Gougle
This is adigital copy of a biK)k ihal was presLTVvd for guiiLTalions on library sIil-Ivl-s ru-lbre il was carefully scaniiL'd by Googlu as parl of a projccl
to makc thc world's books discovcrablc onlinc.
Il has survivcd long L-nough for llu- copyrighl lo cspirc and thc book to cntcr thc public domain. A public domain book is onc that was ncvcr subjccl
to copyrighl or whosc lcgal copyrighl Urrn has cxpircd. Whcthcr abook is in thc public dornaiii may vary country tocountry. Publicdomain books
arc our gatcways to thc past. rcprcscnting a wcalth of history. culturc and knowlcdgc thafs oftcn dillicult to discovcr.
Marks. notations and othcr margiiialia prcscnt in thc original volumc will appcar in this lilc - a rcmindcr of this book's long journcy from thc
publishcr to a library and linally to you.
Usage guidelines
Googlc is proud to partncr with librariL-s u> digili/L- public doniain niaUTials and niakL- Uiltii widcly acccssiblc. Public doniain books bclong to thc
public and wc arc mcrcly llu-ir cuslodians. Nl-vltiIil-Il-ss. this work is cxpcnsivc. so in ordcr to kccp providing ihis rcsourcc. wc havc takcn stcps lo
prcvcnt abusc by coninicrcial parlics. iiicIliJiiil: placing: lcchnical rcstrictions 011 automatcd qucrying.
Wc alsoasklhat you:
+ Make non-commerciai u.se ofthefilvs Wc JcsigncJ Googlc Book Scarch for usc by individuals. and wc rcuucst thal you usc thcsc filcs for
pcrsonal, non-commcrcial purposcs.
+ Refrain from mttomutvil qtterying Donot scnd autoniatcd uucrics of any sort to G(K>glc's systcni: If you arc conducting rcscarch on machinc
translation. optical charactcr rccognition or othcr arcas whcrc acccss to a largc aniount of tcxt is hclpful. plcasc contact us. Wc cncouragc thc
uscofpublic domain matcrials for thcsc purposcs and may bc ablc to hclp.
+ Maintain attribittion Thc Googlc "watcrniark" you scc on cach lilc is csscntial for inforiiiiiig pcoplc about this projcct and hclping thcm lind
additional maturials ihrough Googk' Uook Scarch. Pk-asL- do not rcmovc it.
+ Keep it legal Whatcvcr your usc. rcmcmbcr that you arc rcsponsiblc for cnsuring that what you arc doing is lcgal. Do not assumc that just
bccausc wc bclicvc a b(K>k is in thc public domain for uscrs in thc Unitcd Statcs. that thc work is also in thc public domain for uscrs in othcr
courilrics. Whclhcr a book is slill in copyrighl varius from counlry lo counlry. and wl- can'l offcr guidancL' on wliclhcr any spucilic lisl' of
any spccilic biK>k is allowcd. PkasL- do not assumc that a b(K>k's appL-arancL- in Googlu Book Scarch mcans it can bc uscd in any manncr
anywhcrc in thc world. Copyrighl iiilriiigciiicnl liability can bc quitc scvcrc.
About Google Book Search
GooglL-'s niission is lo organi/c thc world's information and to makc it univL-rsally accL-ssibk- and lisl-1'uI. Googlc Book Scarch hclps rcadcrs
discovLT Uil' world's books wlulc liclpniL! amhors aiid publishurs ivacli ncw audiuncus. You cau scaivli Lhrough llic liill lc\l of ihis book on llic wcb
al |--.:. :.■■-: / / bQQkj . qooqle . com/|
: COOglC
T
icw**>
• .■ /
7. '
/'*
« unive'*
' IIIIIIL
: 1i
■Y .'•
: COOglC
: COOglC
: COOglC
H.n.*IW
Cooglc
cH&CS»
W.//, ftf
DB tATlNlS ET G R A C I $
* "EotmiiiSuj arbortim,fruticuni,herbarum,pi-
- ftium, & auium lioer i cx Anftotele , Theo-
phrafto.Diofcoride.Galeno.Aetio.PauIojtgi
n e u , A £tu ano, N lca n dro , A then xo, O p p i an o,
Aliano.PIiflio, Hermolao Barbaro,& Iohan-
neRuellio;cuniGallicaeorunominuin «p-
' pcBtlone.
Q.VAKTA AEDITIO.;,
2> £
1 V T 1 T I A-8.
Apud Carolum StephanurnjTypographum
Regiu
L E C T O R I S.
tso vero quodvobisnauare poflbm ,qjam
mediocrc , & tenue llr intelligo, fed quod emcere
pofflim , non commiium, in eo , vt diligentiam
meam requira tis-Conquerebanrur multf, noraina
ignorari , quibus arbores, fruticei , herbar, pifcei,
aues appellarcntur , hancque vnam caufam cfle
afferebaut,curearum rerum naturanobis inco-
gmta effet, fine. quarum cogniiione, iucunda viu
effenonpouft.Curauimusitaquetotameamrem
cx Grxcis & Latinis authoribui vobii defcribi.-cty
mdnque,quod voccs ipfse habeant, ex Grammati-
corum commcniariis adfcribendum putaulmui.
Valete,& his frimnini.
[DELTr.iVIIRSlTIijf
!L I>rS GANiyJ
: Cooglc
OE A ft B O * V M , SKTTICVM,
hcrbariimque nominibus,tam Latfnis, cjuam
Crxcis, ex variis & receptis authonbus, cum
Gallicacorura appellatione.
A
Abies, ixwn, Sapiw. H« arbor multis vcrbf s dc-
fcribitura Plinio lib.16. cap.io. Abies autcra £
proceritatc , quod m czlum abeat , di&a effc vi-
detnr.
Abrotonu,vci,vt loquitur Theopliraftus, Abro-
tanum mas,farmcntofum,gracilibuj ramii,vt Ab-
finthtura.AunjniK.
Abrotonum fcemina, in arbuiculam fruticam
& csndicans. petit e>^ . Scholiaftes Nicandri <n
Theriacis Abrotonum dicrum fcribit ,Jti ii aipar
& im» (jnt|ctiSa< <a&ify. ideft,quodfitdcllca-
tum afpectu & teucrum.
, Abfinrhiutn quum fimpliciteTprofertur,aVe-
teribtu Ponticum omnium prsftaniiflimumin-
telligitur,quod Mefua Romanum appellat.
Abfinthium martnum, fiuc Scriphium, B«r&*ri-
frt,Mor( anx Heri.
Abfinthium Santonicum in Aqultania Utttni-
1»* appcllatur.
Ablrnihiu vulgare, quod Galli a/jqM* ab AIoc*
■marore vocant.non videtur ab antiquis inter ab-
fimhia comprehenfum, nifi id effe velimus, quod
DiofcoridesS^iimxforvocatumfuifletcrlbit. Ab-
finthiumautem Grammaticiacomicis <&nr?sgrdi-
etura , id cft , quod nemo bibercpoffer, fcribunr.-
vcl^niSa^ttSaj ,pcrantiphrafin, quodnemoid
attingat.
Acacia,quadoquidcm vera (qux ex fpina M gy-
4 N MIN A
ptia fiebai)deeft,nnnc apud noi fuccus pruni fyl-
ueStti%dicigotctt.Litmdt>ftrhifnmu»UrKiili, pi
croifftMtskajti(>rl>mf[eiif,mtJmtMWq*Mi di»e fo*t du
Acoaitum lycoftonum, Id eft Occidens lupos,
hUPiiia-Lhttbfutloup. Aliud eft Pardalianchci,
quodeopardi nccencur . Officin* quzdam wwn
mJfkitm vocani . The ophrailus lib. 9. de hiftoria
plantarum, &cum fcquutus Nicandri intcrprcs,
Aconitu nomen habere ab Aconis PeriadinornHD
pago.qui ad Heradcam Ponri cft.vbi Hercuie, _ J»
inieris Ccrberum abduxit.ex cuius fpuma Acwri-
tura natum cftdcribunt.Ouidius i&v <$axNui, id
cft, a cautibusdedudam efle lenfic, 7. Mctamor.
Qui quia nafciitur dura viuacia caure, Agreftct
aconiia vocant . Grammatici timtm djcipuranr,
«0wr7jaV , ucm riKKTOf ec«-i?HT»; ernccu lunofnutrKq. id
eft , Aconttum diftuin eft , quod vinci non pof-
fii .- tranflato fcrmonc ab athletis.qui cum inuicii
fuerint , pulucrc non infpcrguntur . Vifa cft hic
hcrba,e monubus Burgundiar adueila , cui rccic
omniaa Diofcoride de Aconiio fcripta conueniut:
nifiquodnondum cxpcrimentoprobatumcft,ca
lupoi aut cancs intcnmi.
. Acorus vel Ammm.rUitbeUffardr.oKGLtytMldt
rimtrt (? de MMrtf>|Gr ^ Ca/augd muor iti apotiqiuirtt.
Quanquam pjrricuiofum eft pro Acoro capere
Indcm illam pijaftre, U rUmht derimm ; propter-
-ca quod earUrri herbarum qualitatet conlranx
funt.Acoru^cnimcalidu*eft.-lr4('Vero ilUaa.ua.-
uca frigido/eft. ■'■*
, A ae.Lfeine Sauibucus,S«tM*,5ra.
AcyIon,fru3us arboris phellodryos,id eft ilicjs,
A R B. F R V. E T H E R B. j
qtiae proprie Subrr dicicur. Ltfrmtl it taArt amfor
tttc htgt. ,
Acynos.herba vfqueadeofimilis Ocymo.vtit
multis putctur eflit Ocymaftrum. Herie uiufeabU-
ble d»~Rdfdic ,a.*SMtiuisdifint fKtttjt BtflHf pHHUgt. Id
cjuibufdam loeii Gallix appellatur Minutu Ocy-
mum,Bi»/i(if*"n<».
Adiantum album , eft herba , quam Gaza apud
Theophraftum venit Capillum Vcneris, nomiue
tfulgo recepco.
j/,diantumnigrum,vuIgo" Volytbrkhon dicitur.
aliiTpccies fuo ordine exponcntur. Adianium
aucctn imcrpres Nicadrifcribit dicium elTe ®Sj£
•njiii]i^n£!ttt , & fy tMoJj \&i£tna ? v&tf/iimv-Wc
tpv»Mic$ airfil ftwiflsK ifi^uj. Id eft, cjuod non Iiti-
mecTctur, aut irrigetur a pluuu & rore.-foliis
enim eius afpcrgo non ( nlldec-
Andrachne > Laeine Portulaca, Potny ier. Serenus
vocat PuIIt pedem, qtiafi dicas Poullefitd .- ejuod ea
herba, prafertim qu* in vinris nafcilur, pulli pc-
dem figura rcferac.Hatc herba «J^ Jiou.id eft.den-
ttum ftuporem, a rcbus acidis , acerbis, & aufteris
fanat.
jfgilops j Auena ftcrilis , St frugum , vt Theo-
phraft iis j. dc caufis plawarum (cribit, pcftis. Fc-
ftucago a Cojumella dicitur,quam rura quxdam
' Gallica ToUe tmoinc vocant : UqueUe r» <l*cum pMHJt
affclct Hturon Stc aucemdifta creditur, quoJ ocu-
lorum fiftulis ( tjuas affaanmt Grxci vocant ) me-
deanir.
jEgirus , Populus nigra , Ptnflitr nnV , ene Mcrni
mommttt^d» Lnaon-Ad hanc arborcm refcnur ca po-
puli fpceics quatTrembla dicicur. UQtif* a*S»,id
eft,ftores,feu flpa|ei*jid eftjpiliilar primo partu fo»
i NOMINA
Uorum enaftcntecOcuti populi in oSkinis pliar-
macopolarum dicuntur.
.«ra^LatiiieLolium^peftiieftetiatririci&hor-
dci.qu c abaliit T«r^>t,ab aliis Niefr dlcitur.
Agallochu m,E/t« qnt lcs Afotigutirti amcqut; A trim
k&utriit^fftUttultgMm Aloti,ditq»e[ onfinci dtifsr-
fmswKruttUtaftmmo&stitm.haawdti cbnmlieri 4tHbo-
dts entdtipntaieflrts dett Wu,tj lci damti tn Udiittom-
mtnctmiiu m oar,conunt thoft biea ritht, Quod vero nuC
oftcnditur io oflicinh , eft verius Afpalathu acrc
&aiifterum.
Agaricutn , eft fungus innafceni arboribut gll-
diferis,llicibus,Abieribus,&l.ari[:)bus,vuIgoAg<*-
rit . Quod oltm mittebar Agaria Sarmatix rcgio,
nunc fuppeditant Aipes.
Agailllis ,1,'atbrincttm qui fortt Ugommt,qitt les Afo-
tiqudtrti affetlent A— omttmm ,
Agroftis , Latinc gramcn , vulgo Dn tanit dici-
tur, quddgcnicula & internodia huiusherbi, ca-
nii dentes figura & alborc referan t.Multiplex au-
tem eft. Aliud Panici more paniculai habet:aliud
Arundini proximumeft , aliud humi ferpit, dici-
turque a quibufdam Vtgoron , quod vigeat, & in
agris immortale fir.Ajtssic vero dicitur «tfbjl t» iW-
Mjnfel w a;^(V,quod in agro conuftat.
Adzoon maius, Latinc Semperuiuum . Scdum
maius.vulgo loitfcif&e.quafi Iquij barba.
AeizoonminuijVulgoVrrMifiiitrv.
Aeizoon hortenfcivulgo TfiqutMntUmt.
Alcea, Gumuumt ftnadgt i Vngarica herba ab Itali*
dkitur. Aleeaautera^jeTi^itj.Kjlr, ideft.a robo-
redicitur.quodfortirerdyfentcriis &nipiismc-
dcatur.
AlTpum cxponitur ab Aftnirio mcdico "Tmbkb
ARB.FRV.Ef HBR B. y
«Knw.Nominis autcmrafiofigmncat,V/"i«e»W
Kb*»M eft,quod mccftitia vacat.
Alyflbtt quibufdam putatur dh*a*n/4«*f£r,alilf
%uhi* uiinor,aliis iydmtst imid.aliis Cr>KMM,CUi mul
turn iiroilii eft.Sic autem dicitur(vt ait Galenus)
quod mirifice tnorfos a cancrabido curet.Mw»
enimrabiemfignificat.MultadehacIeget. Anti-
dot.Galaii.PIutarchusSympof.hb.j.AIyffbn in-
ter hcrbaseas numerat, qu* iblo conta 6ta, habf-
tuve, aut afpedu prodcSe hominipoflunt : nune
tamcn contra rabidi canfs malcrtciuinfumitur.
Altium,imifd)>r t hidx. Eft & herba.quse quia olct
AIlium.AlliariSjVel Alliaria dicitur.
AlliuraVIpicumCoIumeila^quafidicasPum-
«u.DiciiurGrsrcwiifpoiwd^oA^quodei tritomul-
ta fpuma increicat.
Altius,KAH'S7>H,GalIiCC A«£w.
Aloe,quia vlriditate pfittacum rcfert.vulgo p«r-
roqucr dicimr.
Alopccurus, Latine Cauda vulpina, hcrba fimi-
lis otnnino tritico , mfl quod hirfutior fit, 8c foliu
ci latius fit, vt Caudam vulplnam rcferat.
Alfine , Gallicc , Mownw , quod vocabulum fa-
fiumeftamumaure.ltalivocant p,mmH*>fl,quafi
dieas gratam & iucimdam pullis anfcrum.Sic
auic di£ra eft, <ju <jJ ra <*jw, id cft.Ioca vmbrofa &
opaca amci.Gaia vertit auriculam muris.
AIihara,Gi»mdi(j.(f, quafidicasMaluauiicii: pro-
pterea quod eius radice paretur vifcum. Tneo-
phraftus lib.^.de hiftoria plantarum natJa^ai
&-)OJUjA eft.agreftcm maluam efle dicit: Galenus
araAityopmtej&ii , Id eft , maluam arborcfcentem
appellat. Virgilius & Palladius hanc herbam Ibi-
fcum vocat.Dicitur &rt » iAjtafW,id cft a mededo.
a.iiii.
• ■ - N O M I N A '» *
AliHne,Afi«».w*f6« > i&n « tufftjA eiUb «ftrin-
gendo.Grcecis dicnur.
Amaramhus, przfertim parpareut, P4jJai«W<,
apriaatiuaparticula*, &vcrbo^.^ s 3«t, J quafi
non marcefcens.
Amarathus lutCUf, vulgo Srenfr.fi ritnM. Ea aute
plantafrequcns cftapud Santonas, & in Callia
Narbononfi.Quidamimaranthumeundcmcura
Heliocryfo.alii cum Chryfocome faciunt.
Amaracut, Diofcdridi eft noftra Maiorana, qua
Gratci <nt/*\u%r rocani . Amaracui autem Galeni,
eft ea fpeciej Parte nii , qux foiia habet Coriandri,
& dicitur Mairicaria.
Ambrotia , vulgd Rm* m*tcts , Se Htria uim dici-
»ur.-namodorevinumimit«ur,vtquidam,Innio
authore^/k^uu appellarint,
Ambubeia,eaeftrichoriifyIueftriifpeciei,qu»"
Gratcia multo arnaroretnxfjA. dicunt:alii volunt
eam efle fpcciem , qux vulgo d™ /»«• , ty pjfli «
/icidicjtur.
Ammi.ca eftplantaquasarulgopharmacopo-
larum Amni appellatur.
Amygdalui,AwflBiijfr,
Amyium, Amydon, fic di&im, quadfincmoU
fiat ; nam feairium eft, & tx medulU tritici pr«-
fertimtrimeftrts paratur.
Amomum,aIiiadiciturherbaHieroiblymitana,
aliif herba qu* fert rofam Hiericurii -Amomi vua
fa-pe Galeno & Achiario obid diciiur, quod racc-
matim velut in vua cohxreat . Habcmus Amomi
femep prafftantiilimum.
, <V*«MfJ^»n,ideft,V 1 itisalba:Brionii,Co«/«»Ttf!
aliii Fcu ardtnt d(rimr,i vi baccarum eiui rubcntiu
vrenie.Dicitut & Pfilothrura, quottex eiui arinu
IHB.JRV.ET H.ERB. f
eorudepilcntur.dcfcribitur elcgautifTimc aCofu-
mefla in horto fuo.
«/ihimc /a**{r*iVi(is nigra.- Viburnum,VHi«n«r,
tfyac&c Co*Utirtt,<jiiih<tUuAcmt< & /nucf «oir.-ncque
siiarediftert a vitealba, aifi qudd hxcfitradice
alba & frutlu rubenie: illa radice Sc frut>u nigris
fit. Qui puunt vitem nigranl eflc Boftrum Hobc-
lonum.falluntur : nam Lupus fali&ariui non fert
racemoj,fedfeminafoIiacea.
Anrpcfoprafon , Porrum vineale & agrefte, fi..
millimum ophiolcorodo , folio porrl , fed angu-
fliore; v u lgo Crp * atmnd.
Anagallit foemina , flore casruleo eft : ma i vero
puniceo • Vtraque planta dicitur p ttir Mowrtwr, &
Moarroa ywrri.Quidim hanc herbam per Corcho-
rum a Nicandro in Theriacis figmflcatam exi-
ftimant.
Anagyris.frutex afTurgeus ad parua; arboris al-
titudinem.folia agni cafti habeni, fruftumque fe-
rensinfiliqua,vtfaba.Qu3r veroplantavulf>oLt-
gumfiuidm dicitur,ab Anagyri longifTrme diftert.
Nornenexeoinuenit,auoa cxcitata teterrimum
odorcmemittat.
Androfemum,fpecfci Hy perici ,t$tctfimth*tiei
aommee HiUrptrmu . Vox autem fignificat ttttySc. ct}-
,ua,id eft.hommis fangumemmam hxc plata trita
homjnis fanguincm refert.
Anchufa , o«Jui«n* vulgo dicitur . huiui radice
mulieres taciem mficiunt cum aqua. & cerufTa.
ThomasMagiftercontendii diccndumctic more
Attico irvMtt, vnde verbum ic^DUHa^fit, id eft, tu-
carc . lyjwrai autem dcducunt ^^c nii» fiQi
. Auffmpne fatiua flore eft purpureo , & Corian-
» N O M I N A
dri folio,vulgo UcrU uaiti . florcs a rufticii appel- .
lantUr CeqmloMrdts.
, Anemonc fylueftrii triplcx eft, florc purpurco,
ceruleo,cV albo: Rura cius flores Kb&k C7 Vajftfimri
vocani.PIiniusAncmonem di&utat.quoM
fios nunquam , nififlantevento, feapcriat.Gaza
vcrtit Fremium.
Ancthum,A»«r.
Anifum,humilius Auetho.Ami.Nf cadcr in The-
riacis «*Wm icribit per n,uifi mcndum fit: cuiui ra
dices venenatis refiftere fcribii : appcllatur & F«-
niculum Romanum.
Anonii, vclOnonis, vuIgoRej*.» ioH«, ryRemor*
aratri, quod, Jtin earo incidat araior, boues rcmo-
rctur. Quidamdeducunt i^oiS oW, &!*«/«, quafi
dicas Afini obleftationem . Nam ex Grarcis quida
affirmai afinos in ca fe volutare, & dorfum fuum
aculcis eius hcrbx libenter exterere:in quibufdam
officinis dicitur Ac*hIU,& inaltii locis Galli>,
Anthcmis , ^/^mwov, id eft, Terrenum & hu-
mile malum, obid,quod malum redolcat . Omo-
Aparine, vulgo Rthnlw, vel Rnii* minor • Hicble fy
Gratteron . dicitur Bc ^/WSpwwic , quod hominum
vcftibus tenaciifimeharreat:Itali vocamGntffelU.
Aothirrhinou,aIiiOci»/ionc4RappeiJat,aHiMe«r-
ronmoUi.tiomen ex eo haber.quod {vt Theophra-
ftus ait)utf*tiiniaae /uspgu firax *}(4i ideft, quod fe-
men vituli naribus fimile iit.
Aphaca.vel Aphace.eft Vicia fylueftris.VrJJe /.')■■■
Mge . Si Grarcum etymon refpicias , a. poter it cffe
priuatiuum, & pax» Jens, quafi nonfit lens. Vel
potiui £ in ca diflionc fimijitudiucrn Sc coniua-
ARB. FRV. ETHERB. ,r
Gionem qumdam fignificat.vt in vocc <§«af C , t»(
el/ia aiip -nf ownJ M^yga/^n . id eft, codcm cum
viro leclo vtens . Aphaca crgo cx eo dicitur, quod
fitlcntifirailis.
Apium , Gra-ec Selinon , Viftrfd . Hoc Sjefyw
Theocritus appellat,quod multam gratiam 111 iu-
ribus habcat.
Apium paluftre.Grxce htuvojtn,t\aaii dicas Pa
ludaptum^vulgddiciiurdrbBfl&.Aliiroluntcue
it f4cht, alii vcroid putant cfle quod vulgo Kigri
ferfd iicitar.
Apium petrofum , Grarce n$sevjrn: petcndum
eft cx Macedonia vel ex Epeiro.
Apuimtmgnurn,Gra-CeMs-ine&ffM: Gazaadver
blirn Equapium. Eft id quod vulgodieitur Fttrefi-
lianm Macidonicm.ColumeUt appellat Olui a trum,
quodRuellius putatidcfle, quodGalli vorant di
Vntht . Conridus Gcfnerus putat Pctrofclinum id
efle quod in Alpibus Oftrutium dicitur , quo nuc
Alpiniadomncmorborumgenus velutiPanacea
vtuntur .Hieronyraus Trigus vulgarem Pirapi-
nelu.mnoftramvctr.rumP ctrofelinum cfie con-
tcndlt.
Apocynon dicirur ob idCynocrambe, quod ca-
nes enecet . frcquens eft in Burgundia propc Ma-
tifcone, folio hzdcracco, florc candido, fru£hi fa-
bz xmulo in filiqua. Ea planta dicitura quibufda
Hippomanes,quodfiequicderint,infurorem(vt
fcribit Hefiodus ) agantur . ibriwroj eft etiantjua$c
^uAyj.ino)elffiai&><ia&(aietftimtUXor >M eft,Eft
oanisexvcncno aliquopiftui,ad interficicndos
canes. (
Apollinaris herba, Altercum Plinio, Grzcc ir
exuofu;, ad vcrbum, raba fuis, vulgi Hmm&mm.
ii N O M I N A
Canerum quod ad nominit Apollinarii rationem
attinet, quidara hoc nominc ab Apellinc infigni-
tam tradunt,t[uod doloribuJ mitigadis, quafiDei
alicuiiu beneficio vira habeat.Hyoicyanius autem
dic(tur(vt.#lianuJrefert)quodpaftueiuseonuel
lantur fu«,pr*fen ti mortis periculo,nifl copioii
aqua ftatim feforii flcintut proluennt-Dicitur &
a quibufdam Jiamittfuf,id eft.Iouif faba.
Ancat, Vifftro»,
Arbutui,Grzce *»/**/*{> *rbn fottAfrmHiiUgra-
iewt inncpcritt pr-xc,tjitc lcs ttxncnrs it atir tn \t*Ut ttp-
ftUcM Certftt it diU U mtr.
Arction,in officinis Zfdami nmiar .- vulgus Gal-
licum Glouttnm appellat.
Argcmonc non habct aliud nomen , nifi quod
Hieronymus Tragus putateam effe plantam.qu*
vulgodicitur RafifTwncBtr. notnen autem habct ab
-fW*a. & o'm^,quod oculorum ~>f)^uL,ia eft.albu-
ginet & nubcculas abftcrgat. pvt!iym enim & $f§.~
<j>o»»!jx*(id eft.ibfterforia & djfcunoria) tefte Ga-
leno.eft. N
Armorarfa, faytwU, idcft, fylucftris raphanut.-
omcinx pharmacopolarura vocant tUpiftmm.
Arthritica , vulgo VnmuU ntrii , ruri appcllatur
Cuculi brachula.
Ariftolochia, vulgodicitur dcUurrafinc. Dic>a
eft autcm Ariftolochia , q uod dt -pin, ™jf m%mv-
dKff,idcft,faIubritpanurientibui. Gaza Pltnium
imitatu* vertit Malum terr*: fed eo nomine rotii-
dam Ariftolochiam tantum appellandam oran.es
conlentiunt.
Armeniaca mala putantur omnibus noftra Ar-
bricota, wu tubruer*. Tamen Pliniut &. CalumelU
numerant intcr pruna.
Gooalc
ARB.FRV-ET BERB. ,j
AruogloiTiim, Plantago, rUnrain, ad verbutn fi-
guifkat iinguam agninaro, cui huius plantx folia
fimiliafunt.
ArnogloiTuni minuijPIauugo minor, qux vi-
detur eile Lanceolata.
Arum & Ariiar um, pUntss funr, flmillinu:, nifi
quod Arifarumuko niinus cftAro.In officinis
dicutur r«r«,Pei mtuti, Srrpauarin minor. V uJgus verd
planias has.qudd plftillupromant cxcrti genttalis
ci?igie,nunc ficeidote.ininc canu mrilt nominat.
Artemifla, hmaifi , hcrbtdt fitinii uh.tn • Artemi-
fkm autem vocatam exiftimat ab Artemiiia Mau-
foli regis vxore , quse cam adoptando fibi coguo-
rainctecit.Alii a Duna.qiis ^yn^jf diciiur, quod
ca huiu* herbse vires prima oftcdcrit : & quemad-
modumDea illa inuocata , parturientibus adcfTe
folcbatiltc herba hxc, Dc* hulus benettcio, malis
muJicrum medeatur, mcmci, fecundas, foetiifquc
irahendo,&matrkis conclufiones &inflamroa-
Anemifia, Bjwro^wtf , id eft , lata, babens fblia,
fimpl iciter dicitur kmoifi.
Artemifia,Mm«9ti»«c,id rft, tenuia habeni folia,
hldrru: aria vu!gO,& Zfyargomn.
Artemifia^weittifoc, id eft vniramis : vulgo di-
citur hthttwtfta : aliis dicitur TatucttKm : aliis vide-
tur eflc herba ea.qux florem Oculum Iudicum di-
ftum profert.
Arundo,Ro/(a«.
Arundogracilis.CoIumellseremponbusCamia
diccbatur.
Arundo vernacula,quac Gnecis dicitur SUai, &
PlinioCypriaarundo.tertpappos in fumtniutc
non inutiicf ad cuicitras faciendas.
, 4 NOMINA
Arundo fartta & craJfior Diofcoridis , exqua
ficbant fagitw , non eft aptid noi ; adhuc in Grat-
ciaeft.
Arundo j«{i))w , id cft Fiftularia , ex qua fiuat
calamifcriptorii.
Arundajit^rwM, tdeft Valtarii,in fepibus &
vallis frequens : ab Italorum vulgo nuacGrxca-
nica dicitur.
Arundo tiliialis, fiitc muiica,cx qua tibicines
conficiunt liguIas.Dw **<ha.
Arundines itlx crebrx in noftrit ftagnis hoc fo-
lo di fferre videmur , cjuod altera tnas , aJtcra fcc-
mina fit.
Afarum, feu Bacchar.literis tranfpofitis/Jalliee
Cd&«rttdicitur.Afarumiicdic>um Plinio videtur,
quod in oijgjif , id eft, coroaas tcxtiles non veniat.
Hefychius tamen aatpw quail <m»|k»tw, Id cft, non
purgatum,didum efleputat.
Afcyron.iimile eft Hyperico.id eft plantx, cjuz
Gallice dicitur MitfqxmiB, vulgo autcm hseC herba
feamt diman dicitur :cui Gneci videatur acontra-
rio nomen lmpofuiile : okvmc cnim illis fignificat
afperitatem. '
AfpaJatbus inuenitur in Gillia Narbouc nfi,fpi
na ad paruatn arborem atTurgens , folio rutar , led
deciduo.vbi Argifin-arulgodicitur.
