This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project
to make the world's books discoverable online.
It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge thafs often difficult to discover.
Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the
publisher to a library and finally to you.
Usage guidelines
Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying.
We also ask that you:
+ Make non-commercial use ofthefiles We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for
personal, non-commercial purposes.
+ Refrainfrom automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine
translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the
use of public domain materials for these purposes and may be able to help.
+ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it.
+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe.
About Google Book Search
Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web
at http : //books . google . com/|
CWMIU.
D
4.-7
t#s£*
V
Digitized by
Google
m^irnlE^iin
: :-:4/
?.a
7b2£.-ft-c?f-'s
l^^mAt^-
r
r.j <
-i.
Digitized by
Google
V cu
^Mcfi
m
rmr
fe ffivyfc.-
^
Digitized by
Google
rym
OKc6irr^ &J&SU2MSlJ£ ■
$mrr$ffl]tM$
Bartbolomei ZLngMl oidinte
^inoiutviri emdtttfitmt:opu8:oe rera pzopzito
mibns tnfcrtptutmad comunem ftudtofo;a
ttihtatem tam oenuo:fummacura;
Iaoo:e:ac tnduftrta recognttu;
cfcalcograptnecg oeman*
datum:atcgadfa?
taepolitu^
Vale botxe lea:or,eme,tiec te precii pcetiitebit*
I Y meuoTtcA
Digitized by
Google
j^obemttttn
^v^i> &
3Mpttp:o1>ermttbep:op:iet3ribu8 rc
ium fratris 3&artbolomet attglfd tfojdine fia
nwnminomm*
>m pjopnetatee re
rum feqaSfljt fttbfta
tiaS femdum^mncaone^ordme fabftanria
nimerit o:do ««rahcrio ^ppaetatum txqui
bus admtoab Ommo ep:efens opufcuui com
pitam vtile mtbt i foaltatt altjs/qut naturas
rerit^paetates p fanctouttn lib:os nccno %
pbubfopboutmOifperfasno cognouerut/ad
tntelttgendaenigmata fcnpmra^quefub f^m
botis tftgaris ^ppaetamremmamraliu^ar
ritoliu a fpufanao funt tmdite * vdate.que
admodu oftmditbeatu^ o^onifius m 3iigeli
cabierarcbia rirca pmtapiu Oteens. Tio eft no
bisaliterpombiletucere Otutnu radtum/nifi
vanemtejaaojuvetannnuanagocjiceciralue
lamm.qmnecppo(nbtteeftnottroaimoadt/
materialej cdefttu bierarcba^ afcendere ptem £
planoneVnifiea q fci?m tgm.eft matenati ma>
nttductione vtafoc(qii3ft0tceret)tto potantV
mtts ttofrerad intttftbtliuptemptarione afcen
dcre/nifi p^tftb^^
tttftbtlia eniodg ea quefactafuttntelteaaco
gnofcunt vtoiat3ptus. £ttdeotbeologt3<p
uidefacns tpoends informariombttB vfaeft
vt a reru viftbtliu ftmtltmdimb? atlegoace lo
curiones ? mtmriintellect? trafompnones foz
mentV? ftccaroaltb? * vtfibilibos fpttatia i i
uiubilia coaptcmVbuius ret grana ptis erTi>
rio opufmlu adedincaaone&oitt? oni/qui cft
ocus gtoabfus % fttblimis i budict? infecula
feculop. Jn quo agtf Oc quibufda ppzicatti
bus re& iiamtaliuquarttatia- e# inco:poje3/
alia co:gea.££pamo Oe^ppaetaribus fubfta
tic inco:po:ee fetfm ftti OtfTerenrias qua^ atia
ccoigi vnibiUs/ vt3taronatts fenftbtlis ? ve
gctabttis.atia non vntbius co^u^tangeltts
^rattgdop/alq fotttbottt/attj malujn bo>
nis vero angdis ojdoe fcftn mham mutaptt
cationetrtttttatis.vnckabeatoojon^tooiitt
gunfntsbterwcbfeceteftes/qtJamqtteUbatrt /Q-
um o«Jmtt?tt^oin>onn^nes.feecetnotte^^/ *,,
itac^fontOeqttib^mbocopufcttlo^adiuuate \. is. "
Oeo g oahhedtagendu.? boctajincot # in v-^
fpali. ^ahtoigit*agiturOeOeo?notVOt
uihts que otamfToe Oeo vd quo 3d effenriaj/
vd gfonaro/fiue qtio ad erfectum / fiue app:o
puaribne. Secmiooepprietarib^migda
rum tam bonop § tnaloat tn geuerati t th fpe
riali. £cmo Oe^ppaetaribus ate ronatts/
quo adnamre fue fimpltatate/ * quo ad vtriu
fttapomerfitates/'? oeettts vntonet ogarioe
in coigfi^pntconfertetfozma^ perfecrione.
/©uartooe^pprietaribus fub(tarieco:po/
reekf.oedentetttis^elemecmbus qualttanb^
er. quib? pponitur oe co:ptts.i Oe qtiamor bu
moribtts ejeqtttb? pponotur co:ga tam botnt
fbmtom. ^uintoOebotsco:po^/^oe
fmgulisduspamb^oequib^ faaafcrmmra
faatmerionej. ^gjooeetanb?. S^cptt
mo0emnrmtt3tib^^venenis. ^ctauooe
mttdo i co^tbus.celettib9. Ttono Oe tege
1 parribus tgts. ^edmo Oe mateniu fo^.
^earu^p:tei3rib^demeas. Sltidedmo
Oeaerc^paiubntbusaus. ^uodcdmoOe
auibus iu generatt ? i fpedalt. ^redtdmo
oeaqua etdus ottfercttJ6/cioso:nam.f.t?pt
fdbus. ^cdmoquarto Oeterra «r etus grib^
^edmoquinto Oe^puihajs. ^cdmofeiao o"
Ispidtbus -jmctaUis.^eamofepnmo Oebcr
btstplanris.^eamoaauooeaCaub^. bct
amonotto Oe 3cddairib^.f. 0ecolo:tb'?/f3po
ribtts *c 3n lftls ^^ * nouem Ubdlults^
reni ttamrattu^pprietates fummanm -r b^uit*
princnf^putad manus meas fpice queeffuge
mntmanos mctoiuj £ringcrepomcmt. t qui
bus oe mco paua vet quaft nulla appofot/§
ota queOtcenmrOeltbus aurcnrids fanao^t
pbilofopbomejjdptcnsfub b:eutboc ppcn/
moparitcrcoptlauiucutpcr fmgulos timlos
poterit legemittttt tndolma ejperin.
3nctpit liber oe p:o
pnetatibus rerii- £t
piimo oedeo etciu0
effenria- -
*rr/zAr-
;^^ Q\~>nut/
Digitized by
Google
ZibtY i
'S*
£pibpii£
tatibusitacfc ?natu/
ris rcmtamfpualium
$ cojpaltum etudda/
b realiquaettpietes ab
dlo fttmemttsc?ojdi/
tmtqttieatpba.?oft
ttts-zpzmapittouwn
bono2u.3np2inapio
patris tomum^a quo^cedttome 53m opti
mtttn ? ome Oonu gfeatt)tmplo;ate8 auplid
vt ille qui iluiminac oem boiem venientem in
buc munduV^ reuelat^runda oe teneb;ts/et
abfcodua^ducitmlucetn.butc opufotlo q8
ad tpfius laudHlecjmritt^tmratem Oe oiuer
fis fanctop? pbotttmOictis no fmelabo:ere
(otugereiammcepifeUw
confammationetn.
; -12>iigi£ wbicttjnnpcliitjjbtus*
c vemsoeu8fettm?tmenut8incomtt
taMis/omps /rineffabais.pater
i fittus ^fptnTanctttres quidej g
fone/ed vna eenria/fubftanria fen natura fint
pletomo.paterannllo/fiUus ap:efolo/fpuf
fanctus ab vtrocpabfcpmtdo ^abfcp ftne.pa
tergenerans/filius nafcens/fpttifanct? a pfe
sftuo,pcedeH8.beires gfonefunt pfubftaria
tes/coeteme/ou^otetttes/coequales vmt vni/
iierfc#um pmidpiuVcreato: oium vifibftitt et i
mfibtuum/fpuauum^cojgalium aeaturant
qut fua vtrtute oipotenafimul ab inirio wgis
^,vtranc^ Oembilo pdtdit aearuram. vndelj an
fe|dicamimudanam/acOemttbumana quaft
^f coem ercoipe et fpirimt cojiftitutam. bucufcg
%eytraOefumitri.c.u
^eantfanctatrinitas^m coemef
b fenttaefl:mdiuidua/tfet*mgfona
les ^pprietates eftotfaetain natu
re fue fjmipUcitate no admutena
bwifionettcctgfonali^prietatereripies wi
tatem/fed femg in eflenrtapnitas t m perfo 18
pluraUtas inuenif.a qua ois ^rufio a mutua
mirtio remouef ^eum alius fit nater alius ft
lius alius fpttflanetas.paterno poteriteeftii?
necfpnuanct^.ftcutnececouerfo fpuffanct?no
poteffepatervetflttttsnecnliusnon potdfe
pf vel fpuftancms/fed qitbet iflojtt efl v>na ef/
fenria vei namra que fola eftvttiuerfop princi
ptmn p:eter q$ no eft aliud regire.? bec eenria
necfrck generas neq? genita necp ^pcedes/ fed
dipf qui gaterat^rmus c^gnifo fpuffana?
> qui ^pcedtt vtfmipliateroifhncrio fttin perfo
msJi tn naaui vmtas teneatvn^auus fit
paterattus filius/auus fpttflancmsno t» altS
fedidq^cftpai^dlnlittstfpoftanc^.pater
verosmerandototafttftanriafuamdOeditft
neoiuifione/* m totamretinuit fineOiminu/
rione.*ficvttaeteadeteseftpater gignenstt
films nafcens tfpttffancf ab vtro# ^pcedes
bucufcp 3nnoq»ui.vbi.s.dj»
^atttbicta % Oicenda apem? etu/
V cefcant/notandueftitticm fanao^
tradirione»qtttcqdinOeo eftaut
OeOeoOirit/aut efteentia/auteft
norio//autgfona.vna eft eni indiuifibitis efy
fentm/gfonettes.etbetre8p.fonefuntvnad>
fenria * vnus Oe?.etqudibet eap cft vna en en
ria?vnu80e?.pfattuUo/ftutt8 apatre nafce
do/fpttflaiict? apatree ftUum ^pcedeiido.paf!
p ftUum generat/mtus gigmt/ zpatercum ft
Uo fpmfaHCttHpirat/t 9 ftlius fpmfaneriifpi
r3t/bocbabetapatre.:qutcqdejttper{oriaba
bet vt farit/boe tj a'pfbnaa;qttaeft.-T ideo qz
ftittts eapatre/ab.tpfooiabMet.^qifpttfl*a
cm8 eft a patre %*, ^lio/ideo babet cfi bj <&i/
ter ab vtrocp.^ ^ppterbntot nafdbiUtatdn vel
,' ^pedftbflitaKmpaKrnoeftmatOinafceiitevd
^ttfancto ^pcedenft.q.tveittas oiume eifenric
equalitereftin ipia^ in patre.1?ecoia babett
tura boecio in tibtooe trinitate.i a bugone %
criam augufti.'? ricbardo.
^ttones atttfut<iuuiq> H\ bv$.
h tagtt.fp3temitas innafdbititas
fiUario/^pceffio tcois fpiratto. %
oiomt be qumqj aiiqnado norio ^
nes/q: noriftantBfonas aliquado otmncrio
nes/qipfonas Otftingttt aUquadorelariones
q: p ipfas quadoc^pfone adfcinuicem refc^
•' ruttlotmn^^petates/qzpfots^^iemfut
5ftaruatttem nottontt tres oicuut perfoua
lcs^ppttetates.f. patemitas ftliario/ ^pceffio,
- cocj?pfottasfaattr.Tlamiftopquinc& notto/
num tres f»tpatri8.f.innafdbftiras /patemt/
tas/^coujfpirariq.^ouefuntf^.f.fttooAz
eots fpirario.vnavero fptt^ancritm.f.^cefito
uecaiiquidberocjatfpttifanao q> tantttbabet
vnanottonem.necpfilio fupe^crefit q: babct
buas.necpatermatoz eft altjs pfoms ouab^/
c|ui8 tnbtts noriomb? ab aUjs fpalitct otfcer
naf.1^egttlariter entm Oc iftts norioibtts tenev
dttmeft^ttttUabeaUapdicamr.^mqttOtbet
eft oimtta effentta 1 vntts oe^ 1 vna effenria.
3 tem nttUa norio ineft oittitteeflenne kd m g
fone.qlzcenria)teeOiftincjuitnec oiftingmt/ %
fole^foneab mttice oiftittgunt.
q ©anuis autoiuina efienria a moj
taUb^uo poffitcocjnofdt ad ptatiii
Digitized by
Google
fot aeo
I «ec^pzebettdKbwmVia/co^ofaCttrmihfho
\ ilfemwqnammeftoiumpzmdpinfitiecmfo
C q: Oeti effe viieinffpies Onbitat/? tn quid fitfi:
V mndumaieftans magmtttditte/nulios cream
* re intelugetfa ihueftigat* (vt oirit&amaf. )'£t
j tdeo pofttiuetto potcognofriiuft g effeemfuo
/ rom operu cjpuis piiuariwe *p abnegarionem
\ -nitttofomttterin fmpturis befcribafonoietur,.
^ eutdentta aot notum que deum
a ttobismanifeffant/aliquaiiterno/
tandtteft itt qttada ftmpliri i mdt
pfideratione/o^omenomedicmm Oebeo aut
noriftcat/atttmanifeftat eentram/aut norione
a»t gfonam»11am ota qtte noriftcanteenrism
otomt emriah&qtte pfona^/pfonalia. qtte no
rione notionalia.17omeattteffetttialefonattit
Qttid*p:ediC3frqtti&r>fo»3le fign3t'qae?£
clicamrm qttemmotionalc vero itomen fignat
qna ?p:edicaf uVqttam. vndeiua trta piedica
tain Oiuinisfepius pdfotur veipottttrur.f.qf
que/2 q^^uis/qj pater/pel ftlius/vel fpuf
fancttts. ^ue.^>ceffio/nliaa'o/p3temita8 ?c
^uod/fubftana/ee»tt'a/^bmoi.quemere^
dicatentret^Hgnant/^oiainaeffetmam fimpli
citer f abfhacte rcpiefenta nt.
^amnotafic oiftingnmitr. qma
b nomeeennaieattteftfubffanuum
aut adtccnutt* fi fub tottuo/attt e
abffracttt/aut pcretum autmediunt. ttbftracta
aot oidmus.vtiauc&ototqueabfoluteotnaj
effentiantficjitat.vteciitia/boniras /oetras/et
bntotqtte fempTttpponttt? fignatoinam een
tiam.necpnt trabi g altqttodpmncm ad fapt
ponendtt^p gfona, vndc talia nofna fumpta
cb p:epofiriottib?/verbis /notbusf* priaptjf
gfonaiibus vei norionaubus reddttt^pofi^
rionesfaHasm qtttbtts potitramvnde becefi
ralfa effemia gcnerat vel generat eenri a eftOe
effatri3.vdeffatriaeft apad effenria * bmotV
fceiftis aotnotbtts qpuerefoteennaiia/gene
raiirereft tenedttm cjp oe nomequod epure eert
«aiiepditamr oe qttaiib^ pfonaper fetoe oi
btts mftmul fmgulanter t no piuraliter. verbi
gfa.pater eft Oetras /ftlius eftodtasAi fpinmf
fancmseftoeitas^fimttiftttvna oeitas? no
fceitates* ~
^mmapoetafutttqtteadmodtJ
* n pcretomftgttantfomtasinfuppo
fito.vel%natquaft?fbjam -in fub
fecto. vt be^/creato:/'? ftimii 3.que gencraliter
ftgnat bmmam eenriam {ed qttadocp fuppo/
nuittpjo effentiaqttandocjj^p perfotta,'
» ^miravaomediabtmnfqtteb*
,bentmodtt^fo;ma'? fignadonem
«bmactou/fctTm vfum n bmdum ?creto:tmw
vttttmefapienria <z bmoi.3n^enittcetabftra
ctittafitttaltqnfttppottttt.p perfonis vtat Ot>
riturlcmen Oe lomte.fapienria be fapteria pn
ripiumOeprindpio.rfimiua.fbeenotaftcut
abftracta pdicanf Oe qualtbet pfona pcr fe/et
©eoibus ftmolno pturaliter/£ fmgutariter.
^iectuta nota alta fignantpure oi
a ttih3 eennam/ntbil conomndo.pt
- ens.bontts.7bmoi.Slia aiiqttid
conotant poftdne. aita aiiquid p:iuanue. vt
etem^ t immefus.immoualis ? bmoi.etemus
entfignatpiindpaliter Oiutna ectinam/t feoi
da:io pnoratcarenna piindptj t ftnis.vnb"aS
oidtToeus etem^.fpns fancms cft. oe^ eft? ca
retpndpio>r ftnefimtliterimmcftts p:indpa/
Itrej fignat Oioina effentia <z pnotat abnegato
nem mefmeiocaiis.fimiliterOtd6 indrcumfcrt
ptus p abnegadotte lod t vbi.oe fimiiib^ ftc'e
inteiiigend6*'r becnot3spdianf Oe oibus per
fonis ftmtti <z oiuimn/finguianter t no plura
Uter.vtpatereererhus.ftitus etemus. fpdffan
cms etemos.T brj tres funt vntts eteruus*
^iecnna nota que altqutd pnotat
a poftdue/quedacottotanterfecmm
in creamra t queda^ refpectd.eo^
atttqtteconotatcffecmm/qoedam conotatm
babtm. vtiufttts mifencojs tbmoi. qttedam
acm. vt ittftiftcans /miferato: ? bmoi. ^ue ao
tem connotateffectu in acm pdtcanfoe Oeo et
tge.vndeOe^incepueffc mtferato:qii tncepit
miferefi.fedeaquepnot3ntm b3bttti pxdica
tur oe oeo ab etemo.vt Oeus ab etemo futtm
ftus/mtfenco^ ^cetera.
0mina vcroque conoranrrefpe
n iromqttedaonountrcfepectttcre
atons ad aeamras.vtoe^ eftrefti
gio tbm6i.cmeda connotatrefpecm gfone ad
gfonam.vtfimiiis/eqttaits.fimtlis ettt pmid
patoft^atowina effamafed foiudano co/
notant orihncdonem perfonaiem , binufmodi
vero nomina iicet eenaam ftgntftcenritit rato
nem conoran p^dtcant oeperfonisfinml fu/
pns pluMlirerT no fmgularicer» vndetw Otdf
pater^fthus ftttfitis Jbifunt itmilcs»
^ieccuo^ eriattomm fttt*quedam
^ ^rintta/vtaitqttis/aiius/?ftmilta
qtteda verof 5t numeralia/ vt vn?
tmo/tres,ioia in neutro generc fubftanriua fi
gnmt otumim emnamh pzedieauf de pcrfo
nts otbus fi^ttlatiter/^nopittraittcr, vtpater
^fthusfunt vntt^edm^eneremafcuimo t fe^
minino fubftatmua ftmt perfonaita. vnde.be<
eft vera pater i ftlius funt buo ft li? buo fiona
a .5.
Digitized by
Google
Zibtt i ~
s<
fmlitti$merts.1ed (i ncmltaceftfatfa. T3tt/
tufmodt adtnota adtccrioe retentafequuntur
nauiram fuorii fttbu^ntiuomm. voo* ft fubfta
riua fwtteenriaUa/'? ipfa adtemua.? (i fuit j>
fonalia/ftmiltcr^ipfaadtectiua. vndebeceft
falfa.p3ter?ftlitt8 funt vnus/ fedbeceft ver»
funtvoue&eus*
^>mmtt gfooalium queda piedif
n caacoevoaperfooajtaoravtpater
•: ftltus / fpaffantusl ^uedaoi oe;
buab* to# be vnac^ vtp:meipium fpriffait/
cttllam pacer e pimdpiu fpuTTaoca/ -? fthus
eprioaptri fpdffanm'.vtt ca b: pf ? ftU? fritptt
ctpirifpriffancaUpflapium fuppoit.p ouabus
gfoots/fj ftgoat vna noriooe.f.coem fptrario
«em.^aedam v>ero p:edtaot*oeboab? gfo/
nts ita cj> beneutra.vtpater? ftlius foot Ouo
tta <jp ty ouo fitmafcultoigeaeris t 06 oeutru
t&xtsdi eriatn pdicantur oe trib^/ tta cjp tf nul
lag fe.ficutmnitas*TJam vt0tjrit3fi.Ub.vu
ctbimolo.trioitas eft appellata eo cj> fiat roni
voumermb^quaftmttvoitad* TJambdrria
fuor /ideft tres pfone/ vori fuor. q: ftogula i fe
manetA oia io oibus.pater ergo ? ftuus ? fpt
ntuffauct? fuot tntmas t vmtas. tdeto cni m
nanira/ vnri qtude io effeona.tres in perfooa/
wd^ptermaieftariscomuotOocnes/^pter
gfooa^pjietatem. /Suedaenaoofap:edt
caoturtf fmgults gfonis itag> oo be otbus vt
pluribus fmcjulanter vel tmplurauter/vtbv/
p^ft8fmgforw.pfmi^fu^^fp6ffanct?
fnttresb^poftafes feup/one/fedno voa;
0mmavero oooooaltaqucdam
n fumaburacritta.vtpatemtta8na
tutitas /^ceffiooaUtas/fpirabiU/
ta8Arbmoi.0uedavero concrcriua^acttecri
uanvtmoafabtUs/geoeraos/oafcais/fpiras
#cedeo8.omtaarit abftracriua p:edicao£ be
cffmna.vodebecet>era/ eeonaeft paternitas
i ecouerfo/effeona e innafabiUtas ? ecouerfo
ira^beains.Coaenua v>eronuqita5 oeeffe»
na pdicant ftue fint nota fiue griapia* ? tdeo
bes tates^pofiriones ftttfalfe.eeoua geoerac
vdgenerat.veleffeoria egeneraos t# geoer»
ta.? tta oeaujs. $tem uotum oonooaliuj
queda p:edtcaof be voa gfooa taom.v>t genc
ran8 Oe patre.geoit? vel ntfcens Ocftlio. #ce
dens be fpafaocto.£medam oe vrracp ouaf
vtfpiraos^epane^ ftUo quia pater? ftlriis
fpiraotfpinmmfaocmm./Suedam etiam p:e
* dicaomr bequaUbeL v>tbiftioctu8.patereni5
dloiftmctus ab atfjs perfoois.fimiUter ftuus
etfpirirnffancmsr
Hoprietates vero battnas bmini
p f.effentie?uaueterbetemnat.3o
baoes bam.ttj.li.cvit|.^eu8 ettt
quitftaep:tnapio.p:ioaptttp2irtmincreata/
tngaiim5/i0iBribile/inotio:tale/etenidmfiot
mm/mdrcttTcnpttrj/utdettnnioato/potcsacl
mfioita/fiotpleic/iocopofittt/influnbile (paffi
bile/inttanabile/ioalterabile/fone bonitanfc
7 ium'c«AumeioteUecmale/vutu8 tnacceftibi
U8AoTmefurabiU'staioiamefurat/<pp:tai?o
Iware creamra^ omj cffectiua/otum ptermua
% pfemariua/oinm^pttiftua/ota implcs tn (tio
temio/otbu8 oomioas % iotperas <z nnUu cou
narium babes/otaptamtnatepnueos oibus.
fubftanrijs emioes % fugomiaenftee/fng bo
na fuperdea fugpleoa/prioapams <zpme&
otdmas/beterouoas/acbifpooes fug oemoz
dmem.acfug ocm fubftaoria vita/ronej/? rit
teAUgenria enftens.p, fe eft ut)t/p fecft booitas
^ieeftvita/efeeftfi^ftana/gfeeriftejtsfod
effemie/btsquefuot/bisque viuctvice/bi«
quefjticipautrone^.ronis otbus otum booo
rum ca eft. vna fnbftana/vma vritus / voa vo^
wotas/voa or>atio/vod p:inaput/vna pote^
ftas/voa odario/voa beitas io mbus pfecris
bfpoftaftbus (m pjfoots. patris '* filn ifyirit
tuffancn voa rooe aedif/ colimr % ado^rt vn
^a mtms eft iocofttfe vnira/t indtftaoter bif
nmcta.3udiftaote8.o.funt be gfooe t ab ritnt
cem tnfegabites no pmfe adinuicejpuerttbi/
le8 .q: adinmcem no pmiwcen^necparitercoa
fundunf.Tlampaterefttn nuoi fpuf3noo.et
jpuffaoctusnt pfeim ftlto.t ftltris eft in pfe i
^ufaooo nulla facta pmtrrione vel couerftoc
vnius f alterd ftriemuma cofufioe/ tmoipfeg
fooefttie^paetarib? ab inuicefuotbimocte/
*i$m idc>tttat^eememmuiffibitouk vni
te. vndeOiuinitaa funplet i imgttbilis eriftcs
vanabona cuis biftribttitaeamris/fedmnla
pUcata g booa imgubiU'8 emanefz ad fuam
ftmpUatatecreamraefuas couerrit? pwngt
ota uogmifabiUter g traoftt.^ipf3m ant tubit
ftmpUa co0oittoe oia cogoofcittam p^fcnria
cjpterita velrutura qmpotota quevult/ fecf
no vultota que ponpot.o.gdcre mundttj/tto
vultattt.^iatena ad bocideoamaf4ut.c]c«
fcettstmatenaurer ejriftcos ioarcdfcripnbilis
eft.q: toco oo conoef.tpfe.o. nuipfitts locue i
oia tmpics/fue oea cnftes /oia pnncs /vmuf/
cam(<$ namra unr>mtfcibtUtergffanfic8/oib^
fua opem i ogattooc ^ot fufcepnua virtutem
tribues.etai ftttoms itop,nbiU8.tor7 cft totaU*
. ter eos vbtcp ? oo g8 io gtepjtialtter biuifus/
fedtoi?moib08^tot?fug oe. vn^ipfe foiu#
Digitized by
Google
%>t beo
^pjefcenMtS eft* fattrmmabtbs/? a mtt/
loptercj? a femeripfo eomritf.lla ipfefoios fnt
tpfme marim^ptemplato? cvnde ad a? tota
!em cop:cbenfiotte nolla potgtingerc creato/
ra eo fit inftnitos m fe. virmre m foa mftnita R
nit? termtnat vm'uerfa..^:opterqff termem*
ftus befcribes beo>otpotoir/ air ftc fceos eft
fpcratntericcmalts coios centro eft vbi$ riroi
faenria vero nnf#*Diuitt3.meuaia'a m fepfty
deram gfecta eft ad nwdo fpere/ ' q: non babet
prtnopm necp ftne/g <put coftderaf vt ca bedo
cens rcs m efle ? eas limitans ? ftmcns ftcot>
amrefle centrtt.q: ftaitccntrum ftnttimcas/i
ab tpfo unccbcdaatmr/ita beas oedaataea
mm iliinttatzftntteas»
2^o modo't>efmbu:Benlbett ta»
a. v qoa5dmgdFecmotcais.&eo8c
voiontas/ompsbenmolentta/to?
menctemo/tncomotabmsro creans mcntem
ad fegnapandoptmftcans ad feimendoV efft
ciens ad anpndo/oiiatfsad capiendu/miH
ncas adp:omeratdo7acccdes ad jdu/fecuir
- dans ad rmctd/.pmooes ad^omtate/bingcs.
- adcqottat^/robojans ad vtitoteVfomias ad
bcntoolenoa/moderans ad fapiemtW vtfi
^ m adconfoIatione/tUommas ad cocjmtocni
iserpemas ad tmojmlttaceVtmples adfdiata
rearcondis adfecuritate/amat vt cariras/uo
oicwvmtas/fedetvt equitas/bominarorvt
maieftas rcgit vt p:indpi6/medef ptfalus/ re
oclatvtlnjr/arTtftitiaiptetas.bucofcu 38erii> .
^qoams tndtotfibtlta fmt oga
e beariffimc mrittaris m a fancris £ t
m'ogttnfrquedanotagqaenorift> -
otardensmogibosfatsqai innotabths efc
cttnnojriftcabtlis infcqooadinrima maiefta/
tis;fontaote qda nota appwpjtata.ct qoeda-
font aanffbmpta et tranflata.;
4£>mt3 veroapp:opaafafof.jr;be
' 4t qmbus3fido.m.vt.li.ci.biat ftc
apudbebjeosbeus becc notbus -
nttOJpamr.^iimtt cft dtfiuefcbyro8.f. ro:ris
.q:nuUainfimutateopp:imi^fed fo:ri8 eftet
funtciens ad oia gpetranda. ©ecddoj nome
eft docqSgrcce triaf tbeofpbelos.i.ttmo:.eo
. a/beosacunmsfpfumcofcnribus fitttmcn
dus* eeraonome e fabaotb.tVprimceps crer
atuo*co cp oes ema& cdid^oinb fdtfnbieai
iSQuarajjnomenetcliomfioe ramacbd.t. cy/
cdfusbc^qiejccelfus ooset fupcdos gloria
etus. (Bninm nomeevd.i.quieft.^cu8 enm*
quieftctenms/vereequi tmnouft efie. rutfle
autdmodo no cftcxrd fumrttefleno nouit.
Sfeyttt uomencft adona^.t.bommu0.q:eios
bnattom fnbijdi toms mttdas.Seprimtt no
mcn eft vaxfpos atmo8.beo8.n»fpiritos eft.
^ctaoo cft tetracjramaton.i. nomen qoamb z
Iitteraro.fcribtf emm qoamo: littert'8 apod be
b«os qoemdfabtle.pnodanf i fignantnom
bei qood b: indfabtle no q: t>ici non pot/ fed
q: eios fignacolo ab bomano co:de no pom /
ttcop^ebenduTlono nomeeft fadav.i. omps
q^omps nome eios.ttnaf omps a faaendo
omeqoodvolt/jno afaaendoqoodno tmlt
qood (i atterd tm ^cddcret ei omgs neqoaqoa
tffeubedmn. nomeeft doym.qood e nome' m
mtaris.cgrinetadpatre^ftlmm^fpmfanao
etideo ploraleeft apodbeb^os l<z fincjoIare*;
fignatenim bioina eenriam cti fuppofirioe tti
mngfonaro.vndeb: mntfas/qimttvnitas*1
^mtaocqoedanotarrafompta a
f aeamnsqoibosVritfcripmraqtt
tntendit aliqs oponere j>dirioes-
aeatons fq: bamaf.!i.i.c.mu.inqoit}moIt3 1
bmtria fcriptora fimbolice for'biaa.i.ftcjor3a>
oe^rr3fompriue.fa're opo:tetq>boies came
cjrofla indori ejccdfas i immatenales Dettanf
ogarioncs intelligere no pnt/nifi qotbufiam
fo:mis cimacjinib^noris quibos botes vri
fepm8ftttTtteri.vnotaco:gali3 queb*oeo bf
cunrrno ppiiclfed fimboiice mteUigunf.Bim'
pler an oeus eft ? noftcjorabilis. oculostn et
palpeb:as i vifum bere biar7q: vonioerio:o;
babcs vtrmtej coftdcrarioam/ettmbil potla-
tere/mbtl pot fobtergere fua norioncm. €»imt
\i rone aurcs 1 3uditu b^bere ocfcribit^q: opt?
tpfum .pptaarione fo:cr bep^arionis fufco
pnbneno rimetnus.g buncn.fenfuj nos mi/
fcs oftendim^.qu3hdo ©ep^eanrib? aures fa
mili3riu6indin3m^.0edo8tl3bi3Trauces
babereo: q: illud \fc[ud loquedo p infpiraacv
ne^ nobts rcud^rque^bomj cogtrario g bmoi
b:gana etp:tnnt;?oftatdic ^utturena babe-
«biaf^cjuftum.qnnnfciufttae o^tbus tan
§ in guftu odectaf. Hsres t olfacto b3bet/q:
tanc^ odo: fuautfltjnos oiio plj qqotd Oeuo
rioms 3ffcct? ftbie)cbibct. jfaacm tpm babere
pmemo:3r/q: p tpftus og3 dus virmte t p:e
fcnrism Siuin9 fcmio mamfeft^tiu? gfone-g
fcnriatnfaae t>edaraf.H^3nus ^tbzzcbiz rep
fentantetus fubole i inutnabile^ oparionem
q: nos btgiris/mantb^/t b:acbijs fubrilioia
*fo:rio:30g3mur.qn bQtera5 bci pmeozat/
ccra'o:a bci^ tvignio:a inftntiar. vnt inrareg
fecjct^a fua 02/quido intrafmmabtlccius co
fitiu p.biDetur. |requeter pauBibus fubucntt
*t ittdtcjei irib^ 3urili3f.t ideo pedes b:e t>itit+
fepe eni oftecktttveffccm/quodfolent operari
Digitized by
Google
tibcr i
£omifaspea%*vd
$m br>pcer cognitoMt iugered>jdat6ne\Se
.«cx cc vifcera ppter iM qua m nobis ofrettdit
Itu%jce;dta5 CTcop3frt'one.3rafa' of et furere
p:opterodiu ntaUacaiuftaqtta tnfat pecari/
tmsvtrionej, AStbomtue b*:et obttui a pzopi
«uurie btmmutariwte/et vittdiae retradatoc^
©ttdeqmrmodtst^ttabettcftria noftrautp
plerar mdtgenaa/ttio» bumano 02 babcre Dt
uerfa merabsa. vnde bcar? bp oni.effecfus_bet
muUiplices ficbefetibtr.&eus tiiqutt omnuij
ca erpandpmcc^quefuntilbacftvtuennum
pita/ratdnattritt ro eftVejcddenttujabeo reuo*
^no/ccremrefurrecao coirapenriu/qS frn na
wiaeftretjocario/eteojttqiiemouenf frn erc>
crabile impeto refomiario/ faaamettt ftonatur
mtttusft3natt/*tpforaq adtpfum reducutur
waetreojdmanitima manudttcttojet fequjmr
ppftpaucayjpfeerleojaquiab tpfo funt pai
prinapaUpj §. ipfi qeos genueraf.tta ctipfi
ab tpfo cepemnteffeetgaterarc£ omatttqut
tpfum fequotur etab ipfo pafctmmrpafto? eft
flkiminatomett^plcndoj/pfeaojtt gfcao/bet
fiawjubctt^riofo^
pUdas/etvtttterarera vmo/fuper prinopale
*t fubale p:mapiu.occultcfuecogtimom'6 \§m.
qSfas i cftctpoVTibile vmcuK&jbona tradirio i
ofabaverba.bvonureataf.bama*c. ttj* £zq
bu^otW pj cjp ota cpzgaiia bc oeo btaa funt
adftgnraattum mtelicctum mifhce referenda.
Slnt treru qucda alt'3 nota quead
f fisoneiUo^quebeboieaflumpto;
cbairo.f.bet filro ttelltgtfur a umt/
lituditttbus rcra amndofc tranmimpta. ficuc
p$ tn |fido.U.vu.ctj.vbi :btrif.£brilrasmuL
ttsntodis tn fmpturis vocari confueutf.ktric
mi tbtdea» cbnftus amfmatevoame ejr.ipfe
ent piecunns fuis conforabtts omnm graoa/
ittplenimdtnceft oelibutus.qm iefuf beb^iicc
Tpit^rgeccfautatot vero larineeft otous. co
#ai&Q genribus fsUjatojeft ffanfmifTtts.^p
pterqc? ? ipfc meffas bebzmccjfoeo o» oif ptcy
pbetaUsfaccrdotalis etregaus bignttattspaV
ttilemo ftt btuimtfinftgmaJS.TJa mefFtas t>ici
tur vttctus.i>iriteria emanucLi.nobucum be*
co a>beusg virginenatus m came apparens
npbtejfe!coiuunrit.^iaf eriatltvcrbd aro faati
Qi verbum eftinftum nafdtura patrc in eter/
ittratefedcarobiaf m quatua matre nafrif irt
tcpott8mutabtarate.gltmtIiter btdmr vntgc
iwtuectpKiino gattmf.q2 patris etcaa mamf
ruitfthusvmcusautef nuUus/etpoftcJi noti
crat aims.^ttlris ena alus modtis p:eftgu/
ramrin icbus aearis.&icittireria putiaprain
q: 'paterp. tpfuitt ofa £rit.&amr ettannts".q:
mtpfo etper ipfum oiaftmt.^tdfctos tod.qi
P ipfum beus mttdo loquirar.^tdmr eria mi
tiusqz pcr ipfum renl vmucrftras conriuemr
3^idmr via.qj pcripfum ad bzauio pcrnenrair
Cutaqtin ipfo vmimr. Sleritas/qjnectantt
liecfaitimr.^iafcaafons/qjcftonmis boni
ougo mdenrieus/et reftdtftttetes **£t mulns
alijsrlguris 'inmimerabtltfr? % mftntrisitobis
t>atur inrelhgi m fcriptttris fiott ibt ponir 5 fw
mttlttpudtcrin ctemplis.ficutpater^ ftlius,!»
ptcrvariof cftccr7 iaeawrts vartjs notbusna
ajparar.ftcfpufranaus patriTftlto in (imptU
atate ttamrc pfttbftannalis ^coetcrttttf/oitter
fts vocamrnoibns/^^iuerfts reb^mulripba
rieppararar^ppcrquodbtdfm.vn.fap.a»!
fanaus in onis .f.acarare fanatrtcarione. 4~&
cttamuuipler mcanfmatu'? oonom btftribu/
Bonc/vnitttsittparris-Tfitti vtufojmiconctto
«e/ncaio w fattctom|i aritariue vnionc ftibj
tiixQin cogttaaontt:TaffeaiottU5 pfcrutarione
modcftus ittbtfaera -z nioderata aautJ bonn>
ttum ojdittaaoe.^>ifirem8 iu facttdte-ftttc cto/
Qttcnaeadmmifa-arioe. ^^nqnmx&Mic
maculc cotagione.Suaut8/tn pceptis. 0ua
mo:/tn pftitfs.Suauifrimus/ttrpmtis amas
bonum acra m acriui8.requie qui raauts cfti
ptaiiplattut8.btmtants/I>umattamt>ttige»i«
fodetatem.betttgnu8/ittn3ti babats m fe bo
tjttatem.ftabilis/laiTisi tnfirmi8 pfercus rn^
mitatem/^ nuUa pifus fctbens in fe vidmot-
dims mutabtlitatefecurus/itUsquos t>tU'git
auferaisfcumi ootowtatenu oem babetts vtr
cutem/omnibuspfetcns virrato Bfeotoacm*
ontta^fpidens/oettt babeiis cogntttonccapt
cns ^omsfptts mtetUgtbtles/omis fpttsfo^ia»
Ifs mottt ittuefttgans taffccriotic.mudttsio fe
<i ab altjs attfercns infeaionL ^alris.eaam :
aitjs n6ibu8'nttrapatur.^iaajr enim btgira»
^ppteretus bifaetam yyfubalcopaaoneuuaj/
ttiniba/^pter ftmpUataris amo«.nubcs/<p>
pcer eftuaorittj ^jcftt'gemrionc.vcttJS/pptcroc/
cuiram ^atisru infpir3rioncm.ttjms pzopwf
grariecttapojarionem /velatfccms mfiamma
n oiie.ros ftuc pluuta/^ppter atmc feaittdario
Bem.^el/^pprer Dulafluam bots interiorid
«nmurarionc. ^lctt/^ptcr tuceriozc aimcm/
ptriguaaone/^^erbtiarariotic.mulcis afajs mo
dis not3tur btttinus fpue.fcd fuittdattt.pc)^
plo. TIunc3d angdomm ^ppztetatcs aduiui
tcbontttto/manumappottamus»
finit%$cx?pzimn8t
'0k
Digitized by
Google
fot an^elia
bwm/Jnc^itftliaKr. .
£p*opn'e
tatfbus attgeltctsot'
mrto aditttorio atiq
tnmcdiump:claruri
l>t6tto mapieitdt^
efrabdfdemittgeiie
rali/oeittdetfpecaa/
K.vbtffrtg^tommot
dinuttt Otfpofirioes/
^on^fonmttttetfemuttftranonea^ttt ptefc
tti»»graitopttfajlo per Orditjem OcdantbumT
ifeeujs teiq>grcce/ bebjaice ma/
$ 1ad>/lannevero nuaasiuterpjct^
tor.coa>perangdorammifterittnt
fettttna vOltjras poptjlo mndmtMtidc an/
gdusnomccitoffia|/nc«3ture.Spinni3aut
nou cftatt^Kue/fed qttando aoeo mimftuifc
primo ,pprie angdus ttttCttpatttr.cuj.f.angdo
ficettaaptctorumalasnibutt/tn quarufubtfo
mom cdermangelo£ogarionem%ttrariua
prediaapaftorausltceunafimpltabus gofte
dtkftattapoetis vctttts alas afcrtberereattri/
mwtas tto<pbtbmt;ftatr oiat $fuluvij.c w*
Stfgif angdus frn Oama.fubfta
e n'a itJtdleaoalis femg ittobilis ar/
bitrio libera incorgea Oeo mtfrris
feaidttm graria ? noii ttamram perdptens trn
mon^'mtcm.46cangctt'ccttaatretiefcnpriOtte
mutoptejtnobis refultat^ppnetas angdorum
&triturettim fubftanna inteUecrualis. q: rone
fpuatttattfue fubftaue^mjgiaris fpualitatts
omes formas ittreUigibilcs ttt fc gctt>it* fpes
cognofctbilesappbencUtv-tqttauto a rrcftris
materie coartariotte remorio: tattto itt contem
piarione immaririaltu eftpfeatb:*fiajt erp:ef
fc oiatur ittlib.caufartt. Tlamrettigerieptcijc
funtfoanis»? idco omes fpes cognofdtes eis
rabttribitcsm ets rcutcent. ftotttbioiarpme»
^tererbecttattira angdtca omem ejKedtr. aea
raramcojgeam/tij edraefttbrittrateitt ftmplt/
dtaretnmteUccnis perfptcaamtctttlibcn arbi
trt) babititatcq: becatjgdica narura ntilla ba
bet oependetiaj a materia.ideo coauprio ma
teriatts ■etjjo poteftattcmaUtercouitemre. vttde
^fttaltscognirioemstntetlecmm odfbunej
no impcdit angelttscnim Odfoattam babet
mrdlccmmtidcofttpzarcmptiscft. «ztommt
tdligitftmotcno vnttm poftattttd/aut vmim
e^atto ftmterptemuTiS cottdufioncimvcrtt eft
» fpcaiioctcnjujas.ucutbumauus mtdktf
qnleft vmts erattb coHattuus. vndc qoalts e*
comgariofimpttds adcompofitum.*rpttnctt'
ad itneam m eendo/tatis eft comgario angett
dmteUecws ad bumanu i» mtdlfgedo * mdt
cattdo.nuUamatida angdtcum afeaoa crea
to:te fuiobfequto retrabit velauerrit. $lnde
qnartto an^dicafubftattriaeftftmptiaoj^ab
oimtondtaonemat^eotffcmo:/tamo Odft
ittttitttdoitt earcmcetcrptTiot^inipfavetocC
fpeojlo dariffimofplendo oioinefaptenriere/
luceto^fTto^? tantoeftotgniotinflttcnaglo
ne/qttanto gfecno adbcfitutcomurabtli vert/
tatts er uoea^ptia voltjtate(vt 0idti5reg.)
S^ircmqttttOeasompsnamram boijotottt
fpirtttttim bonam fedcomutabilem condidit/
Vt qttt gmanere vellcntmcrercnf t eo maioas
meriri apudoeu ftcrcnt. qao immutabtlitaris
fue vomm/volmtrans ftudio bcnrificnn^tdt
eriamidemangclustttcotemptarionefui cre
atoiis immutabititcr pcrmanet^ cum eo c cre
atttra victiTimdincm murabtttrans babet.5»
angdis cuim tria confideranf vrait o^omfius
«fcffenriaquafttbfiftunr. mttusqua pofumt,
ogario qua peragunr* comm ctTcnria eft fim/
plefii tmmarcrtatis.pura otftittcca fctt Otfcrera
eorum vtrms eft libera inteUigens/ otltgcns
mdcfdra.babentcnimpotcftatem libercctjge
di.mfeUigcttdi. «jOfligendt tidco tncomuta/
btlitcradbcrendt. Jnfupcrbaben? virmtcm.
operandi.quiaomtua faauntfmemoze oila/
tiot te no tamcn itt tnftan / omta aduerfa cobcr
ccttt/fine rcftftattria i cotradtatoe fattg nobif
atTiftuttt^nobtsi^ucunetntmntmone.vn^
deeojum opcrario eftvolttrana/fubdtra/va
Its n botjefta.Tlam Oco feraiotfinc coacoonc/
fubito % itj mftanti iutTagffauntfmegCnafhna»
tiotte/omttibtts^ftcua i vntta,pcurant fum/
maaaenrionc/tiarts % botjcftis vacantque
fttnr fine rep:cbenftonc ^atettraq> $ triptec
vittuseftmanadoX^giJofccndi/operaiJdi/
*i pemftendi. Cognofatenim ^cam fnpra fe i
fpcatto etcmitmsfittcaUqua mren^fittbne»
fcmperemm vtdetfadejpams.^atb.m^
ertrafeafp^bendttomniaftnecoUccttoncm
tra fcrerinetapprebcnfa fitte obliutonc ftdtt
cria bdttvtrajteopcrampotcVMlertrer/virt
litcr/t utcetTautcr.babenreriam vtrmtcm pcit
ftajdt in namre fuc ftmpttdtatcqma mortatt/
taris viaiTimdinc uon alrcranmr/ pafTtbiiita
tis contrarictate no amautur/molc camcatio
rerardattrur.perfiftttntcriam in graricr glot-e »
ftrmitatcquiaoiuimjs legibus fubiccn/nut/
la aftecnbnc vd acriotte ct comrarianmr cd finc
t>ctJtgtti uttUo mwdteftittjolo wrqudur.cum:
Digitized by
Google
tibcr ji
ftutptttt/nulla affemVme^fontamMtujv
^pftmjnt eriamin ofljoj bigmtate. nam cnftnt
lufh/uuUo modo ftbimwcc5 uuriamr.quifub
jfunt nullo cotemptu fubtjaurutv? qnt p:efunt
/inetvranttideatrjs p:mapanf.*£:erereaan/
getonatura p:tmeluaOeoff.vna'iHti0 dlcon
ma® ? ideo coptoftori lumine repleta...<ttattto
;befontevtte#fondms bauritAuato contem
plando primo iumthi vtariiusfe fubiuncjttvz
tanto prinapauo:es tbeopbanias/tdefrtUu/
.winarionesbiurnas coriuttf rcopir/quanto
gfeetutsad fumu bonuperamo^emflejabilej
fewnuenitpnekiUato^etemaprimofuper
.angdosinftutt/^tpfie medtanribus aduos
^eftmdicridco lurperangelos adbomtes^p
.ceffit.vnde g n^ant. primam a patre lumin.uiU
lumtnarioncm ad ancjeios befceudente vo<a/
. turangeli a byoni. agatmata.t.fpccuta dariflt
tna biuintlumts receptaculat wi li.t e biuints
no.c vi.didrft&3ngelus e # imago bct/ mam
feflario occulri lum.inis fpeqtlum purum fplett
cudtmmum/immacutam^^
mqwnatu/reapies tora(fifas eftbicerejfpeaV
ofitaKbnfojare^.cifo^nitaris/t pure&edara
ttonts in (dp(o ftattpofltbaeelrbonttateque
efHabdiris scjmagobdotcir^pter beifoj
• meintdleau.q:ftcutoe^t?tdetoia fmebelibe
ranone^coUarioncira angeli q: nec vtdenr g
medium/necapp:ebcndur g fenfum. kicuur
. €riam % occulri lummts mamfeftario* q:biiu>
mtaris lumeq6'in feincotnpbenfibiteeft^ oc/
cultum pmnfluenttam reapiendo/? adaitos
tranfmndendo mferionbus manifefjar. Mat
^amfpectUum^tcrbiuintlumints recepttV
t>ilir3tem.4&btcitur fpeculum purum/,pprer
namialem fue fubfrarie puritatcnu nibilemm
babetco:po:ec feditansamntacularuVfVne ma
otla culpe otiejmalisancotam tnamm / fine co
^biO odpe «to^lis.incoinquinamm/ftnein
fecrtoneculpe ventalts.^iafetiam reaptens
fpeaofitatem betfo:mitaris.-q: ut fpectcrmo
do coguofcendi ftmilis efl bimnitaa/ qut eria
b.eclarartnferioabusabditam fftnerTabtle ac
occulram omme bomtaris fuauftatem.naj qff
couremplado ? guftando oimmms Wpit/in
ferioubus noriftca,tttmnfrmidir.aitcjeltetum
£m bamaf.lib.t5.c.it^funr lumina quedant i»
teiletualia e]tp:imo luminelumen baberia/ito
ungua/non aunbus indigenna.fedfinef mo
ne i ftrie voce' fuas voluntares 7 intelligcn /
na8ftb.iinutcem rradcnria * erp:imenna/loco
co:po:ali non contenra/non parierib? vei dau
jrris co:po:altrer armfaipta/rrtpitcemiimen/
(iouem non babetta^/fedinteilecmUJeraflijt
; roperaiitur vbfctmtcfc fuerir ets tmperatum,
©unt^bifpirkts natumliterfp:tes.^ velo^
adbiuine voluntaris etplerionem.t vbicnm/
«qj ato umcuiuntur/vbicumcjjbiuinus iufTait
ttutuseaqjarca nos nmtbtfpenfantes t auri
: Uantes nobts ^m btuina voluntatem fup nos
ejcntes * rit cira t>m teittes/ admalu btfficile
. mobtles quiaotno imobtles ejcgraria quams
.nonnaturabeumqnanmmpombtieeflcotue
plantes/et intpfo belect3ntes.et ax$ (uit incoz
'po^d^fptrimales/nonfuntnuprijs indigai
tes.buaifcp bamafcenus^
Slamuts autem ancjeltca ntaura
i"A ab.omiifniatenaetaniamentifcoz
. . po^fitanena.tanieincni^ca:
po:aitbeptncjuntmangeU'etvariamenib:a z
Itcjuras babere bmerfas tri fcrpmra fepttis me
mo:3«mr/e4perbenomtnarione8 metub;o/
rum vifibtUum inteUisunmr inutftbtles acttb
;nes celefhum animcmn.Ham cum longa co
:ma.et ref iett s capdUs vbiqj amjjC; bepiucju»
tur.in qutbus vriqjeomni mundc affccrionef
eto:m'natecogim
piUiapirisbeficjumitcocjuaaonesetaffecnb
ries que onuntar ejc radice menris/ amesbabe
re biomtq: dtumam mfptrarionem acapuatt
quam w<$ bimdica!itetbtfcemunt.1]ates pt
Cto:es ets attrtbuutetmento.quia viaa v>eiut
feadaremgiut.fedvirmrefquaftquedanr£do
riferabtltguutettntermuiidaeruumunda fcti
daet aromancafactaamme biuiduntetbiftiit
gunt/ o^/iincjas/etlabia babere fepius tne^
mo:anmr. q:4iuina fecreta quafi loquatdo
nobts p«>femntabiuims laudtbus coitttnue
inbiantcr uttcndunt.5mpubetes piaoiaf (0
lerciabepingir eos.nam eo:umvirmremquaft
iuuemlem ftamm confiderans.eos necvtnbuf
necfenio deftcere ftcoftendit.denres bat>ere bt
ornmr q:cjrariam quam biumtms acaptmit
aiirfconimumcareetquaficonimoltendodtm:
dereconfueuemnr.vttde m denribuf eoatm po
t^asacriuaetconimmticariua meritoc?ficjna
flmjdeo eriam b^cbiaetmanus babent q:
vtrmtefua acriua etpennanfma noftras infir#
mttates fuflinenwt vfcg tn ftnem ab decrom
,befetmoneetfuppo:tationenonbef^dr.£oj
etpecmsbabereftngunmr. q: eumbei fo:ma
pabent vttam ad Mcepuoncm betfomtisvux
etvtralis grarienob» manifefrtmmecoopera
tm.Cofras er larera babenr.q: omnia cjaria/
mm muneratnfemta po0tdent.etper ipfo:a
cufrodiam in elecris bonimibus omnia tuta
5^'tenr.Zumbos ecfemota baberebtamrur
JtCutia graaammetvimt
Digitized by
Google
fot angclte
-mt&mk baberir fetmna <jae omtnbns ftmt
^pcmtu^edesbabmtfed quafi genemlira-
fcenndatos.qttmliberos babent affeatonttm
motus th deum ab omnt mojtsfeconcupifceit
m pentats fequeftratos»
Cfatbun&ir eriam angeltfub mnl
fc ttphct fignm mtmbihteralterari ft
t mt rangitovoni ♦ in fine angelice
bterarcbte.TJam ©efcribunturpamariet afoti
qma a contagione terrena pentrus aUem con
cemplarionts raptttm ad t>inmi amoris inm
matntellecmietarTeaa.funt penims elenstt*.
*eftibttfcc*anets fitteigneis funt vefttri.quE*
^mmetJtuinecogitmbnis et bitiine dtieatW
nistlaminefuntamicri»ps.Hmtat lumme fti
attveftimeuto.5onis aureis acanguntttr.quia
ptrtumm babitu talitcr fttntaceinri/qttta ntuV
tlatenus adjaitqna viaa btlabuntur.Slirgas z
fceptra injmanibus geftmt/quia et poft &enm
fciffmmnammia reoaet vnmerfa. que ftmt m
nmndo fenftbtltinfteregnnt. 2ela eria etgia
dtus in manibus pojfanc/quiaviftute ftbi rm
dita Oemotmm rebellmm conamtnaoeiimum
ctOebeUanr* £rulametperpendiculum et ait
asmenfurasoperariomm^ mftmmaira vtfi
fmit babercquia oominus perangeiomm,p
ntdeneiainfolet malosiadbonumcomiertere
^wfpirimuattatrtantbabirario pjomouere,
Calamos/menfur^s/jrttniculos in manibuf
pojtant/qj fingulommmerita * Oemerita oi^
-fcuriunt/ponderat/s menfurat. jjfiolas m aro
maribus babaebiammr/qttia pereommmt
ftommnoftra vulnera ad fanitatts grariam p
aumnmr.0ucatim>7quafipatari ad eundu^
legttnmr.qttia tufttadpatriam eomm patroci
tiijs qttoridteoeductttttur.attramewriai foi
fHomm inftrumentaportare biamtur/qtriag
•eojummifterium oiotne volnntaris obditafe
pimmeoefcnbunmr.Srnttsbellicis omari tti
cuntur.quia bonieoju^admtono in bello fpi
ntualt ?co?eattcontinue^)tegunf.£t;t3rasre
Jpnarefaaunt.qutailieqttieommmere'mrco
folan parroanto befperarioriis tnfhdam non
tttaimmt. 4&bas inmambus poaant. qt vt
wbono^ftriamusnosiincimnt^inttttant,
ifEmita taliabe babim ? geftn angelico i fcn>
pmrarefernntttrinqttibttseomm miftica opa
•Deftgnanmr./
J^mparantnr eriam altjs rebus
X tranfttprisanaturaltbusadeom^
ejprimaidas mifticas operanoes
; verbigraria. vatris afltrnilanmr/
ftwaad omma^enda fitbito mmfttolam/^
arcn¥ermimr.ftababtcnnmr7qu^
ccntemplarionis fufpenftm beum rapiuntur/
' igni comparanrttr/quiabminiamozts mcen
* diototauterinfiammanmr.nam'3d modum
/ignis cognirione Iticenr? bilecrione ardatr*
nuncaumm/nuncargenmm/ nuncdectru no
mmantunqifplatdojem babetpurmri tlua
rb2matn.baf3pienriatllttftranE caibncults fa
.pbtris/raiqs gemmis folndis n rranftuadta
* afrimaanmr.quiain0agra03ftabiles effeca
.' in gloria conftrmanmr.t eomm grata abfenj*
tia omta que in celo funt 7 in terra mirabtlirer
. becozanmr. ^iommr enam leones/quia be#
* monibus * peccatonbusfunttembtles. vd io
vtt>icit commenratoj fuper bierarcbiam ange
licam. qttta cmando adcotanplandum beuj
* afptrant quod piins percogmrionem in bere
bar.amemoriaiergitur/ quando ineonmpv
fcentt^us animis befiderara danras manife/
•ft3mr»nam leo axm cauda p:op;ia vemgta be
rlere confuatit.^tammr t boues.nam bostct
*am fulcans ipfam mnouat-i adrtucmm cam.
^aptat/fidangelt memes bominum oifponrit
adreapiendum germina virmmm ^obnomj
Bquile vocamr/quta immediate tnfletibthteF
? recte 6eu quieft fol ittfttde ineuerberaris oot -
•Ii8contempl3nmr.^imumretiam 1 equt. qa
legeobecttenrie beo quieis pjefidafimtfat>>
iecn.£tquandoq>albtp»pterluada5beico
^nittonej.quandocg nigripzopter^tuine ma
ieftaris incomp:ebeftonan{ Tlam ntgredo co
lojjeft fed obfcums t ocutms. j^uaudoqjru
bei/quia indtcanterro^miumae 1 equitaris
qttandooi va^/ p:opter variam v>fum fufce> .
:pte poteftaris.na in vario ettremi colo^s vni
immr.et per angelomm vtrmtem perfecttuam
p:imafecundis tfecunda p:imis conuetfibtlt
tercottermnmr/^iiramoremmumri pnecmnf
•jfftttminatgneaoicunf/qt emiliones Omme
foarie fufapitttt coptofam acindcftaentem i
ftuatnamfpimftateaidtrateadaiios trmifhx
dttnct ideo fluuio tgneo 3Mmil3ntur.£>iaim5
5? airms m quo muita copulata panter ocfei u
muqz ipfi grata foaerate et iocuda g itcr foae
Emftue^opttlaricoiatrenftttn otumacttollun
tur.^icunmr«rrote.qifimtrota in fe nmoluuf
1 arca tdem caitram femp, mouer^ fic ageii ar
e3]beum qtiafi aratnteUtgtbilecaimmi ptan
piaudo arcumouemr^; eomm Oefidcriu eft t
eamgibile. et quod^ftderamreft tn compje/
benftbtle. ijdeo eosmmmbtts trons igne *
ts comp3r3nmr.quia ad fubdttos Oefcendunt
eostllummando/titaum redeuntipfos per
wi«anplarioneinadfuperio»Vedttceiido*
Digitized by
Google
Zibw n
©anctoraettaitt ozatfones cvetaeojaitt bo*
miuo rep:efetttant/* befimctomm atmas ad
pamamtn itna ab:abeoeremnt* aanfpoitit
&ianttur eriam medici/q: animas CBrant.&i/
cnnwr <tf abri/q: arma i TpuaUa ttobis par3t*
fcicurrmr vimles * mftodes / qtuannllo tgno
ranrie fomno bep:efri tmmincnria pcriaAa an
nuoan&^tommr eriam meffotcs / q: dectorii
populum w boaeum recjmcdeftis coaceruat*
fctcuntur et milites/quia p:o nobis bimtcant
<z toncertant.fctcuttrttrbucc8.tum quiamoda
pugnandtcontraboftesfpuales nobistndt/
cant-tum eriam/quia viam ad patriam mani
feftant.Jftistmultis^ltjs ncjuris agduevir
tutes quo adeoramfubftanttam/vurutem/*
opaaaouej ttobis tnfinnanturt bantur mtd
UgL in fcriptuns.Sed pauca.quecaufa erem*
pUfuntbic^taaadp:densnucfumciant.
£termthan>er parte,pprietarib*
fc angelo:umincjenerali^>utadboc
opufmlumperrinet/ ad fincjulas
Oidinum angdoram bterarcbtas
ftttendedumeft/vtfmcjuio:u o:dinum offtaa
conuenientias/? btrTerentias percondinones
^>paa« cognofcamus*
•^ipletautcm eft bterardna ficttt
t fanmffim^nadidttbvomfftis.fct
licetfupercdemsqueeriam confu
ftittnmbusgfonis.fecudaceleftis quecople
mrmfamsansdis.terriafubcdeftis queper
n'amrmplatis.£ftatitbierarcbiaficut'ibidc5
affernbvoniuus reruj facraram t ronabitium
o:dittata poteftas in fubdtris bebim rennens
princtpatum *fr ierarcbia ant cdeftis eft triplet
falicet fupio: que grece bidfepopbonia.? be
fmbtrarficabvomfio.^ftu^
nts inccndto altioris mteilectus rafttdto iuch>
ctjlibera refulrario btftribtita.Tlam becbierar
cbiatres c5cneto:dines.f.ferapbin qui atno^
ns incendto £ aujs feruent? cbcrubm queca
mnrionis ptiuilegio gaudet, ttbronos qui in
fttae perpediailo altjs p:eemtnet.be altjs bua
bnstoarcbnsbiceturinrramlocwfjis. 31*
omnt autbierarcba engunf rtecefiano jria .0*
do/faenna/t acrio.nam vridebiatoyonift*..
Txrarcbta e o:do biutnus fcienria ? acms bet
fomtec^mmpoffibtleeftftmtlas'! adtudicas
ei biuinit? iUuminariones #po:nottabiliter(
t>a fimilitudine afcendens tc £ccc rria pontt
* in bterarcbieOefcruptione.f.o«iinc5/feenria /
<i acrione.qrefi bo:u triu aliquodberuertr/nS
erit bierarcbia ca$ 0: bierarcbia o:do btmis i.
ptas o:dmata^fmoettt>ifpouta.vnino^i
ttonemifterium fme oaime. p^fumptiO cft ac
tio fineambtte/itcejngettua eft oMo.ftne faert
tiaautem * acrio eft reptebettfibilis * 0:do tit
unli8.^tdeommmo:cune#tofaettria^acto
ne.omuisbierarcbi3 bei cottfamitatemttntta
tur tfttt modum n mefuramfuetltuminariois
m o:dittefuO p:oficit % rectebtfcemedo n bene
opando <i ad oei imitarionem quamj pofitbi
leeftafcettdit.tali8atttemeftinfer. angdomm
bierarcbiao:clinu5bifpc^iriocj?angdi fupto/
mm o:dinumcoptofius biutnumiumen batt
riunt t ad eos quifeo:dineumtinferio:esre/
cepmm commumcancto poft nanfmndmttV
Tlambcc tcjtm angdico o:dittemlrodirarvt
in grarie t cjlorie parriapariotte/aln' \at p:tmt
auf ^feamdt/aui vlrimuvttlriqut oidthe : 1 na^
rar3tmmpamap3ri0ttefuntimpares.Tmtcti
am in glorieperceptioneinequaies. vntJbictt
bvonifius.^poaetCiiperioresanjdos fcni
ptxHk bttctotes 1 mattuduao^s ^itorum m
feriomm vteos adduant3d biuiuam tttum£
narionem.adducnottem 1 communtcarionem
tmducarionem gconuemonemm iiutmina/
rionem p cognraonem/ tncommunicanoncnx
pcrperceprione. tl3tn,vtbicttcjrego.in mo:a*
SU} beo affiftunt p. contemplatioitem.alti ad
etrcrio«t qmv& nritttftenum % acrion^.fed q
ad ecterio:3 ej»t/ab ittteriori covttemplatione
itorecedunt.q:iHum fem^tnfiptciut quipus
cftquocuc^vacttmt. ^txeaenriaaut o:dinttm
omgnaff mp^emmama bonom.qtftn biffe
rentemecnnefimpliatate ^namraits arbirni
ltbertatemtecipittto:dints biuemt3te.qut ent
narara m3gis umtfubnlea« fapiennatttagi»
gfpicaces/tnamplions cjratiemtmere furccte
ris^^to:es.vnckftncmlibierarcbiao:die8
^ppriababattbona^mqueopatimr/t cjrad?
i>p:i06 ftn quos fuas operarioes moderant
flon ent fas eft «Jtqttis opari p^funtar/quod
ad fuu o:dme5 <i omcm tto fpectat itt bocem'5
pumtomts bierarcbtciotdtnispfecrio vtqut
ulumtnattfaiuminent^qui purcjaittVpttrgc^
^qm9fi£Hmtgfictant.vtti?mlt8 eftotdo. vtq
p:imo purganntr/pofteatUttminctur % pfiaa
mr.nam purgarionem fequimr iUuminario/ z
tliuminariottcpfccriottts confutttmatio. wde
fuperio^80^me84mmedwtereapuutt pur^
ganonem vt ftnt mundi ittumittariotte/vtfint
dart.^gfecrionemx^fmtperfemX^itertt
ttlisf m o:dmem bmttte btfpofirioms inrerio
m purcjanrar/tllttminsntur/t pernciunt'. nec
tnteUtcjtmrbccpurgatio acottuprione vin). %
porius ab tmperfccriottebonu ilam^fltb^o»
Digitized by
Google
ht angelie
: iDo po:tctfpinm 6 adtntus fimilimdmcmq
- omiaretptagio ? biflimmtudine.05 mfidoa
ceab im^ttcfida 7pfu(iow.lucmm veritate
pcrf£acsbcnimtc.'$Meritc>$mq>faa*tiffi
ittoe-oidines^qmdwn mtpmtti.qtrida5 medgi
qmdam vero tnfimt.vndepdmi tliuminat.vt
rimt1tiittmm3nf.mecttj vero w^mmat vlrimof
frapjimisilbimtnantur»
"fciimo enjo ojdtne vdtttabtgnt
a o*ep:uTioeftttjdpiendtt5.f.afera
pbm.Oc quo Otcttjftdo.luv^ :
Saapbin eft angdo^ muftttudoquc arden/
fes vcl tni^dcntes mtcrpzetanf co d) imereof
; s oetnn nulU' angdt fnttntermed^ttdeo qtta
• toct virintttsxjoliocanfttanto magts daritate
&immlnmtm0 tnftammamr.t ideo fadeiubo
mtnt t pedes velareoic6tur.q: caeriangdt bt
otna maieftatem nequaf tftis pfeoms tnmen
rur? fetantomaioridarirate tllufrranmr/qua
to ardenriori mom fcttecnonis mrime inffam/
.manmr.vn^eWo^angdorttofriauni^ppau^
cft t ardere tn fc t ahos ad Oiume Otlecconis C
ccndm^mouene.^jopztetates autbuius o:
dtnis prindpales et fpeaies elicae pofmmus
c?ml>t8 OvQnuucotccnns» "pkulcbremquit
jwimacdemu bterarcbiamctcdlentifiim? eetv
rijs fancttncamr. ojdmej babene alrio;eomt
btts drca befi immcdiatecollocamm J? tdeo p
meoperarionfcs tbeopbonfeintSam tanqua^
oeo j>rimadeferuni(? fequiturljjat aut fera
pbin mobtlefempercircaoiuina/'? incefiabtle
C3u'dum/amm/^fttt2femidum/tntcte/'imfle^
tfbiiis fem% morionts fuppoftto:u reducriua
scriue ejcempttrtcariuu reaUftcans ea? refufd
tans in fimif em caltd iratej/? igncum- cdi&et
bofocaufrepursatmu/inarcu^ammTtncrti
guibifcbabene loafo:me^ tlluminariua p;o
puctatem/omts teneb;ofe obfcttrartbnis per
fccutncemtmamfcftamcem ?c./£>ecverbabt
uimmnta funtt otum mo;taUom fenfuj qtto
sdfigttiftcattoms mifteriuercedamW^ptttta
menpotero^utsbalburiendoaliqua ejcpta/
tiabo.videf aute bicere b yonicp jeognomm*
nofempbin#p:iaari8*offidj bifcrerionero
i variam grarieericiparionej mantfeftatttm
angeiis ferapbin nficupanris jiam a popuio
ferapbm oocet mobtlc.bocfo;fan oiat^pter
«aturam igndamous/que angdteus effecmf
m oeum rapuT <r mouetmvbic vero motus eqc
tuscrcariuus/attgmctariuus/Tcotempiaritt^
bocet ? incefiabilc.q: taUs amo: mm§ ejeridit
uuquam ab apperitu amari requiefat. oocet
«Qldtt/q;admodttm Qlorisacccfum vdatt
metmri aceenta bttlcecnms/etataj vts amo/
ris.7 tdeo fttbditacumm/qoia vts amojjs pe
nctratadmrimacondito;i8.vttdcacttmmt)fi/
ritqaandaj anjaris Vtoleriamqmintrarrpe
nctratad rem amaram.&irimr etta ooccret fu
perfermdu^/q^anris 3dmterto:abiumtfaris
amoi fe ejrcdataffecttt/tatne drmire nd ceflat
wquammtdlecmnocapit cotcmpfarionis/
tamcngufru altquaUter comptebendat.ftcut
flittdqb*ebtttttcalori8 vebemenria vndi^ fc
tactat iMffbndit.Ui;affcaus:anc;dt'aisntbil
rnconfideratttmbcrdmqttttimmo quatopl^
coc^iofdt/anto amplitts fdreojpitaddttetiaT
mtobitt8morioni8.q;amo;angeudi8 quS
uts in ©eum moueamr tnflmbilis tamccff ne
amamm aliqoaliter amittamr. tmb" fimnl mo
btlis cft ? incefrabilis ^rbot intente t tririmc»
q:adbainterio»tcndit.tmdemobiU8 eftfc>
pcr^uttqttam in fcmlatetintenms vtin beuj
iatdat.fcd inrimos/vtad erterio^ no effmat
omntno aotej infieiribtiis/ vt ad aliud p:eter
ipfum no bmertat.^idmrctiam ruppoftto;u
reducrinum.q:'amo; angdtcus femper adfu/
periwafeettendit/ttameabamo^ inferio:u-
no receditunmo ad oiuine iifuminanoms pri
dparioncmrettoatmfeno:c8 o^dttiesriredu/
dt.^tdmreriam oocereacriuttm TcjccmpHfici
cumn.q; «o folum mcendttinfcrio:es adama
dom/verom criam fo:mam scjtepium p^bet
mfenoabtts qttaUrerfummubonttfitfug om
nwoiltgettdttm.^qttaUrerfite amo:e3redctt
dum tn Oeumi feotdum tpfms benepladmttt
inccdcndttm.ideo ettam otdmr o» amo: cozn^
fitaUrtans^refttfdtansittfimtlem cahdita/
tem.q;adbociabo:antvt tttferio^s. «rftnott
cqtt3uw/tanjebtn%mterarckmt^fcmefcat
ncc bocbidt quafi tnfeno^s ancjeU* mcritit fti
gidi vclmo;mufedbocOidmr/quia fubteoa
o^ithcs pcripfos adampUo:cm amoris affe*
cmm connnuc crerdtanmr. p»pter quod feq
tur.Jgncum cdims % boioatiftepurgattuoj
qmat^ttsbiuinuspumosangdos acccndit
vtaUos mccndant. iUttmtriat/ vrtilumincnt»
panjat/vtpurgent.3fitti8 cnim oittinus foa*
uiter ardfetneccomburit vf couftimpri ad lcfio
ne«t/fed porius ad purgarioncjn.'? tdeo oicut
bolo^cauftcpttrgariuu8.q:fictttej:tototlittnri
nat/tta ejctoto pnrgatnecab mfecriQneaUari>
Virij/fed ab imperfecrioneboni.q: tlla cft por*
gatto perfeoa vbi omts eo«uprio abenjct o?ri
nis pcrfccrio adeft.^iamreriam fcrapbin vtr/
ms mttirima i ntutaftcWniumma/tttquanni
mulrifomiiter mottctappetedo t oeando.mf
riftda/triflmj bcariftcat m pofridcdo.mrama
Digitized by
Google
II
faqnatatftpa^tfcmtando
nttn cittOdinueiiirp^etran<io.ginultas:cm5
Pia& <z3ffeaoc8 variaspergtttmienitad vnn
bonntf* ? vnavita fimut cuncta app:cbcndir+
feocetetta* uofario (crapbin.incircuudatutn/
qi fine omi vclaminc ngttre vd aeatttre iriter*
poftto otugnviderebett. <t a ptcnitudinerbn
ris uicis etcfneunemedioaliquo iliuminaf vt
fltemttf^ato^vt accedat. vnde in bocfttt
angete fflius oalims 3lqs:Oigmo:es.q: fue g
fecriorite influcnria immcdtateftne interpoft
tiohe adeo reaptttnt/fmebtmitturioe eandetn
aj^sgnapandambuut/ftneamiflfioneillain
ji^(&tcuft>diu^nun^.n.^damta oile
cncme/ttteflectuttf ab incouerabui ad oeuj in
tmriorte/H£clabo;enectedto odtlrautab tnfe
noaiadoeri gratttita recUtcriotte.becOe)pp:i€
taribtss ferapbtnoicta furndant. •.-
-r 4£cu<iuso:dooicttTdbembmqSt
r f terp^etaffdenrie plenitudo. ©ut
emm f m 3ftdo4uvt}.fublimto:3
acmrittaangelom pter fcrapbin/ eo q> viani*
bmirts fapime fuppofiri amptioa faenrieOtV
uiuc ©ono fitcrepletvzideo merito o:do cbero
bin poft ferapbin o^dmaf.q: poft Oonu5 cari
tans a quo Oenoiaatr ferapbin o:dtnaf ejccd^
lcniumttoonu quoddr^onufapiencrcognt
tiomfi btuine voiutaas vt veritaris a quo d>e
robiri^euofarur.namttt angdis bmoi o:dis
prindpaluer retecetradius outini luttris cpat^
adgoapanottemp^cellenteoiumecognirio^
uisivude^ppzierates i dfeans angdoui tfh?
©zditttsinnmtbeamsOpm.cvtVvbtOiatq>
cognoiario cberubiuoocetco^cognofabtlet
Oimdweft Jenftts verbout/a» angelt utiusot
duus t>tainfcognofcentes/q: ittoouo Ouiine
lapienriefunt magtserceltaes.oimdt eria ab
ipfoniaipanf/tnquoocivtftoqtte inets vtV
gettin^ligtEq^Ddmat^teceKris cUrtf pte>
pt^nCinom^auiffimebarionis utmthuacce
pritti.in qoo inutf a* cberubtn o:do Oiuuteillu
mtriariots^eredienriag caexie adtmplel; &iit
cttanUtangdioittiuiputoimdtnis in p:ima
ogatwvtrmtecotmpl3riui.q;o lamen Oiut
nefapienrie oiutria puicbrimdine ptempUnf
per bocena mnuiro* m tie i j> eoa ogatrir vir
ms*f.bettsd^ritltmeintuerC ktcuntureriam
faptetttma tmdtrione repleri quia per fapi/
cnriricam^eatoris tradtrionealtjs plus aUjS
minttsbottufapicac oiuineimprif. ^ucunmr
eri3^coiaritti/q:temetapienrie quod inds
* copiofeoinundtf p ipfos adaltos oidtrics u>
tomumdos coptofe oenuafmaplenimdinem
lucis qua fufctpitttaujscoicant^ tfafrundttfc
fetamf cria ptempIariotsvpuret nmpttas ae
tnmeeUari mlgo:isfnfcepriui.mlgoiem voat
Uwminarioncm pcr qua pueniturad meram *
pnra contepUrionevbi virms Otnano m ima
gme *rigura vtatiqua mediame acamra/fed
perfcmeripfanwin femeripfacotemplaf. M
otnf * oiutrio alimento oomeftico ate$ viuinV
ca vmtateoiuinerefeaioms repleri-qt inboc
cjp reptenf tumtriecognirioms renadtttrbulce/
ditte Oilecrionisaio entrit mmm>dctTet tliu/
minarigcognirioncm/trifipcomimremralim
mmfpus.f.refemo.falicetgbitecrione* Jfta
autemrefecrio oiaf fcomemca vimrtca/ 1 mU
ca.oomefhca qi amiciat oomeftiasToluj mo
do p:ep3ramr.viuiftca qi viuum emcitquem^
ribetquieptalictbofariamr.vnicaeft^fiit^
taris/qz cum Odecrarioe ejmanea.f»mm cama
ltt>utoitrtc no guftamr. quattts atttem vnica
fitrdecrio.muiripler tanten farietas inttettimr
inbocvtrico alimcnro. vttdemmbocfounng
^ipimf/pletta <i veraTaricras intte»imr*
«^rrittso:doeftri?^^
t o:doari>ronisOicms^aOonotu/
dict| eocjp Oetts tueis fedeat/tiu>
dtaafuaOifceruat/tcttcta ftibiectaperitiosoi
^onat.vtoictt5ftdo»vnc»virms0tmtteequt
taris/tbrono igtteo itt Oan.coinj>atunf. t>:o/
pterper fpioutatent cognirionis quiabe^ fitt/
guUoiiudtaitspertpios vmtterfapmdenter
otfcuritt jppterimpemofitate^ cui nibil ^obui
at vei rdifrit.31 m autem Cngdi in quibus ftn
fju^ariterrelucetrecrimdo iudictj Oiatnubront
tittcupanmr»3ft^* ^tttoabeatoOvonino
fedes aittmme Oicmtf qiaite^pptcr tMumaan
aoutatem quaft :adiudiandum o:dinanf al/
riores.quiafecudttm Ominc tufticK regulam 1
ittdiaomirnmmradtadiaHduj.fedatnfrime
quia itttmcdiarius alrirTimo Oeo Oifpoftrioe
bierarcbiacolloaumr, Sedes compaaie/ 4a
apte^conueniettterumac qtto ad iuncmram
n conuetuenriamoiuinomm iudiaoutm. cott^
netttens enun eft taprit vterotipa pena/t cr
tufttaa gioriam^c quatirate operis qualuate^
rembunontsquiliberfoiriamr.vndeconuenit
^aptecoberetpeitaculpe^gtoria iufttcie, qa
fiotlpa^gloriapena 1 infticU conuettirent/
coaptatam fedemad ittmccm uon baberemv
compacno itacpfedutm equitas eft iudtaoal
Sedes ab omnitgttomiHiofafitbtectionelibe
rcqoia quanto fibi>p:efidenri Oeo amptius
fumfttbtecri/tattto pertpfumTitt ipfo mcren
mrampliu8.fubiimari.£>edes od fereq:pen
fmip^tdcntefemt <t odncat ptatem p/ Otna
md^ctamfubiecris aeamrts mcUcai:^ ondunt
Digitized by
Google
0c angelis
0edes bMrifuperacttietus fufcepritte/ima
tm'ahtci:Tft£mundane*q:ttoririam oiutrii/
taris fitteftudio ?ratigarionc papittttt? tpaf
fioiUteMftheOiminurioeacitnfcnoza tranffu
dunt in quo noe fptnmaltter inftninnt vt a re
materiali^ tewena nos euaotates/nos ad crer
notimt fufceprione coapfemus.S»eda3 eriam
abc>mtemettnt3feTuutttmote/q:dcmi fine
crtremis eftideftfmeprinapio * nneimmedi
arifltme funtcoiunacnam tn oeo cut adberet
ndeftihuenircpanapiumvelcjarcmn. Zbio
tri itaqj diuina vitttttem alTumut^ eandem ad
tnferioza Oenttant^traffunduntobcdietttcrfe
ocofobtjaunt^noejtaliquanecefTimtc/fcdejc
me^aUbertateiitagettdis omntbus fubnetfe
oftendunt;
".;,'.■ 46dia bierarcbia! fco*m $fi. trcs co
rrt rineto:di'nc8.f.prinapams pote/
ftates/r Oominarioncs.bccaute^
biemrcbia a O^oniftb vocaf cpopbonia. ideft
Omina.f.ill»iininanofutpam'a'pcs interfcala
ri/reuerenrie tnfigniens/yfum Oominadiedo
cens/arcenfcg contrariunn "p>rima Oifferen
ria otaf^pter prinapatus quip cetcris pof
f identbonu rcuerettfie.quomm offtauj eftbo
cere i ocbtbcre reucreriam reucvedi$ $m oiuer/
fos gradus plarionis.tujtta illud.Xut bono/
tem:3dem.&ttj.vfu8 vao ocminandifpeaat
ad Oominarioncs/qtteOoccnt fubditis oomi/
itarinofecttndu tibidinofam p:ceflendi cupi/
ctttatem/fedfeatdut^oa' volutttat^.nam oe>
vultbotmes pteeffebominibuB vtp^oftaant
«o vtfuperbiant/vreos in fide t itt moribus .
tnftraant no vtoe Uberilttaris oominio infole
fant.arctiovcropotellari8 refcti' adojdinem
jroteftatum qtie poteftaritte a nobis cobercent
fcemones ne nobis tantu tioceatquatum beft
ckrant^affectant.^ taliter ponitur Otfpofirio.
ntedie bterarcbic quaut8 alio modo vtdeatur
©:dtriari£m-3itdo, i grego.fifedfcebocadg
fensopufaiiumniMfpectatv •
Slartus o:do eft bomtnattonurtt
o. qucfcatdttm3fido.poteftaribus
?virtttribu8 premnt? p:eeminet
<mep:o eo $ ccteris angelom agmtntbus p:e
fttntfiuebomincntur/;oomtnarione6nunctt^
pantur* j*Duitt8 o:dmis eft offiaum featrt
dum grego^in bello fptritualt inftrucrc qualt/
reropo:teatbomines ptelarionisoffiaum cs/
crcae/uggerttt eria^ plattf quaUtetfmetvrant
det fubteaoai opp:efltonein regimincoebe/
antfcbabere.*Do:tt angdotum mtniftcriu( fe
cudu5 ovo»eft) Serutltrimo:eoepoftto inOe
um mpueri/?abfq$ reftcjcioneadcomoclatem
po:ale d mceflanter ramutari.quc fingufari c*
cellentia inuiftbflem annuoarionem tn fubje/
tts ojdimbtts imperio folo fo:ttt3t.Suntait/
gdi iftius o:dtnis ab omtti imp:efl*ione liberi .
Vtitbereadfummtteleuatf/'? nullt utfta fnm/
mumfubr)aamr.vndcitaOcofubftttq>miUii ;
rmo:ifubtjaumrr> vtttiteffalem ej3ceUcttria.fu>
p:aomemfubiccrione eteuamu:/itaramca>
pcr ttttllam violettam auttvrannideadoppf/
fioncm inferioatm tnatttanr*(vno, toicittypo. ) *
g»fecudumOifltmilttudinc tvrannidis bonu>
mum orrc^fmcriratcm babetin pQteffateJt
cum feueritateliberalttatcm in bemgnitatetet
0U3 abominarionibus ptasaKrceturltberalt
tas circa tnferfo:es no tollitur.g iftaj tamctt li
beralitatem com poteftas ttullomodo trtmo/
ramr/immo Oeo fecofo^antcs rcgula^ ? lcge
fucp:cfidmriequantttpofltbitceft tmitatttur
nunf ad altqua varia k conucttur/fcd conri/
nue ad bottu^ fummu(qb' Of oniftus on tdcft
VttiuerfalevocatJoculosOingutTab tltoqut
omnibusoominafmeitrisaaemno aucrtunt
vndcOafo^nttaris^Oiuinefimtlitudtnis^
utpoflttntfuntr>riape8(r>mOfoni.) 3tac^
Ottariottes primc funt in fcotda biaarcbia»
©intus o:do oiatp^uiapams.t
q bico«Jofeatdujfa»cto80occtbo
mtnes tnferio:ts gradus ejcbtbere
reuercnriam matoribus caftcnnb^ ttt ftattt ai
riorisoignitans.vtputaregibus p«na'ptb>
*j:p^lari8.!^cangclisiftiu6 owlinis otatopo
ni.Sdp:inapatu8 p.rina vtuncrfalis Oucar>.
? regimcOuctiutt ad oei ftmiU'tudme.q:iftiatt
gelt babcntejrofrtao vtalios tnferio:cs o:dt/
naHtcrredttcantadOeutOoceanttpfum rcue
ri m fe ipfo T.pnmo fpeaalitcr ttt p^bto qui{
fm OYom'.)3deobiatnr'panapatus/q: bcnt
alios renerrere vd reduceread p:imti ^. princt
palep:uiaptum.f. oeum quem ipft>ut poflt
bUec^imitanmr-iquatimfascftipfiinp^eft
datdic4Raop:inapiaflum]antur(Oiat attm
3fido.ltb.vrj.)^:inap3tu8 funt quiangclo.
rum agmintbus p^funt.qm'pw eo # fubdi/
tos angelos aderplendumoiuinum mmifter
rium o:drttant^ oifpotinr/panapatus voca^
bulunt accepcmnt.T)am alij funtquiadmttti/
flrant/alij quiafltftunt/miliaent milium ntt/
niftrabata'50eaescentena nriUa afltftebant
bmictiB fcprimo.
i^mts o:do cft poteftatttm.t Oiai
f turpotcftates fco*m Jftdo. q:as
Vtrtutcs aduerfe funt fubicac.^ io
potcftatum nommenuncupanmrquia ntali/
gni fpintus eo^ poteftatecobercenf ncrantti
Digitized by
Google
^iber «.
mundo noceant/quatttm mptmttfaffecaittt.
T?ommangdo:uomaumeft(0mgrego.;)3l
los quim fpuaU bdlo ocfudantofoitarc/^ ne
ab aduerfartjs violencer fuperetiir befendere;
^vtbomvido^mobmieantviriUteradiuua
re/T>uicpco:cl3tOvotttfcicens pbtcftatumi/
niftOTunteffecauerenealiquidaducrfumpof
fitboinsobiTftere vdttocere (Stattna grcgo.
''poteftates m fuo otturie potennus percepe/
rurit vt eomm Otfpoltttom aducrfe poteftates
fub^oamTqueneljomimlwstaitmmnoceant
quanmm^cfideranVpotclhmjminiJlerio re
frenan£&c bis poteftatibus bttit ovonu^P^
fcfancK poteftates babeteqmpotentem/tdeft
equalem m Oominarionibus poteftatej/ que
eademoiuina munera infuo o:dtne? gradu
bumtiiter fufapiunt? cttftodiunt fine cofuftoy
ncnibil em tvmnnice pzcdpttantptra infcrio
res . nibil vtoleria ? fb:tttudtne attemprat. fcd
potius Odfomittcr/idcft adommam fimtltm
dinem angdos iuferio:es o:dinare reuocat/t
adpotenftcam^caufale potenriam /ideft ad
fceum quiomiapofromnuieftcaufa fugmu
dane^tntellecmaUter rcd ucere nd ceflant vt g
bas octfb:mes pp:tetates mcdieceleftiuaia/
tutn Oifpofirioncs iliutncti^/pur^csitgrtctant
Stcuttpfepoteftates medi3nnb?fu|M'o:tbu8
adoeifinultmdinc pucrtumr/ita medianrib?
ipfis potefbribus qui mfcrio:es (iit adbeifoi
mttatcm rcducumr.vtficocs fugio:c8 /medtj
vinfonoies o:dines mt (hcam purgarionu/tl/
lumtnarionum^fecrionu griripes drttiamt
^rtiabierarcbia qtricut epopbo/
t niatresptinao:dinestnferio:cs»
f.virmtes/arcbagdos/^attgelos
i £mbocinferio:bterarcbmficOe
fcribtC^nferio: bieracbia cftoiuinu^ gririptu
namrc legtbu3 occurrcs/fecreta reudans/p:o
capaatatc btfaeta. Tkmrc legtb? ocotrrens/
boc gtinet ad virmtes que poteftatem babent
faric& mtrabiua i curandi mo:bos t lariguo/
res.£ecrera rettdans/bocgrinetad artbagc/
Tos ^angclos^copaatatcoifcrem/^oc refer
mr ad arcbangdo^ Otfferenna i an£do:u, q:
maio^es vt arcbangdi maio:a/mino:e8 vtan
gefc minoareudance arcbagdos eni reuda/
banf^ppberis mato:a fcacM,vtillucL^ccc vir
go ?ripiet<? parietfilium ?c> p angdos aurej
mino:a.vt tliud bauid.'£ptfcopatu eius aca>
pic aiter.? 0: cpopbonia ab cpiqucd ifubt
pbanos q$ eftapparirio.q: in eis mferiotimo
do q in altjs rdultatbei ftmtlimdoin o:dmt>
busbttiufcemodibierarcbie» . ,
f ^>rimnscfto:dovtrmm5.vtrm/
tes cnifut sngdOrftagmina mmt
fteria babctia ad virtutes * miracula fadcda
in quib? potifltme rducet virms Oiutna £ qff t
vtrmtes noi3utur(vtt>irit3ffu )3ftius o:dts
angcli3bo:mntbusmedicbierarcbleredpiut
fllumuiarioneni/pttrgarionc/^pfecrionc5(mi
9 m Ovoni.)Slirmri8~b3bet virilttatc5 adc*^a
tioncsfoHemcomtttabilemf m Orifo:m3 ds
indicautem.in boc em bco funt:fimilcs i pfo:
mes.q: ad omtaagendaiucomutabile^ virtu
ris vigorem 3Cceperuk?ideo iftomm fpuituu
opmriu3m virtutc B-ftriugit Ovoui.fict>tccns
^pfafaitcmmmvirmmmlcoc^iomtnatiofo:^
tem queuda t mcomutabitem bocct vigo^m
£ minditam dst>ctfo:mitatcm ad nuila fufce/
prionct>iutnarttiHuminarionuimbcdllu:crm
firmatam^cfquafi Oiccrct)tn boc4>tfti angcli
virmtcs funt vocan t>dfo:mc8/^ teo ftmtles
tinofmnt.Haj omiiia vtrms hzds cft adage
dum vt no frattganrralimtus oprte t>i8ktt&a
te^iricomumbtliscftadpcrfcucfsndu^vtno
I3ngueatfeumfirmemr3limiu8 fp3dj vdtem
poustuummttate. Sicangdiifrfconftmtles
funt q: ad omta aged3 robufti <z mcomutabt
les tnaenittmr. vnde vtrmolimntno fotumut
ogando/verumeriamiilummarioncs fufcu>i
endo.nam bo:u angdo:u5 virms tfi inftrma
vidcamrbiutne virmticomgata/no tamcnin
ftmtacftadeandem ggrariamconfomtata.O
flmia cft namre condrrio»e (cd no inftrmafali
quacowuprionequmpaptattotuniqutcqaid
acamreeft ocbimm/fommdmcm.f. fumdcn
tem i fttctt3mreco^ucn tc^{^ tdeo Oidr bvo#
g> b3bentbafo:mem moturtmtttcr fefcretttc^
*: iiifupcr ^0^^311'? ponttficam i>ei virmtcm.
q:p^pria viituteiubeum moue»mr.ct vnde
eom virmofitas mfupcr cfrcnrialcm vutatcm
crcatons fubtollimriindet>eifo:mi8 imagtnif
ftmitmd^in^^rcpentur, ^cifonmmtcmattt
quamrcapmnta^mferio:esangelostranffa
dunt.3«ipimttqttidem per oonum/ fedau')^
tribuut pcrepnplum» *t)owm angelo:um cft
ofnaum(#ino^onuoocetp«l3ri6is ofndtter
tqaifctiam? conftsntcrA vjipfius onusftt^
ftinesntpsnaitcr.Secttdttj grego. vero mqr
to mo^*3 ftwom oftidomin bts qui vtrmtc^
babcnteft ooccre qitalitcr imaginem t>d in fe
rcparcntTrefo^mcnt/ac refo:maram vinhter
mftodiant /rpfcmcnt;vndegifto:mn angdo
m manileritt vin? tnir^cula fariendi gfectts co
ccdiilnKdaai ad pmnum ftotum in quo Oe/
ns fedt-bominem udfuatmaginc pcrbui^ mt
mculaoftcndau^angdi ifhusojclims oimua
Digitized by
Google
i&t mgeiie
viittttecontfnueafptottt/m ipfaptempXatiSe
tpfius conemtfcut. fedifrerimo:penalis noit
efr/cum porius ftt admfrarioms # bo::o:is
<putgre0o.t>tatmmo2aUtb.ii^»
£muuso:doeftarcbageto:uqnt
o fm3fido.)©mninunajvdnun/
aompztnctpesmterptanfnamp
mamtenentYnteragelos» JBunt
cm ©uccs cprinapes fub quomm o:dine vttt
cuic$ angelom offtaa bepumta funt» Hatn ar
cbangeliangetts p:efunt.vtpatetin jacbana
Vbiagelus maio: btjotmioa. vadczoocepu
erutn ifrn ?c.©t att tri ipfis angelomj omajs
fur>io:es infertb:es no oifponeratt/nulfo mo
bocqtfbofoiffcrt/aiigeius ab angelo cogno
uifTet. *£>t arcbangelt fepe^ppzrjs notbus oe
BOtane7vt£ tpa vocabulaHpfopcodtriones ?
operaofraidanf.1lamgab:teladwgmemtt
fimrvtttatoamaaretvenmru/quicorra ae
ieas poteftatesobrin^ebeburiadviaoriam
?triump»ri\^ab:idenf bafo:mis interptaf.
ftaitrapbel/qutinterpjetaturmedtdabeiad
tbobiam miflus fuitqniaus oculis curarionc
adbtbu.it •tcecttatej abftuht* oeterftt. i ftcbe
aUjs bucufcf, 3fi.tt.vr).c v.T?o:um angelom
omanm eft(£m grego.)£e bis que ad^pmon
onej fidci. vt oe aduenmi ftlij be <z eius geftis
'« Otcns rtdeles ^mouaaBeebangelo^ eriam
eft£mo£om.)i!>:opberia8,ppberi8 reuelare
coemoucs boibt** Onantes arcerene vlterfus
pius ledut. ficutpStnm cft eofdem ercrccrene
Dmum fibi vfurpent autacapta t.arcbangelt
eria angdt fugpofiri as funt Oignio:es/? mu
nuaanone funt pao:es ceteris.q: funtpfecrio
resMamtfmtyoni.) 3nferio:escouertunt
ad pmicipale punoptum fuu.* cptum cis pof
dbik eft angeU infaiojes ipfis medianrib' ad
tpfummfo:manf.3nfupaviuifteanttde(lan
gelos adwttatemaiiusprinaptj colhgant ?
adunantbocedo angetos fibifubdiros fccnu
Oucams rimiftbiies ? o:dinatos quibus bent
oucere toocere fcquetes altos <z fubteaos.
Jmenamarcbangelttriterojdines inferioris
cbterarcbte funt intemtedij.<: ideo a fupenori/
bus illumtnanones parnapant/ % eafdej-an
gelts mfertottb? pamapatas coicantT attnnV
ctant/tn qmbus angelis otum angelo?. oifpo
ftrio btmrcbicaeympliateniario eelemuoari
num collimta/gfecnmme eft completa.
iDnus oido et vlrfmus eftange^
n Io:u5*angelusemmgrece/maletb
Otautr.larinevao nnaris interp:e
mwuco $ votutatem oomtrn po/
pm^isannnctareangeuavnfneriemnt. Sngdt
autem vocabuut nome eft ofltcn no nantre.
tlam angelus fmpctcft fpiritus/fedquado
mitttur/tucprimo angelus*nncupamr. ange
Its vao p:ecUao£folertt3penas fiitgtr/ vteo
rum oifairfnm celaeYigitiricef.ficut'? tuna po
etam fabulas venpenas babere bicum:. fimt
bictf.quiambulatfupapenas ventcfcbuwf
<& 3frt>o.Itb»vtj»Gv. ) ^cb^rn O^out.autean/
geUthferio^ o:dtms no Briapanto:dine5 fn
perio:ri tKumtnarione.nonarim parriapant
cum tpffs/fedejnpfts.nam angeIifupio:es p
mo loco biuinas tlluminattones fufdpmntfo
tilaspofrinodu adaliomnonriam oefemnr/
qui i primi nunctj Oiamf.anj autem pofterio
res funtet vmritiangeU7eriam § m cundcy t>v
oni.)qm bomines ad iHwriam cognirione ad
ducunt<t fubleuant/'? vtiufte viuatinfo:mat
vndequanuis angeli^fino babatt altos ait
gelosfub feinfcrio^es qutbusp;efunt/b3bet
famen fub.fe bominum o:dines "quib? p:efut
quofowimant t t>tfpoimnt.furfum e^tdun^
peroilecrionem oet'.tnfemecpfis fo:manmrg
cuftodiant fut.fub fep:ogrediunmrper iUo:n
mtelam/quomm minifterto beputanmr.^fto
mm itac0 sngelomj mutaplereftefTccms. na
angelus noftrecuftodiefingubterbeputams
nos ftinmiat adbonum et'eta't3tnein vrri)s
t>o:ntiantus(acm.^.)3tanfpmmalirernos
reftcitnefub onerepatrt'efucaimbamus.in.re
gum,ri't:.3te5 arcetoemones neab ipfis leda
ntur. 2bobt'e.vuj. Jtem tnrcruttttt ambtguis
vtcerrirtcimur»0an.t]c.et.r.3temconduar/ne
m via Oeutamis. 2bobi.v.T ^ico«]C]crif»3te5
nobis itttrutompofiris/affiftitvt confule^
mur.21ucl .paj.^r geii.icvi. vbi oiatur oe ange/
lo cofouanteflanrem agar.^tem aitgelt nobif
4>eccannbus ppariunt/ nebefperan?. $fa.zv
it^.^iudi.3temvefoatanobis3frifmrinea
d3mus*3faie.jciritt).3tem 3diuuantpna bo^
ftes ne vincamur. &zn.nxi.<z.ii.Wat.pmuU
3temvitlnaauoftra f3nant/nemo:tanmr.
Zbobie.ri.$ttm peccaranofrra admanoria
.reductJtt vtembefanms.30fuc.rj.3tem vo /
mntatem ba aununaattt/vtd acquiefamus
2uce.rj, 3^5 tmpedimenta aafaw/ vtbomt^
no ltbcriusfemtamus.iSco.mtj.fedp:oced3t
ieTc^Kntrrequenternos vtftt3nt/nobts p:e
t3uatt/ne offatdanutr, 3fa,lj. fcd pcmm ic+
3tan femper deo amftuntsngeli vtcontepk>
mur.Zu4«p:uno^ ^3n. fepnmo. ^eacs ccn *
tats milta etcetera. ^tzm ozando p:o no/
bismae^mr*3ob.]^riUifueritetcetera»
Digitized by
Google
Zibtr iii
gcem aburinataucle no fetardant*3fa*V!V et
nevdamtnefadeadfedem ocemplancur.
S&acjeviij.angdi eop tc^lcej nultius co:pu
lenrie molem raafubftanria vd vircuceaggra
it3nt*.2£uce vUufpos car.tcjtem fupzatpus
ejaftences m tgcoganmr.augdicus eni intcl/
lectus cumfttoeifoimisfvcoiato^oni.) i9t
imlmtane^ideo finecoUocurione vniusad
auudfubito uitdltgiL^th vertualitate fuefub
ftmriein inlfcmrioiaafjendaagiLvndeoeau
gdo(qui voat* a pBo mcdUgentia) Otdt* cj> fit
creatus in onjontetpis * ecemiraris» vtpatet
in.i.ub.oe auf ts.Jtem boies cr. fubito angc
\\ p^fenria tenitos/bomts angd? blattdiens
blando afpectu confolatvtoiriramb:o.2uce
u)tbi/ nerimeas jacbaria^cfi^ Oemon eco
uerfo.ctuos fua pfenria cemcos radcamptto/
ti bo::oie coiicurit/ vttdemotricjtem agduf
qn vultapparer? quando vuit ab bumanis
afpecttbns occultac vt Oirit tbtdem. Jtem co:
pus.pfuobeneplacito ogarioni me cougruu
vt apparear) aiTumtt.? peracco fuo offido tde
co^usaHumptubepontt. JiicUti^.euanutt
-zc^Jtcm aflfumpto co^ge^p aliqua neceflttace
no vegctac tUud co:pus nec viutncat/fed tan/
tum mouecvnde qnq> videtur comedere ? bi/
bere vtbomoh cameno comedic/necbibtc/S
ptate fua ribum ambtlac ? confumic vt patet
^ba.rn.vbiOicuTangeius videbaf quidem
ccangdus aiim no comedit aliqua necefltta.
ie/fedfolapcace( q: vt Oiricaug?. fuper 2iuce
vlri. )$ raduts cofumitaquaj pcate/fedcerra
abfo^anecemtate.vno'micibtcomeftio pca
riua quo admalhcarionem/abiwfumprione
no came necefiaria quo ad infomicarionem.
*Decicac$ leuia? plana tf^ppriccaribus bono
rum angetomm ad vrilitatem paruulomm
fcioa adpjefens fumctanc
Jcutbonus angdus bominibus
f ^aturadfubfidtumiconferuario
nem/ftcmalus angdtts oatus eft
vmcuic^ ad e^aritt^^pbwttone^»
vndebora maUgnora fptritutt aput? oujceft
wcifer.qui(f mgreg.)0tceoid?,p eo cpalijs
angdis dario:dlcreatu8( vndegrego.)^:i
mus angetus ideo oi lapide priofo ontari? ej:
rittcq: oum cuncris angdopagmitub? pfuit/
e?eo^comBanonedario:futc.fedcontrac6dt
* to^mfuufupcrbieslucem^claritatemperdi/
dizjt foanam Oefb:mem.? obfcuram apofta>
fiekiemencoacqutfuttc(oebpc oiritoamaf.
iib.i.crvuj.) j£cbi8 angdtris. virtutfr? qui
auj 8 p:eerat/r cut terre cuftodia a Oco cdmuTa>
crat/no natura malus faccus/fedbon? eriftes
nequacp ab ipfo pditoretenutam maiiric m fe
babens no ferens illuminarione} i bouorem
quani ipfe odico: largims ruerar/elccriorie UV
beri arbirri) fu verfus cft ejreo quod e H\ natu
ram/inid q^eftp^cernatura. vndebeo rebd
larc votetts/1? p:imo abono Oeftdens/iu ma/
lu vcniciumetgtf aeat? a coditoxf.ppa voiu
taceceneb«ifaaus eft. ©trnul autecueocuul
faefttcofecucaangdo?.quefubipfoo:dtnatt
erautinftnica mulncudo/t voluntarie facrifttt
mauVejcbono ad malum bedinances. ^tem,
t>iactbidem <$ no babats poteftacem nec^ vu;
tucem concraaUquemnifiadeo gmiflintc^Ot
penfariue conceda?.fedOtttina gmifltonecraf
rtgurancin quacumcgvoluerincimaginej ftufr
nguram omts igimr maUda <i immude pafTio
nes ctipus cogttatc funcquaf qutde tmmirtc
re/tdeftfuggere potTuOcfcdviotenria inferre
no p:eualent.3cem qc* boibus eftsf o:s/ boc
ancjeits cft lapfus.poft afumm no cfte^ pc
mtenriaqucadmodumpoft moitan botbtts
uo eft vita(bucufc^voamaf.)3cein Oiatgrecjo.
Bcjraria oefettus/obfttna^ in maltda gman
fit/ica <$ nibil boni bona voluntate veiit iibe/
mm fiquidcm arbtcnum babe^fedocpzcfiuj
i ad malum tnceflancer indmactt. ica q> fem^
bonuremgic/maUjm vero digcreno oeftfttc.'?
tdeo acddit(vtb wtafltodo. ) Cupiebat cni
rapereoiuinicatem/Tamifitfdidcate.^tejq^
airimdineftbi tnconucitiecem indebitc appc/
tijc/ideoiufto o:dtne adimamic vtqui mftc
fcno tenuitm fummo/Pm in&idc o:dmc fetc/
iKatnttctntmo.^ppterqb^ oiabolus p?ima
oeo:fumracu8/afanctt8 nttcupafmuttis aujf
noibus quibus fua maltdag notum TimiUru
dutcminrimac^tdmrenim ocmo imnto 9 m
piaco.in cbtmeo.cacbodcmon /ideft malafctV
9 cns.bemon eni fdensittterp^tat.Stc autem
tfiai ^ppcer fdettric qua viget nacuralicer pcr
fpiadcatej. vigecn.fcttfu nacure eiegienria ri
X poris.vtgetintdligenria fcripture.Stcutoiat
'■ bcda/^ eria oamaf^jcviri* ^e bocOtdt3fit?t
U.vtj.cviti.^emonc8 voantgreagttos i (dc
tes.p^duntemmultafumra/vttdcfolencoa
rerdpottfa aiiqua. in tiiis eni eft cognttto rq?.
putfqua in boibus.parnm fubriltoris fenfus
acuminc eriftenria bngiunne vicc parrim pct
Oct tuflunt angeUcareudactone.bt co:po?; ac/
rcommnamravigenc7aticcttanfgrefltonecdc
ftiaco^agerebaclapft^o in acrea^ qlttatc co
ttcrfifuc&iftaaenfaUginofifpadacetterc^
mtfifot/qets arcerc vfy ad tudtdo. btfuttt
Digitized by
Google
fct an^elts nnlte
f uaricat&im angeftquo^ bfaboPpnpces h
3tem oirit7atb3n.!.aduerf*mts. q: et coizu/
ptela malide oeoqui fumtrie bon? eft/corinue
aduerfa£(vtbiatibaoJ^:ea'pitaf3 aiida/
cia magis pfomitcp pbfitt(]Vt oiritalo. 3fa^
n>U303io:c(larroganoa'Tc»Sicufcntdtat
ideporius efle vultq? no cfle vt pugnacohrri
t>cu.#uisfuucjcbocfdatcrcfarrcnocumerunu
3tercvoeat>eemotb3ob.tl.>£cceveanotb
?c.£Jeemorb vero bos vel animal interp:efa£
bcmon (icut bos fcnum comcderc apperir. qz
fuggemonis fuebatte/contercre fpualium vt
»o:um vitammudam queritamaliaem t>cft
deria amat oemon.^tem t>idtieuiatban/ids
e^additanctunu3ob.]cl.(qivt&ia't45re50-)
ilmnm maio addit? pata paie addere no
ocftfrit. &icutmm fua ? fuop crefdr culpa/
tic?pma.$tcmUa?appoUioncsi<m/ide{tci
crcitatoi latine.vtpatetapocj.jev. q: bona vir
tumm quebe? in ecde% fmeanima plantat/
maltria igm fhmutante ejtferminare oefidefat
ftcutoirif in ps.^terminauitea apertc. j>te
tsiaturcoitert>iaboluf.quibcb:aiccbia'5oco?
fum ftuens.qiquictus in ccli culmine ftare co
tcmpfit/fupcrbiefuc podere Oco:fum cadcre
mam't.^rece vero Oiamr m'minato:.eo $ v£
sd crimma allidt vel inflammat. vel q: eleao/
mm iimocenria? falfis atmtntb? inftat ? accu
far.vj:£iaf apoc].$. TMoicctus eftaccufatoz
frarmtc.^tfimtOidt3fido.etbimontb.viti
ytcm pter tfra nomVa mulripliriter in foiptura
eius malida oatomf.&idturem'm ferpes/ vei
fcroco,pptereius vtmlcitraafrutiatn.apo4.rti
feojjptcr ciue apertam vioIamam.u-£e. vt
tt. £auqua ico mgiens.vecrisppter aus ob
ffinarant &un'da.5fa.jctv.£olubertomiofus
^ptcrtpfiu8th;i(!oaerccaligtnofolacetmam
£t&eoabaucj.redtatur opinio platonisoe
caebodemombus fupergencadlittcfaj iiifc
et babctur.ltb.v.fiuc btfhncrione.vU}.c.i. be
mones ocrea ©icunrtanttnalia. q: co:pom aet
rcomm namm vigattuecg mo:tan ©iflbluu/
tur.q: p:atalet in ets clcmctttu aptum ponus
adpadmdu^adagenda. Jrcmoidtau^
in luxbe aut.Oet li.virj.&emone8 fut atmatia
sntmopaffiua/mcnteronaltarcmpc/idcftou
rattonc/ctcrna co:po:e acrca c?a "frecquidatt
luntab 'augu.opiuattue^rcdratiuebicta. vo
lcntc tnfinuarc qualireroemon aloco fumme
tltumtuofo.fdltcctcclo empyrreo (it etpulfus
? in bocacrccaligmofo rctmfus vtibipatiat/
ettndeafmmatco:pn8 quado adeo permimf
vt bomtnum v>ifa pcripfius mimfrerium cxew
aatur.p;opterquodab 3far jfatxrcottflans
rwujws t foimans vas m opus fuutn t>(dmr*
q: aus ejradrio vira elecrom^ quivafa fut gfe
compiobamfi^a*lvff£reani fab:um-Tc.i>ta
itaq> nomimb? /?mnlris altjs modis ocmoii
noiatur quibuis aus viruiatta rabics Scm&t
frratur.^iatatimbcda m glo.fug illum loatj
i.*£e.vlri.a'rcuit querens quem ocuo:cc£ir^
aiiuit(mquit)tanqua boms obftdats muroa
daufos e^plojans vtperinfcrio:em ptcm ad
intmo:apaieuetoffertomtisro:m3fitliaraf
vtvi(u tvcftraataftitatem.aures per cano:ate
ptat/vt molliat cbrifhanum vigo^m utiguaj
conuiao ^uocat/ntauum iniunjs laecCenrib^
ad vindictam p:ouocat vel ad cedcm infhgat
bonores terraios^mitot t adnibilatccleftcs
etcu latatterno potefr fallere/appcrtos addii
terro:es/in pacc fubdolus in perfccurione vio
lams.contra ojxcm animus Oebet efic tantuj
gams ad rcfiftcndum/quantum iUe-efi para/
W8 adiJt?pucjnaucujm(bucufq^g!o.)
Siiicjimr angdi confameutes vo
m Uintatilucifencadenns irrecuperz
bilitcrtnbocacrecalicjtnofo velut
in carcere fmttredufi. ceddemtan/
tcm be luce in tcneb^m/^>e fdenria in iguo:a
cant/oe Otlccrione in odium t iimtdiam/oe fu
mafeudntcinfummammiferiaj^vroiatcjre
go.)3tem oemoncs p:efuntt>cmonibus Pm
maio:cm (cientxa erfccmt mino^m auj fubfut
vtoidtamb:o. fupaluc4«)cf uis atim obm>
nari funttri malo/a vmaritamefatfuno funt
penimsfpoliariitlam (utoidt 3ftdo.) Zri
plid acumine vigcntoemones. uam quida^
fdtmtfubtititarcm namrcquidam etpcnattt
am tempomm ? Oiummitatem/qutdam (an*
ctomm fptamttreIeuariones.3tsm Oemones
vtoiataug^.in encbe:. )®liuacitate tgentj co/
gnofcutfemmalesrcmj vtrtutcsnobis occu!
ras/quas r> pgmast tangatas elementom
pmttriones fpagut/t ficoiuerias rc£ fpcs^p
ducuL^uod.n.poffet't>fefacerenamra (uc/
cdfme/boc pot Oiabolus facere fubito g acce/
Ierariot|| opatt namre. vnde g artan oemoittt
magis pbaraonis fcrpctes^ranas fubtto^p/
ducemnt(fimtfupercp.gIo.t>ia'r,)3tcntoe/
monum iutairio tota cft ad malu^ t ad fariga
rionan bouo^.^ idcoelcmcta (c gmrbit tcnt
pefrates in mari-r in aerecodtant.rmcms tcr/
reco^umpunt-TOeuafrantfvfpatetapoq.vtf
£t longepdou facaatt fi boni augdi eo:uj
mahdam no eobtberatt. Tidco quta corinne
peccafquocuqjvadutpatafuampttriue (cal
po;tat(vtoi.cjrc5o.)3tccj^so.lumo:a.tr]cr]^
Digitized by
Google
tiber
iii
^emcttcs femp arTucdonem intteaa appetut*
fedlladeo ptateni no acdpiunt/ad temptato
ttie araaiium nttllatenus conualefcunt. vnde
cmado vnutttalum inmlen5t.adfadendu ali$
fubitofeacdngunt.vndce]Eeute8 ab obfefTo/
porcosintrare pedemt.namvt fuam fadaut
roa&oaj/eda bmta ledere appetut qri cobibe
teeos Oiuina potenda boies ledere no p:efu7
tnunt*5ckm itv hb.tjdty.f m Oiueaas Oiuerfo
tumcopledones/varias i Oiuefrfrs paranrte
ptadomun iilaqucates Oecepriones. nam \a
petemptattt Oe lujaina/mftes^ Oifco^Jia/d/
midosbeocfperadone/fuperbosoe pjefum
pdone. Jdem li.naj. ~£dmo andquus boftis
^emptis cdfulendo bladatillidtaanimo fuc;
gmt poft ad Oekcfadonej gtrabit/ad earcmn
per cofenfum poOtdens vioientacdruetudme
p:entit.vnde oe fpfo oiatgob.tfi. fbgiat cau
clam 'iC.Jtem ideejrecp.h'.jaTd7.mo:3.Tlequa/
§ boftis caUtcuts qucpta piemitKed caludita
te pcmferep/uaffonts -i rrauduiends cofihjs
mrerndc/quibum ouldaOemones refonanti
ad nojaa coi indmaiir. gtem ibide lu v.thodo
ficut eft p:editus buants fenhV fe obfjcft/mo
do quafi anejeid luds fe oftenduim 5 tem hb.
ptftfj .inftne mundi tanto feruedo: edt ad feui
oamVquato fefennt vtanio;emad tudiaum
Tad pen3m.grcm ibidemncquicquidncqui
tervoluerit/calhdus c]tquiret.tuc fuperbirecer
ntcem alidus engct.^tllunfbamnabitbomi/
nem quem guftabtcome quod poterit ncquit
mtic oirendet.5teni tdem Ub.flrdrj* Sppareu
te iudido /cuncto afiiftente cdeftis cune mmi/
fterio anriquus iile boihs OiaboP/beiua cm/
delts % fb:tte tn medto capnuus adducemr. T
cumfuo toto co:po:e etenus iebeimeincedije
manripabitur/ vbt vriq> tnauditum eritfpccu
culum/quando bccinimanimma belua eiecto
rum oailts oftendetur/Decpaaca Oeinrmme
^pprictaribus mahcjuomm fptritunm/? eo:u
effecripus oiaa furndantcaufa b:euitade.
Bias vero ipfiusf3ri>3neopariones/?occul
tas macbtnarioncs fiquas foreoefiderat/ li/
b:umgrecjo:ij fuper 3obperieej3t?£curr3i/
ma dme in ouobus capttulis penulnmts/fatt
cet]d.et#i.
ffinis ^tberfecuttdus •
£e anitna etefue p:opzfearibue»
&ber?ejTms. -•-"■■*
&imatt
a
lefucbriftoinpjece
rienribue aitquas
^ppiietatce oe fub*
flannapemt^inco:
po^abebiumafd
licetfladira? ange
lica (#tum "iadjjoc
fpectat opufcutum
b:eutter introdudmus)iiuccum eiufoe mter
«enienteaujalio/adaeamram co:^eam m1U5
couertamus.fad ofcjntfttma creaturamm fali/
cetab bomincfouinaturam i^paeatefapit
tani co:pomm q> fpinmunt }incboatites.
Sm igimr bomo(f m 3fi^.)S^it
c animalbtfomiemanfuefunamra
f m iegep ronis btfdplxie fufcepd
bile/biuinam babes imcjinem po
tendacocjnoftendi/i mmtitudinemin pOKn
da t>iligatduadbocutmdib9>Tpamult6 bw
-Tnints ^ppdemtes mantfelKus innotefcant/a
p^ttbtis eius er-quib? efl conipoftms dlb:e/
utterin cboaudmn.^tpdmoa namraticjtiio
re falicetab animaf m quam cumbibnda an
cjeltc3COuaiitacoco:cTa.qzf ni illa^ fup^iiia
mram co:po:is botno ad celema eleuat. ( Ha
ficutoidt ^ftdo.^abufiuceJlbomo ab butno
] bicms.cum er fodetate no tanmmco:^is/ (ed
\ animeiitconaetus.T ideo grece annopos/id
q dt furrumcrcous appeliamr. eo cj? ab bumo
t ad contcpladoncm nit amndsfpitimsrecjtfm
) «e fubteuamr.^nde poeta.TS:oii3C|5 cu fpe>-
v cteiitaiaiiaceteraterram.i^sbommifublime
T t>eel\tcduc$ videre.3>ufitt? eteaos/ad fvdera
| toilere-vulms.bomo itaqj celum querat/ 1 no
; tanc| pecus ventri obediens nteutej in terra ri
gat Cumeda5(f m 5«do.)^upler fit bomo
faltcetinteno: t e^eno:/p:imoab intenod
fdiicetab ammaeft tractandum.
lUmo-icji mr videndu^ eft quid ftt
p ammafcVmrein^fecudumotfftnt
donem.etqutd oiamrfccmi etbt/
•mologiam/^nots intpofniotieni
oeitidequidftiipotendaj'? vtrmtem. 2erao
cpid (cSm erTccmm ? operattone. ^uarro qd
fc^m fuigfectibilts comparadonem/fdlicer q
(iteins p:op:tetas quandocu"co:peiuncjtf/et
quequado ab eo feparaf.Snima veroronabt
lis Oequabtcintendtmus aqutbufdam fan/
itis i pbtiofopbis ^iffttiif ytfpusa qbtrfdaj
Digitized by
Google
&e antma
Wdntma.aquiburd3mvtammiJctfpmme;
5» quanimautem babetnamram fpmtus t>i
mitnt ab aumaltrio in li.de mom ctKdis*
3nimaeft fubftanria mcoq>o^a uitetlcctuahT
uTmwnarioms a primo vlrima rdanonepcr/
ccpmja.^quaDtffinitioncpjimama: p:eo>
paam co^Dofdmus imtonaltsattime p:opa
mrcm.topinms cnt'mbumanu8in mediate
poflangcloacfttMumeilluminanonis rcorpri
tt^jtemthqttanm^eftamma Oiftnttur ou
piictt&fcpiaOupitatcr vnitttr cospori .fcj pt
motbimobttt/ct ttattta nattf.£tfeamdu5 boc
fcflmtnir a remigio ftcanima eft fubftanria
incojpojcarcgescojpus.^abau^ocatma
i fpmanimaeft fubftaria qucdam ronis par
riceps co:m'regendo accomodata.^jcqtmoif
ffnirionealia fptts^priecarif eltd'ntr.f.m qua
damttecdFttateamoits i gubemarionis ad re
gimcco:eis fibi vntri t^mraurermdinaf.^:
quo enam#5 m atnta in co:poreregendo non
gounenffonem % todfpadumin cotgeeicten/
dimr.(ed cms virtute co:pus vndtcplregitur z
m6uetur.ficutpomt £ala'dtU0.oKmptum iti
comento fuper tbuncum.Oe amucaquc in mc
mo fue tetereftdes fenritqualemcucp rnorn in
tcftus fiuc ejaerius facmm (ic* aftna in cenno
coidfsTeftdes fincfuioifienfionctotuco^p^m
mftcat^omniumembjo^moms oirigicrga .
bemaWfczout aut compsrafcoipi fibt vmm>
vtfo:nm?gfecrio tlmnitura pbuofopbo in
lu>:o bcammaftaanmta eftcndticcbia/tdcft
actus pamusiiuc perfecrio co:gis fiuepbtftd
ozgamcipotcnriaptmm baberis*£j:qua otr>:
finuioncpatct^quauis co^tftt vnibtiis/no
tamcnomni/fedfolttojgamfato axgwpbt
ftico/idcftmmralueradfufceprioncmatmero
imtisoifpoftriofmfitudtf^pmmr. -3tem'in .
quammcftata-zfpns quadmplidtcr OifrVmf *
~£:tmo in compofiridcad crcamras generalt
tCT{ftmtOtdtau#>.in luoeatma TfptQatma ,L
droinniuftmaimdo.i^cquo patj <$ anima ejc
fut natura admfapiendumfeommurerum ft
mtliniduies eftaptansta^vtoictt' m li. oeant
ma <rfpd)amma ad fintilimdtrie torius f3pie>
ttefaoain fcomniurcmin serttfimilimdine^.
q:ftmtU'stenecft g effenria5.aque vcro g tma
gtnariottem.aerip. ronem.fimtamcnto p mtet
lecmm.celo empirrco g intelligenriam. !oem>
autcm modo oiffmtf in eomgarione ad oeum
ranf adfuatn canfam eftaattem/ftc antma.
cft oafiwmefpiraatlum vttc£jcquo patet,p/
prietas animemnd etradice/necejc femmaiC
rottc^ppagatur/fcd ad vimficarioncm co:gis.
a 6co tunjndiatr % cxctf.$tcm feprimo moda
btfoibimrin comgarioneadbeom fknt^tfi
nem (unm ftc atma fpns intcttecmattsadbe
attmdtnem in fet mco:pco«iinatu8. ttc%
bociclucctatia.ppiKtas.f.jm afma nofotum
fcpamtabcatificamrcttangetts velffattange
tus tmo f co:ge\jl©rirtcato ipftus fettritas am
pUamr.i3ftas omes oultnirioncs fub quada
generali Oefcnprionc cop:ebcdit.30ba.0am»
cj]cvt.t>iccns.afm3 cft fubftanria vmensyfu»
plct/^tnco^caco^cis omlisf m p*opuaro
namram inuutbtlts i immoa^tts /ronaits/m
tcUccmaltWinrtgurabiUs/o^anico vtens co:
po^.t bnictdeftco:gi vitcaugmaarionis fcn
fue 'zgenerarionis mbuttua no aiium babes
pter fetpfam tntcilccmm/fed ? partem (ain}(i
ns puruTima5»ftcutcnf ocalusmco:po«/ itz
eft in animattttctlccms arbitrio libera * voltt/
mm? pparariua votuntatc verribtlis/quont
. am^fabtlis.omfabcccteittsm^naqutcaj
condtdtt fufaptcns cjc quo a cfte^ namram (a
fcepit(buatfc£ 5^vbamaf.in.cfup»d!Cto)
Conftmiles criaj ^>p:ictates befmbit 26em.
j btcensfic /Dafmamftgnitaoaimagtricoe
\ coiata fimittmdine/oefpofata ftde/ootata fpi
£ lu^/redentptajcpifanguittcOeputatacuma»
% gctis/capa]cbearimdmts/bercsf3turis/p3rtt
| ceps ronts»quidribi cu camcTC^ciftis mul/
] ris oifntririonibus ^ Oefoipriomb^ vanjs va/
I ritppiicutcQ afmeron3Usquo3ddrcnam/
I c% criam gratic iam reiucenc
©id mmen fft ftn rem afa plmib*
«.q cftincatn.Ttamarcabocanriqut
. ' leguntpbilofbpbivariss^quaft
^tractas fcnccnrias^pmlific. rcritateni ari. tn
lt.oe ahuna ip plato pofueritamm eflc eenria^
fcmoucnte.^eno vcro oiatafam effcnumc/
rumfemouatte. T^f6ago»sbennomam*
papbtnom? vdeam.3fdipides vero oiar 3nt
maeficquino^fmfuttej^cmutt/fmcconfontt
b^pooas autent fpm cenuem g oroe co:puf oi
fperfum*emdims pbiftcus luce^ vci fanallam
cftenrie af ant vocacocmocrims fpm infermm
atbomis^ndc^ppterfactiifate^ mor^ com cot
pus 3fmc puium sficricpennentdes otcitcaj
cjcterr3^igticefic.epicurus Otatafam qu3d35
fpem erigne^3crccfle.b)7perms 0iatafm3m
qu3ttd3 vigo;emigneum fo«(iujctaiUud.)
Jigtteus eftttlis vtgojTcetcfttso^tgo.Ca^ar
go tot ? tam Oiucriia oe fubftanria 3tme 3 fapt
cnribus futrclata.bocfolum fufnd'3tquo ad
, piefcns mftn fatictonioicta. afmacft qucda
^ fpualts -z rottalts fubftatma ad viuificandu^
? y ^pjtdatdum^us bumanttaoeocrmbtto
, i,: \ a-ata.vit^ q: fubftariacft ptrario^fufccpriua
/'"', ' b
Digitized by
Google
21iber m
SQfceptibilis eittm eft faentfe et tgnojanrie *
ptrtuD8etmalme.etbocfuicfubftanae fue in.
tnhtanbnefeu 0eperdihone.3tem qnia incoj
po:eaeft.noneft faifu co:po:3tiguia 11C03 fey
mndumoimenfiottemejttenfiua.Jtem q:fmi
£ plcjcftmnaturatonccaugmenanecoeacme
^ ncftmfuacffcnnarcccpau3.cttdconccinco2
£ po:e miioa eft maio^ncc 1 mitioa mmb:* ( vt
L Dwtausum^tcmquamuisnmptcicftfam/
nanabilts m mbftanhaftm/tameneftth po^
tena3multipIer.Tl3mmulamdo invirtute et
potatha nott ponitmmbhratem m nstura vd
nu'no:it3tem.fedquo advahos erfectus eft po
temutts mulatudo tn 3mm3.vtide nou eft ma
10: m mbus cpiu pna nec mino: ttiVna thatur
g> m thbus.patet it^mulhpuateramme^
phetas fecundumremetoiftmaoncm. luddi *
U3 autem p3tcbit 3ntme condiab per nomintf
tpfiusimpofiaonem*
Htma immr feamdum $(ido> 3/ j
a gcnnTjusnomehacccptt.^pcoc^
fm eo£ opthionem vatois (it qz
acremoie atrabattes vmae videmns jed boc
apcm'm'mefalfumett7'q:muIto pnijs anima -
co2poa;inruHdtmrc|3ero«api3mr.q2mge -
ntmds otero ftahm viuit quando a domino 1
nmdtnjret crcamr.amm3 tgitur btc/mr/eo q>
viuit.etco:pus cut mmndimr 3m'm3tctviuift
C3t.fepmms vero diatmqz vitam babetin fe
Ipmnialeni/anunalem/ etU3tur3tan.etq: fpi
rarefaattprumcojpus.^oemetiam in eflat/
n3eft3mm3et3ntmn8.fed3m'mabiawtam
feamdum rationem/ct3nunusconftlium.vn
cko^ntpbt.animamtbcftvim5fmcammo-
ideftfineconftu'openn3ttcre^tamrett35 ant
m3mens/qm3tanqu35C3putemmet. vet qj
ntemtn^vudeetbomofmmcnteotamr pma
got>a.3rcmmult3nomin33mmefunt ttaco
luuctao^ wup:o3li0fepepommr.a pcr ot>
u™nomiU3vn33ntm30iucrfisrefpecabus
. n3mui3mr.3m'm3 emm Oiatur Onm ammar
etvmtrtat.mens mquanttmtrecoht/mnmus
Dunivult/raaooumrcctamoicat/fptfcus t>d
fpiruWas oum ahquid fenttt. Vttde et pa>
ij btsammepwp^ctaabusfacnaa que anime
eftquai^s.eiUfenfu squo nomen acccptt.
bucu%3nt>o.U.a.c.^ctt,'^ ^^
-Htma veroplures babet potenh/
• ^amfitiu febftaaavnababec
. ,nrnlnpUcemcompott'nbne^qu£
opo:mtttnuerfampotennamm tpfiusoften/
0crcp^3rnttonem.compar3mretum3dco:puf
t2dmtcfuu73d3cmnm.0Cb>pp3t6e5,V(>
^co^qW^b5poteima8qu3fpmae%
oncju.fatfaah'ta8queevtsantmequamoucf*
et tatdtt m co:po:i8 fatfus atcpappehtua
remruadco:pus pemncnhmn. bac potauut
mouetur animsl 3d appetendum OeleaabtTia
rerugtt^ttodua.Siccunda potennaeftfenfuf
tc$ visammeque cognofatresfaifibflef tco:
po^les qusndo funt p:efattes. £erdaetma
gmano qua aiiima inmemrfo:ma8 rerum coz
po^iumquando^mntabfentes. £war/
taeftrano.queiuterbonumet m3lum/vcram
etfstfum Oifccmit. 0uint3eft mKltectusqua
res non matmstcs fediutclligibiles comp;e/
bendit vt Oeum er 3ngelttm.et buiufmodi tref
pame potathe/fdticet fatfuslitas/fenfus/et
tmsgiusaofuntin 3iu«t3p»utco:po:t e vm
bws et ainflmt vitam a fa;fum ihteho:em et
«terio^entadipfiusco^ponspafecaonem.-z
bepotataebominibus et b;uas funtcommn
ne8.t>uevero3lte.fc5r*noetinttliecm8 funti
ea p:out aco^>o« eft feparabiUset^manetfe
p3rat3.ftcutangelus.et boc fecundum bupK
cem afpecmm.refpt'at namcg fupeno:a/etue
intetlectns nuncupamr. refptatetinferidWer
ficrsao Oiamr.pwutsucansnima comparac*.
adftnem fuummplicembabctpotentiam.fc5:
ranoiwbtlan/qua tcnditin verum.concupifa" .
btiem/qu3 tenditm bonum^t tfafabitem/ q
tetidit th 3idud et etcmum.3n rsaonabili e co
g»inbven.3tem concuptfabili voluntas^de
ftdcrium bonujn irafabtueft mgacoaan). f.
mah'.£>mnisitaq5potena3ncconfiderata i:
cognmua fiue app^batfiu3ven'. vcl affecaua
boui/velmoauaabfug^m malu^evi igtmr
appiebefiua fiuerahottabttiomnis/enfus 0»
£ur.^>e vt autem mohua concuptfaMi a irafd
btli nafdmr omnis affecab feu affecms.queaf
fecabnes funtquamo:.f. gaudm fpes timo: %
&olo2.*£nmebuen3fcunturt>e concupifabiti
nsmberequa concupifdmus gaudemus.et
gsudendo fperamus. ^uevero alicf.hmoz
ett>olo:ohunmr0eir3fdbai,q: OeeoqS obt
mus tamoolemus/et tjotenbo hmemus. 7H
h qutbem qusrno; sffccms virtumm omnium
etvidomn^qucdamfuntfubtracm matcriaft
cutahas eftoftaifum.etbocpatet peraugu*i
I^0e3tttm3^fpihm.v>bibec\oi3becl3r3n£
^outvaoconfidcramranima trt
P compaiahone ad fuum 3cmat: oi/.
• pterpotenhaoccunt.f.veget3bitif
renfibrtis/raabttalis.immo ut bmerfts fubie/.
cns mpterbictmramma .f. vegetabtlis. quee
mptanhsctradidbus/faifibtlis qeft itt b:tt
a'83nrm3itbu8.r6n3lis in bommibus. &n$
anima pegetabOcm comparatpbos manguto
Digitized by
Google
0c amma
qjifo bmottres futttpaHe^genemttua/iramy
nua ct augmentariua. vnde bec potaraa feu x
mmap:imaeftfimilis manguto in geomema
stnimam fenfibilemcomparat quao:angtilo..
qma quadrangutus fcucu ttnea abangulo ao ,
angutttmottos.mattriangulos antrna fatft/ .
bilisouas raat mangulos potcnriarumvbt
cumq5.n. antma eftfaiftbtlis/ ibiecvegetabi/
!ts inuenitur/fed iion cconuerfo.aum atttro/
natcmpparatcirculo roefueperfecrionis eta
paatati0.oim.n Jtguraram vfos penmitaraj
tddr ecmales ambtms babcnrium majamus
cftcircuui0.ctu3uts.n.Bfembii;i9 factafitin (d
mriacmrturibus amma rarionalis.vt oidtur:
tn ltb:o be amma. pcrfecrifltma dt ercapaaf/
fima inftararculi qitaitttim ad potattias na/
torales.vtt fuppofita ata rotiatt/pzefupponi/
p otenaa vegeubiiis etfatftbitis £ no puerttfc*
Titmaimm^egecabtlispotencta
. » jbabfgaierariuam tteceflanamad
multipUcatonc. potetta imtririua
SKfconferaationem mdiuidut. fed potenriam
augmcnnriuajadperfccfioncfubiccri/buic
aucctn virturi vcgctabtliquamozocfcrutut (c$
virats appcttnua que fiiitneceflatia t numme
to oigefhtta.qttefeparateonueniais ab inco/
uanenrf in trammatro rctcnriua que tranfntirv
oiad ratgitlas partes jn autmatibus.tad fitt
gutosramos ittptajtris.quoo couuaticns cft
ra alimento ctconiungimretsvt rcftauraur t>c
pcrditio tani in ammatibus # itt ptanris. i£jt
pulfiua/que ejcpelltriftttdquo4 nature efhnco
eentcnsctnoauum.Sunt etalie vtrtutes et
poratrievcgetabUtadtninifh^ntcs.vtinntuta,
tuta / infoiniariua / aflTtmilariua / perfonalts
afpera/tcnts.quarum bjfferaraas non tntat/
dratus pjofcqmVq? in lujob pcrfe pataic
^jrpjcdicris tgimrb:eutter recolugc q> anima
perporcntiam vegccabilemin ptairasoe (\X{
bus fimttia p:oduat/etp;oducca itt cifemut/
tt plicatetcuftodtt. 3tc3que funttteccflana ad
ttummemrum appcnt(rcaptt/inco:po:atatcp
vmttc.5temqucincottuaiicnria futtc abijat
etejrdttdif.^tc per gencrattua vtmttem cut bt/
fcruttpafltua muiripuatfpeQcm etab efle,p/
buac^cej g tiutrtriuam fpem mutripttcatant
refouet3t^ntttrit.3tent per. augntaitariuam
fubiectutn dtfatutdo in bebitaquanntate gri
at etpjoduaL Jtemfatio atcntpo;is muta/
btlttatet^dc/crtandem paeuhteco;pO:e ip
fe paic,*Dcco" aiavcgetabtlt bic oicta fuftaat'
. ^auimaautqti fambtli quantd
& adpotamaramfuarumoirferatct
as atiqua paua bremter mtu 01
ccda.11am vtmisfenftbtte mfubtmmims ee/
reb;i venmcutts fedcm babecab tpfo autetn
cercbtoperueraosetarrerias perfingutas t>
tes attimatis feOirTundewes morum er kn(u$
VOtuntanu3 infmgulismembtts operacfcu
pttccm ito<$ babaammafenftbilis potcnrii.,
fc^ ap^ebenftuam ct moriuam . apzcbcndm .
vero oiutdimr m fenfum comunc ftue ttujcno / ;
icm ct fenfum patncutarem ftue cmnoic 0c/
fus vao octeno: conrincrvifum/auditum/gtt
mtm/odo2acum/etcactum.eti(le fenfus in (a,:
is o:gomf pjoducicur tatitaad effectum.ZQut
dam neru^ qui atbonomia oiamr obams oe *
fcatOttacercb:o adoculos fcuad ocutof pu/,
ptltas.etramin'aturin Ouas partes.^atius q
dam ad aures/tcrdus ad nares quartus ad tt
guam ctpalatum/quintus ratmnamr ad 0:/ .
ganacaauspercozptts totum.patftosttac^
ttentos fpttsfatftbtlis vbic^oimuidifpercor
pus Ttpfius virtutetotunt (cn fibttc? mobile
reddicur.ejcauus fptis OirTuftoneper nauos
artenas^nwfcutos tota co:po:ts compago
ad momm babitts uiuenitur*
^6tfus vcro communis ftue tnfeti
f ojoiuidifintres ; partes featdutn
tres caebx regtones. Ham tn cere
bio fucccs cctutte.f.ancato:. itt qua virtf um,
gin3nuaopaaf.queqttidem ca que fatfus es
trinfecus ap^baidittttcerius o:dtuati copo/
tticvt oiat 30. >£& 1 media altuta.f. logi. itt
quaro fatttbihs fiue cthmariua virt? oonttnaf
i3t iterum totia <z poftrema que eft mano^a
ua queea quc app:ebenfa funtper imaginatt;
onem fiue rarionem mtbcfauro mcmorie reu/
nctetatftodit. .
^tfttsitac^fmefaifiriuavirtud .
f que ab ammafatftbilivpceoitini-
poccttriaquaamina occolo:i>u8
etfapoubus aaltjsfaifuttobtecas iudicat et
Oifccmtc imagin3ntta vero eft vinus qua foz/.
tnas p;tus a parcicutartbus recepcas ^uis ab
fences app:ebcnoimu6.vtpatctqn motcs att
rcos cogiain'>.vtqn<pptjerfimtlttudinc alio^
mourium Oe inontc pamafo fomniamus.SJif
autcm emmanuafiuerario fenftbtlis eft fecuit
dum qua ttt p:ecauaidis matis nobis vei in
bctccrabtttbus confcquatois pmdcntes. fuuc
botutncs ctfagaces.etbec atTmactua uobis
communiscftetbuttis.vf P5 m cambuset lu/
pis rone tamat p^p;ie toquendo nou vcutitv
kd quada rom 1 foUerri ethmanone. &ed t>e
bocalias.Uftemojatiua vero cvis coleruaria
ftuercco;danuaperquam rj?eetes rerum neitt
obliuionan vauaucrepontm^^ referuamu8f
b4,
^y^o^o^P^J
Digitized by
Google
Zibcr nr
vnckemtda' bixit. 3&emo:t3*ft arcba mie a
ftula rarionia. .
