This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverable online.
It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover.
Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use ofthefiles We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrainfrom automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.
About Google Book Search
Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web
at jhttp : //books . qooqle . com/
/
cv
Cft ftVft£
44^^
Caria
JUia JRttttinmtia
lUraratimn bt (Blamnrgan,
jutttiunt*
VOL. III.
441 — 1300.
(Enrant*
(geo. & Clark.
(TarMff:
PRINTBD BY WILLIAM LBWIS, DUKE STREBT.
MDCCCXCI.
', - -")
As the influx of these doonments imparted to the oolleotion an ecclesiastioal
oomplexion, it was thought well to prefix to the volume a seleotion of suoh of the
Gharters by the early Welsh Bishops as related to the Lordship, and this the
more readily that the *Liber Landavensis/ in whioh they had already been
printed, was rare, and oontained them in oommon with muoh other matter.
These aooordingly have been transoribed from the oopies in the British Museum
by the oare of my friend Mr. W. de Gbay Birch, and althongh they add some-
what inoonveniently to the bulk of the present volume, add also materially to its
eompleteness and value.
The Margam deeds, up to the time of their transoription, had been deposited
at Penrioe, and are thenoe designated. The Gower estates, inoluding that of
Penrioe, were never Ghuroh lands, but were inherited by Sir Rice Mansel from
the Pbnbices, Langtons, and other looal families, and were held by knight
eervioe under Swansea Castle, of the Ghief Lords of Gower, who held of the
Grown. With the estate reoords were many de Bbaosb and other Gharters
relating to the Lordship of Gower, throwing great light upon the nature of its
early tenure and upon the suit f or its possession whioh was oarried on f ar some
oenturies by the families of de Braose, Mowbray, le Despenser, and Beauchamp.
These also, though not direotly oonneoted with the Lordship of GHamorgan, I
have thought it well to print, sinoe they have oome into my hands and xise
beyond mere looal interest.
A large number of the doouments here printed are without datee, and
oontain nothing from whenoe any preoise date oould be inf erred. The arrange-
ment, therefore, though intended as ohronologieal, oan only be regarded as so
approximately. The volume oloses with the 13th oentury.
Table of Contents.
KO. DA19. PAOE.
dxii. Grant by Gwordog to DubrioiuB of his daughter
and oi Bifihopeton 441-519 1
Dxm. Landfl aoquired by Oudooeus in Gower for
TJandaff . . . ... ... ... ... ... 2
dxiv. Grant by Eing Judhail to Oudooeufl of the
Churohefl of 8t Lythan's and Wenvoe 3
dxv. Qrant by Broohmail ab Guigentuiai of the ViU
of Meneioh to Llandaff 4
dxvi. Gxant by Meurig ab Tewdrig, Eing of Glamor-
gan, and Onbiawst his wife, of land in Gower
to Llandaff 5
dxvii. Ghrant by Morgan, King of Glamorgan, of
Biflhopston to Tilandaff 6
dxviii. Grant by King Morgan ab Athrwys of Guilbiu
to Llandaff ... 7
dxix. Grant by Iddig ab Nudd of Tir Betoo and Tir
Hiernin to Llandaff 8
dxx. Grant by Gwyddgen ab Broohwail of Gabalva to
Oudooeufl ... 8
dxxi. Grant by Eing Morgan ab Athrwys of the ViU
of Lath to TJandaff 9
dxxii. Grant by the same of Llan Oynoyrill on the Ely
to Oudooeufl ... 10
dxxiii. Synod of the Eing and Elders of Morgannok at
Taratyr ... ... ... ... ... ... XI
dxxiv. Graat by Ouohein ab Glovi of the Vill of Hirpant
toLlandaff 12
*L
HO.
dxxv. Grant by Cors ab Gabran of land in the Vale of
Ely to TJandaff ... ... ... ... . . .
dxxvi. Synod of Llandaff : Ghrant by Hywel ab Bhys,
King of Gleuissiog, of Merthyr Bugail to
Tilandaff ...
dxxvii. Gxant by Eing Cadwgan of Tref Bet on the
Ogmore to TJandaff
dxxviu. Ghrant by King Gruffydd ab Owein of land at
Penybei in Besolven to Uandaff, eto.
dxxix. Beoord of the dlspute between Huwel Da and
Morgan Hen, as to the desoent of the Cantreds
% of GHamorgan, as settled by Eing Edgar
dxxx. Gxant by Merehiawn ab Bhydderoh to Llandaff,
eto., of two serfs and a right of fishing
dxxxi. Becord of the oonsecration of Bledri, Bishop of
TJandaff ... ... ...
dxxxii. Qrant by King Meurig to TJandaff of Peny-
prioO, OuO. ... ... ••« ... ...
dxxxui. Glxant by Bhiwallon ab Bhun to Llandaff of
Bbiwbren on the Taff ...
dxxxit. Ghrant by Gwrgan ab Ithael to Llandaff of
TiefgTnnhill on the Ely
dxxxt. Gxant by King Meurig ab Hywel to Llandaff of
St. Lythan's ... ... ... ... ...
Dxxxn. Grant by and to the same of Eratras on Nadauan
DXXXTii. Grant by Garadoo ab Bhiwallon to Llandaff of
Lann-Petyr in Henriu
DXXXTiii. Grant by Merohiawn ab Bhydderoh to Llandaff
of Garnou
dxxxix. Grant by Cadwallon ab Gwriad to Llandaff of
Llansanffread
dat». tAarn.
13
982
983
14
15
926, 929 16
0. 969 18
20
21
21
28
24
26
26
27
28
29
yu.
N0. BATB. FAGl.
dxl. Oonfirmation by Gruffyd, King of Britain, to
Bishop Herwald of the lands of the Churoh
of IiandafE 1032-1061 30
dxli. Synod of rJandaff : Grant by King Gadwgan
of the lands of Henrhiu Ghinua ... ... Post 1056 31
DiLii. Keoord of the conseoration of Herwald, Biahop
of LlandafE 1059 33
dxliii. Grant by Jestyn ap Gwrgan to Llandaff of Miluo
on.theEly Postl043 34
dxliy. Lnperfeot record of the death of Herwald, and
oonsecration of Urban, Bishop of Llandaff ... 1107 36
dxlv. Ghrant by King Meurig to Llandaff of lands at
Eiugraenauo, Nantavan, and Ghierberth ... 36
dxlti. Bull of Innooent II. to William, Arohbishop of
Canterbury, in favour of Bishop Urban ... 1131 88
dxlyii. Indulgenoe by Balph, Arohbiflhop of Ganterbury,
towards those contributing to the building of
theChurohat Uandaff... 1114-1122 39
dxlviii. Ghneral oonfirmation by Henry I. to Tewkeebury 1106 39
dxux. Another version of the same ... 1107 40
dl. Petition of the Clergy and Laity of Llandaff
for the ordination of Urban as Bishop ...Ante 1107 41
dli. Oalixtus II. to the Clergy and Laity of Llandaff,
urging obedienoe to Bishop TJrban 1119 43
dlii. The same to Walter fitz Biohard, and others,
admonishing them not to injure the Churbh of
Llandaff 1119 44
DLm. The same*to the Arohbishop of Canterbury, in
fa vour of the Churoh of Llandaff 1119 46
dliy. The same to Bishop Urban, taking Llandaff
under his proteotion 1119 46
*SL
HO. DAXS. FA0B.
dlv. TJrban, Bishop of Llandaff, to Oalixtus II., inTO-
king aid against the Bishops of Heref ord and
* St. David's Postlll9 47
dlvi. William, Arohbifihop of Canterbury, to Bishop
Urban, ordering him to attend a Counoil ... 1125 48
dlvii. Gardinal Legate John grants an indulgenoe in
favour of the oontributors to Llandaff . . .1108-1133 49
DLvni. Bull of Honorius II. to William, Arohbifihop of
Canterbury, respecting Bishop Urban 9 s oom-
plaint against the Bishop of St David's ... "1128 50
dlix. Bull of the same, oonfirming Bi&hop Urban in the
posseasion of the See of Uandaff 1128 51
dlx. Bull of the same to Henxy L, in favour of the
Bishop of Llandaff 1128 53
dlxi. Bull of the same to the GLergy of Llandaff, f or the
reoeption of Bishop Urban, and other matters . 1128 64
dlxii. Bull of the same to the Glergy and Laity of
Ergio, Gower, eto 1128 55
dlxiii. Bull of the same to Henry L, in favour of
BiahopUrban 1128 56
dlxiv. Bull of the same to the Arehbishop of Canter-
bury, respecting the oontroversy between the
Bishopa of Llandaff, St. David's, and Hereford 1128 56
dlxv. Bull of the same to the same, respeoting the
judgment as to Bishop Urban's olaim to Gower 1129 57
dlxvi. Bull of the same to Henry I. on the same subjeot 1129 58
dlxvii. Bull of the same to Bishop Urban, oonfirming his
juri8diction over Gower, KidweUy, eto. ... 1129 68
dlxviii. BuU of the same to the Glergy and Laity of
Gower, eto., ordering them to reoeive Bishop
Urban 1129 60
UL
aro.
DLXIX.
DLXX.
DLXXI.
DLXXII.
DLXXIII.
DLXXIV.
DLXXV.
DLXXVI.
DLXXVII.
DLXXVm.
DLXXIX.
DLXXX.
DLXXXI.
DLXXXn.
DLXXXIII*
DLXXXIV.
DLXXXV.
Bull of the same to Bishop Urban, settiog forth
the limits of hifl Diooese, and speoifying the
Churohes. .. ... ... ... ...
Brief of the eame to Bishop Urban, respeoting
hifl oontroversy with the Bishop of St. David's •
Galfrid and Elias Talbot : Donations to Neath
DASB. PJLOK.
1129 60
1129 63
Abbey ...
Bull of Honorius
Llandaff
..Postll29 64
II. to Urban, Bishop of
.1124-1130 65
1130
67
1130
68
69
Innooent II. to the Olergy and Laity of Gower,
oonoerning Bishop Urban 1130 65
The eame to Henry I., oonoerning Bishop Urban 1130 66
Bull of the same to William, Arohbishop of
Canterbury, reepeoting the same 1130 66
Innooent II. to Bemard, Biflhop of St. David's,
reepeoting property in the See of Llandaff ...
Cardinal John to Urban, Bishop of Llandaff ...
Gardinal (Jregory to the same
Innocent II. to Urban, Bishop of Llandaff,
respeoting the extent of his Diooese 1131 69
Bnll of the same to Bernard, Bishop of St.
David' s, naming a day f or the hearing his suit
against Llandaff 1131 70
Bnll of the same to Urban, Bishop of Llandaff,
oonoerning the same 1131 71
Bull of the same to the same, as to the oomplaint
against the Ghamberlain of Tankerville ... 1131 71
Bull of the same to the same, summoning him to
the Counoil of Rheimfl 1131 72
Bull of the same to the saxne, fixing a day for
hearing the suit against St. David's 1131 73
Bull of the same to the same, imperf eot 74
no.
DGXIX.
V DGXX.
DGXXI.
DOXXU.
DGXXIII.
DGXXIV.
DGXXV.
DCXXVI.
DGXXVTI.
DCXXVIII.
DGXXIX.
DGXXX.
DGXXXI.
DGXXXn.
DGXXXIII.
DGXXXIV.
DATB. PAOX.
William, Rural Dean of Wrenid, to ihe Abbot of
Glouoester, oonoerning the Churoh of Sturmy... 0. 1170 106
Terms of settlement of a dispute between Neath
andMargam 1173-1178 107'
Confirmation by Heniy II. to Margam of grants
by the Earls of Glouoester and others 1175-1177 108
Confirmation by Bishop Peter, of St David's, to
Neath, of Ponohanan fishery 1176-1198 109 7
Confirmation by Hemy II. to Maigam of f ormer
grants ... C. 1179 111
Grant by Griffith ap Ivor to Margam of land at
Leokwith O. 1179 112
Grant by William de Londoniis to Clement, the
Deaoon of the Chapel of St. Kehinwehir ...1180-1208 113
Grant by Adam de Sumeri to Margam of an
annuity out of Moia Mill 115
Gtant by the same and his sons to the same of
thesameient 116
Confirmation by the same of his wife's gifts to
Margam 1185-1191 116
Notification by W. Doggeuel to W., Bishop of
Llandaff, of his grant to Margam .1185-1191 118
Bull of Urban III., granting privileges to Margam 1186 119
Impawnment by Hugh de Heref ord to Margam,
f or silver to release him from prison
Oyrograph between Margam and the Clerk of
Llangewi
Giant by Kethereoh, son of John Du, to Ma^am,
of 15 acres of the Poictevine land
1187 123
1188 124
Giant by Gregory, son of Bobert, to Elias de
Turre, of land at Kenf eg
126
127
XIU.
KO. DATB. PAOB.
dcxxxv. Ghrant by Gillebert Burdin and his wife, to
Margam, of land near the boso of Sturmi ... 128
dcxxxvi. Ghrant by William, son of Qxegory de Turre, to
Margam, of the pound of oumin payable by
Elias de Turre ... 129
ncxxxvn. Grant by Elias de Turre to Margam of land at
Kenefeh ... ... ... ... ... ... 129
Dcxxxvm. AjBsignment by Conan, Abbot of Margam, to
Qregory and John, nephews of Elias de Turre,
of the land held by a pound of pepper ... 130
dgxxxul Proteotion for Margam from tolls by William
Earl of Pembroke ...1189-1231 131
dgxl. Ghrant by Walter, son of Ulf , to Margam, of land
near St. MiohaeFs Grange 0.1190 132
dgxli. Exemplifioation by William, Biahop of Llandaff ,
of an agreement between Margam and
Eiohered ab Chenaf and others, oonoerning
Bradetune 1190 133
dgxlii. Notifioation to William, Bishop of Llandaff, by
Matilda de Soor, of her grant of her dower
land to Margam. 0. 1190 134
dcxliii. Composition between Margam and Biuanus
Fresbyter, oonoerning the Ghuroh at Langewi 135
dcxliv. Grant by Hugh de Hereford to Margam of land
at Kenfig ... ... ... ... 136
dcxlv. Settlement of the oause between Biuan, oalling
himself Farson of Langewi, and Margam ...1191-1196 137
dgxlvi. Qrant by Hugh de Heref ord to Margam of 30
aores in Corneli 138
DGXLvn. Qrant by and to the same of land given by the
Earl of Glouoester . 139
dcxlviii. Confirmation by Heniy, Biahop of Llandaff, to
Margam, of the land and ohuroh of Llangewi.1193-1218 140
3riV.
vo.
DGXLIX.
DCL.
DCLI.
DCLII.
DOLIII.
DCLIV.
DCLV.
DCLVI.
DGLVTI.
DCLVIII.
DGLIX.
DCLX.
DCLXI.
DCLXII.
DCLXIII.
DCLXIV.
DAXB. FAOS.
Notifloation by the same of settiement of the
oause between Margam and John and Milo
Kairus 1198-1218 141
Oonfinnation by the same to Margain of the
tithes of Kenf eg 1196-1218 141
Letter from Ralph de Sumeri to Henry, Bishop
of Llandaff, oonoerninga Margam rent-oharge. 1196-1218 142
Grant by Thadeiroh, danghter of Ketherio Du, to
Margam, of land in Peiteuin 0.1197 143
Grant by Kenwreio, son of Herbert, to Margam,
of land in Killeculim 0.1198 144
Grant by Kneythur, Blethin, and other sons of
Herebert, to Margam, of land in Killeoullum... 145
Quit-claim by Thatereoh, daughter of Kathereoh,
to Margam, of the Peytevin land 146
Grant by Ma[o]rgan ab Garadoo to Margam of
land at Orgares waU
Qrant by Espus, son of Oaradoo Du, to Margam,
of Peittevin land in Kenflg
Qrant by Master Maurioe to Margam of the land
of Egluskeiwir 149
Abjuration by the sons of Eoger Kam of olaim to
their father's grant in Bonvileston, to Margam 149
Grant by Henry , Abbot of GUouoester, to Margam,
of land in Langewi Antel202 150
Qrant by William de Londoniis to Margam of the
Chapel of Egliskeinwir 151
Qrant by the same to the same of a burgage and %
land at Kidwelly 152
Qrant by Milo, son of John Kair or Cairus, to
Margam, of land west of the Lake 152
Quit-alaim by Boger Kam to Margam of his
rights in lionevileston 0.1241 153
1199 147
148
XV.
80.
•DCLXV.
DATE.
Qrant by William de Londres to Margam of
land between the Garw and the Ogmore
dclxvi. Confirmation by Thomas de Londres of the pre-
oeding grant
dclxvii. Certifioate by Morgan ab Gradoo of a quit-claim
to Margam by Gradoo ab John
dclxviii. Grant by Hugh de Lanoarvan to Margam of 30
acres in Lanmeuthin
dclxix. Hugh de Lanoarvan inf orms Bishop William that
he grants to Margam land f or St Meuthin's
Ohapel at the Orange
dclxx. Grant by Pagan de Turberville to Margam of
land in Newoastle
dclxxi. Notification by the same to Biahop William of
the preoeding grant
dclxxii. To the same effeot, with a provimon in oase the
warranty ehould f ail
dclxxiil Qrant by Ree ab Hoel and his brethren to
Margam, of land on the Avene ... ...
dclxxiv. Confirmation by the same of their £ather's grants
to Margam
dclxxv. Bemission by the Abbot and Oonvent of Tewkes-
bury to Margam of an annuity on the lif e of
Jurdan de Hameldena
dclxxvi. Grant by Philip, son of Wurkeni, to Margam, of
ten aores
dglxxvii. Grant by William, son of Osmund, to his son, of
a burgage in Kenfeg and a house in Oardiff ...
DCLixvni. Notification to Bishop William, by Milisent,
daughter and heiress of William Mitdehorguill,
of her grant of land to Margam
dglxxul Notifioation to the same by the same of a further
grant to Margam
PAOl.
154
155
156
157
168
159
160
161
162
163
164
165
165
166
168
XVI.
WO.
DGLXXX.
DCLXXXI.
DCLXXXII.
DGLXXXIII.
DGLXXXIV.
DCLXXXV.
DCLXXXVI.
Grant by Robert, son oi Wian, to Margam, oi
land in Ne woastle
Grant by Robert and Boger Wian to Margam oi
land in Newoastle
Grant by Roger, son oi Wian, and his brother to
Margam, oi the eame*
Grant by Boger and Kenewreo, sons oi Wian, to
Margam, oi land in Newoastle
Grant by Caradoo Verbeis to the brethren oi
Pendar, oi land between the three waters ...
Grant by Morgan ab Garadoo to Margam oi the
land oi Fultimor
DATB. PA0K.
169
DCLXXXVIII.
DCLXXXIX.
170
171
171
172
173
Exemplifioation by Henxy, Bishop oi Llandaff, oi
an agreement oonoerning land at Bradington. . . 1199 174
dglxxxvii. Confirmation by the sona oi Caradoo to Margam
oi land given by Garadoo Uerbeis 176
Transcript irom the grant by King John to
William de Braose 1200 177
Qnit-olaim by Filip, priest oi Havodhaloo, to
Margam, oi the Chapel there 177
Grant by Morgan ab Caradoo, Leisan, and Owen,
to Margam, oi land near Pultsoathan Post 1200 178
Agreement between William de Barri and John
de la Mara, ooncerning rents at WalterVtown .Ante 1201 179
Grant by William Gillemiel to Margam oi land
inKenfig 180
dcxciii, Grant by Walaueth, eon oi •William Gillemiel, to
Margam ... ... ... ... ... ... 181
dcxciv. Grant by the same to the eame oi land in Eenefig 182
dcxcy. Quit-olaim by Kethereo and Yvor Gillemichel to
Margam of their father'8 grant 183
DCXC.
DCXCI.
DCXCIl.
XYU.
1202
188
189
BO. DATB. PAG*.
dcxcvi. Agreeiuent between Margam and David, eon of
Herbert Sourlage, oonoeming Langewi N ... 1202 184
dgxcvu. Confirmation and grant by David Sourlage to
Margam of the same 1202 185
DGxcvin. Grant by Nioholas Piiinz to Margam of land in
Langewi 1196-1218 186
Dcxcn. Grant by David Sonrlage to Margam of the
Chnroh of Langewi 187
doc. Henry, Biahop of Llandaff, oertifies to the majority
of David Sourlage 1196-1218 188
doci. Confirmation by David Sourlage to Margam of
Penvain or Penvey
Docn. Gxant by Walter Luvel to Margam of the same..
Dccin. Lease by Eobert QTamus to Margam of land
between Kenefeg and Goilaohe
dcciv. Grant by Boger Ghramus to the same of land
near Goylake
doov. Gxant by Boger and Thomaa GTammuB to the
same of land held by Hugh Gramua
dccvi. Gonfirmation by Espus ab Garadoo Du to Mar-
gam of gran te in Peiti vin land
docvu. Oonfirmation by Espus ab Caradoo Du to the
same of the same
Dccvra. Grant by the same to the same of Peitivin land...
docdl Grant by Ree Coh to the same of land at Corneli..
docx. Quit-olaim by Oadivor, eon of Ralph, to Margam
of rights on Ke venmahha j
dccxi. Quit-olaim by Kenewreoh, son of Balph, to the
Doczn.
1202 190
1203 191
192
193
193
194
195
196
197
Grant by Bees Coh and his brethren to Margam
of land in the same
197
BO. DATB. PAGB.
Dccxin. Grant by the same to the same of land in New-
oastle ... ... ... ... ... ... 198
dcgxiv. The brethren of Bees Coh releaee to Margam their
right to land between the Qarwe and the
Uggemore ... ... ... ... ... 199
docxv. Confirmation by Jorvard ab Eepus to Margam of
his father'fl gifts in Corneli 200
dccxvi. Gbrant by Kenewreio ab Herbert to Margam of
land in Havedhaloo 200
rocxvn. Grant by Eirith ab Breauel to Margam of a
moiety of his land above Corneli 201
Dccxvm. Grant by Enniaun ab Birid to Margam of his
moiety of Kethereoh's land in Newoastle ... 202
docxix. Grant by Eniaun ab Wrunu Cham to Margam of
land between Qarwe and Uggemore 202
dccxx. Grant by Enanhin ab Rehered Breavel to Margam
of land near Corneli 203
docxxi. Agreement between the Abbeys of Tewkesbury
and Margam eecuring Kenfeg Churoh to the
latter, in perpetual fann, at 10 marks rent ...1203-1213 204
docxxii. Giant by Bishop Henry of Llandaff to Margam
ofthesame 1203-1213 205
docxxiii. Giant by Matildis, widow of Hugh de Cardiff, to
Margam, of a burgage in Oardiff 206
dccxxiv. Qrant by Prior Maurioe, of Si Mibhael Oweni
(Ewenny), to Margam, of a tenement in
Laogewi 207
docxxv. Privilege granted by Qilbert de Monmouth to
Margam, of freedom irom toll throughout h»
land 208
dogxxvi. Grant of the same privilege by John de Monmouth
-toMargam 209
XIX.
DOCXXVII.
DCCXXVIII.
DCCXXIX.
DCCXXX.
DOCXXXI.
Docxxxn.
DOCXXXIII.
DOCXXXIV.
DCCXXXV.
DCCXXXVI.
DOCXXXVII.
Docxxxvm.
DCCXXXIX.
DCCXL.
DOCXLI.
Grant by William, Bishop of Llandaff, to Mar-
gam, to oalebrate at Bossaulyn Chapel
Grant by Adam, son of Boger, Porter of Cardiff ,
of land near Boath to Margam
Grant by tbe same to the same of 12 penoe rent .
Gonflrmation by Roger Oujrin, son of Robert,
Porter of CardifE, of the grant of his maternal
unole to Margam
Confirmation by Morgan ab Caradoo of various
grants to Margam
Confirmation by Leisan ab Morgan of his f ather's
grants to Margam
Confirmation by the same of the same to the
same, and other grants . . ,
Memorandum as to Canaythen ab Robert, how he
aoquired Eoseowlin and granted it to Margam f
Grant by Wronu ab Cadugan to Margam of land
between Waldereston and Horegrave
Grant as the preoeding, by Meurio ab Cadugan. . .
Qrant by Henzy, Bishop of Llandaff, to Margam,
of land abutting upon the Thaf
Another version of the same
Grant by John de Bona YQla to William the
Harper of land at Bronigespit
Grant by William the Harper to Margam of land
in Bonvilestone ...
Confirmation of the same by Henry, Bishop of
daxb. pao*.
210
211
211
212
213
213
214
216
216
217
.1193-1218 218
.1193-1218 219
220
220
T'Wprtftff
•1193-1218 221
DOCXLII.
Quit-claim by Sibilla, widow of William tixe
Harper, to Margam, of land in Bonvilleston ...
docxliii. Grant by Biered ab Kenaf to Margam of a fourth
part of Bradinotune ... ...
222
222
XX,
N0.
DOCXLIV.
DCCXLV.
DATB.
Grant by the sons of Blethin to Margam oi land
in Killecullum
Bull of Innooent IEL, addressed to the Aroh-
bishop of Canterbury and his Clergy, in favour
of the Cistercian Order
dccxlvi. Bull of the same, addressed to the same, direoting
an exoommunication of those taking tithes from
Margam ...
dgcxlvii. Bull of the same, oonfirming grants, and granthig
various privileges to Margam
dccxlviii. GTant by King John to William de Braose of the
whole land of Gower, with the boundaries set
forth ...
Memorandum conceming Qruffuth Vregh and his
opposition to William de Braose
Agreement between Caerleon and Margam oon-
oerning lands between the rivera Neath and
Taf
dccli. GtTant by Elias, the derk of Newoastle, to
Margam, of land at Penvei
dcclii. Qrant by Morgan ab Cradoo to Boger Cole of
land in the fee of Newoastle
dccxlix.
DCCL.
dccliii. Qrant by Morgan ab Owen to Margam ef
paox.
224
1203 226
1203 227
1203 228
1208 234
236
1203 236
237
238
Havedhalok
...Antel205 239
DCCLIV.
DCCLV.
DCCLVI.
DCCLVII.
Grant by Boger Cole to Margam of seven acres
atNewcastle
Ghrant by the same to the same of a tenement in
Newoastle ...
Oonfirmation of the preoeding grants by the
Chief Lord ... ... ... ... ...
Grant by Morgan ab Cradoo to Margam of the
land of Walter Laheles
240
241
242
242
KO. DATB. PAOH.
doclvhi. Grant by the eame to the same of land at
Clakeston and Lageleston 1205 348
dcclix. Grant by the same to the same of lands between
Witherel and EUenpulle 244
dcclx. Grant by the Frior of St. James's, Bristol, to
Margam of land in Lewin's Mead 246
doclxi. Oonfirmation by the same of the same to John,
son of Ealph TJtlage 246
dcclxii. Ghrant by Ener Baohan to Margam of right in
Frudul ... ... ... ... ... ... 246
dcclxhi. Grant by John, the Glark of Boneville, to the
saine, of a third of his land in Boneville ... 247
doclxtv. Grant by Jbhn de Boneville to the same of 30
acree in Boneville 247
dcclxv. Notifioation by John de Boneville of his grant of
Earwigau to Margam 248
doclxvl Grant by William, son of John de Boneville, to
the same, of land in Boneville 248
dcclxvh. Giant by the same to Henry, son of John, of land
in Bonvilestune . . . ... ... ... ... 249
DCCLxvin. Grant by the aame to Margam of the Templaro'
lanci ... • . . ••• • • • «•• ••• ^qq v
dcclxix. Abjuration by Eiohard and Eoger, sonB of John,
Chaplain of Boneville, of the Templars' land
to Margam 260
doclxx. Grant by Mozgan ab Gradoo to the same of land
in the Marsh of Avene
doclxxi. Grant by the same to the eame
dcclxxu. Grant by King John to Henry, Bishop of Uan-
dajEE, of an annual fair, and a Sunday market
at Llandaff
1205
261
262
1206
268
XX1 1.
WO.
dgclxxiii. Grant by Ketherech ab John Du to Margam of
Peithevin land
dcclxxtv. Ghrant by Morgan ab Caradoo to Margam of land
atNewcastle
dgglxxv. Grant by Grifin ab Ganethtir to the same of land
in Kenef eo
DOGLxxvi. Grant by the sons of Knaitur to the same of land
at Killeoulm
doclxxvu. Giant by Gistelard ab John ab Belius to the same
of land near the water of Kenfig
DOGLxxvni. Grant by Joruard ab Gistelard to the same of
lands at Catpit and Corneli
dgclxxh;. Quit-olaim by Tudur and others to Margam of
the Peytevin land
dcclxxx. Morgan ab Kadwathlei takes the Grange and
stook of Margam under his profeotion
doclxxxi. Confirmation by the same of his father 9 s grant to
Margam...
Docixxxn. Grant by the saxne to Margam of oommon of
pasture ...
DOCLxxxni. Quit-olaim by Walter, son of Cunnor, to Margam
of land between the two Avans and Embrooh. . .
doclxxxiv. GTant by the sons of Joreard to Margam of land
between Cum-kerum and Frudul
doclxxxv. Confirmation by the Chapter of Citeaux of an
agreement between Tewkesbury and Margam .
doglxxxvi. Grant by Gille Seis of 24 aores to Margam
doclxxxvii. Grant by Diuerio ab John to Margam of his
father's land
doclxxxviii. Grant by the same to the same of land between
Corneli and St. MiohaeFs Grange
doglxxxix. Grant by Leisan ab Morgan to the same of land
at Bossaulin
DATS. FAOB.
253
1205 255
256
257
258
258
259
260
261
262
263
264
1206 265
266
267
268
269
xxni.
iro.
DOCXC.
DATB. PA0B.
DOGXCI.
270
271
271
Qrant by the same to the same of oommon of
pasture east of the Neth
Confirmatioii by the same of his f ather's grants
to Margam
dccxcii. Confirmation by the same of similar grants in
Aven and Newcastle
Charter by Isabella, Countess of Glouoester, after
her divorce from King John Post 1208 272
Charter by the same, oonfirming lands, etc., to
Margam 1200-1214 273
Charter by GeofErey, Earl of Glouoester and Essex,
to Margam 276
The Monks of Neath fine f or holding the Castle-
wick and lands of Biohard de Greinvill . . .1207-1208 278
DOCXCIIl.
DOCXCIV.
DOCXCV.
DCCXCVI.
Aocompts f or Work at Cardiff Castle, etc.
docxcvii. Grant by Jorfard, son of Tudyr Cham, to Margam,
of land in Newoastle
Docxcvin. Assessments in the Diocese of Llandaff
dccxcix. Grant by Ma[o]rgan ab Caradoo to Margam of
land at West Laleston
dccc. Grant by the same to the same of land in Laleston
docci. Arbitration, by several Cistertian Abbots, in a
dispute between Margam and Neath
Doocn. Grant by Biohard de Dunester to Margam of a
burgage in Kenfig
dccciii. Ghrant by John, Abbot of Margam, to Bobert
Curteys, of land held of Bichard de Dunsterre
dccciv. Grant by Bobert, son of Bobert Curteis, to
Wiiliam, son of Alexander, of paroels of land
dooov. Customs levied by the King's Serjeants of Swansea
1208
279
279
280
282
283
1208 284
287
287
288
Caetle
...1209-1210 289
xxiv.
HO.
DOOCVI.
Dooovn.
Doocvm.
DOO&X.
Ddocx.
DOGGXI.
DOCCXII.
DOOGXm.
DOOGXIV.
DOOCXV.
DOOGXVI.
DCOCXVII.
DOOGXVIII.
DOOGXIX.
DOOCXX.
DIA PAflDL
...1209-1220 290
.1210-1211 290
290
291
Dooket of the aooompt for the Honour of
Glamorgan
The 88016 ... ... ...
From the aooounts of the same
Deolaration by the Abbot of Neath, of a grant
to Neath by Philip de Marcross of land in
Maroross ... ... ... ... ...
Grant by Philip de Marcross, of annual rent of
light-money to the Chnrohes of Neath and
Margam ... ... ... ... ... ...
Confirmation by Kichard Finoerna to Margam of
land granted by his grandaire
Quit-olaim by Yorvard Goh to Margam of land
between Gat-pit and Grarnus' land
Writ by King John to the bafliff of GHamorgan
to reinstate William de Carrio in his house of
vttul ... ... • • • • • • . • • • . .
Gonfirmation by Leisan ab Morgan to Margam
of grants in Newoastle
Gonfirmation by Leisan ab Morgan to Margam of
his father's and his own grants
Gonfinnation by and to the same of his £ather's
grants in the Marsh of Avene
Grant by and to the same of Gumboldes Wille ...
Grant by and to the same of the land of Pulthimor
Charter by Isabella, Gountess of Glouoester and
Essex to Margam 1214-1216 800
Gilbert, Earl of Glonoester and Hertford, oon-
oerning the ooming of age of David Esourlag
Writ by King John to give seisin of the Honour
of Glamorgan, to GeofiErey, Earl of Essex ... 1214
291
293
294
1212 295
1213 295
1213 297
298
298
303
306
MO.
DOOGXXI.
Dcccxxn.
DOOQXZm.
DCOCXHV.
DOOCXXV.
DOCGXZVI.
Dcocxxvn.
Doocxxvm.
DOOGXXIX.
DOOGXXX.
DCOCXXXI.
Doocxxxn.
DOOGXXXm.
DOOCXXXIV.
DOOOXXXV.
DATM.
1214
PAOl.
805
1214 806
806
807
1216 307
Another writ zelating to the same matter
Writ by King John, who has oommitted oertain
oastles to William, Earl Marshal
Grant by Jordan ab Asoer and his wif e, to
Margam, of land in Bauleedtme
Grant by Wenllian, danghter of Morgan, to
Margam, of the land * De Spinis/
Eoyal Order to Jordan de Saukeville» oonoerning
the oargo of an Irish ahip retained at Pembroke
General oonfirmation by Isabella Countees of
Glouoester and Essex, to Margam Post 1216 308
Grant by Leysan ab Morgan to Margam of the
Marah of Avene. . .
Undertaking of Leisan and Owein, sons of Morgan,
to Margam, oonoerning the same
Grant by Margan ab Morgan to Margam of the
New Marsh of Avene
Gonfirmation by Hoenus ab Margan to Margam
of grants in Avene, Boshowelin, Neath, and
Pultimor... ... . .. ... ... . ••
Gonfirmation by the same to the same of his
father^s grants in the Marsh of Avene, and in
Newoastle ... ... ... ... ...
Abjnration by Griffin ab Wronn to Margam of
rights in Embrok and elsewhere
Grant by Wronn Bil to Margam of land between
Balles and Goylake
Pandulph, Papal Legate, to Henry HL, notifying
the appointment of William of Goldolive to the
See of LJandaff... ... ... ... ...
Boyal Order torestore Swansea Oastle to Beginald
de j$raoso ... ... ... .*• •••
811
311
812
813
814
814
1219 815
1220 816
1228 817
XXVI.
NO.
DCOGXXXYI.
DOOCXXXYII.
Dcocxxxyiii.
DOCCXXXIX.
DOOGXL.
DOOGXLI.
DCOCXLII.
DCOCXLIII.
DCOCXLIV.
DOOCXLY.
DOOCXLVI.
DCCCXLVn.
DCCCXLVIII.
DCCCXLIX.
DOOCL.
DATS. PAOB.
317
318
319
320
QTant by Walter Witred to Margam of land pur-
ohased from Meurio ab Luaroh
The pawning by Terrious ab Thomas to Margam
of land in Portmanemede
Gfanb by John and Matilda le Poro to Margam of
a burgage in Cardiff
Grant by the same to the same of a burgage in
Cardiff
Mandate by Gilbert, Earl of Gloucester, to the
Sheriff of Glamorgan, as to pleas oonoerning the
secular property of Margam 1218-1229 321
Letter from the same to the Abbot of Margam,
touching the hospitality of the Abbey 1218-1230 322
The Dean of Wells, reoiting a Papal Mandate in a
oause between William Pinoerna and the Abbeys
of Margam and Neath C. 1223 323
Grant by Leisan and Owein ab Morgan to
Margam of the land ( de Spinis'
Confinnation by Gilbert, Earl of Glouoester, to
Margam, of various grants 1226-1230 325
Ajfiti&tion of Monaster-nenagh Abbey to Margam 1227 326
Notifioation to Margam by William, Bishop of
Llandaff , of the grant by Walter Luvel of land
near St Miohael on the Mount
Grant by Osmer Cuuian to Margam of land
purohased from Meurio ab Luaroh
XJndertaking by David ab Wasmer to pay 14d.
yearly to Margam
Quit-olaim by Griffin Yoil and others to Margam
of olaims on Bgleskeinur
Grant by Gilbert, Earl of Glouoester, to Margam
of the moor between the Taff and the Ely ...
325
327
328
330
331
xxvii.
KO.
DCCCLI.
DCCCLII.
DCCCLIII.
DCOCLIV.
DCOCLV.
DCOCLVI.
DOOCLVn.
DCOCLVIll.
DOOCLIX.
DCCCLX.
DOOCLH.
DOOCLXn.
DOOCLXm.
DCCCLXIV.
DCOCLXV.
DATB. PAOB.
Belease by John le Norreys to Margam of a
vouoher to warranty for land at Bonvillestone .1226-1229 831
Quit-olaim by William ab William Gohg to
Margam of land at Frestesburghe 833
Grant by Abbot and Convent of Margam to
William Cogh of land at Prestesburghe ... 333
Ghrant by Walter and Margery Coh to Margam
of land in St. Bride's 335
Affiliation of St. Cross Abbey to Margam by
Stephen, Abbot of Stanley 1228 336
Qnit-claim by Ivor Vaohan and his sons to
Margam of 12 aeres in Kenfig 338
Oeneral confirmation to Margam by Riohard,
Earl of Glouoester ...1229-1261 339
Confirmation by Madanoo and Worgene ab
Toruard Cooh of land to Margam 344
Grant by Alioe, reliot of Geoflrey, son of Sevare,
to Margam, of her house in Kenf eg 345
Qrant by Alioia, daughter of Ceoilia, daughter of
. Alexander, to Margam, of land near Gbylake . 346
Quit-olaim by Ghiffin Ijatimer to Margam of
rights in Kidlicolum 346
Agreement between Margam and Beymund de
Sulya oonoerning land at Bonevilestone . . . 347
Notification by Elias, Bishop of Llandaff, to
Margam, to pull down the Chapel outside
Landewi Ghrange, and to use that dedioated
bytheBishop ...1230-1240 848
Certifioate by the same of quit-olaim by the sons
of Alaythur, to Margam, of land in Avan
Marah 1230-1240 349
Abjuration by Ener ab Knaytho to Margam of
the moor of Treikik 1230-1240 360
XXYIU.
HO. DATJL PAG*.
dooclxvi. Abjuration by Maddoch Vahhan to and oi the
immo ••• ••• ••• ••• ••• ••• oui
dcoclxvii. Gxant by John de Breus, of Gowar, to Neath, of
fisheries in the Tawy .Antel231 352
dccclxviii. Oonfirmation by Morgan Oam of the grants by
Qilbert, Earl of Glouoester, to Margam ... 852
dcoclxix. Inspeximus by William de Breuse, of Gowar, of
hifl f ather'8 charter to Llandaff 1231-1290 353
dccclxx. Ghrant by Herbert Sourlarge to Margam of land
near the spring of Ulf 355
dccclxxi. Ghrant by the same to the same of right in the
Ghurbh of Langewi 355
DCOCLxxn. Oonfirmation by David Sourlag to the same of
land in Langewi 356
DoocLxxra. Quit-olaim by Henry, son of David Sourlag, to
the same, of the fee of Langewi 356
dcoclxxiv. Oonfirmation by the Abbot of St. Peter's to
Margam of the land of William Sourlage in
Langewi... ... ... ... 858
dcoclxxv. Grant by Eneawn ab Wrunu Oham to the same
of land between the Qarw and Ogmore ... 359
docclxxvi. Quit-claim by Heilin Pren and Leulin Hen to
the same of land in Kenf eg 369
DCOCLXxvn. Exohange of land between Margam and Philip
de Gorneli ... 360
DCCCLXxvm. Oonfirmation by Elias, Bishop of TJandafP, to
Margam, of lands of Bossawlin and others ... 1234 361
dooclxxix. Oath by Morgan Kam to observe his anoeetor's
grants to Margam ... 363
dcoclxxx. Grant by Boger Sturmi to Margam of rent in
Sturmy ... ... ... ••• .•• ... 1234 364
dooolzzxi. Grant by Lewelin ab Griffin Began to Margam of
landinSturmy 1234 366
XXIX.
90.
DoocLxxxn. Quit-daim by the eons of Griffin Began against
Eoger Sturmi, their unole
dooclxxxiii. Grant by Geoffirey ab Gbriffin Began to Philip de
Dinas Powifl of a half -burgage in Cardiff
dooclxxxiv. Quit-olaini by Gnfin ab Gradoo to Margam of
Tanguestellond, eto
dooclxxxv. Quit-claim by Eobert de Pennard to Margam of
land on Mount Balph, eto
dooclxxxti. Grant by Herbert ab Turkil to Margam of a bur-
gage in Cardiff
DOOGLxxxvn. Grant by Philip ab "Wrgen to the eame of ten aores
DcoGLxxxvm. Confirmation by Wrnu, aon of Philip, and hia
brothere, to the same, of their fathert grant ...
dooglxxxix. Grant by Eoisa, widow of Eiohard ab Seieva, to
the same, of a stall at Bristol
Doocxa Grant by William ab Algar and his wif e, to the
same, of Baulesdune and Fellewrthi
doccxci. Grant by Eobert de KaerdifE to the same of aa
annnal pound of oumin. . . ... ...
Dcocxcn. Abjuration by Eiohard Merwith and Hoel Kaest,
in favour of Margam, of a olaim to lands on
the Garwe
doocxciii. Grant by the sona of Gadugan to Margam of their
fathertland
doocxciy. Axbitration by Eliaa, Biahop of Llandaff , and
Morgan Cam, between Besus Goh and Margam,
dats. paoe.
1234 367
369
370
372
372
373
373
374
375
375
1235 376
377
oonoerning land on the Garwe .
.Antel234 377
DOOCXCV.
DOOCXCVT.
InspeximuB by Elias, Biahop of Llandaff, of a
grant by the late Biahop of tithee to Margam
Confirmatibn by Heniy HL of a grant by
Biohard, Earl of Cornwall, to the Earl of
Pembroke, of theoustody of Gower
379
1235 381
KO. Dim FAOB.
doocxcvii. Abjuration by Cradoo ab Biohard and his sons,
to Margam, of olaims on Egliskeynwur ... 382
doocxcviii. Abjuration of Knaitho ap Wronu and hifl brother,
in favour of Margam, of olaims on the same... 383
doocxcix. Abjuration of Ithenard ab Bdohard of the same,
in favour of the same ... 384
doooc. Abjuration by Meurik ab Traharn of ihe same,
in favour of the same 385
dooooi. Abjuration of Philip ab Seisil of the same, in
favour of the same 386
dooccii. Quit-olaim by Howel ab Wronu Coh to the eame
of land in Avan Marsh 387
dcccciii. Oharter of Henry III. granting proteotion to
Margam 1936 388
doccciv. Grant by the sons of Kedio, and another, to
Margam, of land in Avan 389
dooocv. Grant by John de Bonevill[eston] to the same of
land in BonevilT 390
doooovu Grant by Bobert de Bonevilla to the same of all
the fee of Bonevilleston 391
Dooocvn. Aoquittanoe by the same to the same of rent in
the same 1237 392
docccviii. Qrant by the same to the same of land in Bon-
villestone 393
dooocix. Grant by Cecilia de Bonavilla to her eldest son of
land in Bonevileston 398
docogx. Agreement by whioh Susanna de Bonevill' and
her son oonvey her land to Margam on oertain
oonditions 394
dcoccxi. Agreement between Neath and Margam, arrang-
ing claims, eto., eto 1237-1238 397
JTO. DATB. PACU.
Doooczn. Notifioation by Elias, Biahop of Llandaff, that the
Abbot of Tewkeebuiy has renounoed his olaim
against Margam for the tithes of Eenf eg . . . 1239 400
Doooczm. Iioence by the same to Margam f or Divine Servioe
at Melifl Grange 1239 400
Dooocnv. Beleaae by the sons of Wasmihangel to Margam
of lands in Bradingtun 1240-1244 401
dcoocxv. Qrant by Henry de Umframville, junior, to
Margam, of Bradington 403
dccccxvi. Besponse of Gilbert, Earl of Pembroke, Oustos of
the lands of Biohard de Clare, as to his claim to
the temporaHties of Llandaff 1241 407
dcooczvii. Confirmation by the Abbot of Glouoester to
Margam, of land in Langewi ..♦Ante 1243 408
dooogzviu. Frivilege granted by Pope Innooent IV. to the
Oisteroian Abbots, transferring oertain powers
to their Priors 1243 409
doooczdl Grant by Eoger, son of Boger Granimus, to his
brother, of land between that of John the Friest
and Adain Alberd 410
doooczz. Quit-olaim by the same to Margain at a oertain
rent ... ... ... ... ... ... 1245 411
doooczzi. Oonfirmation by Thomas Gramus of a quit-claim
to Margam, with a reservation 1246 412
Doooczxn. Quit-olaim by Thomas, son of Boger Grammus,
to his brother, of land in Kenfeg ••• .•• 413
Doooczzm. Grant by Hugh Granius to Margam of land near
Goylake 414
doocozziv. Grant by Thomas Gramus of land near Kenfeg... 415
doooczzv. Grant by the same to Margaxn of land at Deumay 416
doocgzzvi. Grant by Thomas Gramus to the same of land
between Langelond and Goylake 416
xxxu.
*0»
dcoccxxvii.
dooogxxvtii.
DOOOGXXIX.
DOOOGXXX.
DOOOCXXXI.
DOOOGXXXII.
DOOOGXXXIII.
Dooocxxxiy.
DOOOGXXXV.
Dooooxxxyi.
Dooocxxxyn.
DOCCCXXXyilT.
DOOOGXXXIX.
DCCCCXL.
DCCCCXLI.
DCCCCXLII.
Grant by and to the same of land at Gretehulle
Quit-olaim by Thomas Grammus to Margam of
annnalrentB
Grant by Thomas GrammuB to William Frankelain
of land at Goylake
Oiant by Morgan ab Oaradoc to Margain of land
♦ late of Walter Lageles
Grant by Eiohard Lahelee to Margam of rents...
Sale by John Laheles to Bobert de Penris of land
in Landgenuth
Grant by Thomas Lageles to the same of land
near St. David'8 Chapel
Ghrant by the same to the same of hia land in
* Lageleston
Reduotion of rent to Margam by Morgan ab
Owen
Aoknowledgment of damage doneto Margam,
and arrangement for restitution
A flne in the Oomitatus between the Abbot of
Margam and Leysan ab Morgan
Grant by William Frankeleyn to Margam of land
at Goylake
Grant by the same to the samo of land also at
Goylake
Oyrograph before the Comitatus, by whioh the
sons of Morgan ab Oadewathlan reoognize their
. father'ja gift of common of pasture to Margam.
Arbitration between Neath and Margam for the
division of Enesgaueleu
Inspeximus of the preoeding deed by divers
Abbots
DAXB.
PAOS.
417
418
419
420
1244
420
*
421
422
423
1346
424
1247
426
1247
429
430
1248
431
1249
432
1249
433
435
TTT111.
»0.
D0C0CXLIII.
DOOOGXLIV.
DOOOCXLV.
DCGOGXLVI.
DCOOGXLVII.
DOOOCXLVIII.
DOCOOXLIX.
DOOOCL.
DGOCCLI.
DOOOGLII.
DOOOGLIII.
DOCOCLIV.
DOOOCLV.
DOOCGLVI.
DOCCCLVn.
DOOOCLVin.
DATB. PA0B.
R., Abbot of Swineshead, to William, Bishop of
LUndafE, reciting a Papal indulgenoe oonoerning
the non-payment of tythes
Deolaration by William, Bishop of Llandaff, that
he holds ' in oapite de oorona '
Deolaration by H., Earl of Glouoester, of his
oonfirmation of a grant by Countess Mabel ..
Grant by Peter de la Warxe to Margam of land
in Bristol ... ...
Grant by the same to the same of building under
St. Augustine's Cemetery in Bristol
Vidimus by the Bishops of Langres and Boakild
of a privilege granted by the Pope to the
Oisteroians ...
Agreement between Thomas, Abbot of Margam,
and Symon le Viho, as to ' La Longeland ' ...
Lease by Simon le Vike to Margam of rent, eto ..
Grant by Wronu Bil to the same of land at
Grethulle ...
Sale by Maurioe Gramus to the same of land at
Goylake
Grant by the same to the same of land at Goylake
The pawning of land in Pollardesslade to Maurioe
GramuB by Philip ab David
Agreement whereby Walter Luvel adjusts oertain
rents between him and Margam ... ...
Grant by Walter Luvel to Margam of minerals
within his land
Inspeximus by the Abbots of Tintern and Dore
oonoerning matters between Margam and
Oaerleon ... ... ... ... ...
Ghrant by Thomas GTamus to Margain of land
between Goylake and Kenef eg
1250
436
1250
438
438
439
439
1251
440
1252
441
1252
443
1253
444
1253
445
446
1253
447
448
1253
449
1253
450
1254
451
XXXLV.
KO.
DOCOCLIX.
DOOOCLX.
DOOOCLXI.
DOOCCLXII.
DGOOCLXllI.
DOOOCLXIV.
DCOOCLXV.
DATE. PJlGH.
Certifloate by the Bishop of Llandaff aa to the
Vicars of the Churohes appropriated to the
Priory of Monmouth ... ...
Quit-olaim by Maurioe Grammus to Margam of
his anoestral lands
Grant by John, son of Henry Bareth, to Margam,
of land near Goylake ,.
Qrant by William Frankeleyn to Margam of his
land at Bonevilestone
Quit-olaim by Madok ab Bea to the same of
land at Hevedhalok
Memorandum of a lease from Margam to the
sons of William Geuenoht
Aoquittanoe by the King's Serjeant to Margam
for money due to the Jews
doooclxvi. Grant by William Saoh to William Gole of land
in owansea . . • ... ... •.. . • •
doooglxvii. Certifloate by the Chapter of Llandaff to the
King, of the eleotion of William de Badnor ...
DococLXviii. Memorandum of a lease from Margam to Miohael
JLlstttUiL .. ... ... ... ••• ...
dgocclxix. Grant by John Wytard to Margam of 3£ acree
of land ... ... ... ... ... •••
doooolxx. Cyrograph between Philip de Cornely and
Margam of an exohange of land
doooclxxi. Grant by Gilbert de Thorberwile to Margam of
land in Egleskeynwir
doooclxxii. Exohange between the same with the same of
land in Newoastle
DooocLXXiii. Jewan ap Gweyr and his sons aoknowledge their
trespassesagainst Margam and submit to exoom-
munioation should they break their agreement .
1254
452
453
%
454
454
455
1255
456
1255
456
1256
457
1256
458
1257
469
1257
460
1257
461
462
1258
463
1258 464
XXXV.
vo.
DOCCCLXXIV.
DCCCCLXXV.
DCCCCLXXVI.
DCCCCLXXVII.
DCOOCLXXVni.
DCCCCLXXIX.
DCCCGLXXX.
DCOCCLXXXI.
DCOOCLXXXII.
DCCOCLXXXIII.
DCCCCLXXXIV.
DCOOCLXXXV.
DOOOCLXXXVI.
DCCOCLXXXVII.
DCCCCLXXXVIII.
DOOCCLXXXIX.
DCCCCXC.
Impawnment by T. Gramus to Margam of land
and rents
Orant by and to the same of half an aore of land
Grant by William Frankelein to the same of land
in Bonevileston ... ... ... ... ...
Letter from Henry III. to Bichard, Earl of
Glouoeeter, respeoting Margaret, sister of
LJewelyn ab Griffith ... ... ... ...
Grant by Philip de Cornely to the same of
minerab in Cornely
Bull of Pope Alexander UU. to the Oistercianfl,
granting exemption from attendanoe at Bynods
Bull of the same exempting the Cisteroianfl from
oertain summonses
Bull of the same oonferring various privileges on
Margam... ... ... ... ...
Grant by Milo ab Cadinor to Margam of land in
x envey ... ... ... ... . • • ,,,
Grant by the same to the same of land in the same
Grant by Bobert Bussel to Margam of land near
Ewenny ...
Mortgage by and to the same of land at Ewenny
Belease by Bobert Bussel to Margam of a yearly
J UJ-ll • . . ... ... *•• ••• . . .
Grant by Philip, son of William de Penvey, to
Margam of land at Penvey
Grant by Thomaa Gramus to his brother Maurioe
of land at Goylake
Grant by the same to Margam of land and rent
Grant by and to the same of land at Gretehulle
m ivv ... ... ••* ••' ••• .*•
SAXt. FAOB.
1258 466
1258 467
468
1258
469
469
1261
47Q
1261
472
1261
473
478
479
1261
480
1261
481
1261
482
1261
483
1261
484
1261
485
1261 486
HO.
DCCOCXCI.
DG00CXCII.
DCCCCXCIII.
DCOCCXCIV.
DOOCCXCV.
DCOCCXCVI.
DCOOCXCVIL
DOCCCXCVIII.
DOOOCXCIX
MI.
Mll.
i
MIII.
MIV.
MV.
MVI.
MVII.
Mvin.
Ghrant by and to the same af an annual rent ...
Ghrant by Maurice Groo to William Maudut and
hifl wife of land in Landmays
Synodal rating of Churohes in the Deanery of
TJandaff ...
Eetimate of Churohee in the same Deanerv
Estimate of Prebends in the Churoh of TiUTnyff .
Tazation of temporals in the See of TJ«mi«ff ...
Qrant by the Ghaplain of Kenflg to Margam of
land in Kenfig ...
Preliminary f orm of a deed of remiasion
Deed of remiesion by Tewkeebury Abbey to
Margam of oertain tithee
Oommittion by the Bishop of Ostia to the Dean
of Wellfl and others to take depodtions in a
cauee between Tewkeebury and Margam
Letter from the Dean of Grunuth to the Prior of
Talley oonoerning a debt to Margam
Grant by Fhilip, eon of Robert Palmer, to
Margam, of land near Goylake
Grant by and to the same of a messuage in
Kenfig ...
Pawn by the same and his wife to Margam of
landinKenfig
Grant by and to the same of land in Kenfig
Grant by and to the same of land in the f ee of
XkkUuug •*• ... ... ... ... ...
Grant by Thomas, son of Eobert Raul, to Philip
Palmer, of land in the manor of Kenfig
Bull of Olement IIII., ratifying an agieement as
to tithee between Margam and Tewkeebury ...
1261
PAOl.
487
1262 487
489
494
496
499
1264
606
1265
607
1265 508
1265
512
1265
516
617
518
1266
518
520
1267
621
1267
521
1268
528
xxxvu.
HO. DATB. PAGS.
mx. Sale by Matildis, daughter of Geoffirey, to Thomas,
sonofG , of a burgage in Cardiff ... 534
mx. Oiant by William de St. Ysmahel to Boger de
Kylpeo of land at Horton 525
mxi. Grant by Zereuard ab Phelip to Wronoo Seys of
Mays Treykik, near Languniht 626
mxel Quit-claim by Henry de Sutthune to Margam of
land in Bradingtone 527
MXin. Impawnment by Boger le Hastare to Margam
of his wif e's land at Goylake 1276-1277 528
mxiv. Abbreviation of a deed by whioh William de
Breuse oonfirms oertain grants to Neath Abbey 1278 529
mxv. Grant by William, son of Kedereoh, to John and
Alioe Peruat, of a messuage in Kenfig ... 529
mxvi. Beoord of a suit between William, Earl of
Warwiok, and William de Breuse, oonoerning
Gower 1279-1280 581
Mxvn. Grant by John de Barry to Matillis Bornard of a
tenement in Cardiff ... 586
mxvui. Grant by Simon Webir to Riohard Bernard of a
burgage outside Cardiff 537
mxix. Grant by William le Tanner to Philip, son of
John de Landaf, of a half-burgage in Cardiff . 588
mxx. Confirmation by Gmnu, son of Philip, to Margam,
of his father's grant 538
mxxi. Grant by the sons of Bobert ab Eniaun to Margam
of landinP... auT 540
mxxh. Grant by Maurioe Ysaao to the same of land at
Coganesmor 541
Mxxni. Deolaration by Bes ab Griffin ab Ivor that he has
. taken Margam under his proteotion 542
• ••
XXXVUL
VO.
MZXIV.
MXXVT.
MXXVII.
MXXTIII.
MXXXI.
Mxxxin.
MXXXV.
MXXXVII.
Mxxxvin.
MXXXTX.
DATB. PAGE.
542
Qrant by Meurioh ab Wronu Ghot to Margam of
land in Aven Marah
Grant by Margaret, daughter of Boger, to the
same, of land in Kenf eg ...
Quit-olaim by David, son of Adam Spudur, to
the same, of a messuage in Bonevileston
Qrant by the same to Joan Stalun and to Alioe,
daughter of David Spodur, of half a house in
Bonevileston
Grant by David le Spodur to Margam of a
messuage in Bonevile
Quit-olaim by the same to the same of land in
Bonevilestone
Flea of Gilbert, Earl of Gloueester, respeoting the
tenure of his lands in Glamorgan
Gonfirmation by Gilbert de Turberville of grants
to Ewenny
Quit-claim by the sons of William ap Howell to
Sir Bobert de Penres of land at Beuroz
A nearly similar deed, the variationB being slight .
Impawnment by Helias, son of Philip Alexander,
to Margam, of land at Goylake
Quit-olaim by Besns ap Howel to Margam of
Caduganisland 0.1283 566
Annals, ohiefly of Glamorgan 1283-1298 556
Dooquet of a ohaxter oonoerning the Biahoprio of
Llandaff 1286-1287 659
Surrender of Gilbert, Earl of Glouoetter, to the
King, of his olaims as to the See of Uandaff... 1289-1290 559
Grant by Walter de Beigni to Margam of land
. .near Blakeberege ... ... ... ... 560
643
1281 544
545
546
1281 547
1281 548
549
1282
551
552
1283 554
SO. DATB. PAGB.
mzl. Aoknowledgment by Bobert de Colewinestune to
Margam of a due annual payment f or land at
Blakeburg 565
mzli. Annezation by the Biahop of St. David's to
Lankadok of the Ghureh of Llangevelaoh ... 1290 565
mzlii. Oonfirmation of the same by the Chapter of St.
David'8 1290 566
Grantby Edward I. to Gilbert, Earlof Glouoester,
of the advowsons of Uandaff 1290 567
Snmmary by Edward I. of his deoision as to the
olaim of Gilbert, Earl of Glouoester, to the
advo wson of Iiandaff 1290 568
Petition by Maloolm de Harleigh to the Connoil
respeoting the temporalitiee of TJandaff ... 1290 570
Taz of a fifteenth on the Lordahip of Glamorgan .1291-1292 575
Commiflsion of enqniry into the hostilities between
the EarLs of Glouoester and Hereford 1292 675
Grant by Celestinus Y. to the Arohbishop of
Oanterbury of the power of appointing to the
SeeofUandaff 1294 575
Letter from the Archbishop of Canterbury to
Edward I., notifying the eleetion of John de
M onmouth to LLandaff
Prof ession of the same on his eleotion . . .
MXLIV.
MXLV.
MXLVI.
MXLVTI.
MZLVm.
MZLDL
ML.
MLI.
.1294-1295 577
579
Lands in the Lordship of G-Iamorgan seheduled
in the I.P.M. of Gilbert, Earl of Glouoester and
Hertford 1295-1296 579
mlii. Writ of Edward I. to Gilbert, Earl of Glouoester,
to deliver over the temporalities of TJandaff to
thenewBishop 1295 683
MLra. Wirit by the same to the Esoheator oitra Trentam
to deliver the same 1295 584
PAQI.
584
686
687
NO. DATB.
mliv. Further writ by the same to the same announoing
the oonfirmation of the appointment of the
Arehbishop 1296
mlv. Beoord of the prooeedings of the Privy Counoil
respeoting the same 1296
mlvi. Oonfirmation by Edward L to St. David's of a
grant of oertain advowBons in Gfower 1299
MLvn. Eeoord of prooeedings in the County Gourt of
Glamorgan, and of the sentenoe on Traharn
Wu, who had usurped the offioe of Coroner ... 1299 588
MLvm. Snit of the Biahop of Llandaff against William
Brewouse for distraining the Biahop's tenants
at Bishopaton 1299 590
mlh. Qrant by William the Chamberlain to Margam of
the ohapel and hermitage of St. Milburga ... 590
mlz. Grant by and to the eame of land in Bristol ... 591
mlxi. Grant by and to the same of a rent and a stall in
Bristol ... ... ... ... ... ... 692
MLxn. Grantby andto thesameof a stall in Bristol ... 693
MLxm. Quit-claim of Agnee, wife of William the Gham-
berlain, to Margam, of her husband's grants in
Bristol ... ... ... ... ... ... 593
mlziv. Gonfirmation of the same by the same Agnee, as
a wiciow ... ... ... . . • ... ... wi
mlxv. Grant by William de Bellomont to Margam of
tenements in Lewin's Mead, Bristol 595
/
1
Dxn.
GBANT BT GWOEDOG TO DUBKICIUS, ABCHBISHOP OF LLAN-
DAFP, OF HIS VHMHN DAUGHTEB DULON, AND LAND
AT POBTH TULON OR BI8HOP8TON, IN GOWER.
[Cotton M8S. Vixbllius O.X. f. 39 b.] A.D. 441—519.
PORTH TuLON.
Begnante Merchguino filio Guuis, immolavit Guobduc filiam suam Dtjlon
virginem archiepisoopo Dubbicio Landavbnsis eoolesie, quam oonseoravit
monialem, datis sibi quatuor modiis agri in sempitema oonseoratione sine ullo
oensu homini terreno nisi Deo et orohiepisoopo Landavtb et oum omni dignitate
sua et libertate et oommunione tota regionis G-uhiri in oampo et in silvis in aqua
et in pasouis testante arohiepisoopo Dubricio et presente oum oleriois suis
Ubkluin Merchouino Cuelino de laiois vero Mbrchouinus Bex Matauc
Garu Lugobi Luua et alii innumerabiles testes sunt faota malediotione ab omni
ore et exoommunioatione' omnibus his quiounque illam terram Landavir a
pastoribus illius ab illo in futuro separaverint. Amen. Data autem benediotione
servaturis.
Modins : about 36 acres. (Reea Liber Landay. p. 320.)
Dabritius. Cons : a.d. 449. Resign : 619. Ob : 522, or 618. (Stabbs Reg. Sacr. i. 66.)
(Bees L.L. pp. 73, 320.)
Dxm.
EECOED OP THE LANDS ACQUIEED BT OUDOCEUS, BISHOP
OP LLANDAFF, IN GOWEK.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. f . 48.]
Lann Cyngualan et Lannabth Bodu, Lann Conuus et Lann Penn Ceeic.
Sciendum est eane quod Oudoceus episcopus suum proprium aoquisivit agmm
id est podum, Cynoualan agrnm quidem Saneti Dubbicii in patria G-uhyr, quem
Sanotufl Oudoceus a tempore mortaKtatis id est *T dylyt melen* perdiderat
usque ad tempus Athruis filii Mourici. Post vero oontentionem magnam inter
Oudoceum episoopum et abbatem Ilduti Biuon qui dieebat suum esse agrum.
In flne vero judieio judioatus est ager predictus Oudoceo episcope et altari
Landavie in perpetua hereditate. Cella quidem Ctngualan cum sua tota tellure
et oella Archuodu Congurique et Penncreic. Et Sanotus Oudoceus aooepit de
xnanu Athruis Qurcanti magni nepotis tres oellulas predictas in perpetua
oonsecratione et oum omni dignitate et tota oommunione in oanlpo et in silvis in
aqua et in pascuis et sub perpetuo anathemate quiounque illas predictas ecclesias
a monasterio Landavie separaverit. Qui autem oustodierit oustodiat illum Deus.
Amen. De cleriois testes sunt. Oudoceus episcopus Catgen Biuan oum sua
familia Jacob abbas altaris Sancti Catoci Eutigern abbas Docunni oum suis
olericis. De laicis Rex Mouricus super filium suum Athruis Conuonoc
QUALLONIR MORCENOU ElTHIN CONUETU GuEITHGEN BROCHMAILI filius GuiDOC
Matuc Arthcumanu Oguhyr Gurdilic Gurguistel Arguiret Abel oum
presbiteris Conhail Conhibrit Gueithgno.
Finis Lann Cyngualan infra duas fossas ad mare malyduo ir dui foss dyr
mynyd ar hyt yr oecyn fin Lan Gemei.
Rees, p. 886, says that these placea cannot be well identified, with the eiception of Llanconnnr or
Llangwner, a chapel nnder Llanrhidian, in Gower, near which is a place called Penycraig. Llanarthbodu
may poasibly be Penarth (Pennard), a parish in Gower adjoining Bishopaton and Ilston, the latter of which^
perhape, represente Llancynwalan.
(Bees L.L. pp. 136, 386. Oudooeus, Godwin's lst Bishop.)
DXIV.
ORANT BT KENG JUDHAIL OR ITHAIL TO OUDOCETJ8,
BISHOP OP LLANDAFF; OP THE CHURCH OP ELTDON
OR 8T. LTTHAN8, AND GUOCOF OR WENVOE IN
GLAMORGAN.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. f. 52 b.]
Eoclbsia Elidon et Gucof.
Judhail Bex Athruis filius equitans quadam die per tellurem Guocob
titubante equo suo oeeidit ad terram et resurgens sanus gratias egit Deo et
respexit versus eoclesiam Elidon dixit elevatis manibus ad Deum 'istam eoolesiam
quam video oum sua tota tellure et villa Guocof in qua sto oommendo Deo
omnipotenti qui me sanum feoit de periculo.' Et advooato ad eum Oudoceo
episoopo cum tribus abbatibus Concen abbate Carbani vallis, Colbrit abbate
Ilduti, Judhubbr abbate Docunni. De olericis testes sunt Trychan, Satuc,
ClNBRAN, ClNUCHAN, CoNGUCAN, CONLEC, ORAN, CoNUAN, et OuDOCEO episOOpO
et omnibus suooessoribus suis imperpetuo in eoolesia Landavie Sanotorum Petri
et Dubricii et Teliaui et oum sua tota libertate et omni oommunione habitan-
tibus et habitaturis perenniter in terris istis in oampo et in silvis in aqua et in
pascuis ubique per totam regionem Qleuissic. De laicis testes sunt Ithail Rex
Brochmail Qbllan Adgar Guncar.
Pinis illarum villarum est Or pant nesshaf dilioat Gurruni Gurruni
hinniaun genyu pant Cui iuinid ni hit guarthar ir alt dir olaud. Claud ni hit
in traus trus i f ord i olaud ni hit trui i coit iguairet ir pant ar hit i olaud dir
Carn, olaud ni hit ir finnaun or finnaun dir olaud, olaud ni hit dir finnaun arall
or finnaun ar hit i f oss iuinid trui i ooit dir iuinid ar ir all ar hit f oss, f oss ni hit
ir pant, pant ni hit iuinid trus i f ord maur ar hit i olaud trus iuinid iniaun i
Blain Pant Gulic dihen Lotre Elidon iblain i pant, i pant i guairet per medium
vallis dir finnaun licat Gulic, Gulich ir guairet ar i hit hi i oiueir Pouisua
Denui i penn i Carn. Ynis Teireru i parth arall ir nant, nant i guairet
ar i hit het in aper i GKjorruni, Q-uorruni ni hit snrsum hit penn guooiueir i
pant ubi inoepit flnis.
Quiounque oustodierit oustodiat illum DeuB. Qui autem ab eoolesia Landavib
separaverit anathema sit.
(Rees KL. pp. 148, 401.)
DXV.
GBANT BT BEOCHMAIL SON OP GinGENTUIAI, TO THE
CHURCH OP LLANDAPP, OP THE VILL OF MENMCH.
[Cotton MBS. Vitellius C.X. f. 53.]
Lann Menechi.
Brochmail filius GKjigentuiai villam Meneich oum vi. modiis agri immolavit
Deo et Sanotis Dubricio et Teliauo et in manu Oudocei episoopi et suis
omnibus suooessoribus in eoolesia Landavls pro anima sua et in elemosina et
eum sua tota libertate et omni oommunione in oampo et in silvis in aqua et in
pasouis.
Pinis illius ville est villa Gtjirgii ex altero latere quam dederit Brochmail
idem antea simili modo Oudoceo episoopo.
Pinis istius villse est, id est Meneich hoo est ad aquilonem tref Ir Q-illicg id
eet tref Ir Cil antiquo nomine et idem Brochmail iterum dedit Oudocbo
episoopo in uno die tres modios agri Nuc Bacan Deo et Oudoceo episoopo oum
suo territorio.
Pinis a via magna que duoit a Porta Halan usque ad rui Pinion extendente
per marginem montiouli usque ad Bru Tiuui id est henriw. Iterum per oircuitum
usque ad viam magnam que duoit ad Biu Pinion. De oleriois testes sunt
episoopus Oudoceus Concen abbas Carbani vallis Colbrit abbas Eduti Judhubr
abbas Docguinni. De laicis Brochmail oum suis. Qui oustodierit custodiat
illum Deus. Qui autem ab eoolesia Landavie separaverit, anathema sit.
(Bees L.L. pp. 150, 404.)
DXYI.
GRANT BT MEURIG, SON OF TEWDRIG, KING OF GLAMORGAN,
AND HIS WIFE ONBRAWST, DAUGHTER OF GWRGANT
THE GREAT, TO LLANDAFF, OF LANDS IN OILCEINHINN,
OONVOT, LLANGENTDD IN GOWER(P), AND LLANDEILO
TALTBONT, IN GLAMORGAN.
(Cotton MSS. Vitellius C.X. f . 47.)
Cilciuhinn et vi. modii terr» Conuoy et Lanngemei.
Notandum est nobis quod Mouric Rex Morcanhuc filius Teudiric et uxor ejus
Onbraust filia Gurcanti magni dederunt tres modios terr» Cilcyuhynn, et vi.
modios terro Conuoy id est Lanngemei simul et Lanteliau Talypont que
antea illius fuerat reddiderunt Deo et Oudoceo episoopo sanotisque anteoessoribus
suis Teliauo Dubricio omnibusque suooedentibus sibi in eoolesia Landavije pro
animabus suis et parentum suorum libere ab omnia regali servioio oum omni sua
dignitate et libertate refugio et libera oommunione incolis habitantibus et habita-
turis in oampo et in silvis, in aqua et pasouis in perpetua oonseoratione. De laiois
testes sunt Muricus Rex, uxor ejus Onbraust, filii sui Athruis et Idnbrth
Condaf Louheithi, Catgual, Catleu, Riacat, Conbrinun Merthyr Gurcon.
De clericis Oudoceus summus episoopus Jaoob abbas sanoti Catoci oum suis
senioribus Catoen abbas sanoti Ilduti oum sua familia Eutigern abbas
Dooguinni Conbran Conueon Conguare Maiuc dootor Gunbui et cum finibus
ifltis.
Finis Lann Gemei, a dorso montis dividente silvam et oampum, in mare, et
usque ad ooulum Diugurach malyduo dir guairet het y mor.
Enis Lanteliau Talypont aper Morcleis dyguailant lanneroh Onnuui
trus Cum Onnuui dyT Guyth Lunguyd dy Camguili 1 truy Camguili dyr
HmR Melin or Hytir Melin or Hytir Melin hyn hiaun di Luchur* ex alia
parte, ar hit Luchuc dyuinyd het Camfrut ar hit Camfrut in parte eoclesi» het
i blain dy alt Minchei ar hyt ir alt di Dubleis,* trwy Dublbissou het Di Nas
Cynlyuan ar hyt yr oohyr het ar oyueyT blan Cynbban ar hit Cinbran eithaf
het Lychur.
(Eees L.L. pp. 132, 381.)
(1) The Gwili rivulet, in Carmarthen.
(2)* The river Llwchwr, which dividea Llangenydd from Llandeilo Talybont
(3) The Dulaia brook, in Glamorgan, which falla into the Llwchwr at Pontarddulais.
I
dxvh.
grant by morgan, king op glamorgan, to llandafp,
of the church of cyngur trosgardi and llan-
merguall or llanferwallt, or llandeilo-fer-
wallt, now called bishopston, in gower. 1
(Cotton MSS. Vitellius C.X. f. 48 b.)
Lann Merouall.
Morcant Rex Morcanhuc filius Athruis olamavit quietam in die natalis
Domini et pro oblatione sua eoolesiam Cyngun Trosoardi que fuerat antea
Teliaui simul et reddidit summo pontifici Oudoceo sanctisque Teliauo Dubricio
omnibus pastoribus Landavie in perpetuo et cum omni territorio suo et finibus
suis simul oum Meroualdo illius eoolesiee principe sub episoopo et totam liber-
tatem dedit ecclesie et territorio illius et dominantibus et inhabitaturis inoolis
imperpetuo et sine oonsule et prooonsule et cum refugio et sine expeditione infra
regionem nec extra, neo ad vigilandum die neo noote et oum omni oommunione
inoolis in oampo et in silvis in aqua et in pasouis. De oleriois testes sunt
Oudoceus episoopus Suboen abbas Nant Carban Saturn abbas Dochou
Gurharal abbas Llannildut Guencat prinoeps Lanncynuur. De laicis
Morcant Rex Guedguen Briauail Luuet Guidnerth filius Gullonar.
Qui custodierit custodiat illam Deus. Qui autem non servaverit anathema
sit, Amen.
Finis illius aper finnaun Cant Hed yn y mor ar hyt ir pant dy uynyd dyr
Pull Du dy Carn Cymhyr dy main Dy Astur dy oeoyn yr mynyd trus yr
mynid dy Guoun Brechmil dy blain yr Hytyr, or Hytyr dyrnant ar hyt yr
nant het Dubleis, Dubleis het Eyt i Dbuert, o ryt dy Nant Bychan, ar hyt y
nant ad sinistram di penn Luhin Latron or luhinn dinant ar y hyt het y
mor Hafren.
(Eees L.L. pp. 137, 357.)
(1) Calted alflo Porth-Tnlon in a former Charter.
Dxvm.
GRANT BT KING MORGAN, 80N OF ATHRWTS, TO LLANDAFF,
OF THE VILLAGE OF GXnLBIU.
[Cotton MS8. Vitelhus C. X. f. 49 b.]
VlLLA GuiLBIU.
Morcant Rex filius Athruis dedit villam Guilbin cum hereditario suo
Gurhttyr pro anima sna et anima Mourici avi sui filii Teudiric Oudoceo
episoopo et eoclesiae Landavls et suis pastoribus imperpetuo, sine ullo oensu
homini terreno et cum sua libertate et tota oommunione. De cleriois testes sunt
Oudoceus episoopus Concen abbas Carbani vallis Colbrit abbas Ilduti
Confur Trtran Berthguin Catguare. De laiois Morcant Bex Guinan
filius Ilud Judic filius Cetuur Vinet filius Letric Gindoc Guaidnerth
filius Guallonir Brocuail Rihoithil Guengarth.
Finem ejusdem agri supra diximus, a fine illius villse in qua oooidit Mouric
Ctnuetu usque ad oumulum lapidum et usque ad oumulum alium et postea
usque in Nandauan. Qui oustodierit oustodiat illum Deus. Qui hoo separaverit
ab eoclesia Landavls anathema sit. Amen.
(Rees L.L. pp. 140, 391.)
DXIX.
GRANT BT IDDIG, SON OF NUDD, TO LLANDAFF, OP THE
TWO FARMB TTR-RETOC AND TIR-HIERNIN.
[Cotton M8S. VlTELLIUS C.X. f. 50 b.]
Tir Hibrnin et Tir Retoc.
Sciant Katholici viri quod Judic Rex filius Nud et Cinan filius Cunuedu
ambo: Reges dederunt duos agros, agrum Redog et agrom Hiernin pro salute
animarum suarum summo episoopo Oudoceo et Sanctis Dubricio et Teliauo et
omnibus pastoribus eoclesiae Landavi^b in perpetua oonsecratione cum omni soa
libertate in campo et in silvis in aqua et in pascuis sine ullo censu ulli homini
terreno nisi ecolesie Landavijk. De clericis testes sunt primus Oudocbus
episoopus Cumbran Cunueon Cunuaret presbitar Gubcbniu presbiter. De
laicis Judic et Cinan Reges, Eloued Atoc Milgen Baiuoen Hirbl
Conuoet Cinuoc Protec Aerthirn Loudoce. Quiounque custodierit
custodiat illum Deus Qui autem non servaverit fiat sub perpetuo anathemate
doneo ad emendationem venerit. Amen.
(Rees L.L. pp. 142, 393.)
DXX.
GRANT BY GWYDDGEN, SON OP BROCHWAIL, TO OUDOCEUS,
BISHOP OF LLANDAFP, OP THE VILL OF GREGURI,
CALLED CABALVA, NEAR LLANDAFF, Etc.
[Cotton MSS. VlTELLIUS C.X. f. 50 b.]
Coupalva Pbnniporth, Villa Greouru, idest Villa Florum, v. Ourdbvint.
Factum est quod Oudoceus episcopus aooepit villam Gheguri que dioitur
Coupalva super ripam Taf, id est Penn y Porth, a Gubdgubno Brochmaili
filio cum suo toto agro, id est cum tribus modiis terrarom pro anima sua, et
oommeroio regni oelestis, oum omni sua libertate, et tota oommunione sine ullo
oensu homini terreno nisi eodesfo Landavlk. De oleriois testes sunt Episoopus
Oudocbtjs, Concen abbas Carbani vallis Colbrit abbas Ilduti Ludhubb
Abbas Docunig. De laiois Rex solus Guidgen oum suis. Qui eustodierit
oustodiat illum Deus. Qui autem servaverit benedictus sit. Amen.
(Eees L.L. pp. 142, 394.)
DXXI.
GRANT BY KING MORGAN, 80N OF ATHRWYS, TO
LLANDAFF, OF THE VILLAGE OF LATH.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. f. 50 b.]
VlLLA LATH.
Sciendum est omnibus in dextrali Bbitannia habitantibus quod Morcant Rex
Arthbuis filius pro oommeroio regni oelestis dedit villam Lath Landavls
eoclesire sancti Pbtbi et sanotorum Dubbicii et Teliaui beato Episoopo Oudocbo
et suis suooessoribus omnibus oum sua tota libertate sine ullo oensu homini terreno
nisi eoclesi» Landavls. De oleriois testes sunt beatus Episoopus Oudoceus,
Concen abbas Cabbani vallis Colbrit abbas Ilduti Suloen abbas Docouinni
eum familia eorum. De laicis vero Mobcant Rex Q-uonocatui prinoeps Aluni 1
Capitis Sadoc presbiter Gubceneu faber, Briauail filius Luuabch Gbndoo
filius Ismael Luuet Rioidtl. Qui separaverit hano elemosinam ab eoclesia
Landavla destruat illum Deus. Qui autem servaverit benediotus sit. Amen.
(Rees L.L. pp. 143, 395.)
(1) Penaly.
10
Dxxn.
GKRANT BT KING MOBCANT, TO OUDOCEUS, BKHOP OF
LLANDAFF, OF LLAN-OTNOYBTLL, ON THE ELY.
[OOTTON MSS. VlTBLLITJS O.X. f. 51 b.]
Lan Cyncybill.
Morcant Bex Arthbuis filius pro anima Fbioc filii Mourici quem ipse
oooidit et pro redemptione anime sue aooepto jugo penitenti® in jejunio et
elemosina et oratione dedit summo Oudoceo episoopo Lann Oincibill et agrum
Gunfall et eoelesie Landavie et sanotis Dubbicio et Teliauo oum sua tota
libertate et tota oommunione in oampo et in silvis in aqua et in pascuis omnibus
habitantibus imperpetuo. De oleriois testes sunt Oudoceus episoopus Concbn
abbas Oabbani vallis Oonoen abbas Ilduti Sulgen abbas Docguinni, Maioc,
Sulgen, Colbbit. De laiois Mobcant Bex Gbucinan, 'Guedgen, Elcu, Petyb,
Bihedl, Samuel, Titgual, Bleidcu, Oitoc, Ouelbui. Uui oustodiexint oustodiat
illum Deus. Qui autem ab eoclesia Landavie separaverit anathema sit, Amen>
Finis istius agri Cepet io Tbican, hoo est a vado rufo super Bud lan Elbi, de-
hino sursum e regione per silvam super olivum silvee usque ad Cruo Cyeal Sooti
ex inde f ossa dividente sursum supra montem per longitudinem f oes» usque ad
fontem de f onte deorsum per spatium usque ad oapud dlaud Tbycan in vallo
fossa duoente usque ad montem desoendente deorsum per fossam per longitu-
dinem ad Talpon Bbinan ad viam latam per longitudinem vie fossa duoent»
ad Elei.
(Bees L.L. pp. 146, 399.)
11
Dxxin.
SYNOD OP THE KTSQt AND ELDEBfl OP MOBGANNOK
HOLDEN AT TABATYB.
[Cotton M8S. VlTELLIUS O.X. f. 51.]
Sinodus Taratyb Bex Sbniobes.
Tnsinuandum eet quod sanotus Oudoceus oum sua congregatione et Concenn
abbas Sanoti Catoci et Sulgen abbas Docunni et Congbn abbas Ilduti eum
omni saa oongregatione et Morcant Bex et Frioc patruus suus vanerunt omnee
ad podum Bancti Ilduti, et ambo Mobcant Bex et Prioc presentibus illis
omnibus super altare saneti Ilduti antepositis sanotis reliquiis juraverunt ita ut
simul firmam paoem inter se sine dolo tenerent. Et ita tali oonventione ut si
unus alterum oocideret aut ei dolum inf erret, nullo se alio modo redimeret, agro
neo argento, sed regnum suum quietum clamaret et vitamsuam totam duoeret
in perigrinationem. Post multum vero temporis suadente diabolo oocidit Bex
Mobcant Pbioc patruum suum dolo et eo oooiso venit Bex Mobcant ad
Oudoceum episoopum veniam requirens de perjurio faoto simul oum homioidio
perpetrato, ad eocleeiam Landaviam. Et audita ejus petitione mandavit epi-
soopus Oudoceus propter abbates trium oongregationum suarum Concen abbatem
Oatoci Sulgen abbatem Docunni Conoen abbatem Ilduti cum suis oleriois
oongregatis in unum in sanota synodo omnibus ab hostio Taratyr tg GKjy usque
ad hostium Tyni. Et venit rex cum senioribus Morcannuc obviam illis ad podum
Carbani vallis et ad recipiendum judicium de malefaoto suo cum summa sati-
factione. Et plena synodus presentia Oudocei episoopi' judicavit propter
orbitatem regni ne fieret sine protegente clipeo domini naturalis, peregrinationem
illiufl jejuniis et orationibus et elemosinis redimere simul oum homicidio
perjurium expurgare. Et Bex Morcant assensu seniorum Morcanhuc posuit
Tnanimi suam super quatuor evangelia et reliquias eanotorum tenente illa sancto
Oudoceo et piomittit imprimis se emendaturum de predioto faoinore siout
12
prediotum est jejunio et oraoione et elemosina. Et insuper promitiit se nunquam
tale quid amplius faoturum et se in omnibus regalem justitiam miserioorditer
aoturum, junota ei psenitentie ad modum faoinorum et ad illius quantitatem et
qualitatem potentiam, et data sibi oommunione ohristiana, ablata prius sibi ab
episoopo Oudoceo olamavit tres oongregationes Catoci, Ilduti, Docunni liberas
ab omni regali servicio Deo et Sanoto Teliauo Dubricio Oudoceo et onmibus
suooessoribus suis, et ita oum omni sua dignitate et privilegio sanctorum Dubricii
Teliaui in perpetua oonseoratione eoolesie Landavlb, et utrem mellis et lebetem
ferream que ecclesia sanoti Ilduti regi debebat reddere, quietam Rex Morcant
olamavit sine fine, et vovit Deo et Oudoceo in presenti synodo nunquam in antea
in aliquo dominari in tribus oongregationibus, neo in eorum possessionibus neo in
refugiis violandis neque glebam unam soiens unquam ablaturus vi aut aliquo
malo ingenio de suis territoriis, et ita liberas sine ullo oensu ulli homini terreno
magno uel modico, data malediotione violaturis, benediotione autem oonservaturis
in paoe. De oleriois testes sunt Oudoceus episoopus Concen abbas Carbani
vallis Sulgen abbas Docunni Oongen abbas Ilduti oum suis oleriois Conuoge,
(JuRCENOU, COILBRIT, CoNOC, SuLGEN, CONBRAN. De laiois MoRCAN Rex,
Gttidgen, Guidoc, Juthel, Juuet, Iurthir, Judic, Judguallon, oum magna
oopia olerioorum et laioorum tam sinodo quam extra sinodum.
(Rees L.L. pp. 143, 395.)
DXXIV.
GRANT BT CUCHEIN, 80N OF GLOVI, TO THE CHURCH
OF LLANDAFF, OF THE VILL OF HIEPANT.
[Cotton M8S. VlTELLIUS C.X. f. 56.]
VlLLA HlRPANT.
Sdendum est quod Cuchein filius Q-lovi dedit villam vallis oum tribus modiis
suis Deo et sanotis Dubricio et Teliauo et in manu Quodloui episoopi et
13
Guingualuin oum sua progenie serviturum eoolesie Landavue et pastoribus ejus
in perpetuo cum tota libertate sua in oampo et in aquis in silva et in pasouis. De
oleriois testes sunt Guidlovius episoopus, Auner, Scituc, Edilfred, Conan,
Judguoret Lexi Guingual Gurcinniu, Dofran. De laioifl Ouchein filius
Glovi, Dofngarth, Reu, Guedocui, Eudeat, Abraham. Quiounque ousto-
dierit oustodiat illum Deus. Qui autem eoclesia Landavlb separaverit
excommunioetur. Amen.
(Rees L.L. pp. 160, 415. Guodloin, llth Bishop of Godwin.)
DXXV.
GRANT BT COBS, SON OP GABRAN, TO THE CHXJROH OF
LLANDAPF, OF LAND IN THE VALE OF THE RIVER OF
ELT.
[Cotton MS8. Vitrllius C.X. f. 66.]
Strat Elei.
Soiendum est quod Cors filius Gabran immolavit quatuor modios terrea Strat
Elei pro oommeroio regni oeleetis Deo et sanotis Dubricio Teliauo et Oudoceo
et in manu Trichani episoopi et omnibus episoopis Landavte imperpetuo oum
omni sua libertate, et quietam ab omui servioio et oum tota oommunione in oampo
et in silvis in aqua et in pasouis et oum omnibus pisdbus suis verbo et oonsensu
regum Mourici et Bis filiorum Judhail regis Gleuissicg. De olerioLs testes
sunt Turchanus Episoopus Catguorbt Cobreigen. De laiois Mouric Rex et
frater ejus Ris, Cors, Gabran, Erbic, Brochuail, Gttallonir, Bledud. Finis
illius eet in latitudine or tonou Cinscuit bi hete Lei.
