennensis  de  pau- 
pcrtate  Christi  MS.  est  in  Bibl.  Vati- 
cana.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibl. 
MSS.  p.  139. 

SIMON  Vivacitus,  Catanensis,  U.  J.  D. 
in  Catanensi  Lyceo  publicus  Legum  in- 
terpres,  vixit  a.  1499.  Fuit  Assessor  et 
anno  dicto  etiam  Judex  Magnae  Curia; 
Regia3.  Ejus  exstat  Lectura  super  ritu 
Itegni  Siciliae,  in  Commentariis  super  ritu 
collectis  a  Marcello  Conversano,Panormi 
1614  fol.  Ant.  Mongitore  Bibl.  Sicula 
tom.  II  p.  233. 

SIMON,  Waldensis  cceuobii  in  Anglia 
monachus,  a.  1297.  Ius  Canonicum  Can- 
tabrigiee  publice  docuit ,  et  in  magnam 
partemjuris  Commentarios  scripsit.  Pit- 
seus  Append.  Centur.  IV  36. 

SIMON  Wichingham,  aliis  Vicanus,  mo- 
nachus  Carmelita  in  coenobio  Norwicensi 
et  Theologiae  Doctor  Parisinus  circa 
a.  1360.  Scripsit  Lecturas  Scripturarum, 
Sermones,  quaestiones  ordinarias,  Quod- 
libeta.  Lelandus  c.  551.  Baheus  Centur. 
VI  18.  Pitseus  c.  601. 

SIMON  de  Wintonia,  vide  supra  Si- 
mon  Hentonus. 

SIMON  de  Zanachis,  Parmensis,  Prior 
Domus  SS.  Maria3  et  Hieronymi  de  Mon- 
tello  Ord.  Carthusieusis  prope  Tervi- 
sium,  a.  1472.  Scripsit  Vitam  B.  Ursu- 
linae  Parmensis ,  monialis  ccenobii  S. 
Quintini,  Ord.  S.  Benedicti,  quse  Italice 
conversa  prodiit  Parmse  1615.  ex  conte- 
xtu  vero  Latino  primigenio  in  Actis  San- 
ctorum  tom.  I.  Aprilis  p.  725  ubi  confer 
notata  Henschenio  p.  723,  724. 

Magistri  SIMONIS  Tractatus  de  Sacra- 
mentis  manu  circiter  seculi  XIII  exara- 
tus  habetur  in  bibliotheca  monasterii 
T<'tr>'rnsrensis.  Incipit  :  Ascendens  Chri- 


SIMPERTLS 


489 


stus  iii  altum,  et  Patri  eos,  qui  credi- 
derant,  commendans,  inter  caetera  etc. 
Rev.  Vir  Bern.  Pez,  qui  hsec  memorat 
Dissert.  Isagogiea  ad  tomum  I.  Thesauri 
Anecdotorum  novissimi  p.  14  conjecturam 
proponit,  an  forte  sit  ille  Magister  Si- 
mon,  qui  Eberhardi  II.  Archiepisc.  Sal- 
zburgensis  diplomate  ,  monasterio  Ad- 
montensi  a.  1203  dato.  testem  agit  Vide 
Thesaurum  laudatum  tom.  III  part.  3 
p.  730. 

Alius  SIMON  Ord.  Prsedicatorum,  sec. 
XIV  scripsit  Librum  de  naturis  rerum. 
Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord.  Prsedi- 
catorum  tom.  I  p.  730. 

SIMPERTUS,  vide  infra  Sindpertus. 

SIMPLICIANUS  ,  Ambrosii  in  Episco- 
patu  Mediolanensi  successor :  Cataneum 
vocat  Picinellus,  nescio  quo  fundamento 
nixus.  Amicus  fuit  Ambrosii  et  Augusti- 
ni ,  quorum  Epistolse  et  libri  ad  illuni 
directi  sut.  Ipse  ad  Augustinum  et  alios 
Epistolas  scripsit,  quas  partim  hinc  inde 
reperiri  ait  Trithemius.  Adde  Phil.  Els- 
sii  Encomiasticon  Augustinianum  p.  632. 
Vita  Zenobii  Episcopi  Florentini ,  quoe 
MS.  est  in  Bibl.  Laurentiana  Florentise, 
ipsi  tribuitur  quod  credibile  non  est  Ma- 
billonio  Itin.  Ital.  p.  166  et.  Papebrochio 
tom.  VI.  Maji  p.  50. 

Cseterum  de  ipso  vide  Gennadium  cap. 
36.  Trithemium  cap.  119.  Picinelli  Athe- 
nseum  eruditorum  Mediolanensium  p.  495. 

SIMPLICIUS ,  patria  Tiburtinus,  per 
annos  XV  fuit  Episcopus  Romanus,  obiit 
a.  483.  Confer  de  vita  ejus  Henschenii 
Commentarium  historicum  in  Actis  SS. 
tom.  I.  Mart.  p.  133.  Epistolae  ejus  ali- 
quot  habentur  apud  Baronium  ad  an- 
uum  476,  n.  9,  18,  22  ad  annum  477, 
n.  7,  ad  a.  478,  n.  8,  10,  12,  ad  a.  479, 
n.  5,  10  ad  annum  482,  n.  2,  13,  20, 
46  et  tom.  II.  Conciliorum  Harduini  p. 
803.  Alias  XV  quas  Harduinius  omisit , 
tomo  IX.  Conciliorum  Reg-iorum,  et  to- 
mo  IV.  Labbei.  Decreta  apud  Ivonem 
Carnotensem  ,  Gratianum  ,  Burchardum 
Wormatiensem  et  alios.  Adde  Lud.  Ja- 
cobi  a  S.  Carolo  Bibl.  Pontiflciam  p.  198. 
Oldoiui  Atheuamm  Romanum  p.  610. 


SIMPLICIUS  ,  monachus  Casinensis  . 
sec.  VI  qugedam  de  Regulae  Benedictinae 
laudibus  atque  promulgatione  composuit, 
quse  idonei  referunt  auctores.  Evolve  Si- 
gebertum  de  Script.  Eccles.  c.  31.  Pe- 
trum  Diaconum  de  viris  illustr.  Casinen- 
sibus  a.  5. 

SINDPERTUS  vel  Simpertus  ,  Abbas 
Murbacensis  et.  Episcopus.  Expungunt 
eum  ex  serie  Abbatum  Murbacensium 
Gabr.  Bucelinus  et  Car.  le  Cointe  An- 
nal.  Francorum ,  restituit  autem  illurn 
Mabillonius. 

De  Episcopatu  ejus  non  omnia  huc 
usque  fueruut  clara.  Mabillonius  sedem 
sibi  ignotam  dicit.  Auctores  Historise  li- 
terarise  Gallicse  tom.  IV  p.  362  eum  Epi- 
scopum  Augustanum  a.  809  mortuum 
dicunt.  Melius  Eccardus  rerum  Franci- 
carum  XXV  46,  47  ex  variis  documen- 
tis  ipsum  Ratisbonensem,  et  a.  791  de- 
functum  esse  asserit. 

Ejus  Epistolam  Encyclicam  admodum 
brevem  edidit  Mabillonius  Annal.  p.  418 
cui  accedit  alia  salutatoria.  Regularia 
statuta  monasterii  Murbacensis  edidit 
Bern.  Pez.  tomo  II.  Thesauri  Anecdoto- 
rum  novissimi  p.  72. 

SINIPALDUS  Burgus ,  Cremonensis. 
Medicinse  et  Philosophise  Doctor  circa  an- 
num  1399  decessit  anno  setatis  XCVII. 
Scripsit  de  sanitate  tuenda,  de  ratione 
victus,  cle  nutritione  et  augmentatione, 
de  doloribus  colicis.  Arisi  Cremona  li- 
terata  tom.  1.  134,  135.  Alius  hujus  no- 
minis  a.  1403  fuit  Prsetor  Placentinus, 
de  quo  idem  p.  140. 

SIRICIUSPapaex  Cardinali,  si  credere 
fas  est,  S.  Pudentianse ,  ab  a.  385-398. 
Epistolae  V  ejus  exstant  tom.  I.  Conci- 
liorum  Harduini  p.  845.  Decem  in  Epistolis 
Pontificum  a  Petro  Coustant  editis  p.  624. 
Decreta  in  Collectionibus  Decretorum. 
De  aliis  scriptis  vel  Decretis,  quse  ipsi 
vel  tribuuntur,  vel  perperam  adscribun- 
tur,  idem  Coustantius  p.  699,  709.  De 
Epistola  ad  Afros  Blondellus  iu  Turriano 
vapulante  p.  550.  Epistola  ad  Mediola- 
neusem  ecclesiam  cum  responsione  Am- 
brosii    habetur    tomo    II    opp.    Ambrosii 

213 


- 

p.  063  edit  Benedict.  Ai>  Holstenio  ipsi 

quoque    tribttitur    Epistola  ad    Anysium 

iv.ssa  Bonosi;  vide  Lauuo- 

juui  lib.  I.  Bplst.  7.  Vide  Lud.  Jaeobi  a 

arolo  Bibl.  Pontiiiciam    p.  200.    Ul- 

doiui  Athenfflum  Komauuni  p.  014.  Adde 

sii  diss.  de  sanctitate  SiriciitonioIV. 

Opp. 

BISEBl  n  S,  Gothorum  Rex  ab  a.  713. 

121.  Ejus  supersuut  Epistolae  ad  di- 

rersos  perscriptsB,  in  Codicibus  Eeelesku 

Ovetensis,  Toletanse  et  Collegii  Complu- 

tensis.  Scripsit  quoque    Vitam   et    mar- 

tyriv.tn  S.  Desiderii  Viennensis  in  Gal- 

lia  Episcopi  a.  712.  passi,  qure  in  anti- 

quissimo  uon  uno  Codice  Sisebuto  Regi 

tribuitur.    Nic.    Antouius    Bibl.    Hispaua 

•     \  .  5,  d.  221. 

SISEBUTUS  monachus,  fbrte  Casiuen- 
iri  Breviario  seculi  XI,  quod  iu  Bibl. 
monasterii  Casinensis  adservatur,  auctor 
bymni  dicitur,  qui  incipit ,  Te  Deum 
mus,  et  vulgo  Ambrosio  adfscribi- 
tur.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibliotbe- 
carum  MSS.  p.  219.  Adde  Theodori 
Pcenitentiale  p.  328. 

"ViK  credo  alium  esse  huuc  a  Sesebuto, 

qui    adscripta    metro    oratione    quaedam 

psit    de   cclipsibus    Solis   cl  Lunae , 

Kjus  fragmentum  servavit  nobis  anony- 

nius  iu  libro  de  Computo  vulgato  a  Mu- 

io    Anecdotor.    T.    111.    pag.    160. 

.  mum  anno  810.    scripsisse 

.  vir  doctus  opiuatusest.  incipit  fra- 

gmentum  istud  : 

Siselutus  dicit : 

/•  fesso.  Luna  libescit  (f.  liquescit) 
cireulus  orbe. 

cui/iqv.e  julear  nivci  cur  tabeat 

Petrus  de  SITTAVIA,  Abbas  Aulae  Re- 

tertius,  Ordinis  Cistertiensis, 

procul   a   Praga   Bohemise     flornit 

i30.  et  postea.  1'ntria  ipsi  procul  du- 

•  ia,  urbs  Lusatia?    non  iu- 

q  :■  ■    b   nobia    hodie    Sittavia 

mciatur.    Scripsit  Chronicon   Aulae 

i.e,  quod  Historiam  Bobemicam  com- 

plectitur,  et  a  Prehero  sub  initium  Scri- 

tni  soruum  editum  i .  t .-  [tem 


SISEBUTUS 

Volumen  Secretorum  Aalae  Regiae,  quod 
miracula  Beata^  Virgiuis ,  aliorumque 
sanctorum  monacborum  et  Conversorum 
laudati  monasterii  continet,  et  ibidem 
MS.  adservatur.  Sermones  de  festis  prin- 
cipalibus  adsunt  in  Bibliotheca  Acade- 
mise  Lipsiensis  Paullina,  teste  Catalogo 
Felleriano  pag-.  150.  Car.  de  Visch  Bibl. 
Cisterciensis  p.  276.  Oudinus  tome  III. 
p.  896. 

SIVIARDUS,  Abbas  Anisolensis,  dioe- 
cesis  Cenomanensis  ,  quem  Mabillonius 
floruisse  putat  initio  seculi  VIII.  Hen- 
schenius  autem  a.  687.  Obiisse  tradit. 
Scripsit  Vitam  S.  Carileji,  Presbyteri  et 
couditoris  monasterii  Anisolye,  quam  pri- 
mum  edidit  Mabillonius  Sec.  I.  Bene- 
dictino  in  Appendice  p.  642,  deinde  Jo. 
Bapt.  Sollerius  in  Actis  Sanctorumtom.  I. 
Julii  p.  90.  Ipsa  vita  S.  Siviardi  sine 
mentione  tamen  hujus  scripti,  edita  est 
ab  Henschenio  tom.  I.  Martii  p.  65. 

SIXTVS  I.  patria  Romanus,  Episcopus 
Romanus  ab  a.  132  -  142.  scripsisse  cre- 
ditur  Epistolas  Decretales  cluas,  quas  notis 
illustravit  Sever.  Binius  tom.  I.  Conci- 
liorum,  exstant  etiam  apud  Barouium, 
et  Harduinum  sub  flnem  tomi  I.  De  De- 
creto  illius,  quod  apud  Binium,  Simo- 
uetam,  Caranzam  et  alios  habetur,  nihil 
addo.  Suspecta  sunt  omnia.  Adde  Lud. 
Jacobi  a  S.  Carolo  Bibl.  Pontificiam 
p.  201.  Oldoini  Athena3um  Romanam 
p.  614.  Prosp.  Mandosii  Bibliothecam  Ro- 
manam  Centur.  IV.  45. 

SIXTVS  II.  Episcopus  Romanus,  alias 
quoque  SEXTUS  et  XYSTUS,  Athenien- 
sis,  primum  Philosophus,  postea  Chri- 
stianam  religionem  amplexus.  Sedit  ab 
a.  257  usque  ad  sequentem  menses  XI. 
et  dies  XVIII. 

Scripta  ipsi  sequentia  tribuuntur : 

1.  Anaphora  s.  Liturgia,  edita  a  Re- 
naudotio  iu  Liturgiarum  Orientalium  Col- 
lectione  tom.  II.  p.  134.  Syriace  in  Mis- 
sali  Maronitarum  a.  1594.  sed  ejusnon  est. 

2.  Epistolae  duae  ex  tant  in  Conciliis 
Labbei  tom.  I.  p.  820,  Harduini  tom.  I. 
pag.   17!). 

3.  Liber  de    divitiis    in    Bibliothecis 


S  I  X 
Patrum  obvius.  Vide  sub  Sixto  III.  nam 
auctores  hic  variant. 

4.  Encliiridion  f.  S  ententiarum  li- 
bellus  ab  Hieronymo,  Origene  et  Augu- 
stino  huic  Sixto  abjudicatur,  ut  de  aliis 
nihil  dicam,  Huic  se  opponit  Urb.  God. 
Siberus,  vir,  si  quisquam  alius,  rerum 
Ecclesiasticarum  gnarus,  quam  jo  Pi- 
nius  scioli  nomine  traducere  non  debe- 
bat.  Is  Lips.  1725.  4,  has  sententias  de- 
nuo  editas  huic  Sixto  vindicare  studet, 
quum  tamen  nihil  ,  quod  non  ethni- 
cus  dicere  possit,  in  iisdem  inveniatur. 
Rufino  indignantur  Patres ,  quod  illas 
sententias  pro  more  suo  libere  vertendo 
fucum  orbi  Christiano  fecerit.  De  edi- 
tionibus  confer  Siberum  et  Fabricium 
Bibl.  Graaca  Vol.  XIII.  p.  647  seqq.  Adde 
illam,  quse  cum  verbis  aureis  Pythagora? 
in  officina  (Simonis)  Grunenbergi  apud 
Augustinianos  Wittenburgi  1514.  m.  Nov. 
prodiit.  Plura  de  vita  et  scriptis  ejus 
dabit  Jo.  Pinius  in  commentario  prsevio 
ad  vitam  Sixti  II,  et  sociorum  tom.  II. 
Augusti  p.  124.  Lud.  Jacobus  a  S.  Ca- 
rolo  in  Bibl.  Pontiflcia  p.  202.  Oldoinus 
in  Athemeo  Romano  pag.  614. 

SIXTUS  III.  Papa,  Roraanus  patria, 
sedit  ab  anno  432-440.  Epistolam  ad 
Cyrillum  Episcopum  Alexandrinum  ex 
Codice  Vaticano  eclidit  Baronius  ad  an- 
num  433.  n  12.  seqq.  aliam  ad  Joannem 
Episcopum  Antiochenum  ibid.  n.  17.  unam 
ad  Episcopos  orientales  ex  Collectione 
Isidori  Harduinus  tom.  I.  Conciliorum 
p.  1735.  Hsec  supposita  est,  quod  multis 
ostendunt  Launojus  Epist.  VI.  3.  n.  125 
seqq.  et  Coustantius  in  Appendice  ad 
Epistolas  Romanorum  Pontificum  p.  114. 
Decem  ejus  et  ad  eum  datre  Epistola?, 
cum  notitia  reliquorum  Scriptorum  ad 
ipsum  pertinentium,  habentur  in  Petri 
Coustantii  Epistolis  Romanorum  Ponti- 
ficum  p.  1231.  1273.  Hypognosticon  li- 
bros,  qui  inter  Opera  Augustini  suppo- 
sititia  habentur,  ipsi  quidam  tribuunt: 
sed  cos  refellit  Natalis  Alexander  Sec.  V. 
p.  49  seqq.  Libros  tres  Pelagiani  huic  Sixto 
supposuerunt,  de  Divitiis,  de  malis  Doc- 
toribus  et  operibis  ftdei,    et   de  judicio 


T  U  S  491 

futuro ;  de  castitate:  qui  Pelagianorum 
sententias  propinant.  Doletque  Baronius 
ad  annum  440,  n.  6,  haud  pridem  eadem 
opuscula  sine  diligentiori  consideratione 
nomine  Sixti  Romani  Pontificis  esse  cuBa. 
Prodierunt  autem  Romse  1573.  8,  et  Ant- 
verp .  1575.  16  postea  in  bibliothecis 
PP.  aliquoties  repetita.  Vide  Fabricium 
Bibl.  Groec.  Vol.  XI.  p.  403.  Adde  Pro- 
speri  Mandosii  Bibl.  Romanam  Cent. 
I.  67.  Lud.  Jacobi  a  S.  Carolo  Bibl.  Pon- 
tiflciam  pag.  203.  Oldoini  Athenseum  Ro- 
manum  pag.  615.  Oudinum  tomo  I. 
pag  1169. 

SIXTUS IV.  antea  Franciscus  de  Ruve- 
re,  Savonensis,  Ord.  Minorum,  Presby- 
ter  Cardinalis  tit.  S.  Petri  ad  Vincula, 
creatur  Pontifex  a.  1471,  moritur  a,  1484. 
Epistolas  eius  complures  habes  apud 
Bzovium  Excerpta  ex  Registro  ejus  de 
a.  1474,  exstant  apud  Martene  et  Du- 
rand  Collect.  ampliss.  II.  p.  1466.  Sunt 
epistolae  CXXXV.  Epistolam  ad  Carolum 
ducem  Burgundise  edidit  Baluzius  Miscell. 
IV.  p.  527.  Alia3  \'m  Codice  Belgico  Mi- 
ra3i  tomo  II.  p.  1266.  III.  p.  212,  216. 
Decreta  duo  de  festo  Conceptionis  im- 
maculatae  B.  Mariae,  habentur  tomo 
VIII.  Conciliorum  Binii,  et  cum  duabus 
aliis  bullis  Harduini  tom.  IX.  pag.  1493. 
seq.  In  Bibl.  Sfortiana,  teste  Ludovico 
Jacobo,  fuit  Tractatus  MS.  Juris  congrui 
super  literis  Apostolicis  Sixti  IV,  de 
aediftciis  ad  decorem  Urbis  construendis. 
Diaria  ejus  diversa  in  Barberina  adser- 
vari  testatur  Lud.  Jacobus  pag.  438. 

Scripsit  prseterea  librum  de  sanguine 
Christi  et  Tractatum  de  potentia  Dei 
Prior  prodiit  Romase  1470.  uterque  cum 
Tractatu  de  futuris  contingentibus,  Nu- 
renb.  1473,  fol.  de  Conceptione  Beatis- 
simae  Virginis,  contra  errores  cujusdam 
Carmelitae  Bononiensis,  Rom.1411.  Ag- 
gressus  quoque  opus,  in  quo  ostendere 
voluit,  D.  Thomam  et  Joaunem  Scotum 
iu  sententiis  convenire,  quanquam  ver- 
bis  differant  Adde  "Waddingum  de  script. 
Ord.  Minorum  p.  317  nec  non  in  Anna- 
libus  tomo  V.  VI,  et  VII.  Lud.  Jaco- 
bum  a  S.  Carolo  p.  203.  Willot  Athenas 


S  l  X 


325    Hippol.  Mar- 

Bibl.    Marianam   totno   II.  p.  873. 

Bniiam  Id  Lexico. 

3  sriptiuncularum  gua- 

rundam editarum  legi  exortatiouem  Sixti 

IV.  aJ  oruues  priooipes,   ut  facta 

generali  uuioue  reaiBtant  Turcarum  regi 

jam  Apulin  oraa  ingresao,    Data  Romffi 

:d  Aprilia   Pontif.    an.    X. 

lmpressa    per    Bartolonneum    Guldimbek 

de  Sultz.  lhis  ipaaa  literas  e  MS.  Codiee 

se  primum  evulgasse arbitratus  est  Ray- 

ualdus  Ad.  au.  1481  p.  23.  nec  ille  dedit 

:-;iS. 

Middeburgo  lib.  VI  de  die 

doois    Christi    adversus    Petrum   de 

liivo  Lovanienaem  Theologum    scribeus 

.  nit  operis  cuiuadam  de  futuris  con- 

Hbut,  quod  coufeeit  Sixtus  IV.  ad 

Lnter    Cardinales   merens   adversua 

eamdem  IYtrum  De  Rivo  contendentem 

futura  contingentia  nihil  certie  veritatis 

obtinare  ante  auum  eventum. 

BIXTUS  lllHuiiaatus ,  Ligur  ,  Ord. 
Pnedicatoram  sec.  XV.   scripsit  Librum 

'fu.sica.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus 
Ord.  Prffidicatorum  tom.  I.  p.  905. 

SMARAGDUS,    plenius  AEDO  SMA- 

iDT  S,  presbyter  et  mouachus  mona- 

Bterii  Anianffi,  diosc.  Magalonensis  in  Gal- 

lia    Narbouonsi,    obiit    a.    843.    et    inter 

tos    Nonia    Martii    colitur.    Elogium 

hreve  dedit  Mabillonius  Sec.  IV.  Be- 

.  stino  part.  2.  p.  589. 

Scripail  Vitam  S.  Benedicti,  Abbatis 
AriaiMB  et  Judie  in  Belgica,  editam  stilo 
parumper  immutato,  ab  Hugone  Menardo 
lib.  2.  observatiouum  ad  Martyrologium 
Benedictinum,  postea  planius,  et  servata 
phrfisi  primig-enia,  ante  Concordiam  Re- 
golaram  S.  Benedicti :  porro  a  God.  Heu- 
schenio  in  Actis  Sanctorum  tom.  II. 
Pebr.  p.  610.  tandem  a  Jo.  Mabillonio 
Seculo  IV.  Benedictino  part.  I.  pag.  191. 
Sernio  ejus  in  consecratione   Altaris    S. 

ratoria  ejuadem  monaaterii  a.  782. 
babitus .  exstat  apud  eundem  Mabillo- 
ntum  p.  228. 

Llbei  di  de  Sanetis  SucheHo, 

tat  in    Bibl.  mo- 


T  U  S 
nasterii  S.   Gisleni    in    Hannonia,    teste 
Ant.  Sandero  Bibl.  Belgica  MSS.    I.    p. 
248.  Crediderim  potius    ad  hunc,  quam 
ad  sequentem  referendum. 

SMARAGDUS,  abbas  S.  Michaelis  ad 
Mosam  in  odioecesi  Virdunensi,  Ord.  S. 
Benedicti,  et  antea  quoque  Prteceptor, 
qui  fratres  mouasterii  Grammaticam  do- 
cuit.  A.  810.  Romse  fuit  in  Collatione 
inter  Papam  et  Leg-atos  Caroli  M.  de 
processione  Spiritus  S.  A.  824.  una  cum 
Frothario  Episcopo  Tullensi  judex  datus 
est  a  Lodovico  Pio  Imp.  in  controversia 
inter  Ismundum  Abbatem  Mediolanen- 
sem  et  monacbos  ejus.  Reliquit  hsec  in- 
genii  sui  mouumenta: 

1.  Commentarius  in  Evangelia  et 
Fj)istolas  in  divinis  ojiciis  per  anni  cir- 
culum  legenda.  Argent.  1536.  fol  Tri- 
themius  Postillam  vocat.  Hos  sermones  a 
Casp.  Hedione  Germ.  versos  esse  ait  Pos- 
seviuus  tom.  II.  Apparatus  p.  418.  et 
Wiou  in  Liguo  Vitre  II.  1*1. 

2.  Diadema  3/onachorum,  vel  de  Ec- 
clesiasticorum  maxime,  virtutibus,  ex 
sententiis  Patrum  contextum.  Paris.  1532. 
8.  1640.  12.  Antverp.  1540,  8.  et  in  Bibl. 
PP.  maxima  tom.  XVI.  p.  1305. 

(316)  Corona  de'  Monaci  testo  del 
buon  secolo  della  lingua  compilato  da  un 
Monaco  degli  Angeli  ora  per  la  prima 
volta  pubblicato  per  cura  \  di  D.  Casi- 
miro  Stolfi  M.  Camald.  Praio  Guasti 
1862.  16  pag.  22.    246. 

3.  Commentarius  in  Regulam  S.  Be- 
nedicti.  Colon.  1575.  fol.  Editus  est  post 
Syuodum  Aquisgranensem  a.  817.  habi- 
tam,  quia  quredam  ejus  Statuta^repetit. 
Male  vere  editus  est  interopera  Rabani 
Mauri:  quee  ex  Diademate  Monachorum 
et  Via  Regia  repetiit.  Versus  huic  com- 
meutario  prcefixos  edidit  Jo.  a  Bosco^in 
Bibl.  Fioriacensi  tomo  I.  pag.    290. 

4.  Via  regia,  ejusdem  indolis^  ac  Dia- 
dema  Monachorum,  exstat  apud,  Dache- 
rium  Spicil.  tom.  V  p.  1.  ed.  prior.  et 
tom.  1  p.  238  edit.  post. 

5.  Acta  Collationis  Romanae  a.  810 
apud  Sinnondum  Concil.  Galliaj  tom.  II 
p.  256  et.  Labheum  tom.    VII  p.    1194. 


SMARAGDUS 


493 


Harduinum  V  p.  969.  In  Bibl.  Geilsbrun- 
nensi  Codex  est  membranaceus,  iu  titulo 
exhibens  Collationum  librum  II  capi- 
tula  XVI  complewum :  quod  an  huc  refe- 
rendum  sit,  an  vero  opus  singulare  sit, 
non  dixerim.  Vide  Catalogum  Hockeri 
pag.  11. 

6.  Fpistola  Caroli  M.  ad  Leonem  Pon- 
tificem  de  Processione  Spiritus  S.  etiam 
nostro  tribuitur,  ibid.  p.  1199.  Hardui- 
nus  pag.  973. 

7.  Bpistola  ad  Zudovictim  Augustum 
communi  nomine  Frotarii  Episcopi  Tul- 
lensis  et  Smaragdi  Abbatis  scripta  ha- 
betur  inter  Epistolas  Frotarii  loco  tertio, 
apud  Andr.  du  Chesne  S.  Rerum  Franc. 
tom.  II  p.  71. 

8.  Grammatica  major  s.  Commenta- 
rius  in  Donatum,  Mabillonius  Exemplar 
MS.  in  monasterio  Corbeiensi  vidit,  ex 
quo  prsefationem  et  qusedam  libri  speci- 
mina  protulit  in  Analectis  p.  358.  Opus 
divisum  est  in  libros  XIV  quibus  in  alio 
Codice  decimus  quintus  de  Orthographia 
subjicitur.  In  illo  exempla  potius  ex 
sacris,  quam  profanis  Scriptoribus  pro- 
tulit,  et  nonnunquam  Etymologias  ver- 
borum  Gothicorum  et  Francicorum  im- 
miscuit. 

9.  Commentarius  in  Prophetas,  et 

10.  Historia  monasterii  S.  Miehaelis 
sunt  inedita.  Varia  de  hoc  Smaragdo 
legas  in  Chronico  monasterii  S  Michae- 
lis,  quod  exhibent  Analecta  Mabillonii 
p.  350  seqq.  et  in  annotatione  Mabillo- 
nii  p.  357.  Histoire  literaire  de  la  France 
tom.  IV  p.  439.  Bulaei  hist  Univers.  Paris. 
tom.  I  p.  641.  Leyseri  Historia  Poetarum 
medii  sevi  p.  284. 

SMARA.GDUS,  presbyter  et  monachus 
S.  Maximini  Trevirensis,  circa  a.  800. 
Scripsit  Commentarium  in  Psalmos  , 
cujus  prsefationem  ediderunt  Edm.  Mar- 
tene  et  Ursinus  Durand  Collect.  ampliss. 
tom.  I  pag.  53. 

Fuit  etiam  Smaragdus  Abbas  monast. 
Luneburgensis  Sec.  X  fundati. 

Albertus  SNAVEL,  Belga  nesclo  quis, 
vixit  sub  finem  seculi  XV  scripsit  Chro- 
nicam  rerum  pnecipue  ad  Belgii  fcederati 


provincias  spectantium,  versibus  leoninis 
nec  magnre  molis,  ab  anno  1200-1421. 
editam  in  Analectis  Gerardi  Dumbar 
tom.  III  p.  633. 

SOCCII  Sermones  per  anni  circulum  a 
quodam  egregio  S.  theologise  professore, 
ordinis  Cisterciensis  ,  conventus  in  Ma- 
rienrayd  (  Mariae    roda  )    prope   Hilde- 
shem,  conscripti  fuerunt.  Hic  enim  Do- 
ctor  (ut  habet  prsefatio    ad   dictos    ser- 
mones )  cum  esset  ingenio  clarus,  et  in 
scriptura  potens,  nec  non  in  componendis 
expeditissimus,  indignum  ducens,  talen- 
tum  sibi  a  Deo    preestitum    et   infusam 
gratiam   sine   fructu   perire  ,    Sermones 
quosdam  de  tempore  et  de    Sanctis  per 
anni    circulum    composuit.    Verum    quia 
humilis  erat ,    ingenito    quodam    rubore 
devictus,  eosdem  sermones,  quoad  vixit, 
non  prsesumpsit  publicare.  Moritur  tan- 
dem  in  grandseva  setate  etfratres  cellu- 
lam  ejus  emundantes,  hos  ipsos  sermo- 
nes  in  soccis,  seu  sotularibus  ejus  abs- 
conditos   invenientes ,    gavisi   de    tanto 
thesauro,  eos  publicaverunt.  At  quia  in 
soccis  inventi  sunt,  a  re  gesta ,  sermo- 
nibus  nomen    indiderunt ,   et    Sermones 
soccios  intitulaverunt ;  volentes  nimirum, 
ut  non  scripta  modo,  sed  multo    magis 
tantse  humilitatis  exemplum  omnes  au- 
dientes  instruerent.  Prodierunt  Argento- 
rati  anno  1484  et  Daventriaa  (*)  in  3  to- 
mis,  in  folio.  Haac  Car.  de  Visch  in  Bibl. 
Scriptorum    Ord.    Cisterciensis    p.     299. 
Editionem  antiquiorem  ,  quae  sine  men- 
tione  loci  1476    prodiit,   memorat  Mait- 
taire  in  Annalibus  typographicis  tomo  I 
p.  367. 

*  Soccii  MSS.  sermones  tribus  vel 
quatuor  in  folio  voluminibus  nactus  sum 
inter  MSS.  Codd.  Bibliothecse  PP.  Ord. 
S.  Benedicti.  Coenobii  Vindobonensis  S. 
Marise  ad  Schotos ;  in  fine  vero  sermo- 
num  de  Sanctis  haec  legi:  Per  manus 
Conradi  de  Paithusa  an.  Dom.  1384  fi- 
nitus  est  liber  qui  nuncupatur  Soccus. 

{*)  Per  Richardum  Paffrod  1480.  teste 
Maittario  p.  410.  Sermones  sestivales.  Ibid. 
1490    fol. 


SOCINORttM 


Mickadis   Archangeli.   Ex 

qU0       g    -    vetustiorem    esse  auctorera 

huius  operis  quam  vulgo  a  multis   cre- 

ditur.  Maitairem  praeter  hic  indicatam  edi- 

im    an.    1476    memorat   et    alteram 

auni  1480.   Daventriffl  3.°  vol  in  fol. 

11    SOCINORUM  Fausti   et   Laelii 

-  Bcripta    plura    enumerat   Melzi 

Dizionario  di  oj).  Anonime  Milano  1859 

8  III  646,  quffl  sub  pseudonimo  in  eo  di- 

ligentissimo  opere  recensentur. 

50CINI    M  --euioris)  Senensis 

nati  an.  1101   et    1467  vita  fancti,  sum- 

mas  laudes   de    morum  honestate,  civil. 

virtutibus  et  omuimoda  scientia,  reliquit 

in  opp.  suis  Aenss    SyTvius,    qui   eum 

monet   ut  contra  morem  Jctor.  a  nimia 

prolixtate  caveat.   Tractatus  in  materia 

otlationum.  Pisciae  de  Cennis.  1496.  f.  V. 

atalogum    Codd.    sec   XV.    im- 

De  aliis  eius  scriptis,  Bar- 

tholomsei  lili  et  Mariani  junioris   neptis 

in  Aug.  Fontaua  Bibl.  Legali  ( 1  206)  re- 

:,tur. 

Mariani  Sen. etBarth.  Consiliavol. IV. 

Lugd.  1545-51  et  Ven.  1571  cum  vol.  V. 

ib.  1624  i.  Repetitioin  c.  tenarabr.  De 

-  De  judiciis  et  jurisdictione-  De 

oilationibus  -  De  tcstibus  in  collect.  re- 

ttium  injcan.  Bartolomaei.   Regulae 

iae  juris  Lugd.  1541  Venet.  1592 

1626.  Commentaria  in  ff.  Vet.Xen. 

l.i.  IV.  Lecturas  vespertinas  Ib.  1571 

1603  ubi  in    Bpistola    ad    Cosm.    Med. 

Alexander  f.  late  de  suas  familia.  Com- 

.  ,   *  oratii    Syntag-ma) 

la  dccretalia  Francof.    1583.    Repetitio- 

nes  ad  Rub.  ff.  solut.  Matrim.  Ven.  1546 

m  Ven.  1571.  80.  vol.  IV  f. 

aartarius  in  SyllaboAd- 

voca'  3tor  XI. II.  Mariani   Com- 

iu   lib.  d'-  constitutionibus  et 

iptis  et  in  III  Decretal.  MSS.  Romae. 

ina   VI.  242.  — 

!'.    monachus    «Jlaraivallensis  , 

post    A.bbas  BoncB  CumbCB  in  Vasconia  , 

r/iciones  super  Dominicas  totius 

irvantur  in  Claravalle. 

•  iscb  Bibl.  Scriptorum  Ord.  Ci- 

sterciensis  p.  300 


SOLEMNIS,  uescio  cujus,  Commenta- 
rius  in  Leviticum  MS.  exstat  in  Bibl. 
monasterii  Vallis  Lucensis  in  Gallia. 
Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS. 
p.  1345. 

SOLITARIUS  post  annum  fortasse  900 
scripsit  librum  cle  Gemma  animae.  Ha3c 
ex  Bellarmino  de  Missa  II.  13.  Possevi- 
nus  tomo  II.  Apparatus  p.  425. 

*  Id.  nominis  in  bene  multis  codi- 
cibus  MSS.  datur  Honorio  Augustodu- 
nensi ,  cui  et  liber  de  gemma  animae 
tribuitur.  Vide  Bibliothecam  Millicensem 
nou  ante  multus  annos  Vienme  in  Au- 
stria  excusam. 

SOLYINUS  de  memoralibus  gestis 
Alexandri  estat  MS.  in  Bibl.  monasterii 
Parcensis  in  Belgio,  teste  Val.  Andrea 
Bibl.  Belg-ica  MSS.  II  p.  165.  Fortasse 
est  WilMnus  de  Spoleto. 

SOMENTIVS  de  Somentiis ,  Cremo- 
nensis,  Philosophus  et  Astronomus  circa 
a.  1458  scripsit  cle  Stellarum  fixarum 
genere ,  de  jiuxu  et  refiuxu  maris,  de 
primo  mobili,  et  volatilium  et  aquatilium 
natura.  Arisii  Cremona  literata  tomo  I. 
p.  286. 

SOMNIATORIS  Monachi  Postillae  in 
Etangelia  in  Bibl.  Sangermanensi  MSS. 
esse  testatur  Cangius. 

SONNACILS,  Archidiaconuspost  Epi- 
scopus  Remensis,  Conciliurn  in  metropoli 
suahabuita.  625.  Ejus  sunt  Statuta  XXI 
articulis  constantia ,  quse  Georgius  Col- 
venerius  primum  cum  Flodoardo  Kemensi 
edidit,  post  in  Bibl.  PP.  max.  tom.  XVII 
p.  649  et  tomos  Conciliorum  relata  sunt. 
De  Testamento  ejus  qusedam  profert  Flo- 
doardus  II.  5.  Adde  Hist.  iiteraire  de  la 
France  tom.  III.  p.  518. 

SOSER ,  Episcopus  Romanus,  patria 
Frcgundanus  er  Campania,  sedit  ab  anno 
175-179.  Ejristolae  decretales  duae,  quse 
ipsi  tribuuntur ,  extant  apud  Baronium 
tom.  II  in  Conciliis  Binii  et  Harduini 
tom.  I.  p.  99. 

Decreta  apud  Gratianum  ,  Caranzam 
et  alios.  Interciderunt  ejus  Epistola  ad 
Corinthios  ,  quam  ab  his  publice  lectam 
fuisse    scribit  Dionysius  apud  Eusebium 


SOZOMENVS 


495 


Hist.  Eccles.  IV.  24  item  liber  contra 
Cataphrygas  sive  Moutanistas.  Auctor 
Prsedestinati  c.  26  86.  Adde  Lud.  Jacobi 
a  S.  Carolo  Bibl.  Pontificiam  p.  206.  01- 
doini  Athenseum  Romanum  p.  615.  Fa- 
briciiBibl.  Grsecam  Volum.V  p.  190.  Til- 
lemontium  tomo  II.  p.  459. 

SOZOMENVS,  Presbyter  Pistoriensis, 
sed  Florentise  educatus,  scripsit  Chroni- 
con  ab  orbe  condito  ad  sua  tempora,  ut 
in  Piefatione  loquitur.  Constat  duobus 
magnis  voluminibus  ,  quorum  posterius 
desinit  in  anno  M.  CCXCII.  Quidam  tamen 
auctorem  serius  vixisse,  ed  ad  Seculum 
XVI  pervenisse  existimant.  Quamquam 
superiora  secula,  quibus  nondum  politior 
litteratura  restitui  csepta  erat,  stilus  au- 
ctoris  sapit ,  ipsique  litterarum  cbara- 
cteres.  In  flne  voluminis  primi  laudat 
auctor  Vespasianum  librarium  iis  verbis, 
quse  huc  referre  juvat.  Haud  te,  Vespa- 
siane  librarie  ,urbisque  Florentinae  civis, 
silentio  praeterire  in  hujus  primi  volu- 
minis  calce  mihi  est  consilium.  Namque 
si  Ciceronis  coaetaneus  fuisses ,  te  per 
peroptime  dignum  suis  aureis  litterarum 
monumentis  decorasset ,  immortalemque 
fecisset.  Tu  profecto  in  hoc  nostro  de- 
teriori  saeculo  Hebraicae ,  Graecae,  atqae 
Latinae  linguarum,  omnium  voluminum 
dignorum  memoratu  notitiam,  eorumque 
anctorcs  memoriae  tradidisti.  Quam  ob 
rem  ad  te  utique  omnes  Romanae  atque 
aliarum  ecclesiarum  Pontifices ,  Reges 
Principes,  aliique  trium  linguarum  eru- 
diti ,  sihumanitatis  cognitionem  cupiunt, 
gressos  suos  dirigunt.  Ego  autem  ipse,  ut 
pro  veritate  loquar,  auxilio  tuo  in  do- 
ctorum  virorum  documentis  ab  eis  relictis 
potissimum  usus  sum :  quorum  multa 
mihi  a  te  demonstrata,  ac  deinde  dili- 
genter  perquisita,  in  hoc  primo  nostro 
volumine  conserui.  Esto  ergo  immortalis, 
ut  ita  dixerim  ,  dummodo  haec  mea 
scripta ,  satis  inepte  pro  ingenioli  mei 
facultate  prolata,  tu  etiam  permanebis. 
l\\  secundo  ejusdem  Sozomeui  volumine 
ad  a  DCCCLIII  flt  mentio  de  Johanna 
Pseudopapissa;  et  ad  annum  M.  CC.  XC 
de  miraoulo  Eucharistiie.  quod  apud  Pa- 


risios  evenit :  ubi  Judueus  quidam  pepi- 
g-it  cum  femina  Christiana  ,  ut  ad  se 
corpus  Ohristi  deferret,  quod  in  ferven- 
tem  aquam  projecit.  Hrec  Mabillonius  in 
Itinere  Itaiico  p.  172  qui  hunc  Sozomeni 
Codicem  in  bibliotheca  Abbatia^  Ftesu- 
lanse  invenit .  Quamvis  autem  citetur 
Sozomenus  in  annalibus  Ptolemsei  Lu- 
censisadannum  L154et  iude  v^ossius  cum 
Caveo  eum  a.  1290  vixisse  tradant ,  ta- 
men  illa  lacinia  recentioribus  temporibus 
inserta  est.  Nam  Sozomenus  anno  circiter 
1430  vixit  et  scripsit,  prout  monet  Mu- 
ratorius  jtom.  XI.  S.  R.  Ital.  p.  1247. 
Natus  enim  est  Pistorice,  fllius  Bonifacii 
Sozomeni  circiter  a.  1407  et  sequentibus, 
Florenti»  literis  incubuit,  fuit  deinde  Ca- 
nonicus  in  patria,  interfuit  Concilio  Con- 
stantiensi,  et  demum  a.  1458  obiit.  Scri- 
psit  Chronicon  universale  a  mundo  con- 
dito  ad  sua  tempora,  quod  vero  integrum 
luce  dignum  non  judicatur,  quia  non  nisi 
vulg-aria  continet ,  et  in  reliquis ,  quse 
bonse  frugis  sunt,  Joannem  et  Matthseum. 
Villanos,  qui  lingua  Italica  scripserunt, 
et  tomis  antecedentibus  a  Muratorio  editi 
fuerant,  totos  descripsit,  Hinc  laudatus 
Muratorius  non  nisi  Specimen  Historiae 
Sozomeni  edidit  ab  anno  1362-1410  tom. 
XVII.  S.  R.  ltal.  p.  1057.  Neque  stilus 
ejus  magnopere  se  commendat,  sed  bar- 
barus  est,  ab  amicis  tamen  forte  emen- 
datus  ,  quod  et  in  epistola  ad  librarium 
contigisse  probabile  est,  Adde  Oudinum 
tomo  III.  p.  795. 

*Multo  certiorade  viro  hoc  doctissimo 
dare  nunc  mihi  licet  ex  Bibl.  Pistoriensi 
viri  doctissimi  Francisci  Ant.  Zacharia 
lib.  1.  p.  III.  pag.  29.  Natus  est  igitur 
Sozomenus  Pistorii  an.  1387.  Constan- 
tiensi  Concilio  interfuit,  Tum  Canonicatu 
in  Ecclesia  majori  Pistoriensi  potitus . 
ibi  tandem  an.  1458  obiit.  Historiam  hic 
indicatam  scripsit,  quam  perduxisse  usquo 
ad  an.  1455  idem  vir  doctissimus  pro- 
ductis  testibus  affirmat.  Reipsa  tamen 
nullibi  invenitur  codex  MS.  Historiie  So- 
zomeui  ad  usque  eum  annum  dedueta\ 
Qute  vulgavit  Muratorius  fragmenta  sunt 
HistoriiB    eiusdem  Sozomeni    ad    annum 


usque  1410.  lu  MS.  Codice 
laua>  Cauonieor.  Lateranensium  hsBC  ipsa 
Historia  extat  duobus  distincta  Codicibus 
ab  orbe  condito  usque  ad  Celestinum  V. 
perdacta,  ut  nos  docet  P.  Ant.  Pallavi- 
cini  Novariensis  eiusdem  congregationis 

oicaa  vir  cL    in   edita  summa  Bibl. 
Fesolans.  Florentia-   1~52. 

(318)  Confer  et  Ciampi  {Seb.)  Notizie 
M  Can.  Sozomeno  Pisa.  1811  in  8.  qui 
alio  detecto  codice  summarium  op.  usque 
ad  an.  1455.  ibi  inseruit. 

*  Joanues  Dominious  SPAZZARLNI  Pa- 

tavinus.  Scriptoris  buius  exstaut   iu  Bibl. 

Ambrosiana  fragmenta  Historica  iu  Cod. 

IIS.  Chartaceo  teete  p.  Montfaucon  Bibl. 

MSS.  vol.  p.  513.  Nec  plura  de  hoc  viro 

novi,  de  quo  forte  plura  dedisset  Fabri- 

cius  ,    nisi    morte    prtepeditus    fuisset  , 

quaudoquidem  buc  lectores  suos  revoca- 

vit.  Postquam  ba?c  seripsi  evolvendum  oc- 

currit  volumen  alterum    inscriptum  Dis- 

sertazioni  Vossiane  di  Apostolo  Zenopag. 

105  ei  quo  didici  historiam   quam  Spa- 

zarinus   scripsit   res    gestas    Venetorum 

continere  atque  ad  annum  usque  1516  ab 

auctore    illo  suo  perduci.    Extat    editum 

boc  opus    iu    Bibliotheca   Patavina  teste 

Thomasino  in   op.    inscripto    Bibliotheca 

Patavina  afS.  et   alibi.   Obiit  auctor  iste 

:ui.  1519  a-tatem  agens  annorumUO  Reip. 

Venettu  a  secretis  vel.  ut  tetate  illa  ap- 

pellabatur,  Cancellarius  fuit. 

BPEBA-IN-DEUS ,  vel  Sperandeus  , 
Abbas  Cordubensis,  scripsit  seculo  X  ad- 
versus  Coranvm  site  Saracenorum  Le- 
gem,  de  martyrio   Adulphi  et  Joannis  , 

<tol<LS  dv.as  ad  Alvarum  de  mysterio 
TrinitOtis.  Plura  Nic.  Antonii  Bibl.  Hi- 
spana  Vetus  VI.  n.  135  seq. 

Matthaeus  SPINKLLUS  de  Juvenatio, 

ripidum  est  littorale  in    territorio 

Barienei,  inter  Tranum  et  Barium,    pa- 

tria*  sute  Judex  sive  Syndicus  sec.  XIII. 

psit  Chronicon  rerumin  Italia  gesta- 
rum  ab  annol247.  ad  1268.  ct  quidem 
lingua  Itaiica  ,  quod  articulatim  discerp- 
tum  extal  apud  Joan.  Antonium  Sum- 
•  'in.  II.  historin'  NeapolitansB  lib. 
.?.  um  \<T'»  pcrif»  Latino  sermone  edidii 


SPERA-IN-DEl  fS 
Bibl.  Fesu-  Dau.  Papebrochius  iu  Propylteo  ad  Acta 
Sanctorum  Maji  part.  II.  p.  40.  deinceps 
occurrit  in  Jo.  Bapt.  Carusii  Bibl.  bi- 
stcrit-a  reg-ul  Slcilise  tom.  II.  p.  1055  et 
Muratorii  S.  R.  Ital.  tom  VII.  pag.  1089. 
(319)  Videndum  doctum  volumen,  cui 
tit.  Commentaire  Hist.  et  Chronologi- 
que  sur  les  Ephemerides  de  M.  Matteo  di 
Gioveuazzo  par  H.  D.  De  Luynes  Paris 
Didot.  1839.  4. 

STANILAUS  de  Cracovia ,  Polonas, 
Ord.  Prsedicatorum  ,  medio  circiter  seculo 
XIV.  scripsit  de  vita  et  miraculis  S.  Hya- 
cinthi  Ord.  Praedicatorum,  quod  opus 
nondum  est  editum.  Jac.  Quetif  de  Scrip. 
toribus  Ord.  Prsedicatorum  tom.  I.  p.  632. 
Adde  Acta  Sanctorum  tomo  III.  Augu- 
sti  p.  309. 

STANISLAUS  Polonus,  Ord.  Minorum 
Reg.  Observ.  ferventissimus  Praedicator 
in  Lithuania,  floruit  a.  1483.  scripsit  Vi- 
tam  S.  Stanislai  Bpiscopi.  Waddingus 
de  scriptoribus  Ord.  Minorum  p.  319. 

STANISLAUS  de  Zioyma,  a  patria, 
urbe  Moravite  primaria  sic  dictus  ,  Pro- 
fessor  Theologiae  Viennensis  in  Austria  , 
sec.  XV.  Scripsit  Tractatum  contraHus- 
sitas  MS.  in  Bibl.  Basileensi  Bern.  de 
Montfaucon  Bibl.  MSS.  pag\  612.  Epi- 
stola  ad  Jo.  Hussum  exstat  in  Bibl. 
Heilbrunnensi ,  teste  Catalogo  Hocke- 
riano  p.   110. 

*  Authoris  huius  opuscula  alia  servat 
Bibliotheca  Vindobonensis  ex  cuius  indice 
MS.  hjec  mihi  notavi,  Tractatus  De  Uni- 
versalibus  realibus  Cod.  429.  Theolog. 
Latin. 

Tractatus  de  S ac ramento  Altaris  ibid. 
De  peccato  et  gratia  Cod.  431. 
De  vero  et  falso  Cod.  465. 
De  Ecclesia  et  alii  tractatus  \De  An- 
tichristo,  Cum  sermones  contra   V.  arti- 
culos  Wicleft.  Cod.  476. 

De  triplici  ratione  cultus  latriae, 
Duliae  et  Hiperduliae  Cod.  401. 

STANTONUS,  Anglus  ,  Philosophus 
et  Mathematicus,  seculo  incerto.  Scripsit 
Canones  in  tabulas  Arsachelis,  Pitseus 
Append.  Centur.  IV.  37. 

Chronicon  STEDERBURGENSE,  quod 


STE 
monasteriurn  est  monialium  in  dioecesi 
Hildesheimensi  ab  anno  1000  -  1319.  In- 
serta  est  Gerardi  Prsepositi  narratio  de 
rebus  gestis  Henrici  Leonis.  Primus  in- 
venit  et  editioni  paraverat  Genricus  Mei- 
bomius,  avus,  edidit  autem  cum  ejus 
aliis  opusculis  Henricus  Meibomins  ju- 
nior  a.  1682.  insertum  postea  Scriptori- 
bus  rerum  Germanicarum  pag\  450.  Au- 
thenticus  exemplar  nactus  Leibnitius  de- 
nuo  et  auctius  ediditmo  I.  Scriptorum 
Brunsuicensium  p.  849. 

Georgius  STELLA,  Januensis,  Facini 
Stellse,  Cancellarii  comunis  Januse  filius, 
Civis  ibidem,  peste  cum  suis  obiit  a.  1420. 
scripsit  Annales  Gennenses  ab  anno  1297 
ad  1409.  quos    deiuceps. 

Joannes  STELLA  frater,  Notarius  et 
Cancellarius  Januensis  usque  ad  annum 
1435.  continuavit.  Exstant  in  Muratorii 
S.  R.  Ital.  tom.  XVII.  p.  945.  Georgius 
quoque  in  prsefatione  de  Sanctis  et  illic- 
stribus  patriae  suae  viris  librum  pro- 
mittit,  qui  an  adhuc  supersit,  non  con- 
stat.  Confer  prsefationem  Cel.  Muratorii. 
Alios  Annales  Genuenses  Georgii  Stellse, 
sed  ltalica  lingua  conscriptos,  inde  ab 
anno  1147.  memorat  in  Bibl.  Slusiana 
obvios  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibl. 
MSS.  p.  176. 

STEPELINUS,  monachus  S.  Trudo- 
nis  in  Hasbania,  sub  finem  seculi  XI. 
acripsit  MiractUorum  S.  Trudonis  li- 
bros  II.  editos  a  Mabillonio  Seculo  VI. 
Benedictino,  parte  2.  p.  85. 

STEPHANARDUS  Flamma  de  Vico- 
mercato,  Insuber,  a  patria  nomenducens, 
Mediolani  fuit  in  domo  S.  Eustorgii  Ord. 
Prsedicatorum,  ubi  primus  Theologiam 
docuit  a  1292.  obiit  a  1298.  Scripta  ejus 
hsec  sunt:  Postilla  super  Lucam,  Dia- 
logus  de  apprehensione  s.  de  potentiis 
apprehensivis,  summa  notabilis  in  jure 
Canonico ,  Periarchon  s.  de  principiis 
nominum,  de  controversia  hominis  etfor- 
tunae,  de  irregularitate,  de  emanationi- 
bus,  de  peste  Mediolanensi  Carmen.  Sed 
hsec  omnia  nondum  sunt  edita.  Vide  Jac. 
Quetif  de  Scriptoribus  Ord.  Prsedicato- 
rum  tom.  I.  p.  460.  461.  Picinelli  Ate- 


PELLNUS  497 

neo  de'  Letterati  Milanesi  p.  498  Alta- 
muram  p.  76.  463.  Giornale  de'  Lette- 
rati  d'  Italia  tom.  XV.  p.  6.  Ouclinum 
tomo  III.  p.  609.  Poema  ipsius  de  gestis 
in  civitate  Mediolani  sub  Ottone  Vice- 
Comite  ab  anno  1276.  edidit  Lud.  Ant. 
Muratorius  primum  tom.  III.  Anecdoto- 
rum.  Latinorum  pag.  57,  dein  tom.  IX. 
S.  R.  Ital.  p.  57. 

STEPHANUS  I.  Papa,  Romanus,  ab 
anno  157.  Epistolae  eius  duse  habentur 
tomo  I.  Conciliorum  Harduini  pag.  141. 
et  apud  Baronium  tom.  II.  Decreta  apud 
Gratianum,  Ivonem,  Burchardum  Wor- 
matiensem  et  alios.  Adde  Prosperi  Man- 
dosii  Bibl.  Romanam  Cent.  VIII.  54. 
Lud.  Jac.  a  S.  Carolo  Bibl.  Pontificiam 
p.  207. 

STEPHANUS  II.  Papa  (Baronio  et  aliis 
III.)  patria  Romanus,  sedit  ab  anno  *752- 
757.  Epistolae  illius  varise  occurrunt 
apud  Baronium  annis  dictis,  una  ad  Pi- 
pinum  Francorum  Regem,  tom.  III.  S. 
R.  Ital.  Muratorii  part  2.  pag.  92  seqq. 
Responsa,  quse  a.  754.  cum  in  Francia 
esset  in  Carisiaco  villa  ad  varias  quse- 
stiones  dedit,  edita  sunt  a  Sirmondo  in 
Conciliis  Gallise,  et  Harduino  tom.  III. 
Conciliorum  p.  1985.  Epistola  ad  Pro- 
culum  Archiepiscopum  Vienuensem  in 
Bibl.  Floriacensi  Joan.  a  Bosco  tomo  III. 
p.  44.  Adde  Lud.  Jacobum  a  S.  Carolo 
p.  218.  Oldoini  Athenseum  Romanum 
p.  619. 

STEPHANUS  III.  al  IV.  Syracusanus, 
sedi  Romanse  prsefuit  ab  anno  768-772. 
Epistola  ejus  una  ad  Carolum  legitur 
apud  Baronium  a  770.  n.  9.  plures 
tom.  III.  Muratorii  part.  2.  p.  177.  tom. 
VI.  Conciliorum  Labbei,  in  Jac.  Gretseri 
Volumine  Epistolarum  Pontificiarum,  et 
in  Scriptoribus  Francicis  Andr.  du  Che- 
sne,  Ant.  Mongitore  Bibl.  Sicula  tom.  II. 
p.  237.  Hier.  Ragusa  Elogia  Siculorum 
p.  265.  Lud.  Jacobum  I.  c.  Oldoinuin 
p.  622. 

STEPHANUS  V.  al  VI.  Romanus  crea- 
tus  a  885.  mortuus  a.  891.  Epistolae  il- 
lius  qucedam  editse  suut  a  Barouio  ad 
annum  885.  n.  9.  ad  a  886.  n.   26.  item 

214 


STEPHANUS 
rtalia  sacra,  et  Harduino  tom.      obiit.  Ejus  est  liber  de  Sacramento  Al- 


Ughello  in 
VI.  Conciliorum  p.  401  Uua  couficta  ex- 
stat  in  Marca  Bispanica  p.  813.  quam 
rnndam  detegit  anctor  Petrus  de  Marca 
p.  305  seq.  Sermo  ad  popuium  Roina- 
num  otiosis  sermouibus  et  fabulis  iu  Ec- 

i  vacantem,  ibidem  a.  890.  n.  2  et 
apud  Anastasiuin  in  vita.  Exstat  etiam 
hujus  Pontificis  (  teste  Carriere  iu  Hi- 
storia  Chrouologica  Poutificum  ^Rom.) 
Rescriptum  ad  Heribertum  Archiepisco- 
pum  Moguutinum,  quo  explodit  purga- 
tionem  per  ferrum  candens  vel  aquam 
fercentem  fieri  solitam. 

Adde  Prosperi  Mandosii  Bibl.  Roma 
nam  Ceut.  V.  18.  Lud.  Jacobi  a  S.  Ca- 
rolo  Bibl.  Pontificiam  p.  209. 

STEPHANUS  VII.  ab  auno  897.  stran- 
gulatur  a.  900.  Epistola  ad  Fulconem 
Remensem  estat  in  Flodoardi  Hist.  Re- 
mensi  IV.  4. 

BTEPHANUS  IX.  Germanus,  Baro- 
nio  et  aliis  X.  primum  dictus  Frideri- 
cus  ( inde  ejus  supra  mentio  facta  est 
lib.  VI.  p.  624. )  fuit  primum  Ecclesiee 
Rom.  Bibliothecarius  et  Cancellarius , 
postea  monachus  et  Abbas  Cassinensis, 
tandem  Papa  ab  anno  1057.  mense  Ju- 
nio,usque  ad  annum  sequeutem,  29Mart. 
Epistolam  ejus  unam  ad  Willelmum  Ar- 
chiepiscopum  Remensem  post  Papirium 
Ifassonum  edidit  Baronius  ad  aunum 
1057  n.  23.  alteram  ad  Pandulphum 
Bpiscopnm  Marsicanum  Ughellus  Italius 
sacne  tom.  IX.  utramque  Harduinus  Con- 
ciliorum  tomo  VI.  pag.  1051.  Tracta- 
tv.m  contra  haeresin  Fermentariorum 
memorat  Anonymus  Mellicensis  c.  86. 
Librum  duplicem  de  corpore  Domini  ad- 
'Waecos  Petrus  Diaconus  de  viris 
illustribus  Cassinensibus  c.  17.  ubi  con- 
fer  annotationem  Jo.  Bapt.  Mari. 

STEPHANUS  Abbas,  nescio  quis,  au- 
ctor  Regulae  Monachorum,  qure  habetur 
in  Codice  Regularum  Luca;  Holstenii 
part  2.  pag.  75. 

IPHANUS,  de  Balgiaco,  JEduensis 

\><g"stodunensisEp[scoi)\iS2Lb2L.  1112. 

ad  1186  quo  se  hac  diguitate  abdicavit, 

at  ln  kerio  CluniacensJ  diem  suum 


taris,  primum  a  Jo.  de  Montalon  Cano- 
nico  Augustoduneusi,  apud  Henr.  Ste- 
phauum  a.  1517.  editus.  post  in  Biblio- 
thecis  Patrum  toties  repetitus.  Caveus 
p.  564.  Oudinus  tomo  II.  p.  1101.  Gallia 
Christiana  tomo  IV.  p.  389. 

STEPHANUS,  Afer  natione,  presby- 
ter  Altissiodorensis,  vitam  S.  Amatoris 
prosaico,  S.  Germani  vero  ligato  sermone 
conscriberet.  Extat  ad  eum  Epistola  Au- 
narii,  cum  responsione  Stephani  nostri, 
in  Actis  Sanct.  tom.  I.  Maji  pag.  50. 
quse  probabile  facii,  Vitam  S.  Amatoris, 
quse  ibidem  p.  52.  occurrit ,  a  calamo 
ipsius  profluxisse.  Inde  constat  vitam 
S.  Germani  equidem  a  Stephano  con- 
scriptam,  sed  vel  perditam,  vel  nondum 
editam,  esse.  Vossius  de  historicis  La- 
sinis  III.  3.  pag.  749  Hist.  literaire  de 
la  France  tom.  III.  p.  361. 

STEPHANUS  de  Aliis,  Cremonensis, 
ex  ordine  Humiliatorum  circa  annum 
1485.  scripsit  de  hospitalitate  et  de  ho- 
ris  canonicis.  Arisii  Cremona  literata 
tom.  I.  pag-.  1340. 

STEPHANUS  Anglicus,  quem  Pitseus 
Append.  Ceutur.  IV.  38.  memorat,  est 
idem  Stephanus  Langtonus,  de  quo  Fa- 
bricius  noster  supra  tomo  IV.  p.  527. 

Alius  hujus  nominis  fuse  consignavit 
Vitam  S.  Wilfridi,  quam  in  compendium 
redegit  Guilielmus  Malmesburiensis.  Vos- 
sius    de    Historici3  Latinis    III.  p.    722. 

STEPHANI,  Aniciensis  E^isco^i,  Epi- 
stolam  in  passionem  S.  Placidi  martyris 
et  sociorum  ediderunt  Martene  et  Du- 
rand  Collect.  ampliss.  VI.  p.  788. 

STEPHANUS,  Archiepiscopus  Anti- 
barensis,  circa  finem  seculi  XV.  Ejus 
Sermo  de  fide  contra  Turcas  et  de  fu- 
tura  tribulatione  MSS.  in  Bibl.  Ambro- 
siana.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibl. 
MSS.  p.  524.  Prior  impressus  est  a.  1480. 
4.  sine  mentione  Ioci.  Scripsit  etiam  in 
Cantica,  et  forte  etiam  in  duodecim  Pro- 
phetas.  Vide  eundem  p.  101.  139.  1344. 
Vide  infra  STEPHANVS  Torcellanus. 

STEPHANUS  Aquaedunus,  vide  infra 
Eiton. 


STEPH 
STEPHANUS   Augustodunensis,    vide 
supra  JEduensis. 

STEPHANUS  Autissiodorensis,  vide 
infra  Stephanus  de  Varnesia. 

STEPHANUS  Basignanatus  Gorgonius, 
Carmelita  Theologus,  sub  initium  sec. 
XVI.  Ejus  Oratio  de  immortalitate  Ani- 
mae,  una  cum  Exhortationc  ad  arma 
contra  infideles  capessenda,  habita  fuit 
iu  Conventu  Cardinalium  coram  Leone 
X.  a.  1517.  Excusa  sine  loci,  aut  typo- 
graphi,  aut  temporis  expressione.  Hrec 
Bern.  de  Montfaucon  in  Bibl.  Bibliothe- 
carum  MSS.  p.  585. 

STEPHANUS  de  Bella  villa,  vide  Ste- 
phanus  de  Borbone. 

STEPHANUS  Bisuntinus,  a  patria  Ve- 
sontione  ita  dictus,  Ord.  Prsedicatorum, 
Magister  Parisinus,  provincise  Francise 
et  demum  Magister  ordinis,  obiit  Lucse 
a.  1294.  Scripsit  Postillas  in  Ecclesia- 
sten  et  Apocalypsin,  Librum  de  auctori- 
tatibus  Sanctorum  et  Philosophorum,  Al- 
phabetum  narrationum.  Vid.  Jac.  Que- 
tif  de  Scriptoribus  Ord.  Prsedicatorum 
tom.  I.  p.  480.  Altamura  p.  69.  461. 

STEPHANUS  Boni  Fontis  Abbas  pri- 
mus,  quod  monasterium  in  Campania 
Gallise  et  dioecesi  Remensi  situm,  et  a. 
1137.  vel  secundum  alios,  1154.  funda- 
tum  est.  Liber  ejus  de  exordio  coenobii 
Cisterciensis  editus  est  in  Bertrandi  Tis. 
sier  Bibliotheca  Patrum  Cisterciensium 
Bonofonte  1660.  edita,  p.  1.  Vide  Itti- 
gium  de  Bibliothecis  Patrum  c.  13. 
pag.   6*75. 

STEPHANUS  Birkington,  aliis  Bri- 
Mngton ,  ex  vico  Birkington  in  insula 
Taneti  in  Cantia  oriundus,  Ord.  S.  Bene- 
dicti  in  coenobio  Cantuariensi,  circa  an- 
num  1380.  Scripsit  Seriem  et  Vitas  Ar- 
chiepiscoporum  Qontuariensium,  unam 
breviorem  ab  Henr.  Whartono  tom.  1.- 
Anglise  Sacrse  p.  1.  editam,  alteram  au- 
ctiorem,  ex  qua  Auctor  Antiquitatum  Bri- 
tannicarum  plura  adfert.  Tribuuntur  ei- 
dem  Commentarii  de  regibus  Angliae,  de 
Pontificibus  et  Imperatoribus  Romanis. 
Catalogum  vero  Episcoporum  Eliensium, 
quem  ipsi,  Pitseus  Append.  Centur.  IV. 


ANUS  499 

39.  tribuit,  ejus  esse  negant.  Vide  Rob. 
Gerii  Append.  ad  Caveum  p.  51.  Oudinum 
tomo  III.  pag.  1153. 

STEPHANUS  de  Borbone  ,  a  familia, 
de  Bellavilla  vero,  a  patria  dictus,  op- 
pido'  Burgundiae.  Puer  Matiscone  inter 
clericos  ecclesise  cathedralis  S.  Vincentii 
educatus  fuit,  postea  Parisiis  literas  trac- 
tavit,  et  per  maximam  Gallise  partem, 
imo  in  ipsis  Alpibus ,  concionibus  haben- 
dis  operam  dedit.  Vixit  a.  12*72.  duo- 
sque  Tractatus  elaboravit ,  de  diversis 
materiis  praedicabilitus,  et  de  VII  donis 
Spiritus  Sancti,  in  quibus  res  a  se  in 
itineribus  gestas  exponit.  Vide  Jac.  Que- 
tif  de  Scriptoribus  Ord.  Prsedicatorum 
tom  I.  p.  194.  185.  qui  simul  docet ,  in 
Speculo  morali,  quod  Vincentio  Bellova- 
censi  tribuitur,  dimidiam  fere  partem  ex 
opere  posteriore  Stephani  nostri  esse  de- 
scriptam,  id  quod  Prologus  et  Excerpta 
satis  ampla  ibidem  reperienda  docent. 
Oudinum  tomo  III.  pag.  239.  Memoires 
de  Trevoux  1708.  p.  1484.  Anonymus, 
cujus  Tractatus  de  hseresibus  Pauperum 
de  Lugduuo  exstat  in  Martene  et  Du- 
rand  Thesauro  novo  Anecdotorum  tomo 
V.  p.  1777.  ait,  se  sua  de  libris  Fratris 
Stephani  de  Bellavilla  accepisse. 

STEPHANUS  Browne,  Carmelitanus 
monachus ,  Theologus  primum  Aberdo- 
niensis,  post  Oxoniensis  anno  1340.  scri- 
psit  Conciones  et  Lecturas  Scholasticas. 
Balseus  Centur.  XIV.  54.  Pitseus  c.  519. 

STEPHANUS  Brulifer,  vide  supratom. 
I.  p.  264.  Nomen  ejus  est  Bruleser  germ. 
Brenneisen.  Memoriam  ejus  a.  1718.  d. 
15  Oct.  peculiari  scriptiun-ncula  celebravit 
Herm.  Von  der  Hardt. 

STEPHANUS  Cajetanus  a  patria  sic 
dictus,  Ordinis  Dominicani,  Vicarius  Ar- 
chiepiscopi  Neapolitani  per  annos  XXXII. 
Floruit  a.  1470.  et  Librum  de  sacramentis 
scripsit.  Trithemus  de  Scriptor.  Eccles.  c. 
861.  Toppi  Bibl.  Neapolit.  pag.  286.  cum 
additionibus  Leon.  Nicodemi  p.  232.  233. 
Jac.  Quetif  de  Scriptoribns  Ord.  Prsedica- 
torum  tom.  I.  p.  857. 

STEPHANUS  Calvus  ,  Cremonensis  , 
humaniorum  literarum  in  patria  Doctor, 


STEPH 


ruiu  Qrammaticalibus,  de 
S     \entias  morales.  Arisii 
irata  tom.  I.  p.  236*. 

-  BPHANUS  Ca*f*ar*«wfe,  est.  z«»- 
1*0»«*,  de  quo  superius  T.  IV.  ^r,. 

5TBPHANDS  Camotensis  Comes,  se- 

eulo  XIII.    cujus  BpUtola  dc  bcllo  sacro 

irin  MabilloniiMuseo  Italico  tom.  I. 

-  EPHANUS  Cellae  norac  Ln  Gallsecia 
monacbus,circaa.  1150.  scripsit  r#a»i  et 
miracula  S.  Rudesindi,  Dumiensis   Epi- 

a,  B*77.  defuncti,  quse  exstat  iu  Ac- 

-  g  inct  tom.  I.  Mart.  p.  107.   et   apud 

Mabillonium  Sec.  V.  Beuedict.  p.  522.  cu- 

jua  observationem  pnwiam  confer.  Caveus 

}6.  Nic.  Autonii  Bibl.  Hispana  Vetus 
vii.  7.  d.  loo. 

STEPHANDS  dc  Chalmeto,  Cartusise 

tarum  Monaehus,  vixit  seculoXII.  Ejus 

Bpistola  ad  Monachos  S-  Sulpitii  Ordinis 

■'c  perseverantia  ordinis  ex- 

Btal  in  Bibliotheca  PP.  max.  tom.  XXIV. 

.     1518. 

STEPHANU8  Cistercicnsis,  vide  Har- 
dingus  .  tomo  III.  p.  1*77.  Adde  Exor- 
dium  parvumordinis  Cisterciensis  ipsum 
Stepbanum  auctorem  agnoscere,et  sub  iui- 
tium  Bibl.  PP.  Cisterciensium  Bertrandi 
Tissier  editum  osse. 

/•>.  BTBPB  \M'S  Caclestinus,  Floren- 

tinus.  circa  a.  1448.  scripsiW/e  intellectus 

humani  ultima  functione,  qui  liber  Be- 

nonke  impressius  est.  Bumaldi  Minerval. 

215. 

STEPHANDS  Comes.  nescio  quis,  cu- 
jus  Epistola  ad  uxorem  de  expeditione 
Hieroeol%  MS.   est  in    Bibl.    Va- 

ticana.  Vi  le  Montefalconium  p.  24. 

BPHANDS  de  Conty,  uatus  de  Am- 
bianis  Monachua  et  Oflicialis  Corbeiensis, 
cujusextat  Historia  sui  temporis,  in  Cod. 
520.  Bibl.  Sangermanensis.  Vixit  sub  Ca- 
rolo  VI.  .-•••.  XV.  Bsec  Car.  du  Fresne  in 
Lndice  Auctorum,  quem  Glossario  prce- 
iixit.  Smpsit  etiam  dc  Jure  Canonico. 
Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum 

-    p.   1131.  1135. 

8TEPHANDS  Costa,  Papiensis,  Jctus, 
titate  ct  (tffinitate,  in 


ANDS 

Tractatu  Tractatuum  Vol.  I.  fol.  20.  de 
ludo  ct  joco.  ibid.  fol.  181.  *  Eius  repeti- 
tiones  variie  impressae  Papise  per  M.  An- 
tonium  de  Carchauo  Au.  1483.  Vivebat 
Sec.  XV.  inclinante,  legebatque  in  Uni- 
versitate  Papiensi ;  ut  carmeu  ibi  impres- 
sum  docet.  Av.ctor  Ticini  primus  in  urbe 
Uajcns. 

STEPHANUS  Cremonensis,  vide  Ste- 
phanus  Serva. 

STEPHANUS   Diaconus.    Vide   supra 
Messiano  T.  V.  70. 

STEPHANUS    Dolanensis.  Vide  iufra 
Olomucensis. 

STEPHANUS  Dulcinus,  Cremonensis, 
non  Mediolaneusis,  Regke  Ecclesiie  S.  Ma- 
rise  Scalensis  Mediol.  Canonicus,  initiose- 
cul.  XVI.  scripsit  de  nuptiis  Illustriss. 
Ducis  Mcdiolancnsis,  Mediol  1489  4.  Brc- 
viarium,  seu  Bonifacii  Simonetoe  Abba- 
tis  Cisterciensis,  de  Christianae  fulei  et 
Romanorum  Pontificum  persecutoribus 
Epistolarum  libros  sex,  cum  summariis. 
Mediol.  1502.  Basil.  1509.  fol.  Arisii  Cre- 
mona  literata  tom.  II.  p.  2.  Picinelli  Athe- 
nseum  erudifor.  Mediolanensium  p.  497. 
*Quid  egerit  Sthephanus  iste  in  Op. 
inscripto  Bonifacii  Simonetae  Doctoris  ac 
monasierii  Comu.  Abbatis  Persecutionum 
Christianarum  historia  ,  Ponliflcumquc 
Commentarii ;  ex  me  potius  volo  discant 
lectores,  quam  ex  ambiguis  Bibliothecarii 
huius  verbis.  Nihil  igitur  Operis  in  lu- 
cubratione  ista  impendit  Dulcinus  nisi 
ut  in  se  assumeret  curam  libri  evul- 
gandi ;  dedit  etiam  operis  Breviarium  seu 
brevissimurn  Schema.  Coetera  suut  eius- 
dem  Bonifacii,  cuius  opus  primo  lucem 
vidit  Mediolani  an.  1492,  Mense  Januaril 
in  fol.  Codicem  hunc  servat  Bibliotheca 
Canonicorum  maioris  Ecclesiue  Lucensis. 
cui  in  fine  manu  descriptam  Epistolam 
quandam  legi  ad  Opus  istud  et  Autho- 
rem  pertinentem.  Hanc  ipsam  epistolam, 
quod  non  ad  modum  prolixa  sit,  hic  dare 
non  gravabor. 

Rev.  in  Chrisle  patri  D.  Abbati,  Coe- 
tcris  quoque  Patribus ,  confratribusve 
Monasterii  S.  Agustini  intra  muros  Ci- 
ritatis  Placentiae  Ord.  Regularis  Cano- 


riTEPHANUS 


501 


nicor.  Fraier  Aloisius  della  Cruce  Prior 
Gornu  S.  P.  D.  et  optat. 

Fama  est  haud  diu  ficta,  Jalsa  vel : 
sed  vera,  quam  ( juxta  Philosophum  )  ve- 
ram  omnes  autumant.  Famant  quilibet 
nempe,  R.  D.  P.  Abba,  Vestram  tandem 
Patemitatem  una  cum  vestro  toto  ange- 
lico  Coetu  vere  imitari  vitae  Sancti- 
moniam  Ven.  S.  P.  Augustini  Doctoris 
excellentissimi  vastam  Eremum  inco- 
lentis :  qui  nec  propterea  Sacram  Me- 
ditationem  divinam  aspemabatur,  quin 
potius  jugi  vigilantia  amplexabatur  sum- 
mopere  utramque.  Vobis  itaque  Magni 
Doctoris  imitatoribus  ven.  PP.  literarum 
studii  pariter  et  vitae  solitariae  culto- 
ribus  R.  D.  Bonifacius  Simoneta  Abb. 
S.  Sthephani  Cornu  Ord.  Cisterciensis 
me  medio  fragmen  mittit  (  quod  et  qui- 
dem  dono  largitur  )  sudorum,  suarum 
vigilarum :  Opus  videlicet  pene  divi- 
num  ab  eo  miro  ordine  compositum: 
ut  id  capientes  mutua  Charitate  (  uti 
soletis )  simul  benevolentia  continuantes 
unanimes  (  ut  semper  fuistis )  et  per- 
severantes  consolidemini.  Ex  eo  quippe 
percipietis,  viri  famosissimi,  modestiam, 
Relligionem,  mansuetudinem,  decotionem 
munifcentiae  culmen,  pietatem,  clemen- 
tiam,  cunctarum  denique  Scientiarum 
Monarchiam  honorum  atque  morum  om- 
nium  peramoenum  odorem,  prudentiam. 
Neque  eiusdem  Auctoris  ingenium  pro- 
dere  angelicu,m  necesse  est;  mirificum 
ipsum  se  commendat  opus  in  eo  velut 
paradiso  (  cum  animadvertetis  )  ita  per- 
pulcriflores  legi  coniicietis  cumfructibus 
miracissimis  cum  suavissima  harmonia 
cuiusque  Philosophiae,  artis  el  scientiae, 
ut  nusquam  ab  ipso  hau  plenius ,  vel 
abscedat  hilarius,  ad  id  vel  tristis  etsi 
jejunus  accesserit .  At  si  primo  opus 
nomenpossideat  depersecutione  Christia- 
norum ;  tamen  sic  varius  varias  liber 
hic  modo  continet  artes,  quod  (  ut  ita 
dicam)  reginam  adstare  videas  a  destris 
investitu  deaurato  circumdata  varietate. 
Nempe  liber  ipse  sua  varietate  auctoris 
sui  perspicacissimi  denique  insignem 
doctrinam  aperit  partim,  modo  Pontifi- 


cum  actus  summorum  et  vitas  dernon- 
strando,  modo  commendando  eorundem 
virtutes;  vitia  malaque  ipsorum  dam- 
nando  crimina.  Hoa,  quae  quis  non  lau- 
det  sacro  monimenta  liquore  adspersa. 
Epistolarum  enim  huius  insignis  ita  sen- 
sus  varios  aperit  claro  sermone ;  quod 
non  dubium  illi  singulas  heroi  haerere 
scientias,  sive  Astronomo  sint  aut  Me- 
dico,  vel  Physico,  seu  historico,  Cosmo- 
grapho,  Chiromaticoque  attinentes.  Docet 
et  persaepe  civilium  legum  ordinem  ac 
Canonicarum  Institutiones.  (  ut  quidem 
scribit.  )  denique  habent  scriptores  pro- 
tinus  omnes ;  emicat  hoc  clarum  opus. 

1.  Quod  boni  (  ut  fert  idem  )  dat  gra- 
vitas  quod  candida  facta  tulerunt. 

2.  Hic  velut  irrigui  refluenti  aspergiae 
prati. 

3.  Agmine  subluerit  fiorum  varioque 
colore. 

4.  Herba  viret:placito  sic  stat  senten- 
tia  casu. 

5.  Proposito  et  quadrant  alienaque  dicta 
sequuntur. 

Facie  igitur  jucunda  accipe  corde  se- 
reno  alme  consortium  devota  quod  por- 
rigit  manus  dextrocherium:  superis  dela- 
psum  videlicet  monilibus  immensis  coru- 
scatum  pretiosissimis  lapidibus  splendi- 
datum  ,  vemantibus  atque  coruscantibns 
gemmis  radiatum  ,  contextum  insigni- 
bus  margaritis  ,  auro  quoque  purissimo 
circumligatum,  et  argento,  ac  splendore 

luininatum  Solis ,  lumine clarum 

et  syderum,  in  videlicet  communi  ve- 
stra  excellentissima  Bibliotheca  {ut  inde 
redactum  magis ,  magisque  sicuti  lux 
super  candelabrum  posita  elucescat  )  ho- 
norifice  sic  ibidem  locandum  per  vos  qui 
inter  ortodoxorum  clara  Patrum  opera 
gloriose  vivat  in  aetemum.  Veru.mtamen 
universa  vanitas  omnis  homo  vivens.  ct 
imagine  pertrausiens  ,  frustraque  se 
conturbans,  casso  atque  suo  labore  ul- 
tro  se  exercens.  Valete  Venerabiles  Pa- 
tres,  mei  quoque  obsecro  ad  pium  memo 
resestote  dominum  nostrum.  Ameu. 

Ex  Abbatia  S.  Sthephani  Cornu  juce- 
nis.  XVI.  Kal.  Jan.  1497. 


- 


STEPHANUS 


■'tmdem  VV.  RR.  PaternitatumAluy- 
sitts  ilclla  Cruce  Ctaraetallis  Mouachus 
Decretorum  Doctor  et  S.  Stephani  Cornu 
Prior  immeritus. 

-  BPHANUS  Ecclesiae  ,  Gallus  Ar- 
reraue,  Claromontii  natus,  S.  Theologia3 
Kagister  et  h»retacse  pravitatia  Inquisi- 
tor,  vixit  b.  1366.  Reliquit  Expositio- 
nem  super  Pater  noster,  et  Acta  inqui- 
riiiemit.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord. 
Pnsdicatorum  tom.  I.  p.  660. 

STBPHANUS  Hddius.  Vide  supra  T. 
II.  493.  pag. 

S  rEPHANUS  Eduensis  Vide  JEduensis. 

STEPHANUS  Eiton,  Edon  lat.  Aquae- 
dunus,  Auglus,  Cauonieus  regularis  Ord. 
S.  Augustini  in  monasterio  Warotreusis, 
di8BcesisEboracensis,circaa.l320.  Scripsit 
Acta  RegU  Bdwardi  secundi  Lelandus  c. 
346.  Balffius  Centur.  V.  9.  Pitseus  c.  470. 

STEPHANUS  Eugubinus,  floruit  tem- 
pore  Justini  Imp.  a.  565.  scripsit  Chro- 
nicon  ab  origine  mundi  usque  ad  sua 
tempora,  de  Christo  et  Ecclesia.lto.io- 
cobillus  in  Bibl.  Umbripe  'p.  254  qui  ad 
Vincentii  Armauni  Comment.  civitatis 
bii  provocat. 

STEPHANUS  de  Exouia:  de  hoc  addi- 

mufl  verba  ex  Catalogo  MSS.   Bibl.   Te- 

nisonianse     p.     12.    13.    Annales   domus 

Fratrum    de    Mtdtifeman  (  i.  e.  Montis 

Peraandi  )  ab  An.  Dom.  45.  ad  An.  1274. 

In  iia  nulla  dcprehenduntur  vestig-ia  sive 

■  iris,  aive  loci  ad  quem  olim    perti- 

nebat.  Sed  quia  ibi  crebra  fit  meutio  de 

rebufl  Conatiensibus,  et  speciatim  de  an- 

tiima  familia  Dcxceterorum  ( sive  de  Exo- 

nia  )  Athlethanee  Dominorum,  et  Cosno- 

bii  Stradensis    Fundatorum  ;    inde    orta 

LSpicio,  ad  Coenobium  fratrum  Pra3- 

dicatorum    Strada;    prope  Athelthan,    in 

Comitatu  Majo,  pertinuisse,  et  ejus  loci 

Domiincanum  aliquem  horum  Annalium 

fuisse  auctorem ;    fortasse    (  inquit   Wa- 

)    fratrem    Stephanum    de    Exonia, 

quem  natum  perbibent  a.  1246.  et  induc- 

tum   1  'J»j:j.  Ebec  ibi.  Wadding-us  de  scrip- 

toribufl  Ord    Minorum  p.  320.  eum  Ste- 

Hibernicum  vocat,  male  vero  de 

da:  in  reliquis  consentit. 


STEPHANUS  Fliscus ,  Manfredi  fll. 
Soncinensis,  J.  U.  D.  ac  Epidaurii  Gym- 
nasii  Rector  circa  annum  1453.  Scripsit 
Synonyma  verborum,  Synonyma  seu  va~ 
riationes  Senteutiarum,  Mediol.  1480. 
Venet.  1544  Phrases  elegantiae  Zatinae, 
sine  loco.  1485.  de  componendis  Epistolis, 
Venet.  1547.  Regulas  Summaticas,  (opus 
Grammaticum)  Brixke  1634.  Arisii  Cre- 
mona  literata  tom.  I.  p.  278. 

STEPHANUS  Forestus,  Hung-arus.  ann. 
1312.  fuit  Archiepiscopus  Strigoniensis, 
alias  Ord.  S.  Augustini,  obiit  a.  1332. 
scripsit  Sermones  et  Comment,  in  libros 
Sententiarum.Gt&ivlolius  de  ducentisAu- 
gustinianis  scriptoribus  p.  326. 

STEPHANUS  Francus  Ord.  SS.  Tri- 
nitatis  Redentionis  captivorum  S.  Joan- 
nis  de  Mattha  fundixtoris  discipulus,Pres- 
byter  Cardinalis  S.  Callisti  ab  Innocentio 
III.  creatus,  obiit  a  1218.  Scripsit  de 
virtutibus  et  excellentiis  B.  Mariae,  et 
de  immaculata  ejusdem  conceptione.  01- 
dolni  AthentBum  Romanum  p.  619. 

STEPHANUS  de  Garosio  ,  Insuber  , 
Ord.  Prredicatorum,  a  quo  ajunt  typis 
editum  esse  librum,  Catena  argentea  in 
universam  Logicam,  Jac.  Quetif  de  Scrip- 
toribus  Ord.  Prsedicatorum  tom.  1.  pag\ 
895.  Andr  Rossotti  Syllabus  Scriptorum 
Pedemontanorum  p.  521. 

STEPHANUS  de  S.  Genovefa,  vide  in- 
fra  Tornacensis. 

STEPHANUS  Geroldus,  Antiquitatum 
amator  circa  a.  1360.  collegit  Epitaphia 
insignia  Cremonae.  Arisius  1.  c.  p.  173. 

STEPHANUS  Gilletus  ,  Burgundus  , 
Carmelita,  Lugdunensis  et  Narbonse  Pro- 
vincialis.  Tria  Sermonum  volumina  per 
aunum  scripsit  ,  et  Collationes  varias. 
Vivebat  a.  1480.  Possevinus  tomo  II.  Ap- 
paratus  p.  433. 

STEPHANUS  Grandimontensis  ordi- 
nis  fundator,  alias  quoque  Stephanus  de 
Mureto,  a  loco  scilicet  Mureto,  horis  qua- 
tuor  ab  urbe  Lemovicensi  dissito,  ubi 
primurn  vitam  eremiticam  egit:  obiit 
a.  1124.  cujus  Regulaedita  Divione  1645. 
et  Rotomagi  1671.  Opus  ejus,  quod  Do- 
ctrina  iuscribitur,  MS.  exstat  in  Bibl.  S. 


STEPHANUS 


503 


Germani  de  Pratis,  teste  Bern.  de  Mont- 
faucon  Bibl.  MSS.  pag.  1137.  Adde  Ou- 
dinum  tomo  II.  p.  881. 

STEPHANUS  Herrandus  ,  Halbersta- 
densis  Episcopus.  Vide  supra  Tomo  III. 
p.  225.  quibus  jam  addimus,  conferendas 
esse  Leuckfeldii  Antiquitat,  Halbersta- 
denses  p.  534  seqq.  Sermones  ejus  me- 
morant  Annales  Corbeienses  a  Paullino 
editi  p.  503.  Epistola  adversus  Scbisma- 
ticos  pro  Gregorio  VII.  legitur  in  Variis 
Monumentis  contra  Scbismaticos  a  Se- 
bast.  Tegnagelio  Ingolstad.  1612.  editis. 

STEPHANUS  Hardingus,  Anglus,  pri- 
mum  monacbus  Ord.  S.  Benedicti,  in 
conventu  Scbirburnensi,  congregationis 
Cluniacensis,  studiorum  caussa  in  Sco- 
tiam,  Galliam,  Italiam  et  Romam  usque 
perrexit.  Post  reditum  fuit  primum  mo- 
nachus  et  Subprior  coenobii  Molismensis, 
Lingonensis  Dioecesis,  deinde  Cisterc.  una 
cum  aliis  fundare  coepit ,  demum  Abbas 
ejusdem  loci  tertius  fuit,  et  1135.  obiit. 
Ejus  sunt : 

1.  Charta  Charitatis,  b.  e.  primse 
Constitutiones  Ordinis  Cisterciensis,  quse 
exstant  apud  Angelum  Manrique  Annal. 
Cisterc.  tom.  I.  ad  a.  1119.  et  in  Meno- 
logio  Cisterciensi  d.  5  Jul. 

2.  Epistolae  duae,  inter  Epistolas 
S.  Bernardi  n.  45. 

3.  Sermo  habitus  in  obitu  S.  Alberici, 
decessoris  sui  apud  Manrique  1.  c.  a.  1109. 

4.  Sermo  babitus  a  1113.  cum  S. 
Bernardum  cum  triginta  sociis  venien- 
tem  babitu  Ordinis  Cisterciensis  induit, 
apud  Bernardum  Britum  lib.  I.  cap.  22. 

5.  Exhortationes  privatae  ad  Mona- 
chos  sunt  ineditse. 

6.  Eidem  vulgo  adscribitur  Liber 
Usuum  seu.Rituum  ordinis  Cistercien- 
sis.  Paris.  1628.  et  alibi  editus. 

Librum  de  exordio  coenobii  Cistercien- 
sis  huic  nostro  quoque  tribuit  Caveus, 
sed  meliori  jure  Abbati  Boni  Fontis  ad- 
scribimus.  donec  meliora  doceamur. 

Vide  Lelandum  c.  143.  Balseum  Cen- 
tur.  II.  62.  Pitseum  c.  190.  Car.  de  Vi- 
sch  Biblioth.  Script.  Cisterc.  p.  300. 
Ludovicum  * Jacobum  de  claris  scriptori- 


bus  Cabilonensibus  p.  138.  et  quos  ille 
citat. 

STEPHANUS  Howes,  Anglus  ,  illustri 
genere  natus,  in  Anglia,  Scotia  et  Gal- 
lia  literis  incubuit,  postea  inter  Aulicos, 
Cubicularios  et  Secretarios  Henricl  VII. 
Regis  admissus.  Claruit  a.  1500.  Scripsit 
Templum  crystallinum ,  Virtutis  exem- 
plar,  Delectamentum  spiritus,  de  conju- 
gio  Principis  ,  Amantium  consolamen  , 
Alphabetum  avicularum.  Balaeus  Centur. 
VIII.  58.  Pitseus  c.  903. 

STEVH.ANVS  Herrandus,  v.  supra  lit.  H. 

STEPHANUS  Hibernicus ,  vide  supra 
STEPHANUS  de  Exonia. 

STEPHANUS  Hispanus  ,  vide  supra 
Cellae  nova  Monachus. 

STEPHANVS  Hoest,  Laudenburgensis, 
Canonicus  Spirensis  circa  annum  1471. 
Scripsit  in  libros  Ethicorum,  Sermones 
et  Collationes.  Trithemius  de  scriptor. 
Eccles.  c.  833. 

STEPHANUS  Infessura  ,  primum  ,  ut 
ipse  ad  annum  1478.  testis  est,  Civitatis 
Hortanse  Prsetor,  deinde  S.  P.  Q.  R.  Scriba 
sive  Cancellarius,  scripsit  Diarium  ur- 
bis  Romance  ab  anno  1371-1494.  editum 
ab  Eccardo  in  Corpore  Scriptorum  medii 
sevi  tom.  II.  p.  1863.  repetitum  a  Mura- 
torio  S.  R.  Ital.  tom.  III.  part.  2.  p.  1109. 
Opus  partim  Italica,  partim  Latina  lin- 
gua  conscriptum  est.  Codices  ejus  MSS. 
in  quamplurimis  Bibliothecis  occurrere  , 
testatur  Index  in  Bern.  de  Montfaucon 
Bibl.  Bibliothecarum  MSS. 

STEVHkNVSJulianus,  Ordinis  S.  Fran- 
cisci  Doctor  Theologus  Sorbonse  Parisien- 
sis,  Vitam  B.  Coletoe,  Reformatricis  Ord. 
S.  Ciarse  Gandavi  a.  1447.  defunctre  , 
quam  Petrus  a  Vallibus,  alias  Petrus  de 
Remis  dictus ,  Gallico  sermone  scripsit , 
Latine  vertit.  Vixit  eodem  fere  tempore. 
Edita  est  autem  Vita  hsec  in  Actis  SS. 
Martii  tom.  1.  p.  539.  Surius  d.  6  Mar- 
tii  mutato  parumper  stilo  incompendium 
redegit,  Lucas  Waddingus  Annalibus  Mi- 
norum  passim  inseruit.  Ex  hac  notitia 
cmendanda  sunt,  quae  perperam  Aub.  Mi- 
ryeus  de  script.  Eccles.  c.  522. 

STEPHANUSJureconsultus  Auglus,  O- 


STEPHANUS 


xouii  et  Londiui  versatus.  sed  seculo  in- 

"  nicipalium  actionum  Epilomen 

reliquit.  Pitseus  Appeud.  Ceutur.  IV.  40. 

STEPHANUS  Langtonus .  vide  supra 
Tomo  IV.  pag.  525. 

STEPHANTJS  de  LantzKrana ,  Pnepo- 
situsNmouasterii  S.  Dorotheie .  Vieunen- 
sis,  Ordiuis  Canonicorum  regularium  S. 
Augustini,  circa  a.  1450.  obiit  in  vigilia 
S.  Andrese  a  1 177.  Tractatus  ejus  de  IV. 
norissimis  editus  est  a  Bernardo  Pezio 
tomo  I.  Bibliothecffi  Asceticre  p.  27.  Re- 
sponsio  ad  Epistolam  scrupolosi,  qui  or- 
diuari  timuit  ab  Episcopo  ,  quem  simo- 
niacum  existimavit,  prodiit  in  Raymundi 
Duellii  Miscellaneorum  libro  I.  p.  218. 
Iuedita  adhuc  supersunt  Expositio  Mis- 
sce ,  Collatio  in  Coena  Domini  de  in- 
gratitudine  et  humilitatc,  Expositio  Re- 
gula  D.  Augustini,  Tractatus  de  tribus 
substantialibus  seu  cssentialibus  status 
religiosi  ,  et  Lingua  Germanica,  Via  ad 
coelum,  Speculum  Claustralium,  de  qui- 
busdam  ad  solos  religiosos  pertinentibus. 
Viam  ad  coelum.  Pezius  promiserat,  ubi 
■m  integrum  nacturus  esset ;  sed 
huc  usque  nondum  prrestitit.  Notitia  ha?c 
debetur  laudato  Duellio  iu  pradatione 
libri  citati. 

STEPHANUS  Leodiensis  monachus  et 
3.  Jacobi,  quem  quidam  auno  740. 
vixisse  tradunt,  melius  illi,  qui  cum  Ou- 
dino  tomo  II.  p.  961.  ipsi  a.  1100.  assi- 
gnant,  scripsit  Vitam  S.  Modoaldi,  Tre- 
virensis  Episcopi,  quae  apud  Surium  ex- 
stat  d.  12  Maji  et  in  Actis  Sanctorum 
tom.  III.  Maji  p.  50. 

'  De  hoc  scriptore  luec  leg-o  in  Albe- 

rici  Chronico  ad  an.  1015.  Floruit  apud 

s.  Jacobum  in  Leodio  Abbas  Stephanus  in 

ca  volde  peritus   qui  fecit  novum 

'■»  m  de  B.  Benedicto,  et  multa  alia 

scilicet  Florem  mundi.kn  ad  hunc  ipsum 

iianum  potius  quam   ad   Episcopum 

huius  nominis  Leodiensem  Carmina  qute 

Bibliothecarius  noster  tribuit,  Leodiensi 

Bpiscopo  ,  rofcrenda  sint,   viderint  docti 

Profecto  in  adnotatione  MSS.  Codicis  Bi- 

th.  Lambetanse  oficium  de  inventione 

S.  SUj  iani  Ct  deSS.  Triiiitatews\g\mi\\v 


Stephauo  Leodiensi ,  nihil  vero  de  Epi- 
scopatu.  Eadem  de  cantilena  S.  Benedicti 
ab  hoc  Stephano  scripta  tradit  anonymus 
iu  historia  S.  Laurentii  Leodiensis  vul- 
gatus  a  Marteue  Vet.  Mon.  t.  IV.  Ad- 
dens  cantionis  illius  exordium  hoc:  Flo- 
rem  mundi  etc.  Cantilenam  aliam  de  S. 
Jacobo  Majore  eidem  pariter  authori  de- 
beri  testatur.  * 

STEPHANUS,  Leodiensis  Episcopus , 
Comes  Salmensis,  Clericus  Metensis,  Ab- 
bas  Lobiensis,  tandem  a.  903.  Episcopus 
Leodieusis  obiit  a.  920.  Scripsit  Vitam 
et  Passionem  S.  Lamberti ,  quse  estat 
apud  Chapeavillium  tom.  I.  Script.  Leo- 
diens.  p.  351.  et  Surium  17  Sept.  Scripsit 
etiam  Cantica  quaedam  et  Antiplionas , 
ex  quibus,  ut  apud  Caveum  videre  est, 
quredam  suut  prohibita.  Evolve  Sig-eber- 
tum  Gemblac.  ad  a.  903.  et  de  script. 
Eccles.  c.  125.  Trithemium  cap.  298.  An- 
selmi  vitas  Episc.  Leodiensium  c.  39. 
Val.  Andre-.e  Bibl.  Belgicam  pag.  816. 
Swertii  Athenas  Belgicas  p.  679.  Hippol. 
Marraccii  Bibl.  Mariauam  tomoll.  p.  380. 

STEPHANUS  Lugdunensis  Card.  ap. 
Cang. 

STEPHANUS  Maconus,  vide  infra  STE- 
PHANUS  de   Senis. 

STEPHANUS  Mediolanensis,  vide  Ste- 
phanardus. 

STEPHANUS  Meldensis  Episcopus,  se- 
culo  XII.  Ejus  Epistola  ad  Stephanum 
Episc.  Aeduensem  MS.  extat  in  Bibl.  S. 
Germani,  teste  Car.  du  Fresne  et  Bern. 
de  Moutfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  1131. 

STEPHANUS  Messalahus,  Anglus,  Ma- 
thematicus  et  Astrologus,  cetatis  incer- 
tae.  Ejus  sunt  de  compositione  Astrolabii, 
Flores  judiciorum  ex  stellis,  de  revolu- 
tione  annorum  mundi,  de  ratione  circuli 
et  stellarum.  Bakeus  Cent.  XII.  31.  Pit- 
seus  Append.  Ceut.  IV.  41. 

STEPHANUS  de  Mureto ,  vide  supra 
Stephanus  Grandimontensis. 

STEPHANUM  Musicum  ,  qui  de  arte 
Musica  scripserit  memorat  Anon.  Melli- 
censis  de  scriptor.  Eecles.  c.  79.  ubiBern. 
Pez  in  annot.  conjicit  indigitari  forte 
Stepbanum  Episcopum  Leodieusem. 


STEPHANUS 


505 


STEPHANUS  Niger,  Cremonensis,  Me- 

Idiolani  Grsecas  literas  docuit  circa  au- 
num  1489.  scripsit  Comm.  in  Hermoge- 
nem,  in  aurea  Carmina  Pythagorae.  Dia- 
logum,  quo,  quicquid  in  Graecarum  li- 
terarum  penetralibus  reconditum,  quoad 
Historiae  veritatem,  ad  falularum  oble- 
ctamenta,ad  eruditionis  famam  conferre 
quo  modo  possit.  congestum  in  liccem  pro- 
pagatur.  Accedunt  Philostrati  Heroica. 
Mediol.  1517.  fol.  Dial.  Mercurii  et  Ste- 
phani,  Praefationes  in  Homerum  ,  Pin- 
darum  et  Livium ,  opus  de  nimio  vitae 
luxu,  quod  sub  titulo,  de  luxu  Graeco- 
rum  prodiit  tom.  VIII.  Thesauri  Grono- 
viani  p.  2466.  E  Grsecis  Latine  vertit 
Icones  et  Heroica  Philostrati,  aurea  Car- 
mina  Pythagorae,  quaedam  Isocratis , 
Musonii  et  Plutarchi ,  impressa  Medio- 
lani  1521.  Ven.  1532.  fol.  Epistola  ad 
Ant.  Pratum  magnum  Gallise  Cancella- 
rium,  de  fraterna  benevolentia  Opuscu- 
lum,  prodierunt  cum  quibusdam  Opusculis 
Plutarchi  Basil.  1518.  4.  Arisii  Cremona 
literata  p.  896.  Picinelli  Athenseum  Eru- 
ditorium  Mediolanensium  p.  499. 

*  Est  apud  me  opuscolurum  quorum- 
dam  Stephani  Nigri  collectio  Basileensis 
an  1532.  ex  qua  nonnuila  minus  accurate 
tradita  hic  emendare  licet.  Dialogus  Mer- 
curii  et  Stephani  nihil  est  aliud ,  quam 
dedicatio  versionis  a  se  adornatae  de  Ico- 
nibus,  quse  dirigitur  ad  Joannem  Grolie- 
rum  Lugdunensem  Francorum  Regis  a 
secretis  ac  Insubrise  qusestorem  prima- 
rium.  Epistola  ad  Antonium  Pratum  de- 
dicatio  est  operis  chriarum  quiDque  quas 
dirigit,  non  quidem  ad  Antonium  Pra- 
tum  Cancellarium  Gallise,  sed  ad  Anto- 
nium  et  Guillelmum  eiusdem  Antonii 
filios.  His  quinque  chriis  nonnullas  poe- 
tarum  Latinorum  Grsecorumve  sententias 
Author  illustrat.  * 

STEPHANUS  ex  Nottis,  Ord.  Humilia- 
torum,  scripsit  Opus  remissionis  apoena 
et  culpa,  quod  Mediolani  prodiit  1500.  fol. 

*  Primo  in  Breidse  domo  ord.  Humi- 
liatorum . .  .  professus  et  nunc  in  domo 
de  Carugate  eiusdem  Ord.  et  civitatis 
prsepositus,  Artium  et  Theologise  magi- 


ster  ac  Decretorum  doctor.  Ita  legitur  in 
calce  tractatus  de  je*junio  eiusdem  Aucto- 
ris  dicato  Antonio  Trivulcio  S.  R.  E.  Car- 
dinali.  Extat  in  Cod.  MS.  Taurinensi,  de 
quo  in  Catalogo  MSS.  ejusd.  Tom.  II. 
pag.  47. 

STEPHANUS,  nobili  genere  natus,  et 
primum  Regni  Bohemice  Cancellarius , 
postea  Cartusise  Dolanensis  in  Moravia , 
demum  domus  Vallis  Josaphat  Olomu- 
censis  primus  Prior,  vixit  temporibus  Jo. 
Hussi,  obiit  a.  1421.  7  Junii.  Ejus  opera 
nota  sunt  hsec : 

1.  Medulla  tritici,  siv e  Anti-Wiklef- 
fus,  in  quo  Wikleffum  tamquam  viven- 
tem  alloquitur.  Editus  est  a  Bern.  Fez 
Thes.  noviss.  Anecdot.  tom.  IV.  part.  2. 
p.  149. 

2.  Anti-Hussus :  ibid.  p.  361.  Dedi- 
catus  est  Stanislao  de  Znoyma,  et  c.  1. 
eibet  Epistolam  ipsius  Hussi  ad  Ste- 
phanum  datam.  Sub  finem  operis  p.  425. 
extat  etiam  Copia  instrumenti  Declara- 
tionem  certorum  dubiorum  M.  Jo.  Huss. 
continentis,  a.  1412. 

3.  Dialogus  Volatilis  inter  Ancam 
(h.  e.  Anserem)  et  Passerem,  adv.  Hus- 
sum.  ibid.  p.  431.  Scriptus  est  a.  1414. 

4.  Liber  Epistolaris  ad  Hussitas , 
partibus  V.  constans:  ibid.  p.  503.  Scriptus 
est  a.  1417. 

5.  Apologia  pro  sacris  religionibus 
monasticis  adversus  haereticos,  edita  est 
ab  eodem  Pezio  Bibliothecse  Asceticse 
tom.  IV.  p.  87. 

STEPHANUS  Palecz,  Bohemus,  Theo- 
logus  Hussitis  admodum  infensus ,  qui 
Anti-Hussum  ibidem  scripsit,  et  de  qua- 
tuor  portis  inferni,  contra  articulos  Bo- 
hemorum.  Vide  Felleri  Catalogum  MSS. 
Bibl.  Paullinse  p.  201.  211. 

STEPHANUS  Palosius,  Romanus,  ex 
Canonico  S.  Marise  Majoris  Episc.  Tuder- 
tinus  a  Gregorio  XI.  ab  Urbano  VI.  vero 
S.  R.  E.  Camerarius  ac  Romse  Vicarius, 
post  Presbyter  Cardinalis  creatus  fuit. 
Obiit.  anno  1398  et  Constitutiones  pro 
Clericis  T udertiiiis  edidit.  Prosperi  Man- 
dosii  Bibl.  Romana  Centur.  VIII.  18. 
Ughelli  Italia  sacra  tomo  I.  p.  1354. 

215 


_ 

PHANUS,    S.    Pantaleonis 

dubio  Coloniae   Monachus,   circa  annura 

peit  librum  de  S.  Manrini  Abbatis 

ventione  et  translatione  in 

monat  S.  Pantalconis,  Estat  apud 

Sttriam  d.  10  Jun.  Mabillonium  Sec.  V. 

t&.   p.  333.   et   tn   Actis    Sanctomm 

tom.  II.  Jun.  p.  379. 

STEPHANUS,  Parisinus,  Episcopus, 
cognomine  Templier.  cuius  prostaut  Re- 
scriptum  de  quorundam  errorum  et  li- 
brorv.tti  damnatione  a.  1270.  et  1211.  cum 
//,  in  Bibliotbecis  Patrum, 
et  quidem  in  maxima  tom.  XXV.  p.  329. 
Forte  hujus  est  Tractatus  in  Regulam 
S.  Benedicti,  quem  in  monasterio  Seno- 
viensi  offendit  Tbeod.  Ruinartus.  Vide 
illius  Iter  in  Alsatiam  et  Lotharingiam 
p.  442.  tom.  III.  Operum  posthumorum. 
Alius  Stephanus  vixit  a.  1131.  cujus 
aliquot  Epistolae  babentur  in  Spicilegio 
Dacberiano  tom.  III.  p.  489  seqq.  Duae 
alia*  torno  VI.  Conciliorum  Harduini  part. 
2.  pag.  1183. 

STEPHANUS  Patringtonus,   aliis  Pe- 

trington,  Eboracensis,  Theologiae  Doctor 

Oxoniensis,   monachus    Carmelitanus   et 

ordinis    sui     Provincialis ,    Confessiona- 

rius  Regina?,  taudem   Episcopus    Mene- 

vensis  et  Cicestriensis,  obiit  anno  1417. 

Scripsit  in   Bpistolam  ad  Titum,    super 

strum  Sententiarum,  eontra  Statu- 

Parlamenti,  contra  Wiclefitas,  Lol- 

hardos,  et  Nicolaum  Herfondum,  super 

■las  Theodoli,  in  falulas   JEsopi,  et 

alia.  Lelandne   c.   514.   Balreus   Centur. 

VII.  43.  Pitseus.  c.  76G.    Trithemius  de 

pt.  Eccles.  c.  661.  Bzovius  ad  a.  1419 

596. 

BPHANUS.  de  Piopera,  Mediolanen- 

Ord.  Prredicatorum  circa  aunum  1500. 

<le  rosario  B.    Virginis    scripsisse   dici- 

tur.  Jac  Qnetif  de  Scriptoribus  Ord.  Pra3- 

•  >rum  tom.  I.  p.  895. 

BPHANUS  Piperacensis,  vide  infra 

Stephanus  de  S.  Victore. 

BPHANUS  /' ol  .."^cilaudatur  aSixto 

Ord.   Prffidicatorum,   sec.  XIV. 

qui  Commentarium  in   Bvangelium  Jo- 

•  •  .  Lngduni  est 


STEPHANUS 

procul  in  conventu  ordinis.  Vide'cJac.  Quetif  de 
Scriptoribus  Ord.  Pra?dicatorum  tom.  1. 
p.  739.  qui  in  Indice  monet,  rectius  Po- 
liniaci  scribendum. 

STEPHANUS  de  Praga,  Theologus  Bo- 
hemus,  cujus  Orationem  in  Concilio  Con- 
stautiensi  solemniter  habitam  de  matu- 
randa  Ecclesiae  emendatione  edidit  Her- 
mannus  von  der  Hardt  in  Actis  Concilii 
jam  dicti  tomo  I.  p.  823.  Fortasse  est 
Stephanus  Palecz  de  quo  superius. 

*  Opportune  Bibliothecarius  noster  ad- 
monuit  Suspicari  se  hanc  de  maturanda 
Ecclesiae  emendatione  Orationem  sub 
nomine  Stephani  de  Prag-a  vulgatam 
deberi  Stephano  de  Palecz ;  reipsa  enim 
hanc  ipsam  orationem  nactus  sum  in  co- 
dice  Biblioth.  Cses.  Vindobonensis  hoc 
praBfixam  titulo :  Sermo  Rev.  Magistri 
Steph;  de  Palecz  de  Praga  S.  Theolo- 
giae  Prof.  praedicatus  in  Conc.  Con- 
stantiensi  Dominica  III  post  festum  SS. 
Trinitatis  an.  1416  (male  ergo  Hardtzius 
habitum  suspicatur  an.  1417).  in  illud: 
resistite  fortes  in  fide. 

STEPHANUS  Presbyter  vide  supra 
Africanus  et  Anglicus. 

STEPHANUS  de  Provincia,  Juris  Pro- 
fessor  circa  annum  1330.  scripsit  super 
Clementinis  et  Quaestiones  varias.  Tri- 
themius  de  scriptor.  Eccles.  c.    573. 

STEPHANUS  de  Reate,  Ord.  Prsedica- 
torum,  vixit  circiter  a.  1368.et  Tracta- 
tum  de  universalibus  reliquit.  Jac.  Quetif 
de  Scriptoribus  Ord.  Prsedicatorumtom.  I. 
p.  619.  Adde  Ambr,  ab  Altamura  p.  22. 

STEPHANUS  de  Filgeriis,  Redonensis 
Episcopus,  primum  CapellanusHenricill. 
Anglorum  Regis,  obiit  a  1178.  Scripsit 
Vitam  S.  Firmati  Episcopi,  qua3  bis  Gal- 
lice  prodiit  circa  annum  1612.  seqq.  trans- 
lata  a  Priesidente  la  Barre,  latine  vero 
dedit  God.  Henschenius  in  Actis  8ancto- 
rum  tom.  III.  Aprilis  p.  334.  et  Vilam 
S.  Vitalis  primi  Abbatis  Savigneii.  Bu- 
lseus  Hist.  Universit.  Parisiensis  tom.  II. 
p.  775.  Robertus  de  Monte  ad  annum  1 178. 

STEPHANUS  Rotomagensis,  Beccensis 
monacnus,  circa  annum  1160.  cujus  com- 
plura  habentur  in  Bibl.  Saugerman.  Cod. 


STEPHANUS 


507 


771.  Car.  du  Fresne  in  IuJice  Auctorum, 
Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS. 
pag.  1137.  1138.  Duo  ejus  Carmina,  unum 
de  Waleranno  Comite  Mellenti,  alterum 
Acrostichis  ad  Gislebertum,amicumsuum, 
cui  ei  carmiua,  sua  mitteret,  inde  edi- 
deruut  Martene  et  Durand  Collect.  am- 
plissimse  tom.  I.  p.  875.  872. 

STEPHANUS  de  Salanhaco ,  aliis  de 
Sallanacho,  Aquitanus  Lemovicensis  di- 
oecesis,  a  loco  originis  suse  Salanhac  no- 
men  adeptus  fuit  circa  aunum  1210.  post 
annos  XX.  Lemovicis  Ordini  Pnedicato- 
rum  adscriptus,  a.  1249.  Prior  conventus 
sui,  a.  1261.  Tolosanus,  a.  1261.  in  Sco- 
tiam  missus  fuit  ejus  regni  Visitator. 
Post  varias  alias  in  ordine  suo  dignitates 
obiit  circiter  a.  1290,  Scripsit  I:  Trac- 
tatum  de  quatuor  rebus,  quibus  Deus 
Praedicatorum  ordinem  insignivit.  Primo 
de  bono  ac  strenuo  duce  S.  Dominico. 
Secundo  de  glorioso  nomine  Praedicato- 
rum.  Tertio  de  illustri  prole.  Quarto 
de  securitate  Professionis.  Hic  manu 
exaratus  exstat  Mediolani  in  Conventu 
Gratiarum,  teste  Henschenio  in  Actis 
Sanctorum  tom.  I.Martiiip.  655.2.  Trac- 
tatum  de  tribus  gradibus  Praelatorum 
Ordinis  Praedicatorum :  De  ordinis  ma- 
gistris :  De  Prioribus  provincialibus , 
praesertim  provinciae  Provinciae :  De 
Prioribus  conventualibus  dictae  provin- 
ciae.  3.  Collectionem  Actorum  omnium 
Capitulorum  generalium  et  Capitulorum 
etiam  provincialium  provinciae  Provin- 
ciae  a principio  ad  annum MCCLXXVHI. 
Vide.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord. 
Praedicatorum  tom.  I.  p.  415  seqq.  Al- 
tamura  p.  64.  Oudinum  tomo  III.  p.  502. 

STEPHANUS  de  Senis,  Prior  Domus 
S.  Mariie  de  Gratia  Ord.  Cartbusiensis 
prope  Papiam,  scripsit  a.  1411.  Episto- 
lam  ad  Thomam  Antonii  de  Senis,  de 
gestis  et  virtutibus  S.  Catharinae  Se- 
nensis,  quam  edidit  Dan.  Papebrochius 
in  Actis  Sanctorum  tom.  III.  Aprilis  pag\ 
961.  Vitam  S.  Catharinae  postea  auc- 
tiorem  fecit  Raymundus  de  Vineis,  Ord. 
Praedicatorum,de  quo  supra.  Adde  Theod. 
Petreii  Bibl.    Cartusianam  p.    275.  276. 


Car.  Jos.  Morotii  Theatrum  Chronol.  Ord. 
Cartusiani  pag.  23. 

STEPHANUS  Seropus,  Historicus  An- 
glus  circa  annum  1399.  scripsit  quaedam 
de  rebus  Anglicis  Pitseus  Append.  Cen- 
tur.  IV  43. 

STEPHANUS  Serva,  Cremonensis,  ex 
Canonicis  Regularibus  Laterauensibus , 
sub  initium  seculi  XVi.  explicuit  Vitam 
S.  Ubaldi,  Episcopi  Eugubini  et  Confes- 
soris,  sermone  latino  et  italico,  Parmre 
per  Franc.  Ugoletum,  1519.  1523.  fol. 
Romse  Per  Mich.  Angelum  Eugenium 
Eugubinum,  1628.  Fortasse  cadem  est, 
qua3  apud  Surium,  sed  stylo  mutato,  le- 
gitur  d.  16  Maji. 

STEPHANUS  AS7o»^r^^,Cremonensi8, 
ibidem  inter  Advocatos  receptus  a.  1495. 
scripsit  de  Tabellionum  dignitate,  de  ere- 
ctione  montis  pietatis,  de  omatu  mv,- 
lierum,  de  privilegiis  dotalibus,  Allega- 
tiones  in  Jure  diversas.  Arisii  Cremona 
literata  tom.    I.  pag.  374. 

STEPHANUS  Torcellanus  in  ditione 
Veneta  Episcopus,  et  Archiepiscopus  Pa- 
trocensis,  claruit  a.  1515.  quo  Sermonem 
habuit  in  Concilio  Lateranensi,  Concil. 
tom.  XIV.  p.  161.  Whartoni  Append.  ad 
Caveum  pag.  163. 

*  Stephanus  Tegliatii  Torcellanus  Epi- 
scopus  et  Archiepiscopus.  Patracensis. 
Auctoris  huius  sermo  de  Fide  Contra 
Turcas  habitus  fuit  in  celebratione  Missre 
Pontiflcis  in  solemnitate  sito  S.  Joannis 
Evangelistse  an.  1481.  Quare  fallitur  Bi- 
bliothecarius  noster  impressum  deflniens 
an.  1480.  Porro  quse  dixi  de  anno  legun- 
tur  in  flne  ejusdem  sermonis  excusi  loco 
et  anno  incertis.  Extat  etiam  altera  eiu- 
sdem  oratio  excusa  in  4  absque  anno  et 
loco  editionis  dicta  die.  VI.  Pentecostos 
coram  Innocentio  VIII.  an.  Pontifkatus 
ejus  III,  idest  an.  1487.  tuncautem  Patro- 
censem  Archiepiscopum ,  et  Episcopum 
Torcellanum  agebat  An.  1186.  Orationem 
habnit  die  VI.  omnium  SS.  coram  Alexan- 
dro  VI.  in  prima  3Iissa  et  capella  ejus 
Poutijicatus.  Edita  est  absque  nota  loci 
et  auui  in  4,  Obiit.  an.  1515. 

Stephanus  iste  Torcellanus  idem  omnino 


3  STEPH 

sl     am  stephano  Archiepiscopo  Antiha- 

de  quo  Biblioth.  noster  jam  egerat 

superiufi  V.  Stephauus  Antibarensis,   ut 

ex  titulo  Sermonis  queni  supra  descripsi, 

de  fida  contra  Turcas. 

STEPHANUS  Turnaccnsis  Episcopus, 
patria  Aurelianensis,  primum  a.  1165. 
Aureiiaj  in  monasterio  S.  Evurtii  Cano- 
oicufl  Begularis,  post  Abbas.  a.  11*77.  Ab. 
bas  S.  Genoveva?  Parisiis,  a.  1190.  comes 
Philippi  Augusti  in  terram  sanctam,  a. 
1192EpiscopusTornacensis,obiit  a.  1200 
Habemus  ejus  Epistolas  CCXXXYIII. 
quas  J.  B.  Massonus  primus  eruit  Epi- 
stolis  Gerberti  et  Joannis  Sarisburiensis 
edidit  Paris.  1611.  4.  inde  in  Bibl.  PP. 
aliquoties  sunt  repetitie :  post.  XL.  ine- 
ditis  locupletavit  et  denuo  edidit  Clau- 
dius  du  Molinet,  Paris.  1682.  8.  Episto- 
lam  uiiaiii  ad  Wilhelmum  AEp.  Remen- 
sem  edidit  Steph.  Baluzius  Misc.  tomo  I. 
pag.  420. 

Alias  plures  Mireeus  seu  potius  Conti- 
uuator  illius,  Opp.  diplom.  tom.  II.  pag. 
888.  981.  1197.  1200.  1201.  tom  III. 
pag.  364.  579. 

Sermo  dc  S.  Geraldo,  Ahbate  Silvse 
maioris  ie  Aquitania,  pro  officii  proprii 
lectionibus  compositus,  exstat  ia  Actis 
Sanctorum  tom.  I.  April.  p.  430. 

Ad  inedita  pertinent  Sermones  et  Com- 
ment.  in  Decretum  Gratiani,  quse  Claud. 
du  Muliuet  editione  indigna  judicat. 

Plura  vide  apud  Caveum  p.  600.  Bu- 
Ueum  hist.  Universit.  Parisiensis  tom.  II. 
pag.  "774.  Val  Andream  Bihl.  Belgica 
p.  817.  Oudinum  tomo  II.  p.  1647. 

STBPHANUS  monasterii  S.  Trudonis 
monachus,  congregationis  Ciuniacensis, 
vixit  suh  finem  seculi  XI.  consignavit 
Miraeula  per  S.  Trudonem  in  memorato 
coenobio  facta  ab  a.  1055.  ad  1082.  Vos- 
sius  de  Histor.  Latinis  p.  380. 

STEPHANUSde  Vernesia,  dictus  etiam 
Autissiodorensis ,  Ord.  Pruedicatorum , 
Theologiae  Magister  Parisinus  an.  1248. 
Scripsit  Sermones  aliquot.  Jac.  Quetlf  de 
Scriptoribu-j  Ord.    Prcedicatorum  tom.  I. 

g    120. 

STBPHANUS   VetUuratW,    Patavinus, 


ANUS 

Philosophus  et  Po6ta,  Scriba  Capituli  ec- 
clesiae  Cathedraiis  in  urbe  patria.  scripsit 
Annales  de  rebus  et  gestis  Patavii  ab  anno 
1184.  1523.  quos  Scardeonius  possedit: 
Orationes  multas,  quarum  tres  celehrat 
Pignorius  adversus  Aristotelem  pro  Pla- 
tone,  Commentaria  in  omnes  Platonis 
Dialogos,  et  in  Periarchon  Origenis,  Car- 
men  keroicum  inscriptum,  Platonis  Apo- 
theosis,  et  Epigrammata  multa.  Italice 
Dialogum  de  ojficio  Scribae  Praetorii. 
Obiit  juvenis  a.  1528.  Confer  Scardeonii 
Antiquitates  Patavinas  II.  10.  p.  241.  et 
Nicolai  Comneni  Papadopuli  Hist.  Gym- 
nasii    Patavini  tomo  II.  p.  190. 

STEPHANUS  Vicomercato,  vide  Ste- 
phanardus. 

STEPHANUS  de  S.  Victore  Canonicus 
Regularis  monasterii  S.  Victoris  prope 
Lutetiam,  vixit  sec.  XII  et  dedit  Vitam 
et  miracula  S.  Petri  de  Chavanon,  funda- 
toris  ac  primi  Praspositi  Ecclesiae  S.  Maria? 
de  Piperaco  in  Episcopatu  S.  Flori  in 
Arvernia,  Ord.  Canonicorum  Regularium 
S.  Augustini,  Exstat  ia  tomo  II.  Spici- 
legii  Dacheriani  p.  155. 

STEPHANUS  Ulyssiponensis  Ecclesice 
Prcecentor,  sub  finem  sec.  XII.  scripsit 
Miracula  S.  Vincentii  in  translatione 
ejus  a.  1173.  patrata  Extant  in  Actis 
Sanctorum  tom.  II  Jan.  p.  408. 

STEPHANUS  Wittebiensis  in  Northum- 
hria  monasterli  monachus  Ord.  S.  Bene- 
dicti,  post  primus  Abbas  Eboraci  in  mo- 
nasterio  h.  Marise  Congregationis  Clunia- 
censis  circa  annum  1080.  Scripsit  de  re- 
parato  monachatu  et  de  fundatione  coe- 
nobii  sui.  Balceus  Centur.  II.  57.  Pitseus 
c.  170.  Oudinus  tomo  II.  p.  753. 

STEPHANUS  Wittembergensis ,  Prior 
Raynolbiensis  coeuobii  (nescio  cujus)Ord. 
S.  Augustini,  Quadragesimale  magnum 
scripsit,  quod  Monachii  asservatur,  Felix 
Milensius  in  Alphaheto  ordiuis  Erem.  S. 
Augustini  p.  2.  263.  286. 

STEPHANUS,  monachus  ad  S.  Trudo- 
nem,  sub  Guntramno  et  Adelardo  II. 
Abbatihus ,  sec.  XI.  scripsit  Vitam  S. 
Trudonis,  Molanus  ad  Usuardum  d.  23. 
Nov.  Hrec  Val.  Audreas  in  Bibl.  Belgica 


STERLENGERIUS 


509 


p.  819.  Extat  MS.  iu  Bibl.  Antverpiensi 
publica,  teste  eodem  Audrea  Bibl.  Bel- 
gica  MSS.  I.  pag.  270. 

STERLENGERIUS,  Ord.  Prsedicatorum, 
scripsit  in  quatuor  libros  Sententiarum 
et  Sermones  ad  Clerum.  Vivebat  a.  1355. 
Possevinus  tomo  II.  Apparatus  p.  436. 
Sterlengatiiim  vocat  Ambr.  ab  Altamura 
pag.  129. 

Jaonnes  STOEFLORUS  ,  Justigensis , 
Mathematicus  celebris  et  Professor  Aca- 
demise  Tubingensis,  natus  a.  1452.  mor- 
tuus  a.  1532.  Blaubeuree,  ut  ajunt.  In 
Prognosticis  suis  diluvium  universale 
a.  1524.  prsedixerat ,  ab  eventu  desti- 
tutus,  de  qua  re  Bgelins  in  Lexico.  Scrip- 
sit  Calendarium  Romanum  magnum,  Op- 
penheim  1518. 

Rationem  Compositionis  Astrolabiorum 

Cosmographicas  Desriptiones , 

Commentarium  Latinum  in  Spheram 
Procli. 

STRABO  ,  Bedse  Venerabilis  germanus 
frater,  Homiliaricm  Auctor,  scriptor  ficti- 
titius-  ac  proiude  nullo  jure  inter  scrip- 
tores  Ligures  ponitur  in  Oldoini  Athe- 
nseo  Ligustico  p.  509. 

STURMIO,  aliis  Sturmius,  natus  in 
Norico  sub  initium  sec.  VIII.  comes  et 
assecla  Bonifacii ,  in  monasterio  Friti- 
slariensi  educatus,  postea  primus  Abbas 
Fuldensis,  mortuus  a.  776  vel  779.  De 
eo  Historici  passim,  prcecipue  Eccardus 
tomo  I.  rerum  Francicarum.  Ejus  sunt 
duo  scripta  a  Mabilionio  tomo  IV.  Ana- 
lectorum  p.  454.  458.  ai/a>n;/x<JJsedita,  quo- 
rum  prius  inscribitur  Ordo  ojicii  in  domo 
seu  ecclesia  Frisingensi  ante  Pascha,  al- 
terum  Antiquae  consuetudines  monaste- 
riorum  Ordinis  S.  Benedicti,  Verum  ipse 
Mabillonius  postea  agnovit  opuscula  esse 
Sturmionis,  qui  ea  in  itinere  Italico,  et 
prsecipue  monasterio  Casinensi,collegerat. 
Et  sub  hujus  nomine  denuo  edita  in  Li- 
bro  Vetus  disciplina  monastica ,  Paris. 
1726.  4.  p.  4.  Histoire  literaire  de  la 
France  tom.  IV.  p.  161. 

Petrus  SUBERTUS,  Decretorum  Doc- 
tor,  urbisque  S.  Pappuli  sub  metropoli 
Tolosana,  Episcopus,  obiit  a.  1454.  Scrip. 


sit  librum  de  '  cultu  vineae  Domini  s. 
Visitatione  Episcopali,  quam  Jo.  Cappui- 
sius  recognovit,  et  cum  Baculo  pastorali 
Jo.  Francisci  Pavini  edidit  1508.  Hsec 
God.  Henschenius  in  Comm.  historico  de 
S.  Veronica  n.  16.  tom.  I.  Febr.  pag.453. 
Editionem  alteram  1514.  apud  Ascensium 
memorat  Oudinus  tomo  III.  p.  2337. 

SUFFRIDUS  Rodolphi,  Sterkenburgius, 
Bolsverdice  natus,  sedem  fixit  in  arce 
Sterkenburgo,  unde  ipsi  cognomen.  Flo- 
ruit  circa  annum.  1499.  et  Historiam 
Frisiae  composuit,  quod  opus  hinc  et  inde 
distractum  in  ccenobio  monialium  Praj- 
monstratensium  Bethlehem,  inter  Leovar- 
diam  et  Doccomium,  aliquandiu  delituit.- 
Suff ridus  Petri  de  scriptoribus  FrisiseDec. 
IX.  10. 

SUGERIUS,  Abbas  S.  Dionysii,ab  anno 
1121  -  1152.  cujus  vita  conscripta  est  ab 
Anonymo  Gallo,  sub  titulo :  Histoire  de 
Suger,  Abbe  de  S.  Denis,  Ministre  tfEtat 
sous  le  regne  de  Louis  le  jeune.  Paris. 
1721.  12.  3.  Vol. 

Scripsit  Vitas  Ludovici  VI.  et  regum 
Franciae,  de  translatione  corporum  S. 
Dionysii  et  sociorum,  de  Consecratione 
ecclesiae  a  se  oediflcatae,  quse  omnia  ex- 
stant  tom.  IV.  Script.  Francicorum  Franc. 
du  Chesne,  p.  281.  331  seqq.  Supple- 
mentum  hujus  dedit  Mabillonius  Analec.to- 
rum  tomo  I.  p.  328.  Ejus  Epistolae  ali- 
quot,  et  multorum  ad  ipsum  extant  to- 
mo  I.  Thesauri  novi  Anecdotorum  Martenii 
et  Durandi  p.  414  seqq.  Una  ad  Petrum 
Mauricium  sive  Venerabilem ,  in  Bibl. 
Cluniacensi  p.  960.  ubi  etiam  tres  Epi- 
stolse  Petri  ad  nostrum  habentur  Una 
ad  Eugenium  Papam  legitur  in  tomis 
Conciliorum ;  de  rebus  in  sua  admini- 
stratione  gestis,  qui  liber  etiam  a  Franc. 
du  Chesne  seorsim  editus  est ,  Paris. 
1648.  8. 

SULCARDUS,  Westmonasterieusis  mo- 
nachus,  Ord.  S.  Benedicti,  congregatio- 
nis  Cluniacensis.  circa  annum  1070.  Scrip- 
sit  Chronicon,  Sermones,  Epistolas  et 
Opuscula  varia.  Balteus  Centur.  II.  55. 
Pitseus  cap.  167.  Chronologia  monasterii 
Westmonasteriensis  est   iu   Bibl.   Cotto- 


510 

nian:i.  Libros  III.   de   gestis 
qaJ  i  t   babentur    in    collectione 

Lnglicorum  Heidelbergensi, 
uoatro  tribuit  Oadinus  tomo  II.  p.  B70. 
hac  prescipue  ratione  adductus,  quia  li- 
dr-.i  III.  c  21.  horum  temporum  memi- 
uit,  qjiffi  ipsi  adtribuuntur. 

is  llist.  literarise   Gallicffi  oo- 

tant  obiisse    Suliardum    circa   an.  1100. 

vel.  paulo  citius.  Addunt.  parider.  supe- 

in  CL.  MSS.  prffiter  ea  quffi  bic  in- 

dicantur    varia  etiam   opuscula   (luorum 

tituii  non  referuntur.  ^x   ejua   chronico 

fragmentum  quoddam    vulgatum   est  in 

ftfonastico  Anglicano  T.  I.  pag.  57.  58. 

SULPICIA,  Poetria  seeuli  incerti,  cujus 

iruditis  non  incognita  est.  De  hac 

p  »8t    alios    Bibliothecam    Latinara 

Fabricii  nostri,  sed  collato  Indice,  nam 

omnis    de   illa    Bparsim    udduxit.    Illud 

jam  addo,  Carmiva  LLlius  XX.  cum  Gre- 

ur  irii    Tipheruj    et    aliorum    poematibus 

rati  pcr  Thomam  Schu- 

rerium  1509.  4. 

SULPICIDS  Alexander:  videsupra  To- 
mo  I.  p.  63. 

SULPICIUS  Pius   cognomine,    Vatani 

in  dioacesi  Bituricensi  oatus,  post  ordines 

inferiores    Bcclesiffi   laudata*    Bpiscopus 

-'i.  mortuus  6-44.  Bxstant  ejus  Bpi- 

stolae  quatuor  non  magni  admodum  mo- 

menti,  primum  editse  a  Canisio  Ant.  Lect. 

tom.   V.  part.  2.  p.  b'.i.  post   in    Biblio- 

tbecis  Patrum,  nec  non  ab  Andr.  du  Che- 

pt.  Franc.  tom.  I.  p.  882.  Adde 

Hist.  literaire  de  la  Franoe  toni.  III.  pag-. 

•  itam  ejus  Surius  L7Jan.  ActaSanc- 

toram  tom.  II.  pag.  105.  Mabillonius  Suc. 

(I.  Bened.  pag.  107. 

C.  SULPICIUS  Apollinaris,  Carthagi- 

Diensis,  Grammaticus  sec.  II.  temporibus 

oinorum.  Auctor  babetur  Periocha- 

■■•edias   Terenlii.  Inter    epi- 

grammata    vetera    Pithoei    et    Catalecta 

Virgiliana  ipsi  tribuitur  Epigramma  in 

ex    Lncendio   ereptam. 

■ebra  ejus  mentio  est  apud  Gel- 

lium.  I  onfer  Dictionarium  Petri  Bcelii. 

BULPICIUS,  Verulanus  a^Aria 

aumaniores  literas  docuit  Boms 


Sl  1.1'U'IA 

\ngluruni,  seculo  XV.  Liber  ejus  de  oclo  partibas 
orationis  prodilt  Venet.  1488.  idem  cum 
Donato  de  figuris,  Verulano  de  compo- 
nendis  epistolis,  de  scansione  et  sylla- 
baruni  qmntitate,  ibid.  1489.  4.  de  com- 
ponendis  et  ornandis  Epistolis,  ibid.  1488. 
4.  de  scansioiic  cum  Servii  Ceutimetro  et 
Prisciano  de  accentibus ,  edit.  ant.  8. 
sine  auno  et  loco,  Grammatica  cum  suo 
vocabulario,  Lips.  1500.  4.  Comment.  in 
Lucanum,  Paris.  per  Ascensinm  1500. 
fol.  Ediditcmoque  Vegetiumet  Vitruvium. 

*  Prffiter  ea  quae  hic  •  recensentur  de- 
dit  et  opusculum  elegans  metricum  de  mo- 
ribus  in  mensa  servandis,  quod  post  edi- 
tionem  a  Badio  curatam  ,  iterum  pro- 
duxit  Gulielmus  Durandus  ludimagister 
Lugdunensis  additis  aunotatiouibus  suis 
Gallico  Latinis  in  8  Lugduni  1542. 

Prueter  Vegetium  simul  junctimque  edi- 
dit  Aeliauum  et  Frontiuum,  quaj  tria 
opuscula  emisit  Bomffi  an.  1487.  in   4. 

SYDO,  Canonicus  Regularis  Faldera; 
in  Holsatia,  qui  locus  etiam  Novum-mo- 
nasterium  [Nienmunster)  dicebatur:  mo- 
nasterium  autem  ipsum  postea  Bordes- 
holmam  translatum  est.  Ille  Sydo,  qui 
se  pusilli  gregis  in  Novo-monasterio  mi- 
nistrum  vocat,  sub  finem  seculi  XII.  Neo- 
monasteriensis  historiae  Synopsin  scrip- 
sit,  ex  qua  quffidam  adducit  Henschenius 
in  Actis  Sanctorum  tom.  I.  Martii  p.  654. 
Henricus  Muhlius.  Theologus  Kilonieusis, 
qui  in  dissertationibus  Accademicis  Hi- 
storiam  monasterii  Bordesholinensis  co- 
piose  satis  exposuit,  nostri  paucis  ver- 
bis  mentionem  facit,  et  quartum  ordine 
1'ra'positum  fuisse  asserit.  p.  492. 

SYNAGRIUS,  nescio  quis,  scripsit  de 
fide  et  regulis  fidei  libros  septem ,  in 
quibus  inter  alia  refutat  eos,  qui  Patrem 
et  Filiurn  in  Trinitate  non  admittunt , 
quia  htec  nomina  relationem  aliquarn  in- 
volvunt.  Meminit  ejus  solus  Gennadius 
c.  65.  Opus  vero  dudum  periit. 

de  SYGHEN,  Nicolaus,  aliis  Sigen  vel 
Segen,  monachus  Ord.  S.  Benedicti  Er- 
fordiffi  in  mouasterio  D.  Petri,  vixit  circa 
anniim  1490.  Verum  nomen  illius  fuisse 
Nic  Hottenbach ,  eumque  a.  1495.  peste 


SYLLANUS 


511 


abreptum  testatur  Petrus  Friderici  mox 
citandus.  Ego  auguror,  fortasse  patriam 
ejus  fuisse  Sigenam  Comitum  Nassovio- 
rum  urbem.  Scripsit: 

1.  Chronicon  Petrense,  sive  mona- 
sterii  laudati ,  volumeu  satis  spissum  , 
quod  res  Erfordienses  complectitur  ,  ad 
quod  Jo.  Mar.  Gudenus  ssepe  provocat. 
Iueditum  est  liuc  usque,  nec  facile  ede- 
tur.  Continuationem  illius  elaboravit  P. 
Petrus  Friderici ,  ejusdem  Ordinis  mo- 
nachus. 

2.  Continuationem  Lamberti  Scafna- 
burgensis ,  de  qua  Fabricius  noster  su- 
pra  tom.  IV.  p.  700.  et  tom.  V.  p.  389. 
Quum  ante  noster  incognitus  fuerit,  Gu- 
denus  iu  Programmate  publico  a  1681. 
exarato  primum  ejus  mentionem  fecit , 
idque  ex  Manuscriptis  Coenobii,  ad  qu?e 
provocat. 

3.  Jo.  Cbrist.  Neu  in  mantissa  ad 
Wheari  relectiones  hiemales  eidem  tri- 
buit  MonacM  Erfurtensis Historiam  Lan- 
dgraviorum  Thuringiae  aPistorio  tom.  I. 
p.  908.  editam,  quod  in  medio  relinquen- 
dum  est.  Videtur  enim  hic  potius  mo- 
nachus  Reinhardsbornensis  fuisse. 

Vide  MotschmanniErfordiam  literatam 
Collect.  I.  p.  38.  et  iu  Supplem.  p.  974. 

SYLLANUS  de  ]\figris,  Medicinse  Pro- 
fessor  Ticinensis  circa  annum  1398.  et  Jo. 
Galeatio  Vicecomiti  valde  charus,  scripsit 
de  medicina  practica,  Venet.  1518.  fol. 
Arisii  Cremona  literata  tom.  I.  p.    247. 

SYMMACHUS,  Papa,  natione  Sardus, 
electus  a.  498.  mortuus  a.  514.  Episto- 
lae  quaedam  ad  Aeonium  f.  Cjesarium 
exstant  apud  Baronium  ad  annum  499. 
n.  36.  37.  et  in  Appendice  tomi  VII.  ad 
annum  502.  num.  37.  ad  annum  514. 
n.  4.  Apologeticus  adversus  Anastasium 
Imperatorem,  ad  annum  503.  n.  18-30. 
Epistola  ad  Episcojws  Galliae ,  ad  an- 
num  513.  n.  46.  et  iu  Jo.  a  Bosco  Bibl. 
Floriacensi  tomo  III.  pag.  33.  Epistola 
ad  Avitum  edita  est  a  Dacherio  tom.  III. 
Spicilegii,  pag.  307.  Confirmatio  Theo- 
dori  Episc.  Laureacensis  a.  499.  data 
edita  cst  a  Gasp.  Bruschio  de  Laureaco 
ct  Patavio  p.  48.  a  Gcwoldo  curn  Chro- 


nico  Reicherspergensi  ,  et  inde  iu  Lu- 
dewigii  Script.  Bambergensibus  tom.  II. 
pag\  352.  Epistolae  ad  Liberium  Patri- 
cium  et  Laurentium  Med  iolanensem,  nec 
Jion  Decreta  illius,  in  Conciliis  Harduini 
tom.  II.  p.  955.  Apo  logeticus  ad  Anasta- 
sium  Imperatorem  in  Micropresbytico  et 
Bibliothecis  PP.Parisinis:  idem  cum  Epi- 
stola  ad  Ecclesiam  in  Illyrico,  Dardania 
et  Dacia,  in  Orthodoxographis  Grymei. 
Adde  Lud.  Jacobi  a  S.  Carolo  Bibl.  Pon- 
tiflciam  p.  216.  Oldoini  Athenaeum  Ro- 
manum  p.  623.  Trithemium  de  Scripto- 
ribus  Eccles.  c.  195. 

Q.  AURELIUS  SYMMACHUS,  Vir  Con- 
sularis  et  Prsefectus  Urbis ,  de  quo  ple- 
raque  jam  occupata  sunt  a  Celeb.  nostro 
Fabricio  Bibl.  Lat.  III.  14.  Symmachus 
quidam  Historiarum  libros  edidit ,  ex 
quorum  quinto  Jornandes  in  Geticis  lu- 
culentum  adfert  fragmentum  de  Maxi- 
mino  Imp.  Dubium  vero  ,  an  sit  hujus 
Symmachi,  an  vero  Patris,  opxiEjrigram- 
mata  in  praestantes  sui  seculi  viros  con- 
didit ,  ut  ex  ejus  ad  filium  Epistola  et 
filii  responso,  lib.  I.  Epist.  2.  et  3.  co- 
gnoscitur.  Vossius  de  Histor.  Latinis 
pag.  724.  Prosp.  Mandosii  Bibl.  Romana 
Cent.  II.  21.  22. 

SYMPHOSIUS  Amalarius:  vide  supra 
tomo  I.  pag.  73. 

SYMPOSIUS  Poeta  vulgo  habitus ,  et 
Aenigmata  ipsi  adscripta.  Verum  nostro 
tempore  Vir  Celeberrimus  ,  Christopho- 
rus  Augustus  Heumannus,  cum  Hanno- 
verse  1722.  8.  novam  illorum  Aenigma- 
tum  editionem  proderet ,  in  prrefatione 
luculenter  ostendit,  Aenigmata  illa  La- 
ctantium,  Ciceronem  illum  Christianum, 
auctorem  agnoscere.  Argumenta  apud 
ipsum  videantur.  Ibi  quoque  notitiam 
editionum  habes,circa  quam  nihil  habeo, 
quod  moneam,  praaterquam  quod  editio- 
nes  prima3  Parisime  a.  1533.  et  1537. 
ex  Maittairio  jam  conflrmentur. 

STEUS,  vidc  supra  Aldebaldtts  tomo  I. 
p.  51.  Vita  ibi  memorata  extat  etiam 
apud  Mabillonium  Seculo  v.  Benedictino 
pag.  -786. 


512 


T  A  G 


LIBER  XIX. 


T 


A.GENO,  Decanus  Patavinus  s.  Pas- 
saviensis,  cum  Diepoldo  s.  Theobaldo 
Bpiscopo  suo  expeditioui  Asiaticie  ,  iu- 
terfuit,  deinde  jussu  illius  de  expeditione 
Asiatica  Frideriei  I.  Imperatoris  a.  1189. 
scripsit,  quod  Opusculura  habes  in  Fre- 
heri  Script.  rerum  Gerraan.  tom.  I.  Ap- 
peud.  pag.  6.  Adde  Vossium  de  Hist. 
Latiuis  II.  54. 

TAIO,  vel  TAIUS ,  cognomento  Sa- 
muhel,  Episcopus  Cresaraugustanus  post 
S.  Braulionem  ,  a.  649.  Romara  raissus 
est,  ut  Gregorii  M.  partem  Moralium , 
quse  in  Hispania  desiderabatur,  inde  pe- 
teret.  Quum  liber  iuveniri  nou  posset , 
coelesti  monitu  locum  illius  rescivit,  prout 
narrant  Rodericus  Toletanus  II.  20.  et 
Mariana  VIII.  8.  Baronius  ad  annum  649. 
Adde  Harduinum  tom.  V.  Concil.  p.  625. 
Sed  fides  sit  penes  auctorem.  Collegit  V. 
libros  Sententiarum  ex  Operibus  Grego- 
rii  M.  qui  in  bibliotheca  Thuana  fue- 
runt.  Fragmentum  dedicationis  ad  Qui- 
ricum  Episcopum  Barcinonensem  edidit 
Mahillonius  prsefat.  Seculi  II.  Benedictini 
p.  41.  integram  vero  idem  Analect.  tom. 
II.  p.  68.  edit.  novse  p.  62.  Adijcitur  quo- 
que  Epigramma  in  illud  opus.  Libro  primo 
Tajo  agit  de  Deo  divinisque  adtributis: 
in  secundo  de  incarnatione  Christi  et  pra?- 
dicatione  Evangelii,  deque  pastoribus  et 
subditis  :  in  tertio  de  diversis  Ecclesia3 
ordinihus,  et  de  virtutibus:  in  quarto  de 
divinis  judiciis,  tentationibus  et  peccatis: 
in  quinto  de  reprobis  et  de  judicio  ac 
resurrectione.  Idem  opus  dicitur  Taji 
Sententiarum  zolumen  in  Chronico  Fon- 
tanellensi  apud  Dacherium  tomo  II.  p. 
280.  Adeoque  Tajo  prirnus  fuit,  qui  Sen- 
ti-ntias  collegit,  et  Petro  Lombardo  in 
hoc  ipso  laborisgenere  prseluxit.  Epistola 
ejos  ad  Eugenium  Toletanum  extat  in 
•UaneisBaluzii  tom.  IV.  p.  397.  Con- 
fer  Nic.  Antonii  Bibl.  Hi.spauam  Vet.  VI. 
"7.  nurn.  122.  Mabillonium  p.  64.  Oudi- 
rum  tomo  I.  p.   1622. 


E  N  0 

TANCREDUS  a  Cometo ,  Hetruscus 
Jctus,  Bononiae  Canonicus,  Archidiaco- 
nus,  et  major  studii  Cancellarius,  Pari- 
siis  quoque  per  aliquod  tempus  docuit, 
circa  aunum  1217.  mortuus  1240.  A.  1233. 
una  cum  aliis  a  Gregorio  IX,  electus  est, 
ad  inquirendum  iu  res  gestas  et  mira- 
cula  S.  Dominici,  cum  arroTiwiv  illius 
meditarentur.  Scripsit  Praxin  Juridicam, 
de  ordine  et  proeessu  judiciario ,  Glos- 
sas  super  Decretales,  Provinciale,  h.  e. 
recensionem  omnium  Episcopatuum.  Pan- 
zirolus  de  claris  Legum  interpretibus  III. 
4.  Bumaldi  Miuerval  Bononiense  p.  217. 
Orlandi  Notitia  Scriptorum  Bononiensium 
pag.  250.  Tractatus  de  ordine  judiciario 
correctus  per  Barthol.  Brixiensem ,  MS. 
est  in  Bibl.  monasterii  Heilsbrunnensis, 
teste  Catalogo  Hockeriano  pag.  97.  Circa 
annum  1227.  Collectionem  quintam,  vel 
sextam  potius,  Epistolarum  Decretalium 
composuit,  in  qua  Constitutiones  extant 
Honorii  III ,  sub  cujus  nomine  etiam 
publicari  debuit.  Opus  istud  factum  post 
annum  1227.  quo  Honorius  tertius  Inno- 
centii  III.  successor  mortuus  est.  Hujus 
interpres  perhibetur  Jacobus  Albanus  Fa- 
ventinus  Episcopus,  Enrici  Ostiensis  Prse- 
ceptor.  Hanc  diu  desideratam,  neque  un- 
quam  editam,  quia  Gregorius  IX.  Hono- 
rii  Successor,  Pontifex  factus,  statim  de 
nova  editione  Decretalium  cogitabat,  cum 
Antonius  Augustinus  inter  Collectiones 
suas  Decretalium  non  edidisset,  tandem 
in  Bibliotheca  Albiensi  repertam ,  Tho- 
losse  a.  1645.  Innocentius  Cironius  Aca- 
demia3  Tholosana3  Cancellarius  ,  edidit , 
et  Glossas  doctissimas  adjecit,  in  quibus 
explicat  ea ,  qua3  ad  juris  cognitionem 
et  temporum  historiam  pertinent,  qua3  a 
prioribus  Glossarum  scriptoribus  omissa 
fuerant.  De  scriptore  isto  Arthurus  Duck 
de  Auctoribus  juris  lib.  I.  cap.  7.  §  6. 
Gerardus  von  Mastricht ,  in  Academia 
Doesburgensi  Juris  et  Historia3  Professor, 
in  Historia  Juris  Ecclesiastici  et  Ponti- 
ficii,  num.  352.  p.  384.  edita  Duisburgi 
anno  1676.  et  Amstelodami  1686.  in  8. 
Ha3C  Oudinus  tomo  III.  pag.  90. 

