Full text of "De Alcestidis et Hippolyti euripidearum interpolationibus disputationis de interpolatione ..."

See other formats

Google

This is a digital copy of a book that was prcscrvod for gcncrations on library shclvcs bcforc it was carcfully scanncd by Googlc as part of a projcct

to make the world's books discoverablc onlinc.

It has survived long enough for the copyright to cxpirc and thc book to cntcr thc public domain. A public domain book is one that was never subjcct

to copyright or whose legal copyright term has expircd. Whcthcr a book is in thc public domain may vary country to country. Public domain books

are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discovcr.

Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this flle - a reminder of this book's long journcy from thc

publishcr to a library and fmally to you.

Usage guidelines

Googlc is proud to partncr with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to thc
public and wc arc mcrcly thcir custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing tliis resource, we liave taken stcps to
prcvcnt abusc by commcrcial partics, including placing lcchnical rcstrictions on automatcd qucrying.
Wc also ask that you:

+ Make non-commercial use ofthefiles Wc dcsigncd Googlc Book Scarch for usc by individuals, and wc rcqucst that you usc thcsc filcs for
personal, non-commercial purposes.

+ Refrainfivm automated querying Do nol send aulomatcd qucrics of any sort to Googlc's systcm: If you arc conducting rcscarch on machinc
translation, optical character recognition or other areas where access to a laige amount of tcxt is hclpful, plcasc contact us. Wc cncouragc thc
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.

+ Maintain attributionTht GoogXt "watermark" you see on each flle is essential for informingpcoplcabout thisprojcct and hclping thcm lind
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.

+ Keep it legal Whatcvcr your usc, rcmember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
bccausc wc bclicvc a book is in thc public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countrics. Whcthcr a book is still in copyright varies from country to country, and wc can'l offer guidance on whether any speciflc usc of
any speciflc book is allowed. Please do not assume that a book's appearancc in Googlc Book Scarch mcans it can bc uscd in any manncr
anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe.

About Google Book Search

Googlc's mission is to organizc thc world's information and to makc it univcrsally acccssiblc and uscful. Googlc Book Scarch hclps rcadcrs
discovcr thc world's books whilc hclping authors and publishcrs rcach ncw audicnccs. You can scarch through thc full icxi of ihis book on thc wcb

at |http://books.qooqle.com/|

^zH,?^-.

^ar&artr <E,tiMx^t l^i&rars

aM.iml.

f^^^

I 11 !■ ^—

■r^-»»»

• -»

•,,'t Wi,

■^iB^KMl^KMMts ^*»

.■» »

^3*''

t- ••(

-■■f

ALCE8TIDI8 BT HIPPOLYTI

EYKIPIDEARYM INTERPOLATIONIBVS

DISPVTATIONIS

DE INTERPOLATIONE EVRIPIDEA SPECIMEN

DISSERTATIO PHILOLOGICA

QYAM

AD SVMMOS IN PHILOSOPHIA HONORES
AVCTORITATE AMPLISSIMI PHILOSOPHORVM ORDINIS

INVNIVERSITATE FRIDERICIA GVILELMIA RHENANA

RITE IMPETRANDOS

VNA CVM SENTENTIIS CONTROVERSIS

DIE XVI MENSIS AVG. A. MDCCCLXXVmi HOBA XII

PVBLICE DEFENDET SCRIPTOR

lOHANNES HENRICVS WHEELER

MASSACHVSBTTENSIS — /

ADVERSARIORVM PARTES SVSCIPIENT

LVDOVICVS SEELBACH
LVDOVICVS ENTHOVEN
PAVLVS WOLTERS

BONNAE

TYPIS CAROLI QEORGI VNIV. TYPOGR.

^£3^,ff^S-^

l^^h ctW' ■z./

yfU Cuc/6ao^.

FRANCISCO . BVECHELER

HERMANNO • VSENER

COMPENDIA SCEIPTVRAE.

D. signiflcat Dindorfiam

K. Kirchfaoffium

N. Nauckium

N. E; S. Naucki JEuripideische Stttdien

P. Prinzium

W. Wilamowitzium

W. A. E. Wilamowitzi Analecta Euripidea.

De interpolatione Enripidea digpntatnrum decet me
breviter exponere qnae sit res qnam tractare ausns snm
qnibnsqne maxime rationibns indnetus eam tractandam esse
indicayerlm.

Tot tantisqne dif&cnltatibns impeditnm est indicinm
de poesi Euripidea, ut yix alternm inter nobiliores poetas
inTeneris cni tam nltra instnm modum et landem et vitu-
perationem impertierint homines qnam ei cnins non omni
nninero landanda est Medea neqne Helena damnanda. Viris
antem doctis qui indicium ferre studnernnt nihil qnicquam
magis obstitisse quam spuria additamenta, quibus defor-
matae snnt fabnlae nobis traditae, persuasnm habeo. Quanti
momenti existimanda sit vera et certa distinctio gennino-
mm spuriommqne licet nno exemplo eodemqne satis Incn-
lento demonstrare. Snasit nuper Manius^ El. 518—544
tamquam non Enripideos eiciendos esse : si totus hic locns
reapse poetae subditus est, qnis non videt amaram illam
Schlegeli irrisionem aliqna ex parte futtilem reddi?

Fnernnt etiam qui negarent Enripidem solitnm anti-
qnornm scriptoram fatum passnm esse caecaqne admira-
tione omnia qnae sub eins fernntur nomine pari studio ex-
planarent defenderent laudarent: sed non iam ei nobilem
obtinent inter grammaticos locnm. Variis tamen crimini-
bns obnoxii sunt qni versns olim Enripidi adscriptos in
snspicionem Tocant, inscitiae insnlsitatis temeritatis amen-

1 Comm. phil. in honorem Th. Mommseni 291 sqq.

tiae: neque omnmo ininria, nam plerumque sine via et
arte egerunt magis casui siye felici sive infelici obtem-
perantes quam ullis certis rationibus. Sed qua via inda-
gandas esse interpolationes putem antequam dicam, nota
nonnuUa breviter praefari libet.

Fabulas Euripideas iam quarto ante Ghristum natum
saeculo passas esse histrionum licentiam hodie vix sanus
quisquam negaturus est. Grammatici Alexandrini, si scho-
liis fides sique ipsius rei probabilitatem spectas, textum
fabularum simili modo atque poematorum Homericorum
constituerunt conlatis quam plurimis quamque optimis exem-
plaribus veteiibus. Atque conlatorum exemplarium a nuUo
superatum esg^e auctoritate publicum Atheniensium apogra-
phon opinio est quam satis probabilem reddit nota illa
Galeni narratiuncula. Apertis testimoniis iam dudum satis
constat probe scivisse Alexandrinos non omnia Euripidis
esse quae nomen eius ferebant neque puris e fontibos
fluxisse fabularum notitiam. De uno tali testimonio tem-
poris robigine paene obscurato pauca sum in appendicula
disputaturus: multo gravius id quod nuper W.^ in lucem
protulit, vel potius gravissimum, cum luce clarius nunc
appareat quod iam antea coniectura valde probabili adse-
qui licebat, sanos criticos antiquos quibuscum fecerunt so-
brii recentioris aetatis, tota Kheso Euripidi abiudicata,
vim argumentationis non in eo posuisse quod minus fida
fuisset huius fabulae quam ceterarum traditio sed in ipsius
fabulae verbis et rebus.

Ante legem Lycurgeam histrionum satis largam fuisse
licentiam testimonium luculentissimum est ipsa lex. Publi-
cum illud Atheniensium exemplar qui viri conficiendum
curaverint, quae illi subsidia criticae artis, qnam ingenii
vim adhibuerint nescimus neque.de his rebus gravissimis
ullo teste nisi ipsis fabulis umquam uti poterimus.

2 De Bhesi scholiis disputatiuncula, 10 — 12.

Qai de antiqnifi histrionibus disputarunt nostrae aeta-
tis usum theatralem commemorayerunt: unum tamen exem-
plum idemque nobilissimum mihi visum est utile fore si
yerbis expressis indicarem. Quae fuerint Shaksperi fabu-
larum fata^qui norunt eos yelim respondere quantus esset
hodie labor quae ipse scripserit discernendi, si exemplaria
typis excusa nulla exstitissent ante Theobaldum, qui pri-
mus poetae yerbis constituendis criticam adhibuit artem.
Putasne hominem parum exercitum omnia expellere po-
tuisse quae poetae praestantes yilesque yersificatores, quae
Drydenus, 'quae spurius ille Shaksperi filius, quae alii
commenti erant? Hodie confitentur critici acuti et eruditi
se desperare de pristina Ricardi UI forma restituenda^:
quid si Theobaldus legisset Gibberi yersus yetustissimi exem-
plaris margini adscriptos atque recentiore in libro cum
Shaksperianis commixtos ? Neque tamen inscius sum aliam
esse re yera crisin Shaksperianam aliam Euripideam. Non-
nullis in rebus facilior est Shaksperiana, in nonnuUis diffi-
eilior. Extra ipsam fabulam minus est causae cur Henri-
cum VIII pro centone habeamus quam cur in eandem
suspicionem yocemus Iphigeniam Aulidensem, neque for-
tasse plus causae cur Periclis maximam partem Shaksperio
abiudicemus quam cur Rhesum Euripideam esse negemus.
Sed in utraque re idem est grammatici laboris finis: ge-
Duinis poetae yerbis pristinam reddere formam.

Scimus Euripidea spuriis contaminari: debemus igitur
spuria quoad eius fieri potest eradicare. Neque iustus erga
poetam est qui omnia genuina esse affirmat usque dum
spnria esse demonstrentur: socordiae est si quis id facit.
Nihil est affirmandum: omnia sunt diligentia indefessa in
quaestionem yocanda. Nam eodem modo coniectura nititur
qui genuinum esse yersum affirmat atque qui spurium:
quod consentaneum est multo plures esse yersus genuinos

3 Cf. Delius Abhandlungen zh Shakspere, 234 sq.

qnam spnrios, hac sola externa ratione defenditnr nnns-
qnisque versqs. Atqne gravior est eins cnlpa qni poetae
famam obscnrat nnnm spnrinm versnm defendens qnam
eins qni illnm dnobns bonis et genninis privat: sed et
boc facinns et illnd vitabit grammaticns religiosns.

Interpolationes secernendi hanc viam esse ingredien-
dnm pntavi. Primnm singnlis fabnlis diligenter lectitatis de
nnaqnaqne qnaerendnm est qnae sint partes qnas ipsa fa-
bnla respnat. Vbicnmqne inveninntnr interpolationis indicia,
altera oritnr qnaestio, eaqne non leviter mittenda, qni sint
eins fines. Porro semper et nbiqne est qnaerendnm qnae
cninsqne generis fuerit addendi versns occasio qnidqne
maxime efficere volnerit interpolator. Nam homines erant
histriones antiqni neqne qnicquam sine cansa fecemnt qnam-
vis saepe pnsilla absnrdaque fnerit cansa. Neqne in hac re
magis spectanda est orationis forma quam ntrinsqne poetae
mens et ratio. Deniqne in classes et familias distribnendae
snnt interpolationes nndiqne collectae nt nnius cninsque clas-
sis signum vel nota quasi obrussa sit ad quam snspectos
locos exigamus.

Sed huinsmodi scriptinucnlarnm angnstiae cnm tan-
tam operis molem non recipiant, nnnc initinm tantnm pro-
fero, qno Alcestidis et Hippolyti conatus snm interpolati-
ones indagare definire explicare. A fabnlis prioris aetatis
esse ordiendnm arbitratus snm, qnippe qnae strnctnram
habeant ita translncidam nt in eis panlo certiore indicio
pronnntiare possimns qnid poetae consilio conveniat. Panlo
certiore^ dico, indicio: nam etiam in his fabnlis prorsns
difficile est indicium neqne tali snm confidentia praeditns
nt sperem me nnlla qnae snspicione digna sint non in
snspicionem vocasse neqne etiam me nnlla in falsam snspi-
cionem vocasse. Hoc tantummodo spondeo, me omnia qnae
feci indefesBO veritatis studio fecisse neqne qnicqnam me
protnlisse, qnin ipse iternm iternmque ponderaverim.

Neqne dnm alind ago verbornm scriptnram negle-

gere potui, atqne abi yeriim inyenisse mihi yideor bis
terye coniecturas meas proferre ansns sum. Sed ad textum
Earipideum constituendum maximi momenti esse rectum de
duplici quam habemus recensione iudicium nemo negabit.
Statuit nuper W. * codices nostros omnes pendere ex uno
eodemque libro scholastico saeculi post Christum primi,
quam sententiam probabilitate nonnuUa commendari yideo.
Non desunt tamen causae cur suspicer Palatini Laurentiani-
que codicnm archetypon ad superiorem aetatem esse refe-
rendum, exscriptum fuisse e libro non ad Didymi com-
mentarios sed ad exemplar Alexandrinum melioris notae
exacto. Haec tamen suspicio num yera sit annon disceptare
non est mei propositi : id tantum certum esse yidetur :
iectiones non corruptas quas peculiares habent Palatinus
Laurentianusque non casui tribuendas esse sed rationem
suam habere. Gonieci igitur grammaticum eum qui horum
libromm archetypon exscribendum curayit aut ignorasse
aut de industria negiexisse nonnullas Alexandrinorum emen-
dationes, magis antiquas lectiones rettulisse. Ut ita existi-
marem cum aliis tum maxime hac ratione inductus sum,
quod in locis nonnullis interpolatis secundae classis codices
interpolatoris mentem aperiunt, cum ceterorum futtiles emen-
dationes eam obscurent neque tamen spuria sana reddant.
Sed talia ad singulos locos adnotayi.

DE ALCESTIDIS INTERPOLATIONIBVS.

V. 10 ooiov yaQ dvdgog oaiog wv hvyxavov
cum suspectum habuissem, spurium esse certis argumentis
docuit me yir illustrissimus mihi hoc loco non nominandus.

4 Herm. XIV, 178.

Menda non sanabilia duo sunt. Atqne tales verboram lusns
qnamvis saepe ab ipsis tragicis adliibitos non raro tamen
captant interpolatores.

V. 16 nceviqa ysQaiav ^' ij aq>* IVtxTfi [xrjfciqa
qnem ut suspectam notavit D. emendare staduit N.E.S. 11. 49,
recte uncis inclusit P. Fortasse monendum est ea quae Phae-
drus disserit de Alcestidis fabula Plat. Symp. 179 B. C. non
huc esse referenda sed ad v. 636 — 647.

V. 27 q>QOvg(av xod^ t^I^olq, ^ d-avelv avTrjv XQ^^^
otiosissimus est. Putasne Euripidem tam pauperis faisse
ingenii nt postquam

20 Tyde yaQ aqi* h fiiAaQif

d-aveiv n€7tQ(aTai xai fieTaar^vai fiiov

scripsisset continuo hunc scribere potuerit ? Copiosam ver-
borum supellectilem plerumque non habebant in promptu in-
terpolatores : quae in contextu inveniebant ea usurpabant :
q)QovQcdv sumptum est e 35. Quid efficere voluerit huius
versus auctor apertum est : obscura ei visa sunt verba 26
avf.iixeTQoq S* dq^ixeTo, quae sunt praecedentium aptum
summarium.

V. 31 dq>OQi^6fievog Y.ai yjataTravtDv

Nauckio E. S. II. 49 sq. damnanti adstipulor, dubito tamen
num fiues interpolationis recte ille statuerit. Quamquam
cum N. consentio nuUam obstare rationem grammaticam
quin

30 ^ Woifi^; ddiTteig av Ti^ag iveQWv

sine V. 31 legamus, mihi tamen is esse videtur horum versuum
nexus, ut multo facilius crediderim ambos ab eadem manu
esse profectos, praesertim cum poetae sententia neutrum
requirat. Eam sententiam si paulo accuratius examinemus,
nescio an artem quandam subtiiiorem poetae inventuri simus,
quam pro ingenio suo parum injiellexerat interpolator. Ex-

periendi cansa pellamiis hos duo yersus atque* sic scri-
bamus :

a a,

Ti av TiQog iiBXad-QOiq ; zi av Trjde Tcoleig; 29

ovx iJQxeae ah{L fioQOv IddiirjTov 32

diaKwlvacUj MoiQas doUcp

aq>i]kavTi tdxvfj; vvv d* inl t^d* av

%8Qa to^ijQTj q>Q0VQ€is onXiaaSj 35

§ ToS* VTiiarrj, noaiv ixlvaaa*

avTTj TtQod^avBiv HeXiov nalg;

Prodit Orcus in scaenam : ApoUinem videt : subito horrore
attonitus paene obstupescit : quae sit inter lucem et noctem,
inter vitam et mortem oppositio non nescit, neque qua ca-
ritate ApoUo cum Admeto coniunctus sit/ Sed horrori eius
par est ira atque vix momenti mora interposita voce odii
contumeliaeque plena exclamat

tI SY tcqos iieXad-Qois; t/ ^ '^jjS^ rcoXeis;

Quibus in interrogationibus si reputaveris quam iterati
istius pronominis emphasis praegnans sit, quamque plene
ac plane demonstret Apollinis praesentiam Orco omnem
metum movere, sique reputaveris in hac re nihil inesse
quod non statim intellecturi fuerint spectatores, videbis
interrogationes tales esse quae responsum neque requirant
neque patiantur. Eis continuantur aliae interrogationes
quibus indignatiouem apertius Orcus prae se fert, sed dici
vix potest quantopere langueat in hac serie interpositum
istud responsum. Si poeta talia in fine orationis ita po-
snisset ut nobis fingere possemus Orci animum primo
vehementer concitatum pauUatim requievisse, fortasse ferre
possemus : hic subitae isti quieti subito interruptae nul-
los est locus. Neque melius rem expediunt qui post
V. 31 signum interrogationis ponunt : neque enim minus
langnet oratio et efficit haec interpunctio ut verborum
adixeis av et postea vvv d' ini t^3^ av prorsus eadem sit

sententia: nam neoeese est Qtrnmqne av ad eadem verba
ovx iJQxeai aoi sqq. referamns, ideoqae ipsnm istnd inter-
rogandi signnm snpervacaneos esse versns snspectos de-
monstrat. Goniciendnm est, puto, interpolatorem magis
forma praecedentis ennntiati spectata qnam sententia non
tolerasse interrogationem responso carentem : cnins qnidem
rationes novo stabilinnt exemplo vetus iilud dictnm: ^a firj
Ttaga ttjv tovtwv yivofieva 7taQa%rjQrjGLV xai Tag VfSv Tcoirj-
Tciv dQeTccQ naTaQQinTei wu Tag y^eig Ttiv avayivtoGiiovzmv
xaTayeXaaTovg TcaQiaTrjai^, In v. 80 unum inest quod ut
exspectemus paene efficit consuetudo poetae, nomen dico
Plioebi. At sciunt iam dudum spectatores quid sit ApoUini
nomen. Restat ut adnotem in fine 37 interrogandi signo
interpungendum esse: constat tota oratinncula ex interro-
gationibus quae pariter omnes responso carent.