^rmsautemfmftbtltemottttabi
v^ uiditurin naturalqn vitale et aui
male5.virtu6 autem naturalis eft
moriua bumojum in co:po:e sntmatts per vc
n38.etbccb5 fedem fuam prindpaliterin epa
teco cp fotp:map3literoperemr.virtu8 quocfc
vtuits babetmotum fuum pcr arterias m qut ;
bue moucntfptritus a OHde^cedenteCflam.
becvtrrue fedemfuuambjiucojdevndeouui
tur aTterieltcut er epate vene nafiamtur.tati.n»
calorieeftco^qmifi frtgido acreattracto eP
calo: mtrig3retur vriqj m femeripfo fuffoaref
^ptercp pcr artertas etpulmoneneeefle eft ae*
emanrabereetctus tncendtu^ mirigare.©ir
niris autem animaus moriua quc p:tna'palti
tedcm bj in venmeulis cerebn a quo o:iunmr
fomnes nerai mediantenucba/ideftmedula
fpinaltque eft in fpondtlibuf do:fi mouetota
memb:3.~£rimocnim mouetnetuoe murm/
los etlafcerroe.qui mon mouent?altameb:a
tnotu voluntario thomncm partem. £fccad&
vao q> mouetmanus t>ia'rurvutu6 operanua
ftn veracj>feen^diradpede8etmouet3da>
bulandum bicitur vts pttgiemMie.eo rnf tn,
eam moueturammaKa moru p:ogremuo. %e
colligc igttur b:euiteranimefaifibm6 ppne/
©tc8buicnactanncongaetef;A6ittcjt0anima>
(etmbtUequeckmfpirtmalis fuftannW vcge
tabOtnobttto:etbicjnio:ranonalt vero longe
mdrgnto: etignobtUo^Ttam etue dfe etope/
rario depencletamateriafcu fnbiecto. onuse
gfeoiu3.vnde paeun» co:po:epmtetu8 tfce
tiaetoperanonecpermancta coipoic fepara/
m.cpbtutameneftutco^>o^nobi!e8 bj opa
ttone8.'J5ftenimco:pojttm antmalium fenftfi
caaua.erm ip(i$ fenfuu intenbp a ertenotmn
fcSm o:gano:um erigcnriam compteritta. Jte
ommu memb:o:um fctfm omncm gtem eft mo
•ttua.^tejpcruHgulas p3tte8co:pori8eftfuc
vitmn8bilrnburiuavelbimifiua.3tem feotn
bunimato:emnobiU'tatemo^ano:urft et me
taomm eftnobftio: acrionuj^ptobucriiia. jfre
fomni crvtgtUein acriombus efteffeaiua.3te5
vinutectue ab tnrerio:a rcuocam th tntenori/
bus co:po:i8 forciue eft acriua. Jtem btfrufa
percxterto:e8 fenfus ercirca biuetfa occupata
- bcbttuis mfmguUsoperamr.quadoent aou
atirertutetjbimr/ittvtfttbcbttitamr/et remiei
mr itt 3ubim.et ftcbe altjs. vnde bicttur. Stn
gutis intet]tu8mino:cftaftugula fenfus.^te
m earemis cr irimis eredlennbue etue virtfob
mnbitur/ fcd in medtj 8 beieoatur. Jtem cius
vtrms etopemrio tmpedttmr qriahdo^ppter
optlacbnetn meamum a po:o:um itt membnf
fpirimifetifibtlivta fcutranfuus benegatur.
vt tn parattricts epilenrias ctin altje 05. 3tej
ejcmmto calotebifToutetue/i po:os btlatante
^virmscmebifibtuimrfimtetmmia frigibita
^conftringaitenefebifmndatcoartamr.Jtej
ejcodottfem? vin^animalisbeperdtmreftaura
mr fiott erfenbt'8comimpimrtgrauatuf.^5
becbc fctttlbfit virmte tam fufrtoant;
Jltma vero rarionatte fute .xMfnf-
a teUeaiuaidcjeftcjpmteUecmf.vii
biuibimrfccunbum buo8 p:ina>
pates acms.f.tn tntdtecmmfpcculanuumcti
teilcaumm p5aatmm.3"teUecm8 arim fpecu
lariuuseucercemrin contemplarione. ^meltec
ctu8vc« p»cncu8 in operanone a femnbum
banc radiccm^iwbtmr wta acriua et contcm/
planua.anima igimr arionalispcrpema i nt
cotmpnbtus acmtmortalt8.propte: cp etcths
pnncipatts acms.f.mteUigerenultatetiue be#
pendet a corpore.ettdeo perfecte viait et intet/
Ugitacoipore feparata.inmtoquaboplu« fc
corport immctferittanto tarbtus et tmperfeat
U8tnteUtgit.etquantomagi8ac3maubttf ne
yibus amptiue fe fubtraj:ent.t3nto faalius i
danu8 apprcbendn voco autem btctmmerfio
nem vel perrantafticam imaginanonem/vel -
per bdeaarionem amis^ute temgaiiumbc
lectarionem.vttde biatgrego. T>omo natti»
mcdio aeams eft vt cffettnfeno: angelo/ fupc
rio:q>mmento.imbabetaU'qutdquodneccf/
feeftconuaurecumfummo t atiquid cum {*-
mtio.^mmon^timtem quidembabet (piritf
cum angdo,mo:tatitatem vero con>ie cum in
mctito.anrina tgimrfiad bemn per ranonem
pueramr/iUumtnamryJnelio^amryilgfTamr»
ft vero per afFecrionee ad aeamras conuerricV
obfmramr/co«umpttur/i betcrio:a£quiut8-
cnim anima infeconftderata immo:talt8 iit?
perpema/pambilis tametteft er. cotligarionc
co:pori8 mieft comuncta.vndeaug?. in tucc
anuna^fpu.2nimetnco:mbu6Vtuenrcdpcr
bttecrioitem rerum fenfibilium cwpotattlnts
hnagmtbue afrtaunmr 3 cotporibus cpcotcs
meifdcm imagintbu8 ronnenta pariunt p:»
ptaea enim co:g3ltbu8 paffiontbus ibtdem
bcriueri poffunt.q: btcmundatea co^upttoc
co:pomm no fuerunt. j£rquo paatcj^ anima
quauis m fui namra firpunmma/tmpttritate
connabita cameque onginalitcreft conupta»
ftcutvinum vdaltue qutcumc$ tiquo:ctvafc
corrupto conabtt infemonem.^ideo cpxaM
co:porcquandocge);coUig3aottcco:gi8 (ad
Digitized by
Google
tet mim
foclesoefertejtcleo necefie eftnpw$wMt
attgemmafcelttto ttouitereft mudata.becattt
omntaoeoicas ftttttaccepta. I^tticjeujtf
etpicdictis # amma fatfonausirtter ottttted
creaairas&iuuicima^tJtaaonisaftmilimdis
efteepteffius rcp:dettuaua.et boe quia trina
eftmpoteiiaaqttaatopmafitafimplejcm na
tur^^temofnrtiumremmftmituudincm eftt
fecofttettttua.ettdeo amnta&taturomntujrc
rmttfmatedo.vtdiatatt^ Jtemiemdcrea
mtrtto:poSevdeata<&:pttsdritteire perpe/
wo gmamuta.llam vt oirit caflto. nunquattt
ad ourinatft imagittem bicereturcreata fi mo:
tis fermino dauderemr. Jtej dtdetecbia eftco*
poris otgamd ; pbifiri» <ndeotpfitts cotpoas i
parteetintotoeflpeifemua^te^ejcnamraft
bi tndita eft naatrauter boni-ec malt veri et fai
ficuudtcatiuaetlibereelecnua.^ccnifcddnj
oitterfas potenaas fo:matum et fpeaemm ot
netfamm rerum p:efenaum etabfenritteft ap/
ptebenfiua. Tlam res n*urales per fuas naru.
ralesfbttttts pidentee vd abfencesOifcernit
res vaomtatcriaiespertttt ptefentiam comp
bmctt't.wbtcttaucm.3temp€rrerlejcion^ fui
tpftus fuptafe eft mupfius cognofciuua.vtoi
ricpbttStfc.Tlam videwdo cttntdligcudoco/
gnofcitfe TC.Jtem tttumiuattonum et imp;ef
nonumbiucrfarumadmodum tabuleeft na/
mraliter reeepaua. ^tecumnamraliter tni»a>
arietco:givmriappeutVttiottmdco:pena
mmutereftedemu^tejnammtirereft appe
ririua bomet maltde fugattua.quattis atij ec
oefecmltberiarbttrfj quandoc^ malum eugac
ttjbiiominus tamen mammeicnatura renund
miVtbicitaugtt.vndeattunavesetabiU8 ap/
petiteue.fenftbiU8 appeat beneefTe.raaotta>
lmautearTecf4topa'mdeue.aideo uuncpquie
fdtnificumopttmo cottiungatur.loctts emm
aierarionaltseft oettsad quemouemr vt iit
eo quiefat.non p er oiflrcnaonem Ud poriu*
perOeftderiumetamo:em.*beefuntttacp ate
«ppdctaies m aitjs fup:apofias q ia fumriar»
IDftquaoirimttstfptopaeranb'
p atemfcetinfttoco:geconfiderate
reftat vtdere oe ipfius virtuabus
quibus potenseft fuasoperaaones m coapo/
reetercere»Decautemvirtuseftpoteima aieet
eirennaliteratmbutaadfuas perageitdas itt
cojpo:eacaones.Tlam mediante bacvittute
cwpus viuificat,co: etartertas conminmtcott
rinttcet oilatatfenfttm etmomm volumanoj
omnt atmato co:gi admtmftrat.vt ofdtoftaiu
tt:riti.kbecitac0 eft triotetnamratis/ quedtin
^atcvualts fiue fp&Uis que dt m co;de, atri
maltsqiteefttn ecrebto fedetnbabet» acrio tgC
m Vimjrisnamratis ittaialtbus^mptantis
comttnfeeft.§cnerat/nttmt/'?au5mentat©t
idem oidtcoftan.^ftafitcjeneratto.putbictti
mtfmbftaricbumoas vdronis femmausiti
fttbftatwmptantdvd atmalts opadone naot
reratta mutario.a bec virws tnapir opan a tc
potegeneraaonis vfc^ adpfecribttem plantc
vdaimalis.btticautem aetterariom' namralC
tute vtrtates ttamratembmmu%5tX imtmi
tacma/t ittfo:mariua.Thttt virms tmmutari/
ttaeftilla que fubftattriam femmis rrafmutat
? cottucmt itt-ftibftanGa fingulaf grmm pbn
te vel atmatis.£tbee vutusiftam racittrafma
eaaonem mecuantib^ quamo:qftaIiDrib^ ptt
mto.f.caUcb/rricjido/bamido/t ficco.ltam t»
catidum ? bumicu: opaf fubftattria> mdto:ej
vtcamem m atmaUoue.ftotes t meduHam ir»
atboitbus.p calidum'? ficm^ operaf radices
tn vegetabiUbud /cot ttt atmartribus per frigt>
damihnmidum ocjamrmiplantarum fotijs
^animalium pilis .per rrujidum t ftccum oga
mrmttemis t ofTtbus animalittm. m tructs t
comobtts arboatm <z platttamm.0irftts ve/
ro fecundatta.f.infOttttaatta acrioni namre in
geiterariottibus eft neceffaria.q! oidmat* ot/
fhwmutfouttam i {pedem ipfi £ctterato g par
tes fingutas concjruetes.Tlam bec virtus per
foranda gforat/vacua concauat/ afpera lenifit
cat/t niinis lenta afperat/t vntctticp g riatte ftt
perttdem perftdt ? rtgttrat.T>e autcm oue vtr
wtes.f.immtttaaua t aifbrmatma u6 Oiuriuf
opanmr nift quoofcjj ipfa res generata vd $e
tttta vt anittul aut plata in efle namre complc
amr.tide^neceftemitvt virms ttutntt.ua a£
^femarione generaaots cottaritte fcqtiettmr.
£ftenun ipfms generaritte, virmas admtrirc
mmttt\a.quuittlottCjtrttdutertt/ laaiudincm/
etjp:omttdtfatemaucjmcncatete3ctettditipfu5
generamm."^afdaua quoq^ ^^0^ rttutnri
uamaoiuuatetd mittiftrat.qttia cibumin ani
maiibusafrumpmminmembttffolioatetafTt
ttutacetquodotfroiummeft acoeperdimm vt
catotts vdattquapafttOneaens reparat et re
Ttaurar.dltdeo uamra ttturabms pafdtiuamvtt*
miem numDuefedtackumcem^tvtmmc^ fub
teca mmifterio vtrmas cjenet»iue.T>uic ergo
pafdaue virma quamot wtoxies pamcotaref
ittbmuufrrattt.f.appeattua»quenumtttenmm
tojmdtumsatffabitipfismentbris vtadnu^
trimcttmmcamis accrabft temperamcntttfan
gttinis .ad nurruttettmm cereb:i^puimoms/
tanperamenmmftecjmaas.cficbeat^s. ^xi
dcotnp^a^vuTttslbtcjcftutaqtte coacnienaa
b .5.
Digitized by
Google
III
• afe tncMicB(a!tibti8iit nrjtrimcWepata tiz U
,uidicpum.niab^pu7o.3camt>imjsrc£mua
. Que.£pumm nummerum atfcdft.- zcmpd 135
amopcmmrecjecoaum eftfVngulis meinbris
JiKX^at-z.anlnjtlarar^ wiiiL 3tcm virtus ct
*. pulftua quefu pcrfoi3 3 mebris tracra ci nulia
.- tcnus aflunilanda necelfario cjcpditt. <z ideo
: (icutptdappccGuaopcraf cum calido t ftcco
.^t)i^huaauu^i!ido % bumtdowrctcnnua
.fam.niQdoffa^^^^^
, bumtdp.opcratmv -r" - ,. .; ,
- - ;-r = ; ^nutcmawnatnraicmfcqmWr
;».-> . ^-wato_qiicviuifibt.cu!U8ftt
•• . damcnmmfiucippjium oomiaK
umdrco:aquo pccditviu ad ommamcbja
.mtnca^.dat3mu^viiTuri3ogariontcoopc>'
, mmr.yis volunrarie moriua qua co: 1 arraric
^uaantur-ipurincjunt. £rciafticoaarario
mpi?a s«d.ianjcdto in oes errreimtafes, fiott
.««nwnoa^^buaurmoi^dbaoonia/
pbusadipftummedium,ficucdt m,fab:o:tt"
routbus vtdcre. viaus enjo viralts co: ©itara
. 00 m^diarcpulmoncadcozacrcmactrabir/et
ap^cadauantcbzapcraftcnas nanfmitttr
^t^.virru9pcrwrturcmtva3riuamco;dis-r
- pBt^3manbditu5inam'majtoeat.quimo
ucrpectus.mor?c5rinuoncruismmoris pmt
-^taccrris.Jilcaurfiatusuuc anbdiPne
Jfianuscftadcalons namralis miricjarione
1 aa ipus vtraus nurrimerum /hccnon ad fpt>
ntuammaUs serarionan.CuScdta entm £)
•^MB»atedrfi^idiaa^Wnfiatu8.8n^
^s...aii}Qdiavtralis ctcuias tcmnamcnto
cjcticraturipus animalis.T ideo ad vtteeonfer
uanoncm mbtlcjmag^ncccfiariumfanbc
ltm8bciictotfponrus:tnonmtb?>?beneojdt>
-mtus.bec^mtababentaconaan. tnpenre^
nece«uiniat.uncarrractt'oncvcroaen'6 nec^d
momcrum pot aiinal in Oebita cofulenria per
manere* £oimmpifamcnbicanbdims(iuc
aerts ottracm8mtutts«iodts.quo co:mpto fe
Qmtmncceirario odhucno atalts. ^mno w
nTf^W^^^pttr **» *»**
^flrimu5/f^atco2dt6 O.tlat3no7bcbita.
^czz.mckrequtneceKwoamzhs fuffo
apj£ cpiifequcns fp^fua-cttHanttio.ftcaerif
«rtracnpno babetlocum.Jrcmtde^acaduet
pacuujone.vcpatetmnm©;oft8^ %«3n4
.qutattqua<fobcn'(^nr^f«tfopt5artri Jtcnt
rdcmacadttiucparis infecriottc* Tfom co::u/
pttocpaos generacionem auferrpurifangm>
UtsquocatoMiaturalis nutritur. quo abUto
fpus vtralis.oertat/ -?per cofeques anbdttus
^ncularirervd vniuerfaliterimpcdifur. ^tent
tdem acctdicetpulmonts pfojarione. vr pstj
10 prifias m qutbus vencus attractuspcr otttf
tos p^seuanefdr/^ adtemgandum caloicj
xOJdisnuUatenusfariffaat. Jfcemfdem 3cet>
dittn omm tmarime tteriou pacuttate co:gis
fubita rcplcrioc»vrp3tetin fubnicrfts in aqua
fn quib» po:ts optUris anbelime intcrdudit,
3tem ernimta aeris co::uprionc vtpatj m pe
ftttcnri r-cozmpto aereqwado jpus viralis fu
nm corrarium fucjics in mtenorib? co:dis km
.x&dir/?errcoKupto aeteiam opp:etTus/co: %
aha co:po«s mcr>2a rcgcrcuo funiar/tmmo S
.^atm fe -? quafi fubtrocuanefat. iruncvcmc
mo:s.3rem ej:bumomm tbo:ac^ t pectons i
fectuia^«upricmc^p3taiuIq>Joft8.3tcni
ct vtarum canalium pulmonis ob^ruccote. vc
patet m ^fimticis ^anbdofie a in aujs. 3^5
afubilanriaU co^iis coy:uprione.ficut ermoz
fo aitcume venenofircpnliscutue vaicnu ai
<©: pcncrrons namralcm calo:cm vincitl^fic
anbettms v>tam inferdudtc^tcm crntnuaca^
ttdt aert'8 rsrefaaioncficut conngit ctl)3luco
ntmts caltdo/pel folcfemcttmuio po:oanimif
rarefaaenrcr appcricntc vndc ^^ftcntina-calo^
rts namrslis eralario. t ftcno fufndraer m^tV
dus attracms ad <^lo:is acadenralis mtriga/
conem^ ficanbehms tmpedimr.^tcm idem
connngirin acrcnimisfiigtdo l3ccrtof^|>ccto
rie tiemos conMujcnte. vndcr vts artraaitta
aens tmpcdtf.vtpatctin oozmienribue fupcr
uiuem.3cem quadoc^coritujtt etvenccouiis
cntel)taturconc3U3Ve4i3optl3rionc/quaopi
i3ta 7 tnterduf3 Oencsamr trafims ftue vta fa
gmrits ab epatead co:advtralis fpustiutrun
mm.vndecato^ intcnfo^ bunio:e fui?traao
antmal furTocamr.qui^ no fnfHcii aeradco: xt
nageraudttm.3temftmtle3ca'ditetcoIercver
:alrcnus bumo:ts tu.fubnlijrtnus veuis co:dif
intenfioncMVztetin amris febubus in qut>
busbcfiatanbeltms^ ^tcmcrgutmrisct
altommme^muertcriomm mmi3<z vtolcnta
conltncncncvtefrvidcrein fufpenfts^ furTo/
cans mqutbus inrcrccpto anbeltm co: fubtto
tnccndttur'? ficsmmai fubtto moitmr. T^ts et
atije multts jnodis vttalis vtrmse Oefcattnt
anbdtms impedimr. /£rvirmtefpuahp:oce
dunrira/pugna/tndtgnario/emttt^rio/^con/
imiks pa^ones/qucqutdQ fur^tinbw
Digitized by
Google
fct anims
cjcmoturpmraatisvtrttjhscum tmpcmetfinc
bifamone fedin bominibos oidinmdc fnnt
&K$mdcf\&cemanimeran6ttiJi>ec&c fpi
nhwlifweviraitevttaUTufiid^if,
Jrtuft animalis fedem ettocoba/
t> betittfuperiottpartebomittwuf..
m c,ereb:o.etbeceft triplejf.f. ordt>
natiaa/fenfifitta etmottua»^>:dtrtattBa per fe
folumejcplecarebmmnamtpama parte ftue
in anterioricellttla oidmatfantaftam fiue ima
9nauonem.m medta cellutao:dinateRimati
uametrauonemetiterumin poftmoricellttla»
gfidtmemoziam et memo:ariuam acnbnem
J&virats imaginanuaillud q$ fo:matetima
gmaf oanfmitrif ad iudioum rarioniCrariove
roqtfab imaginattuareapitetquafi iuber. w
dtcatetoifrtnttetad merno^j tranfmimtme
mojia ea que ftterat itt ihteltecm poftta reriptt
? oonectttaadactum redttcat/pferaatftmwter
«?cullodit.Seatda vim* fenfitius. ficbabet
fomtart. Hamfpus atmatfs ab antcriozibos
vetm^ufcereba' medianribus qutbufda ner
uis qutfuiitmoUtfltmtpzogredimr erquib*
fenfus fojmatur.pndequidamDtrigutttr cum
fpn animatis adocutosvfibifomiemrwfud
qtttdam adnares wfo:memrolfacttt8.?ficS
•n)8.0enfttstcjitur vtms fubnfio: drotm fit
eius namratgnea.auditu8 fcnfus eflacreus/
q:^Hl3ertsforattts.t)eittdefubnIio: eftol/
facms/ctt fiteins ^mrafumea beinde guftua
mm ftt etus namra aquea poftremo fenms ta
cms ^roffto: eftomnibus.quiatt3fur3 fua cuj
fitterrea induris.f.in ofltbus ^nemtf/tn afpe
ris/tenibos ftigidis/Tcalidis eft neceffana»
T?o:umfatfuum fingult babentfua ofRaa. vr
immutari «? infiwmari a fuis obiectfs croe fmt
ttunt vtfua feufata mtellecmi rep:eferfte>«.
ifnfus icjttur viftts cam fit ujnenf
: f eftfmtpudflffmus/ vmde?remotif
fimofubitocopiebedtc. Senfus
autemv>ifusficfo:matur. ^nmcdiocniippe
ocuit(.f.in pupittajcft quidam bumo: puruTf
nms ^tucenttflunus/quicriftaUovdesapbty
lofopbis eftpocatus/eo$mo:ecrulaltt'adftt
fripiendas variss cotomm fbttnas fubito eo/
aptatur. Wuseiumeftfenfus colora figuni
ram s fo:ma^ i^pprietamm ecreriomm (ufce/
ptm^oifactiuus.pndeadvifum gripiencut
funtbectteafrari3.f.cattfaeffiaat8/o:ganum
fet inftramentum cduemes erterto: res coope
t^fffiueaeroeferens/ammeincenrio/^mot?
mcdiocris. £3103 3utem efltdens eft vin? afa
Us.^nftrumenmeftbumo: OTftaltmust vtro
qjoatlo coUocams.daras ^rotundus.iftar^
efcVvtfuackritattfpmg aerem^omlosuTa/
diet.1^ndtts/vtmmusfitp3fn1>tlis.qu»
foanarofunda tri latcribtts ettfaancjttlos no
babetmqmbus cottrineatur fugfluttas pfh>
torateftonemȣ)eteriot res coopcranseftaerfc
neVmo.raedtante vtfus no poieftgftd»vtem'5
viftts tKtpiatttrmqtt&ufdam atalibtis/ aeris
daritas erigitur. in quibufda vero obfcuritae
in quibufda po mediocritas^Tla in murttcg»
ejrisuTobfcuritas.ettvefgrilionib^ m qntb*
da atnfvoldtmb^medtocrttaf.vf p^ea patebtc
Jtem attenrio eriam ammeeft neceffana. vn£
cttm drca rem atiquara inneftiganbam alfo fe
fu eftinrenm ocutos minus perfecte vtdecqs
terevtfa rion iuoicat.5tem neceffariuf eft mo
ms mediocris.©enim motteremr res vifa et
mttlto impem vifus coufunderefor^etecmottt
nimioet conrinuo Mfpergeremr vtpatetirire
mofiactoapparettttiriaqua p:opter motunt
aquevdocenuftcetiamaliquodftsnttm oblS
gum velodtermomm apparetromndnm.^e
Vtfu vere qttaliter fiat fuerani apud vetere»
V3rie opimones. jjftrautem (ecrnidum pbt
lofopbum ( vtpatet p:tma ec terdo gfpecri/
uejmpltdter fenfus vifus. ^lnomo per btre
cne tttieas fuperquasventtfpedes retvifead
vtfum.aitomodoper foper reflcjcas quando
p:tmofc5 mulripltcacurfpeciesaread fbecu/
lumecafperatofttreflecio ao vifum. ?erdo
modo fttperttne3B.queU'cetno<traierle]ce ab
ottquo fedotrigunmrinterrem edvtfum noti
tamen vaauiititttceffu reao femper fcd. atiqua
do ditterruncavta reera.qttanboXmebto mut
ttpfec interponttor.i&funttftamedia Oiuerfa
rum 0vapb3ndt3tum.vtqoandovttum eftbe
fmsetaliodrariosideftmuras^ettfumvet ra
rum.atiqoant>o enim occuritmedium altenuf
natmefeofrancjtoirradiusfiuefpedes noto
fanifiveniatfupen^iieamcadentemperpenot '
cutariterfuperittud meOmm featttbum occur
rens.i&voco tmeam cadercpen^d^cularfter
fuper cospus ptanum adangulos rectos* fm>
co:pus vero fperimm qoando C3dit m eius ce
tram.at vifum autem primo modo Otcot^e
cem p:edpocericjmtmrjfim^
"^ttmttefattttasfiue boaoifpoftno o:gant
Vuus.Seatndtteftoppofioo vtfibtlts pcra vt
fttq:vftts talimodo vtuendinonvtdetmftre
iltam cuius parribusvenitfpcdes fupertineaf
recras adentes mcentramctrcutt q^xe omnes
Imeebocceafmgotis parabos rdradttntvna
p:f3nridemau'u6Conoseft tnpupul3a ba/
fis m re vtfa.vtpatetin bacftgura
Serdoeftoiftaaa^poaonabtlis
b, 4»
Digitized by
Google
?iber iii
©.uarrutn cftfitus befemnatus no nimis 'at>
^^irualiciongams^iiUttdquodinul.njrn
^c^pmrobarehcerwfniopponaiur tamen
fctlhhcreno cognpfanjr.3p8 vimalis eftradt
bs jffle frue hhea queihrdhgiturbua a medib
wTus adpnnawn ref vife oireac ad oppofitti
t.medio vtfus.vrparcnbacfigura.
acmhwb funraresquando vt>
dcns birccre inmmtrpunct£.c.qu3ndo vero i
tucturpucrum.o.ruHcilIeOuc.o.^tncee»:tni
fcsabocult8otcuntur3jce0.q2e]Krtittmined!a
reabocnhmcdtoadremvtfam auintu5eft
mnogumm/nGvtdcm^.vndc?3crnonvidcf
jp.fr eft tn ftnc bvapbaneitaris ?tto babcr Oe
luatcnt vtotacauctoifctennepfpecnue. Se/
lameftjnajgramdo Oebtra rct' vifi'btus.qi rcs
^tcJreiTcitaparua^non vid^birurfaliqua
e>tffaaa.o2^jfufnocnt>tg ptrarmde^doculd
Ventatrcm qucft fticrtr valdepanta/occupay
wtpairan vifus valdeparuam. fcd vifus tno
fcimrKmvifibilejnttifiqaandoparefue fup
Twcumjnur3ranicn'rqu3nntitcvtfibi(i.Sc>
pnmumeftiwasmedr) i mrehaccnhsquoro
am ft incduim foentoenfom/tmpecntm mul
cpacarto fpcaci vtno veniatoebtro modo *
^faah adpuptilam. ^aanum e^ur. quia
tn^ lbt!fnon Im™^ vtTum ntftiann
tuce.?Ionumdrrcmpus.quiavtfio fatntem
v/ibjlembtto ofrendaturvifui/non ramcn of
^^^necUmnaeJnmZZ
S* f fdjOT8^flJP»^icnie.rprcrca
ctcs^adrcm f ug confimticm p? ramtderti
«.5.Uib.oeanmi3ltbus.qJmbii3hud^WrV
i4cmvulcau^.h.t.fupcrgen.tpimuftcl)a
^urcmvnfambtlvemrnififpesaus „ema
vtfuadrem ventraiiudffp^ems^w
i!fe °m fu^acm «* «& 3«SbS
auapigfpeame m h;t.a> mbtl wdimr m$«!J
^oculnm mulnphcamm.vnde noXfo £
^vcntcmcs flg bae trcfi p^mtdcs ructra
•fft fpeaee foaksa>lotfe per mcd&m ramam
* bumojum pcult vfc& ad bumozej cnfta#m|
etibitnqjpitanima fecere tudtdum oc re vtfa
^fpeaem ttlam/ (ed ibtno complcror; immo
vlterius muInpUcaturfpeacs v(<$ ad neruux
pbacumfiucco!ic3uum.quiiatetin fuperfiae
ccretai et tra eft vmus viftiia th rabice et fobie
ao p:imo pjmap3h et vno.-Shterenim vna
res fcmpCTptdcrcturduo pjoptcrbuo8oculof
mft cemnhuarentur 3d \>\mm ojgaaumin quo
fit vna vts fonralis ocnuara ap pupillas j?cc
otnnta oftendirauao? pfpeatue. Sham raho
item vifus oftenoir et amtfnarconltan .itUn.c
n&idtenim fpmatro vtfibtiem oculumet ae*
remcozpoii ejTedaKKiuetrradt3ttone quada
mumfcfetnutceni machando irnmutanr.aer
cuimqmeftiurrarcni vidcndam ab etuspio
petetanbus imuramr ctftc tmutatus oculo fe
offertaquo fpmojsviftbiits immucatur-ltej
flra vtrats viftua x>(<& a^ejaremas parrespui
pillefe oimmdens aeretmmutaro a£unmtur
erquaftvnwncum tllo cniamr.et3nimctudt>
ao coloz mcdiante acrc belsms animeiudjao
rcpiefentat.Sercnimerp3nc£3tefomt3mmft
biobicctarumfadle tmmutatun ftcuc vtdem^
erobieaopanmrubctadfolisrsdium vicimi
. aercm coloranwvnoenoueft mihtmfi ocuuun
darumet dvapbanum ftbiin mcdiate comtin,
ctum qualiratecr fozma confimth ^aiftct3tT tht
tnuret. Ouanmm tgtmr ad pjefene fulfiat :.o/
piifcutum.bjeuirerr^Uige^viftas^Pir^
vtfibuis cererts ^fcnfibuseftfubtihojervtuaa
v oj. mdca vmaarsre vtfus nomen aaepitfvt
btatjftdo.jgremth cerensffenftbus eft ot>
SniO^cnoeo fccundum f(tum atWeft fupeti>
^Jtem oim m etfeau ranquam quebi iffnea
wealtis et poretmoj. q* ahj fenhe pzopm/
qutoja bicvero fuavututeiemottffimacomp/
bOTdtr.fubangulorcaoetpyramid3h'vifedt
mdtaret bifccmtr fcn nobthojem namram et
Wpofmonan ojgatiifaaltoti modo tiiterw>
^dzt>ifnnmumndedidtm(to.\i .m.q>m
ft^bontiseracpjuscrtrerbumojctempcrato
vudeetaucsvncojum vuguihm fnntaom vt
108. vtaautlct bocpzoptcr purum t fubnlc?
bomozcm i tempermm in ojgants vifus e»
ficnrcm.'? rales aues a remone t alatTimts lo
a& vident abum.cnaj talcs aucs amus feete
uanc m aere cj? aha v^Iana. aues vcro tn rerta
manenree non funttam acua vtfus/ mdeloc
gope^nonoeloijjffevidendcnrabnmfuurii
3temtdemlt.n]r,£>culigl3iianonfuitraaini
vtfus oc otc neq> iitgrt be noae.^pter paua>
wtemautembumojis oajfu6glauat8 moucf
Digitized by
Google
%>t artfroa
, to&tawfa&wteatixm vwua bcbilitaf
«%rtautmdaiIiinouaurminu&lppt?riiml/
ftwdmembumoris.alummnoctis eftdebtU*
us «bumoiin noaceftnaturaUtergrauts mo
tU8.etibeofpeaes viribilt8 interduditor per
bumo:em?impccttttir.gtan idcm. vifos fey
numnon eftacutu8.quonu«nfenum eftcutts
rogofa.a:quopatet q>er bontfateojganivel
t>ebtIitateb*oattaf i?el rbmftcar* vis vidcdi.vn
btaturibidetuatmoajUanimalium babearic
o>opett02ium etfoerit bumo; in pupitTa mutr
ou8 ettemperatus erams ftiperpuptttam te/
«ms.mncvtfusdracttfusetvtdet a remotis.
fed tamat non petfectebtmnguita remoris ut
tercolo:es ec oifferenoas coi&s.vifue tamen
»h'umaiaImmmeUo:eftpt;iueowm quom*
bumoz m oaiUs eft multus etnon babenrcoo
pertoauro omnino.Dampjoptercontinuatn
aperaonem (pirimsvifibms oifgregamrtpu
ptliaeriaro befadii (e#ur et fic vifus itnpc
btfur. 3tebabairibtt8veropalpeb:asetco
opercttlap3tetcap»ana.^ia'teti3m tbtdem
ffcaamrivtrosiuvidendoa remoriseft p»
prerftmmocuIo:u.ttam oculu8emtne*8 eftpar
m vtfus/^no videbitbenearemons. fedocu
IU8 .prondtts videta remoris.naminotns a*
nootutdtmrneccontmt^fedeatrecfaabeie^
Ws vtftbttts i vaditotreaeadres vtfas.vndc
oun eora oatlu no faenfcooperculum/neceiTa
rio oebtlttamr vtfus nec videbit arentottWnt
ft &ebjltter(bucufc^riftoJi.]a|^.]ciic.( £tbec
lumctatttqtteomfns^pneraabus aeneraU/
rer tam funt otcta.nam alia patebuf ihfra vbi
oenamra ^p^ietateoculom tracfabttar.
3rtu8 aadibiltsfn aurium o:ga *
y ms fttttfo:amrerTecmm.^teitim
audims fenfus ,pp:ie fbnom pc2
pauu8.vndeadf>ftaenduaudimm quattto*
admmttsfmneceiTari^f.aijfaefta'etJ3/0Ma
nttm cotteniens/amme intenrio/ Oe bis CDtifc
^svetbtsintettdajs.'^
nj8^junaU-8attdtbiIi8.^anumfittetnittu
menmmcotmenienseftqttoddaospetrofum
ittte carttlaginofum aurtb? fup^ofirum.quod
c^tdeeiTcoattttficatm^tozmofttm^ onrom
f oncautteftuqttidemaudims ojganum.pt
m fmconcattttatefpm-raeremcorineat. Zou
toofumeftnemtpoietfubitaTvebemeaalUV
rtonenams fpih aadtbil^ ledar.? ideo o:ga
m arailariraretorros tcmperate fitfcepras fptti
attdtbileiit no retterbaar/fedgftdt? oetectat.
eumm cria m eft et ftccum. vc ftc tii eo mdioz -i
roinozftat aerisaUifto.^fic fommsmaioift/
at» vr pate? oe wupaiJis/qttemeltus refouant
rtancebo^i^ntbXr^cfo^ftWqttamati
ftra bumido atcg tento. vtbidr conftanrins et
«riam arifto.K&edium vero beferens pmiTus
eft aer/qui auriu^ fojamina fubinrfamlltdit
JOq petrofum quod eftp:imum audirus tftru
menmm.^ftetiam necenariaanime intenuo.
a^quacUttfoUtoeft^mteticaadbiaerfa/mt
nusvigetad Bftoendam virtuns audibtus ac
ttoitem.fimtvidemu8inmulri8 vndtcgarctt>
daft6.quiaferembilandiunt/aim mesadfin
gola fuam uon babetattenttonem.ettdeo m>
brt peraptt tuncaudim. gwatiteroaudiajs 5
mo.buo nerui ab intenori prccaebriejteaces £
oiWpetrofts aaria fftguneg quos fptis aia
lis adoiTaOefeif pdicta/qatb^ ertenb:aer foz
ma aiicuius fonireferes d in medtateoinnmt*
vndeaerpercuiTus offa iiia aUiotLetipirims t
eis eriftens f m p:op:ieratem aerts ibieriften/
nsetneruosaUdentts tmuramr. Spirims vc
ro ftcimmatans recamams ad foa ceilala^ fa
tafttcam imutanonem antme rep:efencat et fic
audaus petfEatur.pacettVjimra; auoims meti
to biatttraereus eo <p per aerem repercuiTam,
t>3betfempergenerart.mdeeftcp natarapoftt
itfenfum audtms m mcdio romnclicaptrisfvc
dtdtarifto.li.]tt;.)qttia audims araitarifer et
non btrecte fonum aeris percuffi vndic&zppie
bendif.rbtceri3mfenfu8(fiairctceren jcotjrti
ftatur»eta; coimpimtin qxremie ain mcdijs
betectamretfalaamr.vnde oidt ambio.iu ej»
me^ncotad^regtonts vbiorimr nrttts aadint
eepenimspriuatos^ptertTanso^m etftrept
tam bojibttem quoniam idem fTmuus Oe mo
risp^pirioajrrensincolammaaribns tricu
tereconfuettit.*Diceaam (ftmtetceteri)mttt
tts fabiacct paiTtoutbttS .qttta qtiandoq> to/
ma attfermr etmnc fttrditas voarur.et quan>
docgnritto^jcaretmncgrattiras attdirus no/
minator.qttandoq>autancurfumfaum egi-e/
dtmr.iCaufa atitem pamoma quandoq^ eftec
Vtao eerebri fttteipfms nemiqnieftvtaattdtt»
etbocqtttaopilamrvelqttiaaliqtto mozbo of
ftctaliaggrattamr.5EcmetVirioipfammauii
tttn qzqt^ndo^a dioerfis bumoribus co;ra
puttmr.quandoq> putredtiies in fuis conaui
taabuscoadttnanmr quandoc^ lapides vet
aliaquecranfimmaerisad fpfimm aadtbtle
impemttntimmtminmr.qttando^ejirritttattb
ne vermtttet cojroftonenemtaudibaes mote/
ftanmr.quandoc^aiircm eraae cozjuprocali
do vefmgtdo mftmmaita auottus inrTcan?
etledanmr.qaaudoc^aatem ejtgrona ventoft
tate ijti po:ts nemo:am fenfiotUam interdafa
Vta audtais tmpedtfurvt patetto tlits qaibaf
b.f.
Digitized by
Google
III
ttdrtuf $audi3tttfi'lhliJsco:tm3 autcampa
nas/erqutousommbus vxrtus audrtraaie*
diturveiaufcrajrrftcucin oaaatu aunum poft
©tcemrv
Xfocmsffueodo^amscftfenfus
o ^ppaeodottim gcepriuus. ad que
BftcKnduniejagiuirfptts aimaUs
tanquam cattfa eft;aen8.neceiTarium autem e
©:gamun ejpedicns.f.nanum perfecta btfpoft
no/m quibus funtcarmtcale ad modo mamtl
la? bependentes qne funr^ppria o:gana odo
rarus.^Kdpiunt fpm anmialem per qttofdaj
neraos acereb:o befcendetes.TJares enim no
funt^pae infttumenta olfactus/q: funt cara
laginofe/ttdeoinfenfibtles qtf patetvqtets
abfids non priaaturantmal odomru. £>imt
ttter nos per fenda toca traufeures ft ftammre
p:dTenmus fubintrantenares aerem feridum
non fenrimus.? boccftq: lUmrmicuIe opila
tequafiquoda mom voltitario fttt obftruae."
fifuutenam bearmiculeconcaue % fpongiofc
^deococaue/vtinfua concaua po^ofiratcfit
irwm a teodo:abUiredptantrefolumm.3deo
ena3 funt Jpcmgiofe/vt tri m vujeat vtrtus at-
mcawji ideo necefiana efterjerio: aeris co/
operauovt.f.aer fecdduj mmofttare^ a reodo
ranoa refolutam immutetur acin rpfis carmi>
culis mco»T>o«mr.®ndeftcbab5 fieriodo:a
ms.&pmms atumalts r> quofdam ncmos q
i>iatnmrodo:abilesadp^dicras armiculas
acereb:o tranfmimmr. jfumus autem cosgts
odoaferirefolutus/ aeri admifccrur q: cereb:t
iWttricuiigtUasbuas orrmculaf ftbt atrrabut
* in fuanvfimtadtnem mutanfr couermnt;
etftcperuUant^nmutatjone^tn fptrimamma
Us ractam odoris btfcrerio^pcreamr. 0do:a#
tus autem fpecrat ad rumofaj namra j fcn ma
tenam/qm babetpeream fien. £>do: enim nt
btlaiiudecj? aereafmemmofafubftariaa coz
po:erefo(uraJ?uncaerem rumofum fe» vapo
rem frbi necefTarium «r amtcabiicrn artrabttce/
rebrnm ftmt co: anbeUtum <z bmus aens attra
cru cerebm rem gamr ? cofo:ta£ ftcnt caio: oij
ctts^aracrioneattbelims miricjaturx ©apo:
entm firuerir maliciofus/reridus/^ co::upats
fpm antmalem coimmpitl? fcpine peftiferos
mo:bos getterat? mduaf.vmde olfaaus tfuo
etreaufepiusimpedtmr. ^uandoq>p:oprer
malamcereb:icompleriottem.quandocg p:o
ptabumommcmdouim vd coauptoaimui
neruis odowbtUbus nitmam replcaonem. vt
patettn patiennbue fmjcum nanum fcu carar
ram.quadoQ3<pptcrpamam mftrumcntom*
olfacms bifppfmonem.quado»f,mrois oiia/
tanmr vel mmtum couVtngunmr.quandocp^p
ptcrfucjftuamcantis fupcreracfceris opilato
nem. wparj in polipofif.qttadoc^jppter apo
ftemaris fittcmtttfcricfrbumotis cowuptt mfe
crionem.quadocp^ppter aiicius bumous cait
diificdinafwi cottofioncm. vtparct in cattcro
fts i fc>mou£t bicfettfus p:opter fm fu brilita
tcmquado bene oifponimr/pirturematmale
confo:rat/t a rumofttate fupcrfluaeuacuar. %
ecotrario.quado cottuptos eft aitquo cafu \?el
tufecms virtus afmalts lcdimr/et in futs amo
nibus impedif.^tatcriam arulo.lujoj. c$ km
I^olfactus nou e/ttttlji perattracaoitej aeris
tri animaii babente nafum qut eft mcb:um ui
medioaliommfenfuupolimm tn antcrio:^r>
Kcaptris^termuamenmanbeliius. &nic
mim anmtal babcns pulmonetn/babetiiaftt
t^l aitqutd ioco naft ^pptcr anbdims iuuamc
tum.yndcpatet^ o:ganum oifactusnon fo/
lumeft iu atutnaltbus 4d becenriam i beco«3;
^erum criam adgfictendam wrtutem fptntuf
attimaltW? admbuedum virmri vttaltm cot
dcadiutorium? vt'cjo:cm. T^ccvutus *f. odo
mriuavicj;etiuquadmpecUbtts.©udc<ifolo
odo«btfcenmntinrcrberbasfaIub:c8 tvenc
nofaa.tp^edpuetnfimqsqucequevtmagis
bifcemunttmcrabos ?abosipcr olfactwnc^
gguftum.^emdemarime vtgetth cantbustt
la vitus/qttefouus odoris bucamadfcnrie»
dumanunaUum veftigta vtuaarateolfaaus i
failtb0terbep«bejtdunt.^iisetettim in vo
laniibus p:ecipucm vuimribusjjqueimt aitt
b;o.inct;ame.T 3ftd6ai.^.cvtt|.) 3tafunt
vtuacts oiracms cj> vltra maria cadaucra knri
unutyx bis ercjo i alrjs operatibmsiiamrc co
dtttonibus acuniranda cft tinimfopicnwi c\
perifta ^confuntitanobtsbatquodantodb
ittteUujerequatttcr per tfta fcnfata matertaitav
adtntelicaum eo:umquefunt fup:a fettfum
pauiamn co:dis intertota ad tntelitgcnrittfpt
nmalium p:omouenda.?,ppfereaoe bocfmt
pUater cft tn bocopufcuio ma '-mtcrto i .fuus
mcus^
^lftus eftfenfus pwpriefapotu^
g percepttuus.adquemguftmn feit
ftbilttcrpcinaenduj neccflaria fnt
flla caufaUa cffccnua/matcrialia i tfo:mariua
que -7 in aU)8 fenftbus tam funt biaa.lla^ vtr
ms animaus cftaufa ei!tacns.cattfa materia
Us ^tnftrumcnralts eftbnguap:op:ta cn fuis
amricitnjs fpirimm animaicmad pcrfcatonc
VUTutts gufbbiiis perftaai9.| £tacquidcm
Ungua fcoidum fue fubftanrie complcnonetrt
riicoucaua/pojofa/bunnda/etmfptdaXon
Digitized by
Google
i&t amma
catjaqafdem eft VtfmVsottatttmte bumoJouV
tatem ra guftabitts refolutam ui fefufdptar.
TSo:ofavtquodeffac#ofram vet fubtile ©e
teguftada ad neruos lingue libere fubintrarj
et vt vtrms amacriua ad pemrieda eadem
plus vigoiet/ptttmda qutdem eft vtcoopera
remrad acceptonim binolttrionem. vtfi aliq[
ficca * bura fo:fa» tingue vef palaro applica/
rcntur/bunndicatc ttngueadbigefndnem flue
qttalecumcp refolunonem fodtius dptarenmr*
^Qleaam 'rtnftptda.vtenct cumfltbetrci
?fapo:id raaltos recepnua.ftcuf i aqtta.que
ft betcmthamm fapo jej babercr/altcrtus qua
Ittatcm gripaenon valaetvlfftr autan guftus
bocmodo.buo nerar inmcdtottnguctnfigan
tttrquipouttiodumtnmultos ramos \\\ cr>
tranttaribus lateraltbus Unguebifpergunry*
pcr eos fpus atalts ad tmguam befertur.
t£mn crgo rcs guftanba fubtntrat lingua j vt
pOiOfi ncmomj/fpus afmatts enftats tbt im
mutamr fccuudtt etus ^pnetates quaf poftea
auime tudVao xcp:c(c\mt.t5uttuB ergo tanro
otfacmgromojcft/qttanto fumus aqua fubti
ho: ittuenttur.qtodo:atu8 narara eftfumofa/
guftusautfenftbtlitas bumectario eftaquofa
vtbirit conftan.1>icfcnfu8 pttrilis cft ad tndi
utdutconfcmanonem . guftu atimcoaupto
velabiatovts nutnnua befiat/ <z ficfubftaria
aimalis paularim perit. i&tftus attc cozzum/
ptmr/quado fua inftmjnenra leduntVvd qua
do co::upribumc£suitpfis bominantur. ?
b^cfttquandono fapoiaba fcnrir.vel quado
fapozanda fub.ppnaqualirateno appkben
dttctbocacdditquando ftngularis bumo:m
unguefubftanria bominatur. (verbi graria(ft
pzedominatur colera rubea.onua fenrit ama>
ra/z ft falfumflegma/fenritfalfa. ? ftcbe altjs
vtparetmfebMarattribusiitquibus biuunt
cosupris bttmoris guftttm mnat '% co::umpit
Jmmutamreriam quado ledufp maltriara ret
qucguftamr.vtpatetinaloe ^inaltjs ttinris
atnarta quora bo::o:e guftua afperarur. hdt
ctamrautcgnftttstn.buldbus ^pptcr tllamcp
babetcum bulcedineaffimilarione^.quia but
rcdo que rundatur fuper caiidum ? bumidum
fimilis cft omnibua mebrisftue buldbud ma
rimcnutitumr.btildacnun mutrt funtnutrime
rifcbefaaU manbris afnmilantur. ficutbiar
Jfaacinbietts»
> amwcftfaifusfpedertttangibtV
t tmmpcrccpriutts.Tlamvirturcta
cms amHtaapptcbettdit?caUdum
/rbumtdum/fngidum z ficmm.moUeetburo
: tcncctafpcmfln(velf mawdj^acws eft vw
o:dmata w neratstQrittscojpoHs adcomp/
bcndendum quob tang&bicautemfdvfus UV
cetfiti» ommbus partibttscoiporif pnndp*
1iter tamen vtget iwmotts manunm er planrie
quas namra temgatas tfra compofutr rarione
vt.f.calidacrrrigtbafaaliuspfenrircnt. &ut
. autcm beepancs concaue/ncroofe/cttcmpa/
tctbeo autemconcane vt tangenda mcltus p
apianmrettcnendamdius etfomtt8'tcne3nf
TJcruofevtibivtgearfenubilifas quta omne
ncmofumeftfettfibtle.2cmperate/vra qualt
bctretemperatafadliusimntutemr. 0bieo^
itaq>ftucfenfamtaau8 biapotcopoftrio p»
maram qualitam^ ctqueda conueniatria^ab
tUas.vtafpcrum/leue/ourammoUe. 3» r>o^
errremisfenfus tacms lcdimr vt pt$ in mnris
calidoernimisfhgido.J» medrjs vero bcle/
aatur.vttnteptdo.Bdiftum aatem fcnfum g
fidendumengunrarift3.f.cauf3 emdcs et bec
beriuario eft fpus animalts ad ojgana tacms
3tem inftmmentu quob conucniens cftct boc
eftbupler.f.nemjdeccicbio cgredictes ftngn-
ttsmcmbris animale^ fpm deferattcs. *0ecti
dariumveroinftmmcnrumcftcarDttt qua ner
nimuolurifurTtnft'n7r>quos virms rangibt
tfs opcramr.nam tpfts medianribf pcs ro. ta
gtbilisatmeiudtdo bcpotramr.^Km temnm
epgimr^m crterioracooBarionem que ncceft
fariaeft vtrcstangatda|ojgano tacmsappto
ptnquat.erctt^ appwpinquarionefpus aia/
tts mcamctnemts edftcsimmutemr. timn
tams ^ppzicraterct taocanime rep:cfatter. er
ficfenfus iftet acnocntcopletc*vtbia'tconftav
*t>ocautem ^pprium cftfatfus tacms q> omcs
altj fcnfus babcntungularetncmbztt To:ga# ;
num fuc acnoni fpcdsiitcr beptttam.0olu^>
autem tacms cftgataahtcrtn-tricb.ns otbus
cjKcptts ptlts i crintb^ i pcdum ac maim vn
gmbus iti quib^ no eft neraus/^p conkanis
ttcq) (enfa8.jt oibus altjs magis crcncftnsat
c^grofuts.etidcoafperattJuraT ccreras bu
tufmodt tareftrespatTtones fenftbus oitjs *$&
nriltmdtnis graria r>fcctttt8Comp:cbendtr;
'Dicfatftts quams atris fcnftbus rariojtc ob/
tcao^ Itdtatur groffio: eucfubiecto m pf ua a
Itistudtcamrcne vrilio: q: quauis alii faifus
pofrtntatiqualitcrcffefutemcm.rnt>atc t co/
plccteecfitteracmeftintpombile(vrdiatpbf
vngatcralio: efttracms cereris rit q: gocs g
riculasco:pori8 biftuudimr.tamat q: atqs te/
ftbua coogamr/p^dpue guftui/biau.duo fe
fus Xguftus ct tacms funt magis couunut cn
tpfo co^lccttdeo funtmagis beefTe atnmalta
etS fuisfcnfaris wcu^re^tflmis^obtecrid
Digitized by
Google
^tkr- iii-
JD.mtte.ciumtttemb:um.I?abctnenu3m vtra^
vefbuos quibttsfenfus ractus ? moms volu
fcnus pemdrur fcomplemrfftait m anatbo/
mia conftantmi umcnmir.p^turautait ifte
fcnfus tacras qu30o# fimt fuperio: res. qua
. doc^au^eictotoaufeiTur/vbifenfus^mor?
polunaruispNenims amiminrur. vt conuenit 1
membris gauttos i contracns» 3Jtem quado
c& minowmr ficut quadb aliquod mcmbmm
obdomiirepiaourquajjo.f.^ppia-aliqua opi
larionem vel meb:i conftrictione fpus fenfibi
|j* libcreg memb:um tranure non permtratur
Zeditur enam a mala cercba complctione. vt
patetih eptlenrias/qui bo:a accemonts eria^
tacmm igiiis non aduermnt.©epeenam pan
rur ai> eprinfeca aeris immutarione. vtiu oigi
tis nimto mgo^conuricas/m quibus motus
voluntarius impedtmr. vnde vnus aiium con
ftnngcrenopotriL JJtemqua»dc*setDritt
, co:po:is indfione*nam membmnt a coipoje
p:eafum nibtl omnino fenrit eriam (i p:eafu5
rueritpcnir?veicombuftum» Jrcmntcbnij
eriam manens in coipoie (i rueritauquo cafu
mo:mum vel putrefacrum/fcnfu tangtbtii oi>
no p:iuams eft.tanto aranfenfus tacms gra>
uius paritur/qu3nto^>runditt8 i» nerois fen
fibaib?vuUteratttr. 3temcu5boIo:fenfu8
fitreinoaue conurigens e? parrium l>ifcorra>
nuarionc/res inferens bolo:cm memb:o ma»
ineledtfmcm/^marimamfcrtco^ipamoneV
fgmeemdrmitttaribne. na oe fcnfam tmura
oonefaati02ganofenfitwifm(vtt>iatp5s.)
Stmpmresunirmtarionesraaur fenfatata/
cm8falio:u5fenfutt.^52ofrtojenimeftzma
terialiojceteris fenftbus/t ideo foraus rerin^
tmp^monescottententes velincoueniemes*
3tem q: tamts eft fenfus vntuerfaus adbercf
jmguusgribus ammalis. ad vnuterfalem oe
fmtmonemracms/oeftruimrfttbiecmm roa?
ammalts. "Hon (iceftoe aujs fenfibu8.fceftra
cto emm fenfu virus/alie vututes animalis x>
pter boc no bcftnranf imo quadocg in fuis ac
ttombusfomusinteijdunr^f^ befrruaoraau
fcefrrmfomtus (cn(ns.vndepztetcp(en(nsa
' ^3eftfubtecmmomnmmalt'o:umfl,ifnum
cfundamenrum* Jtcm iamquamo:fen/
lae aty ftnguU fwguiarem ippiinm fenfan*
babean^obtecmm.f.a'ucc3ditm wo feuftx
$ non m alto.ficur colonri vifu/fapo: ignihi
it&olas tacrus eftquiirt omnibus alrjs 0:
ganisfenmumfuasimpumitpairiones. /£ft
emmcommuneomtttbusfenfibusa>pwpria
babenrobtecuTfenfata.mqut-bas nonerat
wO. afu^pterquedaent acodeni» conrigit
feitfum paraculare^ errare(vtq:btatarif!o.)
buiufmodifepe faaunt fantafiam menriri. vt
patet in vifu qui iudicat ftellam magnam efie
Fraruam^pptermagnam btftanria^fims.Tgu
fhts qui bitit amaram bulce 7 econuerfo,pprer
palariwfemonem.^ftcbeaujs connnguv£5
mutte igttureft ? generale ^onmes fenfus gri
culares etterio:es acomttm fenfu mreriori tatt
qriam uitce quedam a centro paraculariter eu
eunt.? feotdum varias eont^ pamones 0:53.
na fenfiriuapefiaunttfuommfenfatom^ foj
mas g fimtiimdincs ad feufum communefiir
aulariterreducuntquomediante befingulo/
rum ^ppaetaribas 1 bitterennjs (quanmm eo
rum acrioni congmitjiudicantt bifcemunu '*
^becoicmoep:oprietaribus.virmmm^feri
mumiamfuflicraitt.
Jmt adregimen namre ejrigunmr
f fe^us^virtutcs/iaadperfccub/
nem eiufdcm onmmatr necefTario
, fpusquidamquomnrbettertaotmomconrt
nuo tam fenfus <$ vrimtcs m amritalibus mo
deranmr/vt fuas peraa^nt acriones* bicmir
auran fpus p:outbicfumiturquedam fubfta
tiafubrilis aerea virrutes co^>oas etatis ad
fuas fjagendas acriones* ^lel ricut btof in It
b:o oe oifferairia fpus t anime» Spinms eft
quoddam co:pus fubrile vialoasgeneraat^
*z in bumano co:po:e per venas ccupus viuift
cans/?£ arteriaspnlfabilesanbdimm viri
atx^ pnlfum animaUbus a^miftrans/fenui
cmomm voluutariu^ mediantibus neruis et
mufculis operans in coa^oribus antmaos,'
T>tcfpus feoindum medicos fic babet genera
ri.Oumpercalo:emagentemin fangmnemin.
epareforasfitcbulino/fumus quidam refol
mmrquiet venis eparis fubuliants a bepura
ms/in quandam fubrilem 1 fpnalem fubfta^
. riamfiu^aereamnamramcomutamr/quifpt
rims namralis t>ia'mr/eo 5> fua poteftate na>
mraliter fangmnem fubriliar/^ leu to fua i>
fum ad fingula membia tmpeUttiagirar.i to
ifte fpits eft virmris namrahs ppvie regiriu^J
vtOiarcoftan.}T>tctdem fpnsg venas quaf/
dam adcotnumf/vbipercoliufione^ t moul
p arrium co:dts ad irimcem magis bepuramr
tinnamna fubrilto:empuertirur//t mncfpus
vttaUsa pbtfios itucupantr/eo % a co:der> ar
tenas ad torius co:gis meb:a, fe oimmdtw et
fprialem virmte augmetans etus ogarioes re
atftcatt cuftodit.na5 queda arreria a fuulrro
coaits ventriculo enens in fuo orat motinbtt
os oiuidimr ramos quomm vnus tendit a4-
uiferio;a in piunmos Diutfue ramos*
Digitized by
Google
$>t annna
qmWs medtatibttsfptts vttatts acl omfa m
feno:atncb2a vjtutfiuanda m co^e oepoaafc
3lter veroramus tendens -ad fupcrio:a 0uh7
^rairiteram mtres ramos.quomm oerter ad
t>etmtm toacbtum/finifter ad ftniftaun equa>
ttterfe&tmjdttm anemeftcfemerftmode btfur
tatis tranfftmdtf fpus vitatis pertotum co:p*
2 vitalon m arterns pulfum operatur. 3f&edt
m vao ramus adcerebmm feerteudittfnpc
no^esjpanes vmiftcans vitalem fptritumm
ommbtts parnbus rircumnmdir. Jdem vero
(piritns ad vcntriculos cerebri vttcmts pene/
trans ibidem ptus fcirigttur t mbriliatet in ef
fattiamammalis fptriras quifubtiliozeftce/
teris tt3nfmtttat.3fte igifurfpns animaUs in
atttaYoavettmculo cerebiigeneramrc parri/
mtanteroiffuttditur g o:gana fatriendi/nibtl
ominns tamenpars remanetineifdem venrri
mus.vffaifuscommmiis^nmagmanuavir
cus perfta'amr.^>et'ndetr^ifitad medium ven
triattmmfciticetad celtulam logtcam ad perfi
riatdum tnteltecmm/fomtaro aut^ intelteaa
tranftt ad puppin (ine ad celtutam mano:iale
tmp^efnones in alijsceUuIis factas fecum t>e/
feres.vtin tbefauro niemoae reponant.a pap
ptvero/ideftapoften'o:ip,tec3pitts/idef!cere
b:ip medttUamfpme ootfi/queapbifids na
cbabtamrpenetratadnemos moriuos.vtfic
moms vofuntanus in ommbus parnbus coj
pO:is thferioas genretur. £Jnus igitur lide
fpinms co:po:eus fubritis tamett <? aereus ,p
pter oiuerfa ofndain t>iuerfts memb:is siuer
fts nomimbus eft vocaws. Xkm fpmtos na/
turatsefrinepate.fpin;m6 vero vitanstn &i
de.fedfpinru8 oicituranimalis^putin captte
operatur. *t?unc qtitdem fpiritum uon Ocbe
musaedcrebumanam ammamfmerariona/
letn ammum/fed ponus (vt otrit aug*. jfef
demvebicufum^prium inflramenmmme
dtanteatimtatifpuanimacojpoji iungitur/
sfthctalis fpus mintfterio nulla antme acdo
perfectein co:po:eq;erceter. Sndetfhs fpirttt
bus Iefis?mfuis effecribus quaUtercumcpi
pedins/refo!ut3co:po:i8 tamine bannonia
rariouatis fpiritus ut cuncns futs operarioni/
bus in co:po:e impedimr. vtpatet m mahia/
crs ? rVenerids ? in alijs in quibus vfus rario
tfis (epim no babetlocum.t boceftqma pdt
cto:umfpirituumbumo:e vetvulnere tedimr
mfrrumentum.^ftis igtmr fpmtibus confot/
taris/ammaconfo^tamr.^tfhs oebiutaris vt
t>ertaennbus/tpfaamma quo adregtmencos
po:is Oefidt/velin fuis acnbosmino:atur.vt
ptaneoftmditconflatu^tbecoe iftis fpiiiti/
baa fufnaatananm adpntem gtmettraetatn
/" ©mpulfusfptrirasviraltsfitcf/
*<: . fecttts/refratvt&epulfibus 'reop
p:op:ietaribusaticfua oicamus»
^ftitac^putfus ^moiaftolemTfifloIan idcft
f m ^ilatationem 'rcoftricnoncm co:dts i artc
riamm moms. Cum igtmr co: in cohnno nto
tuejaftens a cenno^fc^ ad'armfjrcnaam f fan
guinis?a calons mom acin pulfu (pas viulis-
conhue moucamr ejc tati mom vf# id (n i epxc
mitatest>tlatamr.quadovero ecoiterfo ab eic
tremttatibus ad centmm mouemr/ confhin gt
mr. £o:dis igimr&ilatarioadrhgtdum aer
rem attrabendum et conjmato ad aerem-ru/
mofumeypettendum/funtcaufaputfus. Sd
bocautem uecefTanus dlpuifus vtoifpoftrio
fpuatis virmris mteltigamr/ ? eitts operano
cognofcamr."btc itac^ putfus a co:dc indpit/
*?p arterias ad qrtrentttates co:po:io feotfnt/
dttVvndeconftftamam co:dis % etus acnone
oftatdtt.S>otet3ntanamedtd8 npn t'n oib?
parribus co:po:is/fed in b:acbt'3tibus g arte
'.' riaruj moms pulfus communirer maemri c*m
tn qmbufdam tton poffetbeneoifcemi gptcx
earum a cenno co:dis elonganonent. ^n qui/
bufdamautemp:opterco:dis regenas pccut
tarionem.3tt.quibufd3mauremp:opter offt
mtt cotrilncrionem.T ideo anriqui fapieres ad
Dtfcemendum pulfum arcerias b:aebtj etege/
runr.-rbocfiquideittfairfaalius/vrilius^bo ;
-'• nefhtts.fadlius quia carnofe panes artenam
nonoccultant.vtilm8qui3 b:acbtak8artene
' co:df magis appwnntant. boneftius/ qntec
egro/necmedtco atiquam verecudiam generat
feu mittiftrant. indecats emm effet i vere *
cumdttmoccult3memb:aco:pori8 oatudare
ibtfcemunmr autatt pttlfus p:op:ie pa Digi/
to:um appofionem fuperlocum putfarilem.
^uodftericonfueuttcummedtoai p:efftone
nfiterm/om/altterin Oebili.quta ttt fojri^car
nofofomus/titOebtltTcamtbus c*nudatore
mimus i leniou p:efftoeficritofuetttt.Bd boc
fdcndum elr vtDidtcottftantius o; multe func
pulfuuht <5iuaftrates/que tame ad oecent refe
ranturvelredueuntur. ip^rinms actatdimrfe
dutdum Otmatfionis quatmtatem.i&biceft
triplejcjttagttus/quando patamm/tongum/
cptorundum arteriefe otffttndit.£tp:ouaut
•tfte pulfus fozris i groffus e^fommditte fptri
tus quo &il3tamrpulfus.^epulftt8 etnimto
calo:e qui indiQet inrrigtdanoneet ermollide
membriobedienris otiaratiom. ^tamrtpar
rius/ocmt^ ftriaus quado ad cenmtj redtc
1 bocftt ej:t>efecm vimma ip:auicateato;is
Digitized by
Google
Zibtv ini-
do ncccewro necejOTemitaribus.eft viotius.
liecmedtodTtasejcmacmo ? paroo p:ocedit*
5tcmconfidcratarfmimpu0tnotua.t ftcfci
tmirvdor/cardus/* medtus. ©eloroiaty q*
guo temporis mteroailo feptus mouertt,r.et5
contmcjirer fbm calo:e t vtrtute. £ardus7 q:
marnitt conttnet temparis interoaUum velfpa
oUm ad fui motus complematttt.? bocacqcut
eccdccm caloris i virrnris miuo:arioue, nte/
dius mter bos latidabtiis cjl babendus. 2er
rio conltderamrpulfus fcn terio:em vururis./z
Jecudumboceftro:us/Ocbais/^mediu0..jfot
ttseftquadoquadamvtmtteafe videifrepcl
lere tngitum tangcris.i bocacadtt er fbmtudi
ne vtmirisn moUiaeo:gant faaus ad remoue
dum.&ebtU6 eft quado bcbiliterbtsimmper
cuat.? boc efter. imbcctfufatevinuris/ ?bu/
rtaao:sant tnobcdtcris. Ij^edtus ab vrrocp
tcmgatur. Cmatto arreridttor f m pftirenriarn.
o^ant.^mcbiamrOurus/moUis/tmedius*
fcmnts eft quado cum quada afpcntate i buri
aarefifterevtdemr.tbocBuariter.vafoJumui
erom fuxitate* ili^oUis eft quado oigiri al ma
gna fuauitate f enriunrira videafab ets pe3/
netran.^bo^^uemterbuniidttare. "Mbcdi
usYnterbos ouos cft temgams. Cbinro ia/
dtcaturfrn plenum vacuum/? medium. *£le
nus eftquiquadam bumtdirateredudare vi/
demr ? boc^pucmtej: ntmia fancjuutis i fpus
replerionc^lamus autem eft quado apparet
tuflams.fed m oncjitur/ quaft vacuts oigitts
^fo:atur.^edius ab bis cft temperams.
Serto iudicaturpulfus v"m qualitatem arteri
arutn.t oiutdif tn Qlidum/mgtdu/ i medttij
iCatidus eftcuoigtto^ ememitates fenritttca
lidam arreria?. fubftanria.? boc^pucnit er ma
tertainrra babitaXerfpu/T calo^.i.calido fa
cmnie. ffrfgidus ecorrano eft mrctligendus.
Sf&edtus vero ab bis tmobus remganm 0e
purno tudicaf eropere quiens.t becbtuidittf
in/piflani/rai-u/'rmedium. SptfTus eftquii
fUabilatarioriebtcjtto^ertremttates tept$ax
cti fubtto reccdit.-r bocacaditejrfcfcrimdtne
caloas i befectu pirmris.fommdo eriinf calo
' ri&remedtumqn^rerncjeranonis.be^ecr^ve/
ro vrrmris cuUori vafearfemei bts veitert ap
petendo tabo:ar.'&arus vero ecotrarfo ter co
trana aufa^uaitr.f.crrarditatecalozis/^ ec
fommcune vtrmris .^&ediusinterbos ctit ti
pcrams.T>i feptem pulfus fenfu furtt notabi
les i ad btfcemcdum cereris faaltojes.Su} ve
ro rres pulms quozn primus Oiutdifinpond*
Uudabue/<? no laudabu^0ccuc^iq.w bmtdi
tur ut ^cotdem/t tn no equalem. £r tertius q
0m percufrionem maioKm velmmo?em biui
cttWm o:cu'namm/s no OJdmamm tame vtt
valenta peririmmis medids oep:ebendt^ io
teets ad p:efens fupcrfcdendueft! m quis
tamen eos/cire voluerit.tn. vtj.li.pandecj.con
ftan.ciii.t>e quo bec ettrayimuf tnueuietDeter
minatafufnaenrilftmeoia t crpzcfTa ibi t? pul
fu capufantc marcdlino /ferriuoy vermimbfo
foimtdante/emiante/ 1 n^cmetitebifiufus oi/
fputamr.be quibus ntbtl ad piefens.mm p:o
pter otmcultatem.mm eriam^pter firioularitt
pttlfum in .mulripliatatem.mm eriam/qz p:e^
feim opuCculo multum neccffana no videntur
Sriarur autem pulfus .ppter mul/
^ ta» *J>:imo .ppter ferns btfaenoue
«am m malailisqut valdions fut
namrcr fo:rio:ee/fowio:eftpttlfus cp tn femi
nts qnefuntnamren«icjis bcbtlts.i boccftqz
riamrafepeiterando mnmrfupplerc.tn femts
quod per fb:nc«ein pulfum fenteiin mafcuiis
operamr.^tem vari3mr pulfus percompiao
nemquiaftmcritcaUda/raa'tpulfumro:no«
maio:em vei vetoao:em.fi vero fngida /faat
parun oebtleatcptardu^.fiaureybuida moUe
reddtt^ TpriTum ft ftcca Mperur» atcp t>ummt
Jtentbmerftftcatur.pptervariant co^)o:tsbi
$ofirioncm.qitn maaiienris generalitereput
fus fomoi i vtu3Cto: q?'** crams. i bocfo:te
p:optcr mtno:em arterie per moicm cameam
ocatltattonem veip:optermaio:e5 alorisna
turahs qut abundat in maalienris mtenfionc
qut qutdetn caio: pulfum efitctt fo:rio:em»
Jjtem p:opteretarisCiuerftr3tem. qutapueri
babentvdoao^mpulfumadtnnari ealo:is
relr^erarioucm.qttiaintaUbttspms abudat
tlam veloacttem faat magnimdo calo:ts* %
bebtlitas viratris quead artrabendum frigt>
dnm aerem femelnon fufnat vtfup:a oicmm
tdti juuaies vero p:opter abundantem in cif
Vinmtcm pttlfttm babentfo:tan t veiocenu
©enes Vero ecoucrfo pamum i tardum oebi
lem/-z ramm.T bocquta eo:um complerio ap
p:opmquiit frigid!rari.vttde no eft neceiTe mul
wm3ttrabereaerem fngidttmaufa refriger»
riOnis^ Biie 3Utem etates bis afTines fecan/
dum eam cai macjis app:otim3nt pulfum ft/
rttmo:em fum babentes. i bectam itt mafcu/
Us § m fcmtriis. Jteni pjopter tempous im
nmi3rionem.nam verp:optcrtempcranriam
frtcjidamtcaltdam pulfum faat fo:tcm. fimi
IttcrTaummnus. (Dmneemmtempcramen/
wm virmri namrait adbibetincrcnicntum»
Digitized by
Google
fac &nim$
*£&& wro'<ftn caucMina eft bebttem pulfuj
Tfcddit Tpam&^prernimia peaoris Vetporo
.«m OtlatsrioncmV^pterqua^uaiiefar pirr?
c beMitatur/? tdeo pulfus fccbiliraa no fuffit
dr vr magnusefrYaaf/I^ems autem quia fti
$ida eft fadtpulftun tardum/ fcdi tamen mul
tum forcem;cardir3S.3urc!n bec^uemr er boe
g^non opp}fermutavrefn<jeran.forris autej
e^ctjcaloinaturaltsa<jtnterto:a rcfagit co:>
poris.vnde wrm«eetpulfd confo:mt miando
nonercedir.calo:yero efrmatfs vrrnq> tufibl
nir* 3tei«p20pKr ©iuerfomm dtmamm *et
rcgionum inbabicarionem.quiaitt caltda rc$t
Dne babitantes-vtin etbiopiatn pnlfu? babcc
vdoee qnaft dritttt.3n babirites $0 f fiigids*
pulfttbi«fifc5 btentalujnbabiriref vero futj
tmea eqninoctali; pulfum babeut mediocrem
ftcucmteinpo:e wnalietautumsiali. Smnitt
teraa-caltbuf mgidus etftccus fiuc tetnpcrat?
pulfum variacetimmutatjfcem p:opterim§
$i3nbttemmamp:egramres inpuf fu funtmtt
rabites.quia a prinaptb x>(q$ ad fepnmu me
fem pulfumbabentfottem fpiflum ervebceni
qma calotfetus calojem augmentat namra^
lem.et pires mulieris v(e$ ad boctempus funt
medtbcres ctfetusadbucpamns»vnde paru^
imaimentiabfrrabitab earumcojponbus. et
tdco dlpulfusadbueKHtperar^. Jh fepnmo
vero menfe fetus maiozatur.ettdebmatus mt
mutaimmrequintu^vndeetnatnragrauamr
etperconfeqttcnsWfus^
pterfomni ecvigtnarum alteraabnemvqma ri
pozefommparttttsdrefoletet tardusfed p*
fomnum fit fomsec magnus quia tunc cato:
naturatfs confbztacur^eruntamen (i fomnus
nimis piolongemtvpulfusrarefcitet bebtlitac*"
Jtefi qs afbno erdceturfubttonamra vet ma
Kria bifcnnlt pulfus vdor/fpiflus cremes /et
vtnojdinams fubito nmeuitur.fed cum quicfdr
rrimm reuernmr inpumnum ftacum. Jcem p
pter labojem ctcojpojts ejxerritattbnem que (i
fuenttemperata pulfum fadtmagnum/ fo:tC5
Vcloeem/ct fpiflum qma calo: nararaus poft
buiufitwcttewicacm.Bivjeroer^ e»>
uertc cemperamenmm acadit econcra pulfus
pamtts/oums/tarbtts/erraras.quia in ftcla/
bo^nnbus virms ftdftdt et caloi nacuralts
tJiabltitmretpnlfus per confequcns minojar;
Jtempzopterbalnewum afimrfacrionem.na
xn aqua caltdabalneances temgate pulfuj ba
betjc fbjcem ma.gni/'? fpuTum.? boc|>ptertt3>
mreconfbicattone/^^pcerfuperftuiramm bu
midarum confumpnbnem.fedm ninris mo:a
t&te in acjtta pttffus drlawr oebUts/reiiwttj
t3menu'ctmpnos vdodtas^fptiftmdo. €>i>
mtiiter balneances m aqna fngida tcgate pu*
fum babentfpetem/t pelocem, 1 boc cotfncjtt
^pptercalohs naturaus coadunanonet cofbj •
carionem vrirmris^uenienris er cemgamento
kerterio:fs infrtgidanois.fedntmiamo^a ints.
libalneo pulfum bebilitat^ pirmtej, 1 boffco
angitin maallenns pluscp inaaffts^prcrrrt
gidicacem ad tntenojanimts fubito^r quaft ft
nepbftacttlo pettetrancem/rqttaft fmc pjcco?
cttaplttsbebicoconlmngentem. ^temppter
dbt i. poctts vanam fnmpnonem ♦ ctbus emni
fuefluns 1 ixi&qptoQ pulfum ocbtliratmoc»
rams vero bigeftus acper memb;a bifperfu^
vetbtfTbfus qritauviirutepu^ augmetat
Similtter^pomsmoderams % t>i$rfhis pul
fum fadt fojrem/mag»nm/zt>clocenhpor?3tt
tem caldttsputfum faatpelocem/'? fpifium/
fhgtdiras 3tttem ramm t tardunn
^tem^pterVafltonum anime vanattbncm»
nam ttafadtpuIfumTindudt vdocem/fo:re
fptirttm.Icnn'3 mediocrem.nmoj (imtitetpult
fum efnctr velocem/^ tnozdinamm/'? trenien/
ttm.ftmiliter^oolo:^ficbca^sconnngit.
'Decautem bicta beanime -r potennamm ep
.ppttctanbus/virmnbus/tdfecnbus qaani
fpectacad bocopufculttin/ism fulndaHt.TIac
3UK5 be p:op:ietatibus bumani co:po;ts ctt
ius auitna acms dr ^ perfecno adtnuancc bei
^ratia atiqualttnctHcettda»]
(ffottZiber 2crdus
Digitized by
Google
2iber
im-
tt^poris'
it
^bumani
fc^cotporis? parti
umctus fiptimtib*
••'- osctatttrt/abdemen/
taribus quatttatatib*
ctbumottbus erqutV
.•■•'... ■„ bttsconftatcotptts/e
P*unu»*wcboanc]atm
^atuo: fnntttacfc demeta *detn
a. taresquaUfatee et qmb*coihm«T
omecojpusatatum materiaUter/
papnt cozpus bamantt.quodinter oia detne
^cftnobtaffunu/tttobiluTuncmtef omtaco
poftra demeta o^namm.vtputa,ppatt am>
mcronaueo^anujtpfmsogaftbnfbus ram
namraltbud^voluntanjs ocputatum* *6t
ttacp cotptts bomtnts copofitumer. qttatuof
dementts Xtcrra/aqua/acrcMgnc.quoatttt
qttodtibctbabct^paas qttatttares.fimtattt
quamwp^c/rfpmtc^aicsXcalicutae^fti
gidiras.ftcdtas % bumidttas/que bicunf pa/
meqxpamolabunfab dcmctts inetementa/
^imnmren'ampanc^ales.q:abctsoms
fecudarn cffccms oatmmr.T>arum quatttara
^fmamue.f.calidttas-zmgidttas. atieve
ro bu&f.ficatas i bumidfras funt parTme.vn
deab tftara jqualttamm pualctia -z^nto bidx
t4u-dcmcnma(^apdpam'ua.^icttmrautem
pame buepimapaUroracntte/non qt tltetan
eum aganr.qj pafliae fumlttcr agut. nnlta.n.
qttaUmscftoabfafco^c.fcdidcobidmrbe
aa^q:B3moncsearttmaIiebabcMmdttd
vdoferuan. tlamcaltdttasqncgbumiditate
quadocjficatatctncmat^mftocttLwpotvi/
denmarnefalf3.caIotmimfoUsteiremtsp/
tes buToIuit-raquofas-raereas. <rftc rdaran
^MoUtcndo/acalorcincUtdfbumtdttas.
Stcatarcm attttndudt/qj caio*3gef<s i\\ b*
mttlttatepnmocambtfroluit-roiffbiura^ofu
mi^ftcarasquccftUmacalons indttafteti
uwB.mmme-acttua.q^patetp eius effccnHbd
aimia^tm^altquaptmiodtisprcsbirrol
^Qmb^moIuns/rcsbcbtUbtJd£/qttc»
parnum cobcraraa fombzfucra^idco acnbt
«m^rT^^^S^^^Cftoi
mgencrabtUumamfcr^caufa seneraabnis
lotms pimdpaUtererrecttttdr tfftatttouplel
calidttas.f.Iolaris fiucceleftfcufc generans. et
peft famatma^genetatma*vn4equldocRffe
neranfwtteercddhcalOictnaere*aiucfteS/
metaris * generaouaitbeceft cojmptma rco
fumpttua.fidJtqu5do fttcoadunatto fractota
radiomm m puneto aucoius cojgis gfptdtt.fi
cutfi natcoadunario radiotum in fpeculo/po
reftittcenmftapaetreflerioneradiomm-rcom
burujjtem tnrcriomm eft^d fupertbia redttctf
tta.raaendo enim motn a cmtro ad drcdfcrett
tiambuToImtcrrdrria maquofa.raquofaitt
8ci^/^aiamisnc3.^ficmrerioutmedtarc
dudtm fuafoperioja. Jtem comm queburc
(ttntcbpacttbms/c remoiUtma.%endo emttt
in groflam fubftantiam cam buTomcndo mot
ltftcar.pt patcttn metalUs caloris Uqueracos^
foluatdo cnim tcrreftria in aqttofarentotiit*
Jtem molUum ? Uquidoiuj mduratma. vr p*
tctmouoigmappofito.qiUquidtotib^-rfub
twotibus parnbus r^oluria tercftnbtts parti
bus rcittancnribus mdttrefot.3tem bcnfomj
eft fubttltattu3.^um enim momm a centro ad
ctmimferennam babeatvi fua rem m quam a
gttVouToUttt/t meacrioniidoneam reddir.vtt
decumrm^dfimpUctt^temrecmccrelaborat
pcrconfeqttens fubnu3r,T)am fubnlitas grof
fereilttbtttttaseftqttem nafomrpammo^m
parttamcompactionem.vtpatctm gtaoeqtte
calo^foluta fttbtmamr. Jtcm pirmtefuadl
^«^3041^ metailomm imbujtnis ipfoum
confimtpntta.^ama^ot>tnfubtbttria5 ip
fius mateitt ipfaj bttTomir ? fiquid imtcmtfe
culame^mbtgmt8fcp3rattcbfumit.fi»tatt/
tem meritaurom omnmo purum/vtolenna
qutdcmaloasbirToUtimr/fcdnon confumiy
mr.vnde aumm perreaeoepuramm/qttauis
percaiorcm buToutamr/ nou tamcn in fno po
dcrcmmozamr. Jtem atiditas eft acddc»
rattrcrco«uprioa.vtdrivtderequando calot
plus otflbluitqttam confumat/tpfi bumotes
putrcfiunttcozmmpunmr.vtpatet mcomtt/
io rrumcmtaqtta afperfo vbi alo: ixtdufae 2
qaam refoluitmmmofttarcj/qaemdttfa -rre
rcnta^rana xanom* putreraar/-r cotmmptt
$tm 1 namraUtcreftgrauium alteuiattua^uj
ent btttditas per catozercfolttta pfttmimr pon
cms^mo^amr/tftcfubftanttardlctttamr.
^etcrcacalote agcntcm bniditatem mmttd
gcneramr/qm mmus allcuiamr/^ t>epimtat
etm fptrimm falicet utbftantia lctte^ acrcam
mutamr.t ran in qua conrincr7reddtttcmbt€
"t>inccfta> co:po»aimalromviuenttum m/
tomparabiUwfuntlettto^a cJIconpo» mom»
Digitized by
Google
deqattli&tCbttsetbuo.
nrterrjs ■? iti v&iis.&icenim cozpwa atman/
tram funtleuto;a poft piandfomVp awe p»A
pteraio;ts confo^rarioitcm/tamcn acridenta
litcreftcaltdwa&agsrattatiua agendocntm t
fubftanria^ ra fubriucaes «z leuiotfSpaRes cS
fttmitMematienribtts partibus groffioabuf
fttampacrio fganfequettsagaauario. per
po:o:nm eriam aperriottej ejc viaioris ntfpt
rittmmcuapo:ario.ejcquommp;efait^co:p*
tcut3tur/quibU8 cuapo;aris/pcr ipfofuut ab
fcuttamaggrauatur.^tc^caliduaseftcoloris
rub;igcncrattua.agcn8 cmm tn matmaj par
tce tcrrdrrcd rcfoluttin aquofae/t tUas m ae
reas <i inigncaf. vnctee]ca'tajniftone ignearu^
paraumimmotanritttcifupcrrMe^coloiifme
ua/.f.rubcu8gcneramr.ucutcft vtdereinrofia '
*SfS:crcrcat>um g calo^ej aiidt bumo^s t co;
po:egaier3timrej;^;ur$binVioiteg co^ts
wperftdem coio: rubeusgenaamr. ^tcm ae
ttdenaitter eft otfcolo:ariua.quia g caiiditare
po:os apcricntcm ocalant bumojes/ ? fpirri?
euancfcttntcr.quomittp«fcnriafiebat colo;a
tib coium abfenria alo;/ Dtfalo: generatur*
ftcoreft vtdcre be rofarubeajqerfumo fulpbti
risalbtfat. Jtcm nimte mtenfa naturattter e
mojriftatiua eogfeum vltimus motus alo/
ris agitinfubftatmam camad vlrimum refol
mt/rtofotooom^ncocftrmwcottfttntic»
Jtem acadentalttertft vmtncariua. qutap ca
ttdtatem pjcftautcm motum co;dw fpiriribfc
fttfpinmuminco;po:e rcftaurario -r numme
ti mcmb:orum fttcompetcns admimftrario.,*>
ficp confequcns coipa6 regirar % viuinatur.
-&ecotlige mt# apjedicas g> alidttaseft
clemearts p;op:tet38 fummcacriua penetw
riua.fummc mobtlif % moriu3.gcnerata .ejc mo
turadiommfuiipfius ttiulripliariua. fut com
munianua.tilontm tnqttouim fubftaitriain
agtt/in fuam fpeaau tranffo:mariua.titamm
que fiigtdirate momia funt t beftracta viutft>
atma irenottariuafvtpatctinradtdbus a\
plaris qoebyeumli rVigo:cmomftatc vema
It alo;creoioif cunt. )ittferio:umad fupertoiav
bedumtta/attramtt^/fupcrfluommconfum/
prio3Mo:dium pur^titt3.tn marerijs biucr
fts biuerfommimmooppofitoaim eft effectuv
ttm pwductioa.? ideo noncinuatitur arefo/
criua ^rctttoUtftariua/ltqucf3criu3/,i3pcna>
riua ? econucrfo.nuttc condatfanua <z mdura
tiua/coftrucriua ? opil3aua.nttceriam faut3ti
ua/mk coaupriua a opilatiua. i£ft cria virtu/
rc.-ppaa fopomm immutariti3.uam acctofa z
jfcjrcftta coocratint>uia3(vtcil vide.ethftuat
btt8 ?in vtits) TSernim&mattf mtentioneet*
etrfom Duldapucrtum amara^m f3tf3.»a5
et;alo:einKfo erurente fangttuieV fanguts itt
col«am pueraf/r r> cmtdem aquap fotteebt*
lirioncnt fubntio^s ptcs acrcafjmmcnri tcr
lettnbusmanentib^tnfaiisfubitantiam traf
muamr.£fteriam aliditas cmdo:um 1 incli
geftommmamratius/rm^tuntaris in fmcri/
bu8 cderiae pfecriua.vndctn regionibtts afat
di^frucms arius inamrdatntf mfhgidis t
piU8Duicefatr.£ftcri3m fbuna^^fpcaerut»
potcnna in matcria iatctcr cnftatrium adscni
edttcriua(vtp3tet tn minetaltbusjnam pcra
lo:i8 acrioncm auru/ea/argermt^/^ cctcrcme
falliccfperies Dctapidibufcduatmr/^foim*
nobiriorivefttunmr. *per calo^eria^ biffolae
tcmfubftantta dncmj t ocpuaittcanerea iti
vitram pucrmn^vndc pat^ cp aloi aens 1 na
mreeftmuriftcr.qrmcdt3tcato:enobtlilin"mte
fpcs-^romtctansmralcscpamftaaicsDc po
tmria adacmj educunr*. £ft tnfupcralidtta3
unpffa in acre piurimam p3fiionti{ vtpura nit
bmitt/co^ufattonu/rutgumnt/imbnuj/^ bn
iufmodi )gencrariu3*n3mvt fuaacriuaattra/ *
criua vapcucs varios/ficcos 1 bumtdof ad H
ucrfaaertsinKmiri3cicu3t.quibu8 aggrco^
garietcondatfaristn nubes alo; tnctufud
a$ aitcrat m varias fpeoes * tranfmuttt/c] 8
btuerfimodc raudc otffolutt/ a btffoiutas nnc
tn fpcdcm niuis fcugrandinis/ ttuncmfpeae
pluuiefcu imbjis ad terras vttdicp drcumfper
$it. £ftp:etcrbccatidira8fuoutmfubiccto^
a cattro ad arcufcratriatn eicuariua. vtpatcr i
etematris;in qutbus bomiriamr.f.tn aac/r tn
igncqui uimmabift^nna a cenrro tcrreeionga
mr.boccriam p3tetinoteo quod fanper fupe
mtat.iin aitjs omntbos in quibus n3mr3li
taalo;vindt.-^infuperbifpofmonu5fiue
quatt'ammfuifubtecrioftcnfma.vtp3r5 tco?
po;c vbiOommatcaio^Tiam vtbidt coftatt.
ltb.i.c a.co:pu8 fi fucrit attdum/ eriraro m£
ra/ptttgucdo p3oa/coio;mbcu8/pilimu!a
ni^ri vel Mbei/ractus alidus /intcUccms.bo/
nusybomomulmmf^cundusmttlmm mobt
U'8/3ud3)c/ir3cundu8/amans 1 libtdtnofus/
1 mulmm* appetetts/'? dto bigerctts /' afpere
vocts^aecundtis/foms/vclocispulfus.
*bec*Tmula3li3ponitconft3n.ftgii3qucca>
lidi coqjoris funtindids.^tbccbecaio^bi/
aafoiftdant;
'rVgidias cftelcmenfarts quaiita
f tarisqucdam acnu3./ppricta8 be
bUio; in acrioc $ caitditas.^pU^
enf eft moueri adranfcrcnria 3dcentmm.ctio .•
rrc8ful>iecrii^3^tf3Cttfibividm?3dbcrere
Digitized by
Google
Zibtr
iiii-
cttdeo raratus Vbtfnaltus patYattn tpfb tffe
ctum Htum/ctuanMS eriamriamrautcr babeat
uifhgtdare/jtameii acaderaliter caleraat. vtde
rnus ciit ih i>j?onec> cje rngtdttate colrringcte
po:oscojru8 caiidejumofirates inrerio:a pc
tunt/? no babcnres Ubcrum enrum( qtintus
funr rctenreXc ocrulrant? calefaaur.tmde ejr/ "
tcno? fhgicutas tritusacadcntaltrer ealefaat .
3rem fhgiditas eftcottdenfariua.q^rngtdita-
ce morum factcnte ad cctnrum pars parri vtd
ntus coberetpartes enf psius cratper interpo
firionem bumtdtraris fepararea cettno fetun
ae/feclcondenfaf3|?umtdu^Kaclcentra con
mwgutttur. ^tero quauis reducendo parres
ad centrum ftt naruraurer coiuncoua/ tame ac
adcntaliter c>iffOluriua i partium btf iuncriua
fiojt patettri cereb:o fhgtditare aliqua compf
fio vicompreffiouis bumidiras m eo conamv
ta e#nmif/ouabif/?peroitterfa cereb:i emtt
ao:ia btfparntur.vr patetinpariencbus cata
rum ejcaufarrigida. ^rinamraltter ingrof
f3riu3.q:oumr*acribrwrn0idtfaris parrcS
pambus warttuscoadberenr7ro.rum groffius
drtatur. TS:eterea partcs tgneeg rhgtdtrare
tompamentem condenfant tir aereas/aere in
aqueas/i aquee in teneftres i fic rora grofffo:
cfriamr.<6ftautem fhgtdiras acadetaUrer fub
«1t3nua.q:quadoq>prrigtditatem cofrnnge
tcm mulra ftt bumtenraris oppteffe educrio/
que bumidttas cotentam po:is fubftannam t
gioffabat/ej: boc <$ iluus bumidimris ftt edu
crio/cofcquituracadentaliterfubftariefubrili
cmojiajrparettn.pellelota^erp^ffa. 3tem
quauis ej: conf&ctionc paraum i ejt virrure co;
ptitneme facta euacuattonefpirimum fitfhgi
©tras naturaUrergrauanua/acadeittaiiter ra
men leuigat.q: fooa eduerione bumidttaas q
aggrauabar/roriusfubflanefttafleuiario.
3 tcm rngidtp.s rempa ra eft vtte i ret coferua
riu3.q: ^umgmgtcUtateinbumidttascoden
farur/ qlidirarismtcufio rerar&f. vnde ficut
paularimbuimdtrasp po:os refoluirur/ iW
refoluta paulsrim cofumimr. *ficntC3lo: bif
fpluatfubfhnu^reiimpedimr^resrtefeteat
frtgidiaas bencftaocuffodtrur.vmdein lods
mgidis^anrroftscaaauerapaulatim finefe
K>:crrigidtratereftfrenteconfumunf/claudunr
cttampoa n^gtdirareconuTtrigcnte.\>ndeva/
po:es punid^neeralentetrenus/adinten<«a
repnmumr.frigidtras tamen acaderanrerco:,
rupttU3 eft i befrntama.uamoum oigeftio eje'
rrtgtdttare m fubieao impedfmr/tuncimpedt
taalo:ts namrausamoepebim/owupribtt
mo^sgenerant; e;qutbusfeqtttrurco:porie
conuprio/bnm canupti bumo:es cotpomh*
co:po^nf.t boceft viderein vuliienbus qm>
bus fhgtda nimts appofita poros rcfrritigur*
m recentes fumofitates interius cante" rcmolv
liunt/t eam co::odentes vel co::umperes pu
ireraaunr.3tcm namralttaelt oifcolo:ariu3»
ncutvidentrg; in b)?emeca!o;co:poris vf cot
dis rugiens fuu contrarium bumo:cnt * fpirt
wmadtnterio:afecum rednar. *? ficejcrerio:e5
OJtts fuperrTaem calo^ bepauperatant oifco^
Io:3tam faiat* vtpatetin labijs t in genis. vc
rutamen accideraliter eftcolo?3rina.q: p frtgt/
ditatem fttpojo^conftricrio/t fpirituu ac btt-
moaimretenri6.quo::up:efenri3 ftc fugftdalt
ter cutis ctio&tio.Jtem rngiditas nimis tntc
faeft uamr3litermo:riftcariu3.q: oumg eaj
nimiaftrconuncrio incoide/fpus benautont
imb.? (ic cozclc mo:rift'cato (a quo ^pcedtt ali/
o:u vtutficatio ) fequ^et tllom neccffaria mo;
riftcario.q:er rrigtdate ntrnis oommate calo:
bcbtlis ejmnguimr.-z ftc vttalis fpus non ba/
bcns romenmm fuffocamr. Sccadatraiitertt
meeftrrigidiuf vtmncariua.ficut cft videre iit
ambus quibufdaqueescarboabus p:oaeanf
que vice fruauum tanquam quedam nibero/
fit3tefe^3rbo^n3fcunrnr.fedfdiufuntmat
bozenullarctius viutftcsnmr. t boccontingit
Vel 3cadtt(ftatcOtatcommen. fuper W>;u5 vc
gerabilui}ep potofirateltgniTfumofitatc^ a
comce eralantc. fj qn tUetuberofttates rupna
cenaculis in aquam acmnt/frigidttaiepo»»
. tjaerius conftringente/rumofttates interiusrt
ennenrur queconculcatead iuuicemioepurarrt
tur acfubnltanmr.t bum iutenus oerincnmr/
in fpititum conuermntur.ejrcuius mulripiica/
rionctOtfrnfioeperftngubs panesillc mbc
rofitates vtnifttanrur % poftea tn quanda aut
um fperiem nanffo:m3nf/ que qutdeab aU'js
auibus in namr3^compierionemuitum fnnf
btuerfe.pammenimbebentOe caruet min^
be f3nguine.T ideo ad efum non funt aptcvt
ttattdcmcomment.m3teri3m ramen t>imnc
laudts confiderannbus adminiftrant. 3^0
enun fptrirualirer rcp:efenrat/ quos pcr lign»
cruas oiutnus fpirims in aqua baprifmans
generar/inquibus carms i fm^ai& bcfideiiJi
non b3bundant/qui viuiftc3rifpirim votere
cclefhs roris viribus Deftderant^ afptrant. $
t>e bocali3S. ^tcm frigiditas mater eft ai/
bedinis t palloris /ftcutcaliditas mater eft nt
gredmis % mbons.vrl in calidis regionib? na
fcumr nigri botes i fufa ficut 3pi? maurof tfti
gtdif (vo nafoirur albi.ficuf apb* fdauof. vt bt.
aruu U, oeceio i mttdo.iaffignatroetn«q: tf.
Digitized by
Google
&e qaulitatf bu$ ti buo.
bnfo fVguJtratfs th fagtdferegwuibus matrf-
ces mutterum adraiemfemm btfponutur.vii
de^pcreantalbos fttios ftu cutem % longos/
smolles acflauos slajros crittes babeutes.
^orttrarto autcm efttu catidfs rem'om>
buspbtparmutriltod/mgros/mfpos/^pau/
costabduesmhes.vtpatetth etbvoptbus*.
^fligiturrngtdttas inftri bomthio mfubie/.
cto fuo mamfeftariua. Ttam ui iltlis co:po:ib?
vbi bominatur cft colo: alb? captltus moms/
etlatus tuEcUcaus bur? fsi obltuiofus /|appe/
ottts p3ruus/t fomnus mulms/tncertus gra*
nis rrardu8(vtbiat£oftan.li.i.cjrv>t7» )7>ec
autem uo ftmpltdferfuittintdUgcda femgrh
omnimgido tnefte uecefiarto/fcd incomgano
ttcadlcaliditattsbominanris^complcjttonem/.
? iiv^ppomone remomsaUtdcadmgidam re
gtonem.talia ancto :es remlenmt/t ui fuis fcri
pris pofteris reliquemnr.~Dec autej be ,pp:ie
ttribus frtgtdttaris bicmmfTtaat adpickns/
quia alie patattpcroppofimm eowm quebi
cta fuutfupcnus oe calo:e*
Jcacas eftqued^m elemetaris p. .,
f pactaspafltuaqualitasnuccalM
ditas nuc^igidttas thtrodttatpl*
t3mettfebabetadcaio:em c| mmditatem/ cu
ftcdtas fttlunacalotts .kiaturatitem ftcdtas
quaftfiue fuccotdeft bttmo:e.qut3bumo:et
ficdtas opponumrcuius efTcctus prinapalts
eft bcftccareficut btictdttans cft bumectare*
JBecundarios autcmerTecrus babct multos
ficutcftinfptflfare/ctafperarc/mommrctarda/
re7confumere/bcftmerc/momrtcare.<pp:iet3s,
ttac^iUa que babctbeftccarep:tncip3ltter p3r
tes bumidas a riralferenria ad lcentmm rerra
bitlani ittterminabiliter fluribilirate fubftaiv
rieftteresbumtdafcbiffundar quafi obicem
fe opponit.bmc vtdeiuus # th lutoribus ma
rts bareneficcuasterminum ponitmari. x vbt
bommsrrtcrrenamralis ftcdtas ftuttbttes ma
ris itnperits vtterius p:ocedere non pennimrv
ftmtcip^ebtatc^eso.fuper^ob.^viu.
^uts pofuit matttcmnnum tcbiat btcro.ftv
pcr3cre.v.idemibtpofuttb3ratam ttnmhtt
man^c^dememm erp:effiuspom't pbilofo
pbus.^icat38 igittir quenon perfcae terim>
uamrm.ppuo cemro eft qu^liraris bumo:ofe
tnfemalc termin^btltW temunariua^fueth/
tennittabilttaris fmis immobilis.pjoutpatet
adfenfum.^ fuefiuaMttaris rcpacufltua eft i
pattcvllotalitcr in q»cmiratibu8 confumptt
ua.^irac^ficat38 bumtditari contraria tatn
mefTcctu/cp in U3mra.Bcddeitt3litcr ramepo
.tefteffeaUquando bumecrionis indttcrui3.n;i
mmfttlunicaloUs/^ejedtat^ mterida eatdris
momm fiue actum que erara tus oitfbarir actu
alem!vcl potenrialcm cjp tnuenicbumidttatem
qaequidem btflbiutai biffufa p mcmb:a bu^
midiratem ettritfeu bumoiem. ^tcdtas caaj
quando bominaf q:b3bet t:iomm ad ceiitruy
memb:a coarpt i ^imhcjtt.i ftc per pMcdoc%
cdtiat btttdias q prius fuit g co:p^btffufa viJ
v: co^ibumcctari qo* prius (icm faiu £>iccd
am vtdemus tn monnbus ftccis bcrbas (pcd
alttcr bumtdas ^pcre^rtficuteft bcrt>3 queiHci
tur craffula/amDstaria/vermiculsria/ tc Tkc
boccft mtrum.nam ficdtas qucnamralirerijt/
tendit conferuare montc in fua ftcatate/t boc
p funm fimtle(falicetp ficat^ >t 3criua ad fai
nummcmm amabitftccu^.bmntdum vcroab
bo^ens t fugtens rancpfoum couarium befe
repellicvfc^ adradices bcrbamm/quem htot
ftctemonris tancp fueflue 3b tmertou' motms
fubftanria^unt recce. vnde bumo:c5 ftc raecrii
radtces attrabunt % i nde nutriumr bcrbe >i bn
mtdcTcraffe ftut. £adem videtureflc tario co
men.fupcr Ub.metbe.vbi btdtc^fomes -i fiu>
mtttanafalmr bemonnbus. q:cum fint mott
us auemofi ? fpongiofi i plurimum cuaj co
rincantcaUdt/fttamonribus magn3 artraao
troucvacuiTerismrpne calidiacns intcrdu
ft.quod tgif attrabimr fimile monrim iicduic
ftbi thco:p,amr.qttOd vero btfltmtlecftf vtpo
tetnbmntditate)repcIUmrT acjgrejaftnvnti
locuj.quod tandej etpellimr i fo:as g C3pita
fonrium adftumma pftdenda conrinue scri/
uamr.Sicdtas igitureft attracriuaftbi necef
fsriomm tfibiquidem fimtUum*eft mco:r>a/
ttha fuperftuomm vero autftbi btiumtltum
erpulftua.3temficdt36 cft twturaliter attenn
ttua.q: ficdras cofumitbumtduatctu quain/
ucn\tin fubrcao qua pfumpta/ fequtf erxcuu
ario. 3tem ftcdtas eft fub ftarie thdurariua» qt
pfumcdobumiditatc m materiacmdc tpfairr
oitram ficut in tuto e viderc/qt? ficamm bunJ-
emdcjtem ftccttate asentein &Sub$emhti
aereajn fubftanria ftue aquea fubutto: cfftdf
i r3rio:.ft?ttt vtdenms q> flate bo:ea acr ^chc
cti ^ rarefdt * fubnliacjltem acddetaUter pdc
eifc remotliriua.qu cntm ficaras ofumit bmnt
ditatcnt que parrius eft coglurinsrio/ fcquimr
g confequcs psraumfepararioimoUtncariO
ftcutcft viderein ligno vemfftmo/cums bumi
ditare per ftcritatem confumpta/ftc moile reaV
dtmr/cttnputucrcmmottemtactuicedcntcre
dtsttur. j$ian naturalitcr eft3fpcr3tiaa.nam
agcnf i fubiecta i bumidtEWcqua muemr/ pfn
mttin fijpcrnde,'? auanino poteftconfumcre
Digitized by
Google
tibxr.
nir-
fecfaratat^uidjjdtar quedam in fcpaftfe
w*^itt^emmtooep:effaecdurwe cte
^erquarWperitasqueufoaaUhd eft cp
uicqnautas fecundum bnram corpus. acdde
fcMcrtatnenquandoc&lemncat fiaic quado
^ftcarateacuicuralorqmTuo acdde* oiffol
^umo^.quioiffoluuctperaluimartcria
f^^am ?Bfa?<t *n«wwjKm
ft^simtcparccsacrcectaquktntaTc/
wcsmfpiffanmnctficfubftaimasrofltoj dfe
^5^wtardio:cffadmonun,pcrntima
SS£2?ani fP^ crmarminntr.quout5
nmlamdtnccorpus rnouebatmpdoous.tm/
aceommfaaaotmmuaonepcrficcitatentmo
^^a.^cncffLm~X
^awckncautermom8admuauua.quuuai
tssfaaats momm adccntrum equauterondt
romndamnonbabetaitgttlostnquibus pof
!»»^™ioUU ^tatelamobLsffi
^aftcatasconfnmcndobumidas/uD/
^^/P^robnuatctbcpumt^pZ-
o^reddtceos.nam (ta fupaforrtate oX
^crmmaquibnscoujusgriaSomm
^^L^2?^a a fuo «««mcnco oc/
atereftocfenmua/qtonmbnm^cacan fcb
tonaiem quemataratafobicoummimi^
^J^^uIacpanterOcESS
^ffo^.3temammaaWji>02afo^
ftantetmmo bumtoooiffouitrcmanao mTJl
peRKmcnspelmcdiii-Mff!.. ■ ^3138 fo'
bwt.oJ£9a>n?uS^lass?8" lll<»
^^topaSS[op€r5otolifbl1
Baoncm.mfSato&Bm,d,t,nf<03r
wotioncmXnfi,? . lB8al0»» fonnTi *
PeB-una.STfeSr'108*
ktmco;ponl)ustduaK'acnoaua8vtnrir?m
«^mctbumfmodiqu^riswtpS
ar^beneftdo mbucttin.3nfnpcrpSS
^tamotisconmmp^
f^^mnsfupcrftdejcontrabictcoS
ratctt>cfo:mat.fttun unmoDemtatnptouocM
artcrtafcicafpcratetvoccm unpcduetrarcracL
caputacapiUts fpoliat ct bealnat/amatu»
manuuntapedumcontrabtccc iummat t>tf
woercmlcp:ofeJ5cbbccbicabcft^tta^
«rfecnbusnuncmrnaant. -^u»
©midiras cff cfemctans pafima
b Qo^fi3muaruquaIttammtni/
m P^efftombusobcdiens^fubdita
amonn^tdtmtw^mgidrtaas fufccpnna7
V3t autembunudttas ommium coipomm et
Pjcopucaim3toju5 nutrinua/aucjmentatuta
^feruatma/dcp^duoutmmco^c rejraurari
ua. ^WjefcaIo^omiagenerant:w
trwcpbtlofopbus.^geiteraca.,numunf.weft
Ptderemradiab^-rfcminib^.lbmcirannsr^
Tcpmtfftmprnnoopojceremndibumidiratc
JemTa^ri^oaataW^mtjdemacfioiieca/
busbumtmtaaidbmtagroffto^mrui ptcrrr
*terreftno;emretTe mferms>anfmrtu^qu1m
qmdemcerramfuis reapicvhfceribns^caloa:
mdufo coagulact m radtds fubftanaas* 6
^Tb^^^^bnmiaftal
^^^Usbcrclicm^inradiceS
aeam.lmmotemqucBtmuemt mmfSto
^^J^^ttlmrimom conuertuv
%l^n"m*®»**™* fubnltW
^mscrmtnts.bandcinfubftaftam mbins/
^omjubftatiamflous/fiucZ
^^^^ntttmillotnmquc^
^ntt^^^^matma/inan^K
3^bumtdtcasbeBcUb?m^buspccte .
tabtitbus? atarts eftrcftamanuaTnan inerc*
a©5aaS
Digitized by
Google
£>t qualutfcumo»
&mi$m kfedotm <o:a*eruamia; tmt &
J^SfegaaoHc radiowmcotiriiwainaeiectm
terra anafieret caloris gct jcratio /sficarans £
ducrio <p acrmflamajmr/t?tcrrcfugridc8c5/
burercf/nirivtmjscatojtsactitiapcracns^a
quebumimmtmacaoittettis leftftentem^
pomone bebira ad temperie reduceremr. ? t5
»t oicttmacro.^pp^fnttocusfonti atoris
fontcm tpnuftbumidttane vtpcr buniozm 5
fentfam cotoa oppofimmeius viotcna rep:t/
mcrctur/'? fic modi macbma in effe Oebito eon
feraaretr/alioqum a cajotemmio fubjro fotuc
remr.Jtem bumimmspara&rciTe comnains
^ntecntm fieamri0eftteira^mft bumidiat
le aque bumeetarer/QucItt?? parricitla ab alta
Wotuerctur,ttofeatnatura ; fpougiofosmcl
tes .% tcrram cauemofam m muttis tocfs ? po/
rof3m.ptftcfteretrone^acai3eTt3 taquc fo:/
ri^atoamoadadtttuandiifimratismm^ato
iiem/parattmrerrefc^aWlmvuionem. SJntf
qttodfaatfancjttfs eurrens g vcnas in co?pe7
tdem faat bumtdim in, vcnis terrc. rtcjatcnt.
KnsfmutmvemdifpmwvbmiitaLad
fecttndtta£em.T?abet autcm bnmtdiras quof .
4am^pp:ict3tes * cffeems; pjinua? namra/
lej?,qu3fdaro vcro fee&tos ?quddamodo;
eautales.ficut^altc qualiares. £ft emm bu*
tyi&m naroraltter labitis % fittnbtlis nulef;
ferermiuabiiis>fcd tamen ftftit* termio aiieno
w0tatpr5tts.}Eceiif o atint ad etrcuferenrii.
eftmoriua.vnde^feOiWundatdofubiecmm^
rutttomfeoefiuendo.oifroiuei^fta aliqd .
i»U obftfterctqttod eius fiuribilttatem pcrre
ducrionem Bcuinad centmteniiinaret. vu&vt
demusflua^manspbareucfteatatcmin ma
risliuoijbttsafuo cottflurjt,compefci? utfer-
euiodamodo reuocanVJtera namraiiter rooilt .
tutaeff.partes emm .marericOttraa/* ppartas
$> mifubiratrionein ? &tffiiftonem rebtac-rra.
nBc3tt;rentolU"t£ilrameii mdurariua aecide
tajiter.ficurvfdemus mgibbistenantinapo
toattbusquibttfdatnquibuf^fludtbumo
rcsfegtdi/Tejcrr^totegtes buimcUs adce
ttumrepercuricnte^pdcnfantc mduraju;/?iii
fcj[uofu^,Ouncamfepittsomumtur. Jtem
ec'ampri»cjita:tu'mipalo2egtcaliqtjidio2cs"
tofumenrejqmbus cofumpris presgrojTio:es
$pttucjroirmgiter xindurmi^ namrahter .
eftmadific3riua.nani fna remollUiQne? griuj j
B-<tuaa otfFundimrab uraice tatarione parres ;
fozdtdas oroidtr? OiuOaalttbtmcando reirip::
uettabftergitvtpatetmatimeu» ipfa.aqua :
GKmbftanri^ltterbume^
auunpurgatioa.2 bocm*mz& fubtarial*.-
bumidifaacal/dirasmope^etcr.vrpatetftti
jrico ? rurmrc in radtcc blomeferiatnin fopozf
fjtn medulla fobe ? incofiroilibus queomnia
fo:des fcaei? torius cojpozis mundmant-z.
$>epurant.3Mem quiaoe fe momj babetacerj
po miemedio adcttrema/curn tllemoms ejpfc
no fitfows mulmj/fed refpccm ca!o:is fttob
ttifus.^fiqutoan fuiin lamm ptinapaktei
Oifrufiua.tri attum vero finealo:enocftmul/
rjtmquanrum eftoefecjxenfuw. fed quadocfc
®Io: m ipf^ Oominamr/'? in ipam obedtente
materia bumida ogamr.miKin omnem ptcm
fed marAmc in 3tmm^? loncjum vi cato:ts fur/;
fem eleuamc i. vfcg ad cttremitates otmtndat,
IC>aigimr'y)tel3t.iCo:po:a vero m qmbus,
p^ontinar^iot^bumottetripeiatus naw'
EJUter h generaliter func alrib:a a lofjiow % ca
amgracmoza # tlta iu qaibttse^ftentc bomt,
dttate mnlra i oominante aIo:e guo i rcmif
fius opattteeaufa contranainuajif.? tdeo bo
mutes aUdi vtcotcttaobedtcttrebumo:efub ,
ftauttjtItalo:i8 3criom fu«t3lii.f.fiegmaricis ,
tonmo:es % i\\ omibus cttrcmirsnbu.s co:po 5
ris(aujls panbus taraifcmnjs cocurrcnribtts ,
bindndeeqttalitcrin cjtaaiifate'? tonsitadic.
aprioics. vbi autcj cft atoi limims ? bumoj t
motms tio tamen aaioni ignee virruns fuper ,
fluiis 30t0tmmurus/fed congmns ? ntenfu/ '
rams/cotBa m omm otmcnfionc fiunt ma&iz \
lata/ttonga.Stra cntmumt^ppteratojefub ,
rilwcsBtesbunjditaris ad fumitatem t>ef$i ]
lem.^ata autem ftuut^ fpifia ptoptcr virm/
temeilo:»gte8 grofiious bunridirans adfiii "
gutaspartesinferio:esfaSdum fm eri^enria ,
««H<& Ott^Hdentetn/^ partem pamlf mion> ,
gmcnriam namreaduitatcm.3te3bum^'os i.
eft naruratitcr lauftcatma.nam ^fuiarcurufio/,
n.eg ettrema rei omnes partes -vacuas replen v
t>a adcqualtDtem pducit/Tficrdfuperftaeni
coijuptanando i3dequa»doeam leucmfadt
acaoetttaUtertanteji quandocperafperar. ft/ ■
mt quandoaliquoaftt Cimulalidt i fhgidi ,
bumo:es ad atouielocum coitfiuut^ coucur/ v
runr. aticj qmdem in pmimi fupemae rci efc .
uanryntm'cUquocp.0cp:imut.^fice]cedn-3t^ ,
bumoubus contraricras'? utcquabJEasafpcrt'
tatcquadamco^ts m ftteftcegeiieraair. Jtc ,
bunriduas ft rueritftnjiarinc ejagcatia m co: .
potccoimuehfuraa/omnmm acnoimiu mie
i ^cotporis eft aofttuarimuTiam cjcbmnoiib^ -
fpusrcg^tcjaicranmr^iucffcconfemanmr .'
fptrtruunt quoc^ vtrtutcsfuos cfSKmsiuftu/
gults otcpms «jpcjris fenfiriuis-t jnowife g ;
lwmoittm:mwiftejwm.opcrannjr* vtpaKt Ux:
Digitized by
Google
-.&bcr ,-nn
JNrtute vmtta/que meaYantebumojc mMtV
- ijo vifum iu oculo opc&tar.timiUser viri? gtt
ftanu3 nuu^ftnebumo^fahuiaitnterrapo
i^oifcaTierearbttr3fur.^ftct)eaU)8,Tl35btt
dfate rabiranttali oeftructa m co:ge t?d co::tt
pt9ytc«3fmeamoett2reritimpcciita.J©t.n.
foerit in toro cojpo:e vel in aliqua parteco jpo
ns fupefluttas bumida ficabuudss cp no pof
ftxregianatura/punapiu5 eft -z materia putre
tacriontt?/? generacin co:gegr3uiflim38 pafli
©ne8.vf patetinapoplejaain qnafugflua bu
tniditae ficoccupatomnes venmcutoa cere/
bacj>nopermimtperueruo8 fenfibites fpiri>
tum atmalem adfenftncandum coqwts t mo
uendum ocfereutes aiam in co:po:efua8 per
agere acriocs tnto aufertcotgifubiro fenfu^ at
q> momm i randc indudit ftttfoanonematcp
mo:tcfimtomrgalie.m comen. fuperampio
rif.crponcs iUud verbum bppocrans.Solue
re apoplettam fo:rc tmponibtle dr.Ocbilc^ ve
to no faate tc ftegmarica enim bumidiras oc
mpanstotaraebarcgtonejopUat meatfner
ttomnvvndeno potocferrifptts aimausad t
ferio:a immotnterdudifanbettriis ? vita nrit
tur.*Dec ant bumiditae pcccarquaVJoc£t qua
tttatcquandocp- in quattrate. fbecattquado
aauJa tntrinfea attquado ab ermnfeca Acttt
a mala complerione qn nooua bumtdtcae ra
dtotur in membus ?no potefr a alote namy
ratioifTotui^pfumi neca fua maltcta immuta
xu Saus itaqj bumiduas in oiuerfte toda coi
pori8 oiuerfas induatinnrmitates. ©tpater
tn epflepfiaquado «pcedir ervtttocapins.s tn
bydropvfi quado ecmalacopiertone generac*
epans. Stmacaufaerrrinfecaftcutarebtts
cmca^b.?g3u.voanturrc8 nonamrates q/
lcs funraer/dbus/'? poros. fompnus ? vtgt>
ue.mantrio/7 rcptenb.ejcerattum atcp quice*
T>ecenim omia ft ruermr affumpta fecnduj eri
gcnnamnamrcbumidttatemfubftanalem ge
nerant acconferuant? pdiram reparat a refrau
ranr. Qi vero cotrario modo fumpta raennt
comrarium cffectum babet.nam bumtdttatem
tnnaturalegenerat taugmaitafruamralcm
cojzumput/alteranr/t tmmutanr.vrpatct.Tii
Vf Diat gattcin ampbonf.bvpocraris gricuia;
uj.ftu> locum flluj. Jmmutanoncs tcmpom
manmcgeneratmo:b08 ?c 2entpo»(rii4*)
nnnino funtcaufamomt/fedmutanonesco
plenois ipffue rgis quado.f.complerioaeri8
queocberetcongmeretempori in oppputam
commutaturficutquandocomptcnoven&oc^
bererenccaltda^ bumida-emarur uatttnau*
rimo mgtda atcp ftcca «^tjerfo.? ftc ocauj»
^5 ft fucrit vematts gmeraftrer m&tdus tffic
Ctts.? pceftentaertn b^cmcquafi vemalis j*
altdu8 « bumidus/neccfleclimultos m vere
«grorare/teriam muticres pimras occaftone
taalt abomrcr beccftro galtcquamamgnat
^qterbumtditatc-rcatiditatebicmie pteceden
tts mulufiebar bumidiraris in co:ponb^ge
ncrarioTflegmariscoadunarto. aerveroin
iniab vcris ft rucrirfhmdus ^fta^/claudttpo
f08 1 no finttrumo8ejr3lare.vndcrefeuto ato
rc/oifioluit bumidiratcm tttam fup>flu3 in bie
me5eBerat3.^cucaloifitocbiti8 mon pofTit
campfcacotgererenecctrotoconfumcre traf
numresmftctndtgeftstnnttcad fuperio:3 me
b:a/7 nuncad utferio:a vbicoaduKara uccau
iaeftbiucrf3m5p3lftontt.vtft afccndacadca
put/poreccaufarcumanf^carani. ft vcroact
ntrelaua/^ rucnt flegma fatfum momfiando
mten^na/incmdrotHierenriam^ ftcoc aujs.
3llacadcm rano pCHeftcfleabotfusin mulie
nbus.quia butnidtrastUa dcftucus ad mant
omacjgrsuatiUam-rremolltcttdo rcrinacuta
fecus acrelaraudo eftaufaabomendi.Btta^
autcmvaulamtbtamc^atauicc.£tficbcat^f
paiTtonibttd acna t tcmporis intdligajdum
eft q murar bmdirarie qtitatej vet cato:e imo
dcraro^tmis ouToiucndo vel nimts confumc/
do/fiucato^ remnTo fupcrfuutates ctu8 nou
cuamado.^ficu«elUgendu5cn:beaercnimt8
rngidopow>8daudcn£c/^umo:cfc^ptu8 bc>
bimcottftringentc. Sedoeaercmgidoadp
fcn8 bccoicra fumoanr.
ifaboveroTpompafet. tlam^
t> bebin nummcri dbi (cihcet 'rpot?
fubrraownc bumicUaS: fubrmbtt;
catottncmctaficararetntentto: emcitur non
tttuemcnemquidagaradfubftanriatan but
diratem fcconuemr m quam agatdo tpfamnt
mt8 attenuatvet confumtr.ifccc6nario (i db*
vci poru8 rucnr tmmoderatus/ bumtdtras nt
nnaintendttur/^ato: namraiis oebtliranuv
qt non fufrlaradoigeretidum faattantc cafot
quod potcft. Ilamattqmd rcfomircr ttlo fug
fiuo obo fumpto, 3Uud atttem rcfolutum cuj
ftr ramofiras groffa i MigdtiJpait cerebnt^
tgcunensetus mmnga8 feu tuniculae graut -
tcrea8 fedit taiiquando emigrancam vdaU# *
sm opins pampnem pefftmam erarar? tudu.
tuvHtiquattdoettam radtces nemozmn kndt
biUum fumofttas mabaofa angit/^ fuo aoi
mutcfiuc rumoftrareadtnnmatpfo:u5 ttemo
rum pcncnans fptrimm animatem tbt eriften
rcm tmpedttatc&lecttt.vnde % fubftanu iam/r
»ni8vfumpcn^at/iluigtiamrattoni8m>>
Digitized by
Google
&t qualuetbumo
jametem tttttbanclb mmtiti pmatktt
pat£tiebV}6*%&ow$ etmmvoltmtarium fept
ns retardat vclpemtus oeftruit. vtpatetitre/
mulis * m paraUriasfnecmirumOllam *>«#
to:poris regituta qttefita eft inneruis t mnfot
lis quando neruum ftuemebmm quodftceit
fcep:efum regere ? ejrigere fatagit * intendtt/ 0
p:eualens ille aattus fumtts ? ref tftetts vtrttty
tem naotralej vincere cupiens tnembzu; oeo:
Tnm t>epa'mere nititur ^ contedft.Slnde ej: ifto
bupltamom cotrario(pno.f.) eteuante? alto
bepjimente memb:o£ tremot fepins generat' /
jtandem viaa tomliter virmtcregtritta mo^
pdgaltffs iri tattbus oominatur.ttdeo op»V
tnum eft coufilium faptenris qtri bttit He te ef
mnoa8(mqutt.}fuperomnem efcam.qutain
mulris efcis inftrmttas grauis ?c. Jtem tdem
malum generatin co:po:e fomnus tmmodera
tus.flam in fomno remittntur virtutes ? aaio
nes animales ? tnteriusftamrales intendunr^
tmdedatifis po ris forinfecus calo: inmnfeais
cofojtams multos bumores attrabit»quos qj
demttecOigererepoteft/neccofttmere.mncjj
rialentetantafugfluimtequam non potnatu/
f a regere fequimr neceftario mo:s ? fufoario»
ficut eft videre feptus tri Oo:mteuttbu8 poft ac
ceptam medtdnam/z eriam in minuris.jjn vi
gilantibus autcm nimis caufa contraria ope/
laotr in qutbus nimia ftt ? bumotum ? fpirim
umconfumprio.pncb^moisitemm commat*
Jtem eadej ratio fuffocationis et th nimis re
pleris/* eadem ratio oefecrionis eft misiunan
tibus fup:a vires ? nimiu maniris. Jtemqui
ttimis fe ejeratantg nimiam ca loris intcnfio/
nem bumojes nim is confumentcm feOeftruut
% confumotjn mmis vero quiefcenribus cau
fa eft cotraria.qtria i tpfts magna e? immode
lata bttmidttatts arttactio ? tmlla fuperfmitas
euapo^rio/nec fpirimu fubttliatio. ? ideo ne
ceflario humiditas fugftuitas Otfponitur ad
ptttreramonemtcoaupriottenw jlftissatqf
mots ifmitts qlitatee demtares t fuis namra
iib^efecribuftpediunifimtpatetmrarioibus
fupzadtctis/quas oe verbis conftam pitago»
*gaUe,ittcomen.ampborif. bppocraris % ept
dimiamm fucantecoptlauimus/ pndeoe bis
fupfedeamus.^fdeo ad0efcribenda8,pp:ieta
tes bumoiuj que ejebts qualitaribuscopontt
wr/manus apponimus eje quibus cofttmitur
omnecoipus quodfpiriw fenfibftt vX rattpn*
btUanimsmr.
Jottgimrbumoiquedamfubftatt
e tmacmaliterliqutdaejccomuitctio
neelemattanum qualuarium.per
dtgemonemtnattHtiafo cozp^amm^p
■ ta membza nutrire/et eomm acriones mfomta
renamraliterpelaaadentaUtertmpecure, lla^
bumoi eftjco:pomm fenfibiUum materialepn
.ctpium ? prittutacp^edpttum rone rmtrtmeim
m fuis peragendis acrionibus iuuamentum»
Sunt autembumoies vtOiatconftan.vocaa
elementomm ftU) eo cp wufqttifc^ eomm ey eo
rttmojiginalitercoftet.quaUtate. ^utttaute?
quamo: bumo^s^.fanguis/flegma/ colera/
? melancolia.q qdem refpecm memb:o^bioi
mr fimpUces quauis refpecm demetttpmquo
rumfutttftltj compofiri inuenianfc T>iquani
oibumo^s i» qtiaritate ? qualitate eqlitate^
^pomoneOebitaobferaantes/omnia co^
fangttittembabettria pftaunt^ nutriuntacca
ftodiuntittOebitacottfiftenria fanitaris. ficut
econtrario ej^quomm itteqttaUtatefiueutfecto
ne inftrmitatemgeiterant ? inducunt. fuemnt
a6tbiquamo:necefiar§ bmnojes adco^is
conftimtionem/adipfiusregimen^conferua
ttone/ad conriname oeperdrio:um in co:po«
reftaurariottem.fimtOta'tcjalie.fuperampbo^
rif.j^o^usemm fubtacctflumi(ptpatetut
fnbdo:ibus ? itt fpttris)^ bmoi alterationis.U
oe ftigidttateitt aUditatej z econuerfo.TCOj
mprioni queej:fluttbititatemimafequimr/ et
e?alterariottet>tutuma.vt ergo quodp. fluruj
tncoio^oeperdimr/reparemr/mala alteia/
tio in bonam tranfmutet.etper confeques cot
mpriomatiqualiterobuietuf.neceHarta futt5
mo: bumomm piefenria vtco:pus atmalem
vigo^ipfismediantibus incolume cofemeE,
"Do:um autem bumoiugenerario fic babctft
eri.recepto enimabo inloco oecocrionis pmo
f.iftoma6ofubrilio:eiusgS'?liqtttch^ qae
apbiftos prifmanavocamrpquafda vetms
adepartrabimrtibi peralo:isnamraUs ac^
tionem in quamo:bumo:es nanfmutat quo
mmgenerario inepatefimpltcueimapit/fecl
nonfmipltai^fmimr.^rimo enim aloris ac
rioqttodfrigidumeftzbumidnmin namratn
flegmaris puerrit. ©emndo quod caute %
bumtdumeft/in namramfangumis trafit.q»
vero calidum eft ? ftccum/naturam cotere con
ftrini^fedquodm'gidum^ficcum/tn fubfta
tiammelancoliefecQmponu.taUs igimr eft p
ceflUs.i^mtto fiquidem generatur ftcgma tan
quambumo: femicocms. ^ecundo fanguis
cmtts oecocrio temgamenmm escedit. ctltta
eriamelancoUaquaftparftenemonaUo^um
ft^effe^dtt.SnderaU'8 eft o:do(.vtbtac
aaicennaa» elementom % rectareap^caeft gc
neratio*quiaoeaerefff ignis ? econuerfo»
Digitized by
Google
^ibcr im
TJttmoaim dutcm gateratto queda eftrccfa*
• tio redp:oce.$e flagmateem'5 g be cocrione fit
fanguis fed noecduerfo.Sumltiert>efat7gui
tte ftt colcra g cateem mtenfum fiecantem buo
- rcetfubritiauremfed no eeouerfo.fimilimodo
- peradufhonemejccolera firmdancolia ernon
eeonuerfo.0icenim acridititt gaierarionebu
momfwiracacutm gencranone vfniejcmufto
WOtatconlran.Jllamferuete mufro gaiaat'
quedamfpuma fugrldem.petens/fqucdam
fubftaria terrea ad rundd ocfcatdes. £tali3 e
squof^frn cams augmcmm vuui eftin fubfta
tiamagis bebite 7 minus C3ltdum. Tqusnto
magis anriquarT/ranto magis ftr.calidu,ppter
butus 3quofttans refolurione? quataeft vint
puritas /ranto cocrio eft completa. Sicin buo
ribus eft pars leuitate fuafugioja petesXco 4
Iera.alia velutfer&eotfum tendens.f. metaco
lia.aUa 00 m cmdtratemancs.f.ftcgmavquar
ta vero eftfanguis mfuapuritatc gmsnens a
eetens bumo:ibus bcpurams. nuUus m fant
guteeftitapumsqumsujs bumoabaa fitp
tmptus vnde ereom comimbncfpcaej variat
?colo:cm.tt3m g admiicrione^ cofere apparet
tufus.a mctancolia mger/a fiecmate aouofuf
«fpumofusTc
^guisfvtowtJffdoOagreca
T nomai fumpfttco q fubfteutat vi
# geat/s umaciddl wtam coftmtat
namfancttrecofirmare eft.^iamrautfansuts
bum eft mco:r>e.emjfu8 vero biamrcmoj/eo
^efmfus currendo coauatattj autvocantfa
pnem/ciuafiXuauem.eocjjguim'? tacm A't
fcams.no entmeftfanguis purus tintecrer n£
ftmiu^mus.TUmbicutpbifiafanmrincm
mmwgeatem.vnck?infenib? tremo: eftet
bcfecm^pjteatttfanguisanime pofrefTioeft
Jude genas lacerare m lucm muhenbus mof
eft.vmckenampurpureeveftes ^purpuraflo
res ponunf fug moauos/ammofitatem mo:/
tuomm bum erantin fuo fanguinereptcfatta
^(bumfc?3ftdo.lu^.)Saiigu£3utcm
fmcomm.mtcrquamo:bumo«8bud3biho2
«namreamtcabaiojeft^pterauscqualcm^
Cfectamcomonctmeematca^ tenipams^
^^ngutsfmeudemconftan.aItusna
turaus ahus mnamralts. 7]amralis aut ah?
weftmarterusml^cft^fubftUoz rubtom
cUo:idano^infapo«bnlas. afoSs
S^f^^J^atau^S
f Sdm?fp08 ^«^ttm/fubS;
h boe vtrefumettdo j> 5>tna8 fumcae ajtena)
ruj faalepofTitin 3U3incb:alabi.£lario:au*t
eft^ptervirtutem cofere in tpfo.8cuno:autcm
eft ,ppter augmentu calo:is. Sanguis vero in
Venis cententus eft calid? <? bumidus inf grof
fum ? fubriIe5.^ediocri6 in fapoze eft valoe
bulos omnt malo carens odo:edto coagulaf
cum ejrierir. vnde talis fanguts epar befignat
temperam. Sivero ruentfubrilis aquofusil
bom odo:is necbulas fapozis/ pmimonegl
«erius bumojis ipfum inftacris eft iudiaum;
tamaiimbegeneratfanguinem innamratcm
qui ficbicityd q: a fua genaarione eft vt m le
p:ofi8 eo::upms aut^pptcrincoueniattcma/
Kriam erquaeftgenerat?. aut^ppter ejetraneS
bumo^m cu quo eft comt)au8.modicum ernni
coiere^alreriusmftacnrisbumons miym
cumpUrofanc^jineiprum infiatj? tn fuequa
tttarisfimtltmdinemipfum trabit(bucufcpco
ftan.pandeg.!ciciuj.c) Slias fanguim^prie
tates ponitarifto.tn«ttVh'.3irimalium. bicit
enun.^nmcaimat babens fangutriem bsbj
epar^coj.wdeomfaaimaliaarenriafangui
nefuntmino:is co^is t vnrmris atmaltb^ ba
benribus fanguinem t ca abfandtmr c3ro fait
fris qijrmfi illa mo:ma fuerit vel co::upta*
tem in omni simalt bone bifponttois cft fa
gms mediocris.qinonnimis mulri/ ftcutfunt
potantes uouu vinutrt/necnimis pauo. ficut
co:po:is aaffi funtparuvfanguinis. q: qugn;
toaugmcramrpriiguedotatomiwaffangaif
3temomneco:p9f3ngumett putrcfarato.ct
marime<ppeoira.T3omo enim bsbetfanguu»
ncm fubttiem valde rcfpeau aliom aimatmm
quo:umfangutscftntgnot^fptfTio:fangufe
bominis 1 m3»meib3uri ? aftni.<z fang^usi
nifenbtiparttco:Bis fptfiio:eft-?ntgrio:#ttt
mperio:i.3te5 fanguis quado gcncramr vat
Occrimn^ egrimdims.qnoniam attenuamr
cfttsquofus.^^ptcrbocfo^n fudatbomo
wnguman.quodqutdceft(ptputo)/ppterfuB
flu3mltqtttdtf3nguini63bud3nri35.aqu3fe
ttttcnditetonemren3mr3.pndee9dtaus par
tesaquofasadcurisfuperftcicm'? eas ejcpel/
tep fudo:em.3tcm mm bomo bo:mierir/erit
fanguis in msmrefto modtcus.necmmjm. q*
tuncrcuocafa namraad inrerfom in adtutoa/
mn virmrif namraiis vtipfius bcneftdo fuas
pewgatacabnes.vndeq:mncfe^ftindatm
terio^/ettremitaseo^is^aUtda remanetct
epmgui8.?,pptar5 fo«e acadttq> fico^bo:
tnienris pungstfno eritindc tanmm fsngufs
quanmm rtefrctvigtlans.Jtem Mamr ibldc^
^ufansutstuoitbenccocms % btgeftus/ b»
Digitized by
Google
ht qualUtbamo
feejf eo (cpwnA btefoitmnSqttiuQ tmemo
. fitas g temgatam Decocrionem coagularVee
beatbata tn feptim ?pinguedthem nanfmutat*
3tem cumalteratur fan£uis a aafa nature fue
.? fttentcoanpms enbir a ftomacbo ? ananb?
Sfemmmpuncfarfancmis thaliquo incbto
tuft eduamr arte vel n«mra emcflnrejteo vn*
1 ui famcnj pmutaf(buajfq5 collmJi.uj.5tc5
btdt tbidetn UV$. wene ftutt vafa fanguUus.
$ftia#ato$ farigatseftab? vta'th?atmaUs
&abeiiits fartgtiirte* Jta eriatn fanguis amtca
iHUseftttaturecjp ahtmalcarens fancpinccM
baturg lUudquodcouenitcum fahguitte. q£
ptottin vermtbus ? mufds qui carntbus inii
dcnt ffahguinem fugotArtndeftbi attrabunt
nummemm.lppterbocftammaltto numfa>
bo tflo emamrmaallenmm ? maiebtti>o<itio
nfs g ous abt oemmetttm.? qaando dbatar
crdatTntbonebifpoftrionis pertaus abimt
trtmenmm. ct ft tlle fancjlis vnde nt abus ru
entdaros etbonus emco:pttffanum.etft m»
lusentcozpusmftrmum.Jtem fancmts terre
flns coagutaturato p:opterp:iuarionem bti/
imdttans.vnde omncammal babens fubttle
fanmtmem et muhdumfatqj caUdum aitjs atu*
maUbus babetmettotem fertfum. ©angufs
emtrt mundus fubritis et caitdus et maiotts
motus mtellccmiconu«tiehriojeft.5temo«i
he antmat carens fangutne eft m3to ris amo /
rts animali babencef«jguinem.'tp:opcerboc
babcnemundum fangutnem caltdum et t$
ttetn nohmoueturmfi mobiaun pzopterrimo
rem.Jremfanejuts tbauricongelamrarius %
coajgulamrfatiguirteomntum aUomm attima
Uum. ^anguis entm oun animaltum coagu/
tamr fecuhdum magis et mtntts puaer cerot %
fepous t ftbifitrtiUum tri natura quojum fati
gutanoneoagutamrtJtotatarifto»Sangui8
tbaurintts (ficutbictttdcj tuitj.^rij* jmarim*
eftcoagulanoms ct vetocis et boc fbtfan ppl
ewemim catons et ficdtatis. vnS^aufto oudo
tnternatftcutvatenum.vndeoe quodam pbt
tbfopbo biaturm baufto fangutne tbaurt (t
peremtt3^idemU.a^.©anc]ttis mparts
bejecera caudto* eft ef fiuiftra.tideo p;opterw*
gotem catidifartgutms in partetlla roattfde*
terawttterfalto^^ *
babtho:c|firtiftra.©n biatanfto >\lu<$ teo
prius mouetpedembenrum $ fmtftrum* £t
fuperattipboufcbtatur cjp muuer pottahs ma
fojlum fitbito vocata ab altquo ptimo mouec
pedembe^trum^quodfacitcaUdns fanguis 4
tnconaptente mafaitum complerius operaf
3t?m in epcjem ttb^ diamr$/anguifprima
\. ftpjeapnacff maeanxo^fe etepaos. vnde
■ er co: concauum eft ad fancjutnem coptoftus
reaptendum etfpiftum ad eundem btttcjatKr
cuftodtenbum etin nollo membto eft fanguis
ftrie venis titft i co^etanmj^tbecottieejcit g
quafdam venas adaUaloca cotpotts a non
ventt atnnde fanmtts ad co:.quontam fons c
ttpimdpibm fangumts membtum paimtun
rectplehs fancjuinem.et bocmantfcftamreta/
natbomta et modo generarionis quia piima
creario co:dts apparctfangutnea.vnde^ma>
rtfto.£oi eft pumum fanguinis reccptactttuni
endcbmmedto pontmr vt cum tranfrundat
tanqua a mebto eta cctttro adomnia aUa m&
bw.vndiat»co:eftmebium toctus animat
a qtto^pcedtt motus etfcnfus etmta torius 9
tiim3U6.ettdeoco:cftinommbU8 babennb^
fanguinem.quonia ncccffarioprinapiumfa»
guimseftctnohepar.*becomma aperce nidt
anfto.U*m't . ^uauts bcpttnapto fangutnis
attomodo fitfcrtprnmtn libris medtco^.Sed
beifta rorttrotterftanibilad nosqt vtr&$p<>
ftrio vd opimo nobts dcfemitquo ad noftra^
thtcnrionem./4^p:ebtcto^ tgifattcco^ fentm
njsbtemterrecotUcjec^ fangais itamratis dl
purus /caltdus/et bumtdus/ fubnlts dutcts
animaUBnumbttts/virtus naturatts confer/
hariuus fedes auimeettpfttts contcnnutts* ia
nenmnSgfeaiiwscomptenbnts alterariuud
y*0O:ts coidis etfptrituum confcruanuus/te
nnCaatttts/amous emrariuus/uu otutftonet
fupemaeco^ojts ipfttts coto^riuus/ fanus
ettemgams/fanuaris cofemattuas/couupmf
cojutprioms inducnutts.vtpat5 m lepta qttc
eft fanguis comiptus in fonribus etmm ati)s
bumottbtts admtyms.maliae eo^eft tcmpe^
raritttts/ftta virmre bototis oculomm mtricja
ttuus.v>t.b.conft3n.q>faucjui8colube vcl m
dints deaiat)e«eraearacm8 ocuUs altdast
mTlatttsmamlasabftcrcjttocuiof. Sangutf
JehtmtaUs wldecftic>!viattusctbiflbiuriuu8w'
fitutidcm diat comentato* m viarico miracta
m dcpamus etmacuus oculo^tn mtc*
©metfan^utnis quedom^ppae)
: ( , tatesminustattdabtlesaUjs fut
ptadicns. ttamqttamobatc bif/
pbfyti* hamre eft amicabtltot et tmUo*/tantcj
cum counpms fuent ddcm eft noauip: et gra/
uiotes mfertcouj)o:i pamones.ham aUotunt
bumom^ niau^afancjuiniadmi^aptoptera
mtcabtlttatem etus adnamram non fe im(W
l)tto mantfefta uctidco ab eomrn lefione fibt •
hamrammus pcauenslatentcmiipfoujm tna
jiaam non fo«niciaLVtp$u) febub*; cnumt^
c.j*
Digitized by
Google
III! ^
etalus mfjttts rit quibtts cptera mbea vd abi
K^/fanguiniadmritanon itafenacurevdmc/
t>idmdjQomantTetot.v>t&ieif$3lie.fuperam^
pborifmu. 3cem fmtguis ft tuerit mfopp
refaperfluus/monfrmofas in bomiritbus gc
rteratpafltones mftnarurevet mcdiciue bene>
ftcVo euacoemrcittus. vtpai5 t fangome meftra»
ali^nipwprerftiperbabunc&ttriam bumidt
tariser coioris mdfgenuam in mulieribus cpti
fitnsffvirrabebitum rettneamr/pefiimaruni
caufa dtetoccafio ipafuonum . Jndudt enfro
Quando^ fptrituafium fuffocarionem/quan>
doq> bvcUoptfim/qttandocij eo3m rrenefim fi
ue msmfdra caufa pafltonem^putiUe fsnguif
co^ttptus nunts btu retenms ad biucrfa tranf
ftmdtmrcorporisregiones.ficuttnp^Rtonartt
U'.gah'e.etp:dTius conrinetur . vnde corra talia
fjicula fummum remedium eft talis fangutnis
co^upri euacuarionej drius pwotrare. necmt
rum fifanguiras fitcoaupttts p:op:tu5 fubiec
tum ficmoidfatquialicnumen^ mirabiltter
tnfidretmoieftat ftueimmurat. Tlam ptoicit
Jftdoras it.r*cu.Sangurrii8 menftrualis cS
tactuffljges nongermtnant/arefcttnrarbufta/
moriunwrberbefnictas amiriuntarbo:es/fer
tum rabago co«upit/ntg:efcuteraT metalia*
quod fi canes inde comedcrent/inrabiem con
nermnmr vt efieranmr.gluariu^ afpalri quod
necrerro btffblutf necaquis/ri>fe pollutu fpo>
leOifpcrgtrur wtbidem Oiat 5fi. bicfauguts
etfuperfluabumiditareaoebtti calozein coi#
poribus muliepgeneraanwtdeo ne natura ec
eo grauemrtn matrice recoiltgitur tanqua tn f£
firittaaquaftbebito modoe^pulfuf tueritcot
pustotum mundtftcado aUeuiat»? ipfam ma
tricem ad conccprionem Mfpofuit et babtlitat
tmdecn'atarifto.!uijr.^enflmumiriftne me
fis in mulieribus marime vfget.etideo mcwt
lirer etpeUtmr fanguts talis.qj ftmtbtcitidem
u'.jevi. ^anguis menflraaus non bj certam re
ponsreuolurionefedm matoriparte.? acridit
inbuninurionelune.efbocdrreau5 q: co:pa
animaliu funttoctpfe trigidtojaj mi in rUote
pozcaaeftfrigicUojctalremturfanguis etef
fiamrejeo fur>fimta8menftraal».quaft tunc
erpdumrraltseuamario laudabiliseft et na/
turaus qrrifi vurarempus vd^ptergroffirie^
fangutnis vd^pteratomdmem mamas. vd
^jpter befecmm e^ulfwmmtte rerineaf mul
tts molefttjs periculotts cojp^multeris aggra
Batur.quod qpide$ generaUter eft vera a. ntrj.