*  Summula  Compendiosa  juris  civilis 


TANCREDUS 


513 


atque  Canoniciper  D.  Tancredumde  Cor- 
neto  Inter  Codd.  Latiuos  Bibl.  Taurinen- 
sis  Cod.  CCCXLIII.  Extat  etiam  in  MS. 
Cod.  372.  Bibliotecse  Felinianse  scripto 
ann.   1391. 

TANCREDUS  de  Tancredis,  Senensis, 
Ord.  Prredicatorum  ,  sec.  XIII.  de  quo 
multa  narrant,  et  scripta  quoque  profe- 
runt,  sine  auctoritate  et  fide,  unde  liic 
monenda  tantum  fuerunt.  Vide  Jacob. 
Quetif  de  Scriptoribus  Ord.  Pra)dicato- 
rum  tom.  I.  pag\  91.  Altamura  pag.  9. 
Alter  hujus  nominis  Italice  scripsit: 
ibid.  pag\  857. 

TANGMARUS,  sub  initium  seculi  XI. 
primum  Presbyter  ,  Bibliothecarius  et 
Notarius,  postea  Decanus  Hildesheimen- 
sis,  in  Italiam  missus  ad  Papam  et  va- 
riis  uegotiis  adhibitus  ,  scripsit  Vitam 
S.  Bernmardi  Episcopi  Eildesheimensis 
cequalis  et  discipuii  sui,  editam  a  Surio 
d.  20  Novembris,  sed  admodum  interpo- 
late,  melius  a  Browero  in  Sideribus  Ger- 
mania3,  Mabillouio  Sec.  VI.  Benedictino 
part.  1.  p.  201.  et  Leibnitio  S.  R.  Brun- 
suic.  tom.  1.  p.  441.  Adde  Vossium  de 
Histor.  Latinis  II.  43. 

TARRA,  monachus  Hispanus,  sec.  VI. 
reliquit  Ejpistolam-  ad  Reccaredum  Re- 
gem  ,  quam  ex  Codice  Toletano  descri- 
ptam  habuit  Cardinalis  de  Aguirre,  sed 
ita  depravatam  ,  ut  vix  sententia  elici 
possit.  Nic.  Antonii  Bibl.  Hispana  Ve- 
tus  IV.  5.  num.  115. 

Petrus  TATERETUS,  aliis  Tartare- 
tus,  natione  Gallus,  Philosophus  Schola- 
sticus.  Ejus  scripta  nota  mihi  sunt  se- 
quentia : 

1.  Expositio  in  Summulas  ( Logi- 
cales )  Petri  Hispani.  Paris.  per  Jo.  Bu- 
yer  et  Guil.  Boucher ,  1496.  4.  ibidem 
per  Mag.  Andr.  Bocard.  1494.  4.  Albiori 
( h.  e.  Wittebergce)  in  Academia  nova, 
jussu  et  expensis  Friderici  III.  Electoris 
Saxoniae,  suasu  Martini  Pollichii  Mel- 
lerstadii,  per  Wolfgangum  Stoekel,  1504. 
folio. 

2.  Expositio  super  textu  Logices 
Aristotelis ,  cum  allegationibus  passuum 
Scoti.  Witteb.  ut  modo.  Particula  hujua 


hebraica  versa  fuit  a  quodam  Judieo  , 
subnomine  tDK&TJH  1ED  Codicem  MS. 
possedit  B.  Wolfius,  prout  ipse  testatur 
Bibliotheca3  Hebraicie  tomo  IV.  pag.  826. 

3.  Expositio  Metaphysicae  Aristotelis, 
cum  allegatione  passuum  Scoti.  Witteb. 
1504.  fol. 

4.  Quaestiones  morales  sunt  in  Bibl. 
Domini  de  Vauclerc  apud  Laudunum 
Montfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  1301. 
De  hoc  intelligenda  sunt  verba  Martini 
Pollichii  MeJlerstadii  ,  quum  primum 
Lutheri  sermonem  audivisset :  Hic  mo- 
nachus  Ecclesiam  omnem  reformalit. 
Nititur  enim  scripturis  Prophetarum  et 
Apostolorum  ,  et  firmus  est  in  verbis 
Christi,  quae  nemo  Thomistarum  cum 
integro  Tartareto  evertet.  Vide  Ten- 
tzelium  de  initio  Reformationis  Lutheri 
c.  3.  p.  156. 

TATIUS  Cyrillus,  historicus  tempore 
Constantini  Magni  a  Capitolino  memo- 
ratus.  Cangius. 

TATWINUS,  Anglus  ex  Mercia,  Ordi- 
nis  S.  Benedicti  Monachus  et  Sacerdos 
monasterii  Bmidune  in  Mercia ,  cujus 
meminit  Beda  Hist.  Eccles.  Angl.  V.  23. 
deinde  Archiepiscopus  Cantuariensis  , 
obiit  eodem,  quo  Beda,  a.  734.  scripsit 
Carmina  et  jEnigmata.  Lelandus  c.  96. 
Pitseus  c.  100. 

TAVRENTIUS  ,  alii  scribunt  Turen- 
tius  et  Turcitius,  nescio  quis,  dedit  Epi- 
s^ta?»  ad  Ruricium  Lemovicensem,  quam 
edidit  Canisius  Lect.  Ant.  tom.  II.  part. 
2.  p.  360.  et  Ruricius  quoque  ad  ipsum 
duas  dedit.  Auctores  Historia?  litterariai 
Gallicre  tom.  III.  p.  55.  ipsum  Tauri- 
cianum  Episcopum  Nivernensem  esse 
conjiciunt:  sed  illis  hoc  obstat ,  quod 
Ruricius  ,  cum  ad  Episcopum  scribit  , 
hunc  dignitatis  characterem  semper  ad- 
jecit,  hunc  vero  tantum  modo  virum 
magnificum  appellavit. 

Joannes   TAXSTON ,  vide  supra  Joan- 
nes  de  BURI. 

TEBALDUS  Eugub.  Infra  THEOBAL- 
DUS. 

TECLANUS  Scotus  natione  et  cogno- 
niento,  Ord.  S.  Benedicti  .  monachus    S. 

216 


514 

i  majoris  iu  suburbio  Herbipolitano 
oohiarcha   VI.  Vir    pius  et 

literatns.  ut  libro  1S.  Historiav  Scoticse 
refert  Thomas  Dempsterus,  scripsit  //.//- 
mnos  in  laudem  Dciparae  rirginis,  obiit 
317.  Hippolytus  Marraecius  in  Bibl. 
Mariana  tomo  II.  p.  187. 

TELESPH*  >RUS,  Episcopus,  Romanus, 
Thuriensis,  (non  Carmelita,  ut  ridicule, 
Lud.  Jaeobus  p.  217.)  sedit  a.  142-154. 
tfola,  quw  ipsi  tribuitur ,  in  tomis 
Conciliorum  tom.  I.  Harduini  p.  91.  et 
Epistolis  Poutifieum,  est  supposititia. 

Adde    Oldoini     Atheineum    Romanum 
pag.  624. 

TELESPHORUS  Ercmita,  et  Presby- 
ter,  patria  Consentinus.  floruit  a.  1368. 
ut  exstat  in  MS.  Taurinensi,  teste  Mon- 
tefaleonio  Bibl.  MSS.  p.  1401.  et  tradit 
Toppius  in  Bibl.  Neapolitana  pag.  287. 
quod  rectius  est ,  quam  quod  Rusticia- 
nus ,  de  quo  supra ,  a.  148G.  claruisse 
dicit  :  nam  a.  148G.  nullum  amplius  in 
Ecclesia  Romana  schisma  obtinuit.  Scri- 
psit  de  decotiuuc  religionis ,  de  futuris 
Ecclesiae  schisniatibus  ,  Explicationem 
Apocalypseos,  de  rnagnis  tribulationibus, 
et  destata  Ecclesiae.  tel  de  causis prae- 
seatis  tunc  Schismatis,  ex  Joachimo , 
Cyrillo  ec  aliis.  Exstat  MS.  Lugduni  in 
Bibl.  Soeietatis  Jesu  eum  figuris  manu 
;itis,  teste  Lud.  Jacobo  a  S.  Carolo 
Bibl.  Pontiflcia  p.  441.  Adde  Elke  de 
Amato  Pantopologiam  Calabram  p.  134. 
1'apebrochium  tom.  VII.  Maji  p.  125. 
Oudinum  III.  p.  2217. 

*  LegeudumThelosphorus ;  vixisse  uti- 
que  potuit  aD.  13G8.  ut  ex  TaurinensiBi- 
bliotheea  eruit  Montfauconius.  Opus  eius 
inscribitur  non  quidem  de  decotione  re- 
■uis,  sed  de  magnis  tribulationibus 
in  proaimo  futuris,  compilatum  a  docto 
et  decoto presbytero  heremita  Thelosphoro 
Cusentia  Provinciae  Calabriae1,\bevisie 
nondum  prodiit  sed  eius  epitome  eon- 
lata  a  Kustieiano  Italo  Ord.  Prasdicato 
lum  an.   1486.   Vide   \ '.  RDSTIC  W 

LIESINUS    Helius    vel    Tclesinus , 

nnus,  Philogophu8,  Rhetoret  Mathe- 

uu.ticus  iDBignis  circa  a.  540.  Latino  el 


TELESPHOKUS 

Britannico  sermone  scripsisse  dicitur  Acta 
liegis  Arthuri,  Vaticinalem  historiam  , 
Vaticinia  et  Carmina.  Lelandus  c.  24. 
Baheus  Ceutur.  I.  54.  Pitseus  c.  47. 

TERALDUS,  nescio  quis,  circa  annum 
1000.  Scripsit  Epistolam  ad  Guidonern, 
cur  in  festivitatibus  SS,  Pauli  et  Zau- 
rentii  versiculi  antiphonis  innectantur, 
qme  edita  est  in  Martene  et  Durand 
Thesauro  novo  Anecdotorum  I.  p.  120. 
Monachum  Floriacensem  fuisse  conjicit 
Hist.  literaria  Galliae  tom.  VI.  p.  555,  G. 
TERENTIANUS,  Maurus  s.  Afer  natione, 
vulgo  Carthaginiensem  dicunt  ,  quod 
neg-at  Tanaquillus  Faber  ad  Longinum 
Tefi  v^jhc,  c.  I.  Aetatem  ex  eo  judices, 
quod  Augustinus  ad  ipsum  provocat  , 
teste  Baptista  Pio  annotationibus  poste- 
rioribus  c.  154.  et  Ennodius  Epist.  VII. 
29.  observante  Fabricio. 

Carmen  ejus  de  literis,  syllabis,  pedi- 
bus  et  metris  primus  produxit  Georgius 
Merula,  deinde  prodiit  Venetiis  per  Jo. 
Tacuinum,  1503.  4.  es  castigatione  Jac. 
Mieylli,  Francof.  1532.  cum  Comment. 
Villerii  Parisiis  apud  Simonem  Coline- 
um  ,  4.  in  Opere  Poetarum  ,  et  inter 
Grammatieos  Helise  Putsehii  p.  2383. 
Adde  Fabricii  Bibl.  Latinam  IV.  7.  p. 
794.  795.  Omissus  est  in  historia  Poe- 
tarum  medii  tevi  Leyseriana. 

TERIDIUS,  vel  Tetradius,  patria  Ca- 
bilonensis,  Ctesarii  Arelatensis  nepos  et 
monachus  Lerinensis  circa  aunum  541. 
Ejus  est  Regula  monachorum  Caasario 
dictante  scripta,  in  Bibl.  Patrum  maxi- 
ma  tom.  VIII.  p.  873.  Adde  Ludovicum 
Jacobum  de  doctis  Cabilonensibus  p.  6. 

Arnoldus  TERRENI,  patria  Ruscino- 
nensis  ,  Decretorum  Doctor  ,  Ecclesirc 
Elnensis  Sacrista,  Avenione  a.  1373.  Jus 
Pontifieium  docuit,  ubi  quoque  Tracta- 
tum  de  mysterio  missae  et  horis  cano- 
nicis,  nec  non  Quaestiones  Avenione  com- 
pilatas  scripsit.  Utrumque  opus  MS.  est 
i!i  Bihl.  Colhertina.  Oudinus  tomo  III. 
pag-   1140. 

TERTIUS  Damianus   Vissenacus    De 
eipolitanus,  edidit  Librum  de  victus  ra- 
tione,   medendi   modo ,  purgatione ,   hi- 


TERTVI 
dronoso ,   seu   morbo   Anglico.   Antverp. 
1491.    4.    Reliqua   ejus   mihi   non   sunt 
nota. 

Quintus  Septimius  Florens  TERTUL- 
LIANUS  ,  Carthaginiensis  ,  primus  ex 
Patribus  Latinis,  de  quo  nihil  profero, 
quia  de  ipso  exhausta  sunt  fere  omnia 
a  Caveo,  Dupinio  ,  Oudino  et  aliis,  qui 
de  ipso  scripserunt.  Editiones  operum 
singulorum  sollicite  conquisivit  Ittigius 
in  prsefatione  libri  de  Bibliothecis  et  Ca- 
tenis  Patrum.  Ab  illo  tempore  prodiit 
Apologeticus  cum  notis  variorum  ex  re- 
cognitioue  Sigeberti  Haverkamp,  Lugd. 
Bat.  1*717.  8.  Liber  de  Oratione  plenior 
ex  Codice  Amhrosiano  in  Anecdotis  Mu- 
ratorii ,  sub  initium  tomi  tertii.  Adde 
Giornale  de' Letterati  d'Italia  tomo  XV. 
pag.  2.  Liber  de  Praescriptionibus  in 
Institutionibus  Theologicis  antiquorum 
Patrum  ( cujus  Collectionis  auctor  est 
Cardinalis  Tolomeus  )  sub  initium  tomi 
primi. 

TETERIUS,  presbyter  Ecclesoa  Altissio- 
dorensis  sec.  VI.  scripsit  Miracula  S.  Cyri 
et  S.Julittae  martyrum,  post  translatio- 
nem  in  Gallias  patrata,  quorum  mentio  fit 
Actis  Sanctorum  tom.  I.  Maii  p.  52.  et 
tom.  III.  Junii  p.  20.  Adde  Historiam 
Gailise  literariam  tom.  III.  p.  404. 

TEDRADIUS,  vide   Teridius. 

TEULFUS,  vide   Theulsus. 

TEUTCARlUSmonachus  S.Galli^  com- 
puto  Ecclesiastico  MS.  in  Bibl.  Vaticana. 
Montfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  58. 

TEUZO,  Florentinus,  monachus  ordinis 
S.  Benedicti  inter  Vallumbrosanos,  post 
Abbas  mon.  S.  Pauli  Radiolensis  in  dioe- 
cesiFsesulana,  di  Raggiolo,  obiita.  1095.  7 
Aug.  scripsit  Commentarium  in  Regulam 
S.  Benedicti,  cum  prsefixa  Epistola  ad 
Odelricuui  Episcopum.  In  bibliotheca  Be- 
nedictinor.  Florentise  invenit  Jo.  Mabil- 
lonius,  prout  ipse  testatur  in  Itinere  Ita- 
lico  pag.  169.  Scripsit  item  Vitam  S.  Jo. 
Gualberti,  ord.  Vallis  umbrosae  funda- 
toris,  Magistri  sui,  qutB  MS.  superest. 
Julius  Niger  de  Scriptoribus  Florentinis 
p.  510.  Venantii  Simii  Catal.  virurum 
illustrium  Vallis  umbroste  p.  487.  288. 


LIANVS  515 

THADDAEUS  Dini,  Florentinus,  ord. 
Prsedicatorum  circa  a.  1359.  scripsit  Ser- 
mones  bene  multos.  Jac.  Quetif.  de  Scrip- 
toribus  ord.  Pnedicatorum  tom.  I.  p.  647. 
Pocciantius  p.  163.  Julius   Niger  p.  507. 

THADDAEUS,Fiorentinus,Philosophus 
et  Medicus  in  AcademiaBononiensi,  scrip- 
sit.  in  Aphorisrnos  Hippocratis,  nec  non 
in  alia  ejusdem,  et  Joannitii  Isagogarum 
Libellum ,  quse  conjunctim  prodierunt, 
Venet.  1527.  fol.  in  artem  parvam  Ga- 
leni,  Neap.  1522.  fol.  tle  conservanda  sani- 
tate,  Consilia  varia  Obiit  Bon.  a.  1303. 
Poccianti  Catal.  Scriptorum  Florentino- 
rum  pag.  162.  Julius  Niger  p.  508.  de 
ipso  hsec  notavit  Symphorianus  Champe- 
rius  de  script.  Medicis :  Cum  a  Princi- 
pibus  Italiae  vocabatur,  quinquaginta  au- 
rei  in  mercedem  diurnam  pacisci  consve- 
verat.  Ab  Honorio  summo  Pontifice  se- 
mel  vocatus  non  prius  adire  voluit,  qua/m 
centum  atireos  sibi  in  diem  statutos  in- 
tellexit.  Unde  liberatus  Pontifex  decem 
millia  aureorum  illi  condonavit.  Adde 
Merklini  Lindenium  renovatum  p.  991. 
Trithemium  de  script.  Eccles  c.  403. 

*  Quamquam  vera  sunt ,  quse  Biblio- 
thecarius  noster  asserit  de  Thaddeo,  ju- 
vat  tamen  illa  de  antiquiori  testimonio 
asserere.  Ita  enim  scribit  Aurelius  Mar- 
toranensis  Episcopus  in  oratione  sua  fu- 
nebri  pro  Laurentio  Medice  Neapoli  ha- 
bita.  Thaddeus  ob  raram  in  medicis 
experientiam  velut  alter  Esculapius 
quinquaginta  aureos  diurnam  mercedem 
pacisci  solitus ;  ab  Honorio  Pontifl.ee 
aegrotante  centenos  in  diem,  et  hoc  am- 
plius  restituta  illi  valetudine  decem  millia 
dono  consecutus  est,  Huius  sunt  Hippo- 
cratis  aphorismi  et  Praenostica  et  Ga- 
leni  Microtegni,  lucius  de  servanda  Sa- 
nitate  liber,  et  ad  varias  utilitates  multa 
consilia  mortalibus  opitulantur. 

(320)  Aptius  quam  Martoranen.  Episcopi, 
uti  priuuevofonte.Philippi  Villauioperis, 
Italice  Ven.  an.  1747.  (Latine  vero  Flo- 
rentise  an.  1847)  vulgati ;  Thaddaei  facta 
verbis  describi  poterant.  Iu  calce  autem 
libri  cui  tit.  Benedicti  de  Nursia  op.  ad 
sanitatis  observationem  Bononire  1477.  4. 


516  THADD 

ub  Audifredo  in  suo  Edit.  Italicar.  Spe- 

cimine    p.    36.    notato,    Thaddsei  opu- 

Bculum,  VII.  comprehensum  chartis,  De 

regimine  sanitaiis  secundnm  IV.  partes 

anni  legi  datur;  culus   versio,   cui   tit. 

T rattatelloper  consercarc  la  Sanitd,  testo 

inedito  del  buon  secolo  della  lingua  To- 

scana.  Faeuza  1851.  8.  Cl.  Francisci  Eq. 

Zambrini  cura,  iu  lucem  prodiit. 

THADDAEUS,  Abbas  Scotorum  Ratispo- 

.:.  1457.  exoerpsit  qiuedam  de  Chro- 

,tis  Scotorum  ad  petitionem 

Conradi  Pwepositi  in  Illuiinster,  qme  ex- 

stant  apud  Canisium  Lect.  Ant.  tom.  IV. 

52.  Basnagius  vero  in   observatione 

prsevia  memorat,  Jo.    Cuspiuianum  ejus 

opera  uti  solitum  in    elucubraudo    opere 

de  Romanis  Imperatoribus. 

THADDAEUS  a  Roma, c&rmine  descrip- 
sit  belluui  Friderici  I.  Imp.  adversus Me- 
diolanenses,  cui  intefuit.  Reiuesius  Epist. 
79.  ad  Daumium. 

THADDAEUS,  Notarius  Vicentinus,cu- 
jus  Versus  rhyihmic i de Eccelino Romano et 
Alberico,  a  Felice  Osio  editi  sunt  cum  Alb. 
tfussato  pa^r.  32.  et  postea  tomo  VI. 
Tbesauri  Italia.'. 

THADDAEUS  Vrbevetanus,  Hetruscus, 
Ord.  Prsedicatorum  circa  annum  1470. 
scripsit  CoiJiment.  in  Aiujustinum  de  Civi- 
tate  Dei.  Idem  Quetif  I.  c.  847.  Altamura 
pag-   196.  520. 

THALASSIUS,  Africauus  dictus  Hu- 
■Jtilis  Momchus,  scripsit  ad  Paulum  pre- 
Bbyterum  de  sincera  charitate  ac  vera 
continentia,  nec  non  de  regimine  mentis 
Hecatontades  quatuor.  Augustie  Vindel. 
1520.  Basil.  1551.  nec  non  iu  Biblio- 
thecis  Patrum,  Micropresbytico,  Ortho- 
doxographis  Heroldi  et  Gryna3i. 

THEBALDUS  Cortellerius,  cujus  Auna- 
les  reruin  gestarum  Marchiae  Trevisi- 
nae  et  de  FamiHis  illustribus  Patacinis 
voA  M8S.  in  liibl.  Ambrosiana  Medio- 
lanensi.  Vide  Bern.  de  Montfaucou  Bibl. 
Bibliothecarum  MSS.  pag-.  524. 

THEBALDl  9  A'//^?^^jw,v.infraTHEO- 
BALDl  S. 

THBBITES  Astrologus  et  Mathemati- 
Chorath,  Bx-Jud»us,  quem  alii 


AEUS 

Hispanum,  alii  Anglum  credunt.  Vixit 
a.  1190.  et  scripsisse  dicitur  de  signifi- 
catiouibus  Planetarum,  de  capite  et  cauda 
Draconis,  de  motu  octavae  Spherae,  De- 
monstrationes  in  Almagestum,  Additiones 
in  Sphaerica  Menelai,  de  dijfinitionibus , 
de  imaginationibus,  de  Magia  naturali. 
HfflC  Bakeus  Centur.  XII.  2. 

THEGANUS,  Treverensis  EcclesiseCho- 
repiscopus  sec.  IX.  scripsit  librum  de  ge- 
stis  Ludovici  Pii  usque  ad  annum  837.  vere 
magis,  ut  Mirseus  judicat,  (diffuse  ?)  quam 
erudite.  Editus  est  cum  aliis  Francicarum 
rerum  scriptoribus  a  Petro  Pithceo,  nec 
non  iu  Scriptoribus  rerum  Germ.  qui  Cul- 
pisii,  vel  etiam  Schilteri  nomen  prasferunt, 
pag.  69. 

Exemplum  multo  auctius  Pithoaano  ad- 
servat  Bibl.  Viudobonensis ,  teste  Lam- 
becio.  II.  p.  391. 

Scripsit  quoque  Epistolam  adHattonem 
prsesulem  Mog-untinum,  cum  ei  librum 
Alcuini  de  Trinitate  mitteret,  editam  in 
Collect.  amplissima  Edmudi  Martene  et 
Ursini  Durand  tom.  I.  pag\  84. 

Adde  Hist.  literaire  de  la  France  tom. 
V.  pag\  45. 

THELIAUS,  alias  Eliud,  Britannus , 
Episcopus  Laudavensis  circa  aunum  563. 
Conciones  ad  populum  scripsisse  dicitur. 
Lelandus  c.  30.  Balseus  Cent.  I.  58.  Pit- 
seus  cap.  51. 

THEOBALDUS^^cw*,  monachus  Car- 
tusianus  a.  1310.  scripsit  de  progressu 
Sauctorum  Patrum  et  de  vita  contempla- 
tiva.  Baheus  Centur.  V.  8.  Pitseus.  c.  467- 

THEOBALDUS  Auguilbertus,  Hibernus, 
Artium  et  Medicinre  Doctor,  scripsit  Men- 
sam  Philosophicam,  Paris.  1507  et  1517. 
8.  editam,  quam  quidam  prseter  rem  Mi- 
chaeli  Scoto  tribuunt.  Lepidam  ex  illa 
historiam  narrant  Menagiana  tom.  IV. 
pag\  50. 

THEOBALDUS  Cabilonensis  Episcopus, 
ab  anno  1261.  ad.  1264.  prius  Canonicus 
Trecensis,  reliquit  Sermones  varios,  quos 
monasterio  Firmitatis  super  Gronam  te- 
stamento  ligavit.  Vide  Ludovicum  Ja- 
cobum  de  claris  scriptoribus  Cabilonen- 
sibus  p.  8.  et  quos  ille  citat. 


THEOB 
THEOBALDUS  Episcopus  Eugubinus, 
a.  1163.  obiit  a  1171.  Scripsit  Vitam  S. 
Ubaldi  Episc  Eugubini,  cujus  originale 
Eugubii  iu  curia  adservatur.  Impressa 
vero  est  primo  a  Surio  d.  16  Maji,  dein 
Perusii  1623.  per  Carolum  Oliverium  , 
Vicentinum,  qure  editio  quia  optima  flde 
ad  exemplar  avthenticum  curata  fuerat, 
Vincentius  Armannus  eandem  denuo  col- 
latam  et  emendatam  parti  tertise  Epi- 
stolarum  suarum  inseruit.  Tandem  Da- 
niel  Papebrochius  eandem  cum  MSS.  Bel- 
gicis  collatam  edidit  in  Actis  Sauctorum 
tom.  III.  Maji  p.  630.  Adde  Rosini  Ly- 
ceum  Lateranense  pag.  177.  Ughelli  Ita- 
liam  sacram  tomo  I.  p.  638. 

(321)  S.  Ubaldi  Episcopi  Eugubini  et 
Can.  Regul.  Lateranensis  Vita  a  B.  TE- 
BALDO  Episcopo  eius  coaevo  et  succes- 
sore  descripta  ac  olim  ex  antiquis  exem- 
plaribus  excerpta  et  impressa;  denuo  in 
lucem  edita  per  Ubaldum  Marionum  Can. 
Reg.  Lateran.  Pistorii  ap.  Fortunatum 
1647.  4.  pagg.  20.  E  libro  Reformatio- 
num  annor.  1326.-27.  in  Pub.  Cancellaria 
civit  Eugubii  servato,  ibique  diligenter 
collata  ,  uti  cancellarlus  in  fine  fidem 
facit:  ideoque  non  reticeuda. 

THEOBALDUS.  de  Saxonia,  Ord.  Pra3- 
dicatorum,  Concilio  Constantiensi  inter- 
fuit,  et  a.  1416  Sermonem  ibidem  habuit. 
Quetif  tom.  I.  p.  757.  Scripsit  quoque 
libellum  hoc  tit. :  Talmut,  sive  Objectio- 
nes  contra  Judaeos,  cujus  notitiam  a  me 
primum  habuit  Wolfius  6  [XCiKapiryjq 
tom.  III.  Bibl.  Hebraicre  p.  1164.  ubi  par- 
ticulam  ipsi  ex  MS.  Stargardensi  mutilo 
submiseram.  Postea  ex  editione  autiqua 
exemplar  integrum  misi,  quod  tomo  IV. 
p.  556.  seqq.  insertum  est.  Posthsec  oc- 
currit  mihi  alla  editio  antiquis  literis 
Longobardicis,  sine  anui  etloci  mentione, 
in  4  foliis  octo  impressa  cujus  hic  est 
titulus :  Thalmut.  Objectiones  in  dicta 
Talmut  seductoris  Judeorum.  Opene 
pretium  est  varias  lectiones  illius  adno- 
tare. 

P.  556.  liu.  I.  doctrina)  add.Judaeo- 
rum.  1.  2.  Et  )  prout.  1.  9.  Contra  )  hic 
ponitur    reXtla  sty/jiy.   1.    10.    Legittcr) 


ALDUS  517 

add.  et.  1.  13.  respondet)  respondit.  1.  ult, 
hoc  determinant)  hoc  determinat  Rabbi 
Moyses  et  dicit. 

P.  557.  1.  7.  per  Esa.  dicit  )  per 
Malachiam  dicit  ca.  iij.  1.  13.  Auen  ) 
Amen.  1.  18.  yascet)  pascit.  1.  26.  Cur- 
rus  )  add.  Dei  1.  29.  Rabbi  Saul  Naa- 
man)  Rabbi  Saul  ad  Naaman\.  30.  de- 
serlionis  a  tempore  desertionis  templi: 
forte  ponendum  est,  destructionis. 

P.  558.  1.  3.  Illis  )  Illos.  I.  7.  lacta- 
verunt )  -  -  rint.  1.  9.  delectationes  )  -  - 
nis.  1.  12.  therisasim  )  add.  id  est.  1.  19. 
israhel  vitae  )  vitae  israel.  1.  22.  ergo  ) 
illud  posterius  deest.  1.  23.  veniam  )  et 
veniam.  1.  24.  venia  )  add.  ergo  peccat. 
1.  26.  qui )  add.  hoc.  verbo )  adde  Ieremiae. 
Dereliqui  )  Reliqui.  1.  30.  Divisi)  Dimisi. 
1.  35.  ruinas  )    rimas.  1.  32.   nessubor  ) 

nebussor. 

P.  559.  1.  6.  eis  )  hij.  1.  7.    etiam  ) 

enim.  1.  27.  et  )  posterius   deest.    1.   31. 

sapientibus  )  add.   est:  tibi )   ter.   1.    28. 

asserunt )  Ita  legitur  :  afferunt,  maledi- 

cunt  Ministris  eccles. 

P.  560.  1-  2.  adimus  )  ad  minus.  1.  6. 

parum  )  parvum  gentis  )  add.  tuae  1.  8. 

constringatur  )  confringatur.   1.   25.   In 

Antiocho  liberati  sunt  )  hsec  omittuntur. 
P.  561.  1.  5.  Idem)  Idem.  1.  24.  cu- 

bitorum  )  add.  et   longitudo   Moysi  fuit 

etiam  decem  cubitorum.  1.26.  tales)  talos. 

Idem )  Item   de.  1.  36.  ceram )  add.  qui 

cum  jam. 

P.  562.  1.  7.  oleas  )  ollas.  1.  26.  hoc ) 

deest.  J.  27.  Si  est  )  lege  sic:  Si  est  de 

substantia  deitatis,  et  illa. 

P.  563.  1.  1.    Quot   autem    Psalmus 

dicit.  1.10.  detrimento)  determinatol.  14. 

numerantur  )  numerabuut.  1.  17.  possi- 

bile)  impossibile.    1.    21.    dicit)    dicunt. 

1.  28.  eclipsim  )  Codex  addit :  Si   dicit, 

quod  fuerit  in   coelo   aereo,   interroga, 

unde  causentur  fulgura  et  tonitrua,  iris 

et  nives.  1.  36.  ratione  )  Nonne. 

P.  564.  1.  5.  tamen  )  tautum.  1.  13. 

ante  )  add.  infusionem.  1.  22.  Intravit ) 

Juravit.  1.  24.   modum  )    nodum.   i.   25. 

diei  )  Dei.  1.  37.  contineant )  continet. 
P.  565.  1.  5.  ofertis  )  oferatis.  1.  51. 


•cv     add.  et    has   lachrimas  in 

,na    mare   stillare.  1.   23.    vagirc  ) 

rurige.  1.  27.  desolutionem  )  desolationem. 

1.  30.  ipse  )  deest.  1.  31.  in  potentia  )  ex 

impotentia.  1.  37.  id  est  )  quae  est. 

P.  566.  1.  5.  et  )  est.  1.  8.  Isaiam  | 

ohiam.  1.  25.  suie  )  add.  tv.nc  jura- 
,/ientv.m  illud  ipsum  aon  jv.raret.  Sin  av- 
tem,  tunc.  Et  )  add.  aon.  1.  22.  para- 
diso  )  add.  Et  adhvc  cicit.  ut  illi ;. pessimi 
,i(.  1.  27.  inimieo  )  incito.  1.  29. 
resistitit  )  restitit.  1  30.  <?.r//-tf  )  con- 
tra. 

V.  567.  1.  4.  Z>*«2fl  )  Zteo.  1.  19.  asi- 

Si/un.  1.  27.  spurius  )  add.  ^  quod 

sciret  omnem  scientiam,  et  qvod  fvisset. 

l.  30.  omnium  )  omni.  nigromantiae  )  -  - 

ticae.  1.  33.  peremerc)  perimere. 

P.  508.  1.    11.  plene)  pleni.    1.    14. 
quos )  qnas. 

THEI  >BALDUS  .s7(///^t'/;.y^,Gallus,  uou 

Aujjlus ,   circa   anuum   1240.    S.    R.   E. 

Presbyter  Cardinalis  S.    Sabinu^   dicitur 

j  Cent.  X.  00.  XIII.  85.   et   Pitseo 

.-.    113.  sed  dubitantc  Ciaconio  et  Bulajo. 

ttoUu  ejus  V.  cdidit  Dacherius  Spicil. 
tum  III.  n.  445.  in  quarum  initiis  se  Ma- 
gistriua  Oxenefordiae,et  Magistrum  Ca- 
dumensem  appellat.  Quiuta  ex  his  est 
ad  Uus«.elinum  Luinpendiensem  Clericum, 
quL-in  ^raviter,  aryuit  quod  rilios  sacer- 
dutum  ad  sacros  ordines  nou  esse  admit- 
tendos  asserebat.  Ea  lcgitur  quoque  in 
Bulffii  historia  UniversitatisParis.  tom.  I. 
p.  189.  quem  confer  p.  643.  644.  Scri- 
psisse  pra;terea  dicitur  Disputationes  ta- 
rias  et  Contra  errantes  in  Theologia. 
Librum  adcersus  quosdam,  qui  contra 
Ecclesiae  a  Christo  datam  Petro  et  ejtis 
successortbv.s  curam.  temere  conciona- 
bantur,  teste  Lud.  Jacobo  a  S.  Carolo 
liibl.  Pontihciap.  441.  et  Olduino  in  Athc- 
08)0  Komano  pag.  624. 

THBOBALDUS    Yereducius ,  Assisien- 

Ord.  liinornm,  pu>teaEpiscopusTer- 
racinensis  et  Stabiensis,  demum  a.  1309. 
Bdidit  Uistoriam  Indulgcn- 
tiae  s.  Mariat  Angelorum  prope  Assisium 
Waddingi  Annales  'trd.  Min.  tom.  I.  p. 
9\.  Jacobilli   Bibl.    Dmbri»   pag.   257. 


THEOBALDUS 

Hippolyti  Marraccii  Bibl.  Mariana  tom.  II. 
pag-.  386. 

THEOBALDUS,  nescio  quis ,  cui  Vita 
S.  WiUelmi  Pictavorum  Comitis  adscri- 
bitur  :  in  tribus  Codicibus  Vaticanis  ille 
Willelmus  Aquitaniae  Dux  dicitur.  Bern. 
de  Montfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  43.  74. 
76.  Dux  absolute,  in  Codice  monast.  Lo- 
bieusis,  Val.  Andreas  Bibl.  Belgica  MSS. 
I.  p.  304.  Quamvis,  judice  Mabillonio  in 
Itinere  Italico  p.  53.  uomen  Theobaldi 
recens  additamentum  est.  Est  potius 
Vita  S.  Guilielmi  Magni  Eremitae  in  Sia- 
bulo-Rodis  in  Etruria,  qui  ex  Comitibus 
illis  descenderat ,  extat  autem  in  Actis 
Sanctorum  tom.  II.  Februarii  p.  450.  et 
apud  Surium  d.  10  Febr. 

THEOBALDUS  monachus,  scripsit  ad 
Sigerum  Prrepositum  Lirensem  ih  Bra- 
bantia,  Vitam  S.  Gummari,  patroni  Li- 
rani.  Extat  apud  Surium  d.  11  Octobr. 
sed  Prologo  truuca,  qui  legitur  in  Rubra 
valle  juxta  Bruxellam.  Hsec  Val  Andreas 
in  Bibl.  Belgica  p.  822. 

THEOBALDUS  Episcopus  incertus,  cu- 
jus  Physiologum  cle  naturis  XII.  anima- 
lium.  4.  sine  anno  et  loco  editum  me- 
morat  Hockerus  in  Bibl.  Heilsbrunnensi 
pag.  274. 

*  Idem  opusculum  metrice  scriptum 
extat  in  MS.  Codice  Mellicensi,  ut  disco 
ex  historia  eiusdem  Bibliothecas  edita 
Vieuine.  In  Biblioth.Riccardianaextat  Co- 
dex  inscriptus:  Thebaldus  Phisiologus  de 
natura  animalium  cum  allegoria  ad  Chri- 
stum.  Vide  Lami  in  Catalogo  eiusd.  Bi- 
bliotheca). 

THEOBALDUS,  monachus  ccenobii  Be- 
zensis  vel  Besuensis,  in  Burgundia  vixit 
a.  1126.  scripsit  autem  Acta  ,  Transla- 
iiones  et  miracula  S.  Prudentii  mar- 
tyris,  libris  IV.  edita  in  Labbei  Biblioth. 
MSS.  tum.  II.  p.  605.  Nomen  suum  ge- 
mina  Acrostichide  sub  finem  libri  IV. 
aperuit,  aitatem  vero,cum  initio  libri  IV. 
memiuit  Ansirici ,  Archiep.  Chrysopoli- 
tani,  qui  a.  1136.  obiit.  Adde  Oudinum 
tom.  II.  p.  1004. 

THEODATUS  Frithona ,  apud  Anglos 
Westsaxonas  nobili  genere    natus ,    pri- 


THEODEMARUS 


519 


mus  post  Italos  Arcliiepiscopus  Cantua- 
riensis  ex  gente  Anglorum  circa  annum 
664.  Merainerunt  ejus  Beda  Venerabilis, 
Wilhelmus  Malmeshuriensls  ,  et  Gerva- 
sius  Doroherniensis.  Scripsisse  dicitur  de 
sitis  praedecessoribus  Archiepiscopis  Can- 
tuariensibus.  Vixit  a.  C.  664.  Lelandus 
cap.  55.  Balseus  Centur.  X.  11  Pitseus 
cap.  74. 

THEODEMARUS  Abbas  CasinenSis  , 
seculo  IX.  Epistola  ejus  ad  Carolum  M. 
exstat  iu  Petri  Diaconi  Chronico  Casi- 
nensi  I.  12.  quam  suspectam  hahet  Me- 
nardus  in  Martyrologio  Beuedictino  ,  et 
Car.  le  Cointe  ad  annum  789.  n.  137. 
seqq.  vindicant  vero  Angelus  de  Nuce  , 
editor  Chronici  laudati ,  et  Jo.  Mabillo- 
nius  prsefat.  ad  Seculum  IV.  Benedict. 
part.  I.  p.  60.  seqq. 

THEODEMIRUS,  amicus  Claudii  Epi- 
scopi  Taurinensis ,  seculo  IX.  qui  eum 
primo  adhortatus  fuerat,  ut  qusedam  con- 
scriberet,  postea  quum  de  immaginihus 
perperam  sentire  coepisset ,  ad  ipsum 
amice  et  graviter  scripsit ,  sententiam 
ejus  refutans,  sed  omnia  illius  perierunt. 
Histoire  literaire  de  la  France  tom.  IV. 
p.  490.  le  Cointe  ad  annum  828. 

*  Scriptorem  hunc  Monachum  et  Ah- 
batem  extitisse  compertum  est.  Eius  epi- 
stola  ad  Claudium  Taurinensem,  quse  in 
MS.  Codice  Pistoriensi  prsecedit  commen- 
tarium  seu  qusestiones  eiusdem  Claudii 
in  Libros  Regum.  Liber  iste  Claudii  non- 
dum  in  lucem  productus  servatur  in  MS. 
Codice  hsedino  Biblioth.  Canonicor.  Maior. 
Ecclesise  Pistoriensis.  Epistolam  vero  ex 
hoc  ipso  codice  evulgavit  nuper  in  sua 
Bibl.  Pistoriensi  V.  cl.  ac  de  literis  de- 
que  me  ipso  egregie  meritus  P.  Franci- 
scus  A.  Zacharia  S.  Jesu  ornamentum. 
Opusculum  vero  Claudii  iutegrum  pro- 
pediem  evulgandum  speramus  a  viro 
doctissimo  P.  Jo.  Chrysost.  Trombelli  Abb. 
S.  Salvatoris  Bononise,  viro  eruendis  ve- 
tustis  codicibus  nato,  cuius  coeptis  tota 
applaudit  Italia. 

TIIEODERICUS  S.  Albani  monachus 
apud  Moguntiam,  Ord.  S.  Benedicti,  scri- 
psit  ad  Ricardum    Fuldcnsem    Abbatem 


de  vita  et  miraculis  S.  Benedicti ,  de 
translatione  ejusdem  in  Galliam,  et  Ser- 
mones  in  honorem  Sanctorum.  Addit  au- 
tem  Eisingreinius,  ab  eodem  Theoderico 
scripta  esse  Commentaria  in  Canticum 
Canticorum,  et  in  D.  Joannis  JBvangeliitm: 
successiones  item  Moguntinorum  Ponti- 
Jicum  accurate  fuisse  descriptas  ,  rerum 
gestarum  ac  temporum  notatione  insigni- 
tas.  Cum  vero  alii  scribant  eum  vixisse 
anno  1440.  forte  in  Eisingreinii  nume- 
rum  error  irrepsit,  quo  indicatur  eum 
floruisse  a.  985.  Hsec  Possevinus  tomo  II. 
Apparatus  p.  455.  Eadem  pagina  Vita 
et  translatio  S.  Benedicti  Theoderico 
cuidam  monacho  Hirsfeldensi  tribuuntur, 
qui  a.  1042.  vixerit. 

THEODERICUS  de  Apoldia,  vel  quod 
idem  est,  de  Thuringia,  (nam  Apoldia  (a) 
Thuringise  est  oppidum  non  procul  a 
Jena  situra)  circiter  a.  1229.  natus,  anno 
letatis  XVIII.  coeuobiticam  vitam  secta- 
tus  est,  Ordini  fratrum  Prsedicatorum  iu 
conventuErfordiensi  adscriptus.  Cum  jam 
senectutem  attigisset ,  sexagenarius  Vi- 
tam  S.  Elisabethae,  quse  Andrese,  Regis 
Hungarise  filia,  et  Ludovici ,  Thuringice 
LandgTavii,  conjux  fuit,  conscripsit.  Va- 
ria  ad  eam  rem  undequaque  collegerat 
ab  ancillis  Elisabetse  relicta,  Conradi  de 
Martburg  Epistolam,  conciones  Monacho- 
rum  aliquot,  denique  rumores  per  vulgus 
sparsos.  Facili  methodo  illud  opusculum 
perfecerat ,  quippe  aliquando  verba  ipsa 
describebat,  ut  specimen  videre  possis  in 
Historia  Landgraviorum  Thuringise.  Nec 
ipse  diffitetur  hanc  viam  tenuisse.  Hsec 
Jac.  Basnagius  in  observatione  praevia 
ad  hanc  vitam  ,  quse  edita  est  a  Surio 
d.  10.  Nov.  Canisio  Lect.  Ant.  edit.  prior. 
tom.  V.  p.  143.  posterioris  tom.  IV.  p. 
113.  Qusedam  hujus  Theoderici  ex  duo- 
bus  Codicibus  Bibliothecie  Jeuensis  sup- 
plevit  Burc.    Gothelf   Struvius    in   .-U-tis 

(a)  Habuimus  olim  in  Thuringia  Yicedo- 
miuos  de  Apoldia,  ex  quorum  nobili  fami- 
lia  hunc  Theodericum  prognatum  fuisse  , 
aliunde  sibi  constare  ait  Val.  Ferd.  de 
Gudenus  in  Sylloge  Diplomatum  tom.  I. 
pag.  350. 


1 
Utterariis  tomo  U.  fasciculo  i.  Bxtat  quo- 
qaQ  Codes  ms.  saf  locuples  HeUsbrunnae 
ln  Franconia,  teste  Bockero  in  Catalogo 
Bibliofhecs  Uliua  raonasterii   pag.    122. 

psit  prsaterea  Vitam  S.  Dominici, 
quam  poal  a.  L285.  colUgere  eo?pit ,  et 
demum  a.  1292.  ad  Bnem  perduxit.  Eam 
iii  Codice  membranaceo  Bcriptam  habuii 
et  memoral  Benschenius  m  Actis  SS. 
tom.  I.  Martii  p.  656.  edidit  nuoque,  sed 
stilo  suo  ubique  interpolatam  ,  Surius 
,1.  :>.  Augusti,  et  nonnisi  fragmenta  qu83- 
dam  Ubri  VII.  et  VIII.  adfert.  Integram 

,.\  Codice  Francofurtensi  et  Ultra- 
jectino  edidit  Guilielmus  Cuperus  in  Actis 
Sanctorum  tora.  I.  Augusti  p.  562.  cujus 
adde  quoque  Commentarium  pnevium  p. 
861.  370.  371.  Fidem  ejas  rariis  argu- 
mentis  in  dubium  vocat  1'hileleutherus 
Belvetius  de  miraculis,  quse  Dominico  et 
aliis  adscribuntur  (Duaci  1~34.  8.)  pag. 

seqq. 

Jac.  Ouetif.  de  ScriptoribusOrd.Prae- 
dicatorum  tom.  I.  pag.  413.  Theoderi- 
rum  Thuringum  et  p.  453.  Theod.  de 
Apoldia  taraquam  diversos  exliibet,  ipse 
tamen  p.  414.  dubitationem  suam  pro- 
fert,  annon  unus  et  idem  esse  potuerit. 

revera  unus  est  Theodericus  ,  id 
quod  tempus  et  circumstantite  reliqmu 
satis  osteuduut.  Illud  adhuc  moneo,  Que- 
tiftum  p.  15:3.  cum  Apoldae  nomen  me- 
morat  adjicere  vocem  Wilani,  qua3  plane 
nullum  sensum  habet ,  et  expung-enda 
eet.  Sic  quoque  Oudiuus  tomo  III.  p.  G03. 
libros  Theoderici  de  Vriberg  huic  nostro 
triboit,  tractatum  de  Iride  et  Calenda- 

c  metricvm,  quaa  duo  sunt  in  Bibl. 
PauUina  Lipsiensi.  Dispici  autem  posset 

:dtero   tractatu   de   beatifica   visione 

per  essentiani,  qui  Theoderico  Teutonico 

■  ■•um  adscribitur. 

THEODBBICUS  Bernensis,  Ord.  Prce- 

monstrateasis   ln  monasterio    BernsB  ad 

tm,  a.  1160.  scripsit  Ifomilias  et  Ili- 

-  .   rtius  AthenisBelgicis  p.  685. 

THBODEBK  I  3  Burgognonue ,   patria 

Luceneis  Ord.  Prssdicatorum ,  Bpiscopus 

obiit  a.   1298.  cetatis  03.  Ei 

libros  trcs  Chirurgiae  tribuunt,  Venet. 


rHEODEBICl  S 

1499.  1513.  et  1519.  impressos,  sed  qui 
potius  ad  Theoderieum  Catalaiuim,  ejus- 
dem  ordinis ,  pertinent.  Is  autem  libros 
suos  ling-ua  patria  couscripsit ,  unde  ad 
nos  non  pertinet.  Vide  Jac.  Quetif  de  Scri- 
jitoribus  Ord.  Pnedicatorum  tom.  I.  p.  354. 
355.  Ejus  Mulomedicina  sive  Chirurgia 
Equorum  latine  MS.  adest  in  Bibl.  Va- 
ticana  et  Tauriuensi.  Bern.  de  Montfau- 
con  Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  23.  1402.  Adde 
Lindenium  renovatum  pag.  993. 

*  Liber  huius  Chirurgia  equorum  ex- 
tare  quidem  potest  in  Biblioth.  Vaticana, 
a  Taurinensi  vero  abest,  cum  nullibi  le- 
gatur  iu  Catalogo  eiusd.  Bibliotheciu  per 
hos  annos  vulgato. 

THEODEBICUS  Burgsdorfius  ,  aliis 
Buxdorf,  Eques  Silesius,  Juriura  Doctor, 
Professor  Lipsiensis,  a.  1439.  ibidem  Re- 
ctor ,  a.  14G3.  Episcopus  Numburgensis 
obiit  a.  1466.  Scripsit  Orationes  Scho- 
lasticas ,  Commentarios  in  Jura  muni- 
cipalia ,  Additiones  in  Speculum  Saxo- 
nicum  ,  Repertorium  Speculi  Saxonici, 
qme  scripta  aliquoties  typis  antiquis  im- 
pressa  sunt.  Conciliorum  quoque  Volumen 
ingens  collegit.  Confer  Centuriam  Made- 
rianam  c.  21.  Hanckium  de  Silesiis  in- 
digenis  Eruditis  p.  150.  Sagittarii  hi- 
storiara  Episcopatus  Numburgeusis  §.  38. 

THEODERICVS  ab  Homborch ,  Abbas 
Bursfeldcnsis  ab  anno  1469-1487.  Scri- 
psit  librum  de  religione  claustralium  et 
exercitio  novitiorum,  quem  Jo.  Trithemio 
perficiendum  dedit  ,  sub  cujus  nomine 
adest  in  Bibl.  Domini  de  Vauclerc  prope 
Laodunum,  test  Bern.  de  MontfauconBibl. 
Bibl.  MSS.  pag.  1301.  Adde  Leuckfeldii 
Antiquitates  Bursfeldenses  pag.  24.  25. 

THEODEBICUS,  Cassinensis  monachus 
seculo  XI.  scripsit  Vitam  S.  Firmani,  et 
hymnum  in  laudem  S.  Mauri.  Petrus 
Diaconus  in  Catalogo  Virorum  illustrium 
Cassinensium  c.  16. 

*  Vitam  S.  Firmani  ab  hoc  Theoderico 
descriptam  latine  cum  Italica  versione 
excusam  habeinus  tipis  Tarvisinis  seu 
potius  Lucensibus  sulj  mentito  Tarvisii 
nomine  an.  1727.  Ex  hac  vero  discimus 
esrregie  dccipi  Vo.s.sium  de  Ilistorici.s  La 


THEODERICUS 


521 


tiuis,  qui  Firmanuui  hunc  cum  Firmiuo 
Ambianensi  Episcopo  confudit:  cum  mo- 
nachus  iste  heremiticam  vitam  perpetuo 
egerit.  Editionem  et  versionem  curavit, 
deditque  suppresso  tamen  nomine  vir 
doctissimus  P.  Hieron.  Lagomarsini  S.  J. 

THEODERICUS  Delphius,  a  patria  Del- 
phis  Belgicis  ,  Ord.  Priedicatorum  Colo- 
nise,  Theologise  Magister,  ibique  et  Er- 
fordise  Studii  Regens,  circa  annum  140Q. 
Scripsit  Speculum  ftdei  christianae.  Jac. 
Quetif  de  Scriptoribus  Ord.  Prsedicato- 
rum  tom.  I.  p.  749. 

THEODERICUS,  monachus  Dunelmen- 
sis  in  Anglia,  familiaris  et  Confessiona- 
rius  Marise,  Reginse  Scotise,  quse  a.  1093. 
obiit,  scripsit  Viiam  illius  Reginae,  quse 
habetur  in  Actis  Sanctorum  tom.  II.  Ju- 
nii  p.  328.  Sunt,  qui  illarn  Turgoto  tri- 
buant,  de  quo  inferius,  sed  is,  teste  He- 
ctore  Boethio,  scripsit  hanc  Vitam  ser- 
mone  patrio,  non  Latino. 

THEODERICUS,  monachus  Floriacen- 
sis,  circa  a.  Scripsit  Librum  de  illa- 
tione  redituqite  corporis  S.  Benedicti 
Aurelianis  ad  Floriacum ,  quem  edidit 
Jo.  a  Bosco  in  Bibl.  tom.  I.  p.  219. 

THEODERICUS  de  Friburgo,  a  patria 
Brisgoise  urbe  nomen  habens ,  a  Dres- 
sero  quoque  Thamninus  dicitur,  Theo- 
logise  Magister  Parisiensis  fuit  circa  an- 
num  1310.  Scripsit  de  origine  rerum 
praedicabilium,  de  tempore,  de  iride,  de 
mensuris  rerum,  de  corpore  Christi  sub 
Sacramento,  de  corpore  Christi  mortuo, 
de  entium  communitate,  de  tribus  dijji- 
cilibus,  de  entium  quidditate ,  de  gene- 
ratione  lucis ,  de  visione  beatiflca  etc. 
Altamura  Bibl.  Domin.  p.  46.  Jac.  Quetif 
de  Scriptoribus  Ord.  Praedicatorum  tom.  I. 
p.  510.  qui  eundem  p.  731.  sub  nomine 
Thomae  Teutonis  profert.  Theodorus  de 
Utiburgo  perperam  vocatur  in  Codice  Va- 
ticano  ,  qui  opera  illius  continet.  Bern. 
de  Montfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS.    p.  106. 

THEODERICUS  Gresemtmdus  vel  Gres- 
munt,  de  Meschede,  Artiurn  et  Medicinte 
Doctor  Moguntke,  scripsit  Tractatum  de 
regimine  sanitatis  tempore  pcstilentialJ. 
Trithemius  de  script.   Eceles.  c.  832. 


Filium  habuit  cognomiuem,  quique 
propterea  ab  alii.s  junior  dicitur,  patria 
Spirensem,  ut  in  titulo  Carmiuis  de  vio- 
lata  Cruce  dicitur,  quamvis  alii  Moguu- 
tinum  dicant.  Quindecim  aunos  natus 
admirandum  ingenium  et  eruditionem 
plane  singularem  ostendit,  sic  ut  pares 
suse  setatis  habuerit  paucos  aut  nulios. 
Ejus  Lucubratiunculae  sice  Apologiae 
septem  artium  liberalium  Dialogus  pro- 
diit  Moguntiai  per  Petrum  Friedberg , 
1494.  4.  Daventr.  1497.  4.  Lips.  1505.  4. 
Carmen  de  historia  violatae  Crucis,  Ar- 
gent.  1514.  4.  Memorantur  etiam  Car- 
men  pro  purissima  conceptione  semper 
Virginis  Dei  genitricis  Mariae,  Oratio- 
nes  et  Epistolae.  Tritbemius  1.  c.  Hip- 
polyti  Marraccii  Bibl.  Mariaua  tomo  II. 
p.  387.  Possevinus  tomo  II.  Apparatus 
pag.  455. 

THEODERICUS  de  Herxen,  Germanus, 
Ord.  Fratrum  Clericorum  in  communi 
viventium  Visitator ,  scripsit  in  Psalte- 
rium  totum,  in  Orationem  Dominicam, 
in  salutationem  Angelicam,  de  moriendi 
desiderio.  Vivebat  a.  1476.  Ewercitmm 
Dominicae  passionis ,  prodiit  1492.  8.  sine 
mentione  loci.  Maittaire  tom.  1.  p.  550. 
Trithemius  de  script.  Eccles.  c.  857.  Pos- 
sevinus  tomo  II.  Apparatus  p.  455.  Hip- 
pol.  Marraccii  Bibl.  Mariana  tomo  II. 
pag.  387. 

THEODERICUS,  Hirsfeldensis  moua- 
chus,  scriptor  Vitae  S.  Benedicti,  vixit 
a.  1042.  du  Fresne  in  Syllabo  Auctorum, 
qui  Glossario  prsefixus  est. 

THEODERICUS  ab  Homborch,  vide  su- 
pra   Theodericus  Bursfeldensis. 

THEODERICUS  Kerberus,  Magdebur- 
gensis  monachus,  scripsit  Epistolas  con- 
tra  Petrum  Wigmaunum  Vratislavien- 
sem  ,  quibus  eum  de  nonnullis  laudat , 
de  furore  autem  iracundice  atque  invidiffi 
arguit.  Htec  Possevinus  tom.  II.  Appa- 
ratus  pag.  455. 

THEODERICUS  Langen ,'  vel  Longus. 
Vide  supra  T.  IV.  p.  526. 

THEODERICUS  a  Legdis,  supra  t.  IV. 
p.  537.  Egmoudensium   rerum    scriptor. 

TIIEODERICLS    Locrius    a    Stratis. 

217 


monachus  Carthusianus  Coloniensis ,  et 
Vicarias  ,  scripsit  Yitam  Dion//sii  Car- 
thusi.idi.  guffl  Coloniee  n.  1532.  primum 
edita,  post  in  Actis  SS.  Martii  tom.  II. 
pag.  247.  rursum  repetita  est. 

THEODEBICUS  Monachus  S.Multhiae 

prope    Treverim ,   Ord.    S.   Beuedieti  a. 

looo.   scripsit    dc    inrentione   S.    Celsi 

et  Confessoris,  apud  Surium  23 

et  lq  Actis   Sanctorum   tomo   III. 

Febr.  p.  396.  de  miraculis  ejusdem ,  et 

t  de  Sanctis:   item    Historiam 

■  :m.  quam  memorat  Trithemius 

principio  Chronici  Hirsaugensis :  quam- 

quam   ia   Catalogo   virorum    illustrium 

aanise  inter  eius  Scripta  Anuales  Tre- 

-   -   nou   Dumerat.   Adde   Oudinum 

tomo  II.  p.  "726.  cpai  pro  more  multa  iu- 

fercit,  ad  rem  uon  pertinentia,  ut  tan- 

tum  volumiua  magna  constiparet. 

Idem  forte  est  Auctor  Yitae  S.  Hil- 
degardis,  primum  iu  Operibus  Hildegar- 
dis ,  Colon.  15GG.  post  a  Surio  d.  17. 
Sept.  editffi  :  is  autem  illum  Abbatem 
Benedictiuum  vooat,  qui  a.  1200.  clarue- 
rit.  Adde  Oudiuum  tomo  II.  p.  1695. 

THEODERICUS  deMonastcrio,  S.Theo- 

logise  Professor  iu  Academia  Coloniensi, 

\i.\it  seculo  XV.  scripsit   de  Vitio  pro- 

prietatis  a  1  sanctimoniales  conventus  S. 

Aegidii  Monasteriensis  MS.  est  in  Bibl. 

S.  Martini  Tornacenais,  teste  Aut.  San- 

dero  Bibl.  Beigica  mauuscripta  I.  p.  135. 

Fuit  ltem  apud  Cornelium  Dieimannum 

Ord.  Eremitarum   S.  Augustiui:  ibid.  p. 

295.  Sermo  de  necessaria  morwn  in  Ec- 

clcsiasticis  reformatione  inConcilioCon- 

stautiensi  a.  1415.  habitus  editus  est  ab 

Qerm.  von  der  Hardt  in  Hist.   literaria 

Beformationis  part.  III.  pag.  45.  Excerpta 

alterius  a.  1116.  habiti ,   ibidem  p.   58. 

alia  duo  apud  Eundem  in  prsBfatione  ad 

Acta   Concilii    Constantiensis    tomo    V. 

22.  23. 

THEODERICUS,  monachus  Nidrosien- 

jjia,  vixit  circa  annum  1160. 

igustino   Archiepiscopo  Nidrosiensi 

viventi  dedicavit  HUtoriam  de  re- 

•jibus  NorwagicU.  Eam  e  MS.  Lubecensi 

I    J  ■    Kirchmannua  .    e1    annot- 


rHEODERICI  s 


tionibus  quibusdam  illustravit,  in  lucem 
vero  edidit  Bern.  Casp.  Kirchmannus, 
J.  U  D.  nepos  illius,  et  cum  Anouymo 
de  profectione  in  terram  Sanctam  edi- 
dit  Amstelodami  apud  Jansonio-Wajsber- 
g-ios  1684.  8.  Oudinus  libellum  non  vi- 
dit,  quamvis  de  iilo  qusedam  proferat. 

TEHODERICUS  de   Niem,  vide  supra 

THEODERICUS  de  Osemlruch  ,  ( non 
Obsembruch )  a  patria  urbe  scil.  Osna- 
brug-a,  sic  dictus,  monachus  Ord.  Mino- 
rum,  floruit  a.  1498.  Scripsit  de  passione 
Domini,  Manuale  simplicium,  *  de  exer- 
citio  interiori  et  Librum  precationum. 
Waddingus  de  scriptoribus  Ord.  Mino- 
rum  p.  321.  Willot  Athence  sodalitii 
Franciscani  pag\  331.  Trithemius  script. 
Eccles.  c.  950. 

THEODERICUS  Paderbomensis  Cano- 
nicus  circa  annum  1079.  scripsit  Com- 
mcntationem  in  Orationem  Dominicam, 
et  quidem,  ut  titulus  Codicis  Claustro- 
Neoburgensis  habet,  ob  memoriam  Im- 
mabi  Venerabilis  Episcopi,  qui  ab  auno 
1052.  ad  1079.  sedi  Paderbornensi  prre- 
fuit.  Editum  opusculum  a  Beru.  Pez. 
Thes.  noviss.  Anecdotorum  tom.  II.  part. 
1.  p.  57. 

THEODERICUS  Pauli  ,  Gorcomiensis, 
scriptor  seculi  XV.  cujus  Chronicon  uni- 
versale  MS.  possident  Iesuitie  Autverpi- 
enses,  prout  ipsi  testautur  in  Actis  San- 
ctorurn  tom.  II.  Martii  p.  641.  Ex  eo 
lbrte  petitum  est  Miraculum  memorabile 
in  homine  quodam  flammis  misere  exu- 
sto,  et  tamen  in  vita  conservato ,  donec 
Confessione  et  Eucharistia  muuitus  es- 
set  me;*itis  S.  Barbara3.  Contigit  a.  1448. 
et  Theodoricus  ipse  rei  gestae  interfuit : 
exstat  autem  apud  Surium  p.  4.  De- 
cembris. 

THEODERICUS  de  Porta  Coeli  Saxo, 
monachus  Ord.  S.  Augustiui,  procul  du- 
bio  in  monasterio  Himmels-P/ort,  juxta 
Wernigerodam,  dioec.  Halberstadiensis, 
rloruit  a.  1498.  et  scripsit  Hortulum  Vir- 

*  Possevini  conjectura  est,  librum  in- 
scribi  Manuale  seqiplicum ;  quod  illi  diju- 
dicabunt,  qui  librum   inspicere   poterunt. 


THEODE 
ginitatis,  qui  de  laudibus  15.  Marise  agit. 
MS.  exstat  Monacliii.  Phil.  Elssii  Enco- 
miasticon  Augustinianum  p.  649.  Hip- 
pol.  Marracci  Bibl.  Mariana  tomo  II.  p. 
387.  488. 

THEODERICUS  de  Saxonia,  Ord.  Prre- 
dicatorum,  circa  a.  1311.  Saxonise  Pro- 
vincialis,  scripsit  in  quatuor  libros  Sen- 
tentiarum  et  de  radialibas  impressioni- 
bus.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord. 
Pasedicatorum  tom.  I.  p.  513. 

(322)  De  radialibus  impressionibus,  vul- 
go  de  Jride  tractatum,  in  quo  Newtonii 
Theoricse  fere  omnes  de  hoc  phsenomeno 
clara  concinnaque  methodo  espositse  in- 
veniuntur  01.  Jo.  B.  Venturi  in  Biblioth. 
Bernse  in  Helvetia  volutavit,  uti  in  pub. 
lectione  Mediolanensi  Instituto  patefecit. 
Vide  Pieri  Mario  Vita  $ro$ria  1.  291. 
et  op.  Atti  deW  Istituto  di  Milano. 

THEODERICUS  de  Susteren  a  patria, 
oppido  Juliacensi  sic  dictus  ,  Ord.  Prse- 
dicatorum  Colonioe  sec.  XVI.  ineunte. 
Scripsit  summam  contra  gentes  ,  Col. 
1499.  1509.  fol.  Quaestiones  disputatas : 
ibid.  1499.  fol.  Idem  Quetif  tom.  II.  p.  22. 

THEODERICUS  ,  monachus  ccenobii 
Theologiensis  sive  Tolegiensis  in  dice- 
cesi  Trevirensi  sec.  XI.  scripsit  Acta  S. 
Conradi,  S.  Cononis,  designati  Archiepi- 
scopi  Trevirensis ,  qui  a.  1066.  obiit. 
Edita  est  a  God.  Henschenio  in  Actis 
Sanctorum  tom.  I.  Junii  p.  127. 

THEODERICUS  Thurigus,  vide  supra 
Theodericus  de  Ax>oldia. 

THEODERICUS  Trevirensis  Archiep. 
vid.  Theodericus  S.  Trudonis. 

THEODERICUS,  monachus  Treviren- 
sis,  vide  supra  Theodericus  S.  Matthiac. 

THEODERICUS,  Abbas  S.  Trudonis, 
Ord.  S.  Benedicti,  dioecesis  Leodiensis , 
primum  Blandiniensis  et  ad  S.  Petrum 
Gandavensis  monachus.  Rexit  mona- 
sterium  suum  ab  anno  1099.  ad  annum 
1107.  Res  ejus  gestas  narrat  Rudolphus, 
successor  ipsius,  in  Chronico  S.  Trudo- 
nis  lib.  VI.  tomo  II.  Dacherii.  Vide  de 
ipso  Val.  Andrere  Bibl.  Belgicam  p.  822. 
Vossium  de  Historicis  Latinis  p.  393. 
Acta  Sanctorum  Julii  I.  pag\   171. 


RICUS  523 

Scripta  ejus  sunt  sequentia : 

1.  Vitta  S.  Rumoldi,  Episcopi  Du- 
bliniensis  et  Mechliniensium  Apostoli, 
quse  edita  est  a  Surio  d.  1.  Julii,  ab 
Hugone  Vardseo,  Ord.  Min.  Lovanii ,  in 
Actis  S.  Rumoldi,  opere  posthumo,  Lo- 
vanii  1662.  tandem  a  Jo.  Bapt.  Sollerio 
in  Actis  Sanctorum  Julii  tomo  I.  pag. 
241.  cum  Commentario  prsevio  satis  lu- 
culento,  a  p.  169  -  241. 

2.  Vita  S.  Batonis,  edita  est  a  Su- 
rio  d.  I.  Octobr.  repetita  a  Mabillonio 
Sec.  II.  Benedictino  pag.  396. 

3.  Vita  S.  Landradae  (non  Lintru- 
dis  vel  Lutrudis)  Abbatissse  Bellisiensis. 
dioec.  Leodiensis,  edita  est  a  Surio  d. 
8.  Julii  et  in  Actis.  SS.Julii  tomo  II.  p.  619. 
cum  Comm.  prsevio  Jo.  Bapt.  Sollerii. 
Hanc  vitam  Theoderico  AEp.  Trevirensi 
quidam  tribuunt:  male.  Confer  tamen 
Vossium  de  Hist.  Latinis  II.  40.  III.  1. 
6.  et  libro  III.  parte  2.  pag.  725.  cujus 
verba  Oudinus  quoque  descripsit. 

4.  Vita  S.Trndonis,  et. 

5.  Sermo  de  translatione  SS.  Tru- 
donis  et  Eitcherii,  exstant  apud  Surium 
23  Novemb. 

6.  Vita  S.  Amalbergae  tirginis  apud 
eundem  d.  8  Julii,  et  in  Actis  SS.  tomo 
III.  Julii  p.  90.  sed  hsec  ipsi  tantum  per 
conjecturam  tribuitur. 

7.  Liber  unus  versu  heroico  Veteris 
ac  Novi  Testamenti  historias  continens 
nondum  est  editus, 

Eum  autem  in  annis  Christi,  et  certis 
Imperatoribus  ac  Pontiflcibus  adjuugendis 
multum  aberrasse  ,  observatur  in  Actis 
SS.  tomo  II.  Maji  p.  593.  in  reliquis 
etiam  chronologicis  ethistoricissatis  ne- 
gligentem ,  et  tantum  de  sedificatione 
sollicitum  fuisse  tradit  Jo.  Bapt.  Solle- 
rius  tomo  III.  Juli.  p.  84. 

THEODERICUS  de  Vallis-colore,  vulgo 
de  Vaux-couleur,  Gallus,  carminice  scri- 
psit  Vitam  Urbani  IV.  Pontif.  Romani, 
quse  MS.  exstat  Trecis  in  Ecclesia  S. 
Urbani,  ut  testantur  Andreas  Duchesnius 
in  Vita  Urbani  IV.  et  Petrus  Trizonius 
in  Gallia  Turpurata.  Ha^c  Lud.  Jacobus 
a   S.  Oarlo   in  Bibl.  Pontificia  pag.  442. 


THEODERICUS 
i  \    Papirii    Massoni      Provineiae  Saxonno  Ord.  Augustin.  Alu- 


Carmen  vero  illud 
libru  V  de  Bpiscbpis  Drbis  Romse  re- 
petiit  Muratorius  S.  R.  Ital.  tomo  III. 
parte  2.  p.  -105. 
THEODERICDS  Virdunensis  Episoo- 
ab  anno  1048.  diu  Eeclesia'  suse 
prsefuit  .  et  tempore  schismatis  inter 
Henricum  IV.  et  Gregorium  VII.  a  par- 
tibus  Ctesaris  stetit.  Scripsit  E2nst0lc.ni 
ad  universos  praelatos  et  nobiles ,  apud 
Groldastum  Constitut.  Imperial.  tom.  I. 
236.  qua  Gregorium  satis  acerbe  per- 
stringit.  et  aliam  ad  ipsum  Qregorium 
VII.  in  qua  ipsum  consulit,  quid  adver- 
saiiis  lpsius  respondere  debeat ,  apud 
Martene  et.  Durand  Tbes.  Anecdot.  tomo 

I.  P.  21  t. 

THEODERICUS  Ulsenius,  Friso,  Me- 
dicua  ct  PoSta  a.  1194.  scripsit  de  phar- 
macandi  comprobata  ratione  lib.  II.  car- 
mine,  cum  scboliis  Pictorii,  Norib.  149(3. 
Bpigrammata  ct  Elegias  Swertii  Athe- 
nee  Belgicee  pag.  t>0~.  Tritbemius  de 
script.  Eccles.  c.  961.  Suffridus  Petri  de 
scriptoribus  Frisice  Dec.  VII.  7. 

THEODERICl  S  Vrie,  quod  Latine  est 
I.ibcr,  inijcuuus,  Osnabrugensis,  Ord.  S. 
Augustini, in Conventu  urbis  dicta?  circa 
annum  1440.  Scripsit  Historiam  Concilii 
•tnnticnsis ,  Sigismundo  Imperatori 
iptam,  quffi  primum  prodiit  Colonise 
per  Johanuem  de  Lubeck,  1488.  post. 
tom.  I.  Concilii  Constantiensis  perHerm. 
von  der  Hardt. 

Reliqua  lucem  publicam  non  viderunt, 
memorat  autem  Jo.  Schiphowerus  iu 
Cbron.  Comitum  Oldenburgensium  tom. 

II.  lieibomii  i).  172.  Sermones ,  Cosmo- 
logium  Bive  Librum  Apum.  Tract.  de 
conception'  immaculatae  virginis:  super 
decem  praecepta:  de  intentione  et  remis- 

formarum   contra   Marsilium   de 

Padua:   Logicam    magnam    et  parvam: 

Quadragesimale .  et  alia.  Plura  laudatus 

Hermann  von  der  Hardt  cujus  narratio- 

nem  retinuit  Gandolfus  de  duceutis  Au- 

criptoribus  pag.  329.  Adde 

Oudinum  tomo  III.  p.  2259.  a  quo  per- 

m  scribitur   Vric. 

28  .  Fuit  Ute  Theodericus  Germauus, 


mnus  29.  Xbris  an.  1419,  Tbeol.Lector  Co- 
lonise.  Librum  edidit  De  consolatione  ec- 
clesiae.  Argentinae  impressum,  cuius  Jo. 
Balaeus  et  Paulus  Langius  meminere. 

Vide  Gandolfo  de  CC.  Augustin.  pag. 
414.  aliquib.  exemplaribus  in  addendis. 
THEODINUS,  Cassinensis  monachus, 
qui  videtur  Aruoldo  Wioui  omniuo  is 
esse,  qui  ab  Alexandro  II.  Papa  in  nu- 
merum  Cardinalium  adscriptus  fuit.  Ele- 
gantes  sermones  duos  habuit  infesto  S. 
Placidi  Abbatis  et  Protomartyris,  Ord. 
S.  Benedicti :  qui  extant  apud  Timo- 
theum  a  Messaua  ,  Monachum  Messa- 
nensem,  MSS.  Hsec  Possevinus  tomo  II. 
Apparatus  p.  456. 

THEODORUS,  monachus  Campidonen- 
sis  et  S.  Galli,  sec.  VII.  SS.  Columbani 
et  Galli  discipulus.  Ejus  nomen  prrefert 
Vita  S.  Magni,  qui  fundator  fuit  Cellrc 
Campidonensis,  edita  a  Canisio  Lect.  Ant. 
tom.  I.  p.  651.  Surio  d.  6.  Sept.  et  Gol- 
dasto  Rerum  Alemannicarum  tom.  I. 
part.  2.  p.  190.  Quredam  bujus  vitae  de 
Tozzone  Episcopo  Augustano  exstant  in 
Actis  Sanctorum  tom.  II.  Jan.  pag.  56. 
Cum  vero  non  nisi  nugas  agat  et  falsa 
proferat,  quod  erudite  ostendit  Basna- 
gius  tum  in  Observatione  prsevia,  tum 
in  annotationibus  ,  credibile  est  alium 
quendam  vitam  Theodori  deperditam  re- 
ficere  voluisse.  Jo  Mezlerus  de  viris 
illustribus  S.  Galli  1.3.  dicit ,  hanc  vitam 
a  Canisio  depravatam  prodiisse.  Mabillo- 
nius  Seculo  II.  Benedictino  p.  505.  hoc 
Theodori  nomen  ab  impostore  quodam 
suppositum  existimat.  Ait  enim  ipse 
Theodorus  se  vitam  S.  Magni  descripsisse, 
et  ad  caput  ejus  in  sepulcro  reposuisse, 
c.  29.  Goldastus  vero  p.  141.  refert,  Lan- 
tonem  Episcopum  Augustanum  hanc  vi- 
tam  in  tumulo  Magni  repertam  Ermen- 
rico  Elewagensi  monacho  describendam 
atque  emendandam  commisisse.  Ab  hoc 
igitur  Ermenrico  depravationes  illse  ir- 
repsisse  poterunt.  Adde  Sandii  notas  ad 
Vossium  de  Hist.  Latinis  p.  273.  274. 

THEODORUS,  Episcopus  Romanus,  pa- 
tria  Hierosolymitanus,  sedit  a.  643-649. 


THEODORUS 


525 


Epistolae  ejus  dicae  habentur  tomo  II. 
Conciliorum  Harduini  p.  G13.  Adde  01- 
doiui  Athenaeum  Romanum  p.  624. 

THEODORUS,  natione  Gra^cus,  Tarsen- 
sem  vocat  Anonymus  Mellicensis  c.  27. 
Archiepiscopus  Scotorum  ,  aliis  Cantua- 
riensis  circa  annum  688.  Capitula  s. 
Poenitentiale  ejus  edidit  Dacherius  Spi- 
cil.  tom.  IX.  sed  edit.  nova3  tom.  I.  p. 
486.  repetiit  Harduinus  tom.  III.  Conci- 
liorum  pag.  1771.  Epistolas  ad  diversos 
scripsit.  Possevinus  tomo  II.  Apparatus 
pag.  462.  Plura  dabit  Caveus  et  Trithe- 
mius.  A  Correctoribus  Gratiani  Archie- 
piscopus  Hiberniensis  vocatur.  Waraeus 
de  script.  Hibernise  pag.  33. 

T  HEODORUS,  Prior  monasterii  B.  M. 
de  Charitate  in  Gallia,  Ascetica  quaedam 
scripsit,  nec  non  Epistolam  unam  inter 
Epistolas  Petri  Venerabilis  II.  5.  Car.  de 
Visch  Bibl.  Scriptorum  Ord.  Cistercien- 
sis  pag.  308. 

THEODORUS  Laelius,  alias  de  Lellis, 
vide  supra  V.  LAELIUS:  adde  vero  sequen- 
tia.  Natus  fuit  Interamnse  ,  Patavii  stu- 
duit ,  et  J.  U.  D.  renunciatus  est,  Romie 
AuditOr  Rotie  fuit.  De  Feltrensi  Episco- 
patu  res  non  satis  certa  est.  Obiit  a. 
1466.  ante  adeptum  pileum.  Scripsit 
Oratinnem  gratulatoriam  super  crea- 
tionem  Pii  II.  Qicinque  orationes  ad 
Galliarum  Regem  pro  Pio  II.  pro  defen- 
sione  Catholicae  ftdei  contra  Turcos:  plu- 
res  elegantes  Epistolas  nomine  Pauli  II.  et 
alias :  Apologiam  pro  liga  inter  Venetos 
et  Sigismundum  Imp.  Jacobilli  Bibl.  Um- 
brite  p.  258.  Ejusdem  Tractatus  contra 
Pragmaticam  sanctionem,  de  Annatis,  et 
Orationes  habentur  in  Bibl.  Vaticana. 
Bern.  de  Montfaucon  Bibl ,  Bibl.  MSS. 
p.  139.  Replica  etiam  impressa  est  Fran- 
cof.  1607.  4.  cum  aliis  hujusmodi  opu- 
sculis  ad  illam  controversiam  spectauti- 
bus.  et  inter  Scriptores  Goldasti  de  Mo- 
narchia  S.  R.  Imperii  tomo  II.  Plura  da- 
bit  Nicolai  Comneni  Papadopoli  Hist. 
Gymnasii  Patavini  tom.  II.  p.  21.  Oldoi- 
ni  Athemeum  Romanum  pag\  625. 

THEODORUS  Memus,  Venetus,  Ordi- 
nis  Minorum  circa  annum  1321.  Scripsit 


Vitam  S.  Francisci  ,  Vitam  S.  Clarae 
Assisiatis,  Volumen  Sermomcm,  et  Ser- 
mones  funebres.  Jac.  Alberici  Catalogus 
Scriptorurn  Venetorum  p.  86. 

THEODORUS  Priscianus,  Medicus,  de 
quo  sufficienter  egit  Fabricius  noster 
iu  Bibl.  Latina  IV.  12.  n.  4.  hinc  non 
repetuntur. 

THEODORUS  Spanduginus  Cantacu- 
zenus,  cujus  liber  de  origine  et  moribus 
Turcarum ,  prodiit  Florentire  1568.  8. 
teste  Maittairio  tomo  I.  Annalium  pag. 
280.  Italica  versio  edita  est  Florentia? 
apud  Torrentinum  1551.  8. 

*  Florentinam  hanc  editionem  Theodori 
Spandugini  profert  quidem  Maittarius,  sed 
ex  fide  aliorum ,  atque  in  notis  num 
reipsa  hsec  editio  extet  ambigere  se  pro- 
fltetur,et  mihi  pariter  vix  persuaderetur. 

(324)  Et  revera  diligentissimus  Dom. 
Moreni  in  op.  Annali  della  Tipografta  di 
L.  Torrentino,  Firenze  1819-8.  editionem 
an.  1551.  Italicse  L.  Domenichi  versionis 
referens,  et  an  alia  lingua  eductum  vel 
potius  Italice  abeodem  opus  conscriptum 
fuisse  dubitans,  Florentinse  editionis  an. 
1568.  existeutiam  videtur  excludere. 

*  THEODORVS  Sacerdos,  Monachus  et 
Abbas  scripsit  opusculum  quoddam  ,  in 
quo  refert  corpus  S.  Bartholomaei  ar- 
cse  inclusum  et  in  mare  conjectum  Li- 
pari  Sicilise  appulisse,  tum  in  Calabria? 
locum  quendam  delatum  transisse.  Haec 
olim  legi  in  MS.  Historia  Paulini  Puteo- 
lani,  quam  adhuc  servat  Bibliotheca  Ma- 
latestarum  Ctesense  (non  enim  transiit  in 
B.  Vaticanam,  ut  obreptum  est  cl.  Tar- 
tarotto  iu  Dissert.  De  Scriptor.  a  Dan- 
dulo  laudatis  inserta  R.  Italicar.  Tomo 
XXV ).  Ait  vero  idem  Paulinus  hunc  Theo- 
dorum  signorum  virtutibus  claruisse  duo- 

rum  insignium  ccenobiorum  Abbatem  e- 
gisse,  tum  et  opuscula  qmedam  alia  uti- 
lia  edidisse,  vixisse  vero  tempore  Adriani 
et  Leonis,  summorum  Pontificum  ;  nempe 
Seculo  IX.  ineunte. 

THEODOSIUS,  aliisTHEODORUS  Blan- 
chettus,  Nobilis  Bononiensis  circa  annum 
1157.  seripsit  de  beata  cita  lib.  3.  de 
coi/ipurandis    dicitiis    Chris(ia?io    more 


THEODUINUS 


lib.  I.  de  ieteeMione  arariiiac  lib.  2. 
ra  hatreticos  lil>.  10.  Consoiationent 
paupertatis  et  raiscriarnid  luimdnae  vi- 
tae.  Bumaldi  Minerval  Bononiense  p.  217. 
Orlandi Notitia  Scriptoram  Bouonieusium 
p.  21 

Aliu*  hujus  nominis  junior,  circa  an- 
num  1350.  i*uit  Eques  Hierosolymitanus, 
qui  cum  Qeorgio  fratre  Chronieon  Bo- 
nonienee  composuit.  Orlandus  p,  251. 

THEODUINUS  ,  vide  DEODUINUS  , 
supra  tomo  II.  p.  438. 

THEODULPHUS,  Episcopus  Aurelia- 
nensis.  seculo  IX.  Patria  ejus  incertaest. 
Vulgo  Italum  statuuut ,  quia  iu  veteri 
cbronico  apud  Quercetanum  tom.  I.  p. 
36.  Carolus  Magnus  illum  ex  Italia  in 
Oailias  adduxisse  Legitur.  Qusb  sententia 
aatis  inlirina  est.  Non  melior  est  altera, 
qua  Mabillonius,  Nic  Antonius,et  Eecardus 
rerum  Francicarum  WWlil.  169.  ipsum 
Hispanum  faciunt  ,  quia  Tlieodulpbus 
Getici  p  >puli  reliquias  in  Hesperia  sive 
Hispania  eonsanguineoe  snos  vocavit. 
Nam  eonsanguinei  vox  metaphorice  po- 
Bita  esse  potuit ,  pro  ejusdem  fidei  ac 
religlonis  consorte.  Igitur  patria  ejus 
certo  nondum  est  cognita.  Autequam  in 
Oalliam  veniret  ,  uzorem  liabuit  ,  ex 
eaque  Gislam  filiam,  ad  qmun  Carmen 
IV.  Ubri  III.  scriptum  est.  Fuit  autem 
primuiii  Abbas  Floriacensis,  teste  Cata- 
logo  Abbatum  Floriaceusium  tom.  I.  Mi- 
sceilaneorum  Baluzii  pag.  492.  post  Epi- 
scopus  Aurelianensis.  interfuit  a  794. 
iilio  Prancofurtensi  contra  Felicem: 
Auno  811.  testis  fuit  in  testamento  Ca- 
roli  M.  Apud  Ludovicum  Pium  primum 
n  gratia  fuit,  post,  quum  Bernardo  Ita- 
Lise  Regi  magis  favere  videretur,  a  818. 
sede  sua  ejectus,  et  in  urbe  Andegavensi 
ii  inclusua  fuit,  quia  vero  innocen- 
tiam  soam  constanter  tuebatur,  a.  821. 
restitutus  est,  quo  etiam  obiit.  Epita- 
pbium  ejus  edidit  Mabillonius  Analect. 
I  |  _  120.  ubi  vide  annotationes 
183.  134.  in  editione  recent.  p.  377. 
378.  •  lum  l.  c. 

conjunctim   edita  sunt   a 
Hrmondo .    Paris    1646.    8.  post 


in  Operibus  bujus  repetita,  sequenti  or- 
dine  : 

1.  Capitula  ad  Prcsbyteros  paro- 
chiae  sicae.  Edita  sunt  primum  a  Baro- 
nio  ad  annum  835.  num.  5.  deiude  a  Jo. 
Busseo  cum  Epistolis  Hincmari  Rbemen- 
sis,  MoguntisB  1602.  8.  porro  a  Sirmondo 
tom.  II.  Conciliorum  Gallise  p.  211.  qui 
longe  accuratius  ad  annum  797.  aut  cir- 
citer  referenda  esse  censet.  Spelmauno 
tomo  I.  Conciliorum  p.  584.  Harduino 
tom.  IV.  p.  911.  Canones  IX.  Concilii  VI. 
Oecumenici,  qui  tom.  III.  Conciliorum 
Uarduini  habentur  p.  1711.  suppositi 
sunt,  et  fere  toti  ex  bis  Capitulis  exscri- 
pti. 

2.  De  ordine  baptismi,  qui  liber  a. 
812.  conscriptus  est ,  quum  Carolus  M. 
de  hac  re  cogitasset.  Eccardus  rerum 
Francic.  XXVIII.  18.  Inscriptus  est  Ma- 
gno  Senonensi  Arcbiepiscopo,  in  uno  vero 
Codice  Corbeiensi.  ex  quo  Menardus  ad 
librum  Sacramentorum  Gregorii  M.  (Pa- 
rls.  1642.  4.)  p.  112.  edidit,  Joanni  Are- 
latensi,  quod  Sirmondus  mendose  factum 
crediderat,  Mabillonius  vero  tom.  I.  Ana- 
lect.  p.  24.  (edit.  novce  p.  76.)  rem  sic 
expedivit,  ut  diversa  exempla  utrique  in- 
scripta  esse  contendat. 

3.  De  Spirit/c  Sanclo,  liber,  a.  809. 
editus.  et  Carlo  M.  inscriptus.  Nam  illo 
anno  in  Concilio  Aquisgranensi  de  pro- 
cessione  Spiritus  S.  actum  fuerat.  Vide 
Eccardum  XXVII.  63. 

4.  Carmina  in  libros  VI.  distincta, 
dc  quibus  aceurate  satis  agit  Polyc.  Ley- 
serus  in  bistoria  Poetarum  medii  cevi  p. 
223.  seqq.  ita  tamen,  ut  qusedam  sup- 
pleri  debeant.  Paraenesin  ad  Judiccs, 
quae  librum  I.  constituit ,  sed  initio  de- 
stitutum  edidit  Lutetise  Pet.  Daniel.  post 
Gev.  Elmenborstius  Lugd.  Bat.  1618.  4. 
porro  Andr.  Rivinns  cum  quibusdam  car- 
minibus  ex  Canisio  et  Bibl.  PP.  Colo- 
nieusi  Lips.  1653.  8.  una  cum  Drepanio, 
Floro  et  aliis.  Vostea,'  Carmina  X  inedita. 
primus  dedit  Mabillonius  Annal.  tom.  I. 
p.  376  seq.  (  edit.  nova>  p.  410.  )  Epi- 
grammata  dtco  Baluzius  Miscell.  lib.  I. 
p.  492.  493.  Hymnos  autem  duos  de  Na- 


THEODULUS 


527 


tali  Domini  et  ad  SS.  Martyres  Sergium 
et  Bacchum,  in  editionc  Sirinoudi  omis- 
sos  esse  observat  Christianus  Daumius 
iu  Syllabo  Poetarum  Cbristiauorum,  qui 
tameu  jam  ante  in  Bibliotbecis  Patrum 
et  in  editione  Riviniana  excusi  fuerant. 
Carmen  de  tota  Veteri  et  Novi  Testa- 
menti  instructione  legitur  in  Goldasti 
Manuali  Bibliot  p.  34.  iu  Operibus  lib. 
II.  Carm.  I.  inscribitur  sic :  Versus  in 
fronte  Bibliorum  ,  quae  ipse  describi 
fecit.  Carmen  breve  de  luxuria  ediderunt 
Martene  et  Duraud.  Tbesauro  novo  Ane- 
cdot.  tom.  V.  pag.  399. 

5.  Fragmenta  Sermonum  duorum , 
nec  nou  Fragmentum  aliud  operis  de 
sacris  Interpretibus  edidit  Lucas  Dacbe- 
rius  Spicil.  tom.  I.  p.  254. )  Hsec  vero 
Tbeodulfi  esse  ,  tum  stilus  docet ,  tum 
quoque,  quia  initium  Capitularium  ejus 
sub  finem  adjectum  est. 

6.  Annales  Caroli  M.  et  Zudovici  Pii 
scripsisse  Tbeodulpbum  ait  Arnoldus 
Wion  in  Ligno  Vitse  et  post  ipsum  Vos- 
sius  de  Historicis  Latinis  pag.  757.  et 
adest  bujusmodi  fragmentum  Annalium 
sub  nomine  Theodulphi  in  Bibl.  Vatica- 
na.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS. 
p.  35.  Fortassis  est  uuus  ex  illis  Anna- 
listis  Anonymis,  quales  de  illis  tempo- 
ribus  plures  exstant. 

7.  Iu  Catalogo  Abbatum  Floriacen- 
sium  supra  memorato  ipsi  quoque  tribui- 
tur.  Explicatio  Symboli  Athanasiani  et 
Explicatio  mystica  Missae  quse  duo  etiam 
in  MS.  Codice  Floriacensi  habentur. 

8  Speculum  iocorum  Biblicorum  ipsi 
quoque  tribuitur,  quod  alias  inter  Opera 
Augustini  tom.  III  p.  680  exstat. 

Plura  dabit  Historia  literaria  Gallia? 
tomo  IV.  p.  459. 

THEODULUS,  natione  Italus,  primum 
iu  Italia,  deinde  Athenis  studuit,  et  Epi- 
scopus  constitutus  est.  Sunt,  qui  eum 
Coeles  Syrke  Presbyterum  vocant,  quos 
Honorius  Augustoduuensis,  Theodorum 
et  Theodulum  distinguens,  refutat.  Vixit 
seculo  X.  Scripsit  Eclogam,  qua  compa- 
rantur  Miracula  V.  T.  cum  veterum  poe- 
tarum  commentis.  In  quodam  Codice  MS. 


habetur ,  Joanuem  Chrysostomum  hoc 
opus  composuisse,  quum  autem  arrogan- 
tiam  vitaret,  Theoduli  nomen  inscripsisse. 
Vide  Sanderi  Bibl.  Beigicam  MSS.  I.  pag. 
139.  Tetrastichum  in  aliis  Codicibus 
inscribitur,  quod  singula  carmina  quatuor 
versibus  comprehenduntur.  Prodiit  hsec 
EclogacumCommentario  Lipsiteper  Con- 
radum  Kacheloven,  1492.  4.  Colon.  1494. 
4.  1495.  4.  Est  et  inter  auctores  octo 
Opusculorum.  ut  Catonis  Faceti,  Matthaei 
Vindocinensis  etc.  Lugduni  per  Steph. 
Baland,  1505.  4.  iu  Goldasti  Manuali  Bi- 
blico  (Francof.  1620)  p.  22.  Hanc  edi- 
tonem  cum  Codice  Academise  Juliae  con- 
tulit  Polycarpus  Leyserus  inhist.Poetarum 
medii  ajvi  p.  296.  In  eam  commentatus 
est  Bernardus  Silvester,  teste  Sigeberto 
Gemblacensi  c.  169.  quem  adde  de  no- 
stro  c.  134.  et  Leyserum  1.  c.  p.  293.  et 
Stephanus  Patringtonus,  de  quo  supra. 

Quod  de  opere  Eclogarum,  in  Bibl. 
Bodlejana  et  Helmstadiensi  obvio  me- 
morat  Hallervordius,  procul  dubio  errat. 
Certe  in  Codice  Helmstadiensi  non  opus 
plurium  Eclogarum,  sed  tantum  una  hsec 
Ecloga  in  tres  libros  distincta  habetur. 
Trithemius  c.  185.  Eclogas  et  librum  de 
consonantia  Scripturarum   distinguit. 

THEOFRIDUS  Abbas,  cujus  Sermones 
duo  de  Sanctoritm  reliquiis,  et  de  vene- 
ratione  Sanctorum,  primum  editi  sunt 
cum  Berengoso  Colon.  155  5.  8.  post  in 
Bibliothecis  Patrum  eruditis  centrover- 
siam  moverunt.  Plerique  cum  Caveo  ip- 
sum  sec.  XI.  Abbatem  Epternacensem 
fuisse  coutendunt,  de  quo  paullo  post 
agetur.  Auctores  autem  Historke  Galli- 
ca3  tom.  IV.  pag.  60.  eos  Sermones  adscri- 
bunt  Theofrido,  qui  seculo  VII.  fuit  Ab- 
bas  primum  Menateusis  in  Alvernensi 
dioecesi,  post  Camerieusis  in  territorio 
Velauuensi.  Theofridi  Abbatis  Sermones 
MSS.  sunt  iu  Bibl.  Vaticaua.  Bern.  de 
Montfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS.  pag.  134. 

*  Quamquam  sermones  illi  duo  Biblio- 
thecario  hic  noti  ab  Auctoribus  Histo- 
rise  Gallica:  Theofrido  huic  Abbati  in 
T.  IV.  operis  adscripti  fuerunt,  iu  vol. 
tamen  IX.  ad  vitani  Thoofridi  Abb.  Ep- 


THEOFRIDUS 


Kfonacho,  revoeata  priori  opi- 
nioue ,  adscribunt.  Vide  ibi  quibus  per- 
moventur  coniecturis.    Porro   Theofridus 

Lbbatem  ag-ebat  Carmeriensem  Ve- 
lannensi  Dioecesi. 

THEOFRIDUS,  kbbas  Epternacensis, 
ord.  S.  Benedicti,  obiit  a.  1110.  scripsit 

;  S.  Willeirordi.  fnndatoris  coenobii 
sui,  et  Ultrajectensis  Archieplsc.  a  Surio 
editam  d.  7  Dec.  Flores  epitaphii  Sanc- 
torv.in  lib.  IV.  qui  Luxemburgi  editi  sunt 
cum  vita  S.  Willebrordi  et  eum  uotis  Jo. 

rti,  S.  J.  1619.  4.  Vid.  Val.  A.ndreffl 
Bibl.  Belgicam.  p.  832.  Sweertii  Atbe- 
nas  Belgicas  p.  692.  Llbros  de  consum- 

'iie  seculi,  ac  de  novissimo  die,  ex 
Kisengreiuio  ipsi  tribuit  Posseviuus  to- 
mo  II.  Apparatus  p.  469. 

*  Villebrordi  vita  a  Surio  edita  alia  pla- 
ueestabeaquam  Theofridusscripsit;  vul- 
gavit  enim  Surius  eam  quam  Alcuinus 
prosa  uratioue  dedit.  Tbeofridiopus  nuu- 
quam  prodiit,  uti  mouent.  Hist.  Liter. 
G-allisB  Scriptores  t.  IX.  p.  508.  Aliam 
pariter  Vitam  idem  Abbas  composuit, 
nempeS.  Hirminae  Abbatissa?  Heresiensis 
in  dioecesi  Trevirensi,  qure  tamen  nun- 
quam  comparuit.  Opusculum  dcjinc  Htin- 
DO  Tbeofrido  huic  tributum, 

Iheofridi  Abbatis  Carmeriensis,  nec 
aliu.l  profecto  est,  quam  liber  Micrologi 
de  lapsti  Hundi,  senario  ab  eodem  Theo- 
frido  scriptus  ,  ut  ex  eisdem  authori- 
bus  discimus. 

THEOGERUS,  Episc.  Metensis,  scripsit 
Librum  de  Husica,  qui  MS.  est  iu  Bibl. 
iii  masterii  Tegernseensis  et  Zwetleusis. 
[ncipit:  Pythagoras  philosophus  apicd 
Graecos  primus  Husicae  artis  ftiisse  le- 
gitur.   Vid.  Rev.  Bern.  Pezii  diss.  isago- 

i  ad  tom.  I.  ThesauriAnecdotor.  no- 
vissimi  p.  15. 
THEONAS,  cujus  Bpistolam  ad  Lucia- 

Praepositum  Cuiiculariorum,  mo- 
nita  chri.stiana  et  politica  praBscribentem, 
edidit  Dacherius  Spicil.  tomo  [II.  p.  297. 

lerit,  incertum  est.  Graecum  homi- 

oem   fuisse   ex   eo   constat,   quod  dicit: 

!■'    idelphvs  divinas  scriptu- 

nguam  ttoslram   traduci  jtcssit. 


Dacherius  susplcatur  esse  Theona)  Epi- 
scopi  Cyziceni,  qui  oam  Prreposito  Cubi- 
cUlariorum inscribere  potuerit.  Editor  no- 
vus  Dacherii  Franciscus  Josephus  de  la 
Barre  Theonam  Cyziceuum  retinet,  sed 
illum  Lucianum  Prwfectum  Cubiculario- 
rum  Licinii  fuisse  auguratur.  Certi  quid 
nemo  facile  proferet. 

THEOPHANIUS,  aliis  THEOPHILUS  , 
Diaconus  Casinensis,  vixit  a.  855.  et  car- 
miuice  scripsit  de  constructione  ccenobii 
Domini  Salvatoris,  de  adventu  S  Bene- 
dicti  ad  Casinum,  ac  de  miraculis  per 
eum  inibi  factis,  in  laudem  sanctae  Dei 
genitricis,  de  constructione  monasterii  S . 
Hariae  in  Plumbariola.  Petrus  Diaconus 
de  viris  illustribus  Casinensibus  c.  10. 
Hippol.  Marraccii  Bibl.  Mariana  tomo  II. 
pag.  395. 

THEOPHILUS  de  Ferrariis ,  Cremo- 
nensis,  ord.  Pnedicatorum  circa  a.  1471. 
Prselo  subjecit  Commentaria  S.  Thomae 
in  varios  libros  Aristotelis  ad  varios  co- 
dices  MS.  recognita.  Venet.  1471.  fol. 
Postea  prodierunt  ejus  Propositiones  ex 
omnibus  Aristotelis  operibus  collectae  , 
ibid.  1493.  4.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus 
ord.  Pnudicator.  tomo  I.  p.  847.  Arisii 
Cremona  literata  tomo  I.  p.  328.  Ambr. 
Altamura  Bibl.  Dominicana  p.  211. 

THEOPHILUS  Historiog-raphus,  auctor 
perantiquus,  Pelbarti  de  Temeswar  indi- 
cio  notus ,  cujus  meminit  in  Stellario 
Marise,  scripsit  de  nativitate  £.  Hariae, 
et  de  portentis  et  signis ,  quibus  clari- 
Jicata  ftiit.  Andreas  etiam  Gelsomius  iti 
Theatro  ccelesti  Devotionis  Mariue  c.  5. 
citatTheophilum  antiquum  scriptorem  in 
Speculo  B.  Hariae.  Aetas  et  reliqua  sunt 
incerta.  Hippol.  Marracci  Bibl.  Mariana 
tomo  II.  p.  396. 

THEOPHORUS,  sub  quo  nomiue  Jo. 
Gerson  latere  voluit.  Vide  supraGERSON. 

THEUASIA  s.  Theratia,  cujus  Epi- 
stola  ad  Sanctum  et  Amandum ,  cum 
aliis  Opusculis  Patrum  edita  est  a  Thoma 
Galleto,  Lug-d.  1615.  post  h\  Bibliothe- 
cas  Patrum  illata. 

THESEUS  Capocius,  Lilybajtanus  Si- 
culus  ,  Priarni ,  de  quo  supra ,  filius  ,  J 


T  II  E  0  1) 
U.  D.  et  Pofcta  circa  a.  1520  Epigrammata 
reliquit.  Mongitore  Bibl.   Sicula  tomo  II. 
p.  252. 

THEUDOtNUS,  Praepositus  Catalaunen- 
sis,  an.  8G8  scripsit  Epistolam  ad  Alaman- 
num  Monachum  Altiullarensem  propc  Re- 
mos,  ut  vitam  S.  Memmii  Ep.  Gatalauncnsis 
primi  describeret.  Edita  esl  a  Mabillonio 
Anal.  p.  423  cdit.  prioris  lomo  II.  p.  86. 

THEULFUS,  monachus  monasterii  Mau- 
riniacensis  in  dioccesi  Scnoncnsi  ,  ord. 
S.  Bcnedicli,  scripsit  Chronicon  Maurinia- 
cense,  quod  usquc  ad  a.  1 1 VT  pertingit, 
libris  tribus,  quorum  primus  pcriit,  duo 
posteriores  exstant  in  Scriptoribus  Franci- 
cis  Andr.  du  Chcsne  tomo  IV.  p.  339.  Vide 
Launojum  de  S.  Brunone  p.  47. 

*  TllEULFUS  Brito ,  scripsit  circa  se- 
culum  XI  astricta  oratione  opusculuro  cle 
schola  Abbatiae  Fossatensis,  sicut  et  de 
iis  qui  in  eadcm  schola  exercebantur.  Ha- 
buit  illum  P.  Mabillon  ct  ex  eodem  car- 
mina  quaedam  vulgavit  in  Annalibus  or- 
dinis  S.  Bencdicti  I.  6t.  n.  20. 

THIERRICUS  Vallicoioris ,  vidc  supra 
TIIEODERICUS  de  Vallis-Colore. 

THIETMARUS,  vide  Dithmarus  supra 
T.  II.  453. 

TfllMO,  monachus  S.  MichaSRs  Bamber- 
gehsis  a.  <!  !4G  de  conceptu  originali  et  alia 
plura  seripsisse  dicitur  Eisengreinio.  Pos- 
scvinus  tomo  II.  Apparatus  p.  476.  Scripsit 
etiam  Vitam  S.  Ottonis ,  Bambergensis 
Episcopi,  vel  certe  multum  ad  eandem 
contulit,  de  quo  confcr  Acta  Sanctorum 
tomo  I    Julii. 

TiiLNREDUS  Doverius,  monachus  An- 
glus  ordinis  S.  Bcncdicti  m  coenobio  Dove- 
rcnsi,  et  Praeccntor  circa  a.  !37l.  Scripsit 
Pentachordorum    et    Tetrach  U- 

bruni  I.  ct  de  lcgitimis  ordinibus  Musicae. 
Balaeus  Cent.  VI.  47.  Pitscus  c.  G30.  Alii 
scribunt  Thiuredus. 
THIOTFRIDUS,  vide  supra,  Theofridus. 
THOMAS  de  Acenw,  Episc.  Luceriensis, 
Dccrctor.  Doctor,  Urbani  VI.  Papae  fami- 
liai'is  ct  protcctor  negotiorum  et  causarom 
Regni  Neapolitani,  scripsit  Opusculum  de 
creationc  Urbani  VI.  quo  illc  contendit 
creationem  ejus  fuisse  legitimam,  Lacinias 


0  1  N  0  S  '  329 

es  illo  produxit  Baluzius  in  Vilis  Paparurn 
Avenioncnsium:  Integrum  vero  r-x  Codice 
Vaticano  Muratorius  S.  R.  Ital.  tom.  III. 
part.  2.  p.  715. 

THOMAS  Agni  de  Lentino,  Leontii  iu 
Sicilia  natus.  fuit  cx  primis  sodalibus  !)o- 
minicanorum  ordinis,  Romanac  provinciae 
Prior  *,  a.  I2o5.  Episcopus  Bethlehemita- 
nus,  a  Pontiiicc  Legatus  in  Syriam  missus, 
a.  12G7.  Archicp.  Cusentinus,  a.  1^72. 
Patiiarch.t  Hierosolymitanas,  obiit  a.  1277. 
Scripsil  Vitam  S.  Petri Martyris,ord.  Prae- 
dicatorum,  quam  stylo  immutato  cdidit 
Surius  d.  29  April.  primigenio  vero  Acta 
Sanctorum  tomo  III.  Aprilis  p.  686.  Epi- 
slolam  de  statu  terrae  sauctae,  Sermones 
de  Tempore  et  Sanctis,  ncc  non  de  festivi- 
tatibus  Mariae.  Jac.  Quelif  de  Scriptoribus 
ord.  Pracdicatorum  tomo  I.  p.  558  seqq. 
Altamura  p.  45.  Ughellus  tomo  IX.  pag. 
216.  Ilier.Ragusa  Elogia  Siculorum  p.  284. 
ut  Miracum  ct  Vossium  taceam. 

THOMAS  Alcherus,  Anglus,  aetatis  in- 
ccrtae  scriptor,  dcdit  PcstiHas  in  Evange- 
lium  Marci,  Lucae  ct  Johannis.  Pitseus 
Append.  Ceht.  IV.  r.S 

TIIOMAS  de  Ales,  Anglus,  Boctor  Pari- 
sicnsis,  ord.  Minorum,  circa  a.  !  24')  scripsit 
hbrnm  de  Vita  beatae  Virginis,  et  Sermones. 
Catalogus  Doctorum  de  Immaculata  conce- 
ptionc  apud  Pczium  et  Ilueberum  Cod. 
diplom.  part.  III.  pag.  325  Willot  Athenae 
sodalitii  Franciscani  p.  332. 

TMOMAS  Almericus,  Crenionensis,  circa 
a.  1 198  scripsit  Eventus  Italiae  sui  lempo- 
ris,  ct  Acta  Friderici  I.  Imperatoris.  Arisii 
Crcmona  literata  tomo  I.  p.  95. 

THOMAS  Anrjlicus,  vide  infra  ,  Jursius, 
et  Walleis. 

TTIOMAS  Antonii,  Scnensis,  ord.  Praedi- 
catorum  in  Conventu  SS.  Joannis  et  Pauli 
Venetiis,  circa  a.  1430  terram  sanctam 
adiit.  Scripsit  Vitam  Calharinae  de  Senis , 
a  Bonino  Mombritio  editam,  in  ActiS  vero 
Sanctorum  tomo  III.  Aprilis  p.  9ii7  tantum 
exccrpta  illius  habentur:  Qollegit  Epistolas 
ejusdem:   Vitam  S.  Dominici,  B.  Mariae 

'  .\nt.  MongUore  in  Bibl.  Sicula  tomo  U.  j). 
239  ipsum  vocal  Priorem  Neapolitanum ,  uni 
e  iam  Divum  rhortinm  ordlni  adscfipscrii, 

m 


530  T  H  0 

Storionae  Venelae  '.  Vitas  quarundam  alia- 
rum  Sororum  de  poeniteutiu  tertii  ordinis . 
de  merito  vitae  regularis  :  de  principiis  et 
confirmatione  tertii  ordinis  S.  Dominici. 
Vid.  Jac,  Quetif.  de  Scriptoribus  ord.  Prae- 
dicatorum  tomo  I.  p.  780.  Altamura  Bibl. 
Domin.  p.  170.  Vinc.  Maria  Fontana  de 
Provincia  Romana  ord.  Praed.  p.  380. 

TllOMAS  de  Aquino,  ye!  Aquinas,  natus 
anno  circitcr  1225  obiil  a.  1274  de  cujus 
vila  nihil  mcmoro,  cum  illam  scriptores 
complurcs  ediderint. 

Anonymus,  in  cditione  Opcrum  Romana. 
tomo  1. 

Clementis  VI.  P.  M.  Sermonem  MS.  de 
laudibus  S.  Thomae  allogat  Oudinus  p!  312. 

Pauli  Frigcrii,  oratorii  Romani  sodalis, 
Vita  S.  Thomac,  Italice.  I\om.  1(308,  4. 

Bernardus  Guidonisae  Vita  et  miraculis 
S.  Thomae  Aquinatis  MS.  in  Bibl.  S.  Vi- 
ctoris  Parisicnsis :  cditus  in  Actis  Sancto- 
rum  tomo  I.  Mart.  p.  7IG. 

God.  Henschenii   Comm.    pracvius,    in 
SS.  tomo  I.  Martii  p.  G55  et  Analecta, 
ibid.  p.  741. 

Raymundi  Hugonis,  ord.  Pracd.Convcn- 
tus  Pragcriaci ,  provincian  Tolosanae,  Hi- 
storia  Translationis  a.  13G8  ibid.  p.  725. 

Antonii  Mallet  Vita  S.  Thomae,  tomo  I, 
Editionis  Opp.  Parisinac  pracmissa. 

ADgeli  della  Xoce.,  Archicp.  Rossanensis, 
diss.  de  monacbalu  et  professione  S.  Tho- 
mae,  priusquam  Praedicatorum  castra  in- 
gredcrelur ,  in  S.  archicoenobio  montis 
Cassini. 

Antonii  Pizamani,  Patricii  Veneti,  Vita 
S.  Thomae,  praernissa  Opusculis  Venetiis 
U98editis. 

Pelrus  Rogerius,  vide  supra,  Clemcns  VI. 

Guilielmi  <le  Thoco  Vita  Ejus:  dc  qua 
Fabricius  nosler  supra  T.  [II.  158. 

A.  Towon  Vie  de  S.  Thomas  d' Aquin. 
Paris  1737,  V.  * 

llier.  Vielmius,  ord.  Praed.  dcD.  Thomae 
Aquinatit  doctrina  et  scriptis  libri  duo. 
Patavii  pcr  Pasquatum  15Gi  ,  '*.  Venet. 
apud  Juntas  1575  V. 


*  Jtfijirdije    cu  denen    Letpziger   Gelehrten 
ttUungen  IY.  haud  /<.  "'>  iq. 


MAS 

Vita  Thomac  Olhonis  Vaenii  ingcnio  ct 
manu,  ct  XXXI  tabulis  aeri  incisis  deli- 
ncata.  Antverp.  IGI0  fol. 

Plures  indicat  Index  Bibliothccac  Que.ti- 
Qanae  tomo  II.  p.  987. 

Dc  doctrina  et  auctoritato  D.  Thomae 
sequentes  auctores  mihi  occurrcrunt. 

Anon.  de  arte  praedicandi  collectus  ex 
Thomac  scriptis.  Memming.  1483. 

llugo   de   Bilhonio   contra   corruptorem 
S.  Thomae.  Vidc  Quetifium  tomo  I.  p.  385. 
Jo.  Ce.  Dorschei  Thomas  Confessor  ve- 
ritalis.  Argent.  4. 

Franc.  Garciae  Emendatio  erratorum, 
quae  typographorum  incuria  in  Summa  S. 
Thomae  reperiebanlur.  Tarraconae  1578,  4 
Dav.  Lenfant,  ord.  Pracd.  Biblia  S.  Tho- 
mae;  s.  Explicatio  locorum  V.  T.  cxThomae 
scriptis.  Paris.  1657,  4  3.  Voll. 

Reginaldi  Lucarini  Massa  auri,  s.  Iler- 
mes  Piblicus  MS.  Vide  Quetif  tomo  II. 
p.  644. 

Guil.  dc  Mara,  Angli,  ord.  Minorum  , 
Correclorium  Thomae. 

Xantis  Mariales  Bibl.  interpretum  ad 
Summam  S.  Thomac,  Venet.  1GG0  fol. 

Antonini  Massoulicu,  Thonias  sui  inter- 
prcs,  Homac  1G92  fol. 

Jo.  Parisiensis  Gorrectorium  Corruptorii 
Thomae. 

Anton.  Senensis,  qui  multum  de  Thoma 

laboravit.  Vide  modo  Quetifium  t.  II.  p.  27. 

Alb.  Zenneri  Armamentarium  Evango- 

lico-Thomisticum    1GG5,    4    contra   Dor- 

scheum. 

Operum  ejus  conjunctim  editorum  Edi- 
tiones  habemus  quatuor.  Prima  prodiit 
Romae,  jussu  et  sumtibus  Pii  V.  Pontificis, 
a.  1572  tomis  XVII.  Secunda  Venetiis  a. 
1592  apud  Dominicum  Nicolinum,  quae  ad 
Uomanam  plane  efformata  est.  Tertia  Ant- 
verpiensis  (Quetifms  mavult  Colonienscm 
dicere)  a.  1012  tomis  XVIII.  apud  Jo. 
Keerbergium,  cura  et  studio  Cosmae  Mo- 
rellcs,  Valentini,  ord.  Praed.  Professoris 
Theologi  :  in  qua  tomo  ultimo  quacdam 
spuria  sunt  addita,  quac  Thomam  aucto- 
rem  non  agnoscunt.  Quarta  Parisiensis, 
curantibus  Joanne  Nicolai,  Cosma  Morelles, 
Antonio   Mallet;   et  Petro   Pellicano,   ord. 


T  II  0 
Praed.  sumtibus  societutis  Bibliopolarum, 
1600  lomis  XXIII.  fol. 

Quae  in  singulis  his  editionibus  exstant, 
ea  nunc  singulatim  recensebimus,  editio- 
nem  tamen,  quam  ipsi  Pontificii  raeliorem 
existimant,  Romanora  secuti,  ubi  singulae 
quoque  librorum  editiones,  quas  cxpiscari 
potuimus,  subjicientur. 

Tomus  I.  Editionis  Romanae. 
Yita  D.  Tlwmae  e  diocrsis  collecta. 
Expositio  (imperfecta  tamcn)  in  primum 
el  secundum  peri  Hcrminias ,  cum  duplici 
textus  interpretatione,  antiqua  et    Joannis 
Argyropyli. 

Exposilio  in  primum  et  secundum  Poste- 
riorum  Analyticorum,  curn  interpretatione 
antiqua  et  Argyropyli. 

Quae  hoc  tomo  habentur,  prodierunt 
scparatim  Vcneliis  per  Guil.  de  Tridino, 
1489  fol.  per  Octavianum  Scotum  1495,  et 
cum  Quaestionibus  Dominici  de  Flandria. 
Vcnetiis  14-97. 

Tomus  II. 
Expositio  in  octo  libros  de  Physico  au- 
ditu.  cum  textu  antiquo  et  Argyropyli. 
Colon.  1480.  Venet.  apud  Scotum  H80, 
1504  ibid.  per  Joannem  et  Gregoiium  de 
Gregoriis  1492  fol.  Fortasse  sub  Titulo  de 
principiis  rerum  naturalium, Lipsiae  1 498,  4. 
Li&Vi  duo  priores  Graece  versi  sunt  a 
Ge.Scholario,  in  Bibl.  Mediceaet  Vaticana. 
Quetif  p.  345. 

Commentaria  (imperfecta  tamcn)  in  li- 
bros  tres  de  Coelo  et  Mundo,  cum  tcxtu 
anliquo  et  Argyropuli.  Non  enim  absolvit 
S.  Thomas,  sed  reliqua  Petrus  de  Avernia, 
discipulusejusabsolvisse  perhibetur.  Cum 
his  additionibus  Petri  de  Alvernia  editi 
sunt  Venetiis  1486  ibid.  per  Octavianum 
Scotum.  1495  fol.  et  apud  Juntas  1516. 

In  primum  ct  secundum  de  generatione , 
cum  versione  antiqua  et  Franc.  Vatabli. 
Venetiis  per  Petrum  Lichtenstein  1498  fol. 
el  postea  1565  fol. 

llaec  duo  posteriora  opera  simul  prodie- 
runt  Coloniae  1480  fol. 

Tomus  III. 
Expositio  in  qualuor  Ubros  Metcororum, 
cum  versione  antiqua  ct  Francisci  a  Vico- 
mercato.  Vcnet.  1501  fol. 


M  A  S  531 

In  trcs  libros  de  Anima ,  cum  versione 
antiqua  et  MichabTs  Sophiani.  Uuos  poste- 
rioresThomae  esse  omnesjudicant,  primum 
ajunt  esse  Reginaldi  de  Piperno,  idquc 
consentientibus  scriptoribus  antiquis.  Co- 
Ion.  1480.  Venet.  per  Petrum  Lichtenstein 
1503.  Bonon.  1575.  Graece  vertit  Georgius 
Scholarius,  in  Bibl.  Medicca.  Allatius  de 
Gcorgiis  p.  408. 

In  libros  de  anima,  de  coelo  et  mundo 
Paris  1539  fol. 

Fortasse  haec  Expositio  librorum  Aristo- 
telis  de  anima  est  ille  liber  de  fucultatibus 
animae ,  quem  in  hebraicum  sermonem 
conversum  possidebat  Wolfius  o  ^.a.y^ny.i 
prout  legitur  in  Bibliotheca  illius  Ilebraica 
Vol.  IV.  p.  825. 

In  parca  Naturalia,  nimirum  in  libros 
de  sensu  et  sensato,  de  memoria  etremini- 
scentia,  de  somuo  et  vigilia,  de  somniis  et 
divinatione  per  somnum.  Caetera  Petrus  de 
Arvernia  supplevit,  scil.  de  molibus  anima- 
lium,  de  longitudine  et  brevitate  vitae ,  de 
respiratione  et  inspiratione,  de  juventute  et 
senectute.  Paduae,  apud  Hieronymum  de 
Durantis,  1493  fol.  cum  additionibus  Petri 
de  Alvernia  ct  libro  Proculi  (f.  Procli)  de 
causis  ab  Aquinate  illustrato,  Venetiis 
1505  item  1566  adjuncto  libello  quoddam 
de  motu  caloris  et  lumine. 
Tomus  IV. 
Expositio  in  duodecim  libros  Melaphysi- 
corum,  cum  versione  antiqua  ct  Bessario- 
nis.  Venet.  1560  fol. 

In   librum  de  Ente  et  Essentia  ,    cum 
Cotnm.  Thomae  de  Vio  Cajetani. 
Expositio  in  librum  de  Caussis. 

Tornus  V. 
Expositio  in  decem  libros  Ethicorum  ad 
Xicomacfium,    cum    versione    antiqua    et 
Joannis  Argyropyli.  Venetiis  1519  et  1599 
folio. 

In  octo  libros  Politicorum,  cum  versionc 
antiqua  ct  Leonardi  Aretini.  Cum  praefa- 
tione  Nimiraei,  Paris.  1500.  Venct.  1563  et 
1595  fol. 

In  omnes  hos  libros  Aristotelis  Exposi- 
tioncs  conjunctim  prodierunt  Vcnet.  1496 
fol. 
Caetcrum  quod  S  Thomas  in  libros  Ari- 


T  11  0 
spurgatos  scri- 
conatur  Launojus  Epist.  V. 
:).  c.  '  tu.  Aut  enira   sai 

aut  infallibilitas  Pontificis  vacillat. 

li  !.i   Lector   rue- 

,ir. 

*  PoptiOcia  infullibilitas  in  docendo  au- 

.'  quinatis   sonctimo- 

nia  in  tuto  sunt.  ld  autern  omissis  caeteris 

aliis  .  |uae  facile  esset  profer- 

quo   Aquinas  ad 

odos  commentarios  istos  se  contulit, 

nempe  cum  sludium  Romae  teneret,  ait 

Tulomaeus  Luci  nsis  Hist.  Eccl.  lib.  22  c. 

2i.  quasi  lolam  Philosophiam  sicc  Mord- 

lem ,  sive  naturalem  in  scriptum  scu  com- 

mentum  redegit;  sed  praecipue  Ethicam  ct 

Mathematicam  :am)  Igitui    si 

Ro.mao  scribebat  Tliomas,  non  crgo  invito 

Pontifice ,  ncque  eius  auctoritate   sprcta. 

Ex  hoc  etiam  intelligimusPontificem,  cum 

trlis  Iibn  s  vetuit,  id  egisse  non  tani- 

quani  >  in  illis  conti- 

neri,scd  quod  multi  eis  abuterentur  ;  quod 

pcriculum  c\  D.  Thomae  commenlariis  tolli 

posse  censebat  Pontif  \. 

Tomus  VI. 

Comment.  in  primum  et  secundum  Sen- 

tenliarum  Petri  Lombardi. 

Tomus  VII. 

in  tertium  ct  quartum  Sententiarum. 

Prodierunt  in  o:n  tiarum  libros 

■  per    Petrum    Schoeffer,    1469 

Venet.    per  Jo.    d  •   Colonia    et    Nic. 

Genson  1481,  1483,  1486  fol.  cum  titulis 

et    conclusionibus    M.    Uenrici    Gorricbe- 

5,    ^rgent.    1489.   Ex   recognitione 

Timol  5,  cura  Boneti  Locatelli, 

'  iviani  Scoti,  Venet.  1497,  1500, 

1514  fol.  Basil.  por  Nic.  Kesl  r,  cum  scri- 

5.  Thomae  ad  Haoibaldum,  1492  Paris. 

1574,  8  ibid  ex  recognitione  6t  oum  notis 

Joani  .  Ord.  Praed.  1659  fol. 

Super  primo  libro  tiarum  separa- 

tinv  Venel  .  fulio. 

•  • .  per  Bencd. 
. 
.  1476.  Basil.  1489. 
htenstein   1490  ib. 
I  fol. 


M  A  S 

in  quartum.  Venet.  1478  pei  .M.Alexan- 
drum  dc  Vuild.  1498  fol. 
Tomus  VIII. 

Qnacslioncs  disputatae.  Prodicrunt  1472 
fol.  sine  meutione  loci,  Uomao  per  Arnol- 
dum  Pannartz,  147G  fol.  Colon.  1477  cu- 
rahtc  Theoderico  de  Susteren,  Colon.  pcr 
llenr.  Quentel.  1499,  1500  et  1508  fol. 
Argent.  loOO,  1507  fol.  Venet.  apud  Nic. 
Jonson  14S0apud  baeredes  Octaviani  Scoti 
1503  fol.  2  Vol.  Paris.  per  Franc.  dc  Ho- 
noratis,  1557  fol.  Lugd.  15G9  fol.  Quaedam 
in  Graecum  sermonem  vcrsae  adsunt  in 
Bibl.  Coisliniana,  p.  150. 

Quacstiones  quodlibeticqs }  quac  ctiam 
dicuntur  Placita  S.  Thomae.  Goloniae, 
1471, 1485,  l'i91  fol. Noribergae,  pcr  Andr. 
Frisner  et  Jo,  Sensenschmid,  1474  fo!. 
Ulmae,  l\7l>.  Vcnet  apud  Jo.de  Colonia, 
1476  ibid.  apud  Jo.  de  Forlivio  ct  Greg. 
regoriis  1485,  1195,  U98  fol.  ibid. 
per  Marinum  Saracenum,  148o,  4  et  Octa- 
vianura  1501  Lovauii  1487.  Lugd.1513,  8. 
Paris.  cura  Scripto  altoro  iu  libros  Scn- 
tentiaium,  quod  vulgo  dicitur  ad  llanni- 
baldum,  cx  rerognitioue  Joannis  Nicolai. 
1660  fol. 

Tomus  IX. 

Summa  Cat/tulicae  fidei,  noutra  gentilcs, 
cum  Comment.  Francisci  Ferrqriensis. 
Editio  antiqua  sine  mentione  anni  et  loci 
fol.  Ilomae  1476  fol.  Vonct.  per  Jo.  dc 
Colonia  et  Nic.  Jenson  ,  1480  Coloniae  pcr 
Henr.  Quentel.  1497,  1499  fol.  LugcL  per 
Juntas  et  socios  1521,  8.  loGG  fol.  Paris. 
cum  comm.  Silvestri  Ferrariensis,  apud 
Jo.  Fouchcr,  lo')2  fol. 

Graece  vertit  Demetrius  Cydonius.  E|x- 
stat  in  Bibl.  Regis  Calliae,  Vaticana  et 
Voneia.  Quetif.  p.  3^6. 

Hebraice  libros  III.  priores  vertit  Jose- 
phus  Ciantes,Episcopus  Marsicanus.Romae 
1657  folio.  Wolfii  Bibl.  Hebr.  Vol.  III.  p. 
278,  419. 

Tomus  X. 

Prima  pars  Summae  Theologiac ,  cum 
commenlario  Thomae  de  Vio,  Cajetani. 
Inter  omucs  constat,  ait  Launojus  Epist. 
I.  1.  n  4.  Theologiae  Summam  Doctoris  S. 
opus  csse  ultimum,  et  caclerorum  pcrfcctis- 


T  110 

siittuiii ,  quud  tatneti  absolvere  non  potuit. 
Idom  tamen  postea  lianc  Sumniam  S.  Tho- 
mae  non  essn  pronunciat  in  Obscrvatione 
octa\a  Tractatus  de  Traditione  Ecclcs. 
Bomanne  circa  Simoniam,  Opp.  tomo  [[. 
parte  2.  p.  522.  Rospondit  ipsi  Jacobus 
Echardus,  idem  ille.  qui  una  cum  Quetifio 
Bibliotheoam  Ordinis  Piaedicatorum  edidit, 
in  Disserlatione,  cui  titulus:  Saucli  Thomae 
Summa  suo  auctori  v-ndicata  ,  sicc ,  de 
V.  F.  Vincciilii  Bellovacenss  scriptis  dis- 
icrtatio,  Paris.  1708.  quam  post  ob  defe- 
ctum  exemploium  operi  laudalo  rursus 
inseruit.  Argumenta  ejus  paucis  verbis  in 
summam  redigemus:  l.quia  adsunt  Codi- 
ces  Seculi  XIII.  sat  multi,  antequam  Tho- 
mas  in  numerum  Sanctorum  redigeretur, 
qui  ipsi  hanc  Summam  tribuunt;  2.  quia 
Spoculurn  MoraJe,  quod  Yincentio  Belua- 
censi  tribuilur.  et  in  quo  Prima  Secundae 
et  Sccunda  Secundae  maximam  partem 
leguntur ,  non  fit  opus  Vincentii,  sed  a 
quodam  falsario  sub  ipsius  nomine  ex 
Thoma,  Stephano  de  Borbone,  Petro  de 
Tarentasia  et  Kichardo  de  Media  villa  com- 
pilatum,  id  quod  ab  Echardo  labore  opcto- 
sissimo ,  duo  nempe  haec  opera  secum 
confercndo ,  cpmprcbatum  est.  Ex  quo 
deinceps  patet,  Summam  prius  fuisse  quam 
Speculum ,  item  Speculum  ante  annum 
1300.  quo  circiter  morluus  est  Richardus, 
non  fuisse  compilatum  ,  quum  Vincentius 
a.  1269  jam  obicrit. 

VYaddingus  et  Joannes  de  la  Ilaye,  Ord. 
Minorum,  statuunt,  S.  Thomam  ab  Alexan- 
dro  de  Ilales  Summam  suam  excerpsisse, 
quod  rursum  operose  refutavit  Echardus. 

Prodiit  vcro  Summa  haec  integra  Basil. 
1*85  fol.  vol.  4.  Venetlis  1489  fol.  apud 
Scolum  150-3  fol.  apud  Juntam  1509  ot 
apud  Juntas,  1588  fol.  cum  Commentariis 
Caietani  et  additionibus  muUis,  Lugduni 
et  alibi  pluries,  Amstelodami  subementitis 
Coloniae  Agrippinae  typis,  1640,  4  e.t  1039, 
12  vol.  dcccm.  Editio  rccontissima  prodiit 
cura  Cornari,  Cardinalis  et  Episcopi  Pata- 
vini,  Patav.  1713,  12.  V:de  Gioinale  de'Let- 
torati  d' Italia  tomo  XV.  p.  156. 

Summam  in  c  .mpcndium  redactam  fle- 
braice  vertit  R  Jacob  Isaaci  filius  Zahalon. 


M  A  S  o33 

Judaeus  Ferrariensis  ot  Mcdieus  .  scd  non- 
dum  typis  expjressam.  Alias  R.  Asarias  de 
llubeis  hunc  Thomam  cilat.  Vide  YVolfii 
Bibl.  Hebraicam  Vol.  I.  pag.  396.  001. 

Graece  voisa  ost  a  Maximo  Planude, 
quae  versio  in  variis  Codicibus  MSS.  latrt, 
(juarum  recensum  init  Quetif.  p.  340,347. 

Yorsibus  Italicis  ad  latinorum  lle.xame- 
trorum  metrum  compositis  Summam  cx- 
pressit  Ilyacinthus  de  Ruggiei  i.  Ord.  Prae- 
dicatorum.  Acta  Erud.  170  4  p.  524. 

Prima  pars  Summae  separatim  prodiit 
Venct.  1477  fol.  ibid.  apud  Antonium  de 
Strata,  1482,  1484,  1489  per  Theodoricum 
de  Asula,  1490  per  Octavianum  Scotum 
1495  ibid.  cura  F,  Matthaei  Siculi,  1508 
fol.  ibidem  e.x  recognitione  F.  Augustini 
Natalis  Ragusaei .  typis  Philippi  Pincii , 
1509  fol. 

Eapoailio  in  librum  Diomjsii  de  divinis 
nomitiibus.  Prodiit  cum  Operibus  Dionysii, 
Argent.  1503  ibl. 

Tomus  XI. 

Pritna  Secundae,  et  Secunda  Secundae, 
curn  Commont.  Thoinae  de  Yio. 

Pnma  Secundae  seorsim  prodiit  Mogun ; 
tiae  per  Petrum  Schoyffer  de  Gernsheim , 
1471  fol.  Yenet.  1478,  1483,  1490,  IV9o, 
.1497,  1500,  1508,  1509,  1522.  Paris  cura 
Antonii  Coronel.  1513,  4. 

Secuudam  Sccundae  S.  Thomae  recte 
adscribendam  judicat  Joan.  Launojus  E- 
pist.  VI.  14.  n.  335  ex  Judaeis  allegat  R. 
Gedalja  in  Schalscheleth  hakkabala  fol. 
67,  1  cdit.  Amstel.  Prodiit  Moguntiae  per 
Petrum  Schoffer  1467,  1409.  Yenet.  1475, 
1479,  1480,  1481,  1490,  1491,  1  190,  1546, 
1527  fol.  Roniaq  1475,  Coion.  1480,  1193. 
Paris,  1512.  8.  1515,  4.  1520  lol.  et  4 
Tomus  XII. 

Tertia  pars  Summae  Thcoloaiae,  cum 
Comm.  Thomae  de  Yio.  Tarvisii  1470.  Ve- 
not.  «478,  1480,  1493.  1522  fol. 

Uic  quoque  memorandum  est  Quartum 
Scriptum  S.  Thotnac,  quod  nihil  aliud  ost, 
quam  Supplementum  operis  ab  ipso  Thoma 
non  ad  colophonem  perducti.  Prodiit  per 
Petr.  Schoiffer  de  Gerosbeira  1469  sine 
loco  1478.  YetKt,  1487,  1493,  1505.  1518. 
fol, 


T  110 
Toir.us  Xlff. 

E.vpositio  in  Ubrum  beati  Jub.  Lugd. 
\  <■}  i  8.  Baoc  editiooem  Quactilius  Psalmis 
tribuit:  perperam. 

Iii  primam  Quinquagenam  Psalmorum. 

lu  Xantica  Canticorum.  Editio  Parisina 
tluos  babet  I).  Thomae   Commentarios  in 
Cantico,  quum  tamcn  nemo  vctcrum  tale 
quid  mcmorct.  Altcr  autcm  illc,  ab  Ama- 
dco  Scoto,    Lugd.    1562   editus,    in    MS. 
Bibl.  Cluniacensis,  Oudino   tcstc   p.  316. 
Remigio  Antissiodoreosi  tribuitur,   quan- 
quam  ctiam  intcr  Opcra   Cassiodori  edit. 
Rothomagensis  a.  1679  impressus  liabctur. 
In  Jsaiam  Vrophetam. 
In  Jeremiam  Prophetam.  In   hos   duos 
Expositiooes  prodicrunt  Lugduni,  1 53i ,  8. 
Jn  Lamentationes  scil.  Threnos  Jeremiae. 
Haec  orania  1).  Thomae  vindicat  Oudinus 
]i.  310  seqq.  Expositio  in  Jesaiam,  Jere- 
miam,  Tbrcnos  ct  Malthaeum  cura  F.  Bar- 
tholomaci  Spina,  Venct.  1527  fol. 
Tomus  XIV. 
Ejpositiones    in    sancta    Jesu    Christi 
Evangelia  seeundum  Matlhaeum  et  Joan- 
nem.  Priorem  quidam  sollicitarunt,  et  vel 
Petro  de   Scala  vcl  Pctro  de    Andria  tri- 
buunt:  perperam.   Supplcvit  quaedam  cx 
lectionibus  ejus  Ueginaldus   socius  illius, 
sed  lamen  D.  Tliomas  corrc\it  ct  appro- 
havit.    Vidc    Oudinum    et    Ouctiiium.    in 
Evangelium  Joannis  seorsim  prodiit  Paris. 
per  Joannem  dc  Porta   1520  folio. 
Tomus  XV. 
Conlinuum  s.  Catena  aitrea  in  quatuor 
Evangelistas.  Uoc  Opus  Pctrus  de  Alva  ct 
Astorga  Pontfo  Carboncllo   potius  tribuit, 
Bed  refutalus  a  Krancisco  Jansseo.  Quin  et 
Ou''tilius  p.  327  ct  Oudinus  p.  317  multis 
opus  hoc  I).  Thomae  vindicaruot.  Editum 
est  Romae   1470.    Norib.   apud    Koburger 
1474,  1475.    Vcnet.   1474,    1482,  1484, 
1 186,  1493  fol.  1 194,  1584,  4  Colon.  Paris. 
Aolverpiae,  landem  Parisiis  per  Joannem 
Nicolai  1667  fol.  et  Lugd.  1686  fol.  Edi- 
tiones  recentiorcs  interpolatas  esse  notat 
Ricb.  Mirnonius. 

Tomus  XVI. 
Expositiones  in  omnes  D.PauliEpistolas. 
III  175  ibid.  per  Mich.  Turter,  1495 


M  A  S 
fol.  Bonon.  1481    fol.  Vcnet.  1496,  1498. 
Paris.  1526,  1529,  1532,  1541  per  Joannem 
dc  Roigny  1549,  1563  ctc.  demum  pcr  Jo. 
Nicolai,  Lugduni  1689  folio. 

Sermones  pro  diebus  Dominicis  ct  San- 
Ctorum  solcmnitatibus.  Komae  1571,  8. 
Paris.   1578,  8.  Mogunt.  1616,  8. 

Enarrationcs  Evangeliorum  Dominica- 
lium  et  quadragesimalium  ex  Catena  aurea 
excerptae,  Paris.  pcr  Claudium  Chevallon. 
153S,  8. 

Tomus  XVII. 

Continct  Opuscula  D.  Thomae,  quorum 
cditiones  separatae  rnullum  didcrunt.  Pri- 
ma  continet  Opuscula  Philosophica  1184 
fol.  sine  mentione  loci  cdita,  a  Maittairio 
mcmorata.  In  cditionc  Mediolanensi  1488 
quae  cura  Pauli  Barbi  Soncinatis  habentur 
opuscula  LI.  Quetifius  tantum  XLIX  nu- 
merat.  Editio  Antonii  Pizamani  Venct. 
1490,  1498,  1587  et  1596  habet  numero 
LXXUI.  Alia  editio  Venet.  per  Hertn. 
Lichtenstein  1190,  4  a  mc  non  visa  est. 
Insigniora  XXVIII.  Duaci,  1609,  8,  2  Vol. 
Memoratur  alia  Parisina,  1634  fol.  Optima 
est,  quae  opuscula  Theologica  ct  moralia 
novo  ordine  disponit,  cdilio  Petri  Pelicani, 
Paris    1656  folio. 

In  cditioncHomana  hocordinesequuntur: 

1 .  Contra  errores  Graecoritm,  ad  Urba- 
num  Pont.  Max.  Testimonia  Graecorum 
hic  pessima  fidc  adducuntur,  prout  Lau- 
nojus  in  Epistolis  docct:  quod  excusat 
Quetifius .  quia  ea  fide  adduxit,  qua  ipsi 
a  Pontifice  tradita  fuerant. 

2.  Compendium  Theologiac ,  ad  Mag. 
Reginaldum  socium  suum. 

3.  Declaratio  quorundam  Articulorum 
contra  Graecos,  Armenos  et  Sarracenos; 
ad  Cantorcm  Antiochenum.  Graece  vertit 
Demetrius  Cydonius,  in  Bibl.  Vindobo- 
nensi,  Medicea  et  Veneta.     . 

4.  De  duobus  praeceptis  Charitatis,  et 
dc  decem  Legis  Praeccptis. 

5.  De  Articulis  Fidei  et  Sacramentls 
Ecclesiae. 

6.  Exposilio  super  Sgmbolum  Aposto- 
lurum,  scilicet,  credo  in  Deum. 

7.  Exposilio  Orationis  Dominicae,  Pater 
noster. 


THO 

8.  Expositio  Salutationis  Angelicde,  Ave 
iMaria.  Quidam  hacc  quatuor  Petro  tlc 
Adria  tribuunt,  utpote  qui  illa  ex  lcctio- 
nibus  Jhomae  collegerat. 

9.  Responsio  de  articulis  centum,  et  octo 
sumtis,  ex  Opere  Petri  de  Tarantasia  ad 
F.  Jo.  Vercellensem  Gcneralem  Magistrum 
Ord.  Praed. 

'1 0.  Responsio  de  Articulis  42  ad  eundem. 

11.  Responsio  de  Arliculis  36  ad  Lecto- 
rem  Venelum. 

12.  Responsio  de  scx  Articulis.  ad  Lc- 
ctorem  Bisuntinum. 

13.  Differentia  Divini  Verbi  et  humani. 
1  4.  De  natura  verbi  inteUeclus. 

13,  De  substantiis  separatis ,  sive  de 
Angelorum  natura  ad  F.  Reginaldum  so- 
cium  suum. 

16.  De  unitate  intellectus  contra  Aver- 
roistas. 

1  7.  Contra  pestiferam  Doctrinam  Retra- 
hentium  homines  a  religionis  ingressu. 

18.  De  perfectione  Vilae  spiritualis. 

19.  Contra  impugnantes  Dei  cultum  et 
religionem. 

20.  De  Regimine  Principum,  ad  Regem 
Cypri.  Libro  tertio  et  quarto  multa  nar- 
rantur,  quae  demum  post  tcmpora  S.  Tho- 
mae  contigerunt ,  hinc  ,  consentientibus 
praeterca  Codicibus  MSS.  statuit  Quetifius, 
hos  duos,  una  cum  fine  sccundi  ad  Tho- 
mam  non  pertinere ,  sed  a  Ptolcmaeo 
Lucensi  additos  esse.  Oudinus  contra  ipsi 
plane  abjudicat.  Caeterum  hi  libri  specia- 
tim  prodierunt  Veneliis ,  1568  et  inter 
Respublicas  minores ,  Lugd.  Batav.  apud 
Joannem  le  Maire,  1630,  12. 

(323)  Del  Governo  de'  Principi  traduzio- 
ne  di  Valentino  Averoni  Monaco  di  Vallom- 
brosa.  Firenz-e,  Marescotti  1577.  8. 

21.  De  Regiminc  Judaeorum. 

22.  De  Forma  absolutionis ,  ad  Genc- 
ralem  Magistrum  Ordiuis. 

23.  Expositio  primae  Decrctalis ,  ad  Ar- 
chidiaconum  Cudcstinum. 

24.  Expositio  super  sccumlam  Decre- 
talcm,  ad  cundem. 

25.  Traclatus  de  sortibus,  ad  Dominum 
Jacobum  de  Burgo. 

26.  De  officiis  astrorum,  ad  F.  Reginal- 


M  A  S  535 

dum    socium  suum.  Dicunt  scorsim   pro- 
diisse  Colon.  1  580. 

27.  De  aeternitale  Mundi.  Graece  verlit 
Prochorns  presbyter,  in  Bibl.  Vaticana. 

28.  De  Fato. 

29.  De  Principio  individuationis. 

30.  De  Principiis  naturae.  ad  F.  Silve- 
strum. 

31.  De  Ente  et  Essentia.  Venet.  U88.  4 
ibid.  1496  fol.  Lypsiae  1498,  1508,  4. 

32.  De  natura  materiae  et  dimensionibus 
interminalis. 

33  De  mixtione  Elemenlorum  ,  ad  Bla- 
gnificum  Philippum. 

34.  De  occultis  operibus  Xaturae.  ad 
qucndam  militem. 

35.  De  motu  cordis,  ad  Mag.  Philippum. 
Haec  duo  prodierunt  Lipsiae  per  Jac.  Than- 
ner  1495.  4  et  1499,  4. 

36.  De  Inslantibus. 

37.  De  Oppositis. 

38.  De  Demonstratione. 

39.  De  Fallaciis,  ad  quosdam  nobiles 
Artistas.  Graece  habetur  in  Bibl.  Floren- 
tina  et  Valicana.  Quetif.  p.  345. 

40.  De  Propositionibus  modalibus. 

De  Eruditione  principum,  qui  liber 
tum  primum  e  Vaticana  prodiit.  Ostendit 
autem  Quctifius  pag.  135  opus  csse  Guil. 
Pcraldi. 

41.  De  natura  accidentis. 

42.  De  natura  generis.  Ilaec  duo  agno- 
scit  Ptolemaeus  Lucensis. 

43.  De  potentiis  animae. 

44.  De  tempore. 

45.  De  pluralitate  formarum.  Ilacc  sunt 
dubia. 

46.  De  dimensionibus  indeterminatis.  Jam 
supra  adfuit  n    32. 

47.  De  natura  Syllogismorum.  Dubium. 

48.  Summa  totius  Logicac  Aristotelis. 
Constat  tractatibus  novem,  et  intcr  dubia 
refertur.  Prodiit  Vcnet.  per  Simonem  Be- 
vilaqua,  1496,  k.  Sunt  qui  Thomac  Anglico, 
cui  cognomcn  cst  Jorsius,  vel  etiam  Iler- 
vco  Britoni  tribuant.  In  cditione  Parisina 
hacc  Summa  habetur  tom.  I. 

49.  Dc  sensu  respectu  singnlarium,  et 
intcllectu  respectu  univcrsalium. 

50.  De  inventionr  medii. 


T  II  0 

Jura  luminis. 
Oe  ti  itura  loci. 

7  intelligibtli. 
i.  De  quo  cst  ct  qwd  cst. 

liversalibus  tractatus  duo. 
Omn  labia  sunt,  et  minori  chara- 

■  :    5S 

ium  dc  festo  Corporis  Christi, 
jussu  Drbani  FV.qui  hoc  festum  Instituerat. 
Meminerant  omnes  ontiqui ,  et  indubium 
1  •  lioc  Oflicio.  quod  Breviario  Romano 
insertam  est,  exstat  dissertatio  Danielis 
Papebrocbii  in  Propylaeo  ad  Acta  Sancto- 
rum  Haji  tomo  11.  p.  51.  Adde  Oudinum 
p.  3i0. 

s  D  venerabili  Sacramento  Altaris. 
Ouotif  Alberto  Magno  triboit,  dissentiente 
Oudii  rl    qui    Itali    vcl    Galli   osso 

stutuit. 

D  Sacramento  EucharisHae  ad  mo- 
tlun  deeem  praedicamentorum.  Oudinus  ad 
seculum  XIV.  desinens  vel  XV.  incipiens 
refert. 

.  Dc  humanifate  Jesu  Christi.  Dubiurn. 
01.  De   dilectione    Christi   ct  proximi. 
Oudinua  p.  3»">. 

.  D    divinis  moribus. 
Uitudine. 
D    modo  confitendi  el  purttate  con- 
scient  rtil    Ant.  Stephanus. 

2  ».  8. 
D    ■■fjirio  Sacerdotum.  Editio  anti- 
qua    prodiit    sine    anno    et    looo,   dcinde 
.  por  Chcvallonum   1527,   F536,   12. 
Missae. 

'litione  ad  tempus. 

salubriter  acqui- 

rendt  scientiam  sive  humanam   sive  divi- 

nam.  De  bis  omnibus  vide  Oudinum  pag! 

•  7 

Expositio  in  librum  BoBtii  de  Ueh- 
domadibus. 

7o.  (jitaestioncs  super  librum  Bdtftii  de 

TrinH  ce  versum  oxstat  in  Bibt. 

. 

- 1    ■''■  numero  qua- 

io  conjunotis.  Est  compendium  sum- 

tailielmi  Peraldi  dc  virtutibw  et  vitiis, 

leVorag  ue,quemadmodum 


M  A  S 

7^.  De  concdrdantiis  dictorum,  m  quo 

conconlut  seipsum  in  passibus  apparenter 
contrailicloriis. 

73  De  usuris  in  communi  et  de  ttsu- 
rariorum  contractibus,  Spuria  haec  sunt. 

74.  De  praescientia  ct  praedestinatione. 

Hoc  opusculum  tantum  in  editione  Parisina 

ssit,  quippc  additum  fuerat  Commen- 

tariis  Cajetani    in  Summam  Docloris  An- 

lici. 

Post  baoc  opuscula  in  cditiono  Romana 
accessit  Scriptum  secundum  D.  Thomae 
in  quatuor  libros  sententiarum,  ad  Anni- 
baldum  Anmbafdensem ,  Ord.  Praedic.  et 
iinalem.  llannibaldo  de  llannibaldis 
asseruit  Ouotifius.  de  quo  ctiam  Noster 
T.  III.  175. 

In  editione  Opusculorum  ultima  Parisina 
boc  etiam  nunquam  alias  edrtum  prodiit: 
Questiones  propositae  in  Capilulo  generali 
Po  \siis  celebrato  anno  Domini  MCCLXtX. 
coram  magistro  ordinis  ct  diffinitoribus. 

Tomi  XVIII.  loeo  possit  osso  Tabula 
auroa  F.  Pelri  de  Bergamo  in  omnia  opera 
D.  Thomae .  cum  Concordantiis  dictorum 
ojus  ot  Indico  auctoritatum  Sacrac  Scri- 
pturae.  Quanquam  ex  QuetiRo  constat, 
soloro  illud  opus  cum  tomo  I.  eomplngi. 

Speculator  de  verbis  Petri,  Graece  extat 
Venetiis  inter  Codices  MSS.  Cardinalis 
Bessarionis. 

Coitfessio,  Graoce  pcr  Domotrium  Cydo- 
nium  in  Bibl.  Medicea. 

In  oditiono  Antvorpionsi  vcl  Colonicnsi 
additus  ost  tomus  XVIII.  eujus  contenta 
etiam  recensebo: 

1.  Postilla  seu  Expositio  aurea  in  librum 
Geneseos.  llujus  libri  nullus  velerum  au- 
ctorum,  qui  opera  I).  Tbomao  recensent, 

i  it.  PrOdiit  antoa  Antvorpiao  apud 
Bellerunj  1572.  S.  Lugduni  1573,  8.  Vidc 
Oudinum  p.  307. 