Graviter oflFendunt 58. 59 :

An. 7t(3g eiTiag ; aXV rj nai aoq>dg Xelrj&ag lov ;
Q^. civolvT^ av oJg 7raQ€aTi yrjQaiovg d-avalv.

qui versus nihil proferunt nisi explicationem versus 57:

Qa. TtQog T(Sv bxovvwv^ (UoX^a^ tov vofiov Tid-eig.

Sed huius versus satis lucidi neqne Athenienses explica"
tionem desideraturi erant neque Euripidem mihi credibile est
dedisse. Miratus sum in hac altercatione deorum qui se invi-
oem oderunt et aspemantur sententias illas tam pressas tam-
que nervosas quibus ab alio ad aliud festinant argumentnm,
sed in his duobus versibns omnia languere confitendum est.

6 Dion. Thr. 2. Histriones interdum peccasse in lectione ver-
baque poetae perverse intellexisse non mirum est. Atque si anti-
qua testimonia requiriS) ea collegit Heimsoethius ad alium usum in
commentariolo de voce vnoxQnfiq. Vide si placet schol. ad Med. 85
et cf. schol. ad And. 6.

• 16

Nam neqae qnicqnam rogat nec poUicetar ApoUo nec recasat
OrcoSy neater profert noynm argamentam, nulla inest aat
similitado aut concentas cam conviciis qaae praecednnt et
secantar^ Sed si hos versus molestos remoyimas, omnia
bene se habent. Postqoam edixit Orcus se maxime gaudere
iavenam funeribas atque reiecit vel potius contempsit morae
praemium, intellegit Apollo inrita esse onmia sua consilia
atque Orci verbis

57 TtQog tGv i%ovTiav^ Ooifie, rov vofxov Ti&elg

respondet ille

60 ovxovv 3oyt€i ooi Ttjvde ^Oi dovvat x&Qiv;

Vt ceteras omittam rationes quibus viri dooti formam
V. 59 explicare studuerunt, unius Kirchhoffi adnotationem
tangere libet. IUe vir doctissimus scholion profert Vatica-
num: fiefiq^oiwo av tyjv ifijjv dvvafuv ol ev yjjQ(f TeXevTciv-
Teg. , . . all(ag' TtaQa tiSv TtolvxQOviwv dyoQaaeiav av ol tvXov"
aioi Tov heivcDv xqovovhtX, Guius scholii rationem ita ex-
plicat: "duplex igitur olim ferebatur lectio et ovolvt' et
wvoivt\ quarum posteriorem prioris esse correcturam per-
suasum est. Antiqua et genuina lectio fuit ovaivr^ quae
quum corrupta fuisset in ovoivt\ proclivi sane errore mu-
tata est in vivolvT^!^ Vt concedam rem ita se habere atque
cum K. scribam

ovaiVT* av, ovg TtaQeoTi yrjQaiovg d-avelv^

liceat certe quaerere qui sensus in versu restet ita scripto.
Quidnam afferat commodi ista lex eis quibus iam datum est
senes mori? sed multorum saeculorum iibrarii perinde habe-
bant o et o; litteras neque duplex est lectio ovoivt^ et wvolvr^

6 Si negem sophisticas argutias aut fabulae temporibus aut
deoram personis convenire, forsitan respondeas Euripidi talia in
deliciis faisse. Sed in hac scaena tam apertum est poetae consilium
tamqoe absoluta arte et conceptum et perfectum ut ipsum nihil
vidisse, sibi ipsi obstrepuisse mihi persuadere non possis.

Exstat sane in libris nostris forma (avoivr^ sed videtnr
alterius classis codicnm archetypon rectum habuisse accen-
tum. Deinde post prima initia scholia conscribendi non
facile mutaturi erant librarii ovaivz^ in ovoivt\ rarum id
yerbum Homericum. Sed etiam in pronomine grave est
inter ovg et otg discrimen. Praebent, puto, alterius classis

■

libri* antiquam spurii versus formam: cetera quae habemus
ineptiae sunt magistellorum nimis argutae. Quominus
librorum fidem propter accusativum piQaiovg impugnes pro-
hibet clausula mutato casu interposita oJg TtaQsau, qua
minuitur vis attractionis grammaticae. Ceterum cf. Anti-
phan. fr. 122, 5. (Com. Meinek. t. III p. 66.)

Neque oratiuncularum v. 64 — 76 quibus di e scaena
decedentes uterque suam spem et voluntatem declarant,
pristinam accepimus formam. Versus intolerabiles :

70 xovd-^ 7] TcaQ^ ^/iiiov aoi yevrjaeTac x&Qigy

dQaaeig d-^ o^oUog TavT\ artexd^aai r* ifioi

eiecit D. sed nescio an menda vix minora criticos latuerint
Nonne mecum consentis ineptissimos esse 66. 67

EvQva&diog Ttifixfjavrog infceiov iieia
oxrj/na QQrpcfjg en toticov dvax€ifi€Q(Ov?

Plus terroris obscuris minis inesse non inscius erat ApoUo
neque minus intellexit Euripides, qui sie scripsit

Tj pLTiv av neiaei xaincQ (Ofxog wV ayaV
65 Tolog OiQTjTog elai nQog dofiovg dvrjQ,

Noli neglegere horum versuum asyndeton, quod mihi
quidem indicium esse videtur quid voluerit efficere poeta.
Hiscine bene continuari putas istos versus qui plane de-
clarant quisnam sit ille vir terribilis? An existimas Her-
culem bene et eleganter per ista verba designari, nomine
non adiecto? At si genuini sunt 66. 67, nuUa est causa
cur non adiectum fuerit nomen. Atque ipsa versnum

foTma, nt in eiusmodi locis consentaneum est, crassioris
ingenii notas exhibet. Quisnam defendere studebit prae-
positionem ita positam ut hoc loco posita est praepositio
fiSTcc? Ego quidem simile exemplum ubi nomen altero
demum versu sequatur neque recordor neque potui inve-
nire. Denique facili coniectura assequimur horum versuum
originem. Ficti sunt ex versibus nostrae fabulae 481. 483:

TcQvv&i(p TtQ&aao) tlv^ EvQvad-el Ttovov,
QQfjTidg TeTQCjQov ciQfxa JiOfiridovg fxera.

Sed etiam expulsis istis versibus displicent nonnuUa. Legi-
mus nunc:

7j liirjv av Tieiaei xaifteQ wfiog wv dyav'
Tolog 0eQijTog elat TtQog 86/xovg dvi]Q, 65

og dij ^evMd-elg Tolad^ ev L48fxi]Tov Sofioig 68

lii(f yvvalna Trjv8e a' e^aiQrjaeTat.

Nonne mecum consentis pinguis esse minervae poe-
tam qui verba Tola8^ iv ^^^firjTov 86(xoig verbis (DeQrjftog
elai TtQog 86/xovg continuaverit? Non sum inscius antiquis
poetis verba duplicare licuisse paulo liberius quam nobis,
si quando ex usu fuerit id facere, neque tam culpaverim
repetitionem vocabuli 86fioLg — quamquam minus intellego
quid commodi sic adeptus sit scriptor — quam inelegan-
tiam nominum Pheretis et Admeti ita positorum. Etiam
si intercederent duo VQrsus genuini, valde tamen hoc dis-
pliceret. Versus igitur 68. 69 non esse Euripideos, fictos
esse sicut praecedentes a docto homine qui extremae fabu-
lae meminisset persuasum habeo. At, dixerit quispiam,
talia sunt in prologis Euripideis consentanea. Gerte si
exemplar habere licet Hippolyti prologum, in illo plane
narratur paene tota fabulae actio. Sed de eo alio loco
snm disputaturus. Nostra autem fabula a ceteris et tem-
pore et rationibus ita divisa est ut eam separatim spectare
liceat. Porro in ea prologi parte in qua nunc versamur
certe non talia exspectamus. Pergamus ad Orci responsum

•

TTolX^ av (Tv Is^g ovSev av nXeov Xalioig'
Yi S^ovv yvvrj 'k&tbiglv elg ^!Avdov dofiovg.
areixoi ^' s^t* avzrjv, wg xaTaQ^wfxac ^iq>ei*
ieqog yaq ovrog rcHv yuna xd-ovog d-ewv^ 75

Stov Tod^ iyx^S KQardg ayviay TQixa,
In hoc loco observanda snnt yaria. Primnm non est
Euripideum illud oi xcrra x^-ovog d-eoi, Apud Sophoclem
et Euripidem audinnt di inferi oi xa-rw, oi 'Kcrva) aS-evovreg,
01 xoTu) d^eoi, numquam ol nara x^ovog &eoi. Minimus
confiteor est hic scrupulus neque negaverim Euripidem id
scribere potuisse. Huic tamen loco fortasse non erit pror-
sus alierium, si dicam me suspicari vocabulum xarw Euri-
pidi usitatum duobus locis esse restituendum ubi "adhnc
non legitur. Heracl. 592 praebent codices ec tl di) yuxTa
xS-ovogy Stobaeus autem, quem secuti sunt Elmsleius K. N.,
refert xarw. Eiusdem fabulae 1033 praebent et codices et
editiones dei xeiaofiac xaTa x^ovog. Si pro yuxra hic et
Or. 674 xtkco legimus, nuUus restabit locus in Euripidis
trimetris ubi legatur xora x&ovog vel v.ai:a y^g nisi cum
verbo eundi coniunctum, nostro loco excepto''. Nostri
autem loci, confiteor, vix adhuc refregi auctoritatem. Ad
eum redeamus. Displicent genetivi oVov, KQarog. PauUo
melior sane fit structura si antiquairi emendatipnem accipi-
mus a Macrobio servatam et 0T(p scribimus^ Qaae sit
ratio versuum 75. 76 satis indicat demonstrativum Tode:
nimirum gladium vibrare atque se ostentare voluit histrio.
Sed definiunt 75. 76 praecedentis versus sensum — qui

7 Loci qaibus praecipue nititur iudicium hi sunt, sane admo-
dum pauci: Alc. 14. 45. 692. Hec. 49. El. 677. Tro. 1243. Prae-
positionis xttrd usum Euripideum docent hi loci maximam partem
melici: Alc. 107. 163. 618. And. 503. Hel. 344. El. 144. Heroul.
1158. Sup. 799. 1024. Hip. 836. Iph. Taur. 170. 1266. Locus certe
corruptus est lon. 144l.

8 Emendationem dico, nam probabilius» puta, adscribes otov
ipsi interpolatori quam aut grammatico aut librario.

melius erat indefinitas — atque arte cohaeret indiciam de
eis cum qaaestione de v. 74:

qaamquam conicio hunc non ab eadem manu scriptum
faisse atque 75. 76. Melius, dico, erat sensus v. 74 indefi-
nitus. Hunc versum si attente scrutamur, quaestionem vi-
tare non possumus quod voluerit Euripides in hac fabula
Orci esse officium. In qua sane nonnulla novavit, nonnulla
ita disposuit ut inter se repugnent: sed talia sunt certe
Buspicioni obnoxia nisi si qua ad ipsum fabulam neces-
saria sunt. Quo modo autem intellegere debemus illud
xaTaQ^iOfxai? Rem vix aliter imaginari possumus, nisi ut
Orcus aut iugulaturus Alcestim aut crinem eius secaturus
fuerit. Sed qui conveniunt haec cum eis quae secuntur?
Moritur Alcestis in scaena, omnia sunt aperta, sed nuUum
verbum de tali Orci officio. In versibus autem 259 sqq.

ayet pC aysL fii Ttg, ovx OQ^g; vexvcjv sg avlav
vn^ oq>Qvai xvavavyioi ^leTtcov uTeQWTog ^ldidag

poeta idem describit quod v. 25

og viv alg ^!Ai6ov dofiovg
fiilXei TUXTa^eiv

indicavit. Deum qui se iam reliquorum oculis subduxit, qui
tamen paulo antea spectatoribus apparuerat, videt moritura
Alcestis atque intellegit quid periculi ille minetur^ Deinde
crinibus secandis si ofiicio suo fungi potuisset Orcus, quo-
nam modo potuisset Hercules Alcestim ad vitam reducere,
id quod iam nostro loco minitatur Apollo? Gerte non eo
modo quo postea reduxit, ut ipse narrat 1140

l^axif}v avvaifjag dai/xovwv T<p TCOLQavcp

et 1142: tv(x^ov naQ^ avTov h. Xoxov fiaQipag x^Qotv»

Res 'haec est: in prima media extrema fabula hoc
voluit poeta Orci esse officium, Alcestim sub terram ducere :
in hoc uno versu videtur id officium prorsus aliud esse!

Hunc igitur versum non Euripideum habebo. Conicio inter^
polatorem nimio ac perverso studio voluisse explicare illnd
leg^ d-avovTwv v. 25, quo epitheto ornavit poeta deum ceteris
poetis non notum'.

Igitur huic brevi dialogo finem, puto, per hos quattuor
versus imposuit poeta :

t^Tt, rj iirjv Gv Tteiaei xaiTteQ o)(xd^ cSv ayav 64

Toiog (DeQtjTog e\oi rcQog d6f.iovg dvtjQ,
^ &a, nolX av av li^ag ovdev av nXeov Ijafioig' 72
. ri 9 ovv yvvfj xaTeiaiv elg ^[Aidov dofiovg.

Atque si utriusque dei animum et voluntatem spectaPB,
optime rem exprimunt hi versus si^e additamentis, optime
cum praecedentibus conveniunt. Noli neglegere sugillationes
quibus Orcus Apollinis odio respondet. Observa vocabulo-
rum argutas antitheses. Non sine emphasi repetit Orcus
pronomen av : vocabulo dvrjQ respondet yvvri : vocabulo elai
respondet xdreiatv: verbis OeQrjfcog TCQog dofiovg respon-
dent elg ^[Aidov dofiovg.

I Primum chori canticum 77—135 qui novissime inter

- choreutas distribuit Arnoldtius '^ mihi videtur rem plerum-

) que b^ne expediisue. Bene is demonstravit choreutas v. 86

; yilvei Tig J/ oTevayfiov ij et quae secuntur omnia ante

valvas regiae stantes recitasse. Sed extremi versus ana-

paestici stante choro neque dum dialogi partes sustinente

hic non habent proprium locum. Neque enim talem inter

primam extremamque cantici partes exspectamus respon-

sionem qualem statuit Arnoldtius, qui versus anapaesticos

incedentis chori 77 — 85 7tQO(p36v appellat, versus chori

stantis 132—135 i7t(p86vy neque apte conferri possunt 132 —

9 Vix sanum tamen est dttvovTtuv: ^vovfiivtav vel &Vfjiax6v-
jcuy desideramus.

10 Chorische Teehnik des Euripides, 153 sqq.

135 cum versibus anapaesticis Hipp/170 sqq. qui versus
eandem habent rationem quam nostrae fabulae 136 sqq.:

dXl* rjd^ OTiaddSv ex dofiiov zig tQxevm etqs.

Expellendos esse puto 132—135:

Ttavxa yaq TJdfj TareXeaTai fiaatlevai,
TtavTiov di d-€idv ejti ficjgxolg
aijLioQQavToc d-vaiac ^rXrjQeig,
ovS^ eaTL xaytojv aY,og ovdiv,

Qua de re si recte iudicavi, videtur mihi sequi cantum
praecedentem inde a 112 — dXV ov8e vavytXtjQiav — om-
nem toti choro adtribuendum esse. Neque, quamvis facile
in duas partes diyidi possit is cantus, uUa ei inest neces-
saria rerum responsip talis qualem in priori parte rectis-
sime statuerunt docti viri codicum indicia secuti^*^. Sed
non his praecipue rationibus inductus sum ut 132—135
spurios haberem neque chori distributionem tetigi nisi
istius maculae amovendae studio. Mendosos esse 132 — 135
nemo negat. Facilior erit mea disputatio si a Naucki ad-

12 Videtur id confiteri etiam Amoldtius his verbis: VieUeicht
sind die im zweiten Strophenpmf 'oon ima gewahlten Vorzeichen mit
einander zu vertauschen, so dass v/^'X' P' ^cginnt, Vf*^X' ^ schliesst
Dann vmrde dc^ vorher zwiachen den beiden Halbchorfuhrem obwdl-
tende Verhdltniss auch hier noch zwischen ihren beiden Zugen fortbe-
steheni dass ndmlich der zweite Halbchor voUig hoffnungshs ist, wdh-
rend im ersten auch hier wieder def GedanJce an eine, wenn auch nicht
zu erwartende Bettung auftaucht, Sed Arnoldtius si pro zu erwar-
tende scripsisset zu vertcirklichende, optima fuisset totius cantus
notatio. In priori huius cantus parte neque plus neque minus est
spei aut desperationis quam in altera parte: de salute non iam
speranda canit chorus. Forro si in hoc cantu inesset sententiarum
diversitas, necessaria esset ea divisio quam reiecit Arnoldtius loc.
indic. Haec autem divisio probari non potest, quippe quae 112 sqq. —
dXX'' ov^k vttvxkrjQUtv xtX. eidem chori parti tribual cuius duci rectis-
sime tribuuntur versus praecedentes 109 sqq. itaque partium respon-
sionem neglegat.