(Rees L.L. pp. 194, 467. Tiyohan, Godwin^s 15th Bishop.)
14
DXXYI.
SYNOD OF LLANDAFF : HTWEL, 80N OP RHTS, KING OP
GLEUI8SISG, GRANT8 MERTHTR BTJGAIL, MERTHTR
MAWR NEAR BREDGEND, etc., TO THE OHUROH.
[Cotton MSS. Vitellius O.X. f. 68.]
Merthir Buceil Merthir Miuor et Tir Oollou.
Oognitum edt omnibus christianis Regibus et princdpibus et oatholicis viris
ntrinsque ordinis olericalis quam laicalis in dextra parte Britanni^ maxime
habitantibus quod Gallun filius Cidrich motus ira et furore surrexit oontra
dominum suum elevato suo oapite Houel videlioet Regum Gleuissico fllium Ris
rupta sua paoe, et voluit ei auferre terram Lantivei vi sua et fortitudine. Et
audita lite et oontentione inter Regem et prinoipem per totam regionem, hortatus
est Cerenhir episoopus Landavub eos oonoordari faota paoe. Et ei obtempe-
rantes, audita preoe venerunt ad Landaviam oum magno milite et super altare
sanotorum Dubricii Teliaui et Oudocei antepositis saoris evangeliis juraverunt
paoem amplius sine aliqua fraude et insidiis presentibus tribus abbatibus Elisael
abbate Oatoci, Elised abbate Ilduti, .... abbate Docunni, Oivaret lectore,
Guerngen, Ruid, Esnb, Pascen, presentibus laicis Mor Merchitir, Judcant,
Embresel, Post Iubo Rex Houel rupta sua paoe, faciens utrumque, homicidium
simul et perjuriam oooidit Gallcun per dolum, et oooiso eo oongregavit episoopus
totam synodam apud Landaviam oongregatis in unum oleriois totius paroohisB ab
hostio Taratyr in Gut usque ad hostium Tiui omnibus et una vooe depositis
oruoibus ad terram et versis oimbalis simul oum reliquiis sanotorum ablatis altari
et projeotis in terram exoommunioavit regem auferens ei totam ohzistianorum
oommunionem. Et in eadem exoommunioatione mansit fere per annum
integrum. Post hffio, rex non sostinens tantam exoommunioationem, meritis suis
exigentibus^qu&sivit veniam apud Landaviam nudis pedibus oum eflusis laorimis
et data venia ei oum junota poenitentia publioa homioidii simul et adulterii
oonsilio patruelis sui Mourici promittens emendationem tam anim® quam
15
oorporis amplius in jejunio et oratione et elemosina, largitus est Deo et sanoto
Dubricio Tbliauo et Oudoceo et in manu Cerenhir episoopi et omnibus
episoopis Landavlb imperpetuo ooram prediotifl et attestantibus illis omnibus
Mebthir Buceil et Mbrthir Minor oum quatuor modiia terr» eiroa se et semi-
modium Tir Collou, oum sua tota libertate sine ullo oensu ulli homini terreno
nisi eocleske Landavls et pastoribus ejus et tota oommunione in oampo et in
aQvifl in aqua et in pasouis. Quiounque oustodierit benediotus flit, qui autem
violaverit malediotus sit Amen.
Finis Merthir Minor. penn aroiueir aper finnaun Uanon ar Euentu trui
gueir olaud ar hit tir f oss bet ir Cruc, or Cruc dirguairet dir mein iniaun di
Ochur di Pull Ileck or Pull iniaun digenou ir pant, ar hit ir pant di Pull
ioolimet di olaud i penn ir alt ar hit ir olaud dir sioh pull dir hi tir iniaun dir
olaud i claud in hit di pant Tref Saturn i pant di guairet het pant Tir Cinbis
dir ereio versus orientem ar hit i claud dir pull ar hit i olaud dir pant in inhit
iniaun di gueli banadit guailaut iluin ar Ocmur, Ocmur in hit diguairet bet
cimer Euenhi ni hit diuenid het aper flnnaun Uanon.
(Bees L.L. pp. 202, 466. Cereenhir, Godwin's 18th Bishop.)
Olanissicg or Qlyuysyg, waa the tract between the Uak and the Rhymny, afterwarda Wentloog. It
seems originaUy to have been a part of Glamorgan, and again to hare been inclnded within it
dxxvh.
gbant bt eing oajdwgan to llandapf cathedral of
TEEF RET, NEAE MEETHTR MIUOE, ON THE RIVEE
OOMOEE, NEAE BEIDGEND.
[Cotton MSS. Vitbllius O.X. f. 71 b.]
Tbef Ebt juxta Mbrthlr Minor in Marca.
Catguocaun Eex filius Odbin immolavit pro anima sua et animabus patzis et
oamiium parentum suorum villam Bbt oum tribus modiis terr» Deo et Sanctis
Dubbicio Tbliauo et Oudocbo et Gulfrido episoopo et omnibus episoopis
16
Landavi js et oum tota sua libertate et data communione inoolifl illius terr» in
oampo et in silvis, in aqua et in pasouis et sine ullo oensu ulli homini terreno
nisi eoolesisB Landavle et pastoribus ejus in perpetuo. De olericis testes sunt
Gulfrit episoopus Di8saith soriptor Enun Cinguall Diuin saoerdos
Tutnerth Biuelgur Airool Dunna. De laiois vero Catoucaun Bex
Biouallaun Elstan Marchi Cutulf Etrit Marc Aldan sacerdos
Draincun leotor.
Finis ilKus eet longitudine a Merthir Gliuis usque ad amnem Ocmur
latitudine autem a Tir i Cair usque ad villam Oufreu. Quicunque custodierit
oustodiat illum Deus. Qui autem ab eoolesia Landavls separaverit anathema
sit. Amen.
(Bees L.L. pp. 214, 482. Ghilfridus, Godwin's 20th Bishop.)
Dxxvm.
GBANT BT KING GBUFFYDD, 80N OF OWEIN, TO THE CHUBCH
OF LLANDAFF, OF LAND AT PENTBEI IN BESOLVEN.
[Cotton M8S. Vitbllius C.X. f. 75 b.]
A.D. 926 and 929.
Pen ibei in Bosulgen.
Soiendum est nobis quod Grifud Bex filius Yugein largitus est in elemosina
quatuor modios agri Penn ibei et in sempiterna oonseoratione Deo et Sanotis
Dubricio Teliauo et Oudocbo et Libiauo episoopo et omnibus episoopis
Landavls, liberam, ut insulam in medio maris sine ullo oensu ulli homini terreno
nisi pastoribus Landavie et olero ejusdem et propter emendationem vit» susb
et propter tres prevarioationee quas feoerat contra Deum et sanotoe primo
tenendo Idmab filium Idcant in monasterio Sanoti Cinouali ecolesiae sanotorum
Dubricii Telbaui et Oudocbi et violando refugium Seoundo vastando
17
Ciuarheru filium Crashaiou in monasterio Sanoti Cinuuri id est Lannbbru-
guall. s Tertio vendendo portum Dulon eoclesiam Saneti Dubricii a primo
tempore sine lioentia episoopi quibusdam hominibus. Et emendatis his tribus
prevaricatiouibus oommendavit predictam tellurem pro salute anim» suse ut
predictum est.
Finis illius est in longitudine a vertioe montis usque ad rivulum Mithri
latitudo autem ejus a dimidio silyse quse est ab oriente usque ad agrum Cinguali,
qui est ad oocasum cum duobus agris Meinporth, quorum finis est a mari in
longitudine usque ad petram iaointham latitudine autem a fossa orientali usque
agrum filiorum Grucauc oum heredibus suis Boduc atque Einun et oum uno
modio agri qui est juxta Telich.
Finis illius a mari usque portum Capr m et ita inter duas f ossas per longitudinem
usque ad petram jaointam. De olericis testes sunt Libiau episoopus, Cerennhir
eoonomus, Dibin presbiter, Dissaith soriptor, Enun, Marchi, Guithrit,
Loumarch, Guainint, Cinon. De laiois G-rifud filius Higueid Bleinbui Beli
Grucinan Mailbrigit saoerdos Elei lector Euilaun Branud Marchi Conan.
Quiounque oustodierit oustodiat illum Deus. Qui hoo ab eoolesia Landavije
separaverit anathema sit. Amen.
Dcccc. xx. ix 8 - Libiau episoopus migravit ad Deum et ordinationis sue
anno tertio.
(Rees L.L. pp. 229, 500. Iibian, Godwin^s 23rd Bishop.)
(t) Llancynwalan, in Gower.
< 2) Llanferwallt or Uandeilo Ferwallt, otherwise Dulon or Porth Tulon, now called Biahopaton, in
Gower.
18
DXXTX,
EECOED OP THE DISPUTE BETWEEN HTJWEL DA AND
MOEGAN HEN, AS TO THE DESOENT OF THE CAN-
TBEDS OP GLAMOEGAN, SETTLED BT KING EDGAR IN
COUNCIL.
[Cotton M8S. Vitellius C.X. f . 78 b.] Circa A.D. 959.
IflTUD 1 HIC SCRIPTUM EST PRO EO QUOD CARTA ILLA IN QUA SCRIPTUM ERAT
PRE NIMIA VETUSTATE FERB TABEFACTA EST.
Sdant omnes Christiani quod septem sunt Cantref in dominio Morgannuc et
in episoopatu suo similiter eoclesi® seilioet Landavi^.
Primus quidem Cantref est Bican. 8
Seoundus vero Cantref est Guyr 8 et Ccbdweli 4 et Carnwaliaun. 1
Tertius vero Cantref est Wurhini. 8
Quartus Cantref Penychen. 7
Quintus Cantref Gunlyuch 8 et Edelywon. 9
Sextus Cantref "Wenyscoyt. 10
Septimus Cantref Wenthuccoyt 11 et Tstradyw 1 * et Ewyas 18 qui ambo
vooantur semper Dew wur Went Huccorr. De Went Huooorr sunt et insuper
hoo Eroyn et Anergyn, siout in isto gref Teliau reperitur per totum finem
Morgannuc per cirouitum.
Insuper autem scitote quod in uno tempore fuerunt Edgar Eex totius Britan-
nls et Huwel Da et Morgan Hen, et isti duo tamen erant subjeoti regi
Edgaro. Morgan Hen optinuit quoque tuno temporis totum Morgannuc in
paoe et quiete. Set Huwel Da voluit aufeire hino Tstradiw et Ewias tuno
temporis si posset, quo audito Eex Edgarus advooavit Huwel Da et Morgan
Hen et filium ejus Huweyn ad ouriam suam et ibi in pleno oonsilio Eex
19
Edgarus tractavit de litigatione amborum, et repertum est justo judioio ouriae
Begis Edoari quod Huwel Da nequiter egisset contra Morgan Hbn et
filium suum Huweyn. Et depulso eet Huwrl Da ab his duabus terris soilioet
TflTRADiu et Ewias in perpetuum sine reouperaoione. Et postea Bex Edgarus
dedit et oonoessit Huweno fiilio Morgan Hen illas duas terras videlioet
Istradiu et Ewias nominatim in episoopatu Landavub oonstitutas, siouti suam
propriam hereditatem et illas easdem duas terras sibi et heredibus suis per
cartam suam sine oalumnia alioujus terreni hominis oonfirmavit. Communi vero
aasensu et testimonio omnium arohiepisooporum episooporum et abbatum Comitum
baronum fotius Anglijb et Wallus faotum est et quod malediotus esset a Deo
patre qui illas duas terras a dominio Morgannuc et paroohia Landavls unquam
eepararet. Et quod iterum benediotus foret a domino Jrsu Christo qui hoo
obeervaret et a ounoto populo Christiano amodo et usque in sempiternum. Amen.
Insuper soitote quod oarta illa qu» illo die faota fuit et scripta ooram Bege
jEdgaro in pleno oonsilio suo in eoolesiam Landavensem deposita est. Valete.
(Eees L.L. pp. 237, 512.)
(1) Thia ifl an insertion in the original MS., to which the copyist of the Cotton M8. has prefixed the
f ollowing note : — " Nota qnod sequitnr acribitur in mann alia qoam qnae precednnt et qu» sequnntnr."
(2) Oantref Bychan, Co. Carmarthen. (8) Wentloog, Oo. Monmonth.
(3) Gower. (9) Edelygion, Co. Monmonth.
(4) KidweUy. (10) Gwent-iscoed, Co. Monmouth.
<6) Carnwillion, Co. Carmarthen. (11) Gwent-nchcoed, Co. Monmonth.
(6) Gorfynydd, Co. Glamorgan. (12) Ystradyw, Co. Brecknock.
(7) Penychen, Co. Glamorgan. (18) Ewyas, Co. Hereford.
20
DXXX.
GRANT BY MERCHIAWN, SON OP RHYDDERCH, TO LLANDAFF,
AND TO GHJCAUN, BI8HOP, AND ABBOT OP ST. CATOCUS,
OF LLANCARFAN, OF TWO SERF8, (HJSTIN AND EBBA,
WITH THEIR PROPEETY, AND A FISHING RIGHT.
(Cotton MSS. ViTELLitrs C.X. f. 77.) A.D. 982.
Lancaruan.
Perpetualiter regnanti domino nostro Jesu Christo honor laus et perhennis
doxa per infinita seoula. Ego Merchiaun filius Riderch post plurima deliota
immensaque crimina ad te qui es fons indulgentise largifluus, aff ectuosis risibus,
immo lacrimosis planotibus penitentialiter supplioiterque nimia aviditate Deus
meus reverti desidero, hseo jugiter reoolens, quod Petrus amarissime flevit, et
veniam impetravit. Paulus oonversus oonfestim Apostolus, latro credidit
paradisum koluit. . Inolitis igitur oonfessoribus Dubricio Teliauo Oudoceo
et Q-ucauno episoopo utrisque gemmis deoorato, sapientia videlioet sanotorum
scripturarum divinse et human» et regali nobilitate parentel® simul oum
dignitate pontificalis cathedree abbati totius dignitatis eoolesise sanoti Catoci
Lancarvanijs simul et hereditario jure hos duos fratres Gustin et Ebba oum
sua paterna hereditate et oum oaptura pisoium ut merear beata tranquillitate
adipisoi perhenne gaudium tribus pro animabus oonjugis mese et parentum
meorum Eiderch et Asgarat oum sua tota libertate et sine ullo oensu ulli
homini terreno nisi ecclesiee Landavi^e et pastoribus ejus imperpetuo. Et oum
libera oommunione in campo et in silvis in aqua et in pasouis. De clericis testes
sunt G-ucaunus episoopus Eidef lector urbis Guenti Bledgur Gulbrit
Catgen Gurci Duna. De laiois vero Arthmail Rex filius Nougui oonoedens
hano elemosinam imperpetuo. Merchiaun et filius ejus Q-urcant Gurci filius
Gurcunanu Malcant Gunda. Quicunque oustodierit oustodiat illum Deus.
Qui autem ab ecclesia Landavi^b separaverit anathema sit. Amen.
(Rees L.L. pp. 232, 505. Ghicaun, 26th Bishop.)
21
DXXXI
EECORD OP THE CONSECEATION OP BLEDEI, BISHOP OP
LLANDAFF.
[Cotton MSS. VrrELLius C.X. f. 80.] A.D. 983.
Bledri episoopus Landavensis.
Doooc. LX mo< xxiii ' anno eleotione faota Begum Morcannuc Ouein videlioet
et Idguallaun, Catell et Cinuin filiorum Morcant hen Botri et Qrifud
filiorum Elised et totius oleri et populi Morcannuc infra hostium Taratir
in GKji et hostium Tiui positum et dato sibi baeulo in regali ouria a summo
rege Anolorum Adelredo et a metropolitano Dorobernensis eoolesiee Albrioo
arohiepisoopo, Bledri episoopus, Landavlx oonsearatus est. Et millesimo
vigeeimo seoundo anno inoarnationis Domini, ordinaoionis sue autem trigesimo
nono anno, migravit ad dominum.
(Eees L.L. pp. 241, 517. Bledri, 27th Bishop, a.d. 983—1022.)
DXXXH.
GEANT BT MEUEIG, EING OF GLAMOEGAN, TO THE CHUECH
OF LLANDAFF, OF PENYPEISC, TEEFEUAU IN SENG-
HENTDD, AND LLANTUIAUC IN PENTCHEN, IN
GLAMOROAN.
[Cotton MS8. Vitellius C.X. f. 81 b.]
Penn i Prisc tref Eiliau in Sbgenid Lanntiuauc in Penn i Chen.
Mouric Rex Gulat Morcant 1 filius Hiwel firmavit paoem oum Etguino filio
Ouriat Bege Quen iscoit ambo jurantes super reliquias sanotorum antepositis
sacris evangeliis ut simul tenerent oontra Brachanios in fraterna paoe et oontra
omnes inimioos suos, Anglos videlioet ex una parte, dextrales Britannos ultra
montanos ex alia parte, preeente episoopo Landavije Josefh et presentibus
22
pluribus de melioribus regni, et faota juratione et oonfirmato federe post inter-
vallum Mouricus rex potius perjurii partioeps rupta paoe sua et in manu episoopi
oonsolidata, oepit Etguinum, et in oaroerem suum missum abstulit ei regnum
simul et lumen ooulorum duoente illum orbitate ad interitum. Et postquam
audivit episoopus violatum fedus maledixit Regem iniquum et malefaotoree et
oonsiliarios pro faota perjurio et homioidio advooatis omnibus oleriois totius
paroohi® infra hostium Taratir in Q-ut et hostium Tyui apud Landaviam et
oonfirmantibus sententiam canonieam. Rex nequam videns damnationem suam et
tantam excommunioationem sufferre non * requisivit veniam apud Landaviam
et apud Deum per interoessionem sanotorum Dubricii Teliaui et Oudocei et
Joseph episoopi, et data sibi venia simul oum junota poenitentia largitus est in
elemosina Deo et sanoto Dubricio, Teliauo et Oudoceo et Joseph episoopo et
omnibus presulibus Landavijb villam Fenn i Prisg id est Diffrinn Anouid oum
sua tota libertate et data omni ootnmunione incolis in oampo et in silvis in aqua
et in pasouis et sine ullo servioio ulli homini terreno nisi eoclesi» Landavls et
pastoribus ejus imperpetuo. Et alteram villam Tref Eliau in Seohenid id eet
villa filiorum Quichtrit agrum trium modiorum. Et Lanntiuauc agrum
trium modiorum oum omni sua libertate et tota oommunione ut prediotum est.
De oleriois testes sunt Joseph episoopus Ruid saoerdos Cimeilliauc equonimus
filius Bledgur. Joseph saoerdos Ilduti. De laiois Mouricus Rex et Huigel
pater suus Oincenn filius G-ubric Breint Luguini.
Finis Difrin Anouid est o finnaun Derguist hit ir allt in hit bet riu Tiuuil
di Pull ir Iulen dir Garn luit erigens sursum penn Ar Giueir cruo Ri Dir
Cair het Anouid in hit het Ibudinn.
Finis tref Eliau. Or guoun het i mor longitudine, o Trbf Liootuc het
Tref Tbcan latitudine.
Finis Lanntiuauc, latitudo ejus inter Corricou longitudo ejus usque ad
longum lapidem.
23
Quiounque ouatodierit oustodiat illum Deus. Q,ui autem ab eooleeia Landavls
separaverit anathema sit. Amen.
(Eees L.L. pp. 246, 523. Joseph, 28th Biflhop, a.d. 1022—1046.)
(1) Gulat Morcant, Glamorgan.
(2) A word wanting here, perhape potens. Reea snggests ' posse.'
Dxxxm.
GRANT BT RHIWALLON, SON OF RHUN, TO THB CHURCH
OF LLANDAFF, OF RHIWBREIN ON THE TAF.
[Cotton MS8. VlTELLIUS C.X. £. 82.]
Riu Brein.
Soiendum est quod Riuouallaun filius Run pugnavit cum episoopo Joseph et
familia illius et unum de familiaribus episoopi amioum perforavit lanoea et
expulsus a regione tota simul et sequestratus a tota Christianobum oommunione
per suam nequitiam tandem inito federe oum episoopo et parentibus ejus aocepit
poonitentiam de forisfacto, et faota sibi absoluoione oum oonoordia perpetrata et
habita cum vulnerati parentela largitus est verbo regis Hiuoel et filii ejus
Moubici hereditariam suam terram Riubbbin oum sua tota libertate et oum
tertia parte sylvae Tnis Pbithan Deo et Sanctds Dubbicio Tbliauo et Oudocbo
et Joseph episoopo et omnibus presulibus Landavtjb imperpetuo et oum omni
oommunione sua data inoolis in oampo et in silvis in aqua et in pasouis et sine
ullo servitio ulli homini terreno nisi eoolesise Landavijb et pastoribus ejus.
Finifl illius est rit litan ar Annouid ni hit het ir Istleidiauc di pull Otin
Cincbnn dir oruo glas dir f ord litan hit i fos ni hit het i guoun guenn ini hit het
Luin Ina.
De oleriois testes sunt Joseph episoopus Ruid presbiter Sanoti Teliaui Sbd
presbiter Sanoti Catoci Tecguaret saoerdos Sanoti Docunni. De laiois vero
24
- Hiugkl Bex et filius ejus Mouric Bun filius Ceitmob Cincenn filius
Huefric. Quiounque custodierit custodiat illum Deus. Qui autem ab eoclesi»
Landavi-s separaverit anathema sit. Amen.
Finis illius silvse est cum illa silva qu» pertinet di Inis Brat Guenn o aper
Gungleis in Taf mal i duo ar i hit diuinid bet i blain o i blain truss o di blain
i Nant Du ar hit i Nant Du dirguairet het pann disoinn ini dair oin oirohu Taf
o dina di Taf ar hit Taf cum piscibus dirguairet het aper Gungleis ubi inoepit.
(Bees L.L. pp. 246, 525.)
DXXXIV.
GBANT BT GWBGAN SON OP ITHAEL TO LLANDAEF, OF
THE VILL OF TBEFGYNNHILL ON THE ELT.
[CorroN MSS. Vitellius C.X. f. 82 b.]
Tref Gynnhill.
Gurcant filius Ithail immolavit pro anima eua villam Tref Ginhill Deo
et Sanotis Dubricio Teliauo et Oudogeo et Joseph episcopo et jomnibus
presulibus Lanbavls et oum sua tota libertate et data oommunione inoolis in
eampo et in silvis in aqua et in pascuis et sine ullo censu ulli homini terreno
nisi eoolesifiB Landavije et pastoribus ejus in perpetuo.
Finis illius est Elei via custodiente usque ad Abrb Nan erigens sursum
transversum usque dum desoendit in Elei.
De clericifl testes sunt Joseph episoopus Buid sacerdos Ouueilliauc bene-
diotus. De laiois Gurcant filius Ithail Cincenn filius Caratauc Alrit
filius Elfin. Quiounque oustodierit benedictus sit. Qui autem violaverit
maledictus sit." Amen.
(Bees L.L. pp. 247, 526.)
25
DXXXV.
GBANT BT METJEIG, SON OP HTWEL, KING OP GLAMOBGAN,
TO LLANDAPF, OF THE VILL OP TBEF-GOLTCH, OB
St. LTTHAN'8, OBIGINALLT GIVEN BT KING ITHAEL. 1
[CottonMSS. Vitbllius O.X. f. 82 b.]
Tref Gulych.
Mouric Bex Gulat Morcant filius Hiugel iratus est potenti ouidam sao viro
et venit oam furore niroio ad Landaviam frangendo refugium sanotorum
Dubricii Teliaui et Oudocbi, et aooepit ab hoetio eoolesuB uxorem illius viri
nomine Srissill et in preeentia episoopi Joseph et violato refugio sanotorum et
vulnerato quodam de familia episoopi et ablata uxore et vi et fortitudine
mandavit pontifex per ecclesias totius paroohiae adjaoentis eoolesiaB Landavub
ab hostio Taratir super ripam Gui usque ad ripam Tigui, et adunatis omnibus
clerioifi de majori gradu usque ad inferiorem et in plena synodo anathematizavit
regem potius iniquum mandatorum Dei transgreesorem, et faoto anathemate et
per patriam dilatato Bex requisivit veniam apud Landaviam imprimis offerens se
redditnrum raptam uxorem et vulneratum virum familiarem episoopi paoare
muneribus oum refugii plena reintegratione et junota sibi poenitentia oum data
venia ad modum oulpse, reddidit villam Tref Guligh cum tribus modiis terrae
Deo et Sanotis Dubricio Teliauo et Oudoceo qusB antea fuerat illorum et a
tempore Judhail regis Morcannuc filii Athruis oontemporanei Oudocei epis-
oqpi, et oum sua tota libertate et data oommunione in oampo et in silvis, in aqua
et in pasouis. De olericis testes sunt Joseph episoopus. Buid saoerdos. Joseph
saoerdos. De laiois Mouricus Bex* Oaratauc filius Gulbrit. Seisill filius
Gistlerth. Teudur filius Idouin.
Pinis illius est or Poguisma dir oruoo dir ledh ni hit i foas di Oarn Gistlerth
hit i foss di Garn Guocof hit i Garn dir nant hit i nant di Gurimmi ini hit het
Gulich, GkjLicH ni hit Iuinid Cann Teiv Eru ir ynis rao Pou Tsma Deui.
26
Quiounque custodierit custodiat illum Deus. Qui hoe eoolesia Landavls
fleparaverit anathema ait. Amen.
(Eeee L.L. pp. 248, 527.)
(1) See No. DXIT.
DXXXVI.
GRANT BT KING MEURIG TO LLANDAFP, OP THE VILL
OP FRATRUS ON NADAUAN.
[Ootton M8S. Vitellius C.X. f. 83.]
Villa Fratrus super Nadauan.
Mouricus Rex pro prsediota prevarioatione immolavit Deo et Sanotis predictaB
et eoolesiae Landavl» et pastoribus ejus imperpetuo, villam Pratrus et oum tota
sua libertate et data oommunione et attestantibus prediotis oleriois et laiois. Et
insuper quatuor libras argenti episoopo Joseph et multa dona oanoniois suis et
semper se promisit obedientem eoolesisB, et omnibus suis territoriis reotum
auxiliatorem et fidum def ensorem. Et benedudt filiis suis Catguocaun et Ris,
ut firmiter tenerent oommendationem suam et elemosinam, in pace quieta, et
omnibus suis posteribus nepotibus pronepotibus et omnibus su» generationis et
maledixit ex alia parte omnibus superstitibus suis quiounque illorum elemosinam
predictam ab eoolesia Landavlk vi et laioali invasione aut subdola fraude
amplius separaverint. Amen.
Finis illius est Eburthim, deinde dir Carn, or Carn dir olaud di Ard ir Allt
diusouid ir ailt ni hit di ar i oelli ar hit het i penn, i penn diguairet inhiaun
versus oooasum dir f ord maur trus i f ord di penn olaud iniaun ni hit ar hit i
olaud dir nant diguairet het Nadauan ar i hit het aper Eptrthun ni hit het i
f ord maur ni hit het i rit ubi inoepit.
(Rees L. L. pp. 249, 528.)
27
Dxxxvn.
ORANT BT CARADOC, SON OF RHIWALLON, TO LLANDAEF,
OF LANN-PETYR, IN HENRIU, NEAR DOWLAIS.
[Ooiton MSS. VlTBLLIUS, CX f. 83.]
Henn Riu, in Lbbinid.
Caratauc flliufl Rit^axlaun unus de Comitibus Mourici Regis Morcanhuc
fregit refugram sanotorum Dubricii Tbliaui et Oudocei et in oomitatu Mourici
Regis et verbo auferendo uxorem Seisill vi et fortitudine ab hostio eoolesie ut
prediximus reoolens quod malef eoerat, neo aliter posse salvari et liberari ab ira et
maledioiione episcopi Joseph nisi per jejunium et orationem et elemoeinam, oepit
laorimari et veniam requirere apud Landavijb presulem et junota sibi pcenitentia
ad modum saorilegii verbo et oonsensu Gatgucaun Regis Guenti largitus est in
elemoeina Deo et Sanotis Dubricio, Teliauo, et Oudocbo et Josbph episoopo et
omnibus presulibus Landavijb imperpetuo Lann Petyr in Henn Riu et oum
tota sua libertate et sme ullo oensu ullo homini terreno nisi eooleaiee Landavlb
et eum data oommunione in oampo et in silvis in aqua et in pasouis. De olericis
teetes sunt Joseph episoopus Bleinouid Gueiluirth filius Albrit. De laiois
Oatgucaun rex Grifud filius Eli Nir filius Judouallaun Abraham filius
Euniaun Caratauc et Riuoallaun filii Qulfrit Jouaf filius RlUALLAUN.
Finis illius est Dubleis deinde di Nant i Gall in hit het i blain o blain ir
allt Corr Gubnt cecyn ir allt ni hit diuinid het penn ar ciueir Lann Mihacobl
dir ford maur iuinid trui i ooit ar hit Crib ir Allt o Crib ir Allt iniaun di
£uairet di lioat nant Marchnant Maroh ar i hit het Dtfleis.
(Rees L. L. pp. 250, 529.)
28
Dxxxvm.
GRANT BT MERCHIAWN, SON OP RHYDDERCH, TO LLANDAFF,
OF THE VILL OF CARNOXJ, Erc.
[Cotton M8S. VlTELLIUS C.X. f. 83 b.]
Villa Carnou id est villa Crucou Lbuirn et yilla Cruoou Morcan.
Mbbchiaun filius Riderch cum filio suo Qurcant dederant pro redemptione
regni oelestis Deo et Sanotis Dubricio Teliauo et Ouoocbo et Josbph
episoopo omuibufl preeulibus Landavlk villam Carnou oum duobus modiis
terne et villam Crucou Leuouirn oum tribus modiis terrra et oum tota sua
libertate et sine ullo servioio ulli homini terreno nisi eooleeise Landavlb et
pastoribus ejus imperpetuo et data oommunione inoolis in oampo et in silvis in
aqua et in pasouis verbo et oonsensu regis. De oleriois testes sunt episoopus
Joseph Nobis presbiter Gurcant filius Dunna. De laiois Merchiaun et
filiUB ejUS GURCANT GuRCINNIF filiuS GuRCI GlSTRBRTH filiuS GaLLCUN.
Quiounque oustodierit benediotus sit. Qui autem violaverit malediotus sit.
Amen.
Finis Crucou Morcant rit Aruaith ar Mouric ar hit ir ford het di ar ir allt
ad deztram iniaun di lin dir luhinn maur trus i f ord di foss ar bit foss diuinid di
Garth Bacat dir luhinn ex alia parte Garth Baccat di guartha Nant Hbla
ar hint i pant Nant Ela dir main dir ford dir foss ar hit ir foss het Pull
Mouric di guairet guers trui i Pull di Brinn i Cassec di Pbnn i Gubrn
Mainaur dir ar i hit di guairet het Pull Mouric ar hit Aruaith ubi inoepit.
(Rees L L. pp. 251, 530.)
29
DXXXTX.
GRANT BT CADWALLON, SON OF GWRIAD, TO LLANDAFF,
OF LLANSANFFEEAD IN MAINAWR CRUGMAES.
[Coiton M8S. Vitbllius C.X. f. 84.]
Lann Sant Breit in Mainaur Crucmarc.
Catouallaun filius Guriat intermixtis quibusdam verbifl oum quodam
homine Redebch nomine filio Bbli et in ouiia episoopi Joseph apud Landavtam
et in preeentia illius peroussit oum pugno doneo fluxit sanguis de naribus et
retentum f eoit epkoopus oum et in oaroerem missum preeentibus parentibus suis,
patre suo Gubxat videlioet et Gurgano filio Ithail oonsohrino suo oum multis
aliis astantibus. Et oaroeratus reoognovit malefaotum suum et requisivit veniam
per intaroessores apud episoopum offerens Sanctis Dubricio Teliauo et Oudoceo
et episoopo Joseph eodeeiam Sanote Brigid^ et oum tribue modiis teme et oum
finibus subecriptifl, et oonoordiam oondignam homini episoopi. Et inito oonsilio
eum oanoniois eooleeise et oum probis hominibus Landavub aooepit episoopus
eoolemam illam oum suo agro et oum tota sua lihertate et data oommunione
moolis in oampo et in silvis in aqua et in pascnis et verbo patris sui G-uriat
et oonoessione Mourici regis Morcanhuc et perpetua donatione oonfirmata et
jxriasa super altare Sanotorum Dubricii Tbliaui et Oudocei. De clericis
testee sunt episoopus Joseph Ruid saoerdos Cuubilliauc equonimus. De laiois
Gurcant filius Ithail Quriat et filius ejus Catouallaun dissaith Teudur.
Einis illius est, latitudine o Nant Brachan het Glbsius longitudine o finnaun
lin het cimer ir dou Nant Brachan.
Quiounque oustodierit oustodiat illum Deus. Qui autem ab eoolesia Landavlb
eeparaverit anathema sit. Amen.
(Rees L.L. pp. 252, 531.)
30
DXL.
CONFIRMATION BT GRTJFFYDD, KING OP BRITAIN, OF ALL
THE TERRITORIE8 OF THE CHUROH OF LLANDAFF, TO
BISHOP HERWALD.
[Vitrllius C.X. f. 86.] A.D. 1032—1061.
Privilbgium Griffidi.
Pater Filius et Spiritus Sanetus tres in personis, unus in Deitate et essentia,
Creator et gubernator totius ereatuwe visibilis et invisibilifl et super omnia f ormavit
hominem ad imaginem et ad similitudinem suam dividens singula prout vult, et eui
omnia serviunt in presentiarum, quibusdam tribuens regna et poteetatee, quibusdaih
modieas paupertates eum septiformi dono sapienti» et intellectus oonsilii
et fortitudinis soientiee et pietatis et timoris inspiravit oor lapideum ingruente
quadam infirmitate oorporis Grifudi regis Britannue et ut sio dioam totius
Gualls, de flne ad flnem et oalefaotum Spiritus Sanoti fervore videns igitur
rex quod potestas ejus sieut flos foeni et oaro ut oinis, oonatus est pro transitoria
subetantia oonquirere regnum floridum sine oassura, et oeleste gaudium sine
merore et tristitia, semota omni penuiia, semet ipsum tribuens sub jugo
peenitentifie et peenitens fecisse quss f eoerat oontra divina preoepta, promisit
se emendaturum jejunio et oratione et elemosina oum divends metallis pretiosis
largitis ab illo Deo egenis, viduis et orphanis et non degenerans a prede-
oessorum nobilitate pietate et largitate imo mutans et preoellens rigore et
fortitudine tum oontra barbaros Anglos ex una parte semper fugitivos visa
faoie sua in aoie belli, tum oontra Hibernienses oooidentales et semper
fugaoes, tam oontra indigenas solito more bellioosafl, tum oontra Danaos
marinos, tum eontra insularam Orgadum habitatoree et semper versis dorsis in
fugam, et firmato f oedere ad libitum suum pacifioatoe, olamavit territoria omnia
Landavlb eodeeus Petri apostoli et Sanetorum oonfeesorum Dubricii Teliaui
et Oudocei de omni parodhia ejusdem ab hostio Taratir super ripam Gui,
31
usque ad ripazn Tiugui et insuper terras ejusdem Lann-Teliau maur videlioet
et Pen Alun, oum multis aliis eoolesiifl et telluribus suis omnibus et oum illis in
Bkbchiniauc pluribus ut in oirographo demonstratur quee habentur extra
diooemm in episoopatu Sanoti Deuui et oum toto privilegio ut melius fuit
tempore predeoessorum suorum, quieta et tranquilla ab omni regali servioio nisi
tantum oratione ootidiana pro animabus regum et prinoipum Britannue et
firmata missis manibus super quatuor evangelia et in manu Heruualdi episoopi
oonaolidata et ooram omni populo in die nativitatis Domini apud Ystumguy et
oblata villa Pennros in manu episoopi et omnibus presulibus Landavl* imper-
petuo. De oleriois teetee sunt Heruualdus episoopus Mormarch Merchbin
Tutnerth oanonioi Landavls Benedictus leotor Jouanul Nouis Elinui
Cinon Judhail preebiteri Tathui Abraham arohidiaoonus Oubnti. De laiois
EexQRiFUD Margetud filiusejus Caratauc filius Riguallaun Bybouyth
Judhail filius Teudus Eiduinet Fubdlid Berdioguent Carataug filius
Gulbrit. Et oum data oommunione omnibus inoolis terrarum eoolesiaB et totum
regnum suum in oampo et in silvis in aqua et in pasouis.
(Bees L. L. pp. 257, 539.)
DXLI.
STNOD OP LLANDAFF. KING CADWGAN GRANTS TO
LLANDAFP THE LANDS OP HENRHIU GXJNNA.
[Coiton MSS. Vitellius O.X. f. 85.] Post 1056.
Hbnn Riu Gunnua.
Familia Catgucauni Begis Morcannuc filii Mourici in die nativitatis Domirii
visitavit Landaviam bono affeotu et ut dioitur de virga Aaron, versa in draoonem,
animus illius familise tardus ad sperandum bonum, velo* ad faoiendum malum et
ditatus prssnimio gaudio tante f eetivitatis, oepit baooare oopia potationis, seques-
trata disaretione sobrietatis in tantum quod imperf eoti viri amissa vi soientiee et
32
pietatis devastaverunt unum familiarem et nepotem Hbbgualdi episoopi
Berthutis nomine virum justum et medicum totius patriaB, et iaota tam
execrabili invasione et sub ala~sanetorum Dubricii Teliaui Oudocei, et asilo
misit episoopus legatos suos per omnee eocleeias totiufl suee diooeseos obtem-
perantes sibi infra hoetium Taratir super ripam Gui et ripam Ttvi ut simul
oonvenirent olerioi majoris dignitatis eleoti tam quam inferioree apud Landaviam
et in plena synodo depositis crucibufl onm aanotis reliquiifl ad terram et versifl
oxmbolis simnl et olauso hostio eoolesuB eum stipatis gpinis et ita oaxentis servitio
et pastore remansit diebus et nootibns faoto anathemate f amili» Begis et sequee-
tratae a tota orthodoxe fidei sorte et audita tanta sabmotione et dilatata per patriam
magno strepitorum et murmure oepit lex {sic pro Bex) lacrimari pro dampnatione
familiee suee desideratis potius paoem onm suee pastore quam partioipationem
perpetratse injurieB, advooatis omnibns Gomitibus snis requisivit veniam apud
Landaviam lacrimabili devotione simnl et familia segzegata a ohristianoram
oonsortio et audita ejus preoe et data sibi venia simnl et familiaB jnnota oom
poenitentia canonioe, dixit rex positis manibus super altare Pbtri apostoli et
sanctorum oonfessorum Dubricii, Tbliaui, et Oudocei et ooram utroque popnlo
olerioali et laioali 'Confirmo hano elemosinam tribuens Deo Hen Biu Quxua
videlioet et Sanotis predictis et episoopo Herwaldo et omnibns pontifioibns
Landavls in sempiterna oonsecratione, libera ab omni servicio seoulari et regali
et cum data oommunione inoolis in oampo et in silvis in aqua et in ^^80*08.*
De clericifl testes sunt Hergualdus episoopus Moruarch et Merchuin oanonici
Gulbrit et Tdtnerth et Selif Josbph leotor Oatoci. Aidan presbiter Catoci,
Catguaret presbiter Sanoti Docunni. De laiois Catgucan Bex et frater ejus
Risrotri filius Jaco Cabatauc filius Gulbrit Cinnhob filins Richrit Eithin
filius Elfin, Guabbith filius Eleu Tbudub filins Laur. Facto anathemate
separaturis hano elemosinam ab ecclesia Landavls et a pastoribns ejns data
autem benediotione servaturis et oonfirmaturis in qnieta paoe. Amen.
Finis illius est penn i guonn i penni i f os in i hit het i ford di crib ir allt i oelli
33
caoyn i oelli in i hit het pan discinn diguairet dir pull i bron e mil i gueir olaud
versus orientem ar hit i olaud in pant trus i f ord iuinid trui i pant di genou i rui
ar Ceib ir Allt in Henn tref Gucaun diguairet trui i ooit het i nant, i nant ar i
hit het ir helio luin deinde i parth oled dir oruo arall iniaun trus i f ord di penn
Cblli Guliblb di guor luroh Judgual, Guorlurch ni hit dir Cakn dir oruo dir
Carn ar hit i ford maur o mais i gueir olaud in hit penn i gueir olaud ubi
inoepit.
(Kees L.L. pp. 255, 537.)
DXUI.
EECORD OF THE CONSECRATION OP HERWALD, BISHOP
OF LLANDAJPP.
[Cotton M8S. Vitellius OX. f. 84 h.]
Whitsuntide, A.D. 1059.
De Consecratione Herwaldi episoopi.
Prestante totius coreatur» visibilis et invisibilis auctore atque gubernatore, quem
unum substantialiter trinumque personaliter in se et per se subsistere credimus et
oonfitemur universis orthodoxre fidei oultoribus universalem vit» prs&sentis pro-
speritatem et ®ternalem immortalitatis fselicitatem.
Notum sit benivolae prudentiee legentium hoo diotamen ac intelligentium, quod
oelestis pastor ovilis Christus dominus oujus providentia atque dispensatione
totum oorpus ecclesifid terrestris regitur ac disponitur humilem per manus imposi-
tionem Joseph episcopi Landavije oonsecratum saoerdotem Herwaldum et inter
Anolos non modico tempore oommorantem, et tam coram ipsis, quam ooram subb
id est Britannic^s gentis potestatibus, gratia et-nnoribus preaefulgentem ad
saoerdotalem dignitatem felioiter Landavensis ecclesife ejus largiflua miseratione
clementer elegerit. Cujus unanimis electio, ab invicto rege Q-rifido monarchia
Britonum prepollente et Mourico filio Howel consentientibus presulibus ac
34
BaoerdotibuB atque dootoribus omnibus terro primoribus ao magnatibus et oon-
firmata honorabiliter illiufi oonfleoratio a summo arohiepisoopo Ctnisi 1 et ab aliis
Anglee plurimis episoopis oanonioe oonsummata est. Sub oujus manu atque
norma ipse suorum more preoessorom episoopus extitit presente domino glorioeo
Anglisaxonum basilio Eadwardo eunotisque pontifioibus et abbatibus, neo non
arohidiaoonibus cum omnibus eoelesisB ordinibus atque sapientfbus hoo ratum esse
firmiter ao stabiliter adjudioantibus pariterque benedioentibus in illa famosa
synodo que Lundonue facta est in hebdomada Penteoostes anno k. l™* ix°* ab
inoarnatione Domini nostri Jesu Christi, in quo deinoeps omnium sapientium
consilia hujusmodi deoretum prolatom atque oonsolidatum est, ut si quis rex vel
dux aut satrapa sive prinoeps vel quiounque prepotens huio pontifioi vel ejus
suooessoribus aut looo oui prroesse et prodesse missus est suocurrendo ao benefa-
oiendo hoo paotum benediotionum observaverit et adimpleverit, oorpore simul et
spiritu oonservetur in paoe et quiete sanotorum omnium in seoula seoulorum.
Amen.
(Eees L.L. pp. 254, 535.)
(1) Kinsy, ArchbUhop of York. * 22 Dec. t 1060.
DXTJTL
GRANT BY JESTTN AP GWRGAN, TO LLANDAFF, OF
THE VILL OF MILTJO, ON THE ELET.
[Cotton MSS. Vitbllius C.X. f. 86 b.]
Post A.D. 1043.
VlLLA MlLUC.
Gistinus filius GKjrcaxt misit familiam suam ad Landaviam inflatam maligno
spiritu, de cujus collegio quidom nequam, nomine Turguert oomitante illum et
preduee quodam juvene nepote Gistin Enniaun nomine et instigante illos spiritu
libidinis oblito signo sanctso crucis et violato refugio sub asilo sanetorum Dubricii
Teliaui et Oudocei et Hkruualdi episcopi rapuerunt viiginem de sub ala
35
eoclesise aufugentem (sic) infra taxum et eccleeiam et ita raptam et devirginatam
puellam nomine Ourdilat filia Cinoual duxerunt et in eadem hora, ut dicitur,
mirabilifl Deus in sanotis suis, qua juvenis prediotus oepit eam, ut diximus,
bachatus est, et tota vita sua irrita et opprobrio plena, et faota tali invasione et
violato refugio, maledixit episoopus Gistinum simul et malefaotoree, ablata eis
tota Christianorum oommunione in omnibus. Et postquam Gistinus reoognovit
malefecisse erga Deum et pastorem suum, requisivit veniam lacrimabili devoiione
apud episoopum suum, et data sibi venia oum junota poenitentia et reddita rapina
cum faeta oonoordia immolavit Gistin villam Miluc Deo et Sanotis Dubricio
Teliauo et Oudoceo et Heruualdo episcopo et omnibus pastoribus Landavlb et
cum tota sua libertate in campo et in silvis in aqua et in pascuis et sine ullo oensu
ulli homini terreno nisi ecolesiae Landavijb et liberam imperpetuo. De oleriois
testee sunt Heruualdus episcopus Mormarch presbiter Marchbuui presbiter
Tutnerth Lifris filius episcopi archidiaconus et magister sanoti Gatoci Jonas
presbiter Aidan presbiter sanoti Catoci Q-urci presbiter sancti Catoci Q-urcinnif
presbiter sancti Ilduti Johannes presbiter sancti Docunni. De laiois Gistinus
filius Ourcant Caratauc filius Gulbrit Selif filius Cinnor Elfin filius
Dissaith Mouric filius Guronui Bis filius Brochmail Cydrich filius Edrit
Mei filius episcopi. Facta absolutione omnibus servaturis hanc elemosinam in
tranquilla pace et in servitio La^davue separaturis autem ab eoolesia Landavia
facto sibi perpetuo anathemate. Amen.
Finis illius est Cecyn ir allt i penn i olaud tu ha tal ar hit bronn ir allt ad. iin.
dexteram dir cruo, or cruo iniaun i penn i i oelli dir claud i claud in hit di guairet
het i f ord trus i f ord iniaun het i main or main di perued lin i Gxeinion in Elei
Elei diuinid het idau rit ir main melin. Elei diuinid dir riu ar hit ar riu ni
hit trui i coit di ar ir allt diuscuid i coit ni hit het penn i claud trui ir coit ar hit
i claud het Elei trus Elei dir claud. Claud ni hit dir ford dir claud iuinid dir
bronn ir allt ubi inoepit.
(Eees L.L. pp. 259, 541.)
36
DXUV.
IMPEBFECT BECOBD OF THE DEATH OF HEEWALD, AND
CONSECBATION OF TJRBAN, BISHOP OF LLANDAFF.
[Cotton M8S. Vitbllius G.X. f. 89 b.]
14 March, A.D. 1104. 11 August, llOl
Herwaldus Landavlb episoopus millesimo oentesimo quarto incamationis
dominicee anno quadragesiino vero octavo oonsecrationis sure anno, sub rege
IIenrico et Anselmo Cantuariensi arohiepiscopo pridie nonis Maroii
(14th Maroh) migravit ad Deum, et oessavit episoopatus quatuor annis oum
quinque mensibus et vu. diebus et millesimo oentesimo septimo inoarnacionis
dominicse anno sub eisdem principibus ab eodem metropolitano et trigesimo
secundo ratatis subb anno, tertio Idus mensis Auousti 1 TJ&banus Landavensis
eooleaira archidiaconus oonsecratus est in episoopum Cantuarije presentibus
episcopis Anglije G-irardo Eboraci metropolitano Mauritio Lundaniensi
"Windulfo Boffensi Badulf Cicestrensi Boberto Linoolniensi Boberto
Ce8trensi Herberto Norwicensi Badulfo Dunolmensi Johanni
Bathoniensi et in eodem die simul
(rest wanting).
(Bees L.L. pp. 268, 552.)
(1) UthAnguat,
DXLV.
GBANT BY KING MEUBIG TO BISHOP OUDOCEUS AND THE
CHUBCH OF LLANDAFF OF LANDS AT BIUGBAENAUC,
NANTAVAN, AND GUERBEBTH VLLLAGE.
[Cotton MSS. VlTKLUUS C.X. f . 49.]
Biu Graenauc Nant Auan villa Gubrbkbth.
Moubicus Bex et Cynuetu oonvenerunt inmmul Landavlk et preeente
Oudoceo episoopo juraverunt ante positis reliqniis sanetorum ut firmam paoem
37
inter se tenerent. Faota juratione, post intervallum oooidit Rex Mouricus
dolo, Ctnuetu et postea episoopus Oudoceus oonvocavit omnes oleriois suos ab
hostio Tarattr yn Gur usque ad Ttui oum tribus abbatibus suis Concen
abbate Carbane vallis Catgen abbate Ilduti Sulgen abbate Dooguinni et
plena synodo exoommunioavit regem Mouricum propter homioidium ab eo
perpetratum et propter paotum faotum presentia sui et super altare Petri
apostoK et sanotorum Dubricii et Tbliaui transgressum et ita inolinando
cruoes ad terram, simul et patriam dimisit sine baptismo et oommunione Christiana
tnaledbrit regem oum progenie oonfirmante synodo et dioente ' fiant dies ejus
pauoi et flant filii ejus orphani et uxor ejus vidua.' Et remansit Rex cum tota
regione sua spatio duorum annorum et eo amplius sub eadem exoommunicatione.
iPost hoo Rex non potuit tam diu durantem exoommunicationem tantam amplius
sustinere videns perditionem animse susb et dampnationem regni veniam requi-
sivit apud sanctum Oudoceum Landavl» et effusis lacrimis cum inclinato
oapite et ooram tribus abbatibus Oudoceus episoopus imposuit ei jugiun pceni-
tentise ad modum qualitatis et quantitatis, oommendans ei ut tribus modis
emendaret, apud Deum et eoclesiam Landavi.e videlicet jejunis et oratione et
elemosinis. Eex Mouricus aooepto jugo poenitentu» dedit quatuor villas pro
redemptione animse sura et pro anima Ctnuetu ecclesise Landavi^s et in manu
Oudocei episoopi et omnibus suis suooessoribus cum tota sua libertate et ab
omni servitio liberas imperpetuo et oum tota oommunione per patriam suam
manentibus in his terris in oampo et in silva-in pascuis et in aqua. I*- Bit>
graenauc, ii** Nantauan, iii* est in qua oocisus est Ctnuetu ultra Nadauan,
iiii*- trans Nadauan ubi filius regius mechatus est A palude Elleti usque
Nadauan, id est villa Gurberth de illis quatuor xxiiii. modii terrarum. De
clericis testes sunt Oudoceus episqopus Concen abbas Carbani vallis Catgen
abbas Ilduti Suloen abbas Docuinni Conbran Sedoc Ctnur Cetcu
Ltooessauc G-unouare. De laicis Mouric Bex cum filio suo Frioc et nepote
Morcant filio Athruis Cunblus Briauail Qendic Guedoen G-urngarth.
38
Qui custodierit custodiat illum Deus. Qui autem separaverit ab eooleoa
Landavls, anathema blL
Finifi Riugraenauc a Nadauan, duoente fossa per longitudinem sursum ad
rufum laoum in trivio montis.
(BeesL.L. pp. 139, 396.)
DXLVI.
BULL OP POPE INNOCENT n. TO WILLIAM, ARCHBISHOP
OP CANTERBUBY, IN FAVOUR OP URBAN, BISHOP OP
LLANDAPF.
[Cotton M8S. Vitellius C.X. f. 36.] 14 March [1181].
Innocentius episoopus servus servorum Dei venerabilibus fratribus W. Can-
tuariensi arohiepisoopo ejusque sufiEraganeis episoopis salutem et apostolioam
benedictionem.
Venerabilis frater noster Urbanus Landavbnsis episoopus qui modo ad nostram
devote venit presentiam studiosi de more pastoris, pro utilitate eoolesise sibi
eommissfie, quamvis eetas et aegritudo resisterent, plurimum oognosoitur laborasse,
verumtamen inspecto eo quod ei de paroohialibus terminis a predeoessore nostro
sanote reoordaoionis papa Honorio judioatum est, quia utriusque eoolesto
justitiam plenius oognosoere desideramus, adhibito fratrum nostrorum oonsilio,
niohil innovavimus. Per praesentia igitur soripta fraternitati vestree rogando
mandamus, quatenus ipsum utpote religiosum virum honoretis, ao diligatis, et ne
interim de parochia illa super quam B. de Sanoto Davtd adversus eum oon-
queritur aliquam imminutionem sustineat, sed in paoe possideat et quiete
prudentia vestree disoretionis effioiat. Ad h©c nihilominus dileotionem tuam,
frater arohiepisoope depreoamur quatenus pro oaritate beati Petri et nostra
derids suis, Uctredo archidiaoono, et Isaac bonam voluntatem tuam et
gratiam reddas.
Datum apud Sanotum Quintinum ij. Idus Martii. v
(Beep L.L. pp. 62, 608.)
39
DXLVn.
INDTJLGENCE BT EALPH, ARCHBISHOP OP CANTERBURY, TO
ALL CONTREBTTTING TOWARDS THE BUILDING OF THE
CHURCH OF LLANDAFF.
A.D. 1114 and 1122.
Radulphus, Dei Gratia Cantuabiensis arohiepisoopus, omnibus eoolesia filiis,
Francis et Anglis, atque Gualensibus, et oujuscunque sunt nationis hominibus,
salutem, et benediotionem Dei, et suam.
Rogamus oharitatem vestram, ut ooulis miserioordia respioere velitis indi-
gentiam Landavbnsis ecolesise; oonfisi etenim de vestrarum eleemosynarum
auxilio eandem eodlesiam ssdifioare disposuimus; ut ibidem populus Dei oonvenire
possit ad audiendum verbum Domini. Quiounque igitur, ad eedifioationem
pmdieto eoclesi», aliquid de suo impertire pro oharitate Dei voluerit, sciat se
nostrarum orationum et beneficiorum esse participem; sed et de onere poenitentue
80SB, quod sibi a suis oonf essoribus impocdtum est, quartam partem ei, de miseri-
eerdia Dei, et potestate nostri ministerii oonfisi, relaxamus.
(Rees L.L. pp. 83, 554.)
t)XLVm.
GENERAL CONFIRMATION OBTAINED FROM HENRT L %
BT THE MONK8 OF TEWEESBURT.
[Cotton MSS. Clbop. A. VII. f. 70 b.] A.D. 1106.
Generalis oonfirmatio Henbici Regis primi in qua oonfirmat anno Dominioe
incarnacionifl m.cvi. apud Wintoniam eoolessie de Theokesbubia has res sub-
scriptas quas Robebtus filius Hamonis et plures alii homines dederunt vel quas
abbas Gbboldus emit soilioet in primis terram de Bubnete unam hidam eto.
In Wallia ecclesiam paroohialem Sanote Mabie in burgo de
Kaibdif oum una oaruoata terre. Deoimas omnium reddituum dominioorum de
40
burgo de Kairdif. Deoimas tooius dominii quod B. filius Hamonis habuit in
Wallia. Omnes decimas omnium baronum B. filii Hamonis per totam terram
de Wallia. Totum brachium aque de Taf quod est juxta eccleaiam ex quo exit
de Taf quousque reintrat in Taf ad faciendas pisoarias et quaslibet utilitates
eoclesise. Pratum ultra aquam juxta ecclesiam. Villulam que vocatur Landochan.
Terram quam dedit Waltekus de Bambl'. * Decimam terre quam abbas de
Gloucestria habet in Lancaruan. Ecclesiam de Landiltuit. Terram quam
dedit Walkelinus. Molendinum de Baz * et piscarias quas dedit Robertus
de Haia. Terram quam Bobertus filius Nichelli dedit. Ecclesiam de Novo
Gastello. Hec omnia confirmaverunt seoum Barones sui.
Endorsed — ' Generalis oonfirmacio Henrioi Begis primi impetrata a monaohis
Theokesburiensibus. '
(1) Llanblethian ? (2) Roath.
Bef ore the f oondation of Neath and Margam, the Abbeys of Tewkesbury and St. Peter'a, G-loucester,
were the regolar recipients of the donations by which Fitz Hamon and Earl Bobert aought to gain the
snpport of the Church. De Haia was a donor to the Ghureh of Glagtonbury, and held lands, and probably
reaided, at Baaaalech, and in the adjacent Church of Gauless or 8t Woolos, at Kewport, there remains a
monumental effigy thought to represent one of the famUy. It is probable that the heireas of de Haia
married Berkerolles of St. Tathan f i, in Glamorgau.
DXUX.
ANOTHEB VEB8ION OF THE PEECEDING.
[Ibid. f. 71 b.] A.D. 1107.
Generalis oonfirmaeio ejusdem Begis Henrici primi in qua oonfirmat anno
inoarnacionis Dominioe m.cvii. apud Wintoniam eoolesie Sanote Majue et
monachis de Theok' has res subscriptas quas vel Bobertus filius Hamonis vel
Barones et alii Christi fideles dederunt vel quas abbas vel monachi de rebus
eoelesie emerunt. In primis eoclesiam Sanoti Paxjli de Bristollia eto.
In Wallia eooleeiam Sanote Marie parobhialem de burgo de Cairdif eum una
oarucata terre. Capellam de Castello de Cairdif oum una caruoata terre.
41
Decimas tocius dominii quod Eobbrtus filius Hamonis habuit in Wallia
de den* et omnibus rebus. X'mas omnium Baronum Eoberti filii Hamonis
per totam terram de Wallia. Totum braohium aque de Taf ex quo
ezit de Taf quousque leintrat in Taf ad faoiendas piscarias. Et quaslibet
utilitates eoclesie. Pratum ultra aquam juxta eoolesiam. Villulam qua vooatur
Landocan. Terram quam dedit Walterus de Lanbleth'. X'mam terre quam
abbas de Gxoucbstrie habet in Landcarvan. Ecclesiam de Landiltuit.
Tenram quam Walkblinus dedit. Molendinum de Raz. Et pisoarias quas
dedit Bobertu8 de Haia. Terram quam Eobertus Nichelli dedit. Ecclesiam
de Noto Castello. Heo autem confirmaeio sic ineipit 'Omnes eeclesie Gatholiee.'
Title — ' Item. Generalis confirmacio Regis Henrici primi postea impetrata. 1
DL.
PETITION OP THE CLERGY AND LAITT OP THE CHURCH
OP GLAMOEGAN TO ARCHBISHOP ANSELM, FOE THE
ORDINATION OF UEBAN, BI8HOP OF THAT CHUECH.
[Harl. Eoll. A. 3, VII.]
Before IIth Auoust, 1107.
Yenerando sanctaB Cantuariensis secclesisB metropolitano Anselmo clerus et
populus aBooleei» Clamorgatensis debitam subjeotionem.
Yestre paternitati est cognitum quantum temporis est ex quo accidentibus
variis eventibus eccleeia Clamoroatensis suo sit viduata pastore . ac destituta
xectore . quod non solum ad nostrum verum et ad vestrum ao omnis vestree
diooeseoe detrimentum pertinere dinoscitur . cum totius provintto sollicitudinem
metropolitano constet esse commissam. Propterea elegimus Wioorniensis
sBoclesiaB presbiterum nomine Urbanum nobis sufficientissime cognitum . natalibus
et moribus nobilem . apostolica et flBcolesiastica disciplina imbutum . fide catholioum.
natura prudentem docilem patientem moribus temperatum vita oastum sobrium
42
humilem affabilem miserioordem litteratum in lege Dei infltruotum in soriptu-
rarum sonsibus cautum in dogmatibus eoolesiastiois exercitatum et seoundum
soiipturarum tramitem traditionemque orthodoxorum et oanonum ao deoretorum
sedis apostolicae presulum constitutiones sano sensu »oolesiasticas regulas intelli-
gentem sanoque sermone dooentem atque servantem amplectentem eum qui
seoundum doctrinam est fidelem sermonem et cum modestia oorripientem eos
qui resistunt et qui sanse doctrin» .adversantur eis resistere et redaiguere prova-
lentem hospitalem modestum suee domui bene prepositum non neophitum
habentem testimonium bonum in gradibus singulifl seoundum traditionem
seoolesiasticam ministrantetn ad omne opus bonum et ad satisfactionem omni
poscenti rationem de ea quse in illo est spe paratum. Quem vobia quantotius
petimus ordinari Pontifioem quatinus auotore domino regulariter nobis prsesse
valeat et prodesse et nos sub ejus regimine salubriter militare possimus quia
integritas prsesidentium salus est subditorum. Et ubi est inoolumitas obrodienti»
ibi sana est forma dootrin».
Biahop Urban, for whose appointment while a Priest of the Diocese of Worcestcr, the Glamorgan folk,
lay and clerical, thus petitioned the Archbishop, was bnt 82 years of age. The result waa his consecration
to the see lOth Angust, 1107, and hia condnct well justified the appointment. He fonnd the Chnrch a ruin,
the aee neglected, the revenues considerably impoveriflhed by the wars, and ill administered. He addressed
himself at once to the Pope, then Calixtus IL, and with very considerable effect, obtaining letters from
Kome to King Henry L, the Archbishop, the great Nobles of the district, and the Clergy of the diocese.
He attended the ConncU of Eheims in 1119, and snbseqnently made fonr jonrneys to Bome. From
Caliztns II. he obtained six Bulls, f rom his snccessor, Honorius II., seventeen Bulls, and from Innocent IL
nineteen Bnlls, in all 42 Bulla, the great result of which was the restoration and enlargement of th»
Cathedral Church, a considerable increase in the revenues of the see, and the establishing of an advan-
tageous convention with his great and close neighbour, Bobert Earl of Gloucester.
Hnch of his energy was directed to the recovery of certain districts to the west, including G-ower and
parts of Carmarthen, which in the centuries preceding the Conquest, and probably down to that event,
seem to have been within the spiritnal jurisdiction of the Bishops of Llandaft. By some means, however,
they had become inclnded within the see of St. David'8, and althongh the Popes took Bishop Urban's
view, and strongly snpported it, Bt. David's gained the day, and has ever since eztended over Qower and
into Kilvay. Nevertheless, Urban was a great Bishop, and probably the strongest advocate for the rights
of the see from the conquest down to the Kef ormation. He may be said to have died in %arneas, for his
death occurred in 1188 while on bis way to Bome, in order further to prosecute the interests of the diocese»
43
DU.
POPE 0AUXTU8 n. TO THE OLEBGY AND LAITT OP
LLANDAEF, TJRGING OBEDIENOE TO BISHOP TJRBAN.
16 Ocr., 1119.
Calixtus Episoopus, servus servorum Dei, dilectis filiis, clericis, monachis, et
laicis, in Landavensis ecclesifle parochia oonstitutis, salutem et apostolicam
benevolentiam.
Venientem ad nos venerabilem fratrem nostrum Urbanum Episcopum vestrum,
benigne susoepimus ; et oppressionem vestrsB ecolesiee audientes, debita ei aff ectione
compassi sumus; siquidem insinuavit nobis matrem vestram Landavensem
eoclesiam usque adeo monachorum quorundam, clericorum, necnon et laicorum
invasionibus et rapinis attritam, ut in ea episcopus manere vix possit. Quod
profecto et nobis grave est, et ad vestrarum speotat periculum animarum.
Yestram itaque universitatem literis prosentibus visitantes, monemus, atque
praecipimus, ut eundem fratrem nostrum affectione debita diligatis, et debitam ei
tanquam patri et pastori vestro, reverentiam et obedientiam impendatis. Porro
commissam sibi ecclesiam, matrem vestram, sicut boni filii adjuvare, et ablatas ei
possessiones et bona reouperare, secundum datam vobis a Domino facultatem
viriliter studeatis, aliis quoque ecclesiis Landavensis parochke debita persolventes
revelationis et restaurationis eis manum apponere procuretis ; per hoo enim, et
omnipotentis Dei benedictionem, et gratiam et remissionem vestrorum conse-
quemini peccatorum.
Datum Suessoni. xvn. calend. Novembr.
(Rees L.L. pp. 89, 562.)
44
DLH.
POPE OALTXTUB H. TO WALTER, SON OF RICHARD, AND
OTHERS, ADMONIBHING THEM AGAINST INJTJRING THE
CHURCH OF LLANDAFF.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. f. 41 b.] 16 Ocr., 1119.
Calixtus episoopus servus servorum Dei dilectis filiis, monaohis, eapellanis,
oanoniois, Waltero fllio Ricardi, Briano filio Comitis, Willrlmo fllio
Badrun, Roberto de Candos, G-efrido de Broi, Paoano filio Johannis,
Bernardo de Novo mercato, GKjmbaldo de Badalon, Rogerio de Berkele,
Guillelmo vioecomite de Cairti, Ouillelmo fllio Rogerii de Renni, Robbrto
filio Rooeri, Roberto cum tortis manibus, et oeteris per Landavensbm episoo-
patum nobilibus, salutem et apostolioam benevolentiam.
Matris vestre Landavensis ecolesise ad nos querela pervenit pro eo quod per
vos bonis suis ezpoliata, et fere in fiiliil^m redacta sit. Vnde nos affeotione
debita oondolentes, presentes ad voe literas destinamus, monentes ao preoipientes,
ut terras, deoimas, oblaoiones, sepulturas, et bona catera quae aut eidem eooleri»
aut aliis de ipsius parochia eoolesiis nequiter abstulistis et detinetis, seposita
dilatione reddatis. Iniquum est enim ut filii matrem laoerent et illius bona
diripiant quam omnino tueri et de suis debebant faoultatibus adjuvare. Sane si
nostris monitis obedire, et prodiotam matrem vestram ouraveritis adjuvare, omni-
potentis Dei, et beati Petri, et nostram poteritis gratiam optinere, alioquin nos,
prrastante Deo, in vos tanquam in oontemptores et saorilegii reos, sententiam
quam venerabilis frater noster Urbanus episoopus vester oanonioa equitate pro~
tulerit, confirmamus.
Datum Suessoni, xvij. oalend. Novembr.
(Rees L.L. pp. 89, 561.)
45
DLHI.
POPE OAUXTUS H. TO RALPH, ARCHBP. OP CANTBRBURY,
IN FAVOUR OP THE OHURCH OP LLANDAPP.
16 Ocr., 1119.
Oalixtus episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri Radulpho Can-
TUAKIEN8I Archiepisoopo, salutem et apostolicam benedictionem.
Sio fratrum quinam plenius id noverunt, suggestione cognovimus, Landavensis
eoolesia ita bonis suis et per episoopos, et per laicos expoliata est, et redacta pene
in TiiTiflum videatur. Rogamus itaque sollioitudinem tuam, et preoipimus, ut ei
super iis qui bona ejus detinent justitiam facias, et preoipue super episoopo Sanoti
Dbui, et super Episcopo Herefordije, qui injuste terras et parochias ejusdem
diountur ecclesiae obtinere.
Datum Subs80ni. xvij. ealend. Novembr.
(Rees L.L. pp. 88, 560.)
DLTV.
POPE OAUXTUS H. TO URBAN,BISHOP TAKING THE CHURCH
OF LLANDAPP UNDER APOSTOUC PROTECTION.
[Cotton MSS. Vit. C.X. f. 41.] 16 Nov., 1119.
Caldctus episcopus servus servorum D9i venerabili fratri Urbano Landa-
vbnsis eoolesie episoopo ejusque suooessoribus eanonioe substituendis in perpetuo.
Pie postulatio voluntatis effectu debet prosequente oompleri quatenus et
devotionis sinoeritas laudabiliter enitesoat et utilitas postulata vires indubitanter
assumat. Quia igitur dileotio tua ad sedis apostolioe portum oonfugiens
ejus tuitionem devotione debita requisivit nos, supplieationi tue olementer
annuimus, et beati Petri sanctorumque eonfessorum Dubricii, Teliaui,
Oudocbi, Landavensem eocleeiam, oui Deo auctore presides in apostolioe sedis
tutelam ezoipimus. Per preeentis igitur privilegii paginam appostolioa auotoritate
46
statuimus ut eoelesia vestra cum sua dignitate ab omni secularifl servitii
gravamine libera maneat et quieta. Queounque vero conoessione pontificum,
liberalitate principum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis ad eandem
noscuntur eoclesiam pertinere ei firma in posterum et integra conserventur. In
quibus heo propriis duximus nominibus annotanda. Landaviam scilioet oum
territorio suo, ecelesiam elidon, eoclesiam sancii ylarii, Sancti nisien, Sancti
Teiliaui de Merthir mynor, Sancti Teiliaui de Lanneroualt, Lan Ildut,
Lann Petyr, Oulalann, Lann Cyngualan, Lann Teiliau, portulon, Lan
Teiliau Talypont, Lann Gemei, Lann dodei Cilcynhinn Cruch guernen,
villam Lann Catgualatyr cum ecclesia Sancti Cyuui, villam Sanoti Tyuauc
cum ©cclesia, villam Henriu cum eoclesia, villam Merthir Teudiric oum
eoclesiis, villam Sancti Oudocei cum eoolesia, villa Sanoti Nuuien cum ecclesia,
villam Tyuysau cum eoolesia, villam Lann Cinn oum eoclesiis, villam Lann-
guern Cynuc cum ecclesia, villam Merthir dincat cum eoclesia : Lanngarth,
Sancti Teiliaui de Porthhalauc, Sanoti Teiliaui decressune, ecclesiam Sancti
Cletauct, eoclesiam Sancti Sulbiu, villam Penvey cum ecclesia, Lanhelicon,
Lann Mihacgel maur, villam Cairduicil oum eoolesia, ecclesiam Sancti
Catoci, Lan Coit, Talpontescop, Languonhoill, Riubreinn, Caircastell,
Penniprisc, Trefmeibion, Ourdeuein, Trefmain, Trefmeibion, guich-
trit, Trefrita, Lann Dinuul cum eoclesia, et cum deoimis, oblationibus
sepulturis, territorlis, refugiis et libera oommunione earum. Quecunque preterea
in futurum largiente Deo juste atque canonioe poterit adipisoi quieta ei semper
et illibata permaneant. Deoemimus ergo ut nulli omnino hominum lioeat
predictam eoclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas
retinere, minuere, vel temerariis vexationibus fatigare sed omnia ei cum p&rochie
finibus integra conserventur tam tuis quam clericorum et pauperum uabus
profutura. Siqua igitur in futurum ecclesiastica secularisque persona hano
nostree oonstitutionis paginam sciens contra eum temere venire temptaverit,
secundo tertiove oommonita, si non satisfacoione oongrua emendaverit potestatis
47
honorisque sui dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata
iniquitate oognoscat, et a saoratissimo oorpore ac sanguine Dei et domini redemp-
torie nostri Jhesu Ohristi aliena fiat, atque in extremo examine distriote ultioni
subjaoeat. Cunctis autem eidem eoolesie justa servantibus, sit pax domini nostri
Jhesu Christi quatenus et hic fruotom bone actionis percipiant, et apud diotum
judioem premia eterne pacis inveniant. Amen.
Ego Calixtus catholio» ecclesise episoopus. S.
Datum Suessioni per manum G-risogoni Sanctae Romanje eoolesie diaconi
Cardinalis ao bibliothecarii, xvu., Kalend, Novembr. Indiotione xin. Incar-
nacionis dominicae anno millesimo oentesimo xviiu. Pontifioatus autem Domini
Calixti secundi a°- primo.
(Bees L.L. pp. 85, 557.)
DLV.
XTBBAN, BISHOP OF LLANDAPF, TO POPE OALTXTUS II.,
INVOBING ATD AiJAINST THE BISHOPS OP HEREPOED
AND ST. DAvnrs.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. f. 40 b.] After 1119.
Venerabili Calixto apostolioo et totius Christianitatis summo patrono
TTrbanus Landavensis eoolesiaB episoopus fidele servitium et orationes debitas.
Eodiesia Dei, nostraque sub Deo et vobis vestro miserioordia et pietati hano
dirigit epistolam, suppliciter rogat, ut pro summo rege, Christo, eam precipiatis
diligenter vobis reoitari et a vobis misericorditer exaudiri. A tempore antiquorum
patrum dilectissime pater et domine siout oyrografum 1 sancti patroni nostri
Teliaui testatur hsao eoolesia prediota prius fundata in honore sanoti Petri
apostoli aliarum omnium eoolesiarum Qualls semper magistra extitit in digni-
tate et in omni privilegio, doneo tandem per seditiones et tot bellorum flagitia et
inveterato anteoessore meo Herwaldo et inde debilitato, ecclesia oepit debilitari,
et f ere viduata pastore et anniohilata indigenarum crudelitate et invasione super-
48
venientis gentis Normanio». Semper tamen religiosi viri ad serviendum in ea
heserunt, tum propter Anglorum vicinia, a qnibus in eoolesiastioo quidem
ministerio niohil discrepabant, quia apud eosdem fuerant tam nutriti quam eruditi,
tum etiam quod ab antiquis temporibus, id est a tempore Elutherii pape sedis
Bomanjb episoopus illius loci, et post adventum Augustini in Britanniam
insulam Dorobernensis eoolesie metropolitano ejusdem arohiepisoopo simul et
regi Anglorum semper fuerat subditus et per omnia obediene. Novissime autem
Willelmo Rege regnante, maxima oleri parte jam deleta . xxnu, tamen
oanoniois eoclesia fuerat munita. Quorum in presenti nulli preter duos in ea
remanent et in dominio ecclesie quatuor carruo» et quatuor libree, neo tantum in
territoriifl ablatis nunc ecclesia desolata et despoliata, verum etiam in deoimifl
ablatis sibi et omnibus clericis totius episoopatus tam laicali potestate quam
monarohorum invasione, quam etiam fratrum nostrorum episcoporum Hsrfordib
videlioet et Sanoti Deui territorium simul et paroohise grandi invasione. Nune
preoor vos ut patrem velut inermis armatum et debilis f ortem quatinus ecolesie
nostrsB vobis commissse succurratis, ut qui vos feoit, ipse vos manuteneat et post
laboris terminum perducat vos ad perhenne solatium. Amen.
(Eees L.L. pp. 83, 555.)
(1) The Book of St. TeUo.
DLVI.
WILLTAM, AEOHBP. OP CANTERBURT, TO TJEBAN, BISHOP OF
LLANDAFF, ORDERING HIM TO ATTEND A COUNCTL AT
LONDON, ON 8th 8EPT., 1125 (P).
[Cotton M8S. VlTELLIUS C.X. t 33.]
SUMMONITIO WlLLELMI CANTUARIENSI8 ArCHIEPISOOPI.
Willelmus Cantuabiensis arohiepiflcopufl Urbano Landavensi episoopo
salutem.
Iitteris istis tibi notum faoere volumus quod Johannes eodeei» Romanjb
pxesbiter Caidinalis atque Legatus legis ordinaoione nostraque oonniventia oon-
49
cilium oelebrare disposuit Lundonib in nativitate beate semper virginifl Marib.
Propterea preeipimus ut in pref ato termino in eodem looo nobis oocurras cum
archidiaoonibufl et abbatibus et prioribus tuee diooeseos, ad definiendum super
negotiis eoclesiaflticifl et ad inf ormandum seu oorrigendum quas inf ormanda vel
dooenda seu oorrigenda doouerit sententia oonvooationis nostroe.
Conncil of London or Weetminster, 8th or 9th of September, 1126, ou discipline, and againit the
immoralities of prieata. (Nicholas p. 284.)
DLVH.
CAEDINAL LEGATE JOHN'S INDTJLGENCE IN FAVOTJE OF
THE CONTBIBUTOBS TO THE BEBUILDING OF LLANDAFF
CATHEDRAL.
[Cotton MSS. Vitbllius C. X. f. 32 b.] 1108—1133.
EXHORTATIO J0HANNI8 PRBSBITEBI CARDINALIS ET LeGATI BoMAN^ E0CLE8IJB
SIMUL ST PERDONATIO AB EO DATA OMNIBUS AUXILIATORIIS
IiANDAVEN8EM B0GLB8IAM.
Frater Johannbs sanctee Bomana eoclesi» presfaiter Cardinalis et Legatus
fidelibus omnibus per Anoliam et Waliam oonstitutis salutem et benediotionem.
Ad Landavensbm eoolesiam ex debito nostrse legationis aooedentes et pauper-
tate oppressam et bonis suis ao possessionibus expoliatam invenimus. Veruntamen
venerabilis frater noster TTrbanus ejusdem looi episoopus eoolesiam ipsum reedifioare
a fundamentis inoepit, quod sine elemoeinarum vestrarum auxiliis non poterit
oonsummare. Bogamus itaque universitatem vestram et remissionem vobis
injungimus peooatorum, ut looum ipsum benefioiis vestris et elemosinis juvare et
sustentare velitis. Nos quoque in benefioium vos et orationes matris nosfane
Bomanjb eocleeMB susoepimus indulgentiam [quam] Cantuariensbs arohiepisoopi
f eoerunt apostolioa auotoritate firmantes. Preterea de habundantia sedis apoe-
tolio» xiiu^ vobis dies de vestra remittimus pcenitentia. Obedientes vos
monitis nostris gratia divina oustodiat.
(Bees L.L. pp. 46, 589.)
50
DLVIH.
BULL OF POPB HONORIUS II. TO WILLIAM, ARCHBISP OF
CANTERBTJRY, RESPECTING COMPLAINT BY URBAN,
BISHOP OF LLANDAFF, AGAINST THE BISHOP OF ST.
DAVTD'8.
[Cotton MSS. Vitbllius C.X. f. 29.] 19 Apeil (1128 P)
Honorius eto. eto. Dei venerabilibus fratribus Willelmo Cantuarirnsi
arohiepisoopo apostolioe sedis Legato et episcopis per Anoliam oonstitutis salutem
et apostolioam benediotionem.
Frater noster Urbanus Landavensis episoopus ad sedis apostolice olementiam
veniens, se in oonventu et ante nostram presentiam, super episoopis Bbrnardo
Sanoti Deui, et Ricardo Hbrfortensi de paroohia episcopatus sui ab eis detenta,
querelam deposuisse asseruit. Oeterum fratres ipsi nullum ei de queremonia sua
responsum reddentes ordine transposito, eandem super aliis oeperunt impetere.
Quod tam saororum statutis oanonum, quam legalibus sanotionibus obvium esse
non extat ambiguum. In judioio namque et unius disoeptatione negotii, reus,
nisi per exoeptionem, aotor effioi nequaquam potest. Ipse vero ordinem judioii
pogtulans, ut prius, de his qu» objeoerat sibi rationabiliter responsum daretur a
tua disoretione frater archiepisoope, qui pro judioe residebas, expetiii Q,uia vero
quod optabat optinere non potuit, magnum sibi gravamen sentiens irrogari,
Romanam audientiam, quae oppressis oommune sufiEragium eet, appellavit, et
prenominatos episoopos Bernardum et Ricardum, ut in nostra presentia
mediante quadrageeima, suis responderent queremoniis, invitavit. Yerum ipse
nobisoum aliquandiu moratus est, invitati vero prefixo tennino neo venerunt, neo
responsales miserunt. N03 igitur ex oommuni fratrum nostrorum episooporum
et oardinaliiim deliberaoione, audita super hoo duorum testium assertione, eum de
paxoohia unde oonquestio fuerat, videlioet Eroin, Istratui, Guhir, Cetgueli,
Cantref Buchan, salva justioia eoclesiarum Herfortensis et Sanoti Dbuui
51
inveetivimus. Tenninum vero tam Urbano Landavensi episoopo, quam B. et B.
epifloopis mediantem quadragesimam statuimus, et tuno utraque pars expositis suis»
in nostra presentia rationibus, quod justiti» ratio diotaverit, optiuebit Interim
autem precipimus ut frater Urbanus parochiam illam, de qua disoeptatip fuerit,
integre, quiete, est absque olioujus oontradiotione optineat. Tu ergo frater
arohiepifloope supradictos episoopos B. et E. paroohiam ipsam oooupare, aut
pervadere, vel per se vel officiarios suos nullo modo permittas.
Datum Laterani. 13 kalendis Maii.
(Rees L.L. pp. 34, 573.)
DLDL
BULL OF POPE HONORIUS II. TO URBAN, BISHP. OF LLAN-
DAFF, CONFIRMING THE POSSESSIONS OF THE SEE.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. f. 28.] 19 April, 1128.
Honorius etc. eto. Dei venerabili fratri Urbano Landavensi eoolesie episoopo
ejufique suocesaoribufi canonioe proniovendis imperpetuum.
In eminenti apostolioe sedis specula, disponente domino, oonstituti ex injunoto
nobis officio fratres nostros episoopos debemus diligere, et eoclesiis sibi a Deo
commiflsis suam justitiani conservare. Proinde karissime in Domino frater
Urbane episoope tuis rationabilibus postulationibus annuentee, beati Petri
8anctorumque confessorum Dubricii Teliaui Oudocei Landavensem eoolesiam
cui Deo autore presides in apostolioe sedis tutela exoipimus. Per presentis
igitur privilegii paginam apostolica auctoritate statuimus, ut eoclesia vestra oum
sua dignitate ab omni seoularis servioii gravamine libera maneat et quieta.
Quecunque vero oonoessione pontificum, liberalitate principum, oblaoione fidelium,
vel aliis modis ad eandem eoolesiam juste et canonioe pertinere noscuntur, ei
lirma imposterum et integra conserventur. In quibus heeo propriis nominibus
duximus ezprimenda. Landaviam scilioet cum territorio suo, eoclesiam Elidon,
52
eoolesiam Sanoti Hjllarii, Sanoti Nisien, Sanoti Teliaui de II ebxhir minor,
Sanoti Teliaui de Langeruall, Sanoti Petri, Sanoti Ilduti, villam Lann-
oatgualater oum eoclesia Sanoti Ciuin, villam Sanoti Tanauc onm eoolesia,
villam Henriu cum ecolesia, villam Merttr Teudiric oum eoclesiis, villam
Sanoti Oudocei oum eoolesia, villam Sanoti Nuiuen oum eoolesia, villam
Tanasan oum eoclesia, villam Lanncim oum eoolesiis, villam Lannguern cinuc
oum eoolesia, villam Merthyr Dincat oum eoolesia Lanngarth, Sanoti Teliaui
de Porth Halauc, Sanoti Teliaui de Crisinic, eoolesiam Sanoti Cletauci,
eoolesiam Sanoti Sulbui, villam Penniuei oum eoolesia, villam Sanoti Teliaui
de Talipont Lann helicon Lanmihaggel maur, villam Cairduicil oum
eoolesia, eoolesiam Sanoti Catoci, Lanncoit, Talponescop, Lanngunhoill riu
brein Cair Castell, Penn i prisc, Trep Meibion, Ourdeuein, Trefmain,
Trep Meibion guichtrit, tref Eita, Lann dineul cum ecolesia, Istrat Elei,
tref Q-inhil Tref laur, tref Crintorth, tref Miluc, Carn Elfin, Merthir
Onbrit, inis Marchan oum molendino et maritimis infra Taf et Elei, inis
Bratguen, tref Q-illic, inis Peithan Lann dilull, Pennoun Lannsanfreit,
tref meibion Ambrus, eoclesiam Penntirch, Merthir Ciuiliner Merthir
Buceil, duodeoim aoras quas Willelmus de Cantelo per vim possederat et
tandem vestre reddidit eoclesie Lanngemei Lanncingualan Cilcuihin Porth
Tulon Penn inei Lann dotei Culalan, Cruc guernen guooof, nant
Baraen, Q-ulich Luin Elidon, Tref Bledgur Mabaches, Tref Bledguint,
Henriu gunma, Merthir ilan, Lann meir Penn Ros, Lann di Pallai,
Porthisceuin, Llanmihagel Liclit Tref Iridiourn, Troumur, villam Lann
Cinmarch cum prato et ooretibus suis super Q-uai et terram infra CasteU gubnt.
Penn celli guenuc Cestill dinan oifm silva et prato et maritimis et Quorund
Penichen Guoviliuiuc dui gtjent Euias, istratour oum deoimis, oblationibus,
sepulturis, territoriis, refugiis, et libera communione earuxn. Queoumque preterea
in futurum largiente Deo justis modis poterit adipisci, quieta ei semper et illibata
permaneant. Beoernimus ergo ut nulli omnino hominum lioeat prediotam eode-
68
aam temere perturbare, aut ejus posseesiones auferre, vel ablatas retinere, minuere,
vel temerariis vexationibus fatigare. Sed omnia ei oum paroohifie finibus integra
oonserventur tam suis quam olerioorum et pauperum usibus profutura. 8i qua
igitor in futurum eoclesiastioa seoularisve persona hano nostre oonstitutionis
paginam soiens oontra eam temere venire temptaverit, seoundo tertiore oommonita,
d non satisfactione oongrua emendaverit potestatis honorisque sui dignitate
oareat, reamque se divino judioio existere de perpetrata iniquitate cognosoat et a
sacratiflsimo oorpore ao sanguine Dei et domini redemptoris nostri Jssu Christi
aliena fiat, atque in extremo examine distriotea ultioni subjaoeai Gunotis autem
eidem eoclesiae justa servantibus sit pax domini nostri Jesu Christi quatenus
et hio fxuotum bonee aotionis peroipiant, et apud distriotum judioem premia
®terns9 paois inveniant. Amen.
* Oeuli domini super justos (in a oirole).
Ego Honoriu8 oatholicee eoolesisB episoopus. S. xiu. Ealend. Maij. In-
diotione. vj. inoamationis dominioee anno 1128. Pontifioatus autem Domini
Honobii secundi Pape, anno quinto.
(Bees L.L. pp. 31, 570.)
DLX.
BULL OF HONORIUS H. TO KING HENRY I., IN FAVOTJR
OF THE BKHOP OF LLANDAFF.
[Cotton M8S. Vitbllius C.X. f. 29 b.] 19 April [1128 f]
Honorius etc. eto. Dei Karissimo in Christo filio Henrico illustri Anglorum
Begi salutem et apostolicam benediotionem.
Frater noster Urbanus Landavensis episoopus ad apostolic» sedis olementiam
se in conspectu Willelmi Kantuariensis archiepiscopi gravatum fuisse asseruit.
Cum enim de paroohia sua ab episoopis videlicet Bernardo Sancti Deuui et
Bicardo Herfortensi detenta, justitiam qusBreret, optinere non potuit, Ideoque
Bomanam audientiam, quse oppressis oommune suffragium est, appellavit et ter-
54
minum eis preteritum, mediantem quadragesimam, ut in nostra presentia de
prediota paroohia quod ratio dictaret, sibi faoerent indixit. Ipsi vero venire
eontemnentes nee etiam responsales miserunt. Nos ergo habito fratrum nostrorum
oonsilio, denominatum U. episoopum, de paroohia, unde oausatio fuerat, salva
justitia eoolesiarum Sanctr Deuui et Hebfoktensis investivimus, futuram
mediantem quadragesimam utrisque statuentes, ut tuno utraque pars nostro
oonspeotui presentata quod justum fuerit valeat obtinere. Tua igitur nobilitas
ipsum fratrem U. episoopum habeatis commendatum, neo de paroohia de qua eum
investivimus neo de aliis sibi injuriam permittatis sed eum, pro reverentia beati
Fetri et nostra manuteneas.