Afparag 9 aItilit,aLatinis rcgiui dieiiur.A^itrjt.
Afparagus fylueftris, Afparagi* lulio Polluci di
ciiur.CorrudaLatine.Atticifcribunt (tffpajjtjsf.
Afphodelut , Haftula rcgia . In officinii corru-
pte AfrodJnt dicitur. Plantaeftfolioporracco, ra-
dicibus raagnarum glandiiim tffigie.multii fimul
agnatis , & pOrcorum cibus eft . Quidam Latinc
Albucum dici putat, fed Albucus cft proprlc mu.
ARB.FRV.ET HERB, , r
Haftularegiavero eftfarmina.
Afyleaiwn,Cmr4ch a Pharmacopolii dicirur.
Ea autcm hcrba nomen inucnit ab imminuendo
fplen..
Aitcranicut.velaclicu! podni, qaafidicatiit-
toralit,inuenitur in litorc noftrf maris flore inius
luteo & circum purpurco , & fbliit in ftellam dc-
cuflkdi.
Aftragilut.Rufticum vcl montanum cictr,Cir-
rtsfituittgti. Sicdidaeft caherba.quddradicecraf-
fam & aftragalo offi fimilem habcat-
Atra&ylit mitior& caulemhabensftncfbliit,
eft Cnicut fytueftrit. Uffmn h^ri,fanuage. Latinl
fufum agreftem, aut colnm rufticam vocat, quod
ciutcaulerigidovetereimulierci procolovtcre-
tursquod aominit Grxci ratio indicat . a«jp eotn*)e
enim dicitur J-ao w to} a^tjiim jtuMtfxm tnfaxiMt
aiffSV 'Ji&ont, Ideft,exeo,quodrufticsc mulicrct
cz ca fufot c.omparen t-
AtraQylii cauie hirfiitiore , Ctriim hatcditfiu
qaibufdam tSe creditur,
Atriplex, mf tt<td£ic, krroche, Bomuiamt. Atripli-
ccmautcm quidam ab atrorc,quod fanguincm
atriimefficiat.di&um putant-vocatur & Chryfo-
lachanon, idcft, aureum olut, quod eius folia fla-
uefcant, quando fcftinat adfemen . Noftra fpina-
thia i quibufdam ad Atriplicem reftrttntur.
Auetlana nux.quafi Abellina.-ab Abella oppido
vndc primum allata cft, AMctlme, Hoifette. wrVscpuu'
Galeno & Simeoni Sethi.
A U en a £?o/M( f kmoint.
Auticula rnuris,Myofotis,a quibufdam putitnr
cfiecadcmcumAlllncquxvulgo dicitur coqniUe
dtpTtfhefB Momttom.
itf NOMINA
B
Baccharis.herba vulgo difla LagoMdcwefbwi*-
wf.Vjrgiliui fiUtinu hac herba dcpdli fcriblt.Ga-
lcnusm txegefivocumHippocratis.dicitinter-
dumacdpi pro herba , imcrdum pro vnguento
Lydio.
fialiuftium, feaindum Diofcoridem & Gale-
iium,efiflosmaligraiianfylucftns,vulgoD(it4-
Baliote.Mamibium fcctidum.vel Marrubiaftri»,
Pliniusfcribit hanchcrbam alionommc a Gn-
cis Melampraffon vocari . Ofticina: vocant M<n».
Bailamum,Brfii/>iK,arI)ufculaeft,qijafMrificata
cxiftit opobalfamum yinbus prxftantiflimi» ai
glu tina nda vulnera. Quod nunc oftedi t ur a pria-
dpibuspro Balfamo.ctt fadtitmm.
B«lf*mine,eftarbuicuU ftrens poma mirabi-
lia,PoMmtidtmnuiliii,E& autem ca frequei lnhor-
tii D.Gerniani ad vrbem.
Batis.alia dicftur Cretha marina, alia cft hortc-
fis,qu*Piuiiodicuur Afparagu* Gallicus; vufgus
uoftrumnunc B.»/ikt quafi Bs/k-«£w appellare di-
.dMtv-
Batrachium, Latinc Aanuncului, ab vrendi fa~
cultate Flamuia dicitur, Batrachiifpccieien, qu;c
foliis apium refert, vulgb tymm pt»eftrt,$c Afinm ri-
fm nominatur. appellatur & Sardoa aut Sardin»
hcrba.Strafao fcribit Hifpanos toxiti gcnus cxhac
herba confeciiTe, quo haufto , citra dolorcra raoi-
tcmfibiconfcilcebant.InueiiiturhicBatrachiigc-
nui fblio aliorum rabunculorum modo , & flore
lutcum Mamoproferens.r-dicebUlbof-.rotunda,
hucis auellanx magnitudine , qua poUieimanu*
A R B. F R Y. E T H B R. B. 1 3
9t ptdis admota.multi hoc anno a pefteperlanatl
lun t-eft enim e» uftica berba adeo\ VI puftulat ex-
<itet,venentimcjue trahat. Omnla alta gcneraBa»
trachii funt hic irequentiffima in viacit , fyluii, &.
paludibus.
Bcchion^LauneTuiTihgo.vuIgo V*pd* caW/<~
IM.& P* d*4Jk*,Farfarum etiam dicitur propter G.
militudincm cum populo alba . Bccbion autein
•ppeJiatam eft, quod $ygK> id eft tuflcs & ortho-
pnaws iuucL
BeJIu,vclBelliti$maior J GM*d*«i*ij«(ri«. Offl-
dax vocant ConfoUJam mtiutm.,
Bew,Gr*ce liCtfnr.Dt U fem,
Betonica,iu's^e/.B(foii«.
Betouica emua^Ottmrmonu.
Betooica alriIis,Or iStt.
Betuia^B«/M>,
Biitum, Pww rwre :hcrba cft infulfa & inutiliit
vnde mcretrix blitca.apud Plautumin Trucukn-
to.Gallivoccmfuam quainutilcs homines sli-
jrroippeUani,hincdcduxiuc videtur. Fcftiis Bli-
iltm a Grxca voce 0*<xi; deducit.In quibufdam lo-
*i$ Gall ix id olu* dicitur Hnojon.
Botrys frutex ( Pjimw.Sabaudi vocant U Mi-
Botrys hcrba, eft ea quam vulgo" Htrltm Hitm-
ftltm appcilant.
Bratfica.drj chmx.
Braflica Tritiana Columelhc,& Lacuturris Pli-
nii^vulgoGallorumcWxctffiMnwdicitur.
Braflicaapiana.auam &Cato Selinocidcn.quod
apium rcfcrat,appcllat choux crtftnt.
Braflka Sabellica, Cue Marucina Plinii , cfeaw
tmjfi.
. bfeCooufc
,1 N Q M I N A
Braffica tmriaa, & Olus marinum Plinii, vul-
go SeltiaiuUa.
Braifica iylucftris.Tege Cynocrambc-
Bryonia ,Vebt Coultmtt , alJJ Du fruardtat, Vide
Britannica,aliiseahcrbacft,qu*abltalisdici-
tur PMMXMMialiit ea qux dicitur Biftorta:alii pu-
tatit cflc Lapathum acurum.Eius autcm hcrb* ctfi
origo ad Britannos refertur.circa Rheaum HDicn
ia Gcrmanici Ca-faris excrcitu inuentam Plinius
authoreit/Ad Oftia Rhcni WoWu lapatbi folio
etiamnum inucnitur-
BromuijAiMMK.
Bucranium,Antirrhiiion,VulgoOra?uiMtJ,Muiir
raa molet . Quarc autem Bucraoium dicatur, iam
cxpofitum cQ.
Buccros, Fimm Gncaim, snifp-e : Columella itm-
pliciterSiliquam appellat . Buceros dicitur, quotl
ciuifiliquacornubouisreferat. ~ '
BuglolTum lingua bouii , cft noftra Borrago,
quifiCorrago,B4iU*«ct>iir^f. NaBugloflumfan-
guinem melancholico contrarium gignit, vmlc
A/fpHKcwaGrxcis didtur.
Bugloflum.fiueBugioua noftra vulgaris ,eil
Cirfion Diolcoridis-
Bugioffum,eftetiamnoftraSolea,pi'fcis.
Buphthalmus , vidciurcucCotula non fcctida.
Czterumquod dixcrit Diofcorides flore rflclu-
ico,admcdiumfloris, quodluteumctl, refpexifle
vidttur.Sicdicitur,authoreGalcno,quodbouii'
oeulom referat.
B u i i p ath u m fi u e H ip p ol a pa th u m, D(- U f4rt Ui.
Bulbiorum nomine iere intelligimus quas Tfcbd
hiti cr oi%noBxtati, ©■ Hppttl\ dicimus .Nicaadcr inv
ARB. FRV.ET HERB. ,,
Tbcriwic fcribit femen bulborum aducrfari vent-
no. Vencrt porro mire auxiliantur, vt Martialis ia
U bro Xcniorum,
Cum Gt anus contux,cum finr tibi mortua mcbra,
Nilaiiud buibisquim fatur eflcpotet.
Columeilaiierndcufdemin Hori.aJt,
-qua:'qucvlro«acuunt,arrnaritquepuellaxi
lam Mcgarn vcniant gcniralia fcmina bulbi.
Ob i4 ( vi Varro fcribn) in legitimii iiuptiij olinj
apponcbantur.
Bulbus ctiam nomen commnnecne potcft om-
nibus, quae radicem coagmeniatam inftar ccparii
habenrjpelliculitacinuolucriiintecxam^vtbuibi 1
Narcifli & bulbi Canarum apud Columellamlib.
4.Ab hac autem iimilitudi ne.Pmlui lib. j. cap u,-
totum oculi corpui vna cum lunicis ac frumori-
but bulbum appellat.
fi unias,Bu n ion,N apaiiNiMtf.
1 Buxui,8omu.
ButomusjoBf dtquoy omfdit lei ca.hu.
Bryon, iignincat Mufcum arborum, TttUme*(ff. "
& Mufcum eum.quo lapidei in mari & fluuin (vt
Cblumellx vcrbo vtar) mufcantur , quem Aetiuff
vocat Hy pnum & Sphagnon. Eft & Bryon, villo-
la qiuedam cogcries in plantii & earum flor ibui,
vi ex Theop hnfti ltbro y. Dc hiftor. pl.itarii col,
ligerelicet.
C
Cancamum,in officinii cnna dicitur.-Actnariu*
voeat Laccara.
Calaminthz Djolcoridi tria funl genera, quoruj
primum aih.il aliud , quara vulgare roftrum C*.
bmmniw.-tecundum LatineNepcta appcltatur-tcr»
rium cft noftra herba Cauria,J..'fc«fct *» cfear. Niei-
b.ii.
w - u o m rn a
der x&Aptfyi ty»hZ, td eft, acjuaticam Calamin-
jham vencno refiftcre in Theriacis fcribit.
Caflusa SiculU,Cinara,aGrxci* dicitur, Aiti-
cbwaV.Vide Athcnseu lib.i.Dipnofophift.& Thco-
phraftumlib.6 Dehift.plantar.
Caiitrychon,cft Adianrum album, plura in Po>
lytrichon.
Caltha,Gallicc ShnVh, quafi Selfiyiit. Nam cuin
folitorcuaperitur, & cumoccafudauditur. hanc
VirgUiusIutcoIocolore tinctam cecinit, & Colu-
jnella flauentia lumina Calthx fcribit.
Cannabis,D*cJ«»»«.Ca«nabis erratica fimili*
cft Eupatorio.
Cacalia* offieinif Luum cowuRium. GaUke Grswi
■«jk(. Quidamputant ciTc Cancainum Galcui:
Paulus tamen nonCaucamum , fedCancamo fi->
i tiilcm Cacaliam fcribi t.alii dicut fcmcn efle Car-
uiagrcftis.
CapnosvdCapnios t Fas>nrrr(. Sicdicimr, quod
cius fuccui oculis iufufus,eis noceat,fumi toodo.
Capparis,C*ffr«.
CaiujvcICarum,vcI,vtrecentioresquidaGr*-
ei^CarnabumvelCarnabadtumjDMMivfMcofitci-
ax CanM-vocant.
Cardamu m, Crrjjow dtaoit. V ide Naftu rti u m.
Caraamine,Cr(jf«n ijni mis* a rmffuulx- quae herba.
nihii aliud eft.quam Sifymbrium aquaiicum-
Cardamomum,Gr«m4V^*r«dv.IialivocautMtf-
firttntx.
CaryonbafiIicum,Nuxregia,Iuglansperfica,
Caryon myrifliion,idcft,Nux vngucntaria:
V ulgo Ni« mofcbtra.
Caryophillon,C&w dr Giroflt.
ARB. UV.ET HERB. ..
Garfluut , ftmplici ter eft Krtkhattt . £t i i duplex
cft,Satiuuj,quiATticWfGa]Iiceiijdtur:]iiif ver3
aonnullijproptcrea quod figura imitetur nucem.
pincam, spi&Mr appellat. Agrefiis cft cbardomtittt.
Carduum autem aducrfm venenatt vira lwbcrc
Micander authoreit.
Carpinus eft fntcrgcnera Acer is.Gallice^CiMmt.
Cafia fyrinxantiquorum.eft noftrum Cinaa-
momum,ideft,noftraCanelJa.
CaSuthi,YalgaPc<iarralifii,G<>tme itlin, t'tflimefe
titt htrhttjiii ctoiflfdrmi lttim,<j ltfiffocq*t.
■ Catanance, 2*tt4tU»p,alii Mwmk Catanance
autcm dicitur tt$& ■ntatT aiaiua , quod cogat ad
VUUIClUi
Caucalii . Vtrfll haflsrd , In officicuis quibufUam
dici ttt r PimpitutL hh-fit*.
Ccnchron & Cenchrot.Milium.
Ccntaurium maiut vtiiturin horttiD.Vaflci
rnedici Parifienih : vocatur perpcramin officinii
R&^*mhw.inuemaautem cfthxcplanta a Chiro-
nc Centauro Hcrcujis fagitta vulncrato.
Ccntaurht minus Plinio proptcr mulia amari-
rudmejel terr* dicitur. Oiim tn Gallia ca plant»
Exacudiccbatur.quod omncscorporis morbos per
aluuabigcrct>quafi^«}«T.vuIgmadhuccxcovo- -
cat S4cwMbNomcniutehabcta ChironcCentauro.
Cepa.i^^mtutr.olim Vnio dicebitur,vnde Gaili-
cu noracn.Oignoa.Ea capitataft {u.Mariica Ccpa di
citur.Athenarus Eib.^.Dipnof.fcribit xp o/ujaum dici
<D^jt n ntj ti&tg jwijrjd eft, a claudedis- oculis. Na
Juanohisfcindimr,ocuIoicIaudim',Uchrymafq;
fu ndimui: rndc Lachrvmofa cepa Columellac di-
cirur . Ceparuautcdifcrimtna cx nationtbua legc
apud Thcophraftum 1 lib.S.De hift.pl antaruro,
b.iii.
U N OMIN A
Cepa canina.eft Ampelopraffon, id eft, Pornini
Vincale.
Cep«a, P«rr Acj» *^»«ir4 vulgo dicirur.
Ccraitii.aquibufcUm tammGr4cnm,idt&i$<**-
gri. Vide Buceroi,
Cerafuj,c»o/r(r.
Cerafia.GwjiKi Je«lV«.
CeraftaActiana,GM/»a*orrrt.
Ceraiia Aproiiiana,Gai/*c r/brr rntru.
Certiu Ccciiiana,GMfJi«/an rftuju.
Ceralia a c ida.Griorr f ,
- Ccratonia,arborcftcuiut frucriu Laiinu fiii-
ejuacvocsntur.
Chamxacrc.humrlif fambucui, Larine Ebulos „
MM f .
Cham*cerafus, authore Afclepiade quoda Myr-
leauo apud Arhenarom lib. i. Dtpnof.in Buhynia
nafcitur,cuiui fruftus edentium caput tettut non
nunui,quamvinum. Quodidem tribuitur mi-
mccylii,id eft.fru&ui arbuti,queai ltalinunc Ct.
rt/ud Wm mer appellant.
C ha mzcy parifTu i, Hu m ilii cu p r effu i: vu Igo Pdr-
ncypreffut didtur,quar nihil aliud flft.quam Abro-
tonumfoemina:quamplantam Gallicum vulgur
appelUtfetirOf"*.
Chama:ciffoj,Hidera terreftris.
Chama-drys.Quercus humdii.cc Trixago, chtf-
nttrt,ou dt U GcTttntn&rtt.
Chamzlea,jeft Parua olea:in officinis appella-
tur Mrttrcomtamen roultis non placet effe Mt\tmm
M(/»*,fed id potiuf quod dicitur Linum fylueftre,
qiiodinquTbufdamlocisGalhiediciturGniri/W.
Chamxlcon prxfcrtim nigcr.cft fbliii ftmilibut
Cinaiw.fed fpinofioribu s : in oflicinis autcm qui-
ARB.UV.ET HER B. <j
bafdim diciuir C.arioj>ariiim,Bc Cardnus fwiu), qaoi
facifi iu polenta exhibearur,interimai.
Chamaeleon albus.non habct cauicm, fed e me-
dio folioruincoplexuftarim a radicccaput cxc-
rit , breuipediculofultuni, &deniioribui fpinu
echinatum,inquoflores emicantpurpurafcentrs,
& fe in pappos difTolucntci:femen autem non eft
diffimile Cnico: frequcm eftin negicciis agris, &
in montibus , ob id *fwm'c a Nicandro dicitur . In
cjuibufdam ofFicinii dicituc GfnW/avulgoap-
prlhtur cWdo»/JV.
Chamatpitys.Humilis & tcrreftril pinus, Aiuga
Scriboniodicitur,vuigui TMwHn/c^fiiaiappeJIat.
Chclidoniurn maias, cbtliJoUt, Efilne.
ChtlidonfumminUt.TUlgO ScrofularU minor di-
citur,uuodftrumii, quas Grrcu verbum^otJVf
exprimentes Scrofulas appellanr.medeatur. Qat~
damevu!goDtit 1 <j?i«*appeIIant.Chelidoniuma]j-
tem di&um eft,vel quod ea planta in aducntu hi-
rundinis(vi Theophraftus lib.8. De hiftor. plan-
tar. ait) florea t, vcl quod puliit fuis hac herba hi-
rundincs oculoi reftituajit.
Chondrilli^ft ilf a Screoi fpecies,qux tn fcgeti.
bus floribus iuteis conlptcitur , & eft verum T*~
raxacon.
Chryfanthemum a quibufdam putatur efle Vti
Mrg-tTueihliaichii, fcdnon recJe':namflo.' illilu-
lcus cft . videiur autcm ea planta in ripis Gent il.
liacii . Vel potiut Chryfanihemum xt\ » Amhe-
roidis fpecies,quz foliis pcr ambltuinlutcis con-
ftat.vt Lcucanthemum albit.
. Chryfolachanon,Atriplex,BBMHfddntr.
Cictr,if i£trfy(,Chkhtt. Clcerum autem difftren-
-»*(« vcrtit Plinius ex TneophrafWpIures funt,
b-iiii.
■<t NOMINA
magnitudine,figura,color*&fapore-Nigrumci-
< er quod & xf i Jc.id cft •rietinum,quoa' in eo pro-
duda oftitla arietini riftus imagine efficiam, vo-
catun Galii id genus appellat cburhu. aliud genus
dietiur Colurabinum, quo per hyemem aues ilht
pafcuntur : hoc & Vencreum Plinius rocari ait,
Columcila Punicumgentili nomine appeUat : id
auiem eft candidum,rotudum,la:iie, anerino nu-
nus.CicerculametiamColumdlaCiceriinominc
cefet,quodlegumen vulgus GallicuKfliappelhr.
Cichorium.eftSeris fylucftrir, qux Picris dici-
tur,OchoTitfaiM4gi,VideSctn.\\tliui Polluxfcnbit
HotnincCichoriiomnia fyiueftria olcra compre-
hemaab antiquit , que gracili* &tcnuiacogno-
ininabantur.
Cydaminus alia , radice eft rotunda , vnde no-
mcnhabet, folio hedersr infernefuppurpurafcen-
te & fupernc vircfccme.Alia emittit radiculai fur
iitm fupcruacuu&inutilcs.LatiniCydaminuni
Rapum Sc tubcr nrrz appeilano rulgb Paifwri.
nm dici t ur .
Cicuu,x$*itir,ciffit. Cicunc fama auxerunt Athe-
nienfes .- nam fucco eiuc ad mortem in pubiici*
iudiciis vtebantur ; venenata eft enim porio',vt cft
apud Nicandrum in Alexipharmatis.
Cydoniamalus,VBecuin^**-i(«. Uiciaeftautem ■
Cydoniafauthore QJerenoJquodeCydonc Cre-
ur inftil» vrbc aduccta fit.
Cinnamomu, vcl iplii indigenls quid ili igno-
ratur. Noftrt eniro CancUa eft veraCafu anti.
ynorum.
Cinara, Ar/icfWr ; a putlla qti» in eam plantam
mutata eft.
Cynofbatos,Rubiucanij,Ej^i<«icTJ)ehocaiee»
ARB. FRV. E T H E R B. .<
tai in didione Rubu*.
Cynogloflbn , Lingui canis , eft planta fimflis
Orchanetw noftne, led eft fine caule.rfbn q u (dem
.iingua canis herbariorum vulgarium : nam verii
Cynogloflbnfolioeftmolli,venofo,litiufculo,la~
nugine molli:canefcit,& in fabnletii nafcirur.
Cypariflui, Cjfrt^. Pilulse cuprcffi drcunturCo-
ni.vnde Conircras cuprcffi apud Virgilium. Mar-
cus Varro Galbulot votat: Gcxci eas vount «7«r-
tut tmttex&v .Grarnmatici annotant dictam efle
«s^y i» xiW ia.zi.Tan tjif axit/ara^id eft.quod pa-
riles frui3us & ramos pariat.Lcge Ruellium.
Cyperusttota planta eft Soucfcd.Suntqui Galan*
gam fylueftrem vocan t.Cornelius Celfiu luneum
«juadratum, Plinius luncum tnanguUrem & an-
.gulofumappellat.
Cypcric.radix cyperi,prarfcrt]"m ca quat oblong*
oliurfimiliseft.prattipuiin tnedicinavfui.
Cypirus^paluftrisplanta.GladiolusiiGazaver-
titur.a cultellati fblii figura.
Circxa,planu dodraniaIis,SoIani foliis,frutfco-
fa.fcmme hirf u to- , vulgari nomine carct • nomea
autem a Circe haberc videiur.
Ciruon,Vide BuglofTum.
Cifthus.frequentiflimaeftinGalliaNarbnnen-
frvbi ea oon afiurgit fupra hominf s almudinem:
exhuius plantxradice exiftit velui fungus Hy-
pocrftis diftus : ex quo contufo fic Hypocifti*
pharmacopoUrum . Dicitur autem in ca rcgio-
neplaniahscc.&in montibus Senenfibut&Lu-
ecnfmus,linguicanina,D»k£i*«w.Inaherogene-
ie Cifthieft roi quidam pinguis , caprarum, hanc
plantam depafcentium, barbis inhxrenj, qui dici-
tuiLadamim.
Gooalc
i-- NOMINA
Cytinot vocamur fututa mora :ouare prima
gcrminatio vnde promittimui nobis maluni Pti-
nicum,cftCytinus:aIii VoIuntCytinumflorrma-
JiPunic* fatiuat , Balauftium vero agreftii • vox
.autemruec deduei videtur anominetont, quod
ciptum&ambirumfignificai.namCytiniinPu...
nicis ditti fuiit , quod fuo ambitu & captu futurti
iatn pomum intra fe conrineant , & quafi conce-
ptos adnorum fcetus ad maturitateni complc-
clantur,
Cyttfut,caulccftlongo I crano,vtbraulca .-folio
irifolu prateofi* . Quatrendus eft in alpibus : floi
eius tammagnus eft , vt fatisfit capra pafcendas
in vnum dicm. eius autcm laudes lege apud Co-
lumellamhb.7.
Clematis daphnoides , Vinca peruinca Plinio,
vulgo»» Uffer»n,J>t U ftnutuhe.
Clinopodium,foliis eft ferpiili.floribui iii geni-
culitimitantibutfloremMarrubii, quidamvocat
Vuleginm montanum; vox adverbum figniiicat Pe-
dem le&i,quem hxcplanu fjgura imitatur.
Clymenum, vulgo S/tponalu, & htrht Cjfru 1 PIL-
nius icribit inuentum £ rege Clymeno.
Cnicus,vel Cnccui , offkinis Cartamnm vocat ur,
Stffranfamvtge ©• tyrrfra".
Cocalus Hipp ocratis,L a pomme dc [ 'arrhhaxlr. Qu i-
dam tx Latinis vocauerunt echinum illum fiue
capitulum spiCiMr , quod nuccm pineam referar,
Columella totamplantam vocit Cinaram-
Coccus tinHori» ,iukuic ^a.piK', Ipecies eft Ilicis
humilis , qux in Gallia Narbonenfi frequentifii-
mi eit.vbi Vtrmiil!<>»;ib allis Sftrlatte dicitur; Ara-
bet vocaot Ktmti, vndeCramoifinus color.quafi
Kcrmefinus. 3
Gooalc
ARB. FR V. ET H E R B. i 7
- CcIchicum.Mow 4 ckttw.
- Colymbades oliur.quT purz t id eft, fine accer-
fua commcndatione oleo fuo innarant , Sc vcluti
■vrinabund* fluitant ,DJ2i autcmfunt iiww «-
mi/*G*£hi' , id eft vrinari . Diphilus quidam apud
Athenxum dicit iicycit «aijVJj^ikc t?), iffl u(a>«*-
cft , Oliua* parum alere , & malum capui inferrc:
coly nibaia.t autem ftomacho magit conuenirc.
- Colonlfe vel Colocafii nomine,toUtn plantam
fabx jfgyptiae Pliniui: Diphilui veroapud Athe.
narum lib. z . Dipnofophift ." foUm radiccm intcl-
ligit.
Colocynthis,colocyntaidos t Contgtfmmp, CeUr
guintr-
C olo cy n tha horte n fii , C u c u rbi ta, Co» ■%».
Colu tea,vcl Colytea,Bd^whM<Ji<r.
Confcrua.cftherbavdmfxdcnfiratis atqucfi-
ftulofz:ea autem inuenitur enatani fluminum vj
dii, fpongix referem imaginem ■ vulgus ipongum
fi*m»ltm vocat . Nomen ex eo inucnit , quod prat-
fcntaneum fit (authore Plinio) rcmedium aducr-
fui fra&a offa , qua: cum perporon glutinantur,
coaferuerc a Cclfovoccm Grsrcam Hippocratit
*ftrnw£cn ejtprimente.dicuntur.
Conyza: viriufquefoliafLint oliuacfiniilia ,hir-
futa,pinguia:inmaiore,cauliiduoruiiicubitorum
attitudtneattolIitur:lnminere,pede«quat.Theo.
dorui Gaza apudAriftotelemlib.j.Dehiftor.ani-
malium, vcrut Pulicanam . quo loco Ariftoteles
polyptim a faxis , nifi admuta cunila , cuiui ocb-
remfeniiat,noapOlTeauellitradit. Quemlocum
Pfinius Iib.ro- cap.70, cxprimens, Conyzam, Cu-
ailam intcrpretatur ■ Dicitur vulgo uuh* p*Ue*rk,
tS N O M I N A
HtrUtoxtrdfxjltm, &Htrbt4tf4i*3Rock . Nfcandet?
ia Theriacis & Alexipharmads , vcneno refiftcre
fcribit.
ConfiligoColumtll* & Plinti,eaeft planu.quae
jjuncivulgo Gallorum Vomdea, quafi Pulmonea,
dicitur,quodremediumfitpr*feni aduerfuspul.
monum vitia-.fuc enim vtuntur vererinarf i medi-
ci in aftc&ibus pulraonura. Quidam herbarii P*-
tam tttmis vocant.
Conuoluulat,t*|i'iw juoitymM;, foliis cft riederae
longe rainoribut , & i n mucronera rurbinati* , 8e
hcrbat alias fuo reptatu inuoluitivulgus Cam^au-
Um, dcdu liftt »r,pclht:m oSicinis Valuhilu dicituri
quidam & Liiiaftrum vocat. Nam (vt Plinius att)
Conuoluulut,eft rudimcntum natune lilia facere
condifccniis . t?$ttui autem &ro to iuc fe ^tn; de-
ducunt.quafi dicai paludum hofpitcm.
Coria ndru m , « e*t* tr, v cl xi&t tr, c orUni re,N i c * n -
aerrcponitintervcnenataipotiones.
Corylus,Ce»iaVe.
Coris.eft gcnus Erirar, V** fortt dt hngtrt.
. Contus, CorwomUtr.
Coronopus.abaliisdicitur CapreoIa,ab aliis
Gramen.quod vulgui T>tmtm Cinu vocat:aliis pu-
taturherbula nafcens infyluis,fblionalcentisco-
riandri.ajiis videtur effc Cornu ccrui. Quanuis au
tem etymoD fit Pes corui, non eft tamcn ea plaa-
ta,qux pro Pedccorui oftcnditur. 1
Corruda.Vide Afparagus.
Coftus.apudrecentiores Grxcos eaherbacft,
quivulgo didiurDn coca. Rueliiusputatid effe
quodPIiniui SUiqUaftrum & Pipcritim vocat,Dr
Upoymrcnt. Sunt qui mentham Romanam vocaiit,
alii mentham Sajracenicam . Vctetci Girxci pec
G wlc'
A R B. F R V. E T H E R B. t a
C^ftum.radicc tantum inteiligebsnt,cjuaraetiam-
Eiim habcmux admodum acrem.Coftui autem
Arabum dulds, Grserijindi&ui eft, (ed x«if y\u-
xvtK&wuiQ, Acabas imiunti, in fccundo Dialt-
cham didtur.