■ • • •

• • •

notatione ordiar qui E. S. IL 53 his verbis locum explica-
bat: nimmt man dies alles ztisammen, so durfte die Annahme
nicht unwahrscheinlich sein, dass in der urspriinglichen Hand-
schrift die Enden dreier auf einander folgender Zeilen un-
leserlich waren und in Folge dessen falsche Ergdmungen
sich eindrdngten: ich glaube daher die Worte TBTeXeGTai
fiaaiXevai, STti fiwfiotg und 7cIi^q€iq als verddchtig 6e-
eeichnen m mimen, rdume jedoch ein, dass diese Worte
nicht durchweg auf freier Erfindung heruhen, sondem auf
einer mehr oder weniger willkUrlichen Verwendung halb ver-
blichener Beste der ursprUnglichen Schrift. ' — Nicht ptau-
sibel ist mir Kirchhoffs Anordnung der Stelle:

Tiavta yag tjdrj ...

TeTsXeaTav

^aoiXevai

TtavTwv de ■&€a)v ....

S7ti fiojifioiaL ...

alfioQQavTOi d-vaiai 7tk^Q€ig,

wom bemerU wird: lacera systematis anapaestici membra in
ordinem digessi lacunis dimidiorum fere versutm itMlicatis.
Et N. et K. videutur mihi, pace virorum praeclarissimorum
dixerim, levi hunc locum tetigisse bracchio. Nam quam-
quam facile talia conici possunt praebentque speciem ad-
modum probabilem, oportet tamen hoc in primis quaeri,
num librorum nostrorum ea fuerint fata, ut quae proferun-
tur coniecturae verae esse possint. Atque etiam si omnes
qui nunc exstant libri ex uno tamquam fonte fluxerint tamen
necesse est statuamus commune omnium archetypon valde
antiquum fuisse. Nostro loco nullam exhibent codices gra-
vem lectionis varietatem. Byzantinorum igitur librariorum
incuriae quae insunt menda adscribere non iicet. Atque
si temporibus quibus nondum senescebant Graecarum
litterarum studia antiqua eandem formam mendosam ha-
bebant nostri versus quam nos accepimus, vix vera esse

posse yidetuT coniectnra Kirchhoffiana, valde improbabilis
Nauckiana. Gormptus est sane v. 132, sed restituta una lit-
terula quam praebet codex grayissimus Laurentianus, ita ut
fiaaiXBvaLv iegamus, iusta corruptelae suspicio, ut mihi
videtur, in TeTiksaraL tantum cadit aut fortasse etiam in
rjdrj. Sequentem versum paroemiacum non est cur antiquo
interpolatori adscribere dubitemus. Tota autem sententia
quae, quamvis inanis Euripideque indigna, satis tamen
perspicua est, reruin turbat nexum modo non tolerabili.
Quod ut tibi appareat velim paulo accuratius ponderes
praecedentes versus 180 sq.

» wv 6e Tiv etc ptov
ihtida 7tQoadi%(a(xai;

Quorum versuum sententiam hanc esse puto: skut res se
hahet {vvv di\ cum unicus saltUis auctor Alcestim non iam
morti eripere possit, unde speranda est salus? i. e. nuUam
possumus sperare salutem. Habemus sententiarum plenum
usque ad aptum finem progressum: non facile retrogressum
patimur. Sed absurdus est retrogressus si chorus post 130.
131 haec addit: nam omnia tentata sunt.

Neque novum argumentum profero cum dico chorum
his verbis:

119 S-ewv d* €7r' eaxaqaig

ovY. exo) iTti rlva
ILirjlo&vzav Tto^evd-ai

iam satis declarasse nullam in sacrificiis esse salutem.
Accedit quod eiectis istis versibus multo melius cum chori
oantu continuatur dialogus, quod praesertim in fabulae
initio non levis est momenti. Necessarius est inter v. 130. 131

vvv oe Tiv exi piov
ehtida TtQOodexvafiai;
atque 139. 140

el d* «V ioTiv efiipvxog yvv^
ei%* ovv ohaXev eldevat ^ovXoifie^^ av

nexus, quem nexum foede rumpunt versus interpositi 132
—135 a re alieni. Neque tamen nego in eis aliquid in-
esse quod tragicam poesim sapiat. Fortasse materiam sno-
rum versuum ex alia fabula conquisivit interpolator atque
plus minus decurtatam in nostrum locum inseruit. Si
quaeris cur iste iudicayerit opus esse additamento, hanc
propono coniecturam, credo,.non improbabilem. Desidera-
bat socors interpres praeteriti temporis mentionem cui
opponi posset vox vvv v. 130, neque satis intellegebat cur
memoratum fuisset praesens tempus. Sed nos iam vidimus
voculae vvv prorsus aliam esse vim: non opponit tempus
praesens praeterito, sed verum qui adest reiaim statum
statui exoptato qui non iam sperari potest^^.

De V. 141-151.

Censet Muellerus (progr. gymn. Burg.1876, p. 6) v. 144.
145 post 149 coUocandos esse. Mihi tamen persuadero

13 Hunc sensum vocularum vvv (f^ apud Atticos scriptores
admodum frequentem esse nemini non notum est. Alterius huius
formulae sensus, qui tempus praesens praeterito opponit, apud Thu-
cydidem et Lysiam exempla pro portione pauca inveneris, alterius
qui nostro loco necessarius est permulta. Quod poetae ea verba hoc
sensu minus usurparunt non mirum est, neque tamen vitavit Euri-
pides. Exempla usus Euripidei haec elegi : And. 78. Hec. 900. 1230.
Hel. 292. 938. 1161 (quamquam hic locus nondum est, quod scio,
sanatufi). 1624. El. 1027. Hercul. 314. 440. 669. Hip. 649. 659.
Iph. Aul. 968. 1214. Or. 504. 1134. Tro. 1171. Phoen. 601. Fr.
406, 6. 442, 3. 637, 7. 968, 3. Sed qui minuB acute legit, is
talia facile intellegit perverse, neque hoc solummodo loco Euri-
pideo interpolatorem formula vvv di excitavit. Nam aliquid
vidit Steupius, qui Med. 11 nQiv pro ^iv scribere iubet: inscius
tamen inopinansque demonstravit eiciendos esse 11 — 15. lam dudum
viderunt docti viri Medeae prologum interpolationibus foedatuni
esse, sed usque ad hnnc diem nemo, quod sciam, damnavit versum
damnandum 86, qui absurde r^m 92 sq. declarandam ocoupat.

Qon potni illam iustam adbibaisse medelam, qaamvis acute
mendam deprebenderit. Neqae, pato, pradentiores criticos
dissentientes habebo, cam dieam omniam coniectararam eas
esse difficillimas cam alias tam praecipae in his prioris
ordinis fabalis Earipideis, qaae traiectis versibas fiant.
Iteram caaterio opas esse pato, atqae ex his andecim ver-
sibas qaattaor tantam genainos esse habendos, qaos ita
scribendos propono:

01?, iXnlg fiiv ovnth^ ia%i acoaaa&ai ^iovj 146

7te7iQ0)(,iivT^ yaq fjfAiQa fiia^ezac,
XO. laTio vvv amlerig ye ntaTd^avovf^ivrj 150

yvvtj t' aQiaTTj tHv vq)^ f]^(p fxoKQi^,

Si argamenta sane valida, at par esse confiteor, qaae
hoc meam iadiciam comprobent, a me poscis, nonnalla
habeo qaae tibi satis fore valde spero. Atqae primam
qaaero qaid sibi velit istad /itiv 146. In hac chori inter-
rogatione tolerabilem esse eam vocalam confidentissime
nego: indiciam est satis lacalentam famalam hoc versa
respondendi ad interrogationem chori initiam fecisse, atqae
aptissimam est responsam. Earipideas esse argatias

@E, xai t,oiaav elneiv xat d^avovaav saTi aoi, 141
XO. xat Ttvig av avToq Y,a%d'avoi tb Y.ai filiTtot;

facile iadices, sed nos oportet paalo diligentias in rem in-
qairere. In eiasmodi lasibas, ni fallor, magis erant Eari-
pidei qaam ipse Earipides posterioris aetatis Graeci, neqae
non theatro gratam se parare sciebat qai Earipidi stadebat
eiasmodi sparia sabdere. Commentoram saoram materiam
admodam facile invenit interpolator. Nostrae fabalae v. 518 —
521 ad similem Hercalis de Alcestide interrogationem si-
mile dat responsum Admetas. Sed ipsam Earipidem nostro
loco eandem adhibaisse verboram lasam qaem ibi adhibait
mihi est valde incredibile, nam illo loco maximi est ad
totam fabalae oeconomiam momenti mendaciam qaod Ad-
meto tribait poeta, neqae ita stalte potait ille agere at

omnem qnam elaboraverat gravitatem et effectam illius
loci corramperet atque etiam in risnm verteret verbis paene
eisdem nostro loco usus sine causa. Atque huic argumento
quid momenti sit tribnendum yelim ne prius iudicaveris
quam statueris quid yeritatis in eis insit quae de y. 509— -545
disputayi. Aperta est ratio yersus 143

ijdfj TtQovwTtrig ioTL ytat xfwxoQQCiyei :

idem dicere yoluit interpolator quod dixit poeta 19. 20:

iv xBQoiv fiaaTa^€T(u
tfwxoQQayovaa,

Sed yocabulo TCQovcjTttjg quod y. 186 inyenit| ubi yeram
significationem yides, abusus est. Ad nostrum yersum ve-
rissima est scholiastae adnotatio: nQovwnrjg: TtQoneTtrw-
xvia, yalde autem artificiosum quod addit : TtQOvevevxvla
elg ^avarov. Potest qui non iam pedibus sustinetur vtQo-
vtoTti^g esse : potest etiam ev x^Qolv fiaazat^ea&aij sed non
eodem tempore. Quam facile potuerit socors interpolator
id yocabulum 186 peryerse intellegere yidebis si reputa-
yeris id in litteris non exstare nisi apud Aeschylum (Ag.
234) et Euripidem (Alc. 186. And. 729). Post Muelleri mo-
nitum y. 144 omni nexu carere yix negabis. Neque tamen
quicquam proficimus si hunc et sequentem yersum post 149
collocamus, nam ita y. 150. 151 proprio nexu priyamus. Sed
magis apparebit 144 ratio, si sequentem yersum spectamus :

ov7t(o Tod* olde deajtotrjg TtQiv av TtadTj*

Haee non potuit scribere Euripides, nam excepto hoc loco
sibi consentiens fingit ille Admetum maximo iam affligi
luctu, sero sanc; tamen ante mortem Alcestidis. Eum iam
in summa desperatione summo maerore esse narrat eadem
famula y. 201 — 203. Porro conferri yelim Admeti yerba y.
420. 421. Neque respondere tibi licet poetam y. 145 &mulae
^&og exhibere yoluisse. Famulam in scaenam introduxit
quae profnndas regiae domus miserias choro et spectatori-
bus aperiret, atque nefas est statuere illum rebus alienis

corrapisse hoc consilium. Sententiam y. 145 invenit inter-
polator eodem loco quo versuum 141. 142, in versibus dico
520—530, ubi Hercules Admetum monet luctui ante uxoris
mortem non esse locum, quem ipsum monitum eo loco ad-
ditamentis dignum esse iudicavit aut idem aut alius inter-
polator.

Satis mihi dixisse videor ad demonstrandum famulae
genuinum responsum ex versibus 146. 147 constitisse.
Quod si ita se habet, non est cur multa faciamus verba
de 148, 149

XO, qvytovv ifc* avty TCQCcaaeTat za TtQoaq^oqa;

QE. ycoafiog y' h^oifxog, (j) acpe avv&axffec v^oaig.

Declarare voluit interpolator ornatum funebrem iam
esse paratum atque 149 declaravit, quem versum ut omnino
inferre posset, non omni inventionis felicitate desertus
eam finxit interrogationem quam 148 legimus. Oum Nauckio
adstipuler delenti 632

ov yag ri rwv awv ivderjg rag)i]aerai,
facile mihi venit in mentem coniectura, eum qui v. 631
supplemento indigere iudicaverat etiam nostro loco certum
quasi fundamentum illarum ineptiarum ponere conatum
esse. Fortasse paulo clarius elucebit hanc rem a nostro
loco alienam esse, si reputaveris poetam inde a v. 157 de-
mum quae nondum per totam urbem nota erant narrare.
Unum restat animadvertendum. Tradunt secundi ordinis
codices 146 awaaa^ac, quae lectio, quamqnam P. cum
Kirchhoffio et Nauckio eam in imam paginam relegat, vi-
detur mihi et horum codicum auctoritate satis commendari
et auctoritatis esse indicium. Numquam defaerunt qui cum
Blomfieldio adaaad-aL in atpl^ead^ai mutarent: nemo umquam
mntasset ai^^ead^ai in amaaad-ai^^.

14 Lectionis aioaaa^at si defensionem grammaticam reqniris,
velim locis qtios protulit Monkins Eur. Or. 779. Iph. Tanr. 1016
addas etiam Hercul. 746 i^lmaev nad-Eiv yag ava^, Hel. 432 ilnlg
J' €x ye nlovaCfav 66fnov Xafietv rt vaviaig.

Versus 183. 184

ycvv€i di TtQOOTiiTvovaa, nav di de^vcov
ofpd-aXfiotiyYftiff devBTai nXrjfif^vQidi

quod nemo tamqaam spurios notavit valde miror. Unde
conquisiverit interpolator sesquipedaiia ista verba non est
cur quaeramus: certe non sunt Euripidea. Fortasse in
aliquo carmine legerat vocabula oq^&alfioTeyyczog nlrjnf^vQig
ubi minus absurda erant quam hic fiunt coniuncta cum nav
di difiviov devBTai, Velim tecum reputes num haec poetice
dicta sint. Me ipsum ne tu iudices de industria rem in
ridiculum vertere si latine reddam, interpretationem pro-
feram magis fidelem; confiteor, quam ingeniosam a nescio
qno confectam quam in editione Glasguensi inveni. Ipsa
verba habes: osculdbatur aidem eum advoluta: totus vero
lectus ex oculis manante rigdbatur proluvie ". Formae va-
rietate satis mirabili curabat interpolator ne quis yideret
horum versuum ipsam rem eandem esse quam plene de-
scripserat poeta 175. 176:

i^dneiTa &ahxfiov ianeaovaa Y,ai lixog,
ivTav&a Jj} ^danQvae,

Occasionem nova inserendi dederunt verba noHiov
daKQvwv 185. Sed quis non videt nisi expulsis istis versibus
aptam non esse rerum continuationem? Rettulit famula
Alcestidis ipsa verba: nunc in narratione eo redit unde
digressa est. Bestat ut moneam, quamquajn res levioris

15 Multo magis poetice pro ingenio suo Georgius Buchana-
nus sic vertit:

Tum devoluta exosculatur lectulum,
totumque inundat lacrimarum flumine.

Sed num etiam ita expressa laudabilis sit sententia, numque, si qua
in his verbis inest gratia, poetae Graeoo potius quam Scoto sit tri-
buenda, tu iudex eris.

est in comparatione momenti, vocem difxviov 183 ante dcf^-
vitav 186 etiam per se iastam movere suspicionem.

Suspecti sunt mihi 197. 198 :

xal TcaTd-avwv t' av wAfizr', SKq)vy(ov t' l^et
zoaovTov alyog^ ovnod-^ ov XeXrjastai,

De versuum forma nihil dicam: sententia haec esse
videtur: Admeto mortem optabiliorem fuisse quam vitam.
Aptiore loco eadem ipsi tribuitur Admeto sententia,
V. 273. 274:

tod* BTtog Xxmqdv a%ov(a
xal TcavTog sfioi d^avarov fiettov
et 277:

aov yaQ g^d-i/ievrjg ovy.eT^ av sYrjv,

Neque tamen mihi hac similitudine damnari viderentur
isti versus, nisi nostro loco rerum seriem et ordinem tur-
barent. Narrationem apte concludit famula v. 196:

TOiavT^ €v OLTioig iaTcv lAdfii]Tov ytayia.

Hunc versum excipit coryphaei interrogatio 199 :

fj Ttov aTsvatsi TOiaid^ !Adfxr]Tog xaxolg;

Ne te fugerit choreutas Admeti familiares esse amicoS; ei
potissimum devinctos, cum famula de regiae domus mise-
riis loquatur et praecipue dominae suae. Consentaneum
igitur est post universam rerum narrationem coryphaeum
demum de Admeto separatim quaerere ac de maerore eius<
Et quod exspectamus ef&ciunt v. 199 particulae ^ tcov.

Sed etiam 196 corruptus est. Valde inelegans est
Admeti nomen ante'^ J^iyrog v. 199 : neque tamen addi po-
terant 197. 198 nisi praeeunte eo nomine. Conieio Euripi-
dem 196 ita scripsisse:

ToiavT^ iv olkoLg iaTc SeaTcoTwv xorxa.
V. 199 satis excusatur pronomine Toiaids repetitum
vocabnlum nuxxolg.

V. 204 TcaQSt^ivf] de x^^^og ad'?.L0V PaQog
spurium esse mnlto veri similias est quam sequentem ver-
sum excidisse sicut coniecit Elmsleius. Nihil enim in hoc
versu inest quod non 201. 203 declaratum fuerit.

De V. 238-243:

ovnore q)rjaw yafiov €vg)Qaiv€iv
TtiAov ri kvTtelv, Tolg re TtaQOi&ev
TsnfiatQo^evog nal Taade ri5;fag
Xevaawv fiaaiXewg, oarig aQiaTrjg
dnXaindv akoxov rrjad^ d^iwTov
Tov eueiTa %q6vov ^toTevaei.