9nnovfq>ad.l.q:tn tuuencuus mearus funt
angumetvirmsDebtlt8.a4.autem arino in
attteafangms romwaf fttQcfctQtofcUamif
veftepefar.vndeiftebueetares 3 talt tmmucft
aafuritmtmune8.f.fenea? vcrolaris ? iuuen>
tus pudlaris.rerinet rame narora fangutncm
mefrraalem poft mutiera impgnarioue adun
trimemm fems tpcepms coferuarione^. vnde
arrih>.li.rv.3r>enurum eftfanguis no puras/
vfed ind^ctbigefhone 0B3riu3.bicfanguis mt
jcms cu fpermate ab^ eft rn atmali.vnde muli
crpoftcoceprionem frequcrerpariens fiumnt
TnarraalentfoIecfaccreaborauBautattmbe/
t>a«amrfems/3utmo:if.tboc<ppternumme
ri fubtracrione. vnde retenrio fanguims men>
fmialis figttn eft impzcgnarionis erisnt btcra
t3ufa.quod aut fu£fluttbe fangutne mcllrua
li betrabtf ad mamtUas vttnde tocgeneret ma
tenaentm lacti'8 eftfanguts dccoaus tn mam
mtKis.vrbiatariflo.It.rv.^.rvir].2l3Ctnquit)
eftfsnguis bigeftus no co::uptu6*3te5 opoj
tet vt Rums fanguinis mcmualts acmalirer fit
tn co:po :e antequsmulicr inptegnct.ur fiatt
btatarifto.lt.rv.Tcoftan. ©icutopo^ct arbo
re pzimo fiozcre^cl fractus facercjrem qn ve/
nitralis flurus nsturaurer/femp acodttm era
teluneerarieria muliens ptiemenri. Jteaues
*? 3tmalt3fno psriutur talcm fiummiqz totalts
fuperfluttas mnfit tnplumaf * m ptlos.vtbt
at3rifto. 3fembiatrarfus muliercs nimis fe
ererccnres i fepius mouctcs non mulmj mert
fhu3nt/fed que quiefcut i mulmm comedunt
fttsuttercp vmutrates mCltapurg3rione!mcU
gentjtera qn fangufs talis vd frigtdttate vt
crafltae o:a venaracoftringente bebtto modo
noneatadcreodumaltas vias^queritvtvc/
nas variu "?emo:o^darum quas fidaufss iti
ucnmt/ad aua mc^:3febtfmndit t grsue^ in
ferrnature p«fltonem.nam tates vt biciUn vt
arico coftan.befcaim apperi^ pariunf. naro
cft>ariabon3 abbo:«ttt»pulttcre vero carbotttt
i l3teram appemt i ftmiUo.nam fsnguts rete
tositt msUciofttm fumu teneftret ponriamt
couerrimr qtto rspto ad oriftcitrj ftomacbt/ap
pctimsronalisfubueraf/^irr^riottsus geite/
rarar. vmde tomia^taliaco^poiafut manmis
tnojbisp^eparara,
21egm3 ^m io.eft bumo: femtcoo*,
f amonealorisimr>fecrictfngidji
bumidansturageiiCTar?. ^tan>
btatluirv.ffiegmaeftabifuperfmtras queno
btgerit.eade5 enim eft matcria fanguints t fte
gmaris/fedDtfTerantftn becocrionem3io:er>
mio^.vn be ficgmate ftt fangnis r>i5ptio:eca
Io:i8 agenris iiitenfione/no m econuerfo. fait
gui8 entm t» flegma nunc| tranfmotaf fuwtt
lemtnurawr ut metancolia/fcd bene ecoucefo
Digitized by
Google
&t qttaluetbutno
' 9tbidtaniim.£(lintflc^a.t\<itnnlitcr but
moifn^dus/bttihtdas/^infipidus queriaox
lamwdocpcrinlbkvt^er^q: tpfo oige
80 co:p* nttfriamr. Hotandtt #flegma aurid
cftnatarak/altttd mnaturale* llaturaleatttej
efc bunudaVfhgida in colo^album/tn ftib*
ftanoaflutdum/in fapo:e paro bulcc vel rota
titer mfipidd/in epate tn generatur vbi fedes
eftafoas.efttn babile vtin fangumem tranfr
mutetur.? facra compteta tranfmutatione coi
pus indc fuftetetur. jpegma em cputs ©efe ftc
groflum % mftpidttVper mtenftonej m catoiia
i>fo$ mtmutanasfowne^fapotts fanguittts
eft&ulds fufceptiutt/\>tpat5 mftegmate qnod
©ictt5efle©ttice.vnde,ppter worit&fem? fimt
Rmdinem qttab3betctt fanguine indtgenteo
0mtameb:a co:gi8.? tdeo namra^pttida fectt
flutdcumfanguitteB venastotitts cojgia tra
firc^pter neceuttatem a eriam ,ppter vautate
31am vtoidtcoton»beficrnte fanguine caloi
trigeritflegma.q: tndeitttendit memb:a reftce
tci nutrt're.vndeinbocnobiltu8 eftegmaco/
tera 1 mdaricotia q: recaftcari non poflunr vt
eyete rtatfanguis cuiusbenertcto vfgefrntt
trmnr;meb:a<o:poa8 vntuerfa. £ ft eriafcfus
p:efentia Cttfsnguine neteflaria/weius frilicj
Cjnguritis reruo: tewgetw itquiditite flegma
tis fpifltmdo fanguinis t tepmecoferuetur.-r
fic faaltus ? ejcpedtrius ad fittgula mebia riu>
mmeoim fangttini 8^epo:tarct*. ^nle etiam
eft vt itmcture membtomj % atte partes mobt
les fua liqttida baidimte bumeaenf/neejta*
lOte moms vel eje fangttine calido afu aliquo
a fuo offtob retardeitf aut ftcatatc fuginduaa
tmpedianf.^egmaas auttrinamraUs quam
o:mrafpes.i£ftehtm aceeofum/frigtdu3 ittc
otm^pprer melaucolte admtlmon&falfttm/a/
ltctott/?ficctt^ptercoIererobee infeatonem,
bulce/^pterfancpintsgriaparione.vttreum
CcbtanVvppter aloris vitrdafltmilaaoem u
tecmomo dongaf aealoicr ideo cerrts erits
fpedebus fllud eu ppacrms 1 oifnalius ad Ot
ngendtt? in fangaine couertenda.*Dicbttmoi
fteottaptus mentbioerfas gener3tinco:pettt
firmttates atttsfuperabuttdariaC vt oidtcon
tfen.)c6gnofaf perotueria.n3m pereflcgmari
tns eftco:peoefe&/ gratris/? rardttfr/t fenfu
bebesmefeobUuiofus/^cantemottt^flui/
dri8/colo:e Uritdus/aibidus faae/cowierimi
-dus/ipuris? erxreanombus mnltts pien>/pt>
cgertfomtumlofu8/pamtapperir?/paroefitif
"ittfiTitfalfum flegma»q:tttc(alfu8 fapoiin ozt
fatrimr^ppter altdi bumoris admipione.cn>
«ernoUt»^ ftauus'?l»r4s,auusjpulfus cmol
rts^offitsftar^
Vbifc^lojata.ftammpmgttis/^grofla; ine&
ircmtaabj b^uts'? cura.cmu8 cuas fupemd
ce plana^r lenis acapilis oenudao. fomniat
oeaqttarttm niuttt ^pluutam inttndarioe. na
mgadone. 2alis coplejrioms boies foient frt
gTdum mo:bum fepius tncurrere 1 ipfo fadga
ti 1 gdpuetempebyemaii.qi mnctemBis qua
Umss ftegmatts.f.m^ditas Tbumiditas 4h
totduwfvtotdtconftan.querefupra be^ppu
«adbus frtgiditaris % bumidtmas»
£>iea^m Iftdo.biaa efteoo» itt
; < bumo^cotedcoaloitemgamettt
- eiccedat.£oicaaIia namralif/aua
'■ mnamratis.TlaturalisefttllaquenamraUter
eft (caUda % ftca '* tn fubftanaa fubaus/m co
lo^mbea/ciara in fapoze amara cum quoda
acttmtrie.que qaato eftalidio^tanto eft tn a
fo:e mbicundto:/'? m fapozeamarto:. tgbxc
Gxm in coipoic generatur/mouas Ptes omidi
mr.quartt \ma vadiraun fanguine/Talia traf
miramradaftafeUis. Jiludaut quodpadic
cttm fattgtttne/penetrat cum ipfo cauf3 necefli
tatis enutt3menri.neceflarium enim mit wfa
gutniadmifcerefad apofiandttm fattgutnej
ad mo>:a coiencatemeanda^ nutricnda. qrii
tn bocfattguirie opo:tetefle colera rubeam ac
maitter f m bebria ^ppomone bmot memb:o#
mm.3tmat eria wfanguis fubriliemr/^fad
tius tranfiatganguftos mea^adinterio:a co*
potis numenda. aii^ero gs que ad aM fel
tis aabtturtrafamimtadipfam ca nece%«if
«eaamittuameameceflcmunmitippter nw^
dirtattOnemtoausco:gt8 i^ppter nummett
mm ipfiue feUis.^uuateaa ftom3cbu <i inie^
mnaalefacteitdo Tpungedo/ vcafupetfima
fe e]conerent.3deoentmiepe3cacU't to:fio ec
yemris boio:ecoiena paflto. q: via optiatur
qtteeftmterfd^inteftmm ^nnaairatts cole^
ra eft queegredimratmmr^.ppteraUquoder
mmcnmdbi comiaum.Tlam eccomimonectt
coteraruba^rtegmateaquofo generamr .cole
raatnriaqueceteriseft nimts alida tnodtta
S^verotlleritflegmaf^ofliouseflettaet fptf
fioris inde colera vitellina.Jlftebae fpes func
note.2eraafpe^de8eftaler3qtteotci^P^^
ttain colorctrindif "Tamara.acuct fiaitbcrba.
que^mflium/ideftmambitt vdpo:us nmtcu
pamr.tbictmratttinftomacbo tllout ;queco
finuevtunatrberbts m'mt8 alidts vt pouts /
cepis/3U^s/naftmctJ6 % bmoi.i fo^an ^mUf
^busberbis viridtbH cmdis in alo^ ouabit
wo^.^f«gaUe*vifttmeft.auice.amvtfum
foitcv^^imua generacercoleraviKiUriaqtt
c»4*
Digitized by
Google
tibtr iiii
%imi& adurimr.eam'«wtt adurrair adufltbttt
ea ra^tnigrcdine\e*quacB3 rimnttatc mim/
triridiras mtrodumt 4&ugmofa vero colera c
trnarta fpc$qitepeTvlterio:«duftione geney
Curq:p:alTtua.qneiumtmaduncur$ausbu
mo:ofiras etfKmtftucoedinatur colo: eius ad
albedinem/qualis eft coto: dneris.nam calot
th bumido co:gep:imo mgredmeetftrit. Ocitt
decofumpra totaliKrbumidtcateclboicqua
dam mtrodudt.vteft viderein lignis quepri/
cfcjcouertanf ut ancrc/coucrmrurm Qrbouc
(rtgtdit38 veroecouerfo in bumido tadtalbe/
dtnemanftcco autnigredtncogamr.fcd beccl
tima otbus alqs peto: eft ct venenouo: cuius
vcncnofaqualttas pefltmas? moaiferasia.
dudtin co:gepamones.fidrt binfptlam/? no
li me tangere?c*bmoi bumo: tgitur cotericus
naturatis no ejocectenstermios narure/eftalio
rum bumo^ fubtiliariu^/oigeftionis cofottaa
tiuue/rcas ? putredtnis mundiftcariuus/co:/
poas fcolm t>imenfiooelongimdini8 ? atntn
dtnts otftenfiuus /aimofitans i audacie gene
rariuus/mobtUfaris ? ieuirans atTecnuua/a4
tram i ad apperira vindicte ejfctfariuus / venc
ris appenms #uoatm?/vinuris crpulfuie ad
tuuatutf/matene groffe attenuariu?/? a cctro
pfq> adriratferenuam OirTufuius/ lecndum a>
trmnatcj t nifntdine fuperftdet fubnaunei co
lo:emutariuus.©ncknomcj>ipficoleridge/
ncraluerfoIeateeiracncWanimo unmanfueri/
leuefi/mitabtlcs/tmpctuofi/ui co:gelongi/te
nues/iknadUenn/colo^ fufri/ in amtbus m>
fjrt tmfpitibifptdi-i birfun taau caltdt/<? pul
fus foms i vdoas.eo:um vrina m fubftanria
efttenuis^fubnlismcoloze.tgnea/mnlansx
dara.beccolerafi m atiqua pairecoigis fuerii
eonupta molldhrTimas iriferrco:t>i paffioues
4£barum becfutgeneralia figna.0eeuteniirt
&iatcoftan.in p3nreg.lui&cg.^icoun onef
couracotmpta/eritcuusgtauca vd curina et
entoefectus appenriue putuns.amarimdo fe
tttur m o:e/ita a}oulda videnfamara/ffapt/
da tnfipicfopucruia i ardo: tn ftomacbo er/cav
tido ftimo pugenre nemos ftomaAt i tno:dt>
cante abboiano m vomitu colerico av$ fto/Un
gue ficdras i fumo calido traobeam aneriam
oduxante/* bumo:e faliualem ara neruos lf
guecofumeWoailof cocauttascum bunndo
afpeou/pulfusfubnlisvelojc^fpuTns vrina,
rubea i intcnfa/oolo: captns grauts/pigjlta z
eUenarto tncn ns bo:ribtles viftones m forrM
t'ms.talesentmfomnianr oeigne ftitgo:e/et
ftupeda aens mflamarione.qtffttec tgneo fu
mo perite cercbri* % unaginaoua tmmutante»
£l3«eolta ebmtro: fpuTns t grof
. m ruset.fece'tmit)ulcnnafancm«iu>
ejeneramr.i&oiafamdoquodae
wujertV»Un^eftbumo:/indeOiafmdattco
ttaquafimgerbumoz.vndea pbtftds colcm
tngranncupamr.na^ colo:etus Oedinatadni.
gccdinc.£{t autcj melancolia aua namraUW
aUamnamralis. Tbmralismgidactt^ftcca
que fttin fangume ftcut tq: in vtno b^cncra
rtcm^ mbftanna eft fptfla t terreftns.cutusfa
po: thterOulcccune t ponndta^ erifttt vicut^
eccmdint.T>ccmelancoUa tn Ouafgtesbab?
Oiutdt.quaru vna remauecot fanmnne ? peue
rrat fecu ad mcmb;a d necerTitatis ^ uuiameti
fintenunneccftevf cufanguine mtfccretvt ap
tiftcaretfaftgttuie admeum^matancolta nu/
trtenda.3uuat€tia fangutneqnnlpnTatcuet,
nefua Itquiditate fubterfugiatOtjgcftu>m'.Se
cudavero pars tranfmtmf adfplene^ppternc
ceiTitatent-tmuamewn.uecefleenij fuit&oe,!!
ptermudiftcarionem torius cotgts 'Z^ptermt
trimaitu tpftus fplenis. 3«uamenmv?eroi vt
jjfuiattn os ftomacbivt>f.ipfu5 totftcet t irt
jpiflet i vttbipmnmm faaat.^ ftcetdtetfame
^coopemrad Odideriumnuutmete.3Uudaut
eft mdancolie quod eft fuperfluu fattguuu oif
mtmmrad fplenej. ^quoda fpkneegreduTeft
lilud quo no indtgetfplen adftri nummetum*
i ficutcolerambeaiuuatftomacbuad ejcpell^
ekfupftuainferins/ficWlancouaumatvirm
temappertnuammpms. ^teiturautfejcfan^
guinis potius $ eolcre vd flegmans q: refu>
dat «t fegamr a languine (iaiit>d<zndti bf po
ftafisvrinalisfiuefccUmemliquo». H^efle>
mate vero nmit ttfudatnecoefcedit ^ppter ei?
Vtfcofttaient.StmititcrnecoecoIera.pptcra^
ftibnUratem.t ideo fqr colere vd flegmaris.no
vocaclu^elaticolia autitmamralis uoneft ael
mocbmb^poftaftsfiuereftdenne^fccui/fecl
P modum adufttomsT aneretraris.Tbocaat
biiiftie modts.agens enun caloj'ntmts infub
ftaimam fiegmansipfam adurtr? g aduftio#
nem ntmta itt colera aduftam puant.i ft/ucnt
bumo:p:itno fubtttis i aquofus qn adurimr
efTiaf falfus.^ftfumcgofTusrrabitad aeedt
nem vd ponnaratcm.fet vero eontingat fan/
guine5 adun vd inanmii dnts dus fttfalfud
eu quadam dutcedmepauca.fed quado o3nu
gumetancotia namrateaduri tlla aduftio feu
anis entacns ficut acetum.i cn cadit iufugfta
em tene/ebuUt. eutus odo: cft grauis i acns
ftcucaccmmquemufce fugmnt^ppter odoris
bombiUtatem.itUafiquidemque magts et
ams octem» eft, Jc^tero melancolta quaudo
Digitized by
Google
Bt qtiali.et buroo
eAjnmrgrofTiorfs fumt^ublhntte erft cmfe
ems muioas acredtnis com ponttacate panca
mtecadcWflgterraotnujsebttttt tmimsime
btapenetrat.neeemmusmalfci6fa? veneno
fa fed tta dto mmit (iaitpumz* *bcc eolera nt
tfmeftrtawrcmtmtcaipelttmasbjac mottt
feras e]ttatttates.mo2bu8 em'm mduatincuri
baes/tcotahcm/iepum/etbmot.etadmtat
one^uwmcmerattgacbmottemttuttiam fle
gmans/ian^ttintd * metancottenatitraUs/me
lancoltamnamralid>t peffima generaturtdi
etfieemiategDeeoctfonem gmereffangutset
er fanmtiner> uttenuonem genercf coleraJec co
lera vero me^colta/unpoifibtleeft ejcea boo
tnojcm vlteritts generan/fedranmmodo tnct/
neramnetejciUa mcmeradone natttratebumo
rem mfietenteiUebumoipemmus accidentalt
ter^acawr.vt5tdtconlbnJuuc.miij.5ftt'uf
bumous oomfoaos m aliquo cozpe beclut fi/
gtta.pamo q:calorctta%mutaf m ntgrecttnej
«7dhuo:cm/mojefenti't'aaddfapoKm/poiitt
cum fcterrearem ftn btwioas o^autate paues
mmoeffttmicttmfmed^nctega!ie.0tttmoi
m^eumsbcmonfteffme^ca/pambettts dtme
tancoIta.vttdeoesbancpaffi6nem babenrea
fine caufafurc rumdt fepiits atc^triftes *? boc
ctmclaiicolicobumo:cco:comtttgditc.vnde
fetriftesmterrogattqufd tttneant vdptoqttcj
cloleatttautno babeatqttidrefpondeit !eltt|
tamen.moaem ftbi immincre purantirronabt
titefcattj inimiaaasialicm^foMnidat. attjmot
tembw^uttttOefr^fctmdegaUe.mttb.paf
ftottum»|io eftmimfmquidjfi patiens colera
ijigram/mmtiam/pelmo^s fufpitfone patt
otur/cam ettemts mco^cobfcotttajettiMftt
timimus.^^qM^^obfcmu» vterttm*
mdancolicttsogitc^eijmm/ttetelfe eftvtpai
tiettsttmea&q^caufam vndetimcat fecu^ po:
tat^ickoTomtttattcn*u1ia*rtettcbjofa *vi*
fuipdTtma^modo^fettda^trt fapote aeeto
faxcqtttbtts omml)? tncJancoUapaffio babj
ttafa.3temmaniace^melartcoUce bifpttitfo
ittsjeftqttando jaks c^triirabafeattdent^rt/
dctttbercverocmltaba£placmtttarC0t)oleM
3ltmi^£ttttaa'tertaeem^
;dum*^mfolettt^toquumrt>bidfet tacendu^
3tt5 auj ptttant fe dfc vas famle/terrcttc^-r d
menttancjitterttmpantatcB rranganmr. icent
quidamputamfepugnomudumdaudere et
omia in manibus codncre, i idco manus ad
ctbum no ejctenduntnmentcp ft matms qmt
ckret/parres mjidi teftuerent? perirent itcm
quidam putattt anejelttm teneremuttdttm i ft
»tc^ vcikjnonda^iiimcare c^4crc*^i4co ma
nusmcmnt^bomcfOSVOlentEs mudomcot
ruentem fumnerc» ^mulmm.recalctaramqu
manus ^bumero.s fttpptuncrea medtds com
peUttntur.itemaiiquibtts wdemrm caputno
habeancvdfiputac fcbabere/tUttdcaputp»
taraeffepttunbeum vd afininufcu alttermon
8raofo4tem alij aucUentes gallos cantare bta
cbiacr^wtfeBCttttunt-zcancntesfeeflecpil
loscredttnt.^tandem«i«;msdam3ntcs raud
m damando vdttwttfiuotitem altj in fofptd
onmpdTtmamirrettocabatter isiddanuppi
qood amicos odumt vimperant/? cofundunt
tmmb qttadoo>f ecutuic-zocddunrlbas 1 mnl
tas aUas mtrabiles tncttmmtmelaneolid paf
fones^utrcfcrt gaUe.* alejc? mttlttattjj aocto
*es qttas qoidemiongom effctg fmgula enar
tare.q;bocquottdieat> oculum ejpetimue» ft>
ctttuttperacdditquendam nobile adcantam
biftpienttaj jmetancoue viob oettemffe/$fito
dtsommbusmttrtI^ttmfeptttabar,yndealt
as^ fub lectts vbt*catn 'ittfidtanmr muribtts
qttiefcere non voIcbatvjFoue taU penapeWf
fuieedgcnribusperainusmunabuAodcno
fo^qm^otdrur m byfto^ bdriam mfca/
menXteonetn/aqttilam/bouem feptem anno
rtim fpadd fe ptttabat*becatttem Oe mctanco
liaifec aUjsbttmoubus^amraUbus^noti
namrattl>us.^ttanruadboc£tmetopufcttli
tmfienucfurTjaat,
fttutZtbcrlS^uttta^
<i
Digitized by
Google
tibct V
Ziberl8utiimB#
Sctfebe
gPp:fetarib? bumo
^ lumreftataUqna&r
fc "**•" cerefcebifpoftrioue
tnemb:o£queerp
bictfe bttmojibud'
compommtur. £t
p:imobep:op:ie>
taribaseoaim fngcnere/bcinck bcfingnus f
fpeae Otcmdum eft altquid»
3m vtbiricatticem mcmb:a futtt
n co:gae)tp:tmabumo^mi]monc
«pacaca.vel vcbiaf fupiob. We
bmmcft firma parsh folida atmalts crftmili
bus vdbifltmittbus compofita ad sltqff fpe
ctsieorncri^ bcputat3.g boccjpbidf firmags
tiffercmebaimapartequeno efl ftnna. weft
fpue.g bocant a> ejt fimtttbus ? birTimittbus
compofim/tnftnuafmcb:o:umOupIc!ct>iner>
ftQsXftmpttcium ftuecofiimlmm ? compoTt
co:ufujeomaaUum. Damoftmtua memb^
ttcutur i ftmpliaa quo:o parree dttfde natu*
refontcatoto.vrqudibctpd fanguinis efatt
guts.? fictx atijBlt bm6intemb:a.C fimpUV
oa o:gantd6 1 oniaahbns mebrie naturaUf
funtp:to:a.vtputa ea coponcnna.ftcutpnnd
. ptum coponcne eftcopofito priu6# iE>:ganica
ftueomaaUamanbta btcttturet cofitntUbos
generata *i ftamta que ad coplerionem fenfus
.1 mot? funr atme tnftrumcnta.vtmantie/pes
oailus/^cofimaia. futt emm nccefianum q> C
qualttate i quaritate dTentbtuerfa vtacrio af
mecoplaetur.namraenim featcoigis inftru/
tnenta vnrrun animc cogmenria.virmteB emj
ftquideatme funr biuerfe/ % ideo memb:o:u5
btuerfttatee funr neceffarie*Vtpatetin manib*
th qutbusfutmulribigiriTm quanntatei m
quatitate btuerft vt g eos poffint magna ficut
i mintma rerinerf .cum igiff tmpfe* afmeac/
n'o.CaiaUWn3turaIt8/'?fpaaU'6fut memb»
iftis ogarionibtts aimencceflana.vnde mem
b:a atmatem virmtem fequenria btcumr aia /
mquemeratneceflariaadfenfumfo:mandu5
^momvoluntanuinoibus aimaltbus ftcuc
cereb:a/nemt/omlt/t aliamftmmeta fatfuuj
meb:a vero virttm vttaUobedtenttabicunmr
fpuaUa pitalia qne hoz funt^pter anbeUms
«vttaUe fpris amacnonem/^calons rntriga
tioncm zwtepfemarionein.vtcojypolmo/?
bmoiff£emb*a znivimtimtmalittfemien-
ria bicmtf namralia.vcnumnua.quo:um que \
tem funtnucririua que.f.obum m memb:o$
fttbftantia cranfmuritficucftomacbus/cpar/
sbmduquccfom vero futgeHerariua adcofer/ :
uarionemfpeaei vt*f.fpeaficarenf gateraaa'*
indiuiduarenf fpeancata.cum ent omta incUV
dua cofum aric/nccefTe eft vt per vtm generanV
uam nepemmd percantreparenf/ % ftcm effc >
fpccificato faluenf,"Dabattautbecmemtuaft ?
bf quebam aba befcroteria r tpfa adiuuarioa
mumocnim meb:aftbt muicejfubminiftrar-H
1Do:umcnimeb:oru fubferuienriu 'w&im<&
multiplc]c!.p^at«ria/pttrgato:ia/befenfo^
ria/bepo»ato:ta» ^ttma ttaqs funtp:egato
na.ftcut otgana famm bcfcruiuut cereb:o/cot
diypulmontVcpari/ftomscbo ? cetera inftrurit:
DdbabiUaBecuda funtbepo«3to:ia. ftcut
funaterut/qucfttfaptutfpnl aialema cercb^)
^bcfenmtadftngulaitnemb:3 admomm ? (e<
fum radmdmfimdttaartaie Dckmmt co:di
i vencep3n.«3mfpmfufapttnitarteneacc>:^
de z bcfemntad pulfum faoaidu^ % venefal
fntmem ab epate adco:pus numendii* Zcx
ria funtpnrg3tori3.f.tll3 quefugfiu3C]cpcUue
i irodu3.ftatr fo;amina tianutn ui capite i mt
atus g queco:cmittttfu^r1tttamfi^ofttatem>
pumtontvtemttraf. ^imiUceraftis feUtsz
fplenpurgantepsra fugfiuitarib^colcncie^
metancoliaeJtcutrenee mttdificant abaqno
fe.^o3rc3funtbefenfona.fictttbttopanm^
cuUctt tranco bcfcttautcerebmm a nocumm
i lefionc.?btctttttr3 pbiftasbttrattiatcrtpia
mater.SimtUf <:ofi*3pecto:i0befendQtco:.'Z
t3cerrit tenerimdincB. connarum bcfcndutit
epar. ^ntermeb» vcro fpnaUaco: eft p:tno#
l>alm1imu/q:torittS vtteaim^Us eftpnnctpaf
Tcalo:is tumralis rundamcamncutus adm/
uariua funcpttlmo/patttumli/lacem t ttttous
quo:ummomaeradco:di6 refhgeiaiibncjat
trabiturTrumorus calo: fut>flutt8 ab ipforc/
tnouetur.cttm6befenfiu3tnferitt6fttntftti pi
mcttUV&iafragiris a bmoimcb:onjmnamraii
ttm % numnuo^ p:inctpalc eft epar tri qtto fa»
goie bigerimr vndc cotptte totttnumtur.cui^
Wdn3 mtmfieno ftbi meo» beputanf.iific p^e
dtcrie p3teta>qued3m fnt mcbza p ancipalia
q: altom me^:o:um inferiopfuntprincupta/ %
r3dic3ii3 fundsmeca. ^uedsm vero funt of/
ftci3U'3 quemftuciraam vtrraris rcaptunta p
dtcns Tadcofcraarionem animaUe ubiujuM
ccm admtmftrac ^Sueda vero futfimtUa quc
a conftan. vocanf omiomera.i.ftmpUaa.'! boc
abomnt qb^eft vnri^ tncroa quodeftpareo?
Digitized by
Google
fct pfatibne bu&&*po.
vntas gcnerfe funeoifutVpamV quo ad fcts -
fam.qtqudtbctpam vtftbife amt&dt caro»
«queltbet ptnguedmie eft pinguedo t ftcOe
3tt)a^aoUtgct'5tfe]cp:cdtctts #meb:3na/ ,
tarcamftao o:&n3t3funtco:r>i3 afarigfecny >
ua»runteria influenrie <t vtrrnris ab afma rece .
priua*3temqoadatntrabtli^>pom6ebarino <
rocagfterfunccoiuna3.na5 minoumatojtb^ •
vnmoza mfuo:ibu# neruts vtattjs ligamen/
tta gitercoaptantur.^tem fibi murao (unnd .
mimlrranoa Tfuarum vtrami ? operarionum .
nmmoeomunic^nri&na^ fttgio:a tnfcriorib?
odmmulrantmfmenria Tgubemarioncm. ut
feriQjafagtonbtts fuppo^tarione^. mcdia v>c
ro vmufa> impencttWcopttlant/ i coogantur.
oaittcnimtnrcrio^mcbJaOutgacT recnftdt
pedesverotcrttmpondus alioiam faftentat.
i fuppoaant.fed man? i bzzcbia voaqj adui
uant i 0efenfant.3tcm meb:a cpdtu regunmr
abatma fana pmanatt §d coptettone fueao
rionis i r>fecnonem cojpm funt vmtia.fedptt
uata a regitmne fpirimu refiduo co:pts futuo.
aua.3tentmeb:apurcimemrbatecompteao
nfsad obediendu^ acriout fpus funt b abttio
ra. vnckoicit arifto.li.tvt'.cjp cspur ideo eft gue
camisteriam pingnedims p:optermetio:an
fenfum<?intcllecum.ctboctckoe(r/q:fpri8t
nentis fenftbtttbus g camis grofltacm in fuo
traafimnimis impcdimr.^tcm tantaeconne
tio mtermemb:a ^ppter mutuam ad inuicej
coUujanria fibimullo copariuntur. vndeme/
b:um min? copanens codoletamplius paricn
ti.i ideo ft vnd mebatmlefum fuerit/ adlocu
-botoris effiuatbumo:es aliom meb:o£ ficut
biatatnpbo:if.&olo: membii matotfugueni
cnsboto^emalteriusmebabcnicjrat/^Ot v
{mmuit feuftbilitatcm. vt pat5 in fienerias qui
-bttsftfomtercmraac b:acbta coftnnganfoo
lo:capiris oiminuritq: ad coftriaum mebmj
conftuutfpos i bumo:es ejrquo fttgiuscaput
olleuiatur.^tem meb:a quanto funt nobiUo/
itsfubftanttcrcopofirionts/tanto vebemcntt
usfcnaunttririus molefham cuiufUbetlcfio
ms.vtpatetmoculo qut grauius ledimr pul/
ueremodico q> manus velpes magtto vutne/
*" re*tboc3cacUt^pteroculi nobturatem.qm
eofpus fenfibtlis ampttus oominamr. vnde
lefio quammcuc^ modtca in iuncmris meb:o/
ruminfcnftbittbus nemtsmanmeeftttoaua»
q:perimpedimemmtaliummeb;o:um porif
ftmc % cinfTimc impcdtf Virtus fenfibtlts % mo
riua * otfToluitur torius co:gis bamtoma.
3teminmemb:o:a<perc3riottca:erro:e ttaat
rc aliquaudo acadit cp metyafunt fuperfiua %
monfrraof&ficajbtaajrm^^
tp fepefunt vtfaafmatia babenria vnum co;/
pus ? multa captta.ficutapp3mit ferpes vn?
babens ouo apira.necbocmimm mfiq: ra/
rum/q: vnum ouumaliquandobabccouo vt
tellaqucrameuadtnutcentvna telafuntOifH
cta.^ bocacadit^ptercoiicurfum ouorit fper
mamm qucoiuerfo tentpo:e tamen^pputquo
mumofeconrittgurit. '£toicitidemcj?ettatt
ouo acadttmcmbm monftmofum.ftcutpuU*
babens vnxn cozpr&.a vnum caput i quant ,
oz pcdes ? quamo: 3tas babere vifus ei!. £t
feeadum 3rifto.ibidem.biccrro:monuruofua •
manme babet lomm m ouibus i capus t iit
aimaltbus fttiomm multom. £ticko oiato^
vifuseftaperbsbesmauribus comuatnart
nquistempibus» 3ft33tttmon(rruofitasitt
memb:is fuperf tuis gcneralirer acadit cy fug
fluttate mstcrie 1 0efecm vittutis infotmarine
vtbicitidem ia eodemjvnde Oebemus efhma
re <$ ifla moftruofitas itt meb:is mdit et ma/
tcria.quado vero f oais eft vtrms operatiua z
m3tmaeftmodtcavelocc3fioncattqu3 0imi.'
nuta/t mncqnidcm conrin^itmutta appare^
re memb;3.fed inommbus inc6plera.q: vttt^
,ppteroefecmm m3terie coptereno poteftqc?t
tendit.ftcutOiac tdcm. vtrms operariua fo:te
opcrattsmbilopejamr fiue materia perfeae
vel comptetcSug^.aUtcm.reatat Oe a'ut.oet i
ltb.pi.c.vttj.£on3Cepb3les bomines efle mo
ftmofos caninacapttababetes/ 1 voas toco
taaams emittentes.HUos autcni oicit efle fiu
ceroiceoculosbabentes inbumeris. Ttarrsti
fuper tdema^tempo;tbus fuis nams eft poer
quittt fupcrionbus mcmbus etat ouptet/ z
in tnrerioribus fimpleicnam buo erant apita
i buo pecto:a fi quumo: manus.venter mW},
Vttus i pedes duo <z motta talis redt3t tbt au
gttftwttqttibusomibuserro:nature ocfigna
tur. $tcminmipfomcnfonciuo$<loi®rit
tatem wdinem msgnaouferenria eft. Bim
quedam funttribucttri^er fe t aliunde non ftf
fapienri3.ftcutco:quodmbilab attjs fufapit
fecudurtiurifto.et tamen aujs vitam i morcm
Otfrribuit^ 0i'fmndit.i6tfuntquedam quefut
btftribuena z fufapienria. ficut epar^cerebul
fufaptunt vujo:em a co:de i func p:inapt3 ^
tumm q: altjs 3dmmiftr3C meb:ts.£unteriiS
membuuecmbucnrianedufaptatriafedfttc
tnmta p:op:ia virmte fecuduj opintous^ ttte
dicomm.ficut funtmemb:3confimtlia.tfut
memb:a fufapienti3 ctnon tribuenria. £>icuc
funt mcmb:a inmumettralta qac redptutace
rebjo vututa» fcnfinita vel moauam/^qncg
Digitized by
Google
21iber
^fc^fedfofcepram vkiatm ad affa mcb«*
tntanrutn eft be fe titemts non biffundunt.q*
&atlus non pot itfmamerrttttej qnam reaptt
Bceiebjobarepembus^manib* vd alicui
membzo/vdauris audmttaV^ficbealns» et
tatm:ntt*tmembmco^tmarmte funtnecdTa
i^qjperoftoa ffci appapriarafutomnrattt
^^m^zom^coiczisKsixii^nirihif^n
tnmmamonuj^jracrintcafttfaitquoKmpcdt
■: ^fifWQM^lcfafuntvdconuptaAocant
^paum babentommamebta omsalta.vt i>
^tmyaubus mebris peridtlo etponat fe/ ut
eft wdere.qtmanu9^oefenftone capfris *>ct
co«nsnneomm bdtberattone ttaturaliter fe
oppon^temmajtumbenefanumenaj me
D^rnmofttbuentt/^maieriamino^tadfe
amabendoptt^arevraUeataremcmbm ntoi
Di<tomcoTjftteuitvitdemembmm fatrampjo
nonfano fepat8teftmtfutt.^embntmtJoo
iipamdumrueritaatmc«mum/ ftbt ttnmo to
ttcozp^eftnoc^^ideonorelfatntfi^tabfct/
oamrnecoaapatsmbdlruatcotptts tomnv
IJtermembja prihdpalta bomfe
PWa^pprietaribtts captris ixu
cboandum eft. £ft amej aput pri
ma pars i prinopaus bomints tncer omma
tnemb«tco^4settenb»qaoadfttam soffict
amoptmenspnnapatum* ^ftaatcaputaa
Picndobtcmmfvtbte^
omnes fenfus <z nerut tttdemtaum captat*at>
qfrereoa>omms v^endtcatfenttendtratto
ottatur.^n capite vero omnes fenfus appa/
rent.wde^tp(tusantme quecofultt corpori
quodamodop.fonamgent.3ftdo.aiigifca
pmfea^fmfuapzmaptum^oagoomtttum
fenfuttozganicomm aialts virmns.ppua bo
mu^ttmbtmma^s^tranfmittensad omia
membza tnfmojafmft^^tnomm^abens fe
^fo^aminaquefantfenfottmmuVumena
tpecfecudum aiiquos fcptem planetara^ ot
btbusco«efpottdem.Capmita<5t>tmttttfdl
cnobilittsommbusm&risq: regtgiateftet
gubemaottum tonuscotgfe mfluens etperfe
monemvmttrisad|ua8BasendasfenfO)iIe8
amones.etideo anamra caputfuum babetC
cozpons fummo vtn&u/oidfoati bifponat
omta quefc&n namreo^ttnefuntfub n>fo.(fi
curent ofcttbal^fug tegnigalte.) Mpofirio
caprastoriusfamrejt mbusXerqttanritate
ems ^n^m.etquodeftejttpfo/* etcapaf ts<
«amcaputoebeteemedmm-rmediocretnter
wasijttm^gtmm^adaUamcmbamquanri
W$p6Wha&^£apttte^ft'iMtt^'
p3tude(tiUaudabae.?fi0utenimttcfccmma
tm'etbcbilitacentvirmri8tnrb:m3ttuc.fimilt-
tcrfifucntnuntsnugnum noritit iaitdabtle.
najejcbefcaDvirtunsopcranucrfueftuuate
matcrieboc^cedicptbiatba^.^tcntfigura
captns efti^omndatboc^pptcr pafiibiUtaris
^lcfiontsmorionem i^pterreceprioftc^ me
cttdlecerebriamplt02em.£ftatttemC3putali
qttantuium oblomj» taratempo^ aiiquan
tulumplatmnunam perfecrio botticapras cfi
tttromnditate bifpommr ad fimmtttdmegto
bt terret intcrmanus vd Itgnabno comptCHu
talis ettim globus eftrotttdus/ «tamealtqml
miumtrivn-oq>tatcreeritplanus«. jfttparte
enim amerion aliqttanmltt eft acumm i tten*
tunt ^bocad rermendtt ^mmutm cerebririt
p:om capms etqtta^ceduntnenri qmuqj fot
fusfacieates. Simiumodopammacuitura
parte poftertori^pter teecprionem vetwimti
mpupptecquo^cecmtttiacdui^^ottdto
nerutritommraaentcs *»lttntariont.3hem1t#
gnumbonitariscapiris eft quado perfectebi
fpofinonts funttUaqueejc ipfotimvz ttoim*
medtarius coiunmttur. vtficoUttjfucritrbjtt
^memocruergroiTum/'? omes neiut foaes et
tttatt^iriunt/^bonimotus.S^imtliterejccap^
lis beaprie^cedenribtts cc^uofiatmrcapmv
Tlmttfemdomcoarniqoaluatem^qoatttaa
acvdoa'tatcmcrefceiidiftiietarditatcmbcc5#
plerionc captos tinieno»; cuisbifpofuioc ia
dttatur.tiamcapilUmoitufpifft^cnfpiatona
Conjcscaloiattfiignanicapiris^ bumotem^
ecotterfo(ftobicemrittfetus ^captllts.) /£a
ptlli entm bene btfpoftri#ditt adbcreat «mf#
ritpfumciiitodtuttttbeco^nt/tbefe^untab
lari veroa capri:e^p^afiiirfttm mrpereddof
wpamm aUoptaW^itt bccaiuaris. 3temca
putermoltis ofTa>uscoittottor^boc^)ptcr
cerebri befett€onem.fU5fttbftanria cercliite
nemcftTmoltts/^fdeobefaaltuberemrittttg
tttt^temriottcmcarnts^att020outttm^ie§
onettttmfcamercmr.jtcmapufaitquidbj
becamofttate/^bc^cteneceffeadtempemme
mm ofliam i rtemomm/tte fozte mmdiratetti
mtaomum tcnentodo cerebri Qccaftoitai^cj'^
dcremr.caputtanu:ttmfuacopofirioneparu5
babetcamofitaris ^ pmgttCdinis refpecmaii
ommmemb:ojttm.tboc<ppterfettfus vtuaa
taiem^mtmmemmittteiiecms. BriiloJib^
bttodeamo.^remapttrqttanttts in pamum
ftt3m^pofirioe mttlta mdeafbere-btirtctam^
potuTune t oifib?. multo mHxmV bj bcmolii
oe4mcd^tta^tmoliiactpfm8cei5brif oflT^
Digitized by
Google
&e p&rtibtts J?u3»co*po.
tapkis ittdtifiltotz co:gte madnna ttrogatur-
Jtem capotescfaacompofttioncpzttnatnalm
cft^cmofatn^bocfuttnccefle^pptar oflta oif
fcniliunicownaionc^cai^pptTenfusi^oIa
tsriij motusopanonem.llam g neruummedt:
am anitnamoram t fenfum tn cotge opcrarur
sfinenemooefcendenteaaptrc membmme
b:o nttliatenns copulamr/ immo ft impediaf
putos dftuensaapiteg nerootumpitium/i
cottaptelamfotiaecoipotis ouToluitur vm>
cas Tcompago.Stem caputtonuscoipOMs c
aminusfme tectum/fiue coogcutum^tdeo
multarum ramofttamm afcendenrium betoto
co:gefcft in fc receptiutt. jfecit itaqjnatnra tora \
fabftanttam aptris petofam oiajtte? mantf
fefte.ocatfte/vtg ocailtos po:o8occuttcnimo>-
firatum fugftoirateseuamareatr. mamfefte vt
gemunaoiiat roiaminamantfefta groflto:a
ne apuriecfcrair/purgarentur.jjtem funtaUV
que capms^pzietatcs ojjendam namre befe
oum rep2efentantes.ficutpatetin captob? mo
ftraofi8*^icttentm arifto.ltb.jaj.g? attquando
conriugit vnum efle co: m animali/^ tame ap
parentDuo efte apira pel piura memb:a ? ecc*
Herfo. ^Sliquando videntur efie plura capt>
ta % atta tnemb:a/? tameu ibi no eft mfi vm$
co:.fed boc tovcm monftruofum eftw boc non
acddttnifi ertoic nature vel er, fugflua materia
vd ejcVittuteOefemuafucur |>bat ari.li.)#itj.)
l>bibtritur. ^ufamonUTuofitaaatalta
no eft nifi in materSw fequitur). 2alt*8
nionftruouras tnuemmr inauimaiibus §ene#
ranabus multos ftuos fedinmulienbus raro
nifiittmulienbttsegtpa que multos pariunt
fiUos plufcp iri aliis regtonibtts/vclcp aliaru^
regionum mulieres ntfi vbi alie muUeres e$ip
tiaa8funtftmtles.3^^Putm5 ^ttradijcto •
uu8 cojpohs et omnium coigatium vutotum
pamum pcinapale rundamenmm tpfo bcite
Oifpoftto etbeneotdtnato omniaquefibi fub
funt m melton conftRenttaotfpottamr. et ipfo
verfauice co::upto et conuptonis fintbomata
pacienteomniatnfenojaco:pozi8 menb:a ne
ceflerio patiunmr. ^atimrtamenaliquando
eraufa inmnfeca.ficutejciUi8 paifionibufi c|
nafcuttirejcipocerebzo etadtunaiseiusvtpa
tet in cepbattds freneods/ epilenas et butuf
moduSUquattdo fco aptmrerdc]ernnfea*ft
cuteraerisaU&arnaa^ ^
rati immuranone/fiue qualicuncp alia ranone
Jtemquandoc^etaliomni meb:omm colli/
cjanna aanoaan6e.vtpar^.kTb5 et itontacbo
co::ttpa$ bumo:ibus repleto fumofitates refo
)»Kr*aottc vwinwaua cerebw pemntetconai
uftates fiqaas iaemutvmasrcpiaeQ pcllua
las cerebn compnmut vet Oiftendut. et fic pan
gendo cercbjipeUicutas ooto:es iufcmnrjetim ;
dadot.3rem tdem acaditernimia tnantdone ;,
ctabatneria.vf patetin nimie autnenttbas et .
vigitanabus.q: vtbiat gatie.Z6ga vtgtUa gc :
neratboloremcapitis . $tenuc\em patetq: ■
ntmia replen'one.ficutacadit ebno/is quiocni *
mio et fuperfiuo rumo a vino refoluto cerebjtt.
per^teetpungentema)3masmfercapiapafrt
ones.^tcitetiam conftan.q? omms ooio: aptl
tis qat efterftpmacbo aileuiamrquado fiotmi;
cbus etmammr.aucjmetamrautem quado fto j
macbo repleto abus in malas quaUtates untt ;
«mr. jtem ficut.biat anfto.U.tii. flatura.
o:dinautttn apite fenfus etinftmmenta (em
fuum iecundumeorum bigintatem etfecuncui:
animatis nefTeatatejetideopofutt ooilos (*.
antenoa parte capitis »et fuperio:t/qi atiimal
debetvtdereq^ettatttenus.etq: fenfus vtius^
cetens fubtito: e nobttio^ 0wjanaauteaudt
CU6 pofuitstamraimedto aptris rorada/qrn
audtms auditnon reae fcd aroiquaq?. ^3cnfti
vero olfaaus pofutt namra poft ocuios quaft
medtum mter vtftt et gudum ♦ Tlatn ilte (en(m
Vifudtgzontot.gufttt vero fubatto:. ©Lomo
V^o poimr Unguaqueeft mftrumentd gnftus;
ct tactus quo:um operano eft ara fubftajtaa^
magis g:on*am. vnde fatfibus fico:dinaas ca
pateftperfecmm ettoaus co:po:is patccao %
c:namenmm{tficutOidtariftote.ibidctn.noit
rneruntiabmepofiamttTamenaieiifuujui
apittbus quadiupedu et b:uto:u . quoniam
aurtcutetaUtt animatium funtin parte fupcno
rtapias. ^apparenttta/quod^leauimal no>
cftrecttt necp erecti co^>o:i8 / fed ad terra oedi/
ttatt^etttatettaquadoc^namracteiTattnqut
bufda monftruofts bomtmbus/qui tpmm ba
betco:pu8 bommts p:etcr aputnaj beluinl
babattfadem fiueauina ( vtnarat folinus.
JSimiltfcrerratnamra in quibufdam anima/
Ubus mouftmofis.ficutpatetinlamta/que (c
cundtt glo.fupertrdt.aput virgmcuj babetet
co:pu8^etuintt.etoidmr$ quandoc^ tamic
poflunraliquembonj;nemc6p:ebendei;epuo
muUebu faaeblattditttur/'? feot coirecomp4/
' uint v% ad oefeott.et quando vlterius eamnt
libidint non poteftfaafracese.ipfum Oitanta^
mo;W)u6uiKtfiamic-?nanducaiu.
j^reb:ttm(vtbta'tconftan.'m p^
teg.U.iuc.pp. (eft co:pu6 atbii etf t
«e fanguineoe fptrtm etmedult»
babcus malttMn m ccU olif mbu»
Digitized by
Google
tfoer
- tf fcSthncmm fntmwm totftts co:po:ts eft
• pandpuim.mterbuas pdticul88.f.piam m»
ftm % ©uram eft cotenicum/m fummitate ca/
ptris can$m<3Kdl<BGb;ttoco cojporis collo
catum. fttarit cerebwm naturauter albtt/vt ft*
mttitudmi6uauuatbcr coloris eflet factte fufce
ptntri.babef muimm t>e fptntu/ vtmuttus ut
eo dfomoflt8*babcteriam multn bC medttlla
ptcatoris acumen generatum ct mom temga/
retm.pamm vero baber<oe fangmnf nea* a>
Idtemniercmr/^ficomneappjebeTum rubot
wdoemr.tckoIettam ftne fattguincbomiduitt
ptatoinmtm^ fenriendt mutareturfvt btdc
conto.)igjCtribu8 aat cdmitsfdl Oifhhcmm
qi cetebtam aes babetcocauttates/ «iue veai
omapbtftds nncupanmr»thantmoaceUnia
uuewnnicuto fo:mamr imscjinarib.iri mectta
ranoonpofteito» memojia t reco:dario. *£o
gnomutatur par8;anterio:#:a.pofterib: vero
parspupptS vodtatur.puppiS mmo: eft/qt
paudnenriabea^pcedunt. teftpupptsottra
ptnemimoum mommfactlmspanamr. frtgi
ckkt3meft?fi<£a*parum babes-be fptrim/
'<z ttteduil3.fngida/vr m eamelius ficret reten
tto.panij babuttoefptt.wft'eretquiens gene
raab.parum babutt oemeduilarefpeau ante
rioasipteffetmcdic^tertmra/^ncfozmeirtt
p^flto tn eataaus teneremr. "JSjo:a vero.f»
parsanterio:eft matbj/moUtoz^catidto^': U/
• qracUownaib:/vttterut fenfibiles ab eo ,pce/
cederenLmo wb:/vtfaifibiles uerut ad fufce
prionem fenfus taauus Mfponanmr^alidtot
wa4futceprionem rbunetmaginariue apriot
ledderef.iiqutdioi^bumtdto: paruV wnera?
feriftbOis fadtiuB moueremr. £dmta vero in
Kr^p?am tpuppim triedia taadaerbntnida
^tosceteribabenf oefpn^mebuUa.befpintu
pUWvtpfecttb:fteretinearario!iem bifcrerio
Nficutin al^smemb:» ftrp. fcigeftionem pnri
abimpurafer>atto.mulmmb3buttbefpmm/
vt mulms nerct morus.? multum t>e medulla
vttemr>3retur motus atme vtficmdius oifcer
neret cocepta.^n iUts tnous edlults funt tres
opattones principaks. q: in pnmc fonnaa
fenfibusapp:ebenfauif3ntau'3fittetm3gt'na
twnerecoiltgimr/betttdeadmedism tranmtf
faotfcemimr/pofl^nquam iudtauj rarionts
• at> venmcolum^uppfs ffanfmitritur ? memo
rtecommendamr.|(utt3utemcereb:um roam
cwMt prcaj>aatt8 fit fpiruttuj/^netaaleparia
WKM befenfionemautem cerebafueruntney
ceflara buo panniqutvacanmrmatres cerebu
wusdtgromis/fcatcj boramater.biccameo
'■ wppwimr/fedromedib cerebjoingrolfemr/
* acl rriafb:em ro:tttudtnem fbttctititr. rion :tf
rmmedtate cum cameb coiurigimr/ immo pori
ns fufpedimr ? bttc? atcjj tUuc arca cerebri fub
ftanria oflataf becoura mater mitnecen3riaH>t
ptam matreque ea teneno:eft/a buricta carriet
oefenfaret/^ vt venas t aroriaf cerebricoUiga
ret»eteria5 ft qua efientibi fpada vacuatmpic
recSkcudns pamiicuius bictmrpiamater/q
bttretriatrifuppoutmr/quemoUio: e bumma
tre vnoefubftantia cereb:t arcttuoluit/zp:edi
Ct38 cdlulas ab triutceni feparat tpifcemitncc
fttperfmitpiamatdr quiacerebri iHterrits ve/
ri3srewl!igit.cereb:umeriamnefaatt^
tebtffutat/coadiuuando cuftodmcerebriari m
am cbbpeneris t smplectens tpfujj a briratna.
trebeieridit/irifuper p venas quas babetcere/
bririnriumtt^ arteriisc^as conrinet/fpiriat
dtrarifrundtt. Cerebium efteaatri ntembmtit
ntouens t regens omnia m*mb& co Jfjis iiiic
rioris fuiguiis ferifumla^tensatc^motu quo
impcdito omma iri co:po:etmpediuntur/'? be
nefebabcnteommaque (ntin corge/melius
trifponumr.T>abet aut cerebnrm boc^pprium
i$ fenrit.^equimr 'motum lune. qnacrcfcenre
rnedulla cerebri aefdtqua OeftdenteA>amttut
mrinfubftantta tvtrmfe.n3mtucinfapf3m
fe cotrabit 1 3lq fptrtmi tta libere non obedtr»
1 boc pat^in lunaricfs i m epileads qui t nout
lumb i plenilunio potifltme moteftamr. £t&
cftq^oicrianfto.li^.£e^b:tt{tnquri:)qnttt
mis ejdtccatmvelbttmectatur.nbfaciet fuuut
bptts/fedinfri0$datco:pus ? tiquefaa'ttp%
fptn.t tdeo acadunt infirmitates ? amiflto in
tcUectus '* tandem mo:s. Jtem animsliani/
mism^snumcerebmm baberiria funt riiuta
fomnu^bocfo^fan tjiat^pter^bumtdttatem
multam quetttderefolutainfumumopilanre
meamscereb:um indudtfonmim. ^tem ari^
tbidem.£ereb:um non bsb^ infc pel ejc fe kn
fiim ractusficutnecfancjuts/necatiefugtoa
tes atates.t non eft tn co:po:ibus onnritt aia
-ttrim necadfalu3ndttuamr3m.tqtfmimm e7
cerebmm otbu8co:porisp3rttbu8 (cnfumpi
buit/t tamenbefetin fe mbtl (mwL^tm ibi
demfenrittdem. ^mn^animslbabensfan/
fjuinem^fomm/babetcerebmmvd altqttod
ntembmm contteniens loco dus.ftcut ammsl
'muIni^.tCcfunile.^quautsfitmomni ani
■;'«iati ifsngtttnem babcnte.itibii tamenfangut
nte conrinet in fnbftanria mednliefucfficut&t
«tarifto.interrio Itb:o.)3rem arifto. libw be
dmofetto.cerebttMn eftfrt'gidum fubftannaltV
ter '* bumiduj tideo rbnri calans aimalis fd
-bcetco^ieftoppofittt vtfolica bumectemr;
Digitized by
Google
fat partibns bua*cojpo.
tt ttmgemrfupfltttecafoas ??tcarans'arie
namm/crquibosretbeccrebJidlcocejmi» m
ercozde^duntartmeffimtOiatbalv.foq
bns ppommrretbenurabUefnquo quafifuol
uttur cercbni ^i» tllo retbt oigerit' fpns aima/
fis <r pcr tpfum fpmftt penetrario virtutu cere
b:tadaU3membta.?ideovtoia'tari.ibidem
tpcerebatm eftpamu membzum aeatoneaia
lispoflcie3rionemco:dis.^5aIictamen diat
(fcerebmbmecomplenonatum oebet cflcm
qtiattto: qualitaribus tem$>anim.fcd ficut tbt
lu'a'fbaly.comptenocereb:t nantratis magfs
eft ftigida ? bufda § fttaUda fiue (icaqnod
futtnecefieadtnfttgtdanonetnp:cdtacrctbf0
sadmiogarionemaloris acadetaUs ccreb:t
quiacciditcjtafltduitarc fuimotus. Jremari.
I i.rv.bomo tnter ota afalia fue quariraris ma
famnbabetcerebmm.q: co: mairimieftatouT
vnde^ppter caloris tmtum ? boniratcm copfe
tfonis eftbomo boniintellectus/? intelUgett
coidms afmaUbus. <£cno poflunt infantes
longo tgecaptttpojtareteou^ptcr cerebn ma
gnimdinemtpodcrofiratebonccaalo» co:
dis mcdianrib^attenjs a fuo poudere alteuie
mrJdona vero cerebribtfporio Ttatcr mala g
fuas cognofof aotones.Tlaitt ft fucritfubfta
ria cereba moiUs dara acrjuta/befaaUreapit
fozmaru imp:eflioncs * figtllariones. wdep
pter vcloaratem ftgitlarionis fo:marii rea/eft
babes cam bone? orloas oifaplincqttando
<$ vcro ccoucrfo eft no molUs vel eft turbtda/
erTiafbabetts ea burius i tardius redpit trnpf
fionem vel imptcfltones.fedrit atm rccepte ftt
crint/receptas biu featat oJS cft fignu ftcataris
ficutfluabiUtas ? labiUtas cft figttu bumtdt>
taris.vf bictt balv*? ftc Oe altjs qualitaribtyi/
tdlfgencui eft.verbigraria. »ivero fiteritqs
ToUiotus cofucmdinalttcr mobilisAtrftabtlta
audajc/iraoidus/caUdum cerebm vtdct taiis
babercecouerfo febabcns fiigidirate pzetcn/
dit.Sivcrotuaitpiger/obliuiofus/fonmole
ms/bumtdunimis bcfignat^ecouerfo.ft fue
ritmulm vigtltmemoaatettaieoe ignatficca
fi vcro ercedens rueritcu caliditarcbumiditaa
tnulte funtTugfluitates/? multcacadntcapitt
inrtrmttates. Tlocetautcalida * bttmidat po
mTimcmertdionaUs acr i pfertfeptetrionalis
adefomnu8.nccp6tlongo tge vtgilare. * qit
&o:mif/aca'diteifubet/tdeft quics falfa.*vifa
babcntrorbidu/i fcufus no daros. ©i vero
creeflerit cu aliditaie f icatas/peio:a acadunt
(tntbomata.ntfi ep tot fnpcrfUtitatesnd gene#
ranmrfamts.Siqutdem fcnfus babentrales
Taris tes/ ?& fugfiujiaribus mundos. fe4
phts tri&t!artr$ aUj boics/^fimtatoliVanSo
qui/T inftabiles.'? ato ^cddit taub^ catoiciuj
poftadolefcatriam/quauis in eis£:ecenamc
mulricrincs. ©imtlitcr ft cjrcefTcrtt fogtditas
otm ficatate/folcnt tales baberc daros fenfus
cmundosmcamsa fugftuisin iuaenmte et
omnino ftriemftrmitatcfed quado ^pteitdimr
etas oelcuicaufaO^ititanmrt veloausfcne
cms fefhnatTapparetcito in caprte. q:eis ad
uemutato cani.i ft fo:rio: fucrit ficatas cp fii>
Cjidirascttcaniae cmaumrc3lui.«c5ivcro rb?
ttoifucntfiigiditas caluiaes no?KCedet.^tta
do vero ciKeditrngidiras 015 bmdttatc aaidit
pjoftmditas fomni <?fenfus ausnmtmalt *
fuperfluttaKs multc«? ft intendamr frigus aur
bumidiras/pariens inaditin apoplcjctam.vK
mparalmftm/velin mo:tem tnow acaditba
benri bancbtfpofinonent caluiau. vcbtaVga
lieAti tegtm * m comat. Otattdcm b3ly. 'f£t r>
be p:op:ietaribus capitis iccrebn oiaa funv
aant.
Sluaria cft areno: pars cama ab
c ofltbusaluisficbtcra^ptcrcapil
to: ttm befemottan.7 neuffacttrfp/
nu!taamr.vntfoiat3fido«U.iri.c.ij.!Sicutver
rcr oiaffupio: pars capins erxerius vbi aptt
h apis cotltgtmt? m quaccffartef vemf/vnde
^nunotpaf ftcocdptttb: gs apins poftcnb:t
q(i pora aptrimn.caluaria apillis fpoliaf dto*
jppterctusficatatem.vertcrrardius. fedoai>
puttardiffimcftucnuqua^ ^ppterbumons ftt
gftuttatcm^ecaptUts ant quaetnrra eodctn
£uli(vt biat3fido.tt.r4.cr].) qft
0 ocmtnfuntbtauq:commaUo:u5
cegmtna ocmltanmc aticuius inct
denris «tturic oftettfionc ledamr ftue q: occut
mnitumcn tfecrcmm pofimm inms babcnr»
btinror oms fcnfus funtatmevianio:es. Tlaj;
tn omtisomnciudiaumcnns cft. vnde atme
pmrbario vdb^larttas moatlisapparj.umt
titer amo: vclodium.^ ccterc pafltones. ^tat
mr 1 lumina.q: lumeetterius acapiunt^ acce
pmm^mmttat?refundut.Suttt autocutt
tnftmmenta vtfus vtoiatconftau.'? funtbuo*
vtftrb:tevifus pateremrcms oefecms r> atte
mm fuppleretmw quonia^ oculus eft toco fpe
cutato:ts/idco lomuitnamraomlos in emme
tio:i loco coigis. ^untatttceccaufeipfms
omli fubftanriam componcntes . («5 lcptent
ttmiccztresbumo^s. Jncerbumo^esvcrc»
pumus albuguteus.fecuudus cnftaUiJius.ter
nusvitrcus. Septemautemmmcefuntfe
ptempduajlcJiueKlequcarcundaut <
Digitized by
Google
2ibcr
CHps bumwee* ab muicem butfocjmmtvtji
qutbus/ vd in quouim medtb fomtaf wW?
ftcfunta namra umtceojdinace # quatuo: fut
apartcaiiKnozi/quammpymaoiartda ar^
na/f^davuWteraacowea/quami coiutt
^^esverofutttagtemreriojufaecbma
feadaMdjipaca.ut)urawpoftpa£ebit 3«*
™X^w<?fbu^*«^fc bictus
£!nMomcolo:e(tcaffimtlar. &*££
^^bumo^inconfran^tbus/ utfduf
i^S^^^^^^^otbueeq
owmwlc^indiffbeuternmiUmdmeimu/
mremr.r|uceaamromdus4ii rbzma * fubfrart
^^^^eref/itecmauBaguUs^up
^l^^ercf7i,ecafuaht^
h.t^J^ TdlJa^t6d;ecmobtl»
«SM^r/wad moderauaa^
emspeioamsoucercenamofsr^quepem^
rotuda eufaui fua facera infabtlfs cJhno fir
mpcotctccoftan.a»3drBt(mmbumo2e5 ba
beatrtea vtfus patecperboco; ft altqutdmter
ipfum*fpm vifibtiem iatoaatfn lume vd
aUudactus videndtaufenef/ai fpus viftbtltf
a^tj^umpaiecrare^pcerlobfhajlano vale/
^nmraucbumo;areaBabu8cerebu ftt
penoub*perurj3<j Otapbanis^ boctmnee
pupiU>ftuemcdiusc^ltptmcr?U5t(Beftp:o
Pjiey^pttodt/vbtnobis^pmstndencib^
remcetciu^aimaajnefpclutmfpecuioappa
tences.fed;>ebocltnftat>tcef.T>icaucbumou
memoaltouimbuo^collocaeCvnm/^albtt/
gmcu^creus 3ucbumo:a ptemtenba alba
^iie? vero^aparceancmon.attrcusattcbuoj
ajlmodumvtmpuiiiseic/^efptcuus.tara/
^*owf#Iac*s/^^^
?n^PHnapuaIeeft WhWwm «tttri
turum crtffautnubttmozem fufdptctpfum ?S
^^P,fPtJ?cfaak^u^r^^»
n«^^b020Jp"^fufaP^^«meni5
S ^tctcermuatcnltolltnum^m.pbiV
oaaue.Idwnem.^fuabumuitateiem^ot
to<^svefctu1a«tfttru^a^
teusftrbamwmoailis magis buimWj
cnftalhdos magfs ftccus.fpimriidm«na fua
aliquamtumfpm vtfibitem acjgregat * ^
tat.3«ecred pces bcuU lixt voceairbumozcs*
tio tamen fcSm ventarem fuc btunojcs. q:no
runcUqutde^flu^btles-rbttmwes/feaioac
tnatoiembabectnfebumojts benficate* &w
caameo#avegccaD?baberia vurutesfnna
tas qff alicui bumom tto cdnuerifLbtairut ta*
men bumo^s^pcer matb:emottidem -tpfpf
autatcmquababetf ceteremetr^bta edipts.
t maois funtdbedtctta ^ alia Oiganafenftbi
uaacoom aitnalfs fpus i vt'rtttn.,bitresbuo^
res nepantercomifceanc* mmdsmtenbnb^
ertertozibus ab inttice fepanf. £>:dmatur tta/
qjmefeptem mniccin bucmodu\na5 mjtta cri
fratltnum bumo:eatne mtenbri 'tmmecnacee
tnntca quebtdrur retbtna a ventf i artertjs pte
mams dlo:ta ^cocerratn modurnrerbts/poz
tans feotm dbu ad vttreum bnmozcji at fms
«eruts fenfum ad mftallthu cranfimtttr.poftre
tbtnam vero tmediate.fequimrmntcafeatda/»
na ab tpfa piamatre gcnerata/que rccbmam
ttumnWaimcnempamrafuahquoautle/
aatttr. 2emo feqm?cunica quefcfdt* fcUrorica.
ideftvaldebumat>ummacrecere^a>ceden«
abunoaofltsomia atia befcndcs.ecdtqualt
ugametum oculomm.H p te vero anterton trit
roediateiucta atftaUmuJhimo^cm efltda ara
nea.ftc^pterfuifubcaicatem t>ianhte^ct(pi
ritutguiaerfubnltoris pnbus rerbmemnice
gener3ca.becautem mnicapoficadtmcer m/
ttautnu? t albugincum bumozem p:obtoens
co8contmifcOT.becmntcafcfltcetaraneaconui
cta cum tntenoa retbina ipfum racftorbem.na
bebuemnicetntra fecbduncbumpjetn.crutal
Ununu*p>oftbancfeqmmr mnica yucatic bt/
ctaeo cp vuenigriatrtmilanmrincoloje ?boc
fano namre confiUo. Tlam omttta p:edtcca in
compofiaoneoculierancalba^cl^ratjfpirit^
Viftbtus btfgrccjaritta.t tdeo necdfana rufctu
mca vuea/vcfuantcjredinelumen ^n ocutobcj
Srcgarecnam nigredo dlconc^egiiaua vifus
beceaammnicaadmodum fpongiedrquo>
dammodopOiofa.^ vinofaneruomm fecun/
dnm cOnftatt.contmens ftla vt^mlcalUnnmba
mo:emafuperrlua buidirate oeouraretT fpt
rimmaraimlranribtts aajs mtnitoec. 'bcc
mnica vnea a parteanrerioricum mmcafecart
oart tri parte^cenbriconiuncjtmr* tQuc
coniunctefaaunc fcmndnm o;bem.dauden/
tcs incrafe albugineum bumo:cm.quem tbt
«oUoouitnamra vc fptnmm clare fimetlet
Digitized by
Google
&ep&Ytibnehm>c0ipo.
triMlino bnoixbBxdims namra^ mmtftraret
l^oft bancfmmedi3te feqttitor ttmica que ab
cffecmbtctiura):ne3»qutacomttluddo eftmt/
lia etperaia efr/etfpiritas vrifibtlts rarione fne
iranfparentieetrarione altquanmle benfttaris
fite eft am-eg3riu3.viftts eft altqnanmlnm co/
operaritta.rarioneenam fueromwdints etco/
adberenriea nocumenris ejeterioabus eft inre/
riomm fo:tium mtnus ©efenfiua.etbectunica
que otomrcomca cuj interio:iftlicetfdiroriGi
©nutncta alium facit o:bem.Ham be Oue m/
mcefmcetejcterio: comea etxntaioi fdironca
gnreum bttmccem o:biatlariter m fedaudunt
©Irimo autem in fuperftaeocuu eftenus po/
nimr comuncnu3.quea cameo Oefcendens no
tomm tegitoculum fedconfifttttn angulis ocu
lorom eosfilicetlfg^ttsetrennens vtin Oebt
tamaneantnyione.
& oculum autem ficbepofttum etper
fecte o:gamfattt Oefermr fpmms vtft
bilis perbuncmodttm.&p:o:a emnt
td eftab intaioii parte cereba eteuntOuo ner/
mconcauiquiotcttturobria' quitn fubftanria
mftalini bumoas fetufiguntbi ouo nerut cort
caui tranfuerfaliterpermodum cruas mftgu/
mr in oculis etintermino fiuepuncto co\md>
coniuttguntur.et boc m gentbfe faatnantra vt
altero daufb vci ipedito fpmros vitalis ad al/
temmfetranfferat.ettbipetftcnu8 fuam com
plcatacnonent.vncCmnc pupilbin videndt
acm conrb:mrorp:optcr vtrraris vifmeco3dtt
nanbnem.vtparetin fagitarijs qui vno oculo
daufo direcrius iaculantetfagittant Jteni
ideo pariter connectuntttrvtejcmutua Menu
rioneefTtdantttr rb:rio:es. Jtem ideo conuent
unttn Krmmocontacttts/vel vnmn duo vide^
atur.quod fteretfi vtercp ootltts p:op:iwn tdo
Ittm vtderet.vndeopo:tet(j> virms vtftua cott
tinemradvnumojgannm inquo fitvnavirt?
Fontalts Oertuam tn puptUis(ftcut ©tat auaoe
pcrfpecritte)vtpatet in ilits qui oculis Otgitos
fupponunt/inquibusvnadep:eftapttpularc
Kqttaeleuamr.vndeetfpintus vifibtlts Otui/
diror et vna res ©uplejc videmr.et bec eft caufa
quialumen ab vno oculo tcndit furfum et ab
altero ejccedit retrorfum. vnde radius ab vtrocp
oculo e&ensjtangens ejctrema rci medium tnter
adente aerenon penetrat. vmdeouo videt co:/
ptialcam tamen nonfit nifi vnum* non tame
©ronis ftrabus videtficqttauuis fint ocuU in/
eqttales^qutaradius ptramidalis recta uitea
egredtemr ad fuperftciem ret ; vife. ficttt fup:a
c^cmmeftoefenfttvifttsfttp:alutit).^)mltt8
ifiitur beueotfpoftws confiderawrquawj ad
pctfcctm parrium raarom coropofrabncm vt
fnp:a patet^tem qnanmm ad fttuarionenu
locum enim ftbi vendttat fuperioze^pterfue
fubrilitatis Oignitatemetmanntam quam b^
cum anima vtanitatem(vtdia't Jftdo.etam^
Jtem quanmm ad qu3nctaris Ocbitam p:o/
pomonem.non cntm OebetefTe nimispmincl
ct erecms/quia fignatpcrmfbarionem otfcreri
onis.necnimispwnmdusquia fignzt Oefe/
cmm namreetpirmtts.medtocns igimreft lan
dabtlis^icittamen anfto.lib:o.ttjc. ^wfrin
dius viuts vtdet a remoms. Tia moms eftau
ucp eiceatdeo^gano vifns non Oiutdimrnec^
confumimr.fed oireae vadtt radius viftbilts
adresvifasfimtpatetfup:3t)evtftt.3temc5
fideramr quo ad moms oiuetfiftcanonej.TIa;
m motu t>tbet eiremediocris q: fi ftterir ocu/
lu& nimis mobilis fignatcjcceflum alous t$
nofhcatmeitrisinftabiliratem et affecnonum
mutabiliratcm ntmts vero rardns moms con
trariam ficp3t0ifpofirionam.f.ejcceflum rrigt/
ditatis *? pemnariamerTecms etvoiunrans»
^edtocntas tgtmrmor^Iaudabilts eftquia
fignat faalem menris app:ebenfionem ictitt
apptebatfis Oebitam fijctonem.vndediGt an*
fto.Ii.jc^Xlattfumomlideb5eftemediocrircr
feftina.qiftftterit multe aperrioms ct pzucc
claufure tverecundiadatoramretftulriria ((£
cutoiattn \ui,&i vero ruerrtnimis tard3 ag/
ttb befignstdefecmm vttturis et comp3crione;
m3terieinnemts qttescrionifpmms nonobe
ditvtp3tetin lirargtjs.^tcmconftderantur o
cuhp:op:iequo adfueacrionis peifecrionent
q: omlus ft fo:tis eft appiebenftonis etoe fa
alt finereuerberanonetudiatdeobiecris bo/
nam difpofirionem fignat vt patet tnocuhs 3
qutlinisqtttfoleminfua rota 3pp:ebendunt
acnoautemocultconftdcramrfccuudum aoi/
mmetobmfum.namcuius vtfus fubriiis fa
eritct mulms remota et ^ppinqna app:ebett/
'dit,q:mulms'videtremo^. q:vero fubnuse
otfcemit ipfa vtfa. 0culits.n.gut vifus (ftcuc
Oiatari.lLnjc.no bene videbttaremoris fpus
verogroifttstmulmsremotavidet/q^mulr?
fed no gfecte/q: grofTus.paucus vero 1 fubri
lis vtdet^ppczefecte/fj n£ ptdeta iogc^gci vt
fibilis fpus pattat3te.q:'qo* vider gfecte vtdj
^ptercitts fubttlitat^pauc? vero a groffus n
Videt longe ^ppter fui pauatate.ttec^ pjFeoe/^p
pter fut grommdmc.fecttdumVero <$ quis b^
fpmvtfibtlem magis groflum imrbtdum ra/
to outtalio: eft 1 0ebilto:em babet videndi 3C
cmm.5tem confidetamr ocuius feomdum co
Utis variarionem. quiafecudum arifb«u»9)*
Digitized by
Google
Zibtv v
©ailtinjjstiirfptdjmnai&iifsbabaitwW
«tanoslotcm.eethdcmutanfin mgredine vd
gl3uatatemt>eiqaemm(pmedfmneolo;e; m
aBindeeentem. Jlaj fi/ucrif bumotmnltu» *
fpns mfibtlte psiiqjs in atiquo acddcnteper
cmbanis/ojlojmscrjhcofomfiVami'. &i«e
» fcmt bttmoi paacBB ? rp.„B8 ptf^ 6e
b^/cmCoIoJglaucti8,lTam(fiait^iot3n°)
Sknataaqmdemomlotnmonm oebibiate
cft.S.3utem fi.cntbumotmcdtbaiS ?fp,S>
^^riKmB'tos ^«nferonucntcnnlbua
•dalbcdtitetntntSrcdinctncolojcntt.anu8.:
^lt^mrftmmntmg^oe^emm^
feaSsreS9nonem.oenoaet>eroemntobM
fi/qaumennomeeftocbfle^bumotnoauM
ntanftotu ^mluaverodaumseeontrS
not.ebtoeftbcbi^enoaewoSquCa
^''nanfntelucerpuut.if.bttet.ebihS
^^^''''"^^dnnato/as
nmemtrabumojemp^ta^,,,^ ^
a«ucEmanetmoculopotEnu3-.ide„dt3:««
ci^rmonerianefai98.7ruea(^rqtrifi1en£
r^fopen^orepleamfumimpedufcqtbumr
«.odtaWem s.om>m*pLp™?Si
momsnonmtaddut.Stiacbmmalequodre
Juuur3d9nguloeomUfi.emn!„lKMmofe
ee/ftmtacadttomlimautVfim.amrSh.naM
fojmnono tnala. ^etpiimwoSS
UwpormoncttdrecmbterumaaHu
p 5n)edmpunm)somIit,bieft-nr
sfeSSaasa
pb.Wdcmp„pfl|38qM8wd^t8u^
wX?bumS«?lt,n90m90<BU'P'''*»
er nmfafe ? bumoubi*8 attt fiuftroStfaptm*'
lam autei feruientta.Ttdeo fedettn medtbom
nium vtre#na.paraafiquidem eftpupiUaitt
quantttate/matima tamen eft inter otnnia me
bjainvirtute.tideomajctaficut <?minimaco
pjebendtt/tuterius 3 fpu a ceretuo venteute.ejt
terius vero a iumine immutaf.\mdc mediante;
luce reiobiectc fpedem tn (c reciptt * rcceptam.
^imeiudtdotr3nfmimt.l]amafincjuli8pti
ousrei vtfeconfluutlineeque factur pvratmi
cemcutusconusefrin pupaia/tbafis tnrc
jNfa.ftcur fup:a oe vufu eft oftmfuj.qucretbw
becpuptUa omnium colomm ?ftgurarum rea
«perfiaem^i^
dtcartua. m mcdifs coloabus <? figurts fmcfcz
mts t>elecratur. £o«umpif autem in ejerremt*
autfaltem^pterotfcouuenienttamconmftarf
vt btatpbilofopbus.) $tem omt'3 queejara
tpfam funtfibt obiecta vtdet^oimdicat feipt
famautemnune| videtplineas rectas fuper
AnasvemtfpeaesreivtfeadvtfumJedquaii
do fe Tickf.boc3caditperradtb:um refJertdes
f.quando pjtmo murapucaturfpeaesret vifc
areadfpeculum/^afpeculo fttretfeiobadpi
lnm{(iaitt>iat maoi perfpemBe)?tdeofo*
ranfpue PtftbtlisinafpectufpecultDelectatur
quta pa radtom reflertonequaft m fe teuerfusr
romftcat/'? quodamodoTOboiatur. ^tern pa
ptUa otafub anguio compjebenditqj ftuera*
atj a puptUaadrem vtfaat efcanr fiue a tetufa
BdpuptitoredeamfemB inpupiUemedtofi
uecentro tan^in cono angutanter vniutur.na
angults ouarum linearu atterius eft cotracrusr
n ibeocgoes Itneeg ^as fommf vufus vmuV
«arTquafianguIaturapupiHecono. toeo bjf
^pjteoiaturapbtlofopbo qjoculus omi*
Vtdetfubangulo.|temteroe0pte8 comom
ma^meeftfenubtite j^pter nobilttatenVfuc
meledtffedotrltalltmeregatur^idco namm
bedttanammm oefendettdt.f.mnias t coo»
ftwa vtftcreftftantraaltBs carnt tntenus vel
ettenusmferenRbusleuonem. ^ebtsautent
^efpupaiepgmbmbus/queTetnframtra
r t3^f^omlo;ttmteginnn30ce>
t lando flc t>icn eo # oculos tegant
cn^utautaltainfubftananemofa^ tenua
^>pter raautatej motus. qtfuo mom comma
aerantnterddu^fickleftone aens 'cpnPm
H»dmntoculo8^t>erenduf. becalia palpebze
^«mrquia palpitaudo fempermouenmr.
eJUdueemmsciinuicemconcurrtttvt amduo
Digitized by
Google
j&e partibua hm*coipo.
ffodoMiimwiiccpalp&xvillts ptllomvt
apemsocati&fiqttidwd&ritvd occurrerir rc
peUamr? vtimiolatteipfisfewnus t qttfetuf
sozmtitor.jtem vraerem medioaiterinterck
©endo viuincentTftc Vtfum terenum cufrodiA
3nr*eofera«(bucuf<E 3ficto.c.rj.fup:abfad
0ecttdum confran.aot palpeb:e babet pilos
no omtno reao8 fed i» ettremirattbtts m edio
mKrteflccoeetbocmgemataeflnamra vtba
bfliusfeCIaudent^rbtrius Gqttod impedunc
tum occurreretaefrtcatuts obuurcnr.^te^ bec
alta maefcendo oetermfnatam babetquantt
tatemanatura/nde* eo:um pilt nonfecjcrai/
duntnecaefcuBt vtapttlt.0cd betermmata
bsbent pozttonem^ideofecundumconfran.
palpeb:en6 funt molles necpo:ofefedpoa?
bure vtpili aefcenrcs ftn t ouri rreflejcwnd nf
mts tn aefcendo fe eamdat ficutberba aefcef
tn terra Ouramodtcaftttcrecta/tnon ttta quc
m terta molU/Das palpebtas t rilt'3 ferit na>
tura.vt eflent co:po:i omamenta t oritUb iuua
menta.®indeoiatanft6.li.]U)» cj> omne afmal
gcnerans ? fotttm babetpilos i\\ palpebri^*^ .
omeaimalquadmpes dauditocufum perpal
peb:amfuperio:&aui83utem loco palpetac
babet quoddam coogro:ium ad cufrodta fenr
rus vtfus/'? claudit oculu g;tela quadam ap/
ptopriatam ejttremitanbua oculomm. ?quia>
namra ocutteft aquea? bumida tndfget tati
cuftodta.^tem omm^auis dauditocultijpat
peb:a mfcno«7fedaiumal quadrapes a fttpe
rio:u3rcm omc afmat carens palpebttb efr oe'*
bilis vifus.vtpatettn ptfGbus/Iepoabusyit
bnjot.vtbtdtanflo.ii.iit|,
^padlta fmtr Otcta eo ^p dlrfsfut
f fugpoftta.queideoptto:u multifti
mhefuntvefhta/ vtfitttocuUb mtt
ntmettta ad Oepdlendtt bumo:em vet ftido:e$
oecapite mftuentem.3nterctlium vetocftiUS
medium fpado quod eft inter utprilia ftueptV
U'0(vtoirit3fido.li.jct.) Suntatttfupdltad
ttotum tuuamenta(^m conftan.) nequidnoo;
twm ejcmnfccu8 adueniat^bibenna.fut t bo
hefranna/q:nulUt8 fine eopgfenriabecorarT.
T^abeitf aur fugaliaquanda vtmlatcnte paf
ftouem aie iudtcatiuam (f m arifto. )q: cttm fu
mtit fugdlta recta ucut ttnee pzeteddt femtneS
molliriem vel atmt lettitatem.^tem fuperdlta
bimifratmtmop^fla vdoep:effafigttanttfi
uidum.ficutoidtartfto.ti.i.3tem fngctlta elc
nata ? in pilts fptfTa aintofitatem p:eredun&
be paupam vero a ptlts ? oblonga tumbita>
tera. .Stetttfifoerititfpifratlonsipai vifun*-
qnocfam modoobttmbzanuaeicceOttj alori*
%»ant;3^mfiraenntmulfccarnt8etpauce
ptloftcactd fenfum Ourum ftgnantet obmfu^ z
mgiditarcmm meb:i8^>:md'paUbufoommf
tem.3temfifuentttptli8 fpoltata autinteno/
rem fignant fanguims co:rupttonem.vtpa^
mlep«>fi8»atttnamralt0bttmo:i8 cdfumprio
nem vt in etbids ? ftmiltbus.aut meam & * vt
amm btfmojttmoprfattonem.vtpt^ in caura/
tisetdicuncuraefcerecontrafenecmt^ intatt
mmcjp vtfumimpedittntntfirefdndatur vt bt
atanfto.tt.tf).3tembidttdem li.itj.3jn fre/
quenncoim nimtsadunt pili fuperalto^ vet
stbefcunfcquoo quidem acddit .ppter bomt>
ditads confttmpnbnem/et pwpta befecmm *
virmds/et.ppterfngiditanscGebnangmcn^
tadonem.tlamnimia ficdtasalmdem geitc
rat.]fttperbabmtdan8^ero rngtditas catuacj
introduntttcut fup:a 0 ictum efr.
*Ron8 ab oatto^t fo:ammibu8 ed
'f nomtnata.vtbidt3fido.T)ecn.
>:' quandam animt imaginanonem
etitttamn mams fua fpedeexpzimtttntmletsi.
xfctmftie cft&eamdum autem venratem eflc
nalem efi fronf ( vc otdtconflau. )os femidrcu
tarenecmulmmourum necmulmm mollcq^
tdeoraitnecefranum ^vtcflettemperamcntum
nelederetur vidnit38bcttlo:um.pdle aute^ e?
mhfecamtaefladfuioefcttfiottem ad aliotuT
ot^attomm fenftbilium connhuafionem etad
tottus capittb Oeco:ationem.todu8!entm ant
maU8vittuofiu3ponfrimeinrroteIucef.jT6f
ctttm(vtdtdtpbd8.)fede8 eftverecudteetba-
noae.ct boc qmbem eft ^ppter vtdnitate ima
gthantte virmn8.dtt8 vtrmte mfriavel lect.oc
centia vcl indeccntia radonis tuoinb fubito
beferunmr vbi vricpbifcemunmr. jfrone tracj
omnium neruomma cereb:o bcfcendennunt
ad fenfum gftaenduj quodamo mmb cfl t bc
feufalium mnaatius concmitatem oefceirdut
ttcrtitad omniainnrumeitta fenfum inferiom^
quo:um mimflerio be omntbus obiectt8 fenfu-
nm apudtarionts oomichum ftt iudtriu^. v»
femnduitt*5rcgo*|fron8 efroigmfltmapara &
ptris eacrio:t8 vbt unpttmirar caraaens ft>
gtutm iaUcetfigttum iuftmet ialuas.vtftgna
aiujm auas quod quondam erat fuppUdum
niodo loojbabetmrrotmbus imperatomm»
Jrons tgimr beneoifpofita ottmia p:edtoa
mamfeftefed fi merit amediocritatc dcgeneriif
- atia^mpBm p:onollt<ataftgur3t.oicit.n.3rt
fto.Ii.i. ^hrronsrueritmaguafignarpott
baofnatcm Oedtnantem adfiutnnant etQnfit
U£/ntcdiocriatcpamaft^jat|»ntaaK
Digitized by
Google
fedqnatido nirnia «fettaatr*qoaltm fooerft>
amofinns «pwguedmfs.miosaufSfe
3mpn«wCn'inpa6imnffl[3cjn£
«: . WmembaadecmaniftiiHW
mr.quta fnin,obfl.»ie»anoa qiUmX
poiitauijattnbos oailomeommia/flncoai
^'^nanmiunirowmoUiaWBofirfB
^'^'"^fe.flnm^^ocSo
m enaendom,ftMIB nmpoiauShum!.
S^BSndcmambono«<am<pnsw:
^P^f^wmasacotdeadOTcbri
«^pKraiienanjnivenaniai pnlfarilmmi lo
^H8dKwnfflJ-w^anni«lpeKoffim,1te
*f*^»tW'^uee3ditfupei-oir3«mDoy
miiniaj pendiamnt bocacddiL «biimi. i
«ftmnmpoabnadtoerfrfm^ff 0:<l
rif^w™ ^^'adnamramfiimaiti
nfl2S°M,Wmos ^"fnntlqol;
sssssssasr
FM"W" "wn annqut acuium po/.
^mfabflannacartil^i^ que dttaWom
fojmxnec^eri^^^
^ttmaudu^cadatftairoctos^cfendS
-fcjeterea audimm adiuuantv iWvcc 23
naerts oijveiittadeamia^tiemibifoznto.cj
9dunamrv»demiratf6:3mu!aqtteftttitaud£
WW* mmnmenta.SuBf aatbaroiatnli
m pe»tfoolTecotttoti/in q»tb«8 nenn^
^<tae03^eb;o&ttc^^
*wb.u* bcfeKBtes-juumutanoiK eoasifc
iW*b]W-^«w.i^fad«wje^eftiifct
fmirbecfozaminancuttOKttiartwnfuerfa,^
»c^iiefTigidu«aerttimu? q*o itt*et*mceno/
re^paimicttjos riueneruoQ ledac x ne auq*
^tttnadat/quodauilitue *npedteurito
w^m(vtot*fmpa^^^
minbtts mutopUater.^aliquidoer apS
maremattreeraiente.vnde-*fanie8 earedtrur
ab aufe.Jreni exvemiibttsfojamen abermtt
to^mb^vderpttnedi6bttmo«buVin
tniifecus «arcmGb^quo^ficintte^munffo
mnaaunojlas^Uaeo ir^com^mooS
Jmneyfupcifluaaiiieat^ vmua pztifmi
ncuia quado matt bumo:es, m ca coadunan£
Sre^pariturcxmata Oifpbfttionenemtaore
m^ecUenn^ficur patet mfomm ? tmmtu et
omouq^conucjuntervqitofitafeitt paimt/
£Usccreb:t^^
2S2? atttorc'?°ffl8 ^mozibuetiucfeuw
^nbu8.t mncfemmrgiamtascapiasco?
cjttviii«n0au4ibitovelerco««ciarioS?c1
fttmpuerpjocreaturm vrero quando namm
n^^nfrmmenmmaudtmsperfozare.^
^pjerfttibe/ecrioncni/ve^pter natmam
^muamnbinamraWedim^S
pat^reyacutaecjnmdmecumcoteria bmnd
^rcfcttmato^^^^
^bos^iuuatfiperbisembnancoterS
™t°wpte» mneilfpunamrali;qiucutfpu8
namraUterfaattu venis momm putfanS
adcufcaturres pcr feufum auditttsT^S
S^**0 mm^^ma tela *conri>
«,lw^8^b0c^Krmb^^ ipft^
audmiB^cbtUtamrauceni auditua nmpotf
bu8bumtdecompIenot8Tp2eapue mfreanl
^<^b^boc,p^^
Digitized by
Google
^epanibtt0bttm3.con
Wi£Hdmm&imm(nm vtbidtmfojfo
quens nimis coitus tov&iz Co:di noce&jidem
bidt bafo.jfte? 0m anfroJuja} . Jri rbnaliant
tttaliaures ponmur namratiteritt medto capt
tis rotundi.q: auns ttb tn vtta pte reete/ .§ po
ttus wdt# vOat 4 fbrtotum t>tffercncaa cottt
p:ebenduv3n atalibtts vero ctuadfupcdtbua
quetepttr babetttiMittattt ad terra % ttottfttt
etmaticojpoite fmie aures m fupenou parte
capitf8.v)tpatctin bobtts/tnaftnta/t in eq$
«rmOttis auricttlaru brtiot ataliutn funt multt
#pfer etettationes fai loaV? q:multtt motten^
m partes oitterfas recipittnt fonu repcuflione
mutta.5tcm idcariflo.tbidcm.TluUn anunal
ouans babetaurtcutaa etp?dTa8 mbtlominttf
tn babent afal talta quafdam vias occulras*
et etia votatit ia auribus caret ejtenbabus/ba
bentm fb:amen manifefhm t via apetta^ g
quaauditus gfemm'meceteb;atttt> 3ffem bo>
mo inter ota atmalia babct aures ' mtims mo-
biles Tetiam fecundu oimettfionem fitus b:c
mbri/fed qnosid audiendtt majCtmcfuntefft>
caces.fvtoiat luu )£t boc eft^ppter bonirate
coplejtionfs. vncte quadb nimis eft eseefws in
ttunbtts bots in magttitttditte attjs fignfs co»
cunettbus/fignumeflftoUditatt^^tarcUtattaf
tnKttccttts ♦ (y t bicit ariflo»
Sfusefltnftrumenttt olfactus $m
n . Jitdb. a ~£ribus aut otof nafus*
nares aut ideo ftc vocanf7vtr> eas
edottf era * quaft Tpualia oiteemuf h inter fe
ttdu i odoriferom oifcemamtts. vn&c qz odo
rifera ttobis pcr cas mattaVnarestricunEficut
g contrartum infctj h rudes acinejtperri/uma
ri qtiafi firie nare funfttcri.Tlafus aut otto bj
fojamirta frn coiranique quidem ^ciuaitdain
fubftanria^amlagmbfam ad inuice fitttt btfH>
*tav£tborum fo?amititt vnu adcbncattitatej
patarifendit.alferam vero fugrns adpelficu/
lascercbrivaditvtaercattrabatccrebtotbe/
feratipfis naribus fpttt atmateadfenfuj odo
ramspjfacndumtadducat* ^ttriittmercjo
foiainefuitnecejrariu ad etjciendas ftipftutta
f£sacereb:o venientes.Hliudvero ad fpttirt
attrabciidtt/Todotamm0aendtt/0uhttn
^ptiCtrtfrittnteittttod05ar5 bue camtcule que
t>epettdetaria5ribus in modu mamilforu/qne
p:imo acreattracm tri fe recipittttt/oetndeaci
interioim. parte cerd5ritranfmittttt.3fh8 au
temcarmtculis fubfemittt riares ejctertozes 3e
remXattrabendo; t intra fe fttditdendoit fub
tiliando/ vt ramo faalios *i ^gfccttus uttmtttet*
tnotganis odotatus.neruus cnt a cerebto ve
nicns illa btto j^bcra nafi fttbiKtrat % eis mti
matem fpm admmiflrat vtbidt confbtt. jjfy
mus igimrmcdiateaerepernafum 3ttr3Ctu8
fpui atmali fe affodat/qui immutar? itta imti
tarionem ittcerebzo aimc iiidido repjefcnrafc
.Tlafus igttT(^m coftan.} fuit ncccfianus ad ac
rcnt temeateatttabmdu/adcerebHJm pcrfa*
emttctoria etpurgandu/'? ad «tlojcj ittnamm
f vim&lie cerebu tegandu/nccno ad btfcctne
dum fumu a quacttc^fubftatia rcfolutu/redo
lcntem fuauiteracfetente.iickofm artflo.tv
pj. Senfus otfact? cft biuifus ficut (cn(u8 att
cu'ms.etfiitanoectttofaecr3op?4>pofittt et
fenfus olfact? no efTet nifi^ppter artttcrione ae
ris tn aitnali babente nafam.£tbocmeb;um
f.nafus in tnedio eftXanteriou pjitecapttis.
tppter bocpofuitnaturanafum tn mcdio trt
ttm iriftmmctottt fcnftbilitt quafi trunnam po
fttam^ptcr ntottt anbctitus altjs fenitbus ttc
ccflarttt.*ftccollicje tgimr b;euiter ejc ptcdiois
$ nafus cftmcbzum fiueofTiasJcozgattumac
ris attraoiuti i cmjmuuV inter odojes bifacd
uum/grofTarum (agfiaimm ccreb;ipurgariutt
fpinmt ammalimtniftrariuttg attracrtbnc ae
ns pulmonis oitariuu Tconftriautum. (t idc^
Pm cbftan.) Tlsrcs poftte funtcytrafuerfb/ z
hon eroppofito pulmoni. vt fi rrigtduf aef qn
tp fubearVpulmonem fubito nonkcbt. i fi qd
cum acrc ftcutpuluis veldnie inmuaitl pui>
montabdTenonpofnt.^ft co'a5 nafus ( vt Ot
dt grego.fuper catttica.)faaci majciririt oittant
tum /tta q> etus carentia.totafacics Ocboucftaf
tbebetautotfpofttto ttaft efremedtocris tta cp
in loncnMtneiatimdtne/attimdtnemodttcf
bimm noqxcdaz. Xhm (i narea ftterintntmis
tcnttes vetlatc/mttln aeris attractionefcroata
temaritmip^tendunfrmctemindignanfcm
>Jzr, Oifpofiriombus enf membtor- co^ts (n/
munf ^nomaittdioa oc affecttbmbus mcaa
ftatt OtatTin prinapto vifonomte.)n35 zcddi
tiantetisfepcimmutanf ^m acadenriacotpia
ficut viuum atbti cj; vitro rubeo cut tnfundicur
cototccontra^it t rubo:em.iidco mediocnraf
Otfpoftrionis mcdiocritarem oefignatbonita
tt'6. (ftcut oiat vtfono.in tib.fuo ttt prinapio.
Jmpedimr atttnafustn fuo efTeou ficut "oidt
g3lie.fupcr/pnofttca.ibt naresacuttVocutt cort
caui <ru|)pfervebemenria atotis bumidirate
^furtteitris.vttdc^amttmrnajest.pfundtt/
tur ooiittnacuris.'? eftftgntt moiris.i acddu;
idem rtaribus(ftattOicitgalic,)quando caiot
naturatts cft ita Oebitis # nott pot fe cppmdc
re ad eittrcma.ideo pfeqttitttr <$ fpas ^faguta
no pcuratttadctwetna^tdco^ppterfnsidita
tcnt mo«iftcanri cbftringuttt mloui ceartant
o
Digitized by
Google
r
aiiber V
Tmomfemm m pariennb? acntam.^tem tm
pcdtmr^afije(i?r&iact»nftan4iaic.c]cv*}alt>
QaandocjffialacercbnbiTpofmonc^aKquaii
do crncniiodoxabaifopil3tionc.altquado et
bomo» ftfidoru *coBupto;umm catmicults
Ranumrcptettoncquado^eircamts mpflue
co«upcetnfbwmtntb^naftgcncratt*onc.vrp5
m pohppofe * teptofts.beclefto no folum le
©ttolracmm/verttm eriam faatmmo:3rione*
voa0.altqu3dopattturcjc ntmtoftujcu buino
nsa^mcutteccrebttt>cf!uentts.?bocvclcjc
©fo^biffolut^^ ntmta
confincttottcftcutpatctfepius in C3tarro.alt>
O^idocrmmiatcplctioe^acummefanccum
o:a venamm naft apertenris.wde t>e naribuf
Ruttfongnis mmefluros marfmepernares in
multts egritudinibus ca eft biflbluriom'8 mo:
bt ? certum iudidum conualcfccnric <z fattiris*:
wpatctmacunsfcbnbus qucpcrfluru5faii
gumis mxium fcpim tcrmmanmr.^tm am/
pbonf.0ta'mripamatla.vimultmocftactttt
bttsnemisfangutncctnattb^flucrec bonum
£nc funtinfenozee gtes ocuf ohk
$ ^baibcincboanfvtbtatifi*
a^.ti.c.t}.#cno8 enim grecebar/
Dabtamr.ccdcm cnim partcs bicmurmarrffe/
Q«5pcrbimtnttriottcamalisftttttoictc.m3lc
cntemmctcsbtcttnmrficocttlipancs adcott
ftccttoncmfttppofitc* ©ocateautfuntmate
iiueqMnroradttatcm^>mtncnt tnfra ocalosl
quam grccimalaappellantfmc q: funt fupta
mariUas/vndcramarisoiminuttue bicatur
msnllc.ftmtapalopajcitlus.ftaitbiat^fido*
Sunt autm3pIlcfiuccj;cttcPmcoft3n."erner/
msTofltbttsmterittscompofitc^bam ofla
carneo cercbn f6tconincia.quctdco be varijs
<i mulris rraftutts eopoftta funtnc alia ledercn
ror ft vnu ahqutd patcref.ejctmus aut funtca/
Itde7C3mofe/vt;mm'dtt3tcmofli*nm tcarrifa/
pnumaunttjn3nuiritcmparcnt.7vto:ganif
fcnftbilibusfibivndicp sdiacetribus fuoa
Iojerbmcmmadmtriinrarct.-7idcom3nlleoctt
Z^0^™**"***™^ Jnmcbio
ttoncm.cattdcfnnttcamofc/^pter rnmdita/
ftcutOtatcofl3n.)ponfrtmebommis oflendit
mrcomptertones queftmcnritmulmmmbi/
mdeVmtpcumamr>3t3atbedtnc^m fubfta
tia no mmifi craflcfcdmcdtomrcrcamofccati
tlam ^bttmtdagtcndtttcomfSlcttonemV ipft
astemgametum. &i vcrofuerintin catotest
bidefinealtcuius mbedinis admtrrione/ttn
fobftanria pinguef i moWesla ruitdefrt0icftta
ris ^bttmicUtaris oflcndttterccflum. 0t v>cro
rttcrtntftifce m cotojesutcimne. in fubftanria,
autctenucs fmacaeutebmum beftgnantffcct
taris n&nte t caloris.vtpatetfn colericis. 0i
vero mmntquafiliuidctncofoze^mfubfran
tiacamfljttSbepau^ate/Jetccfltim fignsntftc
cttaris ^m^dirittts.ficutin melancotiris vtde
ripotcfl.nccfolum bedarantcomplertbnuj bi
rierfitstem/veftteriamam
ficantquatitatem. flamfcn antmiaffccrionca
ct fttbtto rimo:e'vet gaudtb palefcut velrube/
fajntfubito.*t>ec conftan*
■t Srb3(vtbiatconflan.)pdeiviti
b eitojnametum.vttdeapparensct
cooperfens msrtltes in vit3 parte
efl adomametum/tn alta admsrttlam adtuto
rium-r famutamm.llsm fua pttofitaretteruaf
marillares mcmra ntmia aeris mgtditate/ct
tdeo marillarttncccflaritt etegumentu. barba
vigo:is -zcalorisnaturatfs cftmdiciumȣtI5
cft cauf3 quare vfr? no mulicr barbefat/ quia
mafatli femtnis natttratitcrfut calidio:es. ct
tdeo in msribus mmus qtti pttozum eft mate/
fiamagts attgmctamr.qttam qjnamia no fuf
ficiebatcofumerecrpttlfcper buo toca.f.pcra
put rg barbam.vndeaca'ditatiquado mult
eribus catidetbumidccompleriois.q: viden
mrbarbefccre.^ ecorrario firin mafcutis rrtgi/
dis i ficds $ barbcfcut p^m. vndc <z enucbt^
no acfatbarbaqtBdidcmntttlamcmbta catt
diotaqueatidibumotis t fumi(qm pitozum
cftmateriajfuntgencrsriua; £rquo pstctc^
barbcfptfltmdo catoris % bumotis fubflatma
Us 3C vigoas cft mdtcmm * oirTcrcnric feruum
cerm etetntentu5.3n pucris autno aefcitb3X
ba quauis calidi pamufifint t bumidi.q: fu/
mofsfugftutras queptto^eftmateria rranftc
tu sugmcnm <z nuuimaum pucrojum. (bucuf
cpconftan.) Secudum vero arifto. ltb:o»rir.
Tiiltbatbefimt^capilU inftta birpofittoere
pzcfcntantqualitatcvaporis vclpinguts bu
moris cr quo gencrantmr qm (i fucritbuo: fu>
mofuscattdus^ftcaiscmntptlibarbencttt-z
apHHcnfpi tn fcrcftcri^muolutt. ibocacaV
dit q: per Ouas vadunt vias contranas. quta
pare terreftris mottemr ad partee tnfcriotes ca
lo: mottcmradfupenojes <t ficinuotuumr pt
Kctemntptlicnfpt>pterbebilit3tem fmnur
bocacadtt^ppter pauatatem bumidttariset
motritudmempams terrcftri8ti?ndecrinKfo
Digitized by
Google
i0e partibns bumani co zpo«
^ld^tonugatifttntjolaijfljr. &t>erowerit
wpwmulflim bumtto/ertltpatkacs ^lott
gt.Hain bttmozetthttlubztendo bonecgue
ntatadpilos^pt^bocptlt^barbeco^qut
mozanwFm rrancta funtlettes.nameoztt com
pl^eftfeu^ataercohttnenseos eftbmdus
^nt^noautacadtttnbomtnibus CerebztJj
ftccum babenrib? % babitanttbua in recjioiit/
bud cattdtevpp ttt ft^
Jtemlidemibt^tmalteraturcolozptlOitt bar
befecadumetans varietatem.^itfeo tahefot
barbain fenemjte.ppter bebilitatej calozts %
babundantia fiigiditattKi^cftutttautequan
doq? pilt barbe^ppter calozts i bumozis mter
cepttonem.vtin caftrts qttandoq* er cozzuprio
nefcumozis.wpatetin lepzofis. Uam ftcutot
attdem 3ri(ro.cafus pilozum fimttts eflfturut
fottozum arbozum i caufa imos eft oimtnuto
bumozis calidi? pincjuis.Tideo no fluuntrb
lia arbozum m quibtts dlbttmo* pinguts(btt
mfq^rifto.ltb.jrir.
Hiidibttle^amanduando mntbt
m ctevtoicttjftdo.ltb.tt; ^andi
buiaruinautqttedam eft fupehot
fnctuabentcsfuptojes inftgttn^Q.tiedam vc
roinfmozmqua oentes inferiozes taduan^
£tefi,ppzittmm3ndtbule fupiohs <$ in omt
atali fija c(H immobilis ereepto concadaX
cocodrtllo/qui mouet mandtbulam fugicwem
eontra namram otum aimalium/*r firatn rini
mobilem tenetinferioiejfvt Otcttahi!o.it.tt^4
SuHtatttmandtbuleeicombttfbujcrftsteha
buhscompofitenemis^lacems vanjscotte
Jte.? boe fttit necefTahum^pter motu^cohnttt
tatem* aperrionis i daufnre neceflttate vtot
atcon(tett.€>MCttiqttafi otte mole corinerie
ajd coterendum ctbum i moleudum fe mouert
tb.vnde tori cozpozi nummentttm mandibu
tefubmintmant.^andibu|eatttqutbufdam
ghcuiif camofis^ natto£ q cjuiguie oictaf ctrcS
danmrvndicp •zveianmr.Tbocpzopter foiho
rembenriuminmaaUarum fondameris radi
cahone/^pzopternummentinemisoenhuni
adminiitrahonem i m'cjtdit3ns moderahone
&bimrtfginc^tte(vtbiat3ftdo»)aoajhbttf
gtgnendts/qi in eis betttes gigttttmr i nurritj
tur.facteenifttntadoecozem.betthomparitet
sneeefritatemftertu&pot^
§ becozu^eUiculis labiozttm ctrmcfortmr qfl
featnamra trttairt bentes $ maihUas nort fo
tommmnfecttsmuarent/ipemmeham aleTio
ne et^nfeabefenfarcnt^conhrtcjttaatem girt
Smaswzzumpiinanimatibtts aJtquando cjCf
oandooi efpttmdts bumozi
bus tnnct fcozzumpt etmnc.bttjerfas tttferunt
moidHas i pamones wferozem bamucafuj
pdrdararionem.
Sbta ftn Jftdo.a Iabendo furoiV
l ctaquodautemfttBtusefr/iabtu^
r eft.infenu8 labzum* £>unt ausem
bbm necenana fecudu3 conilan.qz oetes mu
niuntatc&tecjunt. Sutttenauemofa^Muer *
fis iacertis copofita/vtitcadfenfum * mom^
e(rentb3btitoz3.Tl3madvoas fozmahonej
neceflaho feapehunt ud daudun^z tUis sb
dfts^ci peraiiqttsm optiahone vel contracho
nemaiiquaimpedthsverbagfectanon pof/
funtrbznjshi 3Km^biamottiaujttcamo .
fa.? bocbuhaaoenha tcmgametu^ mitnecef
fariumJ^entes igtmrt eop nemtlcum ejtnata
raftht^mgidt nimis iederatmr3ehjfngidoej:#
pofth fi no iabiozum regtmine merenmr.^te^ ■
labtozuj etmma funtmbicuda. quod accidtt
fecodum conftan.^>pteraitts iabiozum fubali
tatem/que oefaaitaalozcfsnguineo reapit
Quodammodo rofea quaiitatem.vncf mbedo
Ubiommfignu^eilpuntahe copiertonabtiis
?fmt>mijehonis mrbarifanguints t tntertozts
virtuhs.ftattecOnuerfoiabtozum iiutditasft
gnum eft oefechonis^trmtis *: caiozis n3mra
lis.Jtem.labiatertua funtin fubfranria * fub
thta ptfititfubhltoza ad mom etbabiitoza ad ;
oeremnumendumettnteradettdum nefubico
ttttractus intettoztbus fua rrtcjt dttatesnferat je
ftonem.etideo labta seh fricjtdo fe opponunt
... e^tpfttmreapiendooeptttammreddntyt fua.
ttius etpolius adwtmoza attrabamr«.bcdpm
ttia fecttdttm ^^C0rt{ran.£0nftmtle8 ^ptietates'
natT3tahfto.lib.a).a'ra rrnan ^btoictt. .2U
biabomis moltt3 funt •? camofa t fegahpof/
fttnt.ppterfttiutem Tmftodtabenhmn/'rvtc5
oeniantsdehmm fennonis.vnde «t iabiadtt/
pltcem babet vfhm ficut^ iingua.au'us aeato
eft ad guftandtt bttmidum i ad femtone^pfc/
retJdumJtcutidem erpzefifebiat snilo. 'i tdeo
opoztet^ labia fimibttida^zficreaho imguc
hon eet ta tts Otfpofiaoms 3di3bi3/n6 pofi^
lincjttapmtitcjcreadbicedosmuitos modos
iiaerarttVq-qutdserets biotnf t> pcrcumonem
uncjuc^eh^mgcotuncrionemiabtOzttm. £x
ideo hecaTttharuitlabiozmn aeaab/ vtopti^
ma eRetnsmre opsho.i pzopter bocmitcaro
Jbomirtis mollis \>alde.quoniamf>omo eftbo
nifatfus 130118X1 gufrus magts $ aUa sni/
;m3li3(becomniaarifto.lib.w»1^Utgetcjtt
qttta l3bt'3 funtqttedsm tegmtnabenhtt mrto
dthtia/moUiae ma buriaei oenao tcmeahua/
Vods :aracul3te r Imeraus fozmantja aeruj
Digitized by
Google
r
'?«ber v
fhSidiwlesliditteapiinjrBambiVfldiiaie
?aIrotdttatebcfeauevri>tgo:is bdimtattua
wmmeniKipjcBnije^p:» oigana bamo>
»um aimc.r.od«iTainiooe6ototf8 mftineet
P«ffnia.w.de6ramrg.jremw Ubiomm tfre
«^«aainamojbte,,,^ d
ttrm^toja^belab^ruffiaaw.
ro «mmrandamennieoaiindeoria
^hthLpfia,ce;1'oromo,,Vnm «PW&i
mT^filKi,-,98-w,ac,,a««£"''>B'W>>
S±8,nl,Samfnmf£rtror'lD^a I9«»
mewmpowm .ptendtrar.perquod? buoa
^m«n?^-<,!b0<:mc,,*roinfi,'t»««r
Mnum Mteroigmem msndibidarom ? bot/
numinfer.oinmradicanone/Wwvofcm9
«smamsdaururam^apOToSetomcS
Vfmu^macorunimanoiiejVftS0",:
0)au(becomiabwt<»ten.)3nm£nK)3„te'
nimaijsmapmaeftfowmdo^pSX SS
oem^emojumcopa^.*^8^.
Kmbamumradi^oncnwidcobSma
^^S,eC,m£mm ^fwT«onEmiS
«ammewcorracmioweojumfcrowaBquafi
^mDd.nemcruamr.fv.rparaa^S
ttouem be we etue «.bomie vao mennim b
waanamolie,fideiiud,Cmmc«.Sm,f
^««abmenmmamiifequaftgcofa;^
t> ^JtofJT^Wiph} qnaff
0 Bom^aboeimmiitttmJ-rfpmfb
^ttowoaenummentniSSIm m„
uofum'?meatocnfert>um'?co!iau&/ttenjortt
wrapoatacdbifaatos fmn'ref.bumm7ttea
W3fpemarekderemr.necramenfmf8 factunt
oumeftfedmediomrer/ticnimiabunaa feh>
lualtrasgufhis 'anpediit£foncjuo autem * ro
tundu ruttmmnfecuo/wabue aiTnmpt?bmc
mderacilms moucrerVrgfcentes mie fmpedt
memto rpus tranfduceremr^tem neceflanuni
eftoe^preraens ? rposarm!ft;onem.acrent
attractus g os ipftus concamtatefmutamr/oc
puratur/<? fobrilfemr.* ficad co:dfe remderi
ttonemg canalepufmonfs tranfmfmf. firitat
tus remgeno co: p:e ttimio caf o:is mcedib vre
remr <? beflmeref.? ^remneceffarfum efhppter
was mfomiattonem. ad bocenim efr paiari
oasconcauu vtpfectramftnguefadltus moj
ueremr/t ad vocem fomi anda eypedttc ef eui
remr^t)ep»meref.3temvti{eelt3dgrofTam?
f^Ruttamacercbw^puimoiie vaxkntmm
Dfcm elecnone.qumu8 per ofhu* ozfe tiem& ■
tntalts fpus m co:de?anfmalie m cereb:o fu
ae completambnee etpedtme. Jtem wtteei
^prermebiommnumbiftuamgflmb erone^
tanonem»quando ergo fiomacbuef cmdts bii
ranteeo.n80frtaumerpurgaeir.fimtbiatco5
Kam<<jgaite.fuper tflud ampboaOn eomitt
^S°°m*UWon^^
Ita opoaetftant. confert^ene ferunt ft vero
rtoeontranum.^att'mraut08(wmct'tcon>
^m8mnrmannbU8.pattmraure5pufmlad-
Wceta -r bmot^comjpns bumo:tbu6 almde
adbuccam0efluambu8.ft*mbeattta^nt'mc
dmtamnearrafea^ofeatautardeatm^
™&«fmeaeft^
Srefcat7tantomoIefh'tt8 ^mfdiue ne E
Bdcancmm beueniaf/acdduntautvlceraf o:c
acfennumrmulomm^ueniennaeyaaimine
s ^utes^mcjrecosbicumredeijfed
0 , quaftomtsappofitabiuidentes^
. A , .m^tt8Ptbidt3ftdo.£t*fiiht'-
^entes recndum conffon. quedam plantarfa C
ofrtbttemarillamm^mennquibttfdam radt
aDU8 mfem'.£r mntin maribus fedjdum eo»
itan.mn.pi.tn manuanbtts runtpofinquoa
TJS%«u*T?°l9mc **m ™amureV
quadmplt.tbtIanrunttacttainafro:e8 x>&
^^u^ftt0nm^mrhditt^
nesaiwmbca^ifiintapn^qwcquiciabctff
Digitized by
Google
j^epattibus biimaiiicojpo-
m&ouo qut amini tiit t>im cottateratee qua
dmplis in rummi|stc3mn7&un8 dbt9 como
Icndt8apa.^t>t(urtt(rcmdum gftdo.)c3nt
m/qjadfimatmdfncm cattinoutm conlhmt*
cancs pcripfa ofla rodun&p:eaflbribu8 entm
t>cmibu8futJtfomo:c3/acuno:c8/longto«8
crotttdt'o:c8.-r tdco 3 qutbufdam cotltt pueU
le vocaritur.*qttodpuo:e8 p:eridcretto pof/
fonc/tms tancf fbutoubus ad coitftringendtt
tradunc^unc * becemaltj er. vtracfc pte fupto
nemandtbulc quf tncollataaiea quadruptts
btfuntlariat$grojri.bt molares funtvocatu
ad molendum benefutttapri. nam quc coctfa
1 contraaa fnt/a pnoubts mote molc fubcm:
vtbtat3ftdo.Suntt0tmrtnfu^ioumadibtt
tkjrvi.bentcs/.qttatuo: quadruptt 1 pares/
<t buo canim/tbeeem ntotaros. £t toride eria
bcntcs numcro coUocanmrin tnferioumandi
bulafeu m mento.&ente8 igffarqu£ntttm ad
fnum numeru t offiaum quadripbariebiuidtl
cnr. ^utdam entrn fut tnaTmi.T bt fmtt qtia/
tuo:/ouo (u^iozcfhbno infcnojC8/qutpu>
mo afpectui fc ofrcrunt/qmdam vero funtpa
rcs.i tnfuntqnatuo:.buo fupio:e8 ?buo tW
fcrio:e8 quialtcrutmm tujcta inafiuos pofitt
munio fc contingunt. f&uidam vero btcunmr
eoUaterales fe» camhi.? biqttatuo: futbuo fri
"periwee * buo tnfcriojcs femumo colltdetc»
j0uidam ver» fmmoferes.? rUtf. f.r.un>iu8
'*i toadcm tnrcritt^ mumo fe tangcntes 1 qu$
ab aujs ittcboatafuntqttaftmolcconnuccon
cidentc8,bt omea funtmandibulis rcdicariet
quodamodo mrcarifcd biuerfimode. q: ante
rio^ca.f.ittquadr^pli-zparcsvnababctrurai
l3mfcu^diccm.canimveromolare8 txee vd
jQjjamo:babere bimnfvt&iritcoftan. &entt
um quoq> numerum btfcemie qualuas ferim $
nam' in vtris ptures/m feminis paurio:es rri/
ticmtttttrivcdtdicpftan.^ $08. &im'ngutttur
«ctj^m bmtcs fccundtt^ceffumetaris. quo/
«iam ficutbtdtariUo.ii,t|.cjp bentes fcttttgcne
latitermntttigririp acurivr patcttn cambua
quouimetas perbetttesnofctttttVqibcntee it*
ttcnumfuncatbi lacuti/fcntt verb ccotrarib»
i&wpit mmeanftp.ibidctri abba^generalirs
te dattes Cqup:um qUOs bfdt babcre^puu^
^^cedmtcct3tem3gi8albcfdt.^tcrmrctia
ibidem*opo:tetvri'cfcfaVc^
tnultomm benntt co niuaojttm funt Vite togici
ris.quc vcro paucojtt fttritbcnrium t fcgato^
funtvitcb^on8.3tcmbidturibtde5.^ni
nc animal quadrupcs generas atmat fnrrile (i
bibaber oentefc jtcm bomo ctjcw bentes U
fettentufcanteno^Srio mofares.tboccoriritt
cjttfc*2fan<pptcrfbrculamm'? radirit bebilita
tem.1©0l3re8 aotrto ctjcit^ptcrcaufsm con
flariann£r. eft gencralc in atn> ammaiib^que
noc^duntatiquembcntcputtfc^ alterftbiftV
mtttsih locoonatttr primttus. %tm\ ariib.tt*
|3). ^mncatalarcnedcnab^mfuptouma
dibulacftftaumTtcrrdhisnamrc. iDmeani -
mal babcne bctes tn vtracp madibntacftpin
gttcdinifimitc JtcmtdemUb.n^.Tlafttra.
no fadtntfi quod mdi^pcrfcccus cft.^ idco
nccenlecftcrmateriapamsterrcftris bedineti
quibufdamatmatibttsad partefm>to:cm.f»
tn bcntcs 1 culmos ^mtncntes in qutbufdaj
tn comu3.'r<pptcr bocnon potbabcrcbcntc«
in vtraqi mandibttta animtil babca comua. r
jtem tdcm ti.poi. ^cntcs fotnmodo imcr alta •
offacrefcttntbttj remsnetanimsl^boccftma
nifcftum in bcnnbus nu> ejccrcfccnrib? % bcit/
itannbus a todsfutscotingctJtibus feinuicej
^EtcautacrcmcnriiUomm ^ptcrogaribncco/
mm ft enim no crcfcercnt/cofumcrcnmr dto et
^ptcrboctcromrdto.bcntce animatitt3 come
dcnttt muUum/7 carcnrium benritt magnis.T
^ptcr boc ingcminata cft namra -r aggrcgauic
bcntesadinutccm^pfcrfcttcctutcmT ftncm-
alttcrrt vitadutarctg millcnarittm fem^ t>en/
tcs pturcs eftcnt $ tn pnma acarionc Jtm
tidttbtdcm lib.tj.^entcs quiouunf tntcrgtn
giuamnon Oitumr m viris 1 mulienbus nut
poft.rr.annoB.t fouc m qutbttfdam mttlieri/
btts poft.tr.. t o:igo coutmcritctt maftmo bo#
lo:c3tcm idcm U.rir.^cntC8 acuri oUBtttra»
ce l3t08.qmoenribu8 acnris indiget ad abfd
fioncm abi puus. q: pu^ eft abfdndcrc § ma
icreadeo eriam dritts erefcttnt.q: minozca futtt
qiorigo minous raeftercalo:eanteO:igmej
rdmaio:i8. | tem calo: lactis faat oriri octe^
dto. i^pptcrboccftc^ pueri tactantcs laccatt>
dtus/ttsfcttnf in de bctcdriri^. ^ielidz ibidi
atcrio:e8 nafcunf oiTctcttui * bebtli. ti>pter
bocfttntvctoddcafu8«(bucufq^arifto/j £d
bocconftan.m v>iati'.pttajla.ti.^cnud magnct
cftiiittamettmmictttutamcntom^gntt couiO
ris outamcmm ipfoutm Jin^mm 116 parictiti
q:tri paricnribtts actiO conumpimr. quouittt
paftto biucrfa eft/oiius biucrfitatif pars cft vi
ftii m3mfcfta*ftcut puttcdincs feto^s/mpt tt/
re/gfb:3rionc8/moribttC8 /cafus/Umofitatcd
^fimiitauTSars verO nbn apparcacftTOCCul
taVuctttquando ticntts ritmftttn tsolcntn tarS
ejctcriusfamapparcnC • iCaufaautcmiatid
t>blo:i8 furit bumo:c8 a capitc befceftdetttea
1^a ftomacbo mediantcmmbnjtaie afccdcted
Digitized by
Google
tm
namj ditnTalm ? pulm fmtinnmfppter malt
ciam bumorit * 3cumen.$5t vero bolo: eft a ta
ptte/grcunasfennttirin capnt/^bolo^in fe>
rie mteoetfancnimeveleoleraad radicesbe
^erfewdete.0iveroftiertta(lomaebo/t>o
W:fenn^rfilonj3cbQ7an"tduaertict3tJo eqtt
dnm^ptf4jr&c!ite8'Z8ttquadoperfo29n^
aBquadommpnmraliquadcyervermtb^ma'
jrmum/mdem/i?elntcnTtm colo^m mnmit.
^eomtatfcomiprisspemims bumoribu*
eiijnaltsabtsperneruosadltgamenm bentt
vm befcenci^^^scdderebmofeunmr^efes
enamaltquado mouenf. Tcaufamotus buo/
res mnttnbenttumradtabus.ftftacunTunt/
tteceueeftinbennbtt8^fo:aminaemci/'rfeto
res acputredtnedgeneran.^ ft^ermes foeriht
tucaufa/oolojmaytmuscjtgnimr.q^dnerao
renftbtlemco«odedopatetratur/obflupefcut
enam bentes tetacerbanfocbumo^ acido in
tus vclefcrattcruos fenftbfle8tnftaente.bo:/
mttareenamvidenmrejrcaufanimis fngida/
ncutet;ntueveIgl3aeneruo8benttum ofhw
fiente.3tembeme8quandoq$ cadut etfotmta
bumtditateligamemabennum ret3jtente.qua~
docp ejntnna ficcitate.vtpatetin fentbus qno
rumbetitee^pterfubiTacnonembumtdiratts
numbtJts bilabunmr.-bas tmulrae aligs re
cratcofran.bcnnum pamone8.fedbefttrTtdat
^ecouigetgtmrec p:edicri8 quare bentesin
mandtbuUs tanquam in fundamentfs *puif
radtcantr^fh^dumtKmtinarealbtwes cete
rtsombus efrtaunmr.ppterfut buriaa* befa
g«ol^iiir.fnb^olfllIt)cwfidr^fe
^f^l^m^nftrc»r'biI«8(wbidtcon>
Itemj^ndebenempmsnullumbolo^mp»
™?lm£mnm* ^^busfcpeledtmrt
pmmr&tnus entm mmitfecus nemie cottt
^r.termtno8carnt8bentc8ercedunmr/7t»
n^mcameracUcanmrntfiintrafenectn^epa
tmr^d3uftfutlabtJ8neWdeanmr.3ndcc^
3remfupmc^adtni^ot^reue^nmr^ft
«Snf mmomP^n^riinferiozeB
^ tmntobttee repenunmro:dinareautemad t
utcemcomponumradinfomiaabnemamcu/
SuSr^cwop^tor/^
Snsuaaltngendoabumdtbt^a
* relquia pereamsmatlartsfonuf
^j- „.^.v*!?ali&z&Wtmmit>ltamm
*&MfarmnSmmw.w*i<^Z
^autemltncjtta tnmUmetum gufms/? loca
ftonis (vtbiatconftan. }? coponttur oefubfta
na fiuebe]ntolIi cante po:ofa a fpogtbfa t ner
nofa.*£ft aut nemofa^ppter fenfum i motunu
pojofavtfactuus fapo:penetretadnemu fa/
aentem guftum.ad quam ventuntmulte veae
f3ttgutneplene,vndefabicundaeftmcolo:&.
bec afdem operatur panmcutiWquibus fpaa
wm buccetpalatum indutmr/? veftifur.afupe
rio:tpartepatettota.ab tnfertb:iautem patte
patet vfqs ad Itgamenta'qutbu8 mcritocftcon
nm* vnde radtces tingue % fenfibilea nerui/ q
bus reaptt (enfam % momm a fptriribua funt
occutri. jn quibufdam autem bomtntbus ( vt
^icttcojlan. jcontrabiflmgua plus § opo:tet
tntantu # nec in Siuerfas partes moucmr. vit
deppo:tctutaditt'gamcitta.ptfimom8perto
mm bucce fpaaum ampltef.|^3mone«ettirit
ntutta acaduntlmguein/ubftauria ipftu8 vef
in neroisadeam venienribtts.f vnde inviatt
co cofton.)Sitngu3aunaIt8 gdirmotum volutx
tarium/vnde ? vfum amitrit fcrmoms. ctttus
caufaeftejcbeffectu virmns moriueetcereb:o
vemenre vdejcneruo opitatoper.queui viTs?
tr3nfitanimati8»aItquando eppoftematevel
erpuftntis m lingua acadenubus.aliquando
fuur^ppria vtria inlfubftanna lingue ftcut bpi
lario malaetqua eft fcnfibttif ot(kmr>3nna ec
tjimto calote vel mgtdtjite/vel bumtdttatc/ vC
HcatstcMlapoftcnts/^cltumo: ^tmiiia4> ft
Itngttavidcamrnimis mmtdaetccffam calo/
ft8Oefi5n3r.fi vero.slbairrigidttatcnt. ftvero
tnoUta/bumtdit3tem.fificca ? afpera/ftcatatc
lomuia uua Imgucimpedittnt vfutmvelto^
mnt in'toto/vel i»t parre* J©tautem tincjuafa/
tta ptdeamtimltas babcne maculaa.loqucla
tamen fico:bat3/etcereb:o eft bctfecms veleic
nemts fcnfibOibue optl3ri8.3liqu3ndo eftg/
dino loqueteetperdita mcn«.vt intencft vel
Itmrgta(bumfcp conft3n.m vianco.)Blio8 bc
ftgn3t berrecme tingucconftan. in pmteg» n
btatSa^dttntpumilelstcetcjcietttetnpetliat
Its cytenbnbus ltngucucut3caditpuena m»
lum lacfuggennbus^funtquadocp albt/qrl
a>mgricolo:i8.acciditautc apoftema littguc
cam magntncsns/ 1 ab o:e etire raaene / % vo
camrenltum Itnguc. aiiudcftgen^apoftema
08 U ngue quod ratta vocamr. eo <$ ficut raaa
nafamr fub lmgu3 1 aufdt vfum lingue/ita ra
namutabiamrpbkrTecm. ^ftautcmaltud
apoftemaltttgue fanguinolcnmm. vndc rora
lingtt3p3rimr/^loquet3 vna mm guftttim/
pedimr ejr vifcofts entm bumoribus tn Imgu»
«bominanribtte fenfas guftus eo»umpitar/a
Digitized by
Google
fot parrtbtts bnmzni co ipo-
fa «t mutatw wbukfo amara tinfipifaiudi
totmr.et econtrario (icat bidt galia. $tem
©id'rg3lie*fuperampborif. # scddit hguebai
buaesler ninua bumiditate quando tacezct litt
gue pze nimta bumtditate in eicrremis ttequeut
Mlatatiftcuteft wdere in ebtiofts/qui balbu>
tiuntquando th ccrebto bumoteWmioperfim
dwimr.(v>ndeOidtidcm gafie. ) flaturaliter
autem balburienres /\?et fttopterntmias cere/
bribumtditates balburfut» vejpjopter lingue
bumecmttonespdpjoptervmjnc^^ Jlla
etiam fuperflua bumiditas cft caufa quarealt
quiqwem^riuucurjrauli qtti aliquas Iittaas^p
ferre non pojfont t»eU .pzo.n.peI.c. p:o«cp:ofe
rcr.etbpctinfantibus quimtUras litteras cot/
ruujHmt/eteaspjoferrenonpotet. *£>ecom
«tat>idtfjalie.fupcriUumampbojtf. bfpocra/
ttsmatimetranlt capiumur longequia nimia
bumtdiras talium |que eftcaufa traulifarionis
redeuntaO ftomacbum ettn tefttna.etfe Iubtt>
ftando induritbyamam tdeftfiurum paitris.,
ficutdiotgaItc.)3[tem biritconftan.in pareg,.
cv m laterf bns ligamcntorit lingue funtqueda
venequefalrcam Itgueadmintftranr.be ab ini
aoltngtiemapiuntaquibuaemanatquedam
bumeaarfo fiegmattca quefalliua appellamr»
jmde tlle veu evccatur a medidsfaliuales fine
^Hbpa^aliumdnic^^ntmlmsne/vii
' ^f^»tbeveneeftea«o^caetaIbaipfiufifa
-■- «uegeiiet^aquel^aijectatlinguam ettem/
paatribomm ftcdtatem/etanmentateortt mc
cofimtem.vtpoftoicetur.3tembia'tarifto.Iu
t vi.a>otie8babenrfubIittgav>ena8 albas/etil
v, te^whut fetus 3lbo8.et aliquetabair nigtas
et tUefaouiitfems mgtos.- et alique variae/et
tlle^creaat fetus varios ?c. ttecoUigefaitur
etiamoimsc^uakftmba carubfa/fangut
nea/et potofa influame fptritus recepttua/m
complettonecalioaetbumida/inotfpofmone
^uisoblongaantmoapaniijladtiftmtlig/
jnconoetcolo:enibicunda/inloco coneauoet
bumidoftta/ad momm faallima/pocii.5 infoj
maaua/fapomotfaetiua/permimone^otid
lauue bumecdua/concepttonum ^nime tnterp
tariua/oentibusetlab^s quafi muro ouptta
aramcepta/in dmerftsknimaltbus quo ad fi>
guram varia^lamm quibufdam bzeuis eftec
gwffa/in quibufoam pero econuerfo.qut vero
babentlutga^ gtofrioj&babentvoccgtauioze
ctecotttra. £*uedam etiamammaliababent
«nguas medtdhales etfaluriferas.er bocveleje
naturebonifate/velecocculcaaliquapjoprie/
tate.ptlmga canis vtotdtcaflto. (&uedi aut
oabgttlinguas mojtiferas pwptertoirfam
* wmofttarem bumoris ih ets bomfnanris.fi>
ait uhga ferpenris/ Oracois etrabiditanis ai&
motfusfummeeft^aiofusmmsltnguafmt
per apparetejctra os etOtmllarveneuuj/ettnft
ataqua tn quatn cadir.Oequaquibtberitem;v
aturrabiofus pt oirit ^uicen.etconftan.ui trar
tatuOevenenofisanimahbus et vaienis. m
eriam ferpenmm Imgue fecundum srifto.mgte
fumfiue Ittrfde/ftue fubaiffeet maculofe/acute
et tn mom veloafume.etbocconringttp»pter
bumo:em fiirfofum et venenofum que tam ve/
lodter lingusmagitat/ptwanumerobtmrca:
n wdeamr.Ungua tamen aipidis quanuis itt
cojpojepiuettris ferpett'6 plena fri veneno mot
ttfero/feparata tamen a «KpoteetoeftceacaVe
nenumperdit.etvaicnum ft p^fes ruent/p:o*
ditvndein p^efenria penaii m (udoitm piom
pere confueuit.pnde talts ifga pelutonhs et p
ficua reputaturttcr viro8 regtospjecofa/cwjis
priusrueritvenenofa.
aiitiaeftbumoj fiegmafi^cusetna
f mraltbus venis Ithgue generatus
vtOtafconft2ii.)£ftautem fahua
naturaltter bumtda m cofo:e alba
etetdttnuifatemomsltngueexinftmmetorum
fpirimalium fpumofa/in fapojeacm in fipidz
qaiapotenrialtteromium fapozu efttferecep
tiua. ©ienimefretalicums fapo«s befemtma
tt/noeflaaIteriiusfufcepriu3.ieftet(fecttdum
eundemconft3n.)fauua interguftujeteius ob
iecmm media.mbtlentm fenfu guftus perapt>
tur/nifiouus fapozmediantefalma gaftus 0:
ganopjefentamr.vndeipfa feomdum quanri
tatemfaporisraguftateimmuramr.^uttaute
necefraria faliua (vtoiait conftan )ad bumeoa
ttonem o:is vtfaliuebeneftao irrigaretur.^te^
pzopw oigefttbnis pzep3rationem.abus en«
ficmsm .ozeafrumpmsnonvnliter ftomaebo
mitteremr/mfifaliua mcdia pttus bumeerarur
quta finc faliueadmtmculo refficci no oefadli
tranfgluaremr.Jte^ vtilts eftad fadiotem fup»
fiuit3cemce^btiapurmonis euacu^riouem •
quia tales emuncriones alozevel rrtgo:c tndu
tanmrauttnftfcanmnquianon ita Oefadliper
orisoftium erae3rentur.mftpjimo cum bumo
ris etfaliualts adiucorio lubzicando aderimm
par3renmr.3temf3lm3bomtni8tahntbabet
qusdam uim latetmsin fectionis.vnoe etfan
guinan animalta ledi ft mediante altquo tm!/
nere aliqutdfanguin ad mtfeatur/ vt Otamt p
dicriauctojes m tractam oe venicns. -z boc foi
ftt3Ueft.(vtDtdtauicenjj3.)rarionecudt£38./
buino;aH'mava^fd»gutiugfeae.otgcfto/i
0 +.
Digitized by
Google
tfotv
faie qualtfaitbus repngnar/ '* M{ miattn
auaozesjpturbanr femgamcttnhboeefteoaj
quodbiairf0tt«?babtf apwtfo cpfaliuafi
uefputum bowieitmi imerimit ferpetes/etve
ttcttoftsatmattb^eftvaicuaVicut biarbaftU:
us fu$ iflud vcrbum fn cjcamcron^pfa contc
raapur nm.* m mfi.caUms. &n£m.-
3(rem ffmrbtdrgalte/up ampbohf.ibt f nfa/
ni« fpnto ftr ptifta8sfwxu8»t vbt falma teiicr
monontrtc. ^rifta>prervlai8puimoni8
Rg tjjmuo^ 3 fugftutrare faniei vfceiis fpue
dofeexonerantpzoutpoflunt. fedramcmo:*
immmct,4U3Wdo nofpuuntqtraemaintus
faUua cu5fanu^fpa8 inrenus dauduntur
t »c pafia ftt^>caamo«unf.3ttm (imtbidt
fjaUe.ttm^ifer fpumm TfaUuam eft otfFerat/
tta. Iwmfaltuaeftfupcrflaitae naairali8 tut
mmajtipectozis^cjetjerattHsclla.epurum
peroefttiluoquodad pea?aduenitfm oiuer
Ittarcm curfu8 naturahs/'? curfue pjeter natu
ranj/ncccflfcmpcrotgefltt^ideo fpuru tit aoi
ns febabus ^apofremanb^fi tcu irerftaroK
mjnts btfjefhonia? (me tuflt labonofa fofci/
mdtnemfa^tviiTures/foefeemm mojbf fi
aitbtatur m.pnoftiaa^ecducrfo^ndeffm
jplte.'? alios comaitaroies ibtdent )m faitoa
ftuc tn fputo ceftderant ma cjeneraitter. coio:,
c*do:.<? fapo?.q; ft fpurum foerttiu coioje Uni
dumco:dis tfpuaimm Oefignatlefionem.
^rverofanguHteucujfatue admijcta/ puimo
msbcftgttatvtceraaoncm. ^tetiamfuttttt
odozefeao^ittterioacm ftgnat co«upoonem
Jtcmft m fapo^rucntamani velacabu5.btt
monsco^upriin fiomaco Tpuimonefeui fub
ftanna Imguefignatbnattoncnn 3tcmtnfDtt
rts abcdare»«gnumdtfiesmaaccc6plenoiU8
jnde-imfembuefoicntfputaabundarcgrof
fe* vtfcofa % tntcnfto5 mcjidtrane trefotu/
r^mftueotfroto^^
^refltenotmmncnis plcoro im
* &etomime.vtbiatmdo.ipii
. fa3»»«^cjana3ttfevoa8fiuei
mtcne/cjutmr/wuia/oe/oe; rce/labS/atcR
matur.abojumqucdanitvoa8recepaua.fi
^tpuimocumtorcceptaaiits^ canaE
^edamvcfofutpc«'80idtn3nua.ftmS
Wwdahatnfhumeta febabet^pomo'a
b ater.acrevcromm)ctttcmtcinBa^
«npetuofccxcat/cobtber-? refrema u£££
ncenanrputogutwra^n^K?
cofeiuatfSaedaj entmfut wcwentttTtna xtt
canaks puimonia t artene que fut quafiQU2
bam ftfrofe.qoe urucrinticues rmide>?remp2
fate/buicent aCtemgatam t cquaiercddut vo
cem.fi vero afpere 'ruennttplusjbcbito fucnt
laret ImcKautbiftoJtentmis graoem vd ertle
JiiTonamaur incquaiem emttatt vocem. Md
rojmanoticmtgtrur vooeaerth foUicuio pul
monts redptf /t perojdmamnt atxeriaro nio/
tnm peros emimT.vnde cjc veloa acns como^
ftone^ojgano^vcyaeeacnftonefot^redcU^
qttiin oteatmahs^lame? plcaro Itnguefo
matue/vop faptennb? bM(buaifc$ coflatu
mpanag.)vnde3afto.Ii.tuj,7Suimocffpm5
Voct8receptacoHtm./?ideo ome atntal earcns
pttlmonc/caret'? voce3cIoquei3.ioqui ente
btfnnguerevocein.vndeaimalnobabettsim
cjuam 3bfoiutam no babetvoce. vtbiatibidi
apes velmufeecarcnt voce/faauntm tfrepiai
m voicndo/errendendo/Tcontrabettdo aias.
per aercm cadcntetnter coipus ? alas tftcfaa
untlocufrct butus^abano cllqj nun# f.w
nntfoitum m fedcndo/fcdtaninmodo m voia
do.l^na autcm babct voce^ppuam Tanteti^
Uocjtiefueapphcat ouftio.<jquod er itngue
vtanat/camtepulmots abfotumm efl. ^pter
bocbabetvocem.ppzfcyntetcoaji^nd fsdt
bocmfteraquatattmm/^^pneniafcultts tc
perecouusquandodamantfemmamp vocc*
coejttttam.*fcaii3 vero rtDamplicat vocem cma
dopontt mandibulam inferto:em tnaqusm
i eneitdttftipiojem/'? p> eocitfionent buamnt
mandtbuiara Poafcrar.^^ppternimium cona
mra eytatftoms iuccntearttocoli ftcot candeic
cantafr poaferantpius be noctef be bk. 01
mncefl fepwe coirus earudem tcjtambtdi
Bnee gut co:po«s phi© voaferant i gantot
^maguitmajcttnerempecoims.qmvoafera.
bo autamaameefttn iUo rempo^. jtem tde?
gaiius voaferarpoft bciium a vtaoaam.ire?
m autb?efic|> mafcufus ostpocein ^no fentt/
tt3.ftcurgaaus -rmas comnticum.loqutautes
app;op«3mrbomtm;qui3ttrnarur3hrerfunt
nmtt/fut)tfurdt.tbabeittvocem/fed omut>
tiotndim'ntfam(vtbiattdan.) Jremidcmt
codem ltb:o. l&mnee fcmtnefwtt fubnlio^ia
wae i aaitoiis § mafcuh pjeter vaccam* qa
t>otfemmeefrcjromoj.3te5vide!n.ettm8fper>
man'8efrmm3nbu83pttd3lt£ranoncmttoa8
^boceftm termtno buomm feprennttt.aiiqua
do ramen aturs motatar vojr m qutbufdam t
cfr ftgnanom oms ad iuininam, Jftem ide$ qrl
eqttt tnaptut cotre/eriteoium vormatoj hmi
iittrTfemme^vojftamajfentmcasrie^Jfc^
Digitized by
Google
fot p&rttotto btmmm' co *po-
laimr.$tm biciitib.viii.f.vocee otum qua/
drupeduj mummrdfiaun&fimtvoceQ feml
wm&iSAo csfttimi(* tib*txuf.t>icii)£auk
aaimlnfetsla^oortiswaecft^malt^tfo
item emtttm.qttare vojcfuttenttm afmatfutti efi
acuiiot voce fenu.7 mutiera $ VmwtJttn ? vo/
ceeomumm atmatfum futttaaraotesfn ftme
mte.Jtem fdem multe femme ? muttf iuoemi
i&dferanti?c^3Cttf3.qm^pter bebtatafem
|nouenfpaucuaerem.«rquodd!paucttmouef
t>etotfus/*i?ojteft velo]taeuta.srautt3s autc?
^^fewturmrdttatein^aermutaiemouef
t3rde.5©ares aut? feites monentmuimm ae
rem»? fdeo funt cjraufotis tfoas.neraos entm
- tfartmasbabentfombaesmsfculfg? femfne*
renes $ paruuU zno caftrari § cauratt^pter
fcebmtatem.ercjo neruomm eratpoces caftro/
ram ftmtles voab?femma£.buaifc£ anflo*
^reftequaHa/darafome/rlett-btW/fnfaat
fttm c graue medtocris eft laudabtlfs.ffdtteco
uerfovot tremula/rauea/? afoera/oebtlts ttf
wna/ntmfsgrauts^elacuta/eft vftuperabiUr
■Tiam vot tmfca DifFonafmojdfnabfusmttl/
fctram cofondft vocu barmonfam.poittcjffi co
fona bulds z ozdfnata eft lenflca/amoris ejra
tamta/pafTfonum atmeejtptenWtttrmris et
rt^wts o?ganotum fpuahum^teflanua/pu
rttans % bonc bffpofftfonts eoradej oftenfma
Iab04s fubteuanic/tedtj feu famdq abtariua
ttaris^feps bifcreriua/ptecont} tlaudisacd .
JtdWarTcotbnfs audfcnoum 'muratfua. ffcut
tfotpbeo bfaturfabults # voasfue modula
«onearboaes a nemoza/montes/? fajta bemt
ccbatjtaeftctfam votcompofttanamre con
Xona-r amfa,o> no fotum belectat bomfcs ve
wntetfa-tbzutaatmalfa/quodpatjfnbob?
crafranto^ubula Outafono poriusf faatlo
8dlabo;andumerdrantur.volucres eriamut
voos modulo odectatur fn tanmm/o; fepe o
tulcej fonnadraqueof^gfculaabiauatpe^
^o^gfujjatUudpoetfctt) jftmilaoutcecafr
ootoaeoum oecfpft auceps.3te5 b bulccs vo
cesscamitlerias ?ba*monfa8 muffcas fnfirmf
^manfaa ^ frenettd adfatmm mms t fanfta
^ttfo^ts/epfusreuocaf.i?nde tconftan.m
W3ttcoettrala.f.c.t>eamo:equft>famrbercoft
itaitfetai/^frantatij a»otpbeo bittt.3mpa/
totessd^ttiufa me wuitattt/ptejmefe^bdey
«^t.eg;o?tamen beleooteffpfis quotum anf/
moaflectCTeporuntoefraadmanfuemdtne^
P£ mfhtfa ad leririam/oe attarida ad larcjttate
oettmoteadaudacfam.beccftotdtuario mu
Jico^m qucdra afe fuauftatej eireomofcfmr
%butaTotta/?meIodtabemottes'aIfqttando'
coaitatttteareJbecotpojfbuscffpcIIuttfvtpa
tetfn fauleaquo fpus bet matus voceoaura/
cayeeedenrcocjebam^
K7qutbusomnfbusiampatetf ptflfs fttfo
cundapojcatcpbulds^omrario vero dl oe
poeetnotcUnatatbombiluqjnoIeaftcat. fed
contrtftat/^attresacmetttemgrattat. Bnde
^nAn.cfupz^dicto^nm^msqmdi
pbuofopbofus quarebomo bombttts araut
ozdTaqua qttoc«fbetpottdu8.tato refpou/
c*mefertur.bom
mtdltc.becbewcebon37malanwfumaat
«3m0ebt8qoevocemfmpedmtfup:a tricni
eftw tr3cracmoetmcjtta<?adbac Ofcemrfnrra*
^mtreftejsremftas cannalfupul
8 «nottts.wotatconflan.^eflfcuplt
ctsfBU3mcnrt.1f^am8etum7pu
mumeft.vtaeremattrabattmutat.fecundum
dtptabosfnfenustrafdat^wiuocem fadat.
bcccann3tfs fubftanria camlacjttiofa eft at«
6ura*wmmvemsejKati?o,cemifra ftartoa.
Dam raudras twasnrerbumfdftateanaUs
puImonfs.£oponfmrit3ai cjurtur a trib? car
ta^0tnbu8. "ptfma eft arrerfus gfbbofa ejcte
nus/concauainterfus* 0eajndaptio2eema
tomectem#a osftomacbf co!toc3tur. Zertiz
carrilagoeftmedfa fnterprimam erfecada* ec
tfns caralagtmbus quaff quabam cocarenato
neguttu^componfmrutoflatetur ^connncrat"
mdutmr tota fubftanriagutmris effdem pdtt
cults quibus Ungua fnduiturt paIamm.con/
cauttasautgumirtVquam aertntrattetu:/ba
t>etquodda5 cozpuslfnpjueftmflecompofittt
csgtande t pincjuedtne <i peUtcutts.t vocatur
ameaiasttttguacjumtrisfittecataracra. t eft
pa'mumvod8(9tbfa'tm)utfrramentu. Tlon
cnt5poteflafftervotefre/mffdaudamrfftaca
taracta.qj ft via'gutmris mcntapena/impof/
rtb1Ieeftvocemdre.q2pauI3rimaetkfr.pnde
gutmrisataraaaadrlamm conflrincjettdtitn
w't"ecefraria.q2verocjtttmrqttadO(5parimr
ab bumcgtbtts a capitcbefceudcnribue vnde -
rauatts cjcncramr^ mfris.qu3ndoc^ 3tttactu
cojmpri/? ffca aens.quadoc^ etta ab mieau
puiueris.fdeobabetpuuta^pto obftaculone »
pulms vel bmof atfquid pulmone vateatfub/
mtmre/quefwtttecerarf3.tiecvH>ccraccrct pui
cbram/fot?cm/'rerpedft3m.3lteuf3t3utem u
rem fmroeutem * etus temperat fitcjfdttatcm ♦
vnde quidam mozumr quando radtdms cts i
adtmr»qufanimfumreapfuntaerem Tcjumtr
Tpulmonemfnfricjtdantem. ifftfcjtmrcjumtr
otcjanum in vods fojmaribneneceframtdbi ^
• 0 :&
Digitized by
Google
aJiber v
pms in p:tmu : btgemofe locn/un tlomacbtt ,
inducriutttn.q$ ideo longa cft -trotondu^ /vt
ampuoris aens ad fnmgtdarione atoris cot
dts faauusfir anraaiud^cicpolftuum^au
tem in vrracg er# ermtarc tnagts concauu tiri
medto magts ftndom vt ftcfit vods magis fjt
fowaoucV ^aitqcoiuei^cartua^ntbud ,
motectpbifeaopettentibus compoftm vtfo*
tfus epJiat.? ita vt ejctcnentudincamlacnnia
ad vocem variandttfaolms fereflectatjnge
ijiataattte^cnamraaragttaurutfmOttpIeie .
ofnciumaimaliriecdrariamoupliccm vteba/
beat conauitatem*babet em vim canale ad
acrem amabcndttV? anbdttum gfiaendtt. ba
betettam^viammamfeftamadabttm redpt
cndtt*? bccbttple):viaquodam coor>ctilo(qjf
cptglotum oiamr)oimJtcjutnjr.babeteni fe in
fuperfiriegutmrisadmodttm vcms advtro/
$ fbtamen gumtris eqoaluer febabenris.