Cotyledon, Vmbilicus Venerii, nomeo retinet.
Sunt oSiciax qux Cjmb<diri<ai vociat-.vulgm Jia-
licum Dinartllam voni. Nomcn cx eo habet , quod
folio fit rotimditatii circinatae , in medio cauaro,
acctabulimorc:namCoryledon,acctabuIum fi-
gnificat.
Cotoneum malum , xoJlanit , duplcx eft .- aliud
minui , rotundius, & accrbiui , quod maiculum
vocamut : Gallice, Coing f,am:hh\i& longius.ma-
ius,ot minui acerbum, Co'tng»aj[t . Gaknus au-
tcm,eamala vocat Strnmia:&libroi.Alimca-
tocum, Smithiomela, * ttmfi q*'ili TtftmUmn »n ot*f
JVuMNcbfi
Craneogonum, Cwrdp vocatur a Gallis, a mulu
acrimonu qua vrit.Nomco ex co habet,quod vi-
fi tc fVxminxfctrrini dominctur.
Cratego n , A q u i fol i u m . H tmx .
Criihmoa fiuc Criiharaon, Batis Plinio ( vnde
etiamnum Baticulam Ligure* vocant ) & Olut
cordum Columellie diciiur,C«jh mtrmt . Huitu
herbsrcondituramJegeapud ColumclkmliKij.
ctpjj.
Crmo» ,Latine Lilium.Lw.
Crocui.Ss^ran.
Crocodillum, nomen retinet. Ruellius omnlno
arbitraiurefleeam berbam quam Carlinam ap-
peilant.
. Croton eft Ricinu),id cft palmaChrifti. Sicau-
tem dicitur,quo lemen nr Kfm>ra,id eft, verxnicu-
y>t>? - r NOM1NA
lum referat qui canibus hjtret.qucra vulgm Gal-
lorum Tifum appcllat.
Cucurbiia,Co»^«.
-Cucurbiu cameraria , qu* facfli & adraodum..
flexibiii ramorum curuiuic tecla, opcrit per-
golat;
- Cucurbita anguinalis , crefcens iu mulum lon-
gimdincm.
Cucurbita fompliu; Grarcis dicra.coa&rbre-
uium.digitjiicraiTitudine, &inf«ofis rufcenJ,
a nobis Barbara & marina dicitur.
Cucurbit.ihortcnfis,wA(io!t?ndicitur,quaAihe-
nxus Sc niwtu a Nicandro in Georgicit appcllari
fcribit.fed Grammatici hoc cfTe difcrimcn jntcr
*»\MorSUo & «nuW cffe volunt.quod «mwuVKcu-.
curbttam rotundam & in globum tumcntem ii-
gn i Gc«:*nui* verti tetcicai & in loiigt t udtnetn ex-
tenfam. •
Cucum ii fat i u u s, Conrombrt.
Cucumil fylueftm,vulgo Cutimis Af,Mi*ui r Kngu'y
WKicutusiUOCUi Elateriumdtcirur.
Cucumis,Gratcc «™» rcl nxn(. quaquam mvur
nomlne muiu gencra Grarci vctercs comprchen-
derunt , netnpe quar aut canilagine aut cutc fotw
obducla,in oienbus extra rcrram creicunt : pofte-
rioreturacn «fu,7,iiltft cucumerem iimpticiter-
dixcrunt, quem nos priuaiim rnodo cucumerMnv
vocamus ; adicfta au tem peponis voce, huc quem
noftra zus priuaiim pcponem nomiaat mufwi-
wmeappellanicc.
■ Cum in um , Cmmm.
Cunila.GrxccThymbra^cftSatureia.SrfmffM.
f Cynolbrchis,Lattnc tcfticulus canis , quod no-
mca vulgus rctinet . dicitut & Scrapiai, i Serapf
ARB. FR V. ET HERB. j.
./Egypiiomm Deo.propier magnam lafritriam,
qua u Dous Canopi colebatur. - •
Cypht.fere refpondet noftr* aulcule Cypri»,
e'«Jr qntfiu* mtfmtftrfm ya 1'etfeltt it Cjprt . Hoc fuf.
firu & gypiii fua numina fibi placabant. Eiui aute :
compofitio eft apud Diofcoridcm , Galcnum , &
Pluiarchum fie Sacris Ifidit & Ofiridis.
D
Dacrydion.ii rcccntiorlbus Grxci* dickoreaJa-
chryma,qusr tunditur a radicc Scammoncat , vul- -
go THitgydion corrupic dicitur.
Dactyli,D.itfsi, C7 Vign" ioy*U<t . Symcon ScthT
multacx vetcribui Grarcis dcDa&ylotumnatura
collegit : tu eum commentarium adito. Nicandcr
inAlextpharmactitr*dirpaImsfruc>amtumla>
&e fumptum mcderi hauftz buprcfti.
Damaromum,PiinioAItfma,abaIiiivu]gop£»
Ugo aijMtica.ab aliis fiftula poftoralil diCitUr.
D a phnoid ct, Laurcolt .
Daucus,veIDaucum,ncutrogenere, Cnrottti, on
T**t$ famagti .-quod intclJigciidiim eft de primo
genereDauci nobis frequentiffimum.quod eftfb-
lio foeniculi-Nam fccundum apii.tertium vero co
riandriCoIiumhabct^omniauimtiDaucigcncra
luntodorata.
Dipfacm.VuIgo Ijdmn Vtntrit.vir^B ajhrit, cbtr
im 4* fro»ii(fin.Di£rui cft autem Dipfacut, >aSy»
«u( t%( JiJp{, id eft , a remedio fiti*. Nam in fb-
liorum cauitadbui aquamhabci, quafititn fcdat.
Draba, aliai vulgdvocatur hraba. Apud quofd*
hcrbinos diciturNafturtium Oricntale,& Baby-
Ionium:apud alios Cuminu tn fylucftre.
Dracuncului, ^aurna., rulgo ittfrmtHTis. Arum
& fyaxirnv! appeilari cxlftimat Theophraftut, J)m
p NOMINA
■ii -m muaw tyitii mwMtM eft.propterea emod"
eiuscaulisvariuieft.
Diup? fun t baccx oliuaram, roaturitate nigre-
fcentes, vOce a Grzdf dcdutra, qui cas /^imnie
■ppcUant
Dryopteris in vetcrum quercuum tnuico nifci-
tur, vulgo OJmiMdMrtgtlii^YtlpOUluVilmiU.Ntm
pro polypodio legiiur.
Dios aathoi.Cojaekar^».
E
Ebulus , Chanwaftc, cft humtlis Sambucu*.
HwWr. '
Echium, herba cft fimilis Anchufa: & Bugloflb,
adeo Yt nonnulli vocent Buglofium fylueftrc,
vulgo dicittir ferrijHirtw.Deducitur.a nominc
•jjcid eft vipera,aducrfu* cuius letalem i&um(vt
Nicadder in Theria tis fcribii)ralct.quo loco hxc
plantamultjs vcrbis ab co authorc dcfcribttur.
Plinius tamen fic diftum puiat.quod cius fcmuu
vipcrinit capitibus fimillima fint.
EIaphobofcutn,Latinc Pabulum ccnii.Quidaoi
Galli vocat itU ?dow*j. Apud quofdsm herbaiios
dicitur Gratia Dci. Dicitur & hxc plama Ophio-
donon, quod ea cerui fe arment aducrfus ler-
pentes.
Elatinedbliic^helidneSfmfi quod funi minuti»-
ra & lcabriora;campcftre Rapiftrum: R.iwjiwt^e.
Quidamputant efle gramcn ParnafiuJcd bM6.
£latcrium,VidcCucumisrylueftns.
Eleluphacoi, Saluia, quam a* Ww, ideft, me-
ctendi viribus praiftantemj vocat Nicander in
Theriacis.
Elichrylbn, vel Hcliochryfbn Dibfcoridis , clfc
Galeoi & Pauli Amarathus luieus.quiia oflkinis
B. FRf. TTHERB.
B
JicTtur itathnt omiplantafrequens-cft in Gallia
H)rbDuenfi.meJturau«mHeliochryibn,quodad
ibhi repercuffum ,. comantibus m orbcm floruoi
fbIuifulgoremaUripr*Tcftral, .
Elleborus slbus a flore & radVe alba .Nigercq-
tra;Lattne Veratrum.Vrrarr & Efcior^Nigcr inno-
ccnter fumitur. . .
. Empetruiri, vcl Epipctrum.vt Aeiius, folioeft
i-orifmarini, fcd crafliorc &latiore,nafccns jn ru-
pibus &fixis ad mare , vt prornontoriorum crc-
pidmes fere htc herba veftiamur i Pim firrre vul-
godicitur quod faxa penttrarcvidcatur. Eaherba
in hortos iam tranflau eft, expeiitunjuc in aceta-
riis.quod fapore falfo fi t.
Ephcrrjerum illud non Snwitiztti, fecundum Ga
lcnumcft 'ri)fylucftro,quodabaIiiipuuturene
Hemerocalle5^balmLiIiumconuauJum,abaljii
Grand wcgatr dicitur.
Ephemcrum aliudColchfcum , quo die fumpnl
fuerit ( vt nomipis ipfa ratio oftcndit ) inierimic.
Golchtcum autem £ CoIchidefoIonaealidi&Lint
cft,cuius antidota extant apud Nicandrum ia
Alcxipharmacii. _
. - Epimelis, eft vera Mefpilus noftra, vc ait Mufi.
Hippocrates yjuaftiiut d. i- primo dcmorbis mu-
lierum, fruciilmhujusarboriscwiav«twA vocac,
vt G.alcnus in gloflis eiufdem exponit. ,
Epiroticis raalts putantur refpodcrc noftra Or-
bicularia poma.Pominci dec*<fendm.
Epithynuim lecundu DioJcoridem &Grzcos,
cfl flos i thymo duriore, & Satureise fimili. Secu-
dum Arabas-eft Culcuta thymoinnata, & vcluti
capillui quidam ruber circa herbas innafccns , vt
xircalinu oafotur Cufcuts, qu* dtcitur Linoba-
14
NOMINA
che, qutfilinumfuffbcans.Eademnafcitur circ»
Orobum,& dicitur Orobanche. Innafcitur & S*-
tureise feu Thymbrx i & dicitur ab Aituario Epi-
thymbrutn . Getcruni vox Epithyinum fignincit
aliquid m Thyrao nafccns.
Equifeium.Vidc Hippuris.
Erica, tfWMtJtngwrr.
Eryngium.vei (vi Pliniui loqiiitur) Erynge, eft
cxgenere acuieatorum, Grxci quidam in*wUipei.
w oixerunt , quod nomen vulgus retinuit, Qautm
eapitt cam plantam appeU*ns,quoi infinua capi-
tain iieJUs duda habeat ■ Nicander m Theriacis
Eryngium venenis reliftere affirmat.
Eryfimum Latinc Irio vcl Trio(vt quatdam Pli-
- nii exemplaria habcnt) vel Trionum(vi Gaza ver-
tit apud Theophraftum)hcrba eft qux a quibufda
hcrbariisdicitur Sinapi fylucftre.ln locis quibuf.
dam Gatlix dicitur TortcU*. Itali vocant EwMSf.
tj/™.frequens autcm eft in vajlii vrbit. Eft & fru-
ges.quam vulgus B/tiarrdjiiiappellat.
Eruca, Su(aifU( , Ro<ji«jr». $J{aif4tc, autem dicit ur,
quodmulta eius fuautus fit ivt Piinius ait) in co-
diendii opfoniis.
Ertthrodanum vulgo KiAia rinihrwm.Garame. Ga-
za verttt Rubiam.
Eruum,Gra:ceOrobus,D(i«ri. Saiirones legurae
quoddamappellantG<rrobr,nomine(vta:rbitror)
ab Orobo dcducro : lcd id non ommrio fimile eft
Orobo Diofcondis. coo£«f tpsij AaQ wtoif^ (autho-
rc Diofeondc jid eft.Orobus coctus botrcs faginat.
quod innuifle Vlrgilmi Vidctur hoc vcrfu,
Eheu quam pingui maccrcft mihi taurus in eruo.
Euonymos fiue Anonymoi putatur ea arbor
Cfle,qu* dicitur VuIgO fiptrU, Sn^fti», qu^d fufi
ARB. FRV. ETHKRB. ),
ad nendum « ea arbore comparcntur. Coqui eu»
verucula tranfQgcndis lardo carmbus cx ea con-
fidunt.Eiut filiqwK vulg J vocantur Scrota jactrde-
np.SuntqUieara uborem anagyrim cflc con.
tcndant.
Eupatoriunif&^trnMMffcnomcnhabei (vtauthor
cftCicero ) ab Eupatorc rcgc . Dicitur & Hepaio-
riii&Hcpautis,qu&hcpatiprxcipucincdcafur.
Eiiphrofynum,Vide Kugloflum.
F
Fagus, fnjJtiFoarMBjWtFrfyiwf.Suntquivocant
Xwi^rre.EiusgUndes nudeii haud abi3milei,cut«
triangola indufc,GalIice dicuntur D«/4>aef.
Far rutilicoloris,fonau"e illud eft quodaCoIu-
mclla V crmicuiumdicitur.Vulgo tiamitnm T*brum
di citur. liU dt PoniU.
Far candidius, quodpuuiurefleClufinmnCo-
lumellz^rura noftra vocani Bfcam.Vtrunque vul-
go vocatur xli htrb»,
- Farrago.miftura ex fecali & triticOjMt/I»^.
. FfcUt.FljJHMT.
Ficus £gypria, Idara, Pelagica & Alexandrina,
quia non vifuntur apud noi , ideo nomcn cii in-
dirum non cft.Dc Sycomoro dicemui fuo loco.
Fi3ix,FoHjif rt.
FilicuU^polypodjum quercioura pcarfcrtim.
Fceni culu m^uK-iljja&t Sf <»■
Focniculutn fylucftrc, in offidms Tttmcalms avjt-
fit:Sc quia latiuologc maius eft,Hippomarathron
didtur.
' FccnumGrxCuni^VideBuceros.
Fragum.FMi^.Nefdtur adhuc quo nomine ar-
bor hunc fruaum fcrcns Grxds di&a iit,nili Ru«
tos Idarus humili* fit,
•fiooglc
% i NOMINA
JFraxinuj,hvfW,/UMKGrxce:haec arbor apucj
Homcrum cclebraiur , quod nutcria fit maxime
idonea connciendi* haftit.
Frumentum,quicquid ariftu mittit,& per hyc-
jncm in herba eft.
F u m a r 1 1 , G rxct Kjt *r o c , Tammrrt. .
Fungij/ui' juitk, cbamfifftii. Fungi autem omnei»
prjeter y3&i*iW,id cft boleto*,& quos ifiaMnm Pau-
li ./£ gineta: zus vocabat.damnantur a mcdicii.
G
Galeopfis,quarvulgoHrr£>tcaf<»n l jpingittir, vi-
deturefte Vrtica mortua , I.abco s aln putamcfle
Agripalmam : In officinii diritur scn^U*n4 awor,
Ticana , MiUtjBofiw . Nomen lubet a Muftclx af-
pcau.
Galbanum.^Ctt/., fuceus cft ferular nafcentii
in Syria.nomen rctinct. Suo odorcferpetes fugat,
vt Nicander & Maro cccinerunt.
Galion.hcrba tenui radicc,Ionga t rubcnte>cauli-
bui gracilibus.flonbus lutcis, paruii, fuaue olen-
tibut ,decuuatis,v[ iit fimiln Aparinx, vnde iici-
tur vulgo KpdrintpitTuj^hfptrguLmHor, vulgo etiiT
dici[urF/or.»r4.SicriomJnatur,quod(viaitI>iofco,
rides)in contrahcndo La.de coaguli vicem habeat.
Galliceorrum Ruellii , videtur cnc Horminum
Grxcorum.
Gcni ft a , G r ne\^wrtf n cr.
Gennana,G«tt*»f, naiciturplurimtinquibuf-
dam locis Galhz . SicautcmnominatacftaGcii-
■10 Illyriorumregc.Dicitur & Aloe Galu'ca,ob ra-
dicem mulium amaram. n-equent eft in Alpibuc
ad montcm D. Bernardi.
Geranii primafpecies vulgodicitur kcMptfterii
fccunda,Pticon«Hi«.Nomeiihibet^TiTKjiesBii, id
«Ic
AKB.FRV. ET H E R B. j 7
eft,a grue.Na gruini ctpitu firailitudo in lummo
eius plam* capitulo videiur.
Gerontopogon.ideft.Barbafenis.vulgolWrfcaji-
crrdotu.vel B«r&* Dti.
GcihyumXcpa non capitata,Cilo*fr.
Geum,iiucGethyi,Mer& * diabit.la aliouibuiJo
cisGalliidiciturSd/woniJracfiSanamiidamdkas.
Gith.Grace Melanthium, vulgo N^Romm,
tiitUt,Voiartitt,i ptper ii iapare.
Gi ncidiu m .Cerefbl i um, Ccrf«d/,quall •^pifoffar,
«juod roliis luxuriet.
GladioIus.Gra-cc %/?!&, oUjtJ.: folio eft minore
quam IrisiTheophraftus exeonominatum pu-
tat.quod eius folia enfem referam. Gazaapud
Theophraftuminterdum pugionem vertit , Co-
lumellaGladiolnmNarciinjVocatnarciffifoljunj,
gladioli formam habens.
Glaftum,Grsecelfati*,GwdrD B Fdjf</.
Glaux,oftend]turfoliofimiliGlycyrrhiix.vide-
retur vero omnino efTe planu ea,qux vulgo tJLtU
demw dicitur.nifi quod Glaux eft hcrba maritima,'
Glycyrrhua,LatineDulcis radix,R^a/i//«,
Gnaphalium , rulgo Ceffonaxa : alil volunt efFe
Herbam cruciatam -Dtciturautem Gnaphalium
(authore Galcno ) tx eo quod «*7? iflSf yttyeUar, id
eft , pro tomentis vii liccat. Nam ciui folia raul-
ralanugine obducla funt. Officinxvocant Ctn- ■
tmnnculnm,
Gongylif vclGongylc^Latinr/RapuravelRa-
pa.Kd&r.qua; in immefam crafliiudine in quibuf-
dam loeii crefcitjVt recic olim jp>fow'J^ Lacedz-
monii jasiQif { vt fenbic Apollas apud Athcnxu)
j3 NOMINA
dicis eius figura & alborc caninum dentemreftr
rant.VidcAgroftis-
Goflipium & Xylon Plinii,Ar&Kj>wM« !« Cotto»,
H
Halicacabus , Veficaria Halicacabui a Plinio,
Afywgnogi" ab Arabibus dkitur , Galli B4pw«i«.
Vidc Solanum.
Halimus, Aurco Plinio, quibufdam putatur ca
arbufcula qux in fepibus crefcit,Bk»tf>t funin vul-
gus appellattfed eos falii ex hoc coniicimus,quod
Halimusfalfo (vt Pltnius ait) fapote fit, vnde nu-
mcn imicnit.
Haftula regia.Vide Afphodelus.
Hebcnus,H<&uie.
Hedcra,ai«n;,Limv,fiue ea muris,fiue arboribuf
hxreat.fiuchumi nafcaiur.
Hedyofmos , videtur effe ea Mentha hortenfis,
quaecaulecft fatis craffb : ei emm odoratiflima
cft.Nam odor plantx (vtait PliniuO fecir, vt eam
herbam,qu?t /Arfy prius dicebatur, nJi*ef*m G«ci
vocarcnt.
■ Hedyfarum,Sccuri(Uca,Cennw«e.quibufdam di-
citurCepamarina.
Hclcnium,Enula campana.Nomen ex eo inue-
nit, quod ( vt ait Homerus) ex Heiencs lachrymis
in Hclena infula nata fit, cuius radice fiqu is eom-
cderit^omnium dolorum obliuifcltur.
HeIxine,Cclfo hcrba muralis dicitur,vulgo Farie-
(•srM.quod rauris adnafcatundicitur etiam Vrceo-
laris f quodvrceieaextcrgcantur.P<<ri(Mf>r.Nican-
der in Theriads Parthenii primum , mox Helxi-
ncs fada mcntione , vtranque contra venenata
laudauit. Quidam affirmant nomen deduci s&» iv
tAw.eo quodafperitatefua,tcnaci nexuveftcs,
ARB. FR V. BT HBR B. j 3
e/uibus ha:fcrit,adfc trahatrquanquam aliud vocit
hujui ctymon fcripfimu* in voce Ciifanipclos.
Helxinc dflampelos >, id eft , Hsedera vi ncali j,
vulgoVo/nii/ir uimtalu. .
Heliofcopius,Spcci« tirhymali, folio portula--
cse ,naicens in ruderibus ac vineis , & comas fuas
cum fole circumstgcni.
Heliotropiumprafertimmaius.vuIgoHfr-Wo-
cn,quod florei in caud* eaiicri fimilitudinern in-
flectaciur^putaiura quibufdameflc Cichorium
agrcfte,cuius floret cserulei funt . nequc ca eft her-
ba.quatn vulgo Stmleii dicimus. Nomen cx eo ha-
bet.quod folia eim folem ab Ortu in Occafum fe-
quantur.CelfuiobJdhcrbamfolaretnappclhr.
Hcmerocallcs^vuIgoLi/iiOT^w/rrcjVel mdrimm,
Hemionitis,vuIgaris Scolopendria; Lingua au-
icm ceruina vidctur efle magis Phillitii. Sic di&a
eft Hcmionitis.quod muli ea dclc&cnrur.
Hcfperis ,vulgdti(r64G4l/ic<f :Sunt quivocam
Girc/7«:cjuod Caryophyllum olcat.
Hy acin ih',Oignon dt boit,o» v*fii#. Hyacinthi du-
plicesfuntjalbi&cxrulci^vtexhoccarmine Co- £
' lumeilx collfgere Ifcet, . ^ -
Necnonvclniucosvdcxruleoshyadnihoi. Sed
albi irainielligendifunr, vtpallefccre incipiant
cum adolcfcunt.Czrulri ab eode Columella dicu.
tur, & hyatf nthi czlcftis numinfs, id eft czruler,
& Iridem numen cariefte colore referent«.'Nita~
der in Theriacii fcribit Hyarinthum puerum, qurt
Apollini colludcrct , ab co, difco cx impruden tia.
in[erfc£tum, atque ex pueri cruore, Apoliinis co-
miferatione,herbam enatim efle.Alii dicuut hunc
florem ex Aiads fanguin e na t um,in tern tetan t iir-
que de eo Virgilianum iLlud,
c.Uif.
4* N OMINA - '
Dic quibu s in terris mfcantur nomini regnm -
Inlcripri flores- Dc hac rc vide librum 1 j. Meu-
morphofeos Ouidii . Paufanias fiorem qui natui
tit extindo Aiace apud Saiamina , credi refert wuV
tum pirnum non hyaciotbum , fcd literis hyacin-
Iho iunilem vidcri, ex candido rubenicm, & lilio
minorem.
Hydropiper , Pipcr aquaticum, planta eft geiii-
cukra,flore fpicato, tn quo eft femen Piperi fimi-
leialiis vidctur Ptriicaria llla acris:aiiis ea planu,
qusc pro Eupatoria vfurpatur.
Hicracium prcferrim matus , Ejfrcr it cichmt
faumgi . Quidam herbarii Cichoream lutcam «ur
croceaffi vocant.Nomcn cx eo inuenit.q uod.it jjt-
wf , id eft accipitres.Gallice 5tfcr«,fueco huius her-
bie (vr Pliniusait )ocuiorumobicuritaremdifcu-
tiat. Apuieius fcribit aquilam fe in altumalii tol-
lentcm.vtrcrumnatutam ccrtius contcmpletur,
fylueftremUftucamcueIlere,eiiifquefucco,ocu-
lomagnamclariutcmcomparare. -
Hicracium minui , in quibufium ofBcinis dici-
tur Vtm ttoitBiia aliis B«rb«M,T4MX4cea>,& hlttn,
Hcpta phy llon ,Tomw$«s
Hyofcy amus,Vide Altercum.
Hypericum,Mi%*Fnu*.
Hippogloflon, puutur aRueliio Bonifacia lu-.
lorum . Quidarrr affirmant cnccandem planutn
cum Lauro Alexandrina.In quibufdamlocit Gal-
lia- dicitur LM»g>Mf4£r»B4;Cgaific*[ ad vcrbum Lin-
guamequi.
HippoJapathiira, L*p4rtHe t l4 patieiKi.ln qua vo-
<e, jVanauget ,quifi dicas magnum Lapathum»
vtetiaminfequentidicrione.
Hipporiiarathxum, Ma^aum faiucuiuro fylufr*-
ARB.FRY.ET HBRB. 4 »
;'ftrc&Erraticura.
Holoftium,veKvt alii fcribunt)Holofieon,MoI-
lc gramen, vel Deticulus canis. Nominata eft hxe
planca xtt-r' a»-i!$&tnt,nuud Ct fine duritic.
Horminum, Toiut ob*»c, HoruaU . Planta auterja
hxc duplex eft.facina & sgrcftii.
HyrTopus.r^e.
I
Ufminum,U/M»:eah«banuperexItaliaadue-
fia eft.ab Acruario autero Zambacus dicitur. vn-
de oleum Zambacium didtum cft. '
HexgUndifera.qu* geritglandem vulgarifi.
milem Jedmulto efficaciorem glandibus quer-
cus.E* autem Ilex rara eft in Gallia.
Ilex conifera.dupkx e& alia Quifquiliu difla,
eft.gerens coccu baphicum.id eft,granu nn&orm,
XJc4rJdtM,quz freques cft in Gallia Narboneii.AIia,
dicitur Aquifotia.Gallice Cwfwxx.Sunt qui referut
f tMoJ)ji>,id eft,fubifcra.m arborem.ad iliccro.
lntybus vel Intubusjvel ffwccft nome corouoe
quQ Seariolas, Ambubaias,Ckhoria,Endiuiam in-
idligimus . Virgiliui per -amarisintuba fibris,
intellexir, authore Hermolao, gcnus iilud intubi,
quod-^Kpifdicitur.
Inula.vide Helenium.
Iouisbarba,VidcAeizoon. ■
louis glans,putaiUMfle caftanea, qu* a Galeno
dlCitUC-n XSKWM'
IriOjVideErifimurri.
Iris,ri*"Ww: dicitur a multiplid colore qui fpe
fiatur in vno flore.F/awir autcm Galliec appclla-
tur.quod maxime excalefaciat.
ifatisCvt C*far ait)aBarbaris fua corpora ea h«
ba tingentibus Glaftum dicebatur. Vitruuius hb.
4» NOMINA
7-videtur Iuream vocafTe . A ntiquiore* Grttci &
Latioiinrerfylueftreslacliicaseamniimerarunt.
Plinius lagiflimc dc ca egit cap.7. Jib.io. Tincro»
tei nunc habent craffiorem farinam Ifatidis , qua
vocan t Guedatn , & nobiliorcm, qutm paftclluna
appellanr.
Ifopyrura , eftgenus Phafcolorum , folio anifo
firnilMcmine guftu referentc Melamhium.
Iuglansnux.NoixmmMiaw.DjciturnuxIndicaab
Acruarioin Diafatyrio.
Iuncu(,j*rMf,quodcxeofunesfianttmultipIe»
autemeft, vnuxcraflnudine &niagnitudineinfi-
gni , furtgofaquc mcdulla.in aquis viuens, Holu-
jchoenos.Plinio Marifcus a magmtudine, vt ficu*
Marifcz,dicitur.aliusexquofiunt cllychnia^ue
fcirpum appellamus.Aliu* eft Melancranis.id eft,
capitulumnigrumhabens ,gerens frucJumrace-
rnorum coharrcntium modo . Additurhis Oxyf.
chcenos , id eft acutus iuncus , qui mhil aliud eft
cjuam iuncus marinus. n i
Iunipcn]s,GMrarr,^oJUu9s{-,Tcl ^HUi^l';, Gumtui
iunipcri. ab Hermolao Barbaro dicttur Verniga»
Galli vernix appelian t, quod in vfu multo cft ieri-
ptoribus cVpidoribus.
L
' Labrum Venttit t dffcJint Wf o'r t vide Dipfa-
CUS.DupIexcfthacpIanta:Satiua, qui efrlt chirdim
dr toB«nrr;Sylueftris,vuIgo sirgs Jw/rora.
Lacrucafariua,Grzc2^p/t&^,veI^(a4»#H:are-
ccntioribusGrarcis/iaJBvAH^Uiclm.Thcophraltus
lacrucarum tria genera fcribit, *frvm#mw& ^of-
y/Koxav\n,£ ) teiWin utu«rju>:id eft,vnum tati cau-
lisCur' 4i«c^jS&t| &jtif*it ttnm»ea£t,ti eft, adco
vthortorum oftiola ex his fiant ) altmuu rotun-
Gooalc
ARB. FRV. ETHERB. 4}
<Ji cauIij:iertiumLacomciim.Hsrcherbaeftraul-.
tum falubris.quodhis verfibus ColumelU Co»,
firmar,
Idniqucfaluuriproperetladucafapore, ■ - ■
Triftia qu* releuet longi faftidia morbi.
Ibicus Pythagorxut apud Athenacti hane platip
tam a Pythagoriris SJrtS^t vocaramfcribit.quod
frigiditate fiuhomines <oesc «tafp»j/#i««(Mn»tc
ctficeret. Cui non diffimile eftquoid Callimachut
apudeundemauthorcra de Vcnere fcrrpfit.qu*
Adonin mortuum la&ucz fblio texit.
La&ucafeulli^captUta.LaconiajLrfitfMfMMMf.
SumaJixlaQucarumtumacolare,rumagcnere
apud ColumelUm diftercntix , quai ex authore
ipfo petito.