Datum Laterani. 13 Kalendis. Maij.
(Eees L.L. pp. 35, 574.)
DLXI.
BULL OF HONOBIUS H. TO THE CLERGY, etc., OP LLANDAFF,
POE THEIE EBCEPTION OF BISHOP UEBAN, AND ASSIST-
ANOE IN EECOVEEING POSSESSIONS OF THE SEE.
[Cotton MSS. Vitellius C.X f. 30.] 18 April 1128.
Honorius etc. ete. Dei dileotis filiis clero et populo Landavensi. Salutem et
apostolicam benedictionem.
Venientem ad apostoliee sedis clementiam venerabilem fratrem nosirum
Ubbanum episcopum vestrum debita oaritate reoepimus. Ipsum itaque cum
gratia nostra et Uterarum nostrarum prosequutione ad vos remittentes, universitati
vestrse mandamus quatenus eundem fratrem nostrum Ubbanum episcopum
benigne recipiatis, et ei tanquam proprio pastori et animarum vestrarum oustodi
obedientiam et reverentiam humiliter deferatis et velut Chbisti vioario pareatis.
Ad recuperandas igitur possessiones et bona Landavensis ecolesie qu® distraota
sunt, unanimiter, uti boni filii, prebeatis oonsilium et auxilium.
Datum Latebani. xiiij. Kalendis Maij.
(Eees L.L. pp. 37, 577.)
55
DLXIL
BULL OF POPE HONORIUS II. TO THE CLERGY AND LAITT
OF ERGIC, GOWER, btc., IN FAVOUR OF BISHOP URBAN.
[Cotton MSS. Vitellius O.X. f. 29 b.] 19 April, 1128.
Honorius eto. eto. Dei oleriois et laiois per parochias Ergic, Istratiu, Guhir,
Getoueli, Cantrr bichan, oonstitutis, salutem et apostolicam benedictionem.
Frater noster Urbanus Landavensis episoopns Bernardum Sancti Deuui et
Ricardum Hertfortensem episoopos ut preterita mediante quadragesima super
paroohiis prenominatis ad nostram responsuri venirent presentiam, invitavit. Ipsi
vero neo venerunt, neo responsales suos miserunt. Nos hoo ex deliberato fratrum
nostrorum episooporum et oardinalium oonsilio, supradictum Urbanum Landa-
vensem episoopum de pr»fatis paroohiis investivimus. Terminum vero tam
B. et R. quam U. episoopis proximam mediantem quadragesimam prefbdmus,
Utraque pars nostro oonspeotui presentata, quod justitie ratio dictaverit, valeat
optinere. Ideoque vobis mandando proeipiinus quatenus fratri nostro Urbano
Landavbnsi obedientiam et reverentiam deferatis.
Datum Laterani 13 Ealendis Maii.
(Reee L.L. pp. 36, 575.)
With this was lasoed a Bnll addrtssed to tho Clergy of the Diocese of Llandaff, and to eleven of the
Barons more or less connected with it, commanding these latter, on pain of confirmation of the censare
alreadjr prononnced, to restore the goods taken from the Chorch and to make humble submisaion.—
[8ee V., ▼ol. 1.]
DLXm.
BULL OF POPE HONORIUS II. TO HENRY I. IN FAVOUR
OF BI8HOP TJRBAN.
[Cotton MSS. Vitbllius C.X. f. 30 b.] 7 Ocr., 1128.
Honoriu8 ete. ete. Dei dileoto filio Henbioo illustri Anglobum Regi salutem
et apostolicam benedietionem.
56
TJt liberiufl et eine querela servi Dei valeant divinis vaoare obsequiifl oontro-
versiee inter fratrem nostrum Urbanum Landavensem episoopum et eoolesias
Deuui et Heefortensem agitate terminum proximam mediantem quadra-
gesimam indiximus. Quocirca nobilitati tu» mandamufl quatenus eidem 17.
episoopo nullum in veniendo ad nos aut rebus suis impedimentum aut
inoommodum faoias neque ab aliis inf erri permittas.
Datum Laterani nonis Octobris.
(Reee L.L. pp. 38, 579.)
DLXIV.
BTJLL OP POPE HONOBIUS n. TO THE AEOHBISHOP OF CAN-
TERBURY, RESPECTING THE CONTROYEE8T BETWEEN
BISHOP TJEBAN AND THE BKHOPS OF ST. DAVTDTS
AND HEREPOED.
[Cotton MSS. Vitellitjs OX. f. 30.] 7 Ocr., 1128.
Honorius eto. eto. Dei venerabili fratri Willelmo Cantuariensi arohiepisoopo
apostolioe sedifl legato salutem et apostolioam benediotionem.
Ex injunota nobis a domino eoolesie Dei oura et providentia flingnlifl suam
debemus justitiam oonservare, ut oontroversia qu» inter fratrem nostrum
TJrbanum Landaven8em episoopum et eoolesiam Sanoti Deuui et Herforten-
sem agitata est, juxta rationis et justitios tramitem terminetur, prozimam
mediantem quadragesimam terminum indizimus. Ne igitur prediotufl frater
noster Urbanus episoopus aliquid in veniendo ad nos aut in aliis rebufl
inoommodum vel detrimentum sustineat fraternitatis tuss sollicitudo provideat.
Datum Laterani, Nonis Octobris.
(Rees L.L. pp. 38, 578.)
67
DLXV.
BTJLL OP POPE HONOEIUS II. TO WILLIAM, ABCHBISHOP
OP CANTEBBUBY, EESPECTING THE JUDGMENT AS TO
BISHOP UEBAN'S CLATM TO GOWEB, btc.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. f. 32.] 4 April 1129.
Honorius eto. eto. Dei venerabili fratri W. Cantuaribnsi arohiepifloopo
apostolioe sedis legato salutem et apostolioam benedictionem.
Fratribus nostris Bernardo saneti. Dewi et Eicardo Herfortensi episoopis
mediantem quadragesimam terminum statoimus ut ad nostram venirent pre-
aentiam et si quid adversus Urbanum Landavensbm episoopum de pazroohia
unde oontroversia inter eos agitata fuerat se habere oonfiderent quod diotaret
justitia optinerent. Ipsi vero neo venerunt neo qui pro eis agerent personas
miserunt. Nos ergo oommunioato fratrum nostrorum episooporum et ocmsilio,
teetium quos frater noster Urbanus produzerat juramenta susoepimus, qui
taotis sacrosanotis evangeliis firmaverunt illas quinque plebes, videlioet Guoher
Chsdueli Cantre bachan Estrateu Erchin infra Landavensis episoopatus
terminos oontineri, soilioet inter Gui et Tyvi, et se vidisse Herwaldum episoo-
pum anteoessorem Urbani per xl. annos easdem plebes quiete et absque ulla
interrupcione oanonioa tenuisse. Ideoque ex oanonioa oensura nos ei et suooes-
soribus suis prenominatam parochiam perpetuo habendam adjudioavimus unde
fraternitati tue rogando mandamus quatentur quod judioatum est a Sanota
Eomana eoolesia facias observari, et de prediotis quinque plebibus nullam ei
patiaiis injuriam irrogari.
Datum Laterani. u. Noil April.
(Bees L.L. pp. 44, 586.)
58
DLXVI.
BULL OF POPE HONOEIUS H. TO KING HENEY I. ON THE
SAME SUBJEOT.
[Ootton MSS. Vitellius C.X. £ 32.] 4 Apbil 1129.
Honobius eto. eto. eto. venerabili Hbnbioo Anolorum Begi salutem et
Apostolioam benediotionem.
Eratribus nostris Bebnabdo sanoti Dbwi (and so on to the end as in the
preoeding Bull). '
(Bees L.L. pp. 45, 587.)
DLXVH.
BULL OP POPE HONOBIUS II. TO BISHOP URBAN, CONFEKM-
ING TO THE SEE OF LLANDAFF THE JURISDICHON IN
GOWEE, KIDWELLY, btc.
[Cotton M8S. Vitbllius C.X. f. 30 b.] 4 Apbil 1129.
Honobius eto. etc. Dei venerabili fratri Ubbano Landavensi episoopo salutem
et apostolioam benediotionem.
Ad hoo in sancta matre catholioa et universali Bomana eoolesia, qu® justitiro
sedes est ab auotore omnium bonorum Deo oognoscimus oonstitutos ut suam
ecclesiifl omnibus justitiam oonservemus et si quid perperam gestum esse noveri-
mus rationis oonsilio ad rectitudinis tramitem reduoamus, quatenus et quas
oorrigenda sunt ordine judioiario oorrigantur, et qu» recte statuta nosountur, in
sui vigoris robore perseverent. Proinde venerabilis frater Ubbane Landavensis
episoope anno preterito ad apostolioe sedis clementiam veniens te adversus
episoopos Bebnabdum sancti Deuui et Eicabdum Hebfobtensem in presentia
fratrum nostrorum Willelmi Cantuabiensis arohiepisoopi apostolice sedis
I^gati et episooporum Anolie de parochia episoopatus tui ab eis debenta, quere-
Dam deposuisse asseruisti. Ceterum quia tibi gravamen sentiebas inferri eos
59
proxima tuno mediante quadragesima ut ad nostram venirent preeentiam tuis
responsuri querimoniie invitasti. Ipsi vero prefizo termino neo venerunt, neo
reeponfiales miserunt. Unde communioato fratrum nostrorum oonsilio duorum
teetium assertione suscepta, te, de paroohia unde oonquestio fuerat investivimus
salva tamen justitia eoolesiarum Hebfobtensis et Sanoti Deuui. Terminum
vero dedi et illis proximam tuno mediantem quadragesimam, statuimus, ut
plenius oognita veritate atque discussa suam uniouique justitiam servaremus.
Porro ipsi neo etiam illo termino venerunt, neo personas quae oausam suam
agerent ad nostram presentiam direxerunt. Tu autem, frater Ubbane, statuto
termino paratus oum testibus nostro te oonspeotui presentasti. Et nos invitatos
aliquamdiu expeotantes sex teetium juramenta susoepimus, quorum duo, videlioet
quidam presbiter sapiens et Maius laious juraverunt paroohiam illam de qua
controversia agitabatur, soilioet Guhee Cedgueli Cantbebachan Estbatui
Ebgin infra Landavensis episoopatus terminos oontineri, soilioet inter fluvios
Tyui et Gri, et se vidisse Ebvaldum episcopum anteoessorem tuum per quadra-
ginta annos eandem paroohiam quiete et absque interruptione oanonioa, tenuisse.
Alii vero quatuor, videlioet, Robertus et Johannes presbiteri, Gulfredus et
Adam diaooni juraverunt patres suos qui propter senium ad sedem apostolioam
venire non poterant hoc idem jurasse, et ut in nostra jurarent presentia, preoepisse.
Nos igitur ex oommuni fratrum nostrorum episooporum et oardinalium delibera-
tione prenominatam paroohiam absque inquietatione eoolesiarum Hebfobtensis
et sanoti Deuui vel alioujus alterius tibi et suooessoribus tuis perpetuo jure
habendam possidendamque oensuimus.
Ego Honobiu8 oatholicae eocleeiae episoopus. S.
Datum Latebani, ij. Non. April. Indiotione vu. anno inoarnacionis domi-
niose m.c.xxviiij. Pontifioatus autem domini Honobii Pape secundi anno v.
(Eees L.L. pp. 39, 579.)
60
DLXYITL
BULL OF POPE HONORIUS n. TO THE CLERGY AND LAITY
OP GOWER, KIDWELLY, etc, ORDERING THEM TO RE-
CEIVE BESHOP URBAN.
[Cotton MSS. VrrELLius C.X. f. 32 b.] 4 April, 1129.
Honoriu8 eto. eto. Dei dileotis flliis clero et populo per paroohias Guhir
Cetgueli Cantre Buchan Ystrateu Ercycg oonstituto salutem et apos-
tolioam benediotionem.
Nos ex oanonioa oensnra venerabili fratri nostro Urbano Landavensi
episoopo et suooessoribus ejus predictas quinque plebes de quibus inter ipsum
et Bernardum Sanoti Deuui et Ricardum Herfortensem episoopos oontentio
fieret perpetuo habendas adjudioavimus. Ideoque universitati vestrae mandando
preoipimus quatenus ei tanquam proprio pastori et animarum vestrarum oustodi
obedientiam et reverentiam humiliter def eratis.
Daturfi Laterani ii. Non, April.
(Rees L.L. pp. 46, 588.)
DLXTX.
BULL OP POPE HONORIUS H. TO BISHOP URBAN, SETTING
FORTH THE UMITS OP THE DIOCESE, AND SPECEPYING
THE CHURCHES, etc.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. f. 31.] 5 Ajpril, 1120.
Honorius episoopus eto. venerabili fratri Urbano eto. in pexpetuum. In
eminenti (as in No. DTjTX.) oonserventur. In quibtui haeo propriis
nominibus duximus exprimenda, Landaviam soilioet, oum territario suo et
parroohia, videlioet Cantrebachan, Chedueli, Guoher, Estrateu, Ercinog,
Guorinid, Penn echenn, Gunliutuc, Diuent, Eitias, Estrateur. Fines
Landavensis episoopatus hi esse diountur.
61
Ab hostio Tyvi in maxe, sursum usqne Iblatn, deinde ad Penndouluinhelic ad
Blan Hxn8C, ad Mynid dc ad Blan Tubc usque Taui sursum usque Cingleis.
Deinde HALUNanEBNEN od Blain Petjrdin deorsum usque Ned sursum usque.
Meldon ad Gauannauc ad Debi Embeis ad Cechen Clisti ad Blain Fbut-i-
guidon usque Taf Mawb usque j Chiner sursum Err i Cambren ad Hal du
di nant orafhant ar fait usque Husc, trui huiso diohilitris dir alt luit di leoh
biohlit i pinn maroh digaoruoid di rit nant di hanner dinmarohtan di ol i gabr
di bronn oateir neu ein di lioat gueri non di guarthaf huoh, dir mineul dir
pridell di halruna di main i bard nant i bard ni hit usque Dour, ni hit usque
Guormiu ni hit usque Hi Blain deinde ad Cair Eein ad Blain taratyr per
longitudinem usque Q-ur, et per longitudinem fluminis G-ui ad mare Hafren,
deinde ad hostium fluminis Ttwi ubi Landayensis episoopatus paroohia inoipit.
Conflrmamus etiam votris eoolesiam Elidon, eoolesiam Sanoti Hilarii, Sanoti
Tussien, Sanoti Teliawi de Merthir mynor, Sanoti Teliauui de Languer-
guabt, Saneti Pbtri, Sanoti Ilduti, villam Lanncatgual atir oum eoelesia Sanoti
Cyutn, villam Sanoti Tanauc oum eocleeia, villam Henriu oum eocleflia, villam
Mbbthir Theodorici eum eoolesiis, villam Sanoti Oudocei oum eooleeia, villam
Saneti Nuuien oum eocleeia, villam Tanasan oum eoclesia, villam Lanngum oum
eooleeiis, villam Lannguernctnuc eum eooleeia, villam Merthir Dincat oum
eodesia, Lanngarth Sanoti Teliawi de Porthalauc, Sanoti Teliawi oriflsinio,
eooleeiam Sanoti Clitauci oum pertinentiis suis, eoclesiam Sanoti Sulbui oum
peitinentiis suis villam Penniuei eum eocleeia sua, villam Sanoti Teliauui de
Talipont Lannhelicon, Lann Mihaggel Mawr, villam Cair duicil cum
eooletia, eodesiam Sancti. Catoci, Lanncoit tal pon esoop, Lann guon hoill,
Eiubrein, Cair Castell Penniprisc Tref meibion Oubdeuein Tref main
Tref meibion uohrit, Tref Eita, Tref Din neul oum eoolesia, Estrat Elei
Tref Qynhil Tref Laur Tref Oybintobd Tremiluc, Carn Elfin
Mbrthir on bbit Tnis Mabchan cum molendino et maritimis infira Taf et
Elei Tnis Bbatgubn Tbbm gyllicg Tni8 Peithan Lann Tylull Penn
62
onn Lann San Bbeoit Tre meibion Ambrus, eooleaiam Penn tyrch Merthir
Cibliuer Mertheir Buceil duodeoim aoras quas Willelmus de Cantelou
Landavensi eoolesie reddidit Lannqembi Lann Ginoualan Gilciuhiun
Porth Tulon Penn iuri Landotei Oulalann Cruc G-uernan Guocob
Nant Baraen Gulich Luin Elidon Tref Bledour mabaohes Trbf
BLEDGINT HBNRIU GUNUA MeRTHIR ILAN liAUN MEIR PeNN ROSS
Llan di pallai Porth isceuin Lann mihagel liclit Tref iri diouen,
Tu ou mur Villam Lan Ginmarc oum prater super Gui et ooretibus
suis et terra infra Castell guent Penn celli guen huc Cestill dinan oum
silva et prato et maritimis oum deoimis oblaoionibus sepulturis, territoriis
refugiis et libera oommunione eorum. Quioumque preterea in futuro prefata
eoolesia largiente Deo justis modis poterit adipisoi quiete ei semper et illibata
permaneant. Deoernimus ergo ut nulli omnino hominum lioeat eandem eoolesiam
temere perturbare, aut ejus possessiones auferre velle ablatas retinere, minuere,
vel temerariis vexationibus f atigare, sed omnia ei oum paroohiee finibus integra
oonserventur tam tuis quam olerioorum et pauperum usibus profutura. Si qua
igitur imposterum eoolesiastioa seoularisque hano nostre oonstitutionis paginam
sciens oontra eam temere venire temptaverit, seoundo tertiove oommonita, si non
satisfaotione oongrua emendaverit, potestatis honorisve sui dignitate oareat,
reamque se divino judioio ezistere de perpetrata iniquitate oognosoat, et a sacra-
tissimo oorpore et sanguine Dei et Domini redemptoris nostri Jhesu Christi
aliena fiat, atque in extremo examine distriot» ultioni subjaoeat. Cunotis autem
eidem looo justa servantibus fiat pax Domini nostri Jhbsu Christi quatenus et
hio fruotum bonse aotionis peroipiant et apud distriotum judioem premia ffiternra
paois inveniant. Amen.
(Bene Valete, in monogram).
Ego Honorius oatholioe eoolesiee episoopus. (In the round sign: 'Oculi
domini super justos.')
63
Datum Laterani per manum Aimeriei sancti Eomanjb eodecde diaooni
Cardinalis et oanoellarii. Non. April. Indictione vu. anno inoarnationis
dominic© m.c.xxviiij. Pontifioatns autem domini Honorii Papse seoundi
anno v.
(Bees L.L. pp. 41, 581.)
Mr. W. de Gray Birch, F.S.A., of the British Museuxn, has kindly supplied me with the following :
'Boundaries of the Diocese of Hereford,' appointed by Bishop ^thelstan, a.d. 1021—1062, ascontained
in the eleyenth centnry book iuiown as the ' Mandy ' Gospels in Pembroke College, Cambridge. The
docnment sheds an important light on this controversy between Urban of Llandaff and Bichard of
Hereford:—
*Hanc discretionem fecit JBthelstanus episoopus. Thus ligth thet bisceop rice into hereforda of
munuwi muthan i up andlang ssBferne > to mynster worthige * . of mynster worthige in doddee aasc * .
of doddes sesce . in ceolan heafdan * . of oeolan heafdan in msslfern • . ondlang nuelfern in tha
stycinge 7 . of thare atycince in temede • . np onlang temede instanf ordes brycge * . of stanfordes
brycge . in m»rt leages ecge 10 ondlang ecge . in carc dnne u . of carc dune in eardig tnn u . of eardig
tnne ef t in ssBfern . in qnatt fordV i*
(1) Monmouth. (8) B. Teme.
(5) R. 8erern. (9) Stanford-on-Teme, oo. Woroester, or Btanford Bpiacopt
(3) Minsterworth, oo. Glouoester. (10) Martley, oo. Woroester.
(4) DoubtfnL (11) Doubtful.
(f ) Doubtful. (12) BardiBgton-on-Seyern, co, Salop.
(6) Malrern,oa Worodrter. (II) Quatf ord-on-Serern, oo. Selop.
(7) DouMruL
DLXX.
POPE HONOEIUS H. TO BKHOP UEBAN, EESPECTING THE
CONTEOVEESY WITH THE BISHOP OF ST. DAVID'S.
[Cotton MSS. Vit. C.X. f. 34.] 27 April 1129.
Honorius episoopus servus servorom Dei venerabili fratri TTrbano Landa-
vrnsi episoopo salutem et apostolioam benediotionem.
Post tuum a nobis disoessum venerabilis frater noster B[rrnardus] episoopus
Saneti David ad nostram presentiam veniens litteras a fratribus nostris
Gk Cantuariensi arohiepisoopo et aliis Anolie episoopis a Eege et quibusdam
baronibus in quibus oontinebatur oontroversia que inter te et Wilfridum prede-
oessorem ejus de terminis parrochialibus olim agitata est per quadraginta ooto
testes xxuu or videlioet de tua parrochia et xxinj° r - de sua fuisse deoisam presen-
64
tavit. Duo etiain de illifl xxiiu"- qui se hoo jurasse asserebant et alios qui
se hoo vidisse et audivisse dioebant, ante nostrum et fratrum nostrorum oonspectum
produxit. Unde valde mirati sumus, verum ne mutare aliquid leviter videremur
quod ab eis dictum est diligenter attendimus. Et ut veritatem plenius nosoaremua
fratrum nostrorum episooporum et eardinalium oonsilio festivitatem beati Luce
proximi futuri anni terminum tibi et prefato B. episoopo prefiximus. Ea propter
tibi mandando prefiximus quatenus oooasione remota predioto termino oum instru-
mentis que a nobis habuisti et rationibus quas habes, ad nostram presentiam sibi
venias responsurus ut veritate plene oomperta sua ouique justitia oonservetur et
paoem utraque eoolesia prestante domino oonsequatur. Ad hoo de pago Ewias et
terra Talabont de quibus inter vos olim agebatur oontentio nihilominua venias
respondere paratus.
Datum Laterani, v. kalend. MaiL
(Rees L.L. pp. 51, 594.)
DLXXI.
GALPRID EUAS AND GALFEID TALBOT, DONATIONS
TO NEATH ABBEY.
[B.M. Harl. MSS. 2,273, fol. 299 b.] Posr 1129.
Galfridus Talbot consensu Elie filii et heredis sui dedit monaohis de Nbthb
totam terram de Newland salva annua pensione x fc sibi et heredibus suis pro hao
donatione et confirmaoione dederunt sibi prefati monachi ix. maroas ad terram
suam de Bosinton acquietandum . Et Margaretb sponse sue dimidiam maroam .
Et Baldwino filio suo xii*- . Et Elie filio suo et heredes xx"*
Elias filius Galfridi Talbot eisdem monachis eandem terram oonfirmavit.
Testibus Radulpho filio Willelmi. Simokb Bourne.
Universis Ghristi fidelibus ad quos presens soriptum pervenerit Galfridus
filius Elie Talbot de Hetfeld salutem. Notum sit vobis quod ego pro sahite
anime mee et omnium anteoessorum meorum oonoessi et hao earta mea oonflrmavi
65
donaoionem illam quam Galfridus avus meus et Elias patecr meus feoerunt
eocleaie Sanote Mabie de Nbthb in terris de Newlandb. Hiis testibus Mabtino
priore de Dunsterr.
Endorsed — ' Talebot. Ez lihris Abbathie de Nethe in comitatu GHamorgan
jam in oustodia Edwardi Stradlinge de Sanoto Donato militis. Anno 1595/
Galfridns Talbot=Margareta.
Elias T. de Hetfield. Baldwin T.
GalMdns
T.
DLXXII.
POPE HONOMUS H. TO UEBAN, BISHOP OF LLANDAFF.
[CoctonMSS. Vrr.C.X.f.27b.] A.D. 1124— 1130.
Honobius eto. eto. Dei venerabili fratri U. Landavensi episoopo salutem et
apoetolioam benediotionem.
Winebaldus de Baeluna terram de Gairlion monaohis de Monteacuto pro
aaimsB suas remedio dare disposuit. Ideoque fraternitati tu» mandamua quatenus
ipeam terram prefatis monaohis, salvo tuse eoolesi® jure, oonoedas.
Datuxn Laterani, kalend. Julij.
(Rees L.L. pp. 30, 569.)
DLXXTTT.
POPE INNOCENT H. TO THE CLERGY AND LAITY OF GOWER,
KIDWELLY, etc., COMMANDING THETR OBEDIENCE TO
URBAN, BISHOP OF LLANDAFF.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. 1 34 b.] 25 Feb., 1130.
Innocbntius episoopus servorum Dei servus dileotis filiis olero et populo per
parroohias Gohbr Chedveli Cantre Bachan Estrateu Eiroin oonstitutis
satutem et apostolioam benediotionem.
Quemadmodum predeoeesor noster feliois memorie Papa Honorius vobis per
soripta sua mandavit, ut venerabili fratri nostro Urbano Landavensi episoqpo
66
obedixetis, ita et nos quoque vobis mandamus ut ei tanquam patri et episoopo
veetro obedientiam et reverentiam humiliter def eratis.
Datum apud Palladium v. Kalend. MarttL
(Bees LL. pp. 53, 597.)
DLXXTV.
POPE INNOOENT H. TO HENET L IN FAVOUB OP
UBBAN, BISHOP OP LLANDAFF.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. f. 35.] 12 Auo., 1130.
Innocentius episoopus servus servorum Dei. Karissimo in Christo fllio
Henrico illustri Anglorum Begi salutem et apostolicam benediotionem.
Honor Dei est et salus populi si prinoipes quibus sunt jura regni a Deo oom-
missa, eoolesias diligant et ab injuriis eccleeiastioae personas defendant. Nobili-
tatem igitur tuam rogamus et exhortamur in domino quatinus venerabilem
fratrem nostrum Urbanum Landa^tensem episoopum manuteneas neo ipsi neo
eocleeie sibi oommisse injuriam aut gravamen inferri permittas.
Datum Janue u. idus Augusti.
Another oopy at foL 36 of the same.
(Eees L.L. pp. 55, 599.)
DLXXV.
BTJLL OF POPE INNOCENT H. TO WTLLTAM, AROHBISHP.
OF CANTEBBURY, BESPECTING BISHOP TJBBAN.
[Cotton M8S. Vitellius O.X. f. 35.] 12 Auo., 1130.
Innocentius eto. eto. Dei, venerabili fratri W. Cantuariensi arohiepisoopo
salutem et apostolioam benediotionem.
67
Equitati et justiti© oonvenire oognoscitur ut quod a prelatis suis honorari
et benigne traotari deaiderat, subjeetis suis nullum gravamen nullam injuriam
oontra rationem irrogari oontendat Frater siquidem noster Uebanus Landa-
vensis episoopus adversum te oonqueritur, quod quibusdam parroohianis suis de
TTrcenevelde in quos ipse anathematis sententiam promulgaverat ab Herefor-
densi eocleeia oommunioari permittis. Propterea quendam priorem suum sibi
familiarius adherentem qui ad episoopatum Herefordensem, prout idem episoopus
asserit, impudenter anhelat in eadem eoolesia qu» suis exoommunioatis oommunioat»
episoopum ordinare oonaris. Ideoque fraternitati tuse per presentia soripta
mandamus ut nullam ei injuriam vel molestiam inf eras neo paroohianis suis ab
ipso exoommunioatis oommunioes vel absolvas neo olerioum suum eo invito
promoveas.
Datum Janue ij. idus Augusti.
(Bees L.L. pp. 55, 599.)
DLXXVL
POPE INNOCENT n. TO BERNAED, BB3HOP OP 8T. DAVID^,
EESPECTING OEETAIN PROPERTT OF THE 8EE OP
LLANDAPP.
[Cotton M88. Vitellius CJt. f. 35.] 1130.
Innocentitjs eto. eto. Dei venerabili fratri Bernardo de Sanoto David
salutem et apoetolioam benediotionem.
Venerabilis frater noster Urbanus Landavensis episoopus pro obtinenda
jnstitia eoolesie suae, bis, oum multa fatigatione, ad sedem apostolicam pervenit.
Postmodum vero a predeoessore nostro feliois memorise Papa Honorio ut
proxima festivitate Sanoti Luce ad sedem apostolioam de paroohialibus terminis
tibi responsurus veniat, evooatus est. Verum siout ipse per literas et nuntios
signifioavit, egritudine, seneotute, et inopia valde gravatus est, ideoque prefato
68
termino se non posse venire asseruit. Nos igitur ei oompassi inducias ei Boxam
veniendi ab hao media quadrageeima usque ad tree annos, habito fratrum nos-
trorum oonsilio, indulsimus. Eo igitur tennino de Lanteliau Mawb oum
pertinentiifl suis, et de Lanteliau Pixpseint Kair Gaiau Pentiwin et de
Lanteliau Pennllitoabt et de Lanteliau Ejlbbdin en Emelin et de Lann
Yssan oum pertinentiiB suis, et de Bbodlan et de Lan wobfbit que omnia juris
Landavensis eoolesie sicut ipae asserit episoopus, esse videntur, ante nostram
prceentiam venias reepondere paratus.
Another oopy of thifl Bull (Vitell: C.X. f. 36) difiers at the end as follows:—
Eo igitur termino de Lann Teliau Mawb oum pertinentiiB suifl et de Lann
Teliau pimpseint Cair Caiau et de Lann Tbliau Mainaub oum pertinentiis
suis et de Lann Toulidauc io Gaib Mibdin et de Lann Tbliau Penntuin
et de Lann Teliau pen lit oabt et de Lann Teliau oil retin in emblin et
de Lann issan oum pertinentiis suis, et de Bbodlan et de Lanoubfbit que
omnia, eto.
(Bees L.L. pp. 64, 59, 598, 605.)
DLXXVH.
CABDINAL JOHN TO TJBBAN, BISHOP OF LLANDAFF.
[Coiton MSS. Vitellius C.X. f. 35 b.] 1130.
TTbbano venerabili Landavensi episoopo frater Johannes Saneto Romanjb
eodeaiee presbiter Cardinalis salutem et orationem.
Quod pro oausa vestra dominus Papa regi Anolobum nihil soripsit, hoo eet
quia favorem ejus ad plenum nondum obtinuit, neque nuntium episoopi Sancti
David domino Pape looutus est, neo de sua oausa mentionem aliquatenus feoit.
Utile oonsilium nostrum est, ut in paroohia vestra remanentes, ad nos hiis diebus
non aooedatis doneo oertius aliquid de domino Papa et rege audieritis.
(Bees L.L. pp. 56, 600.)
DLXXVHI.
CABDINAL GEEGOBY TO BISHOP TJEBAN.
[Cotton M8S. VlTBLLIUS C.X. f. 35 b.]
Gbbgobius Bancte Bomanjb eoolesie Diaoonus Oardinali? TJrbano Landa-
vensi venerabili Dei gratia episoopo salutem et bene valere.
Scire vestram volumus amicitiam quoniam non minimum pro vobis jam labor-
avimufl, et vestram, siout boni amioi oausam sio manutenuimus modis omnibus
quibus possumus manutenemus et in antea f aciemus. Vos itaque mihi uti vestro
karisflimo amioo plurimum indigenti subvenite, ut quando ad vestras devenerimus
partee, vel per vos, vel per vestrum legatum sio nobis serviatis quatinus nostrum
semper retinere servitium possitis. Vale.
(Eeee L.L. pp. 56, 606.)
DLXXIX.
POPB INNOCENT U. TO TJBBAN, BISHOP OF LLANDAFF,
EBSPEOTING THE EXTENT OF THE DIOCESE.
[Cotton M8S. Vitellius C.X. f. 36 b.] 17 Jan., 1131.
Innocentius eto. eto. Dei venerabili fratri Urbano Landavbnsi episoopo
salutam et apostolioam benediotionem.
Hbbfobtbnsis eoolesia propria viduata pastore Bobebtum priorem de Lan-
tosnb religiosum et literatum prout f ertur virum unanimi voto et oommuni
assensu, uti aooepimus, sio in episoopum et pastorem elegit. Sed quoniam ad
tam eaorum opus et animarum saluti neoessarium idonee persones exquirende sunt
diligentius et trahende, per apostolioa soripta fraternitati tu» mandando precipi-
mus quatenus prefatum Eobbbtum Herfortensi ecclesie libere ad regimen
ipsiufl oonoedas. Et ut idem eleotoribus suis prebeat assensum, sibi injungas.
Ad haec quoniam siout ad aures nostras perlatum est Eobebtus Herfobtbnsis
epifioopufl, adversus quem de paroohialibus tenninis oonquerebaris, antequam
70
Bomam venires, rebus humanis exemptus est Preoipimufl tibi ut prefate
Herfortensi ecclesie quemadmodum vivente Ricardo episoopo tenuerit, par-
roohiam suam restituas, et usque dum episoopus ibidem oonseoratur, absque
inquietatione tenere permittas. Fostmodum vero oontroversia quas inter vos est,
ordine judiciario deoidatur. Non est enim oonsentaneum rationi ut si episoopus
ad judioium vooatus, morte preventus est, ejus oooasione eoelesia aliquod sustineat
detrimentum.
Datum Carnoti, xvj. Kalend. Februar.
(Rees L.L. pp. 61, 607.)
DLXXX.
BULL OF POPE INNOCENT n. TO BEENARD, BI8HOP OF
8T. DAVID'S, APPOINTING A DAT FOB HEARING THE
CAUSE BETWEEN HIM AND BISHOP UBBAN.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. f. 36.] 7 April, 1131.
Innocentius etc. etc. Dei venerabili fratri B. episoopo Sanoti Dewi salutem
et apostolioam benediotionem.
Ut pax eoclesiis tribuatur et sua ouique justioia oonservetur, proximam beati
Ltjcje f estivitatem tibi et venerabili fratri nostro Ubbano Landavensi episoopo
tenninum oonstituimus, quo utrisque oonspeotui nostro presentatis, oontroversia
qusB de parroohialibus terminis inter vos agitatur, finiretur. Yerum postea ipse
literis suis et nuntiis nobis signifioavit arohidiaoonos tuos eum de possessione
parroohiarum de quibus adversus eum questus es, violenter ejeoisse. Ne igitur
ei litis extendendsB oooasio prebeatur per presentia scripta tibi mandamus
quatenus in possessione parroohiarum absque molestacione reduoas. Ut possessor
oonstitutus prefixo termino valeat tibi judioiario jure respondere.
Datum Oompendii, vu. Idus Aprilis.
(Bees L.L. pp. 58, 604.)
71
DLXXXI.
BTJLL OF POPE INNOOENT H. TO BI8HOP URBAN, APPOINT-
INO A DAT FOR HEAMNO THE CAU8E BETWEEN HTM
AND THE BISHOP OP 8T. DAVTD'8.
[Cotton MSS. VlTBLLIUS C.X. f. 35 b.] 11 May, 1131.
Innocentius eto. eto. Dei venerabili fratri Ubbano Landavensi episoopo
ealutem et apostolicam benedictionem.
Desiderium nostrum est eoclesiis Dei paoem tribuere et si qua inter eos
oontroversia est, ordine judioiario terminare. Quia igitur inter te et fratrem
nostrum B. episoopum Sancti David de jure paroohiarum Goher Chedueli
Cantkebachan Istrateu et Hewias oontroversia agitatur fraternitati tu»
mandando preoipimus quatenus proxima beati Lucje festivitate nostro te con-
speotui representes, eidem fratri nostro B. episoopo tam de prefatis paroohiis
quam De villa Talebont 1 omni oooasione seposita respondere paratus.
Datum Pirerii, v. Idus Maii.
. (Rees L.L. pp. 60, 606.)
(1) Probably Llandeilo Talybont, in Gower.
There is another copy at fol. 36 b., in which the date is written c Pireti/
probably for * Pisis/
DLXXXH.
BULL OF POPE INNOCENT H. TO BISHOP URBAN, WHO
HAD COMPLAINED THAT RABEL, CHAMBERLAIN OP
TANKERVILLE, HAD EJECTED HIM FROM LLANDEILO
FERWALT, 1 IN QOWER.
. [Cotton MSS. VrrELLius C.X. f. 35 b.] 26 May, 1131.
Innocenttds eto. eto. Dei venerabili fratri Urbano Landavensi episoopo
aalutem et apoetolicam benediotionem.
72
Quemadmodum tua novit dileotio fratribus nostris Ubbano Landavensi et
Bbrnardo Sancti David episoopis pro oontroversia quae inter eoe agitur proximam
beati Luos f estivitatem terminum oonstituimua Ceterum idem frater noster
Urbanus episoopus directis ad nos nuntiis adversus Rabrl oamerarium de
Tancarvilla questus eet quod oum de posseesione villse Sanoti Trliawi de
Lanmerwalt violenter ejeoit. Quocirca sollioitudini vestre mandamus quatenus
inventa oportunitate super hoo kariflflininm filium nostrum Henricum Regem
adeas ut Landavensi ecclesia non patiatur injuriam irrogari sed sua ei faciat
jura restitui.
Datum Compendii, vu. kalend. Junii.
(Bees L.L. pp. 57, 602.)
(1) Biahopeton.
DLXXXIIL
BULL of pope innocent n. TO bishop urban, summoning
HIM TO THE COUNCIL OF RHEIM8 FOR SETTLEMENT
OF THE DISPUTE WITH ST. DAVID'8.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. f. 37.] 12 Ato., 1131.
Innocentius etc. ete. Dei venerabili fratri Urbano Landavensi episoopo
salutem et apostolieam benediotionem. Religiosorum animus quietem postulat
quoniam dum in diversa rapitur ad oontemplaeionis requiem pertingere non valebit
Expedit igitur frater karissime ut eujus juris sint parroehiales termini super
quibus inter te et Bernardum episoopum Sanoti David oontroversia est, plene
oognosoas. Ad ooncilium itaque quod Remis proxima festivitate beati Lucb
prestante domino oelebraturi sumus omni oooasione seposita, venias, prefato
episoopo de parroohialibus terminis responsurus. Ut qtdd juris eoolesie tuse sit
sapientium et religiosorum virorum judicio decidatur, et demum, veritate oom-
perta, pax et tranquillitas Landavensi eooleeue, divina sufEragante gratia,
73
iribuatur. Satius enim est eandem litem sine multa fatigatione in Bemsnsi
oonoilio dirimi, quam Bomje multis expansifl (sic) et laboribua terminaii.
Datnm Altissiodori, ij. Idus Augusti.
(Bees L.L. pp. 63, 609.)
The Cotmcil was held 19th October, 1131.
DLXXXIV.
BTJLL OF POPE INNOCENT n. TO BISHOP UEBAN, TO ATTEND
ON AN APPOINTED DAY POB THE HEABING OP HIS
CAUSE AGAINST BISHOP BEBNABD.
[CoitonMSS. Vitellius C.X. f. 37.] 21 Dec., 1131.
Innocentcus eto. etc. Dei venerabili fratri Urbano Landavensi episoopo
salutem et apostolioam benediotionem.
Ut lis et controversia que inter te et fratrem nostrum Bernardum episoopum
flancti David de parochialibus terminis agitatur finem aociperet, et utraque
^oclesia de cetero oonquiesoeret, festivitatem beati Jjucjr qua ad nostram venires
presentiam eidem episcopo de sua querimonia responsurus tibi terminum oonsti-
tuimus. Prediotus autem frater noster Bernardus episcopus olericorum et
laioorum oaterva stipatus, eodem termino, nostro se conspectui obtulit, agere
preparatus verumtamen corporali egritudine detentum non posse venire tres
-sacramentales qui a tua parte fuerant delegati tactis sacrosanctis evangeliis
firmaverunt. Nos igitur utriusque ecclesie inopise et laboribus providentes,
negotium hoo venerabilibus fratribus nostris W. Cantuariensi, T. Eboracensi,
^t Huooni Botomaoensi archiepiscopis in regno Anglie pertractandum com-
misimus. Plaoet autem vobis [nobis] ut si fieri potest inter te et pref atum Ber-
najldum per eorum oonsilium et deliberacionem pax et oonoordia ref ormetur. Pre-
oipiendo ergo tibi mandamus ut omni oooasione seposita et absque appellatione
proxima dominioa qua legitur 'ego sum pastor bonus' cum literis et privilegiis
74
predeoessoris nostri fcelicifl memorifie PapaB Honorii et aliis instrumentis ao
superstitibus testibus quos ante ipsius presentia prodiudsti, eisdem te fratribus
representes, quatenus ipsi et tuas et predioti fratris nostri Bernardi episoopi
rationes audire et plenius intelligere et quod peroeperint nobis valeant intimare.
Quod si subterfugeris et te presentare et agere oontempseris oavendum est ne
dampnum de absentia tua sustineas illumque possessorem et te petitorem oon-
stituamus.
Datum Treceri, xi. kalend. Decembris.
(Eees L.L. pp. 63, 610.)
DLXXXV.
IMPERFECT BULL OF INNOCENT H. TO URBAN, BISHOP
OF LLANDAFF.
Innocentius episoopus servus servorum Dei venerabili fratri nostro Urbano
Landavensi episcopo salutem et apostolicam benedictionem.
Quemadmodum per alia tibi scripta mandavimus ita fraternitati tuee ....
(Here the document ends abruptly ; the remainder on a subsequent leaf is lost.)
(Rees L.L. pp. 65, 612.)
t DLXXXVI.
BUIJ, OF INNOCENT U. TO BISHOP URBAN, COMMANDING
HIM TO PLEAD BEFORE COMMI88IONERS APPOINTED.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. f. 36 b.] 13 Feb., 1132.
Innocentius eto. etc. Dei venerabili fratri Urbano Landavensi episoopo
salutem et apostolicam benedictionem.
Quemadmodum j>er alia tibi scripta mandavimus, ita fraternitati tu» iterato
mandamus quatinus in dominioa qua legitur 'ego sum pastor bonus' ad pre-
eentiam venerabiKum fratrum W. Cantuakiensis, T. Eboracensis, H. Eoto-
75
magbnsis archiepiflooporum aooedas, et aUegationes tuas eis absque trepidatione
aliqua diligenter exponas. Nos siquidem causam tuain illis disoutiendam
oommisimus et nobis reeervamus terminandum. Non igitur super hoo discretio tua
moveatur quoniam te in eoclesue tuse justitia paternaB provisionis intuitu auotore
domino manutenere curabimus, et jure suo eam privari nullatenus permittemus.
Datum Helioci, Idibus Ffebruarii.
(Rees L.L. pp. 60, 606.)
DLXXXVn.
BTJLL OF INNOOENT n. TO WILLTAM, ARCHBISHOP OF CAN-
TEEBURY, RESPECTING HIS ATTITUDE TO THE CLERGY
OF LLANDAFF DURING THE HEARING OF BISHOP
URBAN'8 CAUSE.
[Cotton MSS. Vitellius C.X. f. 37.] 7 Mar., 1132.
Innocentcus episoopus senrus servorum Dei venerabili fratri W. Cantuariensi
archiepiscopo, apostolioe sedis legato, salutem et apostolicam benedictionem.
Fratrem nostrum Urbanum Landavensem episoopum in causa sua qu» in
tua et aliorum presentia debet tractari tam suorum clericorum quam et aliorum
amioorum egere consilio et auxilio non extat ambiguum. Froinde dileotioni
tiue per apostolica scripta mandamus quatenus clerioos ejus, doneo causa fine
debito terminetur, in pace dimittas, et ire ad judicium non oompellas.
Datum Valenci^ Nonis Martii.
(Eees L.L. pp. 62, 608.)
76
DLXXXVm.
LETTER FROM POPE INNOOENT U. TO WTLLTAM DE CORBOI8 r
ABCHBISHOP OP CANTERBURY, RESPECTING TJRBAN,
BISHOP OF LLANDAFF.
[B.M. MSS. Reg. 5, A. xm., f. 199 b.]
9 Ocr., aftek 1133.
Innocentius episoopus servus servorum Dei venerabili fratri Willblmo
Cantuariensi archiepisoopo et apostolice sedis legato salutem et apostolioam
benediotionem.
Quantum venerabilis frater noster Vbbanus Landavensis episcopus pro
reouperandis bonis eoolesie sue laboraverit fraternitas tua non ignorat. Tandem
pro eodem negotio ad sedem apostolioam sub gravissimi temporis estuatione
pervenit. Ibique post ezpositam nobis et fratribus nostris itineris sui oausa(m)
languore arreptus humanitati oonoessit, et ad patres suos qui de hoo seoulo
migraverunt in bona confessione tranaivit Quooiroa fraternitati tue rogando
mandamus quatinus Landavensbm eoclesiam manuteneas et nullatenus inquietari
permittas. Et ut idem loous in eo statu in quo erat quando prefatus noster
frater Vbbanus episoopus ad nos nupftr veniendi iter arripuit peraeveret,
usque dum ibi domino largiente episoopus oanonioe subrogetur efficias. Rogamus
preterea fraternitatem tuam quatinufi fllios nostros Yhtbbdum arohidiaoonum
Radulphum canonicum Ruallanum Isaac. A. Johannem et reliquos jam diote
eoclesie olerioos pro beati Petbi reverentia habeas oommendatos, et ut tam persone
quam bona que eis oollata sunt quiete permaneant pro nostra karitate effioias.
Cabatocum quoque presbiterum Ouoanum de Lancabuan et G-ebmanos prefati
fratris nostri Ybbani episoopi pietatis intuita manuteneas et nullam eis
molestiam irrogari pennittas.
Data Pisis vii. idus Ootobris.
77
DLXXXTX.
EXTRACT PEOM THE ANNAU3 OP WINCHCOMBE.
[B.M.M88. Cotton Tibrrius E. IV. f. 23.] 1134—1136.
mcxxxiiii. Obiit Bobbrtus oomes Normannorum iii. Non. Februarii apud
Kabrdif oastellum Boberti oomitis filii Regis, set in eoolesia Beati Pbtri de
Globcestrie honorifioe ooram prinoipali altari sepultus est.
mcxxxvi. Faota est magna nimis Walbnsium iiruptio eoolesiarum villarum
segetum animaliuTn gravissima per Walenses longe lateque destructio, oastel-
lornm seu aliarum munitionum exustio, hominum innumerabilium divitum et
pauperum oooisio dispersio et in exteras terras venditio. Inter quos prodolor
nobilis ille et omnibus seoulis lugendus Bichardus filius G-illeberti xvii.
kalend. Maii peremptus oooubuit. Faotum est etiam prelium grave apud Guher
inter Normannos et Walenses ubi D. et xvi. ex his et illis oorruerunt kalendis
Januarii quorum oorpora a lupis devorata sunt.
DXC.
T., ABCHBI8HOP OP CANTEBBUBT, 1 CONCEBNING THE
CHUBCH OP ST. GUNLESS. 8
[Cotton (5harter XVI. 38.] 1138—1170.
T. dei gratia Cantuarensis Arohiepisoopus Anglue Primas universis Sanctad
ecclesise fidelibus salutem. PenitentibusetpeocataoonfessisetecclesiamDeidevota
vooe venerantibus pietatis instinotu admonemur miserioordie solatium retribuere
et indulgentie remedium compensare. Inde est quod omnibus Christianis qui
devotionis intuitu . Eoclesiam Sanoti Gunlei de Novo Burgo requisierint et in
aliquo benefitio pro Dei honore et animarum suarum salute eam honoraverint
quindeoim dierum indulgentiam de penitentia sua f acimus et omnium orationum
ac benefitiorum Cantuarsnsis eoolesi» eos perpetuo particapes oonstituimus.
Vale.
(1) Eithff ThMbald of Bec, 1188—1161 ; or Thomaa a Becket, 1188—1170.
(S) St Gnnlot i» 8t WooUos, the pariah church of Newport
78
DXCI.
THB LTBERTIES OP CARDIPF AND TEWKESBURY.
[Cotton MSS. Clbop : A. VII., f. 101.]
§ Heo sunt libertates et libere oonsuetudines de Kerdif et de Thbokesburia
date et oonoesse per Robertum et Willelmum oomites aliquando Gloucestrie.
§ In primis quod quodlibet burgagium dabit de annuo redditu xii*- pro omni
servicio.
§ Et quilibet burgensis potest pro voluntate sua burgagium suum quod est de
purebatio suo ouiounque yoluerit dare invadiare vendere vel quocunque alio
modo alienare salvo tamen servioio domini oomitis.
§ Et si illud burgagium fuerit de hereditate heres ipsius sive heredes ipsum
habebunt. Et proximus heres mortuo predeoessore a quo hereditas ei desoendere
debeat statim sine ostensione bayllivo vel preposito faoienda hereditatem suam
ingredietur. Et si burgensis habuerit duo burgagia et voluerit unum ipsorum
alteri looare potest si voluerit looator eandem libertatem oonoedere ei qui diotum
burgagium looaverit quam et ipse habet et ipse gaudebit.
§ Et si quis dimidium burgagium in capite de domino comite tenuerit eandem
libertatem habebit ac si integrum teneret burgagium.
§ Item burgensis nullam seotam debet nisi voluntate ad molendinum aive ad
pannos f ullendum vel tingendos.
§ Item nullus burgensis dabit pro burgagio suo herietum vel relevium. Set
quilibet potest pro voluntate sua filium vel filiam suam maritare'sine licencia ab
aliquo petenda.
§ Item quilibet potest bovem suum equum et aliam meroem quamcunque
habuerit legalem sine lioencia domini vendere.
§ Item quaounque morte burgensis preoccupatus fuerit nisi fuerit per nequitiam
dampnatus uxor ejus et liberi sui habebunt catalla mortui vel proximi parentes
ipsius tanquam heredes si non habuerit uxorem vel liberos.
79
§ Item burgensis paupertate oompulflus burgagium suum vendere vel invadiare
primo debet oonvenire heredem suum seoundo et tertio et dioere ei quod inveniat
sibi neoeeearia. Si autem noluerit de burgagio suo voluntatem suam faoiat.
§ Item nullus libere tenena de altero dominio si burgagium habuerit potest
namia tenentis sui in burgo extra burgum duoere vel portare.
§ Item quilibet burgensis potest braoiare et furniare sine lioenoia et sine
tolneto et oonsuetudine.
§ Et potest faoere torallos oolumbarios et molendinum equinum et manu-
molendinum.
§ Et si burgensis summonitus fuerit ad hundredum et perexerit ad suum
negooium extra villam vel fuerit presto reoedere ita quod habeat unum pedem
in strepo et inde habuerit duoe vioinoe testes quietus erit.
§ Item milites et libere tenentes in hundredo quieti sunt in foro de tolneto
de vendioionibus omnibus et empoionibus suis ad opus suum faotis nisi fuerint
meroatores.
§ Item dominus episoopus quietus erit de dominica mensa sua set homines sui
dant oonsuetudinem.
§ Item Templarii Hospitularii et monachi dant oonsuetudinem nisi habeant
cartam domini Willelmi et domini Eobebti oomitum.
§ Item caretahonerata blado vel piris dabit oonsuetudinem. Emptor dabit jd.
Gareta scilioet unum obolum.
§ Careta honerata diversis marohandisis jd. Stallagium soilioet j. quadrantem.
§ Equus honeratus j. quadrantem,
§ Yenditor ferri pro honere equi j. quadrantem. Yenditor ferri qui ferrum
portaverit j. quadrantem.
§ Pro baohone j. quadrantem.
§ Pro v. porois jd. Et pro v. ovibus jd. Et pro v. agnis jd.
§ Item TmivfrMi d iffft trium denariorum et infira quieta eet de tolneto. Et si
fuerit majoris preoii quam trium denariorum dabit oonsuetudinem.
80
§ Item duo meroatores dabunt pro stallagio j. quadrantem.
§ Et qui portaverit lineam telam ad vendendum lioet scindat eam dabit j.
quadrantem.
§ Et omnes burgenses et militee et libere tenentee predioti honoris debent esse
quieti apud Gxoucrstriam et per totum oomitatum Gloucestrie de oonsuetudine
nisi de crudis ooreis et pilosis pellibus.
§ Item burgensee non debent venire ad hundredum eztra burgum pro aliqua
summonioione.
t Explioit hio de libertatibus et oonsuetudinibus Thbok'.
Robertua Oomes obiit a.d. 1147. Willelmos Oomee obiit a.d. 1188.
Dxcn.
GRANT BT WILUAM, EAEL OF GLOUCESTER, TO MABGAM
ABBET, OP LAND IN MARGAN, IN EXCHANGE FOR LAND
OF BALDEWINE THE HAEPER OF NEWBOBOUGKH.
[Penricb MS8.] 1147—1183.
Willslmus oomes Gxobcbstrib R. Norr[eis] Yioeoomiti et Baronibus et
hominibufl suis omnibus suis salutem.
Sciatis me eodesie S. M. de Margan et ejus oonventu in exoambio terre que
fuit Baldewini cithariste de Novo Burgo dedisse c. aoras in Margan, ita
quietas et liberas siout terram Baldewini prius habuerunt. Et insuper do eis
domoe ipsius Baldewini infra burgum oum ourtillagio extra oastellum . et
incrementum terre Siwardi palmarii de Cardif . ad domum quandam faoiendam .
et quoddam burgagium in burgo de Kenefe. Testibus Robbrto Norr[bis]
Viceoomite, Gregorio fllio Roberti, et Willelmo filio Stephani, Willblmo
filio (sic) Nicolai, H. Ttjsard, Badulpho Prbnt\ Apud Novum Burgum.
Imperfeot seal of the Earl, light brown wax, and small gem counterseal. See
DXCVH.
81
Endorsed — ' Carta, W. oomitifl de excambio terre Baldewini oithariste . et de
masuagio . S. palmaxii . et de masuagio in Kenefeg.'
Novns Bnrgns, Bometimes Nova Viila, is evidently Newton, now Newton Nottage. Siward Palmifer
was probably a ' villein regardant,' for he was granted to Margam with his house and cnrtilage by Earl
Robert, with his father's approvaL The description, 'extra castellnm,' evidently of Cardiff, seems to
imply others, ( intra castellnm ' ; and it U known that the onter conrt of the castle was occnpied by
the Knights and tenanti lodgings, a ehapel, and probably the Town Hall, held, it wonld seem, as freehold
there. The foondation of these buildings was exposed a f ew years ago.
Dxcm.
ORANT BT WTLLTAM, EARL OP GL0UCE8TEE, TO EICHAED
DE CAEDIPF, OF LAND NEAB KENFIG.
[Penrice M8S.] 1147—1183.
Willelmtjs oomee Qloucestrie dapifero suo et vioeoomiti suo de Glamorgan,
«t omnibufl baronibufl suifl . et hominibufl Francis et Anglis, atque Walensibus
«alutem.
Soiatifl me dedisse Eicardo de Kardif pro servicio suo Novam Villam
in Margan . oum omnibus ad eandem villam pertinentibus . in bosoo . in plano . in
pratis et pasturifl . et in aquis . et in omnibue aliis ad ipsam villam pertinentibus .
juxta quod subsoripte divise distinguunt, soilioet per antiquum fossatum quod
indpit a litore marifl et durat et tendit per Dewiscxjmbe usque ad foasatum
-desuper sanotum Tudocum . deinde usque Alweiscnappk . et ab Alweiscnapps
ad quendam lapidem inter Alweiscnappe et Bulluchesbruhe . et inde usque ad
valiem de Corneli . inde usque ad vallem Danorjtm et inde usque ad Catteshole
«t inde directe usque ad mare per fundum vallis ad Baeian que est in sabluno.
Et divise pratorum pertinentium ad ipsam Novam Yillam extra suprasoriptas
divisas soilioet a vado de Baithan . usque ad altam viam que tendit de
Langewy uflque ad Treikic Hano No vam Villam in Margan oum omnibus
ad illam pertinentibus juxta quod suprasoripte divise distinguunt . dedi ego
Eicardo de Cardip . tenendam ipsi et heredibus suis . de me et de heredibus
82
meifi libere, et quiete . et honorifioe . per quartam partem servicii unius militas.
Testibus his . Hawisia oomitissa uxore mea . Roberto de Meisi . Symone de
Sancto Laudo, et multis aliis.
Endorsed — ' Oarta Willelmi, Comitis GHouoestrie, de terra quam dedit Ricardo
de Cardif, in Glamorgan.
Bichard de Cardiff waa an early member of a family who had Walton-Cardiff, in Oloucestershire.
He occnrs in a Charter by Earl WUliam, XVUL, and as Dapifer Comitifl in 1169, XXXV. This is poasiblj
his first connection with Newton, bat he seema also to haye held Blackscerre, a place near Newton,
XXXIIL In 1197, XL., he or his son appeare in a fine concerning a $ of a fee in Newton, where bis
two danghters had married Bayis and Sandf ord, of whom the latter held Newton.
Dominns Rob. de Meysi occurs in a Charter concerning Kewton and Notashe, CLX^ and Gautier de
Maifli in 1102 and 1126.
S. de St. Laudo, or St. Loo, witnessed the fonndation Charter of Keynsham by Earl William in 1169,
XXXV. They had Newton-St.-Loo, near Bath.
«
DXCIV.
QBANT BT GRIFFIN, SON OF KADEROTH, TO MARQAN, OF
HIS FATHER'8 LAND IN GLAMORGAN.
[Penrice MSS.] C. 1183.
Omnibus Sanote eoolesie filiis presentibus et futuris Griffinus filius Kaderoth
salutem.
Soiatis quod ego et fratres mei conoessimus et dedimus et hao oarta oonfir-
mavimus Deo et ecclesie Sanote Marie de Maroan et monaohis ejusdem locd
in elemosinam totam terram quam pater noster EIaderoth tehuit de oomite
Q-loecestrie in Glamoroan ut habeant et teneant eam libere et quiete per
eandem libertatem per quam pater noster eam tenuit de oomite. Et affidavimus
et juravimus super sanotuaria eoclesie de Maroan quod heo omnia fideliter
tenebimus et warantizabimus prediotis monaohis in perpetuum. Et quia sigilla
non habuimus sigillo Moroani filii Karadoci hano nostram cartam sigillavi-
mus qui et hujus donacionis plegius est et cum eo Leisan filius ejus et Griffinus^
et Madoc filii Gnaituri.
83
Bound seal of Morgan ab Caradoc, 2 inohes diameter, in dark green wax.
Devioe — a man on horsebaok, riding to the proper left, sword in right hand
nplifted, armour very indistinot, horse trappings doubtful. Legend —
+ SIG . . • . M MARGANI OCI.
Endorsed— «Grifini V Kaderaut.'
DXCV.
GBANT BT WILLIAM, EAEL OF GLOTJCESTEB, TO KENAI-
THTJB, SON OF HEBBEBT, SON OF GODWINET, AND
HIS BBETHBEN, OF THE LANDS OF KELLECTTLUM AND
TBE IK TK.
[Penricb MSS.] 0. 1183.
W. Comes Gloecestrie dapifero suo et vioeoomiti suo de Glamorgan et
omnibus baronibus suis et hominibus de Glamorgan Francis et Anglis atque
Walensibus . salutem.
Soiatis me oonoessisse Kenaithuro filio Herberti filii Godwtnet . et
Blethein . et Willelmo . et Keinwrec et Bigered . fratribus suis . filiis
Herberti . terram de Kelleculum quam Herbertus pater suus tenuit . et
terram arabilem de Treikic inter terram Luarch filii Merewith . et aquam
de Baidan . tenendas de me et de heredibus meis sibi et heredibus suis . ita
libere et quiete et honorifioe et per simile servitium siout Herbertus pater suus
tenuit terram suam de Kelleculum . Testibus . Bicardo de Cardi dapifero .
Hamone de Valoniis W. de Bosco . W. de Actona Luarch filio Merewtth .
Caradoc filio Johanni8 Du. Herueo olerioo qui presentia oonscripeit.
Seal gone.
Endorsed — * Memorandnm quod WillelmuB oomes dedit filiis Herberti terram
de Killeoulom per istam oartam, quam quidem teman predioti filii Herberti
dederunt monaohis de Margan.'
84
DXOVI.
GBANT BT GBIFETN MADDOC ANAROUD AND ENER, SONS
OF GNAITHUK.
[Penrice MSS.]
[Omnibus Sanote matris] eocleeie filiis presentibufl et futuris Griffinus.
Maddocus . Anaroud . et Ener . filii Gnatthur salutem oonsensu
herednm et parentum et amioorom nostrorum oonoessiBse et dedisse et hao oarta
nostra oonfirmasse [Deo et] B. M. de M. et monabhis ibidem Deo servienti-
bus pro animabus nostris et anteoeesorum et euooeesorum [nostrorum in]
perpetnam elemosinam . totam terram nostram de Killeculum soilioet portem
illam que fuit patris nostri illam que fuit avunculi nostri .
Willelmi' . quam emimus ab herede ejusdem Willelmi. Heo est medietatem
.... [Kil]liculum . oum omnibus aisiamentis et pertinentiifl suis. Ut
habeant et teneant eam libere et quiete ab omni [flervitio et] exaotione seoulari.
Siout ulla elemosina liberius et quietius potest teneri . exoepto servitio quod
anteoessores nostri pro. . [s]olebant faoere ad ooquinam oomitis, soilioet . xiiii.
denariorum . quos ipsi monaohie persolvent quando fuerint requiflitd
hano elemosinam nostram prediotis monaohi oontra omnes homines warantua-
bimus in perpetuum. Set et soiendum terminos prediotorum
monaohorum . soilioet . inter Avenam et Kenfeg . abjuravimus in perpetuum.
Testibufl.
Endoraed — ( Carta n. filiorum Gnaithur de Killekulum/
Cnaithnr -m William
Gnmn Maaoc Anaraad Ener
85
Dxovn.
GRANT BT WILLTAM, EARL OP GLOUCESTER, TO WALTER
LAGELES OF THE LAND WHICH HIS PATHER HELD,
FOR AN ANNTJAL RENT OF EIGHT SHTLLTNQS.
[Pbnrice MSS.] C. 1183.
W. Comes Gloucbstrib buo vioeoomite et omnibus baronibufl suis atque
hominibu8 et amicis suis, Gtjalis Francis et Anglis atque Walbnsibus .
ealutem.
Sciatis sue dedisse et oonoessisse Waltbro Lageles terram quam pater ejus
tenuit . pro. vm* - solidis singulis annis pro omni servioio tenendam de me et
heredibus meis . ei et heredibus suis et omnes libertates quas mei liberi homines
habent . in bosoo . et plano . in pasturis et in oeteris rebus. Et volo atque preoipio
quatinus illam bene et in paoe et honorifioe teneat. Testibus Will de Cliford
vioeoomite Will fllio NICHOL , Mabscal' . Will de Bosco . Will filio
Hbkrici . Gilbbrto de Turbbrvill' . Rodberto filio Ricardi Hugonb de
Hbr[bford Waltero] luvbl . Wakelin . Apud Card\ #
Fine large Seal, light brown wax, 3in. diam. A lion statant gardant con-
tourn^, tail ereot. Behind him a lily, or oonventional tree. -
Legend, + sigillum wil[lbl]mi globncestrie consulis.
Small Counterseal : Impreesion of an antique oval intaglio gem, a helmeted
bust to the right, between two figures of Nike, in the air, eaoh holding a wreath
towards the bust; below it an eagle, rising regardant, upon an estrade, between
two standarda.
+ aquila . su . bt . c^tos . ooidTis. [Aquila sum et onstos Comitis.]
Endorsed— ' Walteri Lageles.' 'Lagleston.'
Esri Bobert is described sometimes u Comes, sometimes as Consul Gloucestrie, but the seal here used
afforda the only known example in which the title of Consnl was nsed by his son.
86
Dxcvm.
GRANT BY LETJTJAB SON OP MEBUIT TO MABGAN, OP THE
LAND WEST OF FBTJDEL.
[Penrice MSS.] - A.D. 1149—1183.
Sciant omnes quod ego Leuuar filius Meruit olamo quietavi totam terram que
jaoet ex parte oocidentis Frudel . quam tenui de Abbatia de Margan . ad
censum dando annuatim duos nummos pro acra et hoc ad tenninum. Preterea
ego et fratres mei . scilicet Caduoan et Ivor et CXnaan olamamus quietam totam
terram qui jaoet inter Banel et Frudel in plano et bosoo oum pasouis quam
tenuimus de Abbatia de Maroan . ad oensum. Has terras prediotas clamamus
quietas oum bona paoe et . sponte nostra abjurantes illas in perpetuum tam pro
nobis quam pro omnibus parentibus nostris presentibus et futuro . juramento
faoto coram Bodberto tunc vicecomite de Cardif et omni Walensi hundredo
comitatus de Maroan. Et quod erimus pro omnibus hominibus si ullo tempore
aliquis eas calumpniari presumpserit ex parte patris vel matris nostre. Et si
quis eas oalumpniatus fuerit qui non sit de parentela nostra quod nos pro posse
nostro oonsilium et auxilium prebebimus ad defensionem abbatie. Preterea
notum sit omnibus quod nos ita abjuravimus terras predictas quod nunquam
amplius aliquis, ex nobis neque de parentibus nostris eas tenebit neque de rege .
neque de oomite . neque de aliquo domino Francioena vel Anolioo vel
Walbnsi. Et super heo omnia . oonfirmavimus hoc . in plenario oomitatu de
Cardif . et in manum oepimus super totum f eudum nostrum. Et quia nos ipsi
sigilla non habuimus . sigillo N[icholai] Landavbnsis episoopi . et sigillo
predioti Bodbbrti filii Grbgorii tune viceoomitis de Glammaroan . prediotum
hano nostram oonoessionem corroboravimus. Et pro hao abjuratione monaohi
dederunt xniohi xx** solidoe pro illa terra que jaoet ex parte oooidente Frudel .
et pro illa que jaoet inter Banel et Frudel miohi et fratribus meis quatuor libraa.
Hujus rei plegii sunt prediotus Bodbbrtus vioeoomee. Paoanus de Turbbrvilb .
87
WlLLBLMUS ScURAGB . WALTBRUS LuVBL . WlLLELMUS de CoGAN . THOMAS
de Corneli Kenithur filius Hereberti . et Joaf frater ejus . Cradocus fllius
Johan et fratres ejus Keneithur . et Chederec . Richeret filius Briavbl et
Gruni filius ejus Willelmus filius Gillemichel et Kaderot frater ejus
Wassefrei et Gestelard, et Wurgan filius Ruelen.
Two seals in brown wax, in good eondition, 3J by 2§-in.
1. Bishop Nicholas ab Qurgant. The Bishop standing on a oorbel with
mitre and staff, right hand uplifted in blessing.
SIGILUM NICOLAI DEI GRACIA l[aND]aVENSIS EPISCO^Pi].
8ee Biroh, Catal qf Seak in BriL Mtut., No. 1859 (a variant).
2. li-in. diam. An ornamental fleur-de-lis.
+ 8IGILLUM ROBERTI FILH GREGORH.
Endorsed — ' Cartha Lewar filii Mer' et fratrum suorum. De terra oooidentis
Frudel. , ,
DXOIX.
GRANT BY LUARH TO MARGAN. (IMPERFEOT.)
[Penricb MSS.] No Date.
Omnibus Sanote matris eoolesie filiis presentibus et f uturis. Luarh
salutem. Soiatis me oonsilio et oonsensu parentum
eoolesie Sanote Marib de Margan . et Monaohis ibidem
tuam . liberam et quietam ab omni [predi]otam terram ego et
heredee mei prefatis Monaohis o de Novo Castello .
Philippo de Lab'nach Philippo forestario.
88
DO.
CONFIBMATION BY BIBHOP NIOHOLAS OP THE GBANT OP
THE CHTJBCH OF OOLWINESTON TO ST. MICHAEUS
[EWENNY PEIOBY], BY MAUBICE DE LONDEES.
[Cotton Charter, XI. 24.] 1149—1183.
N. Dei gratia Landavensis eodecdaB episoopus. OmnibuB sucoessoribus suis
canonioe substituendis et universis sanotae eoclesiee filiis salutem.
Soiatis quam ego oonoedo et oonfinno donationem de eoolesia de Colwtnestuna
quam Mauricius de Lundoniis feoit fieoolesiee Sanoti Michaelis et monaohis
ejusdem eoolesiae me presente et teste ad hoo yooato hano autem eoolesiam sio
dedit et oum omnibus scilioet pertinentiis suis libere et quiete in deoimis et
oonsuetudinibus et nominatim terram duabus viis et aque interjaoentem que ab
eadem eoolesia ablata f uerat eidem fieoolesiae reddidit et dedit. Faota autem hao
donatione presentaverunt mihi pref ati monaohi duas honestas personas Willel-
mum soilioet presbiterum et Philipum Magistri Badulfi filium quas ego prefate
ceoclesiae monaohis et domino Mauricio hoo exigentibus et oonoedentibus inper-
sonavi tali tamen paoto quod maroam unam argenti seoolesisB Sanoti Michaelis de
Huogomora et monachis eidem oBodesise singulis annis reddere debent dimidiam
sciKoet maroam in annuntiaoione Sanotae Marie et alteram dimidiam maroam in
f esto beati Michaelis. Et si alter eorum mortuus fuerit alteram maroam reddendo
eandem ecclesiam teneat et post mortem istarum personarum pref ata aoblesia
fleoclesifie Sanoti Michaelis de Huggomora et monaohis libera et quieta remaneat
ffl» testibus Badulfo Landavensis aeoolesiaB et Magistro Johannb oanonicis.
Eodem die disratiooinati sunt Mauricius de Lundoniis et monaohi de Sanoto
Michaele me presente deoimas terrae quam Bicardus Latimarius de Willelmo
de Lundoniis et Mauricio ejus filio tenuit et ita quod doznnus Lbfricus et
Willelmu8 et Johannes filii sui clamaverunt eam quietam eecclesifie Sanctae
Brigide et monaohis. His testibus magistro Johanne, et Badulfo de Lan-
carban, Isaac presbito, Harnaldo presbito, Bicardo de Marcros, Gilleberto
89
preebitero, Oeno milite, Bis Walensi, Edwardo preposito, Willelmo Travers,
et Willelmo de Lancabban oleriois.
At the top is the word Cirografum oat through.
Endorsed — * De Ewenny. ,
Thls waa Biahop Nicholas ap Gurgan, who occapied the see from 1149 to 1188 ; the first Bishop of
pure Welsh blood since the Conquest, and probably due to the conciliatory policy adopted by Earl Bobert,
*nd ao far continued by his aon, who succeeded in 1147. The Earls of Gloucester claimed, and for some
time exercised, a royal power during the vacancy of the see, and no doubt had a good deal to say to the
actnal appointment of iheBishope,
DCL
ORANT BT RICHARD BULCHART TO MARQAM ABBET
OP LAND PROBABLT IN ROATH.
[Harley Ch : 75 B. 25.] Late 12th Cent.
Seiant omnes tam preeen£es quam posteri quod ego Ricardus Bulchart dedi
Deo et Sanete Marie de Margan quinque aoras et dimidiam prati quas emi
proprio catello meo . que jaoent inter pratum Willelmi Docgeuel et pratum
hominum de Ead in perpetuam elemosinam libere et quiete ab omni servitio et
seculari exaotione . Has aoras dedi Deo et Sanote Marie pro anima mea et
uxori8 mee et anteoessorum meorum . et pro hao donatione abbas de Margan
dedit miohi maroam argenti . et quia ego sigillum non habui hano meam
donationem sigillo matris mee Landavensis eoolesie ut firma perseveret in
perpetuum . oonfinnavi. Testibus . Rogero Qulegut . Gaufrido et Baldewino
et Rodberto jBliis Willelmi Palmarii . Waltero Siwart . et Rodberto
filio ejus.
Endorsed — 'Carta Rioardi Bulohart de quinque aoris prati et dimidia quas
nobis dedit'
Seal, brown wax, imperfeot.
First seal of the Chapter of Uandaff.
Bad, written also aa Baath, Bat, Baz, is Boath, a parish tonching Cardiff on the East.
90
Dcn.
ANOTHER VEBSION OP THE PRECEDING GRANT.
[Pbnricb MS8.] 1149—1183.
Soiant omnes presentes et faturi qaod ego Kicardus Bulchard dedi eoclesie
Beate Marie de Mabgan .v. aoras prati que jaoent infra pratnm Willblmi
Doggeuel et pratum hominum de Rath . pro anima mea et uxoris mee . et
anteoe8sorum meorum libere et quiete et inoonousse . in perpetuam elemosinam.
Et qnoniam sigillum non habui . hano meam oartam sigillo Bobbrti filii
Gregorii tuno vioeoomitis oorroborare f eci. Hiis . testibus.
Endorsed — ( Garte ejusdem de v. aoras prati.'
DCIH.
GEANT BY JOHN, SON OP ODO SOR, TO MARGAM OF LAND
CALLED CANTEREL IN BRISTOL CASTLE.
[Pbnrice MSS.] C. 1150.
Notum sit omnibus tam presentibus quam futuris . quod ego Johannes filiua
Odonis Sori . dono et oonoedo in perpetuam elemoeinam eoolesie Sanote Marib
de Margan . domum et terram Canterkl in oastello de Bristollia . libere et
quiete absque omni exaotione . siout eam illi donaverat pater meus per Tnanmn
fratris Willelmi de Olaravalle . qui tuno fuit abbas predioti monasterii . per
oujus manum nuno eidem eoolesie hano donationem sigilli mei impressione
oonfirmo . ut firma et stabilis permaneat donatio. Testes sunt.
Endorsed — 'Carte Johannis filii Odonis Sori de terra Canterel apud
Bristolliam.'
The family of Le Bore waa settled early in Cornwall, but gaye name to Blackwell-le-Sore in Somenet,
and held landa also in GloneeBterahire. They also came early into Glamorgan, where Odo Bonts teated a
eoncord in 1126 between Biahop Nicholas and Earl Robert of Glonoester. In the reign of Henry IL
Jordan le 8ore had fifteen feee in GlonceBterahire, and John aeema to have had Kiltican or Killigar^
otherwiae St Mary Hill in Glamorgan, in 1202. Peterston is eaid to take ita name from a St. Peter le
Sore, and St. Pagan'a Caatle to hare been built for a Sir Mayo or Matho le Sore. Philip le 8. tested a-
91
Bonviteaton deed in 1802, and the family certainly long held the manor of St. Fagan'a. Of their eo-heirenea,
one married Wolf of Wolfs-Newton, whenoe the arms are qnartered by the dneal Seymonra, another married
Lewia of Van, and othen carried St. Fagan's by marriage to the Veles of Tortworth and Llysworney, who
held it for a ahort time.
The name oocnrs freqnently in the first volnme of these Charters, and they were evidently considerable
people in the Lordahip.
If the above grantor be, as is probable, the original Odo, the date will be in tbe latter half of the 12th
centnry. Sir Mayo is repnted to have married Mand or Matilda, danghter and co-heir of Philip Hnntley,
who may not improbably be the grantee of No. DCXXVTL
DCIV.
GRANT TO MARGAM BT PHTLTP, SON OF GRIFIN, AND
HIS SON AND WIFE.
[Penrice MSS.] Circa 1151.
Soiant omnes tain preeentes quam posteri quod ego Philipfus filius Grifini et
Margan filius meus et uxor mea oonoeesimus Deo et Sanote Marie et ordini
Cisterciensi et domui de Maroan per Tnannni fratris Meilbri in perpetuam
elemosinam totam terram que vooatur Eniselbueu in bosoo et in plano et
pasouis scilioet a Pistilooleu usque ad Chammaru et siout via jaoet a Chammaru
per proximum oollem juxta Luhmeneh usque Killecheirbh pertingens usque
ad viam que duoit ad Frutreulin et a Frutreulin usque Pistilooleu et a
Pistilcoleu usque ad fluvium Taf. Hano prediotam terram abjuravimus in
perpetuum in oapitulo de Landaf pro nobis et pro omnibus parentibus noetris
tam p. q. f. oum bona paoe et sponte noetra. Juravimus etiam quod si
aliquis vel Francigena vel Anolicus vel Walensis terram prediotam vel
aliquam ejus partem aliquo tempore oalumpniatus fuexit sive de parentela noetra
fuerit fiive extraneus nos et parentes omnes nostri stabimus ad warentizandum
eam eis quibus eam oonoeeaimus ubiounque neoeese fuexit Conoesmmus preterea
Deo et Sanote Marie et ordini Cisterciensi et fratri Meilero et domui de
Pendar in perpetuiun elemoeinam omnia pasoua nostra per totam terram nostram
Jibera et quieta ab omni servitio uWque per totam nostram [terram] exoeptis
»2
terrifl oultis et pratifl. Fro his omnibus frater Mkilerus dedit nobis duoe solidos
ad testimonium in posterum. Et ego Philippus reoeptus sum in fraternitate
domufl de Maroan. Et quia ego sigillum non habui sigillo Landavensis
eoolesie heo omnia ut firma perseverent in perpetuum oorroboravimus. Horum
omnium testes hi sunt Johannes filius Kennor Abraam Gobio Richeret filius
Seisil Mareduc filius Caradogi JoafEidiketh Johannes Landaf Morithic
filius Johannis Buwatlan filius Briauel.
For the seal, here tolerably perfeot, see Birch, pp. 285-6, pl. x.
Endorsed — * G-werne Yben now Morgan.'
Here, as well aa two later grants, Margam u indioated as ' Pendar.'
DCV.
QTJIT-CLAIM BY KENEITHTTB, SON OF HEBBEBT, SON OF
GODWINET, TO MABGAM, OF LAND AT BANETH.
[Penrice M88.] C. 1151.
Soiant onines presentes et futuri quod ego Keneithur filius Herberti filii
Godwinet et fratres mei . scilioet . Bledinus . et Willelmus . et Bigeredus . et
Kenwrec . et Johannes . olaniavimus quietam terram de Baneth quam pater
noster tenuit de abbatia de Margan ad oensum . scilicet pro qualibet aora . 11.
denarios per annum . sicut illam quam non tenebat nisi ad terminum in voluntate
abbatis. Hanc autem terram quietam olamavimus cum bona paoe et sponte nostra
in perpetuum . forisjurantes illam juramento faoto ooram episoopo Landavensi .
N. apud Landaviam . pro anima patris nostri et matris nostre . et nos erimus pro
omni parentela nostra . et pro omnibus hominibus si ullo tempore aliquis eam
oalumpniari presumpserit ex parte patris nostri vel matris nostre . et si aliquis illam
oalumpniatus fuerit qui non sit de parentela nostra . nos pro posee nostro auxilium
et oonsilium nostrum prebebimus ad defensionem abbatie. Preterea notum eit
omnibus quod nos ita abjuravimus terram prediotam . quod nunquam amplius-
93
aliquis ex nobifi . neque de parentibus nostris illam tenebit . neque de rege neque
de oomite . neque de aliquo domino . Francigena . vel Anglico . vel Walensr .
Et super heo omnia hoo oonfirmavimus in plenario oonsulatu de Cardif . et in
mftnnm oepimufl ego et omnes fratres mei super liberum f eudum noetrum . oontra
omnes homines tenendum. Hujus rei teetes sunt. Nicholaus Landavensis
episoopus . oujufl sigilli attestatione hoo soriptum oonfirmatur . et Eiglinus de
Purbica tuno vioeoomes . qui idem suo sigillo oonfirmat . et Bodbertus de
Westbira tuno prior de Cardif . et Bogerus prior de Eweni . et Johannes
filius Kennori . et Urbanus oanonious . et Abraham GKjbio . et Willrlmus
Trayersus . et Eodbertu8 oapellanus episoopi . et Isaac deeanus . et Rodbertus
filius Eicardi . et Willelmus de Reigni . et Ricardus filius Hervei . et
Walterus Muidorguil . et Gilebertus Croc . Gilebertus de Constantino .
et Robertus de Purbica , et Umfreius Fretocse . et Willelmus de Oogan.
Endorsed — 'Carta filiorum Hereberti . De terra nostra Ranlth quam
tiqvmnmt'
DCVI.
CONFIEMATION BT THE SAME TO MARGAM, OF THE GRANTS
BT BODBERT EARL OF GLOUCESTER, HIS SON EARL
WTLLTAM, AND RODBERT SON OF EARL WILLTAM, OF
LAND BETWEEN CHENEFEG AND AVEN, etc.
[Penrice M8S.] 1153—1166.
Ego N[ioholaus] Dei gratia Landavensis episoopus dignis postulationibus
religiosorum adquiesoens eorum paoi et quieti in futurum providens . oonoedo et
oonftrmo eoolesie Sanote Marie de Margan omnia que Bodbertus oomes
Q-lobce8TRie et Willelmus oomes filius ejus neonon et Rodbertus 1 filius
Willelmi assensu patris sui eidem monasterio dederunt . soilioet totam terram
que est inter Chbnefeg et Avenam ulteriorem que eet ad ooddentem heremitagii
Theodorici a euperiori eilio montium qnod est ad sursam de Chenefeg usque
94
in mare - et a nm de Cukskpkg inter sursam Ywjtdjtl et Gethlifreth usque
in BEDKKrEUTHHi . id est in vadum Kktelthhi in Atkxam . taeat prediote
aque defeendnnt de monrXbus et vadunt in mare. Et pisoarias de Avkna totas
et piscariam in Chknkfkg . necnon et totum w euecL maris quod super terram
illonnn venerit . et ex dono Bogkki de Haubekttxia cancedente Willklmo
Sctrlag . et ex dono Vn.LKi.Mi filii Villklmi Sccrlag grangiam Langkwi . et
terram qnam Gaufridcs Stukmi vendidit eis assensu uxare sae et Bogkri filii
sui vel aliorum filiorum suorum. Hec amnia supra nominata nta esse et finna
in perpetaum et libere et quiete poesidenda sicut carte donatorum suorom
testantur sopradictifl monachia sancto et ut illahafa permaneant sigilli mei
atteetatione cansigno. Testibus Bogkbo priare de Ewkni Edwino . Adam .
Benedicto . manachis Globcestree . Hugo monacho episeopi Bodbkrto
capellano . Germano clerico.
Pale red seal of Bishop Nicholas, very imperfect
Endorsed — ' N. Landav. episcopi oonfiimatio generalis . t e ri arum noetraram/ etc.
(1) Ob. in Yite patris, 116« : Anderaon, Gmml p. 741 qdcakmt.
dcvh.
confiemation bt nicholas, bi8h0p op llandaff, to
mabgam op the gbant8 to the monks op claib-
VAUX BT BODBEBT, EABL OF GLOUCESTEB, POB THE
FOUNDATION OP THE ABBET, btc.
[Penrice M88.] 1163—1183.
Ego Nicholau8 Dei gratia Landaveksis episcopus dignis postulationibus
religioeorum adquiescens et eorum paci et quieti in futurum provideris . conoedo
et confirmo ecclesie Sancte Marie de Margan . monachisque ibidem Deo sarvi-
entibus omnia que Bodbertus oomes Gloecbstrib eidem monasterio dedit . ad
consiructionem abbacie in manu monachorum de Claravallb . videlioet totam
95
terram que est inter Avenam et Chenefeg . a oilio montium usque in mare sicut
predict» aquse desoendunt de montibus et pisoaturas Avenb. Et ex dono Willelmi
oomitis Gloecestrie filii ejus totum werreoh quod super terram illam venerit . et
pisoaturam Chenefeg . et ex dono Bogebi de Haubertunia . oonoedente
Willelmo Scublag . grangiam Langewi . heo omnia supra nominata rata esse
et ftrma in perpetuum et ita libere et quiete possidenda siout oarte donatorum
Buorum testantur supradictifl monachis sancto et ut illibata permaneant sigilli mei
attestatione oonsigno. Testibus . Bertramno Priore de Eweni . Petro . Hugone .
Adamo . Edwino monaohis Gloecestrie . Hebewaldo et Willelmo Canoniois
Landavie . Willelmo Capellano de Bummi . Adam filio Walteri . Bogebo de
Bona villa . Ricardo de Rummi . Thoma de Landiltuit . Alwardo de
Penmarc.
Seal red wax, pointed oval, 3£in. by 2in. The Bishop is represented standing
fullfaoed, right hand raised in benediction, in his left the pastoral staff .
Legend — 'sigillum nicholai di g . . . . landaviensis efiscof . . ^. .'
(vide Biroh p. 282.)
Endorsed — ' Landav : Episoopi N. oonfirmatio alia Gheneralis. 9
Dcvm.
CHAETEE OF PRIVILEGES QEANTED BT WILUAM, EAEL
OF WAEWIOK, TO THE BTJEGESSES OF SWANSEA.
[P.E.O., Q.B. Miscell. Books, Vol. 1, f. 478.] 1153—1184.
Willelhus oomee Warwick omnibus baronibus et burgensibus et hominibns
tam Anglicis quam Walenmbus et tam presentibus quam futuris salutem.
Notum sit omnibus vobis et Fbancis et Anglicis tam presentibus quam
futuris me oonoeesisse et oarta mea oonflrmasse bureensibus de Sweynesse has
oonsuetudinee . scilioet uniouique burgensi burgagium oum omnibus suis
pertinentiis . scilioet eorum assars et uniouique septem acras ultra nemus et
96
supra Bublakssbboke et pasoua usque Hackedeweye et usque Lytj et uaque
ad fo8sam sanoti David . et sio quod nullas aeeyam inde habeat preter me et
prefatos burgenses et nemora undique oiroa burgum meum ad pasoendo peooora
sua quam longius in die ire poterint et eadem noote ad domos suas remeare .
et poroos suos in nemore meo libere et quiete absque oonsuetudine habeant.
Queroum ad domos suas et sepes et naves suas faoiendas . reddendo de nave . xn.
denarios et omne aliud nemus ad ignem eorum et ad omnia aysiamenta sua . et
ferendum et ad vendendum ubioumque voluerint et poterint. Omnes beetias
salvagias nemoris mei sine reolamaoione habeant quas oapere poterint exoepto
cervo et oerva et senglario et martrina. Et insuper infira Pulkanan et Blake-
pulle omnem arenam ad pisoarias suas faoiendas illis ooncessi. Et si forte
porpeys aut storgoun in aliqua pisoaria oaptum sit . meum est et ego dabo illi
oujus pisoaria est . xn. denarios vel unam summam frumenti. Et si burgenses
extra polam pisoem aliquo modo oapere poterint . illorum sit. Et si xnari
reoedente wrek extra polam invenerint . dimidium meum sit . et dimidium
illorum sit. Et si wrek invenerint in siooam terram . meum sit totum. Et
ubioumque armigeri mei herbam ad equos meos oeperint. Burgenses similiter
mei oapiant oum illis . exoeptis pratis meis. Et si in exeroitum summonuero
burgenses meos . sive ad aliud effeotum meum . ibunt cum dispensa sua . ita
ut eadem noote ad domos suas redire possint. Et si longius illos duxerim . super
dispensam meam erunt. Et si luorati fuerint . medietatem oontra me habeant.