2.  Expositio  in  Danielem  Prophetam,  o 
MS.  Lovaniensi  Thomae  essc  ncgat  Mal- 
venda  de  Antichristo  p.  10. 

3.  ExpoSitio  in  1.  ct  secundum  Macha- 
baeorum,  quam  Stepha-nus  Sampajo  pri- 
mutn  edidit  Paris.  1596,  8  repetitam  ibi- 
dem   I030,  8. 

'i    Commentarius   in   scptem  Eptstofris 


1'  11  u 
Canonicaa,  cditus  Paiis.  1543  et  looO  por 
Claudium  Spineurmde.indeLugduni  15 
et  Anlverpiae  1392.  Rurs  i  n  Parisiis  cum 
Commentario  in  Epislolas  Paullinas,  1563 
fol.  Labbous  observavit  Lyranum  allegarj 
ad  I.  Petri  II. 

5.  In  B.  Joannis  Apocalypsin,  nunc  pri- 
mum  e  teriebris  eruta.  Sed  jam  prodierat 
Florentiae,  per  Laui. Torrentinum  1549,  8. 
G.  Commentarius  super  /ibros  BotHhii 
de  consolalione  P/tilosophiae.  qui  jara  aniea 
prodiit  Tolosae  per  Jo.  Paris,  !'i8I.  Gaodavi 
1485  fol.  Venet.  1486  et  !4S9  et  alibi. 

7.  Expositio  in  tractatum  Bogt/ui  de 
scholarium  disciplina  Coloo.  1498  fol. 
Lu-duni  per  Jo.  de  Prato  1490,  4.  io!4,  4. 
Verum  hapc  opera  spuria  .  et  indigna, 
quae  sub  D.  Thomae  nomine  citentur,  ut 
pluribus  ostendunt  Labbeus  et  praecipue 
Quetifius:  adde  Oudinum  p.  32G. 

Tubula  omnium  Operum  Thomae  Aqui- 
natis  prodiit  Basileae  149o    4. 

Quod  ad  auctoritalem  Operum  D.  Tho- 
mae  pertinet ,  jam  olim  fuprunt,  qui  do- 
Ctrinis  illius  non  semper  voluorunt  assur 
gerp,  de  quo  testatur  Epistola  Stephani 
Episcopi  Parisini.cum  consilio  universitutis 
Theologorum  de  commendatione  doctriuae 
S.  Thomae,  ct  quomolo  Episcopus  annul- 
lavit  excommunicationem.quaefacta  fuerat 
contra  aliquos  articulos,  quam  habes  in 
Thesauro  n.ivo  Anecdotorum  Edmundi  Mar- 
tene  et  Ursini  Durand  tomo  I.  p.  1372 
et  habpnt  quapdam  Quetifius  et  Bulaeus 
iu  llistoria  Universitatis  Parisinae.  Contra 
vero  sequpntibus  tpmporibus  auctoritas 
quarundam  illius  doctrinarum  in  tantum 
invaluit,  ut  Jo.  Launojus,  qui  non  facile 
credebat.  quae  Ecclesia  Romana  ,  in  do- 
ctrinam  Thomae  juraret.  Verba  pjus  sur.t 
hapc  Epist.  VI.  14.  n  501.  Heligiose  juro 
in  beati  Thomae  doctrmam  omncm.  quam 
convenienter  defuitae  a  se  Theologiae  scho- 
lasLcae  in  prima  parte  quacst.  1.  art  II. 
cl  art.  VIII.  ml  secundum  tradidit:  et  j.ro- 
pter  honorcm  S.  lhomae  nonjuro  in  aliam. 
quae  ab  illa  dissentiret. 

Caeterum  in  his,  quae  hic  de  S.  Thoma 
protuli.  plerumque  secutus  sum  Quptilium 
Pt  Oudinum.  ita  tcim^n.  ut  de  mois  mnlt.i 


M  A  S  537 

quoque  inlorspersenm.  Rehqua  Lector  ab 
Auctoribus  laudatis  petet,  item  ab  aliis, 
qui  Scriptores  Eccleslasticos  percensuc- 
runt. 

Summa  Catholicae  fidei .  seu  potius  , 
ul  fert  titulus,  de  veritate  CathoUeae  fidei 
conlra  errorcs  gentilium  prodiit  Romae 
impressore  Arnoldo  Pannartz  in  donio  viri 
nob.  Petri  de  Maximis  An.  Verbi  1475  die 
vero  20  SepL  scdente  Xisto  IV.  Pont.  Mai. 
anno  ejus  V.  Esl  etiam  apud  me  vetustis- 
sima  editio  eiusdem  operis  impressa  Venc- 
tiis  per  Franciseum  do  Ilailbrum  et  Nic.  de 
Francfordia  sociosabsque  anru adscriptione. 
In  Abbatia  Rubei  Claustri  in  Belirio,  quae 
est  Canonicorum  Regul.  S.  Augustini  ser- 
vatur  Epistola  S.  Thomae  do  Aquino  ad 
Aleydem  Ducissam  Brabantiae  fundatricem 
vallis  Ducis.  Vide  Ilinf-rar.  literar.  duorum 
Benedictinorum  II   215. 

Versionem  Summap  ab  Hyacinto  Dp  Rug- 
gieri  mptrica  orationp  concinnatam  laudans 
Bibliothpcarius  nostpr  prrat,  prrore  px.  actis 
eruditorum  hausto.  Non  enim  Italicis  Ver- 
sibus  ad  Latinorum  sonum  exaotis,  illam 
Ro^crius  expressit,  spiJ  potius  Latinis  vor- 
sibus  dedit  ita  concinnatis.  ut  solpnt  Itali 
octono  metro.  Prodiit  opus  Uogerii  primum 
a.  1652.  Romao.  Vide  Crescimboni  St.  della 
Volg.  Popsia  vol.  I.  lib.  VI.  c.  VIII. 

Praetereundum  non  duco  opus  praecla- 
rum  P.  Bprnardi  De  Rubers  Ord.  Praed. 
De  gcslis  et  scriptis  ac  doctrina  S.  Thomae 
Aquinatis  Dissertutionibus  criticis  ct  apo- 
logeticis  cxactum  in  fol.  Vpnptiis  a.  1730. 
Dissertationes  vero  illae  comparent  etiam 
in  sua  singolae  loca  distributae  io  nova 
ediiiono  Operum  S.  Thomae  .  quae  cocpta 
est  Venetiis  in  4.  a.  1745. 

324  Et  curante  eodpm  P.  De  Rubeis 
XXVIII.  volurninibus  ad  umbilicum  p-r- 
ducta.  Editio  omnium  locupletior  et  nisi 
inelegans ,  optima. 

THOMAS,  Archidiaconus  Roberti  Capi- 
tonis  Episcopi  Lvncolniensis  circa  annum 
1233  scripsi!  Librum  rfe  Baptismo.  Pitseus 
Appcnd.  Cent.  IV    kd. 

TIIO.MAS  de  Argentina,  a  patria  sic  di- 
rtus,  Thcolo^us  Pansinus,  Augustinianus 
Eremita,  rt  a    (345  ordinis  aui  G«neralis, 

2P 


ftpona*  I.  1359    Soripsit  in  IV  Ibros 

tiarum.  Arjont.  U90.  \>nr>t.   15G'i, 

1588     ,  1585    ConsHtutioncs  ordinis 

sui,  Sermones,  Meditat  ones,  et   Fpistuhs. 

Lhemium  c.  G27.    Whartoni    Ap- 

im  p   31.    Felicis  Milensii 

Alph&betum  ord  Eremilarum  S.  Avgostini 

;.  288.  Phil.  Elssi  Encomiasticon  Augusti- 

nianum    p.    055.  Gandolfum    de  ducentis 

Augustioianis  Scriptoribus  p.  33i. 

Alius  TIIOMAS  dt  Argentina,  ord.  Praod. 
qui  vivt  ,i  1  '»'i.'i  i  t  Si  rmomt  McdilutiuifS, 
Epktolat  ot  Quaettionet  scripsU.  Gesnerus, 
Jac.  Ouctif  de  Seriploribus  ord.  Prapdi- 
lom  I.  p.  881.  Ita  scnptores,  qui 
procul  dubio  hos  duos  confundunt. 

rHOMAS.  veletiam  THOMASINU3  .1/7- 
bcrtus,  Cremonensis,  Rhetor  et  Philoao- 
phus.  ob  it  1. 1  '.J  i  sci  ipa  t  Odat  Pindnricat, 
•-.  iic  liuniiiiis  gene- 
rotit itc,  de  vera  atnicitia.  Arisii  Cremona 
hli  rata  lom.  I.  p    - 

TUO.MAS  Arientus,  Philosophiae  rt  Mp- 

dicinae  Doctor,  Ch  rur^iae  Lpclor  pubheus 

Bononiuo,  a.  13. n  un    cum  uxoie,  Pt  lilio 

adoptivo  u  famulo  pprlido  occisus  fuit    Ito- 

liquit  opus  MS.Pra.ris  omnium  morborum, 

cunt  me  >i<-i/t;s  cujuscunque generis  Orlandi 

Notilia  Scriplorum  Bonuuipnsium  p   251. 

TIIO.MAS  Arundeliut  Comitum  prosapia 

-       . -  I.     nsis,  Ak  hieptscopus 

:ens  -   Anglia  •  Cancellarius,  tandem 

Archippiscopus  Cantuanensis,obiil  u.  I i!5. 

ricit  peregrinit,  de 

.  <i<:  haereticit,  Cumment  in  Sa- 

icat. o  Pnttionit  J.   C  8er- 

■<tu  utque  ad  Putcha.  Pitseus 

rmonem  habuit  in  obitum  Annae 

k  quo  quaedam  adducit 

t  Sacris  Veroaculis 

;.   MH  sibi  tamen   in  agnuscenda  veritate 

non  oaoatana,  ut  idpra  oateodit  p  lo3. 

-I  kS    Atheburnut  ,    Staffordiensia  , 
•  I       litarum  S.  Au#ostini,  o    1382  in 

Wiclpfnm 

pta  pjufl  sunt:  Cuiilru  Tiki- 

•<.  de  identitate  in  Sacramento, 

•  ■■  l  O"  '  i  >■>  tet  ordinariae.  Reptka 

i.  vtra  Uon  i  <■.,   $   Augu- 

ttino.  Ba4aeuaCcutur.V1.77.PUspusc.  o7G. 


M  A  S 

TIIO.MAS  Aulabii,  Anglus.  Masister  Can- 
tabrisiiensis,  seiipsit  de  originc  ct  successu 
Cantabrigientit  Gymndtii.  Gesnerds  cx 
Balacd.  quae  tameo  in  illo  mihi  non  occur- 
rerunt. 

THOMAS  Aymo  Bmjoannis.  Insubor, 
oid.  Pra "dic.itor  COnventuS  Albcnsis,  soc. 
XV.  Scrips;t  Vitam  II.  Margaritae  de  Sa- 
baudia,  Theodori  marchionis  Montisferra- 
tentit  sponsae.  Jac.  Quetif  de  Senptunbus 
ord.  Pr.n-dicatorum  tom.  I.  p.  905. 

TIIO.MAS  do  Azzoguidis,  Bnnonionsis, 
JCtus  circa  a.  13'*0  soripsit  Quaestiones 
luridicas.  Bumaldi  Mincrval  Bononiensc 
p.  217. 

TIIOMAS  Uardlerius.  Bononicnsis,  dncuit 
Philosophiam  Rononiae,  Patavii  ct  Pupiac, 
obiit  n.  1.121  Costvrus. 

TIIOMAS  do  Hail/aro.  Cancollarius  Aca- 
demiao  Parisinap,  obirt  a.  1328.  Rjus  varii 
dc  robua  Thcc.loL,;cis  Commcntarii,  Quod- 
libeta  <  t  Sermonet  sprvantur  in  Bibliothcca 
S  Vietoris.  Hcnvraoufl  do  Academia  Pari- 
sina  p.  130,  Montf.ucon  Bibl.  Bibliothcca- 
rum  MSS.  p    1375. 

TIIOMAS  Rajoccnsis.  cognomento  Junior, 
Thnmao  HPnioris  Archiepiscnpi  nopos,  circa 
a.  tl6f),  Scripsit  Camtnt  ecclestasficot ,  ot 
Officiarium  Kboracensit  Ecclesiae.  Balaeas 
Centur   XIII.  i:\. 

TIIOM  \S  Balduinus,  vlde  supra  T.  II. 
pag.   toi 

TilOMAS,  Patriarcha  Barbariensis ,  pro- 
fprtur  ab  Oudino,  tanqiiam  Auctor  Forta- 
litii  fidei.  qui  hbcr  cst  Alphonsi  do  Spina, 
id  quod  o\  pditionibus  illius  constat.  Po- 
tciat  hoc  Oudinus  facile  vidorc,  inter  alias 
ctiam  hac  do  caussa,  quia  in  oporo  Al- 
phonsi  hbri  singuli  loco  capitum  in  Consi- 
dcrationos  dispcititi  sunt.  Addit  autcm 
potius  conjccturam,  hunc  Thomam  fuissc 
monachum  ox  ordinibus  mcndicantibus,  ct 
qutdem  ordinis  Minorum,  qui  Patriarchali 
titnlo  a  Pontilioe  donatus  sit  sine  ccrta 
■  Scd  miior,  ipsi  tnlia  oxcidcrc  potuissc. 
Crcdn  pnim  potius,  hunc  Thomam  Barba- 
ric.nscm  in  rpium  hatora  nunquam  fuissc. 
.lo  quidom  WnJUu*  ItPrum  rncmorabilium 
lomo  I  p.  832  i 'Imm.im  hunc  cx|)rcsse 
auotorem  ajua  libri  fucit:  sed  nullu  addita 


THO 

rationc.  Contra  Alphonsus  de  Spina  in 
Fortalitio   fidci    Libro    II l.   Cnnsidcratione 

VII.  fol.  lii  a.  cdit.  ftoribergensis  per 
Koburuerum  a.  149V  eitat  Fratrem  Tho- 
mam  Patriarcham  Barbariensem  in  libro 
suo  de  apibus  c.  XXX.  Aiqui  vero  hic  hber 
pertinet  ad  Thomam  Brabantinum ,  qui 
ctiam  Caniimpratensis  dicitur,  de  quo  in- 
fcrius  agctur.  Si  igitur  fuit  aliquis  Thomas 
Barbariensis ,  quod  negare  non  prorsus 
sustineo,  alia  quaedam  et  certiora  de  illo 
erunt  profcrenda. 

THO.MAS  Basmus,  Loxovionsis  Episco- 
pus,  ci  Rpgc  autcm  ejVctus,  Archicpncopi 
Caesariensis  titulum  acccpit,  ct  ultiraum 
vitae  tcmpus  Ultraj.  consurnsit.  mortuusA. 
1491.  Vide  Wilh.  Ucdam  in  historia  Lltrn- 
jcct.  p.  304.  E\  cjus  kistoria  rle  Ludovico 
Xf.  Galliae  Rege  et  Carolo  Burgundiae 
Duce.  saepius  aliqua  ad  vcibum,  non  dis- 
simulato  Thomae  nomine  exscribit  Jac. 
Meycrus  Annal.  lib.  XVII.  Juns  fuisse 
peritissimum,  atquc  id  in  schola  Lovaniensi 
fuisse  profcssum,  auctor  est  llob.  Gaguinas 
in  historia  Francorum.  quem  vrde  ad  a. 
1i65.  Vossius  de  Ilist.  Latinis  p.  GI1. 
Excerpta  ex  illa  historia  de  rebus  in  Hol- 
landia  et  dioeccsi  Ultrajccti  a.  14SI  scqq. 
gestis  edidit   Ant.  Matthacus  Annal.   tomo 

II.  edit.  prioi  is,  tomo  I.  p.  505  <jdit.  novac, 
qucm  confcr  in  pracfationc.  Ejus  Apoiogia 
et  Historia  cst  in  Bibl.  Regis  Gaiharum. 
Bcrn.  dc  Montfaucon  Bibl  MSS.  p  952. 
Consilium  ejus  super  processu  puellae 
Aurclianensis  MS.  bis  extat  in  Bibl.  Vati- 
cana:  ibid.  p.  5'».  82.  Addo  Oudinum  lomo 

III.  p.  2616. 

THO.MAS  Bcccatellus,  PoBta  Bononiensis. 
a.  1503  edidit  Carmma  in  honorem.  B. 
Catharinae  de  Bononia.  Orlandi  INotitia 
Sciiplorum  Bononiensium  p.  25I. 

THOMAS  Bechington.  Aoglus,  Theologus 
Oxoniensis  pt  benefactor  Collegii  Novi  ibid. 
Fuit  a.  1429.  Decanus  Curiae  dc  Arcubus, 
post  Episcopus  Balboniensis.  Scripsit  de 
jure  Begum  Anglorum  a<l  rcgnum  Fran- 
ciae,  Sermones,  et  in  Ep  stolas  Petri  liie- 
sensis.  Lelandus  c.   5VI.  Balacus  Ccutur 

VIII.  10.  Pitspusr.  84-2. 

THOMAS   Becke'.  Londineusis,  studuit 


M  A  S  539 

Oxoniac,  Parisiis  et  in  Italia,  Juris  Canonici 
Doctor,  Aichidiaconns  Cantuaricnsis.  Prae- 
positus  Bcverlaccnsis ,  Summus  Aniiliac 
Canccllarius.  ct  tandcrn  a.  1 162.  Archicpi- 
scopus  Cantuancnsis  Clcricorum  fautor 
summus  magnas  cum  Bc<:e  inimicitias 
gpssit,  a  cujus  satcllitibus  landcm  a  1170 
mterfcctus ,  post  mortcm  Sanctus  habitus 
est.  De  vita  ejus  plura  habcs  in  Quadri- 
logo,  sive  vita  ojusex  quatuor  Scriploribus 
contpxta,  et  Epistolis  ejus  praefixa,  brevius 
apud  Cavcum,  ct  ahas.  Fpistolarum  ejus 
Libros  VI.  una  cum  admixtis  aliorum  ad 
Thomam,  edidit  Christianus  Lupus,  Bru- 
xcllis  16S2,  i.  Eneomium  rhythmicum  de 
seplem  gauiis  b.  Virgin  s  edidit  Ihppoly- 
tus  Maraccius  in  operc  de  Antistitibus  Ma- 
rianis,  tcste  Car.  de  Visch  in  Bibl  Scri- 
ptor.  Cistore.  p  309,  Infdita  sur.t  scqucn- 
tia:  Apohgia  ad  Gtlbertum ,  Episcopum 
Londinensem  ,  Processus  ejus  ad  suos  Epi- 
scopos  lib   f. 

Confer  Balapum  Ccnt.  II.  100.  Pitseum 
c.  239.  Bulacum  hist  Universitatis  Paris. 
tomo  II.  p.  775,  776.  Car.  de  Visch  Bibl. 
Scnptorurn  otd.  Cistcrc.  p.  309  Vitam 
ejns  ingpnti  Volumine  scripsit  Ilcrbprtus 
dc  Boscham,  cujus  mentionem  facit  Oudi- 
nus  tomo  III.  p.  H79. 

THO.MAS  Beverlacensis  ,  Anglus  ,  sed 
Frigidi  Montis  (  Fremontl  in  Gallia,  dioe- 
cesis  Bcluacensis,  monachus  Cisterciensis, 
circa  a.  1 170.  Scnpsit  vitum  B.  Margaretae, 
cognomento  Hierosolymitanae,  sororis  suac. 
prosa  ct  carmine,  quae  MS.  aliqnot  locis 
occurrit,  magna  vcro  cx  porte  Annalibus 
suis  ab  a.  1187  ct  scqq.  inscruit  Angclus 
Manriquc.  Tractatum  dc  contemlu  mundi. 
ad  sororem  suam  mcmo>atam.  Vide  Car. 
de  Visch.  Bibl  Scriptorum  Cisterc.  p.  311, 
312  Polyc.  Lcyscri  Hist.  PoStar.  mcdii  aevi 
p.  W5.  Oudinum  tomo  II    p.  1688. 

THOMAS  Bongeius,  vide  infra  Bungdus. 

TTIO.MAS  Bonjoannes,  ord.  Praedieato- 
rum,  Panormitanus .  Philnsopbus  et  Theo- 
lojjus,  circa  a  13'i2  scripsit  de  rerum 
proprietatibus.  .lac.  Quclif  dc  Scriptoribus 
ord  Praedicatorurn  tomo  I.  p.  906.  Alinm 
hujus  nominis  quaere  supra  in  Thomas 
Aymo. 


»10 

IHOMAS  Borstattus .  Norfolcehsi9,  ord. 

larum  S.  Augustini,  Doctot  Theolo- 

n   Sorbona    Parisiensi, 

niortuus  a.  1290  r  liquit  Quodiibela  Scho- 

■   Disceptationes  ordinarias,  r[  super 

v  rum  Sententiarum.  Balaeus  Cent.  IV. 

1 1 8. 

rHOMAS  de  Bosolasto ,  Insuber^   ord. 

rum  in  conventu  Papiensi,  Sec. 

XIV.   Rjus    \  tyllinae  Papiensis 

s  de  Poenitentia  S.  Dominici  a  Ta8- 

irt.  III.  Monum.   p.  193  et  in  Actis 

Sanotorum  tomo  111.  Martii  edita  est.  p.  68. 

Idem  Qu  >tif.  I.  <•.  p.  662. 

THOMAS  Brabantinus,  \  itlc   Cantinra- 
tcnsis. 

THOBIAS  Br  \   '     Scropus; 

THOMAS    Bradwardinus,   vid.  Tom.  II. 

b8 
TilOMAS  Bricot,  Theol.    Prof.    Sciipla 
ojus  sunt: 

1.  Textus  suppositionum  Logicae  Petri 

Bispani,  ct  Qnucstioues  in  fine  singulorum 

librorum:  prodi»»runt  cum  Georgii  Bruxel- 

va.  i. u.:d.  1494,  1509. 

■2    Textus  Aristotelis  super  octo   libris 

Phys  corum  abbrcviatus,C[\m  continuatio- 

ne    toxtus    M.    Georgii    ot    qua^stionibus 

Paris        per    llonr.  Stophanum 

i    fol.  Lu{  '    rcan.   \k\)'6 

fol. 

::     1 ;  '  •         '  '        '  Pa- 

3  1489. 
',.  fnsolub  lia.  Paris   1192,  8. 

\dditwnes  ad  Georgii  Bruxellensis 
\em  in  Logicam  Aristotelis.  Lugd. 
ph.  Gueynard  1504,  i. 
!;.  Cursusop  quaestionum  super 

totam  Lorjicam.  fol.  sin  •  montione  anni  et 
•  in  Bibl.  Blasiana. 
THOMAS  Brinton,  vel  Brampton,  An 
moi.  i)  ■'!  i  ti  iii  coenobio 

Noi  \  18  sedis  Aposto- 

lica  '  arius/tandem  Epis 

Roffensis,  circa  a   1380.  Scripsit  Sermones 
coram    Ponlifice    el    S  rmoncs    solcmnes. 
ir.  XII.  '  9  Appcnd. 

I     itur    IV.  50 
THOM  ^S  d  Thomas  Cal- 


T  11  O  M  A  S 

THOMAS  Uromius,  Carmohla  in  Con- 
ventu  Londinonsi,  ot  Prior,  post  a.  1362. 
Provincialis,  obiit  a.  1380.  Ejus  sunt  Lcctura 
Theologiae.  Quaestionesvariae,  de  lawhbus 
Scripturae,  in  praefationem  llicronymi,  in 
Epistolas  ad  Romnnos.  Sermones  dc  tem- 
porc,  Lelandus  c.  419.  Balaeus  Centur.  VF. 
61.  Pitseus  c  659. 

TIIOMAS  Hrownns,  Presbyter  secularis, 
scripsit  a.  1513  Vitam  Nicolui  Maguirii , 
Episcopi  Leghlinensis,  cujus  Capellanus 
fuerat  Haec  Waraeus  dc  Scriptoribus  Hi- 
berniae  I.  p.  87. 

THOMAS  de  Brundusio,  cujus  Additiones 
el  Apostillas  super  constitationibiis,  capi- 
tulis  et  pragmaticis  rcgni  Siciliae  mcmorat 
Gesnerus. 

TllOMAS  Buckinghamus,  Anglus,  illustri 
.  ii  natUs,  Thoolo^iae  Doctor  Oxonionsis, 
Ecclesiae  Exonionsis  Cancellarius,  cujus 
aotas  ienoratur,  scripsit  Commentarios  su- 
per  Mugistrum  Sentcniiarum,  ot  Quaestto- 
ncs  Theologicas.  Pitseus  Append.  Onturia 


IV.  o2. 

THOMAS  Bungeius,  vol  de  Bungey,  op- 
pido  ad  Avonam  distfictus  Norfolcehsis, 
ordinis  S.  Francisci,  Thoologus  Doctor  et 
Professor  Oxoniensis,  suique  ordinis  Pro- 
vincialis  circa  a  1290.  Scripsit  super  Ma- 
gistrum  Sententiarum.  Quaestiones  Theo- 
logicas,  et  de  Magia  naturali  Lelandus 
c.290  Balaeus  Cent.  IV.  Gl.  Pitseus  c.417. 
Waddingus  de  scriptoribus  ord.  Minorum 
p.  323.  Willot.  p.  332.  Gesnerus. 
THOMAS  de  Cabham,  Ahglus,  Thoolo- 
Doctor,  Subdiaconus  Sarumensis,  Ec- 
clesiae  Sarisburiensis  Canonicus  et  Vico.- 
Docanus,  vulgo  probns  Presbyter  cogno- 
minatus,  tandem  an.  1313.  ArchiesbOptis 
CantuariensiS.  Scripsit  Summam  de  casibus 
poenitentiae  ct  Eccijsiasticis  Officiis,  clc 
lis  in  genere,  Spcculum  Ecclesiae,  ds 
baptismo,  Sermones  etc.  Lolandus  c  286. 
Balaeus  IV.  98  Pits^us  c.  416.  Bern.  de 
Montfaucon  Bibl.  Bibl  MsS  p.  663. 

THOMAS  Caffarinus,  Vido  Thomas  An- 
louii. 
TllOMAS  Cajetanus,  vide  infra  de  Vio. 
TIJOMAS  de  Caloria.  alias  Messanensis, 
1  •'"      Franc  Petrarchae  ibtimus, 


T  H  0 

ubiit  circa  a.  1 34-1 .  Latine  scripsit  Carmina 
et  Epistolas,  Pvemata  quoque  Italica.  Mon- 
gitore  Bibl.  Sicula  fomo  II.  p.  256,  257. 

THOMAS  de  Calmsano ,  a  patria  in  dioc- 
cpsi  Brixiensi  sita  ,  unde  etiam  Thomas  de 
Brixia  vocatur,  ord.  Praedicatorum ,  sub 
initium  seculi  XVT.  scripsit  Orationes , 
Comm.  in  Summam  S.  Thomac,  Sermones 
rle  tempore,  de  Sanclis,  ctQuadragcsimales. 
Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  ord.  Prapdica- 
torum  tomo  II.  pag,  20  Lpon.  Cozzando 
Libraria  Bresciana  p.  297  Altamura  p  233. 

THOMAS  de  Campo,  monachus  ordinis 
nescio  cujus,  scripsit  Versus  medicinales. 
Vide  Fclleri  Calal.  MSS.  Bibl.  Paulinae 
p.  267. 

THOMAStfe  Cantilupo,v\de  supra  T.1. 309. 

THOMAS  Cantimpratensis.  Joannem  vo- 
cant  Sammarthani  in  Gallia  Christiana, 
Henricum  et  Guilielmum  3lii,  indicante 
Sanciio  ad  Vossinm  de  Historicis  Latinis 
p.  381.  Puto  perperam  id  factum.  Natus 
fuit  in  vico  Leunis  prope  Bruxellam  a. 
1 201  primo  Canonicus  ord  S.  Augustini  in 
Cantimprato  prope  Cameracum  .  deinde 
monachus  ord.  Praedicatorum  Lovanii.  Co- 
loniap  docentpm  audivit  Albertum  Magnum, 
et  Thomam  Aquinatem  condiscipulum  ha- 
buit.  Porro  Lovanii  in  Conventu  Dominica- 
norum  Subprior  et  Lector,  Episcopus  Lu- 
-sentinus  et  Episcopi  Cameracensis  Suffra- 
ganeus  fuit,  et  a.  1263  fatis  concessit. 
Scripta  ejus  nota  sunt  haec: 

1.  Bonum  universale  de  Apibus,  Daven- 
triae  ante  a.  1478.  Paris.  et  alibi  sine 
mpntionp  temporis,  deinde  curante  Ge. 
Colvenerio  Duaci  1597,  1605,  1627,8. 
Gallice  vprtit  Vincentius  Willart  ord.  Prae- 
dicator.  Bruxell.  1650,  k. 

2.  Vita  Joannis  Abbatis primi  monaaterii 
Cantimpratensis ,  et  cjus  Ecclesiae  fuuda- 
toris.  Parisiis  asservatur  in  Bibl.  S.  Geno- 
vufae 

3.  Vita  B.  ChrisHnac,  dictae  Mirabi/is, 
Trudonopoli  in  Hasbania  Extat  apud  Su- 
rium  d.  23.  Junii,  et  in  Actis  Sanctorum 
tomo  V.  Julii  p  650. 

■'».  VitaB  Mariae  Ogriacensis,  apud  Su- 
rium  ibid.  Hanc  vitam  Thomae  nnstro 
r.uai  €odic«    MSS    tribuunt,  tum  etiam 


M  A  S  5VI 

Dionysins  Carthus:anus  libro  de  quatuor 
novissimis,  articulo  50  ubi  hunc  Thomam 
vocat  virum  litpratum,  reli.LMOSum  ac  n<>bt- 
lem.  Tamen  Danipl  Papebrochius  non  Tho- 
mae,  sed  Nicolao  Cantimprat -nsi  tribuit, 
in  Actis  Sanctorum  tomo  IV.  Junii  p.  634. 
Hatio  sola  hapc  est,  quia  ArholdusRayssius 
intpr  Ppnstromata  Sanctorum  Duaci,  1630 
ac  rursus  post  Goenobiographiam  et  Li- 
psanographiam  a.  Iu>6  editam.hanc  vitam 
N.  Begulari  Canonico  monasterii  Cantim- 
pratensis  tnbuit.  Interim  non  nei:at  Pape- 
brochius,  Thomam  nostrum  libro  2  Apiarii 
cap.  54  num.  18  quaedam  ex  hac  vita 
verbotenus  descripsisso. 

5.  Vita  B.  Lutgardis  Monialis  deAquhia, 
ord.  Cisterc.  Surius  d.  16  Junii,  et  in 
Actis  Sanctorum  tomo  HI.  Junii  p.  234 
cum  annot.  Dan.  Papebrochii. 

6.  Vita  B.  Margantae  fprensis,  prodiit 
Duaci  1618  per  Hyacinthum  Choquetium, 
inter  Sanctos  Belgii  ord.  Praedicator.  p. 
144. 

7.  Hymnus  de  B.  Jordano  extat  in  Actis 
Sanctorum  tomo  II.  Febr.  p.  738 

8.  Creditur  et  hujus  esse  Latina  Aristo- 
telis  tralanstio,  quae  in  Scholis  soletobtine- 
re:  sed,  BulaPO  judice,  antiquior  est. 

9.  Opus  de  naturis  rerum  lib.  XX  mo 
morat  Trithemius,  quod  quindpcenni  la- 
bore  confectum  ipse  asserrt.  Fuit  Duaci 
apud  Ge.  Colvenprium. 

Vitam  ipsius  dedprunt  Hyacinthus  Cho- 
quetius  d°  Sanctis  Bel.^ii  ord.  Praedicator. 
Jo.  Gillcmannus  in  Hagiologio  Brabantino- 
rum,etGe  Colvenerius  supra  memoratus. 
Adde  Scholion  Miraei  ad  Henr.  Gandaven- 
sem  c.  51.  Vossium  p.  419.  Caveum  p. 
638.  Bulaeum  historia  Uuivers  Parisipnsis 
tom.  III.  p  711.  Jac  Quetif  de  Scriptoribus 
Ord.  Praedicatorum  tom,  I.  p.  250.  s.  Val. 
Andream  in  Bibl  Belgica  pag.  832.  Swertii 
Athenas  Belgicas  p.  692.  Ambr-  ab  Alta- 
mura  p.  21. 

THOMAS  Cantuariensis ,  vide  supra 
Beckct 

TIIOMAS  ex  Capitaneis  de  Cellionibus, 
Gallus,  Theologiae  Doctor.  Abbas  monastt-rii 
B.  Maiiae  de  Pietale  Raineri.  Orator  a 
LMd"'"- 1>    >'l    ad  Six'um    I V.  JEaiSSUS    A 


THO 

1474  al  U73  OratiQmm  elegantera  rpcir 
lav  i  quae  statim  Parisiis  exousa  est  Car 
uY  Viseh  B  bl  Scriptorum  Ord.Cistereiensis 
p,  5io  Praedicatorum  ordini,  ex  quorun- 
dam  sententia  adscribit  Jac.  Quetif  tomo  I. 

rHOMAS  Capuamu,  ;i  patria  sic  dictus, 
a.  121 G  ab  Honorio  111.  Cardinalis  Presbyter 
t.i.  B.  Sabinae  croatus  pst.  Duabus  I  'gatio- 
nibus  i  Gregorio  IX  adhibitus  est,  iu 
quaru/n  all  ra  a.  1230  pacem  iDtet  Fridev 
i  ciini  ct  Papara  conciliavit.patriarcha  quo- 
que  Bieresolymilanus  crpatus  ost,  sed  a 
Pontiliee  non  dimissus,  qui  Graecis  bunc 
tantum  virum  invidebat.  Moritur  u.  1239 
Oilorico  Raynaldo  ad  b.  a.  n.  19. 
Ad  bunc  data  psI  Ep  stola  Fridprici  II-  apud 
Pptrum  de  Vmeis  lll  19.  Scripsit  Dicta- 
i  Epistularem  si?e  Summam  diclami 
ins .  b.  p.  de  modo  conscrib  ndi  Epistolas 
,  t  bullas  1  -  in  Cancellaria  Romana 

llum,  seria  (,t  jocosa,  prosas 
el  rhythmns  continens,  pt  in  Bibliothecis 
Galli;  .     occurrit.  Summam  episto- 

larem  vocat  Codex  Heilsbrunnensis,  teste 
Hockero  p-  80  Particulam  cjus  pdidit  .lo. 
Ge.  Hahnius  Coll«*ctionis  liistoricorum  to- 
mn  I.    p.   27'»    Martyrologium   ejus  «xlal 

H  bl.  Vaticana,  IpsIp  Bprn.  de  Montfai 
Hibl  Bibliolhpcarum  MSS  p.  41.  Epistolae 
-  na,  ibid.  pag.  937  Adde 
Toppii  Bibl.  Neapolitaoam  p.  291.  Oldoini 
Mbpnapum  Romaaura  p.  028.  Oudinum 
loroo  III  i 

TlloM  kS  Cardinalis  lit.  S.  Petri  ad  Vin- 

Cttla,  nationp  An^lus,   monachus  Domini- 

i<j  rt  Theolojjiae    Doctor,   vixit  anno 

'"  Pt  scripeit  super  Aristotelis  Philoso- 

pkiam  iin  Ubeta  varia.  Pitseus 

655. 

THOM  \s  de  Caatano,  ab  oppido  ducatns 

Medielanensis,  quod   patria  ipsi  fuit,  sic 

dictus,  Ord.  Praedicatorum  circa  a.  1410. 

itonei  rel  qu  t.  Jac.  Q  letif  dp  Scripto- 

ribui  Ord.  Praed<catorom  tom    I.  p.  753. 

Aliusjunior  s-c.  XVI.  mpmoratur  a  Julio 

Script   Plorpntinis  p.  312. 

FHOMAS  dt  Cassalo.  vide   Thomas  dc 

/JC0. 

I  HQMAS  •  i\  :      I.1    •  tcedsis  , 


M  AS 
mnnaehus  Ordinis  F  Bon^dioti  in  en^nnbio 
Pontisfraoti,  vulio  Ponfret .  vixit  a.  1320 
el  Ihstoriam  et  Gesta  Pvntisfracti  reliquit. 
Lplandusc.  310.  Balaeus  Contur.  IV.  100. 
Pftseus  c    »7 1 . 

THOMAS  Causlon  ,  monaehus  Cantua- 
riensis,  Historiam  cle  monacliis  Ecclcsiac 
Christi  Cantuariensis  duphcem  scripsit, 
videlicet,  quo  die  singuli  professi  fuorint 
ab  anno  1207  ad  I&86  et  quo  dio  smguli 
obiprint  ab  a.  1286.  Ilacc  Oudinus  tomo  III. 
p.  1153. 

THO.MAS  de  Celano,  Ordinis  Minorum 
Provinciao  Pendensis,  vel  Pendentis  in  Ita- 
li;\.  circa  a.  1220.  Libellum  reliquit  de 
Vita  ct  miraculis  S.  Francisci^  quem  C,re- 
^orius  IX  approbavit  Vossius  de  Hist. 
Lat  11.57.  p.  MM.  Toppii  Bibl.  Noapolitana 
p.  293.  Waddingus  de  scriptoribus  Ord. 
Minorum  pag.  325  Willot  Athonae  soda- 
litii  Franciscani  pag.  333.  Oudinus  tom.  111. 
p.  105.  Petr.  Anton.  Corsignanus  de  viris 
illustr  Marsorum  pag  5i,  183. 

TllOMAS  i/e  Ccperano,  Ordinis  Minorum, 
Notanus  Pontilicis  ttomani,  scripsit  Lec/en- 
dam  S  Francisci .  q  tam  ipsi  Croscentius 
de  Apsino,  Generalrs  in  capitnlo  generali 
a.  1 2V6  consignandara  delegaverat.  Vossius 
1.  c.  Pt  III.  7.  lin.  Waddingos  I.  c.  Willot 
p.  333. 

TIIO.MAS  Ceriolus,  Cremonensis,  Ju- 
rium  Doctor,  inter  Judices  patriao  coopta- 
tus  a.  1473  anno  sequenti  inter  Decurio- 
nos,  scripsi'  Con&ilia  legalia.  Arisii  Cre- 
inona  literata  tom.  I    p.  400. 

TIIOMAS  Chnundler.  do  boc  jam  egit 
FabriciUS  T  IV.  p.  35)  nam  Lelandus  et 
hunc  secuti  Joanncm  praonominavorant. 
Adde  tampn  Rnb.  (Jerii  Append.  ad  Ca- 
VPUm  p.  I  I  \  ubi  varias  pjus  di^nitates 
recenspt.  Chronicon  de  vita  WiUelmi  de 
Wickham  edidit  Wbartonus  Angl.  Sacrao 
tom  II  p  3)")  Ex  Allocutionum  opere  de 
laudtbus  Wickhami  pa  qttae  ad  Thomam 
do  Beckiojiton  I^piscopum  VVellensiMn  per- 
(inpnt,  haber/tur  ii)idem  p.  357.  Adde  Ou- 
dinum  tonrn  III.  p.  2723. 

TIIOMAS  Chesterfield  vol  ChesterUm, 
Canonicus  Lichfeldpnsis  a.  1347.  Scripsil 
Seriem  Episcoporum  Cov&ltrentiuiti  et  Li- 


T  HOM AS 


543 


chfeldenshim.adjrcla  historia  F.ccle3iao  ab 
A.  656  ad  sua  tompora.  quam  odidit  Whar- 
tonus  An.liae  Sacrae  torn.  1    p   423. 

THO.MAS  Chillendenus  ,  Jui  isconsultus 
Aflgtas,  post  monachus  Cantuariae  ad  S. 
Servatorem  aevo  ino<Tto  Scripsit  Commen- 
tarios  in  Leges  antiquns.  Lelandus  c  5fi8. 
Balaeus  Centur.  XI  57.  Pilscus  Append. 
Centur.  IV.  54 

TIIOMAS  Cisterciensis  Ordinis  ot  Abba- 
tiao  Mon.ichus  circa  a  120 j.  ScripsitjCoJii- 
?nenlarios  in  Cantica  Canticorttm,  quos 
Pontio  Episcopb  Claromontano  dodicavit. 
Paris.  15*21  Lu.nd.  1321  Caroli  de  Viscb 
Bibl.  Scriptorum  Ord.  Cistereiensis  p  310, 
312  qui  addit  in  monasteno  Morimundensi 
assorvaii  talem  Commontarium  .  cui  prao- 
scnptum  sit  nomon  Thomae  de  Pcrsenia. 
Fratres  Ordinis  Minorum  hunc  sibi  Corn- 
montarium  vindicaro  voluerunt, spd  a  Ma- 
gistro  Sacri  Palalii  caussa  eognita  Gistpr- 
cipnsibus  adscriptus  fuit,  ut  docent  Bor- 
trandus  Tissior  in  pra>fat.  ad  tom.  1  B  bl. 
PP.  Cistorcicnsium  Oudinus  tomo  11.  p. 
1575. 

THOMAS  de  Clarasco.  alias  quoquo  de 
Cassato  .  Podomontanus ,  in  illo  ducatu 
haorcticao  pravitatis  Inquisitor.  Prior  pro- 
vinciaiis  Lombardiap  supenoris,  et  tandem 
Cardinalis  tit  S.  Sabinap,  obiit  armo  1390. 
Scripsit  Summam  casuum  cons<  ieniiae  et 
Strmone*  Jac  Quotif  de  Scriptoribus  Ord. 
Praedicatorum  tom.  I.  p.  702  Altamura 
p.  132. 

THO.MAS  Claxion,  An.nlus,  Ordinis  Do- 
minicanorum,  Doctor  Tcologus,  soculo  in- 
corto,  scripsit  super  librum  l  Seutentia- 
rum.  Pitsous  Apppnd.  Cent.  IV.  55 

TllO.MAS   Clijford.   Ibstoricus   Angtas, 
quaodam  de  rebus  Anglicis  scripsisse  dici 
tur.  Pitspus  C<nt.  IV.  56  in  Apppnd. 

THOMAS  Colbius ,  Carmelitanus  in  coo- 
nobio  Norwiconsi .  a.  1399  Eptscopus  Li- 
smorcnsis  cl  Watcrfordicnsis  in  llilvrnia 
constitutus  ost  .  qtianiqnam  oa  dignitate 
non  admodum  <iiu  fiuilus  esse  vidrtar 
Scripsil  Praeceptorium  nivinae  Legis.de 
Ecele-iue  paritatc  Lectonrs  sacrue  Scri- 
piurae:  itfin  Indices  fn  quaedam  Opera 
Auyuntini^Gr.gorii,  in  Polgchronicon  Car- 


notensis ,  in  Guilhelmum  Senghamum  de 
fide  et  lenihus.  Lolandus  c.  444.  Balaeus 
Ccntur.  VII  3S  Pitscus  c.  741.  Waraeas 
dc  scriptor.  Ilib  rniae  p.  128. 

TIIOMAS  Co//y7/o/?r//;KDortorSorbonicus, 
post  monaclnis  Gistercipnsis  circa  a.  I3S7. 
Scripsit  Commentarijs  Sorbonicos  de  Fai- 
charistia,  Lutetiae  excusns.  Car  do  Visch 
Bibl.  Scriptorum  Ord.  Cistercionsis  p  310, 
311.  Ge.  Mackenzie  de  Scotis  eruditis 
Vol.  I.  p.  \l-> 

TilOMAS  Cracoviensis  Muic  in  Cod. 
Thuano  773  *  adscribitur  Diulogus  de  ra- 
tione  sumendi  Corpus  Domini.  Car.  du 
Frcsne  in  Indice  Auctorum.  Verum  error 
est  librarii.  qui  scribcro  dcbcbat  Matthaeum 
de  Cracovia.  dc  ^quo  Fabricius  nostpr  supra 
T.  V.  p  47.  cui  addo  Pomoraniam  moam 
nov-antiquam  vernaculo  sermone  cditam 
part.  V.  p.  642.  643. 

THOMAS  Craulaeus.  Anglus,  Thoologiac 
Doctor.  Acadomiao  Oxoniensis  Cancellarius, 
a.  1398.  Archicpiscopus  Dublinipnsis,  Hi- 
berniae  Canccilarius  pt  Justitiarius.  Scri- 
psit  Epistohnn  ad  Rtgem,  in  qua  dp  ne^otiis 
suis  coiiqucritur.  Vido  Lolandum  c  279. 
Balaeurrt  Ccnt.  XIII.  96.  Pitscum  c.  7(>7. 
Waracum  dp  script.  Hiberniae  p.  129. 
Czanleius  porpcram  dicitur  Bzovio  ad  an- 
num  lil9.  p.  596. 

THOMAS  Dando,  aliis  Daudo,  Anglus, 
Carmelitanus  in  Comitatu  Wilcheriae  ct 
Convontus  Marleburgensis  Prior,  circa  a. 
1436.  Fjus  ost  Vita  A/fredi  Regis:  apud 
Vossium  do  Ilist.  Latinis  p  5(i0  perperam 
logitur  Arturi.  Lplandus  cap.  543  Balaeus 
Cont    XI.  58    Pitscus  c.  809. 

TIIOMAS  Diaconus,  Flaiidrr,  monachus 
Bergae  S.  Winoci,  a  (iullis  a.  1333  in  o\pu- 
gnatione  urbis  ilbus  captus.  sod  rursum 
liberatus  fuit.  Dcsrripsit  illam  calamitatem 
expugnationis  et  captivitatis  suae.  Jacob. 
Meyerus  Annal  Flandriac  lib.  XIII.  Vos- 
sius  do  Ilistor.  Lat.  p.  539.  Val.  Androao 
Bibl.  Belgiea  p.  834.  Sandcius  do  scripto- 
nbus  Flandnao  p.  1 3»>. 

TllOMAS  Dtnus,  vide  infra  de  Garbo. 

'  Ei  hoc  vol  Minili  piodiii  odiiio  Ptfiaina, 
apud  (iuidoucm  •  ercalorem  14'J7,8  ubi  inscr.biiur, 
Diatogusdc  acctdmdo  adAllaris  Sacramtntum. 


T  HO 


TUOMAS  Diplovatatius.  Plonalatium  vo- 
cat  fieenerus,   posiquam   ipsius   loco  suo 

mentionpm  f'ceraL  Corinthi  natus, 
apud   Thomaro   Palaeologum    Pelopoonesi 

ten  educatus  est  Philosophiam  ct. 
I  m  Palavii  didicit,  Romae  et 

,i  docu  t.  In  aula  Alfonsi  Regis  Ar- 
ragooiae,  Pt  Nicolai  de  Flisco  Cardinalis 
Romae  \i\  t.  Decessit  Romae  a.  1334  major 
oonagenorio. 

psit  varfa,  quae  allegantur  a  Nicolao 
Comneno  in  Praenotionibus  Mystagogipis , 
Synopsin  juris  Graeci,  ad  Xovellas,  in  IV. 
controversias  Graccorum,  Ecthesin  Cano- 
num  Apostolorum,  notas  ad  sententias  %- 
nodates,  Explicationem  regularum  Nice- 
p/tori  CPoL  notas  ad  Epistolam  Orthodo- 
xam  Bessarionis,  Opus  ingpns  de praestan- 
tia  Uoctoiurn  et  clariss  mis  Jurisconsultis, 
quod  oi udili  mire  dcsiderant.  Scripsit  quo- 

Vitas  Innocentii  IV  Barlolia  Saccofer- 
rato.  Pauli  Castrensis,  Angeli  de  Gombil- 
lonibus  Aretini,  Alexandri  de  Tartagnis, 
Imolensis  ct  Jasouis  Mayni,  prout  tradit 
Gesnerus.  Lx  bis  Vita  Bartoli  impivssa 
cst  in  Celpb  i  ostri  Fabricii  Bibl.  Gracca 
Vol.  XII  p.  255  quem  etiam  confer.  Vol.  X. 
p  502.  Collectanea  ctnn  schoiis  graecis  in 
Tipacdum  et  Gregorium  Patxd  JCtos  Grae- 
cos.   I  ■   cum   annot    in   Polybium, 

Compendium  Vttarum  Plutarchi  Gr.  L. 
Descriptio  Pchpomtesi  cum  scholiis  c.r. 
I  etc.   Plura    Nic.  Comneni   Papa- 

dopoli    llist.  Gymnasii  Patavini  tomo  II. 

327,  Abali  Glivieri  (Annib.)  Memorie  di 

Tommaso  I  iplovalaccio.  Pesaro   /77 \    4. 

In  pra^claro  autem  Mauri   Sarti  Opere 

iris  Archiainuuisii  Bononiensis  Pro- 

fessoribus   Bonon  \~u'\  72    fol.  plures  a 

Diplovatacio    conscriptas  J.   Ctorum  vitas 

I  u  r. 

THOMAS  Bockingus,  potria  Norfolcensis, 

monacbus  Franciscanus  in  coenobio  Nor 

1270,   sscripsit    in  plerosqw 

licos,  in  Magistratum  Sententta- 

(juaestiones  ordiuuriux,  in  posteripra 

Aristotelis.  Lelandus  c   311.  Balaeus  Cen- 

IV.  39.  Pitsetis  c.  379.  Waddingus  de 

1  Ird.  Minorum  p.  32 i.  Willot 


M  A  B 
Athftnae   sodalitii   Franciscani    pag.    333 . 

*  THO.MAS  Doctius  Senensis  Bartholo- 
ma  i  Soccini  praeceptor  Doctor  verus  ap- 
pellatur  ob  sioguferem  voritatis  indagandae 
pentiam.  defunctusAn.  14V1.  Vide  Pancirol. 
de  Clar.  leg.  interpr.  Lib.  2.  cap  91.  De  ac- 
cusatore  consilium.  Pisciae  An.  1489. 

TliOMAS  Donatus,  Venetus,  patritia  fa- 
milia  ortus,  Ord.  Praedicatorum ,  a.  1492 
iinitus  Patriarcha  Venetorum  factus,  obiit 
a.  1503.  Scripsit  Scrmones  pt  Officia  pro 
festis  vis  tationis  et  saitcttficationis  B.  V. 
quae  impressa  extant  in  Breviario  Veneto 
1492.  Comment.  super  P»a,!terium,  Epi- 
slohis  Pauli  el  Evangelium  Matthaei,  Tra- 
ctatum  super  Summam  S.  Thomae,  Sermo- 
ncs  m  conuentuum  visttatione.  Jacob  Quetif 
de  Scriptoribus  Ord.  Praedicatorum  tomo 
II.  p.  11.  Jac.AlbTici  Catalogus  Scriptorum 
Vc-netorutn  p   83   Altamura  p.  225. 

TUOMAS  Dorniberg.vldc  sup.  T.  II.  476. 

TIIOMAS  Dublinensis,  vide  supra  Crau- 
lacus. 

TUOMAS.  Dundramensis  Abbas,  s  de 
Dundranan  in  Scotia,  unus  fu:t  e  sex 
Doctoribus  Theologiae,  qui  Caniinalibus 
conjuncti  in  Concilio  Constantiensi  Bom. 
PontiGcem  elegerunt.  Scripsit  de  Schismate 
deponendo,  de  Ponlifice  eligendo,  Acta  Con- 
cilii  Constantiensis.  Car.  de  Visch  Bib!. 
Scriptorum  Ord.  Cisterciensis  p.  311.  B*- 
sileensi  etiam  Concilio  interfuisse,  et  Ora- 
tionem.  habuisse,  quam  in  tomis  Concilio- 
rum  exstare  nocetGe  Mackenzie  de  Scotis 
erudUis  Vol.  I.  p  319  seqq. 

TilOMAS  Eboracensis,  Ordinis  S.  Fran- 
cisci  Praelector  in  Academia  Oxoniensi 
circa  a.  1200  edidit  Commentarium  in  Ec- 
clesiasten  Lelandus  c.  254  Balaeus  Cen- 
tur.  X.  f>9.  Pitseus  cap.  370.  Waddingus 
de  seriptoribus  Ord.  Minorum  p.  324 

THOMAS  Eborallus,  Theologiae  Doctor 
et  Professor  Oxoniensis,  postea  Canonicus 
Paulinus  Londinensis,  cujus  aetas  est  inco- 
gnita,  reliquit  Sermoncs  in  Visitatione  Cleri 
Londinensis  Balaeus  Centur.  XII.  G^.  Pit- 
seus  Append.  Cent    IV.  58 

TIIOMAS  Eccleston,  Anglus,  monachus 
Franciscanus,  vixit  a.  1340  scripsit  de  ad- 
oentu  Minorum   in  Angliam,  et  de  imptt- 


T  HO 

gnatione  ordinis  per  Dominicanos.  Prius 
opus  Balaeus  Centur.  V.  58  cum  Confor- 
mitatum  libro  comparat.  Adde  Lelandum 
c.  284  et  Pitseum  c.  584.  Waddingum 
1.  c.  Willot  p.  334. 

THOMAS  Edwardston,  Anglus,  Ordinis 
Eremitarum  S.  Augustini  e  coenobio  Cla- 
rensi  in  Suffolcia,  Theologiae  Doctor  Oxo- 
niensis,  Leonelli  Ducis  Clarentiae  opera  ad 
Archiepiscopatum  (lliberniae  putat  Pitseus, 
sed  reclamante  Waraeo:  Ego  putarim  titu- 
larem  fuisse  in  partibus  infidelium)  promo- 
tus:  obiit  a.  1396  et  in  coenobio  Clarensi 
sepultus  est.  Scripsit  Sermones  solemnes, 
Determinationes  Theologiae ,  et  Lecturas 
Scholasticas.  Balaeus  Cent.  VII.  7.  Pitseus 
c.  216.  Waraeus  de  script.  Hiberniae  p. 
126.  Phil.  Elssius  in  Encomiastico  Augu- 
stiniano  p.  660. 

THOMAS  Eliensis  coenobii  Monachus , 
claruit  a.  1170.  Ejus  sunt  Vita  S.  Ethel- 
dredae,  Reginae  et  Abbatissae  Eliensis, 
cujus  libro  II.  continetur  Historia  mona- 
sterii  Eliensis:  sequuntur  J/iracu/a  in  tran- 
slatione  S.  Etheldredae  edita.  Omnia  haec 
edita  sunt,  et  adnotationibus  illustrata  per 
Dan.  Papebrochium,  in  Actis  Sunctorum 
tom.  IV.  Junii  p.  493-582.  Ante  hunc  Hi- 
storiam,  sed  mutilam,  dederat  Jo.  Mabillo- 
nius  sec.  II.  Benedictino  pag.  738.  Vitam 
edidit  Galeus,  et  Historiae  Eliensi  tanquam 
ab  Anonymo  scriptam  adjecit,  tom.  I.  (Ca- 
veus  allegat  tom.  III.  qui  mihi  notus  non 
est)  p.  489.  Praelogum  totius  operis  sepa- 
ratim  dedit  Henr.  Whartonus  Angliae  Sa- 
crae  tom.  I.  p.  39.  Vitam  et  Historiam 
in  compendium  redegit  Anonymus,  quem 
sub  nomine  Thomae  nostri  edidit  Guil. 
Dugdalius  tom.  I.  Monastici  Anglicani  p.  87. 

Vide  Caveum  pag.  594.0udinum  tomoll. 
p.  1673. 

THOMAS  Elmham,  non  Elinham,  ut  Pit- 
seus  Append.  Centur.  IV.  59  multo  minus 
Holingham,  ut  idem  n.  60  qui  praeterea 
duos  ex  uno  facit.  Fuit  patria  non  Anglus, 
sed  transmarinus,  primum  monachus  Ab- 
batiae  S.  Augustini  juxta  Canturiam,  post 
a.  1407.  Thesaurarius,  tandem  in  Coenobio 
de  Lenton ,  agri  Nottinghamenais ,  Ord. 
Cluniacensis  a.  1414.  Prior,  quod  tamen 


M  A  S  545 

munus  a.  1426  resignavit.  Scripsit  Vitam 
el  Gesta  Henrici  V.  Angliae  Regis,  quam 
primus  odidit  Thomas  Hearne,  Oxon.  1727, 
8.  Eandem  Vitam  mclricc  quoque  confecit, 
cujus  specimina  dcdit  Hearnius  in  Appen- 
dice  p.  375,  376.  Ultimum  ex  iisdem  exhi- 
bemus: 

SCrvtVs  Conspirat,  RiMatVr  OLeuCia 
PLebi, 

Rumpe   Iugo  Cor  Aiens,  Res  Dabit 
Vltra  Sonum  : 

EIA!  Ruit  GenS  Avita,  Malis  Opus  Hoste 
Triumphat. 

Primi  versus  literaeinitialesnomenPatro- 
innuunt,  qui  fuit  Henricus  Scrope:  reliqui 
numerales  annum  C.  1415.  Secundi  versus 
literae  indicant  RIGARDUM  fratrern  Ducis 
Eboracensis.  Tertii  versus  literae  primae 
retro  lectae  alium  patronum  celebrant,  qui 
fuit  Thomas  Graye.  Sed  turpe  est  difficiles 
habere  nugas.  Caeterum  quae  de  hoc  au- 
ctore  diximus,  ea  certa  sunt,  et  ex  praefa- 
tione  libri  petita,  ubi  plures  aiii  non  accu- 
rate  de  nostro  scribentes  refutantur.  Adde 
Journal  des  Scavans  1728.  Nov.  p.  311. 
Acta  Eruditorum  1730,  p.  476. 

THOMAS  Eporediensis  ,  a  patria  ,  hodie 
Yvrea,  sic  dictus,  ord.  Praedicatorum ,  flo- 
ruit  a.  1516.  Scripsit  Vitam  B.  Margaritae 
de  Sabaudia,  Theodori  Marchionis  Mon- 
tisferrali  conjugis,  et  a  sponsi  morte  mo- 
nastcrii  Albensis  fundatricis  et professae. 
Jac.  Quetif  tomo  II.  p.  3i. 

THOMAS  de  Fauce,  Eugubinus,  Congre- 
gationis  Scopettinorum  Generalis  a.  1461 
scripsit  contra  culium  Ethnicorum,  opus 
laudatissimum,  ut  Armannius  in  Chron. 
Eugub.  refert.  Haec  Jacobillus  in  Bibl.  Um- 
briae  p.  260. 

THOMAS  Fich,  Canonicus  regularis  et 
Subprior  Ecclesiae  cathedralisS.  Trinitatis 
Dublinii,  scripsit  de  rebus  Ecclesiae  suae , 
qui  liber  albus  dicitur,  fortasse  et  Necro- 
logium,  quia  character  libri  MS.  illud  ae- 
vum  indicat:  obiit  a.  1517.  Waraeus  de 
Scriptoribus  Hiberniae  p.  81. 

THOMAS  de  Firmo,  a  patria  sic  dictus, 
ord.  Praedicatorum ,  Concilio  Pisano  a. 
1409  adfuit,  Magister  ordinis,  post  Nuncius 
Apostolicus  Joannis  XXIII.  obiit  a.  1413. 

220 


SIG 


THO 


Ejus  sunt  Sex  literae  encyclicae  e  Capi- 
tulis  generalibus,  quibus  pracfuit.pro  morc 
scriptae,  Regula  Fratrum  et  Sororum  de 
poenitentia  B.  Dominici.  Jac.  Quetif  de 
Scriptoribus  ordinis  Praedicatorum  tomo  I. 
p.  747.  Altamura  p.  153. 

THOMAS  Florentinus,  vide  supra  Thomas 
de  GARBO,  libro  VII. 

THOMAS  de  Fonle,  Senensis,  Ord.  Prae- 
dicatorum,  Confessor  S.  Catharinae  Senen- 
sis  circa  a.  1389  scripsit  Singularia  et  mira, 
quae  in  Beaia  illa  virgine  experiebalur , 
ex  quibus  alii  Scriptores  vitae  illius  profe- 
cerunt.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord. 
Praedicatorum  tom.  I.  p.  696. 

THOMAS  de  Forcellis,  Legatus  Acade- 
miae  Parisinae  ad  Concilium  Basiliense, 
cujus  Oratio  ad  Concilium  dictum  extat 
in  Bibl.  monasterii  Heilsbronnensis,  tesle 
Catalogo  Ilockeriano  p.  116. 

*  Lege  Thomas  de  Corcellis.  Ab  ea  quam 

Bibliothecarius  nostcr  hic  indicat,  diversam 

credo  orationem  ab  eodem  Thoma  dictam 

Bituris  in  Concilio  an.  1433  ex  Gallis  Epi- 

scopis  coacto,  quam  legi  inCod.MSBiblioth. 

Caesar.  Yindobonensi  Jur.  Can.  68  pag.  303 

quam  haec  verba  praecedunt.  A.  D.  1438. 

Postquam  coram  Rege  Franciae  ct  Praela- 

torum  in  Bituris  Congregalionem  proposi- 

tiones  tam  exparte  Conc.  Basiliensis,  quam 

D.  Papae  Kugenii  facta  fuissent,  et  delibe- 

ratum  quod  Rex  ipse  authoritatcm  Eccle- 

siae  defendere  vellet  per  Regem  responsum 

extithset,   unus  ex  oratoribus  D.  Papae 

Episcopus  Dignensis  in  praesentia  DD.Prae- 

latorum  et coeterorumprincipum  nontamen 

Regts  plurima  contra  authoritatcm  supre- 

marn  generalium  Conciliorum  exposuisset , 

ad  quam  pro  parle  S.  Concilii  pcr  organum 

Thomae  dc   Canccllis  S.   Theol.  Doctoris , 

unius  ex  ambiatoribus   S.    Concilii  Basi- 

liemis  praedicti  extitii  responsum,  utjuxta 

sequitur. 

lllustriss.  Princeps  etc.  Incumbit  nobis  etc. 

THOMAS    Formaglinus  ,    Bononiensis, 

JCtus  circa  a.  1317.  Scripsit  Lecturas  in 

Digestum  Vetus  et  Codicem,  nec  non  Quae- 

stwnes.   Bumaldi  Minerval  Bononiense   p. 

220.  Orlandi  Notitia  Scriptorum  Bononien- 

sium  pag.  253. 


M  AS 

THOMAS  Fremon,  seu  de  Frigido  Monte, 
vide  supra  Beverlacensis. 

THOMAS  Futginas,  tertii  Ordinis  S.Fran- 
cisci,  miraculis  et  prophetia  clarus,  aetate 
incerta,  scripsit  metrice  Ruinas  multarum 
civitatum  Italiae  et  tribitlationum  Ecclesiae, 
antequam  evenirent.  Waddingus  de  script. 
Ord.  Minor.p.324.idem  acTHOMASUCIUS. 

THOMAS  Fijle,  vide  Thomas  Lyld. 

THOMAS  Gallus,  Abbas  S.  Andreae  Ver- 
cellensis,  Ord.  Cisterciensis,  patria  Pede- 
montanus,  ex  familia  Galla  oriundus:  prae- 
ceptor  fuit  S.  Antonii  de  Padua,  obiit  a. 
1246.  Scripsit  Comment.  in  Dionysium  A- 
reopagitam,  Expositionem  s.  Paraphrasin 
in  Caniicum  Ca.nlicorum:  quae  opera  non- 
dum  sunt  edita.  Plura  dabit  Andreas  Ros- 
sottus  in  Syllabo  Scriptorum  Pedemontii 
pag.  1. 

*  Expositio  eius  in  Canticum  Cantico- 
rum  pubiicam  lucem  aspexit  Parisiis  an. 
1521  typ.  Ascensianis.  Obiit  vero  a.  1246 
ut  ex  eius  epitaphio,  quod  legitur  in  aedi- 
bus  S.  Andreae  Vercellensis  discimus.  En 
versus: 

Bis  tres  viginti  currebant  mille  ducenti 
Anni  cum  Thomas  obiit  venerabilis  Abbas 
Primitus  istius  templi  summaeque  perilus 
Artibus  in  cunclis  liberalibusatquemagister 
In  hierarchia;  nunc  archa  clauditar  ista; 
Quam  celeri  fama  celebravit  pagina  sacra. 

Titulus  operis  eius  in  S.  Dionyssium  hic 
notatur  in  Cod.  656.  Bibliot.  Athenaei  Tau- 
rinensis.  Traclatus  de  differentia  mundanae 
Theologiae,  atque  divinae,  et  demonstra- 
tionibus  eorum. 

TIIOMAS  de  Garbo,  Dini  filius.  Floren- 
tinus,  Medicus  et  Vir  Consularis,  circa  a. 
1340  scripsit  Summam  Medicinalem  cum 
tractatibus  duobus  de  adjectione  humidi 
radicalis ,  et  de  reductione  medicinarum 
adactum.  Venet.  1521,  1529  fol.  Tractatus 
posterior  extat  cum  Libellis  de  Dosibus, 
Patav.  1556,  8.  1576,  4.  Lugd.  1584,  8. 
Expositionem  super  Cap.  III.  Canonis  Fen. 
XXV.  Avicennae  de  Generatione  Embryonis. 
Venet,  1502  fol.  Comment.in  Libros  Galeni 
de  febrium  differentiis ,   Paris.   4.   Lugd. 


THO 
1514,  4.  Confer  Symphorianum  Champe- 
rium  de  scriptoribus  Mcdicis,  Trithemium 
do  script.  Eccl.  c.  613.  Pocciantii  Catal. 
Scriptorum  Florentinorum  p.  164.Mercklini 
Lindenium  renovatum  p.  1018. 
*Medici  huius  doctissimi  de  natura  foetus 
duae  sunt  commentationes,  altera  brevior, 
diffusior  vero  altera  ,  quas  ambas  simul 
habeo  excusas  in  fol.  Venetis  typis  an.  1  500. 
Harum  postrema,  quamquam  ,  sub  Dini 
nomine  excusa  est,  ibidem  et  abaliis  gen- 
tili  de  Perusio  tribuitur ,  editionis  tamen 
illius  curator  Bassianus  Politus  Medicinae 
Doctor  in  literis  huic  ipsi  editioni  praemissis 
Thomae  Garbo  vindicat.  Est  etiam  eiusdem 
Thomae  Summa  medicinalis cum  tractatibus 
hic  a  Bibliothecario  nostro  indioatis  eodem 
pariter  a.  1500  ibidem  ezcusa. 

THOMAS  Gascoigne,  Anglus,  nobili  ge- 
nere  natus,  Caneellarius  Academiae  Oxo- 
niensis,  claruit  a.  1460.  Ejus  sunt  Sermo- 
nes  in  Evangelia,  Veritates  ex  scripturis, 
Dictionarium  Theologicum ,  Vita  S.  Hiero- 
nymi,  Seplem  flumina  Babyloniae,  Lectiones 
ordinariae-  Balaeus  Cent.  VIII.  22.  Pitseus 
c.  852.  Lelandus  c.  526. 

Ex  Dictionario  Theologico  haec  verba 
notatu  digna  adfert  Usserius  de  Scripturis 
et  Sacris  vernaculis  p.  164.  Thomas  Arun- 
del.  Cantuariensls  Archiepiscopus,  sic  lin- 
gua  percussus  erat,  ut  nec  deglutire,  nec 
loqui  aliquot  dies  ante  mortem  suam  potue- 
rit,  divitis  epulonis  exemplo,  et  sic  tandem 
obiit.  Atqite  tunc  multi  fieri  putabant,  quia 
verbum  alligasset,  ne  suo  tempore  praedi- 
caretur. 

THOMAS  de  S.  Gervasio,  Nobilis  Bri- 
xiensis,  Ord.  Praedicatorum  a.  1365.  Scri- 
psit  Acta  Sanctorum  Sacri  Ordinis  Prae- 
dlcatorum:  Vitam  S.  Dominici,  S.  Petri 
Martyris,  etS.  Thomae  Aquinatis.  Leonardo 
Cozzando  Libraria  Bresciana  p.  297. 

THOMAS  Grams,  testante  Briano  Twyno 
lib.  3  de  antiquit.  Academiae  Oxoniensis 
p.  277  auctor  est  Chronici,  quod  inscribitur 
Scala  mundi.  Vossius  de  Histor.  Latinis 
lib.  III.  p.  725  ibi  Sandius. 

THOMAS  Gualensis,  vide  infra  Walleis. 

THOMAS  Guicardus,  Rhodius,  J.  U.  D. 
Magistri  Ordinis  Hierosolymitani  Orator  ad 


M  A  S  547 

Clementem  VII.  Orationem  habuit,  in  qua 
Rhodiorum  expugnationis  et  deditionis  a. 
1522  factae  Summa  continetur ,  Romae 
excusam  1523  et  1524,  4.  Vide  Bern.  de 
Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  p. 
585. 

THOMAS  Gulpherammus ,  Patritius  et 
Judex  Cremonensis  circa  a.  1340  scripsit 
de  sepulturis  Illustrium  virorum  Cremo- 
nensium,  et  de  memoria  locali.  Arisii  Cre- 
mona  literata  tom.  I.  p.  163. 

THOMAS  de  Hales,  sive  Halensis,  Anglus, 
Ordini  S.  Francisci ,  Doctor  Sorbonicus, 
circa  a.  1340.  Scripsit  de  beala  Virgine, 
Sermones  Dominicales,  Disputationes  Scho- 
lasticas.  Balaeus  Centur.  V.  49.  Pitseus 
c  523.  Waddingus  de  scriptoribus  Ord. 
Minorum  p.  324- 

THOMAS  de  Hanneia,  Grammaticus  An- 
glus ,  in  patria  et  Tolosae  docuit ,  et  de 
quatuor  Grammaticae  partibus  scripsit 
circa  a.  1360.  Balaus  Centur.  XIII.  90.  Pit- 
seus  c.  584. 

THOMAS  Hasilwodus,  Canonicus  regu- 
laris  S.  Augustini  in  monasterio  de  Leidis 
in  Cantia  circa  a.  1320  reliquit  Chronicon 
compendiarium.  Balaeus  Cent.  V.  20.  Pit- 
seus  c.  4S3. 

THOMAS  de  Hasselbach ,  vide  supra 
T.  HI.  181. 

THOMAS  Hibernicus,  alias  Palmeranus 
s.  Palmerstonensis,  in  agroKildariensi  na- 
tus,  Doctor  Sorbonicus  aliquando  docuit, 
mortuus  in  monasterio  Aquilae  regni  Nea- 
politani  a.  1269.  Ejus  prostant  Manipulus 
florum,  sive  Flores  omnium  doctorum,  qui 
super  sacris  literis  scripserunt,  Placent. 
1483  folio.  Venet.  1492, 1550.  Paris.  1556. 
Lugd.  1555,  1567  et  alibi  pluries. 

Inedita  sunt  de  Christiana  religione  de 
illusionibus  daemonum,  de  tentatione  dia~ 
boli,  de  remediis  vitiorum. 

Balaeus  Centur.  XIV,  89.  Waraeus  de 
scriptor.  Hiberniae  p.  60.  Jac.  Quetif  de 
Scriptoribus  Ord.  Praedicatorum  tom.  I. 
p.744.Willolus  cum  Franciscanis  adscribit 
in  Athenis  sodal.  Franciscani  p.  333. 

THOMAS  de  Hilleia,  patria  Suffolcensis, 
Carmelitanus  in  coenobio  Gippeswicensi, 
Theologiae  Doctor  CantabrigieBsis,  ibi  et 


T  II  0 
Bru-is  candcm  docuit .  Cfirysohtfu  cogno- 
men  adeptus.  Vixit  a.  1200  et  scripsit  in 
Apocali/psinJoannis.in  variaSacrac  Srri- 
\elbca,  Quaestiones  Theologicas,  Intro- 
duciionei  ad  Lccturam  ctc.  Ldlahdas  c. 
357.  EfylaeusCent.  IV.  G5.  Pitsouscap.  'i-M. 

PHOMAS  Hispcllas,  Ord.  Minorum,  scri- 
psit  a.  1270.  Yitam  B.  Andrcac  dc  Cacciolis, 
nispellatis  magistri  sui,  qui  S.  Francisci 
discipulus  fuit.  Eam  Joanncs  de  Targurinis 
JC.  Hispellas,  Bartoli  discipulus  a.  1 358 
in  compcndium  rcdcgit.  Waddingi  Ann. 
Ord.  Minorum  tom.VII.  Jacobilli  Bibl.  Um- 
briae  p.  260. 

TIIOMAS  Holingham ,  vidc  TIIOMAS 
Elmham. 

THOMAS  Janucnsis  dc  Valcrano,  reeen- 
suit  Chrysostomi  homilias  inMatthaeum, 
editioncm  antiquissimam,  et  pracfationem 
adjccit.  Eam  in  bibliotheca  monasterii  Far- 
fcnsis  vidit  Mabillonius  ,  et  memorat  hoc 
in  Itincre  Italico  p.  147. 

TIIOMAS  dc  Illeia,  vide  Hilleia. 

TIIOMAS  Jorsius,  sivc  Jotjce. 

TIIOMAS  Ismartita,  Ordinis  S.  Brigittae 
in  coenobio  propo  Uichcmundam  ad  Tame- 
sim,  quod  vocatur Sion,  circa  annum  1430. 
Edidit  Spcculum  fiumilitatis  ct  Collectiones 
miraculorum.  Balarus  Ccntur.  VII.  82  Pit- 
scus  c.  707. 

TIIOMAS  deKcmpis,  vide  supra  T.  IV.  493. 

THOMAS  de  Laa,  monacbus  Mollicensis, 
cujus  Epistola  de  statu  monastcrii  sui  anno 
1452.  data  extat  in  Codice  Diplomntico 
Pezii  ot  Hueberi  part.  III.  p.  350. 

THOMAS  Langfordus ,  Fssexionsis,  Or- 
dinis  Praedicatorum  Theologiac  Doctor , 
circaa.  1320.Scripsit  Cfironicon  univcrsale, 
Commcntarium  sive  Postillam  supcr  fob, 
Sermones  ot  Varias  Disputationes.  Balacus 
Cent.  V.  <5.  PitseuS  c.  V70. 

THOMAS  Langtehs,  Ordinis  S.  Bonedicti 
monachus  in  Hulnensi  Comitatus  Nortfol- 
censis  coenobio  a.  1430.  Scripsit  Epigram- 
mala,  et  de  variandis  cdrminibus.  Balacus 
Cent.  XI.  V3.  Pitseus'  c.  802. 

THOMAS  Lauingham,  Tliilosophus  An- 
glus,  scrips  t  Sujiplcmenlum  in  libros  Phy- 
sicorum,  fork'  Aristotolis.  Pitscus  Append. 
Cent.  IV.  Cj± 


MA  S 

TIIOMAS  Leirmant  vel  Ersiletonus,  na- 
tiono  Scotus.  odidit  rhythmica  quaedam,  et 
ob  id  Uliytmicus  apud  Anglos  cognominatus 
cst.  Vixit  a.  1286.  Cesncrus. 

TIIOMAS  Leontinus,  vidc  supra  Thomas 
Agni. 

TIIOMAS  Lexoviensis,  vide  Basinus. 

THOMAS  Lilus,  vidc  infra  Lyld. 

THOMAS  Linacer,  Anglus,  Cantabrigien- 
sis,  studia  in  palria  coepta  Florentiae  De- 
motrio  Chalcondylae  ct  Angelo  Politiano 
ductoribus  prosecutus,  et  a  Laurentio  Me- 
dicco  humanissime  exceptus  cst,  postea 
Bomao  Bibliothecas  invisit,  et  Hermolao 
Barbaro  familiariter  usus  est.  In  patriam 
redux  Arturo  Principi,  Henrici  VII.  filio 
praeceptor  datus  est.  Post  Medicinae  Docior 
ct  Professor  Oxonii  factus,  in  aulam  revo- 
catus,  Archiatri  partes  sustinuit.  A.  1515 
beneficio  Ecclesiastico  ct  Sacerdotii  digni- 
tate  mactus  est:  obiit  a.  1524-  aetat.  64. 
Notatu  dignum  est,  quod  de  eo  narrat  Jo. 
Checus  in  libro  de  pronunciatione  Linguae 
Craecae:  In  Ciceronis  convitio  Linacer  mihi 
pcrindc  placere  debet,  atque  in  eo,  quod, 
cum  provecta  admodum  inclinataque  aetate 
esset,  homo  studiis  morbisque  fractus,  et 
morti  vicinus,  cum  Sacerdos  esset,  jam 
tum  novum  Testamenlum  primo  in  manus 
cepisse,  ct  ex  eo  aliquot  Matthaei  capita 
perlegisse  ferlur.  Et  quum  quintum,  sex- 
lum,  septimumque  percurrisset,  abjecto, 
quanfum  potuit,  totis  viribus  libro,jurasse, 
aut  hoc  non  fusse  Evangelium,  aut  nos  non 
esse  Christianos. 

Scripta  cjus  nota  sunt  soquontia: 

1.  Grammaticae  rudimenta,  Mariac  priu- 
cipi  Uogiac  dedicata.  Paris.  1533,  1543  pcr 
Uob.  Stoph.  1538,  15'i0,  4.  1556,  8.  Basil. 
1542.  Ex  Anglico  latine  vertit  Gc.  Bucha- 
nanus. 

2.  De  emendata-structura  Latini  sermo- 
nis.  Lond.  1524,  4.  Paris  1528,  1533, 1536, 
4.  Basil.  1530,  4.  1543,  8.  Col.  1530.  Paris. 
1533,  4.  Lugd  1541.  Venet.  Ald-  1557,  8. 
Lips.  1501 ,  8.  Dedicatus  fuit  liber  Mariac 
principi  regiae,  post  Ueginac. 

3.  Epistotae  ad  diversos. 

4.  Carmina. 

5.  Sphaeram  Proclilatine  vertit,  editam. 


TII  0 

Witteb.  1538,  8.  Hunc  librum  Henrico  VII. 
Regi  dedicaverat,  quia  vero  adulator  aliquis 
ipsi  indicaverat,  librum  jam  Latine  con- 
versum  esse,  quamvis  satis  misere,  Rex 
munus  aspernatus  est,  et  implacabili  in 
Linacrum  odio  exarsit.  Erasmus  Epist. 
XXVI.  14. 

6.  Aristotelis  meteora. 

7.  Multa  Galeni  Latine  vertH,  de  tempe- 
ramentis  ,  de  sanitate  tuenda,  de  inacquali 
intempcrie,  Methodum  medendi,  de  natara- 
libus  facultatibus,  de  pulsuum  usu.  Paris. 
per  Simonem  Colinaeum,  1530  fol  de  inae- 
quali  intemperie  seorsim,  Basil.  1539,8. 

Confer  de  eo  Ralaeum  Centur.  VIII,  65. 
Pitseum  c.  925.  Baelii  Dictionarium. 

THOMAS  Lirer,  Ranckwillensis,  vixit 
a.  1200  et  omnium  superioris  Alamanniae 
Comitum  et  Baronum  ongines  scripsit, 
quas  tamen  multis  fabulis  inquinavit.  Vide 
Goldastum  sub  finem  tomi  II.  rerum  Ale- 
mamucarum.  ChroniconSuecicoi*um  {rect\us 
Suevico)  Germanicum  Ulmae  I486impres- 
sum  memorat  Maiitaire  tomo  I.  p.  479. 

THOMAS  Lombardus,  Ord.  Praedicato- 
rum,  Inquisitor  Pedemontanus,  tempore 
Schismatis  creatus  Cardinalis,  scripsit  Ser- 
mones ,  qin  Toleti  in  Coenobio  S.  Marci 
asservantur.Possevinus  tomo  II.  Apparatus 
p.  489. 

THOMAS  Lovaniensis,  vide  Cantipra- 
tanus. 

THOMAS  Lumbaeus  vel,  Lombe,  Anglus, 
Carmelitanus  in  conventu  Linnensi,  Theo- 
logiae  Doctor  et  Professor  Oxoniensis,obiit 
a.  1390.  Scripsit  Lecturas  in  Sacram  Scri- 
pturam ,  super  Magistrum  Sententiarum, 
Determinationes  Teologiae,  Quaestiones  or- 
dinarias,  de  incarnatione  Verbi,  Sermones, 
contra  Lolhardos  et  Wiclefitas.  Trithemius 
de  scriptor.  Eccles.  c  663.  Lelandus  c.  562. 
Balaeus  Centu.  VI.  91.  Pitseus  c.  685. 
Petri  Lucii  Bibl.  Carmelitana  p.  79. 

THOMAS  Lyld,  a  Balaeo  corrupte  Lyle, 
aliis  File,  dictus,  Anglus,  Ord.  Praedica- 
torum,  Magister  Cantabrigiensis,  Avenione 
a  Clemente  VII. a.  1344.Episeopus  Ellensis 
constitutus,  obiit  a.  1361.  Scripsit  Quae- 
siiones  Theologicas ,  Sermones  de  tempore 
ct  Sanctis.  Balaeus  Ccntur.  VI.  26.  Pitscus 


M  A  S  549 

c  586.  Jac.  Quotif  dc  Scriptoribns  Ord. 
Praedicatorum  tom.  I.  p.  649.  Altamura 
p.  139,  491. 

TIIOMAS  Mailorius ,  ex  Mailor,  urbe 
Cambriae,  oriundus,  vmt  a.  1490  descri- 
psit  Acta  Arturi  Regis ,  et  de  mensa  ejus 
rotunda.  Pitseus  c.  894. 

TIIOMAS  Maldonus,  a  patria  sic  dictus, 
ubi  inter  Carmelitanos  versatus  est,  et 
dignitatem  Prioris  consecutus  circa  an- 
num  1404.  Ejus  sunt  Introitus  Bibliorum, 
Lectura  iti  Genesin ,  Lectiones  in  Psalmos, 
Sermones,  Collatioues  solemnes,  super  Magi- 
strum  Sententiarum,  Determinationes  Theo- 
logicae,  Quaestiones  ordinariae,  Qnodlibeta 
Actusvesperiales.  Lelandusc  483.  Balaeus 
Centur.  VII.  27.  Pitseus  c  735.  Hipp.  Mar- 
raccii  Bibl.  Mariana  tomo  II.  p.  412. 

THOMAS  de  Malumbris,  Cremonensis, 
JCtus  et  Senator  patriae  circa  a.  1350 
scripsit  super  Infortiatum  Volum.  2.  supcr 
Instituta  regulas  faciliores,  de  modo  benc 
vivendi.  Arisii  Cremona  literata  tom.  I, 
pag;  168. 

THOMAS  de  Manfredis,  Cremonensis, 
JCtus  et  Judex  palriae  circa  annum  4364 
scripsit  Consultationes  in  utroque  jure, 
Arisii  Cremona  lilerata  tom.  I.  p.  121. 

THOMAS,  Maurignacensis  Abbas,  vixit 
temporibus  S.  Bernardi.  Extat  Epistola  ejus 
ad  hunc  scripta  in  Miscellaneis  Baluzii 
lib.  IV.  p.  459  in  qua  ipsum  consulit,  quid 
sibi  faciendum  sit,  qui  a  Legato  Apostolico 
sede  sua  dejectus  esset.  Duae  aliae  extant 
in  Chronico  Abbatiae  Maurigriacensis.  Li- 
ron  Bibl.  Chartraine  p.  51. 

THOMAS  Marthanus,  Spoletinus,  Comes 
Galli  Cedulis,  Ampliator  Ann.  1436  castri 
Collis  Marchionis  in  agro  Spoletino,  et 
neposThomae  de  Martanis,  qui  anno  1360 
fuit  Senator  urbis.  Scripsit  Historiam  Spo- 
letinorum  afjlictionis  sub  Pirro  Tartari 
Tomacelli  Rlio ,  Spoleti  Rectore  et  arcis 
praefecto,  ab  a,  1436  usque  cd  a.  1441. 
MS.  est  Spoleti,  exemplnm  fuit  penes  Lud* 
JacobiJ/um  ,  cui  haec  debentur  ex  Bibl. 
Umbriae  p.  260. 

TIIOMAS  Medicus  ,  patricius  Venetus  , 
scripsit  Fabellam  Epiroticam  ,  impressam 
1483  Gesnerus. 


550  T  11  0 

TUOMAS  dc  Mediolano.  a  patria  ot  con- 
ventu  Ord.  Peaedicatorum ,  ubi  versatus 
c^t.  ita  dictus,  Mathematicua  insigois  circa 
a.  i  ;i  1 0  scripsit  Epitomam  de  proportio- 
tiibus  motuum.  Jac.  Quetif  dc  Scriptoribus 
Ord.  Praedicatorum  tom.  11.  p.  24.  Alta- 
mura  p.  228. 

•  Scripsit  ctiam  de  sphera ,  sicut  et  de 

r,c   .Veeltanica    opuscula   quae   MS.pta   in 

Coenobio  S.  Mariae  Gratiarum  Mediolani 

:i  testatur  Argelatus  in  Bibliotb.  Mc- 

diolancnsi. 

Tll<  >M.\S  Jicssanensis. \\dc  supra  Thomas 
de  Cahria. 

THOMAS  Micres,  Gerundensis,  JCtus, 
Alpbonso  V.  ftegi  Aragoniae  a  consiliis , 
regiique  patrimonii  in  Catalonia  Advocatus 
;  i  .i  I V39  scripsit  Apparatum 
supcr  constitutionibus  curiarnm  genera- 
lium  Cataloniae,  Barcinono  1523  ct  1610 
ful.  impressum .  Nic.  Antonius  Bibl.  llispana 
Vet.  X.  5.  n.  289. 

TlloMAS.  Monumctensis  monacbus  Bc- 
nedictinus,  circa  a.  11G0  scripsit  Vitam  et 
miracula  Guilhelmi  pueri  ct  martyris , 
quem  .ludaei  Norvici  cruci  adfixorant.  Le- 
laodus  c  288.  Balaeus  Cent.  II.  94.  Pitseus 
222. 

THOMAS  de  la  Moor,  sive  Morus.  Vide 
supra  T.  V.  p.  8C. 

TUOM  AS  Murnarus.  Argentinensis,  Ord. 
Minorum,  Cracoviae  ,  Prancofurti  ad  Moe- 
num,  Friburgi  in  Brisgoia ,  Treveris  et 
:.torati  versatus  cst,  ubique  nugas 
ubique  cum  viris  doctis  rixas  excita- 
vit .  praecipuo  cum  Sebastiano  Brant  et 
Jacobo  Wimpholingio  In  Lutherum  quoque 
strinxit  calamum,  sed  parum  ab  ipso  re- 
sponsi  tulit.  Ingenium  ex  scriptis  cogno- 
sces,  ex  quibus  baec  mibi  nota  sunt: 

/     ectiva  '■•i/ttra  Astrologos,  Sereuissimo 

Ilomattorum  RegiMaanmiUanepiissimo/:on- 

tra  foedcratus,  quos  vulgo  Suitenses  nun- 

cupamus,  interitum  praedicentes.  Argent. 

<.  i. 

Tractatut  de  pythonico   quaestu,   (non 

spirilu,  ul  Bcrib.it  Waddingus)   Priburgi, 

1499.   De  pythonico  contraetu  inscribitur 

io  opere,  quod  Mallcus   malelicaTurn  voca- 

tur,  tomo  II. 


M  A  S 

Beliqua  Waddingus  memorat  de  scripto- 
ribus  Ord.  Minorum  p.  32-i.  Chartiludium 
in  Tnstitula  Justiniani,  quod  ;n  tabellas 
redactum  imiircssum  est  Vcnetiis,  de  Sa- 
ccrdotio  Xovi  Testamenti  et  alia  quaedam 
Germanice  scripta,  die  Xarren-Beschwe- 
rung,  die  Schelmenzunft,  der  Grct  Mtdlcrin 
Jartag:  inter  quos  ctiam  est  liber  notus 
dcr  Eulenspiegel:  id  quod  ipsi  objicit  liber 
v  rnaculus:  Ayn  schiiner  dialogus  und 
slraffred  von  dem  Schulthayss  von  gays- 
sdorf  etc.  Waddingus  etiam  ipsi  tribuit 
Tractatum  contra  viros  muliet^osos,  prae- 
notatum,  Patrum  stultorum  Geulhma.  Ne 
vero  quis  frustra  quaerat ,  quid  sit  illud 
Gcuthma,  notanJum  est,  vocem  esse  Ger- 
manicam,  a  Waddingo  ,  qui  linguam  no- 
stram  noncalluit,  ita  depravatam.  Titulus 
libri  in  Becmani  Catalogo  Bibl.  Francofurto- 
Viadrinac  p.  205  sic  habet:  Gauchmat  zu 
Strafe  allen  weibisch  chen  Mannen,  Basil. 
1519,  i. 

TIIOMAS  Xacci ,  idem  cst ,  qui  supra 
Thomas  Antonii,  id  nomen  autem  ab  avo 
assumsit. 

THOMASATerms,Florentinus,Ord.Piacd. 
vir  pius,  scripsit  librum  eruditum  pro  do~ 
ctrina  Fr.  Ilicronymi  Savonarolae  circa 
a.  lo!2.  Ilaec  Vinc.  Maria  Fontana  de  Pro- 
vincia  Bornana  Ord.  Praed.  p.  380. 

*  (328)  Italice  postea  Apoloyia  in  difesa 
del  P  Savonarota.  Firense  per  i  Giunli 
1564.  8.  Advcrsus  opus  F.  Ambrosii  Politi 
Catharioi  Senensis  cui  tit.  Discorso  contro 
la  dottrina  e  le  Profezie  di  F.  G.  S.  Vene- 
zia  Giolito\'6lS.  8.  scripsit  jussu  Generalis 
sui  F.  Stbephani  Usodimare  Januensis,  F. 
Thoma.admodum  a  Uazzio  laudatus  et  qui 
an.  15G8.  die  V.  Augusti  Perusii  obiit.  Vide 
Echard  T.  11.  201. 

TIIOMAS  Xetter,  vide  infra  Waldensis. 
TUOMAS  Xcwmarket  sive  de  Xovo  foro, 
a  patria  sic  dictus,  Anglus,  Bhetor  et  Poeta 
circa  a.  1  i  1 0.  Scripsii  Compendium  Rhe- 
torices  ,  de  arle  dictandi ,  Exposilionem 
Computi  Dionysii,  Tractatum  de  Sphaera 
(sive  potius,  in  Sphaeram)  Sacrobosci, 
Conciones ,  Epistolas  ,  Carmina.  Balaeus 
( ;. ■ntur.  VII.  00.  -Pitsous  c.  750. 

THOMAS  Xorthonus,  Bristolensis,  Chy- 


TIIO 

micus  circa  a.  1477  scripsit  de  lapide  Phi- 
tosophico,  Epitomen  Alchymiae,  et  de  tran- 
smulalione  metallorum.  Balaeus  Cent.  XI. 
66.  Pitseus  p.  876 

THOM AS  Norwodus ,  Anglus,  Ordinis 
Praedicatorum,  a.  1320  commentatus  est 
in  Epistolam  ad  Romanos  et  Magistrum 
Sententiarum  Pitseus  c.  479.  Jac.  Quetif 
de  Scriptoribus  Ord.  Praedieatorum  tom.  I. 
p,  531.  Altamura  p.  99. 

THOMAS  Ockffus  vel  Hocleffus ,  Anglus, 
claris  parentibus  ortus ,  Galfredi  Chauceri 
discipulus,  PoSseos  cultor,  Berengarii  et 
Wiclefi  sectator  circa  a.  1410.  Scripsit 
partim  Latino ,  partim  Anglico  sermone 
de  coelesti  Jerusalem,  Planctum  proprium, 
de  quodam  Jonatha,  de  regimine  priucipis, 
Dialogum  ad  amicum,  de  quadam  Impera- 
trice,  de  arte  moriendi.  Balaeus  Centur. 
VII,  40.  Pitseus  c.  747. 

THOMAS  Olterburnus ,  Anglus  Franci- 
scanus,  quem  ad  a.  1411  referunt.  Ejus 
sunt  Historia  rerum  Anglicarum,  de  suc- 
cessione  Comitum  Northumbriae,  et  Opu- 
scula.  Balaeus  Cent.  VII.  55.  Pitseus  c.  761. 
Lelandus  c.394.  Waddingus  de  scriptoribus 
Ord.  Minorum  p.  326.  Historia  Anglica  Rb 
origine  gentis  usque  ad  Eduardum  IV. 
cum  Joanne  e  Whethamstade,  edita  est  a 
Thoma  Hearne,  Lond.  1733,  8. 

*  Si  Thomas  iste  Anglia  genitus  est,  et 
in  ord.  Minorum  meruit,  profecto  alius  est 
a  F.  Thotna  Ochsenbrunner  Basileensi  ord. 
Praedicatorum,  qui  scripsit  libellum  de  ae- 
tatibus  Populi  Romani,  quem  edidit  Romae 
an.  1493  in  4.  direxitque  Paulo  de  Campo 
Fregoso  tit.  S.  Xisti  Card.  Genue/?si. 

THOMAS  Palmeranus,  vide  supra  Hiber- 
nicus. 

THOMAS  Palmerus,  monachus  Domini- 
canus,  Conventus  Londinensis  Prior  ,  ct 
Theologiae  Doctor ,  circa  a.  1410.  Opera 
ejus  suut,  super  unione  facienda ,  de  origi- 
nali  peccato ,  de  adoralione  imaginum,  dc 
veneratione  Sanctomtm ,  de  peregrinatione , 
de  indulgenliis.  Balaeus  Cent.  VII.  47.  Pit- 
seus  c.  761.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus 
Ord.  Praedicatorum  tom.  I.  p.  753.  Alta- 
mura  p.  500. 

THOMAS  Parpalia,  (non  Parapalia,  ut 


M  A  S  551 

apud  Gesnerum  legitur  j  Taurinensis,  Con- 
dominus  Roviliasci  ,  J.  U.  D.  in  Academia 
patria  Juris  Civilis  Lector,  circa  a.  1500 
scripsit  Praeludia  feudalia,  in  Rubric.  2. 
ff.  vet.  si  certum  petatur .  I.  si  quis  nec 
causam  ,  in  Quuit.  tit.  Codic.  lib.  1.  de  Sa- 
cros.  Eccles.  I.  placet,  et  de  Transact.  I.  si 
quis,  in  1  Injort,  in  tit.  sohtt.  matrimon. 
Repetitionem  in  2  part.  ff.  novi,  tit.  de 
verbor.  obligat:  quae  Taurini  impressa  sunt. 
Andr.  Rossotti  Syllabus  Scriptorum  Pede- 
montii  p.  541. 

THOMAS  Penket,  Anglus  monachus  Au- 
gustinianus  in  coenobio  Warringtonensi, 
sectator  Joannis  Scoti,  Oxonii  et  Patavii 
per  aliquod  tempus  Theologiam  docuit,  in 
patriam  redux  Ordinis  sui  pcr  Angliam  et 
Hibermam  Provincialis,  obiit  a.  1487.  Ejus 
sunt  Annotationes  in  Augustinum,  in  Ma- 
gistrum  Sententiarum ,  in  Metaphysicam 
Aristotelis,  Placita  Theologica,  Lectiones  in 
Scotum ,  de  arte  sermocinandi ,  Elucidatio- 
nes  naluralium ,  Summa  dialectices  elc. 
Edidit  quoque  et  emendavit  Jo.  Duns  in 
IV.  libros  sententiarum,  Venet.  1481  per 
Jo.  de  Colonia  et  Xic.  Jenson ,  et  1474  per 
Albertum  de  Stendal.  Lelandus  c.  580. 
Balaeus  Centur.  VIII.  47.  Pitseus  c.  886. 
Phil.  Elssii  Encomiasticon  Augustinianum 
p.  662.  Gandolfus  de  ducentis  scriptoribus 
Angustinianis  p.  340. 

THOMAS  Penzelo,  Widensis:Ejus  Modus 
studendi  impressus  est  Lipsiae  1507  a.  Jac. 
Thanner.  Gesnerus. 

THOMAS  de  Persenia.  Vide  supra  THO- 
MAS  Cisterciensis. 

TIIOMAS  Peverellus,  vel  Piperellus,  Suf- 
folcensis,  Carmelitanus,  Theologiae  Doctor 
Oxoniensis,a.  1397.  Episcopus  Ossoriensis, 
a.  1398.  Landavensis,  et  anno  1407.  Wi- 
gormensis,  obiit  a.  1517  d.  1  Mart.  Balaeus, 
qui  mitium  a  Cal.  Jan.  deducit,  ponit  a. 
1418.  Edidit  Quaestiones  Theologiae,  Ser- 
mones  solennes,  et  Ordinationes  sui  cleri. 
Lelandus  c.  518.  Balaeus  Centur.  VII.  49. 
Pitscus  c.  769.  Waraeus  de  scriptor.  Hi- 
berniae  p.  127. 

TIIOMAS  Piperata  s.  de  Storletis  :  Bo- 
noniensis,  .lureconsultus,  scripsit  librum 
de  fama  typia  excusum,  et   Quaestiones. 


552 


T  11  0 


Bumakh  Mincrval    Bononiense  pag.   221. 

THOMAS  PonUinus.  Italus,  patria  Sara- 
■anens  -  -  •  XV.  Epistalac  cjus  duae  ha- 
bentar  ia  Marieoe  ct  Durand.  Gollcct.  am- 
pliss.  III.  p.  7-23.  789. 

THQMAS  Pontius ,  Ord.  S.  Benedicti 
monacbas  Cantuariae  in  coenobio  S.  Augu- 
stini,et  post  Abbas,vixit  a.l330et  de  clara 
Dei  otitbneTractaturn  rcliquit.  Lclandusc. 
3i4.  Balaeus  Centur.  V.  36.  Pitseus  c.500. 

THOMAS  Prondolus,  Ferrariensis,  pri- 
mum  in  patria  Canon,  et  Vicar.  deinde 
Archiepiscopus  Bavennensis,  interfuit  Con- 
ciliis  Constantiensi,  Ferrariensi  et  Floren- 
tino,  defunctus  a.  14413  scripsit  Pomerinm 
Ravennatense,  quod  in  Bibl.  Vaticana  MS. 
superest.  Augustinus  Superbus  de  viris 
illustribus  Ferrariensibus  p.  13. 

THOMAS  Radhurnus ,  Bob.  Gerius  ma- 
vult  Iiudbumum ,  Anglus,  Theologiae  Do- 
ctor  Oxoniensis,  post  Archidiaconus  Sud- 
beriensis  tandem  Episcopus  Menevensis , 
vixit  a.  1419.  Ejus  notum  est  Chronicon 
et  Epistolae  ad  diversos,[>vaec'\[me  Thomam 
Waldensem.  Pitseus  c.  771.  Vossius  eum 
cum  sequenti  confundit,  de  Histor.  Latinis 
p.  559,  636. 

THOMAS  Radbumus  junior  ,  Ordinis  S. 
Benedicti  monachus  coenobii  Hidensis  in 
suburbio  Wiotooiensi  siti.  Scripsit  circa  a. 
1480.  De  rebus  Gidensis  monasterii,  Ih- 
storiam  Episcopatus  Wintoniensis,  Bre- 
viarium  Chronicorum,  a  Bruto  usque  ad 
a.  18.  Henrici  II.  quod  est  Londini  in  Bi- 
bliotheca  Cottoniana;  Bern.  de  Montfaucon 
Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  pag.  637  et 
Bistoriatn  majorem:  quam  auctori  suo  re- 
stituit,  et  resectisalienis,  edendam  curavit 
Ilenr.  Whartonus  Aogl.  Sacrae  tum.  1  p. 
179.  Minoris  pracfationem,  ibid.  p.  287. 
Pitseus  c.  879.  Plura  Bob.  Gerius  Apnend. 
ad  Caveum  p.  104. 

THOMAS  Raddi/Jus,  Leicestriensis,  in 
patria  monachus  Ord.  Eremitarum  S.  Au- 
gustini,  Theologiae  Doctor  et  Episcopus , 
circa  a.  1370.  Scripsit  Pro  introitu  Sen- 
tentiarum,  Lecturcu  Scholasticas ,  Concio- 
nes  ad  vulgum  Balacus  Centur.  VI.  14. 
PiUeusc  021.  phil.  Elssii  Encomiaslicon 
Augustinianum  p.  663. 


M  AS 

TIIOMAS  Radinus ,  Todischus  dictus  , 
patria  Placentinus  ,  ord.  Dominicani  Theo- 
logus  subtilissimus,  PoSta,  Philosophus  et 
Orator  eximius,  et,  quod  mircris  ,  auroSt- 
Sajjros  Claruit  a.  1510.  Scripsit  ad  Maxi- 
milianum  Imp.  Librum  de  Pulchriludine 
aitimae,  quem  Callipsychian  vocavit,  Me- 
diol.  1511  alium,  cui  titulus,  Abyssus  side- 
ralis.  Paris.  1514,  4.  Ovationem  contra 
Lulherum ,  Lips.  1510,  4.  *  et  alteram 
contra  Melanchthonem.  Bomae  1522,  4. 
Haec  Whartonus  Append.  ad  Caveum  p. 
161  cui  adde  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus 
Ord.  Praedicatorum  tom.  II.  p.  73.  Posse- 
vinum  tomo  II.  Apparatus  p.  490.  Altamura 
Bibl.  Domin.  p.  233. 

TUOMAS  de  Raymundis,  JCtus  et  Judex 
patriae  a.  1488.  Hierosolymitanum  iter  su- 
scepit  et  obiit  a.  1510  scripsit  Carmina 
contra  hypocritas  et  Peregrinationem  ad 
loca  sancta.  Arisii  Cremona  literata  tom.  I. 
p.  399. 

TIIOMAS  Ringstedus,  Anglus,  Dominica- 
nus,  Theologiae  Doctor  et  Professor  Can- 
tabrigiensis,  peragrata  Gallia  et  Italia  Poe- 
nitentiarius  Pontificis,  in  patriam  redux  a. 
1357.  Episc.  Bangorensis,  obiit  a.  1370. 
Scripsil  Glossas  super  Psalteriutn  Postil- 
lam  in  Parabolas  Salomo?*is,  super  Magi- 
strum  Sentenliarum.  Placita  Theologiae  etc. 
Lelandus  c.  413.  Balaeus  Centur.  VI.  43. 
Pitseus  c.  627.1dem  in  Append.  Centur.  III, 
c.  91.  Richardum  quendam  Ringstedum 
nobis  adfert,  verum  id  nominis  corruptum 
fuit  ex  Rich.  pro  quo  legeiunt  Fr.  Th. 
Adde  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  ord.  Prae- 
dicalorum  tomo  I.  p.  652.  Altamura  p.  99. 

TllOMAS  Ringstedus  junior,  Jurium  Do- 
ctor,  apud  Mildenhamum  in  Cornitatu  Suf- 
folcensi  Vicarius,  claruit  a.  1440.  Beliquit 
Glossas  in  Epistolas  et  Evangelia  tolius 
anni,  Sermones  de  tempore  et  Sanctis,  de 
Coynmemorationibus.  Balaeus  Centur.  VII. 
92.  Pitseus  c.  817. 

TIIOMAS  Rodelius,  monachus  Igniacen- 


*  Lutherus  liauc  oralionem  non  Radino ,  sed 
Emsero  tribueraf,  ulpole  qui  nostrurn  tunc  non- 
dum  noverat.  Adde  untchuldige  Naehrichten 
1720  pag,  195,  190. 


THO 

sis ,  Scripsit  Vitam  B.  Petri  Monoculi, 
Abbatis  Claraevallensis ,  quam  publicavit 
Henriquez  in  Fasciculo  Sanctorum  ord. 
Cisterciensis.  Car.  de  Visch  Bibl.  Scripto- 
rum  ord.  Cisterciensis  p.  312. 

THOMAS  Rubettius,  Ordinis  Cistercien- 
sis,  circa  a.  1151  claruit,  et  literis  com- 
prehendit  Decreta  Synodalia,  nec  non  Vi- 
tam  B.  Walleni  sive  Waltheni,  prout  refert 
Car.  de  Visch  Bibl.  Cisterc.  p.  312  et 
Dempsterus  Hist.  Scot,  a.  1087.  Haec  Hal- 
lervordius  spicil.  ad  Vossium. 

THOMAS  Rudburnus,  vide  supra  Rad- 
burnus. 

THOMAS  Sandalius,  Scotus,  monachus 
Cisterciensis  in  Kentire.  post  Abbas  coe- 
nobii  quod  Sandal  vel  Sandalium  dicitur, 
circa  a.  1257.  Scripsit  super  Magistrum 
Sententiarum,  de  Baptismo,  et  Quaestiones 
conlroversas.  Car.  de  Visch  1.  c. 

THOMAS,  Episcopus  Sareptanus  ordinis, 
Praemonstratensis  et  medicus  Wratisla- 
viensis,  scripsit  circa  a-  1360.  Practicam 
medicinalem  et  Tractatum  de  febribus. 
Vterque  liber  MS.  est  in  Bibl.  Academiae 
Lipsiensis  Paullina,  teste  Catalogo  Felle- 
riano  p.  271. 

THOMAS  Sarisburiensis,  Theologus  An- 
glus,  scripsit  de  arte  praedicandi.  Pitseus 
Append.  Cent.  IV-  65. 

THOMAS  Scaravellus,  Insuber  Vercel- 
lensis ,  Ord.  Praedicatorum  in  conventu 
Salutiensi,  interfuit  Concilio  Basiliensi,  et 
Volumen  Sermonum  reliquit.  Jac.  Quetif 
de  scriptoribus  ord.  Praedicatorum  tom.  I. 
p.  795.  Rossotti  Syllabus  Scriptorum  Pe- 
demontii  p.  542. 

THOMAS  Schifaldus ,  Siculus  Lilybaei 
natus,  Ord.  Praedicatorum,  Orator,  Theo- 
logus  ,  PoSta  ,  qui  literas  humaniores  in 
Siciliam  intulit  et  auxit,  Alphonso  quoque 
Regi  charus,  circa  a.  1495.  Scripsit  Vitam 
B.  Petri  Hieremiae  Panormitani  Ord.  Prae- 
dic.  quam  edidit  Octavius  Cajetanus  in 
vitis  Sanctorum  Siculorum  tom.  II.  p.  254 
et  Antwerpienses  in  Actis  Sanctorum  tom. 
I.  Martii  p.  294  sed  sinp  auctoris  nomine, 
quem  suppleverunt  Jo.  Bapt.  de  Franchis 
in  indice  auctorum  ,  quibus  usus  est  in 
vita  B.  Petri  scribenda ,  ct  Hier.  Ragusa 


M  A  S  553 

in  Eloglis  Siculorum.  De  viris  illustribus 
Ord.  Praedicatorum,  Cammentaria  in  Psal- 
mos.  De  adventu  Caroli  VIII.  reqis  Fran- 
corum  Neapolim,  Artem  PoMicam,  Com~ 
ment  in  Horatium,  Juvenalem  et  Persium. 
Vide  Jac.  Quetif.  de  Scriptoribus  Ord- 
Praedicatorum  tom.  I.  p.  882.  Ant.  Mon- 
gitore  Bibl.  Siculam  tom.  II.  p.  262,  263. 
Hier.  Ragusa  Elogia  Siculorum  p.  290. 

THOMAS  Scropus  ,  nobilissima  familia 
ortus  ex  oppido  Bradley,  monachus  Bene- 
dictinus,  postea  Carmelitanus  in  coenobio 
Norwicensi,  duriorem  vitam  agens.  A.  1446 
factus  est  Episcopus  Dromorensis  in  Hi- 
bernia ,  et  a  Papa  ad  Rhodienses  missus 
fuit.  Reversus  cum  pacem  cum  Hibernis 
colere  non  posset ,  resignato  Praesulatu 
Episcopi  Norwicensis  Vicarius  generalis 
obiit  a.  1491.  Scripsit  De  Carmelitarum 
institutione,  Catalogum  Sanctorum  ejusdem 
ordinis  ,  Compendium  historiarum  et  ju- 
rium ,  Sermones  de  decem  praeceptis ,  de 
privilegiis  Pontificum,  de  sua  legatione  ad 
Rhodios.  Libros  quoque  decem  Phil.  Ri- 
boti  Catalani  de  peculiaribus  Carmelita- 
rum  gestis  in  Anglicum  sermonem  con- 
vertit.  Lelandus  c.  584..  Balaeus  Centur. 
VIII.  54.  Pitseus  c.  896.  Waraeus  de 
scriptoribus  Hiberniae  p.  133.  Petri  Lucii 
Bibliotheca  Carmelitana  p-  79. 

THOMAS  de  Senis,  vid.  Thomas  Antonii. 

*   Alterum    ab  hoc    Thoma  puto   esse 
Thomam   Antonii  Senensem  natum  anno 
circiter  1350.  cuius  est  contestatio  da  san- 
ctitate  B.  Cathariaae  vulgata  ex  parte  a 
P.  Martire  in  collectione  Monum.  tomo  VI. 
Integram  vero  servat  MS.  Bibliotheca  SS. 
Jo.  et  Pauli  Veneta  Dominicanorum.  Labo- 
ravit  etiam  una  cum  P.  Bartholomaeo  Do- 
minici  in  conficiendo  libro  seu  tractatu  de 
origine  seu  ortu   atque   processu  status 
fratruum  et  sororum  de  poenitentia  S.  Do- 
minici  in  civitate   Venetiaram:  quod  opus 
MS.   servatur  in  eadcm   Biblioth.  teste  P. 
De  Rubeis  in  comment.  de  rebus  congre- 
gationis  B.  Jacobi  Salomonii  Cap.  II.  §  3. 
Idem   vero  vir  doctissimus  ibidem  admo- 
net    opus    de    reformatione ,  quod    Ray- 
mundo  De  Vineis  Magistro  Gen.  ord.  Prae- 
dicatorum  nondum   editum  adscribitur  a 

221 


554 


T  110 


Fontana  in  Theatro  ord.  Praedicatorum 
idein  forte  esse  epuseamsuperiori,excerpta 

enim  qaaedam  ex  ipso  a  Fontana  adducta 
in  eodom  tractatu  de  statu  fratrum,  et 
sororum  etc.  totidem  vorbis  rocurrunt. 
Obii*se  virum  bunc  post  ann.  14*22  idom 
scriptor  affirmat.  Gap.  111.  §  0. 

THOMAS  Shavcstenus,  Franciscanus  0- 
xoniensis,  seculo  incerto,  scripsit  Cursum 
moralem  et  Collectanca  in  Lucam.  Lelan- 
dus  c.  403. 

THOMAS  ,  Spalatexsis  patria  ,  natus  a. 
1200  prinuun  ibid.  Ganonicus,  post  Archi- 
diaconns,  obiit  a.  1268.  Condidit  Historiam 
Salonitanam  ,  sive  Pontificum  Salonitano- 
rum  atque  Spalatonsium,  quam  Jo.  Lucius 
sub  finem  operis  de  rogno  Dalraatiae  p. 
310  edidit,  et  annotationibus  illustravit. 

TBOMAS  Sperman,  Aoglus,  ord.  Prae- 
dicatorum,  circa  a.  1310.  Scripsit  Comm. 
in  Genesin,  in  Epislolam  ad  Hebraeos  et 
Jacobi.  Quacstiones  disputatas.  Jac.  Quetif 
de  Scriptoribus  ord.  Praedicatorum  tom.  I. 
p.  511. 

THOMAS  Sprottus,  Norwiccnsis,  mona- 
chus  Benedictinus  Cantuariae  in  coenobio 
S.  Augustini  Scripsit  flisloriam  Cantua- 
riensem  et  Abbutum  sui  coenobii  Vitam  et 
res  gestas,  circa  a.  1274.  Chronica  ab  Orbe 
condtto  ad  a.  C.  1339  cdidit  una  cum  aliis 
Thomas  Ilearne,  Oxon.  1719,  8.  *  Lelan- 
dus  c.  287.  Balaeus  Centur.  IV.  42.  Pit- 
seus  c.  394.  Usus  est  eo  Guiliolmus  Thorne, 
de  quo  supra  T.  III.  p.  158  et  Jo.  Joce- 
linus:  vide  Catal.  MSS.  Bibl.  Tenisonianae 
p.  10. 

THOMAS  Squarzaficus,  Gcnucusls,  man- 
dante  Senalu  Lcgum  publicarum  Volumen 
a.  1450  corrcxit.  Ilaec  Oldoinus  in  Athe- 
naco  Li^ustico  p.  520. 

THOMAS  Stacius,  Mathematicus  Canta- 
brigiensis,  Collegii  regalis  alumnus,  Astro- 
logus  insignis  circa  a.  1440  reliquit  Judicia 
revolutionum.  Balaeus  Centur.  XI.  49. 
Pitseus  c.  815. 

THOMAS  Staucham,  Anglus,  ord.  SS. 
Trinitatis  redomtionis  captivor.  circa  a. 
1340  scripsit  de  salutatione  Angelica  lib.  I. 

*  Arta  Bradltoram  17^2  p.  107.  Bibl.  Angloisc 
torao  V'.  p.  277. 


M  A  S 

ut  testatur  Petrus  Lopez  de  Altuna  in 
Chronica  gonorali  ordinis  praedicti  lib.  4. 
Ilaocllippol  Marraccius  in  BiblMariana  t.II. 
p.  'i  1 5.  Fortasse  confunditur  cum  soquenti. 

TIIOMAS  Straveshavv,  vel  Straveshan, 
ord.  S.  Francisci  monachus  Bristoliensis, 
vixit  a.  1346.  Ab  eo  conscripta  sunt  in  D. 
Lucam  Collectanea,  de  salutatione  Angelica, 
de  excellentia  nominis  Jem ,  Tabula  Do- 
ctorum  universalis,  in  Lecturam  Guilhelmi 
de  Wa7*a,  in  Delamarum  contra  Thomam, 
in  Lecturam  Roberti  Canton,  Cursum  mo- 
ralem  etc  Balaeus  Centur.  V.  73.  Pitseus 
c.  545.  Waddingus  de  scriptoribus  ordinis 
Minorum  p.  327.  Marraccius  1.  c. 

TFIOMAS  Stubbs  sive  Stobaeus,  Ebora- 
censis,  monachus  Dominicanus  et  Thoolo- 
giae  Doctor.  Scripsit  Chronicon  Archiepi- 
scoporum  Eboracensium  ab  initio  usque 
ad  a.  1372  quod  exstat  in  Scriptoribus 
Anglicis  Twysdeni  p.  1685  et  in  Whar- 
toni  Anglia  Sacra  t.  II.  p.  1685.  Beliqua 
sunt  inodita.  OfFicium  de  nomine  Jesu  et  de 
b. .  I  nna ,  in  Rcvelationes  Brigittae,  de  perfe- 
ctione  vitae  solitariae,  de  statutis  Ecclesiae, 
s.  Scutum  Ecclesiae,  Contra  Statutorum 
impugnatores,  de  slipendiis,  quae  praedica- 
tionibus  debenlur,  de  poenis  peregrinationis 
hujus  vitae  etc.  Lelandus  c.  324.  Balaeus 
VI.  3G.  Pitsous  a.  634.  Jac.  Quetif  de 
Scriptoribus  ord.  Praedicarorum  tomo  I. 
p.  671.  Altamura  p.  225. 

TIIOMAS  Sturciensis,  Anglus,  monachus 
Augustinianus  et  Nuncius  Apostolicus,  vi- 
xit  a.  1370.  Ejus  sunt  Moralitates  in  Apo- 
calypsin ,  de  Sacramentis  ,  Declamationcs , 
de  utroque  seculo  Prognosticon,  Exceptwnes 
Philosophorum.  Balaeus  Contur.  VI.  33. 
Pitsous  c.  624.  Phil.  Elssii  Encomiasticon 
Augustinianum  p.  659.  Gandolfus  de  du- 
ccntis  Augustinianis  Scriptoribus  p.  342. 

THOMAS  Sutton,  aliis  Svetonius,  vel  de 
Svetonia,  Anglus  Dominicanus  et  Doctor 
Sorbonicus  circa  a.  1299.  Scripsit  Com- 
mentarios  in  Psalmum,  in  quaedam  Aristo- 
telis  et  Thomae ,  Summam  Theologiae , 
Quodlibeta  de  relatione  ,  de  unitate  forma- 
rum  otc.  Lolandus  c.  305.  Balaeus  Contur. 
IV.  69.  Pitseus  c.  424.  Jac.  Quaetif  1.  c.  p. 
464.  Altamura  p.  48. 


THO 

THOMAS  de  Templo,  socius  S.  Dominici, 
creditur,  sed  recentior  est,  scripsit  librum 
de  miraculis  et  Rosario  B.  Virginis.  et  de 
praedicatione  illius  facta  per  S.  Dominicum, 
et  obiit  a.  1260.  Nic.  Antonius  Bibl.  Hi- 
spana  Vet.  VIII.  4.  n.  120.  Altamura  p.  56. 
Jac.  Quetif  1.  c.  p.  472.  Acta  Sanctorum 
iomo  I.  Augusti  p.  361,  362. 

THOMAS  Teuto,  vide  supra  Theodericus 
de  Friburgo. 

THOMAS  de  Toledo,  Dominicanus  pro- 
vinciae  Castellanae,  S.  T.  Magister,  claruit 
circa  a.  1470.  Indices  confecit  in  Summam 
S.  Thomae,  Jac.  de  Voragine  et  Jo.  a  S. 
Geminiano  Sermones ,  quaedam  Nicolai 
Lyrani  et  alia.  Scripsit  super  Quodlibeta 
D.  Thomae ,  Mariale,  et  de  laudibus  portae 
Paradisi.  (h.  e.  Mariae:)  Nic.  Antonius  Bibl. 
Hispana  Vet.  X.  12.  n.  643.  Quetif  1.  c.  p. 
846.  Altamura  p.  195,  et  519.  Hipp  Mar- 
raccii  Bibl.  Mariana  tomo  II.  p  417. 

THOMAS  Tomassinus,  Venetus; ord. Prae- 
dicatorum,  Theologiae  Magister,  Prior  pro 
vincialis  Lombardiae  inferioris  ,  a.  1410. 
Episcopus  AEmoniensis,  (\ulgo  Citta  nova 
in  Istria)  a.  1420.  Polensis,  a.  1423.  Urbi- 
natensis  a.  1424.  Traguriensis,  tandem  a. 
1435.Feltrensis  etBelunensis,  obiita.  1447. 
Scripsit  de  divinissimo  corporit  Christi 
Sacramento  Carmen  heroicum,  et  Sermones 
de  Sa?ictis.QueV\t\.  c.  p.806.  Ughellus  Italia 
Sacra  tomo  V.  col.  193  ubi  de  Episcopis 
Bellunensibus.  Jac.  Alberici  Catalogus  Scri- 
ptorum  Venetorum  p.  83.  Altamura  p.  168. 
*  Praeter  Episcopatos  illos  quos  gessisse 
Tomassinum  Bibliothecarius  narrat ,  obti- 
nuisse  etiam  administrationem  civitatum 
Forilivii ,  Imolae  et  Cerviae  demandatam 
sibi  ab  Eugenio  IV.  anno  1443.  constat, 
insuper  anno  1435.  Iranslatus  fuit  ad  ca- 
thedram  Becanatensem,  ct  Maceratensem. 
Obiit  anno  1446  die  24  Maj.  Vide  P.  De 
Bubeis  in  Comm.  de  rebus  Congregat.  B. 
Jacobi  Salomonii.  Cap.  IV.  §.  7. 

THOMAS  de  Torquemada,  a  patria,  Ca- 
stellae  veteris  oppido,  sic  dictus,  Domini- 
canus  in  coenobio  Pinciano,  Prior  conventus 
Segobiensis ,  Catholicis  Begibus  a  confes- 
sionibus,  ipsisque  auctor  fuit,  ut  Judaeos 
ex  Hispania  ejicerent:  tandem  Inquisitor 


M  A  S  555 

generalis,  obiit  a.  1498,  16Kal.  Oct.  Auctor 
est  Directoriipro  Magistratu  et  munere  In- 
quisitorum,  et  variorum  Statutorum  ordi- 
nis.  Nic.  Antonius  Bibl.  Hispana  Vet.  X.  15 
n.  846.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  ord. 
Praedicatorum  tomo  I.  p.  192.  Possevinus 
tomo  II.  Apparatus  p.  492.  Altamura  Bibl. 
Dominicana  p.  524. 

THOMASrfe  Trentaqualris,  nobili  familia 
Bononiae  natus,  ord.  Praedicatorum,  qui  de 
Bibliotheca  conventus  sui  quam  optime 
meritus  est,  obiit  a.  1444  et  Sermones  de 
tempore,  de  Sanclis ,  et  Quadragesimales 
reliquit.  Quetif  1.  c.  p.  797.  Toppii  Bibl. 
Ncapolitana  p.  300.  Altamura  p.  513. 

THOMAS  de  Tuderto,  scripsit  Artem  ser- 
mocinandi.  Gesnerus. 

THOMAS,  monachus  Cisterciensis  B. 
Mariae  de  Valcellis  in  Cameracesio,  scripsit 
Expositionem  in  Cantica  Canticorum.  Car. 
de  Visch  p.  312.  Extat  in  Bibl.  monasterii 
Elnonensis.  Ant.  Sanderi  Bibl.  Belgica  MSS. 
I.  p.  45. 

THOMAS  Varoye,  Scotus,  Praepositus 
Bethwaliae,  circa  a.  1399.  Scripsit  de  Ot- 
terburnensi praelio,  Odas  et Rhythmos.YSa- 
laeus  Cent.  XIV.  55  et  ex  eo  Vossius  de 
Histor.  Lat.  p.  801.  Ge.  Mackenzie  de  Scotis 
eruditis  vol.  I.  p.  297. 

THOMAS  Vasco,  vide  supra  Gascoigne. 

THOMAS  Vercellensis,  natione  Gallus  et 
Doctor  Parisinus,  Canonicus  S.  Victoris, 
demum  primus  Abbas  monasterii  S.  An- 
dreae  Vercellis,  obiit  a.  1226.  Scripsit  Ex- 
tractiones  (h.  e.  Compendium)  librorum 
Dionysii  Areopagitae ,  in  quibus  per  annos 
viginti  elaborasse  se  testatur,  quae  cum 
Operibus  Dionysii  Argent.  1503.  Colon. 
apud  Quenlelium  1536  fol.  editae  sunt. 
Commentarium  Ilicrarchicum  in  Cantica 
Canticorum  edidit  Bern.  Pez  in  Thesauro 
noviss.  Anecdotorum  tomo  II.  part.  1.  pag. 
50l.eumque  non  ex  merito  elegantissimum 
ac  prorsus  divinum  opus  vocat,  quum  sane 
inconditum  et  absurdum  sit  fabulas  hie- 
rarchicas  textui  sacro  admiscere.  Tracta- 
tum  de  septem  fructibus  contemplationis 
ipse  citat  Comment.  in  Cantica  p.  659. 
Caetcrum  laudanda  est  diligentia  Cel.  Pczii 
in  illis,  quae  ad  hunc  auctorem,  huc  usque 


TllO 

-     -  obseurum,  pcrtinent,  extricandis,  cui 
adde  Oudinum  tomo  III.  p.  9. 

•  Discipulum  habait  S.  JAntonium  de 
PBdoa.  Hunc  enim  esse  Abbatem  illum 
dreae  de  Vercellis ,  cuius  proprio 
nomine  suppresso  meminit  Autbor  libri 
de  miraculis  eiusdem  Sancti  in  Actis  SS. 
ad  diem  XIII.  JuuiL  Idem  vero  scriptor 
aflirmat  ab  eodem  Abbate  non  solum  com- 
mentarium  digestum  in  libros  S.  Dyonysii; 
B  1  libros  ipsos  pariter  e  Graeco  in  lati- 
nnm  fertisse.  En  verba  eiusdem  scripto- 
:  -  \cccsscrunt  ad  Abbatcm  S.  Andrcae 
dc  Ycrccllis ,  qui  tttnc  iidcr  omncs  Theo- 
hgos  cxcellentior  habcbatur ,  qui  et  libros 
Ii.  Dionysii  noviter  cx  Graeco  transtulc- 
rat  in  Latinum  ct  pukherrimc  commenta- 
tus  est.  Vivebat  Autbor  iste  post  obitum 
S.  Antonii  parum. 

TIIOMAS  de  IVo,a  patria  ,  arce  regni 
Neapolitani  ad  mare  Tyrrbenum  sita;diclus, 
natus  a.  1469  ord.  Praedicatorum  in  con- 
ventu  Cajetano,  unde  Cajetani  cognomen, 
a.  1494.  Lector  artium  Patavii,  post  Magi- 
ster  Tbeolo.L'iae  Brixiao,  Ticini  et  Romae 
docuit,a.  1517.Cardinalis  titulo  S.  Sixti,  va- 
ria  coetus  sui  negotia  gessit  et  a.  1  534  obiit. 
Opcra  ejus  prodiere  sat  multa.el  quidem 
I.  1'liilosopbica. 

Comment.  in  I>.  Thomam  de  ente  et  es- 
sentia,  Patav.  sine  anno,  Lugd.  4  511,  1581 
etalibi:  in  libros  postcrinrum  Anulytico- 
rnm  Arislotclis .  Lugd.  1578,  8  in  pracdi- 
cabilia  Porphyrii  et  praedicamenta  Aristo- 
tclis,  ibid.  i/i  trcs  libros  de  anima,  Homae, 
Venct.  1496  fol.  Paris.  1539  fol. 
II.  Th^ologiCii. 

1.  Ca/mmentarii  in  Summam  S.  Thomac, 
prodierunt  cum  ipsa  Summa  Lugd.  1540 
et  1541  fol.  Vol.  IV.  ibid.  1552  seorsim 
ibid.  1558,  8.  In  sequenti  Uomana  1570 
quaedam  resecta  sunt,  jubente  Pio  V.  quod 
et  in  posterioribus  servatum  fuit. 

2.  Peccatorum  summula  ordine  a/j/habe- 
Rom.  IS£5Venet  152.;,  8.  Paris.  152G, 

B.  Logd.  1550,  15i,5.  8. 
;.  ( 'ommentarn  m  t/atam  fere  Scripturam 
nix,  post  varias  Bdilieoea  conjunctim 
runt  Venet  1531,  2.  Vol.  Lugd.  1639 
fol.  tom.  V. 


M  AS 

4.  Tractatus  speciales  de  vai  iis  materiis 
numero  LXXX  prodierunt  Lugd.  1581. 
Antverp.  1612  fol.  tribus  voluminibus, 
quorum  autem  recensum  brevitas  nostra 
non  patitur. 

III.  Inedita. 

Commcntarii  in  octo  libros  Physicorum 
Aristotelis,  in  libros  de  coelo  et  mundo,  in 
secundum  Pcrihcrminias,  in  quatuor  libros 
Sententiarum,  Quaestiones  de  sensuagente, 
Epistolae  tres  encyclicae  ad  totum  ordinem, 
Acta  Legationis  suae  Germanicae  et  Hun- 
garicae,  Epistolae  plures  ad  Leonem  X. 

Plura  de  eo  babent  Jac.  QueUf  de  Scri- 
ptoribus  ord.  Praedicatorum  tom.  II.  p.  14. 
Possevinus  tomo  II.  Apparatus  p.  493  seqq. 
Nic.  Comneni  Papadopoli  Hist.  Gymnasii 
Patavini  tom.  I.  lib.  III.  p.  302.  Altamura 
Bibl.  Dominicana  p.  258  seqq.  Oldoini 
Athenaeum  Romanump.631.HippolytiMar- 
raccii  Bibl  Mariana  tomo  II,  p.  419,  420. 

*  Inter  Cajetani  opuscula  junctim  edila 
nequaquam  extare  puto  brevem  eius  com- 
mentatiunculam  in  quaestionem  num  fas 
sit  Principes  absolvere  in  sacramentali 
confessione  qui  per  apros,  cervos  etc.  sub- 
ildis  inferunt  damna,  nisi  desistatd  et  dam- 
nis  sattsfaciant.  Opusculum  istud  editum 
est  Coloniae  an.  1 51 8.  atque  ab  eo  scnptum 
ibidem  legitur  cum  generalem  Magistrum 
ordinis  sui  ageret  Romae  an.  1514.  dic  2. 
Maij  ;  tunc  vero  prodire  typis  datum 
est  data  fdcultate  a  Rcverendo  P.  Sil- 
vestro  de  Pterio  Ord.  Praedicator.  Homae 
S.  Palatii  Magistro,  et  sacrarum  literarum 
professore  divinissimo.  Hanc  Cardinalis 
Cajptani  scriptam lucubrationem  anonymus 
quidam  vulgavit. 

THO.MAS  de  Vio ,  Papiensis,  JCtus,  ni 
fallor,  Brixiensis,  scripsit  de  Cambiis,  et 
Montibus  pietatis.  quae  opuscula  extant  in 
Oceano  Juris  tomo  V.  fol.  192,  195. 

THOMAS  Ugolini,  Umber,  Iguvii  (hodie 
Eugubio)  natus,  ord.  Praedicatorum  Theol. 
Magister,  ad  partesseptentrionaleset  orien- 
tales  Inquisitor  a  Nicolao  V.  a.  1447  dele- 
gatus,  scripsit  de  solitudine  monastica.  Jac. 
QuiHif  de  Scriptoribus  ord.  Praedicatorum 
tom.  I.  p.  808.  Jacobilli  Bibl.  Umbriac 
p.  261. 


THO 

THOMAS  de   Viglevano  ,  Insuber,  ord. 
Praedicatorum  circa  a.  1500  scripsit  Sermo- 
nes,  Compendium  Juris  Canonici,  et  Sum- 
mam  de  contractibus ,  confessariis  utilem 
Quetif  l.  c.  p.  895.  Altamura  p.  235. 

THOMASde  Vintona.vidQ  Thomas  Sutton. 

THOMAS  Virlejus  ,  Theologus  Anglus  , 
aetatis  incertae,  scripsit  Commentarium  in 
omnes  D.  Pauli  Epistulas.  Balaeus  Centur. 
X.  96.  Pitseus,  Append.  Cent.  IV.  67.  Le- 
landus  c.  371.  Fortassis  idem  est,  quem 
Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  ord.  Praedicato- 
rum  tom.  I.  p.  731.  THOMAM  de  Virduno 
dicit,  cuique  sec  XV.  tribuit. 

THOMAS  de  Utino,  ord.  Praedicatorum 
circa  a.  1 483.  scripsit  Summam  de  casibus 
conscientiae,  seu  de  dubiis  per  totam  Qua- 
dragesimam.  Quetif.  1.  c.  p.  865.  Altamura 
p.  208. 

THOMAS  Xetterus,  Waldensis,  a  vico 
Walden  in  agro  Essexiensi,  Magister  Oxo- 
niensis,  Carmelita  Londinensis,  ordinis  sui 
Provincialis  ,  intimus  et  a  Confessionibus 
Regis,  missus  est  a.  1409  ad  Concilium 
Pisanum,  a.  1445  ad  Concilium  Constan- 
tiense,  a.  1419  ad  Regeni  Poloniae  et  Or- 
dinisTeutoniei  Magistrum,  obiit  Rothomagi 
Regem  secutus  a.  1  V30.  Exstat  ejus  Doctri- 
nale  Antiquitatum  fidei  Eccles  ae  Catholi- 
cae,  adversus  Wiclefitas  et  Hussitas,  im- 
pressum  Paris.  1532  fol.  Salmantieae  1556 
fol.  el  cum  brevibus  elucidationibus  Jo. 
Bapt.  Rubei,  Venet.  1571  fol.  Inedita  sunt 
longe  plura  ,  Comment.  in  varios  libros 
Biblicos,  in  Magistrum  Sententiarum,  De- 
fensorium  pacis,  Sermones  coram  Rege,  ad 
clerum  Oxoniensem ,  in  funere  Regis,  Fa- 
sciculus  Zizaniorum  Wiclefli,  fiesponsa  in 
Concilio  Pisano,  ad  clerum  in  eodem  Con- 
cilio  ,  Orat.  ad  Caesarem  Sigismundum  , 
ad  Concilium  Constantiense ,  Epistolas 
CLXIV.  Gravamina  fratrum  contra  Oxo- 
niehses ,  in  varios  libros  Aristotelis  etc. 
Trithemius  de  scriptor.  Eccl.  c.  767.  Le- 
landusc.  332  BalaeusCent.  VII.  84.  Pitseus 
c.  797.  Whartonus  in  Append.  ad  Cavenm 
p. 74-Petri  Lucii  Bibl.  Carmelitana  p.  79,80. 

TIIOMAS  Walleis ,  alias  Guallensis  et 
Anglicus  dictus,  Cambro-Britannus,  Domi- 
nicanus  et  Theologiae  Doctor  Oxoniensis, 


M  A  S  557 

Joannem  XXII.  Pont.  Max.  praesentem  hae- 
rcseos  accusavit,  ob  id  in  vincula  conje- 
ctus,  sed  paullo  post  liberatus.  Vixit  a. 
1330.  Scripta  ejus  haec  mr-morantur:  Com- 
meut.  in  plures  libros  Biblicos,  in  Augu- 
stinum  de  civitute  Dei,  in  Magistrum  Sen- 
tentiarum,  destatu  animarumpost  mortem, 
de  videndo  faciem  Dei  post  resurrectionem, 
de  theoria  vel  arte  praedicandi ,  contra 
Iconoclastas ,  de  temporibus  in  potestate 
patris,  Moralizationes  in  Ovidium,de  formis 
veterum  Deorum  etc.  Solent  fere  opera  pjus 
et  Thomae  Jorsii,  hujus  item  et  Thomae 
Aquinatis  confundi.  Confer  Lelandum  c. 
345.  Trithemium  c.  696.  Balaeum  Centur. 
V.  35.  Pitseum  c.  50|.  Whartonum  Append. 
ad  Caveum  p.  21.  Jac.  Quetif  de  Scriptori- 
bus  ord.  Praedicatorum  t.  I.  p.  597.  Ambr. 
ab  Altamura  p.  147.  Oldoini  Athenaeum 
Roman.  p.  626.  Oudinum  tomo  III.  p.  906. 

*  Quaestio  est  anceps  num  huic,  seu  Ro- 
berto  Holcoti  Anglo  tribuenda  sit  expositio 
■in  Proverbia  Salomonis ,  quam  sub  utriu- 
sqne  simul  nomine  vulgavit  Ascensius. 
Pansiis  1510.  quo  in  praefatione  profitetur 
agnoscere  se  in  toto  hoc  opere  vultum  Val- 
lesii ;  quare  putat  ex  indulgentia  qua- 
dam  Holcoti  nomen  praefigi.  Sed  Ludovicus 
Valleoleti  n.  III.  testatur  Holcotum  scrip- 
sisse  valde  notabiliter  Super  omnes  libros 
sapientiales  ;  quod  non  dixit  de  Vallensio. 
Vide  Lambeker  Biblioth.  Antiq.  civic.  Vin- 
dobon.  p.  41. 

THOMAS  Walsingham,  a  patria  sic  di- 
ctus,  oppido  Norfolcensis  districtus,  mona- 
chus  et  Praecentor  in  coenobio  S.  Albani 
circa  a.  1440.Scripsit  Ihjpodigma  Xeustriac 
a  sec.  VII  usque  ad  a.  1416  quod  habetur 
in  Scriptoribus  Britannicis  Camdeni  p.  409. 
edit.  Francof  item  Chronicon  breve  ab 
anno  1273,  1422  ibid.  p.  37.  Inedita  sunt 
Auctarium  Polychronici  Ranulfi  Higdeni, 
et  Gesta  Henrici  VI.  Balaeus  Centur.  VII. 
88.  Pitseus  c.  8I6.  Whastonus  Append.  ad 
Caveum  p.  98.  Oudinus  tomo  III.  p.  2423. 

THOMAS  Wicke,  ord.  S.  Aiuaistini  Ca- 
nonicus  regularis  in  coenobio  Osney  juxta 
Oxonium,  circa  a.  1290.  Ejus  sunt  Chro- 
nica  compendiosa,  quod  alias  Chronicon 
Salisburgensis  monastcrii  vocatur.  tomo  II. 


558 


T  11  0  M  A  S 


Seriptorum  Andicor.  Thomae  Galo  p.  21 
tur:  Catalogus  Abbatum  Osniensium. 
Carmina,  Increpatio  gulae  et  Commcncla- 
tkmcs  vini.  Balaeas  (]•  ut.  IV.  72.  Pitseus 
»25.  Bjus  etiam  osse  creditur,  ait  Oudi- 
nus  tomo  III.  p.  946.  Imliculus  vasorum  et 
supelttctilis  sacrae  monasterii  de  Osnei/a, 
quem  Galeufl  tomo  II.  Scriptorum  Angli- 
corum  edidit.  Idem  Pilseus  in  Append. 
Thomam  Wicket  memorat,  qui  Clironicon 
Angtia  -  iit,  forte  ab  hoc  nostro  non 

.uendum. 
THOMAS  Wigcnhaius ,  monachus  Prae- 
monstratensis  in  coenobio  Dieramensi  Co- 
mitatus  Norfolceosis  a.  1470.  Scripsit  ///5/0- 
riam  cocnobii  sui.  et  miracula  B.  Virginis 
in  eodem  loco.  Lelandus  c.  434.  Balaeus 
Cent.  VIII.  41.  Pitseus  c.86G.  Jac.  Quetif 
de  Scriptoribus  ord.  Praedicalorum  tomo 
1.  p.  910.  Male  Ambr.  ab  Altamura  p.  344 
a.  1570  vixisse  asserit. 

1'IIOMAS  Wikingham.  Carmelita  Norwi- 
censis,  Coloniae  literis  operam  dedit,  nil 
nisi  Scrmones  scripsit.  Yixit  autcm  a.  1372. 
Balaeus  Cent.  XIII.  88.  Pitseus  c.  032. 

THOMAS  Wilton>  Jurium  Doctor,  Deca- 
nus  Paullinus  et  Cancellarius  Londinensis 
fuissc  creditur  circa  a.  1470.  Scripsit  contra 
Mcndicantcs,  VisitationemCleric\.  Peliliones 
OrationisDominicaeAldlacus  Cent.  VIII.  32. 
Pitseus  c.  86i. 

THOMAS  Winchecumbus,  Wigorniensis, 
monachus  Benedictinus  Euesbamensis,  ae- 
tatis  incertae,  dedit  Chronka  sui  coenobii. 
Balaeus  Cent.  X-  92.  Pitseus  Append.  Cent. 
IV.  09. 

TIIOMAS  Winchelseus ,  Anglus,  mona- 

clms,  nescio  cujus  aetatis,  scripsit  Quodli- 

heta,  Comment.  m  Logicam  Aristotelis ,  et 

.<>nes.  LHandus  c.  319. 

THOMAS  Wintherton, Lincolniensis,Ere- 

niita  S-  Augustini  in  coenobio  Stanfordicnsi, 

Tbeologiae  Doclor  Oxooiensis,  et  ordinis 

sui    Provincialis    circa   a.    1392.    Scripsit 

supor  asscrtione  Eucharistiae  lib.  I.  Abso- 

hitionem   contra    Confessionem    Wicleffi , 

Disputationes  Theologicas  et  Sermones.  Le- 

landus   c.  408.  Pitseus  c.  073.  Phil.  Elssii 

Encomiasticon  Augustinianum  p.  004. 

rHOMAS  WodbrigiuS)  llistoricus  incer- 


tae  aetatis,  scripsit  de  rebus  Anglicis.  Pit- 
seus  Append.  Cent.  IV.  70. 

TIIOMAS  Wolphius,  junior,  Decretorum 
Professor  Argentinensis,  iu  litteris  huma- 
nioribus  non  ineruditus,  obiit  Bomae  a. 
1509  aetatis  34.  Scripsit  Expositionem  in 
1'salm.  XIV.  Domine  quis  habitabit,  Argent. 
1508.  Epistola  ad  Jacobum  Wimphelingum 
cum  Adolescentia  Mantuani  impressa  est. 
Chronicon  quoque  de  rebus  gestis  urbis 
Argentoratensis  scribere  aggressus  est,  te- 
ste  Jac.  Wimphelingio  in  Catalogo  Episcop. 
Argent.  p.  123.  Disputatio  de  nomine  impe- 
ratorio  edita  est  cum  Vita  Catonis  et  Au- 
relio  Victore,  Argent.  per  Jo.  Brus.  1 504,  4. 
Cesnerus. 

*  Juvat  hic  ascribere  ephitaphium  viri 
huius  docti  a  Beato  Rhenano  Salestatino 
conditum,  quod  legi  impressum  iri  vet. 
editione  vitae  Joannis  Geileri  Caesaremon- 
tani  ab  eodem  Bhenano  scriptae. 

D.  O.  M. 

Thomae  Votphio  juniori 

Pontificis  jurisperito 

Priscae  elegantiae  facundiaeque 

Studiosissi^no 

Quem  tum  immatura ,  quam 

Subitaria  morte  Homae 

Sublatum 

Et  Quirites  et  Germani  flevere 

Amici  D.  M. 

Posuerunt 

Vixit  ann.  XXXIII.  Mens.  IX. 

Obiit  ann.  salulis  MDIX. 

Excriptum  in  aedibus 

Shurerianis. 

TIIOMAS  Wolsaeus ,  Anglus,  lanionis 
filius,  Episcopus  Lincolniensis,  postDunel- 
mensisacWintoniensis,ArchiepiscopusEbo- 
racensis  Angliae,  Cancellarius,  Cardinalis 
et  Pontificis  in  Angliam  Legatus  tempore 
Honrici  VIII.  sec.  XVI.  de  quo  pleni  sunt 
omnes  historiarum  libri.  Epistolae  ejus 
quaedam  editae  sunt  a  Martene  ct  Durand 
Collect  ampliss.  III.  p.  1209. 

TIIOMAS  Wright,  Anglu.%  professione 
Trinitarius  Redemptionis  Captivorum,  in 
Academia  Parisiensi  Thcologiae  publicus 
Doctor  ,  quam  Academiam  instante  S.  Lu- 


T  II  0  M  A  S 

dovico  Rege,  novis  legibus  seriptis,  repa- 
ravit,  ab  Innocentio  IV.  anno  1214.  Ponti- 
ficatus  II.  in  Concilio  Lugdunensi  evul- 
gatus  Presbyter  Cardinalis  Titulo  S.  Cru- 
cis  in  Ilierusalem,  et  Archiepiscopus  Tua- 
mensis  in  Ilibernia,  doctrina  et  sancti- 
tate  clarus  decessit  anno  1 219  aetatis  66 
Kal.  Novembris,  cum  posteris  tradidisset 
in  Canticum  Magnificat  Commentaria  libris 
duobus,  in  omnes  Psalmos  Davidicos  libros 
novem,  totidemque  in  Epistolam  Pauli  ad 
Hebraeos.  Libros  item  novem  in  Magistrum 
Sententiarum, librum  unum  deincarnatione 
Christi  contra  Hebraeos ,  et  Sermonum 
Adventualium  librum  alterum.  Haec  Oldoi- 
nus  in  Athenaeo  Romano  p.  634. 

THOMAS  de  Zacchariis  ,  Cremonensis , 
Medicinae  ac  Philosophiae  Doctor,  linguae 
Graecae,  Hebraicae,  Syriacae  ac  Chaldaicae 
Professor,  obiit  octogenarius  a.  1 368  scrips>t 
departumulierum  lib.  5  de  coena  et  pran- 
dio  lib.  2.  et  quaedam  ad  rem  medicam 
pertinentia  ex  Hebraeo  transtulit.  Arisii 
Cremona  literata  tom.  I.  p.  176. 

THOMASELLUS  de  Perusio.  ord.  Prae- 
dicatorum  circa  a.  1285  scripsit  Commen- 
tarium  in  Magistrum  Senlentiarum  Quetif 
de  Scriptoribus  ord.  Praedicatorum  tom.  I. 
p.  401.  Jacobilli  Bibl.  Umbriae  p.  261.  01- 
doini  Athenaeum  Augustum  p.  316. 

THOMASINUS  Aribertus ,  vide  supra 
Thomas  Aribertus. 

THOMASINUS  de  Ferraria,  ord.  Praedi- 
catorum  Theol.  Magister  circa  a.  1390.  Ejus 
sunt  haec:  Thomasina  s.  Compendium  li- 
brorum  I  II.  et  III.  S.  Thomae  in  Senten- 
tias,  Sermones  Quadragesimaks ,  impressi 
Colon.  per  Jo.  Koelhof,  1474  fol.  Sermones 
de  tempore  et  Sanctis.  Quetif  1.  c.  p.  700. 
Altamura  Bibl.  Dominicana  p.  142.  Aug. 
Superbusde  viris  illustribusFerrariensibus 
p.  25. 

THOMASUCIUS  e  Valle  Macinaria  juxta 
Nuceriam,  tertii  Ordinis  S.  Francisci,  obiit 
Fulginiae,  miraculis  et  prophotia  celobris 
d.  15  Sept  1377  et  Boatis  accensctur. 
Praescripsit  metrice  Ruinas  multarumcivi- 
tatum  Italiae  et  tribulationem  Ecclesiae, 
antequam  evenirent,  et  postea  adimpletas, 
Fulginiac  a.  1566  et  1627  cum  ejus  vita 


E  L  L  U  S  559 

impressas.  Waddingus  de  Script.  Ord.  Mi- 
norum.  Jacobilli  Bibl.  Umbriae  p.  261. 

(329)  Vide  Vita  del  B.  Tomasuccio  del 
terz1  Ordine  di  S-  Francesco  descrilta  da 
Lod.  Jacobilli,seconda  ediz.  Eolgno.  Alterii 
16V4.  4.  ibique  prophetias  rythmice,  verna- 
culo  vero  sermone  ,  quo  tantum  eas  con- 
scripsit. 

TIIOMELLUS,  vide  Tomellus. 

TIIOROMMACHUS  Episcopus,  ex  cujus 
Chronica  Graeca  collectus  est  liber  IV.  et 
VI.  Collectionis  HistoricaeChronographicae, 
tom.  II.  Ant.  Lect.  Canisii  part.  1.  p.  195. 
Ostendit  autem  Vir  Celeberrimus  Jac.  Ba- 
snagius  io  observatione  praevia  p.  151. 
neminem  alium,  quam  Gregorium  Turo- 
nensem  intelligi.  Nam  Toronacus  pro  Tu- 
ronensi  saepius  scribere  solebant.  Quae 
vero  in  Codice  Petavii  SenatorisParisiensis 
sic  leguntur:  Excerptum  de  Chronica  Greg. 
Thoronaci;  ea  Codex,quo  usus  estCanisius, 
sic  immutavit:  Excerptum  de  Chronica 
Graeca  Thoromachi  Episcopi  Quae  vero 
hoc  libro  narrantur,  non  Graeca  sunt,  sed 
Occidentalia,  etquae  plerumque  in  Francia 
contigerunt. 

THURINGIAE  Landgraviorum  historiam 
dedit  Anonymus,  quem  quidam  Erpher- 
phordiensem,  alii  Reinhardsbornensem  mo- 
nachum  vocant,  aborigine  gentis  usque  ad 
a.  1426  editus  a  Jo.  Pistorio  tom.  I.  rerum 
Germanicarum  p.  908  ex  Codice  in  qui- 
busdam  auctiore  et  emendatiore  a  Jo.  Geor- 
gio  Eccardo  in  Historia  Genealogica  Princi- 
pum  Saxoniae  superioris  p.  351. 