La&uca fylucftris, ipontc naicenr, vulgo dici-
tur Tnraxacum: alii,meo quidem iudicio reirc, pro
fylueilri laftuca, eam herbam sccipiunt.quat En-
aiuia vera dicitur.Aiii Chondryllam la&ucat fyl-
ucftns etiam fpeciem eam volunt efle, quam Gal-
lic t lA&tnM nominamus.La£tuc* autcm,authore
Paliadio,ex eo dicxa eft, quod lacre, bono co qui-
dem, &admultavtili, pnefertim fiex fylueftri
«duclum fuerit,abundet.
Ladanura nomen retinet in officin is. £ft autem
tt fuccusjquocaprx.dum Ciftumfruticemdepa-
fcumur , barbas ac villos imbuunt : vnde poftca
homincs depetlunt.quod Ladanum dicitur.
Lampfana,S**w.Hoc oleretvt Plinius ait)C*fa-
rianimilitefadDlrrhachidvixere.nqueintriu-
pho iocularibus carminibus cxprobrauerc.
Lanariaherba,GKtCeStruthion,vulgoHCTt4/iii.
lo**m:8c in officinis S*fo**ri« Jiac planta fic vteba-
tur antiqui ad ianas atfypo repurgandas , vt qu*
44 NOMINA
eofudorerepurgatjenonfint,* Grccu «u^ti^fN
dicantur.
Lappa. maior, larsaiimor, Perfonata : quod exea
perfona;uerent intheatris,G/e«™«,vulgo > H*>-A»iiM_
Lapparninor.VidcArtrion.Hibetcaherbaech»:
Bos inharentes ve&ibus.Vct grattmni.
J.apxhi primum genus vidrtur idefle, quod
vulgo VeUfMitmt dicimus . Secundumgcnuicft
I^4ibiimn>rN(lMivulgodic>um,magnitudineme-
diuminterOxalidcm& Hippolapathu. & idvi-
deturclfcRhabarbarumCanuiianoram.Tertiurn
gcnus cft Oxalis Turoni», Dr 1'o^nlit dtToun.
Quartum cft vulgaris noftra Oxalii , mojfre Oiriffc
< em mm t. Lap ithu m auiem dicitur ^n w A«W/w,id
eft,inanire & vacuare. Omnium firjuidem generu
Lapathi foliit decodis aluus moIIitur.Rumcx I.a
tine dicitur quo nominc propne noftra Oxalia
appellanda cft.
Lafer & LaferpitiLi,<nVp M,ttmtm'm, quod cx Cy-
renaica prouincia olim pratftarjtimmum aduche-
baiur.vndcCaiuIlusCyrcnaslalcrpiciferasappcl-
Iauji.Et Palladius Iafer, opon Cyrenaicum vocat,
tjuanquam.Wnominc lafcr W^i^u inrclli-
gimus. Hodic c Taprobana maris Indici infula a~
mnium maxima (vt ait Ludouicus Romanus pa-
triciu s ) op dm um con u ehl tur.
Lathyris,vulgo Cmdp*W winrr, ifiurgt.Sunt qui
putent efle Tithymali fpecicm,turn qu6d fimilcm
eifuccumhabeat,tum quodeodetnmodopurger.
Lauer,GrjrceSion,B«rfc:Homerus cum apio
inaquiinafccanit,A)*9JJ(M!i/&>rtf /wutui «««,_
iAnhSm.
len^fpeciesleguminis^Grxriiiquiacdendocft.
faittfi^a^ofdicitBr.LwfiUc.
ARB.fRV.ET HERB. 4}
tau paluftris,etiam GaUko nomine Utu&t di-
citur.
, Leontopetalon.vulgo P*im /raaw : Gallicc Vt la
famuuUt:ttnli ¥*}>*itert*hm vocant.
Leotopodion Rucilio puutur efl"eCruciata no-
ftra.aliis Calendula : frcquens eft in hortis iritum
autcm olet finapijSi. jllnu ac pipcril acrimouum
habct.
Lepidium.vulgus G»\\oiu,?/tfiir«te vocnt. Pao-
ius -£ginetaLepidium,!beridem,& djeitxtlfJkfar
candeniplanumfacit -CiwerumLepidium diftii
effcquodeuti impoficum, tam valide exulceret, vi
a Cute,M»jVlf,id eft.fquam* pellantur, cjuod Co-
lumeilaia cirminc fuo cecinit:
Dcicciura quidcin fromi data figna fucorum,
Vimquc fuam iccirco profitetur nominc Graio.
Vtcbatur eodcantiquitas, quodctiamnuru lota
jfgyptus & Syria feruat ad adiiciendum lacli
acorem , conficiendumque id quod Oxygala , id
eft,lac acidumGreci vocant.legcColumcilam
lib.ii cap.8.
Lcucacfmtha , ipecics cardui , folia la&ucea ha-
temis, maculis albii confpcrfa, appcllaiur vulgo
Cardn m ht*tt Mntut.
Leucoion Diofcoridii, eft noftra Caryopliylla-
ta , aojtrt Girojlet . Offiein* autcm Mauritanavo-
CCKiri appeliantrquanquam luicumiaMtjm hoc
nomine appellandum quibufdam piacct. l.eu-
colon Theophcafti Manario cft, quod circa Naia-
lem chiiiti, ctiam fummij frigoribus flo-
- retpaiftminfyluit,nuncctiaminhortis.Canerurn
quanquam vojc Lcucoion albam violam tantum
figmficat , tamen hoc nominc omnualii colorcs
Gooslc
4 * N OHIN A
Libinodt,RojS»*ri» ; fic didtur qu&d t*Ce**,id tft
thurii.odorem habeat.
Ltguftkum,guibufdam placet eam cflc hcrbam»
CjUXVUlgO De /4 Uatfiht dicitur.fcdredius duc-
mu* Ligufticum ignoran. NamSmyrniunoftrae
Lcuefchi* migis conucnit. ajj«Jkjt,vcI cum Galc-
noAiCwJK»,Leomcenm& Mufa vocant Radtccm
jmpcratoriam-, nomcn auiem a I.iguna inuenir,
qu* ea plama fic oiim abundabat , Yieiu* feoiiijc
propipercvterctur.
Liguftrum, D M trotfnt. In Hetruria nunc eorru-
pte Luuifticum,
Lilium,L*,Iunoniarofa.
Liliaftrum,Lilium fyIiieftre,Hemerocallei.,vul~
go Lilmn wnniunm.
Lnnoiiiiim, Beta fylneftris, "Bttt lepi, Crptmug;
proxime accedit ad Elleborum.
Linozoftii,vuIgdMnntn4/H :M.Catohacherba
in deiicienda aluo rti przcipit • Gracci eam ifjuaS
*bm cx eo appcllauecrcduniur^quod numinis cu-
iufdant vi , tramina tum trita , tum pota, aut poft
purgationei fceminarum gcnitalibur appoftta, vt
i<r inina: concipia titur, iaciat : malcula vero con-
tra,marci.
Linum,LiM.
Lyiimachia,vuigo vocatur in quibufdamlocii
Coraeoja, j D aiits Ttlfta *i*<aU*. in alii* locit Gal-
iicdicitur Cityf* tyje.quod multumeflicaxefle
aduerfut peftem credatur : frequem eftin Ceno-
manenft agro.In aliquibui locis etiam dicitur Sa
licaria . Appcllitam autem a Lyfimacho regc ah"i
fcriburit, alii vero cx co nomen inuenifle pu>
Knt.quoddiicordantibu) iumentis, iugo ab anti-
quit impollta^corum afperitatem coerceret.
A R B. F R V- E T H E R B. 47
Lithofpermon, vulgus herbariomm M&itmfoU.
Gallice Grtml, vox ad verbumfignificat Lapido-
iura fcmcn.
Lolium.vidc ^ra.
Lonchliii.a vulgoherbariorumdicitur Imw-
Ut*,t\uad ctiam Grarcum nomcn indicat.
J.otus arbor,Aty7tr : Itali vocant tmmtmm Poxvt-
raiMM- huitis fructus defcnbttur ab Homero libro
9 .OdyC
Lotus hcrba, putarur eflc Trifoliu minus quod
mfcitur in pratis.Defcribitur alia Lotus ab Aihe-
nato libro 1 «..Dipnofophift.
Lupinus l 3if«u4(,Upi»,amariulmui eft:ob id tri-
ftei Lupinoi Virgtlius appellat.
Lupus faliclarius^LupulusjHtwWoit.
Lycbnis fatiua prairrtim.Rofa Gnrca vel Grse-
cula Plimi.a Gaza apud Thcophraftum, Lucerna
conucnimr. In quibufdats locis Gall jar appella-
tur C4fy»fh^Ui» /jiirft™, Ciroflttfauitit . Alia rura
voeani chtndtlltdt noflrt inmt . Lychnidem iuttm
tx to argumcnto appcllaucnim Grarci, quo nau-
tis in mari farpe vtfum pifcem Lucernam vcteres
Rotnani vocauerum , ignea pcros exertalingua
tranquillis nodibns rclucentem.Nam nocribus
hicflos ralgere videtur, Sc ignis quodam fulgore
viden t.mm oculos in fe conucrtii.
Lycopiin quibufdam placctcne Cynogloflon
hxrbariorum . herba eft tx Anchufarum gencrc,
quanquam Plinius feorfum a reliquis anchufii de
Lycopii egit.quod antc ek Nicandcr fccit.
L)goi,Latinc Vitcx, Agnui caftns, Gaza vertit
Amertnam.Lygoiautemexeodicitur, quodma-
xime Icnta & ncxilii iitiquanquam nomen lygos
Gratcis communc cft omnibus , qulbus in opcre
t^ 'KOUlNi
ruftico *d Vincula vtimur , Agaum au tem appel -
larunt,quoniam in ThefmophoriifjCcreri* facro,
quod Athenii 5 mulietibus ftkat.caftitatem cufloj
dientes mulieres foliii eius cubitus fibi ftcrnercr,
cxperw,aut aperitioribus do£r;e viticemcalore
fuo inflaUones foluere, idedquc Vcncrii impctus
facileinhibcre.
M
Malrtbathruni^fblium fimpliciter olim a Grxd*
di tiutn cft , Vt «c Plutarchi commentarlo , quodl
brUta ratione vtuntur, colligc rr licet.a quaappcl-
latione Malobaihrinura vngucntum , foliatura
Martiali diflum eft : nunc folium Indicum dici-
tur.Lingua vero Mauritanorum TnnWdicitur.
Malicorium,Te&amaligranati. ,
Maiua ,f*a**x), vel/jshejg , tjuod nomen Colu-
racllainhorrorctuiuit , mW«. Nomen autera i
moiliend* aluo habct, vndc molles maiu;e Mar-
tiali dicuntur.Hxc herba folia ad folem circuma-
git.vnde Helioftrophos ab Apukio dicitur.
Malua fatiua , Roje d Wrr« mtr ; Jiyfyouat.a.-g, id
eft,arborefccns nialua,dici potcft.
Malus fcrotiai.Pommitrtatdif.
Malusprxcox,P<i»Micrb«j>i^qBaliicftqu(ePcr-
fica Trecanica fert,Ptfihu dcXtojt,^ Aiunytfchti.
Malul agreftis,PDnwier/>HM4g{,
MaluS geneio(i,VomaicrfraKC,
Malus ialiia, ?om»itr «rre.
Malui bifera,pDiami(r d/ deux ^sriitn
Malui Cydonca.wi Coigmtr.
Malut Anncniaca.N* eXrbricotitr*
Malus Petfica.wj ?tfihitr.
\ Malut Punica,w> Grtmtiin,
Malus Medica,*» Onujitt. ,
ARB.FRV. ET IIBRB. 49
Haluscitm,*a Cim*mtr, .
*JHa"dragora* , Gallict Mattintgort , MtmAigtoirt,
_ ajjui Mandragoram ouotidie «rcurjfcrunt Ar-
£yta:,iac>antque tantopericulo effodi huniafii
forma.ignara: plebi eam oftcndemcf,ex vno a Py
thagora nomine anthropomorphos ci indito.me-
dacii fui occaConem arnpucrum. Nequecnim
vox illa oliud , quim humans foraia: plantam fi-
gnificat.Nam duas aut tres radicei inuicem com-
plicatas in-moduin crurum humanorum habet.
AcccHii& Pythagora: ColunieUa , qui in carminc
fuoitacecinit:
' Quanuii fcmihominit vefano gramine fcrta
M£dragorepariatflore$,maftamquecicuram.
Non defuerunt iilis etiam m ia&anda , cum fodi-
fur Mandragoras, reiigione Theophrairus m Grx
eis, PJinius Vero in Latinis, quorum commcn»-
rios adito.
Ma.ndragorai, ma s,diti t ur fuetn :fcem i n a ,3p 1 Jk-
Mcv.Hcrmolaus Barbaru* refert Mala infana, ?om-
mcid'amouTi,3d Mandragoram-
M a r athr u m, Fr »01 i
Marrubium.^wnot.nomenretinetinofficinii,
&apud vulgus -quanquam fn locis qutbufdam
MarrtMcht appcllatur.
Marum a quibufdam ptitatur clTe herba (iinilis
Origano.quibufdaraplace(cnchcrbam,qux vui-
goMa/ticdicitur.
M econi u m , Pa p au er,Pa*or.
McIanthium.Nigclla Romana.VideGith. wtUt,
MP*i«rci» t afaporcpiperiE.Nomen habet a nigro
fiore, quum tamen cxrulcum habeat, femcn vero
nigrumivndereftius^iMoaifsp^iiydiceretur.
McUnthium fyluefire, Nigellaftrum, Gitlugo,
d.i.
jo NQMINA
Vttaltfitti. i
MehSaphy]lon,VtUmJijft:^dmecCttngn
quibufdam,quodtrita«itri odorem rrterat-
Melilotos,SertacampanicaCatoni(,$ertuIaCa~
pana CeSfi,& Plinii Mcltlotus.
Mcntha,/Mr3» , D< UwMwtt.Vidc Hedyofmos. Di-
dtur & Balfamum.
Menthaftrum cft foliis Unuginofioribus, &fi-
milc eft Sifymbrio.id cft Menthx aquaricx.
Mcfpilus,fecundum Dioicorideu},arbor cft acu
leau.fcrrns tricoccum fcuttum, qualis cftqusc
friiftum Azarolum Ncapolitams dictum pro-
fert.Mcfpilus aute noftra eft vcra fcpimelisDio-
lcoridis.
Uyagraai,juM?Ufj.7ivpii;,Dt U Cnmlwt.Bli jruw.Frc
quens cft ia Campania.
Myoibtis defcripta a Diofcoride loage diftcrt
eb Alfine aoftra, quam vulgui Mourro» & ccqmllt
&frcjTrtappellat.NamquzdcfcriptiocftMyoib-
tidoi apud Diofcoridem, Bipincllam noftra pr©-
pcmodum exprirnib
My rica, Ta m a ri x, t*m rfn ;o ffi c i ni s , Tmmifi w .
Myriophyllon , Millefolium . Hetmrla hoc oo-
mtnc appellat herbam in pririi tcnucm, a lateri-
bus capiliamcnti modo foliofam , eximii vfus ad
vulnera. Boum cnimneruos vomcre abfciftbs ca
hcrba,additaaxungia,folidariaffirma[. MtlitfntiUt.
Aliud cft Millefblium Grtficil %*ii$vtm later Si-
dcritidas ■ Eft & sptuttlmc %tji<futo*c , quem do&i
quidatn Cuminum fylueftrc, quodcius folia Cu-
raini foliis fimilia fin t,cflc putant.
Myrtidanum tiiis dicitur Sobolesadnata trunco
myrti.qui alio nomine didiutfiiifnc. aliis figni-
fieat fih quc innoluum Myrturo,'
ARB.FRV. ET HERB. ,i
. Mynu5 a| u(f«n > vcI/u>f^H,MMM. Murta Catoni
■♦Myrta Varronj,funtbacca;Myrti,Cra:ce pipm,
officnur Mjrfjlk vocant.
Myrrhb,fecundumManardum,eftnoftrutn Crr
fe/iM», fed id non cft verifimile . Plmius fecit fpe-
tictn Gcranii.-aliis placct efle Pcdemcolumbinu.
Offirinis diciiur Cicutaria:vulgu$ Callicum vocat
Ttrfitd'*fnt . Nomcnexeohabct , quodtota Myr-
rham olcar.
Morusjtcpia.,Mt»ritr.
Mofcfaocar y o n, N oix mnfcddt.
Mufcus arborura,Vide Bryon.
N
NapuSj&KMWaiNiMOT.
Nartiflus qui hic oftrndi tur,a Plinio refertur ad
Lilium.Vifus cft hic Narcifluj violaceo flore.tjui
verus Narciflus Thcophrafti putaturcife. Qui-
dam etiam Petilium flotem ad narciflum rcferiit,
Narciflus autem, authore Plinio , aon a fabulofb
j>uero,fed a torporc, qui Gnece vafxM dicitur, ep-
Bcllatus eft.Dolore* enim capiiis & graui taccs fuo
odorc efficit. Quod ipfum Piutarchus icribit Sym
pof. j. ob id Sophocles deorum fubtcrraneorum
«oronamcntum facit-
Nardui Indica,A/f ic A'<mltn mer : quanquam h*C
fimpliciter Nardus interdum dicitur. ippeUui
«juitlam & Nardi ipicam , vcl vno nomine nta <A'-
w-)p» > quod iit admodum humilis , & nihil niil
fpicacumradice.Q^aaihlcoftcnditurinoflicmii,
mhil aliud «ft.quam inanis quardam feftuca.
Nardus Celtica,A^r,L«w>i<I>i.
Nafturtvum,»acA.^«,CrfjfDnrt/(fioM.Nafl:]Jrtium f
authore Pfinio& Varrone , dicitur a torquendi*
mribus:wpdii/M/ autcm liri liic Kjicfxft'**. quod mul
d.ii. iosIc
jt M HINA
tiirn valeat in fyncopecardiaca, velquafi nst-fiJk-
juw,qund vi fiia & aerimonia cspui tcnrcc.
Nepc ta ,L'htrht 4« cW. V ide Calaminthi.
Nympliara, Cacabtu Vtntrit , 3t Papauer paluftre
Plinii : Ncnuphar vero Arabu.nafcitur in ftagnis
& paludibus gcrcas femen in calyce fimili luccr-
□x arrex.Crediiur fic quendam di&a mifle, quod
aquofa amct loca.
Nux auelIana,CoryIus,ii8 Couldrc.
Nux Uiglalls.wi Noyrr.
Nujc Grarca, hmaaiicr.
O
Ocymum , recentioribus Grarcis &wiaixw , quod
nomcn rednuimus, Eaftlic eam hcrbam vocantes.
Stc autcm quibufdam dicirur a nafccndi cdcrita-
te.-liquidcmrcrtioa fatudieemicat.C^uodtamen
verius Qcymo pabult & farraginis generi, Drsgee
tnKchtmtnlx vulgb vocato couenire vidciur.proin-
de funt qui Columellam fcquentes Oztmum fcri-
bunr,^rao£u,quodredolerefignl£c3t;qupniara
herba tota fuauiiTimum fptrat odorem, a quo ba-
iilica vtiquc & regia domo dignum Bafilicum
appcllatur.
Ocymaftrum,Ocymoeid«,vulgoP*n(i»rw,rrf/(<
tlhtfitftltc faiwtge.
CEnaniheinofficinis dkiturFifi/i«tf*£t, & Sa.vi-
fntga mbtitAiGtz eft CEnanthc,quo(i cum vino flo-
reat.
Alia eft G£namhe,Flos vitis fylueftrts.
01ca,o/i«itr.
01ufatrum,VidcHippoielinnm.
Onobrychis nomenrctinet. fignificatad vcrbu
Aiinideiicium.
Ononis,Vidc Anonis.
Gooalc
ARB.FRV.ET HERB. jj
Onofmacftea Anchufifpecici,qua:eftfinefo
liii & caulc,& cuius radix rubet.
Ophiofcorodon eft Alliumfylueftre,vtquod
oftcnditur ex vitibus & prat is . Ad verbum figni-
ficat Anguinutn alJium.in quibufdam officinis
dicitur vrfiaum tllium.Legc Seorodon.
Qrchis.Vidc Satyrium.
Orlganum, t>UrtoUiut tThKgUtme, alii MariolMu
lajtnrdt. Suntqui Satureiam tempcr virentem re-
fcrunta^Origanum-PliniusVocatCuiulamcapi-
tatam.
Orblculata mala Varronis videntur eSe noflra
poma Capenduta.
Oryza,R».
Ornui nomen Gallicum non habet: a quibufda
diCl (Ur Trtfnt cbjmpijkc, •
Orobanche Erui angina a rufticis dicitur.Tigof.
Quidam Culcutam vocam,vide Epithymum.
Orobut , Eruum, D« tri inGallia NarboncnG.
VidcEruum.
Ofyris, vulgo Lnmtm mtier ScminoT.
Oihonna , vidctur clTc Utmiatht Pharmocopo-
larum.
Ox alii, Vide Lapathum.
Oxyacantha vel Oxyacanthus , vt Thcophra-
ftuj;i«offidni(BrrW»:&vuIgo,IJJi«iiijw»<:advcr
fcum fignifjcat Acutsni Jpinam . Frutcx Kifrw Ara-
bibus dt(Sus,& Gallico(crmoneGr0<(A(r ro$rt ap-
pcllatu s,hu i c eft co nge ner.
Oxyrriphyllon.vulgq dici tur V-A»a cwcidi : in of-
ficinis Kcaojum mpkyUtin,lk Klltkj* dieitur.
P
. Palturus putatur a Ruellio A nlbtjpint , fcd faifo.
Nam tranflatus efthucex Iialia Pamitiu acuus
d.iii.
r* N O M I N A
adeSfpinij.Vt verum efix compcriamur qaod trJp ■
coa VirgiIio&Columclufcriptumefi.hicfrutcx
in Narbonenfi Gallia dicitur Aruagas.
Pilma.Pakic, ^wnij, quxvox Grarcairborem &
frucrum , qucm Sucioniui in Claudio Palmulam
vocat.fignificat. nomen autem babct i eolore pq-
mi.-ffirfurrcnim&fwi/ltiSBf^puniccocolorcrU'
berc eft.de Dacrylf* videfuo locO.
Panaces,advcrburrj fignificat valcns aduerfus;
omnestnorbos.quodnomen,qu»nqu-communo
eft Centaurio,Liguftico,Ti tliymallo, Origano.ta-
incn propric tribuitur Panaci.Non eft verifimile-,
plantam, quam Gallice Pdiu^ dicimus , efle Pana-
cei:tamcn Panaces AfcJcpium magnam habet &-
militudittemcum noftm Panacibur.
Panacc* Chironiumat» Apulcio dicitur Emila
eampana.
Pauicu,l3«p4Bir,ot'Mi 1 u*f,vels 1 ii*j>ff»t,Theophra- '
fto. Laiini ci nomcn i paniculi*, in quibus fcmca
eftjindidcrunt.
Papaucr fatiuum, ftvum iutfttgimftmt, Fcrunc
Cerrrcm non adcibum, fed aj Jcuandum Jbmno
pro amifla filia dolorcm, papauere vfam fuifle,&
inludusfortuoa:'quefua;memorjammortalibufi
id oftendiue . quod frugii maleficium fcnfit Vir-
giliutjita cancns,
Vrunt lethzo perfufa papauera fbmno.
Papaucr crraticum,/<«x«r j>aitce'.Rura vocant Co~
qHtlico^ouVoiKiaii. Papauer rhceasaGraecisdicitur,
quod flos vel leniflima aura agitatus fluat.
Papauercornicuiatum^/MxawucscT/ncnomcn
retinetinofficinis.
Papauerfpumcum/«ifx$a»at9p(wfWc,ridetureue
humillunumgenus papaucrii . Spumeum «utenv
ARB. FRV. ETHERB. 5f
diritur, authore Gaf eno,quod totum album fit Gt
Irpnrheura.
Pardalianches , in quibufdam officinis dicitur
Vm iin«Wi **r VwTjmm: aliis Videtur vulgo difia I*.
paria.videlycoctonum.
Parietaria,Vidc Helxinc.
Paronychia puratur effc qmbufdain ea , quam
1 tali a foliis no&u lucen tibus, Lmurum appcliant.
Partheimimeftambiguum apud Grxcof : nli-
quado enim.y placet Hieronymo Trago, eft An-
themiijCitwmHUcaliquando Mcrcurialis: aliquan-
do Parietaria.vt Cello & Gazx,qu{ muralera Par-
thenion interprctamur : quibufdam, placct efle
Matricariam,Ej^4rgwtt:aliudiciturCotuJafccti-
da.hic accipimus Farthenium pro vutiieari* ©■
Zftiargointr.
PnHiaicahorten{ii t mijivmii!K»t7rdiS(,Ciim!te.
PaftiaacafyIucftriJ)Stt,ffW8f«K«(, nihilaliud
eft, quam Daucus , tafttmttlr Xxtcrum oblcruan-
duai s&tyvxuw rcl iisayvww fimplicitcr.Gr-tris ii-
gnificare fatiuam Pa!rtinacam,quomodoColu-
mella cecinit:
la^etur,mollcmquc finu ftaphylinus inumbret.
Sylueftremautemiignirlcantadieclionenomlnii
ajeiofjVelnomineJliwjf exprimunt.
Pentaphyllon putarur Laonkeno, Manardo,&
Ruellioca planta , qu* nunc anobts Tamtmttll*
dicitnr.cuiPentaphyUidefcriptioconuenit.
P*i)nia,Fj«oiv,RuJc»ojhei«M.Muhilmvaletmaj
prsefcrtun aduerfusepilepfiam.
Peplof, vulgo KfW/eaMrwdciiiiigifM.Inquibuf-
dam officin» diritur ijjd* totmd*,
Pepocft vox communif ,qua intelliguntur fru-
ft ui qui maturitate fua mites funr,& amina foli-
d-ijii.
i4 N O M I N A
ditate fua flaccefctint & trnerelcunt.a ferbo ai-
xain&tiM eft.matureiccre: tamen proprie eft qiit>v
vocamus PcJhm & smrpep oi.Sunt & Mclopcpones a \
inal j rotund>tatc,ColumtlIa; dicti,quoi Mefewf &
SiM-naoivuIgavocamus.
Periclimcnum, vulgo Cdprifolixm , Mamjjba , &
Vwriiojf hwi, VoUermm mdim.
Perfbnata.Vidc Lappa.
PecaCteiaPctafodicitur^quodciaiibliocapuc
operiri nonlccus acgalero poffit. I^omcn rctinct
in officinis.
' Petilius floi poteft efle noftrum OtiSa d'l*Ji.
Pcucedanum.vulgo famutnm perciwm. Appella-
tum cft autem a Pinu , quat Grccis aiium dicitur,
cuifolio par cft, vndc Lanni pofteriorci Pinaftcl-
Jum rocauerunt.
Phace, Vide Lenticula.
Phalangium a nobii ignoratur , nifi. fit herbula,
quxpaflimoftcnditur albo flore,folio Alfines,
fcdlanuginofo.Nomen exeoinucnit,quod Pha-
langiorum morlibus rnedcamr.
Phafiolui, Vide SimiJax.
Phasnicobatanus , Dadylut mwurarus in fole:
nam nominc &axtuw,id eft glandis, Gnrci paima?
fru&um ciiam comprchendunt.
Philanthropos t Vide Aparinc.
. Phillitif aliis voeatur Rumex muralis, aliis Of-
inunda: verifimilius eftcfTe linguam ceruinam.
i Prui,Valcriana maior.
Picea, ■nvim, Pi« cOBtmmetmtetwioindrc yit U Vin gai
troijtpar t« wrdim. V ulgo Pw*//e.
Phlomus, Vcrbafcum , in oificinii TtffuihtiU-
fw.Sunt qoi Candelam repjis, Candelariam, Lana-
riamquc nomincm:. vulgus Galiicum appeJUl
Goodc
ARB. F R V. ETHERB. j,
■Bcmfto* btaac.Gtxci ex eo ei narat indiderunt,quod
f -«tfjrfata pro Ellychniis vti poflimus jia caules pin
JH aliquo illiti pro lucernii nobii cflc poflunt.
« Phlomis, Lychnis, Thryallii, vulgo CawitUm,
«juiidexeafiantellychnia.
Pinus,Tjijsf,Pi».
Pityidci funt nuclci qui funt in nucibut pini,&
piceas arboris.
Pi na ft c r,$pi Ctto c,"nu»Mfi'mfimu^t.
PipCr.awfet^oTMre.
Piperitis aliis Piper Indkum dicitur; aliis Car-
damomi gcnus putatUr.
Pyrethrum , vulgS p« A/rxMidnaw.Komcnab
ignca & cauftica vi habet.quia manfu laliuam po
rcntius , quam pro caloris modo elicit, vnde Sali-
uani quoque I.a tinis dicitur.
Vyrus,Poiritr 1 ctino(!£ru&as,Bimr,arxn i VtlS%iii
quzduovocabulapoftrcmafignificantpotiusfyl
ueftr e pyrum,i3%! ■» «9$<>,a ftrangulando.
Non habcmus nomina Ceritiis , Calculofis, Lo-
lianii, Lauiniii, Milefiis, Myrteis, OrbicuJatli, &
aliis innumeris auz apud Coiumella fum.rcipci-
deniia pyrarfed coaQi fumus nommia figura.fa-
porc,& inrerdum aloco fingcre, Bo*c brtfH-ua, M*.
riamt,Mufiata,Ricifiti4, Turbinamrd, M<tiw>ittn<t,¥mo-
rajitrgtmtid, StrMgJtmt* .
Piromcla ,Vommtt foim.
PiftaciaiPharmacopoliiVocamurPhiftici.Ni-
cander in Theriacii vocat Pfittacta , qu* aduerfiw
lcrpcntes valerc dicit . Vifiiur Piftacium in hortii
D.CardinalisBellaii.