In domibus suis et extra domos suas spatium . vn. pedum in rure ante hostia
sua paoem illis oonoessi . et super burgagia sua furnum . bracinum . et estre .
et omnia profioua sua . libere et quiete. Et si burgensis I orefeoerit et in ouria
mea duotus fuerint . visu vioinorum suorum . et nostrum sit rogatus per wagia
et plegios . tuno plaoitabit in ouria mea . et si per plegios et wagia . rogatus fuerit
. antequam in ouriam meam duotus f uerit . plaoitabit in hundredo suo. Burgensis
non debet alibi plaoitare nisi in hundredo ubi oalumpnietur de tradiooione oorporis
mei aut opidi mei. Et fii burgensis hao tradiocione oalumpniatus fuerit . purgafait
97
ae sexta mana per jufljurandum . zdai in antea inde loqui voluero. Justicia mea
non plaoitabit burgensem aine burgense teste. Non lioet alioui de oibo meo et
de pane teetdfioari supar burgenses. Qui effuderit rangninfflm a nona diei sabbati
usque ad mane diei Lune . xl. solidos de I orefecto. Et & mane diei Lune usque
ad nonam Sabbati . xii. denarios de forefaoto . exoepto assaltu meditato et
f oreetallo. Nullus meroator advena soindat pannoe ad detaylle . neo emat pellee .
neo outee . nisi de burgense. Si burgensis vult disoedere et vendit burgagium
mium et domum suam det . nu. denarioe thelonario . et quietus sit . et si
voluerit perhendinet per unum mensem per illud theloneum . et si domum suam
vendere non poterit . faoiat de hoo quod est super terram velle suum . et si
burgensis vadit in negooium suum . tribuat alicui domum suam qui reddat
jura sua . et eat et redeat quando voluerit . ut ad propria sua.
Heo autem prediota oonoessi burgensibus meis de Swetobsse et heredibus
eorum ad tenendum de me et heredibus meis hereditario jure . unoquoque
eorum . reddendo mihi singulis annis . xn. denarios. Et ut heo oonoessio rata
ait et irrefragabilis . hos adhibui fore testes. Willelmum London . eto.
Entitled — * La Chartre le Gounte Willam de Warwik des burgeys de Sweneese/
dcix.
arbitration bt theobald, archbishop op canterbury,
between job then priest of st. leonaed'8, new-
castle, and master henrt tusard, op st. james',
CHENEFEG, CONCERNINQ THE TITHES OF GEOFFRET
ESTURML
[Penrice MSS.] 1154.
T. Dei gratia Caktuariensis Arohiepisoopus • Anglorum Primas . et apos- ~
tolioe sedis legatus . venerabili fratri et axuioo N[icholas] Lanbatessi episoopo
et universifl Sanote Matbis eoclesie flliis ad quosounque presentee pervenerint
littere salutem.
98
Gausam inter eoelesiam Sanoti Leonardi de Novo Oastello et eooleeiam
B. Jacobi de Chenefeg . super parroohianis et decimis per eamndem eocleei-
arnm personas Job videlioet presbiterum et magistrum Hrnricum Tusard
oontendentee sub nostra presentia sepius agitatam . desiderio et assensu utriusque
inter ipsas eooleeias interveniente amieabili personarum oompositione perpetualiter
diffiniuimus et litem diremimus . Hoo modo . videlioet Henricus eoolesie de
Novo Castello deoimam Gaufridi Esturmi imperpetuum reliquit . et triginta
aoras terre de terra eoolesie de Chenefeo . doneo eidem eooleeie de Novo Oastello
tantumdem terre adquirat . in looo propinquiori . et hoo tenore inter illis eoolesias
perpetuam flrmavimus paoem . Testibus . R. Eboracensi eleoto et Johannb
Eboracensi thesaurario . et Thoma Londonibnsi . et J. Saresberiensi . et
Bic. Oastel . apud Cantuariam anno ab inoarnatione Domini. m°- c°- l°- iiu *
Seal gone.
The word Cirographum is out through, at the top of the Charter.
Endorsed — ' Testimonium Arohiepiscopi Gantuariensls de oontroversia que fuit
inter eoclesiam de Kenefec et illam de Novo Oastello/ and in a later hand, ' De
Stormy. ,
DCX.
PRIVILEGES GRANTED BT HENRT n. TO NEATH ABBET.
[P.R.O., Miscell. Books, Vol. I.] 1154—1189.
Henricus Rex Anglie et Dux Normannie et Aquitanie et Gomes Andk-
gevie justieiaiiis et vioeoomitibus et ministris suis Anolie et Normannie et
Wallie et portuum maris salutem.
Frecipio quod equi et homines et omnes res monaohorum de Neth quas
homines sui poterunt affidare suas esse proprias sint quiete de theloneo et passagio
et pontagio et omni oonsuetudine per totam terram meam. Et prohibeo ne quis
eos inde injuste disturbet super x. libras forisfaoture. Teste, eto
99
DCXL
GBANT BY PETEB, PEIOB, AND THE CONYENT OF BATH TO
MABGAM ABBET OP LAND AT KETNSHAM, Co. SOMEBSET.
[Harl. Chartrr, 75 A. 30.] 1159—1166.
ClROGRAPHUM.
* Petrus prior et totus oonventus Bathonie universis sancte eoolesie filiis
aalutem.
Sciant omnes tam presentes quam posteri quod nos oonoessimus abbati et
monaehis de Margan totam terram de Kineverdesham scilicet tres ferlingos
. quos tenemus de heredibus Boberti de Yauceles pro quinque solidis annuatim '
dandis tfibus soilioet eolesie de Dunester et duobus supradictis heredibus nisi
abbas de Margan de duobus solidis quietationem habere possit de prediotis
heredibus. Istos tres ferlingos dedimus illis et oonoeesimus in perpetuum tenere
de nobis libere et quiete sine omni alio servitio et exactione sicut eos umquam
liberius tenuimus exoeptis utibannis Begis.
The word Cirooraphum is plaoed at the top, and out through.
Endorsed — * Carta prioris de Bath.'
Two seals in red wax. 1. Bobert, Bishop of Bath, ob 1165. 2. Eirst seal
of St Peter'8 Abbey, Bath.
DCXII.
OONFIBMATION BY HENBT H. TO MABGAN OF GBANTS BT
THE EABD3 OP GLOUCESTEB AND OTHEBS.
[Penrice M8S.] Circa 1161.
H. Bex Angi/ et Dux Norm' et Aquit et Comee Andeo' archiepisoopis
«pisoopis abbatibus oomitibus baronibus justiciariis vioeoomitibus ministris
baillivis et omnibus fidelibus suis Francis et Anolicis totius Anglie et Nor-
mannib et Walie salutetm.
r>aoi)«3
100
Soiatis me oonoessisse et presenti carta oonfirmasse eoolesie Sanote Marib de
Margan et monaohis eto. servientibus pro stabilitate et paoe regni mei et pro
salute mea et heredum meorum et pro anima Begis H. avi mei et OomitU
And' patris mei et aliorom anteoessorom meorum quioquid Bobbrtus oomes
G-lobcestrie et alii eis rationabiliter dederunt vel daturi sunt habendum et
tenendum ita . libere et quiete et integre et rationabiliter siout oarte eorum eis
testantur vel testabuntur. Soilioet ex dono Boberti Oomitis Olocbstrie totam
terram que est inter Chbnbfec et Avenam a oilio montium usque in mare siout
prediote aque desoendunt de montibus et pisoarias de Avena et grangiam de
Lanoewi oum omnibus pertinentiis suis. Ex dono Willelmi de Ponchardun
terram de Kinewerdesham oum pertinentiis suis. Ex dono Hugonis de
Bableoa grangiam de Grenedona oum pertinenoiis suis. Quare volo et
ftrmiter preoipio quod prediota eoclesia et monaohi ibi Deo servientes habeant
et teneant omnia heo prediota ita bene et in paoe et libere et quiete integre et
plenarie honorifioe et rationabiliter in bosoo et plano in pratis et pasouis in aquis
et molendinis in stagnis et vivariis et pisoariis in viis et semitis et in omnibus
aliis loois et aliis rebus oum omnibus libertatibus et liberis oonsuetudinibus ad ea
pertinentibus siout oarte donatorum suorum testantur. Preterea eis oonoedo
libertatem et quietanoiam de thelonio et passagio et pontagio et omni oonsuetudine
per omnia dominioa mea de omnibus rebus suis quas emerint vel vendiderint Vel
deportare f eoerint ad proprium opus suum quia ipsi et omnia sua sunt in mea
manu et oustodia et proteotione. Testibus magistro GKaufb: Bidrll' oomite
Beginaldo . Willelmo filio Ham' . Petro de Bello Oampo . Gaufr: de
VALON , . Apud Leon.
The great seal in red wax, on a parohment label.
Endorsed — 'Confixmatio Begis Henrioi II. Item de theloneo et passagio.'
' Leon ' is no doubt Lione-la-f or&t in Normandy where Henry had a oastle, and
was present in 1161. The witnesses ooour in Oharters ranging from 1149 to 1175.
101
DGXm.
GBANT BY WTLLTAM, EARL OP QLOUCESTEB, TO HI8 SON
BOBEET OF iAND IN MABQAN, WHIOH BOBEBT THEBE-
UPON QAVE TO ABBOT CONAN AND THE CONVENT.
[Penwce mss.] . -o. imr
W. Comes Qloecestrib vioeoomiti suo de Glamorgan . et omnibus baronibus
guis et hominibus Francis et Anolis atque Walensibus . salutem.
Soiatis me dedisse Boberto filio meo illam terram in Maroan que foit in
calumpniaintermeetmonachosecdesieSanoteM. deMARGAN. Soilioetabinferiori
oilio montis usque ad superius ciKum montium ad sursam de Kbnefech inter
Gethlifrith et Frudul . usque in vadum Kbwelethhi . in Avbnam . in bosoo
et in plano. Et ipse Bobertus filius meus ooram me et meo assensu eandem
terram totam in bosoo et in plano dedit prediote eoolesie Sanote M. de Margan
et monachis ejusdem looi in manu Conani Abbatis in perpetuam elemosinam .
libere et quiete ab omni servioio et exaotione seoulari. Teste Hawisa Comitissa .
Conano abbate Albe terre . Bigardo abbate Sanoti Augustini de Bristollia
Badulpho abbate de Neth . W. de Bosoo tuno vioeoomite . Will * de Cliford .
Bicardo de Cardi Simone de Cardi Johanne de Saneto Laudo . Bober^
fllio Bicardi . Galfrido Sturmi Reginaldo filio Simonis Will - de Actona .
Gilberti Croc . Widone de Bocca . Boberto oapellano . Enoelram Walensi
Johanne et Bicardo de Cliford . Hamone de Valoniis Hernuo olerico.
8eal gone.
Endorsed — ^Carta W. Comitis de donatione terre super cilium montis de
Margan.'
.fV i;
102
DCXIV.
OONFIEMATION BT WTLTJAM, EARL OF GLOUOESTEB, TO
MARGAM ABBEY, OF THE GBANT TO BROTHEE MEILEB
BY GRIFFIN, SON OF IVOR, OF AWENET, FOR A
HERMITAGE OR ABBEY.
[Penrice MSS.] C. 1170.
W. oomes Glowcestrie dapif ero suo et baronibus suis . et omnibus homixribus
suis Francis et Anqlis et Walensibus salutem.
Sciatis me oonoessisse donaoionem quam Griffinus filius Ivor f ecit abbaoie de
Maroan . per manum fratris Mrileri . Awenet. Ad f aoiendum heremitagium .
sive abbaoiam si fieri potest. Soilioet super aquam de Taf totam terram que
vooatur Stratvaoa in bosoo et in plano . et totam Brenkeiru et de Beykehu
Taf . usque Baroau Remni . et totam Karpdawardmenet et totam Maislette .
et de Mauhanis oapite . usque Taf . et pisoarias in Taf . quantum sua terra
extenditur. Freterea omnem terram Sanote Gladvs . in bosoo et in plano . et
omnia pasoua ab illa terra . usque Bohrukarn et ex altera parte terre Sancte
Gladvs . usque Henolau . scilicet veterem fossam . usque ad aquam que
vocatur Kidliha . et totam terram Masmawan . in bosoo et in plano . tenendum
in perpetuam elemosinam . liberam et quietam ab omni seoulari servioio et
exactione . Testibus Hawiba oomitissa . Hamoni de Valoniis . Alexandro de
Tiches' . Widone de Rupe . Willelmo de la Mare . Magistro Ernisio .
Osberto clerico.
Lnperf eot seal, as desoribed in No. DXUYJUL.
Endorsed — ' Donatio oomitis . G. de Meiler/
Griffith ap Ivor bach was the Welsh lord of Senghenydd ; be mAiried Mabel, a daughter— probablj
illegitimate— of Earl Robert, and waa by her aneeator of Lewia of Van, and Prichard of Lknoajaoh.
Beykehu Taf and Bnrgnn Remni were the Bargoed branchea, or rather snbordinate heada of those rhren.
103
DCXV.
DI8POSAL OF LAND ON THE TAFF BT GEOFFEET STUEMI
AND EOGEE HIS SON TO MAEGAM.
[Harl. Chartbr, 75 D. 1.] C. 1170.
Sciant omnes quod ego Gaufridus Sturmi et Eogerus filius meus et heres
meufl posuimus in manibus abbatis et monaohoram de Margan totam terram que
est inter vadum Tauis usque ad f ontem Petre siout via puplica vadit a vado ad
f ontem superius et siout rivuli desoendunt de vado et de f onte inf erius usque dum
rivuli oonveniunt. Yidelioet totam terram que olauditur inter illos rivulos et
prediotam stratam in teira arabili et pratis et pascuis . de tota terra ista seisavimus
abbatem et monachos pro tribus marcis et dimidia. Est autem in voluntate et
\rbitrio abbatis et monaohorum utrum velint eligere an pro tanto preoio emisse
terram funditus an in vadium susoepisse. Testibus "Waltero Luvello Einulfo
Eodberto clerico Eodberto sutore Heli filio Arthan Eicardo filio Alberti
Eicardo Suein Johanne nigro fabro Gaufrido Pollardo Gregorio filio
HUG0NI8.
A fine large but imperfeot oval seal, 2f in. by lf in., in red wax. A figure of
the owner, profile to his proper left, blowing a horn, and holding a lanoe with a
head, fleury. The helmet is remarkable. Legend — ' + sigill idi sturmi/
Endorsed — ( Garta Gaufridi Sturmi et Eogeri filii ejus de finibus terre quam
dederunt abbati et monachis de Margan.'
104
DGXVI.
CHENETHEE OE CNATTHUE, SON OF HEEBEET, AND BSB
BEETHEEN GEANT TO MAEGAM LAND NEAE THE
WELL OF ULF.
[Harl. Ch. 75 B. 32.] C. 1189.
Soiazit omnes quod ego Chenether et fratres mei scilioet Blethin . W.
Chenwrec . Biderec . dedimufl abbatie de Margan in perpetuam elemosiiiani
liberam et quietam ab omni servitio et seculari exaotione quamdam partem terre
nostre habentem metas istas. Ab oriente viam que vadit & vado f ontis Ulfi
versus montana et ab oeeidente proximum rivulum desoendentem de bosoulo. Ab
austro vero rivulum magnum . in aliqua parte interposita terra de Margan. Ab
aquil[one] autem lapides in signum mete positos. Testibus . frater Mbilerus
heremita . frater Jordanus . frater Huoo . frater Eicardus oonversi [Urbanus]
arcbidiaoonus . eujus eigillum huio oarte dependet W. supprior . et W. infir-
marius qui audierunt eos jurare.
Endorsed — ' Carta filiorum Hereberti De parte quadam terre sue quam nobis
dederunt' and — ' Carta Cnajrthur et fratrum ejus de terra sua.*
Two 8eaLs in brown wax.
1. Pointed oval l£in. by fin. diam. A dezter hand and vested arm with
long tassels from the wrist, holding a pastoral staff .
+ SIGILL* ABB DE NETH*.
2. Fointed oval 2in. by lfin. diam. A dove displayed with wings inverted.
+ SIGILLU URBANI ARCHIDIAc' LANDAVIE.
106
DGXYEL
OONFIRMATION BY WILLIAM, EARL OP GLOTJOESTER, TO
MAEQAM, AT THE REQUE8T OP WILLIAM, SON OP
GREGORY DE TURRI, OF THE GJJT OF A POTJND OP
CUMIN DUE FOR LAND AT CHENEFECH.
[Penricr MS8.] 1147—1183.
W. Comes Gloecestrie omnibus hominibus suis et amiois Francis et Anolis
atque Walsnsibus salutem.
Sciatis me petioione Willelmi filii Gregorii oonoessisse et hao oarta mea
oonfirmasse donacionem illam quam prediotus Willelmus feoit eoolesie B. M. de
Margan et m. i. D. s. soilicet de una libra oumini quam Heltas olerious
Domine Alienore Regine Anolib reddere solebat Gregorio de Turri et
Willslmo filio suo pio servicio terre quam prediotus Heltas Clerious de illis
tenuit apud Chenefech desicut oarta predioti Willelmi quam ipsi inde
habent . testatur salvo servitio meo quod prediotus Willelmtjs mihi inde faoere
debet. Testibus Hawisa Comitissa Globcestrie . Ricardo de Cardif senes-
oallo . Stmone fratre suo . Roberto filio Gregorii dapifero . Willelmo et
Druoone fratribus suis . Hamone de Yaloniis . Reoinaldo filio Stmonis .
magistro Hbrbveo olerico . Jordano olerioo.
Sealgone.
Endorsed — ' Confirmaoio Comitis et quietanoia oimini.'
Hawise, whoee name appears at the head of the witnesses of manj of her htuband's charters, was a
danghter of Bellomont, Earl of Leicestsr, and mother of his children. 8he shared his captivitj when taken
bj iTor Bach ia 1166.
Dcxvm.
GRANT BT HUGH DE HEREFORD TO MARGAM, OP 13 AORE8
OP LAND IN MARGAM.
[Pbnricb M88.]
Sciant omnes tam p. q. f . quod ego Huoo de Herbford dedi Deo et Sanote
M. et m. de Maroan de terra mea quam teneo de oomite Gloucbstrib in
106
Margan tredeoim acras et dimidiam scilicet a terra Walensium que oollateraUs
est terre mee versus oooidentem . xxvn. pertioas in latitudine et i terra Waltbri
Luvelli que adjaoet terre mee versus moram ootoginta pertioas in longitudinem
ita ut pratum meum eorum sit . et si alicubi in terra mea potuerint marlam
invenire . oonoedo eis looum marle . ad usus proprios et viam marle deportande
usque ad terram suam . quamounque sibi faoere voluerint vel eligere. Hoo totom
oonoedo eis in perpetuam et puram elemosinam . ut habeant et teneant libere et
quiete ab omni servioio et seoulari exactione/ Et preterea oonoedo eis oommunam
pasture per totam terram meam ut habeant siout ego pratis et segetibus exoeptis.
Hiis testibus . Rogero tuno oellarario de Margan . Jordano oonverso et
QODWINO . JOHANNB fllio HeRBBERTI . GtTGAN BoDEWEN . CaRADOOO filio
HUGONIS • WALTERO filio FORDRETT . -33lLWARDO de CORNELI . WlLLBLMO de
CORNELI.
The seal gone.
Endorsed — 'Carta Hugonis de Hereford de xni 01111 - acris teire quas nobis dedit/
DCXTX.
WILLIAM, EUEAL DEAN OF WRENED, TO HAMELINE, ABBOT
OF GLOUCESTER, AND ROGER, PRIOR, CONCERNING THE
CHURCH OF STURMT.
[Harl. Char: 75 b. 3.] C. 1170.
Yenerabilibus patribus Hamelino abbati Gloecestrie et R[ooero de
Norwioo] priori Lantonie Willelmus deoanus de Wrenid salutem.
Quod in nostra decania vidimus et audivimus hoo fideliter testamur. Quod
illam eoolesiam de villa Sturmi de qua controversia fuit inter Rogerum Sturmi
et Gilebertum presbiterum de Novo Castello . Gaufridus Sturbq pater illius
Rooeri construxit in villa sua in solitudine in terra qua nemo unquam prius
araverat . et ex illius Gaufridi donatione et presentatione reoepit eam Tqmas
presbiter et ounotis diebus vite sue possedit . et ut verum fateamur illa
107
ecleeia non de eoleeia Novi Castelli set de nobis crisma reoepit , et in tempore
tam G[aufridi] quam E[ogeri] ibi baptizabantur infantes et mortui sepel-
iebantnr. Yalete.
The writing is occaaionally illegible. Wrenid ia Groneath, a rnral deanery in Weet Gl&morgan.
Btormi is not now a parish. The name ia retained in Stormy Down, in Pyle parish. The family name
occnra in many parts of England, and evidently waa given by them to this their Glamorgan manor.
DCXX.
TERMS OF THE SETTLEMENT OP A DISPUTE BETWEEN
NETH AND MARGAM, CONCERNING LAND AT SKERRA
GRANGE.
[Penrice MSS.] 1173—8.
Cyrographtjm.
Controversia que agitabatur inter Abbatem de Neth et Abbatem de Margan . .
super oentum acras terre apud grangiam de Skerra . quas monachi de Margan
vendiderant monachis de Neth . hac est amioabili oompositione sopita. Abbas
de Margan quia non potest terram ipsam monachis de Neth guarantizare
reoeptam pecuniam . xu. videlicet marcas argenti ipsis monachis debet restituere •
et de illa terra perquirenda ut eam monachi de Neth libere et absque oensu
possideant se debet intromittere et si hoc f ecerit . ut eam libere et absque censu
possideant . tunc monachi de Neth . xn. predictis marcis argenti jampredem
persolutis . viu t0a adioient . et has simul . xx. marcas argenti monaohis de
Margan restituent. Quod si abbas de Margan non fecerit . set a comite
Gloecestrie excambium suum adquisierit . idem exoambium in paoe possidebit .
et cum xij. marcis argenti jam persolutis adhuo . v**™' monachis de Neth
persolvet. Heo compositio faota est in presentia domni Joill' 1 abbatis Savig-
niensis et domni Walteri abbatis Combremere . inter abbatem de Margan et
abbatem de Neth oonoensu conventus utriusque de Neth et de Margan.
There have been two seals, of whioh only the labels remain.
Endorsed — ' De centum acris de Skerra, venditis monachis de Neht.'
(1) Joelenuft, Abbot of Savigny, ooc 1178, 1178, in GcXKa CkritUana, tom. XL, p. 647.
108
DGXXI.
OONPIKMATION BT HENRT II. TO THE M ONKS OF CLAEEVAUX
(MABGAN) OP GBANTS BT THE EABU3 OP GLOUCESTEB
AND OTHERS.
[Penrice MSS.] 1175—1177.
H. Dei graoia eto. eto. arohiepisoopis episoopis abbatibus oomitibuB baronibus
justioiariis vioeoomitibiis et omnibufl ministrifl et fidelibus suis Anglie et
Wallib salutem.
Soiatifl me oonoessisse et presenti oarta oonfiimasse monaohis de Clarevall*
donationem quam Bobertus oomes Gxoecbstrie et~MARiLiA oomitissa uxor
sua et oomes Willelmus eorum filius eis raoionabiliter feoerunt de tota terra que
est inter Kenbfbg et Avenam ulteriorem que est ad oocidentem hermitagii
Theodorici siout predioto aquae deeoendunt de montanis et sicut terra illa vadit
per montana a sursa aque Kenefeg inter sursam Frudul et Gbthlifreth
usque in Bedkewelethhi id est in vadum Kewelethhi in Avenam. Ex
dono etiam illorum oonoedo eis et oonfirmo pisoarias de Avena totas et pisoariam
in aqua Kbnbfeo et totum werrech super terram illorum veniens ita quod nemo
super illud werreoh manum mittat nisi per ipsos monaohos. Et burgagium
quoddam in villa de Kenbfeg et aliud burgagium in villa de Kardif scilioet
Siward palmerum oum domo sua et curtillagio libera et quieta ab omni exactione
et servitio seoulari. Centum etiam acras terre- in Maroan in exoambium terre
quam habuerunt a Baldewino Cithareda juxta Novum Buroum cum quadain
burgagio in Novo Burgo. Preterea oonoedo eis et oonfirmo racionabilem
libertatem et quietantiam quam comes Willelmus Gloecestrie eis dedit et
oonoessit per omnes burgos suos de omnibus rebus quas ipsi vel homines qui
sunt ad eorum manupastum vendiderint vel emerint ad usas proprio. Quare
volo et firmiter precipio quod predioti monaohi habeant ot teneant omnia heo
predicta cum omnibus pertinentiis suis in bosoo et plano in pratis et pasturis in
aquis et molendinis in vivariis et piscariis in moris et marisoifl in viis et semitis et
109
in omnibus aliis locis et aliis rebus ad illa pertinentibufl bene et in paoe libere et
quiete plenarie integre et honorifioe oum omnibufl libertatibufl et liberis oon-
«uetudinibufl suis siout oarta oomitis Bobbrti Gloecestrie et oarta oomitifl
Willblmi filii sui testantur et determinant. Testibus B. Wintok: Gk Eltbksi
B. Wioorn' episoopis Bic: theeaurario Bic: de Luci oomite Willblmo de
Mandbvilla Willblmo filio Audbl 9 dapiferi Bboinaldo de Curtknai
Sbihbbo de Quinci Thom 9 Bassbtt Bakd 9 de Glanvilla Bobbrto de
Stdt[bvilla] Bbgik 9 de Pavbilli Willblmo de Lakval 9 Huoo de Gukd 9
Willblmo de Albikbio Gbrardo de Oakyilla apud Wbstmokastbrium.
The great seal of Henry II. in red wax.
Endoned — 'Confirmatio H. Begis de omnibus oartis oomitum Bodberti
et WiUelmi filii ejus. 9
In a later hand — ( De pisoariis et wreoke et de omnibus commoditatibus nostris.'
Also— ' 100 aoris in Margam. 9
In writing of the 17th oentury — ( Pant j vlayddast id est Gethlifreth. 9
DCXXII.
OONITBMATION BT PETEB, BISHOP OF ST. DAVHVS, TO
NEATH ABBET OP THE FISHEBT OP SUB PONOHANAN,
BTC.
[P.B.O., Q.B. Miscell. Books, Vol. 1, f. 476, b.] 1176— 1198.
P[btrus] Dei gratia Mekevbksis . episoopus . Universis sanote matris eoolesie
filiis preeentibus et futuris salutem et benediotionem.
Oum ex injunoto nobis offioio teneamur omnibus oure nostre oommissLs maxime
virifl religioos paternam impendere proteotionem . autoritate qua fungimer
oonoedimus et oonfirmamus monasterio de Nbth et monaohis ibidem Deo
servientibufl omnes possessiones atque benefioia que vel prineipium vel (sic) aliorum
fldelium largioione vel oonoessione eidem abbatie in ndstra paroohia sunt donata
110
vel oonoessa . videlioet ex dono Bogbri oomitU de "Warbwtc . pisoariam de Sub
Ponchanan. 1 Et teiTam quam tentdt Gaufktdus . Panchbfot de feudo
Talebund . qne est intar duas has aquas . Lyv . et Lohot et inter duos rivulos
qui oadunt in Lohot . quam Henricus Le Yilers prediotis monaohis in
elymosinam dedit oonoedente Henrico de Warwtc. Capellam similiter Sanoti
Michaelis cum terra et pasturis et oeteris aisiamentis que habent de Henrioo
Le Yilers. Confirmamus etiam quod oonoessit W. oomes de Warwc . eisdem
monaohis de bosoo suo . scilicet . neoessaria sua . et tam in bosoo quam in plano
oommunionem . pasoue sue . ovibus et animalibus eorum porois et equorum gregi .
Manaohi (sic) autem Henrioo de Warwyc pro oonfirmatione et oonoessione
predictarum rerum . terram que fuit Willelhi Bibois et domos suas . et oentum
acras de Pennard quas Eooerus oomes dederat prediotis monaohis . reddiderunt .
et Willelmo oomiti de Warwtc pro hao sua oonfirmaoione oonoesserunt.
Has itaque donaciones et oonoessiones prediotorum cum . xxx** aoris et pasturis
et oommunionibus quas Willelmus de Barrt Deo et prenominatis monaohis in
perpetuam elemosinam dedit . sub proteotione Dei et nostra susoipientee deoerni-
mus eas abbatie prefate firmas et inconoussas inperpetuum permansuras. Ex
autoritate Dei et nostra prohibentes ne quis audeat eas violenter invadere vel
temere perturbare . Si quis eas oonservaverit vel augmentaverit . divine benedic-
cionis et nostre gratiam impetret . Qui vero perseoutor fuerit • vel eas injuste
turbaverit . in divinam se indignadonem incursurum et a nobis doneo oondigne
satisf aoiat . anathematis vinoulo noverit innodatus. Ut igitur omnia prediota
rata et inoonvulsa predioto monasterio permaneant . et libere • et quiete .
tene[a]ntur . ea presenti oarta nostra oonfirmamus . et attestacione sigilli nostri
communimus . Hiis testibus etc.
Peter de Leia, Prior of Wenlock, BUhop of St. Dayid's, 7th Nov., 1176 to 16th Jnly, 1198.
(1) Cf. CCLXIL
111
Dcxxni.
CONPIRMATION BT HENttY II. TO MARGAN OP FORMER
GRANTS.
[Penricr MSS.] 0. 1179.
Henricus Dei gratia Rex Anolorum Dux Normannorum et Aquitanorum
et Comes Andegavorum . arohiepisoopis episoopis abbatibus oomitibus baronibus
justioiariis vioeoomitibus et omnibus ministris ed fidelibus suis totius Anolie et
Walie salutem.
Sciatis me oonoessisse et presenti carta oonfirmasse eoolesie Sancte Marie d*
Margan et m. i. D. s. donationem terre quam Rogerus de Albertona
eis rationabiliter fecit oonoessione Willelmi Scurlage de quo tenobat
tenam illam apud Langewi . et donationem terte quam "Willelmus Scurlage
junior eis rationabiliter feoit apud Langewi . seoundum quod oarta illius
testatur salvo servitio W. oomitis Gloecestrie et donationem terre quam
Gaufridus Sturmi et Rogbrus filius suus et heres eis rationabiliter dederunt
sicut oarte eorum testantur . et rationabilem oonventionem f aotum inter predioto»
monaohos et Rogerum Sturmi de toto residuo terre ipsius Rogeri quam tenet
de feodo oomitis Willelmi Gloecestrie in Margan secundum quod oarta illius
testatur salvo servicio jam dioti oomitis . et donationem quam Odo Sorus eis
rationabiliter fecit de domibus que fuerit Canterel in balio de Bristollia oum
curtillagio adjaoente siout oarta illius testatur. Et donationem quam Gille-
bbrtus Burdin et Agnes uxor sua et filii sui Qaufridus et Willelmus eia
rationabiliter feoerunt de terra que jaoet apud bosoum Sturmi . quam Gaufridus
Siurmi dedit Gilleberto Burdin in exoambium pro terra quam prius ei dederat
cum filia sua quando eam aooepit in uxorem. Donationem eoiam quam Gaufridus
et Rbinerus et Willelmus filii Gilleberti Burdin eisdem monaohis ration-
abiliter f eoerunt de terra que vooatur montanum de Laholemede quam pater suus
eis prius dederat . videlioet . x. acras oum prato flibi adjaoente . Et donationem
quam Helias de Turre olerious . A. Regine Anglie feoit prediotis monaohis
112
rationabiliter de tota terra quam Willelhus oomes Globcestrie dedit Grbgorio
et postea illi apud Kenbfbch tam in villa quam extra siont oarta ejus testator.
Et ideo volo et firmiter preoipio quod piedieta eodeaa Sanote Marie de Maboan
et monaohi ejusdem looi habeant et teneant omnia heo supradieta oum omnibus
pertinenoiis suis in bosoo et plano iu pasturis et pasouis in aquis et molendinis in
vivariis et pisoariis in moris et marisois in viis et semitis et in omnibus aliis loois
et aiiis rebus ad illa pertinentibus bene et in paoe et libere et quiete integre et
honorifioe oum omnibus litertatibus et liberis oonsuetudinibus suis siout oarte
donatorum quas inde habent testantur . Testibus B^icardo] 1 Wintonibnsi
G[alfrido]' Eltensi . B. Wioorniensi . episoopis . Ricardo de Luci' . Gomite
Willelmo de Mandeville . Reginaldo de Curtenai . Will°* de Lanval' .
Tuoma Basset . Randulpho de Glanuilla Seihero de Quinci . Reginaldo
de Paveilli . Roberto de Statevilla . Willelmo de Statevilla . Gerardo
de Canuilli . apud Westmonasterium.
Seal in red wax. Biroh p. 10. Plate i., 56. H. n.
Endorsed — * Comfirmatio H. Regis de omnibus tenementis nostris.'
(1) Tocliffe, 1178— 11*9. (2) Ridel, 1174—1189.
WUL de MandevUle returned from the Crnaade 1179, in which year Oer. de Canoilli firet appeara as a
witoeas. R. de Lacy died in Jnly, 1179, bo that U probably the date of the Charter.
Little is known of the Bardin family. A grant of 10 acrea to Neath by Galter Bnrdan to Newton
(Noveville), is confirmed by King John, in 1208, and it here appeare that before this confirmation by Henry
IL to Margan, G-ilbert Bnrdin had married Agnes, danghter of Geoffry Stormy, and had snbseqnentiy
exchanged her land with her father f or land which he, hia wife, and two sona, gare to Margam ; alao other
land called Laholemede wat given to Margam by Geoffry, Reiner or Rener, and William, sona of
Gilbert Bnrdin. Vid : No. LIL
DCXXIV.
GBANT BT GMPFrrH AP IVOR TO MABGAM OF LAND
AT LEOJtWlTH.
[Pbneicb MSS.] 0. 1179.
Omnibus Sancte eoclesie filiis preeentibua et futuris GhtiFFiNns filius Ivor
ealutem. Sciatis me oonoessisee et dedisse et hao carta [oonfirmaase] Deo et
113
ecdesie Bancte Maris de Maroan et monadhis ibidem Deo servientibus in pttram
et perpetuam elemosinam oentum acras terre arabilie terre xnee de Lecwiths
oam aifflamentU et pertinenciis suis ad eleotionem suam et duodecim acras prati
ad eleotionem suam et eommunem pasturam terre mee de Lecwithe et piseatuxas
de Hblbi que ad ipsam terram pertinent . et communem pasturam de Seinhbj
de subtus boeoum quantum terra mea durat in longum et in latum. Et si
oontigerit quod ego vel heredes mei eis predietam terram de Lecwithe waran-
tuare non poasimns . tune do eis in exeambiam terre illius in terra mea de
SsniHBNiT oentum aoras terre arabilis et xn. aoras prati ubi sibi viderint
expedire . et piscationes de Taf. Heo omni eis dedi in perpetuam elemosxnam
pro salute anime mee et patris mei et matris mee et fratrum meorum et ante-
oessorum et suooessorum meorum ut habeant et teneant ea libere et quiete absque
omni seculari servicio . oonsuetudine et exactione . sicut ulla elemosina liberius
teneri p[otest] . et hoo soiendum quod quando ego Griffinus dedi eis hano
donacionem . tuno simul oum donatione mea delegavi oorpus meum Deo et
eoclesiaB Sancte Marie de Margan . et mater mea Nesta oorpus suum .
ubicunque moriamur sive in Anglia sive in Wallia. Testibus Henrioo
episcopo . Landavensi Gapitulo . Ivor saoerdote filio Wroani . Willelmo
de Lichefeld et Thoma de Brist[ollia] monachis de Margan . Jordano
et Justino oonversis . Gnaithuro Oanterel . Ivor Feredeu nepote meo .
Brugeir Sbib.
(Vid: DOXVL)
Grifftth ap Iyor wm lord of Senghenydd and of the land upon which afterwards were built the castles
of Oaerphilly and Morlaia. He waa dixect anceetor in the male line of Lewia of Van and Uaniahen.
DC3XXV.
GBANT BT WILLIAM DE LONDONHS TO OLEMENT THE
DEAOON OP THE OHAPEL OF ST. KEHINWEHIB.
[Habl. Ch. 75 0. 30.] 1180—1208.
Willblmob de Lon[doniis] omnibus hominibufl sois et amicis Anglicis
«t Francis et Walensibus salutem.
114
Soiatifi me dedisse et ooncessisse in honore Dei et salnte anime patris mei et
anteoessorum meorum capellam Sanote Kehinwehir et m. aoras terre septen-
trionali parte propinquas oapelle et reliquas sursum boscum ut xxvi. perficiantur
oum omnibus decimis illius f eudi mei tam in bosco quam in plano et in aqua
huic Clementi diacono. Et hoo ooram domino Nicholaho Landavensi
episoopo in perpetua elemosina. Et ut firma et rata sit hujus donacionis oonventio
hano donacionem sigilK inpressione mei oonfirmo. His testibus Willelmo
deoano de Grtjntjhd Ricardo presbytero de Marcras Willelmo Pin[cerna]
Rogero de Wint[onia] Philipo de Marcros Radulpho de Cantrlo
Waltero de Rehinni Alexandro de Curdun* Osb[erto] scriba . Anfrido
de Liswis.
Endorsed — ' W de Lond. de Sancte Kenwir.'
There is no received pedigree of the family of de Londoniis or de Londree, Lorda of Carawmthlan and
Kidwelly in Caermarthenshire and of Ogmore in Glamorgan, where they founded the Priory of St. Mich&el
or Ewenny, and built the Caatle of Ogmore npon the right bank of the Ogwr, by service at which the
Butlers, and af ter them the Vaughans, held the castle and manor of Dunraven. William served with his
son Haurice de Londres under William Earl Marshall in 1202, and witnessed the foundation charter of the
Iriah Tintern. In a Bnll of Pope Honorius IL, 1128, he is denounced as a spoiler of the Church. The
family seem to have held Eidwelly by the service of guiding the royal army, when necessary, from Neath
to Laugharne. Their heiress in the fifth generation married de Cadurces or Chaworth, whose heiress again
married the Earl of Lancaster, with which Duchy Ogmore has descended. The elder line of Chaworth
aettled at Wyverton, Notts, and is represented by Mr. Chaworth Musters of that place.
Grunuhd is the present rural deanery of Groneth.
Philip de Marcross ii mentioned by Giraldus as attending on Henry II. at Cardiff in 1189. He had a
son Philip, whose daughter seems to have carried Marcross to William de Halweia, otherwise " Pincerna,"
from his office under the Earls of Gloucester. Peter Pincerna was Sheriff C. 1250. Their descendants
translated their official title into the name of Butler, and their descendants in the female linee of de la
Bere, Basset, and Stradling held Marcross, 8t Donata, and Combe Hawey near Bath in 1820.
Roger or Robert de Wintonia. The family still remain in the male line as Wilkina about Llanqnian
or Llancovian, where are the remains of their castle. In Brecknock they have resumed the old form of
de Winton.
A f ragment of the castle of Cantelupe may also be seen at Cantleston in Merthyr Mawr. Walter de
Behinni or de Reigny had Wrenchester, where was their Castle. They also were of Gnlm-Reigny in Devon
and Newton-Reigny in Cumberland. Taey are represented by the Trerelyans of Kettlecumbe.
115
DCXXYI.
GBANT BT ADAM DE SXJMERI TO MAEGAN OP TWENTT
BHTLLTNQfl ANNUITY OUT OF HIS MTLL OP MOBA.
[Hael. Chart. 75 D. 7.]
Notum sit tam presentibus quam posteris quod ego Adam de Sumeri dedi
Deo et monachis Sanote Marie de Margan pro salute anime mee et uxoris mee
et natorom meorum patris et matris mee et predecessorum meorum in perpetuam
elemoflinam annuatim xx. solidos quos de redditu molendini mei de Mora sine
omni infestatione aocipiant . Quandocunque autem saisiavero eos perpetua
donatione ego vel heres meus de redditu alio qui valeat xx. solidps per annum de
redditu molendini ulterius niohil accipiant . Testibus Ysaac capellano Bicardo de
Hunespulle Q-erberto de Penmarc Eodberto de Wnuo Willelmo de
Clivedune Bodberto de Sumeri Willelmo de Cardif Willelmo de Eegni
Bodbbrto de Cari Bodberto de Chogeam.
A round seal 2|-in. diameter, in brown wax. Device, a knight in mail
hauberk, helmet, broad sword, and kite-shaped shield, on a horse pacing to the
proper left. Legend — '+ sigillum adam de summeri.'
Written in a fine bold hand.
Endorsed — ' Carta Ade de Sumeri de xx. solidis.'
DCXXVH.
GRANT BY ADAM DE SUMEBI AND SONS, JOHN AND BOGEB,
TO MABGAN, OF THE EENT OUT OP THE MILL, AS IN
THE PEECEDING DEED.
[Harl. Chart. 75 D. 8.]
Notum sit tam presentibus quam futuris quod ego Adam conoedentibus filiis
meis Johanne et Bogero dedi Deo et monachis Sancte Marie de Margan pro
ealute anime mee et uxoris mee et natorum meorum patris et matris mee et prede-
116
oessorum meorum in perpetuam elemosinam annuatim . xx. solidos quos de redditu
molendini mei de Mora sine omni inf estatione aeoipiant . Quandoounque eoe
saisiavero ego vel heree meus de redditu alio qui valeat . xx. solidos per annum .
de radditu molendini ulterius niehil aocipiant. Testibus . Johanne de Sumeri .
Eogbro de Sumebi . Eodberto de Sumeri . Isaac olerioo . Waltero filio
SlUUARDI . BALDEWINO filio WlLLELMI PaLMERI , EoDBERTO filio GaUFRIDI •
Eodberto de Gogeam . Adam filio Eodberti . et aliis multis.
Endorsed — * Ade de Sumeri. ,
Seal as in 75, D. 7.
Fine ornamental handwriting.
Dcxxvm.
OONFIRMATION BT ADAM DE SUMERI, JUNIOE, SON OF
ROGEE DE SUMEEI, OF HIS WTPE MIUSANT^ GIFTS
TO MAEGAN ABBET.
[Habl. Ohart: 75 D. 10.] 1185—1191.
Universis Sanote Matris Eoclesie filiis ad quos presens scriptum pervenerit
Adam filius Eogeri de Sumeri . salutem.
Notum f acimus universitati vestre nos oo&oessise et presenti karta nostra
oonfirraasse oonsilio et oonsensu amioorum nostrorum tam oonventionem de prato
nostro apud Sanctum Nicholaum quam donationem quam Milisant oonjunx
mea et sponsa f ecit monachis et domui de Maroan pro nostro oommuni oommodo
in pratis et in terris et in omnibus rebus per omnia siout oyrographa . vel kart»
ipsius quas monachi habent testantur. Et quoniam pro oommuni utilitate nostra
et commodo tam invadiatio prati f aota est • quam sollemnis donatio • presenti
scripto notum f acimus universis . quod gratum habemus et omnino ratum et
firmum quioquid prediota oonjunx nosfara Milisant in hoo feeit negotio oum
monaohis sepediotis . et soripto suo oonsignavit. Et ad hoo insuper duos annoe
addo . ut monaohi prata habeant invadiata sibi ultra terminum prius soriptum
117
inter monachos et uxorem meain . quia totidem annis per meam voluntatem
oonventionem suam non habuerunt. Testibus . Willelmo Landavensi . epis-
oopo . Hamone de Valuniis . vioeoomite de Kardif . Bodberto Morin\ Ricardo
. oanonioo . Willelmo de Bedintune . et Qodefrido monaohis de Margan .
Herbbebto olerioo . Eogero Sturmi . Jordano oonverso . Wittfare . et
Booero Colb oonversis de Margan . Gaufrido filio Willelmi . Hereberto filio
Ttjrchilli . Eogero Cuinterell' . Bicardo filio Matillidis . Wilkinno de
Cantuaria . Eicardo filio Hereberti . et aliis multis.
Eound seal, bright red wax, ohipped, 2in. diameter. A knight in hauberk of
mail, ooif , oonioal helmet with nose-pieoe» sword, oonvex shield with border and
radiated ornament and oentral spike, on a horse galloping to the right.
[ + ]SIGILL , AD^E DJE SUMEr[i].
Endorsed — 'Carta Ade de Sumeri junioris de terra apud Sanotum Nioholaum.'
Hamo de Valoniis wm Constable of Gardiff 1169, and probably Sheriff 1185. Wm. de Salso M&risco,
Blshop 1186— circa 1191. Wm. de Bedinton, Monk of Margam 1196—1218. Boger Sturmi, whoae name
occors 1207—1284. Jordan oonyersna de M., 1196—1206. Witfare frater, 1185—1191. Roger Cole,
1186—1191.
The seat of the Glamorgan famUy of Somery was the ancient Welsh manor of Dinas Powis, near
Cardiff, where they held a castle repnted to hare been fonnded by the Welsh princes of Glamorgan, and of
wfaich the rnins remain. They consist of a amall rectangolar oblong court, encloaed within a plain
cnrtain wall, aod at one end of and jnst ontaide the enclosnr* is a heap of ruins, which was probably a
keep. The whole is perched npon a amall knoU of limeatone rock, which rises in the centre of the mouth
of a smaU and pecnliarly pictnresqne gorge desoending from the west. The remains may be Norman, but
ara nnqneationably npon Nonnan linea.
The family appenred early in England, and heJd a Barony in Cambridgeshire, and aoon afterwarda
obtained that of Dudley with the heiress of PaganeL Whether those of Dinas Powia were cadets, or
whether they became the head of the fanuly, is nnknown. They are not mentioned by Dngdale or in the
exhaustive memoirs giren in the 9th voL of the Staffordshire transactions.
Adam does not oocur in the main pedigree, bnt Boger and John are not infrequent. A coheir of the
main line married Sir Walter de SuUy, whoae castle stood rery near Dinas Powis. They held the chapelry,
aad probably at one time the manor of Cogan. Dinaa Powis was contained in the parish of Bt. Andrew's.
118
dcxxix.
notifioation by w. dogkjeuel to w. bishop of
llandaff, of his grant to margan.
[Pbnrice MSS.] 1186—1191.
Willelmo Dei gratia Landavensi episoopo . et universis Sanote ecolesie
fidelibus ad quos presens scriptum pervenerit . Willelmus Doogeuel salutem.
Notum sit universitati vestre me dedisse . Deo et Beate Marie de Margan .
et monachis ibidem Deo servientibus . de libero tenemento meo pro salute anime
mee et patris mei . et antecessorum et successorum meorum concessione conjugis
mee et filiorum meorum » totum pratum meum quod habui subtus Rahat . in
marisco versus australem partem . tam illud quod meum f uit dominicum . quam
illud quod mater mea tenet in dotem suam . cum tamen mortua fuerit . ipsa . et
in villa de Kard[if] extra portam orientalem . versus septentrionalem partem
proximo loco porte masuagium unum cum curtillagio . et crofta una proxima illi.
Et in terra mea de Lisbonit acram unam ubi elegere voluerint. TJt habeant
hec omnia in puram et perpetuam elemosinam libere et quiete ab omni servitio
seculari et exactione. Ita quod si aliquod servitium aliquando inde requisitum
f uerit . sive domini Regis . sive aliud . ego vel heredes mei illud f aciemus . ut
monachi sint in sempiternum ab omni servitio quieti. Et quando monachis
prati donationem feci . Abbas de Margan . et monachi mee magni neoessitati
compatientes . remiserunt miohi de debito quod eis debui . x. solidos argentL
Hiis testibus.
Endorsed — ' Carte Willelmi Docgeuel de prato subtus Rath et de messuagio
in Kardif l (nullum servium).'
(1) In a later hand.
" Rahat " and " Lisbonit " are Boath and Lystalibont, east and north of Cardiff .
There ia nothing to mark definitely the date of thia document, aa the eee was occnpied towards the
close of the twelfth centary and for many sncceeding years by seven bishops, of whom five bore the
Christian name of William. William de Saltmash, 1186-91; William, Prior of Goldcliffe, 1219-29;
William de Burgh, 1244-53; William de Radnor, 1266-65; and William de Braose, 1266-87.
119
DCXXX.
BULL OF POPE XJRBAN III. GRANTING PMVILEGES TO
MARGAM.
[B.M. Harl. Oh. 75 A. 1.] 18 Nov., 1186.
Urbanus episoopns servus servorum Dei dileotis filiis [ ] abbati
monasterii de Margan . ejusque fratribus tam presentibus quam futuris regularem
vitam professis. In perpetuum.
Beligiosam vitam eligentibus . apostolieum oonvenit adesse presidium . ne
forte cujuslibet temeritatis inoursus . aut eos a proposito revooet . aut robur quod
abisit sacre religionis infringat . Ea propter dilecti in domino filii • vestris justis
postulationibus clementer annuimus . et prefatum monasterium de Margan . in
quo divino estis obsequio manoipati . sub beati Petri et nostra proteotione
suscipimus . et presentis scripti privilegio oommunimus. In primis siquidem
statuentes . ut ordo monastious qui seoundum Deum . et beati Benedicti
regulam . atque institutionem Cisterciensitjm fratrum . in eodem monasterio
noscitur institutus . perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter observetur.
Preterea quascumque possessiones . queoumque bona idem monasterium in
presentiarum juste et canonice possidet . aut in futurum ooncessione pontificum .
largitione regum . vel principum . oblatione fidelium . seu aliis justis modis
prestante domino poterit adipisci firma vobis vestrisque successoribus et illibata
permaneant. In quibus heo propriis duximus experimenda vocabulis. Locum
ipsum in quo pref atum monasterium situm est oum omnibus pertinentiis suis.
Ex dono filiorum Herberti terram de Kilialum. Ex dono Willelmi
Scurlaige . et Herberti Scurlaige . et Rogeri de Abbetun . terram
Langueui . oum omnibns pertinentiis suis. Ex dono Hugonis de Hereford .
terram que est in territorio de Kenefig. Ex dono burgensium de Kenefig .
teiram que est in territorio ejusdem ville. Ex dono Walteri Lagels . terram
que est in territorio Novi Castelli . Burgagium unum in Chairdis. Ex dono
Boberti filii Turchilli aliud burgagium. Ex dono Richardi Bulcardi . cum
120
prato btirgagium unum. Ex dono Balduini Ohitharede in Novoburgo.
Burgagium aliud in Briotowr. Ex dono Hugonis le Fors. Burgagium aliud in
prato ejusdem ville ex dono Symonis Coci. Grangiam de abbatia oum
pertinentiis suis. Grangiam del . . irdin cum pertinentiis suis. Grangiam de
Sancto Michaele cum pertinentiis suis. Grangiam de Mielrs cum onmibus
pertinentiis suis. Grangiam de P [heremit]agio Theodorici oum pertinentiis guis .
Burgagium unum in villa de Kenefeg. Duo burgagia in Kairdif . ex dono
comitis Glowecrstrie. In eadem villa burgagium aliud cum adjaoente terra
extra villam ex dono Elie clerici de Turre. Sane laborum vestrorum . quos
propriis manibus vel sumptibus oolitis . tam de terris cultis . quam incultis .
sive de vineis . seu de nutrimentis vestrorum MiTnmlimn . nullus a vobis decixnas
vel primitias extorquere presumat. Liceat quoque vobis derioos vel laioos e
seculo fugientes . liberos et absolutos ad conversionem recipere . et eos absque
oontradictione aliqua retinere. Prohibemus insuper ne ulli fratrum vestrorum
post f actam in eodem looo prof essionein fas sit absque abbatis sui lioentia de
eodem looo discedere. Disoedentem vero sine oommunium litterarum oantione .
nullus audeat retinere. Quod si quis eos f orte retinere presumpserit . liceat vobis
in ipsos monachos vel conversos vestros . sententiam regularem ex nostra
auctoritate proferre. Paci quoque et tranquillitati vestre paterna in posterum
sollicitudine providere volentes . auotoritate apostolica ^rohibemus . ne quis infra
olausuras monasterii vestri . vel grangiarum . furtum . rapinamve committere .
ignem apponere . hominem capere . vel interfloere . sue aliquam violentiam
temere audeat exeroere. Inhibemus etiam ne terras seu quodlibet benefioium
eocleeie vestre oollatum liceat alicui personaliter dari . sive aliquo modo alienari .
sine assensu totius capituli . aut majoris et sanioris partis. Sique vero donationes.
vel alienationes aliter quam dictum est f acte fuerint . eas irritas esse oensemus.
Ad hec etiam prohibemus . ne aliquis monachus vel oonversus . sub prof essione
domus vestre astrictus . sine oonaensu et lioentia abbatis . et majoris partis
capituli vestri pro aliquo fidejubeat . vel ab aliquo pecuniam mutuo reoipiat .
121
ultra pxetium oapituli vestri providentia constitutum . nisi propter manif estam
domus vestre utilitatem. Quod si faoere presumpserit . non teneatur conventus
pro his aliquatenus respondere. Xieitum preterea vobis sit in causis vestris sive
civilem . sive oriminalem oontineant questionem . fratres vestros idoneos ad
teetifieandum adduoere . atque ipsorum teetimonio sicut justum fuerit . et popul-
sare violentiam et justitiam vendicare. Fro oonseorationibus vero altarium . seu
eoolesiarum . oleo sanoto . ordinationibus monaohorum qui ad saoros ordines
fuerint promovendi . vel quibuslibet ecclesiasticis saoramentis . nullus a vobis .
aut sub optentu oonsuetudinis . vel quolibet modo quicquam audeat extorquere •
sed heo gratis vobis et sine pravitate aliqua tribuantur. Insuper etiam apostolioa
auotoritate sanoimus . quemadmodum a predeoessoribus nostris Eomanis pontifi-
oibus vestro ordini est indultum . ut nullus episcopus • neque alia quelibet
persona ad sinodos vel ad oonventus fprenses vos ire vel judioio seoulari de propria
eubstantia vel possessionibus subjacere compellat Hlud adicientes . ut nullus
regularem eleotionem abbatis vestrie impediat . aut de instituendo . vel depo-
nendo . seu removendo eo qui pro tempore fuerit . oontra statuta Cisterciensis
ordinis . et auotoritate privilegiojum vestrorum se ullatenus intromittat. Quod
ai episoopus in oujus parrochia domus vestra fundata est . oum humilitate . et
devotione qua oonvenit requisitus • substitutum abbatem benedioere f orte rennu-
erit . lioitum sit eidem abbati si tamen saoerdos fuerit . proprios novitios
benedioere . et alia que ad officium suum pertinent ezercere . doneo idem
episoopus duritiam suam reoogitet . et abbatem sine pravitate aliqua benedicat.
Cumque benedioendus abbas vester ad episoopum venerit . ea prof essione sit
oontentus episoopus . que in ordine vestro solet impendi . neo aliam de novo
requirat. Auctoritate quoque apostolica interdioimus . ne quis vioinos vel mer-
oennarios vestros . pro eo quod vos ad laborandum adjuverint . in illis diebus in
quibus laboratis et alii f eriantur . vel aliqua oooasione eorum que ab apostolica
benignitate vobis indulta sunt . seu benefaotores vestros pro eo quod aliqua vobis
beneficda de proprio . vel obsequia ez oaritate prestiterunt . intenjioere . aut
122
vineulo anathematis audeat innodare. Quod si quis in aUquem de familia vestra
donec in famulatu vestro permanserit . propter detentionem decimarum . vel aliud
quid a sede apostolioa ordini vestro oonoessum . exoommunioationis vel interdicti
sententiam promulgaverit . lioeat vobis eum metu mortis abeolvere . et eooleaiastioa
saoramenta conferre. Porro si qui episoopi in personas vestras vel monasterium
ipsum sententiam aliqoam oontra libertatem ordini a predeoessoribus nostris vel a
nobis indultam promulgaverint . eandem sententiam tamquam oontra apoetolioe
sedis indulta prolatam . deoernimus irritandam . Libertatee quoque et omnes
immunitates a predeoessoribus nostris indultas . et exemptiones secularium exao-
tionum a regibus et prindpibus . et aliis fidelibus pia vobis devotione oonoessas .
auctoritate apostolioa confirmamus . et illibatas statuimus perpetuo permanere .
quemadmodum predioti reges $t prinoipes . vobis soriptis autentiois oonfirmanint
Deoernimus ergo . ut nulli onmino hominum lioeat prefatum monasterium temere
perturbare . aut ejus possessiones auferre . vel ablatas retinere . minuere . seu
quibuslibet vexationibus f atigare . sed omnia integre oonserventur . eorum pro
quorum gubernatione ao sustentatione oonoessa sunt usibus omnimodis profutura.
Salva sedis apostolioe auotoritate. Si qua igitur in futurum eoolesiastica seou-
larisve persona hano nostre oonstitutionis paginam sciens oontra eam temere
venire temptaverit . seoundo tertiove oommonita . nisi reatum suum oongrua
satisfaotione oorrexerit . potestatis honorisque sui careat dignitate . reamque
divino judicio existere de perpetrata iniquitate oognosoat . et a saaratissimo
oorpore ao sanguine Dei . et domini redemptoris nostri Jhesu Christi aliena
fiat . abque in extremo examine distriote ultioni subjaoeat. Cunotis autem eidem
looo sua jura servantibus sit pax domini nostri Jhesu Christi. Quatinus et hio
fruotum bone actionis percipiant . et apud districtum judioem . premia eterBfe
paois inveniat. Amen. Amen. Amen.
Ego Umantjs catholioe eoolesie episoopus. S. ^
(and in a oirole) Sanotus Petrus Sanctus Paulus
Urbanus Fapa m.
ad te domine levavi animam meam.
monogram Bene Yalete.
M
123
t Ego Fbtrus db Bono Preebiter Cardinalis titulo Sanote Susanne. 8.
t Ego Laborans Presbiter Oardinalis Sanote Marte transtiberim titulo
Calixti. 8.
t Ego Pandulfus [Masca Pisanus] . Preebiter Cardinalis titulo . xn.
apoetolorum. 8.
t Ego Melior [Gallus] Fresbiter Cardinalis Sanotorum Johannis et Pauli
titulo Pamachil 8.
t Ego Adelardus [Veronbnsis] . titulo Sancti Marcelli Presbiter
Cardinalis. S.
t Ego Hbnricus Albanensis episoopus [Cardinalis]. S.
t Ego Paulus [Soholaris Bomanus] PRBNBcrriNus episoopus [Cardinalis]. S.
t Ego Janctus [Htacinthu8 Bobo] Diaoonus Oardinalis Sanote Marib in
Cosmidyn. S.
t Ego Gratianus sanctorum Cosme et Damiani Diaoonus Cardinalis. 8,
t Ego Bobo Sanoti Anoeli Diaoonus Oardinalis. S.
t Ego Soffridus Sanote Marie in via lata Diaoonus Cordinalis. S.
t Ego Bollandu8 Sancte Marie in Porticu Diaoonus Cardinalis. S.
Datum Ybronab per manum Albbrti Sanote Bomane eoclesie • Presbiteri
Cardinalis et Cauoellarii . xiiij. kal. Decembr. Indiotione quarta. Incarnationis
dominioe. Anno m°- c * lxxxvj * Pontificatus vero domini TTrbani . Pape m.
Aimo Primo.
DCXXXI.
IMPAWNMENT BY HUGH DE HEBEFOED TO MABGAM POB
NTNE MABOAS OF SILYEB TO BELEASE HEM FBOM
THE PEISON OF WILLIAM EABL OF GLOUCESTEB.
[Penrice MSS.] 0. Michaelmab, 1187.
Soiant omnes tam p. q. f . quod ego Huoo de Hereford' reoepi ab abbate
et monaohis de Margan ix. marcas argenti ad meam maximam neoeesitatem
124
sdlioet ad me redimendum de domino meo Willelmo oomite Gxowcestrie
qui me tuno temporis oepit et imprisonavit pro sua voluntate. Pro quibus
novem marois argenti invadiavi prediotis monaohis totam terram meam supra
Corneli . preter illam quam illis in puram et perpetuam elemosinam dedi .
aiout oarte eorum quas inde de me habent plenissime testantur. Harum novem
maroarum tres persolute sunt ad f estum Sancti Michaelis prozimum postquam
dominus noster Henricus u^ Bex Anglie oruoem aooepit eundi Jerosolymam. 1 -
Ab illo igitur f esto in xii 01 * 1 - annos tenere deberent predioti monachi supradiotam
terram pro vi. reliquis marois que restant persolvende singulis soilioet annis pro
diTniflm marca . quia valde sterilis est multumque deduota. Et notandum quod
prefati monachi servitium pro eadem terra f acient quam diu illam tenuerint.
TTifl testibus . Jacobo tunc priore de Maroan Eogero tuno oellarario Jobdano
et Gregorio conversis ejusdem domus . Eogero Sturmi . Thoica de Corneli
jEinulfo de Kenefeg . Eicardo de Dunestore.
Seal in red wax, lfin. diam. Obverse, a sword in pale point downwards.
Eeverse — The counterseal has already been desoribed.
(1) This took place in January, 1187, according to Eyton, Itin. of K. Ben., p. 283.
Hngh de Hereford was an early donor to Margam. Hegave the Bervicea dne from certain lands, which
K. John confirmed in 1193, and 100 acrea confirmed by the same in 1205, and by Countess Itabel at a
later period.
It seems he was imprisoned by Earl William abont 1187, for relief from which he pawned hia land for
nine marcs, of which be had paid three, while for the remaining six the monks held his land.
dcxxxh.
cisograph agreement between margam and william
the olerk op langewi.
[Pbnwce MSS.] 7 Jult 1188.
Heo est ooaventio qtie facta est inter abbatem de Maegan et monaohiB
ejosdem looi et Willelmum olerioum de Langbwi . soilioet quod prediotis
125
Willelmus olerious dimittit totam terram suam et omnes redditus suos tam
eoolesiastioos quam laioos in manu abbatis et monaehorum omnibus diebus vite
sue singulis annis pro xx tL solidis. Ita tamen ut si aliquando prediotus abbas
faoere poterit ergo Theobaldum Walteri . quod prefato Willelmo clerioo
apud Irlandiam dare velit redditus aliquos . que valeant prenominatos xx. solidos
abbati et oonventui de Margan . quieti remanebunt xx. solidi quos annuatim
dare solent monachi. Quod si minus valuerint redditus apud Irlandiam .
monacni Willelmo quod deest supplebunt. Si autem plus valuerint . prefatus
Willelmus monaobis restituet qui superhabundaverint. Et ut hano con-
ventionem monaohis warantizet . unum runoinum aooepit ex dono et iiu or - marcas
et dimidiam preacoepit. Soilioet redditus trium annorum . et dimidiam maroam
nu tt anni. Quod si infra hos tres annos aooeperit redditus a Theobaldo
Walteri . reddet prediotus Willelmus abbati et oonventui de v. marcis que
preaooepit quantum superaooepit in Hibernia seoundum tempus. Soiendum
sane quod quia prefactus Willblmus sigillum nostrum non habuit . pars
oirographi que remanet in manu monaohorum . anulo Hugonis de Herefordia
signata est. Altera vero pars . sigillo domni abbatis de Margan. Teste
Jacobo tuno priore de Margan . Rogero Cella^ario . Willelmo de Bedintunb
monaoho . Jordano oonverso . Hugone de Herefordia Willelmo G-uril .
Willelmo de Sanoto Fagano . et multis aliis. Heo oonventio faota est anno
inoarnati verbi m°- c - lxxx - tiu°- oiroa ootabas apostolorum Petri et Pauli.
Data apud Margan hisdem testibus.
Sealgone.
Endorsed in various hands —
' Yaoat . quia innovata est ista oonventio.'
(Hugo Herefoid erat A°- 1188).
' Cyrographum de eoclesia de Lantgewi.'
126
DCXXXHL
FURTHER GRANT BY KETHERECH, SON OF JOHN DXJ, TO
MARGAN, OF FIFTEEN ACRES OF THE POICTEVINE LAND.
[Penricb MSS.J
Sciant omnes tam p. q. f . quod ego Kbthbrech filius Johannis Du dedi et
oonoessi et divisi et ultimo testamento delegavi pro salute anime mee et ante-
oeseorum meorum et suooessorum . oonsilio et oonsensu oonjugiB mee et amioorum
et parentum Deo et Beate Marie et monaohis de Margan xv. acras terre
de libero tenemento meo . in terra que vooatur tazxa Pbitevin . preter illas
v. quas illis ibidem dedi habendas in vita mea et poet mortem in perpetuum. Ut
habeant has xv. oum V* 1 "- aliis . hoo eet simul xx*- et possideant post obitum
meum libere et quiete et paoifioe in puram et perpetuam elemosinam ab omni
servitio et seoulari exaotione immunem. Ita ut si aliquod etiam servieium sive
domini Regis . edve aliud fuerit inde aliquando requisitum . suooeesores mei et
heredes de reliqua terra sua illud faoient ut monaehi sint ab omnibus rebus in
perpetuum quieti. Et soiendum quod iste xv. aore oonjunote erunt et oontinuate
v. aliis que sunt ad australem partem magne vie que vadit de Kbnbfec versus
Kardif per villam Walteri Lupelli oonjunote et proxime ipsi vie . inoipientes .
scilioet . oontra angulum prati ipsius Walteri . quod est ex altera parte vie
versus aquilonem. Et quia ego sigillmn non habui • sigillo Frioris de Owbni
hano presentis donationis mee et divise oartam oonsignare f eoi. Teste Willrlmo
Killemichael' . Eniawo filio Richered . Breuxl Eetherbch filio Caradoci
Du . Grifino filio Keneithur ab Herebert . oognatis meis et nepotibus qui
omnes juraverunt super sacras reliquias eoclesie de Margan unaoum Tan-
ouistbll' oonjuge mea se observaturos et operam et auxiliam secundum posse
suum exhibituros divisam meam et donum • siout hie oontinetur inviolabiliter et
firmiter observari. Testibus Conano tunc abbate de Margan . Jacobo priore .
Rogebo oellarario . Willelmo portario . Godefrido monadho . Jordano
127
oonverso . Rogero oonverso Hospitali . et Gregorio . Johanne magistro grangie .
Aithano olerioo . Bobino famulo Hospitii . Ithello filio Ruwel.
Seal as before. A fine impreseion, ohipped.
Endorsed — ' Carta de Kethereth . de xv. acris.'
The pedigree deduoed from these oharters is as follows: —
. . . Du
Herebert J v
| | j CanethurDu
Garado
| Johh Duw Garadoc Du=»
Kenethur |
Kenewrec Ketherech=TanguiBtell Ketherech Eipnsad. of Rees GWfrid
Orifin j j
Zorvard ab-=Thaderech Oolondeth
Gisteland
DCXXXIV.
GRANT BT GREGORT, SON OF ROBERT, TO HIS CLERK ELIAS
[HEUAS DE TUREE] OF THREE SHTLLTNGS WORTH OF
LAND AT KENFEG, AT. THE TEARLT RENT OF ONE
POUND OF CUMIN.
[Penrice M8S.]
Grrgorius filius Roberti . omnibus hominibus et amicis suis . salutem.
Sciatis me dedisse et oonoessisse Elie olerioo meo in f eodo . et hereditate . illas
tres solidatas terre . quas Willrlmus oomes Gloecestrie mihi dedit de terra sua
apud Kenefeh. Et volo atque preoipio . quod prediotus Elias teneat hereditarie .
in bene et paoe . libere . et quiete . reddendo singulis annis . i. libram oumini pro
omni servicio. Testibus . Haewis oomitissa Gloecestrie . Roberti Dalmero .
Roberto Norreis . vioeoomite. Rogero dapifero. Fardo olerioo. Henrioo
Tusardo. Roberto filio Galfridi. Roberto filio meo.
Endorsed — ' I*- oarta Gregorii.'
Eliaa de Turre is enumerated among the donors to Margam in the Bull of Pope Urban in 1186.
128
DCXXXV.
GBANT BT GILLEBERT BUEDIN, AND AGNES HIS WIFE,
DAUGHTER OF GAUFRTD STURMI, TO MARGAM, OF
LAND NEAR THE BOSC OF STURMI.
[Harl. Charter, 75 B. 26.]
Sciant omnes presentes et futuri . quod ego Gtllebertus Burdin et Agnes
uxor mea . et filii mei scilioet Gaufridus et Willelmus ooncedimus et donamus
abbati et monachis Sancte Marie de Margan . terram que jaoet juxta boscum
Sturmi ad aquilonem . quam dedit mihi Gaufridus Sturmi in excambium pro
terra quam prius mihi dederat cum filia sua quando eam aocepi uxorem. Hano
totam terram cum prato quod ei adjaoet . conoedimus perpetua donatione predicti
loci monachis in perpetuam elemosinam pro anima Qaufridi Sturmi . et pro
animabus omnium parentum nostrorum liberam et quietam ab omni exactione et
servitio seculari . conoedente Rogero Sturmi de quo predictam terram tenui. Et
pro hac donatione . abbas de Margan dedit mihi . xx. solidos . et uxori mee
unum bisantum et duas summas de fabis . et utrique filiorum meorum rubeos
calceos. Testibus fratre Vincentio . Willelmo oapellano de Kenefeg .
Waltero luuel . Roberto ooRUEisiER . Gaufrido filio ejus . Einulfo meroa-
tore . Adam filio Roberti pistoris . Hugone fratre Gaufridi pollard . Edrioo
FULLONE . SPILEMANNO de KARMERDIN . JOHANNE filio OsBERTI de KARDIF.
Endorsed — ' Carta . Gk Burdini et Agnetis uxoris sue. De terra sua quam
nobis dedit juxta Boscum Sturmi.'
Fine bright red massy seal, pointed oval; a Welshman holding a flower.
[+] sigillum . gille[b]erti . burdini. Points chipped. About 2£in. by l$in.
Cf . the drawing of a ' Fenteylu,' or ' prefeotus familiee/ in the Commn. edition
of Legea WaUi^ pp. 774, 778, and Vol. II., p. 755.
(Vid: DCXXHL)
129
DCXXXVI.
GRANT BT WILLIAM, SON OF GREGORY [DE TTJRRI], TO
MARGAM, OP ONE POUND OP CUMIN TEARLT PAID BT
HELTAS DE TURRI, CLERK OF THE QUEEN, FOR LAND
AT CHENEFECH.
[Pknrice M8S.] v
Notum sit omnibus quod ego Willelmus filius Gregorii dedi et oonoeesi
eocleae beate Marie de Margan et fratribus monaohis ibidem Deo servientibus
pro anima patris mei et pro salute anime mee unam libram cumini quam Helyas
de Turri olerious domine Alienor Regine Anolie reddebat annuatim domino
patri meo et mihi pro servitio terre quam tenebat de nobis in villa de Chbnefech.
Quare volo quod prediotus Helyas et nepotes sui videlioet heredes ejus quieti sint
et liberi de me et meis heredibus de omni servitio prediote terre reddendo annu-
atim prediote ecclesie prenominatam libram oumini. Testibus. Ricardo de Card'
senesoallo . Hamone de Valoniis . Symone de Card* . Reginaldo filio
Symonis . Roberto dapifero et Drugone fratribus meis . Willelmo Trihan .
Gilebrrto Capellano . Magistro Hereueo . Jordano Clerico . Safreo 0000.
Endorsed — 'Carta W. filii Gregorii/ and in a later hand, *De terra in Kenfike/
Round seal, dark green wax ; equestrian type ; hauberk of mail, helmet with
nasal.
+ SIGILLUM WILL I GRBG0RII.
DCXXXVII.
GRANT BY HEUAS DE TURRE, CLERK OP THE QTJEEN,
TO MARGAM ABBET, OF LAND AT KENEFEH.
[Penrice M8S.]
Helia8 de Turre clericus domine Regine Anglie omnibus Sancte eoclesie
filiis . salutem.
130
Soiatifl me dedisse et in perpetuam elemosinam oonoesaiflee eooleeie Beate
Marie de Margan et oonventui ibidem Deo servienti pro. anima domini mei
Grbgorii . et pro salute anime mee . totam terram illam quam Willelmus
oomes Q-loecestrie dedit domino G-regorio . et m\h\ . apud Kenefeh . tam in
villa . quam extra villam . prout oarte predioti opmitis quas inde habent .
testantur. Teetibus. Eglino vioeoomite . Waltero Luvel . Gilleberto
Grammus . Ely de Kenefeh . Alexandro . Einulfo . Eadulpho scriptore .
Hugone de Hereford . Boberto Oorveiser . Bicardo filio Auberti . Elya
fabro.
Endorsed — c Carte Elye olerioi.'
Pointed ovai seal, light brown wax, l|in. by lin. ; a triple-towered oastle.
Legend — * . . . o urr . . . *
pcxxxvm.
ASSIGNMENT BT CONAN, ABBOT OF MARGAN, TO GREQORY
AND JOHN, NEPHEWS OF HELIAS DE TURBI, OF THE
LAND GIVEN TO MARGAN BT HEUAS, AT A TEARLT
RENT OF ONE POUND OF PEPPER.
[Penrice MSS.]
Conanus Dei gratia Abbas de Margan. Omnibus Sanote eoclesie fidelibus
taxn presentibus qnam futuris . ad quos presens soriptum pervenerit . salutem in
domino.
Noverit vestra universitas quod nos totam teiram quam Willelmus oomes
Gxorcestrie Q-reoorio de Turri . et Hjblie clerioo ipsius apud Kenbfeg tam
intra villam quam extra villam hereditabiliter habendam dederat . quam et
prediotus Helias proprie voluntatis et devotionis instinotu . assensu domini
oomitis et Willelmi filii Gregorii de eoolesia nostra sub annuo redditu
tenendam perpetuo oonstituit . petioione ejusdem Helie . Gregorio et Johavni
nepotibus ipsius hereditabiliter de domo nostra tenendam . unanimi aasensa
131
oonoessimus . reddendo inde annuatim eoolesie nostre pro omni servitio unam
libram pipexis ad festum Sanoti Michaelis, salva matri predieti Helie sua
parte . quam de eadam terra tenet quamdiu vixerit . et salvo similiter patri et
matri Johannis tenemento ipsorum tota vita sua. Post deoessum vero matris
Hblir predicta terra inter Gregorium et Johannem equaliter dividatur . ita
quod Gregorius masagium in quo mater Helie mansit . cum sua habeat
portione . et Johannes poet obitum patris et matris sue suam prout ei evenerit
reoipiat portionem. Et ut heo nostra oonoessio ipsis et heredibus eorum firma
permaneat . presenti soripto et ecolessie nostre sigillo eam communi assensu
oonfirmavimus. His teetibus. Domino Jacobo tuno priore de Margan .
Johanne priore de Eweni . Rogero cellerario de Margan . fratre Jordano
et fratre Eogero oonversis . Daniele saoerdote de Kenefeg . Mauricio olerioo
filio Willelmi deoani . Stephano soriptore . Waltero Luvello . Gilleberto
Gramus . Thomas de Corneli . Ricardo filio Alberti.
Endorsed in late handwritings —
4 Oarta de una libra piperis in Kenefeg.'
* + Conan Abbas de Margan.'
Pointed oval seal, green wax, ljin. by lin. ; an abbot, half-length, with book
and oroeier.
LLUlt . ABB ..IS.DE MARG
DCXXXIX.
WILUAM MARSHALL EAEL OF PEMBROKE'S PROTECTION
AND FREEDOM FROM TOLI£ FOR MARGAM.
[Penrice MSS.] 1189—1231.
Will's Marsc' oomes Penbrochie omnibus ballivis suis et omnibus hominibus
suis Wallie Ibernie et Anglie salutem.
Sciatis me pro salute anime mee et predecessorum et successorum meorum
guscepisse in proteocione mea abbaciam de Marqan et monachos et conversos
132
Deo ibidem servientes et homines eorum atque omnes possessiones eorum. Quare
vobis preoipio quatenus dictam abbaoiam et omnia que ad ipsam pertinent
manuteneatis et defendatis sicut dominica mea neo eis injuriam vel gravamen
faoiatis neo ab aliquo fieri permittatis. Et siquis eis injuriam vel gravamen
feoerit sine dilatione eis plenariam justioiam faoeatis. Gonoessi etiam eis quod
aint quieti de teloniis per omnes burgos meos tam in Walua quam Ibernia
da omnibus rebus quas emunt vel vendunt ad ipsos proprios usus suos . similiter
et quieti sint de pontagio et passagio.
Seal, a fragment, in dark green wax. Device, a man on horseback, riding
to the proper left.
Endorsed — ' Carta W. Marsc' de quietanoia thelonio passagio.'
DCXL.
GRANT BT WALTEB, SON OF TJLP, TO MARGAN OF LAND
NEAR ST. MICHAEL'S GRANGE.
[Penrice MSS.] C. 1190.
Omnibus Sancte eoclesie filiis p. et f . Walterus filius Ulfi salutem.
Sciatis me conoessisse et dedisse et hac carta confirmasse Deo et eoolesie 8.
M. de Margan et monaohis ibidem D. s. in elemosinam puram et perpetuam
liberam et quietam ab omni «ervicio et consuetudine et exaotione seenlari
xn. acras terre proximas grangie Sanote Michaelis ad oocidentalem partem.
Et hanc donationem feci prediotis monachis in plenario hundredo de Kenefbg
presentibus filiis meis Willelmo et Alexandro et illud concedentibus. Hiis
testibus . Eynolf de Kenefeg . Heli Arthan . Philifpo Barfot . Alkxandro .
Waltero Luuel.
Seal, red wax, a pointed oval, Jin. by |in. Devioe, a rudely executed lily.
Legend — c + sigill* walt/ ulhf.'
Endorsed — ' Walteri filii Ulfi de xn. aoris.'
133
DCXLI.
EXEMPLE&TOATION BY WILLIAM DE SALTMABSH, BISHOP
OP LLANDAPF, OF AN AGREEMENT BETWEEN MARGAN
AND RICHERED AB CHENAF AND OTHERS CONCERNING
THEIR CLATM IN BRADETUNE.
[B. M. Harl. Ch. 75 A. 17.] 1190.
. Ego WiiJjELMus Dei gratia Landavensis episoopus veritati ut equum est
testimonium perhibens presentis scripti insinuatione demonstro universis qui illud
inspexerint . hane eonventionem faetam esse in Landavensi eoclesia in nostra
presentia . et arohidiaconi nostri . et olericorum et canonioorum . inter abbatem
monaohosque de Margan et Richeredum filium Chenaf . et Ruwatlanum
Breheneleoan . et Wasmihaggel filium Cradoci Abitheowin . et Itellum
fratrem ejus . et Retherech fratrem ejus similiter . et Ragevarh filium
Grifini . et Cradocum filium Blrtheri, Quod ipsi . scilicet abjuraverunt
in ecclesia Landavensi . super altare Sancti Theliawi et reliquias ejusdem
eoclesie . et remiserunt prefato abbati et monaohis de Margan per vi. annos
omnem calumpniam quam habebant super terra de Bradetune . tam pro se quam
pro omni parentela sua et omnibus Walenbibus presentibus et futuris . et quod
prefatam terram eis oontra omnes Walenses per vi. annos warentizabunt.
Quorum annorum primus inoepit & festivitate Sanoti Michaelis . anni secundi
ooronationis Domini Ricardi Regis Anglie. 1 Fro qua re abbas de Margan eis
tres maroas dedit argentLinter se dividendas . et ipsi in manu nostra et archi-
diaooni nostri suam oppignoraverunt ohristianitatem quod hano oonventionem
finniter et sine dolo servabunt . Et super hoo plegios dederunt . Orunu Wirth .
Et Keneithur Canterel . Gurganum de Penduuelim et Tuthenert . Plegius
est Retherech . filii Cradoci . Testibus . Urbano arohidiaoono Landavensi .
Ricardo oapellano domini episoopi . Willslmo de Deitune . Willelmo de
Portesc' . Roqero de Novo burgo . Habraham Gobio . Nicholao Gobio .
Radulfo persona . Habraham Bleinwtt . et toto oapitulo de Landaf.
134
Pointed oval seal, light brown wax, varnished ; about 3in. by lf in. Obverse :
The Bishop, usual style. Beverse : a small oval oounterseal, 1 Jin. by lin. A
fine impreesidn of an ancient gem, cracked aoross. An imperial bust, bearded,
profile to the right, oouped at the neok.
Endorsed — ' Carta Walensium sub sigillo Landavensis Episoopi . et Eoolesie .
de oompositione terre de Bradetune.'
(1) Bichard I., crowned 8rd September, 1189.
DCXLTT.
NOTIPICATION TO WILLIAM, BI8HOP OP LLANDAFF, BT
MATILDIS DE SOOR OF HER GRANT OF LAND, FOR-
MERLT HER DOWER, TO MARGAN.
[Harl. Ch. 75 D. 25.] C. 1190.
Willelmo Dei gratia Landavensi episoopo et omnibus fidelibus matris
eoolesie ad quos presens soriptum pervenerit Matildis de Soor salutem.
Noverit universitas vestra me dedisse et presenti hao oarta mea confirmasse
Deo et beate Marie et monachis de Margan Deo ibidem servientibus quatuor
aoras terre dotis mee in puram et perpetuam elemosinam ooncessione domine mee
et neptis Milisant . pro salute anime mee . et mariti et filii Willelmi . et
antece8sorum meorum et suocessorum. Habendas et tenendas liberas et quietas
ab omni servitio et seculari exactione. Que videlioet aore jaoent in pendulo
' montis de Karuesdune . circa declivi medium . tres quidem ex illis a cilio
montis inoipientes et usque in rivum descendentes qui vadit inter Pultimor
et nostram terram . et quarta est conjunota tribus prioribus ad oocidentem . que
videlicet terra fuit Godwini Franci et Rodbbrti filii ejus. Et quia ego
sigillum non habui . ad testimonium oonoessionis prediote neptis mee Milisant
ejus sigillo hoo donationis mee karta . et nostra et ipsius voluntate oonsignata est.
Testibus . Godefrido monacho de Maroan . Willelmo de Bedintune . Fratre
Jordano et fratre Wittfare conversip de Margan . Ricardo . sacerdote de
135
Bonbvill . Augustino oapellano Sanoti Johannis de Kaerdif . Hereberto
fllio Turkilli . Bobino filio Waltrri Siward . Osberno oellarario de Neth .
Waltbro filio Bicardi . saoerdotis.
Endorsed — ' Oarta Matildis la Sore et Domine sue Milisant . de . niJ° r acris
terre quas nobis dedit in valle et pendulo Caruenesdune.'
(Vid : DCTV.)
DCXTJTT.
COMPOSITION BETWEEN THE HOUSE OF MARGAN AND
RIUANTJS PRESBYTER, CONCERNING THE CHURCH OF
LANGEWL
[Penricb M8S.]
Compositio inter domum de Maroan . et Riuanum presbiterum de
ECCLE8IA DE LaNGEWI.
[Notum sit univer]sis Sancte eoclesie filiis ad quos prosens scriptum pervenerit
euesh' . et P. arohidiaoonus Wigornensis . eternam in Domino
salutem.
Noverit universitas vestra inter Riuanum presbyterum et monachos
de Margan . super ecclesia de Landgewi W. pie memorie
Wigornensi episoopo et nostre mediooritati a summo Pontifice oommissam.
Sanote et terminandam . prefato episcopo viam universe oarnis
ingresso . tandem die partibus prefixo a nobis auotoritate apostolioi
mandati sub ea f orma delegati . videlioet si omnes interesse non possent
mandatum exequerentur . oausa ipsa nobis sedentibus pro tribunali . assidentibus
quoque nobis viris dis peritis partibus presentibus . huno finem
susoepit. Supradiotus R. presbyter . inspectis sacrosanctis evangeliis
de Langewi . oujus se personam asserebat in perpetuum abjuravit. Juramento
quoque oorporaliter . . . . se jam diotos monaohos aut quemque alium . neque
per se neque per alium super prefata eoolesia fore Thomas dictus filius ejus
oonsimile oirca ejus personam oonservandum prestitit juramentum. Predioti
136
vero [b]ono pacis et pro laboribus jam dioti . R. et expensis • ipei •
E. u. marcas argenti dederunt. Hiis testibus.
Entitled — * Compositio inter domum de Margan et Riuanum presbiterom de
eoclesia de LangewL'
DCXLIV.
GBANT BT HTJGO DE HEREFORD TO MARGAN, OF LAND
AT KENFIG, ON SPECIAL CONDITIONS.
[Penrice MSS.]
Soiant omnes quod heo oonventio que faota est inter abbatem de Margan et
Hugonem de Herefordia . scilioet quod idem Huoo predioto abbati et domui
de Margan totam terram suam que est in territorio de Kenefeg donat et
ooncedit in puram et perpetuam elemosinam prout karta prefati Hugonis testatur
quam monacbi inde habent. Abbas vero non minus neoessitatem quam devo-
tionem sui donatoris attendens ei karitative . x. marcas argenti pepigit . plane
tuno reddendas . quando erga legitimos heredes antedicto Huoone auxiliante
tantum fecerint . ut idem prefati monaohi sepediotam terram libere et pacifioe
possideant. Notandum safte quod karitatem sibi exhibitam perpendens sepe-
nominatus Hugo si priusquam supradictam terram prefati monachi quiete et
secure possideant obierit . medietatem peounie . id est . v. maroas ecclesie de
Margan in elemosinam dimittit reliquas . v. quicunque litteras illas attulerit
sigillatas quas abbas Hugoni ad intersignia tradidit aocipiet Sine quibus
prorsus nichil idem abbas dabit. Set nec sic quidem vivo vel mortuo aliquid
proinde dabit . nisi cum firma fuerit possessio seoundum quod supradiotum
est. Testibus J. tunc priore de Margan . B. Cellerario . Willelmo de
Bedint' . monacho . Jordano et Bogero oonversis . et Willelmo Doggavel.
Seal dark wax, lin. diam. The same seal used as a counterseal in the other
charters of this grantor.
The word Cyrographium is cut in half along the upper edge of the deed, but
the edge is not indented.
137
DOXLV.
8ETTLEMENT OP THE CAUSE BETWEEN BIUAN THE PBIEST,
CALLING HTMSELF PABSON OF LANTGEWI, AND MABGAM.
[Penrice MSS.] 1191—1196.
Universis Sancte Ecclesie filiis ad quos presens Bcriptum pervenerit B. 1 Dei
gratia dictuB Abbas Heveshamib . et . P. 9 Archidaoonus Wioornibnsis . eternam
in Domino salutem.