Nicolaus  Marschalcus  TIIURIUS.  De  hoc 
scripsi  Dissertatiunculam  a.  1733.  Viro 
Amplissimo,  Jo.  Danieli  Schadaeo  ,  JCto, 
novos  honores ,  quum  ipse  in  supremo 
Provocationum  consilio  locum  obtinuisset, 
gratulatus.  Quia  vero  observavi,  hoc  sche- 
dion,  neque  Viro  summo,  Jo.  Alberto  Fa- 
bricio,  neque  Viro  lllustri,  Ernesto  Joachim 
de  Westphalen,  qui  nuper  seriptores  Cim- 
briens  et  Mecklenburgicos  nobis  dedit, 
notum  fuisse,  quamvis  posterior  quaedam 
de  illo  rescivisse  videtur:  totum  illud  hic 
repetere,  et  additionibus  novis  locupletare 
placet.  Ante  omnia  vero  notandum  est,  me 
multadeberc  Bibliothccac  Ilistoricae  Ilam- 


m  T  H  u 

burgensi,  reliqua  propria  diligentia  adjo- 
cisse:  in  novis  vero  additamentis  quaedam 
Viro  Celeb.  .lo.  Rackmeistcro  debere,  qui 
in  Animadversionibus  ad  Annales  Mui- 
Bchalci  nostri  quaedam  de  vita  illius  con- 
gessevat. 

§•  I. 

Palria  Marschalci  ct  Xatales. 
Nicolaus  igitur  Marchalcus  patria  Thu- 
ringhus  est,  id  quod  expressis  verbis  probat 
Equitum  suo  tempore  doctissimus,  Ulricus 
Huttenus,  qui  Elegiam  ad  Marschalcum 
nostrum  scribens,  Musam  suam  sub  fincm 
sic  alloquitur:  ' 

Haec  ubi  tradidcris  vati,   mea  Musa, 

Thuringo, 
Ad  mea .  rescripto  carmine ,  tecta  redi. 

Quod  veroperpauci  id  huc  usqueperspectum 
habuerunt,  caussa  haec  est,  quod  ipse 
Harschalcus  se  non  Thuringum,  sed  Thu- 
rtum  scripsit.  ftimirum  ea  labes  tunc 
temporis  viros  eruditos  invaserat,  ut,  quae 
Teutonica  essent,  contemnerent,  et  nomina 
peregrina  potius  cligeient.  Sic  Misnenses 
maluerunt  esse  Mysi,  Saxones  Sucae.  Eo- 
dem  modo  noster  Thurium  se  vocavit , 
quod  nomen  populus  olim  magnae  Graeciae 
hdbuit ,  ut  antiquitatis  se  gnarum  osten- 
derct.Quacnam  vcro  speciatim  patria  ipsius 

'  Bdldft  IJultenus  inlcr  alia  in  Wedeyum  Loetz 
tt  fllium  ejut  licKiiiiKjitm  V.  Juris  Doctorem 
Gripesi nlrti  in  Pomerunia  (Jiterelarum  libros 
rtnos.  Francophordii  cis  Ortcram ,  1510.4  pl. 
15.  \j>.  (juod  opusculum  quum  C).  Burkbardus , 
scrlptor  Viiac  lluttenianae,  prorsus  non  viderit, 
pauca  de  illo  rnonenda  sunt.  Iluttenus  ex  Itaiia 
redux  a.  I50fl  in  1'oiiicraniani  venit,  ubi  cnm 
morbo  el  pauperUte  cooflictabatur.  Wedegus  Los- 
Jlui  (.oT.  i;rjphiswaldcn«is  ipsum  recipiebat,  et 
quasdam  pccunias  subminislrabal,  scd  Indfgnls 
praeterea  modis  ipsum  tractabat.  Hultenus  bujus 
rei  impatiens  pedibus  itcr  Rostochium  suscipit  , 
scd  non  prncul  al>  urbe  abcrat  .  quum  Los-iani, 
satellites  ipsum  adgrcs-i  omnibus,  quac  secum 
habebal  ,  spoliarunt.  Ipse  aulem  sic  affectug  l(o- 
■tocbiuBi  vcnit,  ibique  magno  cum  applausu 
MCl  v.ifi  lias  (jurrelas  cdidit,  quae 
inliii  ,-iiiud  sunt,  qoam  Parrago  Tariorom  Carml- 
Dum,  ad  Patroooi  ei  amlcos  missorum,  In  quibus 
quoqoe  varia,  quae  ibi  non  quacras ,  iuve- 
niuntnr. 


R  I  US 

fuerit,  huc  usque  nondum  expiscari  potui. 
Celeb.  Hornius  b  eum  px  gente  Nobilium 
Marschallorum,  qui  olim  apud  Landgravios 
Thuringiae  hoc  dignitatis  genus  obtinue- 
runt,  et  Gosserstadium  vicinasque  aliquot 
villas  dudum  possident ,  oriundum  esse 
tradere  videtur.  Quum  igitur  asscrti  sui 
rationem  nullam  adtulerit,  rem  interea  in 
medio  relinquendam  esse  puto,  donec  cer- 
tiora  dies  doceat.  Hoc  addo,  Nobilissimum 
Thurium  vocari  a  Conrado  Mutiano  Rufo, c 
quumque  illis  temporibus  tituli  non  essent 
tam  vulgati,  ac  nostris,  credibile  utique 
est,  ipsum  ortu  fuisse  nobilem. 
§.  2. 
Erfurti  et  Wittebergae  versatur. 

Ad  litterarum  studia  cum  animum  ap- 
plicuisset,  in  Erfurtensi  Academia  iisdem 
incubuit,  ubi  Spalatinum  habuit  discipulum, 
Artiumque  Magistri  et  Juris  Utriusque 
Baccalaurei  dignitatem  obtinuit.  Eo  tem- 
pore  Fridericus  Sapiens,  Elector  Saxoniae, 
Aeademiam  novam  Wittebergae  condebat, 
quam  ille  inter  primos  decoravit,  sic,  ut  in 
albo  inscriptorum  nomen  ipsius  undecimo 
loco  habeatur.  d  An  ibi  Jura  docuerit,  non 
satis  audeo  confirmare,  quum  nec  nomen 
illius  inter  eos  legatur,  qui  Juris  utriusque 
Doctores  ibidem  renunciati  sunt.  Hoc  a 
Marschalco  nostro  edocemur,  Fridericum 
Electorera  cum  fratre  Joanne  saepius  au- 
ditoria  frequentasse:  e  id  quod  rarum  est 
in  Principibus,  et  hac  occasione  omitten- 
dum  non  erat. 

§•  3. 
Rostochii  honores  publici. 

Patria  vero  ipsi  non  satis  favisse  videtur, 
quapropter  exteris  potius  quam  patria 
studia  sua  offerre  coactus  est.  Docent  hoc, 
verba  Hutteni,  qui  ait,  ipsum  multa  alibi 
mala    sustinuisse :   et    demum   in    terris 


11  Hom  Sdchf.  Jlaml-Bibl.  \  Zheil  p.  09. 

c  Epist.  XLII.  in  Tentzelii  Suppl.  II.  bist.  Go- 
tlianae  p.  41. 

d  Sennerli  Atbenac  Willeberg.  p.  39. 

0  Marschalcus  in  praefalione  ad  Fetri  Raven- 
nalis  Compendium  Juris  civilis:  Audiunt  te  (Ra 
veiinatcm)  cl  JJ.  Federicus  Jio.  Jmp.  Archi- 
marschalcus:  et  D.  Joannes  yermanus  ejus , 
principes  nostri  Sassoniae  illuslrissimi :  si 
yuando  per  ocium  rei  suae  publicae  liceat. 


T  II  U 

Megalopolitanis  halcyonia  invenisse  (a\  Ro- 
slochium  enim  abiit  anno  MDVII.  a  Du- 
cibus  Megalopolitanis  ,  Ilenrico  Pacifico 
et  Alberto  Pulchro,  evocatus  ,  non  quidem 
ait  Backmeisterus ,  ut  Jus  Civile,  quam 
Canonicum  ibidem  in  Cathedra  Academica 
doceret,  sed  ut  Historiam  potius  univer- 
salem  studiosae  juventuti  traderet  quae 
per  annos  XX.  post  obitum  Alberti  Krantzii 
in  Academia  laudata  siluerat.  Praeterea 
Ducibus  laudatis  fuit  a  Consiliis  (b).  Can- 
cellarii  quoque  dignitatem  laudalus  Back- 
meisterus  ipsi  tribuit,  de  qua  dubitare  nol- 
lem  ;  quum  vero  Epitaphium  sileat ,  nul- 
lumque  aliud  adsit  testimonium  ,  imo, 
quum  ex  inferius  dicendis  constet  ,  Ca 
sparum  Schoneichium  tunc  Cancellarii  di- 
gnitate  funetum  fuisse,  cui  Epitomen  Ger- 
manicam  Historiae  Megalopolitanae  dedica- 
vit  illam  merito  in  dubium  vocamus.  In 
Miscellan.  Rostochiensibus  (c)  exstat  ipsum 
a.  MDX.  Rectore  M.  Henrico  Crusemanno 
in  album  Rostochiense  relatum  fuisse,  quod 
etiam  dixit  Backmeisterus  ,  sed  ex  Querelis 
Huttenianis  constat,  ipsum  hoc  anno  Ro- 
stochii  jam  domum  ,  usorem  et  munus 
habuisse.  Nescio  igitur,  qui  factum  sit,  ut 
tum  demum  apud  Academiam  nomen  pro- 
fessus  fuerit.  Miscellaneis  laudatis  insertum 
est  Scriptum  publicum  quod  inscribitur 
Lectionum  pro  Universitale  Rostoehiensi 
a  1520  editum  ,  ubi  inter  Lectiones  et 
exercitationes  in  utroque  Jure  extraordi- 
narias  de  nostro  haec  habentur:  D.  Nico- 
laus  Marescalcus  Thurius  utriusque  Juris 
Doctor  legetHora  duodecima  convenientem 
in  jure    civili    materiam    juxta    volun- 

(a)  Huttenus  lib.  1.  Querelarum  p.  40  ita  de 
Marschalco  : 

Vtque  malis  olim  tulit  ipse  simillima  noslris , 
Dum  leget,  iu  promptu  causa  doloris  crit. 

Ulere  sorte  tua,  cui  nunc  forluna  secunda  esl: 
Quem  levat  ex  longo  paria  labore  quies. 

Vtque  tibi  domus  cst,  u!  blandi  muneris  uxor  , 
Vt  grave  sub  tanto  Prinoipe  n  men  liabcs  , 

Dignum  illis  animum  gere  etc. 

(b)  Germanice,  pro  islorum  temporum  simplici- 
tate ,  se  tanlum  scribit  Sr.  FHrstlichen  Enaden 
Hofe  Diever:  in  pracfationc  Chronici  rhythmici. 
Vide  Bihl.  llistor.  llamb.  tom.  II.  p.  276. 

(c)  Etwas  von  Rostockischen  Sachen  a  1759 
p.  785. 


R  1  U  S  561 

tatem  studiosorum  Etaliis  temporibus  non 
occupatis  elucidabit  Bystoriam  aquatilium 
htine  et  gracce.  Quum  Scriptores  Meck- 
lenburgici  pauca  nobis  de  illo ,  praeter 
labotes  litterarios  ,  de  quibus  paullo  post 
memoratu  digna  rehquerint :  hoc  unum 
Spalatinus  (d),  discipulus  ipsius  ,  retulit , 
quod  a.  MDKXIII  una  cum  aliis  Lcgatis  a 
DuceMegalopolitano  ad  Electorem  Saxoniae 
missus  fuerit.  Quid  vero  ibidem  peregerit, 
non  additur.  Plures  legationes  memorat 
Backmeisterus,  sed  nullius  gesta  singula- 
tim  refert. 

§.  4. 
Scripta  Marschalci. 
Plura  de  scriptis  illius  proferre  possu- 
mus,  quae  quamvis  aliorum  scriptis  satis 
celebrata  ,  a  paucissimis  tamcn  ob  rarita- 
tem  summam  visa  sunt :  idque  partim  ob 
antiquitatem,  partim  vero  quia  Rostochien- 
sia  suo  sumtu  imprimi  curavit.  Habuit 
enim  in  aedibus  propriis  typographum 
Erfurtensern,  Guntherum  Winterum,quem 
ipse  aluit,  et  hoc  modo  commodum  litte- 
rarum  augere  voluit  (e).  Quae  igitur  cx 
ingenii  ipsius  monumentis  mihi  cognita 
sunt ,  ea  sequenli  ordine  enumerabo  : 

1.  Carmina  de  diva  Anna  et  de  moribus 
Archigrammateorum,  cum  •  commenlario 
Georgii  Burcardi  Speltini,  h.  e.  Spalatini  : 
exstant  in  Collectione  Poematum  Hesiodi 
Lactantii,  Ovidii,  Ausonii  et  aliorum,  Er- 
phordiae  a.  MDI.  4  impressa,  cujus  contenta 
jam  olim  Cel.  Fabricio  a  me  transmissa, 
ab  hoc  autem  primum  in  Supplemento 
Bibliothecae  Latinae  ,  postea  \ero  in  eju- 
sdem  tomo  III.  relata  sunt.  Ipse  liber  exstat 
in  Bibliotheca  Paullina  Lipsiensi. 

2.  Libellus  dc  Orthographia.  Erphordiae 
per  Wolfg.  Schenck,  1501 ,  4. 

3.  Enchiridion  PoUtarum ,  libri  duo.  Er- 
fordiae  1502,  4.  Hunc  librum  nuper  in 
auctione  Gothana  observavi,  sed  non  vidi. 
Sunt  tamen,  qui  Spalatino  potius,  quam 
Marschalco  tribuunt. 


(d)  Spalotinus  Annal.  tom.  II.  nfenken.  p.  030. 

(c)  Sticrbres  Mcctlenburgischc  Historie  der 
Geh  brosan  Kcit  p.  75,  77  und  im  Leben  Hcrtzogs 
Magni  p.  20 


THUR 

',.  Praefatio    in  Petri  Ravennatis  Com- 

i  i  ris  civ  ilis .  impress  u  m  .  Ub  i  &  u  rg  i 

pridie  nonas   Septembres,  Anno   a   natali 

tiano  M DIII.   4.   Hunc   librum   ipsc 

:  o.  fortasse   primum  omoium,  qui 

v  »ae  unquam  sunt  cxcusi  (a)  Typi 

sunt  sati   nititli ,  sed  nomcn   typographi 

non  adparet. 

5.  Bericht  von  dem  tu  Sternberg  1491 
vorgelaufenen  Juden-HandeL  Rost.  1510,  4. 
Est  narratio  de  Clerico,  qui  hostiam  con- 
s  icratara  Judaeis  vendidprat,  a  quibus  pcs- 
s;m-">  accepta ,  hi  vero  deinde  una  cum 
sacrifieulo  suppliciis  adfecti  sunt  (b).  Opu- 
sculura  illud  postca  latino  sermonc  cdidit, 
hoc  ipsi  rubrum  praefigens:  Res  a  Judaeis 
perfidissimis  in  Monte  Stellarum  gesta,  ad 
IUustres  Principes  Henricum  et  Mbertum, 
germanos,  Duces  Mecklenburgicos  inclitos. 
ltost.  MDXXII.  i.  Nostro  tempore  illud 
propter  raritatcm  rursum  cdidit  Jo.  Ilub- 
nerus  Junior,  J.  U.  L.  llainb.  MDGGXXX. 
4.  pl.  f>. 

G.  Instilutionum  Reip.  militarisac  civilis 
libri  IX.  Sub  finem  haec  le^untur:  fmpres- 
sum  feliciter  in  celebri  urbe  Rostochio  in 
aedibus  Thuriis  Anno  a  Xat.  Christ.  MDXV. 
ad  Cal.  Maias.  fol.  Cl.  Bnnemannus,  hoc 
opus  nuper  una  cum  aliis  venum  exponens, 
pretium  constituit  octo  iroperialium 

7.  I  '■  !  \is  Philosophi  Thebani de  fortunae 
instabilitate  opus  elegantissimum.  Sub  li- 

intur:  Impressum  Rostochii 
in  aedibus  Thuriis  ad  Calendas  Febr. 
UDXVI.  i.  Continet  plagulas  IV. 

8.  Hisloria  aquatilium,  latine  et  graece, 
Rostochii,  in  aedibus  ipsius  anno  1520  in 
folio:  citm  figurts,  sed  absurdis.  Promittit 
/     )raphiam  et  therion  historiam,  et  orui- 

\  iuiii  ,  qni  .iniio  Fcqucnlc  Albiori  prodiit, 
in  Blbliolheca  Bcboiae  oostrae  Cruclsnae  conspi- 
clendom,  memorat  Cll  Bcyerus  in  Epist.  dc  Bl- 
bliolticcis  DresiJcnsiljus. 

(b)  Ex  Marschalco  sua  de^umscrunt,  quolquot 
pi  Imjii-  iiciotii  rnemincrunl ,  cx  quibus 
praecipue  norninandi  sunt  Dav.  Hcnr.  Kocpkenius 
in  MmlOM  Hegap  II  p.  104  «f?qq.  Ili-nr.  Ascanius 
Engclkc  ,  « 1  i - s .  de  iioUia  ,  Slernbergac  a  Judacis 
confo«'a  et  cruenlala.  Lip -.-  1 0'J9, 1.  Da».  Francks 
B  I '  Don  df-r  H6$tiep*u  Sternberg-Rost. 
17j1,  i  ci  qaoi  Ko  pkenloi  cum  Prancklo  magno 
numcro  citai. 


I  us 

thographiam,  quae  an  praestiterit,  nescio. 
llaec  Gesnerus  in  Bibliotheca,  cui  notitiam 
pleniorem  hujus  operis,  leviter  tantum  ab 
aliis  tacti,  debemus. 

9.  Annales  Herulorum  ac  Vandalorum , 
libri  VII.  Rost.  1521.  fol.  plag.  26.  Ilunc 
librum  in  Bibliotheca  Uegia  Berolinensi 
oculis  usurpavi  ,  quo  tempore  Nobilis 
quidam  Megalopolitanus  ipsum  manu  sua 
describebat.  Sub  (inem  additae  sunt  An- 
notationes  quaedam  Grammaticae  vocum 
Latinarum  et  Graecarum ,  non  ubivis 
occurrcntium  ,  quae  non  satis  versatos 
remorari  poterant,  rogatu  Valentini  Stoien- 
tini  ,  Kquitis  Pomeiani ,  et  JCti  Gryphi- 
swaldensis,  conscriptae.  Notitiam  sufficien- 
tem  contentorum  hujus  libri  datBibliotheca 
Ilistorica  Ilamburgensis  i'c).  Typi  non  sunt 
admodum  elegantes,  minoris  formae:  graeca 
non  satis  sese  commcndant,  et  accentibus 
destituuntur.  Judicant,  qui  perlegerunt, 
Auctorem  satis  bene  scribere,  sed  ita,  ut 
vitio  seculi  sui  laborct,  ncque  ad  hodiernas 
Ilistoricorum  accuratiorum  rationes  sic 
exigendus.  Postquam  hic  liber  diu  inter 
rarissimos  habitus  fuit ,  optime  de  illo 
meritus  est  Vir  illustris,  quem  modo  lau- 
davimus,  Ernestus  Joachimus  dc  West- 
phalen,  Serenissimi  Ilolsatiae  Ducis  Can- 
celhuius,  qui  illum  tomo  I.  Scriptorum 
Cimbricorum  et  Megapolensium  recudi  jus- 
sit  p.  105  et  annotaliombus  quibustlam 
illustravit. 

llorum  Annalium  extat  Vcrsij  vernacula 
EHae  Schedii,quam  Vir  Illustris  ad  latus 
textus  Latini  poni  voluit.  Ilaec  textum 
Latinum,  utpote  qui  obscuritalem  singu- 
larem  atTectavit,  ita  explicat,  ut  Lector  in 
eruditione  antiqua  non  satis  excrcitatus 
non  detineatur. 

Quum  vero  Anuales  Marschalci  ultra 
annum  1521  non  procederent,  laudabilem 
operam  suscepit  Sebastianus  Backmeistc- 
rus.,  Verbi  divini  Minister  in  Ecclesia  Tra- 
vemundensi,  qui  illos  Lingua  Latina  usque 
ad  a.  1713  continuavit.  Invenies  operam 
ejus  in  Collectione  laudata  p.  339. 


(c)  Tom.  II.  p.2(JI  scqq.  Adde  Sticbers llistorie 
dts  Meetltnb.  Gclehrsamkeis  p.  76,  77. 


TIIU 

Hujus  filius  Joannes  Backmcistprus,  Me- 
dicinae  Doctor  ct  Professor  Tubingensis, 
nec  non  Archiater  Bado-Durlaccnsis,  A- 
nimadversiones  Gcnealogico-Chronologico- 
liistoricas  in  hos  Annales  elaboravit,  quae 
ibidem  iocum  in  hac  Collcctione  invene- 
runt  p.  453. 

10.  Chronicon  Principum  Megapolen- 
sium, \\br\  V.  rhythmis  germanicis.  Kxstat 
ibidem  p.  561  et  antca  impressum  non 
fuerat. 

11.  Vitae  Obetritarum  cum  Commcntariis 
in  libros  gestorum  Obetritarum ,  ineditae 
hucusque  occurrunt  tomo  II.  Operis  lau- 
dati,  p-  1502  cx  Codice  Bibl.  regiae  1 1 o I - 
miensis  descriptae. 

12.  Deflorationes  Antiquitatum  ab  origine 
mundi.  Bost.  1522  fol.  pl.  16.  Est  Compen- 
dium  historiae  universalis,  cujus  synopsin 
recensent  Hamburgenses  (a) ,  qui  simul 
observant,  ipsum  Annio  Viterbiensi  mul- 
tum  tribuere,  et  nomen  Deflorationum  ab 
ipso  quoque  petiisse.  Et  hoc  opus  publico 
reddidit  lllustris  Westphalius  tomo  I.  0- 
peris  laudati  p.  1419. 

13.  Ein  Auszog  der  Meckelburgischen 
Chroniken.  Ilic  titulus  est  libelli  plagulis  V. 
in  folio,  procul  dubio  in  aedibus  Thuriis 
impressi.  ln  altera  facie  tituli  leguntur 
haec  verba:  Dtr  Meckelburgischen  Chro- 
niken  ein  Kostbarlicher  Auszogk  vonDoctore 
Xicolao  Marescalco  Thurio,  deme  Erbarn 
vehesten  undgestrengen  Ilern  Caspari  von 
Schoeneychen,  der  durchleuchtigen  hochge- 
bornen  Fursten  und  Heern,  Hern  Heinri- 
ches  und  Ikrn  Albrechts  Gebruder,  Herzo- 
gen  zu  Mechkelburg ,  Fursten  der  Wenden, 
grauen  zu  Siverin,  cler  Landc  Rhostoch  und 
Stargard  Herren ,  Canczler  etc:  zw  ge- 
schrieben.  Hunc  libelium  ipse  possideo. 

14.  Epistola  ad  Spalatinum,  Branden- 
burgi  a.  1505  data  edita  est  a  Celeb.  Kap- 
pio  pracf.  ad  Beehrii  Hist.  Meclenb.  p.  i5. 

§.  5. 

Judicia  de  eo, 

Ex  his  igitur  adparet,quid  de  Marschalco 

nostro  judicandum  sit.  Certe  pro  fato  isto- 

rum   temporum  fuit  non  eruditus  solum, 

(a)  Hamb.  BibL  Hist.  pag.  277. 


RIUS 


563 


sed  inter  Deos  majorum  gentium  jure  suo 
collocandus.  Utriusque  sane  linguae  stu- 
diosus  fuit,  Latine  scripsit  satis  eleganter, 
Poelicam  artem  tractavit  non  infeliciter, 
Historias  legit  ct  ipse  quoque  scripsit,  Jus 
civile  docuit ,  Principibus  suis  consilio  ad- 
fuit.  Sic  igiturde  eojudicant,  qui  ex  aequo 
judicare  didicerunt,  qui  timen  id  simul 
addunt,  veritatem  sectantes,  Matschalcurn 
nostrum  ex  istorum  temporum  conditione 
dijudieandum  esse,  quibus  studia  literarum 
in  Cermania  post  diuturnam  barbariem 
prodire  quidem  coeperunt,  sed  plenam 
messem  ostfndere  nondum  potuctunt.  Vi- 
tium  certe  soculi  erat,  quod  nonnunquam 
oratorem  potius,  quam  historicum  agit, 
quod  in  rcbus  majoris  momenti  non  satis 
accuratus  fuerit,  quod  ad  Gcographos  Grae- 
cos  saepe  numero  sine  caussa,  et  tantum 
eruditionis  ostpntandae  gratia ,  provoca- 
verit  (b).  Iluttenus  nostro  quoque  Cosmo- 
graphiae  studium  tribuit ,  cum  Musam 
suam  ad  Marschalcum  ablegatam  sic  ad- 
loquitur : 

Invenies  illum  placidas  tractare  sorores, 
Invenies  gravium  volvere  scripta  virum. 

Etjam  forte  vagas  depingit  in  ordine  terras, 
Cumque  mari  silvas,  flumina,  rura,  tacus; 

Et  gentes,  quavis  coeli  regione  repostas, 
Totque  urbes  graphico  digeril  in  radio. 

In  margine  additur:  Marschalcus  Cosmo- 

graphus.  Fortasse  Marschalcus  tunc  privata 

opera  hujusmodi  litteris  incubuit,  aut  stu- 

diosam  juventutem  eas  docuit:  in  publicis 

enim  monumcntis  tale  quid  ab  ipso  prae- 

stitum  esse  non  constat. 

§•  6. 

Mors  et  Sepultura. 

Tandem  fato  suo  functus  est  Marschalcus 

noster,et  cxuviae  ejus    templo  monasterii 

Dobberanensis  illatae  sunt.  Unde,  quantum 

apud   Principes  suos   gratia    valuerit,    vel 

ideo  conjicimus,  quia  locus  ille  sepulturae 

ipsorum  Principum  alias   deslinatus   fuit. 

(b)  Stieben  Merthnhnrqisrh?  Kirchen  rfislnrir, 
p.  223,  •"]_,  ol".  Adile  Jodicium  illastris  West- 
ptialii  in  praefatione,  quoii  eum  hoc  m.o  fere  iu 
onmibus  convenit. 


561  T  n  U  R 

Monumentum  ipsi  seqaenspooi  jussit  Hen- 

ricas  P 

MCOLAO  MARSCHALCO  THURIO,  et 
literarum  et  linguarura  oranium  Viro  Do- 
•  --  no,  Jurisprudentia  insigniter  claro, 
tanquam  bene  merito,  HENRICUS,  V, 
lopyrgensium  Dux,  Gratissimus  Princeps, 
monumenta  posuit. 

IIoc  Xicolai  hnbitant  Marschalci    funcra 
saxo, 

Henricus  Pnnccps  liacc  monumenta  d 
Hcnricus  Princeps,  quo  non  modo  sanclior 
al! 

Et  Megalopyrgos  Vandalicosque  regit: 
Omnia  consiliis  cum  multa  pace  gubernans, 

Doctorum  ut  semper,  sic,  Nicolae,  tuis. 
II ic  merito  funus  tanto  se\  elivil  honore, 

Virtuti  gratus  inclylae  et  officiis. 

Moritur  Rostochii  die  12  Jul.  MDXXV.  (aj 
ERIANUS,  Baeticus,   s.  Hispanus, 

haercticu;  ir  Priscilliani  .   scripsit 

.cticum  ,  sed  tumescenti  sermone. 
Hieronymus  de  viris  illustribus  c.  123. 
Vixit  seculo  111.  inclinante. 

TIBERIUS  Bacillerius,  Bononiensis,  Phi- 
los.  et  Med.  Doctor  ,  Bononiae,  Ferrariae, 
Patavii,  Papiae  et  al  bi  Philosophiam  docuit 
circa  a.  1490.  Ejus  prodierunt  sequentia: 
.  ra  in  trcs  libros  [Aristotelis  de  anima, 
■ .  ct  libros  Averrois  de 
substantia  orbis,  ct  in  duos  libros  degene- 
ratione  et  corruptione ,  Papiae  1508  fol. 
In  octo  libros  de  Physicoauditu,  et  in  librum 
de  CoeloSumma,  ibi  I.  15  !'.>  fol.  In  univer- 
tam  Aristotelis  et  [verrois  Dialecticam. 
ib.  1512.  fol.  Bumaldi  Minerval  Bononiense 
p.  ±22.  Marchesii  monumonta  virorum  il- 
lustrium  Galliae  togatae  p.  77. 

TICONIl  S,  vel  Tychonius,  Afer,  Donati- 
sta,  qui  tamen  contra  Donatistas  scripsit, 
ut  monet  Augustinus  do  doctrina  Christ, 
III.  30.  et  Epist.  VS  al.  (.y)  quo  posteriore 
\ocoNarrationem  illius  exhibet.  Septem  e\as 
de  explicatione  Sacrae  Scripturae 
MS.sunt  in  Bihl  Honodictinorum  Plorontiae 
Victoris  Parisiis:  Bern.  de  Montfaucon 
Bibl  Bibl.  MSS.  p.  VHi.  1375  impressae  in 

b.Hist.    dcr  Gelehrf.  p. 
77,  78.  Hamb.  Bibl.  p.  270. 


I  u  s 

Orthodoxographis  Grynaei  et  Bibliothecis 
Patruro. 

Regulae  XII.  <k  concordia  Evangelii  ."US. 
iu  Bibl.  monasterii  B.  M.  de  Becco:  Mont- 
faucon  p.  1253.  Guidonis  Ebroicensis,  ord. 
Praedicator.  a.  1290  annotatione  ad  Ticho- 
nii  regulas  momorantur  a  Sixto  Sencnsi 
et  aliis. 

TIDERICUS  Lange.  Vide  supra  T.  IV. 
p.  526. 

TIGERNACUS,  auctor  Annalium  Iliber- 
niae,  quos  usque  ad  a.  1088  porduxit.  Eos, 
et  continuationom  Anonymi,  manuscriptos 
habuit  Waraeus,  prout  ipse  tostatur  do 
Scriptoribus  Hiberniae  p.  51.  Adfuerunt 
qnoque  in  Bibl.  Jo.Moro  Episc.  Norviconsis, 
tosto  Montefalconio  in  Bibl.  MSS.  p.  089  et 
ante  hunc  in  Bibl.  Tonisoniana,  ubi  p.  18. 
Tibernanus  seribitur. 

Nicolaus  TIGRINUS,  Lucensis,  de  vita 
Castrucii  Castracani  MS.  in  Bibl.  Vaticana, 
tosto  Montefalconio  p.  86.  Vide  NICOLAUS 
Tcr/rimius. 

TILMANNUS  de  Aquisgrano,  vel  Aquen- 
sis ,  otiam  de  alto  lapide  dictus,  ordinis 
Carmelitarum  Prior  provincialis  inforioris 
Germaniae,  docuit  Parisiis  et  Coloniae  circa 
un.  1300.  Scripsit  Super  Sententias  lib.  IV. 
In  Evangelium  Matthaei  Lecturam,  Quae- 
stiones  disputatas  et  Sermones.  Trithomius 
do  viris  illustribus  Germaniae  p.  30  de 
scriptor.  Eccles.  c.  030  de  script.  Carmoli- 
ticis  p.  79  b.  Swertii  Athenae  Belg.  p.  G06. 
TILMANNUS  Diitmaniensis ,  Vestphalus, 
ord.  D.  Augustini  Canonicus ,  Drutenhu- 
sonsis  monastoni  Priorem  vocot  Marraccius, 
Trilhomio  Praopositus  coonobii  I).  Christo- 
phori  in  Ravengisburg.(auf<dem  Ilundsrlick) 
Scripsit  volumon  do  laudibus  beatiss.  Vir- 
ginis  praenotatum,  Corona  Virginis,  itom 
super  Domini  verbis,  Nisi  quis  conversus 
fuerit,  sicut  parvulus,  Tractationera  ube- 
rem.  Librum  de  vinea  spirituali.  Aliurn  de 
Novitiorum  Fnstitutione.  Parva  quoque 
exercitia  spiritualia.  Vivefcat  Eisingreni 
ann.  1477.  Possevinus  tomo  II.  Apparatus 
p.  '.97.  Trithemius  c.  871 .  Hippol.  Marraccii 
Bibl.  Mariana  tomo  II.  p.  422. 

TIMANNUS   Remenerius,   Guernensis, 
scripsit  Libetlumregiminis  et  constructionis, 


TI 

qui  a  Jo.   Finctio    Paulinonsi    rocognitus 

prodiit  Parisiis  apud  Jo.  Gaulthier  1511,  4. 

TIMO,  Praepositus  monasterii   Kamina 

tensis  in  Westphalia  circa  a.  1239  scripsit 
Chronicon  monasterii  sui,  quod  ab  Ueiboldo 
de  Ilaselhorst  continuatum  an.  1481  oculis 
usurpavit  Greg.  Wittehenne ,  prout  ipse 
testatur  in  continuatioue  Chronici  Huxa- 
riensis  Petri  Visselbeccii  p.  135. 

TIMOTHEUS  de  Totis ,  Mutiensis,  ord. 
Praedicatorum,  sub  finem  sec.  XVI/eaetera 
obscurus.  Scripsit  Orationem  de  funere  Hev. 
Patris  ac  excellentiss.  Doctoris  Magistri 
Ludovici  de  Ferraria,  totius  ord.  Praed. 
Procuratoris  dignissimi ,  sine  mentione 
anni  et  loci  in  4.  impressam. 

TIMOTHEUS  Veronensis,  Canonicus  re- 
gularis  Bononiae  a.  1  453.  Epistolam  scripsit, 
ad  singulos  Italiae  principes,  quos  nomi- 
natim  hortatur,  ut  suis  copiis  in  Turcam, 
qui  nuper  uibe  CP.  potitus  erat,  conten- 
dant.  Exstat  tomo  III.  Codicis  diplomatici 
Pezio-Hueberiani  p  387-378.  Apologia  ad 
Antianos  Parmae  de  Stephano  monacho 
non  restituendo  parti  seculari,  et  libn  II. 
in  sanctam  rusticitatem  Htteras  impngnan- 
tem  MSS.  adsunt  in  Bibl.  Vaticana.  Bern. 
de  Montfaucon  1.  c.  p.  98,  119,  141 .  Epi- 
stolas  idem  in  Indice  Auctorum  praefixo 
memorat,  sed  numeri  non  respondent. 

*  Timotheus  Maffeius  Veronensis  Ar- 
chiepiscopus  Ragusinus.  Plura  scripsit  , 
quae  singula  enarrat  Cl.  Scipio  Maffeius 
in  suo  opere  Verona  IUustrata.  Sunt  vero: 
Dialogus,  in  quo  de  Monachorum  studiis 
disquirit,  quae  scihcet  Monachum  deceant. 
Inscribitur  In  sanctam  riisticitatem  literas 
lmpugnantem.  Dirigitur  opus  Nicolao  I. 
Pontifici,  et  duobus  libris  absolvitur,  Eius 
praefationem  Maffeius  vulgavit  in  eodem 
opere  hortatoriam  ad  Italiae,  principes  cui- 
us  hic  Bibliothecae  author  meminit.  De 
confessionibus  et  poenitentia.Guarinum  de 
obscuri/ate  vocabulorum.  Ad  Nicolaum  V. 
Epistolam,  qua  oblatum  sibi  Mediolanonsom 
Archiepiscopatum  deprecatur.  Hanc  epi- 
stolam  praefiNO  nomine  Bartholomaci  Cotta 
Canon.  Lateran  ,  vulgavit  Ughellus  T.  IV. 
pag.  259.  sed  in  MS.  Cod.  Slrozziano  FIo- 
rentiae  Timothco  vero  authori  rcstituitur. 


M  0  565 

In  Bossii  Epistolis  Ep.  5.  laudatur  Timo- 
Ihei  opuscolum  ad  Alphonsum  Aragonium, 
et  in  ep.  26.  Oratio  eius  nescio  quae. 
Extat  denique  eius  in  delractorcs  magni- 
ficentiae  Cosmi  Medices  Dialogus  ,  qui 
publicam  lueem  aspexit  in  Lamii  Deliciis 
Erud;t  t.  XII.  330  in  quo E.PauIi  Attavanti 
Dialo?us  et  E.  Dominici  Corellae  Theotho- 
con.  Flor.  1742. 

TINDABUS  Alphanus,  Perusinus,  frater 
Accursii  sive  Bonacurtii  JCti,  et  pronepos 
Bartnli,  Leetor  .Turis  civilis  in  patria,  scri- 
psit  Dialop:uin  de  tesiibus  variantibus,  item 
de  compensationibus .  quae  d'io  opera  in- 
serta  sunt  Oceano  Juris,  vol.  III.  fol.  96, 
■123  et  dedecimis,  proavi  quoque  Responsa 
eoordine,quo  nunc  habentur  collocavit. 
Pancirollus  de  claris  Legum  interpretibus 
II-  67.  Jacobilli  Bibl.  Umbriap  p.  258. 

*  Dialogus  de  testibus  variantibus  diu 
antequam  ederetur  in  Oceano  Juris,  pro- 
dierat  loco  et  anno  incertis.  Extat  in  Bi- 
bhotheca  Felini  ,  qui  sua  manu  ad  oram 
adnotavit :  Mirabilissimus  et  optimus  ,  et 
illud  vero  seorsum  kicem  viderat  impres- 
sum  Senis  An.  1493. 

TIRECANUS,  Episcopus  IIib-rnus,S.  Ul- 
tani  discipulus,  post  medium  s^euh  VII. 
scripsit  libros  IL  de  rebus  gestis  S.  Patricii, 
quorum  haec  est  inscriptio:  Tirechan  Epi- 
scopus  Iiaec  scripsit  ex  ore,  vel  libro  Vltani 
episcopi,  cujus  ipse  alumnus  vet  discipulus 
fuit.  Suo  tempore  adhuc  MSS.  extitisse 
testatur  Waraeus  de  Script.  Hiberniae  p. 
23  cui  haec  debentur.  Usus  eodem  non 
semel  est  Usserius  in  Antiquitatibus  Ec- 
clesiarum  Britannicarum,  cujus  loca  con- 
oossit  et  exscripsit  Jo.  Colganus  in  Triade 
Thavmaturga  Hlberniae  p.  196  sqq.  Adde 
Acta  Sanctorum  Antverpi^nsia  tomo  I.  Julii 
p.  631  et  Colizanum  p.  217,  218. 

Joannes  TISSEBANDUS,  ord.  S.  Franci- 
sci,  Doctor  Theologus,  Parisiis  a.  149+  vel 
sequenti  ordinem  mulierum  poenitentium 
instituisse  dicitur.  Scripsit  Acta  Berardi de 
Carbio,  et  aliorum  quinque  .martyrum  , 
ord.  S.  Francisci,  qui  a.  I  220  in  Mauritania 
occisi  sunt.  Habentur  in  Actis  Sanctorum 
tomo  II.  Jan.  p  65. 

TITIANUS,  Episcopus  Tarvisinus.  seculo 


566  T  l  T 

iocerto.  Qaamvia  cnim  Ughellus  tomo  V. 

sacrae  p.   W9  ipsum  circa   a.  400 

tradit ,  lamen    hoc  certum  est, 

mialem  a.   »84.  Gollationi  Episcopo- 

rum  Catholicorum  cum  Ariaois  disputan- 

tiura  ioterfuisse.  Vide  Papebrochium  tomo 

II.  Junii  pag,  180.  Scripsit  Vitam  Florentii 

et  Vindemialis,  Episcoporum  ex  Africaper 

Hunericum  ejectorum ,  quao   habetur   in 

Actis  Sanctorum  tomo  I.  Maji  p.  270. 

TITUS  CASTRITlUS,  Rhetor  seculi  II. 
de  quo  vide  Baelium  in  Lexico  lit.  C. 

131  Romae  Rhetor  sui  temporis  prae 
stantior ,  vir  gravis  Imp.  Adriauo  charus 
et  quem  per  verba  A.  Gellii,  discipuli  sui, 
non  autem  scripta ,  novimus. 

TITUS  LIVIUS,  Forojuliensis,  aliis  de 
Frulovisiis.  sive  verum  nomen  sit,  sivc  fi- 
ctum,  gratiosus  fuit  Humfredo,  Glocestriae 
Duci,  fratri  llrmrici  V.  Scripsit  Vitam  Ilen- 
rici  V.  Hegis  Angliae,  quam  cum  aliis  co 
pertinentibus  cdidit  Thomas  lloarne,  Oxo- 
niae  1716,  8.  Adde  Giornale  de' Letterati 
dMtalia  tomo  XXVIII.  p.  400.  Ex  his 
emendanda  sunt,  quae  Fabricius  supra  de 
patria  perperam  posuerat  T.  IV.  pag.  560. 
reliqua  bene  se  habent. 

TITUS  Vespasianus  Strozzius ,  Fcrra- 
riensis.  Po8si  et  armis  a.  I  i7()  claruit.  llor- 
cules  Estensis  Ferrariae  Marchio  eo  Prae- 
-  -  -'.  et  Professoros  literarum 
illum  velut  Maecenatem  suspexerunt.  Va- 
rios  Carminum  Latinorum  libros  scripslt : 
Mai  -  .  monumenta  virorum  illustrium 
Galliae  togatae  p.  101. 

•  Titus  Vespasianus  Strozius  non  Fer- 
rariensis  ut  per  errorem  hic,  sed  Floren- 
tinus  cum  pariter  inter  Florentinos  viros 
doclos  recenseatur  abAurelio  Marturanensi 
Episcopo  in  orationo  Funebri  in  Laurentium 
Medicem  Neapoli  habita  :  haec  onim  ille 
s  de  viris  doctis  Florentinis  :  Titum 
Stroccium  in  scribendis  elegis  Tibullo  Pro- 
\que  paretn.  Praeceptore  Guarino  Ve- 
ronensi  usum  ait,  simulque  eius  in  carmi- 
nibus  elegantiam  celebrat  Ianus  Pannoni- 
cus  in  Panegyrico  eiusdem  Guarini  hoc 
leroo  carmioe. 

Sed  Titus  hac  ipsa  ionge  perfusior  unda 


US 

Seu  lituo  pugnas,  cythara  seu  cantet  amores 

Intexens  Paphiae  taurum  Parnasida  myrto. 

TOBIAS,  illustri  familia  in  Cantia  natus, 
ord.  S.  Bonedicti,  Cantabrigiae  Graocam  et 
Latinam  linguam  docuit ,  post  Episcopus 
BolTonsis  fuit  circa  a.  726.  Scripsit  Homi- 
liarium  ct  Epistolas  addiversos.  Lelandus 
c.  63.  Balaeus  I.  96.  Pitsous  c.  91. 

*  TOBIAS  Veronensis  Sigismundi  Ma- 
latestao  Poeta,  Guarini  Veronensis  discipu- 
lus  ut  lego  in  Panegyrico  Guarini  a  Jano 
Pannonio  carmino  adstricta  oratione  scripto. 

Ilinc  Aganipaeo  Tobias  fonte  rigatus 

Scripsit  de  rebus  gestis  a  Sigismundo  Mala- 
testa,  quosCommontarios  summe  elegantes 
csse  cx  aliorum  relalione  sibi  compertum 
scribit  Franciscus  Barbarus  in  Ep.225.  ad 
Phoebum.  Iluius  operis  meminit  nemo,  ne 
Cl.  quidem  Scipio  Maffeius  in  sua  Verona 
Illustrata  p.  2.  ubi  de  Tobia  in  classc 
poetarum  Latinorum.  Eundem  credo  Tobia 
a  Burgo  cuius  Epistolam  ad  Isottam  No- 
garolam  in  M.  S.  Cod  servari  ait  Maffeius 
ibid.  Eius  pariter  est  oratio  ad  Franci- 
scum  Barbarum  Veronenscm  Praetorem 
quam  ex  Veronensi  Cod.  idom  Maffeius 
laudat  eiusque  excerpta  dat  Ernin.  Card. 
Quirinus  in  Diatriba  praeliminari  ad  Epi- 
slolas  Barbari.  Ex  alio  Codice  MS.  apud 
eumdem  Maffeium  rescimus  carmen  ab  eo 
scriptum,  cui  titulus  Isottaeus  ;  sunt  autem 
libri  tres  lilogiarum  in  laudom  Isottae  Ari- 
minensis,  quos  typis  editos  Parisiis  asserit 
idom  Maffeius,  sod  ct  multo  auctiprcs  sor- 
vari  in  Cod.  Veronensi  affirmat ,  in  quo 
p;iritor  Tobiae  poetae  Veronensis  nomen 
legitur,  cum  in  editis  nullum  extet  nomen 
adscriptum.  Ilunc  denique  csse  censeo  To- 
biam,  quom  Nestor  Dionysius  Novariensis 
in  suo  Vocabulista  inter  scriptores  ,  qui- 
bus  ipse  usus  est.  et  saepc  in  opere  illo 
emendavit,  accenset. 

TOMELLUS,  Balduini  cognomento  Mon- 
tani,  Flandriac  et  Hannoniae  Comitis  Se- 
cretarius,  scripsit  Historiam  Ilasnoniensis 
monasterii,  ord.  S.  Benedicli  ad  Scarpim 
fluvium  indioecesi  Atrebatensi,  a  Balduino 
laudato  a.  1070  fundati.  Exstat  in   Edm. 


TOM  I 
Martene  et  Urs.  Durand  Thesauro  novo 
Anccdotorum  tomo  III.  p.  777.  Val.  Andreas 
in  Bibl.  Belgica  p.  810  cum  Sweertio  cum 
monachum  Elmonensem  vocat,  ct  de  mo- 
nasterii  Elnonensis  fundatione  scripsisse 
tradit  Sweertius  in  Athenis  Belgicis  p.  695. 
ipsi  quoque  tribuit  Vitam  Balduini,  Insulani 
Comitis.  Adde  Jac.  Meyerum  in  Annal. 
Flandriae  a.  1070. 

*  Tomellus  Monachus  Husnoniensis 
nullarn  dedit  Historiam  Ahbatiae  Elnonen- 
sis,  quamvis  ,  id  asserit  Sweertius  hic  a 
Bibliothecario  productus:  Forte  enim  Co- 
dice  MS.  Swcertius  legerat  pro  Hasno- 
niensis  Elnonensis  oscitatione  quadam  , 
quae  exemplo  non  caret.  Hinc  factum  ut 
novi  Chronici  author  haberetur.  Authores 
Historiae  Literariae  Galliae  T.  VIII.  p.  14G. 
suspicantur  His'oriam  hanc  Abbatiae  Ila- 
snoniensis  hiulcam  esse  in  editis,  et  forte 
illi  deesse  quidquid  excurrit  Ilistoriae  ab 
anno  1070  usque  ad  obitum  Rollandi  Ab- 
batis;  cuius  elogium  hic  a  Tomelio  legitur, 
nempe  ab  A.  1070.  usque  ad  A.  1085. 

TOMICHUS,  rerum  Aragonensium  scri- 
ptor,  qui  res  cum  Gallis  gestas  ad  a.  1390 
scripserat.  Citari  hunc  video  a  Joanne  Ma- 
riana  llb.  18  c.  14  nondum  tamen,  quod 
sciam,  typis  evulgatum.  Haec  Andr.  Schot- 
tus  Bibl.  Hispan.  p.  352. 

TONANTIUS,  vtde  infra,  VITALIS. 

TORMUNDI ,  monachi  Claraevallensis, 
sec.  XII.  Epistolae  de  Bernardo  Saoctis 
adscripto,  extant  tom.  VI.  Opp.  Bernardi 
p.  1359. 

TORTARIUS,  vide,  RODULPHUS  Tor- 
tarius. 

Franciscus  TOTL  Perusinus,  ord.  Mino- 
rum,circaa.  1326jussu  Joannis  S.  Theo- 
dori  Cardinalis  Diaconi  scripsit  Tractatum 
de  potestate  Ecclesiae  ,  qui  est  in  Bibl. 
Colbertina.  Oudinus  tomo  III.  p.  880. 

TRANQUILLVS  Parthenius  Andronicus, 
natione  Dalmata,  in  Academia  Lipsiensi 
habuit  Orationem  de  laudibus  Eloquentiae, 
quae  ibid.  a.  1518,  4  typisexcusa  est.  Alia 
Oratio  contra  Turcas  ad  Germanos  prodiit 
Augustae  1518,  4  pl.  3.  Viennae  1541.  Lo- 
vanium  profectus  est  ad  visendum  Era- 
smum.  Vide  Czwittingeri  Ilungariam  litte- 


C  II  U  S  567 

ratam  p.  1G.  Leichium  de  origine  Typogra- 
phiae  Lipsicnsis  p.  39. 

TRASIMUNDUS,  vel  polius  Traymundus, 
non  Abbas,  sed  monachus  Claraevallensis, 
circa  a.  1180  scripsit  Librum  de  arte  di- 
ctandi  collegit  quoque  Epistolas  Petri  et 
Henrici,  Abbatum  Claraevallensium:  inter 
quas  duae  ipsius  Trasimundi  habentur  in 
Bibl.  PP.  Cisterciensi  tomo  III.  p.  259  et 
2G1.  Car.  de  Visch  Bibl.  Scriptorum  ord. 
Cisterciensis  p.  313.  In  codice  Bibl.  S.  Ger- 
mani  scribitur  Transmundus.  Bern.  de 
Montfaucon  Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  1138. 

TRIBRARCHI  Mutinensis  Epistola  adTho 
mam.  cambiatorem  Bononiensem,  ad  Boni- 
jacobum.  Patavinum  poVtam,  Excusatio  ad 
d.  Borsiam  Ducem,  quod  carmina  sua  non 
sint  scripta  in  bona  charta,neque  miniata: 
in  Guil.  Macrum,  pictorem  oplimum;  Epi- 
taphium  in  Barlhol.  de  Jacobaeis  Pado  de- 
mersum  a.  1461  ex  MS.  Bibl.  Juliae  manu 
Frid.  Besselii  descripta  extant  in  Bibl.  Re- 
giomontana.  teste  praefatione  ad  hujus 
Besselii  Miscellaneorum  Philologico-Criti- 
corum  Syntagma. 

TRIFOLIUS  Presbyter  clrca  a.  520  scri- 
psit  Epistolam  ad  Faustum  Senatorem  con- 
tra  Joannem  Scytham  monachum,  editam 
primum  in  Conciliis  Labbei,  postea  tomo  II. 
Harduini  p.  1460. 

TRIPARTITA  Historia  Ecclesiastica  vo- 
catur  eo,  quod  ex  tribus  graecis  Scriptori- 
bus,  Sozomeno,  Socrate  et  Theodorito,  ab 
EpiphanioScboIastico  in  latinum  translatis, 
a  Cassiodoro  collecta  et  conscripta  fuit. 
Eaque  ducitur  a  temporibus  Constantini  M. 
usque  ad  Theodosium  juniorem,  sive  ab  a. 
306  ad  4il.  Et  olim  quidem  plus  valuit, 
quam  hodie,  cum  ipsos  illos  triumviros 
habemus,  nec  tantum  eorum  fontes  adire, 
sed  meliorem  etiam,  quam  quae  illius  est 
Epiphanii,  versionem  legere,  et  usurpare 
possumus.  Continuata  est  a  Sigeberto  Gem- 
blacensi  usque  ad  a.  I1 13  atque  hujus 
laborem  excepit  ac  persecutus  est  Rober- 
tus,  abbas  S.  MichaeMis  de  Monte  usque  ad 
a.  1 1  »7.  Editio  Francof.  1588  fol.  in  co 
praestat  prioribus,  quod,  adhibitis  aliquot 
vetustissimis  exemplaribus,a  raendis  prope 
inlinitis  repurgata,  narrationibusque  anni 


TRIS 

a   nato  Christo  in  margine   adjecti  sunt. 

Jo.  Fabricius  Bibl.  Fabricianae  part. 

II.  p.  H3. 

TRISTANUS  Caracciolus,  Neapolitanus, 

:  ere  natus  circiter  a.  1  i-39  priva- 

i  ad  annum  fere  1517.  Scripta 

rjus  sUnt  haec:  Vita  Johannae  I.   Reginae 

Apuliuc.  Vita  Serzanis  Caraccioli  magni 

>schalli,  Joh.  Bapt.  Sptnelli  Cariati  Co- 

mitis  Vita,  dinandum  illius   filium: 

\te  fortunae:  De  inquisitione  Epi- 

stoh:  Genealagia  Caroli  1.  Siciliae  regis: 

l    Ferdinando  %  qui  postea  Rex  Aragonum 

fuit,  ejusque  Genealogia  :  Nobililatis  Nea- 

politanae  defensio,  ad  Legatum  Reipublicae 

Venelae:  quae  edidit  Siuratorius  S.  R.  Ital. 

XXII.  p.    I.    seqq.   Sequentia   sunt 

inedita:    Disceptatio  quaedam    prtscorum 

cum  junioribus  dc  moribus  suorum  tempo- 

rum:  Oratio  ad  Aiphonsum  juniorem:  f)e 

inconstantia    De  cujusque   vanitate  in  lo- 

quendo:  Epistola  de  statu  civilatis  Neapolis: 

Piura  bene  vivendi  praecepta,  ad  filium: 

De  funere  Ferdinandi  l.   Epislola  :  De  vita 

ris  pauca  quaedam:  Joviani  Pontani 

Vita  brevis:  Didonis  Reginae  Vita:  Pene- 

hj,cs  castitas  rantia;  Quid  sit  in 

artibus  junioribus  amplectendum: 

Opuiculum  ad  Marchionem  Atellae:  De  So- 

roris  obitu:-De  concordia,  et  de   iucundo 

conjugio:  Ordo  servandus  a  militibus  Hie- 

rosolymitanis  in  electia  i  Militiae 

I   ppii   Bib).  Neapolitaoam 

:  Eruditoruin  1733.  p.  384. 

TRISTANUS   de   Sylva ,    Civitatensis , 

-  nobilissimus,  sub  linem  sec.  XV.  de 

rebus  gestis  Ferdinandi  CathoUci  el  Isa- 

beUae  scripsisse  refertur  a  Marineo  Siculo 

\.\.  prim  .  et  Steph.  Guiribajo  in  Coin- 

bistoriarum  Hispaniae  XVIII.  1.  Nic. 

Antonius  Bibl.  Hispana  Vet.  X.  16.  n.  S89. 

rRlVETUS.videsupraMCOLAUS. 

TROIANUS    Episcopus   Santonensis   in 

G  .  540.   Epistola  ejus  ad  Eu- 

merium  Episcopum  Namnetensem.cfepue- 

>iu   baptizatus  esset,  nesciebat, 

occurrit  m  Conciliis  Harduini  tomo  II.  p. 

•■  Uvt  im.:.  Bononiensis,J.U.  I). 
Collegietua  ctri  a  a.  1446.  Scripsit  de  Epi- 


T  A  N  U  S 
scopi  dignitate,  Consilia,  Tractatus  in  ma- 
teria  commendae  beneficiorum.  Reliqua  c\- 
tant  in  Oceano  Juris,  de  Sortibus,  tomo  XI. 
part.  2.  p.  598  (al.  edit.  tom.  X.  fol.  141  ) 
de  Oblationibus,  tomo  XIV.  p.  136  de  San- 
ctorum  Canonizatione,  ibid.  p.  97  (al.  edit. 
tonio  VI.  fol.  179.1  Separatim  prodiit  Bo- 
non.  npud  Ugonern  de  Rugeriis  1487  fol. 
Adde  Bumaldi  Minerval  Bononiense  p.  224. 

*  Kk  consiliis  eius  in  bonoficiaria  ox- 
tat  typis  editum  sine  loco  et  anno  Con- 
siliurh  in  materia  Commcndae  Bencficio- 
rum  ct  Tractatus  de  sorte. 

TROTULA,quae  et  Erotis  dicitur,  cujus 
Curandurum  aegritudinum  mulierum  ante, 
in  et  post  partum  #6erexstat  cum  Medicis 
antiquis  Ven.  apud.Aldi  filios,1547  f.p.  71. 

TRUMHERUS,  Anglus,  regum  Nortbum- 
brorum  prosnpia  ortus,  primum  in  Scotia 
monachus,  deinde  in  coenobio  Gedlingensi 
non  proeul  a  Hicbmondo,  Abbas,  tandem 
Episcopus  Richfeldensis  circa  a.  700.  Scri- 
psisse  dicitur  de  Ofjiciis  Ecclcsiusticis.  Le- 
Inndus  c.  58.  Balaeus  Cent.  I.  89.  Pitscus 
c.  78. 

TRUSIANUS  Valorius,  ab  aliis  perperam 
Cursianus ,  Drusianus  vel  Torrigianus 
dictus,  patria  Florentinus,  Medicus  insignis, 
post ,  quia  fortuna  curationibus  medicis 
respondere  noluit,  ordinem  Carthusianum 
professus  circa  a.  1370  scripsit  super  Avi- 
cennae  praefationibus,  et  super  Tegni  (Arte) 
Galeni.  '■  oi  ciantii  Catal.  Script.  Florentinor. 
p.  165.  Symphorianus  ChamperiusdeScript. 
Medicis  Tbeod.  Petreji  Bibl.  Cartusiana 
p.  294. 

i332;  Adde  Phil.  Villani  Vitae  Illuslr.  Flo- 
rentinor.  Ven.  1747  et  Florentiae  1847.  Fr. 
Bocchii  Elog.  I.  22. 

TRU8TANUS,  aliis  Turstanus ,  Ilenrici 
Angliae  Regis  Sacellanus,  post  a.  1119. 
Archiepiscopus  Ebnracensis,  deinde  mona- 
chus  Cisterciensis  in  coenobio  Fontanensi 
apud  Rippoo,  oppidum  agri  Eboracensis, 
obiitcirca  a.  1140.  Scri psit  de  origine  coe- 
nobii  Fontanensis,  de  suo  Primatu  ad  Ca- 
lixtum  II.  Papam,  Contra  Ansclmum  ju- 
in.  Pitseus  c.  196.  Car.  de  Visch.  Bibl. 
Scriptor  ord.  Cistcrc.  p.  313.  Oudinus  to- 
moll.  p.  1122. 


T  R  U  T  V 

Jodocus  TRUTVETTER,  a  patria  vulgo 
Isenacensis  dictus,  Theologiae  Licentiatus 
ct  liberaliura  artium  Professor  Erfurti,  a. 
1501 .  Lutherum  albo  Academiae  inscripsit, 
mortuus  a.  1519.  Ab  hoc  primum  didicit 
Lutherus,  solis  Canonicis  libris  deberi  fi- 
dem:  quamvis  in  reliquis  a  Luthcro  dis- 
sensorit.  Ejus  nota  mihi  sunt  hacc: 

Summa  totins  Logicae,  Erf.  1501,  4. 

Epitome  Logicae,  ibid.  1507,  4. 

Breeiarium  Dialecticum,  ibid.  1500,  4. 

Opus  majus  de  Logica,  quod  Nic.  Mar- 
schalcus  Thurius  cpigrammate  ornavit. 

Systema  Physicum,  quac  duo  mcmorat 
Paulini  in  Annal.  Isonaconsibus,  a  me  non 
visa.  Confor  Fabncii  Ccntifoliurn  Lutheri  p. 
19,  20  ubi  hoc  nomon  restituondum,  quod 
oporae  satis  corrupte  exprosscrunt. 

Franciscus  de  TUDERTO,  vero  nomine 
Franciscus  de  Aptis ,  patria  Tudertinus 
circa  annum  1340  fuit  Episcopus  Corfien- 
sis,  a.  1348  ad  Ecclesiam  Clusinam  tran- 
slatus,  a.  1353  ad  Cassinensem,  a.  1356 
ad  Florentinam  ,  tandem  R.  E.  Cardinalis, 
Avenione  moritur  peste  a.  13G1.  Scripsit 
tractatum  de  quarta  canonica  piorum  lega- 
torum  debita  Episcopo,  qui  MS.  est  in  Bibl. 
Colbertina.  Reliqua  ejus  gesta,quae  huenon 
pertinont,  onarrat  Oudinus  t  p.  III.  961. 
Ughelli  Italia  sacra  t.  I.  576.111.  Ii9,  641. 

TUNDALUS,  alias  Tungalus  ,  Uibernus, 
patria  Casseliensis,  ve\,  ut  alii  volunt, 
Corcagonsis,  a.  1159  in  ecstasin  raptus 
Apparitioncs  miras  recitavit ,  vel  etiam 
descripsit,  quae  habentur  in  Joannis  Tin- 
mouthensis  Sanctilogio  MS.  Vincentii  Be- 
luacensis  Speculo  Qistoriali  XXVII.  88  in 
Bibliotheca  Vaticana  et  Oxonionsi.  Waraeus 
de  Script.  Iliborn.  p.  55,  56.  Bern  de  Mont- 
faucon  Bibl.  Bibl.  MSS.  p.  79.  Cartusiano 
rum  ordini  adscribit  Possevinus,  nescio 
quo  jurc,  hinc  de  ipso  etiarn  evolvantur 
Theod.  Petreji  Bibl.  Cartusiana  p.  296. 
Car.  Jo.  Merotii  Theatrum  Chronol.  Ord. 
Cartusiensis  p.  70. 

TULLIUS  Dacus.  aliis  Julius,  Ord.  Prae- 
dicatorumsoc  XIY.roliquit  Lccturam  supcr 
XII.  Prophetas  minores ,  Tractatum  dc 
potcntiis  animae.  Jac.  Quetif  do  Soriptoribus 
Ord,  Praedicatorum  tom.  I.  p.  729. 


E  T  T  E  R  569 

TURCIUS  RUFUS  Asterius  quis  fuorit, 
constat  ox  adnotatione  ad  calcom  Codicis 
antiquissimi  Cioorgicorum  Virgilii ,  in  Bibl. 
Vaticana  occurrontis,  quae  sic  habet:  Tur- 
cius  Rufius  Apronianus  Aslerius  V.  Cl.  et 
inlnstris  ex  Comit.  Domesticor.  protect.  ex 
Comxt.  privat.  lirgit.  ex  Praefecto  Urbis 
Patricius,  et  Consul.  ordin.  legi  et  dislinxi 
Codicem  Fr.  Macharii  V.  Cl.  non  mei  fi- 
ducia,  sed  ejus,  cui  ad  omnia  sum  devotus 
arbitrio.  XI.  Kal.  Maias  Romae.  Fuit  autem 
ille  Codex  scriptus  circa  tempora  Valentis 
vel  Thcodosii.  Vide  Born.  do  Montfaucon 
Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  p.  318.  Idem 
Carmina  Sedulii  collogit  et  cdidit,  de  qua 
re  Barthius  Advers.  II.  2.  Norisius  in  Ce- 
notaphio  Pisano  diss.  4.  c.  2  p.  451  s.  et 
editio  Scdulii  Cellariana  p.  10. 

(333)  Florentiae  anno  1741.  in  4.  literis 
uncialibus  curante  cl.  P.  Francisco  Foggi- 
nio  Med.  LauronitanusVergihi  Codexa  Tur- 
cio  revisus  diligentissime  in  lucem  prodiit. 
Romae  autem  anno  1763.  Vaticanus  iste 
cum  Italica  versione  P.  Antonii  Ambrogi. 
TURGOTUS,  Anglus,  primum  Monachus, 
post  Prior  Dunelmensis,  tandem  an.  1109. 
Episcopus  S.  Andreae  in  Scotia,  obiit  a. 
1115.  Abbatem  AViremuthensem  fuisse  di- 
cunt  Pitseus  et  Balaeus,  verum  e  chronico 
Forduni  tomo  III.  p.  500  et  551  ostendi 
potcst,  ipsum  e  Priore  factum  csse  Epi- 
scopum.  Vitam  ejus  dedit  Simeon  Dunel- 
mensis  de  Gestis  regum  Anglorum  ad  an- 
num  1074.  Scripsit  sermone  patrio  Vitam 
Matcolmi  Regis,  Vitam  Margaritae  Reginae, 
et  de  Regibus  Scolorum;  Latino  vero  An- 
nalcs  sui  tcmporis:  ex  quibus  multas  laci- 
nias  Joannes  Fordunus  in  Scoti-Chronicon 
intulit,  quas  in  indice  editionis  Ilearnianae 
quilibot  evolvere  potest,  p.  1578  tomo  V. 
Ilistoriam  Ecclesiae  Dunelmensis ,  quam 
vulgo  Simeoni  Dunelmonsi  tribuunt,  ab  hoc 
Simoone,  Turgoto  nostro  surroptam  et 
nominc  suo  inscriptam  ,  rationibus  non 
COntemnondis  adducti  statuunt,  Ussorius, 
Seldeous  et  alii.  Vide  Balaeum  Cent.  II. 
60.  Pitseum  c.  178.  Seldonum  praef.  ad 
Scriptoros  Anglicos  Twysdoni  p.i,22  seqq. 
et  Opp.  tomo  II.  p.  1127.  Vossiura  do  lli- 
storicis  Latinis  p.  397  ibique  Sandium,  Don. 

223 


570  T  U  R  I 

Papebrochium  in  Actis  Sanctorum  Junii 
tomo  II.  p.  o2\. 

rURIBIDS,  patria  Taurioensis,  ox  nobili 
familia  de  Iiecutis,  Episcopus  Asturicensis 
in  Bispania,  circa  a.  448.  Ejus  est  Epistola 
ad  Idatium  et  Cooponium,  de  Ecclesiaritm 
Bispanicarum  staiu  s.  de  non  recipiendis 
in  auctoritatem  fidei  apocryphis  scripturis, 
et  de  secta  Prisciltianistariim  .  odita  ab 
Ambrosio  do  Morales  llist.  Hispao.  XI.  26 
et  Baronio  ad  a.  4i7  n.  3.  Do  iisdem  Pri- 
scillianistis  scripsit  ad  Loonom  Papam,  cui 
hic  rospondet  epist.  93  Perquam  mulla  de 
eo  habet  Nic.  Antonius  Bibl.  Hispana  Ve- 
tero  III.  4  n.  96-111  cui  Adde  Andreae 
Rossotti  Syllabum  Scriptorum  Pedemontii 
p.  543. 

Alius  Turibius  fuit  Episcopus  secundus 
Cenomanensis  sec.  II.  ut  ajunt.  Yido  Gesta 
Pontifieum  Cenoman.  c.  2  apud  Mabillo- 
nium  Anal.  p.  2i2  et  Montfauconii  Bibl. 
Bibl.  MSS.  p.  8. 

S.  Turibii  monachi  Palontini  in  Ilispania 
circa  a.  565.  Elogium  historicum  dedit  id. 
Ifabillonius  sec.  I.  Bened.  p.  187. 

TURRISANUS  de  Turrisanis ,  aliis  Dru- 
sianus ,  Floreotinus,  Medicus  Bononiensis, 
discipulus  Thaddaei ,  claruit  a.  13*3  et 
Bononiae  octogenarius  obiit.  Scripsit  Plu- 
squam-Commentum  in  parvam  Artem  Ga- 
femedilura  Venet.  1504,  1543,  1557  fol. 
undo  Plusquam-Commeittutor  dictus  est* 
Mercklini  Lindenius  rmovatus  pag.  1021. 

*  Idem  est  cum  TRUSIANUS ,  de  quo 
supra. 

TURPINUS,  vido  supra  sub  JOANNES 
Turpinus,  et  oddo  Hist.  literariam  Gal- 
liae  tom.  IV.  p.  £05  nec  non  Acta  Sancto- 
rum  tom.  II.  Jan.  p.  87.'i. 

TURSTANUS,  vid.  supra  TRUSTANUS. 

TUTILO,  monachus  S.  Calli,  circa  finem 
seculi  IX.  cognomine  Itinerarius,  quia 
saepius  ox  monasterio  excurrore  solitus 
er3t.  Post  mortem  inter  Bealos  habitusest. 
I1  o  vide  quaodam  in  Vita  Notkeri  c.  22. 
23.  Fuit  pofita,  pictor  ot  musicus  egregius. 
Carmina  rjus  quaedam,  inter  quae  sunt 
aliquot  Tropi,  sive  Cantica,  edidil  Canisius 
Ant.  L  ct.  tom.  II.  part.  3.  p.  212 
1'lura  de  iJJo  Jodocus   Metzlerus  de  viris 


BI  US 
illustribus  S.  Galli  I.  24.  Ilist.  litoraire  de 
la  France  tom.  V.  pag.  671. 

TYNDARUS,  JCtus,  vido  supra  TINDA- 
RUS. 

TYNNA,  Scotus  monachus  Mrlrosiensis 
Ord.  Cistorciensis,  et  Cellarius  circa  an- 
num  1164  scripsit  Acta S.  Walleni Magistrt 
(Abbatis)  sui,  de  Eleemosynae  bono,  el  Ser- 
mones  Quadragesimales.  Car.de  Viseh  Bibl. 
Scriptorum  Ord.  Cisterciensis  p.  313. 

TYPHIS  Odaxhis,  Patavinus,  sub  ini- 
tium  s^c.  XVI.  vixit,  PoStu  lepidissimus  et 
inventor  vorstium  Macaronicorum.  Opus 
quoque  Macaronicorum  scripsit  ,  quod 
morti  proximus  igni  comburi  voluit:  atta- 
men  Opusculum  ojus  plus  quam  docios 
impressum  est ,  diuque  in  Italia  maximi 
habitum  iucredibili  cum  voluptatc  logeba- 
tur,  doncc  Merlinus  Coccajus  ex  Ordine 
S.  Benodieti  illud  Po(!seos  genus  melius 
excolero  coopit,  ot  Typhin  superavit.  Vide 
Nicolai  Coraneni  Papadopoli  Ilist.  Gymnasii 
Patavini  tomo  II.  p.  186. 


LIBER  XX. 


V, 


ALASCUS  de  Taranta,  Medicus  Bogis 
Galliae,  natus  Monspelii,  obiit  circa  annura 
1418  aetatis  36.  Scripsit  Philonium  Phar- 
maccuticum  et  Chirurgicum,  de  medendis 
omnibus  corporis  affectibus,  eum  annot. 
Jo.  Hartmanni  Beyeri,  Venet.  1502,  1521  , 
1532  fol.  Francof.  1 599,  4.  Lugd.  1491  fol. 
1500,  \,  1526,  8  cum  praef.  Ge.  Wolfg. 
Wedelii  Frf  1080,  3.  Medicinalium  obser- 
vationum  Exempla ,  cum  observationibus 
Remberti  Dodonaei,  Colon.  1581,  8.  llnr- 
dervici,  1671,  8.  De  Epidcmia  sive  peste. 
fol.  sine  Ioco,  1474.  Mercklioi  Lindenius 
renovatus  p.  1037. 

VALENTINUS  Diaconus.  forte  Asculanus, 
sub  initium  seculi  IV.  scripsisse  dicilur 
Acta  S.  Emygdii  Fpiscopi  et  martyris 
Asculani  ,  cum  Epistola  ad  Melchiaden  , 
Episcopnm  Romanum,  qui  ab  anuo  310, 
314  sedit,  directa:  verum  haec  traditio  non 
satis  solido  fundamento  nititur.  Interim 
Acta  haec  cdita  sunt    in  Actis  Sanctorum 


V  A  L  E  N 

Antverpiensibus  tomo  II.  Augusti  p.  28  ubi 
videCommentarium  praevium  Petri  Boschii 
p.  21. 

VALENTINUS  de  Forolivio,  Avicennam 
de  Embryone  in  sermonem  Latinum  tran- 
stulit,  qui  MS.  exstat  Gaesenae  in  Bibl. 
Fratrum  Minorum.  Bern.  de  Mootfaucon 
Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  p.  4-33. 

VALENTINUS  Misnensis ,  Licentiatus, 
monachus  Afranus,  scripsit  librum  de  arte 
moriendi,  Lips.  apud  Maur.  Brandiss.  1489, 
4.  Haec  Possevinus  tomo  II.  Apparatus  p. 
517.  Maittaire  I.  p.  511. 

VALENTINUS  Perusinus,  aliis  de  C  ame- 
rino,  Ord.  Praedicatorum,  Praeceptor  Th  o- 
mae  de  Vio  ,  Gajetani,  vixit  circa  annum- 
1500.  Scripsit  Centum  quinquaginta  qaae 
stio?ies  Metaphysicas.  Altamura  Bibl.  Dom  i- 
nicana  p.  222. 

VALERIANUS  Episeopus  Cemeliensis , 
quae  urbs  o!im  in  Alpibus  maritimis  juxta 
Ebrodunum  sita  fuit,  hodie  in  ruinis  suis 
jacet.  De  eo  certioia  proferre  non  possu- 
mus,  nisi  quod  Concilio  Regiensi  in  Galliis 
a.  4-39  interfuit.  Vide  tom.  III.  Conciliorum 
Labbei  p.  1289.  Goldastus  ipsum  Priscum 
Valerianum  vocat,  qui  prius  quam  Episco- 
scopus  factus  est,  Praefecti  Praetorio  Gal- 
liarum  dignitatem  obtinuit,  illumque  Vale- 
rianum  esse  statuit,  cui  Paraeneticus  Eu- 
cherii  Lugdunensis  iuscriptus  est  (a).  Hunc 
alii  quoque  sequuntur.  lllud  certius  est , 
ipsum  a  Monachis  Lirinensibus  Abbatem 
fuisse  electum,  ut  testatur  Epistola  a  Sir- 
mondo  edita. 

Diu  incognitus  fuit  hic  Valerianus,  donec 
Goldastus  Sermonem  eius  de  bono  disciph- 
nae,  qui  dudum  tomo  IX.  operum  D.  Au  • 
gustini  lectus  fuerat;  edidit  cum  Isidori 
Ilispalensis  Fragmento  de  Praelatis,  apud 
Petrum  de  la  Rouiere,  1601,  8  (bj  deinde 
sub  initium  Paraeneticorum  Veterum,  In- 
sulac  ad  lacum  Acronium,  h.c.  Lindaviae(c) 

(a)  De  hoc  agil  Hist.  lileraire  de  ia  France  t. 
II.  p.  330. 

(b)  Non  in  13  ut  scribunt  Auctores  Hist.  liter. 
Galiicae  lom.  II.   p.  331. 

(c)  Ibidem  Auetortfs  sic  ponuur:  imprime  d 
I'  I  le ,  mais  plutot  a  Gcneve.  Paraeneticl  non 
imprcssi  sunt  Insulis  ,  quae  urbs  vulgo  liijssel 
vel  l'  Isle   autlit ,    sed    IJndaoiae  ,    <t  diximu<. 


T  1  N  U  S  571 

1G0V,  k  utrinque  cum  annotationibus,  ita 
tamen,  ut  priores  posterioribus  longe  sint 
uberiores.  Postea  Jac.  Sirmondus  invenit 
Sermones  ejus  viginti,  in  quibus  illo  modo 
memoratus  otiam  fuit,  nec  non  Epistolam 
ad  monachos  de  virtutibus  et  ordine  doctri- 
nae  Apostolicae-  (d)quae  edidit  Paris.  1612, 
12  past  1623  cum  Operibus  Leonis  et  Petri 
Chrysologi.  fnterea  recudit  Theoph.  Bay- 
naudus  Lugd.  1033  dnmum  in  Opp.  Sir- 
mondi  edit.  Paris.  tomo  1.  p.  613  edit. 
Venetae  tomo  I.  p.  3V5  et  in  B'"bl.  PP.  ma- 
xima  tomo  VIII.  p.  198. 

Semipelagianismi  ipsum  accusavit  medio 
aevo  Nlcolaus  Chicon  ord.  Minorum:  de 
quo  vide  Raynaudum  tom.  XII.  Opp.  p. 
438  verum  Theophilus  Raynaudus  Apolo- 
giam  ojus  dedit,  sub  titulo  Contra  parcum 
charitatis  Valeriani  criminatorem.  tomoXL 
Opp.  p  93  ubi  etiam  sancti  titutum  ipsi 
vindicat. 

Plura  dabunt  Goklastus  in  annotationi- 
bus  citatis,  llistoire  literaire  de  la  France 
tomo  II.  p.  328.  Oldoinus  in  Alhenaeo  Li- 
gustico  p.  523.  Andr.  Rossottus  in  Syllabo 
Scriptorum  Pedemontii  p.  oi5. 

VALERIANUS  Angussola,  Cremonensis. 
Rhetoricam  ibi  publice  doouit  circa  a.  136'i- 
scripsit  Regulas  ad  humaniores  literas  ad- 
discendas,  Epistolas  ct  Epigrammata  Arisii 
Cremona  literata  tomo  I.  p.  175. 

VALERIANI,  nescio  cujus,  Dissuasio  ad 
Rufinum  de  non  ducenda  uxore,  fuit  bis  in 
Bibliotheca  monasterii  Gtastoniensis,  prout 
Catalogus  ejus  a  Thoma  Hearnio  editus 
docet,  post  Chronicon  JoannisGlastoniensis 
p.  431 ,  432. 

VALERIUS,  Abbas  monastcrii  S.  Petri 
de  Montibus  Compluti,  sec.  VII.  Scripsit 
Vitam  S.  Fructuosi,  Abbatis  Dumiensis, 
post  Archiepiscopi  Bracarensis,  quam  cdi- 
dcrunt  Prudentius  Sandoval  in  hbro  Fun- 
dationum  Benedictinarum  Hispaniae,  lin- 
gua  Ilispanica  scripto ,  Jo.  Tamayus  in 
Martyrologio  Hispaniae  tomo  II.  d.  16  April. 
Jo.  Mabillonius  Sec.  II.  Bened.  p.   581   ct 

Poterant    tllud    Auctoivs    discere   e\    lttigio    de 
Bibliotbecis  Pntrum. 

(d)  Epistola  haee  plenior  cdita  cst  inter  Palros 
Apostolicos  toino  I:  p.  449, 


m  VALE 

Acta  Sanctorum  Antverpiensia  d.  16  April. 

[n  Concordia  Regularum  Benedicti  Ania- 

nensis  ab  Bugone  Menardo  publicata  cap. 

,  s  7  fragroentum  Valerii  de  genere  mona- 

chorum  iusertum  est.  Inodita  ejus  sunt  de 

vvia  scculi  sapientia,  de  instilutionc  novae 

\le   vita  ct  saucta  pccgrinatione  S. 

Fuchcriae.  Ilistoria   brcvis   Dona-dci  Ab- 

batis.de   quibusdam   miraculis  et  rcvcla- 

is  duorum  monachqrum  Maximi  ct 

Bonelli,  cujusdamnne  S.  Fructuosi  famuli. 

Yid.  Nic.  Anlonii  Bibl.  Hispanam  Vct.  V.7 

n.  361 

VALERIUS  Abbas,  noscio  ubi,  patria 
Cremonensis,  circa  a.  1196  scripsit  de 
familiis  nobilibus  Longobardis  Cremonae 
commorantibus,  cujus  supplomontum  con- 
fecit  Raphael  Fabagrossa.  Arisii  Crcmona 
literata  tom.  I  p  94. 

VALERIUS  Aragonus,  ord.  Praedicato- 
rum  in  oppido  S.  Matthaei  regni  Valentini 
sec.  XV.  Volumen  scrmonum  reliquit.  Jac. 
Quctif  de  Scriptoribus  ord.  Praedicatorum 
tom.  I.  p.  90"). 

VALERIUS,  socius  S.  Pontii,  qui  Cimol- 
lae  in  Alpibus  maritimis  circa  a.  257  mar- 
tyrium  subiit,  et  cujus  ipse  Vitam  descri- 
psit.  Exstat  in  Actis  Sanctor.  tomo  III. 
Moji  p.  272. 

VALERIUS,  Archipresbyter  Asturicensis, 
claruit  a.  902.  Multas  Patrum  Orientalium 
Yitas,  longe  divorsas  ab  editis,  in  unum 
collegit  volumon ,  quod  Gotbicis  litoris 
exaratum  inEcclesiaeToletanae  Bibliotheca 
otiamnum  cxtare  ex  Rosweydi  fide  rofert 
Aubertus  Miraeus  Auctar.  do  Script.  Eccl. 
c  279.  Haec  Caveus. 

VALEBIUS  Kosamit,  Cremonensis,  circa 
a.  1468  scripsit  dc  F.rarchis  Havennae,  de 
memorabilibut  Italiae  succcssibus.de  Scien- 
tiis  Bialogum.  Arisii  Cremona  literata  to- 
mo  I.  [>.  :m. 

VALEBIUS  Stradivertas ,  Cremonensis, 
Pbilosophus,  Latinao,  Graecae  et  Hebraeae 
linguae  Interpres  circa  a.  1357  scripsit  de 
Philosnphin  morali  et  speculativa ,  Italice 
de  gestis  Varchionis  Uberti  Pallavicini, 
ct  Bossii  Dovariensis  ex  Cremonue  liegulis. 
Al  isius  I.  c.  p.  1  19. 

i  : .  \  M.I.A,  Placontinus,  Medicus 


RIUS 

et  Ilumaniorum  litorarum  Vonetiis  Profes- 

sor,  soc.  XV.  Edidit  varia. 

1.  In  Ciccronis  libros  dc  Vniversitate 
Comment.  Vonot.  por  Anton.  de  Strata 
1485  fol. 

2.  Gcorgio  Valla  intcrprcfc.  Xiccphori 
Blemmidae  logica.  Georg.  VaUae  libell.  de 
argumcntis.  Fuclidis  clcmcntorum  14us 
cum  Ihjpsiclis  interpretatione.  Xicephorus 
et  Proclus  dc  Aslrolnbio.  Arislarch.  Sam. 
de  magnitudinibus  ct  distant.  solis  ct  lunae. 
Timaeus  de  mundo.  Cleonidis  musica  Fu' 
seb.  Pamphil.  de  Theologic.  ambiguitatibus. 
Clcomedes  de  mundo.  Athenagor.  de  resur- 
rectione.  Aristotel.  de  mundo,  magna  ethica 
et  poPtica.  Rhaz.  de  pestilentia.  Galen.  de 
hono  corporis  habitu,  conftrmatione  corpo- 
ris  ,  praesagitura,  praesagio,  iutroducto- 
rium,  de  succidaneis.  Alexand.  Aphrodis. 
de  febrium  causis.  Psell.  de  victu  humano. 
Venot  por  Anton.  de  Strata,  1488  por  Si- 
monom  Papiensom  dictum  Bovilaquam. 
1498  fol. 

3.  De  rebus  e.vpetendis  et  fugicndis.  Von. 
apud  Aldum  U97,  4504  fol. 

4.  Aristotelis  magna  moralia  Latine 
versa.  Paris.  4  497  fol.  et  cum  variis  Ari- 
stotolis  operibus,  Venet.  pcr  Bernardinum 
Venetum,  loOi  fol. 

5.  io.  Tortellti  Orthogvaphia  ct  Lima  per 
Ge.  Vallam   Venet.  1504  fol. 

0.  Rhetorica,  Venot.  por  Simonem  de 
Luero  1514,  4. 

7.  Grammatica  Lat.ina,  ibid.  eod.  4. 

8.  De  expedita  argumentandi  ratione. 
Basil.  apud  Frobenium,  1519,  4.  Videant, 
qui  conforre  possunt,  an  sit  Logica  n.  2 
memorata. 

9.  Compendiaria  et  facilis  disserendi 
ratio.  Basil.  1522,  8. 

10.  In  Ckeronis  Partitiones  Commcnt. 
Paris.  apud  Rob.  Stophanum  1535,  8. 

Laurentius  VALLA  ,  patria  Romanus, 
Patricius  ot  C.monicus  S.  Joannis  Latera- 
nensis,  natus  a.  1415  obiit  a  4465.  Ora- 
tionis  Latinae  fuit  studiosus,  et  voritatis 
amantissimus,  sed  ob  eandom  libore  pro- 
latam  Pontificis,  Regum  ot  magnorum  vi- 
rorum,  qui  sua  ot  Ecclesiac  vitia  ab  ipso 
taxari   nolobant,  odium  incurrit.    Interim 


VAL 

in  numero  illorum  ingoniorum  est  haben- 
dus,  quae  litterarum  studia  tunc  revirentia 
niultum  instaurarunt,  corruptionem  Eccle- 
siae  perspectam  habu^runt ,  eique  pro 
viribus  mederi  studuerunt.  De  vita  ejus 
multa  non  addo,  de  scriptis  ejus  plura 
prolaturus. 

(331  Vide  Christoph.  Poggiali  Memorie 
int.  alla  vita  c  agli  scritti  di  L.  Valla  , 
Pavia  1790,  8  pag.  176,  et  in  Bibliot.  Ec- 
clcsiastica  T.  III.  Ibid. 

Opera  ejus,  post  Collectionem  opusculo 
rum    variorum    Lovanii    1483    prodierunt 
Basileae  apud  Henncum  Petri  1540  et  1543 
fol.  ordine  sequenti : 

1.  Eleganliarum  Lalinae  Luiguae  Libri 
VI.  quod  opus  quanto  eum  plausu  receptum 
fuerit,  testantur  editiones  fere   innumerae. 

Editio  antiquissima  sub  initium  typo- 
graphiae,  sine  anno  ct  loco,  fol.  Bom.  1471 
fol.  ibidem  per  Arnoldum  Pannartz.  1475 
fol.  Venet.  per  Jac.  Bubeum,  1476  fol. 
Mediolani ,  per  Phil.  Lavagna,  1479  fol. 
Ven.  1483.  Venet.  per  Bapt.  de  Tortis, 
1486  fol.  Colon.  1487,  4.  Venet.  por  Ber- 
nardinum  de  Novaria,  1491  fol.  Cum  libHIo 
de  pronominibus  reciprocis.  Venet.  apud 
Christophorum  de  Pensis,  1496  fol.  cum 
libello  de  pronomine  Sui,  et  Lima,  per  Ant. 
Mancinellum.  Venet.  1499  fol.  Mcdiolani 
per  Phil.  de  Lavagna ,  1475,  4  cum  Lima, 
Venot.  per  Barth.  de  Zanis,  1-303  fol.  cum 
libello  de  reciprocis ,  annotationibus  in 
Baudensem ,  et  Dialogo  in  Poggium,  Paris. 
apud  lienr.  Stephanum,  1520,  4.  Argent. 
per  Ulr.  Morhardum  1521  fol.  Editiones 
sequentes  data  opera  omittimus. 

Elegantiarum  adeps  pcr  Bonum  Accur- 
sium  Pis;mum  collectus,  Paris.  per  Simo- 
ncm  Colinaeum  1533,  1^36,  1543,  8.  Pa- 
raplwasis  luculenta  et  brevis  Erasmi  in 
hoc  Elegantiarum  libros  Colon.  1529,  8. 

2.  Libellus  de  reciprocatione  sui  et  suus, 
qui  in  editionibus  recentioribus  Elegantia- 
rum  tantum  non  omnibus  exhibetur. 

3.  Antidoti  in  Poggium  Florentinum  libri 
IV.  Senae  per  Henr.  de  Harleim.  1490  fol. 

4.  Apologus  et  Actus  Scenicus  in  eundem. 

5.  In  Anlonium  Baudensem  Annotatio- 
nwn  libellus.  Venet.  per  Lucam,  1481,  4. 


L  A  573 

6.  Ad  Alphonsnm  Regem  Epistola  Apolo- 
getica.  Iluic  primum  a  socretis  fuit,  postea 
tamen  iram  ejus  incurrit. 

7.  Invectivarum  s.  liecriminationum  in 
Benedictum  Morandum  Bononensem  librill. 

8  In  Barthol.  Facium  Ligurem  et  Anto- 
nium  PanormUamRecriminalionum  UbrilV. 

9.  In  Bartoli  de  insigniis  et  armis  libel- 
lum,  ad  Candidum  Decembrium  Epistola. 

10.  De  Dialectica  libri  tres.  Impressi 
sunt  4  sine  mentione  anni  et  loci,  Venet. 
1499  fol. 

I  I.  Contra  Donationis,  cjuae  Constantini 
dicitur,  privilegium.  ut  falso  creditum  est 
et  ementitum,  Declamatio  ,  in  Fasciculo 
rerum  expetendarum ,  et  Schardii  Collc- 
ctione  de  potestate  Imperiali. 

12.  Apologia  pro  se  el  contra  calumnia- 
tores,  ad  Eugenium  IV.  Pont.  Max. 

13.  De  voluptate  et  vero  bono  libri  III. 
Basil.  1519,  4. 

14.  De  libero  arbitrio.  Prodiit  una  cum 
aliis  opusculis  1482  fol.  sine  mentinne  loci, 
Basil.  1518,  4  cum  Apologia,  et  opusculo 
contra  Bartolum. 

Et  haec  quidem  in  Collectione  op-rum 
laudata:  Supersunt  autem  alia  .  quae  ibi 
frustra  quaeres,  a  nobis  jam  supplenda: 

£,ima,  Venet.  1482  ab  Antonio  Manci- 
nello  edita,  et  ibidem  1497,  4  reperita. 
Etiam  aliquando  cum  libris  Elegantiarum. 

Historiarum  Ferdinandi Begis  Aragoniae 
libri  III.  Paris.  per  Bob.  Stephanum  1521 ,  4 
ibidem  per  Simonem  Colinaeum,  1521,  4 
item  in  Hispania  illustrata  tom.  I.  pag.  727  . 

Sermo  de  mysterio  Eucharistiae.  Argeot. 
1490,  4  cum  Opcribus  Lactantii,  Venet. 
1502  fol. 

Annotationes  in  Xovum  Tcstamentum , 
Paris.  apud  Badium  150'i  fol.  Inscribuotur 
etiam  de  Collatione  Novi  Testamenti .  et 
cum  annot.  Jacobi  Bevii  prodierunt  Amstel. 
1631,  8  repetitae  in  Bibliis  Criticis  Angli- 
canis. 

Calumnia  Theologica ,  Laurentio  Vallae 
olim  Neapoli  intentata,  quod  negassett  Sgm- 
bolum  membratim  articulatimque  per  Apo- 
stnlos  esse  compositum.  Ipso  Laur.  Valla 
autore.  Argent.  I'i22.  V. 

Comment.  in  Sallustium,  in  editione  \ 


V  A  L 

per  Jo.  Tacuroum  de  Tridino  1500 
1519,  1561  fol. 
libros  Licii  d 
cuiuio  bello  Punico,  in  cduioii"  Paris.  1573 

: 
Ilomprilhas,  lat.  Venel   1503  fol.  Colon. 

B.  Lugd.  apud  Gryphium,  154  I. 
IJerodotus  hline."  Coloniae    per  Eucha- 
rium  Cervicoroum  1  "»2<i  ii-in  in  editionibus 
;ici  Stepl  rancof.  1594  fol. 

Thucyduies  lat.  in   cdi-tiono    Henr.  Ste- 
phan        sil.  1540  apud  H  rvagium. 
,],i  fabulae  XXXIH.  latine. 
Librum  Epistolarum  et  Commentaria  in 
Quintilianum  meraorat  Trithemius,    Ora- 
tionein  in  laudem  S   Thomae  MS.  Oudinus 
[ristidis  MS.  est  io  Bibl.  Au._'ustana. 
*  Quamquam  non  nego  vera  disputasse 
Vallam,  cum  donationcm   Constantini   in 
dubium  revocandam  suscepit,  exploratum 
mihi  est  tamen  Pontificum  Romanor.  odium 
et  insoctalionom   non  ex  opinione  quidem 
illa  sua  in  leo  potius  invidiam 

in  se  concitasse  const;it  quod  in  meditatio- 
nibus  suis  oxponcndis  verbis  usus  estpro- 
ine  indignis,  quae  ab  homine 
-    '  catholicis  addicto,atque 
bus  beneficiis  a  Pontificibus  alf-cto 
exproraerentur.  Haec  illi  exprobrarunt  viri 
aetalis  illius  doctissimi,  qui  tanlam  auda- 
:  strinxerunr  et  nnt.  Cedo 

mihi   verba  Anton  in  Antiv 

ro   \w    MS.  Biblioth. 

Fel  i.  -  raihi  descripsi.  Quod  <le  do- 

-■■  Flavii  Caesaris  Constantini ,  qune 

si!>i  visa    erant  illuslrioribus  mandasset 

.  non  equidem  indigne  ferrem,   nisi 

Pontifices   Maximos  alque 

adeo  in  omnes  sacros  ortlines  invectus  csset. 

B  bliolhecarius  noster  peper- 

cissot  oration'-m  habenti  cuidara  in  s 

larcm  aliquem   principera    tam  asppram  , 

tam  petulantera ,  tantis  iniuriis  redundan- 

tera  ,   coercendamque    t.mtam    audaciam 

ssimum  fore  judicasset.  Quid    vero 

Bibliothecarius  addit  nempe  labo- 

Vallara  ut  corruptara  Eccl 

lodValla  repre- 
'  Quid  est  in  rcligione  vitii,  q  lod 
Jcrit,  sanandurnquo  susceperit  ? 


L  A 

Unura  ost  quod   Valla  roprohondit,  Ponti- 

t  Maximos  dominio  civili  potiri; 

1     •   illum    vrit,  in  hoc   invehitur.  Contra 

illum  viii  aeque  summi  atque  doctissimi 

i  damum  strinxerunt,  vindicaruntque  sae- 

cularium  rerum  dominium  Boraano  Ponti- 

lifi.  Cum  m   hac  lite  Vallae  potius  quam 

advorsariis  oius  ius  aoquum  adsislore  pro- 

nuntiaverimus?  Unus   fuit  tunc  et  solita- 

rius  Valla  qui  jus  istud    Pontifici  Romano 

t -.  alii  plures,  imroo  omnes   contra 

ndum  il!i  censuerunt.  Cur  uni  potius 

quam  omnibus  faveremus? 

Nicolaus  VALLA,  JCtus  ot  Romae  ad  D. 
Petrum  (^anonicus,  partem  Iliadis  ot  Ile- 
siodum  latine  vertit.  Postorior  vorsio  pro- 
diit  Rasiloao  apud  Frobenium  1518,  4  ot 
alibi  saopius.  Ipse  Valla  obiit  a.  1473. 
Adde  Lexicon  Baelianum. 

Petrus  VALLA.  De  hoc  parum  mihi  con- 
siat,  uisi  quod  Annotationes  ojus  in  Plau- 
tum  Venet.  per  Lazarum  SoardunVa.  1511 
fol.  impressae  sunt. 

;lNUS,aliis  VIRIDIANUS,  Presbyter, 

Stephani    I.    PontiDcis    jussu    Sanctorum 

Martyrum  Passiones  conscripsit;  uti  habo- 

mus  ex  Actis  SS.  Diodori  Presbyteri  ,  Ma- 

Diaconi   Martyrura  apud  Surium.  Me- 

minit  etiam  de  eo  Petrus   de   Natalibus. 

Ji.icc  Prosper  Mandosius  in  Bibl.  Homana 

IV    13. 

*  Varrinus  ex  ordine  Minorum  S.  Fran- 

cisci,  qui  circa  Snem   saeculi  13  florobat, 

dedit   Commontarios  in   IV.  libros  senten- 

tiarum,  quos  sorvari  in  Riblioth.  Universi- 

tatis   Taurinonsis     docot    nos    Tomus    il, 

Indicis  MSS.  eiusd.  Biblioth.  p.  43. 

Diarium  VAZSTENENSE  :  Iloc  titulo 
prostant  Annalos  monasterii  Wadstena  vel 
Vuzstena,  quod  in  Ostro-Gothia  situm  fuit. 
Incipiunt  ab  a.  1 3 V  i  usquo  ad  a.  1545  et 
primis  tomporibus  breviorcs  sunt,  postea, 
quae  singuljs  diobus  in  monastorio  notatu 
digna  sunt,  obscrvant,  unde  Diarii  nomen. 
Auctores  sunt  varii  ox  cloriois  illius,  quo- 
aliquos  reeenset  Reverendiss.  Ericus 
Benzelius,  Ivlitor  illius,  in  praofationc. 
Prodiit  liber  Upsaliau  1721  ,  4  cui  varia 
diplomata  et  chartae  ad  historiam  Ucclosia- 
sticam  Suociac  spcctantes  subjunctae  sunt. 


U  B  A  L 

UBALDUS  de  Luca,  vide  Waldus. 

(335)  UBEBTUS  de  Bonacurso  de  Urbe 
Praelndia  et  exceptioucs  (causaruni)  cum 
addit.  Antonii  de  Tremulis  e  Castro  Cordua- 
rum  Albigesii  oriundi.  Lugd  perCrcspinum 
1533,  8  op.  an  Bagaro.ti  JC.  pariter  Saec. 
XIII.  dubium  V.  BAGAROTUS. 

UBERTINUS  de  Albicis,  v,  Hubertinus. 

UBERTINUS  de  Casalis.  vide  supra  T. 
I.  pag.  327  adde  Willoti  Athenas  sodalitii 
Franciscani  p.  336.  Liber  de  vita  Christi 
MS.  estin  Bibl.  Laurentiana  Medicea,  teste 
Montefalconio  p.  237. 

UBERTINUS  Clericus,  Crescentinas,  ex 
oppido  Crescentio,  ad  Durium  amnem  in 
Longobardia  transpadana  subpotestate  Du- 
cisSabaudiae,  oriundus,  vixit  post  medium 
sec.  XVI.  Papiae  et  Mediolani  bonas  literas 
docuit.  Scripsit  Commentarios  in  Ciceronis 
epistolas  ad  familiares,  quorum  editiones 
triginta  duae  ab  a.  14-79  usque  ad  a.  1580 
prodierunt,  Carmina,  Venet.  1491  fob  Epi- 
stolas,  ib.  eod.  Comment.  in  officio  Ciceronis 
et  Metamorphosin  Ovidii,  uterque  dicto 
loco,  annoet  forma,  Comment.  in  Epistolas 
Heroides  Ovidii,  Venet.  1193,  1499,  1501 
bis  1515,  15V3  fol.  1503.  1558,  4.  Addunt 
quidam  Comment.  in  Valerium  Maiimum. 
Confer.  Jo.  Christiani  Fischeri  dissert.  de 
hoc  Hubertino  Clerico,  Jenae  1739  habitam: 
Andr.  Rossotti  Syllabum  Scriptorum  Pede- 
montii  p.  555. 

*  Scripsit  quidem  Ubertinus  iste  com- 
mentarios  in  Ep  Familiares  Ciceronis  qui 
tamen  sub  eius  nomine  prodierunt  plus 
vlce  simplici  Commentarii ,  authorem  non 
quidem  unicum  sed  multos  referunt;  sunt 
enim  alii  a  Guarino,  slii  a  Joanne  Petro 
Lucensi,  alii  ab  Omnibene  Vicentino  ador- 
nati,  iique  simul  omnes  in  unum  corpus 
collecti  sunt  ab  Ubcrtino,  cui  proinde  ad- 
scripti  in  fronte  cditionum  quarundam  rc- 
periuntur. 

UBERTINUS  de  Marinis.  Panormitanus, 
JCtus,  magnao  Regiae  Curiae  Judox,  Con- 
siliarius  Regius  et  Vice-Cancellarius, 
1  VI  V.  Archiepiscopus  Panormitanus,  Orator 
adConcilium  Constantiense  missus,  et  ma- 
gnus  Siciliae  Cancellarius,  obiit  a.  1434. 
Scripsit    Inlerpretalioncm    ad   Capitulum 


D  U  S  575 

Volentes  28  Begis  Friderici  de  alienatione 
feudorum,  Allegationes  super  intellectum 
Capdul  58.  Begis  Jacobi.  quae  incipit ,  ad 
novas  comraunantias ,  Consilium  contra 
Baroncm  Castriveterani.  Yide  Ant.  Morigi- 
tore  Bibl.  Siculam  tom.  II.  p.  271,  272/ 

UBERTUS  Decembrius .  vide  supra  T. 
II.  p.  435. 

UBERTUS  Folieta,  Cromonensis,  JCtus 
circa  a.  1395.  Scripsit  de  officio  Praetoris, 
de  differenliis  Legum  et  Canonum,  de  fulei- 
commisso .  de  reprobatione  testium,  de  fn- 
voribus pupdlis praestandis.  AnsW  Cremona 
literata  tomo  I.  p.  195.  Avum  habuit  cogno- 
minero,  qui  multa  quoque  in  Jure  scripsisse 
dicitur,  sed  tituli  opcrum  non  exstant.Vide 
eundem  p,  148. 

UBERTUS  Stangonus  ,  Ligur  ,  omnium 
votis  electus  est  ad  prosequendos  Annales 
Genuenses  ab  a.  1270-1279.  Sopranus  de 
Scriptoribus  Liguriae  p  221,  222.  Oldoini 
Athenaeum  Li.misticum  p.  527. 

*  Ubertus  Stangonus  seu  Stancunus  Ju- 
risperitus  Decreto  Senatus  clectus  od  con- 
tinuandam  Caffari  Ilistoriam  Genuensem 
perdecennium  produxit.IIaec  ponollistoria 
legitur  vulgata  a  Muratorio  Rerum  Italicar. 
T.  VI.  pag.  559. 

UDALRICUS,  monachus  S.  Afrae,  Augu- 
stae,  scripsit  simul  cutn  Sigism.  Gossenpot 
Chronica  Augustensium,q\iaeY'\eni)ae  exta- 
bantMS.inBibI.Laziana.Possevinust.il  5! 8. 

UDALRICUS,  Patriarcha  Aquihgiensis 
circa  a.  1060.  Epistolae  illius  VI.  babentur 
in  Codice  Diplomatico  Pezii  et  Ilueberi 
parte  I.  p.  419.  Aliorum  ad  ipsura  Epistolae 
ibidem  sequuntur. 

UDALRICUS  Argentoratcnsis.  otd.  Prae- 
dicatorum,  Alberti  Magni  Auditor,  scripsit 
in  quatuor  libros  Sententiarum ,  Summam 
item  collegit  Theologiae,  ac  librum  de  Ani- 
ma  composuit.  Vivebat  a.  12SI.  Ex  Eisen- 
greinio  et  Trithemio  c.  475.  Possevinus 
tomo  II.  Apparatus  p.  518  cui  adde  Lab- 
beum  de  Script.  Eccles.  tomo  II.  p.  4'iG. 
Scd  dijudicandum  viris  doctis  relinquo, 
annon  fortasse  cum  Thoma  de  Argentina 
confundatur,  h  pue  de  caussa,  quia 

nemo  huc  usque  indicavit,  ubi  et  a  quo  hi 
libri  irapressi  sint. 


UDAL 

UDALRICUS,  primus  hujus  nominis  Epi- 
is  Augustanus.  de  quo  pauca  quaedam 
re  ct  addere  licoat,  post  ea,  quae 
supra  V.  HULDERICUS  s.  adfuerunt. 

I.  Re«*ari  non  potest,  Udalricum  hunc 
Nicolai  I.  temporibus  vixisse;  por  ca,  quao 
jam  docuit  Fabricius.  Unde  ct  scriptores 
recentiores  ncgare  non  debebant. 

-J.  Negari  non  potost,  Epistolam  ejus 
-  Pontiliciis  satis  fuisso  eognitam,  imo 
jure  a  quoquam  in  dubium  revocari  dcbet 
neutiquara.  Nara  praeter  testimonium  Her- 
manni  Contracti  a  Fabricio  productum, 
iovenitur  illa  etiam  in  Codice  Udalriciano 
Bibliothecae  Vindobonensis,  atque  invitis 
ipsis  edita  cst  cum  Codice  integro  ab  Ec- 
cardo  tomo  II.  Corporis  Scriptorum  medii 
aevi  p.  53.  Ex  alio  quodam  Codice  dede- 
runt  Martene  et  Durand  Colloctionis  am- 
plissimae  tomo  I.  p.  449  ut  alios  auctores 
taceam  ,  ad  quos  Calixtus  de  conjugio 
Clericorum  provocavit. 

3.  Quum  igitur  haec  ita  sese  habeant, 
judicent  inter  ipsos  Pontificios,  qui  judicare 
possunt,  quantum  vel  doctrina  illorum  de 
coehbatu  sacerdotum,  vol  pudor  ipsoium 
constare  possit.  Non  sufficit  cum  Martenio 
in  annotatione  subjecta,  rem,  quae  negari 
non  potost,  coloribus  inducere.  Vorba  ejus 
sunt  haoo:  Eam  Epistolam]  hic  damus,  ut, 
quam  corrupti  fuerint  illo  aevo  presbyte- 
rorum  mores,  demonstremus,  etquam  bene 
de  ecclesia  meruerit  Gregorius  VII  qui 
presbyterorum  matrimonia,  scupotius  con- 
cubinatum,  incredibili  pene  labore  abstulil. 
Non  suflicit  vocem  Fabulae  adponere  rcla- 
tioni  de  capitibus  infantum  in  vivario  in- 
ventis.  Si  enim  tantum  mille  infanlum 
capita  ibi  fuissent ,  satis  ille  infantum 
sanguis  ad  coolum  clamitasset  (a  . 

i.  Ponamus  voro,  nunquam  concessuri, 
Epistolam  hanc  osso  suppositam  et  falsam, 
ad  quosnam  hujus  rei  culpa  rodundabit? 
Certe  non  ad  nostros:  quum  Codices  anti- 
qui  ab  ipsis  rontificum   asscchs  descripti 


dalricianue  et  ediliones  Prolcstan- 
iium   habcnt:  plui   nam   sox    millia  infantum 

>  ilenius  vero  sic    cxhib  t  :  plus  quam 
millia  tnfantum  cajriia. 


RI  C  US 

illam  nobis  in  manus  dcderint.  Inde  vero 
tontum  hoc  concludimus,  fuisso  semper  in 
modiis  Papatus  tenebris  homines  male  de 
Papa  sentientes,  inque  contumeliarn  ipsius 
varia  protrudentes,  quale  quid  etiam  de 
Joanna  Papissa  factum  est. 

5.  Caeterum  editionibus  a  Fabricio  me- 
moratis,  praeter  duas  jam  prolatas  addo 
illam,  quae  in  Roborti  Barns  vitis  Pontifi- 
cum  habotur,  fol.  S.^  edit.  Wittebergensis 
1 536,  8.  In  Avtographis  Lutheri  memoratur 
versio  Germanica  Hagonoae  1521,  iexcusa: 
ego  Argentinensem  ejusdem  anni  possideo. 

*  Bibliothecarius  noster  nonnollas  hic 
congerit,  quibus  fides  integra  Epistolae  de 
continentia  Clericorum  Udalrico  I.  Augu- 
stano  Episcopo  adseratur.  Principio  quidem 
immerito  negari  ait  Udalricum  sub  Nico- 
lao  I.  Pontifice  Augustanam  Cathedram 
tenuisse;  domonstratum  enim  ait  a  Fabricio 
T.  III.  p.  283  Udalricum  quemdam  tunc 
reipsa  Augustanis  sacris  praefuisse.  Verum 
nihil  habet  Fabricius,  quae  fidem  extor- 
queant.  UnumafiVrtBertoldiConstantiensis, 
qui  sub  exordium  Saeculi  XII.  scribebat, 
testimonium.  Idoneum  profecto  testem  de 
re"  ante  tercontos  fore  annos  gesta.  In  re- 
gosto  Epistolarum  Nicdlai  Papae  I.  nulla 
legiturEpistolaad  Udalricum  Augustanum; 
nulla  etiam  mentio  do  Coniugio  cloricis 
concedendo;  nec  quidquam  mutit  idem 
Pontifex  de  hac  re  sibi  ab  ortodoxo  aliquo 
Episcopo  proposita.  Ilaec  tanta  non  sunt, 
ut  plane  demonstrent  nullum  sub  Nicolao 
Papae  I.  extitisse  Augustanum  Episcopum 
Udalricum,  qui  cum  eodem  Pontifice  con- 
questus  de  jugo  continentiac  immerito  sa- 
cris  hominibus  imposito;  sed  neque  con- 
trarium  evincit  Bertoldi  auctoritas.  Non 
abs  re  suspicaremur  scriptorem  hunc  non 
aliunde  Udalricum  Augustanum  subNicolao 
nisi  ex  hac  una  epistola  nosse. 

Sed  haec  missa  faciamus.  I)e  sinceritate 
epistolae  hujus  inquirendum  superest;  ego 
fictitiam  iudico  tum  quod  nonnulla  couti- 
neat  plane  commentitia,  ut  illa  de  plus- 
quam  scx  millibus  infantibus  in  hortum 
proiectis;  haec  enim  cmunctae  naris  cri- 
ticis  fabeliam  subolcnt.  Insupor  ex  nullo 
certo  monumento  saeculi  IX.  discimus  agi- 


UD  ALR 

tatara  tum  fuisse  quaestionem  de  coelibatu 
Sacerdotis.  Synodi  omnes  tunc  habitae , 
omnesque  Nicolai  Epistolae  in  eo  sunt.  ut 
ceolibes  Sacerdotesvehnt,acstatuant,cuius 
disciplinae  caussa  omne  a  sacerdotibus 
mulierum  contubernium,  ac  consuetudi- 
nem  arcent. 

Ponamus  tamen ,  ut  verbis  utar  Biblio- 
thecarii  nostri,  nunquam  coacessuri  episto- 
lam  hanc  ab  Udalrico  Augustano  Episcopo 
ad  iSicolaum  1.  datam.  Numquid  propterea 
improbandum  esset  Latinorum  sacerdotum 
coelibatus?Non  arbitror.  Alvarus  Pelagius, 
Guilelmus  Minatensis  Episcopus,  versari  se 
m  ambiguo  profitentur,  num  praestaret  ad 
tollendam  clericorum  incontinentiam  co- 
niugium  illis  concedere.  Fac  in  ea  persua- 
sione  fuisse  etiam  Udalricum  Augustanum 
Episcopum.  Quid  inde?  Plane  contranam 
in  sententiam  Romani  Pontifices  omnes, 
Synodi  per  successiones  saeculorum  cele- 
bratae  descenderunt.  Hos  laudatores  habet 
assertoresque,  Latinorura  Clericorum  coe- 
lihatus. 

UDALRICUS  Episcopus  Auguslanus,  se- 
cundus  hujus  nominis  (nam  de  primo  jara 
supra  egit  Fabricius  noster  T.  III.  pag. 
283 )  rexit  Ecclesiam  suara  ab  anno  92i 
ad  973.  Vitara  ejus  exhibet  Anonymus  a 
Velsero  Opp.  p.  515.  Surio  4  Jul.  Mabillonio 
Sec.  V.  Benedictino  p.  445  et  in  Actis 
Sanctorum  tom.  II.  Julii  p.  97  editus,  cum 
Commentario  praevio  Jo.  Pinii  p.  73-97 
item  Benedictus  Gullmann,  Augustanus, 
in  dissert.  Lips.  1693  praesideM.  Godofredo 
Ludovici  habita.  Ei  Sermo  Synodalis,  paro- 
chianis  presbyteris  in  Synodis  enunciandus 
adscribitur,  editus  primum  tom.  IX.  Con- 
ciliorum  Binii  edit.  secundae  p.  803. 

Diploma  ejus  monasterio  Gampidonensi 
datum  edidit  Mabillonius  p.  V76  et  post 
eum  Pinius  p.  77.  In  Concilio  Bomano  a. 
993  de  Canonizatione  ejus  actum  est,  cujus 
decretum  exstat  apud  IJarduinura  tora.  VI. 
Conciliorum  p.  727. 

*  Animadvertisse  debuit  Bibliothecarius 
noster  Sermonem  illura  Synodalem ,  qui 
Authori  huic  in  collectionibus  conciliorum 
adscribitur,  ipsamesse  Uomiliam  S.  Leonis 
Papae  IV.  quae  olim  in  principio  Synodica- 


I  C  U  S  577 

rum  sessionum  pro  consueto  more  lege- 
batur.  Est  tamen  homilia  illa  raulta  inter- 
polatione  variata,  prout  saepe  alias  in  variis 
MSS.  Codicibus  ostenditur.  Quin  et  ipsa 
homilia  Leonis,  quae  suo  loco  in  collectione 
Labbeana  legitur,  non  usque  adeo  pura  est 
et  intacta,  ut  ego  in  meo  supplemento  Con- 
ciliorum  demonstravi. 

UDALRICUS  Babenbergemis  ,  a.  1125. 
Codiccm  Epistolarem  collegit:  sic  enim  ipse 
docet  iu  prologo: 

Cumjam  curriculis  annorum  mille  peraclis 
Centum  viginti  coepisset  quinlus  haberi. 

Eum  vero  postea  dedicavit  Praesuli  Gebe- 
hardo  ,  qui ,  si  Bambprgensis  indigitatur  , 
quem  sequiorum  temporum  scriptores£"6e- 
rhardum  vocant,  anno  demum  lli7  Epi- 
scopus  consecratus  est.  Potuit  igitur  esse 
Udalricus  sacerdos  S.  iEgidii,  qui  comes 
S.  Ottoni  fuit  in  itinere  Pomeranico,  et  ex 
cujus  ore  Ebbo  vitam  Ottonis  descripsit. 
Vide  praefationem  Andreae  Bambergensis 
ad  vitam  Ottonis,  et  ipsam  vitam  loco  non 
uno.  Codicem  igitur  hunc  Epistolarem  a. 
1125  scripserat  Udalricus,post  annum  vero 
'I  147.  demumGebehardoEpiscopodedicavit. 
Codex  ipse  continet  proprie  Institutionem 
quandam  Epistolicam,  ut  formulas  inde 
Epistolarum  suarum  haurirent  Scriptores 
illorum  temporum  satis  rudes.  Sed  tamen 
Epistolae  non  sunt  fictae,  verum  potius  di- 
plomata  adsunt  vera  et  genuina,  ut  pluri- 
mumex  Archivis  Bambergensibusdesumta, 
quae  res  mediorum  temporura  mirifice 
illustrant. 

Quasdam  illarum  jamdudum  ediderat 
Reinerus  Reineccius  cum  Ilistoria  Henrici 
IV.  et  (Bennonis  vita)  Gregorii  VII.  Frf. 
apud  Andr.  Wechelum,.  1581  fol.  p.  29. 
Easdem  et  plures  ex  codice  Bibliothecae 
Caesareae  Sebastianus  Tengnagelius,  Bi- 
bliothecarius ,  in  Veteribus  Monumentis 
pro  Gregorio  VII.  contra  Schismaticos,  In- 
golstadii,  1612,  4  editis  ;a>:alias  Jacobus 
Gretscrus  in  Volumine  Epistolarum ,  quas 

(a)  Virte  Illigium  «ie  Bibliothecis  Palrum  c.  7. 
p.  614.  017. 

a  1 1 


578  U  D  A  L  R 

Romani  Pontifices  ad  varios  Imperatores  et 
-  dederunt,  ibidem   1613,  4   edito. 
Nostro  lempore  Rev.  Bernardus  Pez  ejus 
Codicis  exeroplum  in  Bibliotheca  monasterii 
Zwellensis  invenit,  et   editione    dignum 
judic^vit ,   coDSiliumque    suum    in    Actis 
Eruditorura    Lipsiensibus  a.   1717   p.  30 
aperuit.  Prodiit  paullo  post  Epistola  Angeli 
Fonteji,  Veronensis,  ^h.  e.  Joan.  Benedicti 
r.entillotti  ab  Engelsbrunn,  Biblioihccarii 
Caesarei  qui  primo  quidcm  ostcndit,  qua- 
sdam  hujus  codicis  Epistolas  dudum  fuisse 
impressas,  reliquas  vero  satius  esse  sup- 
primi,  vel  levioris  momenti,  vel,  (id  quod 
praecipuum   momentum  esse  credo)  quia 
multae  veritates  historicae  adsunt  de  dis- 
sidio  Henrici  IV.  et  Gregorii  VII.  Pontificiis 
non  admodum  gratae.  Pezio  respondit  Epi- 
stola  ad  Jo.  Burcardum  Menckenium,  Kal. 
Maji  data,  ct  Augustae  Vindel.  et  Graccii 
»717,  4   impressa,  in   qua  satis  candide 
consilium    suum   defendit,   ncque    omnia 
dissimulanda  esse  censet,  quae  a  Pontifici- 
bus  vcl   male   acta,  vcl   de   illis  sequius 
scripsa  sunt,  adducto  in  hanc  rem  loco  sat 
noto  ex  Mclch.   Cani   Locis  Communibus. 
Angelus  autem   Fontejus  Kal.  Maji   1718 
huic  aliam  Epistolam  rcposuit  ad  eundcm 
Menckenium  dutam,  et  Vicnnae  impressam, 
in  qua  priora  quaedam   repctit,  hoc  tamcn 
d<-  edendo  integro  Codiee  Udalriciano  con- 
silium  non    mutat,  idquc    idco   nc  nostris 
ansa  detur  inde  proficiendi,  et  ipsius  quo- 
que   Pezii    honori    consulatur.  (a)   Interim 
hunc  Codicem  ex  ipsa  Bibliotheca  Vindo- 
boncnsi  nactus  est  Jo.  Georgius  Eccardus, 
et  tomo  II.   Corporis  Uistoricorum  medii 
aevi  sub  initium  inseruit. 

UDALRICUS  Abbas  in  Campo  liliorum. 

Dcdit  Sermones  figuralivos,  quorum  ti- 

tulus  Concordautia  Charitatis.  MS.  exstant 

in  Bibl.  Vindobonensi,  tcste  Lambecio  lib. 

II.  p-  773. 

I  D  \l.l;h  .1  S.  patria  Ralispononsis,  Prior 
lum  in  Gruningen,  post  fundator  et 
.ius  Prior  monastcrii  Celleusis  in  Silva 


(a)  De  hac  eootrovenia  cvolve.  Giornale  dci 
Lellerali  d'ltalia  lom.  XXXI.  pag.  351  scqq.  et 
I  lom  ln  |iracfationc  tomi  II. 


IC  us 

nigra  circa  a.  1087.  Vitam  ejus  a  monacho 
illius  coenobii  conscriptam  edidit  primum 
Joan.  Mabillonius  Sec.  VI.  Bened.  part.  2. 
p.  781  post  Jo.  Bapt.  Sollerius  in  Actis 
Sanctorum  tom.  III.  Julii  p.  154  cum 
Comm.  praevio.  Scripsit  autem  hic  Udal- 
ricus  de  antiquioribus  consuetudinibus  K- 
bros  III.  editos  a  Dacherio  tom.  IV.  Spici- 
legii  p.  21  edit.  prior. 

UDALRICUS  ,  Cluniacensis  Monachus  , 
Rotisbonae  illustri  familia  natus,  ciica  a. 
1018  monente  Wilhelmo  Abbate  Hirsau- 
giensi ,  scripsit  Antiquiores  consuetudines 
Cluniacensis  monasterii,  quas  edidit  Da- 
cherius  Spicil.  tom.  I.  p.  641  edit.  prioris 
tom.  IV.  p.  21.  Scripsit  etiam  Vitam  S. 
Ilermanni  monachi,  filii  Ducis  Bertholdi,  et 
Epistolas  varias.  Anonymus  Mellicensis 
cap.  110. 

UDALRICUS  Constantiensis  Episcopus  , 
primum  monachus  S.  Blasii  in  Silva  Her- 
cynia  ,  a  1109.  elcctus  ,  a.  1118.  demum 
consecratus  ,  vixit  usque  ad  a.  1140.  vel 
circiter.  Scripsit  Vitum  S.  Gebehardi ,  Epi- 
scopi  Augustani ,  editam  in  Antiquis  Le- 
ctionibus  Henrici  Canisii  et  a  Suno ,  d. 
27  Augusti ,  Vitam  S.  Conradi ,  Episcopi 
itidem  Augustani,  quam  dedit  idem  Surius 
d.  26  A^ovembris.  Oudinus  tom.  II.  p.  1 124. 
UDALRICUS  Ilerlinger  ,  vcl  Nerliuger , 
vide  supra  HERICUS  Tom.  III.  p.  219  et 
addc  Possevinum  1.  c. 

L  DALICUS  de  Landau,  monachus  Te- 
gernseensis  sec.  XV.  Quatuor  ejus  Scripta 
contra  M  Johannem  Pgrckhamer ,asseren- 
tem,  quod  textus  Evangeliorum,  quae  nunc 
prae  manibus  habemus ,  sit  per  S.  Hiero- 
nymum  solummodo  emendatus ,  sedquo  in- 
terprde  de  Graece  in  Latinum  sit  transla- 
tus,  nescitur ,  exstant  in  bibliotheca  lau- 
dati  monasterii  ,  teste  Bern.  Pezio  Dissc.rt. 
Isagogica  ad  tomum  l.  Thesauri  Anecdoto- 
rum  novissimi  p.  14. 

UDALRICUS  a  Lentzbarg ,  ex  Anacho- 
reta  Curiensis  Episcopus  ,  Vitas  SS.  Lucii 
et  Amisonis  Pontificum  conscripsit.  Vivebat 
a.  1332.  Ex  Eiscn»reinio  Possevinus  to- 
mc  II.  Apparatus  p.  518. 

UDALIUCUS  ,  Abbas  monasterii  Tegem- 
seensis  in  Bavaria  ab.  a.  1041.  Ejus  Episto- 


U  D  A  L 

lae  IV.  exstant  in  Codice  Diplomatico  Pe- 
zii  et  Hueberi  part.  I.  p.  227. 

UDALRICUS  Welling  ,  vide  supra  IJen- 
ricus  Slero,  T.  III.  p.  213. 

UDALSCALCUS,  ex  familia  honesta  no- 

bilium  virorum  de  Maisack  natus  ,  mona- 

chus  ad  S.  Ulricum  ,  (Augnstae  Vindelico- 

rum )  Abbatis  Eginonis  individuus  comes, 

vir  religiosus  et  praeclare  doctus  ,  versifi- 

cator  non  poenitendus ,   musicus  et  com- 

ponista  eximius  ,  Theologus  vero  sui  se- 

culi  nominatissimus ,  eligitur  in  Abbatem 

anno  Domini  1126.  Praefuit  prudenter  et 

fideliter  annis  25.  Scripsit  librum  de  Mu- 

sica  ,  historiam  multorum  sanctorum  ,  im- 

primis  vero  S.  Afrae,  S.  Udalrici ,  S.  Mau- 

ritii  et  S.  Mariae  Magdalenae  ,  variis  ge- 

neris  versibus.  Extant  multa  ipsius    epi- 

grammata   sparsim    hinc   inde   parietibus 

inscripta,  quae  ipsius  ingenium  admodum 

secundum  ,  doctrinam  vero  non  vulgarem 

praeclare  et  luculenter  produnt.  Obiit  anno 

Domini   1151.    Haec    Casp.    Bruschius  in 

Chronologia  monasteriorum  Germaniae  p. 

497.  cum  quo  confer  Sigismundi  Chroni- 

con  Augustense  Pistorianum   tom.  III.  p. 

605.  Ejus  hodie  exstat  Narratio  de  Con- 

troversiis    inter    Hermannum    Episcopum 

Augustanum  et  Eginonem  Abbatem  S.  U- 

dalrici,  edita  a  Canisio  Lecl.  Ant.  tom.  III. 

part.  2.  p   1.  Unicum  Epigramma  ejus  in 

Eginonem   decessorem   exstat  apud   Bru- 

schium  p.  496.  Mabillonius  Seculo  V.  Be- 

nedictino  p.  415.   dicit,  ipsum  a  quibus- 

dam  Auctorem  Vitae  S.  Udalrici  Episcopi 

Augustani ,  a  Velsero ,  ipso  Mabillonio  et 

in  Actis  Sanctorum  editi  ,  habiturn  fuisse  : 

quia  vero  ille  auctor  binis  locis  memorat , 

se   Udalricum  vidisse  ,  noster  vero  binis 

seculis  junior  fuit ,  eam  scribere  non  po- 

tuit.  Contra  vero  Sigismundus  1.  c.  docet 

vitam  hujus  Udalrici  carmine  ab  Udalscal- 

co   fuisse   conscriptam  :  Incipit   enim    his 

verbis :    Inclyta  devoti  colimus.   Adde  Jo. 

Pinium  in  Commentario  praevio  ad  Vitam 

S.  Udalrici  ,  in  Actis  Sanctorum  tomo  II. 

Junii  p.  95.  Oudinum  tomo  II.  p.  1013. 

Alius  UdalscalcusEpiscopusAugustanus 
fuit  post  medium  seculum  XII. 

UDARDUS  monachus  Cuprensis  in  Sco- 


R  I  C  U  S  579 

tia  ,  post  Episcopus  Brechinensis  circa  a. 
1190.  Scripsit  in  Canticum  Salomonis ,  in 
omnes  l).  Pauli  Epistolas ,  Ilomilius  ad  po- 
pulum  Scotium  ,  Ep  stolas  ad  diversos.  Car. 
de  Visch  Bibl.  Scriptorum  Ord.  Cistercien- 
sis  p.  315. 

UDO  de  Nellenburgo ,  Archiepiscopus 
Trevirensis  ,  ab  a.  1067  ad  1078.  cui  qui- 
dam  Martyrologium ,  quod  sub  Adonis 
nomine  notum  est ,  tribuunt. 

VEDASTUS,  Episcopus  Cameracensis  et 
Atrebatensis  ab  anno  circiter  500  usque 
ad  a.  5i0.  Vita  ejus  duplex  cum  Commen- 
tario  praevio  Godofredi  Henschenii  et  aliis 
habetur  in  Actis  Sanctorum  tom.  I.  Febr. 
p.  782.  Adde  Annales  Caroli  est  Cointe,  et 
Galham  Christianam  tomo  III.  pag.  2. 

Ejus  Oraliones  MSS.  supersunt  in  Bibl. 
monasterii  S.  Vedasti  Atrebatensis  ,  teste 
Ant.  Sandero  Bibl.  Belgica  manuscripla 
pag.  63. 

VENERICUS,  ex  clerico  Trevirensi,  Epi- 
scopus  Vercellensis  et  Begni  Italiae  Can- 
cellanus,  amicus  Gregorii  VII.  Papae , 
scripsit  de  unitate  Ecclesiae  conservanda . 
et  de  Schismate  inter  Henricum  Imp.  et 
Gregorium  VII.  qui  liber  editus  est  a  Si- 
mone  Schardio  ,  et  quidem  primo  loco  in- 
ter  Scriptores  de  Jurisdictione  Imperiali  , 
Basil  1366  fol.  Adde  Andr.  Rossotti  Syl- 
labum  Scriptorum  Pedemontii  p.  551.  et 
Trithemium  de  scriptor.  Eccles.  c.  341. 
neque  alia  habet  Ughellus  in  Italia  sacra 
tomo  IV.  pag.  776. 

GuiUelmus  VENTURA  ,  Capitaneus  A- 
stensis,  Ogerii  Alterii  Chronica  Astensia 
ab  origine  urbis,  usque  ad  a.  1294  scripta 
continuavit  ab  a.  1260  usque  ad  1325 
quae  simul  edita  sunt  in  Scriploribu-  Ita- 
licis  Muralorii  tomo  XI.  Adde  Menekenio- 
rum  Bibl.  virorum  militia  ac  scriptis  illu- 
strium  p.  466. 

VKNTUIUNUS  de  licrgomo,  a  patria  ita 
dictus,  Ord.  Praedicatorum,  magno  anima- 
rum  llagravit  desideric,  a  Benedicto  XII. 
in  exilium  actus,  a  Clemente  VI.  restitutus, 
crucem  in  rxpeditionem  Hierosolymitanam 
praedicare  jussus  est:  ipse  quoque  ad  iter 
co  se  accinxit,  sed  Smyrnae  obiit  a.  1346. 
Scripsit   Scrmoncs   et    Epistolas    E\    his 


;.s> 


qnaedam   excerpta   dedit  Jac.    Qaetif  de 
Scriptoribus  Ord.  Praedicatorum    tom.   I. 
!  .  021  cai  haec  debentur.  Adde  Ambr. 
ab  Altamura  Bibl.  Domin.  p   118. 

VERANIUS,  Eucherii  Lugdunensis  Epi- 
scopi  Blius,  post  Episcopus  Vinciensis,  de 
quosupra,  ubi  de  Salonio  fratrc  egimus, 
dictum  fuit.  Vide  praeterea Hist.  literariam 
Galliae  tom.  II.  p.  VTf». 

VERANlUS,EpiscopusCabellicensiscirca 
a.  oSO.Ejusesl  Sententia  in  aliquo  Concilio 
proposita  de  continentia  Clericorum,  t.  V. 
Conciliorum  Labbei  p.  978  i;t  t.lll.  Ilardui- 
ni  p.  458.  Confer  librum  cit.  t.  III  p.  35G. 
AddeGalliam  Christtanam  t.  I.  p.  944. 

VERCELLINUS  de  Vercellis.  a  patria  sic 
dictus ,  Ord.  Praedicatorum  circa  a.  I'i60. 
Ejus  sunt  Postilla  super  Evangelia  Domi- 
nicalia,  Hymni  ct  Scquentiae  de  Sanctis, 
Summa  Logicae,  cujus  litutus  Tetralogus, 
Quaestiones  in  totam  Physicam  et  Theolo- 
giam,  Logica  contra  Ocham.guam  inscripsit 
Anti-Ocham.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus 
Ord.  Praedicatorum  tom.  I.  p.  822,  823. 
Andr.  Rossotti  Index  Scriptorum  Pcde- 
montii  p.  553.  Altamura  Bibl.  Domin.  p.  80. 
VERECUNDUS  Presbyter  scripsit  in 
Canticum  Canticorum.  Possevinus  tom.  II. 
Apparatus  p.  519. 

Alius  Afer,  Episcopus  Juncensis  in  By- 
zancena  Africae  provincia,  oxulCkilcedone 
obiit  a. 552 scripsit  duos  modicos  brevesqne 
libellos,  quorum  primus  de  Rcsurreclione 
et  /uehcjo,  aller  de  Pomitentiaagil.  Appen- 
dix  Isidori  et  Ildcfonsi  de  Script.  Eccl.  c.  6 
ibiquc  Miraeus ,  Leyseri  hist.  PoCHarum 
medii  aevi  p.  I  46. 

VEREMUNDUS,  Hispanus,  Archidiaconus 
ad  D.  Andream  in  Scotia,  a.  1090  ab  Ile- 
ctore  Boethio  et  Guil.  Elphinstono  lauda- 
tus,  scripsit  Scotorum  Antiquilates  Balaeus 
Cent.  XIV.  io. 

*  Petrus  Paulus  VERGERIUS  Justino- 
politanus  ad  excidium  usque  Carraricnsis 
fjmiliae  in  eius  famulatu  perseveravit ; 
anno  1404.  Doctoris  Laureara  ibidem  con- 
seutus  est.  Tcmpore  Concilii  Basiliensis 
in  llungaria  obiit,  ut  ex  fidc  AeneiAe  Sylvii 
lui  Bergomensis  in  SupplementoChro- 
rum  ad  annum  1428.  Laudatur  a  Jano 


\\  I  B  l  U  S 

Pannonio  in  Panegyrico  Guarini  hoc  versu 


Rupibus  ctsparsos  decoransVergerius  Istros; 

a  Raphaele  Volaterrano,  Jovio,  Vossio ,  et 
aliis,  scripsit  Historiam  Carrariensium  Prin- 
cipum  ab  eorum  origine  usque  ad  Jacobini 
mortem  a  Muratorio    Rer.  Italicar.   XVI. 
vulgatam.  Dedit  etiam  librum  de  ingenuis 
moribus,  quem  ego  habeo  ex  editione  Ve- 
neta  an.  1497.  cum   commentariis  Joannis 
Bonardi  Presbyteri  Veronensis.  Scripsit  et 
Vitam  Francisci  Petrarchae  a  Jac.  Philippo 
ThomasinoAemonensiEpiscopo  in  Petrarcha 
redivivo  vulgatam.  Teste  etiam  Bergomensi 
Orationes  dedit  in   laudem   S.   Hieronymi, 
quas   ln  Estensi  Bibliotheca   se   reperisse 
testatur   Muratorius :    Una   tamen    ex   his 
orationibus  lucem   adspexit  excusa  in  fine 
Epistolarum  S.  Hieronymi  editioni  Venetae 
an.   1490   tom.  2   in    fol.  Recusa  dein  in 
Mantissa  ad  opera  S.  Hieronymi  editionis 
novissimae  Veronensis  pag.  298  inter  ve- 
tera  testimonia  de  S.  Hieronymo.  Est  etiom 
eius  invectiva  contra  Sigismundum  Mala- 
testam,  qui  Virgilii  M&ronis  statuam  e  foro 
Mantuano  summovit.;  quae   oratio   alicubi 
legitur  hoc  titulo:  Invectiva  in  Carolum  de 
Malatesta;  tum  et  invectiva  in  Ludovicum 
Alidosium.  Dedit  et   Historiam  Principum 
Mantuanorum  frustrahuc  usquequaesitam. 
Collegit   etiam   Sillogem   sententiarum   ex 
Timaeo   Plalonis.  Olim  pariter  exstabat  li- 
ber    Epistolarum   eius.    Denique  superest 
adhuc   eius  Apologia  pro  Carrariensibus 
Principibus  contra  Albertinum  Mussatum, 
et  opusculum  de  differentia  amici  et  assen- 
latoris. 

Diligenter  distinguendus  Paulus  Verge- 
rius  iste  ab  alio  eius  nominis  Vergerio 
Justinopolitano  Episcopo,  qui  cum  minus 
recta  de  religione  sensisset  multisjactatus 
est,  ac  tandem  Italiam  et  fidem  Catholicam 
deseruit.  Obiit  an.  1565. 

Exciderat  de  seniori  illo  Vergerio  id 
quod  legi  in  Catalogo  Codd.  MSS.  Biblio- 
thccae  R.  Athenaei  Taurinensis  in  quo 
T.  II.  pag.  304.  Cod.  1027  se  offert  scriptus 
hoctitulo.  Petri  Pauli  de  Justinopoli sermo 
de  laudibus  D.  Hieronymi  incipt:   Prae- 


V  E  R  N  H 

sta?itissimi  viri  atque  optimi  Patres:  cum 
bonavenia  vestra;  est  tamen  idem  opus  ac 
orationem  in  laudem  S.  Hieronymi,  quarum 
supra  ex  Muratorio  memini.  Ibi  pariter  in 
Cod.  601.  Latino  extat  Carmen  ad  Franci- 
scum  de  Carraria  super  reditu  natorum 
eius  Francisci  et  Jacobi  ex  hostili  captivi- 
tate.  Denique  Arriani  opusculum  de  Ale- 
xandri  Magni  Indica  expositione  e  Graeco 
in  latinum  vertisse  constat,  quam  versio- 
nem  utpote  barbaris  Germanis,  magis  quam 
latinis  auribus  dulciter  insonantem,  e  ma- 
nibus  delicatulorum  excutierdam  ratus 
Bartholomaeus  Facius,  suam  ipse  adorna- 
vit,  quam  vicissim  alii  improbandam  cen- 
suerunt.  Vide  Fabricium  Biblioth.  Graeca 
T.  III.  pag.  269  quo  etiam  docente  versio 
ista  Vergerii  numquam  typis  prodiisse 
disco. 

Haec  postquam  scripsi  incidit  in  manus 
meas  Cl.  Zeni  opusdissert.  Vossianae  T.  I. 
pag.  51  etc.  ex  quo  plura  mihi  incognita 
de  hoc  Vergerio  didici.  Igitur  Epistolarum 
Vergerii  Codicem  nondum  quidem  editum 
adhuc  tamen  superesse  apud  Cl.  Brunac- 
cium  nunc  primum  scio.  Versionem  Ar- 
riani  pedestrem  quidem  non  tamen  barba- 
ram  ideo  vir  clarissimus  extitisse  demon- 
strat,  atque  ex  eodem  MS.  Codice  praefa- 
tionem  ad  Sigismundum  Imperatorem  pro- 
ducit. 

Invectiva  in  Malatestam  directa  est  ad 
Ludovicum  Alidosium,  ex  quo  factum  est 
ut  quidam  invectivam  unicam  in  duas  di- 
stinxerint,  aliam  in  Malatestam,  aliam  vero 
in  Alidosiunv,quem  tamen  habuisse  exosum 
nullibus  discimus.  Invectivam  istam  sub 
nomineGuarini  Veronensis  dedit  P.Martene 
Monum.  T.  III.  col.  868  sed  illam  suo 
Authori  Muralorius  Rer.  Italic.  T.  XVI.  col. 
\  1 2  restituit.  Alia  huius  opera  videnda  sunt 
apud  Zenum  ibid. 

VERNHERIUS  de  Bothis,  vide  WARN- 
HERUS. 

VERUS  ,  Episcopus  Arausionensis ,  sub 
finem  sec.  V.  scripsit  Vitam  S.  Eutropii, 
decessoris  sui,  qui  post  a.  475  decessit. 
Sigebertus  Gemblacensis  c.  73.  Tota  non- 
dum  prostat,  sed  particulam  ejus  ex  Codice 
Parisino  dedit  Dan.  Papcbrochius  in  Actis 


E  R  I  U  S  581 

Sanctorum  tom.  VI.  Maji  p.  699.  Episco- 
pum  Hispalensem  perperam  vocat  Trithe- 
mius  de  script.  Eccles.  c.  245  quem  sequi- 
tur  Possevinus  tomo  II.  Apparatus  p.  520 
qui  et  nomen  Eutropii  non  expressit,  sed 
habet  Episcopi.  Vide  Galliam  Christianam 
tomo  I.  p.  767. 

VERUS,  Episcopus  Rutenensis  in  Galliis, 
qui  a.  625.  Concilio  Rpmensi  interfuit. 
Epistolae  ejus  duae  ad  Desiderium  Episco- 
pum  Cadurcensem  editae  sunt  a  Canisio 
Lect.  Ant.  tom.  I.  p.  648,  649  ad  ipsum 
vero  datae  sunt  Epistolae  Sulpitii  Severi 
Episc.  Bituricensis,  ibidem  p.  645  et  Ruricii 
Lemoviceni  II.  22.  Adde  Galliam  Christia- 
nam  tomo  I.  p.  201. 

Annales  VETERO-CELLENSES ,  nihil 
habent,  quod  Annalibus  simile  sit,  sed 
continent  enarrationem  illustrls  prosapiae 
Marchionum  Misniae.  Auctor,  cuius  nomen 
non  est  cognitum,  monochus  fuit  in  mona- 
sterio  Veteris  Cellae  in  Misnia,  quod  Chri- 
stianus  Schlegelius  et  Jo.  Conradus  Knau- 
thius  singulatim  descripserunt.  Editiones 
illius  varias  recenset  Clar.  Kreysigius  in 
Bibl.  Historica  Saxoniae  supmoris  p.  4. 

UFFINGUS  vel  UFFO ,  Worcomiensis 
Frisius,Ord.  S.  Benedicti,  monachus  in 
coenobio  S.  Ludgeri  Werthinensis,  scripsit 
Carmen  de  S.  Ludgero,  quod  editum  est 
in  Actis  Sancto-um  tom.  III.  Martii  p.  659. 
Vitam  S.  Idae,  viduae  Egberti  Saxonum 
principis,  apud  Surium  d  4  Sept.  et  Leib- 
nitium  tomo  I.  Scriptorum  Brunsuicensium 
p.  171 .  Carmen  breve  in  laudem  monasterii 
Werthinensis ,  apud  Eundem  tomo  III.  p. 
60i.  Vitam  S-  Lucii,  Regis  Britanniae,  quae 
nondum  est  edita.  Vixit  circa  a  C.  1000. 
Val.  Andreae  Bibl.  Belgica  p.  843.  Swertii 
Athenae  Belgicae  p.  699  Suffridus  Petri 
de  script.  Frisiae  Dec.  VII.  5. 

(336)  UGO  Andreae  Bencii  Senensis,  Se- 
nis,  Florenliae,  Bononiae  et  Patavii  Medi- 
cinae  Lector,  civitate  hac  ultima  (ut  ex 
Consilio  81  )  annis  1430-32  degebat,  Fer- 
rarie  demum,  ibique  anno  1439  obiit.  Vi- 
tam  Sozzinus  eius  (ilius  eleganti  stylo  con 
scripsit,  ut  a  Joanne  Tortellio  voci  HIPPO- 
CRATESrescimus.  Latine  scripta  relinquit 
Dc  conservanda  valitudine  MS.  in  Biblioth. 


UGO 


'raurinensi.  Quod  opus  Italice  ab  anonymo 
pluries  prodiit  Motliolani  1481  et  1507,  k. 
raurini  1640,  1028.  8. 

Jn  primam  Fcn  Avicennae  Saec.  XV.  si- 
ne  loco  et  anno  in  4.  Supcr  quarta  Fcn. 
Venet.  1485  f. 

Super  aphorismos  Hippocratis  —  In  tres 
libros  Microtechni  Galeni.  Venetiis  1523  f. 
De  febribus.  Vide 

Mazzuchclli  Scrittori  d" Italia  ,  Tirabo- 
schi Storia,Marini  Dcgli  Archiatri  Pentificj. 
Consilia  Bononiae  14-82.  Venet.  1518  fol. 
DGO  dc  Castcllo,  Tiphernas,  quae  urbs 
hodie  Citta  di  Castello  vocatur,  Ord.  Prae- 
dicalorum  Florentiae  in  conventu  S.  Mariac 
novellae  a.  1337  scripsit  in  Sphaeram 
Joannis  de  Sacrobosco.  Quetif  de  Scripto- 
ribus  Ord.  Praedicatorum  tom.  I.  p.  593. 
337)  Inchoatum  Parisiis  .  .  .  scd  perfe- 
ctum  Florentiac  an.  MCCCXXXVil.  Ita  , 
juxta  Quetifium,  in  Codice  qui  extabat  in 
Coenobio  S.  Monorati ,  Parisiis;  nec  plura 
de  hoc  scriptore  Jo.  Muzi  Episcopus  in  op. 
Memorie  di  C.  di  Castello  Tomo  V.  24-3. 
Ibid.  1S42,  U.  Tomi  VII.  in  8. 

L'(iO  de  Pra to  ,  Ord.  Praedicatorum  , 
cuius  Sermones  itinerarii  dicti  a.  1 499  sunt 
Florentiae  in  bibliotheca  Ord.  Quetif.  I.  593. 
(338)  Non  alius  hic  est  quam  Vgo  Pan- 
ciera,  cuius,  eleganti  vernaculo  sermone, 
praeter  Cantica  (IV)  curante  cl.  Caesare 
Guasti  Prati,  an.  1861  in  8  recusa,  extant 
pluries  editi 

Akuni  singulari  Trattati  in  Firenze  1 492 
ap.  Miscomini  et  ibid.  ap.  Morgiani,  anno 
pariter  1492  editione  emendatiori.  Venetia 
per  Nicc.  Brcnta  S.  A.  Sec.  XV.  k.  Genova 
Iiellone  1535,8. 

De  eo  Quetifius  in  op.  (Scriptores  Ord. 
Praedicatorum  Tom.  I.  pag.  551 )  F.  Leandri 
Alberti  verba  refert,  ex  quibus  ex  Vinacensi 
(Vinaccesi,  fnmilia  satum,  concionatorem 
eximium  evasisse,  Prati  anno  1362  aetatis 
LX.  obiisse  discimus.  Scripta  vero  sequen- 
tia  tantum  reliquisse  refert, 

Sermones  Dominicales  superEvangelia  et 
Fpistolas  per  totum  annum.  (Lovanii)  Jo  de 
Weaphalia  1484  fol. 

—  Itr  Sanctis  llcidclbergae  148'i  f.  Kt 
I^su-o  Qlrique  simul  Lugduni  151 1,  V.  Ibid. 


du  Res  1528,  8  tomi  II.  Parisiis  Petit  1542, 
8  T.  III.  Antuerp.  Belleri  1617,  8  T.  IV. 

—  Quadi-agcsimalcs  Venetiis  1 578  et  ibid. 
ap.  Variscum  1584-,  8. 

lnedita  vero  Sermones  dc  Trinitate  et  de 
S.  Laurentio  MSS.  Augustae  Vindelicor. 

—  Communcs  —  De  Sanctis  et  de  Gro- 
tia  —  De  octo  vitiis. 

Florentiae  ad  S.  Marci  Arrn.  II.  n.  156. 

Et  cum  in  prologo  Sermonum  de  tem- 
pnre  serlbat.  Ego  oriundus  dc  Prafo  de 
florido  Praedicatorum  ordine  minimus  etc. 
lepide  apud  suos  agnomen  de  Pratoflorido 
obtinuit. 

Nec  diversus  ab  ipso,  uti  reor,  F.  Ugo  de 
Prato  ille,  de  quo  Quetifius  idem,  (Tom.  1. 
pag.  593.)  Jac.  Philippi  Tomasini  in  Biblio- 
theca  Patavina  pag.  52  fide  nixus  breviter 
loquitur,  et  a  nostro  distinguendo.  Eius 

Sermones  itinerarii  dicti  anno  1 499  die 
tertia  Julii  uti  ap.  Dominicanos  Patavii 
extantes,  alium  Ugonem  de  Prato  juxta 
eum  constituunt. 

At  Tnmasiniani  typotetae  sphalmati,  cui 
an.  1359  potius  erat  cudendum  ,  Ugonum 
de  Prato  geminationem  credo  tribuendam: 
Itinerariossermones  forsan  ideo  dictos  quia 
in  redeundoa  Tartarorum  regione,  ubi  diu 
vixit,  eos  conscripserit. 

UGOLINUS,  vide  Ilugolinus. 

UGOLINUS  Malabranca,  vide  supra  lit. 
M.  quibus  adde  Gandolfum  de  ducentis 
Augustinianis  scriptoribus  p.  343. 

UGOLINUS  de  Porta  Ravennate,  Bono- 
nicosis,  auditor  Irncrii,  Juris  civilis  Pro- 
fessor  et  Glossatnr  celeberrimus.  Glossas 
eius  Crassus  in  suo  apparatu  adiecit.  A 
Friderico  ctiam  I.  Imperatore  ad  librum 
Fcudorum  compilandum  et  confcrcndum 
adhibitus  est.  Obiit  a.  1168.  Pancirollus 
de  claris  Legum  Interpretibus  II.  17. 
Bumaldi  Minerval  Bononiense  p.  228. 

UGOLINUS  de  Schoalochis,  Cremonensis, 
U.  J.  D.  Urbis  Astensis,  Praetor  Gcnuensis 
et  in  numerum  nobilium  relatus  circa  a. 
1318.  scripsit  ad  Codicem  Justinianeum , 
de  legalis  piis,  de  compromisso.  Arisii  Cre- 
mona  literata  torn.  I.  p.  152. 

UGUETINUS,  Canonicus  primum  S. 
Auguslini.deinde  Monachus  Mctcnsis  Ord  . 


B  ALD 

S.  Benedicti,  scripsit  Opus  de  visione  sua 
terribili,  quam  in  spiritu  habuisse  se  re- 
fert.  Excusum  est  Parisiis  1513  fol.  apud 
Henricum  Stephanum,  in  libro  trium  vi- 
rorum  et  trium  spiritualium  virginum  , 
quod  Jacobus  Faber  edidit.  Adde  Posse- 
vmurn  tomo  II.  Apparatus  pag.  520. 