£um enim nstura tibttj appctit/daufo fo:a/
mine anbclt tus almd fo tamen ad fufceprione
ttummenriomijmofc3pettt?ccoucrfo.cu5n»
turaattracrioncm aeris betlderat/fommcn alt
ttdgtttmrisfe daoditpcnittts?obmrat.3tc5 •
conngicgumirmulnpUotcrpari.f.ecrmtirec5 .
paiTioncmftuequalecumcjplcfiottcm. Jtetn
quadocpper tncautam cibt vel potus fotnptS
nem.Bi emm cM intraoit tneatum g qttcm at
irabit aer. pta fpos oe faali mterdudtfl % atal
fuffoarur.qttaudocpg bumopfttttum ? reov
matifarioncm.(Connngitaotbttmote8acapt
icad canaies gttttttris coftuere ? tbidem facerc
apoftema.quodfi matcria colcria ftterit itru/
ttofa/dto mottinaturanimal i fuffbatur.
tto(vtbtcttatft3ti.)arisui1atflamm iracj i
ftmtus viicabom velpommfumerc potTitvd
reage.qt bolotetn parirar nimium.@i autem
fttmarertafancjuinea inftrmus apparet plen'
tncozge/mbctm faae/venefttntplcne/pten*
pulfus/iumo: alidss * ©ulcts e* (mz abndi
oa fanguinis fenttmr guims.Sfi vcro ejccole/
ra tubea boto: eft foms anguftta ntmia/ alot
cum ftri mapma z vtgilta/amanmdo%j^uftii
cft.€>i aurem fttetfteumste/no tantom oolet
fed mmet Uugoa a moliefat/ ft ejfalfo ht fleu
mate/omia fapotattn gotrure tan# falfa vo)c
panenns efTtdtnr ftcut paroutop amriomm*
qtej:ficdate falftflcumaris rracbea arteriaco
ar»mr.vtoicttanuan.Cottnmtatttift3tnma
teriam malam qncp . totam recottigi interius in
peludjla qttcoimmtpwmaens/cmcbidf tra/
cbca artetta a vta g. qoam tranfttobus qoe &
aturyfopbacws Traatefcutmantia qoettmo
~fo»ecm'aad>«3netic
benecjamraeritiber trattfims ad cot.Jejccop:ef *
ftoneveroyfopbagtdbommtranftms oenc#
gatm.quad^cpaUt^mrm3tert3 r>rim tntra
i jgttm etwa.^ mc3eroiaf fqttinttattoa i non
eft ita mo:tifera.quado0 tota matend etiemi ;
^biamrfjnanria.^eftadbucmitttts momfe#
ra/ramet>iaitofa.3tt otnmb^btseftbo^ve :
bc^eitsgttrmris/ledptedpueiti ptirita cunt
fum3anohevoas. £ftertabtmcultasrefpir| ;
mVita en3m replenf nemi cfqtttnaria cjp ita m*
tillc fpafmanmr q> vtjr eriam otm rnailco pof/
mntbentes aliquado aperiti.^ it^ artamr lirt
guag» VtjP vetnuqua potamabujn otVifti»
mozbis gorf gmettb^bonttficjtttt c vclorafB»
tto anbelit^ ? refptrario.q: tracbea atteria n nt"
mid4cpptcffa.Vtt«6tjattmcf foifbaao»nibtl
coim ita timemr tit bacpafltoe ftott amtttto ac
rts/aqito non potatmal g vtcefimam panent
vmus bojc finemmlo abftfnere* T>cc* mttlts
aUa*(ptOicttattftatu)patimrcjttttttrX vtccra
ttonem/t inflanonc ftt m immodctatam/vo/
cts rauatatent er btttmdttatemmia arteria gut
mris inmnAmel? vocem impcdicntd vetqtt
c^erttnguete/vods afgttatem ctftcdrateacns
vet co:po:ts fiue dbi verputuerif ittftmtnettni
loquendt cafpcrantc» ^edbec Oecattmrebt
<»fuin'ctaJit.
^Uum eft btcmm/ eo $ rigidttHt
c ftftromndttm^ptttbaiutatjset
fuftema6.ctttosp3m anteriotmj/
la/pofterio: vero ceftn): voomrJvt otcit^u^
iCemit autcm eft oicra/eo q> g ilto parrej ad
meduUam fpineoirimmr.vndeccrott quafit
t?t ^cerebri OtcuT(vtOidt 3fido.)<6ft iguurcotui
mcmbmm rotundu mtcrcapucr co:pus me#
cUum.TcftofTcomocmulris offib^tnefots 'co>'
pofimm,offeumqoidceft/vtfb:riusfttadca
put foftetuando.neroofom aorent ad morutn
voltJtariumfadetidttnt/t adfenfum ad mfcri
o:es partesb:r>is befercnddV £ottum emrit
mfluenriamivirmtis momjereapitacereb:o %
eriam fettfimtc.treceptamadinferio:es par#
m coipoiiQ medtanttDus tranfmndtt. ^ebet
autem comim babercquaudam conuemcntia^
t^ppomonem mm aptte. n3m ft fomia apt
m (tterittemperatemsgns ?cemi)e aUqttsrmt
utm groffa/ leuiratcm ftgnat complcrioiuset
btfpofm'onis.vtbiatconft3. ftvero merita/
pttt guum t collum magnumquaritatt ittttts
no ^pomonamm/abdddnriam beficmatm»
terie fttperflua7t vtrmris infotmariueoefeou^
i ejus capm fttper cepbatia inftrmitate t ao#
rtdtlamm oolote fanc;3mr(vtbiat conftatu)
&eatndtimatttarift9*Ub.]cm), ^oUtiOifpoft>
Digitized by
Google
departfbasbim-cojpo.
lUm m qusdwpcdibrm fptflt co;po:t8 i crarf
nmmedioaiu$t6ltomaim5e& ?#oflbu$.*
bttiot atmaUam tri cotlo prarfma eft rb:atodo
tf paretttt boboa * twbalta/ ? vrits/? ui bt>
pisv^ttomm mapma m fpondiUbus cdtft foz
timdo eftetideo fotcttt boueo pef coHa tttgo*
rarri vmcaUs olligam 3m'maU'a vero longt
crurts ?ato(fto:t8 co;po:i8 fofentelTe coltt 15
m'o^«bocpjopttrue(Jemtatempami8» tk
patetm equtWcameliB/'? cemtf/t bttiufmod*
majctmaatttemeqtttpuUijttmdoefrm coUo»
tiam feeottdom etoa erecriortem/r fptmmdthe
*ejtetM'onem efttmamra plmibtm atmofu8.
3tem (ariftoan eodem.)aue8 babenres cur/
uumromttm/babentcoUumcuttum» vtpatet
in 3 ndpmbus/aqutlts/tntfis. ^mevero funt
babenrcs roftrum longum ? rectuj babenr col
lumlongum vrp3tectn grutbus atdets/ anfe
ribns/? fimtubos.* boc eft q: acqttirttnt abtl
DCiPfundo.Jrcm tdem tbidttm. 0mid aues
pedum longotum babettt collom groffum et
Jptflum i volanterxefo collo iKi bubumntco!
tum longum i babUe ad Oedinanda tllud qft
plicantin volando.^tem idem fiquodafmal
meritlongicrarie erirlongicolli. <i ft cuitt/cur
mJ^^^^canimalbabeccoUum/tale vero
qttod tto anbeiar aerem mterias babetanima
tia aotanuloft co:po;is rio babentcoUum bi>
mnaum a co;ge ftcuncc pifces.? boc q: nott
babentfcapula8.quia no vocaturcoUttmnift
membmm.quod eft iuter caput % fcapulas. vt
t>iatartftoabidem«
©meribfcrifunt quaftarmtadOi
mncrionem bommta apecudtbus
mutis t nos bumeros/ Ult vcro ar
ntos babere otamtuf(vtoiar con>
ftm»)0ont3tttembttmerietv3rit8 oiTibits?
pofitt/quo^pieapttatfta ouo fpamle Oiatif
q:admodttmfpatelate.fpamm ettim lara o*
^eranrautenioffanCcerTafia^etdtpuan)
Duab080ccaufi8.aut Vt oefendet peous/ ne
quidretro parerefabeicterioribus.autvtamio
tum Ugetttofla que interiusfuntconaua/eicre
tiu8verogibbofa.^atautemmtra cbttcat»/
ta8Vtpwdeffetcofti8.cmeoff3 ftttttbabenria
nodos/quosmediavocanrfpatuiarom ocu>
tos/qtfiiotttencjtofttaol fumpferanr; ftatt ent
OatUtOrias co;po:is anteriores ftttdefeirfotef
ttatfta a poftertbifpeao^a? eoram coffcts 1 of
fa defeudtmt ? euftodiunt.Suttt autem tftt fo
omUconam vtarmbtttm 3Cunntt3 poflmtmV
gtcduT^abentatttemfpamlaouct acummare
cetro.vmjtn co;oi roftro aflunulatur/p. q$ eaete
fp&fomra&eftmnejblnezmpaioii focfi
fttttjnonereatitttenusi Sdbocnaoirapofuic
alterumnefttbtusejciretacttmett amtom. Jfur
cttixatttemrueruntadbocnecefrsnevtarmos
Itgsrent ^ a pec»«oerTerTefacerettt.bo:um of
fa ejgeritts funtromda/imerius vero concaa^
^dtenertmdtnepectoiiscoIUgata/retro vero -
com cotutf Oftro.Sunt autem eomm ugamett
ta OrTa cirttteginofa que vocanmrfpamlamj
capita ad b oc poftra tarmtm nt concarbenario
nemtc^erentarmomin,^jctamoiat8patcrq>
bumcriT3rtm'fttnt)tecen3rt)*fttntettamadfpt
ritttaltttmmeb:owmOefcnftonem» Jremact
b:acbtomm fme coftsmm fiue peaoas TVtrar
lium otTium cortcatbenarionem ? coUigarione
Jtcm ad ofltmrt '* fpondiUom coUt fuppoara
rioncm.^cem neceflartj ftmr adpondemm Ot
uerfommfoftentationem. tlam ronefueonue
fttaostnemoftratifi marimambabmtfoiritu
dioem 1 vigo^m.3 tem poft caput«2 collu ma
#m3mtnco:r>eobrinent eleuarione. altjs ent
memb:t8 fur>uenicntfut»captteconmrun8^c
patettn omtri ammaUV $tem pammt^bumert
quadocp ab etmrifeco/w.vnmera ftee qttalem
olc^ fefione/ftue^ppterntmiam tabous <i 0 ite
ri8c6tmuicatetn.'tmcponfTimeajrantg CLUte
tem t altcmus vnmjenri appoftrionem. { vn&
Oicttarifto.luvti.;cjpiuncmre etepbanris foJet
tnuugi oleo otiuc^ppter fadkcnem oneris 1 ta
borie tolerarionem vtmeitua oomttaL ^tem
quadocp etcaufa mtrinfeca*f*eicflum bumo^
coatrrenrium ad tocturas 1 neroos bumo;ii ec
quibos nertti grattsnt; % in fuo erTecm tmpediul
mr.qncperiam tpfeiuncmrefuBftuis bumo:t
bu8 replcnmr/ej;qttoyttn acumine Ooio; i ie»
ftbtUneroogetieratmv
1^ad>fa a fe:tftaditte (nit>k&. ba
b rittemejjccero;teoiaf^rte(vtotV
3fido*jinb^a?tj8enimto:tlacer
tojunt funf7mfigneroburepmtbifo:idtcutt
mr mufotU.T oicuttmrtorieo $ tUucquafi vtV
fcera toztDtdean^t oiot^ftdo J6;acbitt aoe
vt>Otatpllan.)e): ouobud cdftatofftbu8.vno5
eft fup ta/t appettafcubitu8 fumo:. alteruml
fra/^ otafcubtttts tnferio;.^ft aot os mTcriuf
ptioti maius/q; pottans pouato matu8 eiTc
Oebefzfmntus. £©ncatben3faotb»cbiom
cu amto fugtott 1 couerritur neruis fomflums
quibus mcdiannbus fenfam % motum voUui
rarium reapit tad matto poft ttanfmtttit^
SJritbwcbta rotoda^pptermaiozem opattoe^
*t moms babitabilem/^mato^tmpaiTtbtttta
te^^nofa^iepatwoK.^uteaamri^tbtUa
Digitized by
Google
tn Mttcmris mtms.f.arcafflatttt^ /cubtruTwr
muin/vtmotut vototarfo fmtbabtlioia/ ?ad
obediendu>oim*fistttip> #mptfo:a, ;*£:e
terea bttobunfpeau aliowm memb:o£ mt>
nos ftttii&mofa i boc^pterfubftanoa ofmj^
? nemomejrqoa coponontur^ppter roboris 1
rtrturie 3mpfiarfonem.3n biaajs enim majct
ma eft bomtnis fomtudo ad^ptanduj/^d ele
iiandu/adconfiimgettdtt/adrepellen^/ad
ptt^tattdtt/3d:operattdum.3temb^cbw«J5
offafutbura/gtoflacocaua/^ meduUis pleoa, .
^roiraqotdera futtt^Dura/nepefactUnlpati
mr.concatta/ttetttniiafolidttatenimtspondc
iofaredderenf medttUtsplena/ vt oflfa ftccaet
bummec^Uarumpmgoeditte urfgarenf/? vt
fpns a neruis % venis confioetes medullari te
perfeferuaienft ntttrirenf.cUte/mufculis/t la
cems tntermtjaacametegumrneab aiiqWe*
mtifeco oe factlt kdeienmr.tn turtctttns 1 verte
b:is 7 carnlagine veftitmmr/ iie ntmta btirfae
ofttttm mumofecoiadeoftom nemifenfibOee
oliqoainokttiampateiettmr.^vtipfaof^^
fuisiucmris platttoe-? moUtae^caralagiBea
etpeditius motterenr*/'? ttumuf 3tt>tfatt8 occur
fu tardereftouv^fem bzacbia^pter yictin&ti
qua bentcuj regioneco^dts fpm *pulftt5 g qf
c&m artenas teaptttt ? variam ipfius wutario
tiem ac cdTiftetttiam befecmm*f.^^recmm iu
vemS? anems potfatmbuB mamfeimnt.3te,
b^acbia^pter vianitatem ccreb» fomu^rem
babentcottenienttamcttcapxte/Tab co reapt
tttttlatentts vtrtttris influecaj. ttdeo^p oefe
fwne capins fmfettfum namreTftneOelibera
ttonecontra^cmsfertentium feetponut.3tem
venemriusanpjis ^majameOeregionecaptl
coidiatepatiscoucntontinmanibtts ?.otgi*
rfs <rttummem5'mbuorei8.'rio quifanmitne
repietos fefetttiuntfgmuatos aliquam t>e ve
msbjacbiomm apemecofuettemttt.cftcb^
cbiafepe vulnerattttir? p3riont7vt3lia mcbw
fanitattS benenaum^fequ3nmr.^ictt^ettam
media^ftcutbabemrmltb. t>e fleobotomta
quiinrumanfmvnaparteco^m.beber vena
m partepoftta apenre»vnde qui ?paamr tn t>c
TOminuatoefimfira? eeouerfo.nift materia
n^tvajenofavel3li38mriofa»mncetnf3n/
guts ad partem oppofttam no eft attrabedus
nemsterieivenenofttastrsnfienscicot velaU*
udmcmbmnobiieipfumledat.ficut oiat ibt
oem^iscbisitacp^pter^nlitatem aliarum
parttum comm imiftio ftbifemittfrob mem/
.b:o:om atftocuam uufoemrwperaitK 3 foo
oncreminuino fubternimuum/^fepcntietitt>
'cbtababa^p^titqttOdcojb%c.b^d!«si
biijgancr in ampleimeo^ ttolimtaricfeejcfett *
d3nt.quodatttco:de btlimTetttfttVquatiu} » uC
anms pofrtttttco^iappUcaitt^conte
tn tantum vt tomm bOecmm /totiamanti coi '
ctt*imp:imermKtvalerent.^becbe'b^toaI.
^priemribus btcta fttffiaanbSfenibettudato
•ijmqttietatio b:acbt6ntm momfetum ftgntrc
. t^m awns^toicimritt.pnoflias.}
Sntts eft Oicta eo'o/ fit totios cor
m potts1nmtu8.tttoiat3ftdo.3pfa;
enf fcibtt $zi admimfoatipfcotai
opamr 3Cbtfpenfat.p tpfam mtpimm 1 t>3>
mtts.abofiueettim man^ars veUmftaom bi
amr»fimtaliqo3ttdo t>eaIiquo fcript02evf pt
cto^btamr.iTte babetbonsm manfi fcribendt .
tdeftarte vel amnattm.^ettra a bado eDtcra.
nam vtbtdtJftdoObettraptgntts paas t>a
mr.ipfafitdett falutts teftis adbibemrf -zboc
drttUudapudmUium) ^^ttdempublicammfrtt
fettams bedt7tdeftt>meram. ^aptus adga
la. /Qrnbus ocdi tjettemm ftda 1 foactaris;'
©iniffraautDmmrqoa^
ftertifuiat.a ftnendo enim fimfhaetTvocata.
J^aima'atttow'mrb!^iti8 erpanfts mamtsef:
tenfa.ftmt(»ntracm8 pttgiApuguusaute^ a
pupillo efttJicms fimtmantts erp^nfa biatttr
palmaabetpsnftsmmis. 6flttac^magnu^
cojgis nrnn'* iuuamenm parfter "% o:nametmS
,ppitum tprinctpaietaccs inttrttmenmm*
Tluuaenimpamcojgiseataanittafmfibafe
fmnO^anus autef m endem confta^ttoadl
ettertotem partem fniet Houem pamis o&
medttila carentibus biuerfts % folidis eft com
pacm^babuitstttemfotottavtmanusHtmo
bius.S^fauteittofrabtuerfefo:meaIta.fcilt
cetgtbbofa/sii^cottcauaaitaerecta vtcuonM
ma mttcjeretttur^ttafi vntim os redderemr,
Jft3 sutem ofTa in buobus o:dtm"bus ftatitta
tetvttap3rtemm volepectimbtJs/etsttapar/
tcmm buobusib:3cbtt cocatbenarionMfoitt
,tercolltganmr»coc3tbenano ad fupio^ babet
;bo:umtn3.vn3>C3tttf3temb:acb§ fobeutta
^qu£m3tt?J3tctaIitereTOduTatcpttttn^^^^
coatbeuaflp vero infmomatcpmittOittiterto
rt ewemtratfbz^d)^ iagimr tpfttts aairate p&
ttttarem qoincgottmfttbmtrante. becvero C3/
tbenacb moto facirante % letro. ®toIa manos
btofgs iritmoz/vbima^
nuUa p3re e(l magis camofa ? fnagts moilis
ptopter tacms bouttatem. 1 buas babet par^
tes pecten eft vnapsrs.oigiripars altera*
^ompottimrautempeme^,iuj^oflibus nc
Digitized by
Google
fct partibas bua>coipo.
ftibue vitttm tedamr/atatm no paoamr»
5« concauiraabtts a6tttt|.ofltu5 pemms.ttYj
Otigict for inferti -r t» eis cocatbenao. ? tdeo ctf
orarifto.iurtttj.ilkantts »6 eftwttt mftrumen
tum.fed multa^TJarura emm bedit bommi m
teittgentt inftrumetttafois vtrturibus couenie
aa.vtpote manus in quibtis; funtjmuta oigt>
tiTOtueift/vtpereos minima^majama vale^
onc rertnen. flam vtoicttidem creatio manus
eft couemcns multtf i oppoftcs operaoontb?
i^cnimbittifa ? errenfaiti multas gtes.?po
tdtbomo vn vna fola parre i buab? ? piurtb*
frnomerfos modos.babentativole mantttt
bomthn bocftbi appjopriani ^nuquamibo
minepttefcuttt/quanis ejctenus maliquib^pt
U'aefcunt.^aicime am bocconngir tlj mafcti
lomm manib'<V? boc^ptercalons babudantt
ambommantc. ^lsutmanus dejcrera foztto
rts catoas % maions ftcdtans ej fimftra/? itfo
adopandum oertra ieuioieftebabtiiozcj dni
ftra.i?tideanftottie8.lib.q.aninjaiia quadru/
pedia quefjenerat aiia atmaita loco manuum
bots.babaitpedesanterius/ ? pes fmtftretn
animahbus no eilabfuiut? nec^ iotis motus*
ficutnccfinilrramanus in bominib?p:eterc|>
in cicpbante.i6iepbas aut( vtoiondan anft
luiij.) vtttur nafo fo:ti <i Iogo loco manuuVTt»
tpfum acctpitctbam % redditoafuo.rcddttert
m g nafuro o:t fuo potum /<? nullum animal
potcft bocfacere uft ipfe. ^ntcr votanlta aut
vnrotpede^p manu.pfttacuf % poipbino.f.pct
licanus.Ham pfiracus pedectbttacapit/tm
tmgens in aqtta abfi aim pede fuo o:i pom>
. sttfic inrtnctuj.finuliter t po:pbuio.~£anrur
antmanus mumpudter.f.contr3cn'one/arefj
caoj/puftulaaos/famonej/ vermitt co::ofio$
pmrittt * anlaoone ittcturap btftocaroe^.aro
grtca paffio5.£aufaf aw ptractio quadocgec
Qiidis^ftcas bumo:ib?tteroos beHCcamib?
velrngtdis <?bumidts eofdetn roftdenabtts/
^tranfitumfpirtruu inrercittdeabus. vtpatet
in paraliads ? ieprofts quommaitusecputri
dts ?co»uptts bumwib^neruos pfumentib*
% beficca»tib?conrrabttmr.arefcunt eriam ma
mts er bcbm' ntttrimeoti fubtracttone.tttpatet
in beaepiris ? fqttaiidts ? ramelaboiantibuf
tffnfemo cofectts. quadocper oiftemperantfa
cato:is *erceffttterttam bumiditarem cofume
te. vtpatet in pttftas ?etbias/? bnioi.quado
<£crvirio venamm intuoia qmoptiamr.vn/
deer oeffecmbamom ? fpiritutt vtrtus regia>
»a impedimr quibus manus arefoit ? a vtgo
re^cojpulenttaoepauperant. pumiie aurem
% pefice^mrcjentessencranwr erpfatiis % cotf
mptis brnndttbijs elitrema petennb^.vhde t
caro inms fuperfTctaiiter cowdpimr/z cure tle/
ttarain veficas vel puflulas fmmucjrar^^af
fufcattteapmrtms^bmoiaccidunrcEbumO
rtb? caiidis ? aoms rumis mmaitiinvisJ qai
cutem {dndmiih fuo acumine camis fupat^
aemottttdtttt thctdunf.t pjinmpwrum z 6
tilaaonem raciant/fedpoftbolojem no modi
cum fupmndnamu gtcm ettam bumo: co»n
pms fub mtc iarens quado no etpdhtV neea
calo^ namrali cofumtt7pauiattm pius ? pi^
coyumpitV'? in pamos vermicuios couertirur»
qui paulanm cureco«odentes/ nttiattonej^
uocattt^p:tmm.oiilocatioautemacctdttqu3
docperafttvelpcuflura vel comp:ebenfione
nimia. vnde eKbmoipioietta iuctura tocuj fnd
ertt t fupinducimr boio: grattts ^ tota mauuf
reddtfimpotettf ad aiiquid operaudoi.acadit
ettamjdeab inmhfeco.f.animto bumozener/
uos ittcmreinmgidanteiubitdrare'? relapn/
tcvnde Oe fadii mncmra btfloarur.C^rogra
vero biamr eade^ pafltb in mamb^/que ? po
dogra in pcdib? nucupaf.fjeneraf enim erbu#
motib^groffts Tcmdisinmcmnscoadtma^
? cttglobatis.pnde ? araculi <z iuncmre indtt/
ranf % quaft nodofeefliaunr/rquado taits tn.
rtrmttas eftlonga/artbenca foietm ntantbus
gaterari^vtrcmamr.firuerit0mmm3.v>t0taf
fuperampboiifmtulta^iiaincommodafolatt
manus p^cipueoccupareftcutveftce'? bmoi
fedfuittdantbec. 'bocfotum addenddeftqtf
biatm ampbo:tf.1i^ttUer ambtderter non ftc
fuperq^ perbtt btatg3U'e.mafcuUequaltfam
bobus mambus ocjanrur/qb' a muitete nen iS
Vtdtmtt6necattdtuim?/qc?crfue befectionce
namrcvirent eftfoms- ad oganduj in oertra.
quantomintts in fmtftra. Mafcuttautfiwtcs
babentnemos tlacatos in vaoc^ pme/ta
loiem babajtmulienbus foinoicm ? tdeo fe/
pttts couttngit g> oparanmr finiirra (iwt? oe>
> Jcjttinuncupattfttittvetqtttabe
b centfunc/velbecematunmeaftdt
bebentinterfenumercm? otdme
bccammmum (vt Otcit ^fidoms)
TStt'm?poIiervocamr/eoa;inKr cereios vir
mte plus polleac-Tpzeuaieat poieftajc. £>eai
dus tnbeterfaluraris oidmrftue tsemonftra/
ttuus.quta^iilofaeomttesfaluramus ? omia
bemonftramus. ^ertius eft mcdius qui^im
pudicus. /Du3rms eft anuians.qjeo anu/
lus gen'mr.^idrureri'a5inedicos vri'inedia»a>
lts.quia eo ccitns amedtds coili'^nwr»
Digitized by
Google
tibtr
©tuttts eft attnculans ncbicms. qt co mm
fcalpimtts vt didt iftdo:u8.£bmpontttiir ant
fcigtti fecttndtt co Jbinrtnguhet mbus ofltbus
Quc'ftbtinuicancocatbeii3nrur.erqu3ruort)i>
gittfttttf quado dpemecoUtgumr.pollej: aut
ri btacbii utfertbn' cocarbaiatiotte lungttur .
0uiitantmocttil!infcrtojc&mato:c8cJ fugt>
Otf8?i3tto:es.ficut pojtanseoa; pojtatlan
usanrmtns eflcoeber. vtoiatconftanJSeca
domautemanfto.li.ut. mobttitas otgitoaim.
coueiucnscftadrcdpienductrcttncndu.Sut
autcmoigittin tongitndincm bimncti graaief
thtcrfc Otuifi in ctfremitattbtts vnguibus mtt
otti.et quauto funt rectiozes * flcnbtliojcs/ta
to funtad opcrationesvanas aptio:es fdtmo
dicccamis^ptcrmotus raaltotem? faalfo
rem t3ctU5.q: ntbit faahus tn co^c otfccmtt
tnterobtecta tactuf/ ficuteictremitas Oigiterunt
sboc cforfan^ptcrvJittaatatcncruoEcj tnot
gito?. fttmitattb?reflcctunf.ct<pptajnstnot
gitorumcnJcmtt3nt)ufIcutt3tcm(ptoia'tcott
ftannnus)bntettam ofcjm bocp:op:m <p ate
abufutcj:onto:e8#poftabum.vndc<?3nuy
lus qutp:optcrfuicounm'oncwjrantcp:adt>
utn Oepomf Oe faaUpotcntpoftabu* amouert
ftcutotamt fugatnpbonf. gtem ofdtanf.lu
I^.^csaqo3n'ceb3bct:uircroigtto8qnaft
co:m.ctco:ti maufio eft in aqus et sues bsbe
tcsotmrosoiuifos manct^pncfccus aqua
etabanturereo quod acfatin tcna.? iftcno
comeOuntQrncnecvmtttSrapinsncutaucs
bntes curuos vnguee in Oicjii=quccomcdnttt
013 3t3lia quc put vatart * viuat fanguincft
tameno comcducfcinuiccfcopsrcutautb^fui'
gencns.q^nonfaantptfccs.qm fcpccomc/
ouutaliosfuigcncrts. ..
%ula eftpars Ot^tt ejttrema ifai
V P«no:iparxcoigiro:um collocata
4-i>toiaii)ftan.t)cttc3rncctcutcft
Jmanccftioiunct3.auu8.%3mcnta fnta*/
do&.vemunteM5 sd vngutes vcne/nertti/et
artencptcts Ocntfcnfum^nsmratciuuamcn
wm.bamm roaematmmIonguma\cnatta/
reatq, latum quanntan autem Otgttomm 0:0
poatonammqb^utemfupctcnicfatctncmo/
rumtacmm.n3uftt.n1bafcnm.etio fmcoo!o:e
pzcfandtfepcrmtmt.Tla-vnsulctncremcntot
immmaimcMnuIetmtnmcntoptl^^^
Wduntmacfcendo^maoi^tolptolS
pftan.scnmmrauttmaquibufdammoft^
ttbusaco^crefolumsvfcgaooimbEcmcni
otesarcumfts^bimmoftratcs tngredSa
^ouaereoeftccanrmwm vngulc&ubftantS
in coitimen.et b©e ad eittttmftanjm bfgfroru*
fobftdittm/queoc f3dtip:optcr fuaj tcnenm
. bmem ledcrcttmrmTipcrvngumjOuntta nm
ttiraimr^vndc ipfo:d otoitom ftmt vngues ia
ttamattn/ctnon mmimtt o:namcHra.£ft atjr>
Vtisuisccmoatoj/catncadt^carrtlagtncouri
o:comca rcrincs quodamodobtfpofmoncnt
etnatunf.etideo babcttnfcquodamodocome
am mdditatcct planidcm^ppKrctus fuperfia*
em polttamctaliqttamlum franfparaitem.vii
^quattda irt fcrcp:cfetttatluadttatcm *fpea>
ontanr.quta' vao vngute erco:di& fumoftran>
bus<jcncramr/co:dt8 opfius vfodtas veimoi
tmc2nomcisapcmmnicpwnom*catur.calox
cnunco^'8tmamtcvnc^nig:cfaintctpa
Ictcut.cttdco fmmurationc vel connaatonc cr
mjcaoncmcalo:i8vcimomncanoncm namrc
p:cfcnt3nttp:etcndunf.vtOidtibi!t.^nom;
3«em anfto.U.vti.aqmlaru vngues m cuman^
turtbebcranfquadocubantfupcroua^nuirt
untpuiios fuos ctaibcfcutaiecanl ctoebiiita
tur.X)ocatttem babctsquiia p:op:ium vt refit
t>ens fuper arbo:em er quiefcens fcpius refpt#
at vngues fuas nmensfo:fatt ne bebetentur*
Ttem mguee babetpzo muaombus stideo
nckdanruriionlibaircrreftdetfupcrpciram»
wmtideetciuado quiefcitin k wauee daa
dttreRcmtvtficiUefcconfcrucntboctdcnifaai
lcoctammaltacumivuguis.ltcmtdcm UM
aucsvncco:u3 vtTfjutumn^i potantomnmo
p^terpaucasaomnes 3uc8cumom vncmta
ammi>abaitroftmmerb^uc3f^cj:onumcol
Iunt.ctabanmrc3mcetven3iimr.aue8 tamc»
e^uofjcnacnoncomedunt/neccastnmciunr.
vetumadmttcaufa ftbtad tnuiccj rnmoV puir
nantroftro acvngmbns fcOiiacerantp:optcr
rcmtnasctcttamptoprcrnidosivanamrsute
vncjulamommbusvoisnhbustanimaltbuf
a^oad^oftnonem ctcnatn quo advfum.
ilam tn bomtncmanusi mumum atqj omant
invoiattiibusfmuniuntcommpcdcs an» ar^
manLammaitavcropcdesaiftodmnmcaiay
ant vndctn qmbufiiam antmaitbus vnaucs
funtrottmck7uifcswmcquis.inquibufda
lwJ2LSf a*bfdfc Wpo:ds. ^tdmrcmm
aoarmo.ii.pu.otnnc3nim3ib3bens otimod
pwmmaitcsficutpoMj/babaitvuguias fafj
m etin vncjuibus ponit namra fo:titudtttem
|mm3imm.vodc anfto.iunui . namra inqmt
fcmpcrpomt vujo:c5 m mcmbus qmbus vta
turammaiia ficut faatmdcabus wfumquz.
fifcrraetvnciutbu8p«>ptcrviso^m ct uju3>
maittjm
Digitized by
Google
jDe partibtts bU-toipo.
3tas femnda vfLdlbiaam eo $i
t iacemtbuslati. ^ftcnim teuags
co:gt8 vel ftmftra. Jn laterc aurej
bejtro babilio: eft motus fed pars leue fo:tio:
eft ? onmfaendo accomodano:.vncter>8jU3
tai3'a leuanclo oictaeo $ aptio:fit ad teuadtt
altdutdTpoitandd.vtOtdt^ftdo. 3pfaeni
geftafdtpeumenfem.pbaretram. 1 cultdlum
sceteraoneravt erpedtta fitOetteraadagen/
dnm feudum Jffdo» Uttera orTtbus couatum
pbrifumefttldunt* ^icuturcofte fccadum 3Jfi
do.eo <p ab ipde interioja atftodtttmr ? tota
venm'8 moltiaes coft3rom munimine coferue
mrcauriuesfaluetur. Coponunturautemco
fte laterales et pluribus ofitbus oozfi fpondtV
Itbus colUgaris mbiuerfts carrilagmibttsof
fo p:edia3c6iungeriribtt8.vtOiritconftan.;et
becoffa fimiUtudinem femtdrcttlibabetiaque
fcum ftmul eit parte fpondiiiu oom' ? pectous
tungtttur 'dratUtm facere vtdetttur>vtOirit cort
ftan.funtautorTa.rti^.vtOtcittdemfeptena-r
feptena ejc vtroqj Jatere coUocara/que tamen fe
ptem teneris ombus camlaginis fperiem p:e*
tendenrib^/tn rorceilapeaous coUxganeV quo
rum fummttas tenera caralagmofa ftcutgmdi
B8 acutus i o:t ftomacbi f uppomfad fut co:
.dt80cfenffone.vndeinc6pofitione cofmrurn
;? peaoris/in vniucrfo.icpr.i Ouo ofla cocurruc
troorom.tfuj.tn laribue^ in copofmone pecto
ns.^.jc.pofterto^* in bo:fi c6pofirione.?.vu)
ofracamlaginofa7ontCa p:edicca eoiungenria
puguunt.vtotatcoftan.^Cotmngtcatttlato8
/epepattecattfaejcmnfeca. vtetcafti rupmra
^concumone •? bm6i.qu3dOQ3 et caufa inmn
feca.vterflujcubumomtcocurftt bvporidno
rumadlocu tc6cauitatem'coftarttaliquando .
apoftema generatur. ©tpatetin pteurefique
geueraturapoftemate ejaftente intenentudine
.coftaram.cuitts figna funt Ooio: lateris /tufus
febris acuta. Cognofritur aut pjeripue g fpu
tum acutu fangumeu^/ft ejc fanguine p cimmi
ft eycolera.B album/ft etfiegntate.fi liutduj fi
fueritej; melancolta.raro tamen etbumo:e me
lancolicogeiteramrficutin piacttca prinetmv
talia enint apoftemata quado racUcarur in late
regrauifftmtt tnferunt 0uio:e5 * inftammario
item.? tuttctn latcrcapoftemarico paries qufe
fceieno potcftneciacere.vndeOidmrin^pnofti
cts # in feb:ib? acuris egrtt iacere in latere/ec
. piedptte in oertro bottu eft.q: ftgnatloca vtri
nano efTe opoftemata.': fpuaua ntembia funt
Ubmo:a ? b3bet ioca in quo Oitetemr.? ftcbo
. mo meltus mfptrat i refpirat. qz nec ftomacb?
ngcaU'amejnb?%c6pumttntfpttaUa^6rin^t
cttam et bvpodckos tn regtbrie vacua fub co
ftis ventofitatcm aggregari/j in coftamm pet
iiculis indudt.et quarum oiftenftone puctura
• «Oolozgeneramivquandoc^ ettam conringit
^jcbumo^grofrojumconcujfuldcum optlari-r
mdurari.^tulocal3reraUavelindttrarinimif
t cott nabi vei etiam nimtum eleuari.'? ideo yt
cttitrin^noftidsbypoaaris. in bvpocudrtfs
fifuenutfineoolo^e-zfimoliesfmf.fibeneca
-pofitebinctindebonum.Siverofementaat
oolait (i fpafmo Otftatte/tddr ft contracte fue*
rinr. vt fokutfieri in fpafmo ft inter fe otiTtmt/
(es ftin aiiquaearumfueritpulfus magn^ vet
faltem malus.ftgniftcatentm anguftia vet alte
narionenwcquodqutdem vemj efttn acuttd
febnbus .Tmatimefi fueritvifusocutoritbos
ribiU'8 zinoidinams. vtbiatcommen.fi vero
rucritinozdinams morus ocuiomm/ no eftta
tus rimo* oe mmra alienarione etiam in aco*
cisvtoiatideitn
&i(am a bunde eirbicmm/ eo $
t> ficourio:co:po:i8fugfiriefadmd
dumfan'ad/pt3ndumfo:ris': ad
pariendum burabtits vtbtdt ^ftdo.&iafcria
tergum /eo q> tit ea parte fupint itt terga tacern^
quod folus bomo poteft. Tla^ b:uta animalia
out tn ventre aut in latere iaccnr. v«tde ammal
babere tergum abuftue btdrur.vt ^tdt ^ftdo;
a terendo camen potcft Oid tergu 4: varijs f !a
geilis terimr non folu ooifum antmsUunt/ve
rum eriam oo^um bommu capriuo:tt viTbiot
idem veif mremtgtujtergum pottnria teros
grecequod eft romndd latmeeo q> ooifum aia
lis quanda fpcdem p:cfejttx>mndtrari8/ eo cj?
omtaofl3 co:pis fuudamr fup^t oo:fum ficuc
C3rtu3nauis.3««Plta5tl)0:mm ft^mpftanv
* 3ftdo.a puppicapiris/^tenditur vfep ad
tenum vtdnitatem.£ft au too:ftt5 etvanjs o£
ftbus t fpondiltbus coinpoftram.7 bocob q
tuo: caufas fuitnecefiarium. "p>:into q: otutn
al:o:um eft mndametum fuper qc» omnta offa
funcpoftt3.ficut;iauisfupacarin3 mediam e
loc3ta^ecudoq:vtfcemm rnteriommoefeti
fio eft <i coopercuitt* £emo qi ncmo:um 3 ce/
reb:o 30 omerfas parres cojDi&'mfenus oefce
dcnriucft!3dtutOHum. vt bin<^ inde moms
voiut3rius ? fettfus otftundamr. ^u3tto vt
- medttile oefcendentes acereb:o fit vebictium
a ab tntrutfeca lefionctlUus ftt ocfenfmu. £t
■ mulris auteontbus eftatalcopofttu/vrfaa^
fe erigat^ indittet.^ vt onerafupetpofita fcrat
fo:tt? Tfuppo»et.vocenmr autoflaoom fpo
dtUaqf»tocaua.vtmecwUafpmarqapwuci
Digitized by
Google
Zfocr
b:a ad morum voitttaritttn faaerido. eaden»
tnimcftnammcifwrawmcatbto^iftntidja
vt otdccoftan.7tdco Dupttci petUoiia ftdttce/
fcb2unreftvemb>tDtattdcm»vndcfibccmc
dulta m fptna bo:ft 3b aiiqua caufa fuefitim
pedita ftuelcfa/viftud animaUs kdtf ct fut^
acttombusimpcdiEficut^quando cerecttttm
lcdtatr vnde? aimal icfa imcba be faah mo:i
tm.^pfetqffnaaira ficcttoflFafpodtlia buraet
iteruof^mfupcraaita^fpntofa^ptcr ma/
lo^unmcduilc befeniibttcm $#pterradho:e
refffieutiam ^rcpulfamfmunc.fanfcrcno8 lc
fu>ncnt«aiauccutt8t>o:finuepclU'8 fptfltb:
1 0tttto: cj mccterie gtibue ammati8.«?boc,p
ptcrcaulamfup^cttcDam.^antttr aut oo:fu5
mutea abttmm»ttsab,cmo:u4uwc)rtcriu8
panmrvcrbcrattoitcm/eicco:iattoncm/^muU
tipliccmlcfiotte^Jntrmfcaisatttpatttor ncr
uo:um contracabnem bumo:um.ntmia,j:cple
cfcnej/vtatns 1 mcatuu fpiriaul optlarionej
punccura ? boaipflatiottem % hnjlcjpuae guc
turemfeftanouenu - ,;
% Ccm8cfrofrcapar8Ctt^crtb:tn>
p tcrmamiUastpuipas.^tdcopc
cm8 cft btcttt cpcft^pnmum intcr.
parrcs emmcntcsmamiUamm. vtbiat3fi&
Scatdumpcrojfido.tconftan. -£ecto:i*
lundamenoi cfl infra bo^um poftttt cuiusina
gnaefrconcauitasvtmtrapoftta cuftodiat*
co:aeputmo!tcma«aUj8lmcmb:ie fpualib*
^tegat^bcfcndat^agnitudoautcmcortca
uitattepeaoas fuitncccfTarta *i vttlte vt pay
mo bucttUucpofTttbilatari ad remgerando
caUdumfumuco^dts.jifuitautcm oflen; <i ncr
ttontmvpptcrmatozcmfommdmcm i fo:no
rcm vitaUnm bcfimfioncm in quibufoam pel
liculis mtcrio:tbu8 cum quaoam pmgitcdmc
Cttddatttt.intcrtus -7munimr^pt"calo:t8 na
ralts fomcnru tconferusrtonem* frigtditatif
offiumpcaottSTtbo^cis mingationcm*
Sumaummpeao:cfccttdumconftatt.buc
conautratcs adfcinuiccmqtttbufdaivr pclh>
li8fcpatc.imttbccbmtft'oncccfratt'3.vtfifl3
tus pcaotts m vnspsrtecafttsfcqno amtttcrc
tur/nt altcm;partc concamtane ad vtteatmay
tts cuftodiam fcraarcf/g' ft vtrac^ cocamta» t
toarcturanbcltmintcrdufoocfaatimo:crcf
3Jrem pccto zis pdiiailis co: <z pulmacolfcia
tur/tne befuo lococrcanttnuottiutur.vtbiat
tonftanat.^x^picjttttrpcaus mamiHa
rumfuttdamcnm^bocnonfoltt^ptcroma/
tum^erttcoam^ptanc^ariujpcaoug^tt
'nametttmn.1te fuammofitatecoopenam/
etaueafFeam fa'#dit3tem tempatttes ab <£
Jnnfccaiefioncacrieftt^^tcgunt ? ©efen.
dtttrtobflcitac^membjtteftpecme bumantt
cm*a fcdee fapimnedlrbomicmum calotte
wt3l&?vfgott'8.qtjobettebtfpoftto ca fins
cottteas atcp fano conste totius vi$oi m fufs
acttontbus confb:taf teconuerfo. 2efo peco
re co^fe tompago oeteriotaanv ^aaturaut
pecoi8;muittplicirer.qu3ndocg a tttmfa tY%i/
ditatecomingmtencfuos^iicjamcnta tbo:a
xxs pcuaumur/^tnluie ttktxfowimpeiiim$
* aiiquando et mmta caitdttate i ficatate fub
ftattaaiem cts bumo:cconfumcnte/t neruos
pccto:i8contrabeittc.t!tpatetmptt'fi8 *etbt/
"a6icato:cntmiopfutttptt'6.<maa^<5cjrnffma
bumtditatcfanguin«itv?clfie0m3tica meatus
pcc»:ts infurtdcntc treplcnte.vndc squado
tp fcquimrfuffocatio ^tmadot^raudtae? vo
ae abkno.vtbiat conftatt,qu3ttdocge)cba>
*ino:eto::upto m pcihatUe pecto:isj coHecto*
Vttdc^pccmsspoftcntatmTttttpcdmtran^
*timsJz ainmaiahciuoticns fuffocatunaliqua
dopattmrercoliigantiaaliomm mcmb:o:u5
quclcduntur.llamgutturelcfo/autpuimoi^
aurftomaa^/iiccefrecftvtpca?boIcat^p3ii
tur. ^aamcamcftttpafrtbncepcctonepcTi
atlofc^p^eapttcinterto^cs.pptcrco^dtsvbic
i^esvmmmmtem. vn$ magig lcdimr mb
dttapuncmra mtcnus in p^to:cm/f tHiiimd
mayHnttctcrtue inb^cbio vet m cmrc vanaf
ctiam btfpoab pcaotte inbobuskm voiat»
iibu8.vtbiat3rifto.^amboniine8 babcntpc
«ttsiammtaltquantuiuma. bctms fintjlnd
dcnatttmm medib^ipfaeieuaab %mmet
«ntmofitans ?virtuae.^tmiium^nimatb3>
bctmammtlia8«ipccro^p:etcr bommesct
cicpbantC8.vtbtatatt'fto.itb.#3fm3ii3cii«
vtobabcntautmlatercatttm vctttre.vtpOj
a/cattc8/3fmi/p3cce/atcpo.ne8.fimtbiatidc
^plwee fcras gcneram animsira bsbcttavbc
r3 in vcntre. w: patctmambue^iH po:ae §
itia qtjcin peao» b3bcnf.vtpatcttn bominc
seiepbanteqwnttquam ^cmtttntfivnum
fcaim.vt btcttidcmltb.v* Suce autemgcno
ralitcrbabcntpctate acutum t majttmc aues
p^queftttcuttttrofftt/^aaiti vngutWt mo
ctoccamis/acbotti votattte/t aaitivifns.
fiSaomavidcntabttm ffuiiaremofie vatde*
ctidep taies 3UC8 datantfcin acrc valdc alcc
piufc^ ait3 volaalta*^ boc ^pptcr p^dictam
t3ufajtt.fjait0tat3rifto.Ub^. acut36 mtem
peaotts m taltbue suibue snimofitstiet gc
tterofaaas cft inclicui.vt bu^fubcacapiircr
Digitized by
Google
faz partibos bimcoipo.
Wigis attte$ ufqutt anmtoftts pecco^^ ro
lfroi?elwgucacopiteraiin3tu«.'?idcoiacapi
tereftsntlmofttspeawein aereperamt? berj/
atpje&mlmam*
3mmtKaentmarotuditateefrb£
m tta*mafo etiim grecerotudum bt .
amriatme.vtbtat3fido.*£3pu7
!a vero btcmtr caputmamtUe^ thfans fuggtt .
labijis «apptebotOftTbMpaptUa/qz apue
ro tangtmrfpatpsE&fcunturautem tnamtml
leftberaquatttacte vbera velqttia lactis buo ,
rcittmoiepfrtsfitplena* flampoftpartttmfx
fangnis nondtt rueritpuennammcnto cofum
pttts/naturalt meatu rmitin ittamtllts; t cam
virtute 3lbefcens bmsredpttqttsUratcm.vt
btac3fido*0ecttdumcottft3tt.atttemmama ;
Ic t>e gtandulofa fubftatta futcopoftte. came
faifcj moUuatba ftcutlacris eft namta &&t
autem vmcrarterteglandulofem fubftamia
mamittarom intermt'iete/g quas biffundtf fatt
guf s cnm fpttitu ad mamdlas.ftttttattte mam
mille inpeao:e pofite vt co:di efTent vtdnct^
P caloris co:dfs fcccocrionem fanguis tn nata
ram taois faaliua couertercmr.TIam fangufa
j> concauam venaad co: veniens tfbetndead
peous tettdes/.raiidem ad Imammillas pent;
trat/t iit eap carne fpongfofa itt naturaj laere
am vt catorie fe trafmut3t.caro ent tpmtsma"
miUecamofa eft ? caurnof3.po2ofaX vtfpo
gta.vndeadgenerattonelacti8 eftapta^d cu/
iufltbetnum'menmpnen.babetautmammit
taboc^prium woiciturfup ampbo:tf.# mtt
ucntm (que facmre utntaboittuu )|mammttle
e>:molefcutvtbtatbvpocras.|tetnic^ftbe
jiramamamuUeris poftc£gemtno8l cottcegft
emotUeritmafculus abozrtuus ftr, fi vero fiui
flra femittaabo^tabimr.i ft'vtrac£/vtera3 fet*
p3ttemrabom'utt.cuius rationem afugnat^ga
lie.fttc6men.kt'atentm q> graalttas mammil
le paucitatem lactis fignat. vnde cum infatts
bebttum no babeatnummewm/necefleeft vt
abozaattpfercms.^temidem bvpocbras ibt
dem.multeribu8 in qutbus fangnis fugftuua
couemmrad mantmiUae/tnfantam futararrt
fignatcumsratto eflfecuduj gatfe.q:cum fait
gutsjcaltdus tfiwjerfmus vel%feroes admam
mtllas fluteritfipzenimietatcfuit caloas es
ceflutto poteritinlacmutartittmmoftratisctt
t3mrefoInm6/aputpetit.Tficinf3ttiamp:o
pterBmibstiottemcerebzigaterst^tnductt.
3otn idem itt eodem.muUermenftru3 fivottt
erit retmere uccam maio:em.nventofam bebj
apponere ad roaroiuam.t.rob marofUara ve/
nisoemaQKeafccttdentibtts.vtDicitgalte. g
iittracttottementm ventotftam fangnts fuper -
flutts attmbimradmamiUas/^ficinfenotflu.
pie menftrui minozamr.ficuttdem redtatga/
U'e.3temin eodem.ft mulieribabenn in vtero \
lacmultttflujKri^mamtuisfemm bebtte^ft
gnat-Joi verofuerint vbera bttra/fatitt ftgnac ;
efTefemm.3dco enim no bimmuimrlacq: fei " '
tttsejbebms edacapiendu^ tcottcrtcndu? t» ,
futtnummenmm.Vttdenimiafluttbilitas ma ;
miftgmm cowupttonis fetus 'Ztmperrectioni^
ftgnum eft vt btatgaucSi vero ruerint medt
omterbure/fammtemfetusbefi^attumtai '
cnim mamtliamm graatitaB t maatletttia p* '
cona^mm/femmemJbebitemfignatetco::tt/ .
pmm.n3m ftgnnm eftq? fubfequioebcatab/
o:riuttmv>toiatidem»3^^imP^Sttationt _
critniafatlt/appsrebttoejara mamilla tuato:
H'm'ftr3.ftveromcrftfemine/mtftmftiama^
•r bocpnmo 3pp3retqu3ttdo fems inaptetfe '
mouere.vtbia't3rifto.Iu>.n'!C.i Jtemftattbt
a'r idem.fcpeex lacos muinmditie <z coagula/ '.
ttone mamtlle ntmts indurefmnt i fi fupercrei '
*ueritpilQ8 altqstemgeindur^tiomWsaidic
tnftrmttas msgna t biatur pttofs. nec cefTa/,;
bttdolo:quoufc^e]te3t ptitredo ftcut tbident •
biat ari.|3tem X>idt idem tt. vi.cjp atmalta mul .
totum vberu/multoai funt ftliomm. t babet
Vbera a p3rte inferfoa Otrluf^ vt pstet itt cant
culatin po:a.^aimparitpo^/oatprimo
ftlio fuo primam mamUlam /feeudo feotdarr»
rftcbeal^s. SCmaltamtm pauo vberaba
benna paucos b^betfiiiiof.vtmuUer * etepba
cfla/qttebabcntvbera antenus in pcaotecot
locata.^Dantitta tgimr eft mebmm nummen
to fems nccefFarium fangmuts metmiaUs ad
gateranonem lactts fufcepriuum/? fufceptt fS
gumis impnri bepurariuuj/otgefrtuu/immtt
t3riuum/t>eaib3tiutt/butco^riuum/infptfra;
ritttt/pccto^s icotdrs oefcfmttum. ferns iet&
ris Oifcrettunm cowuptiottts mcftruariutt/ vet
monttrariutt/romndtt/obbrtgttrn/neroofunt
camofam/^mutommbcnttbus erpoftmm/
cauemofum/feu po:ofum.
©Utto co:dis eftnabcltu3 a pcnc
p trariuo greco.^upuUnoe ent uat
ma.i.fptts qui fiando t agiranoo
geremreapit i cmirit.Hetbiamrpul!tio quia
palpitatfe apericdo vt ftatu capiati ftmtgcn/
do emtttaL vnckmcdtitiuomotudt utfpira»
do i refptrando.vt Otat 3^. £ft antpulmo
be mollicamctaerea aeams/fpumccoagula
te ftmtU'm^i(uvt t>icit cotiftan.}cui? iuuamcaij;
eft/ vt co: vndt'a> arcddet/t aere tngidn ad fut
temgiem adnuttiftret»? eft eaaj pulmo inttTm
Digitized by
Google
rpmmaYvoos fpmtaMncc^aritts frpteif '
co:/wj) arrractionem aerts rentgerarefr g ei?
tonfrricttonein fumofa fugfmiras etpdleretur
c ideo puimo inrer coi ? gjitrttrefrmedius/ne
fubdO ad co: aerirrumget/pt p* aerej receprii
temgam.j0hta$ pulmo tnjedam ceilefimi/
fctudo fematts ^aerem trigidu^ ad cotdts reruo
rcra jnutgandu/v? cattdu ad wcenecdTanu.ft
n ad f(am ftne enf potmoe vojcfonnari no pot
necp anbditf.w oidt3rifro.Ub.imj.^pttrp2C
dtoas crgo cas caro pulmonis molits eft * \t
ats acconcaua vtderaaltmutafaerem tri natu
ramfut/vtncwralis fpus fadlius tranfeatm
uentriculo coidis adcdferuarionem viteafma
lis seftgetteraus vt&idtarOro. q? omeaimal
anbdans babetpuhnonem.t omnta anima/
lia ambulatia anbelanr.'? queda^ animaUa a
tttiofa anbdant. vtOdpbmi» Jtej omeani
mai generans babctmcjrum pulmonem *eft
mula fangmms^pptercalo:em nature. ~p>ut
mo y>ero antmalfs ouanns dtpatuusvTtttttts
etporeftiiifl3re^mmerccre,vti5tdcarin\>»*?f^
^idtidemUbJo'.ti^£>uedamafma{ianoba.
bcntpulmone/fedbiancas loco pulmoms»
3cemtdeltb.rvi. iDmneatmalbabes purnio
nem eft calidms aimalt ca»entepuimonc atat-
emm babespurmonem/mulm fangumeu efi
rcfpecm afmaus no babenris.pattturautput
mo mutopttoter.quadoc^entejbumo» teu#
manfanteadcanales putmonis.^tucpanccje
tttrantur pambnes fc$m varias bumoium ad
pulmonispiidpiaftujciones.ficutfutfquma
«ia/ptius/mfis/raucedo/afgttas voas ? coti
ftmtltav&tjadocp parimrercoadnnaaoebu/
moris in|>ant83pulmoni8 wi$ ntpttns ? alte
bo»endepam'ones.t?rp3tettn fangumem et
fantemewreanribns.wotdrfconrran. %te$ alt
quandopatimret^priefubftanacvlcerarioe
<i bocacadttejC3cumine bumoris adputmois
lubftariam Oefluenris.raiis paflto no Oefariit*
curamr.qicum cybumotis acumine/fubftaria
puhnonts rueritvlcerara^ptcri^fttispuimo
ms^crimdtnc^momscoQhuJttonem nott
bcraati?foiid3mrvimde^mncacr arrracwse
fojamcn viccrammoefadiicuanefdt. mtet
ad tcmBtcm caioris coadts no fuffirit/qum po
rtus.ppter acm amacripaucitat^ comfepc
ntmsmarccfat.3tem btdt3rifto.lib.)ttri* 3fti
maf ft anbetauentin wmedendo caditaiiiutct
erabo in canaicm putmottt8/<r ttmcaeridit ai
mflm r16 * Graftguiario.Ttaj mfTts ntbtlatt
ud eftmft moms smmateiwtHas adetpdtert
ctomfttpcrfiuadrcarpusmimjmatra vtticii
couftanaecoUt^tg^rb^ufterejcp^dtcrif^
pulmo pjopimm eftcotdts tnmumettmm 69
cotrerngcrat/fubrilitatefue fubfcmrieaeretn
atrractumairarat-r immutat.vocem forinar/a
momnequac|ccn"at.ciJconfrrittgttfemumo'2
btiatataerem ad fupplemenmmcaions t fuis
foUiditts i pozis refcru3t.vna eadta pot vme
reanimaifubaqua fmefuifoc3rioe/c|dmpo
teftrccoliecmm aerererinereiuimdms corinui
teteaeremamouect bepottit vdbepurat fpini
tui viraiiconrinuum nummentu^ admthnlrat
co:ab inirrumenris fenfibiltbus fcpamt/buo
Temlpnmofum generat;co:di8 fubfranaajla
ter3tttcr<»miid3tqttando altquaoccaftocpa
tttur.Tnoztem sccdcrar/qma acrionemt>irmcs
vitalts impeditm co:dc^goirbat.l>ccomisi
l>icttconfr3n.pero«iijtem»
0z £m 5fido.a cum bicfmr eof
t ominsfoUicimdo-rfdentiecanfai
■■----. eomsncrquodqutdem putmoni
elt tttmiu. vt otm ira accendimr bumtdt puimo
ms remedio tempemr.Jnmedio cojanimst®
poftmm eil vtadonmt3cotr>tsmemb^:t>tt35
infiuaratqjmotum vtoidt Jfido. &sxmm
t»jf(^coniratt.fubtori3 cmedam camea/
wHofa/bur3/obiOtt^/^rormid3*j^attte5
coiconauupjoptcrcaloasconfcmationenu
€itcnimcot torius cotpons mndamentum*
ruitautem oitiofuj/pt featms btlarando t co.
mingendo fe moueremr.rutt': Oummtte SenV
dlilederemr.tuit criam romndum!/ pt maioi
abunb3ntia fpiriruum in eo rcperiremr.fuit t
obtongum/vd tnfozma pinaim 'vd ptreum»
f.t?ttenden8m acumm vtacrio coksris natur*
te fcmper mconum tendetts foittbt redderefc
pontmr autem fubfenriacojdts inrer smbss
conautrstes pectotis m medio ipfius autma>
bs .vra cojdequaft a centro zddtmtemtizm
totiu8 cotpoiis fpns vuatts t>ir7crrc£ £apnt
anrcmcotdts # scummoidmrm finiftra %tt
bnmtdt co2po:ts coUocamr.c qma m bacgte
tOJdtsacutaplusptget^mbabtlirat (pm fct
t3tts/tdcoinfini(?ro b^cbio puifus fotrimV
mustnuattmr.vcrgtrautem cozad fimfirant
partcm bomtrits^ipfius caloze rrtgtdiras fi
ntftrepsrris temperemr. *Dabetautem cozou
asconcsutratesfctltcetfintftramqucm acumt
ne teiidtt 1 0ettram/queinna (ubdfHu >£tbee
concauttates venmcutt cojdts nuncupsnmr*
^inrerttros ouos vmmcutos eftvnufo»me
duod a qmbufdsm ven3 \?et \>ia conC3U3 nutt
cupamr.bocrbtamen contta Oertram psrteme
tattL^tra ftntttra vero parrcmicrom.^bocfutt
ttetdfarium» w fanguie a bejcffOiVcnmdilo*
Digitized by
Google
i0c parttbus b«aco*po.
sd fmimn ventenft fubftltarctm/ * ficradltus
fpfis uriaUs m fmtftro ventricuio generaretur.
^wtenrau^.m U.oe^crcnafpmtU9etam>-
mettmoejmovenmculocordisplus eftoefa
gutnef oe fptriw in fmiftro vero ccouerfo. qr
ibifpirimBPibtogmeracu-.advitttfiandutn
ttfal p quafdam anerias oimifus vndtcp oila/
tatur. iouriflraent pare co:dtsOupler babet
fo:amen. vnu intra arterias vene que pottant
fanguinem acotdead pulmone.airerum fo:a
men eft vndecjrit arteria maio: que e fozma ar
ttriarum «ttoriua cotporis g quapulfus t coj
de genaamr.porifitme in parre fimftra p pter
caufamfup&dtaanu £5immterpar80ejetra
fcuo baberfo:amma.vHtt intra venam qtte Oi
ctturconcaua poztans ab epatefangumem irt
bejttram co:dis concauitatem. &e aUero vero-
eritven33rrerievtnum'3tpiUmonem.coope/
rittmrautemfoiamina quibufdam pellicutis
qucaperiuntur/fanguinem a co:dein fpintuj
cmittendo/Oem^daudunfredtm^pbibendo
;p bumido.^n vtrocpautem co:dis vaitricu/
foeftrruUttUim quoddam ejKrtus/quod auri
eule affimilatur etbecouo fruftr3Co:dis auriat
le numpanmr/m quibus vaie i arteneracUci
mr^foltdanf. T)abet autem /co: in fua tatim
dinequedam offaaralagmofa/quecoidts fe
des appeUanmr. Cucuttautcm cozquida pa
Micuuts quiOiamreffecapfutacordif.t bicctt
paiiiculus peaoris tCfolidacur. btcpaimiaiL'>
tton nimia.ppecotdi iungitur/nero:teet? mo
ms intpedtremr qui co:di fuit neceflanus vt ef
fct mndamenmm caloris naturaUs mdc aial
generemr(bumfc^conftan.U.itti.cr)aJ) ^>tcit
atttarifto.li.ucjp no eft membatm iit quo fit fa
guisita mnlmsyfimtt'ttco:de.Sangut8 ctttm
in pulmone eft ftrns/fedcotdi ftrtus eft.3 tem
tdem enim co: pofttum eft m cmnt aiali m mc
dto pecroris p:eterquam in bomine.q:co:bo
mtnis Oeclmat ad partem finiftram.pars aute
acuta co:dis oedinat ad interiuf pectoris i om
ntbus atmaUbus p«ter# m pifctbus q: pars
aotta in iftts ad partem capttts Oependett lo/
cocoiunctioni0b:3ncomm.3tem in eodej oi
aturcjp omne animal babes fangumem babet
cpartco:.3tcmtdem !i.ri)*3n co:deati p:in
apium vettarit 1 pnma virtus aeans fangui/
nemktws fanguis eftmttdus/clarus/caltd*
1 maiotis fenfus ?c6ueuiens intctlectuu^te*
in eodem.-p:ina'pmmfenfus animalis efttn
co:de.iinco:defuntfenfus conrinut'.£tin.pg
ttb.Otamr. £o:ponimrmanterio:t pcctoris
? in medio.quiapnna'piunt vitzla omnis tno
tus ?omm& fcnfus in eo efk@enfii8 autero %
moms tton fumntft f» aittenonpaneco^Ss»
tpzopttrbocoimngmmrmedittm % ptrimmn
^anbdimspnmovaditadinteriu8Co:dt3»
llamraautemaeationis cojdts efteic wnis»
qmacrgenerevenarttntiftmscowits eftcon/
ttentens.quoniam cft pofimm in toco fupcrio
ri 1 in anteriori.quianobtliu8 o:dmamr tn lo
co nobiltorinamraliter» Co; autem inrcrom/
nia aUa memb:a nobmmmum eft/-? ideo po
fimm eft in medio co:poris quo indiget necc(
fario.qma animaUum eft complemctum. nec
cft aliquod membiom tta nccdTarium ad vita
fi;cutco:.vnde co:de tefo non vtuu animaUi^c
ideo co:pus coidis eft in medio.': creano auf
cftinco^po^fptflb-znamraUterconcauoqtto
niamp^inaptttmvenam efte?eo?e concaun
ad rcdpiatdum fanguinent.fpuTttm aut ad cn
ftodtcndum p:indptum motus.sin nuUo nt€'
bzo eftfanguis finevenis/nifiin coidetanmj
quiacritfangutsaco^ie z vadttin venas/ ec
non venic tangms ad co: er alto ioco/quonta
co:eftfons'?prittdpiumfanguinis'? pnmuj
metnbmm babens fanguinej^ficut mamfefta
mr in arbono.quoniam creatio co:dis appa^
retprimo f3tiguinea./zeftp:inapium motiun
OelcctabiUum 1 orTenftbitium-? vniuerfaUrer
momsmiumbetfenfusereoindpuit^adett
redeut. t etus virtus expatdimr ad omnia me
bjafecudum vnum modum. 3n aliqnib? at*
tcm ataltbus inuenimros «t co:de.vtin equo
etcemOi^inbmoianimalibus magni co:di8
vnde ponitos in cowle^ptcr fubftcnramcntn
eius.ftcutofia ponumrtn memb:is attjs % tn
coideammaUummagtrico^dis fuutcrcs vat
tricttlu^in co:dcpamtco:po:i6 funt ouo/ t^o
t>ebetefleinco:deaniinaU8 vatta. quoniam
co: Oebct effe locus recepnonis fanguinis pu/
xi 7 tempaari tn quanmate 1 qualttate. a eft
valde caltdus etbumidus q> co: eft\qtria co: i
membmm in quo cft p:ima virr? ( bucufcp ari
fto.Jtib.ritj.vbimuUaoicumroebacmateria
Jtemidem libtooeamoiejao.falicet^co:
animalis oebeteflecomplemenmm. ^jopier
boccreamrco:p:iu8 7p:optcralo:cmco;cua
^erimm venamm e^eo/pofuitnamra mebiu$
fiigidum ejcoppofito cojdis fdlicet ccrcbmni
*rp:opterboccrcamrcaputin generanouc p>
crcarioncmcwdis.contingit autem co:pativC
er attotum mcmb:o:um coitiganria^totdtco
ftan.velej:p:op:i30ifparaitri3. Sientmin
co:dc cominamr occedens caUditas/ cbutitfa
guts eotdts et agiDtur/i vttatis fpitims ledt
mr. Siveronimiafrigidtarcco:ccKiftnngi
- mr/congetawrfangui8.vndc«mo;siequimr
Digitized by
Google
zm
capfulamettts inffaetex tac afal uo Oiu viuir.
^tem accictit cb«iittan6i * boce£bumidtm/
lea^uMauijpeUtoiis cozdis bifptda/que be
bitaau6impcdic&tl3tationc coflrictionem»
, vnde victtimfumo $ coibeloco adlOcumtno
Beatur*3«m;3cddicei Oefectto er fpintuu vet
inmuifi fpeaus biffotutionis/? fpiitmueua/
, pc^ttbhe.? bbc coringit eje nimia repletoe pir _
. mtem aejgrauati Vcofundenie.aute]cnimia in
anmone tfirtutem b«tolueiite.ficut paret 1 car
dtaris n itt quibufcui poftmmiii fudotej /fme
nimis acutampotione»gtem pattfattqn er fu
ntofita&al^eo:mpm?^
crante Tcoalis meams co::upettte.iph$ mo:s
fecurimr indilate. Jtem qncg paritur $e?ene
cbttueopilatione. vndeTfattguis uummcto
co:dis? vitalis fpus oenegamr.bis tatijs
v modisco:pattmrvtOiatcoftan.U'.i]r.c>wr|»
faitit adbecgalte.irt tigm.q> virtus ? comple
$10 cozdis oftetiditper becfipa.f.r> magnim
. dinemre^u^aontoTveiodtatsenpui^.<^
quenria eius.per vinlitatem 5 felruia actione
per iram/audariam/t rurozem.ri amplitudine
pectoris cius pilofitatem.becomia calqzebo
mmatitem m cotde fujU3ttt.coia vero figttacc*
trariaoefignateius^ffahem^^
iom otdtbaty.in ComCn^ cot ih bdminefe bj
admodum radtctsm arbo:e.artmahafce> eje
fmiftro venmculo cojdtW fimtlts eft tmhcdK>t.
mmri arbotts queelongataa co:de mmiftcat*
in Ouas partes/quaru vna tendit furfum atia
oeozfum.tUleramificanf? otuidunfad mo^
cmmvirgeerramisg totutnco:p? vfqjacVarte
rias capillares fperfasin mte.?4uando Oila
tarorcoj/oilatanmromee artenefim_.tqn co
tangttfpftrmgunt'? ipfefttoper Otlatarione^
earum attrabttur aer mgidus ettenonbus cpt
dis ad tnterio» aus.^mconftnaoneer^nmi
tur pitio: fumus in generans ? ertrabit ipfum
aderterio:a.?r> boeeiuscato: euantaitper
ems euanradoneeius complerio adequamr.
cvtattidem.virmsmonuaqueeftfiraincoz
©ecumtr> arteriasad vmam quamtg partem
co:poris 1 oefert vmimiq^pjiam vitam ifi
ixitum cato:em wtatem feraitenimpecms co:
cUTeapertendo/tnigtdujaerem arftabettdo
*Te claudendo ac fumofuj vapo:em gcneram
tn co:dee£peltaido.*mdefi pectus <£ arteria %
slta vttatta inftrumentafuenntfatua obediut
virmtes in operanombus (ais ? qnado funt 1
ftrma non obedmnt,vncTbonttas vel maliria.
njbminillrannum o:gano:u5,pmouet velim
peditco; ^d i\m gagendas acdones» 23nde
Quattclo cbieilrotte^babetmembt^ ftbtTObe
dienria/bettebilatando^conftringendofeba
benna/foms ^pcedita co^dcrefpi^ttO/ foms
pulfus/t fo:tts operatio ftn bonitatem o:ga
iti et virmds.quando vero vtrms eft oebihe *
remifl*a/no poteft criendereartenas m omncs
oimenfiones.vnde fequimr mino: refpiratio
*zmmo:puifus.3tem ibtdem ftco: ruerit ni#
mis rrigtdum 1 nimis bumidum/ent pulfus
mollts/t eritbomo pduams vintttate 1 aud*
da rimtdus at^piger.-ra pilismpecto-enu^
bus ^ppter vapoiis fumofi vndc generanmr
pfti paudtatent.Siveromenico: ntmts ftcca
^mgidum/fadetpulfumafpemm/bumm/a
^amuhi.itrerptrado aeris tarda rara/manme
fipecmspamuntr1ueritatc& ftncmnt. bucu%
bal^fupate^^ati^^becfuft^
Itbcltms co:ms^putmonts emft
a ws^pterattractionanft-icjtdiae
ris ad temr>amenmm tnnari calo
tiB cumeius crpulfionegeneram8.£o:emm
" nuilo ntodoarendam attrabaidi aens pati
poteft.^'enmilpcrntoch*mntfpadum ab at#
tracdonc acris quiefceret/iederetur vdtH&J&t
retmtbeUtus.ercj^cottttariosbabamom^^
otlatahclo putmonan aerem trabit/^ conftrta
|end6 e]tpelttt.aitbdim8 ttac^ eftcatorisco?
dtsper attractiotterh a^eris temperanuus ete?^
pellendo vapo:emf!jncru?ti ctufdem pmga.
doihs.j-fftauteht \?itali8 fpirimsctanaitati*
liumduus.^tem fo:timdine vel OebiUute &
fiftettttefpirimalium oftehfitiu8 ftcutfimermf
Oe putmonis p.:oprietaribus oicmm eft.ltej
in anbelattdo ptus oe fptrim attrabintr #crf
peilamr.pars enim notttttomatmrrfmnvta
Its fpiritus tmmmenmnt, infra cmm putmo/
nautccfpit 1 tandiu animal finc forToadone
pim'f/#muintcrlftmmenca anbeutus fpus fe
condudtt.3tem patietmbus inftrumenris^»
beltms fpmtus co::umpimr/t fecuttdum qu§
litatem o:gani pacattts immutamr.vtoicttc^
ftan.TiaBmrautem anbelitus quandocfc tft
fecm virmds mouentis neruos^recjettps*#
cp er conftipaaone inftmtnentoaim fpirft^ que
pwumiterc^offmbumoabtvctercjrbuavcV
tofttate/vtam anbditus optt3te.vef eraiiqac»
apoftemate pulmotti8/pariiculos cOwtts dg/
c^auante.fmee]cttimiocalo:eco:ctts^ putnwJ
nis fcbftattrieOomittattdserquibtts ommbf
oebiUs reddimr anbeUms/atcprams» &i
aute fnait vetor ?£uus cato:em altcnu fignat
quevtrmtc furfocat i vihdf.potttttntefi tacmf
fucritattd?^fidsfiueitgue erftccatO fttbfeqt
Digitized by
Google
fot pambos bttma cotpo.
tm Ognu mo:ri8efr. dm? atjttarditae oefe/
etum $ojtt8 oeftgnaf ejrpttHuje/ftrigiditae #o
etttncrionem fignat caloris nstttralts/? oefe/
crum pmtt8 in Stbftatttfa co:di8 ? mftfop fpi
rims.lfrem jinmutaf anbehtus ejt mebjop m
reriop v& co::tjprione. vtpater tn teptofis iu
quibus anbeutusietjdus eft ? cojaipt? ^aetj
vtrint co:mpritttt8.Vtt taltu flatue foleteeap
p:opinqu3ttrio comjpriuus % mfecotttts.Jit
#ritn.3ercm viatwm.? redcjttcoattpabilem
(icutftbaus rcgulifisndo aerem cozmtnpit.?
«ues polantes tnnat.vi;oiat3utce.'?oftatt»
£bm3cbu8g:eceo8 b:eocj> iit bo/
mum pena|* t tpe oboj rectpiat at(^
ad mtefttKa tranfmirtat .wbidtjff/
dfo.Cftautftomacbus fco^m oftamromndus;
oblonsu8.concauu8anteriu8afper.tn rundo
vtllofus ? camofus buo babens o:tfida.vntt
inferius.altemm fugiu6.'i;ft ao t afper ? viilo
fus vtabiJ recepmniehua rerinere poiTit. TO
ft eiTet lubuajs tfi» fugftaepfotttts/erfua lu>
fcriritate ribue erirettndtgeftue. £ft atttcsr/
«ofus tn rundo vtbtgeftio confoaaref. came
£5 cihdam ? butmda erquibtjs qlttarib^ nia
■jtme vi$et bigeftio m co:ge animaiie. Tfciy
fut*du8 atiteft weapadtareribum redgetam
pltoje. ^Meterea fi aherius ettattgure.f.tria»
guiaris velbmoi.bumo:e8 tneo mali oefad
1tadputredmecol[tgcrajf.cttf3lt8fo2manott
pofTeta fupOut'8 ^r^er anguios oeficcarf;
£>blongu8 eft ne nimia rotimditate fua fpua
Itappmneret/vttattto raaltus ajfupiojtbua
.•rmferioribus itmgeref. Ibjeterea ftornacbue
n pdpue bumatttts in pte fugiori eft ftricttts/
minferion $o latus.s r5 mitneceflaritiqz 015
bo.eeter] antmahbus fit erecriotfabtie et? ad
fokrio:afg befceou.-rideo vntisfoireioettt
feno;l3timdo vtineo redptpojTetdbimuitt/
tudo.|tem neruoms eft,ppfer maio:em fenft
btUtarisrecepabtliratem ^a^pettms vigo:o
fitate.epate ettam rirajndaf/vf ei mato: caf o*
ad ribop oecocrfonemab epate mintftraretur
«%>ar.n.tn rofe qumcs foftulis ftomacbtj rir
ctumdngit/^eicaio^m triboes fuccofitatem %
bumo:em vti (mguis generaf p quafdam ve
nas qs epattcasmedia vocat/redptt.m fo:/
riojicalorfsacebnetn fangumemutat'? cont
uemu ®d beebtcit conftan.# fi ftomacbus
ftjeritfubftatmahlalidus/abos groflbs bn
l>tgerit/odtc3tos!90 pfumtf.T plus ve$crit&
spperit^^pterfimtltrudmemabos cattdos
n»rimequeri£.necf3memfu[tmerep6t.(frigi
otjs^o.ftottiacbjja^otTiabinotteft bimge
.H«w*«WuwgraB3r/ Teoeatomutata
Pttmo:e83ddo8^co»upt08»i©tomad>o6vc
roucctjsatofmtnec pa^aqoefuftdtquefl
Jupfloa merit/rtjgttom in pcnrrefaatficcoq»
ft ftjeritbomida^ ftomacbo8 no ftaryfcomidtt
al>03ppettt/fedp3^t>tgerit.boajfcp pftsm.li
b:o4.cflm.acdto
a.tACW.}owerfeP3mone8.fc5marabtge/
wo^mofitasyotatria^omittjs /ttijgulms /
mrTano/mcmraAbeceicbtuerfisaS
fi8.qmaq»5 ermalappletione/qttt e*nimia
m3mttone.qtjcpetntmi3repUttotte.qnz ani
mtobumofaojmuje*q%c3C(o:di6potrefa
mone.qnc^ et^mttt?ptenrioebefecrione.Qtt?
ej;abiqtU3^.qttefifttpuogitt^7ftomacbul
puij^f/Tadejeuttdoppe^tVaciTvifcofi»
b«c3t^ncbefaaliegredtf.qtt5er^3
fioetttmtatebtttmtenonfoujerfepslttV/veE
etjam^alto^membzo^coUigstttta^vtantV
jate.<5tomacbtt8.ij.eftroriU8 co:pt8pff3mt
ita8.omtttJjmemb^ttttmmento redpiens/
^ftngutt-ememb^ctejcpedtf admmjmatja
wecemt3tt.t>roidtpft3it*
l^ar ftue tecurijomeb^/eo ^ tgttis f
eo fedem b^/qui vfcp sdcerebx^ fub/
■ »^t.'Jbei'nde3doculo8.'?cetero8>
fcnftt8tmeb:afebtffuijdit.Tca!o^fuo fucoi
fibjattr^cttj tnfangttincfrafmutat. qtfsdvfoT
P3tedi/ntttriendicp co:pti8 ftrmefeis admt
mftrat.i?n eparb:/qusa taha memb^apafdr.
^nieco^efedeavoiapn^pcupifceae caV
cwemitatesft^ocantq^tttqilmgueemt
ne»K6/Tftom3cbo3mplectete6/calo:e3dd
l)0^bjgembnemerbibete6.T Oicunf ftt>:e/q?
ab 3ttott8 ad 3ra8 pbebi 0efereb3nf.qmbud
ob^fuccenfj8^refpottf30ab3uf.bucufcB
3ftdo.^ftatttep3r.(woidtpft8ij.)rnebEa>
attttycalidtt'? Ittbricofttm beictro lateresilhs
coUocato ftomscbo fuppoftm.wfuo calo^p
m3mwtJetbtgem'otte.£fterjafattguineoTitt
cojOK rabiamdtj.q: fuccofit as dus mmia c*
Udttste to bumo:e f3ngumeo etr3nfuerfa.3it
quanmuimaeftOu^/neoefaaUkd3t.v3ria
mr.n.ep3g'n boCbus in fatate Tgrium mulri
tuchne.q: m bolbus emawsfin auis behrift
emfdem quanrit3^numem8 priri eius in qttt
bttfdaeftottplet/t03dmtmj8.inquibufda
^ptet/Pelqdrupier./vd3dm3rimttqnmpler
ttj«eijit;aiaraatttep3^pauit3tei)gredifq/
dapetta/qamedic! potfanttncupaf.-jBsn/
qua ere3tin?4nc^;0tttidtf venulas .qncB pte8
cpatimtr3ttte8.ep3r.tt.fuccofitatepmebi^
onts p quafda vetJ3s i faa ocsmtateattrabtt
!%% talo^ntoiralteebttUttOtte celebwta ot^:
Digitized by
Google
ihorte fcbVm maflam fangottica t qtmoi ba/
mo£ natura paertitxip .n.calidtt e£bumidji
txafitinnmrafattQttiet &recepmaM ftitve
«e.q8 aijtcaifdtt a ficm eft/in natura colere.c*
ppritt recepracuttt e fdftula fellfe.qS#o fiigtV
dum dttticcnJin narara cedttmelacolt'e.cui?
^>pao rcceptacultt eft fdftala fplenfe.£ qtfeft
Uquttto/jraquofti/mbttmo^tranfttflesmai
. cutusreceptacultt ^pjut cft rjulmo.^r quo P5
^e^parnamraUe^totfeeftpnapmrudamettt
pttmeOtgefttonfe tn ftomacbomajctmtt iuua>
menttt.fctfepo tngeftionfe m fubftatte fue co
cauitsteeftgfecrin/puriab tpuro fegatmfin>
gulfe mebtis nutrimenm tranfmilTtutt/amorj
rcueret e^rdfatm/biuerfa^affiottu receprm
T>att'£tuqnc£ ernfmia catoris inrenfione.vn
* poii apenunf inrerius/ejcquop agrione # >
rus euanefcens remtfltus ogaf.qnc& ewimia
mgiditate puerfioneattraae fuccofitaf tn na >
turam fattguinea impedtete.? er 15 pttbgitfo
ptirimebyd:opiftm gnari /cu bycUopifis ni>
pil aliud fitfrn pbm ntfiemwuris oigeftiuc
in epatfccauifate.bacn.ftmteemnteTin fua
oganone Oefictente/necefte eftfanguineco::tt
pi/quo indigefto co:p?qtfinde numf/intume
fcendo errendutw i bfcfcopiffe gerteraf. jte
panf eparer.fubftantie fue mala pplerione >z
d fm bumop qtmo: oiftemganna in ipius ef
fenrfa Onanrevjtem pauf ejcvia^eius opila>
tt'ottfcpringtr.n.fepe bumoiegroml t vifcofo
itt venisepatfe adunari vn cn fanguis clauP
enreno potca eft pftnctionfe topilationfe.
Jtem ena acdditernimio calo:ebumo:efan>
guinett^eficcantetfubftannavena^epat^p/
bente#nonpdtfangufetibere fe OtfFundere
ad alia meb:a co:r>fe ntttriendaJS idem altq»
p6tpnngeree)tmmiaiTigidit3tebumo:e0 co>
gelatCi meatus epa^pftnngenfe^adomta
meb:a nutrienda OtTcurfufangufe^btbajfe»
3tem ide acciditejcapoflematt fubftannam e
pans aggrauateipunedinein tpius fubftan
nagenerate^teideacaditenndufa ventofi/
tatepeliicutes ipius epar^ertatdcte cejcinem
b:o^ino:dinatione oolo:^ moitmducen^
te.5temfepepanrc]Ciinoder3tonuicu fangut
ms q acaditey venaf ab ipo egredientttt ap>
ttone.? B pringitveternimio fanguis acumt
ne/vel er nimia replerione nl er t>ebflttate vir
fotts retamue vel exnimio ererrito n labo:e. (
ftcutt>t.pftano.}3dbuc Oenamra ? fignfe co/
plerioms epa^ oiriti5alie.in tegni.Sig»mn
epatiqu eftaudtteftamplinjdo venaano pul
Jaritimfug qaeioctt otat balv.qn Onat ? virir
9I0; in ep3te/ftt eparmai? % pena ei? majo?
V
tt1atamr^m3gntfibrae\1f0a^itWcat!f«Tfe
vene no pulfaules in oibus meb:fe4 ^ caleftt
fanguis 1 genetat^aliqn ct eacolera dmna/T
E ^cdTum tefe poft ftatu adotefcame aduruT
colera drrina ? rTtexeacolera nigra*? btuetfe
qn^ ertalicoiera acadutpafltones.auqu auc
nimto caloa epa^ co:dis refiftitmgiditas \t&
a co:de velut a mcmbw fupeno:e 1 nobitto:e
epar in fufe actionib? moderar'.^ r5 idem sicit
anfto.ti.ja'r/.vbt pponit co: epan tanfpndpt
nm dttsregitm.3tet>tdtgaiie.q> fhgidtcas e
pans er calo:e temeafo figna fngidtta^ 1 (ic
dtaus^epa^/ftncmra eft vena^^r paudtas fan.'
gwhfe.ficut bumidttat] etufde ftgnu e motlid
es vena^. t fanguinfemulnmdo» $teidc bL
balv.^> eparefons bumidirads co:gfe.vnde
m fit radijc bumor] (i hicrit epar ficcaJno pote^
ritaliqSmcbntm co:pus puertcre adbumo:e
vel bumiditate/vtetus pomtreftftereficdtatt.
gntendirTatjfrremitfll hccim Tbumtditas
epans f m co:dts bifpoej.ifpargeftmebmj
nobiie/c? altersnoitealreraf co:pus t influit
nunimentu 1 j&mtes nummettuas^in meb:a
rdtqtta infen'o:a fme medio /ad fupio:a vero
medianf:eco:de£m iudtdugait.<6»uerfo aoc
ponitarifto.ti.nti.^ co: facitota pdicta medt
anteeparcque aut verio: fitopinio/alio^ in^
dtcio oeretinquo.iftr3 Oeepans^pnoattb?
t>tctafufrtaant»
£i Oicm cft eo # fit folliculus geftanf
f bumo:ee!con^coIo:embee3manT
ftmu.vt oicit gftdo.ieft.n.aftula fet
lis queda pellicuia (ut> gibbttepafcoUoeata*
e&bj ouos furculos.gvnu 0epo:t3t"colera m
beaadinteftina/vtg ea^ms ejcpulfiuapfo:/
terur/ptacumine fuo intefttna melms tfadli?
ejpurgent* t> aliu Oepo^tafcoiera ad ftomacbuT
vffuacaltditate^ruteadmuetoigeftiua. £&
tgtf fd mebp catidu 1 ficcu/gtbbo epa^ fuppo
fira 'r^pprium colere mbee recepraculu-A? w
usmemm e vtfangufe a coiera rubea mundifi
cemr.Bangufe.u.eicpnria colere incenderetV
ntft tnfra dftula" fellfe dus fugfluftas iocaret^
£ ft 3ttt fua caiiditare becocnonis dbariomj
iuuamemj/fua fubriTitatepaietr3tm/fu3 mo?
dicanone «racumine pungtitn/^ inreftino:um
cowoftutt n ad fupfiua ac ferida er^aeda erd>
riuumȣft eria er nirnia calor] intenfione sma
rifitmu^p fuiadmiicnoneOuIcedinfe fangut
nis tmutatm{bucufc^ pftan.)^m arift0.tt.tn7,;
oelpbinus no bj fel.-oenps otm voianliu^/
1 oegen? pifcia/? oe ouas b^ fel/t? ftn magl'?
min V< fo:te crit m vtjs fubtiltb? erteTfe ab e
:r>atevfc^ ad mtefttntt» Jfte t?ie fo?tafffe enmc
Digitized by
Google
ht pambtts b&m*cd*p6.
fetJde.zfM£eritfclintaUintefHno<:bwa(0
ficattM>qiqii(5 m fugfouqnj th medio.? qii*
inmfmoa.fquida^olatiliabMfelocajlta/
mm in tntemno vt colttbe/ i pmmiccs i bvrd
dines. ^ueda babent fct magnn in cpata<i
mvfafamtdmioficntacapucrmiwus.lLte
arifto.u'.jmtM.qda atalfa no baber fel oto.fi/
mt equus a mulus.aa;nus.? elepb3s.cbame
(usecanobjfelDifhuctttlb^ penas ovlzqx
qbus eftfetVJftem qdam botesMtmagnum
fdmepatetqmdanoAefetquoddafuper
fiu» aggregatnftmtfef tnv>enmr.iIlo ro fuper
«uo p ofnamraadahqt?muamenttt.3nmts
autquibntnamraepa^fana^quo^fanguts
namraltf eft Dtilcyauttto inuentffeUautfiin/
Bemmr/ertteuu^&in vents .wUdegndtb?
jppt bocerftepareop qut ©retfellebonico/
loas/ttmlctus altjs.qnautb^ alfqt? atal fcf/
tnuemfqffeftfubfeIIep3ldet)uIce.TlapcoIle
monemfelUsadlocttvntt/auevianeparas
redduntOJJlaojes.f d eaaj ejcfue fubftantte
ftt^nltate^afumtne/ellsrofro^bumoEinaV
ftuij^fuaftcdmtepfumpmlvnincollisoctt
mm neceflarittad vimm danrtcando ?acue
mm /zad impedimenm fpus viralisremoueV
dum/*matf mefei acapitr] ?aIioa Wuoj vi
nmnmn ey rapina.ftcuj;in watu».oftan.tagtf
^.feiuo.«atttnimift/^ebuItft'onefelIei buorl
adeparredeuntiinftaff3ngut8.qttiinfea?ea
queaduutnmmmmebw^tranfmtttuiiftmu
m zmMtJt c»tt^jceucoio?e.f.pel vmdcm
fiuent^fugindodf.c?partoni8fi(rfunttfe
Obus co^te mfecno/fmsadeft/^otlamanttt
pfta fpuma ptmuapomittts aoce^Elfqn etta
pttngtt pojosaftts TfeUis optlanM colera i
fiattpmepar/3cpftfe5tnduatp3iTtone.©tt
fubftatt3/a.am8^beftat!9tus ei?qfol53b
:epatembeacoIezeerbere.renjan^c?^
/ansuie/ttnst^3lteraf.3deettipttguqna>
potoaenammptjsBlscokraadfeS
fciftuudtt.* ftpoz? tnfeno*optlef /afcScad
^afuBto^ftomacbt/vnfaaesfttatri^^ 00
Ama^cftcat/tn ftoacbo ardo? ^fi^rtnaou
esemoneaIbefctWf doganone crtereabe/
fu^io^Uet/coIaanngtt^
©efeilebtcfcfuffiaatv r
*«w ^m^C0Jl?nafilPPktnev3Cttaett
wc uuanu» reue tisianujr/comrapt^ycere/
teo fajfun?/feco» amam? qbas ptetm* /fe/
Uttmeilaj3lttocj^.wbt.^v&^mpi1an.
iplem fmiilraBKcoUocat^^fo^attamraa
eobIonga?p3£ fcfas ftotmdmpcma/wer
fuscoft38egibbofa.ibisbttob?Io4 dbufca
pa.JimltscoUtSat3.at>ffpie«bttasb2ew
bafM^^bogiisntfpknepaaffluermV
mo^adfoamBbae/oelotoitt^iSi
^nor^K^aopflMone.in.f.bttM»
Srofoirwaofi/rooBsfpIema opilanf-tadtw
Mn£w?a58ao»tmpeduwer3Kq«<tn£
Wbrnnoprepienoneo.jbjimo^3dfptaiJ
pfloonteo^pffoifimOwKiineajoab^^
fiaenterno mmit vn inuifcan^uTbmoto
^fp enfejndoran&inmVoii^pSS
tonnoaefcereoideafXedfer^SS
^lefttinso^e/a^morcefatlfifS?
^a^mpmsttefatofitpinefpS^
3f«rafm3fiao.infenoj9 6iajnffl
V tweimeflins.ma>«sfnbdm»?fu£
._..••■ ^iawotelib^quideotainfitttemna
Ba^ne*tofuB»?ma«o?ajlatra.-rcajn>
6» jj? *"»"*« W «HaHbw orca pS»
oucuftp 5«-wnoft3n.3nttnteftinaoda funt
meb^am^enmmoferaen^arom^
daEomtHlonstodmetianm«fflUoSa
Woporuio *6MtofcSSo rtaJg
mafntfnbttlia/iioefuBiJuiminaa. 2S3Z
u *
Digitized by
Google
Zibcr
Cntdhttumtnumfubttlw vocat' Suodentt. qt
Ui fu3flogitudine ftn tnenfura cuiufttbet bofs-
dtrq.bigitof.'ii$ fugDo;fa cngiTi: m nulli
auagterareto:que£Sco"m vocsfietumtt /qr
fg eftacibis vaottt.* btcutfapi&es ? ergime
tawtes/cjjmotfuoaiattTg tnuenittllud vacutl
feicuntfllaiiqutcjp 15 b: ambottomarice. q:a;
fcoia djd&ntbtl beaccepris reoinetad futnu
nunentu. ^crattmbaleeftappellattt fctfo fi/
mtUunu/i tn mracp fme ribi co:puieria cft in/
ttentttVJmgroffa vero mtemna primu vocat
o:btt7? in fubtflicrtremitate bj os vno.Teil/
tad tntefttnu ftc vocara/eo # tpm ftto:bara.u
quafivtdttaniab aitero orihrio.£tt\tt.neceffav
natnteftma buo babestoanas/illttd b3*ma
foliL^ideo fe bj admodu facd.q: muita reci/
pit;''? pauca refpectu aUop. ojat vet emitrit
^ccmwo imeftthu fub^tbo fiue fub facco po
ftmm bf ^lioru^ B a bertra m finiftra tendit
s b: £ tion eo <$ m eo tntefttno ^tiaca paffio ft
ejiofueuit. ^eitra mteftinu vocafagrecj colo
% d fmedtate ctt thferiori rorius co:gis onfico
eft pinncm.i m 8 ihteftmo goifftma paffioX
t»lmagCttera^vdctipiustntcfttmmmtaco
Ihiatone/tsel aUc? groffirrngidi bumorjcoad
iuuanone/^g ptis via£ iluus inteftmi mmn
toopilaQOne.ftcutiiarratoftan.^enagalie»
mr/apbprif. 'patcti&iet pdic^ ad qd fatne
ceffaria mtcffina/q: abu imutat/* i fuapea/
mtatefuefluarecipiuntadnamreeroneratoes
adB eria funtneceffaria vifcep rontdua&/cjtb
boftms l% volubtlttas.vt bi.coftan. vt dbus
tranfniiffus a ftomacbo/in eo^ gtbbofttate a/
Itcjmulinbereret/^f m ataUs Receffitatefupy
tlua ejcpelleret/t neeeffaria rcnneret. Stttaut
romnda/ne m ftomacbo in aUquo angulo fo/
gflae collecaTemaneret /q co«upu'one tndn^
cetetmteftinis.Sot eria intcfttna in buob?pa
mcolts mtntmt6 vct ad min? muoluta.^B fot
ttheceffariu.q: (i vnus panicutus patere£/ab
oirero pamculo fubueniref.Butauttntemna
alicpxultt tullofa.? eop vnUi g latu eria ertenft
stre4 fuefiuit^
mento puemenus rennerct.S>ut3ttfvifceraft
Ue inreftum muoluta ad inuice i pnera .ita \>t
mio:a mato:ib?/7graatt'o:3 t bebifto:3 grof
ftoribus': foraorib? innitanf. vt ftc sctoeo j&/
cm'0 namraUa % in erpettcdo fueflua j? in re/
cpiedo neceffan^ apni? ^fimnibidt ena an*
^o.li^.cjpfm vancrate Octtu m madibutafa/
Jmm/vanafin cpntate^qttratenamra tntefti
4tO£.vn oidtq> tntcfttnttoim afaUo bntiubeit
m m vrracg madtbula c min^ tmeftmo ttojbn
UUra^nutiuawibj mteftmu reou ^bjfi bcat
bctes in Vffacp madtbuia.<5teibfdc.vcnf fer>
pen^eftftncms tcfiRs tmeftino aplo.^ fifce
rituamraltfBuus/bjfelininteftis.-ifi meric
macjnus/fuB epar. $te idcti.#i). 0fa af»
ha ampU 'zreca tntcfttm fot gulofa valdcq:^
pter bimimmonevms dbi ^incligeftionee^A
cmntfurjfluitatecibt indtfjefta 'rato eritab?}
^ioappemmmulm >?pttntteqmtdbtt.ifott/
ttngttaotpari vifcera ^inteftinamultipti". vt
btatpftan.luc.c.r]cvS.qt5cp crcolenco btio:e>
vel er meiacolico fubftaoa inteftino^ co::odc
te i Jmrn" otffenterie induccte» t r5 paffio pcffi
ma^et fepemo:rifer3.ficutof in apbonf .Bo
uitio ^entr] m c? mirio cotera eritnicjra/cmoz
«alis.gteqnj ejrtpo? vifce^interion ptkmr*
1 vuineratoci & vdcrreriwtapoftenmteptt/
tref^mone^puncmra in pamcuiis ipop vife
tam mduccte/vel ab erteriorileftone. Jteq»
cp ej vctofitat] tnterduftone/panicutos % ncr/
uos co^ ertendete.'? ille oolo: cjuis eft inxml
Vt altqn inteftina penetranvideanf. ^tcqn^
crbumo:ecj?"offo«tflecnnattco iferio:es gtes?
mrefttno?. obturate/? ftercof enm^bibere/T
f tiaca paffionevel colerica inducctcpn b moe
bus peftttenrialts c^mouaitss/raro fanttatey
fufapics/t fepeoie fccTa vel teraa tntiftctens/
ntficeterius mcmrracCeteras intefhno^paf/
ftones.qre.J.m tracwm be inftnmtaabtis ,t>c
colericapaffione.
i6tes (vtait varro)(ttt bicri/co q> ob
r fcentboo^sabtottafatn^najrc
nes^meduUetenuebtttno:coefudat
in rembus/q liquo: mrfus a renib? a ealo:eve
nereo refotoms «01^1^ ad toca geniralta fe
t>tn%ndit. vt bidt Jfi.2om8atttm iateribtjff
fpondiliu oo:fi:in4btts efedcs rcnu^/btcun?
lumbt.q(f m 3ucl)obubidini8 iafdufa tttbf
funt Otcn.q: in vms a renib* a uibis/eft ca ve
nereevolupt3^.^ercmbusatttoiatpft3.$rtt
ctijnt fam vt ab epste aqricttfsngutnett fuggc
tes/eu beptuaret/? dus coi3mcnm.f.prm3n»
advcftdg meams vaddes/td cvi3S vrina/
Ie8 trafpo:tarct.$ eti30i.b3ty.fttr> tegni.^
dfauitftnqttitjcrcato: fam^Ouos renes/vt at
cabar aquofitatc fangufs 3b cpsteAca tra^
mtttat ad pbcfica crpulfionis gfa.q: oi.anfr*
U.ng.T^ene8(inqua)meratae3ri(|)p£vefic»
Vtftcogario vcficeeffetmeUo: 1 gfectio:.q: re:
nesfntod colandojrogftutt boidi beeurre^ ad
vefiia^te tdc»renoncut? oertValrio: cftmftro
tn of afatibnterenes.'? 5 q: calo: in bertrar>/
tefo:rio:evelfur>io^ |tcidemin ofbus afaii
bus renes bnrib?/rendculus bcjcf minorl epr
caiccuru^ffw
Digitized by
Google
ht parttbus buma coipo.
P* **tafoi dr~? mafon*e motue -rcaior? . cafo*
aa Nirolwtpmgue4m<T?rum«»3rcreflcs
rimtoevlomfs mlOJis intai6$.*j>pi& mdt
getitmagnoafo?e**^ea>«t5etgita>fenes f«c
c iidt * naturaltecolor] pferuaaui. fngtdiGut
botft fpondtlut funt tcmeauui.a peauijate e/
parieaquoAbumoilar^citui. fangute colla
riut.vttttie nawralis pfojtaow. bumorj femi
itaite goicranui.po:ofi AOtuitdi/ptiitjucdinc
coo^n/t^moA 4ppe funtt po^u^ptYadltb
tcm 3quofefuprlmta^anracuone.rocundt7ne
colhgaraltqucbumo^adputrefaaonepiijue
dinc fum mnmn/neafngtdicate ootff aiiqua"
fumiteat!eiTone.^edptutautrenea qfdas vs
naa f!omad?t ab epare e^iedienKa/ qbua bti
moj in fctfa Otgenioefugfluus.befctf adtpo^
rettee»vn opttarie tllie vente <r in fuo .08*00!
pedtrie renee vna cttcpatepariunf. acaduni
aliqn m rcmbtte varie pafliboee.w ot.pftart»
a'4.c,jtt#ttj.cjrft veneepai"pciudunf ab briote
fangutrico ad fui nummenai bcpauganf vn$
necdTano crtettual' 0i$o meama eop infcti
o:eecalo2e velrngo:epftringanf etpnna but '
moij fugftui eop fuba* fubttrarl nie crreduf *
btlatanr^g prie cowupuXvei f buojes beftc
can puntrtSiif.'? in calculie puertunf. mulub
ena altte modie pariunCficttr er apoftemare»
*ctttofif3te.m'go:c nimio.velcalo^e.
^ftca $m j|ftdo.ajpenti capaaratee
P fctcta.Tlagvenaoittoncmaptf^oi
^ lataf.fimt^6oerfogpenriemtiTtonl
pbif t artat voaf aut peficula g btminurione
a vefica Oicra qda peiltcuia pendes in guttu/
reauie ftaitburfa.in qua volucp recipiunf p
mocibaria que m pdtcta veftcttla/ btgefttont
fcdciin teco:e faaende feganf/ttn ebderblli/
culo tanq? in,pmptu3tto ,pp:to/5 futura efu/
riam referuanft $ vefica p*u$ fumff frn con/
ftjtt./£ftpamculu8 Ouroe/rom'due ypcauua
ficut faccue in oiptedaufue erceptp foio oaft
cio fugoa. Jfbitauteiue fabftanria bttra/nca
cumtne vnnec^eft/eceptacuut lederef.mitattt
er omni gre daufa iitfert'. vt liquo: fubito at/
tractue muoIutarieeipelleretV vtt g vtm i idi
foiamcvrinatngrcdtfgauodcgreditvtpats
tn anatbomia. pxit eriam rotundu/vtin aug
mentu calamcnri fangute buatarerV? ad ipt*
fttfcepttoncapaau8rcddeierjbidf.n.artfro*
it»rin.q>ocat3t bns pulmonc/mulfu ftrir,? p
pcer 5 indigetdbo bumido piue ep ficco.? S
futtncairariavcfiaadrecu^icndttbmotfup/
riutca^bttmtdttatc^teibtdcmUttaialbns
pwmaeautfqttamas/awcotticee/fjuetdtas
*&^<>imjm$wcQ^mimmi autfuv
uefrrem. 7H fupfluitae m bmot atattbue fran
ftt in nuttimem piuma^/r fquama^yjbmou
Jretn tbtd0n.liu.i9. ^)meaiai gencrae bj ve/
ftca /ouae aut no/ptercp germe iacerta^ no
ctitbumtditae a veftca moimo^tfotreaggre
gatur in .veftca/-? fugftuitae uori-r er ea pn>
g«tiapie.5Kibidcli.vi.3nomtaCaIicarcnte
veftca iCtlvna vtaapertcecjrito8ftcrcor]/^fu/
gfutebumtdttarie^
/rVma (^mtfaac^^mcotfancmt
p. nte 1 aitps bumoperacttonenarurc.
gencfam.na,abep3tefumn:ittiatt/g
m rentbue reapitfubftatta 1 coto^eV^uoTa
enifubftatta fangutnte p qfdam venae fnbti
iee tranmutttf ad rcnee ttttmedofcvii ctt ad re
num ocpojfatameritregionevbtcoiaf/tad
wtodum fcti diquari Ocpurat7ttnc3l02ie epa.
«etrcnttringtf^coIojaE-rficbefudaoeppci
roe vfiddee vcftca m ipiue pcauttatcadunat
m bec fubftanria bumtda t itquida oe veftca
cmtnaeftvzriiaftcoicia/qoceftvnriua^mot
0ffcatiua.q2 vt Oiotegidtue qc? tagtt /mojdet
bcficcat/t vrit/vririua.n.-r Oeftcc3nua/?co^
tofitatcm bj narura. vit vaietp fcabtc/ferpigi
nem/timpengtnem/ppuftoise tveftcae fi
pance indefeabiuerit. mpoatfpleneru3 sfert
mundatvuincra-rptimda t toca fantbiaicum
ftlieena anapime colirtfata.t ocultecaote H
ntne tmmtfla/pantt co»odtr/t bcletmaculad
ocuto^ficut erpfTe biat^fratt. ^-jgattc-ridco
o^tna no eft 3bboacttd3.q: in muu\ vnlta Zi
accepta^fetta vana ab vnt cjreco/id c oemo
ln;ariua.t>cmotiftr3t.n.tntOT02a/qtvtcerfaice
turOetntcnwtbue Pttnemdepfultamue.^e
monftra£n.^me namralie ttt cpatet itt ains
mebrieinfenoztbttepvanefubftanna-tcolo
rcm/tmajnmepetttefedimcfittefubftftettria
qua mediaapoftafunvocaVcemncamttr.llal
ft fuenr tila reftderma m runda vafie alba/pt
nea/coadunara/no biuifafo:ritudmc Sdigt
^ame tpplctam acrionecalorj namraue t ip
fte memba;e.r> media atttrecnonevririeqoa^
media etteo:mia bicuntybemedta regtbtteaM
porjXoe^wde t fibt adiacettubue iudicam^
qtfi vmtaittmediofuemerittcolozet fubfta
nabnotfpofiica/nouutdano nebttlte aliq/
btte obfcurata/vd obumbiata/fpualia mcm
bza mcUcateirefana.ft&p ptcm vJinefuptoze
qua nepbtlenuttcupat be foaimdmej&m^ata
totnregiottecapiriepnofticamtte. Ilafinott
fiientarculue nimi8 groflusytto ignome /no
ttuidue /uo vindis jno granulofus $ m coio/
ret fubftariatcmpame.cereb^ totaaitame
b»^teliSxwfauiettt4a 0 jjuaatefrj mt»
Digitized by
Google
Zibtf T v
£>i vcro pna ffgna ruerfnit tn imtoa/priam be
fignant co:gts bifpoej.^udicaf aot v:iha p /
apue f mTubftanrfa^colote. na aliud fignat
qii eft tenuts th fubftaVavqm bomor] tmantts
ficawteVatfud q» eft fpiffa/q: bumor] butntdt
tatem.3!tudQ»emediocri/q:tmicbefignatte
peramenmm ftueeQualttate^ medtbcrfratem
&&m cofo:eatttiudtcat7q: mutri futcototes
te vr t>u$faaci egidms.quo£ qda ftguant
caloas Wfiigidtta^mtenftoneVaUj remiflib/
nem/aUj mediomtateMla remtmicalo:e befi
gnatttglattcus/lacte?/? boiofmoi. intenfum
veroarufofnperius/medtocris vero fubdj
rnnts /ubnjfes /rufris /inter quos quidam
beftgn&mo^fforibne. vt niger /viridis /littt
dae.qda mdtgeftione/atbuBylacteus /glauc*
qdam btgcfhbms tmgfcra incboarionem. vt
wbpaUtdus/pattidus /qda gfecta btgembne
wamnus/rurus.qda etceHnm ftueetcedente
tntenfione.wfub2ubicndu0/mbicund?.qcr35
adufhbne.vtin pomanos.qda fuBacmmone
^ mom^catoe^/nigri « mndts.nigredo tn df
qncg afifgidimte calo:enamrate peirft? qxin
Sttente/ft&pcedtflmiditas ?Jqn jpceditejC
ptcma adufhone/tucpcedit vttsdtras. Sftop
atttcoto^gacularesorcuftanrias betminare
«eo^biHererecaufas/velbicereno pttetad 15
opus J fiqs eas fdre votueric/iibp tfaac/tbe
opbat7p«att.emdmle0atm qbos tractafpfe
mmmebevrinm.Sediftaad pjefens bic fuf
rrdanr*
(5mrer/vter?/^atuus.in£febirTeniti
* Vtbi.jftdo.Slenin.eftqaccepto»
dbos bigerit? apgetettrinfec^. i eft
bicme venf/eo cp g ventre veniat ob? ad to /
tutn corpus.atuus eft q dbo reapit? purga*
ri?fucttit.©tef fro fofemulieres bnt/in quo
pciptumvizb: vter? eo $ fetu implear* inten?
Wbt.3fido.^igif venfnummrorifoti? co:
porj receptaculum. vt bi.pftan.memb:o^ nu/
tn^tUttVecks/pmebtgcfhbnis^fc^erudame
rom/c? creario eftamof3/c3Uda/?bomid3/z
j?,pp£bigefhbnis neaCit3te.pamailis biuer
fts arctta^t3/^p£inrenb^pfemat(onc.cuiu8
bifpo eftrotuoda/? oblogWrorond3/,ppf lt>
berio» dbop receprione/t in membjopnurri
btltum colloc3rione.oblog3 fitlppi f3dhb:e
tpais aifugtoubus i mfeno:ib? piunctione
nuecoUig3rione.m^dttt.n.tocttin co:peftbive
dteat vtnumroenm infenorib? * fugioabua
tn&nabtfmbuat? trafmittat.£fi tgif venf in
ter oes ptee cozporl molltb: i infirmtb: i-ttg
cetms e vttfio:.Tl3m ranf numjccoiBis^p oi
bueataidisp^tsmembrlreaptt'? becoqoit
n ad fmgufe meb:a frebta nomtoeta beribat
i rrafmtmLfopfloitates mttltas,ppr*3uomm
memb:o^ nutrimem in fe recotltgtt/f css bin
ferre no fufttnens/tpas a fe rerjat t repeUttejc
mata bifpoemembw^^^pfttummenmq^
wttra fe prinet/biueifas ifirmitates conmtbft
wqn i incumt;quecidem pafTiones riro fut
penculofio«s/c|to co:di i atn> vitattbus ftit
^PmqO^^parirTfiqttidem fepiusijpf mmi5
reptcobnem.>* tuncno ctuarTniftp. pria euacu>
arioncm/tecouerfo^n moteftaf^pfmmisnt
inanmbnem t fuccorrifg pria replenbneftcttt
^jna"^^ajnc^.n.egrimdtnesetplent
tttdmeruerfntettacuariofattat.^qcttnc^ ab in
atttricHie.fointtplenimdo.3te3cnbnes ventrl
vm bmerfitatem tpts variant Ha in bveme
tiaturaKs c3to: in mterio:ib? vatms pdufus
roato: opersfvn apperitos in b jeme ma^l ac
adtt/bigefho fomb: generstq: nt>tin apbo
nf.ventresinbyeme^Secatidtmmifutiiatu^
ta.^fomnolbgtflimu
^bltcusmedius eftco^tstoc?ftc
v biaus.q:buo^vmbus.ficutvmbud
in rnedto dvpeo^toms eft biaus* vt
bujfido.^ vmblico.n.tnfans i vtero pedet
acnumCeftvmbUcus fmpftan.ejcneruis ve>
tus artenis ppofttus quo medtate fet^fangut
nem fubrileattrabit (i fuggitp ipas arterias
fpmreapi^umpttTaotvmbiticus iujc mam>
cem bttfems egredtWTco fem etiu que obfte/
mces lig3t.qtt3mo:bigfe>^lonm*mdine./e£
bscligstura fin^ettremitatesvmblidet rocidi
tates(bucufcg pftan.)fup e^ecr3.aut.tvi.bicit
ierom.ficnamraleetnf3nrib?o^/pmovmbtt
cum infddt.bdndead bttuendtt fanguine/aci
lau3ri.temb bumo:ep3muto^ foteficcari.q[r/
to taiera co:ga panis ftringi ne meb:a bef \u4
ant i (ic bepuentVjbidem eria bi.gto .grego*
q? vmblicus equo fems attfiri vtero.ftcutar/
bo^s tj&mjleg radtcesbttmo:e occulre terre
imtriucr'. Stwmblicoadtfitaftttgenitaltai
mttlte^ftcoctn utbiscjenitalia vtrop.? io vnt
btidnomte/tumnafigura^ vn3ob.ri.ivm8;
etus £ vmbtico vetris eius.^e vmblico aor bt
dt3rifto.in tt.ja.0/ ome3t3l gener^ns % ooas
babj vmblicom tempo^parms.t cum crefdt
parms aots/laretivmblicos/necommno sp>
paret/qooniam corinaaf cnm inrefhrio p ali/
qnam paraum ven3mm»3tem ibidem lutvu
cresrio pmbfidnon eftnift coMejworinens ve/
' 03S i cum embrione conrinu3t*.t currit fan$t
ois a msaicepervmas vmbltaquanperojtt
nale ad puen nutrimenmm aefa wrgo conce^
pmspadfemblMmm&dan
Digitized by
Google
ht partibtts btttna cojpo*
gni&lfa funipmcoTpozis t>t?no^
men ipm Oocet^quemgnede fobolfs
turcaccm acceperut. w oujftdo ♦Ijcc
enapudcUjpueremncuaOicuttf. vnttecmnf
tra # tton bntc3tidcfpc5 occor] ficutafia me>
btacm* in,pmptu fimtloata.? tdeo reptttattf
tnbondfa/mfque vnum of verep. velq: viti
eft tm veiqt mcmb^eft vereamdtt>d ejtquo
wa 9 cmircf. 71am ,pp:tc oh>irus tllc bumo*
awrfnanjra flttes.vt 0t.3ftd0.Suf ettaatia
memb:a vitmlgmeranttefartdameta.f.teftf /
cuit otmmututcatcfttbus Oiai/qtio^nerutts
inaptr a Ouobus ftnequopteftimotiio non eft
atiqs vir gfcctas.bf femcatsmo admmiftrac
qtf a fptnc mcdulla * a rentbus fufcipiut gfa
#creandu(bttcufcp Jftdo.JSctfm oftan.fub
ftanaa eop Opofita c oc amecjiadulofa /atba
moUt/trara^Bftt^pfcatons obfcmanone
irangutmstmmucattdncin albedine. qtf ftt
g vebcmcntccaloicm m ipop fubftantia fang
uinem oecoqucntcTtn albcdmcpmntantcm.
^totcunf b mcb:a pnopalta/q: pnapalts a
moms pm$tt3mmli8*f.Generatme fut,ppiie
mftfa quefi prifa roerfnc/wgor viriits fents.
encruaf •? mafcutina optejcio in feminini alrc/
raf.^to ^martfto.Ii.itj.eunncbtqitaftr3nf3rt
poUurioncm in fomno/no o:if in co:ge comj
poft 15 ptlus.fi vo aftrenf poft poUutfonem/
prer ptlos pector] oms ptti Oefiuut.effiaunf ef
femtnsa 'rmoUcsato/cojgctmbcattcs.pndc
arifto.lt. vttj.SIoces bominaqn aftranf mura
mrtdftduntqt ftcutfeimna^ ? fo:mceofal
teranf ?%urc attaautataiiaqn caftmnfm
iuuetute emduttf maio:a J fi caftrcnf poft gfe
cnonc/no aucmidanf.cerut.n.'? fi aftrenf an^
tccremenmcomua/no o:tunfdsco:nua. ? ft
poftomtm caftrcnf ito pttenus defcdtcomua
ainplius/ncc mutaf.comtt3 fco djdut ftcut fa
atit aftr3ti.&: em tbide# fi vimli no caftrert
turato poft 3tma remaner rmi.? oidr cjp qii a
ftr^nf cjcbtmf radices pcnims nemof .*? ft acd
derit m toco vumer] apoftema/aemabat tem>
culum abfafo.? ponot anere fug apoftema/'?
queda aialia folu aftranf ^ppf tefttcutoa ftcut
afto:es quc eoa qn pfcquunf a venatoubus
ipt Oeabus tmncattcftcs/ne vlrert? a vcnato^
nbus gfcquanf. bicitem $ onagrt mjtfcult
cdat filios.Tdus oenttb? pfriduttefticufos $ "
mfes a mafcutts occultatcos i pcaucntds a
martb? nc aftrenf^ Jtem 02 tt.^?i.cjp auiu?
tefticulipoft rps ftbi adcoim a namra oepu/
tamemaunfpuult intm/cp mncno apparcnc
f runc qn mftatamoas tcmpus/adcunt vat
dcSunttgif Kfttcrtliatm aujs mcmbftsitbi
admmifrrancbus bumons fcmmatts pndpt
um/t^ms pmum ? raditatcmndamcnmnu-
Tlam vt Otat pft3it.^eus ad arrimatmgcne/
ranoncm oucnicntcm/coucntcntta paezuit
membu in qmbuf infcmtt moteriale pndpm
gcneratfouis.quod qutdc ftnc amous cfTecm
no potcft^dua adofftdum ralc.mcmb:is cje
niraltbus fsqutdcmfcmit infcparabilttatcm^
appcnm/vt vnuquodc^ antmalad ofcmatto
ricm fpeaei* mutapliaaohcfui ammarcmnz
bocqmdcm oiuino mom facmm cft/ncfoae
abbommato cotm ab ammaltbus generaric*
euirarcmr.Bd cjeucratLonis autcm tattspple
fionati/nccctTccOuo ammaltapucmrcf.ma/
fculumtfcminam/cCQuo^fcmmcmumoi)^
crcaremr.quodttbcrtndtutduttita g> in vno ge
iicratiuum dTctfc^ m vriro J m fcmina cflctcfi
pndpium matcnalc Tpafltuum .jn mafcuto
vcro effet fb:matc pncipium 1 pndpaltf dfc/
cttuum.Tidco Oidtanfto.lt>v. cjp gaicraco a/
nimaltum Oupicjcbabetpnapmm fc^ maretn
* feminam.ejctn3re 3ur pndpmm moms ficut
fo:m3.femina autcm cft ficutm3rcria.^3:com
mtmoncattt tmiufcp ftt crcano -*i commiicco^
t>el acamm cmbtionts tc Sptauit tmf ocus
mcmb:a gcncranno/vtaltc^ emincrct femina
tc pndpmm/attcmm rcapct.^ bccmcmb:ata
titcr a oco fapicnriflimcfunr fo:mata.vtad 0/
pus futt.nccmcl!o:a poffunteffenecp pfeaio
ra(ptoicttpftan.)0 certebis mcmbns ptun/
mi abumnf.quomam tpts ad gnanonis fm/
cm no i?mnf/§ porius p ronis o:dtnc t nam/
; xe mra no ad fcmiendo^pli/0 poti^ oirpttudu
ac ttbidmt cade ppdtcrc otnofomfo t6 $ ift^
materia Otgnu ourt fub ftlermo prerirc/ne for
tefgmafcicplanado o:icjtnc<pgrdrd vd ftne^
Vide3ram3ltb?occaftonccogcdicamali3cr#
bibcrc. he 3 fotu admoncs vniucrfos nc qs
putct pdtcto£ mcb:o?. offiao effep Itbiro ab
utendum.na qcuncu ptcricgtnma gencrario
nem pceflo VU15 votttrariemembfi goittatib^
tudtbaa ttbidtnis exercuerit ph} vnigenitiu
Octt nsmrc 1 gfc gen ito:c iam gdidft/nec 1 gc/
neranonc mftop nifi a\ Otgnc pentmcnt/loctt
ini filio% ^io^icpofitdcbit. na abu&is gcnera
aue pzeipus tumino iniuria t qoajmerenmr
offcnfam totlit grariam /vulncrat namramy
perditfodctatcm angdiam /acqrittcbcnna/
ocnigratfama /cuacuat fubft3tiam/? fpoliat
0lo:ta femptm3m.vtoidt3mt>:ofiu6.
SJtrir in femia c fmcjularc memb^ ad
m modttpbcftceoifpoftittadfufcepfto
. tiembumorifemtaltsanamraocpo
,tatoVad o.ua,rancJ ad.moticri co?eis fcnfiriua
Digitized by
Google
r
Ziber -'.' v
Jfloitbumotl ftenftroatts rapfwoWqtt cptf
menftrttatcm flttmm^rcftummmftnmcft vo
catd.eo $ arcuitu ttraar}tumini8 foletacade/
rc 15 fupflud.vt otof ?ft. TJcceitf molicbria
nuncupancur que f malieribus oorant natura
Utcrcjdiuvi^mcavtscondpicndu qutb^
totaltter ocfi&fl^ns/befiat^ccpiionis^t?
t otcunror muUebua q: in folie multerib* bec
infirmmd muennlna fola muUer animal me>
rnnalccftvtoiat3fi.cttiu8cruo:cptaac rra/
gee non germinant/tno:ronr* berbc/ amitront
arbo:cs fructos ?c*bmdt fangaims <ppaeta/
tem/rnamracioerc,3.li.i§.intracam oebu/
mo:ibu8.bocmenftrattmeftbumane genera/
rioni8p:mapid.bocoobilid ? ignobiltd eft
comuncin matrie vtcro nutrimem vn ager no
frrenariuitaris trrigaror * numftnfanmUn? #
bro in mamccfcruatbabet aute matrir buas
cellulas fraepcattitates.oertra fc^ m q mafco.
luf gcncramr.tfiniftra que pceprioni femtne $
putaf.feme adtint* bas ouas concauitates p/
ccpmsvttacpfcrusbifpofitionc bfe cofueuit
3nanatbomtaantO:cjpmamctrc8 05 celttt/
lasabertnsmafcalo apptopnatad. ? tresa
finiftris feminro beputaras.tn mcdio vero na
famr bomo bciTOoftodiftte.itt mamcevcro p:
oipimr fctos .qoi a foucndo cft ftc oictus. ox&
foUtailns fiucpclltcola <ma circumdatBr fe/
cundina oiot .qucfonol cum wfante nafotor
nixin matrice cafu aUquo poft partum in vtc
ro manfcnt/eimmm induat.nifi nature vt me
t>taneremedio erpettatttr.Subiacet aute ipa*
mamrmuU^paflu>robB6.qn5 parif nimta fuj>
fmo^bumo^rctctionem.<ibocer vifcofo bdo
reo:avena£opilate/vet er mgiditatecoarta/
rc/vderficatatepftttnete. <rbe oraerfitatesg
ftgvPpaa oinofconflJtcqncB patutntmto bo
nio^meuTuaUo ftojcd ermfiooc/ a B vel er nit
m^aboodantia quanatura no pot retinere/
t>et er mmta acomts bumor. violeria.? B paf/
fto (i anriq roeritAurcurari ejcqoo .n.o:tficta
vena^ longo tpcfontap*ta/bifriale pfoUdanf
3te parir* matrir foftocacionc in q pafltone v*
multeri ocbercfuflfbcan matricefpdaUa ppme
te.qtfpringttaninttabtttno?. replericfoe ma/
mccertcdete.vel erconopta 1 venenofa ramo
fuateaco::aptobuo^rcfo(ura vacuttarima/
triq reptente % crtcdctcpn mamrrepleta fntu*
eleoata/pp:tmit fpdaUa v« mulier pcne fuflf o
cat^rcqncnpanf papttatoneqit oertro:fran
ttne fmiih-onttpUts Oebtto indtttatlvet beto/
co fuocrten?€gredilqtJacadttcrncraoftpo
rom retaratoeyer fugfiois booubue ipa5 ma/
m^aggoattribosJteparifaUqnapoftcma^
fntcribas poitcmra^botoie.wbtcit^fran.c?
bumo:ibu8 coltcat^d apoftema.pn fcqutf pct
cmra boto: guifltm? i arfura.5r^P9nfpofti/
pgnarionc ooto^itiftcnftonecrmomtpius
ferns ? marfedrca gtOvtttc.n.moucfmomfo:/
rio:uvn necefieeftTOncrpis matrtcepcuriatcp
ledt.Sfrarime am parif qn tn gm fecronerarc
ntttl^ criras fems acao atiquo impcdtf. qS
ptingtt aUquories ejc aguuTje via^ tpt^ matrt
a'8.qn5 cr pingucdtne multer^.altqn er nimia
fetus magntmdtcvel Oebilitatc acbcfectu n/
m^erpulftuc in co:pepmricnrT.aUqn enaptin
mtrettteffemo^mtt.^tonofeadiuuatmorien;
do adcrittt fiuc ad p.ro.*r altqn fccredttmult/
cr bfe poqr/^ geftatin vtero. altqo* fraftulum
menftruofu.ficut narrat anfto,U'.rvuj. ^^Bcadit
eria moUcribus poft tmpgnattoncmfirmtta»
qmola o:.putabat.n.queda muUcr $ poft co
tm piri effctimpgnata t tnfiabafvenf etos <i
apparaeratfifincaimpgnatois/^co^ocn^
tps paricdino oiminocbaftn ea mmo: ven tr]
f «cmafttp trc8an08.tandepepitfruftd ar/
nis ita ou^/cj?otrpomttfcrro oiuidu-z talefro
ftu^ motao:.? 5 acctditficutbiatanfto.ibiqn
fit fuffocario vd fuft^tatio pcepri cr pauo:cit>el
bumo:c malc btgcfttbm8.q: tocgeneraf rrumi
qtf molaonn mamcczc.lftis^muutalilspa
tifmtfcramam^mafnoftra*
Stes Oimnf eo q> ipts mnirimor boj
fcdcm^.vt 0i.3fi.vm pglobatacft tn
eis caro ne pmcm^amts motc Ootc/
anLjn naribas itacp fetf ttums co:gi8 cpiz
coUo inctpit/? vfq> ad nates fe ejctendtt.\>tou
at JfuTtates antf m pftan.fttntneraoic.'? 3
ppi corap* femo^ m truco co:2i6 colltgario
ncm. 7 ideo roeriu camofc /t ad tcmpanda ner
ito?r a ofluim rrtgtdttate/'? ad oefendenda ncr
tt0^fctiftbilitate.vtOiatpftan.U.tq.c,vi^.
(6no:a bicunfeo cjp er itla pjtc co:p.is
viri afemtnie oifcemunt*.ertedunf ao
tem ab inguib? vfcp ad genua 1 mo/
ucnt*femo:a in coris quo?.pcaua j9teb:abico
mr.core ^o qi piucte. art Otomt'. jpecmn^adt
fcmo:a inms % no ertra.fubmd.f.T no fap^a*
ftcutb:acbia.vn a qutbufda rruftagtnes x>idx
mr.vt oi.3fi.Buntautfemo:atrmagm8of/
ftbus ppoftta. vt bi.pftan .li.uj. cvuj. tota 9
fueiou %tc pcaoa /a gte atcriou gtbbofa /boo
bfiria acumta. jfait adt neceflaria magntmdo
veiq:ton? co:gt8 funtoflmfundamcta/vtqt
mato:e6 poMatlacertos 1 neruoe /p quos fit
pcdd motto voUjtana. jfb:timdo adt p^ erteri
o:is fottneceflana vt locd babeat lacerri % ner
otqficflentmmtoeptraiaraj^lcdcrcnr*.
Digitized by
Google
fat partfbus hUni coipo»
Bumiti eadeofla intrififa? angJmla rotun/
da.?B fiiit ncceffiaria qc? fter iilagce tm towij /
©fa eflent/toto co:pos eflcr to:td «rno tecnucS
£30038 ihfup. fottneceflaria cd gtbbofttate tfi
teriori vt ftrmrb: eJTeticeflue eo^ocauitas ru/
ttneceflaria/vtocauitaai jurid eentfubintra/
tiua^Sar eriafemota cantc i mufcultb muai/
tavrofla baberet tutela ab imrinfeca lefrbne;-
s eria rrigtdttatccnia tcmgarecfant eria fcfua
gterttboisfagtwegroiTioWaclpies $o infe/
rioKs graalio:a.? B erat neceflarid \>t cmqua"
mediz mf ertrea bebttabetentcd vrrif^ pouoj
i6ma(f m 3ftdo.)?tuncttone6 futfc
0 mo£?aTind.*funtbicmeocjpwe>
rogeni8fdtoppoftfa.cobere&n.fibi
tfcognata funt ocutis/lacb:£ma£ indtribue-z
mtfericlla a genie genua HicunUnM.qe gt
pif ita foanatYvtgentta farfd ftncqaap pin^
crione ocott fomianf/vtocaat autrecodtucm,'
aanf.fmpbnmp&i.#ettuappmic araage/
na.tndc e cp qn botcs ad genua fe ,pftemunt/
factltus lacb^manf. voiutr.n.eoa narura pte
roftiarno rememo:are/vbt in tenebrjofcdebat
afif adluceventret. (bucufqj jjfi. jSutauc
genua(fm 0ftatt.u'.t).cvttj.)oiTa qdarotttda
cartiiagtnofa/atcp pcaua.ftieruteaa rotunda
vtcrura rcota in tpoppcamtate faaliue tdge
rencmemofa funt/ne be faalt cmra a fup ioii/
bu8 fegeuf^pt boceria* funtneruofa/vtacri
ones fpde atahs ad moru greiTtbilefaaedum
adgres mferio:e8 tmnfmiacrmf&epauganf
adtgama a camoftrate <z pmguedtne,pptmo
W8 pnnut Dri.0t.n.cflcnt ntmts carnofa /be
faau opuarenf.? fic acconeeym^ fenfibilie g
camie grotTiaeimpedtrcnf.vn ?genu3 q:ncr
uofa funt vslde fenftbilia funtt befaalt (efib
ncm mcurrut.qn ncmi fcnfibtles mteri? vel ejc
tcriu8 80guanf.pt bicttpftan.
IrXura a currcdo ft5tbtct3.quta'ab btb
curritn? «? mgreflu faamue * frit btctc
ttbtcq: ttbtc funt fimtlcs /fiuc mbc C
rpetlongtmdmcvt bt.3ftdo.Sntautcmra
fm oftan.intfemo:a <r pcdes tnrmedia qbuT/
dam ncmis ? lacert] cn fuptbabue i tnferio»
bus pcatbenata/p que tnflueria greflibirmo/
tus i regiuue jen«t ad pedcs beriuaf. &ut adt
cmracicofftbtte fbutfittnte ppofita/q tancp co
Uimncco:gt8ad0eferendaipiu8 molemfunt
babilia.funt eria qbufd3 mufculis i carnofita
u : a pte veftita fuptouVvt fie in pplicatoe coe
m femoab^.ncc ab eie reapentneccis inferrec
^rTaidtcula.i?n tancj culcina ad molc co:por]
luppouandu camofitas ipop ouria in ptcfu/
pcnorimtsri?6iocacd,g?untettaner»ofa/vt
rtcadmoat pefoab:e A^^^
m8.j©ateria mcdmWis pknafot yms viufts
aialis pcrneruo8 1 attcrias ad ttbtastnfiuf*
cuflodircf/'? oflium ficcme mednlte bumecra/
rione irrigareC wbiat^iran.
€e(i?tbtat||ftdo.)bf a podosgre/
p ccq^etndcdinabactTapedeeaue/
rtU8 moribus folo tnfiw ^incedat ygt
antpes cjjrcma ps bois fnfletas podne toti?
co:pt8.£ompomf 3ut^mpft3n.C]coflibu8 .4
m;.quo£ buo funtalcaneo^/buo maniculott
paflus pcdu".^bigttott.nc|c. ataut pc8fubt?>
camofus in eicttemttatib^plantts An medio »
lt#mlum ^cauus/^deo camofus wofla arte
ria^ buriria merenfplanus foit wfuppofici
faatius patercnfao cocauus foit vt (i pcs aca
to fupponcrcf/ad concauu looi rerugiababe/
remr.oiuerfis ligamtbus t nemis 01T3 pedus
^011103^^^^ fuir neccflariu ad matus roburi>
ptcrfouio:ecou>i8 fuHcncarionc 1 w pcdcs
moni babcretIeuio:cSl3riaf aut pedcs tata
Jtbu6.^jar.n*arifto.Ii.nu7.qda afslia pedce
bnm bnt pcdes ad mtcmie tpoflm?.? quc
dam mlateribue ftcutatalbns fangumem t
mulnpce.T p Qcnue b$ ^ppjia /cjp pedcs funt
m antehbri co:gie.«? ca tllt? en\q: gs anterioi
•janterio: funtadunate tri vno Ioco.5tetdcm
tidtcf namrapofuitloco manuu jin admpc/
dtb^pcdes &mmom>ptdc8Qnt pofterio^s
ncceflariKuntvtponetpodus aiaItd.cB fuit
ncceflariu vreflenc qwo: pedcs tn qdmpcdi/
bus.paad tcrra totdeo^ cotp? namrsltf tri
fuo podere indinaf.<z eria sd tcrra ntouef toro
b:utaIiappcam.3o necefTe ruittot rulamcm!
erigi vtpolTintbabilius 1 fadit? mom^gref/
fiuo pgerc?moaeri.3deo en"85 rueratpcdes
poflcrio:e6necdrart)7q:ficutbiatarifto.g^B8
anterio: ommuafaltuqdrupedu^ maio:eft^
fpaabfio: Btepoftertbri.itb vt facilifpoiTent
erigi ? moueripofteriue ftcut 1 aterius/pedea
poftmo:es memtnecelTan;.ecouerfo mteftbt
puer].f.q> ge anterio: cft poderofto: tnfenori.
i$piv inccdm puerifup manue tncumari «?
vmnf manib^ pedtb? in pnapio.q: no pnr
deuarccdlpa Jua/qin pe fugto: co^te matb:
e tnfenou.m giiuucnefat bo augmentaf pe tn
feno^3ttenu8f pe foBio:.vu psulatt furfu^
engif^ifpo 3tttqdmpedueccouerfo.q: gs t>
ferio: pmo mlde ma| £ m iuuettJte^ftatpe
fuptb:^eleuaf.«?^pf g crfteteuato apii^n
rertor] & equo^ mulro matb:cj pt: poftenorj.
»tgnu b? eftmttbit» b: cppuU? eqn?pedepo
fteriou rigitppatfua f qii ttrat etatc» pot^
(cercidenu
Digitized by
Google
Zibec v
^tmbidtmfaM$4P&1™®* mataUV
buff inpteantmo^noeftabfiMiJtus ncqj tta
-lettismWftmtnecf^
pterc» ittdepbante.3temtDideb: frelepbas
reattamo:ftmul,ppf pondus co:pts J ftectit
oe4espofteno:e0ficutbo.3tetbtdeb: $ vo/
Uaie flecritpedes fttos ad poften? J atas cute
funrloco manutt fleaitadantenus.^te ibtde
t>f$pe8t)e>f matoiis emotttsgencraWtn a#
nimalib' # finifter.-z ideo atalia queda abtt'
tantpmo mottetpedebejj^ficutleo^came^
sarabims.f.taomodaritts.SUqn tit quedam
aiaUamouetpmo pedefinift> fiattvulpes i
lupus quebnt pedes i nbtasfiniftrepcs pte
pna longiotts.* Cdeo fp dandicata berttf |a fi
niftris altitts fe erigendo i fe ad oetrpbepme
do.£ft iticp pesber*ermaio:is calorl i mot?
i vtgoris/generaUi in animalibus ^finifter,
(e&eft fign6adboc)0alte.fup apbombtoc
ftmulteri vtero fetd gcres/ittcn* ppoft^pofi^
pedtWfubito fttentpocitata.fi mafdmbabu
erit in vtero pmo ad veniendtt bert£ pedead
mouebtt.fi iw> feimria guftattentVecouerfo.^q
&fab eode iti).iJq:<$ oeafat multop btgiro*
rum tn pedtb?/eft mulro£ rtlio? i ecouerfo.
3tm tdem U.ij»1i>ede8 omnttt qdrupedd fuc
# ofle*tteruis tmodica came.fttr* volatiiitt
1 bipedaUupterbotej/cu^ pedes fotfubtus
multe camis.? 5 ^ppfoflttt i neruo^ mulriplt
oum oefenftone.3teftttaiannavtentia pede
locoman^.vtfuniainqdrttpedtV.^patacus
* po:pbirio mvotariUbus.na pedd adiutorio
fc tuuat in abado* ^teidem U.ritj. JmUtt ant
" rnaibns faffuras muttas in pede/bj eomua
n cttomeaiatbns culmos in oie^pminentes /
b5 vngnlas pedu fdflas.ficut aper.3dem.lu
ictui.-^edes in apib? pofteriojes maio:es fuc
w medrj vel anterio^s ,ppf ambularione^/*
.vtcito4eleuen?aterraqttvottterttaootare.3de
lurvi.^>meaCalqdmpes bns multas faflW
.ras itt pedibus. vtteo/canis yluptts /vulpes/
generat ffoos cecos.fcepede igif recolUge.qm
jpce efttn vlfio aCalis/ad eius pfecrtone/ton/
gus^planus/^pcanus^p^formarione/ve
^ftigtj impone/bigi^eriaoiftin^ptTut fo^
rioiem oetentioneyofleus/^nemeus/^ptnte
tto:eburarione7m ataUb? neceflarrjseo?. ad
«recrione/i morione /infup ad eo£ befehfio/
;rtem.gnvolataib9faffipcdis^curuiv>nguis
radvtau8acqttiftrionem.in volarilib? dauft
pedis/adfui regimem aquis 1 birecrionem*
igtB bepedis ^pnetatibusia fuffiaanc.
~ 2^nrapecusefte?n«ria;t}saiattsa
- p planic»tictttCta.1^lamcies.H.ineo
ftcejngtt^vtfomtts terreimpamatvt
bidt ^fido.^urioncute vemfq? ceteraps coi
poris/neafpiuis vetaltjsobiabuspaaamr
fubito.ideo 1 animanntt pedes vngults 1 f o
leis mumunt'. ne.beraaUcalcando orTendam;
plante eria torius co:p,is mole 1 pbnderc op/
piimwti tdeo calceis 1 foleis utdtgemvne le
' danf.vtbtat3fido/ , . ■ _
. aiceos pofterio:g8 pedts 1 tnfenot
acatcando bicms.q: eo terre veftigia
ttttpmttnfcvtbiatgftdo. £teftrotn
^U8btfpoe.vtoiat^ftan.taUqoanmltt ton/
gus /romndus /ne be faciti ledaf/oblongus/
Vtimpamatfinnius. JSoitdus eriam futt ra/
cmsAebefaaltpmeref.etmollibusUgami/
nibus.atm cattftla cotltgattts eft/vtfo:fum %
Dcoifum faalius moueref. vulnera fibt tmpf/
fafutttbifftaliscurarionis.mm/.ppterpatta
tatemcamis.mm/.ppf ntoms oriuttationenu
$>t biarpftatt.ctj.li.ic t
3tfobe,pp:tetaribttft
memb:o9.pnapalitt5
'ZofnciaUtt.Deofimilt
^ busmembrlteo^co
dirionib?nuceftbtcen
dum.i!S:imobeoflt^
bus.llaoflafttttori?
co:ptsfoUdameta.vt
btcrt 3fido.in Cpfs.tt.>>W*it robur ammalis»
4ountattt ofla ab vfto otcta.q: ab annqs vzc
bant7vetvtaltj ptttant/ab o:ebtcunCofla. eo
# in o:e pateant.na vbicp otte 1 camibus te/
cta cclant^ /ercepto foto o:e itt qu 0 oflabenriuj
, bemonftranf.compagoolTa capir>tcta funt/
co <$ fontopacca nemis/velutgltttmo quoda
, adbereant.verticukt)icttnf fumme ofltu ptes
nodis grofltoubtts conglobate ftcbicte/eo $
ad flejrionememb:o^ vertant*.vt t>icit 3ftdo»
ti.ri.0cc»m pftan.atttin li.tj. 0s eft buno: 1
\ ftcdo: co:pi8 aialis ps. ir5 futt neceflanum.
aur q: ofta ftttanfus rudamcta/fup q co^is
totr? fabttca e ftta.i io opo:mtt ea efle ttrmto*
ra.autq:ab erterio^ibus befendttt mterio:a*
©otatttofia iit co:pe multa/ttt fpebiuerfa/T
^£maio:eco:piffbmtttdtne.t:<ppt,mot?te
utorif faaUtate.Tta,ppf caoeda mmia co:po
rispafltbilitate tata eft inf co:p,is mcb:a collt
ganria /cj?vno paaete/oia ppaaaf.v>n namra
fere ota ooplicauit meb:a. vt (i vnu patCret/
. aUerium ppatereC^to vbi opo:mit/ploraco
pegtt ofifa/mquanritate funtbtTa Oiucrfa/q:
4tt maguis meb;is funtmagno /ingttis-r>tt9»
Digitized by
Google
fai paffibtta -hvMi coipo«
5tem Gmtiti epafc Wa/d qucda ftnt 15
ga/qda>omrida/qued4peatta/queda foltda
i5oa<!a ftmrqtteda,pp^m3to« tottMe.C5
caua fco^pp&natoze motus leuttaieYTlaquia
inaghaerat smobittWfeateanatura pcaua/
:cmeouab* becaufis funrmedtiUts plena/ne.
f.pautt«e^5eren^vtmd6Huttreuf.i?»