Noverit universitas vestra quod eum causam que vertebatur inter Eivanum .
presbiterum et monaehos de Maroan super eoelesia de Lantgbwi venerabili
patri nostro . W. pie memorie Wioorniensi episoopo . et nostre mediocritati a
summo pontifloe oommissam . susoepissemus ventilandam et terminandam . prefato
episoopo viam univene carnis ingresso 3 • tandem die partibus prefixo apud
Dumbeltunam . & nobis auotoritate apostolioi mandati sub ea forma delegati .
videlioet si omnes interesse non possent duo niohilominus mandatum exeque-
lentur . oausa ipsa nobis sedentibus pro tribunali . assidentibus quoque nobis
viris discretifl et juris peritis . partibus presentibus . huno finem suscepit. Supra-
diotus . B. presbiter inspectis saorosanctis evangeliis prescriptam eoclesiam de
Lantoewi cujus se personam asserebat in perpetuum abjuravit. Juramento
quoque eorporaliter prestito promisit se jam diotos monachos aut quemquam
alium . neque per se neque per alium super prefata eoclesia f ore de oetero
vexaturum. Thomas etiam dictus filius ejus oonsimile ciroa ejus personam
oonservandum prestitit juramentum. Predicti vero monachi pro bono paois et
pro laboribus jam dicti . B. et ezpensis . ipsius B. duas mareas argenti dederunt
His testibus . W. Priore de Lithun. Johanne Preoentore de Hevesham.
W. de Bedint 9 . et Godbprido . monachis der Maroan. Magistro Badulpho
decano Heveshamib. Greoorio de Quentone decano. Osmundo de Oampe-
dbna. Nicholao preoentore Landavensis ecolesie. Booero de Lanthilt 9 .
Hblia fratre suo. Magistro Mauritio. Gillkberto de Novo Castello . et
multis aliis.
Seals wanting.
138
Endorsed — € Compositio inter domum de Margan • et Riuanum presbiterum de
ecclesia de Langewi.'
(1) Roger, 1191—1318. (2) Peter, 1189—1196. (8) William de Northall, ob. 8rd May, 1190.
DCXLVI.
GRANT BT HTJGO DE HEREFORD TO MARGAN OF 30 ACRES
IN CORNELI.
[Penricb MSS.]
Sciant omnes tam p. q. f . quod ego Hugo de Herefoed' dedi et oonoessi et
fyac mea oarta confirmavi Deo et Sanote M. et monachis de Margan i. D. 8.
xxx. acras de terra mea euper Corneli in oooidentali parte ejusdem terre in
perpetuam et puram elemosinam liberas et quietas ab omni servitio et seculari
exaotione . per hos terminos & veteri scilicet cimiterio quod est in eadem teria .
usque in fines terre Walteri Lupelli . et inde usque ad terram Joaf filii
Hereberti . abinde vero usque ad magnam viam que venit & eapella de Corneu
que est predicti Walteri Lupelli sicut eadem via desoendit deorsum ad aquam.
Et morosam terram que subjacet eidem terre in illa duntaxat parte scilicet super
aquam pariter illis dedi . hano donationem f eci prediotis monaohis . et per
presentem oartam illis astantibus obtuli super altare . pro anima domini mei
Willelmi oomitis Gxoucestrie qui predictam terram mihi pro servitio meo dedit
necnon et pro anima mea et pro anima uxoris mee et animabus heredum predicti
comitis domini mei et antecessorum meorum. His testibus Rooero scilioet tuno
cellarario de Maroan Willelmo de Bedinton monaoho . Jordano oonverso .
Reoinaldo filio Sthonis . et Ricardo clerioo suo . Thoma de Corneli . Rooero
StURMI • HeREBERTO . TURKILLI . RlGARDO de DuNSTORE.
Seal in red wax. Obverse, a sword in pale, point downwards. Legend —
« uooNis : de : hereford . . . . ' Reverse, impression of an antique
oval intaglio gem, a bust, to the right ' + sigillum . hugonis . de . hereford.'
Endorsed — c De donatione xxx. aerarum. Carta Hug' de Hereford.'
139
DCXLVH.
GKRANT BT HTJGH DE HEREFORD TO MARGAM OP LAND
GIVEN HIM BT WM. EARL OF GLOTJCESTER.
[Penricb MSS.]
Dominis suis et amicis omnibusque Sanote matris ecclesie filiis tam presentibus
quam futuris Huoo de Hereford salutem.
Notum sit vobis me dedisse et hao mea carta confirmasse Deo et ecclesie
Beate Marie de Margan monachisque ibidem Deo servientibus totam terram
meam que est in territorio de Kenefec in perpetuam et puram elemosinam . tam
liberam et quietam ab omni servicio. et seculare exactione . quam ego illam
unquam habui et tenui a domino meo Willelmo oomite Gloucbstrie . qui
eandem mihi pro servitio meo dedit . sal vo scilicet dumtaxat servicio seingnoragiorum
meorum quod predicti monachi facere debebunt . qui et illam in presentiarum
optinent. Secundum quod carta domini mei Willelmi prefati comitis testatur .
quam inde mihi dedit . et ego illis. Hanc igitur donationem supradictis monachis
feci pro anima ejusdem domini mei Willelmi oomitis et animabus anteoessorum
meorum et illius . atque subcessorum ejus . necnon et pro anima mea et pro
animabus omnium familiarum et benefaotorum meorum. His testibus . Jacobo
tuno priore de Margan . Rogrro tuno oellarario . W. de Bedint' . Godefrido
monachis . Jordano et Rogero conversis ejusdem domus . Philippo de Marecros .
Bogero Sturmi . Ricardo de Dunestore . Ainulfo de Kenefeg.
Seal in red wax, 1 Jin. diam. Devioe, a straight sword palewise, point downwards.
Legend — * sigill : hugonis : de : hereford.'
Endorsed — ' Carta Hug\ de Heref'. De tota terra sua quam nobis oonoessit.'
140
DOXLVni.
CONFIRMATION BT HENRY, BISHOP OF LLANDAFF, TO
MARGAM OF THE LAND AND CHTTRCH OF LANGEWI.
[Penrice MSS.] 1193—1218.
Henricus Dei gratia Landavensis . episoopus archidiaoonis decanis . personis .
vicariis . omnibus tam clericis quam laiois in sua diocesi oonstitutis salutem et
benedictionem.
Sciatis quod nos divine pietatis intuitu prospioientes in futurum paci et quieti
monachorum de Margan . confirmavimus eoclesie Sancte Marie de Margan et
m. i. D. s. totam terram de Langewi cum omnibus pertinentiis suis siout carte
donatorum testantur . necnon et ecclesiam de Langewi c. o. p. suis liberam et
quietam ab omni consuetudine et exactione salvo jure episoopali. Heo omnia
predictis monachis sigilli nostri appositione et testium inscriptione oonfirmamus .
auctoritate qua fungimur sub anathematis attestatione inhibentes . ne quis
predictis monachis oontra cartas donatorum seu priveligiorum suorum tenorem .
vexationem . molestiam . aut gravamen inferre presumant. Teste Nicholao
tesaurario Landavensis ecolesie . Helia deoano de Novo Castello . Ricardo
decano de Bonevilest' . magistro Rogero de Culne . Roberto de Bergeveni.
Seal, in dark green wax, a pointed oval, 2|in. by If in. The Bishop, full
length, standing on a short column, in vestments, right hand lifted in benediction,
in the left a pastoral stafiE. Legend — * + sigill' henrici dei gracia lan-
davensis rpiscopi.' A very perfect impression.
Counterseal, a pointed oval, If in, by Jin. An angel. Legend — * + secrbt 9
henr' landav' episcop'.
Endorsed — ' Confirmatio H. episoopi de terra et de Ecclesia de LangewL'
141
DOXTJX.
NOTIFICATION BT HENET, BISHOP OP LLANDAFF, OP
SBTTLBMENT OP THB OATJSE BETWEEN MABGAN AND
JOHN KAIBTTS AND HI8 SON MILO.
[Harl. Ch. 75 A. 23.] 1193—1218.
H. Dei gratia Landavensis eoclesie minister humilis . universis Christi
fidelibus ad quos presens scriptum pervenerit salutem et benediotionem.
TTniversitati. vestre significamus . quod oum quedam oontentio inter dileotos
filios nostros monaohos de Margan . et Johannem Kairus et heredes illius super
quadam pastura verteretur . tandem prediotus Johannem . et Milo filius ejus
prenominatos monachos nolentes injuste molestari . memoratam pasturam mona-
chis de Margan in perpetuum libere et quiete reddiderunt. Et prediotus AfiLO
ooram nobis taotis sacrosanctis juramento firmavit . se prediotis monaohis de
Margan et omnibus rebus suis semper fore fidelem et obedientem . et predictam
pasturam oontra omnes pro posse suo warentizaturum. Hiis testibus . Urbano
deoano de Landaf . Nicholao oapellano . Magistro Mauricio . Badulfo de
WiNCEsrrRiA clerico . W. de Sanoto Donato . Boberto de Berchele . et
multis aliis.
Seal brown wax, of the Bishop, as in Harl. Ch. 75 A. 18, 21.
Endorsed — * Testimonium controversie inter nos et Johannem et Milonem
filium ejus.'
DCL.
OONPIBMATION BT H., BISHOP OP LLANDAFF, TO MABGAN
OF THE TITHES OP KENFEG, etc.
[Penricb M8S.] 1196—1218.
• TJniversis Sanote Matris eoolesie filiis ad quos presens soriptum pervenerit.
H. D. g. Landavensis episoopus salutem . gratiam Dei et benediooionem.
142
Justis petentium desideriis animo nos deoet benigno oondeeoendere . et ea
effectu . debito complere. Inde est quod nos paci et utilitati tam domus
Thbokesbirie quain domus de Margan . in posterum providentes . oonoeesimiis
domui de Margan . oinnes proprias deoimas suas in parroohia de Kenefeg .
neonon et omnes garbarum decimae que pertinent ad eoolesiam de Kenefeg . et
ad omnes oapellas ejusdem eoolesie . in perpetuum possidendas. Conoessimus
insuper prefate domui de Margan omnes terras ad diotam ecoleeiam et ad
prediotas oapellas pertinentes imperpetuum possidendas. Reddendo inde annu-
atim domui de Theokesbiria . deoem maroas . in oapitulo de Theokesbiria.
Et domus de Theokesbiria retinuit in manu sua ouram de spiritualibus .
altaragium . et jus presentandi vioarium in eandem eooleeiam . et omnia ad
diotam eoolesiam pertinentia preter prefatas terras et deeimas. Domus etiam de
Theokesbiria . per se vel per vioarium suum nobis et suooessoribus nostris pro
sinodalibus et oeteris universis ad jus episoopaie pertinentibus respondebit . et ne
hec nostra perpetua confirmatio malignantium improbitate possit infringi vel
decursu magni temporis indubium devooari . eam presenti scripto munimus . et
sigilli nostri appositione roboramus. Hiis testibus Wrgax' ardhidiaoono Landa-
vensi . Magistro Mauricio filio ejus . Magistro Waltero Caphellano domni
episcopi . Magistro Radulpho Mailok.
Two seals — both gone.
Endorsed — ' Confirmatio Episcopi de terra et decimis eoclesie de Kenefeg.'
DCLI.
LETTER from ralph de sumeri to henrt bishop op
LLANDAFF CONCERNING A RENT GRANTED TO MARGAM.
[Harl. Ch. 75 D. 9.] 1196—1218.
Reverendo patri suo H. Dei gratia Landavensi episoopo et universis Sanote
eoolesie filiis qni presentem kartam inspexerint Radulphus de Sujceri salutem.
143
Notum faoimufl universitati vestre nos oonfirmasse presenti kaita nostra Deo
et Beate Marie et monaohis abbatie de Maboan pro salute anime mee et ante-
oeeeorum meorum et suooeseorum in perpetuam elemosinam illoe xx^ aolidos quos
anteoees^oree] mei bone memorie A: de Sumeri avus [me]us et filii ejusdem
quorum heres ego sum eisdem monaohifl et pref ate abbatie oontulerunt et [ajesigna-
verunt annuatim [recipi]endos de molendino meo in marisoo per quatuor terminos.
Ego autem vol tati proepioere assigno et presenti karta mea oonoedo et
oonfirmo ut in die Sanoti Michaelis eoedem xx** solidos reoipiant in perpetuam
elemosinam annuatim de redditibus meifl a ballivis meis apud oastellum meum
de Dinaspowis et insuper de augmento proprio eoilioet in perpetuam elemosinam
iiii"- solidos reoipiant ibidem [d]e redd[itu] meo [in] die Sanoti Johannis
Baptiste et hoe habeant et reeipiant in perpet[uum de] me et [h]eredibus [m]eis
doneo eis exoambium provideamus et assignemus ad va[lentiam ] ad
minus xxini or - solidorum in terra. Si tamen in tali exoambio suam viderint
u hoo sibi ...*... is indioaverint profutu Testibus
Bogero abbate de Margan Willelmo de Bedintune rid'
et Hbnrico monaohis de Margan Jordano Bogero hospitali et
G-rbgorio oonvers Willelmo Fainel . Mauritio de Cantelo
o de Benni . magistro Alano . Helia deoano . Bicardo saoerdote de
Bonevilestun Daniele de Coitif.
Henry, prior of Abergarenny, became BUhop of Llandaff 1196. gi 1218.
DCLIL
GBANT BT THADEIBCH, DATJGHTEB OP KETHEBIO DU, TO
MABGAM, OP LAND IN THE FEE OP PEITEUIN.
[Pbnrice M8S.] 0. 1197.
Universis Sancte Eoolesie flliis preeentTbus et futuris ad quos presens scriptum
pervenerit Thaderech filia Ketherici Du . salutem.
144
Noverit univereitas vestra me oonrilio et oonsensu Goloudeth sororis mee et
heredum et parentum meorum oonoessisse et dedisse et presenti oarta oonfirmasse
Deo et Eoclesie Sancte Marib de Mabgan et monaohis ibidem Deo servientibus
totam terram meam quam habui in f eudo Peiteuin oum omnibus libertatibus et
oonsuetudinibus suis in puxam et perpetuam elemosinam habendam et tenendam
de me et heredibus meis imperpetuum. Heo omnia illis oonoessi ut habeant et
teneant libere et quiete . reddentes mihi annuatim omnibus diebus vite mee ad
f estum Sanoti Michaelis flwmdiMn marcam argenti pro omni servicio. Et post
deoessum meum heredibus meis ad prediotum terminum tantummodo nu*-
solidos . quia illos duos solidos et viu*- denarios qui supersunt de dimidia maroa
dedi Monaohis in obitu meo in perpetuam elemosinam pro anima mea et pio
animabus patris et matris parentum et anteoeseorum meorum. Et hoo soiendum
quod quando hano oonventionem f eoimus reoepi pre manibus a prefatis monaohis
totum redditum sex annorum . soilioet tres • marcas . argenti . ad purifloationeni
Beate Marie proximam post oaptionem Gkiffini filii Resi . His testibus .
domino H. Landavensi episoopo . et domino Willelmo de Brausa . Hknrioo
de Penebr' . Urbano arohidiaoono . Jacobo priore de Margan . Willblmo de
Liches' . Willelmo de Bedint' . monaohis de Margan . et multis aliis.
Endoxsed — * Carta Thaderohe filie Ketherioi du/
DCUII.
GRANT BT KENWEEIC, SON OP HERBEET, OF LAND IN
EOXECULIM TO MABGAN.
[Penricb MS8.] • C. 1198.
Omnibus Sanete eoolesie filiis presentibus et f uturis Kenewreic filius Herberti
salutem.
Soiatis me eonsilio et oonsensu heredum et amioorum meorum oonoessisse et
dedisse Deo et eoclesie Sancte Marie de Margan . et monachis ibidem Deo servi-
145
entibus totam meaiu partem terre de Killbculim . scilioet quartam partem teire
illius . in puram et perpetoam elemosinam . ut habeant et teneant eam liberam et
quietam ab omni servicio et oonsuetudine et exactione seoulari . siout ulla
elemosina liberius haberi et teneri potest. Et soiendum quod ego et heredes
mei super sanctuaria prefate eoolesie juravimus . quod si aliquod servicium vel
redditus ad coquinam vel ad aliud aliquid requiratur de predicta terra . nos illud
omnino adquietabimus . ut prediota donaoio libera penitus et quieta prenominatis
monaohis remaneat. Set et omnes terras que sunt infra terminos prediotorum
monaohorum soilioet inter Adkne et Kenefeg abjuravimus imperpetuum. His
testibus. Ernaldo oonstabulario de Kenefeg . Stephano clerico . Ricardo de
DUNESTER . OsHEBO CuUIAN . ALAITHU filio ItHENARD . RB80 CoH . ItHBL et
Rbthbrech filiis Buil.
Endorsed — * Carta Kenwreio filii Herberti de parte Eilleoulim. 9
Thc land seems to hare been held by service *ad coqninam.' Thia U a pecnliar inatance ot tenure
attached to an office ot the EaiTs honsehold. The eatablishment of tbe Lords of Glamorgan was after
the royal pattern.
DCUV.
GRANT BT KNETTHUR BLETHIN AND WILLIAM AND KENE-
WREC, SONS OF HEREBEET, OP LAND IN KILLECULLUM
TO MARGAM.
[Penrice M8S.]
Kneythur . et fratres mei . Blethin . et Willblmus • et Kenewrec
filii Hereberti . conoedimus abbatie de Margan in totam terram
noetram quam tenemus de oomite de Killecullum • in bosco et in plano cum
paecuis, tenen[dam de] nobis et de heredibufl nortris liberam et quietam ab omni
servitio et seculari exaotione . dando nobis annuatim x. solidos [pro ter]ra illa ad
festum . Sancti Michaelis . et noe totum servioium xjuod pro illa texra debetur
faciemufl comiti Quod si nos aliquo [modo de]f ecerimus de servicio quod pro illa
debemus comiti . abbatie retinebet de x. solidis . qui nobis debentur quantum
146
pertinet ad [def ec]tum. Et si oontigerit quod aliquis oalumpniatus fuerit terram
illam . nos warantusabimus prediote abbatie oontra omnes [homines]
et omnem parentelam nostram . et oontra omnes qui inde in ouria oomitis
plaoitare voluerint . et ibidem judioium [sit in ajuxilio abbatis. Et quia noe
sigilla non habemus . sigillo Nicholai Landavensis episoopi • et Waltbri
abbatis de Nsth • et Johannis [abbatis de Marga]n predictam hano nostram
oonoessionem oonsignamus. Fro hac vero oonoessione prediota abbatia dedit nobis
v. maroas [Hii]s testibus.
Endorsed — ' Carta filiorum Hereberti de terra de Sjlleoulum.'
DCLV.
QUIT-CLAIM BT THATHERECH, DAUQHTER OP KATHERECH,
TO MARGAM ABBET OF THE 'PEYTEVIN LAND.'
[Penrice M8S.]
Universis Christi fidelibus presens seriptum visuris vel audituris . Thatherech
filia Katherech . salutem.
Noverit universitas vestra quod ego oonsilio et oonsensu Toruard ab
Gi8telard mariti mei et omnium filiorum meorum et aliorum amioorum meorum
quitum olamavi Deo et ecolesie Beate Marie de Maroan et monaobis ibidem
Deo servientibus totum clamium meum de Terra Peyteuin . et totum jus
quod dicebam me habere in eadem terra. Ita quod dicti monaohi habeant et
teneant eandem terram solutam et quitam a me et omnibus heredibus meis in
perpetuum. Et sciendum quod affidavi et super sacrosancta eoolesie de Maroan
juravi quod nunquam movebo olamium vel querelam versuS monaohoe de
Maroan pro predicta terra . vel aliquis alius pro me vel per me sive supervixero
maritum meum sive non. Hiis testibus. Mauricio persona de Langenuth .
Toruard ab Espus . Ener ab Knaytu . Wronou Du . Philippo ab Kaditoan .
Cradoc ab Ricard . Mederod ab Kanan et Roberto Potnz . Willeemo .
147
Waltero . monachis de Margan . Reredo . Hugonb . Espus . oonversis . et
multis aliis.
Pointed oval seal, brown wax, ljin. by |in., a fish hanriant.
+ SIGILLUM . TADERBCH.
Endorsed — * Carta Thatherehc de terra Peitevin. John Du.'
DCLVI.
GRANT BT MARGAN AP KARADOC TO MARGAN OF
LAND AT ORGARES WALL.
[Penrice MS8.] 1199.
Omnibus Sanote Eoclesia filiis p. e. f . Marganus filius Karadoci ealutem.
Soiatifl me oonsilio et cousensu filiorum meorum oonoesaisse et dediase et hae
karta oonfirmaaae Deo et eoolesie Sanote Marie de Margan et m. L D. s. in
elemoeinam liberam et quietam ab omni servioio et oonsuetudine et exaooione
seculari totum pratum quod fuit Alewi inter domum Radulfi et Orgares
Walle . et universa prata mea que sunt inter Orgares Walle et oapellam et
totum pratum quod fiiit David Puinel. Et pratum Yewan Braut Waith .
reddendo miohi et heredibus meis annuatim ad festum Sanoti Michaelis unam
maroam argenti pro omni servioio. Et sciendum quod pre manibus aooepi
redditum v. annorum anno ab inoamatione Domini M a c°- nonagesimo nono
post festum Sanoti Micaelis. Et notandum quod nunquam deinoeps premanibus
aooepturus sum nisi redditum trium annorum. Ego autem et heredes mei
prefatam donationem predictis monachis warentizabimus oontra omnes homines
in perpetuum. His testibus Helia decano . Worgano Capellano de Avbne .
Meuric Map et Griphino fratre ejus . Howelo filio Griphini . Ruatlan Map
WRGI . MORGENU COLE . DaVID PuiNEL • WlLLELMO filio AXEWI . HeRBERTO
filio Palmari.
Fragment in green wax of the seal of Margan f . Karadoo.
Endorsed — * Morgan de pratis de Avene et diversis aliis tenn. 9 ' EaradooL 1
148
DOLVII.
GRANT BT ESPUS, SON OP CBADOC DU, TO MARGAM OF
LAND IN PEITTEVIN IN KENFIGk
[Pbnbice MSS.]
OmnibuB Sanote eooleeie filiis p. et f. Espus flHus Cradoc Du* salutem.
Sciatis me oonoessisse et dedisse et presenti oarta oonfirmaase Deo et eoolesie
Sanote Marib de Mabgan eto. servientftras totam terram meam quam habui de
feodo Peittevin in territorio de Kenefeh in elemosinam liberam et quietam ab
omni seoulari oonsuetudine et exaotione siout ulla elemosina liberius teneii
potest . Reddendo annuatim mihi et heredibus meis in perpetuum solummodo
dimidiam marcam pro omni servitio. Et soiendum quod initio hujus donationis
aooepi pre manibus firmam vj. annorum soilioet iur. maroas unde ipsi monaohi
quieti sint usque ad tantum terminum perimpletum et seoundum quod si
oontigerit me mori antequam heredem habeam de uxore mea filia Rbsi filii
Evhan totam prediotam terram illis dedi in elemosinam puram et quietam ab
omni servitio. Si vero oontigerit me habere heredem post mortem meam dedi
eis xu 4rfBU aoras simul oum oorpore meo in puram elemosinam et duos [soT]
olaxnavi solidos quietos quos aooipere solebam de prediota firma. Et heo omnia
finniter tenenda et warentizanda in perpetuum affidavi et super saora juravi et
plegfios inveni soilioet Resum Coed et fratres ejus Ithellum filium Riwkl et
fratree ejus Galfridum filium Canethuri Du et fratres ejus.
8eal pointed oval, brown wax ; a dexter hand issuing from the proper left
grasping a bannered lance in pale.
* + SIGILL BSP CBADOa.'
Endorsed — * Espus filius Caradooi in Petteuin/ and in a later hand ' Kenfige.'
i
149
DCLVm.
GBANT BT MASTEB MATJEICE TO MABGAN OF THE
LAND OF EGLTJSKEIWB.
[Harl. 0h. 75 0. 33.]
Omnibus Saacte eooleeie filiis ad quos littere iste pervenerint magister
Mauricius salutem.
Noverit universitas vestra me oonoessu domini Willelmi Londoniensis
oonoessisse domui de Maroan et monabhis ibidem Deo servientibus totam terram
de Eolus Keiwtr . oum omnibus pertinentiis suis. Beddendo inde mihi annuatim
ad festum Sanoti Michaelis xii. denarios. Hiis teetibus . Radulfo olerioo de
LandV . Kandalano presbitero . Johanne persona de Marcros . Bicardo
Pincbbna de Marcros . Hsnrico filio magistri Mauricii . Willelmo fratre
ejus.
Endorsed — l Magistri Mauxikii, 9 and ' Magister Maurioius de Egluskeiwir. 9
Boond seal, red wax, lin. diam. The Master, sitting on his offioial ohair, in
profile to the proper right, with a leotern before him.
+ sioill 9 : maori 9 : mauric.
(I) For Lftndoagh.
DCUX.
ABJTJBATION BT THE SONS OF BOGEB KAM OF CLATM ON
THETB FATHEB 9 S GBANT IN BONVILESTON TO MABGAM.
[Prnricr MSS.]
Univerais Ghristi fidelibus presens scriptum v. vel a. Bobertus ab Boser .
Wronu . Adam . et Philippur fratree . salutem in Domino.
Noverit universitas vestra nos spontanea voluntate nostra et oonsilio Booeri
Kam patris nostri et aliorum amioorum nostrorum oonoessLwe et quitum olamasse
et abjuraase et hao preeenti oarta oonfirmasse Deo et eodesie Beate Marie de
150
Margam . et monachis ibidem Deo servientibus totam jus nostram et totam
fllaminm qnod habebamufl tanquam heredes Rogbri Kam patris nostri in terra
qnam ipse tenuit de Templariis in feudo de Bonbvilrst[on] . ut habeant et
teneant dicti monaehi diotam terram libere quiete et pacifioe pro nobis et
omnibus heredibus nostris siout ulla elemoeina vel ullum tenementum liberius et
quietius haberi potest vel tenerL Et seiendum quod affidavimus et super saoro-
eanota eoolesie de Margan juravimus quod istam oonoessionem et quitam
elamaeionem fideliter et sine dolo servabimus et oontra omnes homines dictis
monachis warantizabimus in perpetuum. Et quia propria sigilla non habuimus .
sigillum Eogeri Kam patris nostri ad petitionem nostram presenti saripto est
appositum. Tfiis testibus.
Entitled — ' Abjuraoio nu. filiorum ejus de eadem terra.'
DCLX.
GR4NT BT HENEY, ABBOT OF GLOTJCE8TER, TO MABGAM
OF LAND IN LLANGEWL
[Penrice MS8.] Ante 1202.
Cyrograph.
Sciant omnes [tam] presentes quam futuri quod ego Henricus [abbas
monasterii Sancti] Petri Gloucestrie et ejusdem loei oonventus oonoessimus
et hao earta nostra confirmavimus . yenerabilibus abbati et conventui
de Margan . terram illam in feudo de Langewx quam Willelmus Scurlag
dedit Eweni . ut habeant monaohi de Margan . prediotam terram oum
omnibus libertatibus et aisiamentis suis .... onmi servioio consuetudine et
exactione. Beddendo inde annuatim u. solummodo eoclesie Sanoti Michablis
de . . . . [Ew]bni . ad terminum Pasche. Et prediotam temm pre&tis
xnonaohis oontra omnes homines warantizabimus in perpetuum. In [oujus r]ei
teetimonium preeens soriptum in modo Oyrographi oonfecdmus . oujus nnam
151
partem sigillo eoolesie nostre munitam predictifl [abbatji et oonventui de
Maroan . tradidimus. Alteram vero partem edgillo ejusdem abbatis et oonventus
de Maroan roboratam penes [n]os retinuimus. Hiis . testibus.
Endorsed — 'Cyrographum Henriei Abbatis Glooeetrie de xxmi. acris aput
Langewi/
DCLXI.
GRANT BT WILUAM DE LONDONn8 TO MARGAM OF
THE CHAPEL OP EGLISKEINWIR.
[Harl. Ch. 75 C. 31.]
Omnibufl Sancte ecolesie filiis preaentibus et futurifl Willelmus de Londoniis
salutem.
Sciatis m[e] oonoeesisse et dedisse et hao oarta oonfinnasse Deo et eoolesie
Sancte Marie de Maroan et monaohis ibidem Deo aervientibus in elemosinam
capellam de Eoleskeinwir oum omnibus pertinentiifl suis inter Yoobmor et
Oarwe pro anima mea et anima patris mei et matris mee et anteoessorum et
suooeesorum nostrorum ad habendum et tenendum libere quiete et paoifioe siout
tdla elemosina liberius haberi potest imperpetuum. Hiis testibus Willelmo de
Cantblo Willblmo de Reinni Magistro Mauritio Robbr[to ole]rioo
Robbrto Chamberlein Nicholao filio Ricardi et aliis.
A fine ovai seal, lf in. by ljin., in green wax. Impression from an antique
oval intaglio gem, a man on horsebaek galloping to his proper right, and holding
a flag. Legend— * + sioillum . will , i. de . londoniis.'
Endorsed— * W. de Lond' de Egliflkeinwir. 1
152
DOLXTT.
GBANT BT WTLLTAM DE L0NDEB8 TO MABGAM OP A
BURGAGE AND LAND AT CATWEU [KIDWELLT].
[Pbnbicb MSS.]
Omnibus s. e. f. ad quos presens Boriptum pervenerit . Wills' de Lond*
salutem.
Noverit universitas vestra me oonoessiflse et dedisse Deo et B. M. et mmimfliig
de Mabgan pro salute anime mee et predeoessorum atque suooessorum meorum
unum burgagium in villa mea de Catweli quod Johannes filius Baobnilde
tenet et unam acram prati in prato meo quod Olemeda vooatur ubi ipei monaohi
utile sibi f ore perspexerint . ut habeant heo et poesideant in elemoeinam liberam
ab omni servioio ezaotione et oonsuetudine seoulari. Et sciendum quod qui-
ounque pref atum burgagium de prenominatis monaohis tenuerit habebit omnem
libertatem quam burgenses mei solent habere in plano et bosoo . in aquis et
paseuis aliisque aifiiamentis. His testibus Thoma de Lond 9 . Johanne de Lond' .
Bicabdo Albo . Rigabdo Scabpin . Andbea monacho de Mabgan . Badul. de
Cantelo Johanne filio Baoinblde . Bicabdo filio Tovi.
Seal, red wax, pointed oval, lfin. by ljin. Impression of an antique oval
intaglio gem: a warrior riding on a horse, to the left.
Legend — l + sioi . . lum . wil .... de londoniis.'
Endorsed — ' Carta de donatione apud Kadweli/
DCLXm.
GBANT BT MHX) SON OP JOHN KATB OB OAIBTJS TO MAB&AN
OF LAND WEST OP THE LAKE.
[Habl. Ch. 75 C. 20.]
Omnibus Sanote matris eooleeie filiis preeentibus et futuris Milo filins
Johannis Eaib salutem.
153
Soiatifl me oonoessisse et dedisse et hao karta confirmasse Deo et eooleeie
Sancte Marie de Margan et monaohis ibidem Deo servientibus omnem terram
meam qne est ad oooidentem looi et tendit usqne ad terminos terre Herberti
Scurlagr in elemosinam liberam et qnietam ab omni seeulari servitio et oon-
suetudine et omni exaotione dout nlla elemorina liberius teneri poteet. Et super
sanotas reliquiae juravi quod hano oonventionem oie integram illibatamque
eervabo. Quod d eis hano terram warentizare non potero dabo eis tantum terre
de libero tenemento meo quod de Novo Castello teneo. Et hoo totum f eoi pro
anima patris mei et anteoessorum mearum. His testibus. Worgano fratre
meo . Helia Flemenc et Willelmo filio ejus . Ricardo oapellano . Davld
8CRIPTORE . HlAGO.
Fine round seal, red wax, l£in. diam. A fleur-de-lis of elaborate design.
Legend — * + sigil* : milonis : cairus: *
Endorsed — ' Milonis filii Johannis Kair.'
The copy in the Chmrter roU presente two or three nmmportant verbal differenoes.
DCLXIV.
QUIT-CLAIM BT EOGEB KAM TO MABGAN ABBET OP
HIS EIGHTS IN BONEVTLESTON.
[Harl. Ch. 75 C. 22.] Circ. 1241.
Universis Christi fidelibus presens soriptum visuris vel auditnrus • Bogerus
Kam salutem in domino.
Noverit nniversitas vestra quod ego consilio et oonsensu . Roberti . Wronu .
Adam . et Philippi filiorum meorum et heredum et aliorum amioorum meorum
conoeesi et quitum clamavi et abjuravi et hao presenti oarta oonflrmavi Deo et
eodesie Beate Marie de Margan et monabhis ibidem Deo servientibus totum jua
meum et totum olamium quod habui in terra quam tennit pater meus de
Templariis . et ego tenni in feudo de Bonevilestone . ut habeant et teneant
154
dioti monaohi diotam terrazn • libere quiete et paoifioe pzo me et omnibua
heredibus meifl qui sunt . vel erunt edout ulla elemosina vel ullum tenementum
liberius et quietius haberi potest vel teneri. Et soiendum quod ego et predicti
filii mei affidavimus et super sacrosanota eoclesie de Margan juravimus . quod
ifltam oonoesaionem et quitam clamationem fideliter et sine dolo servabimus et
oontra omnes homines diotis monaohis warantizabimus in perpetuom. Hiia
testibus . Enea ab Boser • Madoco fratre ejus . Yoruard ab Espus . Toruard-
Ooh. Eicardo de Bonevile . Osberno et Thoma de Kantelo monaohis de
Margan . Uiredo et Espus et Johanne Fabbo oonversis de Margan. Et
multisaliis.
Endorsed — ' Abjuratio Rogeri Kam de terra in feudo de Bonevileste.'
Pointed oval seal, dark green wax, l|in. by £in. A symmetrioal branoh of
five flowers, inverted.
Legend — * -f sigill* : rogeri : kam.'
DCLXV.
GEANT BT WILLIAM DE LONDRES TO MAEQAM OF THE
LAND BETWEEN THE GARW AND THE OGMOEE.
[Penrice M8S.]
Omnibus Sanote Ecclesie filiis p. et f. Willelmus de Lond[oniis] salutem.
Soiatis me oonsilio et oonsensu matris mee et fratris mei Thome de Lond-
[oniis] et aliorum amicorum meorum conoessisse et dedisse et hac presenti oarta
mea oonfirmasse Doo et Ecclesie S. M. de M. et monaohis Deo ibidem ser-
vientibus pro salute anime mee et anteoessorum et suooessorum meorum in
perpetuam elemosiuam quicquid oontinetur inter has duas aquas . Vkoemor et
Garwe . in boeoo et plano . ab eo looo ubi Garbwe oadit in Vkgemorb
quantum terra mea durat versus Botheni . ut habeant et teneant eam ad f eudo-
firmam. Beddendo michi et heredibus meis annuatim . iii* 8 maroas . scilioet
155
xx. flolidos ad feetum Sanoti Michaelis . et xx. solidoe ad Pascha . pro omni
seryitio oonsuetudine et exaotione. Et soiendum quod forestarius meus ous-
todiam nemoris habebit oum oonsilio Abbatis de Margan. Ita quod ego iude
«oapiam quantum opus habuero ad proprios usus meos et hominum meorum . et
monaohi inde oapient quanhun opus habuerint ad usub proprios . sine nemoris
«deetruooione. Et ego et heredes mei warantizabimus prediotis monaohis hano
elemofiinam oontra omnes homines imperpetuum. Hiis teetibus Thoha de
Lond[oniis] Petro Pincerna . Badulfo de Cantelo . Waltero G-ttmdi .
Oweno le Norreis . Paoano de Turberville . Gilberto de Turberville .
Willelmo de Cantelo . Osberno olerioo . Boberto olerioo.
Endorsed — ' De Kevenmahhai. Donatio Willelmi de Lond[oniis.']
DCLXVI.
€ONFIRMATION BT THOMAS DE LONDBE8 OF THE GRANT
BT HI8 FATHEB WILLIAM TO MAEGAM ABBET OF
LAND BETWEEN THE TJGKEMORE AND GAEWE, TOWAED8
BOTHENI. 1
[Penrice MS8.]
Omnibus Sanote eoolesie filiis p. et f. Thomas de Lond' . salutem.
SciatiB me oonsilio et oonsensu matris mee et fratris mei Willelmi de Lond 9 .
^t aliorum amioorum meorum oonoessisse et hao presenti oarta mea oonfirmasse
Deo et ecclesie B. M. de Margan et m. D. i. s. pro salute anime mea et anteoes-
sorum et suooessorum meorum in perpetuam elemosinam . donationem quam
prediotus frater meus Wux' de Lond' illis feoit . scilioet quioquid oontiuetur
inter has duas aquas Ugkemore et Garwe in bosoo et plano ab eo looo ubi
Oarwe oadit in Ugkemore . quantum terra nostra durat versus Botheni . ut
habeant et teneant eam ad feudofirmam libere et quiete bene et in paoe in
omnibus et per omnia . eiout oarta ipsius Will' de Lond' testatur . xeddendo
166
annuatim iij. maieas pro omni servitio oonsuetudine . et exaotione. Et ego
prediotam donationem eis warentizabo oontra omnes homines siout elemoeinam
noetram in perpetuum. Hiis testibus. Pincbrna Pbtbo . Radulpho de
Cantbl' Waltbbo Gundi . Owbno le Norrbis . Godbfrido filio Alhbbi .
Hbbvbio Cras Qbbvasio olerioo.
Seal in dark green wax, dight pear-shaped, ljin. by lin. Impreesion of an
antique oval intaglio gem: a helmeted bust to the left.
Legend — ' + sigill' thomb db londV
Endorsed— ' Conflrmatio T. de LondV
(1) Soe No. CXXXL, VoL 1, p. 100, to which thia Charter ia a compaaioa.
DCLXVII.
CERTEBTCATE BT MORGAN AB CBADOC OP THE QTJIT-
CLATM TO MARGAM OF CRADOC AP JOHN.
[Pbnricb MSS.]
Omnibus Sanote eooleeie flliis presentibus et f uturis ad quos preeens eariptum
pervenerit . Morganus fllius Cbadoci salutem.
Noverit universitas veetra . quod Cradocus fllius Johannis liberam et quitam
olamavit monachis de Maboan et ooram me abjuravit totain terram que eet
inter duas Avbnas . quam ipse Cradocus a prefatis monaohis oalengiaaverat .
etquitam . olamavit de se et de omnibus suis. Et super hoo plegios invenit me et
Mbunb Broch.
Endorsed — 'Oarta attestationis Morgani. Soilioet quod Oradoous fllius
Johannis quitum olamavit totam terram inter duas Avenas ; sine redditu.'
157
DOLXVm.
GBANT BT HTJGH DE LANCABVAN TO MAEGAN OP
THTBTY AORE8 IN LANMEUTHIN.
[Penricb MSS.]
Beverendissimo patri suo W[illblmo] Dei gratia Landavbnsi episoopo et
omnibufl Sanote eooleaie fidelibus ad quoe presens oarta pervenerit Huoo filius .
Bodb^bti de Lantcarvan salutem.
Notum sit universitati veetre quod ego pro salute anime mee et patris mee et
matris mee . et anteoeeeorum neenon et suooeesorum meorum dedi et oonoessi et
bao mea oarta oonfirmavi Deo et eooleeie B. M. de Margan et m. i. D. s. de
libero tenemento meo xxx*- aoras terre mee que proximiores sunt terre sue de
Lantmbuthin oum orofta que proxima adjaoet veteri oimiterio ex oooidentali
parte neonon et quatuor alias adhuo oroftas . quarum una jaoet subtus vetus oimi-
terium et tres relique & magna via versus fontem desoendunt de Lantmbuthin.
X7t habeant soilioet predioti monaohi et teneant heo omnia in puram et perpetuam
elemosinam liberam et quietam ab omni servitio seoulari exaotione et oonsuetudine.
Et soiatis quod prediotam terram dedi prefatis monaohis oonoessu domini mei
Hbnrici de Humtraxyill' . neonon et oonoessione et bona voluntate Marobrib
uxoris mee et aliorum amioorum meorum. Et si aliquod servitium de prediota
terra fuerit requisitum sive domini Begis sive aliud . ego et heredes mei illud
adquietabimus ita quod monaohi imperpetuum quieti erunt . et nemini de aliquo
reepondebunt. Abbas vero de Maboan et monaohi quando hano eis donationem
f eai pro mea magna neoeseitate miohi dederunt quatuor maroas argenti et unum
bovem juvenem. Ego autem hujus mee donationis oartam super magnum altare
sepe dioti monasterii de Margan sollemniter multis astantibus obtuli . et in
plenario oomitatu de Kabrdip eam reoitari f eoi . et ibidem hano meam presentem
donationem monaohis viva vooe fideliter teetifioatus sum. Et quod eam illifl
ubique warantizabo. Teetibus Jaoobo tuno priore de Margan Boobbo oella-
168
xario . Vincentio et Godefrido monaohifl de Margan . Jordano converso .
Rogero et Ricardo oonversis hospitalibus de Margan neonon et in antedioto
oomitatu de Kaerdif . Testes hii sunt infloripti Bcilioet . Willelmus prior de
Golclive . Henricus de Humfrantill' . Joha^nes le Sorus . Paganus de
TURBERVILLA . PHILIPPU8 de MaRECROS . WlLLELMUS FLANMENGU6 . RODBBRTU8
Morinu8 . Odo de Novo Burgo.
Seal dark red wax ; an ornamental fleur-de-lis.
+ SIGILL' • HUGONI8 . FILII . RODBERTI.
DCLXIX.
HTJGH DE LANCARVAN INFORMS BISHOP WTTiLTAM THAT
HE GRANTS TO MARGAM LAND POR THE CONSTRTJCTION
OP A CHAPEL IN HONOTTR OF ST. MEUTHIN AT LAND-
METJTHIN GRANGE.
[Penbice MSS.]
Dileoto patri suo . W[illelmo] Dei gratia Landavensi episoopo ^t omnibus
Sanote eoolesie filiis ad quos presens scriptura pervenerit Huoo filius Rodberti
de Lantcarvan salutem.
Notum facio universitati vestre me dedisse et presenti oarta mea oonfinnasse
Deo et B. M. et m. de Margan in liberam et puram perpetuamque elemosinam
eonsilio et oonsensu amioorum meorum et oonjugis . et domini mei Hknrici de
Hunfran vill' unam aoram terre ad auxilium frabricande (sic) oapelle in honorem
Sanoti Meuthini apud grangiam eorum que vooatur Lantmeuthin. Que videlioet
aoora jaoet juxta terram quam eis prius dederam in xxx. acras ad australem
partem. Ut ipsi videlioet monaohi habeant prediotam aoram libere et quiete
ab omni eervitio et seoulari exaotione in perpetuum. . pro salute anime mee et
uxoris et domini mei et anteoessorum et suooeeeorum. Teste Rogero oellarario
et Godefrido monaoho de Margan Auel saoerdote de Sanoto Hilario
159
Waltero oapellano de Lantcarvan . Fratre Witfare . et Bicardo Terri .
Waltkro Buto . oonversis de Maroan . Maroeria oonjuge mea . Bogero Cole.
Seal in dark red wax, lf in. diain. Devioe, a rude fleur-de-lis.
Legend — * + sioill. huoonis filii [rodberti].'
Endorsed — ' Hugonis de Lantkarvan . de una acra/
DCLXX.
GBANT IN NEWCASTLE BT PAGAN DE TTJBBEBYILLE
TO MABGAM.
[Penrice MSS.]
[Yenerabili in domino patri] Willelmo Dei gratia Landavensi episoopo . et
omnibus Sanote eoolesie filiis ad quos presens oarta pervenerit . Paoanus de
Turbervilla salutem.
Notum sit universitati vestre nos dedisse et presenti oarta nostra oonfirmasse •
oonsilio et oonsensu oonjugis [mee et] amioorum Deo et Beate Mareb et monaohia
de Maroan . Deo ibidem servientibus . totam terram quam dominus meus . . . . o .
michi dedit in territorio Novi Castelli. In Coithcart . pro servitio meo . ut
ipsi eam habeant totam [pu]ram elemosinam . liberam et quietam
ab omni servitio et seoulari exaotione . per omnia siout ego eam melius et
integrius unquam in pratis . et pasturis et oeteris pertinenoiis suis.
Et si aliquod servitium sive domini Begis sive oomitis [forjsitan
inde f uerit aliquando requisitum . ego et heredes mei illud adquietabimus . ut
monaohi sint ab Sane ego et heredes mei pref atam hano donationem
meam quam feoi pro anima patris mei et matris [mee vel] Willelmi oomitis
et anteoessorum meorum et suooessorum monaohis warantizabimus oontra omnea
homines. Quod [si non] poterimus . ipsis monaohia
xx. Maroas . argenti . reddemus . quas miohi dederunt . mee magne neoessitate
oompatientes . [a]d redimendam et reouperandam terram meam et hereditatem
in Anolia . que terra vooatur Mersfeld. Testibus.
Endorsed — ' , bervilla de terra de Coitoarth.'
160
DCTiXXT.
NOTEBTCATION BT PAGAN DE TUBBEBYILLE TO WILLIAM,
BI8HOP OP LLANDAPP, OP HIS OBANT TO MABOAM
OP LAND IN NEWOASTLE.
[Penbicb MBS.]
Beverendo patri suo Willelmo Dei gratia Landavbnsi episoopo et omnibus
Sanote eoolede filiis ad quos presens scriptum pervenerit . Pagantts de Tubbbb-
villa salutenu
Notum facimus universitati vestre nos dedisse et presenti hao earta nostra
oonfirmasse Deo et B. M. et monachis de Margan D. i. s. oonsilio et oonsensu
oonjugis mee . et heredum . et amioorum . in puram et perpetuam elemosinam
liberam et quietam ab omni servitio et seeulari ezaotione . totam terram quam
dominus meus Willblmtjs oomes Gloecbstrie dedit miohi in territorio Novi
Castblli soilioet in Coitkard . pro meo servitio. Ut ipsi eam habeant et
possideant in perpetuum libere et quiete • et paoifioe . in moris et pratis . et
terris et pasturis . et oeteris pertinentiis suis per omnia siout ego eam unquam
meliufl et integrius • et liberius possedi et habui Sane si aliquod aervitium sive
domini Begis sive oomitis • inde aliquando requisitum fuerit Ego et heredee
mei illud adquietabimus ut monaohi sint ab omnibus rebus in sempiternam quietL
Ego insuper et heredes mei hano donationem quam fecimus pro anima patris mei
et matris et anteoessorum et suooessorum et domini mei Willelmi oomitis . et
heredum suorum . ooutra omnes homines monaohis prefatis warentisabimus.
Monachi namque sepedicti mee magne neoessitati oonpatientes . in reoognitione
hujus mee donationis xx 11 marcas argenti dederunt ad redimendam et recuper-
andam usibus meis terram meam et hereditatem in Anolia que vooatur Mbbsfbld.
Testibus . Willblmo Landavensi episcopo . Ubbano arohidiaoono . Waltbbo
abbate de Nbth . Hamonb de Valun' vioeoomite de Ejlebdid' . Herbberto
de Sanoto Quintino . Henrioo de Humfranvill' . Bicardo Nobbbnsi .
161
Waltero de Sulib . Rogero de Bercherel . Phileppo de Marecros . Urbano
de Penduuelin . Philippo saoerdote de Marecros . Willelmo le Soor .
Willelmo de Sanete Hilario . Willelmo de Portechiwet . Thoma oapellano
domini episoopi . Ricardo de Kaerwiga . Willklmo de Bedint' . et Godefrido
monaohifl de Margan.
Seal in dark brown wax, 2£in. diam.; upon two plaited oords, silk in two
oolours. Devioe, a figure riding to the proper right, holding a lilj flower in the
right hand; in the left a horn, whioh he is blowing.
Legend — * + sigillum fagani de turbervilla.'
Endorsed— * Earta Pagani de Turb'vill' de terra de Goitkard.'
DCLXXII.
TO THE SAME EFFECT, WITH SUGHT VAEIATIONS IN THE
LANOTJAOE EMPLOYED, BUT WITH A PROVISION ADDED
IN OASE THE WABRANTY SHOULD FAIL.
[Penrice MSS.]
Beverendo patri suo Willelmo Dei gratia Landavbnsis episoopo et omnibus
Sanote eooleeie filiis ad quos presens oarta pervenerit . Paganus de Turber^lle
salutem.
Notum faoimus universitati vestre nos dedisse et oonoessisse et presenti oarta
nostra oonfinnasse . oonsilio et oonsensu oonjugis mee et heredum . et amioorum .
Deo et B. M. et monaohis de Margan D. i. s. totam terram quam dominus
meus Willelmus oomes Gloecestrie miohi dedit in territorio Novi Gastelli in
Coittkard . pro servitio meo . ut ipsi eam habeant totam in perpetuam et puram
elemoeinam liberam et quietam ab omni servitio et seoulari exaotione • per omnia
sicut ego eam melius et integrius unquam habui in moris et in pratis . in pasturis
et oeteris pertinentiis suis. Et si aliquod servitium sive domini Begis . sive
-oomitis . sive aliud f orsitam inde fuerit aliquando requisitum. Ego et heredes
162
xnei illud adquietabimus ut monaohi sint ab omnibus rebus quieti. Sane ego et
heredee mee prefati hane donationem meam quam feei pro anima patris et matris
mee . et domini mei 'Willelmi oomitis et antecessorum meorum . et suooessorum
monaohis warentusabimufi eontra omnes homines. Quod si faoere non poterimus •
ipsis monaohifl xx*- maroas argenti reddemus . quas miohi dederunt mee magne
uecessitati oonpaoientee ad redimendam et recuperandam terram meam et heredi-
tatem in Anglia . que terre vooatur Mersfelda. Teste Willelmo de Lond*
seniore . et Willelmo de Loxd' juniore . Willelmo Monacho de Owbin .
Eeginaldo Monaoho de Neth . Hereberto filio Turkilldi . Eicardo de
Dunesterre . Bobino fratre Paoani . Willelmo de Gantslo' . Mauricio de
Oantelo' . Daniele olerioo de Coittif . Hertweio de Larmere . Eicabdo fllio
Hereberti . Eannulfo de la Kaer.
Lnperfect seal, brown wax, as desoribed in the preoeding Gharter.
Endorsed— ' Pag. de TurberwillV
The Turbervilles, a Norman family, held Beer Turbervillt and other Dorsetshire Iands, and Crickhowell
in Brecknock.
A yery early branch settled at Cojty in Glamorgan, where Pagan de Tnrberrille ia reputed to har»
strengthened his position by a marriage with the heireas of tbe disposseased Welsh lord.
A Pagan de Turberville witnesaed the Neath foondation charter in 1179, and another, probablj his aon,
appears in a law suit with Walter de Sully in 1199, and nnder King John in 1207. He was probably the
father of Gilbert, who died before 1281. They held Coyty, and filled a great position in the lordship till
the extinction of the male line in or about the reign of Richard IL, when Catherine, their heiress, married
Sir Roger Berkerolles.
The estates finally descended to William. Qamage, whose descendant and heiresa, Barbara G&inage, in
the K>th century married Sir Robert Sydney, and tbe Earls of Leicester held Coyty till their extinction
in 1748, when the estates were sold.
DCLXXIH.
QRANT BT EES, SON OP HOEL, AND HIS BRETHREN TO
MARGrAM OF LAND ON THE AVENE.
[Penricb MSS.]
Omnibus Sanote Ecclesie filius ad quos p. 8. p. Resus filius Hoel et fratres ejus
soilioet Hoel . Griffintts . Loelin • Tthel . salutem.
Sciatis nos o. et d. et hao oarta confirmasse Deo et eoclesie Sanote Marie de
163
Margan et m. L D. s. oonceseione Morgani filii Karadoci in puiam et perpetuam
elemosinam totam partem noetram videlioet totam tertiam partem omnium quo
oontinentur inter has divisas scilioet a vado Keurlhi usque ad f ontem Saneti
Tlthuti et a f onte Saneti Ylthuti usque ad Torbethel et a Thorbethel usque
ad Blain Craoan sicut Blain Cragan desoendit in Avene . pro anima patris
noetri et anteoessorum et suooessorum nostrorum tenendam et habendam libere et
quiete in bosoo et in plano in paeturis et in omnibus aisiamentis. Et nos hano
donationem prediotis monaohis warantizabimus siout elemosinam nostram oontra
omnes homines imperpetuum. Hii« testibus Morqano filio Karadoci . Rogero
Wian . David Puionel . Tchenard filio Tthel . Meuric Was.
Two Beals, red wax. 1. Morgan ap Caradoc, as usual. * + sigill . . . maroani
filii carad ' 2. An oval, lin. by ljin. Devioe, a broad-leaved spear,
polewise, point upwards. ' + sigil howeli.'
Endorsed — ' Besi filii Hoel et fratum suorum.'
A Res ap Howel appears aa ' latro et felo,' conveyed from Langnnit to Caerdiff, In the aoconnts of the
ComiUUu (L p. 238) ; alao as witness in an Ayene Charter in 1883 (Ibid 288).
DCLXXIV.
CONFIEMATION BT RES AP HOEL AND HIS BEOTHERS
OF THEIE PATHEE'8 GEANT8 TO MAEGAM.
1 Omnibus S. E. f . ad quos presens soriptum pervenerit Eesus filius Hoel . et
fratres ejus . soilioet . Hoel . Griffin[nus] . Luelin . Ythel . salutem.
Sciatis nos oonoessisse et dedisse et hao carta oonfirmasse Deo et eoolesie Sanote
Marie de Margan et monaohis ibidem Deo servientibus . oonoessione Morgani
filii Cradoci [in puram et] peipetuam elemosinam . totam partem nostram .
videlicet totam teroiam partem omnium que oontinentur inter [has divijsas .
eoilioet a vado Keuelhi usque ad f ontem Sanoti Ylthuti . et a fonte Sanoti
Ylthuti usque ad Thor et usque ad Blaincragan sieut Blaincragan
deeoendit in Avene . pro anima patris nostri et anteeessonim et suooessorom
nostrorum . tenendam et habendam libere et quiete in bosoo et in plano in
164
pasturis et in omnibus aisiamentifl. Et nos hane donationem predictifl monachis
warantdzabimns eiout elemosinam nostram oontra omnes homines imperpetuum»
His Testibus Morgano filio Oradoci . Rogero Wray . David Puonkl .
TCHENARDO filio T . . . . MeURIG . WA8.
Endorsed — ' Gonfirmatio Resi filii Hoel et fratrum suorum de terra quam nobis
dimisit pater eorum . (Vacat . . .')
(1) This copy ia scored through, as though for erasurea.
DCLXXV.
REMISSION BT THE ABBOT AND CONVENT OF TEWKE8BURT
TO THE ABBOT AND CONVENT OF MARGAN OF AN
ANNUITT ON THE LTFE OF JURDAN DE HAMELDENA.
[Harl. Ch. 75 A. 51.]
Noverint universi legentes et audientes hano oartam quod nos abbas et
oonventus Theokesbirie oonventionavimus abbati et oonventui de Margak
quod de illis viginti duobus solidis quos nobis ipsi reddunt pro Jurdano de
Hameledena . quamdiu ipse vixerit . quod de illis viginti duobus solidis post
mortem ipsius Jurdani niohil omnino requiremus & domo de Margan. Set ipsa
domus inperpetuum erit inde quieta et carta de Margan quam inde habemus .
ipsis sine omni contradiotione resignabitur. Et super hoc feoimus eis oartam
nostram in testimonium.
Endorsed — ' De eoolesia de Kenefeo.'
Portions of two seals attached. 1. First seal of Tewkesbury abbey. 2. Seal
of the abbot of Tewkesbury. The abbot standing on a corbel with a book in
the left hand, the right hand uplifted in benediotion.
dei : gra : abbas : s
A fine of 1197 (Vol. I., p. 83) mentions Thomas le Sanford as haring married Axnable, elder daughter
and co-heir of Richard de Kardif, and as with him holding a knight's fee in Hameleden, which was
probably in Gfrlouoestershire and connected with Tewkesbury. Jordan was a name in use in the de Eardif
and Sandford families, but who Jurdan was is unknown. He may have been a de Cardiff. The charter is
probably of the close of the 12th century.
165
DCLXXVI.
GRANT BT PHILIP, SON OF WUEKBNI, TO MAEGAM
OF TEN ACRES.
[Harl. Ch. 75 D. 22.]
Soiant omnes tam presentes quam futuri quod ego Philippus filius Wurkeni
dedi abbati et monaohis de Maroan in perpetuam elemosinam liberam et quietam
ab omni servitio et seoulari exactione x ^ aoras terre de terra quam oomes dedit
mihi et aliquantulum eo amplius. Soilioet inter viam que vadit inter terram
meam et terram Pagani de Turbervilla et fossatum quod desoendit ab eadem
via inter terram meam et terram Willelmi Scurlage usque ad metas in signum
positas in planitie ejusdem campi versus orientem et hino usque ad bosculum recta
linea qui est in desoensu versus aliam viam que vadit inter terram meam et
terram Willelmi Scurlage. Hano totam terram dedi eis in terra arabili et
pratis et morosis. Teste frater Bogerus oellararius de Margan Jordanus
et Eicardus de Bada fratres de Margan Gilebertus presbiter de Novo
Castello Walterus Laheles Normannus prepositus Eilmerus jmlmerus
Codwinus de Novo Castello Bodbertus nepos meus.
A pointed oval seal, 2Jin. by ljin., in a fine stjle of work, in bright red wax.
Devioe, a dexter hand and arm, issuing fiom the proper left, holding a lanoe-
flag. Legend — 4 + sigill' fillipi f* wuRKENI. ,
Endorsed — ' Carta Philippi filii Gurgeni. ,
s— DCLXXVII.
GEANT BT WILUAM, SON OF OSMTJND, TO HIS SON THEO-
< BALD, OP A BUKGAGKE IN KENFEO, AND A HOUSE IN
CARDIPP, etc.
[Penricb MS8.]
Willelmus filius Osmundi . dominis suis . et omnibus amiois suis • et
omnibus hominibus suis . ialutem.
166
Sciatifl me dedisse et oonoeeaifle Tsdbaldo filio meo burgagium meum de
Kenefeg pro servitio suo. Ita libere siout ego illud tenui de oomite . et unum
masagium in Cardif super quod domus sua est . et totam "Wulnodes oroftauL
Et volo et oouoedo quod ipee et heredes sui teneaat heo omnia de me et de
heredibuB meis libere et quiete . in f eudo et hereditate per unam libram piperis
donando per annum pro omni servitio. Et ipse Tedbaldus dedit mihi de
reoognitione . u. solidos. Hujus donationis sunt testes. Bobertus filius
Eicardi oujus sigillo . heo oarta est sigillata . et Acelina uxor mea . et
Steinerus et Booerus Q-uolegut . et Adam filius Aceri . et Willelmus
filius Thanewi . et Odo filius Engelrami . et Eilricus Devon' . et Walterus
filius Bicardi et Nicholaus frater ejus.
Seal in white wax ; a fragment of a seal probably lin. diam. An anned rider,
right hand extended, sword ereot, but sloping ; he rides to the proper left
A small oounter-seal, $in. by |in., rounded oval, impression of an antique oval
intaglio gem. A boat, with two mariners in it.
Legend indistinot.
Thifl seal resembles muoh some others in the oolleotion.
Osmond=
i
Wi11iMti«fAcUlU
I
Tedbftldne
DCLXXVm.
NOTIFICATION TO WTLLTAM, t BISHOP OP LLANDAPP, BT
MTLTBENT, DATJGHTEB AND HFJB OF WILLIAM MTTDB-
HOEGTJILL, OF HEE GBANT TO MABGAM OF LAND, btc.,
ON TUBBTJBNESDTJNE.
[Pknricb MSS.]
Willelmo D. g. Land. episoopo et omnibus Sanote matris eoolesie filiis ad
quos presens eoriptum penrenerit Mllisant filia Wellblmi Mitdbhokouiu. et
Leres iprius Balutem.
167
Noverit u. y. dedisse me et presenti hao karta mea oonfirmasse D. et B. M.
et monaohifl de Maboan D. i. s. in puram et perpetoam elemoeinam x. aoras
terre pro salute anime mee et patris mei et anteoessorum meorum et Buooeesorum
liberas et quietas ab omni servitio et seoulari exaotione . oum duabus aoris pratl
que videlioet terra jaoet super Tubbebnesdune ad oooidentem ipaius usque ad
magnam viam que vadit de Fbnnebbioge versus Wigetune totam soilioet
junoosam aoram et reliquam terram siout desoendit per metam tene Rodberti
Aldid et pratum ipaius ad orientem magne vie . et sio divertit usque Tbamp-
pbslatd subtus terram Waltebi Buldi et vadit per rivum Tubbebnesdunb et
desoendit usque in rivum qui divisa est inter terram de Bonevilestune et
nostram . et pertingit usque ad prediotam magnam viam que venit de Fennb-
bbiooe. Et si forte aliquod servitium de bao terra fuerit forte aliquando
requisitum sive domini Regis sive aliud. Ego illud de reliqua terra mea ad
quietabo . ut monaohi sint ab omnibus in perpetuum quieti. Et quando hano
monaehis donationem feoi . abbas et monaohi mee magne neceesitati oompatientes
unam maroam argenti ad relevandam terram meam de Babbi dederunt
Teetibus Godefbido monaoho de M. Willelmo de Bedintune Osbebno
oellarario de Neth . fratre Jobdano et fratre Wittfabe oonversis de M.
Bicabdo saoerdote de Kaerwiga . Auoustino oapellano de Sanoto Johannb
Hbbebebto filio Tubkilli . Dobino Siwabd de Kabdif . Waltebo filio BlCABDI
saoerdotis . Bicabdo filio HsBfeBEBTi Tubkilli . Osbebno cellarario de Neth.
Seal imperf eot.
Endorsed — ( Carta Dn'e Milisant de x. aoris terre et prati duabus quas nobia
ft dedit in p^rpetuum de pheudo suo apud Sanotum Nioholaum/
168
DCLXXIX.
NOTIFICATION TO WILLIAM, BI8HOP OP LLANDAFF, BT
MTT1T8ANT, DAUGHTEB AND HEIB OP WILLIAM MTTDE-
HOBGUILL, OF HEB GBANT TO MABGAM.
[Penrice MBS.]
Willelmo D. g. Land. Episoopo et omnibus Sanote Matris ecdesie filius ad
quos p. s. pervenerit. Milisant filia Willelmi Mitdehorguill et heres ipsius .
salutem.
Noverit universitas vestra me dedisse et presenti hao karta mea oonfirmasse
Deo et B. M. et munachis et Margan in perpetuam elemosinam puram liberam
et quietam ab omni servitio et seoulari exaotione pro anima patris mei et
anteoessorum meorum et suooessorum duas aoras prati de libero tenemento meo
apud sanotum Nicholaum . que videlioet acre jaoent oontra pratum saoerdotis de
Bonevill' ex altera parte rivuli juxta Fennebrigge . et insuper oonoessi donum
matris mee Milisant quod feoit prediotis monaohis similiter in puram et per-
petuam elemosinam . scilioet unam acram prati quam dedit pro anima patris mei
de dote sua que videlicet aora incipit a fonte Domsi et jaoet ex orientali parte
rivuli subtus terram arabilem versus duas acras prati que sunt super eundem
rivulum ex altere parte rivuli. Et insuper oommunem pasturam totius pheudi
mei de Sancto Nicholao . illis oonoedo libere et quiete in perpetuum. Testibus
Ysaac presbytero de Sancte Cadoco . Bicardo saoerdote de Kaerwiga .
Godefrido monaoho de Margan . Fratre Wittfare . et Fratre Jordano
oonversb de Margan ; Augustino oapellano de Sanoto Johanne . Herebbrto
filio Turkilli . Dobino filio Walteri Siward . Waltero filio Bicardi saoer-
dotis de Kardif . Ricardo filio Hereberti Turkilli . Osberxo oellarario de
Neth . Matilde de Soor avia mea . Bogero Scrogein.
Seal in red wax, pointed oval, l£in. by ljin. Devioe, a full-length female
figure vested in a loose robe, girdled at the waist, and in the right hand a flower.
Legend — * + sigillum MILIs[E]N[T]. ,
169
Endoned — * Carta Domine Milisent junioris et matris ipsius de tribus aeris
prati et oommuni pastura pheudi sui apud Sanctum Nieholaum . que nobis oonoeesit
m perpetuum.
DGLXXX.
GBANT BY BOBEBT, SON OP WIAN, TO MABGAN, OP ALL
THE LAND IN THE PEE QP NEWOASTLE HE HAD
PBOM MOBGAN AB CABADOO.
[Penbicb MSS.]
Sciant omnes tam p. quam 1. quod ego Bobbbtus filius Wiani oonoedo . et
dimitto monaohis de Maboan oonoessione et oonsensu domini mei Moroani .
totam terram meam quam miohi dedit in f eudo Novi Oastelli soilioet quadra-
ginta aoras quarum deoem in peipetuam elemosinam largitus sum monaohis . et
xxx. eisdem dimitto ad firmam in vi. annos libere et quiete usque post terminum
vi. annorum . qui anni inoipiunt a festivitate Sanoti Michaelis anni m. c. nona-
gesimi vij. ab inoarnatione Domini. Que videlioet festivitas Sanoti Michaelis
tertia seouta est captionem oastelli de Sanoto Clabo . faetam per Willelmum de
Bbausa. Ita scilioet . ut per vi. annos habeant xx. aoras terre frumentalis et
ultra adhuo per tres annos . id est . simul . ix. habeant reliquas . x. aoras que
jaoent juxta illas . quas illis dedi in perpetuum. Et soiendum quod ego pre
manibus jam aooepi oensum omnium istorum annorum . id est . xxvij. solidos .
et j. denarium. Et hoo totum feoi oonsensu et oonsilio fratrum meorum. Bogebi
et Griffini . et aliorum. Et si infra hoo spaoium mortuus fuero . totam istam
tertam oum oorpore meo prefatis monaohis et monasterio dedi in perpetuam
elemoeinam. Quam si non potuero illis warantizare usque ad presoriptos terminos
de hoo quod residuum erit peounie quam aooepi . secundum annorum oomputa-
tionem satisf aciam monachis et terram de omnibus servioiis adquietabo quamdiu
fnerit in manibus monaohorum et heo omnia me fideliter obeervaturum juramento
finnavi . et hos insuper plegios dedi. Dominum meum Mobganum . Bogbbum et
170
Griffinum . fratres meos . Ithell filium Sansonis . et Guganum avunculum
meum. Hiis testibus.
Entitled — ' Garta Boberti Wian de deoem acris.'
DCLXXXI.
GBANT BT BOBEBT AND BOGEB WIAN OF TEN ACBES IN
THE PEE OP NEWCASTLE TO MABGAM.
[Penrice MSS.]
Universis Sancte e. f. p. et futuris . Bobertus filius Wian salutem. Notum
sit universitati vestre nos per oonsilium et assensum domini nostri Morgaki filii
Cradoci et fratrum meorum . Bogeri . soilioet . et aliorum parentum etiam et
amioorunr dedisse Deo et Beate Marie et monachis de Margan x. aoras terre
de feodo Novi Castelli . de terra mea quam dominus meus Morganus dedit
mihi ibidem . pro meo servitio . que scilicet acre habent ad orientem illum
locum inolusum fossato . qui vooatur gardinum Sweini . et tendunt sursum
versus montem . eld oooidentem . et a septentrionali parte divisam habent terram
i
Scurlag . et ab australi . meam terram . reliquas x. aoras. Has x. acras sicut
jaoent sursum et deorsum in longum . ad orientem et oocidentem . et in latum
ad aquilonem et australem . prediotis monaohis dedi in perpetuum . in liberam
et perpetuam et puram elemosinam . quietas ab omni servitio et seculari
exactione . facturus servioium de reliqua terra mea . si aliquid inde forte aliquo
tempore fuerit requisitum. Et hano donationem feci pro salute anime mee
et anoestorum meorum patris et matris et sucoessorum et domini mei Morgaxi
qui illam terram miohi dedit. Et quia sigillum non habui . sigillo domini mei
Morgani . hanc donationis mee oartam oonsignavi. Hiis testibus Willelmo
oellarario de Margan Godefrido monacho Besus etiam filius Meuric plegius
est et Willelmus Kille. Testibus Bogero Cole et fratre Jordano et
Waltero de Lantge . et aliis pluribus.
Imperfeot seal, brown wax, of Morgan f. Caradoc, as already described.
Endorsed — ' Bobertus Wian de x. aoris.'
171
DCLXXXIL
GRANT BY ROGER, 80N OF WIATJN, AND KENEWREICH HIS
BROTHER, TO MARGAM OF TEN AORES OF ARABLE
LAND.
[Penricb MSS.]
OmnibuB S. e. f. p. et futuris Rogerus filius Wiaun salutem. Sciatis me
o. et d. et h. o. o. D. et e. S. M. de M. et m. i. D. s. i. p. et p. elemosinam oon-
oessione Morgani domini mei . et Kenewreich fratris mei deoem aoras terre
arabilis . liberas et quietas ab omni servioio . oonsuetudine et exaotione . proximas
x < * aL aoris quas eis dedit Robertus frater meus quas et ego hac oarta oonfirmavi.
Et hoo totum eis f eci pro anima Moroani domini mei . et anima mea et anima
Kenewreich fratris mei et anteoessorum et sucoessorum meorum. Et ego et
heredes mei heo omnia eis warantizabimus contra omnes homines. Hiis testibus
Reso Coh Kenewreic filio Wiaun Enniaun Risid . Espos filio Qistel[ard] .
Ricardo Waleis et multis aliis.
Endorsed — ' Carta Rogeri filii Wiaun de x. aoris terre arabilis.'
The Wiaun family were considerable benefactors to Margam ; being tenants nnder the Lords of Aveue
their donations required the confirmation of the reigning LorcL A similar donation waa madc to Neath,
and confirmed in 1208 by King John as Chief Lord. LXXXYI.
DCLXXXm.
# GRANT BT ROGER AND KBNEWREC, SON8 OP WIAN, TO
MARGAM, OF TWENTY ACRE8 OF LAND AND RENTS AT
NEWCASTLE.
[Penrice M88.]
Omnibus Sancte matris eoclesie filiis p. e. f. Roqerus filius Wian . et
Eenewrec frater ejus salutem.
Soiatis nos oonsensu Morgani filii Caradoci et filiorum ejus oonoessisse et
dedisse et hac carta oonfirmasse D. et e. de Margan e. m. i. D. s. in perpetuam
elemosinam viginti aoras terre que fuit Saiet . quam Morganus dedit Robbrto
fratri noetro pro suo servioio et post mortem ipsius nobis. Habendas et tenendas
172
reddondo annuatim pro omni serrioio oonsuetudine et exaotione . tantum duos
solidos . ad feetum Sancti Michaelis' . quamdiu ambo vixerimus. Altero vero
noetrum moiiente • quiaquifl prius obierit . pro animabus nostris prediota terra
monaohis quieta imperpetuum remanebit. Gonoessimus eoiam eis in elemoeinam
pasturam . et aisiamenta terre nostre ubiounque attingere poterint . ita quod
nullos aliofl religiosos infra terram nostram reoipiemus . pro animabus nostris et
anteoessorum nostrorum et suooessorum nostrorum. Et nos et heredee noetra
heo omnia eis warantizabimus inperpetuum. Hiis testibus . Moroano filio
Gabadoci . Leisan et Owein filiis ejus . Alaithu filio Ithbnardi . Rbso Goch .
Grifino filio Oneither . Ithel filio Samsonis . Meurich Boxach . et multis
aliis.
Three seals in dark red wax.
1. Oval, fllightly pointed, lin. by ljin. Devioe, a sort of rude lily, a seeded
fleur-de-lis. Legend — ' + sigill' . rogeri . wian.'
2. Ordinary seal of Morgan ap Garadoo as before.
3. lfin. diam. A dexter hand and vested arm, issuing from the sinister,
feeswise, grasping a lanoe-flag. + s . . . . l' : kene[w]erc : . . . . [wi]ak.
Endorsed — * Bogeri Wian et Kenewreo fratris ejus de xx. acris pro u. solidis
annuatim apud Novum Castellum.' And in a later hand — ' terra Seyth.'
DCLXXXIV.
GBANT BT CAEADOC VERBEIS TO BEOTHER MEILER AND
THE BRETHREN OP PENDAR, OTHERWISE MARGAM, OF
LAND BETWEEN THREE WATERS, FRUTSANANT, OLEU-
DAC, AND NANTCLOE3:NIG.
[Peneice MSS.]
Soiant omnes tam presentes quam posteri quod ego Caradoo Veebeis dedi Deo
et Sanote Maeib et ordini Cisterciensi et fratri Meilero . et fratribus de Pbndar
terram meam totam que jaoet inter tres aquas . scilioet Frutsanant et Clbudac et
173
Nantclokenig in boeoo et in plaao . qui bosous Hlowenroperdkit nominatur .
hano texram iotam dedi eis in perpetuam elemoeinam liberam et quietam ab
omni seoulari exaotione . oonoedentibus Margan et Caduwalan et Meribdoc .
filiis Caradoci . de quorum f eudo teira illa erat et oonoedentibus fratribus meis .
scilioet Joap . et G-runu . et Meuric . et filio meo . et uxore mea Gxadus . qui
omnes abjuraverunt terram prediotam oum omnibus parentibus suis. Et si
oontingerit quod aliquis calumpniatus fuerit terram illam . egoet omnes parentee
mei etabimus pro fratribus ad warezizandum (sic) eam illis. Pro hao donatione
dederunt mihi Meilerus et fratres de Pendar . xx u - solidos. Hano etiam
paotionem oonfinnavi sub juramento et sub sigillo domini mei Moroan filii
Caradoci quia ego sigillum non habui. Hujus rei testes sunt Magister Petrus
de Landaf et Joaf Edighbt . et Bogrrus filius Enian . et Kelin Wendot .
et Jervert filius Madoc . et Johan Landaf . Maredud filius Oweni . Eniauun
presbiter de Pentirech . Philippus olerious frater ejus . Bis filius Joan . Adam
filius Meileri.
Seal, xed wax, 2in. diam. Equestrian type. Legend — ' + sigillum morgani
filii cratoci.'
Endorsed— « Carta Cradooi Verbeis.'
Vid. Dngd. Monast, II., 206, App. No. 806.
!•.-■-• -'- ^ 1 ~'
Caradoc YerbeiftaOladoi* Joaf Grunu Menric.
The Caradoc whoae sona are mentioned waa the Lord of the fee.
DCLXXXV.
GRANT BT MOBGAN AB CABADOC TO MABGAN OP THE
LAND OF PTJLTIMOB.
[Penricb MBS.]
Omnibus Sanote eoelesie filiis . p. et f . Morganus filius Caradoci salutem.
Soiatis me oonsilio et oonsensa parentum et amioorum mearum oonoessisse et
dedisse et hao oarta oonfirmasse Deo et eoolesie Sanote Marie de Maroan
174
e. m. i. D. 8. in elemosinam totam tenram de Pultimor cum omnibus aisiamentis
et pertinentii8 suis ut habeant et teneant eam . in perpetuum liberam et quietam
ab omni servitio et oonsuetudine et exaotione seoulari reddendo miohi et heredibus
meis annuatim ad f estum Sanoti Michaelis dimidiam maroam pro omni servitio.
Et ego et Leysan filius meus affidavimus et super saorosanota eoclesie de Margan
juravimus quod hoc totum ego et heredes mei adquietabimus et warentizabimus
predictis monachis contra omnes homines in perpetuum. TTiis testibus. Domino
Henrico 1 Landavensi episoopo . Helya decano de Novo Castello . David
PuiGNEL . HeRBERTO PaLMERO . WaLMERO filio JaGO . NlCHOLAO GoBIUN .
Magistro "Waltero de Bergenem.
Seal in dork wax, as usual, chipped.
Endorsed — * Carta Morgani filii Caradooi de terra de Pultimor.'
(1) The Bishop is Henry, Prior of Abergavenny. Consecrated ante 1196. ^t 1219.
DCLXXXVI.
EXEMPLIFICATION BT HENRT, BISHOP OF LLANDAFF, OF AN
AGREEMENT BETWEEN MARGAN AND WASTMIHANGEL,
RUHATLAN, BRINHELENG:, RIGEWARG-, AND CRADOO SON
OF BLETHER, CONCERNING- ELEVEN TEARS' CROPPING
OF LAND AT BRADLNGTON.
[B. M. Harl. Ch. 75 A. 18.] 1199.
H. Dei gratia Laxdavensis episoopus et capitolum de Lanbaf univeraifl
Sancte eoclesie filiis ad quos presens Bcriptum pervenerit . salutem.
Noveritis quod heo oonventio faota est inter monaohos de Margan et Wastmi-
hangel super quartam partem terre de Bradinctunk et inter eosdem monaohos
et Ruhatlan Brinheleno et Rigewarg super alia quarta parte terre de
Bradinctune . et inter eosdem monaohos et Cradoc filium Bletheri super
alia quarta parte ejusdem terre de Bradinctune . soilioet quod quando hii omnee
175
prenominati quitam clamaverunt in elemosinam illam quartam partem terre
predicte qnam Rieredus filius Kenaf eis dedit in elemosinam . tuno dimiserunt
et ipsi et quitum olamaverunt eisdem monaohis quicquid juris olamaverunt in toto
residuo prediote terre . soilioet unusquisque portionem suam que illum oontingebat
ut ipsi monachi habeant et teneant eam sine omni retinemento libere et quiete ab
omni seoulari servitio et oonsuetudine et omni exaotione sicut ulla terra liberius
teneri potest usque in . xi. annos id est doneo plenarie inde peroeperint . xi.
vestituras ita quod primam percipiat anno ab inoarnacione Domini m°* c - nono-
gesimo . ix°- Et si oontingerit aliquem prenominatorum mori ante predictum
terminum perimpletum . oonoesserunt et dederunt omnes simul totam partem ejus
qui obierit predictis monaohis in perpetuam elemosinam. Et hoc totum firmiter
tenere et warentizare juraverunt ipsi coram nobis et plegios invenerunt . scilioet
Kradoc et Iuor filius Worgani . et Morganum et Moraduth filios Karadoci .
et Grifin et Cadewatlan filios . Iuor . et Cnaithur Janterel et Woru
filium ejus . et Adam filium Meileri et Cradoc Medicum et Ris filium
Johannis et Lublin filium Bieredi. TTifl testibus . Magistro Mauricio .
Johanne presbitero de Kenefec . Henrico de Hulle . Nicholao de Penclau
tuno deoano . Helia tunc deoano . Nicholao (Jobion.
Two seals, imperf ect, dark green wax.
1. The Bishop, usual type i . lan episcop .... Eeverse,
smaller pointed oval oounterseal ; an angel with sword. [+ se]cret' . henr' .
LANDAV* . EPIS[C0P , ].
2. First ohapter seal ; view of the Cathedral from the north. igil
.... LESI ....
Endorsed — 'Carta iiii or -'Walensium sub sigillo Landavensis episcopi . et ecclesie
de oompositione terre de Bradetune.'
In Kr. Stephen Williams' work on Strata Florida, aee the text and translation of Harleyan Charter
7"> A. 11, where the Abbot of Margam (Thomas) U appointed trustee of the Abbey of Strata Florida.
1448.
176
DCLXXXVII.
CONFIEMATION BY THE SONS OF CAEADOC TO MAEGAM OF
LAND GIVEN BT 0AEADO0 TJEBBEIS.
«
[Harl. Ch. 75 B. 29.]
Omnibus Christi fidelibus ad quos preeens scriptura pervenerit Margan et
Kadawalan et Meriedoc filii Caradoci salutem.
Sciat universitas vestra quod ego Maroan soilicet et fratres mei Kadawalan
et Meriedoc communi assensu donationem oonoedimufi et oonfirmamua quam
Caradocus Uerbeis fecit Deo et Sanote Marie et ordini Cisterniensi et fratri
Meilero et fratribus de Pendar scilieet totam terram que jaoet inter has tres
aquas videlioet Frutsanant et Cleudach et Nantclokenig in plano et in bosco
qui boscus dioitur Hlowenroperdeit liberam et quietam et a.b omnibus seculari-
bus exactionibus inmunem. Hano terram predictis fratribus a Caradooo
Uerbeis in perpetuam datam elemosinam ut libera inperpetuum maneat et quieta
sigilli nostri atestatione sanotimus et oonfirmamus et ad eam ill[is] warezizandam
et manu tenendam oontra omnes et ubique si emerserit neoessitas posse nostrum
prestabimus. Hujus confirmationis testes sunt Eadarant filius Eniau Grunu
filius Bewalan Bledin filius Breavel Seisil filius Weuerig Wellelmus
filius Gurqwenu Hlewarh filius Jewaf Mariedud filius GKjrgan Dunbwal
filius Jewan Justinus filius Bed'erth.
Two maasy seals in red wax, two inohes diam. ohipped. 1. A knight riding
to the proper left, the helmet with nasal, shield with spike. Legend — * + sigill.
cadw i . fi ratoci.' 2. A knight as above. Legend —
4 + 8 ANI . FILII CI.'
177
DCLXXXVILL
TBANSCBIPT FBOM GRANT OP B3NG JOHN TO WILUAM
DE BBAOSE.
[Harl. MSS. 6,068 f. 13.] 3 June. 2 John. 1200.
2 Beg. Johannis.] Sciatis nos dedisse . oonoessisse et hac presenti oarta
nostra oonflimasse dileoto et fideli nostro Willelmo de Braos et heredibus suis
omnes texras et tenementa que adquisivit . et que imposterum adquirere poterit
super inimioos nostros Wallenses. Habenda et tenenda de nobis et heredibus
nostris in incrementum baronie sue de Eadenorure eto. Salvo eo quod idem
Willelmus et heredes sui stabunt recti in ouria nostra si quis adversus eos
loqui voluerit . salvo Cardigan cum pertinentiis suis quod ad opus nostrum et
heredum nostrorum retinuimus. Testibus H. arohiepisoopo Cantuariensi .
H. Sarum episoopo . Waltero de Lascye . Willelmo Briwer . eto. Apud
Cadomum . iu°- Junii . anno Begni nostri n 40 -
Gk)WBR.
Bex Johannes dedit Willelmo de Brausa totam terram de GFower . ante-
ce8sori Willelmi de Brausa patris Willelmi de Brausa.
DCTiXXX IX.
QUIT-CLAIM BY FIUP, PBIEST OF HAVODHALOC, AND JOHN
HIS NEPHEW, TO MABGAM, OF THE CHAPEL OF HAVOD-
HALOC.
[Penrice MSS.]
Notum sit omnibus ad quos presens scriptum pervenerit quod Filippus saoerdos
de Havodhaloc et Johannes nepos ejus quitum olamaverunt domui de Maroan
in perpetuum omne jus quod habuerunt in oapella de Havodhaloc absque ullo
retinemento in presentia Nicholai thesaurario Landavensis eocleeie . Ivori
178
canonioi • Adam saoerdotis • Roberti Sambonis . et aliorum multorum quorum
hio ogilla dependeni Valete.
Two seals, both gone.
Endorsed — 'Hefdhaloo,' and 'Abjuratio Ph. saoerdotis . et J. nepotis ejus de
capella de Havedhalanc'
DCXO.
GBANT BT MORGAN, SON OP OAEADOC, AND LEI8AN AND
OWEN HIS SONS, TO MAROAN OP LAND NEAE PULT-
SCATHAN.
[Penbice MSS.] Posr Michablmas, 1200.
Universis Sancte ecolesie filiis p. e. f . Morganus filius Cradoci salutem.
Soiatis me oonoesosse et dedisse et hao carta oonfirmasse m. de Margan oonsDio
et oonsensu filiorum meorum Leisan videlioet et Oeni et reliquorum . terram que
inoipit & P[u]ltscathan et vadit per fossam aquariam usque ad fossam Sauan .
et inde usque ad f ossam Cbadoci . et inde per aliam f ossam usque ad terram .
Yevan filii Tatherec . et inde ad viam Mabcuth . et inde ad alnetum sub
monte . et inde fevertitur per fossam quam monaohi feoerunt per alnetuxn usque
P[u]ltschetan omnem hano terram et quioquid inoluditur inter has metaa
oonoessi et dedi ego Moboanus prediotis monaohis in perpetuam elemosinam ut
habeant et teneant eam liberam et quietam ab omni servioio seoulari et exacoione
et oonsuetudine reddendo miohi et heredibus meis . v. solidos ad f estum Sanoti
Michaelis singulis annis pro omni servioio. Et sciendum quod conoessi predictis
monaohis liberum ingressum et egressum ad percipiendas omnes oommoditates
quas habere . poterint de prefata terra et ut faciant de terra ipsa quioquid
voluerint Notandum etiam quod ego Mobganus . pre manibus aooepi . x. libras
et sexdeoim denarios ab ipsos monaohis de redditu prediote terre anno illo quo heo
oarta faota fuit . scilioet anno ab inoarnatione Domini m°* cc°- post festum Sanoti
Michablis ejusdem anni. Set et super sanotuaria eoolesie juravi quod ego et
179
haredee mei prefatam donationem prediotis mnnaohifl warantizabimus oontrm
omnee hominee'in perpetuum. Hiis testibus Kenbwbsc preebitero de Lan*
GAUBLAC . CUELTN AbCHER . YoBVBBD filio HoBLI GtalFFINO Du . ItHBNABD
filio Gbiffini . Mobgano filio Gripfini . Wrunu filio Manoicii . Win filio
Gesurbi . Hbbbbbto filio Palmari • Ithbl filio Hblib.
Seal, Morgan ap Caradoc, as usual ; dark green wax.
Endorsed — ' Oarta Morgani seounda oontinens primam donationem ejusdem .
ei donationem Leysan . enm additamento in Marisoo de Avene ' ; and in a later
hand, * 1200 . karadooi . de terra sub alneto . v*'
DCXCI.
AGBEEMENT BETWEEN WILLIAM DE BABBI AND JOHN
DE LA MABA BESPECTCNG BENT8 IN THE FEE OF
WALTEB'8-TOWN IN GOWEB.
[Penbicb MSS.] Beforb Eaotrb 1201.