Patyufa Acruarii videtur efie Turbith, vel Tmfe-
tp Mtfa*. Turbitb autc itraphtm &Mtfu* videtur Tri
pqlium Diofcoridii. Turkitb vero ill ud,quod eft i*-
jg N O M I N A
dficMl Pharmacopolarum , videtur cflc radix
TithymaUiniyrtiKe.
Plantago.VtjMawWjLmgua *£"*»* W«».
Plantagominor,vulgo !■*««•'*<«, ArBo^kjjiB» of
ficinarum eft plantago ca, qua: habct foJia rotu n-
diora & hirfutiora.
Plaurnis.vn f/at.Ut U \ Uxc . Sic appellata vidc-
tur a fcdiorumlaritudine.VulturnuncpuIchcr-
rima Platanus propeaedcmD .Hilarii apud Pi-
clauoi.Sumtnahuius arboris oiim commenda-
tio fuit , (blem zftatibus areere , perjiyemcs ad-
mittere.
Polemonia v el Polemonium,*' quibufdam pu-
tatur efle Ambrofia vulgaris , id eft Salula fylue-
ftris , salgtdt bott, In quibufdam officinis dicitur,
Bebtmtlbmm.UxcherbicogniueCt Ccnomanis.pe-
ftifugam eam putanribus . Quibufdam placct di-
ctameffe hanchcrbam a ccrtamine,quo4 reges dc
eius inuentioneinierunwaliis ex co,quod pugncr,
aduerfusvencna.
Polygonon foemina crefcir in aquis , foliis eft
pinj,& geniculis -cindae equinx.
Poiygonatum mas.vulgo SigithmSttlomoms.lio-.
mcacx eo habet, quod radix frequentibus gent-
culorum nodis tumeat . Inucniuncur duogenera.-
altcrum foliis latioribus.altcrum multo angu-
ftioribus.ltali vocant FmxwtSm.
PoI>gononmas,Sanguin=ria:lnoffic)nis Ctmi-
«oiUSc comghla appeUatur.Dicttur&hic htrbn
sanihTn»cceaiu;3ppdUt» autcm ita eft a multisge
niculis,quibus nodofa cft.
Polypodium, foliumhabet Filieis.Diciturautc
Polypodium, quod in radice niultos ciiros po|y-
podum modo habcat.
Gooalc
ARB.FRV.ET HEKB- #
{. Polium ac»iiitiedi£tumeft . Herbula enira efr
infummocaniiiemquandamhabeus.Vocabatuc
autem ii Romanis , authore Scribonio Largo, Ti-
ncaria-Nam.viait Thcophraftus.-aeycmnf Ctfor
G"c i^ut7i«f«j«3or:ideft)bonun eft aduerfus rincas
quxin vcftibuifunt.amarura enim vfqueaden
eft.vt ciim Gra-ci fcriptorcs maioris tmari tudims
indicatione aliqua vti vcllent.a Polio exempluru
fumerent.fcmpeVqueid^apustrMOr.ideft, grauiter
olens appellarent .Nicander inTheriacis aducr-
fus veneiiaialaudat.Affertnr nunc c" GalliaNar-
bonenfi Polium, canos hominis in fummo pen-
dentes prxfenti quadam imagine oftcndcm.
Polytrichon eft Adianti eafperies.quxfimili*
Filici folia lcnticulx habet . Nomen retinct quod
Cx eo inditucft ei.quod capillos multos & dcnfos
faciat.eorumque defluuia expleat. Vide Adianttt
Pomuj,PoKimifr. "-
Poma, Serica , fiue Sirica Columelli , & Galeni
Zizipha,in Cailia Narbonenfi GmadtU rocantur,
Pharmacopolx tmtJna vocan t,
Poma pctifia.poffunf cffe noftra poma £*r*di-
fim.
Poma purpurea CoIumdlsc.pofTunt ef&noftra
pomaDtroiwMU.
Poma illa yUnluwt, Ms rum*, cU mtuM, MeUffU,
ApfM»4,PicoM,Tii««i»rf, Anwri**, CoriBthnca vix fibi
nunc refpondcmia nomina habcnt.
Poma noftra funt C*f tadata , Rjirrfl im , Rratr in,
ptjTifoma,FaT^Jifnria,VT S iiiLt_etura 1 !ciimiHi.
PopOlus duplcx;alba quae GrscceA&M dicitur;
nigra qua ajjvpsc , vt Diofcoridi:vel «itfftie., vt Ga
lcno , de qua iam diftum eft in didione jfigirus.
vtraque Gaiilco namine dicitur P**ffirr.Sut qul &
<o N M I N A
Tremulam dicraro arborem, jd cft Tremklt , fpeci?
populi cfle velint.Ex populo albi fiuit.vt qnibuf-
dampiacet.lachryma.tVtt^Graicisdi&j.I.iitinis
Sucrinum.Gallu; Atwir*.
Portulaea,a#Jyajf",P""f ii, quafi dicas Po«fl<f iwT.
NimSerenushancplantim Puliipedcm appel-
tat, quod « prarfertim.qua: in rineis nafcitur , fi.
gura pedcm puili galiinacci refcrat . Vidc An-
drachne.
Poterium,vtdefcriptumeftiil}iofc-oridc,vide-
lur efle fwjrr* Gra^Ur.
Prafl!um,Vide Marrubium.
Prunu 5, P runier, xa x \w ftMhitt : fru & U I , Pr itn u m, M K -
iuJu«A«r. Nicander apud Athcnxum appellat/M^of
UKiwjfC. Quidam «Mi^wrAapcrbarbaralexin di-«
e>* puwn t , quafi coquimala, prapterca quod vis
przdpua deiidcndi cis infit.
Prunus fylucftris t vn fraWitr. Hanc arborc Vir-
giliui fpinum vocaffe videtur,
-fpinosiamprunaferemcs. quamarborcm,
jn Aila ■apiuioj vocaram Galenut fcriliir.
Prunahordeaciaantiquorum cflcpoflunt quas
tiunc cerea dicimus.
Pruna Afinina nunc dicumur.Def oifmiw,ai x>a
■ Pruna Armcniaca.ArtWai.
Pruna Damafcena,Pnw» dt Dawji.
Prunorum aliud eft genui rninut , quod Grzct
KcentiomMyxon&Myxarion dixerunt ^n-nc
fwfyic, i muco & lcntorc , qui muftus inhatrer h*
pruaii . vulgus Pharmacopolaruin nunc lehtftm.
Cztcrum hi acini Scbafti ab Auguftj honore ap -
pellabaMurinS)ria,vtHermolau$fcribit.
PrgnalberkapoiTunteaequse PfrfgoM Tulgq
ARB.FRV.ET HIRB. fo *
iicimat. Suntatianominaprunorum vulgariii,
Prtinidafiyla,Noberdiana& lufiana.
Pfyllion, Latinc Pulicari s herba , quod ei u s fc~
men puliciiirailefit;vuIgusvoca,Hcrke>.«f»/ccj.
Ptarmice,La tine Sternu tamen taria, s quibufda
putatur Pyrethrum fylueftrr : alii comra omnes
notas reclamare affirman t . Ea hcrbi fic di 3a cft,
quod eius folia trita fternu tamenta moucant,
Pulegiu^w^^PowW.huius herba: cibus quoti-
dianus in vfu fanitatis olim crat.vt cx Ariftopha-
nc coniicere licct -Ciceroprofuauitate (ermoni*
fttiaifeaxpchzc voce vtitur . Cscterum id nomen
ei inditum eft , quod cxcitct oues ad balandum;
?My£' enim balarc eft .
Punita malus,(!ott,GnMifi(r.
Punicuni maIum,pW,Gr««i/<r.
, , o.
Quercus,jytc,Vn chtftt. fcxiftimatur etiamvete-
ribus di&a Hcmcris.id eft placida.Glandei autem
produdt, gallas itcm & vifcum, quod Galli Hugity
appellant.Grxcii autem i%\c dicitur.
Quer cula ja/utf fyttfttii cheftr,G tmsn&rtt.
Qumqucfolium , in ofFicinis ptMapfaUon , quod
non eft aliud,quam Taraentillti noflm.Hoc nomine
<cnictur& plantaca,qua>lcptcm foliahabct.vt
placet Ruelllo, Leoniceno , & Manardo ■ Galenus
lib.e.Compof. Medicament.pm, Eupatorium ctia
quinijuefoUa habere lcribit.
R
Raphanii Diofcoridii,& Raphanui Galeni ean-
dem planum fignifican t.quam Celfus Radiculam
dicit , & vulgus Gallicum Ranc appelht . Nomert
autcma citrj apparendohabct: namtertioa fata
dic apparct- C*terumj»*9««c apud anriquiorei
fe NOMINA
Grxces pra Braffica etiam acciplcba tur.
Raphaiiis agrcftu iaporc cft acriore , folio iattf.
fimo,& filiquat noo habet.
Radix dulcit, Glyeyrrliiza, Xtgttiffn Theoph»-
fluilib.j.dehift.pUntar. eam radicera Scythicam
vocat,quo Iococam aA^cdicifcribit, non tam
quodfidmarceac.quamquodScythxca, & Hip-
pacc.deccm & aliquando duo'decim diebus iinc
aiio cibo durarcnt. Vctercs vocabant Argalicum,
vndcinquiburdam locis nomen Gallicum ntsn-
Ht,ktg<tlict. Galenus lib. 7. Medicament. part, jm»
juifl* itmplicitcc appeliat. A&uarius intcrdum
jAwui^for,
Rhapontf cum vel Rheupontfcum,Radix Pou-
ticaaCelfodicitur.GaIenuslib.7.Compof.Medi-
canient.pjrt.vocat^t»TOw>ur.Ac>uariu*nunc^»'or
■gffttxJr, nunc (St* ^«pCot&W, nunc fttrirfndr ap-
peUat.
Radicula,5truthion, vulgo rKThafnttonam, Sapo-
naTia.fuitolimitanoia.vtnondefcribaturaDio-.
fcoride.Marcellus Struthion putat dici afoliis,
quibus imitatur pauercs & nunorct alias aues.
Vidc Lanarta.
Ranuculi(£arf cc^» Graxi dicunOmuha illa gr-
nera nomcn apud vulgus non habcnt , nili qudrj
pnmumgcnus hic a vulgo Bti btfiin dicitur.Secu-
dum gcnus eft herba Sardoa a Salluftio dicia, Sc
in efhcinis A/nuw rifw, de quo vide Apium. Tertiu
■i^en^w.&floreaurco^nalcent in fyluii,apud vul
gus nomen non habet . Quartumgenus flore la-
&eo,etiam ofticinis cft incognitum. Quln tu hor-
ten& ob pulchritudincm in coronamenta venies,
a quibufdam Galiis BntHi& AvMtt dicitur . E&Sc
genur aliijuod Batrachii globofx roiunditatis, &
AIB.F-KV.BT H£RB. fy
guftus omnium accrrimf, quod quidamLanceu-
lan vocant-Vide Batrachium.
Rapum,lUi<;videGongylis.Gr*cihuJcradici»
rotundiuic nomcn indidcr u nt : yrfom enim ijo cT-
j<* w fignifica t.
Rapum fyiueftre putatur Rucllio , quod vulgo
XijpoMJif appcllamus.
Rhui,pti{>ilius^a}4&tuctidcft,culinariuia Ga-
leno dicitur,quod multum ad condicnda opfonia
TalcatNam eius fuccus etiacnnuminNarboncn-
fi Gallia vice omphacii eft.Aliusappellatur fivpm-
^ffof.quoddcmandii coriispropter magnam
vira adftringendi aptiflimus ilt . VtcrqucSiuMcb
ab Arabibui dicitur.
Ricinus^uu t vclxMT»r:avuIgoGalIdrum Vttlm*
■Chnfti dicit ur,in officinis Ktrua, Mtam chrijH.cau-
futinmaiorCxttmm ex eo xptmt dicitur.quod eiui
fcmea Ricino (quem Grarci xfiWw dicuml firmle
{u.01cumexfcrnineelicitur,quod juwhk Grxcc,
larineRitininumdicitursofficiaievwo oleumit
Kmwvocaiir.
Rhododendron,NcTiil,&<vt Plinio p!acet)Rho
dodaphne:omcinis & barbaris o/rd*J«r:vtilgo Ro-
Jijo.quod florem rola: fimikm habcat.
Rofinariuus , Kamoi» . Eius femen dicitur C«-
chryi. r (
Rubus,R««,S«!rec,cuius hz funt fpetiei: Cynof-
batos,ideft.,RubusCB.nm'Pall;idii:ficdic}us, qucid
eiusflores canum rabie percitorii morfibus me-
deantur.vnde nomcn accepit:eft autem fpmis ha-
mam,&altut:fru£ru fcrt longum,rubrum,limi-
lcmoliuxnucleoiintuivcrolanuginofahabctfc-
mtna:Scntis Latine dichur ] & Scntn canis a Cohl-
mella, tfcUntitrfm oitm aGaiiirappcllaiur, quod
Cooufc
4 4 NOMINA
eiut rofirfineodore fini.
RubmhumilisjChamftbauf ,imerdum |8*»t
firnpucitera^aknodiclusifcrimoraraceniaiim '
niicenT.ia,per rnaturitatcm nigcrrima.dtOTaGale-
nodi&ajLatimsautem Vaticana. ,
Rubus ld*uv,d«jHBefticu * prseiertim, Tnn&oiptT.
Sylueftris vero fert parua mora,melle aerio vefti-
ta,quod non colligum mora Chamxbathi : eac his
inoris fit diaiuoron.Eft & Cynof IO dos,id cft,Ro-
facanina nunc alba,nunc purpurca & odorarGal-
lice EfgUifUrr dcbonodmr appclJatur . & RofaDa-
mafcenx dicuntur , Kofis dt Daw* . Rubus illc hu-
railUmus fcrcm fragaad Rubum Jdxum a qui-
bufdam rcfertur.
Rumcx.Vide Lapathum,
Rufcus./iupsn» «;£**, vel (vt Thcophraftus) ur- .
tfftf^offinr , id eft , fylueitris Sc cufpidata myrtus,
qux quibufdam djcitur Oxymyriine.- ex qua faci-
mus icopas lllas, Houjfouers vulgo diftai . Scribo-
nluf LargufVocathancScopamregiam.
Ruta.T^dvor, vel (vt Theocritus) />'w»,lUe. PIii-
tarchuslio. ;. Sympoiii fui fcribit myunXm i?c
JUad/Mtns oxnpatdtn • mytae yb $j»fimr ila. Sip/Jrw»
ii aoipfMjisi ohmc irtM/mi Hi mjV nwuRtfc.id cft,Pc-
ganum a viribus nominatum eft. Cdcretum enim
iiccitatcproptrrcaloremfemcncfficir, atqucom-
nino vterum gercntibuf aduerfatur.
S
Sabinaji&Sv, imrum. Nomen Sabinx a regio-
De ua qua multa cft.haba.
Sambucuf ,vide A&e.
Sagapenum a pharmacopolif dicitur Serapinu,
GalenuiinAntidotif l*m Q.ytmrw vocat. Fwtex
fcrulaccuf.cx quo is fuccut fluit.defcribittu aGa,
/ Gooalc
A R B. ¥ R V. E T H E R B. t$
lenolib. 8. Simpliriutu.
Saliiia,tMtJu9aut*t,SMlgi. Nicander in Theriaci*
Saluiam «JjSww,id cft.medicam appellai.
S a m p f u cu s, M a i o ra n a , M nrioUmt,
SangUinana,videPolygonum.;
Sarynum.vide Cy noforchts.
5aiureia,.^C^,Cunila,Latint'.&im>ftf.
Scabiofa.non eft Stccbe antiquorum .fcd qnfda
VolunrScabiofamen^PforamAem.Sedcosfalli
cx eo coniiccre licct , quod huius fumo arborum
eruex non morianturiquam umen facultaitPfo*
ix Aetiu* tribuit.
Scammoni», videDacrydion . Caitcrurn ScaM-
monia vidcrur difta ibii -v axa-zivr, id elt.a fodicn-
<Ia & cauanda radicc. Nam ( Vt ait Dioicofjdeijli-
quor colligitur dcfecro radiciscapite, tum in pro-
fundotholi modo excauala radice , vt Uquor ia
cauum confluat , qui dcinde conchulis excipitur.
Ciccrodicitctiam Scammonca.
5candix,hcrba ea cftiqux toties Athenfs in thca-
troplaufum & rifum excnauit , cura in Comccdia
Icpidiffimi poe ti , Diczopolis ex agro in vrbem
psofedus rudis homo , ab Eudpide eam peteret, '
axaltivtfiui /Jc/m/SSw /t /t>u tnf.Noueran t enim
omncs vulgare illud olus , meminerantque matrc
poctx illius quotidie jn vrbem vrnientcm.ve.odi-
co eo olere , filium in fumma paupertate theatro
&fpcc)aculoeducane.NeCaatiqua;homintipau-
pertati illudebantied virtmcra in anguftiHima re
admirantescxultabant-Nunc Ivulgo kcK*U,&
Yrdeit Vcxtris dicitllr.
ScilIa,VuIgo iapvuUt.aH CbitrptHttirt^ OfgMOM M4-
nVPharmacepoIat sqmUnm vocant.
ei.
^ NOMINA
ScoIymoiCtrduus.ArricWIr. Pauh» jCginetk
tamen & Aetius fcribun* Cinaram cflccanfiuun
domefticum.Scoty mon verd agreftem.
Seordion, Latinc Trixago, fcu Chamadrys pa.
luftriij vulgo dicitur ch~mar~. Herbula eft virgu-
las mi ttens quadratai, recHs, oblongas, folia adU
ftrmgentia, florem fuppurpurafcetem. Scordium
flicrum eft «b odore 8c acrimonia Scorodl,idcft
Allii.
Scorodon, Allium, tmlx. Sylueftre AUium did-
. lur o<T(MJtt'jM>An(]uanqu a ( vt re&e coniecifle Mar-
cellus videtur ) legcndum cft apud Diofcondem
tiypam.iptfof, non ■ fmxif >&t ■ Quod ipfum con-
firmaniColumclI»verbadicentK,VIpieum,quoct
quidam allium punicum vocant , Grxct autetn
ciwaaxipafar appellant.Ionge maforis eft incre-
menti,quamallium. Pliniusconuertensverbail-
la Theophrafti de allioCyprioiana mvym---.
vrSjuititififM , dicit Allio Cyprio in oleo & accto
iritojpumam multum increfcere.adeo vt aphro-
fcorodon, a fpuma, pro ophiofcorodo legcndum
1 flbcum etiam ophiofcorodi nulla fit apudautho-
rcs mentio.
Scorodoprafum.quaiidicaijAuiumporrintint.
Narn Porrurn & Alliumfimuleft.
Sccale,fecalis,S tiglt.
Sedum.Vtde Aeizoon.
' Seris cichoreum.Vide Cichoreum & Intybut.
Serpillum,ep37Mw,5crfoii(fr. Nicander ?pnMorm-
fiajtr appellat, quod per pafcua fefe continue cx~
pandat, & yito(aitr , quod lcipfum noua contiuue
fobole & propagationc radicet-Serpit cnim,a quo
nomen babet.
Sefaraonjiifmv«r,pIanta eft fimtli i Mijio, & ha-
A R B. F R V. E T H E R B. tf 7
bet /emen fimilc Oryzz.Italia olim erat fcecunda.
Sef»mo,fed defitum eft feri.quia etnaciabtt agroi:
vel.quod veriuseft.quia exquoex olmctisold
eopia habitacft, &hommes cccperunt melle Se
laccharoad dulciaria vti, negiigtetiacapft. Vul-
godicitur mgiofiji*.
Sefeli Maffihenfe habet fblia fccnicull, fed craf-
£ora,& vmbdJam Anethi , Silermontanum dici-
tur. Allobrogcs vocant SrniMMWwJwrbarii qutdam
vocant SaxifrttguairmtiortfB.
Sefelijfthiopicumeft vuIgarisBo/KrfTfrttiW.iK,
qua: vifltur in hortis D.Cardinilii Bella.it.
Sitamon fpecies trinci tnmeftris , quod fatum
Martio mcnfe,tcrtio plerunquc mcnfc abfohmur.
huius farina (quoniam magis emplaftica eft) vti^
tur Hippocratcs in ruineribus. lege illius librum
de Fracluris.
Sycaminus,n'^fta,Morus arborjMmrfVriouxa/M-
t sr,Mor um, M atn .
Sycomorum Galcnut ait fe vidinefn Alcxan-
dria.cuiusfru&ui fimilis erat paru* ficui alb*,ita
vt in medio mororum & ficuum locari po9et: vn~
de nomcn tnucnit,non(vt Diofcorides fcribit)-Jl«
■n «ww nejwnat, idcft, propter incfficaccm gu-
ftum, quafi fatuatn ficum . Celfus vocat hanc s r-
boremdifrionibusinucrfis Morofycon.
Sideriiis, htrba mdaka vulgo, & Tetraic. videtur
fic appellata.quod vulncra fer ro fa &a glu tine t , <n-
JVf oc entm fcrcum figaificat.
SiligO) «auoi, fub tntico comprehendf rur, rtex -
Diofcoridefacile eft coniicere . quod Celfui con-
firmat hi* vcrbii, Firmiui cft triticum , quam mi-
Itum , idipfum quam hordeum, & cx rritico fir-
mifiima fUigo. Plintuj vocat etiam Siliginem tri-
tf NOMINA
tid dclkia t : vnde Paulus i€gineta %fift^amt <0t
tf-wi athtyi-A» dixiUwec frugw etiamcum vidctu*
io Galli* Narbonenfi, vbi Tonyff* appcllatur.
Siliqua.arbor, *»f^'a«r, Camiirr : frU&US autcmt
CamAo In Gallia Narbonen fi . Nomen acornu
(cuiusfiguramexprimitSUiquaJfa&umeft.Vidc
Ccratonia.
Siliquaftrum, Pipcritis, quat quibufdam dici tur
Pipcr indicu.-aliis placct efie Cardamomi genus ..
Silphiura.Bmiow». Vidc Lafer.
Symphytum pctra-um vulgare , folio cft origa-
ni,8t capitulo thymi, fcdcztera.non refpondent,
tamcn pro eo BugU vti ponumus.Nomen autcm
a glutinandf s his,quK difciffa funt,habet.
Symphytum minu s,Belldes,M<tr£i«rirn,
Symphyrum maius a pofterioribus Latinis So-
lidago dicrum cft.In officinis Confilid/t mtior . ln
quibufdam Gallix locis kurkiiU hfmi dicitur.
S i napi ^IH),! t»c*e. M o*ft*rit.
Sion, Lauer.vulgo Btnl<t,l)t U httlc.
Stfymbrium aliud dicitur Mcntha aquatfca.qufe
plan,tau mitefcit, Se. dicitur Balfamtna i aliud eft
noftra Card*mine,Crr0o* dti mjfaulx.YiAc Carda-
minc
Smilax, Taxus, l/.- hanc abieti iimilem fcribit
NicaderinTheriaeis, odore itdmodum venenofo.
Smilax afpcra,foliorum ambitu fpinofo in Gal
lia NarboneQ vllttur . Nihil pro cognofcendahac
planu Theophrafti hiftoria certius eft.
Smilax Ixuis, Uftt & Liftren, aligandis plan tis,
quibus adnafcitur, vtCiuampelon cffc vcrifimile
fit. Quibufdam placct cffe cam pUmamquseS
Paduanis Liguribus Balfamina dicitur,& quz pr>
mum Hicroioly m itanti m Hetruieudielumfcn,
A R B. F R V. E T H E R B. ($
Smilax hortenfis, frutrx fcrens phafeolo s & fa-
fcas picTas: fruSu* dicuntur a poflcrioribus Gr*.
<1I Ao'£i<*.
Sniirnium , Lme/rk , di&um eft **ro mc efivfnc,
ideft.a Myrrha,quamoIet.
SoIanuniManicum,5)r sjwe /uatito;.vidc eitis de-
fcriptionem ipud Theophraftii Sic dicitur, qu3d
furorcm& infaniam excitr.t.
Solanuinfonitiiferiim,^)t)^*(!(-u3rn>>7jnoVPliar-
m»copoiar& herbarii ioUrrum Aormit or ium vocant.
Noxfamhan-cherbam menti omnej tradut, adeo,
V t fiquis vltri duodecim eorymbos hauieri ir,men-
lis ecftafin feniiat .D c Solano halieacabo dixi-
niusfuoloco.
Sonchusalier candlcans cft & i AiJI/mc,» Vctie-
ris L4&mtnw dj&uf ■■ Alter veroniger eft , k?) if«-
jjy'f. Vterque a vulgo Gallor um Lai^too», quo cu-
niculi aluntur.dicitur. Apuleius La&ucamlepo-
rinam appcUat.
Sorbus ,<avcI>)i,COT«irr.Sorbumeftipfefru-
&Us,L4corwo
Sparganium oftenditur.quodlicet qnldara Tor-
"wo(i?/4wvocet,tamcnnoneft vuigaris TormtntiUa.
Dictum eft aurem Sparganium , quod habeat fo-
liiimfimilchiscingulis, quibusin cunis infautcs
ligamus™ anaoyua cnim futit faici*.
Sphondyiium vel Spondylium oftcnditur fi-
roilc Paftinacst . Memlnit huius herbz Nicander
in gentrali Thcriace,quam aducrfus venenata o-
imna conncit-Nomen habet a vertebris vcl vcrti-
cillis fuforum , quifpondyU/V*C.9a&iKacdJcUtur.
' Stachis ,ialiM4maUu ,Salm* mmsmm , Safau* rafhrj
vulgodicitur:voxfigniiicalSpicim.'Namvbin«ec
7 o ,NOHINA
herba ad floretn firftinat.toio habitu eft fy irato.
Suphii agria nomcu rrtinet.Inofncfnii qui-
bufdimdicitux PinuurM .quodeiiisferfienman-
fiim pttuitam ex capitc in 01 dcducat.lllinim por
rdex olco capiti pucrorum, pcdiculos enecat, vn-
dc Pcdicularis licrba i Latini t <f iSa eft. vox figni-
ncatviiampaflamagrcftcm.Namfoluhuiusncr-
bx rugofam vuam magts , quam intcgros acinos
exprimunt-
Stcechas , cUtitur Stcechasritri a pharmacopo-
lis:di&aeftautema Stcctfiadibus ttuulia tnmari
lberico . Multa cft Stocchai prarfemm Citrina in
Gallia Narboncnfi.
Stradotcs nafcitur inaquis.nomen fignificat
militarem.
T
Tamarfx, vtde Myricaifiunt cx Tamaricc cym-
bia.ex quibus potant , qui cx fplenc Uboran t . In
iuinc quoque vfum in Germania , vina Tamari-
fcinanuncfiunt .vulgui hanc arborem iafitlittm
vocat, qudd nihil ferat, quanquam Plinius con-
tra Diofcoridcm & Galenum fruchim ferre af-
firmat.
. Thapfia nnmen retinerab antiquis Latinii Fe-
rulagodicebatur.Nomcn idhabet, quodin Tha-
pfo infula primum inueuta fit. nafcitur in Apen-
. Jiino,vbiCrBjffgim*»dicitur.
Taxus,SmiIaxil/ Vide Smilax.
Tcda,pinguior ramus Picez : Grxcc Jkf , 4 JU~
Jlor.aliquando umcn pro arborii fpecic accipitur.
Telephiom,vuIgoF«i4owrr/i,Oiyi)i*»;aIiii Ci*f
frUmaioT JiciiurA PvrnLtc* agre,fti*.vid«ur fic di-
ctum, quod vuineribui, quibui rex Myfia: Tele-
phusconfcnuit(qustctiamobeamrem Telephia
AR.B. FR V. ET HER.B. yt
aypellantur) vulncratui ab Achille,anxilietnr.
Tcrebinthus, lif/utfyt ea arbor eft , ex qua fluit
rtfina.quaTtrAwfctMVenrtadicitur.proquano
ilri pharmacopoht Rtfma Utkim vtuniur.
Teucrium nomen retinct, & oftenditur ab her-
liariis. Nomen autem accepit i Teucro Aiacis fra-
tre iuuentore , « Plinius author eft , apud quem
legequomodopIaraihsecinuentafuerit.A qui*
bufdam dicitur Cham*drys,quod ei plantsc fimi-
lil fit: hscherbaetiamvulnerariaeft, vino fnco-
aa.Hieronymus Tragusherbaro,offieinii & her-
banis vtnuice» dielam Teucrlu Diofcoridis cfle
credir.
Thaliettuoi.tawi©», ab herbariis puutur ea ef-
fe,qua fuper rauroi nafcitur, vulgo krgtmai» di-
cla.luli vocant ■Brifaenlo.l Eoedo eius odore.
Thymelsa, oiWt» quibufdam, ci TMmm fiUtfrrc
dicitur. Sunt qui credant Thymeheam Diofcori-
disverumM^twowMefua-.Namvtriquefruau*
Myrti bacc* «mulus eft : fblia etiam vtrique olc*
fitnilia,
Thymbra,Satureia,S4mrwVide Satureia.
Thymum, dlfWTtlSfa", «Theophraftus,*.
T^«.Totamhuiu*plant«naturamlongiorede-
fcripttoneinitiolib.6^1ehlftor.pUut.Theophra-
ftmcomplexmeft. ,
Thlafpl,*M<a«,velCvtGaIenusfcriDit}»flMKwii.-
vulgo Hafhrtim tttloTm,St UMpiTujtKorm.Hotaen
habetiflWwi.quodeftfrangere, quodfemeuNa-
fturtii fimile, difci figura, & velut wnB^^ww, ld
eftinf>acium,habeat.