UGUITIO,  vide  Huguitio. 

VIBIANUS  seu  Vivianus  Tomasius,  Ur- 
bevetanus ,  Presbyter  Cardinalis  S.  Ste- 
phani  in  Coelio  monte  ab  Alexandro  III. 
renuntiatus,  plures  ad  S.  Thomam  Archie- 
piscopum  Cantuariensem,  atque  ad  Regem 
Angliae  literas  misit,  quarum  aliquae  pu- 
blici  juris  sunt:  Ejusdem  literae  de  Ap- 
pellatione  asservantur  MSS.  in  Bibliotheca 
Regia,  teste  Philippo  Labbe  in  Bibl.  MSS. 
Hibernica  legatione  functus  e  vita  excessit 
Romae  sub  Urbano  III.  incertum  quo  anno, 
menseve.  Haec  Oldoinus  in  Athenaeo  Ro- 
mano  p.  634. 

VICEDOMINUS  de  Vicedominis,  Placen- 
tinus,  Minorita,  Gregorii  X.  ex  sorore  ne- 
pos,  celebris  Jureconsultus  et  caussarum 
patronus ,  ex  Aquensi  Archiepiscopo  a 
patruo  creatus  Episcopus  Cardinalis  Prae- 
nestinus ,  obiit  a.  1276.  Edidit  a.  1269 
in  Synodo  Aquensi  Statuta  et  Constitutio- 
nes  pro  suis  Clericis.  Oldeini  Athenaeum 
Romanum  p.  625. 

VICHARDI,  Canonici  Lugdunensis,  Car- 
men  Satyricum  contra  monachos,  a  Flacio 
ex  Codice  Veteri  descriptum  ,  exstat  in 
Bibl.  Regiomontana  ,  teste  praefatione  ad 
Frid.  Besselii  Miscellaneorum  Philologico- 
Criticorum  Syntagma.  Sed  quo  tempore 
auctor  vixerit,  et  reliqua  illius  adhuc 
ignorantur. 

VICTORI  I.  Papa,  natione  Afer,  electus 
a.  186  seditusquead  a.  196  vel  secundum 
Baronium  ab  a.  194-203.  Epistolae  ejus 
duae  in  controversia  Paschali  ad  Deside- 
rium  etParacodam,  Episcopos  Viennenses, 
extant  in  Bibliotheca  Floriacensi  tom.  IH. 
p.  24,  26  apud  Baronium  ad  annum  198 
n.  17  cum  notis  Binii  tomo  I.  Conciliorum: 
aliae  duae  tom.  I.  Conciliorum  Hurduini 
pag.  103.  Tribuitur  ipsi  quoque  Opusculum, 
quod  inscribitur,  Ratio  fidei  rcddita  Hunc- 
rico  llegi  Vandalorum. 


U  S  583 

Vide  Lnd.  Jacobi  a  S.  Carolo  Bibl.  Pon- 
tificiam  p.  218.  Oldoini  Athenaeum  Roma- 
num  p.  635. 

VICTOR  II.  prius  dictus  Gebehardus 
Episcopus  Aichstetensis,  sedit  ab  a.  1035 
ad  1057.  Litterae  confirmatoriae  privile- 
giorum  ecclosiae  Sylvae  Candidae  exstant 
apud  Hbrduinum  lom.  VI.  Conciliorum 
pag.  1037. 

VICTOR  III.  antea  Desiderius  Abbas 
Casinensis,  de  quo  superius  actum  est  I. 
IV.  p.  63.  Huius  forte  est  Admonitio  car- 
mine  scripta,  cuius  initium:  Ergo  doma 
carnem,  qui  vis  evadere  mortem.  Estat  in 
Bibl.  monasterii  S.  Martini  Tornacensis, 
teste  Ant.  Sandero  Bibl.  Beigica  MSS.  p. 
108.  Oratio  in  Concilio  Beneventano,  de 
miseriis  Ecclesiae  Romanae  et  nequitiis 
multifariis  Guiberti  Anti-papae,  apud  Leo- 
nem  Ostiensem  III.  71.  Baronium  ad  an- 
num  1087  n.  9-16. 

VICTOR  Antipapa,  antea  dictus  Octavia- 
nus  Cardinalis  S.  Caeciliae,  intrusus  a. 
1159  moritur  a.  1161..  Epistola  eius  ad 
Principes  Gormaniae  de  electione  sua  oc- 
currit  apud  Radericum  Frisingensem  II.  50 
et  Baronium  ad  a.  1159  n.  42.  Alia  ad 
Albertum  Episcopum  Virdunensem  pro 
absolutione  Ecclesiae  S.  MichaeTis  prodiit 
in  Miscellaneis  Baluzii  tomo  IV.  p.  465. 

VICTOR,  Capuanus  Episcopus,  vixit 
temporibus  Justiniani,  et  refutavit  Cyclum 
Paschalem  Victorii  s.  Victorini  Aquitani, 
quod  opus  Beda  citat,  de  ratione  temporum 
c.  49  sed  hodie  non  exstat.  Praefatio  eLs 
in  Ammonii  Harmoniam  Evangelistarum, 
Moguntiae  1524,  4  edita  exstat  in  Biblio- 
thecis  Patrum,  Orthodoxographis  et  alibi. 
Vid.  Sigebertus  de  script.  Eccles.  c.  20 
Baronius  ad  Martyrologium  17  Octobr. 
Leon.  Nicodemi  additiones  ad  Toppii  Bibl. 
Neapolitanam  p.  246,  247.  Labbeus  de 
Script.  Eccles.  tomo  H.p.  461. 

VICTOR  de  Carben ,  Ex-Judaeus ,  in 
ArchiepiscopatuColoniensi  baptizatus,  post 
inter  Christianos  Sardos,  cirea  initium  se- 
culi  XVI.  Scripsit  de  Vita  et  moribus  Ju- 
daeorum,  Colon.  4504,  1509,  4.  Paris.  pcr 
Henr.  Stephaoum,  1511.  4-  Propugnacu- 
ium  fidei  Christianae.  Colon.  1518,  4  cuius 


584  V 1 G 

pleniorem  notitiam  dat  Renatus  WoKius 
Bibl.  Bebr.  Vol.  IV.  p.  568  quem  et  de 
ipso  confer  Vol.  I.  p.  355,  III.  p.  238,  IV. 
p.  815. 

YICTOR  Cartennae  in  Mauritania  Epi- 
scopus  circa  a.  460  teste  Gennadio  cap.  77. 
Scripsil  adversus  Arianos  ad  Geilericum, 
Vandalorum  regem,  de  poenitentia  publica, 
ad  Basilium  quendam  super  mortem  filii 
consolatorium  libellum,  et  Homilias  multas. 
Liber  de  poentientia  habetur  ad  calcem 
operum  Ambrosii  in  niultis  editionibus: 
Liber  vero  de  consolatione  in  adversis 
inter  opera  Basilii  Magni  tomo  III.  p-  613 
edit.  Parisinae,  1638.  Vide  praeter  alios 
Caveum  et  Oudinum  tomo  I.  p.  1282. 
Tillemontium  tomo  XVI.  p.  611. 

YiCTOR,Episcopus  Corthaginiensiscrea- 
tus  a.646  scripsit  Epistolamad  Theodorum 
Episcopum  Romanum.  in  qua  eum  de 
creatione  sua  certiorem  facit,  et  confessio- 
nem  lidei  suae  exponit.  Extat  apud  Baro- 
nium  ad  a.  646  n.  15  ettom.  III.  Concilio- 
rum  llarduini  p.  754.  Fidei  ratio,  Hunerico 
Regi  Wandalorum  tradita,  extat  in  Sichardi 
Antidoto  adversus  Ilaereses  et  Bibliothecis 
Patrum. 

Claudius  Marius  VICTOR  ,  alii  Victo- 
rium  et  Victorinum  vocant ,  perperam  , 
patria  Massiliensis,  ibidem  sec.  V.  Rhetori- 
cam  docuit,  mortuuscirciter  a.  44-5-  Scripsit 
de  Genesi  libros  III.  carmine  epico ,  cui 
adjuncta  est  Epistola  ad  Salomonem  Ab- 
batem.  Edidit  primum,  sed  admodum  in- 
tcrpolatos,  Jo.  Gagneius,  Lugd.  1536.  Paris. 
1545,  8.  Guil.  Mirellus  castgatiores  edidit, 
omissa  Epistola  ad  Salomonem ,  1560,  8 
sed  tamen  editionem  Gagneianam  secutus 
est  Georgius  Fabricius  in  Corpore  PolHarum 
Chnstianorum  et  Bibliothecae  Patrum  tan- 
tum  non  omnes.  Vide,  praeter  alios,  Ilisto- 
riam  literariam  Galliae  toin.  II.  p.  244. 
Loysori  Ilistoriam  Poiitarum  medii  aevi 
p.  51.  Labbr-um  tomo  II.  p.  462. 

VICTOR  Martyritanus  in  Africa  Episco- 
pus,  Joannis  Cassiani  dicta  ita  purgavit, 
et  quae  minus  erant,  addidit,  ut  ei  rerum 
istarum  palma  merito  conferatur:  quem 
inter  alia  de  Africae  partibus  cito  nobis 
crr-dimus  esse  dirigendum.  Ita  Cassiodorus 


TO  R 

Institut.  divin.  cap.  29  loquitur.  Ex  his 
Cassiodori  verbis  colligi  videtur,  a  Victore 
Martyritano  antidotum  contra  veneni  inti- 
mationem  ,  quod  scriptis  suis  Cassianus 
inseruit,  appositum  fuisse.  Baronius  tamen 
existimat,  Cassiodorum  spe  frustratum  non 
accepisse,  quod  ex  Africa  exspectabat.  Si- 
quidetu  Ado  Viennensis  in  Chronico,  ab 
ipso  Cassiodoro  id  operis,  ut  Cassianum 
corrigeret,  elaboratum  affirmat,  durn  ait: 
Opera  Cassiani  a  cutholicis  cautissime  le- 
genda,  maxime  de  libero  arbitria  etgratia: 
sedet  Encratitarum  haeresi  incautius  favit. 
Errores  illius  Cassiodorus  purqare  volens, 
non  ad  plenum  omni  ex  parle  potuit.  Haec 
ad  verbum  Miraeus  de  script,  Eccles.  p.  27. 
edit.  Fabric. 

VICTOR  Massiliensis,  non  est  auctor, 
sed  nomen  monasterii  S.  Victoris  in  urbe 
Massiliensi.  Id  quod  ideo  moneo,  quia  in 
Indice  ad  Ittigium  de  Bibliothecis  Patrum 
hic  Victor  una  cum  Vincentio  Metensi  inter 
Auctores  refertur.  Cum  vero  numerus 
paginae  evolvitur,  tunc  Chronica  Victoris 
Metensis  et  Victoris  Massiliensis  a  Labbeo 
in  Bibliotheca  nova  MSS,  indigitantur. 

VICTOR  Tunnunensis  Episcopus,  non 
Hispanus,  ut  vult  Steph.  Garibajus  Hist. 
gener  Hispaniae  VIII.  24  indicante  Nic. 
Antonio,sed  Afer,  cujus  urbem  huc  usque 
Tunnunum  fuisse  crediderunt.  Petrus  au- 
tem  Wesselingius  in  dissert.  de  Evangeliis, 
jussu  Imp.  Anastasii  non  emendatis  p.  27 
Tennonam  vocat.  Alii  aliter  scribunt. 

Propter  tria  Capitula  multa  passus  est, 
exilio,  carcere  et  plagis  multatus,  tandem 
in  quodam  monasterio  Constantinopolitano, 
cui  jussu  Justiniani  inclusus  fuerat,  mor- 
tuus.  Ejus  exstat  Chronicon  ab  a.  C.  444 
ad  a.  565  editum  a  Canisio  Lect.  Ant.  I. 
p.  319  in  Hispania  illustrata  IV.  p.  117. 
post  Chronicon  Eusebii  a  Josepho  Scaligero 
editum  et  in  Opusculis  Petri  Pithoei  pag. 
397  sed  haec  editio  non  est  tam  plcna- 
lsidorus  llispalensis  de  scriptor.  Ecclesia- 
sticis  c.  25  ipsum  Chronicon  ab  orbe  con- 
dito  ad  primum  annum  Justini  junioris 
condidisse  scribit,  in  qua  re  ipsi,  qui  aetate 
proprior  est,  non  omnem  fidem  cum  Ba- 
snagio  negabimus.  Librum   ejus  de  pneni- 


V  I  C  T  0  R 

tentia  cdiderunt  Benedictini  in  Appendice 
ad  tom.  II.  Operum  Ambrosii  p-  589.  Pro 
defensione  trium  Cnpitulorum  lib.  I.  me- 
morat  Trithemius  de  script   Eccles.  c.  "21  4. 

Adde  Labbeum  de  scriptoribus  Eccles. 
tomo  II.  p.  462. 

VICTOR  Episcopus  Vitensis  in  provincia 
Africae  Byzacena,  a.  484.  Eugenii  Cartha- 
giniensis  Episcopi  professioni  fidei  llun- 
nericoRegi  Vandalorum  oblatae  subscripsit. 
Uticensem  vulgo  quondam  dixerunt,  sed 
recentioribus  temporibus  fide  Codicum  et 
ope  Criticorum  res  satis  clare  deducta  est. 
Imo  quatuor  Victores  Vitenses  Episcopos 
fuisse  memorant  Memoriae  Trivultinae 
mense  Aprili  a.  1709.  quibus  adde  Acta 
Sanctorum  tomoIII.  Augusti  p.  454.  Noster 
persecutione  orthodoxorum  ejectus  Con- 
stantinopolin  abiit,  ibique,  vel.  ut  Cotelerius 
tomo  III.  Monumentorum  p.  598  contendit, 
in  Epiro  veteri  scripsit. 

Historiam  persecutionis  Vandalicae  sive 
Africanae  sub  Genserico  et  Hunnerico , 
Vandalorum  regibus ,  cui  sub  finem  Ap- 
pendicis  loco  annexuit  Acta  septem  mona- 
chorum  martyrum  Capsensis  territorii. 
Historia  persecutionis,  ab  aliis  in  tres,  ab 
aliis  in  quatuor,  quinque  vel  sex  libros 
distinguitur.  Imo  in  Codice  monasterii  Cre- 
mifanensis  Ord.  S.  Benedicti  in  Austria, 
qui  seculo  XII.  scriptus  esse  creditur  n.  55. 
Vicloris  historiae  Wandahcae  libri  XIV. 
annunciantur.  iNisi  forte  aliud  sit  opus,  ab 
hoc  nostro  diversum,  quod  historiam  non 
persecutionis  Wandalicae,  sed  potius  res 
gestas  regum  Wandalieorum  in  Africa 
contineat;  tum  sane  auro  carius  volumen 
esset,  quod  orbi  erudito  non  ultra  dcbebat 
invideri.  Haec  autem  Historia  persecutionis 
prodiit  primum  Coloniae  1518,  8  deinde 
cura  Reinhardi  Lorichii,  ibidem  1537  per 
Beatum  Rhenanum  Paris.  1541  in  Ortho- 
doxographis  Grynaei  tom.  I.  p.  799  in 
Bibliothecis  Patrum  porro  cum  annot. 
Francisci  Balduini  post  Optatum  Milevita- 
num,  Paris.  1569,  8.  Haec  editio  in  Bibl. 
S.  Joannis  Hamburgi  occurrit,  a  Friderico 
Lindenbrogio  collata  com  MS.  optimo  Lug- 
dunensi ,  ex  quo  innumera  loca  optime 
restituuntur.  Prodiit  ulterius  cuiu  Operibus 


I  A  N  U  S  585 

Vigilii  Tapsensis,  quae  Divione  1664,  4 
impressa  sunt,  cum  notis  et  dissertatio- 
nibus  Petri  Francisci  Chifflotii,  Soc.  Jesu 
Presbyteri(a),tandrm  parte  prima  Historiae 
persecutionis  Vandalicae  a  Ruinarto  editae, 
cum  notis  et  observationibus  illius,  Paris. 
1694,  8.  (b) 

Versio  Belgica ,  von  vervolginghe  der 
Chrissenen  in  Africa  door  de  Vandalea, 
prodiit  Antverp.  1568,  8. 

Ei  quoque  tribuitur  Passio  Liberati  Ab- 
batis  et  sociorum  ejus  Carthagine,  quae 
editio  est  a  Surio  d.  17  Aug.  et  in  Actis 
Sanctorum  tomo  III.  Augusti  p.  455. 

Conjiciunt  p  .rro  ,  ipsum  Auctorem  esse 
Notitiaeprovinciarum  et  civitatum  Africae, 
quam  edidit  Sirmondus  Operum  tomo  I. 
p.  430  vid.  tamen  Tillemontium  tom.  XVI. 
p.  558.  Non  autem  videtur  auctor  Exposi- 
tionis  fidei  Catholicorum  Arianis  oblatae, 
de  qua  idem  p.  561,  598. 

Caeterum  Anonymi  Dissert.  sur  Victor 
de  Vite,  avec  une  nouvelle  vie  de  cet  Eve"que 
prodiit  Paris.  1708,  12.  Confer  Journal  des 
Scavans  1708  p.  243.  Memoires  de  Trevoux 
1709  Avril  p.  677. 

VICTORIANUS  Voconius.,  vide  infra  VO- 
CONIUS. 

VICTORINUS,  (c)  pleno  nomine  Fa- 
bius  (d)  Marius.  Victorinus,  Afer,  Rhetori- 

(n)  Giornale  di  Roma  1G7.3  p.  23  seqq. 

(b)  Journal  des  Seavans  F>0i  p.  675.  Journal 
de  Hambourg  p.  109.  Aela  Erudil.  Tomo  I!. 
Supplem.  p.   407. 

(c)  Viclorinus  alios  hac  occasione  memoramus 
ex  Jo.  Launoji  dissert.  de  quinque  Victorinis. 

1.  Vicloriiius,  quihaeresin  Praseae  defendit, 
memoranle  Tertulliano  de  praescriplione  adv. 
haereticos  cap.  ult. 

2.  Victorinus  Massiliensis,  de  quo  infra  sub 
Claudius  Marius  VICTOR. 

3.  Viclorinus  I.ampadius,  Antiochcnus,  cujus 
Oraliones  consulares  varias  ,  nec  non  Imperato- 
rias  \n  laudem  Zenonis  Imp.  citat  Pholius 
Cod.  CI. 

4.  Viclorinus  Aquitanus,  vide  infra  Vi- 
clorius. 

5.  Victorinum  Episcopahi,  qui  ob  redargalos 
Paschalcs  Ecclesiae  eyclos  in  Synodo  Romnna 
altera  damnatus  sil ,  memorat  Beronius  ad  a. 
30.5,  32*   sed  sine  leste. 

fd)  Laurenlii  nomen  iolerponil  Sirmondos  ad 
lib.  I.  Epist.  Ennodii,  proeul  dubio  ex  Codicibus 
anliquis,  quos  lamen   non  imlicavit. 

•255 


V  I  C  T  0  R  I  N  U  S 


caro  Roraae  diu  doouit.  et  ad  senectutem 
eeotilium  auperstitionem  sectatus,.tandem 
,  id  verara  Bdem  conversus  est.  Mor- 
tuus  est  anno  circitor  370.  De  conversione 
-  -•  testimoniura  Augustini  Confess. 
VIII.  2,  5,  II.  Ex  scriptis  ejus  nota  sunt 
sequentia. 

1.  E.rpositio  in  libros  duos  Ciceronis  cle 
Inventione,  editi  cum  libris  Hhetoricis  Ci- 
ceronis,  et  in  Rhetoribus  Pithoei  p.  79. 
Seorsim  Mediolani  per  Anton:  Zarotum, 
1 '» 7 1  fol.  Paris.  apud  Asoonsium  1508  fol. 
ibid.  per  Rob.  Steph.  1537,  4. 

2.  DereGrammatica  sivo  Orthographia, 
cle  carmine  hcroico,ol  de  ratione  melrorum. 
Ha  c  extant  in  Grammaticis  Votoribus 
Putschii  p.  1939  seqq.  ubi  tamen  perperam 
Ma.vimus  Victorinus  vocatur.  Ars  Gram- 
matica  et  de  ratione  metrorum  rursus  oc- 
currunt  apud  eundem  Putschium  p.  2i">0. 
Alias  editiones  habet  Fabricius  Bibl.  Lat. 
IV.  7  p.  79G. 

3.  De  sanctissima  Trinitate  adversus 
Arrianos. 

•i.  Contra  Justinum  ManicJiaeum. 
5.  De  principio  diei.  Elaec  duo  Opuscula 
priinus  edidit  Jac.  Sirmoodus  Paris.  1030,8. 
G.  Dc  generatione  Vcrbi  adv.  Candidum 
Arriaitum.  Liber  editus  primum  cum  Jae. 
Ziegleri  Conceptionihus  in  Geneaio,  Basil. 
1528   fol.   post   in    Haeresiologia    Uoroldi 
p.  1 7 1. 1-  vero  Zieglerus  docet  bunc  librum 
advnrsus  Candidum  praeponi  debere  libris 
IV.  de  Trinitate,  quia  verba  illorum  prima 
bar-c  scmt:  //;  primo  sermone  hujus  operis 
el  multa  etfortiora  quaedam  etiam  horum, 
o  amicc  Candide,  proposita  atque  tractata 
suut  abs  te :  quae  quanquam  ut  opportuna 
ditsotuta  sunt.  tamen  idcirco  ista  ex  eorum 
Hjiistulis  audire   voluimus.    Ilinc    morito 
miratur  Andr*  Rivinus  in    praefutione  ad 
Scripta  duorum  Victorinorum  pag.  28  quod 
ithecae   Patrum ,  earumque  compila- 
torefi  isculura  prorsus  neglexerint. 

>  igitur  oblivioni  traderetur ,  Andreas 
B  •  :ius  illud  praemisso  Gandidi  Arriani 
libello,  p.  i-.',  recudi  jussit  p.  238  operis 
modo  laudati.  D<  oique  duo  haec  opuscula 
1  didi  et  Victorini  tanquam  nondum  edita 
<\  Codice  Augustano  S.  Cdalrici  prouuxit 


Mabillonius  Anal.  tom.  IV.  p.  155  edit. 
novae  p.  I  ita  tamon,  ut  mutila  sit  Epistola 
Candid.  Incipit  enim  ita:  Dei  est  omais 
substuntia  Dcus  igitur  non  est  substantia. 
Quomodo  igitur  etc.  Adde  Ittigium  de  Bi- 
bliothecis  PP.  c.  3  pag.  295.  Maxima  autem 
inter  has  editiones  est  lectionum  varietas, 
sic  ut  uua  ex  altera  emendari  possit.  De 
Censura  Campani  in  hunc  librnm  vide 
supra  lib.  III.  p.  901. 

7.  De  Trinitatc  hymni  trcs,aY\\  sic  habent, 
cle  Ilomousio  recipieudo  hymni  tres,  exstant 
in  editione  Uivini  Gothae  10o2,  8)  pag.  208. 

8.  Carmcn  cle  fratribus  VII  Maccabaeis, 
quod  quidarn  Nictario,  alii  Victorino  Picla- 
viensi  tribuunt,  a  Bivino  quoque  cditum 
est  cum  annot.  p.  167.  Pleraquo  scripta 
Theolo^ica  etiam  in  Bibliot hecis  Palrum 
occurrunt. 

9.  Versio  Isagoges  Porphyrii  de  quinque 
vocibus  extat  cum    BoeHhii  Commenlariis. 

10.  Inedita  sunt,  llioronymo  teste,  Com- 
mentarii  in  Apostolum,  h.  e.  Epistolas  Pau- 
linas,  et  toste  Cassiodoro  do  Dialectica  , 
libor  cic  sytlogismis  hypotheticis. 

VICTOIUMJS  non   Pictaviensis,  ut  per- 
poram  vulgo  crodiderunt,sod  Petavionensis 
Episcopus,  id  quod   singulari  dissrrtatione 
c]i'  Viclorioo  Episcopoot  Martyre  adstruxit 
Jo.  Launojus   tomo   II.    Operum,  part.   1. 
p.  G3i-.  Fuit  autem  Petavio  urbs  Pannoniae, 
intor  Sisciam  ot    Vindobonam  ad  Dravum 
llir,  ium.  ipiod  ex  Tacito,  ^thico,  Itinerario 
Antooini  ,    Ammiano   Marcellino    et   aliis 
probat  idom  Launojus  Observat.  I.  p  64-0. 
Hodie  dicitur  PettaU,  et  in  Stiria  ad   (ines 
Slavoniae  sita  ost.  Vixil  sub  finem  seculi  III. 
et  a.  303  martyrio  coronatus  ost.  Iliorony- 
mus  de  Viris  illustribus  c.  74  lestatur  eum 
scripsisse  in  Genesin,  Exodum,  Leviticum, 
Esaiam,  Ezechielem,  Abacuc,  Ecclesiasten, 
Canticum  Canticorum  et  Apocalypsin.  Nihil 
voro    illius    hodie    suporest  praetor   Com- 
mentarium  in  Apocatypsin,  cujus  oditionem 
primam  hucusque  ignoro,  illatus  autem  est 
postoa  iu  Piibliothecas  Patrum,  et  editus  ab 
Andrea   Rivino  in   Scriptis  Sacris  duorum 
Victorinorum,  Gothae  hiri,  8.  Idom  simul 
edidit  Carmen  de  Jesu  Christo  Deo  et  ho- 
mine,  et  alterum  de  Pascha,  quod  an  huic 


V  I  C  T  0 

nostro  tribucndum  sit ,  ambiguura  cst. 
Praeterea  Caveus  in  Hist-  lit.  p.  93  edidit 
Tractalum  Victoriiii  de  Fahrica  mundi,  qui 
ct.7roc7roLTfxa.Tis  ex  Commentario  in  Genesin 
vel  Apocalypsin  csse  possit.  sed  de  auctore 
nihil  pronunciare  audet.  Adde  Possevinum 
tomo  II.  Apparatus  p.  523. 

VICTORLNUS  Episcopus  nescio  quis. 
Extat  ejus  Epistola  una  ad  Ruricium  Le- 
moviccnum,  sicut  et  in  hujus  Epistolis  una 
ad  Victorinum  babetur. 

VICTORIUS,  Aquitanus,  quem  Lemovi 
censem  vulgo  credunt  ,  Clericus  Romae 
fuit  et  HJathematicus  insignis  sec.  V.  Quum 
illis  temporibus  de  festo  Paschatis  cele- 
brando  multae  essent  controversiae ,  is 
jussu  llilarii  Archidiaconi  Romani  Canonem 
Paschalem  conscripsit,  quem  Ecclesia  Oc- 
cidcntalis  postea  secuta  est.  Edidit  illum 
JSgidius  Bucherius,  Antverp.  163i  fol. 
cum  Commentario.  Confer  praeter  alios 
Auctores  Hist.  literariae  Gallicae  tom.  II. 
p.  424.  Acta  Sanctorum  tom.  1.  Jan.  p.  354 
le  Cointe  tomo  I.  p.  588  torn.  IV.  p.  878. 
Mabdlonium  de  studiis  monasticis  p.  391 
edit.  Gallicae. 

Alius  Victorius  eodem  seculo  in  Gallia 
PoSta  iusignis  fuit,  quem  Sidonius  Apol- 
linaris  celebrat.  Vide  Hist.  literariam  cita- 
tam  tom-  II.  p.  -M9. 

S.  VlCTRICIUS,Episcopus  Rotomagensis 
sub  finem  seculi  IV.  amicus  Paullini  iNo- 
lani,  cujus  ad  illum  exstant  Epistolae  ali- 
quot:  Vitam  ejus  scripsit  Jo.  Bapt.  le  Brun, 
quae  in  Actis  Sanctorum  die  2.  Augusti 
repetita  legitur.  Tractatus  ejus  de  laude 
Sanctorum,  occasione  receptionis  reliquia- 
rum  quarundam  es  Italia  missarum,  ex 
MS.  S.  Galli  editus  est  ab  Abbate  Lebeuf 
in  llbro  Gallico:  Recueil  de  divers  ecrils 
pour  servir  d '  eclaircissement  a  l  histoire 
de  France.  Paris.  1739  sub  finem   t.  II.  (a) 

VIGELLUS,  vide  supra  Nigellus. 

VIGILANTIUS,  inter  haereticos  vulgo 
habitus,  Gallus  natione,  non  Mispanus,  cu- 
jus  scripta,  quae  hodie  non  amplius  exstant, 
refutat  Hieronymus,  non   sine   affectuum 

(a)  Leipiiger  yelebrle  Zeitungen  1740  p.  S3. 
Memoires  dc  Trevoux  1710.  Dcc.  p.  2521. 


R  I  N  U  S  587 

depravatorum  indicio.  Iri  quam  rem  con- 
ferehda  esl  dissert.  Jo.  Clerici  de  argu- 
mento  ab  invidia  petito.  Presbyter  fuit 
Barcinouensis,  et  ab  Episcopo  suo,  quod 
docet  Caveus.  etiam  durante  controversia, 
communione  non  exclusus  fuit.  Vide  Gen- 
nadium  de  viria  iMust.c.  35.Nie.  Antonium 
Bibl.  llispana  Vet.  II.  11  n.  464  s.  Ilistoire 
literaire  de  la  France  tom.  II.  p.  57  s. 
Baelium  in  Lexico,  Pagium  ad  a.  400. 

VIGILIUS,  Diaconus,  post  Archidiaconus 
Romanus,  jam  a.  531  a  Bonifacio  Papa 
successor  denominatus.  postea  rejectus , 
tandem  per  fraudes  Silverio  dejf>cto(b)sedit 
ab  a.  538-555.  Variae  illius  Epistolae  ha- 
bentur  apud  Baronium  ad  a.  538  n.  14,  22 
ad  a.  5i0  n.  14,  23  ad  a.  5U  n.  II  ad 
annum  545  n.  3,  7,  8  ad  a.  5|6  n.  61,  65 
ad  a.  550  n.  2,  9,  16  et  seqq.  nec  non 
tom.  II.  Conciliorum  Harduini  p.  1429 
tom.  III.  p   3,  62,  175  seqq   213. 

Fragmentum  Epistolae  Vigilii  Papne  cx- 
stat  apud  Baluzium  Misc.  tom.  V.  p.  461. 
Decretum  swe  Constitutio  Vigilii  de  tribus 
Capitulis  exstat  tom.  III.  Conciliorum  llar- 
duini  p.  10,  217.  Ejus  nomine  Epistola 
scripta,  quam  impiam  Harduinus  pronun- 
ciat,  occurrit  in  Breviario  Liberati  c.  22. 

Adde  Prosp.  Mandosii  Bibl.  Romanam 
Cent.  VII.  76.  Lud.  Jacobi  a  S.  Carolo  Bibl. 
Pontificiam  p.  220.  Oldoini  Athenacum 
Romanum  p.  636. 

VIGILIUS  Diaeonus  circa  a.  430  scripsit 
Regulam  Monachorum,  teste  Gennadio  de 
script.  Ecclesiasticis  c.  51.  Edita  est  in 
Ollectione  Regularum  Holstenii  ,  Paris 
1663,  4  part.  I.  p.  89. 

VIGILIUS  Tapsensis  in  Africa  Episcopiis, 
in  provincia  Ryzacena  circa  a.  48 4.  Epi- 
scopum  Brixiensem  multi  statuunt.  quibus 
ailstipulatur  Leonardus  Cozzandus  in  Li- 
braria  Bresciana  p.  20i,  205.  Sed  historia 
illorum  trmporum  alia  quaevis  docet:  vide 
modo  Sirmondum  tomo  III.  Opp.  p.  1013. 
Tdemontium  tomo  XVI.  p.  G 1  V  seqq.  U- 
ghelli  Italiam  sacram  tomo  IV.  p.  528  cum 
annot.   Galeardi.   Opera  illius  conjunctim 

(li)  Conf.  Goiilicli  Wernsderfli  jou.  Diss.  « 1  •  * 
Silvcrio  el  Vi^ilio  VV.  Mll.  Witteb.  ;t.  1730  ijui 
Baronii  ilo  his  narrationc    expo.idit. 


VI  Gl 

edidit  Petrus  Frahciscus  Chifllelius,  post 
opora  Victoris  Vitensis,  Dtvione,  1664,  k 
cum  annotationibus  et  disscrtationibus:  et 
quidem  ordioe  sequenti. 

1.  Adversus  Nestorium  et  Eutychem  li- 
bri  Vipro  defemioneSynodiChalcedonensis, 
qui  sub  Vigilii  Tridentini  noraine  aliquoties 
editi  sunt:  primum  Tubingae  npud  Ilulde- 
rieum  Morhardum,  1o2S  fol.  cum  praefa- 
tione  Casp.  Cburrerii,  deinde  Tiguri   ! 539 

(lrum  Colon.  1575,  8  i  t  subjoctis 
Var.  Lect.  ox  vet.  codice  P.  Pithoei,  intor 
Opcra  Cassandri  p.  514.  Bas.leae,  per  Jo- 
siara  Simlcrum  loTI  fol.  intor  Scripta 
Votorum  Latina  de  una  porsona  et  duabus 
uaturis  in  Christo,  fol.  88  b.  in  Haeresio- 
Beroldi,  et  in  Bibliothecis  Patrum. 
Ip?o  possidoo  editionom  Lipsionsem  ,  ox 
olfkina  Voegeliniana  typis  nitidis  cxpros- 
sam,  8.  sed  sine  mentione  anni.  Gorrnanice 
vertit  Christoph.  Stolberg,  Pastor  Creutze- 
naccnsis.  1572,  8. 

2.  Mtercatio  sub  nomme  Athanasii  ad- 
rersus  Arinm.  sive  Dialogi  II  in  Conoilio 
Nicaeno  inter  Alhanasium  et  Arium  habiti 
p.  84.  Extant   lomo    III.  Opp.  Athanasii 

632. 

3.  Dialogi  sive  Altercatioaes  tres,  sub 
nomine  Athanasii adversus  Arium,  Sabel- 
lium  et  Photinum,  p.  118.  llos  sibi  ipse 
tribuit  Vigilius  libro  V.  adv.  Eutychen  c.  2. 
I  •  t  Opp.  Athanasii  tomo  III.  p.  642. 
Ltrumquo  hoc  opus  in  unum  compaginavit 
ct  cum  libris  adversus  Eutycheo  edidit 
GeorL'ius  Cassander. 

'i.  Dc  Trinitale.  sive  de  unita  Trinitale 
deitatis  libri  XI I.  ad  Theophilum.  Undecim 
tantum  libri  exstant  tom.  III.  Opp.  Atha- 
nasii  p.  604.  Idatio  Claro  Antelmius  et 
Benedictini  in  Opp.  Athanasii  p.  603  octo 
libros  priores  vindicant:  IHiqui,  nimirum 
nonus,  decimus  et  undocimus  auctorum 
incertorum  sunt:  Duodocimus,  qui  inscri- 
bitur  de  Trinitate  et  Spiritu  Sancto,  ipsius 
Athanasii  genuinus  footus  est,  inter  opcra 
rjus  tomo  1.  editus. 

VIGILIUS  patria  ELomanus,  Episcopus 
Tridenlinus ,  martyrio   coronatus  circa  a. 

Epistola  ad  Simplicianum  Episc.  Medto- 


LIUS 
lanonsem,  quae  gesta  Sisinii  et  sociorum 
martyrum  continet,  edita  primum  est  ab 
Aloysio  Lipomano  tom.  II  Vitarum  sancto- 
rum  priscorum  Patrum,  post  a  Laur.  Surio 
d.  29  Maji,  a  Baronio  ad  a.  400  donique  in 
Actis  Sanctorum  tom.  VII.  Maji  p.  41. 
Alium  de  eadem  materia  libellum;  Joanni 
(Chrysostomo)  urbis  CPol.  Episcopo  inscri- 
ptum,  quom  Baronius  poriisso  dolobat,  ex 
MS.  Vaticano  odidit  Papobrochius  1.  c.  p.  k% 
Sunt  qui  libros  contra  Eutychetem  huic 
Vigilio  tribuunt,  quos  toto  coelo  errare 
ostondit  Baronius  ad  Martyrologium  Boma- 
num.  Constat  enim,  Eutychen,  multo  post, 
quam  Vigilius  Tridontinus  martyrio  coro- 
naretur,  haoresin  suam  disseminasse,  con- 
tra  quem  alter  Vigilius  scripsit.  Vide  U- 
ghelli  Ital.  sacram  tomo  V.  p.  589  et  Prosp. 
Mandosii  Bibl.  Bomanam  Contur.  I.  22. 

Philippus  de  VILLLTA  ,  monachus  , 
post  Abbas  S.  Dionysii  a.  1398  scripsit 
librum  de  auctoritate  Conciliorum  et  Chro- 
nica.  Sunt,  qui  ipsi  tribuunt  Vitam  Ca- 
roh  VI.  Francorum  Reyis,  quae  MS.  est  in 
Bibl.  Thuanoa,  jam  Kc^ia,  ot  Gallice  trans- 
lata  a  Jo.  le  Laboureur,  Paris.  1663.  fol.  2 
Vol.  sod  fundarnonto  non  satis  firmo  innixi. 
VideOudinum  tomo  III.  p.  1270  et  Galliam 
Christianam,  cdit.  antiquac  tomo  IV.  pag. 
338. 

VINCENTIUS,  Prior  Cartusiae  Axpa- 
censis  in  Austria,  cujus  Epistolas  XX.  qui- 
bus  tamen  aliorum  quaodam  adrnixtae 
sunt,  odidorunt  Born.  Poz.  ot  Philip.  Huober 
Codicis  Diplomatiei  parte  III.  pag.  327. 
Pleraeque  datao  sunt  ad  Jo.  de  Weylhaim, 
monachum  Molliconsom,  qui  nonnunquam 
ad  marginem  quaodam  notavit,  ex  quibus 
hoc  momoramus,  quod  a.  1459  fuorit  so- 
ptuagenarius,  p.  338,  9  natus  igitur  a. 
1389.  Agnovitautem  bonus  senex  calami- 
tatem  Ecclesiae  temporum  suorum ,  inde 
conquoritur,  quod  Concilia  generalia,  eo- 
rumque  decreta  non  observentur,  quod  de 
Cardinali  Cusano  nihil  boni  sperandum  sit, 
quod  oloctio  Calixti  III.  sonis  octogenarii 
reformationi  Ecclosiao  parum  profutura  sit, 
quod  intostini  Ecclesiae  hostes  multo  foro- 
cius  in  Ecclesiam  saeviant,  quam  Turcac 
et  barbari   etc.  Extant  quoque    notabilia 


VINGE 

quacdam  de  peregrinatione  puerorum  ex 
Germania  et  Ilelvetia  ad  monasterium  S. 
MichaeMis  de  periculo  maris  in  Picardia. 
Gredibile  vero  est ,  eum  ,  utpc  te  testem 
veritatis,  non  habuisse  multos  amatores, 
illum  tamen ,  tanquam  senem  ,  tolerare 
coacti  sunt.  Successor  ipsius  in  munere 
Prioratus ,  Thomas,  ad  eundem  Jo.  de 
Weylhaim  de  hac  re  conqucritur,  quod 
tam  libere  scribat,et  admonitionem  respuat. 
lnter  alia  controversiam  habuit  cum  Ber- 
nardo  de  Waging  de  ignorantia  docta. quor- 
sum  pertinent  Epist.  X.  et  XV.  nec  non 
annotatio  Jo.  de  Weylhaim  p.  342  nam 
ullra  modum  haec  exaggerare  nolo. 

YINCENTIUS  Bandellus ,  Castro  novo 
dioec?sis  Dertonensis  onundus  et  a.  1435 
natus,  Ord.  Praedicat.  Magisler  Theologiae, 
disputator  snbtilis,  Prior  Bononiae  et  Me- 
diolani,  a.  1500.  MagisUr  Ordinis,  Galliam, 
Belgium,  Hispaniam  et  Germaniam  pora- 
gravit,  obiit  a.  4506.  Ejus  sunt  Libellus 
recollectorius  de  veritate  conceptionis  B 
Mariae ,  sine  nomine  Auctoris  impressus 
Mediol.  1475,  4.  Tractalus  de  singulari 
puritate  et  praerogativa  conceplionis  Jesu 
Christi,  Bonon.  1481,  4.  Mediol.  1512  et 
alibi.  Quod  beatitudo  hominis  in  actu  intel- 
lectus  et  non  voluntatis  essentialiter  con- 
sistit,  Opusculum  de  potestate  Papae,  Mul- 
tijugae  in  Theologia  quaestiones ,  Epistolae 
encyclicae  ad  universum  ordinem  etc.  Vid. 
Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord.  Praedica- 
torum  tom.  II.  p.  1,  2.  Altamura  Bibl. 
Domin.  p.  226.  Hippol.  Marraccii  Bibl.  Ma- 
rianam  tomo  II.  p.  430. 

VINGENTIUS  Barsius  vel  Barfms, Man- 
tuanus,  Ord.  Carmelitarum,  Theologus  et 
Poeta  insignis,  scripsit  Silvam  Carminum, 
Bonon.  et  Albam  Labyrinthum,  Parmae 
1519.  Petrii  Lucii  Bibi.  Garmelitana  p.  80. 
Gio.  Maria  Pensa  Teatro  degli  huomini  piu 
illustri  de  famiglia  Carmelitana  di  Mantova 
p.  85. 

VINCENTIUS  Bellovaccensis,  non  ab  Epi- 
scopatu  sicdictus,  ut  multi  falso  opinantur, 
sed  a  patria.  et  Coenobio  Dominicanorum, 
in  quo  Bellovaci  degebat :  Burguudum 
quidam  statuunt,  sed  sine  caussa.  Begnantc 
Philippo  Augusto  Lutctiae   literis  operam 


N  T  I  U  S  589 

navavit,  familiae  regiae  adscriptus,  et  unus 
ex  primis  fuit,  qui  ordini  Praedicatorum 
se  adjunxeruut.  Ilelluo  librorum  fuit,  ac 
proinde  nullis  diguitatibus  ornari  voluit, 
obiit  autem  a.  1264.  Oudinus  usque  ad  a. 
1280  vel  1290  superstitem  fuisse  statuit. 

Vide  Trithemium  de  script.  Eccles.  c. 
457.  Bulaei  histor.  Academ  Parisinae  tom. 
III.  p.  713.  Jac.  Quetif  de  Scriptoribus 
Ord.  Praedicatornm  tom.  I,  p.  212  seqq. 
Altamura  Bibl.  Dominicana  p:  21. 

Opera  ejus  haec  sunt: 

1.  Speculum  majus.  quod  tria  alia  Spe- 
cula  complectitur,  Naturale ,  Doctrinale 
et  Historiale,  quae  una  cum  Morali,  de 
quo  postea,  conjunctim  edita  sunt  Argen- 
tinae  apud  Jo.  Mentelin  1473  et  1476. 
Basileae  apud  Jo.  Amerbachium  sub  titulo 
Bibliotheca  mundi ,  fol.  Maittaire  tom.  I. 
p.  428  Noribergensis  Ant.  Coburgeri  ubi 
Speculum  Historiale  prodiit  a.  1483.  ATa- 
turale,  1483.  Morale,  1485.  Begistrum  in 
Speculum  Historiale  prodiit  1493.  Doctri- 
mle,  1486,  Venetiis  1489,  1494  et  1591. 
Duaci  1624  fol. 

Speculum  Historiale  separatim  prodiit 
Moguntiae  per  Jo.  Fust,  1474  fol.  laudant 
etiam  Noribergensem    1473.  Aug.  Vindel. 

4  496  fol.  Gallice  versum  Paris.  1495  fol. 

5  Vol. 

Speculum  Morale,  ut  ait  Jac.  Qudtif, 
non  est  Viucentii,  sed  foetus  seculi  XIV. 
ex  opeiibus  S.  Thomae ,  Petri  de  Taran- 
tasia  ,  Richardi  de  Mediavilla  et  Stephani 
de  Borbone  compilatus ,  quod  idern  ille 
Quetifius  per  singulas  libri  partes  ostendit 
p.  21 8-23 1.  Editum  est  Venet.  per  Her- 
mannum  Lichtenstein  1493  folio.  Adde , 
quae  supra  ad  tomum  X.  Operum  D.  Tho- 
mae  Aquinatis  dicta  sunt. 

2.  Sermonum  pars  aestivalis  et  hiemalis, 
Nurenb.  per  Ant.  Koberger ,  1492  fol.  2 
Vol.  Vid.  Hockeri  Catal.  Bibl.  Hcilsbrun- 
nensis  p.  145. 

3.  Libri  de  Gratia  humanae  Redemtionis: 
Laudum  Virginitatis  gloriosae  :  de  S.  Jo- 
hanne  Evangelisla:  de  Eruditione  puurorum 
regalium:  Consolalorius  de  morte  amici. 
Basil  per  Jo.  Amerbach.  I48I  jol.  Hocker 
1.  c. 


V  I  N  C  E 

i.  Ld>er  consolalorius  de  morte  amici, 

I  in  Bibl.  motoasterti  s.  Martini  Tor- 

-  5,  teste  Ant.  Sandero  iu  Bibl.  Rel- 

Manuaoripta  p.  1 19  et  iu  monSsterio 

Dunensi:  ibid.  p.  193.  Est  potms  Epistola 

consolatoria    ad    Lulovicum     Fraucorum 

tt  de  morte  filii.  Vide  Oudinum  tomo 

1 11.  p.  m. 

ilorcs  c.v  libris  Cassiani  e.rccrpti: 
Commcntarius  in  Orulioncm  Dominicam  ct 
suliitationcm  Atu/clicam,  in  MSS.  An^liao 
ot  aliis  exstant. 

6.  Dc  liuliints  Dcatissimae  Virginis  , 
sive  de  moribus  ct  gcstis  ipsius,  Basileae 
spud  lo.  Amerbaeh  1481  impressum  testa- 
tur  Rippolytus  Mairaccius  in  Bibl.  Mariana 
tomo  11.  p.  131. 

VINCENTIUS  Carrarius.  Doctor  ot  Scri- 
ptcr  Bavcnnas  scripsit  historiam  tutnis 
provinciae  Davennutensis,  sed  liuc  usquo 
incditam,  qua  lamon  usus  cst  Scipio  Cla- 
ramontius  lib.  VII.  Caescnalcnsis.  lEias 
nondum  est  cognita. 

(337;  La  hloria  de  Dossi  Parmigiani. 
:ma  Tcbahlini  1583,  4  de  qua  Fonta- 
niui  in  Diblioteca  Italiana,  do  auctoris  ae- 
tato  cortioros  roddit.  Histona  Domandiolae 
ltalice  roddita  nuper  prodiit.Ex  op.  P.  Pauli 
Ginanni  Degli Scrittori  liavennati.  Davenna 
1700  T.  II.  Anno  1539  orlum  habuisso,  ot 
anno  1596.  Ravonnae  obiisse  discimus. 

VINCENTIUS  de  Casu/t\()n\.  Praedioato- 
rum.a.  1210  scrpsit  Tractatum  de  Con- 
ceptione  D.  Virginis.  1'osscvinus  tom.  II. 
ApparatUS  p.  527.  Altamura  Bibl.  Domini- 
cana  p.  !.  Macracciua  tomo  II.  p.  433 

YINCENTII  Castellani  Uistoria  Foro- 
sempronii  est  in  Bibl.  Vaticana.  Bern.  de 
Moi.tfaucon  Bibl.  Bibliothecarum  MSS.  p. 
(40. 

\TNCKNTM\S  Cipdlus  ,  Cremononsis  , 
Monachus  Casinensis  et  Abbas  in  monasto- 
rio  S.  Thomae  Cremonae  circa  a.  \'\'\± 
scripsit  derehgiosa  militia.  Arisii  Cremona 
literata  tom.  I.  p.  260. 

YINVKMI  l'S  Corrionns  ,  scripsit  Archi- 
viuiu  NeapoHktHHtk;  s^u  Indicem  omnium 
s<ripiurarum  ad  Regiam  jurisdiotionom 
speetSntiam  in  18  tomos  distribularum. 
MS.  exstat  Romac  in  Bibl.  Slusiana.  Bern. 


N  T  I  U  S 

de  Montfaucon  Bibl.  Bibliothecarum   MSS. 
p.  176. 

VINGENTIUS  Coventriensis,  Ordinis  S. 
Francisci  de  Obserrontia  monachus,  f  non 
Carmelita,  ut  voluit  Lclandus)  Doctor  ot 
Professor  Cantabrigiensis  circa  a.  I2">l. 
Scripsit  Ejrpositurium  Missae  et  Depetitiones 
Lcctionum.  Balacus  Gent.  IV.  12.  Pitseus 
c.  35(i.  Waddingvs  de  scriptoribus  Ord. 
Minorum  p  330.  Willot  Alhcnac  sodalitii 
Fjanciscaui  p.  337. 

YINCENTIUS  FERRERIUS,  vidc  supra 
T.  11.  p.  370. 

YINCENTIUS  Grmw,Cygnaous,Collogii 
majoris  in  Aeademia  I.ipsicnsi  Collogiatus 
et  a.  4440.  Roctor  Acadcmiae.  Scripsit 
Expositionem  rVi  ()/)icium  Missae,  Librum 
quaestionum  disputataruin,  (jrammaticam 
et  Dhctnncam.  Trithemius  dc  script.  Ec- 
cles.  c.  72').  Centuria  Madcriana  c.  27. 

YINCENTIUS  Hispanm  JCtus  circa  a. 
1269  qucm  Antonius  Augustinus  inter 
cacleros  Clossatoros  appcllat ,  pracf.  ad 
DecrelaieSf  Nic.  Antonius  Bibl.  Hispana 
Vct.  Vlll.  3  n.  115  ct  sub  tinem  tomi  II. 
p.  271. 

Alius  primum  Valentiac  Rex,  Zeit  Abu 
Zeit  dictus  Mohammedonus,  postca  a  Chri- 
stianus,  nominc  YLNCENTII  assumto,  obiit 
a.  1267  aut  soquenti ,  scripsit  de  historia 
animalinin ,  qui  curfl  Abn-Sinac  operibus 
per  Micliarkm  Schotum  cx  Arabico  in 
Latinum  translatus  vulgo  dicitur.  Idcm 
Anlonius  VIII.  I  n.  146. 

*  De  Vinc.  llispano  isto  juvat  ea  rcfcrrc, 
quae  adnotavit  Ftolomaeus  Lucensis  llist. 
Ecclos.  lib.  25  cap.  20  «  lluius  Pontificis 
(Ilonorii)  tcmpore  iloruerunt  duo  Doctoros 
Juris  Canonici  vidclicet  Laurenlius  et  Vin- 
centius,  quos  tradunt  llispanos  fuisse  et 
magna  auctoritate  alleganlur  in  jure  ».De 
Lnurentio  nihil  lcgo  sive  in  Bancirolo  ,  sive 
in  Nicolao  Antonio;  de  Vincentio  vero  Ili- 
spanicam  habuissc  origincm  non  alio  tcsti- 
monio  asseritur  ab  utroque  nisi  Antonii 
Aii-Mistini  in  cpistola  dcdicatoria  antiqua- 
runi  compilationum.Scripsit  commentarium 
in  libros  quinqne  Decrelalium  eo  ipso  tem- 
pore  quo  illae  prodicrunt,  quare  reccntior 
est  anno  1200.  ut  hic  dcfinitur. 


V  I  N  C  E 

VJNCENTIUS  Kadlubko,  vide  supra 
T.  I.  pag.  286. 

VINCENTIUS  Lector  in  provincia  Fran- 
ciae  Ord.  Praedieatorum  circa  a.  1500 
scripsit  Gnomologiam  Mphabeticam.  Jac. 
Quetif  de  Scriptoribus  Ord.  Praedicatorum 
tom.  I.  p.  905 

VINCENTIUS  Lirinensis,  natione  Gallus, 
primum  secularibus  negotiis  addictus,  dein 
monachus  et  Presbyter  in  monasterio  Li- 
rinensi ,  mortuus  circiter  a.  450.  De  vita 
ejus  satis  accurate  exponit  Daniel  Pape- 
brochius  in  Actis  Sanctor.  tom.  V.  Bfaji 
p.  284.  Tillcmontius  tom.  XV.  p.  143. 
Ejus  est  sub  nomine  Peregrini,  Commoni- 
torium  adversus  haereticos,  quod  quidem 
duplex  scripserat,  posterius  autem  periit. 
De  editionibus  illius  variis  vide  Caveum 
p.  275  et  Hist.  literaire  de  la  France 
tom.  II.  p.  3I0,  311.  Optima  est  Baluziana 
primum  seorsim  a.  1663  post  aliquoties 
cum  Salviano  edita,  et  Bremae  a.  1688, 
4  repetita.  Inseruit  quoque  Thomasius 
Cardinalis  Institutionibus  Theologicis  an- 
tiquorum  Patrum  Romae  1709  tom.  I.  p. 
188.  Recentissima  est  D.  Joannis  Sali- 
nas  ,  Neapolilani  ,  Canonici  Regularis 
Loteranensis  ac  Theol.  Lectoris ,  qui  in 
Pracfat.  ad  opera  Prosperi  Aquitanici  et 
Honorati  Massiliensis  a.  1732.  Romae  edita 
testatur,  se  Vincentii  Lirinensis  opus  jam 
ante  menses  aliquot  edidisse.  Bohemice 
vertit  Balthasar  Osthovinus  S.  I.  teste 
Sotwello  Bibl.  Jesuit.  p.  103. 

Quod  ipsum  aliqui  Semipolagianum  fa- 
ciunt,  alii  vero  defendunt,  id  Lector  harum 
rerum  curiosus  apud  Vossium  et  Norisium 
in  Ilistoria  Pelagiana,  nec  non  alios  Histo- 
riae  Ecclesiasticae  scriptores  evolvet.  Vide 
Launojum,  vel  qui  sub  ejus  nomine  latet, 
in  vera  Ecclesiae  doctrina  de  praedestina- 
tione  et  gratia  c.  12  Opp.  tom.  I.  p.  108G 
item  Brunonis  Neusseri  Prodromum  veli- 
tarem  contra  (Norisium)  Auctorem  Ilist. 
Pelagian.ie,  undn  excerpta  Actis  Sanclorum 
p.  287  inserta  sunt,  nec  non  ipsum  Pape- 
brochium  p.  285. 

Tribuunt  quoque  nostro  objectiones  Vin- 
cenlianas  contra  doctrinam  Augustini  de 
praedestinatione  el  hbero  arbilrio,  quibus 


N  T  I  U  S  591 

Responsiones  reposuit  Prosper  Aquitanicus 
in  nporibus  illius  obvias.  Id  quod  si  verum 
cst ,  a  crimine  Pelagianismi  non  erit  im- 
munis.  Oudinus  ei  quoque  librum  sub  no- 
mine  Praedestinati  a  Sirmondo  editum 
tnbuit ,  verum  Historia  literaria  eitata  p. 
313  seqq.  eum  omnibus  viribus  defendit. 
Ratio  defensionis  est,  quia  ab  Ecclesia  Uo- 
mana  sanctus  habetur.  et  a  Baronio  d.  3i 
Maji  Martyrologio  Romano  insertus  est , 
quod  honoris  genus  fatente  ipso  Tillomontio 
Hist.  Eccl.  tom.  XV.  p.  Ii6  antc  hoc  tem- 
pus  ipsi  a  nemine  tributum  fuit.  Vide 
Oudinum,  qui  multis  haec  tractat,  tomo  I. 
p  1233  sqq.  et  Labbeum  de  Script.  Eccles. 
tom.  II.  pag.  486. 

VINCENTIUS  de  Marvegio,a  patria,quod 
oppidum  est  Galliae  in  tractu  Gabalensi, 
Ord.  Praedicatorum  sub  finem  seculi  XIV. 
aut  initium  sequentis  ,  scripsit  Sermones 
super  Pater  noster  et  Ave  Maria,  item  de 
Vita  Christi  Iac.  Quetif  de  Scriptoribus 
Ord.  Prapdicatorum  tom.  I.  p.  731. 

VINCENTIUS  Merlinus,  Venetus  ,  Ord. 
Praedicatorum,  Professor  Metaphysices  Pa- 
tavinus  circa  a.  1490  de  metapbysicis  scri- 
psit.  Idem  p.  872.  Altamura  p.  212. 

VINCENTIUS  Metensis,  nide  supra  VI- 
CTOR  Massiliensis. 

VINCEVTIUS  Palaeotlus,  vide  sub  ht.  P. 

VINCENTIUS  Presbyter  Gallus  sec.  V. 
Gennadio  teste  c.  80  in  Psalmos  commen- 
latus  est,  sed  huc  usquo  nihil  ejus  notum 
est.  An  auctor  sit  objectionum  contra  Au- 
gusiinum,  de  quibus  sub  Vincentio  Liri- 
nensi,  item  libri,  qui  Praedestinatus  in- 
scribitur,  operose  disquirunt  Benedictini 
in  Historia  litoraria  Franciae  tom.  II.  p  H  V. 
415  totique  in  eo  sunt,  ut  hominem  igno- 
tum  ejusque  orthodoxiam  defendant,  nescio 
in  quem  usum. 

VINCKNTIUS  Ravcnnas ,  sup.  p.  57G 
Carvari. 

VlNCKNTirS  Victor,  seculo  V.  contra 
Augustini  libros  de  originc  animae  seripsit, 
ab  hoc  quoque  confutatur.  Vide  Norisii 
tti9t.  Pelagianaro  1.  19  et  Oadinum  tomo  I. 
p.   1-231. 

VINDIClANrs,  Gomefl  Aivhiatrorum 
ValentirHarii  Imp.  circa  a.  370  cujus  Bpi- 


VI  N  D  R 

stola  cle  Medicma  ,  cxstat  cum  Medicis 
antiquis,  Venetiia  apud  Aldum,  155-7  fol. 
n.  8(i  ct  ioter  Medicos  minores  Andreae 
Rivini.  Lips.  165i,  8  qui  nostro  ctiam  Car- 
men  de  Medicina  tribuit,  quod  vulgO  Mar- 
ccllo  adscribitur.  Quaedam  hujus  Vindiciani 
Epistotac  medicae  in  Godice  Bibl.  Cathe- 
dralis  Atrebatensis,  teste  Val.  Andrca  Bibl. 
Belgica  MSS.  I.  p.  330. 

VINDRICUS,  Abbas  monasterii  S.  Apri 
in  urbc  Sullensi,  scc.  X.  scripsit  Vitam 
S.  Gerardi  Episcopi  Tullensis.  quae  exstat 
in  Actis  Sanctorum  tomo  III.  Aprilis  p.  20G. 
*  Viwiricus  tlorebat  saeculo  non  quidem 
X.  scd  XI.  Scriptum  vero  ab  illo  commen- 
tarium  de  S.  Gerardo,  sed  non  integrum, 
scd  potius  ex  co  epitomen  Bollandistae 
dederunt.  Integram  habemus  ex  Anecdotis 
Martehiis  tom.  3  sicut  ex  Calmet  in  Hist. 
Ecclesiast.  Lotharingiae  T.  I.  pag.  55.  Vide 
Historiam  Litterariam  Galliae  Tom.  VII. 
,10.  Obiitan.  1009  ut  Calmeto  placuit. 
Mabillonius  tameo  ambigere  se  profitetur, 
num  ultra  annum  1 G 1  vitam  produxerit. 

VIRGILIUS,  antiqua  et  nobili  familia 
ortus  in  Ilibernia  ,  patria  relicta  transfre- 
tavit  in  Galliam.  et  in  aula  Pipini  bicnnio 
commoratus  Odiloni  Bavariae  Duci  mitti- 
tur,  ut  Episcopatui  Saltzburgensi  praefi- 
ceretur.  Consecratus  igitur  est  a.  707  obiit 
a.  785  vol  784,  5  Cal  Decembris.  Ilic  Vir- 
eilius  una  cum  Sidonio  scripsit  Epistolam 
ad  /achariam  PP.  conlra  Bonifacium  Ar- 
chiepiscopum  Moguntinum,  quae  mter  Bo- 
nifacianas  habetur.  Putatur  etiam  Virgilius 
scripsisse  Glossarium  a  Melchiore  Goldasto 
in  notis  ad  Columbanum  citatum,  et  de 
Antipodibus.  Haec  Waraeus  de  scriptor. 
Ilibnrniae  p.  37. 

VTRGILIUS  Wellendtfrfer,  Salisburgen- 
sis,  Artium  Magister  et  Theologiae  Bacca- 
laureus  in  Academia  Lipsiensi  sjb  initium 
sec.  XVI.  Kjus  Trilogium  de  mirifico  verbo 
intelligibili  mentis  el  cordis  impressum  est 
Lipsiae  per  Melch.  Lotter,  1505,  k  Mora- 
im  ex  Aristolelis  Ethicorum  libris 
ercerplum ,  ibid.  per  Wolfg.  Stoeckel  1500 
fol.  Decalogium  de  Metereologicis  impres- 
tionibut  et  mirabilibus  naturae  operibus , 
ibid.  per  eund.  1507,  k.  Erfurt.  1514,  4. 


ICUS 

Heptalogiuui  de  septem  artibus  hberalibus, 
Lips  1502,  4.  Oecolocjium  ex  Oeconomicis 
Aristotelis  ibid.  1511  fol.  Poliiogium  ex 
Poiiticorum  libris  Aristolelis  ibid.  1513  fol. 
Vide  Centuriam  Maderianam  n  61. 

S.  VIBGNOUS,  discipulus  S.  Columbae, 
sub  linem  sec.  VII.  obiit  a.  GI2.  Scripsit 
Vitam  Magistri  et  Doctoris  sui,  tcste  Demp- 
stcro  Ilist.  Scotiae  n.  1170. 

VITALIANUS,  Papa ,  Signinus  patria, 
sedit  ab  a.  G55-GG9.  Kjus  nomine  exstant 
Epistolae  duae  apud  Baronium  ad  a.  G69 
n.  5,  7  sex  in  Conciliis  llarduini  tomo  I. 
una  tomo  VIII.  Italiae  sacrae  Ughelli  p.  19. 
Vitam  ejus  congessit  Bollandus  tomo  II. 
Jan.  p.  779  quibus  adde  Lud.  Jacobi  a  S. 
Carolo  Bibl.  Pontificiam  p.  211.  Oldoini 
Athenaeum  Bomanum  p.  640. 

VITALIS  et  TONANTIUS,  Uispani,  sec. 
V.  videntur  ad  haeresin  Nestorianam  de- 
lapsi  fuisse,  unde  Capreolus  ad  eos  Libel- 
lum  sive  Epistolam  scripsit,  de  qua  supra 
Fabricium  nosler  T.  I,  pag.  308.  liesponsio 
autem  illorum  ad  eandem,  quantum  sciam, 
nondum  edita,  exstat  in  Codice  monasterii 
Augiae  Divilis  in  Svevia,  teste  Mabil/onio 
in  Itinere  Germanico  p.  93  edit.  Fabri- 
cianae. 

VITALIS,  de  Auxitana  proviucia  oriun- 
dus,  Apostolicae  sedis  Notarius,  circa  a. 
1123  scripsit  Vitam  S- Bertrandi  Conve- 
narum  Episcopi,  quam  ediderunt  Martene 
ct  Durand  Collect.  ampliss.  VI.  p.  1021. 

VITALIS,  Brixiensis  patria,  Praepositus 
monasteni  S.  Petri  Olivetani  circa  a.  1118 
scripsit  Ifistoriam  Brixiensem  et  Sermonem 
de  Cruce,  quae  ibidem  adoratur.  Leonardo 
Cozzando  Libraria  Bresciana  p.  20G. 

VITALIS  de  Canellas,  vel  Caniellas,  Ca- 
talanus,  bellicis  et  politicis  expeditionibus 
Jacobi  I.  Aragoniae  Regis  interfuit,  a.  1247 
in  Comitiis  Oscensibus  Codicem  Legum 
Aragonensium  a  se  conscriptum  publicavit. 
Nic.  Antonius  Bibl.  Uispana  Vet.  VIII.  3 
n.  75. 

VITAI.IS  de  Fontibus,  monachus,  scripsit 
a.  1 333.  Comment.  in  Bovthium  de  eonso- 
latione  Philosophiae,  qui  MS.  est  in  Bibl. 
Laudunensi.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl. 
Bibl.  MSS.  p.  1296 


V  IT 

VITALIS  de  Furno,  vide  supra,  JOAN 
NES  Vitalis. 

VTTALIS  Nemausensis,  JCtus,  de  Colla- 
tionibus  cxstat  in  Oceano  Juris  tomo  VI. 
fol.  222. 

VITALIS,  Tholonensis  Episcopus  cujus 
Sermo  in  Conoilio  Constantiensi  a.  1417 
habitus  exstat  in  Herm.  von  der  llardt 
Hist.  lit,  Reformationis  parte  III.  p.  17 
particula  illius  jam  edita  erat  in  Actis 
Concilii  modo  dicti  tomo  V.  praefat.  p.  26. 
Alius  a.  1416  habitus  in  Actis  laudatis 
tomo  IV.  p.  1360. 

VITELLUS  Afer  ,  Donatista  ,  tempore 
Constantis  Imp.  scripsit  de  eo ,  quod  odio 
sint  mundo  servi  Dei;  adversus  gentes; 
adversus  traditores,  quo  nomine  orthodoxos 
intelligit;  ad  Regulam  ecclesiasticam*  Gen- 
nadius  de  Scriptoribus  Eccles.  c.  4. 

VITUS  Arnpekhius  ,  (  non  Praepositus 
Ebersbergensis,  de  quo  paullo  post,  sed) 
Presbyter  et  Sixti  Episcopi  Frisingensis 
Capellanus,  natus  est  a.  circiter  1441  et 
in  Academia  Viennensi  hteris  incubuit. 
Scripsit. 

1.  Chronicon  Bajoariae ,  quod  a.  1495. 
Sixto  Episcopo  modo  dicto  dedicavit,  exstat 
in  Bern.  Pezii  Thesauro  novissimo  Anecdo- 
torum  tomo  III.  part.  3  p.  1  Excerpta  de 
Guelfis  ex  eodem  jam  dederat  Leibnitius 
S.  R.  Brunsvic,  tomo  III.  p.  660. 

2.  Chronicon  Austriacum  ab  a.  810, 
1490editum  ab  Hieron.Pezio  S.  R.  Austriac. 
tomo  I.  p.  1165. 

3.  Librum  de  fundationibus  monaslerio- 
rum  in  Bajoaria,  quem  ipse  citat  Chron. 
Bajoar.  II.  23  et  29  et  putat  Rev.  Bern. 
Pez  non  diversum  esse  ab  Historia  Fun- 
dationum  nonnullorum  per  Bavariam  mo- 
nasteriorum,  quam  sub  nomine  Andreae 
Presbyteri  et  Canonici  Reg.  S.  Aug.  apud 
S.  Magnum  prope  Ralisbonam  Marqu.  Fre- 
herus  Ambergae  1602,  4  evulgavit.  Nam 
Codex  Tegernseensis,  aetati  Arnpekhii  pro- 
ximus,  id  Opuseulum  eidem  tribuit.  Muti- 
lum  edidit  Freherus,  longeque  id  auctius 
exstat  MS.  in  bibliothecis  Lunaelacensi  et 
Emmerammensi. 

4.  Librum  de  gestis  Episcoporum  Frisiu- 
gensium,  ipse  memorat  Chron.  Bajoar.  V. 


A  L  I  S  593 

73  sed  is  huc  usque  detegi  nondum  potuit. 
VITUS ,  patria  Cortonensis ,  ab  ipso  S. 
Francisco  a.  12 1 1  inordinem  suum  allpctus, 
et  Minister  provincialis  ad  Romaniam  sive 
Thraciam  missus,  vixit  usque  ad  a.  1250. 
Scripsit  Vitam  B.  /Emilinae  sive  Uumilia- 
nae  viduae  tertii  ordinis  S.  Francisci  Flo- 
rentiae,  quam  edidit  Dan.  Pappbrochius  in 
Actis  Sanctorum  tomo  IV.  Maji  p.  386. 
Adde  Waddingum  de  Scriptoribus  ord. 
Minorum  p.  331. 

VTTUS  Prior  Eberspergensis  monasterii 
in  Bavaria,  ord.  S.  Bened.  Scripsit  Chro- 
nicon  Bavariae  ab  initio  gentis,  usque  ad 
a.  1506  quod  a.  1493  coeptum  Wilhelmo, 
Comiti  Palatino  Rheni  et  utriusque  Bavariae 
Duci  dedicavit.  Hic  enim  Dux  per  Joannem 
Regiomontanum,  Praeceptorem  suum,  hunc 
laborem  nostro  detulerat.  Codex  ejus  MS. 
sed  negligentius  ac  perturbatius  exaratus 
habetur  in  Bibliotheca  Caesarea  Vindobo- 
nensi.  Hunc  Auctorem  Lambecius,  Nesse- 
lius,  Sandius,  Gentilottus,  et  ambo  Pezii 
cum  Vito  Arnpekhio  confuderant, sed  Bern. 
Pezius,  Vir  Celeb.  errorem  hunc  ingenue 
fassus  est,  et  detexit,  in  quo  frcit,  quod 
virum  honestum  decet.  Ut  vero  differentiam 
libri  utriusque  alii  quoque  perspicere  pos- 
sent,  dedicationem,  Prologum,  et  contenta 
hujus  Viti  Eberspergensis  ex  Codiee  Vin- 
dobonensi  publicavit  in  Dissert.  Isagogica 
ad  tomum  III.  Thesauri  Anecdotorum  no- 
vissimi  p.  23,  24. 

VIVENTIOLUS,  in  monasterio  Corda- 
tensi  educatus,  a.  516  fuit  Episcopus  Lug- 
dunensis.  Scripsit  qu.iedam,  ex  quibus  vero 
nihil  superest,  nisi  Epistola  una  non  ma- 
gnae  molis,  ad  Alcimum  Avitum,  inter 
Epistolas  hujus  n .59. Fragmentum  orationis 
in  Concilio  Agaunensi  a.  517  in  Conciliis 
Labbei  tom.  IV.  p.  1559  et  Tractoria  Epi- 
stola  ad  Episcopos  provinciae  suae,  ut  ad 
Synodum  Epaonensem  a.  517  veniant, 
apud  Ilarduinum  tomo  II.  Conciliorum 
p.  1046.  Adde  llistoriam  Galliae  liteiar. 
tomo  III.  p   94. 

VIVIANUS,  monachus  Praomnnstraten- 
sis,  unus  ex  primis  S.  Norherti  discipuliSj 
circa  a.  1 139  scripsit  Harmoniam  sive  Tra- 
ctatum  de  libero  arbitrio  et  gratia  editum 

226 


594 


V  1  \  1  A 


a    Martene    et   Durand   Collect.   ampliss. 
tomo  IX.  p.  107:?. 

*  VIVIANUS  Boooniensis  doctor ,  cuius 
est  I  ber  impressus  vetustis typis  sino  loco 
ct  anno  in  fol.  contioens  Casus  in  termi- 
nis  guper  ff.  veteri.  Item  ciusdem  Super 
Inforhato  casus  longi.  Itcm  eiusdem  super 
CoJicem  casus  longi. 

ULGERIUS,  Episcopus  Nannetcnsis,  aliis 
Andegavensis,  ab  a.  Il2i>  Scripsit  Carroine 
Vitam  S.  Mauritii,  Andegavensis  Episcopi, 
c\  qua  versus  quosdam  adducit  Auctor 
Apolopiae  pro  translatione  prima  Benati 
Andegavensis  Episcopi,  et  cx  hoc  Launojus 
in  diss.  de  historia  hujus  Benati,  Opcrum 
loino  II.  part.  I.  p.  675.  Relatio  cjus  ad 
Innocontium  Papam  II.  pro  monastcrio 
Hotcnsi  advcrsus  monachos  Vindocinonsps 
exstat  tomo  II.  Miscellaneorum  Baluzii  p. 
200.  Versus  cjus  dc  Marbodo  Episcopo  Be- 
-i  edideruot  Martene  ct    Durand  in 

l     aauro  novo   Anecdotorum   tomo  I.  p. 
357.  Mag.   Vulgerii    Versus  in  Bonifaciwn 

VIII.  Papam  ct  mores  cleri  editi  sunt  a  Jo. 
lo  (lorpons  scriptorum  medii 

aevi  tomo   II.  p.  1849.  Ulgeriij   Epfscopi 

Andegavensis ,    Venalitium  disciplinarum 
Joannes  Saresberiensis  in  Metalogico 

H.aOp.    108  edit.  Paris.   1010.  Adde  et 

Bulaei  llist.  Academiae  Parisinae  tomo  II. 

p.  778. 

I  LMARUS,  Presbyter  et  monacbus  coe- 
nnbii  S.  Vedasti,  scripsit  libellum  de  inven- 
tione  corporis  et  miraculis  S.  Vedasti  Episc. 
Atrtbatensis,  qui  editus  est  in  Mabillonii 
Spc  II.  Benedictino  part.  I.  p.  599. 

ULPERICUS,  vide  Helpericus. 

ULPHO,  monachus  ord.  S.  Brigittae  in 
coenobioWadstenensi  Sueciae,obiita.l433. 
Scripsil  Vitam  S.  Catharinae  Suecicae, 
quae  lilia  fuit  S.  Birgittae,  quae  primum 
lcbolmiae  prodiit,  post  apud  Surium 
d.  Ik  Martii,et  in  Actis  Sanctorum  tomo 
III.  Martii  p.  505.  Confer  Diarium  Vadste- 
nensc  ad  a.  1433  et  Vastovii  Vitcm  Aqui- 
loniam  p.  1  '*£>  edit.  Benzelianae. 

I  LRICUS  .  cujus  cognomen  huc  usque 

,atel  •  '''   --'  i  Orphanorum  a.    1432  ad 

I  missus,    ibi    anno 

sequenti  defendft   Tertium  Articulum  Uo- 


N  US 

hemorum  in  Concilio  Basileensi  propositum. 
Exstat  in  Martene  et  Durand  Collect.  am- 
pliss.  tomo  VIII.  p.  30o.  Heplica  contra 
divla  M.  Kaltisen,  ibitl  p.  V9.'{.  Vide  Jac. 
Lenfant  ILst.  Concilii  Basilccnsis  tomo  I. 
p.  338  et  tomo  II.  p.  4. 

U.IUGUS  Engelberti  Argentinensis,  ord. 
Praedicatorum,  magnus  Theologus  ct  Ca- 
suista  ,  obiit  a.  circitcr  1272  cujus  Summa 
citatur  in  Catalogo  Doctorum  pro  maculata 
Conceptione  Mariac  apud  Pczium  et  Ilue- 
bcrum  Codice  dipl.  III.  p.  323.  Scripsit 
quoque  super  Sententias,  et  super  librum 
Meth.  dubium  Mcteororum  an  Metaphysi- 
corum  Aristotclis.  Jac.  Quctif  de  Scripto- 
ribus  ord.  Pracdicatorum  tomo  I.  p.  356. 
Altamura  p.  46.  Ulrici  de  Argentiua  ma- 
gnum  opus  de  summo  bono  MS.  extat  in 
Bibl.  Corscndoncana ,  tcste  Val.  Andrea 
Bibl.  Belgica  MS.  II.  p.  70. 

ULBICUS  Uerbipotensis,  monachus  ord. 
Cartusiani  in  Ilorto  Angelorum  prope  Wir- 
cpburgum;  et  sacrae  paginae  Licentiatus, 
circa  a.  1480.  Scripsit  carminc  de  sanctis 
fundatoribus,  processu,  titulo  ac  confirma- 
tione  Carmelitaui  instituti,  et  Epistolam  ad 
Carmelitas  Uerbipolenses,  in  qua  eos  ad 
majorum  suorum  Eliae  et  Elisaei  vestigia 
sectanda  hortatur.  Theod.  Pctreji  Bibl. 
Cartusiana  p.  290.  Car.  Jos.  Morotii  Thea- 
trum  Chronol.  ord.  Cartusiensis  p.  109. 

ULRICUS  Iluttenus,  nobilis  Francus , 
miles,  poeHa  et  literator  summus,  sub  ini- 
tium  scculi  XVI.  De  cujus  vita,  ne  Iliada 
post  llomcrum  scribam,  nihil  adfero.  Eam 
cnim  tribus  voluminibus  cdidit  Jo.  Jac. 
Burcardus,  Guelferbyti  17i7seqq.  8.  Adde 
Lexicon  Baelianum,et  Niccronum  tom.XV. 
Catalogus  Opp  illius  habetur  apud  Bur- 
cardum  et  Niceronum,  scd  uterque  mancus 
et  mutilus,  pott^sl  autem  ex  Autographis 
Luthcri  ,  et  aliis  hujusmodi  scriptis  sup- 
pleri,  quod  ab  otio  meo  jam  impetrare  non 
possum. 

ULBICUS  Kriegius,  Tigurinus,  historiam 
parvam  sui  tcmporis  conscripsit,  in  qua 
Stumpiio  teste,  de  originibus  Habspurgicis 
agit.  A  Bucelino  laudatur  ,  et  see.  XIV. 
scrifitor  dicitur.  Stumphius  Budolpho  I. 
Imp.  acqualem  facit  lib.  7  fol.  207.  Marq. 


U  LR 

Herrsott  Geneal.  Habspur.s.  Proleg.  VI IT. 
p.  66.  Fellori  Monumenta  inedita  p.  'i0. 

ULRICT  cujusdam  Chronicon  monastcrii 
in  Ensdorff  exstat  MS.  in  Ribl.  Electoris 
Ravariae.  toste  Rorn.  Pez  dissert.  Isagogica 
ad  tomum  I.  Thosauri  Anocdotorum  novis- 
sirni  p.  23 

ULRTCUS  MoJitor.  Constantionsis.Doore- 
torum  Doctor  Papionsis..  ot  caussanim  in 
patria  patronus,  scripsit  de  lcnniis  et  py- 
thanicis  mulieribus,  Constantiae  14S9,  4. 
Lips.  1495,  4.  Mantissa  ad  Miraeum  de 
Scriptoribus  Eccles.  p.  107  odit   Fabric. 

ULRTCUS  Scultetus,  Germanice  Schul- 
iliciss ,  Lontzbursensis,  primum  Matthiao 
Comitis  doRuchokConfpssarius.posta.1333. 
Episcopus  Curiensis  in  Rhaetia.  obiit  a.  1 355. 
Scripsit  Vifcts  Sanctorum  Lucii  et  Amisonis 
Pondficum.  ot  alia.  Phil.  Flssii  Encomiasti 
con  Ausustinianum  p.  302.  Candolfus  do 
ducentis  soriptoribus  Aueustinianis  p.  3i5. 

ULRTCHUS  Velenus,  Minhonionsis.  Cum 
praefationp  illius  a  1 520 .  4  prodiit  hoc 
opusculum:  Gravissimis  certissimisque  et 
m  S.  Scriptura  fundatis  rationibus  variis 
probatnr:  Apostolum  Pctrum  Eomam  non 
vcnisse.  ncquc  iJJic  passum.  Proinde  sntis 
frivoJe  ettemere  Bomanus  Pontifex  se  Pctri 
Successorem  jaciat  etnominat.  Vidi  quoquo 
editionom  illius  rpcentiorem. 

ULTANUS  mac  Concuhar  I  aliis  filius 
0  Concharii)  Fpiscopus  Ardbraoonsis  vel 
Ardbrecanensis  in  Media,  Hibpfniae  Pro- 
vincia.  obiit  valde  lonsaevus  a.  656  vo]  662. 
Seripsit  Vitam  S.  Brigidae,  quam  Jo  Col- 
sanusedidit  in  Triade  Thavmatursa  Hiber- 
niae  p.  527  ei  Jo.  Rollandus  in  Actis  SS. 
Febr.  tomo  T.  p.  118  TTic  posterior  eam  ipsi 
tribuore  non  vult,  adest  autpm  apud  Col- 
ganum  p.  5'i2.  5Vn  qui  Ultanum  expresso 
auctorem  facit.  Ilymnum  miracula  S.  Bri- 
gidae  comploctpntom,  apud  Colsanum  p. 
542  cujus  tamen  ordo  turbatus  est,  sic,  ut 
acrostichis  ATphabetica  non  integra  sit, 
quaro  ot  quaedam  deesse  credo.  Pulatur 
quoquo  Vitam  S.  Patricii  scripsisso  :  certe 
illa  usus  est  Auctor  Vitae  Tripartitae  S. 
Patricii  in  Sanctis  Hibernicis  editae  p.  28 
quao  ot  citatur  in  Actis  Sanctorum  tomo  II. 
Martii  p.  520. 


ICI 


59* 


Alius  CJtanus,  Furfei  frator,  cujus  momi- 
nit  Reda  Hist.  F.ecl.  Anglorum  VIII.  19. 
Waraeus  de  script  Ilihprn.  p.  22. 

UMBERTDS  Heduus ,  vide  supra  HU- 
BERTUS  de  Homanis,  T.  III.  p.  20o. 

DMNO,  noscio  quis,  scrfpsil  Vitam  S. 
Arnulphi Episcopi  Melensis  a.  610  mortui 
quam  Petrus  Roschius  edidit  in  Actis  San- 
ctorum  tomo  IV.  Julii  p.  410  do  erroribus 
tamen  illius  historicis  quaedam  monuit  in 
Commentario  praevio  p.  434. 

UNWONUS,  Camber,  linguae  antiquao 
Rritannicae  admodum  snarus,  ab  Abbate 
S.  Albani  Verulamium  voealus  esse  dicitur, 
utquaedam  in  linsuam  latinam  transfprret, 
cx  quibus  praeoipue  Vita  S.  Albani  memo- 
ratur.  Vixit  a.  970.  Lelandus  c.  128  Ralaeus 
Centur.  II.  33.  Pitseus  c.  145. 

VOCONIUS,  Afer.  Castellani  Mauritaniao 
Episcopus  a.  V60.  Scripsit  aclvcrsns  Ju- 
daeos,  Arianos  ct  Ilacreticos,  ot  Sacramnn- 
torum  egregium  volumen:  Gennadius  c.  78 
quae  vero  hndie  non  extant.  Forte  Cano- 
npm  Missao  Gregorii  M.  jussu  Voconium 
vel  Musaeum  Massiliensem  oomposuisso 
notat  Fabricius  ex  libro  Ja  Perpetuitd  de  Ja 
foy  IV.  3.  p.  27 

VOCONIUS,  vidp  Fabricium  nostrum 
supra  T.  I.  p.  273.  BDCONIDS. 

VOLCMARDS,Abbas  monasteriiFursten- 
feldensis  in  Ravaria,  Pt  Ludovico,  Ravariae 
Duci  Ludovici  IV.  Imp  Patri.  a  Consiliis, 
obiit  a.  1318.  Scripsit  AnnaJes  Bavariae  ab 
a.  508-4343  qui  eliamnum  exstare  dicun- 
tur.  Car.  dp  Visch  Ribl.  Scriptorum  ord. 
Cistereiensis  p.  333  Possevinus  tomo  II. 
Apparatus  p.  5H  Emendandus  hic  est 
Vossius,  mononte  Sandio. 

VOLCWINUS,  VOLQDINUS,  vide  supra 
FoJcuinus  T.  II.  p.  5SI 

VOLCDINDS,  monachus  Veteri  Campi, 
ord.  Cisterciensis  ,  post  Prior  Walckenre- 
densis,  demum  primus  Abbas  monasterii 
Sittichenbacensis  in  Thuringia,  quod  ab- 
breviate  Sichem  vocarunt,  a.  1179  adhuc 
in  vivis  fuit .  et  testis  in  diplomate  apud 
Leuckfeldium  in  Anliquitt.  KaltemVmen- 
Sibus  p.  103.  Scripsit  Scnnoncs  pios  et 
doclos,  i'x  quibus  unmn  Synodalen  habuit 
et  citat  Coldastus  ad  Paraeneticos  p.  95 


596  V  °  L  R 

edidit  aotem  Leuckfcldius  Ant.  Walcken- 
rcd.  tomo  II.  p.  180,  Alium  Str)noncm  de 
Zizania  ct  Scminc  cit.it  Goldastus  a.l  Egin- 
hardi  vitam  Caroli  M.  c.  6i.  Commcntarium 
perpetuum  in  Evangelia,  adhuc  incditum. 
Cnr.xle  Visch.  Bibl.  Scriptorum  ord.  Ci- 
Bterciensis  p.346.Schamelii  hist.monasterii 
Sittichenbacensis  p.  100. 

VOLRADUS  Schube,  Viearius  Hildeshei- 
mcnsis  in  summo  templo,  circa  a.  1483 
scripsit  Chronicon  monastcriiS.  Godehardi 
m  llildcshcim,  pro  quo  Abbas  largissimum 
ci  praemium  dcdcrat.  Grcg.  Wittehenne 
contio.  Chron.  lluxaricnsis  Petri  Vissclbec- 
cii  p.  130.  An  adhuc  supersit,  non  potuit 
rescire  Leuckfeldius,  cui  haec  debentur  ex 
Antiqu.  Bursfcldcnsibus  p.  92. 

VOLUSIANUS  scripsit  Epistolam  ad  Au- 
gustinum,  quae  in  hujus  Epistolis  est  se- 
cunda  numcro:  qua  dc  illo  quaercbat  expli- 
cationem  dubiorum  aliquorum  ad  Christia- 
nam  religionem  spectantium.  Haec  Posse- 
\inus  tomo  II.  Apparatus  p.  544.  Episcopus 
aulcm  Carthaginiensis  fuit. 

Alii  cuidam  Volusiano  Codices  quidam 
falso  tribuunt  Epistolam,  quac  sub  Udalrici 
Aupustani  nominc  satis  est  nota ,  intcr 
quos  unus  fuit  satis  vetustus,  quem  Jo. 
Balaeus  Matthaeo  Parkcro,  Archicpiscopo 
Cantuaricnsi,  dono  dcdcrat,  tcste  Martyro- 
logio  Anglicano  Jo.  Foxi:  qui  ctiam,  tcste 
Cavco,  aliam  de  hae  re  sub  Volusiani 
nomine  Epistolam  plane  elcgantem  adjun- 
xit,  qua  Clcrici  uxorati  causam  suam  ad- 
vcrsus  Nicolaum  Papam  stronue  et  nervose 
agunt. 

VOLISIUS  Maccianus,  Brixiensis,  JCtus, 
Impcratorum  ab  Antonino  Pio  ad  Alexan- 
drum  Sevcrum  Consiliarius.  Scripsit  Fi- 
deicommissorum  libros  XVI.  Pablicorum 
lib.  XIV.  .L/  lcrjem  Hhodiam  lib.  I.  ct  Quac- 
stioncs  singularcs. 

Leonnrdo  Cozzando  Libraria  Bresciana 
p.  206.  Ottavio  Rossi  Elogi  historici  di 
Brcsciani  illustri  p.  G. 

URANIUS,  discipulus  Paullini  Nolani  et 
Ecclesiae  dictne  Prcsbytcr,  natione  Gallus. 
Dedit  a.  134.  Iielationem  de  morte  S.  Paul- 
lini ,  quam  cdidit  Surius  d.  22  Jun.  ex 
mMiore  Codice  Chifflctius  in  Paullino  illu- 


ADUS 

strato  p.  198.  Acta  Sanctorum  d.  22  Jun. 
lom.  IV.  p.  195  ct  Kditorcs  novi  Operum 
Paulini  tomo  II.  p.  143. 

Adde  Oudinum  tomo  L  p.  1006  et  Ili- 
stoire  literaire  de  la  France  tomo  II.  p.  202. 
In  Vossio  hic  quacdam  transposita  esse 
monct  Sandius,  quae  ad  Uranium  minime 
pertincnt. 

UBBANUS  I.  Papa  ,  Bomanus  patria  , 
Pontiani  filius ,  a.  224  creatus.  Epistola 
ejus  ad  omnes  Christianos  exstat  apud 
Ilarduinum  tomo  I.  Conciliorum  p.  113 
quac  tamcn  spuria  censetur.  Decreta  cjus 
apud  Gratianum.  Carranzam  et  Barbosam 
exstant.  Vidn  Mandosii  Bibl.  Bomanam 
Ccnt.  II.  31.  Lud.  Jacobi  a  S.  Carolo  Bibl. 
Pontificiam  p.  221.  Oldoini  Athenaeum 
Bom.  p.  642 

URBANUS  II.  Papa,  prius  Otto  Castilio- 
nacus  dictus,  monachus  Cluniaccnsis  et 
Episcopus  Osticnsis  creatur  a.  1088,  12 
Martii,  obiit  a.  1099,  29  Jul. 

Vitam  ejus  cum  cura  scripsit  Thcod. 
Buinartus,  quae  imprcssa  cst  sub  initium 
tomi  III.  Opp.  posthumorum  MabUlonii  et 
Buinarti:  in  cujus  Appendice  multae  quo- 
quc  Urbani  hujus  Bullae  exhibcntur.  Nar- 
ratio  dc  advcntu  ejus  ad  monasterium 
Cluniacensc  habctur  in  Miscell.  Baluzii 
tom.  V.  p.  137  s^qq. 

Adde  Lud.  Jacobi  a  S.Carolo  Bibl.  Pon- 
tificiam  p.  222.  Arn.  Wion  Lignum  Vitae 
V.  20.  Leyseri  Historiam  Poytarum  mcdii 
aevi  p.  365.  llippolyti  Marraccii  Bibl.  Ma- 
rianam  tomo  II.  p.  442. 

Epistolae  ejus  sat  multae  occurrunt  apud 
Baronium  inde  ab  anno  dicto  1088.  Ilar- 
duinum  tomo  VI.  Conciliorum  p.  1827. 
Sermo  ejus  post  consecrationem  Ivonis 
Carnotensis  exstat  apud  eundcm  a.  1092 
n.  5.  Sermo  Synodalis ,  in  Concilio  Claro- 
montano  pro  liberanda  ab  oppressione 
paganorum  terra  sancta  rcpcritur  Guilicl- 
mum  Tyrium  de  bello  sacro  I.  15  et  Baro- 
nium  a.  1095  n.  3o-42  alius  ibid.  n.  43-49 
itcm  tomo  X.  Conciliorum  Labbei  p.  514 
scqq.  tom.  VI.  Ilarduini  p.  1721  et  in 
Appcndice  Buinarti  p.  3G9-381. 

Praeceptum  de  cocnobioFigiacensi  et  Con- 
chcnsi  unicndo,Mabillonius  sec.  III.  Bened. 


URB  A 

p.  2.  p.  448.  Decretum  de  Primntu  Lugdu- 
nonsi,  Harduinus  I.  c.  p.  1729  de  Atreba- 
tino  Episnopatu,  Miraeus  in  Codice  piarum 
donationum,  p.  76,  271  do  aliis  idom  p. 
669.  Continuator  ojus  tom.  III.  p.  21. 
Epistolae  ad  Episcopos  Gallos  ot  Clorum 
Viennonspm  in  Jo.  a  Rosco  Ribl.  Floriaoonsi 
tomo  III.  p.  74,  75.  Quatuor  alias  Stpph. 
Baluzius  in  Apppndic-'  ad  Potri  do  Maroa 
dissprt.  tros  fParis.  1669.  8)  p.  351  sqq. 
Privilegium  do  Ecclosia  Gratianopolitana, 
idpm  Misopllanporum  tomo  II.  p.  177. 
Bullae  multae  in  Marca  Hispanica  p.  1184, 
1208.  Epistola  do  adultprio  Philippi,  Regis 
Galliap,  apud  Daehprium  tom.  III.  Spicilegii 
p.  418  aliap  p.  422  snqq.  Epistolae  variae 
ad  Ecclesiam  Atrpbatpnspm  pprtinpntps, 
apud  Ramzium  Misc.pll.  V.  p.  237.  Epi- 
stolae  XVI.  aliae  ibidpm  tomo  VI.  p.  371 
tres,  ibid.  tomo  VII.  p.  129.  Duae  apud 
Hahnium  Colloct.  tomo  I.  p.  119,  120.  Ali- 
quot  apud  Martone  pt  Durand  Collect.  am- 
pliss.  I.  p  520.  s.  Duae  in  Eorundom 
Thesauro  novo  Anpcdot.  p.  2r«8,  267. Qua- 
tuor  ad  Episcopum  Folpnspm,  ibid.  tomo 
III.  p.  878.  Duae  in  Codico  diplomatico 
Pezii  pt  Hupberi  part.  I.  p.  297.  Quaiuor 
in  Ribl.  Cluniacpnsi  p   514. 

URBANUS  III.  antpa  Lambprtus  Crivel- 
lus,  Archiepiscopus  Mpdiolan^nsis,  sodit 
ab  a.  1135-1187.  Epistola  ojus,  qua  ole- 
ctionem  suam  orbi  Christiano  indicat,  edita 
est  a  Raronio  ad  a.  1186  n.  1  quinque 
aliao  tomo  VI.  Conciliorum  Harduini  part.  2 
p.  1883.  Variae  apud  Mirapum  tomo  I. 
Opprum  diplomat.  p.  550  tomo  II.  p.  834 
tomo  III.  p.  63.  353  una  in  Marca  Hispanica 
p.  1380  una  ad  Episcopum  Dolonsom,  in 
Thesauro  novo  Martenii  et  Durandi  tomo 
III.  p.  911  tres  in  Codico  diplomatico  Pozii 
et  Huobpri  part.  II.  p.  33.  40,  42  duae  in 
Ribl.  Cluniacpnsi  p.  1447.  Vide  Lnd.  Jacobi 
a  S.  Carolo  Ribl.  Pontificiam  p.  224. 

URBANUS  IV.  antoa  Jacobus  Pantaleo, 
natus  Tricassibus,  patro  sutore  votoramon- 
tario,  primum  Canonicus  Tricassinus,  po- 
stea  Archidiaconus  Laudunensis,  Rpiscopus 
Verdunensis,  Alpxandri  IV.por  Germaniam, 
Pomeraniam,  Prussiam  ot  Livoniam  Loga- 
tus,  Patriarcha  Ilierosolymitanus,  tandem 


N  U  S  597 

a.  1261.  Pontifox  Romanus  ,  mortuus  a. 
1264.  Ad  Epistolas  ojus  sappp  provoeat 
Rzovius.  qui  Rn^rnstum  ojus  in  Ribl.  Vati- 
rana  onilis  usnrpavit.  quinque  voro  tantum 
publicavil  3.1262  seqq  plures  Waddingus 
in  Annalibus  ord.  Minorum.  Varia  Privi- 
legia  Academiae  Parisipnsi  concessa  edidit 
Balaeus  tomo  III.  p.  366.  Epislolas  duas 
Harduinus  tomo  VII.  Conciliorum  p  547. 
Plures  Miraeus  opp.  diplom.  I.  p.  429  II. 
p.  1253. Sex  Raluzius  post  Concilia  Galliae 
Narbnnpnsis  p.  167.  Serlec'm  apud  Martpne 
et  Durand  Collpct.  ampliss.  p.  1250.  LXIII. 
apud  Eosdem  in  Thesauro  novo  Anecdoto- 
rum  tomo  II.  p.  1. 

Descriptio  terrae  sanctae.  qua  usus  est 
Adrieomius. 

Metaphrasis  in  Psalm.  L.  (spcundum 
H°braPos  ost  LI.)pxstat  in  Ribl.PP  P-arisinis 
tomo  I.A  quibusdam  tribuitur  Urbano  III. 

Vido  Lud.  Jacobi  a.  S.  Carolo  Ribl.  Pon- 
tificiam  p.  224.  Marraccii  Ribl.  Marianam 
tomo  II.  p   444. 

URBANDS  V.  antoa  dictus  Gulielmus 
Grimoaldus,  fuit  S.  Vietoris  apud  Massi- 
liors^s  Abbas  ord.  S.  Rpnpdicti,  et  Sedis 
Apostolicae  in  Sicilia  Nuncius,  electus  a. 
1362  mortuus  a.  1370.  Epistolas  pjus  qua- 
sdam  pdidit  Rzoviusad  a  1366.  soqq.  quam 
plurimarum  vpro  Rxcerpta  supppditat:  tres 
Harduinus  tnmo  VII.  Conciliorum  p.  1767, 
1793,  1862  duas  Miraous,  vp|  poiius  pjus 
Continuator,  Opp.  dipl.  tomo  II.  p.  1326. 
mho»i  Jo.  a  Roseo  in  Bihliotheca  Floriacpnsi 
tomo  I.  p.  248  sexaqinta  in  Waddingi 
Annalibus  Minorum,  alias  LVII.  ibidom  in 
Rpo;psto  Pontifieum  ,  unam  Chapeavillius 
tomo  III.  Scriptorum  Lpodionsium  p.  37 
duas  Mattpno  ot  Durand  TIips.  novo  Ane- 
cdotornm  tomo  I.  p.  1489,  1492. 

Oratio  de  expeditione  terrae  sanetae  ad 
Joannem  Franeiae  Pegem  hahita,  ot  de 
oratione  ex  voto  Commentaria  egrcgia 
memorantur  a  f.ud    Jaeobi  p.  225. 

Addp  Wion  Lignum  VitaeV.  2L  Baluzii 
Vitas  Paparum  Aveniononsium  tomo  I  p. 
363  spqq.  Oudinum  tomo  III.  p.  1113- 

*  Intor  consilia  Aegidii  Bellamerae  ad 
Consil.  V  oceurrunt  mihi  :  Allegationes 
Domini  quondam  Guilelmi  Grimoardi  tunc 


L  R  B 

in  minoribus  constitnti,  el  postea  Urbani 
Papae  V.  in  f.icto  monacbi  delinquentia  , 
qui  homicidium  commisit  intra  claustra  , 
lulterium  extra  .  an  de  ron  cognoscere 
pertinoat  ad  Episcopum  sive  ad  Abbatem. 
lum  istud  an  tvp:s  prodieril  ,  i?no,ro  ; 
eum  nesciara  an  typis  excusa  sint  illa  Con- 
silia  Rellamono  :  et  si  oxeusa  ,  an  omnia. 
Eco  in  MS  Feliniano  ropori.  ftullam  cius- 
Ponfifiris  ad  Marquardum  Pntriar- 
cham  Aquilcicnscm  dc  abusu  in  judiciis 
fcrcndis  collncndo  dodit  Ughellus  in  Aqui- 
leiensibus,  sed  multo  rorrootiorom  P.  Fran- 
ciscus  Madrisius  rtinonsis  Con»rosationis 
Oratorii  in  nova  oditione  oporum  S.  Pau- 
lini  Aquiloionsis  appendice  2.  Actorum  ve- 
torum  n.  31. 

(3i0  .\c')iliificllamerae,  postoa  Ep.Card. 
Sabinensis,  Consilia  Venetiis  an.  1571.  f. 
Fontana  in  Bibliotheca  Lo^ali  VI.  26.  cusa 
fnisso  doouorat.  Lusduni  1521.  f.  t.  IV  f. 
oditio  prinoops  por  Liponium  in  Ribliolh. 
Juris  Lipsiae  1757.  T.  I.  p.  331.  innotuit. 
In  Veneta  a.  1.">7D,  ap.  ZiMum  pag.  32. 
seqq. aUpgationem  praefatam  roppoii. 

UKBANUS  VI.  antea  Bartholomaeus  Pri- 
gnanus,  Neapolitanus,  Docrotorum  Doctor, 
i  \  \rchiopiscopo  Achoruntino  Metrnpoltta 
Baronsis,  Cancellariae  Apostolicao  in  Italia 
Praefectus,  Pontifex  eligitur  a.  1378  mori- 
tur  a.  1389  Epistotas  ejus  complures  edidit 
vtus  in  Annalibus  Ecclesiasticis:  unam 
Dacherius  t.  III.  Spicilegii  p.  751  unam  Poz 
ot  Hu*»ber  Codicis  diptomati  ci  p .  I II.  p.  69. 

Ilisloria  F.piscoporum  Barcnsium  usque 
ad  sua  tcmpora. 

Formulae  prccum ,  Gormanice  prodio- 
runt  Diliogae  1567. 

Adde  Lud.  Jacobi  a  S.  Carolo  Ribl.  Pon- 
tificiam  p.  227. 

1'RRWl's  a  Bononia,  vido  infra  UBRA- 
NUS  Servita. 

URB  iNUS  Ih/druntinus,  ord.  S.  Franci- 
sci,  post  a.  1429.  Episcopus  Castrensis, 
sodit  annos  28.  Ughelli  Italia  sacra  lomo  IX. 
p.  95.  Scripsit  de  Antichristo,  de  iiativilate 
•'.(.  de  animae  immortalitate,  ot  Opus, 
cui  titulus  Negotium.  Waddingua  do  scri- 
ptoribui  ord.  Minorum  p.  332.  Willot  Alhc- 
-odahtii  Franciscani  p.  339. 


A  N  US 

URRANUS  Muscardus,  Sarzanensis,  sec- 
XII.  scripsit  de   Christiana  amicitia,  de 

transilu  animarum  ad  beatam  vitam,  ot  de 
quatnor  elcmcidis  Sopranus  de  Scriptoribus 
Liguriae  p.  278.  Oldoini  Athcnaoum  Ligu- 
sticum  p.  5W. 

URBANI  Revcrsei  IPstoria  Arcliiepisco- 
porum  Senonensium  VIII.  Voluminibuscon- 
stans  Parisiis  MS.  exstat  in  Bibl.  Regia. 
Rorn.  do  Montfaucon  Ribl.  Ribliolhocarum 
MSS.  p.  953. 

URBANUS,  Servita,  Rononionsis,  co?;no- 
mino  Averroista,  ot  Plulosophiae  Parens, 
Theologiae  Doctor ,  Parisiis ,  Patavii  et 
Rononiao  Philosophiam  docuit ,  circa  a. 
1390  obit  a.  1503.  Scripsit  super  libros 
(Aristotolis)  Physicos,  de  Coelo  et  Anima, 
qui  typis  excusi  sunt  a.  1485.  Rumaldi 
Minorval  Rononionse  p.  235,  204.  Orlandi 
Notitia  Scriptorum  Rononionsium  p.  206. 
Marchosii  virorum  illustrium  Galliae  toga- 
tae  p.  77. 

URSINUS,  monachus  dallus,  vixit  soc. 
VII.  ot  jussu  Anscaldi  Pictaviensis  Epi- 
scopi,  noc  non  Audulfi,  Abbatis  sui,  Vitam 
S  Leodegarii  Episcopi  Augustodunensis  et 
Majoris  Domus  in  Francia  scripsit,  oditam 
ab  Andr.  du  Chesne  tomo  I.  Scriptorum 
Francicorum,  Mabillonio  S°c.  II.  Ronodi- 
ctino  p.  0  ;8  ot  Surio  d.  2  Octob.  du  Che- 
sno  II.  p.  GI7.  Adde  Sandii  notas  ad 
Vossium  p.  272. 

URSINUS,  rnonachus ,  tosto  Gonnadio 
c.  27  adversus  eos  scripsit,  qui  rebapti- 
zandos  haereticos  decernunt.  Primus  sine 
auctoris  nominc  edidit  Nic.  Rigaltius  in 
annotationibus  ad  Cyprianum  ,  quom  se- 
quitur  Jo.  Follus  in  oditione  Operum  Cy- 
priani.  Intorea  auctorem  delexerat  Phil. 
Labbous  in  tabula  Conciliis  a  se  editis 
praofixa ,  ct  insoruorat  tomo  I.  p.  770. 
Vido  Cavoum  et  Oudinum  tomo  1.  p.  1005. 

URSIO  Abbas  Coonobii  Altimontensis  in 
Hannonia  circa  a.  105V  scripsit  Acta  S. 
Marcelii  Papae  et  Martyris  soc.  IV.  Exstat 
in  Actis  SS.  tom.  II.  Jan.  p.  9.  Val.  An- 
droao  Ribl.  Belgica  p.  848.  Swertii  Athenae 
Belgicae  p.  705. 

URSO,  URSONUS,  vol  URSUS,  Notarius 
Genuensis,  heroico  carmine  Latino  Licju- 


UR 

stkae  classis  Victoriam  de  Friderico  II. 
Caesare  a.  1242  descripsit ,  oodemque 
metro  librum  fabularwn  moralium  conto- 
xuit:  quae  opora  MSS.  apud  plures  custo- 
diuntur.  Haec  Sopranus  de  Scriptoribus 
Liguriae  p.  279.  Oldoinus  iu  Athenaco 
Ligustico  p.  541. 

URSO,  scripsit  Epitaphium  Einonis  cu- 
jusdam  Abbatis  vel  Episcopi,  quod  exstat 
in  Fezii  et  Hueberi  Codice  diplom.  part.  I. 
p.  8.  Alius  Urso  sive  Ursus  de  urinis. 
Reinesii  Epist.  ad  Daumium  pag.  280 , 
2,1. 

S.  URSULA,  cognomine  Cynosura,  na- 
tione  Britanna  patria  Cornubiensis.  in  op- 
pido  maritimo  Tamerwotth  nata,  Christiani 
Principis  Dionothi  filia ,  tandem  Coloniae 
cum  Undecimilla  (  ex  qua  undecies  mille 
virgines  fecerunt )  maityrio  coronata  circa 
a.  453.  Seripsisse  dicitur  Documenta  fidei, 
de  arcanis  visionibus,  et  Epistolas  ad  di- 
versos.  Balapus  Centur.  I.  39.  Pitseus  c.  3G. 
Possevinus  tomo  II,  Apparatus  p    545. 

URSUS,  S.  R.  E.  Diaconus,  vel,  ut  alii, 
Subdiaconus  circa  a.  860.  Vitam  S.  Bnsilii 
Caesariae  Cappadociae  /Ep.  ab  Amphilo- 
chio  Craece  scriptam  latinitate  donavit. 
Oldoini  Athenaeum  Romanum  pag.  643. 
Acta  Sanctorum  tom.  II.  Junii  p.  937. 

Bartholomaeus  Arnoldi  USINGUS,  sive 
de  USINGEN  ,  monachus  Augustinianus  , 
Erfurdiae  docuit,  ibique  unus  ex  praece- 
ptoribus  Lutheri  fuit,  obiit  Ilerbipoli  a. 
1532.  Ejus  sunt: 

Paj'vulus  Plulosophiae  naturalis,  Lips. 
1499,  4. 

De  falsis  Prophetis  lam  in  persona, 
quam  doctrina  vitandis.  Erphurd.  I526,  4. 

Exercitium  veteris  artis,  Basil.  1527. 

Compendium  Philosophiae  naturalis.  Er- 
ford.  sine  anno.  4.  Dispiciant,  qui  compa- 
rare  possunt,  an  idem  sit  cum  parvulo  jam 
memorato. 

Sermo  de  sancta  Cruce  Erphurdiae  prae- 
dicatus.  Erph.  1524,  4. 

Libcr  tertius  Fr.  Barth.  ab  Usingen,  in 
quo  respondet  nebulis  Culsameri  ctc  ibid. 
1524,4. 

Hesponsio  ad  Confutntionem  Culsamcri- 
camplus  quam  tragicam.  Erphurd.  1">22,  4. 


SO  599 

Vide  Felicis  Milensii  Alphabetum  Erc- 
mitarum  S.  Augustini  p.  9.  Bzovium  ad  a. 
1526  n.  53. 

USUARDUS,  Gallus,  monachus  S.  Ger- 
mani  Pratensis,  ut  cieditur.  quamvis  alii 
Fuldensem,  alii  quoque  S.  Sohatoris  in 
Neustria  monachum  fuisse  tradunt.  Vixit 
non  temporibus  Caroli  M.  ut  quidam  exi- 
stimant,  sed  Caroli  Calvi,  cui  etiam  Marty- 
rologium  dedicavit ,  prout  docent  lladr. 
Valesius  in  parte  posteriore  Defensionis 
disceptationis  deBasilicis.Mabillonius  [>racf. 
ad  Secul.  IV.  Benedictinum  part.  2.  p.  87 
et  Bouillartus  in  praefatione  ad  Usuardum. 
Editum  est  illud  Martyroloyium  primo 
Lubecae  1475  in  opere,  quod  inscribitur 
Rudimenlnm  Nouitiorum ,  deinde  prodiit 
editio  Belgica  nomine  Jacobi  de  Voragine, 
1480. 

(341 )  FlorentiuaperFranciscum  deBonac- 
cursis  a.  1  V86.  4.  a  Georgio  Ant.  Vespuc- 
cio  Eccl.  Flor.  Praeposito  emendata,  hic 
non  erat  reticenda.  V.  Audifredi  p.  299. 

Titulo  Martyrolocjii  Romani  edidit  Bel- 
linus  de  Padua,  Augustinianus  ,  Venetiis 
1498.  Patavii  1500.  Sequitur  Greveniana 
Colon.  1515,  1521.  In  usum  Ecclesiae 
Parisiensis  a  Jo.  Munerato,  Theologo  Pari- 
sino,  de  quo  Fabricius  noster  supra  T.  IV. 
p.  391.  Paris.  4536.  Lovanii,  cum  additio- 
nibus  et  annotationibs  Jo.  Molani.  Theologi 
Lovaniensis,  1568,  1573,  8.  Antvrrpiae, 
per  Jo.  Hessels,  qui  jussu  Curiae  Romanae 
quaedam  omisit,  1383 :  8  eodem  anno  in 
Collectione  Renati  Laurentii  de  la  Barre  , 
quae  inscribitur  Hisloria  Christiana  Vete- 
rum  Patruin,  Paris.  Editio  Bouiliaiti  quo- 
que  prodiit  Parisiis,  et  tandem  Jo  BapL 
Sollorius  emendatiorem  dedit  Aotverpiae, 
1714  fol.  cum  praefatione  sat  luculenta  et 
orudita,  cujus  contenta  habes  in  ActisEru- 
ditorum  Lips.  1715  p.  473- 

Auctoritas  ejus  Martyrologii  est  longe 
maxima  per  omnes  fere  Ecclesias  Galliae, 
quod  tcstimoniis  quamplurimis  in  medium 
productis  docet  .lo.  Launojas  in  hbro  de 
discrimine  inter  Dionysium  Areopagitam, 
etDionysium  Parisieosem  Episcopum,  Opp. 
tomo  II.  p.  »i')  s.  i;t  tamoo  a.  1670  insi- 
enis  de  illa  auctoritate  controversia  oboita 


600  U  T 

ium  Canooici  Parisini  Martyrologiuoo 
i  -  Buae,  quod  ipsura  est  Usuardi, 
denuo  deacribere,  tres  vero  ex  illis  verba 
XVIII.  Cal.  Sept.  Dormitio  sanctac  Dei 
genitricis  Mariac.  immutari  velleol.  llinc 
jolius.  Cantor  et  Canonicus  Parisious  Opu- 
scula  tria  pro  Usuardo  edidit,  diss.  de  vcrbis 
Fsuurdi,  quac  in  Marti/rologio  Ecclesiae 
Parisiensis  refcruntiir  in  festoAssumptionis 
11.  i/.  V.  1669,  13.  Fpistolum  a>l  Cardinales 
i:  :  >on  d  liuUonium.  1670,  1 1  i  t  Tradi- 
tionem  antiquam  Ecclesiarum  Fra/iciue 
itc  rerhis  l'suur,ii.  1671.  Contra  hunc  sur- 
rexit  Jacobus  Gaudinus,  Canon.  qui  Assum- 
pliuncm  Mariae  Viit/iuis  vindicatam  odidit. 
1670,  19  el  Nicoiaus  Advocatus  Billiadus, 
Canonicus.qui  Vindicias  Parthenicas  edidit 

I  3.  1670,  8.  Joan.  Launojua  a  duobus 
aliis  Canonicis  consultus  scripsit  Judicium 
de  controvenia  super  exscribendo  Puri- 
siensis   Ecclesiuc  Martyrologio  ,  Lauduni  , 

II  70.  Paris.  1674,  8.  Gaudioum  praecipue 
refutans,  Advocatum  voro  sigillatira  in 
Speciininc  Frratorum  ,  qttae  in  Vindiciis 
Parthenicis  exlant,  1671.  Operuni  tom.  I. 
p.  8V.  Advocatus  voro  Repetitas  Vindicias 
dodit  \iu-l.  8.  nulla  tamon  Launoji  mon- 
tione  facta.  lluc  quoque  pertinet.  B.  Car- 

rii  Theologi  (h.  o.  Jacobi  Boileau) 
Epislola  de  contentione  orta  inter  Canonicos 
Parisicnses  super  verhis  Usuardi.  Duaci, 
scu  potius  Sononis,  1671.  Exstat  in  Opc- 
ribus  Launoji  tom.  1.  p.  4  08.  Confor  Prac- 
fationom  hujus  ipsius  tomi.  Sub  fioem 
adducimus  verba  o\  Pithoeanis  p.  k.  11  y 
a  dans  le  martyrologe  de  Pume  une  quan- 
titd  de  Saints  Ariens.  Cela  est  venu,que 
Vsuard  et  les  autres,  quiont  fuil  des  mar- 
tgrologes ,  riitarit  pas  beaucuup  scavans , 
it  trouvant  les  Martyrologes  des  Ariens, 
ils  lcs  fourroieni  dans  la  leur. 

Adde  Bulaci  bistoriam  Univorsitatis  Pa- 

risinac  t.  I.  p.  648,  6'i9.  Bollandi  praefatio- 

ncm  generalem  adActaSanctorum,ante  1. 1. 

ii  ii  p.  .'j0.  Labbeum  de  scri [ »i .  Eccles  t. 

II.  i'.)ii.  H  ic  literariam  t.  V.  436. 

Aliura  librum  Usuardi  de  vitiis  et  virtu- 
I  Bibl.  monasteriiCaraberonensis 
in  Haunooia,  teste  Val.  Aodrea  Bibl.  Belgica 
MSS   I   p. 


HO 

UTHO  Socundi  Hormanni  Sueviae  Ducis 
ox  fratrc  nopos,  Episcopus  Argentoratensis 
a.  950  scripsit  Vitas  Sanctoruin  Arbogasti 
atque  Amandi ,  decessorura  suorum.  Ex 
Eisengreinio  Possovinus  tom.  II.  Apparatus 
p.  546.  Prior  edita  ost  post  editionem  Co- 
lon.  Ii83  ot  Argcnt.  1496  in  Actis  Sancto- 
rum  tom.  V.  Junii  p.  170.  Add.  Ilist.  lite- 
rariam  Galliae  tom.  VI.  p.  302. 

(342)  Notandum  quod  F.  Lionardi  Dati 
osso  plura  quae  sub  nomine  Leonardi  de 
UTINO  prodioro,  Tomo  l  pag.  756  monot 
in  suis  Script.  Ord.  Praodicatorum  Echar- 
dus,  ot  speciatim  Sermones  Quadragesima- 
les  de  petitionibus.  Itom  de  flagellispec-cato 
rwn  fcstinanter  converti  nolentium. 

UTBEDUS  Boltonus,  Ordinis  S.  Bencdicti 
monachus  Dunelmonsis  circa  a.  1380  cum 
Guil.  Jordano,  Dominicano,  et  Jo.  Hiltono 
Franciscano,  propter  fratres  mendicantes 
oontrovorsias  habuit,  hinc  scripsit  contra 
qutrelus  fratrum,  Quaesliones  contra  eo- 
rum  mendicitatem,  de  regia  Christi  digni- 
tate,  contra  blasphemos  in  Chrislum,  de 
subsluntialtbus  regulae  monachalis,  de  non 
auferendis  Ecclesiae  bonis,  de  esu  et  absti- 
nentia  curnium,  et  alia  longe  plura.  Lelan- 
dus  c.  449.  Balaeus  Centur.  VI.  53.  Pitseus 
c.  659. 

Chrunicon  VULTUBNENSE,  rcs  mona- 
sterii  Vulturnensis  in  provincia  Samnii 
complectitur.  Auctor  est  JOANNES  mona- 
chus  ibidem. 

Edidit  Muratorius  S.  B.  Ital.tom.  I,  part. 
2.  p.  319. 

LIBER  XXI. 

ET  ULTIMUS. 


W; 


ALAFIUDUS  Strabus  vol  Strabo^ 
vitio  oculorum  ita  dictus.  De  patria  ojus 
oruditi  cortant.  Balaous  Centur.  XIII.  9 
et  Pitseus  c.  1 12.  An.^losaxonem  statuunt, 
Venerabilis  Bedae  vel  fratrom,  vel  consan- 
guineum,  atque  ita  Haymonis  fratrem  ger- 
manum.  Addunt  illum  primum  Londini, 
dein  Fuldae  monachum  ,  Aleuino  quoque 
praeceptorc  usum  fuisse.  Verura  neque  res 


W  ALA 
ipsa,  neque  tcmpora  conveniunt.  Si  enim 
Walafridusa.  750  obiit,  in  monastorio  Ful- 
densi  edueari  non  potuit.  Melius  igitur 
SigeberlusGemblacensis  cum  Trithemio  ' 
aliis  Germanum  faciunt ,  Suevus  cnim 
fuit,  (a)  quamvis  locus  patrius  detegi 
adhuc  noqueat.  Educatus  autcm  primum 
fuit  in  monasterio  S.  Galb,  prout  docet 
Ermenricus  monachus  Augicnsis  in  libro 
dc  Grammatica,  quom  exhibent  Analecta 
Mabilloniana  p.  421  ubi  auctor  Gnmoldum 
sic  alloquitur  ,  cum  prius  de  aliis  viris 
claris  in  illo  monastorio  instructis  locutus 
fuisset:  Domnns  Walhafredus  tibi  notissi- 
mus ,  quem  etiam  tu  ipse  ut  perilus  calhe- 
geta  peritum  sophistam  enniristi.  Imo  ipse, 
tcste  Goldasto,  (b)  alicubi  scribit  .  se  in 
monastorio  S.  Galli  scholas  froquontassp, 
sed  locum  invostigarp  nondum  potui.  Inde 
ad  monastorium  Fuldense  porvenit,  et 
Rabanum  Maurum  praoceptorem  habuit. 
Primum  autem  fuit  Decanus  Coenobii  S. 
Galli,  deinde  a.  842.  Abbas  Augiae  divitis 
(Reichcnau)  in  dioecesi  Constantiensi,  mor- 
tom  obiit  a.  849  et  quidem  in  Gallia,  quo 
ad  expodiendum  aliquod  negotium  missus 
fuerat.  Trithomius  ipsum  Rectorem  scho- 
larum  in  monastorio  Ilirsfeldonsi  fuisse 
tradit.  Adde  Bulaeum  in  historia  Univers. 
Parisinae  tom  I.  p.  446,  4'»7. 

Ex  scriptis  ejus  supersunt  soquentia: 
'I.  De  ofjiciis  divinis  sive  de  Exordiis 
et  Incrementis  rerum  Ecclesiasticarmn. 
Pitseus  male.  duos  ex  hoc  lihros  facit. 
Exstat  in  Collectionc  Jo.  Cochlaei,  quae 
inscribitur:  Speculum  antiquao  dovotionis 
circa  Missam,  num.  2  in  Collectione  Mel- 
chioris  llitlorpii  de  Catholicae  Ecclesiae 
divinis  ofifkiis  ac  ministeriis,  n.  7  nec  non 
in  Bibliothecis  Patrum. 


(a)  Sic  ipse  Walafriilas  in  praefatione  lilni  !. 
de  vita  B.  Galli :  Inveni  terratn,  quam  nos 
Alumanni  vel  Suevi  incolimus ,  AUimaniam  sae- 
pius  nominai  i. 

(l>)  VMe  Prolegomena  dc  Aucloribus  ad  Scri- 
plorum  Alematinicorum  lom.  1.  parlem  2.  PIu- 
rilms  vcn)  iiinil  docel  Jodoous  Metselerus  il<'  \iii^ 
illusl.  S.  Galli  ll.  (>s  quaoivia  non  minus  operose 
illml  impuguel  Jo.  Egon  de  Virii  illuslribas 
Augiae  divilis  II.   13. 


F  HI  I)  U  S  GOl 

2.  De  vita  D.  Galli  Confessoris  lihri  II. 

Habentur  apud  Surium  d.  16  Octobr.   in 

Scriptonbus    rerurn    Alemannfcarum    Gol- 

dasti  tom.  I.  part.  2.  p.  I  'r2  apud  Mahillo- 
nium  Sec.  II.  Benedictino  p.  227. 

.'{.  De  vitii  s.  Othmari  Abbatis:  apud 
Surium  d.  10  >ov.  Goldastum  p.  177  et 
Mabillonium  Sec.  III.  Benedict.  part  2 
p.  153. 

I.  Vita  S.  Blaitmaici  Abbatis  Iliiensis  et 
Martyris:  apud  Canisium  Antiqu.  Lect. 
tom.  VI.  edit.  novao  tom.  II.  part.  2.  p.  201 
in  Actis  Sanctorum  tom.  2  Jan.  p.  230  in 
Bibl.  Pl\  mavima  tom.  XV.  p.  210  in  Actis 
SS.  Ord.  Benedicti  1.  c.  p.  439  in  Jo.  Colgani 
Actis  SS.  Hiberniae  tom.  I.  pag   128. 

5  Vtta  S.  Mammae  sive  Mamantis  mo- 
nachi:  Canisius  p    184.  Bibl.  PP.  p  205 

6.  Vita  S   Leodegari:  Canisius  p  210. 

7.  De  Visionibus  S.  Wettini:  Canisius 
p.  204.  Bibl.  PP.  ma.v.  p.  212.  Mabillomus 
Sec.  IV.  Bened.  part.  1.  p.  272. 

8   Hortulus ,  quem  Jo.  Atrocianus  sub 
Strabi  Galli  nomine  edidit.  fortasse  scri- 
ptum  fuorat,  Strabi  Decani  S.   Galli  IFor- 
tulus,  quod  non  recte  assecuti  sunt.  Prodiit 
autom  primum  Norib.   apud   Joan.   Weys- 
senburgerum  1512,  4.  Porro  dcdit  eum  Jo. 
Atrocianus    ad   calcem    .Emilii   Macri    de 
herharum    virtutibus .   Friburgi   Brisgoiae 
1530,   8.  Editus  ctiam    cst  eum  Eobano 
Hesso    de    tuenda    valetudine    Frf.    15G4, 
1571,  8.   Venetiis   apud  Aldum  1547  cum 
Medicis   antiquis  p.    2V7.   Basil.    1627,  8. 
Inserta  deindo   Bibliothecis   Patrum    Colo- 
niensi  et  Luudunensi,  a  Canisio   tom.  VI. 
p.  672.  Exstat  in  Asse  veterum  de  re  her- 
baria    per   Andr.  Rivinum  Lips.    IG55,  8. 
Dedicatoriam  ad  Grimoaldum  Ahhatem  pri- 
mus  dedit  Canisius.  Quaedam  illius  ema- 
culavit  et  illustravit  Barthius  Adv.  IV.  24 
qui  et  Dedicntionem  suo  loco   reponendam 
esse  monuit.  Codicem  ejus  maiKi  exaratum 
in    incondio    Bibliothecae    suae    amissum 
deplorat  Barthollnbs  p.  S0.  90.  l"t  obiter 
hoc  addamus,  hic  Strabo  a  Macro  de  \  iribus 
herbarum  allegatur,    cap.   XXV.    19 
unde   ^'  aetate  hujus  conjectura  capi  po- 
terit.  Hul.tous  notat.  Walafiidum  nostrum, 
PoBflia,  quod  Ilortulum  1'ucrarum  vocavit, 

■21- 


m  W  A  L  B 

ad  Grimoaldum  Abbatem   S.  Galli,  scri- 

-  . 

9,  Sermo  seu  Tractatus  de  subversione 
Hwrusalem:  Caoisius  tom.  VI.  p.  331  edit. 
DOvae  p.  275. 

10  Pogmata  yaria, apud  Caoisium  p.  537 
in  Bibllothecis  Patrum,  Baluzium  Misc.1V. 
p.  551. 

II.  Glossae  quoque  Ordinariae,  quam 
vocant,  in  Scripturam  Sacram  auctor  esse, 
vel  potius  eandem  ex  ore  Rabani  Mauri 
excopisse  dicunt.  Ejus  editiones  exhibet 
Hist.  liter.  Galliae  tom.  V.  p.  62. 

I  2.  Commentarias  in  Xovum  Testamen- 
tum  .  quem  cdidit  Marcianaeus  tomo  V. 
Opp.  Ilierorymi  p.  847. 

13.  Praefationem  praemisit  Thegano  de 
geslis  Ludovici  Pii  .  eumque  in  capita  di- 
stinxit.  Editiones  require  supra,  ubi  de 
Theqano  egimus. 

14.  Glossae  Latino  Barbaricae  de  parti- 
bus  humuni  corporis  rursum  ex  doctrina 
Bubani  Mauri  per  Waiafridum  descriptae 
exstant  in  Goldasti  Alemannicis  tom.  II. 
part.  I  p.  64. 

15.  Pidurae  Hisloriarum  Novi  Testa- 
menti,  babentur  in  Goldasti  Manuali  Biblico 
Fif.  1620  p.  85. 

16.  Homilia  in  initium  Evangelti  Mat- 
thaei  de  Gcnealogia  Christi  edita  est  a 
Bern.  Pez  Thes.  noviss.  Anocdot.  tom.  II. 
p3it.  I.  pag.  39. 

17.  Ejpositio  XX.  primorum  Psalmorum, 
exstat  ibidem  torno  IV.  part.  1.  p.  471. 

18.  Epitome  Commentarioram  Rabani 
Mauri  m  Levitwum:  Exstat  tomo  II.  Ope- 
rum  Rahani  p.  296. 

19.  Initium  Annalium  Euldensium  nostio 
tribuunt  Auctores  Gallici  de  Thistoire  lite- 
raire  de  la  France.  Confer  Mem.  de  Tre- 
voux  1712  Jan.  p.  97. 

Inedita  ejus  sunt  Liber  de  vita  S.  Galli 
sfrrnonc  ligato,  qui  adhuc  in  monasterio 
8.  Galli  superesse  dicitur,  Homiliarium , 
Epistolae  ad  diversos.  Carmen  heroicum  de 
miraculis  B.  Virrjinis.  et  alia,  quae  narrat 
Mezleru*.  Chronicon  de  Abbatibus  mona- 
tteriisuiesi  io  Bibl.  Vaticana,  prout  testa- 
tur  Bero.  de  Mor.tfaucon  Bibl.  Bibliothe- 
caruru  MS>.  p.  7i. 


U  R  G  A 

Vide  Trithemium  de  Script.  Eccles.  c. 
246.  Balaeum  Cent.  XIII.  9.  Pitseum  c.  112. 
Jod.  Mezlerum  de  viris  illustr.  S.  Galli  II. 
69.  Jo.  Egooem  de  viris  illuslr.  Augiae 
divilis  1.12.  II.  13.  Leyseri  Ilistoriam  PoU- 
tarum  medii  aevi  p.  235.  Ilist.  literaire  de 
la  Fraoce  toni.  V.  p  59  sq. 

S.  WAFBURGA  vel  Walburyis,  natione 

Aogla,SS.  Winibaldi  et  Willibaldi  soror, 

S.  Bonifacii    neptis,  in    pi?late    Christiana 

el  studiis    litterarum  bene   versata  ,  uoa 

cum  aliis  virginibus  in  Germaniam  vocata 

cst,  ut  ibi  cursum  Evangelii   promoverct. 

Vixit  eirca  a.  C.  780  et  scripsit  Hodiporicon 

S.  WilUbaldi.    Haec   Pitseus   c.   120.    IIoc 

Itinerarium    una   cum  vita  S.  Wunibaldi 

edidit  Canisius  Antiqu.  Lrct.  tom.  IV.  part. 

2.  edit.   novae  tom.  II.  pait.   1.  p.  99"  et 

Sanctimoniali  Ileidenheimpnsi    in   ipsa  in- 

scriptione  tnbuit.  Hodoepor icon  solum  edi- 

tur   in   Actis  Sanctorum    tom.  II.  Julii  p. 

500.  Vita  S.  Wunibaldi  sola  a  Surio  d.  18 

Dec.    Canisius   quoque   ex   glossa   Codicis 

Rebdorfiani  docet.bis  auctorem  Walburgam 

vocari  ,    vitam    vero    Wunibaldi    ab    alio 

quodam  scri[)tam  esse  asserit,  quia  Wal- 

burgis  io  pa  mentionem  facit.  Jac.  Basna- 

gius  de  Walburgi  rem  in  medio  relinquit: 

Mihi  vnro  testimonium  Pitsei   pondus   ali- 

quod  habore  videtur,  qui  narrationem  suam 

procul   dubio   ex    ipsa   Anglia  nactus  est. 

Adde  God.  Ilenschenium  in   Actis  Sancto- 

rum  Febr.   tom.  II.  p.   G9,   70   ubi  75,  76 

quaedam   ex    Hodoeporico   et   Vita  Wune- 

baldi  eduntur,    rt   tom.  III.    p.  511  seqq. 

ubi  vita  pjus  a  variis  auetoribus  conscripta 

cum  Commontario  praevio  editur.  Jo.  Bapt. 

Sollerius  in   Comm.    praevio  ad    vitam   S. 

Wilhbaldi    pag.    488    ex    ipso    Itinerario 

multa  adfeit,  qua^  Wralburgam  Itinerarii 

auctorpm   probabiliter   faciant.   Quia   vero 

Adalbertus  Abbas  lleidonheimensis  in  vita 

S.  Willibaldi  dicit,   Walburgam    asserere, 

se  Bichardo  Bege  genitam,  hoc  vero   in 

Ilodooporico  non  exstat,   concludit   (^xinde 

Sollorius,  Ilodonporicum ,  quod   nunc  edi- 

tum  est,  W;)lbur»ae  non  esse. 

WALDECCENSE  Chronicon  auctoris  re- 
centioris  sec.  XVII  exstant  in  Collectiono 
Sim.  Frid.  Hahnii  tomo  I.   p.  803.  Conjicit 


W  A  L  D  E 

quidem  Hahnius  ,  Danielom  Prassorum  , 
cujus  p.  8Gi  mentio  fit,  auctorem  osse 
potuisse,  sod  nihil  inde  in  rem  noslram 
concludi  potest. 

WALDEWINUS,  Wigorniensis  Episco- 
pus  circa  a.  1200.  Sermones  Hiquil.  Ba- 
laeus  Cent.  X.  51.  Pitseus  c.  27G. 

WALDRAMMUS,  Morjachns  et  postea 
Decanus  monasterii  S.  Galli,  Graoco  quo- 
que  non  indoctus,  qui  Epistolas  Canonicas 
Graecas  manu  sua  describTo  potuit.  Ekke- 
hardus  in  vita  Notk^ri  c.  20.  Tandem  factos 
rst  Episcopus  Argentoratensis,  et  a.  895. 
Concilio  Triburiensi  interfuit.  Versus  quo- 
sdam  in  adventu  Regis  factos  scripsit.  qui 
inter  reliqua  Carmina  monachorum  S  Galli 
exstant  apud  Canisium  Lect.  Ant.  tom.  II. 
part.  3.  p  21  4.  Carmina  duo  ad  Salomonom 
Constantiensam  ibidem  p  218,  2i9  et  in 
Bibl.  PP.  maxima  tom.  XVI.  p.  1304. 
Psalterium  quoque  in  linguam  vernaculam 
transtulit,  qui  Codex  in  Bibliotheca  S.  Galli 
diu  fuit  asservatus.  Vide  Obsorvationem 
Jac.  Basnagii  ,  Jod.  Mezlerum  de  yiris 
illustr.  S.  Galli  I.  25.  Lpyseri  Iltstoriam 
PoeHarum  medii  aevi  p.271.Hist.  literariam 
Galliae  tom.  VI.  p.  166. 

WALDUS  vel  etiam  Ubaldas  de  Luca, 
a  patria  sic  dictus,  Ord.  Praedieatorum 
sec.  XIV.  Scripsit  Summam  .  quam  intitu- 
lavit  Sententias  Sententiarum  omnium  Do- 
ctorum  super  Sententias  quaestiones  scri 
bentium,  Expositiones  quarundam  auctori- 
tatum  Sacrae  Scrrptunae,  de  civitute  Bea- 
torum,  et  de  dotibns  corporis  et  animae 
Beatorum,  de  civitate  Rabyhnis  et  de  se- 
j)tem  vitiis  capitalibus  Jac.  Quetif  de  Scri 
ptoribus  Ord.  Praedicatorum  tom.  I.  p.  732. 

WALLENTS  ,  natione  Scotus  ,  Simonis 
Comitis  Ilunlin^toniensis  filius,  Begum 
Scotiae  avunculus  ,  primum  Canonicus 
regularis,  deinde  monachus  Cistorcionsis 
in  Wardona  et  Bievalle  .  tandem  Abbas 
Melrosensis,  obiit  a.  1163.  Scripsit  Com- 
ment.  in  Requlas  Ecclesiasticas ,  E.rposi- 
tionem  in  Genesin ,  dc  silentio  claustrali. 
Car.  de  Visch  de  Scriptoribus  Ord.  Cister- 
ciensis  p.  31 G. 

WALBAMUS,  ab  aliis  scribitur  Wale- 
ramnus,  Gualeramus ,  Walrabanus .  Epi- 


W  I  N  U  S  603 

scopus  Numburgensis  ab  a.  1090  ad  1110 
a  partibus  Henrici  VII.  adversus  Grego- 
gorium  VII.  stetit  fideliter.  Ejus  sunt: 

1.  Epislola  ad  Ludovicum,  Thuringiae 
Landgravium,  qua  ipsum  monet,  ut,  Pon- 
tifice  deserto,  Imp^ralori  fidern  exhibeat. 
Ediderunt  eam  Dodecbinus  in  Appendice 
ad  Marianum  Scotum  a.  1999.  Baronius 
h.  a.  n.  5.  Goldastus  in  Apologia  pro  Ilen- 
rico  IV.  p.  ol.  Lunigius  in  Spicilegio 
Erclosiastico  Archivi  lmporialis  part.  II. 
Append.  p.  146  Leuckfeldius  in  Antiqq. 
Halborstadonsibus  p  693.Verum  Ludovicus 
in  responsione,  quam  Merrandus  Episcopus 
Halborstadonsis  scripsisse  dicitur,  indignis 
modis  nostrum  tractat. 

2  De  unitate  Ecclesiae  conservanda ,  et 
de  schismate  inler  Imperatorem  et  Ponti- 
ficem.  Inventus  est  primum  ab  Ulrico  Hut- 
teno  et  1520.  Moguntiae,  4  editus:  postea 
Simon  Schardius  inseruit  Colloctioni  de 
Jurisdictione  et  auctoritato  Imporii,  pri- 
mum  illi  locum  tribuens:  deinde  Goldastus 
Apolbgiae  pro  Honrico  IV.  p.  53  Vide  Jac. 
Burckhardum  de  vita  Ilutteni  part.  II.  p. 
28  et  Nostrum  supra  libro  III.  p.  118  +  . 

3  De  investitura  Episcoporum  per  Im- 
peratores  facienda  lib"llus  in  Collectione 
Schardii  de  Jurisdictione  Imperiali  n.  14. 

h  Epistolam  ejus  de  S.  Leonardo  Con- 
fessore  edidorunt  Martone  et  Durand  Col- 
lect.  amplrssimae  tom.  I.  p  635.  Data  est 
autem  ad  serenissimam  matronam  domnam 
Gertrudem,quaefii'\t,ut  conjiciunt  Editores, 
Ecb^rti  marchionis  Saxoniae  ^vel  Misniae 
potius)  filia,  relicta  Ilenrici  Comitis  de 
Northeim,  avia  Lotharii  Jmpo-atoris. 

o.  Aliam  Epistolam  ad  Anselmum  Can- 
tnariensem,  quae  in  hujus  Operibus  p.  137 
sqq  exstat  ,  additis  notis  p.  578  supra 
tomo  I.  p.  298  momorat  Fabricius. 

6.  Ejus  quoque  Epistola  ad  Ecclesiam 
Bambergensem,  qua  exeommunicatum  ali- 
quom  vitandum  esse  indicat,  in  Codice 
Udalriciano,  tomo  II.  Corporis  scriptorum 
medii  a^vi  Jo.  Georgii  Eceardi  p.  2G3. 

Adde  de  ipso  Acta  el  Facta  Praesulum 
Nuenburgensium  in Syntagmate  Paulliniano 
p.  133.  Sagittarii  (listoriam  Episcoporum 
Numbuigf  nsium  6  44. 


W.A  L  X 

LT£ByS,vldcsupraGUALTHERUS. 
WALTERUS  Abbas,  nescio  qui-< 

S.  Vindiciani,  quae  MS.  habetur  in 

W  ),].  s.  V  d  isli  Ain  batens  s,  tcste  Ant. 
)\  bl.  Belgica  maouscripta  p.  73. 
•  WALTERUS  /iftoew  5.  Vedasti  Atreba- 
teosiVscripsit  vitam  S.  Vindiciani  Atreba- 
tensis,  quae  oondum  prodiit :  eius  tamen 
opitomon  vulgavit  Haraeus  in  suo  opero 
de  vitis  Saoctorum.  Obiit  tosto  Mabillonio 
A.   |091.  die  XI.  Martii. 

WALTERUS  Bower,  vol  etiam  Bowyer, 

Scotus,  oatus  a.  1 3S *>  postoa  .lo.  Forduno, 

historias  suas  senbeoti  amanueosis  adfuit, 

et  quao  illo  in  itinoribus  didicorat,  ab  illo 

acconit:  Taodem   factus  ost  Abbas  mona  • 

storii  S.  Columbae.  In  Jo.   Forduni  Scoti- 

chronico  libri  quidam  abojus  manu  profecti 

sunt.  in  quibusdam  codicibus  otiam  totum 

hinc   inde    interpolavit.    Quae    voro 

omoiaThomas  Hearoe  io  oditiono  oovissima 

Scot ichronici  Oxop.  1 722,  8,5  Voll.  omisit: 

Cujus  praefatio  iotegra  milta  do  hoc  Bovoro 

notatu    digna    profert.   Continualio    autom 

fValleri  Boweri  in  hac  oova  editiooe  incipit 

.  c.  40  anno  Christi  1385  tomo  IV. 

p  1003  usque  ad  a.  I  V2">  et  ad  finem  hujus 

tomi.  Prolor/us  Bowcri  in  boc  opus  exstat 

tom,  V.  p.   1303  ot  alia  praefatiuncula  p. 

Fragmeotum  Boweri,  quorl  ad  bellum 

d^   Baoookburoe  pertioet,  ex  Codico  MS. 

Comitis  Oxoniensis  edidit  Hearoe   in  Ap- 

pondico  ad   Jo.  Glastoniensis  Chronicon  p. 

577. 

WALTERUS,  vol  Gualterus,  Cabilonensis 

>iao  primum   Archidiacoous  ,  deiode 

ab  a.  1080  usque  ad  I  1 1  i.  Episcopus.  Scri- 

Epistolas  nonnullas  pro  monachis  Ci- 

•nsibus,  quarum    una  exstat   tom.  I. 

Aooal.    Cislercieosium    Aogeli    Maorique 

p.  70  Vide  Ludovici  Jacobi  lib.  I.  de  elaris 

-   Cabilonensibus    p.  G   qui   ot 

auctores  b^no  mullos,  ejus  mentionem  fa- 

cientes,  allegat.  Vide  multis  Galliam  Chri- 

stianam  tomo  IV.  p.  887  seqq. 

WALTERIUS  de  Moda,  monachus  Cister- 

-  s  in  monasterio  B.  Mariae  de  Thosao, 

!    'i   Flaodria    circa   a.    1284. 

Compendium  vitaeB.  Tor- 

phtnii    Episcopi  Hamariae  in   Xorvegia, 


E  R  US 
quod  edidit  Car.  de  Visch  io  Bibl.  Scripto- 
rum  ord.  Cistercieosis  p   316. 

WALTERUS,  Subdiacoous  Spirensis , 
ibidem  beoeficioBalduioi  vel  Balderioi  Epi- 
scopi  literis  imbutus,  vixit  et  scripsit. 

Cum  priimnn  regno  snccessit  tcrfius 
Otto,  ut  ipse  libro  VI.  operis  jam  rae.mb- 
randi  sub  fioem  aperuit.  Scripsit  vitam 
S  Christophori  metrice  libris  VI.  qoorum 
primus  ab  ipso  insoribitur  Spholasticus , 
quippe  io  q uo  ratiouem  vitae  juvenilis  et 
studiorum  suorum  reddit.  Edidit  opusRev. 
Pezius  Thes,  ooviss.  Aoecdotor.  tomo  II. 
part.  3.  p.  27.  Eaodero  Vitam  scripsit  etiam 
prosaice,  quam  edidit  idem  1.  c.  p.  97.  Adde 
Mabillooii  Iter  Germaoicum  p.  65,  05  edit. 
FabricJanae. 

WALTERUS  de  Verdinio,  forte  Virodu- 
oeosis,  ord.  Praedicator.  sec.  XIV.  scripsit 
Sutnmam  ad  omne  propositum  sccundnm 
ordincm  Alphabeti  ad  rcpcriendum  omnes 
auctoritates  Sanctorum  et  Sacrae  Scriptu- 
rae pro  praedicatione,  quae  MS  esse  dieifur 
in  eonventu  Autissiodorensi.  Jac.  Ouetif  de 
Scriptoribus  ord.  Praedicatorum  t.  I.    732. 

WALTRAMUS,  vid.  supra  WALDBA- 
MUS.  Joannes  KoeJver  dc  WANCKOM, 
Professor  Juris  Canonici  in  Acad.  Coloniensi 
a.  1460  seripsit  Summaria  et  Conclusiones 
lam  Glossarum ,  quam  Doctorum  supra, 
Sc.rtum  Decretalium  ,  Colnn.  4  V63  fol- 
Summaria  ct  Conclusioncs  circa  Clementi- 
nas,  ibid.  1 484  fol.  Vide  Oudinum  tomo  III. 
p.  2703. 

WANDELBERTUS ,  Diaconus  et  mona- 
chus  Prumionsis  mopasterii  circa  a.  830- 
Scripsit  MartyroJogium  carminice,  quod 
Bedae  prius  adseripserunt  (vide  supra  lib. 
II.  p.  498.)  editionem  oovam  1'liil  Labbeus 
promisit  in  Bibl.  nova  MSS.  p.  64.  inte- 
grum  autem  edidit  Lucas  Daeherius  Spicil. 
tom.  II.  p.  30.  tom.  V.  p.  305.  editionis 
veteris  sub  finem  p.  02.  additur  Carmen 
de  Creatione  mundi ,  quod  in  oditione  prio- 
ro  spicilegii  desiderabetur.  Adde  Trithe- 
mium  de  scriptpr.  Rccles,  c.  31 G.  Bulaeum 
lusi.  Univers.  Parisiensis  tom    I.  p.  447. 

Bollandum  in  praefatione  geperali  ad 
Acta  Saoctorum ,  ante  tom.  I.  Janunrii 
p.  51.  Baronium  dc  Maityrolog.  c.  9.  Sol- 


\\  A  U  1 

lcrium  praof.  ad  Usuardi  Martyrologium 
cap.  I.  artic.  3.  Vitam  ei  miracnfa  S.  Goa- 
ris  presbytcri  jussu  Marcwardi  Abbatis  sui 
coriscripsit  circiter  a.  939.  editam  a  Surio 
d.  6.  Julii,  Mabillonio  Seculo  II.  Benedi- 
ctino  p.  281.  Mirdcula  tantum  ,  omissa  vi- 
ta  ,  dodit  Jo.  Pinius  in  Actis  Sanctorum 
t.  II.  Julii  p.  337.  Vido  Oudinum  t.  II.  p. 
149.  Hist.  litorairo  de  la  Franco  t.  V.  3T7. 
*  Prartorisse  pigeret  oditum  a  Dacherio 
Waodelberti  Martyrologium  interpolatum 
pfi»e  ,  si  quid  aliud  maximo.  Intogrius  ac 
purius  legitur  in  MS  Codico  Uiblioth.  Ca- 
nonicor.  S.  Martini  Luconsis.  Interpolatio- 
nis  hujus  unicum  hoc  ox  multis  speoimen 
hic  exhibondum  duco  ex  menso  Januarioac- 
ceptum,Ibi  vero  ita  legit  DacheriaousCodex. 

Tumpridie  nonas  Augeuti  festa  reeurrunt. 

Codex  Chatedralis  : 

Jum  pridie  Nonas  Aggei  festa  recurrunt. 

Ita  profoeto  scripsit  YVandelbertus;  cum 
Aggei  cuiusdam  martyris  nomen  hac  ipsa 
dio  in  Hiemnymianis  votustis  Martirolo- 
giis  occurrat.  Iloc  igitur  sublato  Martyre 
minus  noto,  altorum  sbi  forte  magis  ce- 
lebrem  Au?cntum,  seu  Augeodum  ,  inter- 
polator  SLihstituit;  nisi  forto  non  interpo- 
latoris.  sed  imperiti  exsciiptoris  hoc  vitium 
esse  malueris.  Ilaec  igitur  dum  recolo  su- 
bit  animum  eo.aitatio,  num  operae  praetium 
facturum  sim,  si  novom  Martyrologii  huius 
editionem  mohar;  quod  opportuno  tunc 
])raestitero  cum  nova  Maptyrologii  a  Flo- 
rentino  ,  gentili  meo  excusi  editio  ex  inte 
gro  a  me  recensita.  novisque  accessionibus 
illustrata  proferetur  in  lucem. 

WARINUS,  Clericus  primum  Loodien- 
sis  ,  post  monachus  Gorziae  tandem  Abbas 
Metensis  in  monasterio  S.  Arnulii ,  eirea 
a.  1060.  Ejus  prostat  Epistola  <\wa  respon- 
det  Joanni  Abbati  Fiscamnensi.  Is  autem 
repetebat  ab  eo  Benedictum  monachum 
suum,  ex  Judaeo  Christianum  .  qui  in  mo- 
nasteriumS.  Arnulfi  transmissus  per  plures 
annos  ubi  versatus  fuerat  HabeturapudMa- 
billonium  Anal.  p.  iol.  in  editione  t.  I.  'l-l'.\. 

WARMANNUS,  antiqua  Comitum  Kibur- 
gensium  et  Dillingensium  stirpe  ortus , 
monachus    primum    Augiae    divitis .   post 


N  U  S  005 

a.  1020.  Episcopus  Constantiensis  fuit  , 
mortuus  a.  1031).  Sciipsit  vilam  S.  Pri~ 
minii  ,  fundatoris  coenobii  Augiensis  et 
Epiecopi  Meldensis.  .lo.  Egon  de  viris  il- 
lustr.  Augiae  divitig  II.  20.  Illa  vita  edita 
est  primum  a  Christoph.  Browero  in  Side- 
ribus  Germaniae ,  post  a  Jo.  Mabillonio 
Sec.  III.  Uenedietino  part.  2.  pag.   1 10. 