Hec est oonventio facta inter Willblmum de Babbi . et Johannbm de la
Maba quod predictus Willblmus . prenominato Johanni pro xv. marois quas
debuit illi pro relaxatione juris quod peoiit in feudo de villa Waltbbi in GKjer
oonoessit ut per spacium viu** annorum peroipiat integre redditus prenominati f eudi
de villa Waltbbi . videlioet . xxx* 1, solidos annuatim & monaohis de Nbt
persolvendoe. Ita quod prediotus Willblmus poet primos iiu"» annos si
memorato Johanni vij. maroas et dimidiam persolvere voluerit . deoetero
prediotum feudum liberum et quietum & jam dieto Johannb et heredibus suis
reoipiat. Sin autem • idem Johannbs idem feudum usque ad tenninum pre-
notatum viu* - annorum tenens annuos ejusdem feudi redditus peroipiet . et
deinoeps idem feudum predioto Willblmo et heredibus suis libere et quiete
remittet Et quioquid de prediotis Willblmo et Johannb infra terminum
prenotatum oontigerit . heredes eorundem inter se mntuo prescriptam oonven-
tionem firmiter et fldeliter obeervabunt Heo oonventio fide mediante hino inde
180
oonfirmata est Anno ab inoarnatione Domini ic°- ocj°- eodem anno quo Lin-
gonensis episoopus defunctus est qui frater erat ordinis Cartusiensis. A
proximo Pasoa usque ad terminum prefixum duratura. His testibus . Willklmo
Lond* . Philippo de Marcbos . Willelmo de Cantolo . Willelmo Pincbrna .
Johanne de Pknbis . Mauritio de Henleis . Toma Blancagnel . Willelmo
oonverso . Johanne Mansel . Johanne Trtjs . Toma filio Albini . Samsonb et
fratre suo Waltero . Vrso . Boberto Vnred . Domino . A. abbate de Neth .
Osbbbto Axohidiaoono . Clemente priore de Neth . Toma Seoretario .
Willelmo presbitero de Sanoto Donato . et aliis multis.
Indented along the top with Cirographum, out through.
Endorsed — ' Cirographum inter W. de Barri et J. de la Mare.'
J. de la Mare gave to Neth, land, once the pooession of Oamnnd Gros, whichliia mother held in dower.
Another John, and William de la Mare, witneaaed a Gower Charter in 1318.
William de Barri gave 80 acres to Neth of his fee in Gower. Both were confirmed bj King John ia
1208. (VoLL,S54).
Dcxon.
GEANT BY WILUAM GILIiEMIOH TO MAEGAM OF
LAND IN KENFIG.
[Penrice MS8.]
[Universis Sancte matris eooles]ie filiis qui presentem inspexerint oartam
Willelmus GiLLEBncH' salutem.
Notum f aoio universitati vestre senti oarta mea oonfirmasse
Deo et Beate Marie et monaohis de Maroan . oonsensu et oonoessione oonjugis
parentum meorum et amicorum . viu°' aoras terre mee que est in territorio
de Kenefeg liberas et quietas ab omni [servitio et] seculari exaotione in puxam
et perpetuam elemosinam pro salute anime mee et anteoessorum meorum et
suocessorum . que videlioet . . . . e divisis terre Mehi ad orientem . et inoipiunt
a magna via ad septentrionem que vadit de looo qui fuit .... versus Kbnsfeo
et tendunt sursum ad austrum. Has igitur viii - aoras siout ibidem sunt mensu-
rate et suis finibus monaohis in sempiternum oonoedo. Et juramentum
181
etiam tam ego quam filius meus et parentis eis prestitimus . quod nunquam per
[mo]lestiam propter hano meam donaoionem sustinebunt Et quod
oontra omnes homines hano terram eis warantizabimus. Et si aliquod [olam]iu[m]
inde aliquando fuerit requisitum. Ego et heredes mei illud debemus de reliqua
terra adquietare. Hiis testibus. Willelmo oellarario [et] Willelmo por-
tario de Maroan . Godefbido Monaoho . Walawet filio Willblmi . Joyoro
fratre ejus . Rethered fratre ejusdem . Onitlim Rethbrech et Rigebed
flliis suis . Seisillo filio Cnitlin . Angabat uxore Willelmi . Weirvill' filia
ejusdem . Robebto Pulmor converso . Philippo Weste et Radulpho fratre
ejus et aliis pluribus.
Endorsed — ' Carta Willelmi Qillemioh de viu. aeris.'
Dcxcm.
GRANT BT WAIAUETH, 80N OF WILLIAM GILLEMICH,
TO MARGAM.
[Pbnbicb MSS.]
Omnibus Sanote eoolesie filiis presentibus et futuris . Walaueth filius
Willblmi Gillbmich' salutem.
Soiatis me oonsilio et oonsensu fratrum . parentum . et amioorum meorum
dedisse et oonoessisse et hao carta oonfirmasse Deo et eoolesie Sanote Marie de
Maboan . et monaohis ibidem Deo servientibus totam terram que fuit patris mei
Willblmi Gillemigh' in temtorio de Kenefeq oum omnibus aisiamentis et
pertinentiis suis in pratis pasturis et in omnibus aliis rebus in puram et per-
petuam elemosinam . ut habeant et teneant eam liberam et quietam ab omni
servitio et oonsuetudine et exaotione seoulari . siout ulla elemosina liberius haberi
etteneripotest Et siaHquodservioiumadooquinam oomitifl . vel ad aliud aliquid
requiritur aliquando de prediota terra. Ego et heredes mei illud omnino ad-
quietabimufl de terra nostra de Ketlialanwib. Et oontra omnes homines tam
182
propinquos nostros quam extraneoe prefatts monachis . hano donacionem nostram
warrantiza^imufl imperpetuum. Et heo omnia me facturam et sine ullo dolo
servaturam affidavi . et super Sanotuaria prenominete Eooleeie juravi et plegioa
inveni. Soilioet Alaithu filio Ythbnard . et Griffintjm filium Cnaith . et
Gaufridum filium Cnaithu. Hiis teatibus . Ithel et Eiereth filiis Biwil •
Bbso Coh . Enion et Tudor flliis Rirrid . Buathlan filio Robbbti ab Enniaun.
Endorsed — ' Carta ejusdem de tota tarre patris sui/
DCXCIV.
GRANT BT WALAVETH, SON OF WILUAM GILLEMIGHEL,
TO MARGAM ABBEY, OP LAND OF HIS FREE TENEMENT
AT KENEFIGk
[Penrics M8S.]
Universis Sanote eccleaie filiis qui presentem kartam inepexerint Walavboh
filius Willelki Gillemich[rl] salutem.
Notum facimus universitati vestre nos dedisse . et oonoessisee . et preeenti
karta nostra oonfirmasse Deo et Beate Marie et monachis de Margan oonsilio
et oonsensu fratrum meorum et amioorum et parentum viu to - acras terre de
libero tenemento meo . in perpetuam et puram elemosinam liberam et quietam
ab omni servitio et seculari exaetione in perpetuum quarum videlioet acrarum vj.
et dimidia jaoent juxta illas viu** aoras quas pater meus Willblmus illk oontuiit
in elemosinam. Inoipientes soilioet a magna via que vadit ad 4ooum qui
dieitur villa Sturmi 4 Kbnefbo . ad austrum ejusdem vie . tendentes sursum a
via illa quantum extenditur teira arabilis in longitudinem . et in latitudinem . 4
divisis que fixe sunt ad orientalem partem . usque ad divisas vu j** aerarum pre-
diotarum quas pater meus monaohis dedit . mea et fratrum meorum oonoeeeion*.
Porro aora et dimidia jaoent ad austaale oapud earundem vm*- acrarum ut divise
indioant ibi posite. Et si quod servitium aliquando forte fuerit requisitum de
hao terra . ego et heredee mei illud adquietabimus ex integro . et eontara omnes
183
homines tam propinquos noetros quam extraneos monaohis prefatis haae
donationem nostram warentbabimus. Et heo omnia me faoturum et fideliter
observaturum fide et saoramento firmavi. Porro monaohi mee magne neoearitati
oompacientes . xx. solidos karitative dederunt miohi ad me adquietandum
versus dominum Begem et justioias ejus. His testibus . Willelmo oellarario .
et Willblmo de BsDnmiN' monaohis de Margan . Fratre Godwino magistro .
et Ricardo oonversifl . Eknaldo oonstabulario de Kenefec . Anaeautt filio
__ __ *
Keneithur ab Herebert . Gbstalardo . Rbtherrch filio Cnithin . Ohedic
filius (tic) Mehi . Angarat matre mea . Godbfrido monachis de Margan ,
Walterus de Sande . Thoma filio Grrvasii . et aliis pluribus.
Seal dark wax, 2Jin. diam. Seems to reeemble two fir cones, indented towards
the ohief point; below them a bow and arrow.
Legend — ' + bigill' . walavet . oilleboohbl.' The lettera underlined are
placed in the field beneath the bow and arrow.
DCXOV.
aUIT.CLAIM BT KETHEEEO AND TVOE GILLEMIHEL
TO MARGfcAM OF THEIB PATHEE'8 GEANT.
[Penricb MSS.]
Universifl Ohristi fidelibus hoo presens soriptum visuris vel audituris Kethbrbc
et Yvor filii Willelmi Gillemichel . 8alutem % in Domino.
Noverit universitas vestra quod nos oonsilio et assensu amioorum nostrorum
quitum olamavimus et abjuravimus et hao presenti carta oonfirmavimus Deo et
eoolesie Sancte Marie de Marqan et monachis ibidem Deo servientibus . totum
olamium quod habuimus in terra Willelmi Gillemichel . et totum jus quod
dioebamus nos habere in eadem terra . et in omnibus aliis terris . et in omnibus
aliis po8Be88ionibus ad diotam domum pertinentibus ut habeant et teneant dioti
monachi dictam terram libere quiete et paoifioe pro nobis et omnibus heredibus
184
nostris . qui sunt . et qui futuri sunt et omnibus suooeesoribue nostris imper-
petuum siout ulla elemosina vei ullum tenementum liberius et quietius haberi
potest vel teneri. Et nos et heredes nostri warantizabimus diotis monaehis dietam
quietam olamationem oontra omnes mortales in perpetuum. THifl testibus.
Jhoruabd ab Espus . Reso Ohoc . Reso olerioo de Langunit . Ricardo clerioo
de Ksnefbo . Willelmo Peanckelein . Willelmo Cole . et multis aliis.
Two seals, in dark green wax. 1. An inoh in diam. ; a siofoil, and radiating
point, six trefoils, muoh ohipped. Legend — ' + s\ k . . . . filii : gillemihbl.'
2. The same diam. ; a oompound crosslike devioe, of cinquefoils and trefoils.
Legend — ' + s* yvor . filii . oillemihel.'
Endorsed — ' Carta Kethereo et Yvor de teerxa GKllemichel patris eorom.'
DCXOVI.
AGKREEMENT BY CIBOGRAPH BETWEEN MABGAM AND
DAVID, SON OF HEEBEBT SOURLAGE, CONCERNING
THE FEE OF LANGEWI.
[Penrice MSS.] 1202.
Sciant omnes quod heo est eonventio que f acta est inter abbatem monaohosque
de Margan et David filium Herberti Scurlage de feudo de Langewi et de
totis pertinentiis suis . scilioet quod egp David filius Herbbrti Scurlagb
conoessi et dedi et hoe scripto confinnavi Deo et eocleeie Sancte Marie de
Margam et monaohis que i. D. serviunt totam f eudum de Langewi oum omnibus
pertinentiis et aisiamentis suis in elemosinam tam illam partem quam habuerunt
ante me de patre meo et de anteoessoribus meis in puram elemosinam . quam
totum residuum ipsius f eudi. Totam hano terram oonoessi et dedi ego Davtd
Scurlagb predictis monaohis in elemosinam oum omnibus pertinentiis et aisia-
mentis suis sine ullo retinemento reddendo miohi et heredibus meis annuatim ex
illa parte quam habent ex proprio dono meo ad festum Sancti Michaelis . m.
186
maroas axgenti pro omni servitio salvo flervitio domini oamitLs . qnod monaohi
faoient De qnibus iu. marcis oonoessi Waltero Luvrl et heredibus suis •
v. solidos reddendos annuatim ad festum Sancti Micharlis per manus mona-
chorum et xxx. et v. solidos miohi et heredibos meis ad predietum terminum.
Et ego et heredes mei warantizabimus ipsis monaohis heo omnia oontra omnes
homines in perpetuum. Et pro hao oonoessione mea . dederunt michi predioti
monachi equum . j. oentnm solidorum et xxj. maroas de redditu meo premanibus .
scilioet redditus . vij. annorum quos oessi premanibus anno ab incarnatione
Domini . m°- oc°- ij. et xl. maroas Nicholao Pdinz pro me ad finalem paoem
f aciendum de clamio quod clamavit adversum me in ouria domini Begis de
feudo de Langewi . et eidem Nicholao pro me equum . j. trium maroarum . et
Waltero Luvel equum . j. duarum maroarum. Hiis testibus domino Henrioo
Landavensi episcopo . Hamundo de Valoniis tuno ballivo de Glamorgancie .
Badulfo de Sumeri . Henrioo de TTmfrahvil' . Philippo de Marcros .
Pagano de Turburyile . Waltero de Sul' . Willelmo Martel . Rogero de
Wlntonia . Johanne de la Mare . Bicardo Flandrensi . Willelmo Sor .
Gtlleberto de Turburvil* . Badulfo Mailoc.
Seallost.
Endorsed — ' Donatio de f eodo de Langewi. David Scurlag/
Dcxcvn.
CONFIBMATION AND GBANT BT DAVID 6CUBLAGE TO
MABGAM OF THE WHOLE FEE OF LLANGEWI.
[Penricb MSS.] Probably 1202.
Omnibus S. e. f. p. et f . David Scurlaob salutem.
Scaatis quod ego conoessi et dedi et hac carta oonfirmavi Deo et eoolesie S. M.
<Le Margan et m. qui i. D. serviunt in perpetuam elemosinani totam feudum de
Langewi scilicet tam illam partem f eudi illius quam . pater meus et anteoessore»
186
mei ante dederunt eis in elemoainam quam totum residuum quod ego ex proprio
dono meo dedi eis in elemosinam . ad habendum et tenendum libere et quiete ab
omni servitio et consuetudine et exactione seoulari reddendo tamen mihi et
heredibus meis pro illa parte f eudi quam habent ex proprio dono meo annuatim
ad festum Sanote Michaelis solummodo . xxx. et v. solidos*et Waltbro Luvel
et heredibus suis . v. solidos ad eundem terminum. Et per tantum quieti erunt
ab omni servitio quod ad me . pertinet . vel ad heredes meos . salvo tamen
servitio domini oomifis. Et sciendum quod ego et heredes mei warantizabimus
predictis monachis hec omnia oontra omnes homines in perpetuum. Hiis testibus.
Domino Henrico Landavensi episoopo . Hamundo de Valoniis tunc ballivo de
Glamorgan . Radulpho de Sumery . Henrico de Umfraunvill . Philippo
de Marcros . Pagano de Turburvil' . Waltero de 8ul[lia] . Willblmo
Martel . Eogero de Wintonia . Johanne de la Mare . Ricardo ^Flandrensi.
WlLLELMO FLANDRENSI . WlLLELMO SOR . GlLEBERTO de TuRBURVIL* . B»ADULFO
Mailoc.
Seal in dark green vai, l£in. diam. Devioe, a star of eight points, each
capped with a lump, which may be a bunoh of flowers. Legend — * + sigill* .
DAVID . SCURLAG.'
Endorsed— 'David Scurlag, inter 1183— 1219.*
Dcxcvm.
GRANT BT NICHOLAS PUINZ TO MARGAM OF LAND
IN THE FEE OP LLANGEWI.
[Penrice MSS.] 1196—1218.
Omnibus Sanote eoolesie filiis p. e. f. Nicholaus Puinz salutem.
Soiatis quod ego pro animabus anteoessorum meorum . et pro anima domini
mei . Willelmi oomitis oonoessi et dedi et hao oarta mea oonfirmavi Deo et
eoolesie Sanote M. de Margam et monaohis qui ibidem Deo serviunt in puram et
187
perpetuam elemo&nam totum jus meum quod clamavi adversus David Scurlag
in feudo de Langkwi . quietum in perpetuum pro me et heredibus meis sine ullo
retinemento miohi vel heredibus meis. Salvo servitio domini oomitis. Et ut heo
donatio mea rata et inooncussa permaneat in eternum . idem jus meum in
prenominato feudo de Langewi in pleno oomitatu de Kaerdif pro me et
heredibus meis quiete absque ullo retinemento salvo servitio domini comitis .
resignavi et eigilli mei attestatione oonfirmavi tam monaohis quam Davld et
heredibus ejtts. His testibus Domino Henrico Landavensi episoopo . Hamundo
de Val' . tuno Baillivo de Glamorgancie . Radulfo de Sumeri . Henrico de
Umfraunvil' . Philippo de Mabcros . Pagano de TuRBERVIL , . Waltbro
de Sul . Willelmo Martel . Rogbro de Wintonia . Johanne de la Marb .
RlCARDO FLANDRENSI . WlLLELMO FlANDRENSI . WlLLELMO SoR . GlLLE-
bbrto de Turbervil' . Radulfo Mailoc.
Seal in dark green wax, lfin. diam. Device, a dexter arm, from the sinister
side, grasping a flowering lily. Legend — ' + sigillum nicholai pontii.'
Endorsed— ' Nich : Puinz. ,
DCXCIX.
OEANT BY DAVID SCURLAG TO MAEGAM OF THB CHUECH
OP LANGEWI.
[Penrice MSS.]
Carta David Scurlag de eodem.
Sciant tam presentes quam futuri quod -ego . David . Scurlag filius H.
Scurlag . dedi et hao carta oonfirmavi [oonven]tui de Margan in
perpetuam elemosinam omne jus donationis quod habui in eoolesia de
Langewi . pro [animabus] patris mei et matris mee . et anteoessorum et suo-
<ces8orum meorum in perpetuum. Testibus.
188
DCO.
HENET, BI8HOP OP LLANDAFF, OERTIFIES TO THE
MAJOEITY OF DAVID SCUELAG.
[Penricb MSS.] 1196—1218.
H. Dei graoia Landavbnsis epifioopus dileoto in Chkisto filio domino G. de
Cjlajle illufitri oomiti de Gloucestria et de Heortfordia salutem et bene-
diotionem.
Noverit exoellencia veetra quod David Scurlag' fuit plenarie etatie et
de terra sua seiaiatus tempore quo oonvenoiones facte fuerunt inter ipsum et
domum de Margan de terra quam habuit in feudo de Langhewi et quod bene
ante illud tempus reoognita fuit etas sua eidem David in ouria de Oaird' soilicet
quando dirationavit prediotam terram oontra Beimundum fratrem suum
bastardum in oomitatu de Card'. Et per judioium ejusdem curie seisiatus fuit.
Et bene scimus quod prediote oonventiones inter eundem David et domum de
Moroan in presentia nostra ooram ouria de Caird' in pleno oomitatu facte
rationabiles suni Yalete.
Three labels are out from the parchment, but the seals are lost.
The only H. in the list of Bishops between 1108 and 1866 was Henry of Abergavenny, who, therefore,
mnst be theBishop of the present Charter, who held the see from a little before 1196 to NoTember, 1118;
bnt G-., or Qilbert de Clare, the first Earl of Gloucester and Heref ord, bore those titles from 1226 to 1SS0, so
that he was not contemporary with the Bishop, neither was his grandson, the seeond Gilbert, who held the
titles from 1262 to 1296. David Scurlage, however, made a grant to Margam, given above in 1202, wfaich
waa included in King John's confirmation of 1206, before which year he inust have been of age, and the
grant confirmed was his fee of Langwy or Langewi.
DCCI.
OONFIRMATION BT DAVID SCURLAGE TO MARGAM OP THB
LAND OP PENVAIN [PPENVET] WHICH THE ABBET
HELD OP WALTER LTTUEL FOR PTVE SHILLING8.
[Pbhrice MSS.]
Soiant omnes p. et f. quod ego David Scurlagb . oonoeeai et hao oarta maa
oonfirmavi Deo et eoolerie B. M. de Makoan . et m. i. D. s. pro salute anime mee
189
et anteoessorum meorum terram illam de Penuain . quam prenominati monaohi
tenent de Waltrro Luttel et heredibufl suis reddendo eis annuatim quinque
solidos pro oxnni servicio. Quam scilioet terram predietus Waltrrus Luurl
reoepit in maritagium cum uxore sua eorore mea. Hiis testibus Willelmo de
Acba tuno vioeoomite de Qlamorgan . magistro Badulpho Mayloc . Waltrbo
Luusl . Bobrrto Sampsonr . Stephano clerioo de Kenefeg* . Bicardo ilio
suo . Wasmrro . Thoma Axbo . Willrlmo Luurl . et multis aliis.
Seal in dark green wax, slightly pointed oval, IJin. by lfin. Impression of
an antique oval gem, en cabochon : a winged eros, holding a ohaplet.
* + SIGILL* . DD. • SCURLAG.'
Endorsed — ' Confirmatio Dd. Soarlag' de c. aoris quas tenemus de W. Lufel/
DCCIL
OBANT BT WALTEB LUVEL TO MABGAM OF LAND CALLED
PENVEI IN LANOEWI, AT A BENT OP FIVE SHTLLTNQS
YEABLT.
[Prnricr MS8.] 1202.
Omnibus Sanote ecoleeie filiis p. et f. Walterus Luvel salutem.
Soiatis me oonoessisse et dedisse et hao oarta oonfirmasse Deo et eoolesie
Sanote M. de Margan et m. q. i. D. serviunt in elemosinam totam terram meam
in f eudo de Langbwi . soilioet c. aonus quas oepi eum uxore mea in matrimonium
et teneo de David Scurlagr et heredibus ejus et de qua terra deveni homo
David Scurlag . totam terram illam oum omnibus pertinentiis suis oonoessi et
dedi ego Waltrrus Luvel prediotis monaohis in elemosinam oonoeesione
domini mei David Scurlagr ut habeant et teneant eam de me et de heredibus
meis in perpetuum liberam et quietam ab omni servitio et oonsuetudine et
exaotione seoulari preter solummodo v. solidoe quos reddent miohi et heredibus
meifl predioti monabhi annuatim ad festum Saaoti Michaelis pro prediota terra
que Prnvri nominatur. Et ego . et heredes mei warantizabimus pzediotis
190
monaohifl heo omnia oontra omnee homines in perpetuum. Et eoiendum quod
aooepi pie manibus a prediotis monaohifl redditufl vii. annorum soilioet xxxv.
solidofl anno ab inoarnatione Domini m°- cc°- ij°- Hiis testibus Philippo de
Mabcro8 . Hamblino de Torintein' . Johanne de la Mark . David Scurlagb .
THOMA SCURLAOE . BOOERO BuRNEL.
Seal, dark wax 9 lfin. diam. Devioe, a little wolf, or ' lupellus/ as a rebus on
the owner's name, passant, oontourn£. Legend — ' + sioillum : waltbri : lwbl.*
Endoned, in a late handwriting — ' Donatio Walteri Luvel oentum acrarum in
Uangewyth.'
Walter Lnvel was an active officer in the Lordship. In the Pope Roll of 81 Henry IL, 1184-6, he is
allowed 40s. for half-a-year'8 cnstody of the New-Castle, and is one of thoee charged with the care of other
castles ; and John, Earl of Moreton, and as Lord of Glamorgan, granted him ten solidatee of land in
Kenfeg, and confirmed the grant when King in 1207. In 1249, as a member of the Comitatna, he joined
in the decision as to the direrting of the conrse of the river Nedd. (VoL L, 21, 27, 29, 64, 96.)
Dccni.
LEASE BT ROGER GRAMTTS TO MARGAM OP LAND
BETWEEN KENEFEG AND GrOILACHE.
[Harl. Ch. 75 C. 3.] 1202.
Soiant omnee et presentes et futuri quod ego Booerus Grammus oonsilio et
oonsensu uxoris mee et heredum meorum et amioorum meorum ooncessi et dimisi
domui de Maroan et monachis ibidem Deo servientibus totam illam partem terre
mee que jaoet inter Kenefeg et Goilachb ad firmam in x. annos quorum primus
oepit a natali anni ab incarnatione Domini mccii. doneo plenarie et integre
reoeperint inde x. vestituras pro x. marois quas omnes pre manibus aooepi pro
quibus ego et heredes mei warantizabimus et aoquietabimns prefatis monaohis
prediotam terram usque ad terminum perimpletum oontra omnes hominee ad
habendum et tenendum libere et quiete ab omni seoulari servitio et ooneuetudine
et exaotione siout eam liberius tenere possem si eeset in manu mea. Et post
prediotum terminum perimpletum nullis aliis hominibus dimittam prediotam
191
terram nim prefatis monaohis sub eodem paoto et.sub eodem preoio sub quo
priufl eam habuerunt. Et soiendum quod affidavi in manu Osmeri me boo
totum servare rine omni dolo et sine omni malo ingenio. Teste Thoma oapellano
de Kenbfeg Waltero Ltjuel Osmero Wasmero David filio Helie
Rogero filio Radulfi et Eoberto fratre ejus Waltero de Sabulo Thoma
filio Ricardi Athelwold Gaufrido filio Osmeri Waltero molend[inario]
Waltero Witbred Willelmo de Corneli.
Seal in brown wax, ljin. diam. Devioe, a bow and arrow. Legend —
4 + 8IOILL' I ROGERI I GRAMMUS.'
DCOIV.
GRANT bt roger gramus to margam of land near
QOTLAKE WITH A RE8ERVED RENT.
[Penrice MS8.] 1203.
Omnibus S. e. f. p. et f . Rogerus Grammus salutem.
Noverit universitas vestra quod ego oonsilio et oonsensu uxoris mee et heredum
meorum atque amioorum meorum oonoessi et dedi et hao oarta oonfirmavi Deo
e. S. M. de M. et monaohis D. i. s. in puram et perpetuam elemosinam reddendo
TTnhi et heredibus meis annuatim diTmfli«m maroam argenti. Medietatem soilioet
ad festum Sanoti Michaelis et medietatem ad Pasoha . pro omni servioio
seoulari oonsuetudine et exaotione totam terram a magno lapide . qui jaoet in
direotum versus Cohi Lake ex estparte et ex sudparte magne vie que vadit
versus Castellum Kibur . in feudofirmam habendam et tenendam de me et
heredibus meis imperpetuum. Et ego et heredes mei totam hano terram waran-
tizabimus prediotis monaohis oontra omnee homines. Et si quod servioium domini
Regis vel aliquod aliud inde requisitum fuerit . ego et heredes mei illud de
reliquo tenemento adquietabimus. Ita ut monaohi ex toto quieti sint inper-
petuum. Et soiendum quod ego aooepi pre manibus redditum x ""* annorum
anno ab inoamatione Domini m°- cc°- iu * His testibus . magistro Mauricio .
192
Waltebo Luvbl . Ebnaldo oonst&bulario de Kenbfeg . Willblmo de
Cobnbli • Stephano olerioo . Willblmo Gole , Clementb filio magistri
MATTBICII . WlLLBLMO de MaBBCBOS.
Endorsed — ' Carta ejusdem de terra sua ad firmain.'
DOOV.
GBANT BT BOGEB AND THOMAS GBAMMUS, HIS HEIB, TO
MABGAN, OP LAND HELD OP THEM BT HUGH GBAMMUS.
[Hakl. Oh. 75 0. 6.]
Universis : Ohristi fidelibos hoo presens scriptum visurifl vel audituris Boobbus
Gbammus et Thomas Gbammus heres ejus eternam in domino salutem.
Noverit universitas vestra nos pro salute animarum nostrarum et anteeessorum
et suooessorum nostrorum oonfirmasse Deo et eoolesie Beate Mabib de Mabgan et
monaohis ibidem Deo servientibus tres aoras terre et Himiiiiftm arabiles. Hlas
videlioet aeras quas Huoo Gbammus . de nobis tenuit et domui de Mabgan pro
salute anime sue dedit et oarta sua confirmavit . ut habeant et teneant dioti
monaohi diotam terram libere et quiete bene et in paoe imperpetuum reddendo
inde nobis et heredibus nostris duos denarios et obolum ad pasoha . et domui
Sancti Johannis Jebosolimitani unum denarium in prima dominioa quadra-
gesime pro omni servicio et seculari demanda. Li hujus rei testimonium huio
soripto sigilla nostra apposuimus. Hiis testibus . Waltbbo Luubl . Willblmo
de Oorneli . Willelmo filio Alexandbi de Kenefeg . Bicabdo olerico .
Willblmo Oolb . Willelmo Fbankbletn . et multis aliis.
Endorsed — ' Carta Bogeri Gramus et Thome heredis ejus de tribus aeris et
dimidia quas nobis oonoesserunt.'
Seals as in 75 0. 5, but imperfeot.
(1) Verj fine omamental bandwriting.
193
DCCVL
CONFIRMATION BT ESPXJS, SON OP CARADOC DXJ, TO MAR-
GAM, OP HIS PATERNAL UNCLE'8 GRANT IN PETTIVIN
LAND, AND OP THE LAND RECOVERED FROM HIS
UNCLE'8 DAUGHTER.
[Penricb MSS.]
UniversiB Sanote eoclesie filiis qui presentem cartam inspexerint. Espus filius
Caradoci salutem.
Notum f aoio universitati vestre me conoessisse et presenti carta oonfirmasse
Deo et Beate Marie et monaohis de Margan donaoionem xx* aorarum in terra
Peitiuin quas Retheric patruus meus eisdem monaohis in elemosinam dedit .
Ad has autem xx ti - acras de terra mea quas per finalem oonoordiam de Thate-
rech filia predicti Ketheric recuperavi vn^ acras prefatis monachis in puram
et perpetu[am] elemosinam dedi tenendas et habendas libere et quiete ab omni
servicio et seoulari exactione. Que videlioet vu t * nL prefa[tis] xx*- aoris proxime
sunt et oonjunote ad australem plagam. His testibus . Willelmo de Liches-
flet . Willelmo de Reg[ni] atque Helia monachis . Godwino . Ricardo .
Gocelino . oonversis de Margan . Griffino filio Cnaithuri . Richbrbdo filio
Riwbl . Riherbdo fratre illius.
Endorsed — ' Carta Espus filii Oaradoci Du.'
DCCVH.
CONFIRMATION BY ESPUS, SON OF CARADOC DU, TO MAR-
GAM, OF HIS UNCLE'S PEITTVIN LAND IN KENFIG AND
THAT OF HIS FATHER IN CORNELT.
[Penrice MSS.]
Omnibus Sancte eoclesie filiis presentibus et futuris. Espus filius Cradoci
Du . salutem.
194
Soiatifi me oonoessisse et dedisse . et hao earta oonfirmasse oonsilio et oonsensu
parentum et amioorum meorum Deo et eoclesie Sanote Marib de Maboak . et
monaohis ibidem Deo servientibus totam partem meam teire Peitbuin que
fuit Ketherici patrui mei et totam terram meam de Corneli que fuit
Oabodoci Du patris mei oum omnibus aisiamentU et peztinentiis suis in puram
et peipetuam elemosinam pro anima mea et patris et matris mee et omnium
parentum meorum ut eam habeant et teneant libere et quiete ab omni semtio et
oonsuetudine et exaotione seoulari. Siout ulla elemosina liberius teneri potest .
Beddendo solummodo heredibus meis post deoessum meum duo oaloaria vel sex
denarios singulis annis ad festum Sanoti Michaelis pro omni servieio. Et
heo omnia f eoi eis quando oorpus meum pref ate eoolesie delegavi . ut oum
mortuus fuero ibidem sepeliatur. Et soiendum quod ego Espus filius Caradoci
Du . et heredee mei affidavimus et super sanotuaria eoelesie de Margan
juravimus quod hano donaoionem prefatis monaehis warantazabimus oontra omnes
homines in perpetuum. His testibus . Uria fllio Weir . Espus et G-bruasio
flliifl GlSTELET . MADAROD fllio CHANAN . WlLLELMO de LlCHESFELD . HeNRICO
de Cardif monaohis de Margan et Cnaithuro oonverao.
Endorsed — ' Carta ejusdem de terra Peitevin.'
DCCfVin.
GBANT BY ESPUS, SON OP OAEADOO DU, OF THE WHOLE
OP HIS PEITEVIN LAND IN KENPIO, AND OTHEB LAND
UNDEB OEETAIN CONTINGENCIES.
[Penrice MSS.]
Omnibus Sanete eoclesie filiis presentibus et futuris Espub filius Caradoci Du.
salutem.
Soiatis me conoessisse et dedisse et presenti oarta oonfirmasse Deo et eoolesie
Sanete Marie de Margan . et monaohis ibidem Deo servientibus totam terram
105
meam quaxn habui de feudo Peiteuin in territorio de Kxhefeg in elemosinam
liberam et quietam ab omni seculari oonsuetudine et exactione siout ulla
elemodna libarius teneri potest . reddendo annuatim mihi et heredibus meis
imperpetuum solummodo dimidimm maroam pro omni servicio. Et sciendum quod
in inioio hujus donacionis aooepi pre manibus firmam vi. annorum scilioet nt*
maroas . unde ipsi monaohi quieti sunt usque ad tantum terminum perimpletum.
Et aoiendum quod si oontigerit me mori antequam heredem habeam de uxore
mea filia Besj filii Jowan . totam prediotam terram illis dedi in elemoeinam
puram et quietam ab omni servitio. Si vero oontigerit me habere heredem post
mortem meam dedi eis xii cim * acras simul cum oorpore meo in puram elemosinam
et duos solidos olamavi solidos quietos quos accipere solebam de prediota
firma. Et heo omnia firmiter tenenda et warantizanda imperpetuum affidavi.
Et super sacra juravi . et plegios inveni . scilicet . Besum Coh . et fratres eius .
Ithellum filium Riwel et fratres ejus . Galfridum filium Cnaithuri Du et
fratres ejus.
Endorsed — ' Item carta ejusdem de terra Feitevin/
DOCIX.
GBANT BY BE8 COH TO MABGAN OF LAJND AT COBNEU.
[Penbice M8S.]
Omnibus Sanote eoolesie filiis presentibus et futuris Besus Coh . salutem.
Sciatis me oonsQio et oonsensu fratrum et parentum meorum oonoessisse et
dedisse Deo et eoclesie Sanote Marie de Margan et monaohis ibidem Deo
servientibus omnes donationes quas Espus filius Caradoci Du avunoulus
meus prediotis monaohis fecit Scilicet totam partem suam terre Peiteuik
que fuit Ketherici patrui siu et totam terram suam de Corkbli que fuit
Caradoci Du patris sui oum omnibus aisiamentis et pertinenoiis suis ut habeant
et teneant eas in puram et perpetuam elemosinam liberam et quietam ab omni
196
servicio et oonsoetudine et exaotione seculari . siout ulla elemoaina liberius haberi
et teneri potest . sicut oarta Espus testatur . et scienduni quod super sanotuaria
eoolesie de Maroan ego et fratres mei juravimus ad warantizandas prefati*
monaohis prediotas donaoiones oontra omnes homines in pexpetuum. His testibus
Ernaldo oonstabulario de Kenefeg . Stephano olerioo Bicardo de Dunester .
Osmero Ouuian . Madoc filio Cnaithubi et Griffino fratre suo . Kenewrbic
fllio Hereberti . Espus et Joreuuort filiis Gistelard Betherech
filiis Biwel.
Endorsed — ' Carta Besi Goh de donationibus Espus/
DCCX.
QUIT-CLAIM BY CADI[V]OB, SON OP BADULPH, TO MABGAM,
OP HIS BIGHTS ON KEVENMAHHAJ.
Omnibus s. e. f. p. et f . Cadivor filius Badulfi salutem.
Sciatifl me dedisse et [hao] oarta confirmasse Deo et eoclesie S. M. de M. et
monachis ibidem Deo servientibus in puram et perpetuam elemosinam quioquid
juris unquam plenius habui vel habere clamavi in Kevenmahhajt inter aquam
de Vgkemor et aquam de Garwe usque ad illud quo aque . oonveniunt sine
aliquo retinemento. Habendum et tenendum de me et heredibus meis libere .
quiete et paoifioe sicut ulla elemosina liberius haberi potest et teneri imper-
petuum. Et ego et heredes mei prediotam terram prediotis monaohis oontra
omnes homines warantizabimus sicut elemosinam nostram . et ut heo donatio
rata et inviolabilis perseveret . juramento et sigillo et testibus eam oonfinnavL
Hi[is] testibus . Willelmo de Lichefeld . Henrioo de Kairdlf . Willelmo
de Bristollia monaohis de Maroan . fratre Bi[cardo] tuno portario . fratre
Justino fratre Knaithur conversis de Maroan . Moroano filio Kradoci .
David Piu[nel].
Endorsed — c Conoessio Cadivor filii Badulfi.'
107
DCCXI.
QUIT-CLAIM BT KENELWBECH, SON OP BADULPH,
TO AND OP THE SAME.
Omnibus S. e. f. p. et f . Kbnewrech filius Badulfi salutem.
Sciatis me dedisse et hao oarta oonfirmasse Deo et eooleaie S. M. de M. et
monachis ibidem Deo servientibus in puram et perpetii&m elemoeinam quioquid
juris unquam plenius habui vel habere olamavi in Kevenmahhaj inter aquam de
Vgkemor et aquam de Garwe usque ad illud quo aque oonveniunt sine aliquo
retinemento . habendum et tenendum de me et heredibus meis libere et quiete et
paeifioe . sicut ulla elemosina liberius haberi potest et teneri imperpetuum. Et
ego et heredes mei prediotom terram predictis monaohis oontra omnes homines
warantizabimus sicut elemosinam nostram. Et ut heo donacio rata et inviolabilis
perseveret juramento et sigillo et testibus eam oonfirmavi. Hiis testibus .
WlLLELMO de LlCHEFELD . HENRIOO de KAIRDIF . WlLLELMO de BrISTOLLIA
monachis de Margan . fratre Bicardo tunq portario . fratre Justino . fratre
Knaithur oonversis de Maroan . Moroano filio Kradoci . David Puignal.
Endorsed — ' Concessio Kenewreoh filii Badulfi.'
Dccxn.
GBANT BY BES COH AND HIS BBETHBEN OF THEIB LAND
IN KEVENMAHHAJ TO MABGAM.
Omnibus S. e. f. p. et f. Besus Coh salutem.
Sciatis quod ego et fratres mei soilicet Bogerus et Kradocus et Ythenard .
Kbtherech et Wbunu oonoessimus et dedimus et hao carta nostra oonfirmavimus
Deo et eoolesie Sancte Marib de Margan et monachis qui ibidem Deo serviunt
in elemosinam totam terram nostram in Kbvenmahhaj . scilicet quioquid
unquam habuimus inter aquam de Garwe et aquam de Vgkemor in bosoo et
plano cum omnibus libertatibus et aisiamentis et pertinentiis suis ad habendum et
tenendum libere et quiete et paoifice sicut ulla elemoeina liberius haberi potest et
198
teneri imperpetuum. Et nos omnes juravimus super sacrosancta quod predictis
monachis prediotam terram warentizabimus oontra o. h. imperpetutun . sicut
elemosinam nojtram. Hiis testibus • Griffino filio Knaxthur . Anaraud fratre
ejus • Ythkl filio Bul . Eneaun filio Rirbd . Knaithur filio Maderod .
Gaufrido filio Knaithur . Meuric filio Loabch . Iwrain filio Wair . Qoithbl
fratre ejus . Madoc filio Knaithur.
Endorsed — 'Oarta Besi Coh et fratrum suorum soilioet Bogeri . Kradoci .
Ythenard . Kethereoh et Wronu.'
DCCXIII.
GBANT BY BES COH TO MABGAM OF A MOIETY OP
KETHEBECS LAND IN NEWCASTLE.
„ Omnibus Sancte e. f. a. q. p. s. pervenerit . Brsus Coh salutem.
Sciatis me oonoeesisse et dedisse et h. o. oonf . D. et e. S. M. de M. et monachie
ibidem Deo servientibus in puram et perpetuam elemosinam liberam et quietam ab
omni servicio . consuetudine et exaotione . sicut ulla elemosina liberius haberi potest
in perpetuum oonoessione Morgani fllii Cradoci . et parentum et amioorum
meorum . medietatem terre que fuit Kethbrsch in territorio de Novo Castbllo .
que me ex hereditate oontingit . quam babui ex dono predicti Morgani domini
mei. Et ego et heredes mei eis predictam terram warantizabimus oontra omnes
homines imperpetuum. Et servicium quod debetur Morgano faoiemus scilioet
custodiam hominum do Novo Castbllo in bosoo. Quod si- f orte eis warantusare
non poterimus . de reliquo tenemento nostro eis respondere tenemur ad valen-
ciam . ita ut monachis satisfiat et ut hec donatio nostra rata et inviolabilis
perseveret . juramento et sigillo et testibus eam oonfirmavimus. Hiis testibus .
Bogebo fiiio Wiaun . Kknewreic fratre ejus . Enniaun filio Ririd . Esfus
filio Gistblard . Bicardo le Waleis . et multis aliis,
Endorsed— c Carta Besi Coh de medietate terre que foit Kethereo in territorio
de Novo Castello.'
199
DOOXIV. %
THB BBETHEEN OF EESUS OOH VAHAN EELEASE TO
MABGAN THEIB LAOT>-EIGHT BETWEEN GABWE AND
UGGEMOBE.
[Harl. Ch. 75 B. 39.]
Universifl Christi fidelibus presens scriptum visurifl vel audituris Griffinus .
Besu8 . Mbtjrik . fratres Rbsi Coh vahan salutem in Domino.
Noverit universitas vestra nos consilio amioorum nostrorum quitum olamasse et
abjurasse et hao oarta nostra confirmasse Deo et eoolesie Beate Marie de Maroan
et monaohis ibidem Deo servientibufl totum olamium nostrum et totum jus quod
dioebamus nos habere in terra diotorum monachorum inter aquam de Garwe et
aquam de Ugoemore . ut habeant et teneant dioti monaohi diotam terram . libere •
quiete . et paoifioe pro nobis et omnibus suooessoribus nostris in perpetuum . aiout
ulla elemosina liberius et quietius haberi poteet vel tenerL Et sciendum quod
juravimus in oapitulo ooram toto oonventu super sacrosanota eoolesie de Maroan .
quod nos fideliter et sine dolo tenebimus hano quitam olamationem . et oontra
omnes homines warantizabimus in perpetuum. Hiis testibus • Gronu oapellano
de Lanoonet . Mauricio et Eeso oleriois de Lanoonet . Eeso Goh . Oradoco
ab Eicard . Cradoco ab Yoruard . Howelo et Philippo filiis Oaduoan .
Anaraud et Madooo filiis Knaitho • Jacobo tuno suppriore et Thoma de
Kantelo monaohis de Maroan . Espus et Kanaan oonversis de Maroan . et
multifl aliifi.
Endorsed — ' Abjuratio Griffit . Eesi • Maixik . fratrum Eed Coh . vahan . de
terra de Egliskeinwir.'
Three seals, dark green.
1. ljin. diam. A rosette of twelve leavee.
+ SIOILLUM . GRIFIT . AB . RES.
2. l£in. diam. A rosette of nineteen leaves, within an engrailed border.
+ SIOILL 9 . MAURICII . FLLII . RESI . OOH.
3. l|in. diam. A seeded fleur-de-lis.
+ SIOILL 9 . RESI • FIL 9 • RBSI • COH.
200
DOCXV.
CONFIRMATION BY JORVAED, SON OP ESPTJS, OF HI8
FATHEITS GIFTS IN OOENELT TO MARGAM.
[Penbice MSS.]
Soiant presentes et futuri quod ego Joruardfs filius Espus oonailio et aseensu
parentum et amioorum meorum oonoessi et hao presenti oarta oonfirmavi Deo et
eoolesie Sanote Marie de Maboan . et monaehis ibidem Deo servientibus
donationem patris mei . quam feoit eis de terra sua de Cornely . oum omnibnr~
pertinentiis et aisiamentis suis . ut habeant et teneant eam in puram et perpetuam
elemosinam . liberam et quietam . ab omni servitio oonsuetudine et exaotione
seeulari. Siout ulla elemosina liberius haberi . vel teneri potest. Preterea
quitum olamavi totum olamium meum quod habui in terra Peiteuin. Illos etiam
ti. denarios . quos inde solebant reddere . in perpetuum quitos olamavL Et ego
et heredes mei hano oonfirmationem prediotis monaohis warantizabimus in
perpetuum oontra omnes homines. Hiia testibus.
Endorsed — ' Carta Joruardi ab Espus.'
Jorvard ab Espua witnessed Chartero in 1234 and 1249, and he and Ree Cob were two of the twelve
• Viri probi et legales ' called in as jnrora to decide the case between Earl Gilbert, by his Bailiff, and Howel
ab Mereduc, in the matter of Bichard Sjward in 1245. (VoL L, 79, 89, 96, 127.)
DCCXVI.
GRANT BY KENEWRIC, SON OP HEEBERT, OP LAND IN
HAVEDHALOC TO MAEGAM.
[Penricb MSS.]
eoolesie filiis presentibus et futuris. Kenewreic filius Hbrberti
salutem.
Soiatis isse et dedisse et hao oarta oonfirmasse Deo et eoclesie Sanote
Marik de Maroan et M [Hev] idhaloc oum omnibus pertinentiis
suis in elemomnam puram et perpetuam liberam et quietam ab
201
[secu]larL Et ego super sanctuaria ecoleeie juravi quod prediotam terram ego
et heredes mei pre [om]nes homines in perpetuum. Hiis testibus.
Helia deeano de Novo Castello . Philippo de Lanb o filio
Cnaituri Blbthin filio Wilfred . Philippo f orestario.
Endorsed — ( Carta Kenewreic filii '
Dccxvn.
RTRTTH, SON OF BREATJEL, GRANTS TO MARGAN ABBEY A
MOIETY OP HIS LAND IN CLAMMORGAN ABOVE CORNELL
[Pbnrice MSS.]
Universifl Sancte ecolesie filiis ad quos presens scriptum pervenerit . Eirith
filius Breauel salutem.
Noverit universitas vestra me dedisse et hao oarta oonfirmasse Deo et Beate
Marie et monachis de Margan consensu filiorum meorum medietatem terre mee
quam habeo in Clammorgan scilicet de supra Corneli . pro salute anime mee
et antecessorum meorum necnon et conjugis mee que sepulture traditur in
cimiterio juxta portam de Margan in puram et perpetuam elemosinam . salvo
tamen oensu regio soilioet xn cinL denariis qui ab illis solvendi sunt ad festum
8ancti Michaelis pro omni servicio. Et quia sigillum proprium non habui .
hano sigillo Griffini filii Cnaithuri sigillavi. His testibus . Willelmo de
Lichesfeld . Jordano de £[averford . Willelmo de Yalle monachis de
Margan . Ernaldo constabulario de Kenefec . Espus filio Cradoci . Kene-
wreic filio Hbrberti . Madoco filio Cnaithuri . Ithbllo filio Riul . Riredo
filio Cnitlin . et fratre ejus Cradoco . Walaueth filio Willelmi Kille-
michel . et multis aliie.
Round seal, brown wax, l^in. diam. A rosette of sixteen leaves.
+ SIGILL* . GRIFINI.
Endorsed — ' Carta Riredi filii Breauel de medietate terre sue de supra Corneli/
202
Docxvm.
GRANT OF ENNIAUN, SON OF RIRID, TO MABGAM, OF HIS
MOIETY OF KETHERECH'8 LAND IN THE TEREITORY
OF NEWCAflTLE.
[Pknrice MSS.]
Omnibufl Sancte e. f . a. q. p. s. pervenerit Enniaun filius Ririd salutem.
Soiatb me ooncessisse et ded. et h. o. oonf . e. et e. S. M. de M. et m. i. D.
servientibus in puram et perpetuam elemosinam . liberam et quietam ab omni
servicio . oonsuetudine et exactione . siout ulla elemosina liberius haberi potest
imperpetuum oonoessione Morgani filii Cradoci et parentum et amioorum
meorum medietatem terre que fuit Ketherech in territorio de Novo Castello .
que me ex hereditate oontingit . quam habui ex dono predioti Morgani domini
mei. Et ego et heredes mei eis predictam terram warantizabimus contra omnes
homines imperpetuum. Quod si forte warantizare eis non poterimus de reliquo
tenemento nostro eis respondere tenemur ad valenciam . ita ut monachis satisfiat.
Et ut hec donatio nostra rata et inviolabilis perseveret . juramento et sigillo et
testibus eam confirmavimus. Hiis testibus . Reso Coh . Rogero filio Wiaun .
Kenewreic fratre ejus . Espus filio Gistblard . Ricardo le Waleis.
Endorsed — ' Carta Enniawn filii Ririd de medietate terre que fuit Ketherec .
in territorio Novi Castelli.'
This grant waa included in the confirmation by the Abbot of Margam in 1207, and by Morgan ab
Caradoc. Enniann or Enyon ab Ririd Briavel was a joint heir with Rea Coh of the land of Ketherec,
brother of Caradoc Du, in the territory of Newcaatle, (Vol. I., 66).
DCCXTX.
GRAOT BY ENIAUN, SON OF WEUNU CHAM, TO MABGAM
OP LAND BETWEEN GARWE AND UGGEMOEE.
[Harl. Ch. 75 D. 20.]
Omnitms Sancte matris ecclesie filiis presentibus et futuris Eneawn' filius
Wrunuch Cham salutem.
8oiati8 me conoessisse et dedisse . et hao carta confirmasse Deo et eoclesie
203
Sancte Marie de Maroan . et monaohis ibidem Deo servientibus in elemosinam
totam terram que fuit Wrunuch Cham patris mei inter Garwe et Uggemor .
in bosoo et plano . cum omnibus pertinenciis et libertatibus et aisiamentis suis .
ad tenendum et possidendum libere et quiete et pacifioe . sieut ulla elemosina
liberius et quietius teneri potest. Et soiendum quod juravi super sanotuaria .
quod ego et heredes mei warantizabimus istam predictam terram siout elemosinam
nostram predictis monachis contra omnes parentes nostros in jperpetuum. Hiis
testibus . Meuric filius Ythel . Roatlath filius (sic) Ythel . Onaithur filio
Wilim . Cnaithur filio Ythel . Johanne filio Justini . Roathlan filio
YTHEL . fiP WlNANWEL.
Pointed oval seal, dark green wax, imperfect, l|in. by lin. ; a lanoe-flag.
[ + siJgill' eniaun fil' wrun
Endorsed — ' Eniawn filius Wrunu Cham de KevenmahajV
DCCXX.
GRANT BY ENAUHIN, SON OP REHERED BREAVEL OP
LAND NEAR CORNEU TO MARGAM.
fPENRICE M8S.]
Omnibus Sancte ecclesie filiis presentibus et futuris . Enauhin filius Riheredi
Breavel salutem.
Soiatis me dedisse et concessisse et presenti carta oonfirmasse Deo et Beate
Marie de Maroan . et monachis Deo ibidem servientibus pro salute anime mee
et animarum predecessorum et successorum meorum xviii - acras terre arabilis
ju*ta Redesice desuper Corneli quas pater meus eis prius dederat . ut habeant
et teneant eas in pyam elemosinam libere et quiete imperpetuum . reddendo
domino Regi annuatim n os * solidos ad festum Sancti Michaelis . pro omni
servioio et oonsuetudine et exactione. His testibus . Ernaldo oonstabulario de
Kenefeg . Stephano clerico . Reso Coh . Ithel filio Riwl . Gille Seis . et
Riherbdo fratre ejns.
Endorsed — ' Carta Enauhin filii Riredi Breavel de xvni - acris.'
804
DOCXXI.
AGBEEMENT BETWEEN THE ABBEYS OF TEWKESBTJBY AND
MABGAM, WHEBEBY THE OHUBCH OF KENFEG 18
aBANTED TO MABGAM FOB A YEABLY BENT OF TEN
nf AKKS»
[Penrice M8S.] 1203—1213.
In nomine Sanote et individue Trinitatis Patris et Filii et Spiritus SanotL
Oonvenit inter domum Theokesberie et domum de Maroam super eoolesia de
Eenefbo tali modo . quod abbas et oonventus Theokesberie oonoesserunt et
dimiserunt eodesiam ipsam oum oapellis et terris et universis pertinentiis et
libertatibus suis domui de Margam in firmam perpetuam ad habendum et
tenendum et reddendum inde nomine perpetue pensionis in ipso oapitulo
Theokesberie x. marcas annuatim scilioet v. marcas infra ootavas Pasohe et
v. marcas infra ootavas Sanoti Michaelis. Et si evenerit domnum abbatem
Theoke8berie devenire in partes illas . apud Kenefeg sive apud Margan
honeste procurabitur ubi elegerit. Et domus de Maroan oapellanum inveniet et
oetera neoessaria suffioientia ad servitium eoolesie prediote et respondebit episoopo
per omnia et de omnibus que ad ipsam pertinent. Et hoo totum faotum est per
assensum utriusque abbatis et utriusque oapituli et soriptis et sigillis eorum
oonfirmatum.
Two seals in red wax.
1. Pointed oval, 2gin. by lf iu. ; a full-length Abbot, flat mitre, right hand
elevated in blessing, in the left hand an open book.
Legend — * + walter [ma]rie theo '
2. lf in. diam. ; a representation of Tewkesbuiy Abbey Churoh, with a row of
f our Norman arches, and a f antastio Chinese-looking tower of three stages, with
curved projeotions, surmounted with a cock.
Legend — ' + sig [abb]atie t sis.'
Endorsed — c De ecolesie de Kenefeo carta prima.'
Along the top of the deed, cut half aoross, is the word ciroorafhitjm.
205
DOOXXTT.
GRANT BT HENET, BISHOP OF LLANDAPF, TO MARGAM OP
A PERPETUAL LEASE OF THE OHURCH OP KENFIG,
SUBJEOT TO A PATMENT OF TEN MAREB TEARLT TO
TEWKESBURT ABBET.
[Pbnricb MSS.] 1203—1213.
Universifl Sancte Matris eoolesie filiifl ad quoB presens scriptum pervenerit
H[bnricus] D. g. Landavbnsis ecoleaie minister humilis saluteni gratiam Dei et
benediotionem.
Justitiam petentium desideriis animo nos deoet benigno oondesoendere . et ea
effeotu debito oomplere. Inde est quod universitati vestre notam facimus . quod
noe petitioni et voluntati domini Waltbri abbatis Theokesbirie . et ejusdem
looi oonventus oondeeoendentes . oonoessimus domui de Margan . eoolesiam de
Kbnefeg oum omnibus suis pertinenoiis et libertatibus in firmam perpetuam
possidendam . solvendo singulis annis oonventui Theokesbirib x. maroaa
argenti nomine peipetue firme . soilioet v. infra ootavas Pasohe . et v. infra
octavas Sanoti Michaelis . salvo jure nostro in bmnibus et suooessorum nos-
trorum in perpetuum. Et ne nostra hujus firme perpetue oonoessio malignanoium
improbitate imposternm possit infringi . vel deoursu magni temporis in dubium
devooari . eam presenti soripto . et sigilli nostri oonfirmamus appositione. Hiis
testibus . Urbako Landavensi arohidiaoono Nicholao thesaurario . Philippo
deoano de Gtjre [P Gower] et aliis multis.
Seal in light red wax. (Seal and oounterseal as desoribed in Birch, p. 283,
a.d. 1193—1218.)
+ sioill hbnrici dei oracia landavensis episoopi.
206
DCCXXTTT.
GRANT BY MATILDIS, WTDOW OP HTJGH DE KARDIF, TO
MARGAM OF A BTJRGAGE IN St. MART STREET, CARDEFF.
[Harl. Ch. 75 C. 23.]
Universis Christi fidelibus has litteras visurifl vel audituris Matildis relicta
Hugonis de Kardif eterna in domino salutem.
Noverit universitas vestra me oonsilio et oonsensu Cristine sororis mee et
aliorum amicorum meorum in libera viduitate mea dedisse et hac presenti oarta
mea oonfirmasse Deo et ecclesie Beate Marie de Maroan et monachis ibidem
Deo servientibus in puram et perpetuam elemosinam burgagium meum illud
videlicet quod jacet in vioo Sancte Marie de Kardif juxta fluvium Thaf . inter
burgagium Eadwaker Gilt ..et burgagium Ricardi filii Robrrti. Insuper
dedi eis et confirmavi totum pratum meum quod jacet inter Walam domini
comitis et pratum Ltjcie de Kanetune. Ita plane ut habeant et teneant dicti
monachi diotam donationem et confirmationem tam de burgagio quam de prato
siout ulla elemosina liberius vel quietius haberi vel teneri potest . et ego dictum
burgagium una oum prato dictis monachis warantizabo contra omnes mortalee
imperpetuum. In oujus rei testimonium quia sigillum proprium non habui ad
petitionem meam Thomas Crispus sigillum suum apposuit. Hiis testibus .
JORDANO ALUI . JOHANNE ALUI . RoBBRTO GoDARD . JoHANNE RuMBOLD .
Helia de Novo Castello . Simone de Munt . et multis aliis.
Round seal, green wax, lin. diam. ; a bust to the left in profile, oouped at the
neck. + sigill* : thome : crispi.
Endorsed — ' Carta Matildis Relicte Hugonis de Kardif de uno Burgagio in
villa de Kardif cum toto prato suo.'
207
DCCXXIV.
GBANT BY MATJEICE, PBIOR OP ST. MICHAEL OP OWENI,
al UGGOMOR, U. 9 EWENNT, TO MARGAM ABBEY, OP A
TENEMENT AT LANTGEWI.
[Penricb MSS.]
Sciant omnes tam presentes quam futuri quod heo est conventio que f aota est
inter domum de Margan et eoclesiam Sanoti Michaelis de Oweni presidente
monasterio de Maroan domno Conano abbate . et omno [pro domno] Mauritio
prioratum apud Oweni administrante. Soilioet quod ego Mauritius prior de
Owbni dimitto et oonoedo in perpetuum et hoo oonsilio et oommuni assensu fratrum
et sooiorum nostrorum monaohorum nobisoum degentium . monachis et domui de
Margan totum tenementum quod Willelmus Scurlagoe nobis et eoolesie
Sanoti Michaelis de Oweni in puram et perpetuam oontulit elemosinam apud
Lantgewi de libero tenemento suo . per omnia sicut idem Willelmus nobis et
domui nostre melius et liberius et integrius eandem dedit elemosinam in terris .
et pasturis . et pratis . et communa pasture . et ceteris aisiamentis terre et pheudi
de Lantoewi nobis ooncessis et in elemosinam datis . sicut carta ipsius Willelmi
testatur. Heo inquam omnia sine aliquo retenemento predicti monachi de
Maroan in perpetuum possidebunt . libere et quiete et sine omni servitio et
seculari exactione . reddendo nobis pro omni servitio duos solidos annuatim ad
Pascha. Et quia carta prime donationis remansit in nostra custodia . nos de
Oweni presentem conventionem . et terram quam locavimus cum omnibus suis
libertatibus monachis de Margan oontra omnes in perpetuum warentizabimus.
Testibus Hugone et Osberno tunc monaohis apud Oweni . Willelmo de
Bedint* et Godefrido monachis de Margan . Adam capellano . Jordano con-
verso de Margan . Waltero clerioo de Sanota Brigida . Helia olerico .
Rodberto de Gloecestria . Hereveio dapifero prioris.
Seal of the Prior of St. Michael de Vggomor', t.*., Ewenny. GTeen wax,
imperfeot.
At the top the word cyrographum cut through with three deep indentures.
Endorsed — * Prioris de Oeweni.'
208
DCCXXV.
PRIVILEGE GBANTED BY GILBERT DE MONMOTJTH TO
MABGAM, OP FEEEDOM PBOM TOLL IN BTTYING AND
SELLING THBOUGHOUT HI8 LAND.
[Pbnrice M8S.]
Sciant p. et f . quod ego Gilbkrtus de Monemuta pio salute anime . et pro
salute uxoris mee Behte et pio salute puerorum meorum et parentum meorum
et amicorum meorum . oonoessi Sancte Marie et abbaoie de Maboan libertatem .
per terram meam ad emendum et vendendum quioquid eis placuerit libere et
quiete absque omni teloneo et abeque querela et absque omni oonsuetudine . de
hoo quod ad proprium dominium illorum pertinet . et prohibeo super meum fore-
f aotum ne aliquis presumat illos in aliquo vexare. Et ut ista libertas firma sit et
stabilis . et ne ab suocessoribus meis in irritum revooari possit . hac presenti carta
et sigilli mei attestacione illud oonfirmo. His testibus . Boberto priore de
Monemuta . Fratre Badulfo Pickard . Boberto de Albemara . Waltero de
Gormeilles . Jaoobo de Monemuta . Willelmo de Marisoo . Domina Berta .
Boberto de Albara 1 juvene . Badulfo de Wisham Boberto Gornon .
GODARDO . HSRBERTO fillO BeGINALDI . LUUERICO . BOBERTO filio MlALDE •
et Boberto de Marisoo qui hano oartam feoit.
Seal in unooloured wax, varnished, 2£in. diam. Knight, with a long body,
riding to the proper left Legend gone.
Endorsed — ' Quitantia . G . de Munemutha.'
(1) Probably a scribe's error for Albemare.
The Monmouths, Norman f oUowers of Duke William, derived thelr snrname from their principal 6ef,
where they bnilt a castle, nnder which the snrronnding manors were held.
Gilbert, the 4th Lord, flonrished in the reign of Richard L, and marrying Berta, was ineeeeded by John
hie son, probably the grantor of the eecond charter of privUegea. He held rarions posts nnder King John,
and augmented his estates by those of his wife, CecUia, daughter of William Walerand. He died 1S48L
His son and suocessor, also John, was governor of 8trignil Caatle, but is not known to have been connected
either by kinship or property with Glamorgan. He died 1267, and with him the name became extinct, and
the estates were scattered.
209
DCCXXVL
PEIVILEGE GEANTED BY JOHN DE MONMOUTH TO MAEGAM
ABBET OP FEEEDOM FEOM TOLL IN BTJYING AND
SELLTNG THEOTJGHOUT HIS LAND.
[Penrice MSS.] 13th Cent.
Sciant p. et f . quod ego Johannes de Monemutha pro salute anime mee et
uxorifl mee Cecilie et patris mei Gilleberti . et matris mee Berthe et pro
ealute filiorum meorum Johannis . Walteri . Eicardi . et omnium antecessorum
et successorum meorum ooneessi et confirmavi Deo et Beate Marie de Margan et
m. i. D. s. in puram et perpetuam elemosinam libertatem quam pater meus
Gillebertus dedit eis . scilioet ut emant et vendant per totam terram meam
quioquid eis placuerit ad proprios usus eorum libere et quiete sine omni theloneo
et sine omni querela et consuetudine. Et prohibeo super meum f orisfactum ne
quis presumat vexare illos in aliquo oontra libertatem quam ego ooncessi eis. Et
ut ista libertas rata et stabilis perseveret presentis scripti attestatione et sigilli
mei impressione eam roboravi. Hiis testibus domino Johanni primogenito et
heiede meo . Willelmo de Luci . Eadulfho Bluet . Eicardo Taleboth
Eobbrto Trboeit . Willelmo de Colevile . Eoberto Poinz . et multis aliis.
Seal dark green wax, a rounded oval, 2in. by 1$ in. Lnpression of an antique
oval intaglio gem, en cabochon ; a tree, between a lion on the dexter, and a bull
on the sinister side.
+ SIGILLUM . IOHANNI8 . MONEMUTE.
Endorsed — ' Quitantia de theloneo domini Johannis Munemutha.' (This grant
is aocompanied by a duplioate of the same, saving only that the name of Eobert
Poinz is omitted from the list of witnesses.)
210
Docxxvn.
WILUAM, BI8HOP OP LLANDAPP, GRANT8 PEBMI8SION TO
THE MONK8 OF MARGAM TO CELEBRATE IN THE NEW
CHAPEL OP ROS8ATJLYN GRANGE.
[Tbnbigb MSS.]
TJniversis Ghristi fidelibus per Landa vbnsem diooesim oonstitutis . Willelmts
Dei gratia Landavensis episoopus salutem gratiam et benedietionem.
Noveritis nos oonoessisse dileotis flliis nostris monadhis de Mabgan . ut oum ad
looum novum grangiam suam de Rossatjlyn transtulerint . ibidem possint
oapellam habere et divina oelebrare auotoritate nostra . riout in capella ubi
grangia prius sita fuerat oonsueverant . set hoo monachi tantum. Itatamen quod
in antiqua oapella non oelebrent . nisi tantum in anniversaria sollempnitate
ejusdem oapelle. In oujus rei testimonium presenti soripto sigillum nostrum
apposuimus. Valete.
Imperfeot seal and oounterseal of Bishop William, green wax.
Obverse — The Bishop in embroidered vestments, standing on a oarved oorbel,
lifting up the right hand in benediotion; in the left hand a pastoral staff.
Baokground reticulated, with quatref oil knots, and in eaoh interstioe a creeoent
. . . wil vbnsis . b
Beverse— The Annunoiation of the Blessed virgin, the dove vrith nimbus
issuing from olouds. Below, under an aroh, the Bishop, uttering the prayer of
the legend —
+ VB . DELEN8 . per • AVB . PIA . [PBB . TB . LIBBBEB] . A . VE.
Endorsed — ' Quod lioet nobis divina oelebrare in nova oapella de Bossaulyn, 9
to whioh is added in a later hand ' tantum.'
211
Dccxxvm.
GBANT BY ADAM, SON OF BOGEB, POBTAEITJS OF CAEDEFF,
OF LAND NEAB THE VIVAEIUM DE RAATH.
[Harl. Ch. 75 C. 44.] Early 13th Cbnt.
Omnibus Sanote eeolesie filiis prosentibus et futuris Adam flHus Bogbbi
portarii de Kabrdif . salutem.
Noverit universitas vestra quod ego oonsilio et consensu uxoris mee et heredum
meorum et aliorum amioorum meorum oonoessi et dedi et hac carta oonfirmaviDeo
et eoolesie Sanote Marie de Margan et monachis ibidem Deo servientibus in
elemosinam liberam et quietam ab omni servitio et oonsuetudine et exaotione
seoulari xv. acras terre mee arabilis . et v. aoras prati juxta vivarium de Baath
reddendo mihi et heredibus xu. denarios annuatim ad festum Sancti Michaelis
pro omni servitio. Et ego et heredes mei prediotis monaohis prediotam terram
warantizabimus oontra omnes homines in peipetuum. Quod si forte eam
warantizare non poterimus . de reliquo tenemento nostro tantundem eis dabimus.
Teste Hbrberto filio Turkilli . Henrigo filio TJrbani arohidiaooni . Eicardo
de Eaad . Steinxro . Nicholao filio Hbrberti . Booero Cuinterel.
Eound seal, green wax, lf in. diam. ; a dexter hand and arm, grasping a key.
+ 8IGILLUM . ADB . FORTARI.
Endorsed— 'Carta Adam Portarii de Kaerdif.'
DCCXXTX.
GEANT OF A EENT OF TWELVE PENCE TO MABGAM
BY ADAM POBTABIU8.
[Harl. Ch. 75 C. 46.]
Omnibus Saaete ©oclesie filiis presentibus et futuris Ad am portarius salutem.
Noverit universitas vestra me oonsensu et oonsilio Thome filii mei et heredis
mei aHorumque amioorum meornm dedisse et oonoessisse atque preeenti earta
eonfirmasse pro anima mea et pro animabus predeoessorum atque suooeesorum
212
meorum Deo et eoolesie Beate Marie de Margan et monaohis ibidem Deo
servientibus redditum xn. denariorum quos prefati monaohi mihi reddere
debuerunt annuatim in puram et perpetuam elemosinam liberam et quietam
ab omni seoulari servitio oonsuetudine et exactione. Hiis testibus Henrioo de
Eerdif et Willelho de Herefordia monaohis de Margan Cradooo medioo
Robino Waltero.
Endorsed — 'A. portarius.'
Thifl is Adam, the Porter of Cardiff [Castle], of the preceding Charter. The two documenta shew
three generations, of which two held the offioe, which was probably hereditary. The deyice on the atal
repreaenta the office.
Roger Portarios
Adam Portarins: —
I
Herbert Thomas
It is evident from the identity with land specified in the following Charter, that Robert Gusin had
inherited from the above, probably throngh a sister of Herbert and Thomas.
DCCXXX.
CONPIEMATION TO MARGAM BT ROGER, SON OP ROBERT,
PORTER OP CARDIFF, OP THE GRANT OP ADAM, ffl8
MOTHER'8 BROTHER.
[Penkice MSS.]
Omnibus Sanote e. f . p. et futuris . Rogerus Cusin . filius Roberti Cusin .
portarii de Kard[if] . salutem.-
Noverit univ. vestra quod ego oons. et oons. parentum et amie. meor. oono. et L
p. o. m. confirmavi pro salute anime mee et anteoessorum meorum . Deo et Beate
Marie de Maroan et m. i. D. servientibus . donaoionem quam eis fecit . A . . .
portarius avunoulus meus . sicut oarta ejus quam inde habent testatur . scilioet
xv. aoras terre arabilis . et v. acras prati . juxta vivarium de Raath . in puram
et perpetuam elemosinam liberam et quietam ab omni seculari eervicio con-
suetudine et exactione . siout ulla elemosina libeiius teneri potest. Et totum jus
et olamium quod habui in pref ata terra » prefatb monaohis remisi et quitum
213
olamavi in perpetuunL Et sciendum quod ego Eogerus . et heredes mei
warantiaabimus prediotis monaohis prediotam terram oontra omnes homines in
perpetuum. Hiis testibus.
Entitled — 'Carta Boberti Cusin portarius de Cardiff.' On the Charter roll
' Oarta Bogeri Ousin.'
DCCXXXT.
CONFIBMATION BY MOBGAN AB CABADOO OP VABIOUS
GBANTS TO MABGAM.
[Pbnricb MSS.]
Omnibus Sancte eoolesie filiis ad quos preeens soriptum pervenerit . Morganus
filius Cradoci salutem.
Seiatis me oonoessisse et hao oarta oonfirmasse monachis de Margan donaoionem
quam feoit eis Besus Coh in territorio Novi Castelli . de medietate terre que
fuit Ketherech . et donaoionem quam feoit eis Enniaun filius Birid de reliqua
medietate ejusdem terre in omnibus siout carte ipsorum testantur. Et si forte
propter aliquam oausam dissaisiati fuerint . nichilominus monaohi tenebunt
prediotam terram in paoe et quiete imperpetuum . siout elemosinam nostram.
Teste Boobro filio Wian . Kenewreic fratre ejus . Espus filio Gistelard .
David Puinnel . Herberto Palm[er] . Bicardo Waleis.
Endorsed — * Confirmaoio Morgani filii Cradoci de prediotis donaoionibus
scilioet Besi Coh et Enniaun filii Birid/
DOCXXXTL
CONITBMATION BT LEISAN, SON OF MOEGAN, OP HIS
PATHEB'S GIFTS TO MABGAM.
[Penrice MSS.]
Omnibus Sanote eoolesie flliis presentibus et futuiis Lbisan filius Moroani
salutem.
214
Sciatis me oonoessisee et hao earta eonfirmasse Deo et eobtaie Sancte Mards de
Margan . et monaohifl ibidem Deo sarvientibus in etemoeipam onmee <
quas eifl f eoit pater meus Morganus . in territorio de Novo Castbllo per <
fflcut oarte ipsiufi testantur. His testibus . Wilfrido saoerdote . Luca oierioo .
BoBERTO SEGIN . BoBERTO SaMSON . ALAITHU . BbSO OoH . BoGERO WlAUN .
Boobro Aithan . David Puinnel . et multi alii.
Endorsed — ' Carta Leisan filii Morgan de oonoeesione donationum patris sui in
territorio Novi CasteUi.'
Leisan, eldest son of Morgan ab Caradoc, Lord of Avene, which they held of the Earls of Gloucester
4 per Baroniam/ represented the eldest descendants of Jestyn ap Gurgan, and therefore stood at the head of
the Welah families of Glamorgan. They were f reqnent benefactora to Margam, and bnried there. Though
of pore Welah deacent, and not wanting in love for thexr race, they adopted Norman cnstoina, nsed grett
sealfl bearing their effigiee on horseback in armonr, and used the de Clare coat of arms. Of the family,
Morgan ab Caradoc, Leisan and Owen his sons, Morgan Eam or Cham appear as grantors of land, as does
Wenllian, a lady of the family. Tbey btcame extinot in or soon after the reign of Bdwaid IIL, hating by
marriages added Penvae and Snlly to their paternal estate.
Dccxxxm.
CONFIBMATION BT LEISAN, SON OF MOBGAN, OF HIS
FATHEB'8 AND OTHEBS , QBANTS TO MABGAM.
[Pbnbicb MSS.]
Soiant omnes p. et f . quod ego Lbsanus filius Morgani quitas elamavi omnee
querelas et exaotiones quas haotenus habui adversus domum de Margan .
de omnibus terris et tenementis que monaohi ejusdem dx»nus tenent de
me vel de hominibus meis in feudo meo. Insuper etiam hao presenti oarta
mea oonfirmavi eis omnes oonoessiones et oonventioned et omnes oartas quas
Moroanus filiue Karadoci et Audobnus frater meus et homines nostri eisdem
monachis f eoerunt et omnia tenementa que eis dederunt aut vendiderunt tam in
Pultimor et marisoo de Avbnb quam in territorio de Novo Castello et in
oinnibus aliis loois sub numtanis et super montana . ut habeant heo omnia et
teneant libere et quiete imperpetuum siout ulla eLemoeina liberius et meKus
215
potest teneri . siout oarte prediotorum patris et fratris et hominum nostrorum
testantur. Et precipue terram Waltbri Lagblbs quam pater meus dedit domui
de Margan in elemoainam. Et ego Lbisan eoiens et prudens super sanctuaria
monasterii manu propria juravi soilioet super saoraissimum oorpus Domini nostri
Jhbsu Christi et super preoiofdwrimum lignum vere aruois et super reliquias sano-
torum apostolorum et sanotorum martirum et sanotorum oonf essorum et sanotarum
virginum quorum omnium reliquie in una oruoe [oontijnebantur super heo
omnia [impojsita magno altari juravi ego siout miohi expresse et manifeste
nominabantur . quod deoetero de nullo tenemento suo dissaisiabo eos . . . . iam
eos impediam f aoiam vel permittam terras suas arare seminare
sarclare metere . vel oolligere et asportare . neque prata jsua faloare et oariare vel
voluntatem suam de omnibus rebus suis faoere . neque aliquod nooumentum eis
inf eram vel inf erri faoiam aut permittam de equioio suo vel de omnibus aliis
animalibus suis que habent vel habebunt in omnibus pasturis quas in f eudo meo
habent propter aliquam iram aut querelam quam habuerim vel f orte habebo
adversus eos. Set si in aliquo adversum me deliquerint . vel si non faciunt miohi
quod michi de jure f aoere debent . demonstrabo ballivis terre et per judioium ourie
susoipiam inde emendationem. Et heo omnia juravi me prediotis monaohis toto
tempore vite mee observaturum. Hiis testibus Waltero de Sulie tuno vioe-
oomite de Glamorgan . Bicardo Flamang' . Fbtro le Butiller . Willelmo
de Oantilupo . Waltbro Luvbl . Stbphano elerioo de Kbnbfbg* . Wasmero .
Thoma albo de Kenefeg . Alaithuro . Eeso Ooch . Griffino filio Kanaithur .
et multis aliis.
Green seal of Leisan, equestrian type, 2in. diam.
* + 8IGILLUM LBISAUN FILII Mo[BG]AN. ,
Endorsed — ( Oonfirmatio Leisan generalis.'
216
DCCXXXTV.
MEMOBANDTJM AS TO OANAYTHEN AB EOBEET AB EYNON,
AND HOW HE ACQUIBED BOSSOWLIN AND GBANTED
IT TO MAEGAM.
[Coll. Topog. et Gen. V. 20.]
Canaythen primo dedit terram de Bosowlin domui de Margan consensu
domini sui et postea factus ei oonversus vir . . . et tutissime vixit omnibns
diebus vite sue.
Morgan ab Cradoc tradidit Canaythen filium Boberti ab Eynon obsidem
pro se domino suo Willelmo oomiti Glovernie [et] per modioum tempus
rebellavit oontra dominum suum.
Hoo audito oomes preoepit erruere ooulos obsidis et remittere ad . . . . In
reoompensatione ooulorum Morgan dedit ei terram de Bossowlin et ille ex
oonsensu domini sui dedit eoolesie Beate Marie de Margan.
The original is endorsed in red ink npon one of the cartnlary rolla of Margam, and ia snppoaed by
Mr. Traherne to have been taken from the register of Neath, eztant at St Donafs in 1674, bnt now lost
Boflsowlin, now Resolren, lies in the vale of Neath. Bryn Kynhaythwydd ocenrs in an oW snrrey of
it A rnde croes, on which the words * propararit hanc ' are alone legible, ia attribnted to Canaythen.
DCCXXX^.
GBANT BT WEONTJ, 80N OF CADTJGAN, TO MAEOAM, OF
LAND BETWEEN WALDEEE8TON AND HOEEGBAVE.
[Penrice MSS.]
Universifl Sanote eoclesie filiis presentibus et futuris Writnu filius Cadugan
salutem.
Soiatis quod ego oonsilio et oonsensu parentum et amioorum meorum oonoeesi
et dedi et hac oarta oonfirmavi Deo et eoolesie Sanote Marib de Margan . et
monaohis qui ibidem Deo serviunt totam terram meam inter Walderestonax et
Horsgrayam cum omnibus pertinenoiis suis in bosoo et plano et in omnibus
217
aKis aisiamentis suis in perpetuain elemoeinam . ut habeant et teneant eaxn
liberam et quietam ab omni seeulari servicio et oonsuetudine et exactione . sicut
ulUelemoainaUberius.haberietteneripotest. Bthanodonaoionemwarantizabimus
eis ego et heredes mei oontra omnes homines. Et ut heo donaoio firma maneat .
imperpetuum . sigillo meo eam munivi . et super sanetuaria juravimus ego et
Mburicus frater meus . et pater meus CadugAn . et Oanan avunouhzs noster et
filii sui . et filii Luabch avunculi nostri. His testibus . domino Willelmo de
Braus . Waltbro de Sul[ia] tuno vioeoomite de Glammorgan . Hblia deoano
de Novo Gastro . Johanne Brun oonstabulario de Kenefbg . Stephano olerioo .
OsMERO CUUIAN.
Endorsed — ' Garta Wrunu filii Gadugan de tota terra sua inter Walderestonam
et Horegravam.'
DCCXXXVL
GRANT A8 THE PRECEDING, BT MEURIC, SON OP
CADTJGAN.
[Penricb M88.]
Universifl Sanote eoelesie filiis presentibus et futuris Meurig filius Cadugan
salutem.
Soiatis quod ego oonsilio et oonaensu parentum et amioorum meorum oonoessi
et dedi et hao oarta oonfirmavi Deo et eoolesie Sancte Marib de Maroan et
monaohis qui ibidem Deo serviunt totam terram meam inter Walderestonam et
Horegra vam . oum omnibufl pertinenoiis suia in bosoo et plano et in omnibus
aliis aiaiamentis suis in perpetuam elemoeinam . ut habeant et teneant eam
liberam et quietam ab omni seoulari servicio et oonsuetudine et ezaotione . siout
uIIa elemosina haberi et teneri potest Et hano donaoionem warantizabimus eis
ego et heredes mei oontra omnes homines. Et ut heo donatio firma maneat
imperpetuum sigillo meo eam munivi et super sanotuaria juravimus ego et
Wrunu frater meus . et pater noster Caduoan . et Canan avxmoulufl noeter . et
218
filii mii et filii Luarch avunouli noetrl His testibus . domino Willblmo de
Braus . Waltrro de Sulia tuno vioeoomite de Gxamorgan . Hblia deoano de
Novo Oastbo . Johaknb Brun oonstabulario de Kbnbfbq . Stbphano olerioo
OSMBBO OUUIAN.
Endorsed — « Oarta Meurio filii Gadugan de tota terra sua inter Walderestonun
et Horegravam. '
Dooxxxvn.
GRANT BT HENRT, BISHOP OF LLANDAFF, TO MARGAM, OF
LAND ABUTTING ON THB RIVER THAF.
[Harl. Oh. 75 A. 20.] 1193—1218.
H. Dei gratia Landavbnsis ©ooleeie minister humilifl. TJniveisis Sanote
matrifl eoolesie filiifl ad quos presens soriptum pervenerit salntem.
Noverit nniversitas vestra nos oonsensn et aasensu oapituli Landavensis
eoolesie dedisse et oonoessisse . et hao presenti oarta nostra oonfinnasse monaohis
de Margan . ad firmam imperpetuum totam terram usque in Thaf k Filla
Magna que jaoet juxta beroariam domini episoopi & wala usque in walam .
habendam et tenendam de nobis et suooessoribus nostris . reddendo annuatim .
iiu or - solidos ad festum Sanoti Michablis . pro omni servicio . oonsuetudine . et
ezaotione. Et habebunt ipsi et animalia eorum liberum ingressum et regreasum
ad usufl prediote terre quantum opus habuerint sine impedimento aliquorunL
Set et walam manutenebunt quantum terra eorum durat. Et nos et suooessores
nostri warantizabimus eis prediotam terram imperpetuum. Et ut heo oonoessio
nofltra perpetuo finna oonsistat . nos eam sigillo nostro et sigillo pariter oapitoli
Landavbnsis . eoolesie oonfirmavimus. Hiis testibus . TJrbano tuno Landavbnsi
arohidiaoono . Nicholao . ejusdem eoolesie thesaurario . magistro Waltbbo .
Waltrro oapellano . Willelmo oapellano . Waltbro ejusdem eoclesie oantore .
Audoen* . deoano . Philipfo . nepote Waltbri capellani . Thomb serviente
domini episoopi . et multis aliis.
219
Endorsed — * Garta domini H. episoopi de terra in mora de Kerdif .'
Two sealfl.
1. Dark green. Pointed oval, imperfeot The Bishop, usual fityle, standing
on a ehort ooluxnn.
. . . BNRICI . DE . . . . ACIA . LANDAVBN . . .
Reverse, a smaller pointed oval oounterseal, ljin. by JJin. A six-winged
cherab or seraph, on a oorbeL
[+ 8101^]^' H* D . I O . A . . A LAND' B
2. Fale red. The cathedral, from the west
IGIL
Beverse, a smaller pointed oval oounterseal, If in. by lin. An Agnus DeL
SBCRe[tUM LANDAVBNJ8I8 BCCLB8IB.
DCCXXXVILi.
ANOTHER VEE8ION OF THE 8AME.
[Penricb MSS.] 1193—1218.
H. Dei gracia Landavbnsis eeelesie humilis minister universia Sancte matris
eoclesie filiia ad quos presens seriptum pervenerit salutem in Domino.
TJniversitati vestre notum faoimus nos dedisse et oonoessisse et hae preeenti
earta noetra oonfinnasse monaohis de Maroan ad firmam totam terram
usque in Taf a Pulla magna que jaoet juxta bercheriam domini episoopi a
walda in waldam habendam et tenendam de nobia et suooeeeoribus noetris
reddendo annuatim quattuor solidos ad festum Sanoti Michaelis pro omni
servicio et oonsuetudine et ezaotione. Et habebunt ipsi et animalia . . . liberum
ingressum et regreesum ad ubus prediote terre quantum opus habuerint sine
impedimento aliquorum. Set et waldam manutenebvmt quantum terra eorum
durat. Et nos et suooessores nostri warantizabimus eis prediotam firmam in
perpetuum. Et ut hec nostra oonoeesio perpetuo firma oonsistat eam preeentis
aoripti serie et eigilli nostri oonfirmavimus appositione. Hiis teetibus.
Endorsed — ' Garta domini H. Landavensi episoopi de terra sua in mora/
220
dccxxxtx.
grant bt john de bona villa to wiluam the
harper (chitaeedus) op land at bronigespit.
[Habl. Oh. 75 B. 12.]
Soiant tam presentes qtiam futuri quod ego Johannbs de Bona Villa dedi
Willblko Chitaredo (sic pro Citharedo) et heredibus sais tenere de me et de
heredibus meis in feudo et in hereditate nu. aeras terre in prozima eultara
Bronigespit juxta viam et in prosrima eultura prediote terre in parte austri vru.
aoras et dimidiam aoram prati inter terram domini et terram Hospitalis et
dimidiam acram prati juxta pratura Seisil et terram que fuit Marie . libere
et quiete pro servitio suo ija quod ipse Willelmtts et heredes sui dabunt mihi
et heredibus meis singulis annis ad festum Sancti Micaelis pro omni servitio
exoepto regio dimidiam libram oere. Hiis testibus . R. presbitero . Willblmo
de Bona Villa . Johanne filio Habrahe . GfBF. de Canci . Ivor filio Idhatl .
Baulot . filio . Marie . Adam filio Marib . Johanne de Pentirec . Willblmo
de Pentirec . Toma filio Bicardi saoerdof.
Seal in green wax, l^in. diam. An omamental oross of foliage within a
border pellett^e.
+ SIGILLUM IOHANNIS DB BONA VILLA.
DOCXL.
QRANT BT WILUAM CITSAREDA (THE HAEPER) TO
MARGAN OF LAND IN BONEVILLE[STON].
[Harl. Ch. 75 B. 35.]
Oxnnibus Sanete eoolesie filiis hano oartam visuris vel auditoris Willblmtjs
Cithbreda de Bonevlll . salutem.
Soiatis me oonsilio et oonsensu uzoris mee et heredum meorum oonoeesiflBe et
dedisse et hao oarta mea oonfirznasse in puram et perpetjiam elemosinam Deo et
Sanote Marie et monaohis de Margan xu. acras terre arabilis et dimidiam aoram
231
piati cum crofto et tofto in tarritoxio de Bonkvill tenendas libere et quiete ab
omni exaotione et seoulari servioio sicut ulla elemosina liberius teneri potest .
reddendo inde annnathn eoclesie de Bonevtll diTTridiam libram oere ad festum
Sanoti Michablis. Et ego et heredes mei warentizabimus eis prediotam terram
oontra omnes homines. Hiis testibns . Davtd soriptore . Ricardo filio
Stephani clerici de Kenefeg . Willblmo filio Rogeri Stubmi . Alano de
KlRKESTED.
8eal in red wax, pointed oval, lf in. by lin. A fleur-de-lis.
+ 8IGILL' WILL , I CITABEDE.
Endorsed— « WiUelmi dtharedi/
DCCXII.
OONFIEMATION BY HENKY, BISHOP OF LLANDAFF, TO
MABGAM, OF THE GRANT OF WILLIAM, THE HAEPEE,
OF BONVILE8TONE.
[Pbnricb MSS.] 119&-1218.
Henrictjs Dei gratia Landavensis eoolesie minister humilia nniversis Ghristi
fidelibns ad quos littere iste pervenerint salutem et benediotionem. Signifi-
amus vobis qnod Willelmus Githabbdus de Bonevill[bstune] oonoessit
et dedit Deo et Sanote Marib de Margan et monaohis ibidem Deo servientibus
xn. acras terre arabilis et dimidiam aoram prati et unum masuagium in villa
de Cairwigan 1 . libere et quiete in perpetuam elemosinam possidendas.