Hos versus si impugnabo satis scio fore ut plerique

tironis temeritatem fastidiant: sed certnm mihi proposui

laborem nec turpi silentio cavebo ne in vituperationem

cadam. Argumenta si refutaveris quae me coegerunt ut

hos versus suspectissimos haberem, gratias tibi habebo:

prius, quaeso, audi. Per valvas regiae domus medias in-

cedunt in scaenam Admetus et Alcestis, quorum introitum

spectatoribus nuntiant choreutae 233 idov Idov, ijS* h.

dofxcjv diQ nat Ttoaig noQeveTat, Dnm versus melicos ex-

tremos nsque ad 237 chorus eanit, in proscaeninm proce-

dunt regiae personae, atque finito hoc cantu consentanenm

est inseqnentes sermones statim exordinm capere neqne

iam difFerri. Atqne pnlcherrime hnnc cantnm Alcestidis

verba 244 sqq. excipinnt: versns isti anapaestiei neque ullo

cnm altero ntro ioco continentnr vinculo et res continentes

divellnnt Qnod si hanc sententiam choro tribuere volu-

isset poeta, alinm oportebat eligi locnm. Nam misericor-

diam suam iam antea plenissime expressit choms, cni rei

V. 232 finem imposuit. Neque facile animnm induxerim nt

credam Enripidem finxisse coryphaenm ea verba coram

«Alcestide nondnm mortua recitantem. Deniqne displicet

istornm versnum metmm. Neque enim sententiis et cogi-
tatis apti snnt versus anapaestici. Transtulit fortasse inter-

polator 288—243 ex alia £a.bala in nostrum locntn: nam
yerba toig ts TtccQot^ev tenfiaLQoiJievoq, quae hic sunt yalde
otiosa, ne dicam absorday in fine alius dialogi anapaestici
legi potuisse non negayerim.

Versus 322:

olXV Qtvxlii iv Toig otJxct' ovai Xe^o/Liai

yidentur mihi secundi ordinis codices yeram aeryasse lectio-
nem ab editoribus spretam. Nam satis facile conicere pos-
sumus grammaticum aliquem (iirj participii propriam ne-
gandi particulam habuisse ideoque mutasse ovneu in fxrjnhc:
minus facile credamus liiTjxht in ovyJtt mutatum fuisse.
Accedit quod codex Parisinus, si editoribus fides, scho-
lion in margine seryat cuius hoc est lemma: iv rolg ovnh*
ovat Xi^of^ai. Versum praecedentem 321:

ovd^ ig TQitrjv fioi firjvog eQxeTai nai^ov
nec sanum ncQ sanatum esse puto neque me pudet quod
tot docti yiri frustra conati sunt perficere non posse. Vera
lectio potest esse fiiXXov pro (xrjvog^ neque haec absurda.
Orta est mihi suspicio, quam silere neque yoio neque fas
est, hos duos yersus spurios esse. Nam in codice Lauren-
tiano scribendo omisit eos librarius, postea demum idem in
ima pagina addidit. Si conferas quae de illo codice W.
A. £. 5 exposuit, nescio an probabilem habiturus sis meam
coniecturam, eos yersus etiam in Laurentiani archetypo in
margine exstitisse. Quod si ita se habere existimandum
est, aut sequitur aut saltem yerisimile est hos yersus iam
antiquis temporibus suspectos fuisse aut fortasse exstitisse
bona exemplaria quibus deessent, sicuti nonnullis exempla-
ribus deerant nostrae fabulae818— 20. Intolerabiles esse 321.
322 yix iudicayeris, superyacaneos esse iniuria negayeris.
Facile eos interpolatori sententiarum explendarum studioso
adscribamus : mihi satis sit quaestionem acutioribus criticis
proposuisse.

V. 344:

aT€g)avovg ze (.lovaav ^' rj naTelx^ if^ovg dofiovq

mihi valde suspectus est. Otiosissimum esse atque super-
vacaneum nemo certe negaturus est. Ab elegentia Euripidea
procul abhorret ista enumeratio nominum synonymorum
per TB coniunctorum, quae quia versum non explevit adiecta
est satis inepta clansula rj ^axBi'^ ii^ovg dofxovg, Sibi
visus est interpolator poetae supplere orationis ubertatem.

Expellendi sunt y. 380. 381 : .

^z/. oe/ioi, tL dQaao)» drJTa aov ftovovfievog;
u4^. XQOvog fiahk^ei a*' ovSiv iad^ 6 xar&avcov,

Necesse est versus 382:

dyov fxe avv aot nQog d^eciv ayov naTta
nuUa re aliena interposita sequ^tur versum 379:

(o T&y,v\ OTe 1^7]v XQ^^ /*'> dTteQXOfiac -/aTw.

Deinde Alcestidis personae non est apta versus 381
sententia, quae summis precibus maritum oravit ut memoriam
suam ooleret. Herculis autem personae conveniunt verba
XQovog fiaXa^ei, qui 1085 eis usus est. Clausulam ovdev
iad^ 6 xoT&avcov, qua versum explevit interpolator, aut
idem aut alius adhibuit in versu 527 fabricando. Sed ad-
ditamenti res summa videtur in v. 380 sita esse. Declarat
Admetus 382 se ab Alcestide non separari velle: hanc sen-
tentiam paullo planiorem facere studet interpolator.

Dixi supra poetam in hac fabula nonnuUa ita dispo-
suisse ut inter se pugnarent. Unum locum in quo talia
insunt, versus dico 509—545, mihi tractandum proposui
et pro mea parte interpretandum. Hoc ut conarer duabus
maxime causis inductus sum : primum quod amicus v. 521 :
eoTiv Te xo^xfV iaTiVj dlyivet de fie

sparinm esse suspicatus est, quam suspicionem nou^iustam yi !

habeo: deinde quod solitum crimen quo Euripidem incul-

pant hoc loco mihi minus quam plerisque probatur. Hoc

crimen quale sit yerbis Bakhuyzeni (de parodia in com.

Aristoph. 10) indicabo: ''reprehensione vero dignus est

scriptor qui sine idonea causa, tantum ut verbis ludat, rei

gravitati incongrua proferat, ut v. c. Euripides in Alcest.

vs. 521 sqq., ubi Admetus, oppressus scilicet et confectus

dolore, subtiliter disserit de uxore mox moritura et Her-

culi exponit quomodo* ^gzw re xovxh' eotcv. Sunt haec

TiaQaTtQia^at^ mwv quae Ban. 1443 carpsit comlcus, qualia

Agatho quoque adamavit, cuius TtccQeQyov sQyov notum est.''

Sed haec hoc loco sine idonea causa, tantum ut verbis

luderet mihi minime videtur scripsisse Euripides. Altius

petenda est causa cur nobis non omnibus numeris placeat

poeta magnus in primis. In hac fabula paene praestan-

tissima paulo clarius tamen elucet quo modo dubitationibus

et incerti ev6ntus periculis laboraverit tam ars quam vita

Euripidis. NuUus illi Dionysus in somnis vistfs erat qui

munus imponeret, vitae viam mdnstraret: varia erant ten-

tanda priusquam ille disceret se et veritati et pulchritudini

et suae gloriae maxime servire per tragicam poesim et

posse et debere. Verum et pulchrum semper quaesivit

et semper exprimere studuit, non semper exprimendi mo-

dos et rationes plene sensit atque perspexit. In Alcestide

culpandus est fortasse Euripides, certe non laudandus, quod

una fabula duas res incongruas coniungere conatus est,

quod pietatem uxoris incomparabilem subiunxit Herculis

magnanimitati atque ingenuae hilaritati. Hoc poetae amicis,

ut mihi quidem videtur, est concedendum, Euripidem si per-

spicientia absolutiore praeditus fnisset, visurum fuisse neu-

trius rei hoc modo plenum fieri posse effectum : aut uberiore

inventione Alcestidis fabulam ita expositurum fuisse ut risui

potuique nuilus esset locus, aut totam rem, tamquam vel tra-

gicae vel satjrricae poesi minus aptam relicturum. Sed has

res in congruas conianxit. Deinoeps aatem snmmo inre qnae-
ritnr nnm alium meliorem ooninngendi modnn) excogitare
potnerit. Godofr. Hermannns, qni non omnibns partibns
landandam esse fabulam censnit^ hoc saltem in dissertatione
illa de Euripidis Alcestide negavit Atque indicium qnod
de re summa Hermannus pronuntiayit etiam stabilitnr si
minutiora speotamus.

Difficultatis de qua loquimnr cardo« in nostro loco
positus est. Quem locum si percensemns, necesse est in
V. 521 :

eaTiv T€ 7iovK€T* ioTiv, dlyvv€L di (Jie
quem versnm vituperavit Bakhuyzenius, pauUulum haerea-
mus. Hnius versus non potest esse vera ea explicatio
quam dat Admetus in sequentibus: falsum est quod dicit
ille. Etiam si nos v. 533:

o&veiogy akXiog d^ rjv avaynaia dofioig
ita intellegere posseraus ut intellexit Hercules, atque credere
Admetnm tali de causa iam in luctu esse, quod ut eredamus
nullis in fabnla indiciis inducimur, nihilo tamen plus consta-
ret illius versus veritas. Mortua est Alcestis, non iam mori-
tnra. Docnmenta si qnaeris, in his versibus invenies: 391.
392. 393-399. 404 sq. 422—427. 551 sq. 561. 598-600.
822, qni x)mnes absurdissimi essent nisi iam ante Hercnlis
adventum mortna esset Alcestis. Res est admodnm plana
sane, sed spero tamen mihi veniam datnm iri argumenta
proferenti, siqnidem Bakhnyzenins his verbis uti potuit:
Admetus . . . disserit de Uxore mox morUura: nam nisi
omnibns dubitationibus plane remotis parvi erit pretii nostra
dispntatio. Falsus igitnr est ille versns 521:

EOTIV T€ XOVXlfr' €(JTCv'y dXyvV€l Si fJL€

et totns falsns. Nam vix acceperis, pnto, Baneri Monacen-
sis explicationem, cnius verba haee sunt: eofeme sie noch
nicht hestattet ist. ^ His eqnidem ego praeferam ipsius Ad-
meti explicationem atqne dicam, enm plane mentitnm esse.
At V. 531 sqq.:

u4.J. yvvr\, yvvaixog ciQTlwg ^afivijfieSti,

HP, o&vHog r/ ooi avyysvTJg yeydiaa rig;

u4.J. o&veiogy aXliog d' rjv avayitaia dofioig.

HP. Ttiog ovv iv oMOig aolaiv tiiXeasv fiiov;

u4.J, rca%^og ^avovnog Iv^aS (OQg>av€veTo, 585

satis habet veritatem detorquere. Nam hic observare
licet Admeti nxorem non foisse eius consanguineam. Legi-
time igitur quaeri potest annon Euripidi sit 521 abiudi-
candus una cum praecedenti aut sequenti versu. Ego
tamen nego id licere. Atque primum videtur mihi hunc
versum respexisse Aristophanes Ach. 396:

o^x evdov kvdov iaviv, ei yvwfirjv exeig,

Tradito nostro loco tamquam Euripideo, facillime conici-
mus Aristophanem voluisse eum potissimum illa parodia
deridere >^. Concedo tamen hoc argumentum non esse
premendum, Aristophanem eandem parodiam comminisci
potuisse, etiam si noster locus non esset Euripideus. Deinde,
ut sit eiciendus v. 521, non minus falsus est 519

dmXovg iji* avxy fivd^og eoTi fioi Xeyeiv:

qui versus nuUa ratione explicari potest nisi ea qua usus
est Admetus, neque tamen ita planus est ut in diverbio
carere explicatione possit. Atque si omnia amoveamus
quibus insunt falsa, oriatur novus scrupulus isque non
levis. Experiendi causa tollamus v. 519 — 522 atque sic
legamus :

HP, ov firjv yvvfi / ^oktxikev ^L^XnijaTLg aed-ev ; 518
^J. ov% ola&a fioiqag rjg Tv%eiv avTrjv /^fiwv; 523
HP. old^ dvrt aov ye nard^avetv vq^eifievrjv.
^J. nwg ovv. kV eaTiVj emeQ yveaev Tade ;

Lectorem rogo num his contentns esse potuerit Hercules.
Nonne paene necessario credidisset Alcestim iam mortuam

16 Simili ratione mihi commendatur Meineki coniectura, qui
Ar. Ach. 396 proponit scribendum:

l^vSov re xovx ^«tt' f^vSov, €t yvtafiijv ixsig.

esse ? In tragoedia mentiantur heroes ubi satis est causae,
neque cuiquam non statim venient in mentem exempla.
Atque hoe loco necesse erat poetam Admetum mentientem
fingere : nuUo alio modo potuisset Herculi partes in fabula
dare, certe quidem non eas partes quas dare voluit. Sed
quaeri debet cur Admetus cui quidem mentiri certum fuerit,
non simpliciter negayerit Alcestim esse mortuam, cur rem
tot ambagibus iuvolverit. Suam haec quoque resrationem
habet. Nostro loco necesse erat Herculem de Alcestide
quaerere : vicariae mortis consilii quod ceperat illa men-
tionem aut hic facere poetam necesse erat aut ad Hereulis
et servi diverbium 803 sqq. differre, et mihi quidem sollerter
ille videtur egisse, qui hanc rem cum Admeti falsa nega-
tione coniunxerit. Atque id quod non efficere poluisset si
Admetus nostro loco ad Herculis interrogationem per nont
respondisset, facillime effecit Admeto per nondvm respon-
dente. Alia est quaestio cur poetae tanti fuerit Admeti
verbis v. 533 :

o&vslog, dXXcjQ d* rjv dvayxaia dofxoig
et 535

naTQog d^avovrog ivd^aS* mQifavevaTO

veritatis speciem dare. Dico poetam secundum naturam
egisse. Nemo sanus sine causa mentitur, et qui in re
fallere vult, vitat tamen in verbis apertum mendacium.
Maxime sunt haec Admeti levitati apta. Bene igitur dixit
Hermannus Euripidem hoc loco esse laudandum. At
tamen diverbium additamentis liberum non est. Spurii
sunt 526. 527 :

HF, o, ju^ nqoyikaC oKoiTiVy elg rocJ' dvafialov,
A/l, Tedmrjx^ 6 piilXwVy KovxiT^ sad-^ o iMxz^avfav.

Id saltem conoedes : diverbium his versibus maculari. Nam
male continuatur 528 cum 527. Atque ineptus est 527 :
sono non capti reddere istum versum conemur: mortuns
est qui moriturus est, atque qui mortuus est non iaih vivit.

Solent sane argntiae Euripideae pauUo acntiores esse. For-
sitan desideres sensum v. 526 :

of, firi TtQOYJhxC ayiOLTiv, elg rocT dva^ccXov,

Sed idem sensus satis lucide expressus est v. 528 '

X^qIs '^o t' elvai xal xo fxrj vofii^szai.

Atque mendosus est 526. Non illud avafiaXov dico^ nam facilis
est Naucki correctio qui E. S. 11. 64 iubet scribere dfxfialov.
Sed oflfendit a interiectio. Placide enim et benighe loquitur
Hercules. Atqui hanc voculam ita usurparunt tragici poetae
ut exprimerent sensum animi gravissime commoti, aut vehe-
menter admirantis indignantisve, aut metu vel horrore atto-
niti. Loci Euripidei, uno propter suspicionem quam in
altera appendicula explanabo ekcepto, hi sunt : Alc. 28.
And. 1076. Bacch. 586. 596. Hec. 1069. Hel. 445 (locus tamen
suspectus). Hercul. 1052. Cycl. 565. Med. 1055. Or. 145. 274.
1598 ". Deinde de illo elg vode, vel si Wakefieldium se-
quimnr, elg totb^ dubito. Vix satis mihi videtur exemplis
defendi utraque lectio talibus qualia sunt Herod. VII. 29 syto
iftei ze i^X^ov ttjv nsgaida X^QV^j ovdevl avdQt avvifii^a
ig Tode, oarig rj&iXtjas ^eivta TtQod^elvai aTQorf^ t^ €fi(p
aut Soph. Ai. 1185 in melicis Tig aQa viaTog elg noTe Irj^ei
TtokvTtlaynTCJv eTiwv aQLd^fiog;

De 718—721:

(DE. ovTOi TtQog fifjiiav / wAfir'* oJx iQeXg Tode,

^J, q)ev,

eid-^ avdQog eX&ocg Tovdi y\ ig XQ^i^^ TtoTe.

(DE, fivrjaTeve TtoXlag, ciig ^avcoav Ttleioveg, 720

^J, aoi TovT^ oveidog' ov yaQ ij^eleg d-avelv,
Expellendos esse puto 719. 720. Disiungi non potest 721
a 718; nisi forte iudicas legitime omni nexu privari illud

17 Sciens omisi Cycl. 157, ubi Silenus, quippe qui pro summo
biberit,,penitu8 respirat, quem anhelitum expressit poeta vocula «
ter repetita.

oveiinq 721. Sententiam v. 720, quae hoc loeo reram ordi-
nem turbat, suo loco Phereti poeta tribuit 699 — 701 :

aoqxSg S* eq)r]VQsg Sare fxij &avelv notSy
el TTjv TiotQOvaav xaT&avelv Tteiaeig ael
yvvalx^ vjtBQ aov,

Dicti sale et acerbitate delectabatur interpolator, atque
sententiam dilatare studuit.

De V. 817—820 :

0E. ovx TjXd^eg ev diovrt di^aa&ai dofxoigy

Tciv&og yaQ rjfuv ea%i' nai xovQav ^XiTceig
(.lehxfjLTtinXovg aTolfiOvg te. HP, rig (J' 6 iMnd^avdv]
fioiv i] rixvcjv ti q)Qovdov ?/ yiQtov narrjQ; 820

Scire si vis quid docti viri de bis versibus senserint,
velim ea conferas quae P. indicavit in editione sua. Gum
Nauckio E. S. II. 76 sq. consentio emendanda esse scho-
iiastae verba ad 820, ita ut pro vQia legamus ziaaaQa,
Idem cum Hannemuellero consentio deiendos versus eos
esse quos exscripsi. Versus enim 820 non mihi tolerabilis
esse videtur. Gonfectus est ex eis quae 514. 516 proprium
habent locum. Sed inepta est haec interrogatio nostro
loco: Hprculis verba yvvjj d^vQalog 17 ^avovaa demonstrant
eum probe scire feminam esse quae mortua est. Neque
mihi probaturHannemuelleri coniectura, qui mutari iubet tra-
dita verba v. 816:

aXV 7] Ttivov&a 6eiv^ VTto ^ivcjv ifxwv;

Herculis personae bene convenire videbis si versum mox
sequentem 829 reputaveris:

fii(f di &vfiov taaS* vneQ^aXwv nvlag.