^coapotat&nemedutle p potOs offium/eaw
ites qf& tfwOfftb? viemiotes/funtceterl &ul
ao#s.0ur ena offa qbufdam herois tnutce^
pmfaa/ncejcnimio moru offtum t)trtogcrenf
"2 ftbt inutceef7icaatocoogarehf,3fh Pma *M
ofiiii piuncrione ineftqda vtfcofa tmmtditas
j&tleoms ttmicemouerenfcSttteria' m ejaremf
taribtts carrillagme veftita/ne e* riimia pfn>
cattonetederenf. (bucufq^ plian.lutj.ci; *6fe
cundu arifto.li.]nj. 0ffa ruerutcreata^pffa/
lute^ co:r>ts moUts.qm natura e cis valdebi*
n. 5» afalf $o eareneeofftb? e membfc pucttu*
etts offibus/? j»p befectti fupplehs .f tcutart*
ila in pifobus.Siajr.ii.onmm venap pndpt
itm eftcot pete^rfic fpodtlebojft omniuofft
um pnapitt eftmj£q$ futtdahftradicanf ofa
©fla ficut naufcuiafug cafinafua.Hatura M
$ offiueft prinua cu fpodttt/qu offa fpodilta
fcntmftodieria teneritate CO:po£ ahimalitt.t
offaquevtananfvenmVfuntpuaVptho.pbtV
beant wmoteventr],ppta'bum aiatts. %iem
4de.offa mafculo?. foaiota funt offib? femtap
gejteralif * burio:a.t marime offa konie/qp
pter fut buhaee^f*tgnemiautyhto:e lapidi8
fiad mmcecoUtdanEoffa $o autofutbebilto/
raattjs tfitrptfao.3teidem U.ig.0ffaabftt
fa no recrefcun? ftcut ncc carriuago|.jq: creaho
tUtus e^ppinqua crearioni itlop /m cotnua «z
vnguleaiafitt^autttroitra pfitad ignemolli/
fiah«ieum3fi.offanecincuroanf/necmoIItft/
canf/ttec fiecmnf/0 ptundunfc $mde$ li.jrfc>
Stai bns fptnas loco offiu/epauci fanguinis
Steoeaialbns beres in vnacfrmadibula/b^
ofia medullata/'; ipo^medulla fitts epingue
dmi.£meda m offa funtfpiffa i bura/tm vt>
denfeffefmemedulta.vtofraleonts «zelepba
ris.q: medutla talio atalio lates eft in por] offt
4tm * ocalta.*ftecoluge igif b^eutieje^dio^
- offa fut ton? cotpie fundametayfitgida/bura
*i ffcca.? ^ppfbomimo ntgidtta^ naturatif fut
alba /fotttota i frigida/? firma interPpcana /
meduUis plenayligamen^neroofis pmcta/co
Httuo fefuppo:taria.*na minota fug maiota
fadicanC/tmaiotaminotib^miro namrearti
nctocoaptantSuteriacute icame vemta e]t
rtriufc^ mlamatta flertbitia neminamTati m
«wa/acalwcarms Tfangute temgamenms
fceYptenna. &uritcha ^
1>enjentetnfertt>co:ptIeftoneqn ftttpeuflavd
pfractaA B $pi nemo?.t>tcmitate qtio?, Uga#
mert^ funt tnuice>itta3.!€onnmtautoffa pa#
tier cae]ctrmfece.ficute)cfmcttone /pcuffione/
a^faftone/^mncmre/egrefltotte^bmot.^n
t^ ctfd intnhfeca.t 15 aliquoties er mauxii fu
rtofe.co«ofione.vtp5 trierifipitam /id eigne^
faqtpaaenbus.^uV5ej:mmiabumopm iu
tiur| offtum aggrauahone «t replerione. vtp^
tn artbericl.Tqncp ercmedulleihterioris co«u/
prione.vtp5 in leptofis .qncp efebumoifme/
iJuUarispfumpriohe.t»tacaditinetbtcl tco»
fumpris^olo: aut ofitum tahtO egutW^pe
rimlofioj/cpto in.pfundtoribus offio pcautta>
ribus mdicaf.vnoffaco»uptacahieftbt^]a>
mam pantatt couumput «rptttrefecnonemin
ducant
4&Jttlla (fei tjfido.)eft appeto co
m # madetaaatofia.imgatn. i pfo:/
tatona/vt eo^ tempetqlitatefngida
lBlafitmedulla(ftn pftan.) fubftariahf calt/
da i bumida t ejtpuriffimts gnbus i vnouo
fts bumoribus.numbilibus in offm pcauim/
ttbus generata.vn fua caliditate offtu tempac
fngtdttate/'! fua bumiditate eo^ (tccarione ir
rigat/tfuafublfanriali^ptietarij&mteaiaiis
«umt«tpferuat.^ecttjUa.nimflueria Tpinmn
teapitacerebto tpctpuemedulIaoiTium fpS
diUum/quea pbificl nucba appeUaf. ? B me/
dulla medianribus 4bufda nerots fubftanria
i mom membas fub cotlo pofit^ admimftrar*
Wbi.pffan.lt'4.cfe.3^eduUeetta(fm ?fi.)
fuafubrilitatetltquidavncmofitatep offae/
uapo:ant/^tiquotetenuebefudant.q ttquoi
a catote venereo refotut?/m rentb? afaltum a
moris«zvolupta^generatinceptm.vn.s.b"re
ntbuskvn «TanimaUa bncoffa meduUa plena
tn Itbtdinefntp:ona.vtbt.varro. qnc $o bnt
offa folida «z meduUis vacua/rartufrin venere
pmoueCvt P5Vnelepbante.2&cduUa.n.(vt
btat varro.]namra tuneimitatna adcac Iu#
na aefcitj? beaefccnte beerefdt .vn g occulta
queda refpiracula vim tottefenrit.frn.n.muta
ttonem tmmo^tin fua fubftaria vel augef.5
eft piderein ataUbus «?eria tn arborib? qua^
bttmoimedaltans fttgabodatinpiemlmtio»
n in notitmmo bepaupa^vn mncarbotes in
ferereno e bomiq: fmct?cfftdnnt*vemticuIoft
Tbefacut pptttrefcunt.i 15 fo^ acadit.ppf fu
fifluabumiditate/quafurculus mcinfettfco/
dpitin medttllaVcuitts fopftuu no pot regi/ z
^gcrianatura.«>ntalis bumo:Strafmiffus ad
fma? eca ^miotlatots/'? celei] putretactois.
Digitized by
Google
Zim
v
Jiem btatanTro.li.]r$;3ttmiahu. $ atalbds
fcentee itt vnacB madtbuta/b3 meduUa utcm
pingu^inuiqdam atalia rton bntmulcim 9
mcdutla fiajtleoauib^oflaGuraTrptfla.m
^buapa^drocmcduUa.ttdco ftngif^oto
meduUa no babear *c.3&edolia £5 Ovaf.me
dianalteeftroldeTpapuevoiarilut -13131 id
fitudliuiaLibio^fanatertonarionefi-iCo:»
vicera sgtonriat ? faftorae.aurid oolo:e miri
gargUndium ouriaeemolut.pcdn vcfiiae fa
itakooloicgutturie tnirigat/r mamtlla£.pbi
(iae % ctbicte eft ftngularercmedtd jmiL tu
fefttitupttuambj/widc^bumojcocndicujin
trtetnbriereftaurat*
SrriUago cft ofTtdteneritudo ? bto
■■'"■■ ^<3rrillago/eoq>leuicaretoolo:e/
bdpkcaf.vtOtdt ?fido.vtp5 in m
nbue /rnaribue Tcoftap erTremitattb*. Uaj
carnUagiriOfa Onrioia funccame/0 ofuVmol
uo:a.reat adtnatura ralia loca talieotfpote»
ncfoacrttmpcrenfcumpticarcnf.vtoi.j>ftan»
ti.rji.c>tx.Scfttr anr arnllago ertremitatee of
fium/nctn foie iuncmr] er nimia pfriarione;
cpfpcrcnf/i vr raauue ofla cd carntb? mnge
renttfciat aut anfto.Ii. ruj .# carriilago pcifo
«o reaefdr.q: eiue acario crcarionie oflte c (%
rmlie.nec bj carcdago fenfd ahqne er fc/0 rin
mooo nemue ftbi pioocrue ca cft fenfue * mo
tue qn fewvd rnouefcvr Oi.pftan» ?n medio
adtco^dieatalie eftoe ttmttagmofoj in fua
laacudutcpofim/i B fedce co;die eft appclla
tiun.vt&i.oftan.U.irj.c.j^
l6pniftttcoir>ier>tce qegredtternoe
n wcant/co^armumpidcaoneebte
fo:riuecoberear.majttmam.n.$ture5
facerc neruoe cemftimd e.e} cjtaruerint oefio
ree^tantogpenfiue auget ftnnirare. vt Oujii
dome.©co*m pftan.aur ncmi memr necefiani
vt fcnfum ? rnorn ocfenentmcbrie papueof/
ftbue 5amIamnibue/'Zbmoiquee)cfefenfd
nonbnr/neq> mord.otmadtncmo^pcfpuu5
fcndamenrdeftcaeb£.q: voldtarij morue %
fenfudeft pnapid.i£>ee adt ncruiattt oecere
two ^cedttt/aut oe medulla cercbri /id eft oe
meduUie fpondtlunrale medtd fuitneceflarid
ne (i immediate oee a cerebzo ^pcederer % rum
pendo lcftonc tttmnerct^ptermmta vte lon/
gttudmc a pnctpto fcnfoe itt acm fettendt ?t
porenrta vegetadiranip potma no be>ct.Hef
nigaccrcb^(pcedctceutttrmoUio2ce.^cnn
cba aur.i.oe medulta fpiuau.f. j>cederce func
twnow,$ crcutee a gm «KbafdtroolUf/
fimt.qt fenfu po:tat aftje, 1\S mofuaee rft&
mutaf mtra fcnfibturaree.^ccdcree po a pup»
pifuttr^n/vtmc^po«1(!ttpaa,q:moIhavc
toamoniatorttmpttnf«11emo^aotacercb2o
ereunridferf»tparia^uo£pm6 par,pgredif
edocttloe/Tauaotgana fenfuu vrcie oererat
fenui * rnouLbi a%ttenue scaniojee nmol
lioieetemaioxs fttnt/ttaco magi pcaui «t£
puo: fpde ,p eo fenftTbue admutiftrcC^untt
mato^e /ne eo^dcattttate eopfubftaria mm
percmrZ-z vtmajo: § ttrae fpirimdin eie tda
dercttfuerdt^ mollee/vt in eie fcnfue vdoa?
?ejepediouegfice^^ 3 ce
rcbjo fttnrmoUee t leuee 3 quatopute etoga
ttu^ratooorioreeenicttitttSc^^
inaptra poftenorigtepo^jm ncwo^. ^illacl
parentr> quodda forami viand pcautrari o/
m\o%,i octtlte motd mbuit. Scrridparina/
pitrcno r^ft fcb>.^p fedcapirlcrtce a^pttp
pi^cb:iinqmo:ncmoe Ericnlaree fe oiut>
cttt/tgoiuerfaloarericttjarirerfe oinundir*
/^ttarrdpar pmo pari piungiC/^ ab eo oiot>
fumpoftmatrcmpiaOiu>gifvrp tpm fibita/
aue p:ebeatT.glutwtd vo paricgrcfltoncfo*
tn ouoe outidtfneruoequo?. vnue auricula/
nom fowmHta mtrac? tbt fc oilatae audtmj
aurtbue admtuiar.3iiue ad mariUas p rym/
po:a fc Otftondce/mcb:o^ collatcralttt adiu/
ttatacnonee.0etrdf&opara popptv:crire*
? ab vnoqooqj bo?. trium ite?. crtt/ ? ad mo/
rumftnf'?enaendum inferiue ^fupiue vnt>
fonnitYcoir^dtt.^ adbucpter tfta paria ej»
ttapuppiparvndyrcrtfto nucba o^dfumir*
$ m laccrroe urigucr gurrtni fc Otfittndit.i^
cte motd i fcnfom mbutt.^jct' neruoe ia Ot
ctoe oce aln nemi co:r>te accrcb:o qutdc egre
dtunt^f.nucba/tdcft mecmlla fpodiUdmedta
tcjn vttiucrfo'!&o Oicunf elTcouoncmo^psi
ria.^.trc.': vnum rintmpar. ibioce mutoptr
befendunfs pcarbenariomb^co:r>te ?mem>
b:o^miro narurearriftao vttdicp oiuidun£(
bucufcp pfran.tn panreg.U'.r|.)r.ym arifto.it;
tr|.m loae offiw ^muutmdonemomj a ncr
uue namralttcr in longum fiindimr vci ftndt>
mr H nott in lamntrt ipcertendtmr ocrcnftone
mclra^ioctrcttimneroieftbumidttae vtfco/
fa conferuane ncmttm.-r omnc animal babce
fangttmem/babctncrttom i nemoe p:cfctfue
non recrefar/nccr Oto, tfue reconiungttor (imt
tpcna/qucfaUcetinfctta Oe faoliretnrcgramr»
• faidtewmidem hb:ol0eamonono $ ma/
rimavirnteanunahttm cftmncmie tmart/
me in rauro qcf ro fcttio:/rato Ouno: a foitioi
«burio^n^uecftRdettenclt^ficiUjtt^
Digitized by
Google
fat partibtts buani co:pp.
♦fcecoUigeigtt' ctp&dg nerans a cerebtopn
dptum fomiui ab co fenfum ? mora redpies
aU?s fenfum tnbmc/gtes coJpor] biuifas col*
ligic * annecrit m fno ejritu molleVg ut ftrie oo.
mm fe ondtctn fua paaitatc fpin reaptr ? at
ftodit fua ff mbtUtate/offa fleabilia fteent . bt
ttcrfas pafftonea m feredpir.vtbiatpftatt.C
mfofionepunaura/pctiotte/Klaptione/opt>
laaonennvtP5 mpajiteg.U.ijc.c.vig* lupV
£ne funtbtde »eo # funt vtena&mf
V fanguiBat^nuigtomco:pusbiuift
cjbus vrtiuerfamcbzangsnt'? nutri/
ttnfur.vt tsm^ddo.^ttcipidtzvn venefrn co
ftan.ab epateficutarterie acb:de*newf ace/
reb:o.? raerunt vene neceflaria ftait vafa fati
gumis vtfangumeab epatead mcb:a cotpfs?
nutrieda bcfenctSntaw^aieneceflariona/
turc tenerioris atq> moUtor] § ncrai. tdeo vt c
paris namre vidne mutarent ali#mlu fangui
tiem ad fe vmtettte.$3ot aot pene oes ejevnt/
ca tunicafacte/nd er buab^ficut3nerie.naar
tme fprit redpiut ? cuftodint vene igtt ejceuu/
tes ab epate/ab ipo vewt3 ime nutrimenmtti
(anguts fuggut/t fcn vmufcumfcp meba* eiri/
gama5tpmbiftnbuttt.?Bmtro quodanattt^
rc mgcnio vris p fingulas gtes cotpfs fe bifFtl
dtmt.? miro quoda namre igenio fibi mumo
fubfemmt.^nf attas aut patetes i ocailtas e
vena queena voca^atteriayquenamrcmitne
«effana.i2tcato:ena~Talca co:de. ad ota alta
tnembJabefencr. Suraocbe arterieetouab?
nmicj vd pclUcuus ppoftte/'* futtt in founa fij
mtlea/ltn fublbnoaoilTtmtlcs.ea^mtenoja
funt vtUofa/quap fubftaria eft bura A mutto
gromot^ fintetteno:a.earinfecu8 arit futvtl
lofeg-iongimdme/qua^fubfmnda c bura^p
pter neceirttatem motus .f.bilarionia i pftri/
otonts. Ttam oitatando (c mottt a co;de reo>
ptt i bocper vtllos longtmdimaXonurtnge
do autem fefumofam fugftuuateejcpeUtt, qc?
fttpamucuuis mlarimdine piltofis iin qbus
rmrief fpiricus qut a cojde trabtT.vnde burio/
res mntejctcris omibus altjs vcnis.qtfruitne
ccfTarittnefoa:erumgent'. '"beaotveneaco:/
detndpiutfmiftra 9c3uttate.ejcb3c.tt. ptebt/
cunt ooe putfariue/qua?. vua interio: paniat
luj b3 moUe.? B vena pulfarilis vocatqucne
ceuaria fuit vt multa ^ritatcfanguis 'i (pixi&
putmoni bekrtctli aere acdget que admifce/
tetfanguimtd?fcruo^tcm£)aret.^venapttl
monemtrat.iibi multifoimitbiuidic 2Utera
arccria c po:c matoj/qua arifto .bouc vocat»
t8a ww?tm$®Q msm ympim&t*;
^lavna tendit furni/beferce faitgttmebcpn>
ratd t fpm vttatcm ad cercb^/vtinde fptnma
atahsgencrcf/nttmaf/^pfemcf.3ltera^ooe
fcendit inferitis i B bettro:fum«ftmftro«ont
antro«ttt retrojftt murajpUat' oiutditXbuaiftg
pfmn.li.q*cd|.)1^ccolligeigit'a;ven3eftvc
biculttfanguwis cuftodia^ ^vtteataus ^tmo*
bumo:cs fangutncos in fcprinet beputatos
qbus fmgulcBtesct«t>i8numunf.5nfttgv6
nacllpcaua/vtfadl^ fangmriereapiat/t fttt
namre indtgennaVvena ad vem fanc^nne re/
duQcirfanfrandat^fil^aeriafamta^^infe
mitaris eft nunda^ia g arteria^ putfn i ven»
rum bifpoc5 be bebiltta^ co^ fiuefoititttdl
ne amedtco iudicat*.©enaatttficowupra rac
nt/co»uprifanguinis ptcnriua/toji^cojpotts?
eJtcottupriua.t>tp5 in lcpjofisquopfanguift
eftco:mprifrimu8 tn penis/a qbus mcbuW
trimcnttt fuggendo infanabilepbunt cottupi
tionem vcl mftrmitatt.®tena etia inbtacbioi
lcdtf /pbif/t apcnf.vt eius 4eftone totms co?
porj intirmitas fubteuci ©eneeria ntrnts an>
guftc/camc vel pmgucdie mmis pffe/mttma
bnr be fauguine i fpri cjp alic? ideoin ea^fub
ftantQS cafo:namratid beridt/tvitalis fpns
tm02a£ vn i talia atalta nimis viuttt.vtbidt
pft3n.lt.ri.c.jcp^.Srifto.bidtU'4,Slcna(inqt
ft racnt infdfa vel abfdfa/crefot <? recotungi^
qb>o f3atnerau6.3tetdelt.vi. ^uates fut
pcncfub lingua atalts/tatis funt in cofo:efe/
tus ei?.vn t>idtq> oues biites fub Ungoa ve/
nas atbas/bntfetus albos ^ecouerfo *^oc
rewpwbe^prietanbusttitgue,
2Ux> atttf m retmgitt a carieeft bktai
td eft patrediue.^ft.n.caro. (vtbiat
<Srt go.)a0utra alterabius 1 ppns
t^raalipumbitis.^mraromutriplerfttvtbt
dt ^Srcgo.q: aUa eft caro ptfa&aUa votacluf
vel v»ouiap./atia ferpenmm/in 15 briana caroy
obrinetpuuilegitt.qtcarobuman3 fo:meno
bittmmctd eft ronali afe cft piocra.idcocp fti/
^omni3 mirsbtttmmtte/innottifrimotpeca
ro bois caro bet cft effecta qn ivbum caro fao»
eft tbabtfauit innobis.qn caro queeratete/
dirione tnnrma/ctafrumptoe a svbo fupiema
omummdteffcaa.vfbidtgrcgo.<0ratttcaro
{$m pftan.)namr3tif calida 1 bomida catoi}
itaturslis fomenra/oirinjynerao^lsccrto?
coornmentttVeoaim x>efm(iol? fhgtdttat] co^
temg3mcnttt/rai?cresfuntfpcs. (Bucda,nt
%b mofcoUd nemis ftoecotdicftadmijcra * pi
orar Idcerms. Blta pars camts eft mtcr
Dumm % moUeionperata«©tcamlago». i
Digitized by
Google
Zibcr v
^erttags eftmSgfandofa. SSotacaro marfe
^moo:fo?mangiuis.aro autquet corap
tacctgtttjtmo» ofiutm fng ea qutefcenritt e.
cficulcttra i oCcettarittmIdmem*£aro ,vo oot
ft ta^ncerio: # e#eri6:mftneceflrari3 bttabus
oc cattus.liameduua fpodtliuXnucba cale
fedty^pcaurtatcinfoflrarcplct^cuftoditncr^
Bos/oeafcedentes i befcecientes ,ppf trie lon
mmcttoe 0ifr6panf.£ aeris intemperie i emf
fecm lcftonem bo:ft marima befenfio e. Ca/
10 frotnf t>cntC8co^fcru3tradtces/numcna
eos vt fmtftabto.iCaro3ufgladuIofa cm>
plcr^ucda ^o bumcmt.i?tcaromamiU3^ t
glades fub WnguaqucgcncratfaUua/ncco»
«lingtta Ttnaritta ftcritatenuniaamotum/
msrmr4en£3lafco£8nodof3 ^gladulo/
fa toca rcplct t>acu3 wna^/? ncmo^fouctlo
a^co^rcctpttfupftuaqucrefuda^ £erriat?e
10 ctrcddat ftomacbu i inreftma cui admifcent'
netuo£? arreri3£quedam rcttcub mom fen/
toum mteriorib* bepo:tatia.nec aioir via fotf
lctmtamfteiscfletfubtmctaBcarogladulo/
h ttnerat ? arrerfe mrJ ea fuauius qefceret. i
vtfi c]d ei8 bu&fo:reacetmeret/moUe loco acj
Qucrc^crcnr/tnuenire>(bucuf^p«3«# fc»,
cnuj.j&aroNK» intmaeipwguedmetepas
talaudabiUseft-rfana.papuequ cowup.uo
tettgwnirtdeftm&nirta velab eodegnara vt
numta*qitak8caro eft pnapin cowuptoms
fidttbt.arifto4t.ir}.^
tiam ari(to.U.pjt$ caro nimts abundas f pe>
dtttt>tt8C^aaone8.Ttdeo creario aput noti
foit et multacarne vteflet mcltorf fenfus i m
teUectus efecrious.^cetdem u.t . i&n locus
Ora oculos eft muUe amis/maUda beffgnat
btfpots * aftuua.? maUaa pfuetudis i male
fomtanonis/idcftbcfcctttmfozmatiucj&turis
%>n nruentaro vcl mafls camea mulra nimts
nm& tnfo:m3riU3 t^ilts/moftruofas gnac
mco^cp3riottc8.(ftcutt)iattdcU.«>t.kpo
nitctempltt bemuUereqaediditfe occpifle.
rmattfmefeto/T ridcin pepitftuftu bWdum
camts/que a mcdtcl mola nucupaf «.ps eca
cotpts camofatcneraeft^moUis/tto impa/
ttcns cft labor].pn b: li.ij.$ pedeeameli fdc
moltecamm ftcutpcdcs e:u.qp:optftunta/
todo foculares becoao fozres qit bebctlabo/
mrewauferafabjets boIo^Tfcceriaaroeftf
totbtatideu;m;.)^rimttinftnufenfusncc
«cmb^pucntcnsamiinerausiqeftotffantt
fenfus mtra came.t tdco caro mouna vel pa
fa mbft fenm;qt et fc non b^ piiapm fcnfusi
erneruo.quo cotuipro vei er toto opitato /ftt
ittf^uwpaearo^tptj wgaltajmaKts
IDmnes aot aues cmnfroftn* acorivngtn*
vefcunf camcfifi"? fere -rcappds cft aro^ppf
neceflttatem vtctf.pct» lujOttj.Sues autepde
quefuntpauce camis/funt atofc ? bouipola/
tua/t 3curi vtftts/ftcutibtdem b:, 2Uies uotc
muuc pmgucdini^yfunttardtor] mor7 1 vbla,
tus/t pmgmotcs ? camofiojcs funr m bieme
quafn eftatcmm/qzpoa ^mncdaudunf i bu
mozes daufitn pingucdmct arnc odcnfanE
m eca rone qerie/qz oe loco adiodt min? fo^
foo mucmoumf^icutt»idt3f33ciri oicns»
las^ loa nemofa coUocata .vt oidt
. ^ftanJSanguis.mfubrius ^ t>mxno
fttsptttgucdtncndaggregarittfc^ calidts^
libi peitetrabtUbu8.f cu eucnit ad loca nattM
ralu^inmds/tbwandccongclaf lin pingne
cUnepucrt&qfffcdtitatuacrncceflitatemas
na.vt.f.nertti v pcUicuIc namralif (iac ptgue
dinis bumtditatercmparenf/'? biftialms ca/
fuaUquo mmpcnltnteycalote tnfdufo <z pf
guedmemteriojaab crterioa frujidttate aerts
^>btbcrenr:ptotatpft3n.U.qxnm .tarift.u;
^.^mgucdoejrfangutnemd^cfto m co:pt>
bmj.afaUrigcnemr^Tmsrtme^pfgmtatetri
moms.? f tomsgtaugmentaf pingucdo/tan,
tomag! bimmutmrfangui8.i?nrn bominibwi
valdeaaflis eftfengutapauc?. gtcmli.nn«.
momsbtflbiuitpirigucdujc ftlr z caioj.vn in
onmtbttsataUbusrcnuncumsocncr minorl
eftpmgucdtttt8#fm^eftauto:.qjin&ej?
teraBtecalotnamrausfoittoteftfm fintftra
n mafoj eft motus.pmgm3#ocojD3 ^m ofta.
«mmiaadip^tcplea^cfltmafur^ pdumia
mo2bisapp:op:i3ta.q: namrsUs aloi in ba
tufmodicotpibus fcpiusfutToatV-rvia fptrt
mumoptlarioncpmguedts mrxludtcV^adre
^ennerao^tartm3^fpirmittmfluctt3bc>
itegat.(^otatibtdem)^ot3co:papingufai>
pterbumo^fupftuai abudannam eisaduna
am^Upo:emmmrrminftrmiate73ccttr3f3r
tno:em.na pondcrcpingucdispfla/sdnuun
femouctcrerctattVtcalo^nsmmlisaugeafyr
ftcpmgucdo pgelata OuToIuttvn % alo: na/
turaUsocnar^mojs fubttaneafeqf/mftfo:/
ftn ottus fuccunar:i?toi.pftan.U.tt.c)«>u*
Tsccoutgctgif o> ptnguedo vncmofitatefu^c
ignt8 numriua.fua aere3 leutatc vei fupfides
perinaynemo^ % Piuma^mmgariayoefcfma
jrda^ariua.peltfiuccoufrcmollitta/pwottf
icriop opilara/alor] mtatpfcmatta/vacuua
tt's Tpautra^cotpm rqjleria /^ mgamcuris
ertcnfiua^etiamm i srtcriamm co:porl com/
IWttw/.aaipnttmanimcfeitfttsu; wotajm
Digitized by
Google
fot partibos buant co:po*
^A»tt3»5plemte%gnaft*onts'ai3Utt rardari
B3.&:eria m apbozifmis dp maiicrttimm pin
gnis tto pcipitJfi nb marcddt/nec mt£/q:'cra
notts viamm^masfmtercludft; £&etiam
pmguedo bumecmritta.OefaaliettHrt non ftc
amr.^Ui oiat 3nfton'cs ttb:o.tij.cjpb:odta
atatis abnndans mpmgttedme/no eoagutaf
ficur cam ipoieLfyem oeafai bifs pmgttedt
tiem no fepara a cameeft psttcepmguedfs m
vetttrc? ca vcnires erot guepm^uedtHts/ca^
ro etitmulte pinguedmis.gtem tdc qtfe,ppe
puptUa ocult in oibus aiahbus eft murri fepi
f uis oculus fift ourus/? oeaiai mulo fcpt cfl
paudfcmints fmefttmas yftuefemma ?noB
&5 fepu.3nimal bttaoires in vtracp madtba.
la.(vtOf ibide^motdmr qn a cojgeejcbttur m
aeremgfdocosgute&Qtamfm fubfrantfaj
pmguedo adeps i amtna JBed vtot'.3fffdo*
amtn3 eftpmguedo adberens am'.3dcps e
pinguedo inteftina obuomes ? meb:a fnten?
cuftodies.5^irbus vocatpdheula atfadberj
pmguedo tlia/q a mulus atuta On be bis t>z
f&fus.Jntusadeps /anima fo:is /pfnguedo
ffrvbtufs.f.communit*ptguedo Oeoibuso?»
.©ris cfl-pma ps i» fugfide co:potf
c antmatfs.? e ftc vocara ftn Jffd.eo
# co:gt fuppofita infaftonepatfatur
. attm.n.grece fnfoffo o: fetfnc&f eria pef fts/
eo q> ettcriojes repdfita co:pe iniunas vetos
f.i ptuuias.folifcp ^ferat molcfttas i ardoaes
peticn.abffcaoa u>jc co:iu OJ.cottnaut ofttti
miriue ca:o o| eo cjp caro co:fo tcga£ vt Ofat
Sftdo.^r igitmi. enerioz co:gis fupreftdes/
came <z ofla arcupleaes ?ot3 mterio:3 minu/
ens atc$ teges.? £m varia membw^ necefltta
cem nuncfc pbats.mmc fe erredens.iQr etiaj
# ittferiop Oefenftotte vartj s acris pafltontO?
fccrpones«b5 cufts nam«atetenmt3tcvt0iat
pftan.ne cozpus nimis occupetbj'? fokdita/
tem/vtfaamm qffinrerms c?n'neat.t ejcterto
.riteftoniobutct^refiftat.ieftaatcu^moltioj
in botbus cp m attjs aialtbus /t B ,ppf botn
tarem tatf>.£i.tt. ourafojet? fpifla ftcut tefte
con*ititmjyntbtifam'ret.fipilofaficutactno
rum ptio^mafiafenfujtac^attenuaret; mde
in volts rnsnuu fubtitio: c fubftaaalif:cuffuo
• ftdes $ in attjs gttb? co:gi8 vtdtt? ad tactu?
imurare^^auacu^totapozofa/papuecul
capinsl$pi ttecefrana fumofe fugfluttatts ej:
pulfione.Tirercatojem.n.pon'3pen'uttt2'Jea
qucmtcutem ?camcfuHtfugftu3/g P3pozcs
i fttdojcs,e?;purg3tit.£uft'8 ctia bois non in
otbusmcbjtseftcqlis. nacutts fsdetcaKjd
raimo^fubulio^^e^pterfgnfusgfeaoe^
cOew:feortft'ottem.^tt.ft'eTetttmit8cjroft0
rubo:i fangufs puia tto cfTcc Si nimis fpuTa
opanoni fettfuu quc vigct in faae/no pnettir^
0tc aut pimica tcutf ai fnppofii, q> Oe fsalt cp
coaart no potTpottfTimctn vofts mantmm'*
pianris pcdu/in qutb? adbcretncruts co:dis
^l2ff«'8-vt0ia'tpftatt^idt3tttarifto.fui^
y Pm coioteftt conj varianf coto:cs vttguium
1 folea^ i pjto^ m animatibus.q: fi ttigra fti
eritcutis/? pdtcta erutntgrai'? ft afba/alba.^
oeatumat b3bcnstattgutHcb3co:mm.'rco:£
om abfafumc3rctfenfu.tbabetB ^prittsco
rium <$ cum fuencm altquo loco earentecsme
non rccrcfdtabfafum necpfolidarlvtpatetiii
ppudo % in eytremis patpcb^^tem li.^
£ uris in qutbufdam atatibus crara/in qbuf
dam fpiffa Pm Oommium bumor] grofTi vtrc
nuts.vn-rptligtoirigencrantcjccutegrotta.-z
tenuce cz tenni^tein fcncautecutis groflef/
c*£ * tndmtfat.pbimr -?co:mgampud fenecm
tcm^pfocfeaumcsloristofumptionebttofl
naturaits/t mnc imurarrfpeacs. ^attf autc^
curis ficut -? alia mcmb:3 q% cjrcaufa ejctnn/
feca ficut ep vufucre Otfcottrinuatt0tte.ei; calo >
rc/olts cMifttOttcm.c]rfit'go«paUo^/vel liuo
rem/euquatcmnc^oifcolo^noncqttc^ejcar
mmnfeca.ftcut oc pfumprione bumidita^ fut>
ftantt3lis co::ugationc.vtmfcmb?.qn5 erbu
morj infecrioncvtin mo:pbeam -?fep:a patt
emtbus.na nsmrs matcria" inkm cjcpdlitab
tnterio:ibtts vfcp 3dcutc/quefubcutema»&s
ipa^tmmttt^fifupinducit ittfccrione aliqn^
qnq* fquamofttate/qn^ pjurtgtne/t tpettgme
qn<$ cutis ejcoriattottc/'? muitipUcealta paftt
,Otteni.*j^dles aucatatm inftnttts vifib^ botm
accomodant.vtveftimre/arm3mre/fcrtpture>
C3tig3ture j bmoi/que longu eflet cnsrrsrc^
vitmuenitsiiqtfattimslcut^pdlicuis alicut
Vfuiboimnd fitzpn.% 5 Otaaiafuffiaat.
3Ius Oe pcttedc q'cjrit c otctus vt OtV
p Sft.Hafcunfraorptiiejrmmo calido
*?ftcco.vtOi.pft3n.©ubttlit38.tt.fii
mt 06 egrcditg po:os/cttcrto:i aere c^iccaf-z
Ott motliacs entertoris fumi ejat/aereteuttte^
rno^omtdcnrccjcficcst/^ittnsmrapitipuer/
ritSotaucpiliiuuamentttcoims/giftoma
,menmm*vt0t'.pft3tt.li.^tvl.te3tttarift.
li.jtj.cjp ptli no crcfcot/ttt fi in co:gib? atalium
g»3ntittaiali3.®ariantautpatfttt varierate
co:^ aialts in quo aefcuttt.vt of li.njc.lUaia
h3groffccu5/grofTttbtttptltt. 1$ acdditppf
muirimdittcrieftrlpf^vts^fiucpo^amptt
ludineV? ca ojctts merirptmua^ fpifTacrutpt
[tmotwtetwes j fo^otcs^prTftricwraj via^
Digitized by
Google
r
Zibcr :..':. v
Jade ficdt3tts/no emtpfti magut neqj lougi
*t& fuericgroflus tpingttis eroc ecoerario .«*
#pter bocetonganfcaptttpitt' bots palde. qz
tlle bumo: pwgoiscftttec oefaali oeficatT
ideo babuatesin regionebttmida/bumidant
fcntespplertbnemaeues bnt pitos^molles ft
m lUi quitnozanf tit fradaV? ecouerfo buros
fcabenc* crifpos ptloa q catida s ftcca inba/
ttranr regtbne7pferrim fi ofimtlebsbuerir co/
pletioitem.Ua er atoie cowuganf ? obuol/
jHmtur.ficuc itfckn&r.? efttounf pilt atfpi m
itafcendo oe cuce.quia g buaa piasprias egrc
4wnf.g8.n.cetteftris rumt? calidi Tficdegrc
dicnris mouef inferi?. p.s autcalidi mouef fit
penus.-z ficinuoluunf ptli ? emdunf crifpi.T
qn fenefcdr ataHa bnria pttos /indurefcdc tdc
ptft pltifcp pritts.fiattinduranf ptume aiafttu
n boc^prerpaoritatebumoris.Jtem tbtdettt
Sfdtaftrafbo/nottaefmntin eovlteriuspt
\i.% boc^pterpaudate bomor] T^pter Cato
ns i bumoris in mebris pnctpatibtts otmints
tiottem.3te ptftqnc^ oiuerftftanf erd erni»
fea.Tla vt o:ibidem*jetjc.3que cafade fadunt
piloa slbos.nfgros autfhgtdcccatUt? e. qt
tnaquis alidis eft fpds ptofcj? in fricjidis .ec
ideo cdaer alefaric/ereo efftrif albedo.ficuti
/puma ptmgitvidere.3fta.3ucmuc30b acride*
taiiKr^ucnain pius ftcur itt capillis/fed ito
Ig cr aque frigtde vel caltde alceraabnc
apiUi Oimnc qi capitis piti* (vc btcft
3fi»)ad 15 facttmoccojepftenc/ ? cc
rebmm aduerfus fngus muniac? bc
fendacCapiUaturaaucutafio cefsriesota ce
dat4o.vi£.n.tonderi becet? nott muUerem*
Ccweaur funtapiUino fdflt.<egre<? fermo
-iti coma tondere t>:.cn'nes adt,pp;te mulierd
jfunc.t oicunf crines eo qp.vime oifcriminenf
i otuidunftw % oifmmmalta Oimnfvitte/cj
bus apilti OtuifiYecoUigttnf.( bttcttfcp Jfi. )
Scom pft3n.auc3c3piltu8 er fttmo groflb 7 ca
tido nafaf/4e)CC3tidi8 igncis ? mtcnuttis btt
moubus t/potoscaput egredic7*3b3erecjc/
crinfeco beficcafo fic in fubftanoa cpitti cott
oemf 3 buo:ccrcfccitce/acfatc aptluwpote
objipo generaci ? num'u.T?ui? rumt maceria^
.cjpdideric/captUo8 perdit ? amitrir,* qlttatc
tgtf futni emtapiUi.q:ftmm? niger/'?C3poV
!ini^ftmulm8fueritmm?/muUiernntca
piUi/^fip3ttC?/paua74 nm*> fi oio oeruent/
pcreocpcmms Tcapittt/^ rtclbo catu? mc vlj
tetiae captllt no pncreaefccrcvtteri? no fnb/
. ueniuc.medidne»!©i 3ttcfttm? calis no tefictc
f iUopodos 3u'os b tto;inftdtaotipcd« /ol
ttfctcs no tftppiidi mftrmfcas q3a fpalta q
eltopia a rncdt^ nttOJpaf/er q innttmWcor
rupto capiUo^ nucrtmenco cadot cspaii^ tnt
daca gce captds/anterto; capitl fupftcies Oe^
pacur.cate8.n.mo:c vulpio qut et calefactonc
imodcrarajjadunf pilo?. cafd cafoatc ptlozuj
ftuot padunmr.allope8.n .gtece Amlpes x>l
iacne.3li36 aoccaptUo^pairtoncs i cas qrc
- J>in craaam ©e inftrmitate /oc cau H vinje ca/
^Uo^.^ecanidc eoa r ca cius qretbidc. qrc
ctta.s.tncraccambcc3pitcpbic3pillo^inae^
tttcs oifpoe^/narttras/? omctfitates/t i>ptes
ioncef m gsti.baly.': btpo.m ocanideD no
S7 ^m pftan.-? afabs aoctotes catttcies r> acet/
eUtcr buoiimjtrtmeralisapillop niimamfrt
atdadonclla bommto ftegma^rngtdt ^bot
^i eftantdagcttctatm.ctromo.tt.albo % rn>
gtdo/albt efrtdortf ca pili $ aptltt. Captltt
aut^mpo^^arift^dcmsancfcot #atq at
ties^p^ppcerbumorlpaudtatc Toffttiibtejc
tftennd pdnamifrt5idit3tc.£3nides igttvitc
cetat! befignat mamriratc t ctcmctocj libidts
.^>inb^ pucrttio momftatoe^/ptte pn^ z ntf
mrt inftsn^ncceflaria nouiC3te.^lutd68 cp
uattb apiltp^fiue amiflto ct oefecm romi bt»
midtinteriokptcapt^ucntcs.ptbt.poan*
tfit aocattqw^prcr abfttttencia dbi? Oefecm
mmibumictt7qeftmaccnaapfllo^.Pm arift.
ctttti.iq.aptUt ttt frcquenf ODcuncib? ftuunc /z
pautatt auudcinduait ."?fian tuuenmtcflu]c
enmtliteq, oaunf poft iuC^mte fro fluetes/icc
ttt)ton acfak^eftutttaot't befiautinptcati
teriojt czpn%<z mnccausftums capilloaofii
pjtcalttidcs^ foletacdderevei^pf nunt'35
ctttts rariateV?#p£bumo£p3uat3te.3bocd
pttcno recedttntnecp aluefcttt.ppf cutta (piQ
fimdinc/tpow^bcnftate.Tboo^totcp^
Vtfcoftacc/ciequo ^^apillt bitcvegecari, wot»
galtcfutiampbo.vn tbtdem bt.^ueric moi
Ucrcs ito ealttcfcdc^pf abundanria bdidiM
I apitib^ eo^fttr necaftmti. 1 15 $pi ait3t&
ncm fucpplcjdonis/^bnantefrtgimta^qtita
•tem/qipo:os ottts apiris J)ftringit/trumuni
■cosdunado euspozare no gmitocSfa) m pM
tnmufaenbus *i aftnm80eflttuc.woCarift»
li.ttt.CaptUi g aput aftodidc/botteftat/^ Jf
rendunr.qbu8 ftaraembo/ma^ reputaf irM
boneftus.acadic adt tfte Oefecms «ppf tuucoi
tttteVmarimeara fcneaote\eraofi8 f»p bU
fimtl^&^umm^
Digitized by
Google
I
fot efatiboa bomfnis
JnapitttDerfejews be#£«et3ttbttf bofe
mseneratisinfpeciafu
Jctobe
4>pUCt3ttbB6 gtllJJ
bomtntsm fpeaali
C tteftatoicereoe^
& pnetaabos eriifde
mgenetaltJrmfpe
mtifaet^vatiet
r memfifm feaj*
bifttttafone -r rertt
namralm/acpna/
mmmmotepU^bmerfttateV^imsm.oibttff
Dmcrfc % adtterfebois ^ppwetates attendtttt/
ttwv :.-:.v. .'.. :
^sJSgifbofs £ m remtgttt ntbtt att^
c eftnifiteno: fctttttt naturautt fmpti
o8 morns vd qoite mediainftinedttt
eonffderatus^UMaftn iftabo prertttmouf: %
mtncp gmanet in eodem ffamj®d($m Jfi.)
etas e fpadtt wteaiaits a pceptione fctue tn/
apiens^oftfenittV^ oeftaenafett befinena*
J^untaucpturcs bmerfitates eta^fcnpftatu
^Jffu^nmaeilmfanttaomnttpiantatitias
f.etas nouwfgemta/que viqj ad&ptem Ourac
mmfes^nimts^adbuctcncfj/nioHts/^flut
da/acltmofa-/tm onnuts indtget : fpmem?. Jn
fenria mtpme& 0010115 plantamia vfqj ad
feptem eiaenditamwjs.t o: inransqt no fae*
co $irari no poten\neeestpmere fermone ben*
nDtt6Uono^bnojdinat].vt0ta't3fi*^Ctttfnc
cedttpumaaqnefeejtteditvfo^adfeptenaritt
fcb*m.f.pf<# ad attntt.am* £ft$ootcta a ptu
bertatevetapuptlia,qjadb«icpuerifutttpttti
vt pttpau.vtb».3ft;i?mcfuccedic adotefcen
tia*T& ftn maao. terminafin tertto ieptena>
tto.fan.tit .ano^ctfm 3ft.$o vf# adqnuj
CeptenarittXvfo> ad anntt^m>tty,e)crettdit; me
diam i&o ^pteditbacetatevlten? vfq^ad anu?
i^vd.jro.&f 5 etas adolefceria/eo # adgt
gnendttitapta^t Oi.^fi.'? ad crefcendtt /vt>
0O*ec| redpiendttfttmaglapta. 3« bacerate
fotmd>:aadbttc moilia vt oi.3ftdo.? ewenft
btlia.Tideo acfctttfrtttte caloris onant] tn eis
vf$ ad ?pUmenpfectione.*bnicadolefcenrie
faccedtcittttettie.? t? infoes etates eft media.
i to romnima^^tendtt^m p. vf<#adantt>
jttv.vel vfq>.f.m quo fmuw e muetus a itman
do t>iaa.40tn.tottets in termto tnoemeri po
ftms tio fo;iSeftadtuttandum.T>uicfuccedtc
f mjfufeneaa/q tnftuuenmtemedta ii fene
outetn/qab S^suttas^ocupatfenion^u^
cmm puenitBeca^cmamr]. Jn bacetate efc
bedmario a mnemteth feneaote.raltb^. n.n5
doeft (enetma/0 reaefdttouettts.w bi. 3fuk
T3utckjccedttfenea?que£m quofda&no.lBv
fmjt.ftn qoofda aot nulio tftto annop ndero
ftntf.0edpoftpdicta8 emtee§tiku<$ virefo
gritfeneaorifiuefento t>epun££t&m ^ftd.
bi (eneafa fenfus oiminutoe/eo o/ fenes pzc
veruftateOefiptat^idt.n.pbtfta(vtOi.3fi. >
botee rngtdifangins ftultos ene.ftcutpmdd
tesin qbus alidus fanguts Ona£vn ? lene^
in qbus ta famjtiia rriget i pueri m qbua no/
dttcalet/fapiocminos. Senes fiqmde p m>
ima fenecmte Oeiiratpueri^o ^ppt* iafdomtti
7teuirateqoidagar/tgnojat.vt0i.3fi.€llria
aritg8fenecmt] of femo.ficatttof/eo % (it ter*
mtnos vite/et3tt>/3tq> ftnteiliecetae molta-
fea> arTertincomoda •zenapmoda/bona .f.T
mala(vtOiat 3fi.)bonaqde/qino83 poteti
btts^tfranisiiberacvoittptaribtts.impontt
BttcitbmimVfragtt^^
mut^ t fanioja Oatoftti3.termmtt8 e mtferte ^
fetirira^ pnapin/receHos a ptcuto /ad bza uiu^
3fceTo8/preatt8in mento /^oifpo adgfeott/
maia #o feol affertvt Ot.3fi.qj fenitt mife^ e
bebiutate 7 tedto» Subuenit.tumo*t atftt'%
fetteaue.na ouo ftit ^bos minuunt!cojms vt
re8/fc5 raotbu8 /rfcneatt8.vtoi.3ft'do. 3«,
fento atit alo: namraiis ejmngttitv oeftcit jvr>
regtriaa/Tbumo: OifTomtt/oeftat^ms/^ ar
nofita^pfumitVpbttttfnemi/cu^couugantV^
incuraat'co^u8/peritfpecie8/«? oeco: coz^is
annuJlatV': B otain fatto.Skne3caboibu8Vt
lipenditVi guis tonerofus ab otbus mdicac*
mfftbus./fpu^/taiijs paiTtonib^ fatigat7quo
ttfq> refoluafanisin dtterenpoiuis tnpuluc;
rem reuertaf.l)t8 cnafpadje irpibus 1 et&
ribus p$i befoipferuc btimana vtta tn quib^
mutafboAadmo^termintlOerloitprinue./
bucuf$3u<&0 '-'-
^emojte*
i&zs btcta eeo $ fit am3m.vta mar
: m te/qttemo^teftn^efttcere./Bt3tttc
.#m3fu)tnpietmo^t3cerb3im3/
rma/'? merita.^jmi^ e infanritt.fctfa tttuentt
eft.tertia namralta eatq> fend. 0i& mo jmua
ame mntts/attccadaoer.^ autrun? a ftmib^
accenfus/quos anriq anteferet^ paupie cera
dramda^ 0efereb3t.£ad3uer3 cadedo eftoi
ctu/%q: mo:tutt6 cadic ypqatm fepuieb^
ftoco: Oeronct?.qtvite ofndomcruna^e.bi
tfepttit?4tfeo:fnpuiftt8.q:Hibterfammuia
tttt.(buaifq> 3ftdo.U.rt.Crj.)aita8 mo^,p>
prietate8qre.|.Cfi4il^.vuIuoe ttrftrmicatib^ ♦
f
Digitized by
Google
Zibcr vi
. &&$ be^paetarib?
boimftts quo adet&tg
mfeorilcDicendumdl
p ..', i&pmobeetusgene*
rarione/qz eius crcaoo
ceterfatsubttsritocjV
. - tellenriojeft/c|to bo/
mobignto;.tt6folum
ftnmentevepetiafm;
temeaafltma cesgis ppletfone\£>iat.n.3rift.
tt.ij.£>icut fiuftu" amt vel argenri fe bj ad nu/
tnum monetap /ficoms bifpoes sliopafalin".
cn fnerint comgatead boiej.vii m bomo ftt ot
gmflima crcamrap ingeniata eft namra boi co
ferre metea nobaia i btuerfa.nobaibu8 opa/
rionibtt8^V3rij0pitemenria»,ppf qb beetua
crearionefr»co:pB8 /qdabieuttfutOicenda»
Srcaeearionem tracp infan^ejcgitur
materia puenies/loctts ejpedies / na
fttre mintfteritt.f.calozvelut ca efttaes
n fptts cozgt fctutcinftttens atep reges.l&ate
ria fiqutdeinfanf eft bumoz feminalisbeafus
r> acm gnatofs cjcfmgulfs grib?vm'ufc£ paret*
*piimo materia in loco pceptonfs bwgfa l vt
nature attracta/tn cdlulte matriq recolltgt ffa
B calotemogantem paritpmifcetqz ntfi com/
miwo btgefti fsngms vmufqj garemtft'eret/t
fanfcrestiofteri no poflet.*fla materia fagufs
amare#cedeWfpiflaeft <zcalida/vtt p nimta
fptflimdmcfcnopoteftbaatarcreitfugabu/
danria caloris matena beftrueret* infanris/nifi
ejc fanguie multer| prias qualitates bnris rect
perettempamentu.*t>ecm3teria in aejetrepar
ris matrici celtula aduu3ta in u atura cedit ma
ris.in finiftra *?o cedit in natura mulier|t t£tB
biuetfitas accidit>pf oonrimucalor] tn parte
bepra porius <$ in finiftra. «£t fic bf.45ali.-z co
ftan.'zarift.lt.]cv.0truerit^m6 fcngufs tma
re vfnces fems pa afltmilaC? ecouerfo.<: ffrue
riteqlts in vffocspft&svmcfr afltmaab&T^ec
materia jvtutt caloris eycocta qdam pelucula
renuuTa arcodsf.intra quam adinftar lac^ coa
gularV? 15 peUtcuIa cft materia embriooie/q e
tbecaj cooptotiti v» puertegttm Vttso mrts,
i d cupuero nafcente egredifmp^tenamlis/
qbus matricl cellulis vet vitluus adberebat,
Ji |90 aliquo cafu in vtero mafcrft/poft partoj
molter m giculo remanebit36aterie§recepte
ia nmce ?vt retenriua coadunate trafmtmt na
tura f3ngmnemelhu3le/ej:cuius calo;e<? boo
re fems pceptus fomentafc *Dmoi autfomen
t3tib ager buane narimta^ nominaf. Tla cum
femecoagulat7foj $&l z pftsmaifptt-z c3to2c
.namrali fttpletw/g quafda venas ^ snerias
eicfubftattttafcmfttts^aas /rfemmf mcffmaU*
pmncms/nutrimenttt ftbt attrabft i fojnenni
i & ruitnecenaritt vtgvcnas maceriatnfancts
tmmrdji g arterias fpos d mbueremr.*fets
buobu8.f.mate»3 fcminali i bumott nutrtm
taftjcoogsfcsloi namralisq inftlufus g vf in
fojmarina nirif fomtarememb^ co^is thfan
tts. *flam be eflenria tptus femfs forinaf cere^
bmm ofla cartOacjtnes/T peUicoi38/ncmosy
venas/tartmasy^cfancjttfcmenftntali foi/
matnamra epar/-? ofa membza camofs quop
&bftariaei:f3ngufe<pcre3£ T^rimo autnsm/
ra fojm3tpnap3ltamembja.f.coz cerebmm/
^ep3r/qaIto?futttrundamc33 id$n pnoipto
qn funtut mafia fangtifs fibt vtonanr^ $ pod
ftea ab inwcem bmidunf.^e bis mb? fonda/
mem*3lfa tria nafcun^be cerebzo ner m' ?nui
cba bo:fi.be cotdc arferie.be epate *>o veneo
riunVbw qi rundamen^ fac^ fozmat uatura
ofla5 otftodienria.fimtc3mett adbefenftbne
cerebti/z coftas pectojts /ad befenftonem cos
disli coftas larirj/ad befenfionem epaf.-i fic
bc sl^s.fSoft tfta nafcunf alia meb^a tftis po
fterioza /vt manus 4>cdes ]i pftKa.15 aut notf
ftnml/0 psulsrim fotmsnf'? fuccefiiucSnfaa
oiimqmoj gdibus pnumeraf. T^imus ec»
adbuc fit vtcinus lacri. Scb*s gdus ecu tsm
feme fsngufni fe ptmfcet.t ocn .nodum cpsr/
coz/^ccreb^gfectefo:m3nE#ftttf3HCjufne3C|
dam mafla que gdum b^pocms appellat feoS
^errius ^dus eft cu coicK^cerebtoiTepste ia
fomt3ris/3li3 mebw in foitn3 cria indtfttncr*
funt.Blrimus'gdus eft/co ofa membj3 equa
literfutrbjmsta/cj gdus ab bvpocratemfans
voc3f.3am.n.co:geojcj;an^3to 1 3d fufcep/
rionem 3f e bifpoftto/viutftc3t7 1 ia indpit (c
mouereymanibus i pedib^ caldtrare/? ft e fe
mina in fmtftro latere plus moueti (i eft ma>
fculus/m bejttro.vtbicit-6aae.3tt lac^^o g>
du eft fems g fejc bies.rn gdtt j&o fanfjuitiis g,
ijf.m gdu #o mafle camee p,.)»}.bte8.3n quar
to aut gdu an plenam Bfecrioneg.jtvtq.btes*
Slnde vfus. &et in Iscte bies/ter fot in fagui
ne temu&is fenicameyterfent mebta ftcjurat
3 bte Ipceprionis vfcp ad bie pplctois -z vf/
utficarionts fems funt.dvt'.bies» ttacjppjim?
•zvlrim^ induftue tentanr7ejc quo 05 cjp tn.jclvi
biebus.vitt? ?ppletu8 efems § tttadeffecm^
gnarionis.£tf m tM moculppttmt3ttfj.edf>
ftcanone templifob noero.jrfvu3nttoa.cuf co
paratBfecrionecozgfs tbu|tptfog Jop» vi.*
Iiut^.betrini.c.v»vbtmfcetem!intmeritttt^i&
ba.qdrageftes fejtes fembocentf font.T.Ijtt.-x
^l.btcs qtjomcms bi^plectjruncfes^.v).
Digitized by
Google
fot mtibu& bominte
mromuo te£tanuaR?.3 t>fegpcepnonis;c]
mdiifaiffemcepms.vi4Maplief<$ ad
Vti).k&ianuaxi}.<d#»ht>ie8 repitmfppttta
tUqfenariumnumep qdragdtes feriesbabet
quo numero templtt e(f ecUrtcattt ic£on{ran»
aotin lU^.cfj^iu).t>icit <$ mafculus 4 in me/
fymijMm(dmm6.ift.bieb?wfoimal<zA#
ppte£odnde mbdit mafculus.tmettt1tt\rlt>}*
fottnafoiebus.? itt.te.2pte£mafculus fto.ir..
me»fmfo«nafm.jcl.btebus^.!]#^plef.3it
eodem etta loco befcribif tps viuincatonis i
ppletionis fejms mutiebas. f oe 15 fupfedeo
ea bteuiratts 6 foltt atrendendtt # feia tardi*
foaitaf * comptef # mafcutijs» vt P5 tbt. i b*
aflVgnaf tbtdemro^q: femevn uafdf mafcul*
foaiuf efkicaiidius tittcaltdiori toco coltoca
tur$ femen vtt femthagenefafc&idretia ibt>
dem gaU.t £tfa.fup ampbo.kidtbvpo.oeV
mranteitt.vuj.mettftbttsmotttbjeq^fiadeo
fomsettWvt poffetetfre.qttoquo mo ad vfta
pttalefdtftfco noejrierit/fpo mom bebiUtaf/
to^pattfvttttfequctteiaeemettfe ttullaten^
eottalefcatfifco vfcp 3d,ir.rttenfem velpnri/
ptum.jc.mettfts nattuitas ,ptrabaf/robojatur
i finegioUo nafdtVvt bidtpft3mU.panteg.fc
cp#ttji*
ðfatttuto.
tlfanmtus tgtt*e]cfemtbtts priasqtt
tates bttttb^generaf mbextro/ft mas
m finim-oj^ latere ft fetittna)coUocac*
tangutemenftruati in vtero nutnf ? fometttaf
erta tutt.n.materia i ttinrma/bo redpica pn/
ctpioimtrimcnmm $ mte calorl namra coopS
tei bilatate ftngula memb:a pautatf i tio fub
tto ittfi?«tt3ttt'.cSotus»n.jeps mitfubitofo:ma
ms tn wero i oiflmcttts qn in wero e pcepnts
t>tOi.au^.atafubintrafevitapmndtf/'rfen/
w namrefenttes riroidarione petticutc ad ipi*
mpmra mottefetc? mom mfnus pteros ocutt
tur ?g®mt ppteta actione namredrca tnfarts
licreationefiptus fu f3tobris.tng.vel.it. vt.je
menfe ad*^atttbe vrero mttf ? cona£ ejaes $o
fecttbina drctt^laf/mtferimptetfmfhttsoo
iote ntmto farig3fV? 5 acddic q» gms nimis
dto anriripaEoeinde ad aeremmis frigidom
vel ttimts catido vemes /calamirari i miferie
erpom't7qb*eios iimams damo* agrifltmeat
teftalcaroinfattmUrecenfnariftuidaefttte/
ttdla^io neceffariafttteivaria remedta i fom
ta(fimtbi.pttan.U.ttj.c.ic^.)3nfate8tttquic
*>te£ eseotes in rofis ctl fale tri^inootttanf M
eo^memb^pfoztetiCwavtfcofabumidit»
«Uberene, bemde palato % gmgiue cobigit©
metletmcto rVtcettf.t^tnttrib^or1 mottdinceii
mrrpfo;ten£tbu(cedtne?acimttenteUts ap
petims ihfanmUp*ottote£fieqttenf balnienf
co oteo mirtitto autrofaceo tmgattf ota eoaij
membjarncmtVpctpoenjafculofqoo^inen»
b:a bebentefle^ppf ejcetcitio boribta.fomnnd
eios fp in toco obfcuro.pnocetVvt tomen fpo^
coadone£wados.tt.nimis loc^ vifttbifpgtt/
i tetieUos adboc omtos ledit i fepms lofcos
radt.^tdeo no umtnimisluddo aeri ejponen
di.nefpos vtftbtUs bttgreget; fitoppia caoc
dom eftlnz mato tactet cosopto norrimetito
mitrian£q:e]tvifcofolactcnotriripefftttia^
tentittcorrere pafltones «fiditozis vlcerattone
pomito/feb«/fpafm6yventr| fomtfone i bu/
nifmodt*neccdada tnfatttoUs medicina Ctttn
egrotat/f notrir tn medtdnatm poemett bte
&^ra<toen79tficmfanf befeon fuppteat
Ntus gerote feo rmrn^ Simt ibtde bid t pfbn*
^tbonaaotbifpdetac^ntttrimetttaus bon»
f tcbftllentia.ptts i ec6oerfo.erco:mptoe fa«/
gothis nuttiq neceffario tedtf cozpttfmld pue/
npelmraiot^P^pfpoenUsttamremoUtdeV
ippi fadlenommm tactei poertibititari.vtt
membta tnratmUa <ppf fnt tetierimdtriead bt
nerfa^ngom^fufcepoooe bntftettlHtttatettu
^tdeo fafajs i aUjis ttgamtbos ^grttts infait
tis mebta ftttttUgada ne^2ta'efltdattt7fett att
qttam inmrrat befo:mitate\iSttere U.vJSvm
bUco.JtemqiuifattmU* moUtt acdpiotnotrt/
menttfotimo muUo ihdtget/ vtcatot nattttar
ftdintmMarmocetVTadnotrimentttupott b£
gerendtt/bigeiho celebie£.t ideo ejcnamre in
fHncm ttumces foletittfanmlos thamaboUs*
pofitos bittcindemottedo tmpetiere vtetmo
mtempatocalo:j>foaetVtfomnttsmolcebrid
B mmototorefotottonettttnfanficerebtoi)/
ooceE-ootetetiacanms adbiberi/ vtfenfus £
raumUetvocl botcedttiebetectet; adBbtctt
ariftoUi.9.#mmfanmUsabottdat cexebwm
^^qntatemico^iseftwlckm3gtttt.wftt
^otpsco^isinfanmiiematot-tpottdeio
ftot aU)S ptibos.'? io inlas in pndpio foi mo
wsamfttlatfttg pedes^fopmanos.^eihde
po enmtfwi cotpos paolati.qj ps atiteriot ot
tmnttuyt per p»s teototreddilps j&o tnferioz
crefctt/^ppns gototdftdEetas gintamUtef
mittobj in incboarioneeea^poeriUs »
^epoero*
©erapttrtt3teetVbicms^tbt.3tt#
. p ttw«'n.ptterj>ptieb:/qnablac£ams
a taaeifep3ms ab vbere ooUeftiaf
capar.? to oifdpUnefofceptibiUs septti mnc
fttbmto;ibuspofims/cofitffm>effebif^
f z
Digitized by
Google
f
Zibtr vi
^sSft aot etaa pncriue calide ibumidebpktio
nis/m qurt)us morne venerd.ppf pia^angu
ftiarono inuatefoit/quoufip ad anntt pujber/
catttjperducattf.?tdeo apttrttatenaturatfa tn
nocmoeptie«nunmp3n£vtbt. Jfido. 2>ot
igifpuen camc moUee/co:po:e ftenbfled/ad
rooium babuWanp leues /animo bodlcs /fl
ttemt*?fottidro&ne turam vira bucentee/fo
te/tocofc appaantee/nuUum gtcuro^ mag! #
jaumj&gefonnidantea/plus pomn #;aurom
bdigetcs/pttenli tpe nuditatero betegae vere
fljndtamnottbntee/laude qtl laudanf /ftcut
nec wtugtum qS vtto£anf ab alrquo repntan
tt&ftpi mobiUtatecalor] \i carnis ji bumorj
$e fadtt irafcttitf/?be fadU plaanf/^ppi* co:/
poite tenerttudinem be fadlt le&xnih labo/
reeotmdUtmepanunteicmomaUdibumor]
in eis bominan^ mobfles ? mftabtlee effiaa
itf^ppffbaero alo:em mulmm apperotdbn
^iP^oummentifugfiuttatero befaali ad f/
firmitates vanas bifponunfa coKup^parett
bne geniii cottupoonem pbere binofcunf Ivt
P5mfitt]iolep:ofo^Tpoda0rico^/qatc]cco:/
rupto bumojeparaum Iep:a ?poaag:a fepr?
mftdunfr> vocero •? vulm puert ab aduuf btno
fcunt(pnbuarifto»lui^ )3n puer] por no ai
tetaf ante motum ad Itbidtnem/ qti.n. vojt in
pueris mutaeVfignu eft pubetta^.^ tucad ge/.
Berandutit babtleamuentunf.^teguuUpuerC
malos fepebntmo:e8.foi3.n.pntia cogttant
•Jbefitmrlpentme nibftcurat/ludos tpant/
tatee amanr.lucr]? vnlttatibus mtederereot/
fant/miuttnamanimareputattecouerfo.mac
ima roodia vel nuUa putat .fibt nojaa i pria
befiderat/i unaginero pueri plus § vinapp/
oanEplus be arouTione pomi vei piriq? be a/
mifitone patrimontj plattgot i pto:atvz bnft
cmroaccepmronoreuocantadmeroojta /ofa
que videntappetot ? arfectat/r voce i roanu
pa^arogatpuero^ftbipfuniUumcoUoqa
^^ftu^amat»0cnm$opiomarugtttt'7 oedt
nant/nuUurofeafemm ceiat/g qutcqttid videt
veiaudiunt/redtat i reudant /fubito rident/
fubito p!otat/prinuedamat/garrmt^cacbt#
oant/vtr fttot/mft q» borotitttpei bo:mirir;
lotia ftwdtbus itemj fecoinqttroat/? imodat
anarofelauanfvdpeamanffealatrat.p vU
ribne tjtpugnat.foIac3q ventr] funtcogttac
imo^ppaj vennj roenfura igno:at/fg <>mede/
re/g bibere bdtderant i labo»u fijcbe loeo
fm&mJ%mtt>obnpmt
fccpoelk
©ella blqt>ttra.vipu^Ia^tibtdt
p 3fu0ueota«mquebtUgunfinpucl
a/marimebfliguTpudidna.Sutatt
letn pndlepfiderande vel pferuande.q:fc$tn
pplenbnem funtcaUde/-zburotde/rtetteUe/fc
cundmn co^ts bifpoem gctlee i flcpibfles at
q>puki)ze/femen^affecttbncmverecunde/n:
mide/*? tocunde/qno adejttcnb^ppofttton^
moiibus bifdplmate/tn fermontbus cauteAz
tadK/in vembus bettcate.ma (vt btat fene/
ca)eeftts beccriapodttas t>ec$ xuBk aot pud
ta nomcn cta^/tntegnta^/t eriam bonefta^ vt
btcit Jfi.tla ^gince puetlas vfualtf appella
mus.jbiauti^go ab aatevtridion ficut*t to
vd t>z ^go ab incottupnbne qi perago »eo q>
veram ignozat reminea palftonero. (vtbtdu
3ft>Iu)a.cn.)^mni8 atttfemina vtbuarinv
b5 gnaltter fiejcibfltojero capflmm i molttote?
qp virJvt cemiceiongio«m/coloi muUebrlge
tteralif eft mag! candtdus ? tmltua lcma /mol
lis /fercnus/biadtte/ab bumerfrfq* ad vmblt
cum bns coipus valdeanguftum.ab vmbli/
co vfq^adgenua^enamad pcdtttnftmama/
gt8<pltatm.mantt6'?omniummcmbto^ ejc/
nemitates bns flenbfluttes /vor temns.fer/
moj?oIubiU8 % faoUb mceftus b:eut8/pafitb^
bzcutbus Vatrta^/animus eius tnfollers /ad
iracundiam^pnttB /Knajr/odr] mtfcrico»/inttt
d»8 taborl /impaaeb /boalts /fubdolus /aua/
ms/in libtdine pcep6.(vf/rifto.tt.vir|.)f e/
mineinquttfuntoibtt8genenbU8 aiaUumbe
bilio:c8 maribus pterijp wfaro t teopardam q
ferodojes martbus rcputanf taudadojes
3n aUjs antataUbu8 fcntinefunt tcuiojes ad
mftmendtt^afturfo«8 * moltiojes .'jfutma
gie follidte drca fem nomendum.t mttlier qi
eft maibr] ptcra^ q> vtr/ctjdt dt& ladnvmae %
mag| eftinutda.*? ma^ bfltgii. i maltda ante
magj cft in mulicre^ in viro.t cft bebttis fpcf
•j eft magi ntcdajc^inuerecoda i maiorj fegm>
dei oj> viui tardior] mom8.w«bi.anfto.U. vuj;
^e^atre»
ater(fm 3ft.)b: eo $ femt nutriMo
mammapo»tgtr.foUtataeftmfdrca
fcmm. ^ctus.n.m vrero ejcns fangttte
mnto maiif eo nafcente na tora madat fang
uinein ilutro ad vbcra vtmotef in lacadpue^
numendom.vn infanmltto mfno lacte numf
iandabtUus § alto.pdpitantmafctt volupta
tate/0 mro angttftta gmrit i bo(o:e.fem fmm
rcnemtne biUgtt/ampIectif/ofculamr/foUiate
fbucf? nttm't.3tem roaf poftqua tmpgnata ni
ctit fanguinc menftrttalem no emtmt. qttia vt
Viat anfto,in notriroenm} tranfit aeamre^
Digitized by
Google
&e mubm bominfo
mcepmmtfaMptMnimiep&w? jmtiph
ztdeo pulcbttOns color] *mbicundiorl e ? e/
iiammo^lefltO!|#^^ccpmfaittneo»v£0i'
rira^o*?efla£to#t0pla8 appwptquat
prat/ianto mairpUts aflfogif ?ermotu ipi? fe/
m8pUtsmoga£0i$mdaattmpgnarionme
fm artfto.^eca 0 mi*alte.fag ampbo.poft$
tmpgnaiemmnti^mfes/resOttierfimodas
ixhdaitjcoloice mutant/fub oculis traefcut
vbera mrgefcdVvirttts paulaa' inntrgefdfc/er
ma^iwdmcfewsmanidcttmdcntjmufca
«Vomtmfepitts pariunrVguea i laborj tmpa
oentes efliiaunf in pariendo/p bolozedama/
re ppdwntyieuif mdiwnf7papue iutterteS q/
ruiit memb?a funt ertUa atep ftricta. Muanro
adtmat* p puero bolozes pattf guiojee/tato
plus namm pue£ t>\U§it i oiUgenrius nutrit
atcp mftruit. gmpedimenta vo matr^ tn oapt
cndo/ttt fouendo quere.s.U.v»vbitangi0 be
tnatrice i mammilla.-nnfra eodem li» vbi tan
giwrbeabojftt rcauds abomendu
ibefitfa»
Jttaucut^rtliuaafouendoeftbtcta
f eo#mafea7otteat?eimateriamfo
ttendi alios oerdtnquit. Ham cande
>>dpiendi vircutem quam mater a geira'b?ac/
cepit fue fiUe quantum ad generanonis (me
t>erdfnquit.t3nto autem ftUa eft mam canW
quanto eidem in fejcus bifcreconeeft fimikoe
^Ueautem ouetridteedem^ppzietates qbidt
turbe pueUa,frwn.co.U.ri. j>jcu
&enum'cey
©tnjcauumcdo eftbtcta.eo #adfe/
tus numendum fitaccomodac3.tltt
micfrt t>idt $(i. )fuppletitt rtutrien/
do rmuld vicemmfis.Vtt numjcad modd ma/
trie pgaudet puero gauderi/? coparif pttero
patienri fubleuat pue£ adente/tactat r>uultt5
plo^nte/beofculaf pue^ pariente/? ligat. *
colUgatguuium fe oifrundente.abutit^muii
dtrtcatguulu fefojmdantcpafatpuc?. bigi/
tofermttentc.ad(oquendttinftrmtpue^nef/
dcntcybalbuaatnuoDczqtfragttlmguanuvt
ficiniUruatraciittts no loquente/mediana vnif
vtad idoneitatc gducatpuep egtotanteVnunc
mantb^/nocbumcrl/nucgenub^relettattfub
lettat pucf vamenteVcibd pmo mafticat/? ma
racado pitero edetulo pgat/vtfadu? tranfgtu
oatdbu * ficreftritpue^. duriente/fibius i ca
tOenis bemulcetpue^ ooimientefafa|8 * Un
©eoU^pftnngitraebsapueriUa ?recriftcatea
neaUcmapbattmttlus curuitateipm befoanl
tem/balneis ? vnguentSrefottetp.uuttcamem;
^ueret^co^i^einfanmlo» . .
bt&btesteu
B(lem]cadtt)2 mttUerqttebabetartl
mttandi mnUciiem parientc.pt faoli>
panat/? thfantoUtsgtus tdngcperi
culum no mcurratB qutbufdam vngucnris'?
fomenris bcUnirefoletVtmmparien^/vtmt>
hoti oimmttate % boiojefetus oe vtero addtt
camr.bcc etiam pttutum nafccntem be vtero
fufdpit/t ipitts vmbUcum lohgitudinie qua
moj^tgito^dfcumnodat.fanguinem puult
aqua biluit/fateetmeUeadOeftccationcm bo
moas ?memb:ommpfo:tarione5belmit.me
bmpannicuU8inu0ltttt>quercfup^iib;o.v«-
bevmbticO.
i. bcSncilta;
Tialta be famula vtojfe obfequto (f
puta/bec taboziofis <i viUoribus of/
fidi* beputar^grofftoiibttsabis reft
amr/vtliottbus panis tndm£.ferumuttugO p
mtmr/ftfitium pceeit/pnus ftUus fera^ c$m
tus rcddif.*z ab vtcro femimri manapaCBn/
aUa^o ft fcmtUs condtooms eftjpiibixom/
t>ercnor>mitrif.^ftquts fecumpbat/fipzius
Itberfuerit (cmus emdrpoftpcrum, "Jkcunta
vendtmr Temir7ficut^ecus.ana'Ua (iatc i fer
ttU8,ppf ingrarimdinis virium reuocaf /potl
manumtmonem tri onus pfbne fcnu'mt/inm
r^s afltdf/virgts *?js>beribus atterif /vanjs z
pn)s Vetariontbus ^anganjs oppttmtmr.re/
fpirareintermiferia8Vitpmiraf.vndetn£nu>
fcrias mtferabilio: cft condirio fcmim^. (vt ot
dt^rNabanus^qcponendo tllud vbum ^ercc
5ocrmctt8 bis alicuis qut oie acnoae requie
iionbabuntvobiszc ifftaut^priumandl/
lamm ? femiUuj gfonamm(vt x>icit l^aban^
pfluas bominas vdbOminos ifolefcerct qn
mems Cos no repjtmit/comra tpo^ impertuj
tomtdo animo fttpbircvtpatettn agareg^p/
ttacaanallafarc/quevidensfeconcepifle co
tempftt bominam fuam.45en.]cvj.1To adco?
reuerfa eft B andUa/mft quando a bomta faz
eicpoftto fttit ad flagetla. vnde confequimr toi
affUgcnteeam (arabomirtafua. *c ©emites
ertim pcrfonas % andltares rimO: bumiliat et
bepmtt/quas benigima maiotttm amo: in.fa
perbieptempmm aUquorienseteuat ^ertol/
Ut.vt btcitur ibidem. Stoipmm eft qui beUca
te nutrit feruum funm tit ftne imtettiet cd pma
cem.querc|.co.tt.beferuo nequa*;
^e^afmlo
Bfcumsamarebiminuriuee btcms/
qui tn omni gne anunattum quo ad
fejms bignitatcobrinerpnapatu /v
gidt3fut3&aio?^cftmafCttittS feminacittot
! 5
Digitized by
Google
Mtr ■■'- vi
ad complejcionctirAitio sdogaoonem/tfqufc
adfcnfus btfaerionem/? quoad potefrarent
i &ominarionem.cmo sdcomplerionej patet
£tft>ir mafcutoe retf>eetu fcmwejcalidus ? fi</
ms.tpfai?eroecooerfo.m mafqlo vrigenr vu*
tutesfojmalesTamue.iitfemttiavero mate/
riales «jetiampafliiJCpit ouartfto.a.«?.» w*r
fe babetper modum.roane mulier per mo>
burapaoenos.^tempjeualetmafculusquo
ad narrafem operanonem q: nararalts oparfo
ptus wgerin mafculo generatirer f m femuta
me<\n.croato;vtos.^ideowrapmttemtne>
uaefrbtctus. vtoi.3ft.nerai.n.pirot:Tl3cer
BmaiourobotefuRrfundaRWideofoznottb^
amombus entrapn.OHa.n.mafcuto£fttcfo2^
«023/gromota/Tintuncmrlfolidioza.tt6ad
otafomo:aoBaftttttnamraltffomota. 3»
mafculis etta f m plran.funtcotda amplioS-r
maioja^ideo adreceprionem abudanrtema?
toas fpos ^fangutV funtbabtlio:a.*io i>Dt*
sbundanam fputmum ^ calidt fanguinis au/
tacto: eft namraUtmes vin§ muherj in qcai*
iaeftpna.1)3m^praIo2i8fo:utudirte?co/
pie^ionte fiae wgozem nulfi viro acddit oaf
Tto mmrrraalis/ficutmuuenbusacaderecort
fueuitquicqd in mafculop cojpfo? fuprotitas
gtgnitVaut per intenfum calojem pfunuf /aut
m pilos refoIuit7autper e^erdou euacual
Jrmioifratpdinovm^mulierlin fenfust>t>
iCTmone.momni.n.gneanim3lium mafcoms
fWmmmdi)e*inm$mdx*nocmi*
looeraonem bj animum femttris i pmdeuote
ytot.anllo.li.v.wvirpcellttfennnaTrone-z
tntellecrus pfpicaacare(vtOtdtaud.) q pfert
vi|multertf m aptm in imagtnisoiumeifirr:
rudtntsoignitate.^ejciftaoignitate percellit
mafculus^mauctoairatetinpta-tepfidendi
^oms.n.boce^^^
l.corj.vj. Jif^ulierem bocerem ecclefia noper
mtuo^0mpmm.n.eftfubwn poceaateerl
^peoom«n3btrmi.^ett.i9.)Suntt^vS
res/anmioftoies/ma^ ingeniouVpftaria?es/
ausferoaousymgneanimaliumetcepmvac
^noutffemtne/rmaiori indigerabo ?(8W
pousnummenro^pt-abundancefotttmdine
^o:ts oominanos/m mafculisbumiditate?
a^oefaaltcptjfumen^vt^anaoJ^r
*"-•-■•.. y ■ [■■' ketnro "' ■,-■'
. . 3ra^mtewrmmellbicflj8.fm3f^
TJam in vtribus vtrmulterempcdtifc
_ .C3put.n.mulieri8efrvir.vtbi.api:s»
t>n fenefregere vrojem fuam uawaputtortu»
f02eis^entcuram,*btcmarim8 qtmatremes
velmnsmrojeftbicms. nam vroasfuequc
roatefr ffliorom curam fufcepit t mteta5.*6ic
afponc^.i.obUg3ncto^mtriendofport
lus^.lbminpctupiugalindeihfmedta fc
Abng^t/ptindmidusm cum vtote vtceofueox
otitem teneatvtbebimmeireddat/Tndejbo
n fibimftodiarAesmpauanonbimittat/ta
tus 3tttem eamo* viri ad Pto:ero/ptipio8 ca
queUbetgtcula fubeat.amo^eiu8 amott ma/
mspferar/tut.peius cobabitattonepfenti
mrem-y>n3m bercIinqu3t(ficutbia'tbomin>
ipprer&relmquetbopdtremtmatrem fuam
cadberebuvrotifue.1>icfponfu8anfponfa
Uamunenbus tbonis * adfuismoriapleruf
ipofam alltdtlueots i nunoje vomm fuu ar
« tpm erp:imit.mult3 Iargif/<?piurimarep:o
munt/ptdpl3ce3t.Iudi8/fpect3C0U8 feejepo*
«it/frcqoetattvroania/robis/t motatoms fc
om3t-iOpontt.^otcqdeoacogi'e3tb3revef
fecerej> tpmsamo^n^ vtribos fraom fecfe '
nuIItbenegataUqd/quefubnomte fponfere
9liquamfibineriperitbIandeeam3lloquife
blando vulta acardenoocolo eam raaead fa
ctan mmeetandem m eandejftnalit-ofenries
pfenfum fuum cojar» penobui frbis erpmuJ
^anuloeamfubarrateinptbgemeambW
tn figimm ratfftationis piugtj tampcri oona
^omliaaaimpenderehfiibcznevelcb^
Spbt temmombocederepfueuitfeaa-rpiuk
nupnal3cdebt3t/muner3aduemenrfbus bo
oaccbous/cantbifenisA infms muftcaabus
pitteslenftcatterbiIar3f.*Di6opIe^fponfa5
w.foctamenfettboneamOamit.eam bnsnt
pecumefuej. famrtte faaf.bandenon minus
vtou6fue^fu»piuscamP4 mramgeritVet
amojet^io ip3m co«igi'c/tmftodia amei
adbtbettapponitgeflos taffams/panf^af
pecms prorj tpepftderat/mgrefrus i ^regre^
etu8rumtn3t/3t^penfat.wroatttbon3mutt
sxem bntenuluts efefiao^quii&o 05 vroteda
mofam /mala /nrofam/ebriofaro/Iutimofa? /
mutouoiam/ftbiprmm/fumpmof3m/mrtofa
mmo(^miofd/tedmhvas»Jmmj
lufpiaofa/odiofam/UuUus raUpiro miferabt*
itotefttmmwj.becoia/?fueiu8pofirat3tt
fi" tfTJ^» femtonequoda benupms ro cba
WfitftePttpBiKipinfpoiifo;^^
Digitized by
Google
fat. tmfom bomims
bone/foBagogam fro fponktmkiaduUa&
tyfpmawvviXMbon&eiagnitiiepditoes
JC5vtffffreqBe8?bettomquoadbdmimfte/
nam.babife^fabdiraquoadobrcqumma/
ittt.3n%mtte*benfgnaqooadbome&'c08 li
beraus ?Iarga fflwt ad cjetraneos mifericottt
1 bemgijaqfload mtfero0.manfueta ? paaftV
aqtioaa^rcmo&arcumfpeccaipJttdes iri p
onendt0.fo4^pattcstnfnfhnendi8.fedttla
sotUgea magendts.modeftatn babttu.-tfo/
briatn vfcm.autam affam.pttdica tn 3fpec/
tuybonefla tn gefto/matttm tn i»cenu/«>ereca>
dampabUco/tomndacu msrito/prines tn oc
caltQjaUevfQz eft laude bigna q plus ppofut
moabtt8#to^cnnibu0.plu8^mnbue qua
pulcbjts veftibus ftudet placere viro fuo.que
pUi8caufa,pIt8<p caufa Iibidim'8 tn botsma
mmontjs ^uerfsEq ejtptugio porius bieftUV
osgfef namteoclccf3t;£t5 bev]co*ebOtt*
fomaaw;
fce^atr*
aterdtpncjptugencrattonfe nanjr*
ltter.tt.beftderarpffuam fpe^ muIaV
pucare tn fil^s ptnamra qua uon po
rcftferaarein fe/coftodiatin fua^le. vt btcit
j>ftan.?tdeo adnltopgenerarionebefua fob
ftatttta p generarioms ofltaij oiuiditv trifhn
dit.? tft ^pterbancoiuifioncm/ namre fue ot
mtnurionem no reapitgcnerataMcm ftliu ft>
bifimtletttin fpeoe-reriam inemgie majrime
quandofttus in femtncpas vindtfcmte} in fe
mine mriefrt oiat arifto.lt. vig. )? ideo pater
circa filiof ^paeatroncm folliams ejaftit/^na
torauf fetum fuum btligit inmVvt eriam nutrt*
menmm ftbt fnbtrabatvt numatfemm futim*
n bocgeneraUfoft vep in omnigenere anima/
Uttm.eioeptt8pau^ inquibns namra begene
tat.'? ideo non mulmm f olliatanf arca reso*
fuos quos afe etjaont.ficut oiat arifto .U.vu
de aqutlaque eqdt pullos i alis ? roftriwvn
guibua eos fijgar.*Domo autem puep fuu ft/
ue fetum btugit'? nutrit/ablactamm/fuu com
matfalemraat ftuum eriam th iuuenmte ver/
bis emdtts verbmbtis cowtgete non befiftit,
fub aiftodtamto^ tpm pftttuir/? in ipm cmt
mmit/t ne pfumat Vtttaim bylarcm fiUo noti
oftendtt/fitium fibi fimilem maejj btltgitw tit
$mocttttjmpfueuitft'gcrefmetatem^pmo>
genimret>tgmtatem. vefte8 * dbop poetoes/
f^mia&widit^p ftttjs acquirerg/^beredita
temaogerenon befifttt/acqtttfttajercoUt^eti
ottomfilt|8beredtbU8berclmqMt/pae vero
Vpafi^c^oto/qpai^ftiioatocowtti
fattentw/fone^tn fenecmte/?a ftu^dpafamr
fiatteft videre in attibus comiui generl. jfam
iU'jcne8pafaitfcne8(ftajtbt.arifto.)qttpic/
mononpntacciterevicmm fuum«?tdeo*it?
longiorj,pmiflto bono:anrium parentes ? fu
ftentarium eftremunerario fpec13It8.vtbi.am
b:o. Scnpmm eft.n.T?onoja patrem * m:ej
to.anJ^ ff* longetws fup terra. £ro.tj:.ec$*
tn.^utbonojatp:em/vitavitjetI6gto«.vtt
btatglo.X>ono:areBenttscftpmum manda
wm tn^mintoney^g j>n6 magnumeftman/
dam tn remttnerarioncreius trafgrdTto maici
maeftinpunirione.vnp:iemaledtctio nocer
ftUjsvtpjtnfiltjscbatn/q.ppfpmamoffcn
fam penam menjerutferutmt>.45en.i^/^(rita
q* pfer ftltje bono^ndusyfuftentandusyfup
pojtandas/tcnficandus^ befenfandns/ma
gniftcandttsAlaudandtts/etaudiendus fi i
mitadus. vtbtatgIo.ibt.€>t ftl^ sbrabeefti*
opers 3br3beraate.ftltus cjrpsrenmm fubfti
ria onginem touat/tab cis fomenmmreriptr
1 fine p3renmm adtntojio necp $hdtmcc$ vt
uit/f tb plus apfebtUgitVtanto btUgenri?ab
eo inftmit>equenriu8 ceditnr? fub ©tfdplie
ajftodtaarriuecttftodifTcuma pstremsrime
biltgaf/biUgtnon vtdctqnta i&bis tverberi/
bus tte tnfolcfcatyfcpme laceJTiCtanto affectu
ofmsa ok biltgifVfto fua emgies mffio ft/
mtlio:?e]o;ffio:moeni£pfnafaae8 pfijndtf/
qn alicjdmrpebefiltfs fubaudittptntJ8 atm?
gutteroffendima s/qn altquapmmsr rebel/
Ito m ft^spnmtaraftuo^educarioncmari1
ma pauum curaoirigimr': obfpem pofterita .
R8 ftlt)8 cttftodtebereditas.^ptpatnam offe/
famTptempmmfepe^mleges cifceredatdtd
petj3fiUtt8pcttrittptmif.nulta<p:ftt8 maiot
eftmgrarimdacppemcrfojpfiliowjm quando^
Pm accepmm bnfiatJm a parenribue eis non
fuccumf.ncea filt^s neceffitaittempefubuentf;
perbononftcentfa parcnmm ftlijs fepetmpe>
dtmrbono^Iargtmr.pmogemtoftUo bebert
matojbereditattpojrioalegibtts bimntf: fed
pptpiieimumm ius pmogentmreaUquan/
do apmogemto tolIiC^alujs qut bigniojcft
pmogftjimrerimlo mueftif.ficutbtat3ero.ttt
f^.45en.mr.T^jben pmogemms meus »av
Ma iftqmtujjcojdmem nariuitat^tue beredita
temqua mrepmogmtmrebfeoebmfti/regntt
f^w ^temzmmicfiU) igifqg natum
^ebercteffcfiajtpentee/nobtlesybitttteeAU*
6eS«roo.
Digitized by
Google
^m
VI
s Hajn quondaqutd^capnuiferaaba
mttvel vt PpJteptecKrcn^dvtp/
,ao remmerenSsela feiutedo far btcti.eo # vt
Uojibus ofriaf s qne^ommts no pueninr nec
ftlns manapanf.Seraof autem mptereffae
nne.i7coi.3n.^atdam,u.funwemacuttfme
o:tjj2ii3w,f.q m feraiuite fnntnan.? rales mf
nspei^^ahbu8fnb»anHr.qutanjaVcde/
n^mctumajTumcre/necenate^
miaerates/fepepenamfamtepomunf. Sut
fomferatempnctHa barbail vdbomb^
o ^el empn tugo feraMfunt opp^Ti. ^erS
muntobfpcmlucn^bt>puefamuU afama
^/"n^-MtWdo .woiac3fido!
_■ fceferaonequam*
gc beferao ne# addendum efr.q: tit
multrftbt * alne enoduue.SoIcr n.
«U*- •cff"b:ioru6^»cbona6omffut>el
ne^iStt/PcImrauefubff3btt^ematdir.TW
«er.ttt oganus cbaofue no locupIeabtOte
a4bbojanduminunI.fperdir.ficnffe^i6 0ij:
^^tcn.otqttlium, jtcm „eb0|rf6 ftf £
^digusota b^pat^fumtt. 2&attB.m„V
S^?ni^«^^obmtmr.iea1;
^t,.o:.£uferaopigrotmctabco&e.am;
ce.pr.b:.S;eruu6 ptger abfcondit talen^ oȣ
«tafupja tom fCCJCt0||tt.^ etdt Teruos
^eltfet/qfubnomtnebnimipeammmS
^aitbttttmtpbtbofetbbTtbaK^
mjmilemerenolutt.ii.-Red.jfm ^ -3J: ir'
grajltbtnmoeftderat^appent/^ obteiitem
*» «ftwWwiofwjfiiiowip Kfo* ejJdV
.^&rohm.biIoYoo-tWitora6 4(^tn^
m^8mo2afaaetvetttre:c.3temirarandus^
fcdtaofus wtam gmrbatfamttiam *«&**
|«3ntmmtltam£ratete/VenietOn8eiu6^
JremmajebtcesTlinguofue oeofcus^BS
Puebebnofuomale^atyftcutpjoeftbofet
£ ^.^.€cq.vn.71eaudia8 feraum male
dtantemnb^remfftmmtbdtamsSt
£^p.^ui*dtcate numtferaumtc^tte
wftdtw ferut ffc <? mffeceruntregem m bomo
lua. jtcm ono fuo ejcns miuriofue ab eo fomt
^tpmdeferensaduerfano fuofe?tunmt.&
*^8l.tt. Irugeratfemt feme? in gcrb jc?.j %c
f^^*a«wfitfentf4
rogatue m tomienScamaarue frequenfa Iiuo
ramr/^ontiepao^Ejftcmramfitmsrafua
^pIuf$oe^aftbtftmcr4f.iec4.S
^mmanueferaotqueretlibertatWS
ft ftiertt crumnofue mculpacue a bno fuo fmc
itoflSS^&^ Pf^ofangZeS
[ab02etfumtoAofu6/?0Q^adlabo:e8boI
B»refeftngl^qinonandien8 oepwtaw*.
^?«*1^*ft Seruue ,**
Jofu»; dercPte^2uce.p).Semtj8facl
/A .ke^eraobono.
b Si^^^^^ftttmbi*
© uerfte.TJa bonus feruus dtbodlis/
&5SU8f3pJcnf *»*bifftuta8i$6.*
£^Scrau6fcnfatU8:c3tembqm U6€
pbilu.n. ipumtltamtfefo:.fer.ac 3tembt?Ia
m 7iocofu8adpuiuendum.becet.tt .fcruitH
^omtntfrenoefrebflarem ttoamdum.totu$
ZTfe^^/P^^^W^eletf .
^^^^nos^feroiem «ereajj&
Digitized by
Google
i&e emtibtto bormnte
a^iSebfmetletabttnmnfaodabanfp»
emt^ctc>yt£dfobtti8 «rgSofos adalloqnV
&om.q: motruj oiu^nfferofqn affabttes foc
$^t{mt.*fdeoOe030idqoeferaiebatf3oL
&ccre.rvm.acecpr?erat bauidt ocof voiuerft
popuu'*manmemofpecmferao:umf3ttl.? i
eode.£ecepUces rejjt i vniuerfi ferutregj Ot>
fcgutce.3tem wnlistfanimofus acfep adoer
t&mm bmfai opponens.i.fte^.ttmj.Tlon v>
ricfoco:mittf#Ytteo.ego£tttt8tutt8 vado <i
pagnabo cotrapbtltfteum jcjcem ftdelis eft
mcomtjTofcjinnegodo.^midtofus ad ejce/
ewendum.uice.ttjc '^ugeferue bone? fidelia
{C7.i^.0eruud meas moifes fiddis tn omot
fcomo mea.3tem bomilis eftTaraftdofus ad
fucramontfut^pcurandum.ptus em mtendit
bontts feraus attgmetttare': mulnpttcare oo
mint|futpecultumc^fuum|)puum.q: tn mnU
«pltcande lucram oili fui^pcurat i tpe ruum
(uc.j&»32ocarfs fcecem ferais fuis rradidftnV
lis Oeccm innas 7 aicltegodaminiOam ve/
M02c3$bon? feruus cautfeft? mulmlcurto
foa ad roej i cu pt reddit ro^ono fuo Dc batl *i
*ccep$ Tta Oe bene oputat] remuneratione cer
ms etfpectacOeno computaris vero femp Ou
bicattfoattidacvtpatj luce.jft>.pbt 0: hnt
eecemna tua Oecem mnas.fedc Cuibidton*
jgfto one babeos poteftatem fup Oecem dui/
«ates.^temfotlidmseftbonus feraus t am /
noihidiofuspuusOno fttopgare comodum
Gcucptanduim fiuc leccum/cp fe Otfponere ad
p:andendu fiueqaatttcrcunqj alias qttiefcen*
oum.nun^emibonus feruus commoduftbt
fienputatqnpidetcjpbns fuus adbuclabo:at
lucc.rif.0uis vefttoj babens feruum fi vene
ritoeagro oieatei/pumo Oifcumbe tcideo p
mendamr qniOtjritad 0auid.o.*r\egl4. Ms
meus toab <i feroi Otit inet fogf adem terre ma
nenc^egoingrediaroomnm mea vrego co/
medam?btbam:c.jicemferau8 ftdetis ? q>
moarfos fciene Oni fni aduenra no fe Oifpo/
nittproeponit anrecj veniatad ootmiendo/
necfubtntrattectnm ante aducnmfuu.ruce.r4
36eatus fera? tlle qocco oenent ons/fuenerit
tn vtgilantem.^teferausquidrca Otim eftfe
fcultie?3mo:om8/ain> ootmienribos vigt>
latadonm fun ajftodtenda\v6 mento repbe
ditoatttdabnertatios feruos recjl fababo:*
intentes. j.l^.rtv j.*nd eratquevigilareVt
oesOowniebac^ feqmc ) jfthf mo^ eftfros
qui no cuftodtt] tpm Onu^tem feraus qoi t ob
feqotjs oot fnt eftaffecmofus/ocnlis acmant
bus fg ctrca Onm e intenms ad fuum bitptad^
wm ctagendum/ne aliqotdX m comnwdom
fomneatt)el beftanmMue ad atiq^bnfidbttf
a ono bnftco|redpiendn.ps.6>icutocob'an«
in ma.t.ad manus one.f.f.:c Jkebonos fcr^
uos nun^a Ubozedr vaojus/tnmq» ab vnli
t&tebni odofos.q: fioe pmcdat/fmeabmcat
fioe vigilet/fruc Ooamatofaque hcitJ^d wt'
btatem illius miferaito^mat^redudcjob
0i|.0ictttceraus befiderat vmb:a <z mercena
nius pftolams :c3^bon^feruns nectn vtcm
necin vdhtu eft 060 foo onerofus/imo veteri
roba oitt fui attqn r> anm drculum eptcnma
(at$ ppteto feraino fuo motto pturaefta 00
mino fuo recepraru8.3ero.3fn tege pcepmm
eft vtfine vcfte t vianco/>7.s .pdo oduautuj
ferausinanno.vtf.nutlatcnosaOno Oimttta.
tur.^Do.t)rj.t ^cutro.trv.^tem fcraus in mo
nbus oifctplinatus t^mofus folet efie co^j
t>nisgran'ams tin eo^oculis eftaccepms.T
tdeo ferausfcnfams adboc OtUgcnrfam ad/
bibct/vt wbane % cumliif. oito fuo admin^
ftracq: 3ltqn plus Oits Oilicjit tnttndtdam fer
wen^/cf tpam erbibentiam femim^.ps.am/
butans m ma immacotata btcmibi mtntftra/
bac^.pg.S* fcrous fcnfams eftnbi. fita>
bt qiafa ma nijtemfemus bonus a orlo cot
repms p co«ipiaitcm k no cft murmoras ne^
tp qralofus.fdcn.quomodo iuftus Oominus
tulre arguit feruum fuum. c ralis arguno ftbt
acddit ad^>fecmm.^e4.]C ^erao fenfato u>
ben feroienc? vir oifdplmams no mormora/
bttco:«jpms tmmo ponus gaudebic vndep
tter,icarcjttefaptenmTbiligttte.cjw:ipe?c.
L-
^e^omtBo36ono^
Jcutaotferoos eftnomefubiectotsy
f ifieutonscftnomepfanonis-rptatts
vrla Ono a quoeftots pris mfto Oo
mimom eftftammm.fine.n.ono no porTetfta/
re fatttarefpubltca neceftcc bumana foderas
padfica 4-Qpieta. S>oblata namcp oe mcdto
tofto^Oootino:ttm potenna tibera efiecmaltV
eta/^non$innocenti3fo«tmta(vtot.3fi.)
3ufla mc& onano fj tvrannidem fuos no op/
pamic/0 fuos aducrfarios rep:imit * repeHit
tn^enaptas fttos non Oeferic/immo p fub
dit]p ptatem aduerfanam fe oppomcvtotctt
&te$.vn p$ cj? bns nomeeftpta^ t nomeec]
tati6.ittfttts.tt.e0n8.<zittf.0t.eq*vi,vut.eius
1 tdeo bns qntittftus e/g via It^ caofasytitcs
'■? ptrooerftas intTobdiros oirimtc? oeftnir»
. imtaticp qt» foo eft mboic/p malictagladmnt
etbtt^p Oeferendatnnoceria.diped iuftepoce>
rie p mleftcosjOb^dc? opponitpupilloe ;pt
1 f 4
Digitized by
Google
ZiUr
VI
duas /wpbanos be mann oppame^ej&arir/
pdoncs m3leftco0 -rftirospfejuif/aftp pjjuit
acceptam potefbtem non $tn volunrars tmpe/
tam/g frn legu «ngia o:din3t rbifponir. ifje
quopj q> ons eft»omeequi&rVTttt{up n0me
hbmlitahna boni <i tufh om libaates funr % "
P9.4&rtinr»? TMter.jmtj .£d inquit tora o* '
bcm mceOB3nontfubmg3(re/nun# voluipo
e^fieabuttinasnim^ne/lclemena^lenim/
ie^dernareftjbditO8:c.tideovem0t>nsad
oes pjet^ad maleftcos Uberalem * affabtlc*
Z^p^6^9timmmsitMonbZ
bua£bcm^t.befhaUbu8 % malts bilarifcca
g»of5tt.wbraen.i]c.Sicterroi vefter fup ai>
maianaaic;po(tnquirarcgo. )noronW
^boibus/^talibusttmeaf. j©m8.n.boieS
naruracqtes $enuitJt$ vanjs merut atfjs a/
ro:umdtnc peccatemeruac/qut biuina tufhda
«onfomndanc^
fton foa g^oaa £ fubdiro^iufhoam querant/
non n.borbu8/f bemjle bnanf. q? ertlla pte
quabelhaied Cnntbnio ipop^ftemunf. &ft
ertam bns nomen nobilita^.ftcut b: fceurero*
\Z i *Tbaba6 veft^ vir08 hP&es ™*
Mwh?nimi eo8 bnos *pndpes *mbu/
«Ps/scenturioncs. llanibmbcberefrenoM
^^generoftanimonontacamefmentcio
#mamb:o.7)arura in ataubue nobtUoJcaV
vmbae fomo:es ppofuitaltoarcges ? oucto
res.vrpjtnauUbHs^in.volattltbus/tetta*
m aptbus tn qbus ofous i(ti alqs bnanf? p,
Kaun^mqbuonobatozespdtnones fcn na>
rurcbnftaunHnucniunf.vtftcaddtfcatbomo
nobiUtpcfrcfmr6nem^^3m.eyquoficata/
te pfuntataUbue nobitirerp, naturam. 3rem
bnsjjomeeftbono^oipita^aajcbtispte
Bdepbc.^.Scraiobedttebnt8 camahb^ai?
S^hrCfT0:eJCD,ls-nacftc «fubdt^reuerl
cam -rbono^ acapit/toma) fuimertto fub
S fhb°no:iftantl'3 ^'^08 fcat,pp* vnum
entmbonimtregcvetbnmtotapama bouo/
rarurynmcfy2frcquenraf.3tem bns etf nome
vi^bbonoaefo^nbnoacpaafuocolonipa
mefunrfecun.qjnuHusaudettttttadereKrmi
uoefuoeacmmngcrepaamfua-.
fcebomino roslo*
: ^autc^mfto^bonoonontbilrci
b pubUcevatiuse/itamatobnoniba
«MA • Pau8^a"n|aPbn8fubdtto8fuo8
bms ofiims a»5ariatcattgttfratmtd)eeJ
5mvtotenrcrroUiri8peUeinbefuBbsS;
Pter muncraiufhctam violaty* pauot non m
i^f^^^pncipclq abbomS
rnmt^dtudiaum.^opuIum aquoreapitve
fszliz n mbutum/ab inuafonbus non bcfe>
ajr.ec4.pn/non af.maliacfuc.Ofenticntem
^aaKaudeW%eUat.3fa.tir;^abo cZ
rum tn manus bommoPcraddiu.^3crc:vu
^radeUe cft:c.ahenatanqua .ppiia vendt/
wtomtafuaefrepurar.i/acd.Vin. fftitoa
rat&mtb^^den^memmscnnbu*
waetcgzc *£>onozanab omnibtuweuerert
ffcw^3n4j./£3denre8 ado*3ttftatu3.*c
iegc|tftam^3nriquo^befrrutofuoo:dM
fpe tumaccradeUratcm tmaUaa^atuatroc
ajlt3t.3f3.ln.M3to:c8a^:c.3niquecracto
mbus ttatUjs fepcvejcar.Sfa.tg.^pJaw
*Benerac«>«8 fpotiauerar.a^atti|:c: WS'
^.^ccafioucs ej:to:qucndiaUqdraptaJioD
rar.3fa.t«.aflur9b% vll9 cacatutuamsSI
majdaces^^tatozcsbttigtt/^eoEpatnBatt
rcs 3ccomodat./pucr.Tb:inapc8 ^Ubenku/
U9nr.Kp3cfi,m.3ur3uitati8 rert^nccps
etu8(^feqtttfJ©tdttmumRoneTrapitattu^
iufturandum.€put38'?belia38 beaUemsla;
bpjibus ftbip3ratp8.^ctt0J3ucmnr.pjn.C
ef:p.femplum oe b3lrb3^r.^3n.v.^cec^
^eo6quit>mnu8Tfidelm6ftbiferatcrunri
^I?m?qTL?l?l>£U6 P"e m«9Mret/
mtbtmonudumfo:ftr3nbtmifi(rc8.3tenufti
«Bfermna grarepurat.idcoofaqucfibifiunt
mtno:3^ebttofo:cpur3tfictttbf3udirb.tnv
ncc ul3 faacores feroatatcm peaoii ciu8 mir*
gareporcmnr.3temat98l3bo:anttbu8inIu>
di8 -?tn pottbue ipcV3cat.^.t©eterre/^
r5pucreft.cum8 pnapes manepmcdunt.^
«• ^e^Wr. IW btbcbar tcmufent? bc vmbts»
^;"»0^ .^«^«aattbuebomini»
quoad memb:o^btuerfttatcm.t quo adcta/
^quoadfc^btfamoncm^variamqUta
tem«ucfunicianr.'rjttnc beqbufdamacodeii
ttbne qaeptmgunt,arcabomincm % ftn nm
«am^pternsmram/sttqttft cbrtfti sdtutOM^
wnr^icenda.i&pmobcabo/beindebcpo^
tn/Zmo u 9i&im(wnQJbwi&Kq&
Digitized by
Google
fot ctetibus bominte
&cbomimpptimtei? t>e dbo ♦
3aooe^p:tet3ttbos
bofeqooadiftaqipj
pfftromoamialtf/otce
> dumreftattoeilliBpj
pzictaribos rq^/q ipm
^mnaturaincfTecufto
cuunt.?funti%3o&.
areryejrerdtaaoyqutes/
. qbue/poms/vtgtlts/
sfomttus/tthe tfhs no cuftodif bumanum co:
pu8.7]o8atJtiftumo:dtnem Bnofequtmun.
quia tu loco fuo De aere poft 0tcemo8.keabo
gpmo^otcamus # tam b fumat,q: abti6(fcn
pftan.jeft lubftanria puerribais in eflentiam
cojpis quo abafeotpue 3ugmenra"6 /tturries
i fuftentans.£alo:.n:rb:tt membzop intenof
tum i cxterio:um prmutto cftacrione ? refoto/
tionecuiprinua Oebefreftaurarioad Oegdttt
bnftaum reftauraudum.Ctbus autftjmptus
tn ftmtlirttdtnem co:gte fttif/'? in iptos naru/
ram rranfmoraf. vtj in dbo pccdit ipiue pjja/
fio*oeinde eine iriafticatto.terab in locn ofge/
fttont8 receprio.qrto tpias Oigeftto/^portab.
tmpuro fegario.qumro iptu8 artracrioAg Un
gula memb:a otftnbario .ferto narure mebii
amtmlario.^i.n.abu8 no aiTimttaref mebry
nuncj tn eo$ namram tnco:garef vet puerteret?
«Jlamoport otaifta ftttftius abitncotpario/
1 tn narura co^is puerfio. Uam qtf calidtitn,
eft i bumtdtt/rraliftt tn natura fanguts ? car>
ni8.q5 po Jrtgtdum eft % ficcum/itt natura ner
w*m narura offte.? fie beaute.Cibue ttacg
aiTumprtt8?Yijco:gat^tn co:pibtte adbncttt
ttajibtteco^ttumfraugmcntat^nfentb?
poalo^aruralemremgac/ Oegdita atjtre^
ftamat/^cuftodircotp? neperear.£ibos3tti
muttefutttoittemtace6.^uida.n.dto in fan/
gmnempuertonf^pffuafubftatiaiem bumi/
ottatem % caliditate.? tlla" quam biir cu fagni/
ne vtamtaKm.autda*o ecduerfo ppf ottet
amardiuspuettunf. autdaivodbimulttt
nttmunr/q:multttfancjuf8generat. i&utdtl
popap/fmmoporius oneranr/ttt altcMuuin»
refoaltantwgeneraitf omts dbus laudabths
fanguts generariune/magj epueniee t» regen
Gbos fpuTtor] fangmnis generatiuus^reoia
abusbequopafmuuttsfanguis/piucab?
fuBfttttcate^ecouerfo/a^OequognVpattc?
^guts/mttlrae gttacfupftuitates^cinaltter
gieKonesmeb^tcojBtsqlitates.vtbi.co^
mm^mmmmp(vktmm(mvi
drc3btetam.wbi'dt453!ie.fogampbo.naW
fubftarialira8/e|tt&e/qua^^
fttas/rpts pgruttas/opoaer, n.meettatco§fce
*e fobftariam i q^eaooaadcoftodta^re/
fiimen co:po^ bomano^ift. n.qdam dbus
ijutr^etttattfaatepttetfittos.^calisensttt/
rep,emariu^attidameftcib?medi?^Kefa
JfSf^S08 * na^amaritt^ aotdapo
eflab?peftt^n3tt-6tnamreco^tttt?.ftcut
^ettenofus/qatorafpamumr^beriwtttpm
co^tdeoojj^co^
racem ne vcnentt aiTutiwfloco dbt. ^oautas
aotdbtatt^jdtfc^mpumiaqlttsmelementa
nnmtennmme^UceaW^iiaevdfrim^
mpmo £dtt.velfcn earonde vlrimawrenfio/
nem.1 ftcm i qrto gdu.velfubftattattmedtatc> *
ttem.«fteo:eiTeintemo vel mfctfoadn/em
mato^e^xeiTom Vf lmino:cl>ocettoattende
dum eftVcj?cam fcn fttbftanttacp^mqUtatemi
(vtotatpftan.)aiiq8cbtt8eftfubttU8/qut.C
l>eracatotgerif.cuttt8fnta8mtJltapaE. nts/
mt(q: ^m atttci.fobriIi8 ereo&enera^%itff
q ato rettoiuif a membnyrtdeo pac tturnr pt
l>tattdem.^eab?groiTu8 qXrard? Otgenf/
ret^pars modidmutmnutric/etqtto fagufs
piTtts gna&q tardius retrotoif ab tpi8 njent
\>^^n(^Ucit^(^et{nmia}>ohtac
nemno fubntts fanguinis Tecooerfo.^efta/
b«8 m qticate-r fubflanria tpama.^bos m
r^jporuslaudabtltseirqn eftinf Brpatos/
^ecotterfo.Scbm^.berbe^ ^J*
mmt8 vtretc8/m,„Bsiumbom- qn03dabu
^pfbuttjtdttat1etceiTom.„afanSS
aqttof^te/rotfponuntadptttt^mon^l
ideopo^fontmedidnaf dbus* ifiboeiy
ciTcvnifo:mt8/ne.f.mvn3menfabitterf3ntt/
^aaf^»iaiTumant:(qt%attia.)o6vn?
abu8b»p;erit7attercp«ttpt%ftoma^
mteerKudtf trepiet. Conftderaferiatnaoo
^otas OtmeYtoe^ errecritte.llam atreudtf vd
^mjjtmtum/vei^m minimo/vdftntnf b me
dtum.Sw rueritdb^mmics/namracmat/
ftomacbo biftttdit/^mftat/rogtmm^fto
nes gffat/maioe bpmo^s ^ catbocbtmaa au
gmeflot/nanfea^vc^ito^oocat/calo^na/
to a^temftctttojeo lampadeertingtttt i foffo/
eatifpafmo Jpcrionemnerttoacat/vlcerayfc»
^L^^^^^^^om^ot
^8^^?^Bal)o?mtttmodtnebo
tno momre ^foefejdere fe aedebat.^uando
vero«tbue eftnimt'8 paoett8/n3mramoebtu>
tetyvifum i omnes feofos eDetat/ |poium ca
pwop? cal»toegiiat/prift5 ^etbtcaacceterat
Digitized by
Google
Zibtr vi
ata> caufat. (vfiof ih ampbojitttenuibus t>t
eos marime pe^egrotates UCibus ,vo me/
diotris eft Iaudabilt8.q: bcgdita tn cotpc re/
ftawat/ptrtuKdfeuat/fangumeaugmcntat)
<olo;etemgat/fligcnmmacittt /vtres opandt
trtbtttc/annatem cotcns augct? cuftodit/fu j
ttemfomttum*mulceb:em gencrattindttrir/
tmlt mcncmaiotp dbum reftanrariocjfueric
pcedms g rctblttentem calo:em begditto/cib*
co:pus attgmentat. vtp^ tnadolefccnna.Si
po maio: mertt oegdtrio # p ribum fequena
reftaurario/co:pus mtnutmr i befiat^tin fe
nccmtcfcdfinjent eqris reftaurario.o biffolu
la cotpisa pferoatin oftftenua ttn ftatuificut
eft viderein ^uemtcl£onfideraf ribua vd ci
bi cffecmarcfpcem comedem\.q: aUus conue/
tticfanorcalttts egro/auus mucnt/ahus fe/
ni/alius cjccrdtann/aaue Qutefcenri. 3f&mtta
emm falubria famtatem bnri qoe funt mo;ri/
fcra inftrmannVreriam m fams buferenria cft
citaUm^clpigq^Mtcurfiecmarico eftremedi
utn /attcoicofenco cft vettenum.^urqtttamus
qttieftmots bomim'0/grantrim?dbusepane
ri vel ptumid.vt birit i5aU'e. ©anadua en^
eftctbus 0m varietatcmo:bi.fla aliqa abua
eftfaiubris inqrtanacleftmottifemet acuta;
*aU4s abneqaieHxftiUe in pndpto mo:bi/
cft nocinne q» mfttmitas eft in fummo.Ttant
runcb? batfdbtts tenmf vtbi.bvpo. ?gatte.
q: tuncnamradrca btgemonemo^i cft tota/
Utcr tntenta.vn uic euis effecms b«roriuif i 1/
gJcUI/fidrcaoccttpatagroffadbaria teneref.
2Uittseriadbttsi alio mobandrcfttueceffa
nus m moibo aontco liowmmo.i aJms tn
prio.qt w pnripto rimef ©efeems ptu& * to e
neceffanus maiotribus. Jnprio aarmotba
rimetmftrmita^augmattu/^iomncbj om
imno:.0bario fto rarieda cft£m btucrfitate^
moibiftm frwteinfirmijifm qhtatetfubfta
riami^usaDu^^mlJptifatasdbiiudtcamr,
Jtcalio mo obandas eft tuueuis /?alto mo
adokfces n aUo mo ipe fenes. Tla abftmcna
ribi q iembos efariUs/puer] <rmmonW cft
Jimdlt0(m3f iaudbYpocraO^cncsfaalUmtt
fcront icittntu fcffa oftftetes feriUcs/pttcri fto
fmnus.na tnfenibos bebtlis ecalo: namraC/
wauisauteftfb^ideomatoicibus adre/
pfltonem calor] eft ncceffarius muembus t p/
ttuUs/mmo: vo anriqs.£ideeftrd etiam qrc
mtnua dbandi fcntqefcentes tpfe ttcrdtantef
qtiniUtscaloteftbebatot/tnimsj&o rbzrioz
«ft wpoftpatcbit.£onfidcratv auttn ribando
^»?SWWSlijagroffiowoie^^Urcjio:rim>
^fjembotcsmbyemecltnett^/tcutfci. bv
pocras.aentresmbvemetin^cnamracaii
duTimt funt«r fomni logtffimi.3n bts tgif bo/
rtsplurcs obiarionesiuntbade.qt mcmnatf
caiof eft mulms/multo tgiftndtget nutnmen
to 2c,gn byeme.n.v>igetappccm8 h fomo: e
^gcfliocalore cnltefomwc. Jn cftatc fro 5/
num eft.calot.n.itt byemetngredit ad inteno
ra i ibicoadnnat*.in eftate vo fuo nmiU.pgatt
dcns t^cncriotapetes btffolmtVtin cozecmi
nozatqatatgtf iu bf cmemulmbigenf/muli?
efatafapperims.pt p> in puer] qut funr mul/
n calo:is/t idco muun appenitt mtAto indi^
genr dbo.Sttitcr ih atbteris in qbus roe ejter
an) augmcntatrcaloi naniraUs si tdeo mm*ni
indigatt ttutrimcnto.ficot ibt ejcempltficat ga
Ucieft igif cmus omni ataU neceffan? t majri
mepucmcs e&oji vnifotmis eft. i ini fugfuui
•r Oimirmmm tpams.nimia.n. abi replerio (i
uefaruritas mots aie^cotgts cffepfueutt.£t
poriffime ptmlofa e famritas/poft pceden u$
ftcriltrarc5fmcfamc.wbidt3m4.plitsm.na
wra tucappect/c| bigcrere^offtt.'? tdeo rema
ncnte appentu dtra famritatc/ob^ affumed?^
&e*£ottt,
^ms eft fubftanria Uqda adnutrim
tum ataUs neceffaria.^oms ftqdej
:{w biatpftan.U.v.c.jctt>ti*)multtpti
et bedneccffarius cft.Co2pusm.ftcctt bumc/
ctaLi qS bttmtdo cft tri cojp.c^refolmt i reftau
rat;abus p tpm rcftdf/t fefTad tocarcmono
raqmfuagrofftric nort potnanfire pftriaos
meams ? angaftos. *^oms etta vtbiat pfla,.
i criam attt4.dincrftft'af rnpr/. ^ft.mpoma
qttt cft nn por?M aq q jto cft cozpts numnua
cepoms 4eftpoms-T obtjs (iaimna.ajS(vi
bid'cpftan.)B ocs Btcs cotgts poztat abum/
nutncns i alefaaens fpm i fangmnc^ cato
rcm pfotrie namraicm.£te*poms medtcmae
qm non qfoibet ^m via poms/f pori? ftn le>
gcm i reguii mediaric.ftmf fvmppus /orimel
ocaf^aa/>zbmot.Stcutautoiatofta.itt fani
tate cuftodtenda i mftrmitatc curada.aq e ne
<^rana.idcoo5wmcdtcusaqf no negttgat
pduoes cogfcere/^namras.laudadasmbu/
at/t caucatno laudadas.aqua^ aot qda cft
fapida/qda no f3ptd8.aqg fapida tn mbftaV
na dara/fomna oacnrar/tcuts /dro calefttaca
ato mgcfccs.bmoi3ttt(vt &i.pfta.)ifamt3te
cuftodtcdaciaudabitndguas.dto .n.eritct>
bu.p P.n^> cdara/p5 $ fo:dib? no c tntmijc
tajPbocaot g> cftlcnis /p^ $no eidigcfttbtt;
gimoq> edto calefaaee tatofrtgefccs /p?
^fttbilaoeefttbcUSrVttft.vis febebuab^
Digitized by
Google
fat mttbue bomtm'0
aqnfs qnc mr fubnlto: m fubftantfa i laada/
biKot ad btbmcteymrittge vnri* p^nnum nnetS
bnmtmdnm m vnW* altumbttmtimduin m
ohaTejponcroIt.^P^^^ccus/maqfub/
falioa cftmnnau0.S'c^o poftbancsxjua com
mendabelte eft aq fbntatra fqjtemonateAmc
infbriente'? 3e]tonem eft pofimftuetteverfue
aBqtoncm.^pfbocn.qb<abcrccjtponirpemfs
feptetttrionattbtjs mom ectremo& vemopmb
tma£T eft in byeme caltde namrcVi fttgtde tn,
efetc.jji^u8.n.fcptcmonarcftjg3tca!ojC3d
mtmoja fotmu ftbi obiectop/q coadunat? m>
gtditari obuiat ? refifmw aquam fbmtaUqua
mlum atefaat.3nefrate yo ecotrario.£alot
ttcr] vtncetts fogatmgidiratem 3dcapit3fott#
rium/q ibi cOadunata aquam frfgefrir . vt ou
adaao.-? ptlan. 3tem aq ftuens fomf oe mo
ribus fog petra vel barena limpidtfltma.ficuc
alic^macjni fiumintB fctfm gradn obnnet fa/
mmt5(i«t)iatoftan.}aqu3^o pluuiaiis x>tU
Otpftan.mehoicaltjs aqs ?faptdio:yleuto:/
*i mndioj/fimr ©i.Dvpo. -JMouia mquiteft
mntue aqoap a fole amaaa^namra ♦n.foue:
nomfiqtf fubnWimu eft aorabitAidcoccte;
neaqttismettweft * btgembttio:.m*pt7ttt
fubnumtcmvtanacftputrefactoni.mwbtat
?Ban.etputredmcno eftvittigsnds/ilerfob/
W«3tcfttapotiusciaudada.^te.n.aqcoz/
mprionem dto admtttes eftfubrilie. ledir igtf
q» cftpumda.qi rauatatem giwtatq* feb:es
P no pumda optt^a eftA io a putredittc e ea/
ncttd3.gtem biat oftan.aq que&renuimma
mUtf pluuia/mdtoiejTe viquc no bcft&itm
tonttm/mettoteftpoftbacna toninus fuo mo
ttpumta ip35 fubflii3r.^tatcnaoftan .$ q/
omcp frequem:bibit3qua rrtgida /no euadat
rrigidss egriujdinee/faite in fenecmtc. 3qu$
po caltda vt btatpft3n.iemntt ftomacbum t*
nsta dbo^fcabtts.pttrgstftcuma * oem ptt
ncdtnem/veittrepurgat^mudinca* veutrem
fotot^nsmraallcttiattpfoztsc.ci^mrrequea
Vfus nocer.ftonj3cbtt.tt.rentollitybtgcfttua $/
mtem mrbst t impedit/t fangutne oenanb?
manarcf3at.3tem cslid3 aq teudabiliojeftie
mttismattc. ni3jrimebi8 q oenocte crapulari
funLbtdreriaautc:. ^emnQnfutittqtannci
fapientes $ aqcocm eft mtnoets inftsrioms %
f3alioriepcnen3tiotti8.qtcojg3CtBmirt33>
atone tgnie ^iflbltittnt! ? befcedere opelluntV
{?fubt»gir.) £b:pidi inqtmedia efttmsnTut
rfubttlttts ersletg bccocriottc.tqtfgrofltttff
cft/rcmancat.i1 B f3tfume.ai2tibU8.n.utwiU
busofeta^mcafubftariaaqanmpojrjftm
wcooio.$ijibUrcmancr«'mfife)f ?£8tenc>
mts> vtp5 fn aq erqua fit faf g vtotmtaoeco/
cttoncm.«quc3tttcrnmc?graiidmcrcfotBrc
cctcij funtitlandabtltozes pteraqs laeoates ?
pamftrce.^ftcaqttcocsfuntcaocdc.qjvtbt
atpfta.Spleticm35nift"c3t/cpar cftomacbtl
prutidunt/mKbowida farittt^ vanas febjee
faaot/lapides gignot. ©iatttpenttue vitari
non pnt/auao:itatcauic:.bijIiamr. bicitami
anfto.m It.mc»c.cj3qnittt8 t>elgt3aac3tor!
foltmoncttdpo^n fubritttatenon rcdibtt/3a
^otnftptdaeftqduptcrPmpft3n* aa'a.n.cft
f3lf3/attafulpbttK3/3U3Umof3/3tiaaUttoto
f3/att3 mctattm3.03tf3 fo vttf/vemrem c/
mottttmojdic3do mttftttt3ttar3t.fepembi>
btt3 oefudado Tpfumendobumozc vcntrcm
l!g3t*pfttp3t/co*ptts beficcat/fabie^pzttti
mncmf3H3t^yd:optco8 iuuatfiomedsffett
btbar.aqua^ofoIpbttrc3admgtda8fadtm
nmutstee/neruoecaiefaatAttfmtaneosbtto r
re8pfumtt.wdc.f.t»cfotpborev>bi vmtesci^
ptenttts poterj mmcri, aqanttimofs velattu
tttofa^bmjminofa;inm'c^3t7beftcc3t/fatt>
|umt8^urttftri9r7fcdat/tcmo:Otda8cnr3t
«qua^ommttina namra merstti fequimri
cftwmttt.ua tranhcs aq e vetta ferri/ ventrcm
pm'p3t/mcmb»pfo:tatyfplencbcoptT3t/apo
ftcnu cttrataq oc memUo cr] bomidimn fob>
uamyftrsngmnca" ftrfmf.aqbc mctaUo anjen
ti rcmgmt/T>cftccat."t>ccaot3q mutnplcrpo
mtosrino pftjcuit/f pfcrtvfui mcdtaiie. /£ft
mttpoms q fimuleabus -tpoms/f<5 vinun»
pucmftc3t.n.vinomtnfubftao3.i^oeda n*
f"»4f offiou vtnaoonbualijs/t uombato
t3.atta j^o mntfobtuta/'? pa^nummria^o>
macbum ato eiceutttia/ootoiecolericu be Qpi
Katjt%aia/v:tnam<puocari3.aU3 funtme^
cnocri3 in fuf s actoibtts tpat3.^:et!3tjttft35
vmioftdaarionequo 3d fubftana pftderamt
vattt fm pft3n.qmot modt'8.f.qoo 3d oham
tpts/quoadrcdotenriaodorl /quosd fapori
fuamtate/Tquoadcolotidamate. Hainfpc
tnuerfiftcanf vma.qzquod noutt eft oc ro:cu/
lari erpiTnm/no tranfitin caliditategdttm p:t
munj.Stajr.n.biat^ali.li.ocumptia'medi
ana.Sltnttittquitoftatcrqttamo: fobftarijs
fcj aqa/pomofa/fcu 3cre3MtJe3 /fiue ignea
Velterre3.aque3Blotjg3mmot3m ?(nmit/*~
pars vtnea confo:t3mr/SIma ttacp vcteno^
font3tt|8C3ltdt'o:a. jttodo^autcmoiuer
ftncattmr vitm^uia quectom funt odorifcm
bcnenumcnriav atiavcroodo:ebo?ribtlia
maiom fsngumcmkcaptris boIo«mgcnera
«W» 3»/3po^,cnam ma^mc owcrfiftcani"
Digitized by
Google
£ib ervi
vamanbumccunuajaUa. ve*o funrpoBrica
ftomacfettm pfcmtm/vmtxem conftipanti»
peaoziifacpwienttcnocoiaia.Hltaruntaaf
b^aquczM'prcnc3«aU3Vero3mara'cctctimt>
ouscatto^ncototeinfupavartanfc Ham
quoddam eftatbum tninue caudum.iEuiod/
dam amrium macj caltdum.qaia vtoidtcott
ftatt,omnimn roembtotum dtpenettamUmiv
gutnie colerid generaritto. looloris capnt cS
moauum.aliud vero eft nigrom quod cereris
eft macjl numuuum*aliud autem eftrubeum (i
ue rubi<undom.«z tllud alios macjl eft catiduj
€\ quia rerreftre Tgroffum refpecm albi vel a>
mnunecita eft perrozarmumnec tefiuum» ^li
num autquodin omnibus pdiateft mediocre
pceret|eftlaudabite»llamnamralem cato:em
pfoaatg omt3meb:a/ammum refoctltat/gatt
dium <i audacum gnat/^tutem co:pf admi/
niftrat/coleram rubeam cum fudo:e % vana e
uacuat/coleram nfgram tempat/metea er btt/
mo;e oeficcata tempat? buecrat/vnee regae/
7co:p8tmpmgttar/apperimm ^uocat/vtm
oiQdhna adtcuar ^curat/mtellecmm acuit
ppiUnonefplents^epalapertr/faBfluatcot
poK Oeftmitt pfttmitMlbugmes ocutonjm^
Itppimdineo towt/etoqucntes erTtdt/lapide»
in retub? foluit/ % barenulaa biffipat ? edudt
fanacuf vutnenb? puehitme3rrui8 fabucit/fa>
ntst inftrmts ouenitfimo bebiro a quoltbet
affumamr.^i ^o t qlirate>? cjntate rnodu ejc/
cefferuYabutenii non cntremedtum vmu /fcd
m«a erttpotms •? venetttt.fimtp5.i.Oecbiie
tatc. ^uereibu ^erntt gemta por? eft poms
^me^tdna.ficuteftonmelTffruppus.llam
taU8.potU8 J>fertfanitatem/qjJbumoie8 ico*
po:e oigerit /otuidit/TerpeUtt.qn^ tajfocqn
q> j>fttpacqn<p mmgidat? beficcat. qnc&^o
calefaatyremoUit/'? bumeetac €>ed boppo /
ttwm/Dtfferenasmediclbitmttatrwsi :
fceCtbo.
r. ^dttttco
uium bnto^manonem ^refpccmm
3n p»dr|8 gpmo cu>aria ppanCco
Otuepanf puocancfedes *fcmliaeriguttf /ut
cenaculo ojcunanrVmeTemettfalia bifponof
* cimanfcbofpires d onom menfecapirecot
locanr/no pus ad mefam reftdet nifipus ma
nus boujimabuiancVmrfumrtoone/^beoz
fom famuli giter ad menfam j>binant7codea/
rta/ iwUdiift falfaria pmimftt raenfa ponof
* panes cnpoculis mojc foBaddonf; jfercoto
tntttra *vana fubfequtttttfdierires <r mthiftrf
cum otligena fmgutts obfeqttttnCfetnumo U
niranteeiocunde gtfcoliocmuttfr/viatts eriam
tfotbaij exbttaran£nuncpina tfferaitarcno/
nan&fibuntticem fercola appoftra *>dtutdutt£
?comparaunftrucms rattdesfpes fubinfey
ran&completop&dio menfalia m rdumqstf
ferunc? mefe be medio remouettf.tttanttsab
lttttn£ite^Ttergttnr".gfa^acrione8 oeosbo*
fptri pfoluuttEeTbilaranonisgfa poculaite^
?ice?offemnf;i>t8 in p:adu> compte^ vetad
tecmlnm quieris gra recipiunf/velrediread^
priagmjmmtmv
fce£ena#
£nab:acenon qtfeftcoe^pfvefc^
rium coiratem.apttd veteree fotimm
mirin<ppamtopefa't communifeptt
lart/nefingtanras mmnagnaret. $ mo pot
cena t>id a cenos qb^evmb^.q: ia vefcetes #
pter patatequerttt cenadi lanbula (vt oi.*p>3
pia8)vet pon? a doos qff eanie ppi carctiaj
^befean cbanra^vnttfqfcp.n. fuam cena pfn
mitadmaducandttm.).cor].ir*^)ta atttq fu/
perius Deouimo vel p:adio&icra fttt/cenec£
ttentunt.3ft3m tn cena mttlta magmftcant/T
epIrant/'zBomn!aoccurrebaunpuiuioafi"ue
ti.vtpi* 1>efter.|.*fS:tmum eft tpia pgmiras*
becetn.cenam ften tpe cogmo.ne.f.mmi8 te>
peftiue neceria nimte tarde.fi>eatndum elo/
a impo:mnim8#mmad%adofitate vf ame
nitarem ^ena femritatem.tn locl.n.fp3ciofi6V
amenisk femrie foletnobiles facerefefta fua
n tdeo teafluero bS cpfedtpmumm fuum in^
veftibulo o:ri % uemoris :c ^errium eft muita
tie tujcralitae/qtto ad vulme b^taritatem. rit
biln.valetcena vbifaaes bofput cemif mrba
lenra.1>eaer.c£tttnatuiffec^. i^uarmm l
ferculo^mutopuatas. vtqnon vultce vnoJ
guft3tfalteoeatio.T?efter.|.in altjs Tattjs
^utnmm eftvino^ i pomtof bfuerfifae.vtS
inT^efter.jf.bcwndenamferebaCtcSermm
eft mihiftrof v:b3nira8 (ine botteftas.tveftec,
^ppofiteratmcfts be pudpibos (wac &ep
rimomebifmmbenrioamico^ gta fodera8^
T>efter.).fedt?oioittmnaipna.:c.0ctautt
eftcato^t inftfop. tnuficatmiocttdira8.ttafi/
ned&ara^finefympboniano foletceneno/
biltocetebwruZucejcv» £ttattdiffetvoce; :c;
Hontt eft tominaritt ^cereo:d coptbianoeroft
ras.ua m tdiebr^ ccnare oedecowfu e Tetiam
picolomm^ppfmufcas. « ^io cerei cadetabr] it
nguirf/liweme/lapacka/^candeiciiecdrario
l.wariwimt*
Digitized by
Google
fot etatibus bomim'0
fcecimttm eftotttmcm appoftrdp belfabftfaa
nam ceuts no fofentgrofla ?pmunia appom*
abaria ftcutm p:attdto /0 porius qdam fpeay
Ita r leuia c oeliriofa cenattbus apponuntttr/
majnmeinmnjsonop. ©ndectmueftcene
fcmmmitas.fofet.tt. bomincsqn erpedici (tk
*laboze$mb( recenam fua. dbu8.tt.mmt8
ato fumprus p noaem/itocet.? to mo:ofe eft
eenandu.ideopumm3flucnotu ourauitper
©tes.c.-r.trjx. , ^uodeamueftmdemraB.qi
(ine oamnocenam-eftquiltbetad cenatnuita
dus.Jnbonefhi eftm.poft cena vofutarieob/
lacam ppellerealtquem adfvmbolum p/ofueV
dum. ^redeamuequte^fopotlfuamtaa
poft cena.n.elrqutefcendum. q:mncfomnus
evaldeou^^ideoerantleaiebumei-iaurd'
ftranfuepautmenmin pafario afiueri. vtp*
Ddter.|.Ha woiatpftamcum abo&fum»*
cereb^mgredir/feaieoojmimus.
&e0omno*
• ' ■ Bmnne($m arifto.)eft'qute8 afafm
l "«mmcttinrenftonenamralim^am
^ fcftubtltstmoRua^msmfomnoUV
Samr.vtU8verott3turalts mncfomfltmcopaf
^Oigcfhuaqueinfomno intcndtfrpfoztae;
gio mo oiacaud. in lu &equatttaceanime.
*»omnu8(mquit)eftqdam infenftbUiras na
mratts cots co:et8 ^tepairto.Sicut. n.fen/
luscoisefrc^ets 'jamme/ita^fomnus.lla
(vt tpeoirit Xommjs eftqda imnjobtttcanW
«gsmen fenfuu.qffautOtat tnfctifibititas na
turalts otritad tmaj eopquefuncp nararam.
pn oidtqjfomnus no eft pjmario vigttias (i/
cat eearae. vtuis.qzpuatio id quod eft fcn n*
am ounmu» ^oeftruitfomntts atttnaruram
pfojtacT ef m natura (icntvitilie. "btttet
rea ata n^oelectarin pitanone/0 m fomno oe
Iect3r.vttfomttU8 puano noeft/# eft otfpo na
rumlisatiomooimmtromnusrtc. 0ontts
wodaj pafTto mulcebns mcat?cereb:i* vias
fauuuopaa8/namrale|vmrepfbua8 /calo:e?
namrateabc^enoubu8admtetto:areuocas:
Jn ionjno.n.ittterio:aco:gt8 calefcttt/* ejcteti
p:aremgefamr^tt#mndato calojeltgafm
lomno ? opitaf o:ganu fenum cois qb*eftcen/
mimomnittfmfuu priculamla quo omesalti
femus BttCttlaresouunr: *Jtpzdmi( queadmo
cfumfmeeadcenmaddrcuferenria^trabunf *
^uotstfttgato^opttatopotentte priculares
p.boc3tttfeatnamra/vtammalamomv>o
luntanoctttiefcenet.aim fp.mwi volumaric
firtmpoiTibtle.i^omttuS9utwbi«^flatt'tti
panteg.af ius eftnaturalis hline ittnamrafm
^qttontbttadptts.llaiuratei&ofitejcbttmi
dtcarecerebriteeam/teicmmobumido-rcla/
roja coro co:pead cereb^afcendettte^l^ttmuft
auttttetngrofratfpus^reptetttemo8'zfita vt
cutatt ttgatfenfus; Zu&ntinpdictQhbio
locet^fmmsm^zbmtran^nsemni
qcttref°iu^^^^
Iidus.otfttUando autremimtcaIo:eccttdtW«
mipedtt^ceffum opariottttm. 0eamdunt
au^,^^marifto.co;eilptta*pmoB9riotttttt»
«omebonum t>elmatumaco^/ccculX
fontnoau^efamr^anima^
putfum tmfpimn^em/^potgemonim^
*o.n >.maame^emoaIebwrSut4.n.ftcoif
ftn«fomnttm.Somnu8(mqtti0fermottevnt
uetfahetjdtmsfpueabittftmmettitfm^
njomsadpnaptummmquopnapianrmftfi
tpo^fpuum. afomnusVfettSsel
fpusiiedtmsctmtpmndarione/vtoiaerarnu*
men8.vrp51nfomnoeterdmnritt.ftr.tt.meS
fomnus^ncms^pffuprlttitatem^
m8rpaS.»amm.n.oeftder9tt8addtrionemitt
fubftana pas^mndatipmliminbS
faatt^
jfcttdto:t^Uno:in ipts^bocgenerefom/
m oounmntqttos euamatmedtemalaptttui
refolmt:n.pltmmumoefubftariafptt8S
ftmtanbu8^btcfomnttapbrimun%ferteS:
^r.».eo8mmvmtibtt8(vtt>iat'4td )
Statamotdtariftauui.fomutt8?umtotV
UbetantmaUfamtaiem babenri. liU in abnU
datttfomnusfttvaldeteois ^occuttams. //tc
P^pj^caafamateriatisfomni eftfumut
oiseftionts a co:Be refolttms.caufa fro fo:ma
Usefttncaptreapudcoemfenfttm/torimne?
nemomm fenfibiliumqueopitattr^Usanmr;
jqutefar ammatyt omma memb:a reaeanr.
amoauteuifomni^m j>ftan.oupliaf vanaf.
mquanntatem/tfmmagnimdinemmaterig
qua tnuemtm co:po:e.)8c^mquanritate. q:
rntniimteaugmentata/oenat^ms coa>?bu
meaafyyefiiger3mr.qum fitOtiToluriobumo
tm ;-b pfccmee fttemcrio calor] /flegmamaio
raf/C3to:namrarmmo»r. Sifitntmtspatt
ca mrmsxngemua oefiiat /conpus oeficcamr.
*>i veto fitmoderams/dbtjs bene biamt
tor/eo:pus impiguamr/ammusajttfoaamr/
«lo^ttawrat*aoser^umowiempera»r»ttes -.
t _ (ckmjftcatur*
Digitized by
Google
r
2fl>ef vi
^tem ejt 'matenaqua inumitdas aotb vatfo
tw.qrfimai^afocntmolci/calojnatBfaUd
oebtlie g fbiwmmfiitmafo* bgmop refulurio
, qaa #pi irfbi naturaUd vuiof •? etfinguitur/
:?ideopc^porionat[tteOoimianttmimttf,
ue.fgfoflmum tatafitrefolurio bumo^ cjp no
pomntrcgia naturaJ fimeritcibus tempera
. ms fuwuf * bumo^s calo: g fomnum mteri?
ieuoattt8«"b08kigerit/bumo:e8 tcmpatos
reddtir.co;fcumcctat Tcalefaat/c fmpmguat»
•fcecomge igtfbjeuicer ejcpdut&fonmus ca/
iojcmnariraleadmtcno^arcuoati^qrtmoca
Irigidat/? a fanguine oepatu^at/ihteribia yo
otcfaat/tWBtmyacfoztmat/tmpura/': cmda
occoquri }i matnrat. moms aiales *i fefibOes
TeaeafzquietatSi^o rueritinqlitatcrf n>
fatetcmoar^/egromalleuiat/fumranamre vi
•aonam p moibu i bona cnfim Oenuoat. £>i
autem ecouerfo fomnua fe babtjerit/merito e
f ufpcoudtVt Otctt pflan;
£ec5omno*
H fomnoigifconftctoafbojmfcns
volut38.q;volttnmnead0o:miedtt
fe ocponit»t]a(Pm 2mtc<. )fomn* ni
bilaliudeej iu vi fenftnua qufet?3pperit?*31$
oomuuomo bicuttas.bo.n.qu ad ooaniedti
fe oeponit/celerif a fomno furgereoKuhat^.p
poniu^tm frtni iti oozmmotse' vnftaa.lla?
ptuslotfgfa in vtgilado aggrejgafacoaduuat'
in cojpe oojmiett&vt *i.Buiq .^teooanientt;
mfcuftbaim0.vtp5epiaoi^frcquenin.ori/
git <$ aliqs isafbitit oo;micz ta ^prnndi eibrn
ni cj? vitfentit aliqderterius eria ft frberafc^t]
qme^fuauitaama Oulcedoquapfequtf q« in
i>ojmiendo faatpterito^ labo^ t ena pfrnu?
obtiutfa.3te oo:mieiut feamms .q; cu quis
£o:mit/etta" boftis pima no pauefat. 3Jtem fi
gure oomtien^mutabtlitas^ejtteruis vtdef
moau? t intenus vtuus /for] palUdus/? int?
rubeus /fbr] frigidus /? intne caletyfor] tota ft/
ms emaes qi m pria fe oifmncUt/f tnms tora
frtus ferccolmjit.3teint)oimiedoattendtmr
oiuerfitae.Sut.n.qui bownultpnlpcbr] daa
fte adinuice * reducne. i ou taha aiaua fuut
acuttoria vtfus cj? illa q apent Oo:mmt oculis
?no tec$.ficutoi.arifm.vncWpifce8 fimt be
btlis vifu8. q: oo:miendo nd daudutoailos.
^tficut OiarU.iuf.*£tfce8 qefcutm fomno.g
modtca/q; fubito e^mfcunf i rugt'ut.quere.3
|t.v.«? oe palpebia *i oeocuio.^jte fommo^?
fantafm3tu imaginaco yna in oojmiedo ,ppf
gmi^nonem ronts cum fentafmanbus multe
ote occurmtfanoftcqua^ qdem foimae i fu
raHuadmm aiaimacjmaKe appbendit/f oe
ipis tmagmtbus ^fantaK)8 ad plenunon bt>
fcemit/ideo fepe 015 emgilauerit/q m fonmis
Vtderitn6aduettit.3tetn oozmiendo papue
attendtf vaut38.nam qn fomnns enamralis
«tpams/multas % innriitas ^fcrtco^icomo
dtrares.ftcut p^.s.tn vbta Sut^.i etta oftan.
n matime/q: nJcftt Otgemo t puri ab impuro
fepanoma qo* pu^cft 1 cojpi fite/tttccoj^ou
vnt^qo'^0 tmpu^ eft ? oiffite vi e]tpulftua a
cojge fepat^emaio s>o fomno % iunaturaU/
tquere infra U.v^.be litargia*
^e^tgflia*
?gtua eftqdam animatte btfpo cunt
V 0tfiraid^fi:dmndtffpu8adinftmm
- tafenfu6^motu8vtct8vtaf.vnvi/
gtUa ntbtl aliud eftc^libera fpus g!o;gana fc/
fus -: morus Otfrufio/atate jvnutin co:po:e p/
agens acriones.^ifTertautem vtgtuaab tn fo/
neirste/quc eftfugfluitas in vigiltjs pucmca
cr egreflu animalts virmris a namra ftuc a re
itaturaU.? eius qutdem caquadocp eftcaltdi/
iae *i ffcaras copIen'oni8.quado(5^pttgua
•utemfpue femp mouefad cjcteno:a.t fecant
.walno qutdcit.qiicp eft.pptmalam materia
tedentem cerebium.ficutacctdite^ btlponris
pd trenefim * ad mamam.tytcp eft,ppter va^
po:emmatum p.mrbantem cerebatm ^^iuevt
amtatem.ficut acciditiu^ifpoft^ad melanco
tiam.quc£ etiam cft eic vtfcofitate bumidttaris
$n cerebto eattis.vtpaQ in t5eaepiti8.qncp er
ca ooloris tam co:palt8 #fpuaU8/t vtmncp
no gmtmtfpm ouiefcere.qnc^ etta eft m caufa
«tnaUaa Oigeftionu? 1 mulritudo replenonis/
oppjtmens fpumanimalem % qutefcere no g
minens/vt pj in ntmis inebzjatts in qutbus
lumus vmi^cums/pungens neruos fenftbtV
•les «jledens eo8quiefcere no gmt'm't/7tales
fepe ad mo:tem vel fcro:e oifponuntVntft ab
arte vd namra/ad Oozmtenduarius inducaf»
Btgrtie autnaturalee rcmgerantmmnfecue*
qutacaloiegredituradeiaeriow/i&tdeo calc
f3ount 7 Oeftccanr ejrxerme* Bi vero mo /
dum ejcccfieitnr.calOKm augmentantcojpus
aoenuant/'? Oeftccant/£>culo8 1 palpebjaa
nimt'8 grauant/vifum ebetanc toebitttant/
bolo^m apiris generant/t tomm co:pu6 oe
bilmmicnemanu ^oderatcautemcscrertV
U8 alefaount 1 bumectant. ^uia qIo: q ba
mtditas pemnt aterio:3.quando vero immo
oeratefuntcr vebementtmom fpinmum ca/
jeraaunw oeficcant/^ mm8 acermrpfumuti
anamranjlcduw/ytoiat cocftantmue^
Digitized by
Google
fat zt&tibuo bomtnte
£mmimti$x*8ititvtotom hbomti
boWvtmercede augeanf *acqttir£t.fpecalatt
isbus vttmfuto pcaacare^ctattbtts.vtbo
minum vemente^dettlredpfaLmedtdna^
fumcubus ncfeledaVcgrotaobos ?ma]time
taarcji4 vt drius pttalefcaManeranrib? nc ofe
omooamcttdo negligaLgrege pafeetmbus
vi^amnum a tttpts i altjs bombtts no tncur/
ratu^watjribus/vt cowna ^miffatn vfgtlatt/
ofcusno amtttant.