Beddendo singulis annis eoolesie de Cairwigan dimidiam libram oere ad
f estum Sanoti Michablis pro omni servicio. Et ut hoo omnibus manif estum et
in perpetuum ratum oonsistat . ad petitionem et instantiam prefati Willelmi
soripti serie . et sigilli nostri dignum duximus oonfirmaxe appositione. Hiis
testibus.
Endorsed — ' Oonfirmaoio Henrioi episoopi de eadem terra.'
(1) Oairwigaa ia in the pariah of Pendoylan, bnt profaably within the manor, mnd hae alwaya fotmed *
part of the eatate of BonTileetone. The Honae, now * cottage, ia very old, and containa a ciiriona ataircaae
in the aabatanoe of the wall. There ia no tradition of a chnroh there.
222
DOCXLTT.
QmT.CLAIM BT 8IBTLLA DE BONEVILL', WIDOW OF WILLIAM
CITHABEDTJS, TO MARGAM, OP LAND IN BONVILLESTON.
[Harl. Ch: 75 B. 36.]
Omnibus Sancte eoolesie filiia habo oartam visurifl vel auditoris Sibilla de
Bonrvill' salutem.
Sciatifl me oonflenBu et oonsilio heredum et amioorum meorum in libera
viduitate mea deduee et quitum olamaiwe totum jufl meum et olamimn quod
habui erga domum de Margan de duodeeim aoris terre arabilia et dimidia acra
prati oum tofto et orofto in territorio de Bonbvill'sst' siout oarta Willrlmi
Citharedi viri mei quam eadem domue de Marqan habet testatur. Beddendo
inde annuatim ll' dimidiam libram oere ad f estum Sanoti Michaklis
pro omni servicio. Et ego et heredee mei warantizabimus prefate domui eandem
iifl inperpetuum. Hiis testibufl Martino tuno vioeoomite de Gla-
MOROAN WlLLELMO de BsiGNT BrIMUNDO de SuLYB MAILOC
Bicardo preebvtero de Bonbvilest' Bobbrto Samson' Brimundo filio ejus
Boobro de Landyltuit' Willblmo de Cornblt et multis aliis.
A round seal, of green wax, l£in. diam. Devioe, a harp.
Legend — ' + sigillum . sibillb . de . bonvil'.'
Endorsed — * Carta Sibille de Bonevill' de xn. aoris terre et dimidia prati oum
tofto et orofto.'
Robert fiamson was probably a neighbonr ; hia name oocn» in Ronerille charten, 1217—12*0, m do
thoee of Radnlph Mailoc, 1217—1260, Raymond de Bnlly, 1217, Richard, sacerdoe and preebyter of
Bonrilleeton, 1260, WilL de Reigny, 1217.
DOCXLTTT.
QRANT BT BIEBED, SON OF KENAF OB KENOH, TO MABGAN
OF A FOUBTH PABT OF BBADINCTONE.
[Harl. Ch. 75 0. 24.]
Omnibns Sancte eodeeie filiia preeentibus et futurifl . Birrrdus filiu* Krnaf
salutem.
223
8oiatdfl me oontQio et oonsenau eponse mee Hiwerth et heredum meorum et
amioorum et parentum meorum oonoeasiase et dedisse et hao karta oonfirmaaae
Deo et eooleeie Sanote Mabie de Mabgan et monaohia ibidem Deo servientibua
in elemoeinam totam quartam partem terra de Bradjnctune que me oontingit
oum omnibuB pertinentiifl suifl ut habeant et teneant eam libere et quiete ab omni
aeoulari servitio et oonfluetudine et omni ezaotione in perpetuum siout ulla
elemoeina liberius teneri poteet. Et hoo totum fixmiter tenere et warentusare
juravimus ego Eieredus et sponsa mea Hiwerth et oeteri amici mei quorum
oonsilio et oonsensu hoo feoL Et plegios inveni dominum . H. 1 Landavensem
epifloopum . et oapitulum eooleeie de Landaf . et vioeoomitem de Kaerdif . et
Urbantjm arohidiaoonum . et Cradoc et Jaior filios Worgani . et Morganum
et Moraduth filios Kakadoci . et Krifen et Kadewatlan filioe Iuor . et
Knaithur Ianterel . et Wronu With fllium ejue . et Adam filium Meilbri .
et Kbthereh filium Eicardi . et Kradocum medioum. Et ego H. Landavensis
epifloopufl et totum oapitulum eocleeie de Landaf oonfirmavimuB donationem
hano sigillifl nostria petioione ejuadem Eieredi et benediotionem noetram dedimus
flervantibufl eam. Violantibus autem . dedimue malediotionem noetram. Hia
teetibus . Wlllblmo de Lichesfeld et Willelmo de Bedinctun' . et Henrioo
et Helia monaohifl de Margan . et Eicardo tuno grangiario de Lantmeuthin
et Ju8Tino oonversiB de Margan . Nicholao de Penclau tuno deoano .
Nicholao Gobion • Eodberto de Bercorolos . Luca fratre episoopi . Magistro
Mauricio . Johannb preebitero de Kenefec . Henrico de Hulle.
Bound fleal, dark green wax, ljin. diam. An eetoille or roeette of eight pointa.
+ 8IGIL > EIERBD FILII KBNOH.
Endoreed — ( Biered filius Kenaf de Bradetune.'
(1) Henrj, A.D. 1198—1*18; or EUas, sometimet written HeliM, AJ). 1*80— 1*40.
224
Doaxiiv.
GBANT BT THB SONB OP BLETHIN TO MABGAN OP
LAND IN E3LLE0ULLTJM.
[Habl. Ch. 75 B. 11.]
Omnibufl Sanote eoolesie filiie preeentibus et futuris . Wbunu . Mbubik . et
Bssus filii Blbthin salutem.
Sciatis nos oonsensu heredum parentum et amioorum nostrorum oonoeaaiaee et
dedisse et hao presenti oarta noetra oonfirmasse Deo et eoolesie Sanote Mabib de
Maboan . et monaohis ibidem Deo servientibus pro animabus noetrifl et anteoee-
florum et suooessorum noetrorum in puxam et peipetuam elemosinam totam terram
noetram de Killecul^um . scilioet partem illam que fuit patria noetri Blbthin
oum omnibufl aisiamentifl et pertinentiis suis. TJt habeant et teneant eam libere
et quiete ab omni serritio oonsuetudine et exaotione seoulari . eiout ulla eLemosma
liberiufl et quietius poteet teneri . ezoepto servitio quod anteoeesorefl nostri pro
tanto tenemento solebant faoere ad ooquinam oomitis . flcilioet vu. denarios .
quos ipsi monaohi persolvent quando fuerint requisitL Et nos et heredee nostri
hano elemosinam nostram prediote domui oontra omnes homines in perpetuum
warentizabimufl, Set et soiendum quod nos omnes terras quas ipsa domus de
Maboan possidet tam intra aquas de Avbnb et Kenefeg . quam extra abjura-
vimus in perpetuum. Hiis testibus . Waltbbo Luubl . Stbphano olerioo .
Alaithur . Bbso Goch . Obiffino filio Eanaith . Ithbl ab Biwbl . et
multis aliis.
Three seals, dark green wax.
1. A star of siz leaves.
+ ZIGILL 9 XBUBIG FILII BLBTHIN.
2. Two triangles interlaoed, enolosing a sunstar of nine wavy points
between six pallete,
+ sigill' wbnu pilii blbthin.
225
3. A seeded fleur-de-lis.
+ 8IGILL* RBZI FILI HIN.
Endorsed — * Carta flliorum Blethin' de Killecullum. >
This ts a good example of early Welah orn*mental bandwrittng. (Vid : No. LVH[.)
DCCXLV.
BULL OF POPE INNOCENT IEL, DIRECTED TO THE ARCH-
BISHOP OF CANTERBTJRT AND THE CLERGT OF THE
PROVINCE, IN FAVOUR OF THE .CI8TERCIAN ORDER.
[Penrice MSS.] IOth Nov. 6th Tear : 1203.
Innocbntius episoopus servus servorum Dei venerabilibus fratribus . Can-
tuariensi arohiepifloopo . et sufiraganeis ejus et dileotis filiis abbatibus prioribus
deoanis archidiaoonis . et aliis ecolesiarum prelatis in Cantuariensi provinoia
oonstitutis . salutem et apostolioam benediotionem.
Non abeque dolore oordis et plurima turbatione didicimus quod ita in plerisque
partibus eoclesiastioa oensura dissolvitur . et canonioe sententie severitas enervatur .
ut viri religiosi . et hii maxime qui per sedis apostolioe privilegia majori donati
sunt libertate paasim a malefactoribus suis injurias sustineant et rapinas . dum
vix invenitur qui oongrua illis protectione subveniat . et pro fovenda pauperum
innooentia se murum defensionis opponat. Specialiter autem dilecti filii . abbas
et fratres de Maroan Cisterciensis ordinis tam de frequentibus injuriis quam de
ipeo ootidiano def eotu justitie oonquerentes . universitatem vestram litteris petierunt
apostolicis excitari . ut ita videlioet ei [pro eisj in tribulationibus suis oontra
malefactores eorum prompta debeatis magnanimitate oonsurgere . quod ab
angustiis quas sustinent et pressuris . vestro poqsint presidio respirare. Ideoque
disoretioni vestre per apostolioa soripta mandamus . atque preoipimus . quatenus
lQoe qui possessiones vel res . seu domos prediotorum fratrum vel hominum
suorum irreverenter invaserint aut ea injuste detinuerint que prediotis fratribus
226
ex testamento deoedentium relinquuntur . seu in frabres ipeoe oontra apoetolioe
eedifl indulta sententiam exoommunioationis aut interdioti preeumpeerint promui-
gare . vel deoimas laborum seu nutrimentorum ipsorum spretifl apoetolioe sedis
privilegiis extorquere . monitione premissa si laicri fuerint pablioe oandelis
aooensifl exoommunioationifl sententia peroellatis. Si vero olerioi vel oanonici
regularee seu monaohi fuerint eoe appellatione remota ab offioio et benefioio
suflpendatifl . neutram relaxaturi sententiam . doneo prediotis fratribufl plenaria
natisfaniant . et tam laioi quam olerioi seoulares qui pro violenta manuum
injeotione anathematis vinoulo fuerint innodati oum diooesani epieoopi litteris
ad sedem apostolioam venientes ab eodem vinoulo mereantur abeolvi. De
monaohis vero et oanoniois regularibus id servetur . ut si ejusdem olatutri
iratres manus in se injeoerint violentas per abbatem proprium . si vero unius
olaustri frater in fratrem alterius olaustri hqjusmodi presumpserit violentiam
exeroere . per injuriam passi et inferentis abbates absolutionia benefioium asse-
quantur . etiam si eorum aliqui prius quam habitum reoiperint regularem tale
aliquid commiserunt . propter quod ipso aotu exoommunioationis sententiam
inourriflsent . nisi exoessus ipsorum esset diffioilifl et enormis . utpote si eeset ad
mutilationem membri vel sanguinis effusionem prooessum aut violenta manus in
episoopum vel abbatem injeota oum exoessus tales et similes sine floandalo
nequeant preteriri. Si vero in olerioos seoulares manus injeoerint . pro vitando
soandalo mittantur ad sedem apostolioam absolvendL Yillas autem in quibus
bona prediotorum fratrum vel hominum suorum per violentiam detenta fuerint .
quamdiu ibi sunt interdioti sententiam supponatis.
Datum Anagnie iiij. Id Novembris. Pontifioatus nostri anno sexto.
The leaden bulla of the Pope is appended by strands of green and yellow silk.
Endorsed — ' Innooentius JH^ Non absque dolore.' ' De Margan. 1 ( Contra
et detentores rerum nostrarum et manuum injeotion *
In a later hand — ' A prohibitiou to wronge the Howse of Morgan.'
227
DCCXLVL
BTJLL OF POPE INNOOENT m., DIEECTED TO THE ABCH-
BI8HOP OP OANTERBUET AND THE BI8HOP8 AND
CLEBGT OP THE PEOYINCE, OBDEEING THEM TO EX-
COMMT7NIGATE THOSE WHO SEEK TO TAKE TITHES
FBOM MABGAM.
[Pbnbicb MSS.] 20thNov. 6th Tbab. 1203.
Innocbntius episoopus servus servorum Dei . venerabilibus fratribuB . Can-
tuabibnsi arohiepisoopo . et suffraganeis ejus . et dileotis flliifl . abbatibus .
prioribufl . deoanifl . arohidiaoonis . et aliis eoolesiarum prelatis per Gantuar-
IEN8EM provinoiam oonstitutis salutem et apofltolioam benediotionem.
Audivimus et audieutes mirati sumufl . quod oum dileotis filiis . abbati et
oonventui de Maboan Cistebcibnsis ordinis a patribus et predeoessoribus
nostris oonoeeflum sit et a nobis ipsifl postmodum indultum et oonfinnatum . ut de
laboribus quos propriis manibus aut sumptibus exoolunt . nemini deoimas solvere
teneantur . quidam ab eis niohilominufl oontra apostolioe sedis indulgentias
deoimam exigere et eztorquere presumunt . et prava ao sinistra interpretatione .
apostolioorum privilegiorum oapitulum pervertentes . asserunt de novalibus
debere intelligi ubi nosoitur de laboribus esse soriptum. Quoniam igitur mani-
festum est omnibus qui reote sapiunt interpretationem hujusmodi perversam esse
et intelleotui sano oontrariam. Cum seoundum capitulum illud a solutione deoim-
arum tam de terris iUis quas deduxerunt vel deduount ad oultum • quam de terxis
-etiam oultis quas propriis manibus vel sumptibus exoolunt liberi sint penitus et
immunes . no ullus oontra eos materiam habeat malignandi . universitati vestre
per apostolioa soripta preoipiendo mandamus . quatinus omnibus parrochianis
vestris auotoritate apostolioe prohibere ouretis . ne a memoratis fratribus de
novalibufl vel de aliis terris quas propriis manibus vel sumptibus exoolunt . seu de
nutrimentis auimalium ullatenus deoimas presumant exigere vel quomodolibet
228
extorquere. Quia vero non est oonveniens vel honestum ut oontra sedis apostolioe
indulgentias temere veniatur. . que obtinere debent inviolabilem firmitatem .
mandamus vobis firmitenjue precipimua . ut si qui monaehi . canoniai . olerici .
vel laici oontra privilegia sedis apostolioe memoratos fratres super deoimaram
exactione gravaverint . laioos exoommunioationis sententiam peroellentes .
monaohos . oanonicos . sive olericos oontradiotione . dilatione . et appellatione
oessante ab officio suspendatis . tam exoommunicationis quam suspensionis
sententiam faciatis usque ad dignam satisfaotionem inviolabiliter observari . ad
heo pre auotoritate precipiendo mandamus . quatinus siquis eorundem
parroohianorum vestrorum in sepedictos fratres violentas manus inje[cerit] eum
aooensis candelis exoommunioatum publioe nuntietis . et tanquam exeommuni-
oatum faoiatis ab omnibus oautius evitari . donec eisdem fratribus oongrue
satisfaciat . et oum litteris diooesani episoopi rei veritatem oontinentibus apostolioo
se oonspectui representet.
Datum Anagnie xii. Kalend. Deoembris. Pontifioatus nostri anno sexto.
Leaden bulla of Innooent HL appended by strands of yellow and red silk.
Endorsed — ' Innocentius III U3 De deoimis non dandis de novalibus . et de
terris quas propriis manibus . aut sumptibus exoolimus/ In a later hand —
' Innooentius. Morgan free from tithe.'
DCCXLVH.
BULL OF POPE INNOCENT IH., CONPTRMING THE POS-
SESSIONS OF, AND CONFERRING VAEIOUS PBIVILEGES
UPON MARGAM.
[Pknricb MSS.] 20thNov. 6th Ykar : 1203.
Innocentius episoopus servus servorum Dei . dilectis filiis Q-iliberto abbati
de Margan ejusque fratribus tam presentibus quam futuris regularem vitam
prof essis in perpetuum.
229
Religiosam vitam eligentibus apostolicum convenit adesse presidium . ne f orte
cujuslibet temeritatis incursus aut eos a proposito revooet aut robur quod absit
saere religionis infringai Ea propter dileoti in domino filii vestris justis postu-
lationibus olementer annuimus . et prefatum monasterium sanote Dei genitriois
et virginis Marie in quo divino mancipati estis obsequio sub beati Petei et
nostra proteotione suseipimus • ut presentis soripti privilegio oommunimus.
In primis siquidem statuentes ut ordo monasticus qui seoundum Deum et
beati Benedicti regulam atque institutionem Cisterciensium fratrum in
eodem monasterio institutus esse dinosoitur . perpetuis ibidem temporibus
inviolabiliter observetur. Preterea quascumque possessiones queoumque bona
idem monasterium impresentiarum juste et oanonioe possidet aut in
futurum ooncessione Pontificum . largitione Eegum vel Prinoipum . oblatione
fidelium . seu aliis justis modis prestante domino poterit adipisci firma vobis
vestrisque suocessoribus et illibata permaneant. In quibus heo propriis duximus
exprimenda vocabulis. Locum ipsum in quo prefatum monasterium situm est
cum omnibus pertinentiis suis. Ex dono Eobebti et Willelmi oomitum
Kenefeo et Auenam fiuvios . et possessiones quas inter ipsos habetis. Lewert
de mari oum pertinentiis* suis. In territorio de Kenefeg . ex dono*KsDEREc et
heredum ejus centum acras terre. Ex dono Hugonis de Hkrefordia totidem.
Ex dono Willelmi Gille et heredum ejus . quadraginta acras. Ex dono
Giliberti Gramm[us] et heredum ejus quinquaginta acras. Ex dono Gruni
filii Cadian viginti acras . et possessiones quas habetis ex dono burgensium de
Kenefeg . et liberorum Walensium. Ex dono Galfrido 8[t]urmi et heredum
ejus . terram Sturmi cum omnibus pertinentiis suis. Terram de Hauedhaloc
cum omnibus pertinentus suis. Poesessiones quas habetis inter fluvium Kenepeg
et montem Baiban. Ex dono Willelmi Scurlag feodum de Landgewi ouxn
pertinentiis suis. Ex dono Pagani de Turbervilla centum aoras terre in
Coicchart. Ex dono Thomb Lagelbs . oentum acras. Terram Killeculin
cum pertinentiis suis. Ex dono Hbnrigi de XJmframvill' oentum et septuaginta
230
acras terre. Ex dono Hugokis de Lakdcabuak triginta et quinque acras. Ex
dono Wlgaki de Pendewblin . duodecim aoras. Ex dono Johakkis de
Bonbvilla . triginta aoras. Ex dono Willelmi Oituarbdi duodecim acraa.
Ex dono Templariorum quadraginta acraa. Terram Pultimor cum pertinentiia
suis. Qrangiam Rossaulim cum pertinentiia suis. Possessiones quas habetis
in Mari800 de Aubka. Communem paetnram inter Nbth* . et Tafb . in
bosoo et in plano . In Ebkepbo meeuagium unum. Apnd Bristollum mesa-
agia duo. Apud Novumburgum . meeuagium unum. Mesuagia que habetis
in villa de Cardif et posseasiones vestras in territorio ejns . cum pratis terris
nemoribus mesuagiis et pascuis . in bosoo et plano . in aquis et molendinis . v
in viis et semitis . et omnibus aliis libertatibus et immnnitatibus ad predicta
looa vestra apectantibus.
Sane laborum vestrorum quos propriis manibus et aut sumptibus oolitis tam de
terris eultis quam incultis sive de ortis et virgultis et piseationibus vestris • vel de
nutrimentis animalinm vestrorum nullus a vobis decimas exigere vel extorquere
presumat Lieeat quoque vobis clerioos vel laieos liberos et absolutos e seculo
fugientes ad oonversionem recipere . et eos absque eontradictione aliqua retinere.
Frohibemus insuper ut nulli fratrum vestrorum post faetam in monasterio vestiro
prof essionem f as sit absque abbatis sui lioentia de eodem loeo discedere . disoe-
dentem vero absque communium litterarum vestrarum oantione nullus audeat
retinere. Quod si quis f orte retinere presumpserit . lioitum vobis sit in ipsos
monachos vel oonversos regularem sententiam promulgare. Illud distriotins
inhibentes ne terras seu quodlibet beneficium eoclesie vestre oollatum lioeat alioui
personaliter dare sive alio modo alienari . absque consensu totius oapituli vel
majoris aut sanioris partis ipsius. Si que vero donationes aut alienationes aliter
quam dictum est faete fuerint eas irritas eese oensemus. Ad hee eciam prohibe-
mus ne aliquis monaohus sive eonversus sub prof essione vestre domus astriotus
sine eonsensu et lioentia abbatis et majoris partis oapituli vestri pro aliquo
fidejubeat . vel ab aliquo peouniam mutuo aocipiat nltra pretiuin oapituli vestri
231
providentia oonstitutum . nisi propter manif estam domus vestre utilitatem. Quod
si faoere preeumpserit non teneatur oonventus pro hiis aliquatenus respondere.
Lioitum preterea sit vobis in oausis propriis sive oivilem sive oriminalem oontineant
questionem fratrum vestroxum testimoniis uti . ne pro def eotu lestium jus vestrum
in aliquo valeat deperire. Insuper auotoritate apostolioa inhibemus . ne ullus
episoopus vel quelibet alia persona ad sinodos vel oonventus f orenses vos ire . vel
judioio seoulari de veetra propria substantia vel possessionibus vestris subjaoere
oompellat . neo ad domos vestras oausa ordines oelebrandi . oausas traotrandi .
vel oonventus aliquos publioos oonvooandi . venire presumat . neo regularem
eleotionem abbatis vestri impediat aut de instituendo vel removendo eo qui pro
tempore fuerit oontra statuta Oistergiensis ordinis se aliquatenus intromittat.
Si vero episoopus in oujus parroohia domus vestra fundata est oum humilitate ao
devotione qua oonvenit requisitus substitutum abbatem benedioere et alia que ad
offioium episoopale pertinent vobis oonf erre renuerit . lioitum sit eidem abbati si
tamen saoerdos fuerit . proprios novitios benedioere et alia que ad offioium suum
pertinent ezeroere . et vobis omnia ab alio episoopo peroipere que a vestro fuerint
indebite denegata. Llud ^dicientee ut in reoipiendis prof essionibus que a bene-
diotis vel benedioendis abbatibus exibentur . ea sint episoopi f orma et expressione
oontenti . que ab origine ordinis nosoitur instituta . ut soilioet abbates ipsi salvo
ordine suo profiteri debeant • et oontra statuta ordinis sui nullam prof essionem
faoere oompellantur. Pro oonseorationibus vero altarum vel eoolesiarum sive pro
oleo sanoto vel quolibet eoolesiastiop saoramento nullus a vobis sub obtentu
oonsuetudinis vel alio modo quioquam audeat extorquere . sed heo omnia gratis
vobis episoopus diooesanus impendat, Alioquin lioeat vobis quemoumque malu-
eritis oatholioum adire autistitem • gratiam et oommunionem apostolioe sedis
habentem qui nostra fretus auotoritate . vobis quod postulatur impendat. Quod
si sedes diooesani episoopi f drte vaoaverit interim omnia eoolesiastioa sacramenta
[a]vioinis episoopis aooipere libere et absque oontradiotione possitis sio tamen ut
ex hoo in posterum propriis episoopis nullum prejudioium generetur. Q-uia vero
282
interdum piopriorum episooporum copiam non habetis £ quem epiflcopum Romanb
sedis ut diximus oommunionem habentem . et de quo plenam noticiam habeatifl .
per vos transire oontigerit ab eo benedictiones vasornm et vestium . consecrationes
altarium . ordinationes monaohorum auctoritate apostolioe sedifl recdpere valeatis .
Porro si episcopi vel alii ecolesiarum reotores in monasterium vestrum vel personas
inibi constitutas suspensionis . excommunicationifl vel interdioti sententiam pro-
mulgaverit . sive etiam in mercennarios vestros pro eo qnod decimas non solvitis
sive aliqua ocoasione eorum que ab apostolioa benignitate vobis indulta sunt .
seu benef actores vestros pro eo quod aliqua vobis benefloia vel obsequia ex
caritate prestiterint . vel ad laborandum adjuverint in illis diebus in quibus vos
laboratis et alii f eriantur eandem sententiam protulerint . ipsam tamquam oontra
sedis apostolice indulta prolatam duximus irritandam . neo littere ille firmitatem
habeant quas taoito nomine Cisterciensis ordinis . et oontra tenorem apostoli-
corum privilegiorum oonstiterit impetrari. Paci quoque et tranquillitati vestre
paterna imposterum sollicitudine providere volentes . auctoritate apostoKca
prohibemus ut infra olausuras locorum seu grangiarum vestrarum nullus rapinam
seu furtum facere . ignem apponere . sanguinem fundere . hominem temere
capere vel interficere seu violentiam audeat exeroere. Preterea omnes libertates «
et immunitates a predeoessoribus nostris Bomanis pontifioibus ordini vestro con-
cessas . necnon et libertates et exemptiones secularium exactionum a Begibus et
principibus . vel aliis fidelibus rationabiliter vobis indultas auctoritate apostolica
oonfirmamus . et presentis soripti privilegio oommunimus.
Decernimus ergo ut nulli omnino hominum lioeat pref atum monasterium temere
perturbare . aut ejus possessiones auferre . vel ablatas retinere . minuere . seu
quibuslibet vexationibus f atigare . sed omnia integra conserventur . eonuri pro
quorum gubernatione ac sustentatione oonoessa sunt usibus omnimodis profutura.
Salva sedis apostolice auctoritate. Si qui igitur in futurum ecclesiastica secu-
larisve persona hano nostre oonstitutionis paginam sciens oontra eam temere
venire temptaverit . secundo tertiove oommonita nisi reatum suum oongrua
233
satisfaotione oorrexerit . potestatis honorisque sui dignitate oareat . reamque
86 divino judioio existere de perpetrata iniquitate oognosoat . et a saoratiflgimo
oorpore ao sanguine Dei et domini redemptorifl nostri Jhbsu Chbisti aliena fiat .
atque in extremo examine distriote ultioni subjaoeat. Cunotds autem eidem looo
sua jura servantibus sit pax domini nostri Jhbsu Chbisti . quatinus et hio
frootum bone aotionis peroipiant . et apud distriotum judioem premia eterne
pacis inveniant Amen. Amen. Amen.
The sentenoes in the oiroular devioe at the foot are: — 'Sanotus Petbus.'
' Sanotus Paulus.' ' Innocentius Papa HL' ' + Fao meoum . domine signum
in bonum.' (Psal. lxxxv. 17.)
Ego Innocbntius oatholioe eoolesie episoopus. 8. 1
4 Bene valete ' in a monogram.
t Ego Oct[avianus] Hostiensis et Yellbtbensis episoopus. 8.
t Ego Johannes Albanensis episoopus. S.
• t Ego Jobdanus Sanote Pudentianb titulo pastoris presbyter oardinalis. S. .
t Ego Huoo presbyter eardinalis Sanoti Martini titulo equitij. 8.
t Ego Johannes titulo Sanote Pbiscb presbyter oardinaUs. 8.
«
t Ego Cbncius . Sanotorum Johannis et Pauli presbyter nMwtiimlift titulo
Pahachii. S.
t Ego Gbeoobiu8 titulo Sanoti Yitalis presbyter eardinalis. 8.
t Ego Benbdictus titulo Sanote Susanne presbyter eardinalis. 8.
t Ego Lbo titulo Sanete Cbucis in Jebusalbh presbyter nftT<linqlift, 8.
t Ego Ghat[ianus] Sanotorum Cosme et Damiani diaoonus oardinalis. S.
t Ego Geb[abdus] Sanoti Adbiani diaoonus oardinalis. S.
t Ego Gbegobius Sanoti Geobgii ad velum aureum diaoonus oardinalis. S.
t Ego Huoo Sanoti Eustachii diaoonus oardinalis. S.
t Ego Johannes Sanete Mabie in Cosmidin diaoonus cardinalis. S.
234
Datum Anagnie per manum Johannis Sanote Romane eoclesie subdiaooni et
notarii . xlj. kalend. Deoemfar. indiotione . vu*- inoarnationis Dominioe anno
m - cc°- iu°- Pontifioatus vero domni Innocentii Pape ra. anno sexto.
The leaden bulla of the Pope is appended by strands of gieen silk.
Endorsed at varioufl tiniee — * Anno 1203.' ' Innooentios.' ' Kenfigge et Avan
fluvios.' 'Margam.' 'Margaxu'
(1) For^SignayL'
DOCXLVin.
GRANT BY KING JOHN TO WTLLTAM DE BRAOSE OF THE
WHOLE LAND OF GOWER, WITH ITS BOUNDARIES.
[P.R.O., Q.R. Miscell. Books, Vol. I.]
23Feb. 4John. 1203.
Johannes Dei graoia Rex Anglie Dominus Hibernie \ Dux Normannie .
Aquitannie et Oomes Andegavie . arohiepisoopis . episoopis • abbatibns .
oomitibus . baronibus . justioiariis • vioeoomitibus . ballivis . et omnibus ministris
et fldelibus suis salutem.
Soiat\p nos dedisse oonoessisse et presenti oarta nostra oonfirmasse dileoto et
fldeli nostro . Willelmo de Braosa totam terram de Guher oum omnibus
pertinenoiis suis in Wallia. Habendam et tenendam sibi et heredibus suis de
nobis et heredibus nostris per servioium unius militis pro omne servioio. Quare
volumus et firmiter preeipimus • quod prediotus Willelmus de Braoso et
heredes sui post ipsum habeant et teneant totam prediotam terram de Guher
oum omnibu8 pertinenoiifl suis in Wallia de nobis et heredibus nostris per pre-
diotum servicium • siout prediotum est bene . et in paoe . libere et quiete.
Integre plenarie . et honorifioe . oum omnibus libertatibus et liberis oonsuetudi-
nibus suis in omnibus loois et omnibus rebus ad prediotam terram pertinentibus.
Hiis testibus . Baldewino oomite Albemarlie . Willelmo de Humet . oon-
stabulario . Normannie . Radulpho Tacone . tuno senesoallo Normannib
235
Boberto de Hakbcurt . Hugonb de Gobnaco . Johannb de Pratbllis . Petro
de Stokbs.
Datum per maaum Hugonis de Well' apud Rothomagum . xxiu. die
Februarij . anno regni nostri . quarto.
Logherne va desquee a Amman e parte la terre de Gouher e la terre de
Carnewaldhau . Amman parte parentre Qouhbr e Iskennyn et le Commod
p'ued desques alleueneldlL E lleueneth desques a Claudhoweyn. E Claud-
howeyn desques a Tourthb. Tourthe departe entre Gouher et la terre de
Breckbnbu desques a Tawy. Tawy departe etre Gouher e la terre le oounte
de Gloucestrib desques a Abbr Gleys . Gleys . deequee a Meynhibyon . De
Mbynhirion . desques a Crimblyn . de Crinelyn . desques a Pulcanan . De
Pulcanan desques a Neth . De Neth . desques a la Mber . et oetera.
Marginal title— * La ohartre de la terre de Gouher. E les bundee . de meixne
la terre.'
This ia a very important docament, and waa freqnently dted in law prooeedings long afterwarda.
DCCXLEL
MEMORANDUM CONCEENING GETJFFUTH VREGH, LORD OP
GLENTAWT, HIS OPPOSITION TO WTLLTAM, SON OP
JOHN DE BREUHUSE, THE LOSS OF THE WOODLANDS,
THE LAW OF HOWEL DA SUPERSEDED, etc.
[P.R.O,, Q.R. Miscbll. Books, Vol. I.]
Fayt a remembrer que Gruffuth Vregh' fust sejgnour de Glintawy en
acum tens epuis a la enoontre sire Guillamb de Brbuhose filz sire Johan de
Breuhuse. Epuis pur aver la pees le seignour . si relessa il tous ses boys . a
seygnour pur avoir les autres terree. E Gruffuth ap Howel . e Owetn
Vachan et Eynon ap Howel e les autres gents de sus boys si alerent hora
enoontre le seygnour e puys quant il vindrent a la peea . en pees f eyBauntes
336
eosemblementee oue autre rau'son si reieeserant il au seygnour toui leur boys a
foreeteee iasino qe la pasture e lur autres terres leur demorassent . e qe la lej
Howel Da feust desfayte e qe il peussent avoir la iey de xu. et denqueete . et
oetera . et oele ley . et oetera. Les queux leyB vnkee ne feurent en la meyn de
nul dee euntee de warbwych ne de nul dee seyngneun de Brbuhusb araunt le
tens avaundit . eome en demeyn par quay illes porreient doner ne vendre . et
DCOL.
AGEEEMENT BETWEEN CAEBLEON AND MABGAM OON-
CEBNING DIVISION OP LANDS BETWEEN THE BIVEB8
NEATH AND TAF.
[Harl. Ch. 75 A 32.] 1203.
In nomine Sanete et individue trinitatJB oontroversia que inter domum de
Kaerlytjn et domum de Mabgan mota fuit super Heneysneweht et pasturis
inter Neht et Taph hoo modo sopita est . et per assensum utriusque oonventua
finali oonoordia terminata. Scilioet quod siout Botheni Maur a primo oapite
suo oadit in fluvium Taph . et ab illo oapite in direotum usque ad Pennaun
Arthur . et a Fennaun Arthur usque ad Maonam F6lam . et ab illa pola
sicut aqua de Wrelec oadit in fluyium de Neht. Quioquid eet infra hos
terminos versus mare inter fluvium de Thaph et fluvium de Neht totum
xemanebit domui de Margan tam illud quod adquisierunt quam quod sibi
adquirere poterunt. Ita quod infra hos terminos niohil remanebit domui de
Kaerliun . neque de hoo quod ante hano oonventionem adquisierunt . neque
de hoo quod postea adquirere poterunt. Ex alia vero parte quioquid eet inter
fluvium de Thaph et fluvium de Botheni ( Maur ' totum remanebit domui de
Easrliun . tam illud quod adquisierunt quam quod sibi adquirere potenmt .
ita quod illi de Maroan ibidem niohil sibi retinebunt de eo quod adquisienmt
vel adquirere poterunt . exoepta oommuna de Hyrwenunworqan . i rivmlo
Wrbuc usque ad Aberdar . et nominatim quitum oUmaverunt illi de Margan
287
domiti de Kaebliun totum nlamiuni suum quod habuerunt de Hbnbsnawyt
et infra prediotoe tenninos sine omni retenemento in perpetuum exoepta predicta
oammuna de Hibwbn un wobqan. Et pro hao quita olamatione dedit domus
de Kabbliun domui de Mabgan in oapitulo suo vj. libras argenti. Anno ab
inoarnatione Domini m°- cc°* hj°-
1. Seal wanting.
2. 8eal, dark brown wax, fragmentary, ljin diam. A right hand and
veeted arm, tasselled and cuffed, iseuing from the right» side, and holding a
pastoral staff in pale. In the field three stars.
l' abb'is db carlio
The word ctboobaphum out through at the top.
Endoned — ' Compositio inter domum de Margan et domum de Kaerliun.'
DCGLI.
GRANT BT ELTA8, THE CLEEK OP NEWCABTLE, TO MABGAN
OP LAND AT PENYEI.
[Habl. Ch. 75 0. 39.]
Omnibus Sanote eoolesie filiis preeentibus et futuris Elias olerious de Novo
Castello et Mabia mater ejus salutem. __
Soiatis noe oonoessisse et dedisse et hao oarta oonfirmasse Deo et eoolesie Sanote
Mabib de Mabgan et monaohis Deo ibidem servientibus x. aaras terre noetre
qnam tenemus in Pbnubi propinquiores vie que vadit de Novo Castello ad
boeoum in elemoeinam liberam et quitam ab omni seoulari servido et oonsuetu-
dine et omni ezaooione siout ulla elemoeina liberius teneri poteet et hoo f eoimus
pro salute ^miwim noetrarum et anteoeeaomm nostrorum. Testibus Hkt.ta
capellano . Jaoob olerioo . Albxandbo de Puniabdun • Hbnbigo et Helia
monaohifl . Waltbbo oonverso.
A fragment of a ronnd seal, unoertain.
bbti.
Endoroed— 'Helias oleriens de x. aoris.'
238
DOOUI.
GBANT BT MOBGAN, SON OP CBADOC, TO BOGEB COLE, OP
LAND IN THE PEE OP NEWCAJ3TLE.
[Pbnbicb MSS.]
Mobganus filiufl Cradoci . omnibus Fbancis . Walbnsibus et Anglicis ad
quos preeentee littere pervenerint salutem et benediotionem.
Tain presentium quam futurorum noverit universitas quod ego Mobganus
famulo meo Bogbbo Cole pro servitio suo xx. aaras teire de dominio meo in feudo
Novi Castri desnper fontem quemdam qui dioitur Combbiswil dedi et oonoessi .
qnam flibi et heredibns suis de me et de heredibus meis jnre hereditario possi-
dendam permisi . solidam et quietam ab omni servitio reddendo annnatim nnam
libram oumini intra ootabas Saneti Michaelis. Insnper ei eandem libertatem
qne ad dominium menm speotat et suis sequaeibus . in planis in pasouis in
nemore in foro in mora et in omni oommunione donavi. Huio donationi ut rata
permaneat filii mei Leison et Obnbus assensum prebuerunt. Et eandem ego
soripti serie et testium oomprobatione et sigilli appositione oonfirmavi. Hiis
testibns . domino Bogebo abbate de Mabgan • domino XJbbano amhidiaoono .
Gk saoerdote . Hblia olerioo . Waltebo preposito . David Puin' [Puinbl P]
WlLLELMO AXBWI . HbBBBBTO LOC . IOBWBBH • BlS filio OBNBI . BoGBBO
Aifhan . et multis aliis.
Seal of Mobgan in red wax, 2 Jiiu diam. Equestrian type.
+ 8IGIL .... MABGAN ABADOCI.
Endorsed — 'Donario Morgani Bogero Cole'; and later, 'in dominio suo de
Novo Castello. 9
Boger Cole U poaaibly tho English scribe'f yBrsion of Bog«r Coh.
239
DCOLm.
GRANT BT MORGAN, SON OF OWEN, TO MABGAM OF THE
LAND OF HAVEDHALOK, BETWEEN THE WATERS OF
KENFEG AND BAITHAN.
[Penrice MBS.] Antb 1205.
Sciant omnee tam p. q. f. quod ego Morganus filius Oweny oonsilio et oonsensu
parentum et heredum meorum dedi et oonoessi et hao oarta mea oonfirmavi D. e.
B. M. de Margan et m. i. D. s. in perpetuam elemosinam totam terram meam de
Havedhalok que jaoet inter duas aquas soilioet Kenbf* et Baithan . et vadit in
montana usque ad oruoem que sita est . juxta magnam viam . per eaadem
divisas per quas unquam eam melius et liberius tenuit Owenus pater meus.
Habendum et tenendum de me et heredibus meis imperpetuum. Beddendo inde
miohi et heredibus meis annuatim viginti solidos . ootavo scilioet die ante natali
Domini pro omni servido . oonsuetudine • et seoulari exactione. Hano autem
terram dedi eis oum bosoo et plano . oum moris et marisois . oum pratis et
pastmis . in longum et latum oum omnibus aisiamentis et libertatibus suis . ut
habeant et teneant eam de me et heredibus meis libere et quiete et paoifloe sicut
ulla elemosina liberius vel quietius potest teneri imperpetuum. Salvo miohi et
heredibus meis annuo redditu viginti solidorum siout prediotum est. Et ego et
heredes mei hano terram prefatis monaohis warantizabimus et adquietabimus
oontra omnes homines- tam propinquos quam extraneos impeipetuum. Et si
aliquod servicium de prefata terra aliquando requisitum fuerit ego et heredes
mei illud omnino faoiemus et adquietabimus. Et sciendum quod ego Moroanus
affidavi et super sacrosancta eoolesie de Margan . juravi quod heo omnia prediota
fideliter et sine dolo servabo et tenebo prediotis monaohis imperpetuum. Et ad
majorem seouritatem salvo tenore oarte mee eis nos plegios inveni . soilioet Hobl
filium Traharn . et Griffinum filium Meuric . et Willelmum et Hoelum
fratree ejus . et Ricardum fllium Mobbd' et Moroanum Kam . et Alaith filium
340
Ythbnabdi . et Besum Choch. Hiifl testibus . domino Gbbvasio . Mbnbvensi
episoopo . in oujus preaencia heo facta fuerunt . et qui in hujus xei teetimonium
huio soripto sigillum suum apposuit. Mabtino Mbnevbnsi arohidiaoono .
Magistro Mathia de Bebchbn' . Magistro H. de Olunb . Magistxo Willelmo
de cafblla . Hbnbioo de TJmfbamvilla . Rbimundo de Stjlib . Willblmo de
SUMEBT . WlLLBLMO de BeIGNY . WlLLELMO de OaNTBLB . PSTBO BuTBLLBB .
Waltbbo Luvbll . Magistro Badulfo Mailoc • Thoma olerioo . Bobebto
Samson . Gbiffino ab Kanatth' . et multifl aliis.
Two seals in green wax.
1. Fointed oval, 2|in. by lfin. A Bishop, full length, on a pedestal, left
hand grasping a plain staff, right hand and side gone.
Legend — ' . . . . sigillum . oEBVAsn . m . \ . . J
Beverse— a smaller pointed oval oounterseal, 2in. by 1J in. A Bishop.
' : . NSIS . BFISOOFUS.'
2. A fragment, l|in. by f in. Devioe, a lily.
Legend — ' + S* ab . oein/
Endorsed — ' Oarta Morgani filii Oweni de Hefedhaloch.'
Thii grant ifl inclnded in King John'8 oonfinnation of 1206.
DCOUV.
GBANT BT BOGEB COLB TO MABGAM OP SEVEN AOBES
AT NEWCASTLE.
[Penbice MSS.]
XJniversis Sanete eoolesie filiis ad quos presens soriptum pervenerit . Bogbbus .
Oole . salutem.
Noverit universitas vestra me dedisse et oonoeesisse Deo et Beate Mabib et
monaohis de Mabgan . oonsilio et oonsensu domini mei Moboani et oonjugis
mee et filiorum pro salute anime mee et anteoeseorum de libero tenemento meo
241
apnd Castbllum novum vii. acras in perpetuam elemosinam liberam et qnietam
ab omni eervitio et seculari exaotione . sicut ulla elemoaina liberius teneri potest.
Et hoo totum warantizabimus eis ego et heredes mei imperpetuum. Teetibus.
Entitled — ' Carta Rogeri Oole de vii. aoris apud Novum Castellum.'
DCCLV.
GRANT BT ROGER COLE TO MARGAM OP A FREE TENE-
MENT IN NEWCA8TLE, WITH THE SANCHON OF MORGAN,
HI8 CHIEP LORD,
[Penrice MSS.]
Noverit universitas veetra me dedisse et oonoessisee Deo et Beate Maeie ot
monaohis de Makoan . oonsilio et oonsensu domini mei Morgani et oonjugis mee
et flliorum pro salnte anime mee et anteoessorum de libero tenemento meo aput
Castellum Novum hano terram in perpetuam elemoainam liberam et quietam ab
omni servitio et seculari ezactione. Que videlioet terra habet ad ooddentem
rivnm qui vooatur Ellenepulle Lake et tendit ad orientem versus Withsrel .
set non petrtingit illuo . et ad septentrionalem partem habet divisas terre de
Coithcart . et austrnm inoipit onltura qiie vadit deorsum . versus magnam
viam Novi Castelll Totam istam terram dedi predictis monaohis siout inter
has divisas oontinetur pro nu or - acris . terre sive plus . sive minus ibidem
habeatur. Et quia ego sigillum non habui . eigillo domini mei Morgani . qni
miohi prediotnm tenementum dedit pro meo servitio . hano oartam oonsignavi
Abbas vero predioti looi et monachi mee necesaitati compatientes . unum bisantinm
dederunt in hujus reoognitionem donationis. Hiis testibus.
Entitled — ' Carta Rogeri Cole de nu. acris apud Novnm Castellum.'
342
DOCLVL
CONPIRMATION OF THE PRECEDING ORANTS BT MORGAN
AP CARADOC, THE CHIEF LORD.
[Penricb MSS.]
Notum faoimus universitati vestre nos pro salute anime noetre et anteoeesorum
noetrorum oonoessisse et preeenti oarta nostra oonfirmaase monaohis de Margax
donationem quam . Rogerus . Cole . homo meus et serviens feoit eisdem in
puram ot perpetuam et liberam elemosinam de libera terra sua aput Novum
Castellum quam dedi ei pro suo servitio . ut . scilioet ipsi monaohi habeant
ipsam terram quam dedit eis pro nu° r ' acris que jacent ad orientem rivuli qui
vooatur Ellenepulle lake prozime terre de Ooitcart per divisas . quas in oarta
ipsius Rogeri oontinentur . sine omni servitio et seoulari exaetione et molestia et
oonsuetudine . et ego ipsam donationem contra omnes homines warantizabo.
Testibus.
Entitled — ' Confirmatio Morgani de terra Rogeri Cole apud Novum Castellum.'
DCCLVn.
ORANT BY MOROAN, SON OP CRADOC, TO MARGAM, OP THE
LAND OF WALTER LAHELES, POR A YEARLT MAXJNDY.
[Penrice MSS.]
Omnibus Sanote eoolesie filiis ad quos presens soriptum pervenerit Morgaxus
filius Cradoci salutem.
Soiatis me dedisse et oonoessisse et hao oarta oonfirmasse monaohis de Moroan
in perpetuam elemosinam terram que fuit Walteri TjAKKLks tenendam et
habendam libere paoifioe et quiete reddendo mihi et heredibus meus annuatim
pro omni servitio oonsuetudine et exaotione u™- solidos ad mj° r * terminoe anni
soilioet ad unum quemque terminunl vj^- Nam totum reliquum quod oomee
solebat aooipere et ego post ipsum ad annuum redditum de illa terra . soilioet
243
vj. solidoe et niJ or - denarios dedi predietis monaohis pro anima mea ad mandatum
pauperum fatiendum per oonventum in oena Domini. Et volo ut heo elemosina
mea in perpetuum in domo de Margan inviolabiliter ad hoo annunm mandatnm
faoiendum aasignetur. Hiis testibus Waltbbo Lutjel . Ernulfo oonstabulario
de Kbnefeg . Stephano olerioo . Griffino filio Kneithur . Rbso Ooh . David
Puignel . Kenewrec filio Loarh . Thomas filio Ricardi . et multii aliis.
Seal, reddish wax, 2Jin. diam. A knight, araed, riding to the proper left,
arm extended, with a sword. No visible armorial bearings.
Legend — ' + sigillum mabgani filii caradoci.'
Endorsed — ' Donaoio Margani de vj 8 * et iiu° r - [d.] de Lahelest[on].
Walter Laheles or Lageles occura in oonnection with Neath Castle in the Pipe Roli of 1184-6. He
eeenu to hare been the owner of Lahelealand or Laleston. Other grants by members of the family are
giTen in and abont A.D. 1244.
DCCLVm.
GRANT BT MORGAN F. CARADOC TO MARGAM, OF LAND AT
CLAKESTON NEAR, LLANGEWI, AND AT LAGELESTON
OR LALE8TON.
[Penrice MSS.] 1205.
OmnibnB Sanote eoolesie filiis p. e. f . Morganus filius Caradoci salutem.
Sciatis me o. et d. e. h. o. o. Deo et Beate Maris et eooleaie de Margan et
m. i. D. s. in puxam et perpetuam elemosinam liberam et quietam ab omni
servicio oonsuetudine et exaotione quinquaginta aoras terre arabilis juxta
Clakeston proximioree terre de Langewi. Oonoeeei etiam eifl donationem quam
fecit Robertus filius Wian per easdem divisas sicut oarta ipeius quam monaohis
inde habent testatur. Freterea oonoeesi et dedi eis quater viginti aoras in
elemoaina habendas et tenendas de me et heredibus meis imperpetuum inter
Cl AKB8TON et Lageleston . reddendo annuatim pro omni servioio et oonsuetudine
et exaotione quadraginta denarios ad festum Sanoti Michaelis. Ex quibus pre
244
manibus aooepi redditus quinque annorum onno ab inoarnatione Domini m°- oc°- v*-
Et ego et heredee warantizabimuB eis imperpetuum siout elemomnam nostram.
Hiis testibus . Wilfridus saoerdos . Lucas olerious . Bobbrtus 8eoin . Bobbrxus
Sambon . Alaithur . Brsus Ooh . Boqrrus Wian . Bogrbus Aithan . Davtd
Puinrl . Wrunu fiKus Oaduoak . ICruric filius Luarh . Youaf frater ejus .
Boorrus Oam • Anaraud filius Onaithur . Ysaac Bohhan . SRisn, flKus
Luarch . Traharn filius Srisil . et multi alii.
Seal, in red wax, of liorgan ap Oaradoo. Fine impression. Equeetrian type.
+ 8IOILLUM MARGAKI FILII CARADOCI.
Endoned — ' Donatio Morgani de terra quam nofais dedit apud Novum Castelkun/
DCCLIX.
GBANT BY THE SAME TO THE SAME OF LANDS BETWEEN
WITHEBEL AND ELLENPULLE.
[Penricr MSS.]
Omnibus Sanote e. f . p. et f . Moroanus filius Karadoci salutem.
Soiatis me c et d. et h. c o. D. et e. S. M. de M. et m. i. D. servientibus in
elemosinam totam terram quam habui inter Witherel et Ellrnepullr lake et
l. aores de Boflrslond proximiores terre eorum apud Olaccrrston quam habent
de Hrrberto Scurlag . ut habeant et teneant prediotam tenam . liberam et
quietam ab omni seoulari servioio . oonsuetudine et omni exaotione . siout ulla
elemosina liberius teneri potest. Et hoo totum warantizabimus eis ego et heredes
mei . in perpetuum . et hano elemosinam f eoi eis pro anima patris mei . et matris
mee . et pro animabus omnium anteoessorum meorum et pro salute mea quando
xeddidi me domui de Margan in manibus. Gk abbatis et hoo posui tuno in mea
oonoessione . quod si in seoulo obiero . oorpus meum apud Margan sepeliatur.
Hiis testibus.
Entitled — ' Oarta Morgani filii Oradooi de l. aoris et de adjeotione alteriua.'
246
DOCLX.
GBANT BT THE PEIOB OF ST. JAMES'S, BEISTOL, TO
MABGAM OP LAND IN LEWIN'S MEAD.
[Pbnbice MSS.]
Soiant preeentes et futuri . quod ego . W. diotus prior Sanoti Jacobi de
Brist[ollia] et monaohi ibidem Deo servientes . ooncessimus et hao presenti oarta
noetra oonfirmavimus eoclesie Beate Marie de Margan . et oonventui ejusdem
looi . quandam terram in prato Leowini . illam scilicet quam Johannes filius
Badulphi . le Utlage de nobis tenuit . quam etiam de dono Henrici Cumin
habuimus. Tenendam et habendam prediotam terram prediote eoolesie et ejusdem
loci oonventui . de nobis et suooessoribus nostris in perpetuum . reddendo inde
annuatim . nobis et suooessoribus nostris xn. denarios ad festum Sanoti Michaelis
pro omni servitio. Quod ut magis ratum sit et inoonoussum . presens soriptum
sigilli nostri appoeitione dignum duximus oonfinnandum.
Entitled — ' Cyrographum Frioris Sanoti Jaoobi de terra utiage.'
DOOLXI.
OONFIEMATION BT TfiE SAME TO JOHN, SON OF BALPH
UTLAGE, OF LAND IN LEWIN'8 MEAD.
[Penrice MSS.]
ficiant p. et f . quod ego W. prior eooleoe Sanoti Jacobi de Brist[ollia] et
fratree ejusdem looi . auotoritate et oonoessu venerabilis patris nostri Alani
abbatis Theokesbirie et ejusdem looi oonventus . oonoessimus . et hao oarta
oonfirmavimuB . Johanni filio Badulphi TJtlage . totam terram illam in prato
Leowini . quam Badulphus pater suus emit de Ajlwardo teztore. Tenendam
et habendam prediotam terram de eoclesia Beati Jacobi sibi et heredibus suis .
libere et quiete hereditabiliter . reddendo inde annuatim eoolesie Sanoti Jacobi .
xn. denarios ad festum Sanoti Michaelis . pro omni servitio et exaotione. Et in
246
mutatione heredum heredes sui dabunt eoolede Sanoti Jaoobi . flinn<li«m libram
piperis de reoognatione. Quod ut xatum et stabile pemiaaeat . preeentem oartam
sigilli noetri appoaitione roboravimue. Hiifl testibus.
Entitled— ' Garta ejusdem de eodem/
<Pifttam Leofwini' U Lewin's Mead, nau to 8t JuMrt Chweh in BristoL
DCCLXrL
GRANT BT ENER BACHAN, BROTHER OP ALAITHTJR, TO
MARGAM, OP RIGHT IN FRTJDUL.
[Penricb MSS.]
Sciant omnes p. e. f. quod ego Ener Bachan frater Alaithur oonoessi et
quitum olamavi et hao presenti oarta mea oonfirmavi Deo et Beate Marib de
Maroan et monachis i. D. s. totum jus meum in terra de Frtjdul . ut habeant
predioti monaohi predictam terram in puram et perpetuam elemosinam oum
omnibus pertinentiis suis siout donatorum oarte teetantur. Et ego et heredee mei
prediotam terram contra omnes hoxnines warentizabimus prediotis monaohis in
perpetuum. Et soiendum quod omnes terras que sunt infra terminoe mona-
ohorum soilioet inter has aquas Avene de Kenbfbg . et extra . oum omnibus
pertinentiis suis prefate eoolesie liberas et quietas clamavi imperpetuum et super
sanotuaria ejusdem eoclesie eas abjuravi. Insuper omnes querelee quas habui
oontra domum de Margan remisi et quietas olamavi. Hiis testibus . Stbphano
clerioo de Kenefeg . Alaithur . Reso Goh . Johannb . et Wrunoch filio
Justini . Eoberto Pulmor et multis aliis.
Seal in dark green wax, lfin. diam. Devioe, a oentral pellet and five oonoentrio
circlee. ^ Legend — ' + zigill 9 . bner . vachan.'
Endorsed — * Garta Ener fratris Alaithur.'
247
DCCLXm.
GBANT BT JOHN, THE CLEEK OF BONEVILLE, TO MAEGAM,
OP A TTTTRD PAET OF HIS LAND IN BONVILLE.
[Penrick M8S.]
Omnibus Sanote e. £ a. q. p. s. pervenerit Johannes oleriouB de Bone-
yilla salutem. Notum faoio universitati vestre me oonoessisse . et dedisse .
Deo et monaohifl de Margan . terciam partem terre mee in Bonevilla . pro
anima mea et anteoessorum et suooessorum meorum . in elemosinam post mortem
meam. Ita quod quam diu vixero fruotus quosounque potero inde peroipiam.
Et post mortem meam prediota terra eisdem monaohis siout pura elemosina quieta
remanebit. Hiis testibus.
Entitied — ' Oarta Johanni* de Bonavilla de terra apud Bonevill.'
DCCLXIV.
OEANT BT JOHN DE BONVILLE TO MAEGAM OF THIETT
ACEES IN THE FEE OF BONVILLE.
[Penricb MSS.]
Omnibus Sanote e. f . p. et futuris Johannes de Bonevilla salutem.
Soiatis me o. et d. et h. o. mea oonf . D. et e. S. M. de M. et m. i. D. servient-
ibus xzx. aaras terre arabilis in feudo meo de Bonevilla . oonsilio et oonsensu
oonjugis mee . et heredum meorum ut habeant et teneant prediotas xxx. aoras in
puram et perpetuam elemosinam liberam et quietam . ab omni servitio seoulari .
oonsuetudine . et exaotione • sieut ulla elemosina liberius teneri potest . per metas
et divisas que oiroa ipsam terram sunt site. Et hoo totum warantizabimus eis
ego et heredes mei in perpetuum. Hiis testibus.
Entitled — ' Oarta ejusdem de xxx. aoras terre. 9
248
DCGLXV.
NOTIFIOATION BT JOHN DB BONVILLE THAT HE GBANTB
TO MAEGAM KABWIGATJ, HELD OF HDC BY BIOHABD
NOBBIS.
[Penricb MSS.]
Karissimis dominis suis et amicis vioeoomiti de Kard[if] et baronibus de
Glamorgan et liberis hominibus Johannbs de Bonsvilla salutem.
Soiatis me oonoessisse et preeenti scripto oonflrmasse . oonoessionem meam de
terra mea quam Bicardus Norrensis . tenet de me . de feudo meo aput Kar-
wigau . monachis de Maroan ut ipsi habeant eam in perpetuum . si ipsis et
predioto Bicardo poterit convenire . in quocunque pacto oonvenerit eis salvo meo
servitio. Hiis testibus.
Entitled — ' Carta Johannis de Bonavilla de Karwigau.'
DCCLXVL
GBANT BT WILIIAM, SON OF JOHN DE BONAVILLA, TO
MABGAM OF LAND IN THE FEE OF BONEVILLE.
[Harl. Ch. 75 B. 16.]
Omnibus Sancte eoolesie filiis ad quos presens scriptum pervenerit Willblmus
de Bonavilla filins Johannis de Bonavilla salutem.
Sciatis me oonoessisse et hao oarta oonflnnasse Deo et eocleeie Sanote Marer
de Margan et monachis ibidem Deo servientibus xxxiu. acras teire arabQis in
feudo de Bonavilla per easdem metas et divisas quas tenuerunt tempore patris
mei. De quibus xxxiu. acris antea tenuerunt easdem xxx. acras per unam
aliam cartam. Duas enim cartas de patre meo habuerunt . unam que loquitur de
xxx. acris . alteram que loquitur de eisdem xxx. acris et de tribus acris adjectis.
Freterea concessi et conflrmavi eis totam terram Willelmi Cttharedi. SoQioet
xu. acras terre arabilis et dimidiam acram prati cum tofto. Et ex dono Susanns
249
quinque aoras. Haa omnes aeras oonoessi et oonfirmavi prediotifl monachie in
puram et perpetuam elemosinam habendas et tenendas libere . quiete et paoifioe
de me et heredibus meifl ab omni servicio . oonsuetudine et exactione secularL
Siout ulla elemofiina liberms teneri potest et haberi inperpetuum. Hiis testibus
Hbbbbbbto de Sanoto Quintino . Willblmo de Lond[oniis] . Waltebo de
Sulia . Bioabdo Flamano . Willelmo de Cantblo . Bicabdo saoerdote de
Bonavilla . magistro Badulpho Mailoc . Johannb Tobsi . et multis aliis.
Fine impreesion of the gem eeal in red wax (as in DOOLXVJLl).
DCCLXVH.
GBANT BT WILLIAM DE BONAVILLA, WITH THB AS8BNT
OP HIS WIFE MABTTIA, TO HENBT, SON OP JOHN, OP
LAND IN BONVILESTUNE.
[Habl. Ch. 75 B. 13.] Eably 13th Cbkt.
Soiant presentee et futuri quod ego Willblhus de Bona villa asaensu et
eonflensu Mabilib uxoris mee et heredum meorum dedi et oonoessi Hekbioo filio
Johaknis v. virgatas terre apud Bonevilbstune . soilioet illas quas Johannbs
elerious tenuit que nunoupantur crofta Johannis olerioi. Tenendas et habendas
de me et heredibus meis sibi et heredibus suis libere et quiete paoifice et integ^p
in infinabiliter. In planis et in viis in semitis et in oommunis (aic) pasturis.
Beddendo mihi et heredibus meis ipse et heredes sui in festo Beati Andbbb
apostoli iii. denarios . pro omni eervicio et exaotione . prediotus vero Hbnbious
dedit mihi in reoognitionem vi. solidos. Ego etiam et heredes mei debemus
warantizare prediotam terram predioto Hbnbioo et heredibus suis oontra omnes
qui sunt vel nasoi possunt. Et ut hec mea donatio rata et inoonousea permaneat
eam presentis scripti serie oum sigilli mei munimine roboravi. Hiis testibus .
Galpbido de Bona villa . Jobdano fratre ejus . Waltbbo Flandbbnsb .
Johannb de Cbofta . Wbonxj filio Cradoci . Bigabdo capellano . T. olarioo . et .
250
0. olerioo . Willblmo filio Johannis . Galfrido fratre Bicardi saoerdotis . et
multis aliis.
Seal, green wax, oval, 1 Jin. by $in. Aneient gem of an Agnus DeL
+ 8IGILLUM . WILL'l . DB BONAVILLA.
Endorsed — * Bonevileston de . J. clerioo.'
DOCLXVm.
GRANT BY WILLIAM DE BONVILLE TO MARGAN OF LAND
HELD BT THE TEMPLARS IN THE TIME OP HB3 FATHER
[Penrice M8S.]
Omnibus Sanote o. f . a. q. p. s. pervenerit . Willelmus de Bonevtlla . filius
Johannis de Bonavilla . salutem.
Sciatis me oonoessisse et hao oarta . oonfirmasse Deo et eoolesie Sanote Majlib
de Mabgan et m. i. D. s. in p. et p. et perpetuam elemosinam . xl. acras terre
arabilis . quas de Tbmplabiis tempore patris mei tenuerunt . reddendo Olis
annuatim pro omni servitio oonsuetudine et exactione xl. denarios. Has xl. acras
si ego de Tbmplabiis dirationare potero . oonoessi et oonfirmavi prediotis monaohis
in perpetuum tenendas et habendas de me et heredibus meis libere . quiete et
paoifioe . sicut antea de Tbmplabiis tenuerunt . scilioet reddendo miohi et heredi-
bus meis annuatim pro omni servioio xl. denarios. Hiis testibus.
Entitled — ' Carta Willelmi de Bonavilla de xl. acris.'
DCCLXIX.
ABJURATION BT EICHARD AND EOGEB, SONS OF JOHN,
CHAPLAIN OF BONVILLE, TO MARGAM, OF THE LAND
HELD BT THEIE FATHEE OF THE TEMPLARS IN
BONVILESTON.
[Pbnbicb MSS.]
Universis Christi fidelibus preeens soriptum v. vel a. RiCARDtrs et Rogebus de
Boneville filii Johannis Capellani salutem in Domino.
251
Noverit univenitas vestra nos spontanea voluntate nostra et oonsilio axnioomm
nostrarum oonoessisse et quitum clamasse et abjurasse et presenti oarta oonfinnasse
D. et e. S. M. de M. et m. i. D. servientibus totum jus nostrum et totum olaminm
quod habebamus vel dioebamus nos habere in terra quam diotus Johannes pater
noster tenuit de Templariis in feodo de Bonevilest[un] ut habeant et teneant
dioti monaohi diotam terram libere quiete et pacifioe pro nobis et omnibus heredi-
bus meis siout ulla elemosina vel ullum tenementum liberius et quieoiua haberi
vel teneri potest Et sdendum quod affidavimus et super saerosanota eoclesie de
Margam juravimus quod illam oonoessionem et quitam clamationem fideliter et
sine dolo et malo ingenio servabimus et oontra omnes homines warantizabimus.
Et ut premissa firmitatis robur obtineant huie scripto sigilla nostra apposuimus.
Hiis testibus.
Entitled — 'Abjuratio duorum filiorum Johannis Capellani in feudo de
Bonavilla.'
DOOLXX.
GBANT BT MOBGAN, SON OP CRADOC, TO MABGAM, OF
LAND IN THE MARSH OF AVENE.
[Hakl. Ch. 75 B. 30.] 1205. .
Omnibus Sanote eoolesie filiis ad quos presens soriptum pervenerit Morganus
filius Obadoci salutem.
8ciatis me dedisse et oonoessisse et hao oarta oonfirmasse Deo et eoelesie Sanote
Mareb de Maboan et monaohis ibidem Deo servientibus in puram et perpetuam
elemosinam pratum quod fuit Coh in marisoo de Avbne juxta Bergas habendum
et tenendum de me et heredibus meis libere et quiete reddendo annuatim pro
omni servitio ad festum Sanoti Michaelis xv. denarios. Et ego pre manibus
aooepi redditum trium annorum anno ab inoarnatione Domini m°- duoentesimo v^*
Et eoiendum quod Phiuppus Moel quitum clamavit prediotum pratum ooram
262
Mobgano domino suo et juramentum prestitit et plegios dedit quod nunquam
illud oalumniabit neo ipse neo heredes ejus. Hiis teetibus David Puionkl
Hbbbbebto filio Palmarii Ithbnabd filio Ithel Phllippo . Bicabdo Walbis.
A brownish zed seal, 2$in. by 2in. Devioe, an equestrian figure riding towards
the proper left Legend — * + sigillum maroani filii ga . • . . cl'
Endorsed — 'Donatio Morg' de prato Cohd,' and later, c Lx marisoo de Avan.'
DCCLXXI.
GBANT OP LAND TO MABGAM BT MOBGAN, SON OP
OBADOC.
[Maboam MSS.]
Omnibu* Sanote eoolesie filiis ad quos presens scriptum pervenerit . Moboanus
filius Cbadoci salutem.
Noverit universitas vestra quod ego Mobganus ex oommuni oonsensu et assensu
heredum meorum dedi et oonoessi et hao presenti oarta oonfirmavi eoolesie Beate
Mabib de Mabgan et monaohis ibidem Deo servientibus duas acras prati et unam
arabilem jaoentes in marifioo de Avenb . que fuerunt Jowan Bbautvait. De
quo vivente predioti monaohi eas tenuerunt . libere et quiete et in paoe • in
puram et perpetuam elemosinam . siout ulla elemosina liberius ao oommodius dui
potest aut haberi imperpetuum. Ita quod monaohi deoetero pro supradiotis aoris
nemini respondebunt. Et soiendum quod has tree aoras ego Moboanus dedi
monaohis de Maboan imperpetuum pro anima Jowan Brautvatt. BGis
testibus . Wbgano Sacbbdotb . David Puionel . Hbbbbbto • Ivob filio
Jowan . Qalfbido filio Hebbbbti . et multis aliis.
Endorsed — 'Caxta ejusdem de duabus aoris prati et unius arabilis . ane
xedditu.'
253
DCOLXXH.
GBANT BT KING JOHN TO HENBT OP ABEBOAVENNT,
BI8HOP OF LLANDAPP, OP AN ANNUAL PAIB ON
WHTT-MONDAT AND THEEE FOLLOWING DATS, AND
A MAEKET EVEBT ST7NDAT AT LLANDAFF.
[Ex Abchivis in Tubb. Lond. Oabt. 7 John, m. 5.]
[B. WlLLIS, SlJBVBY OF IjLANDAFF, P. 112.]
9 Sbpt. 7 John. 1205.
Bex oonoeeeit H. episoopo Landavbnsi quod ipee et suooessores sui haberent
unam f eriam ringnlis annis per quatuor diee in oiastino Penteoostes et tribus
diebus sequentibufl et meroatum qualibet septimana per diem Dominioam apud
Landaviam.
Datum apud Bbistolliam ix. Septembris.
Title— 4 Episoopo Landavensi Landavi» Peria oonoessa. 9
Cf • No. LXVL
Whioh frir, hftring baoome a wy wrioxia nniatnoe, wis aboKthed towarda the xaiddle of the 19th
eentnry.
DOOLXXm.
GBANT bt ketheeech, son op john du, to mabgam op
PIVE AOBES OF THE LAND OALLED PEITHEVIN, •.«, THE
"LAND OP THE POIOTEVINE."
[Fbnbicb MSS.]
Soiant omnes tam presentes quam futuris quod ego Ejethbbbch filius Johannis
Dv 9 dedi et oonoeesi et hao presenti oarta mea oonfirmavi D. et B. M. et m. de M.
oonflilio et oonsensu oonjugis mee et parentum et amioorum . pro salute anime
mee . et fratrum meorum et parentum . et amioosrum v. aoras terre de libero
tenemento meo in terram que vooatur terra Pbithbttin . babendas et tenendas
liberas et quietas ab omni serritio et seoulari exaotione in puram et perpetuam
254
elemownam. Ita quod si aliquod servioram mve domini Begis . aive aliud foerit
inde aliquando requisitum . ego et heredes mee de reliqua tenra illud faciemus ut
monaohi aint in omnibus in perpetuum quieti. Et sciendum quod prediote aore
jaoent juzta magnam viam que vadit de Krnepec versus Kabdif per vfllam
Waltbri Lupelli . oonjunote et oontigue ipsi vie ad meridianam partem.
incipientes oontra angulum prati Waltbbi Lupblli quod est ex altera parte
prediote vie ad aquilonem. Et quia ego sigillum non habui sigillo prioris de
Owbni hanc presentis donationis mee oartam oonsignavL Testibus Willelmo
Killemichabl' . Eniawo filio Eicheredi Breuel . Ketherech filio Cradoci
Du . Grifino filio Keneithur Abherbert . Ithello filio Riwbl . Jordano
oonverso de Mabgan . Willelmo Pobtabio . Godefrido monaoho . Eniawo
clerioo.
Seal as the other nearly similar deeds.
Endorsed — * Kethereoh de v. acris.'
Pointed oval seal of Ewenny Priory, red wax, fine but ehipped. The Prior,
standing turned slightly to the left, holding in the right hand a scroll, in the left
abooL
+ sigillum . pbiob[i]s . 801* . mich[abl' . db] uggomor'.
John Jevan Dn.
im.
I
Ketherec CaradocDn.
Thaterech, Coh = Dn. Ketherec. Bspna.
a danghter.
ReeCoh. Boger. Cradoc. Ythenard. Ketherec. Wronu. Jorverd ■» Wenllian.
BeaCoh, Griffin. Rea. Menric. Willim. Eepna. Jomrd
Jnnior. Yachan.
255
DCCLXXIV.
GRANT BT MOROAN, SON OP CARADOC, TO MAROAM, OF
LAND AT NEWCASTLE, btc.
[Pbnbicb MSS.] 1205.
Omnibos Sanote matxis eooleaie flliis p. e. f. Mobganus filius Oabadoci
salutem,
Sciatis me conoessiflse et dedisse et hao oarta oonfirmasse D. e. e. B. M. de
Maroan et m. i. D. s. in feudo firmam totam terram et pratum infra hos
terminos . scilioet a terra quam monaohi habent de Pagano de Turbbrrwile
siout rivulus qui diaitor Witherel vadit ad magnam viam que dicitur
Gbenbwbi. Et mcut eadem via vadit ad terram Scublaob que dioitur
Crokerehtllb. Freterea partem more a rivulo qui desoendit de Treikic
ultimus versus oooidentam usque ad terminos terre Scurlagb. Et inde usque
ad rivulum qui desoendit de Treikic versus orientem. Et inde usque ad
xnagnum lapidem ex heet parte rivulL Et inde usque ad dumetom Althe-
bblin. Et a rivulo ez hest (for ett) parte de Redeforde usque ad Torres. Et
ex north de la more usque ad terram arabilem subtus Tbeikic. Heo omnia ego
Mobganus oonoedentibus filiis meis Leisan et Owein et omnibus aliis conoessi
prediotis monaohis habenda et tenenda in perpetuum de me et heredibus meis
reddendo annuatim pro omni servicio consuetudine et exactione deoem solidos
tantum . ad f estum Sanoti Michaelis. Ex quibus pre manibus aooepi redditus
quinque annorum anno ab incamatione Domini m* oc* v*
Conoessi etiam eis airiamenta terre mee apud Novum Castbllum in bosoo et in
plano in moris in pasturis in aquas in semitis in viis. Et preterea terram que
fuit Waltbbi Laoblbs tenendam de me et heredibus meis per eandem firmam
quam reddere solebant Willblmo oomiti . soilioet ooto solidos et mj 01 ' denarioa
ad nu * terminos anni. Et sdendum quod ego et filii mei juravimus nos heo
oomia fldeliter et abeque dolo servaturos in perpetuum. Heo omnia ego et
heredee mei dedimuflprediotedomuiin elemosinam perpetuam liberam et quietam
256
ab omni eeoulari servicio et oonsuetudine et exaotione preter nominatam fiimanL
Hiis testibus . Wilfbidus saoerdos . Lucas clerioufl . Bobbbtus Sbgin . Bobbbxus
&AMSON ALAITHUB . BB8U8 COH • BOGBBU8 WlAN . B0GBBU8 AlXHAN . DaVID
Puignbl . Wbunu filiufl Cadogan . Meuric filius Luabch . Youuaf frater ejufl •
Booxbus Cam . Anabaud filius Cnatthub . Ysaac filius Bohhan • Sbisil filiufl
Lohabch • Traharn filius Sbisil . Walterus prepoeitufl . Bicabdus Fabbb .
Waltbbus de Mabcbos . Cbadoc frater Bbsi Coh . Madoc filius Wbunu •
Meuric filius Caduoan . et multi alii
Seal of Morgan ap Oaradoo in red wax, ohipped.
Endorsed — ' Donatio Morgani in f eudo Novi Gastelli.'
DCGLXXV.
GBANT BY GBIFIN, SON OF CANETHUB, TO MABGAM,
OF LAND IN KENEFEC.
[Habl. Ch. 75 B. 34.]
Omnibus Sanote eoolesie filiis Grifinus filius Canbthubi salutem.
Noverit universitas vestra me oonoessisse et dedisse atque hao presenti oarta
oonfinnasse Deo et beate Mabib et eoolesie de Maboan monachisque ibidem Deo
servientibus pro salute anime mee et predeoessorum et suooessorum meorum sex
acras terre arabilis in territorio de Kbnefec juxta illam terram proximae que
vooatur terra Petevin . in puram et peipetuam elemosinam nt habeant et teneant
eas in perpetuum libere et quiete reddendo annuatim Begi iz. denarioe ad f eetum
Sanoti Michaeli8 pro omni servitio exaotione et oonsuetudine seoulari. Et
eciendum quod hano donationem oonoesserunt Kenbwrec avunculus meus et
Madocus $ater meus . et illam se firmiter observaturos . affidaverunt Hiis
testibus Hbnbico Willelmo Andbba monaehis de Maboan Bicabdo
Canbthubo Boobbo oonversis de Margan Kenbwbbc avunoulo meo et Madooo
fratre meo.
Endorsed— 'Oarta Grifini filii Kanethur . de n*»'
257
DCCLXXVI.
OBANT BT GBDFFIN AND OTHEB S0N8 OP KNAITUB TO
MABGAM OP KNAITTJE'S LAND AT BILLEOTTLM.
[Hakl. Ch. 75 B. 33.]
Omnibufl Sanote eooleaie filiis presentibus et futuris . Griffinus filius Knaituri
«t fratres ejus scilioet Madocus . Kadaith . Anauroth . Ener salutem.
Sciatis noe oonoessisse et dedisse et hao oarta oonfirmasse Deo et eoolesie Sanote
Marie de Margan et monaohis ibidem Deo servientibus totam terram de Killb-
oulm quam pater noster Knatturus et avunculi nostri dederunt predictis
monachis oum omnibufl aisiamentis et pertinentiis suis in puram et perpetuam
olemosinam nt habeant et teneant eam liberam et quietam ab omni servitio et
oonsuetudine et exaotione eeoulari sicut ulla elemoeina liberius haberi et teneri
potest. Et soiendum quod servitium quod anteoessores nostri solebant £ aoere ad
ooquinam oomitis de prediota terra . nos et heredes nostri amodo faciemufl de
hereditate nostra de Traikic . ita ut prediota terra libera penitus et quieta pref atis
monachis remaneat in eternum. Notandum etiam quod super sanotuaria eoclesie
presoripte juravimus ad warantizandam hano oartam prediotis monaohis oontra
omnes homines in pexpetuum. Hiis testibus . Waltero de Sulia tuno vioe-
oomite de Olamoroan . Ernaldo oohstabulario de Kenefeg . Stephano olerioo .
Ricardo de Dune8T0re . Osmero Cuuian . David filio Hely . Alaithu filio
Tthenard . Reso Goh . Eniau et Tuder Cam filiis Riered . Eetherec et
Ythel filius Biul.
Seal, brown wax, l^in. diam., a rosette.
+ 8IGILL* GRIFINI. ,
Endoned in late writing — ' By frodelle,' and ' Kyllekulm.'
An ezceUent example of fine handwriting.
«68
DOOLXXVil.
GRANT BT GISTELAED, SON OF JOHN, SON OP BELIU8, TO
MARGAM, OF LAND NEAR THE WATER OP KENEEG.
[Penricb MSS.]
Omnibus Sanote eooleeie flliis presentibus et futuris Gistblabd fllius Johannis
fllii . Bblii , salutem.
Soiatis me oonoeeaisee et dediare et hao oarta oonftrmaaee Deo et eodeoa Seaote
Mabie de Margan . et m. i. D. b. omnem terram meam que eet juxta aquam de
Kbnefeg . soilioet xi> aeraa per oonsilium et oonoeesionem uxorifl mee et filiorum
meorum . ut habeant et teneant eam libere et quiete plenarie et honorifioe ab
omni fleoulari eervioio et oonsuetudine et omni exaotione acut ulla Al«mn«n»
liberius teneri poteet impeipetuum ita tamen ut annuatim reddant nu*'- solidos
pro predieta terra domind qjusdem terre. Et euper reliquiafl de Mabqan jurairi-
mu8 ego et uxor mea et filii mei et parentee meL Ebptjs filius Oaradoci .
Tbaharn filius Conani . et Eethbbec frater ejufl qui hano oonvenoionen
warantizabimus et oontra omnes hominee. Pro hao autem oonyenoione dedamni
mihi predieti monaohi u - - maroas. Hiis teetibus Willelmo oellarario tono .
Helia monaoho . Eicardo tuno magiatro de Sanoto Michaelb . Gbiffiko
filio CNAITHURI . CONANO filioMERUITH.
Seal, dark wax, lfin. diam. A sort of flowered star of siz rays.
+ sigillum gistelabd.
Endorsed — ( Oarta Gistelard filii Johannia filii Belii de xl*-
DCCLXXVm.
GEANT BT JORTJARD, SON OP GI8TELLARD, TO MARGAM,
OP JiANDS AT CATPIT AND COENEU, etc.
[Penbice MS8.]
Soiant omnes presentee et futuri . quod ego Joruard filiua Gxbtbllabdi . dedi
et oonoesei . et hao preeenti oarta mea oonflrmavi . pro salute anime mee • et
369
anteoeseorum et suooessorum meorum. Deo eteooleeieSanoteMARiBdeMARGAir.
et mcmaobis ibidem Deo flervientibus in puram et perpetuam elemosinam totum
jufl meum in tota terra que fuit Jeovaf avi mei . eoilicet apud Oattepot . xu.
aeras . et juzta terram Hugonia de Hereford xij. aoraa . et unam aaram pnti .
et xvi. aoraa apud Corneli juxta terram Walteri Luuel. Habendain et
tenendam de me et heredibus meifl libere et quiete ab omni Bervitio et exaotione
seoulari . quantum ad nos pertinet . siout ulla elemosina liberius et quietiufl
teneri poteet. Et soiendum quod ego et omnes heredes mei . prediotas tenras
abjuravimufl imperpetuum . et eas prediotis monaohis oontra omnee homines
warantizabimus. Hiis testibus . Waltero Luuel . Stephano clerioo . et
Eicardo filio ejus . Wasmbro . Alaythur . Eeso Coch . et multis aliis.
Eound seal, dark green wax, ljin. diam. An ornamented estoile of twelve rays.
+ SIGILL 1 . IEREVORDI . FILII . GI8TELARDI.
Endorsed — ' Garta Joruardi filii Qistelardi ' ; and later — ' in Catput, Cornely,
etcet*
DOGLXXIX.
QUITCLAIM BT TUDUB AND OTHEBS, SONB OF TOBUABD
AB GHSTELABD, TO MABGAM, OF THE PEYTEVIN LAND.
[Penrice MSS.]
Univenis Ohristi fidelibus presens scaiptum visuris vel audituris . Tudur .
Cradoc . Knatthur . Alathu . Gronu filii Yoruard ab Gistblard . salutem.
Noverit universitafl vestra quod nos oonsilio Yoruard patris nostri . et
Thatherbch matris nostre et aliorum axnioorum nostrorum quitum elamavimus
Deo et eoolesie Beate Marie de Margan et m. L D. s. totum jus quod dioebamus
nos habere in terra FBYraufr . vel umquam habituros eese. Ita quod dioti
monaohi habeant et teneant dietam terram liberam et quitam ab omnibus nobis
et ab omnibus heredibus nostris in perpetuum . et ut monachi omnino seouri
essent de nobis . affidavimus et super sacrosanota eooleeie de Margan juravimus
260
quod numquam olamnim vel querelam versus eos movebimus de eadem terra .
quioquid oontingat de Tatherech matre noetra cujus oooaaone dioebamuB noe
habeie jufl in diota terra. Hiis test : bus • Matjricio peraona de Langbnuth .
Yoruard ab Espus . Ener ab Knaytu . Wronu Du . Philippo ab Kaduqan .
Oradoc ab Ricard . Mederod ab Kanan . et Eoberto Poynz . Whxbuco .
Waltero monaohis . Reredo . Hugone . Espus . oonversifl de Maroan • et
mnltis aliis.
Pointed oval seal, dark green wax, l£in. by lin. ; an oxnamental fleur-de-lis
inverted.
+ SIOILLU' . FILIORU* . IORVERT . GISTBLAR.
Endorsed — ' Carta filiorum Joruard ab Gistelard.'
The f ollowing pedigree may be deduoed from these oharters : —
Belius = Eahan.
I I
John or Jeoraf = Joljn Dn. Caradoc Du.
Gistelard = Katherech = TanguistaL Katherec Espa8=*d.
j i_ i
I 1 ( | A
Espaa. Tonurd = Tb»therech. Oolondeth.
I
Espns. Tudnr. Cradoc Knaythur. AUthu. Grono.
DCCLXXX.
MOBGAN AB KADWATHLEI, OB KADFY, TAKE8 THE GBANGE
OF EGrLISKEDTWEB, AND THE 8TOOK OP THE ABBEY
OF MABGAN, TJNDEB HIS PBOTEOTION AGAINST THE
MEN OP BBECKNOCK AND SENGHENYDD AND THE
SONS OP SEISIL AB LOWAB.'
[Harl. Oh. 75 C. 19.]
Soiant omnes tam presentes quam f uturi quod ego Mobgantjb ab Kadwathlki
reoepi in oustodiam meam grangiam de Egliskkinwkr et omnia averia
monaohorum de Makgan . que sunt in terra mea vel prope terram meam ad
261
warantizandum oontra omnes hominee meos et omnee alioe qui voluerunt meoum
eese vel oiroa me frequentare . et maxime oontra homines de Brrchinboch . et
de Seingeheny . et oontra filios Sbisil ab Lowab. Et si aliquis prediotorum
oeperit averia eorum . ego ponam fidele posse meum ad ea liberanda. Quod si
non feoero . ego pepigi oum eis quod reddam eis damnnm suum de meo proprio.
Preterea soiendum qnod non permittam aliquem hominnm meorom vel aliquem
alinm qui meoum eeee volnerit vel oiroa me freqnentare . terram ab eis oalum-
niare . nisi in ouria illa nbi debent reotnm faoere et aooipere. Et ego Morganus
jnravi super sanotuaria eooleeie de Margan . quod heo omnia prediota servabo
et tenebo prefatis monaohis fideliter et sine malo ingenio. Hiis testibus .
Willblmo de Lichesfeld . Radulfo portario de Maroan . fratre Justino .
Waltbro Luuel . Stephano olerioo . Alaith . Reso Coch . Griffino . ab
Kanatth . Enbroud fratre ejus . Booero Kam' . et mnltis aliis.
Bound seal, red wax, ljin. diam. A lion passant oontourn^.
+ BIGILl' . MORGANI . FILII . KADFY.
Endorsed — ' Proteotio Morgani ab Cadwal.'
DOOLXXXI.
OONEIRMATION BT MOBGAN AB OADWATHLAN OP HI8
FATHEE'8 GRANT TO MARGAM.
[Pbnbicb MSS.]
Omnibus 8. e. f. p. et f. qui hano oartam inspexerint Moroanus fllius
Kadwathlan salutem.
Noverit univers[itas] veetra me oonoessisse et hao oarta mea oonfirmasse omnem
donationem quam feoit Oadwathlan pater meus domui de Maroan et monaohis
L D. s. de donatione terrarum qnam feoit eisdem monaohis et de pasturis et aliis
aisiamentis in terra sua habendis . per omnia siout karta ipeius testatur. Hano
donationem ego oonoessi prediotis monaohis plenius oonsilio et oonsensu amioorum
268
meorum . ut ipri eam habeant et possideant in puram et perpetuam elemoainam .
Kberam et quietam . ab onmi •eoulari servitio et exaotione. Et soiendum quod
ego oonoeeri prediotis monanhia plenius omnia pascua per totam terram meam .
quam pro patre meo hereditare debeo . in boeoo et plano . et in omnibus looa
exoeptis terris oultia et pratis. Et hano ipsam donationem ego juravi super
sanotas reliquias quod warantisabo eis oontra o. h. in perpetuum et qnod ego .
protegam eoa et eatalla eorum . et eustodiam pro poese meo in omnibus loeia.
Hiis teetibua . Odonb de Novo Bubgo Mruric filio Bogbri Vrbn filio Wbib
I vor Krloit et multis aliia
Entitled — * Oonflrmatio Morgani ab Oadwathlan de Kevemahhaj. 9 Also, 'Carta
Morgani filii Oadwathlan de donationibus patris,8ui in terris pasturis et aisia-
meutis in terra sua habendis.' Also, ' Morgani filii Kadwathlan debet eese eum
Kevemahhay.'
DOCLXXXH.
GRANT BT MOBGAN AB CADWATHLAN TO MARQAM OP
OOMMON OP PAflTUEB.
[Penricb MS8.]
Seiant omnes p. et £ quod ego Mobgabus ab Cadwathlah . oonoessi et dedi
in perpetuam elemosinam et hac oarta m[ea] oonflrmavi Deo et eoolesie Beate
Mabib de Maroan . et monaehis ibidem Deo servientibus oommunam pasture
mee de tota terra mea in longum et latum . tam ad equioium suum quam ad
eetera . averia sua . exoepto blado et prato . soilioet . varsus orientem . sicut
di[vise] vadunt inter terram meam . et terram Hoeli filii Morbdu . et versus
oooidentem • siout divise vadunt inter terram meam et ter[ram] Moboavi Kam •
et versus austrum . per divisas que sunt inter me . et Gilbbrtum de Turbbb-
uillb . et venus aquilonem . qnantum teira mea se extendit erga partea illae .
reddendo inde miohi et heredibus meia annuatim unam maream argenti ad duoa
tenninoa. Seilioet dimidiam maream ad Pasoha . et dimidiam maroam ad :
968
Sanoti Michablis pro ooini eerrioio et seeulari exaotiofne. Et] ego et heredes
mei warantiwbimus eia prediotam paetnram oontra omnee hominee in perpetuum.