Quominus cum K. Prinzioque faciam hoc loco laca-
nam esse conicientibus duae potissimum obstant rationes.
Verborum traditorum plenus est sensus, atque vix facile

explicata esse puto quando quoque modo versus amiasi
excideriut. Nam seholion illad ad 820 ad tempas esse
referendum existimo quo grammatici antiqui exemplaria
contulerunt ut vera poetae verba constituerent. Quod si
verum est, illis grammaticis antiquiores sunt isti versus.
In melicis facilius crediderim lacunas statuendas esse, nam
inde ab initio quarti ante Ghristum saeculi scimus'melica
ab histrionibus magis magisque neglecta esse: trimetros
eosdem utrique codicum classi deesse atque^ defuisse qui
statuit, validis argumentis, ut mihi videtur, coniecturam
comprobare debebit.

De V. 1060—1063 :

xofi zrjg d'avovarjg, a^ia de f.ioi osfieiv, 1060

TCoXXrjv TtQovoiav dei (.C exBLv av d\ (o yvvai,
TJng 7to%* ^i av, xavT^ exova^ l^XxrjOTidL
fJiOQq)rjg (itetQ^ Yad^t, ytai TTQOorji^at defiag,

Spurios esse puto v. 1061—1063. In aperto est interpolatoris
consilium: aliquid quaesivit homo ineptus ex quo penderet
genetivus S^avovarjg. At sententia iam plena enuntiati finis
est 1060. Porro v, 1064. 1065 :

oHixor nofjiiC^e TiQog ^ewv e^ ofxfxaTMv
yvval^a Trpfde

subito exclamat Admetus: exclamationis causa explicatur
V. 1066. 1067 :

Joxci) yoLQ avTTJv elaoQciv yvvaix^ OQav

iflTjV.

Eandem explicationem etiam ante exclamationem ipsi
Admeto tributam non tolerabimus. Forsitan pusilla esse
argumenta iudices, si dicam non esse consentaneum Adme-
tom feminam ita in media ad Herculem bratione adloqui,
neque eum ad servam tali adlocutione usurum fuisse: ita
tamen sentio. De legibus Graecae linguae istis versibu^

laesis satis dixit N. E. S. 11. 85. Videntur mihi ficti esse
ab interpolatore qui sermonem poeticnm imitari parum scite
studebat.

De V. 1101—1109:

HP, ntd-ov' T&x^ av yaq ig diov naaoL x«^*S-

uij, q)€v,

ecd-* i^ dywvog Ti^vde ^r^ ''Xafiig Ttote.
.'HP, vixwvfc iiivTot xal av ovvviY,^g e/^oL
u4J, nahag kle^ag' ij yvvfi (J' ausld^iTO),
HP. aTceiOLVy ei xqri' TtQCJTa d* ei xqbvjv dd^Qei, 1105
-^z/. XQVi ^^^ y^ ^V f^iXXovTog OQyaiveiv ifioi,
HP. «IdftJg TL Kayco TtjvS* «xw TtQodvfiiav.
jij, viY.a vvv, ov (ifjv avddvovva jhol Ttoieig.
HP, dll^ ead-^ od-^ '^f^ag aiviaeig' nid-ov fjiovov,

Eiciendi sunt versus quattuor 1104—1107. Primum
1105 examinemus. Quod exscripsi a&Qei praebeut prioris
ordinis codices, secundi ordinis oQa, Quae de utriusque
ordinis auctoritate sentiam non celavi, nec tibi mirum erit
quod conicio oQa vetustiorem esse scripturam, antiquum
autem grammaticum synonyma vocabula acute distinguendi
studiosum mutasse eam scripturam in ad-Qei. Quod si verum
est, indicium est versum non esse Euripideum. Neque
tamen hanc nudam opinionem meam tamquam argumentum
profero. Sive ad^Qet sive oQa scribimus, ineptus est 1105
atque ab hoc contextu alienus. Versu demum 1121 detra-
hit Alcestidi velum Hercules et Admeto faciem eius aperit,
rogatque ut spectet. Nostro loco non secus agunt et locun-
tur et Hercules et Admetus ac si nihil ille tale rogavisset.
Nec minor in priori versus parte est offensio. Herculi
morem gerere omnino ,non vult Admetus : a parte quadam
precum eademque maxima recedit ille: statim versibus
sequentibus omnia largitur Admetus. An haec probabilia?
Deinde quaerendum est quae sit vocis XQ^^^ significatio.

Ao puto iii»i omni sensn aut saltein omni nexu privare
licet sequentem versum, concedes XQ^^^ ita intellegendum
esse ut sit: si eam dbire necesse est. Id ei absurdum esse
et difficillimum, vix est cur moneam. Gum v. 1105 cohaeret
1106, is quoque arte Euripidea carens. V. 1104 verba xaActig
ele^ag testari videntur interpolatorem probasse praecedentis
versus paronomasiam : aliam in eis significationem profiteor
me invenire non posse. Et qui 1104 conscripsit oblitus
est Admetum credere feminam istam servam esse. Non
ita Euripides, cuius sunt 1043—1045. De versu 1107, quem
summo iure iam proscripsit N. E. S. II. 83 non est cur
verba faciam. Sed quod etiam 1108 in suspicionem vocat N.,
ei adstipulari non possum. Prorsus ab eo dissentio cen-
sente hunc versum codicum auctoritate carere. Neque non
congruit is versus cum eis quae secuntur: nam v. 1108. 1110
omnia concedit Admetus quae adhuc rogavit Hercules. Con-
feras, velim, 1097. V. 1113. 1115 novae sunt preces. Restat
ut moneam v. 1108 verba vUa, vvv aperte ad 1103 respicere,
ideoque 1108 a 1103 non bene divelli. V. 1109 eo rectius
dictum est md^ov fiovov quo propius abest ab illo nid-ov
V. 1101.

De V. 1125:

^^ xiQTOfiog fi8 d-eov nq inTtlfjaaei xa^a;

Nisi etiam in hac parte grassata est manus intei*polatrix,
corruptum esse hunc versum cum Nauckio E. S. II. 84
consentio. Propono scribendum:

rj HBQTOfJKfi fJLB ^s(ov TCQ hiTtXrjaaeL %(xq^;

Minus violenta est mutatio quam a prima fronte videtur esse.

Hactenus de Alcestidis versibus spuriis de quibus nova
proferenda esse videbantur. Sed perfectius videtur mihi
futurum esse opus meum, si locos indicaverim quos iam
alii me iudice recte damnarunt. Sunt igitur in eo numero

omnes quoB Prinzias aut in marginem relegayit aat uncis
indusit et praeterea 308 — ^310 ab Hirzelio (de Eur. in comp.
div. arte, 88) damnati, 332. 333 a Nauckio, 645— «47 a
Badhamo, 943 a Nauckio. De 669—672, quos deleri vult
Hartungius, est fortasse cur dubites.

II.

DE HIPPOLYTI INTERPOLATIONIBVS.

De prologo disputaturum pauUisper leetio moratur
vel emendanda vel stabilienda. In v. 1 sqq. :

lloXXrj fjiev iv ^qotoIoi kovx avtivvjLiog
d^ea ytsTtXrjiLiaL KvnQig ovQavov t' €(Tw,

OaOL T€ TtOVCOV TeQf.l6vO)V t' l^TlaVTlKMV

vaiovaiv sYao) xtA.

displicet t€ v. 3. Si nulla deorum mentio intercederet,
bene possent coniungi per t€ verba ytenlrjf^aL et a^palla),
sed sicuti res se habet eam explicationem difficillimam esse
non negabis. At nuUo modo statuere possumus v. 3 ter-
tium quiddam ad mortales et ad deorum genus accedere.
Propono scribendum di pro ts^ atque post eaw in fine
V. 2 puncto interpungendum.

V. 19. Gerta videtur mihi Porsoni emendatio esse
6f,uUav pro oimUag scribentis. Legendum est:

' fjLeLCjb) fiQ0T€Lag TtQoaTteawv o/nLklav.

In V. 22. 23:

^lTtTtoXvTOv h Ty9 t)f^€Qif' Tcr TtoXka di
ftaim ftQOKoipaa*, ov novov Ttokkov fi€ del

claadicat oratio. Sed bene progreditar si pro Si 22 scri-
bimas di^, atqae ita interpangimas :

*£nn6hjtov ev xrjd^ fjfxeqq^ Ta noXXa drj
n&hxi nQOxoxfjaa^ ' ov novov noXXov fXB del.

Porro ferri neqaeant extremi v. 23 vocabala fie det Eisdem
verbis finitar 20, eaqae repetitio inelegans est nisi apparet
caasa repetitionis. Deinde videtar semper verboram for-
mala sfii dsl idem valere qaod verbam Latinam careo vel
egeo: inest qaidem is sensus in omnibas exemplis qaotqaot
tam in adnotatione haias loci coUegit Valckenaerias, tam
Porsonas ad Or. 659(667) protalit, neque alia ego inveni.
Sed nostro loco hanc potias sensam desideramas: paene
finitus est lahor. Propono igitar scribendam ye pro /wfi,
ita : ov novov noXlov ye del. Deniqae friget v. 23 nt^XXov
post icoXXd V. 22, atqae suspicor id noXXa causam fuisse cor-
ruptelae in 23. Nescio an scribendum- sit uanQov^ quod
vocabalum bene explicet illud h r?;J* fif.ieQ(f. Integrum
igitur locum 21—23 sic scribendum proponb:

a d' elg efi fjfiaQTrjne, TifiWQfjaofiac
^lnnoXvTov iv TfjS' fjfiiQijc, tcl noXXa df}
naXai nQoxoifjaa*' ov novov fiaxQov ye dei.

In V. 27: idovaa OaldQa -mQdiav xaTeaxsTo
dubito an non caute egerint editores qui xareixeTo
scripserunt. Huius mutationis auctor est Monkius, qui qui-
dem ipse rem levi bracchio tetigit: neque Elmsleius qiii
Monki mutationem probavit (ad Heracl. 634) totam rem
tractavit. Aoristum eaxofirjv passiva significatione usurpa-
runt Graeci scriptores inde ab Homero usque ad Dionem
Gassium. De Atticis tunc demum dubitare licebit, si appa-
rebit has formas rarissime traditas esse atque talibus tan-
tom locis traditas ubi aptiorem sensum daturum sit tempus
imperfectum. Traditae autem sunt eae formae his Attico-

rum scriptorum locis, quos coUegit Veitchius ^®: Eur. Hip.
27. Heracl. 634. Plat. Soph. 250 D. Lach. 183 E. Phaedr.
244 E ^^. His omnibus locis certe non minus aptum est
tempus aoristum quam im{)erfectum: locis Euripideis, ut de «
Platonicis taceam, praestat aoristum ^^.

De reliqua prologi parte perdifficilis est quaestio:
spero tamen te iudicaturum esse in eis quae profero,.multo
ea labore curisque non semel iteratis ponderata, fructum
aliquantuLum inesse. Primum igitur gravis in eo inest of-
fensio quod Venus his versibus tamquam in limine fabulae
tam plene praedicit res in fabula agendas, ut vix quicquam
novi spectatoribus vel legentibus ferat actio insequens.
Dix^it fortasse quispiam: at poetam ipsum vituperas:
peccavit Euripides. Sane, si haec omnia Euripidea esse
iudicare possemus, eius ars esset culpanda: cum autem
plus uno indicio constet grassatum esse in his versibus
interpolatorem,*etiam hoc crimen dissipatum iri spero, si
recte spurias partes definierimus.

De V. 29—33.

xat Ttglv fAEV eXd-elv zrjvde yrjv Tgoil^rjviav,

7V€TQav na^ avxriv ITaXladog YjaToxpLOV 30

yfjQ TTJade vaov KxmQidog iyytad^eiaaTO,

iQtoa' eQiOT^ exdrjf^ov' ^lTTTioXvTq) d* em

To loiTtov (avofxatjev IdQvaS-ai d^eav,

lussit 32. 33 deleri Blomfieldius, probantibus Monkio
et D., ut mihi videtur, rectissime. Pro exdrjfxov praebent
prioris ordinis codices eytdrjlov^ quod tolerari posse nego:

18 Greek Verbs Irregular and Defective, Ed. II, p. 257.

19 Etiam Plat. Theaet. 165, B. attulit Yeitchius, non bene.

20 Sero didici Herwerdenum {Bevue de phihlogie 1878, 11 p. 19)
eandem fecisse observationem. Sed cum sententiam ille modo pror-
8U8 alio declaraverit, quae scripseram non mutavi.

id vocabulam nihil designare potest nisi qaod apertnm et

conspicaam est. At eo tempore nondum prodiderat Phae-

dra amorem suum. Quamvis langueat sententia, sensum

tamen praebet sKd^^fiov, Hoc autem vocabulum vel ideo

suspectum est qnod 37 repetitum est iterumque languet.

Deinde civofia^ev^ qaod equidem ego puto interpolatorejn

usurpavisse hoc sensu : effecU ut nomen in posterum esset^

videtur mihi soUertia Euripidea indignum esse, praestare

tamen prae virorum doctorum emendationibus, Yalckenaeri

viiivrjaovatv, Musgravi ovoiiaaovaiVj Meineki lovof^a^ov. Porro

male explicatur templi nomen 'InTtolvTsiov per verba '//r-

TtoXvKj) d' eni, — idQvad^ai d-eav^ ideo peius quod ^ea

ipsa Venus est quae loquitur. Sed etiam his versibus

aperte spuriis eiectis, parum profecimus, atque nescio an

hac causa inducti fuerint plerique editores ut eos pro

genuinis haberent. Mihi videntur postulare ars et ratio ut

eos huic fabulae abiudicemus atque tum demum quaeramus

quid inde consequatur. Consequitur abiudicandos esse etiam

praecedentes 30. 31, qui etiam aliis de causis suspicione

non liberi sunt. Nam sine sequentibus sensum non plenum

praebent 30. 31. Verbum syTia&daaro correxit N. qui

scripsit xa&iaaro, Sed gravissime offendit illud KvTtQidoq,

An consentaneum est deam ita de se ipsam tamquam de alio

loqui? Putasne Euripidem id finxisse? Gohaerent igitur

hi quattuor versus 30 — ^33 atque omnes eidem sunt inter-

polatori adscribendi. Sed quidnam iudicaturi sumus de

y. 29? Mihi videtur is versus interpolationis initium

esse. Si aliter iudicas, necesse est statuas eum qui pro-

logum retractavit versus nonnuUos genuinos detrusisse ut

suos 30—33 intrudere posset. Sed magis, ut videtur, stude-

bant plerumque interpolatores explere quam recidere fabu-

las. Atque si res ipsas spectas, non bene convenit v. 29 cum

25—27 et 34 sqq. qui rerum progressiim satis indicant

Sed in versus 29 forma nihil est offensionis. Suspicor in-

terpolatorem hunc versum ab Hippolyto Velato mutuatum

esse integrutn, sequehtes 30 — 33 fortasse decurtatos. Quam
suspicionem maxime confirmat locus Diodori Sic. IV. 62,
quem ad hos versus illustrandos attulit Monkius. Velim
totum perlegas : fJiBta de xov yafiov ^lnTtoXvTov fiev tov hc
rrjg lAlfia^ovidog yevofjtevov vlov ^TtBfixpav eig TQOiGjva TQe-
q>ea^ai naqa Toig ^Hd-Qag ddeXq^olgj «c di OaidQag IAimil''
fiavra xai At]fio(p(a7n:a iyiwrjae. fiiyLQov di vazeQOV ^lrtTio-
Xvtov inaveXd^ovtog etg tag I4&i^vag TtQog ta fivaTfjQia,
QkddQa dia to xaklog SQaad^eiaa ctvTov totb fxsv aTteXd^ov"
Tog elg TQOi^^qva IdQvaaTO Uqov ^^(pQodiTfjg naQa ttjv
dycQonoXiv, od-sv rjv xax^oQav tijv TQOi^^^va, v(JT€qov di
naQa t(^ TliT^el fiSTa tov @7ja€(og KaraXvaaaa ij§tor Toy
''InnoXvTov fiiyrjvai avT^' dvteinovTog d* eneivov (paai Ttjv
OaidQav dyavaxTrjaaLy Ttai inctvel&ovaav elg Tag l^d^rjvag
einelv t(^ Qr^ael Sloti ine^dXeTO ^lnnoXvTog avTrj fiiyrjvai.
&r]a€(og di SiaTatovTog ne^i Trjg dia^oXrjg xai tov ^lnno-
XvTov fieTanefinofiivov nQog tov eXeyxov^ QkxidQa fiiv (po-
prj&elaa tov i^eTaafiov dve^Qif.iaaev eavrrjv, ^lnnoXvTog de
aQfiaTrjXaTcSv, (ag rjxovae Ta nsQi Ttjg diafioXrjg, avvexvd-tj
Tfjv tpvxi]v, xai did tovto tcHv inn(ov TaQaxd^ivTcov xal
inianaaafiivcjv avTOu Taig rjviaig, avvifir] tov fiiv di(pQOv
avvTQififjvaiy To di fieiQaxiov ifinXcmiv Toig i^aaiv kXytvad^"
vai nai TeXevT^aai, Haec contulit Monkius cum fragmento
Asclepiadis TQay({)dovfiivct}v, schol. Hom. Od. A.321: QkxidQa —
To fiiv nQcoTOV leQov l^(pQodiTrjg iv i^d^r^vaig IdQvaaTO, to
vvv ^lnnoXvTeiov naXovfievov : atque admodum facile conici-
mus Diodori narrationem ad tragicorum fabulas conforma-
tam esse. Sed minime quadrat in nostram fabulam Dio-
dori narratio, aliqua ex parte certe in ea quae deVelato
scimus. Atque ut coniciam interpolatorem v. 29 — 33 a
Velato Hippolyto mutuatum esse potius quam a Sophoclis
Fhaedra faciunt nonnnlli loci nostrae fabulae falso inserti
profecto Euripidei, de quibus mox disputaturus sum. Per-
gamus ad v. 34—40 :

87t€l di Qrjcevs KexQoniav leiTtei %^6va

/Aiaafia q)svywv aifiaTog Ilailavtidciv 35

xat TTjvde avv dafiaQTc vavaToXei xd^ova

EVLavaiav eyidrjfiov aiviaag q>vyi]Vy

ivravd^a d^ OTevovaa T^aKTie^tkrjYfidvr)

yJvTQOig eQtJTog rj TokaviP aitolXvTai

aiyfj ' ovvoiSe ^' ovTig oly^eTwv voaov, 40

Olim in 36 offendit K. : prioris ordinis codicnm indicia se-
cutus scripsit .t^S^ pro ti]v8€, atque coniecit x^ova librarii ^
errore decepti simili v. 34 fine in textum inrepsisse. Hanc
medendi rationem ipse, ut yidetur, abiecit. Nullus equidem
dubito quih retinendum sit Trjvde: yalde tamen dubito num
tolerari possit x^ova, Atque postquam ipse conieci uohv
verum esse, didici virum quendam doctissimum olim Ttohv
margini exemplaris sui adscripsisse, idemque in Weili ad-
notationibus inveni. Cf. Suppl. 473.