ThryaUi» , eft tertia fpeciet Phlomidis ,id eft
parui Verbafci, quat dicitur Thryallis & Lychmi,
quod eius folia crtffit Sepinguia, ad lueernas fiut
«■ iui ' oogk
7 i NOMINA
apta.VidcLychuii.
Tilia.d* TiUcr.
Typha a vulgoGal!orumM*[Jidjcitur,afiuii-
Utudinc inflgnis illiusclaux argente* vtl aurese,
cjuxamemagiftratusgeftatur.Namhzchcrbaia
paludibus & ftagnamibus aquis crumpii , £oUo
Cyperidi flmili.caulr allQ,Izui,enodi, in cuius ca-
pitulo laougo denfa eft, quz in pappum tandem
euanefrii .Sunt quifctibendumputentSpW, vt
vnius litcrz mmatione djfferat acerealiTypha,
dequamulu a GalcnoIib.j.deAliment. fcripta
lunt.
Tithymallus a Celfo dicitur LaOuca marina, a
vulgo Lntfarfl capt*ri4. Galli Hrrfct <WaicKPrimus
TithymallusDiofcoridiseft ^tjstnW.quod valln
municndis aptus fir,qui ctiam Am ygdaloeides dl-
citur. Secundus Mymtei.a foliis Myrri, ve[ Ruici.
Tertius Paralius, idefl, nafces in loris marinrnis.
Quarius Heliofcopius , quodeius comaadfolis
curfum circumagatur . Quintu* Cypanflias a fo-
Jiis Cupreflj , vel potius Picex recens nat*. Sextua
Dendroeides , id eft arborefcens , a ramorum co~
pia . Septimui Platyphyllos ,a foliorum latitudi-
ne.quemGalcnus ^hifufs^ft^um dicit.ideft,
Verbafco fimilem.Omnes hcrbx.qux lac pur-
garorium habcnt, funt in gcnerc Tithymallorum,
Turbhh jAtfM<t quibufdam vidcturfecundafpecies
TithymaIli.Nic.nder hanc herbam aoftatfJk vo-
cat , quam Siyha}ict, H efl , h&eabundamem.ap-
pellat.
Tragopogon^LatineBarbardrci.-eftautemea
planu.qui abltalisHtri* &/>«<( diritur.Quacve-
ro ofteditur pro Tragopogone, cft verius Geron-
topogon.Theophraflus dcTcribitaliutnTragQpo-
' «Ic
A R B. ¥ R V. E T H E R B. ? ,
gona.Tu eum lcgito.
TragoriganumRuelliuj eamherbam putatef.
fe , qua: vulgo M-Jhc dicitur :herba eft folio Sam-
pfuci,floreparuo,odoraio,ecuius vmbejlapropc.
dent veluti viili , fimilcs incanis hircorum villis,
vnde nomen habere crcditur : natn if dy; , hircus
cft-odorcSampfucouoncedit.
T&iys grntSmt id eft frumentaceus , quibuf-
dam putatur effc Tntlcum barbatum - In qui-
bufdam locis appellatur B/e turqun . Significat
& confe&ionem ex zea& tririco, cuius memi- .
nit Hippocratesiniibroderaiioncvictusinmor
biiacutii.
Tejij#c xia,id eft.Tragus herba,nafcftur in mu-
rit Sc petris Maio & lunio.tii officinit quibufdam
dlCttUr VrrmicuUrv.
Tribulus, teiCoMq, aquaticus prafcrtim , vulgo
vocaturClM»j(Jftrapr,apud PiftonatdiciiurMdcrf.
In Campania Saligii . Herba cft nafcens in ftagms
& paludibus , folio vlmt,fcminc nucis magnitu-
dine.duro & multum aculcato ; cuius nuclcui non
minuf quam caftanca efculentus cft . Nomcn a
triplici eufpidehabet,ad cuiui formam facia: funt
nuchinulx fcrrcx tetragona forma, qua: quancu-
qucinpartem incubucrint, vnum aut duosacu-
leos femper protendunt, muricei a Latink di-
Trichomanes, fpecies Adianti, foliis Lent is p.i-
luftris, a vulgo pharmacopolarum Fe/irncW di-
eltur . Vide Adiantum. Nomcn habct * multa ca-
piilorum luxuria.
T&tfWiar , Laiine Trifolium odoratum, fruiex
tfft cabico a)tior,virgat tcnuei Inbens.nigns iun-
ceffqucadnafcentiisprxditas,iu'quibusfoliafum
74 NOHINA
lora irbori fimilia leriu in fingolii germfnario-
nibus,quibus rccens nitu ruue odor incfl, amfti*
TcrO Biniminii . inofficinis Trifo(oo»fimplicir«
dititur.
Trifblium prawnfe album,Trr»/fc ittMc.
Tnfoliumpratenfe purpureum, Trenfle itttnut ,
Trifolium pratenfe lureum,TK»/It <a«i«e.
Trifblium icutum , quod Oxytriphyllon dici-
tur(vt ScriboniusLargusfcriptii reliquit) nafci-
tur in Sltilia.Quod vertrapud nos Oxy, fiue Oxy
triphyllon dicitur,officina: & herbarii Tnntm cmaJi
C7 Aff J*jw vocant.
Tripolium/unt qui putant effe Tarlttb Serapio-
■«.Tripolium lutero ex eo dicrum eft, quodeiut
fblia (tefte Diofcoride) terdie mutcntur, Candida
mane,Purpurca mcridie, Punicca in occafu. Vide
Piryufa.
Trifago.vulgo itrr4fU,QiUT(uU t Qjwa» rtrrtdi-
citur. VideChamadryt .
Triticum in quibufdi locis dicitur Bli , in aliit
tonrmtvi. Eiuiipecies & differetiadegeapudDio-
fxoridem&CoIumeHam.
Tuber,Tw«/Ir,iyWGnecedieitur J vel«"A(»,vtlo
quiturThcophrartU!,avcrbo«<Ac/ra,idcfttumeo.
Simeoh Zetus fcribit corum vfu frcqucoti Epile-
pfiam & Apoplexiam efFici.Credidit antiquitas il_
liaf&niutcmeuecumcxlo, nccnifitonantcloue
ntfctjVt luuenalis lcribit,
-& faticnt optata tonitrua crxnu.
Tufiilago^r^n, a Paulo Agineta appellatur cV
ChamxIcuce.Vide Bechion.
V
Valeriana.Grsecc Pha,va!rriane. Quidam Latinj
™"it Nardum fyjucftrem.
Gooalc '
ARB. FRV. ET H B R B. n
■Vcratrum,Vide EHeborus.
Yerbafcum,Vide Phlomui.
Vcrbenaca, Gracc Pcriftereon,quodeolunibat
circahanc IubcmerverfarifoJeanc.VHn4oK.Du-
plex cft Vcrbena, refta & fupina . Rccta eft vulgi
Vcra«M.Supina,tue6mcfif,id eft faeraherba,eft Vw-
bena communii. „.
Vib urnum.Vide sc/MnMt/tw^M.
Vicii, Vtfi. Varro eam dittam putat a vincicn-
do.quod capreolos fimiliter vici habcat.
Vicia fyiueftrii, eft ca quz dicicur Aphtce, Vtfli
fimagt.Vcfftrta.V ide Aphace.
Vcionlca,veI Betomca, xUpa, duplex ;trratica
qu* hrmatriti £ Gallii dicitur : Alnlii quz OtiUar
TOcatur.Nomen habet(viait Plinim)a Vetonibus
in Hijpania populti , qui eam herbam inuenerut,
qu)e in Gallia Bttonic* diritur . quaquam Betonict
eft & herba ea.qu* nobii Btrtmt dicitur . Vide Be-
tonica.
Vinca peruinca ,CIematii daphnoeidci, P«-
macht.
Viola cft proprie eaquamvulgui GinfUt ap-
pcllat. Vide leuceion.
Viicum,i£5c,iU) G*j.
Vitex.Vide Agnui caftus.
Vmbilicui Veuerii ,Grsecc wmWtdr.Prim* ioe
ciei huiui plantg frequenti vfu marem concipi,
quemadmodutn fccundxfpcciei fccminam, Uip-
pocratci fccibic.Vidc Cotylcdou.
Vlmm.Orfw.wWa.
Vnedo, Arbutui,arbor eft & frueltii, quem C#-
ttfiammtnmtmcorUr» in ItalJa appeUant . DiCltue
auremVnedo.quodvnumtantum comedercli-
ceat ; magnum enimdoioremctpitiiniert.Vide
ji NOMINA
Cham*eCTifui.
Vni» autnjoii Cepa erat.vnde Galiicum nomc,
Vn ica j c£q»*9 n,Ottu.
Vrtica mortua, quz non pungit , Vlinio Lamiii
dicitur.
Vrticirumfylucitriumacrior dkiturCania.
Vnica,qu9eaicilurGrnJc(w,nomcnaccepitaTo-
ceGratca ttjutt ■ VrtiCa autem Latinij ab vrcndo
dlAacft itiiaMiifn vero Gnce kseT a/tfpejtin.ap-
pellatae&.quaii/uit^eumiatAfu a$lu>,quani non
f» tutum attingerc : exeitat enim maf*M( . vniie a .
quibufdam k«'Jw dida eft.
X (
Xanthium, Lappa, yiMMSpeewe : fterba qUse fert
d» Grattttom ttw4M *kx roUei . SrcGra:ciidicitur ow
^ojSk; ■Te/^tf m;f(,icieft,nuodflauumcapi]lura _
fcdat.VideLappa. '
XiphioD.LatineGladioIus.culiellatorblioher-
ba.vujgo Spdtb* ftgctM.Ltjfcc de iWi-Plinius con-
fundit aliquando Xiphion cum Cypero.
Z
Zea tritico fimilis eft.vt Theophraitui ait. Spel-
ta.T(Wtr.laudaturmu[tun}abHomeroquiaruuai
tyJiupot paflim ap pelU t .
Zytho antiquorum refpondet noftra Biria.Co-
lumella Zythi in fuo carmme meminii , jtgypti
inuentum.&eius vfum ofteiidens,
Iam Sifer.Aftyrioque venit qux femine radix,
Set>a'que prabetur ruadido fotiata Lupino,
VtPelufiadpreritetpoeulaZythi.
17
»1 N O M I M I B V S F I t C I V M , B X
JUtmis&Gracisiuthoribus.cumGallicaco-
rum appcllatione.'quibui in poftrcma h»c
tedtrione mulu accefler unt.
k
AfelIu*maior,Gnceon{:mi»or,oVret;iIicitur,
jatrlui, Kigrrfin.Varto hunc piicem abafinicoiore
fic dictum icribi t.Hic pifcis febri Uborantibus no
jninus faluber eft, vt Gilentts ait, quam quilibct
aliui faxatilis piTcis.
Anguilla , t"%wc> k»guUe. AnguilUm Varro di-
. flam puut,quod augui fimilis fit.
A cus, li flexw», vel * paqU , Aipitfe : collum habet
gruis vel ciconix fimilitudine , colorem vero" ar-
genteum.
Aurata.velOrata.i^uropptfiinAqtiitaniajD*»-
Mifc.Sicautedl&aeft.quodCvt ait OuJdiusiiiH*-
lieu ticis)auri dccus imitetu t.Nam Bc Gnrcum no
iraenfupcrciliaaurcaiigiiiCcat.IoterAuratasven-
.ditur nuncZapWwpifds, acolorecyaneodiftus,
fapidinunus.qui fortaiTc fuit Scarus antiquorum.
Alofa vel Alaufa, Ak/"e:hocnomine Gaza -iiu)
Sp!*mt ptlcem apud Ariftotelcm exprimit : Latini
Clupeamvocant,quodnomenVeneiiretinuerutt
chitpf* enim ab eis dicitur . Hic pifcis in Aquita-
nia tam rrequem eft, vt redre plebis opfoniu Au-
fontus dixcrit . ln eaaute regioneprxfcrtim ma-
ior,CM/«rvulgo dicitur : Pifces autem, quos hie
pucllas dcirW/n.&inAqujunia G*thu vulgus
vocat , dc alofarum genere funt . viri dofti etiam
cos pifccs.qui vulgo H*rn» ty Saidti dicuntur,j]U-
unt ad hoc gcnus referendof .
7 I NOMINA
Albarnut vidctur pifci» . qucm vulgo AW* df d-
mi«,qui,v[ Aufoniuf ai t ,pr*d» eft pucrilibui h*-
mu:velpodutt(pilciscft,quic[iainiiUin apud
Santonas,Aiio*wnomin*a.Lituaoftc>o > dicitur.
Ji/MxKotax & Neapoli Ldmfmyt dici tur.Pifcis eft
fcombri magnitudiuc,richi n»gno& lurco.dcn-
te vno in inferioris gingiux mucrone , qui fupe-
riutlabrumccnareiperfbKt.cKtcrutdeniibusin-
trorfus hamatis,& ingredicnti efra: ccdcntibus,
exeuntirenitentibu* fcolorc albe.eft,liuidis oii-
culisveliitiargenteisguttiidiftinctiri. A/Vi»»u-
tem, ideft,bonifucci,Hicefiui apudAthcnarun*
fcribit. A/tt^autemdiCiinturiatt ttf pia* ^tpti-
Tw,^"a^Mf^r.iiIcft,quodnoufola:,icdgrcg*tim
vtuant.
Apua, afuw, AircW.Sk didus eft piicirtilus hie,
quodexpluuianaftatur. Latineeiialupus, quod
■immani ri&u pro portione rcliqui cerporli fit
-prseditus . Graecis etiam tfxpaA^tof dicitur , qnod
caputbilioToquodam humore & aroaroimbutu
-habeat.Itacjue dum exeaialfamrntum fit.caput ei
adimitur, ob id inutilis appellatur ■ Exeofitmu* ,
ria.Icgc Plinium libro ji.cap.8.
B
Balena, i ^iUti^», llattne: fiftulam in frome
■haber.
. C
CvprlnutjiuisfjMcveltYtcftapudAthenxutn)
xwxfiaxif, Carft. Dorinnailttmapudcum authu-
Km,\*inJivnr,iA eftfquamofum.appellat.
Congnif,vel Conger.^psr.cox^rr.Calcnus hiic
pilccmdurx carnu dlcTcribit, & qu« Vix confici
pofiit.
Cucu1os,i(mm(^c»«i a Waflllienfibuf aMtm Al-
PISCIVM. 7)
clturiaNeaporitaniSjCottWiaSiculiSjeeeW.Pifcii '
js irretitus voccm Cuculi auis fimilcmedit , vnde
noinen inuenit. Numenius apud Athencum huc
ipvdf>arappellat,ideftrubrum:quxappclla{iQcd-
uenitpuciiquiprocuculooftcnditur.
Crocodilus, i nptxiStj\it, Crtm4de.Kf*nJ)jK»(iar
tem dicitur <s%t liJ^it,^ n k/> m; i nam Croco-
dilus, prarfertim tcrreftris, crocum refugit. Ob id
mellisconfecrores dumtimentalueisa Crocodi-
lis,crocumiIlinunt.Yel<£%4 t» Jq\ain £o< Stf*f»-
«$&«* , id cft , 5 timendis littoribus maris . Nam
tnarinus Crocodilus in litorc mmme meticulo-
ftiseft.
• Citharus Maffili» appellatur Two-f , a grunnitUi
vndeapudGrxcoinomenhabet.quodcitbarxlb
nii referat. Hiipanis Gallus dicitur, Romar Ptfct di
fmtfe p«ro:cui videlicet Gallus cantauit.Pifcis hic
fetis hirtus eft in dorfo . Czterum , quod ispifcts
Rhombo fimilii <hcatur,td ad carne potius.guam .
adiormamreferendumeft.
Capito, o *ifoM{, pifcis e Mugilumgenerc, Tt-
jttrt.Knmx Ctfhalo dicitur. Galenus optimum ef-
fe fcribit,qui in puriilimo mari verfatur.Plura dc
hoc pifce Hicefius apud Athenjtumlib. j.Dipno-
fophift.
Cancer,» i»piin(, Plinio cft commune nomcn,
tjtio »jjj«»Ji(i,«* comprehenduntur.Ariftoteles ta-
mcn cos cancros tantum vocat, ouibuscorpu* cft
rotundum. Caurer eft ctiam Ipccics iTfwaJif/Mu.
Galli vocant a« CtJic j.Galenus fcribit Aftacos.Pa
gurot, Cancroi, Locuftas , Caridas & Gammaros
dtiracarneconftarc^atqueobiddirBcillimc con-
fici,fed firmi alimenti effe.
C«e,TO K*rn,apud Ariftot elern funt omnes piftes
oalc
Bo NOMINA
ntaxtmi, viuipari. Paulus jEgineta tamen Thun-
num ouiparum inter cete numerat.
Cochlea terreftris,5 K»_^Uttc,LMMJ]oji,EJ<»r[Of. Co-
chlea aquatilis alio nomine dieirur Tuibo.J cjoo'^-
Cs-c,Lmm< deater.Didt.iir autcm Turbo,quod exam-
plo in tcnuedeiinat, in vertigincm tortus . Hcfio-
dus uvm'« yiptoiKty , id eft , Domiportam vocat.
Piinius fcribit Hirpinum .inftiluiue viuaria co-
chlear tim,cochlea'fijue altiles ad cam magnitudi-
nem pcrducras, vt ftngularum calyces octogirj ta
quadrantes capcrcnt.Carnc, vt Galenus ait , durt
funt,& ob id concodu difficili.
Coli2s,M«jMrM»,maculis liuidis,obliquis in Io~
gum in tcrgo.Scombrus duplo minor,maculis fle
xuofis,tranfucrfistotodorfo.
D
Dclphinus, vel DeJphin, {<Aac«V, Danlpkn ■ nu-
mcratur in tcr cctc, vt qui animal pariat . huuc pi-
fcem maxime $iw>Spaai» eile Ariftoteles & Jtlia-
nus fcnbunt: Simonifquc appellatione ita gaude-
re.vthoctanquam illfcio ducrus, appcllantcs ic-
quatur.a pifcatoribus iide dignis auuitum eft.
Digitifti JJuwti** , cx gcncre tefta ebdu&orum,
ab Auriatici finus incolis cnpp*/ow* dicuntur.Ex
eo autem Digiti appcllarttur , quod fpecicm hu-
mani digiti gcra nt.Vngues etiam dicumur, quod
eoru tefta vnguibus fii fimilis. Appuli hospifces
Imbrices appeUant,quodeorum teftx imbricibus
fimiles fint. Appellantur alio nomine a Galeno &
Athcnxo Q>\LZts, *u\oi,& Jevcuxc- iege Arhensrurn
Iibroa.Dipnofophift.Galcnus lcribitduracunc
effe,&obid JtfJrrfotf.
Draco,o J]nstW,amultiscredi[ur ispifcis , qni
yiua vulgo diciiurihuncGaknus^Ptuloumifcn.
Gooalc
P I $ C I V M. - si
tenrfam probant , inter cot qui funt durx carnia
repoiut.Sedrcuerapifcis «jV* viwmalto roaioc
viJeturapud Santotka* in litorc Oceani Aqtiita-
Bici t Diaconihaitdlohg2diffimilii.
E
Echinui,» t^TKiOrhiculatuijexgcnercteftaob-
du&orum : vndiquc aculels armatur, quibus pro
pedibus ad ingredicndum vntui. £ricius autcm a
Maffiiienfibus dicitur.
G
Goblo, Gobi us,Cobio,o naC u e, Gosiom , Lo c h «, co-
coftu raciJii , & optimi fncci eft . Hicefiu* tamen
apud Athenxum iu }Vt§$ o tt n&j xst-*J>yupi>K efle icri
bit: quod,meo quidem iudicio.intelligendurn eft
dchit.qui in oftiis fluminum verfantur.Vidc hu-
lut pifcis defcciptioncm apud Aulbnium in Mo-
feUa.
<jainmarut,(XiaK0f,£jcrnij]fciJ(B«r.OmrtrMaff][ije
adhucGrxcumnomenrctinet.Locuftxfbrmacft f
<jux omue Gntcc dlcitur.
Gladius.o&piar.aMaflilienfibuspilcisImpera-
toi dicitur, quod roftto lit mucronato (vt Plmius
lib. jt ■ cap.i. fcribi r) & gladium fimiliter Impera-
tori gercrc videa tur.
H
Mippocampui pifciculus a Liguribut & Mafli-
lieUnoai 'QttWw mtrkm dicitur. Capitccft oblon-
SO & collo equino , roftroque oblongo , a cuiui
fronte tanquam iuba quxdam propcndct .ftcxu
caudx etiam equum refcrt.
Htrundo,^(<A!r,Hdro*Je{/(,apiIc3toributMafIl T
li* Lradoi* dicnur ■ Viluieft hicplfcit a Yirisnde
dignis tjnMuor cubitit cxtra fummam aquamad
lapidis Jacrum voJarc.
. &! Cooulc
* . NOMINA
■ I.
lahyocoll» pifcif .cufui coriuni gludnofuro
cft,qtiod ipf» nomini* rario oftcnan,Hm(.
Iecor ariui, ihx , rui&uniu pifcit, Abtamidi t
fpeciem rdereni . Munc Galcnut intermoui csx-
ne pifcct A tttriAie rcponit.
Lampctra cadeni cfl cum Muftcla , tpac Gratee
j*M dicitur.Eft auicm pifcii Iongus,tcnuu,& lu-
bricui,fine pinnit, murcnx fimilii , colore nigri-
caoi,branchiii dcte&is inftar foraminum,quse fc-
ptem vtrinque habet.Lii»/™»». Do£U viri muDfia-
yr,8c qux ab Oppiano t^mif dicitur,huc refCTur.
A*'W* Mrjw , habet in capite duoi lapidci . Dc
hoc pifce lege multa apud Athcncum lib.7.
Loliao, * iii<?fc, limuii cft Sepia: , nifi quod ali-
quanto longior eft, quam Sepia , Sc quod illa ru-
brum,liscnigrum intimore liquorcm fundat.
Dicitut hodic Caiamarium , & a Maffillenfibu»
• Grxcam vocem retinentibui T<mm» appellatur.
CaUmariumautcmdicitur,veIqiiodlcriptoriica-
lami umilitudincm gcrat , vcl quod atramentum
lubeat.Hicplfcis,«fii»ngentirnnlIijeft,carnera-
men(vt Galenusait)duracft, &ad coanclcndua
difficili.
Xucim , Auibnio didus Glanii vcl Glanius, ab
incolfi Ligcrii & Scquanz,8n>rWdicitur-Piicii cft
omnium medicorum iudicio &!***)«? , &optimi
fucci. ^ ;
Luput ,i wC(?}b**-l*iP$ "Varet Italii. ipiguU
Romje.Francit M&o.Huiui pifciideicriptioncm .
legcapud Plinium,Aufonium,Ioaium,ifc MaflV
rium. **£??% 111 te ttnl wc MCJMflnar, id eft, ab (m-
pctu & voracitjuc dicitur . Nam aliorum pifciu.m
prscrvM. «j
maxima ▼orago eft. Ariltophancs apud 1 A theuieu
hu nc pi/cem QfdisicT appcUat ,quod ( vt ego qui-
dem arbi tr or)mira arte ex hamo elabatur,
Lutra,vfli Lu[riSjCH(dy/(,iinc LoatTf.
M
Mngil,Mn/sr.M til ta £'unt eorum genera,
Mytuli^tg.Moi./ri.CcliusvocaiMufailos.qiio-
r um iurc aluus cirari commodc potcft . piphilu*
apud Athcuarum paruos Mytulos oninium opti-
mos & falubernmos eucfcribtt.
Mulus t Kmgrr brirbu,Rari,tbaiJr Burdigala:,» ^iyfua
£ coJorc tnnlcorum calceorum apudLatim» di-
Qus cft.qu ibus purpurei coloris primo regcs Al-
bini.poft Patncii vfi funt.Dodi quidam homines.
admulumetiamreferunt,quem vulgo Rovgtrdi-
cimuj,velpotiusSnrwr*«Uff,Nobrliia[uieft autern
hic pifcis a Ciccrone, qui cum Barbatulum voca-
uit. Gemina enini barbainfcriusciusUbrumor-
Hatur.Dickur autetn hic pifcis ctiamnum in Gras
Cia Trigla.Ligures & Mafftlicnfes corrupte Triga
Yocant. Qui Niceara i/irolum.St rilham. Caro hu-
jui pifcis duriulraa cft,& tnaxime friabilis.nu trit-
quc copiofiffime, quum bene coco&a rucrit. Ccl-
ius tamen inier duros & tencros pifcei medium
facit.Carteruru Triglat dicumur, quod (vt ait Op-
pianujJiStjV^in» (hwu/Whsj jff&n.ld eft (Ltppio
interpretc ) Accipiunt Triglx tnno cognomma
partu. Nam, vtait Ariftoteles librot.de hiftoria
animalium , ter anno pariunt . Alti ex eo Tnglis
diiras crcdunt,quod triformi Dianx dicarse fim.
tis.Mauario putanturhaleculxsqualis fortafle eft
nofter Celcrinus.
Muncna^uifOfrit^vel Dorico more,n**tp<»fr«, M*«
f.ii.
H N O MINA
hm :aliacolorefubnigro,lutcis maculis .djftin&fr
cft : alia albo.nigrii maculis Yario, orii ridtbDOIk
alrter q uim anferes , Urgifluno : foramisibuiquc
bii caret.quibua Lsjnpetraptwditt eft : nullafque
habet neque branchias, neque pinnas.Integra flc—
xuofocorporisimpulfunatat ;in aridoetiamfi- -
niiliteratqueferpentesfcrpit.Carniuoraeft, den~
tibiifque malcfka . Proindc Vediui Pollio cques
Romanui, nou* huiui fm ittsr perfcrutaior , (er-
uoi ad morte damnatoi, no ad fcrat, feil intnurc-
narum vinaria proiicicbar. Optimar cx hocgcnerc
funt.qu* Flutz.a Grwii iA umf, quafi nauigabi-
1« dkuntur,quod in fumma aqua. fluitaies tnergi
noponmt ■ Pifcii hic in viuariis Romx altilii fuic.
Crauuicnim aitiiem murenaadamauii.Antoniat
Drufi etiam fic in dclicili murcnam habuil,Tl ge-
maiai inaurci ci addlderit.
Murenafiuuiatilis omnino noft» Lampetras
fimilii eft , & a quibufdam Galeoi dicitur . Athe-
nxui Andrcz cutufdam auihoritate affirmat fal-
fum eue Murenai cum vlpcris coirc.Murcnarura
porro carnei non minus nutriuiu , quam anguil-
larura & congrorum,vt Hicefim affirmii : verum
propterduritiamquandaminnatam,&humorem
icnacem difficfUimc concoquuntur.Earum ladcs
multum commcndanmr,quibui HcUogabaluiCvt
Lampridiui reicrt) omnem aulam Sc tufticoi alf-
quando pauit.
N
Natex, * wetw, N«m. NarrixTheodoro, cochlea
inarina J magnitudtneexigua,turbiratigcnerii,lar-
uiicfta l ampla&rotunda:abincoliiitnui Adria-
tici etiam nuncNcritc dicitur.Hifpani vocant Cc
r*£°Um,f>ttitLim4Jfo*dtm*r.
Goodc
r P I S C I V M. t S
O
, Orata.Vide Aurata.
OftiT«,oftre«iVciOftrciim,'ntef)f(a J OWm( J con-
charum gcneris nobiliflima , teftam fcabram ha-
bent.interhurjiTimosciboirecepta.Ea.quumRo
manare* magnitudinis & Iuxuri*faftigium tc.
neret , Brundufio in I. ucrinum lacum tranffere-
bantur.vbiniiriucepiDguefcebat.VndeMartialis,
Oftrea tufumiiftagnofaturataLucrino.
Fuerumque adeo inhonorc ipfis gulx proceribu t,
vt in rcmotifl/oiai a mariregionci ligntis Ucu-
ibui apportarentur . Galenus Oftrea Jntcr alta te-
ltaeca caraem habcre molliffimam icribit,aluiim-
qiie valentius fubducere,& corpus irobecillius
nutrlrc.Plura dchiiMncfithcusapudAthenamm
Iibro tertio Dipnofophiftarum.
P
Paguri,WjKijwN,exeanerorumgenere,dorfoali..
quanto lxuiore,quam catteri cancri.torcipibu* ita
magmt funt,vtqukquideorripueriiir,vehernen-
terconftringant-hidumcoquuntur, partimrufe-
icunt.partimnigrcicunt.VeneticoiPorvivoCiitit,
Maflilieafcj owtyb.
Paffer,» ffla.,Grxcis nomen eft communc, quo
comprehcndunt omnes ho* pifccs , qui vulgo ss-
/«, Poln , Plia, QufiU ii, Limamdii, Fk{,B arfcarf, Turboi t d i
cuntur • Rhombui autem (quem Galltco nominc
Tariorappellamus)&pafferlolocorporisiltudif-
ferunt. Si enim Rhombum fic inlatus componat,
vt oculic*lum fufpiciant,& mentum deorfum
verfus fpecxet,pari fupina erit dcxtra:fed il fimili-
terPaiTercconilltUafjfupinaparccritlxua.Rho-
bus igitur eft Pafleri fimilis , fed amplior. Pafier
rcro de&is quibufdam hominibus w|[rj e!«^
X6 JJ O M I N A
cft Nam hic pifcis fupina parte candidux, & pro-
nanigricaii5,umiliter pafferi auieft.Aliitputarur
cffel!4Ttihj»(ijrrd,quam Rhombi fcerainam quida
conui apptliani.Pifcu hicmollem caroem habet,
& quat confici facile poieft.
Paftinaca, * Tfuja», Planus & cartilagincui pi-
fcls.a Liguribus F™ja,a Maffilicnflbus & Moof-
pefljlaniic/dTHi./( , Ctapauli dcmtr ,3.SiculisBijh~
n«4 dicitur.Gcrit htc pifcis in cauda aliquid, quo
nihil peftilentius mare gcncrar.Ca.rne habet mol-
lem ac lucunCiam.ncc concodu di£Ficilem.