Qnod n forte propter gnemm Tel aliq u em alinm oaeum non poterimne eie
prefatam paeturam warantisare . vel ei ipri ad eam propter gnerram vel aliqnid
elxnd impedimentum non poternnt venire . oeeeabunt interim prefatam maroam .
[done]o poaeint libere eandem pasturam freqnentare. Et soiendum quod non
pennittam aliqnem V»fl w »* Mm n[ostrum] pl[aoita]re eie aliqnam pasturam . appro-
priando eam eibi exoepto blado et prato. Et ego Mobgaotb jnraTi euper
eanotua[ria] eoolesie de Mabgan . qnod heo omnia prediota servabo et tenebo
prefatifl monaohis fideliter et sine dolo . et malo ingenio. Hiis testibns.
Entitled— ' Oarta Morgani ab Cadwatlan.'
DOOLXXXin.
QTJIT-CLAIM BT WALTER, BON OP OUNNOB, AND IVOB, HIB
STEP-SON, TO MAEGAM OP LAND BETWEEN THE TWO
AYANS AND EMBROCH.
[Pbnricb MSS.]
Seiant omnes qnod ego Walterub filius Cuknor . et Iuor privignus meus
elamamus quietam abbatie de Maboan . totam terram quam tenuimus inter duas
Avanas . et illam de Embboch . et quioquid intra metas abbatie tenuimus in
bosoo . et plano . et pasouis . siout puram elemosinam prediote abbatie quam non
habueramus nisi pro oensu dando soilioet annuatim duos nummos pro aora et hoo
ad tenninum . et oum bona paoe et sponte nostra f orisjuravimus eam inpetpetuum
super altare et reliquias ejusdem I00L JuravimuB etiam quod si quis aliquo tem-
pore srre de propinquis nostris sive de extraneis eam oalumpniari presumpserit .
nos stabimus ad warentisandum eam abbatie oontra omnee homines ubiounque
noeosso fuerit. Sciendum etiam qnod uxor mea Tanquistbl soilioet mater Iuor
privigni mei emn oeteiris filiis suis et matre sua Kenbris id ipsum totum quod
leounns eam bona paoe et sponte sua oonoesserunl Et quia nos ipsi sigilla non
264
habuimus . edgillo eodede de Landaf et sigillo Willrlmo de Londonim . et
Pagani de Turbrruil* . quod fecimus super hao xe hoo scripto oonfirmavimus.
Pro eo quod in paoe dimisimus has terras abbatie . dederunt nobis monachi
xx*- solidos et quadraginta nummos. Hujus rei plegii sunt . Willrlmus de
Lonboniis . Paganus de Turuill* et Huoo avunoulus ejus . Symon de Turbrr-
uill* . Waltrrus Luuel . et Waltrrus filius ejus . Thomas de Oorneli .
JOHANNR de ORORLI • MlCHAEL de NOVA XJlLLA • BODBRRTUS filiuS ElLMEEI .
Keneithur filius Hrrrbrrti . et Willelmus frater ejus . Wassenfrei.
Three seals originally, only the first now remains ; in red wax, lf in. diam. A
figure in armour, on horseback, riding to the proper left, blowing a horn.
Legend is very illegible — ' [ + sioi]llum . paoani . dr t^brbvil' /
Endorsed — * Geesio Walteri filii Ounnor et parentum ejus & terra quam tenue-
runt & nobis inter duas Avanas.'
The pedigree seems to stand thus : —
Cnnnor = = Keneris.
H i '
Walter « Tangnistel = lst huiband.
2nd husband. |
Iror.
DOOLXXXIV.
GBANT BY THE 80NS OP YOEVEED AB ESPUS TO MAEGAM
OP THE LAND BETWEEN CUM-KEEUM AND FEUDUL.
[Prnricr MS8.] Early 13th Crht.
Soiant presentes et futuri quod ego Wilim ab Jorurrd . Madoc ab Jorurrd .
et Esptjs ab Jorurrd . et Jorurrd vaohan . fratres mei oonsensu matris noetre
Wenthian et fratrum nostrorum . et omnium parentum nostrorum dedimus et
oonoessimuB et hao presenti oarta nostra oonfirmavimus D. et e. S. M. de M. et
m. i. D. s. totam terram nostram inter Oumkrrum et sursam de Frudul cum
omnibus pertinenoiis suis tenendam et habendam de nofais et heredibus nostxis
per easdem divisas per quas pater noster Jorurrd ab Esfus • et Esfus avus
286
moeter . et Oeadoc ab Jsvajt J)v . eam tenuerunt Ut habeant et teoeant eam in
puram at pexpetoam elemnainam liberam et quietam ab omni aervioio . oonsue*
tadine . et exaotkme . et demanda . siout nlla elemowna meliua et libarios haberi
et teneri potest. Noa vero et heredea noatri prediotam terram oum omnibua
pertineneiis suis oontra omnes hominee martales imperpetuum waraatisahinmB.
Et iata donaoio nostra et oonoessio rata et stabilia permaneat . huio soripto rigilla
nostra oommuni assansu apposuimus. Hiis testibus . Waltbbo de Sulia •
Hbnbioo de Hukfbamvill' . Willelmo Frandbng' . Mobgano Vachas •
Gbifino ab Rbs . Griflno Yachan . Jbuan ab Wbonu . et multia aliia.
Four seals, lin. diam., in dark green wax.
1. The field, repleniahed with pellets, in pale a lanoe flag, oharged with four
ehevrons. The banner flying to the proper left Legend — * + s' . will'i . filii .
JORUBB AB BSP'.'
2. The same. * + s' . madoci . filii . yobvhbt . ab . bsp.'
3. Similar devioe, flag to righl * + s' . bspus . filii . tbbvhbt . ab . bsp.'
4. Aa 1 and 2. * + s' . vobvhbt . vahan . fil' . yobv . ab . bsp.'
Endorsed — 'Garta filiorum Yerword ab Eepus.' * A deed of all the lands
betwixt Oumkeroum and FfrudelL'
Jorrerd ab Bspns oocors 1249, 1284, 1248.
DCCLXXXV.
CONFIBMATION BY A[ENALDUS] ABBOT, AND THE AS8EM-
BLED ABBOT8 OF THE CHAPTEE GENEEAL OF CITEAUX,
OF THE AGBEEMENT BETWEEN TEWKESBUBY AND
MABGAM CONCEENING THE TITHES OF KENEFEC.
[Pknrice MS8.] 1206.
Frater A. diotus abbas Cistbbcu totusque oonventuB abbatum capituli generalis •
omnibus heo visuris in posterum salutem et omne bonum.
266
Soiatis nos oonoauLno et oonfinnaeee oompoeitionem factam intar domum de
Mabgan et domum de Theokksberi super deoimifl et aliis pertinentibus ad
eooleaiam de Ebnbfbc siout eoriptum autentioum aasensu utriusque oapttuli
oompoeitum atteetatur.
Datum anno Domixiioe inoarnationifl millemmo duoenteeimo sexto.
Sealgone.
Endorfled — ' Confirmatio oapituli generalis Cisteroiensifl de eooleeia de Kenefeg/
Amaldu L, 17th abbot of Citeaux, A.D. 1906—1212.
DOCLXXXVI.
GBANT BT GILLE BEI8 OP TWENTY-FOUB ACBES TO
MABGAM.
[Pbnbicb MSS.]
Soiant tam preeentes quam futuri quod ego Qille Sbis dedi et hao karta
oonfirmavi Deo et B. M. de M. et m. i. D. s. in perpetuam elemoainam xx* nu*-
aoraa terre oum pertinentiifl euis que jaoent inter terram Diukric . et terram
Yuob ab Wian . quarum etiam una aora et dimidia jaoet inter terram Willklmi
Gille et terram Mei . et i. aora ex oppoaito in sudparte vie illius. Haa xx*- nu*-
aoras oum prato soilioet xu. quas tenuit pater meua . et xn. quas ego emi de
Wetheleu filii Yuok dedi prefatis monachis in perpetuam elemosinam habendas
et tenendaa libere quiete et paoifioe absque omni seoulari oonsuetudine et exao-
tione preter servioium domini Begis. Scilioet iu. solidos. Et sciendum quod ego
et Bethekeh frater meua et oonflanguinei mei juravimus super sanotuaria eooleeie
qnod noe et heredea nostri hano donationem prediotis monaohis warantizabimus
oontra omnes hominee tam propinquoe quam extraneoe in perpetuum . eiout
liberam elemosinam nostram. Hnjus rei plegii sunt Bbthbbbh frater meus .
Bksus Coch . Cbadoc frater ejus . Alaithur . Wrunu ab Wian . Woruerd ab
GhflTKLARD. Et eoiendum qnod quando feoi eis hano donationem . damus ipea
267
me reoepit in plenaxn frateraitatem . et oonoeesit mihi ut quandocunque voluerim
ibidem habitum oonversi suscipiam . si eorum ordo me reoipere poterit . id est ai
non habuerim uxorem vel nimietate debitorum fuimus astriotus . vel aliquid tale
oontigerit . pro quo non possim reoipi.
Seal in red wax, pointed oval, lfin. by l|in., a sort of spear-bladed lily.
+ BIGILL' . GILLB . 8EI8.
Endomed — • Gille Seis de xxiiij. aaris.'
i
DCCLXXXVIL
OBANT BT DIUEEIO, SON OF JOHN, SON OF JOAF, TO MAB-
GAM, OF LAND HELD BT HIS FATHEB OF EABL WILLIAM.
[Penbice MSS.] No Datb.
Omnibus Sanote eocleaie filiis presentibus et futuris Deubbc 1 filius Johannis
filii Joaf . salutem.
Soiatifl me oonsilio et oonsensu amioorum et parentum meorum oonoessisse et
dedisse et hao oarta oonfirmasse Deo et eoelesie Sanote Mabib de Mabgan et
monaohis ibidem Deo servientibus in puram et perpetuam elemosinam xii^
aoras terre arabilis . et duas prati quas pater meus Johannes filius Joaf tenuit
de oomite Willblmo et ego post eum reddendo annuatim domino meo pro omni
servioio xviij* - denarios. Has igitur xii cim ' acras terre arabilis et duas prati
dedi prenominatis monaohis . ut eas habeant et teneant libere et quiete ab omni
seoulari servioio et oonsuetudine et exaotione . siout ulla elemosina liberius
teneri poteet salvo servitio domini mei . soilioet xviii - denarios . quos predioti
monaohi annuatim domino meo reddent quamdiu terram tenuerint. Et ego
Diubbic filius Johannis filii Joaf affidavi et super sanotuaria ecolesie juravi .
quod hano donaoionem eis in perpetuum oontra omnes homines vrarantuabo.
TTiin testibus . Hbnbioo de Penebbuge . tuno vioeoomite . Hblia olerioo .
Eadulpho Mailoc . Hbbnabdo* oonstabulario . Osmero Ouuian . Willblko de
268
Lichbsfel . Toma de Bristou . monaohis de Margan . Espub fllio Cradoci .
Griffino fllio Gnatthuri . Johanne presbitero . Stbphano olerioo de Kbnbfbg.
Seal, dark waac, lfin. diam. Devioe indistinct
Legend — • + diubric.'
Endoned — * Carta ejusdem de eisdem acris/
(1) The copy in a roU mdi ' Diueric' (*) 4 Enuddo/ oopy in * rolL
DOCLXXXVIIL
GRANT BT DITJEEIC, 80N OP JOAP, TO MARGAM OP LAND
BETWEEN CORNELI AND St. MICHAEL'S GRANGE.
[Pbnricb MSS.]
OmnibuB Sanote eoolesie filiis presentibus et futuris . Diubric salutem.
Soiatis me oonoessisse et dedisse et hao oarta oonfirmasse D. et B. M. de M. et
M. de Margan pro salute anime mee . terram meam quam habui inter Gornbli
et grangiam de Sanoto Michablb . soilioet xn clm - aoras terre arabilis et duas
acras . prati in elemosinam . ut ipsi monaohi habeant et possideant terram Hlam
in perpetuum siout ego eam tenui . scilioet pro solummodo xvm * denariis per
annum quos dabunt apud Kenefeg in gabulum. Et ego et heredes mei waranti-
zabimus eis terram illam inperpetuum oontra omnes homines. Et soiendum quod
quando f eci eis hano donacionem oaritative dederunt mihi duos solidos. Hiis
testibus Willblmo de Lichesfeld . Wlllelmo de Punchardun . Willelmo
tuno portario et Richardo monaohis . Rouero Willelmo oonversifl de Margan .
Griffino filio Onaithin . Esfus filio Gistelard et multis aliis.
Endorsed — * Garta Diuerio filii Joaf de duodeoim aoris.'
DOCLXXXDL
GBANT BT LEI8AN, SON OF MOBGAN, TO MABGAM, OF THE
LAND OF E088AULIN, BETWEEN THE 8TEEAM8, WRAOH,
CLEUDACHOTJMKAKB, AND NETH, btg.
[Penbicb MSS.]
Omnibus Sanote eooleeie filiifl p. e. f . Lbisan filiufl Morgani salutem.
Sciatis me oonsilio et oopsensu patris mei et amioornm meorum oonoessisse
et dedLwe et hao earta confirmasse D. et e. Sancti M. de Margan et m. qui
ibidem Deo eerviunt in perpetuam elemosinam totam terram de Bo68Aitl[in]
eum omnibufl pertinentiifl suis in bosoo et plano in pratis et pasturis in aquis
et in omnibus aliis aisiamentis suis per has divisas . soilioet quioquid oon-
tinetur inter aquam que dioitur Wrach . et aquam que dioitur Cleudach-
cumkakb . et inter aquam de Nbth et viam magnam que vadit per montana
de Torbethel usqne ad Glinwrach . et omnes oommoditates aque de
Neth inter duas aquas prenominatas scilioet Wrac et Olbudaghcumkake
et oommunem pasturam totius terre mee in montanis inter Avbnam et Neth
ad babendum et tenendum libere et quiete ab omni servitio et oonsuetudine
et exaotione seoulari siout ulla elemosina liberius haberi et teneri potest. Et hoo
totum warantizabimus eis ego et heredes mei oontra omnes homines in perpetuum.
Et heo omnia me fideliter et firmiter tenere super eacrosancta juravi pro me
et heredibus meis. Hiis testibus . Hblia tuno deoano de Novo Castbllo .
Maubicio presbitero . Martiko presbitero . Hbnbico presbitero . David pres-
bitero . Bogbbo fllio Wian . David Fuignbl . Johannb Soob . Qrunu filio
Johannis et multis aliis.
Dark red seal, bearing the kneeling figure of the owner, as in DOCXCIL
The label insoribed — * de primo sigillo.'
Endorsed — * Leisan de Bossaulin et oommunem pasturam inter Avan et Neth/
270
DOGXC.
GBANT BT LETflAN, SON OP MOBGAN, TO MABGAM, OP
OOMMON OF PASTUEE ON THE EAST SIDE OF THE
NETH.
[Pbnbicb MSS.]
Universifl Sanote eoolesie filiis p. e. f . Leisan filius Morgani salutem.
Sciatis quod ego oonsilio et oonsensu patris mei et amioorum meorum oonoesei
et dedi et hao oarta oonfirmavi Deo et eoolesie Sancte M. de Margan e. m. q. L D.
serviunt . in elemosinam . oommunem pasturam totius terre mee ex estparte de
Neth quantum terra mea durat in longum et in latum . ubique et in bosoho et
in plano ad omnia aisiamenta sua ad habendum et tenendum libere et quiete ab
omni servitio et oonsuetudine et exaotione seculari siout ulla elemosina liberius
baberi et teneri potest . ita quod nunquam admittemus neque ego neque heredea
mei aliquos viros religiosos in pasturam ipsam preter prediotos monaohos. Et
soiendum quod ego et pater meus super sanotuaria juravimus quod heo onmia
firmiter et fideliter observabimus et prediotis monaohis warantizabimus oontza
omnes homines tam religiosos quam seoulares siout elemosinam nostram in
perpetuum. Hiis testibus . JELelia tuno deoano . Mauritio presbytero Martino
presbytero Henrioo presbytero David presbytero Booero filio Wian David
PUIONEL JOHANNE SoOR &RUNU filio JoHANNIS.
Seal, dark red wax, l^in. diam. An armed figure riding to the proper left,
right arm extended, sword raised. Legend — ' + sioill 9 leisak fil' . morgani/
The label of the seal is insoribed — * de seoundo sigillo.'
Endorsed — 'Confirmatio Leisan de oamxnuni pastara'; added in a latarhand —
* ex east parte de Neth.'
271
DOCXCL
CONFIRMATION BT LEISAN, SON OF MORGAN, OF HI8
FATHER'8 GRANTS TO MARGAM.
[Pknricb MSS.]
Omnibus Sanoie eoolesie filiis p. e. f . Lbisan filius Moroani salutem.
Sciatis me oonoeesisse et hao oarta oonfirmasse D. et e. Sanote M. de Majloan
et m. L D. s. omnee donationes et oonfirmationes quas pater meus Marganus
f ecit eis in elemosinam ut habeant illas ita libere et quiete iil omnibus siout oarte
et soripta patris mei testantur. Et ego et heredes mei warantizabimus eas
prefatis monaohis oontra omnes homines in perpetuum. Hiis testibus . Helia
deoano de Novo Castbo . Mauricio presbytero Sanoti Oadoci . Henrico
presbytero de Ponte . David Puignel . Andrea tuno oellarario de Margan .
Willelmo del Yal monaoho . Gnaituro oonverso ejusdem domus.
Seal, dark wax, 2in. diam. A seated figure of a Bishop with his right hand
lifted and fingers extended in the aot of giving a benediotion to a kneeling, bare-
headed figure, with his hands joined in prayer.
4- SIOILLUM LEISAN FILII MOROANI.
The label of the seal is insoribed — * De primo sigillo.'
Endorsed — * Confirmatio Leisan de omnibus elemosinis patris sui.'
Dccxon.
CONFIEMATION BT LEISAN, SON OP MORGAN, SON OP
OAEADOC, TO MARGAM OP HIS PATHER'8 GRANTS IN
AVEN, NEWCASTLE, btc.
[Pbnricb MSS.J
Omnibus Sanote e. filiis p. et f . Lbisan filius Moroani filii Karadoci salutem.
Sciatis me oonoessisse et hao mea oarta oonfinnasse D. et B. Marib et M. de
Margan omnes donationes et oonventionee et nominatim in territorio de Avena
272
et de Novo Castello quas pater meus Marganus filius Karadoci et homines
ejuB feoerunt piediotis monaohis ut habeant et teneant eas sicut eorum carte
testantur liberas et quietas ab omni oonsuetudine seculari et sarvitio et exaotione
sicut ulla elemosina liberius haberi et teneri potest Et ego warantizabo eas
prefatis monachis oontra omnes homines in perpetuum. Hano autem oonfirma-
tionem feoi quando oorpus meum dedi prefate domui ut ibi sepeliatur cum
mortuus fuero. Hiis testibus . Helia decano de Novo Castello . Maubttio
presbytero Sanoti Cadoci . Henbioo presbytero de Pontb . David Puignel .
Andbea tuno oellarario de Margan . Willblmo de Yallb monacho . Gnaitubo
oonverso ejusdem domus.
Seal, red wax, l£in. diam. Equestrian type as before (see No. DCCXCI).
Endorsed — * Confirmatio Leisan generalis.' And in a later hand — * de terra
in Aven et Novo Castro.'
DCCXCHI.
CHAETEE BT ISABELLA, COUNTBSS OF GLOUCESTEB, AFTER
THE BTJPTTJRE OF HEE MAEEIAGE WHH KING JOHN
AND BEFOEE THAT WITH THE EAEL OF ES8EX.
[Penbice MSS.] Post 1208.
Soiant omnes presentes et futuri quod ego Isabel oomitissa Gxoucbstbib
ooncessi et dedi et hao presenti carta mea confirmavi pro salute anime mee et
antecessorum et suooessorum meorum Deo et Beate Mabie de Mabgan et
monachis ibidem Deo servientibus in puram et perpetuam elemosinam has texras
in feudo de Kenef[eg] scilioet et totam terram Peteteuini 1 per divisas suas
cum pertinenciifl suis et totam terram Hugonis de Hebefobd' per divisas soas
cum pertinenciis suis et totam terram Wallensium* pro qua aolebant reddere
annuatim xxx. duos solidos ballivis de Kbxef[eg] et totam Maram de Haved-
273
haloc intar duas aquas soilioet Kbnef[eg] et Baithan. Tenendas de me et
heredibus meis libere et quiete ab omni servioio oonsuetudine et exactione seoulari
aiout ulla elemoeina liberius et quieoius potest teneri. Et ex dono Willblmi de
Lond' et heredum ejus totam terram de Egleskeynwir 3 cum pertinepoiia suia
eiout oarte ipsorum testantur et quicquid babent ex dono Heneici de Umfram-
villa et heredum apud Landmbuth[in]. 4 Testibus eto.
(1) Cf. No. LXXXIX. (2) Cf. No. CXXL (3) No. CCVIL (4) No. XLV.
Isabel, thizd daughter and oo-heir of William Earl of Gloucester, married John Earl of Horeton, and
was dirorced soon after hU accession to the throne in 1199. She then married GecJErey Earl of Essex, and
in her right Earl of Gloucester, and after his death, in 1216, she married Hubert de Burgh, created Earl ©f
Kent, who died 1248. She died s.p., and was snoceeded bjr her nephew, Almeric d'Errenx, who died
1226, s.p., when another nephew, GUbert de Glare, sncceeded.
After 1208, when this donation wae given.
docxctv.
chabteb by the same countess, conbteming
LANDS, etc, TO MAEOAM.
[Pbnrice MSS.] 1200-1214.
Sciant omnes p. et 1 quod ego Isabel oomitissa Gloucestrib oonoessi et dedi
et hao presenti carta mea confirmavi pro salute anime mee et antecessorum et
suooessorum meorum Deo et Beate Mabie de Mabgan et monaohis ibidem Deo
aervientibus in puram et perpetuam elemosinam has terras in feudo de Kenefbg.
Scilioet totam terram Peitevin 9 per divisas suas oum pertinenciis suis. Et totam
terxam Hugonis de Hereford per divisas suas oum pertinenoiia suis. Et totam
terram Walensium pro qua solebant reddere annuatim xxx. u. solidos ballivis de
Kknefbg. Et totam Moram de Hevedhalok inter duas aquas soilioet Kenefbg
etBAiTHAN . tene[n]dasde me et heredibus meis libere et quiete ab omni servicio.
oonsuetudine . et exaotione seoulari . siout ulla elemosina liberius et quietius potest
tenerL Freterea ooncessi eisdem monaohis et oonfirmavi omnes donationes quas
eb feoenmt Bobertus oomes avus meus . et Wellelmub oomes pater meus .
274
soflioet omnes terras cum pertinenoiis suis inter Kenefbg • et ulteriorem ripam
aque de Avene ulterioris . que est ad oooidentem hermitagii Theodorici. Et siout
montana tendunt a sursa aque de Kenefeo . usque ad locum Middelcros . et
inde tuno sursum usque ad Blatn-nant-Disculua . et inde usque ad Ridke-
vblechy • et inde ricut Avene desoendit in mare. Et totam Wrek inter
Kenefeg et Avene. Et unum burgagium in Kenefeg. Et unum burgagium
in Kaerdif. Et unum buigagium in Novo Bubgo. Et unum burgagium
in Bristollia. Insuper etiam oonoeesi eisdem monaohis et oonfirmavi dona-
tionee liberorum bominum meorum . scilioet terram Sturmy per divisas suas
oum pertinenoiis suis . unde babent oonfirmationem patris mei. Et quioquid
babent ex dono Gtlleberti Gramus et beredum ejus. Et quioquid habent ex
dono burgensium de Kenefeg et liberorum bominum in villa de Kenefeg . vel
extra in eodem feudo. Et ex dono Morgani filii Oweni Hevedhalok. Et
totam feudum de Landgewy ex dono David Scurlag et anteoeesorum et
heredum ejus . et oonoeesione Nicholai Puinz . siout oaxte ipsorum testantur.
Et quioquid habent ex dono Pagani de Turberuilla et heredum ejus in
Koithcarth. Et ex dono filiorum Herberti Kithlecullum per divisas suas.
Et terram Lacheles et alias 1 donationes ibidem siout oarte donatorum teetantur.
Et quioquid habent ex dono Morgani filii Garadoci et heredum ejus in mariseo
de Avenb . et Berghis . et Rossaulin . et oommunem pasturam in montanis
inter Taf et Neth . et Pultimor aput Landmeuthin. Et ex dono Willelmi de
London' totam terram de Egliskainwyr cum pertinenoiis suis sieut oarte quas
inde habent testantur. Et quioquid habent ex dono Henrici de XTmframvillr
et heredum ejus aput Landmeuthin, Et Bradingtone. Et xn. acras quas
ibidem habent ex dono Urbani saoerdotis de Pendivblin\ Et ex dono
Hugonis de Landkarvan et heredum ejus xxxiu. aaras. Et ex dono Ade
de Sumbry xu. aoras. Et ex dono Jorvarth filii Justini u. acras. Et
quioquid habent ex dono Johannis de Bonevilla et heredum ejus aput
Bonevillestone. Et ibidem ex dono Templariorum xl. acras. Et ex dono
275
Mabbdu et heredum ejus oommunam terre sae in bosois et pasturis quantum
opus habuerint ad grangiam suam de Landmeuthin. Et quod habent ex
dono Bobbkti 8amsoni8 in feudo Sancti Nicholai. Et quioquid habent ex dono
burgensium de Kabbdif . vel liberorum hominum in eadem villa vel extra.
Heo omnia eonoessi et oonfirmavi prediotb monaohis de Mabgan . habenda et
tenenda in perpetuum sieut karte donatorum quas inde habent testantur. Ooneessi
etiam eis-et oonfixmavi omnes alias donationes eis rationabiliter faotas vel f aoiendas
simul et venditionee et invadiationes . siout oarte donatorum . venditorum . et
invadiatorum . quas inde habeant testantur vel testabuntur. Quare volo et
fixmiter preoipioquod predioti monaohi habeant et teneant omnia predieta bene et
in paee . libere et quiete . integre et plenarie . et honorifioe . in bosoo et plaao . in
viis et semitis . in aquis et molendinis . in vivariis et stagnis • in moris et mariscis .
in turbariis et pisoariis . in pratis et pasturis • et in omnibus aliis loeis et rebus
eum omnibus libertatibus et liberis oonsuetudinibus suis • siout predictum est.
Hiis testibus domino Henrico Landavensi episoopo Urbano Landavbnsi
arehidiaoono • Nicholao Puinz . Henrico de Umfbamvill' . Johannb de Sanoto
Quintino • Waltbbo de Sulib • Baldewino de Swinbsheued tuno vioeoomite •
GlLLEBBRTO de TuBBBBUILL' • ElCARDO FlAMMANG' . WlLLBLMO de CaNTELW .
Eadulpho Mailok Eeimundo de Sult • Willblmo le Sob . Badulpho de
Cltvbdun • et multis aliis.
Beal of the Countess, imperf eet and indistinet.
[ + 8IOILL]UM . ISABBL' . C0MITl[l88B . g]lOECE8TRIB . BT . MOr[eTUNIe].
Eeverse, as deseribed further on.
Endorsed — 'Oonfirmatio Ghneralis Ysabele oomitisee de Oloeeeetria de omnibus
tenementis nostris,' ete.
(l)<aUiu , M8&
87«
DOOXCV.
CHAETER BT GEOFFREY, EAEL OP GLOT7CESTEB AND
ESSEX, TO MAEGAM.
Sciant omnee presentes et futuri . quod ego . Gaufbidus de Mandevilia .
oomes Gloucbstbib et Esskttk . oonsensu et oonsilio . Ibabel uxoris mee
oamitisse Gloucbstbib . oonoessi et dedi . et hao presenti oarta mea oonfiimavi .
pro salute anime mee . et anteoeasorum et suooeesorum meorum . Beo et Beate
Mabib de Mabqan • et monaohis ibidem Deo servientibus . in puram et per-
petuam elemosinaxn has terras in feudo de Kenbf[bg]. Soilioet totam terram
Peiteuini . per divisas suas oum pertinentiis suis. Et totam terram Wallbn-
sium • pro qua solebant reddere annuatim xzxu. solidoe . ballivis de Kenbf[bo].
Et totam terram Hugonis de Hebbfobdia per divisas suas cum pertinentiis suis.
Et totam moram de Havbdhaloc . inter duas aquas soilioet Eenbf[bo] . et
Baithan . tenendas de me . et heredibus meis . libere et quiete . ah omni servitio
oonsuetudine . et exaotione seoulari . sicut ulia elemosina liherius et quietius
potest teneri. Freterea oonoeesi eisdem monaohis . et oonfinnavi omnes donatianes
quas eis feoerunt Bobbbtus . et Willblmus ooimites Gloucestbib. Soilioet
omnee terras cum pertinentiis suis inter Kenef[eg] . et ulteriorem ripam aque de
Avbnb ulterioris que est ad oooidentem hermitagii Thbodbbigi . Et siout montana
tendunt a sursa aque de Kenef[eg] . usque ad looum Middelcros . et inde in
transversum usque ad Blainant Disgulua . Et inde usque ad Bidkbublbchl
Et inde siout Avbnb desoendit in mare . Et totum wrek inter Avbnb . et
Kenef[eg]. Et unum burgagium in Kenef[eg] . et unum hurgagium in
Ejlbbdif . et unum hurgagium in Novo Bubgo . et unam hurgagium in
Bbistollia. Insuper oonoessi eisdem monaohis et oonfirmavi donationes liber-
orum hominum meorum . soilioet terram Stubhi . per divisas suas eum pertinentiis
suis . unde hahent oonfinnationem Willblmi oomitis &loucbstbib . Et quioquid
hahent ez dono Oillebbbti Gbammus . et heredum ejus . Et quioquid habent
277
ex docio burgensium de Kenrf[eg] . et liberorum hominum in villa de
Krnef[eg] . vel exfara in eodem f eudo . Et etz dono Morgani filii Oweni .
Havbdhaloc . Et totum feudum de Langewi . ex dono Davtd Scurlag . et
aateoeasoorum et heredum ejus . et oonoesaone Nicholai Puinz . sicut oarte
ipeorum teetantur . Et quioquid habent ex dono Pagani de Turbbrvilla in
Ooithcarth . Bt ex dcmo flliorum Hbrebbrti . Killeculitm per divisas BUB8.
Et terram Laoelbs . apud Lagblbstun . Et quicquid habent ox dono Moroani .
fllii Oaradoci • et heredum ejus in marisoo de Avenb . et Bbreghes . et
Bossaulin . et oommunam pasturam (sic) in montanis inter Thaf et Neth . Et
Pultimor apud Lanmbuthin . Ex dono Willelmi de Lond[oniis] et heredum
ejus totam terram de Eoliskeinwir oum pertinentiis suis sicut oarte ipsorum
testantur . Et quioquid habent ex dono Hbnrici de Umframvilla . et heredum
ejus apud Lanmeuthin . et xu. acoras quas ibidem habent ex dono TTrbani
jsaoerdotis de Pbndbulin . Et ex dono Hugonis de Lancarvan . et heredum
ejus xxxiij. aoras . Et ex dono Adb de Sumeri xu. aoras . Et ex dono Jor-
uardi fllii Justini duas acras . Et qtdoquid ex dono Johannis de Bonevilestun
et heredum ejus apud Bonevillbstunam . Et ibidem ex dono Templariorum
xl.** aoras . Et ex dono Mareduth et heredum ejus . oomufiam terre sue in
bosois . et quantum opus habuerint ad giangiam suam de Lanmbuthin . Et
quod habent ex dono . Eobbrti Sanson' . in feudo Sanoti Nicholai . Et quio-
quid habent ex dono burgensium de Kabdif . vel liberorum hominum in eadem
villa vel extra.
Quare volo et firmiter preoipio quod predioti monaohi habeant et teneant omnia
prediota • bene et in paoe . libere et quiete * integre et plenarie et honorifloe . in
bosoo et plano • in viis et semitis . in aquis et molendinis . in vivariis et stagnis .
in moris et marisois . in turbariis et pisoariis . in pratis et pasturis . et in omnibus
afiis loois • et rebus . cum omnibus Ebertatibus . et liberis oonsuetudinibus suis.
Heo omnia oonoessi et confirmavi prediotis monaohis de Margan . habenda
et tenenda imperpetuum • siout oazte donatorum quas inde hano testantur .
278
Conoesri etiam eifl et oonfirmavi . omnes alias donationes eifl rationabiliter factas .
vel faoienda8 . siout oarte donatorum . venditorum . et invadiatomm quas
inde habent . vel habitnri sunt . teetantnr . vel testificabuntur. Hiis testibus .
domino . Henrioo Landavensk episoopo . Ubbano Landavensb . archidiaoono .
Nicholao Poinz . Hbnrioo de Umframvilla . Johannb de Sanoto Quintino .
Waltbro de Sullie . Eadulfo de Suuinesheued' . tuno vioeoomite . Bicardo
Flamango . Gillbbbrto de Turbervilla . Willelmo de Oantilupo . Reimundo
de Sullie . Badulfo Mayloc . Willelmo le Sor . Eadulfo de Clivedun .
et multifl aliis.
Round eeal in green wax, lfin. diam. Devioe, a heater-shaped ehield of anns:
quarterly 1 and 4 plain, 2 and 3 vair (?)
Legend — * + sigill' . oalfr . . . . db . maundevilV
Endorsed — ' Garta G. de Mandevilla generalia»' and in a later hand, *de tota
terra de Margan otun Wrecke ab ulteriori Ripa de Aven ad Kenfige.' 'Taff »
Nethe.' ' before date.' * Terram in feodo de Kenfigg.'
Henry, Prior of AbergiYenny, conaecrated to TAmd»# before 1196, died NoTember, 1218.
GeoJErey Fitz Pien or de Mandeville, Earl of Ewex, married Countees Iaabal in 1218. KUled in a
tonrnament, 1216.
DOCXOVI.
THE MONKS OF NEATH FINE FOB HOLDING THE CASTLB-
WIOE AND LANDS OF EICHAED DE GBEINYILL.
[Pipb Eoll, 9 John, Eot. 21 b].
[B.M. MBS. Lansd. 219, f. 5.] 9 Johk. 1207—1208.
Idem [Falxb8 de Brraute] reddit oompotum de o. maroifl et i palefrido de
monaohifl de Nbth pro habenda oafltelaria quee fuit Ricardi de Grbikvill oum
omnibufl pertinentiifl suifl, et pro habenda tota tenra quam idem Bicabdto habirit
inter Tawi et Neth, safrifl tenementia burgenjrium Begis.
Entitied — ' Honor de Glamorgan.'
279
ACCOMPTS FOE WOBK AT CABDIFF OAflTLE, btc.
[Ibid., f. 6.J
i
HONOR DE GlAMORGAN.
Falkes de Breautb reddit oompotum de lxxv u - soilioet de termino Pasch®
anni noni . et termino Saneti Johannis et Sanoti Michaelis. In thesauro niohil,
et ipsi Begi in oamera sua c. maroas per breve Begis apud Wudestok . et in
liberationibus servientium morantinm cum eodem Falk' xxx 11 - et xi 4 * et vhj*- per
xx. diee per breve Begis. Et in operatione trium oastellorum . soilioet Caerdiff .
Noburo (for Novo Burgo) . et Neth lvhj ,l et xviw 8 - et vj d - per breve Begis et
per visum Galfridi de Caerdif . et Gileberti Palmbrio (*h) et magistri
Willelmi Carpentarlj et Elye de Neth.
Titulus — ' Honor de Olamorgan.'
Vlde etUm ( Add. MSS., 4,661, f. 847/ et No. LXXXIV.
Dooxovn.
GBANT BT JOBFABD, SON OF TUDTB OHAM, TO MABGAM
OF LAND IN NEWCASTLE.
[Pbnbice MSS.]
Omnibus Sanote eoolesie filiis p. et f. salutem Jorverth filius Tudyr Gham .
salutem.
Soiatis me oonsilio et oonsensu parentum et amioorum meorum oonoessisse . et
dedisse . Deo et eoclesie Sanote Mabie de Maroan et monaohis ibidem Deo
servientibus in puiam et perpetuam elemosinam . totam terram que fuit
Ketherech Du* In territorio Novi Oastelli . quam habuit pater meus Tudyr
Gham . ex dono Morgani filii Karadoci domini sui . tenendam de me et heredibus
meis . liberam et quietam ab omni servitio oonsuetudine et exaotione seoulari . in
perpetuum. Et ego et heredes mei prediotam terram prediotis monaohifl oontra
omnes homines warentizabimus. Set et sciendum quod quando f eoi prediotis
280
monaohis hano donationem dederunt miohi in magna neeeseitate mea xx. solidos
argenti. Unde ad hano donationem meam flrmiter illam tenendam et oonser-
vandam . ego et fratres mei juravimus super sanotuaria eccleaie de Margan.
Insuper et inveni hos plegios . scilioet Griffinum . et Eirid fratres meos .
Alaythur avunculum meum . Besum Choch . Eneaun filium Eirtd . et Itbl
ab Eiul . et fratres ejus. Hiis testibus . Alaythur . Eeso Goch . Griffino filio
Kanaythur . Galfrido filio Kanaythur et filiis Blethen et multis aliis.
Seal in dark green wax. A star of six rays»
Legend — ' + sigill .... erth filii tudub.'
Endorsed — ' Oarta Jorvard filii Tudur Gham.'
DCCXCVIII.
VARIOUS ASSESSMENTS IN THE DIOCESE OF LLANDAFF.
[Cotton MBS. Vrr. C.X. f. 93.] 13th Cbht.
L
Procuraciones seu annuus oensus debitus episoopo Laxdavensi de antiqua oon-
suetudine legitime prescripta . de quibusdam ecclesiis in decanatu de Bergaveny.
De eoclesia de Bergeveny xxvj 8 - viu*
De vicaria de Bergeveny
De eoclesia de Grosemond
De ecolesia de Skenefrith
De procuratore Lyra pro eoolesia de Languwan
Summa lxxvi 8 - viij*
xiu 8 - iiu*
xiu 8 - nu 4 -
xiu* iiu*
x 8 -
Procuraciones debite domino jggpisoopo in decanatu de Usx, videlioet
De eoclesia de Uske *vl xxvi 8 - vnj 4
De ecclesia de Troia ... xiu* nu**
Summa xl 9 *
281
...
xiu 1 -
iiij*
...
xiu 1 -
niJ 3 -
...
vi*
viu*
...
X*
...
vu fc
...
IIU*
...
XIU fc
iiij*
. • •
VHJ 1,
...
xnj fc
nu*
...
nu*
...
xiu 8 -
iiu*
Procuraciones debite domino episoopo in deoanatu de Nethbrwent.
De ecclesia de Goldclif
De Christi eoclesia ...
De eoclesia de Langeston
De ecclesia Sancte Brioide
De eoclesia de Wondy
De ecclema de Booezate
De ecclesia de Caldekote
De ecclesia de Porthscuwet
De ecclesia de Kairwent
De eoolesia de Nova Villa
De ecclesia de Strugull
Summa cvij'- iiij^
Procuraciones annue debite domino episoopo in deoanatu de Novo Burgo.
De ecclesia Sancti Gunleij de Novo Burgo . . . xiu* iiij*
De ecclesia de Basselek xiu*- nu 4
De ecclesia de Eempny xiu*- nu*
Summa xl*-
Procuraciones annue debite domino episcopo in deoanatu de Landap.
De ecclesia beate Marie de Kerdtf xiii* iiu**
De ecclesia Sancti Andree xiu 8 - nu d -
De eoolesia de Sancto Ffag ano xiu'- uu d -
De eocleeia de Penhark xiu* iiij 4
De eoolesia de Lancarvan xiu*- nu*
Summa lxvi*- viij*
Procuraciones annue debite domino episoopo in deoanatu de Gronnith.
De ecolesia de Lanyxtwyt xxvj fc viu^
De ecclesia de Lanblethian xiu fc iiij^
884
DCOCL
AEBITRATION BT THE ABBOTS OP FOTJNTAINS, WAEDON,
AND BOXLET, TJNDEE MANDATE OF THE ABBOT AND
GENERAL CHAPTEE OP CITEAUX, IN A DISPUTE BE-
TWEEN THE ABBOTS OF MABGAM AND NEATH.
[Penkice MSS.]
Wbdn. aftbr St. Julian's DaiT, 28 Mat, 1208.
ct bo gra phum.
Omxdbus ad quoa preeens soriptum pervenerit . frater J. de Fontibus . L. de
Wabdone . et E. de Boxley dieti abbates salutem.
Mandatum domini . A. Cistebtiensis et capituli generalis susoepimus in heo
verba: —
Frater A. dietus abbas Cistbbtii totusque oonventus abbatum oapituli generalis
dileetis in Chbisto abbatibus de Fontibus . de Boxlbt . et de Wardone salu-
tetm . et sinoere plenitudinem oaritatis.
Querelam que vertitur inter domum de Maboan et domum de Neth vobis
oommissa est & oapitulo generali Eogamus ergo dileotionem vestram benigne
mandantes . quatinus assumptis vobisoum de vioinis abbatibus aliquibus eam usque
in Pasoha terminetis . super ambiguitate soripte transaooionis utramque partem
oertificantes . et quod faotum fuerit sequenti oapitulo nuntietis. Domnus abbas
Eievallis hoo vobis denuntiet . abbas de Ttntbbnb et abbas de Kabbleon .
abbas de Cumbbbmab . et abbas de Cumhtb vooentur . et sint assessores non
judiofts . valete.
Hujus igitur auotoritate mandati . anno ab inoarnatione Domini m°- cc°- viij^
Feria nu a - post festum Beate Juliane virginis tam partibus quam assessoribus
aput grangiam de Maboan que vooatur Obchabd in nostra presenoia oonstitutis .
diota querela que vertebatur inter domum de Maboan et domum de Neth . et
omnes alie querele tuno et ante diem illum mote sub hao paois f orma flrmpftfrf li
oompositione quieverunt.
286
Scilioet quod domus de Margan jure perpetuo et sine reolamatione domus de
Nbth libere possidebit duas partes pasture sibi vioiniores in montanis de f eudo
Morgani inter Avene et Neth. Et domus de Nbth eadem libertate et rine
reolamatione domus de Margan possidebit terciam partem ejusdem pasture sibi
vioiniorem. Et sciendum quod heo divisio fieri debet ubique in montanis de
feudo Morgani in longum et in latum 4 superiori origine magne Avene que
vooatur Blatnavene reota linea in transversum usque in aquam de Neth. Et
ab eadem origine usque «d villam de Avene . saJvis proprietatibus utriusque
domus. Scilioet domtri de Majlgan Eoshaulyn . oum ejus pertinenoiis.
Scilioet quicquid oontinetur inter aquam que dicitur Wrach et aquam que dicitur
Glbodocumchach . et inter aquam de Neth et viam magnam que vadit per
montana de Thorrbbethel usque in Bleinwrach. Salvis etiam proprietatibus
utriusque domus quas tempore hujus transaccionis habuerunt . tam in marisois
quam in Mblis in hao divisione non oomputandis. Ceteris etiam omnibus
utrique domui inooncusse permanentibus . siout in transaocione in capitulo generali
prius inita . continetur . exoepto eo quod abbas de Neth . x. marcas argenti de
illis xxx. quas de abbate de Maroan seoundum priorem compositionem reoipere
debuerat . remisit. Freterea de pastura Cadwathlani inter eos ita convenit .
quod illa in duas medietates dividi debet . et domus de Maroan medietatem sibi
proximiorem in longum et latum perpetuo sine reclamatione domus de Neth
possidebit. Et domus de Neth eodem jure aliam medietatem grangie eorum de
Killekar vioiniorem habebit. Ita tamen quod utraque domus de uno pullo
duorum annorum Moroano et heredibus suis annuatim pro hao pastura solvendo
oommuniter satisf aciet. Instiper autem utriusque partis assensu ad perpetue
pacis observanoiam provisum est . quod domus de Neth niohil de pastura
Gtllebbrti de Turbervilla . neque de terra Moredu . neque de aliqua pastura
vel possessione quam domus de Margan tuno temporis habuit . sine assensu
abbatis et oonventus domus de Neth sibi appropriabit vel oocupabit. Similiter
domus de Margan niohil de pastura vel possessione aliqua quam domus de Neth
286
tunc temparis habuit . sine aasensa abbatis ot oonventas domns de Nbth abi
ippropriabit vel oooupabit Si quis autem monaohua Tel oonvwsus domus de
Kaboan . aive de Nbth . scienter oontra hano oompoeitionis fonnam qoe pro
perpetua oaritatis et paois obeervantia inita est venire pnsumpeerit • penam quam
m memorata transaotione auctoritate capitali genenlis eonfinnata • espro ss a est .
sine omni dispensatiane sustineat. Et ut heo oompositio rata et itiwwon^a,
imperpetuum permaneat . sigillorum nostrorum attestatione et appositione eam
ooRobooravimus.
Four pointed oval seals, red wax.
1. Imperfeot, lfin. by ljin. An abbot standing on a oorbel, holding a
pastoral staff in the right hand and a book in the left The abbot of Fountains,
oo. Tork.
+ 8IGILLUM . ABBAT[l8 . DE . Po]nTAKI8.
(See Birch, Cotal No. 8,170.)
2. Perfect, lfin. by l^in. An abbot standing on a oorbel, holding a pastoral
staff in the right hand and a book in the left The abbot of Wardon, o/. de
Sartis, oo. Bedf .
+ SIGILLUM . ABBATI8 . DB • SABTI8.
3. Fragmentary, about ljin. by f in. An abbot standing on a oorbel, holding
a staff in the right hand. The abbot of BoxLey, co. Kent
BBATI8 . DB . BOXKL . . .
(See Birch, Catal No, 2,693.)
4. Fragmentary, about lfin. by lin. An abbot standing on a corbel, holding
a pastoral staff obliquely with both hands. The abbot of Neath.
[+ si]gill' abbatis
Endorsed — 'Compoeitio inter domum de Margan et domua de Neth faota per
abbatee exequutoree . prima.' And latar — *de metis feodi de Margam ultca
Avan et Kellygar/
287
DOCGEL
GRANT BY BIOHABD DE DUNESTEE TO MABGAM OF A
BUEGAGE, etc., IN KENFIGh
[Penrice M8S.]
Omnibufl Sanote eoolesie filiis presentibus et futuris Eicardus de Dunbster.
salutem.
Sciatifl quod ego oonsilio et oonsensu uxoris mee et heredum meorum oonoessi
et dedi et hao oarta oonflrmavi Deo et eoolesie Sanote Marie de Margan . et
monaohifl ibidem Deo servientibus in elemosinam liberam et quietam ab omni
servicio et oonsuetudine et exaotione seoulari burgagium meum in villa de
Kenefeo . oum terra una juxta oastellum ejusdem ville . et unam aoram terre
extra villam juxta malederiam. Et ego warantizabo prediotis monaohis hoo totum
oontra omnes homines. Teste Thoma Oapellano de Kenefig . Osmero Ouuian .
Waltero Luubl . David fllio Hely . Wasmero . Toma filio Ricardi . Eoberto
filio Eadulphi et Eogero fratre ejus Waltero de Sabulo.
Seal dark wax, a lozenge, f in. square, with a sort of fleur-de-lys. No legend.
Entitled — * Oarta Eicardi de Dunestor de Burgagio suo in Yilla de Kenef .'
Dcocm.
GRANT BT JOHN, ABBOT OP MAEGAM, TO EOBEET CUETETS,
OF LAND HELD OF EIOHAED DE DUNSTEEEE.
[Pbnrice MSS.]
Universifl Christi fidelibus hoo soriptum visuris vel audituris frater Johannes
diotus abbas de Margan et ejusdem looi (xmventus eternam in Domino salutem.
Noverit universitas vestra nos oonoessisse Roberto Gurtbts tres aftras terre et
dinridiam quas habuimus de Eicardo db Dunstbrrb habendas et tenendae de
nobis et suooessoribus noetris sibi et heraiibus suis de se procreatis libere et quiete
b«ae et in paoe in perpetuum . reddendo inde anmiatim quatuordenarios et unam
lihram (rimini vel dnoe denarios pro amni servioio a<L festum Sanoti Michabus.
288
Ita tamen quod predictam terram nemini vendere poterunt neo alienare. In
hujus rei testimonium huie soripto sigillum nostrum apposuimus. Hiis testibus.
Eicardo olerioo de Kenefeg . Willelmo Cols . Willelmo Frankeleto .
Henrico de Neth . et multis aliis.
Seal of the abbot : pointed oval, the abbot, half-length, with staff in the right
hand. ljin. by $in.
m . bba
Endorsed — ' Heo fuit carta Boberti Curteis de tribus acris et dimidia . quam
terram nobis resignavit.'
DCCCIV.
GEANT BT EOBEET, 80N OP EOBEET CTJBTEIS, TO WILLIAM,
SON OP ALEXANDEE, OF KENFEG, CLEEK, OP VAEIOUS
' PAECEL3 OP LAND.
[Penrice MSS.]
Omnibus Christi fidelibus presens scriptum v. vel et Eobertus Curteis filius
Eoberti Curteis salutem.
Noverit u. v. me concessisse et dedisse . Willelmo filio Alexandri de Krnef*
olerioo tres acras terre et dimidiam quas avus meus habuit et tenuit de abbate et
conventu de Maroan sicut carta dictorum abbatis et conventus testatur . et duas
acras terre et dimidiam que se extendent in longum a capite predictarum trium
acrarum versus occidentem usque ad terram Mauricii Gramus. Quam quidem
terram Mauricius habet et tenet de dicto Eobbrto Curteis. Habentes in
aquilonari parte terram Thome saoerdotis . in australi vero parte . terram que
fuit Adam Osmare. Dimidia quidem acra habet in parte orientali terram Davtd
Wasmeir. In parte vero occidentali . terram Walteri Herbert . et in parte
aquilonari terram predicti Willelmi clerioi filii Alexandri . et in parte australi
terram Johannis Fabri. Hano quidem totam terram in preeenti scripto nomi-
289
natam dedi et conoesri et hao preeenti carta mea oonfirmavi Willblmo olerioo
sepenominato tenendam et habendam de me et heredibus meifl et assignatis sibi
et heredibns suis vel assignatis . libere quiete . et paoifioe . abeque ulla reolama-
oione mei vel herednm . vel assignatorum meorum et abeque ulla vexatione .
querela . vel demaada . siout ulla terra liberius . quietius et melius . haberi et
teneri potest imperpetuum. Hiis testibus Waltbbo Lttvbl . Mattricio de
Cobneli . Mauricio Gramus . Philippo olerioo • Willblmo de Crucb . David
Wasmeir . Thoma de Corneli . et multis aliis.
Seal, dark green wax, l£in. diam. A star of sixteen rays.
Legend — ' + s' roberti . cubtbis/
Endorsed — ' Istam terram tenet Willelmus Aylwaid.' s Oarta Boberii Ourteis
junioris de tribus aoris et dimidia.' ' Hano habuit Willelmus Alexander.'
DCCCV.
CU8TOMS LEVIED BT THE KING'S SERGEANT8 OP
SWANSEA CASTLE.
[Fbom thb Gbbat Roll of thb Fipb. 11 John. Bor. 16. b.]
[Bbit. Mus., MSS., Lansd. 219, f. 3.]
IUohn. A.D. 1209— 1210.
Anglici 1 et Walbnsbs de Qohibb debent . L. maroas et n. ehasonnoe quod
Eex eos quietos olamet de oonsuetudine quam servientes Begis de oastello de
flwBiNRSEi habueront oomedendi oum predictis Anolicis et Walbnsibus.
(1) Vld. Noa XCL, XCH. Vid. etiua Add. M8&, 4,561, l Ml
290
DOOCVL
DOOKET OP THB ACOOMPT FOB THB HONOTJB OP
GLAMOBGAN.
[Pbom thb Grrat Roll of thb Pepb. 11 John, Bor. 16 b.]
[Brit. Mus., MSS., Lansd. 219, f. 3.]
IIJohn. 1209—1220.
Falqubs 1 de Brbatjtb . Johannrs de Tobsue pro eo, reddit oompotum
[to Bang John] de d 1 de Honore de Glamobgan.
(1) Vid. etUm Add. MS&, 4,662, 1. 262.
THE SAME.
[Pbom thb Obbat Boll of thb Pipb. 12 John, Bot. 10 b.]
[Ibid., f. 4.] 12 John. A.D. 1210—11.
Falqurs de Bbealtb . Joannbs de TorSub pro eo, reddit oompotom de c?* de
Honore de Glamobgan.
DCOCVII.
FBOM THB ACCOTJNTS OF THE HONOXJB OF GLAMOBGAN,
TEMP. JOHN.
[Bbit. Mus., Add. M8S., 4,561, f. 347. H. Bor. b.]
Titulus — ' Honob de Glamorgan.'
Idem [id. est Falkes de Breaute] reddit oompotum de . v. mareis de
Hebbbbrto de S. Quentino pro convinoendis . xu. per xxiiij. de assisa nov»
dissoiapffl arainiatse inter ipsum Herebertum et Stephanum de 8. Hylabio.
Vid. No. LXIX.
291
DOOOVIIL
DECLAEATION BY CLEMENT, ABBOT OF NEATH, OF THE
QBANT TO NETH BY PHILIP DE MABCBOSS OF LAND
IN MARCBOSS.
[Penrice MSS.]
Universis ad quorum noticiam presens carta pervenerit Frater Olexbns
diotufl abbas de Nbth . totusque looi ejufidem conventus . salutem.
Universitati vestre signifloamus quod Philippus de Mabcros dedit nobis .
zxxvi. aoras terre in feudo suo de Marcros . tenendas libere et quiete ab omni
servitio et seculari exaotione . exceptis vi. solidos . argenti quos annuatim
reddemus ad festum Sanoti Michaelis . domui de Margan pro prediota terra.
Et ut de pensione ista monaohos prenominati domus seouros faoiamus . hano
presentem oartam sigillo nostro munitam illis dedimus • spondentes quod
quamdiu prenominatam terram tenuerimus . prediotam pensionem singulis annis
illis persolvemus. Hiis testibus.
EntitLed — ( Garta Abbatis de Neth de vi. solidis nobis persolvendis.'
A Clexnenfl wm also Prior of Keath in 1201, and P. de Marcroa witnesaed charten between 1201 and 1S90.
DOCCIX.
GBANT BT PHTTJP DE MARCBOSS OF AN ANNUAL EENT FOB
UGHTS TO THE CHUECHES OF NEATH AND MABOAM.
[Penricb M8S.]
Omnibus Sanote eoolesie filiifl ad quos presentee littere pervenerint PHiLiPFrjs
de Mabcbos . salutem.
Noverit universitas veetra me pro salute anime mee • et uxoris mee et omnium
anteoessorum . et suooeseorum . meorum . oonoessisse et dedisse et hao preeenti .
oarta mea oonflrmasse Deo et eooleeie Sanote Makie de Makg an . et monaohis
802
ibidem Deo servientibus in puram et perpetuam elemosinam . redditum i. soli-
dorum . ad luminare inveniendum die purifioationis Beate virginis Mabib.
Ex quibus x. solidos monaohi de Margan peroipient vi. solidoB . annuatim de
monaohifl de Neth . ad f estum 8anoti Michaelis . pro xxxvi. acrifl terce quas
domufl de Neth tenet de me in elemoeinam . siout oarta eorum quam de me
habent testatur. Et iiij. solidos reddet illis Baldbwinus de Landa . pro
xxmj * aoris terre . quas ego Philippus de Mabgbos dedi in puram elemosinam
predioti domui de Maboan . de libero tenemento meo de Mabcbos . ad eandem
terminum . Sanoti Mighaelis. Hiis . Testibus.
Entitled — ( Oarta ejusdem de luminaribus in die purifioationis.'
DOCCX.
CONFIRMATION BT RICHARD PINCERNA TO MARGAM
OF EltfHTY ACRES, GIVEN BT HIS GRANDSIRE.
[Penbice MBS.]
Sciant p. et f . quod ego Rigabdus Pincebna ooncessi et presenti oarta oon-
flrmavi Deo et eoolesie Sanote Mabib de Maboan et monaohis ibidem Deo
servientibus . xx*- nu* aoras quas Philippus de Mabcbos avus meus eifl
dedit in liberam puram et perpetuam elimosinam in feodo suo de Mabcbos . ita
videlioet quod dioti monaohi habeant et teneant diotas xx*- mx"- aoras libere et
quiete bene et in paoe quietas ab omni servioio et seoulari exaotione in omnibus et
per omnia siout oarta dioti Philippi quam inde habent testatur. Et sciendum
quod ex xx u - nij° r - aoris prediotis x. aore jaoent juxta divisam terre eoolesie Sancti
Donati juxta mare . et sex aore jaoent juxta divisam diote eoolesie Sancti
Donati ex oooidentali parte mpgne vie que vadit de Sanoto Donato usque
ad Mabgbos . et viu. aore jaoent ex orientali parte ejusdem vie . et ego et
heredes mei diotas xx tL inj"- acras siout puram liberam et perpetuam elemo-
sinam diotis monaohis oontra omnes mortaLes warantizabimus. Ut autem heo
293
mea oonoessio et oonflrmacio flrma et stabilis in perpetuum perseveret preeens
acriptum sigilli mei impresrione icboravi. Hiis testibuB.
Entitled — ' Carte Eioardi Pinoerne de xx*- iiij**- aoris apud Marcross.
Richard Pinoerne appears in a Keath Charter in 1249 [CXXVI]. He was grandaon of Philip de
Marcross, who died after 1280. William P. witnessed the foundation charter of Neath, e. 1129. Peter P.
wat Sheriff c 1249, and Dominui Mauritius P. had land in Siginston, near Marcross, from Hngh de Sigin.
[L 7, 40, 100, 146, 194, 292.]
Philip de Marcross, the earliest of the name on record, is mentioned by Giraldus aa attending on
Henry II. about 1189. Mr. Traherne records an agreement between W. de Barri and John de la Mare,
witnessed by this Philip in 1201, as is a Barri Charter to Neath before 1207 [76 B. 6 b.], and a charter to
Margam, granted by W. de Londres abont 1210 [DCXXV.] Philip also witnessed a final concord between
GUbert de Torbervile and Margam abont the same timje.
This Philip seems to have lived to see his son Philip of mature age, since Philip senior and junior
witness together the abore oomposition between Margam and Helias, clerk of Newcastle, without date, bnt
early in the thirteenth oentury, and one or the other gave lOs. rent for Neath and to Margam for a light to
bnrn at the Purification of the Virgin Mary. Mr. Traherne mentions a Walter de Marcross, who
witneesed a grant by Thomas Lawilis, of nnoertain date.
According to Meyrick, the danghter of Sir Philip de Marcroai married William Pincema, son of Simon
de Halweia ; and thus Marcross passed into the family of Pinoerna or Butler.
William Pincerna was son of Simon de Halweia, and of kin to Sampson de Halweia, who ezchanged
Gelligarn f or Little Ham, co. Deron, with the Abbot of Neath, though abont this is some obscurity, aince
Sir Bichard Pincerna is said to have inherited GeUigarn from the Le Sores. WUIiam wasfather of Richard
and John, and a Daughter called le ButUer ; Butler, or Capbearer, in Latin Pincerna, being their hereditary
office nnder the Lords of Glamorgan. Richard, caUed Lord Bichard le Butiler, died before 1262, childless,
leaving Joan his heir, a minor, who was a ward to Earl Richard de Clare at his death, l?62-3. This is
probably the Johanna la Botillere, danghter of Johanna la BotUlere, who married WiUiam de Regny, who
aettled upon her the manor and adrowson of Baggabere [CXXVIIL] John, brother of Richard, had a
eon, William Pincerna, and two danghters. William left one child, Joan la ButUiere, who died nnder age.
The three Iadies, sisters, the one of Richard, and two of William, contested the heirship of the Marcroea
and Bntiler estate. How this was settled is not recorded, bnt one of them probably married a de la Bere,
and John de la Bere held the Marcross half-fee in 1820. Margery, daughter and heiress of this John, is
generally reputed to have married Sir Eliaa Baasett, son of Thomas Bassett, of St HUary, and ancestor of
the Bassetts, of Beaupre.
Marcross, however, before and after the Bassett match, wat the residence of a famUy of Van. John
Van, or de Ann, said to be of Corniah deseent, held at his death, of the heirs of Hugh le Despenser, the
manor of Marcross by the serrioe of one knighfs fee, annnal value 87«. 6d, when his son and heir was
John. The Welsh pedigrees state that the elder John obtained the manor by marriage with Cecil, danghter
and oo-heir of Lewis Marcross, Thomas Baasett marrying the other sister, for wbich statement there seems
not eren a probability.
The Vans held Marcross tUl towards 1700. They were ancestors of those of Marshfield and Llanwern,
and of seyeral cadet branches.
294
DOOOXI.
QUIT-CLAIM BT TORVABD OOH TO MABGAM OP LAND
BETWEBN CAT-PIT AND GBAMTJS' LAND, btc.
[Penrice M88.]
TJniversifl Chbisti f . p. s. v. et a. Tobvabd' Coh salutem in Domino.
Noverint universitas vestra quod ego oonsilio et oonsensu Mettbic . Lowabh .
et Tobvabd filiorum meorum et heredum et aliorum amioorum meorum oonoeasi
et quitum olamavi et abjuravi et hao presenti earta oonfirmavi D. et e. B. M. de
M. et m. i. D. s. totum jus et totum olamium meum quod habui in terra que
jaoet inter Cattb Pittb et terram Gramus . et inter aquam de Kbnefbg et
magnam viam que vadit de La Biggb versus Kenefeo . ut habeant et teneant
dioti monaohi diotam terram libere quiete et paeifioe pro me et omnibus heredibus
meis qui sunt vel erunt . siout ulla elemosina vel ullum tenementium liberius et
quietius haberi potest vel teneri. Et sciendum quod ego et predioti filii mei
affidavimus et super sacrosanota eoolesie de Mabgan juravimus quod istaxn oon-
oessionem et quitam dlamationem fideliter et sine dolo servabimus et oontra
omnes hominee diotis monaohis warantisabimus in perpetuam. Hiis testibus .
Moroano Kam . Meuric ab Wilim tuno oonstabulario • Bbso Coh . Toruard
ab Espus . Oweno ab Alaithur . Johanke et Osberno monaohis . Bibbdo et
Espus oonversis de Margam . et multis aliis.
Seal, dark green wax, 1 Jin. diam. A star of eight olub-like rays.
Legend — ' + sigil' . worvard . ooH. ,
Endorsed — ( Abjuxatio Joruard' Oooh de terra inter Catteputte et terram
Gramxnus.' Continued in a later hand — ( Ao aquain de Kenfig et viam a le
Bugg versus Kenfigg.'
295
Doocxn.
KINGr JOHN^S WEIT TO THE BATLTFF OP GLAMOBGAN TO
KETNSTATE WILLIAM DE CARBIO IN HIS HOUSE OP
OABBL
[Eor. Lrr. Pat., Vol. L, Pabt L, p. 92.]
21May. 14John. A.D. 1212.
Bex dileoto et fideli suo Falkbsio ballivo de Gxanmorgan eto. Seiatis quod
reddidimus Willelmo de Carrio domum suam de Carrio oum terris quas habuit
die quo venimus ultimo usque Penbroc' ad transfretandum in Hybbrniam . anifo
regni nostri xu mo * Et ideo yobis mandamus quod domum illam oum terris illis
que sunt in balliva veetra ei habere faciatis eto.
Teste Willelmo Briwerr apud Westmonasterium . xu. die Maii .
anno xnu 1110 -
The name of Carrio for either persou or place has not been recogniaed in Glamorgan. The referenoe
ia probably to Garew in Pembrokeshire, and the writ addressed either in error to Glamorgan, or it may be
that the then BailifC of Glamorgan, who wa* mnch in John's fayour, was in charge of all Sonth Walee.
Dcccxm.
CONFIEMATION BT LEISAN, SON OF MORGAN, TO MABGAM,
OP VARIOUS GEANTS IN NEWCASTLE, btc.
[Penrice MSS.] • Chkistmas Day, 1213.
Soiant tam p. q. f . quod ego Leissanus filius Mobgani conoessi et hao mea oarta
oonflrmavi Deo et eoolesie Beate Marie de Margan et m. i. D. s. in puram et
perpetuam elemosinam . omnes donationes quas eis f eoerunt Rogerus filius Wian
et fratree ejus . de tota terra ipsorum filiorum Wian in meo feodo Novi Castblli .
ut habeant et teneant predioti monaohi prediotam terram libere et quiete ab omni
servicio . oonsuetudine et ezaotione . siout ulla elemosina liberius haberi potest
imperpetuum . per omnia siout oarte filiorum Wian quas prefati monaohi inde
296
babent testantur. Preterea oonoessi eisdem monachifl et bao oarta oonfirmavi
quod nunqnaxn ipsos monaohos vexabo vel vexare permittam de orto suo in vflla
Novi Castelli . quem eis Walterus Lagheles dedit in puram et perpetuam
elemofiinam . Oonoessi etiam sepediotis monachis et hao mea carta oonfirmavi
omnes donationes et oonfirmstiones terrarum quas f eoit eis Morganus pater meus
et homines sui . et omnes donationes terrarum quas eisdem monaohis f eoerunt
homines mei in f eodo Novi Castelli . ut haheant et teneant prediotas terras in
perpetuam elemosinam . per omnia siout oarte donatorum testantur. Et heo
omnia ego et heredes mei prediotis monaohis warantizabimus in perpetuum.
Oonoessi insuper eisdem monaohis et hao mea carta confirmavi quod nunquam in
posterum sepediotos monaohos vel res ipsorum vexabo vel inquietabo pro redditu
pre manibus acoipiendo . de terris quas tenent in feodi Novi Castelli . neo
redditum ab ipsis monachis accipiam de eisdem terris . antequam veniat tenninus
in cartis ipsorum oonstitutus et nominatus. Et seiendum quod quando eis hanc
oartam dedi . tuno ipsi monaohi dederunt mihi XL te * solidos . anno scilioet incar-
nationis Domini m°- cc°- tercio deoimo • ad natale Domini . et tuno eis remisi
omnes querelas et oalumpnias quas habui versus illos ante illum diem. Et ut heo
mea conoeesio et oonfinnatio firma permaneat imperpetuum . eam preeenti scripto
oonfirmavi et sigillo meo roboravi. Insuper me heo omnia servaturum . salvos
plegios inveni. Soilioet magistrum Radulfum Mailog . Gillebertum de
Turberuilla . Walterum Luubl tuno oonstabularius de Kenefeg. Hiis
testibus magistro Radulfo Mailoo . Gillebbrtum de Turberuilla . Henrioo
de Umfranvilla . Waltero Luuel . Alatthur filio Tthenard . Qbiffiho
filio Knaithur . Madoc fratre ejus . et multas aliis.
Seal of Leysan ap Morgan as usual, green wax.
+ 8IOILLWM . LEISAUN . FILn . [mORJGAN.
Endorsod— ^Caite Leisanideredditupre InaIlibllsnonexigendo. , ( Confirmatio
terre in f eodo suo de Novo Castello et de orto in villa Novi Castelli ex dono
W. Laheles/
297
DCCCXIV.
-CONFIBMATION BT LEISAN, SON OF MOBGAN, TO MABGAM,
OF ALL HIS FATHEB'S AND HIS OWN GBANTS, etc.
[Penbicb MSS.] Ocr. of SS. Pbtbb and Paul. 6 July, 1213.
Sciant omnes tam p. q. f . quod ego Leisanus filius Mabgani oonoesei et hao
karta mea confirmavi D. et B. M. de Maroan et m. i. D. s. omnes donationee
patris mei et hominum ejus et omnes donationes meas et hominum meorum sicut
karte mee et karte eorum testantur. Et sciendum quod quando hano kartam
prediotifi monaohis dedi remisi eis omnes querelas et omnes exactionee que fuerunt
inter me et predictos monaehos. Et pro hao oonoessione et oonfirmatione dederunt
miohi predioti monaohi v. libras argenti in octava apostolorum Pbtbi et Pauli
anno inoarnationis domini m°- cc°- xiu a
Bemisi etiam eis terram eorum in territorio de Novo Castbllo quam injuste
aravi et seminavi . scilioet Aboolbsull' et bladum ejusdem terre ut habeant et
teneant eam et omnes alias terras suas libere et quiete cum omnibus pertinentiis
et libertatibus suis. Insuper juravi super sacrosancta eoolesie de Mabgan quod
hec omnia prediota fideliter et firmiter observabo in perpetuum. Hiis testibus
Maubitio presbitero . Wilfbido presbitero . Badulfo clerioo . Gbifino ab
Kneithub . Alaithub . Bogbbo ab Iuob . Badclfo Mailoc . Adam filio
AlLWABDI . AXEWI BUHT . BoBEBTO SAMSON . THOHA AsKETIL.
8eal, dark green wax, 2in. diam. A mounted knight galloping to the proper
left, arm extended, sword uplifted.
Legend — * + sigillwm leisavn filii . mobgan.'
Endorsed — ( Leisan de Argolesille,'
298
DCCCXV.
CONFIEMATION BT LEISAN, SON OF MOEGAN, TO MAEGAM,
OF HIS FATHEE'S GEANTS IN THE MAE8H OF AVENE.
[PfcNBlCB M8S.]
Omnibus Sanote eooleeie filiis presentibus et futuris Lbisaun flliuB Moboani
salutem.
Soiatis me oonoessisse et hao oarta oonfirmasse Deo et eocleeie Sanote Mabib de
Mabgan et monaohis ibidem Deo servientibus in elemosinam totam terram que
extenditur in longum et latum a f ossato Sanan usque ad f ossam aquariam. Et
inde juxta eam in longum et latum usque Pult Schbthan . quam pater meus
Moboanus dedit prefatis monaohis in elemosinam per omnia siout oarta ejus
testatur. Et soiendum quod affidavi et super saerosaneta eoolesie juravi quod
hano donationem patris mei prenominatis monaohis warantizabo oontra omnes
homines in perpetuum. Et quia sigillum meum meoum non habui . sigillo patris
mei hano oartam sigillavi. Hiis testibus . Kbnbwbbic presbitero de Langa-
VBLACH . CUBLIN ABTHBB . JoBVEBTH filio HoEL . GEIFFIN Du. . ItHBNABD
filio Gbiffini . Moboano filio Gbiffini . Wbunu filio Maubicii . Wbn filio
Geffbbi.
Entitled — ' Carta oonoeesionis Leisan de donationibus patris sui in marisoo de
Avene : sine redditu. 9
DCCCXVI.
GEANT BT LEISAN, SON OF MOEGAN, TO MAEGAM, OF
GUMBOLDES WILLE.
[Pbnrice MSS.]
Sciant omnes p. et f. quod ego Leisanus filius Moboani dedi et hao oarta
oonfirmavi Deo et eoolesie Sanote Mabib de Maboan . et monaohis ibidem Deo
servientibus in puram et perpetuam elemosinam . u. acras terre ad Gumboldbs
298
Willb inter Crockbreshullb et pratum Begis . habendas et tanendas de me et
heredibus meis in perpetuum libere et quiete . absque omni servitio . oonsuetudine
et exaotione . aicut ulla elemosina liberius haberi poteet et teneri. Et ego et
heredee mei warantizabimu» prediotis xnonaehis hano donationem oontra omnes
honiines in parpetuum. Hiis testibus.
Entitled— * Carta Leisani de Qumboldes Wulle.'
DCCGXVII.
GBANT BY LEI8AN, SON OF MOBGAN, TO MABGAM, OP
THB LAND OF PULTHIMOR.
[Harl. Ch. 75 C. 35.]
Soiant presentes et futuri quod ego Lbisanus filius Morgani . oonoeesi . et hao
piesenti carta oonfirmavi D. et e. B. M. de M. et m. i. D. s. terram de Pulthimo*
eum pertinentiis suis . reddendo mihi et heredibus meis annuatim . riiTnidi^
marcam argenti ad festum Saneti Michaelis pro omni servitio . siout oarta
predicti Moroani patris mei testatur . et similiter siout oarta mea quam
inde habent oum parvo sigillo meo testatur quod primo habui. Nam ante hoo
sigillum quo preeens earta sigillatur habueram duo sigilla quibus predioti monaohi
habent diversas cartas sigillatas . quas eis oonfirmo. Et soiendum quod ego
affldavi et juravi super sanotuaria ecclesie de Maroan . quod heo omnia servabo
eis fideliter et sine malo ingenio. Hiis testibus . Mauricio capellano de Sanoto
Caddooo . Bogbro ab Yuor . et Enba . et Maddoco filiis ejus . Ernaldo tuno
oonstabulario de Neth . Hbnrioo oapellano de Pontb . Alurbdo de Dunmoo .
et Philipfo de Bbbkblay . servientibus Bbginaldi de Brausb . Stbphano
dlerioo de Ebnbf[bg] . Alaithur filio Ythenardi . Bicardo de Selbbi tuno
suppriore de Margan . Willblho de Lichbfbld . Waltbro de Kard[if] .
Helya de Bristollia . monaohis . Justino et Espus . oonversifl de Margan et
multis aliis.
300
Pine round seal, green wax, 2$in. diam. A knight riding to the right, hauberk
of mail, ooif , cap with nasal, sword, shield, etc.
+ SIGILLWM . LEISAUN . FILII . MORGAN.
Endorsed — * Ultima oonfirmatio Leisftn de Pultimor.'
DOOCXVIIL
CHABTER BY COTINTESS ISABEL APTEE HER 6ECOND
MARRIAGE.
[Penrice MSS.] 1214—1216.
Soiant omnes presentes et futuri . quod ego Isabel . oomitLasa Gxoucbstrie et
Essbx' oonsilio et oonsensu domini mei Gaufridi de Mandeuilla oomitis
Gloucbstrir et Essex oonoessi et dedi hao presenti oarta mea oonfirmavi pro
salute animarum nostrarum et anteoessorum et suooessorum nostrorum Deo et
Beate Marie de Margan et monaohos ihidem Deo servientibus in puram et
perpetuam elemosinam has terras in feudo de Kenefeg. Soilioet totam terram
Peitevini per divisas suas oum pertinentiis suis. Et totam terram Hugonis de
Hereford per divisas suas. Et totam terram Wallensium pro qua solebant
reddere annuatim xxx 4 * n. solidos baillivis de Kenefeg. Et totam moram de
Havbdhaloc inter duas aquas scilioet Kenefeg et Baithan . tenendas de me et
heredibus meis libere et quiete ab omni servitio oonsuetudine et exaotione seculari
siout ulla elemosina liberius et quietius potest teneri. Preterea conceesi eisdem
monaohis et oonfirmavi omnes donationes quas eis feoerunt Eobertus oomes avus
meus et Willelmus comes pater meus . soilioet omnes terras oum pertinenoiis
suis inter Kenefeg et ulteriorem ripam aque de Avene ulterioris que est ad
oooidentem hermitagii Theodoricii . et siout montana tendunt a suraa aque de
Kenefeg usque ad looum Middelcros et inde in transversum usque ad Blain-
nant Disculva et inde usque ad Ridkevelechy et inde siout Avbnb desoendit
in mare. Et totum wrek inter Avene et Kenefeg. Et unum burgagium in
301
Kenefeg. Et unum burgagium in Kardif . et unum burgagium in Novo
Burgo. Et unum burgagium in Bristollia. Insuper etiam oonoessi eisdem
monaohis et oonfirmavi omnes donationes liberorum hominum meorum. Soilioet
terram Sturmy per divisas suas eum pertinenoiis suis . unde habent oonfirma-
tionem patris mei. Et quioquid habent ex dono Gtlleberti Grammus et
heredum ejus. Et quioquid habent ex dono burgensium de Kenefeg et liberorum
hominum in villa de Kbnefeg vel extra in eodem feudo. Et ex dono Morgani
filii Oweni Havbdhaloo. Et totum feudum de Langewi ex dono David
Scurlag et anteoessorum et heredum ejus . et oonoessione Nicholai Poinz
eiout carte ipsorum testantur. Et quioquid habent ex dono Pagani de Tur-
bervill' et heredum ejus in Koithkarth. Et ex dono filiorum Herberti .
Killeculun per divisas suas. Et quioquid habent ex dono Morgani filii
Caradoci et heredum ejus in marisoo de Avene et Bereges et Bossaulin et
Pulthimor apud Landmeuthin. Et oommunam pasturam in montanis inter
Thaf et Neth . et terram Walteri Lageles apud Lageleston. Et ex dono
Willelmi de Lond' et heredum ejus totam terram de Egliskainwir oum per-
tinenoiis suis siout earte ipsorum testantur. Et quicquid habent ex dono
Henrici de Umframvilla et heredum ejus apud Landmeuthin. Etiam xn.
aoras quas ibidem habent ex dono Urbani saoerdotis de Pendiuelin. Et ex
dono Hugonis de Landkarvan et heredum ejus xxxin. aoras. Et ex dono Adam
de Sumery xn. acras. Et ex dono Jorvarth filii Justini ii. acras. Et quicquid
habent ex dono Johannis de Bonevileston et heredum ejus aput Bonvtleston.
Et ibidem ex dono Templariorum xl** acras. Et ex dono Maredu et heredum
ejus oommunam terre sue in bosois et pasturis quantum opus habuerint ad
grangiam suam de Landmeuthin. Et quod habent ex dono Eoberti Sanson
in feudo Sanoti Nicholai. Et quioquid habent ex dono burgensium de Kardif
vel liberorum hominum in eadem villa vel extra.
Hec omnia conoessi prediotis monachis et oonfirmavi . habenda et tenenda
imperpetuum sicut oarte donatorum quas inde habent testantur. Quare volo et
302
flrmiter preoipio . quod predioti manaebi de Maigan habeant et teneant onmk
predicta bene et in paoe libere et quiete integre et plenane et honorifioe in boeeo
et plano in viie et semitifl in aquis et molendimg in viTBiiis et stagnis in moria et
mariBois in tnrbariis et pifloariis in pratig et paetorifi et in omnibas alxis kxas et
rebufl onm omnibns libertatibus et liberia oonffuetndinibas suis. Gonoeasi etiam et
oonflrmavi eis omnes alias donationes venditionee et invadiationee eis rationabiliter
faotas vel faoiendas siout oarte donatorum venditorum et invadiatorum qnas inde
habent vel habituri sunt testantur vel testabuntur. Hiis testibus domino
Henrico Landavense episoopo Urbano Landavbnsx arehidiaoono Nicholao
Poinz Henrico de TJmframvilla Johannb de Sanoto Quintino Waltero
de Sullie Radulfo de Suuynesheved tuno vioeoomite Bicabdo Flamang'
Gilleberto de Turbervilla Willelmo de Cantilupo Willelmo le Sor
Badulfo If ailok et multis aliis.
Seai in dark green wax, a rounded oval, about 3Jin. by 2in. Devioe, a female
figure standing, full-faoed, girt at the waist; the forearms extended, with long
hanging eleeves. In the right hand a lily, the left hand gone.
Legend — c [ um . isabel] . comi .... [gloecbst] . . . morretun . . /
Counterseal, impression of an antique oval intaglio gem, bearing an imperial
bust to the right, below it an eagle, at eaoh side a standard topped with a figure,
of Fortune, saluting the imperial head on the right; Victory placing a wreath
on the head, on the left.
+ EGO SU* AQ^LA CUSTOS D*NB MBE.
The scal is of mnch intereat. It appears to bear the faU inacription of ( Sigillam Is&beHe Comitis
CHoucestrie et Moretunie,' and was therefore anterior to the diyorce. Iaabella, third d&ughter and
co-heir of William, Earl of Gloucester, has her pedigree and marriagee set out below, in explanation of
these titles, and that of ConntesB of Essex in the exordium of thU eharter.
William, Earl of Gloucester »-
ob. 1173.
Habel Amicia (1) John, Earl of Moreton,=»IflAB]lLIjA«»(2) Geoffrey de Mandeville^(3) Hubert de
afterwards Eing. Di- Earl ot Essex, abont BnrgftLOb.
voroed before 1200. 1218-14, ob. 1216. 124S.
303
DCCCXIX.
I
OILBEBT DE CLAEE, EAEL OF GrLOUCESTER AND HEETPORD,
CONCEENING THE COMING OF AGE OP DAVID ESCURLAG.
[Harl. Ch. 75 B. 37.]
& . de Clara Comes Gloucestrie et Hertpordie omnibus amicifl et homini-
bus suis salutem.
Soiatis quod siout per verediotum quorundam amicorum et fidelium nostrorum
in fide quam nobis debent et super juramentum suum nobis datum est inteUigi
David Escurlag fuit plenarie etatis et de terra sua saisitus per judioium Curie
de Kaerdif tempore quo oonvenoiones £ aote fuerunt inter ipsum et domum de
Margan de terra quam habuit in feodo de Langewy et bene ante illud reoognita
fuit eidem David etas sua in pleno Comitatu de Kaerdif soilioet quando
dirationavit terram predietam oontra 'Reimttndum fratrem suum bastardum in
Comitatu de Kaerdif et bene sciunt quod prediote oonvenoiones inter eundem
David et domum de Margan facte rationabiles sunt. Nomina eorum per quos
ista cognovimus sunt . Dominus Henricus Landavensis episoopus magister N.
Gobiun oanonious eocleeie Landavensis Petrus Pincerna miles Willelmus
de Sumery miles "Willelmus de Reigny Willelmtjs de Cantilupe Rogerus
de Gloucestria Richard le Norreis magister Radulphus Mailoc Mauricius
de Cantilupo Robertus Sanson et quidam alii.
A fragment of the Earl's equestrian seal. On the reverse a small oounteraeal
of three ohevrons f or Clare.
Legend — ( sioil db clara.'
GUbert de Olare waa Earl 1226—1229. Henry de Abergarenny, BUhop 1191— 1218. The witnesaes were
all, aave, perhapa, Sanaon, peraons of conaideration connected with the Lordahip, whoee names appear in
aeyeral other Chartera. Bnt Sanson may be Samaon de AUweia, Lord of 8t. Donafs.
Sir Balph Kaelog or Mayloc, Lord of LlyBtalybont, a manor by Oardiff in Cibwr Hnndred, was father
of Mand, who married Einon ap Gadogan.
Sir William Maelog, temp. H. HL, Lord of Llystalybont, Wyaam and Maelog'8 fee, married hie cousin,
a danghter of Bhye ap Grifflth ap Iror Bach, and had— 1, a danghter, married Lkwelyn ap Oynvrig ; 2, a
danghter, married Howell ap Gynyrig Madoc ; 8, Ann or Enrin, married Sir Gwrgi le Grand or Grant.
304
Balph Maelog, 17 Ed. IL, married Gwirvil, daughter of Llewelyn, and had— 1, William Maylog, Lord of
LitUebone [Llystalybont] temp. E. IIL ; and 2, Boger Maylog.
Maeloc, married Joan, daughter and heireas of Thomaa le Byre, by Margaret, daughter of
David Cantelupe. They had— 1, Eichard ; 2, William ; 8, Gilbert.
Bichard Maeloc, married Alson, daughter of ■ Berkerollea, and had Boger Maeloc, married
Margaret, daughter of John Dawbeny, and had—
Joan Maeloc, daughter and heireaa, married William Chicheley.
There waa a Philip Maelog, temp. H. VL The f ollowing particulare are supported by better evidence :—
Magister Badulphua Maylock, or Maelog, was an eccleaiastic and a member of a family who appear in
the early records of the county, and were extant as late as the reign of Henry VI. As Magister Bafe
Hailpc, he tested a charter by Isabel, Countess of Gloucester and Essex [N. Mon, iv., 634], and an Umfra-
yille charter of 1217 [75 D. 14.] His name also appears in the Annalt of Tewbttbwy as holding the church
of Llanblethian apparently in farm. He died 2nd June, 1281, and about the 15th September foUowing, the
Bishop of Llandaff, Thomas, Dean of Hereford, Peter, Abbot of Tewkesbury, Maurice, Archdeacon of
Llandaff, the Bector of Thornbury, and others, met at Striguil to dispose of the church of Llanblethian,
The result was the sending of Eustace, a Tewkesbury monk, to take seizin of the chnrch. On his arrival
the keys were removed to the hills, and he could only take seizin of the porch, and proteat against thoae
who opposed the rights of his convent, confirmed by the Bishop of Uandaff.
• So little effect had this in his favoor that the people stopped him on the highway and held him three
days in the hills. Upon which Bishop Elias excommunicated all and sundry in full chapter, and presented
hia sentence to the Justiciar Hubert de Burgh. Further, the Abbot of Tewkesbnry excommunicated J.
Grant with his accomplices, who did the deed.
How the matter was then settled does not appear. Probably by the continnance of the Mayloc interest,
for 25 July, 1242, during a Welsh riot in the county, the Abbot of Tewkesbury went to Llanblethian to
receive the ( mission ' of that church, under the mandate of the Prior of Winchcombe, snb-delegate from
the Pope, on account of the deprivation of Boger Mayloc, upon his non-payment for the farm of the
church. Bnt the Archdeacon of Llandaff, aecfe vaeanU, had put in Thomas Pennarth, which could not be
allowed. On this Thomas resigned the vicarage, and was again presented by the Abbot, with all the
emoluments save tythe sheaves, and did homage. Mayloc then petitioned to hold the church to farm, as he
had held it, but the Abbot ref used this, and in the court at Cardiff declared that if he or his snffered in jnry
he should impute it to Mayloc
Finally, however, on the petition of Bhys, Boger's uncle, and of others, Boger was allowed five marks
per annum. He was dissatisfied with this, and an extra mark added to it, at the instanoe of Bichard de
Clare, who gave him letters of defence to the Sheriff.
The contumacious Boger Mayloc entered the benefice, seized the wheat, ground it, and oarried it off,
adding divers threats against the Tewkesbury monka, and, in ahort, made himself so obnoxious that the
Abbot had to buy him off with twelve marcs per annum until he should obtain a benefice. The pro-
ceedings must have been rapid, for the Abbofs first viait was made 25 Jnly, and 8 Sept. Thomas, vicar of
Llanblethian, had his papers sealed, and did homage.
Little else is certainly known of the Mailoc family beyond Balph, who tested a BonviUe Gharter abont
1280 [75 B. 17 J, and appeaxB to have been an ecclesiastic, and Bhys in one generation, and Boger in
another. WiUiam Maylocke, no doubt of the same family, appears in the Extent of 1264 as holding half a
f ee ' in capella valet xx. solidoe,' and is, therefore, probably the ancestor of Wiiliam Maylocke, who at
the survey of 1820 faeld half a fee as Lord of Llys-tal-y-bont by Cardiff. There ia ako a mountain caUed
Garth-Mailoc near Llantrissant. . t *
MAr; 2 1 1938