V. 37 mihi damnatur vel solo vocabulo eyidrjinov. Quae-
nam enim.est <pvyi] non exdrjfiog? Atque de exilio iam
34. 35 dictum est.

Suspectissimus est v. 40. Nimirum putabat interpo-
lator verum rerum statum per verba rj Tahxiv* anokXvTai
parum definiri: confecit igitur pleniorem definitionem ex
Phaedrae verbis 393. 394 :

* '^Q^afirjv fiiv ovv
SK Tovdsj avyav Trjvde xai nQVTtTsiv voaov,

Sed maxime, puto, istius appendiculae causa, aiyrj dico,
confectus est v. 40.

Falsissimus est 42 :

dei^ia de Orjael TtQayfia xarupavrjaeTai,

Rem non Theseo demonstrat Venus, neque, sicuti si genui-
nus esset hic versus, exspectare debebant spectatores, mor-
tem Hippolyto imprecatur Theseus quod didicerit Phaedram
ainore furere.

Spurii sunt v. 43—46

'Kai Tov jiiiv ^fxiv noXifxiov veavlav

xtevel Ttofvqg aqalaLVj ag 6 Ttovtiog

ava^ Iloaeiddiv ainaaev Grjaei yiQag^ 45

firjdiv fiaTaiov elg TQvg ^^aa&ai d-etfi,

Confecti sunt 43—45 ex Thesei verbis 895, 896 :

fj yccQ noaeidfSv avTov elg ^L4tdov nvkag
d-avovca Ttefixpei Tag ifidg aQag aificov ,

atque otiosissimus 46 ex Dianae verbis 1315 — 1317 :

aQ^ oiad^a naTQog TQelg aQctg aaq)elg ix^v,
cov TTpf fxiav TtaQelkeg^ w xdxtaTe av,
elg Ttalda tov aov,

Atque V. 46 etiam sermo prodit scriptoris ingenium : nam
parum accurate quadrant in sententiam verba elg tqlq
ev^aax^ai,

Denique v. 48 — 50:

OaidQa* t6 yaQ TTJad^ ov 7tQ0TL/.ii^a(ji) xaxov
To (.irj ov TtaQaaxeiv Tovg ifiovg ixd^QOvg ifioi
dinTjv Toaavttjv wW ifioi xaXaig exetv

itemque 56. 57 : •

vfivoiaiV ov yaQ old* dveipy/nevag nvXag
'^lAcdov, q>aog di loiad^iov fikejtcjv Tode.

sunt amovendi, sed non mea est haec d&iT7]aig,

De versibus 41 et 47 quid sit statuendum est car
dubites. Aut spurii sunt aut post 41 exciderunt versus
nonnulli. Sed ut iudicium meum de prologo in summarium
contraham, constabat olim ex his versibus : 1—28. 34—36.
38. 39. 51 — 55. Ita bene progrediiintur omnia : ad fabulae
actionem intellegendam satis habent spectatores, aut, ut
idem aliter dicam, bene et plene explicantur 22. 23 ra
TtolXd dij ndhxi nQOnoxpaaa : denique minis obscuris indicat
Venus Phaedrae Hippolytique fata.

De V.79— 81:

oaoig didcncTov firjdivy dlV ev zy (pvaei

t6 a(aq>Q0VBiv iihrffjBv iig xa. Ttavr* ael^ 80

Tovroig dQiTtead-at' Tolg xanolaL <J' ov &€f^tg,

Etiam hi spurii sunt. Naucki de hoc loco disputatio
E. S. II. 6 cum aliam tum hanc in primis praebet utilita-
tem quod monet ille v. 80 nobis iterum in Bacchis (316)
tradrtum esse^^ Sed iure damnavit K. Bacch. 316, dam-
nandus est Hipp. 80. Neque fuerit hoc tibi in miraculo:
certis argumentis demonstravit Baierus^^ Bac. 215 sub-
ditivum esse, monet eundem legi Hip. 281, ubi subditi-
vum esse spondeo atque mox demonstrabo. Admodum fa-
cilis igitur cohiectura est, antiquis temporibus — noli hoc
neglegere — eandem manum interpolatricem et in Hippo-
ly to et in Bacchis grassatam esse. Neque desunt alia docu-
menta, ni fallor, etsi minus luculenta. Sed ad nostrum locum
revertamus. 'Quae disputavit N. nolo repetere: haec addo.
Abrumpi per istos versus sententiam vides: non excusatur
vefsus 79 asyndeton: caret obiecto verbum dQenead^aiy ne-
que habet ex quo apte pendeat. Quamvis sententia tibi
bella videatur — mihi tamen displicet, nam bene observa-
vit Macaulaius nescio quo libro bellos locos poesi male
insertos indicium esse senescentis artis — , necesse est con-
cedas scriptorem non fuisse Graeci sermonis peritum. At-
que, ne etiam hoc taceam, valde miror neminem vidisse
— nisi fortasse id Musgravfo in animo erat scribenti v. 79
oaoiac TtXaoTov — quantopere haec cum 952—954 discre-
pent: nihil tamen ego hoc argumento abutar, cum utrum-
que locum nostrae fabulae alienum esse putem.

21 Nonne meoum consentis id nobis indicio edse debere, secun-
dam codicum classem Hippolyti looo antiquiorem servasse lectio-
nem aeC, grammaticorum esse correcturam ofjiws, qui studebant in-
terpolatoris verba poeta pauUo digniora reddere?

22 Animadv. in poet. trag. Graecos, 78 sq.

De 271—283:

TP. ovn old^ ekiyxovG^' ov yccQ^ svveneiv &eX£i,
XO, ovd^ rJTig agxtj Twvde Tttj^ariov ecpv ;
TP, elg ravTov r^xeig* navra yaQ aiy^ Tade,
XO, (og aa&evel Te "mi zaTe^vrac difiag,
TP, Tiwg (J' oVy TQiTaiav ova^ aatTog rj^eQav; 275

XO, TtoTeQOv vn* aVjyg, r/ d-avelv neLQCofievrj ;
TP. &avelv' daiTei (J' eig dnoaTaaiv ^lov,
XO, d^av^aaTov emag^ el r«(J' e^aQTtel Ttoaei.
TP, xQvnTei yaQ ^de ntjf^a nov q>rjOiv voaetv,
XO. 6 d' elg nQoawnov ov Tey.fiaiQeTai ^Xencov; 280
TP. e^Tjfiog wv yaQ T^a3e Tvyxavei x&ovog,
XO, av S^ ov7t dvayTifjv nQoaq^eQeig netQWfievr^
voaov nvd-eaS^aL Trjade xal nXdvov q)Qevcov;
Prodigiosa sunt horum versuum menda. Primum velim
conferas 279 cum 281. Haec responsa iterum iterumque
revolve: nonne vides absurde et ridicule inter se repu-
gnare? Sacra faciendi causa peregre profectus est The-
seus, quod chorum nescire nobis non facile fingamus. De-
lendine sunt igitur 280. 281? Sane delendi sunt isti, sed
ne deletis eis quidem res sana est. Etiam 279 intolerabi-
li3, nisi statuis nutricem quoque Thesei peregrinationem
nescire, quod satis absurdum sit. Deinde 275—277 quam
arte careant nolo multis verbis exponere: quod nisi quis
ipse sentit, vix mihi crediderit. Sed ea quae hoc loco
chorum docet nutrix, iam antea sciebat chorus atque spec-
tatores docuit bellis versibus 135 sqq.:
TQLTaTav de viv tcIvw
Tavde xoT* d(jL^QoaLov
aTOfiaTog dfieQav

/JdfiaTQog dxTag difiag dyvov urxsiv,
XQvnTq) ndd-ei d^avdrov d^iXovaav
xehjai nori TeQfia dvaTavov,

Id sufficere ad 275—277 damnandos puto. Denique
apparet 282 responsum esse ad 273. Delendi sunt 274 —

281. Atque hoc loco spero mihi yeniam fore si snspicio-
nem paulo audaciorem eloquar. Nescio an conicere liceat
quarto aut fortasse tertio ante Christum saeculo histriones
primo cantico neglecto, t. 274 — 277 ad damnum resarcien-
dum dialogo inseruisse^^.

De V. 325— 335:

(Du4, zi dg^^ ^La^ei x^^^Q^S i^QTCJfisvt] ; 325

TP. Ttai act)v y€ yovaxiovy nov ^sd^aofiaL uote.

0u4. Kaii\ (0 TaXaivay aoi Tad* ei nevaec, nuxKa.

TP, (leitpv yaq rj aov (jLrj Tvxaiv tv fiov lionov;

O^. oXel. To ^evToi nqay^ ifioi Tifii^v q^aqet.

TP. TcaTteiTa xQvnTeig x^ija^' lyLvovf^ivfjg ifiov; 330

0^. '«c Twv yaQ aiaxQfov iad^Xa pLrjxavoifie&a.

TP. ovKovv Xiyovaa TifimTeQa q)avel;

0A. ccTiel&e tvqoq '^ecjv de^Lag t* ifiijg fiid^eg.

TP. ov 6rJT\ iTcei fiot diOQOv ov diSiog o XQ^^-

0^. ddaw aifiag yaQ x^t^o^ aidovfxaL t6 aov. 335

Olim iudicavit N. E. S. 11. 11 coniungendum esse v. 332 cum
329, ideoque damnavit 330. 331. Simili ratione inductus
iussit Hirzelius" 330. 332 sedem mutare. Pari ego confi-
dentia nego 333 a 326 separari posse, delendosque censeo
327—332. Actionem paulo vehementiorem indicant 325.
326 animumque utriusque feminae concitatum: nullus igi-
tur longis ambagibus locus. Eandem actionem eundemque
animum indicant 333. 334. Neque turbant tantum seriem
rerum languentque quae interponuntur, etiam per se absurda
sunt Qui tibi interpretaris v. 327? Quid est id malum
qnod nutrici imminet? Gonstematur, sane, cum audit, sed
stnpet indignaturque magis quam ipsa supplicium patitur.

23 Siimlem de Alcestidis versibus nomiullis mihi ortam esse
suspicionem confiteor, sed meram suspicionem nolui promere, donec
similes locos, si qui forte exstarent, ex ceteris fabulis collegissem.

24 De Eur. in comp. div. arte, 17.

Neque tam anxia cura providet Phaedra ne nutricem do-
lore afficiat: aliud agit. Si me nimis hoc argumentum
premere iudices, velim mihi explices iHud xiihxivtt. NuUo
iure appeUatur nutrix misera. Priusquam 328 examine-
mus, quaeramus quid sifoi velit 329 istnd ok€i, Huins
vocis difficultatem non sustulerunt editores. Videtur qui-
dem sententiarum contextu satis defendi scriptura oAel.
Continuat v. 327 repugnantiam Phaedra. Atque, ut id
statim dicam, conicio interpolatorem cum v. 327 et initium
329 conscriberet spectavisse 353 sqq. Neque scholiastae
adnotatio: clra, cprioiv, dnolovfiai, confirmat scripturam
oXslg: nam alterum sensum praebet olelgy alterum siva
anolovfxai^ utrumque nostro loco incongruum. Sed parum
apte conectitur istud oXai vel dXelg cum reliqua versus
parte: t6 fjLivroL nQayfj* ifioi Tifiijv q)€Q€i. Quae clausula
mihi videtur quasi sufostructio posita esse qua niteretur
V. 331, neque, puto, poteris eam uUa alia ratione explicare.
Sed nunc ad 328 redeamus, quem ineptum esse viderunt
interpretes. Nova argumenta quibus verlssimum id iudici-
um comprobem non habeo neque tu requiras. Sed mihi
persuasum est antiquam nobis traditam esse scripturam
neque corruptam. Non audebat scilicet interpolator rerum
statum plane neglegere: probe observaverat iste nutricem
haec pronuntiantem ad Phaedrae pedes iacere, atque unum
versuum suorum admodum astute finxit supplici aptum.
Hanc necessitatem obliti sunt qui mutationes magis minusve
speciosas inferre studuerunt. De v. 331 velim coniectu-
ram audias prorsus incertam. Talis est versus quem facile
quivis in memoria teneat. Fortasse exstitit olim in altera
Hippolyto quamvis in contextu dissimili. Apud Senecam
Phaedr. 598 usa est Phaedra coram Hippolyto secum coUo-
quens his verbis: honesta quaedam scelera succesms fadt.

De V. 353-359:

6if.ioi, rPXe^eigj tshvov; aig ^' aTtwXeaag.

Yvvaineg, ovtc avaa%ix\ ovx ave^OfxaL,

Coia^' ix^Qov rjinaQ, ex&Qov alaoQio q>aog. 355

^i\p(i) ine&rjacD a(Ofi\ anaXlax^riaofiai

fiiov d^avovaa' xa/^cT'* ovTiir^ eifjC tyta.

6i aiaq)QOV€g yag ovx hxowegy dlV Ofiwg

xaxcjv BQviai,

Vellem mihi liceret quod de his versibus sentio tacere :
nam qaos Valckenaerius, yir doctissimus idemque omni
elegantia doctrinae afluens, admiratus est 355 — 357, mihi
necesse est pro spurio centone ducere. Tres versus histrio-
nes intrusisse conicio, nempe ad ampliorem effectum scae-
nicum parandum. Vehementer concitatus est nutricis ani-
mus, concedo, sed "in omnibus rebus videndum est quatenus :
etsi enim suus enique modus est, tamen magis offendit
nimium quam parum^'. Sed quatenus exhorrescat nutrix
primo momento videmus : statim v. 358 sqq. philosophatur.
Quod hos excedit modos nimium est. Suspectum semper
est unum solum vocabulum in initio versus positum, sicut
V. 355 tfiiaay quo producatur torqueaturque sensus iam sibi
sufficiens versus praecedentis: suspectissimum cum, sicut
nostro loco, inconcinna secuntur. Neque fastidii me incul-
pare tibi licet nisi inscitiae convincere poteris, cum nego
illnd fxed-ijao} aaif^a, corpm dimiUam, accurati Graeci ser-
monis esse. Gorptts in mare dimittere (Hel. 1396) satis
intellego: etiam animam dimittere (Med. 1218) sensui verbi
fied^tevai aptissimum, sed neutri similis est hic locus.

De V. 400-402:

TQiTov d\ ineidrj zoujid^ ovx €^i]vvtov 400

KvTtQiv HQat^aai, Kazd^avelv sdo^i fiot
xQaTiavov, ovdetg dvveQelj fibvlevfiaTCJv,

Ita K. editione minore et N. cum Marciano. Weilins scribit :

Ymd^aveiv edo^i fioi,
KQOTiatoVj avdelg dvreQely fiovlevfxdj^iDv.

qna interpnnctione et planior fit sensns et langnidior. Sed
mirabili patientia toleramnt viri docti spnrinm 402. Mihi
videntnr superiftres editores scriptoris animum melius per-
spexisse potioremqne codicum auctoritatem secuti esse, qui
sic scripserunt:

Tuxrd^avetv sdo^e fioi
xQaziaj^ov ovdetg dvreQet §ovXevfiaaiv,

Ut Weilius ita antiqui grammatici, quorum correctiones
passi sunt prioris ordinis codices, studebant spuria tolera-
bilia reddere. Sed notum est interpolatores frustula tra-
gicae dictionis saepe conquisivisse: legitur ovielg dvreQel
Alc. 615, rig dvreQely Alc. 1083. Med. 364. Simili ratione
suspectum nQariaTov atque atyfj 40, J^aia^ 355.

De V. 453-459:

laaac fiev Zevg aig TtoT* rJQaa&r) yaficov

2efielr]gy Yaaai d* dg dvrjQnaaev noxe

fj xalhq^eyy^g Keq^aXov eig S^eovg ^Ewg 455

€Q(OTog ovveyC ' aAA' ofiwg ev ovQavtp

vaiovai nov qevyovatv enTtodiov d^eovg^

aziQyovat d\ oXfiai, avfiq>OQ^ vtTccifievot,

av 3* ov7i dve^t ;

Ineptos V. 456 — 458 expellendos esse puto. Initio versus 456
explanatio supervacanea eQioTog ovvexa per se suspecta est,
sed hoc minus grave. Quid tibi fingis esse subiectum verbi
vaiovat? Av etiam Semelam Gephalumque? Necessario
eundem hic sensum exspectamus quem simili Velati loco
invenimos fr. 434:

EQCjg yaQ dvdQag ov fxovovg eTteQxexat
ovd* av yvvalxagy dlXd xat d-ewv dvw
ipvxdg xaQ&aaet ncdm ndvrov eQx^J^at'

xai TovS* aTteiqyetv ovS* 6 naynQaz^^g ad^ivei
Zevg, dXX' VTteUei xai d-eXwv eyycUvetat.