WAUNAHAUIUS,  ?el  Warnac hariu», 
Presbyter  Ecclesiae  I.ingonensis  in  Galliis, 
initio  seculi  VII.  A  Ceraunio  Episcopo  Pa- 
risiensi  rogatus  Acta  martyrum  descripsit, 
ex  quibus  adhuc  exstant  Acta  SS.  Terge- 
minorum ,  h.  e.  Speusippi ,  Eleusjppi  et 
Meleusippi  ,  edita  a  Surio  d.  17.  Jan.  p. 
392.  et  Hollaudo  tom.  II.  Jan.  p.  76.  quem 
etiam  confer  p.  73.  item  Acta  S.  Desiderii 
Episcopi  Lingonensis  ,  qui  sec.  II.  martyr- 
rium  subiit,qu\e  exstant  in  Actis  SS.  Maji 
tom.  V.  p.  24-4.  Praefatio  horum  Actorum 
ad  Ceraunium  habetur  etiam  in  Gerardi 
Dubois  Hist.  Eccles.  Paris.  III.  6.  n.  12. 
Vide  llistoriam  Galliae  litterariam  t.III.  524. 

WARNERUS  ,  monachus  .  et  forte  quo- 
que  Abbas  Westmonasteriensis ,  a.  1002. 
Ilomiliarius  cognomine  ,  quia  librum  IIo- 
miliarium  conscripsit.  Ejus  sunt  praeterea 
Fasciculus  temporum  ,  et  Defloratione  San- 
ctorum  Patrum ,  quod  opus  Pitseus  Ba- 
sil.  ii9i.  impressum  esse  dicit.  Vide  Ba- 
laeum  Gent.  X.  39.  Pitseum  c.   173. 

(35-3)  Vide  infra  WERNERUS  ,  cuius  po- 
tius  Fasciculus  temporum. 

WAUNEUUS  de  Botis ,  ord.  Praedicato- 
rum  circa  a.  1314.  Scripsit  supcr  Evan- 
gelia  de  tempore  per  totum  anuum..]ac.  Que- 
tif  de  Scriptoribus  ord.  Praedicatorum  t.  I. 
532  ex  Possevino  t.II.  Apparatua  p.  -">V7. 

WASELINUS  Ahhas  S.  Laurentii  in  su- 
burbio  Leodiensi ,  scripsit  Epistolam  ad 
Florineusem  Ahbatem  .  de  continentia  con~ 
jugatorum  ante  Communionem  .  quam  edi- 
dit  Mabillonius  Analect.  p,  171.  Duo  autem 
fuerunt  ibi  hoc  nomine  Abbates ,  prior 
cognomentio  Momelius,  a.  1 1  V7.  obiisse  me- 
moratur :  alter  ejus  successorj  ootiulla  in- 
genii  sui  monumenta  reli(]uit  ,  prout  lo- 
statur  Heinerus  de  Scriptoribus  monast. 
S.  I.nircntii  Leodiensis  1.  12.  ut  sunl  :  de 
concordia  Evangeliorum  el  eocpositione  eo- 


006  w  A  T  E  N  S 

rum  .  quod  Imperfectum  reliquit  :  de  vita 
et  miraculis  S    Nicolai  :   Cantus  de  tran- 

utione  Domini ,  de  sanctis  Agauncn- 
,/V  s.  Apollinare  martyre.  Eo  tom- 
pore  ,  Mabillonio  tosle  ,  Guasolinus  pjus- 
dem  djoecesis  monastorio  praefuit ,  an 
idem  cum  post**riore  Wasolino  fuerit  ,  nnn- 
dum  liquet.  Unus  quoque  illorum  fuit  Prior 
S.  Laurentii ,  cui  Epistolas  duas  a  Beim- 
baldo  Canonico  Leodii  nsi  diroctns  osso  ,  ox 
Codice  MS.  Alnonsi  testatur  Mabllonius. 

*  Liber  de  consensu  Evangclisturum  sa- 
tis  amplus  extat  iu  MS.  oodioo  Abbaliae 
S.  Laurentii  extra  muros  Loodionsos,  quom 
vidisse  so  scribunt  eruditissimi  autboros 
sooundi  ltinoris  Literarii  p.  188.  qui  ot  mo- 
nont  epislolam  illam  de  contincntia  coniu- 
gatorum  a  P.  Mabillonio  vuigatam  non 
quidem  ad  Abbatom  Florinonsom,  prout 
legitur  in  Mabillonio,  sod  ad  Abbatem  Mo- 
nastorii  do  Flonnc  Ord.  S.  Au,mistini,  qua- 
tuor  millo  passibus  a  Loodio  dirigi,  ut  se 
logisso  in  MS.  Codice  S.  Laurontii  authori 
eoaovo  lestantur. 

Busso  WATFNS'rEDIUS  ,  Mindonsis ,  pi- 
storis  filius ,  a.  1460.  Canonious  llamolen- 
sis ,  scripsit  Chronicon  Mindense ,  quod 
cum  annotationibus  suis  in  Synlagmate 
rorum  Cormanicarum  edidit  Christ.  Franc. 
Paulliui,  Frf.  1697.  4. 

Annales  WAWERLEIENSIS  monaste- 
rii  in  Anglia  ,  ord.  Cistercionsis  ,  in  agro 
Surrogiensi ,  ab  a.  1066.  ad  1291.  exstant 
U  II.  Script.  Anszlicorum  Galoi  p.  129  scqq. 

WASO  .  WAZO  ct  Guaso  alias  diotus  , 
fuit  primum  Capollanus  Loodii ,  doinde 
Scholarum  magistor  ,  Capollanus  Ilonri- 
ci  III.  Imp.  Docanus  Leodiensis  ,  Preposi- 
tus  ot  Archidiaconus ,  tandom  a.  10^2. 
Episcopus  Loodiensis,  obiit  a.  1048.  Vitam 
ojus  dodit  Ansolmus  Canon.  Lood.  cum 
additionibus  Aogidii,  tom.  I.  Chapeavillii 
p.  281  srqq.  ubi  etiam  p.  282.  Wazonis 
Iuvectiva  in  Joannem  Praepositum,  qui 
munorn  suo  satis  violcntor  fungobatur  : 
p.  'V.)0.  Epistolaad  Ilenricum  Impcratorem, 
nn  Aquisgranum  pcrgcret:  p  302.  Epistola 
n  /  Epucofum  Catalaunensem,  in  qua  mo- 
n^t.  ne  haeretici,  qui  tunccrant  Manichaci, 
supplicio  adficcrontur.  Nam,  ut  obiter  hoc 


T  E  D  I  U  S 
adjlciamus,  ox  solo  pallore  haorotici  judi- 
cabantur,  sic  ut  multi  quoque  ox  Cntho- 
litis  oo  praetextu  trucidarentur.  p.  303, 
30  i.  Epistola  alia  ad  Cacsarem  ,  ne  ele- 
clioni  Pontificis  so  immiscoat.  Vide  Val. 
Andrcao  BibL  Belgicam  p.  8i9. 

*  Viri  huius  sancli  vitam  non  unus 
tantummodo  Ansclmus  canomcus  Loodicn- 
sis  scripsit,  sod  et  oporam  suam  illi  junxit 
Alexander  Canonicus  alter  Loodicnsis,  qui 
ambo  in  conlinuatione  sua  ad  Ilistoriam 
Episcoporum  Leodicnsium  Gosta  huiusEpi- 
scopi  descripsorunt.  Hanc  vero  Ilistoriam 
post  editionom  Chapoavilli  itorum  ex  alio 
MS.  Codice  produxit  P.  Martcne  in  collc- 
ctione  Monum.  T.  IV.  pag.  89V  otc.  In 
utraque  hae  editionc  litorao  hic  indicatae 
raopraosontantur ,  sed  praotorquam  quod 
apud  Martone  Invectiva  ad  Joannem  Prae- 
positum  intogrior  est,  rejiquae  etiam  epi- 
stolae  in  multis  valde  discrepant  ab  iis, 
quae  in  priori  editione  leguntur.  Caoterum 
Bibliothecarius  nostor  hic  omisit  Epistolam 
aliam  Wasonis  ad  Henricum  I  Regem  Gal- 
liae ,  qua  illum  monot  no.  bollo  laccssat 
Ilonricum  Nigrum,  occupatum  in  Itinere 
llomano  ,  quo  ad  obtinondum  Imporii  co- 
ronam  so  contulorat.  Vide  Historiam  Lit- 
tor  Galliao  T.  VII.  591. 

WEDECIIINDUS  Duldorp,  Vicarius, 
dubium  llamolae  an  Mindae,  PoVmata  dedrt 
in  Episcopos  Mindonscs,  quos  singulos 
tristicho  complcctitur:portigit  aulem  usque 
ad  Wtilbrandum,  cj ui  circa  a  1437  obiit, 
undc  aotas  illius  forte  conjicienda.  Editus 
est  cum  Watonstcdio,  do  quo  modo  egimus. 

Monachus  WEINGAR.TENSIS ,  nomen 
babct  a  monastorio  Wcingarten  in  Suevia, 
dioocesis  Constantionsis,  ord.  S.  Bonedicti, 
non  procul  a  Ravonsburgo,  civitate  impc- 
riali.  Scripsit  Chronicon  de  Guelfis  Prin- 
cip>bus,  qui  monastorii  laudati  fundalores 
fucrunt,  usque  ad  a.  1191  portingons. 
Editum  est  primum  a  Canisio  Antiquarum 
Lnctionum  tomo  I.  p.  176  edit.  prioris,  in 
rocontiore  voro  torno  III.  part.  2.  p.  577 
deindc  a  Loibnitio  Scriptorum  Brunsui- 
censium  tomo  I.  p.  781  accedunt  Emen- 
dationesotSupplomontajoduobusCodicibus 
antiquis  torno  III.  p.  657.  Vide  Jo.  Davidis 


W  E  I  N  G  A  R 

Koeleri,  Viri  Celeberrimi,  Programma  inau- 
gurale  de  fide  et  autoritate  Monachi  Wein- 
gartensis,  Goeltingae.  1735  ubi  multa  in- 
venies  notutu  dignissima. 

AnnaUs  WEINGARTENSES  ad  histo- 
riam  Sucviae  ct  Bavariae  muUum  condu- 
centes  ab  a.  811-877  cditi  sunt  a  Mabil- 
Ionio  in  Analectis  p.  3G8. 

Aliud  Chronicon  WEINGARTEN8E  a 
nato  Christo  usque  ad  a  1197  historiam 
potissimum  universalem  tractat,  ct  a  Ca- 
nisio  post  Chronicoo  de  Guelfis  cditum  cst. 

WENCESLAUS  de  Crumlovia,  Decanus 
Ecclesiae  Pragensis,  Librum  de  LXX,  erro- 
ribus  Jo.  Rokyzani  haeretici  conscripsit, 
Bohuslao  Balbino  visum.  Vide  Ge.  Conradi 
Ricgeri  Historiam  fratrum  Bohemorurn  , 
vernaculo  sermone  conscriptam  ,  Vol.  II. 
p.  777. 

WENCESLAUS  Payer  de  Cubilo,  Bohe- 
mus,  ex  uibe  Elnbogen,  quae  vox  Latine 
cubitum  denotat,  Medicus  Lipsiensis,  sub 
finem  seculi  XV.  ct  initium  XVI.  Scripsit 
Tractatum  de  Thermis  CaroUnis  ,  adjecto 
Consilio  de  Peste,  Lips  1522,  4  et  1614,  8 
additis  aliorunj  Medicorum  de  hoc  argu- 
meuto  epistolis.  Mercklini  Lindenius  reno- 
vatus  p.  1050. 

WENDELINUS  Steinbach  ,  Butzbaco  , 
Welteraviae  oppido  ,  oriundus,  Tubingae 
literis  incubuit,  et  ibidem  primo  plcbanus 
in  arce,  deinceps  Theologiae  Doclor  ac 
Profcssor  a.  1189  constitutus  est.  Scripsit 
Supplementum  in  XXVI I.  Distinctiones  ul- 
timas  Sententiarum,  quae  in  Opere  Gabrielis 
Biel,  Praeceptoris  cjus,  defuerant,  Tubing. 
1520  fol.  et  elibi  cum  oporc  Biclis.  Manu- 
scripta  cjus  ibidem  servantur:  Epithomq 
traclatus  de  Simonia  D.  Conradi  Summe- 
rhard,  Accurlatio  tractaluum  ejusdem  de 
suffragiis  defunctorum  et  de  Matrimonio, 
Comment.  in  Epislolas  Pauli  ad  Philippen- 
ses,  Colossenses  et  Laodicenses  ,  Sermoncs 
et  Disputationes  variae.  Moscrus  de  Pro- 
fessoribus  Theologiae  Tubingensibus. 

WENERICUS,  vide  supra  Venericus. 

WEREFRIDUS,  aliis  Wirofridus,  in  aula 
primum  Alfredi  Regis  Angliae  ,  deinceps 
Episcopus  AVigorniensis  circa  a.  900.  Gre- 
gorii  M.   Dialogorum   libros   in   Linguam 


T  E  N  S  E  S  607 

Saxonicam  transtulit.  Balaeus  Cent.  X.  29* 
Pitseus  c    135.  I.rlandus  c.  118. 

WEREMBERTUS,  patria  Curiensis,  mo- 
nachus  S.  Galli,  Rabani  Mauri  discipulus, 
linguae  Graecae  ,  hisloriarum  ,  Theologiae 
et  Musices  peritus  ,  vixit  a.  8G2.  Scripsit 
in  Genesin,  (a)  Sermones ,  Epistolas.  Epi- 
grammata,in  Evamjelia, Hymnos  de  Christo 
et  Sanctis.  Ilacc  .lod.  Mczlerus  de  viris 
Illustribus  S.  Galli  I.  10.  Monaehus  Sangal- 
lensis,  qui  de  vita  Caroli  M.  scripsit,  se 
multa  de  religiositate  et  Ecclesiastica  Ca- 
roli  cura  ex  ore  illius  scripsisse  ait.  palrcm 
quoque  illius  Adalberlum  vocat.  Adde  Bu- 
laei  hist.  Acadcmiae  Parisinae  tom.  I.  p. 
6i0  et  G47.  Trithemii  Catal.  illustrium 
Gcrmanorum.  Lambccium  Bibl.  Vindobo- 
ncnsi  tomo  II.  p.  452.  Ilist.  literaire  de  la 
France  tom.  V.  p.  603. 

WERBMBOLDUS,  monachus  Ilirsaugien- 
sis,  Ord.  S.  Benedicti  a.  988  scripsit  de 
laude  Marlyrum.  Ex  Eisengreinio  Posse- 
vinus  tomo  II.  Apparalus  p.  547. 

WEBNERUS,  vide  IRNERIUS. 

WEBNERUS,  Abbas  S.  Blasii  in  Silva 
nigra,  Ord.  S.  Bencdicti,  circa  a.  1210. 
Scr.psit  Deflorationem  s.  Excerplionem 
Sanctorum  Patrum  super  Evangcliis  de 
tempore,  Basil.  1494.  Sermones  plures  et 
elegantes.  Miracus  de  scriptorib.  Eccles. 
p.  65. 

WERNERUS  Laifrius  cognomento  (b) 
Rolevink,  Westphalus  Cartusianus  in  coe- 
nobio  Coloniensi  per  annos  4-8  obiit  a.  1502. 
Edidit  I.  Fasciculum  temporum,  h.  e  Ili- 
storiam  universalem  ab  orbe  condito  ad 
sua  terrpora.  In  Bibl.  Scholae  nostrae  Cru- 
cianae  exemplar  adcst  in  folio,  sine  nota 
loci  et  temporis,  quod  indicem  pracfixum 
habet,  ct  usque  ad  a.  1490  pertingit.  Pro- 
diit  vdro  ctiam  cditio  Colon.  1480  fol.  ct 
vcrsio  Belgica  eodem  anno  Ultrajecti  im- 
pressa,  Aug.  Vind.  pcr  Erh.  Ratdolt,  1481, 
1483  fol.  Colon.  per  Henr.  Quentel.  1481 
fol.  Vcnct.  per  Erh.  Batdolt  1485  fol.   Ar- 


(a)  Non  Apocatypsin,  vid.  Sandii  nolas  .nl 
Vossiuiii ,  |i.  54. 

J>)  lius  boc  i.oniine  adducil  Siocerua  do  libril 
rai  ioribm  p.  B7. 


a\  !   i; 

per  Joannem  Pryss.  1  '*S7  fol.  Lovanii 

Veldener,   1*76.  Spirae,  per  IV- 

triim   Drach,    1477   fol.    Paris.  apud    Jo. 

im  1512,  i.  Adde  Fabriciurn  oostrum 

V.  GUARNERUS.  Jo.  Pistoriussub  initium 

tonn  II.Jl  rum  Germanicarum  repetiit,  cui 

additum   est   supplementum    Jo.    Linturii 

usque  ad   a.    |">I»-   Gallica    versiq    Petri 

t    prodiit    Paris.    1">05    Fol.    Belgica 

Aoonymi,  Ultrajecli  a.   I  VSO   fol.  Utraque 

est  in  H  bl.  K  >gia  Dresdi  nsi  teste  Gel.  .1.  C 

tzio  in    Wemorab.    illius    Bibliothecae 

Vol.  I.  p.  430,  i3.L 

l,  De  moribus  et  situ  antiquorum  Saxo- 
num  lil).  III.  quem  titulum  aliqui  sic  po- 
nunt:  De  laude  Weitphaliae;  nam  A\ost- 
phalia  antiqdis  dicebatui  Saxonia.  Prodiit 
libor  primum  sine  anno  et  tempore  adjecto 
in  \  posl  Coloniae  l">li  curante  Ortwino 
t  1002  demom  tomo  III.  Scripto- 
rum  Brunsuicensium  Leibnitii  p.  GOG. 

3.  Quaesliones  XII.  pro  Sacrae  Theolo- 
giae  Studiosis ,  Colon.  apud  Arnoldum 
ThcrhOrnen  1457,  V  oditas  osse  docet 
Leibnitius  praof.  tomi  III.  citati  p.  20. 
4  Paradisus  conscienliae,  ibid.  impressus. 
.'j.  Sermo  cle  S.  Benedicto,  quom  impres- 
sum  ait  Mcrotius  et  Tnthemius. 

Reliqua  ejus  sunt  inedita,  Vita  D.  Pault, 

Formula  timoratorum   Episcoporum,  item 

tPrcsbyterorum  secularium, 

de  vera  nobilitate  et  ejus  origine,  de  Hospi- 

talariis  et  operibus  misericordiae  vacanti- 

bus,   de   Kakndario  et  Martyrologio ,   de 

excellentia  Alberti  Magni.  Epistolue  innu- 

merac .  praesertim    ad   Tritbemium   (non 

-  vinum,  utscribit  Morotius)  qui  etiam 

ipsum  in  cella  sua  inviserat.  Vide  hunc  de 

I        -.  c.   020   '1  ■    script.  Germ. 

<■.  246.  Theod.   Petreji  Bibl.   Cartusianam 

irotii  Theatrum  Chronol. 

ordinis  Cartusiensis  p.  1 13. 

WERNERUS  aliua   Cartusianus,  eodem 

modo  abHistoricishujusordinis  descnbitur, 

qun  a  FabricionostrosupraV.FASCICULUS 

diffi  runt,  et  ajunt  eum  a.  1  i-00 

>  a  Victorinis  ad  suos  tran- 

■  pua   quod   Enucleamenta    BibUca 

' .  dicunt  impressum  esse  Parisiis 

rum  Comarseium. 


N  KRUS 

Alius  Wernerus  Cartusianus  est,  cujus 
librum  de  Venerabili  Sacramento  Euchari- 
stiae,  una  cum  Alegri  Opusculo  Coloniao 
edidit  Petrus  Quentelius  1535. 

Tbeod.  Petreji  Bibl.  Cartusiana  p.  296. 
Car.  Jos.  Morotii  Tbeatrum  Chronol  Ord. 
Cartusiensis  p.  75 

WERNERUS  Titianus, patria  Juliacensis, 
a  villa  Titn  nomen  nactus,  sec.  XVI.  pri- 
mum  in  monasterio  Canonicorum  regula- 
rium  S.  Augustmi  Novesii  institutus, 
deinde  Prior  coenobii  Marbacensis  in  Al- 
satia  fuit,  tandem  cum  monasterium  Nove- 
siense  solo  aequatum  esset,  ejus  quoque 
Prior,  multa  pro  Iibertate  monasterii  sui 
pugnavit.  Scripsit  Annales  Xovesienses  ab 
a.  690-1592  editos  in  Martene  et  Durand 
Collect.  ampliss.  IV.  p.  523. 

WERNHARUS,  Abbas  monasterii  Alta- 
bensis  in  Bavaria,  obiit  a.  1317.  Epistolas 
illius  XXXVII.  ediderUOt  Pezius  et  Ilue- 
b  rus  m  Codice  dlplom.  part.  II.  p  208. 

WERNHERUS,  Loctor  Minorum  Ratis- 
nsium  Sec.  XIII.  vel  initio  sequeotis. 
scripsit  Librum  Soliloquiorum ,  quom  ex 
Codice  Mellicensi,  qui  apographum  est 
Codicis  Tegernseensis,  edidit  Berh.  Pezius 
Biblioth.  Asceticae  tom.  IV.  p.  41.  Obser- 
vat  Editor  Reverendus,  illum  quaedam  ab 
Anselmo  mutnatum  r-sse. 

WERTHINENSE  monasteriura  in  Comi- 
tatu  Mareano  situm  ad  Ruram  Iluvium, 
cujus  colonia  est  monasterium  S.  Ludgeri 
apud  Helmestadium.  Chartularium  illius 
dedit  Leibnitius  tomo  I.  Scriptorum  Brun- 
suicensium  p.  101.  Excerpta  vero  cx  Ne- 
crologio  illius  tomo  III.  p.  717.  Alias  Syl- 
logen  Abbatum  illius  ab  Heoniogo  Hagen 
elaboratam  exhibet  idem  tomo  III.  p.  600 
et  Carmen  Uffingi  in  laudem  ejus  p.  60i. 

ESSELUS  Grouihfjensis ,   vide  supra 
JOANNES  Wesselus. 

WETTINUS,  Monachus  Augiae  divitis 
(Reichenau)  in  dioecesi  Constantiensl , 
Waldonis  ibidem  Abbatis  consanguineus, 
el  scholarum  monasterii  praefectus.  Sub 
iin  in  vitae  a  824- extra  se  laptus,  et  ab 
Angelo,  ut  ajunt,  e  corpore  ductus,  rcdu- 
ctusque  miranda  arcana  in  coelo,  purgatorio 
et  inferno  vidisse  et   audivissc  traditur, 


WH  I 

quae  Heito  Episcopus  et  Abbas  Augiensis 
prosaice,  ( v.  supra  HEITO  )  metrice  au- 
tem  Walafridus  Strabus  descripserunt.  Ni- 
hil  scripsit,  quod  huc  usque  cognitum 
sit,  mentio  autem  illius  ideo  injicitur, 
quia  Arnoldus  Wion  in  Ligno  Vitae  II.  79 
eum  primo  Canonicum  S.  Augustini,  deinde 
Metensem  S.  Vincentii  monachum  facit, 
quem  Uguetinum  vocat,  hominem  pium  et 
sanctum,  quod  ex  Tractatu,  quem  de  vi- 
sione  sua  terribili  scripsit,  constare  possit. 
Tractatum  vero  illum  ln  persona  Fratrum 
Metensium  invenire  licet  in  Libro  trium 
virorum  et  trium  spiritualium  virginum, 
et  lib.  VIII.  CoIIat.  Predenbachii  cap.  39. 
Sed  rem  totam  multis  verbis  refutat  Jo. 
Egon  de  viris  illustribus  Augiae  divitis 
II.  7  cujus  etiam  verbis  hic  usi  sumus. 
Observat  enim  ille ,  ipsissimum  esse  opus 
Heitonis  sive  Hattonis  Episcopi ,  sed  cui 
audaculus  aliquis  sequentem  praefationem 
e  cerebello  suo  erfictam  attexuit:  Visio 
Uguetini  prius  Canonici ,  postea  Monachi, 
quam  ostendit  illi  Deus  per  Angelum,  et 
quam  nos  Fratres  ejus  ipso  narrante  scri- 
psimus,  servi  sancti  Vincentii  Metensis  etc. 
Adde  Magnoaldi  Ziegelbaur  Conspectum  rei 
literariae  Ord.  S.  Benedicti  part.  I.  p.  93. 
Pagium  ad  a.  824  n.  20. 

Guilielmus  WHITLOCK,  Canonicus  Lich- 
feldensis,  additamenta  collegit  ad  Thomae 
de  Chesterfield  Seriem  Episcoporum  Lich- 
feldensium  et  Coventrensium  ,  ab  a.  1357 
usque  ad  a.  1559.  quae  habetur  in  Anglia3 
Sacrae  Whartoni  tom.  I.  p.  4. 

WIBALDUS,  aliis  Guibaldus,  Wiboldus 
et  Guicboldus.  claro  genere  apud  Leodios 
natus,  ex  nobilibus  scilicet  de  Pratis.  Ab 
ipsis  incunabulis  in  monasterio  Stabulensi 
educatusfuit,  deinde  ad  Leodiensium  scho- 
las  perrexit,  ubi  adhuc  a.  1115.  versatus 
est,  a.  1 117  vero  ad  Walciodorense  mona- 
sterium  se  contulit.  Ubi  scholas  ipse  rexit, 
donec  a.1130.  Stabulensium  Abbas.a.  1136. 
Casinensium,  denique  a.  1137.  Corbeion- 
sium  creatus  est,  ubi  a.  1 158  fatis  coneessit. 
Magna  auctoritate  fuit  apud  Lotharium 
linp.  qui  eum  in  Epistola  ex  archivis  Casi- 
nensibus  a  Mabillonio  prolracta  Romani 
imperii  archicancellarium  vocat.  Exstat  in 


T  L  0  C  K  609 

vita  nostri  p.  105.  Negotiis  quoque  civilibus 
et  bfllicis  mullum  intorfuit.  De  vita  ejus 
confer  Petri  Diaconi  Chronicon  Cassinense 
IV.  124.  seqq.  Schatenium  in  Annalibus 
Paderbornensibus.Omnium  vero industriam 
superarunt  Edm.  Martene  et  Ursinus  Du- 
rand  qui  tomo  II.  Collectionis  amplissimae 
Vitam  Wibaldi  a  p.  153-183  copiose  satis 
elaborarunt.  Iidcm  Duum  viri  Epislolas 
ejus  CCCCXLI  ex  Codice  Stabulensi  co- 
^X,povw  ediderunt,  a  p.  183  seqq.  cum  huc 
usque  non  nisi  una  fuerit  edita  tom.  II. 
Spicilegii  Dacheriani  p.  708  edit.  novae  , 
et  in  Actis  Sanctorum  tom.  III.  Aprilis 
p.  807  ad  Tbeodericum  Abbatem  Walcio- 
dorensem,  quae  in  hac  Collcctione  sexto 
loco  posita  est. 

WIBALDUS,  civis,posta.  965Episcopus 
Cameracensis,  Ottoni  Imp.  familiaris,  obiit 
a.  9G9.  Scripsit  carminice  Tractalum  de 
Alea  regulari  conlra  Aleam  secularem  , 
ubi  de  virtutibus  Christianis:  qui  exstat 
in  Historia  Episcoporum  Cameracensium 
cum  annot.  Georgii  Colvenerii.  Adde  Val. 
Andreae  Bibl.  Belgicam  p.  850  Swertii 
Athenas  Belgicas  p.  706.  Hist.  literariam 
Galliae  tom.  VI.  p.  311. 

WIBEBTUS,  Arcbidiaconus  Tullensis 
sec.  XI.  scripsit  Vitam  Leonis  IX.  Papae, 
qui  primum  Episcopus  Tullensis  fuerat. 
Edita  est  primum  a  Surio  d.  19  April.  et 
Sirmondo  Paris.  1615  aucta  vero  et  emen- 
data  a  God.  Henschenio  in  Actis  Sanctorum 
tomo  II.  Aprilis  p.  648.  Jo.  Mabillonio  Sec. 
VI.  Benedictino  parte  2.  p.  49.  Jo.  Go. 
Eccardo  in  Probationibus  Originum  Ilabs- 
burgo-Austriacarum  pag.  171. 

WTBERTUS,  monachus  Villariensis  in 
Brabantia,  Ord  Cisterciensis,  scripsit  Epi- 
stolam  prolixam  ad  S.  Hildegardem,  in  qua 
ipsi  quaestiones  XXXVIII.  proponit,  quae 
cum  solutionibus  exstant  intor  opera  Hil- 
degardis.  Car.  de  Visch  de  Scriptoribus 
Ord.  Cisterciensis  p.  320,  321. 

WICBEBTUS,  alii  Hunerbertum  vocant, 
Anglus,  patria  Doirus,  primum  Canonicus 
Eboracensis,  doindo  Monaehus  Beoedicti- 
nus,  porro  Abbes  Wirmouthcnsis  et  Gi- 
ruicensis.  Ajunt  eum  S.  Bonifacii  praece- 
ptorem   fuisse.  Scripsisse  dicitur  de  vita 

228 


blO 


W  I  C  B 


Ceolfridi  Abbatis  Wirmouthensis,  et  Epi- 
stolas  ad  divcrsos.  Balaeus  Cent.  I.  90. 
Pitseus  c.  05. 

WICBODUS,  cujus  Quaesliones  in  Octa- 
teuchum  in  Codice  S.  Maximini  Trevirensis 
invenerunt,  in  tria  vero  tantum  Geneseos 
capita  ediderunt  Martene  et  Durar.d  Col- 
Iect.  ampliss.  IX.  p.  293  dubium  est,  quis 
fuerit.  Sub  initium  Codicis  exstant  haec 
verba:  Carolus  Rcx  Fraucorum  et  Longo- 
bardorum.  ac  patricius  Iiomanorum,  hunc 
codicem  ad  opus  suwn  scribere  jussit. 
An  igitur  Wigbaldus  ille  sit,  Caroli  Magni 
sub  Itherio  et  Badone  Archicancellariis 
notarius;  an  "Widbaldus,  quem  teste  Astro- 
nomo,  idem  princeps  circa  a.  778  praefecit 
Petragoricis,  incertum  est.  Opus  autem  ex 
dictis  sanctorum  Patrum,  Augustini,  Grc- 
gorii,  Hieronymi,  Ambrosii,  llilarii,  Isidori, 
Eucherii,  Junilii  conlextum  est ,  quorum 
verba  retinuit.  Et  quia  maxima  Geneseos 
pars  purum  Hieronymi  atque  Isiodori  te- 
xtum  fere  exprimit,  scquentes  vero  libri 
unum  Isidorum  exhJhent,  plura  Duumviri 
laudati  edere  noluerunt.  Ipse  tamen  Codex 
usui  csse  potest  illis,  qui  futuro  tempore 
Hieronymi  et  Isidori  opera  denuo  recen 
sebunt.  Adde  Historiam  literariam  Galliae 
tom.  IV.  p.  177. 

WICHARDUS  Baro  a  Polheim  Austria- 
cus,  primo  Decanus  ,  deinde  Archiepisco- 
pus  Salisburgensis  ,  mortuus  a.  1315.  scri- 
psit  Continuationem  Hermanni  Contracti 
ab  a  1279-1310.  (  Possevinus  Chronicon 
Austriae  vocat )  quae  quondam  extubat 
Viennae  MS.  apud  Wolsgangum  Lazium  , 
nunc  in  Bibliotheca  Vicnnensi.  Haec  Pos- 
sevinus  tomo  II.  Apparatus  p.  548.  Lam- 
becius  in  Catalogo  librorum  a  se  editorum 
p.  54.  qui  ipsum  una  cum  aliis  auctoribus 
editioni  paraverat. 

WIDBERTUS,  aliis  Guibertus ,  Abbas 
tertius  monasterii  in  Valle  S.  Petri  Carnu- 
ti ,  a  sanctis  moribus  laudatus ,  obiit  inter 
a  981.  et  986.  Scripsit  Vilam  et  martyvium 
( de  S.  Eman  )  S.  Amantii ,  quae  adhuc 
maouscripta  circumfertur.  Ita  Jo.  Liron  in 
Bibl.  Carnutensi  (  Bibl.  Chartrainej  p.  7.  8. 
sed  ostendit  Autor  Ilist.  literariae  Galhca- 
nae  tomo  VI.  p.  407.  illam  in  Actis  San- 


ODUS 

ctorum  16.  Maji  dudum   csso  impressam. 

WIDl  monachi  circa  a.  1000.  Epistola 
ad  Heribertum  Archiep.  Coloniensem  edita 
est  tomo  l.  Miscellaneorum  Baluzii  p.  412. 

WIDBADUS,  Abbas  Flaviniacensis  an. 
748.  cujus  Testamentum  duplex  exhibet 
Mabillonius  sec.  III.  Bencdictino  part.  1. 
pag.  683.  688. 

Joannes  WICLEF  ,  Wikhjf,  Lelando  Wi- 
coclivus ,  aliis  aliter  ,  Anglus,  in  septen- 
tnonali  insulae  parte  ,  locum  quidam  Wi- 
ked  life  vocant  ,  natus  et  cducatus,  Colle- 
gii  Mertonensis  in  Academia  Oxoniensi  so- 
cius  ,  Collegii  quoque  Cantuariensis  ac  Ba- 
liocensis  Praefectus ,  et  Bector  Ecclesiae 
Luttervordiensis,  obiit  a.  1387.  ultima  die 
Decembris.  De  actis  et  doctrina  ejus  nolo 
multa  proferre  ,  quia  Bibliothecam  tantum- 
modo  curare  meum  est.  Inlerim  plena  de 
ipso  sunt  Ilistoriarum  volumina,  et  eonsu- 
lat  Lector  praeterea  scriptores  sequentcs, 
qui  vitam  ipsius  data  opera  describunt. 

Petrus  Mana  Grassus  de  ortu  et  pro- 
gressu  haeresium  Jo.  Wiclefi.  Vicentiae, 
1707.  fol.  Gior.  de'  Letteraii  d'  Italia  t.  XIV. 
p.  24.  XVIL  p.  104.  Journal  des  S^avans 
1709.  p.  321. 

N.  Harpsfeldii  llistoria  AVicleffi ,  a  me 
visa  non  est. 

Thomae  Jamesii  Apologia  pro  Wiclefo  , 
Oxon.  1608.  4.  Anglice. 

Jo.  Lewis  historia  vitae  et  Vexationum 
Jo.Wiclefi.  Lond.  1720.  8.  Anglice  ,  de  quo 
Bibl.  Angloise  tom.  IX.  p.  138.  Memoires 
lit.  de  la  grande  Bretagne  tom.  VII.  p.  120. 
Acta  Erudit.  tomo  VIII.  Supplcm.  p.  205. 
New  Memoirs  tom.  V.  p.  104. 

Ejusd.  praefatio  ad  versionem  Novi  Te- 
stamenti  a  Wiclefo  conversi. 

Dan.  Neal  hist.  Puritanorum  ,  Anglicae 
(  Lond.  1732.  8.)  cap.  1. 

Bcned.  Victeti  oratio  dc  Wiclefj.  Genev. 
1717.  4. 

Ge.  Conr.  Rieger  in  historia  Fratrum  Bo- 
hemorum  ,  hbro  Germanico.  §.  127.  seqq. 

Stephani  Prioris  Olomucensis  Anti-Wi- 
clefus ,  Anti-llussus  et  alia  ,  edita  in  The 
sauro  novissimo  Anecdotorum  Bern.  Pezii 
tom.  IV.  parte  2.  p.  149. 

Ant.  Varillas  hist.   haeresium  Wiclefi , 


WI  G 

Hussi  et  Hieronymi.  Paris.  1681.  1 2.  Gallice. 

Opera  ab  ipso  scripta  magnum  satis  nu- 
mcrum  implent ,  nos  initium  faciemus  ab 
impressis. 

1.  Primum  locum  occupet  Versio  totius 
Scripturae  Sacrae  in  linguam  Anglicam,ex 
Vulgata  versione  suscepta  ,  cujus  Codices 
non  pauci  in  Bibliothecis  Angliae  latent, 
mirum  vero  cst ,  Anglos  eam  tam  diu  ne- 
glexisse ,  quum  vel  linguae  caussa  ipsis  in 
pretio  esse  deboat.  Nostro  tempore  Jo.  Le- 
wis  Novum  Teslamentum  edidit  Lond.  1732. 
fol.  cum  praefatione  ,  quae  notitiam  ver- 
sionum  Anglicarum  exbibet.  Evolve  Me- 
moires  de  Trevoux  1733.  p.  928.  Bibl.  rai- 
sonnee  tom.  VIII.  p.  479.  De  ea  quoque 
agunt  Henr.  Whartonus  in  Auctario  ad  hi- 
storiam  dogmaticam  de  scripturis  ct  sacris 
vernaculis ,  Jac.  le  Long.  in  Bibl.  sacra  et 
alii. 

2.  Dia'ogorum  Ubri  IV.  1525.  4.  sine 
mentione  loci ,  Basileae  prodisse  placet 
Fabricio. 

3.  Ostiolum  Wiclefi ,  sive  Tractatus  de 
Sacramento  Altaris ,  in  quo  Transubstan- 
tialio  tam  e  Scnplura,  quam  Philosophia  op- 
pugnatur.  Norimb.  154G.  8.  Oxon.  1GI2.  12. 

4.  Tractatus  duo  adversus  Fratres  men- 
dicantes ,  Angl.  per  Jamesium  ,  Oxon. 
1608.  4. 

5.  Aphorismi  f.  Articuli  Wicleviani ,  por 
Jo.  Foxum  Argent.  155i.  8. 

G.  Confessio  fidei,  sive  Conclusiones 
XVIII.  in  Synodo  Lambelhano  a.  1377. 
exhibitae ,  apud  Foxum  in  Comment.  re- 
rum  Eccles.  (Basil.  1563.  fol.)  part.  1.  p.  8. 

7.  Epistola  ad  Urbanum  Papam  a.  13S4. 
ibid.  p.  16. 

8.  Hesponsum  ad  Richardum  Begem  an. 
1377.  de  jure  Regis  et  Papas  ,  ibidem. 

9.  Declaratio  fidei  suae ,  et  Conclusiones 
plures  apud  Walsmghamum  ad  a.  1378.  et 
sequentes.  In  his  imprcssis  precipue  Whar- 
tonum  secutus  snm. 

Plurima  Wiclefi  nostri  sunt  inedita,  quae 
in  Bibliothr-cis  Angliae  latent ,  et  a  Balaeo, 
Oudino  et  Catalogis  Anglicis  magno  nurne- 
ro  proferuntur .  unde  quaedam  delibabo. 
Commcntarius  in  Epistolas  et  Evangelia 
totius  auni ,  Latine  ,  Expositio  in  Epistolas 


L  E  F  61 1 

Dominicaks ,  Anglice,  Commentarius  in 
Psalmos  et  alios  hymnos  ecclesiasticos  :  de 
veritate  S.  Scripturae :  de  peccatis  morta- 
libus  :  de  civili  dominio  :  Confessiones  bi- 
nae  de  Sacramento  attaris  •  de  vita  Sacer- 
dotum :  dd  regula  S.  Francisci :  E.xpositio 
Symboli  Apostolici,  Decalcgi  el  Orationis 
Dominicae :  de  abominatione  in  loco  san- 
cto:  Speculum  secularium  Dominorum  :  de 
fundatione  Pseudo  fratrum  :  de  Christo  et 
Antichristo:  de  conlrarietate  duorum  do- 
?ninorum :  de  citationibus  frivolis  et  aliis 
versutiis  Antichristi :  Speculum  Ecclesiae 
militant.is ,  et  alia  longe  plura. 

Ex  his  titulis  conspicimus ,  Wiclefum 
fuisse  virum  summo  ingenio  et  judicio 
praeditum  .  qui  se  non  abripi  passus  est  a 
tenebris  illius  seculi  ,  sed  qui  singulari  re- 
rum  omnium  perspicientia  corruptionem 
doctrinae  et  vitae  cognitam  habuit.  Hinc 
opera  ejus  aliquot  voluminibus  conjunctim 
edere  debebant  Angli ,  neque  hunc  tantum 
thesaurum  orbi  christiano  ct  coetui  puriori 
diutius  invidere. 

*  Juvat  hic  eos  recitare  libellorum  WI- 
CLEFl  titulos,  ex  quibus  decerptae  sunt 
impiae  eius  assertiones  ab  universitate 
Oxoniensi  in  Epistola  ad  Arehiepiscopum 
Cantuariensem  vulgata  a  Wilkins  Concil. 
Britan.  Tom.  III  pag.  339  etc.  censura  no- 
tatae.  Liber  inscriptus  de  sermone  Domi- 
ni  in  monte  Libri  IV  quorum  tertius  est 
de  Antichristo  idest  de  Papa.  Ex  hoc  de- 
promptae  sunt  7i  haereticae  assertiones. 
Libellum  de  perfectione  statuum  ex  quo 
cxcerptae  sunt  33  haereses.  Libellus  de 
ordine  Christiano ,  ex  quo  13.  Dialogus  ex 
quo  35.  tractatus  3  de  arte  sophistica,  ex 
quo  20.  De  dominio  civili  lib.  3.  de  quo 
43.Tractatus  de  Diabolo  et  membris  eius; 
de  quo  5.  De  donatione  Caesarea  ,  de  quo 
haercses  14.  Liber  responsorius  ad  ar- 
gumenta  Monachi  de  Salley  ;  de  quo  hae- 
reses  2.  Liber  responsorius  ad  argumenta 
Stroadae ;  de  quo  9  Libellus  de  confessio- 
ne ,  de  quo  5.  de  versutiis  Pseudocleri  ex 
quo  k. 

Quantum  vero  ex  his  cxcerptis  inlelli- 
gimus  ,  nihil  viro  inerat,  cx  quo  sibi  in- 
signe  illud  ,  quo   a    Bibliothecario  nostro 


012  AVIGA 

mactatur,  elogium  promoretur.  Tota  oius 
scriptio  perpetua  est  debacchalio*  in  viros 
EcclPSiae  addiclos  ad  furorem  usquo.  Mul- 
tum  ibi  scurrile,  ut  illud  num.  243.  Sic 
religiosi  nostri  possenl  religionem  suam 
merddsam  deserere  etc.  o.  5.  Papa  est 
patulus  Antichristus etc.  Rudis  ubique  bar- 
baries  :  legas  enim  ibi  n.  226.  Ecclesiae 
Hlior  pro  Ecclosiac  scrvus  addictior; 
sic  eliam  Ecclesiae  amatilior ;  legas  pari- 
§er  n.  2-1-  Ordines  mendicantium  sunt 
dispositi  arrabibititer,ut  incurrant  ingrati- 
tudincm.  Nec  in  vcrbis  tantummodo  scd 
jo  rebus  etiam  ineplit ;  ut  constat  ex  illo 
n.  224.  Quilibet  est  Deus  etc.  et  223.  Non 
scquiiur  quaclibet  creatura  est  Deus  ergo 
Deus  cst  aliqua  crcaiura.  Num.  171.  Vbi- 
quc  omne  ens  est,  cum  omne  ens  sit  Dcus. 
Ncc  in  antiquitatem  Ecclesiasticam  minus 
offondit  n.  53.  Confessio  vocalis  facta  sa- 
cerdoti  introducta  per  Innocentium  III  non 
est  tantum  necessaria  ut  difpnit;  quia  si 
quis  sohtm  cogitatu,  verbo  vel  opere  offen- 
deret  fratrem  suum ,  solo  cogitatu  ,  verbo 
vcl  opcrc  suffwit  poenitere. 

ln  iis  etiam  ex  quibus  viri  docli  laudem 
sibi  a  Bibliothocario  nostro  extorsit,  multa, 
ne  dicam  omnia  sunt  in  eius  etiam  sen- 
tentia  indigne  et  impie  dicta-  nam  Eucha- 
ristiae  Sacramentum  ,  quod  sensu  ctiam 
heterodoxorum  venerabile  est ;  et  reve- 
rentia  dignissimum  indigniset  impiis  modis 
traducit.  Insuper  in  eo  pariter  dogmate 
sibi  perpetuo  adversatur  ;  modo  enim  ait 
corpus  Chrisli  esse  in  Eucharistia  substan- 
tialiter  ,  corporaliter  et  demencionaliter 
attendendo  ad  modum  hostiae  secundum 
naturam  suam,  ul  est  in  excerpto  259 
modo  vero  propos.  70  hostia  consecrata 
est  veruspanis  naturalikr,  etcorpus  Chri- 
sti  fguraliter ,  s^d  apage  nugas.  En  igitur 
prar-clarum  scriptorom,  cuius  operi  edcndo 
Anglicana  praelia  merito  desudent. 

WIGANDUS  Wirt  LCaupo,  ord.  Praedi- 
catorum  in  conventu  Francofurtensi  Theo- 
logiae  Lcctor  et  Concionator  ,  multas  ha- 
buit  cum  Jo.  Trithemio  et  aliis  de  conce- 
plione  B.  virginis  controversias ,  contra 
Trithcmium  scripsit  Dialogum  apologcti- 
cum  .  contra  Weseli  pcrfxdiam  ,  et  contra 


NDU  S 

eos ,  qui  de  conceptione  immaculatissimae 
virginis  male  sentiunt.  Oppenheimii  1494. 
vel  1507.  k.  Editionem  sine  mentione  anni 
et  loci  memorat  Jo.  Lud  llockerus  in  Bibl. 
Heilsbrunnensi  p.  153.  Tractatum  dc  ea- 
dem  materia  sed  versibus  elcgiacis  adv. 
Sebastianum  Brant.  Jac.  Quetif  de  Scripto- 
ribus  ord.  Praedicatorum  tom.  II.  pag.  13. 

WTCjMORUS  ,  cognomine  Ihmiliarius , 
natione  Anglus,  sed  seculo  incerto ,  scrip- 
sit  Sermones  per  Adventum ,  et  per  totum 
annum ,  quos  Baleus  Londini  a  Roberto 
Graftono  impressos  esse  dicit,  Centur.  XI. 
k.  Pitseus  Append.  Cent.  IV.  75.  Dispiciant 
eruditi,  annon  hic  idem  sit  cumWARNERO 
Homiliario ,  de  quo  superius  actum  fuit : 
nam  vicinitas  et  similitudo  literarum  facile 
effecit ,  ut  unum  pro  altero  legeretur. 

WIGO  Decanus  monasterii  Phyuhtwan- 
gensis  f.  Feuchtwanscnsis  in  Franconia  , 
circa  a.  980.  Ejus  Epistolae  XIII.  editan 
sunt  in  Codice  dipl.  Pezii  ct  Hueberi  part. 
1.  pag.  110. 

WILRKRTUS  Alemannus,scripsit  ad  Ta- 
layrandum  Petra?;oricenscm  S.  R.  E.  Car- 
dinalem  Historiam  partium  terrae  sanctae. 
Vivebat  a.  1336.  Ex  Arnoldo  Bostio  Posse- 
vinus  tomo  II.  Apparatus  p.  548. 

WILFRIDUS  Ripponensis  ,  in  oppido  Rip- 
pon  Angliae  septentrionalis  natus,  primus 
monachus  fuit  in  coenobio  S.  Hildae  Stre- 
neshalcensi  ,  deinde  Archiepiscopus  Ebo- 
racensis  et  Frisionum  Apostolus  ,  obiit  an. 
710.  Vitam  ejus  scripserunt  Eddius  Ste- 
phanus ,  et  Eadmerus  ,  de  quibus  Fabri- 
cius  noster  superius.  Scripsit  de  Catholico 
celebrandi  Paschatis  ritu ,  de  Clericorum 
tonsura ,  de  regulis  Monachorum  ,  de  actis 
et  decretis  Streneshalcensis  Concilii,  Epi- 
stolas  ad  diversos.  Lelandus  c.  74.  Balaeus 
Centur.  I.  88.  Pitseus  c.  85.  Suffridus  Pe- 
tri  de  scriptoribus  Frisiae  Dec.  IV.  2. 

WILFRIDUS  ,  vide  supra  S.  Bonifacius , 
tom.  I.  p.  240. 

"WILIIELMUS  de  Benyne ,  Prior  de  Neu- 
bothle ,  postea  Abbas  Cupri  in  Scotia , 
circa  a.  1188.  Scripsit  de  Vita  S.  Joanms 
Scoti ,  Episcopi  S.  Andreae.  Car.  de  Visch 
pag.  32G. 
VULHELMUS  Bromc  ct  WILIIELMUS 


W  I  L  11 

de  Dyngton,  Custodes  Capellae  B.  Mariae 
Ecclesiae  Parochialis  S.  Johannis  Bapt.  Ci- 
rpncestriae  ,  a.  1460.  fecerunt  Registrum 
Chartarum  ae  Munimentorum  pertinen- 
tiam  ad  Capellam  modo  dictam.  Catalogus 
Codicum  Dugdalianorum  in  Museo  Asmo- 
leano  pag.  16. 

WILHELMUS  Bruce,  Scotus ,  circa  a. 
1479.  sub  Antonio  Spinola  Poloniae  Regi 
contra  Tartaros  militavit.  Ejus  sunt ,  de 
bello  adversus  Turcas  gerendo  consilium. 
Lips.  1595.  8.  De  Tartaris  Diarium ,  Frf. 
1598.  fol.  Ge.  Mackenzie  de  Eruditis  Scotis 
vol.  I.  p.  460. 

WILHELMUS  Cisterciensis ,  Abbas  ,  na- 
scio  cujus  loci  aut  temporis  ,  scripsit  Ser- 
monem  de  Assumtione  B.  Virginis,  qui  ex- 
stant  iu  Car.  de  Visch  Bibl.  Scriptorum 
ord.  Cisterciensis  p.  321.  seqq. 

WILHELMUS  Dean,  Anglus  ,  scripsit  ad 
Papam  Alexandrum  111.  de  nece  Thomae 
Cantuariensis.  Exstat  in  Bibl.  Regia  Lon- 
dinensi.  Bern.  de  Montfaucon  Bibl.  Biblio- 
thecarum  MSS.  p.  628. 

WILHELMUS  Dempsterus ,  Scotus  ,  ex 
Curestoniorum  familia  natus"  sec.  XIII. 
Professor  Philosophiae  ,  a  Parlamento,  quid 
de  Philosophia  Lulliana  statuendum  sit,  in 
consilium  adhibitus.  Scripsit  Examen  in 
Brevem  Raimundi  Lulli  artem.  Lugd.  1514. 
Ge.  Mackenzie  de  Scotis  eruditis  vol.  I. 

WILLELMI  Godellus ,  monachus  S.  Mar- 
tialis  Lemovicensis ,  scripsit  Chronicam 
ab  orbe  condito  usque  ad  a.  1172.  quae 
cxstat  MS.  Parisiis  in  Bibl.  Regia.  Bern.  de 
Montfaucon  Bibl.BibliothecarumMS.  p. 946. 

WILHELMUS  Kecellus  ,  Anglus  Clericus 
Beverlacensis ,  sub  finem  sec.  XI.  aut  ini- 
tium  sequentis  videtur  scripsisse  Miracula 
Joannis  Bevertacensis ,  Archiepiscopi  Ebo- 
racensis  ,  qube  edidit  Henschenius  tom.  II. 
Maji  pag.  173. 

*  WILHELMUS  Abbas  Hirsaugiensis 
scripsit  Astronomica  ,  quae  in  Codice  fere 
coaevo  Emmerrammensi  non  tam  integra 
extare  testatur  P.  Pez  in  Cod.  Diplomatico 
p.  259  ex  quo  libro  praefationem  ibidem 
vulgavit.  Floruit  circitT  annum  1073. 

AVILHELMUS,  AbbasMelrosensis  in  Sco- 
tia ,   ord.   Cisterciensis ,   circa   an.    1170. 


ELMUS  613 

Scripsit  in  Cantwum  Salomonis  ,  ac  officio 
Monachi ,  et  ad  Joannem  Cardinalem,  Sco- 
tiae  et  Uiberniae  Legatum.  Car.  de  Visch 
pag.  326. 

WILHELMUS  de  Morbecta  ,  vel  Morbe- 
ta,  vide  supra  MORBECA.  Adde  Lambe- 
cium  libro  III.  Bibl.  Vindob.  p.  326. 

WILHELMUS  Parisiensis ,  auctor  Nan- 
eeidos,  sive  PoUmatis  de  clade  Burgundio- 
num  circa  urbem  Naucejum,  a.  1474.  un- 
de  non  semel  versus  aliquot  adducit  Ma- 
ierus  Annalium  Flandriae  lib.  17.  qui  et 
p.  371.  illum  Poetastrum  Parisiensem  ap- 
pellat.  lh»ec  ex  Vossio  de  Historicis  Lati- 
nis  III.  8.  p.  605.  Auctorem  verum  detexit 
Oudinus  tom.  III.  p.  2674.  eumque  Petrum 
de  Blarrorivo ,  Parisinum  esse  docet.  Opus 
illud  Nanceidos  impressum  est  in  celebri 
Lotharingiae  pago  Divi  Nicolai  de  portu 
(  non  a  1476.  ut  vult  Labbeus  .  illo  enim 
praelium  geslum  fuerat)  sed  a.  1518.  fol. 
Maittaire  tomo  II.  p.  323.  qui  tamen  pagi 
Lotharingici  nomen  mutilavit.  Illum  Pe- 
trum  vero  Fabricius  noster  supra  suo  loco 
omiserat. 

WILHELMUS  de  Prato ,  ord.  Praedica- 
torum  ,  scripsit  de  Eruditione  Principum , 
qui  liber  bis  occurrit  in  Bibl.  Vaticana. 
Bern.  de  Monfaucon  Bibl.  Bibliothecarum 
MSS.  p.  57.  88. 

WILHELMUS  ,  nobili  genere  in  Gallia 
natus ,  in  monasterio  S.  Germani  de  Pratis 
educatus  ,  Canonicus  S.  Genovefae  ,  lan- 
dom  a.  1162.  Abbas  Roschildensis  in  Da- 
nia  ,  ab  Absalone  Archippiscopo  eo  voca- 
tus  ,  obiit  a.  1202.  aetatis  98.  Intercessione 
Genovefae ,  ut  credebat ,  a  morbo  sanatus 
scripsit  Opusculum  de  miraculis  Genove- 
fae ,  quod  MS.  superost  in  Bibl.  Rpgis  Gal- 
liae.  Oudinus  tomo  II.  p.  1460. 

WILCIIELMUS  Smetius,  de  Basscvel- 
de  in  Flandria ,  Monasterii  in  Thosan 
(vulgo  ter  Doest)  Abbas  sec.  XV.  Scripsit 
Summam  Theologiae  Scholasticae  tnbus 
tomis  distintam.  Car.  de  Visch  de  Scripto- 
ribus  ord.  Cisterciensis  pag.  326. 

WILIIELMUS  Saginetus ,  cujus  Lamen- 
tatio  ob  coelibatum  Sacerdotum ,  seu  Dia- 
Iogus  Nicacnae  constitutionis  et  naturae 
ca  dc  rc ,  ( ita  )  cum   refutationc  Joannis 


614 


\V  1  L  11 


Gersonis  .  MS.  est  in  Bibl.  Basileonsi.  Bern. 
de  Montfaucon  Bibl.  B:bl.  MSS,  p.  615 

a\  ILHELMUS  de  Schepseved  ,  monachus 
[iae  de  Croksden  in  Comitalu  Staf- 
fordieosi,  sec  XIV.  cujus  Annalcs  de  re- 
bus  praecipue  Anglicis  ab  a.  I0GG.  ad  a. 
1374  rfSS.  adservantur in  Bibl.  Cottonia- 
na.  Oudinus  tomo  III.  p.  1087. 

WILHELMOS  Wey,  Anglus ,  Collegii 
Etoniensis  socius  a.  1450.  Scripsit  Itinera- 
rium  ad  terram  sanclam  .  Pcregrinalionem 
ad  S.  Jacobum  in  Ilispania  ,  Indulgenlias 
in  curia  liomana  ,  quae  inter  Codices  MSS. 
Angliae  supersunt. Oudinus  t.  III.  p.25V3. 

WILHELMUS  de  Wycumba ,  ord.  Cano- 
nicorum  regularium  S.  Augustini ,  primum 
Hobcrti  Betun  Episcopi  lleifordiensis  Cle- 
ricus  familiaris  ,  postea  1'rior  Lantbensis 
coenobii  in  Cambria  ,  circa  a.  1  140.  Scripsit 
Vilam  Ilobcrti  Episcopi  jam  laudati ,  quam 
edidit  Henr.  Wharton  tomo  11.  Angliae  sa- 
crae  p.  "295.  Adde  Oudinum  t.  II.  p.  1385. 

WILHELMUS  Vressenich,  a.  1348.  Pa- 
stor ,  anno  sfquente  Abbas  Steinfeldensis  , 
dioec.  Coloniensis  .  ord.  Pracmonstratensis, 
scripsit  Vitam  B.  Hermanni  Josephi  mona- 
cbi.  Stenfeldensis  Pocimatis  initium  est: 

Agrippinensis  Hermanni  pauperis  ortum. 

Desinit  autcm  his  versibus  : 

Sanctorum  vere  legitur  tot  nidlus  habere, 
VtJoseph.alloquia  cum  virgine  matre  Maria. 

Ilacc  Cod.  Henschenius  in  Comm.  praevio 
ad  vitani  Hcrmanni  Josephi ,  tom.  I.  Apri- 
lis  pag.  G83. 

WILHELMUS  Tumbull,  Scotus ,  Epi- 
scopus  Glascuensis  circa  a.  1459.  Acade- 
miam  Clascuensem  recens  fundatam  inau- 
guravit.  Fjus  sunt  Oratio  ad  Academiae 
tuae  Professores ,  ct  Academiae  Glascuen- 
sis  Statuta.  Ge.  Mackenzie  de  Scotis  eru- 
ditis  Yul.  I.  p.  465. 

i  •    WILIELMUS   Calvus   Liber  Juris 

Civilis  Cibis  Verooae  Ex  Hiblioth.  Capitu- 

larii  riusd.  Civitatis  autographo  Cod.qucm 

Aii.  I>.  1228  Bcripsit  per  Bartholom.  Cam- 

►1  «I!!  Cancellarium  Ampl.  et  R.  Cap. 


E  L  M  U  S 

Eccl.  Veronensis  et  Archiprosbyterum  S. 
Ceciliae  nunc  primum  editus  cui  nonnulla 
vet.  Documenta  Kc  praemittuntur  addito 
opusc.  de  vita  S.  Metronis  et  duab.  Epi- 
stolis  Ratherii  Ep.  Veronensis.  Veronae  ap. 
P.  Bernum  1738.  4. 

WILKINUS,  (aliis  Gualichinus ,  Quali- 
chinus  )  de  Spoleto  ,  seculi  XIII.  scriptor  , 
Carmen  heroicum  de  gestis  Alexandri  Ma- 
gni  procedit ,  cujus  Codicem  vidi  Franco- 
furti  ad  Viadrum  apud  Nicolaum  Wester- 
manum.  Vide  Fabricii  nostri  Bibl.  Graecam 
Volum.  II.  p.  227. 

WILLEBRANDUS  ab  Oldenburg  ,  Cano- 
nicus  llildesheimensis ,  qui  a.  1211.  lu- 
stravit  terram  sanctam  ,  et  quac  vidorat, 
in  scripta  retulit :  auctor  neque  indoctus 
neque  incuriosus.  Ilanc  Leo  Allatius  ,  qui 
illud  Itinerarium  terrae  Sancte  Symmi- 
ctorum  hbro  I.  p.  122  edidit,  nuper  admo- 
dum  Venetiis  cum  Josepho  Genesio  inter 
Scriplores  Byzanlinos  recusorum. 

WILLERAMUS  Abbas,  non  Ebersper- 
gensis  (a;,  sed  Merseburgensis  monasterii 
in  Suevia  (bj ,  Ord.  S.  Benedicti  Parisiis 
operam  dedit  bonis  literis ,  inde  Schola- 
sticus  Ecclesiae  Bambergensis ,  post  as- 
sumpto  habitu  in  monasterio  Fuldensi  Ab- 
basMerseburgensis  claruit  a.  1070.  Scripsit 
Paraphrasin  gcminam  in  Canticum  Can- 
ticorum  ,  quarum  prior  metrica  est  lingua 
veteri  Theolica.  Ipse  librum  inscripsit  de 
nuptiis  Christi  et  Ecclesiae.  Editus  est  pii- 
mum  a  Faulo  Merula  Lugd.  Bat.  et  OlTicina 
Plantiniana  Raphelengii  1598.  8  secutae 
sunt  observationes  Francisci  Junii,Am- 
Stel.  1655.  8.  Praefationem ,  quae  huc 
usque  defuerat,  ex  codicc  Rhedigeriano 
dedit  Opilius  ad  Ilymnum  de  S.  Annone 
p.  3.  postea  ex  Codice  S.  Euchari  ante  an- 
nos  G00.  exaralo  Marlenc  el  Durand  Col- 
l^ct.  ampliss.  I.  p.  507.  Codex  Ambrosia- 
nus  Bibliolhecae  Vindobonensis  emendatior 
est ,    prout   pluribus   ostcndit    Lambecius 

(a)  Ila  vocnlur  ab  Ationymo  Mellicensi  c,  78. 
el  in  Codice  Lugdunensi,  ijdo  usus  csl  IVlcruIa. 

(h)  No;i  in  Soxonia  ,  ut  scribil  Eccardus  in  Hi- 
Bluria  studii  Elymolo^ici  lingaae  Germanicae  c. 
14.  p.  125.  Nam  Saxonicum  iilo  lcmpore  aon- 
dum  erat  exslructum. 


W  I  L  L  I  B 

lib.  II.  dc  Bibl.  Vind.  p.  764.  sqq.  Tandcm 
prodiit  in  Thesauro  Schilteriano  tomo  II. 

Plura  Trithemius  de  Scriptonbus  Eccl. 
et  de  viris  illustribus  Germaniae,  Ecear- 

dus  I.  c.  Leyseri  Histnria  PocHarum  medii 
aevi ,  p.  354.  Jo.  Ilenr.  a  Seelcn  in  vita 
Stadenii  p.  58. 

WILLIBALDUS  .  Presbyter  in  Ecclesia 
S.  Victeris  Moguntiae,  sec.  VIII.  qui  jus- 
su  Lulli  Archiepiscopi  Moguntini  et  Megin- 
gaudi  Episcopi  Ileibipolensis  Vitam  S.  Bo- 
nifacii  primum  in  ceratis  tabulis  conscri- 
psit ,  deinceps  in  pergamenis  rescriben- 
dam  ,  prout  habet  Auctor  inccrtus  Vitae 
S.  Bonifacii ,  in  Actis  Sanctor.  Junii  t.  I. 
p.  476.  cui  addatur  Eccardus  rerum  Fran- 
cicarum  XXIV.  22.  Nec.  obstat ,  quod 
Mabillonius  et  Papebrochius  objiciunt ,  in 
fine  operis  sic  legi:  Ego  Willibaldus  Epi- 
scopas  scripsi:  nam  haec  lacinia  ab  homi- 
ne  olioso  et  ignaro  adscripta  est.  Praeterea 
Wilhbaldus  noster  cognationis  cum  S.  Bo- 
nifacio  ne  verba  quidem  memmit;  imo 
n.  46.  Vitae  illius ,  in  Actis  Sanctorum 
p.  469.  expresse  de  Episcopo  Eichstadien- 
si ,  tanquam  a  se  diverso  his  verbis  loqui- 
tur :  Duos  bonae  industriae  viros  ad  ordi- 
nem  Episcopatus  promovit ,  Willibaldum 
(  Eichstedensem  )  et  Burghardum  (  Wirz- 
burgensein  ).  Adde  Jo.  Bapt.  Sollerii  Com- 
mentarium  praevium  ad  Vitam  Willibaldi 
tomo  II.  Julii  p.  487. 

Edita  est  haec  vita  primum  a  Canisio 
Antiquar.  Lectionum  tomo  IV.  in  editione 
Basnagiana  tomo  II.  part.  I.  p.  227.  deinde 
a  Serario  ad  calcem  Epistolarum  Bonifacii, 
Mogunt.  1605.  4.  et  in  Bibliothecis  Patrum, 
apud  Surium  d.  5.  Junii ,  Mabillonium  Sec. 
III.  Bened.  part.  2.  sub  initium  ,  in  Aclis 
Sanctorum  tomo  I.  Junii  p.  460. 

Vita  S.  Walburgae  sororis  et  Epistolae , 
Willibaldo  Eichstedensi  tnbuuntur ,  sunt 
adhuc  ineditae. 

Confer  praeter  jam  laudatos  Heoschenii 
Comm.  praevium  ad  Vitam  Bonifacii  p.  YM. 
Mabillonii  Observationes  praevias.  Ilist. 
literaire  de  la  France  tom.  II.  p.  167. 

S.  WILLIBRORDUS,  in  Northumbria  in 

torritorio  Ripponcnsi  natus,  monachus  coc- 

nobii   Ripponensis,  Ordinis  S.  Benedicti , 


RORDUS  6lo 

post  Episcopus  Ultr;ijr>ct:nus .  obiit  a.  736 
vel  739  Scripsit  Canoncs  Ecc!esiasticos,de 
sua  peregrinatione ,  Homiliarium ,  Episto- 
las  ad  diversos.  Lelandus  c.  72.  Balaeus 
Cent.  II.  3.  Pitseus  c.  102.  Testamentum 
ejus  edidit  Scribanius  in  Anlwerpia  ,  Mi- 
raeus  in  Codice  piarum  donationum  p.  I  I. 
in  Batavia  sacra  tom.  I.  et  in  Calmcti  llist. 
Lotharing.  tom.  I.  Append.  p.  270. 

De  Vita  ejus  scriptores  fere  triginta  al- 
legantur  in  Indice  Lelandi  ,  quibus  adde 
Waraoum  de  scriptor.  Hiberniae  p.  108. 
Hist.  litcraire  de  la  France  tom.  IV.  p.  63. 
Arn.  Wion  Lignum  Vitae  V.  54. 
*  Jacobus  WIMPHF.LIXGIUS  Selestatensis 
scripsit  tlegantiarum  medullam  oratoriaque 
praecepta  in  ordinem  clare  breviterque  re- 
dacta  ,  quae  dicavit  Theodorico  Orosmundi 
Moguntino  juniori  data  ad  illum  Epistola 
signata  Ao.  1493.  Prodiit  opusculum  istud 
sine  nota  anni  et  loci  impressionis  in  i.Scrip- 
sit  praeterea  opus  de  integritate ,  cuius 
meminit  Trithemius  lib.  2.  epist.  38  et  ite- 
rum  Epist.  42  ad  Matthaeum  Hibernum. 
In  altera  ex  istis  epistolis  narrat  Trithe- 
mius  eius  hbri  authorem  evincere  adnisum 
fuisse,  S.  Augustinum  nunquam  cucullam 
induisse ;  quo  nomine  delatum  ad  sedciii 
Apostolicam  Apologiam  suam  centum  ver- 
siculis  digessisse.  Scripsit  etiam  Vitam 
Joannis  Gcileri  Keicspergii ,  quae  exstat 
in  priori  volumine  sermonum  eiusdem  Gei- 
leri ,  edito  cum  altero  secundo  volumine 
A.  1  o  1 8  et  1519  in  fol.  Eiusdem  est  pariter 
liber  inscriptus  Adolescentia  editusque  Ar- 
gentinae  Anno  lo20. 

WLMUNDUS,  Benedictinus  ex  monacho 
Abbatiae  de  Cruce  S.  Lcufiidi  seu  Helto- 
ois,  Archiepiscopus  Aversanus  circa  an- 
num  1060  Epistola  ejus  ,  qua  Erfasto  de 
uno  Deo  et  trino  inquirenti  rospondet,  es- 
stat  tomo  III.  Spicilegii  Dacheriani  p.  401. 

WINDIGNOTUS,  Historicus  Anglus  ,  ut 
ex.  Guilhelrao  Ilormanno  colhgitur ,  sed 
aetatis  iocertae.  Seripsit  Historiam  Saxo- 
nuni,  quae  adhuc  Pitsei  teropore  Winde- 
soriae  in  Bibliotheca  dicti  Ilormanni  adfuit. 
Sunt  ,  qui  eum  eundem  cum  Wilichindo 
Corbeiense  fuisse  dicant,  quod  nemo  diri- 
met,  nisi  qui   conferre   poterit.   Balaeus 


616  W*ND 

Cent.  X.  5V   Pitsous  Append.  Ccnt.  IV.  78. 

WINDRICUS  ■  vide  Yindricus. 

WIPO  vel  VI  ippo  ,  prcsbytcr  ,  Conradi 
Salici  el  Henrici  lli.  Imp.  Capcllanus.  Bur- 
guodam  natione  facit  Jac.  Basnagius,ex 
his  illius  vcrsibus : 

Irra  lias  putriam.si  tu  modo  viseris,  illam. 

Sed  non  cogitavit  vir  summus ,  patriam 
mcdiis  teniporibus  idem  notasso  ac  regio- 
nom.  Caetera  igitur  illius  noslatent.  Scrip- 
sil  Vitam  Conradi  Salici ,  cditam  a  Pisto- 
rio  tomo  [II.  S.  II.  Germ.  p.  421.  Panegy- 
ricum  ad  llenricum  III.  Imp.  ligato  ser- 
mooe  .  a  Caoisio  Lect.  Ant.  t.  III.  part.  I. 
p.  161.  ot  Proverbia  ad  Henricum  Conradi 
Imp.  (ilium  ,  a  Martene  et  Durand  Collect. 
ampliss.  tom  IX.  p.  1095.  et  post  eum  a 
Cel.  Fabricio  nostro  tomo  1.  hujus  Ope- 
ris  p.  1265.  cdita. 

WITHREDUS,  presbyter  Anglus,  amicus 
Bodae  Venerabilis  circa  a.  730  scripsisse 
dicitur  de  celebratione  Paschatis.  Lolandus 
c.  97.  Bala^us  Ccnt.  X.  23.  Pitseus  c  90. 

WITIKINDUS  ,  patria  Saxo  ,  monachus 
Corbeiensis ,  disccndi  caussa  monasterium 
llirsaugiensc  adiit,  post  ad  Corbeiensos 
rediit,  ibique  Scholis  praofuit.  Magnoaldus 
Ziegolbaur  in  Conspectu  rei  lilerariae  Ord. 
S.  Benodicti  part.  1.  p.  99.  Scripsit  circa 
a.  980.  de  rebus  Saxonum  gestis  libros  III. 
oditos  pi  imum  intor  Scriptorcs  Gormanicos 
llervagii,  Basil.  1532.  fol.  post  a  Reinero 
Reineccio,  Frf.  1580.  fol.  ab  Ilenrico  Mei- 
bomio  seniore,  Frf.  1621.  fol.  cum  anno- 
talionibus,  quas  nepos  Scriptorum  Germa- 
nicorum  Collectionis  tom.  I.  repetiit.  Tan- 
dem  Loibnitius  Summam  Capitum  Witi- 
chindi  ex  Codice  antiqno  Casinensi  inscruit 
tom.  I.  S.  R.  Brunsuicensium  p.  208  se- 
quuntnr  ibidem  p.  211.  Variae  Lectiones 
ei  Codice  Archivi  Drosdcnsis  ct  pag.  221 
Codicis  Casinensis.  PoBtica  ejus ,  testo 
rto  c.  129.  sunt  Passio  Theclae  Vir- 
ginis,  et  vita  Paulli  Eremitae ,  quao  pro- 
sam  habuit  admixtam  :  utrumquc  opus 
nondum  typis  est  editum.  Adde  Lysori 
l  arn  PoeHarum  medii  aevi  p.  283.  28i. 
Paullinum  de  viris  illustribus  Corbeiae 
Saxonicae  p.  96. 


RIC  US 

WITMUNDUS,  vide  sup.  GUITMUNDUS. 

WOLBERO,  monachus  ct  Abbas  S.  Pan- 
taleoois  Coloniensis  ,  Ord.  S.  Benodicti  , 
elcctus  a.  11  17.  obiit  1167  Scripsit  Com- 
mentarium  in  Cantica  Cantir.orum,  quem 
Henricus  Gravius  odidit  Colon.  1650.  i. 
Oudinus  tonio  II.  p.  1423. 

WOLFGANGUS,  patre  Comite  dc  Pfu- 
lingen  ortus,  in  monasterio  Augiae  divitis 
educatus  ,  Episcopus  Ratisbonensis  obiit 
a.  994.  Vide  Jo.  Egoncm  de  viris  illustri- 
bus  Augiae  divitis  I.  5.  Ejus  Paraphrasis 
in  Psalmum  L.  edita  est  in  Bern.  Pezii 
Thos.  noviss.  Anecdotorum  tom.  II.  part.  1. 
p.  11. 

WOLFGANGUS,  Monachus  Nideralta- 
hensis  in  Bavaria  monastorii,  sub  finem 
fec.  XIII.  vixit  ot  variis  consiliis  virorum 
summorum  adhibitus  fuit,  quod  tostantur 
Epistolae  ejus  LXXII.  editae  in  Codice  di- 
plomatico  Pezii  et  Ilueberi  part.  II.  p.  173. 

WOLFI1ARDUS,  monachuset  Presbyter 
coonobii  Ilafenrictani  (non  flasserensis,  ut 
habot  Possevinus,)  in  dioecesi  Eichsteten- 
si ,  sub  finem  seculi  IX.  scripsit  Viiam 
S.  Walpurgis  libris  IV.  quorum  duos  de 
dit  Canisius  tom.  IV.  p.  720.  edit.  novae 
tomo  II.  part.  3.  p.  262.  slilo  immutato 
Surius  d.  25  Febr.  integros  Acta  Sanct. 
tom.  III.  Febr.  p.  523.  et  Mabillonius  Sec. 
Bened.  III.  part.  2.  p.  287.  Scripsit  quo- 
que  Vitas  Sanctorum  ,  quorum  plura  Vo- 
lumina  in  diversis  Germaniae  Bibliothecis 
exstant.  Praofationes  ojus  in  singulos  men- 
ses,  cxcepto  Februario,  edidcrunt  Pez  et 
Huober  Cod.  diplom.  part.  I.  p.  90.  Adde 
Hist    literariam  Galliac  tom.  V.  p.  682. 

WOLFIIELMUS,  Abbas  tertius  Brun- 
willarcnsis  monastorii,  diooc.  Colonionsis, 
obiit  a.  1091.  vel,  ut  alii  volunt,  a.  1132. 
Vitam  ejus  scripsit  Conradus  monasterii 
laudati  monachus ,  edilam  a  Surio  d  22 
Aprilis,  in  Actis  Sanctorum  tom.  III  Apri- 
lis  p.  76.  ct  a  Mabillonio  Soculo  VI.  Bc- 
nodictino  part.  2.  pag.  675.  Scripsit  hic 
Wolpholmus  Epistolam  de  Sacramento  Eu- 
charistiae  contra  errores  Berengarii,  quao 
ipsius  Vitae  inserta  est  c.  10  11.  Versus 
in  utrumque  Testamentum  inseruit  idem 
Conradus  c.  k.  p.  83.  Sermones,  Epistolas 


W  0  L  F  H 
et  Carmina,  teste  Trithemio  de    viris  il- 
lustribus  Germanis.  Adde  Mabillonii  Obser- 
vationes  praevias  p.  675.  et  Possevinum 
tomo  II.  Apparatus  p.  549. 

WOLFHERRUS,  m  Altahensi  monaste- 
rio  educatus,  et  discipulus  S.  Godehardi 
Episcopi  Ilildesheimensis  sec.  XI.  Scripsit 
Vitam  S.  Godehardi ,  magistri  sui,  quac 
edita  est  primum  sub  spurio  Arnoldi  no- 
mine,  qui  eam  Menghardo  dedicavit ,  a 
Browero  inter  Sidera  Germaniae,  et  Surio 
d.  4  Maji,  postea  cum  Codicibus  MSS.  col- 
lata  et  vero  auctori  restituta  a  Godefrido 
Henschenio  in  Actis  Sanctorum  tomo  I. 
Maji  p.  502.  a  Mabillonio  cum  observatio- 
nibus  praeviis  Seculo  VI.  Benedictino 
part.  1.  p.  395.  tandem  a  Leibnitio  inter 
Scriptores  Brunsuicenses  tom.  I.  p.  482. 

Scripsit  quoque  Vitam  S.  Gunlheri,  no- 
bilisThuringi,  Eremitae  juxta  monasterium 
Altahense,  quam  edidit  Canisius  tomo  III. 
parte  1.  p.  183.  Surius  d.  9  Oct.  Mabil- 
lonius  loco  citato  p.  475.  Hunc  autem  il- 
lius  vitae  auctorem  esse  tum  stilus  com- 
probat,  tum  etiam  ,  quod  sex  priora  ca- 
pita  illius  ex  vitaS.Godehardi  repetita  sunt. 
WOLSTANUS,  patria  Wintoniensis,  ibi- 
dem  monachus  Benedictinus  et  cantor 
circa  a.  1000.  Scripta  ejus  sunt,  de  S.  Sui- 
thuni  translatione  et  miraculis,  vita  Ethel- 
tvoldi  Episcopi,  vita  Ethehooldi  Begis,  de 
tonorum  harmonia.  Lelandus  c.  126.  Ba- 
laeus  Cent.  II.  41.  Pitseus  c.  15i.  Vita 
Suithuni  metrice  edita  est  a  Mabillonio 
sec.  V.  Bened.  p.  628.  et  tom.  I.  Augusti 
p.  98.  Vita  vero  Ethelwoldi  Episcopi  a  Su- 
rio  d.  1  Aug.  ab  eodem  Mabillonio  p.  606. 
nec  non  in  Actis  Sanctorum  tom.  I.  Au- 
gusti  p.  88. 

Adde  Jo.  Pinium  in  Comment.  praevio 
ad  vitam  S.  Suithuni ,  tomo  I.  Julii  pa- 
gina  321.  324.  Wolftanum  vocat  Oudinus 
tom.  II.  p.  500.  et  cum  Lupo  convenire 
perperam  tradit. 

S.  WOLSTANUS,  Wigorniensis,  mona- 
chus  et  Prior  ordinis  S.  Benedicti  in  coe- 
nobio  S.  Burgi ,  post  Abbas  Glavorniae, 
tandem  Episcopus  Wigorniensis  obiit  an- 
no  1095.  Reliquit  Homiliarium  el  Admoni- 
tiones  ad  diversos.  Pitseus  c.  174. 


ERIUS  617 

WOLTERUS  de  Brugis ,  vide  supra  li- 
bro  III.  adde  Willoti  Athenas  fodalitii  Fran- 
ciscani  p.  339. 

AVOPERIUS  Bemsmagestus,  Prior  coeno- 
bii  Thaborensis,  Erisiae  Chronicon  poste- 
ris  reliquit,  qnod  in  Alberto  Bavaro  Hol- 
landiae  Comite  desinit.  Exstat  Ilagae  Co- 
mitis  apud  Cornelium  Dunium  JC.  Haec 
Ant.  Sanderus  in  Bibl.  Belgica  manuscri- 
pta  I.  p.  27.  Laudatus  autem  Hollandiae 
Comes,  obiit  a.  1404.  ex  quo  de  aetate 
auctovis  judicare  licet.  Aliud  exemplum  , 
sed  mutilum  est  in  Bibl.  publica  Amste- 
lodamensi  II.  pag.  45.  ubi  Vorperus  scri- 
bitur. 

WORGRESIUS.  Briiannus,  Abbas  pri- 
mus  Glasconiensis  circa  a.  630  Historias 
et  Homiliarium  scripsisse  dioitur.  Pitseus 
c.  68. 

P.  WUIA,  non  est  scriptor  medii  aevi, 
sed  nomen  P.  tantum  adposuit,  ut  eo  me- 
lius  lateret.  Literae  vero  W  V  I.  retro  le- 
ctae  indicant  nomen  auctoris  ,  qui  fuit 
Furga  (h.  e.  Georgius)  Valentinus  Win- 
therus ,  Treptoviensis  ad  Regam  Pomera- 
nus,  J.  U.  D.  Comes  Palatinus  Caesareus, 
et  Ducum  aliquot  Pomeraniae  Consiliarius, 
qui  obiit  a  1623.  Vitam  ejus  dedit  Burc. 
Gotthelff  Struvius  in  Archivio  Historico- 
Politico,  quod  vernacula  lingua  edidit, 
part.  •!.  p.  193.  Addito  nomine  veio  edi- 
dit  Parthenium  litigiosum,  aliquoties  edi- 
tum  :  Elaborare  coepit  opus  ingens  Balthi 
Pomeranici,  quod  a  quibusdam,  velut  edi- 
tum,  allegatum  fuit ,  re  vera  autem  affe- 
ctum  est.  Vide  Pomeraniam  meam  anti- 
quam  et  novam  parte  I.  Sub  nomine  au- 
tem  P.  Wuja,  et  titulo  Canonici  irrcgu- 
laris, scripsit  Historiam  Episcopatus  Cami- 
nensis,  quae  diu  latuit,  tandem  a  Jo.  Petro 
Ludewigio  tomo  II.  scriptorum  Germanico- 
rum  p.  496.  seqq.  in  lucem  est  protracta, 
quamvis  admodum  mendose  ,  si  nomina 
proprin  spectos.  Scriptus  est  hber  a.  1616. 
vel  1617.  quo  tempore  libHlus  de  turhato 
Imperii  statu,  1613.  8.  cditus,  de  Prote- 
stantium  Episcopatibus  non  satis  ex  aequo 
et  vero  scripserat. 

WULFADUS  primum  praeceptor  Caro- 
lomanno  a  Carolo  Calvo  patre  datus,  de- 

229 


618  WUL 

lode  Caoonicus  Remensis,  tandcm  Archte- 
piscopns Bituricensis,  obiita.  876,'Wlpkar- 

dus  dicitur  in  subseriptione  diploraatis 
a.  869.  apud  Dacheriura  Spicil.  II.  p.  46G. 
Ejus  Epistola  pastoralis  ad  parochos  et 
parochianos  suos  exstat  apud  Mabillonium 
Anal.  p.  100.  Addc  Bulaei  Ilistor.  Uni- 
vers.  Paris.  tom.  I.  p.  648.  llistor.  lite- 
rariam  Galliae  tom.  V.  p.  479. 

WULFAJUS  velctiam  Widphagus,  mo- 
nacbus  Elnonensis,  rondiscipulus  Milonis 
sec.  IX.  Scripsit  Versiculos  in  confirma- 
tione  operis,  scil.  vitae  S.  Amandi  Episc. 
Trajectensis  a  Milone  scripti :  quamquam 
res  ipsa  docet ,  legendum  potius  esse  iri 
commendationem  operis.  Exstat  in  Actis 
Sanctorum  tom.  I.  Febr.  p.  888. 

WULFINUS  BoPlhius,  de  quo  Fabricius 
jam  supra  egit,  V.  BOETUIUS  quibus 
nunc  pauca  haec  adde:  Non  fuit  revera 
Episcopus  Pictaviensis,  sed  forte  Chorepi- 
scopus  illius  Ecclesiae  sub  Sigibrano.  Vita 
S.  Funiani  edita  fuit  etiam  a  Labbeo  Bibl. 
nova  MSS.  tom.  II.  p.  569.  particulae  quo- 
que  ante  hunc  ab  Ilugone  Menardo  et  An- 
drea  du  Chesne.  Acta  translationis  S.  Fu- 
niani ,  quae  procul  dubio  eundem  aucto- 
rem  habent,  dedit  Mabillonius  in  Actis 
SS.  Ord.  Bened.  tom.  IV.  part.  1.  p.  430. 
repetierunt  Antverpienses  tom.  III.  Augu- 
sti  p.  138.  Ilistoire  literaire  dc  la  France 
tom.  IV.  p.  499. 

WULPERTUS,  forte  monachus  Benedi- 
ctinus,  scripsit  Libellum  metricum  de  vita 
clausb-ali  hoc  exordio  : 


FA  J  US 

Elnensis  et  Patriarcha  Hierosolymitanus  , 
circa  a.  1400.  vixisse  creditur.  Scripsit 
Librum  de  Natura  Angelica, Compluti,  1527. 
Tractatum  de  Scala  Dei,  Barcinone,  1501. 
Pastorale  pro  instructione  Episcoporum  et 
Superiorum,  ibid.  1495.  fol.  de  Vita  Chri- 
stiana  libros  IV.  Valentiae  1484.  Granatae 
1486.  fol.  Alia  illius  opera  sed  lingua  Ili- 
spanica  in  Bibl.  Coenobii  S.  Mariae  de  Jesu 
prope  Barcinonem  MSS.  asservari  testatur 
Waddingus  de  Scriptoribus  ord.  Minorum 
p.  140.  Ilaec  Whartonus  in  Appendice  ad 
Caveum.  Oudinus  exPetri  Salazar  Chron. 
Provinciae  Castellae  II.  23.  refert,  scri- 
psisse  de  vitis  Sanctorum  copiose,  sub  ti- 
tulo  Flos  Sanctorum,  tom.  III.  p.  2226. 

Alter  hujus  nominis  est  Franciscus  XI- 
MENIUS,  Cardinalis  et  Archiepiscopus  To- 
letanus,  cujus  vitam  scripserunt  Gallice 
Marsolerius  et  Flechierius,  ut  de  aliis  scri- 
ptoribus  Hispanicis  taceam.  Is  suo  sumtu 
dedit  Biblia  Complutensia  Polyglotta,  de 
quibus  Jacobi  le  Long  Bibliotheca  Biblica 
p.  4  3.  edit.  Lipsiensis,  et  Jo.  Christophori 
Woltli,  t*  juajcxpfT^  Bibl.  Hebraica  tomo 
secnndo  p.  338. 

Tres  alios  recentiores  adfert  Nic.  Anto- 
nius  in  Bibl.  Hispanica  nova  tomo  I.  pa- 
gina  385. 

Ex  his  unus  est,  ord.  Franciscanorum, 
unus  ex  duodecim  ,  qui  primi  ad  Indos 
occidentales  missi  sunt ,  mortuus  Mexici 
a.  1540.  qui  proprie  huc  non  pertinet. 
Vide  tamen  Waddin°;um. 


Qui  cupis  immundi  vitare  pericula  mundi, 
Teque  sitis  Dio  tradere  servitio  etc. 

Est  MS.  in  Bibliolheca  monasterii  Weihen- 
stephenensis  in  Austria  ,  prout  testatur 
Rev.  Bern.  Pezius  Dissert.  Isagogica  in  to- 
mum  I.  Thcsauri  Anecdotorum  novissimi 
pag.  26. 


■T  ranciscus  XIMENIUS,  (hunc  enim  Fa- 
bricius  noster  V.  FRANCISCUS  ad  hunc 
locurn    rejccit )    Gerundensis ,    Episcopus 


*•  VO,  vide  Jvo. 

YVO,  aliis  Evenus  de  Begaignon,  Gallus 
Armoricus  in  parochia  Plestin  dicta  dioe- 
cesis  Trecoriensis,  ex  illustri  famiha  Bu- 
mem-Begaignon  natus,  ord.  Praedicatorum 
a.  1357.  Innocentii  VI.  fuit  Poenitentia- 
rius,  post  a.  1360.  Trecorensis  in  Britan- 
nia  Episcopus  et  Cardinalis.  Scripsit  super 
pscdmum  Miserere,  et  Statuta  Synodalia. 
Jac.  Quetif  de  Scriptoribus  Ord.  Praedi- 
catorum  tom.  I.  p.  667.  Oldoini  Athena- 
eum  Romanum  p.  644. 

YVO  Brilo  f.  Armoricus,  ex  primis  so- 


V  SEMB 
dalibus  Ord.  Praedicatorum  circa  a.  1250. 
Scripsit  Relationes  duas  exigui  momenti ; 
Quetif  1.  c.  p.  151. 

YSEMBARDUS  le  Tollier ,  Rothomagen- 
sis ,  Doctor  Theologus  Parisinus ,  et  in 
Gymnasio  S.  Bernardi  sacrarum  literarum 
interpres  circa  a.  1509.  Scripsit  in  5  prima 
capita  Genesis,  Sermones  de  tempore  et 
Sanctis.  Car.  de  Visch  in  Bibl.  Scriptorum 
ord.  Cisterciensis  p.  334. 

Z. 

■*■  ranciscus  ZABARELLA  (nam  et  hunc 
Fabricius  tom.  II.  p.  604.  hoc  loco  quaeri 
jussit)  patria  Patavinus,  ibidem  et  Floren- 
tiae  jus  Pontificium  docuit,  factus  postea 
Archiepiscopus  Florentinus  et  Cardinalis 
titulo  Sanctorum  Cosmae  et  Damiani,  obiit 
in  Concilio  Constantiensi  a.  1417.  Ejus 
sunt : 

1.  Commenlarius  in  libros  Decretalium 
et  Clementinas.  Venet.  1602.  fol.  in  Cle- 
mentinas  seorsim  ibid.  1481.  1487.  fol. 

2.  Consilia  juris.  Venet.  1581    fol. 

3.  Variarum  Legum  repetitiones.  Venet. 
1587. 

4.  De  Schismatibus  auctoritate  Impera- 
toris  tollendis,  in  Collectione  Schardii  de 
auctoritate  Imperiali,  et  Argent.  1609. 

5  Copita  agendorum  in  Concilio  Constan- 
tiensi  de  Ecclesiae  reformatione,  apud  Herm. 
von  der  Hardt  in  Actis  Concilii  Constan- 
tiensis  tomo  I.  p.  506. 

6.  Reliqua  sunt  inedita  :  Commentarii  in 
naturalem  et  moralem  Pliilosophiam:  Tra~ 
ctatus  de  Horis  Canonicis  :  Historia  sui  tem- 
poris  :  De  felicitate  libri  III.  Commentarii 
in  Vetus  et  Novum  Testamentum  :  Acta  in 
Concilio  Pisano  et  Constantiensi:  Epistolae 
et  alia. 

Videatur  Pancirollus  de  claris  Lcgum  in- 
terpretibus  III.  38.  Whartonus  inAppend. 
ad  Caveum  p.  57.  Nic.  Comneni  Papado- 
poli  Hist.  Gymnasii  Patavini  tom.  I.  Adde 
Poggi  Florentini  et  altcrius  Anonymi  ora- 
tiones  in  funere  illius  habitas  tomo  I.  Con- 
cilii  Constantiensis  p.  537.  546. 

*  In  Bibliotheca  Felini  non  unus  est  co- 
dex  operum  Zabarellae  ,  quorum  alii  Ma- 


ARDUS  619 

nuscripti  sunt ,  impressi  vero  alii ,  quibus 
omnibusannotationes  quaedam  Felini  ma- 
nu  additae  sunt ,  unde  multa  ad  rem  lite- 
rariam  noscuntur.  In  codice  250  sunt  in 
sccundum  Decretalium  expositiones  ,  ibi 
vero  haec  notat  Felinus:  Fuit  impressa  haec 
lectura  Venetns  an.  1502.  et  cum  volebam 
emere  reperi  quod  haec  MS.  est  longe  ple- 
nior  et  forte  in  duplum  ,  unde  puto  illa 
esse  priora  conunentaria  Zabarellae,  haec 
autem  esse  opus  consummatum.  Idem  re- 
peri  de  lectura  istius  integra  super  III. 
IV.  et  V.  Super  primo  non  habebam,  unde 
emi  impressam,  quam  puto  plenam.  In 
Cod.  257.  continentur  eiusdem  Zabarellae 
tractatus  De  sepulturis  ,  de  parochiis  ,  de 
celebratione,  de  reliquiis  et  veneratione 
Sanctorum ,  de  observatione  jtiunii ,  de 
purificatione  post  partum  ,  de  Capellis  mo- 
nachorum ,  de  jure  patronatus ,  de  victu 
et  honestate  clericorum  et  mutierum ,  et 
de  Clericis  aegrotis.  An  typis  haec  omnia 
prodierint  viri  docti  discutiant;  mihi  enim 
in  praesenti  non  vacat ;  forte  enim  conti- 
nentur  in  repetione  variarum  legum ,  hic 
a  Bibliothecario  nostro  indicatis.  Codex  258. 
MS.  continet  eiusdem  varia  Consilia  et 
Responsiones  in  quibus  multa  sunt  Zaba- 
rellae  ipsius  manu  conscripta.  Est  etiam 
ibi  tractatus  de  removendo  schismate  in 
Pontificatu,  cuius  opusculi  meminit  Biblio- 
thecarius  noster  sub  titulo  de  Schismatibus 
authoritate  Imperatoris  tollendis.  Codicem 
hunc  dedit  Felinus  ad  impressionem  quae 
Pisciae  adornata  est  an.  1490.  ut  excusum 
ibi  epigramma  a  Cyllenio  Pisciensi  editum 
declarat.  Cum  vero  editio  haec  inter  raras 
sit  rarissima,  ideoexasticum  istud  hic  dare 
non    piget. 

Ad  D.  Felinum    Sandeum  de  opere  Za- 
barellae  perfecto. 

Qui  jacuit  adhuc  nisi  te  favitante  nitcret, 
Feline,  impressus  nunc  Zabarella  tuus 

Pro  patre,  pro  domino  tanto  laetare  repcrto, 
Qui  colis  et  doctum  tam  venerare  scncm. 

Consiliis  fulgens  opus  immortale  legendum 
Missum  Pischea  gratius  esto  manu, 
Cillenius  Pisciensis. 

Opusculum  Francisci  Zabarellaede  horis 


m  Z  A  B  A  R 

diceodis  ad  Clementinam  Dignum  de  cele- 

bralione  Missarum  offert  codex   374.  MS. 

Fclin. 
*  Itartto/omanis deZABARELLISeiusdem 

cum   Francisco  Familiae  ,   Protonotharius 

apostolicas,  deio  Spalatensis  Archiepisco- 

pus  scripsit  Consilia  et  Allegationes  numc- 

ro  LXI.  quae  extant  in  Codice  2G0.   MS. 

Felini. 

ZACHAEUS  Christianus.  Ihijus  cum 
Apollonio  Philosopho  Consullationum  li- 
hros  III.  edidit  Lucas  Dacherius  tom.  I. 
Spicil.  I.  edit.  novae,  et  in  Monito  adjecto, 
varia  de  aetate  illius  conjecerat,  quae  non 
repetimus.  Edidorunt  vero  postea  Edm. 
Martene  et  Ursinus  Durandus  tom.  V.  Ane- 
cdotorum  sub  initium  Altercationem  Theo- 
phili  Christiani  et  Simonis  Jiulaei,  cujus 
Gennadio  teste,  auctor  est  Evagrius,  unde 
probabile  admodum  esse  crcdunt  viri  lau- 
dati,  Evagrium  hoc  quoquc  opus  elaboras- 
se  :  Quae  argumentatio,  mea  quidem  sen- 
tentia,  non  procedit,  quum  etiam  alter  qui- 
dem  Evag-ium  imitari  potuerit.  Interim  Fa- 
bricius  noster  supra  V.  EVAGRIUS  junior, 
hujus  operis  notitiam  jam  exhihuit. 

ZACHARIAS,  Pontifex  Romanus,  nationc 
Graecus,  mortuus  752.  cujus  Vilam  per 
Anastasium  Bibliothecarium  cum  annot. 
et  Commenlario  praevio  dederunt  Bollan- 
distae  toni.  11.  Mart.  p.  406. 

Dialorjos  Gregorii  M.  inGraecum  sermo- 
nem  converlit,  de  quorum  editionibus  Fa- 
bricius  noster  consulendus  supra  V.  GRE- 
GORIUS.  Illud  observatione  dignum  mc- 
morat  Jac.  Basnagius ,  quod  Graecorum 
sententiam  de  processione  Spiritus  S.  a 
solo  Patre  versioni  suac  immiscuerit.  Nam 
quae  Gregorius  Dialog.  II.  38.  ita  scripsit: 
Cum  cnim  constet,  quia  Paracletus  Spiri- 
tus  a  Patre  semper  procedat  et  Filio ;  Za- 
charias  ita  vertit:  Aperte  igitur  patet, 
quod  Paracletus  a  Patre  procedit,  et  in 
!  permanet.  Epistolas  aliquot  illius  ha- 
bes  inter  Epistolas  Pontificum  a  Gretscro, 
nifacianas  a  Serario  editas,  in  Con- 
ciliis  Galliae ,  tom.  III.  Conciliorum  Ilar- 
duini  pag.  1877  seqq.  in  Codice  piarum 
donationum  Auh.  Miraei  p.  12.  G40.  G41. 
in  Bibl.  Floriacensi  Jo.  a  Bosco  tom.  III. 


ELLIS 

p.  43.  apud  Othlonum  libro  II.  de  Vita 
S.  Bonifacii,  quarum  variantes  lectiones 
habes  apud  Canisium  Lect.  Ant.  tom.  III. 
part.  \.  p.  359.  inter  Epistolas  llibernicas 
ab  Usserio  editas.  Privilegium  ejus,  quod 
monasterio  S.  Dionysii  dedit,  suppositum 
csse  docet  Jo.  Launojus  in  Assertionc  In- 
quisitionis  in  Chartam  immunitatis  S.  Ger- 
mani  tom.  III.  Opp.  part.  1.  p.  160.  De 
alio  Fuldensis  monasterii  Privilegio  idem 
prohat  in  Assertione  Inquisitionis  in  pri- 
vilegium  S.  Medardi  Suessionensis  tomo 
eodem  part.  2.  p.  285. 

Vide  Lud.  Jacobi  a  S.  Carolo  Bibl.  Pon- 
tificiam  p.  230.  Possevini  Apparatum  t.  IL 
p  552.  Oldoini  Athenaeum  Romanump.  G44. 

*  Inter  Epistolas  ab  eo  seriptas  una  est 
incipiens:  Pytacium,  e  qua  Canonem  Gra- 
tianus  eruit,  hanc  vero  integram  Labbaeus 
evulgavit  ;  ego  quae  deerant  ex  MS.  Co- 
dicc  Bibliothecac  canonicor.  maioris  Eccle- 
siao  Lucensis  supplevi  ,  atquc  evulgavi  in 
priori  voluminc  supplemcnti  conciliorum 
suo  loco. 

ZACHARIAS,  incertae  sedis  Episcopus, 
cujus  Sermonem  de  S.  Georgio  edidit  Born. 
Pez  Thcs.  noviss.  Anecdot.  t.  IV.  part.  2. 
pag.  15. 

ZACIIARIAS  Bencdictus,  Italus,  patria 
Vicentinus,  Ord.  Cartusiani  in  coenobio 
S.  Andreae  de  littore  Venetiis  circa  a.  1 508. 
Scripsit  Vitam  S.  Brunonis ,  qui  auctor 
erat  ordinis  dicti,  et  reperitur  in  calce 
operum  illius  Brunonis,  editionis  Ascen- 
sianae.  Originem  ordinis  Cartusiani  habes 
sub  finern  operum  Brunonis  Cartusiani , 
tomo  III.  Theod.  Petreji  Bibl.  Cartusiana 
p.  297.  Vossius  de  Ilist.  Lat.  p.  649.  Car. 
Jos.  Morotii  Theatrum  Chronol.  Ord.  Car- 
tusiani  p.  116. 

ZACIIARIAS  de  Bozonis ,  Savonensis, 
Ord.  Eremitarum  S.  Augustini,  Prior  Coe- 
nobii  patrii,  postea  Poenitentiarius  Basili- 
cac  S.  Petri,  demum  Sacrarii  Pontificii 
Custos  renunciatus»  a.  1498.  post  qundri- 
ennium  obiit.  Scripsit  Tractatum  de  sacris 
ritibus,  qui  in  Bibl.  Vaticana  MS.  custodi- 
tur.  Oldoinus  in  Athenaeo  Ligustico  pa- 
gina  542.  Adde  Gandolfum  de  ducentis 
Augustinianis  scriptoribus  p.  346. 


Z  A  C  II  A 

ZACHARIAS  Chrysopolitanus  sive  Gold- 
sborough,  Anglus,  Ordinis  Canonicorum 
Praemonstratensium  in  Abbatia  S  Martini 
Laudunensis  circa  a.  1150.  Scripsit  Com- 
mentarium  in  Concordiam  Evangelivam 
Ammonii  Alexandrini,  quae  Colon.  4535. 
fol.  et  post  in  Ribliothecis  Patrum  edita 
est.  Oudinus  tom.  II.  p.  1442. 

ZACHARIAS  Ferrerius,  Vicentinus,  Epi- 
scopus  primum  Sebastensis,  dein  Guar- 
diensis,  Leonis  X.  Papae  Praelatus  dome- 
sticus  ac  Referendarius,  per  universam 
Poloniam,  cum  Legati  de  Latere,  el  majo- 
ris  Poenitentiarii  de  Urbe  potestate  a.  1520. 
Nuntius  ac  Orator,  ideo  missus,  ut  inter 
Sigismundum  I.  Poloniae  Rpgem  et  Ma- 
gnum  Prussiae  Magistrum,  Albertum  Rran- 
denburgicum  ,  sororis  ejus  filium,  pacem 
conciliaret,  quae  tamen  non  successit. 
Scripsit  Vitam  S.  Casimiri,  qui  Poloniae 
Regis  filius  ,  et  Rex  Hungariae  fuit,  Tho- 
runii  a.  1521.  typis  editam,  et  post  in 
Actis  SS.  Martii  tom.  I.  p.  3V7.  repetitam. 
Scripsit  etiam  Lugdunense  somnium  de 
Divi  Leonis  X.  P.  ad  summuni  Apostola- 
tus  apicem  electione  et  Epistolas  ad  Ludo- 
vicum  Francorum  Iiegem  XII.  quae  duo 
simul  impressa  sunt  Lugduni  1513.  Vide 
Rern.  de  Montfaucon  Ribl.  Ribliothecarum 
MSS.  p.  308.  Hippol.  Marraccii  Ribl.  Ma- 
rianam  tomo  II.  p.  449.  Ughelli  Italiam 
sacram  tomo  VIII.  p.  298. 

ZACHaRIUS  Lilius,  Vicentinus,  Canoni- 
cus  regularis,  scripsit  Breviarium  orbis , 
Florent.  per  Antonium  Miscominum  1493. 
4.  Neap.  1  496.  4.  Opuscula  Florent.  1496.  4. 

*  Ab  opusculis  hic  indicatis  difierunt  li- 
belli  eius  de  perenni  Sanclorum  gloria  , 
quos  ab  authore  suo  recepisse  se  comme- 
morat  Mattheus  Rossus  in  Epistola  22V.  ad 
eundem  Lilium  inter  Epistolas  cius  poste- 
riores  legenda.  Actum  in  illis,  ait  Rossius, 
de  vero  Dei  cultu  suscipiendo  ,  de  inspectu 
illius  majestatis  aeternae ,  de  utriusque 
animi  et  corporis  dotibus  atque  aureolts  , 
de  animorum  perpeluitate ,  de  revicturis  a 
morte,  et  judicandis  omnibus  dc  purgando 
ignibus  tolo  orbe ,  de  singulis  cocleatibus 
orbibus  astris,  et  signis,  deque  angclis,  ho- 
minibusque  beandis 


R  I  A  s  m 

ZACIIARIAS  de  Lunigiana,  Ord.  Prae- 
dic.  ex  Conventu  S.  Marci  de  Florentia  , 
Concionator  insignis  circa  a.  1499.  Scri- 
psit  Apologiam  i/i  favorem  Savonaroloe. 
Ambr.  ab  Altamura  Ribl.  Dominicana  pa- 
gina  218.  Vinc.  Maria  Fontana  in  Provin- 
cia  Romana  Ord.  Praed.  p.  384. 

ZACIIARIAS  de  Hhodigio  .  mihi  ignotus, 
scripsit  de  donatione  Constantini.  MS.  in 
Ribl.  Vaticana.  Rern.  de  Montfaucon  Ribl. 
Ribliothecarum  M^S.  p.  142. 

*  ZACIIARIAS  Abbas  mihi  unice  notus 
ex  Nevizani  Sylva  Nuptiali ,  qui  Libro  1. 
fol.  8.  edit.  Lugdun.  1525  habet.  Abbas 
Zacharias  in  sermone  Concilii  Pisani  in 
fine  11.  chartae ,  ubi  de  duodenario ,  de 
quinquennario.  Concilium  Pisanum  hic 
intelligi  illud  credo  ,  quod  occasione  schi- 
smatis  A.  1409  habitum  est.  Num  forte 
idem  est  Zacharias  de  Rhodigio ,  quem 
de  Donatione  Constantini  scripsisse  haec 
legimus  ? 

ZANETTINUS  Roccius  ,  Cremor.ensis  , 
circa  a.  142i.  Scripsit  Carmina  varia  vo- 
lum.  3.  IJymnos  in  laudem  S.  Bimerii,  Pe- 
tri  ac  Marccllini,  ac  llomoboni,  Tulelarium 
Cremonae,  Comoediam  inscriptam  Filote- 
cia,  de  fato  Tract.  1.  Arisii  Cremona  li- 
lerata  tom.  I.  p.  238. 

ZANETTINUS  Zuccus,  Cremonensis,cir- 
ca  a.  1444.  Scripsit  carminp  Xitam  S.  Eu- 
sebii  Abbatis  Cremonensis,  Comoedias  sa- 
cras,  soluta  vero  oratione  de  vitiis  evel- 
lendis.  Idem  p.  266. 

(345)  ZANOBINUS  Pistoriensis  Canoni- 
cus.  Scripsit  De  Bello  Civili  Pistoriensium, 
quod  opus  usque  ad  an.  MD.  servatum  fuit 
inter  MS.  Codices  Cancelleriae  Civitatis. 
Ita  F.  A.  Zacharia  pag.  230  Bibliot  Pisto- 
riensis.  An  vero  idem  sii  opus  quod  ver- 
nacula  lingua  tit.  Istorie  Pistolesi  Florentiae 
an.  1578.  et  in  Pratonn.  1S.'<5.  12.  ut  etiam 
in  vol.  XI.  Rerum  Italicarum  prodiit,  non 
adhuc  eruditis  plane  compertum  est. 

At  Sebastianus  Ciampi  [Notizie  di  Sozo- 
meno  pag.  30)  a  Sozomeno  ipso  non  diver- 
sum  esse  suspicatur.  V.  SOZOMENUS  h. 
Volumine. 

ZENO,  Veronensis  Episcopus,  quem  alii 
draecum,  alii  Veronensem  patria  tradunt 


vzJ. 

Martvrium  subiisse  vulgo  tradunt  tompore 
Gallieoi .  Caveas  paullo  ante  Ambrosii 
tempora  vixisse  credit.  Vitam  ejussermone 
[talico  dedit  Baptista  Perettus  ,  quae  in 
otraque  editione  Veronensi  habetur.  Ean- 
dem  justo  Commentario,  insertis  Aclis , 
cxplicat  Godofredus  Henschenius  in  Actis 
Sanctorum  tomo  II.  Aprilis  p.  69.  cui  adde 
Italiam  saeram  tomo  V.  p.  079.  f.  et  Ceil- 
lerium  tom.  VIII.  De  aetate  disputant  quo- 
que  Vossiuset  Sandius- 

Exstant  ejus  Sermones  ultra  Centum  et 
triginta,  plerique  non  magnae  molis,  quos 
viri  docti  non  omnes  genuinos  volunt 
aijnoscerc.  Certe  orta  jam  haeresi  Ariana 
scrintos  esse  palam  est ,  quorsum  perti- 
nent  tres  illi  de  aeterna  Filii  Dci  genera- 
tione  :  et  Labbcus  observat  tom.  II.  p.  509. 
quatuor  ex  illis  inter  homilias  S.  Basilii 
reperiri,  alios  ex  Commentario  Hilarii  in 
Psalmos,  alios  aliunde  depromtos  esse. 
Vide  Tillemontium  tomo  111.  llist.  Impe- 
ratorum,  annot.  6.  ad  persecutionem  Vale- 
riani,  ot  Rivetum  tomo  III.  Opp.  p  641. 
Non  sunt  Sermones  ilti  paris  stili.  judicii, 
seculi,  neque  adeo  unius  Theologiae,  ut 
alibi  docemus.  lta  Bartlvus  ad  Statii  Sil- 
vas  V.  1.  256.  An  vero  alibi  illud  docuerit, 
incertum  est ,  quia  commentarios  illos 
adrnodum  senex  conscripsit.  Contra  genui- 
nos  esse  contendit  et  valde  laudat  Bu- 
chnerus  Dissert.  Academica  389.  p.  257. 
Stilumin  illoscintillantcm  commendat  Bar- 
thius  et  Apulejum  Christianum  dicit  Ad- 
vers.  XLIII.  10.  ad  Claudianum  p.  1231. 
et  ad  Statium  Thebaidos  II.  213. 

Editi  sunt  illi  Sermones  primum  a  Gua- 
rino  Veronensi  Venetiis  1508.  deinde  au- 
spiciis  Augustini  Valerii,  Episcopi  Veronae 
et  Cardinalis,  cura  Baphaelis  Bagatae  et 
P.;iptistae  Perctti  prodierunt  Veronae  158G. 
4.  rcpetiti  postmodum  in  Bibliothecis  Pa- 
trum,  tandem  rursum  Veronae  1710.  \. 
jussu  Jo.  Francisci  Barbadici,  Episcopi  Ve- 
ronensis,  in  qua  editione  nihil  accessii, 
nihil  emendatum  est,  unde  manu  critica 
vehementer  eget ,  ad  Codices  MSS.  solli- 
citc  recensenda.  Melior  editio  prodiit  Ve- 

(a)  J  >urn.  <lcs  ScatBOI  17JI.  I)pr    p.  (11. 


BIUS 

ronae  1739.  folio,  cura  Petri  et  Hieronymi 
Ballerinorum  fratrum,  qui  vitam  Zenonis 
enarrant,  et  scripta  illius  critice  dijudi- 
cant  (a). 

(346)  Augustae  Vindelicorum  1758  fol. 
Zenonis  Sermonum  Editio  Veronensis  re- 
cusa,  ct  Jo.  Jacobi  Can.  Dionisi  in  Verona 
1784.  k.  Italica  versio  accuratissima  pro- 
diit. 

Sermo  de  S.  Arcadio  cxstat  apud  Suri- 
um  d.  12  Jan.  et  cura  Jo.  Bollandi  cum 
MSS.  collatus  in  Actis  Sanctorum  tomo  I. 
Januarii  p.  723. 

(347)  ZEiNOBIUS  Acciaiuoli  post  Phil. 
Beroaldum  anno  1518.  Biblioth.  Vaticanae 
Praefectus,  et  qui  aet.  annor.  58  obiit  d.  27 
Julii  1519.  Graeca  ^puscula  Eusebii  Cae- 
sariensis,  Olympiodori  et  Theodoreti  Latine 
v(  itit,  Orationes  de  laudibussUrb.  Neapolis 
c-t  Romae  et  alia  vulgavit,  ut  in  op.  Jstoria 
degli  Scrittori  Fiorentini  pag.  1 8. relulimus, 
et  ibi  eius  Epistola  De  Eusebioad  Jo.  Fran- 
ciscum  Picum  legcnda.  Vide  ACCIAIOLI. 

ZENOBIUS  Strata,  Florentinus,  Joannis 
Grammatici  filius,  liberales  artes  Floren- 
tiae  docuit,  et  Pisis  a  Carolo  IV.  Poeta 
coronatus  est.  Vixit  circa  a.  1355.  et  Ver- 
sus  in  Sphaeram,  nec  non  Orationem  de 
fama  ad  Carolum  IV.  Imp.  reliquit.  Ad 
ipsum  exstant  Epistolae  Francisci  Petrar- 
chae  versibus  conscriptae.  Moralia  Gre- 
gorii  Magni  in  sermonem  Italicum  transtu- 
lit,  impressa  Florentiae  1486  fol.  Poc- 
ciantii  Catal.Scriptor.Florentinorum  p.170. 
JuliusNi^er  de  Scriptor.  Florentinis  p.  537. 

(318)  Zenobii,  qui  docente  Ph.  Villani  aet. 
an.49.  obiitan.  1364  EpistolaeGCL.  cxslant 
inThesauriMartene  et  Durand  T.II.  p.844. 
1071.  Moralia  autem  plurics  impressa  scil. 
in  Roma  1714.  21.  25.  30.  in  4  cur.  Card. 
.los.M.  Tommasi  et  Juxto  Fontanini,  in  Na- 
poli  1746.  4.  v.  4.  et  nuper  admodum  di- 
ligenter  curante  V.  cl.  Bartholomaeo  Sorio 
C.  Oratorii  Presbytero,  in  Verona  1852  in 
4  vol.  3.  Versionem  post.  C.  18.  Libri 
XIX  esse  B.  Jo.  Tavelli  a  Tossignano  Fer- 
rariensisEpiscopi,  qui  obiit  a.1446  P.  Mori- 
rigia  auctoritate,  in  Praefatione  Tomi  III. 
dcmonstratur.  Vide  et  op.  Storia  del  B.  Gio- 
vanni  Tavellida  Tossignano  di  F.  Fauslino 


Z  E  N  Z  E 

M.  di  S.  Lorenzo  Carmelit.  Scalzo  Manlova 
1753.  4. 

ZENZELINUS  Cassanus,  Gallus.  JGtus, 
in  Extravagantes  et  Clementinas  Commen- 
tarios  edidit.  Pancirollus  de  claris  Legum 
interpretibus  III.  20. 

*  Eius  apparatusin  Constitutionibus  edi- 

v  is  per  Joannem  Papam  XXII.  prodierunt 

vetustis  typis  excusi  sine  loco  et  anno  in  f. 

ZEPHYRINUS  Papa,  aliis  Abundius  Ze- 
phyrinus,  sedit  ab  a.  203  221.  Epistolae 
duae  illius  exstant  apud  Baronium  t.  II. 
et  tom  I.  Conciliorum  Harduini  p.  105. 
Decreta  apud  Ivonem,  Gratianum  et  alios. 

Adde  Prosperi  Mandosii  Bibl.  Romanam 
Centur.  VI.  9.  Lud.  Jacobi  a  S.  Carolo 
Bibl.  Pontificiam  pag.  232.  Oldoini  Athe- 
na<  um  Bomanum  p.  645. 

Matlhaeus  de  ZERWIST,  Augustinianus 
scripsit  de  triplici  advenlu  Verbi,  in  car- 
nem,  in  mentem,  et  in  judicium  :  De  indul- 
gentiis :  Expositionem  Symboli  Athanasia- 
ni :  De  corpore  Christi :  Expositionem  in 
orationem  Dominicam,  quae  habentur  Mo- 
nachii  in  Bibl.  Augustinianorum.  Felix  Mi- 
lensius  in  Alphabeto  Eremitarum  S.  Au- 
gustini  p.  81,  82. 

ZILIOLUS  seu  Aegidiolus,  aliis  Gellio- 
lus  de  Cantellis,  Cremonensis,  JCtus  ex 
patriae  Decurionibus,  Perusiis  et  Patavi 
Legum  Phrontistes  circa  a.  1384.  scripsit 
de  fideicommissis  lib.  4.  de  legitimalione , 
de  dato  in  solutum  lib.  2.  Arisii  Cremona 
literata  tom.  I.  p.  185. 

ZIXILIANES,  vide  CIXILANES :  et  adde 
Vilam  illam  editam  esse  in  Actis  Sancto- 
rum  tom.  II.  Jan.  p.  53G.  et  Seculo  II. 
Benedictino  Mabillonii  p.  515. 

ZOSIMUS  Papa,  natione  Graecus,  sedit 
ab  anno  417.  19.  Aug.  ad  finem  a.  4-18. 
Epistola  ejus  duplex  ad  quoddam  Conci- 
lium  Africanum  contra  Pelagium  memo- 
ratur  ab  Augustino  in  Epistola  ad  Opta- 
tum  de  origine  animae,    edita   est  autem 


L  I  N  U  S  623 

a  Baionio  ad  annum  417.  n.  19.  et  25. 
Aliae  plures  exstant  ibidem  n.  41.  44.  49. 
50.  52.  ad  a.  418.  n.  5.  40.  41.  Duae 
tom.  I.  Conciliorum  Ilarduini  p.  1233.  Alia 
ad  Simplicium  Yien.iensem  Arcbiepisco- 
pum  in  Jo.  a  Bosco  Bibl.  Floriacensi  to- 
mo  III.  p.  20. 

Trithemius  c.  150.  mcmorat  libros  de 
Paschate  et  de  Sacerdotio.  Quasdam  ex 
ejus  Epistolis  spurias  esse  cootendit  Lau- 
nojus  de  duobus  Dionysiis. 

Plura  apud  Lud.  Jacobum  de  S.  Carolo 
Bibl.  Pontificia  p.  232.  Oldoini  Athenaeum 
Romanum  p.  645. 

Joannesde  ZREDNA,  Cancellariae  regni 
Hungariae  Protonotarius  circa  a.  1450.  re- 
liquit  Epistolas  Historicas  de  rebus  gestis 
inter  Fridericum  V.  Imp.  et  regnum  Hun- 
gariae  ab  anno  1445-1451.  quas  collegit 
Paulus  de  Ivancis  ,  dioecesis  Zagratiensis 
Presbyter.  Volumen  hoc  asservatur  in  Bi- 
bl.  Vindobonensi.  Petrus  autem  Lambecius 
in  Syntagmate  rerum  Germanicarum  se 
editurum  promisit  in  Catalogo  librorum 
suorum  pag  59.  sed  eventus  non  respon- 
dit.  Vide  Czwittingeri  Specimen  Hungariae 
literalae  p.  408.  et  qui  ex  eo  profecit,  Ou- 
dinum  tomo  III.  p.  2571. 

ZUINUS  Roncadellus,  Cremonensis,  fa- 
milia  illustri  oriundus,  circa  a.  1384.  scri- 
psit  de  imnginum  coelestium  significalio- 
ne}  et  de  horis  planetariis.  Arisii  Cremona 
literata  tom.  I.  p.  187. 

ZWETLENSE  Chronicon  (quod  a  mo- 
nasterio  Austriae  nomen  habet)  duplex 
habemus,  alterum  a  nato  Christo,  usque 
ad  annum  1349.  editum  in  Scriptoribus 
Austriacis  Pezii  tomo  I.  p.  524.  alterum 
abanno  1075--il79.  ibid.  p.  517.  Fragmen- 
tum  de  fundatione  monasterii  Zwetlensis 
exstat  ibidem  pag.  522.  Diplomatarium  au- 
tem  Zwetlense  dedit  Jo.  Petrus  Ludewi- 
gius  in  Rcliquiis  Manuscriptorum  tom.  IV. 
p.  24. 


F  I  N  I  S. 


COFLU  SEDULII  PBESBYTERI 


CARMEN 


DE 


V  E  R  B  I    INCARNATIONE. 

J\  MS.  Codice  Corbeiensi  ante  annos  nongentos  exarato. 

Ohservatio  praevia. 


J.n    pervotusto    Codice    Corboiensis    mo- 

•  i.  unde  Juvenci  librum  in  Genesim 

eruimus,  extat  absque  ullo  auctoris  nomi- 

Sedulii  presbyteri  Scoti  operis  pa- 
Bchalis  liber.  I.  cui  tanquam  pars  eju- 
Bdem,  nulla  interposita  distinctione,  nulla 
divisione,  nulloque  titulo  praemittitur  se- 
qucns de  Verbi  incarnatione  carmon:  quod 
cum  singulari  studio  perlegissemus,  cun- 
dom  in  priori  et  in  sequenti  lucubratione 
stilura  animadvertimus,  nibilque  incom- 
modi  videri,  si  uni  eidemque  auctori,  nem. 
pe  Sedulio,  utraque  attribuerotur.  Judi- 
cium  hoc  noslrum  confirmavit  Sedulius 
ipse  in  dedicatorio  carmine  operis  pascba- 
lis  ad  Theodosium  Augustum,  quod  ita 
incipit  : 


Iiomulidum  ductor,  clari  lux  altera  solis 
Eoum  guiregna  tenes  moderamine  justo, 
Spes  orbis  ,  fratrisque   decas  ,  dignare 

Maronem 
Mutatum  in  melius  divino  agnosceresensu. 

Quibus  ex  verbis  luce  clarius  patet,  Sc- 
dulium  in  opere  paschali  Virgilium  poetam 
imitari,  ejusque  phrases  divino  adaptaro 
sensui  sibi  proposuisse.  Id  autem  in  car- 
minc  de  verbi  incarnatione  observatum 
ita  fuit,  vix  ut  sit  versus  aliquis,  qui  Vir- 
gilium  non  resonet,  ejusquc  non  exprimat 
verba.  Et  ne  quod  hac  de  re  dubium  su- 
boriri  valeat,  singulos  Virgilii  locos  unde 
suos  versus  accepit  Seduhus,  in  notis  de- 
sigoari  curavimus. 


o 


mnipotens  genilor  landem  miseralus  ab  alto,  1 
Polquam  cuncla  decMt  coelo  conslare  sereno,  -' 
Omnibus  in  lerril  >Ji % i nurii  a-piral  amorem,  3 
Bemper  hooore  pio  coroeo  natique  patrisque  4 
Omare  et  cancre,  patribusque  in   regna  vocari  5 
AOJpieiU,  liinc  progeniem  virtutc  futuram 

un,  et  tolum  quae  legibus  occupet  orbcra. 
>e  tamen  in  terris  mortalia  peclora  lurbel, 
ignotum  uutm-n,  Deus  aelbere  missus  ab  allo, 

1  Aeneid.  V.  vcrs,  726. 

ImpeHo  Jovis  huc  venio,  qui  classibus  ignem 
1 1  Ut  tainlem  miseratus  ab  alto  est. 

■i  \\  keoeid.  in.  v.  .518. 
Postqnnin  euneta  vidct  coelo  constare  serenO' 

3  Aenfid.  VIII.  v.  ■"•". 

Incipit  et  diclis  divinum  aspiral  amorem. 

4  Aeneid.  VI.  v.  110. 

Ifattque  patriique , 
Akna  preeor  ,  miscrere. 

5  Aenei-J.  VII.  v.  256. 

Paribusque  in  reyna  vocari 
Autpiriis  hine  progenietn  virtute  futuram 
Bgregiam,ei  totum  quae  viribus  occupet  orbem. 

6  Aeneid.  VII.  v.  63. 


Morlalis  visu?  poluil  quantusque  videri. 
Virgo  matura  fuil  jam  plenis  nubilis  annis,  6 
Cui  neous  a  proavis  7  ingens  nomenquedecusque: 
Inlemerata  ll.oris  talem  se  lacta  fercbat,  8 
Casla  pudicitiam  miro  servabat  amore.  9 
Iluic  se  forma  Dei,  coelo  dimissus  ab  alto  10 
Spirilus,  intus  alit,  casto  se  corpore  miscet.   11. 
Anle  lamen  dubiam  dictis  solatur  amicis  :  12 
Alma  parens  mundi  Dominum  paritura  potenlem, 

Jam  matura  viro  ,jam  plenis  nubilis  annis. 

7  Aencid.  XII.  v    225. 

Cui  genus  a  proavis  ingens  clarumque  paternae 
Nomcn  crat  virtutis. 

8  Aencid.  I.  v.  507. 

Talis  erat  Dido,  talem  se  laeta  ferebat. 

9  Georg.  II.  v.  524. 

Casta  pudicitiam  servat  domus. 
10  Eclog.  IV.  v. 
Jam  nova  progenies  coelo  dimitlitur  alto. 

11  Aeoeid.  vi.  v.  720. 

Spirilus  intus  alit,  lolamque  infusa  per  artus 
Mcns  agitat  molcm,  et  magno  se  corpore  miseet. 

12  Aeneid.  V.  v.  770. 

Excipit  ac  fessos  dictit  solatur  amicis. 


DE    VERBI IN 

Nam  le  digna  mancnt  generis  cunabula  13  sancti, 
Vade,  ait,  o  felix  nati  pietate,  quocumque  vocaris  14 
Au>piciis  manifesta  novis  ,  hic  verlitur  ordo,  15 
Hujus  in  adventu  fides  el  fama  percnnis.  10 
Dixerat  :  illa  pavens  oculos  sulTusa   nitenles,  17 
Suspirans,  irooqnc  trahcns  a  pectore  vocem,  18 
Virgorefert:  haud  equidem  (alimedignor  honore:10 
Non  opis  est  nostrae,  20  nec  fas  nec  conjugis  umquam 
Praetendi  taedas,  aut  haec  in  focdera  veni  :  21 
Sed  post  jussa  Deum  nihil  est,  quod  dicta  recusem. 
Accipio;  agnoscoque  libens:  sequor  omina  tanla,  22. 
Promissisque  palris  25  exsequar  coelestia  dona, 
Admiranda  Dei  tantarum  munera  laudum. 
Panditur  interea  domus  omnipolentis    olympi  24 
Sydeream  in  sedem,  terras  uode  arduus  omnes 
Aspicit,  et  natum  verbis  compdlat  amicis :  25 
Nale,  meae  vires,  mea  magna  potentia  solus,  26 
Naie,  mihi  quem  nulla  dies  ab  origine  rerum 
Dissimilem  arguerit,  27  comitem  complector  in  omnes 
Te  sine  nil  alium  mens  inchoat  :  omnia  mecum 
Aeternis  regis  imperiis,  28  et  quidquid  ubique  est. 
Nulla  meis  sine  te  quaeretur  gloria  rebus  :  29 

13  Aeneid.  III.  v.  105. 

•  .    .     Gentis  cunabula  nostrae. 

14  Eclog.  III.  v.  49. 
.    .     .    Yeniam  quocumque  vocaris. 

15  Aeneid.  III.  v.  575. 
Auspiciis  manifesta  fides,  sic  facta  Deum  rex 
Sorlilur  volvilque  vices,  is  vertitur  ordo. 

16  Aeneid.  IX.  v.  70. 
Dicite  prisca  fides  facto,  sed  fama  perennis. 

17  Aeneid.  I.  v.  252. 

•  .     .     Oculos  suffusa  nitentes. 

18  Aeneid.  I.  v.  375. 
Suspirans  imoque  trahens  a  pectore  vocem. 

10  Aeneid.    I.  v.  550. 
Tunc  Venus:  Haud  equidem  tali  me  dignor  honore. 

20  Acneid.  1.  v.  605. 
Non  opis  est  nostrae  Dido    ,    ,     , 

21  Aeneid.  IV.  v.  359. 
,    ,    ,     aut  hacc  in  foedera  veni, 

2:2  Aeneid.  IX.  v.  21. 
.     .    .    Sequar  omina  tanta. 

23  Aeneid.  V.  v.  863. 
Promissisque  patris  Xeptuni. 

24  Aeneid.  X.  v.  1.  elc. 
Pandilor  interea  domus  omnipntentis Ohjmpi, 
Conciliumque  vocat  divumpater  atque  homi- 

num  rex 
Sideream  in  sedem,  terras  unde  arduus  omnes 

25  Aeneid.  II.  v.  57:2.  aspicit, 
Inscius  atque  ultro  verbis  compellat  amicis. 

26  Aeneid.  I.  v.  668. 
Nate,  meae  vires,  mea  magna  potentia  solus. 

27  Aeneid.  IX.  v.  281. 
.    .    .    me  nulla  dies  tam  forlibus  ausis 
Dissimilem  arguerit. 

28  Aeneid.  I.  v.  234. 
Aeternis  regis  imperiis. 

29  Aeneid.  IX.  v.  i>78. 
jyulla  meis  sine  te  quaeretur  gloria  rebut. 


C  A  R  N  A  T  I  O  N  E  m 

Omnia  i„b  pedibus,  qua  sol  ulrumque  rocurrcns  50 
Asplel   occanurn,  vertique  regique  videbunt. 
Qoae   ib|  polMCeor,nequeesl  te  rallere  quicquam, 
u^<  "bisempereruntvatunipraedictaprioruniiSI 
>"  meajam  muiaia  loco gententia  cedii  52 
Nascere  praeque  diem  venlens  age  lucifer  aimum  ,  5g 
J"c«re,quotot0s«rgatgensaureamundo,54 
^««««•nniagnuscoeloruranasciturordojSB 
^cere,  ut  incipiani  magnl  procedere  raem 

J««*neantnobisprIscaepraesligiarraudi«;57 

Pro.pora  venluro  Leleniur  ut  orania  seclo.  58 

^spera  tum  posilis  mitescenl  saecula  belli  40 
Pacatumque  reg.mt  palriis  vlrlulihus  orbern    41 
Haud  rnora,  continuo  patris  praccepla  focessit:  42 
^esemittu^SfigitqueinVirginevullus,^ 
Necmortaletuens,arflataestnurainequando 
Jampropriorenu.^  Nam  tempore  odem 
Matri  longa  decera  tulerunt  rastidia  mcnses ;  46 
Et  nova  progenies47mox  ciara  in  luce  refulsit.  48 
«oxeiiam  magm  processit  numinis  astrum,  49 
Stella  facem  ducens  mulia  cum  luce  cucurrit.  50 

50  Aeneid.  VII.  v.  j0o  et  101. 

XlcVte^mf  qm  S°l  Ulrum""  ^rens 

51  Aencid.  IV.  v.  404. 

Multaquc  praeterea  vatum  praedicU  priorwn. 
o2  Acneid.  IX.  v.  220. 
55  Ecloga  VIII.  v.    17. 
34  Ecloga  IV.  v.  0. 

_Desinet,  ac  loto  surget  gem  aurea  mundo. 
cj  Eclogu  IV.  v.  5. 

Magnus  ab  integro  saeclorum  nascilur  ordo 
06  Ecioga  IV.  v.  1-2. 

.    .     .     Incipicnt  magni  procederc  menses 
37  Ecloga  IV.  v.  51. 

Pauca  tamensuberunl  priseae  vestigia  fraudis. 
58  Ecloga   IV.  v.  52. 

Aspice  venturo  laetentur  ut  omnia  saeclo 
30  Ecloga  VI.  v.  48. 

Aggredere,  o  magnos,  etc. 

40  Aeneid.   1.  v.  195. 

Aspera  tum  posilis  mitescent  saecula  bellis 

41  Ecioga  VI.   v.  17. 

Pacatumque  reget  patriis  virtitibus  orbem 

42  Georg.  VI.  v.  548. 

Ilaud  mora,  continuo  malris  praecepta  facessit 
45  Acned.  IX.  v.  645. 

Aethere  sc  mittit. 
4i  Aeneid.  XII.  v.  70. 

nium  turbat  amor  figitque  in  virgine  vultus. 

45  Aencid.  VI.  v.  50. 

.Xer  mortale  sonans  a/JIata  cst  numinc  quando 
Jckin  propiorc  1)  i. 

46  Eciosa  IV.  v.  01. 

47  Ecloga  IV.  v.  7. 
Jam  nova  progenies. 

48  Aeneld.  n.  v.  590. 

.    .    .    ct  pura  per  noetem  in  luce  refnlsit. 

49  Ecloga  IX.  v.    i7. 

Ecee  Dionaei  processil  Caesaris  astrum. 
:'>(»  Aeneld.  II,  v. 

230 


b*6 


S  E  l)  U  L  1  1 


llle  die*  prlmua  lethl,  primusque  salutis  31 
■oostral  ii.  r  vobls  ad  eum,  quemsempec  acerbnm  53 
Bemper  bonoratum  cunctl  celebraie  [aventes. 
Anona  rota  lamen  53  noctem  non  amplius  unam54 
Baud  segnesTlgllaW  Tlri,  55  dapibusque  ruluris56 
Luce  palam  cumulate  piis  aliaria  doois.  57 
Bac  Testtl  maneanl  lo  religlooe  nenotes ;  58 
Jamque  egomel  TeniO  si  des  nrcemque  rcviso.  59 
Arcipiie  ergo  animls  alqoe  haec  mea  figile dicta, 60 
Ore  fa\  ete  i  mnes,  61  ei  huc  advertile  mentem.  63 
E  divcrso  sedem  quotiens  venletis  63  In  unam, 
Ondique  collectl  pacem  laudateCI  rrrquentes. 
Cogite  consiiium.  coSanl  in  foedera  dexlrae;  63 
Qua  tiaiur  pacis  solum  inviolabile  pignus.  60 
Discl  e  lustiliam,  aeterna  In  pace  fuiurae 
Concordes  animae,  si  non  irrita  dicta  ,  utatis.  67 
Ifolla  dles  usquam  memori  vos  eximel  aevo:  0S 
Horlalem  eripiam  formam,  00  et  praemia  reddam 
Furtunatorum  neinorum,  sedcsque  beatas.  70 
Non  erilis  regno  indccores,  nec  vestra  feretur 
Fama  levis,  71   mecnm  parihr  considite  regnls. 
Drbem  quam  staluo,  vestra  est,  72  inlrare  licebit. 
Kusquam  abero,  et  tutos  patrio  vos  limine  sistatn:  73 
lidein  Tenluros  tollemus  in  astra  nepotes.  74 
Qnae  Tero  nunc  quoque  vobis,  dum  vila  manebit, 

51  Aenei  I.  IV.  t   100. 

Ille  dies  pritnvs  lethi  primusque  malorum. 
Monstrat  iter  oobis,  etc. 

52  Aeneid.  V.  v.  40.  oum, 
Jamque  dies  ni  fallor  adest,  quem  semper  acer- 
Semper  Itonoratum,  sic  dii  voluistis,  habebo. 

',  \.  neld.  V    v.  .')•"). 
Annua  vota  tamen  tolemnesque  ordine  potnpat. 

54  Aeneid.  I.  v.  87. 

Itt  faetem  illius,  noctem  non  ampliut  uuam 

Falle  dolo. 
i  j   teneid    iv .  v.  73. 

Praeeipitet  oigilate  viri. 
neid.  I.  v.  214. 

llli  se  praedue  acdngunt  dupibusque  futuns. 

57  tem  1 1.  XI.  \.  50. 

.     .     .     cota  facit,  cumulalque  altarta  donts. 

58  Aeneid.  lll.  t.  400, 

ll  r   catti  maneanl  iit  religione  nepotes. 

59  Aeneid.  II.  t.  760. 

Procedo  ad  Priami  tedet  arcemque  revtso. 

C0  Aeneid.  III.  v.  250. 
01  Aeneld.  V.  v.  71. 

Orc  favete  otnnet    .     .    . 
G2  Aeneid.  viu.  v.  440. 

.     .     .    et  huc  adcerlite  menlem. 
65  Aeneld.  XII.  t.  440. 

Vidit  ab  adverto  venientet. 
0i  Aeneld.  XI.  v.  400. 

Cogite  eoncilium,  et  pacem  laudale  sedenles. 

05  Aencid.  XI.  v.  "202. 

.    .     .     Coeant  in  foedera  dextrae. 
00  Aencid.  XI.  T.  563. 

Turre  siinul  padt  tolum    inurinluhilc  pitjnus. 

1.7  Ai  ni  Id.  XII.  v.  504. 
.    .     .    aeterna  gentet  In  pace  futurat 
Coneordet  onimae,  si  non  irrita  dicta  putatis, 

68  A   n  id.   IX.  v.  47. 

Multa   dics   nnquim   etC, 

I  l  toneid.  x.  t.  101. 
.tfor(a/em  eripiam  formam,  magnique  jubcbo 


Pracmia  digna  feram?  non  vobis  numine  noslio 
l)i>ltis  uber  agrl  rerumque  opulentia  deerit.  75 
Fundil  iiumo  facilem  victnm  iustissima  tellus,76 
Proventuque  onerai  sulcos,  atqueborrea  vincit:77 
Florel  ager.  spumat   plenis  vindeinia  labris.  78 
Exuberai  foetus  ramos  Irondenlls  olivae  : 
Quolque  in  flore  novo  poinis  se  feitilis  arbor 
lndueril,  totidcm  aulumno  matura  lonebit.  79 
Non  liquidi  gregjbus  fontes,  non  gramina  deerunt. 
Et  quanium  longis  cerpenl  armenta  diebus, 
Exigua  lantum  gelldus  ros  nocle  rep met.  80 
Haec  sunt,  quae  nostra  deccat  vos  vocc  moneri.  81 
Vivite  felices,  el  coodlta  mente  tenete-  63 
llacc  ubi  dicta  dedit,  mox  scse  attollit  iu  auras 
Suspiciens  coelum,  caput  inter  nubila  condit.  83 
Atquc  ita  dlscedens  terris,  animisquo  suorum 
Concretam  exemit  labcm,  purumque  reliquit 
Aelbereum  sensum,  atque  aurai  slmplicis  ignera.  84 
Ex  illo  celebratus  honos,  laetique  minores  85 
Servavcre  diem,  aique  baec  pia  sacra  quotannis  80 
Uaires  alque  viri,  pueri  innuplaeque  puellae  87 
Carmtnibns  cclebrant,  palerisque  altaria  (ibant.  88 
Ast  ego,  qui  cecini  magnum  et  mirabile  numen, 
Haec  eadem  geulique  meae,  generiquc  manebunt. 

Aequoris  esse  Deas, 

70  Acneid.  VI.  v.  039. 

71  Aeneid.  VIII.  v. 

iVon  erimut  regno  indecoret,  nec  vestra  fereiur 
luina  levis, 

72  Aeneid.  '    v.  570. 

Vuttis  et  his  mecum  pariter  considere  regnit? 
Urbem,  quam  statiito,  vestra  est, 

73  Aeneid.  II.  v.  <i2(>. 

74  Acncid.  III.  v.  158. 
7.'»  Aeneid.  VII.  261 

,    ,    ,    Pfon  vobis  rege  Laiino 
J)i  itit  uher  agri,  Trojaeque  opulentia  decril, 
70  (Jcorg.  II.  v.  4G0. 

77  Georg.  II.  v.  58  i. 

Proventuque  oneret  sulcos  atque  horrea  vincat . 

78  Georg.  II.  v.  0. 

79  Georg.  IV.  v.  142  el  145. 

Quotque  iii  flore  novo  pomis  se  fertilis  arbor 
Induerat,       ,       ,       ,        ,        >       tenebat, 

80  Georg.  II.  v.  200. 

J\on  liquidi       ,        ,        ,       ,       detunt, 
V.i  quantum  longis  carpent  armenta  diebus, 
Exigua  tnnlum  gelidus  ros  nocte  rtponet, 

81  Aeneid.  III.  v.  401. 

Ifaec  sunt,  quae  nostra  liceat  te  voce  moneri 

^2  Aeneid.  III.  v.  88. 

,     ,     ,     tu  condita  mente  tenelo, 
Virite  felires,  qttibus  est  forluna  peracla, 

83  Aeneid   IV.  v.  170  ct  177. 

,    ,    ,    mox  sete  attollit  in  nuras 
Ingrediturque  solo,  et  cuput  inter  nubila  condit 

84  Acneld.  IV.  v.  740,  747. 

85  Acnci.l.  VIII  268,  209. 

86  Aeneld.  V.  v  50. 

,    ,    ,    Atque  haec  mea  taora  quotannis, 

87  leneid.  VI    v.  300,  307. 

Matres  atque  viri,  defunctaque  corpora  vita 
Magnanimum heroum,pueri  innuptacquuepueUae 

88  Aeneid.  XII.  v.  1,4. 

,    ,    ,    paterisque  allaria  libant, 


ADDENDA  AD  IAIIBBICIANAM  BIBLIOTIIECAM  MEDIAE  ET  1NFIMAE  AETATIS 

JO.  DOMINICUS  MANSI  LUGENSIS 

1N  TIUA  OITSCDLA  iVIOX  SOBJICIENDA. 

V  R  A  E  F  A  T  1  0. 


P 


ostquam  V.  Cl.  Pelro  Lambecio  laudabile  illud  consilium  succurrit,  ut  in  eos,  quos 
confecit  de  Bibliotheca  Vindobonensi  Commentarios  rara  quaedam  et  parva ,  pretio 
magna  opuscula  inveheret,  caeteris  deinde ,  qui  Catalogos  insignium  Bibliothecarnm 
paulo  accuratius  conficiendos,  evulgandosque  susceperunt ,  utile  illud  exemplum  imi- 
tari  placuit.  Ita  condilae  dapes  multo  sapidiores  ad  palatum  fastidiosorum  quorum- 
dam  lectorum  efficiuntur  ,  quibus  arida  scriptorum  nomina  ,  et  simplices  librorum 
tituli  minus  sapiunt.  Ad  hunc  morem  sese  composuit  Jo.  Albertus  Fabricius  ,  tum  in 
Bibliotheca  Graeca  ,  tum  in  Latina  ,  et  in  praesenti  hac  quam  in  Italiam  reproduci- 
mus.  Cum  vero  additamenta  plura  nova  haec  editio  praeferat ,  eaque  me  authore  ac- 
cesserint ;  opportunum  mihi  pariter  visum  est ,  opusculis  etiam  novis  pretium  operis 
augere,  Lectore^que ,  mimts  forte  ad  proletaria  mea  affectos,  raritate  et  novitate  alie- 
nae  hujus  mercis  avidius  trahere.  Pauca  sunt  haec  de  multis  quae  Felini  Sandei  Lu- 
censis  olim  Episcopi,  de  quo  plura  hic  suo  loco  egi,  Bibtiotheca  mihi suppeditavit,  reliquis, 
in  tempus  Deo  dante  si  vita  supererit  evulgandis.  De  singulis  nunc  ratio  reddenda  est. 

I.  De  Julio  Pomponio  Laeto  quamvis  multi  multa  prodiderunt ;  plura  sunt  tamen 
incerta  fama  adeo  obvolula ,  ut  in  obscuro  maneant ;  velut  de  nataliitm  genere  ,  de 
moribus  ,  studiis ,  indole  ,  nomine  ,  die ,  et  anno  ejus  emortuali.  Singula  haec  ex  isto, 
quod  nunc  ego  primus  edo ,  funebri  Jutii  Pomponii  Laeti  elogio  a  Michaele  Ferno 
scripto  in  majorem  lucem  extrahuntur.  Ille  enim  diem  fatalem  insignis  viri  exprimit 
V.  Idus  ;  Junii  profecto ;  nam  statim  ab  eo  obilu  datum  hoc  elogium  consignatur  III. 
Id.  Junii  anni  1498 ,  ex  quo  etiam  de  anno  obitus  edocemur.  Hinc  deceptos  arguas 
Scriptores  plures  apud  Zenum  dissert.  Vossian.  tom.  II.  dissert.  XIV.  qui  anno  1484, 
et  Zenum  ipsam,  qui  an.  1497  die  11  Maii  vita  functum  statuit.  In  publica  egenorum 
aegrotantium  aede  pauperem  vilam  absotvisse  scripsit  Pierius  Vaterianus  de  Literat. 
lnfclicit.  tib.  II.  Num  vera  prodiderit ,  nunc  demum  ambigere  licet ,  cum  ex  Ferno 
discimus  modicum  illud,  quod  Laeto  superererat ,  argentuli  dum  cubabat  doponsum 
fuisse.  Nihil  enim  fecisset  sumptus  si  in  publica  illa  aede  vitae  postremam  partem 
traxisset.  Beliqua  ex  codcm  Ferno  repetas.  Porro  Michael  Fernus  Mediohnensis  ex 
editione  a  se  primum  curata  operum  Joannis  Antonii  Campani  dudum  Eruditis  inno- 
luit ;  nec  Jacobi  Antiquarii  nomen  in  obsctro  htet ,  cum  et  de  illo  agat  Fabricius  in 
hoc  ipso  opere  V.  Jacobus  Tom.  IV  pag.  295. 

II.  Succedunt  Cyriaci  Anconilani  Picenicollei  ( ita  enim  se  appelht)  epistohe.  Cg- 
riaci  Anconitani  nomen  Eruditis  auribus  dudum  insonuit ;  nec  epistohrum  ejus  fama 
me  evulgatorem  expectat.  Noi-unt  enim  viri  docti  Epistolarum  Cyriaci  codicem  in  Am- 
brosiana  Bibliotheca  servari ,  ut  notalum  Montfauconio  Biblioth  MSS.  Tomo  I.  pag. 
512-  Boras  tumen  hucusque  prodiisse ,  credo ;  easque  omnes  collegit ,  quantum  scio , 
V.  CL  Laurentius  Mehus  ,  junctas  Itinerario  Cyriaci ,  a  se  edito  Florentiae  an.  1742 
in  8.  Alias  ab  his  divcrsas  reperi  in  cod.  MS.  Biblioth.  Felinianae ,  quas  cum  dignas 
suo  Authore,  et  luce  publica  merilo  suo  donandas  censuerim,  ut  hic  darcm  operac 
pretium  me  facturum  judicavi.  Adieci  in  eodem  codice  pariter  sulijunctam  ejitsdcm 
Cyriaci  oratiuncuhm  occasione  Publici  Foederis  Anconitanos  intcr  et  Bagusaeos  inili, 
cui  Foederi  sanciendo  Cyriacus  cum  aliis  Optimatibus  e  suis  civibus  delectus  est.  Com- 
positum  illud  est  anno  X.  Eugenii  IV.  die  XIII.  Kat.  Quintiles,  idest  anno  Christi  1440 
die  XIX  Junii.  Mulla  sunt  totidcm  hic  expressa  rerbis  ac  lcgunlur  in  Itincrario  supe- 
rius  indicato  ;  quin  et  in  Itinerarium  suum  invexit  Cyrutcus  ea,  quae  in  hac  oratione 


62S 

antea  eocpresserat;  cum  Itinerariwn  non  antc  annum  1441  ab  authorc  suo  scribi  po- 
tuisse  Cl  Mehus  demonstravcrit.  Variantes  nonnullas  maximi  momenti ,  quae  exutriu- 
sque  collatione  deprchendi  seduh  in  margine  adnotavi ;  sicxd  et  admonui  unde  consen- 
sus  iste  utriusque  opusculi  incipiat ,  ct  quo  desinat.  Jdem  Cl.  Mehus  in  praefatione  ad 
Itincrai  ium  ex  duabus  Philelpi  epislolis  legendis  lib.  V.  num.  22.  25.  collectionis  cpi- 
stolarum  ejus  adstrwt  ante  exitum  anni  144$.  Cyriacum  Asiam  Graeciamque  peragras- 
sc.  Cum  tamen  ex  epistoh,  quam  hic  cvulgo ,  scripta  an.  1444  discamus  Cyriacum 
anno  illo  Cycladas ,  Delum  aliasque  Giaccus  ttrbes  invisisse;  hinc  non  totam  simul 
ab  eo  lustratam  facile  deducimus.  Reliqua ,  quae  ex  his  epistolis  eruuntur  sinc  labore 
per  se  Lector  intelligct. 