" kefomno
i0mnitt bonmcnritt qncda dl btfpo
qua biuerfap rep fo:me i fimiliwdi/
nes tmaginarie oottmemitt menbus
tmpmunt*t>abcnr aur tteri muttt modts (Ek
^drgrcgj.? maao.Oefommo fcipioni8*)T)a
^plcotugantta i vnione quam b^ afa co car/
uealtqn oifpoes ^pafltoaes q onutif aco?pe
gquanda appltcaaonccarnis adataj/rcfnl/
tanttn tpa mentc i tdeo mes fotet/omniado
talium rep imaginee mnteriqtes fola vtgtta»
do atiquooes ejtpcmificur eria fomntat biora
aiatia.vr 0idranllo.li.i9.qt canis fomttwt/
qtfpjer eius latratu.ftlr*equu8. qb*P5 ejr bf
nttti.? raltafomnta caufanfattqn et nimia re/
plcnoney^clernimta foanirocqrtqj etpcede/
rifoiri imagmarione fcu cogitar6e(vn au^.fu
pergen.tt.tt).)$5icut caro qtt fpiritui ofofub/
dimr fpualis bf.ficfpus qn 010 camt tnnirif*
camatts iaialis^uncupaf.vn mtrandu nonv
eft fi carnt inriderfs camaliu^ rep imagmes u*
ferepmet; 5temtdcibtde.infomn^sfpc^
% cotpop vtdemus rqz. fimtlimdines no tpas
tes fpcstn rqz. quas fomniando vtdcmtts/re
mmnoibusnuncupam^quodrc^ ctt\pp£
folam f ttftudtnem cis appzopziamus.wgila
do itacprepfoxmas fenfu compbendimus 3
botmiendo fpu rep tmagines fntucmur. @o/
nta aotaliq» fut fra aftqu falfa.altqn traqila.
attqnemtbaja.^anti&afttri3liqnftttntt/
da^ttqn figuratfc obfcur] f fgrionibus inuo/
luta.vtp5 m fomnio pbaraonis.rates aur tm
pfltones rtur altqn in ato t>o:mi'ent j> ©tuma
mfpiraooncatiqn g angettea admiftrarionem
wpjjin Jacobqvidittnfomnts jvgaspupu
teas *i angelttotcente fibi.tolle%as. xc ge».
W&attqn B matop fpuum iUufionc. vtparjtn
pbananc; 1 fatfts j>pbis ^areprictjs.vtt ©iot
aucj.tbidc.£uVfpus bonus ttt d vtfufpmbu/
mano aflumtr aut rapitino cft bubtrandum k
las tmagtnes vtfas eflc rc& altquapqs nolTc
Vrileeft/bd.n.mun? eft. Confites a«r imagt/
«csattquogaf ancjelus fatbane/q fe rranfliV
gttwinanfrtn w4» vt« OU in matufcftie bo
rtts crcdttttj fTr/fcdttataclftta.Scdctt1bmo^
fomma ftarg rcucUttonc/tttdtcarfobn^tntcl/
tccttts qn otuuttttts g gfaj eftadtur? .06nn>
itaqj no cfrpafftm ftdcs adbtbcda /nccomto
fimpCr refpucnda.tn aitqn ccrta bf bc rumr] bt
tttnutts p fomnia piccntra. 0omma tcacp in
^uacaufan^aliqnejcopterionc.vcfangutne^
fomntaricta/mdacottcus mifoycolenc? tgnea-
flegmaricus plutttasyniues/z aqoca zdbmoi
q vntttfcutuft&pttcntutpplcjconi ferut * mti
vc otdt^att.auqn er appcnm <r arTccfibncve
femdtcus/omntarOedbo.ebztus ficies b^po
m/tbcetusprto.cfro auttatisptusfomntac
biberc vcl pmcderc rato eregefacms vcbeme^
ttus efurue ferepcnr/vctfittre. aliqttcjrvcbc/
tncnoftudto tmentts drca attqd appttcaronc
Vt auame fg- fomniar au^fp vf d; pputcrpc/
cunta.ve! cj? augearvct otminuar argcntu fua
aliqn ex cerebtt gmibattbnc» vtp^ tn bifpoft^
sd frenefim 1 m3nia q mira fontauit * inaudi
ta.Jocifm aiir vapozc/ceUuIa fantaihca infjci
entemvel immatimtelipa. fomnta tmmuranr7
aitqn ctfanguts tnfceoonc.q.n.co»uptu bnc
fangutnefomntar fcambularc p (oca tmmuda
co»upttottcbtt na/i fetoje.altqn e]t aerj tmut^
nonc.aer.n.8dimtnoradoncotfpofit?/immtt
tarco*pu8 adcandc fmtttatiottc.vJn fumt rcfo
lud nouas faaw in ccrebzo unpfrionef/q funt
ca vano^ 1 btfltmtlitt fomnto£.3tcejcetati al/
|eratione.infaittes.n.mbil fomniat.vn anfto»
K.iitt.T>d(tnquit)inf otaatalia pdpttc fontat
pttcr.n.n6 fomniat/an clncfc anos. (^fequit')
injandquo rpe vtri 1 mulicres 4 no fomntaue*
iuttt.tpoftqdam co^fomniauemrpoftci vc/
nertttadfettccmtc.<rpo(lmodtcum accedebac
«smow^inftrmitas
^ ^eejecrdtto*
SEcrdRttadnamre pfcrttanortecfttte
ccflaritt(vto^m panteg.)ififtaure]ter
dritt bupletatiud eft atale/atmdeot
po»tc.aialeumtfmmttMs^ta/tmymfhaa/
(oUtdmdo % bmot.fi fucrit nature<ppo*ttona
ta/mulnj fadotadco:p.is 1 atefattitate. ftcut
ittfrabtcefoe atcacddcttbus infine.vif.tibtt.
jSferdno m con>ate altud ccqlc/atiud ineqtc
^qtctttedtu ctnfocbilc ^ fo^emagnu n gu»/
vdor?tardtt/qb\f,tto ft> additmcaliditatc.
Vd ftcdtatcjncqlc eflqb' tfla n>anRa occcdit
% fitttmMcrccditin fuo pndpto calcracir^ Oe
ftccat*^ ft moloi vlterio^arefp $wt\ btfTofuflO
ncm 1 fpos euapozaoone inrnmdar z oeftccat
hidt adtpflan. $ trtpler cft vrattascrerattf .
qutacalo^mnawralcejccuar/upcrfluabifrot
uitimmbimcim^r^hiidimmfyuiu
Digitized by
Google
r
Ztbcr. vi
Jneqriale fco cfercmum aUuddlvniuafaleJ
atiud^oghajlarcSIniuafalccftquodottiia
tnembra mbnet/vr fodere/irittcrarey * bmoi •*
^arricular* £o eft vwqueda meb:a^uiefcot
^qdammouenEvttee/fcnberc/s ftda.~Dec
atttvaria eierdria cozpus variat ftn varia bo-
nriimmoflida % attifida.quoddam calefaric*
betot ficutars fabaUs/nam aer afonacet
fpiratus Ctttjtcatidus i ficeus/coe beficcatT
calefedt.ar6\?enH)ifcato:iaecouerfo mmgi/
dat ? bumeoat. £%erdsia vero pricuiare altud
cft fo:re/aUud bebite/aliud mediocre.3Jn ejc/
erritarione igtfbec funt pfiderand3.f.quanri/
tas /qtitas /tempus /locus/quarirae vt no fit
nimis intcnfa velnitms remitTa.inqUtate/nc
nunis velor/nenimts tarda Jmcdtocrl, vttiis
eft? taudada.tcmptt8/qo* marime vatetad ejc
ercitium cftantep:afidium/vtfup»fluit3tes lu
bace facte *r refolutc p/cjcerctricm euacuencVne
cbttd fttguenien^coKumpaCpoftabumvo
coopaf frmrioigeftiue ad rib.o:um oecocrione
tta rn fi mOTttemgam. nimium vo no eft bo/
num.q:poriu»e7rcac3lefacnbnie membzop
tanunteriop $ erterioaim. 2ttrendendu8 eto
oie.quta aliue eaquofua * infhmdar s biie/
ct3t.vtlocu8pifcatof.ali? ftoficcus ?vmb:o
fu8.vr locus venatop.? talis f mm cft oe ca/
Uditat* rotte laboris ? oifcurfas acrione befic/
cat.7 ffcoeauj6.©tt qdam fapiens interro/
gatus ad qtwi ererdtario laborie cffet neceflfa.
riatefponditin &ftba.*boneftu8 (inqmt>>
bo: bumane vice eft ftda cuftcduy&camenris
cnamrcftimulus/fopiricalorlUma/fupftuita
ris pfumprio/viriottim fuga /mo:bo:ti mo:s
languo^ medicinayiucmmtemgis /umcnnttt
l>cbimm^dolefantiebifdplina/fenectt4gatt
dtum/falutfam'uto:fum/nutricj omniu malop
eftemula/ocij immica. lltcnempefotus ab
ererdtto fe abftr abar ? labo:e /qut fclidtatts
gaudio vulrcarcre.©erb3 pmifla pnnenft fer
mone fulgenrijj to oaofos. vbi erpomftltud b
bum.panem odofanopmeditinquo fermo/
nc mulmm smcnaatpt) labo:i8 ererecu. jn
rmefrnots tnlabon ppontt fceuomptempta
donis odum btce8.maria>pf*premptatoni8
odum miriime foie intra odofarum muuerum
ttttmerum pputattdam/qn porius in otbus 6
poncndam. ^omo.n.paneiuaodofaco#
m^qpancwteplenaa^epancmrranmt;
TPaneftquide fragitquioSonte pfoemto/co/
eertartonie eremplo /pie emdirionis i&bo cfu/
tientee <z fmaea tumaa.refoaerarcs pafdt.ma
riagqucotoncfubuentVpuerfatoncadbonij
•^pc^ncwfewt/panefrangic^c
^qmeteJ
©tes aureftceftanb ab ejfcrdtfo? ta/
q bo:e.0imt.n.nccciTariaead namre
pucrfadoncmejcerdaao/fic^quics*
Ua quies firits ei pfummarib moms ? labo
ris,fmc.n.quiete niMrmalif cft burabile. qi
qo* caretaltema requie/burabile nb eft t>n ce/
tum qc?maa'mecmobrtc/fuo mom tendttad
q.medMrfoli tona/ffdera/tcmis/aer /aquay
n oia aua quet^m namrafunr mobtlta/ridonc
nnaUf ad quietem.vtOidt Sucjl. ^uiee autc
riamraU'£b5;indinaaoncm ad cenqj.? to pnd
ptumcfttbifpoagcpfegaribttis ^adunatois
prium in ioco fua .tfidco oia q funt owJinata
$m namra adqaietelnobitioto tndicanf^ bt>
gnto^qn TuntrtnamT mquiete/cp qti futt mo>
m,ficut i rVnts oignio: eft bislq fnnt ad nnemv
^uiesaot^put opponif eterddo totmodts
pfidcraf quo ad cffecai quot T tpm ererdttum*.
aiia.n.eft fpuaUe/aua co^aU8.qoof vtracp
fi fuerit namrc pmcnfttrata/erit falttrifera atei
cco^i-7 fanualbommispferuariua. fiaute;
no/ecoucrfo.Jtiqutes aUqn cft nitma * % bee
cft matop bumof generatttta/nutririua jnvat
ripttcaaua/coMuptionis tndumua. 7)aaque
qn ntmie qmefdryputrefcut.ficfer?.^quodul
betmctaUumbiginafqn nimie bebito vfimC
SUajeft nimis pua.t f> fimiUfeft viriofaui: n»
turam latTam no reaeat/bebilitatc no regat/
pfumptam no reftaurat1%dtocn8 aoc inter
B eft laudabtU8.namcaloIcnamrale9 fo:rat
fenfum recreat /bigdKonem emedat /co:pua
mediocritcr pmgat» ^ftem quo ad qutatemv
quica aUa eft vera» *r ifcft laudabiU'8 fi no fit
njriria/aUanovera*vtinfebttDU6Vdfebrid>
tanttbtts^B imriits taudabitts eft ♦ficutpotl
^tcemr»
tfwft Zibct&ctm*
Digitized by
Google
ht infirmitetibtt$
$ndpit 2iber £eptun8s be infthnt
Wbue,
. ■&
Compieuunusaust
fiantebeo tracEauS
P beitlo^jpprietari/
bus/quebominuj
narura/gnannt/'?
mftodtunt/oicen/
^ dumeftbcbisqtte:
contranacurcmfi/
biacadunt/etufcfr
namram bzfkmmti coaumpunt. Zm.n.
funtquebominis naturamtcdunt.fig; caufa
motbi i tpe mo:bu6 n acadens feques moi/
bum.£aufa mo:bieftid vndepnenit malum
i innsturalts iri coqjozeotfpoftrio/ftcutema
b complerio /ntmia replerio/t>el mantrio /vfr
curis befeato/quaUtaris atterario n conrinui
taris btrToluno/omnta»n.tfta caufa \>d ocea/
fto mo:bo:um funt. Ukozbus autem frn Jo
bsnnem eft res erquo acadit comptenom co*
po:is teftonis nommentum.fieuteftfeb:fs as
poftema ic ScCtdene eft res feques ad lfta
inuoduetam fn cojpojepafTtonem fmc ftt con
iraria naturcvt botO: apitie tn cepbaltca.ft/
uc non fttcontraria fictttfn peripleumonta nf
bo: acadtt tri majctUa. 2Bona autem co:po:ts
bifpofirio bf fantrw pcr quam co:pus bomf/
nte in fua complerione ? compoftrione taleea
fhtJvt luas Ubere * perfecte gagat actdne8.ab
bactemperanriafi ftjeritnamralapfa Jinadit
neceflario m egntudinem i in mo&um.lW
erjpiftemganria Tinequalitate bumopacadtt
rrioibos pftmtUs.vteft febris/bydropifts 1%
butufmodue6rmaIa $o btfpofmone meb:o/
rum/mdpttmo:bus otfiumlis.vt in oculoob
talmta/vel in manuartberica.^tmala #o btf
pofirione vtriu(c&$uenit mo:bus pniuerfa/
lisiftcuteft&epbanria/ftue lep:a. ^mnis.n*
mo:bus vel eft conftmiUs/bumo:es ? aliaanc
bjaconfimiUamftaens.vtfebas^cofimata*
*>el dl ornaaUs/qut memb:a offitaatia impe/
dit \>el eft vniuerfalis/qui natura intctme % ec
terius bcftruitt co«umpit*
fceoolotecaptrfB»
^ifta?.itacpinftrmitattt^)p:iet3/
ribus»f.oe ca^ caufis /effecribus/
b % fignts /* remedtJB aUq funt btce
da.no qdem oe omtbus /f fotum
bc bts quetn btutna fcripmra gnaliter erpmn
*uv* >cko$c©;dme#fequcditK> cft biccmn
dum.^tfmotjgfuTae pafttonibOB capnis etr*
cboandum3faie.i.'£>mecaputlangutdo^
&oio: capirts (w bicitpftatt.) cepbaiea bicic
*#ttenit buobus modts*autab cjrtenb:tbus
wetgcutTtoncvcl etcarido acrc bifiotoe1fc.«>d
etrngido aere pitogmt^Sccundo mo.iUb
Wttribnj>ucntt pd ejrcaufa pjtuata V d et re/
mom.^puuata/qucauundec|! cjccapttcno
^ucnit/aut^ttenttet caufa remota» vta fto/
niacbo.-zfifuOolojetcaufapriuarayveterpt
rio fotius quatttaris matunc ntgtditaf vd &
niB/ftegmariBxqucbotojftfit intpolams/
modo ventens mo recedens /ftgnu eft #c# *
ftpmacbo.©nde 45auenoB.fi bolo: e in capt
tenuUaceriacaettrtrifeeuB vententc/acnri bu
mwes guantftomacbum.Bt \>cro eftfinein£
mtmonc/etbumo:tbus>eftfte]cfancjuinc/c3to
rem parit in capitcyguttatej m fronte.quta a»
terio; pars capiriB.fedcB cftfanguis. ocuU ru/
befaint/faciei vencfnntplenciSt vero etfo/
miscotenc;/c3to:fenttf in naribus ficatas/tn
lingua wcjtlte^ftris nonbcfunt/matoim oet
mfenumr Dolo: f m fthtftra. quta ibi colere
fedes eft.raa'e8 cum ocutis eftafnua*aruaritn
dofennttno^.©iVcroruentct melancoltai
m fmtftratKcnttwioimtenfto:cumtngo:e/
V*giUj8/c^auttatc/faac6crttlittida quaftce/
ra colousyocuU concaui/foUtatudo/ous ace^
»fit3S.StPcrorucntetfte^nate/fequtft)o#
Io:grauatiuu8.peroB t nares eritfupfluitas
^quandocpcummm^guifpmmeattracub^
ne?querel3.raae8.patUda^fubrimida/ocu/
loutm lippitudmes /onb irifiptdttas/bolo: a
etepoftmorimaio:c(ttbt.n.eftfedc8 fiegma
tis.vnde ^5aUenu8 in Ubn> mfttmrionu.rllo/
fcere opo:tet capuc btuidi in quamo: partes»
?l3m fancjuts in nontct>ominat7coier33uttn
t>ertra/metancotiainftntniu/%m3Pcrotoc
ctpirio bominaC Jftts -t aujs mois pUtrfmts
acadubolo:car>tri8/ftmtcr3cuminerb:rrsv
m cuiuB fijmus pugitpelUcttl38cereb:i/t ora
ncm infcrtcaptti pafttone, (bucufif ^ftan. )
'■ ^cparTioricCaptriB. .
Ztomr autcapot bolo^m quendam
P mtcno^cm/qttcmpbiftaCvtbiatco^
. ■ , ..^"«"«s^ocantemigrantam^btc
boto:(fm conftahtinum)moteftuTunu8Cft
^mt.n.m capitc quafi msUesrionem ^per
cnfltonem/non poteftp3rifonum/necl?oamV
neclumenynccfplendo^m /* &ooto:efterftt
mocOlenco^caUdocum ^entoftrarc.i6tidco
m^nwtwfotiwmivmwn* \
Digitized by
Google
2*iber vii
^attf eria caput (pedaUfmaitcmcriue pu>
ttulas ^fcab&fanie^dmodumellts emana/
tatvt ideo talts fcabiea a oftamvocaf rauus*.
bnt.n.rjnttule modica flwamta « quib? lues
cgredif qt fettae.'?<puenit er, bumote vinofo;
<? vtfcctfo ^ adai^ captt"; fugftriem pringen
tcivicaiic jjfipatutcaputquadapueris
famiijarcpaiTionc/qua pftan.voc3t fqttama^
oosauteam bidmus rinea Jeocpad modum
cneefu£ic:e cur capir! coHodit wb/ranuam z
fptnfcpabilittenaeam.taUfl.n. paiTio p:un>
tum in capitegenerar Hnoderam;bequo priiri
tupoft^rricattonem quedam fquamesilabn
tur.T?ecpafliofepeeuentt tnfannbus ,ppier
abundanctam fanguinis i moUtrietptuscui*.
i abunckni^cibtamplior].T3t0(vttwdtcoB
Iran./dboa fubtrabimua.'? cuc bumoze vido
/ublsto/vngueta i aliaremedta adbibemua»
ioummu awlactanttbue/vtbiritidem $ftan
tinu0)cfle remedttt/vt apt( rerrofum in aurico
Ue pettis fanguis efbaUi ejcctus fup locubo
lo:is cauduaponarV-rlocue ittungafcqmapo
roe caltcbtatefua i fuboltbeear^te/? fubrotra
domateriam biutdiricofuimr/^qjcaptUop.
radtctbua illa fquamofitae adbere conmeuuv
f anari be faali no poteft nift radidt* be capi/
te fubtraba?4 Pa^° n tnueterata fucrtr A>tte>
rius pijc fynatV vir eua rinea fanitati ftc refhmit
tur/cjn fg poft in capite veftfgtti relinqua c*.
3(rempanfcaputejaeriu0 btfpedium m o:na
tu/qn pe( eaptUi capit" befUmt/vel caluefcunt
ftair.s.tuv.Diaum eft be captlUs.qrc tbt biti
gentcr.$t£m pattfcaput tn futs capillie qua>
dam coMoftonem i tndecenriam/qua medtd
vocatfurmrifcam.lla aliqttouesqueda" fqua
me gnis rorfunbus ftmthme o:iunf tuc radi/
cee capillop m capite.? K vel cr vitto cerebti/
vd er virio fumi egredieni" a captte ad numcu
ram captUotum. 0ed6 immundioa mudift/
cariuie abturionibue i mcdirime b rtigeriue
eft ablucda.ftcut i pedtculi i funones i qi in
fenfibiles vmicult qui"bufdam neceflarrjs me/
dicamimbusfunt bc regtmme capti" ammoue
di.<Capit;oaflionibu8 fup:a bitffic^rn con/
tt3ndnum^:eutt*fubuenmjr.J©tacaden'tbo
lo:etbumod8 viuoficutejcfangutnis pel 3I/
•tenu8 bumorie replerionefangutne be cepba
Jica erttalfrtmue bebtt* i pgmis medtdnis coj
pus mu4ihc3mus/pGpuefttnnomacboma>
teria fucrft/vomituttt puocmueh puenientt
medicna cdudmus.mundtftcato cotpe/capttt
fftanus/pedes /aqua teptda grudimus vr po
liaperiarff/ifumt raauus euapo:ent.!©t oo
let pats poftmo; penam latam infro^ apert/
mus/«fancj^ttem*ej^abu«tw.^/Pdeft(vt fet
df ^ftanahus)pel nbtas infertus fcanfieam?/
1 ficbumo^s i fumus i fpirttus qm ca funt
bolons a captte ad infeno^s ptes reuocanmr
Si^opars anteno^boletflurumfanguinis/
aaianbns^uocamus.^ft mcritbumo:alid>
% colericus/mgtdis occummus medids/tym
po^a/nares/? venas pulfadlef/aqua rofacea
cum lacte multcr] mafcutu^ numenrl|inu'ngim^
i fomnum,puoc3mu3. &i vo mareria fuent
fagtdat vifcola inftomacbioriftdo pofita bt
gefta matena bamus cotaturam vonntus pa
tnarcbcfic be rundo ftomacbiconuenieriesm ^
educemus medtdna fouemus medtocriter vrt
mur caltdts/t vnguennsrbietam medtocrirer
calidam adbibanue/i ficcotranaprijs cura/
mus*0i vero ruerit bolo:.capm's fmebumo
ns vino*erceflu altcuius quslirat^/mnc paties
non mdtget purgarione/i ponus alteranone
tmalitaubus ergo pecc3nnbtt8yadblb£m', p/
nas quaUratc8.St vero fuedtbolo: ermmia
ab: vel potue replerionc/ficutacdditnimiuj
crapularis oprimum remedium eft aquam ca>
lidam bibere in maramaquauntate/'? tucmo
^ta mow tnfpofira vomtmm ^puocare. jfo:tt
oribus (i vis primcdtamsirecurread viauctt
couftarini.0apietmstucHjttTteI$iun^ciat; ^
tot catarro *r flujm capttts ;
©dttb.viri.^efrttefrusfuper caput
manafle/t mo^mue cft ic £aufaac
cderauonie mo:ne man?fTc (uitim^
moderam8;ftur.u8 reumaus m capite ad tnte/
rio:3 bcflucnusiei; vtolenriseftus '■%> catons/
bumo:cf aptn'8 b ifToluenrie («>t tangir beriu
tali8.n.f!uicu8 a medicie b! catarms.^c ftt m
capitemulns be caufts. ^uandoqj-ejccaltd^
careaer] bumo:es ftujKbiles btfibluenns.qua
dot£ et fngidtrare eiufdcm cerebmmoftnnge
ris/? parres liqutdto:ee educcnns.quando^
c^^abundanuabumomm p tncorinenriant
enlucnrium eicinrerio:icab:et>ifroIua)te vfejc
fngtdtratecompmeiue vd ejcpmente.3liQU3n
do er bumtditate lubriftcantc/quadoce ejcbu-
momm Iiquidirate.i ftumbttitatefebiffundett
te/quandocpejcbebilirate^tuns retenriue.* ...
^Uttisautem^ueniensejcbumo^um ntmta
abundanria/taua babetftgn^bsbuudo co:^
poria ptectouca eft t repteta.fade8 dus fub /
mmtda/oculonim eminctta fur>ftuit3n?mo:i8
^lnarium abundariria cum co:por] grauttate ♦
iCalousbitToluenris B funtngn^colo: in fa
aetubeus ajj robo^ vawf /majctenj ocuU»
Digitized by
Google
j&e mnrmi&ribtts
ftoW b^^mawmaU^/moaificantittm
c^cW**^adenriumu>35 cutemcalojfett
a»rma>ft^.^^^9^rmg^ btbco
OTofamrfignib.iColojraridefr pattidus /la
d>:vmcmguk/jTi^ff ftmif m, ^rundo. S*
j&onarct^ditatcbumo^/ cogfafg mulriat
dtnem fngfittttatttm ab o:e* naribus 7 eoatj
flutdam fmecobcrcnoa biftillsrione. &i i$i£
fugflut»0 eftm aufa/cwatYuperfluifa$ cdtt
ctwiian/maicimcfiadfpfnmauafiat flapxsl
?2 bumorj fiutdi conftrictioncm. Bi.n.facrit
flujcue fngidud 1 bumtdue/matfme vzlain
pnum caiida ? ficca/^onftnctma bumoz&x
p»fumpuua.fiau:iaudanu5/tbu8 /fUw/cafto
riam.&i autcm faeritczUdael reftringafp ftt
gtdo^bmentarionem/g rofarum in aqtta plu
iitaUt^cc^oncm/tfubfttimgaooncm/ttpa
wm rofarum ad fosaminananu applicaobne
Baendendum eft autem cjpquadtu catamte e
Mvebemenriafiuws mnltu epbinmumeap
poncndum/nulfe fomcnmj adbibcndum /qj
maioiftercrOiffolttno.woictt^ftan,nccaqtta
fcebes apintnninderc/ntft fo:re aquam rofa>
ceamvd fauoWvbi ca UcJto cft in caufa*
^cficncuV ~
b tEatxo.miij^wtiettefatoitftM
menw/i ftupote :cfuro:e>0C3t fre/
ncfun/ciua ftcbcfcribicpft an. fircnc^
ft8*in(iuttcftcattdtt apoftema in qbufdam co
reb:i peUicnlis/qusrtn fequttnr*t>tgtlie 1 alie/
ttaoonc8.tm a frembtis /id cft a pelliculte cere
btttm-obttoutcntibus frcncfte b:.2cridit3Ute
buobu8 modis.vel er colera rubea^pprio co*
to:e % febritt fcutata/quc furiofa cffccta rapttTi
fijgius pcrvcnas /ncrnos n artcnas.t colttV
gtmr adapoftcma.t fit m frettefi8.33el ftt eg
fumoa cotocadcerebp affccndcntc? pmrba
ic/tfitparalrcncfi8.i.frcncft0 non vera.^a^
titur freueacus terribtlia acridenna.f.fiatn ntV
miam fiecfmtem/ltttgue nigrcdutcm /? afgita
tem moleftaobttem/? anguftiam nimiam/fin
coptm^pf bcfccmm fputjm * mtttarionem a
lotts namraU'8 mnon namralem»ficn.rube?«
fifangutsdmnusitcolcracftin caitfa. 'Bcd
dtt aatem B pafTio calietts % ficcis itt tempoje
cftmo.tbccomniatolojccooperan^parafrc/
nefis i&oqucgcncra^ctaliotum membtotum
coUigantta vtepapoftcmatelftomacbi vd ma
fri4.T?i8 membris thitato? pmom redcunay
bus/reditcae&ttm^gafrenefib tuoccuratur
^cdm^poftapoftemafitmfubftanacerebn
mncfrenefis^ejrim^^
pen*cnlofifTima.0tcjna frero frettdfe ftmt vxi
ttebifcolo^ano/matbimattce febris tnfatua*
^lia^mftanoayoculo^nobtfatas/^cnaijt
fto bifroutta.marttwmvptccrib/c3ptt!commo
rio/benriuj frmdozJ/t coUtfio.femp. voinr fur
gere befecto/modo cantant/modo ndcnt/mct
lylotancfecuftodietttem/rmcdtcantemUbcnt
motdcnt atcg» laccrcnt.wo ftlentmtttmm da/
manr.btf pOTculoftfltmc cgrotanc t tamea fc
cgrotaremncigno:ant£tro igit bis fubttcnte
bumcftncpercant.^boctammbtcta^! medt
bwn3.^iet3fenim bcbcteflc teotttfitma mtca
panis/qttc inaqoa pUine8cftablut3.3^edt
cina efr.t*tn prinapio caput inftrmt abcadal
? cum repido aceco abutamr. m toco obfcuro
beneteneamrpclHgetur.biuerfi vulms 7 pt>.
oure coiam co non oftetidanmr nc in. fania for
nftccmrpel tmtemr. fticncum ctrmmftanttb^
indtcamr.fttis ftulnsvcrbie non refpondeantr
Jn ptittctpto bc mcdictna/vcna frontts mtnn
amr/qnanmm poteft tefta out caperc fanguis
oarabamr.anre omma in pandpio/fi vtrmat
1 ctas permifcnnt t>e cepbaltca ntmuatttr. me
btcitt3<aurem eft bi^efho p:ocuranda. 1 coic^
ractttiiguend3.fuperomnia wiguenos/? fo/
mcnris fomnu8 p:ouoeetur.cu3 puimoncpo^
dno/vtpecouno aput rafd feptus catbaplaf
mcmr.t|mpo:3'?fTon8 cuj fuccolacmce/^pa
paucris Unianmr.ficbis comumter cc bibtna
fi adbucpcrfeuerat infanta.per trcs bies attti
infomndcaretvrine bifcolo^rionc/non cft
be conualefcentia fpc8 babcndafcSi vero ina
piatcoloian? mala ftsnamintti.fcpcrattdtt l
j ;; ^e ametttta;
, ^enttVtdemcftq^mantV.^ft
9 autcminaniafccundum pta.infe
coo mnerioiis cdmle capios cum
priuariocimaginarionts.ftcut mc
lancoita cftinfecnb mcdtcceUule capittb cum
ptmationc rarionie (vel vtbtadconfta.in tu
bcmclancoU3)2^dancoliacftittqmtfufpe/
crio bomtnans ammequam rimoj cft mftida
mdujccniTjLi^rbtffcfuntpairioucQ ifte fecun/
bum bmcrfttatcm idionis opcrarionum quia
in inantaprinapalitcrlcdimr vmaginatto. irt
aiia vcro r3tto.€tcjenetamr bcpaffioncs aitV
quandoctabis melancolicts. altquando ex
potationcfomb .vtnt cturcnnW^tudneranris
bumo:c6.aUqoando ep saime pafrtombu8.f.
foUtaaidie/mfttnaynimtoftudo trimox'3lt
quaudo.ctmwfumbidicanis.fmcaJrcriusa^
ttimaUejVCiKuofi.altqiwucJo cpco;;upriouc
Digitized by
Google
f
*£iber vh
aens pefttferi i tnfectu 3"tqaendo et mahna
bumoue co^raptioominsnris m co:po:ebo>
rmnis 3d talem inftrmicacem ppaiaritSecun/
fcum autem oiaerfss aufas oiuerfa fot figna
Tl3mqBiitad3m3nr.f3lf3nt.fe? alt06 put
neranr.'? in latebzie t3ricant.oequo:um oifpo
Hrione?ocffoenri3fupr3 babitu eftti.v, ebt
am'turfc:caebwpafftone.bo:um medidna eft
vtUgenmt/vtappmvd alienaceffant lefio
ne.m3jcuneTuntC3le8reae3ttdiT afotiirirudt
nia ? rimoris caufa 1 matena amoueudi.? tn/
ftmmenrta muftcie lerific3ndi.mediocriterer>
eiacandt,? tandem fi purg^rionis *i eleou3 f
ria non fuffiidant arte drurgica funt curandu
feeltiaigfe»
^titero.gwtj. percotiet re cedtaee
fc ■* atia ticcera ftupo:e.<£c pocstur ftu
po: menris fecunduj conftsn^u^
fcam cedt38 rarionie queeft.q.fo/
nus/ocutistofisqusndo p:opcer oefini?
fpaum anima non iudicac oe vifie fenftbiltf
nec oifcemicfiajf pe/anTi fnenmt fodomice in *
foribue lom.fimcoia'tglo.gen.nr£'rfup:3 pf.
ri.*Dicuupo:femndumconft3n.#conobu« *
modt8.quia t>el acadicer perrurbarione rario
nt6non3duertOT^.velfite]cfuperfluir3ce bnj
moneJviae fptrimum in cerebro tmpedienri6
urparertn ebriofte.vdernimia frigiditate 3e
rteneruoefenftbiles comprimenne/vt p3tet
intyQ qui congdantTin glade vel in niue . f it
eria^eictonus cerebri optlarione. \>c patet in
apoplecrids 1 i\\ ticargirie boc videmus. fhv
po: eri3m oiocur memb:o:um rigo: 1 ejxremi
tamm co:po:t'8 conftricrio quando p:e rhgo:e
memb:apidmmrconff3bi?oo:mtre.2Uio 3u
tem modo oidmr ftupo: fecundum Oam. qui
fcirit3dmu3nd?eftftupo:qui oere nou3 :c
ftupo:3uremp:out btc scapimr eft quedam
rommcuIofita6.qtteeftqu3fiqued3m Oifpo>
ftciofepcadmspmss mfirmttarie % nwjcfme
aciucsrgiam queeftapoftema in poftenoricei
UUcaptns generatum.^oidtura ietboa qS
dr obltmo eo $ obltuionem incwcic.licsutem
rrcquentcrq:ftcum3tetnfembu6.'j inbvemc
perfeauremnunclprouettit/fed fempxacdj
^tcjp«MedenriaUqu3egremdine.n3in qut
bufdam egrimdinibud entjmmmfiegma a/
cctonefebatie atoiis ebultiene rapimr adce/
reOmmttupoftenoriceUul3recoUigtmrr3rio
neconformuane ?gmeracopoftem3.caiu8 ii
gn3i funtfeb:i8 concinu3/vrin3 Otfcolo^ta^
ifpiira?opp^ioomlowm/fi3lfa8fomnu8/e/
ger ttocatusvfrrefpondet Tlficottngat refpo
tere/loquimrsUena.fupinttstacet/^fi fuper
tatue quo ad bo:am perratur/p:op:io impem
iterum fupin3cur.in ercretmraribue norabtU£
infn'gid3mr.*Dowim remedium eft vt eger in
locoluddoftacuamr.loquenciumt Oifpursrt
tium amcg^rrutitae.per ptlos 1 barbam tn/
batnr vebemennns 7 eri3tn per captUos mdef
aqu3rngid3fepiu8 perrund^mr.pedes infe>
riu^ conrncenrar.fumt fendi mferius sppona
turvccomucap^cjmftum.^ buiufmodi. difte
rium fnper omma adunemr % 3ppon3f.ftemti
tario pwuocemr.aput 3b»d3mr/rricerar/'r
ar>erriut8/i?t0efm3pvt fimtlibuefomencett
fi^cernutario in bac caufs oprimom ftgnum efl
%U pero oomiicario perfeuersttecic/'?. tremo: ca
mom bz&bf/t frendo: Oenrinm fupcmene^
ric/mo^3leeft.i&enoc3ndum/m fioe frenea*
co fiacumrgiaWpeffimum dLft vero e6cra^
rio/bonum (i OeUcargico quis in frenefim mo>
oeamrtTJecomma ejctrabttnf be plate.'? cofta*
bemtx^na
f $cnt bomtntts in mecuo etu8 Q>t>
rmim veragim83f3iejci]t.^Jerri>
gofecundumconftsnrinum ident
dtquod fentenri3 vifas-faiicet <z
fpuims fenfibttia cowupcda/qu^ omnia fubt
to videnmr voluenria/t reneb:of3.'£aufa atx
cembuiueeftnimiabumoutm babunddnris
cumventoficace mi]tc3."nlm bumo:e8 mouef
in c3picepentofit3te Oeco:po:e ftue ftonwcbo)
afcendaiceadcerebf.fiJibecpafrtoinfoIofit
cereb«> fcnricyparien8 grauitacem in aptWfo
nimm m sudtm/cowupaonem in odo:am Jt
taUaverngoOef^aUnonoimitrir. SSivetoc
er ftom3cbo/p3tt'en6 fcnrit3bbomtR3rionem
in ore ftomacbi 1 oolo^m/fed taUe fcrigo rca"
pic intpolatottem /quia 3fcendente mmo mnc
perago inapic.qu3ndo pero non Afcendit cic
^>imicric.l)omm re medtum eft medtdtt3 pur^
g3riu3?flebotomi3/fi3Uudnon unpecU3t»
Tbedee infirmi in squa funcponendi a vino
. abftmeac mm ouTom3t.t eriam ab mnariuta
dbia ^agroffiid.pomimeetiamleuis^pttoce^
«r/quiamuUumvalef»
9 ^giliaeftinfomnetras/queeftque/
dam cerebw psflio quafi oppoftca It
rargie. T^wouenicenim becpanlo e%
ntmi'ornocu.ccreb;i-?lfica*4cecolo^rubccftuc
Digitized by
Google
bt mftfwi&tibtts
ji%*e,er tnreperaro cate/T ejcbttmoribos nt
jnisTams; (ficbfs omnibus nafcantnr vtgilie
wo?diniK/f«ltJanfangufhc/maa^coto:/fii
tenduntnr fo&ricudines /cogitariones /? alte
«ariones meocis/trronabiles fufpirioncs /eoi
pus fubnuarar? Ocficcamry pirws bigeftiua
co«umptmrjofa bominis completio immota
ror/*£3lpeb:e * faaee intomcfcunt ? pefiime
paftlones m CQjpo:epcttantor*t>t8 ato nepe
leantmedicandum cfr/bo:tim faaes ? n/mpo
racom fopifcr] inunganEtactemuhebzifom/
nigraijapcrfijndanmr /co?po:a bonis ribis
rendan*&e vf&tujs 4uerc3.li.pjf»
ke^ptlenriav
5 «6aditintett3tnfpttmatt0:c*f^o:/
bos caducos a oftanrino •? alrjs au /
ccoribus eptlctfa nuncupaE. 1 b mot
*os ab anriqois ira ftet vocabaf. ^ftaotem
cptlenaa{woia't?ftlnnu0)bumotbumtduf
quo eeotriculi cereb:inon pfeaeopilanf p:o/
btbens ammam id eftfpirtrum animalem ad
bedarandom aaioncm fuam qooofqj ab tllo
bomo:e eropttauerit cereb^opiam fua. kidc'
aucem rS innrmiras in pafTione y eranoron ytd
eftfaaapaflto quia facram gtem co:porj;occu
pacf.c3puL^tamreri3m bercodis .quia bce
paffio fotris eft t«bercoles.&tritor'i mo:bus
C3ducue ab effeccu. quf 3 opt tat] neruis mem /
b:a quefunt inftrument3 virtutum 3 recjimte
fpiriwum be pauperantnr ? beftrcuni'* ideo
bomincs in baepamonecompellunf cacjere
£ft aurem eptlenria apopleric virina. Xocus
enimidcmeilpmf^.quis-rmstcriavndena/
famr frfgida eft ? vifcofa .jn bocaotcm btffe
ruoc0ui3 apopleria omnium vcnmculoyij
cerebri cftopilattua/cum puurione tatonis?
biminuttone fenfos ? moms.£pilcnriapero
non omniom/fed pndpaliom veofricotouim
cerebri eft mipedftt03.&: aocem ab epi quod
eft fup 1 iemfts quod eft iefWqnia fopiOEp/
ripue eft tefiu3.kiatur ? mo:bos poentts/eo
$ poens fepesccidat/pteriens autem mo:btt
iftum fubito&dir/obturqueturos 1 faacs 015
trcmoxcemia/'? touus co:por]/compftricno/
nc oenrium * ftndo:c ohs fptttnat/i plures ftr
rrfwitates emittit.^bc3nt sutem mcdici epw
lcnriam apopteriam paruam/que eft ep tnbus
- cauusto btrit oftan. )quia vd cr bumoubus
ftcgm3o4 Pclermdancolici nafccntibus in,p
- mcerebri.vetermtoftr3tefric^
reb:o pel 3ltcuiu0 memb:o bominate.ficut fto
m3cbo.£ft entm aliquis bmmk nafof in il
lo memb:o famus qtu afcendttad cerebmm/
cuius grommdinc vie anfmalts fpns opttotif
«"tndem^*ttscaducu6|)aeamr.*Decpaffic>
(vt wat ^flantmus)fuBu^nittempo:e beter/
minato.ipttctebia't453ttentJS»^eiirta(tnqt
queaefcente whaeenitfuimsteriaj ftcjnatee
bumtdam.omneenim bumidom crcfccntelo/
tta bj incrementom.qoe pero venit befidmtc
lonamgidtfrtmaettVfedtamenparumbumtV
d3eft.^flcnric3utemtrcsfuntfpes /fecun/
dnm mpticem tocomm fpeciem xtbifiuntl((^
epttcnttaquefitincapite etmateria enftcnte
tanmm in ccre.b:o.Snalenria vero fttcr mare
ria crtftcnte m ftomcabo no in cocauitate /fed
tn vtjs eius t artenjs ipius ftomacbi.r>quof
mediocritatcm matcna cbultieuf rapimr ad ce
febatm.CatbaJenria ftt er materia eriftente tri
ertrcmitattbtts/vt in manibus t pedibus que
ppiijs quidcm ftcjnts binofctmr.llam catba
lcd mo:bom fuum pfennunt.©enouutenini
Eeceprionemjqoandam /qoaft fo:miamm vet
moruin cotofdam aore ormarena fapexine 3f>
cendenteJ? fepe$ conftrfcaonc ertrenutatunt
pfemsnturscsfo.^vtteftator^aliettus.Sut
fcpefcbriont/quia fine catoris ebtttittone/ma
tcrta pirab inferioabos pofictrapiad fopcrt
0:3. BnalcndaotemerJrepfctoueftoniacbi
f3bo:a«t <i majrima indifjcftione/'? abo^ eru/
cm^tione^ abbomihanone.t btjettam csfum
fuum§fenriunt. 46pitcnrid 3tttcm ttbn p:e/
fettnunt/fedconrinua capttlgraucdine labo/
rant. Stuntautembepafllionesquandocp
ejc fancmme/fed porius cr ftegmate/ JScpius
eriam er metacolia.t caufe tfte p ppm figna
cognofcunmr/marimcp co^or^babtmdtnem
fanguinea? flecjmaricam vcl metancottcam/
per faaem rnbeam vcl pallidam fe» luudaj g
etatem/perre^bnent/c» btetam. j@i autem
foeritcrmelancolia in ocfccm tune/fcdirmaA
metinfcftat.Sfi vero er fzngmne vel erffccj/
mateytnplctutuntomsamefeoftendit; l>c
pafltoges funt marimeadbcrenrie/^ eas cura
reouTVale eft,conferttn eis ? medtana 1 0teta
opoaet vt 3 nodots dbts abfttneant /etta coi
tuta vt nim|3 tfrequcnria bomtnum. quiaj
tn taltbus lods fotcteos aritts 3ccefTioocco/
p3re.36onis a'barr)s t leoibos vtanmr^tem
per3te/plus be mlane/mmus aut nibil be vef
pere commedant/pinom tempcrare btbaut/e
cundom mcdtdnam purgatmr/fccundum btt
,mo:is peccan^erigcnttsm.^OTmcnra pta»/
te.contr3cpitenriam tresfanmiintsgurtss bt
dteffeperfcafificarioncmafcapotis ertraben
dss •? cum ouocom tn finescccfftonis paacti
Digitized by
Google
Ziber ~ vn
&ermfa&;bidtetiamouacam%ulmm'cQti
ferre. jouiulmer buirpionifliti po;raram tpo '
tatam tnulfum couferre. Jdem oftrmat? &
- lienus vpfan.% oy afco . fcicit cnrin coagu
tom leporie bibtmm iuuare epilenricum.quia
pzobibetne bumo: OuToluatur/que afcende»
optlar cercb;um.&idr enam cjp cpar afjminum
aflammconfcrf/ficomcdamr.£ap:inum ve/
rofioemreptlcuricis /mouerepilennam.
3&ulra auaotctt*p{famejrpenmenta/oequi>
bttanibUadp»8»
i ^eflcmtttaaonc»
v' ^b.tfj.©temutarioetu8;c.S*er/
l ntttanofvtotdtpftaijtmuejcftviov
lenta cercb:t commorio/ad emcUcn/
das fnmofas ipius cenb;i fuperfluirates. bc
fciuerfts autcm caufie nafatur.Siiquando.n.
ipa natura opcraf/cum fumos fupfluos fara/
SitaecrcbioejpeHcre/qut velcaufa funt moj
bt/eet aufa vmj. "Dumanum en tm cerebmm
bumidius eftccrcbr] aitbaimanimalmm.SJn
dc ? bumwca tbi adunantVquicooperanrcnfl
cura indc cum ftemutanombus erpcUunC 3li"
quando cnim ftrftcrnntano ponus pt mo;bi
9 namrc.ftmtin corica acddtt <r iu pleriptemo
nia. aitquandoautcm babctfim ftemuta.
no ft cannalcs narinrri bumanarum curri funt;
vndc dro ad cerebmm/nddua ab esmnfcq ve
nmnt.ficutpulute/aer fiigidus /calo: folis lz
bmufmodi/quc cum ad ccrcbmm vcnianr qc/
peUunrura ccrcbjo vigo;e/? mom fuo /? indc
nt ftcmutattb/que ft ftac tii acurie febnbusifi
uercumatc fignum cft laudabtlc. Stgnacn;
namram ofo;tatam tn erpdlendo quod ftbi c
noduum.f5iautcmftatcum rcumate/malum
ftgnum eft.fig«at cntm mareneejcuberannam.
fcmde fimbomca cft ftemutano ? augmemu?
reumar> ftgnat,? tdeo in pleurefi i tn oftmtIt>
bus malumfignumcft^iUaudabilcfetemtt
tano tgttcercbajm commouet ? econ«at/ to/
mmcojpuecoucunc^aUeuiarin fuo enm.jfic
Vtolcnucommorioneacrjm cannalibus na/
ntun ftreptrum fadr.quifiplu6 ocbiro poft ec
pulftoncm fuBflm mmtpeimanferit/Iedtt.qj
ntmi8i)tlToluit.'?aIiquandosuc8 pambne*
cptat/^mduar/acftnngamrigiturpcrmedi
ana8.ftajrpfumiganonc8 oftnngcntca yfpi
rttue rcparantcs^fupcrfluitates ofumentes
itmceftamamiIIa/met3ftmm/tofayvJC08 n
VtscUa/Tbttwfmodt. l l%
- 1£>mit bommus frgnum m cbaymX
tremozcm captr^(fecundum glo. jftra
bi.^>mnis(mquit ©rrabus)qui m
ncncrttmc g trcmozcm captria 1 ccgtrarionej
fnnofemeurie/cognofcetme rcum mo:ris efle
£remo; autem captria qut ? certuatio a con/
ftanrino ©iamr/,puenit ejcoefecru * tcbiltra*
tcvmos regiriuein ncmis fpondtlium ipfiu8
«»Ur<z iii laccrris memb;o;um. ^n bocau*
tcm mo:bo ouo funt moms/qui fibi fnnt bp ^
poftri.aIter cnim moueturfurfum /<z altcr ocoz
rom.fupcnbjcm vero namra ogamr/ in*eno/
rem aurcm mo;bu8.3f>o;bu8 autem tnmmr/
mcmbmm Oepmercinfcnus/ fcdnamra quc
ipm a fuo rcgtmmcnondum oeftimit/ntttmr
tpm rcgcrc? Dtfponere tn^ppaa bifpofirione»
'<itk furfum clcuarcz tdco ejctaif momumco/
traricratcfurgttrrcmo^ /Caufaautcmincq>
rionts tremotj/cftocfecmsvittuns commouc
ttstacertoe.^vtotatpftanrinusjquevmsqtt
cp oefidr caufa male complerionis /vel acddi
ribus animcltmtei; rimo ^ptcrfpirims coim
fluentcd ad co;. ©ndc mcmb:a ponderoftra/
tefna tcnduntmferiue/vndcquia namra non
babctfumdcntes fpiritus ad nicmb;i rcgtme
cotrfluentcs/nou cptoto poteft memb:um m.
fua conftftcnria bcttncrcr ideo fequtmr ftarij
trcmo;.taIi8 autem trcmo: qucdam ttfpofino
cft ad paraUfim/maiomc fi ^ridcnt oo:mino
frcqucns cum tremo;e/cuiu8 caufaeftrhgtcri/
tas fubftanriam nemomm coagulans ? confti
pans/ne virms fcnftbitts eam pcnetrarepofr
ftt £>mnts antem paraUfts cum trcmo:e leut>
o; cft ad curandum q> tlla quc cft fmc rremo;e
quiain pma non eftommno membmtu Oeftr/
mmm a namra.fimr eft oefttmmj penitus iti
fcmnda. Ealis itac^ nemo; vna cum t>o;mi'tt
one calcfacriuis ft confo;tanui8 n Otflbtutisj
?pfumpriuts curabtmrmedtdni8.ficutctbc/
odoricbon/rcralogodum/'? fimilia. vatettfr
balncarioncs/fncariones/T cuj caltdis ?apc
rinuts betbia fubmmigariones/vtporidau/
ft aperianmr/ vc bumo;c8 fuperflut pfumattf
vtfp»8 c?dfanf/vtncruipfo»cnf»
^cfi>pafmo»
T^afmu8 cftncrao2um vtolcnta con
f tracriomommvolunranuaufercns
vclrcrardans. ^alts conrracnb^puc
mtaliquando ernimta rcplcnbnc. quancloc&
cr inantrioncquandoop cjcmmta mfngidato
ncftcutcft wderein mantbue ? labqe mm'gt>
dacowm/$vifybafo;maijt/p^caaotgttoa
Digitized by
Google
fot infirmi&rfbus
cmpKtMtmtreaimnt.£oumafo vero er
cali qcmnfeamfngtdanone foiuitur m caloj*
*atfanon indicjermedirina. £3ueatrameu
pariens nenimts fubito foafolorffeerpoat
quiaeffubttarcpcrajntonefngtdtaneadncr
uomtn ejctremirates bolozem non modtai pa
riemr. iContraotonem vero caufatam cr tn
ontnoncbeef<5 figna Oedarant.p:eceditenim
atiquandofmirus immoderatus fanguinis/
l?d penois /vel matnds.Sliquando labot vt
abmnenriampravires labojanris vdabfti
nenris.Huquando tmmoderatus caloz in co*
poiebominfsperacutasfebzes parienris.
Siiquandopfunditas i botoz vutnerfs/actt
menji fo:ritudo aflumpri medicaminis. Ja
bis omnibus acridttfpafmus ecnimta natuy
reoeftccatione i fubftanrialis bumtditaris co
fumptione. ®nde couugatur nemus i pbifj
ficutpergamenum pofirum tn i$ne.i tdeo via
fpirimum per nemos interdpitur h rirtus vt
te regtriua impedtmr.^mnis talis fpafmus
Coiu Ourauerit/moualis eft. ©ndebidtur in
ampborif.Spafmus ejccelenrico velejecolcrt
co moitahs eft.3fti tamen fpafmo in pncipio
confert catidumTacmuUeris fi fupermufculos
rauaum/fuper fpinam i collum i radices ner/
uoajm gfundaturvndup.ad idem valer/aqua
cumoleo fimerit cumlana fucrida fuperloal
nemomm fomentara. .2errium vero genus
fpafmieftf^eicrecilerione/quifolet acadere/
pingutbus % carnons ji ingurgitaris /qui er
efrufioneneruomm tbilattrionefarilms foU
uttur.qma cum vnguenris /Calidis balneis/
uenmrionibus/rgargarffmis curatur. ( vt
t>ocetconftanrinus)buiccontracttont (i febr]
fuguenerit/fummum remedium erir. vnde trf/
cicurin ampborik Bpafmo i tbecano febris
fueueniens/foluitecjrfmdiuem. Jftius an
tem fpafmi tripter eft fpeaes.f<5 epiteftanus/
friUcetquando neruipofterfojes fpafmannuv
«zepjocoftenus fc^ quado anteriojes nerui co
rmbunmrTcetbanus/quandof^ anterio:es
^pofterfozes contracrioncm parfuuf. 3n bis
tribas non eft gfecta cura quando acddunr. er
inamrione^totctum euy
fce^aialMY
p Hrajifis eft lefio erfsbumanfcojrns
cum biminurione vet puarione mor?
vdfenfus vdwmfa}. (ftt.n.quado
$ efcfrtgtdttate ounugente»qnc& er bumo:eo
pttante.aUquando er calore confumenres ner
«os^abftes«i»ijgante»aliqn ejvnlnerener
uos tnddentci?dbtm<ienK.^ciftt8 orimeaa
fts latije benegaturtranfims fpus animalis
ad inftmmenta (enfae atejj morns. vnde fi ner
m fenfibtles i moriui er. toto funt opilsri * tin
dfi emdmr membmm parifimmobile i infeu
fibile.ft ipero plaianon fucnt optlattovel tra>
fitus fpirimum ocnegario ftt tbi ejcmatena oe
pmente i ^mte regiriua erigente tremo? .ftcut
l»icrameft.T>abetfiterifpeaaliter paralifts et
fuperfluitare dbomm ^manmepomu/occut
bus fttntmia bumomm generaoo i btflbluto
t inde.neruo£ confequif neceiTario optlario. >
JVreriamejcfrimditatenemos conlmngente/
quandocg cft antbonia altenus mozbt/fcj qn
mino: aploplcjcta in paratifi termtnatur. >£&
autem paralifis alta pniuerfalis /aliagricula
ns. ©niuerfalis eftcine xeae mcdiam paitem
occupat bomints inftrmitaris. ^arricul3ris
^ eftqueoccupatptem vnam.vtmanum x>d pe
dem vel linfjuam.^tem matcria iptue opila^
rionis inducentis paraltfim. ^uandoc^ eft tn
o:tgtnenemozum.quandocp in ipo membjo
paratirico/ft in orimneneruomm ficca ftupot
•jinrenfibtlitas eftdrca tocaviana.vtinfaae
vet mpndpio bom»ft vero in tpo membio p»
ratirico/mncipm |>arittanmm i non fupiota
Vt Otdt ^5alie.qui oidt feamouiuc cmptau>
quem fopbifta pofueratfuper malum i pofu/
iflefupercollum.'£)cquo patetcjp feamdax>a/
rtetatcm locomm mo;bi bebet variarimodus
medtcme. *p>araltfi6 ejcindfioncnemipemt?
incurabitis e.Stmttttcr paraltfts vntucrfalts
in omnibus membus i majime in femb? vtr,
curamr.araimuencs tamen arius i efticari^
operarrjmedictna. ^rimo ergo m paraUft mol
bftcariuis i relajcariuis tam tnrerius $ ejttert*
eibibiris tnftftendum eft. beindeoeficcariuis
1 conuncriuis.0t vero pmo beficcatiua vebe
mencer apponerenmr aqutdionbus pambus
pfumpnsvrdiquum magi! infptfiaremr/^ftc
compacrius effecmi ad tmjoturionem ipfam
prionem inobedienrius redderetur.? ideo pje
cUctomocJocauteeft.pcedendttm. £ongmis
tmtmedtanis mteriuspurgariuis puemenri
'Imis eriam vnguen^ eicterius memb^ moutfty
cenmr/faluia fcaftorio inOecocrione vini vti
mr.auas vero mediarias qnere in plate^ m
viaricopftan.
^ebolozeocnlo^
JDIetbolo* acddete omus afiqnado
8 sb ejcterioribus.ficuta vulnerepnnui
Watficolm OoToiaente /& pulnerc
0 X
Digitized by
Google
Ziber vh
tenera fubftannam oaili perturbanteya rumo
pmto8£brufcante/vento frtgido fpirttum vi/
ftbttem regcunente/ab acrecatfdo Oifloluente
ammtafolie vel altmus loddico:p.i8 danta
tcfpm offgreganre.3 nfmia tenebtofrtate fpt
timm vffibtlem pculcantcab ino:dinata Ote
ta ? ebueate pnnua vifum ebetante. a vene/
rea volupate pfueta fpmtum -? bumo:em cri/
frattinum comimpente % 0tflbluente.atfqu3tt
dO 3b intenoubus vtab bumoribus alidis/
vel rngidfs/ficds /vci bumidis.pmus 3utem
bolo;eftpripuu8.c3uf3t,3b fnteno;tbu8 ali
cum apoftema nafcens fug albuginem oculo
tam ejrbumotibns pftuentibtts adpupttlam
1 apoftema fadenribus.? boc3cdditet Oebt>
liareomli.redpienns/? erabundsnns fen a#
otmine bumo;is pftuennW? er. cerebzo Oefce
denris.Jntaliita^ apoftemateoculos intu/
mefdc? i3cb^m3tur/rubefdt/t>otozem ?po
cturam/feraomm i arfuram fenrit.^ onfTtme
quando coter3 eft in caufa.tuncn. vtdef cp 3<u
bu8Bfo;emr. #iverobumo;Frigtdu8firm
aufa vei vcntodms/ocuUe oinWirur/guaf
t>e nocteinutfcatur.T?umo;e8 nfmr) ernuunr»
•JtUifuntvtfcofi/manmeaffitstturinborlflea
man8.^i!9ofangui8fitmcauf3/fennr:p:u^
ntus mulntudo lacb; jmamm /? cato; in enm
eamm / teuis punmo / maio: mmo; / ? Oo/
lo;tnrrontemafo;/?m3tfmembo;a fangut/
nts.Ttecfnfirmias fi aufaf 3berterio;t p3/
neus quiefat.c3pite 3lto Oo^miat/ppfflura
lacb^maram luminis fpleudotem fagiat/ad
vitandum Oifgreganonem ? OiflbturioncVma
to:em.vocem nou cmtttat/ne er. conam voae
in cereb:o oiflbluto fo^nat.db08 Oef frigid?
i lcuts Otgeftiois nereuma^flujc? 3ugeaf/aq
dar3/^caudapoteeq;ocn3fuimmt7mmo8
pfumtt/neruos confo:t3t/arfuram <z punctura
mmgat/balneie aque oulris tempera^ vtamr
bt8 0bfem3ri8/noijopo;tetaltimedidrianft
uemedica;i.g»t vero fit Ooto: 3b interio:ibuf
bumonbue purgenturbumo;c8 peccanrce vt
B fubtracnoncm fangumts vd p con^rua* me/
dtauepurgarionem.coltina mirigattU37 fa/
n3tW3 tntenus ponsnmr.ficucaqu^ rofacea/
cuml3aefem(tneo.vtoidtotranrinu8.l3cb;c/
me ajm reuncto^s compcfcancapponanf er/
go tn pnapto Ieuirerregcumua^mmOTttW
tn ftatu i maugmento medtomreroiflbtutiua
tn «nepfumptarfempercumiftis confo;tari/
us.iUra 3poftem3 vero oculi nunqusm funt
nwmranus spponenaant fubft3nti3 oculiq
-efttcneraoeftmswrfiadfaniem^ttabamr
T>;ecere3 (i mareria eft rnulwmcauda % ooto*
foms/non funtapponcnd3fb:tta repercunv
na.quiamatett3 fubito pofletrepercunad ner
tmm obricum/? opilando eum poffct perpe/
tuam tnducere cecttatem. TUppitudo eft ocuto
rum vifcofs tgluttnofa fugftuitas ocutemm
paipcbris adberens/er. ftegmsttds '% metsny
€Oha& bumo;ibus in sngulis ocutomm ind
ptens /patpeb:a8 ingroflans/? inuertens.bec
oeutoajm dlta coKumprt/? ipas patpeb^s
quafi cameas crudas fadt j|n tippts quippe
oculi8 puptlte faue funt.ficut oidt glo.fug.ncj
leuindJ bumo^©efluentepalpeb:c grofle/
fcunr/cuiu8 cerebmj inmftcne i puptltc 3acs
vtdanmr.ctttos figustquomm ingeniumsd
cognirionem veritaris emiamr / (cd operario
amatis vtteobfcursr.
fcepsfftoneocttlojum..
Zi3eftp3fl*toocuto:um/qttam no»
a maculamotamusquealbugovelpa
nue 0: a pftan. n babet generariftct
T^;tmo fit flujms reumaris ad oculos/eijquo
ntobt3lmi3 Oolo: (c$ i apoftema.C]cqu3 tns
te offcufm remanctqucdam leuis macutaftue
infecrio quc tongo ^pcefib tempor] ctadcitJin
retsm i in fptflamr ? occupat m3io:em locum
fcjrotam pupillam.tcl3 vero^crefdrin pan/
num p maio;cm mfpiflattoncm *r maio;em to
d occuparionem.quia tomm mgrum oculi oc
cupat.3dvtrimum ftcvnguts msglfptflus z
Oums.quodttbet iftomm mcurabile eft (i me^
rit^uueteramm.tnfcmndum lodcotlocatonej
Oebet Oiutdi.S^ero cotlocamr drca criftaUt/
ttum bumo:em in^iundum b Oimidium an/
nuttjfttincurabilis.m pndpto aurem vijrcura
tur.©i vero cothgsturfub oiunctma vd ett'35
fupw e oecem annos/potcft curari. ^uando
igimrmaculaeftrecens imodtca/fuccu8 p3/
paueri8mr^furndt3dmedicandum.(vtt«cit
pftannnusj^apauerenim raffum vdmbea
alidum eft in pmo gdu.<z ficcum in fecundo/
* tdeo babet virmrem ettcnuandt/confumcn/
din ^eflccandt/^icunteriam pbilofopbt vt
t>iarpftanrinu8 # fauguis eic fummiratcOcjE/
tre ate cotumbe vd irundinw vel vpupe ertra
cms ^fug maculam recenrem pofirns lczlid?
macubm in pnripfo potenter mmpit.fangui8
entm iftarum auium eft vsldeignitiuue ^iotf
ibluriuus et nsmrs auio et qbus ^pcediL "
be infccrione ocuti g fanguincm.
2i3etiamacciditocult8 Oefo:mtta8
a ^patrto.f.fanguint8infecno^quaco/
ftanttnus cruftulam fanguts nomiai*
Digitized by
Google
ht innrmitatibus
qoando fcj fanguts alfquo cafu ad oculos be
'fluensincramtlam beHCcatur.conuenitetiam
ab arterijs ?venis befudaread oculum ?x>e
nulasaliquas rumpi vel crepare .in tunica co
iuncriu a i ejc rircumfluente fangoine talem be
fomutatetnmoculo gmeran.buucfangame
ftccoagulaaim briTolutt fanguis rurturis vcl
coIumbe.vt oidt conftanttnus. - ^xiem facit
tacmuueris cum tbtire. 3dem fadt recens ca
feus (ine falemdlicommirMsfimperponaf»
moltaaliaejcmmentabidtpftan,
jbc lacb: vjius inuoluntarifs»
2mrus lacbtvmarum muolunrarius
f acaditocuus quandoqj ab erterio
nbus/ficuterpercufltone /ifrcalidi
aeris btfToluttone/vel qc frigidi coartatone/eje
fumi mo:dicarione/?pttluerum gcurbanone
erceparum i altomm acuminum odojanone»
^uandoc^ ab interioabus .vr ejccalidis^ bu
moiibus vel fiigtdis /vel er fupcrabuudanria
bumomm per incontinenttam eftmenrium.er
fcebtUtatecontenriuefcruris cerebiih fomm
dine crpulfiue.SJi autem bumo:es caUdtiue
nnt tn caufa/ofiiU rubentyladnpme biftulan
tes calefadunt fedem i vrunt.caUd3 obfunt/
frtgtd3<pfuttt.!©i vero funcbumo:es frigidi/
ocuU fuutfubalbtdi/velliuidt/ lacb:?meeria
fngide fadem non motdincant/rngtda obfat
taUd a .pfunt. 3d lacbz^manonem factam
ergmmone/fcaufisaltjs erterioribus p:ed
puacuraeftcetapuracum pulueredmim ca
lefaa3/7frequenterc3tbapl3fmata,bolo:ettt
ettim fimul remouct /ad lacb:vmarum i Uuo
rem ft fttcum vulriere/cttm citurgia cureturad
alias caufas erterio:es fumat rbmenmm cum
aqua tepida ita mtgpo: ad frigtditatem plus
accedat. £>i ftat autem er fluru i fuperabun
tia buroomm pnrgenror oetur Ovadibanum
cum viuo becocrionis tburis.bocpapuum eft
ut bsccaufa/ftantrefmctoua drca tvmpo:a i
drca n-ontenj.*t>ecommavakntc6tra fiurum
etca^Uda/zmgida*
fcebefectuviftts.-
b f&ccme vifus acdditocuf mulriplt
d be caufa.aliquando er mab pplert
oncaliquado er mmi afcendenris a
ftomacbo cowuprione.3ltquado er nemi ob
ridoptl3Rone.erc3tberaais /er panno /er ma
ruta/ ?bttiufmodi.Suqaadoerbiete ino:dt
«arione/erecjricudineionsa /er teiunio ^jcoi
tu mimb.? er mulns auje caufis (imt epfcne
cmte i butufmodu &ifhngueude tgtrorfat
caufe g ^ppua ftgu3. Ham fi befectus scridat
erromoftt3teftom3cbf/befectus vifus non eft
prinas/g interpol3ms.fctfm.n.dbomm affa/
ptomro vanetatem minuimr vel augefcfi ati/
lem efter vitio cerebu/orinttus e befectus an
p^ndmm.t poft fi er optlarione nerui ipius
owUfubftanriapuraefttluadaatcp dara»
alia ftgna p fe patcnt.3diftum ergo befecmm
tollendum fiefter vuio bumoris ftomacbimtt
dtrlicetttr/immo tomm co:pus pdpue capuc/
l>emde appouanfremedia localia/qtte.in via
tico % alt)s auctOMbus mucniunfr
teecedtitc.
c
£dtas eftpuatto vtfus.^:iu3tatt/
tem bomo vifu altquando ^ppter o:>
cjanomm befecrum/: puptllaru^ im
p:opomonem adfpirimm vtftbilem.Bd boc
entm cjp fo:metur vifus erigtmr Oebito (ppo:&>
o:gaw fptnmm reapiemts ad tpm fpinmm/
vtfup:a oicmm eft oe v:fu ltb:o>tt). 2liqu3n
do^>pter neraomm mtenomm optlanonem.
Si entrn ntentneruus qut btdmr obricus /q
eft vtftbiUs fpivitusvebiculum tn fuo pnapio
vel medio vel 3ltcuius camofiDtis fupetercre
fcenria.vel alicuius vtfcofibumo:is abundi
ria totaUteropilamsy virmris vtfiuetranftms
non guenitadpuptllam.T ftccedtas m oculo
generamr.2Utquando fic.ppterbumomt fpi
nmum confumprionem .vt eft vidcre in fenib?
quo^oculipnmo caliganttbefecmvifus pa
riunmr.tandem beftaente virmtevtdedt/po
retma paumsbeftmimr. Sltquando ftterca
erterio:t.ficut peroculomm vnlneraaonemc*
nimiam eriam <z ^rinuam lacb: vmamm dfu/
ftonem.g fubft3nri3m ocali btifomrionem.g
runic3mm ocuii mfptfilarionem ? induracone
% butnomm tn ocuIocompacnonem.mcentm
tton eftpupilU fptrimi vtfibtU pemta . -? tdeo
t3ti6 compacrio eftceataris tri oculo inducria
perfuWantialisbumo:i8 fubtnm beficcatio
nero vt in pupOIa acadit.m quibufdam poto
natis % minuns qui cr ntmta fanguims fub /
cracrionequandoc^ inotnuutpenculum ccd/
laris.SUquando ^ppter fubitam cum beftcca/
tionefubftanaaUs bumtditaris fptrims vtftV
btUs btfgregariottem.vtpatetin v:fo /quiad
afpecmm peutts ardcnris quaft fubito erceca/
tur.cuiusercecarioniscaufaeftafpecms pel/
uis ardenris i lucenris/mius ignea #ms m/
mamoailicamcriftauinoibttojore ^oeftmit
8 4*
Digitized by
Google
Zibcr
vh
?£fumtt.etemf(iem mcidtks que fptrirui d!
imp:opo:t6nabtli8/tpfum btfgregat'? oifpcr
guw fic neccflario ccdtsttis peipetue wcuy tti
rrodurit.3nter omnes itacp fenftbtles paflio/
nes miferabiub: eft ipfa ceoias (vt oi. pfta.)
Ham fineomm vfoilo cedtas ceco carcere Oe#
ripfmrm appbendendo fmaginariua .q: oe
albo imaginaturm fttnigru ? ecbuerfodmpe
bittntudicando vtm belibaaduam.tudtcat
enim penesfe i Oetiberattre ao oaentcm/
et Oeceptus mfuo iudirio vadir ad ocridetem
peraernt* affectum.quta oblato^fibiab dige
^ttbenanoargenteocucupjeo/arrectatdtgc/
reargemeum/teUgtttpfum mp:ett. ^anta
riqutdemeftcedmtferiavtnonfolum puero
velferuofefubtdat,p regimine?Oucaru/ve>
mm?ieprastpftcanf?fepead tantaoedud
mr neceflttatem/ptad tranfeundu ponris vet
vadt penculum plus cogftur credere cant qua
Itbupfu 3tem (epein pericuus vbioms w
ottant »quta non vidct pericutum fecurus ece
eus teconuerfo.fepimmepbinuUum ptcultt
tmmtnet/ma]ciececu8timet.fepeipIanocefpi
tatpedibustoffedtt.fepevbipesefletdeua
bU8/0ep:imttpedem ?ecouerfo pbiefletter/
re figendus /ipfum eleust? fufpendit.vndtcs
palpando/cotrectado mattus bmgit.vndicB
teinnere bubius/manu ? baculo viamdrit*
raro aUqmdfecurus aguVfemperfereoubfus
lamensent. Jtem cecus quando nudus ta
cet vel fedet/tecmm fe reputat.fepe eriam qua
bo vtdetur ab cmnibus fe latere putar. gte^
factem aliquando * ocutos ab folem vetcetu*
cecus elcuat/feo ipftus oculos ccleftis daritaf
nontmmutaupfms cedoculisfolptefentem
eytbetfuuradium/fedramep^fenris folt'8 ptr
mtemuon gdpttfecuduerTeau(vtb. grego.)
$tcm cecus aliquando puemm Ouao:em fua
vcrberaryctpercuriryetorTendit.fcd eadem eer
bera ato perpuemm luit. tlm puer verbea
nommmemoj/t ponris medio (iue a quomqs
alto penculo ipfum folum Oeferir,etipfum S
gteus ffln vtam euadendt perimlum non ofte
btt.etideoeftmifercem8.quiainoomDntbt!
agereftduaaltterauderanirinercbefen-afodo
mulmmrimet.gnboctamenpetoreftcondt
ftobabennaoculosquacecoMutaipftocuIi
^utntap^donesanimt^mamqu^
concuptfcennas oumfcquimur/feutmmisbo
ftbU6fubttctinur.ftcutOiatetpofito: fuperit
mD!fU°^CUlas meus *P**"«B eam
meam. ^eltusautemeftbomintomlisera
us cemm nen/quam babere oculos <t eommu
biandtaisoedpi^abdua.vtotdfgrcgorius
fuperjllud. ^elmsdrribilufcumadvittm
utgredi/qnaouos oculosbabeteintebcnam
iflm'smtm,vtoiamr^atb .vi.
fcefurditete.
^lrdttasepjtuario fiuerpcdimeV
f riwudims/qm£mconfran.fanu3,
mentiseft. £onttngttautemaU>
quando audmimtotaltter auferrt .? tunc p:o
prie otamrfurditas y£t babet ften' et bumo:t
bus opilanribus nemos audtbtles <z buccas
auium replenribus itanmm cp i et's nulla poc
neri autfio .quandoop non aufermr er roto/
fed feeund» Ot'minunone;bumori8.et mnc OtV
dmrgramtas audiras qtiandocp eft tbi foni/
tus et rinnitus /ita m putatparies m fit iurta
mollendtnum fiue iujrm ojgana.etboc baba
fieri etgjofTa ventofitate interclufa.et boc ba^
ba fterialfquando ftneinterpolarione.ettttc
eft ej: caufa puuata .quandocp cum interpola
rionct mnc eft ejccatifa rtmota .qua*doq> ent
nibil etrenus audtmr p:opter opilanone.fed
audtms ab tnterioribus tmutamr/ita m pad
ens aedttfe aUdiri ab erteriojibus bocquo o
fcnritab tntenbubus '* fecundum bocfalltm r
audtms. ^utris a^s.modis audims bo
mmtstmpedtmr. Zccidit enajauri oolo:att>
quando fmeapoftema.etbocercalojc otffbU
uente vei e^fngtdttate conftn'ngente.fi fitejt ca
lo:e/Oolot eft amms.locus mbet /calida ob/
fut/frtgida p:ofunt.fifiterfh'gidit3te/Oo{o:
eft ponderofus ctgrauames .locus paflcti
caltdaobfunfi/frtgidapzofunt. SUquando
eft er. apoftemate caIido.mnc ao p:edtcta ficr^
it3 eft vebemms febris/femper enim apofte/
ma aunum febas concomitamr.fed remtfnbt
etmtnoa oolo:eiu caufamgida quam tn ca#
Itda. auquandordiuquunmriaurevulnus
erapoftma£ep:ecedcte.quodcognofamrejc
boIo:e/n'rillaaone/etfanteefTluettte.aUqu3ii
Do ftunt perraes tnarbonbus ejc bumonbus
caUdtsmutfcans pertriterceprionem fpirinis
vmtftcariuu Stgna3Utempermium?furp:a
ntusyetnrillanoetatiquandovtderipoflunt
ft auns foli erponamr.aIiquando fttooloza
caufa ermnfeca.ftcuteraqua vcl lapiUt fubin
tr3none.3I1qjerconmrTione.cums ftgmim cft
cBtus f3ngutiH8.3U'quando tamcentfaguis
er/upembundanna m connnenria dufoeprt/
bejconftan. Si fubito languts erftne Oolo:e
ab aunbus ereat ftne mamfefta caufa fignn e
aUqutd efle in capite quod namra erpellere la
bo:atopo:tetergo <$ sures a prinriplo mudt
ftcenmr aitas autem aurium pafltones /qre
[opw4utg»oe3udwet,v,beaure,tbi enifw
Digitized by
Google
ht infirmt&ttbtm
«mlra m SmMlw^mraHriam fteftde <a
loje -? fine apoftemate. rrigidis i alteratiuis
tiiftfendumeft.vngienim bebetlocus bolo/
ns olco rofaceo/vel vtolaceo i confrmtlibus
taUaenim olca tepiba auribus infttllentur.no
enim actu fngida aurib9 bebem tnfttllari. ©i
pero erfhmdttatefiueapoftemate cum cattdis
aUerariutsadcuraj pjocedendu eft.ficut oleo
launno/rutaceo /i butufmodi. £i vero fuent
cum caUdo apoftemate frigidts maturariuts
ptimo infiftendum eft.oeindemundtneanutf
? in conrraria caufa adbtberi bebet medtana
contraria. *r\upro tgif apoftemate quod cog
nofaturejcfluru fantet pumo mundtffcandtl
eft pulnus/beinde confoUdandum. SDundi
hcandum autcm cum vino i cum melte fitnui
nnmsftmmtms/confoltdarur cum pulucre
tburis imaftiasTbui^modi. St vermes tbt
fomnt fucctamartficutpcrfta/abftntbn poj
riinrundentur.fimilitcrolcum amaruj efami
gdatisamans auri parienri mfttllerur raltbuf
enim vermes ocadunrar i putrefacti cum fa/
nie cducunrur.fi enim lapiUus ittffauent/cau
te#trabatur.quodft ften non poteftaunbus
cahdum inungatur i ftemutario p:ouocetur
vel cum ventofa fugcjamr i ertrabatur.Sd fur
bttatem remoucndam vel (altem releuandanf
vatencmulcaquediacconftatt. gtriter omnta
fotetbalfmnmtttfttUatum aunbus pcrualere
^urdirasramenfifuerita uatmitatc tncura
bUts cft fimtlite:qc per menmum burauerat
Vtfowatur.rinmtus quier. vcntoftratc caufaf
cum eytenuariuis veucofitaris curcmr ficutoi
aneto/calamcntO/Cotato origano ji conunri
ubus/quommfubfumtgariotte rinnitus foly
utmr.i&bccbepafrionibus aurum? eanjrtt
remedus bicta fufnaant»
&efetozenarium;'
p /©UpuseftTuperfluacarottna,
ribusqccrcfcenseic fuperflms bu
, moribus mtata.bacpafltonem fe
torborabius fp^comttaf/? rn fcto: a poltpo
fonon fenn£,ppt optlatoncm.n»nerat odoza
btlts taltsjinf odorj i fetoris btrTerenriaSiUon
btfccmit."b3 autcm fteri tam retot narium cp
poupus tn bucmodum.bumojes grofit i vtf
coft ftuunt ad carmicubs nanu i tbidem t>m/
tumitatetpia i actone caM pdenfantVz qua
ft tnfubftannafcameam ouertunf.que coaup
tacu fttmderumofitas refoluta? acn tmina»
tnfptrado ircfpirando fcwtcfaqttnfmuitaa
talts poUpus^qn^ eria ad narcs^eYccndit
btttntditas/? eam cobibit fpongtofa rianunt
pozofiras.? tbiptttrefcetes coaupriottem ge^
ncmut fcro:c.qnq? ena caIfdibuo:es acumt
ne fuo puftulas in naribus gnant/q tocri vlce
rant i etco:iant. vn ri ejc cozzupriotie carnis i
bumorj cp ofcoartanone infptratonum cn non
poJTitcereb^beptttari fetoz neceftario gencraf
^jimu tgif remediu p banc pafltone evtcz*
put fozri i coucnienn mediciua putget/i poft
ftujcusiintapiaCbeinde parics aqua caUdant
naribus attrabatatqj fugvjat/vtbumozes tri/
uifcari bttToluauf i educaniSdnarcs purcja
basvalenfptUulebvacaftotcc/vncum facco
rutrbci vtno tepido rcfoUiteltnaribns (atin
t'ectc.2dreftringendum fiumm mirabtlif va>
lent gria tbuti albift fcpius aftumanf . &im
fuerit polipus prtrmams pcedenabus purga
riontbus i be opilannbns pulueribus i mcdt
rints co^oftuts amoueaf velg trictfioncm.u>
rntin cbvnircjia plenius edocef»
&epaffionenanujn,
p Sriunmrenam nsres (epiae fTfurunt
fanguts.'* & ftr in mafcuUs tribus oe
. . . . caufis rin*ftt.n.fluicu8 a cerebio i tuc
fitcum ftcmutaricne? cum bolo^front^ i p&
crione/vel ab cpatctmncbolotfenrif in bejc^
tro latere/? flu.it pbejctram nare. vcl a fplene/
i mnc a fimftro tarere erit boloj i flvit g £te$
fintftram.^te£ B in multenbus eriam ftta mz
rricc.tuncbolojeft atca vmbuc6.b flutus qn^
eft vnlts.qncp.tt.tn febabtts eriam acut; i in
frenefi in bte crcrico folet fterimom nature. £t
tunc folctbonus efie.na bonus eft qwan btc^
crericum fttejc mmiafanguinis interior] ebuli
t tone i feruoze. vn acumtne fuo venas apent/
i ftunim facri.bi8 'zmuttl altjs becaafis flutt
fanmns .i5iue aut^ fuetit rlunts aencus (i?
ue fyntbomaricus non m pnapto reftrincjamr
ftujws mcrids ipcdiafvtnefanfjuts adatiaa
gtes fluat.i fmtboa pet^ faaat vtfurfocatoj i
bmot.fi aucnts augeref fuij^ fiparics cetfoj^
cflertn patepatienri mmucdus.enicnacates
funtltcjande i fo:riuspftringcnde.1f^edtane
reftriame funtrvmpo;tbus i fronti adbtbcde»
aqua cum acetotn faaegrundcnda.0iab e/
pate nst ftunis/ponaf ventofa fug epa^ regt>
one5 .f t a fpiene/fug fplene,ft a matricefupcr
tna^ice vcl mammtUas.
&efeto:eori8,
£to: ous qnj caufaf c]c bcnriu tmn
gtua9.c0wjpn0ne.qncp etor] 1 pala
itvlceranone^putrc^tc.quadoc^ej;
'1 0 5
Digitized by
Google
%ibtr f\n
tbotacj malababuitdthecmembzopfpnatttt
Vttiofa bifpofirione.qn<p er putrefacnone bu
mozum ftomacbt.qnc0 er vniuerfali cozpozfs
tnfecrione.vt in lepzofis/quop anbeUtus e fe
cduo ^ujfemou0.qn«5 erfetidopcommeftio
ne. vt p? in illts qui pnnue comedunt allium /
cepas/atcp pozzum. £maudo ant ftt ef cozzt*
ptione membzotum fpualiu^ i vniuerfali co*
ruprione bumop infecto£.palliari quidem po
teft/0noncurairi.tali0 autem feroz eft pcinuus
mtpol3rionem non acapiene.iUeautem^ cft
er cinoftomacbiinrpolstur/quia an pzandiu
eftmator^/poftpzandium guus vdnulluo h
b bene icuramrcnm erterftuio aromati^ pfoz
tanms» -pzimo igtfmateria que eft iti fto/
macbo/queferozis caufa eft bigeraf/biuidat"
erpellatur.poft commeftione vero (epz vomi/
ruspzouocecurvcviUi ftomacbimundifice/
rnr/ a putridis abariis ec putrefacrioni Oifpo
fms caueatur.vir vino aromarico etaromaricj
ad ofozcarione vmcur. &i camr ab alrjs vcgf
giuts 7 bennbusputrfdis bentesejcbantur/q
fuacapelfaneiimr.gmgiue/rncenturetmun
foncentur.cum beeocrione rofamm m vino. vt
acetotepido abtuantur..cumpuluere tbaria
ecmaftta8 etmdlegingiueetradices bennjtt
mccnmr^ecmundtficetimr»
fcebo(ozebenrium*s *
■' & 0loz bentium quadocfc ftc vinb
ftomacbiquandoq> vitiocerebri
.. £* vicio cerebzi quaudo bumozef
mgtdt* caiidircumanjanteaneruoabentia
inftdunt % bolozem tnfenmt .Birio anrifto/
macbiftcerbumoztbus calidis i\\ ipfo eriften
tibuo a quibuf fumoficas refoluca.fuperioza
pecens nemos benrium ?radtce0 mozdendo
vel aggrauando.botozem infert bcribus ?fe/
tozem. £5ier aom8 tcaltdiseft bumozib? bo/
lozeftacums ^pungtnuus cum rubozefadei
eum afpericace -z ficacate gutturis .cum firi <z
smarimdtne ozts .&i erfngidisootozeftmt
nozcumsr3U3minec3ptri0cum (uSmmidU
tate faaei ? paUoze cum acetof3 eruoarione x
ozi0 mfipidicate. fcoloz au;cm venieno er ce/
rebzobiuburatfineaU'qu3mcerpolarione.q?
aitquando tiecem bozuj vd plus . t&ui Vero
pzocedtc er ftomacbo/quamoz vd mbus affti
fjttbozto jpoftquiefoc. £aufeergo bolozts
oennum (vtoiatconftanOfuntpucrcdines
tfetozceympmre 'iperfownonee motioneo/
^cafu8/?hniofu3te84>erfozanmrenim bcn/
^^Wijdocpnmmumur^iiquandoinco
lozanctrinum/ vmdem vdntcjrtmi mntamr
queomniaerbumiditatepumdsnafcuntur/
queaftomacbo adligamenra benriumoeftu
4t % afcendic £adem eriam caufa eft rdarario
nis ? rnorn© benriura atc& cafus. Ham acuti
bumozcs i radtdbuo bamum bentes gfozat
confumuntfepiuo i rdaraut .vnde (unt csu/
faquarecadunrcqm rabices befiduucaucpu
irefcunc.Slerme© in benttbu© mariUamm fi/
nnterbumozibu0 *?eoznmcocaotDribu0 pu
trefacno a cognofcimr er pzuncu t nrillatoey
«conrinus cerebz3rione/'i benri0 perfbzatoe
^fecozi© emtffione.t mulrie 3^0 modis que
refupz^ in li. v. in macram be benribu© » ^fte
benrium bolozofepsfTioneo fifuter vtrio bti
mozum tn cerebzo vd i ftomscbo bebtta pur
g3rionepur5enmr.fepiu0 benteo bebtn'0 be
ttferi0 mundentur. bcqnibns ommbu© fuffi
aentercraccacconftannnu0 Mesnica benntr
mtrra 1 opio inrcrfiauntar .bece^ rebrari buj
re 1 maftice confinn^nmr *>£t boc idem foat
garcjarifmu© be gallio 1 malogranari cozrice
% balauftiecumaceto pzcparam0^j
^elinguaV
f J^^^amumphaterparimr
I aliquando eniparaliricatur-rmnc
perdic voluntarium momm t fer/
monfe vfu. vt x>icvc conftan.cuiu© ca eft befe/
ou0 moriue virturio /qucUratamr pet fpirini
vententem 3 cerebzo.vd scadit er neruo arnV
malio virmri© vebicuto bumoze vd apofte/
mace optlato . vd acadit er pzopzio fubftarie
Ungue vitio.f.er mal3 complerione lingue et
btftemperanria infrigtdate. vet calo^ 1 (ictitzt
tevd bumoze^aliquado eriam Itngua apoftc
marur? nic tntumdat 1 femio fpedttur.aliqit
er bumoze liqutdo rdsr^mr 1 remollimr ner/
nuo Ungue 1 ntmi© moUt'0 ^^0'^^^^^ be
bimo fermo p nimi0 temoUixm iinguam nS
fozmsmr.atiquando er bumoze nimt0 caUdo
1 ftcco connsbttur 7 cozrug3tur/<< mnctotali/
tcx fermo impedimr.aliquando grautbuo vl/
ceribu0 1 puftuh'0 leditur 1 mnc ca t guftado
qua inloquendo impebimr. ^iergoiingue
fubftanria ftt fsn3 nuU30 babe© maculasto
quelacame ftc ab laca /a cerebzo furgic wtiam
vda neruo opil3to.aitquando perditur loq/
taterpzedit9menre.vtin frenefi vbibomo no
vnmr unaginarione/memozt3 'Jratoe. t ideo
non mtrum fiperitloquda queeft iftrumems
rbnis qrefup luv»be Injua fana tffirma.
Digitized by
Google
• Bcinfirmint^ne
' r &e>a»cec!itte;
f Suceclo mulris babet ftert oe cm
fi8.Qow et ficricate vet bumidtcaee
?erfpfriruum rvirrucum ocfeat>
btlttate ■. £jc ftcritate biatur.auc enim ficdtas
inequatttacein fadc/autconftrmgit mearus*
&umenim erficatate ej&fperaturatteria/er^
afpericate fequitur tnequuf it38/<? ejcinequaft
tate raucedo i voas impedimentum . jjteer.
ficatare ftftulas * pufmonem eoarrante/fequt
tur vmimcp pzedictoztl. £t bumidicare fimtfr
ouobus modis.auter bumtdicaceptenta t va
ffe/?niatfmetn fanguine.auterr7egmatea ftt
periottbU8t>ira'Uante.fi>3ngut8.n.fupabun^
dano venas oiftendir/vn Tmeacus coarcanf.,
*z pfcqutf voris impedimentu^.ftmiltf rlegma
bimtians in tracbeam arteria t ftftulas pulmo
tris pdta3oper3f.46roefecraeri3m fpus <zfrt
tutl impedif vo]c.quodp5/quia eius fo;titudo
er fpd perftcif <: virrute. Bi ergo ejc ficrirate co
gnofriferficca mm que eorTendtculu fpfis m
tracbeaiarrena vel g compafltonem quado eft
ficbonia moibi.vel p ppafTtoneqn ftr erftca>
taceer3fpcr3nce.vel er fiigfdiwre ftftulas pul
moms coartanre ?fpm orfendente vnde gene
raf tuflis. vei ejcbumidtcace 3 cerebjo 0imll3B
te. 3m6.n.modi8 b^ ften cuflVs q impeditip
fam vocem.Sjfd pgnofdf raucedo erpunctura
in fpualibus quaft er fptms faaa er grititate
colli.ertorius coi^s macillenria.Banguinej
N>o tn ca cffepgnofamus ermflt altqmiUibu*
meoaca/rubojefaaet venap emiHena/oufce*
dine ousflegma eflcineaufacognofam?.£c
tufTt auquantuui bumeccata/er ojts iftptdiate
ffaltuapabundanriaoefecramfpuum eflcco
gnofamns in ca.^r oebtttcate ? er tenuitate/
tonue cozgis er fcb;epcedente.vei er nimfo fe
mutp n fiuru * oibus q cojpus ertenuanr.Si
g b raucedo fttcrca ftcca ? calida/abfttnear a
falfts caudts * ftca's /ftirfs 7 aflis.vcaf tempe
r ate rrtgtdts ?criam bumidis /? mediocrif m
Itdts.Sierfartguteefrpamo/ftatminuno/ft
er flegmate Oenf purgacoes ? opitaceq tn frt^
gida ca funrnecefle.$5t $0 et befeccu fpuum/
rubuentendti eft refumpriuts <r pfojtaris.^a
dem aur eft cura raucedmis -? ruflte.vtdei Dta
K,apftam •
^efqutnanria; : :
^uinanria egutmr] fuffoario.t ,p>
s ucniterapoftemaceingutmre/cut?
_ tres funtfpcs. 3$n pma tota materia
«)mgit mterius in quoda folUcub inf*cracbea-
^rtena-j vfopbagunuT pgnofafer vebemeci'
bofo:enuifo mmo:ccj*eriu8 3pgente.af?fo e/
; riam ojcrumoyintenus non appecerfebjca
curifltma/'? er impedtmenro voq h et iudido
panen^.:nibil.n.pntcr3nfgluttrc.*? B fpes tn
curabttis eft.tntViacn.fepiu8pm3 oici^ala
fpcs eft qn in minou cpcitatc recoUigtf intra 1
er in mafon 1 t>x fqutnaria.'? bj omnta figna
que pma/i remtfftoja h appaw atiqs tumoz
ejc.t 5 fpedes virairaf. 2erc3 tvo fpcs eftqn
toca macena recoltigif er/'* of fquinanas.cut?
figna fant vebemes mmo:.cf fcbas fcnca /do
loz modicus fine otffkutrate fptrandt 1 refpt>
raiidt/i fc> fpcs non tntftat/ntfi tumo: adinre.
noz3 ferecrarertt.|ftC3ucem LS pafTio pnapatt
ter er fanguine/fecundario er flegmare 1 meta
colia/mmc| ejccolera.': cognofcun f becaufec*
fuaftgna.^mus pafftomspmacura citfan/
guinis arrracao/in cjpritate multa inddanf ena
vene fub lingua.rtunt farir tcariones mrn pert
tofis tn colto 1 tn fcapult8.0emdcapponant
lcmftcariua/mamrariua/'? mundiftcaaua /q
j-e,i.li.v.begutmie,
*
^e birTicuftate anbefandu
3«iculca8tnfptr3ndi 1 refptrandi v£
b vrriufcpo23fmavrotpfma.>i3cadtc
bupIiaOecaufs.f.erficdtatecoarcaV
te.quiquando pulmo non porttbereoitatart
1 pftringt/inde fequtfafma.vctqr1 erbumo;e
unpedifmomspulmom8.quando.n.fuper3/
bundac bumo: ercerius in fupfide pulmonis /
cutus moleoppflus/non poc ttbere oilacan/
t mnceft fpee afmar^que Ojfanfugtum a fan/
guttuga.q: cum violenria attrabic aereadcoj
rerrtgerandum.aItquandoabund3tbumoan
teitus in ftftutis pulmoni8/cuiu8intpofit6ne
pulmo non pocitbere pihYugi.'? cuucbf 3r,be
ftms/qui^inbacfpcae labozatparies inezt
plrando.atiquando autem abundstbumo: £
teriue % evtenasJppi quod non poc putmo It
bere otlatari necconftnngtW cunccft tlta (pis
que o: o:tboniaa.fpu8 rccrimdinis quta pa/
aen8 t3fto23tequaltt*tn infpirsndo 1 refpiran
do.t ica funccres fpecies afma^m cres buo
ratn otfpones.fi fnet ficdtate t caliclitace/vn
guayclecwart|8/fvropt8 frigtdts % bumtdis
curef % econuerfovidein ptace*
^efpuco.
3*ca fpacum cria aceidunt pafTio
C nes.vtpj in emprids Jinquibns
:' eft fpumm famofum 1 vimlenmm;
•? itj onopcoids/in quibus eftfart
(gutnotenwrfl*;
Digitized by
Google
Zibcr vh
ifmprinaembfdfpaflioqn fames etcrearur
i bocconringft in caufislreumarids ? pleu»
nd8 T periplemoris ? in altjs apoftemanbus
ftomacbipeaoasvd pulmonis. "Dabet aac
rteri boc modo.bum bumo: fupertbribus t>i>
fttllatinpulmonem/pulmo repereuritur/'? cj:
repeeuffiofleconcultatur Iiet conculcarione
fames nafrimr/vel putmo vlceratur.vel beflu
msbumoi ad aliquem iocum ad apoftema re
colligrur/? ibi infaniem comutarur/que vi na
ture vel fmrbomaris refoiuris per fantem ftue
famofum fpuwm euacuamr.non tamen qutV
ItbetJpuensTaniem bebet empricus iudmri
plererici enim faniem fpuunt^ mulrialtj.? ra
me» uon funt empricij/fedtlli qut infecrione
pulmonre ? etusifantofa babimdme funt co:/
rupri.quo:um figna funt ifta.fpuruum famby
fum /cozpous madileria/coUi grariliras ? ruf
fts cum bifficulratc anbelandi.faae8 fubmmi
ba.fument'/ botentozbes ocuto:um.*Snop/
toia funt per bos f3nguinem ejefpunwntes.cj»
comigirpcraticuiusveneaperrionem/perbu
moiummultimdwem? eozum rumoftratetn
perco:rofioneinvenepercaIo:tsetceffum.Ca
lo:eentmpo:os3periente fanguis emfmrur
^exfudat.TOiamrmimper bvab:ofim tdeft
perrefudarionem.-r.tuncfanguis emiflusefi
puru8/darus/?paucu8 abfcg boIo:eparien/
m -ranbeUme fenritur calidus.Sb alijsauri
membr] frequeter redundat ad 06 ftcut a cere
b:o.? runceft cn rubo:e fadci ? vena? 7 oeu/
lO£.quandoo3 a pulmone/'? mnc eft fanguis
fpumofus cum tuffi % oolo:e fimftremammil
le. % ficbealije membrj mqutbus fanguis co
lericus/qui vi namrc fvnrbomaric; mot? nuc
per naresjnuncg os cmitritur 1 purgaf.TMi
ma itacp paflto (c$ fpumm faniofum fanemr
biflbluris/mundirtcariuts /-zcjccerfiuts. ?ca/
neamr ne m prifim puertaf.Iongum.n .empri.
na poftpleureftm.y.rl.oies in priftrn pmuraf
vrbidt "Dvpo.^c&t yo paflto (c$ emoptoi/
co:um fanef mundtficarims/oftricriuis medf
onis.ficutin viarico princf,^ in pUte»
e
keprifu
.^tfts eltpfunjprib «aturalis bumo
P ns cojgis cr vlccre pulmont'8 ,puent
ens.ntaliqn ejtreumarea capiteoi/.
mjlantem pulmonequem regcurir/? reperai
aedo cauarv-? cauado vlceracficut gurra paa
lartm btfttllando petram cauar. jfitauteerni/
mia fubfmnriepulmonis ficarate/quearcfa^
crioue be fadli laceraf.ficur pampinus vit* in
foe atiwmm ocftcams/teui vento oifltpar;
fjptr autem atfquado ejtfamjutneqn altqua ve
na rumptf in pulmone fanguis talis altqn tn
faniem puemf.-? fames infiat ^vlcerat pytfj
monem.vnde T^vpo.ificfflnguie'? fputo pri
fis *i flujcus :cer- vlcerarioue pulmonis fic pf*
mimrtomm co:pu8.pmo.n.per fui.btlatario
nem ab erterioribus trabttaerem qn mintftrat
co«it adfuiinnancator] mtrigarionem.q buj
vlceraf.ppterfenfum $pne lefionis cobtbet
momm fuum.necftn bebtrum bilaraf.vnin/
furTtaenfaerem co:di admintnTat/quare pau/
Jarim calo: tncendifur/<z paularim co:pus co»
fumirur.^ebrteBtm etbtca concomitaf pttfim
que fub(lanriaIem^fumitc02poii bumtditare
omnis.n.prificu8/etbt'cu8 eft 3 nonpuerrif.ra
Its.n.paflto non be radli curar7ejt qtio inuate/
fat.? *JTignatpftan.ronem. 0me tnqnit vul
nus bifrrdle.fanaf/ntfi mundef. vlcus autpul
monis purgarinon potntft cum miTi.rufi*i8.n*
vulnus pfoltdari no Emirtit.bil3tat.n. 1 ape
rtt/vu putredines maio:es in fe recolIicjit.btt
enim parrim colugit/erim purgat/tnfanabile
reddif apoftema bum ita arai.eat.qui gpnft^
vulrfanarepmo vulnus pulmonis faner/puf
ff purrefcat.3fl3 atitpnfis ^ftrmare funt fig
caIo:prinuus/Ienresfn volis manud 7 pedui
acurio: rabo:/tn majriltis ftncmra iuflata/fnt
cum3feit3teangue/cotlicjalita6/tott?co:pc«
ris pfumprio/vnguium 1 e^emtratupuricta
pcautras ^m o:bes oculo^bolo: ftmffr-e fpa
tule vfq> ad bume?./Iuru«£aptUo^A 5 ftg/
num eft mo:^ in ^primo comminenrVftcut fpu
tum feridum 7 vtrulenmm.^ anbelitus pl? fc
ttdu8 pfueto/fignat toratenj fubftariepulmo
nis co:niptelam.raIi8 eftnumcndus biera q:
refngerat 1 folidar ac reftaurat. ^enf tgifme/
diocnf rrigtda/ailons febrit:micg3riu3.me/
cuomrervaitrimollt^riu^papueramen ca
uendum eft ne uimis foluat: q: (i fiurus acce.
dtrimo:s mrrar/vira recedif.vr btdregidius
©slenreis bumeoanria ^ bumozie pfumori
renattratma. r
&e Ztemoie.
ttemo: ftue cardtaca epaffto co:dtd
t (ic t>iaa.q: a tefccm cozdis orif fepe
^upkrautecardiacaXdv3fo:eaca/
id epo:o|3eriua..q:po:o^3^rionepcomt't3
mr.alt'3 b: tremes.q: cu quoda rremo:e fenml
mor?co:dis.^vafo«3a e et ca calida ? calor]
biftemp,anria circa fprt3li3.vn -? pow sgiuuf»
buo:es ? fumtrefoluuf/q fijtn? enes g poa>s
in (udozem pdenfaf. 7 emli frequenri fudo^
re b^cUoptfts vtetbica*generaf.? tales ejt ocfe,
^iri^fept^ucoptfatiCardiaa yo aemes
Digitized by
Google
fot fnftmitattbus
facnlc&ermgtcia ca/qncp e£mel3ncoltC3/q»5
^egmanca.lto rahs bumo: abundane in
pulmoneJopprimitoltquottes cozdts vrrancp
capfuli tpamc^ cozdts fubftanria.wt impedttT
bebirud mot?co:di8 ^obturanfvene g quas
Oifcurnt fpus vttalts.? tales^pmmptttin fub
itam fuffocatottem.ftdeo 0:stahs paflio tre/
mcns.q: fircncas mano fop co:/non fenries/
co:oebttomoOiIatari/0 cumcujoda tremo:e
pap^enhf mnmmmoueri.ahqn eftcum fe/
bie lenta.ahq» cum febze fo:ri.? nic magj e g i
culum.3liqtt eft fine feb:e.Bltqn melancoha l
in caufa /? tales inridunt m pafTtone que or m
cubus vel pbtahes.aiiqnacddtter virio epa
ris a quo non mandaf fuftdesnummenmco:
dt>ndc oenati Oebthtsfc vtOiarpftan.^h/
flnacaditer. mala oifpoeshop memb:o£/eS
quo?coUigannacojpanf.Sicutqnacerebio
vel ftomacbo tranfmtmf fumttsvel bumo: no
auus Pttfubnantta co:dt8 ledtf/oenat/velcy
ttatur.? ideo ratibus accidit tremo: co:dis ejc
acumtne nimt vel materte que pungtt <? mo:/
dtcat co:pi8 fubftannam v» fir tn eo tremo u
acddtt <? firfoptercojdts ppmdnem/<?caIorJ
intenfionem/vn ficarae <? ftt? fufpiriumj? m
ms anbehm8.q: co: tabo^tadaerem attrabe
dum cum no valeat ottetare fe /acridtt rremoj
er fumo melancohco * er ftcctrate fpm grurbav
tcacadit? pf gnedo/q: oeftrit namralte calo*
1 indc ro:po: <? pignris genera£-£|: ocfectu e/
ttatn co:dts ? oebilCite fpuum acddtr fynco*
pis/q 3 vulgo fpafmano vocsfo rS prigttalt/
quando er acddenribus antme. vter rimo:e
co: ntmts pflrimjente.3hqn er nimto gaudW
vel tta co: oiiatante ?fpm eralante/vel ereua
po:anrei foUtentcahqn acddit er acddennb?
co:gt8/ftcac er mala pplerione/vel reptetoe/
m ntmta inanirione/er venap optlaroe 1 (pi
r!?um ^fl*one*al»q»«tdo er mmto fudo:e;
^rbacautemfvncopiqdamtncurrunt mo:te
Ittbttaneam optlata t*na pcaua p quam fan>
guts ^fpus rttalts/adco: traun%f.vcleaam
optlatomeampquempulmofrtgtdumacrem
loietrectpeyra/emmoftrattm fuperfluam rc
mouere.quando<£ eriamejcmamci velftoma/
cbtmmt8repIetippfltone.3n omntbusercro
tms ptmrftbuozeftt aufa purgef Oebtto mo
bumo: peccans.oenf pfo:tattua k fpnum re
parattua % refumpttua.fi eft erntmto fhmt v&
minio fudo:e rlurus in&piaf/fudo: repmaf^
pterntmta repletioneftomacbus euacuemr/
p tremo:em co:dt8 pfo:raoua pferanf.Itcut oi
amafgartton/'? eleouarta % medwnetn qbna
mt auj8 pfoitaouts imponimfm vfttttnaitf
rum aurmarcjarta fmepemle/velpecukoira
oecoaie cemt/ambp/Iicjnum aloes/fpodin»
D.n.omnta valeutp cardracam % fyncopim/i
ah'38 pfimtles co:dis pafltones marime qua/
do acddttftne feb:e,in fcb:tb«s autem cahda
nonfuntoanda^
^efeb^
i ^feauteerotftemperannacojdts
f jcadttt(puenit.q:vt.0tafpftan; :
Pb:t8eftcalo:nottn3mrah63co:/
oe mens/rapms ad omnia memb:a c6:pozis
cowttpcoc^ nocens 3aoni.^iatctwm bypo»
ineptdum.febr]eftc3lo:curfttnamre e/iens
tn optbus eiue nocc6»3uic].aute5 ftcoiar. tfc
b:m eftcaIo:c^neu8 in cojdeaccenfue^pjocc
dens ab eo mediannbus fptnttbus * fangut
ne/p pcnas^arterias in totutn co:pus Tinfia:
inamrtn eo tnflammarioue que nocet optbu8
namralibus. febtieri3mvtteftaf*t>ypo.e(l
flamrna a pecto:e^)ceden8 in tom co:pus.^t
nerfiftca£n.reb:t8 ttiplicitfm ma pponenri» '■'
cozpus bumanu.compontf.n.erfubnItbus.u
«r fptriribus '?hquidt8.f.erbumo:ibu8/': fo/
hdi6co:pibu8.f.eript8 membr]. £ft iracp p:t
ma fpes feb:i8.quoniam Oiftempeianf fpu6
in c3lo:e.T 0:emmera.eecunda in bumo:i/
bus/rr of putnda. Zem que acadtr fohdia
membris/tnommaferbtca.-r vromr pfta. *r
galie.ba8 feb:cs bois aptauitfttirudib? .£f
mtJera(mquit)feb^ vento caltdo vtdef (mOis
effequo vttmplems er fut calo:e necefte eft vt
calenat.3dem etism fsatfpos calefacms dr/
caco^tomm co:pu8.-pmmd3x>ofebt]aque
altde eftftmtli8.aqua.n.ahdacum rrigtdn?
vas implcuerit/tpm i caIo:efnocalefaat.St
mthter bumo:e8 caleraai/calefaciunt cozpus
^3liamemb:3./6btcaautcmfebrivaa'caItdo
aquafngtda pleno eftcomparabth8.aqu3.n^
mgtda er pafecahdo calcfmttiez febrj etbica
cum ftt radicata in mcbris caleradtco: <ra!tos
bumo:es co:por]oiftetm5atf mtmutat»
Jfrtmera autcm febus bfctmrr(fe^
f cuttdum ^3lienum)3b effimero
quod eft fimpier.cu«afiter oiftem
parsnna que fittn fubrttifubfta»
tta vt m fptrim.® el vt oictt Jfa. in hb^fe/
b^mm.ififimera abemmeron beluamanna
lnawr/que weodem oiequo na^wr /mo:t>
u^ ••••■?•• (wv •
Digitized by
Google
Eiber vii
©d(ftnm3^i(frD0)t>fquaft>ttt^btct feruot
nicron^n.MeaDzapudgrecos.rarcn.fuusfcr
tto: vltra pniua t>ia'termmnra fcgjcndtt.fcni
per.n.poftoiem vnron beftdtcico.vd m fcbzi
pumdarat?dabicimfeconucrat.vtt)ta'tc5
ftan.^jjfaacacadttautem iftafebus ercau
fainterioafcaaj ab ercerio:i.£b ercerion au
tem ntbapltctterJ.afirtigo^^Qloie.afrigoie
vrer fubita fhgidirate aeris fcj qnado er crau
fis&btopojisertmusrumi caUdi interius
pdudunt/T er eoaim conculcatone <r tnulripii
cattone calo: inren&mr/er quo cozdis btftem
peratttracjnatmv 3fiquandoacricu'tercaIo:e
1 biftcmganria aeris fiue folis.€bandoq5 er
radtojum rcpcrcufltonc fpinms ammalte ot>
ftcmgatur.^ptcrcolligantiam fptriruum?
bumo:um totus bomo oiftemp^tur. Scaufa
mtmoacrluncraquandoqj eraloje fpirituil
fi bumoamt completto bommis cafu altquo
fubito immmamr.ftcuternimw ereraradone
p*ecedente.er nun» calidontm rreqtienria . vt
vino:umalbo:um 1 bmdi.er quoutm nimio
pfu calo: auquoriens intendifr fcbns eflirne
ra generatur.becfpedesfebas inreralfas dn?
^jaaliueincumf fcd fadlius fanacVmulmm
m periculo eft Tgrauis qnin pumda vel etbt
C3in commutaf..£cadit autem fpcdaut ejr qui
fcufdam apoftemanbus uujutne nafcmti/
bus % fub afcellis/que qutdcm a medicts bu/
fcones nomrirantur.vnde no finc caufa in am
pbouf.oLgn bubonibus qutdem omnes fe/
b:ee msleercepris dftmerts tcJShgna autctn
W funt vuna non mulmm oiftans a fana alu
quanmlum intenfa ? aliquantulum fubtius.
pulfus buras ? vdor/? frcqueno.non mului
acpameto recedett6.rdique$o virtucee/vcap
peritus/? mocus voluncarius pa^nmnurant"
T?cc oe faaU febas curaf /fi ocjroa oieta vtaf
pariens/sfianoouiscaueaf.
&eetbtc3*
t
^bicafebas eftqledic.foltck mibta
£tO: ab ctbis qtfeftbabfatdoquafi
. r f«]>af puerfa in babttu.aiiqn aut eft
etbtca fcbr] q mo:bu8 p fcaiiqn ^ppter altum
mojbu.gfefirtno^aIiqnerabismmi8 C3/
Udia 7 poribu8.3liqn<ppternimta ererdda /
ficur^pter ftudium unmdderamm /ptgilias/
«pfuntUaqutDus calefttfpinms ammalis/'?
£ pfequens namraU's.7 tracalcnc? nuhoiatV
bumidicas namrahs <r indudtur etbica. 2Ut>
qu3tido etiam raufaterauo mo:bo.ftcutefii/
mera/vd cr putrida intapolaca/vf acuca etu
^pter caltdum apoftcma.0epeeoim conrin
git oj> effimera erceditteraum oicm pftftens in
pnaquaUratci apparetin cuteinftmuqdam
obfajrirasyUutdttas/dtrinitas /confumpnd/
^ttcUlaetnmera inetbtcamcommucatur.
SDarttneautem acddtter crTunera /queeftcr
anguftta /mfttda /in /odio /? vigilta immode
raxan pfimiubus anime crerdtus.er feb« m
tenpol3ta.qmac3lo:innamrali8 cslefadtmeV
bzs^beficcat.ppterscutam/quracalefadtfan
Qjtnem pd ^dominan^fubftanrialem confu/
ntit bum idtratenu ^nc^ enim ertenusturfo*
gms/quianon eft bcbimm nummenmm me>
bzozum vnde fcqutmr confumprio.Stcut .n.
fit tn arboze que beftccatur cr caltdttatc? ficd
rate aeris bumiditatem confumenre tn eftatc.
vclernummendablanone/ficutacadttmbte
nte quando C3cmntfolt'3/vcl ejc nummenri coi
mptione 1 permirrione ad malas commtrrio/
nes 1 qlit3tC8/ficat3dvitrofimtcm/fulpburet
tatcm/'? butufmodt. etfic connngitin buma/
nis co:po:ibus.^Qno>enim fitnutrimcnriab
lano^pterimpotenttam naturein btgercndo
dbo fi m reftaurando Ueperdtra.itcutacadtrf
fenibu8 quando calo: qmmuB co:po:i fco/
mmmth fubft3nri3lcm.bumidttatcm mem/
b:o:um beftccando Oeftmttt confumit.quod
folet Qcadcrem etbia/que piouenitet acuta/
veleracddcnribus animequadofanguis nu
mturus memb:a tadic3lta mutamr a fua Oul
cedine 1 fapo:e.quod acadtt^ppter apoftcma
ta p:oIira co:pus caictadenna'? confumen/
tta/que funtaUquando caufa feb:ts ctbicejfi/
ue babitualis. ^n gcneraii sutemitla funt
fignabuius febus.Calo^nociuusequaus in
qualtbet psrte bumani cojpOM8.'Sccundum
ftgnu eftcjpalo:Icui8 cTnon pungtriuis. vn
;dc innrmt p^ri fcb^m vir fe pumt . £er/
num fignum cft <$ co:u5 calo: * liutdus n p\a
l>eus autcitnnus. £>uartum eftcjp eomm coz
po:afuut afpera/oculi concauiyftccam emttce
tcs Itppimdinem /nummatta emm eonim btt
midme ab cis sblara cft.*^3mculana autem
figna funtbiuerfafccundum Oiuerfasfpcdes
butufmodt fcb:i6.fpeac6 aurem biuerfincan
mr fecundum biuerfse bumiditares .^idcn»
Suiicenna.cjpqua.truo: funtbumidirates.
T^:imaeftin ertremiranbus pamam.m vcna
jumfubintranriumeirenriammcmb:o:um co
fimilinm. /Buando autem fuperaccendimr
becbumidUas/fttfebzisputnda 'rnon etbi
caicd fadle generatetbiQm 1 induac <ot
«wndaburmditaseftqueeftin po^fttate me
(b;o^pfirnilirj»6cutro8
Digitized by
Google
£>e Oifirmttatibtts
m&etiamttoB ab auctoribttr appelfamr;
^ajmtafuperafceiimmr/flntptopae pamas
*peei©etbice; ^emabumiditasctf
«ree?uerfa eftacrione membtoppfimilium ep
f>ar*e nature -zcomplejobms ipop membw^
«e ftar toco oegditomm vm % a b auctorib? tatt
dmm nuncupatur squando bcc fngaccettdtfc
fccnndafpcs etbtcc^crCatur.iQl 'J 4«arta bi>
imdttas cotltgaus ^prinuans ©mnia uu'b:a
i cft a fpcrmatica bumidftate.? bec ofafguu
tfnum parrium quecum pfumitVnon regatur..
^becindudttemam fpej queeft inaimbiUs*
(i entm poffet Ixibumiditas repari/pofiet fiesi
regreflus a fcncctutcadtuucnmtem»(vt oictt
BuiCj .)-£;ima itaqj fpes. (vtoicit ^faac m It
b:o Ocfeb:ibus)cftfacai8 adcura % Oirrtcto
ad ogmtionem.£ (i calo; augmentcr^ Oeffcce
rur bumiditas viqna coagulariont fit fecunda-
fpes.? eft faaltb; ad cognofcendum ? oiffidlt
o: ad ajrandum.qn vero intamm intendif a
to; a> oeftccatbumiditatem coUiganrcm mcm
b:aftttema fpes/cleftfaalts ad jjgnofcedum
$. impofltbilts adcuranduim Jn pma po fpe/
ae cum ugnts generalibus fup:a pofif} caiot
augmetaf anpjaditLJu fctfavero p?p:adiu
plus fcntiif in tcrua marime/cttitts ca*m afli/
guatjlfaacin U.fcb:tum ©icens»T?ttmidtras
cibipria eft calotf tnnaturali. Wi qnq> tHum
fufFocarejttoto.pttrt psunafpeq oebtlts eft.?
tdeo eft ante pwndium maio:calo:.SiautC5
ad fuffocariottemcaloris non fujftaat /faltej
cab: inmms fopims ercitatur p fuum oppo/
fimm.tfugiensprtumetitadmembjaeictcrio
ra.ftcutqtt^aturaqua fifgidafup c&lcenw
uam non ejettncta. ^ertia fpes (t>t OuJfaacT)*'
P5 fenfnuTlam fades mutaf tn Ituidu- colo;e
^pptcr fubtilem bumidirari oeftccata i N>turis
pefecta.nares funtfubules tacuritocultcott
caut/ijmpo» afpa/q: ofumpto bumo;e/ap*
paretafpttas ofltum icopago moms palpe/
b;ap ? fupaubpfttguis 4>pf oculo^ fiecitate
vrV fme volutate daudut oculos qi guari a fo/
no ^ppter fr tu^ oefectu tactu fenrinnf frtgidi «
ftcci J g mo;am fg afcendtt calo; maio;.octe/
cri noit wtenf b:e vifccra ? ract? eopqi tabu/
leficutfeleuetVtton oefcenctttinferins^ppfoe/
fectum bumtdita^.pulfus Oebilis / ? fpiflW
1 duius Amna fttts e oleo in liquo;e 7 rufa fu
g petram fonatficutoleu.T)ecirirmit36 quo
acjpmam fpej cito curef necadatin fcb*am/q
tiirtcultcrcuraripotcura6autp oteta medio
critertpatamigmcdiauascalorl replftuas/
^ofoaaouas/ibumorlEdiareftaurauuas %
ftd!5 papue valcteUctrum p;je fbajneartm
, fo/ctcurofisyvtolu5/malutW*aujs ^fojtau*/
uis berbts 7 bumeaaris .baincum autno 05
^knimis calidnm/i quafttcptdum.ne nimia
bumomm confumpuo cottfcqual/^on rtat
inbateeo Iongamow.^miHc^'ctiamfolet m
St^srefumpauts/mr>t^tujts/^bume/
•aattuis.ficutoleoViolaao cum mcMcalbo •/*
lacte mulieris mafatlum noiricw^ )©pcaa[rr/
Dtat^atccjpvalctetbici tpefi^ tac cap:tmi5
tn quoiapidcs fluutales futemncti ft tctuno
fioraacbo % mani^paaeuabus tribuaC
^cfcb*c:pum'da;
iEbris pumda ct pum'dis bumottV
f busctqbusgtgnitVpurrfdacftvo^
cata.^ia'tautem3faac$tftaputrc/
do ftcb^ fieri maltsbumonbus'? fupcrfluis
tii aliqua partccoadunatts/etcalo^cttranco
tinnacuraliquoamcp afu fupucntentc/quc/
dam fttbumommpermrbauo.moucnmr cnt
bumo:cs p MnmcilozemvebuUiant/ttami
non Ot0emnwr.nccp facta btutfione tntcr par
tcs laudabtlcs -rhon laudabilcs mundmcan
tur/fcd pouus taaa ebullirioneparitcr comt
fcenterh idco neccflario partcs conumpun^
feiim ifjirarmatcriagroflra <i vtfcofa i« co:po/
recoadunata moucatur a caIo;c/necefle e vtrc
foluamritt oapo«m qut papo: intratbumtdtt
groflummaiiensinfcoccultamrtnon ttbere
cralans/teaetis^ptcrgroirtttcm matcriefi/
Dtrefiftctim?/co»umpimr^putrcfat.butcau
temputrcfacnbni manmeotfpofitaeft com/
pkao muenum 1 calida 1 bumida quando ep
ccflus eft in bumiditatc 1 calo:ccomptejao frt
gida % ficca non (icad putrcdtncm eft parata*.
s idco frigidt 1 fica grandeut raro febtes pu#
trtdas patiunf.quia (iccms complertonis oc
ftccatbumo:cm 7 coadunat. ? oiuiftont mate
ric acbtlatarioni obuiat 1 repucmat/quefunt
bifpoftrioncs mcdteadputrcfacubnem. |frt>
giditas autem congetat % refiftir catou faaeti
ti cbullitipncm. -p>alam igimreft intetlfge
re/quomamcaufetadenres putrefaccbnem/
funt bnmtdiras Otfponens/t caliduas bumo
resmoucns TebuUirionem faaens inbumo^
ribusyquomm fcces vt btdt Sfaacnon oiui/
dunmrnccmundificanmr/tmmo mumoper
mtfcentur 1 ideo ad putredincm neceflario btf
ponunmr.T^uic autcm pufferaaoni coopera
mrmarimepowmm co:po;is ctauftot pftri
crio.quia conftricris poris non pocncri fuper
fluirafte rdbluao necp euapomo^tdco cft
b .*.*'-, &. ' (neceflc
Digitized by
Google
f
Zibcr vii
$mafo:ftatbtimo^jcato2emcomoftb tcoj
rupao pfcmm cum caue calot fttthnaturaue..
?non frittamrere^riuue/gpotmecottupri/
uis/bfs afltem mfia putrefaafonie coopan
rureriam qtteda#trinfeca.Pt inozdinario Ote
tee^attj/T.enamedidne^pftmtlta.q omfa
wtenon co«apnbnt vd putredini coogantur
qn modo mctebito ?j tpe pgruo cotgi ejtmnfe
cueadmben££tbumiditateimt*m attquap
teco^te ftcputrefacta/refoiuirrumus caltd*
tco»upt?/qcojpe^ipmou1eraeatatc^le>
dit/ac oetndeg venae ?artenae feOiffijndes
reO?empumd^co^imcrodua't.ftcutOtbt3f3
ac *pftan.1fl3ateria igif fic putrefactaq putri
defebrf eftcaautj)nnet;t aliqua pcauitatecoj
porj.ficut in ftomacbo ? in epate vet in aUa/t
mnceft ca febrie qneti fntpolata . 3ut prinef
fotra vafa.f.fn venfe ?arten)e.? tuc eft caufa
febr]q eftptmu3.£aautemprinuitan8^febi1
putredibiue eft cojtupno butnor]/* coartario
vaporie fnflammant[fn artenje i in vente/«z
ftcp5 ca Tro ommumfebriuputridaptn gna
u \m ftnt ooriue/fiue oifa>rihue/? int>olate*
fce ftgnte febris pumde.
©tarum autfcbnu|pum'dmalitt qoe
dam funtfigttones gitalee . ^ima
ettVqtmateria taUe febriebiu pman*
m cojpe/g fupuemente ca eptea caleftt <i putre
ftt me#eau.fi^afigno eft/qitalem feteem.
padir rigot vel frigue marime fi materiafue/
ritmtravafa^vicuiafenfwbusmentbrl/quiij
et materiatrigida refoluunf 4da fumi ciieduc
ueruoe fennWee er qbue rigo*Mmgu8ge>
nerat; ^afi^'oeftycj>taU8febijlSin&o
lanonem vera iri fnterpola& velbedinatdnes
mantfefla quem3dmodu tri otmui8.^tuarta
eft/q; talte fcbr] marunam gnatanaufttam p
ptermuuitodmenwgromtudinerumioema
retwpumdagnari^pterquaritbeo^mario
caiorj % ^tu^ ad interiota bonec narura ejrpe/
diatfea rumo rtlo^boctpsoitierfificamrftti
t)tuerfttatematerietn fubnU'tate?fn grofltrie
qt f t materfa ruerit fubtiue 1 foue fonf/cu ve/
toooK oarolui^fperstfe cotpue freditfry
W8admemt«aftcutpzitt6.gfi'i&omateriaftt
«pffMw» b.ebiU8/eritecouerfo.£ium
faft^oeftmftamfebij/qimncoccumltaca/
dennatoaria?pleriotteputrcdini8.uaitoo
lotcapt^ntalicwanbeutti8yfitl^firia.Setta
ellVqiuoJBanopknemunaiftcanfapudquie
«cm febrl/p remanentadbucm cojpemaleqli
WiJptquasremanejDebauasmco^e/^
eriam redeutojefetoes saccefltonee.Ssept»
eft7q> noremanet in vnffbnnitatequemadmo
dum 7 cetere febteeapud foUttibne/iquidcit
omnfno fnterpofttt biebue <i bedinat. ficut in
ptinniB in^pararifmoe.0untTmulteaUe fj>
a^iftcarionee/quein febnbus gadtfarib?. oe
notanfc
&e Jfebribuefnterpoia^
^feba^ueatttinterpola^qdaj.ptte
t ttiuntepbumote fimpUci putrefacto
erpafa.vte)cflettmatenatttralfvera/
qttoricj^ana/eycolera rubea rerriana/ejc colera
nfgraqrtana«^ueda m etbumo^copoftto
0enerant7wquoridtana aliqua eft ejtfleumate
ttcetofo.aUqeyvfneo/aUqerbula/a!iqejcfal
fo.£r tfte febriu biuerfftatee/cj ^pjia fig of/
nofcunf.3n'fftfe aotfebrib^coiteracadft bo
lotcapttt/infipidttaeone/guitaecojgie/mV
gue pcedene/calotfubfequene/finguUe biet
bus aaxfffo renouarr.Tqb"pefU8 e/aliquotie^
bupltaf.T>mof febris materiaogmamedfd
na btgemf/bfuidar/^ejrpeUatTybteta ogrua re
gatttp.paueatetfa^medioie/nemquartana/
vd etbfcam termfnemr.
^etetttana;
t €m*anafebr]firejccoleraptttreracta/
ez vafa 1 no colteeta ad apoftema»
,,<* ^^«^«a^acrcoleranatum
11/altae^namtalf.we^letaatriha vdvit
rem'na*2ertfaneejccoleranamraUfacteB fot
fffj.beterriatriemtertia 3ffltmr/?porirtttne
rircabota teraa.^rimo rrigote.betnde oUo/
re/bolo^fron^/amartmdtneo:te/iri/tmnf#
tttaurm/inftantta vigaia^/vrinarubea/fub/
rtlte 1 tenufe.»:ffi).bo^6 ad puie potbaberc
tnlabote*talfae.mtt|*botae fnqufete.ftnv^
rfam j&o materie bffpoe^ varianf^ ffa.najK
ntaterfa fuerit in oteftomacbf/bolot fiontie i
ttt^t.StTr-rfttf d afBftateftccfyguttttt| ^orl
aaeftvoujtae vomeaXvrinaemnuecolerata
SH nterttm mteftihfe/pdu:taftgno^fttnt fta
tnrenfa/0 bolot eftcaica vmbUcnm * vtfnaeft
ma^mtenfa.0f vero nterit tn epace/vel fn d
ffieftilis cotorioieritvrinaaimfpomacro/
cea.Sf antem rtterftfebrie ejtcolera dtrfha v^
vftemna/varfanfmparteJ^ia.qiriaafr%'r
pmo rrigoje/befhde lento aloWinter botarn
a>fere^fleomariemottetunvanaeft dmria/
medfomter tenufe/pUie tn aaedene ad tentti
racem.boae mcertfe mouemr^uta modo an/
rfdpat/moctofubcKnipatafluM^t^ictafia.
W^;fronri8.^fcdfunrpoabu6 rcmuTto^,
Digitized by
Google
fot infirmt&tibns
DtckbiisfimttWttidiaM auquado etTrn
ple&feUqusndo copofim. Swnpter eftque ftt
ejcpnamatenain vno tmioco putrefocta. £o
poftra po uuebuplerq fttej; biuerfis caufis in
Diuerfte locj ptttref3cri8.ftcucconrinu3 nc buy
plet qn fleumsfciuerfumin oiuerfie M eftptj
ffef3Ctm.0ignum3utemt3U's terasneeft/qb*
omni ote dtrogttpmo fngp:e/ beinde calo:e/
foererao in teraum guius n in biuerfts&or]..
vrina mediocris eft in fobftanria fab rubea vt
m(Wfup,ittfiaUquantutum obumb^m. £ar*
fatta$fimpUcj tertisnecognuWoietspmitus
o«Jinefr>met3tem/t?m rempua % nsturequa/
utatem/bdndemediattabebita fubfequamr
t>Umo mateha cum fvropo acetofo bigeraf/
fcigefta cum OjCtmeUe lajcariuo purgetur cum a
lia congruamcdiana.S>i fueritinateria trio:c
ftomacbi/vomtttts ^oocemr/oigeftatn p:ius
matert3.quta oigeftaopoaetmedtdm^mo/
uerenoncrad3.vrb:in3mpbo. 2&3tmave
ro cognofdmrganridpsrionem 3ccefltoni8/g
remimonem rtgoris vel fhgoris.* calons ati*
gmentarionem/p maio:em afltaonis ,plin>
tatem/p vrine tnfpiu3tionem.qu3do § aopa
rentrattafigna otgeftionis/purgefmsferis ip
fius febr| fiue fir compofita fiue fimpleic. Jfta*
tamen femg adbibeacar pfideratio ^cautela»
vr firueritmstena fimpler/S&ediana fitftm
plep? vbi buptejcmareria/? ipa medidna ou
i ^3rt3n3rtte]cmef3ncoltaputref3C»
ejcvafainocoUectaadspoftema
jitautifta feb:is aliqneicmelacolia
nararali/3uqnejcnonn3turaU'. ^usrtaneej:
meiaricolia naruraU faae r5 funt figh3.£e qr/
io oie in quanum affltgitboiupilanone.pmo
t>eindecalo:elemo.]Cttir)*bo:38 babetin fum/
mo l3bo:e.ecc].3dvtt)au qmete,3n boiis 3&c
lancoUe affUgit fdUcj aoona fnfenus ? feruat
cerra tpasccemonis.vrina poft acceflionem ct
mua vel fubdmna tn otebus mterpolat^ qua
fi crada p3Utda.f.vel fubalbtda ttenuis ap/
parer.@i m ftomacbo matena werit/adeftorl
peflimis ? inoidma&qt adeft mfticia/rimojy
annetas/? altc ate gutlTime padtoncs *eicgtc
owgis guiras /pigritia/mdigeftio /inflatio ta
tep /poderoftras cruritt ?cotaf /Pt^iliaf inqe
rado/rimo:infomnis/Uuidit38invnguibus
^brjs/m3^mt|>e3CcdRoni8.^olojeriam
acdditlumbo^/rfHMftribf pococfctj cawmo/
rcfpleuts aj>petitU8 fo:rictido.q2 ejcmelancoy
fico.bumo:e guf ? ponderofo/abus bepmicV
ad rundu ftomacbi.vn o:e ftomacbi remanete
vacuo befideriu etdtafc EUefpes qoarrane cf
acddutctt ddmijcrioneaUerius bumor|.*be ii
cunfnotbe.? in tllis mutantTigns £ m^litatef
bumo£/q cum bumoie mdacoltco pmtfcenC
$ iltap febriu bifcrenri3s/no eft pnt| negocu;
oecl3rare.Cognita igtlqrtaneca ^.ppria b:i»
a pndpio benf foma Oigeftiuaq:fpiiTa ema/
teria 1 copscta/t idco OentTea que natur 3 OtV
gersnt 1 mudincat.ficutoicirnelfimptec ? fqutl
liricum.^ bmoi materia btgefta purget* cum ft
bi app:op:iara medidna.cum attdto -? apn/
uis berbis 3cmundtftcariut8bauteec''r fubftt/
migemr.caueata dbis melancoU4 1 noduis /
Vtaf elecmanjs n putueribusJaUdts confb:»
riuis bumorj melancolid pfumpriuis 1 attera. ..
.riuis/T Ieriftcariuis.ficuteft0f3fene/0^ab6/
r3go/leriri3/g3Uitti8/? bmoi.cum calidie vii
$umti8 fpfojtatwris ihungsr*
^^Conrinoa»
/ Cbns prinua .pttemtejcbnmoje pn>
F trefactointravensscuiusrumuspc
tens tpm kditi febtem que 02 cbnd
nu3co:giintroducit. *Dtcbumo:3tiquaudo
cftfinn>U]c/3liqu3ttdocompofitu8.©tmpte]C
qn putrefdtfanguis in vafts/i: prinuam m/
dudtq f^nocb3O:.0n vero non putrefot/f
quantttate fup^bundans conculcatur. rumo^
fitates veroconculcatecaleftunttbiftempera
tur/quc Oiftanpmtefpirirum vitalem biftem
peranc \% fequimr febris que oidmr fynocbai
tnflarius. ^usndoc^ erism colera putrefctt in
fubrilimmis vcnts oris ftomacbi/co:dis/epdi
tieh putmonts/qtie bidmr csnfon.quia me>
bza fpirimali3 vrit % incendit* ^uandoq? c
ri3m inatqs venis putrent/t bj terrianat co
tinua» ^aandoq? etiam colera 1 fanguis .fi
miUter pmjertuntin vafis.t fiquidem maio:
psrs fanguinis putrefTat/fttfebr] fvriodtcbes
fi vero maio:par6colo«putrefcat/t>iaf can
fonides.^) varietatedutem caufarum vsrisnt"
•rftgna. ^nocbi itacp bccfuntfigna. jfc
basScontinua/dotojfronris ^tvmpomm actt
nfiimtts /ftris vebemens/oris bulcedo /prina
rubea % fpifla <t qttodammodo liueas* £*
dem fcreeriaKunt figin f jnocbia inflaria ejwe
pto|ltuo:ev;incapparet criam oculozum erm
nenriacum venarum ptcnitudme ?mbo:efa
(aci/^conusco^porisgttuatc»
Digitized by
Google
Zibcr vn
?n caufon $o Talqs apget van a-rubtdmda/ ~
fubulis i renuiis quada^ mgredine obumb;a
ta/oolo;fn>n![?tvmpo£dm8Cjpc*ttu?tvm
po» videnrTdauts gfo:ari.colot tn co:gemie
bjs cum dmno.fir?indeftden8 vigiliap inftan
Ba/ungueafgitas 7eruftio<um pftipatoe ve/
. trie fi peceaucrit colera in qualitate vel tn qna
tuateacridit ventri» flurus % voimtus colav
ai8.£adem ftgna apparentin caufomde? fy
nocbidc&iffttrarianmenrtlap otfcemifpo/
riirimeg vrinam.3nbiafebubu&prinui8 et
.fangoinegeneraryo^ fteri fangumts fubrra/
ca'o > er vtroq> bzadrio vinbus pmittenribtts*
etatcfcieta tautj 65 eetenuistrngtdaficutmi
ca pania f aqua lota/vel poma /b:una cocta
% butufmodi.Hkedirina bebj efle fanguims
rcpfltua ? altemariua.vtfvropu8 acetofne/vt
olaceus /^bumfmodi.contra fvntboniaca.fc5
contra vtgtlias % t>olo:em front? /?buittfmot
marime mfifrendum eft.3fte infirmitatee qn
$ fndo;e/quandoq$ flurtt fanguinis g nare*
relauundefawbaterteimthar;
&efteumatc.
3£eutna qncp putrefdttn vafte TfacA
. f quoridt3namptmuam.cm'u8figna
funt calo; ptinu? 3 nt nocte maio;/?
ftnealiquo rvpo guedo capi$/or] infiptditad
vrina pa?. coierata * fpifla.bo^e b5.mij.in
fumtno labo^.ivi»infteumatequiete.aitqu
enam melancolia putrefcic in vafis 1 farit qu
tanam prinua.cuiu8 figfuntcalotpnnu^fed
fce quarto in quarw Ote fg maio:. fz ficune rv/
po guedo capi^/calo: lenrus non mutetm m/
.cenfus.? ifte ouc vlrime febtes no oifcemumf
beraalip. VJinam.^ncperiamputrefatrleu^
ma ejctra ? colcra intra.7 tuncfebrie fndc gtne
rata t>f mtno: enutricbeus/cmus ftg (uteade$
que 1 prinue quoridianc? mc in fero tlfadej!
fngus/? maume mgefcnt tuc ejaremaadcft g/
uedocapt$/paIpeb:a?. oppfiiofrlfo fomno
opprimtr;rvuj.bo2a3 05 tn frimo Iabo;c7.vj
tn no fummo J m no fummtt fumm? efumc
quondtaneprinuc^ncp putrefdtfleumam
tra t colcra. ertra.? fic ftt mcdius enumcbcns/
c? ftgna funrcalo; orinuus J oe terrio in tatiti
gutus tmendttVz fitcurngozcpccdente co. 00
lotc ^capufc firi.rro?|.boja8. b^ i fummo labo
rcjcij .in fteumate 4ete/v:ina mbea medtocri£
.tcnut8/vrfptira/veia'uida.auqttpuffcntme
lancouaejcscolera tntra.? fit mato:enumcbe
us/in quo cmafo: calo^-r omnia fvntbomata
pci«» $ in po;tbu8.SIrinaau'q« cft vtndis I
altquando ntgra/auqnuntda * "ttfcotoata/
quc omnia funt figmottiftcariomd .irj.boas
bj a fummo laboie/?.B}.in no fumo. ^fta^
rebriu ppofitaf fpcs 1 ouTerennas vir perir>
- medicus pot btfccmercq: vcbtatbypo.iam
pbo.Bcuto^ motbo^ non fg funtjmunctat»
nes cmc neqj fantta^nec^ mo^.vt Oicirgalu
qretn taltbus moibis aliqnpfectusmediais
crrat^ppter vdodtatcm moms materie mo&t
•reriam.ppteroefecmm vcl^mtcm pariemtc|
igno^ft tdeob finem oeiftts febnbus impo
ncmu8.£be.n.6 pofuimus ab ^faac/acon
* ftan.abauicl.ab alcr.ecni(rtmciradita regt/
mii6.^ eria a 45alt'.T>ocautnon iateat q> mti
notcnutricbcus curafcum oirrtculratcmecu?
i&o vir/cn altqn J maio; nun^p nift biuina ma
nu.Vtteftaf^alic
^c*Doatpilarione.
©mptlario eft qdam pua 1 pua bi/
b fpofirio ejr febntt matena in co:ge fur
gens acccfltonee febriles pzenndans
^pcedene.^tu^antcrfrigido fumo afngtda
matena fteumarica vel mdancolica^efoluto/q
fubuopmcbafcco:pt'8 Mfnjndes/ncmos^
mufario8_tangtt.£rfua frigiditatecutem con
.mingtr.vn radices ptlop UTinges po:os dau/
Aitli t£oe paos reaos 1 rigidos rumus fiigt
dus faacvnbo»ipilario ^m 3udo.*Do:;tda
i t»: pito^ crecrio qn cn ouoda boao^altcuiU8
rimor] gfa pilt caputfuoito eleua£ttmo:emtn
fubims calo^ ad tnterioa reuocaw idco cou
po;te fupftaee 0 calotebepaupata ertenue fe
pbit-rcotrugat.t ftcp ^napi h m fugficiecu^
jtnuoluntarie ertgunrr. ^adcm g eft ro * caufa i
feb;icitarib? bowipflatots % trcmor] /fhgori %
rigorl.vt.otdtpftan.
^cfpaftidio*
Jrca mcmb^ nurrtriua bmcrfc aco/
duntpafltoncs.ficutctrcaftomacbu^
fafttdtunt/bolifmus/vomims/^ bu
tufmodt.|:aftidtu eft tmmutario ap perit? .vt
etatpftan^ antfafttdfum dbo^ -rpomum
inuotutaria abbotario^ttirinntririuemarimtt
inferee nooimcnt6.vn pz fafttdium/qi faoc8
tcdiumtvt bi.3ft.q: in tllo tnuenitbo faftidto
fue tcdia/tn quo aI£reapitfoladum -: namre
oJWeaamenttt.j(Tiratitmbtt6 modis/er fpuu^
bcfecrione/er nemop fenftbiliu opilatoe/erbtt
mo^caiido?. vcl frtgidof nimta repktoncp
mum p5.q: ctt fpus fittt tnftfa ^turu vteas er
dtetad fuas gagendas opatoes/cr eaf befec
tuapperitiuci&tttttojjaabtmpedimr. 0<#m
cnam P5.appcrutt8.n.ftomacbt qut>p;ic fc:
Ocfidmumatuptovirnitepcrfidatffa^
Digitized by
Google
foz infirmi&tibtts
£xxm igif neruis fettubtltbus optlai^fpiritus
. animatts no pofitt Dctodot ad os ftomacbt
vt gfiwatsppetttum no imroerito altera ca pn.
ripali oeftdettte oefirit appetitas. ^erritt p 5»
quia cum rone vacuita^ fiat appeutus/reple/
cione faecz ejcbumo:e/appetitus non immeri/
to itnpedioir.Signaautem quado oeftritap/
peritus jppw oefeaum fpttum futttifta/too?
^ozgis maallentia ejc feb:e pcedente/ejc ieiumo
nurob^c vigtltjs ? flujcu venttj neroopcompt
larionem eognofamus ejcJ5 Q pariens in afltt
pris nullam bj vel patttToelectarionem .? rac
manmam paufftomacbis indtgeftionem. fto
macbo^pterabttriam fpirituum infhgidato
abus eriam in tranfim fentttur ftigidus .ppi
pdictam caufam cattdorom cognofrimus bu/
mozumabundanria^etamarimdtneorj/etfic
dcareUnguecum fitt.^ejccalidts fumofttarib?
palamm eceouanribus. 3deft ettam quando
q> vomitus aoceus fhgidos bumo:es famus
efte in caufa eyemcmarionibus aadis vel mft
pidis fiue fenros/eicindigefttone 1 ftomacbt
guedtne. i&nado igifoefeous fpuum eft m
caufa/ogandu eft contra illa ^ppf que funr fpt
riaisin oefcem.quia fietfeb:e/agendum eco
trafebzem.fiejcieiunio ?co:porj pfampnonc
perdtta/funtdbis ?dectuanjs pfoaanttbus
reganda.? ficbe afomarids ceteris ftant falfa
menfafptrirus reganria *o:iftrium ftomadri
p^o«3nria.ejacetolc5<jmenta ^burofmodi;
aromaricafepius n^ibus apponanfcSifue*
ritopiiario m caufa videlicet fi ntbtl obfteterit
# patiens oemediang betoibtacbq minuac?
oenmr catfda oiuifiusycaftda eriaj pfo:tariua
vto^aaminumtpfimilta.nifi nimia caltdi/
tas ntin.caufa.mncn.%ropo acetofoeft vtett
dumfo materia congrua medidnacft euacoan
da.£ibumo;es mgidifuntin caufa/~p>u:ge£
ftomacbus cum benedtcta vel alia cogroa me
dtana 1 caUdia pfo«ef/oiuerfa ctbaria ffttofV
ferenda eriam fi altquanmlum fuenntnoriua;
fi ea oefiderauerit/vtficm eis ejxiterurappe/
ritus.Jutta iUudbvpo."jf>arom oeterio;db*
•zpomsmejioub^qdem/oelectabUis po ma
giseftapponendus.
ke26olifmo.