Pedincs , m xltMc, Co<juditnit U\a& lncyut, binis
auribus funt ex genere teftaceorum , qu* fangui-
ne carent , nomenque ex co habent > quod ftriati,
pctrinatimcjue ,& rugii quibufdam diuifi fint.
QuoiauiernabAriftotelepifceihi volarcdicun-
tur, id ita accipiendum fcribit Manarius, vt tntel-
ligai eoi velocitcr fe mouere,& veiutt fc eiacuiaf i.
Eorumius.Yt omnium fcrcconcharum,admo-
uendam aluum confrrt.Tupluradchacrcapud
Athensrumlib j.DipnofophirUegc.
Pecrunculi,Pec%tnr/c'^ltera aurium mutili.
Pclamidcs, aj mttoyuAt, parui Thunni.Duprrar
rW» . Nama fexto ro.enfeada.ummi Thnnni Pc-
lamidcs dicuniur . Di&s autem funt IMainides,
quod ia luto verfeniur . Pifcei hos non effc tam
duracarne. quam maioret Thunnoi Galenus ait:
&,ftfale condiantur , laudatifilm» non ccdere.
Quod ipfum Jcribit Athcnzui libro ocHuo Di-
jmofophift.
Pcrca t *q^Kfl,Pm:bc.AliamaHnaea,a!iafluuiati-
lii. Marinam tcnio loco inter faxarllei Gilenus re
ponit,Chana,Pcrca,Phycis, feu Fuca fimiks funt.
Phoea,p»fc*,Vituiusmarinus,B»/<k»>rr,ejcge-
piscrvn. t f
• iuxta&ceoTvm, ob Idcarncm dori habct , & «e-
«-cmcntitiamY
- . Polypus^i-nMiMif, Pm^, amuliimdmepedum
aomen inuenit .- ex moliiuw generc eft, pedibti*
o&onis conftai, per quos acetabula quatdam dif-
perfa habct, quibut quod apprehenderi t, ita reti-
net.vtdjuellincqueat, ade6 Tthominemjn lerra
deiiciat . Deicrlbiiur hlc pllcit diligen tiffime ab
Ariftotele libro quartode Hiftoria animalium,
qui locu* citaturab Athenato libro 7. Dipnofo-
phifl.vbi de Polypi natura mnltafcri bii.Cieierum
etfi tx moilibuf cftpucibus, tamcnfvt Galenui
sit)dur*m carncm habet,& eoncofl-u difficilem.
R
■ Rai2tnas,a^MK t Tela^«nCfmtK«>«.Dk]turan-
tem fra-Tt c,qo od caudam fpinis horrentcm habea t .
^icenimfentemfignincat.Inueniturtamenhu-
ius generis pifdscute latui , quem Grxci xniSetnt
dkunt .- &aliii<maCuHs diftinftus , &ob id &t'nr
«10« dici tur , Pifci 1 hic , v t cart ilaginea omnia,
camem mollem & conco&u tadlem habet.
Rhombui,»* Tiu-ict.nomine Paneris ab Arifto-
tele comprchenditur : Rhombus autcm vax Grae-
caeft,fignificans proprie figuram quadratam,{b-
fcriam, cuistiatera funt scqualia, angu li vero om-
netobliqul.adquam figurampifcis hic effi&us
eft.Catterummulierei venencaiadlunamdedu-
cendam Rhombn vfatcnc cx Martulc coniicere
licet,
Qua; nunc Thenalico Lunam dedueer* Rhotn-
bo,&e.
• Salarilufoniifinednbitationeeftvulgaris^M
twM.jprirag astate autetaSalat purpareif guttif
f.iiii.
9? N.O M I N A
difiuiguitur,l«Mi nrnttcMedli mwnlisatriSjjMaJ*
Tnw«,deinde Salmo.
Silmo.S-ainiJii.pifcisfluiimilisfquimofiM.car-
neinKriuirabrs.
S alpa, h <roA3i(,S«/fw,Vrrg*Me ipud Mon tcm Pcf-
fnlamrm. Pifci» e ft obfecemis fectan j iter cori, de
cuiui naturalegelibrum quintum de hiftoria aui
maliutn Ariftotelii,& Athemcuin Iib-7.Dipnofo-
pltiftarum
Sardas Sc Sardimiexhoc dics» Galenus pu-
tat.quodex Sardioia iLQportenmr.Theodorui his '
vocibus Grarca nomina , «»3* Aw & w^'<( , apud
Ariftotelem cxprimib «»^ A; autem appcllantuc
a minutit ofliculis , pilorum fuutiliutem rmulii-
tlbus . NoS vulgo Urduni, AMfhou , &Sst4tt appcl-
Ulnu*.
Scotnbrus,a ra^^ucex generc I*certorum,a Li
guribiu & Ncapolitanlt didtur Lsrtrrm , a Maffi-
lienfibusAOTw/w.Hiceiiui apud Athensum pifcc
hunc iJj v ju\o»,ideft,borri fucri,plurimumquc alere
fcribit.Vide Coliai.
Sepis,H««5i7'a,Sfc6f.Dehiiiuspifcisnatur»multa
Jana dida funtrii diclione Inhgo.
Solea,3a>M*>w,L*rigulae» a Varrone.Sot : pifcis
plsnuiumilis Paueri,carnemmollem& confir*
c>u facillimatn habet.
Sturio.vox eft i Tulgo excogitata ad fignifican-
dum magnuniiiluio pifccm, queto Galli Z/tmtm-
mm , omnium Uuuflimum vocant : Atilus Latiue
didtur.ab Ariftotelc pat^r*,i Plin iaTurziojqui-
darn exorTem , alii entacum & Oxyrhinchon efla
putat.PiJat hic Burdigahe frequctirTimus cft, vbi
OMcdidtur,quod(vt ego quidc arbitror)clrtt caro
quadrupedis caraen wrius reftrai, quim pifds.
Cooslc .
P I S C I V M. . t 9
Paului Ioniui pntat effe antiquoru Silut u, eui re-
clamat MaflariUi.Tu eorum comnicntarios iege.
Teftudo,»' j4At»M, Tornr,«c eoruoi gencre,<ju*
i^pAtiSiffta. thcuu tur,& oua pariunt.
Teftudoaquatilis,M.u«marin'a Piiniodtcitur.
Teftudo terrefh-n,Muj terreflris dicitur. Arifto-
jeles tcftudinci io aqua verfantci appcUat »/*«'-
Jitf.Marin* ceftudinei m mari Indico,(cu Tapro-
bana infuia ad tantam magnitudine pcrttenjunt,
Tt ftngularum tcfta habitabilet cafc tegantur.
tbaoa» ,1 SumtJ^ Tbmamt. Caro huius pifcii vt
ceraecoruomniii.dura rft, & multum excremcnti
habetw,nifi fale eondiatur, cju* tuceflnoftra vul-
garis TWwwnoptimaquidc.iKvtfcribit Ariftote-
l«)cxannofoThunnofiat.Diciturautc~Thunnus
U» 3sdit,id eft (p/w.boc eft,moueri mufcoimpe-
«u. Nam hic piftii & Gladius a*gitamur otftro Ca-
ms cxoitu.habet eiiim vterque pifcfs per id tepus
fubpinna tanquam vermtculum , qucm afilum
vocat, effigie feorpionii.magnitudine aranei.-vn-
dc fit,vt copermotus Thunnus in nauigia cxiliat.
Tinca, Merula: marinx fitnillima, Tancht : hunc
pifcemvulgi folatiti vocat ^Aufonius inMofclla,
quod pauperioribus tautum apponatur.
Torpedo,iiraf)t",vuIgoGrdwpJji«ab effeflmlict-
tur, quodtfficiMGHliitmaTtmpktm.LjtgoKxtgr^mfie.
Mamleucm quendam torporem tangenti indu-
cit.Dicitur etia Torpm i Maflilienfes Mtrailiec a ma-
cuiis.LiguresTranari^rfwvocat. Pifcishicexgene-
re cartilagineoni eft, carncmque mollrm, iucun-
dam(vtGalcnusait}&co&uhauddifficilchabet.
Athcnzus tamenlibro feptimo Dipnofbphifta-
iu huiui piicis caput un t uiu, & huic propinquat
- joalc
9<> k o m nri P I 5 C I V M.
parteteonfe^fccilnenefcribit.ComediturVe-
nctjit 8c lanu*.
TrigU.Vide MuIuj.
Truda.vcl Trrnit.Trmm. Vide Amia &SaUr.
i- .-V
Vertebra, * amiia^t, vel mpn<fu*ti{, Columclla:
jnter conchat cft.Conftat lutcm duabut conchu,
atquc cx pofteriori partc vertebris quibufdam co-
•inetur.vnde nomen iauenit.
Vmbra,» wiapa, vulgo Vmbri**, frequens eft pi-
fcis in Ligeri . Difla eft VmIim a cobre . Dicitur Sc
ab Epidiarmo apud AthenKumjtntMtfir; '
■ Vnguii.Vidc Digirui.
Vrtica,t* Jbut»i% *,» Plinio numeratorinterfae-
f)imt,id eft,quse nec animalium, necfruiicum, fed
ex vtroque tcmperaramriatursm habenr. Totu»
carneus u pifcit eft, nullaque tefta claudiror. Ta-
t>ui etui.vt tcrrena: vrticxdalorcm ioimitm.Li*
gurcj &Maffilienfcs adhne VrncWvonnr,
H O UINA AV1TM O U! { 1 I T
Latina,cum Gallica eorum appellatione.
A
Acamhii vertitur J GazaapucS Ariftoiclem Spi-
iius & Ligurinui.Quidam puta.nl eatn efleauem,
ejua: chanlotwtTim dicitur. Didtur autcm Acan-
this,ijrc ffi fhntQur ,iicfk,i fpinis , in quibus
pafcitur.
Ai'cipiter,« jtgst&Sacer alcs a Virgilio Grxcx vo
cis vim exprimcmc dicit ur , quo loco , Sacer pro
magno,meo quidem iudicio.accipicdum eft: nam
Accipiter aquilam magnitudtrtc arcjuat.
AcreduU,»>n»iuj<i*,aujj canora,a quibulHam
vulgo dictus Kiuwnaiu effe crcditur , aliit noftn
Tannw, aliis Lufcinia. Ex earum generc cft.ex qui-
but fuiura tempeftas pradici poteft.vt fcribit Ara.
tu j,» iaif« ipdpiKY ipKftai* iMhuyur . Quem verfum
fic interprctitur CiCcrO Iibi.de Diumationc,
£l matutinis Acredula vocibus inftat, Defcnbi-
tur hxc auis ab Ariti intcrprcte.tu cum legito.
Agithus,«^^«;,auiicftminima,diuldemcum
afino:hicenimfcfpinit aflricans, uidos eius difll-
patiquod adeopauet.vtvocc omnino rudentii
audita.ouideiiciat. VideAnftotelcmlib. j.deHi
ftor.animal.& Plinium Ub.10.cap.7f..
Alauda.Latine Caflitay li xaptc, nifuibc, & ruftiJk-
^sc^Aiosrirr.Quxhabetcriftam) <sfefli eswutjsfjii weif
m MJ^sr ijeum dicitur , quam Latini vuo nominc
Galerftam , Varro Galericulum appcllat . Gallice,
Anas,* rn-Sa^nt Gawy» C#*trd. Alexander Myn-
diu i apud Athenseum dici t marem maiorem eiTc,
&magit verfkolorem , & id quodczfiumcftin
oalc '
91 NOMINA
•cuIit.paiilominmhabercjqitamfbtinimm.Caro
huiui auisduraefr.
Anftr,i)&2,imtOjt.h\iisnQtM,ctti\itaro&ifficil~
lime concoquitur,al«e tamen ad coqucndum faci-
Ies creduntur . Athcnarus fcribit Anicrumprxlcr-
lim nnvrar,id eft{ vr vcrtit Plinius } rartilium, he-
pataapud antiquos nxtm*a , & Romat olim «%t.
astUi&ftt.ideft.magno ftudio parari fohta.De qua
re Icge Plinium lib.10.cap.11-
Apes,apedii,a«Mf, quibufdam putatur eCe auts,
quam vulgo l&tttinttum vocant. Caretpedibus, ex
quo nomen habct.hirundini vfqueadeo iiraiiis
eft.vt vix diJcerni poffit.
Apiaftcr, o/wso^, Auicula eft apibui nocem t vt
icribit Arlftotelei Iibg.de Hiftor.animai. y.tfm^r
Vulgddicitur.Hxcauii fimulatque volaredidicit,
parenrciCvt ^EIianus lcribirOalit.pictatcquc omni-
hiis auibus ob id prarftat.
Aquila,asii(,A^(<. Animal cft violentum.neque
modo in aflcquendis ad viirum ncceftariis rapi-
nas facit, fcd etiam vfu carnium delccratur. Nam
a'diecxplcndumleporcs,hinnulos,anfcreicxco-
horte , & alia pleraque rapir . Ex auibus maxime
acretoeuloi habet,adeovti1 felleeius cxmelleAt-
tico illinaturhebetcs oculi,acurtores fiani.De cius
naturalege VElianum Iib.14.de hiftor. animal . De
aquilarum gcneribas lege Pliiuum lib.io.cap.j.
Ardca.ArdeoIa, tpaJhf- Hrraa.Hanc auem pullis
volandiimpcritisducemieprxftareferunt.
Attagen velAltagenajoaAtjAu velaT?a^£ apud
Ariftophanem.DepingiturabAlexandroMyndia
apud AtheiiTU Iib.?.Dipnofoph- Eft(iriquit)per-
dicepauldmaior.cuiusdorfumveriicoloribusma
culisdiftinctueftjtcftafqucrjguliruccolorislpccic
A V I V M. £
s»erir,nifiqiiodmagis rufiuntfl. Graui cftcorpo.
rc&brcuibusalis.vtacanibusficilecapiaiur.pul
tict atione g»udet,& ficut gallinacei.grano vtitur,
CarohuiusauisadcoquendufacUiseft.Lauretius
Valla in Raudefem ab J talis vulgd Fnmco/inwn vo-
carifcnbit. Ariftophanisinterpretferuos.quibus
frequetia ft igmata facie deformaret,a poetif dorfi
hui* auis fimilic udine.attagas di&os fuifle fcribit.
B
Bubo,o ^iai,liih(M. Auis fimilit noftu x, fcd noa
minor Aquila.vt Ariftotcles refert-
Buteo,o^eicp^if,Auisexaccip!ttugenere. BiBjart.
Sic autem Grxcc dicitur a tefttculorum numero.
C
Caprimulgus , (^y^ihm , auis tnontana , paulo
maior quam merula, miuor verd quam cuculut,
in caprarum ftabula aduolanf r earum vbera fugi t,
qua iniuria vbcr exiinguiiur J & capra: csrcitas obo
titnt-Gtta&mtrle qui ttttt Us thtwrts.
Cardudis vel Carduelus,* dfauwic, cMwamt.
Ariftpteleslib.S.deHiftor-animalrcfertcxhiscf-
fe,quz fpinam appctunt: in quibus ctiam Spinui
fiueLigurinuscft, quem Grxci «uuwftAt vocant:
vnde fa&um arbitror.vt omncs cas aucs chardant-
rtaos Gallico fermonc appellcmus , qui fpinas &
carduos appciant,etii inter fe differunt.
Caftita, AUutat. Extat clegans apologus de Caf-
fita apud Gdlium lib-t.
C i co n i i , i uw ttf y % :p a ren te s i tate ex a cr » , magn a
CQraalit,vndca*o-n^«f^Ji,verbumfadumeft : &
«AOf)^iiiftt/«(,IexabAriftophancdicitur,quali-
. bcri parentes alere tubcntur . m\apw autem dici-
tur J>* ii tyt ihi&ifdgtrn&i,* K&n»iJtVJ>t cnira ni-
grum,& i}i jir,»lbum fjgnlficat
Gooolc
M NOMINA
Cinclut,«^*«f,putaturaquibufdam,qi[",evul
go dicitur lUor**«. Ex his auibui rft, quxfcmper
caudam mouent , & ob id * quibnfdam flnmjU»
vocariSuidufcribic.quodvcrbumexprimcreYO-
lentes Latiai quidam, Motacillam audacler voc>-
uerunt. Auif eft infirma,& quz pcrfcnidumco-
ftruere non poteft , vnde paupcret , rufticorura
prouerbio,Cincli vocantur.
Circui > • *lf**t , tcrtia fpecies accipitris , quam
vulgo appdlamut QKm-rctf<.
Columbui,vel Columba, «fetnp«V » vel <s%kt£j(,
nomencft^quofpecieiomncfrfr-dBtti^airabAri.
ftordeliby.de Hift.animal. defcnpus eompledii-
mur.-quanquam & «fem^fpcciei cft minor Pa-
lumboA maior Vinaginc,de quibus fuo loco dl-
cctur. ^liaoui fcribii Columbum cxclufis pullii
tcrram falfugtnofam in 01 eii inderc, vt ea gufti-
ta , deindc facillime rcliquis cib» vcfci queam.
huius auis caro tvt fcribit Galcnui) ad coquedum
facihs eft. Czterum quod vulgus putathacauem,
f>llccarcrc,fd fatfum eft .- nam intcftino in ea aue
fdiunftumeft.
Cornix,! xtpom.CorniiUi.Hxc auis(vr refert Ari-
ftoteles libf.de hiftor.ammaf.) caftiHima, & con-
iugalts amoris fcruanti£ima , ad vifce extremum
vidua permanet , vnde in nuptiis olimvetercs,
poftHymena-um cornicem inuocabant , hdcque
concerdix fymboIumhisdabant,qutItberorum
gratia conuenuTent.
Corurnix,j«pn.|,Ctiff(.PhanodemusapudArhe
nxum dicic Delum ab Achxis idcirco Orrygiam
nuncupatam,qudd ciulmodi volucrcs ex mari
profidlcunrur m eam infulam portuoum. Dicla
eftautemCoiuroix(vcFcftusait)a vocc,a qua
AVIVM. 9 ,
raultirauibusnominainditafunt.
Coraiuyi %i&% t cerbt4*. Dchulut auirintelligc-
tia Icge mira apud PIiahimlib.io.cap. ^j. '
Cuculus, V KKW& Cor»». Sapiens eft auij, cui (vt
jElianuj ait) cum excludendi -pullot facultai non
fit, propter frigidam corporis temperationem, in
aland* cVlutcolx nidoparit,quodnon ignoret ab
hisouafuispcriimiliaparifoIere.Si auteni earti
auiumnidos vacuo* repererit.in alios diuerrit,
vbi oua funt.hifq; fua immiicet:qu* il plura fue-
rint,cx hi iquardam pcrdit,ac in eorum locum Rit
fupponit, qux non ab illarum ouis ob fimiiitudi-
nem imernolci pofflnt , atqucea poftea abalauda
vel luteolaexcluduntur.
Curuca, » iiixaVc, vel xawxJ/ji auu eft«quK Cu-
culioiufoact&cxeludit ; a quibufdam iti Gallit
dicitur Wrdo».
Cypfellu* , i juj>J*moc i auis eft hirundini fimilij,
- eademcum Apode:quamauem vulgo MiMiWm
appcllart diximui.
F
Fieedula,*' airjtucauis cui nomen a ncu,qua,vt
Varroa(t,hic auii iaginatur & pinguefcit : vel
quod ficuum tcfflpori ( Vt Alexander Myndtui
apud Athcns:um refert) capiatur.appeljaturvul-
goBcjK^igiM.Defauiuiauiinaturalcgepluraapud
Ariflotclcra libro a.de Hiftor.anima]mm,qao lo-
co eam aliquaudo /a>dty*ipi><ptir,id eft,atricapillam
fieriait.
FrigiHa,i«ooi?«,h*cauis*pudLatinos{rtFeitus
ait) ex co di&a eft , quod frigore cantet Sc vigeat:
vuIgodiciturBrrM,
- Fulica.vcl Fulix, «' ttiVf «c, vulgo FealW. A qui-
bufdametiamdicitur Diaboius , qudd furua fit.
)oaIc
f 4 NONINA
t-iuittnmari veiftagnistobidvulgo TotBttuM
dicitur:ex ea venti prognofticon Araios Himit,
cuius interprrs multa de ro fcribit.
.< . G
Galcrita.Vide Alauda.
G«ilina,*j«ws«>»»' PskH* m Gffior.Thomas Ma
gifter annotat vocem ^jttTfuw fignificare marem
gc &etnioam,^uneJeatit«ncuevocc plancpoe-
rieam,4ji'««if vero vocabulumefle«/*«^«i*:verumi
« fallitunnam Ariftoteles Ub.ti.de Hiftor.animal.
voce >lJ«Tit<c,&. AriftophanesinNubibns voca-
bulo 4}tKS*f vtitur.
Callinago.J «teurm&vcl «m»r*m£,Bf0Mj7*, W
rfecofj.-AnageuKvt Ariftotai«*ait)iuuilihuspranU
cft , magnitudine GailinUi* , roftro longo ,curfu
ceieri. Ncmcfianus pociacam verfibus pulchem-
medepinguy
Cumucmusomnefuo viridifpoliaiurhorjorc,
Tultut cqui niucis fyluas petcprotinus aius
Exuuiis:prstda cft faciUs.cV amoma Scolopax,
Corporc non Paphiis aaibut maiore videbis.
lllafub-aggeribusprimii,quiproluithumof
Paicitue,extguoi feftans obfonia verraes.
At non illa oculis.quibui eft obtufior.etii
SiainimiumgrandH.fedacutisnaribusinftat,
lmpreuointerramroftrimucroncticquaccs
Vermtculos trahtt,& vilidatpramialinguat.
Gallus I 4jucTfuM l i4]U7feif,Unquam Xmhumf,id
eft,alectoreuocans,H» Cocq.
Gracuius,o'«;jtiiii«,primumg*nus Moncdula-
rum,«*f GMiftr aum&ntttet.
Grus.t^teyCiOKe Gruc.Ciccro fcribit Grues.cutn
loca calidiora petentcs mana tranfmittuntjtrian-
guli formam ctTiccrc.
Gooalc
'^hundo,^.M'Fwt,'Harowdt!U,ims cft noti, veris
' ntmna i cui a natura fummuo] donum rribuum
eft, v t fi acu «rum oculi pun&i fuerint.atque cx-
cacentur, vifLim reopiam.
L
L,iu!i,«*j*f,Cotumbx Ipccin^wB^tr.
lufcinia,aii&ir,ab eut& «i<V<i,quafiperpctuoca-
nem vbi femel incccpcrit,no/%iio/.Muiti de huiu*
auisnatura lege apud Ariftotclcm lib.4-ct9.de
H1ftor.an1mai.ciPliniumlib.16.CJp.1g.
Lutea, *'^«ei(i videtur efte fccmina Vireonij,
1« ftmtU* i* Lnrioa. Sic auteni dicra eft, qu6d infe»
riorera. partcm pallidam habeat,
M
Meleagris, Gttm* i'ltf hnqtc : parit ou.a ruoro io-
terpuncia.vt Phafiana.Defcriptioncmhuiuiauii
habcs apud j£lianum.
Mcrgus,» cyfya^auii exqua tempcftatem pne-
nofcimusidequa legeAratura& Virgilium,*»
1'loagti. Mcrgut autem ideo dlcitur Cvt fcribit Var-
ro)quoJ etbum captans.fe fubinde in aquam im-
mergat.
Me r op s, 1 eg e Ap iafte r.
Mcrula, i witoenr, M«-fc,huiui aiiis Caro durior,
quam petdicis aut attigents.
Miluui, /*«V»Mi£w,aui* eft nota, qua jHUhd*
vfqucadeo rapacc cfle fcribit , vt carnes c macello
auferai.tamenexOlYmpisarisnunqua attingir.
Monedula,» wwiJ(, choutac, furatur aurum,vn-
dcilludeftCiceronisin Orauone pto Flacco.Nd
plui aurum tibi , qiiam monedulz committebat,
Grammatici deducum kmv a verbo xam, quod cla-
du fignificat , & pleonafmo w * & « fit MAntc »
,t NOMI.NA
Namdamouaiiiteft.
N
Nifui,quibufcum rideiur efle swJtt* fjjrrairr . I>e
mutaiionc Nifi in hinc auem lege Jeruium grf-
mat.ia i.Georg.
fia eft,quod noctu volet & cantet.
O
01or,KiuMr,Qr*r. Huie aui taota eft in extrcmo
vitse fpiritu tranquilliMt , vt fibi taquam nxniam
cantet, qumquii Alexandcr Myndiw apud Adie-
natum dicitfe moricntes Cygnos aftectatum fuif-
fc.conim tamcn cantum non audiuiffe.
Onocrotalus,Bwor, fimilitudincm olorls nabet,
& quum collum in aquam mcrgit, velut afini ru-
ditum cdic,vnde Onocrotdus Jicuur^ uaii Afini
clamor.
Ortygometra, oj7tiy>uirf *, Le nj&mm&ti Csil-
Iu.Auit eft(v t Alexaoder Myndiui apud Athcnxil
icrert)Turturiimagnitudine,IoDgiscruribui,co-
loreintcrcroccum & viridemraedio.
P
Palumbm, Palumba, vel Palutnbes, palumbis,
9«7fa,R 1 Mii(r,excolumborumgenere,maiorq!iam
Vinago.Columborumautem fpecicsapud Ari-
ftotelem lib.8.funt quinquc, «■«,{.,«■ *t!«, «fetfifjt,
»Jr«<yi?i0^namlib.r.paC«omittii)id eftPalum-
bes,coiumbus,vinago,tuitur,vt Gaza ioterpreta-
tur , qui duai primas voces GrstCas vna. dictionc,
Latini fermonis paupertate exprimere coactus
eft. Aquitani vero.vt dutinctse auesfunt, tia diuer
fii nominibus cac appcllant.f *-(- eaim aD cisjer-
monis Grxci veftigia adhuc rctincntibut , vhamir
dicitur.
A V I V M.
99
VaSet, i sjoir^Bf, v» mmm. Huie «ni propter f*
lacitateiu , breuiffimam vitam eiTeferuni. Eft &
aJiuf Paffer alaudsr.magnitudinc,de<]uo Aifhia-
riu* medicuilib.i.Regaliufermonu, t"ci $•/? cpi'-
■«c OiW, w^ijalfj !* eV 3aM*7f «Kf f ic T Sn/aSr ifoivH
jjma mpispct n>*0&*f* ^jg&fM S /ttyfot t/mm w
MauJltAsv, 5 w^iwJVasi^cg^Tiit . ldcft, fcft autem
Pafler magnus lerreftns aliquis.non m arboribox,
neqiie in domibus habitat, vrrum jn fummis vir-
gulns deiidei,voce admodilgarrula, colorc & ma-
gnitudine aUudar fimihs eft, & hyeme non appa-
ret. Porro rpWspttfiM nomineauiculas omnes in
dumit vcrfantes Galenus fcrc intciligit.
Fauo,vel Pauut.i 6aic. Auis nota.
Paua,fetmina PauooisabAofoniodidtur, ta-
raenColumella femper Pauomm fcctninarn di-
«ai.&wjauiemCvi Athenzui ait) dicitur $xi wt i^RT
a3(!n»i"n»(inu{.Id eft, ab cxpandcndis pennis.Gale-
nus fcribit huius auis carnein , quam Phafianorii
&Attigenuduriorefibrofiore'rr]qur, &adcoque-
dumdifficilioreeife.PJUoneiicdeieaabatur Ale-
xader.vt eius interfe&ori magna mulcia irrogari t.
Perdix.oia^V^iprraVw.Aihemcut fcribit lit> j.dp-'
ftut4 & *tt.v&£cK dici, vndc fa &u m cft x&ust&ty,
&verbum caccabo, quod author carminis Philo-
melarapud Ouidium pcrdki tribuil. Huiusauij
caroa Galeno laterea qux ad coquendum facilli-
jnrjafimtretertur.
Phalacrocorax,ideft, Coruus aquaticus, ns Cor-
■wu.-a.Pliniuilib.io.cip .48.
Phafianus, « <f<Mitui(, phaifam. Harc auis a Phafi
flnuioad nos tradafiaefr-iMartialis,
Argiua primum fum tranfportata csriiu,
g.u.
ioo Np MI N A
Ante mtiSi notum nil nifi Phafii erat.
Huius auis «ro, qu od ad concoetionem «fc nutri~«
tnen tum altinct, g-lliaarura carnifimilis eft,vo-
luptatem tamcn in edcndo fupera t.
Pica.n' ttT?*,B*r Pif.Auu nota, qux hutnana pro-
fert.de qua Martialts,
Pica loquax certa dominum tc vocc falutot
Si raenon videas.eflenegabis auem.
Pica glandaria,*- I*-.
Picus Martiui , ffv»uh<id*u »b Ariftorele.id eft,
qucrcus percuilbr dicitur, *» Pikt,«» FiV. Nomen
habet apud Latinos a Pico Saturni filto . lege Pli-
Biumhb.io.cap.i8.
Pfittacus, h ■^■fixKM, m Vtrroqutt, auis eft in locUa.
frequens,vbi umen eam comedcre religio eft- Sa>
cra enim putatur.qudd humanam verborum ap-
pcllationem explanata orii cxpreflionc imitando
confequatur. Alianus & Plinius lib. 10. cap. 41.6-
C-todereRuftic.lib-j.cap.^.&ij.
<*~
Qu^erquedula.ui^sxc •» **/!«. Refermr a Var-j
rone lib-j.dc re Rufhc.intcr eas aues.qua: non c6~
teotx foium terra funt , fed aqtiam rcquirunt , vt
anfcres $c anates. •
$
Struthiocamelus apud PliniumIib.ithCap.r.Aa
fhruchr. Galenus umcn affirmat£s.?io«c*«"? l M' jifta-
eoc vocem veteribui confuttatn,quiesmait~ai.