Nihil potest interponi inter 455 *et 459, certe non id quod
interpolator sibi indulgens interposuit.

t)e V. 477-515.

De hac scaena praestantissima qui meam disputatio-
nem lecturus es, velim prius perlegas quae egregie disse-
ruit W. A. E. 209 — 220: statim videbis quantum ilii viro
acceptum referam, quamque cum eo quamvis dissentiens
consentiam. Summo ille acumine scaenam prave turbatam
in instam seriem revocare ordine versuum iterum iterumque
mutando conatus est Cur meo iudicio nostrae fabulae
salus non hac via sit petenda, breviter exponam. Veris-
sime, puto, opinatur W. ista turbatione adflictam esse Eu-
ripidis tragoediam* ante legem Lycurgeam. Histrionum
igitur aut poetarum qui histrionibus morem gerebant fuit
istud facinus: nant alia qjaae forsitan cogitari possint omni
probabilitate carentia mitto. Histriones autem, quod scimus,
non solebant versuum. ordinem mutare: id aut numquam
fecerunt aut rarissimo exemplo ^^. Neque fas est non quae-
rere quo consilio scaenam turbarint. Versus quos falso
loco histriones inseruerunt sunt maximam partem eius ge-
neris nt bis aut etiam ter id declarent quod poeta semel
declaravit, aut ut fusius explanent quod poeta apte j)res-
seque dixerat. Huius rei exempla nonnuUa satis luculenta
videor mihi in Alcestide detexisse. Et eadem et ptorsus
alia est nostro loco interpolationum ratio. Nam ceteris in
fabulis qui versus addere voluit eum plerumque necesse
erat suis niti viribus, ideoque solent spurii versus originis
snae indicia prae se ferre. Sed eis qui Hippolytum stu-
debant augmentis ditare, suppeditabat thesaurus vere Euri-

26 Nihil in hao re vinoant scholia ad Med. 856. 379, Didy-
mom errasse nemo non yidet.

pideus, Velatum dico Hippolytum. NuUus dubito quin huic
fabulae adscribendi sint versus nonnulli qui huic scaenae
impedimento sunt^^. His .praemonitis scaenam ordinatim
pertractemus.

Versus 477—481:

voaovaa d' ev ntaq ti^v voaov na.raaTQiq^ov. *
elalvd' B7t(fi6al ytai loyot d^eXiiiriQLOL*
q^avi^aerai %l TriaSe q^aQfiaiiov voaov,
rj TaQ^ av oxpe y* avdQeg i^evQOiev aV, 480

el (11^ yvvalneg /Lirjxavag evQrjaofjiev

eo loco ubi nos legimus tolerabiles esse qui post Wiiamo-
witzi disputationem adfirmat, insanit: petulantiae audaciae-
que sit negare eos Euripideos esse ^'. Simile habent argu-
mentum isti versus ac genuini nostrae fabulae 509 — 512:

eariv nav^ oiKovg (piXxQa fiot d'eXiiTriQia
eQcorog, rjld-e (T Sqtl fiot yvdfirjg eaia, 510

a a' ovV' iTt^ alaxQolg ovv' inl ^la^rj q^QBVcjv
Ttavaet voaov Trjad\' rjv ai fiij yivrj ^nrj **.

Quam in his versibus sententiam ihvenit interpolator,
gaudebat se eam facili labore iterare posse. Idem argu-
mentum explent 513 — 515:

26 Cum de nostra fabula iudicium pronuntiaverit Aristopha-
nes Byzantius (cf. Trendelenburgi Gramm. Graec. de arte trag. iudic.
rell. 17) quasi sit aliquo modo Velati SioQS-tofia, faoile oonicias an-
tiquos criticos hinc maxime explicasse versus utrique fabulae com-
munes.

27 Contra W. tamen puto xaxaaTQitpov ita intellegendum esse
ut sit profliga: remedium amoris est (paQfxaxov vocov, non comum"
matio amoris. Sed quamvis hanc honestatis speciem prae se ferant
ipsa verba, subandimus tamen, minime nego, contrarii sensus su-
surrationes: apertum est poetam non voluisse sensum non esse am-
biguum. Sed in structuram Velati Hippolyti, quo referendi sunt hi
versus, nunc inquirere non est mei propositi.

28 Ne te fugerit poetam ex industria etiam hanc vooem am-
biguo sensu usurpasse.

del d' i^ hceivov drj zl tov Tco&ovfievov

atjfieTov^ t] nkoxov ^^ tiv^ tJ nenXmv ano

Xa^eiv ovvaxpai t* «c dvolv fiiav xa^tv: 515

quos interpolatos esse plenissime mihi persuasit N. E. S.
II. 20 sq., Enripideos esse paene persuasit W. A. E. 215.
Num locum quemve.locum in Velato Hippolyto habuerint,
scire non possumus: opinari tantum licet: in Goronifero
nullum olim eos habuisse locum mihi est persuasum ^^.
Demonstravit W. quo modo potuisset interpolator hanc
scaenam additamentis ornatam in ordinem tolerabilem re«
digere: non eadem sollertia praeditus fuit antiquus iste
ordinator. Neque etiam in hac scaena nihil ex ingenio suo
addidit interpolator. Idoneis argumentis damnavit N. E. S.
II, 16—18 versum 494:

TOialadey awq)QO)v (T ova^ hvyxaveg yvvrjy

neque omnino Euripideum hunc versum habere possum.
Sed sequentem versum:

ovyc av nox^ evvijg* ovvex' v^ov^g xa a^g
delendum esse non mihi persuasit N., neque quicquam in
eo quod oflfendat video. Nam verbis speciosis eisdemque
ad dedecus pellicientibus negat nutrix esse scelesta quae
parat, quod moribus eius optime convenit. Quod scribere
iubet W.:

evvovg ovvex^ ^dovrjg ye a^g

mihi displicet: paulo audacius negat ille evvtjv et i^dovrjv
coniungi posse. Porro 500:

29 Ita Reiskius: Xoyov libri.

:2if ita JKeiSKius: JLoyov iiDri.

30 Quominus cum W. hos versus Phaedrae adscribamus pro-
hibent Dianae verba 1304—1306:

yvdfiri (f^ vixav Tr\v Kvngiv nEiQOifjLivri
TQOfpov JewAfir' ovx ixovaa firjxccvaiSy 1305

rj a^ <ft' OQX(av naidl arifiaCvH voaov.
Apparet Phaedram non potuisse verbis apertis declarare voluntatem
amori obsequendi, priusquam nutrix Hippolyto rem aperuerit.

aiaxq^ aiU' df^eivio twv xalfov vad* ioTi aoi

optimo iure delevit N. E. S. VI, 18 sq. Bestat corrup-
tus 507:

ei xoi donel aoi, XQ^'^ f^^ oi? a' d/iaQTaveiv

lenissima medela eademque efficaci sanandus. Propono
scribendum

€1 TOL '(Joxfit aoif XQ^^ f^^ ev d* dfAaQTavetv,

Quod postquam yidi verum esse, non sine gaudio didici
Musgravium ^doxei scripsisse. Sed cur ille opus fauste
inceptum non perfecerit vix intellego. Oxymoron illud
ev a' d/iiaQTdv€Lv optime cohaerere cum eis quae iam dixit
nutrix non est cur multis verbis demonstrem. In sequenti
versu 508: '

el S* ovv^ Tcvd-ov fiot' devzeQa yaQ 17 x^Q^S

confiteor me quamvis invitum ad Wilamowitzi sententiam
inclinare, qui negat tolerari posse ei d' ovv. Necessaria
igitur videtur mihi emendatio dXl^ ovv^K

De V. 670. 671:

ziva vvv xixvav exo/iev rj Xoyov
aq)aXelaat ndd^afifia Xvaeiv loyov;

31 Olim putabam eas voculas nostro loco paene idem valere
atque Plat. Apol. 34 D : ei ^ri ng vubiv ovrtog l/c/, ovx «^iw fiev
yuQ ^yuyye' ei cf' ovv, imeixrj av fioi Soxw ngog xovtov Xiyeiv, xrX. i
qui locus si apte conferretur, noster locus iuxta interpretandus esset
ac si fusius dixisset nutrix: ei (T' ovv Soxel aoi ei dfiOQTdveiv, eha
firj SoxeTy hoc est: eam nunc miUamus duhitationemf cUiud agamus.
Atque haec verba ita interpretata cum nutriois vero consilio conve-
nire non negabis. Exemplum tamen quod attuli non satis demon-
strat Graecos scriptores eam formulam tali libertate usurpavisse,
neque, quod sciam, potest id nisi ex nostro loco concludi. Qua
oonclusione minus mihi videtur audax esse facilis quam proposai
mutatio.

Missa scriptnrae varietate haee fere lectio versuum e co-
dicibus est eruenda. Scholiasta ad 670 praebet haec:
xiva vvv ' Tovreazi TttSg xa^' SxaaTOv deafiov KarrffOQiag
oinokvaoiJis&a ta 8yxXi^f.iara tov "^lnnoXvToVf aq>aXeiaai t^g
eknidogy dt* Tjg TTQoOBdoKiofiev nsiaai avTOV hti xrjv af.iaQ-
tiav. Num recte statuerit W. A. E. 210 enm scholiastam
integmm legisse locum, dubito: minus corruptum tamen
eum legisse quam nos legimus persuasum habeo. Propono
scribendum :

tiv* av vvv texvav ixofisv, iXnidog
aq^aXeiaai xja&aftfia Xvaetv loyov;

tiv^ av pro tiva^ N. E. S. II. 28.

De V, 867. 868:

iliioi fiev ovv
a^iotog ^iov tvfja. nQog xo ytQavd^iv eir] tvxelv,

Simplex est medela aptaque, puto, si pro eiri scribis eaxai.
Quod si verum est, omnibus schoiiis vetustius est mendum.

De V. 948—955 :

av drj d^eoiaiv cjg neQtaaog Qv dvrJQ

^vvet ; av aciq^QCJv ytal ytaxaiv anrjQaTog ;

ovn av ntd-oifArjv tolat aotg xofinotg iy ai 950

d^eotat nQoad-eig dfia&iav (pQOvelv xaxwg.

TjSri "^^ CLvxet xai 61* dxpvxov fioQag

aitotg xanrjlev\ X)Qq>aa t' avayct^ .^X^^^

^dnxeve noXXtov yQafiiftdTtov Ttfiiov ytanvovg'

inei f iX/jtp&rjg, 955

Amovendi sunt 951—954. Apertum est hos versus structu-
ram turbare, nam verba inei / ili]q)d^rjg necesse est ad
950 referamus. Mysteriis sane initiatus erat Hippolytus:
multum tamen interest inter consuetudinem cum dis et
mysteriorum societatem, neque hic idoneo nexu coniunctae

sunt res diversae. Neqne, puto, de piysteriis tali contemptu
locuturus erat rex Atheniensium. Porro in nostra fabula
non habet Orphea regem Hippolytus sed Dianam reginam.
Venator est, non litteratus homo. Vix mihi persuaseris
tamen tres yersus 952 — 954 non esse Euripideos: etiam
sanos esse puto. Sed N. E. S. II. 38 ut verbum ^a^xeva
explicaret aptissime contulit Eur. fr. 475, nobis ex Gretum
fabula servatum. Ego vix dubitare possum quin nostros
versus ab illa fabula mutuatus sit interpolator eadem ra-
tione atque alios versus ab Hippolyto Velato. De simili
utriusque fabulae argumento confer Aristoph. Ran. 849.
850. 1043. 1044 et scholia in 849. Sed versus 951 aliam
esse rationem puto: nam otiosissimus est neque satis bene
aut cum praecedentibus aut cum sequentibus coniunctus.
Gonicio interpolatorem eum tamquam pontem struxisse quo
facilior fieret transitio a 950 ad versus inserendos 952 — ^954.

De V. 1019. 1020 :

TtQccaaeiv yag ev JiaQeoTiy xivdvvog t' aTCcjv
XQeiaau) didwac Tijg rvQavvidog xaQiv, 1020

lure, puto, delevit hos versus Hirzeiius *^. In Marciani
scriptura nQaaaeiv ts yaQ TcaQeaTi videor mihi docti gram-
matici artem percipere satis acute corrigentis spuria. Sed
res est incerta.

De V. 1029 :

(XTtohg aoix^og, (pvydg dXi^reviov x^ova.

Istum versum iam dudum rectissime a Valckenaerio expul-
sum denuo reducere conati sunt Weilius et W. A. E. 219.
Pravis numeris satis damnatur : nam me docuit vir doctis-
simus, cuis rationes non meum est repetere, Euripidem

32 De Eur. in comp. div. arte, 81.

prima poesis suae aetate ne unum quidem eiusmodi versum
eondidisse. Et Weiii rationes, qusimyis acutae sint, valde
improbabiles esse negari non potest.

De 1038—1050:

QH, ag^ ovx STtipddg ytat y6f]g Tticpvy^ ods,
og T^ff efiriv TtSTtoidsv evt^QyLrjaiif
tpvx^v xQatijGeiv tov ts^ovv^ oti^aGag; 1040

/77. xofi aov ye •KaQxa xavza d-avf.iaCjU}^ nfcvBQ'
ei yaQ av /a€v Ttaig rjod-^ iycl) 3i aog TtaxrjQj
enTstva Tol a^ av nov cpvyalg e^tjfAiovv,
elnsQ yvvainog ij^iovv a* i/nijg d-iyeiv.

&H. iog a^tov rocT eLTtag* ovx ovno d-aveX, 1045

waneQ av aavT<^ Tovde TtQovd-rjyuxg vofAOV
Taxvg yaQ "^idijg ^^Tog avdQi dvaae^eV
aXV «c 7taTQ(pag q>vydg dlrjTevwv x^ovog
^evrjv in^ aiav XvnQov dvrXrjaeig ^iov
/Aia&og yaQ ovTog iaTiv dvdQi dvaaefiel. , 1050

Scriptura evoQTirjaiif 1039 et codicum auctoritate et con-
textus necessitate satis commendatur'*^^. lure, puto, offendit
N. E. S. II. 41 in (og a^iov 1045. Satis apta mihi videtur
esse medela si scribimus log d^uov^ atque hoc verum esse
confido. Atque tu si verum esse concedes, necessario me*
cum consenties otiosum v. 1046 tolerari non posse. Facile
conicias interpolatorem explicationem adverbii ovtw con-
ficientem iam a^iov pro d^iwv legisse. Versu praecedenti
1044 antiquam esse Palatini lectionem i^^iovv a' pro rj^iovg
mihi persuadet cum temporum ratio tum totius loci sensus.
Sed ut hoc mittamus, versum spurium esse suspicor, quippe

33 Neque Euripideum esse evoQyrjaia vincit Bacch. 641: ngos
aotpov yag av^Qog affxeiv atotpQov* evoQyriaCav: nam sparius est iste
versus. Non erat Bacchus avrJQi atque perverse intellexerat inter-
polator verba 640: ^^J/ojc yuQ ahrov oTato,

qui haius oratinncnlae iuncturam et cum praecedentibus et
oum sequentibus rumpat. Nam nuUum habet 1041 cum
Thesei dicto nexum, nisi quem praebent verba 1040 tov
T£xorr' oTLfAaaag, quae verba necesse est nos per totum
Hippolyti responsum subaudiamus, neque verisimile est
poetam eorum oblitum esse. Quod cum perspexeris, vide-
bis quantopere langueat 1044. Porro necesse est v. 1045
continuetur et iungatur cum 1043. Goncitatus est utriusque
viri animus ac per totum diyerbium festinat oratio, verbo
yerbum sequente, mora non interposita. Restat ut moneam
asyndeton y. 1045 non modo his rationibus satis excusari,
sed etiam confirmare eas. Adscribendus est 1044 absurdo
isti studio quo plana explananda curabant. Facile venit
interpolatori y. 1045 legenti verbum a^iui in mentem. Dam-
natos 1049. 1050, a Bergkio alterum, alterum a Kauckio, nemo
certe hodie defendet. Etiam 1048 languet eumque damnandum
habeo. Non de|)ebat Theseus haec minitans oblivisci pre-
ces suas quibus mortem Hippolyto imprecatus erat. Puto
eundem qui v. 1049 ex 898 confecit etiam 1048 ex 897 cen-
fecisse. Neque enim potuerunt interpolatores versus mu-
tuatos semper inmutatos in alienum inserere locum. Si
mecum de 1048 consenties, videbis interpolatorem iudicasse
Thesei minas obscuras explanatione dignas esse.

De V. 1452—1456:

&H, 0) qp/Ara^', wg yevvdiog exq^aivet TtaxqL
in. w xa?^€ xat av, X«^^€ TtokXa fxoiy TtareQ.
@H, lOfxoL q)Qev6g ai]g evae^ovg re xayad^^g.
in, Toicivde Ttaidcjv yvrjaicov evxov xvxelv. 1455
@H firj wv TtQodi^g fie, TeytvoVj aXld xaQTeQei.

Hunc locum sanare conatus est W. A. E. 220 versus
ita traiciendo ut ordo hic sit: 1452. 1455. 1454. 1453. 1456:
sed pace viri illustris, me iudice non sanavit Bectissime
offenderunt viri docti in 1453, quippe qui cum ceteris nuUo

modo eonectatur. Neque quicqaam proficimus coUatis Iph.
Taur. 591 et Heracl. 660: nam utroque loco optime inter
se coniunguntur sententiae. Sed magis etiam offendit me
1454. Num gaudii exdamatio est illud cdi/uoi? An stupo-
ris ? Neutrum potest tolerari. Spurii sunt 1453. 1454, qui-
bus expulsis omnia bene se habent.

Quos non tractavi spurios esse puto Hippolyti versus
625. 626 a Nauckio in suspicionem vocatos, 691 a Brunc-
kio, 810 a Nauckio, 825 a Brunckio, 871-873 a Nauckio,
875 a Wilamowitzio, 970 ab Hirzelio, 1034. 1035. 1225 a
Nauckio, 1419 a Valckenaerio.

APPENDICVLA I.