III.  Superest  opusculum  tertium  reliquos  duos  amplitudine  sua ,  et  argumenti  di- 
gnitate  supcrans  attctore  Diomede  Caraffa  Comite  Magdaloni ,  et  Ferdinando  I.  Ara- 
gonio  Apuliuc  Regi  ab  inlimis  consiliis.  Diomedis  Caraffae  in  Neapolitana  Historia, 
ticc  ignotum  ncc  incclebre  tiomen  est.    Ex    ilhistri   illa  tola    Europa  famiiia  prodivit 

\edes  Caraffa  vir  strennus  ,  qui  Alphonso  I.  Aragonio  Neapolitano  licgi  admili- 
tans  advcrsus  Renatum  Andegavensem  post  multa  cgrcgie  et  strenue  gesta  .  cum  tan- 
dem  in  obsidione  Neapolis  ab  Alphonsi  liegis  copiis  incursus  fxeret  in  moenia;  ille  in- 
ter  primos  mditans  accurrentibus  hostibus  dejectus  ,  oppressusque  fuit  an.  1441  si 
fidcs  habeatur  Laurcntio  Bonincontrio  Miniatensi  in  annalibus  a  Muratorio  vulgatis 
lier.  Italic.  Totn.  XXI  pag.  131  cujus  haec  sunt  verba:  Sed  illi  a  Renato  repulsi  ,  in- 
tra  hoitos  Drbis  quidaro  mortui;  alii  praecipitati ;  in  quibus  Diomcdes  Caraffas  etc. 

■  Diomedem  olim  quidem  ego  auctorem  opusc.  reputaveram  ;  cum  tamen  Scriptor 
iste  opus  suum  dire.rerit  Eleonorae  Aragoniae  Herculi  I.  Atestino  Ferrariae  Ducijam 
twptae  ;  idque  primum  conjugium  convenerit  an.  1463.  ut  ex  diariis  Neapolitanis  He- 
cloris  Pignatelli  olim  dictis ,  et  in  eodem  volumine  a  Muratorio  vulgatis ,  discimus  , 
alium  fuisse  oportet  Diomcdnn  hunc  a  Milite  an  1441  interfecto.  Filius  fartasse  seu 
ex  Fitio  Nepos  prioris  iltius  fueril.  Quicumque  ille  tamen  extiterit  Diomedes  librum 
suum  scribebat  post  annum  1469  et  ame  annum  14S5.  Narrat  enim  in  eo  Robertum 
ifalatestam  opera  et  auxilio  Ferdinandi  Iiegis  adjutum  ditionem  suam  defcndisse  ,  et 
pacasse  imperium.  Id  vero  tunc  contigisse  credo  ,  cum  ab  Archiepiscopo  Spalatensi 
'hiae  praefecto ,  alque  c.rercilus  Pontificii  ductore  ditione  cjus  occupata ,  et  Ari- 
mino  str.cia  obsidione  afflicto  e  praeseniissimo  discrimine  ab  exercitu  Ferdinandi  Re- 
urn  Florentinis  et  Duce  Mediotanensi  foedere  juncti  ereptus  fuit.  Haec  narrat 
author  noster  in  opusndo  suo,  nihilque  subdit  de  conversis  a  Roberto  armis  in  bene- 
factorem  suum  Ferdinandum  .  quod  accidit  extremo  Roberli  anno  sciticet  1482  ex 
quo  planum  factum  csse  arbitror ,  eo  intermedio  tempore  inter  annum  1469  et  14S2. 
I  m  huuc  ad  scribendum  sc  contulisse.  Videri  ille  posset  praeposterum  sibi  con- 

silium  statuissc.  dum  opus  de  Regentia  et  boni  Principis  offieiis,  Midieri ,  Viro  ejus 
adhuc  supersislile ,  ct  unico  impcrii  administratore  ,  destinavit.  fd  utique  ferri  vix 
posset  nisi  sciremus  Eleonoram  illam  Aragoniam  virilis  animi  foeminam  fuisse  ,  nec 
sirisse .  it(  partes  ejas  in  administratione  Jmperii  desiderarentur.  JJabes  apud  Petrum 
i  m  iii  commentario  de   Rcllo  Ferraricnsi ,  orationem  ejus  ad  Poputum  Ferra- 

rienscm  animis  consternalum  ,  qua  spe  melioris  fortunae  illos  erexit. 

Opusculum  isiud  cgo  in  Cod.  MS.  Feliniano  o/fendens  haesi  primum  animo ,  num 

milii  describerem  .  ratus  jam  typis  prodiisse ;  ea  de  re  nonunum  Virum  doctum  per- 

'  t8  sum  ;  consului  Biblioth.   Ncapolitanam  Toppii  cwn  additionibus  Nicomedis , 

mque  in  utroque  silentium  offendi:  Tafurum  etiam  non  negtexi ,  nec  me  fecit  do- 
ctiorem  ;  quare  tamquam  inedito  tocum  hic  ilii  dare  constitui.  Profecto  dignissimum  est 
ut  in  ktcem  cdalur  :  sive  stgli  elegantiam  ,  sive  in  interprete  latini  eloquii  candorem 
spectcs  ,  sive  praeccplorum  copium ,  utilitalemque  consideres  ,  haec  simul  omnia  ,  ut 
pvmirationi ,  imitationi  ,  commodis  hominum  proponantur  dignissima  sunt  etc. 


I. 
MICHAELIS  FERNI 

MtDIOI.ANLNSlS 

JULII    POMPONII    LAETI 

ELOGIUM  HISTORICUM, 

Fernus  ,  Antiquario  de  obitu  Pomponii. 


Julius   Pomponius  Laetus,  felix   fortu- 

natus  decessit:  Decessit  Pomponius  linguae 

latinac!  mstaurator  maximus.  Sic  morimur 

mortales:  nec  juvant  quemque   aut  opes, 

aut  disciplinae.  Homo  semper   attiivit   se 

continuis  vigiliis:   Studiorum   assiduitate  : 

multa  teirarum    peragratione    id    tandem 

affectus,  ut  princeps  litteratorum  omnium 

et  haberetui,  et  esset,  una  omnium  con- 

sensione ;  sed  id  nunquam  affectus,  quin 

sibi  quoque  oppetendum  foret  una  morta- 

lium  omnium  lege.    Quo  emigrasti    Pom- 

poni?  Ubi  illae  tuae  junoniae  aves?  Tua 

illa  stupri  nescia  Catella?  Illae  nemorosa 

inclusae  cavea  garrulae  aviculae?Moerent, 

gemunt:  singultiunt:   lugent :    in    quibus 

tranquillissimam  vitam    traducebas:    Quo 

tui  videndi,demirandi;  contemplandi;  addo 

etiam  adorandi  causa  ,  totus  velutad  uni- 

cum  literarum  oraculum  confluebat  orbis, 

Co.istantinae  Termae,  illa    infesta    omni- 

bus  mors  execrabilis,  et  semper  probris, 

copvitio  dira,  vel  ob  hoc  solum  impreca- 

tione  detestanda.  Non  possum  referre  tibi, 

quanto  hujus  in  obitu  perculsa  Roma  do- 

lore.  Contuemur  nos,    quotquot    in    urbe 

sumus,  studiosi  alterutri ;  et  in  ipso  con- 

funduntur  obtutu  oculi ,  quasi  pudeat  mili- 

tes  imperatore  suo  destitutos  ,  tantam  ja- 

cturam  in  rem  literariam  accepisse  ;  tanto 

principecunctum  latinum  imperium,  quod 

hic  in  dignitate  florens  et  excelsum  sapien- 

tissime  custodiebas,   orbatum    esse.  Quis 

alterum  reddet  nobis  Pomponium  ?  Passim 

rogamus.  Quis  in  illius  arcem  tam  eminens, 

et  elatus,  audebit  se  rapere9  Cui  unquam 

natura,  Coelum,  superi,  inferi  tam    con- 

cordi  consensu  praestabunt,  ut  Pomponium 

ingenio.  studiis,  coguitione,  probitate,  fide 


referre  possit  autgratia?  Cont^mpsit.  fquod 
sua  semper  natura  fuit)  ad  summam  ad- 
mirationem  omnem  s^mppr  fastum,  adeo 
usque,  ut  nulli  unquam  principi,  in  qui- 
bus  familiare  illud  crimen  est ,  adiicere 
sevoluerit;  illorum  gesta  vel  magno  quae- 
situs  stipendio  scribenda.  ne  quid  morta- 
lium  ulli  deberet,  sibi  desumpserit;  ipsam 
naturae  suae  facilitatem  et  libertalis  invi- 
dia.  Natus  erat'  i.l  quod  non  ignoras  , 
Salernitanorum  principum  clarissimo  de 
sanguine:  Caeterum  studio  literarum  ,  et 
virtutis  fragrantia ,  nec  regias  unquam 
quaesivit  aut  opes  aut  honores  :  nec  lau- 
davit  in  omni  vita  aliud  unquam  magis, 
quam  despectis  maximis  facultatibus  in 
libertate  sibi  vivere.  Urbanitas  erat  in  illo 
plurima,  omnibus  comis  et  perbenignus, 
sed  congressus  quorundam  nebulonum 
arroguntissimorum,  quorum  affluebat,  non 
tam  ostentandi  sui  causa ,  quam  nomea 
etiam  et  famam  ex  illius  consuetudine 
sibi  indipiscendi  turbam  ex  omni  Italia 
maximam  refugebat.  Me  semper ,  ut  avi- 
dulum  literarum,  et  vere  illius  praestan- 
tissimae  et  divinae  virtutis  admiratorem 
continuum  amanter  est  complexus:  etiam 
arcana  aliqua  credebat.  Multorum  populo- 
rum,  nationum,  gentium  ,  quos  adierit, 
mores,  vitam  enarrabat.  De  principibus 
multa,  quantum  peritissimus  quisque  Uei- 
publicae  administrator,  procul  ab  omni 
munere  publico,  disserebat.  E\ontus  re- 
rum  longe  ante  videbat  praedicobatque. 
Quae  oculis  subjecisset  varia  orbis  loca 
apud  Cosmographoscastigata  demonstrabat. 
Cogitabat  nonnumquam  ad  peritissimos 
Indos  se  transferre,  et  hanc  urbis  parcis- 
simam  conditionem,  nisi  eruditissimorum 


C30  M.    F 

hominum  convontus  demulsisset,  cffugere 
gestiebat.  lstos  lautos,  ista  gulae-  irrita- 
mrota  assidue  carpebat.  Abstcmium  me 
aliquando  vcluti  naturac  sapicntissimum 
cuslodem  oppido  coramendahat,  atque  pcr- 
gerem  io  reliqua  vita,  quod  ct  ipse  ap- 
primc  cuperet  quandoquidcm  melior  ha- 
bitudo  mihi  pcrstarct,  cni\c  suadcbat ; 
sc  accusabat,  quod  non  in  juventa  ad  id 
instituisset  Et  dc  sc  multorumque  vale- 
tudmc  blande  ct  festiviter  multa  refere- 
bat.  Heu  me:  memini  cum  paulo  hilarior 
intcr  sales  percunctaretur ,  quantum  expa- 
vissem  ad  Regilum  lacum  in  Algido  cum 
in  Gabios  tenderem.  Non  ita  me  subito 
latrones  invaserant,  ac  rescivit  illc.  llac 
frcquentatione  ct  usu  domestico  evcnit 
nonnumquam,  ut  interesse  eum  ,  et  con- 
spicari  illum  cuperent  maximorum  Regum 
oratores,  et  ad  faciem  compellare.  In  qua 
re  mirificum  risum  excitabat  mihi ,  cum 
illos  non  alio  vultu  cxciperet ,  quam  e 
vulgo  quemlibet  unum  ;  dimittere  quoque 
aeque  desiderio  plenos,  ac  ad  cum  issent 
;inte.  Instabat  fortasse  quidam  paulo  igno- 
bilis  et  cxterus  e  Germania  iliius  videndi 
cupidus;  homo  affibilis  alioqui;  sed  saepe 
anguslia  fjmiliari  prcssus  in  conspoctum 
illius  se  dedit:  quaerenti  illi  num  esset 
Pomponius:  lum,  inquit:  expletum  desi- 
derium  tuum  est ;  vidisti  me,  ct  in  verbo 
abiit.  Nonnullis  tanta  vesania  nonnunquam 
incesserat,  ut  admirabundi  ct  velut  ho- 
mines  phanatici  num  csset  Pomponius?  ac 
ne  illiussolum  eruere  doctrinam  contenti; 
sed  nomen  etiam  usquc  de  lustrico,  ge- 
nus,  vitam,  patrem,  patriam,scitarentur  ac 
petulantius  oxquin-rent.Nos  operaepretium 
fuit  videre  quam  ridicularitor,  quam  vi- 
rose  a  se  eliminarot.  Quem  esse  eum  arbi- 
trarentur;  num  Ursum  fortasse?  autTygri- 
dem?autElephantem?  Vestigaret  ne  ipse 
de  illis  gcnus.  aut  avos,  aut  atavos,aut  qua 
tandem  setosa  laena  nati  essenl?  Iloc  ad 
rigiditatem  quandam  nalurao  et  nimium 
contcmptum  imputabant  imperiti  aliqui  ; 
nescii  quod  nunquam  vacua  illi  fuissct 
dies,  si  se  nugateribufl  islis  ad  vota  vo- 
luisset  committerc.  Acccdebat,  quod  ode- 
rat,  quo  delectantur  alii,  concursus  istius 


ER  N  I 
fumum  inanem;  et  praestare  intelligebat 
impendere  studiis  id  quantulum  temporis, 
quam  in  hac  sui  ostentatione  inutiles  ho- 
ras  ducere;  Et  quamquam  parvipendcret 
quamcunque  sub  hoc  coelo  Deorum  ,  ho- 
minum  tempestatem  animi    quadam  acri- 
tate,  et  constantia;  crat  tamen    illi    quo- 
rundam  ratio;  Et  cum  flocci  faceret  patres 
istos  superciliosos  omnes,  in  quibus  majo- 
stas  accedere  crcditur,  si  se  quam   pau- 
cissimorum  faxint,  si  se  fortasse  ad  vices 
quasdam  intra  penetralia  contineant,  unum 
sanclae   Crucis  Carvaial   Cardinalem    no- 
strum  in  omni  facultate  excellentissimnm 
in  praecipuo  cultu  habebat:  aperiendi  ca- 
pitis  contentione    genullexibus    et    humili 
semper  illum  venerabatur  affectu.  Vidi  ego, 
ct  interfuere  innumeri,  quibus  admirationi 
crat,  quod  pertinax    alias    contemptor  et 
in  hoc   uno    perinsignis    Pomponius    huic 
adblandiri,    hunc    quam    conciliatiss  mum 
sibi  reddere  tantopere  evigilaret:  unde  pa- 
lam  fuit  scite  tenere  illum   honestissimos 
mnres:  ct  posse  illum  modestissime  cum 
Principibus    versari  et    esse;    Sed    odisse 
comp^des,  et  claustra,  et  septum,  ct  malle 
fabas  comminuere  quam  angi  perpete  cura, 
et  tanquam  arcta    obsidione ,    (quod    ego 
utique)  intra   aulas    regum    sua    libertate 
laetus  foelix  coerceri.  Erat    vestibus    ne- 
giectus,    cothurnatus    plurimum ;    cerulei 
coloris  caligae.  Sericum  non  omnino  spre- 
vit;  at  laciniosa  indumenta,   eaque    domi 
perbrevia.  Per  urbem  turiica  celia   saepe, 
aliquando  ostrina.  Capillus  rejectus  et  ca- 
nus  supra  aurem    Apex,  qualem   gestant 
Insubres,    paulum  in  ambitum    complica« 
tus.  Domi  invinctu  n  longissima  linea  vitta 
caput  pene  in  Numidicum  modum  ad  me- 
liorem    valitudinem    plurima     anni    parte 
habebat,  quod  adveaas  et  spectatores    in 
incredibilem  admirationem  cxcitabat.    Er- 
rabat  crcbro    solus    per    veterum    monu- 
menta,  vctustatis  diligentissimus  rimator. 
Nihil  in  urbe  tam  abstrusum  tamque  ab- 
ditum,  ad  quod  ille  non  [>enetrarit.  Situm  , 
re»iones,  portas,  colles,  vias,  vicos,  aedes, 
templa,  aras,  domos,  delubra,  lacus,  bal- 
nca  ,  basilicas,  hortos  ,   horrea,    pistrina  , 
insulas,  senatula,  obeliscos,  bibliothccas, 


P.    L  A  E  T  I 

campos,  fora,  pontes,  thermas,  janos, 
atquas,  capitolia,  amphitheatra,  colossos, 
columnas  ,  macella,  theatra,  ludos,  nym- 
phea,  equos  aeneos,  eburneos ,  tabulas, 
signa  ,  arcus,  lupanaria,  latrinas,  vexilla, 
castra,  cohortes,  sacra,  prophana  omnia, 
tam  perite  quam  proprios  digitos  percal- 
luit  discriminavitque.  Dcprehensus  saepe 
intra  cineres  et  busta  majorum  vagans 
functorum  spirilus  est  creditus.  Erat  enim 
proceritatis  infra  mediocrcm;  habitudinis 
non  laxae,  sed  genae  spatiosioris,  et  li- 
neamento  reliquo  vultus  non  tamen  ad 
deformitatern  oblongae;  dens  rarus,  et 
scaber;  balbutire  visus  cum  expeditissi- 
mae  linguae  esset,  haerere  nanique  pa- 
lato  lingua,  et  oris  convexum  subquatere. 
At  hoc  vis  ingenii  et  contemptus  quidam 
in  usum  trajectus  pariebat;  Quod  mihi 
indicio  erat;  nam  ubi  profitebatur  nihil 
sonantius.  nihil  mobilius,  nihil  concinnius 
lingua  illius  audiri  posse  judicasses.  Unde 
et  forluiti  isti  compellatores  et  allocutores 
adventitii  stupuisse  visi  sunt,  quod  in 
congressibus  cum  refertum  illum  quidem 
in  omni  doctrinarum  genere  sentirent,  in 
cathedra  et  pro  sella  in  gymnasio  profi- 
tendo  multo  Divo  propior  quam  mortali  ho- 
mini,  tam  cumulata  pootarum  ct  historia- 
rum  interpretatione  haberetur.  Legebat  in 
Gallicinio  semper  ;  non  imbres,  nondesae- 
viens  frigus,  non  immanis  ulla  tempestas 
hominem  coercebat,  quominus  praecipitem 
se  ex  illo  Quirinali  jugo  ad  Gymnasium 
daret;  et  ruebant  agminati  illa  vel  hora  ad 
illum  auditores,  quanlum  schola  ipsa  vix 
poterat  capi.  Interdum  pro  ostio  sub  dio 
longissimam  velut  caudaro,  quae  testudine 
recipi  nequiret ,  ducerent.  Quae  legeret  ille 
semel  volumina  emendatissima  in  omnem 
Itaham  exibant.  Nam  corrigendi,  et  erigen- 
di  lalinam  linguam  studiosus  adeo  fuit,  ut 
non  unum  ille  volumen  profiteretur,  quod 
idem  manu  sua  non  transferret.  Composuit 
multa;  et  edidit  sub  suo  nomine  tam  ho- 
noris  quam  laboris  sui  largitor  eliam  miri- 
ficus  paucissima:  et  colliguntur  nulla  non 
elegantissima  illius  volumina  quae  haud 
mora  audies  evolare.  Quamquam  delecta- 
batur  magis  docere  quam  scribere,  nt  es- 


ELOGIUM  631 

sent  Pomponiani  plurimi  discipuli,  in  quo- 
rum  excellentia  cerneret  nomen  suum  in- 
clarcre,  sicutSocrates.et  factitavitChristus: 
qui  cum  ipsi  (sed  longe  aliterhic,  el  aliter 
ille)  doctissimi  consummatissimi  essent,  in 
discipulis  et  ministrorum  splendore  volue- 
runt  nomen  et  famam  suam;  ingenii  et  di- 
vinitatis  majestatem  elucere.  Sed  est  deli- 
rantis  simillimum  persequi  ista  ad  te,  quo 
cum  tanta  consuetudo  fuit,  tantaque  illi 
familiaritate,  tanta  benevolentia  copulaba- 
re,  et  ea  quidem  prosequi,  quam  nemo 
unus  modo  ctiam  forte  infans  aut  paulum 
literas  edoctus  visus  est  ignorare.  Signifi- 
care  tibi  acerbissimam  omnibus  illius  mor- 
tem  volui  tantummodo.  Sed  vexit  me  per 
hatic  vitae  suae  exiguam  recitationem,  tan- 
quam  per  rapidissimum  torrentem  laudum 
suarum  meus  maximus  dolor.  Et  tu  non 
desivisti  unquam  illum  ad  astra  ferre.  Nolo 
tibi  ostentatione  quadam  verborum  lu- 
ctum  rneum  gravissimum  recensere.  Yerum 
deesse  inihi  semper  aliquid  quiddam  et  ur- 
gere  et  percellere  cor  videturanxietasquae- 
dam  sollicita.  Quod  ,  cum  unde  est  mecum 
impensius  revolvo,  protinus  ad  illum  omnis 
percurrit  recordatio,  et  in  illius  occursu 
largissimi  singultus  erumpunt.  Primum  qui- 
dem  ob  id  quod  captum  mortalium  omnium 
supergressus  est  Julius  Pomponius  Laetus, 
faelix,  forlunatus;  subinde,  quod  me  ama- 
ret,  non  postremum;  sed  iccirco  praesertim 
quod  ille  mihi  ante  ereptus  est,  quam  illo 
cum  noctes  et  dies,  sicut  cupiebam,  ali- 
quando  per  meliorem  fortunam  potuerim 
traducere.  Non  improbo  illam  consuetudi- 
nem  antiquorum,  ut  cum  functis  carissi- 
mum  quodque  conjunger.H,  ne  desiderio 
tabesccret  superstes,  quod  optatissimum 
in  vita  habuisset.  Rogn,  mi  Antiquari,  vi- 
tam  illi  aeternam  apud  Coeli  fabrum  mun- 
dique  summum  artificom  ad  quem  certo 
Laetus  ille  evolavit.  Nam  inter  clarissima 
vitae  illius  consilia  illud  perspicuum  ,  quod 
summum  somper  Creatorem  unice  dilexit. 
Leviusculi  homines,  quidam  aorriloqui 
gattulones,  poetas,  et  oratores  quosque 
eximios  ,  gentilitatis  cujusdam  accusant  et 
perlidi.ie.  Mors  testata  ,  quam  sanctissima 
illius  vita.   Non  futeri  modo  crrata  cum 


632  M-    F 

astantibus ,  velut  extremi  diei  praesagus 
contendit ,  sed  Salvatorem  etiam  ipsum  cf- 
ivit,  Ad  religiosissimam  mortom  ,  im- 
rero  vitam  sempilernam  religiosissime 
sc  composuit.  Febris  vexavil  illum  primo, 
mox  tubcrculum  ad  laevam  aurcm  extu- 
bcratum  capilis  humore  influente.  Incdia 
curarc  tam  febrem  quam  exitialem  anthra- 
ccm  illum  existimavitposse.  Sed  consecutus 
est  dcfectus  reliqui  corporis  :  cui  medicum 
nullum  fomentum  subinde  potuit  submini- 
strarc.  Ubi  fati  necessitatem  agnovit,  oc- 
cumbere  se  fassus  est,  ac  in  mort^  mortem 
supcraturum  se  jactavit.  Non  disjectus  est 
ille  scnsu  non  excanduit  dicm  supremum 
exigi;  non  luctu  et  squallore  visentes  ex- 
terret.  Laetus  qui  voluit  in  vita  semper 
appclkiri,  laetus  extitit  semper  et  in  morte. 
Ablatus  est  nobis  jam  septuagenarius  V. 
Id.  sub  vesperam.  Postero  die  in  Ara  Coeli 
in  editiore  collis  Tarpeji  rupe,  lauro  coro- 
oatus  virenti ,  tumulo  traditus  est.  Haeres 
Matthias  discipulus  pcr  dilectus  haud  rnul- 
tum  dilatus,  agellum  et  domunculam  libros 
paucos  et  supellectilem  modicam  ex  omni 
haereditate  accipiens.  Quod  enim  argentuli 
fuit.  dum  cubat,  depensum.  Et  fur.us  ami- 
corum  impendio  elatum.  Commendavit  ad 
sepulchrum  IVtrus  Marsus  extemporaria 
quidem  ,  sed  eleganti  et  luculenta  oratiun- 
cula.  Convenerunt  viri  quique  doctissimi , 
sed  et  ignari  literarum  illo  munere  et  of- 
ficio  Corere  noluerunt.  Osculum  ante  hu- 
mationem  plurimi  non  perhorruerunt.  Mu> 
tatae  vestes  quot  non  credat  posleritas,  et 
publicus  prope  luctus  urbem  invasit.  Exe- 
quias  munificentissimas  instruunt ;  in  qui- 
bus  peractis  sacris,  quisquis  pollet  igenio, 
depromit  aliquid  in  publicum  ,  ut  agnoscant 
ludorum  scenicorum  restauratorem  unicurn 
quoquot  sub  illo  claruerunt.  In  quo  pieta- 
tis  argumenlo  quoniam  elfigiem  illius  ex- 
primerc  tabella  promissum  saepe  manu 
mea ,  sed  omine  semper  quodam  laevo  in- 
vito  mihi  interceptum  munus  non  potui 
homo  expers  olim  scenae,  induam  et  ipse 
forsan  mimum.  Ut  sentiant  fortunatissimi 
manes ,  quod  post  injectum  marmor  cari- 
tas  illa  ct  recordatio  sanclissima  mcritorum 
in  auras  non  concesserunt ,   sepulchri  er/t 


ERN  I 

extra  praesentem  formam  exactissima  con- 
sideratio.  Clarebit  carminc  marmor,  et  erit 
in  foro  Literario  monitrix  illius  virtutis 
semper  erccta  slatua.  Et  quidem  si  virtus, 
si  probitas,  si  divina  illius  doctrina  nihil 
admirationis  promerita  est;  si  signum  ab- 
sif  omne,  si  cera,  si  gypsus  non  referant; 
lloc.  semper  immortalem  nobis ,  et  memo- 
randum  reddet  Pomponium,  quod  in  illius 
obitu  patres,  pueri,  senes,  juvenes,  docti, 
indocti,  advenae  ,  cives,  desiderium  maxi- 
mum  ostenderunt;  ncc  a  lachrymis  e- 
tiam  et  singultu  uberti  temperavere.  Va- 
le.  Ex  urbe  desolatissima  III.  Id.  Junii 
MCCCCXCVIII. 

HIERONYMI   DONATI 

Patritii    Veneti 

Epitaphium  graecum   in  Pomponium. 

Q7  %ivt  t«5s  cifix  xXt®-',  'fv&aS*  xiirat 

Tvj\'Myy[<;  AatTH  nop.7rov<'«  K£<pa.X>j 
EV/St^  p,'Xju.>?{  kl,5@"j  fj.iyoL  toV  5'  'oXo<J>upp.oV 

n«<5  ita;  fxxGuv  ,  xai  ^ap/rwv  ''{XaKfV  (a) 
iV  ytpot.ti  puv  ,  7r«rfp^7rf t  c»(ps  ^avoVT^-* 

A^judcrrov  niv^Qr'  5«xpux  xoivoc  %itt. 

Ejusdem  in  Latinum  conversum. 

Kospes  3di:  venerare  decus  numenque  se- 

pulchri: 
Ilic  resident  Laeti  Pomponii  cineres, 
Extincta  est  Romae  praecellens  gloria,  luget 
Docta  Cohors  ,  moeret   Musa  ,    gemunt 

charites. 
Te  moriente  quidem  juvenum,  pater  opti- 

me ,  fudit 
Publica  communesmoestities  lachrymas. 

JOANNES    LAURENTIUS 

HIERONYMO    DONATO 

Oratori  Veneto. 

JLpigramma  tuum  de  Pomponio  graece 
scriptum   adeo    sum    admiratus,  ut  ejus 


(a)  H*?A<T3V. 


J.    A  N  T  I  Q.   E 

elogantiam  aemulari  latine  cuperem  ;  non 
tamen  omnino  bene  succes.s  t:  nain  quanto 
lapsu  ab  ea  decidere  agnosco.  Ariditas 
enim  mra  uberrimam  illam  ipgenii  tui  bea- 
titudinem  ,  festivisaima  graecae  liniiiue 
venuslate  alioquin  adjutam  assequi  nullo 
modopotuit.  Id  tibi  in  praesenti  legendum, 
qualequnque  sit,  mitto.  Tu  vero  boni  con- 
sules,  ac  pro  sapientia,  qua  praeditus 
es;  infantiae  meae  dabis  veniam. 
S2's  £ap  A7roVpaCpt,5  *£^  dpyjT'Jnz  5J\,TfpJ\,'w. 

Translatio  ejusdem. 
Pomponii  clarum  Laeti  venerare sepulchium 

Hospes  ,  et  insi»ni  sacra  feras  capiti. 
Gloria  quanta  peritRomaelgymnasia  palrom 

Flevere  :  ct  charitesPieridumque  chorus  : 
Docte  senex,  juvenum  pater  optime  ,  post 
tua  fata 

Communi  gemitu  fundimus  beu  lacbrymas. 

G  A  S  P  A  R  I  N  I    L  A  M  I 

aliud  ephitaphium  in  eundem 

Pomponi ,  venerande  senex  ,  juvcnumque 
magister , 
Laete  :  sub  hoc  situs  et  marmore:    vi- 
vis  adhuc. 
Vivis:erisque  diu  Latiae  nova  gloria  linguae; 

J\'on  perimit  claros  mors  inimica  viros. 
Desine  Rorna    sactum    lachrymis    turbare 
Poetam. 
Hic  cinis.  Ast  toto  personat  orbe  decus. 

JL  crno  meo  salutem.  Vixit  Pomponius 
satis  sibi:  Publicae  vero  utilitati  non  vi- 
xit  satis  diu,  Sanctissimum  se  praestitit  in 
omni  aetalis  cursu.  Sed  cum  mortern 
in  propinquo  adessc  cerneret  cxpiato  ad 
christianum  ritum  animo,  perbelle  se 
ipsum  consecutus  est.  Totara  gloriae  su- 
pellectilem  cx  paupertate  quaesivit.  Nec 
praeterquam  annos  septuaginta  suum  qui- 
cquam  putavit.  In  quibus  ingenia  excita- 
vit ,  et  ftvit,  dignumque  fuit  ut  in  hume- 
ris  lachrymisque  urbis  elatus  in  Capitolio, 
utsciibis,  et  sepelintur  ad  Aram  Coeli. 
Destinaverat  ille  tamen  sibi  aliquando  in 
via  Appia  alienum  sepulchrum,  sed,  donec 
fata  permisissent ,  testatus  vixisse.  At  pie- 
tas  discipulorum  meliorem  nunc  loeurn 
delegit.  Amissa  sunt  in  eo  iocredibilia  lite- 
rarum  emolumenta.  Ilaec  acerbitas  jactu- 


P  1  S  T  0  L  A  E  033 

rarum  ad  alios  pertinet.  Ipse  sua  nunc 
fruitur  aeternitate,  quam  aHoquin  etiam 
vivens  osurpabat:  tum  novercante  furtuna 
palam  calcata;  Nec  ullae  unquam  Rornanae 
illecebrae  virum  sine  reciprocatione  sibi 
constantem  attigisse  visae  sunt.  ln  Limi- 
liari  laccroa  quotieDS  amiculo  caput  cir- 
cumdcdisset ,  bealiorem  se  Persarum  Rege 
longe  putabat.  Propagarunt  majores  nostri 
viri  quidem  clarissimi  imperium  de  gen- 
tibus.  Pomponius  Imperii  ornamenta  exci- 
tavit  de  sepulchris.  Triumpharunt  illi  rc 
bene  gesta.  Iste  aeque  bene  restituta  Ca- 
pitolium  tenet.  Qui  eum  ergo  luget,  ho- 
minem  forlunatum  luget  .  de  cujus  ce]e- 
brandis  laudibus  nisi  cura  suscipiatur., 
omnium  qui  literas  seiunt  livorem  aut 
ingratitudinem  postentas  accusabit,  Vale. 
Mediolano  XVIII.  Julii  1498. 

Frater  tuus  Ja.  Antiquarius. 


F, 


erno  meo  salutem.  Lna  disceptatiun- 
cula  apud  Piincipem  atquo  Senatum  ,  non 
solum  ostendi  adversarii  stoliditatem  .  sed 
etiam  spem  omnem  vanam  feci.  Putabat 
me  nescire  quod  sciebam,  Quae  autem  te- 
neo  ,  latebant  illum.  Nihil  mihi  temporum 
varietas  excussit  aut  obliteravit.  Corrobo- 
ratissima  sunt  quae  ad  te  perscripsi ,  et 
meliore  quotidie  nitescunt  recensione.  Do- 
lebam  equidem  ista  petulantia  sugillari 
nomen  meum.  Et  qui  optima  alienis  rebus 
pondera  semper  adhibui,  de  me  ipso  m;ile 
meritum  unquam  vidori  posse  totus  animo 
aestuabam.  Sed  ventas  sicut  oleum  super- 
natat.  Neque  alius  conipertus  sum  ,  quam 
qui  semper  fueram  .  probus  et  justus.  Quip- 
pe  divitiarum  magnitudo  omnis,  et  hono- 
rum  cumulus  iu  conspectu  meo  pro  nihilo 
fuerunt ,  bonae  etiara  famae  per  bonas  ar- 
tes  partae  tam  fui  cupidus  quam  i 
Nam  mortuum  me  essc  mallem  ,  .. 
male  audieotem.  Puto  -  h.^r- 

bam  nobis  palam  d  i  in  omni 

straussemque.  In  qua  re  de  lide  ac  dili- 
gentia  tua  tantum  mihi  prornittebam  .  quan- 
tum  de  hominis  amicissimini  — 

opera,  ct  studio  spi  rar<  deb  bam.  Val 
diolano  XXUII.Julii  MGCCCLXXXXVUI. 
Fr.  tuus  Ja.  Antiquarius. 
231 


li. 
CYRIACI  ANCONITANI 

EPISTOLAE  ,  ET  OPUSCULA. 

Ad  Joannem  Palaeologum  Divam  Augustum ,  Pium ,  Felicem , 
Bptantinitm  Imperalorum. 

CYRIACUS  ANCONITANUS. 


'1  1  ostea  quam  ex  Italia,  Sanctissima  illa 
peracta  fideliura  unione,  sum  ma  tui  cum 
laude  concessisti  vroKwtvt  '(o3/?«r<Xj\,'.  Ma- 
jesiatem  felicissimam  tuam  Byzantiana  in- 
clyta  ipsa  tua  in   Regia ,  revisere  multis, 
eximiisque  suadeniibus  meritis    desidera- 
bam ,  excolendissime  Princeps.  Verum  et 
si  occiduas  ad  partes  me  conferre  omni- 
mode  maluissem ,  ut  quod  de  more  opta- 
bam,  si  quid  iisdem  nobilibus  locis,  nostram 
ad  diem  vetustatis  dignum  cxtaret ,  inspe- 
ctarcmus,  non    absque  te  primum    viso  , 
tuisve  felicibus  auspiciis  inter   ipsum  ca- 
ptare  constitui.  Interea  vero  ,  cum  Idibus 
Septembribus    exactis  ,  Alpbonsus  ille   f  I i 
spanus  ,  et  inclytus  Ausoniae   Rex  ,  inito 
cum  Pontilicc  Eugenio  foedere  ,    nostram 
in  Picenam  Provinciam  cum  copiis  adven- 
tasset ,  et  eam  Ecclosiae  potiori  ex  parte 
deditam  restitubset ,  dum  Asculum    prc- 
men-t,  ex  Ancona  Patria  ad  eum  una  cum 
D.  Card.  Firmano  eadem  in  provinci  Pon- 
tilicia  potestate  Logato  (2) ,  me  quam  avi- 
dissime  contuli.    Dbi    cum    brevem    hanc 
bisce  vobis  transmissam    orationem    suis 
coram  Principibus  Regiis  in  tentoris  habuis- 
som  ,  ac  inde  alia  inter  digna   relatu,  de 
ingonli  Pannonum  in  Turcas  motu  ,    cxi- 
mia  cum  Cardinali  S.  Angeli  laude ,  ple- 
raquo  dimia  oratione  rclata  fuissent ,  sum- 
me  desidoranti    gloriam   principi,  pro  viri- 
bus  suadere  conabar  ,  ut  ad  quicscendum 
Italiarn,  et  lpsum  optimum    patrem    hac 
in  sanctissima  expoditiune  favitandum  no- 
bilem  inteodere  animum  maluisset.   Sua- 
serat  et  idipsum  sibi  Byzantianus  ille  Thoo- 
dorus  Charistonus  egregius  Orator   tuus, 
qui  sui^erioribus   diebus    ex    eadem    urbe 
regia  tua  banc  ob  rem  ipsam  ad  Venotos, 
i,  BrripU  in.  IJM. 


et  occidentales  Principes  Legatus  tua  pro- 
videntia    missus    adierat.    Cui    bonus   ille 
Rox  ,  mihique  non  alienum  ab  hac  re  ani- 
mum  ostentarat ,  quin  et  summo  deside- 
rio  rem  ipsam  affoctare ,  auxiliaque  inte- 
rim  daturum  ,  classeque  tibi  opitulaturum 
pro  posse  ,  et  e  Balearibus  usque  Insulis, 
ex  Ebyssaque  polliccbatur.  Ego  praotorea, 
cum  inde  post  tdus  octobres    cossissom , 
et  ob  id  ipsum  ,  et  tui  potissimum  gratia 
Byzanlium  potons,  Rhagusium  ,  Illyricam 
Epidauri  Coloniam  ,  divertissem  ;  continuo 
iisdom  ipsis  de   robus    nuper    ab    inclyto 
Pannonum  Roge  Ladislao  in  barbaros  bene 
gostis    felices    adventare    nuntios    vidoo , 
non  exigua    cum    ejusdom  Cardmalis,  et 
Coniati  Jani  fortissimi  Ducis  laude  ,   quo- 
rum  cerlas   vidimus   Ragusaoorum  ad  or- 
dinom  opistolas ,   et   alias    ad    Pontificem 
ipsum  ,    et    caeteros    in    Dalia    principos 
providontissime  missas   inspoximus.    Qui- 
bus  et  nos    utique    principibus    hac    ipsa 
de  subitanoa  Barbarorum    invasione    lite- 
ras  plorasquo  ox   Illyrico  dodimus.  Ut  ex 
iis  donique  bonis ,  piisque  caeptis  robus  , 
et   tam  laudatissimo    motis ,    moveant    et 
se  demum  Itali  praocelentissimi    Potonta- 
tus ,  et  lleroes  Clari.   Cohiboant    deniquc 
illa  saeva   Latinorum   invicem  praelia  ,  et 
dotestanda  bolla    nullos ,    hercle,    trium- 
phos  habitura.  Pudeatque  ex  iis  penitus  , 
ab  oxtcrnis  Parthicae  expedilionis  tropha- 
ois    palmam    surriporo ;    quin    ot    si    hos 
tandem  aliqua  movrt    pietatis   imago ,    in 
tam  trucos  Christiculum  voratoros  animad- 
vertendum  curent.  Ego  etenim  cum  inde 
ad  caoptum  poragondum  itor    cessissem  : 
Ragusae   Civitatis    Prmcipes ,    et    Colsitu- 
dini  tuae  dicatissimi  viri  litteras    fide  di- 

(2)  Domidico  C.i|  ranirn. 


E  PI  ST 

gnas  ad  Majestatorn  tuam  ,  ot  Illustres 
Despotas  fratros  Thoodorum  ,  ot  Constan- 
tinum  dodoro.  Ut  ego  vobis  dicatissimus , 
et  tamdiu  fidelissimus  observator ,  et  vo- 
strum  apprime  cupidissimus  gloriae  ,  vos 
ipsos  tam  fideles ,  catholicos,  et  Chri- 
stianissimos  Principes  ad  hanc  ipsam  ad- 
vorsus  Barbaros  hostos  oxpoditionom  fa- 
vendam  oxcitarom  ,  ot ,  ut  ajunt ,  calcaria 
currontibus  addcre  summo  studio  ,  soler- 
tiaquo  conaror.  ot  tandom  cum  ad  Achai- 
cam ,  Peloponnesiacamque  Patrarum  ad 
urbem  vonissem ,  illico  fratri  tuo  Illustris- 
simo  Constantino  scripsi,  et  hac  ipsa  utique 
de  re  .  quae  digna  visa  sunt ,  detexi :  et 
cum  inde  Corinthum  vonissom  a  Deme- 
trio  Axanio  praefrcto  suo  percepimus  eum 
nuper  magnis  undique  collectis  ex  Pelo- 
ponnoso  copiis  una  optimo  cum  Thoma 
(iermano  ex  Lacedaemonia  ,  Spartaniave 
Misistrate  ad  Isthon  cum  exercitu  advon- 
turum.  Ubi  iterurn  longo  murorum  aggore 
rostituto ,  Istmoque  fatali  rursus  utique 
turritis  maenibus  vallato ,  exinde  per  Me- 
garidem  copias  traducturum,  Achaiam- 
que  totam ,  Thebarum  jam  urbe  nuper 
in  deditionem  recepta  ,  Lebadeam  ,  Par- 
naseamque  ,  Dauliam  ,  et  sacram  Dolpho- 
rum  urbem  singulis  cohortibus  invasurum, 
ct  a  barbaris  praedigne  liberaturum,  optimo 
juvante  Deo.  Ego  sed  enim  interoa  cum 
Euripoam  Chalcidiam  ,  insignem  Eubaeae 
Civitatem  advenissem  ,  ut  tute  magis 
tuam  versus  regiam  urbem  navigarcm 
ad  V.  Cal  Martias  Euripeam  triremom 
conscendens  Maphio  Molino  Veneto  Yiro 
nobili  Navarcho  caepimus  navigare,  ipse 
quidemut  AEgeum  ab  infests  Cyothalanis, 
piratisque  liberaret ;  ego  voro ,  ut  ex  iti- 
nere  Sacram  Delon  ,  caeterasque  sparsas 
per  aequor  Cycladas  indagarem :  ot  ex 
Chio  denique  tutiorom  per  navim  rogiam 
ipsam  tuam  Constantinopolim  advontare 
curarem  ,  optimo  juvanto  Doo  ,  nec  non 
Genio  Sanctissimo  nostro  favitante  Mer- 
curio.  Ex  eadern  Trirome.  E\  Oica  an- 
tiqua  Euboinae  Insulao ,  et  vetustate  de- 
lota  Civitate. 


E.  S.  R.  M.  T. 


Dicatissimus  K.  A. 


0  L  A  E  635 

X  raeterea  cum  ex  Hadrianopoli  rece- 
dere  ,  et  abilum  Byzantium  adornassem , 
ex  Pannonia  Legatos,  propndiem  eodem 
ad  magnum  ipsum  Regem  adventuros  per- 
cepimus.  Quos  cum  expoctare  delf^issom  , 
non  multos  post  dies  ,  quatuor  hic  Ora- 
tores  ad  LX.  oquitum  comitatos  vidimus 
advonisse,  unum  scilicet  Stoyka  Quisda- 
nich  a  Poloniae ,  Pannoniaeque  inclyto 
Roge  Ladislao,  alterum  Vitislaum  ab  illo 
praecellonti  Equitum  Magistro  Coniati  Ja- 
no  ,  et  duos  e  Georgio  Argentigenae ,  Mae- 
siae  ,  Servia  »aeque  provinciae  Despota  : 
quorum  alter  Metropolites  A.  religione  ve- 
ncrandus  erat :  alter  vero  nomine  Logo- 
thetes  :  qui  cum  post  biduum  ad  super- 
bam  Iysanni  prarsentiam  se  contulisset 
Regius  Orator  primum  ,  deinde  Despotei , 
ut  ultimus  ex  primario  bellica  virtute 
Jiino,  Latinis  ,  Graecis  ,  Servianisque  li- 
teris  epistolas  de  fide ,  et  sua  quaeque 
modesta  munera  principi  magno  dederunt. 
Et  ad  posterum  diem  cum  apud  Regios 
Bassianos  Collegas  rem  tantae  logationis 
agitassont ,  et  ablata  jampridem  ;  occupa- 
tave  eorum  in  Provinciis  oppida  ,  repetita 
majori  ex  parte ,  concessa  denique  post 
triduum  excepissent ,  et  nonnullis  ad  pa- 
com  componendam  conditionibus  acceptis, 
ad  principos  eorum  ,  et  patriam  remeare 
curarunt.  Sed  cum  cxpetitum  praecipue 
oppidum  illud  insigne  Columbarium  ,  quod 
ad  Danubii  meatum  Peristerion  Graece  di- 
cunt ,  Barbarus  occupatum  iterum  deti- 
nere  maluerat :  non  omne  ab  Rego  foodus, 
sociive  ratum  fore  putandum.  Nec  oa  for- 
to,  quae  tam  late  reddiderat  princeps  hic 
suporbus ,  amisisset:  ni  nupei  adversus 
Charamanum  suo  potiori  cum  exercitu 
profocturus  csset :  nam  ingens  bollum  po- 
tons  illa  in  Asia  princops  in  ipsum  Teucro- 
rum  Rcgem  parasso  ,  suasquojam  provin- 
cias  vastatum  iri  ,  oppidaque  occupare 
caepisse  perceporat.  Quas  ob  ros  non  mul- 
tos  post  dies,  relicto  in  Thracia  Cialaby 
nonnullis  cum  legionibus  (ilio ,  ot  Chalil 
Bassia  Colloga  ,  primario  llollespontum 
transfretare  ,  rt  in  Asiam  copias  enixe  du- 
ctitare  decrevcrat.    Postcro   vcro  die  cum 


636  C  Y  R  1  A 

Legati  ot  Columbarjum  recuperarent  .  hac 
io  urbe  morantes  insisterent,  id  ipsum  ho- 
I  disse  cognovimus.  ,;t 
suos  utique  Barbaros  Solymambegh ,  et 
:ae  nationis  Legatos  ad  lir- 
raanda^Christianiscum  principibus  focdera 
io  Pannoniam  mis 

Copia  literarum  Regis  Pannoniae  ad 
Teucrorum  Regem. 

lcnti  Principi .  cl  magno    Imperatori 
Soltano  Murathbeg ,  tamquam  fratri , 
ct  amico  syncero  praeferendo. 


U. 


ladislaus  Dei  Gratia  Hungariae  ,  Po- 
loniapque,  Dalmatiae,  Croatiae,  ete.  Rex, 
[ue  Princeps  supremus,  et   hae- 
res  R':  Salutem,  ae  fraternilatis, 

ct  amicitiae  prosperum  incrementum'  No- 
verit  Vestra  Excellentia ,  nos  nobilem ,  et 
gregium  Otoynagisdanich  dictum ,  homi- 
nem  nostrum  fidelem  in  factis,  ex  negotiis 
cura  Vestra  Excellentia  nostri  parte  tra- 
clandis  plene  informatum  ,  o\  per  nos  suf- 
ficenler  eruditum,  cum  totali  nostra  aucto- 
ritate,et  potestatis  plenitudinem  ad  Vestram 

llentiam  cum  ut  ipsa  V.  E.  nostri  parte 

valeat  tractare,disponere,  et  concludere  au- 

ctoritate,  ac  in  persona  nostri.  Cujus  qui- 

.  nec  non  ex    rela- 

nostri  ex  parte  Vestrae  Excellentiae 
referendis  placcat  Magnitudioi  Vestrae  fi- 
dem  credentia  adhibere  tamquam  nostrae 
propriae  personae.  Velit  igitur  Magnitudo 
Vestra  suos  nuntios  sole.nni  praefaato 
Nuntio  nostro  videlicet  Floyka  ad  nos  di- 
i  g  re,  el  transmitlere ,  et  quidquid  ipso 
Stoyka  noster  lldelis  cum  Vcstra  Magnitu- 
isuerit ,  et  concluserit ,  fidem  , 
•  t  vinculum  quodcumqui  volueritis  pro- 
raittimus  praefatis  vestris  Nuntiis  dare, 
i  igitur  Magnitudo  velit 
modo  simili  fidem,  ft  vinculum  dare  jara 
f.ito  nostro  Nuntio,  quod  omnia  illa  ,  quae 
i  itis ,  observabitis 
ioconcusse  ,  ut  ceiti  sumus  irj  vobis.  Da- 


C  l    A  N  C. 
tum  Budae  seoundo  Die  fosti    S.   Georgii 
Martyris.  Anno  Domini  \\M. 

[II. 

Responso   Teucri    ad    ipsum    Pannoniae 
liegem. 

iTJlagno,  ac  excollenti  Principi,  Magno 

Imperatori  Uadislao  Impcratori  HuQgafiae, 
Regique  Polooiae  otc.  tamquam  fratri ,  et 
amico  dilectissimo  Amurath  Beg,  Magnus 
Dominus,  Magnus  Amorath,  Soltani Filius, 
Magni  Imperatoris,  Magni  Sollani  Mach- 
meth  Beg  Salutem  ,  atque  fraternitatis, 
ct  amicitiae  prosperum   incromontum. 

Novcrit  Vestra  Excellentia  ,  quod  nobi- 
lem  \irum,  ac  egrogium  Nuntium  Stoyka 
vestrum  fidelem  nohis  placitam  ,  et  dile- 
ctam  literam  ox  parte  Excollcntiae  Ve- 
strao  conduvit.  Per  quam  literam  Rxcel- 
lentia  Vestra  narravit,  quod  quicquid 
Bdelis ,  ae  vester  Nuntius  Stoyka  vestrae 
parti  tractabit  tamquam  vestrae  perso- 
nao  propriao  crcdamus.  Narrans  Domi- 
nationi  Ve.strae  quod  dictus  Nuntius 
Stoyka  nohis  dixit  in  primo  de  Domino 
Despota  Georgio  .  videlicet  quod  dare  dc- 
beam  (ilios  ,  atque  loca  sua  ,  et  quod  ipse 
Georgius  sit  obligatua  in  omnibus  sorvi- 
tiis  nostris:  sifiut  pro  praeterito  erat.  De 
quo  pro  fraternitate  Excellentiae  Vostrae 
concessi.  Ac  etiam  nobis  narravit  ,  quod 
Domino  Blcdo  Vayvoda  Valacho  placcat 
inihi  pacem  secUrus  agere  in  hoc  modo , 
quod  ipso  Blado  Vayvoda  mihi  det  trihu- 
tum  ad  solitum  primum  ,  ac  omnihus  scr- 
vitiis  nostris  ,  sicut  primo  crat  obligatuSj 
quod  novitor  (it.  Nisi  quod  non  porsona- 
liter  ad  nostram  Curiam  veniat  Dc  quo 
amore  Excellentiae  Vestrae  contonti  su- 
mus.  Videlicet  quod  Blado  Vayvoda  det 
tributum ,  et  omnia  ,  quao  in  nostris 
nopotiis  crat  obligatus  ,  ctiam  novitcr  fa- 
ciat ,  ac  contcnti  sumus  ,  quod  ipsa  pcrso- 
naliter  non  vcniat  in  Curia  nostra ,  nisi 
quod  nobis  mittat  ostagium  :  ac  ctiam  si 
nostri  in  locis  suis  fugiant,  quod  nobis 
mittant,  et  Ptiam  nos  sic  faciamus,-si  de 
illis  hic  fugienl.  Et  ista  intelligitur  boc 
modo,  vidclicet,  quod  Kxcellentia  Vcstra 


E  P  I  S  T 

nobiscum  pacera  ,  atque  fraternilatem  ,  et 
amicitiam  bonam  simul  babeamus  :  ex  qua 
eausa  nos  juravimus  coram  nuntio  Kxcel- 
lentiao  Vestrae  ,  Videlicet  Stoyka  ,  qnod 
nos  cum  Excellentia  vestra  bonam  ,  et  So- 
lidam  pacom  babeamus  sine  aliquo  dolo, 
vel  fraude  usque  ad  annos  deeem.  De  quo 
nos  mittimus  nostrum  fidelem  nobilem  , 
ct  egrogium  Solymasbeg  ,  videlicet,  quod 
placeat  Excellentiae  Vestrae  personaliter 
jurare  ,  recte  ,  ct  fideliter  sine  aliquo  do- 
lo ,  quod  per  annos  decem  bonara ,  et 
solidam  pacem  nobiscum  babebilis.  Datum 
Iladrianopoli  XII,  Junii. 

Postquam  pcr  lllyricum ,  et  ipsa  in  lia- 
gusio  Civitate  ,  fortissime  ,  atque  Magna- 
nime  Princeps  ,  certis  plerisque  nuntiis, 
pra^cipue  Cardinalis  Optimi  ,  ct  Angelici 
nominis  Pontificia  potestate  Legati  veris 
Epistolis  novimus,  quanta  ,  qualiave  ad 
Cbristianum  pium  propagandum  Imperium 
perstrenua  ,  ct  insuperabili  virtute  tua  , 
utique  florentissimi  exercilus  probitate pro-r 
vide  .  constanter  ,  magninimiterque  ges- 
sisti  te  vere  insignem  pietate  Principem  , 
Stiatagemiphorumque  militiae  Ducem,  di- 
gnumque,  ac  verum  Christianae  Religio- 
sae  ,  Pientissimaeque  gentis  pugilem  vo- 
cilandum  ,  appellan  lumque  fore  censebam 
Potestatem  ,  imperiumque  tuum  Oceano, 
honores  vero ,  et  laudes,  atque  nomen 
astris  te  dignum  terminare  putavi-  Qua- 
propter  animum  meum  omnem  ,  fidem  , 
mentemque  ,  et  affectionem  ,  ac  meipsum 
totum  inclytae  virtuti ,  et  Celsitudini  tuae 
devovi  ,  dedicavique,  magne  rpoTiouoCfnpoTs 
cxu^p:  cum  vero  deinde  me  ad  Threiciam 
lladnanopolim  regiara  ,  et  heu  barbara  di- 
tione  subactam  opulentissimam  urbem  et 
elati  Regie  Asiae  praesentiam:  Plerisque,  et 
honestis  de  causis  contulissern,  Kegios  nu- 
per  ,  ct  Celsitudinis  Tuae  Georgiiquc  De- 
spotae  egregios  oratores  vidimus,  et  quanta 
apud  ipsum  elatum  principom  gesserint 
audivimus,  ut  omnia  vobis  ex  relatu 
vestrae  legationis,  et  ejusdem  Murath 
Beg  Kogiis  literis  nota  erunt,  ad  quae  et 
formanda  vobiscum  faedera  Solymambeg 
barbarum  lidelem  suum  ;  et  Graecae  uti- 
que  nationis  homines  mittit.    Sed    omnia 


0  L  A  E  037 

a  vobis  hac  m  re  exorta  ,  motave,  opti- 
mo  consilio  peracta  putandura  est ,  ut  e 
providentissimis  ,  sapientissimisqu^  princi- 
pibus,  ac  magnarum  gerendaruro  rerura 
experlissimis.  Quamobrem  vobis,  et  almae 
Christicolum  Religiosae,  atque  excolendis- 
simae  expeditioni  meliora  ,  felicioraque  o- 
rnnia  semper  successura  speramus.  Opto 
bene  valeatis.  Ex  Iladrianopoli  pridic  Idus 
Junnii.  Eug.  Pont.  An.  XIV.  E.  J.  C.  T. 

Devotus ,  et  dicatissimus 
Kyriacus  Anconitanus. 

IV. 

k^cripsimus  hec  ex  Iladrianopoli,  Chri- 
stianissime  Princeps,  inBarbaros,  quoad 
licuerat,  moderate  ,  ut  Barbarum  nempc 
saevam  perniciem  vitaremus.Nam  latiusde 
rei  conditione,  dcque  eorum  coacta  pace 
dixissem.  Cum  et  ingenti  formidine  terri- 
tos  ,  ut  e  vestris  late  noveritis  quotidic 
Teucros  moenia  reparare,  Turco?que  pro- 
pugnaculis  Iigno  munire,  militem  ad  fu- 
gam  potius  quam  ad  pugnam  aptare  co- 
gnovimus.  Alia  vero  ex  parte  Charamanum 
in  Asia  in  ipsum  Amorath  motum  in  ar- 
mis ,  et  loca  ,  oppidaque  sua  vastatum  , 
pessundatumque  iri  cum  Tyrannus  hic 
Superbus  percepisset ;  in  eum  furens ,  re- 
licto  in  Thracia  Cialaby  filio,  cum  et  Cha- 
lil  Bassia  Collega  primario  suo ,  suis  curo 
plerisque  cohortibus ;  ipse  Hellespontum 
transfretare ,  et  copias  magna  vi  in  Asiam 
ductitare  delegerat.  Ut  etsi  vos  Christiani 
optumi  principcs  pacem  hanc  improbam  , 
et  penitus  execrandam  observare  coepeii- 
tis  ,  statim  conllicto  ,  fugatove,  aut  aliqua 
conditione  pacato  Charamano  ingenti  ani- 
mo  auctis  in  Asia  copiis  ,  Hellesponto  ro- 
mcnso,  in  Thraciam  iterum  validiori  cum 
cxercitu  remeare ,  et  Moesiam  .  Panno- 
niamque  tota  sua  cum  potestate  repetens , 
praeteritara  ,  recentemque  a  voLis  illatam 
sibi  cladem  enixe  vindicare  curabit.  At 
etsi ,  quod  magis  putandum  ,  et  ipsum 
formidare  jam  cernimus,  vos  p.ice  mali- 
gna  penitua  spreta ,  tn  eum  paratas  jam 
vestras  invictas  .  et  Qoreotes  copias  in 
Thraciam  ipsam  admovisse  cognoverit,  et 


638  C  V  R  I  A  C  I 

Classe  Hellespontum  a  nostris  occupatu- 
rum  perceperit  ,  ni  forte  in  Kuropa  inter- 
ciperetur,  ipse  minori  ignominia  maneret 
Vsia.  Quare  agite  principes  optumi  ,  et 
indicite  dignum  Christianae  Religionis  bel- 
lu:n  ,  et  Sanctissimam  ,  gloriosamquc  jam 
felicibus  auspiciis  ceptam  oxpodiliorom  ad 
exoptatom  porducore  finem  numquam  ab- 
sistere  velilis.  Ex  Byzantiana  Pera  eo  quo 
ad  eam  venimus.  VIII.  Kalend.  Jul.  fausto, 
et  Praecursoris ,  Baptistaeve  Sanctissimi 
venerandissimo  die. 

V. 

Ad  Cardinalem  Sancti  Angeli  Legahim 

Kyriacus   Anconitanus. 


JL  osteaquam  e  Florentina  Urbe  ad  tuam 
hanc  piam  ,  felicemque  Legationem  profe- 
ctus  es  ,  optime  Juliane  Pater  ,  saepe  tuis 
de  successibus  optimis  plura  undique  pe- 
ragrata  audivimus  voco,  literisque  delata, 
et  Hiciores  in  dies  de  te  Angelos  advolare 
vidomus,  et  meliora  semper  intelligimus 
allaturos  ,  Angelice,  et  vere  Julianae  ,  at- 
que  Caesaree  Verendissime  vir.  Equidem 
vero  cum  superioribus  diebus  Alphonsus 
ille  Hispanus  ,  et  inclytus  Ausoniae  [\<>x  , 
inito  cum  Pontifice  federe  ,  nostram  in  Pi- 
cenarn  Provinciam  ( Bepetitum  rcliquum 
Bpistolae  supcrioris  ad  Joannem  Palaeolo- 
gum  hnpcratorem  Aur/ustum.  Postea  se- 
quitur.) 

Quin  et  si  hos  tandem  aliqua  movet 
humanae  pietatis  imago  in  tam  truces 
Christicolum  voratores  ad  nostrum  impe- 
rium  ,  nostramque  propagandam  Roligio- 
nom  te  pium  ,  et  optimum  Patrem  hac  tua 
in  Sanctissima  conspiratione  secundent ,  et 
ut  pluries  majores  noslri  praeclarissime 
fecerant ,  insigne.  ex  his  triumphos  ducere 
laudatissime  curent.  Nec  minus  interea 
Ladislaum  optimum  ipsum  Pannoniae  Re- 
gem  tibi  hac  in  tam  piissima  re  obtempe- 
raturum  videre ,  summe  laudare ,  atque 
attollere  cogor.  Nec  equidr-m  injuria  eum 
ipsum  pium  ,  et  religiosissimum  Regem 
ad  perdignam  hanc  in  Teucros  expeditio- 
nem  t-sequendam  magnum  intendisse  ani- 
mum  existimandum  puto.  Quoniamet  olim 


A  N  C. 

Romae  Caesareo  quoque  tempore  Sibylli- 
nis  fatalibus  in  libris  compertum  fuisse 
tradatur  ,  numquam  nisi  a  Rege  Parthos 
suhjici  posse.  Teucrorum  namque  genus , 
it  Achemenidum  originema  Parthis  duxis- 
se  notum  satisostxcxj  o  ntyxiccct.Twv  noiVTon. 
Nec  non  fortissimum  illum  equitum  Ma- 
gistrum  ,  et  insignem  peregrinae  militiae 
Ducem  Coniati  Janum  inclytam  ,  omnifa- 
riamque  per  laudem  extollendum  censui, 
qui  perstrenua  virtute  sua,  suique  fioren- 
tissimi  exercitus  probitate  lam  modici  tein- 
poris  spatio  ,  tot  egregiis  victoriis,  t.tm 
saevi ,  perniciosique  almae  Religionis  no- 
strae  hostis  inveteratam  diu  audaciam  ita 
depresserat  ,  ut  quod  paulo  ante  Muralh 
Beg  truculentissimi  principis  nomen  undi- 
que  Christicolis  formidandum  memoraba- 
tur:  hodie  tergiversatum,  fugax,  dejectum, 
peneque  extinctum  videatur, habeaturque. 
Laudandum  utique  magnopere  duco  Geor- 
gium  ipsum  pientissimum  Despoten  ,  qui 
a  tam  violentissimo  hoste  Messiae  Ser- 
vianae  provinciae  suae  imperio  pulsus  ob 
eam  ipsam  digne  in  pristinam  potestatem 
redigendam  tam  provide,  solerterque  hanc 
ipsam  dignissimam  expeditionem  aere  po- 
tissimum  suo  excitandam,  parandam,  pro- 
sequendamque  curavit.  Sed  in  primis,  et 
ante  alios  omnes  probare  .  laudareque 
constitui  Divinum  illud  Eugonii  Sanctis- 
simi  Pontificis  ingonium,  et  admirabilem 
providentiam;  qui  tot,  tantosque  intor 
coleborimos  patres  te  unum  dignum,  et 
optimum  atque  angelicum  hominem  huic 
tam  piao,  laboriosaeque  ,  et  honorificentis- 
simae  rei  praefecerat  Antistitem  designa- 
tum  ,  benomeritumque.  Pontificia  potestate 
Legatum.  Utque  sempor ,  quibusque  in 
rebus ,  et  Ecclesiae  Dei  maximis,  et  in 
illa  potissimum  tot  extornarum  gentium 
compositione  provide,  constanter,  aeque  , 
pie,  magnanimiterque  gessisse  cognoverat. 
At  et  quis  tam  expers  humanae  pietatis 
esset,  qui  in  tam  profanum,  invisum,  et 
penitus  exocrandum  Teucrorum  genus 
hunc  ipsum  pium,  dignum  ,  opportunum- 
que  motum  non  summopore  laudare,  be- 
nedicere  potuisset?  Equidem  vero  cum 
profanorum  iisdem  periculosis  in  locis  sae- 


EPIST 

pius  fucrim  ,  et  per  nobilissimas  Asiae. 
et  Europae  pcr  Orientem  Urbes  ,  perque 
Jonicas  insulas  ,  et  AEgeas  miserabilem 
Graocorum  ,  plurigenumque  Fidei  nostrae 
gentiumcalamitatem  aspexissem.  Quis  foe- 
da.n  illorum  cladem  ?  Quis  funera  fando 
explicet?  Aut  lachrymis  possit  aequarc 
dolorem?  Vidimus  enim  Christicolas  ho- 
mines  ,  puerosque  simul ,  et  innuptas  pue- 
ras  ,  ac  ingentes  ornnigenum  matronarum 
globos  a  Teucris  longo  ordine  praeda  fer- 
reis  sub  catenis,  verberibusque  afllictos 
per  Threicias  ,  et  Macedonicas  Urbe^  ,  mi- 
serandum  in  modum  saepenumero  ducti- 
tare.  Ac  eos  denique  per  vicos,  foraque , 
et  Hellespontiaca  littora  infande  ,  turpiler, 
etobscaene,  more  ,  ut  ita  dixerim  ,  pecu- 
dum  venumdare.  Proh  scelus !  Nam  et  haec 
ipsa  tam  immania  ,  barbaricave  facinora  , 
et  a  sacra  praeditis  RHigione  generosis 
quoque  principibus  intoleranda  ,  ad  prae- 
dignum  hoc  ipsum  insigne  facinus  conspi- 
randum  ,  humanissimam  vestrum  ,  utro- 
rumquepietatem  plurimumaccederedebere: 
vestramquevirtutis  magnitudmem  excitare 
prudentum  quisnam  ambigerit.  Vestris  his 
igitur  bonis,  felicissimisque  caeptis,  ma- 
gna  illa  Caelicolum  numina  faveant ,  et 
aspirent ,  quorum  optimis  auspiciis  Chri- 
stiana  alma  Religio ,  sublatis  superstitio- 
nibus  per  orbem  omnibus ,  et  perfidiis, 
profanum  ,  infandumque  genus  omne  va- 
luit  pessumdare  quorumque  SS.  auxilio 
fugatis,  pressis  ,  et  trucidatis  ,  profanis  un- 
dique  hostibus,  non  modo  ab  his  Maesiam, 
Graeciam,  Macedoniam,Epyrum,  lllyriam- 
que  liberam  per  vos,  atque  restitutam  vi- 
dere.  Quin  et  extra  per  Asiam ,  atque 
Lybiamnostrum  ipsum  pium,  et  religiosum 
imperium  ,  nostraeque  almae  Religionis 
cultum  super  et  AEtiopas,  atque  Geraman- 
tas  ,  et  Indos  proferre  insigniter,  fauste  , 
atque  felicissime  videamus.  Opto  bene  va- 
leatis.  Ex  Ragusio  Non.  Deceniber.  Lug. 
Pont.  A.  XIII.  (1) 


0  L  AE 


639 


VI. 


Ad  eundem  Julianum   Cardinalem  S. 
Angeli  Kyriacus  Anconilanus. 

(')    C< 

■3cripsimus  ad  te  pridem  ex  Uadriano- 

poli,  et  Ryzantio  ,  quae  digna  nobis  po- 
tissimum  visa  sunt  ,  fortunatissime  Julia- 
ne  Pater.  Sed  inde  paucos  post  dies  Re 
verendissimum  Vicecancellarium  Cardina- 
lem ,  (2)  optimum  tuum  hac  Sanctissima 
in  expeditione  Collegam  :  Pontificia  cum 
beatissima  Classe  Ilellespontum ,  Ryzan- 
tiumque  venisse  novisti.  Ex  qua  ita  Hel- 
lespontiacum,  Bosphorumque  fretum  ob- 
servatum  habeto,  ut  nequis  Teucer  hinc 
inde  trajicere  possit ,  effectum  est.  At  et 
non  multum  postea  major  huic  laetitiae 
accessit  hilaritas  nobis,  et  Imperatori  no- 
stro  fidelissimo  Joanni.  Nam  cum  nudius- 
tert.ius  VI I.  ldus  Septemb^es  apud  eum 
in  curia  essem  ,  Angelum  ab  Angelico  te 
viro  optimo  exoptatum  advenlasse  vidi- 
mus:  et  literas  tuas  alacres ,  et  felices  , 
Regiasque ,  et  invictissimi  Cuniati  Jani 
Ducis,  ac  optimorum  quocumcumque  prin- 
cipum  patentes,  privatasque  vidimus, 
quas  equidem  primum  Majestati  Suae  le- 
gimus  Graece  retulimus,  et  quanta  ex  his 
eum  ,  et  curiam  totam  ,  atque  urbem  ,  et 
in  conspectu  Coloniam  Peram  jucunditate, 
hihritateque  repletas  vidimus:  hisce  non 
facile  literis  explicarem.  Optabam  equi- 
dem  magnopere  omnes  per  orbem  Gen- 
tes  ,  et  fidelium  potissimum  principes  ha- 
rum  copiisliterarum  et  Sanctissimi  faederis, 
et  amplissimi  apparatus ,  ct  ad  felices  ac- 
cessus  certiores  fore  ,  et  per  navim,  quae 
jampridem  Siciliam  navigavit,  Alphonso 
Regi ,  ac  aliis  in  Regno  Ausoniave  Prin- 
cipibus  exempla  pleraque  misimus  ,  e  qui- 
bus  sibi  pro  viribus,  suadere  conabar, 
ne  tam  Sanctissimae  expeditionis  eo  vi- 
deremus  experles.  Et  ne  his  plura  dicam 
Imperatorem  hunc  optimum  ,  et  inclytos 
fratres  ad    rem    ipsam    favendam  ,    para- 


(1)  Anno  U43. 


(1)  Scripla  an.  liil. 

(2)  Franciscua    Condulmeroa   Eogenil   Pontif. 
ex  Iratre  ncpos  Card    lii.  J».  Clemeoltt. 


C  Y  R  I  A 

tamque  jam  suam  trircmum  classem  au- 

gendam  summa  soa  cum  potestate  ,  dili- 

geotia ,  solertiaqoe  incumbere    scito;    ad 

non  modo  Regiam  suam  Urbem;  sed 

Al  :  as  utique  Insulas.  Lemnum,  Imbrum, 

Scyron,  Scyatum,  Scopulosque  admiscen- 

dum  curarunt.  Valere  te  quam    diu   feli- 

ciorem  ,  et  te  Sanctissima  hac  in  expedi- 

tionc  rcviscre  opto.  Pridie  Idus.  Septembr. 

Praeterea  clusis  ,  ct  ad  diom  hunc  XIII. 

Kalend.  Octobres  morantibus  literis  ,  No- 

biles    nonnulli    Genuenscs   Viri  certis   ex 

Rliodo  epistolis  signilicarunt,  Rhodios  AE- 

gyptiacae  Classi  ingentem    Cladem    intu- 

lisse  ,  et  quos    ad  terram  desilientes  ,  et 

maenia  quassare   calcantes   convenerant , 

ad  novem  hominum   millia    captos ,   cae- 

sosque  fecisse ,    machinasque ,    ac    spolia 

omnia  barbara  diripuisse  ,  et  inter    capti- 

vos  e  pra^stantioribus  Admiratos  sex  in- 

tercepisse.  Quac  quidem  felicissimae    res 

quantum  Christicolisadjumenti  cxtiterint; 

Rarbarisque    profanis     hostibus    obfuissc 

sane  tc  intelligere  scimus  ,  oplime  ,  atque 

sapientissime  paler ,  et  fere  patrum  insi- 

gne ,  et  immortale  decus. 

E.  H.  P.  T. 

Dicatissimus  Kyriacus 
Anconitanus. 

VII. 

Anconitana ,  llbjrkaque  laus :  et  Aneo- 

nilanorum,  Rhagusaeorumque  faedus: 

ex    K.    P.    A.    Marino    de  Resti 

Ragusaeo    Viro   Cl.    hyriacus 

A uconitanus.  Picenicolleus. 

V  enisti  tandem  ,  optume,  praestantis- 

simcque  Marine,  nostram  hanc  Anconita- 

nam  P.  C.  ex  amplissimo  Vestrae  nohilis- 

simae  Civitatis  ordine  Legatus ,  et  Orator 

us ,  ed  renovandum  ,  quinimmo  po- 

tius  dicam  in  nv-lius  emendandum  ,  refor- 

ledus  jamdiu    intermissum 

inter  Anconitanos,  et  vestros  tamdiu  no- 

micissimos    Bhagusacos:    Civitatum 


C  I    A  N  C. 

scilicet  utrarumque  Cives  inter  ,  hinc  in- 
de  socios,  incolas,  et  colonos.  Opus    qui- 
dem  honestum  in  primis,  et  exoptabile', 
pium,  utile,  dignum,  humanum,    et    ho- 
norabile,  opportuniimque,  et   quodamrno- 
do  hinc  inde  Civitatibus,  gontibusque  in- 
vicem  necessarium  excitatis.  Sed  quo  sis, 
optume  Marine,    alacrior,    avidiorque    ad 
haec  ipsa  honestissima   faedera    ineunda  , 
(irmandaque,  haud  dubie  haheto,  quod  fac- 
deratae  binae  hae  antiquo  nobilcs  ,  atque 
liberrimae    civitutes    maritimae,    iuvicem 
amicissimae  Ancona,  et  Epidauria  Ragu- 
sion,  adamantinis  benevolentiae    vinculis 
junctao,  duae  veluti  stabilissimae  llliryci, 
Adi  iaticique  sinus,   ad    utrumque    latus  , 
et  ineluctabiles  arces  extiterint.  Ilaec  enim 
ad  italicum,  illa   quidem    ad   Dalmaticum 
sua  quaeque  littora,    mariaque   tutantes, 
quaium  quidem  nobilium  Civitatum  situs, 
regiones.   et  egregias  qualitates,  hisce  be- 
nevolentiae  tuae  du\i  quam  paucis  adno- 
tandiuu.    I^st    enim  Civitas  Ancona  nobi- 
lis,  (1 )  et  toto  fere  01  be  praeclara,  egregium- 
que  Piceni  provinciae    caput.  Quo    etiam 
nomen  dare  pro  excellentia  meruit,  ut  An- 
conitana  Marchia   nuncuparetur.    Etenim 
Vero  altius,    ut    ea   de  praeclare   Civitate 
antiqua  ab  origine  iepetam  ,  qui  eam  ho- 
mines  ab    origine    condiderint ;  quare  ex 
parte   venerint,  non    satis   certum    inter 
auctores  Graecos,   Latinosve   compertum 
habco  ,  nec  mirum  tam  longo  aevo  Com- 
mentariis  non  intercedentibus.  Fuore ,  qui 
cx  Delo  sacra  in  Aegeo ,  alque  nobilissima 
Cycladum  Insula,  commemnrarunt   Saccr- 
dotes  quosdam    viros   ex    Dorica    regione 
Graecos  j  ea  forte  tempestate  praedonibus 
agitatos altum  per  Jonium,  lllyrium,  Adria- 
ticumve   transfretantes  ,  nostrum   tandem 
ad  promontorium  Cymha  devectos,  aedem 
Divae  Veneri  ,  quae  sihi   Dea  Coelo   heni- 
gna    fuerat ,  postquam  dicaverant ,  princi- 
pium   Civitati  dedisse,  eique  nomen  situs 
opportunitate    ad    recurvi   cubiti    fignram 
o  vocabulo  Anconam   merito  impo- 
suisse.  Quos  deide   secuti  ex  Lydia  ,   Jo- 
nia  ,  Caria ,  atque  Cilicia  iuvenes,  quarn 


'I)  Vido  Kiherar.  Kiriaci  Anconil. 


, 


J.    A  N  T  I  Q.   E 

plures  nobiles ,  nostra  ad  haec  littora  na- 
vibus  applicantes ,  locum  postquam  illis 
habilem  ,  situmque  incompurabilem  cogno- 
verant:  ibi  postquam  desidientes  consede- 
rant,  incrementum  eximium  caeptae  Ci- 
vitati  omnifariam  ,  modisque  omnibus 
contulisse.  Ncc  equidem  alii  defuere  ,  qui 
dicerent  Siculos  quosdam  antiquissimos 
populos  Tyrannicam  Cyclopum ,  Lestrigo- 
numque  fugientes  edacitatcm  ,  sinistrum 
Italiae  litus  ,  per  Adriaticum  navibus  per- 
legentes,  ad  nostrum  ipsum  Apennini  mon- 
tis  promontonum  ANCONA,  liberam  sibi 
Colomam  delegisse  in  loco  fertili  ,  aere  sub 
aequo  ,  claris  in  collibus  Oenotriis  ,  et  sub 
pede  ejusdem  Acroterii  montis  praecelsi. 
Ubi  Liburnorum  in  cospectu  ad  portum 
aquae  conspectabantur,  a  quo  ad  lllyriam, 
Graeciam,  Asiam,  et,  Aegyptum,  reliqua- 
sque  necessarias  gentium  regiones  saluber, 
ac  facilis  navigantibus  ab  Kalia  pdteret 
accessus ;  hoc  enim  sanctissimo  pacto  ne 
unquam  ibi  deesset  honestae ,  et  pulcher- 
rimae  libertatis  speciem,  decus,  nomen,  et 
ornamentum.  At  enimvero  noto  inter  au- 
ctores  Graecoscomperimus  Mathematicum 
illum  Claudium  Ptolemaeum  Aloxandrinum 
hac  de  nobilissima  Civitate  trifariam  et 
egregiam  mentionem  habere  (I).  Posuerat 
enim  :n  suo  de  Geographia  libro,  in  Euro- 
pae  Chorographia  Italas  inter  marilimas 
partes,  inter  et  Maritinos,  Senonasque  Ci- 
salpinos  Gallos  Ancona  Picenorum  provin- 
ciae  insignem,  primariamque  Civitatem  in 
sinu  Illyrico  ad  sinistrum  Italiae  littus,  et 
egregium  in  Adriaco  Apennini  montis  pro- 
montorii  caput.  habentem  ab  Occiduo  per 
longitudinem  gradus  XXXVI. .  atque  binas 
quartas ,  latitudinis  vero  ab  Aequinoctiah 
in  Arctum  gradus  septem  de  quinquagies, 
et  dimidium,  cumque  sexto.  Qua  vero  in 
parle  montes  descripserat.  Apenninos  pri- 
mum  ad  Anconis  promontorium  in  Adria- 
cum  mare  vergentes  posuerat.  Ubi  tandem 
in  fine  de  dierum  altitudine,  nobilium  in 
Italia  Civitatum  mentionem  hubet  |1).  An- 
conem  X.  inter  insignes  totius  Italiae  Ur- 
bes  descripsit,  habentcm   muximam    anni 

(I)  Plolem.  Geo?.  I.  3.  c?p.  I. 
(*)  Idem  lib.  VIII.  lab.  VI. 


P  1  S  T  0  L  A  E  641 

diem,  horarum  XV.  atque  tertiam  horae 
partem,  distantem  ab  Alexandria  per  Oc- 
ciduum  hora  una,  atque  binis  quartis. 
Aliarn  vero  unam  ejusdem  nominis  urbem 
eo  ab  auctore  toto  terrarum  orbe  descri- 
ptam  comperimus.  Nam  in  Cappadociae 
nobilissimo  Regno  maritimas  ad  oras  Leu- 
cosyron  posita  est  Ancon.  Sed  quod  ad  no- 
strae  cumulum  clantatis  accedit,  hoc  prae- 
cipue  dignum  commemorare,  et  peregre- 
gium  nobis  visum  est,  quod  harum,  decem 
nobilium,  et  antiquarum  Italiae  Urbium 
una  haec  Civitas  Ancon,  unica  sub  alma 
Dei  Vicarii  potestate  ad  nostrum  usque 
tempus,  unica  etalma  Civium  democratica 
libertate  floret.  Reliquae'  vero  omnes  (Ro- 
mam  semper  excipio)  aut  deletae  penitus, 
aut  tyrannica  ditione  subactae  serviendo 
mestam,  et  lugubrem  vitam  agunt.  Clito- 
machus  vero,  Graecus  et  ipse,  auctor  haud 
ignobilis  multum  ante  suis  in  Commenta- 
riis  haec  de  Ancone  scripta  rel  quit,  ut  et 
Latine  habetur  ex  Lino.  Fides  primum 
Anconis  lapidem  cemento  pressil  Divis  ma- 
nibus  suis  in  loco  Paratantino  [i)  ad  lae- 
vam  pacati  littoris,  semestribus  quatuor 
et  quinquaginta.  (2)  sole  septimo  ante  Per- 
(jamorum  flammas.  Domesticos  vero  aucto  • 
res,  qui  celeberrimum  hujus  almae  Civita- 
tis  nomen  commemorant,  te  dudum,  et 
plures  lectitasse  non  dubito.  Namque  Ti- 
bullum  Poetam  haud  ignobilem  de  Anco- 
ne  haec  talia  scripsisse  luculentissime  di- 
dicisti : 

Fides  fixa   tuo   sancto   de    nomine   di- 
sci  (3j 

Qnae  tumidos  Ilhjris  fluctus  (4)  repelle- 
ret  Ancon. 

Lucanum  vc-ro  Cordubensem,  dum  in  cau- 
sa  belli  civilis  insi.^nes  ad  utrumque  Italiae 
littus  describeret  Urb°s,  dixisse  novisti: 
Hinc  Tyrrena  vado  frangent.es  acquora 

Pisae 
Illinc  Dalmaticis  obnoxia  fluctibus  Ancon. 

Juvenalem  equidem  Satyrum   cecinisse 
haud  ignoras : 

(l)  Iiin.  Paralanlino. 
[i)  llin.  decem  ct  quinquaginla. 
(3)  Itin.  Dixii. 

({■)  Itin.  DepclicreU  Desonl  haec  in  Tibullo. 
232 


6i2  C  Y  R 1  A  C  I 

Ante  Domum  Veneris  quam    Dorica  su- 
stinet  Ancon.  (1) 

Q  i  il   memorem  Quiotum  deinde    Cur- 
tium.  Latinum  historicum    quidem    nobi- 
lem  :  quem  de  Ancooe  haec  in  Trajanum 
Caesearem  scripsisse  percepimus.  Trajanus 
iriitur  lmperator  pcr  aequoris  vada  venil 
in  Civitatem  fidelem.  ct  in  ripam  Cephali- 
nam  Thttidis  curvae,  ubi  de  se  memoriam 
fecit.  spcctaculum  grande.  Postea  vero  per 
colliseptam  Picenum.  ct  clausarum  Alpibus 
Ombriam  in  1'rbem  profectus-  est.  II-.ijusco 
quidem   roi  nobile  testimonium  in  hodier- 
num  c\tat   insLnem  apud  ipsum  noslrac 
Civitatis  portum  marmoreus,  et  mirabilis 
arcus.  quem    desupei    i  iclytus    olim    ille 
S.  P.  Q.  II.  huic  gloriosissimo  Principi  Divo 
Trajano  Caesari  ejusdem  sduberrimi  por- 
tns    providentissimo    conditori  ,    auream 
equestrem  statuam  cospicuas   inter  Divae 
Martianae  Sororis,  Plotinaoque  jucundissi- 
mae  Conjugis   imagines,    ut    Triumphale 
specimen,  decus,   et    ornamentum,    mira 
quidem  Archilectorum  opediearat,  hoc  no- 
bili  suo  testantc  aureis  literis  hypogram- 
mate. 
IMPER.  CAESAR1    DIVI    NERVAE    F. 
TRA.IANO   OPT.    AUG.   GERMANICO, 
DACICO  PONT.  MAX.  TR.  POT.  XVIII. 
IMP.  IX.  COS.  VI.  PP.   PROVIDENTIS- 
SIMO  Principi  SENATUS  P.  Q.  R.  Auod 
accessum   Itnliae   hoc    etiam    addilo  ox 
pecunia  sua  porlu,  tutiorem  Naviganti- 
bus  reddiderit  (2). 
Ipse  deinde  optimus  Imperator  auream  eju- 
sdem  statuae,  asque  piaeclaram  imaginem 
hnlc tam egregiae  maritimasinterad  Adria- 
cum  Civitati,  Civibusque  omne  p' r  aevurn 
honorahile  signum  gestare  Regia  liberalita- 
te  donavit  Cujusce  vero  splendentem  ico- 
nisefHgiem  per  pobblica,  et  egregia  nostrae 
Ci^itatis  loca,  purpureaque  praetoriana  ve- 
xilla,  undique  per  Latium,  et  Ausonia  Ur- 
bes  enitescere  conspectamus.  Vidisti  prae- 
clarae  Civitatis  ornamenta  alia quamplurn, 
sed  inter  potiora  antiqua,  atque  nobilia  un- 
dique  ex  eocto  la'ere  maenia,  maritimum 
a  fronte  litus,  tresque   circumdantia  ripa- 

[1J  Salyr.  IV.  V.  *o. 

(tj  llin.  Imp.  XI.  Hin.  P.  F. 


ANC. 

les,  et  aereas  arces,  portas  deinde  regias  , 
turres  innumeras,  et  praecelsas:   nec  non 
sacra  superis  speciosa.  ornatissimaque  de- 
lubra  :  alta  qunquc  magistraluum  Praeto- 
ria,  Civiumque  palatia  et  conspicuas  undi- 
quc  arcus,  et  gestarum  rerum   trophaea: 
scenas,  columnas,  bases,  et  epigrammata  ; 
quin  et  arenarum  ingenlia,   vetustissima- 
quc  Numidicae  architecturae  loca  pcr  cmi- 
neniia  Urbis  Amphitheatra,  magnum  indi- 
eium  splendoris  primaevae  Clvitatis  fami- 
liae,  et  verendissimae  antiquitatis.  At  enim 
ut  fincm  amodo  faciamus,  ne  quidem    boc 
loco  praeteream  disjectas  olim   tridente  a 
Ci>ibusalma  pro  libertate,    Cataldaeae  al- 
tissimae  arcis  moles,    et   machinarum  vi 
a\ulsa  ripis  per  urbem,  et  ariete  crebro , 
muralive  concita  tormento  ingentia,  at(juc 
immania  s^xa.  Quae  omnia,  et  alia  quam- 
quam  plura    cximia    Civitatis    ornamenta 
quandoque  per  otium  conspectare  bellissi- 
mum  nobis  visum  est.  Videres  namque  de- 
inde   exoptabilius,  Cl.  Marine?   Immo  po- 
tius   dicatum,   vidistine?  Politicam   illam 
Civium  modesliam,  ct  honestatem?  Quie- 
tem,  pacem,  unionem,  concordiam,  securi- 
tatem,  Religionem,  almamque  Democrati- 
ticam   libertatem,    quam    et   nobilissimae 
utique  vestrae  quamvis  Aristocraticae  nul- 
lam  existimares  morum  difformitatem  ha- 
bere.  Qua°  quidem  igitur  omnia  ad  haec 
ipsa   ineunda  lam  idonea,   felicia,  et  hone- 
stissimn  faedera,  tuam  denique  benevolen- 
tiam,  et  affectionem  plurimum    dehcnt  in- 
cendere  tuamque  non  parum  virtutis  ma- 
gnitudinem  excitare  (1 1. 

Rxplicavimus  hactenus  aliqua  de  Anco- 
na,  nunc  vero  de  RHAGVSTO  aliquid  deli- 
bandum  erit.  Dicam  admodo  aliquid  vestra 
de  antiquissima  Dalmatica  Epidauro  nobilis- 
sima  lllyridis  Urbe,  a  qua  insignis  vestra 
Ragusion  traxit  originem  Rhisinum  olim 
vestris  a  majoribus  dicta.  Comperimus 
enim  Cosmogrnphum  illurn  C).  Claudium 
Ptolemaeum  Alexandrinum  suo  eodem  li- 
hro,  eademque  Chorographia  Epidaurum 
tres  inter  marilimas  lllyridis  urbes  egre- 
giam  Dalmatiae  posuisse,  atque  secundam 

(I)  Huc  usque  Itinerariatn. 


.).    A  N  T  I  Q.    E 

maritimam  civitatom:  sod  omnos  inter 
Ulyricas  terra,  mariqae  primarias,  unam 
inter  quinas  Epidaurum  deseriptam  co- 
gnovimus  habentem  ab  Qccidente  pr,r 
longitudinem  gradusXLIV.  %,  latitudinera 
Vero  ab  AEquinoctiali  in  Arctum  gradus 
XLII.,  ot  tertiara  gradus  partcm,  quam  ot 
Annous  ipse  Lucanus  civilia  interbella  co- 
cinerat. 
Ilhjris  Jonias  verqens  Epidaurus  in  undas. 
Quam  domum  votustissimam  Civita- 
tcm,  a  posteris  apud  Rhisinum  oppidum 
duodonariam  gradus  partom  australiorom 
vcstratum  in  Coloniam  doductam,  Rhagu- 
sium  nuncupatam  pereepimus.  Quae  qui- 
dera  nobilissima  urbs  magna  suorum  Ci- 
vium  probitato,  solertia,  cura,  industria, 
et  ogregia  cum  virtute  in  dios  mirifice  au- 
cta,  una  omnos  intcr  Illyricas,  prapclara, 
et  politiarum  optima,  nobilium,  ot  optimo- 
rum  homnium  potostare  municipali,  ot  Ari- 
stocratica  libortate  florot.  Reliquae  voro 
aut  collapsae  penitus,  ot  omnino  doletae, 
aut  Regum,  Potontatuumve  ditione,  aut 
Tyrannica,  ot  barbarica  feritatae  subactae 
sunt.  Qua  quidom  in  re  nostra  cum  Anco- 
ne  tamdiu  liberrima  Civitate,  tam  dignam 
baboro  conformitatom,  optimamque  parita- 
tom,  luculentissime  didicisti,  oplume,  prae- 
clarissimoque  .Marino.  Inite  igitur  bonis 
avibus  tam  docons  idonoum,  ot  bonostum 
nobilium  Civitatum,  et  gentium  utrarum- 
que  folicissimum  fapdus. 

Ad  Iduum  Junii  faustum,  felicissimum- 
quo  diem,  hoc  intor  Anconitanos,  ot  Rha- 
gusaeos  novum  fedus  initum,  votusque 
firmatum  est :  Marino  Resto  Rgagusaeo- 
rum  Oratore  Yiro  Cl.  suorum  in  bac  parte 
Legato,  ot  Paulo  Polydoro,  Nicolao  Rona- 
rello,  et  Kyriaco  Picenicollo  regulatoribus, 
noc  non  eorum  de  Collegis  Piliaresio  Pisa- 
nollo,  Stophano  Fatato,  et  Antonio  Bertu- 
cio  VI.  Vir.  Anconitanorum  auctoritate 
Senatus  egregiis  hujusce  rei  Commisariis, 
ad  futurum  usque  vigesimum  tomporis 
annum  duraturum.  In  quo  baoc  foro,  sum- 
matimque  comprohonsa  sunt. 


P  I  S  T  0  L  A  E 


613 


Sanctio. 


Pax,  amicitia,  et  benevolent;a  csto  po- 
pulo  Anconitano,  sociisque.  Itom  Rhagu- 
saeis.  sociisque  suis:  Itomque  per  omnia 
Rhagusaeorum  maria,  portus,  ot  littora  An- 
conitanis,  sociisque  morcaturae  gralia,  ho- 
nestisve  do  causis  navigare  licore,  eorum- 
quo  navigia  suis  in  quibusquo  locis  impune 
pernoctanto,  quae  etsi  non  exonerando 
merces  abicrint,  immunitas  esto,  nihilque 
solvunto. 

Eodom  itaquo  mare  Rhagusaeis,  eorum- 
quo  sociis  nostra  per  maria,  littoraque 
iisdom  honostis  de  causis  navigare  utique 
liceat,  perinde  ac  licebat.  Hoc  sed  enim 
praecipue  unum  novo  hoc  in  fedcre  addi- 
tum,  et  dccretum  rst,  quod  omnia  Rha- 
gusaeorum  navigia,  quao  ox  quaque  Illy- 
rici  sinus  parto.  quomodolibot  intus  An- 
conitani  portus  limit.es  applicuerint  pio 
qualibet  in  Illyrico  porceptarum  rorum 
ccntena  existimati  valoris  aurem  unum, 
ac  tres  octavas  aurei  partes  pro  duhana 
publico  Anconitanae  Civitatis  aerario  per- 
solvunto. 

Exemplis  quidem.  penitusque  libere 
praeservatis  auro,  argento,  margaritis, 
protiosisque  omnifariam  semrais.  In  cae- 
teris  veio  aliis  prius  conventa,  invetera- 
taque  anliqui,  intermissique  federis  pacta 
servanto. 

Qui  vero  adversus  hujusce  praecepta 
ierit ,  socusve  faxit ,  mille  aureis  pena 
mulctanto. 

Sit  igitur  felix,  faustum,  et  beatum  hoc 
ipsum,  recens ,  emondatum  ,  contirma- 
tum  ,  bomologatumque  fodus,  Beatissimis 
auspicantibus  Martyribus  ,  et  Pontificibus 
nostris  Kyriaco ,  atque  Rlasio  publicarum 
rerum  ambarum  protoctoribus  optumis , 
et  patronis.  Aliisque  juvantibus  utrarum- 
que  Civitatum  Divis  almis,  piissimisque 
Numinibus.  Exactum  Anconae  XIII.  Kal. 
Quintiles.  Eugonii  Papae  anno  X.  (1) 


(1)  Anno  (hn-li   UiO. 


644 


C  Y  K  I  A  C  I    A  N  G. 


SEX  MODI 
ministrandarum    Rerumpublicarum. 

Trcs  ad  Justitiam,  et  trcs  ad  Injustitiatn. 

Monarchia  justura  Regnum  .  cui  oppo- 
sita  ^st  Tyrannis.  Aristocratia  Optimatum 
Potentatus,  cui  contraria    ost    Oligarchia 

paucorum  violentum  Imperium.  Domocra- 
tia  populi  bono  administrantis  potentatus, 
cui  opposita  cst  Ochlocratia  impcritae 
turbae  tcmcraria  potestas- 

Monarchia. 

Princops  unus  in  orbe  bonus  ,  ut  Cac- 
sar ,  vol  Augustus,  qui  ox  lege  ct  S.  C. 
Plebisvescito,  ct  Tribuni  potostate ,  ma- 
gistratibus  bonis  provincias  ,  regnaque  por 
orbom  modoraro  curabant,  ut  hodie  Fri- 
doricus  dosignatus  Imporator  in  Gorma- 
nia.  Nec  non  in  Gallia,  ot  Britannioa  In- 
sula  Carolus,  et  Ilenricus  nobilissimi 
Reges :  sua  quiquo  Regna  optime  nostro 
aevo  Regia  potostate  gubernant.  Sed  prae- 
clarius  hodie  Alphonsus  inclytus  ille  Au- 
soniao  Rex  Taraeonensem  Hispaniam  Ba- 
learum  ,  Sicanorumque  Insulas ,  Auso- 
niamquo  sua  praeclarissima  Regna  insigniter 
propagata  gubernat ;  Eugenio  Opt.  Maxi- 
moque  annuonto  Pontifice,  qui  sanctius 
Divinis  juris  ordino  Christicolis  toto  orbe 
imperat  universis. 

Tyrannis. 

Principis  unius  in  Urbe  ,  Rognove  do- 
minatio  :  ut  Athenis  Pysistralus  ,  et  Sy- 
racusis  Dionysius ,  qui  fortiter ,  sine  loge, 
absoluta  potostate  populis  imporitabant, 
et  ad  libitum  eos  sua  quaoque  jussa , 
mandatave  soqui  pro  impotu  cogebant.  Ut 
hodie  potissimum  inter  Barbaros  homines 
Muratli  Beg  in  Bylhinia  ,  et  Thracia  ;  in 
AEgypto  voro ,  et  Syria  Sultanus  illc 
Momphiticae  Babylonis  Princeps  insolon- 
tissime  s?rvant. 


Aristocratia. 


Optimates  Cives  delocti ,  ut  Lacedae- 
monum  ,  ot  Romanorum  Patrum  Sonatus. 
Quorum  optimam  politiam  nostra  ac  ae- 
tato  Vonoti  por  Italiam  ;  Sed  aliis  postha- 
bitis  omnibus  externis ,  una  inter  Ulyri- 
cos  Rhagusaoorum  Civitas  laudatissime 
servat. 

Oligarchia. 

Paucorum  Civium  in  Urbe  regimen,  vel 
dominium ,  ut  Decemviri ,  qui  in  Urbe 
porinde  ac  Tyrannidom  magistratum  ge- 
rore  contendobant ,  ut  Bononiae  ,  et  Ge- 
nuae  nostro  aevo  saepe  nonnulli  audaces 
insurgore  conantur  suis  cum  soctatoribus 
Cives. 

Democratia. 

Populi ,  Municipumque  mixtum  in  Civi- 
tate  Principatum,  ut  Athonionsos  servasse 
compnrimus.  Quamquam  saeponumoro  pe- 
rinde  ac  Aristocraticum  opportune  opti- 
mum  Areopagitarum  Consilium  habuissent. 
Ilodie  voro  ex  Italis  Florentia  in  Thuscia, 
in  Piceno  autem  /Vncon  ,  ot  Ricinatum 
Colonia  sorvaro  videntur,  et  hae  quidem 
alma  sub  Pontilicia  Dei  Vicaria  potestate 
protoctae  ,  et  moderatae  sunt. 

Ochlocrat  ia. 

Plebis  Urbanoe  ,  Turbaove  rnultorum  in 
Civitate  Dominium  ,  ut  in  Urbe  quando- 
que  a  Patribus  sogrogata  Plebs ,  concita- 
ve  Tribunis  ex  impotu  multitudinis  eo- 
rum  absoluta  voluntas  ,  ut  perinde  ac  lex 
haberetur,  instabat:  eamque  sequi  magi- 
stratus  omnes  cogere  praotondebat.  Ut  ct 
nostro  tompore  Bononiensis  populus  ,  et 
Asculanus,  ot  quodammodo  conciti  Ge- 
nuenses  magni  perniciose  quandoque  ,  tu- 
multuarieque  conspirasse  videntur. 


Iratus  recole,  quod  nobilis  ira  Leonis 
Iri  sibi  prostratos  se  negat  esse  feram. 


III. 
DIOMEDIS    CARAFFAE 

Comilis  Magclaloni 

el 

Ferdinancli  I.  Apnliae  Regis  ab  intimis  Consiliis 

D  E   REGENTIS   ET   B  O  N  I    PRINCIPIS    OFFICIIS. 

ELIONORA  ARAGONIA  FERRARIAE  DUCISSA 

Magnifico ,  et  umplissimo  viro  Diomedi  Caraffae  Comiti  Magdaloni  , 
et  Consiliario  secreto  S.  P.  D. 

[  AUCTOR      BAPTISTA      GUARINUS  ). 


luum  omnibus  abundare  te  sempor  ju- 
dicaverim,  Magnifice,  et  amplissime  vir 
Diomede  ;  tum  vero  hoc  in  te  praecipuum 
esse  cognovi  quod  maximam  habes  in 
amore  constantiam  :  quod  quidem  licet 
plurimis,  evidentissirnisque  argumentis 
persaepe  antea  perpexissem ;  tamen  eo 
libello,  quem  de  Regis,  et  boni  Principis 
officio  proxime  ad  me  misisti,  sic  me  in 
sententia  confirmasti,  ul  nulla  ex  parte 
id  mihi  obscurum,  aut  ambiguum  esse 
possit.  Nam  cum  in  patria  juvenilem  ae- 
tatem  meam  erudire,  et  ad  bonorum  mo« 
rum  disciplinam  te  mihi  ducem,  consilia- 
torem,  et  rectorem  praobore  nunquam 
destiteris;  nunc  scribendis  ad  me  praece- 
ptis  tuis  facile  declarast.i,  non  temporis 
spatio,  non  locorum  intervallo  tuam  erga 
me  bonevolentiam  ulla  ex  parte  labefa- 
ctatam,  aut  imminutam  esse.  Neque  enim 
potest  mihi  non  satis  spectatus  esse  ani- 
mus,  qui  tanta  cura,  tantaque  industria 
pro  mea  dignitate,  utilitateque  laborare, 
et  invigilare  studuorit.  Legi  itaquc  liben- 
tissime  ea  de  caussa  libellum  ipsum  quod 
cum  non  dicam  meo  judicio,  ( quod  exi- 
guum  est )  sed  inclyti  conjugis  mei,  et 
omnium,  qui  de  tam  arduis  negotiis  ferre 
sententiam  possunt:  omnibus  numcris  ab- 
solutus  videatur,  ei  multum  apud  me 
gratiae  amor  in  me  tuus  adjicebat.  Neque 
ego  sane  te  arrogantiae,  ut  suspicari  vide- 
baris,    condemnavi    quod    eam    scribendi 


materiam  sumpsisses,  in  qua  praeter  in- 
genii  tui  acumen,  singularemque  pruden- 
tiam  et'am  usus,    qui    magistcr  egregius 
haberi  solet,  te  doctorem  optimum  reddere 
potuisset :  praesertim  cum  apud  gloriosis- 
simum  et  maximis  rebus  gestis,  clarissi- 
mum  parentem  meum  exercitatum  te  esse 
et  tu  ipse  fatearis,  et  ego  non    ignorem  : 
quem  et  sapientissimum,   et  regendi    im- 
perii    artibus    instructissimum    esse    non 
motlo  Italae  gentes  praedicant;  sed  tanta 
diveisitate  caeterarum    provinciarum    di- 
screta  omnium  judicia    consentiunt.    Nec 
me  latcbat,  aut  quod  dici  solet,  optimum 
quemque    suae    artis    disputatorem  :    aut 
Graecorum    proverbium :    Quam    quisque 
novit    artem  ,    in  hac    se    exerceat.    Sed 
profecto  cum    libelli    ipsius   cxcellentiam 
mecum  animo  contemplor,  quid  in  eo  pri- 
mum    laudem,    nescio :    inventionem,    an 
dispositionem  ,    an    cxplicandi    rationem. 
Nam  in  excogitando  munere,    quod    mihi 
accomodatum  pro  tua    erga    me    fide.    ac 
benignitate  mitteres.  prudentiam  tuam  mi- 
riffce  sum  admirata  :  non  solum  quia  iter, 
quod  jam  totiens  confeceres,    mihi    nunc 
primum  ingredienti  demonstrare  voluisti  : 
s^d  qnod  recti^sime  gustasse  vidoris,  quod 
privatum  hominem  doceat :  ab  ro    unum 
tantum  hominem  adjuvari  :  qui  ?ero  con- 
sulendo  admonendoque  bonum  principem 
effecisset.  hunc  non  principi  soli ,  sed    et 
subditis  una   opera  magnopcre    prodessc. 


646  DIOMEDIS    C  AR  A  F  F  A  E 

Ea  vero  collegisti,  quibus,    qui    obtempe-     assumpsi,  semperque 


raverint ;  non  modo  regnum  suum  tueri, 
ac  defendere,  verum  etiam   alienum    ad- 
mirationem  sui  comparare,  et  sibi    conci- 
liare  poterit  In  distributione  praeterea  rei 
familiaris  tibi  plurimum  et  usus,  et   pro- 
videntiae  superesse  ostendisti ;   ut  ad  di- 
spensandas    facultatcs    tua    sibi    consilia 
Bssamere  tam  privati,  quam  principes  uti- 
liter  possint.  Quid  autem  de  pracceptorum 
ordine  loquar?    Nam    etsi    pulchrum.    ct 
difficile  est  invenire  praeelare;  indocti  ta- 
men  interdum,  et   barbari    id    faccre    so- 
lent  ;  disponere  autem  apte,  nisi  eruditis, 
et  magno  ingenio  pracditis  negatum  esse 
dicitur.  Is  enim  a  tc   servatus    est    ordo, 
qui  maxime  dcbuit ;  ut  ea  prius  explica- 
rcntur,  quae  majoris  esscnt   ponderis,    ct 
a  quibus  postcriora  pcndcrc  cognoscercn- 
lur;    ut    nusquam    diluciditas,    nusquam 
industria,  nusquam  tua  desidcretur  atten- 
tio.  In  eloquendo  vcro  cum  modum  adbi- 
buisti,  ut  cum  praccipcre,  qualis  essc  dc- 
bcat    princeps,    oncrosum,    ac   prope  su- 
perbum  baberi    solcat  ;    tu    aliena    magis 
rccitare,  quam  cx  tc  arroganter  promcre, 
aut  doccre    verccundc    profcssus    cs :    ac 
sacpe   sapientissimi    aut    avi,    aut    patris 
mci  saluberrima  mibi  exempla  proposuisti, 
ad  quae  facile  cxcitari  qucam  :  cum  a  sa- 
pientibus  dici   solitum    accepimus:    bone- 
stissimum  csse    maiorum    vestigia    scqui, 
praesertim  si  recto  itinerc  praecesscrunt. 
Quid  quod  nibil  supcrfluum,  aut   acccrsi- 
tum  inculcasti :  ipsa  vcro  pracccpta  ^quod 
in  eo  genere  observandum  cssc  ajunt )  bre- 
vius  quam  fieri  possit  explicasti  ?    Neque 
enim  (quod  accidere  tibi  apud  me   posse 
vercris  )  te  prolixitatis  accuso.  Ncquc  se- 
mcl  tantum  a  frontc    ad  calccm  libellum 
ipsum  perlegi,    scd    identidern   in    rnanus 


liquid,    quo   quasi 
novo  dolectarer,  inveni ;    nec   nisi    unum 
fuit,  quod  molestia  me  afficeret :  nam  cum 
scripta  tua  tantum  habere  suavitatis,  uti- 
litatisque  intelligerem,  multo  majorem  sor- 
monibus    tuis,    praesentibusque    consmis 
inesse  conjectabar,  atque  adeo    scicbam  ; 
caque  rcs,  quo  sepius  legi,  co    magis    ad 
desiderium  tui  me  acccndit,   acerbiorem- 
que  mibi  abscntiam  tuam  rcddidit  :  Scito 
igitur,  Clarissime  Vir,  munus  tuum  mibi 
gratissimum  fuisse  eoque  nomine  ingentes 
a  mc  tibi  gratias  agi,  babcrique;  et  quoad 
vivam,  a  tuis  me  consiliis  in    Regno,   ac 
re  familiari,  administranda  minime  disc.es- 
suram  cum  te,  ct  natura  acutum,  et  usu 
exercitatum,  et  ad  veritatem    promptum, 
fidelemque,  csse  jampridem  mihi  persua- 
scrim.  Scd  cum  opus  tuum  ex  omni  parte 
utilissimum,  ac  summa  laude  dignissimum 
ab  omnibus  censeri  animadverterem  ;    ut 
non  solum  Italis,  sed  exteris  quoque   na- 
tionibus  prodesse,  et  nomen  tuum,  quam- 
vis  per  se  satis  clarum,  bac  etiam  ratione 
ad  regiones   longinquas    trasmitti    posset, 
dedi  operam,  ut  a    Baptista  Guarino,   ho- 
mine  nonnullius  in    le    literaria   noininis, 
cujus    fidem,,  observantiamquc    erga    me 
innumerabilibus,  et  claris    indiciis   explo- 
ratam  habebam,  in  Latinam  linguam,  quod 
ca  longius,    latiusque    diffusa    est,    quam 
nostcr  vernaculus  et  vulgaris  sermo,  con- 
verteretur:  idque  tamquam  mutuae  in  te 
beuevolentiae    mcao    testimonium    ad    te 
remittere  constitui,    ut   quasi  diligens  a- 
gricola  primus  laborum   tuorum    fructum 
perciperes.   Qua  in  re  si  sibi  gratum  ali- 
quid  fecero,  gaudebo  sane  me  operam  non 
perdidisse;  si  minus;  meum  tamen  in  dis- 
semnandis  laudibus  tuis  studium    impro- 
bare  non  debebis. 


I)  I  0  M  E  D  I  S    CABAFFA  E 

Comitis  Magdaloni  et  R  >f/ii  Consiliarii  Secreti  ad  Illustrissiniam  Ferrariae  Ducissam 
U.  Elionoram  Arugoniam,  de  regentis,  et  boni  Principis  officiis. 


I'R00b.mii:m. 


Wuod  multis  nonnumquam  accidere 
vidcmus,  lllustrissima  Elianora,  ut  dum 
tieiicmerendi  studium  suurn,  cupiditatem- 


quc  ostendere  quaerunt,  arrogantiae  cri- 
men  incurrant ;  tametsi  eorum  ingenium 
ab    hujusmodi    culpa    longe    absit;    mihi 


D  E    P  R  I  N  C  I  P  I 

quoquo  apud  impraesontiarum  fortassis 
evenirct :  quod  cum  istic  adesse ,  et  ope- 
ram  tibi  praosons  navare  non  possum ; 
tamen  cum  mihi  de  to  saepius  diliizontis- 
sime  porcunctanti  nunciatum  fu-rit  in 
magnis,  variisquo  rebus  portractandis,  ac 
totius  imperii  tui  'gubernaeulis  te  solere 
versari:  ( id  quod  verissimum  esse  opor- 
tet  cum  et  tanto  genere,  talique  parente 
nata  sis:  et  in^enii,  caeterisque  naturae 
dotibus  abundes )  hoc  mihi  arrosavorim, 
ut  quae  tibi  ad  id  propositum  nepotia  susci- 
pienda,  ot  quibus  artibus,  quave  ratione 
adminisfranda  sint,  in  breves  commenta- 
rios  rodi.aore  statuorim ;  noque  id  consi- 
deraverim,  nos  a  te  potius,  quam  te  a 
nobis  instrui,  atque  edoceri  posse :  prae- 
sertim  cum  et  ingenii  tui  vigor,  et  vir- 
tutum  excellentia  mihi,  qui  tot  annos  te- 
cum  vixi,  non  ignota  esse  debuerit.  Sod 
licot,  inclyta  Elianora,  caoteris  in  robus 
si  te  monere  audoam,  atquo  adeo  co^itom, 
me  reprehensione  dignum  esse  eonfiteor: 
ea  tamon  ratio  non  parvnm  mihi  ad  hoc 
opusculum  tibi  consrribendum  fiduciam 
praebuit ;  quod  multnrum,  ma.snarumque 
rerum  usus,  in  quibus  t.ui  sapiontissimi 
parentis  beni?nitate  potius,  quam  ulla 
mea  dignitate  longo  jam  tempore  vorsatus 
sum  ;  non  dicam,  me  qui  aliqua  fortasse 
ingenii  mediocritato  censori  queo.  sed 
quamvis  etiam  maxime  rusticum  sub  ta- 
lis,  tantiquc  praeceptoris  disciplina  eru- 
dire,  et  ad  ejusmodi  prRecopta  exorcita- 
tum  reddore  potuit.  Itaque  si  quid  a  me 
dicotur,  quod  non  improbandum  vidoatur, 
id  non  inventioni  meae,  sod  ipsius  paren- 
tis  tui  sapientiae  prope  Divinae  attribuito; 
et  eum  magis,  quam  me  loqui,  oxistima- 
to  ,  ab  ilius  enim  fontibus  omnis  baoc  no- 
stra  doctrina  manavit.  Illud  praotorea  co- 
gitabis,  solore  quidem  interdum  juvenes 
prudontos  appellari,  quod  in  te  plane  dici 
polest,  et  solot ;  sod  tamon  prudentia  ipsa 
vel  diu,  et  froquenter  oxporiondo,  vpI  ab 
his,  qui  experti  sunt,  audiendo  compara- 
tur.  Quocirca  triturn  est  sermone  provor- 
bium  :  quibus  in  rebus  dubites,  earum 
peritos  esse  consulendos:  sic  onim  Beri, 
ut  quae  non  sine  labore,    aut  sumptibus 


S    0  F  F  I  C  I  I  S  6V7 

ipsi  consocuti  sunt ;  ea  tibi  facile,  et  gra- 
tis  impertinntur.  Ego  vero  de  his  ipsis 
rebus  fn  quibus  jamdiu  exercitatus  fue- 
ram,  ut  me  tibi  in  consilium  adhibores, 
non  expoctavi;  sod  praoveairo,  ot  audacter 
me  tibi  offerre  volui.  Qua  quidem  in  re 
si,  ut  ab  initio  dixi  arrogans  fortasse  vi- 
sus  fuero :  ut  boni  consulas,  rogo.  Non 
temeritate  ulla  id  aggressus  fui,  sed  qui 
honori  tuo  semper  invigilo,  quique  tua 
laude  multo  etiam  magis  quam  mea  de- 
lector. 

Operis  divisio. 


G 


mgitanti  mihi,  Illustrissima  Elianora, 
et  persaepo,  ac  diligenter  animo  pertra- 
ctanti  quatuor  potissimum  negotiorum  ge- 
nera  esse  videntur,  quae  ad  curam  tuam, 
ofFiciumque  pertinore  possunt;  quorum 
primum  ad  tuondum  imperfi  statum  spe- 
ctat  •  alterum  in  jure  dicondo  versatur: 
tertium  rei  familiaris,  et  vectigalium  ad- 
ministrationom,  disponsationemquc  com- 
plectitur  :  quartum  in  subditorum,  et  ci- 
vitatis  commodis  procurandis,  augendis- 
que  consumilur.  Neqne  enim  tibi,  et  lui 
similibus  personis  mercaturam,  aut  mari- 
timas  negotiationes  consontaneas  esse  exi- 
stimandum  est. 


PARS  PRIMA. 


De  Jmperio  tuendo. 


A, 


.nte  omnia  vero  ab  eo,  quod  primum 
propositum  est,  ordiemur;  quoniam  nisi 
statum  imperii  sorvaveris,  in  reliquis , 
quae  ab  illo  dependent,  frustra  Inborabis. 
Cum  autom  ad  id  munus  praostandum 
necosse  sit,  aliquos  quasi  consiliorum  so- 
cios,  et  ministros  adhiberi,  danda  in  pri- 
mis  erit  opera,  ut  hi  deligantur,  qui  fide- 
los,  et  rerum  exporientia  docti ;  ad  haoc 
natu  grandiores  sint,  et  naturali  perspi- 
cacitate,  atquc  acri  ingonio  vigoant :  M 
postremo,  quae  tractata  fuerint,  secreta 
reticoant. 

Quae  quoniam  in  paucissimis  universa 
reperiuntur:  ii  fere  solent  adhibori,  in 
quibus  pauciora  deesse  copnoscantur.  Sed 


6ig  D  I  0  M  E  D  1  S 

si  detur  optio;  eos  potius  sumendos  esse 
censeo,  qui  summa  prudentia,  quam  qui 
fido  careant  :  qinnto  pnim  callidiores,  pe- 
ritioresque  fuormt,  nisi  te,  ac  imperium 
tuum  araaverint  tanto  eos  apud  te  habere 
tibi  perniciosius  est ;  quorum  fides  tibi 
co°nita,  et  perspecla  fuerit,  tametsi  non 
ita  inizenio  abudent,  studio  tamen  insor- 
viendi  solertioros  plerumque,  acutioresque 
reddeotur.  Etsi  ad  ea,  quae  necessaria 
sunt,  praevidenda  minime  idonei  erunt; 
saltom  ab  eis  cavere  non  oportebit :  cuni 
certo  scias  nihil  contra  te  molituros,  et 
nunquam  in  fide  peocaturos.  Quocirca  nnn 
sine  causa  dicitur  ad  bominem  sapientem, 
nisi  tibi  amicus  fuerit  {V ,  consulendum 
ne  occesseris  :  sicut  nec  bd  insanum  ctiamsi 
tibi  benevolus  sit.  Postremo  id  pro  certo 
habeto  :  si  apud  te  hi  fuerint,  qui  utriusque 
fortunae  tecum  participes  futuri  sint;  eos 
in  rebus  tuis  omnem  industriam,  curam, 
meditationem,  diligentiam,  omnem  denique 
mentem  locaturos:  ubi,  si  quid  ingeniis 
acumen  dcnegavcrit,  experientia  supple- 
bitur. 

Sint  praeteres  ab  inclyto  conjuge  tuo  ad 
id  munus  adhibiti ;  quo  quidem  in  consi- 
lio  si  pauci  fuerint,  longc  magis  probave- 
rim,  quam  si  multi  :  quoniam  quae  plu- 
ribus  cemmunicata  sunt,  ea  secreta  esse 
perdifficile  est.  Nec  ulla  certe  tractandis 
impprii  negotiis  capitalior  accidere  cala- 
mitas  potest,  quam  si  ea  palam  fiant ; 
ut  quolidianis  prope  oxemplis  docemur. 
Et  profecto  haec,  de  qua  loquimur,  taci- 
lurnitas  in  hominibus  rarior  fere,  quam 
ulla  aba  virtus,  reperitur;  quia,  quos  ta- 
citurnos  existimari  oportet ,  non  solum  eis 
commissa  sponte  vulgare  non  decet;  ve- 
rum  etiam  si  quis  apud  eos  iis  ipsis  de  re- 
bus  sermonem  haberc  instiluerit,  ita  re- 
spondere  debent,  ut  penitus  ignari  videan- 
tur.  Quod  nisi  fiat ,  saepe  accidit  ut  ea 
revelarint,  de  quibus  nc  vcrbum  quidem 
se  fecissecredant. 

Non  igitur  te  latet ,  Illustrissima  Elia- 
anora,  quod  et  vulgo  ajunt,  et  in  Romana 
saepius  historia  legitur ;  innatum  foeminis 

(1;  Non  con5ul.is   sapienlcm,  ni*i  amirus  sit. 


CARAFFAE 

essc,  ut  nibil  reticere  possint.  Ego  vero 
qui  te  optime  novi,  numquam  equidem 
verebor.  nequid  hac  in  re  labaris;  monen- 
dos  tamen  esse  consiliorum,  secretorum- 
que  participos  censeo,  ut  ad  hoc  pluri- 
mum  curae  adhibeant ;  et  praesertim,  si 
quns  tu  ipsa  delegeris.  ne  si  quid  forte 
emanaverit,  conjus  tuus  te,  ut  foeminam 
suspcctam  habeat.  Quocirca,  ut  ab  ejus- 
modi  te  culpa,  liberes  quotiens  ab  aliqni- 
bus  enunciari  consilia  deprehcnderis,  tu 
prima  conjugi  tuo  indicabis. 

Maxime  tamen  omnium  eos  ad  imperii 
gubernationem  idoneos  consiliarios  existi- 
mabis,  qui  nen  modo  praesentia  inlelli- 
gunt,  verum  etiam  futura  cogitatione  per- 
cipiunt.  Nam  sicut  ante  fluminis  incre- 
menta  extruendi  sunt  aggeres ;  non  autem 
cum  inundatio  jam  ceperit;  ita  sapientis 
est  futuros  casus  praevidere;  ut  enim  est 
in  veteri  proverbio  :  mala,  postquam  ac- 
ciderunt,  ab  insipientibus  quoque  cogno- 
scuntur.  Nec  te  moveat,  quod  vulgo 
ajunt:  soli  Deo  futura  nota  esse  :  nam 
sapientes  quoqae  multa  prospiciunt;  aut 
si  non  plane  divinant.  saltem  quot  modis 
aliquid  accidere  possit,  animo  complecti- 
tantur.  Itaque  disputatione  constituendum 
est,  quid  agendum  sit,  cum  quid  evenerit, 
ut  contra  singulos  casus  muniti  esse  pos- 
simus.  Quod  enim  ajebat  Scipio :  turpe 
esse  Imprratori  dicere  :  non  putaram  :  id 
nos  omnibus  rempublicam,  imperiumque 
gubernantibus,  praeceptum  essc  credere 
debemus.  Post  ipsam  vero  consultationem, 
quae  fieri  possunt,  ea  praeparanda  sunt, 
si  qua  erunt,  quae  caveri  nequeant:  sal- 
tem  cum  praevisa  fuerint,  minum  laedent. 

In  primis  tibi  laboriosum  aut  molestum 
esse  non  debebit,  ut  praestituto  tempore 
negotiis  intersis:  nec  umquam  gravaberis 
omnium  sententias  diligenter  audire.  Nam 
saepe  evenit,  ut  qui  melius,  quam  caeteri, 
nonsentiat,  utilc  tamen  aliquid  in  medium 
adducat.  Idcirco  dici  consuevit :  appellan- 
dum  esse  sa])ientem;  non  qui  bonum  a  ma- 
lo  secernat ;  sed  qui  propositis  duobos  bo- 
nis,  utilius;  rursusque,  qui  de  duobus 
incommodis  minus  eligere  noverit. 

Illud  praecipue  animadvertendum  est, 


D  E    P  R  I  N  C  I  P 

curn  de  impcrii  statu  consilium  aizitatur , 
vidcri  nonnumquam  adeo  circumspecta  , 
ct  excussa  csse  omnia,  ut  nihil  praeterea 
quaerendum  sit,  quo  tamen  tempora  pluri- 
ma  providenda,  et  cavenda  suprrsint.  Nam 
cum  rebus  tuis  omni  ex  partc  abrjmde 
prospexeris  :  (  quod  tamen  magnum  ,  ac 
perdifficile)  tunc  de  caeterorum  Italiae 
principum  ,  Rerumquopublicarum  statu  : 
tam  quos  tibi  ,  si  eveniat.  auxilio  futuros 
speres;  quam  de  quorum  erga  te  volunta- 
te  dubitcs  :  immo  etiam  de  his,  qui  nec 
amici  ,  nec  inimici  sunt,  consultandum 
erit ;  hoc  enim  exploratum  habeas  et  in 
Italia  ,  et  apud  exteras  nationes;  sicut  et 
in  ipso  regno  tuo  tres  ,  quas  retuli  animo- 
rum  varietaies  reperiri :  totius  autem  fere 
orbis  Reges ,  populosque  in  gubernandi 
status  sui  deliberalionibus  commoda  sua 
sequi ;  et  ea  tam  generis,  quam  affinitatis, 
et  amicifiae  vmculis  anteponerc  solere. 
Quare  hi  tibi  pluris  facendi  erunt,  quorum 
fortuna  cum  tua  conjuncta  est !  quam  qui 
tibi  aut  cognatione  aut  alia  quavis  necessi- 
tudi  ne  devincti  sunt  praesertim  si  ad  eos 
aliqua  ex  calamitatibus  tuis  perventura  sit 
utilitas. 

Cum  autem  duae  omnino  regni  tuendi 
raliones  sint ;  amoris  una  ,  altera  timoris: 
non  solum  honestius  ,  ac  laudabilius;  sed 
etiam  ad  perpetuitatem  firmius  est  ita  cum 
subditis  agere,  ut  te  diligere  cogantur: 
quod  quidem  volenti  facillimum  est.  Nam 
quod  ajunt  nonnulli ;  oportere  omnibus 
iis  largiri,  quorum  benevolcntiam  venari 
studeas  ;  id  falsum  cst.  Licet  enim  bene- 
ficos  esse  principes  deceat :  saepc  tamen 
ad  amorem  satis  est ,  si  civium  bona  per 
vim.aut  injuriam  non  oripiantur.  Quos  cir- 
ca  si  forte  acciderit,  ut  consueta  vectiga- 
lia(1)  subitis;et  insperatis  sumlibus  minime 
sufTiciant,  et  ea  de  caussa  ad  subditorum 
opes  confugendum  sit;  danda  erit  opera , 
ut  non  voluntate  .  snd  necessitate  ,  et  ir- 
ritum  quoque  ad  auxilium  rogandum  veni- 
re  principem  intelligant  :  At  si  quando 
mulctandi  eruntaliqui,  ostendere  oportebit 
servandac  justitiae  gratia  id  licri,  non  pe- 

[\ )  <xi  cpov. 


I  S    0  F  F  I  C  1 1  S  649 

cuniae  aviditate.  Nam  cum  pauci  sint, 
quibus  aufcrri  bona  contingat,  apud  cacte- 
ros  tamen  ea  res  odiosa  esse  consuevit. 

Sed  cum  multa  ad  colligendam  benevo- 
lentiam  valeant;  nulla  est  profecto  faci- 
lior  ratio,  quam  subditorum  necossitntibus 
providere,  et  in  primis  cavcre  ne  frugum, 
et  annonae  ponuria  invalescat;  si  instare 
videbitur,  ab  aliens  regionibus  quovis  mo- 
do  procuranda  erit  rei  frumentariae  copia. 
haecenim  potissimum  causa  est,  quia  pU>bs 
aut  bene,  si  adsit ;  ast  male,  si  non  adsit , 
secum  agi  praedicat.  Quamobrem  eorum 
non  secus  ac  filiorum  cura  suscipionda  est: 
praesertim,  quia  si  rebus  ad  victum  ne- 
cessariis  abundant,  nihil  mali  versabunt 
animo,  etquominus  pccuniae  in  commeatus 
profuderint ;  eo  copiosius,  si  quando  usus 
evenerit,  tibi  subvenire  poterunt.  Nec  ullo 
modo  commitendum  est ,  ut  de  Regc  suo 
queri  valeant.  Soler.t  enim  querelarum  ple- 
ni  sermones  ad  res  novas  moliendas  viam 
patefaccre  :  quas  cum  aggredi  statuerunt; 
periculoso  semper  itinere  grassantur ,  nec 
umquam  sine  magna  rerum  perturbatione, 
ct  ingenti  dispendio  eorum  conatibus  resi- 
sti  potest ;  cum  absque  maxima  Regum 
jactura  subditi  perire  nequeant.  Id  ergo 
ne  accidat :  attente  providendum  est,  ut 
suum  quisque  negotiura  a.^at,  nec  novan- 
dis  rebus  ansam  ullam  habeat.  Plura  ut 
hac  de  rc  loqueremur,  producti  sumus  : 
quod  Iicet  in  fronte  ,  non  magni  fortasse 
ponderis ,  a  quibusdam  judicetur,  maxi- 
morum  tamen  motuum  cardo  in  ea  per- 
saepc  vcrtilur. 

Si  vero  pro  tuendo  statu  exules  aliqui 
facti  fuerint  :  dies  ,  noctesque  ab  eis  ca- 
vendum  erit  ,  nec  umquam  suspitionc  li- 
ber  animus  esse  debebit :  quoniam  ,  ut 
semper  visum  est ,  et  in  dies  magis,  ma- 
gisque  cognoscitur:  ii  assidue  invigilant, 
nec  umquam  meditari  desinunt ,  qua  ra- 
tione  adversarios  invadere,  et  laedere 
queant:  nunc  eorum  gubernationes  calu- 
mniando ,  nunc  cives  magnis  pollicitatio- 
nibus  sollicitando:  quae  si  contemps 
faciles  his  rebus  aditum  patefacies,  quas 
antea    ne  [uidem  ;   el    - 

continuit,  ut  quae  tcmere  attcntata  sont, 


650  D  I  0  M  E  D  l  S 

dum  ab  hoste  negliguntur,  optato  line 
non  careant.  Nullo  autom  modo  harum 
rvium  ,  sicut  nec  aconiti  periculum  in  ho- 
mine  amico  Beri  vellem. 

Curandum  erit  igitur ,  ut  ab  iis  cogita- 
tionibus  exulum  animi  avcrtantur;  nec 
ulla  via,  quae  eis  conducat,  in  patriam 
rcducendi  erunt.  sed  potius  aut  vanis 
negotiis  occupandi ,  aut  in  alicujus  tibi 
conjunctissimi  Regis,  vel  Reipublicae  lines 
relegandi.  Atque  ut  hanc  partem  brevi 
concludam  ;  omnium  quidem  optimum  est 
dare  operam  ,  ne  illi  liant  exules  :  proxi- 
mum  vero  ,  ut  si  qui  facti  fuerint.  quam 
longissime  summoveantur. 

Quoniam  autem  hi  tantum  inopes  exi- 
stimari  solent ,  qui  amicis  carent  :  ct  quo- 
tidie  experimur,  nullam  esse  vitam,  quae 
amicitia  non  egeat ,  eam  vel  in  primis 
regendo  imperio  maxime  necessariam  ar- 
bitrari  debemus:  amicorum  enim  respe- 
ctus,  aucloritasque  etiam  ^ine  sumplu 
eoium  .  et  auxilio  persaep?  nos  tutos  red- 
dcre  potesl :  quos  tamen  ad  hanc  neces- 
situdinem  tibi  adjungas,  diligenter  anima- 
dvertendum  erit.  Nam  si  quis  est,  qui  vel 
omne  regnum  tuum,  vel  ejus  parlem  spe- 
rare  videatur,  cum  eo  perpetua  ,  et  sta- 
bilis  amicitia  esse  nullo  modo  potest.  Si 
quis  praeteroa  cum  veteribus  sociis  simul- 
talem  cxercebit,  parum  idoneus  erit,  qui 
sibi  concilietur-  neque  enim  ,  ut  cst  in 
veteri  proverbio  ,  duabus  simul  uxoribus, 
duobusve  inter  se  aemulis  commode  pla- 
cere  quisque  potest ;  quin  alteram  partem 
offendat;  dum  alteri  morem  gerere  stu- 
det.  Quos  autem  libi  devinxeris,  labo- 
randum  erit,  ut  eorum  societas  perpetuo 
conservetur :  qucd  quibus  rationibus  lieri 
debeat  ,  non  esse  te  admonendam  duxi ; 
cum  optimc  callere  soleas.  ct  domesticum, 
ac  recens  exemplum  observari  animo  de- 
beat :  non  ignorare  te  puto,  proximis  annis 
Hobertum  Arminensem  principem  ob  ami- 
citiam  ,  quam  cum  magnanimo  parente 
tuo  inierat  contra  potentiss;mos  hostes  , 
agrurn  suum  defendisse,  tutoque  domi 
mansisse :  quo  quid<>m  in  bcllo  nullos 
sumptu^  pater  ipse  tuussibi  definierat:  scd 
cum  servandae  societatis  finem  vicloriam 


C  A  H  A  F  F  A  E 

sibi  proposuisset ;  supra  tercenta  millia 
nummum  aureorum  olTudit ,  priusquam 
amici  regnum  in  tuto  collocatum  esse  per- 
spiceret,  quod  quarn  proximum  exitio  fue- 
rit ,  nemo  est,  qui  nesciat.  Quotquot  igitur 
haberi  poterunt  amicitiae,  tot  appetendae, 
et  suscipiendae  erunt:  nec  quemquam 
omnino,  ut  humilem,  aut  indignum  repu- 
diaveris,  fastidierisque,  quoniam  ea  tempo- 
ra  nonnumquam  accidunt,  ut  ab  homini- 
bus  etiam  inlimis,  quod  numquam  spe- 
rasses  ,  benelicium  maxime  acciperc  con- 
tingat. 

Sicut  autem  expedit  amicitias  compara- 
re,  easque  colere ,  atque  augere ;  ita  ma- 
xime  conducit:  (posteaquam  eo  deventum 
est ,  ut  ad  has  quoque  artos  eonfugiendum 
sit )  apud  eos,  quos  tibi  infensos  esse  no- 
voris  ,  aliquem  tibi  ex  familiaribus  eorum 
conciliare,  qui  de  omnibus,  quae  contra  te 
agantur,  statim,  et  occulte  certiorem  te 
faciat;  quod  quidem  in  tam  corruptis  hu- 
jus  saeculi  moribus  tibi  difficile  non  erit , 
si  modo  non  esse  argento  parcendum  non 
existimaveris.  Neque  te  hujusmodi  sum- 
ptus  gravent,  quia  vel  minimi  damni,  aut 
mali  futura  notitia,  quam  hac  ratione  inve- 
sti^averis,  cum  omni  solutae  pecuniae  ja- 
ctura,  non  male  compensari  poterit.  Sed 
quemadmodum  magno  usui  erit  in  aliena 
regia  tales  homines  vendicare,  sic  caven- 
dum  erit ,  ne  in  tua  nutriantur.  Neque 
sane  laboriosum  erit  diligenter  attendenti 
eos  deprehendere,  cum  vel  minimo  verbo 
plerumque,  vel  alia  conjectura  manifesto 
sese  aperiant : 

De  facilitate  vero  in  subditos,  de  man- 
suetudine  ,  deque  audiendi  benignitate  , 
quao  pars  ad  captandam  benevolentiam 
non  modo  utilis,  etiam  pernecessaria  est , 
non  multa  mihi  dicenda  sunt,  curn  in  ea 
te  cunctis  antecellere  et  constans  omnium 
sermo  praedicet,  et  ego  te  ad  id  egregie 
natam  jampridem  eognoverim  :  quo  etiam 
tibi  magis  laborandum  puto,  ne  major  vi- 
delicet  reprehensio  sequatur,  si  in  eo  de- 
feceris,  ad  quod  ingenium  tuum  ipsum  te 
ducit.  Ne  tamen  ab  animi  tui  magniludine 
decipiaris  te  breviter  admonendam  esse 
duxi,  non  esse  necesse  ;  imo  nec  fieri  pos- 


I)  E    P  II I  N  C  1  P 

se ;  (  quod  etiam  paulo  ante  dicebamus  )  ut 
omnibus  ,  qui  ad  te  acccsserunt  ,  aurum  , 
opesque  largiaris :  ncque  enim  divitiao 
Cresi  ,  aut  Midae  ad  id  satis  foront  :  sod 
leniter  respindere ,  hilarique  vultu .  ot 
blandis  vorbis ,  affabilitateque  sermonis 
unumquomque  tibi  adjungere,  hoc  est 
quod  omnibus  praostare  et  potes ,  et  de- 
bes :  quam  in  re  dictum  illud  Titi  Cae- 
saris  obsorvandum  erit:  ATon  oportere  quem- 
quam  a  sermone  principis  tristem  disce- 
clere. 

Haoc  autem  verborum  liberalitas  a  pe- 
cuniarum  beneficontia  maxime  differet ; 
quoniam,  ut  crobris  largitionibus  cpos 
exhauriuntur ;  ita  sormonis  thosauris,  quo 
pluribus  distribuoris,  eo  beatioros,  copio- 
sioresque,  et  ad  bene  de  multis  prome- 
rendum  paratioros  redduntur:  hoc  est 
mercimonii  gonus,  quod  nec  usu  atteritur, 
nec  lassat  exorcentem:  sed  quo  affluon- 
tius  erogatur,  eo  magis  tam  danti,  quam 
accipienti  prodost.  Nec  tibi  dubium  sit , 
Illustrissima  Elianora  ,  magnos  principes, 
et  tui  similes  plus  vorbis  saepenumoro, 
quam  muneribus  efficere.  In  hoc  Igitur 
benignitatis  genere,  quod  in  regondo  im- 
perio  non  postromum  locum  obtinet,  quod- 
que  uberrimus  fructus  brevi  affort ,  non 
dicam,  te  exerceas,  sed  exercere  pergas  : 
nam  id  ad  te  summa  cum  dexteritate 
hactenus  factitatum  esse ;  ex  quo  maxi- 
mam  voluptatem  caopi ;  una  omnium  vo- 
ce  ad  nos  porlatum  est. 

Inter  illa  vero,  quae  magnam  regno 
tuo  auctoritatem  parere  possunt,  hoc  vol 
praecipuum  judicabis;  si  milites  quotquot 
possis  alueris.  Nam  ,  ut  omittam  ,  quod 
quidquid  sumptus  in  ea  re  foceris,  id  om- 
ne  in  tuorum  subditorum  utilitatom  re- 
dundabit;  etiam  cum  adesse  armatos, 
quibus  coerceantur,  intelligent,  dicto  som- 
per  audiontes  populi  orunt,  nec  novi  quic- 
quam  moliontur.  Apud  (inilimos  voro,  cae- 
terasque  gontos  hac  ipsa  ratione  tuarum 
opum  existimatio  augobitur.  Quae  omnia,  si 
militum  praesidia  desint,  contra  evonire 
solent.  Nam  et  tui  ad  tumultus,  soditione- 
sque  contumaciter  insurgent,  ct  n  caotoris 
facile  despicieris. 


I  S    0  F  F  I  C  I  I  S  651 

Nec  modici  sano  oporis  est,  ita  tc  cum 
finitimis  gorore,  ut  ab  illis  ameris  :  exo- 
riunt  onim  crobrao  contontiones,  aemula- 
tionesquo,  quae  concordiam  dirimant.  Quia 
tamon  exporientia  docomur,  cum  altora 
pars  nolit,  haud  facile  duos  separari,  ma- 
nibus,  podibusque  (ut  ajunt)  eniti  quisque 
dobet,  ut  bonum  se  vicinum  praestet : 
plus  enim  prodesse  potest,  qui  proxime 
adest  quam  qui  procul,  etiam  si  lon»e 
potentior  sit.  Et  si  vorum  porscrutari  ve- 
limus.  parvae  causae  sunt,  quae  finitimo- 
rum  contentiones  excitare  consueverunt. 
Quar^  melius  ost  nonnunquam  aliquid  de 
suo  jure  concedero,  quam  in  sumrnae  re- 
rum  certamon  descondere.  Non  enim  fru- 
stra  sapientes  habontur.  qui  aliquid  intor- 
dum  amittere  sciunt  ;  quia  videlicet  sua 
prudontia  intelligunt,  nisi  hoc  fecerint , 
quantum  damni,  incommodiquo  consequa- 
tur.  Unde  non  ab  re  Caesar  Augustus 
minima  commoda,  non  minimo  soctantes 
discrimine  comparare  solobat  aureo  hamo 
piscantibus  ,  cujus  abrupti  damnum  nulla 
captura  ponsari  posset.  Nec  illud  contom- 
nondum  est,  quod  praeterquamquod  a  bono 
vicino  nihil  mali  provenit  ;  etiam  id  asse- 
quoris  ut  robus  tuis  adversis  subitum  af- 
foratur  auxilium.  Sola  enim  vicinitas  per- 
saepe  id  efficit,  quod  nulla  pecuniarum 
longinqua  vis  praost.ibit;  ut  taceam,  quod 
quae  procul  distant ,  re  transacta ,  fere 
nobis  opitulantur.  Danda  erit  igitur  opera, 
ut  si  non  omnes,  majorem  saltem  liniti- 
morum  partem  tibi  devincias. 

Ad  tuendaseliam  fortunas  tuas  maxime 
conducet  tam  ad  inferendam,  quam  ad 
propulsandam  injuriam,  omni  ?onere  te- 
lorum,  armorumque,  nec  non  balistarum, 
et  tormentorum  refortum  babore  armamen- 
tarhim.  Nam  cum  ea  maximam  imperio 
tuo  et  auctoritatem,  et  tutolam  praebeant; 
nullum  tamen  a  te  commeatum  ,  nullos 
sumptus  exigunt ;  cumquo  ad\ersus  re- 
pentinos  incursus,  tumuitusque  intostinos, 
quasi  certissimum  praesidium  tfbi  BUppe- 
ditoiit.  otiamsi  qui  sint,  qui  mala  cogitont, 
harum  rerum  lerrore  coercentur  :  amiris 
vero,  socnsque  non  modiocroir,  oadom  li- 
duciarn  exhibent.  Itaque  si  quid  mihi  fidei 


I)  1  ()  M  E  D  1  S 
-  banc  partem  nullo  modo  neglexeris. 
um  quoque  custodiendarium  dili- 
i  psl  cura,  rt  quanto  majo- 
ris  sunt  |  leris,  tanto  fideliores  homines 
praeGciendi  sunU  Nam  saepe  cognitum  est, 
totius  summae  ruinam  eversionemque  ab 
unius^praefecti  Quxisse  perBdia»  Sed  meo 
judicio  id  negotiura  nonnisi  claris,  ct  alto 
loco  natis  viris  committi  debot.  Nam  ob- 
scuri  generis  homines  noc  habent,  quod 
de  existimatione  perdant  :  ot  nisi  raro,  et 
summo  cum  labore  nobilium  vestigia  sc- 
quuntur,  ut  fidei  famam,  et  laudis  hono- 
norom  reliquis  omnibus  robus  anteponant, 
nec  protio,  aut  animi  imbecillitate  fran- 
gantur.  Non  equidem  negaverim,  quosdam 
virtutis  igniculos  iu  bumilibus  etiam  per- 
sonis  reperiri",  sed  hujusmodi  spei  in  aliis 
mallem,  quam  in  me,  aut  qoopiam  meo- 
rum  periculum  facere.  Ipsas  vero  arces 
cum  armis  tutas.  tum  vero  commeatibus, 
rebusque  et  ad  viclum,  et  ad  defensionem 
oecessariis  instructas  esse  oportet :  quod 
nisi  optime  prospeetum  fuerit,  non  nobis 
plerumque,  sed  hostibus  servantur,  qui 
imparatas  aggressi  absque  ullo  certamine 
potiuntur,  nec  ita  cito,  aut  facile  sedes 
amiss  untur.  Nulla  tamen  castella, 

nullosque  rouros  magis  inexpugnabiles  fo- 
re  tibi  persuadeo,  quam  populorum  animos, 
ut  antea  dixi,  tibi  conciliatos  habere;  et 
subditorum  omnium  benevolentiam.  Neque 
enim  dubitari  potest  omnia  suspicionibus 
sempor  abundare:  ncc  nisi  cum  magna 
(  ut  ita  loquar]  zelotypia  contineri;  nec 
immerito  :  nulli  enim  sunt  populi,  qui  non 
alicui  imperio  praeter  suum  Regem  com- 
modi  sint:  si  memoii.i  repetere  volue- 
ris  quam  multa  regna,  aliud  alia  ratione 
iotercepta  fuerint.  Quocirca  contra  omncs 
casus,  omnesque  rerum  eventus,  praeme- 
ditati  assidue,  ac  probe  muniti  esse  dc- 
1.  mus. 

lllud  vel   m    primis   attendendura    est, 
quod  si  ad  pi  tui  status  opes  et 

roilites,  et  bellica,  ul  paulo  ante  exposui, 
arma,    tormentaqne    haberi    necesse  est; 
molto    magis    iliquam    vira    pecuniae    ad 
usus  comparatam,   ac  recon- 
:.i  Bervari  oportet;  ut  si  quando  qvp- 


G  AR A  F F A E 

niat,  in  temporo  uti  po??is.   Neque   enim 
tuno  cumulanda  est,  cum  erogandi  neces- 
sitas  ineumbit  ;  nam  et  amici,    ut    ajunt, 
et  pecuniae  in  rebus  Bdversis  maxime  de- 
ficiunt,  aut  saltem  in  tam  brevi  temporis 
articulo  comparari  nequeunt.  Et  profecto, 
mea  sententia,  hi  longe  errant,  qui  tutum 
esse  illud  imperium  praedicant,  cui   cum 
reliqua,  quae  supra    diximus,  tum    vero 
pecunia  desit,  tanla  saltem,  quanta  repen- 
tinis   easibus    sufficere    valeat.    Quis   est 
enim,  qui  non  intelligat,   oa    pecuniarum 
vi  effici,  quao  nulla  alia  ratione  impetren- 
tur  :  nec  sino  causa  dioi  solere :  argeutum 
morbis  omnibus  aptissimam  esso   medici- 
nam.  Non  tamen  propterea  sumptus   eos, 
quos  personarum,  ct  imperii  dignitas  po- 
stulat,    omittendos  esso  dixerim :    sed    si 
qua  sunt,  quae  aut  libido  regalis,    ut  fit, 
sibi  indulgeat,  aut  usus  minime  nocessarii 
surripiant  :  ea  omnia  ad  tempus  differen- 
da  esse  censuerim;  quoniam  si  salvae  rcs 
fuerint ;  ea  facile  restituentur :  at  si  sum- 
ma  rerum  perierit :  nihil  omnino  illa  sub- 
venient. 

Si  vero  propter  incortos  tomporum 
oasus  aliquara  pecuniae  summam  tuendo 
iraperio  nacessariara  osse  statuimus:  quan- 
to  magis  credere  debemus,  ob  eamdem 
ipsara  caussam  oportere  homines  quosdam 
ad  rem  militarera  et  manu,  et  consiliis 
idoneos,  quasi  in  thesauro  quodam  repo- 
sitos  habere?  Nam  grogarios  milites,  cum 
tempus  postulat,  ubique  locorum  facile 
reperies :  et  sero  peditum,  aequitumque 
duces  militaris  disciplinae  scientia;  ac  vir- 
tule  praeditos,  ot  in  rebus  administrandis 
exercitatos  perraro,  et  difflcile  invonios. 
Qua  cpiidom  in  re  prudontissimi  parcntis 
tui  imitandum  tibi  erit  exemplum  :  qui 
tametsi  jarndiu  pacem,  summamquo  tran- 
quillitatem  sibi  terra,  marique  pepererit : 
cx  oo  tamen  temporo  non  modo  quem- 
quara  illustrium  imperatorum,  ducumque 
iion  dimisit,  sed  in  hodiernum  usquo  diom 
alios  stipondiis,  maximisque  praomiis  af- 
fectos,  alios  clarissimarum  matronarum 
conjugiis  honestatos :  oppidisque  douatos 
necessitatura  suarum  usui  reservat :  nam: 
ut  antea  dixi,  quos  ducos  exercitatos  ha- 


I)  E    P  R  I  N  C  I  P 

buerit,  facile  cum   opus  erit,  exercitus  ac 

multitudinem  pecunia  comparabit.  Quod 
si  non  ita  multi  nutriri  possunt,  videndum 
est  tamen,  ut  pro  vectigaliura  tuorum  ra- 
tione  nonnullos  habeas ;  iiquc  tibi  non 
secus,  ac  rerum  tuarum  salus  carissimi 
sint.  Magnopere  tamen  considerandum  erit, 
ut  eos  deligas,  quos  tui  amantissimos,  et 
conjugis  tui  studiosissimos  esse  cognove- 
ris :  saepe  enim  accidit,  ut  quos  longo 
tempore  magnis  sumptibus  aluimus  ;  si 
quando  maximo  indigemus  nos  destituant, 
et  interdum  ad  bostes  transeant,  quo  fit, 
ut  non  nobis  eos,  sed  contra  nos  tamdiu 
paraverimus.  Nonnulli  etiam  reperiuntur 
qui  licet  a  nobis  minime  transfugiant ; 
tamen  cum  belli  gerendi  necessitas  pre- 
mit,  tunc  operam  suam  jactant,  tunc  sibi 
nimium  arrogant,  tunc  duras  leges,  gra- 
vioraque  onera,  et  majora  stipendia  nobis 
imponunt :  quod,  nescio,  an  longe  dete- 
stabilius  sit,  quam  ab  illis  deseri.  Si  quos 
ergo,  nacta  eris,  quorum  praeter  rei  bel- 
licae  scientiam,  fidem  etiam  erga  vos,  be- 
nevolpntiamque  probe  perspexeris,  eos 
non  solum  arctiore  familiaritate,  comique 
sermone  tibi  devincias;  sed  etiam  ut  prom- 
pliores,  ac  diligenliores  efficias,  pro  cujus- 
que  meritis,  proque  tuarum  opum  ratione 
largiore  munificentia  prosequeris.  Nam,  ut 
omittam,  quod  virtute  insignes  extollendo, 
eos  ipsos  tibi  obnoxios  reddes :  reliquis 
etiam  (  quod  non  parum  emolumenti  af- 
fert )  quoddam  quasi  ealcar  adjicies,  et 
hoc  exemplo  confirmabis  :  ut  si  heneme- 
rendo  illos  imitari  studuerint,  similia  quo- 
que  munera  se  consequuturos  minime 
desperent.  Nisi  enim  majora  fortibus,  quam 
ignavis  praemia,  honoresque  proponantur  : 
quemadmodum  illi  operam  suam  non  na- 
vabunt ;  sic  hi  numquam  ad  meliorem 
frugem  emcndabuntur.  Consuevit  enim 
inertissimus  quisque,  ubi  praemium  non 
assequatur,  suo  magis  ingenio,  quam  alie- 
nis  exhortationibus  obtemperare. 

Scd  profecto  qui  regendis  bominibus 
praesunt,  nisi  eorum  peccala  aut  legibus, 
aut  exemplis  coerceanl .  hos  ego  apud 
summi  Dei  tribunal  aliquando  negligen- 
tiae  suac  rationem  rcddituros  arbitior.  Ne- 


I  S    0  F  F  I C  1 1  S  G53 

quc  enim  data  est  illis  a  Deo  potestas,  ut 
diem  voluptaribus  conterant,  aut  subditis 
errores  indulgeant ;  sed  ut  populos  eorum 
curae  commissos  bonis  moribus  instituant, 
et  ad  virtutis  iter  dirigaot,  in  quo  a  ple- 
risque  parumpensi  habetur. 