/**yiKLi> spvS&t femper vocauerunt Struthiocame-;
lum autem didium opinor.quoi multacamelo
fitnilia habeatiexcelfum caput &paruum,logum
collum.iibias procerifliims, & frequetibut fqua-
mulis compactas . Caro eius escrcmenntia eft, &
adcoqucndumdifficilii. ,
. : Cooofc '
A V I V M. xth
Sturnuijo ^po;, Ejro#rwM»,auis!>rfgatim volas,
■falgo nota.
T ■
Tirda.anJf, vel ei/nr, Hoarardt, afio alitcr dicituc
Plinio: Latini nomen huic aui a tardo volatu in-
dideru nt . Nam ( vt Xenophon apud Atlicnarurn
ait) volatu adeo breui vtitur,vt fiquis inftet , eam
caperc poffit. Grxci autem a plumis circum aures
demiffis, ita vt auriculai rcfcrant, ita vocauerunt.
.Athcrixushancaucm /u/u!muir,ldefteoruro qux
homo agit.imi tatricem:atque hoc modo a venato-
ribus capi fcribi t-lii cnim pharmaco aliquo ko?m-
■itrjZ oculosinungut,quo cilia fibiglutinet : quod
dum imitari ftudet hjrc auh,cxca nr.facileque ca-
jHtur.Caro eius inter grues 8t anferes media elt .
Trochilm, Regulus, «? («jS(f, quafi auium pr«-
fes ab Ariftotele dicitur.vulgo Kignthliupn "Rojtetet.
Turdui, i*lxM),aiKGr'we, abomnibus fercdici-
tur.HutCauiquanquam Martfalisprimas inter
aues tribuit,tamen eius caro,quam pcrdicis, atta-
genii & columbx(li Galeno credimusjdurior eft.
Turtur.KTfujaiF^TwKrel/e.exgcnerecoIubarum.
Nomen apud CnKQf &Latinos afonoeiaui in~'
ditura eft,
V
Vcfpertilio, tinxneii, chtwtfiwrv, medisr cuiuf-
d«m fpecici inter auem & murem eft, vt Mus ala-
tus dici poffit.Ex volucribus folus Velperttlio(vt
Plintus iit> patit.dkitur autcm Vrfpertilio.quod
vefpere fe ad volandum proferat.
Vinago, ij BJraf,auii cft cxgenere columbarum,
de qua iam dictum cft,GrdmI ctlome. Vinagine aU-
tcm, vet mmJk difta" arbitror,quod vindcmix te-
poceappareat. Sedlocum hune «fetoWAc apud
M NOMINAAVIVM.
Arrftotcletn cortuptum vir quidam do&iflirati»
fufpicatur.legeridumquepuiat.iii^^^iVcvF,,
quod ea auis ex ncruii mul tis , illiique validiffi-
rnis eonftct, vt nequc parari aifi detrafio tergore
factle poffit. H*c auium pulcherrima eft torque
infigms , plumis verlicoloribus , corpore amplu,
pedibus humilibusiin Hifpania frequens eft.
Vireo.^hueJM' , L*r«»,Gallicojionuae dickur,
VideLutea.
Vlula,o Jfy&htts, noctu pafcitur, die raro appa-
rct.cbestf/clK.alii HnWSeruius Gramtnaticusiiiiif
*MAu(iv,i& eft.ab vlulando dictam putat.
Vpiipa , i t-my , Auis criftis e capite exeuntibus
galeata, H*#>r. Inquibufdamlocis Gallue dicitur
Pnrputi foetore . Namnidumfiiiiro hominis fter-
core, lutilocoilliait.nchomineiadpuUos fuos
accedant.
Vultur.Bj^Vdn/tonr.Aui* eftcarni.uora.inhi>-
minu m enim cadaucra infeft iffima fcrtur , ac ho-
minemad moriendumvicinum, quando iupre-
mum vitz diem agat.diligenter obferuat.Expcdi-
tosetiamin bcllum exercitus pnefctifione quada
coofcqui tur.pl ane fciens, & quod ad bcllu.ni pro-
ficifcamur,& quod omnii pugna ftrages edere fo-
leat-tocum futuro bcllofeptem ante dies, quani
pugnacommittatar, pra-uidct.mcarnqucpartc,
in qua alterutra pars fucciibet.refpcctat. Quaob-
rem regesolim fpeculatores folebtnt prxmine-
re,quircnutitiarent ad quamnam partcm vultu-
«« oculoa rcferrent.
J Jtf DIX TTtOASITU M O 14 1'
niim Arborum , Fruticum, & Hcrbtrum , »lia-
nimque vocabulomm.ou* ia ordinc Alphabc--
ti libri troniuucDiantur.
amydon S
KnLflvfpbfia&ay* 7
A'fpamuptAr 66
tunftw ■ n j
apium fylu eftrc 16
■piumrifus 16
Aquifblium . 19
Araba jt
^rbnportMtnnm j8
ttrbrkttitr 48
aririceti 11.60
argalicum £1
trgtltcr ij
«rawiri» 1477
«wnoije 1$
«mrbr ■<
«rmbWr »0.1114
aruaga» J4
Afpalathui 14
alparagus Gillicus j 6
mmpdestyt 14
afpergula j<
^, J*
«S)o»i#»WC 44
Athanafia ij
Abellina ij
Acetofum triphyUon J$
Hft» II
acicula 66
acuspaftori* t£
AgrimoiM %i
agripalma j6
«ptwiif c
*ignm[*rfil ■ U
aiuga at
Albucia ij
nijiw 50
*6/irr 47
alifma ji
^ m ^v J*
4flr/»j4 , ji
aUiaria 7
aloeGaUica jfi
altcrcum u
4&4M 4O
*/•* 8
aluyna ;
Anutuiar 8.51
ambra ao
atnbrofia j3
<Mta*MXJc . Jj
•^UIATHt j6
ttncos 8
£•»'"•
7
aureo
auriciila afmi
Azarolutn
dffimpA*
B
Brfciff « datiUi
balfamina
balfamum
Wa/rwi
bagMCiumdei
barbaDd
barba facerdotii
barbuta
ItfrbotMr
bardana maior
Ufilic
bafdicmm
hlfdlcf*MU*£C
jw/S*
fiam*
Bcfacn album
hcmomm
berbcris
acrJf
htnJifri
birfa
bittorta
th»c*
%
IKDEX
7 U
ir.it UiUfa
5 blidtfonttc jj-
jg Uc/hww j»
£8 btifim*v» J4
jo Bemtid*»» ij
7 bomfacia Italorum 4«
borrago . 18
61 pmm ■' 19
£8 Htj/Wo 7'
50 twofre »8j*
16 Bugla 68
]8 bugraucs 10
17 C
37 Oacabui Veneris. <. f*
|7 cachrys <>
40 calendula --, +1
1 camtlint CC*
candela regis
candelari*
canella
eann*
capcnduta poma
capillus Vcncris
caprebla
ttffm ;
jj caprjCblium
.4468 cardopatium
15.61
44.68
J6
U.14
10
f .6& cardopatium ' ij
46 catduus bcatz Mariw
76 41
77 carduus fuariHI
»8 cirlina '
2f Mtrolci
IND-BX
%muU>
6S
Km^i
7
carumum
16
tUmdtgiroflt
caryophyllita
4J
Coe <t
18
caudavulpina.
7
coiugfrunt
»3
caulis capiutus
>7
coingntcitTc
*J
Ceaxiaodi»
J*
coiugudfft
'?
centum capiu
54
eoloijiiimi
*7
cepacanina
?
tommim.
3°
ttrfutil
J7
confolida ffiaior
68
ctrifitr
»
coiifolidamcdia
'7
ccrifeideieUUmtr
il-ii
conus
*r
tttertuh
T
CoaMcLcott
J4
Chamara
66
co^uelonrdet
10.31
chama-leucc
74
coquillt dtfreflrt
J°
thampipumi
}6
contudrt
tS
thtmdtUt it uoftrt lUmt 47
eomier
69
chinurt
10
corncola
46
thjtniiTtfiuiiage
7
cornu cerui
18
thtrdouutat
11
cormnut
J8
thardoufft
»5
corrtgiola
J*
chdmt
11
corruda
'4
thtttfeuttitt
<r
icoftus Arabum
19
4S
cottonaria
J7
thtufftmtpt
75
eouldr.
iS.ji
*#«.
n
coutturtt
8. , 7
*J
tottrgt
«7J0
choux crtfyut
»7
Cnmoifi
t*
chonxrougei,
J 7
treffou tdmoit
10. jt
Cicer montanutn
»J
crcffon dtt ruiJfcMlx
68
cichorealutea
40
creta marina
i&
cithortt ftmugt
*4
crtftemuriut'
*9
cicuraria
J 1
eruciau noftra-
4J
citrago
J°
Cuculi brachula
11
■ftroMWr
4?
Cucumis auguineus jo
INDEX.
«jinimis auniniis jo 'JUy* .
Cucumit fylueftrti jo F
aucurbita barbara jo Fabafuii
cuminumfylucftre j| faba imicrii
cunila capiuu
5j falfia aquatic»
4<
■mgve
19 farfamm
»7
C^Wr
J7 ^w
1!
cymbalaria
J&4?
cynoglofion Kcrbario- ft**r&m
j8
rnm
47 Vtgmtvmtt
J'
fttitcjpni
J.U Jigaitr
W
D
fiftularia arundo
>4
Daucui
jj fUmhctajlmdt
4
J\ifytf*a*dyf
48 floraia
J<
dcns leonis
8. 40 Folium Iadicum
4«
den j cinis
618 fotfftn
jr
Dlacrydion
51 finUMM
74
dinarella
1« Trdi^*
IS
iifvmuc
ji fremium
E
^rjW
36
E*iC£inxtfaMW
14 frtfwt ctumftfiri
SJ
Enula campana
j8. 54 Fjmm r«r»
lo.jfi
£ri
J4-IJ fiifaria
34
crucanobaii
J4 G
I/«rkM
1&41 Galangaiylueftrfs
*f
thlmititr
tjfiUntitr itboitQ&t
<j galbuh
*J
«r *4 girawte
54
¥**, „ ,
14 g*n«
»1
S$*ittUt4M
7« >«riMf
V
farjpmtt
ij.jc GtntilboU
u
t$in( uiacttt
CJ grr»tf mfr«
it
&V
44 «»/»
7J
Efula rotunda
jf pnfUtfmmdg
47
Exacum
" fiitJMgo
fO
INDEI.
Gladiolnf
if herba fullonum
45. &
jW
p btrbt itpttt
7*
lUjenl i* timtn
4 hcrba Gallica
3»
gfontttro»
11 herba Hicrofofymitana.
Gonm dilm
ti 8
grxcanica arundo 14 hcrba Hierufaleir
»7
£r*mt it jHtraiil
10 herba fardoa.
i<
gramcn Parnafium 31 herba folarit
J»
■VMMtJtm
10.44 «crb» fancti Innocen-
gratia dei
jt tit
I*
gnmtit
£1 Kieblt
U.31
pauUitt
48.61 hippomanct
11
gtnil
47 HoruaU
4*
jmnt*
11 Jnnhttw
?47
rKHtliet
60 Umrpm
'7
gro^cticr longt
n '
Gntit
37 Iarum
'1
pimamitfsmugt
6 iafiaalba
P
gnifnti iadcti
11 MjmJii
4'
guifntmoira
« IrjT'
H
jmfnttforttomitt
" * ,- , ■
«.70
gmfntsfort nntti
tt lonea fnattnbnt
*3
&>
61.7; ionhnrbt
«
H
Irio
34
Hnnntbannt
11 Irif fy hieftrif
B
haftularegia
14 lua mufcata
>J
Htbtnt
38 iugiolina '
«7
hedera vinealis
59 iuiubx
»
helioftrophot
48 iunctls outdratus tr
hepatitit
j( iuncuf tiiangularif if
htrbe nu chttt
iy.ct K
herbacataria
jt Keirl
4r
hcrba crudata
37 Kermcs
■<
herbacontrajtt
!tem .18 Kcrua
*i
Lilhict nprtria . 71
UQact Jcporina tf
ladanum 49
Ui&tTOB 4{yi
laaaria 57
lanceola» j8
4*. 6 9
S
J8
ItMtfcht
"Liegt
tpre
ligpuraaloej
lignum fixtidum 9
liiiaftrum 18
lilium marinum 46
Iingua ceruina 56
/ijiro» 6$
Vfa *a
Lucerna 47
lunaria jf
luparia 4
M
Maiorana . X
funtihiei 41
mala infarja 49
Mauimterrx 11
nmtidtgloirt , ' 49
manui Chrifli 6$
1 N D E X.
uurtoUite h^jlitfJe jj
manfcus 41
mnrrtaeh* 49
marrubiaftcum 16
mafla 71
bmjHt 4?-7J
matrifylua j6
Melamprafon t6
melancraiiii 41
meionet *i
wupgntritti hUnchet j j
grtnde marvKerire . tf
m*TioUint£t\*gUttrri <f
inrha
mcntha Sarraccnica 19
mercurialii jj
-«rc < 7
mturitr ■ p.6y
mtwrtt ji
mczcreon 11.71
Miliumfolii 47
miilefblium <q
millemorbia jfi
mi&tptTtw 9.40
Mollegramen 41
f»*»X! 48
morclla 71
morofycon 67
Biordj « J14 Wr J7
ixoujft dciArbrct ij
frfl»J Migwr lO.JJ
nvtfcadt 51
Myrta fi
- )oaIc
IKDEX.
'N
paimula
34
Naftttrtium Orituttle
pflludnpium
11
P
fantts jauuagti ,
3*
MM
P
pmk
14
Nenuphae
J*
panis porcinu*
»4
nerium
«J
papauerculum
4J
ttitUt
37-49
pardalianchcs
4
Haifan
»5
parella
40
tioix comtmtu
4*
parellc
18
Nux mofchata
10
parietaria.
JS
f«4*jh,
'7
Oculus cati
io.iS
f^mtkm
8
oculi populi
6
fatifitw
10
OtilUti
75
MT'«p
43
ottUtt&Jni*
f6
hw
37
Oiffion
U. 7 i
paftcllus
4»
otgnoHdciioli
19
pafttiHtdi
«
eiguem nuii»
(•s
pata leonii
13
Oleum de Kcrua
H
fattdtlaup
u
oliuclla
7'
paucrina
7
olmtr
P
/■<**(*
4?
Orawtjtr
4«
Pe&en Vcneris
«J
orbicularia pom*
i 33
pedicularis
70
orchanetta
9
Kf i,w
33
ormt
7f
perficaria acrif
40
orpluum
7=>
r*a
11
cnit
76
ftrfl hafiari
ti
Ofmundarcgalii
p.;6
pfrjlUaf*.
V
oftruiium
ji
pertigon*
60
Oxalis
44
fmttKho
i6. 7S
oxyfchoenoa.
4*
pes tolumbijius
5*
oxytriphyllun
74
pes coruinus
36
P
t&ii
48
PalmaChriiH
19. £}
ftiilmoHrron
iooIc
INPEX.
petrofelinum Macwlo- pomim vinetfa 9
nicum " portulaca f*
jxapiitr mm t portulaca acjuatfca tt
Piaiamana 18 ,W*w j*
pimpincllahirfuta « p»*-fii -•<*
piapumtp ff *"««&»■ *•
fudj/c j6 pfmus ie tUmiu 60
pinaftellus j> Pfilothrum S
plper Indicum J7 pfora t/f
pipcr aouatkum 40 pulegium montanu a<
pifftailih 8 pulicarja 17
pk« 58 pulfcarii hcrba 6*
pUxtaim ij &<*«■* 17
*»ti«r j8 R*
Xoiritr J7 *■** pondca 6t
foitrom 60 MgJifi 61
foyurt S7 raptftrum it
payureae 18 rapiftrum campeftre } i •
polypodiu qucrcinum i»*<**f»f »St
j t twr «I
polytrichon 7J Rebulai 10
pomaSyrka f? "*«*" Sf
pomelca iS ricinui 19
fommtlt* 4J R»J»r-« J4
pemnier txti . 48 rofa frumenti 11
femmwtfrant 48 roftwoftrt&m* yf
pommitrfDMSge 48 t*jf*l IJ
ftmmmrititttxfvmtt ^ Rubia raino- 10
fommti aVtMKurt . 49 rubu 10'
fommtiAt ttfnd» rt.tnvia-.cea 8
ponauti poirtt J7 • S
foaccttt J4 Sdroti» H
f»r« 17 /••#«» - *!*
fortiromrt 17 f*ffr4»k*Jt4ti IJ.i<S
talniiris herba 57
/iW. jj
laluia momana «9
faluiafylueftrii j8
faponalit t6
faporuria lt
fmitae jo.« f
faxitragi» 67
Ulbot&t 6$
mtptJbf 7
lcrofularia jC
fcfota iacerdotum j j
Scbcftac 60
)«»«*/« i8.it
fcrapinum 65
finmsntaim fj
fcrpcntaria ji
Sigiljum Salomoait j8
fioapi rufticorum 71
Solatrum dormitorium
«9
folea.pifcis 18
/«rfccr »f'
/o«fci« »0
Spelta 7«
Ipinachia it
Stcrmituncnlaria £1
ftaechascitri JJ-70
ftorcrmcitrm* 8
w*itaU 8
SttytpoB j <
»J
fnftd»
T
Tamarifcns
Unacetuni
taraxacoo
Tefticuluicanij ^o
Tig-r „
tincaria J?
tiqua JO
TormentiJI» 40.jf.61
torteJI» J4
lautr boimt j,
touzclla ^8
Trcmbla r
trcmula £ a
>M* 74
rrn/ZriJW 74
trtitflt ittlm* 74
rrifolium 74
trio J4
tnonura . j 4
rnrjW 4«
Tutluth 7.
turpctum «7
Valtruat j*
valcriana inaior j6
-Vrwrr jj
vcrbena communii /j
ntrmtiUon 16
vermicularis 6./j
varmiculum jr
vernigo ;, ^
1NDEX.
VtcontCi
7»
virile facerdoti* . - ij
verucna
7J
X
«fi'f*~*l*
K>
X/AMf(Mf* JO
Ktflm»
«■71
Y
VmciboTcum
5-
lant)* . £
luamii
*
.55
virga paftoris
4*
Zambacns 41
Vinlccanis
'J
Zizipha 53
I N D E X H
O M [
M V M G A L L I -
corumic vulgarium pifctum,ac carumdi-
ctioniim, cjux in ordinc alphabeti nou repc-
riuntur*
A
c
ktU
78
Caballus marinus 81
Ai>«/j*
* 77
caiamarium 8s
i£&
77
canccr 73
* .
77
cancri 79
AskW
7883
cappxloflgx 80
ang-tllt
77
carabafi Sc
Antonix Drufi r
naquantumin
. dclf-
caragolus S4
cariaes f 73
?i"
84
Cclerinus 8$
Aftaci
7?
cephalo j$
Aulhaurm
78
«te 7,
B
Chieppa . 77
)Wrsf
78
Citharus quomodo i\~
barbatulus.
8J
. milisVhomb» 79
barbua
8*
Cobio;' 81
baftontca
S c
cochus 79
&*V
87
«CttitlS 73
Hafitmtr
87
«« P9
Broffc»
gl
warr* 78
INDEI.
t*mUr
77 1
KOgfcMI
80 Imbrices
80
Cndv
79 impemorpifdi
81
crapantiiimtr
« L
ertttc
88 Lacenw
88
crocat refugitur
a cro- lioaprcyt
8t
codilb
79 la mpuga
78
D ,
laflcs munuuium 8.»
AaxrvAn
8o Lcndola
8r
Ttoumdt
77 tivntn&tt
86
Pclphin ^WS/noinf 8e> ,lim*(fon
80
Digiti
8o kmsffonAtmtr
8o.8j
£
lingukca
8i Lwfe«
83
Eticius
81
Ejfcwgor
8o loligo &. lepiain quo
tfirtn.fftdemtt
8i differanc
8t
tfhrgtpm
88 lonp
Si
F
*}
r 't ,
*f M
flutae
84 MdqnertM .
Sa
G
Mtrlm
77
8f
Ganuntri
79 Morse
r*ii«
77 *»«/«
8j
G/srtwfe
86 M*/ C r
tf
Gobio
8i murxnse altiles
84
gobioncj qul«M^if - musmarfnut
89
?* dicantur
8i mui terreftris
8?
81
gobiui
8i mufculi
Gramphui
89 mufltla
Gutta gramph»
« ' K
«
N*w
«4
84
Heliogsbaltis
84 Ncnie
HltplBU*
»0 O
ci/Jfif
Oratt
oflmalulut
P
Pijjuri
PcOuxx quomodo
6*
NDEX.
81 Scraipmk&i ia viua-
■77 riamuwnarmn 84
Sfloras S«
Sofet ftr
*r
0*060
*5
80
: COOglC
IHDtt NOMIHTM O A L L I -
corum Se. vulgarium anium,ae corum voca-
feulorum .quitordmc ilphabetl digcftanon
iunt.
kiglt
tilouttit
Auflnliht
* ■
HJtttnidrt
Btcqttfy* ■
bfJMMfc
c
Itrcy tymtrtdti C.
ntntjtM canitrd
chatdoHwtresus
?>-?J-? 6
<bmj&* '
tormtillt
IK-DEI.
petrofelinum Maccdo- porrum vfacale
>
nicum
u portuiacs
J*
fmfUtrmir
j ponuUcaaguati
» «
Piitamani
18 PonUrut
J*
pimpinclla hirfuta n fourfii
j.fo
t*P*v
J7 Pmntlitr
te
rts
j6 fnmttitidmm
«0
pinaftcllui
f» Pfilothrum
8
plpcr Indkum
17 pfora
«f
pipcr aquaticum
40 Pulegiura montanu **
fifcmUii
8 pulicaru
*7
tUne
58 pulicaris herla
6.
fltnUM
IJ Sjm*M
'7
mfUt
*s r-
Tohitr
j 7 Radix pontiea
fc
fokrem
6q **g*Ufc
•>
foymt
57 rapiftrum
11
ftyitrtit*
18 rapifirum campetlrc jt
polypodiu qucrcinutn ?*<p<at>t
fe
M
MH
bl
polyirichon
7j Rcbului
IO
poma. Syrica
y<! Rit«
5?
potnclea
18 ricintu
*»
femmdt»
45 Rkmm»
48 rofa frumenti
54
fmmitrtnti ,
"■
btmmutfwac
48 roftttoflrtiame
ST
fommitrfdimagt
48 nfe>
ij
pommiir it ittx ferttt
f 48 Itubiaminor
10
fitmmts&'*Mo»rt
49 rubii
10
fomwm it cdftni»
3$ ruta vinacca
8
fommttfohti
S7 *S
pomttau
J4 StfeWfi»
rt
forte
"7 **• -
*9
pawemp
17 fiijfrMlnflari
IJ.ljJ
INDIX.
JiijjM»
7J
fifaw
4
MiUuU lie rba
57
t
/&&*>■&.
J7
Taniarifens
70
laluia montant
«9
tanacetum
4°
ftlui» fylueftri s
58
tanxacon
jiuM*
4J
Tefticulus eanii
JO
JJ
faponalii
tti
Tiptt
fiponaria
61
tinearit
fimettr
30.6J
tiaua
10
fmfragia
67
Tormentillt <o.(f.*6i
Sripimfl»
*S
lortella
J4
cjctpo/ir
7
tontthonnt
4i
6$
lcrofularia
J6
touzella
fcrota faccrontum
Jt
Trembla
Sebeftas
60
tremula
60
JJskjw
18.11
trtmfy
74
ferapinum
*r
trt*fltbU*c
74
fcrpcnuria
*7
J'
treuflt utdm
trifolium
74
74
J4
J4
6
J*H«
66
trio
Sigillum Salomonis 58
trionum .
llnapi ruftkorum
7i
triquimaAtmt
Solttrum dormitorium
mtfm
46
«?
Ttthith
74
J7
folea.pjfeis
18
turpctum
fiacba
*S
V
fidtu
VdltrUt
74
Spelta
7*
valeriana maioc
S 6
fpinachia
*s
Vtrnn
JJ
1 7J
Sternutamentaria
61
vcrbena commua
ftccchas citri
JS7°
mrmtiOem
t6
ftcechas citrina
8
vermicularis
6. 7i
rWltSM
8
varmiculum
iS
Snfxfo»
f«
vernigo
4*
veronfc»
V
virilc facerdo
Teruens
Vinciboftura
71
*o
»■7;
S6
X
Y
XuTtJt
uiotrnt
virga pattorit
Virilecanis
9
4*
'J
z
Zambacns
Zuipha
59
IKDBX HOMIHVM OA.UI-
Corum& vulgariura pifcium.ac earumdi-
ftionum, guz ia ordu» alphabcti non repc-
riutitur-
M.
?s
Caballasmarinus
8t
2£
* 77
77
calamariura
canccr
81
79
Ai.fi
77
cancri
79
Atitbait
7888
cappa; longx
So
dagmllt
77
carabafi
8;
Amonix Drufi muras-
caragolus
carides
84
na quanium in deli-
79
ciis
84
Cclerinus
«J
Aftact
79
cephalo
79
AH&Mrnr
72
«te
79
B
Chieppa
77
tdtm
78
Citharus quomodo fi-
barbatuju*.
Sj
milis rhombo-
79
barbua
%
Cobio;
81
baftouacs
$6
cochus
79
0et*t
«7.
cccchui
79
Bt-fdtmtr
87
ce<M
99
Brochct
ii
COfgf*
n
wflr****
80
Imbrices
8«
Crdbu
79
impcratorpifcit
81
CTtflttnlt il IHtT
U
L
mw
83
laccrtuf
88
crocu j rcftlgltur
acro-
Umfrtyt
St
codilb
79
lampuga
7»
D ,
ladtes muranantm 84
AttKTVAN
80
Lcndol»
8r
Hauradt
77
Limandti
S6
Delphin fixatSpume 80
,timaffo*
80
Digiti
80
limtfftmiemer i
Jo.Sr
E
lingula»
Lechei
83
EHcmf
8t
81
tjjrfrfor
80
loligo & ieplaln
CJllO
«Wffi*-"
81
differaiit
81
•tor»
83
leuf
Sj
F
leurt
8 J
rt * ,
8r
M
flutae
84
MifgwMt .
80
G
Mo/w
77
Gamnuri
79
Hotm
8r
M&»
77
«raiif»
«J
Glarituft
86
M*f«r
8J
Gobio
81
Riurxnxaltilcf
84
gobiones qul ixijfvfe-
rntis marinuf
8,
<fti dicantur
81
mui terrcftrif
89
gobiut
Si
roufcuU
%
Gramphuf
8?
mtifttk
81
Gunagramph»
8?
- N
»
N.*w
<4
Hrliogabaiai
«4
Ntme
84
Hirpiaut
»0
rf/uJJVr
INDEX.
81 Serui proie&i in viua-
OraU
77
rumuntnarum
«4
0'sf*M»Jiffm
8,
Silurut
88
oftmaltilia
8j
lafo
«S
P
QydTaist mC&l%
«J
Paguri
7?
tpij&t
80
Peaino quomodo
di-
T
cauturvolare
86
TiMcAe
89
ferrht
86
riprobana
s?
fipunu(uytjat
So
MWM
8t
Pleu
Bl
%L
79
flU,
8j
a,
W»
«f
Tnga
«5
fowfrt
«7
Irigl.
w*J*c
8J
Q-
88
Qiwr/fM
»1
Turbo
80
R
Mttw»
85
R«j*
- 88
Tnor
7»
Rhombus
87
V
Itagtf
85
Vedius Pollio
«4
S
Viua,
81
Sifrdci
83
viuaria cochleirum 80
frrii*a
88
Vmb-rina
50
fnlmoH
83
Vrtica
- > Z
JO
Scarus
77
««9k
S°
Zaphirui
77
: Cooyle
IBDEI. HOMINTM OAK.1I-
corum& vulgariumauium.accorum voca-
bulorum i quarordine aiphabcti digcfta non
funt.
Aiglt
9*
tftrw» .
58
Atoutttt
91,93.96
cfrournea»
«01
Aujlmche
100
F
B
Voul^ue
9*
taumart
M
Traucotinut
9S
BK4»tfyw
btquijft
9f
9 6
G
Calcricuius
9i
bertt
?f
Gc/iflt
9 S
hstet
?8
geUntuVsphritpi
97
iuytrt
9$
QraiUe
96
C
grat
96
Uroyeymereiei
Gnfc' 9 S
H
cane.ou catiard
9 l
HriiWeff*
97
chirdon*crem
9' 93
Hn-on
9'
chathuant
98
H.iou
93,98
chanutfoitris
101
Houiarit
101
chtatfch.
101
nupft
101
chauettt
97
I
Cocheuis
9 1
lecuranicrisfartiiis 91
COCOH,OU coucou
9J
L
cotmorant
99
Ligurinut
9 1
torutiUt
94
Lorioit
101
corbtau
9f
LaftmtUe du lorion
97
cec<l
• 96
M
CJ2«
98
Martinetus
»*■«
D
Mertt
97
Viaoolu
9J
grand mtttt
9J
mtfangt
9'
hii.
INDEI.
KiUm
97
ft
MMM»
99
Kd-iv
9«
motarilla
94
~/Ir
IOO
Mus alati»
Regaliolm .
10 1
O
Kojtt/ff
101
Oj*
**
w/Spw/
97
P
S
Prrdri
99
Sacerates
f*
ftmqatt
IOO
Scolopax
96
phiifat
»9
T
phxmtr
9&
Tarinui
9*
rk
WO
T«r«rrff(
10t
Ftonjret
ioo
V
?7
Vaultaur
101
PBuUt
9 i
Vtrden
n
P«JW*
KH
VilMg»
jS.idi
<^
Quercerell*
M
F I M 1
[ U
: COOylC
: COOglC
L
: COOgl
, l
: COOglC