Curabani igitur absurdi homines ne tragici quidqmm
viderentur amisisse. Verba sunt haec Wilamowitzi A. E.
206. Eiusdem generis interpolatores id quoque curabant,
ne tragici quicquam quod tetigissent parum plane ac plene
expressisse viderentur. In quorum numero nuUus dubito
quin habendus sit is cuius est Hec. 570. Gontextus hic est:

6 d^ ov d-eXiov TB yuxi d^eltjv 6t!iiT(p ytoQtjgy

T€fiveL aiSi]Q(fi Tivevfjiatog diaQQoag'

y.QOvvol (T ixciQOvv. rj di Ttat d^vfjanova^ Ofxoig

7Cokh)v TtQovoiav elxsv evaxtjfio^g TteaeiVy

xQVTtTeiv ^' S XQvrcreiv ofifiov* aQaiviov XQ^^' 570

eTfei d' dg>^xe nvevfjia d^avaaifiip a^payy xrA.

Narrat Talthybius Polyxenae mortem. Versum prae-
cedentem 569 fortasse minus poeticum esse iudices, tamen
vere est Euripideus. Nam flagrabat ille studio aetemum
illud aenigma solvendi, mulierum dico naturam, cuius rei
documenta in nulla non invenies fabula: atque plus semel
hoc studio deceptus aberravit a vera poesi. Nostro loco

mortem oppetebat Polyxena fortitndine animi paene divina:
mnlier tamen erat, neque snpremo illo momento potuit ge-
stum decentem ac muliebrem non curare. Haec quae ex-
cogitaverat Euripides ut omitteret animum inducere non
potuit. Atque noscere si vis quam vere nobilis feminae
naturam in hac re expresserit poeta, compares, velim, quae
Plinius narrat de supplicio Comeliae Maximillae vestalis
Epist. IV, 11: quin etiam cum in Ulud subterraneum
demitteretur, haemsetque descendenti stola, vertit se ac
recoUegit, cumque ei manum camifex daret, aversata est et
resiluit, foedumque contactum quasi plane a casto puroque
corpore novissima sanctitate reiecit, omnihusque numeris pu-
doris TtoXlrfV nQovoiav eG%Bv tvaxri(jio}v tcbgbIv, Ne-
que desunt exempla recentioris memoriae: unum proferam.
Robertsonus in Annalibus Scoticis lib. VII sub anno 1587
haec de morte Mariae infelicis Scotorum reginae narrat:
she then prepared for the blocfc hy taJcing off her veil and
upper garments; and one of the executioners rudely endea-
vouring to assist, she gently checked him, and said, wUh a
smile, that she had not been accustomed to undress before
so many spectators, nor to be served by such vdlets.

Sed quisnam credere potest summum poetam versus
569 sententiam hac foeda atque absurda continuatione in-
quinare voluisse? Etiam forma v. 570 prodit interpolatoris
ingenium. Enuntiati cuius is sensum explere vel expla-
nare studuit constructionem continuavit, id quod, si animum
eius ac rationes spectas, consentaneum erat Nam testifi-
cantur utriusque ordinis codices lectionem 7iQV7tT€Lv &' tra-
ditam esse: praeterea testificantur, si recte interpretor,
veterem fuisse grammaticorum emendationem, qui iuberent
'AQvmovG^ scribere. Bene monuerunt illi grammatici ver-
sum traditum mendosum esse: nam ad sententiam nihil
accedit, declaratur tantummodo qnem ad modum caverit
illa ut decenter caderet. Participium igitur exspectamus,
atque nuUus dubito quin participium accepissemus, nisi

interpolatoris iDgenium somnolentum coartatum fuisset vin-
culis eius formae quam orationi dederat poeta. Sed nego
participium, quod omnes fere post Brunckium editores in
tQxtnm admiserunt, ampliore niti auctoritate. Licet tamen
e eodicum notis, ut iam dixi, concludere hanc satis rete-
rem esse emendationem. Atque versum nostrum ita emen-
datum attulerunt Hermogenes, de Inv. IV. 12. p. 181 W., Cle-
mens Alexandrinus Strom. II, p. 506 ed. Potter. et Eusta-
thius, ad Hom. II. B. 262. Apparet igitur hos viros vete-
rem illam emendationem probasse: amplius nihil. Etiam
aliud in isto versu inesse vitium bene perspexit Olemens,
qui scripsit:

•KQVTVTova^ a HQvmeiv OfAfAcn;^ ceQaevcjv exQ^v,

Satis horrida est sane iila longarum syllabailim in
versus fine iteratio, aQaevwv x^fioiv; mihi tamen videtur
paulo licentius mutasse Clemens. Sed ut concedamus
xQVTtTova^ legitimam esse scripturam, estne veri simile
Euripidem, qui a «uo studio nihil muliebre alienum habe-
bat, mulieris evaxr}fxoavvif}v tam anguste definiisse?®*. Sed
felici casu scimus veteres grammaticos etiam alteram viam
nostri loci castigandi iniisse. In codice Guelferbytano ex-

84 Mirabilis est Weili in huuc locum adnotatio, quam totam
exscribere libet : Hermogene l. c, qui vante VeUvation du premier de
ces vers (asf^vdig ti7t(6v),trouve le second faible, vulgaire et de mau-

•

vais gout {€vTflkg xal xotvbv xa\ xaxo^rikov). Ovide, qui les a
reproduits Vun et Vautre, Metam. XIII, 479 sq., n' etait apparem-
ment pas de Vavis de ce rhSteur. On voit cependant par son imita-
tion que la simplicitl d^Euripide avait besoin, au siecU d^Auguste,
<2'un peu d^crnement, d^un peu de ce asfivov que rSclame Hermoghne.
II dU: Tunc quoque cura fuit partes, vdare tegendasy cum caderet,
castique decus servare pudoris, Prorsus consentiebat Ovidiua cum
Hermogene : non modo simplioitatem sprevit — in hac parte videtur .
mihi Weilius Euripidem deridere — sed totam formam et ordinem
orationis mutavit, neque eam decori definitionem omnino dedit quam
Euripidi subdidit interpolator.

«6

stat hoc goholion, quodThomae MagUtro adscribit Diitdor-
i$K8; eu^aev bIq to nuxxo^t^loVf ou^q wxi^ovaiv ol o^eWCpv-
reg. HiB o^Mtpvmv adstipulor. Quinam fuertat neaoi-
lous : doctl viri, qui fortasse rem illnstrare potuifisent, ple-
rumque Thomam spreYerunt^^ Sed vituperat istum ver-
sum Herinogenes loc, indic. propter w tooio^i^lovi facile
igitur coniciamus eos quos memorat Thomas Magister o^bU"
tpv%nq ante Hermogenis tempora floruisse. Atque si qoae-
rimus qnos cuiusque generis fontes uterque scriptor ad-
hibere potuerit, Desoio an opinari liceat versum ut spurium
a graTumaticis scholae Alezandrinae notatum fuisse.

APPENDICVLA H.

In disputatione de Alc. 526. 527 dixi interiectionem
o uno iegi ioco, quem spurium esse suspicarer. Is locus
est Herculis v. 629—636:

oHdi' Qvx uq)iaaiVy aM! oivoLTttovwt ninXoxv
'foa^de i^qXIqv' wd' sfirjv' ini ^qov ; 630

a^w Xa^civ ye Tovaff scpoXTiiSag xeQolv,
vqug d' wg sq^iX^W nal yap ovx dvaivofia^
d^eQanevf.ia t€kv(ov. navxa Tdvd^Qdnwv Xaa '
q)iXovai. Ttdi&ag o% t' df.ieivoveg ^qotmv
0% t' oudiv dvTeg' xQYjfiaaiv di didg)OQai' 635

exovaiv, o^i d' ov' nav di q^iXfyceymyv yevog.

Gonicio hos versus ab histrione quodam fictos fuisse,
q^i hoc loco scaenicam ostentationem paullo ampliorem
parare vellet. Quosnam berois mores studebat scriptor
exprimere? Ut videtur, garrulitatem patris familias. Sed
ut eoneedam poetam id hoc loeo bene facere potuisse, num

36 Cf. e. g. Wilamowitz. disp. de Rhesi scholiis, 7,

bene fecit? Hercnlis fabala tragoedia est, neqae oportet
heroem eoBdem ostendere mores qnos tn satjris. Tragicns
parens qao modo fiiiomm amorem declaret si discere vis,
velim legas Megarae verba^ v. 280. 281:

syto cptlai fiiv tixva' rvfSg yag ov (pihJS
Sriiitop^ afiox^TjOa;

et Herculis verba 574-582: •

T(^ yaQ (.C af.ivv€iv f.iaXXov ?; dafiaqtt XQ^

Yxxi Ttaiat ytat yeQOVTi; xatQovroyv Ttovoi' 575

nal 8ei fi VTteQ T(it}v8\ aYneQ oXS* vneq naTQog,

d-VTjonetv afivvovT ' 7] tL cpi^aojLiev TiaXov

v8Q(je fiev ih^etv elg ftaxriv Xeovci tb

EvQva&i(og nojiinaJai, tcjv 8^ efi(3v Tey.vcov 580

ovx htnovrjaio d^avcerov^ ovx oq* ^HQaxXijg

6 TUxXUviyiog tjg naQoi&e Xe^ofAat^^,

At enim, dixerit quispiam, voluit poeta nostro loco
tragicam ironiam, quae vocatur, quam maxime augere:
liberos interfecturus est Hercules: oportet eum inter liberos
amorem paternum plane ostendere. Sane hofc voluit Euri-
pides, sed vide quid probet hoc argumentum. Nonne satis
est quod Herculem dicere tinxit poeta loco supra propo-
sito, 574 sqq.? Declarat ille se libenti corde mortis pericu-
lum pro liberis ingressurum esse: post liberos interficit.
Nonne haec inter se bene respondent? Nonne haec ad mi-
serationem movendam satis? unam rem quam fortasse levem
habebiSy leviter tangam. Solent personae tragicae, post-
quam exeundi consilium ceperunt, perbrevi tempore exire.
Dicit Hercules v. 622:

aXX^ el\ 6fiaQTelT\ m Te%v\ eig 86fiovg naTQt,
Gonsentaneum igitur erat enm post 628:

ov yaQ nTeQcoTog ov8e (pev^eico cpiXovg

36 Ineptmn quem omisi v. 576 optimo iure dclevit Herwer-
denus. Perverse inteUexerat interpolator illud /««poiTwv novoi, In
576 recte scripsit W. A. E..229 Tixovii pro y^Qovrt,

Btatim exire cnm liberis et nxore. In ipso sermone,
missis eis qnae emendatione sanari possint, displieent haeo.
Primum interieetio a mihi non bene hoe loco posita esse
videtur. Id tamen argamentum fortasse non est premen-
dum. Deinde valde displicet illud vavg 8^ Sg eq^il^w.
Euripideum est iq^oXyug, atque bene et pulchre usurpavit
noeta duobus locis, And. 200:

TtoTBQov IV* avTTj TtaXSag dvri aov rexw

dovXovg ifiovty t* d&Xiav ig^oXxlda;
et Herc^l. 1424:

'^f.ielg d^ dvaXciaavreg alaxvvaig do/^ovy
07ja€i TvavtiXeig expo^ead-' iq^oXiddeg, ,

Multo minus tragice idem vocabulum nostro loco usur-
pavit scriptor: sed hoc mittamus. Prorsus indigna magno
poeta est illa metaphorae explicatio paene etymologica
vavg d' wg i(peX^o), quae hihil novi profert oletque crassio-
rem musam poetae qui quam mutuatus erat figuram £uri-
pideam difficilem intellectu iudicabat. De sequentibus ut
in re humili, humili utar argumento. Nam carent hi ver-
su8*cum tragica sublimitate tum poetica veritate. Uavta
Tdvd^QMTtwv laa utcumque interpretaris, cum legas, si illud
xat yaQ ovk dvaivofiat &eQd7ttvf.ia rixvwv respicis, non po-
test te fugere virorum magnam partem reapse puerorum
curam recusare, talem saltem qualem tunc exercebat heros,
neque, nisi id verum esset, uUum habitura fuisse sensum
Herculis verba xai yaQ ovx dvaivofiai d'€Qdn€Vfia TixvwVf
quibus quod agit explanat vel defendit ostenditque se non
sicut omnes homines, sed plus quam plerosque, liberos
amare. Denique videbis quid intersit inter Euripidem et
absurdum eius imitatorem, si comparaveris Eur. fr. 334:

elg yaQ Tig IvTt y.oivog dvd^QWTtoig vofxog
nal d^eolGL TovTo doSav, wg aaq^wg Xiyw,
&rjQaiv Ts Ttaat^ Tiytva TtxTOvatv q^tXeiv.
Ta 8* aXXa x^Q^ tQ^h^^^^ dXXrjXwv vofiaig.

SCRIPTOR DE VITA SVA.

Natus sum lohannes Henricus Wheeler Auburnae vico
Massachusettensium anno h. s. LI a. d. VII kal. Oct. patre
Gilberto matre Francesca e gente Parkinson. Patre optimo
iam orbatus sum. Anno LXVII superato examine receptus
sum inter cives academicos Universitatis Harvardianae. Ibi
per quattuor annos et aliorum doctorum virorum institu-
tione usus sum et Andersoni Fiaggi Goodwini Greenoughi
Lani, quos praecipui honoris causa nomino, quippe qui me
ad antiquarum litterarum studia qnam maxime excitarint
et studia mea coluerint. Anno LXXI superatis examinibus
summa auctoritate universitatis Harvardianae baccalaureus
artium declaratus sum. Per annos insequentes variis occu-
pabar cnris et negotiis atque languebant studia: anno tamen
LXXV collectis horarum subsecivarum fructibus examen
iustum superavi atque auctoritate universitatis Harvardianae
artium magister declaratus sum. Deinde iterum pei: annum
languebant studia, sed auctumno anni LXXVI felici for-
tuna mihi contigit ut me Baltimoram conferre possem, ubi
per annum suavi consuetudine atque doctrina elegantissima
Gildersleevi viri clarissimi fructus sum. Baltimorae docue-
runt me etiam Lanmanus et Whitneius viri illustres. Auc-
tnmno anni LXXVII Lipsiam me contuli ubi per sex
menses scholas frequentavi virorum praestantissimorum
Brugmani Gurtii Lipsii Windischi. Vere anni LXXVIII

almam studioram sedem Ehenanam adii atque adhuc civis
academicas Bonnensis sam. Bonnae me docaerant viri
amplissimi Bemaysias Buecheleras Leo Vseneras. Con-
cessit mihi Baechelerus ut exercitationibus epigraphicis
suis interessem. Buecheleri et Vseneri benevolo de me
iudicio factum est ut in seminarium philologicum Bonnense
sodalis ordinarius reciperer.

Praeceptoribus meis omnibus gratias me semper habi-
turum esse profiteor, inprimis vero quattuor viris Bueche-
lero Gildersleevio Goodwino Vsenero, qui quanta quamque
grata benevolentia studia mea coluerint dici non potest.

SENTENTIAE CONTROVERSAE.

1. Thuc. IIL 65: amqiQoviGTai ovceg ttjq yvtojtitjg xai
Ti5v ao}f,iaT(ov ttjv noXiv ovtl dHoTQiovvTsgj dH^ ig ti^v
^vyyheiav oheiovvTeg. Post am^armv interpangendam est.
Ita intellegendam est dXhyTQiovvTeg at sit alienantes. Cf.
Sall. lug. 48, 1: urbs maxima aiienata.

2. Thac. V. 22: vo^iCovteg ipuaTa Sv aq>lai Tovg ts
^^Qyeiovg, enudrj ovx ijd^skov i^^neXidov xai udi^ov eXS-oV'
rwv BTCianivdead-ai^ vo^iaavrsg avTovg avsv l/id-rivai(ov ov
deivovg elvai (nQog yaQ av Tovg l^d-tjvaiovg, el i^rjvy x^Q^^'^)
nai TYjv aHrjv Ilelonovvrjaov ^aliaT^ av ^avxa^eiv. Resti-
tato secandam Stahliam ordine verboram restat at deleatar
vo^iaaweg. Cetera bene se habent.

3. Plat. Prot. p. 328 C, in fine cap. XVI, additamen-
tam ineptam viot yaQ non est ipsi Platoni tribuendam.

4. Aristot. Eth. Nic. I. 7, sab. fin.: t(Sv dQxmv d^ ai
/niv inaywyy S^eioQovvrai, ai d' aladifjaei, cli d^ id^taf,i(p Ttvt,
nai allat ff Slllcjg. Ita Bekkeras. Delendam est ycai.

5. Varro de poetis lihro I: deinde ad Siculos se adpli-
cavit. Priscian. IX. 32, p. 469 Hertz. Non Plaatum, qaod
cam Bergkio de rell. com. Att. ant. p. 148 tam aliis visam
est, sed Enniam dicit Varro.

6. Qaintil. XII. 11. 26 sq.: est, ut Cicero ait,

ptdchrum in secundis tertiisque consistere. Neque enim, si
quis Achillis gloriam in hellicis consequi mn potest, Aiacis

aut Diotnedis laudem aspemabUur, nec qui Homeri noHy
Tyrtaei. Qui factum sit ut in epicorum numero Tyrtaeum
haberet, Quintilianus ipse significat X. 1. 56 his verbis:
Quid? Horatius frustra Tyrtaeum Homero sutnungit? Cf. Hor.
A. P. 401 sq.

7. Quintilianus in iudicio de Lucilio nihil ab Horatio
dissentit: omnia quae habet ab Horatio mutuatus est forma
tantum mutata.

8. De suffragio legibus melioribus utuntur Massachu-
settenses quam qui Mariae Terram incolunt.

JAN S5IB96
-lAN 16U02

Internet Archive Audio

Featured

Top

Images

Featured

Top

Software

Featured

Top

Books

Featured

Top

Video

Featured

Top

Mobile Apps

Browser Extensions

Archive-It Subscription

Save Page Now

Full text of "De Alcestidis et Hippolyti euripidearum interpolationibus disputationis de interpolatione ..."

See other formats