Quinimmo  si  quis  terrrni  principis 
decreta  spreverit,  aut  quoque.  modo  ino- 
bediens  fuerit  ,  statim  ad  carnificem  ra- 
pitur.  Si  quis  vero  contra  Omnipoten- 
tis  Dei  jussa  ,  aut  interdic'o  ludo  alie- 
na  rapuerit ,  aut  ingenuos  liberos  con- 
stupraverit,  aut  Deum  et  Sanctos  ejus 
spurcissimis  hlasphemiis  lacessiverit,  aut 
aliud  inexpiabile  facinus  admiserit;  non 
modo  non  quaeritur  ad  paenam,  sed  ipsis 
quoque  principibus  arridentibus,  quasi  re 
bene  gesta  infiatus  per  limina  potentio- 
rum,  et  populi  frequentiam  impune  ver- 
satur.  Non  debet  igitur,  qui  se  optimum 
Regem  profitetur,  pati  nomen  Divinae 
Majestatis  conviciis  lacerari  •  sed  ut  de- 
bitam  rerum  omnium  Creatori  reveren- 
tiam  praestet,  quicumque  illum  aut  verbo, 
aut  gestu  aliquo  nefar.o  teroerare  nusus 
fuerit,  talibus  suppliciis  afficiatur,  ut  cae- 
teris  exemplum  esse  possit.  Nam  si  data 
est  Regibus  facultas,  ut  solo  verbo  Qagitia 
prohibendo  tantum  subditis  prodesse,  et 
Deum  honorare  queant;  qui  hoc  facere 
neglexerit;  quo  pretextu,  quibusvc  ratio- 
nibus  suam  excusabit  incuriam  ?  Ludus 
quoque  talaris,  et  quicumque  in  se  tur- 
pitudinero  continet,  prohibendus  est,  ne- 
que  hoc  a  regentis  officio  alienum  esse 
judices:  ex  eo  namque  ludo,  cum  nihil 
boni  proveniat,  odia,  vulnera,  caedes  o- 
riuntur,  et  plerumque  bonorum  omnium 
amissiones,  quas  non  inopia  solum,  sed 
furta,  latrocinia,  corporis  prostituMones,  et 
multa  hujuseemodi  fiagitia  consequuntur. 
Quod  si  remissio  aliqua  continuis  kibori- 
bus  interponenda  est ;  lusus  pilae  a  vc- 
tcribus  etiam  non  improbatus,  calculi,  sa- 
itio,  discus,  jaculatio,  aliaque,  quae 
nec  illiberalem  aviditatem  praesefi  runt,  el 
aliquando  usui  esse  possunt,  iis  concedan- 
tur.  Quin  etiam  utile  esse  arbitror  sub- 
ditis  ipsis  persuadere,  ut  aliquod  missi- 
lium,  balistarumve   genus  quisque   domi 


551  DIOMEDIS 

habeat ;  ea  dfco  praesertim,  quae  noc  ma- 
goo  parabilia  suul,  Pt  milftum  tolis  tuis- 
que  tormentis  rosistoro  nequeunt,  quo  in 
scnoro  sunt  jacula,  arous.  soorpionosquo, 
quibus  sagittae  jaciuntur.  Nam  si  majora 
possederint ;  vorondum  ost,  ne  sic  in- 
Btructi  sint  aliquando,  ut  copias  tuas  con- 
tomnoro  possint.  Ulud  onim  porspicuum 
cst,  quibus  artibus  assuovorunt  populi,  ad 
easdem  proniores  sompor  osso.  Itaque  si 
bellicosi  nimis  ovasorint;  motuondum  erit, 
no  si  quando  nocossitas  incumbat,  tua 
potontia  cohibori  noquoant ;  praesertim 
magnae  copiae  tum  proptor  nimios  sum- 
ptus,  tum  proptor  suspoctam  multitudinis 
lidem  assiduo  in  urbibus  ali  non  possint. 
Exercendi  sunt  igitur  subditi  fostis,  otio- 
sifque  diebus  arcuum,  scorpionumve  sa- 
giftatione ,  quod  otiam  libentius  facient, 
si  praomia  victoribus  interdum  a  Roge 
propononlur,  aut  si  eorum  lusibus  non- 
numquam  se  quoquo  miscere,  ac  specta- 
culo  interosse  non  gravabitur  :  hoc  onim 
pacto  ot  tola  comparabunt,  ct  huic  exer- 
cit.itioni  absque  principis  sumptu  ( quod 
ad  eonsonandum  imporium  maxime  con- 
ducit  idonoos  se  praebebunt.  Nec  solum 
oa  utilitas  soquotur:  vorum  otiam,  dum 
hoc  ludo  erunt  occupati  vanis  cogitatio- 
nibus,  levioribusquo,  aut  soditiosis  nego- 
tiis  non  inquiotabuntur.  Quare  huic  loco 
provorbium  illud  optime  quadrare  duxi : 
quando  puerum  mulior  popororit ,  eam 
nom  modo,  quia  masculus  natus  sit,  sed 
etiam,  quia  femellam  non  cdiderit  dcberc 
laetari. 

SEGUNDA    PARS. 
De  jure  dicendo,  et  juslitia  servanda. 

V/uoniam  de  rebus,  quac  ad  tuondum 
imperium  spoctant  satis ,  ut  arbitror , 
multa  diximus,  jam  tompus  postulare  vi- 
detor  ut  de  justitia  sorvanda,  qui  (  non ) 
altor  propositi  nostri  locus  orat,  quam 
brevius  fiefi  potorit,  nissoramus.  Estenim 
juslitia  omnis  fHicitatis  humanae  funda- 
mfrituin,  lns,  qui  eam  dilexerint,  et   in- 


C  A  H  A  F  F  A  K 

violabilitor  colendam  esse  censuorint.  Pri- 
mum  igitur  debet  princeps,  aut  quicumque 
regondos  populos  suscoporint,  oos  homines 
juri  dicendo  praeficore,  qui  et  Doum  ti- 
moanr,  et  praoscntom  rorum  statum  dili- 
gant.  Doinde  qui  ingonii  praestantia  ,  et 
dii^noscendi  juris  sciontia  caoteris  ante- 
collant,  quae  ut  in  uno  concurrant  omnia, 
optabile  est;  verumtamen  si  nomo  rope- 
riatur,  qui  omnibus  iis  rebus  praeditus 
sit;  ut  quisquo  optimus  existimabitur,  ita 
primus  adhibontur,  eique  mandetur,  ut 
ipsum  jus  tam  locuplotibus,  quam  tonu- 
ioribus  consorvetur  aequabile  ;  nec  pecu- 
nia,  aut  gratia  varietur.  Nam  ubi  hoc  di- 
ligontor  fiat ;  ibi  Dei  summi  patrocinio 
tuta  omnia  osse,  ac  fore  sporandum  est. 
Quae  autr-m  violenta,  aut  iniqua  sunt,  oa 
diu  pormanere  non  possunt.  Noque  solum 
jus  suum  unicuique  tribuondum  est ;  sed 
curandum,  ut  judicia  ipsa,  quantum  pa- 
tiotur  aequitas,  celorrimam  in  discernen- 
dis  controversiis,  terminandisquo  litibus 
haboant  dissolutionom  ;  ac  si  quando  am- 
plioris  viri,  ejusquo,  qui  apud  Regem,  aut 
in  Ropublica  magna  sit  auctoritato,  causa 
agetur ;  tunc  praecipue  danda  erit  opora, 
ut  conservatam  aequabilifatem  omnes  in- 
telligant :  hujusmodi  onim  casus,  si  fieri 
possot,  praosontaria  pecunia  omendi  essont, 
ut  palam  fieret,  nihil  principibus  carius, 
atque  accoptius  esse  justitia  :  cujus  qui- 
dom  tanta  vis  est,  ut  no  latrones  quidom, 
ac  piratae  sine  aequabili  inter  se  praedae 
divisione  ( quae  justitiae  particula  quae- 
dam  est )  vivore  noquoant :  ct  si  verum 
diligonter  animo,  rationoque  lustraveris  ; 
sola  justitia  ad  mutandum  imperium  per 
se  satis  valet.  Reliqua  simul  omnia  sine 
hac  nihil  ad  eam  rem  virium  habent. 

llis  autem,  qui  juri  dicendo  praeficien- 
tur,  certa  merces  a  fisco,  vcl  de  publico 
constituta  esse  debebit,  nec  ullo  modo 
conc.edendum  erit,  ut  a  litigatoribus  utih- 
tatis  aliquid  capiant.  Nam  licet  in  ferendis 
sentontiis  aequum  statuant :  tamen  acce- 
pta  pocunia  corruptionis  suspicione  non 
carent.  Qua  quidem  in  re,  sicut  et  in  cae- 
toris  omnibus,  circumspectissimi  parentis 
tui  sapientiam  non  laudare  non  possum  ; 


I)  E    P  RI N  C  I  P 

qui  eam  ob  causam  controversiarum  prae- 
mia,  quas  tricesimas  vocabant,  judicibus 
sustulit,  ot  proprio  aere  solvore  maluit  , 
quam  corruptorum  judiciorum  infamiam 
sustinere. 

Sed  ad  conservandum  justitiae  munus, 
nihil  aeque  valere  putandum  est,  quam  si 
is,  qui  caeteros  continere  velit,  seipsum 
contineat :  non  enim  recte  caeteros  com- 
primet,  qui  ipse  frenis  iodiget.  Quoniam 
ergo  principi  dies  a  subditis  dici  non  po- 
test,  ipsemet  de  sa  judicium  statuat ; 
quod  nisi  fecerit,  non  secus  aliis  coercen- 
dis  frustra  laborabit,  quam  si  quis  curvati 
ligni  umbram  erigere  velit:  ipsum  vero 
lignum,  ex  quo  umbra  jaeitur,  movere 
negligat.  Cum  autem  in  seipsum  severus 
extiterit,  facile  reliquis  imperabit :  prae- 
sertim,  quia  ea  natura  multitudinis  est , 
ut  ad  principis  mores  sese  conformet.  Et 
profecto,  si  diligenter  cum  animo  nostro 
reputare  voluerimus,  praeter  bonas  actio- 
nes,  nihil  in  hac  vita  reperiemus,  ex  quo 
veram  vbluptatem,  fructumque  percipia- 
mus  :  nam  cum  benefacterum  recordatio 
jucundissima  sit ;  tum  vero  laudem,  exi- 
stimatonemque  hac  ipsa  ratione  conseque- 
mur:  cumque  ex  corporeis  vinculis  libe- 
rati  hinc  discedemus;  ad  eas  sedes,  ju- 
stitia  duce,  migrabimus,  in  quibus  aevo 
fruamur  sempiterno:  his  enim,  qui  justos 
se  praebuerint,  ea,  quae  diximus,  praemia 
in  utraque  vita  proposita  esse  nemo  du- 
bitaverit.  Qui  vero  sese  vitiis  addixerint, 
et  injustis  facinoribus  inquinaverint ;  prae- 
terquamquod  perpetuis  conscientiae  flagel- 
lis  verberantur;  etiam  cum  e  vila  excesse- 
rint,  iis  erit  seclusum  iter  a  concilio  beato- 
rum,  in  ea  loca,  ubi  paenis  crucientur  ae- 
ternis.  Et  cerle  qui  justitiam  contempserit, 
tyranni  nomen  obtineat,  necesse  est. 

Neque  enim  debet  justus  Rox  aut 
uxores,  aut  liberos,  aut  alia  bona  ci- 
vium  concupiscere ;  atque  adeo  si  con- 
cupiscenli  non  concedantur ;  sibi  ipsi  , 
qui  aliena  intemperanter  appetivorit,  ma- 
gis  irasci  dobet ,  quam  sua  forlitor,  et 
obstinate  tutare    volentibus. 

Suas  igitur  cupiditates  princeps  coor- 
ceat.  libidinem  domct,  motus  animi  cogat 


I  S   0  F  P  [  C  I  T  S  655 

rationi  parere;  a  quibus  si  se  vinci  permi- 
seril ;  nihil  erit,  de  quo  victor  evadat.  Si 
vero  immoderatos  appotilus  suos  prostrave- 
rit,  facile  roliquis  suporiorem  se  praebebit. 
Quando  autem  in  robus  subditorum  ali- 
quid  conspexorit ,  quod  ejus  animum  mo- 
voat  (  nonnulla  enim  esse  possunt),  aut 
non  petat ;  aut  si  petierit.  longe  majus 
aliquod  munus  contra  paret;  vel  pretium 
tantum  eroget,  ut  non  lucri  aviditate,  sed 
aut  doloctatione,  aut  necossitate  ad  id 
flagitandum  inductus  videatur. 

Maxime  vero  protegendi  sunt  tenuioros 
viduaoque,  et  pupilli,  ne  ob  inopiam  ,  ac 
solitudinem  suam  patrocinio  destituti  a 
potentionbus  ( quod  fere  accidere  solet  1 
opprimantur,  atque  vexentur  :  neve  mi- 
nores  (  ut  ajunt)  pisces  a  majoribus  de- 
vorentur.  Nobiles  enim,  ac  locupletes  re- 
bus  suis  propria  ope  facillime   consulunt. 

Omnibus  in  locis,  ubi  praecipua  viget 
humanitas,  ea  consuetudo  est,  quam  tibi 
quoque  probari  cupio ;  ut  praestitutis  non- 
nullis  diebus  aliquis  in  carcore  vinctos 
invisat,  eorumque  causam  principibus  re- 
nuntiot:  ut  si  qui  ob  aes  alionum  ,  et 
inopiam  nexi  fumnt,  eorum  saluli  legiti- 
ma  via  consulatur;  ut  vinculis  exempti 
ad  quaostus  suos  abeant,  et  sese  a  credi- 
toribus  redimant.  Si  qui  voro  sint  capita- 
libus  paenis  obnoxii,  aliquando  tandem 
inde  ad  supplicium  promantur  :  nam  mors 
celeriter  irrogata  beneficii  Ioco  persaepe 
habori  solet. 

Instituendi  sunt  etiam,  qui  egenorum  , 
calamitosorumque  patrocinium  suscipiant, 
et  eorum  curam  agant :  iique  quotiens  ad 
te  accesserint,  benigne  audiendi,  et  omni 
favore  prosoquondi,  ac  celrriter  expodien- 
di  erunt.  Id  enim  cum  Deo  acceptissimum 
sit;  tum  vero  ad  aliieiendam  multitudinis 
benevolentiam  plurimum  prodest ;  nec  ti- 
bi  dubium  esse  debot  injuria  muitos  in 
civitatibes  affici,  quia  vel  inopia  ,  atque 
imbocillitate ,  vel  inscilia  causam  suam 
tutari  non  potuerunt. 

Quemadmodum  aulcm  juris  diceodi  te- 
nor  uniformis,  ac  simplex  esse  dobot,  nec 
personarum,  sed  causarum  vanetatem  in- 
ternoscere ;  sic  in  animadversionibus.  ca- 


G5G  1>  I  0  M  i:  D  I  S 

stigationibusque  constituendis  soquondum 
non   est  jus   extremum,    ut    quicumque 
conlra  loges  aliquid  admisoiit.  e 
puniatur.  In  hoc  enim   Reges   maxime  a 

is  differre  opoitet;  quod  illas  rem 
surdam,  ac  inexorabiiem  osse,  nihilquc 
laxameYiti,  nec   veniac    habere    convenit. 

le  vero  humanitalis  officium  est,  tem- 
porum,  maleficii,  aetatis  discrimen    habe- 

liculosumque  existimare,  in  tot  hu- 
manis  erroribus  sola  innocentia  vrvere. 
Nam  cum  Omnipotens,  et  Miseiicors  Deus 
nobis  ignoscat,  nec  statim  supplicia  pec- 
cantibus  irrogel;  nos  quoque  vicissim  la- 
psorum  misereri  opoiM,  eorumque  ma- 
xime,  qui  tunc  primum  in  erores  incide- 
rint,  sive  aeris,sive  capitis  paenamulctandi 
videantur.  Ad  clementiam  quippe  pronio- 
res,  quam  ad  crudclitatem  esse  debemus. 
Noque  id  dicendum  est,  non  essc  crude- 
litatis  nomine  appellandum  quod  a  legi- 
bus  conced.itur.  Nam  surnmum  jus  ,  ut 
dicitur,  summa  injuria ;  etjustitiae  rigor, 
nisi  benignitutc  clementiac  temperatus 
fuerit,  ad  immanitatcm  quamdam  vergit. 
unde  non  solum  Deraea  illc  Terentianus 
ait,  reipsa  reperissc  se,  facilitate  nihil 
essc  homini  mclius,  neque  clemenlia  :  sed 
etiam  Scriptuiae  doctrina,  cujus  vexillum 
sequimur.  Noli,  inquit,  esse  mullum  juslus. 
Qua  quidem  in  re  benignissimo  conjugi  tuo 
gratulor,  qui  in  reos  perhumanum,  ac  cle- 
montem  ipsum  essc  constanti  fama  cele- 
bratum  est.  Nec  hisce  de  rehus  ideo  dis- 
serui,  quod  aut  illum,  aut  tc  ipsam  talibus 
praeceptis  indigere  putarem  ;  sed  quod  ad 
susceptum  opus,  quod  sub  tuo  nomine  cae- 
teris  etiam  fortasse  proderit,  hoc  quoquc 
pertinere  videbatur. 

Id  autem,  humanissima  Elianora,  maxi- 
me  considerandum  erit,  ut  antequam  edi- 
cturn  a  principe  promulgetur,  etiam  atquc 
etiam  diligenti  meditatione,  consilioquc  di- 
scutiatur.  Sed  cum  per  praeconem  recita- 
tum  fuerit,  videndum  erit,  ut  ei  obtempe- 
retur.  Nam  qui  legem  a  se  conditam  npgli- 

Lttur,  nihil  aliud  facerc  videtur,  quam 
pubiice  sui  contemptum  edicere. 

M  ixiinam  vero  laudem,  et  nominis  im- 
mortalitatem  ca  res  principi  affert,  si  curam 


C  A  B  A  F  F  A  E 

adhibuerit,  ut  per  omne.s  imperii  sai  fines 
latrocinia,  furtaque  tollantur,  et  tam  noctu, 
quam  interdiu  tutum  omnibus  iter  pateat, 
possitque  unusquisque  onustis  auro  mani- 
bus,  ut  ajunt,  palam  per  deserta  etiam  loca 
deambulare.  Et  certe,  qui  hoc  non  fecerit, 
reprehensione  dignus  existimabitur;  quia 
nulla  est  tam  sputiosa  regionis,  provinciac- 
\e  latitudo,  nulla  tanta  vastitas.  ut,  si  di- 
ligentia  adhibeatur,  caveri  non  possit.  Te- 
stimonio  libi  iterum  esse  velim  excellentis- 
simi  parentis  tui  providentiam,  qua  facturn 
esl,  ut  per  universum  ejus  regnum  ,  cum 
aportis  pecuniarum  sarcinis  in  viis  publicis 
cuhare  non  reformidcnt :  nec  aut  verbo, 
aut  facto  cuipiam  afforatur  injuria.  Nam  si 
quando  accidebat,  ut  spoliatum  se  quisque 
quereretur,  maximis  suppliciis  cacterorum 
securitati  ,  indemnitatique  consulebatur ; 
neque  sumplibus,  aut  labori  parcebatur , 
quominus  scelcris  auctores  ad  paenam  in- 
vistigarentur.  Quin  etiam  non  multi  dies 
praeterierunt,  ex  quo  quidam  propter  pa- 
storiam  \estcm  comiti  surreptam  in  crucem 
suhlatus  fuit.  Kon  enim  rei  vilitas  atten- 
denda  erat ;  s^d  itinerum  benignitas  exem- 
plo  procuranda  ;  nec  certe  in  hujusmodi 
casibus  ultra  mo  lum  progredi  severitas  est. 
Nam  quid  inter  bellum,  et  pacera  intererit; 
si  per  tranquillum,  et  pacatum  agrum  quo- 
vis  tt^mpore,  nec  iter  quam  tutum  prae- 
beatur?  Ut  taceam,  quod  praeter  subdito- 
rum  utilitatem,  cui  hac  ratione  consulue- 
ris,  magnam  hinc  tibi  bfme^olenliam  adjun- 
gcs,  et  a  peregrinis,  quibus  per  loca  ditio- 
nis  tuae  transire  contigerit,  nomen  tuum 
ubiquc  gentium  extolletur  in  astra  lau- 
dihus. 

Ad  jurisdictionem  ipsam  hoc  quoquc 
pertinerc  judicandum  est,  ut  a  principc 
ipso  subditi  aliquando  publice  audiantur: 
quod  et  ab  avo  tuo  Alphonso  Ilegum  o- 
mnium  aetatis  noslrac  tam  justitia,  quam 
caeteris  rehus  gostis  clarissimo,  et  dein- 
ceps  ab  inclyto  parente  tuo,  cujus  singu- 
las  actiones,  qu;isi  regendi  formulas  qua- 
sdam  arbilrari  debemus,  enixe,  atquc  sol- 
licitc  servatum  essc  vidco.  Sic  enim  mul- 
tis  contumeliis  nobilium  adversus  humi- 
lcs ;  potentiorum  in  tenuiores;  aulicorum 


i)  !•    p  a  I  N  G  I  P 

in  reliquos  civcs  occurritur ;  qui  opibus, 
et  gratia  sua  freti ,  nisi  oppressorura  que- 
relis  ad  pi  incipis  aures  patere  aditum  in- 
tellexerint ;  plebejos  ,  et  infimos  quosque 
nunc  rapiendo,  nunc  rerbprando ,  nunc 
debitam  merc*»dcm  abnegando  injuriis  onc- 
rare  non  dcsinunt.  Ad  reprimendam  igitur 
eorum  audaciam,  et  ad  cactera  subditorum 
commoda  prospicienda  ,  si  proptcr  arduas, 
multiplicesque  occupationes  id  sappius  agi 
non  poterit ;  saltcm  unum  in  mpnse  de- 
stinatum  audicndis  uniuscujusque  postu- 
latis  dicm  csse  omncs  intplliizant. 

Sed  cum  omnium  commodis  sprvipndum 
sit,  peregrinorura  in  primis  habpnda  est 
ratio,  qui  pxi^ondae  ppcuniap  causa  in  tuas 
urbes  advpnprint.  Npque  id  tantum  Divini 
honoris,  atque  justitiae ,  sed  et  populo- 
rum  tuorum  utilitatis  gratia  faciendum  erit: 
ut  ipsi  quoque  in  alienis  urbibus  idpm 
consequantur.  Nam  cum  fama  pprcrebue- 
rit  a  te  prapclare  cum  externis  agi;  idem 
juris  in  tuos  ubique  sprvabitur.  Nec  satis 
mirari  possum,  hoc  tempore  nonnullorum 
hominum  inscitiam ,  qui  dum  civium 
fuorum  protpgere  facultatcs  prohibpndis  , 
impedipndisque  exactionibus  conantur  ;  id 
agunt,  ut  sui  omncs  apud  extprnos  po- 
pulos  claudi  sibi  judicia  ,  pt  (idem  suarn 
conlemni,  ac  pro  nihilo  haberi  sentiant. 
Itaque  quod  ad  utilitatem  subditorum  fa- 
ctum  esse  videbatur,  in  detnmpntum  ver- 
titur;  et  dum  paucocum  opibus  consuli- 
tur  ,  in  omnes  odium  perniciesque  con- 
trahitur.  Unde  et  hominum  saepenumero 
captivitates,  mercium,  et  aliorum  bonorum 
interceptiones;  mutuae  inimicitiae,  semina 
denique  bellorum  nasci  solent.Quare  ut  ali- 
quando  huic  parti  linem  imponam,  non  ini- 
nus  percgrinis  adversusci\os,quam  civibus 
inter  sp  jus  servetur  aequabile,  atque  co  ce- 
lerius.diligpntiusqup  ipsorum  controvprsiae 
decidantur,  quo  in  aliena  patria,  quam  domi 
suae  ,  lites  persequi  incommodius  est. 

III.  PARS.  De  re  familiari,  et  vecligalibus 
administrandis. 

Quemadmodum  tuendi  imperii    c 
tia  gubernanda,  lllustrissima  Elianora  ;  ct 
quae  in  jure    dicendo    servanda    essent, 
satis  ut  opinor,  explicatum  est  ;  sequitur, 


I  S    0  F  F  I  C  I  I  S  G.:>7 

ut  quae  ad  rem  familiarem,  \ectigaliaque, 
et  proventuum,  atque  impensarum  admi- 
nistrationpm  pertinere  vidoantur,  pa  quam 
brevissirne  persequar.  Qua  quidem  in  re 
scio  multos  esse,  qui  sibi  primas  partes 
deferri  oportere  arbitrantur;  cum  tamen 
a  summo  fastigio  mea  sententia  longissi- 
me  absint.  Sed  his  nunc  omissis ,  nos 
institutum  nostrum  agamus.  Primum  igi- 
tur  reddiluum  omnium,  qui  certi  ,  ac 
legitimi  sunt,  tarn  ex  terra  nascentium  , 
quam  caeterorum  exactissima  tenenda  est 
ratio  ;  eamque,  ne  nos  fallat,  ad  calculurn 
saepius  revocari  oportet.  Deinde  pro  eo- 
rum  summa  facienda  estaccurata  distribu- 
tio,  ut  ad  custodiendas  arces,  militesque 
alendos,  et  caetera,  quae  pro  conservan- 
do  imperio  nccessarra  essp  docuimus,  pars 
una  convertatur.  Altera  in  pascenda,  ve- 
stiendaque  familia,  et  in  uxoris,  libero- 
rumque  sumptibus.aliisquehujusmodi.quae 
ad  vitae  cultum,  dignitatemque  pertinent, 
consumatur.  Tertia  incertis,  et  in  dies 
occurentibus  impensis  reservetur,  quae 
neque  vitari  possunt,  et  majorem  inter- 
dum,  quam  quibus  ordo,  modusque  prae 
finitus  est,  partem  intercipiunt.  Alque  ea 
omnia,  quae  propcsuimus,  ita  moderanda 
sunt,  ut  ad  subitos,  et  impraemoditatos 
casus  aliquid  etiam  pecuniae  (  quod  bene 
regenti  faciendum  esse  supra  ostendimus) 
reponere,  ac  recondere  valeas.  In  quo 
etiam  illud  te  meminisse  velim,  proven- 
tuum  quidem,  ac  vectigalium  rationem 
non  incertam,  facile  haberi  posse:  sum- 
ptuum  vero,  et  principi  praesertim  quam 
difficillime.  Quare  ob  causas  paulo  ante 
explicatas,  hoc  negotium  sic  adminislrari 
oportebit,  ut  longe  majores  sint  redditus 
quam  impensae;  quod  nisi  liat,  cum  dc- 
trimento  affieiat :  lum  varo  dedecus,  et 
infamiam  quamdam  insipientis affert. Cum 
dicitur  in  tantis  opibus  facultatumque  co- 
piis  hominem  adeo  rationis  expertem  esse, 
ut  neque  \ires  suas metiri  sciat,  et,  ut  it.i 
loquar,  mendicare  cogatur:  nec  assentato- 
ribus  patefeciendae  sunt  aures,  qui  eum 
tum  magnanimum,  tum  multo  majore  im- 
perio  dignum  esse  praediccnt.  Nam  qui  in 
mediocri  fortuna  parum  se  piudentcm 
ostcnderit;  muito    minus   spcrandum   esl 

m 


8S8  D  1  0  M  E  D  I  S 

eara  moderaliorem  in  amplissima  futurum. 

llabendi  sunt  praeterea,  qui   ad  domc- 

Blicos  usus.   necessariasque  apparationes 

suffieiant.  quorum  cd  dignitas,  et  conditio 
tum  ad  facultatos,  tum  ad  regni  dignitatem 
erit  referenda.  Atquo   ogo   sane  pauciorcs 
potius  sumendos  esse  suasorim,  quam  ita 
multos,  ut  eorum  commodi  prospicere  no- 
queas.  Quis  enim  praestabilias  esse  ambi- 
gat.  pauciores    habere    qui    beno;    quam 
plures.  qui  male   secum   agi    praedicent? 
Pretiosissimus  omnino,  elegantissimnmque 
suppellectilis  genus  est  praestantes,  et  ad 
res  agendas  accommodatos  habere  dome- 
sticos.  Nec  temere  a  senioribus  usurpatum 
est,  quod  jam  in  proverbii  consuetudinem 
venit.  unum  hominem  interdum  mille  aliis 
aequari,  et  comparari   posse.   Idque   sae- 
pissime  vidimus  ad  procurandam  fortunae, 
ac  dii;nitatis  accessionem  nonnullis  princi- 
pibus,  sin^ulos  tantum  familiares,  et  sum- 
ma  prudentia,  et  egregia  fide  praeditos  sa- 
tis  fuisse.  quare  fortunatum  illum  Regem 
esse,  et  Deo  carissimum  existimare  licet, 
cui  tanta  ingenii    \is  data  est,  ut,  cui  rei 
suorum  quisque  aptissimus  sit,  dijudicare 
possit.    Ad    quam     sententiam    ingeniosi 
poetae  carmen  non  male  accommodaveris: 
Principis  est  virlus  maxima  nosse  suos . 
Nam  nisi  aerc    in    discernendo   judicium 
adsit,    iis    plerumque    administrationibus 
nonnulli    praeficiuntur ,   a  quibus    eorum 
mores  ,  et  natura  prorsus  abhorret,  et  ab 
iis  summoventur  alii ,  ad  quas  mira  qua- 
dam  dexterilate  propensi    ferebantur :  ex 
quo  fit ,  ut   neutri    de    Rege    benemerori 
valeant.  Idque  maxime   in    rei    familiaris 
dislributione  contingit.   Unde    enim    alter 
modico  sumptu  magnum  regenti  honorem 
conciliaverit:alter  cum  majore  etiam  copia 
ignominiam,  ac  dcdecus  saepenumero  com- 
parabit.  Diligenter  igitur  etiam,  atque  etiam 
considerandum  erit ,  quinam  ad   principis 
usus  adhibeantur:    in  quibus  eligendis  id 
polissimum  spectari  debebit,  an    res  suas 
bene  gesserinl :  nam  qui  sua  male  admi- 
nistraverit ,  hunc  in  alienis  prudentiorem 
foie  dcsperandum  est. 

Sed  multi  profccto  in  hac  facullatum 
dispcnsationo  vehementer  errant  ,  et  ex- 
trcmum  aliud  alii  complectuntuc :  nonnul- 


C  A  R  A  F  F  A  E 

los  enim  reperies,  qui  adeo  rem  familia- 
rcm  claudant,  ut  non  dicam  ad  res  justas, 
sed  ne  ad  necessarias  quidem  aperiant ; 
et  struendis,  accumulandisque  pocuniis, 
noctes,  diesque  totas  se  dedant,  reliqua 
omnia  negligentes  :  quo  quid  homini  mi- 
serius  accidere  possit ,  non  intelligo  ;  nec 
aliud  de  iis  suspicandum  puto,  quam  Di- 
vina  ira  esse  hac  paena  mulctatos ,  ut 
bonis  suis  frui  nesciant ;  sed  iis  sordibus 
immersi  vitam  ( si  vita  est  potius  nomi- 
nanda  ,  quarn  viventium  sepultura  )  tran- 
sigant :  qui  ut  nummos  possideant,  quos 
quasi  Deos  suos  venerantur  ,  et  colunt, 
sese  Diabolo  ,  et  Angelis  ejus,  in  servi- 
tutem  mancipantur. 

Alii  contra  ita  largi  sunt ,  ut    redditus 
suos  vi\  dum  collectos    quam    celerrime 
profundant,  atque  abjiciant.    Quo   fit ,  ut 
cum  bona  sua  protligaverint ,  multa  con- 
tra  leges  ,    honestatemque    aggrediantur ; 
ut  sub  aliquo  praetextu  ,    alicnis    manus 
inferre  possint.  Quae  quidem  si   indigen- 
tibus  ,  aut  iis  saltem  ,  quos  de  se    bene- 
meritos  sentiunt,  erogarent,  aliquo  modo 
ferendum  videretur.  Nunc  ,  quasi  amaris- 
sima  sarcioa  exonerare  se  cupiant ,  prae- 
cipiii  via  ,  variisque  vitiorium  diverliculis 
statim  a  se  divitias  omnes  abigere    festi- 
nant :  neque  intelligunt  in  eos  aliquando 
se  temporuiu  casus  incidere ,    in    quibus 
non    solr.m    honoris ,    dignitatisque ,    sed 
ipsius  etiam  imperii  jacturam    faciant ,  a 
qua  si  se  redimere  nequeunt ,  nulli    rei  , 
nisi  effusioni  stultissimae  imputandum  est. 
Qui  vero  mediocritatem    in    hisce    rebus 
tenere  possunt;  ii  sunt ,  qui    populos    o- 
ptime  regunt ,  et  summis  ellerendi   sunt 
laudibus.  Nam    sicut    prodigos   essc    non 
convenit,  ita  fugienda    est    avaritiae    su- 
spicio  :  et  omnia  ,  ut  ante  diximus  ,  agen- 
da  pro  viribus ,  ut    ad    usus    necessarios 
suppetant  facultates  ,  et  mendicandi  peri- 
culum  devitetur.    Nec  omnia  ,    quae    aut 
in  mentem  vcniunt,  aut  importuna  libido 
efflagitat,  coeme.nda   sunt;   scd    ea    tan- 
tum  ,  quac  commoda  ,  et  ulilia  judicamus , 
habita  semper  rerum  ,  qua  supra  memo- 
ravimus,  ratione.  Illud  enim  animo    frc- 
quenter  repetendum  est ,  quod  jam    pro- 
verbii  locum  obtinet :  Qui  non  necessaria 


1)  E    P  R  l  N  C  I  P  I 

emere  studet,  hunc  sacpe  cogi  ,  quae  ne- 
cessaria  sunt,  vendoro. 

Sod  cum  diligontes,  ot  modorati  sum- 
ptus  multas  commoditatos  in  so  contine- 
ant;  tum  vero  illud  in  primis  afferunf, , 
ut  tua  tibi  satis  sint ,  nec  alionam  opem 
implorare  ,  aut  per  vim  copias  subdito- 
rum  auforre  ,  quae  utraque  detest.ibilia 
sunt ,  ac  porniciosa  ,  cogaris.  Multos  au- 
tcm  videmus  ,  qui  nullo  modo  scelus  ar- 
bitrentur,  aliona  muluari ,  nec  ea  restitu- 
ere  ,  aut  si  restituant ,  vel  sero  id  aganl, 
vel  parto  retenta.  Sod  profecto  alienas 
pecunia:»  accipere  ,  et  oas  numquam  red- 
dere  ,  quid  aliud  existimari  debot ,  quam 
tutum  quoddam  rapinae  ,  ac  furti  gonus? 
Ad  extromum  autem  subsidium  eo  tem- 
pore  dumtaxat  confugiondum  ost;  quo  re- 
pentina  fortunae  vis  aliqua  ,  tantam  sum- 
mam  postulat ,  quantam  ex  tuo ,  quia 
forte  nondum  exacta  sint  vectigalia,  pa- 
rare  nequas;  ad  quos  tamen  casus  ali- 
quid  pecuniae  sepositurn  osso  oporlere 
supra  ostendimus.  Tunc  otiam  potendum 
fortasse  co.ocesserim  ,  cum  vel  fines  im- 
perii  omptione  dibtandi ,  vol  praodii,  aut 
domus  comparandao  ,  oblata  fuerit  oppor- 
tunitas;  ut  potendi  justa  ,  ot  aperta  causa 
subesse  videatur.  Cum  vero  profundendi 
temeritas  in  eam  le  negligontiam  addu- 
xerit ,  ut  alionas  opos  rogare  oporteat  . 
facillime  omnibus  patefacies,  postoaquam 
tuas  facultates  attriveris  ,  velle  etiam  re- 
liquorum  insonfium  bona  perditum  iro. 
Quid  onim  profuerit  temperanter ,  mode- 
rateque  vixisse  ,  et  rei  familiaris  babuis- 
so  rationem  ;  si  ea  ,  quae  parcendo  cor- 
raserint,  alienae  stultitiae  vivendo  con- 
sumant?  Aut  quid  animi  tandem  credis 
eis  futuram,  qui  locupletioribus  mutuum 
dando,  hoc  amittere  sese  intelligant;  quod 
saopissime  gonium  suum  dofraudantos  ox 
tonuissimis  facultatibus  superlucrari  stu- 
duerint?  Ilaec  igitur  omnia  vitia  sustulo- 
rit,  qui  in  redditibus  distribuendis  medio- 
critatem  servabit,  rnodestumquo  soso  ad 
omnes  impensas  praebebit.  Nec  parum 
otiam  in  ea  ro  civibus  oxomplo  proderit, 
qui  cum  iis  moribus  institutum  esse  prin- 
cipem  intelligont;  ipsi  quoque  rebus  suis 
consulent  ;  et  se  locupletare    studebunt  ; 


S    0  F  P  I  C  II  S  659 

nec  metuont  divitias  ostentaro  ,  quas  ibi 
oroulere ,  et  dissimuiare  consueverunt , 
ubi  oas  a  principo  ro2;atum  iro  suspican  • 
tur.  Quicquid  orgo  deinoeps  sibi  compa- 
rabunt ,  principi  suo  acceptum  referant. 
Caeterum  ,  ut  ii  maxima  reprehensione 
digni  sunt ,  qui  sub  nomine  mutui  aliena 
rapiunt ;  ita  otiam  vehementer  impnban- 
di  qui  cum  ogere  caoperint,  non  ea  qui- 
dem  petendi  via  grassantur  ;  sed  in  fisci 
latebras  sese  immor^unt ;  ot  indo  obsole- 
ta  jam  ,  ot  antiquata  jura  ,  tabulasque 
curiose  indagatas  ,  mnre  egentissimi  fae- 
neratoris  eruunt :  et  si  quid  nacti  fuerint, 
unde  aviditati  suae  fomenta  suppeditent, 
pertinaciter  id  apprehendunt ;  et  ut  locu- 
pletissimos  quisque  videtur  ,  ita  plurima, 
et  persaepe  levissima  crimina  ci  objiciun- 
tur;  operae  pretium  ost  tunc  videre  ;  ab 
aliis  ,  qui  ante  roi  Divinao  lempus  haesi- 
taverint:  ab  aliis  qui  in  amicorum  aurem 
insusurraverunt  ;  aut  ab  hujusmodi  ,  ri- 
dioulas  calumnias  grandes  pecuniarum 
summas  efilagitari  ,  quao  si  aliter  solven- 
do  non  sint ,  ad  supellectilis  ,  ot  praedio- 
rum  venditiones  compelluntur.  Eas  dein- 
do  pecunias  inconsnlto  princeps  dissipabit, 
ac  profundet,  nihil  existimans  quanto  cum 
labore,  miseriisque  illorum  partae  fuerint: 
et  quotidie  modo  in  hunc  ,  modo  in  illum 
novas  struet  insidias:  prius  namque  undc 
extorqueat,  finem  invenit,  quam  suascupi- 
ditates  refraenare  possit.  Quam  diuturnum 
autem  futurum  sit  hoc  imporium  tam  avi- 
dum,  atque  violentum,  quis  est,  qui  non 
videat  ?  i\am  brevi  optimus  quisque  aut  in 
alias  regicnos  migrabit ;  aut  qua  ratione 
mutare  Regom  ,  et  eo  metu  liberare  se 
queat,  rationem  inibit.  Quo  circa  non  te- 
mere  dicitur;  ubi  aequum  vigeat  impe- 
rium  ,  ibi  florere  urbes,  et  civium  opes 
crescere.  Contra  ubi  vi  agatur,  ibi  omnia 
in  detorius  ruore  :  ac  coleriter  ovanesce- 
ro.  Nam  si  malum  vicinum  forre  nolu- 
mus  ;  quomodo  tandem  injustum  princi- 
pem  aequo  animo  foremus  ,  qui  non  so- 
lum  bona  nobis  eripere ;  sod  otiam  in  oar- 
corom  nos  retrudere  f.ioillime  potost?  Ne- 
nvni  or.Ljo  mirum  osse  dobet,  si  tyrannorum 
odiopatriam  fugentos  aliquos  in  abstrusas, 
reconditissimasque  provincias  sesc  abdere 


DIOMEDIS 
interdam  videmus;  ad  boni  autem  Regls 
tranquillam ,  pacatamque  gubernationem 
permultos  saepe  confluere.  Et  profecto  cum 
tnecum  animo  contemplor,  nulla  clades , 
nullum  infortuni ,  aut  exitii  genus  ho- 
niini  miserabilius  arcidit ,  qnam  ut  sa- 
piens ^stulti ,  et  justus  iniqui  regatur  im- 
perio;  c\  quibus  sane,  inclita  Elianora  , 
colli°cre  potes  .  quam  fruetuosum  princi- 
pibus  sit  vectigal  ita  se  regere  ,  ut  sub- 
ditos  spoliare  non  cogantur.  Suaserira 
multo  magis  lioc  loco ,  posteaquam  in 
hujusce  rei  mentionem  ineidimus;  fisca- 
lcs  calumnias  gravi  calumniantium  paena 
esse  reprimendas;  ct  Domitiani  Caesaris 
vocem  memoria  tenendam  :  princeps,  qui 
delatores  non  castigat,  irritat. 

Cum  autem  Regum  fere  omnium    pro- 
ventusex  portoriis,  decumis,  salinis,  mer- 
caturae  ,  et  annonnae  publicis  habeanlur; 
eos,  multo  conducibilius  ost,  redemptori- 
bus  locare,  quam  suo  nomine  exigere,  et 
qui  aliter  Pgerit,  non  est    bonus    admini- 
strator  pxistimandus.cum  publicani  majore 
sedulitate,  vigilantiaqup    negotiom    suum 
3»ant,  quam  alienum.  Quippe   qui    modo 
praefinita  studio  suo  mensura,  vel  annua 
salaria    sequantur,    non    multum    laboris 
adhibere  consueverunt.  Quo   fit,    ut    non 
tantum  exiaua  tibi  redeant  vectigalia,  sed 
ipsa  quoqu°  oegligentia    spatio    temporis 
paulatim  diminuantur   Nec  moleste  feren- 
dum  est,  si  mancipites  nonnumquam    eo 
quaestu  patrimonium  augeant.  In  co  nam- 
que   lucrantur,    in   quo    fiscus  jacturam 
non  facit,  et  quo  majorem  ex  iis   redem- 
pturis  fructum  consequuntur,    eo    plures 
locationis  temporo  licitatores  adsUnt.  Un- 
de  et  proventus  ipsi  augentur.  Multa  prae- 
terea  publicanis  facere  licet,  quae  princi- 
pi  turpia  sunt.  Omnino  autem,  qui  vecti- 
galia  conducunt.eos  adjuvare.et  favore  pro- 
seqoi  decet,ut  locopletiores  fiant,  modo  con- 
suetudinis  ,  et  hnnestatis  ratio  habeatur. 
Omnis  autem  quaestus  principis  digni- 
tati  indecorus,  et  BOrdidus  videri    debet : 
quippe  qui  negotiatoribus   imperare,    non 
ipsp  negotiari,  nec  lucrum  ullum,  nisi  ex 
diiigenti  suorum   proventuum,    et    legiti- 
morum  administratione  sibi  instituere  de- 
befc.  Subditis  vero   quaestuosac    reliquen- 


C  A  R  A  F  P  A  I  ■: 

dae  sunt  officinae,  et  ad  eas  exercendas 
adhortandi,  atque  adjnvandi  :  iis  enim  ar- 
tibus  locupletari  eis  concessum  est.  Si 
vero  princeps  quoque  eas  profiteatur,  aut 
i!  Ferenda  est  illis  mercatura :  at  nihil 
omnino  utilitaUs  inde  sperandum  ,  cum 
npqup  pmpndi,  npque  vendendi  commodls 
principi  pares  esse  possint:  atque  etiam 
si  po^sint,  expectare  tampn  oportpbit,  dum 
illius  merces  divenditae  fuerint.  Ne^ntia- 
tio  autPm  (  quod  te  non  latere  arbitror  ) 
nec  nugas,  nec  moram  ullam  patitur. 
Quamobrem  si  quaestum  princeps  sequi- 
tur,  multo  magis  ille  quidem  opes  suas  , 
quam  cives  ipsi,  amplilicat.  Videndum  est 
tamen,  nec  idem  accidat,  quod  domum 
aedificantibus  nonnullis,  qui  dum  lapides 
fundamentis  parcius  suppeditando  utilitati 
suae  con«ulere  se  credunt;  id  agunt,  ut 
quicquid  supra  construxerunt,  corruat. 
Subditorum  quippe  facultates  potentiae 
rogiae  fundamentum  existimari  oporteret. 
Optimates  ergo,  mercatores,  opifices.  agri- 
colae,  suo  quisque  munere  fungantur.  Ne- 
que  enim  cuiquam,  qui  agat,  dee.sse  po- 
test.  Re\  ipse  quoque  in  sua  arte  versetur. 
Nam  sicut  indignum  cst  a  civibus  officia 
regentis  invadi;  ita  civium  negotia  occu- 
pari  a  Rego  non  decet. 

Postquam  autem  et  redditibus,  et  sum- 
ptibns  ,  ut  supra  diximus,  tum  modus  , 
tum  ordo  praefinitus  erit :  quanto  plures 
hnberi  poterunt  ad  eam  rrm  idonei  prae- 
ficiendi,  qui  ut  ea  omnia  diligenter  obser- 
ventur,  attendant.  De  quo  quidem  paucis 
agendum  esse  duxi ,  cum  istic  a  vobis 
plane  intelligi  putem;  quae  ad  id  munus 
optime  praestandum  concurrere  oportcat. 
Ad  alendam  vcro  familiam  etsi  omni 
commeatuum  genere  cellas  tuas,  et  hor- 
rea  semper  abundare ,  non  dubitarem , 
tamen  quid  hac  etiam  de  re  sentirem,  te 
breviter  commonere  volui.  Scio  namquc 
multos  esse ;  qui  in  diem ,  ut  dicitur, 
quam  totius  anni  praeparatum  habere 
victum,  longe  melius  opinentur,  ct  prac- 
dicent ;  quia  scilicet  minus  stipendia  sen- 
tiuntur  ,  cum  de  pleno  semper  hauritur ; 
qui  potius  conservandi  molestiam  ,  distri- 
buendique  laborem  mihi  fugere  videntur, 
quam  veritatem  non  dignoscere.  Nam  quis 


I>  R  P  R  I  N  c  i  r 
non  intelligat  tmilto  commodius,  et  utilius 
esse  oIpo  .  caseo  ,  lisrno,  foeno  ,  frugibus 
ad  hominum  ,  equorumque  usum  necessa- 
riis  instructos  osso  ,  ut  suis  quaoquo  tom- 
poribns  aut  ox  redditu  ,  si  habeas,  aut 
pecunia  ,  si  uon  habeas  ,  comparare  ,  at- 
quc  rpcondprp ,  quam  aut  iis  rebus  sappp- 
numpro  vi  adversae  tempestatis  indigfire, 
aut  urgentfi  ponuria  cariora  omnia  merca- 
ri  ?  Quod  si  parsimoniae  minus  hoc  modo 
consuli  obiiciant;  ego  vilitatem  rorum 
cum  afJIuontia  facile  compcnsavpnm  ,  ho- 
norificentiusque  ,  pt  melius  pssp  contpn- 
derim :  podpm  ptiam  sumptu  largp,  ot 
copiosp,  quam  parcp  ,  eontentoquo  fami- 
liam  pasccrp.  Nam  ut  praPtorram  ,  quod 
ab  institutoribus ,  qui  lucrari  quaprunt, 
multa  eoemer.da  sunt ;  hospites  aliquando 
his  tpmporibus  improvisi  advoniuut,  qui- 
bus ,  quap  necessaria  duxeris ,  ad  pos 
aocipiendos,  habpri  nullo  modo  qnpunt. 
Unde  praetpr  incommodum  saepe  Ptiam 
imprudpntiae  ,  aut  tpnacitatis  infamia  na- 
scitur  ,  quem  postea  tollere  ,  abolorpqup 
diffieillimum  pst.  Aut  omnia  isjitur,  aut 
maxima  quapqup  saltem  tpmporibus  sopo- 
sita  ,  ot  parata  pssp  ,  eaque  bono  custo- 
diri  ,  dispensarique  convenit. 

Quando  autpm  omnia  bpne  provisa,  et 
summa  cum  ratione  tibi  constituta  esse 
videbuntur  ;  non  tamen  remisso  penitus , 
ac  neglioenti  animo  esse  debebis ;  sed 
aliquando  videndum  erit ,  an  imnositus 
ordo  srrvetur,  eorumqup  ,  quos  sumpti- 
bus  praeposuoris ,  fidps,  pt  cura  explo- 
randa  erit;  quod  cum  eorum  dignitati  non 
adversetur;  tum  vero  permagni  interest , 
talia  ne  omittantur,  an  interdum  diligen- 
tpr  a  tp  recpnseantur ;  et ,  mihi  crede, 
ubi  obsprvari  haec  a  tc  cognoverint ,  at- 
tentiorps  ipsi  quoque ,  et  ad  snhdiicen- 
dam  rationem  ruriosiores  efficientur.  Ne- 
que  tibi  alit.er  sperandum  est  ,  quam  pe- 
cuniae  ro»iao  vel  publicae  dispensatores  , 
qui  se  inteizros  ad  id  munus  ,  incorruptos- 
que  praebeant  ,  albo  corvo  rariores  repe- 
riri  :  cujus  quidem  porli<li;io  nriginem  ,  et 
quasi  rivulos  qunsdam  ab  illius ,  .ludae 
fontibus  manasse  eredo ,  qui  fraudandis 
Christi  loculis  ad  avarissimae  proditionis 
scelus  conseicnliae  siuie  iter   aperuit.    [d 


I  S    0  F  P  I  C  1 1  S  661 

ergo  cum  minime  ferendum  sit,  singulis 
annis,  si  non  saepius ,  saltern  spmpl  om- 
nps  tui  pmploris,  creditores  peapcouis  pu- 
blici  voci  citari  probaverirn,  etiamsi  ne- 
mini  quiequam  eum  dcbere  constot  ,  ut 
et  ipse  fidelius  rem  agat,  cum  in  se  eo- 
njici,  oculos  advertat :  et  populares  non 
sine  tui  commendatione  intelligant,  prne- 
cipuae  tibi  curae  esse,  ne  cui  eorum  fraus, 
auf  injuria  fiat,  qui  tuorum  dispensatorum 
fidei  sua  bona  credenda  esse  duxerint. 

Unum  illud  huic  parti  adjiciam,  ta- 
metsi  cum  hic  nobiscurn  esses ,  et  istic 
postea  a  te  factitatum  fuiss^ ,  et  saepissi- 
me  fieri  cognoverim  ;  ut  cum  eos  ,  qui  et 
virtute  praestantes  ,  et  inserviendo  bene- 
nirriti  sunt  bcneficus  sit  princeps ,  ac 
liberalis :  tum  vero  indigentibus,  et  Chri- 
sti  pauperibus  de  re  familiari  imprrtiat. 
Nam  cum  omne  bonum  ab  illo  nobis  da- 
tum  esse  firmiter  credamus ;  grati  erga 
ipsius  Majestatem  animi  testimonia  edere 
debemus.  Quae  laudabiliora  etiam  videbun- 
tur  ,  si  nonnunquam  in  propatulo  elemo- 
synae  fient :  non  quod  sinistrae  ignotum 
esse  non  dcbeat ,  quod  dextera  fccerit, 
sed  quia  ,  ut  saepe  jam  diximus  ,  princi- 
pis  exemplo  multitudinem  bene  institui 
oporteat.  Nec  minus  languentes ,  et  infir- 
mos ,  quam  egenos ,  commendatos  esse 
conveniet  :  ii  sunt  enim,  quibus  ad  Cae- 
lum  veloeissimus  pater  ascensus ;  et  pro 
singulis  ,  quae  in  eos  conferuntur,  centu- 
plum  promitt;tur  ;  ut  omittam  longe  majo- 
rem  ex  iis  laudem,  et  gloriam  principi  fore, 
quam  si  histrionum;  ridiculorumque  homi- 
num  pracdicationes  largitione  consectetur. 

IV.  PARS.  De  subditorum.  eivitalisque 
commodis  procurandis. 

Xlestat  ut  de  subditorum  vita  pro  cu- 
jusque  dignitate  constituenda ,  deque  eo- 
rum  commodis  procurandis  (  quae  reliqua 
pars  erat  divisionis  nostrae  )  disseramus. 
Decet  enim  tamquam  filios  parentibus.  ita 
ei  populos  Regibus  esse  curae.  Sed  om- 
nium  ,  qune  ;k1  hanc  rem  pertinent  ,  pri- 
mum,  et  optimum  exislimati  debet,  ut 
pacato  regaotur  imperio,  pacique,  quoad 
pjus  6eri  possit,  eonsul.it ur,  nec  nisi  sum- 
n  i  necessitas  cogel ,  bella  al)a  susoipian- 


1 1  |  D  I  0  M  E  D  1 S 

tur.  Quanta  enitn  delrimenta,  quantas  ca- 
lamitates,  quantum  agri  deselationem , 
qoanta  aaepe  amittendi  totius  Itegni  pe- 
ricula  bellum  aBerat;  nemo  fere  credit; 
nisi  qui  expertus  fuerit.  Quaro  de  bello 
\.  rba  quidem  Beri  aliquando  conccsserim; 
sod  tanVn  attente  cavendum  ost ,  ne  ad 
id  necpssario  suscipjendura  causa  ulla 
prarboatur.  Nam  saepe  quasi  miraculi  loco 
tt  antiquis  temporibus,  et  aetate  nostra 
coiznitum  est  ,  qui  primus  discordiarum 
causas  attulerit,  eum  non  modo  in  acie 
Boperari ,  verum  etiam  gravioribus  jactu- 
ris  ,  accrbioribusquo  cladibus  affiigi ;  quod 
quidem  pro  evideotissimo  argumonto  ha- 
beri  polost,  boc  injustitiao  gonus  Di\inae 
Majestati  nullo  modo  placoro. 

lluic  pacis  boneficio  prnximum  est  ju- 
rentutem  diligenter  |)erscrutari ,  et  quo- 
rum  ingenia,  corporaque  rei  militan  a- 
ptiora  vidoantur:  eos  aut  stipondiis  pro- 
priis  adjuvare,  aut  alionis  ducibus,  sub 
quorum  disciplina  erudiri  possint ,  com- 
meodare  :  no  domi  vitara  segnes  transi- 
gant :  noque  enim  sperandum  ost  guber- 
nandis  praedns,  aut  culturae  agrorum  ejus 
geaeris  bomines  deditos  fore.  Qui  vero  ad 
negotia  geronda  idonei  judicabuntur,  bos 
quoque  vol  a  principe  ipso  exerceri  con- 
veniot ;  vel  apud  Regera  quempiam ,  aut 
Rempublicam  collocori :  ubi   Slagistratibus 

:  iiis  speclandam  virtutem  suam  prae- 
boant  •  bac  enim  ratione  ncc  otio  torpe- 
scont ,  et  facile  in  claros  viros  evadent : 
cum  honoribus ,  et  ali  ingenia,  et  augeri 
soloant.  Magistratus  voro  ipsos  tam  tuos, 
qu.im  publicos  ,  otsi  quo  pluribus  distri- 
buoris,  eo  major  aoquitas  videri  possit : 
tamon  cum  oos  praesertim  ,  qui  majoris 
sunl  pondoris ,  prudonter  a  quibusdain 
fidelilerque,  et  ad  tuam,  subditorumque 
utilitatom.  et  honorom  optimo  administrari 
cognoveris;  eos  ergo  vel  nunquam  ,  vel 
nonnisi  sero  mutandos  esse  consuorirn : 
quoniam  si  aliter  factum  fuerit  cvonit 
pkrumque ,  ut  anle  ab  honoribus  disce- 
.  quam  ad  officii    curam    pertinentia 

itia  c;illere  caoporint ;  olliciturque  ,  ut 
eum  imperitis  sernpor  imporitiores  succe- 
dant:  et  res  tuao,  et  cum  alii  civos, 
tum  vero  infimi  ,   qui    nullo    modo   ncgli- 


C  A  R  A  F  F  A   K 

gendi    sunl  ;    hac    ignoratione    plectantur. 

Si  qui  vero  in  mereaturao  quaestu  ela- 
borare,  et  excellere  studebunt;  non  modo 
ad  id  oos  hortari  ,  ot  favoro  prosequi ;  sed 
etiam,  si  fiori  poterit,  eis  pecuniae  opem 
afferre  decebit.  Ad  sustentandas  quippe 
civitates  fructuosa  est  neg.itiat.o;  et  ad 
suppoditandam  rerum,  quibus  e^eas,  co- 
piam  accomodata.  Idooque  pluribus  ve:bis 
de  ea  disputandum  esso  consui.  Nam  cum 
natura  storilia  porsaepe  loca  vidoamus  ox; 
morcatorum  industria  omnibus  rebus  af- 
iluere  ;  multo  magis ,  nisi  cives  tuos  ad 
id  exercitalionis  gonus  institui ,  ac  eru- 
diri  curaveris;  aliunde  institores  ad  op- 
pida  lua  concurrent ;  porcoptamque  utili- 
tatom  non  alitor  in  patriam  suam  auforont; 
quam  sylvestres  columbae  solent,  quae  si 
quando  ad  peristeronem  alliciuntur ,  ubi 
appositum  cibum  dopastae  sunt ,  ad  pri- 
slinas  rodount.  Laborandum  ost  igitur,  ut 
apud  tuos  is  fructus  rraneat ;  etiamsi  opus 
fuerit ,  quod  lucri  dulcedioem  gustavorint, 
oos  tua  opo  fuveri,  atque  susten'ari.  Quod 
a  liboralissimo  paronte  tuo  hisce  annis 
egregie  factum  est ;  qui  complures  onera- 
rias ,  actuariasque  navos  magnis  sumpti- 
bus  ad  oum  dumtaxat  usum  aedificavit, 
ut  negotiari  volentibus  dcserviant;  nec 
aliud  ox  illis  faonus  comparatur,  quam 
ut  Cives  navigando  rem  sibi  vol  quaerere 
vel  augore  possint.  Ncc  ipsas  modo  naves 
omnibus  armamontis  instructas  commo- 
dat ;  verum  etiam  alumen,  tnticum,  cae- 
terasque  in  suo  Regno  nascentcs  merces 
eorum  fidoi  crodit. 

Quo  effoctum  est,  cum  prioribus  seculis 
nulli  praotor  transmarinos  in  regionibus  no- 
stris  conspicerontur  morcaloros;  jam  nunc 
indigonae  multi  emptionibus ,  venditioni- 
busque  dediti;  plurimaque  ad  eam  rem 
aptissima  navi»ia  inveniantur .  et  plura  in 
dios  fabricenlur  :  adoo  ut  in  ultimis  Orien- 
tis ,  Occidontisque  finibus  nostrates  ho- 
mines  assidue  nogotiontur.  Speroque  brevi, 
quantum  huic  Regno  profucrit  ea  res  ad 
nihil  aliud  nisi,  ad  subditorum  utilitatem 
ab  ipso  parente  tuo  oxcogitata  ;  facile  om- 
nibus  notum  foro.  Itidomquc  ab  oo  pro 
introducenda  lanificii  arte  factum  cst.  Nam 
curn  magnam  auri  vim  ob  pannorum  ino- 


D  E    P  R  I  N  G  I  P  I 

piam  ex  urbibus  expoitari  cftrneret ;  non- 
nullos  ed  id  artificii  genus  delegit ;  quibus 
ut  incboandi  facultatem   haberent  ,   inter- 

dum  uno  tempore  centena    millia    auroo- 

rum    absque    ullo  faonoro   mutuavit.    Noc 

unqnam  desinit  subditos  ipsos  proprio  etiam 

sumptu    pro    cujusque    ingenio    in    variis 

artibus  ;  magistratuum  praeteroa  ,  vel  rci 

familiaris  administrationibus  exercere  :  qui- 

bus  in  rebus  nihil  aliud  ei  propositum  vi- 

detur  ,  quam  ut  a  populis  otium  averlat ; 

et    patnmonia    singulorum    adaugeat.    In 

quam  narrationem  id^o  digressus  sum  ,  ut 

quanta  locupletandorum  civium  cura  prin- 

cipibus  suscipienda  sit,  domestico  exem- 

plo  cognosceres.   Neque  enim    Rex    inops 

esse  potest ,  cujus  imperio  ditissimi  homi- 

nes  subjiciuntur.    Nec    tamen    negaverim 

non  posse  hoc  idem  ab  omnibus    et    ubi- 

que  praestari ;  sed  ubi  et  facultalum    co- 

pia  ,  et  locorum  commoditas  suppetit  ;  ibi 

subditos  a  principibus  suis  et  consilio  ,  et 

re  excitandos  ,  adju^andosque  esse  assero. 

Ut  autem  propositum  persequai  ;    cum 

omniurn  crium  pro  varietale  naturae   sit 

suscipienda  cura  ,  ne  rusticos  quidem  ne- 

gligendos  esse  censuerim  ;  sed    providen- 

dum  .  ut  boves  ad  arandum  habeant,  ne 

agri  cultura  deseratur;  utque  alio  pecore 

pro  loci    situ ,    et    ingenio    abundent ,    in 

quibus  nibil  sane  detrimenti  patieris  ;  quo- 

niam    quicquid    acceperint ,    ex    pecuniae 

creditae    fructu    facile    reddere    poterunt. 

Nullo  autem  modo  adversus  id  genus  ho- 

minum  exigendi  acerbitate  utendum  est ; 

sed  si  quando  temporum    inaequalitates , 

etaeris  injuriae  ad  solvendum  impotentes 

effecerint ;  aequo  animo  exactionetn  difTerri 

conveniet.  Nulla  est    enim    mora ,   quam 

debitori  praesertim  non  celerrime    propc- 

rasse  videatur.  Cumque  ea  dilatione  quasi 

beneficio  immortali  ipsorum  studia,  fitlem- 

que  tibi  arctissime   devinxeris;    nihil    la- 

men  de  tuo  amittes.  Quod  si  secus  facerc 

volueris,  aut  boves  ipsos  vendere,  aut  agro- 

rum  culturam  omitlere  (quod  non  ipsis  mo- 

do,  vero  etiam  tuis  piovenlibus  perniciosis- 

simum  est),  aut  supelleclilom,  et  alia  usus 

nccessaria  oppignorare  coguntur;  qua 

maxima  illos  calamitate  afilcit;  cum  tibi  pa- 

rumemolumentiacce  lerataconferatexactio. 


S    0  F  F  I  C  I  I  S  663 

Inter  alia  ad  boc,  de  quo  agimus  porti- 
nentia  offieia  hoc  praecipuum  existimarc 
princops  debebit;  ut  chium  discordias  so- 
pire;  orientes  inter  eos  lites  componere ; 
el  in  ipso  lirnine  contentionibus  obstare 
studeat:  quod  oo  facilius  accedente  prae- 
sertim  regentis  auctoritate  tum  monendo, 
tum  suadendo,  tum  corripiendo  impetra- 
biiur,  quo  minus  jurgia  processerint.  Nam 
ut  ait  Uvidius : 
Princtpiis  obsta  ;  sero  medicina  paratur. 

Cum  mala  p>r  longas  invaluere  moras. 
Hoc  qui  facere  neglexerit ;  quique  nihil 
aliud  curandum  s  bi  existimaverit ;  nisi 
ut  argenlo  populos  emungat  ,  is  tyrannum 
potius,  quam  pnncipem  ,  aut  justum  Re- 
gem  agere  se  confiteatur  necesse  est. 

Sed  cum  subditos  Regi  non  aliter,  quam 
patri  tilios  diligendos  supra  posuerimus , 
non  in  postremis  illud  habendum  erit,  ut 
si  qua  eis  calamitas  acciderit,  internuntii 
domum  ab  ipso  mittantur.  qui  eorum  de- 
lorem  consolando  mitigare  .  ac  lavare  stu- 
deant.  ldemque  faciendum  erit ,  si  quis 
adversa  valetudine  laboraverit,  qui  si  inops 
fuerit  ad  morbi  curationem,  et  ad  recu- 
perandam  salutem  opem  atTerri,  sustenta- 
rique  conveniet.  Nam  quando  mendicare 
erubescentibus  tribuitur  elemosyna,  duplo 
major  caeteris  aestimanda  est. 

Similique  modo  ad  copulanda  matrimo- 
nia  intercedere  decebit ;  ea  quippe  in  re 
vel  tua,  vel  inclyti  conjugis  tui  magno- 
pere  prodesse  potest  auctoritas.  Nam  rc- 
gentum  verba  ,  et  ob  eam  causam  sperata 
familiaritas  pro  dotis  accessione  a  multis 
habentur:  ac  si  quando  oxtroma  paien- 
lum  inopia  esse  videbitur,  in  liharum 
collocatione  praetcr  verborum  auxilium 
aliqua  etiam  pecuniae  summula  eos  adju- 
varc  oporttbit:  hoc  enim  liberahtatis  ge- 
nus  hominibus,  et  ipsi  Doo  beneticiorum 
omnium  acceptissimum,  ac  aelerna  remu- 
neratione  dignissimum  judicatur. 

In  procuranda  vero  subditorum  utihtale 
illud  vel  in  pnmis  cavendum  esl  ,  oe  adul- 
tenni  nummi  a  quoquam  feriantur:  hoe 
enim  ad  unirurn  Regis  patrocinium.  lidem- 
que  pertinoro  arbitrantur  omnes.  Kt  certe 
nescio  ,  an  ulla  res  alia  magis  providemla 
sil    cum  suarura  facultatum    proventus, 


164  D.    CAH  A  F  F  A  E    DE 

suarumque  artium  .  et  laborum  mercedem 

in  pecuoiae  fundamenta  quisquc    locatam 

putet :  srd  ila  corrupti    sunt    aetatc 

- .  ut  maxima  etiam  diligentia 

adhibita,  maximisque  paenis,   animadver- 

;  usque  propositis,  vix  reprimi,  coer- 

ssint:    qui    nummos    tondent  . 

c  rcumeiduntque  ;  aut  subdola  specie  con- 

tegunt;  aut  alia  quavis  fraude  corrumpunt; 

ut  in  tanta  facinorosorum  hominum  copia, 

facile  inlelligi  queat,  eos,  impuuitate  spe- 

rata,  novas  quasdam,    et    inopinalas   de- 

pravandae  ppcuniae  rationes  excogitaturos. 

N.ini  cum  circumspectissimus  parens  tuus 

omni   studio    curaque  id  genus    hominum 

prosequatur:  nec  tamen  adhuc  ex  Regno 

tuo  tolloro ,  ac  ponitus  eradicare  potuerit, 

quid  in  his  locis  futurum  arbitramur,  uhi 

nulla  adversus  eos  severitas  distringatur  ? 

\  que  hoc  de  aureis.  argenteisque  num- 

mis  tantum  admoneri  quisquam  putet.  Nam 

nmn.-ta  aerea,  quo  vilior  est,  est  eo  facilius 

adulteratur.  Ideoque  eo  modo,  eaque  pru- 

deotia  excudenda  est,   ut   in    ea   re   nihil 

auctori  lucri  fiat  :  non   enim   ad   principis 

-tum.    sed    ad   emendi,    vendendique 

commoditatem,  ct   multitudinis  utilitatem 

id    nummorum    genus   percutitur.   Idcirco 

tantum  aeris  in  singulis  esse  debet,  ut  la- 

bor  omnis  cudendi   pro    nihilo    habeatur ; 

no  quis  e  numero  scelestorum   ad   eos  si- 

mulandos  operam  sumat :   cum  et  frustra 

lempus  amitti  cognoscet,  et  oullum   \tAe 

fructum  so  consecuturum  sperare   poterit. 

Si  quis  autem  princeps  signando  aere  lu- 

crari  voluerit ;  ma.jno  detrimento   popula- 

ros  afficiet,  et  cum  his  confprri  posse  vide- 

bitur,  qoi,  ut  quotidie   aliquid  acquirant, 

do  hordeo  equis  suis  demunt ;  nec  intelli- 

gunt  ipsorum  poriculo  eos  macoscere. 

Com  autem  non  una,  eademque  ubique 
consuetudo,  aut  locorum,  et  agri  natura 
sit .  sod  variis  in  regionihus  victum  alii  ali- 
is  artibus,  aliaque industria sibi  comparent; 
videndum  erit  unicuquique  regenti,  ut  suis 
bae  suppetantfaeultatos.quaspatriaeipsius 
situs,  ot  opportunitas,  non  hominum  cupi- 
-  postulat.  Omnium  tamen  primum,  et 
mnximum  est ;  idque  omnino  meminisse 
debi  mus.  ut  si  agri  ingenium  ferat;  detur 
opera,  ut  quam  largissima  colligatur  fru- 
gurn.  et  omnis  annonae  copia.  Nam  quibus 
civitatibusea  suppelit,  tanta  saltem,  quanta 
incohs  necessaria  est,  ab  eis  plurima,  et 
ingentia  mala  prohibentur,  quae  rei  fru- 
rnentiiriao  inopia  quotidie  accidere  vide- 
mus.  Vester  equidem  Ferrariensis  tractus, 
quantum  perspicere  potui,  triticr,  reliqua- 
rumqu"  frugum  feracissimus  est:  sed 
qu  Btagnante  Pado,  magna  pars 


P  111  N  C.    0  F  F  I  C  II  S. 

intorcipi  solet:  cur.indum  ost,  ut  in  aliis 
Imperio  vestro  suhjectis  locis,  quae  tluvio- 
rum  inundationibus  non  sunt  obnoxia,  co- 
piosa  liat  sementis;  ut  si  quam  Padus 
stragem  istic  ediderit,  e  Regno  ipso  vestro 
subsidium  petere  possitis.  Ad  ram  rem  i- 
giiur.  tamquam  arcum,  intentam  habere 
mentem  oportebit  ,  et  agricolas,  ut  ante 
diximus,  adjuvare,  qui  si  gravioribus  forte 
oneribus  ita  pressi  videbuntur,  ul  opori  ru- 
stico  vacare  noquoant,  levandi  et  aliqua 
immunitate  donandi  orunt.  Neque  onim  ul- 
la  tihi  in  hac  re  liet  jactura;  cum  dempta 
ex  iis  locis  tiihuta,  et  froquens  hominum 
illue  concurrontium  multitudo,  ot  rerum 
omnium  compensalura  sit  afiluentia.  Sa- 
pientis  enim  est  pecuniam  in  loco  negli- 
gere;  rerum  causas,  earumque  progressus 
previdere,  et  praeterita  futuris  annectere. 
Rude  autem,  et  imperitum  vulgus,  quod 
sensu  tantum  movetur,  ad  id  solum  quod 
adost,  quodque  praesens  ost,  se  accommo- 
dat.  Quantam  vero  utilitatom,  fructumque 
allii.it  rerum  ad  vitam  degendam  necessa- 
narum  praeparatio,  perspicum  est  conside- 
rare,  et  m<jmoria  repetere  volenti:  quam 
multi  aetate  nostra  hac  ipsa  providentia 
iroperii  sui  statum  non  modo  incolumem 
couservaverunt;  verum  etiam  cum  magna 
sui  nomjnis  celebritate,  exislimationeque 
amplificaverunt.  Contraque  quam  multos 
commeatum  negligentia  in  gravissima  da- 
mna,  cladesque,  in  turpissimum  denique 
contemptum,  atque  ignominiam  adduxit. 
IMura  equidem,  Inciyta  Elianora,  ad  su- 
sceptum  opus  pertinentia,  et  haec  ipsa, 
quae  dicla  sunt,  latius,  copiosiusque  expli- 
cari  potuisse  arbitror ;  sed  quia  minus  ma- 
li  est  semel,  quam  bis  peccare;  ideo  et 
brevitati  studui ;  et  nunc  jam  finem  face- 
re  decrevi  ;  ne  praeler  arrogantiae  crimen, 
de  (pio  ab  initio  dixi,  etiam  prolixitatis  ar- 
guar.  Te  vero  obsecro,  obtestor,  supplico 
denique  ut  meam  benemorendi  voluntatem 
accipias.  Si  autem  mat^riae  dignitati  in- 
genioli  mei  parvitas  respondere  non  potuit; 
facultatem  nostram  ot  apud  te  ipsam,  et 
apud  Inclytum  Conjugem  tuum,  caotero- 
sque  omnes,  qui  haec  nostra  legent,  excu- 
ses.  Sppravi  namque  pro  tua  eum  in  o- 
mnes,  tum  in  m(»ipsum  bei  ignitate,  ac 
mansuetudine,  in  hoc  rnunusculo,  quale- 
cumque  foret,  moum  potius  prga  te  ani- 
mum,  quam  tementatem  contemplaturam  : 
et  quemadmodum  viduae  pauperculae, 
quae  duo  minuta  aera  rnisit  in  gazophila- 
cium,  aceeptam  humanae  salutis  auctori 
menlem  fuissc  praedicant ;  ita  tibi  donan- 
tis  affectum,  quam  rei  pretlurrr,  gratiorem 
fore  judicavi. 


HENRICI  SEPTIMELLENSTS 

DE  DIVERSITATE  FORTUNAE  ET  PHILOSOPMAE  CONSOLATIONE. 
Septitnellensis  laudati  carminis    Varias    lectiones    c   Lueensi.   Marii  Florentinii  Sec.  XIII. 
Codice  Tomo  ///.  'j.kj.  spoponderat  et  in  calce   '/'.   VI.   dedit    Mansius.    Nos    autem 
Hemici   Carmen  juxta  feiiciores  U-ctiones  illas  multo   umgis  gratum  fore  hic  recudi 
duximus. 

LlBER  PRIMUS. 

^uomodo  sola  sedel  probilas?  flet ,  et  insze-      Ul  gravius  cadit  hic,  quem  forraat  forma  gi- 

rail  aleph,  ganlis , 

Faela  velut  vidua  ,  quao  prius  uxor  erat.  Quara  manus,  cuius  parvula  forma  sedel. 

Cui  dc  le,  forluna,  qaerar?cui?  ncscio:  quare,      Ul  plurabum  gravius  pluraa,  paleaque  lapillos: 

Perfida  ,  me  colms  turpia  probra  pati  ? 
Genlibus  opprobi  ium  sura  ,  crebraquc  fabula 

Vulgi ; 
Dedecus  agnoscit  tota  plalea  meum. 
Me  digilo  rnouslianl,  subsannanl  denlibus 

oranes  ; 
Ut  monslrum  monslror  dedecorosus  ego 
Mordeor  opprobriis;  de  me  mala  canlica  canlal 
Vulgus,  et  borrendus  sura  sibi  psalrnus  ego: 


Sic  gravius  cadil  hie,  qui  bona  mulia  lulil. 
Ilinc  ego,  qui  fueram  satur  orani  prosperilale,  20. 
Hoc  verum  fateor  omnibus  esse  modis. 
Numinis  ambiguos  vullus  deprendo  :   Nover- 

cam 
Senlio  forlunara,  quae  modo  maler  erat. 
Sum  miser,  el   miseri   nullus   miserans   mi- 

serelur  : 
In  peius  veniunt  omnia  fala  mibi. 


Fama  per  anliphrasin  canlat,  mullumque  ca-      Temperal  assidue  pro  me  forluna  venenum  , 

chinnum        Quo  silil  illa  caput  morlificaie  meura. 


De  me  ludificans  impia  (urba  movet. 
Conculit  a  tergo  raihi  mulla  ciconia  rostrum. 

Hic  aures  asini  Gngit,  el  ille  canem. 
Turba  raolendini  ,  grex  furni,  concio  lempli, 

ln  mea  facundis  vocibus  acta  sonanl. 
Si  me  commeudel  Naso,  si  musa  Alaronis, 

Si  luba  Lucani,  vix  bona  faraa  foret. 
10.  Quera  semel  horrendis  maculis   infamia   ni- 

°  rn  I 

Ad  bene  tergendum  multa  laborat  aqua. 


Nil  a^il  infclix.  Berii.  Nequit  ergo  nocere 

Amplius,  Exlinclo  vulnera  nulla  noccnl. 
Heu  quid  agam  !  quid  agam  ?  Plorabo.  Sufli- 

cit  islud? 

Non  :  quia  fala  raihi  deteriora  parant. 
Quid  libi,  magne,  luli  ?   quid,  lupiter  ?    unde 

nocendi 

Isla  silis?  Coelo  fulmina  nulla  luli. 
Nec  petii  thalamos  lononis,  nec  volui :  nec 

Saeva  gisanleis  fratribus  arma  dedi. 


FalaNeronizanlin  rae;  raibi  trisle  prophelant     Cur    niihi ,  saeve  ,  noces?   cur?  cur?  dic; 
Astra  poli.  Mihi  dal  tiisiia  signa  [tulus.  Nescio.  Nescis? 

0  dolor !  o  pudor  o  gravilas  !  o  Irislia  fala  !        Ergo  quid  innocuo,  lupiter  alte,  noces  .' 
Sura  raiser,  el  nulli  sum  miserandus  ego.  Hicnimisinsanum  redolet.  Carel  elSalomone 

0  bona  prosperitas,  obi  nuuc  es  ?   nunc  raea       Qui  nocet  innocoo,  quique  nocere  cupit. 

versa  esl      Namnimisiratus,  nirais  illesoperbus, eluKor,  3q# 
In  luclura  cilhara,  fil  lacrimosa  lyia.  Qui  ferit  insontem,  criminedante  locum. 

0  raala  dulcedo,  subiloquae sumpla venenas,     Quid  me  persequeris  igitur?  victoria  parva 

E.-t  miserum  multis  laedere  posse  malis. 
Desinc.    Quid     mirura ,    Davam    si    vinr.it 

Achi 
Ei  si  Thersilen  conterat  Heclor  equo  ? 
Nniii  quotiens    miserum   probus   expugoare 

laboral, 
Se  misero  similena  nilitur  esse  probus. 


Quaeve  recompensas  mellea  felle  gravi  ! 
0  felix,  qui  non  esl  usus  prosperilale  ! 

Nam  venit  ex  sola  prosperilate  dolor. 
Non  sine  felle  suo  dulcel  forluna,  nec  nlbel 

Absque  nigredine  ;  ncc  mons  sine  valle  fuii. 
Cui  multura  mellis,  multom  dedil  ipsa  veneni  ; 

Mel  vorauii  prlmura  felleus  ille  sapor. 


235 


6G6  HENR.    SEP 

Ad   laerymas    redeo,  quarom    mihi    copia , 

quarurn 
Excursns  salsis  potibus  ora  rigant. 
Esl  cibus   anxielas;   lacriruae  sunl   pocula  ; 

poena 
Panis;  vina  dolor  ;  esl  inihi  vita  mori. 
Quod  palior,  pallor  loquilur,  macieiquefigural, 
Indicai  exanguis  lurpiter  alba  cuiis. 
Nam  raeies  babitom  mentis,  Btndiuraque  fa- 

letur  , 
Mensque  quod  inlus  agit,  nunciat  illa  foris. 
lulerque  slalus  liber  esl,  el  pagina  vullus, 
Exterior  niacies  inlus  amara  legit, 
Heu  iniser !  beu  demeos  !  heu  coecus  !  Semi- 

na  mundi 
Iratos  animos  in  mea  fala  trahunt. 
40.  Est  raibi  lerra  nocens  ,   ignis    gravis,   unda 

nociva  , 
Aer  trislilia  perfidiore  nocel. 
Sic  mihi  seplenis  nocet  irnpia  lurba  planelis. 
Quilibel  in  nostra  raorle  planela  furit. 
Salurnus  falcein  ;  fulmen  fert  lupiler  ;  ai  ma 
Mars  ;  Sol  fervorem  ;  dira  venena  Venus  ; 
Mercurius  virgam;  cupidas  ferl  Luna  sagillas. 
Seplem  seplena  concitat  aima  coliors. 
Quo  fugiatu?  vel  quid  faciam?  mors  undique 

claudil , 
Ne  fugiam,  cunclas  imperiosa  vias. 
Vae   mibi  !    vae   mi»ero !    vae    prosperitate 

carenli  ! 
Vae  cui  scire  dalur  quidquid  in  oibe  nocel ! 
Ex  quo  priraa  parens  velilo  ieiunia  fregit , 
Nullus  in  boc  misero  lam  fuit  orbe  miser. 
Nec    Tilyus   lacerus  ,  refugis    nec   Tanlalus 

undis , 
Nec  raale  qui  rexit  lora  palerna  puer. 
5Q#  Oibatus  Niobesj  Iob  vermes  ;  sibila  Cadmi  ; 
Haec  collala  niihi  prosnerilate  vigcnt. 
Ergo  quis  infelix  palilur  peiora  ?  quis  ille 
Trislanus,  qui  me  trislia  plura  tulil? 
Obruor  oceano,  saevisque  revcrberor  undis: 
Nescil  binc  redilum  mersa  carina  suum. 
Decidil  in  caules  incauta  caiina.  Piocellas. 
Suslinel  innumeras  invidiosa  ratis. 
Mc  si  lanla  pali  nalura  yolebal  araara , 
Poitere  debueral  peifidiore  loco  : 
Aul  gelida  Scitbia,  nimio  rel  solis  in  orlu , 
Aut  iilii  «-rili^eris  occidil  ardor  equis  : 
Aul  iibi  perfidior  qoadraogulns  01  bis  babelnr, 


T  I  M  F.  LLEN. 

Vcl  quo  perpeluuin  torrida  zona  calet. 
Aul  aliquo  peiore  loco,  qui  genle  vacaret , 

Quo  niinus  opprobrii  co;:nita  farna  forel. 
Dulcius  esl  miseris  aliena  vivere  lerra  , 

Quam  propria  raalc,qua  singula  probra  patent. 
Malo  mciim  sciri  longinquis  dedecus  Indis  , 

Quam  quos  vicinos  elTrcil  ipse  locus. 
Hic  inler  notos  socios  miser  ,  inlcr  amicos  , 

Quod  nugor ,  querula  feilililale  premor. 
Omnibus  invideo  melioribus  ,  invida  semper 

Mens  tanlum  rodi  pro  meliore  solel. 
Quot  sub  sole  vigenl,  faleor  lot  rae  meliores,  60. 

Sim  licel  Arlurus  ,  qualis  habebor  ero. 
Omnibus  invideo  ,  nullus  mihi  ;  mens    dolet 

hinc,  quod 

Keciproca  carel  hic  lran<ilione  dolor. 
Nam  caret  invidia  miser,  imo  miserrimus  ille, 

Qui  nimis  oranimoda  prosperilale  caret. 
Quid  sim,  quid  fuerim,  cuias,  ubi,  quis  vocer, 

unde, 

Natus  homo,vel  humus,  nescio  mentis  inops. 
Me  domini,  socii,  noli,quod  niagiseslel  araici, 

Proh  scelus  !  in  raedio  dcseruere  mari. 
Dum  zephyrus  flabat  nirniis  comilabar  araicis: 

Nunc  oinnes  aquilo  ,  turbine  llanle  ,  fugat , 
Ul  philornela  canens  frondes,  sonitura]ue  ca- 

norum, 

El  nemus,  el  silvas,  frigore  lacla  fugil  : 
Sic  hycmis  casus,  horrendaiiue  nubila  vilans: 

Omnis  in  adversis  rebus  amicus  abest. 
Delicias  veris  sequitur,  sed  tempora  brumae 

Deserit,  ablalo  remige,  falsus  araor. 
Vultur  edax,  corvusque  niger  ,  praesagaque 

cornix 

Venlris  ad  ingluviera  sernper  adesse  parant. 
Seclaturmelmusca,lupusquecadavcra;sic  nunc  70, 

Pracdam,  non  bomines  gens  paral  ista  sequi, 

Vilis  araiciliae  s^iecies,  quain  qugelibet  aura, 

Quam  variis  varial  fluclibus  orba  Dea  ! 

Si  lales  olim  Euryalus,  Nisusque  fuissenl, 
Non  durassel  eis  ille  pcrennis  amor. 

Verus  amor  miserum  non  dedignalur  arnicum. 
Vera  fides  linitum  nescil  amoena  sequi. 

Parlicipas  flores,  el  grandcrn  grandinis  iram 
Inconcussa  fero  turbine  vera  fides. 

Taliler  unanimes  loquilur  scriplura  sodales, 
Quos  slrinxil  vero  viminc  verus  amor. 

Praevalel  boc  solo  raala  sors,  quod  monstrat 

amicos, 


L  I  B  E  K     I. 


667 


Qui  bene,  qui  male,  sic  monslrat  ulramque 

fidem. 
Ul  fornax  aurum,  mare  navem,  mucro  cateoas: 
Sic  gravior  corda  casus  amica  probat. 
Nam  cilius  sociis  sociabilur  unica  phoenix, 
Alque  lupis  cilius  pace  fruelur  ovis. 
E(  prius  Arlurus  veniel  vetus  ille  Brilannis  , 
Quam  feral  adversis  falsus  amicus  opem. 
q0    Iob,  collata  ineis,  anguslia  vincilur,  inde 
Quod  coniunx  fuit,  et  lernus  amicus  ei. 
Asl  ego  desertus  non  illam  ccrno,  nec  illos, 
Me  praeter  nihilum  constal  habere  niliil. 
Si  foret  hic  Codrus,  nunc  essem  Codrior  illo  ; 

Nam  nihil  hic  habuit,  ast  eso  plura  nihil. 
Tot  mea  sunt,  quod  non  sine  me  regina  iace- 

rel  ; 
Si  forel  hoc  verum,  pauper  ubique  iacet. 
Temporibus  cunctis  ieiunus  prosperilate, 
Morle  minanle,  nimis  asperiora  gemo. 
Ver  dedil  iudicium,  febrem  mala  conlulit  ae- 

slas  , 
Aulumnus  nulril,  frigida  paseil  hyems. 
Nocle  diequc  malum  me  scyphis  polal  amaris, 
Ul  vigeanl  in  me  gaudia  nulla  mei. 
Luce  queror,  lacrymas  fundo,  suspiria  ructo, 
Scindo  genas,  planso  peclora,  rumpocomas. 
CoIIoquium  lurbae  tamen  est  solalia  Iuce, 
El  minuit  poenas  leclio  crebra  meas. 
Nocturna  lonae  minor  est  anguslia  lucis, 
Quae  mea  mullimodo  corda  dolore  rigat. 
qq    Nocte  furil  furiis  nimium  furor  impius  in  me, 
Qui  mea  maiori  vulnere  corda  ferit. 
Nocle  gemo,  gemilus  gemino,  cumulusque  do- 

lorum 

Crescit  corque  coquit  crebra  gehenna  meum. 

Vae  mihi  !  scrmo  meus  ,  mea  fabula  crebra 

dolenli  est, 
Dum  lali  mecum  voce  dolendo  loquor. 
Saevit,  el  ionomeris  cor  lancinat  ira  sagidis, 
Poenarumque  fero  turbine  lurba  furil. 
Volvor,  et  evolvor,  leclu^  bene  mollis  aculis 

Urlicas  spinis  trislia  membra  meus. 
Nunc  nimis  est  allum,  nimium  nunc  dccidil, 

unquam 
Pulvinar  medium  ncscil  habere  modum. 
Nunc  capul  inclino,  nunc  elevo  ,  parle  sini- 

slra 
Nunc  ruo,  nunc  dextra,  nunc  cado,  nuneqoe 

levor  ; 


100. 


Nunc  hac,  nunc  illac,  nunc  sursura,  nunc  ro- 

tor  infra, 

El  modo  volvo  capul  qua  mihi  parle  pedes. 
Non  ila  stare  queo,  surgo,  lecturnque  revolvo, 

Sic  niodo  volvo  pedes,  qua  mihi  parle  caput. 
Non  sicessequeo,  propero,  maledico  clienlem, 

Quod  male  cum  lecto  me  facil  esse  meo. 
Voeibos  iralis  insonlem  clamo  minislrura  : 

Huc,  raiser  Hugo,  veni;  huc,  maledicte,  veni. 
Quid  facis  ,  Hugo?  iaces  ?  Leclus  meus  isle 

quid  boc  esl, 

Quod  malo  collidie  slernitur?  unde  locus  ? 
Tunc  ipsum  colaphis,  el  pugnis  verbero  duris, 

El  sibi  quod  palior  verbere  vendo  malum 
Volvil,  el  evolvil,  plumasque  reverberat  ulnis, 

Et  modo,  quae  tuleral  vindicat  acla  puer. 
Tunc  ilerum  iaceo.  Dormire  puto.  Nihil  esl, 

quod 

Uno  momenlo  firmilcr  esse  queam, 

Sic  solel  arboreas  Boreas  evolvere  frondes, 

Sic  rola  morlales,  sic  aqua  saeva  rolam. 
Nunc  calor  ignitus,  nuuc  frigus  membra  gc- 

latum, 

Nunc  hostilis  eis  sudor  aquosus  ades(. 
Tunc  gemo,  lunc  oculi  lacrymas  sua  pocula 

polant ; 

Immo  vomunl,  gemino  fonte  riganle  genas. 
Si  sopor  irrepsil,  quod  rarum,  somnia  ludunt 

Mullimodis  animos  molibus  aegra  meos. 
Mergor  in  oceanum.lenuem  laxillor  ad  assera, 

Armatos  video  currere  sacpe  Dcos. 
Flumina  parva  fluunl,aret  mare,  corruit  alh-  .,0 

las, 

Et  geminas  fortis  concutit  orbis  ales. 
Sum  velul  implumis,  quara  rodil  in  ilice  Cad- 

mus  , 

Quae  diro  malrem  carmine  claroal  avis. 
Sora  velut  esuriens,  qui  somniat  aurea  lecta, 

Visibus  el  vesles  pauper  habere  suis. 
Sum  velut  expcctans    properantem    ruslicus 

amnem , 

Qoi  cupit  excursis  persere  siecos  aqois. 
Sum  velul  clusus,  qoem  delinel  alea.  lu>=or, 

Qui  cum  perdiderit,  perdere  plura  paral, 
Sum  velut  iosanns,  qnieom  plus  lacdiiur,  hoc 

plns 

Fusiibus,  et  iaclu  liberiore  furit. 
Ab  nimis  infelix,  qui  suslinel  innumeranda, 

Qui  palilur  numeris  oiunia  plura  suis  ! 


868  HENR-    SKl> 

rol  mala,  u<i  poenaa  paliorj  qnod  si  quis  aie- 

nam 
Conferal  in  nninero,  cedel  arena  ineis. 
Pagini  sil  coelom ;   sinl  rrondes  scriba ;  sit 

unda 

Ineaoslruni;  mala  non  noslra  referre  queanl. 

Tam  yr;iN  ibus  laedor,  quod  non  peiora  lime- 

sco , 
Qai  miscr  est  summe.  plus  miser  esse  nequit. 
1-0-  Sil  maledicla  dies,  in  qua  concepit,  et  inqua 
Me  maler  peperit,  sil  maledicla  dies. 
Sit  maledicla  dies,  qua  suxi  peclus,  et  in  qoa 
ln  cunis  vagii,  si l  maledicta  dies. 
Sil  maledicla  dies.  Vilae  de  venlre  sepulcio 
ftfe  Irasmntassel,  o  Deus,  illa  <lies ! 
Cum  dabal  ubera  mater,  ne  mala  lanta  vide- 

roin  , 

Debueral  iugulis  prasecuisse  caput. 
Morlua  nam  mclius  abscondere  membra  se- 

pulcro, 
Quain  \i\endo  pati  deleriora  nece. 
Omnia  coniuranl  in  nie.  Paler  alme  miscrlus, 
Succurras  misero,  spes  mea,  summe  pater. 


Liiier  SECrjNnos. 


I 


lange,  miser,  palmas.  Hcnrice  miserrime, 

plangc , 
El  cepul,  el  dura  pectora  plange,  mi.-er. 
lie  sie  |  rivignum  Rharonusia  dira  noverca 
Ardel  in  borrendis  perpeluare  roalis. 
Esl  forluna  mibi  serpenle  Neronior  omni, 
Nam  serpens  fugil;  al  saepius  illa  fugal. 
Quando  milii  tribuct  sors  piospera  prosperila- 

lem  ? 
Non  hodie,  non  cras,  sed  polo;  forsan  heri. 
Cum  me  ldandifcro  rcxpcxeril  alca  vullu, 
Arne,  relro  properans  fonle  recurre  luo. 
Quam  inale  fruclificat,  quac  nunquam  floruit, 

arljor  ? 
S|ics  quoquc  messis  abit,  cum  malc  germen 

oldt. 
0   pudor !  o  timor?  o  dolor  !  o  mala  laedia 

vilae  ! 
0  comes  assidnus,  plusqoe  furore  furor  ! 
Quid  faciam?  Vos  boc  mea  dicile,  lurba  do 

lorum, 
.N.iiu  vos  aiixiliuin.  consiliumque  meum. 
0  Deiib  !  o  (juarc  subilo  loiluna  rotalu 


T  1  M  ELLEN. 

Cuncta  molendinal  mobiliore  rola? 
Sois  mala,  sors  peior,  sors  pessiraa,  sorsque     -. 

maligna, 
Faclnram  lurpi  prolheal  arte  tnam, 
Hanc,  pater,  banc  animam,  misera  quam  car- 

ne  recludis, 

Hanc  lacrymis  plenam  suscipe,  rcdde  polo. 

Alme  parens,  animam,  quam  poenae  lurma 

flagellat, 
Suscipe,  quam  Stygiis  occal  Erinnys  aquis. 
Quam  ferit  Alecto,  quam  Thesiphon  acque  fa- 

tigal, 
Cui  fortuna  nocet,  quamve  Mcgera  fcril. 
Ergo  pium  pielas  le  rcddal,  ul  impia  cesset 
Aleclo,  miserura  quae  lacerare  cupil. 
Tu  quoque  vesani  promplissima  causa  doloris, 
Ausculla,  ct  scclcris,  pcrlida,  sisle  rolam. 
Verberibus  praeceps  diris  forluna,  quid  boc 

cst , 
Quod  caput  aflligis  insidiosa  meura  ? 
Quo  rapis,  o  fera,  me?  Croesum  facis,  iropia, 

Codrum  : 
Neslora  Tlicrsilem,  lurpius  ausa  nefas. 
Numquid  ego  Scariolh  ?  numquid  suin    Pon- 

tius?  unde 
Tam  graviler  merui  tanla  flagclla  pali  ? 
Slulla  quid  insanis  caput  boc?  caput  bocquid 

acerbas  ? 
Pone  raodum  sceleri,  perfida,  pone  raodura, 
Dcficiunt  alii?  Me  solum  sola  faligas,  ^O 

Scd  videas  quid  agas,  ullio  rara  perit. 
I'i  o>pice  ne  tua  le  poenarura  turba  sagitlel; 
Nam  ferit  actorem  saepc  sagilla  suum. 
Heu  quid  agis?quid  agis?  quid?  me  quiil , 

pei  fiJa  ,  perdis  ? 
Pone  raodura  sceleri,  pcrfida  pone  rnodura. 
|)ic  milii  quod  feci  ?  Ilesponde  lingua  dolosa; 
Responde  pcr  cum,  qui  supcr  astra  sedel, 
Si  nobis,  vesann,  lui,  si  copia  dclur, 
Dilacerala  fcris  lurpiler  esca  forcs. 
Quis  furor?  unde  furis?  quid  me  furiosa  la« 

cessis  ? 

Ponc  modum  sccleri,  perfida  ;  ponc  modum. 

Talibus  orba  suas  dictis  Dea  praebuit  aurcs. 

Haec  ail,  el  cclerera  circinal  ipsa  rolara. 

Quid  mca  mordaci  laceras  vaga  fata  Caraoena, 

Qjuem  fore  plusmisero,  plusque  dolente  dedi? 

Nonne  meo  mundi  claudunlur  regna  pugillo? 

Nonnc  nicum  regnumclimatacunclalrcmunl? 


L  I  B  E 
Graecus ,  el  Hebraeus  ,  et  Barbaros  ,  atque 

Latinus 
Me  limel,  exhorref,  me  veneralnr,  amal. 
30.  Nonne  poteslales  mundi,  mondique  minores 
Imperio  roso  subdere  eolla  meo? 
Nuper  Alemannus  Siculam  dclalus  in  oram  , 
Ludendo ,  fericam  perdidil  ipse  suam. 
Pcrdidit    hic    equiles  ,    rochos  ,     poditesque 

minores  , 
Perdidit  el  calpbos  ;  vix  bene  lulus  abil. 
Meque  Saladinus  nimium  vexilla  salulis 
Expugnans  ,  hoslera  sentiol  esse  suam. 
Qnid  referam    veleres ,    quorum    ferl    fama 

ruinam? 
Maler  Pompeio,  deinde  noverca  fui. 
Ubera  sic  Dario,  post  verbera  ;  mrdlea  Cyro, 

Fellea  poM  nutrix  ingeniosa  dedi. 
Tu  .  quem  fama  silel  ,  quem  noscit  dedecus  , 

iram 
Opprobriis  laceras  ,  opprobriosc  ,  meam. 
Quid  me  minis  agitas?  Rens  esse  procrimine 

laesae 
Maieslalis,  et  hoc  lota  propago  lucl. 
Prospice  quid  facias,  nondtim  perit  omne  ve- 

nenum, 
El  mea  vis  nondum  desinit  esse  mea. 
Quae  peiota  poles,  merelrix  forluna,  noverca 
Pessima,  Medea  dirior,  hydra  ferox  ? 
40.  Deveni  ad  nihilum.  Reslal  nunc  spirilus,  ossa 
Non  habrl,  in  qno  nil  haec  toa  probra  valenl. 
Morle  nocere  pulas  ?  Forel  haec   mihi  vita 

salubris  : 
Duplicior  mors  est  morte  carere  mihi. 
Quam  laelus,  quacumque  Deus  donaveril  hora, 
Suscipiara.  Post  hanc  slercus  in  ore  (uo. 
Quid  varias  loliens  sumis  furiosa  figuras? 
Nunc  alacris  rides,  nunc  lacrymosa  gemis. 
Florida  nunc,  nuncsordida,  nunc  nigra,  nunc 

rubiconda  , 
Florida  nunc,  nunc  esse  sordida  facta  luto. 
Prolhcus  csne  ?  vagusne   movet  tua   viscera 

ventus? 
Yel  lua  diabulus  viscera  crebra  movel? 
Scmper  es  incostans,  vaga,  mobilis  ,  aspera, 

coeca, 
Inslabilis,  levior,  perfida,  surda,  fera. 
Tunc  ca  subridens  :  o  quanlo  pulverc  noclis 
Humanae  menlis  lumina  coeca  lalenl  ! 
Numquid  obaudisli?  sermones  pondcrcl  unus. 


R     II.  069 

Qtiisquc  suos,  sapiens  cogilal  arite  loqui. 

Legihus  indiclis  utor :  si  legibus,  ergo 

luslis  ;  si  iii-ili-i,  iurc  sit  ergo  bene. 

Nonne  sua  licile  sic  quilibel  ulilur  arte?  30 

Quod  sibi  sots  dederit,  utilur  omnis  homo. 

Miles  equis  ;  phralor  aquis  ;    el  clcricus  hy- 

mnis  ; 

Naula  frelis  ;  pu^iles  marlc;  poela  molris. 

Ruslicus    asper    aral  ;     numerat     metcalor 

avarus  ; 

Yirgo  lcgit  flores  ,•  stullus  amalor  amal. 
As(  ego,  quae  Dea   sum.qua  nulla   potenlior 

orbe, 

Quem  ligat  occani  circulus  orbe  suo, 

Nonne  meam  licile  ,  «lullissime  ,   proscquar 

arlem  ? 

Sic  opus  csl,  ul  te  praecipilando  rolem. 
Ergo  vide  quid  agas.  Sapiens   deliberal  ante 

Quam  faciat.  Sic  lu  praemodilare,  miser. 

Ah  genus  humanum,  mea  quantis  asperat  acla 

Morsibus,  alque  meum  denlibus  occat  opus  ? 
Si  libi  divilias  digilis  porrexcro  laxis  , 

Laudibos  exlollar  imperialis  ego. 
Tuno  ego   summa    parens,   et    lunc   regina 

verenda , 

Tunc  Dea  summa  Deo  praeferor  ipsa  Iovi. 
Sed  si  forle  meam   relinentem    clausero   de- 

xlrain, 

Morsibus,  et  stimulis  mordeor  ipsa  feris. 
Tunc  ego  periura,  lunc  turpis  adullera  dicor, 

Tunquc  sacerdotes  me  vitiasse  ferunt. 
Tu  modo,    sed    quare?    me    denlibus    asper 

aculis 

Infelix  laceras,  colloquiisque  tuis. 
Arbilrio  loqueris  :  nam  iuris  pondus  abhorres 

Et  dedignaris  de  ralione  loqui. 
Sed  docel  iniuslam  causam  partemque  tueri, 

Qui  solis  probris  certal  iniqua  loqui. 
Sic  solel  ignarus,  cum  desuol  verba,  sophisla 

Garrulus,  ut  videanl  voce  lonare  sui. 
Sic  quoquc,  cura  desunl  tibi  iura,  recurris  ad 

ipsam  , 

Quara  bene  novisli,  garrulilalis  opera. 
Ergo  si  qua  luis  ,  quod  non  pulo  ,   menlibus 

haerenl , 

Iusia,  refer,  v<  l  lu,  qnod  naagii  oro,  sile. 
Tunc  ego :  veeanom  ,  neretrix  Rbamoasia, 

raonsh  iim, 

Non  licct  haec  solura  verba  referrc  mihi  ? 


- 


HENR.    SEPT 


Tu  faris.  ot  dicis.  Laceras  me,  perfida,  faclis. 

Improperas  po<t  haec  facla  nefaoda.  milii. 

Nunc  scio  de    farlo,   quod    semper   culpa    re- 

dundat 
In  miserum,  qui  non  un  le    luetur  habel. 
70.    Lis  quoiiens  orilur  aquilas,  ac  inter  olores, 
Culpa  solel  minimis  semper  iniqua  dari. 
Sic  quotiens  cerlant  Actaeon,  rexque  fcrarum, 
Pessima  qui  minor  est  iura  fovere  fcrunt. 
El  quoliens  raliics  sac\it  Germanica  Tuscis, 
Oppi.la  lestanlur  lovin.  fracla  fi.les. 
Taqooqoeme.Sed  si  \im  viMcpellere  possem, 
Ycl  laceas,  lua  vcl  pnrcior  ira  foret. 
Caolius  erco  lnn*  snlyras,  inimica  deorum, 
Incere,  vcl  lil>i  quae  sunl  relicenda  vide. 
Nammale  casligal  socios,  quem  crimcn  cadem 
I.abe  premit  pariter,  quam  removere  sludet. 
Sic  ParisAeaidem;sicI.uciusilleCcthegum; 
Sic  quoque  retrogradnm  raater  aquosa  suum. 
Non    igitur   sludcas  alios   damnare  quod   in 

le  esl , 
Ne  cadal  in  barbam  poena  pudenda  tuam. 
Ifam    faluura    nimis   esl ,   aliquem   damnare 

seipsum  , 
Quod  tibi  ne  facias,  lilisiosa,  cave. 
Tu  levis,  el  laeva,  lu  praeceps,  tu  furiosa  , 
Tu  ralione  carens  nescis  habere   raodum. 
BO.  Mc  feris,  alque  furis,  laceras  mea    membra  , 

lacessis, 
El  lalus,  el  latum  dextruis  omne  raeum. 
Tunc  ea  :    non  unum  mecura  lucrabcre  num- 

mum  , 
Qui  dominara  quaeris  dedecorarc  luara. 
Namque   suo  servus  domino  luclando   repu- 

gnans , 
Calcilral  in  slimulum  perfidus  ipse  sunm. 
In^ranl  morlales  dominos  proprios  vencrari, 
Nam  qui  frau  lc  nocct,  frau.Iibus  ille   perit. 
Nunquid  Alexander?  nunquid  tu  Caesar   es  ? 

unde 
Tanta  superbia,  vol  tanlus,  inique,  furor  ? 
Tu  quis  es  ?  Unde  furis?  Te  scimus,  el  unde 

fuisti  , 
Quae  sil  oriso  lui,  qnique  fuere  patres. 
Te  ilecel  horrcn  lis  versare  ligonibos  arva  , 
Quod  genus  agresli  poslulat  arle  luum. 
El  'i w i -  esl  1'ude  veni-?  cro  cro  vesane  recede. 
El  geme  perpeluum,  perpeluumque  lale. 
Qnidquid  agas,quidquiddicas,quidquidpaliaris, 


I  M  E  L  L  E  N  S. 

Non    facil,    ut   rctrahas,    quod    mca    dexlra 

Irahit. 
Sic  ego  priraatura,   venerandaque  sceplra  le- 

nebo  , 

Et  pro  velle  meo,  rael  libi,  felque  dabo. 
Tu  forraica  brcvis,raus  parvus,  nauus  inanis,  90. 

Quid  railii,  quid  facies,  nane  pudende?  Nihil. 
Nil  tua    probra,   rninas,   generalis   occonoma 

rerum 

Curo,  sed  in  calbedra  glorior  ipsa  mea. 
Nec  minus  unguipolens  volucres    leo    papi- 

liones: 

Ncc  polis  anguslum  Tibur  avara  minus  ; 
Ncc  minus  archivolans  tremulas  generosa  ci- 

cadas, 

Quam  lua  vaniloqua  verba,  minasque  tremam. 
Quid  tua  sanna  polesl  ?  Si  quis  derisor,  el  ipsc 

Derisus  lurbis  omnibus  esse  solet. 
Nyclimene  sonitu  deridet  nocJe  volucrcs  ; 

Nunquid  carn  laceral  cactera  lurba  die  ? 
Sic  qui  derider.t  alios,  ridenlur  et   ipsi : 

Nil  magis  in  populis  esl  gencrale-  Nota. 
Ergo  quiesce   raiser  ;   miser   ergo   quiesce  , 

quiesce; 

Nam  leve  verba  poles  ferre,  sed  acla  grave. 
Tunc   ego  :   deliris   slomachor  ,   Rhamnusia  , 

diclis , 

Duin  mihi  probra  tuis  obiicis,  orba,  metris. 
Dum  raea  vaniloquis  recitas  convicia  verbis , 

Nil  gravius  vero  saevior  ira  lenel. 
Non    opus    esl    verbis,    gladio    qui    perculil  ioo. 

hoslera  : 

Nam  satis  ad  vulnus  sufficit  ensis  alrox. 
Improperasncmihigenus,  usuraria,monstrum 

Fronle  capillala,  sed  relro  rasa  caput  ? 
Sirnia  non  es.  Turpior  es.  Turpissima  rerum 

Rcs  es  ;  nescio  quid,  qnam  nihil  esse  velim. 
Sim  liccl  agresli,  lenuique  propagine  natus, 

Non  vacal  omnimoda  nobilitale  genus. 
Non  pracsigne    genus,    ncc    clarum    nomen 

avorum, 

Sed  probilas  vera  nobililale  viget. 

In  tenui  calamo  Ialilal  mel   saepe  suave , 

El  modici  fonlis  temperal  unda  silim. 
Nil  tremis.  Unde  locus  ?  Bucephal  saepissime 

muscis. 

Et  formicarum  saepe  fil  esca  lupus. 
Nil  adeo  validum,  quod  non  aliquando  leralur; 

Hoc  et  ab  invalido  saepe  videre  potes. 


M  B  E 

Vomer  humo  ;  lapis  umla  ;   pollice   gcnuna  ; 

quid  ullra  ? 

Saepe  quod  est  solidum  frangere  mulle  solet. 

Non  semper  Mariura,  nec  semper  saepe  ro- 

lalum 
Volvis  Apollonium  :  forlior  aller  eril, 
110.  Qui    redimens  mea    probra,    fero    pugnabit 

agone  , 

El  libi  forsan  alrox  auferel  ille  capul. 

Tunc  ea :  Pacificis  loquar  ex  ralione  loquelis 

Si  placel,  el  mecum  pacificare  velis. 

Despicerer  nimium  si  slarem  serupcr  eodem, 

Vel  bona.   vel    mala,    vel    inler    ulrumque 

manens. 
Omne,  quod  est  crebrum,  nimio  sordescil  in 

usu  ; 
Omne,  quod  est  rarum,  carius  esse  solet. 
Pulegio  piper  est  generosum  vilius  Indis, 
Vilior  herbicolor  caulibus  aspis  ibi. 
Carior   est   grisea    gelidis    cbiamys   aspera 

Golhis  , 
Qua  fera  carnificis  dextera  nudat  ovem. 
Bononiae  claro  plus  milile  carus  habelur 
Clarus,  el  horrendus,  Marle  furenle  pedes. 
Non  adeo  poles  ipse  qucri:  tibi  saepe  benigna, 
El  quamvis  numquam  prodiga,  larga  fui. 
Nunc  ego,  sic  libi  proposui  clemenlior  esse, 

Si  libel,  el  mecum  pacificaie  velis. 
Absit  iniqua  canis,  me  lecum  pacificare. 
Sed  tiai  pucificel,  saeva,  Brunellus  iners. 
!2o.  Nam  libi  nulla  fides,   nullus    modus  ;   ordine 

nullo 
Vivis,  el  esl  socius  pro  ralione  furor. 
Tunc  ea  :  iudicio  non  lecum  stare  recuso  , 
Ul  videal  lex  hoc  Iusliniana  scelus, 
Si  bene   dicis  ,   liabes  ,    quod  abesl ,    ius  ,   et 

ralionem 
Si  ma!e,  praeceptis  ergo  quiesce  meis. 
Ni  melius,  quam  iura,  scias,  ignava,  rotatus 
Slarel,  quem  gyras,  orbis  in  orbe  suo. 
Sislere  iudicio  furiosi  lege  velantur, 
Ergo  libi  ius,  cum  sis  furiosa,  %  eral. 
Tunc  ea  :  vade  ferox,  hoslis  meus    essc   me- 

mento. 
Tu  quoquo  vadc,  hostis  esse  mcmenlo  mea. 


C 


LlBBB   TeRTIVS. 


um  mca  lamenlans  elegiaca  facla  refei  rcm, 


R    II.  671 

El  cum  forlunae  verba  inimica  darem, 
Ecce  nilens,  probaque,  salomonior   et    Salo- 

mone 

Ante  meum  mulier  limen  amoena  slelil. 
Quara    facies    helenal,    variat   quam    forma 

vicissim, 

Nunccoelum,  nuncplus,  nunccapil  illasolum. 
Ilanc  phronesin  diclam  seplena  cohors  comi- 

lalur  , 

Praebuit  oflieium  cuilibet  illa  suum. 
Prima  fovel  pueros,  alia  sylogizat,  amoenal 

Tertia,  colloquiis  praclicat  illa  solum. 
Haec  abacum  monslral,   alia   philomenal,  el 

allum 

Ei  igit  ad  superos  seplima  virgo  capul. 
His  praedicla  dea  sedil  comilala  deabus, 

El  quasi  compaliens  ius  palientis,  ail : 
Quae  lelhaea  luus  potavil  pocnla  sensus  ? 

Quo  tua  dormilal  mens  peregrina  loco? 
Cerle  coecus  es,  el  lua  mens  exorbilal  idem, 

Tanlillum  nescis,  quod  schola  docla  dedit. 
Heu  quanlum  paleris !  De  sola  menle  dolesco  :  10. 

Quod  luus  hoc  peregre  lempore  sensus  abil. 
Si  foret  hic  Hypocras,  el  lota  medela  Salerni, 

Morbida  non,  vel  vix,  mens  lua  sana  foret. 
Nam  nequit  anliquum  medicina  repellere  mor- 

bum, 

Quodque  diu  crevit,  dural  inesse  diu. 
Heu  !  doleo  super  hoc,  quod  mentem  perdis  , 

el  omni 

Brutescis  sensu,  beslia  faclus  homo. 
Quid  tibi  cum  tacrymis  ?  lacrymarum  copia 

nullum 

Pailicipem  voli,  debilem  al  csse  facil. 
Qui  gemit  ingeminal  sua  dainna  ;  dolore  do- 

lorem 

Amplial,  el  duplici  funere  vivus  obil. 
Quid  libi,    et    injuslae    forlunae?    muliaque 

semper 

Passus  cs  o|>probrii  vincula  proptcr  eam. 
Vis  ipsam  non  esso  vagam  ?  nalnra  repugnal. 

Quae  dedil  inslabilem  semper,  elesse  ragam. 
Seminal  in  spinis  nalurae  iura  retracians, 

Garrulae  divelli  rana  jialude  ncquit. 
Qui  cupit  aulerre  nalnram,  semlnal  berban, 

Cuius  in  Arlnri  lempore  fructus  crii. 
Te  nimis  aura  rotal  nimiumque   movcris  a-    )() 

maris  ■ 

El  mimiMii  slolidum  lo  facil  c<<e  dolor. 


II  E  N  R.    S  E  P 

Non  hominem  redolens  bominis  denigrat  ho- 

.   norem, 
Qui  ncquil  adversis  prospera  ioncla  pali. 
Ulilur  ignarc  dulci,  non  usus  amaro  : 
Kamque  per  opposilom  noscilur  omne  bo- 
N  num. 

Disee  gravanda  pali:  palienlla  leinperal  iram, 
El  doros  inimos  mentis  oliva  domat. 
Nonne  recordaris,  veluli  stimulanle  lyranno, 
Moriger  innocoa  Seneca  morle  perit? 
Nonne  meus  Severinus  inani  iure  peremplus 
Carcere  Papiae  non  patienda  tulil? 
Nmine  copidineus  mclrosus  Naso  magisler 
Expulsua  patria  pauper,  el  exul  obil? 
Quid  referam  mullos ,  quoruiu  sine  crimioe 

vitae 
Verbera  forlunae  non  palienda  tulil? 
Silva  capillorum  numeralis  ccderel  illis, 
Quos  necis  immunes  inclyla  vila  dedit. 
Aspera  ferre  decel ;  matnranl  aspera  menlem 
Et  bene  malura  plenius  uva  sapil. 
30.  Per  nimios  aeslus  gelidas  transitur  ad    um- 

bras : 

Sicque  per  opposllum  dulcia  quaeril  bomo. 

Laorea  pro  poena,  pro  morle  corona  rcsullal, 

Unde  laboral  homo,  praemial  inde  labor. 

Quid  facis ,  immunde,    mundiquc    immunda 

quid  oplas  ? 

Immondus,  raundus  qnae  Irbi  munda  dabil? 

Vivere,  slullc,  pulasne  per  omnia  saecola? 

per  lc 
Faclus  es  insanus  credulitate  tua. 
Insani  sane  capilis  gravilale  laboral 
Qui  putal  lioc  mundo  vivere  possc  diu. 
Sensus  abest  luus,  el  luus  intellectus  aberrat. 
Et  tua  lethaeis  mens  percgrinal  aquis. 
Dic  ubi  sunl,  quae  te  docuil  Bononia  quon- 

dam, 
Haec  cgo  ,  dic  ,  ubi  sunt    quae    libi    saepe 

dedi  ? 
Tc  mullura  fovi,  docui  le  saepe,  rogavi, 
Ei  me*  secrela  sacpe  videre  dedi. 
Tu  mea  vilis  eras,  tu  palmilis    umbra    no- 

vclli ; 
Tu  fruclns  validam  spem  mihi  sacpe  dabas. 
Te  raslris  colui,  sepis  munimine  cinxi, 
El  lapides  ex  le,  el  concta  noccnda  luli. 
4n.  Tempos  adesl  fructus  ;  \iii<s   dedil    ipsa    la- 

bruscas ; 


TIMELLE  N. 

Proque  rosa  crevil  aspera  spina  diu. 
Ileu!  cadil  inspinas;  quod  cgo  in  le  scmino, 

semen, 
Ei  monlem  spina  suflbcal  ipsa  (uam. 
Quod   loquor,  ct  monco,  quod  scmino  susci- 

pil  ipsa 

Quae  male  mulliplicat  seraen  arena  suum. 

Tu  nimium    luus  cs ,   nimis    el    tibi  crcdis, 

inepte, 
El  solus  credis  providus  essc  Cato. 
Philosophus  nimis  es,  nimiumque    platonior 

ipso, 
Ultra  philosophos  raens  lua  saepe  fluil. 
Absqoc  laborc  scqui  (pytagorica  cornuacerne) 

Virtulem  dexlro  luminc  nemo  potest. 
Asl  alia  furca  est  facilis  descensus  averni, 
Ut  docet  archiloqua  voce  poela  Maro. 
Non  sinc  sudore  probitatis  scandilur  arbor  ; 
Nec  sine  sudore  Marlia  palroa  venit. 
Laudo  te,  sed  in  hoc  non  laudo,  quod    ipsa 

cadoca 
Aufugisse  citis  gressibus  orbe  gemis. 
Prob  dolor  !  unde  doles?  dolor  ;  unde  tiracs? 

dolor ;  unde 
Ploras  !  quae  lua  sunt  o  raiscranda  cinis  ? 
Primilus  in  mundo  tccum  lua  quanta  tulisli  ?  -)0 
Nudus  eras  primo,  el  postca  nodus  cris. 
Tunc  ego  :  mira  refers,  quid  el  hoc  csl,  vera 

sophia, 

Quod  dicis?  nimis  est  hic  mihi  sermo  gravis. 

Quis  modo  tara  milis,  lam  dulcis,  tamque  be- 

nignus, 
Quem  nirais  haec  ullra  non  feral   ira  mo- 

dum  ? 

Nunc  ego  cum  videam  paleis  poslponeregrana, 

Cum  superel  rnolles  uunc  saliunca  rosas  : 

Cum  fruclus  hodie  anle  suos  paretedeie  florcs 

Arbor  abortivis  prodigiosa  coniis  ; 

Cum,  quod  grande  ncfas,   lollunlur  ad   aslra 

ncfandi, 
El  premilur  vita  deleriore  probus ; 
Dic  inihi  :  qui   morcs,  quae  vila,   quis   ordo 

Neroni 
Urbis,  cl  orbis  opes,  impcriumque  dedil? 
Ecce  (sed  id  laceo)  mulli,  probilale  velanle, 
Nomen    habenl,    quihus  esl  nominis   umbra 

pudor. 
Tunc  ea :  deciperis,  nec  tc  ignoranlia  iuiis 
Excusal,  niinis  cs,  imperiose,  rudis. 


L  I  B  B 

Quam  gravis  hic  labor  ,  et  quam  magna  indu- 

slria  menlis  , 
Noscere  \eraci  coanitiono  piobo  ! 
Saepe  bonos  mcndax  menlilur  opinio  pravbs, 
Alqne  e  converso  [>ronio\e(  ipsa  malos. 
Omnis  quae  niveo  volucris  plumeseil  atnictu, 
Non  esl ,  si  simulel  ,  vera  calumba  lamen  , 
Saepe  sub  agnina  lalel  hircus  pelle  Lyeaon  ; 
Subque  Catone  pio  peifldus  ipse  Nero. 
E  conlra  bene  scis  ,  inler  lalel  hispida  niollis 
Tegraina  sanguineo  lincla   rubore  ro>a. 
Tamque  doces  claro  llliacum,  prolemque  Phi- 

Hppi 
Membra  per  obscuros  litera  prisca  refert. 
Mnlla  vides  iyiiur  phaleris  circumdata  ficlis, 
Quae  se  longe  aliler,  quam  videantur,  babent. 
Iniuslos  babuisse  doles  fasligia  rerura? 
Longa  libi  slalus  hic  causa  doloris  eril. 
Quam  sit  ad  alla  Irahi    miserum  mortalibus 

omen 
Nescis  ,  si  scircs  hoc  ,  srlaisse  velis. 
Promoves  iniuslos  volubiiis  ,  ul  quos 
Scandere  praeeipites  fecii ,  ad  ima    rolel 
Nam  gravior  ruit  lurris  lumefacla  ruina, 
Et  gravius  pulsat  a!(a  cupressus  humura. 
Mens  hominuni  quantis  errorum  coeca  lerebris 
Mergitur  ,  ul  reputel  sola  nefanda  bouum. 
'•     Non  felix,  qui  non  ubi  crescat  honore  ,  sed 

hic  ,  qui 

Non  ubi  decrescal,  quo  neque  possis  ,  babet. 

Vae  libi  !  vae  moitale  genus ,  qucd    semper 

ad  alla 
Nileris  ,  ul  lapsu  perfidiore  cadas. 
Hic  gladios  ,  hic  pocula  saevus  et  hostis  ,  et 

bospes 
Temperal  inleritos  dira   venena  sui. 
Aspice  cui  toliens  eapitolia  ce'sa  triumphos 

Obluleranl,  famulum  fala  lulissR  suum. 
Aspice  quem  Babvlon  cupido  polavil  in  auro, 

Falaque  quam  lulcril  Caesar  acerba  suis. 
Nonne  ferox  Macedo  prolcclus  ab  hoste  lyran- 

nus 
Corda  venenalus  inler  amica  pcril? 
Qnid  Daiiura  referam?  quid  CyrtTm?  quidvc 

Neronera  ? 
Nam  lcnui  semper  omine  pendet  honor. 
Ecce  modernorura  priscis  exempla  reliclis, 
Pauperlale  nihil  lulios  esse  docenl. 
Unicus  ille  leo  ,  fidei  \iuor,  unicus  imo 
Murus,  el  hoslilis  unicus  ille  limor, 
Duz  feros,  et  noslrae  Conradus  causa  salutis 
Cur  ?  quia  magnos  crai .  prodilione  perit. 
).     Qui  moihi  regnanles  ,  el  forles  fregeral  arccs, 
Cui  genus ,  el  census  robora  multa  dabant, 
Nupcr  idcm  misero  -ul>  pauperlatis  amiclu 
Caplus  ,  el  ioclusus  Anglicus  acla  luit  , 


\\    III.  G73 

O  coecum  murlale  genos  !  quid  tulius  ergo 

Pauperlate  ?  Fere  nil  ;  nihil  absqoe  feie. 
Vade  per Hispanos ,  ei  nigros  ..•.••  per  Indos, 

Vade  per  insidias,  vade  per*  omne  ncmus , 
Vade  pei  hosliles  cuneos,  lui  masque  lafroeBm, 

Dummodo  sis  verus  ,  lulus  egcnua  er», 
Ouid  faciet  vacuus  coram  lalrone  \iator? 

Laetus,  el  intrepidus  fundet  ad  aslra  nndos. 
Quid  rutili  lorqves,  quid  prosunl  ergo  Ibiarae? 

Quid  sreptrom,  quid  honos?  qoid  loculusve 

salur? 
Quidvc  maqislralus?  ot  quid  preciosa  supcllex? 

Pauperlate  nihil  luiins  esse  polesl. 
Tunc  ego  :  Sciic  velim  ,  si  non    nimis  esset 

onoetum  : 

Mondus  an  hic  vitae  deterioris  erit  ? 
An  proprium  ,  qaod  amo,  scelus  exuet;   an 

magis  islo  , 

Quo  iacel  ,  infelix  slabil  in  essc  suo? 
Dic  tamen  unde    supra    memini  ,  bene  cum    90. 

reluli-li  ? 

Iramundus  mundus  quae  libi  munda  d;ibit  : 
Tunc  ea  :  Vix  umhrara  geiil ,  haec  praeludia 

rerum 

Solvere  proposilum  lucidilale  queunl. 
Numquid  ad  argentum  puro  veniamus  ab  auro, 

Aller  ab  argenlo  cursus  ad  aera  fuit. 
Tertins  in  ferrnm  sit  cursus  ab   aere  ,  quod 

et  nunc 

Dccidil  in  cursu  deleriore  lulum  , 
Deficiente  luto  quid  eiit?  veniemus  al  ipsura 

Sleicus,  el  in  lali   foeleal  omnis   homo. 
Ecce ,  vides  ,  quanlis  pntresclt  sordibus  istc 

Mundus ,  el  hoc  ipsb  nomen  habere  nequit, 
Omnia  degeoeranl  :  peioribus  omnia  currunl 

Cursibus ,  et  fracto  remige ,  navia  abit. 
Mundus  amal  ,  spernU  ,  tenual,  seclalur  ,  ab- 

horrel, 

Pessima  ,  ioslitiam,  iura ,  nefanda ,  bonam. 
Mundus    alit  fraudes,    refovet  scelus,   arcct 

honesla  , 

Hccla  funil  ,  \  iolal  foedera  ,  focda  eupit. 

Ipsa  caput  mnndi  venalis  curia  Papae. 

Prostai,  et  infirmal  caelera  membracaput, 

Sncrum  cerne  ncfas  noslroquepudentius  aevo;  100. 

Vendilur  in  ,  lurpi  condilione  ,  foro; 

Chrisma  sacram  .  sacer  ordo  ,  allaria  sncra. 

-.^  rala 

Dona :  quid  baec  nllra  ?  vendilur  ipse  l 

O  sacra,   qoae  Bacras  maculant  comrtiei 

111  •: 

Osacra,  quae  facianl  coelica  lempla  forum  ! 
Tale  iuiis  mundua  .  si  mnndus  iure  vocalur 
Tale  rrequentalutn  sludel  habere   rbrum. 
Ecco ,    sed    isla     pudel     circumvaga    lurba , 

scholares 
236 


li  i:  N  H.    S  E  P  T  l  -M  E  L  L  E  N. 


110. 


Seclantur  propria  vendiclione  fernm. 

legis  iler;  proti  !  lana  preiioso  propago 

\        ;i  seri lli  condilione  ;  dolor  ! 
Liberlas  viliala  fugil.  ounquaraque  vocari 

Ingenuam  lali  de  litione  docel  ! 
1        .  pefas  !  -c  se  slimulanle  cupidine  nupta 

Vendil,  el  inrfupla  conliajl  illud  idem. 
Si  forel  ut  quondam  Lucreiia  casla  ,  crumena 

Cum  Bibi  porrigilur  ,  cedet  Avara  libi. 
Penelope  viduae  nunc  mercenaria  \il.ie 

A  I  nummi  sonilus  audiel  illa  preces. 
Vendilor  .  o  doloi !  omniGcis  senlenlia  nummis, 

ludiciumque  pium  copia  frangil  opum. 
I >  •  \ :  : t  .1  %   ii  curruplus  munere  iudex, 

Falsiloquumque  facil  ius  pia  gaia  pium. 


Grala  superveniet,  quae  non  sperabilor,  hora, 

Quae  compensabil  fellea  prisca  favis. 
Ina  serena  dies  muUorum  nubila  pensal, 

Ei  luteura  lcrgil,  qnod  facil  unda,  solum. 
Forlunam  dimitte  vagam,  permille  vagari, 

Quae  nunquam  stabili  ludere  fronte  paiesL 
Conlra  forlunam  sjs  constana^  Bis  paliena,  sts 

Ferreua,  a  Iversi  te  neque  fraogal  hyeras. 
Forluna  ridenle  gemas  ;  plorante  iooeria; 

Ipsa  bM  auspicium  lempus  in  omne  luum. 
Cuncla  rolat  fortuna  rola,  qua  cuiicla  rolanlur: 

Sic  lenui  magnus  orbis  in  orbe  perit, 
Fjrmus  in  adversis  ;  piger  ad  mala  ;    lardos 

ad  iram  ; 

Promptus  ad  obsequiunv.lrisltsadornne  nefas. 


10 


Luzusedax,  livor  macer,ardor  coecus  babendi,    Sis  libi  discipulus,  aliisque  magisier,  el  inlus 


Vastal  opes,  mordei  oplima,  corda  crcmal. 
Pestis  adulatrix  ,  perflclo  risula  vultu  , 

Cuncta  polesl ,  Salrapis  delitiosa  comes. 
Ecce  -iio  Pylades    scelus  !    insidialur  Oresli, 

Nuptaque  sub-propriura  sannal  iniqua  virum, 
Clericus  iudoctus,  miles  rudis,  e4  leve  vulgus 

Negligil,  horret,  alit;  iura  modesta,  malum. 
Migral  in  exilium  virtus,  vitiumque  trinmphat, 

Regnat,  el  in  populis  grande  tribunal  babet. 
Nescio  quo  coeco  linita  papavere  dorrait, 

Mensque  crealorera  nescil  iniqua  suum. 
r.n  ilerum  lnio  lingua  cxuciflgitur  orbe  ; 

En  iterum  patilur  dira  Oagella  Deus. 
Vespasiana  manus  ilerura  consurgat,  oi  onmes 

Dirual  oceanua,  <p>i  scelerala  palranl. 
120.  Facioiom  f.iciura  suum,  6timulanle  lyranno, 
icli  faclis  Aespicil  orba  suis. 
Inde  famcs  venit,  inde  gravis  discordia  regnis, 

Inde  Cananaeis  praeda,  cibusque  sumus. 
lndo  premit  gladius  carnalis  spirilualem, 

Et  vice  conversa  spirilualis  eum. 
Ilinc  subilos  Alropospraedatrix  occupal  artus; 

Nec  sinil,  ul  doleat,  poeuiteatque  miser, 
lurc  vides  igitur ,  quod  recta  ligalio  neclit, 

lmmundus  mundus,  haec  duo  verba  simul. 

L  1  I!  !.  K      Q  1      \   R    I    1    S 


]l 


[actenos  undedoIor,el  quac  fomenla  doloris 
Vidiraus,  inventa  perfiditnle  malis, 
Nunc  opus  esl,  morbura  lcnis  ul  medicina  re- 

frenel, 
A tque  hoslcm  faciat  bo-(is  abesse  suura. 
Primilns  insanas  lacryraarura  pclle  proccllas, 
Ouarum  coniugio  perditur  omne  booum. 

loloi  accumulal  v  ires,ubi  planclusabundat, 
Trislitiamque  mali  dccuplat  ipse  sui. 
Si  mala  dat  planc(u8,rnalus  esl  hic  ergoneresse; 
Si  malus    ergo  nocel :  si  nocel,  erao  fuge, 
Conlra  moerorera  cape  gaudia  ;  velle  refrena ; 
Alque  muli  liiicm  -'iiij.ci  adcs.se  pula. 


2' 


Sis  iiios,  exlra  sed  lolus  alius  eris. 
Virlulcm  pcte,  sed  vilium  fuge  ;  quod  sit  bo- 

neslum 

Qiiacre,  quod  ulile;  quod  lurpe  fugiendo  fuga, 
Amplexaada  libi  cleri  ihesaurns  boneslas, 

El  ralio,  popuiis,  heu  !   modo  rara  comes. 
!\cc  viscosa  manus,  oleoque  nec  uncta  sil,immo 

Inlcr  utrumquc  lenens,  respual  omne  nimis. 
lnlcr   Deraocrilum ,    trislemque    Demostbena 

curre, 

Inde  stalum  libret  virga  modesla  luum. 
Slillet  in  ore  favus,  sed  menle  resullet  oliva, 

Et  non  sit  (olus  scnsus  in  ore  luus. 
Respue  mullivagos,  slabiles  scciare,  caduca 

Pensa  ;  peccanles  argue  ;  sisle  lcvcs  : 
Dicta  minus  sinl,  facla  magis ;  sis  parcus  in 

byrnriis, 

1'arcus  in  opprobriis,  largus  ad  omne  decus. 
Faclaque  si  desinl,  non  desinl  verba  benigna: 

Nam  mullos  charos  mellea  lingua  parit. 
Maiores  venerare,  pares  seclare,  minores 

luslrtie  ;  vel  iuvcnes  punge,  vel  unije  senes. 
Ebrielalis  onus  fuge,  sperne  Cupidinis  anlrum, 

Exulal  binc  virlus,  baec  ubi  iuia  lenenl. 
Sibila  nec  vulgi,  nec  dona  relrosrada  cures; 

Exlra  virlutem  sil  lua  cura  nibil. 
Si  pclra  sil  glacies,  quid  ad  hoc  ?  magis  u(i- 

lis  essel 

Paganus  libi,  quam  claviger  uncus  homo. 
Si  aurum  plumbescil :  quid  ad  hoc  ?  et  neclar 

acescil : 

Quodquc  monarcha  negal ,  sacpe  letrarcba 

facit. 
Ergo  Dci  primo  confidas  in  bonilatc, 

Et  lna  virlulura  iurc  secundel  eam. 
Nalura  conlenlus  eris,  mala  scandala  vila; 

El  tua  consilium  quaelibet  acia  probenl. 
Ad  lempus  lusor,  nunquam  delusor;  amicus    3( 

Sernper  sis  minus  in  corporc,  menle  magis. 
Sacriloquos  rimare  libros  ;  mansuesce  rogalus  ; 


L  1  B  E 

Legibus  insiida  ;  nil  nisi  iusla  refer. 
Paucis  dedecus,  omnibus  obsequium,  caveasne 

Frons  rogosa  negel,  quod  inanus  ipsa  facil. 
Qui  decus  oblalum  nugosa  fronle  venenanl, 

IMus  milii  diabolo  displicel  ille  dulor. 
Dona  sorenus  homo.  charumquc  serenat  aini- 

Cllll), 

Alque  dalum   facie  duplical  ipsc  suuin. 
Nil ,  nisi  quod  dederis, proBvitlas  ,  namquc  Iru- 

(anam 

Esse  facit  linguam  saepe  ehiragra  manus. 
Mallcm  le  podagruin,  quain  laiiler  esse  clii- 

ragi  um : 

Invalidis  pedibas  auxilianlur  equi. 
Quod  donare  velis,  dones  sine  spe  redeundi, 

Ne  quod  aperla  dedil,  delraliat  unca  manus, 
Nam  dalor  ablalor  cancrum  gradiendo  figural ; 

Quem  cancrum  facial  dedecus  csse  suum. 
Ne  circa  famulos  le  pessima  consiliatrix 

Concilet  iralis  vocibus  ira  gravis. 
«q     Maior  enim  virlus  clemenler  habere  clientes, 

Quam  quos  maiores  efllcil  ipse  gradus. 
Nec  sis  linguosus,  nec  in  omni  famine  mulus, 

Sed  sola  studeas  utililale  loqui. 
In  le  cognoscas  alios  :  magis  utile  nil  esl, 

Et  magis  urbanum  nullus  in  orbe  potest, 
Nesitamica  tibi  praegnans  exlcnsio  venlris, 

Nam  nimis  est  niiserum  corpus  babere  cibis. 
Nulla  minor  virtus,socium  quara  vincere  mensa, 

Et  sacco  venlris  aequiperare  peram. 
Hypocrilae  \  ilium,Simonis  contagia,  quae  nunc 

Clericus  omnis  amal,  sinl  inimica  libi. 
Accusate  cave,  quem  non  accusat  abusus , 

Ne  male  procedens  tu  paliaris  idem. 
Prospera  non    semper,    nec  qtiaeras  semper 

amoena  : 

Non  scmper  dulcis  lingitur  ore  favus  : 
Non  omni  pralum  festinal  lempore  flores  , 

Ncc  sempcr  viridis  purpurat  berba  solum. 
Ulere  discrelis,  quibus  inclyla  vila  sil,  unde 

Non  nisi  discrelum  sumere  nerao  potesl. 
50,     Narnque  bonis  bona ,    sed  de    pravis   prava 

trabunlur, 

Dulcia  de  dulci  palmile  vina  fluunt. 
Non  rosa  dal  spinas  ,  quamquam  spina  orla 

sit  illa 

Nec  violae  punsunt,  nec  paradisus  obesl. 
PIus  libi  sit  cbarum  raundurn  ,    quam  mun- 

dus;  amicus, 

Quam  socias, quam  sil  sanguinis  ipsc  gradus. 
Ne  nimium  stolidae  le  eredas  credulilali : 

Nam  plus  quam  Scariolh  tradilal  ilia  viros. 
Non  raagis  Iconium  Fredericum  Iradilit  olim, 

Quam  nunc  creilulilas  BUSpiciosa  suos. 
IMuriina  suslincns  iungafl  medi  amina  morbis, 

Ut  raultum  raorbum  inulla  nie  lela  fugct. 


R     IV. 


675 


ll  varias  oplanl  diversa  nagotia  le^e, 
Sic  varias  pbysieas  mvaletudo  tremens. 
Hae  succos,  bae  seincn   amanl  ,  bae  corlicc 

gaudent, 

Bis  coma,  radices  his,  melicina  favenl. 
IMuenelicos  m:il\ae,  colicos  ab-inlbia  curant, 
Empiicus  aneiiim,  lac  quoque  spasmos  amat. 
Sic  Don  ollicium  celebral  qainarini  unum 
Sensus ,  sed  propria  quilibel  arie  vigel. 
llle  colores,  ille  aonos,  aapil  ille  sapores  ;       60. 
Aller  o  loralus,  alter  amoena  sapil. 
Tu  quoque,  tiuem  nimis  vilitim  deforme  faligal 

Pondere,  virtutem  pocu'a  plura  biba^s. 
Sit  libi  chata  lui   vicloria  ,  plus   alicna  , 

Et  te  plus  aliis  vincere  Marte  slude. 
Crede  raihi,  magis  esl  viriule  domare  teipsum, 

Quam  vicc  Sampsonis  slernere  mille  viros. 
Quemlibel  ofllciis,  ne  quacras  quis  sil,  bonora; 

Nam  multos  claros  laetus  amical  honos. 
Gressibus  assiduis  quisquis  bene  quaeril  ho- 

norcm, 

Rcciprocis    gradibus   hunc   quoque    quaerit 

honor. 
Blandus  adulalor,  el  proditor  impius  aequo 

Semper,  dum  vivis,  sint  in  amore  libi  ; 
Nam  nalurali   blanditor  iure  lenelur 

Kisibus,  el  phaleris  prodilor  esse  suis. 
Fistula  dulce  canit,  si  non  raihi  ,  crede  Ca- 

toni, 

Dum  lyra  dulcisono  carraine  prodil  aves. 
Ne  nimis  aslutis  vulpescat  lingua  loquelis, 

Nara  diibiarn  pariunl  vulpida  vcrba  fidem. 
Neve  luura  iacles  alienum  ,  deprecor,   hym-    70. 

■001, 

Ne  volucrum  synodo  nuda  cachinnel  avis. 
Nunqtiam  cervicem  sinc  cauda  pingere  tenles, 

Nam  sine  fine  suo  priraitiare  nocet. 
Multis  ad  opprobrium  ;   surdusque  ad    mur- 

mura ;  coeois 

Ad  vanum  ;  stolidae  claudus  ad  arlis  iler. 
Hvmnificet  de  le  lua  non,  sed  vox  aliena, 

Nam   bene  festivos  slcrcoral  illa  viros. 
Sil  libi  plus  inimica  novcrca  superbia  moi  um, 

Quam  quae  Chrislicolas  gens  Saladina  necat. 
Silque  magis  solilo  libi  suslus  amoris  amarus. 

Namscioquod  scio.quod  lu  vere  slullus  ainas. 
Quid  tibi  cum  ganea  ?   quid  cum  merelricis 

alumno  ? 

Crovlis  lu  Paridi?  slullus  e^,  alque  Paris. 
Spurius  ille  pucr  nullurn  Buadebil  boneslum  : 

Natus  adullerio  semper  aduller  eril. 
Quos  beremital  amor,  polius  deremital ;  et  ipse 

Pac  amel  EHppolytus,  menle  Priapus    erit. 
E>t  rugiendUfl  ub   i - 1 a  lide  ieiunus  ab  omni, 

Qoi  nimis  oibiculal,  scque  cruraenal  amor. 
Proscribas  igilur  gladiis,  el  fuslibtis  ipsura,     80. 


676  II  E  N  R.    S  E  V 

Et  fugieudo  fuga,  quern  fuga  so!a  fugat. 
Ne  le  pirigritiae  consors  dilalib  tarclel 

Ad  bona,  nam  cupicns  ornnia  tarda  putat. 
Nam  mora  denigral  donum,meri(uinq.  minoral, 

Sed  c-ila  grandifical  munera  parva  manus. 
i\e  credas  solos  magnates  esse  limendos, 

Est  fidus  socius,  esl  el  amicus  amans. 
Maior  honos  ,  Pyladem  ,  charumque   timere 

sodalcm, 

Quam  Syriae  regem,  Caesareosque  duces. 
Invidiam  fugias,  morsusque  sororis  iniquae, 

Quae  rabido  clarum  denle  caninal  opus. 
IVec  le  .praelereal  humanae  sorlis  ori«o, 

Terrea  lesla,  luti  gleba,  miserque  cinis. 
Ileu  caro  noslra,doIor!  plus  Ilore  caduca  caduco, 

Qui  parvo  spalio  fil  puer,  alque  senex. 
Quam  fragilem  lexlrix  conlcxit  aranca  lelam, 

Tam  fragili  tegilur  legminc  vila  brevis. 
Quemlibel  in  propriis  gradibus  probilalis  ho- 

nora, 

Oplimilas  tibi  sit  plus  bonilale  placens. 
90.    Simplicilale  frueus  hic  scotica  fercula  miscel, 

Qui  plus,  alque  minus  aequal  honore  pari. 
Fermenlal  claros  numerosa  pectmia  mores, 

Quae  tibi  si  fuerit  hospes,  el  hoslis  ego. 
Moribus  excullus,  sincerus  menle,  modeslus 

Actibus,  exemplum  voce,  rigore  gravis. 
Dura  ,  modesta  ,  probis  ,   paliens  ,    rnalorus  , 

abundans, 

Perfer,  ama,  tribuas,  menle,  vigote,  manu. 
Conlra  ventosas  rabies,  el  fulminis  iclus, 

Plus  quercu  solida  levis  arundo  polcst. 
Praevalet  in  cunclis  discreta  moJeslia  rebus, 

Qua  sine  virtulum  grande  peribil  opus. 
Nam  pravis  dare  nil  aliud,  quam  prava  fovere; 

Lnde  probis  lanlum  debet  adesse  manus. 
Sinl  licel  obscuri,  ne  spernas  corporis  arlus, 

In  quibus  insenium  plus  brevilate  polest. 
Lampadibustemplum  dilans,dulcore  palalum, 

Est  brevis,  el  fruclu  duplice  servil  apis. 
Esl  brevis  accipilcr  ,  volucrum  tamen  obruil 

agmen, 

El  fugal  elalum  vipera  parva  bovem. 
100.  Sit  libi  perpeluum  spolians  derisio  dentes 

Ilostis,  el  insidiae  sit  dolus  illud  idem. 
Discrelus.cl  sapiens,urbanus,largus,honorus, 

Providus,  inlenlus,  strenuus  eslo,  vigil. 
Scripta  legens  velerum,  rigidum  seclare  Ca- 

trmem, 

Morigerum  Senecam,  pacificumque  Probum. 
Dulichium,    Arastum,   Ciceronem ,    Nestora  , 

Tilum, 

Pectore,  consilio,  more,  loquendo,  manu. 
Indue  virliilum  trabeam,  menlemque  trulanam 

Lxue,  quaere  bonum,  despiciasque  malura. 

FINIS   T 


T  I  M  E  L  L  E  N. 
NonHypocras,  non  ipse  suis  Podalirius  herbis, 

Non   licet  ingenium  fundat  Apollo  suum; 
Omiiia  vcrbosis  meraorenl   medicamina   lin- 

guis, 

Quae  si  lenlarem  singula,  tempus  abil. 
El  mihi  Sicaneos,  ubi  noslra  palalia,  muros, 

Sic  slal  proposilum  menlis,  adire  Iibel. 
Eryo  dicta  luis  iungas  medicamina  morbis  , 

Et  quaocumque  vides  proficienda  libi. 
Lilibus  hostis,  fiaudibus  hoslis,  criminis  hoslis 

El  quae  depravant  omnibus  hosiis  eris. 
Iuris  amicus,  bonoris  amicus,  amicus  honesli,  i 

El  quae  iuslificanl,  rebus  arnicus  eris. 
Haec  praecepla    libens   vigili    trahe    morbi- 

dus  aure, 

Quae  permixla  simul  combibe,  sanus  eris. 
El  licel  haecbona  sint,  multo  poliora  relinquo, 

Quae  non  sunt  humeris  officiosa  luis, 
Haec   libi  sufticiant.   Non    omnia    possumus 

omnes  : 

Tu  quod  habere  vales  suscipe,  velle  sine. 
Anzenlo  fruitur  rulilans  cui  deficil  aurum  ; 

Et  violas  carpil,  qui  nequit  ungue  rosam. 
Tunc  iter  arripiens  ait  :   Haec,  Henrice,  re- 

conde, 

Et  tinem  verbis  hunc  dedit  illa  :  Vala. 
0   meus   aller   ego  ,    probitatis  alumnus ,  et 

hospes, 

Longepres,  Henricum  suscipe  menle  tuum. 
Nulla  reraola  via  solidum  parlilur  amorem 

El  si  quem  partilur,  inlegrilate  carel. 
Nec   mons,  nec   planum,   nec   pars   spaliosa 

marina 

Disiungunl  hos,  quos  copulal  unus  amor. 
Longcpres   unde  locus  ,   quod  araor  dimillat 

arnorem  ? 

Talis  ab  oppositis  dicitur  esse  locus. 
Ergo,  ul  vivatamor  concordia  donat,  el  unum   \'2 

Velle  duos  unum  menlibus  esse  facit. 
Tuque,  nec  imraerilo,  cui  nomen   floris   ad- 

haeret, 

Florcnline,  statum  menle  resume  (uum. 
Parco  libi,  quia  parco  luis,  flos  inclyte,  culpis 

Ni  tua  vivifices  viribus  acta  luis. 
Suscipe  millenis  citharam,quara  dii  igo,  nervis, 

Or|dieus  ignola  cat  minis  arle  rudis. 
Inclyle,  cui  vivo,  si  vivo,  provide  Praesul 

Florenline,  slalum  scilo  benigne  meum. 
Sura    passus  gravia  ,  graviora  ,   gravissima  , 

quarto 

Passio  si  velit  ars,  possil  inesse  gradu. 
Ergo  vale,  Praesul.  Sum  vesler,  spirilus  iste 

Post  morlem  vesler,  credite,  vester  erit. 
Vi\  us,  el  exlinclus  le  semper  amabo;  sed  essel 

Vivenlis  melior,  quain  raorienlis  amor. 
OMl    VI, 


O 


I 


3 

.-3  Ph! 


■Pi 

h 

(D! 

HJ 

tO  <! 
LO 


cdi 
O! 

t-5! 


Wi 
21 
•H! 
Oi 
•H! 

.Oj 

&4j 

»- 
O 
£ 

3 


•H 

4-J 

-p. 


•H 


■H 

•H  CD 
tj<  I 

05  iO 

d  > 

•H 

44 

i 

-3        • 


I 
o  c 

P 

o  t> 


-I 


University  of  Toronto 
Library 


DO  NOT 

REMOVE 

THE 

CARD 

FROM 

THIS 

POCKET 


Acme  Library  Card  Pocket 
LOWE-MARTIN  CO.  Limited 


iiiiiil&B! 


H 


A 

uBSttlntiitts 


»8 
m 

m 


I 


111 


m 

If  »t  i 
«{* 

:  ;( 


M 


WaBffl? 

hHL 

HHi