£>lifmus eft unmoderatus 1 qt cant
b ninus 3pperiroa.*Dabet aut ftert ejc
fhgtditate oas ftomacbi onante /aut
cmtecubumo^/fhgiditas igif intenfa afium
pta dbaria vi ejcpfiionis tmdit ad tnferio^a/?
fic ftom3cbus tnamms rone vacuita^apperit.
^tomacbtts atKejcuwutcaufis infristwft>
cutejcntmts fhgtda bietz 1 buiufmodt. %\6t
i5ahe.a; bottfmus nafd&jcntmio aiozemcm
b:o;um quo^ vene trabut ab epate.epar vero
P^niferatcas venas ettrabita ftomacbo«a quo
fubito manimr ftomacbus/t fequifapperimf
quafi connnuus % immoderams.'? binofa^g
iutenfionem v:ine/quia dro aduenit. nectani
peum vms DendLUhconuenitfh^idamedtV
dna 1 grofla oieta.26oUfmiautem becfiintd/
gitaX^bomopujsoebitoapperifJplusfo/
lito comeduw tamen ej: afiumptis nibil co:pi
addit/fed attenuamrporius 1 matcefdt.ad/
eft frequenterfluicas venm's.Scdditautem ap
perimm immutari vtappetatquis nodua.vt
carbones terram /^falemyrbutufmodt^ba/
betfterfe]cbumo:emel9neoltcovelcolerico m
fideuri=os ftomacbi.^quaft qaandamlanugi
nem tnducente.vndeftomacbu8 tnfectus rato
ne confoanita^ apperittaua/vc in pgnanrib?
patet.in emowtdamm ^menftroouim retentS
ttcm patienttt>us/in4bus mmus abimmun/
do fangutnerefouttus.inftat neraos fenftbt>
lesftomacbw immutatappenrom. Contra
bolifmum enjo oenmrcaltda ftomacbum con
fottanri3.^atmr etia abaria vucmofa 1 muf
opinguedineaddita/vtvncmofitas o:i fto/
macbi tnrrans/faftidium generet? inducat/^
fibumo:fhgidus acfteumaricusmeritin catt
fa/vt frequcntius acddtt/ftomacbus purgemr
tandem caltdts electuarijs imerius/vngaen*
tis caUdis ejKtius pfouef. ^onfmwU mo ai/
ret tno;4iiJaw8 apperiws.
L» ^eftngutai;
0 3nguUuseftfonusvtoIetepmotto/
nis ftomacbi ejcfpafmofa Oifpoe ei?
. ^enies.jFitatttoupUdbecapnaV
paUar»f.e!cnimi3 replerione veteic inanittone
% qnq^ et fh'go^.bis.n.Oe caufis nerui ftom»
tbipbunmr.quibus contrad /fundus ftoma
cbt fupenus eleusmr.vtrms autem regttia ni
tiror ipmad namralem firom ftue pofttonem
«educere^ctali.n.afcettfu vel Oefcenfu(vtot
cunc qdam )ftt qdam fonus qut 0: ftngulms
vel vt tnibi videf oummndus ftomacbi eltua
turaer in medio ptenms vi ejcpulftonts eicies
t>um aumaeri obuians g anguftum tranfit/
fadtfonum quib: fingulms* i^uando ac
ddit ejc replerione/ftt curo vomittt bumomm
i^abottim.^3cdduMenKm3ti6nes otner
ft fapods femndum bumotttm abundancam
^biuerfit3tem/'tpleaottc3eft co;po:is babi
wtot&imctim p^cdfttnimis lai^»
Digitized by
Google
^tber vn
^&tando aot 5nttgite*itt3m'tfone cojgnofrif
B febtcm/vel rtutttmvc^tttvrfattguinie 7p a*
dit ermgidtmae/cognofaf p frtgiditatej aerif
vd p bietam ntgtdatn pcedemem .^butttfmo
dt. £bnffa fingulmm erreplettone/vtcndum
eft vomitu taUjis euaaianuts eateiadentibue
7 0etonnw.£ontraftngultumerinamtoe
ft mentfine febte/vtendom eft reftattrariuie?
bumectattuia. fi>i$o fuerit cum febtegicttlo^
fio:cft.£bntrafinguttttm tf rngidirare aaua/
Uter calidie ? potenrialtfvteodum eft. valet e>
tiam fternutatio ft>uocet*.vatetettam araoi ft
atmp2ouifoitncurra£ vel (i aliquod valde ve
recundum fubito obtjdamr. Tlam calotreuo
carue adinterioia «ppter verecundiam vel ri/
mojcm biflblutt fumo/q materia eft fingultue
fcevomttu,
V ©mime eftabo£?bumo£3!ftoma
cbo viofcnta rdecrib.i&bj fieri iftie
modie/aut vinarare/aur vifinrbo/
matt0.^uando(p.tt.fuperabundatth ftoma
ebo bumotee caltdi/qnandocp frigtdi.©nde
qoandocpefcaliditsieebuUirionem farienre/
i bumotee biflbluenre/fit eoy. g vomitum ec
pulfio*J3icut.n.rngidiiae intenfa in ote fto/
macbi vt compfltonie repellir bumotee ? ctba
ria inferiue.t eft caofa folurionie p fecefltL ftc
cau'difae bommane moueteos altqtt furfum
n eft ca euacuanonis p_ vomtmmJUiquando
eoa fiterdbo^ -zpotuum fupabundana.que
cum natura noitpontt regere vel btgcrere /ea
repcUttafe tanqua ftbi fupflua n nocna. J&tt
quando eriam acadit erqUtare abi Vel potus
* ejceiue acuminc vnde motdicat ncruos fto/
macbi/r^puocatad ftomacbum. 2Uiquando
fiterOebaitate virtu^retenriuc ? fotritudine/
erpulfiucvndeftowacbua non vales aflum/
pta rennere/g mcoflnenriam vomitea.3ttqtt
etfam ntvomituscum tnferioia ventr] ruerint
fotriota t erpeiluntfuae fugfliuitatee ad fupe
riota/t natura non vatens reriner* eayimmo
abbominans ? abbottene g vomitum erpet/
itcilla etiam ftt atiquado p comp/fione ? ete/
narionem ftomacbier vtdnitate Tcotltgauria
alio^ membioium quando cafu aliquo paritt
tur.vt er matricc vnde frcquene vomit? figo»
eftimpgnarionis.vt oidt &$Ucf ©omims
wa^iaudabilie eftquando fit vi sogatoe na
rnre. vel quando ntftcuto^/tquando opoiQ
adiutorio medirine/quando 6cm btcerettco
? ega er voimm reletta^mtmei ijJattda/
bilisftomacbttmmundtruat/^mti bigeftine
feruu:^ miniftrat.totam namrani e»nerat/ab
tnrtrmiDnbue inftntrie tomm cotpus bomis
atieuiar. St autem ruerit iltaudabtfo/pria ^*
p»3mr.i©mnem autvomitum namralif pce/
dtt morus i tremoj labto^ /conams i angu/
ftta fpuattum memb^/naufea/^abbomin»
tto/or] agrio/unguebiftenftoyt.ertenfio vena
mm/artenaram ^nemo^/laAtrmario in ocu
iis /emiflio fudotte immutatto gorturj.£lomt
tue tair t fueritneceflariue^puocet* amaricari
meh infecrio ttngne palau atcp otie. ©t fur>
fluue *i noauue/reftringatur. £trca vornt/
mmauter frtgtda caufa vatentcaltda i pforta
oua/tam decmaria/cjvugucr3.valcteua &va
ceroniriocaudum^y3ntfumy^v.aammum»
^bmoi.^cattdam^o C3ufam vatent frigtda
cftcca.reftricriua^ prricariua.vtcucb3r3yrbfa
cea /byarodon/trifandatt /t buiufmodn £t 5
te vomiw oicta fufttdant*
^ebotowftomacbw
-b /Dtojftomacbimut^becauftebab^
fieri.f.er calote oifibtuente/er frtgote
coarfanre/erventofttateertetidete/er
spoftctnate compmente/er bumojecalido vK
frtgido vtUos ftomarbt inmfcando.&Lbi cat
loz c m caufa/botoz eft punginuue /eruouato
caltda/pammpaHidavttna.^rofla ctbaria
|>n bigeranrVfubniia acuirant7amarimdo oii/
icceffusycolericus/vrin&Nrocea. ^bi joo frtgi
4ttas cum bumote eft in caufa yeft boto: gua
tiuus/bura male bigerunrVteowL'? fubttlia me
iiue/folet adefle vomitus fteumaticus/crud^
venms oftipario/eruouariones acetofcSett
tofitas fieft tu culpa pgnofalcrrugitu 'rgur/
gularione/terucmanombus inftptdts erquo
rum emifltone paricns alleutac Spoftema ft
tftin ftomacbocognofaferfeb?epcomttante;
erpunctura t ardote/t indtgeftionei? oufict^
Cjctenfione.Siigtfcatozcum bumoje (itin ca
bumo: bigeratur rcuj medtdnts «ppjus/pur
gemr ftomacbus/cum etecmarris mgtdisofoj
temr/cum vnguenr^ frtgidts erterius fomente£
0i aufjhgiditas cum bumotc fitin ca/ mtci
modo prio. £3i vcntofitas (it in caufa curet co
ttUs qut ertenuant ventofitatemt vtbvamara
trum/bf admjnum/^bmot. K£sgna.n. <om
tofttas tn co:ge <i fpalitertn vmffc taufat toi
ftones/qn feinterbumows tntponit( vt btdt
pftan.J^tdeop^ vt fibtfuccurramr cu medtd
na vcntoftrat] venms biffbtutiua. a ideo btdt
?ftantvts?eiuorarmcf«riftaaoocarcumdcc
Digitized by
Google
ht infirmitatibtts
rvnibticumfcvmtofim ej&amrabinterioiit
bus&epetioiwmfiaitidtin SititCfcUis
Ventofftas lcditia muut c3uft8q?bumo:e8.vf>
P5 th bv drop^.oequibus idem tn eodem ca/
puulob3terempium. ^toicunqj fgtrurmtlt
orihasm cozgis cuftodtrt faniratem/cuftodtat
ftomacbum ne nimium fumat cibum .fumma
entm-srereoamedianaeftabiiinenaa» vtoi*
pHmAnMij^ocf^iHdio*
." fcebvartbtV
; fQUt eaam verriacdderebolo: 7 toz
t tura.vtbirittdemconft3n.erbumo
nbus ininteftinis inuifca^ficutoo/
lo: vuaais/cotericas /rpfimiice paffiones.
Scciduntautem tfte ittfmrtitates quandoqj
ejc interdufa ventofirate vifeerum obuoiutoef
e#endettie.quandoq> ejcbumonmi mnXtim/
t>incyifcemm fubftaririam aggrcuunte aliqn
crauqao apoftemare lefionent inteftinomm
fubiranrie inferente.alfqu3ttdo er. lumb:fco£
mulrimdme vifcem inrerius cowodete. aliqn
cr. alio:um membjotum colliganria compaffi
onem tnteftinis ittducente.aUqn erbttmoai z
cumine tnteftinomm fubftanoa^ mo:dia«tc
5 vtcerante.? tfte pafltbnea p:op:ias babent
caofas * p:op:tas ftgnificariottes. 3£cntoft>
ras ergo cruda «r grofla ab bumoribus refotn
ta quando 015 ferAns tndudttur in incefttnts
multas gmerattotfiones. ? ft fuerir refoluta
f umofuas vel vcntoftras amateria faguinea
cnt ooto:inna'uu8.vtbtateommetato:. S»i
ercolerica/eritpungiriuus fiecfleumatica/ot'
cetur ercenfiuus.fed ejc melancolic3.bicemr &
uaauus.fi vero ejc vicreo fleumate/of cetur c.9/
gclariuus.Chiattdo autem ejefola venroftta/
te eftVtunc oicctur ooto: beambulariuus.^ta
btdtoe verbosd verbum commentato: fug
3Jobannem.£t bis verbis ptunmr fepemagt
ftritaucco^s.Jftaigimrpafito curamr cum
bpafo:ricis medtdnis td eeuapo:ariuis/ejrte
ttuariuisvetttofttans j? coufumptiuis quado
vero repletttinrefttnagrofla ?vifcofa/ grauif
ftmas tnferuntpafTiones.liganf cntj intefhna
1 pgtunnantur wfcofa fugfiuttate. m natura
non fepoteft a fugfluis erpedire. vnde necdfa
no fequtf interioatm to:fto /infcriomm compf
fio /ejc repcufftone mmofttammfupio:um fum
ma gmrbatio.quandoc^ mo» 't fubiecri bc/
ftmctio. vr pj in vtiaca ? coterica pafTibne.31 n
taiiitac^ cafu folentpmo apponimoUificanV
ua ? materic induratebnmeaauua.beinde alt
fpnujjm mojdittcariua/candetn tteeeffaria pur
^3ttua.Tftceiebner3^t'nterib«6as 1 parga^/
. tota namra ad pfiftcnriam bebttam reuoceC
f&mndo £0 apoftemaoccupatftomacbum/
vdiuteftina ermateria ato> biftenftbneapolre
ma^ fainfToolo: ? graucdo in ftomacbo 1 etta
iti mtefttttis.s fecundum quanritatcm matcnc
•zqualitatem apoftema^/intendif^remitfliur
tmpems anguftte 1 boto:ts.bolo:autem fcm
t> tanto eftgrauio:/t Btculoftb:/qu3nto i fub
riitbabus ^graaUbabus compbendif mteftt
nis/qut3mtnus P5 ioats^euacuatonts -?cnen
tarionis. ^fhstameinteriustettcnuscoit
fertmedtan3 mediocriterreftfgerariua/rone fc
b»a miog3tiua/rone bolo:is maturariuat im
mundinaaua/ronespoftema^ ofoltdarius x
fanattua rone fubfequenr; viceris ne iocus re/
maneat vlccrofus.ttft3 omt3-?mult3 alia pa
mu in viarico % th phtcquc 15 ponere efT^ fu»
fiuum.^uando.n.iub:id funtin caufa/tnart
musinftatboto:. 0untaurcmiumb:caver
mes quidam tongt' /rotondt/^acufi/cr vifco/
fis % andte bmnoubae/in iiudhnop interio
ribus generari/qut cu fncrintin gdiib?? longt
o:ib?iutelh8gnaa".bicunftumbria'q: iongtV
Vtbidtpftan.<5t^oittmferio:tb? ? grofTio:t
bus funtnumri/afcaiides bictmh cucurbirim
T?i fecundum biuerfas mstcrias ocquibus H
unt/oiuerf38 babent fpcs tfiguras. Hamcjc
falfo ficumstc ftunt^mtcuh tongt7gr3aies/'r
aairi.*nam boio:iftius fleumar^qut b^ motn
a centro vfc^ ad drcumferenriam ^trabit ma
reriam ftmis tn longnm.Sficdtae vo cum ba
beatmotu acrcent^ Tpoffit materia bibtare /
pftnrigit ^coartatcandetn rotuudum.'? ideo
vermtcuii ftcgenerart/iongi fuUt t romndt.if jc
fiettmafcvcrobttidftutttjmestongi /tiari/
tongiquidem rone calons.quia caio: ,pi6g3t
l3ri yo/qutafebumo: biuidif? biiatat. £%
fteumate vero acerofo quod fngidum eft <zfic
cum/aim-zromndt.quia vtr.aq5 quaiiras cnm
babeat motum adcentmm/repugnar laritudt
ni.it Iongtmdini.<f!cfleum3te vo natursii cum
fitrngtdwn -: bumtdum/ftuntb:eues 1 tori*
b:eues qutdem cr fngiditafe/larijvo erbcmo
re.tfh Otcunfafcarides veiajairbirini.quiafc
mint cucurbiteafltmilant: *§c vitreo fleumstc
p nimi3 mgfditatenibit mm&Vbi vermes
grauifTtmas inferuntco::upaones.febr] adcft
p:uritus n3rium/ftrido:bettttum /abbomma
tio abi/ftupo:^ alienario menr7d3mo: f fom
uo/tremo:co:po:t67cmifrio XmQuch mafttca
ttocumntbilbabeantinteroenrcs. /6tfta
Dmmaacadunt.pptcolliganriam inteftinop
ad muTafenfuum -?ad majttllas.ojcrgovtbi
b
Digitized by
Google
^iber vn
ctY>>(ratt7vr amm egaaft f/ahbqufn xotjp sfc
aspfamimrk meflibza tcmoUiant/nec eppd
.lunmr/nifiqnimo^Bntur.^um entm viutfttc
cttm intefttme mmTcati mnt ? be faali no qce
unt/fmomttabbottcnrceos naturacijauntV
tamen attquando ejceottt/S qttaftmoHut? fta
■rim mott'unrar.cum rebus eriam amaris oeet
danmr.umc abftntbio /-rbmoiquc omnia ii»
codemeapimlo rcatatpltan. bcbmman
omniatatta amara bari cum mcllc veUacte/
vel cum alicmo bttla.bttlda.n. vermes DtUgut
queatm ftbi incojpoiant/reapiendo amaritu;
^inemfcoccidunt. 3bf.n.larit3tbamu8fub
efcaqoando matrij; loel vefia patt?/?ittteftia
^pter colliganriam pariunf.Tlam collo vefiV
ce optlato/retettta vrina vefica ©iftendttur /q
fciftenfa intefttnum quod fibt adiacet comp:t
mitur/ ? ad feaffcjcpulfionem tmped&zidt»
fa vetttofitate colcrica pafito generamr. "&cc
paflfio gettera£[vt otat j>ftan.;in quihto mre/
ftino quod voaf colon.f.concauttm.-r cft t ©eje
tra paite pentr] mfertorie ctrcttmangens.fiatt
jona pama vfcp in partem ftntftram. £mfo
atttemburas paiuonis eft feprifozmie.vtidc
©icit, ^rimaeftcaloHgneue ?colerico8fe
balte mtmirtus.Deficans feae bnmfditatent
•z induraneyejctre non Bmirtette. ©ecunda ca
cft abi ftcci % ftipriagrofltacs/cgeftioncm.cjit
re^pbibene. ^ertiaeftfteoma^ vifcoficas
viae egeffcbme pdudem ^oarta e grofla
vtfcofttas cum vifcofts bumonbus fc immif #
cens ^oefcmdene. iSminta eftcaufacu apc*
ftema in intefttno nafccne fnbftantiam fecule
tamcareliberecobibene» ©ejcmmulritudo-
afcariadmn ? lumbiicop mowuozum t tnuifca
tomm /t bocmremnoerirenonvalme.Sep/
rima eft inteftini tnfenftbtittae nocumcnmjfe
ae non fenrics nece]cpeKen8.*t)ccp3flto qua/
cuncp oe ca gencrata/otra infcrt co^i totme»
ra.vndegnatt'3 T^ppjia babent acadenria.
adeft.n.generaUtvomitu8/abbominaBo/t02
tura/t oolo* inrollerabilis qcparteilla pentr]
£ftip3rio.? fi eftejccalida caufa/ veneVdefa/
cuoue pungi.3)am ■? pattee ato moaffi no»
bj remedium.fi eyrngida eft/mncmmia fmd
mrgraoic3e.lenraetamen eft bolo; itn vno
toco.S* fco cft cjc veutofttate/oolo: eft encttft
uue i immutatlocum cum gurgulatione *m
ftaaone.fieftej;apoftematwfamfcaloj. oo>
lo i adeft.febae cam firi ? afperttatc Ungue.
*5i cx lumbacts tottura fequit*? oolo? H ab^
bomirtatip aliquandog oscos vomunfz b;c
utter mo:bu8 cft pefttfer i mo;t3li8.dto mter
fiaeo8/uificmca.atfucajnaaK.^
furttcattfcmojbtminganclc/btftotuettclc/ctrc *
ftmcndeyp balneanones/calctaaioites/otfio
lttriua8/tuqucfactiua6vncrionc8yvteftana
tifon yvton n butufmodi. 0i vo fj mtrigariui
non ceflaueritoolo^tuncadfo^tozes ptocc*
Dcndum cftmcoianas oiffoluriuas/purgari
uas.ftaitin viaaco conttnemr. *butcpaflrio/
ntcftcognatavfiaca/ab^lion inteftino tncta
i eft tntcftinum graale % longum inuouend or
cumqitacp atta mteftma.? eft a came mfcoog*
mm vnde valde eft fettftbile. vnde % r5 paflto
vocamrvnaoe peracuris fecuttdum gali.q?
vno ote vel ooobus itttctftat.t ideo pcnculo
Kojeftqp ipfa coleria.confimilitamen modo
furatttf.cr conftmittbus euim caufie genera":
fcd ma^amea4 apoftemata vt oicitcottftana*
ht biflettfcria»
» Ztquando criam parimr vcnrcT
diciboiam 'rbtimozum lubitctta/
tc * acumine. vt tn diflcnteria /lte>
teria ^tjtarria.^ bec tnter fe Ottfc#
mnt.*nam. (vt otatconftan.t plare.) ouTen/
teriacftfturusv^itridcumcixoriationc tnte/
mni^fangttmolettta egefttone* & oiamr a
t>efaridcndo.<iuia in ca fattdunmrtnteftitta*
^tttcy<oleranamralivdtnnamialiinteftttta
totrodcne^ ejc cottantcquaudocp ettaj ftt cic
fkwnatc falfo i quandoqutf melancolia ackr
fta.quandoc& cjc vito cpaos/t oicimrcpatia
quandoc&etOebiUtateptenttuc virmris fan^
gttincmretinerc-non vaknris. quandocp ct
iitmta fangumie 8bundantt3 majcimc tn dcp.
«runcarisfanguie confucms tranfmtmadmi
tnmenmm mcmbri quando abfafum eft mu
l>mm/cumnoninucnttmembmjquod num
at fuperabundat in epatc t per inconuncnria
cmtttimr.^oiarar imp:op:ut Otflcnteria. fU-
ctiamfcpecic vitto intcmriomm.-rmncfuttref
fpcaes.Jn pnmarefoluimrin teftinommVtt
cmofitas.-rapparetcgeftio fiattlomra camta
ptngui8.3n fecunda vttU ftomacbf abzadutt
mr/Tapparentqfirafure pergament.5n tcr/
ria per fmftula emttmnmr inteftina^ mnc ap
parenrqu3fi arnofc ^nemofctartmbfcrcfo
Uittoce.^ztma igimr fpeaes bcnc cnramr.fc
mnda vt?:.tertt3 ittttt#.fimUtter eparica vit^»
jamr.^tflentena igimr figoa fttiufan^jtnolc
ta egcftio /ro:fto vcnma/ ooIoj pungmuue*
quaudcc^ gfftx cxcoiiaao tmcfttno^ iupcno^
qitcp medto^qitcg infcriop.-z feamdti} B i>a
rtamr oolojtuc invcntre fupremomunccif/
•avmbUcum/noc.m inftoto» ^cajndu tgimt
Digitized by
Google
ht mfirmitattbtts
canfap btuerfa gawa/ wWmcarienamfo^
r«tt mediana.pmo g foletmutidjfican bumot
pcceainfli.ocmdc^u»ie iiiWpj'».'?^ arn fvro/
pi8r# eieeru^s*ta emplafms /cf vnguottt
mpa4?pftricnuis. ^"Kriojpomecttanaiu.
uat efhqciusJ.Qfl m fugforibus mtciKnts efl
mara^a/e^rioj.voplus adwuat mferioia.ftt
pnca igjfc <zj$x\am 05 etfe ram mediana $
bteta.
. .keUentcrta.
Jtettfertaeftrwmsvenm; cum indige
I ftictbi^potusemtirioeQnnuUaftt
tmmutaab crea abum & (imt acapt
mrificemim£.que otmgtf aUan er viUo?. fto/
macbi^bjafione/vn ftomacbus no valerribuv
ieu'ncre.qn5 ftt er vtfcofa ? flegmatica buo:o
fjtafe vtUis ftomacbi ? inteftinomm adbcrcte
aliqn ejc apoftemate.q: tuncejcdbis piusgza
ua£ ftomacbus/'* tdco fenfu naturcmouctfto
macbus ab ejcpeltenda cibaria antecp bigeran
t»r.£uret' B mftrmitas ficutfup Diaa»
.-■-■ kekiatria.*
^arria cfiujais venms ftmpler. cua>
b bibigcfticnnmoneabfc^ fanguinca-
•i- egefttone. fjir aur altqn er abop itiul
limduie^eo^ItquicJttate «r acumme. aliqtt eic
colera pcccante in ^tttate ponus # tn qlttate
qz ft quahficanue peccaret ponus buTcntcrta
tnduccretcp biama.qilcg ficerfturu bumoris
ad intefhna a captte bcftucntia 1 ea vel imzt
dtcantts/vel lubrieantts/? mncemttric paries
fpumas 1 amputtas.iur iilud T^poci.qbus
fpumofe egefttones: tu biama apparet.bis 3
capiteftegmabcfiuit/ftujcus curatg biae tcnu
itatcm/edmultttudo ctbop e(tin ca, ft er acu*
minc bentrefrtgerattua 1 bumeota.u er flujcu
bumop acamte/denf ratmaris refmcriua. >£t
B Depaffionibus pentriyoicxa tarn fufftaant»
: &e7>vdropofu
b pdmpifis cft erro* bfgenine&mtta/e
patis tumojcm /zmembjo^generas
vtDiatpftan.kum.n.fttiisbigeftiu3
bebtof tn epate/fueftuttates mulregnanmr
tn cozge /que^mte vtgozis crpulftue erterfus
•tranfnufle/membjopmflatonem generat. fb
aut mbus^caufis/generaltf* erretentone fug
:ftuuatumpternamram*C]cfium bumtdttatts
pternamra.ej:pnapaU btftemgantia qlitam^
:i^aep^u^um.n»fug&uitates pter naw/
ramrermenfpfthmeiimttotemototde rbu/
iufniodi/e]ce3^ra<entioneopp«iitttnf^mtes7
fupftuitates generanrVer qbus membjop in'
flano fequ£ i&fluru vero bumfdtratts pter
namrambiflbluunffpusybebtlitanfjvmtesy
fupfluirates ertndigefttone fupuenieres infte
rtonem membiomm dfictunt.^qualitamm
biftempanttaerratvirms bigefttuain epstc
qdruplia^f m quamoz qttratum piuncrionej
? ftcftuntqmoifpes bfdroptfts ^m eyceflum
qtuo* quaUtamm^^iima cft lentofteunta er
biftcmpannafricjiditans 1 butmdtrans. ?bi
ab albo flcum3te.lattos autem album ou
^ccunda e bvpofarca vel anafaica/er biftem
peranna ntgtdttans a ftcotans. ^craa fpcs
eftacbttesejc biftemganna cauditatis 1 burnt.
dmtie* 0uarta fpes eft tympamtes.a: btftc
pcranna caitditatts ? ficdms . jftunt autcm
boc modo bum bumtdttas 1 mgtdttas i epa.
tcbiftempanmr/^ms bigefhuabebiittaC/qua
bebtlirata fugftua gencraf.que virms ejpulft
na tranfmmtt ad fupto:a/vndc vebemcm ac
aditinftano mgidtratc 'jficatatcbiftcmpata.
in epatc^ttef tnrtus bigcftiua biftanpamrz
bebtiiDmr/'? aUquamium fttejepulftua,? itio
fupftua non emtmtvfcp ad cuns ejamo:a.fed
ftib ame rerinenrV? tdeo bec fpes bf bvpofar
cba.i.fubamevdtupcarnem.£icbtftempcra
na autcm caious 1 bumiditans perbtftbluto
ncm fpuum bebtUtamr vtra<p ptus.f.bigefti
ua 1 erputfiua.vudefupflua perromm co:p*
non eicpeltunf 1$ tnter ventrem % firas rmmo^
4o rennenf.rlS (peaes b: arcbttes/qma venf
eomm percufius/refonatl ficut vter.arcbts>n.
ytcft>i> ^Caliditatc % ficatatebiftcmperans
fpus biiroluunr^'? fic bcbtltrata vtrac^ frmtc
(uperflua ep tndigcftione furgentia p alidum
5 ficcum in groflam mmofifatcm refolumtf/9
Monerpcllunfpertotumcojpus/I circa venv
trem reancnr*.i ^ fpcs bftvmpantdes Jqiad
modum tvmpant fonat vatter. Jn pma igtf
fpeeft tnfiano per totu cozpus/fupcrnoes aU
ba frmoUis/btgtms cami impflus fignum fo
raminis facitfo paulanm poftea in fe rcdtr.
vnnaeft bifcoIo.Jata/aiba 1 fpiffa.Jn fecuda
fpcnonefttanta $ feteteomm caro.^Uinacft
^ifcoleratt^tennis.^n temafpeae eftvcnl
mfl3t? % fonat Bcufius.ficut vtVvnna mbea/^f
fpifta,3n quarca fpeewecltf veut> fonat fimr
tvmpanum/vHtta bifcolerata 1 tcnui0.coiW5
$ ejctrema efndunfgradlia.'? nares acutc^ 0/
culi|>caui 1 romndi.buc pme (pedee pofTuttt
curari an pftrmaaonem.bue fcb'can pftnnato
A^em vir ommrf poft p.nrnwrioneroinun§
b z
Digitized by
Google
Ziber vii
T^cJroptcus ergo eft co:pote tumidas /mol/^
lis /guis /% ponderofus/z fiabutidm^ qna
toplus bibic/canto plus (ititJ% §to plus bi>
btt/tanto plus paularftn bdtatȣx ampliua
incurgefar.., ^alibue biuerfimodepaa/
ambus/b wernmoda erbibecur medicma.eis
tn vslenr ventoficaris ertenuariua /bumojea
intercuranapfumpriua/tftturis beuruatuc*
in ep3teofo:c3rfu3»&equibu8 omnibus feej;
pcditin viarico conftaiu
&ebicteriaa,'
b 3cttnctafiueaun'goe(!cutt8befcda
tio abfqj tpios ineqlitate»? b: in pla
te.cj> tres ivit fpeaes btcteria'e.crocea
epcolera n3mrali.vmdt8/ermgra.~[b:im3vo
cacunturigo/quia ctmnu emcitbominem ad
modu amrustia vocatur pegsmiris.i.viridis./
4 colera.n.p;arina vindicat'. 2Terria mctacbt
ton.unt-gra.quta er colera nfgra gtgmf tfadn
fta> jftt autcm er feruo:e % ebullitone fangutd
i\\ colcram tranfeunrfs ejccaloje fugabundan
ul% fsnguinem innaente.wbeferfcum fan/
guine ad cutis rugftdem/? ipam infiac % im/
mutat.au'quando fit er opilatone fugioris vet
tnferioiis pou aftis fellts. vnde colera redun /
dac adepar ?f3nguineminft'at|.3tfquando
fit er apoftemate vel feb:eprinua fanguinem
immutaitte % adurcntcaliquado er coauprio*
ne aenavel dbi % potus conupri. vel c% mo;/
fu % puncmra repnlis venenofi. *bis modis
fauguts tnrtcift ad nutrimentum memb:o£
tranfmiflus/ea ftn fuam tnfecriouem tnnat?
cowumpit.T>icteriaagm3irime catidambec
pcomtcanfctorius cozgts infccrio /bertre partt
caleracrio /firis/orfs/anwrirudo/ bolojfroni^
tinnims suriuj/vrfnacolowta/cuius fpuma
eft crocea vel vtridis/ vel nigra .omia que be
co:ge emfttuntpdicto co!o:e infiaunfer optte
rione fugiorf cata fmmutatota inferio:3.ft3#
oia inferio:a funt valde rincca.ccouer fo autej
eft (i cjctnferiori funt omta (a&oia magj tincta.
% inferio» minus. &i 3ut fuerit er fcb:e % ejc
Vitwturepoftfeptfmum btcinaliquo biecre/
ctco cum btminurione febrfs 7 zlleaiato ne pa
rienris ?fmtbom3ri3 remtfltonebonuprendtt
talis, colcrauo.? fignat roaceriam febr] mcpur
gamSisutmeritpifmtboms^.ftcutfotetac
ttdere antefcprimu biem giculum ptendtr.
^ignat.n.m3teriampctereuigto:3. vclapt
fui mulntudinem/vel^pf fui mmofitatcm ? a
cumai.fteuterpffebia'r #alie.furi ampborif/
mis.Soiet imcp talia psffio amn g fangai/
uis rmnutonem/periijrhgidanritt^alaran/
rium apf ofitonem/majtime fuper rcgfonem t
pari8.qaiaibiporiirtmc tnftaftgefsnguis/
ficuciufuo fonte.^ant*it3cp mterius %in oie/
ta. ? m mediana eaq rcp:imutcaIo^ /mundt
ficatfanguincm % alterantipaj malsm fang/
utnisbtfpoucm.-rfiruentejcoblarione/bsn^
eaqucfuntbiurcrice^m^ aperaue/Dontn
nimis alidcvr P5 in piarico pftan»
^eemojoidis;
c 5f^o:o tde funtqnc^ vene ejcntcs t'«
ano ejcqbu8 [biucrfe pafltoes fturif.f
flario/retcnrio flums./Sncp sutfufi
flattstes vi nsruretranfmittunf ad gces tllas^
*?rupt] vent'8 t'llt'8 emirrantV^cojpus 3 biuer/
fis cgrimdtnibu8 libcraf f nfoeritrluicus tm/
moderams/varias efttauncpamonce. ^Sn
vcro ^ppf pfuecudinem rerincntVmarime cgri/
tudines pfequunf.vc bydropifis.ptifts /ma/
m'a/tmel3ncolia.:c. ^nflancur autem B mo
dofutjfktitateafpiire^feculcntead venaram>
o:a befcendences e^infptflancr ingroflanti
vndc fit infl3rio.aiiqu3nd6 Oiiftda vcnsruj
e% intcnfa (iccime coartani''? infpifl3nt*.qnc£
p nuniofluicu vmn^arirorgiastacawrifsnt"
'rmncauc virautnuncj 3periunf.aitquarido
ec fsngttinis fpiflimdine vensmm capira opt
tanf.aiiquando ejcnimio fanguints acuminer
% liquidit3te plus bcbito 3»eriunf.*Retenrio^
nem nimiam becfcquun%rauedo C3pi^/p3l
lo: faaei /liuiditas/ponderoficas renu % cojca;
mmibtfpofirioadb^dropifim^sd ptifinu
^tmium flujcum fcqutf bebititas % ectcnusrio
co:t«6/muC3rio cotousyboto^to^fio inferfc*
ris $ co:%i8.% (i fuericorinu? nimis tmmode
ratus /pcfltm38 inde generacpsffiones. 0t"
j&o- nimts fluunco:ifta'3 vensrum reltringsnf
reunatuts mediahts p3ul3ttm tsmen firueric
marimemo:bu8 inuetcr^tus/nefanguis fub
«0 repercuflus adaliquod membmm refud«
mr-r peto:mo:bu8 generemr.SJndel^^po/
cras.i&nowtdas fananrisnriqs fino vnare
licta fuencBicuIueric.fi :^o nim is daudunf/a
perariuis % rarefijmuis ar>ianf ♦ -';
^ebolozcrenum/
0lo: renum 3 grec] nefrefis bz.q bo
b lor 3fftnit3tcb5 cH colerica paffione/
btffcmnrtn.q:boIor coterico^mura
btlts i% inftabtli8.quoridte.n.mutat*oe vno
tatere 3d aliud latus.nefrerico?. boto: (labftta
c.^3riunt'3urmmbiftuerene8,3ltqnermo:c
aUqti erbumo^ replerone.3tfqn et; vctoftrate*.
«liqner lapidcomia iftaguiflimum inferunt
Digitized by
Google
fat infirroitatnbns
gnum e vnna tntenfa boiot acunts ? pungiri
no8.Sfe' fa-ftigidttas tneritin caVcruda erit v
riua •? ientus Oolo^lapis * arcnule * alte fup
fluitates oiuerfe in renibuo generanf fepe.?5
£dpue er potu aque limofe ? grofla bieta.i5e
bi8.n.ftunr opttarones m rcwbue vd vefica/
7qu<5 m eflenria laptdis vtbarenulapg inte
(icaloiie actonem trafmutanf.bntc8 laptdett
pcomitanf multa incommocte.f.bimcttitaa 9,
rinandt/coierica a bmoi. £>pilacone laptdd
opttanf vte vrinatea altqn tn gte .txficftran /
gutria qn qs cum Otmcultatc t guttaum mfgit
aliqn ejc toco»? ttmcoio oeneg af s bifluria bi
ifr bumoribusm.vifcofis in renibus in veft>
ca coagulagftc calcutu8.tuuenibu8 pdpue ftt
m rentbus.pucr] aut in pefica.q: veftce 00 ftti
cmm^bibet naniram ejrircvndelapis gene/
r3f.wstatpflan.3jn pueris enaeft vrinama
gis grofla ej^tfcofabiet3/r\e8 autem vifcofa
tm§, ebabtlis ad coagulatoejfpgturinatoe^
? ideo fcpe in pamutis genaaf.itognofrif att.
temqn tapis eft in rcnibus vet materia tapt/
dis p bounuatonem pcdis fcojeebeiarepant
fi^n .Odciro renc f it cauf3» finiftte po ft tn fintV
ftro. $>i $0 rueritin veftca.boloj drca pecnrie
?pcnconeon fcnrif. "jSjeterea arcnnle vcnie»
rcG a renibus funt rubcca vefica £0 albe. 2a
pisamgnatus ab bumoubus vtfcofis biflbl
uitiirfaciUus ^edUiiteicarenuUs sobifrtdli^
foiutfj7?curamr. ^kmulieribus autemrarius
gcjicraf tapis # m mafculie <ppf meatus tar*
giotes.t^ppf bebititatem caior] beficcan^btt
moics tpttmftcanttVs^pfyurgatones r}e#
quennojes.multa.n.fugfluafab eis g meftma
£jiucunf.^icinft'rmi fuutpurgadi.in calidis/
* amnriie feputs b3ttteandi.abarr}6 btgeftt/
btltbus reftaenduponbus imcdicinis biure
rias apcrinujs 1 muttdtficattuisrefouendi.'?
sfruefadcndi.79Uqna^mc^rurg!ce bimittcdi
mapmc pueri.fcSo adutefcenres.Jltt fenectu/
rqvero mdfio giculofa e.quia pnra qdragefi/
roum annum B paffio non curaf. (vtbf triam
pbojif ,) '4&utaincp nerYerid'iujc qdragefimuj
annum non fanantyacddit tuuol untaria v:i
ncemtflto/queo^aoes vclbvaberica paflVp
vocaf.-t bocacddtt(^m'pftan.)^pf befcctttnt
ptenriuc virtu^.muUa.n.? fo?ri8 fit attraaio/
busnojis ad'rencs.<? mutta fitemiflto foBflut
ta^d veficam/quam fcrre non fufttne> a fe tt
r^at p vrinam.Hliqn cna acddit ejc emoltitoe
ncmo^ rclajcatonc taccrto^ in colto veltce.
:qnc^aca'dtt^ptcjuitatem|fomni^tmntrittidt
•;nmfenmoritVtj?5mpne4w^»ttW5^
cntlo vanariribU8.t tn btbufts ebaofi8*t^
p:ie,n.<pprium eftfumnennbus bancpaflto/
nem cjp fg ftriunt-? vtjcetiaaqttafariaripoflut;
(vtbicitpftau.)vnde ftcut eam bibunrvffcea?.
Kanm mt'ngttt.^Iiqn ftt ct bamoii fubito me
ttnjsfvimalesbftringente /-? ptcntam ibi btt/
mtditatem vi opp^fitonis ednccnte. Jftani
turpem tnftrmttacem parienbus neceflana ftfc
rep^fltua aiozisi ftipricaconfojtanriaycato
ri8 rcnum etnricriuay^memonimlremotlttoj^
adpiatumbebttum renocariua.bocfttp porio
ncs 1 electuaria per catbaplafmariones 1 vn
guatta.caueretamenbd)et piudene medtc*
nefemperponatin boc cafununi8|bumida.
qzplu8 remoittendo lederentncceriam nimif
ftcca.qi calozem acuercnr. (cd modo ifta mo/
bo itta pte?ftigidt8 pariens bumectemr/ im.
rrigidctur.e3c ficcts vero coartenir bumiditas %.
membmmpattensconfojretttr. Superom/
nta bieta ftt temperata/qj caltda ntmts notct.
rentbus 'rlumbis.ntmts eriamfrigidabigef
ftinam vmtem retardanttn fubftanria/? con/
cauitateeparis £t confiUam cft|baretaltbu8.
temperaca 1 compofita.q: talis fotetcfle ma#
tcria atcg caufa.*t>crma be peliicula vcntrlifcj
fipbat crcpami a.ftpbat enim qucdam peiltcu
ia eft que membjop nuniriuomm a gcncran^
ni6 ebiutfiua.ttcntb^airagma b: pctiicutacX
tnter fpmmaiia membja % numbitia eft mter.
pofita.£hianbo igimr conringat fipbat vcl
per btfconrinuarionem vclpcr bifto;fiouem-
rumpt/vd eriam per calo;cm biflblnentem vt
bumiditatemretatantcmremoliri eria corin^
git intcftina inferins labt/t m ofleum telhcu/.
lo«jm fc^ folliculum non ftne boloterccoUigi
&u$ bifinndt.|fttautciftitt8 pcllts biuifto vt
relatario aliquando a caufa etmnfeca fc^ a nt
miaco:poti8 eterdtarioncvt in lucta Tpate>
ftra Btiqn ejcconcufltone/ vel ejc afu '<r bmof*
Ettqn e^nimiamcmbjopfupcrio? btftenfto
ne/? conam.ficut ejc ntmio cam/damo:e 1 b\x
tufntodtvatiquando occaufacjttrinfeca . (icat
etmmiaiaiorieintcnfionc/^bnmo^cabdo^.
acumtne tpfam petttculam binidcnte 7 urndc
te.quado$ ejcmmiabnmidttateneruon 1 la
ccrros rcla^ante. 0nocnncp ant modo occt>
dat/in pundpio5f$alitt8 curari potcft/*? pseo'
pue in iuttene. (oi vcro magna fuerit 1 tnuete
rata % ot mptura/nemi vtr vel nuncj pfolida
tnr % bifftdle cura^ vt bidt pftan» ©0 lct ant
curanbermag btcta tmediana.^alqnp-ind
ftonem 1 cyrurgta. £alibu8 igif biomtaucto
res valere raprica 'rpfolidanua 1 m abo im.
mcdtdna.ficutetcauana wt> fumpta 'J.cnajn
Digitized by
Google
r
tibcr ^ vu
fornentationes vbtincaefrmiiezdditipari
teti vngttea.0uj> omnta b: valere tenuias
©ierc^prineTOmatmieacoiro-reria omt mo -
m.&u£ omrna enaa vmcofis/ttnftariuis ca
ubtt8e^uencm\q:(vtoia'cpriient3to:)vd:o
ftcas m^jamenocetbermoftd»
keartbcrica;
* fcfctfci eft Ooto: i pafltb cum inffa
rione?bolo:e.quemmftfj'n srriart
.-, manttttmcyrograof.inaraculispey
ro pediipcdogra iufcia que 0: fdaria^abj
aucem fteri er fanguine colerico i bumo:e fteg
m3rico.freqnenriu« vero ftter ca reumarica*
fatiguts cognofdf eflein aufa ejcrubozelod-r
alojeeremmentia venapgris padeniJ. t ro
ous co:bi8 erbiea catida pcedcte t bumtda
eretate^regionefimtti/ejceoc^madntemone
wrin vere.£oleriai8 bumo: cognofcif efle in
canfa ejt Oolo:e vebemennfltmo <i neruop ten
fione Tariditareaccaioje i part? inflanone e*
colo:e mbeo cn croceo tijtrtuicco. t majnme mo
uecm eftate/? ma$ eroteta altda a (icalim
regionepfuniii. f3epeetiam emittunfmulte
atericefupfluttatee g vomitum t feceflum.ca
lida obfunt/nigtda ,pfunt/fleu ma eriam co§
fdturdreincaufaejcrlcumaricababttudineyrc
gtone/ctate/pfimiU/ecmftacionelod/cjfOold
re vebemeira/raboje modtco vel nullo. fce
reumaria ca cognofatur er. guedme capiris %
bumomm motu.tiritlano i ftutus g nucbam
% fpatulam fenrif .^eflfima eft B vnfirmitas/
qutaaraculos tneruos otgitop/manuum)
i pedum.pbit fubftannalem bumo:em in ma
ritbusoecrabic^pfumicfartdss eas faaee
daufae reddicimpotentes ad ogandum eas
erTtcereJpfueuicnodofts gibbofitaribus Oigt
copfuncturas; Ocfomies raacDecinftrmitaa
dto curecq: (i ruerit matenajueteratavijccurat'
majctmequado iri oura pueracur Ouride ?no
dofam.matena icacp pecans/05 pmo curari
pgnjamedidna.fubnabt Oebetfan^jts imi
nut fii fanguis eft in ca<alo: eriam oebec rep»>
curi fitgidts. £toandoc§ e in ca bumo: fngid*
tuucoj fomencari alidis^iplafms/vngue
ris.a abi8 groflts 3bftinendum eftv i papuc
ab tnfanms. na vauoficas fepe agcruacroo*
buroiftum.
^cgatafaWa.
©tta fasria of oolo: qm nsfdmr ejc
bumo:tbu8 befcenderibus in neruu^
groflttmquteftinfuceitos grofTo^
Wfwcbancbe,vcoiatpftant Sepeatttftt
ejc vifcofis bnmoabus w concabicatc bantbe*
fe coadunanttbus.qncp er bumo:ibtt8 fangm*
nis cum colera rubea intmirris.i bec omiafc
pius auia funt Oolori s/qui Oplo:,t>efcendtt
tn crura.'? vfq> ad cakancum/t eriam vfc^ ad
r>uum bigimm pcdi8,caiu& ro eft vtbtdccojn
men.qttia baftag medium cojcei nbteotrtgifr
$mi8 ad auittam pcdts ejcterio:em.t ifta e ca
quarcin pafltonibtts fdariceoolo:ejCtendimr
vf(p ad iltuinOigitum.Jndeeftcjpiltiquibnt
calcutum in rembue fenrittceodem toco pecuS
ro:m icatonem ? bo:miratonem .ppt neroi o/
pi(3rioncm.vndenon pncfpris bebito modo
currere ad tttum tocu3.^olo:3ttcqncp eftfvna
pte.qnqj tri vtrac^ & peto:eft in finiftra <f qn
atin benra/cttius ro eft. quia in bejctra psrtc
mato:eftcato: q materiam tbt cotteccam faa>
lius oigenr <z OirTotuit § in fini#ra;vbt' eft mU
no: calo: i macena magl eft copofita. Jn bac
pafltone mino: eftoolo:/pulf3rio /puncmra/
?3rdo:/m3rimetn iuucmbus alideppletto/
nis/matimequado ato: eft tn ca t valet in it
lo afu minuno fanguinis trt fopben3/vcn3.f
quecft fub auitta.pariens iacp eft purgadus?
«z fan3ndu8.ftcut in 3ttberia. Cauere aureni
t>5 omnis (ciaticae ftcut ? artbericus 3 nimia
plenimdine cibi 1 poms.-r pdpue 3 coim /qt
m3n'me acm'treum3 1 impedit oigeftionem*
^ppf fpuurn 1 purifsngmnts Oeedtrione^fvt
otatpftan.)i>urgcf ttaoipmo cotpue inte*
tmeh mnc loalis ponawfejcteriue.atitenimr
ps^^deft medicins e^erius/nift ni3tena quc-
mo:bieftcapU8 intrinfectt8minttaf.(vt Oidt
pftan.(^3f.)mulmm^>deftfd3ricl fifo:me>
t3tuB ruenttocue bolo:ts cum alido ftmobo
ui8.potenter.tt.Oeficc3cm3timeficum galb*
»0 'ytburcjaceto faeritrefotutus» '
^e^odagra»
P '
i2E>dagra(r?m pftan. )eft boto: pedS
1 martme atanei atq> planteoj Oi>
ftenfione nemi *: pulfatone.TIafdmr
enimecmalisbumoribus adcataneum Oe/
fccdenribus.qut ft fuerint rngidi 1 grolTt InU
miafttercenfio 3Ccg tumo: J non mutrum po
giriuus alo:.riecp6t rii magnus fteri mmo:/
quiapedes fpottanfunt^Oenudaria amei
1 ideo non pnc mutmm mmefcere.tumo: cm'5
«sfaf m amofis mcmbris.TJecpaffio riafdt*
tn faauem vitam tmcenribus t qutetam c\p&
rom/ce^dtant/quiafuperrluis bumoabna
co:ea non emnndat/msttmecum multtt pmc
dancat^btbanc^wlibusaotscnerancur
Digitized by
Google
tot MrroiiatibttS "
fupetflut bumotes $n reumarifsntsd pedes,
fmanmec^nt&ebiles/fuperfluam tnate/
itam erpeUete uon vstentes.t majrime boc aC
oditejcntmio coim.tota\n.pcarf>enarionecoj
porj caixoB ipemouetfvtbiattpepftan.}? a
fefacit.'* ideo mouetbumo^es i lapatncruoa
c*nunpttvnacaditq> eanucbi non podagrf
fantJqx non coeut.S>tmtltt<nccpucrt yticc ma
Iteres nift raro.t 15 ciuia menftruis etpurgant
(t>ndc bf po.)muUcrc8uott padagrifanrmy
Xi fojte befecerintmenftrua T>eciBttrmit38 ad
ttcntcns tuucntbus in vere/m.rf.&iebu8Cttra
wr.fcdfi autono aduatetftY tmrauenr v%
ad biemen/oifnate erir ea^ curarc vt b; inam
pbo.cuiud roem reddttcoem.frn iudiaum 3/
firologie fta "£:tma inquitetas lunc catida e
^umtda.fecuda eft caltda * ftcca.tcma fiigt
bafficca.qrta fn^tda^ bumida .3& pama
fcacp etatc p catiditatcm oiflbluitur materia 1
per bumidttaetm oifrunditur.in fecunda cta/
tc tfterria conferuamr tpla matcria. Ju prima
atttem ctate tunarionte fequenris gfecte oige
ritur.vn.in fecunda ctate tunariotus caltde *
ficceercotomateriaconfumimr.?.). fejc fepri/
manas que funt.rLbtes plene ntcurano \m/
titne tn eftarc^ln aunino cntm 1 in bieme ma
tena nimis cftcompacta 1 tnobcdiena btgeftt
onu 3&ateria tgitb?[pafltonis primo purge
tur/beinde frigtdis erterius in pnapio regcu
namr.tlon.n.fur^catida t oiffoluoua pone
da in pnapio mmfit ca reumarica,'? fi mate*
m fit frigida ncrcuma plus irritef.? tdeo vte
dum e tn pnapio repcuffiuis/0 fotrionbus in
, cattfa cattda ?remiflio:ibus in frigida/n c fo;
te materia indurefcar.betudeapponenf fubfu
. migatoncs fomenta/t vncuones caadeyvtfrt
gide/putmateriatucrcqut'rit.leui oieta t u>a
ca pattcns!vtaF.a coim fg caucat.leuc 1 mcdio
ae q&cicm iniungatur.
'keSpoftematey
- » ^oftema eft fugftuotum fcumoturo
in memteo aliquo coUecrio/putrefa/
cnonem rariens 1 tumo:e.vtt>iatk£
ibtt.£onringitammemb£3poftemarialiqtt
^cacjctcriori.{vtoia"tpftan;)ftcute)CBcuflto/
tte/valnere afu/fractura \% pmfltoncab otn/
tubus«n.talibusmouen?bumo:e8 ^adlocu
fepepfluunt padcntc/ciui mumo fe pcutcates
^aMunt-r ptttrcfcunt.3U'qn autema ca inte/
riori/fcj ctabundantta bumom coauptotu^
ctuifcpcpflutttadlocum aUque^pcttrrtjt.^ 5
Sttpfr fiiqi aliqt» cjc adunarionc materic i^pi
priomc^:o.au'q«cJcfTto1matmcbevno mcx
b*o ad aUud.^talidpflujms ptnrcs futttcao^
fe.ficut triatoftan* "pjunat fomtudo mcbii
ocpcUcn^.q:*qdam memteapncipalfa n nobt
U3etonmntfcafupfluts*(icurccrcb:um ab
bumo:eflegmaricofee]coneratatC£ fumo.S»c
cunda cattfa c oebtlitas memb;ircapten^/mc
bza.n.bcbtlia reaptwfuBfluitatcs a fugio:t>
bus roa3o;tt>tts bdcendaes.ticntcutie /caro
ic ^erna ca cft muiumdo bunioajm.qutaim.
fmr/u^fiut/m maioubtts pents rcnjndunrTacl
mmo«6 mcmb:o:um pfimilium efTcnria fub
tntrantes.Tquod fuefluit ad ttttmmcntu fluic
admemteum.? daudifprindpalis vta^fa/
atapoflcma.^uartaeftlargttasmcamu5 g
quos fadle fnwnt bumo:es bc mebto ad me/
bmnu ^uinta caufa eft tiqutditas bumomnt
1 fubutitas/qui t>e facitf mom faalius tiffu/
dtf 11 bifiitfiin attquo mcmbto rccoUigunr7T
tbt 3rrirudincmcmb:i coartari pculanEt ad
ptttrcdincm OtfponunESejcta caufa eft fup/
poftrio memb;o:um.quia naturalitcr tnfeno/
ra memb» reapinntfugftumue fupcriotunt
mcmb:o;um/ficutmcmb;a capitis tJepohot
mas fupcrfluuates qncp ad taceitos ? venas
gutturis 1 ntfqtttnan&a.quc£ ad meoib^ pc
aozis 1 fttparafifis ? ptcurcfis.-z ficbcaltjd
jjfttautcm apoftcma B mo.bum bttmoics §
titarittcpcccatcs/^ a calore ofumi vcl a virru*
te etpclli mo valcntcs rcceph in pcauitattboa
membzo^cbnlUonfrputrcfiunt.^ficutpaft»
in furuo pofita/ab igne ocficcatV in fuperftac
aoftulam quanda rcapit fob q manct/ita bu
mo: collecms p calo^m ebuUttionis quanda
cruirulafaacfub q latetbumo; putridus atq>
ttttnct.>7talt8.mmo:b:apoftema.'zaliquado
■fitbc vcntofttatc'? b; bubo. altqtt ejtbumo»
fimpUa/ftcutcjr fanguinc fttflegmon.c? figna
funtrubo;ejccolo:c fangumts oiuuus.pptcr
mulrimdincm matcnc t caloxm aquoftota co
fumcntcm.pulfus,i.falms ^ppter ventofiratc
4fiucfumofitatemimpeUentem.bolo;^>ptcrct
tcnfioti«m,calo;^)ptc3Udamn3tur3.mmo;/
jpptcr matcrie mulumdinem.|fiteriam fica/
poftcmaejc ftmplia cotera mbca.t b: bcnfipt
• la.td cfaccr ignis g anrifrsftm. ftit % atiud ec
colcra pura.t co«oditmemb:um cuiinfidet/
iix& amcdiasbcrpcs efrromcnius qusft fetp
fum co;;odens. jjpit pfimtU modo apoftcma
beftcumatc 1 b; amia fiuc p3lus.quia ficati
^paludccftmutmm fupcrftuitans 7(tmoftta4
tta m bocapoftemat ccui fi impffcriQ oigtwm
cedttimpffioni.quia ftujribtluas bigito impii
menu ccdiui in mcdto fo;ameapp3ret ^uaft
b 4»
Digitized by
Google
Zibcr ~ vn
fiSgms^ fo:aminis/f poflea remoto btgttobtt
. materia redtcad majwm totam illud irep ad/
iritp^emr.jjmusapott^maas funtfKma/atbe
do.qummai^eft3lb3.moUiaes/qut3 ma/
teria liqutda/? boto* Ientu8.qut3 matena frf
gtditate M3 minuit fettfibtlit3tem.£ontraria
funtftgna in apoftemateoe colera ntbea /qi
calo; eft multus cum mateha (it valde calid3*
nibe3cum dtrinitate.quia cotera no eft rubea
$ aocca.m agnirudo adeft oolozis fpunoure
quia materiaeft aatta. 4£jtmdatux>lfa ficta/
pofrea «z fi materia tota fucritejmayfir fmroffs
fipammuttra/grimeiraaftc apoftema qoodi
&:.cancer ad fimmtudinem cancri.©icucn.m
ancro borittm eminet i bzacbta funt ejaefa l»
teribus/ita tn boc apoftemateqdsm tatno:vt
cebo:fi.ramufcultverobumo9,funtbujcmde
erpanfi vtce,b:3cbio^p3ut3tim eri3tn ferpit/
co^odendo camem ? neruos infenfibatter&d
modum cancri. vndc figna iUin* funt ingcns
buria'a.qui3 cum matena ftt terreftris 7 mela
coltca/multum cft compacta.coIo: eft tiutdus
quia materia no i z% toto nigpa oolo: eftpsiM
ots atttnollus/^ptereius infenftbtlicatem.
quia materia buas babet mo:riftc3riuas qtiai
litatesXfitmditstem ? ficat3tem.co»adtt3tt
tem fctnper camem foam i co:mmpit vfcp ad
raclices neruomm i eriam inficit tpa offa quc
amngit .? ideo mo:bus ifte peftif er cft 1 burif
ftmus ad airaudum.^ntertftaautem co»o/
ftua apoftem3ta tatts eft o:do.quia nolimeta
gere cancrofum cft apoftema ifade 1 co::odit
pautarim/g mious atifs.Cancer vero magis
adbuc mag3 lupus.marime vero bcrifiptla.rt
ftuta vero non co::odit/S putrefaatintenus/
camem.f.? nemos conrrabit ad fanicm.t qt*
cpfcowumpedo nemos otffotuiroffalBcadit
Bdtfrequenfcj: vulnere male cuftodito quan A
do fuppofmios fanicinftalvtt nummentum
aduenies in faniem pmu&Eficqj rumpif (a&
ftaes ^uttaiiqn atttpfolidafcaltqn tterum
mmpif.? ft ftterit mulmm inueterata/vijtcu/
ratur.gn arcuitu antvutoeris fepiSs multa
oriftaa inueniunf ? oriun£b3betn.ftftul3 tri
tenus vulnus |>fundum Jin fugfiae vero an/
mtftum atqj armm.cancer vero econuerfo ejere
nus vero multum pj/interiusanguftaf. ? io
fcjmdlins eftad curandum.Bttqttando nafa
tur ftftula ej:reumate fiue vulncre pcedente.a^
liquando erapoftemstemale amtoh majtV
meq» nunium bumeoa L<z ftunt oiuerfa foza
mina aquam Oiuerfi colozis eminenna modo
albam modo amna?.? (i fojamins m. vno !o
.cooaudunwr/malionafcttnt; 0unc?aui
apoftemataqnecfoppofftamaietfageneranf
vtpatetm antracequam conftan. vocat car^
bnnatlum.quta ^tit vtcaAo . fit autem t>e
materia valdefttriofa * venenofa *? $ maten*
compoftta.quod patet per wieas biucriozuj
colomm.babctenim virgulatamfomtam. et
funtibiquedam mbee Imeefangmneequedi
cnxeecolericcrqoedamfubslbtdcr fteoma
riccquedamutttdemclancoltcequeda^ flaue
a falfo fleumate.tftc oe altjs bumozibus tn/
n3mralibus.fi>ign3aure5anrraa8eft oolot
tntolerabflts /arfura t puncrio inslpwft}do. i«
capttespoftemsris pnftttUquedsm ozimrft>
ne vefteapjetendens colozem atteftantent btM
moa bominanri.gn coUarione autcm virguls
ta fo:ma biuerfoittm colontm lineis ominaa
vtdetur 1 quaft trsbt ad fundunt ottn quoda
filo adberentefuperf iriet vtftce in medio. 2d
atrarionem itacp apoftemsmm folent appo/
ni tn prindpio repcrcufrtua/nifi materia fttc/
ritfttriofa % vencnof^. vrin benfipil3 1 sntra
ccnsm in talibus non funtapponendarepcr
cufliua/fedporius mtrigariua/nemateria vc^
wenofa regmrismr 3d tterioia mebza ? maius
mferatnocumcntum.t)etndciiu3ndo apofte/
ma eft tri ftatu/fotentappom foluriuaytemol/
Itnua/^ mamrariua.apenovero apoft^mste
fiucruptosedttcta fanic tnfiftendum eft mtl
Mficariuis/tandem confoltdariuis/t boc car
nis regener3tttris.Hd alia^utem apoftcmata
quommfintbonicafunt peio;a/ad fomo:£
medicamin3 p:occdendam eft.ficut contrs ca
cram/^ftftulam/'? bttiufmodt.3bicm femn/
dum materiam peccantem panes piimo i^ue/
rius eftpurgandus.beindcloc3Ub? remedijf
mftftendum eft.Contra cancmm vero vjtriutf
* oxniQ mo:tuc cowofiuts/ cft vtendd £on
tra ftftolam beftccariois ^ confompnois ac fa
nid mondiftatiois.que ft nonpjofunt/cvmr
giecommtttanmr. £"urins enim eft vtaliqua
psmcula coipozts tam cojmpta vramr vel
preadamr^reliquapars unpoftsmm co:m
pamr.Contmapoftemata vero venenofa/i
cuccontraanmjcc/ato^csute eftremedfum
spponendum q: ato intcrftauntfntft: follcrti
us fuccurramr.Confaium %imrcft vtinjprnt
aptofisliudnonimpedtat/ftat flubotomia
in eadem parte proamtori fronte loco colletta
nis.mtnuercenim in paneoppofirain talica
.fo nonieft mmm/ne materia trabamr ad corp>
Vdadmembmm nobtlc cuj fttvenenofa. nic
ijecefTceftvttyri3C3Cum vtno caltdo pero^
offeraf.-i fuper locum boloris Uniamr qt? (ip
pm ftimttftimn vcmm fttcrit antraic/B»
Digitized by
Google
fot mfirmitattbus
«eriam ejritccabt* ? ventnum gtoabewz itk be
ficcabit <$ potetie eam putuerifare ad modu^
ancrtsyi omcrecens eftapponenda fepi? &o
4iecnjmpaturapoftema.quo rupto/no eft a>
mmdumperirutum jfdem raat viteUum out
cufateptftammtfrequeter apoftemati appo
fitum.t>oloremenmt mtrigatVtapoftemara
jrit, vt friac commencamrr
&evlcertbue«
V Zceta bicuntquedam veftcule que ec
inccrcutaneo bumote (epine in co:po
retmdtc^ outtnf.ivocanmr3 confta
tt. t n fme viari.vlcera.eo cp in fuperncte curie
acumine bumorie faaunt folutioncm printti/
tarie.quo:um materia cftfubriUe bumidttae
fangumia vet colereab inrerioabue ad erteri
p» vi nature vei fvntboniab vfcp ad ejteriote
cotpoua fuperftaem oemandara/ealia vlcera
cutem bcfedantfpmritum/: rinllarionem t car
negenerancctitem acameeleuant.-r aiiquan
do ft prinua funt.tep:e rncutum pconifant,q
ab eis liberefleOefideracinterius purgaria fu
perfluie/calidis 7 mfecriute bumoribue non
©mtri3r.&einde;balnde (iccie smediocritco/
fumpriute ftn qualitatero 'zquanritatem bu*
morie carnem 7 cutem vlceranr} fe erponata-a
pulartrictanimielara feorineatlabou ^ejc
ercirio fe tton furjabat ♦ /
fcejmftulfe* -:
p ^lftuleftuc pabutebtcunfquedain
epoftemaricecoUecriones fuperfluita
tes tn ettoiori cojgi? fuperfiae minu
tatim rgriatlaritergeneratenarora ftbi fuper
flua ?noaua ad erterio:a corgts erpellente.q
fepe a fuperflmt3tepaflYbtU's co:gte 7 nutri/
matripuUolattt.?ideomeritofapiete8 puftu
: tae fiuepabulas eas vocant.(vt biacttemtV
«ndeo t>icunfpuftule/quia fumqdam gue ve
ike vel veficuleputredinie vimten?e 7 v:aitte
intrinfecue ptenttue.vt t>icit Jfi.Teria pftan,
kicunfautem becpnftuie variote in guults/T
eriam attqn in aduirie. Jn guitlis autem ta/
les puftule fuutf3lurifere 7 future fanitario p/
nunae.(vt btdtpmen.tbu) S&mbli oefan/
guinia pumdt m(cani co:ruptone ic £>i eni^
m guuita vel adolefcennbus non eruroperent
^ mtura iepjaefler impoftep foamdandunn
Jriunt,n.tn partutUe er fanguinemenftraali/
quoin vtero atebantVqui vt namrc erpelltf ad
erterio;a.? fica.futuro periculo Uberanfc jStft
ter ptfngtt m actuiffe «? m teriibns tn febte dtt
ca crifim/talee puftulaeerttmpere vf nature/
materiam feb:i8 ad ertmb:a erpetlete.? ideo
ttec tn tftts nec in itlfe Oebet fieri regcuflto/ne
materia tranfFerafinms.cum fitquodammo/
do funbfa/circa oculos tamen facienda efiin
boccafu teuis jregcumone faniee pafiale alt>
quam tedat mnicam ocuti vel puptttam. 3«
ommbu8 etiam alue loq caume medicus tra
btt ntateriam ad erterio:a cpmm poteft pictct
qua circa ocutoa.tbun.eft materta repcuaen/
daiatiad t>educenda/necj:furiofa'? vtblent»
materia tenera ledaf fubftanria ocuto^.ifanc
at eriam numjc vct medicu* tam in paruulo $
tn aduttoynetatium puftula^. veficute vet^>/
pterpwrimm veljspf aliud rumpanf feu apc
rianfaft tempua/majttme rirca faaentine gpc
tuo bcfo:mc8 remaneant in facte ricamce©*
aU)« mutrifl be caufte puftute in co:p.e o:iun
mr.nuce^materia flcumanca albe a mollee t
flutde.nuc.e)tmateria colenca afpere/pun^en
cee ji bure. Tlsun cotencue bumo: infcamem
7 cute Otfmfue/fuo cato:e t ammiue curi apit
1 mo:dicat.t tnfinitae puftutas in cu^fupfi/
rie generat $ gue funtac modtce ad modum §
ni mitij.i tdeo tatt8 pafito (ic vocaf ab aucto/
rtbue berpee mittj vet cjnulofue.vncunc^ aut
^uemunt tatee puftule (i (ant frequetee 7 con
mtueypmo crpedit vtmateria peccae bebita
purgefmediana. beinde ficoipue fuertt ple/
ctoucum fleubotbomef fiue ventofcf. bebirie
balneie/oeficcariuis/^ofumpriuis/vngtten
rie/pgmie pariene ackuuef,
&e0cabfe. ^
'■•.-' %'
iCabtee eco:mprio cutfe eFco:roprie
bumoribue tnriutanete co:po:t cum
befo:matone tefionem inferens. Joc
pe.n.(vt birit pftan.)namra matoe bumo:e8
eypelUt adtfugfiaem co:por| vt mundtficet in
tenozajq (i fuerintfubrilCB 7 ItquidcJbefaalt
fudo:e« fumo btflbluuttf.i5roflt^o fub cute
gmanent/? co:po:i fcabiem introducunr.T3u
mo: pero ftcinctufus intercutem 7 camej fico
tericue fuerit 7 intenfus/fcabiem mduar ftcca
non famofant mmftflura/pmrigine/Tpuccu/
ra.Si vero fuerit bumo: fieumaricue/ atbam
cgroflam 7 fquamofam 7 ftnepmmu magtw
fcabie facere pfueuit. focabies autbumida/fa
mbfa/cum belectatonepmriginofaatidu fan
gutnemmrrmm cumcolera oemonftrac.-(fre/
qaenterautacciditernimia co:rji8 reptetone»
-/Veqttenteriamercgrimdinep:ecedenre»vnde
Digitized by
Google
Zibtr vii
«rirftttn fequftu rfcepfltb i fugfluitatom mcre*
mentum.ftt eriam qutbufdam mueterata fca^
btes ejcfptenis woo Ttaiis befaalireadiuat
Scabies auccum oefitouie/^fumptiuis /?
nwttdtfiariuis intns «? eperius ecnranda*
&etmperigroe.
t ^pettgoeftintercutaneabumona
cowupno tmmutanonem cum p:urf
gtnecariittferms.£olma.n.fuper/
fluttas quedam fumofa ab interioribus ad er
tenbtcm carnts fugftaem reiecta cutem inftac
i eamminurifltmis puftutisreplendo fcabto
fam qirurfttretrffperfam fdflam i pmrigino
fam tmdtli bec mfecrio be materia cotena vl
melancotianimts tnrcnfaaliqn o:tum trabit
vtbtat oftan.£toicif B paflto imperigo.quia
ririllarione i pmritu marimo cutem i camem
ledendo imperit. biati ferpfgo.qttia ad mo
dum ferpenris ferpit in aite pndiq? atc$ repit
i curequam inftcuVtn qbu(dam fqaamis/pel
'poft fcafparionem rcdditfedam. "Decpafito
q\i($ ad modum anguti fu£?fiaem memb:i>n
dtq* arcumringit.<£t talis imperigo vel ferpi/
go bcrpes augulus 3 medtris nunajpaf.3m
perigo tamen oiffert 3 ferpigine. quia ftt § ma
gfs tmpetuofa matcria 1 fgm't3.quta t>e cotera
1 ideo obtonga farit fo&mina* ftricta/§ *>af
de pama.t femper mouet furfum ficut ignis*
Serpigo t>e minns ignita/t tdeo non moue
tur furfum /£ arcttmangtt membta 1 circuqua
q$|fe©ifmttdic.vnde of quafiferpcns g giruj
"bee paffto eft curanda fubfumigatonibus ji
balneisapeririuis/tpfumpriuis/^mundifi
cariuis/^ejcterfiuis/ftmttit^ wiguenris. Jn
unganfcum fuccoiebuli/fambua/lappaa) /ru
nn terre /1 buiufmodtV poftea balneum aque
ouicis alfuefcatfvt ©icirpfrainjkiaf 3utem#
contra bancpsnionem valetfpumj bomfnis
quadiu eft ieiunus/Duic pafftoni fcmg aflba
aturpumgo (eu pmritus quidam immodera
tus fricatonis 1 fcalparionis apperitus fatfa
quandamOelectatonts ingerens quatitatem/
ejcmmocatido 1 acuto mo:dtante.cttte 3 ma
teria cattda refoluto.ialfaantem eftsalis bete
ctario 1 nociua/quia curis induatttearione
1 bifconrinuationem^ fang tn fine leftonem
ingerir/zbotojenu
betepn*
1 £p*3el!i?muerfali8 memb:omco:
ruprio tbumojum/miaum babens
a n(is? complemenmj infonribtts
ftueejctra t>afa.TIa cojyipto bumo:enttmmen
tali Oe farili cowipmnmr memb:a que eic boo
nbus nutriunmr. &mnisamm dcpbaima
fiuelepza (fecundum Cottftanrinum )babet
pnripinm prinapaltteracouuprione metan
cott'e.(vndebia't £onft3nrinu8.} Zep:aeft
paflfio frigida 1 fica nafcens t>e colera nigra /
intenfoji putrefacta/apparens tri fugftrie co*
po:ie. tlafctmrquidem bequamojbumoet
bus putrefacris/fed taroen intenfis 1 coziup
ris 1 m coleram nigram commutaris (vtoiat
idem ibtdem).^unefacno autem bumojunt
quibns admifcemr metancotta^pferetus q
litatemrrtgtdam'? ficamputrefacrioni repn
gnantem non poteft compteritn vafis (iae s>t
nis quoad v>(4 inco:po:emr 1 mo:am faciat
tn membas in qnibus completur putrefactio
epqna fequimr ipa lep:a. ^elancolicus ent
bumo^pter fuamOnriciem ^compaaoneitt
longammo:am ejcpetitadfutputrefaaonenT
fi autem in vcm'8 atiquo afu putrefceret/pott
«s feb:em y teptam generaret. ^iuerftftcaf
autcm tep:a qmo: modis fccundum quamo?
bumomm mutuam intmijcrionem.£ft.n.i?iia
fpeacs e% pura metattcoiia.? 5 j)p:ie oiamr
etepbanria/ab etepbante animali majrime fie
vocata/ppter mo:bi m3]rimum nommenmm
quo infeftat parientem.vndeB paflto ourios
t&cetetiQ tan^ compacrio: 1 btrTtaltb: ad cn
randum 1 repugnandum. ^ecunda fttejc m€
lancolia^ fteumare,? bec 0: t^rfa pet ferpen
rina a tf ro ferpentcquia ficut ferpens talis 9
faciff btmimtfpolittm ^eftfquamofus.ftcpa
riens t3iemtep:amOef3attepco:i3mrinctt^
fuperftae^refolutfittqusnd^mfqusmam*
^erriafperies fiteicmelancolica fanguints
mfectoncz 0: attopioa 1 vulptna. Bllope^
emm grece/pulpes biamr tatine.cttiu8 ^p:te
ms eft^ptercatefacrionem fangniius ttt epa.
teeftmo tempo:e Oepitari.ftcpariene ift^mle
pie fpeaemMuperaujs 1 alijs piUs co:por}
: ^cpil3ri^fpott3rinotabittterpfueutt.^u3r
mfpcsefteiccolera rube3co:rupt3mmembr^
. cum melancott^ oirimr ieonimh leone talt
animatt catidifitmo 1 fomfltmo.lScdbecfpc
de$ lep:e canfatur ab bumo:e femenrifltmo/
1 foper modum maliaofo*^ tdeo mo:e Icont*
no co»odit 1 beftmit omnia mentb:a. ^ft i$i
mr ejcmetancoiiajcomipta pnapaliterelepba
ria/eica):;upto rleumate t^ria ftue ferpenrins
ejcco::upto fangntne altopiaafett vulpina.ec
coleraverombeapeffimaleomna. Txqn^
; wqj fpeaes tep:e babent qnedam figna com/
: mjwta/? qncdam fpeaalta Q.«ibn8 a4 wnici
Digitized by
Google
fot inftrmitatibtts
fcflmiguutttur. ZXniiicrfaUterwum becpafr
fto ralia babctfigtt3.C3ro m cis notabilier eft
comjpta'? fperies immutaajr.rooindanfoai
li s patpebje cottuganfUfpectum babent (dn
riilanrem marime in leonitt3.3nguftiantur na
res n contrabunturvor. rauca tffiatur/ poriflt
mein etepbaaa/tuberofitates adcanuin coz
poic mulra minuta ? oura % rotunda/cfurumi
htqncdam infcnfibiliras i etiam 3lio:um cp
tremoami.vngues ingrofiantcum quad35 in
equaiirate/'? quafi fcabiofi efnauirf.contrab5
tur oigitomm aracuii/ ? manus quafi aride ef
fia'untur.cojmmptmreojumanbeUtus./'re^
feto:c fepius fani co::umpunmr. camis ?cn/
as fuperftaes reddimrvnctuofa tanturn.vtfi
aqua fupfundamr/non madefdtcuris S dabt
rurquafia co:io madcfacto.pmritum quado/
cp cum fcabtc/quandocg ftnc fcabte pariunf?
mafculis varijs nuncliuidts/nuncrufts /nuc
mgris/nuncfubalbis in co:po:erefpergttnrur
r^bie illommlmaculis % puftulissp:eripue fu/
perabundant/nunc apparent/mwc Oifparct;
nuncejrterfus erumpuntur/nunc intcrms fep
fundant. Joi vero intcr puftutas t$ biap feui
per vnam maio:emcereris inueneris/fignunt
eft Iep^conrtnnate.0igna autem lep:e mari
mc?3pparenttn eorcmitatibus.vtin pedibua
cruribus hin farie.? p:cdpue in mufculowj
co:po:isconfumpnoneyn«no:atione.
^eteriftascondCones tep:e commurtes/
quclibetfpccies lep:ebabct fuas p:op:tas %
fpectates» Tlam parientes lconinam babcnt
coto:em magts croceum -r ritrinum»? ocu tos
magis fanttUantes ^eminentes/teriaj mul
mm mobtles.attem babcnt attjs afperio:em-
faffam fepe? oiuifam.p:cattjs eriafmtfpm
rigmofi/? trijftne in omnibus mcmb:is ptus
cowofu ^arienres vero altopidam/etto/
to oepilantur eo:um rilta ? fuperaiia > vaide
wmcnt^tnflantur/eomm oculieriam valde
rubent/puftutas in faderufas babent.ab eo>
rum puftulis fatiguis cum fanic fepemanat/
nafusfn talibus ingrotramr/tOcftdtodo:a/
ms.fetet valdceomm anbettms/^marimatn
cottuprionem fuftinent in gingiuis. *p>3rie
testjnam tuberoftrates ipuftuias babcnt
fflotles.moliemsfubalbidam babent cutem,
ac mmidam '?quoddammodo5reluccnte.fqna
mofitatem non modicam/? pedicutarum ver
mium muirimdiuem. T>as i altas pefltmas
b3bent condiriones/que et fleumate eo:wpto
x>jigtnemfomntw,,vtfp»ta/imm»nda/'zVi
fcofa/cfambfa^nares obiuratas/s butuf>> .
modt.oculieo:um tacb^minmr^fluunt/^p/
pterbumtdam fupcrfluttatis refoturionem» .
putrefacrionem pariuntur.labioyjm ?gfngt
uamm <z tracbeearterie pariunmr afperttatctn
? efTtriuntur raud. J^anguts poft fiieu/
botbomiam in tiqufdam Oefmtt fubftanriam.
illud autem quod eft folidum/eft 3tbum /vel
fubpallidum cum lauamr.dto coagulatur/ 1
in multa quanntate. ^aricntcs vero ele/
pbanriam colo:em babait emulum /fariem
piumbeam/ dliomm pariunmr oepilsrio /
nem/oculieoaim romndanmrynares coftrin/
gunmr/mufculicoufumunmr.^boccftcom/
nmne m omnt lcp:s ftca plufquam in bumi/
da.infcnfibtlitatem maiomm oigitomm p:c/
dpue pariunmr.t3rde venitad augmcntum/
fedcum vcnertr/indudtfdnuras.fanguis et/
tracms tiuidicolojis v4 fubnigri/dto coagu:
tamr/tquantomagisfricatur/tanto magts
tenigramr'? tri Ouramr.inmcdibfunt quafi
vene aibe vet quafiramineruowm.^ tliud eft
communein omni tep:a* Hafdmr autetn-
lep:a a caufts var^s p:eterquam ab bumo:t>
bus p:ediais.ficuc et cobabitarione % conui/^
cmh frequenti confabularione cum lepwfts.,
contagitof us enim cft mo:bus 7 aliomm infe
atuus» 2lcddiccriam er zcccffu % coim nvx
lieris ft3tim a tcprofo pjecognite* iStmndoq^
Bcddit3 parcnribus generantibus .vtejtco:*-
ropto fanguine leprofi gcnerantis «, vude bcc
contagto quafiiurcbercditarto tranfitadip/
fam p:olem» Btiquando eriam acdditqua
do condpimr fems.tempojc mcnftmo:um.vt
quandoeiecoKuptotactcmutterislep:ofentt
mmr|fems.2liquando autcm accidmtt abit
trmfeco.ftcutejraerccottupto^tnfeao.cjc.ma;
la oieta.vtetdbis mctancotids nimiB frigt>
dis % (icae.vt cjccarne bouina /aftnina /v:ft>
na/t buiufmodt; atiquadoetctbis nimis
calidto.vteltmmis biumo vfufomsalliate/
pipcrate 7 buiufmodt* atiquandolacddit
e^abis cftmpris 1 coauprioni obedienribus-
vt et came po:dna/granuU6 infecta 1 fug fc*
minata/<z vino tmpuro % co^upto» Sliqua
do e): mo:fu altcuius repritis bumowun 1 me>
b:o:um fubftanriam eo:mmpens * $fiis
1 aitjs modis fepe virin lep:e in ^umano coj/
po^ gcncranmr.fed quocuncp modo genera
mrvtycftcurabaislntfioiuina^manupoftqua
perfeaeconftrmatur.patliaritamcn poteft?p
(Q«m.ne&cftruatitad»>
Digitized by
Google
Zibcr vn
£aueatitacp pacens pietipuea dbts melanv
coliegaterarittts.?eriam a abtsmcenftuis fa
gmnts.Subtdii^mrbietaiconuenienn.iiu
matur non coaupribiuneq* puembili. Sn
autemfanguts ftacaufa.vtinaUopta'apmo.
oebet fleubotbomari. oande purgari oebtta-
medtcfha* ^naujs autemfpeacbuspztmo
oebapiecedere fermaaa/t beide fi necefle rue
rir/feqttararflettbomomta/autanon.quiaa
ttter noceret.(vt bictt 9ftanrintt8.)kebiris er
goicongruts oebetvriinedtanis intexiueJi
oebiris emplatms % vnguentis eicterws.St
ftmtbomatibus occurratur. . Hd curarionem
vero lep*e/vel faltem paUiauonetn paletmae
ime(vi btat T^lato) Serpens mfus babam
ventrem album fi euacuaro veneno cauda icy
pteafa? capice ablatococttts eumpouis m
cibo rrcquenteraffumamr.s6odem modo fivt
num tn qtto oiu pumerit parienubus fepe ,p/
pineturi>ecent5 medianavrilis eftmul^mo*
bt8.vtpatetin ceco oequo narratidem /# v£
ojetus oedttei fetpentem cam 3ltjs comedc/
tep anguilla vt eum tnterftceretquemappo
fttum comedtt/Tmulto fud02eemtflbvtfu5 re
cuperauit» (ftbecoebiuerftsfpeacbusle/
pjeoictafuffiaant,
fce3£o:pbea»
m - 0^>beaeftmaculaincute vent/
,ens ejcnummatticowttpttone/qU
entm eft tepta tn came /boc mo: /
... pbeaeftincute.H^ozpbeaaute5
aUa eft alba cufleumate/alta ntgra es melan/
colta/alia.rufaejtcolerettuefangotne. ?fta
autem mojpbeaqueeftecmelancolia ^fleu/
mate btfltcilie eft adcurandum. Sed tfta que
eft erfanguine/fadlio: eft ad curandum ♦
^uucautemmojpbea eftincurabilis /quado
curis factei puncta acu/fangutnem non emit/
rit.St vero fanguis fuerir fttbfccuras/curabt
h'8 mmamr.lf&ozpbea fgtttir tota in cute eft
fed lepta in carne ?in cute. *&ccea?tem tufe/
cttOparamoirTert a gotta rofea que mficitfa/
oemqutbttfdam parats? moltibnspuftults*
queejcvifcofis bumoribus fangumeis acco/
lerias intercuranas generanmr *Decpafltc*
iwttno fangninis fubu aerionemtnuatur/? in
teriomm bumomm tnundtftartone curetur.
fcemdefttbmmtgarione Tbatnearione faaea
fotne memr J<z poris aperrismateria intercm
ueaxoapo^emubemdeujunduiatiuisybeftc
cariufs /toate pattens abfuatur.tJttguetttfs e#
riam oebiris inungamr. fMat aiam £on/
ftanmtus cp contra iftam tnfecrionem palervn
crio attdifanguinis leporini. "flam fangut/
nent intacutaneum bittidtt/repercurit/? cotu
fumit. Supaommaautem contrabiuuf/
modi pafltonem bumoris mtaattariei valere
btctmr rumus terrem balnas yfubfumtsario
nibus/tn porionibus/j fpropts /pomi enim
batus fabtan/puftulas/Tpiurigittem mun>
dat.bumo^6 fupcrftttos tncer amem % attem
bef iccatJvd ad tep:am bepofttos tuuat. i&
^ec oe pafltone mo;pbea nonc foffiaant.
^epencnts. *
*Reterpafl*tone8 fuperiusno>
p minatasacadttbomttttgrauif
ftma^pertmlofifltma mo:sr>
penenttm-zpaflTio. Senenu
autem otm ettota ftta fpeaeco
plcjriontbotmrits fttcontrartuj fubito tniftat
ntfiremedtumattusapponamr. Sene
atum autem aliud accidit e% conuptione abo/
isum <z pomumyattttd ey mo:ftbus repnltum/
a fcrpenmmyz quomndam animalium/quo^
rum bumo;es i bentes funtbumano cozpori
venenoft. ©tenenum autem attud eft cati/
dum 'r.ftccum.fimt venenum tynjvipdtejzbu,
iufmodt. i^uoddam ^Jtem mgfdutn i (ic
cum.vt fco^tonts» ^uoddam mgtdumi:
bumidum.fictttaranee* Scnennm autem
ferpenus variamrin maltaa* (vt biatTHuicen
nattn capimto pamo be venatofts. )11am vc
nenum mafcultnttm acurius eft i fojrius qua
fanininum*tamen feminet ferpentes plures
babentOentes $> mafcttlini/t tdeo putanf Oe
terio:cs.(ptOtat 2luicenn3.)3tem vatenum
fenum petus eft # venenum iuuenum n mag
nouim cp curtomm th eodem genere.tpeiwz
acurius efttliomm qutbabitantin monttbus
? in ftluts/cjp iUomm qut.babttant iujoa Ittto/
ra^imcraaquas» ^tempetus eftvenenum
quod erTundimra vacuis % a tetunis/ § a re/
pteris. JtemOeteriuseftTacuriusineftate
cjptn b^eme.ct£tus cntj <i faalius punguntfer
pentes tn mei tdteycj tn mane.iinOiec| tn no
cte.quta ato:e refoluimrvencnum vfcp ad ep
trema.quod tn friQoze? in mgtdo tcmpo:eq
ft in tmo loco congelamr* Sleuenum vero
tyri ? vipere ? alio^ quomnda fetpentu cfuis
At calidtt acadit tame mojfis ab ets ftupo^
Digitized by
Google
0e infirmitatibtm
fngidim pzoptermoitificatimemi eftinai
©nem calous inuari p contrariet3tem vatem.
£aIo; enim naroratis fua fperfionetiuflaro
marione calefacitco:ptt6/qui repflus iqict
rinctus vi venemlejffremitates noncalefacit/
vnde venenum caudumtoou aggregaqfangui
nem coidis catidum /$ rcfoluendo calo;em in
naturomomftcat ipm.&enenum autem regtt
It-r bafmicitante eft violeurie/# adbuceriftes
raco:po:cacmrittom5fuperquodincedir.v»
m rircutto cauerneeius mbtt virefrit.aues vo
lando ejroppofito caueme fue fubito inrerfirit
i omne anunal ftbi app:opinquans ftupeftt
ncc mouemr.fc folo venenofo afpecm eius /v£
fiaro/vel fibito cadit i mo;irar.? illeque mot
dcz Itqneftt % tnflafc emitritvir? i fubito m o
rirar^ntemamfotritndinis eft venentt re
gulicjp eriarofi baftaeum tangaes/petbafte
longtmduiem veneni fentires violenriam {(ifi
cutnatrat3uicenn3.)be quodam milite c\ ca
toncea terigit#mero taiem in nubia t ftarim cc
aditmomrascumanimatifuo.. 0ignaaa
tem lefionis bafittfd/fubita tranfmutario eft
co:po:ia!in viridem cototem i mozs inopina
ta. 3ntocovbireguluscommo:amr/«>ene
num afptdis pemiriofifumum eft.tmerftrit.tt.
fepe mfrabuasbora velamcuius mo;fos
fignafuntifta.colo:i6 curis fubitaalterario»
fmgulros mulriplicario /memb:o;umrepentt
na iumgid3rioA>rmirio «r palpebraram p;o
funda daufio.firim ,puocatimmoderatam.
vnde vtdetparienri $ mo:iamr fota fitu Ste
nenumautem cuiufdamafpidis qui biritTptt
ens{eo c$ mterftdtg fpumm fuutn)ita eft vio
lenmm/^ interficit omne viuum. quod tan#
git rfuidfpumm.interftcitem'm p;iufqua fen
ttatur» fiknritenim tefus bolo;em in pna>
ptorirca vifcera/? acridic venenato teneb:oft
tas ooilommfdaufio ^ptofunditas fomnt
cutn fpafmo % totfione colti i pulfo tno;dina
to.nec vatet contra illnd venenum aliqua me
dicroa nifi folacombuftio membain quo eft
vdprifto membri.quiacombuftio erurit?co>
fhingit meams ne venawm vateat ad co; pe
netrare. ©eiienumeuambracouismutmj
cft venenofuni % malidofum/cuius venenoft
tas marime eft m cauda i in fetle.3llud vene
num confequimrmapma grauitas co:po;tSi.
tnflanmrtabia/^acdditverrigo tteneb»ft>
tas oculowun/? oeftmimr rano.moras fit int
o;dinatus ? bebilitas virtutts fubfequirar»
©euenum 3urem fcojpionis eft roomfep/
nifidrrasoccurratur.arfuram Tpuncmra^ge
nerat drca membroro vbi eftpuncrara.'? am
peruenit adco;/paricns fvncopifat? refolm/
mr m fudo«m.tandem conftrirtgic co; t tan/
guincm fua ftigidttate congetat/er quo fequt
*urmo;s/?beftMcrioanimau8. Wtxxcxtmfs^
&ef»:pionelib;ovlrimo*
fccmo;ftt rabtdtcattis*
m . @tfw eriamrabidt canis emo^
riferivencnofus.; (lfenttft&t
dt £bnftanrinus)£anis frigid?
cft tficcus/quicoleranigrabomt
natur/quemutatat putrefacta«
bominans coxpozi /canem eflftctc rabiofom^
jfumofitas entm refoluta et mgra colera iam
tncOTfa/infidtcerebmm.©ndecum bifcumt
ad otuerfas partcs cas inftdt? efrtdt veneno
fas; vttdecum aliquid momotderit/t eins fi
Itua venenofa fubintrantetocum mo:fionta.
tnftdunmr bumo^s i fpinms <i conttabitat
venenum infiimm adlocum confimite^ fuegc
nerarioni fdlicet ad cerebmm % efftatur bomo>
rabiofus.qui (i atturn momo:derit/eum itm>
dt.teriatn ittumrabidumfadt.vndetateve/
nenum fummeeftpericutofum.ram/qui3 oia
tatecram quia fe mutnpticar, Siiquando
etiam latet vfcp ad anni reuolutonem» a ranc
eadem bie^bo:aquafuu:iuftnuncaputperic
n rreitefim faciu T>anc venenofitatem fen/
fuuamre pcrapiunt alij anes ? fagtunt rabi
ofum/tlatrantfupta ipfum adterraidum ca
{vtbtdt ConftanrinusO^ia fentiunt eum ft
bt contrarium i noduum. 3ccidtr autem 5
penatofa rabics marime in anmmno. iB.uix
tuncmdancoUaratonc fimtlimdinis routri/
plicamr/a eriam in vere»quia per ato:em tcm
po:ts otfTotuitor/t non tonfuroitur.? tta p, co
cutcauonem tncendimr i egredimrp:eterr>a/
tumm.tante eriam vencnofitatts eft tingua ca
nis rabtdi.quodfadtancm rimbantem fiuc
uunmrcifj.fjcur bcbimmy-r aperto o:e Ungua
&epatdaitc?faimamcontmueem<ttcnte.quc
cadcus in ipas aquas tnftdt i bibccea e? eis
bvdropbattcosefftdttroriofos» Bbaep/
puetates cauts rabtdi cmcre tnfra bccanc.
%&oi(i autem a cantbus vident in
fomnta tcmbiUa.? funt rinto;oft /ftupidufmc
caufa trafcunrar.ab alrjs videre timcnth iti
ojtcanes latmnt.*? fuperomma rimenr aqua
(fabbo^cnt»
Digitized by
Google
Zibcr vn
*tncbcepa«7o vfrotra£ (bncnfcp conftantt.)
Smntauiem multa alia venenofa i venenop
gicuta J oeifha menrio fpaltterbabecur tnot
utna fcriptura.-r tdco t>e aln> fupfedendttefl
quo adpnsopufculum ifta vtce» "fcocfotuiu
arbirro: 8 aduertendum/$ venenum multa?
mfimtaincommodain co:pcwcoperar*. £um
cnim tota fua fperies nature i copledontbu
manc ftt coimaria/quando pualct in co:po:e
totam naturam Oiftemperat fpris i bumo:es
co^umpit i attetatfua maltda sacumine.q$
nobtttus efttn co:po:e fc^ regionc^ co:dis p
tno aggredttur i impugnat.animalem fpirinl .
fuoacuminepercuat in cerebio i perturbat/
fenfuum o:gana % eo:u ogariones fubito t>e
btlitatneruos concutit -r vutnerat. venas^ ar
terias inftot/afperat/* coaugat/toauram /ar
foram/mojdtcarione tn interioribus generar*
fubftannatem eoidts 'reparisbumtdttatenuc
tncendtt/nunccongetat/nuncoiuotutt i refol
trit/nunc penftus pfamiti oeficcatyOumtntc
riota comburitejeteriota infhgidat i econueiy
fo.fepe cotdts fuperfirie vebementi calote et/
terius afftat.? tamen potentiali rrigo:e fancp
utnem in vents co:dis motfificat? coftringit
fuiDtfruftoue.pcr memb» anpus mtumefdt
nunceriam patlet/nunc tiuet/nunc viretfubt
to/nuucnigrefat per macularum triuerfitate^
co:po:is ejeterfus inftrientem fuperftetem/ei*
tuterio: maltria innotefriror/? abbomtnario/
nem i nanfeambotubtlem ftomacbo ingcnt»
«lipa vitatiamembia acumtnefuo penetracr
co«odit.;ppterquodnatura eius impemm fer
re non fufhnens Oefictt vinmo ^fuccumbitcoJ
poiipdominans.bumo:es in fuifunilirudi>
nem conucrtit/? venenofos i no£tos eos efit
cui ideo gtculofum eft rangere co:po:a q ve
neno funt tnfecta.quia g euapotatonem "fcpe
wftount* co::umpunt omnia que ftbt funyj
ptuqua»0epeautem oringito» venenofuj m
lecam nature fit bouibtle i immicum appetuT
anatura non «ppterfe/f^ppteratiquod Sulcc
•zamicum namrecut eft admijtrum .* uta fcpe
fub fpcac oulds i faptdt occuttatur i laritat
pts venent.i&tdeo oocet conftanrinus vt bo
tno qui rimet vcnenum non folum caueat a fe
tidts i amaris/verum eriam a Outabus i faj
po:ofts i falfis i acetofis i conftmthbus.qi
fob tattbus que appetit natura /fepe veneni
tnauda pattiatVfcoceteriam pftanrinusp. effe
cmm cognofcere quando venenum tn ctbis vK
poribus eft aflump mm. fdi quis (tnquit}itt
cbo vet potu fenfmt aifujam ? fubfccutus fu
erft dto fpafmus vel tomoi tri bidto vcl f vn
gu.ta venenofum eft^mottalcer quo eria^ ap,
paretfTgnum vcnenimOigtris i inottgnibus
qutftnntet fumofitaribus cotdts/fignum eft
q> venenum pteualutt dra intertota eo q> ta^
fe Otfrondit ad ettrema (i fequitur ibtdem.)fi
mtttter ft criauerint i faliuam effluerefecertnt
^jabta fomuauerint/': in ttngna ardo: ruerit
atq> fudauermr/p:eco:dt3 pzefttini&imi ob
tenebjauerintocuUopojtetvtfeftinentadme
dtanam atioqutn dto mouenuir. ^ftigtrur
generatis mcdiana conrra venenumin co:po
re.fumptum vtpmovomttus picuoccwr.? fic
fuperius vel per diftencjinferius venenofa ma
teria euacuemr. odnde tyriaca que veneni re/
p:en*tuaeft i confumpriua cum vtno x>ccoai&
ms ruteofferamr.t bocrribus otebus.bein^
det>ebetpurgart?balneanfecundrim ejugett
ttam venent.advltnrjumbebetftertfteuboto
mta.oieta Oebet o:dmari vtnnmamr vnctuo
fis opitariuis meatum ad co:/tie vapo: vcuc
nofus pofltt adco: eptare. valentitacp tn boc
cafn nuces magncranetane/ficus ftccc.attra-
buntcnim venenum i confumunctideo v$
(encante p:andtum i poft. (^tdteriam con/
ftannnus Ja» moltum vatetbalfamus cum la/
ctemulieris contraarfuram i bolo:em ef re/
bus venenofts. JJtem ibtdem fequirur.Hn.
dromacbus Otdtnultam futfTecaufam confi
dendtt^nacam/ntfiad t^ftruendumres ve>
nenofas.quod tribus moBis ftcquia vcnena
^eftccafz confumir*mutta entm redpitoefic^
cariua» 3tem venenum vtrmte fua erpel
ttt/quia multa reapit que occutta p:op:ietate
veneno contrananmr. $tem memfoa cott
fo:tat/t tdeoets conrra violennam vencni ad
re/tftendum viresmbuit.mutta enjmredptt
confottattua* Jot vero tvriaca baben non
poterar/^pencufum eft tn mo:a/aIlium(v?coi
cit Conftatmnusjcottquaflemr/T vfcp ad t>tf
folurionem cum gatf ina aafla oecoquemr. et
ius Oewr ad btbendum.veneno cnim rcpug/
mti mtro modo interio:em arfuram mtrigat
i ideo n/riaca rufttcoajmafiittm nuncupamr»
fme altto Otctturvalerems gatline fecundunt
conftanrinum.Otdmrentm in ltb:o oe fimptf
dinedtana» ^uedamrepugnantveneno
tpmarttrabendo ab interioribuscaloze-jfub/
rilttate fubftanrie fue.ftcutgallu6 1 galtma fu
fo fuperpofita veuenofo mo:fuu £bcdam
emm repugnant fimilitudtne i fubrilttate fub
tonrie fue contra fubftanriam venenu £t io
m fimititudine vcncnum ad fdattrabunt/
Digitized by
Google
|)einfirmitan%0
vrcamtvtiq.ttadam^aaateotoirta repug
muqdm compofita pet ftmpUd efTtcada * p ■
mxcMaa catamentum/fuccus /cauUs/owbi /
granacyci/ypiton/nafto^am/ruta/fal^oj
rWanftologia/nuces omefte cuj ruta/radir
afparagt t femendusybalfamn /aceenmf/fati
guis leporis /lac afme/v:ina p aerop/bgrid?
tefteuticemtrit *afitttni ficcatt 1 bibtri/cafto/
rettm/aiUum/genriana/mettta/Dyptanum/*
multa atia infinita. q: enf m multa funt veneA
nofoaim gicuia /ideo biuina bonitas mulra
fugaddit3ttridota?remed*a*£>5 iftaetempli
granuncfnfRdant»
feelfeoiru&nie»
^ntra mojfum canis rabtdt taUo^
vatenofo?. animaUum folentaperiti
vutnera cu igne vel ferro.vtatin fan/
guineepcto venenumaffluar» SpponiTolent
fangutfluge * ventofe/vt vaienum ab interio
rtbusejrbatur.JI nterius folent oaritfta queve
neno repugnant fiue fint fimpliria fiue cotnpo
fit3.tvdacacrterttts fug vulnera fimtlia catba
plafmanf ficut nuces ptftate cum atlto /rura/?
faie.3sJalait.n.ttuces pmefte?fup:a tnodum
pofirccum pdtcc^wcovaf.cp cancriftuutales
bntoccultam virtutemp boc venenum.?ided
bocetoftan.t>are taltbus tvriacamcumaquai
cacrozum flautaU'um.dnis eriam cancro?. 015
genriana gricularevft remedium p butufmnt
mo:fus. vt oictc tdem.? eriam p bominis mo:
fum rabidi.£pmaU'ter vatattifta.fttccus /ca
prifoltj/cepe/ruta/nuces/aUta /fal /frondes/
ft'cus/menro/o:obum/becoia vet aliq cu ace
to ?meUetalibus mombtis falubrif apponi*
tnr.(vt oiritpftan.)bec.n.omnt'3 vcnamm at
trabunt/? fua caliditate * ficdtate biflbtttttttt
^oeJlTuunt ac pfumtmt. Contra mo:fttm t pti
emram fcojpionis oleuin quo ftibmergtf vel
Oecoquif fco:ptoftip puncmram appoftm fd
Itwm remedmm ett\3Jtem ft acripiaf tdem fcot
pto vet alius % ptrirus fiue piftatus foper vul
iius apponaf/vrittfltmuitt eft.reuertif.n. vene
num tnfirum ad co:p»s vndeettuit. -jtoii bi
ct'rpftan.$ mulm valetburimbotttndp vene
num fco:pionts/na burimm vncmofitate fua
optlat/caUditate oilToUiit^ pfumit/ vifcofit»
te •? bumiditate fua mundificat % abftergft ■■
3&urirum gpmeftuopilatmeams/ne rumus
veneni ad co; afcendat^alent etia cancriflu/
utales fieo^dnis vet ipi coctt/ vel affari fub
riuere oentcum lacte afinino. vt Oicit pftantu
Sdidcm valetafto;eum ffulpbur vtoMcfo.
wruncp.n.calidum eft 1 ftcc&m in quarto gdtt 5
% ideo vatet p venenum frigidutn.q: foUiutca *
Udtoxe ? pfumunt ficdtatev£ontra mo:fd co
lub:i *ferpentfr Pipere vettetttttm*£:imO; ve;
tofis velmo atto be vulnere velpuncmrafub <
uoenrabaf.^naacumvmooecoctontsgc
tjjne/velrute/vel menteoiFeratur drca locunt:
fupia vulnus rvriaca apponatjdcm fiatal/
tio fatecontrito velcutn mtafi beruerit tvria>
ca conftrmgamr fomter in pndpio membmm
in quo ftt mo:fus v?t puncmra nc poflttfum*
venent ttbere erumpere ab t'nterio:a * mterius*
-cum veneno repugnatibus occurrait biatent
am pftan.q> p b moi venenum vaknt cerebm»
galltne a ftmus agninus.fuccus berrondibuf
malogriato9-^iflbluunt.n.ifta venenum % p.;
paratpfumprionent.vtbtdtpmen.*becbeve
nenis 'jeomm remed^s nmtc fuffidat;
b ejcbibatda p varias inftrmtta^
tes «r gicula bebita * pgma /indt
getp?udens medicus drcumfpe^
crionemarima ? cautda. lUbit.it
ptus impedttfatttteminftVmommf t'gno:ari
ria «rnegUgenria medidnomm.qttia igtf eyg/
te medidejagimr vtntbtl omittat be ptingcn
ribtts.necefTeeft vtin bis qneadmedendiper
rinentittduftriam biltgens ftt % in omntb^ dr
otmfpecms.oponet ttaq? medicum ad bocv t
efficadfoBemrcognofcereppterionesbomintt
ppof itones % pmimones tam memb:ow5 cp
bumop oifpoes tempo^/pdiriones fetuum:'!:
etates.alta.n.medidaeicigifinb^eme/aliaitt
eftate/alia in mo:bi incboarioneialtain ftam
aUa in oedinatione/alia ejtigitetas pueritisi
aiiam becreptta/aliam fenilis/aliam fetus vi
rtUs/vet fems muUeb:is.opo:tet etiam vt co/
gnofcatcaufas % occafiones egrimdinum ftg
*i acddenria fingulamm inftnnitamm* Ttun
quam emm fecurepoteritbari medtdna fiau
famo:bi ftieriAgnota.opo^tet etiam cognofce
re remm medicmatium comptepones/fttutes
•joperarioues/nifiatim cognofceretque me/
dtctna ftmpletque compofita/q frtgida /que
calidayqueco:porlftrimmtttatiua/quefamta
ris pfemariua/queinfimttta^mratiua/q lata
riua/que pftrictiua/nunqtta fecure poflTet^ce
dere in medidna.? ideo^ecefle eft cognoicere
berbamm 1 atiamm rerum medtanatium cjiiL
tatem^gdttttm biuerfitatemquecaltdaTftc^
ca/quetrigtda a bumida in §to gdu fivoitin
ftto otfido iion errarcjtem 05 cognofceremo:
^mummitaim/coBtrarietatem/fimpUdtaif
ctttaiitttatem/quaticate/pademtfc^^mte *«t#
bilitate,na mo;bus aonic? % ototum? fo:tc;i
Digitized by
Google
VII
todtgetmedtana $iitecatfftffetfiutn$tm9»
Simptejieriam mc«b? fimpuabus fejcjmfs
ppofuVpnjs tcompofttteft curandus. Soitn
pleicmmedtanamftrmttarem ppofitam raro
amtj£ontraahdam it&$ caufajjhgida me
dtdba A p rrigidam catida/? p impam mttta
gojeratiterfunttmponmda. vndecautus me
diajemo;bum cognofcate £m quahfatem %
Cj>rit3temmo:bt7ponat qualtratem tquantt
tatem3nridoti.3temquattdo videtcammot
bieffeetrepletionecurar g euacuatonem tna
tote i manttonem .qoado pero^ inanitonc
fanatg rcpletonem. ^ffidum iraq* boni me/
dtdpftttttincarum motbt ?dfmmftanriaram.
cauta ittueftigationcB afpeoum emm i tacta
B vtinam % g pulfum innrmitatjnatnra/inue
mgat.£ognita aoton caufa fi matena laritat
in^fundo/mhcpnf attractiuts.vt ft materia
cft in remo^ parribus i extrcmis/mrif namra
ad ftomacbum attrabere. vt inde fooltus oe>
ducalf3»ivero rueritmateria oura i compa>
aafquibafdam vrif oigeftiuts/ouuftutW* in
dfinie vt ftc materfa moUiftcef i ad eductccj
faalan pparc££6pteta itacp bfgefhonema.
terie i attracnouc/vnf tcrrio quibufdamiara
ttuis/vtmatetta bigefta tattracta g conueme
tcm regionem educaf. vel per vomimj/vel per
feceflum.i?d g fudo^m.^atcria.n.puenteit
tereuacuata vricquarto quibufdam pfowatt
uis.vtnatura Je^violajriaamcdicinamtt»
bilitata i latatapfo;tef.£6fottata atir natura
vrif qbufdam refumpriuis i reftaurariuie /vt
tlludquod vimozbi vd vi anridoti eft beper
dtmm/reftauro\paularim aot i non fubito eft
reftaurario faaend3/oieta pgraa i temgata*.
Solet,n.namra inftceuacuaris mulmm ap/
petere.t tdeo fepiue plue acapereticj bigere
re pofler/nifi 3 cauto medicd in biete rcmmtc
teneret; £andem reparata namra 1 vn ftamm
pfhnum remrataSocetvricpqutbufdam pjc/
feruariuts nefanatue/m pauercadtttet* Z*
liafutw puemenriabafnea /mmuriones /ele/
cmm&ji ererdda moderata.talta.ji.calo:cm
naturalem ejtdtant/afrgflute namram ctone
rant/bumoabus bigeftionem adtuuanr icS
fojt3m.©ivaofuentmateri3|!uida autm/
mis lara/vrifconancrittts /beficariuis /1 xet
gaifiwte.3&ateri3 vero reftricra/cautue me/
tttaxe foletbare conuenientem latariuam mc
dianam.queedttatbumotesprius buTolu/
tos ttrnn conftrioos neittircmanentes vtadt
altam partem befittentes putrcrt3Ut.^uc fe/
b:emvelaliami»femntpafribnem.^aula/
rimautem fotetfimreihicrib ?repercuiTio/tt«
matenafubtto rcpeitufta/remrratadl aftquod
membram nobite 1 matbtem gaimlefibne.
fimtlif 1 purgano fotetfieri pcr inruaUa /nefi
atpurgario repcnrina. ^ribus igimrmodis
foletfieri mcdicina.fc5 binotocndo/conftitn/
gcndo/rcftaurando.autentmrcplaa btftoU
uunmr.aur btflblutaconftnrigunmr/aut ta>
ditamco:po:creftimttnmr. *Relatamtts iu.
q> mcdtants lajariuis vtfcamonearis. pftnn
gtmus conftricriuis. vtacaaa 1 opiaris.*Rc/
ftauramus ribis 1 poribus numriuis h dej
cruarrjs adbocp^ga^. ^ccolligeigimrcit
p^dicrisbjcuiterc^bontts medicus tntimto/;
rum bomos 1 patrias vtfitat 1 rVequen£inn>
mirammcaufas tarcumftanttas tnttefttgat
mcdiohas varias 1 prias pparat 1 comparat
1 bepottar/inrtrmomm abdita membtat oc
cultavulneratangactabftergaenon recu/
fatpuatefcenrie fpem 1 fantta^ omntbus re /
ptomim't.fuaniter 1 leuitex vzcnda v«re/t ut
ridenda mciderc feaficrit 1 itc pars fana cot/
mmpai^tem vrit pumdam 1 pfcittdit boloi
te parte boxra 1 fintftra pcrcurcre non parcft/
tofeacnci arfura criam^) lacbtvmie parien^
ponus medime non beftftit;memaneaman>
tudinem buIcedmealiquapaUiat^Bbfcodui/
btbita guftat be mediana quamuis fttama/
ra ne tnftrmte abbottesta abo 1 pom egiuj
tcpmit 1 refratat.iUum fuo erponitoeftderio*
becutus falute btftidit pcntms tbefperat.a/
rtians ^cottofiuis camctCputridam ?co«up
tioni btfpofitam amputat. ac beftccariuis fa/
ntem ftuidam mundtficatt bepuratpoft mo:
ttftariua 1 vtiriua qbufdam lcmftcariuis to
loiem vtttncrum mirigat? mundirtcato vufnc
tc locu vulner] pfoUdat atcp fanat .? q: pius
ldatmtrmfeca'maIac|cKrtfaa.pmde8 mcdt*
cm bemmgadts/mradts/t etpclfedts tttrrat
ncis bofoub^ pmo mratmaterta oura 1 co:/
mp^mteri^ bigefttuis maJta*8.vtojrimeffc
f yropo acaofo.p^ btutdtt 1 icidiui b^erecte
aaerifu t euacuatoej obedtentcfaat.q:ftcut
in pncipio flpbottf.bt^tgcfta mcdtcari 05 %
tnoucrecmda.bigefta jvoma atq> babtlt xedt
dita ad euacuatonc5 ea btuofuramedictaat
tracriaab interionVtremotonb^nV adep
fotb» 3ttrabit.tad B vatetgda amsra/vt vt
»pigra7vaatogodi6 1 alta atoata.qt amaro
ari^ potetratad remotas gtes t ejrtrca macjf
pm$at§*lie medtde. Zemo namra ftcbigc
fta /ftcattracti medicia pgrua euamat^ erpet
itt.cautc tamcn ne nimia rtateuacuatio.nocet
ottm cotpoayquia inde oebtiitamr. 1 quan/
jdoqpj)lus(oe bonis bujno^ibus quamte
Digitized by
Google
BcinftrmttatiBu^
icpetere/cuamare/aut replere/calefacere/auc
infhgidarefeUaiceVTnatmie pemtus intmim.
^onfideraraut bonus medicus naturam egn
nidinis i loojm matericreriam vires pariett
ris/?ftn boc vari3tmedia'nam.£>ienim ma
teria ftuc bumo: peccans euacuaf/ plurimum
j>fertegro.fi vero non /inftrmus amptius mo
leftamr.vtOicttT^po.
^auaattracriuaogatttrg fubftan.;
m riefuefubrilimtem?cato:emfubritf
tate fua faaU? penetrat h calo:e bxo»
aBrabitfiueferram fiuc aliquod inme fmtnu
fiuebumojcs qui laritant in^fundo. Jtem
medicina ©tgeftiua eft tteceflaria quando ma/
teria eft multum oura i compacta.Jnadit.n..'
i siixidit matcriam/^ fic ad erpeliendum ap^
tamreddtt.'? tdeo opcrafg inafiua t attenua-
riua/que fubrilitate fuc fubftanrie cooperante
cato:e ptem materie feparat a patte .vt pj fn •
Murcri? »33 mediana tejcariua ahqtii purgat
nta5 otgefta.oifibtuedo % attrabedo^vt fcamo
ta retcnta in ftomacbo fumu fubtitefacile pe^
netrantem a fe emitrit /? bumozes oifibtutos
abbotninabites namre xeddiu attrabitqj eos*
adiuuantc vimtte ejcpulfuw/? attraaos etjcfc
* ejtpdut. t&uectem larant fua vifcofitate lu
biiftcado vtmercuriatis malua % buiufmodu
^uedam fto aatminebumo:es penetrando*'
vt eufojbtum. £hiedam fua conglurinofitatef
compmendo.ficut t.*rabolani. ^uedam fua
falfuginetntefttna mo:dicando.vt femen at^
mpticis. ^ucdam fua Oulcedine * bumidita
te tntemna infundendo. vtcaflta ftftula.^tem
medtcmaeonftricriua operaturg frigtda grof
famfubftanria. Damfristdumpjtcscoadu
mnrnrh parrinm fuarum grofltae peuetrare
^bibenmr.vtgaUa. ^tuandocp groflbsge*
nerant bumo:cs/vndc ^ftringu nt opilando/
Ttftutem retenriuam confo:tando.vt efcula*
^uedamreftringuntfpeaatiffanguittem.vc
iCotaltus/bolus/emaebites/ptantago/i bu
mfmoduCbedam vcnrrem.pt dconia/mo:3
rofa/? buiufmodi. $tem mediaria indura
riua e que vel materiam coagulat/? malagiat
*i boc opatpervalde frigtda /ftcca/vel bu mtV
da.pt g fttuuth femperoina pomtla ca/folat^
?/tmiua.3tem mediana moltiriua operatper
cattdamediomt? mulmm bumtda Ifimiliiz
mamrauua.3tcm apeririua vririuam ? atteA
. nuariuambj vmtem.aperit.n.meams optla
tos/t attenuat vifcofos buotes atc$ fpiflbsv
%$ faritg calidum atq> ficcum. 3Jtem mu»
dmoriaa operafoel oiflbtuendQ vt calamea
rum.vel molliftcando vt caflVa/ftftuta/mafea
vel tcrreftrettate fua ? fticixatefoidee abfte^e
do.Sunt autcm mutte atte medianc fpecksj
^Oiftacnrie.ficutmo:riftcanria/co.j«)fiua/v:t
ftua /O^afozeria/repercufltua / mtrigariua yj
buiufmodioequibus tractarTtn tib;o Oeftm/
plia mcdicina. ©ed bec oc^ppjtetaribus iti
ftrmitamm ? medidnarum conditonibus p:o
utadpzefens opufculum perrinctifufftaantf
vt fic buic ncfpa^Bcmiutponemus*
jfinit libtt .0eprimus;
Digitized by
Google
Zibcr ;Yni
JndpwZiber 0ctattneoe3&tmdo
0ftqus
ta
a»iriltateoeotracta
tumoeoittmisno
■■•■•• minibtts/oe auge>
lorom^prietarib?/
w necnon Oebominc
^eiueparribue/t
acadeuribu8/<ripr
•:- • ■ ■■ ttepditonibusco/
pleuimus/reftatvt
ad ^ppitetates mundt fenfibilie quanrom no
bis oat* Oefuper/manue apponamue vtma
tOTam Oiuinelaudis et.pprietaribueogatio
num poflumue elicere conditorie.gnuiftbitia
entm oei g ea que facta funt/mrellecta confpt
auntur.vtoiatapoftolus.'? ideo aliqe mun>
dt buius <i prentorom fuom5 ppiiemes buic
opufcuto fub b:eut compendio intTerere ,ppo
mmue/vtg ftmiltfudtnem^>p2ictamm cojga
lium iutellectum fpualem a m^mcum fzatius
rootumtefcripturis intetltgere vateam^/a^p
prietanbtte ttaqj mundi incboandu eft
Slndue m<# vt oidr K&ercuri
ne ot tribue modte .nam mun
m dueofOminuetntellea?.mutt
dus Xarcbeopus /mcoigeus /
inuifibilis i% etemu8.adcmu8
Cjfemplar mundus fenfibilis eft aeatue .ficut
oidt&oeriue. £ucuncta]fopemoOttdeab
qcemplo/pulcbrom putcberrimus tpe mundtt
mmtegerens fimilicg tmaginef02tnan8.jc.t
Joecundo modo o: muudtta ornnta eo?. cjuc
celi ambim princntur.vf celum inquo fydem
rocenugme quo omnia calent. aer quo orofa
viount/afpirant/'? vffjent.3qua que terre tate
ra ctrcumarigiwerra que onmia tnrerioza fu/
mnetatc& nuuttoequo ohWundns g tptn
faccueeft. ^emo o:bomo nrinoz roundtts/
quiatoriue mundiimagtnem in forepnrat.
£ft itacp pmue mndus eternus in owina me
teetemauter gmanms. c^ecudae mundue g
pemtts e/oiuina t>oIutttateefiTe ppemuj ?o?t
ginemcrnibilo.obeus. ^cfriuaftnquideg
pemu8#mqttideftcat>uaj8 omniumftfttudi
nero ro fegeres, he pmo ant mundo * fcffo
w pcedenttbue oioum e.*nuncoeroundo (en
ftbifc fcicendum e.3kundue vt Oumaraan?.
e puiuerfitas creatopoglpbata in fpete moda
Ba mudana fogftaee fpcnca?drcolarem b$
tmvhw&necfoitCvtSummww^ft
gura modotam Jcjmafotma nmtojbiciuar]/
i rotnnda.? 8 ^ppfatroa&ag gfeaoe$& pt
ptertttam quab* in effeppcmo alfuo opfftcc
qutrniecaret^pnapiopmjttratoej.^undtt
aat ptSitom tn Ouas gtes biuiferot% nobt
ttoi ? funpucio* eft ps fugio:? acri tia adrcu/
lo lunefee*tende8 v(c& ad ptanetica«cjtonc
auera^seinferioi pamua/cjatottart gtobo
inapit* v(<$ ad centp terre tofentts fejptedit»
3m1 fcttarfarej mundtt inrem«eOefcnbftmar
dantts. 1iettdu8(inqttit)edrcttltt8«t qmot
etemen^etfdcm to^in fjjere modn pglobari»
^erra in medio vndtcpoenja etemieceitfapri/i
8nt8 drcngtran6.2td ifttos modrppofitonetn:
creaoicoiutna ^me pmo^ialemateria/in q
vel^tinqdam mafiacrant potenttatiiqmot
etetnXnra no oulinaa fiojtmo/0 eratgmiria»
1 iUa mafla jlea ptatone in timeo eft vocml
eyq oiuinafapia omntaetementa <ze\emmi
u compofutt ?<pduat.?,pprij8 qtiratibusttt
tegiombus ozdinauitfingula t Oi(mt)rit."na5
quod tn itta materia calidum .futt z ficco in(ut
mo cemt in namra tgnie.quod roefucieuita^
tJiutnafapia fugios collocauit. 0uod^ofit
gtdum** ficcum m fummo fiitt/ceflittn natura
ienequafua poderofitas^compaatotnferi?
pofitit.. ^ttodi&o calicmm mit^buwidumi
mnamraaerlcefltf.0uod^om;gidttm>rbtt>
micmm/m materiam aqttecefltt3&5 tjno ete
mettta ftn matojem ^velmmo^m lettttatem/?
rarefacttbilitatem t fubtutate in medto ignie
?terrecoilocauit*0tt tftam materiampmani
ptato in rbimeo^utpomtt/ucbefcnpftt» fuk
{inquit}vle4\materia prna finequalitate/n>
ueqttanritateyfmecoto:eyfinefpcc^7fmetoco
ftne tempoje mt atiquam fubftantiam <i nuUa
jc.T?ecvba mttlmm (unt tJtffialta /tamen ftc
ej^onunmr.quia 0: mtfle fine qoantitate/no
quia merit fineomnt qoanto/fedqofia uonftt
ait Oetcrmtnate quanritarieqoo ad noe.ftcuc
gtSasoidwrmimenfue/quiaercedttatiomm
bominum quantttarem.3deo enim fmequa/
litate Oiritur /quia no babuit a qnalitate aticf
fpeaalitefnonrinari. tlonenimptue. pomit
caJida #ftt0ida t>ia-ncc.ecooerfo.«t nc oe atpf
^ine coto^t>ia'tnr/quia noti babuit atique^
colotfin mnatttaNuquo eicmento. 0mcte
poteftiit/qtttanondu^ fucwttemga « temgo
nim vMmdwes qoado bcc materiaefto-eay
mf&tmloc&mm ntit/qoiano babuitoeter
imnamm lomm ptu8 furfom ep oco:fum/nec
pltts in latum#intongttm.5nt*attqua5 (ub
ftanriam eft t.nttlta5/quta nulla fobftana ma
ierialtt? pce^Utainifed^Uqoa^fcajta»
Digitized by
Google
foi celo et mundo
:%baiertok i&tpndpiW tntmdi inferfotfs/ ,
aorfott^matow iiwifaf<5 pmamaKriajco
tiiuwsiioeommuinfozma^^qlJraittftjiffu
icepttbtus/aueeaafub wuerfis fpeaebus-z
fbanm pfcmamr«£maneteni5 6 materia quo
ad Ajbuannsm irico;gea/quauis pnnue quo
adqtiatftates tranfmutabttes alteratquia ifta
materta que modo g rarefacrionem msnj fub
foana jgnts.* eft fub igneftarimp pdenfario
«em shdaet foanatn aer] * eritfub fpcaerj que
pztijefobfpeaeignraftjirigme» >£rquop5
$ pmatnateria erqua mundus naturaltfcort
gat/uigcnerabitis ?tnco;aipribtlt8 eft.a qua
ommamatertaUa indpiunt i \n quam redeui
ian#ad matricem . Sfeundus ttaqj e; rebus
mutris contpofit] c prtjs eft ppoftcus /z tn tit
fcleft vnus. iffrundus.n.vmus eft numero i tt
plurcs mundi.? boc^ppter materie vnicatatu
ficutb: in ub;o oe cdo ? mundo. /£>ccupar.n.
totatif matenam fuam.ficutibi 0: m.coe mtt
diei)cmitate.3&undu8crgo oequo b toqui/
murnon eft biuerfus in fe /neq> ounfus fctfnr
fubftanna cjpuis m ipios patttbus imcmato
rietas quo adaliquam qltrat] repuffflannamv
fummam.n.7neccflartatn bj mundus in fuo
wto ^uenicntiamTquafi quanda tnuffca bar
moniam.cpuisinaltquibns eius gnbus^ppt!
qhtatcs repuguantes atiqua pari otiTimtlitu/
dinem videat,fiaiteipiTe oiat(fug gen.au$*
^hnitbit ant mundus iftequo ad.ifta paffi
bilem qna rndbj fper^m i ftguram^ pmanc
bit in cjfe ppetuo quo adfubftanriam ? tnare
riam ftcutidem aiTeritaugl.? bidt gto.tbi.£e
lum aut?tmatranftbuiit:c2iuccp}.<&quo
pj?gp mundus ronefuc mutarionis cft ftqdcm
admirandu8.mbtlominus mppi matertc fue
nobilttatem t fonnc^tutcacmatitatcm tt£t „
p^ns ^pducrioms -r gnarionis re^ tamfaate
potcftatcm.non tm ipcmundus/#tum mun/
dt opifetoeus fug omnia eft laudadus. "HtJi;
la.n.e res ta vilte u inftma in tota mudt ma/
tbiria g8 fiuepttculaitn qtam in matena <pi
jfetute i in foanano rduccat laus oma* Tlant
a in matma ? in foan3 mtsdi c qdam ofta/fcd
cum bannonia epars fumma.llam iila pars
mtmmquefccmjdumniatcriampurio:^ (m
pliaot at$ nobuto:/vmformem b^ mdmato
-ncm^appeammadnobiltorisfoime fufcep
rionetm'? quefpnaltoj cft/magl eft indmabtt
ad fo:mam fpualto;cm.vndcmatcriacdcms
fmiplicio: e *? nobtlio«m erigit fo:msm q> ele
mentans^eriam tpamatmacdeftis nobttiot
citifintpliao: m nobtltoucoige.vrm k>lcq>
i» bma yeluimerajrio vet in mm,Wzmz
enmt dcmenta^nobitto:eftm ignc cj> inaere
Vd in cetcns.vnde gromo: eft matcria m terra
§ itt altjs.nam tbi fum piures gtcs marcne cS
grcgatc^marifto.vndet>tatq;C]c\?nopugtUo
rcrrcftuntbcccmaqucimmomatcna vmas
ctanenri purio; eft in vna partccj? in alia.ftatt
-t>; in.i.^ctbcpartcs enim tgnis fupiores/
funt uobttio:cs i fimpliao;cs .? partes tcrre
«cntmies funtgwffio^s ? ma$ compaae <z tf
purio:c8.cum enim gtcs miirrouim funtab ete
ment] fecundum a> pattes clemcntarcs fur pa
no:es vctriobtlio;cs/ftimtint'aa ftmptiao;a
vd purio;a/? §m B quod ccouctfo cin clemc/
tts/ccoucrfo c-ztn mtict.nobtUo;tt4c^ matena
pfttmuuainobtUo:e tndtger fo:ma.': idco (o/
let Oifpom in maccria f m quod crigrt tpa foij
ma/qma (ioe tcrr3 05 ftcrt tgnis;o3 vt m3te
rtalistefrc giomaes mb&liet ? bcpurrf/ 1 fpt
riruaito; 1 ftmpliao; dftaaturM fic ftmpliao
n fo;ma.f.!guca tuduaf.t vt b«ruiter otcam/
neccOc e vtlm fo:me ^prictatcm ipa matcna
pparcf^onftderatitaimundrnobtiitas^m
fui pres oigniozes ietia$ erTectus nobilto:cd
1 ideo pars mundt fupio: rcputaf bignto;.qi
tbt materta c purio; % ro:m3 c p utcbrio; 1 vtr
cus amplio: in mpioribus inucniE unto cnt
«mndus in vniucrfo pulcbwo; e % oeeenab: /
redditquato oefo:mis ps mundi inferio; fu/
pcriorj parris mundipulcbriwdiuc 1 occanS
rigto:tainftgntf(ftcut oicit au^.) /Qucd3nt
gfecrio carita^ 1 vmris in fupcno;ibus p^ec
cellit.q: ad pcrfccnoncm mfcrio^ 1 bcco:ario
nemipfo:u5 priuue feoifrundut.quodcttant
videcinftma gs mundi in beco:e 1 luminofi/
laK amiftiTc/boc recupcrat in fccuditar^granai
*i ptute. *non.n.mmus eftadmiranda vtrtuo
feifecuncutas m ^pduaonc bcrbamm 1 arbo
inatyfiomm/^irucwum m gencratone varia
. antmaltum 1 rcpriltum.^n varia ^duaone
njetaUo^um/gcmm3rum/-t tapidum.<p firad
mtrjanda ccitdaritae cunt tuuerfiiatc fuo^o;/
btumiaftromm. iftquamuis mundustot
laudabilibus remm oirTerenri^s ftt oiuinc vrir
mtts porcnta infignttus/nultis tamctt befe/
cttbus 1 pditombu& miferabtlibus quantum.
addus partcm mrerio:cm vmdioi eft fubtcct?
f tlam mundus iftequamuis vtdcaf ctTc gent
Ajoi t nutrito: co:po?./carcer m eft fpuum 1 ata
^rum ourifltmu *i eriliuaclocus mifena£ mtiue
^l rabiltuipcna^.Tla muduscftloeus reatu s*
Qtrafsrcffioms.tttcolamB TCjcgnnatota oolor|
\*i lactovmatois/laborit faagacots.bowor^ z
§, prufiots.mot? Tmutatois fmpialiaioie rra
V IxC % »?wpto«.iufQlmeT£tb3tdi0 ptotcnc
Digitized by
Google
Zibtr
wi
. : * oppftlotttKfrattdufcttac ? oecepfjottf8*5rt
mundo ntMaliud irajemrTcp vamras /malig/
Mm/atpm&*MticmmfmMimhvc
taQasMditffmm atltat? otltgft/tgnotos
abijar iptemnit/mxmdue mul^ obeft /pauc]
#deft/amato:e8 woepetipit* faUitna mul/
r ra#mirat/S ad vlrimnm pauca folmt.otcmo
r -tozes fuos ad modum vmb:e tnfequi 'i app/
« bendere noit befimW fuoe feqcee fcgere fata
^ft 'Jptendit.-ndeo iUos quosmanmeoiDt/
cns^bottojtbus r5crtolltr.mftnema]rimeOe/
^pauBare <? Oetjcere pfueuir..? fvt fcbis :36eatt
\j ' orego.vter)rugtendu8 eftmndus ena finos
p fperts oemulcet.quigtotalamttaribf^pur/
far/qutdatiud $ vt Oeferafdamar.'? r5 pe,pp
etattbus mundt in gnalt oicta ta fumaant
SJnc ad ocfcrtbendas <pp:ietare8
alfquas Oecelo 1 eiue gttbus rpo
n adiuuantemanumapponanus»
HamceIumangeiof?J?onftnunt
acatoaim aebonomm locus eft 1 babftacutu
WOfatBeda. ^elumauremfecundumfan/
ttoium tradtrrbnes aliud eft pifibile/almd m
utftbtle.iCelumauremvinbtlee^mulnpI^ft
^bt:a'tglo.fuper^euteroxf.5bt;n.celtioo
minioettuteftt celum celt. Sepretn funtcett
1C5 /aercum /etbereum/chmpum/tgneum ihu
mamentum/aqueunj/emp^reum cclum. f.an
ffcIo:um.Celum itacp aercum eocaf medfum
aerie mtKhmim.quodagrom'8 vapoztbusia/
que % terrenott r> ommaeft tnfrcmm.vncfe illa
pars aert purio: 1 ab mferioribuo quatuattb*
tmemimoi.ppf futpuritatem t Ovapbotiar3
<em ftuc naturam tranfparentem cdi nomme
ttuncupatur.ftcut 0: fug ^arbcmtj. ©olu/
ffesceltpmederontatudjcCclumetbcreum
fecundumquofdam wcaffupmum acris ini
Irtnu5/quod tmmedfarius fpereignts eft ota
:Ctom/^o:etbercu5.qutatlludmediuinttgne
n aerem pftntum ab igiteeft tUummarionS «r
rplendojt8receptumm.abero8.tT.grece fple
do: b:taaue.vtOt^ftdo.iCeIumvS fgneum
imtquofdam vocafcentrum fperc iams x>oi
iptus tgnis puritatem/fubrilttatf /t fummaV
quamb5pccten'sclemett^au3l«fatcm.^i)/
pteraUas quafdam nobiles celeftcs qe ofed/
toretPtmtttateo^ts^pIanctaram^pjteri/
K8^m^reg!.autemfup. locumttlu^obf rt \
<M pfWtaregtoalunavf^adfteUaa ft*a9
mqua funtwbes -rdrcuti feprem planerarant
i£2uereinfra<pnmooeerbereqdfupbocren/
M0iceo8^;tnjwn celura.dr.IammiS. oani
^ntfotme^tmmomritCcefumembefrea s?,
cundum cuar oonatmum effe loqSifo^
moram.f.aqueumvftuemftalUtmm.^erriui
Dattuum iMttime non ftttomnem^temuimt'
.noftraf mulftfomicrmotum vtcelum ftdla#
mm. auartum eft recepriuuj lummfs ffneca
i02e.f.olimpum.^mnramefrreceptumm la
mtnts cum calotffc* celum tgtteum.Sejoum
eft recepriaumlumtm'8 pttmcram cum ptenipi
p:t 7 b: cctum erbercum. €»eprimum eft recep
»uum lumtttts ptuuctum cum gte tnfcrio:t fa
scteum ^ftcvtdefpqcarcoltmpumregtonettt
o:btum ptatteraram.quta.t'Uud fpadum eft c5
RttuelumtRofum.|firmameumm aure^ vocat
felum pmum feamdum pbii ofopbos ..*" pIo>
mumlin caiue pnerione fita funt coipozz ftde
rum^IteUarum.Tlam pbt'.non pottuntnififo
lum celutn pnum/tmmo vc Oi.Saftltus t^ea
meron.pzius pbtlofopbt linguas fuas coko/
derairfpIurescclosdrepfemirencjUttdau
temceiumfc^ttmiammmm/ficbcfcribttarif.
m Ub:o oeaufts clcmewtomm.cetum (inqutt
eft elemciitum qumrum ab etemcnris infcrio/
rtbus otfcretum naturali :#p:terateac otmn/
cram/necp aiun graueefr quta mncbefcende
repoflet.l)e^teue/quta fo:fan tuncafcende#
ref.cra.iafi efietvnum cr qustuoz/velen^ com
poarum crquatuot tttgredcrcrtntpm conup
oopniuetfaUtVdpart^^rttertmnioM^
tbtdem)£rearo:pofutteumcaufam^pnctpi:
om gener3fottts/rco«r>tottt8.Ttdco nccefTe
rut t tpm eJTe tngaierabite <t tnco :rapribtle/ne
$ QUerettdc generarioms t coaraptdms ptict/
pio_ efTer abtre m mftmtum.^ft aatem celu iU
^dmqutcram^mobilenararaltfcumamo^
^reuolubtlts fup:amcdiu5 (c^fu^xem qui
ftarfira0tmmobiltt2rinfouo8polo8fc5mert
atottaiem.^ fcptcnmonalcm .^ iiludcelum e
fintramquo ad Dimettftonem 7 loct ertcnfio/
ttem.fedfempimumeftquoadmotum.moue
turemma moro«inftnitepofcnrie/id ea beo
qu^fubltmts ^sfo:ioru8tnfecutaCbucufe
anfto.m ttb:o occaufts etcmemoramleocS
ftttrn^s ouosftcuas tttfummtscelt crtrc/
mttaublB tn tr>m8 medto fuBm8 <z mfexi> col
locatas.quarum waeftfupcrius pofiraf met
flio celtad feptcnmonem^ b: potus arr4'cu8i
«Ua eftejoppofito ad mcrtdtem^ bz polua
attrarttcue/quaftppolumarttcu pofttu8»
• ^ntcnftos ouo8 polosxmaft tnter otta»
fut errremtrates cclum vbtqj moueturab o:t/
fBtt \>f($ ad ocddentem /7 ab occidente #5
»Krumad.o«ctttero.4&bocfemper pmfortni
i; — '.. "•'■•' • ■ " ; "-. ;.-;(cov
Digitized by
Google
^ctchttmmo
{ftctttfo&mottef dta atem.imde ajbtt v>oeat
arifrb.Quanda linca tntetlectitate poaecta a
poto vfcpadpotdbtametrattteret ettcTaor/
arca attus media toritt&celtambims cquali
Kr at«^.rtcat&ul3tdccomcn.&ct(K^cch%
. rramra o*in ltb:o t>e celoet mundof m noua"
tr3nflatiotte.£etd inqnit ewd copofmmt oe
materfaqnonfa cbnrittet nacura ejr qtta icdii
nomma&qff.? ofamusutcefws torius t<$ vni
tterfi.('?feqaif in eode)Tlo funtnecpfuettmf
nccg cmntcetimttlfl.cetu cnt c rnd gfecrd co
pletd cuf no e ftmile »ec£ efl toc? ertra eetd nef
<£ cotpus nec$ vacuitas nec$ pfent'mdoneo>
tepus qo*enumero8 morus.vnde illicetritav
fitafc^.ejmaplntna^eftfcmpttcrnaque non
beftritne^ ftriitVec tlta etrica etema. (? tncidi
tbfde)£etd rtec$ f3b:tcatdefi neqs gcnerarii
fed fimpler eft ati? motus e equatis t qao no
e>tuerfit3S.?e mor? e# ftrigutaris etaraita/
ris/cut? moto: e fpds qut mouet ittud fua v>c*
iuntate eccorinuafradius celi curadtb fgnis
i cptttnctus e di tlto ad vmtttate bomittdpzp/
pter permaneria vite. jffunianierd iracfc eocaf
cctd q: folidttcltetrinntt.q:tenntittt h$ tntraf
grembife.wtde p ntntia ftnnffaris fueperma
ncttria incczpotabilis e r tmutabilis tam m
fubflantia § tri fo:ma.>£fr adtfoana epfpc*
dftca efcconcra t quafi cocaua quo ad ttos/
fcd quafi coueraquo ad ea ciue funt fup:a ce
lurn.cutusmotus najuraliter riratlaris eftee
mouef obliqucrdrauariterab orientein oc/
odcurc. vo lui tq? fccu ctarcududt motu fim/
plfd ? vmifomu inrYa \?ntf biet et nocris fpa
rid tottt q$ fub ipfo e pfc$ ad tgnis regionej
tmde o:bes fepte planetap fectt rapit ? arcu>
dudc.omne attt q$ fub ipfo e *>t tudtmbsn*
tmturi eitts moriue obedit otdine wtfrotmt *
mteturbato wrtus quoqjcms motroa. ficut*
tpemet otatfuB erpcftconegen. erteridit fe
tfcp in becinfmotaetcntenta«vndeettsnettt
fupeitote credtffccu arcurotarcgucntt quocfr
bmot moriuevtrroris actio t>fo> ad aere reti
am vic§ ad aquas in qutbus quo ad fturu et
refturu in gte mapma faateruberarione T>ee
auttria elemenrafc^ aer ignis <r aqua obedt/
unt cuida ototui ccttfcd uon vno modo neqj
i>no otdjne ipfu tmtraf.fed fcb*m magis * mt
nus q: q$(uperiu& e <?leuius et purt^obedit
magt8.er q^ minus e/tale fequifrardt? t obc
ditminus.terra buiccelem' vtrturi i motut no
obedit n ab eo fufapiatlocale morioue qua
ni9 l.a'4 ^ducendas efcfe fpeaes biuafasfufci
jptat imprem'6nc8.Ti>3bct tgt'fft'rmamettt(ff>
mtOtqtt^raba^Jquo admow mcet&tm vtvi
fojmeojiham^tmgmrbattt/ommttttmert
motutt voIodfltmtt.w ne^iJteYvelodtatetni
moms e£> mundt macbtna t>tfroluat7recard j
mr oidinato.mom pt3neta^.ct ftcmoms eiuf
tmpeditas motu ooario moderaf /moueturt
Ouiefcft.qt licet ttt pribus mutet fimfm i toto
iteo3 fito mutatncc0v>ariatloaim. £urbari$
tguT mrcnbJtbus aqnaft cafuatiter ftuctuantt
bus ccttt ca fuisoibtbus ozdtnts fui tenoreoi
fatfetn puncro ttultaten^Oeretinquit.v>n mo/
ruscetietorius rot8p:t'mttfubieattet mod^
etregulaomnitt momoalio^.e6teni ftmta^
mcntttmcdiante mota fuo gcnerariois t co:>
ruprionts m mudo tnfcriozt ptidpiu facriua
cuius ro evtoia'tr3ba.qmftmtametufut tu/
rninis vtrmtegenerarionis erTecttua ad terra
raitcl ad ppziu cettt?.omgitetocmn3t/ etra
dtos fuos in terre fupfiric aggrcga t marimex
coadunat Mcut cnt oflendtf in fcta gfpecriua
^umeenf cccpus fpcrtat cocaud et iumino
(h~ tri quouberpmtcto fut Otrigtt vna tineam
radiofa ttt cent^ ttttus cojgts f uminoft (c$ ad
fttgficieiltim ceai etquanto qttettbetftnea ra
cliofa eft vtdo: alteri linee ercuntt ad fugftde
cetttrt;canto ec victnitate wu? adalta e fbtri^
e: adimprimendtt tri centro effcctttfuum. £ t
quo manifefru eft c$ cu cotp? cett ftt fpencu /co
uetd etlumiuofu i terrz ifta refpecru magni/
mdtnis ecliobnncacv>irrute puncricu fitcen/
trd/in terra nccefiano ficmajriaaggregatto ce
leftiuradio^/cj:quo9.t>irmte et cdraetu fttma
)sma gcnerario ^ducrio rcp. gcncrabiliu irt
terra que cftccnt^ ipfi? nrmamena.*: cjuis ce
ht fit ptmapiu gencrattois.tn no rcdpit gate
rarionetri (e/vcl cottuptione/necoimmurio/
nem/neeaugmentd.Ha cetd in fuafubab3fti
ma fimpliatateni vntfo:mttate5 /et puritarej
nutia bns priu j>potiettriu oiutftonenec^tra
rietatem ?io uulia b$ cjcfepotenria ad cozzuS
pribtfirate^. ( vn ftcnc arguit anf.tn Ii.Oe ce.ec
mun.)^Dts inquit coriupno eflcc ptrarrjs.f
celo autntbtt muetttf prid quareccld nc> cot^
rumpif.cdd«na quauis infc? erfefit pmfoj
mcfc>5 m necefiario ptures o:bes etarcutos i
ftgura t tttmagnitudine tongimdinis ettari/
tjtdis.OtrTerentes ^ppter omcrfas manfiones
quib?indtgetttmo:t3le8.(pt.o.artf.tnlt. oe
caufts elemento^) Tta (i fcb'm v>na Otfponcm
t menfttrareaBetmud'? tnferio^tnfluenriani
radiop gtretaumeiud mojtaliu et generario
otu5 tnfeno^.^ 16 necen*3rid ruit motd cctiee
obtiqott.vtereteu3rione^bep:efrtoiieo:bti
nunccalo: ndc (ricf t cauro geiteraro^i?» ttb*
re^aldmouerefauoadnfmemifperiu^fici
Digitized by
Google
^iber mi
oiaVel^totevdfrfe^tttitro babtraMico
wmdmr>r.b.arif;necfote attendic* i$Xo po
rifas ? mco:ropobdita8 eit r^matehe/vero
ttta pulcritudo adarto»e):gtefo:me. (Otac
ewaru;tttU'.befeuftt *fenfa.}4Celd ocfui n*
mrafpfendicttiefedin gttb?a?eft biffaetfa,
»amftetU6ematoJ35gregatio tumt8#taU>
wgtibus ipfi? cdi. vn er gte fb:me bj rotddt
t8tmcooett't3te.c6ueritace m ctarirare. bya
pbonatatefioe tranfgenria i gfptcmtate vni
lb:mttatetnto»,fediUBttb?t>tuefftrate»'iSc
mutuo cocurftt oibm et motu jptrario planeta
rootcuntfapientes generaripcentttTbarmo
ntaca fuamtate.Vtt macro»tn luaceronia.in t
pulfuermotujpfopoibtuerrtatfoims tlleq
acucacd grauib? tegatid equatefond cffiatz
concerd 'tc^reter bec(b: m lt.be ce.? mutu
in firie. )# cetdmor? fut cotrouitate inff aroat
illudfugqc*mouemr,vn.etetbereicmomceli
igntf.motu8 ent caufat calo:e.vnde tbtde x>z
B feetfenfibtUtermuenif cjpejcmoro fit c3to:?
c^qutetefngtdttas.Tidcatojmateriasemol
uCccbtflotoir.rri^t'diras vero agsregaczcon
ftringtt.vngie8 etemetarcs motui ceti vtatu?
eriftentcs ceceris gnb? muudi inferioris fuur
calidiotcs.vt p5 m tgncettn aerc. $n tertio
attteiemcttto fcj t aqua e moms bebttttams
f t'5 in eo e rrigtdiras.fed no t vltio. J» qo3r
10 aucfc5 m terra#pranimtael6garioncm a
motuccli ftcco ftnaio mvltto «pptcr calous
abfama cr cutum fr igtdttans.-i 16 terra per/
manct^uiefcena 'Zpcrbetris vtno moucat.ft
cutbicriarif.ibide.llobUitao itacpccU mau
idttur tn fube fue fimpUdtate/puntate/perpe
tutrate/in fotmedantate/oiapbondtate/fme
perfpfcutcate/et in fperica o:bicul3ritate/ 1 i
tnor^vhtfotmttate/ydocttatc/cctn virtuofita
tcin fttusfubUmttate.q?quo ad ficd a cetro
tcrre marte oiirat.i bimenftua quatttate/q:di
eros magnimdo imagtne.tmo ronts mefura
fijgar m pritcq: oia tnfcno:a fibi fubdtta o:
dtnact menfurat»etqo* fug ota roirabilee oia,
infOTo»cdtto:din3tettinut3C^ettnanutlo
roferiori fe aUcp tmutarione rea'ptt.nec attqd
fibi oiflunile in namra m virmte aUqua tgt ce
lefti co:po^ confo:mau
£m cetu e aqueo fioecriftaUino qn
ex.aquts pofitts fug firmamentd bi>
omitatis potena eft fo:maro.aquaf
enf efle fug cdos coUocatae fcrtpmre Dimti?
accoritas nobis tradit qucita funtlcuigate?
fubcdiCate q> tn namra cdeftefunt coucrfe.et
10 pmauet ibi ft'ce.26eda m oftendiccp aque
lUeccIeftee no vapo?ait tcnuicatcfcd^laciaU
foltctftateVtrf^
fpenfe.7bocadimr^firmamaimoderatt<>
tte.vdadcolotujgmerariererosvdocwltmo-
mow rep:efTione. 0pto ent ftiit bede$ cda
i$ntcfiinawrt ucucptatonid pofuerunt.v»
biatbeda.cettt ifttbritis ecigueenatore rora^
t io fb:te bede videbaf $ tofitimecefTcibt?ee
aquas vtcato:ttte cctefhs adte^anoa bucei
^etftcejr.celitnrTamafionemodu8tnferioi.
?>tfpendtu no patereE^frigidrrateatt naro
ratttlta^ aqua^fup rtrmamenrf vertice poft/
ta^.b«untaUqot ftettafamrniee rrigtda^py
n.' pter tUa qua* bj rone fui fims cu rtrmamaito
vtantrate.^o aito mo fentroritec optnanmr
modentique interfo» pBie fpectamttia.proV
dins vtarbitrotfuncfautari. bidtcni Zleu
^'aqueille qftip cdoe fo«ctio fotibi po%
ficutrngtde/fluim)tlc8/et bttickvd eria fioit
foiide/cogdate t ponderofe.ifteenivPpJiea
tes ftttetia interfcbabto?riet3te^fibimii
roo repugn3ritC8.Scd poti^ r> otdinarioitej;
btuine fapietttieaque ttlefup firmamltu fdt
fub nobwfrimanamrefue codtttonebiuinit?
coilocarc ^put namre celefti majcte fantppm
qne.!£t bcc quide eftua tttre#|)p:iet38 pfpioi
ttaris t trafparenrieque p:fctpaU'ter i fobfta
natiter tnucniftn namra aqueroue orius bj
couenienria % co cdo empireo eteria co firin»
matto.': to pofuitbns aqoas infen? fub roe
rrtgidi Ctbumidt co attjfa-cocttriomb? necefra
ri|8 adseneratione i co::uprione\fed eafde^
pofuitfur>tu8 tnrone gfptcoi<putfmtnecef>
fario ad vniuerfttatts pferuarione. i io oicit
cdocebicro aqued z crifraUtnu rone nobaita
Bsetgfpicuicatts.Cftent^fpicno admodo
criftalUafugiori edo fc$ emptreotttcevduj>
mutofiraria ptcnimditiereapies^receptoad
tnferPcelo eft1um8teminde8.eciobrcdU5
q:anobia iuuiftbt|ceftT0Cttltt1.iCriftatUua
vero b:q:no bu^mfumo fimtmftaUus /f^
q: vmfottntter e luminofo ? pfpicuo. aqueo
8tttb:q:admoduj aqueet fua fttbttUfatect
mobtUcate roouef.et tltud vlwri? mouetqt?ft
bimaius e<ppinquo.etio iUodcclo q^mo^
oetinferio» inferiof mobiUogcipoeeft con
feruaauo.(vt biatafeicander.
£lomempiredeprimoceUlctRjnui
c catislocuseftangdo^cgioetbabi
tscttUt botoj beato^.» b: empireum
a ptr qt? e igni8.q.toro tgneo fic bicro n ab ar
dotcfedpoti? a lumine eteria a fpteudo:evt
^♦Jfi^fwdetticdoTttmee roddo influeus
^ceecfpkndo;$ fug cdo.mftaUindfibip^^
Digitized by
Google
ht cchctMuHto
pinqnaipnmnjBl a&befua ttatora wtt>
hmtcCincMUsTfoaiafoimc pr&.bamaf*
$<ko&e(pencafutte$fp6a\iiim tco:po/
totiii frt ptainnn.tB enf n3tnrau'ter qutetom
7 fmobtte fcj *imotu".vn tlludcdtt no eft ne/
cdTaritt.ppfcr 50iiuan'oncgcucraa'6i8 thfen
e^&pott?(« bfdt atcjr. )ad copteatoneViJt
rrerfLJgw 0enCTe cojpo2U5 fc&n betermthata;
ejttremaad medio errrema aut opacn/th thft
mp e terra ? f omthofd/th fdmo c celo empire
ttm i wra<$ covp^ettremnfc^ fup:emo * infi
mo cbefe ihtobi)e$qaiefd.5fh? celf ^ppaeta;
tesbefctibit raba.t>tette vcrbis bafttfi' m ejta
meron btcetts ftc.£elu empireo eco:p? purd
rtamrafimpluafllmtj/oecojpalenna babena
imhfmdVq: fubttUfTimd/p:tmd mundi firma»
menfo/qoanatare m3nmd qusUrateludduin
%uranbnefpm'co/tocaU'nftt fup:emo. q: a
tenfro remord.ampIt'fttdiijefpdum t co:po$«
vtfibtlid ^mmftbtlstt cotentiuo bet fumu ba .
bthteuld.licetenf beus fitvbicp tamefpedalt
tdfbjeflefcelo quiatbirelucetpotiiTtme fae
wtatsopei3fib.erio cctd t>: fpec&frerfecief
betVq: th coxpoienmndi fpes cett pofcbuo: e
vtb^oamaf.tinceloomtnaptrme manf/
fefmisoperafV
aercjjeafprendozbtdrftatthe.ei:
c" vocaferberfc^m^fidifuetoiregio
:: fupmi thterftir^aenfietigittapbte
^pero^fplcndoj luis fmeUra8.3n3ra^dfbt
ptnomeetberis een^meignis.i bocpotauit
vt b.anf.<ppter ipft* thftamarionequecaofa
lorervelodtate fof motf.tm fctfj fpfd anajrav
oemflamans/r inftamabile vocaf boc noiev
20artian?aot br#t# etber e toc* ab inferioa
tmmda/eeama inmfibilts refpecm ihfenop
qaepadonf moltiplice vartahoneV in etbere
verc vbi eoies pjpetoos no* bfumo tumini
ijo utccedtr.necmt> qmm ad alro locumvnt
bta terrcqoa noetts ca eYth etbereno accedtt
0cb*manXvero inU'.metbe.etbermMau'od
cf m& elementu.neeeerelementts qoamoj
quicqutd enf fop^ lonare globo e/namre fe*
gate^iranatmamrerio^elemonro^pnetbier;
neo>eftcjraueOecp leuenecpra^necg oenfu^
ne$ g alterp co:r>fs penetrarfooe biuifibtlcw
Damra enf erberea nutta ingredtf co::uptic>
tfeialtcraoojmme^
dderet/fieretementiseercopofttaattt o:igt>
nemcoffaa(Tct.3tj3ra.tttbtarq? etbcreaert
ftamamf.tbtdrc^qn^^cfcendittnferi^etio
terra ocutevnde^ptcr fui fubnUbte nunc
lurfuaj uuncbeoifa rcgii3t.wj terre mor>gt>
<sccnkm.&edb(citenZ$ ifie femo eerrar
qt fubuie no befcmdit beoifa*? ft befcenaVt
bancor>3tio,tteno facers^ctfm maero) aot
fplendo: ctbens fub fpera. cclip ambtto fott
us mundimttl3tetrejutgef.£odnetaotorbef
^pteplaneta^quemouenfdramottt rtrma
menrj'.5ofenb: ttaqj pars erbeds vdodrate
wimotus inflamatfttgio^ritem matene efe
mentarts.cr t1t3 thflamatione gicjniffper^ i$
nis.ftditO: intt.beccctmun.in fineer mate
rta enf fic isnfta.no igiitncx thflamamrtpfe
etber.cii ab mferio:ib? no reapttaUquefmu/
tanbne/quamois infeno» ab ipfo ad temp^
tmmutenmr.
^era celt'[w btdtjfuefpesqueda
th romndo fbmjata abeodeth idet»
drca foo centroeqnis fpactjs drculi
rfterreuoluta.baucfpera ne<$ ftneneqjp:in/
dpio baberepbiIopbiaiTeront.et bocio q:^>
prerfuidrcularione vbithdpi3t -rvbi nniac
nofacileapp^bendiEnecruit aliqua ficjur»
a celo CQuenientioz cp fpenc3*rtt^pterfutip/
fius ftmpH'af3fe.to ppier czpacimL m etiS
^prervnifo:mit3tem.t?t. b.Jfi.^pera tt3<^
tdSm alfragand eft o:bicularis fupftdes cete/
fhs co^is in quo frelle ftice cotthenE^ bec fpe
rabuobus polts drcttuolmtur.quo^ wjus e
feptenfrtbnaUs qui nuncj nobis ocddit ett>z
potus artu? id e.bo:cati3.alr*po^ eantarac^
feuaulrrat/qnucjanobtspjvt^ppfntmia»
nobis elogat.05 vel fojre^ppf fre ftpofinbne
^nter iftos buos poloa quafi inter ouas mo
diertremirates fperacett votuif^moucf <roi
tpfi? motu frelle in eo ftte ab ottente t'n ocdde
tem et iterum ab ocddentein ouente motu pi
umo>nocmmo.rjtiti)»bo:a^ fpado drcufe/
mntranta enf celeritarefpera ceti drmmferfc
# ntfiaduerfueiuspdpiticorfo ptanete oo
correrentetetus impemmoderarer/mudtma
cbina fomeref.et t'6 fdfcn atrragano feprej ot
bcs planetap funtfub fpera fe mumo thter/
fecantes perquos ptanete mom cofono tnce
denresraptu^ftnnamehobutantetdusvelO'
dmterepamuntarerard^n^votnitorautcr»
fotafpercmples obIiqucdrcamedftt.f.drca
ajte.*9taijtan'8 qucda tinea inteltecmalts q
recte t> media pila fpere tendens inter buos
potoa fe ertendttarcaqua cett atnbims qua
fi rota ctrca arem circulanter fe reuottjtr* £ar/
dthes aut ccli funt ertreme gtes airts que ihrX
gunfipfis pofis.etfunt carbine8bicti.q:fi>
cat&rdo ofttj iu polo^ coautrattbus reuot/
uunmr.et funt ifh cardthes coned/reatmt.fc5
QmftefltVttb&u&ptKWQ celeftif medic
Digitized by
Google
tiber ; vih
kabtemtTperiDTsfeeoucattobis totaliter
ViddL(c6$pta befeetum tih vtfue tcrrecon/
fungi ptttafcvd eria arcui? ibt nritf 0:15011 id
cft viW0 terrntnatto httncttpaf.vtD;3ftV1^e/
cotligeigiturer^dicrio tp fperacclt eft lumio
fa fuba lumto vfq> ad cenqz, fud.i.vfc£ad terra
btfl^fwacui^eircufereuriaeacentro terre re/
moflfftma.eti6 quetcelo fummajnanobis^p
pterfomabtftanria vtdenfeemtnima. otum
inferiope cotenuua oium mfcriopeft otdina
riua/info:maria generarionte/etvegetattois
effecriua.ftbi ptrario^ rapritta 1 attracriua. (
Ua ficttt biatanf.in li.bevpp:ietaab? elemeV
top) eto:dinato fpere motu 1 ptrario planc
ta£ occurfu gignift o:be itrtdoz. i.barmoma
vn maao.tn putfu? motu ipfop otbid etftcif
fomtB.tileetacotacugratttbus tq>ati0 cfftrit
cocent? varios ? biuerfoe.fed^ternfi audtt?
fcefectd ? itli? foniejrccfTd barmonia ilta a no
bis 116 audif ftcutmoueri fole vtdereno pof/
fum? cpuie drimmemoueatur.riam radiowj
daritate aaee vifus nofhi fuperatur.
Jrculrcelifuufpluresquo^buofttt
c vifibites.f.galans/tjodtacue.auj
funt tnutfibtles.f.arcutus equirio/
«talts biutdens buo emifpcria tanges 30dt
. cum tn ariete etm Itb:3.£ltu0 earculuo fol/
(httatts eftiualis eo # fole tn eo ejcntefit fol/
fhtiri efttttaie.3ftearail?taugit jodiacumin
cancro % equafi coiunctio n:e babitabitis ct
tomdcaltas e gateilus ftue etrculus feptem/
onatis/fiuearcnc? e quaftbiuifionrcbabita
biUsetrrigidebabttabilis. ifrrcuPvero qe
c* gte tottide jone qut c quafi ptuncrio toridc
1 altenus babitabtUsjodiacri tangttin capa
como.i biriftfterirculus folftitialtebicmalif
"eo <$ foic enlte in eo fit foifttrid biemalc2llt*
cflgatcttus ftuc arcutus antarricue fiuc au/
jrralis vcrfus auftp.et oppontf arrico gatelio
&?cunfautbiqutnc& drculigafclli quaft rir/
cuucquidtftatee.a para qS e iupa ? tetc qtf c
btftane.equaliter cnt btftat ab inuice gatetii
Jountptcr bcc buo drculi q btoctf coiuri.co/
lums feptemo&alis quf inripftapoto fepte/
trionatt goaincpetcapricomri arculariterp:o
ccdcns itxq, redtt ad lui prinapiri. 2tltne e co
wrue auftralie g Itb:a tn arietc funtliter xedit
adfudpunad.'? bicufcoturiquafi:coUitbau
ri a cauda bom'0 filueftrie quecrigee cauda^
a'rcutttfadttmgfcatt.'£tearcul?mcridtan^
befignae tila gte ^odiad tn qua fol v: equati
ter biftareintcrorietetocadete.^ btfbuo v>ta
mi drculi no funt in fpera. q: fctfm biuerfos
itmsctafpcoue vananmr.(bucufc^JK«Jo*
„_s eamtm ccicnts atcrlsat
S- culi8cdie.puld>:ioiTcadidio}mct
dens p mcdui ceu iriapieo ab &&&
Vfcp adfcptctrionalcBcanc^eticapiicomum:
pcedie iw$ ad pundum futt.&ici?arii lactc?
arcutuo.qt inter oc0 drailos celeftes notabt
lio« bj daritatavn et t>e noctcnautgantco 1
itinerantc0birigitett>cdudt.qaato aotaura
noouma eft (etenm 1 rngidiot tanto iccn"u>
galanccmanifeftto:.fcb"mopione aotvutgt
gatajriae b: veftigittfoteqtf poft (c rettquit
folquando cumttn illo droilo.SedanCboc
ticit ec falfd.qt fi eetgalattaa et tmptefitonc
tranfituo foli0/opo:tereta>bectp:efrio ccttn
figni0inquibu0Cttrritfolatau}8 tiellismo
btlib^^bocvidem^eeraifo.qt trafcendttrer
mtno0 jodiad vbi fol nullaten* app:6pt8qc
ftcut bt m ti.metbe.30 anar.t bemccri.birc
runt galaria ee er reflcrioe lumini ad aere ft/
cuttn fpccnlo.fedbocefalfuvtb.artf.tbide*
q: ft bocectpmutaref ficutegmutatio lumis
bocaut c falfu.q: ptdcmua gataria fcmg i eo
de loco.nec rccedtt ab eode.ficut bi.anf. ftcut
tgtiis ^ptriquus o:bt c inrTama^ 1 lidd^fic
in tods vbivtdcfgalattasfuntfteUemultCB
ue et luminofcr tn tltts relucet futgo: ttlctio.
apparcttocus itlemagif radiofus necrecedtt
ab vno toco otbis.bucufqp arif.t.tt.i.metb4
0dizO edrcut? obltqu^ in*ttj.r>tes
biiK(icws equates .quc wj. ftgna»
-pbotofopbis f& vocata. nobis aut
ftgnatinquagtceeli foietptanetetmotetmv
Bunttgtf.aj.figna.rij»fc5 fpaojs equaliter
biftinctactfteUtsnotabiltbusab afttolog»
. notata.vnuq^c^autft^uin.jc^btuidifgra
du8.ctgrad? in.t)cbtuidif minuta *? minuni
tn.lt.fctfas.ita cjp.lt.fctfe raadtmmutd vnu^
!t,mtnuta gradu pnu eLffi.g®d? (igm vn*
funtautftgna tfta^p^s notbus appettata*
ficut aries tbaurus n ftcbc altjs $ vocaf ata/
lia.noq:ataria fintm cclo collocata/ fedqt
in fuis er^crib^atattdtaltum^prictatcsalt/
Qua0repfenfatvtpoftbtcet3nteradtifta.)#
quamojfdtotdinabtlia^mjfu fcjcaccrtui
mo.capricom^ t imo.3ric0 % lib:a in mcdto*
p:tVduobnrf{gnafolfttdaria.q: t cacro ents
fol vlwtf adnO0 no acccdit.t capricotnore/
mori^ no recedic.t p:imo fadtlogtflimos t>it
c© etb:eueenoae0.tn fcffo ccouerfo.^uaujf
vcro buoboo rYtSequtnocrid in arietc rtt vcma
tcin lib:a vcro fit equtnocrid autuuaM «c
Vtroq> t%ebie8 nocnb? fdt cqualeo. 3» u1t0
criaftgnie triafuntignea fc^aric^yico/fagit^
»n^»mavcrofdnarca» fcjtbaumf/virgo/
Digitized by
Google
&ztibettMm$
&p:fomtt8vet trta fttritaerea fcy gemtrii/ ifr
aucU?m3icuIfe3?&tom3.qoev>era funta
qtiaria etterrea/fttnr rn gtdaet femmea i rio
cmma.3lrtKriflaatttquanio?runr mobttau
fc^qumoi ardtttslta fc^ anes/c&er/uba/
«^KMMniqiHiefe muta^tos.-tquamoiwt
.fi^wqtmVft^ftpfttfps fc\ fowms /ieo/
fcoipitt^aquah^rqttamdj futcota m qtitb*
Ipfa amtfeenf A3 gemfetywrgo/fagtaarftts
ptfa-d^dtamtttrtftaftgnaoomus/qitJomi
cifta/uiitetbabitaculaplanetam^. i&erbfe
tomib? queda otatnf oom? mpliatarisque
daejcatottonfe.lTam tllaftguaque pcoidat
m vnanatura/faaut tripttatari^eodcnoie
mmcupanCetitcm qaaWotgrib* ceit b:dt>
nanf.«amo2terjtefunttgneaane0/Ieo fagtt
tarms/reffeafttrtttbaurVptrgo aprfcotnuav
maullroaereafwlibja/gcmmt/taquanus*
m ocadenteaquea fmcacer/pifds/fcdtpiot
fepKtnbhe^t itnter rilas fripltcitates bomua
fomb:e8 futtn ftrfs effemb^orfettrales occt>
benrib^ «z feptetriona/es aunralib^qt eis no
biliozes planete brianf.Ua mplicuas oaen
talfequeepaab^ foIeOebteetluna Oe no/
cre.f fammua gridpaf ot efe Ote ac nocte ,ai
plicim ergooccidentaaa bjfammu/merot
ntt/ettbue XnpuctWeptemoiialfe b% vet
nCTe/Iuna/etm^rte^ftT3list>ero bj famr/
ntt/mtfatrWet tbuc fciamf taq> ftgnaooy
muserau-ariorio.q: planete^pw: magts t?el
tniritts eraltanf tri ftgnofc gradOMis grecrius;
f ^trmoHU8oeanf.11a fotbj vtrtweYtta-ter
8ltarionem.)Witj.gramb>aiieti8et cafumtrt
eodegTadu Itbj&^bjgloaa fua tn pifa/
btts.rrvtj.gadw??c^ fuamt
^ftmtUcaftt figntoppoati.f.virgmi8 merat/
m&e^mvirginc^.^dtb? etaditfpt
fabttsgradib? toudeJunaejagtf f tbauro tri
4>us gradtbua ettorideadrtm fc0^ptbne.fa
tmttuserigtf f tbattro.jrrt.gradu etabit ton>
dein ariete^nars crigtf in ap:tcb:nO gradrf
#prj.Ttoridem canao awt.3upiter cngimr
«apttt&acbrtfem getnmigradtb? tribus <i
tzdii itttagmarto tonbe crigtft fagitario tri
bus gradtbus et adttingcmtnu ^rerec M
-tmoquodcp ftgrra Oiutdtf trt tres£tes que? ra
- ces rtttncupartf qua^ iniritteltaprfwo gra>
du aneria.et buratpfcs ad.r.fc?>3 burat v(c$
y sa\rr.terrfa vfcp ad.trr.piima factee Oaf tnar
y ri.fcSafo&reras veneri.^ttma feriee tbati^
- fte mcrcurii.6cifa iune.terua famrntV ^rima
mmm}imiB,(0mmr^tm^^
TSam.a eancrfe>eneTfe.fctfa mercnrij. terr#
fune.^rima fades leonfe efatumt.featuda
loufereraamams.^amavtrgttu^ efotis*
Jeriida t»eneri8.tertia mercurrj. T$:tma lib:ee
Iune.f^3fawmi.terriatout8.^:intafcb2pi
onfe emarrfe.(emdafclt8.ternai?ettcn8»pu*
ma fsginart^ emeromj fcCuitds lune terria fa
mrni.prim3cap:tc6mte(itbut8.femndam^
ri8.rerriafolfe*prfm33qu3rii cft venerts.fc
cnnch mercurtj.reraa lune. "^rima pifctnm i
fanmUfecnch toufe.tera'3 maras. ^lancta
igifertts tri oomop:op«3 bsbetqno^fojrittf
ckncB in grsdu er3lt3rionis.b5 quamojf do
mo mpttct8.b5 tres tti raae \>tt3 aut 0tta8.«
qut rnsgte babundattnter plancras numero
magts p^eualet in Ib2riwdine.et qutUber pta
nera fo.mo: etn oomo ppiia, § in altena.^ ej
foztiwdinefigniin quo eft fozrifiaft er be/
btltrate bebtliramr.fimtfojrie vir fotrio: ett
m eqrib f o:ri^ tri Ocbili.etto 3uroIogt in in/
dtojs fui$ wotatmif3,cottftdcrant oomoa
afceridetJte8.i.afccnftt ftgnop etplan etamm;
fctgnttatea vtfctfm eo^ princip^ms et Oomt
mo tn t»,bmtbu8 angulanb^vei afccrtdenrib^
.anguuapeiabangulfe cadcnribus cohtaat
«tudtcetttbemmrfe.^icunmr itaa^ queda^
figrt3 bom? sngulares.ficut ftgria cardmalta
, bequtb^fup:a.f.cacer/ltbia/caprico:n? -tari
ca.quedabiamrToom? fnccedoes snguIfe.C
tbatir? que tucccdtt artcri/t leo q ca ao/t fco i
ptfqueiibte/^aquarP qutcapricomo.que/
da vero Oicunt oom? csdetesab angulfe fc^
,. ^emint/pirgo/fagtttari^/ptfcis.vtp^ inftgri
ra mtfa J Smiftop figno^ o:t?t bccafus op/
pofttoe ^iurtdoes ttfpea^&werfa ipriaacd
dotin 5 mudo.*n3ftcur.t)4'deauao:ift3que
fut vri nsmre 7 generaf fub fotri figno msfcu
Ito afcedete.t fo:ripianeta bono cu bono af^
pecm i ipoafccdcre ejmre fo:ris. 7 boc (untbi
fpots i fup genere 1 eptrario dom? ttacp agu.
ttpjfaoom^e brietait8.f,ftgiittarteri8.dom^
^ero celtftue fepteniois e cancer.anguP pero
bccidenraflB eiib:a.t agul? terre e apticom?
bccitgns qdragulana marte fut vtnuris 1 o
riet3le.pl? q> Qcaderale t feptetribnalc.pl? q?
aultrslcvn a"gul? tree trib? slnsmm? roras
fiattide.&.auctoi.Oom? fuccedetes fur. medi
ocrfe effea* ?fr wris.f Jtgnri* ab ariere 0rri.t.
t3ui^Tft^tt.tttt.pumtj.r.^^tnfbecftgija
fi'ue domos. vtn.fignu pabris c ogatots 1 (i
gniftaribiSit io voafab afcoibgfe doMs
mb:ri8 reitq atftgna bur oom? ade'rc8.f.tn»
ftifiatbfe 1 m9fie*vu7 v^ib? ro cpt,t>..sttc:
Digitized by
Google
Zfofryt
caf ocm* tRimiratis s oebtlitatts otm tep ? f
tllo fignoigaudtomartistt vtji.efartri gaa
dtd sto vocaf oom^ttmtcaictnfiiaclaborid
TtgnaetfmeOom? crlr mutuo fe afptcercet
fttttrea afpectus prtapalcsXfefnUs^em? s
^rtf^ca? fernlisb: qn attqs pUmetat alt
quo ftpo sfcedere afptot terad an k% &»p?
fc«&ea4g.f.ict.vbt gfa.ftaltq8 pfcmeta ftte
rit t iino afterts aipiat illd q e i cspite get'09.
onlcetea^ct minoaqrr) p?fe$efigfHt.ja;
«Bvocaf fejrat.eo q> tenestqrre^te ceu.f.gr3
&jL i tatafpect? elaudabttbon? ? fottuna
ws.e ent ftgnn com? oileaois medie f m a#
ftrotogos vf.&.aucto; fupjadict?.tcrti? afpe/
«?ftta.v.ftgno t.tjcivbi gfa,ptanetaqftter«
tttnrio sricris alpiateu q et fagtttario p? fe*
^efignu.ijc: o;tem?.q; pnnetteraa gtece*
ti.f.c.?.jcic.grad? ? bicafpect*eoprim?q;cin
figno %feac aiaac vt.b.aua.qrtuf i : aqrto li
gno ?.r.pbf gra.planeta q ruerit t fito arietif
^fpicit illuq e i capire cacn ante fer ed q e i ca
ptte capcomt p? fe qtf e ftgnn.jr. ? btc afpea*
t>: qrtf.q; qrta ceti gtepnner.f»j£jcie.gradtt8 %
tucafpect? e matf.q: i tlto figno tre funt? itti/
dte itmtade ? nt.o.auto: pdictf.pidctto po %
oppoftrio no fttt3fpea?/qnc0tnt>iaifafpc>
ctf abuftue.qn ^ongtm ptno refptcit.vtj vta
rtes ltb;a t>; afpea? oppoltt?.? e pcfftm?.q;
ftgnttegfceitmiaae? peffima ptendtt,mai:ic
ft afpeo? fucnt marae ? fammt ftcut foiiif;qn
m plaetapuout m planata i eode figno afce
dente vti fibi cotdao figno ati vtrctro tucbt
ptnato etbecpoteeboa fiplanete fueritbdJL
«jeconerfo mala fi planetefuerit tnaltiftcut.&
aucto;.7becoiapatentinrlguta qua pdmi
auocu
Sturas aor fmgulop ftgnop p ojctt
ne recolltgam? erftgno aneus ejo:/
diofttmeteB.anee tgifeottctalefigbo ftcoi/
'cm.qjficutancs i taccdo fug lat? vndequatV
morat VHces.ftc fol ejm<j i tlla gtejodiari q 0;
anes fadr eqnoattt ? equales faxtt bics aitt
ftaalcs atcpnoctes.-jftcttt.o.mifa. anes eft>
gnn igtjcn mafcttltrjtt oittfnn iftabtle bomus
ct? fol oe bte 0' noctepo iupit.ifatn^griapat
cn eis. bep:iampltatatep;ia epmtm&aes
ct^ martts.f3 fot.tatia peneris.t co:p.e bois
^nat caprnit fectei % multos racit tn coqjc ca
ptllo8.co;p? curntt.faae obltc^. oculosgra/
ues.attfcs b;eue8.coUtt longmdom? e ottc *
-imcatis boisq; ficutbocfigtittabifenojtgrc
terrcadfurjtota afceditt a rcneb;ts adluccm
't30w,uc»at?0cteneb;iecgredif?vi Wi?(i
gniabetojjcfctttac! fuce tfecreta faptmVl
nofcot.ftcutnarratalbu.iU.tf monb%frro2#
t terrio mqt vtiquatto gra.arieri8 oo^bence
orif ftgntt libte i mouet aere t.v.gra,o:u! fteU
lacfOralmarccb t atpbeta fereat aefe.in.|xv
gra^occtdotpliades ?CQn at fol vttda vtaU
qe plancta^ mtramt.t. v^.vt H|.gra.arienf
cricnubU6avet?a meridiclag?5tepcfta8fc
tit gradu ac.mt.t.»T.critm3gn? calo;.tbatt/
ms § m mtfa.c ftgno trenttftigtdu/rjtu /noct
ntu>om? vcncns ejaitano tnneicittarto gra^
ct? Dcm? a? oc btc e ven?/i noac Itta.^marf
pndpatatas.oeptiampbcttatcefctfa.pma-
faac8a?emeratrt}.t53ltte.teraafafnt.ejcco;/
B ea r>teboi8 bnaf cotlo t gtttturi.Oat0 faac
dpla i cuftta.naftt oat graue i longo/aplas
nares/ocutos giaues/capiUos eleuatos i nt
gro8/colttt grofid/vaecttdttematboiem/bo
tocftcmcedente.-zrit vatm oom^e fubifcmue
Tpoftcmois/accepnois/et bsriois. £i io bi
tbsur^q; tbsut^ mltando terra fecudat et lo
atplet3t.tttccna qn fot eft tn tbauro terra e a/
rabtlis et pgrus agnculmre.(^nt albtt. )ipit-
mo gradu tbaun ottf fidue paiacti .m. vt. ojt
jon ocadtftmutaf aertn.vt^oriunepli3def
*i turbataere t.jcvupdes o;tutjf^tutbar|aac
JSjgnd gemino^f rtrmtf3»c figuuacreu / ma>
fcutmd/mcdioae/Oiutnu.bom^ meramj/ew
aitano caudc oracoms in iemo gradu a? oo
nms ct*> m*0te cfamtn?, in noctc mercuri^m/
pttapndpatctt as^cpHma mptid^tec cer
tta.pama (aacset? eiout8.fcSf3 marris. ter/
tufOH6.ieo:gcbotsbnafbttmeri8 b^cbijs
smantbus.medfoaeefrtdt (ramm t boiem
putcbrd % c6ueniente»cut coiunct? mcrcuri^ft
fnerit/fo:tutt3td bifponttboiem % bsbtlcfa/
atadltttcramra'; fcripmra.fccm^ecognatio
nis T^ptnqtatts/pftlti/rcitgtois Tftdelita/
e8.cput3f /lomnto?. ktim albu,pmo gradtt
gemmo^ occdbeteoriuf^ades tnmtat serc*
^ p^srcbtdes t ccbtde8.aqla.tviq.gradttbel
pbin.javi^ajtngcmmi vt.o.3fi.fcb:m poe
ta^ fabulas mcrtcaftot/poUujc/rres gemtnii
prennt viri fotnlTimuqtto^gfaaicb; eefoliti
gemmts.q; foie t tlla^te cmcc j^o? ad fec»
.dadd infeno:ageminaf.m^e«8 bdla mi&t
gnatos altquoncfgemina^altacua alTjgnaf
|gut^ roemXdo mfto^cfttnfens^tdcpollut
peft ^fuperts i ecottcrfeka/io fcb*m mardanum
tllutn ftngitq: m eftarc cn noctes font bteuif
fimc qn vna gs tlli? cofteliariois ocadtt*atta
pars imcrto; orimr i aicendiu ? p;o tanto
<>iamr vn^ fratmm eclos atius inferos poftc
Mct^aucereftficmumdqueiim/fcmioeum»
Digitized by
Google
t&tcclotimmdd
infabikftCcmmuMmuQlimc atattariofo
ui8m.w.graduth8.oomu8ciu8mbiepes
nus/th nocremare/er luna gndpar co eth.Oe
tnplitimcpmi ciiqm.piima fades etus eft
vcheris/featda mdrtfey tcraaluijctn cb:pe
bofs b3 omum iufc peaus /conas/apulmo/
B^erfaart'hco:pojcgroffta'c.tia amedfoei?
facttbotem jjrbJTumytncbpofiftt arcg mdeVft»
pcrtue vero fubhlem.derjree curtc8 crto;rbs
erpbcaturbOmus p:f8 acafarn a vtheara et
ofumcnieaefcunt wp fara.caifrbfc/viU3J2/a:
iitbm/ibefauro^/fepc4rore/er baedtmtoVg
otat3ibo.^otntb gradn cancrt oceunjbenrc
p«mr cap:tco:nu8 er muraruraer. 3n.jc.gra>
bn ojtruronjon ermtnutruraer m caUdtrarea;
4 m.JW".gradtt o;ttur feruene camcula»? cahis
plenusappareraftrmagna grurbarlo#en»
©tafaurcancer.wbtarjfullacahcereatal
rerrograduficfolgasrahe fli^gremjbdiad
•q wca£c3hcer/faarretfb^radartbne\5noa»
uo gradn cancri mhc cria fbt ejctbiltf frfos m/
mo^ fpae.vefros uoftmbabirabttefftom tti
terra $> no poreft plus Cj*ollf.et mnc retrogri
^mrocfcendcdorj ftpsvfqMdcapwcomti
»tgno febnis fin mtfaelem eft ffgnc igneum
: mafcuUhri.rtw.btttrhn.obmus/oU8 aiiliul'
ajalrario.bomus etus fol in Ote iuj>tfcroenb
acetfammus guaparcn et'8.et be fecrtda rrt
pUdrwe cft pwma.pma fadee eft fatomi.fe*
coda loots/ferria marris.^nboie coogaf fto
macbo lacerris erlarcrt. co;dt er oo;fo. £ fft>
acbotcm fogios grofium/mfenus fobrtlem/
magnt aritmt etferods.crarabnrcm fubtilia
oomusaur poca^ftltb^er herubpveftimefo
rauberof abbttb^feefc btar atb&ih cjrro
gradu leonte.aciuanue ctf lionoritaftt acrj
mutario.th .jrjqcgradu otitor cahcttei bcridtt
ap2tcomu8.^tafahretimdftgnnteb;ciileoa
fommmo" atal eft amajBme caUdtta^ £cu>oe;
etparre pectoris et gtis anterio;t8.ftc fbl in/ *
trans tltath gtem %ni acrtus radtbs tinpmit
^m ftne qtj ab tflo ifigno ettr.vt oidt jpficfo
©trgocftfigntt terrett/rrt^idn medibaeno/
cmmoVbbmos mercurt; p:tm3.aeftejjafraro
-mercurtj m.l*.gr3do.oom? due ttteitfatP;
fn noctx lunayamars gridpat co tis. -be Tec?a>
mplidtateeft fecttda.pma fades eios eft fofc
fecuda vcncn'8.rcrd3 mefcurtj. et partebbfe
;" E babettn ptitevajtfcet thteftth3.gfoha puW
d?s3mfaat.pulcbro8 bculb8.faacc^beco;a5
- a mingatvbIuntare.oomU8cft ihrtrmir3lt8»
■ fouot> anetua^ et beih3£ iuftTriam ftgnatvet
'mutaribne oc locbad loaj^ B fignu b; iwrgo
^.v^fett^eftaftttcrr»^^^^
tllam ptcjodtaa q vbcaf^cjo fub calo;ebno
remofumtt tftctera a fructu ftcnlem faat.H
b» rm mifael eft fightS a<^ettmafcimtt;mft3
1 btle/biomo. oom^vehens pmaeicaltano fa
tumt in. jca.gradu ci? oom? etfpet \*> Oe Ote/fa
mmue cenoctiemacuri^^mpit gndpantaS
. ei8 Oe fcb^a mplidrate eftrcraa pma fades a?
cftlune.fecod3 Tatomt. tacta totits^c co:r>c
bot8 regtt tnferib» venms tnrefttha i vrhblr
ctt.bomu8 cft vjcbjis ahupna^ ^^rchrionia
fura ar3pthc.0cbbe3lbij.th qumro gradu It
b;e Ico o;imr 1 alrerarer caleradtacrem. rmV
gradu cotbna bnmretfirmam tutbahb scr?
jjTin.o;tunfbedtvefgtmi.'ifitmato:tarb3to
aens erpoftb;trurvirgo. j>taf aur r5 fignutn
Ub:a 3b thftfb |>bhderahdt.q; fol eths th tlla
gre celt 'qpl it'b;3 bicfm nbcnbus ftrcs emdt
creqtc8.vtt)tdt3rt;Scb:ptU8 eftfc^m mtfa
el ftgnn aqueti mgtdtt Mjkmjct hbaumo.ob
- hms p:tma marns huilfttb cjratanb.bbmos
eiu8tn ote^cnus/th nodemare/ctluh^pria
parcttete.ocmpltararcfecoda eftqrra.pma
fsacs du& cftmam8.fcc?a foUs. reraa venerj
cterc bot8 mcbns Oefemirghacuts renibua
ct veficcraacoatmbtcunda ct rjoa/captlibd
muIto8/ecoI08 goos cmr3longa.pede8 ma
gno8 1 ieuc fsdr boiem 1 thft3btlem.trafcett
tem et mchdacc.boinue b; moiti^ci timoiis
, dcbtri et Iabb;i8.oam v ptcntioe /beili/cali/
bttaris thgent|.^: aor ftgun tUud fcb:ptu8 qj
fco:pio cft at3l valde pungtriuu cu cauda.firt
terfcjan8tntUftgte5odtaac|0;fco:pto8 &
- eftleftonthapohmbins cckgtebQahi.q:roc
bedtnas htthus calefaoraera.vh aattftpa
t08th frtgtditatc dto Iedttapongttcb:p^vt
b.3ft.©agtmh9fc^mmtfadeftf:^6t^ett
mafctttthn /mcdibac/Otumu.ejcairarib caode:
m tadb gradu dus.oomuf cius eft tn otcfoi
tn nbcrctuptra/famtnus pnctpsrcum cikbc
rcra3m'p|tdt3rceftp:tm3.p:im3f3dC6 ahs
cftmamrt]j.fedud3!uhe.fera3 f3tumi.cjcgrc
bbis btfpbhtt remo:3a6g38 fiaatcbras 1 crii
r3.faacoblonga 1 hichru fubnlCbotem faat
ptticb:io!c rctro # ah; eaptllbs oatfubriles /
echtremagnuV? th morO fsdtbbiem beiedarf
vno:Oomu8trinc^8yftdetfapiC7m3gtfterh,
abono;t8.erm3giirratu fatpteaftrb^'? btht
naribntsaiotnntoj). beboc 0irit3lbu.fcc#
gradu iagittart} ctt b:tumr pliades ftarim bcd
cuntcto:tturcat>utfco:t>tj afttt>aUd3 iutbi
tip aat'8.vit|.^radu ^ades bcaduhr amurat
Bcr.fetaf afit ia^ttrarius tilud fi&wJqi ficai
fagtriahtts emtmtfa^rms/ficfoiejchath tlla]
-.* Etcjodiad ad hos cmirat0radthe8/prtihta8
ik 4.
Digitized by
Google
~+ii
at$itmes.£3p:tco:nu6 $m mffact ftgttu eft
t^n/fn§iddmf^bilc/noctmijfatmni p/
- ma 0omialio\er3it3rio msrrie cft m.rrtmj.<x
lmeiu8.oomu0eiu8cJlocpi'ci?cnuB.m no*
ocluna.era»f8Baap3t aicts.oe reraarri/
pltatatie eftieaid3.pm3 faaes c(l iom'84 fcbl*
mams.Kraafolistmcojgebot8 refptat ao
. nu3.fubriIi3$3tcrura.co:pu8 ficai/faaebif
pida «birfuta.Dom?voeaf Omj <? bonoris.re
gts ctresnigftc.ttmp§/? mbfta"ne furri fubta
re.&ebocalbtt. in qrco gdtt capricomioritmf
C3ncrt'.tn.wcjc.gr3du.ocaditcaputc3ncri^ o:tf
captitcap:ico:m.k: capacomus q:cap:aeft
atai comtbue petens furnoat/fic fot erita m
tUaptcjodtaafadtfolmaubiemale^racm
apitafcatdereg figna perfus anete? pcrfus
C3ncra.aquariu8 ftn triifael fignu eft ntafoM
Itntt ftra/otomo/bomialttt faruriii $ nullius
< efteraliario.omus eiue eft m btefaturnos.m
noae mcrranus .ctiuptterperacipatcum cis.
fce reraa tnplicitate eft teraa. p:ima faaes e/
ms eft venerie. femnda meramj. tercia Innc ♦
bmribzigbije boieVftp ad csuuia pcdis.fa
atetnbotem gloasnreet nmiraoeuairanrem
pulcb:a fade faatetcolowra erribtsm facfta
Uauue altera longto:c.oomu8 vocaramiarie
.mercarictfo:tunc.redditU8 rnbutt fubtranne
registnmrie autpedtrie.befralbu.m qno
, g:adu ngntaqoan? oaflco in.n.gr3du.itella
rcgia * lampsdcs occtdunt? mutataere % p*
op:ico:nu6 ctoamrcaputactuarij.^: fignu
iU6* aquariue tf m rabulas pincerna bco^tria
uibus eop aqua infundens.wTtcnctvaiam.
etto tunc fol oicif efte in aquano/eo q> tuctcm
gts acr pdcnfafin aqs multas ctemimtc36/
nuntpluuicplue § in 3liorgc.vto.3ff. foia
ttunt pifdum § m mtfacl citftgtra aqueu* fngt/
butn mcdioaenoctumu.bomialia iouie.fe/
cundacjcaltatfo venerie ttt.rrvq.gradueiuBv
tromus etus in oieeftpcnus in rioctemar8>'r
iuna priaparctt eie.be reraa tripitatatccft qr
m.panwfaaee cius eftfstumi.fccudaioute*
terci3m3rae.oeco:r>e boferegir pedes.sm
plum batpcctue^uttcapur.fiojcftcbarbam
ctpulcb:a:albtt faat boteiti.magiH anfmf. ro/
rundif<& omlts.vocafautiliud ugnooomas
iritmta/3finietequi/ctoi8 beflic que equiraf
«ftgn3tl3boje8/i3mcnt3rionc.etm(haam ♦
fafunanonc et boiofitatem.mali vielctraa ct
C3rcerem.&e boc albu.iti.):.gr3du figni ptfem
- eomts virgmie imn'.gradu tbele. id cft itb:a
o:iruriit.rir.gr3du o:imranccr.etin.rnttj."g
tn 0:15011 ctaqusrius oaunf. fctafcuitiUud
«pttpifaa/co^ wnct&s ftrgajemnVpua
VIII
;tm>cprnc3tfo,q:calo:efoiiWccndcnte':bu
, nio:c6t>tfroiucnte/folencmne pifcce e,%ndc
refciient fuuin (vt o.3fu)*i>38 it3cg.rii.ft<r#
nojccU^pricratesetoccultas vtrmtes 4
^trotogop tudiau butc opuixuio interfewt
cmmsns vale efielegcnabus eo^ noia in fcrt
pmrabjeutterer pmtcr tnucntre qutd oec»
fciiferint3naqui.erqu3rect'8 taU3 uoia impo
fuemnt 3urologi %dem tnfpeao:csq:f m iuo
rttm.rij.ftgno;: itue Oomo?- o:ai8 et occafus
ctafpectus V3ri08etmtrand38 3cadcre Oiatt
tn ilris inferio:tbu8mutanotie6*fupio:3cai
imutantet 3lterantbccinferio:a/etm «8 fa/
98 r>aunttmp:efltone8. -p>er tih 3oan|;fw
it3 moucnf aoifcurrat pl3neteq oiconf fvde#
. raeiratis acertl(vt Obedajfpsdjs ©tfaeta ab
tnuicem et Otftincta. £t bicunf erranris no q*
. crraitmceranlmu babeant motd ct Otfotrfuj
| tdco cmfcotmnfq:ptmfintt3menta atritt
fuum agcrc otnc^cuttteidco be mom platte
m^cttpfo^Amctcffccmaliquabzcuitcrfunt
piccnda tam in gcnerait f 111 fpeasiu
^uenmrautomcspianete ^uphd
m mom (c$ namraiiet <ppm fi^ 3b oc/
adentetuonentcptm mommftrma
mcttti.etmom alieno fcj sb o:tcntc in occide
tem.ctbocraptuftrmsmcna cutue vtoicnria
. fmguti80icbu63bo:m3docc3fum raptunf
3» mom aitt uamrait quo mmuf om ftrma/
mejitttquidamcelcnue/qmda tardiue pfia/
uiitcurfum mwm?i$ ^pterarcuio^fuo^ Oif
pare^^tttatent. Tlsmfsmmus monsmrm
quoltbet ftgno p.xicpmenfe8etcopietmrfum
fuum.tn.rjcc.3nni8. |upitermo^fm quoh>
l?etfigno p vnu attnu.et.jct|.antti8CQptctair
fum fuum.2Bar8 mo:amritt qttolibetfigno
Ir.btcbU8ctp.rtatatrfum fuoin Ouobaeatt
•ni8.Sol 3tttmo:af in quotibct.jcrjc.oicbu6 fr
•^bo:i6.ctfenuirc.etp.ftat airfum fuo itttrice
ris.irv.Oicbus t qu3drante.30ercurtu8 mo
;r3tmquolibctftgno.rrvuj.btebu8.^.«'.bor]
, ^copietcurftt M t\ccc.r)crv«?.bieb?.ScttU8
mo^tfTm quolibetfigno.«0tebu8.^ coplct
cur/um iuunt itt.cccrl vt^.otcbU6.2:uita mo/
, ratur iri quoltbecfigno ouobue. otebuset bt
:midio et fer botie ctbuTe vniustetcopietcur/
fum fuu apunao vfq> adpuuau tn.rrn>.btt
,bne et.vttj.bo:i8.i£f ifra^ auf.vt^ tircUa^ m
ffl^fo tt##eflu p.jcr) Jtgna.et egrcirttabeif>
bent varian mr et oifponuutoia quc m B ttul
.botttferion^enerantetcojmmpunf.^nm^
b:o mifcbaiatpBi iegimr ficci.2UtuTimu8 fe
at nmndo 3..d fimilimdmcni fpercet featar/
cutumairiojcm in atojimeius votubttcm ct
Digitized by
Google
Bccclottmmdo
jknmfixmwdwmcdionon tedimntah
"ttdfimftra ttfadocjora? pofuitaliaelemeta
indbdiaerfcateamottertBmotttfeptempU
nccj^CToms fteuealie cooganfplanens ut
fius ogaobtuDus *rtamris.vd etopus pU/
na3^ftmi^eftlapidimagttea^fen^.qj|riaii
irabtfferrdabebita omtscreamra fug teira
o moai pfcnetap affioEaptatto ?Sftrttcao ftc
mottTms ?or>3ttbnibtts planeta^.^iaerfifi>
tamranteoy.ogatiof m otaerfttatedimam j
auodemoganfdraeajyopes/^aliud ctrca
fdaoos.w (icat ©irit ide.ity ♦ aoendenda
eftptanetaf orancttd mfpusft^nis.ci:ft!pui
res roermtpmm in fignfe aqtids inreoolutt
eneanni ftgnat molomdmiploota^. Stut
tgnetS fitaitate^fameejccjeeefro calojis etfic/
■ oons/i tnserets mumadfocvento?. fi m ff
lo:m.&tt^weode.c.vuj»oT^eS8%
nopuitendunfinoeationibos fuis c* £iun>
cttoneplaheta^fraeinbono fiuefn malo.qt
ftfoenntboniplanete/bondftendont. ftrue
nntmaU/^tranriVnam vtltradtt ide.planeta/
ra qdam fontmafcoUm' maU/diomtyponde/
roft/W^di tficcufcj fatumMoam bonima
fabnvomifezuctiiditbumidiAcatinS
piter.mm #o mafculinus nocmmos cafo/
rem * ficatatesnat.fol mafcufuws calo:e5 et
ficatateoeamr.venusverofemineos nOcmr
bos twaU'cU'mte^bmditatemedtocris.mer
cunos vero naateeft^namre btomos/mo ma/
fmlinos mo femin^of. vn dto vertttfe ad ns*
tora illios cot piongi^vtco bonis bOrtos/et
co maUs vel mediocnbus fifts dn'daf»2ona>
infflB cftplaneta femineus rtocmftittS/rrigi*
bosetbomidoscdejcceflb.etideo fcn aftroto
gos planete aliqut in fuis effectrbus ftmtbo/
nufci iapiter et venos.nolit emnocent.f tam
fuos q? no foos adiuuanfj befettduntqntuj
poftnnuMU) funtmaltfc^ mars % fammus/q
no fnisfeme obfont/fois tmpftmuflU) vero
mediocres fcj fot etluna mercorms.rtam fois
bona ingemtti/ceteris t>ero mo bono mo ma
tom.etmari'mefcddttm$boni8pUnett8 x>el
malts in biuerfts fignof bomibos pittngd?
na cd bonia bona % cd maus mala vtfepttts
oganr*.*Difepteplanetematima bntin gna
tionetam boiam #aiaUamptatem.vndeftti
aftrologos etea'aTce?mg3lie,etauo8 peritos
medicos famnms materia pcepta in mamee
rngiditatefoa 1 ficdmrecoagulat* pdenfau
3opiteradtfectt^ommfefpmtme1)»tribtt
u^tffdomenfemarsfobaliatfangaine^bdo
res pdenfat/ofdjnat/^ coponuv §ol m qr»
mehfe vttafem cafoietfpm ep3tt* coidi trU
bufe.€Iettu8 ittlquinto menfe o:gana fenftbi/
tia t OffiidaUa memb ia auresfa 7 nafumi et
bmofmodigftaHbifponit. IfBercuri? feao
menfeotacotgts rowmina. 1 poiofo thebja
wUngua?nares?pom'.2ttnacm mefefep/
nmo fais Umiabtts au"38 lineamenos metoa
tittimt^bimn^^ideoremsftmttc nefdf
«mlisent? fatubas.jJoi^eronafd btftoferit
W^adoctattdmenfenfemsmnc mour;t5
qj vtrms fammi mncite|redit q wacp qli/
tate foa fhgida % ficca fetd momfiicat % aftriu/
gtt» Ttono adt menferegnat iojiiter itz% q fe>
mmalo^fuo a^atOreoooettcoftodit vn p
mstoacnafcens vuaKs mtSimmtWcens
in pundpto bectemeft8poteffcfatdb2is<j vt
btts.q: mncitef remtatmarscoms catojeef
ftcdtatemeb» nafceimtrpbotart^ w fems a
loas -rficcitans bnndoegredutnammnceft
robttttusiSftastitwl^atiasbntptattete l
to^ibttsinferiojibu3 cvgatiortespafes tcd
amfpalesma^eQ»wfo«6oomiSnSJ)nan5
0t'n^tiempIa«ett^«tbomea ppma.vt
diritalbu.rt3m bbnms fammtpma^ x>pri»
eftcapwomos^ftrr^aquariris/bomtjs iouis
pifds/assttanus.oom? marns aries Atfcos
pius.bOmB8 venens Ubta tbauros* oomus
mercori) virQo etgemimVboinos foiis teO»
bomu8totteancer.3nb98.j^.&omtbos (U
' tte fignis fepteptaitete bnanf 7$ eas omerftf
motibosettagsntes/mmc Oepnmttri£/nanc
eatcant.3nbis adt fignis mouenf ptanece
boptidmom/fc5 ocddentali ab oriente ab Oc
ddoiterapmfirmamentitmom namrali.et
bicmoms eft bupiejcp;uiius fcj % fecondus*
"primos mome eftdrcttlos qaa radt plaueta
in.ppjuJcircotd mi? metas <z termfos nonco
CjCtaSecodds moais eftqttefaatfttbsodiav
co ^babuo refpecmad^odiacdfemp in equa
Uajetbeqoafefpaattaanfi^uiBosaote
moms pianete^ppjms fiiiri drcotoqot oz ece
mcos ftc otcms/eo $ no babeat terra p cerit
. wftcttt^octtaatsbabettierram^cenao/vtt
armtos pla#ete t>: ecentrico8/cotos foeftctes
cdgcettmtterreaanfeatterrammottas nkdl
mt& buito.ceHtrdatfuttb5et certtrdterre
£tifte drmlos ecentrictts eft ooptet fa be/
ferms^eqttatisvllamptarteas antgnartmr
tre8dr^mli.vtoidtptbolo.fc5 eqoans oeferes
Teptddos. Ctrcotos oeferes eft drcolus pfa
nete ^coios drcomfermna feme trtooef epi/
cicltts ipftosptanete.oicm8 ideo oeferens qs
l>eferedmlumepiacU',£ircufu8eqo3nso:ftt
percuios centrd moaefceiiadepiddipianete
ik*
Digitized by
Google
tibCY
VIII
vnifo:miters&: equarts qtin tlio tenetequa
itter planeta curfuro wttV4>icidtt8;eftquiei35
putt8 drcultte que&efcribKpiatteta motu co*
poas fui/pjcuius drcaferenriamottetT co:pti8
planerc.viVmrttetoaeK/tti^^i^Ottetur
. abocadcnKmoaatte\injiijferio:tvo?oparte
moucf3PO«entei?eritt8pcaclente.ettdeo pa
tct $ Tol etalij planete tn ,ppa}8 aratlfsnjb/
. ucnt^p^&vmfowntiercjttisin&tuerfis Di
, tterftroode mooeant*.3n iftts itaqj arculte ot>
. tterfiamplej: motnp planeta^ eft ao aftrolo/
. gie fapicnrifrtme beptebenfos. motop fc$ bt
rcccus ftarionarms ^retrc^ados.^tfectue e
qij njooet btrectea puuctpto ftgui verfus fine
^etrocjratovcrb t>5 qn econerfo tendtta JR/
ncftgnt verfris priridpm. Starionanns 30t
eftqn ftatqoaft tri memo ttaq> ucc pndpio ft
gni videf attendere nec£(tttt, jpt aot oirectio
fettjp, iu pteeptctcti futJiou» retrogradario fg
tn parte inferiori. ftarib vercT fit in mediq.co
iiis omerfitaris rano a pms omcffunockaflt
gnatur. Jfta m rcVpgradaob foio tn qutnc$
ptaneris b$ kw»m.rip auttri fole necm lowa*
■ ■noitctnfol»e£&mn3 wnc$mdim?§ xm 'in
cptatfomoueanfo B tdeo (vtbtcuttt aUqatJ
.qi radij fblaris font caufa iftius retrpgradati
ottis.flam virtus radt%folario aitqntUqs
rep4tiraf3atrctrpcjrado8.qwc& #& attrabit
.'et ftceo8Qttafiftarccocjtrifimttiatalpbo;a/ :
'•bttt8;^38^^ca89n1^natptbQl9»-fed^
nnncfufficiaant. ;&ecplUge tc^t*e)e pdtcri8$
planteTuntftcUe erratice t> fcp tcpzbc^ biftin/
CK/fimtfiwftc virmtectetfecttt abirioicebjffe
rane8.fi€tttoiatbeda inlibto. benaittris re^
^untaritfteUeiaeelemento^imtttatutetOm
iniignabiUum generanue % co:rupribiltu co;
ruptuicSunt eria ptrarietatc fui moms tm/
pet»8ceteftt8co:poti8 remrdariue/fcrenttatt
cttempcftatis patariue/ftenTtrijari indttcriue
flajcos marie etrefwms caofarioe.£oteriatn
fua^Qnalianiccvirmroadtiiuiccpnapan/
ucllam vtbtatbedaqn aUquis pianetaru^
aUerius arculo ingrcdttJilliB8 p riapat quaU"
tatem ? virtute -j> mumttafpecctt^ ptuncjiotte
et funtfuamm quaUtam % effcctuo* pmucari
. ue»ila^bonic38bentuple ftelie g pririam ma
leiemrittl.etecottcrfo maltgmtasmaltttolec»
.poriatn bemubie tgatur (vtbictt albtjw ptbo
Jo» } Sunt cna infug er co^ otdiria» cleuatt
[onc? ocpidTione tn ozbtbus % cy muma ctr/
mlo^fuo^intericarione/ftridp;i8 1 barmo/
ntecp3riuc.ftcutb; in Itbjo bc qtn$ fubftan/
n)8.£tvt oiatmaao.tnterfpera famrni/tlo
ttejoine pfonant^omftcetnoaHunf com foie
mtcanttfoifuemmmoftcatfe occuttarionct;t
'aivirrote folts tmotarione recepriocqnto brit
airiozcs orcolos tanto tsrdins fontfotcorfud
wmpieriue*
3mmn8 eafamrando btan8»co/
f tttsvtojopseftbictaabopolett
ria qua tru>ttttmo;taiibU6.vt bt>
at 3ftdo.etmaraa.bequo btctmt
fabulccptdcooepmgimrmcmmmus.quiaa
hlio fuo ftrigimr caftrams ruiiTe cuttjs virtlia
tn mare p:oiect3.venerem aeaucmnt.*0l au/
tem femndommife.fammo8pianetamaU'uo
Iu8.frigtdu6 etficctts. nocmmua pondero/
fus^et ideo mftabtTts/feuet bepmgttor. Jftc
ctrcttlus aKrtacftrcmotWimtts/ettamen ter/
re marimeeft rioriuus.vndc ptoptereionga/
ttonem attrraatttc^anriosnoperftat cur
fumfttom»pltt8 nocare^bcaradcndo$ btre/
cte ^ccdendo.vndemfabtjiie nrigimrbabe/
reralccmcttroam.tri colbrepaUidus aut lmt>
tmsficut plombom boas babet qoaiitatca
.moitt^s falicjmgidtmtmetftcaam
jtcj^O fcms fob tpfitt8 brito narij8^cbceptod/
,vel mo;itun?cl pefTtnias pfcqmf quatitates,
.Tlarn fm ^tbol©.ittli>e ; iodtajs aftro^bat
bomtnc ciTe mfai/mrpe/tnjqoaoperante/pi
gro/gratje/trifte/raro btlare feu tidxx\te»vndc
btat ide ^tbolomett6.fttbiem fatumo£rafja
due tdeft fiimras ficcas i calcanet8[fepi? pa
rionf.glattafttntcoio:i8/et Uoiditn captUtd
a m toto cozpo^e^peri ?%OJltt mrpta vftiU
da no abbottent veftttnem.atJtntaUa biiigttt
Yetida % fmunda.re8 dtltguntacidas % mpri
ca8.q: bumo; coleric^ bomtriaf.^e bocfamr
no Hidt ^tbolo.0ub fatumo fritcapricot/
iiu8 taqttarP.et* oomuiiucm lib:a/fcd in
aride-regnoabftrabtt»fttb eo contte£vita/edt
ftcitt/ooarina/etioc? rrtgtd?/et ftcc?.3n tudt
jR}8 fignat mcro:e /trifticta. colot eios e ntger
a plobcos et falfidtc?.fl\quado ingredif &t
cultt toutri/minotaf maUoa etus et mutat 'co
iotc et Piarittate iptus. £o ent* namraiuerftt
plobe? ejtdaritatetoms mtcbittngttVerTiamr
andtdos atqj clamB.vtbicit^tboIomcus
©piter qut fctTm crroje genriim tflt
otbnes poeta^fttmmoa oeot^ fuitz
pater.planctacbauuoiu8 /aUdus
% bumtdo8.oium?/mafcuiinu8/tn fuis qua
luarib^ltcBat^.tcoloteeft argaeVcattdtdug/
darus acbladoe/etto t arcuio toots cam feli
cttaris anriq pbtlofopbi pofuerot vcb.mar.
te^ooisarcj^fammiarcoio tmediateecb/
Digitized by
Google
fai celo etriumdo-
'^tfttd.rfdeo^^afcftttAnem arom'fuur
tr).anni8 gfoccuifum fumbicbontmte fuate
primftmaitcta^ fammtqn tuptter tn fueioa g
tcflrailifuiarailo fatufnteft cofuna?. ?tdeo
fittgttura poeris patreroum areghoerputltfle
:W 01 ijnamanf sjfujq* pfenaa fua rcpitmtt
/acurni nuhaanacuralcm.btcadmcms plane
cis bonis/£o38 ? vriiee r^attmp^lltoCs ilns
tnferioribus ekmeniis;? tdeo Oicui aftrologt
4>m co:po:e bomthts cooperafad pulibrim
jdmemt bohefta^rtuptorttenibatcolojem
niu|oit robdtegmirmtmputcbrds oatOdifo&
^octcs.pukbrofcnnes barbac^ rorijdaj.vtOt
rir purii.p:eefr ent aeri/fahgnini atqj farigoi/
iteecomplC3aom.^eboc Oiatprbolo.fob ioue
fiutt f^gittarios ? ptfas,t bomos dus reguat
Itf canao ? capztcbriid Otfcefros regni eius*
SubiOue corinefbono: Orottte/Qpriroom in
dumetttUi^ri radicj s aftrotogorii fignat fapt
cnaam i ronem ? eft vtridicus.vnde qn appa
rcttnafcendente/fignat frn sftrotogos reuere
riaro boncftatem/rtdem roifapim3m.?erif ft
Jtts adfatuationem ftcomnm fmnomro con /
Ibztatbontratem.^ ftgnatincts bonum qn i«
£i& inuenif ntfi in Ouoderimo vbi oicdt tpuera
figijarefemtmtcm/pauperute^mmnaj. erg
tet qudrupcdo i roerozcro ergre familK % fer/
4tomm« vc oirir ptbolow mifaet.
2rs Oeus beUf agenrib^putabsf
m ^empf3net3caUdu8?ficc?.ma
; . fcuu'rrosnocromu8.vttdep:eeftco
lere^colmcecoptewom^oifpoititad aodact
om i animofitatcm t apperitum vtndiacpzce
pter qc? oeus beuo^ vocabamr.immedtate fe
qutftouem^p^ceditvenerc.tideoex vmuf/
c^ftetteljcniuotewaftfeiteeiusnoauitas te>
peraatr in coto:eeft mtcjidus/^ roritens fiotr
igttis^t0icitm3taa.t>ttde^mat0J€R>i^tm ba?
betcaiefactendo/c| attj ptanete(vt6iatidem J
3>tc pianeta £m ptboiomeam Oifponit tn bo
mme erparte cozpozis ad tongimdtnem i gra
altratem.TbocHriOttec3fo:i8 .? ficdfaris. fed
boceftuituueitmte.l]ammfeneaurce]ccaIo:c
cofuniente^ffcdtatecOntrabenteJbtrponitad
cumttatem.er parte metts Oifponit nobilitate
antmwleuitari.ad tra^aitnofttate^ats cole
ricas paffiones.oifpoittef b3btlitatadtgn£
as operarides.f.3d fenarios a ramariof ficut
famm? adto-rara culto:es t c^-auu pswJcitJm?
po:mto^.ciupiter econuerfo adarte^ieuio?
tes.facitentm babiies vtfintoigiOzcs mpi^C
rcLesmpfozes/? argatn tracratozes /fcripro/
res/^bm6t.ptoicttmife.0ecuttddptbotomc
BmmamfubmaKefuntbecftcjita.fco:pio8a
artes.^ funtbomoff emf.recjnatth capnV»m6
fed ut tbauro eftOtfcetTus rcgnufub tpfo conri
nenir pzelra/career /? mimicus.'? ftgnat 035 ce
tentatem h rur6^m.T eft mbeus /ralcidtcus/t
bolofus.mowf tjt quoUbct figno.ft:.t>tcbos 1
jcn.botts.tbuobus anniscopter curfom fuu.
^6nus qui t tudfer oidt* ptaneta c
V fmmifcbcniuoltts/fcmtncus/n»
cmmusan frns quatitanbus»f.tn.
cato:e 7 bumote temperams.bic ptaueta ercc
dtt folus 5odiacum in ouab? parobus.vtotV
atbeda-reft^icms venus.q: fus quatitatea
uda 1 bumtda x>z venen amo:t eicdtanuus(vt
t>tdt 3fido. )femperbcomtt3ffplcm vet p:ecc
dendo/7 mnc 0: loafer. vel fequcndo/ 1 mnc
fc: vefper ptt>tdtbeda.colojem babetcanden
tem 1 rerutgentcm/elecrro fimilcm. vt Oicit ma
ros.3nicr omma entm f^dera gaudenttus ful
get.vnde 1 iubar 0: eo <$ iubar radtofi tnmis
a fe emtmt»<ppter quocP? vmb:am factt quan
do auramuttuefrfcretta.Oiem 1 folts o:mm t
inedtateannudat^pjecedtrquado cft tn eodc
figno catn fotca dantate fotts abfo:pcus / fc
atnctemgis non oftcndir. qil venus eft atnoj
mercuno.tttcefttlfo tardio: t ecouerfo cum eft
mferioj/mceft ceten'o:.vt oidt macrobius. t rri
bus femttonjs fofa fuccumr vt oiat mar^.ma
tidam martts bep:imit vt oidt prboto.er par/
te cotpouf oifponit at> pulcbrimdtne7<? sdvo
lupcates tn tacm/in olracm/m guftu/t in can
m. vnde fadt cffe cantozes /t muficomm ama
toiesji fpederom coufectoies/auriftccs/ 1 ve
ftium mulieb:iutn.infaSo^8fvtaitmtfc. )
£t oidf ptbolo.Sub veriere(inqmt)ftttlib:a>
'itbaums.^funtetus oomus.tregnat mpi/
fabus/^invirc|tneoen'atregnum etus 7 ab/
fcedttfubtpfocoriiiemfvia/smoz/^amicina
t peregrinus.'? figiiattucrum 7 gaudiom.* cft
vendtcus.'? motsmr itt quolsbet ffgnO.rrir.ot
cbus.t ppkt curfum fuu in.ox.^.rtvi^.bieb^
^&curius f^m mifceft ^kneta tem
m perams noaumus/meldo msfcuti
• rtus/modo femimnus.cud.mfe
vernt ad namr3m ilf iue cui coriiungtf. vt eum
bonis bonus/cum maUsvcl medtocribue me
dicris vel malittotus erndmr.pnde 1 tn fugio^
itp3rtcfue obtfdis mifcetqOatftatesfuasdi
quatiratibus verierie.iideo fingimr apoeris
c^cum earoerit fomicarasfvtbtatjfifdo.)^
Oidmrmcrcurius quafi medros curresiq:qua
ftmedttts eft f m bedam tntervaiercm «folem
vndcinfupenoripartcftt^drmUcc^imngmjr
cumvmerc.ininfeu^ri.veroconucnricumfoie
arcotos etia ftmsMfuperio^p^fuiintrat
U ci
Digitized by
Google
^tber
VIII»
rircufaffiVettetid. mfehbit attrem pam atoiul
ttttrat folts qttando eft f fupertoup3rfifiii dr
cainsmdiasvicUairhmimis afoteobfcura
tur.atiqttsndo eriam anteo:rum foU's*3ltqu3
do poft ocafum fptendet.? ideo ab atiqutbus
peiperas nofioipatur.aquts btcttur oommari
tmdetttcanos toqttes40e mercurto btjrit. ^ua
eumonmmu8permmtaquarum.^tdair eria
apoens0eu8faptentteeteloquentte.»ndefe
cundum ptbolo.meratrms batefle ftttdfofus
ctfdettrienumerom 3m3t02es. oifpom^ cnim
ctbabttttat adfdenriamet vfom catcultet corr*
putattonts.etideo btaf rutflc Oeos mercarop
qzmercatortb^pucatefumencccirart^ ckia£
cttamrttiflcbeus paleftte vtbidt 3fido. eoa>
aimfotcfttaaturquaft votenseum fuperare.
^cmpcr enij iurta folem graditur.nunquam
ptus diftans^per.?5qc.gradu8.vndcraro w
detur.quta femperfcrc cum radtjs fo}aribttS
ocoiuamrettdcopwptercatojem foi^ rulu?
bcpingimrctpjopterfuam celeritatero otrfo?
beomm tit fabutis nuttcupaatr» c$ nttnc cum
fole/nuoc3ttte/ttttnc poftgradttur.quando fo
lcm pzeucnit racUjs folaribue p?ojrirou8 ftare
vid€mr.?oirimrit3rionaritts.quando antcm
fcquimrvidemrrctrogradusptoicttmacrobc^
©ccundum ptbolomcum autcm f ub mercurio
ftttttfjemtm ct virgo ctregnatm virgincfed £
ptfabtts regnttm abfccdtt.cum folefetn pcr roo
ratur.pno autc figno ante vd vno po{t.<3ub
mermriocontmcrurfoztunmm/negortatio fttr
tum.ctftgnatrattonem etfapienriarn eceft al/
bus^um berooottts beniuolis.a atm malts
malus mo*atur in vnoquocp fia^o.#vtq oie#
buset vi.bo2t8.mn.cca?.a*]cvtrj.oiebu8 com
ptctcurfumfuttm.bttcuf<p ptbolo.
01 feamdum 3ffdio.quaft fotuf
\f Cuccn80tatttreoa>fitfon8tottnf
ttjmtnts/aittts radtattoncfuperio
ra ctitnferioja tllttftranmr.^ft autcm fpl featr*
dum mtfctatb*planera rottunatus ec fcfed pcr
bniuttcrionan aUquando ftt malus/mafcul?
dium^calidtts etficais.S>oi cntm ommavttti
ftcatetrebus omnibtts vtram (pecicm et fo: /
mamadminiftrat.namvtdtdttdem.6olomf
bu8lttmiuartbu8ceti mato; cftin qtianritate
et ttt Oignttate etdaritatcquta magts calcatt %
compwiriefttttminis.matoicftettampotefta/
ire cteffcctuttm muttipltdtate maiot e^a cft ut
moms vntfotmitatcqjfempcr moueoir oire/
ao motu sh rirailo pzoprio fub. jodiaco medt
um femper tcnats locum,tranfit enim recre cuy
«ultts per mediam ttncam jodiaaattuf metaf
cttcrmmos nonttattrcmdtt^ettclcocttts ntot?
marcuto fao pjbprio eft vntfbjmis qtiauts re
fpcou aliozum moueri dtfitmtuter altquandc*
Videaturȣtrcuttt8 quocp fofo ficutct jodtw
cus biftingttitur per.yrj.fpada fiue (i$m quo>
rum quodlibet cotmnet .flfcgrad?.? quittbet
Srado8.tjcminuta.et quodlibet romutum. l&>
fecunda.etqttando fotreccditdc vnopuucto
fui circuti t reuertitur tn condcm.tranftt per vi
Sinribttofignact^ftefranfimsdiculusanivo
camr.nccin dic namrali petfcctc traufit gradti
vnttptotttcoptttatalbttmafar.fcdtrafitlijc.mt
Bttt3.^.vtt|.fccttttd3.ita ^ bc tlto ijcmmttto rca
nenttt|.fcamd3tmBtr3nfita»vnde tanrn ©ert/
cito» in vno dtenamrati no pcrndtgradu vtttt
Sloltgtmrmomfuo o;dtnato ct^ermrbato
curftt ojdinat et perftdt vuiucrfav vndc am $
bzo.in cjcaracftc nobts oefcribtcvittutes tpfi/
uq foUsOtcens.Sfoieft oailtt8mundiiocun>
ditas diet/pulcbrimdo ccli.mettfttratctttpojtt
virms ct vtgo: omnium nafcentttttn /d omus
ptanetarum/deco; ct pcrfcctio dmntum ftelta
rum.Jdemeoam bidtmardantts.ilSol inqt
dtfons mentis/tdeft memojiaratiotus / pntt
dpmmtuds recnamrcymens mundi migot
Olimptymodcrat0fftrm3mend.ideoenim mo
ocmrcontrafirmamenmmvtmoderctet tcm/
pcretmomm fttttrrf»3deo btdtur fplcudo; olt
pi.quta vtoidtmaaoatt lib:odceroui8. OttTu
ntrio rutt platoois omnittm fpcramm Utmett
cfieafolcOtdtentmplatotftbimeo. Jnge
ntauitoems remit^ coitdito^lttcem darifitma^
quam folem voamu8.cuiu8 fptenoo^ cclum
a infta omma tlluftranmr.ettmmem8 eafteret
omniumattimatiu;m etm Ub;o Oedcmentiff
bidtanfto.Soltrfqttam bsbettttmctt p;oprt
ttm.ftdte vero et Uf na Uimen a fotcacqtttfuum
ficutquattdo a C3»del3 fpecutttm cisppofioi
tltumtnamr.3oeQ oidt marda.g7fol irt roedio
ftsmferiincedens buTe raOtos noslemittit cj
fe qutbu8 fuperiota etiriferio:a ittttftrattmr.
fot bts atuem fotts mirabtlibus otdt beams
otottifius itt \i\>xo bcdim.nomi. capituto qtii
toftCi Senfibtfium eiriftens et quautatcs
muuas quidam ctoifactas ciriftetttcs.ipfe fol
vnum ens etvnifo:mc tlmmtnans ttijdrcnouat
tturrttmftodttpcrfj;dtct otTcernit/vnitet refo/
uer fccttttda fadtaugef mtttatcoUocat plantat
ranottaetvittificatfomnta.©ndccrbievcr/
bt8manifeft3tttrp:op;ict38 fous in p:opria
uatura et-in ftto crrecm.3n fttbftattriacntm ec
cffmriafttafummam b^ctftmpudratcm*uo
Digitized by
Google
iDecelo.et roundo
ojunbabetdbiinmtlibttsAJdeJcona^par
ribus compofirionem fubftanriatem fiatt mfe
no»dcmcnta.vrdcmetafedoimoda b^ (tplt
aiatemmfuanamra? vmfo:mitatem.et ttfo
babetperpemainitt fttbftanria permanenria
cttnco;nnwbttoatem»quiacompoftao a co
trarqs piintipiam eft comiprionis. vnde btrit
arifto.cteitbacfimpuatatcfummambabetfc
cjndumfttbftanttamlcuitatem.Tlam pamu^
matmalittmcompacrioeftprinripiumet atw
fagrauitaa8.ct erbac lettitate babec cojptis
.folareadmommbabwtatem ♦,leuta enim ad
motum funt faoUa et maatne funt agtutaris,.
ecfubftanoeautefue fttbrilitate ct mobttitate
rummam babetactuaiitatem etvirtutem.quia
quanto res eftfuttpliriomrtto adbtttcrfos a/
. ctttsnamtauter eftpotenrioi.£tideo conucnt
enterbidtbionif.cp fol vnifonnis eftluic Ulumi
nans^aDam virttttem babct illummaauaj
qtuautfuo mminenunqua&efiatcuiams a?
iuincu vd per tcnc vd pcr lunc nobis intcrpo/
fmoncmaUquando aufemvideatur.babetett
am virttttem renouaaU3m.nam po:os terrc a
peritetvirttuemlatenremttt radiaVad acai
pcrduaLcttcn-cfupcrriacmbcrbta frondtbuf
ctflouou8renouatetreucfht.perfubftraoio^
nem enimvtrmoa foli8 penecranrie ad tnccno
«aicrrcbtemaltintcmpcricquodammodo an
riquata annis fingulis nico:e a pulcbrituditie:
: rcnouanmr. ^jtem vioutem babet numriuam
quiaad intcrioa Jadicum etfemimum folarif
radtusfubintrand alo:cfuo buuuditacem ter
rediffoluttec vi fuaaaracriua quiafcmint ct
radtaeftftmtltsdcilla bumidiate attrabit %
tliudinnutrimcntmu tcrrenafccnriumconucr
ricjtem virmtetn babet mfcrio^ conferaariua
etfaluariuam.Dam dcmentapwptcr coutrari
: etarcm etmuruam repugnanttamqaa^ bab et
tnterfeadtnutcemfeOcftrucrent.nifi per virmt
tiscdcihsinrlumtam condiarctttur. ctdc in
cffedebito faluarenmrvt dtctt ale£» Jltem
Vtrtutembabctpcrfcaittam quia quod calo;
.;clemenrart8 iuapitagaremgencrariouecozpo
.rum alo: folaris pemdt er pe:dudt adocbi/
mracomplemcnmm.alcjcandcr. ^tcmbabct
virmtem oifcreriuam namcolo^f et rerum fpe
desetfigttreqtteintenebus funt confufc pcr
piefenriam folaris luminis agnofcunmr * ab
inuiccmbifcemunmr. Jcem virtutem babec
* vntauamctbocpcrfect pcraccidens .per fe/
.qttiavnitetconftliatetconcojdatplanetasin
im effcjKibus couoliat fibi inuicem contraruj
dcment3.vttd^fcamdttm"mama.etvmaero.)
fol meditts cft thter planetas .qum ad banno
mamcdeftmpemaendaj boctaatfolm fuo
circulo quod farit media co:bula in muftco iit/
ftrumento .^per acadcns eriam vntt bomoge
niaficm^btftolmtarogenia.fcaMtdumentm
namram in quam agit nuuc aggregat uonc btf
fouiuc. ^temvirmtcmbabetfeatudattua^
vim eniut generandiet pariea fpedcs^pwduV
ccndiconfcrc tftts mferionbus.bomo euim ge
neratbomincm et fol. vtbidt pbtlofopbua*
quia mbd frttcrificat ne<£ aefdt vbi fotie.. radt
ttsnonamngit» ^jtetuvtrcutembabetcon/
fo:tariuam (ccundum cnimfolis afcenfum fu/
pcr noftmm oujontem vimttcs animalttt fot
rio:e8 emritttur etvfqjad mcdium celi augme
tanmr/etin eiua dcdmationc vfcg ad occaifuj
p:optcrciu8donganriamdebilitantur co:po
r3tnfut8vuxuribu8Ctquafiinfomnum'refol>
uunmrvtpatctinflojtbus qui aperiunmr ia
o:m folis qui tn ocafu marccfcunt a quoda
modo dattdunm r. vt dtdt atcjcau.; 3Km
virmtem babet tcmpomm mutariua o:di/
nariu3m a Difttnaiuam quia bcfceitdcns per
ffgnaauftrauain fcpccntrionatia ctTiat t>ies
bwuioi^afcendens vero per fignafepteamp
naliaomcit longto^s.^mnmtateriam tpfoa
dtc8.qma fol luccns fupcr tcnam oiem fadr ec
femndumbiucrfambifpofiriouem foiis dtca
oiuerfam immutarioncm recipU* Tlam p:i/
mo mbctin manc/bcinde lucct tri tentpo» bo
re terde/femctin mcridte ct palet in vefpcrc
vnde er quamo: equoa ftngimr babuiffe/quo
rum p:tmuafuit ericeus ideftmbcus/fecund^
atricbcus idcft fplatdens.terans lampas *id
eftardena.quattus pbttogcus idcft antanf tcr
ram vtdidr bcda. Ssol eriam vt btdt beda
, fi fueritmamlofus vd fub nube latens pluuia
lembiem p:efagitfimbcat.fi v>ero p3UC3trcm
pcftttomtn.fivero ;amts inmcdio vtdcamr/
lavttnmediofulgmsradtos emitutvet(u&
auftrum tcmpeftatem bcfign3tbumidam ctve
tof3in.f^)3tlidu6 bcdbatmnubes ntgraa ve
rum 3quilon3lc p^uuneiat'vt btdt bed3.
3Jteni virmtcm babet mferiomm info:matiua
; Hamvtbtdc ^fidoms fecundum dus donga
aoncm et p:optnquarioncnt fadcs bominum
ct3nimaliumco^>o:a vujo^ct alo:cbtfpo/
. nunmr.vnde.bidtmara3nu8.3nfoli8 coftel
l3rionebomine8 ptttcbros a agtles effcct^o
i f3bult8 ai penatis vefttgijs bepingit^ fao^
4>uerai^ptaqbv^pbd>^puld?er^cm8ettv
Digitized by
Google
Utber viii
fetdt ptbclomdjs 5> fo( raaY bomme coipuf c
•tumyfec^^iliromTcolo^mmtmagnozu^
©cutommTbabtfitetadomtaopeta aurifiru
rittn cjc9Uaa0nefua.fi wro m cafu ad omma
epcram*t^iuiat'z bifponi&mcbabetvir
mtem punftauua.Vadtomm emm fuom btfg
ftonembttliatfcerem 1 btfgrecjat/? pfumit va
po:cm mfttictcm acrem acoifgcjit/* fugat au
ram pclhtctcm.3tcm cu non fitfubiectiue calt
cme/vtrmtem babetcalefatriua/mftamariua
?^ttuam>«jbocnte]cmomradiomm/^com
confractionc ac concurfu in fugfirie co:gie ma
rime ifl obtectutrtto:pue fpccularc mettfsrpo/
umm.^otafmpem>ectiua.3tttuvirmte5ba
betattracciuam.cal02e eni fuo attrabtta mari
romoe^vapoieestattdemeoe codcnfattnu
bed.tficcodeTatodeosrefotuitnuc C gradiee
nunc in ptimiae nnnc itt niuee. vndc fecundu
mardanumt>tdmrfabulofccj>folmiciutta ma
re occeanuab etbioptbue d altje btje ao epu
laeinmcame.purauerantcmm attriqtri calo
remaauiaocceaninumrietattraaoevapoje»
in ipfiue nutrimenmm.couuertt.etidco t>iamt
antcimpempfam pluuiam calo:em p:ocedcre
vcbcmcntcm.q^ fit ptoptcrnimtam attracad
nemvapoae ettomimptdTione caloaeradio
mm inumtreftuemconcauicatenubie ^tdiric
antf. 3tcpiuinattua3 b? virtutcqSpar^ p 5
# nibtt pot viuaevbino4>otamgercvtrt?fottf
etideo tuat ptbolo.in lt.co.Joub fole eftleo et
ett domuefeiuejrecjttattnaricte ct in Ubta^tV
fccdic fubtpfo conttnenturfpeaeelucrum fo:
tona.etberee etftgnatfptrimm ctanimam et
e coloietue albue et rabeue a cftvcridtcue.ct
comptctcurfumfuumdtcbue.ccc.ljcvuetfctbO
rievndeinteromuee planetaemapmebifpo
nit animaita ad antmarionem etlviuiftcaucv
ncm.3tcm cum fitmartme quanti&rie etveld
ofliim motue fue vdoat arie ct magmmdime
eftoccultatfuue.£um cnim fitoccies maid: m
is tcrra vt6ia'tm3cro;p:6ptcr atumdinetn fui
fime PijcbipcdalmHndcmfi/Suod autem tnco
parabtUter maior fittj? apparetpaiiret boccp
mato:videmrtttfuoo:m etocmfu qttando a
nobie mapme dongafcj ixi pucto mcxidici qtt
nobie majfttne3pp:optnc*u3t.vrtde patct $ I
ipfias afpectu ^eapimr wfue noteet boc ap.
te^cdaramrmtpftusmomqBiacontinuc mo
ueturvdodue ffogttta «* tameab attquo mo
umtionvidcmr.pjcnimicaiimdaritaue tnte
fioneet crceffuttattcteiuequarimefic cr mo
ms velocrtae fubterrogtt vifum noftru^cttftfc
*e p:op:iecatibu8 foits dioa fufrtdant;
fmabtcfeirquVt^umimtm vna;
l tdepriapauectmajcta qicojpoa
folari iii mamritudine^uicbnm
diee fum1imavt.b> tyido.lxmzM*. vt.t>.in ejc
ameron)eft cecOtnocrie mater tocthe bumoy
rfeetmmiftr3.bonnttatm: m3rie/tempo:um
matfura/emulamj: fotfe/mutatrir aerie/tume
afenoubabcnefedaplatimdmefoue mum
anf etacqutrcne qne femnbu appwptnqrio*
nem veldongarionemfouefo^mamfufcmtt*
ftguram.carene imcpiuna p:opriolumine /eft
afontatiplcntmdinefoUe tuminie recepriua
vVnde t>icttur m tib:o demattoiumarifto.cpni
nafcmperm med^atcfuiafote itlumtnamr et
lumenrecepmmreftecutin tetram.namram au
tcm babetftmtlcntfpeculo q^ p:oprio coto»
carene/lumenretrpttabatto*et quanto ptue
foli app:opinquaccanto plue befuo mmtneg
cutctparteterre.(edd2ritatem quam perdtt q:
partetnferiounuUomo padit ctpartecdt/im
mo tanto plue czpmc fupcriou aiuminatur*
vndequando foii conmngitur mbil lumie ad
tenamdirigttfedetpartecdimptena iUumt3
Rcaiepermanct^pafiftir.^ecouuerfoquando
foliopponimrtotaadterramct nibil ad cdxi
riUummamr.vtt>icuntbeda.etmacrobiue 3tc
tuna cftftgurcctfomtefttemufariua. diuerfae
emm faace fuiiuminie oftcndit ad tcrram q:
rtttttC arcualcm nunc drmlarcm afpecttbue, bo
mittum feoftcnditmuncmotto^doe /mmcOt>
«^omoenuttcampbtmcc^ mmc paufitcnee
2Donovdoeautem cftquando eft prima^ 'ap
parct cdmicutarie.^tc£ocomoe btrimr quaft t»
medium fccra quando cft octaua. elmpbimcc4
eilquando befua ptcna romnditateeiftbubt^
falicctquandocftri.vel.ri).^anftieHeeeftq»
;et toto eft ptcu3.f.quando cft.1cttg.3tem iuna
tnpiidQ ftame eftoftenftua.q: auteftmmfoie
f.ui comuucrionequando afccndit.aut a lare/
re quando.f.rccedtt a fote vd quando ad foie^
rcucmtur.aut tn ptcna oppourione quando.f»
;tot3iitcrfoiiopponimr.quando autcm afote
primo rccedit/apparetcomieulataad modu^
arcuecomtbue&mpcrvcrfte vcrfue ortam*
quando vcro itcrum app:opmquat ad coniu
crioticm/rcaptt eandent fo:mam (cd vcrfie fe
percomibue ad occafum.3n parte autcj aucr
fa afoiefemper appara V3cua.fed iu patteaif
: tead fof ent verfa mmine repicta. 3tem inna e
omntumbumomm augmentariua /quia per
occutta namre fpiramma rluime ct reflaf aug'
mentamr.vndemcie oeacmento in oflftbue
meduUecercbeUamcapmbueetbumojes ut
Digitized by
Google
0eceloetmtmbd
co&ibus Ounutaun^rctmctus fncrcmemtf
"roalopUanmr.vndcctasocfccciuotniita c5
paGuttctir et eins oeaemencum mfcrio:um e
0ecrimencumvrotdc.m3cro. Jtemaquas
rum marts eft 3ccr3criu3 .SSattemm adamaf
tr3buferram.ficluu3 moueret crabic poft fe
occeaunm.vndcm fuooztu mcumefdc mare
acrefdceicparteoaencaUec^effefdceje p3«d
ocadentatt ececonuerfo quando eftfn occafu
crefdrmare er parce ocdoeris atqjOecrefdcet
parceOrienrisfecurtdttttaHuna ptus velmt/
riusp:ofidcmlumme ffcplustfcl minus-m
fuo futrtt feertenditvei recrabft ipfum mare
pcoidcmardanus.maaot>iu3.in Ubioaczt
ronis. oceeanus m mcremento lunc rcnucc
moctomiftttm. ^rimoettimoiecrefcentis
tmtefttcopi6fto;f6lttoetb3bttndat in fum/
mo.fedfecttndominutmret ftcvfq^ adcfceni
feprimum.deindettemm crefdr per feptem Ot
ea.ita $ m oeamoquarto ^ie efl iteram plencl
tnfummo.vna^mnoutmmdfempereftma^
reptemmmumeteaam inplenuunio» /
Jcemtunaeftrorisin aere generadua.vutt
aumfue bttmfdicaris amfmprimtc. et aercm
infenftbiUccr tmmuans m tpfins fupcrftV
dcro^mgignicmamfeftecmm vfdemus #
quanromiwcftemuaUtempojefcrentoz.can
to babunfcanrius ros fuper gramuta fe ondie
Jtem tuna tncefptanettseftbteuifFtV
mo cempwe fui cnmts compUtma. bteuifftV
mum enim babetrirmltim et tdeO mrralfpad
um rrvit}.dterum per omnia figria jodfariO
u3gamr.vtOtdtprbotome.vnde 6c tuna fiC
oicttprbo* SSublunaeftancer/ettfftatt
cer oomus etus.regnatin caucro ddttiit tiba
fcifceflus fui regnt eft.ec eft ptaneta frtgious
ecbumfdus cum ctccfiu femineus» noctumuf
moramr autent inquooitbetfigno Duobus
diebus et fejcboaa erbuTcer m trvit;.diebus
comptet curfun* fttnVJtem tunainterocs ftet/
las crraricas eft magisin mcerto et in vagd
momfiuecurftt#cefnu3.T^
fnt curfus nuncfub fotenuc fup^a/ nuncjante
nuncretro euag3mr.etcum fot drdticpercuy
culos 3uftr3les mferto*es etmna peragratrir
culostro^alesfttperiozes.mnctufta fuputa.
eftveturinautcttla/furfum babens comua».
^fed quando eft fub folemc babetcomua ver/
fus ceitam incunata/quando verooecrefat/e
e^e«a.vtoidtbed*»|temquaRdo Uma rea»
bfametro iuternos ct folem eftmterpoffca.fd
leceffeccUpfis.idcftoefccms folis. ^fteaute
Wecms nun# porcft acciderefecuttdum naf
turam/mfi in coniuncrionefoUs ec lunc quan
Oooenuoaccmmcm.^ipfacomttncrio inlt/
hca ecupria cetebumr.bocfentper eft quado
folcftmcapiceoaconisetwnaincaudavel
econuerfo.vndealbuma.inUb»> oemoribuf
ptaneca? ft mna mcernos et fotem obutatoe
fectumtamomjfofenobtsfadttncaptte vt
in audaOwconis.^iuid aoces fitaoda ora
conte/qoidaput/poftoicetttfc gtemlu/
na perinteipofirionem mmoas terre inter ife
et folem oefecatsfut Utmintseftpamna. vu/
Oemacro.ttt Ub:oaftrologowtm ficotac21tt/
na afcendens velt>efcendqts tn fotarem ttne
om indditft fucricrrt.qu3ndo et toto foU eft
fabtecca obfcuritatemfoUs tene fadtfed iftci
befecmm fmguUs menftbns it5 faatquta nS
fempereft tn eadej Unea qua interfolem ^ ter
ramovamcrraUccrclroppoftta.nafcmpcrTo
tart co^>ou fe opponit» jdem vero oefeccus
fVcUmccum UneaUcer folt totaUterfit oppoft/
ra/fattcctquandocnvicv.ftentmturicruericot
rcaefoi fub cerra/ cmimtfol vmb&m tumo/
rts rcrrc in tineam ftbt oppoftC3m.quaj frco:
ptts luncmcrattcric/p;opcer vmbtam cerrein
terpofitam inter fe afolem a.ftto (ttmmemnc
priuatar.quiaergo ftrtgults mcnfitbusluna
plenanonftttn Imeaediprica queeft vmbte
mterpofmo . idco - fmguU's; meuftbus tuna
fuo tttmmenon p;ittamr»j
^cciuna qncp eft cutufda dbfcutttattecob riu
bitariottts in fecorttenritta. ctbocer piopjt)
co:po;t9 qttaUtatcquianaoiraucer eft obicu
ra/cum; Ittmenerfenonbsbear/ fed^fole^
%kl vcoicunc aUqm tlta obfcurttas eft er vtrt
b;a terre/erqua quedsm maoiUrcfutut iti
co:po;e mnan/que tpftus mmcn in parce ob
Mat»abocfitmartmequando ad terra^ ap
ptopinquat/eic cuius vidnitaceet nebulofita
teconnabicqttarbsmfdzdcs.vcoidcmarda/
mts.qttandoveroad3trio:es tfcaidiiwcnf
ios.darecmunda et nultis mamlis obnort*
tunc vtdewr.vttdcm oiatmardanus»
3cem tonaeftmtttariontstempo? ftgntftca/
tiua.1bm vt otcit beda.iunafi ift pnndptO
rubeat vc aurum vmtoB oftcndit(i in fummo
eius comtmlo mscuUs quibufdamnigrcfdt;
pUjuiofummenfis ero;dwmpteitdtt.^pe/
Digitized by
Google
£iber
VIII
ro ntgrcfdtin medioptenttunmferentt pren/
piu cum vcro nocmrna ttauigarione funtil/
lat ad remoe.in bjem tcropeftae furura erriv
Vt Oidt idem bcda» Jrc luna in celcfti barnio
nia cft forograuifiiroi cmtiTtua.vc &idtmar/
cianue. ^n araijb em iunc ftt graute fonue»
ficurin fpaateleftteftacucue. £r ojdinanfiT
rco ero fonoct eiclfridbzetactiie o;btum gcnc
rato/oulafltmne.; v tfcicit cft coricenroe. 3 tej
lunaeftfecundicarie rerrefemtnibus mitira/
i^a^ccftcnimfciriinibu&quc^fiaunrciro
re/qui fce cojpo;eluneadit(vtt>iatidem/et
ideojctfm fabulae biarurr^oferpma/eocffe
minu que^rjdutttnrin tcrra oiatur efle oea 3
ganibus Jken$irt>iainr 0)?ana.id eft ftlua
rom fcca etnemop.quia ferie ce nooc pafcua
querenabue tn hemoribue ct tn filuie rorois
bcncnaum admmiftrat.ct ideo genritee vo/
cauertttlunam fceam ventorom.quia venano
nt m fiittte.^pterquodetOranamcum arcu-
&epittgebant co q> venatbjee arcubue vteba
tur. $iem luna cum fit fhgida etbumidayelt
cr vianitatefolarie arcukcaicne recepriua*
flam e* calo« folie er ficdrate/temperaror fri
gtditaris etbumtditarie fueerxefiue cnitt ftn
gulis mariibue in fuo fcefccnfu adrerram bi
ems gcnercmr.vt6iatmacro.Jtcmtttna.vc
fcicitalbumafarcftaerie mudtftcatiua.mom
cmm fuo conttnuo r ;rerorarificat etfubriliat
vnde f 1 no efler mccue fpere iune aercm etno
cmrna vapo;um ejfclarioncgrofficiee infice/
rct/quod comiptioheno modicathgcneraret
3tc5 luna f m aftrologoe tntcr planetae cft fu
per difpoftrione bomie cotgie matime pur/
ganua.ilam vtotatptbolo.in Ub;o fcc tudi/
tt)e aftro£.!pub luna pnncmr cgrimdo /amif
uo.rimoi 1 t>amnri ,?<i . vndc drca bumsni co*
porie mntinoncm/lunarie Vittus ponfltmc
O£3twetbocacridit.mm(pptcrmottt8 fuivc
loatatem.rom cria^pprcr tpfius aO nce viri/
niratcm/mm #ptcr occuitaro ftbi naturalitcr
inf ttam poteftarcm.vndc moiborom mutari/
onem medicue perfccre 00 t>ifcermt. qui luna
res cffeaue in co;poribue no cognouitvvnde
bvpocras m prindpio ;pnbftico> 0c4una lo/
qucne atc £ft quoddaj celcfte fydue in quo
opo;tctmcdicum^)uidere/cuiU8 ^utdcnoa
cfrmirabtlte n ftupcnda(£rgalie.mcomm&
le oiebueacride t>icit) remcerraroque ttcis
fallir attcudat medtcue qua cocucmnt aftro/
logtegvprio^cjpg piunatonem co;porie Itt
naris dim ftcue rbitunarie ftuntcgrimdinef
termmalce ad bouri.cum comrartje vcro con
tranc (c$ ad malum^ctjdco mm crpcrfca'
mcdtcue f m ^ocmnam bypo.afpfccrcbebct
primam lunam etquando eft pkna lumini8.
quia mncaefcuntbumc^ce in boibus ctmc/
bnllc.ctfttinacmcntnsin roari etiii ommbua
rebue mudanie^^uando tgimrtnfirmus m
leoum cadit/ necciTc cft viderc vtrum.Iuna tric
eteatfce c6bufttbnc»mncentm aefat mftrmi>
tae c\uoii(c$ vcmat.adoppfitoie gradnftj m
plcnilunto.i mc fi fumrcu malo planeta aut
i malo figno etafpejxrit Ouum bom?mo2rie
quicftfignumoaaun.tdcftfiafpcrcritma»
tem qui otamr oominue figni fcojptonif.mc
t>e mozrc rimendn cft.&i vao ruent cum bo/
no pla ncta ct in boa Oomo ftuc ftgno et afpc
j:entfcnm oomue vitcf5 martcm/qui cft ^o/
mue ancrie fiuepjimt figniJbe vita rnnc fpc
rsndum cft.a t?c aiifs videndii cft.vtP5 in UV
bfpo.qumjbidriircdpofuifle&c iudiqetri
tnmitane fccJmlunariu
Sbctautcmmna quafdam'p;o/
b pactatee minue laudabtlee tam
i fcb*mfubftanriam$fd?mctTectrl
babetemm fubftanrialcm obfcu/
Iftatcmcumnobabcacficutaltj planctclume
afeipfa.babctcnimmarimam iriftaiiUtatcj
quia nulium fvdue ica euagamr pcr omnee
jcdtad ficutluna^conrrabitcriam a maliuo/
tis ftcllie ecnoauie nodbititatem.Tlam vcc*t
dcprbolo.ZlunacftplancD cummalte malt
uolie.iuna mfupcrj>cr fuam oppoftribncm
intcrnoe ctfoicm attfertancbte folaris lumi
nte dancatcnUuna criamquando inadttin
vmbzamrcrrc/pcrdtttumc.; fuumetfua oftc
^tttjefornntatcmctOcfccttbititacem. "p>jece/
ica pzoptcrvianitacem quam batec cum craf
fu acrc eccetraab vmb?a tcrrevel ab infeao
aerecontrabitmaculam et cefojmitatcm. vt
tririt mardanu6.2iunacria5quanco pme rc
dpiti>c lutrie verfue terram/ tanto mino^m
verfneccltimobtmetdaritatc.ct quanto pl^
pjofidtetacfatuerius terram/tanto ptus t>e
crefotet teficitixi luminc vcrfue cetu5.3feu!
ripitccmcnam babcteffccmm malmn. tlani
vtfitatpmolomcue^unaenidtbommcin/
ftabtlem amucabacm be loco ad tomm Mf/
ajrrenrcm.i0tiatcntm botntnc in oculie may
IcOtfpoftmmet mojdinatu. ^fftdc cnam in
boroinc vnri ooilri attc^ maiojc aut radc ftra
bone fmcojbn vno oculo?.^ fubdir»T?omb
lurjacopictipncmm qualunarie coftcllario'*
tnium babuit vido in ooilo non carcbtct B
fojfan acadtc^pter accenljm lunaris bumidt
tarie oculo^ bumo:ee ad aliqua pjaua qlita
tc(ifponirie*0idf ecia m U»mtfcbaiacb.c.v»
Digitized by
Google
BcxdoUmnnt^
fogidus ejocfluj feniftcat frtgidita^ et mmie
pftricaonis mterra etmaereerm aquis. #i
foeritm fignis aqrias/mmtam pfagitabttda
tiam ptuuia£.©f vero m figiiis acrcis/pen/
otlum cempeftatum p:erendit/er venrop rot/
nam.^iotptbolo.etalbnmafar$lunac)cns
in feeundo ftguo poft afcendens l mero:em
i>efignat rrtmaamer ablarionem fubftanrie
r> nircsetpjcdoncs.fimtliter in qnarto/in qn
foettn ooauo mcam.aniaetatemetfugam ec
mutabtlttarem in ipfo ftgnaro» quitunccepe
ritrepugnare/ato beponetur.Jn tmodeamo
aaremimpedimcntumrijcam/buriaamcrar
cerem er parte attwcof .Jn omnibus autcm $
tijs oomibus fiueftgnisbonumemdt etp:e
ccndir martme (i ptanctts ruerit fociara.0e/
cundum variam ctatcm lunemouenmr mcn/
ftroales bumo:esrn mulienbttset eerebetta
in animaUbus et btuerfe pamone vi lunan in
co:po:ibtt6 erarantur. vrpatet in lunarids.?
adodsTJec&e^pjieaftbtts luneecaUowm
plattetarum bicta iam fufnaanc.
©ntadt bue ftetle que non funtpta/
f nete/fe^ramchafmacteffccmmvi
. . benmrbabcreptanctarumfcj capur
d^acoms et cauda. q mouenc' cuftmiamento
ecofeqtwttfatrfum firmamcna.vndea teone
tranfeunt m cancvtt ec a canao in geminos.ct
fic &emcep8.3£o:atttr auttm in quoubec %
no capuc bacon if.cvttj .meiiftbus anno fcj %
trimidio. fimuiteraauda. etin. rvij. annis
complenccurfttmf ftttUcfiapttteft w altqtto
figtto/femper i» figno oppofito ertt attda/?
vencer in quarcOfVC ft apttteft i» ancro/ven
tcr eritin arieteetcauda in apttcomo.ctfia
put mcrit m leone venter eric in tbauro etcau/
&a m aqttario.etficbeaU)8. ec tdeo^ppKra/
fpecnim oppoftmm anda touUter eft vene/
nofa.T>abecaufcntaptttecaltattonemfttam
intribus gradtbusgemittop/afum vero in
fa^iario gradibus tondem.econuerfo autcj
audababe* cpltaaoncm fuam ittcribus g/
btbus fagittartj/* cadtti tribusgradibtts ge
mino£.£ft antbtc aduerccndum <$ quadoju
na ptungirur foli apiri vel caoda cjnftente^
r^gradtmt conmncrionis 9.ja|.giadtbo8 ve4
mfija femper eft eclipfis fumra maio: vel mi/
no:frncjpaptttvelattda magts velmtnttS;
accedit ad gradum pittncrionis.etboc poctfli/
mcb5t0aminecUpfifoUs.ifodemm6 dee
<ttpumnebctftencitcltteft.quiafiluna conue
itericcttcaudainaliqtto ftgnoetfoi ntcrit ai
aptmmfisno pppofttoierit edipu«,}u8e,ei
cconucrfo/it tol faerit iti aUqnd ftgnoam att
baetumain (i$no ©prjoftro cum capwe/cm
ttemmecttpfts Utne.ecft ineodcm grado con
uenic/entedipfis5eneratis.vndefemeor>ta
^pttentancvd incapitevel mcattdameode
gradtt fiutpwpcni.gradibtts vd tnrra ft be/
becdTeedtpfis.vnptuncrio bebcc ften folts
ec utne quo ad idetn fignttm. eundem graduj
idemmmucmecidem featndttm.^n oppoA/
tione vero ptraritttn ftgnumfempcreritf m e>
undem gmdttmetidemminutttettdcmfectt^
bum.£tboc apparet cjpquauis luna tungaf
fmgulis mennbus foU etaccendamr/non trl
femg edipfim faatqino femperin tiueaedtV
priafe ponguncqma non femper accedir la
na tn cdmuniattone in eodem gradu.ncc ea
w femper ap ut vel auda tri piuncrione vel
oppofmonefoUsettonefe^iunsunt»
^mecaeftfteUaqtteda ftammte
arcoira(ptbidtbcda)repentena
fcens.rcgtrpermuranoneque auc
pcfttlen&am aurbdla vct ventos/ fmeefttts
ftgnatfiuep^rendit.i£omance ftetle aUquan
bo vtdcnmr moucri mom ptanctamm. aliqn
gmancnc immobitcs ficutnte.fempcr autem
apparcitt (vt biat beda) tn parte beotrmtam
tnccto.nouenim^vaganmrpcrbioerfasr>t€8
3odiaa fiattptanetefed videnwrdTetn aroi
to laaeo fiue gatanaetfpergunt rabios ver/
fus feptentnonem nun<£> verfus ocadcittem
vn m gteocademalt nd vidcmr.b:eut fpacio
folentapparerefattcet peroao t>ies.altqna/
bo vifa eft.lrcr.DiebU8 ftcut bteitbcda. £t q
bttfcuncp antem ftelUs nafamrcometa fiueeje.
planens fiuecrfiiris femper tnftrmameto ap^
paret in partefeptcncrionaU. vt btcitidej. £z
quo patetcjp fteltaqueapparuttino:m cbrifti
no fiur cometa quiamouebamr ab oricnte ad
mcridicm verfos ocafum qocm non fotcc &
cere mocum cometa*vt otot Crifoftomus»
£elte a ftartdo fuut btctcquattts
f ■• entmfempermotteanmrifemper
tamenftarevtdcmr(vtbtcit jfi/
bo:us)^icunwr etf jdera a con/
Ctderando btaa.eo q> tnets vie macbctnarico
rumconfiderationemttta tudicamuret pie/
mdenmr.^tcunmreriamaftra ab auftros vd
attaftros nuttCttpata.eo % fcomdum opinio
ncm aliquowm ftellarum eoipon m fpcra fif
tnamenti ficutetaui in rote arcttmfcrcnaanjt
eorma.etboc quidemnomen eftquo adati^
. (qua ec macimequo ad maio;a*
Digitized by
Google
£iber
vi^
Vt bkh'${i.1&<£m aifVaganu flett3eftaggre>
gauo lutntnte ro o:be.vel ftetla eft lur. aggre/
gata tn fuoo*be.vn fcSmia; maio: tftaggre/
gano lutnttite & fubftattria ftellari co:po:ie/
tarito tnarorieeftqntte/pulctetdye darita.
ne /etahjpiioiis praris et virtunf.SIocantur
autem ab eodero fteite fiue fvdera lude vebty
cuia>eo # funt luminofa co^ a/fotadn p rio*
cwrriaetehebwe nro:talibue oefetenaa^ma
oifupjwiem btcotanria.fotis tucem a/quo re
apittftttume#utpofiunt fupptenria/emiiTio
nei^id^prinuaaerem ©epurattriaquop Vir
tuieaufertura inundoinferfoh peftitcnrie cot
rupteta^lkUarum eriain virmtfepoliattf ctacl
pco:dtarn reuocanf fibiuMiceptraria etcmetl
faeo^fempitemoiutgoze iltoftrant ota. wo
calofc fatuant et rcfouait vrouerfa. Tla fctfm
ptatohicbe.y totdt beda.ftclle aibc tgnce frit
namr&iCelu^ etn cu fuo omatu eflTenatura tjej
neum muitt ahriqut jpofnerucBrtftdiaut^ a/
Irjpbiqui ponuht cetum efle elemerim vhn et
tiamtacijppiimtcabclcmcmieqniQj x>ifat
tum otcutttfteUae ho efleihgtdae heccaitctas
fubftanrialitYeu fubiecriue.ftcutnec ipfumce
tmn £ tanrumo funcaltde effecaue.1i£oru et
fuo pnnuo et fempitcrno inftamsntttiud ftn>
qSmoumLetftetn ilhs mferionbus babent
tiiducerec3lg:emv>etalg;o^m.rsdtoiumver0
mobthtate? pfracupneitt fuperfieobiecrico i
porie babent inducere vim caioae» Soed VhS
fint fteileyccrmm cft $ funtfc£m ttatura pimf
fimct ftmplide nature actnco;rupte.quo ad
foimam cnamfuiuluadirTtme et quo ad ftgu
tatn fpencc et rotundcquo ad fubftanriam fo
ttdcuo po:ofe»quo ad fugfiricm ptane/nulta
tenue afpcrc vet angulofe. quo ad fitum funt
alriffimeiquo ad motum velocuTime/c>uo ad
qnrifatem funt madmeejufe ^pter fitue W
ftannant videatttttr efle parucquo ad nume/
rqfitateinuumerealli cmfott qui ftcllae nume
rat funtnntte.quo ad poteftatcet dfeaum Ocl
tefuntmagtri intef cotga virtttofe»11am ftelte
ftttttihfertomm getterariue/irriutauue/cofer/
Banueyradt6:tt fuo:um emiffiohefrefteb&ttt
nocne iUttmtnadue/fctfm curfustri fttte o:bi/
bue vntfo:mirer copleriuc ift folia p:eferiria
quoredpintlumen fuifuntoccuUariue.tn fuo
ottu etoccafu fuhf aerie mulnpliatcr tmnmra
tm&quia ftuftctempeftatee coftataht/nuric
fe^itatee^gefterantct .pettraht. vt&idtbe/
&a,cofoa8 V3ftarionc/ecradi0:um fahnUa/
ttorie/riuftc trtftfum. nuttc Iet0:um euctttuurri
fecridum matbefriaticos furit£:ohuriciarice.;
%ntcriam nautjariabns ^>fpereet ipjaruj
Vtflrum mmedto marts btrecnue vbi uelte \>i
timus furitconittncte/maiorietuminis t pul
crtcaie fuht ejcp^mue.v>tpatet in plyadibue
tt ttfdenbue gata)tfc.etquauie tantam oftcti
oantptttcb:imdtriem e^ quadarit vidnitatc /
quta pariterfunt contucre ct tuictdtrTimc in^o
muniappareatfmgrilariterconfderatc/tamc
perfenon apparent fingulariter rtaputcb:e>
etbuiue rario eft v>t ttdt inattianue.qutaet
icedene rulgur vntue pcr quatidaht refutgen/
riam altertue infufncienriam ej: fe reparatat/
■*p fmft.©ndequod vni oeeft/ej:quad3m oc
fecribilitate aiia fupplet que macj qxellet in.
5daritate.3tetn fteltc^>ptcr fime fuc btftariria
iunt bommibus oifpariter fue roagmtudtnfe
Otofiue; ftarn vtbidtaibumafar.quato frit
cemtbeapfae rioftri tnagt8 vidne/tato femg
vidajrurcllc riiiuoris quanntarie et ofierun/
turnoftrie afpembuemmue parucctecouer
fo quato plue clongatur in fuo oau a noftro
babttabtti feu tri occafu/tanto noftne ocutie
Vtdenmr generaltter efie magte magne.'? eria
mato:ee videtttur cffein quantttatemoccafa
#inowi{vtoidtbeda) ^uncaute^aiicjutd
fc: fug cfle centtb capttte noftri/quando bire#
cte vtdetureflc fupercaputnoftmm.ccntrb au
tent tridturreaa poftno fuper caput noftram
cuute ro:terario cft vtidem Otdt.quta vapo>
reettc terra afccndentee rectitudtneradio:um
adocutoe perfeae vcnire nori permitmntet
tdeo ocalus oectptrur ih butrifmodiafpecnu
qutaquoddrcuiuUu|> eft Aaereafolari.radio
cftunat oculus coprtberidere tri fetpfo. Scd
ftcutoidt agafeU tatie vifuri bedpiwr/ ftcut
quandotulgOicandete a fano bcuto ftrieob/
ftacuio confpidmnfed a lipptente fihearcue
ceteftis mta^riierion vtdemret|)ui3tbccept?
ooiiue omritrio m atio videre .f. tri uttnitievi
fo quOd tamen tri aUero ho cftlkd tri ipfo po
tm8.3debia't3uiceri.tn.cbe obfcuritate vt>
Iu8iquaefup:3bcvifu.3tehiftdtefuritfdf5
fhardariu^ in fttfd drcuiie arhioittace p:ocef
fiue. £>tnnee ctntcriimuftd coricenme tnter
t^deratriuehfunmrifed grahirae mferiotum
btRohamreddit metodtam fupeno;um fiue
mcdiouimetcconucrfo. fupcno:nm acuitas
odrruttfonum gram6ajm ihreno:um ficuto.
maraanue. Jretn fcc>m ariftorctem tri Ub*o $
cet^etmuhdo.Sfelle fuht ejcmaterta co:gte
ccU ih quo pdftte fuht atcp nre/et ideo namra
Utertot fpiendide.ficriticeium m quo reaol
uuhrur.vnde dmhes fteltc babcntlumeft^o?
p:ium ptcrmnant^fed f uie ftcllcliHte^fc ^U>
tuinofeyad pfumationcin m.fuc Jonuofuiitts
Digitized by
Google
celo etwMfr
fofyfo fote.$K&lk fat foe vfrrons * iumt>
hofifaris ftbi muicc omuntanuc vna cntnt
auget dantatem alterius.et bonitas vm* foi
ftncar bomtaKalccriue/tcur o: i ltb:o be co/
iuncriombus planetap. ^tem fteHe pzopnfs
drculiserfedibus fuurcofente.etid fi drwtf
imius inrerfecando atiquando mbiurrat dr/
<ulB 8lferfus.p:optCfbocp:op:ia6 fedes ftet
lenon beferunr.necfuntalt;8 per quas rran/
reuHtfmpediriue vel iniuneinuicem iltatiue
5remftellequedavtbu^ama.cctenu8o:/
tefcdenus ocadunt.quedam vero tardtfo:/
Wdrias occafumpetunt.quedaaufepartter
ozmtur.tr tamcn non dmul occuberecogno/
fammr.lbccant varietas omis k ocafus ac/
ridrt er otfpsri alrifudme rirculoc tn q uibus
oriunmr. vet er deuarione fiue t>ep:efFione di
marti m qutbus occubere videnf. Tla (ecadk
vana elcuariottcvei bep:eiTione eo:po:isce
leftts varrjs tcmpoabtts.vel o:tunt vel occu/
bunf.jtemftellefunt tempotum annop f<x
menfium et oietum biftinaiue et permutaa/
tte.flam ftcut btdturitt Iib:o bep:op:ietari/
bu8demenrommarifto.permut3tio tepo:is
«oneftmftp«>pterpcrmutarionan ftcllarunt
wugnisbiuerftsfuper dimata fcptcm.aut
<rpermutaaoneluucfinsuIt8menfibus,fc5
Witj.bicbu8.aut permutariope mercurrj et
veneris.in omnibua beccm menftb? vei mt/
ims vno.auccjtpenuutarionc folis tn quoli/
betannoiaur er permutarione marris in ouo
bua annis»aut iouiatn buodcam aut fatur/
m in tnginta.auterco»iuncrionc 7 permuta/
ttone mpltdtaria tn mpliritatem mduceris;
ctqwriquagmta-arutts aut p^pterpetmuta
tioncm ftellarum ftjrarum o:bts .pcrmutamr
aurcm iticcntum anriis vno gradu.acadtr au
temmagnopermutaaoomntbus m rrigm/
mfer mthbu^ annis.T biceft atmus magn?
Quodeft «ittmumomntttmrcmm »( bucufe&
ariftotcleein Ub:o codem.JJn Itb:o autem
dceronts bidt^aao.3fliuamund3m an
Jii fims cft/cum^cllc omncsyomniaq> fidera
acpJauete a certo ioco ftue crearionis ad eutt
demremeattcrint.bocantcmetpbifid volot
^ofrannomm.rv.miUa peracta c6tihaere.?c*
GUicqutd^ot /og bcc birerdrpbtlofopbi.boe
^eramdinaUtcr tenendtt eft.q: noftrd non eft
*imjureq» vlrimus ftnis eritboccnim fblus
notttrtempotum condito: quimomenta ? te
po:»xoimrietinfua poteftate*
^lus (vt bidt bedajc flella pamif
p limaftqBatotapar8ccttfuperio:fic
&p}CfyMplefmepQ\nB f<$ ara
enaftae bo^altsqatnpbts fempeVreTuceret
poilecnobis autem ttunqua occidit .quia ftt
per nos eriffic vnde polus apollerido eilJyU
ctus/quiacorinuo mudo poftet. £>ed polus
fecundus bidmrantamcus id eauftralis/pd
lojattco oppoftms/qttinobis fenjperefrm>
wftbtlis.^ntertflos buospolos quafi fter
buosmundicrtreinos vcraces femg volutf
mmaraenttt.bi buo polt nuncj mouenf drar
fariterdefuolocominfperearculo drcttfertf
tur.Bnsauta polo adpolttg mediucentrt
terrccrfendimrara quam torius ftrmamenti
tmpem rapimr 1 mouemr. *bic autem arid
non eft materi3lis/fcd porius linea quedarrt
mtellecmalis/queapolovfcp ad polum re
ctobiametroftcuflmeaapunaovfc^ adpa
ctum cft tractaarca quam ranc^ drca mnndu
mcdium fcmpitemis rapnb^ volutrur ftrmat
nienmm. ^olus iVpmr cft ftclla quo ad fit
tum alriiTtma quo 3d motu velodfrtma/quo
ad afpecmm noftrum minima/quamuts ftt 1
fe valde imgna. quo ad efFecmm vnlima. qt
peripiiuB ftmm oifcenmnmrftrascttermini
8tto:um fvdemm^cclcfhum drculomm. vrt
dc becftciia ab aftrotogo porifTimc inmcmr;
i&l ergo ftcila tlla b:eutfrimi drcult Ocfcnprf
t»a p«yprernimi3m elongarioncm % biftana
am a noftro fitu cft fuc magnimdtnis occulrat
dua.p:oprcrfttu8fut immobttitatcm cftbo
minum tpfam afptdenrium marime cernftat
nua.etto vocamrftclta marie/quianauigan
num <z fciam namgate feu namrate babenri i
mart eoirecttua.ronc fui fims medtj toa^ceU
eoftenfiua r> gi?-armrtfibi<ppinqui ab alna
Itellts c bifhucnua/a cu i? vtamtatc pout8 m
oojs, eft voata.pt btdt 35eda»
Ktame eft ftmmm a feptem flelli*
9. in arcinfcreuolurisconfttmmj^vt
biat3ftdo:u8.)*t>aramfcptem ftet
la^circulus q: tn modum plauftri vcrttf/Iati'
«iettfcptcirionc vocancrtttSeptetrioncs att
tej no ocddcre srts vidnitas farit co a> ftclfe
ifte3ritpoloftcllcalrifrtmefuntvidne.^taf
sutem tdem arcutus artofilar/co <$ areton id
eftvjecOTVrfamfequimr.«6tndem boete a»
riquibtrcmnt/eo $ ptauftro berct.quod cft ftv
gnumfpcaabttemulfts ftctlis tritcrquas cfl
3rmtfqc,ppttefid?p?caoda maio:is vrfc
pofimm.vndeab bacftelta tota confteltario
ctUa artums cft vocata vt btctt jJftcU mento
-b:armr?abartjndot)ia?.qjerpm3 flta r>re
foffittfriff proptcrelosaaonea cato?e foli»
Digitized by
Google
^iber vm
fk&tweto poh' terre brwanmt* conftrfnga
tur.5pp3rcttt3Uiem feptem ftelie racjiofc ru/
^Liurfsfoanequamm qttanto? anterib:e8*£
modttmqttadrangutialterius lateribus o:di
nantur.tres vero fequentes inmodttm femi/
drcu&pifponunmr.Zocantur autcm mb po/
lo arcaajcem vnde fempcrdrcucantpoittatt
quam (^mim^t bidt0rcgo»u8) femperttV
lcftdtcvcrtunturdrcaajcem fimtvrfariraftt
pitem.*fdeo flle drculus mato? wfa vocatur;
ytpicit 3|&acro.femper verritur et nunqpad
fma bemergitttr vt biritifogo.qttando aes;
ftclias eteuat.qttatuo: ad fma tiedimu teco
ttcrfo cttmqttattto:furfumerigittres ad ima
bepafflit^bemergitvtotdt ^regori. Jntef
omnes qrculos fopcriozesdrcutus armrieft
3trio:.qtt ia polo virimo:.bomfntt afpecribuf
rmanmefeofFert.nun#eftbo:a noctts qutn
trfderf pofltt/nifi fotfan cius afpeetus nebuttf
vel nubibtts tnrerdpiatur.^nter medias ftel
tas arto braco admodam m|mints etabtmr.
vt t>ica ^airiaims.TJtemau tempo« tn or
m fno majrfme runlacquadam fdnriOarum fr
ramattonefojtemaquecttertti^ngefettortej
p;enundat.vtbiat ^amantts
"Kion eft aurum fempo:e bfemalt e]C/
Ofmm/aquarumettenipeftatum ejc/
darfttum.>£ftautem orion nubtlo*
wsventop^tmpeftattt gcner3tiuus.£teft
oifonab o:tuet muudatfone aquant oribn
btcms. (vtbictt3n,)3n fuoautem o:m te7
. peftatesgmeratctacremiminutatadmodu^
armaripedes et bjacbta eacndenris btfpom
«imr/etfereper larimdinem tno fignopems
cjscndtmrionsimdovtbtdt3&ardanttsma
jcfme fijlget in figrio tbauri.wbfrit fdem."£ft
amcm confteitano mznme notabiUs et rone
magnimdfttfsacpulmmdihfs? eriam rone
Jbtfpoftrioms-rvtrmriSiab arieteenim v%
ad gemmos/eeytendit(pt bfdtmsrasniis^
totam eriam rtlottt m/u ftgnof fuperfirfcm ml
gons fui puicbrimc^neclari02C5 rcddtt. vt bf
; rit idem.5ladfanmiliris etaccm&f ihlhiiani
■. oidinepjocedtt.beqtto bfdt^arcf.2tma/
*. tttseria flagrans fplen&batt atmis.fc.fpte
do: tamen ojtouia vtbidttejem ftgmtjeft m
s mre ferenferi6.ftcurecwmerfo eius ofcfom/
■'::. m mtureeft p:efagmmtempeft3ris folc ejri/
ffcnmn figniso:iontsintbauroetin gemfs
• omma germinantetoriunmr.qttettutrimen/
coin recqjmnt ejcaquis etaere et ejc tetra.vtbi
v ^dt&cm.£onftell3riottemo:ibms feqttifque
: dam ftella que bfritur canfcuia queab aftro/
- logismaiitfotobfcfmr ec noauaVqttefectm/
cjtttn fabutas etus cants fingfrar rotnVvtbtV
ctt tdent.non tamen eft beccanicuta f Ua nod/
ua queoritortn leone/a qtia bics canfcoiaref
a pbffitdsttttncupanmr.ficut birit 0aiteiitt3
i©»onergoiuo«tt fuo primo tempeftatatt
{>ronoftt'c3t/feclpoftferenit3temfolito opera
otrad tetrefecttdi^tej. Stole ejriftente i tbaa
fOquafifeabfcbnditfub radtjsfotis/nec mc
foam maniftftat inferioribuf claritatem. 04
mrautem ttcmm iniulio quando fol afccndit
begeminfs adctroitos vltertojcs/quadoter
ra manmam pattmrbiftemperanriam aertsi
qttoad calidam qttantatem» (vtbidt S^ar/
eianns*
yades que * ffcule bfcuntur/fat quel
b damfteilepiuuiales/inquommoM
nt piuuie muitiplicanmr. vtbictt tfi
do:us.)T)am mnc temporis vapo:es a ma^
ri ? a terra per cato:is folaris vtofenriam fos
rius adfuperfa attrabunmr/qtti mom biadtt
in pinnm rcfoluunmr. «&tcfeo iite fteticbt/
cririmr b^ades tdeft ftcute/ quta attrabeitdo
bumo:es et refoluendo eos tfanfte aquas a
fabutis conffngunmr. (ptt>tdc^ginus.)*Da
bentautem beftdle (immfnnm in frott tbau
n» wbidt1f&ardautts.etcom bfes ejoendiV
tur etfot feruenrio: afccRderif/tucb^adespa
mo fotentapparerevtbtdtiSfrcgoiitts fuper
iob.t|c.qttando a fammo impettunmr. btuer
fas gcnerant tempeftates. { vt bidt 36eda.)
3n byadumo:m rmgesf beriuscrefcunt/qc
tunca pluuqs irriganmr»^iutes babet bw
dumconftettario ftcltas danmmaspcr gtm
f>:df natas.que ouuntur in.pvugradu tbauri
tmrbantaerem fno»ufuo.(wbidtatbmi»
far»
' ZyadesmntfeptemftelieapfuraaV
ta^btaequeftbifunt vidneab inut
ccm tamcnfuntbtftfnoe; ptbi.^5ie
cjorius*btemaif tempo:e o:funtur«quaritoas
tem aura ferenfo: eft et frtgidfor.tanto mcUuf
ab att)s oifccmunmr. tma enimfnterfeptem
latere vtdemrqut nec ep toto:femajMat.nec
' cttoto fe oaultat.intergenua tbaari babent
ftmm.(vtb^
nfo per pif ades fter fadt/etmtic aeris calfdt
*tas vemaUbas pruui|js temgatur.tten-a mne
tgfs flo£ pulebrimdine adomamr. («ptbteir
. mard.)bac Oe cabidrurfuno amaiTe matami.
f q: fthgfmr futne vnaoepl^adtbus etruitmf
mercurg fc^mffgmenmmpoetammvt biflt
'marct3Jecodriatbumafarauto:nunmr pif*
■: des m.jcvf.f|r3du tb3orfcumbiadtbus« m&
' Wwturbantaerem* , .. ,. ,^,«
Digitized by
Google
'0t ceid tttoin&d-
%maiheftdkciiic$akmcnnlKmz
qtteoatarfctfitt Slbumafar tn. t&t^
gradu cancrii cuttts oxn magna fit
ifefe "permrbado .ab b vc ftclla btcuiiror oi/.
esamcularesinqutbtts fanguine minuere
vei medtdnam tatsdttam accipere eft fumme
pcrfcolpmmpwptereicceHum oifttemperaae
aerts m cafo:e. (vnde bypo.rn ampbo:if.a»>
tcancm ctpoftcanem % fub cane molefte mt
farmade.* tbtbtcttur m comento # anre o:nX
tUibs freifeettn omt * poftomtm ftarim pert
cufofom efroarepodonefatattnam. q: tnnc
eft acrcaiidtis t ftcctm fc? a?eatido figno ? a
caltda flctfa ? a fote mnc m leone cum canidi
iaenftente.vnckctmodicamedidnaco^pus
fietct ntmta calidum i ficaimli febds fo:fita
fequeremrmtcdtanaettameuapo^ret et m>
misoperarer7cttco:po:is podtuncet calo:c
amsfuntapera. ^tatemm ibidem galien*.
lCafo: ettranenuevircs ejttrabitmedidne.vit
deaqua calida repugnat foturionifi calo:ae
ns tunceftfo:tis."£reterea virr? intcno: tuc
eftocbilts i per porione vcl minuttoneplus
fccbifimmr.&urantautcmbies canieulares&i
/tp.calendas augufti vf<$ ad nonas fcptebnf
etffcfnntoies quinquamnta ficutibiotriair
t&t(vt btatbaftims^eftfpedesper
l omnia ftbftpfi fimitis. bc luce autc
c.md fit^mrcm ptrum fc3 fitfubfta^
tta vel acridens OJuerfimode loquuntur au/
tto^es.TIamarif.otatlumcnnon eflc co:p*
*iecaco:po:e©eftttjtum.&amaf.etia5 Otcitla
tnen ptopiiam bipoftaffm/id e fubftantia no
1>abere.S»ctfm autem beatum augumnd fug
6cne.adbtteram.21ut eft fubftanria co:po:ea
fummcfimplej;tgenereco:po:umfttme mul
«plejt/ih efrtcaria fummemobilis % abfolutc
penetrarionis/? minimc reftfrentic % fumme
dtfparta tcotranagenerans ctcodlians. fd>
meconucmbilis.omnis namralts motioms
p:inripmm ? o:igo/fumme perfcmbilis/fo/
tneiocunda/fumme c6mumcabtlis.©n uice
tn co:po:tbue nibil cft vriims/mbil comunt
tts/mbil puicbrins/ntbti vcloaus/mbilfttb
twtts/tttbitimpambilius/ntbtl virtuofius/
tnucntrur.iSuautcmttrTcfcimainrcrlucemz
lumcn.TUm lumcn eft qufdam Oefuijais a lu
ce fmeirradtario oeftoens afubftanrialuris*
7tn% amcm ©tritipfam fontalem fubftanria^
fuperquam (umen innitimr.fi cntm tnt co\u
fidcratain fccfTet acridens /neccfTario et per
fecfrctaltajigcadcnfi/ct: per fe mfatwn
ro:mafubtectt utt.vhcTcn^maere eftet ac>
ctdensaufaremrfuta vera ro:maacris/oj5
effcnonpotdi. ^retereamtmntat fubtecrai
fuum.quod patetquta mtnamralitcrcfit o:t
cnre.confequcntcr vero inoccidcntc ct tot o:t '
entalis gencrat p:otimam fibuet ita Oa'ceps*
vfcp adocddente.acddens enimnon permtt
tatfuum fubiecm^/nccettratllud agit.cjr|qttO>
tudemf q> lut non fit aaidens. "preterca
ff efTetaoades aois/neceflario moucremraer
fubito ao o:iente in ocddentem fecundtt fttbt
mm momm luds. (i aute^ mouen fubito nS
contingitaennecalicuielemcnto». "prcter
ca lucc tu'btl e nobilius acddens aute c tgno
bitius fubfrantta.ctquo wdemro^lutno (it
acadena cum aer longefitignobtho^ipa m/
ccfcd (i tut cft cotpus/oirTidle eft inteliigerc
quahter luic (it in aere vel cum altquo co:po:e
Mapb2tto.vtmmft3lto/cum ouo como:»
non ponuntefie (imul in codcm loco. flccefl
tamcn inconueniensncc unpoflibiic poncrc
iucem cfTe fubHanoam co:po:cam et ec fimuf
cum af io co:po:e. pidemus cnim aquam i ci
nerempanreriungi ct mifceri falua vmufcgf
co:po:citatcetlocatitate vmufq^ fupcrftaem
ab alto oifrittgocnre.? vmufcppartcs tnfra^
p:iam fupemdem cona'nuancc.quantttcuna>
cnimfimulimmtfceanmrdnis etaqua. pcr>
mancttamen aqtta in fua co:po:citatcp par
num fuamm coberendam et connuuitatem z
dnis in fua.necptopter iftam comittioncm %
vnionem ftmulfuntouo co:po:a in vno loco
unmo aquababetfuumlooim p:op:iumet
dnts fuum/ficlutpoteft cfifein aerc vel i quo>
itbet alio co:po:c falua vtnufoi cotpomtate*;
ct fuamm pattiumfubftantiatium connnmV
tatc. vnde ct tut fubinrrans ad tntcrtota acns
vci crilralti babet fuum loaim ipfius fuperrt
demambtcnrcj/ctafubftandaadiunat fibt
co^ode&tfttngucntc/qnamuisnon pomc
p:oprcr fimpltaratem fue fubftannc fcufu g/
dpt vel vtdcd immo quod mirabtliue c muC
tc iucce pgmrcr concurrcntcs impcrmijcte.t ta
mcn vtttrecomunmmtur fuiua aituftibctfui>
iianttati fotma qua ab aiia Otfrcrt. nec c pilar
tltamm refpecm altertus materialtavcl fo:ms
UsJicttt mantfcfte oocet ^ oidt o ton^ftus ixt
Jibto t>c Diui.no. cuiuo becfnnt vcrba.Xumt
iu( inquit).iampadamm cum (mtin oomo
ptta tota tnuicem totts funtcommunta/tamc
babentafeinuiccmoifacrionem vnicabifac
ttoc i vnitatc oifcreta.vidcm? naq>vnttf umc
mttldfaccifts lapadib^^iutmoipj tapgdaf
Digitized by
Google
vm
famma tmam d®it^inbifa£tctdim& ,
titieremtinemmer^dnm fmral ibi ftmt:
faraeftrareaat aftera fmealtero cemere. tori* .
wconfttfe thutcem cdtegati e.fubducca autej :
tmaffnraret^prittm wmenrecedet mM fe/
oifti cerero^ lumrou aufercns.aut uefuo alt>
qaidciQ retmquctt8.(£ratettim ommu vt t>t/
ctum cftgfecra vnitas vnraerfaliter gmittav
tnullagtec6tufa.que ft Dnta eftt bocco2po
raU acic t matcrialt mmtne.'tc.(bttcufc^ bto/
ny.)qmT>?wrWdmantfeftcbocetIiimutana
ftimtl om'fi.faltiatamen wiufUbet^pprietate
fubftanriatteacadetttali/quas beferunt fe/
mmftueaccedettdofiuerecedendo. Zur ita/
$ fdmt btonvfium.eft fubfrantta m fc ftftenf
a quo ficedit trradiario queda et tttuminatio
co:po£aho£.femper entm iucet lujciu fe/t ta
men non femp iUuminar/fed foin quando ttt
nemrco:pu6 babetid materia bifpoftra ? ap
tamadtiruminattone.vtbtataugu.0ubua
riami cetopeft veremjc/qucitt co:po:ib*obtt
^jtet p:iam locum/T m celu no iltummaf in tc
^ftcb:is vd in noete.femg ergo lujctacec inuift
•^^btliter ? in tenebria/fed non fang iftuminatr
wftbtliter. vnde vtmtte tuas fetttfretperapit
omnt8aeatttra.3nttifibtuterenim operatur
trirrus lucio feufum etmomm in antmaltbus;
w biinlib.fontis wte. &iciteria albtttnafar
th It.be radiqjjs aftropbipocratc^bomtffctp
ntuftcUa^lupbcnoctefttbtittaret benfttate^
ocris/bettTucrefomne co:p* animamm. t ta
men cermm eft tuce ftdlap bc nocte fepi* nott -
tHd.cn.^mptem'0 ent et opario tuae e mant
fefta inmariqtffluimefluitg applicatiouc
limcadaliquefimmfitteillttminctaerej fttte
non.in vifceribus etta tetre vbino arangitui
men vtrtue ludsogaturrvt p^ in minerattb*
srebus alfj8 ibidem generatt>.^t b:eutterp
fenna ludenecenana eftinomnico:po:eim>
jrro.p, qua ptrana in elemencans vniunf.Huy
ttacg a fummo cdo empireo vfe$ ad cenmmt
mundieft bifTufa.queutfua fubffcnaa vtta
cftet radicefmtpler,variata tamif&m biuer
fitate redpientttt fiuefolm fiue aubp co:pop
fuperio^ vdmferio^.vbieft verafubftattfia
wtoseroperario luos/licet no luminofita/
tioMeft primogenita lajeVmc aeata ntit bie
p:ima.vtbiarBafilm8/quefol4rico^>o:!i^
cemie ceteftibtts quarta bie facris mgferraiv
tmde fol etceteraftdera funr p:imeui lumfa
VebtoWqucptopterfufceprionetttciaincot
po:alis fnffiatmtfine fuefubftaorie beperdtV
«onca^iUomuwriottepctpcttta^ perben^
nctti.tmdcifta lufvbtcf attin^it ."ctomttta co?
potafctfm magts tmt«ust>ifpom'ti pofidt
22ttxicnmr eft radit a rundameHtu. q: omnis
uUuinmanonid vnacftm fubftantia quenon;
cottrinemr acadetttalitcr ab attquo co:po?c i,
ferio:ufed magts cottrincr omnia co^o^aic#.
fpecmquomm penimafo:mali8 cft/ Ucetife
fitmaterialis etfitualie./j&ideo lujccufit m%
tcrialtWbabet potentialttert^rtcm cictra par:
tcm.quiat>croro:mali8 ctbabetacmparret»
ctara partem.qutaquodbabet materia ittpc*
teniBa/bocbabetfomiaincffccm.i&: quc>m*
nifeftum eftq> cum luFin gcncre cozpom^ mi
nimum babetbe materia etmajctnmm bcfo;
ma/tncmio: eft fo:me# matericei ^^tdeo raao
nc matcnccft m minimo fc$ m puncto. rarioc
vercrfoimc^fttn ommloco.Ua^ vnumquocl
(^babetitamoucriadlocttftctttad fo«na»i
fttam.vtbiat3rif.quia fo:ma quanto eftuo
1?4io:/tanto-materiam ifuamplus cytendit vt
ait Bugufttnu8.p2opter quod fo:ma lucts^t
cft ttobiluTima in geiterefo:maram co:po?a#
Utttn/maicimcmateriamfuam btftendtt.^io ;
vnu8punctu8 iumtnt'8 ftue lua8ftmTcerer q: '
feadillumtnarionem vniuerfio:bi8 ptopter
marejfefue riobilitateni/et foime fume acraa
w'tatem,(vtbiataugufttuu8. ©na igttureft
Wjcfimplertvmfonnis tttfuaeHentta qua#
iris biuerfaftnrtuminari^^^^
fhrtaaquamuis videanmr in vtto acm vnt/
rojmtteraggregat3.nec vnilumen itttrat fufr
ftanriam aiteritt8.quamui8 fenfibtliter tancp
vnnm lumen vuiri videanmr.tlon eft ergo t
coucmeusponerebuocojpo^ftmulee quo
rtirn vnum cft mbtilc ? fomatcerquau com/
plemenmmrefpecm afttriU8*rcIt'qtttt autem
rft macerfale % impcrfecmm*^uo vcro co:po
raajoriftcaraitt codemeffeuo pofTunt» qm*
ttcurmm-refpccm alterius materialepoteftec
inauquovclfo:maIcfed glonficaium ctua
0lo:trtarum ftmul effepoffunt ftncahqaoitt
coouatienri.ftcuterp:effebicit HugufttttU8*
2^jeeuimvtbiatBafiIm8mattmceftmobi
li8.tnccffantercmmBfOuctfcetgign?tlmea>'
litcrerarcumfercutialiter in omnan partm
femouettdoettHfllniatdo/vnde quaumml
be fcfubito moucmr.21uicenutteft fummcac
riua erfmcrefulatriaad inrinta ratusc^rape
netraritta . biuerfomm ctt>tfparium gcnc>
ratttta.cr contrariotumin demcnris ct co:po
ribtte mirtiftitt cottcowttam etvnitatem redtt
cttua.radiozum fuo:tutt pzoiecrione/birccuo
Jtc/tnierfeaoc/piraaoe/^reftecrionc omttttt
iriel^d^cri^ib eh^<^enm^d^mr
Digitized by
Google
fct#i0titomt>&
%afoIimua.(^WdtCatcrditts fup. tbrmeu> ,
inte ct permanetttie ouuflibet rei regiritta efl;
fcjjcei:t>trccnua,ruuRtu9n3CuraUfcrmulaptt/
«3tiua.^cmf»m»tepU'<atfcgisitaido.gi
Snitna<pIuy[tt<»/aUiicgmttafimulgi5iuft;
^oatluccfil>i(u^knte.etficmpnoiftatt ;
tivna&puntfrcpletiummttQtaoibe.yte}
tujccft fut lattof m3mfcfhriua.co!o?. pcr fui .
to^ojaaonemfugftaebumidiperfpicui
effectma(.ftcutb.3ttgtt» }2urtencb:a8 erpd
h't/mero:efc& binotuit/it&dias p:odit/fccu/
ntateparat/omnemfpeaelctamiocundacpt: .
duacrebus omnib* fo:ma etbecote mbuttT
tttduatfq: finctuceota co:po:3 ocutta ,rcma/
nentaignota.3ufer(mquitbamaf. JIuccsJt ...
omnia mcognita in tenebae pmancbut 2£uc
igitTccundtt £mb:o.et eria fcb*m bafttium e
poicbrttudp omnis vifibiiis acamre/cuPcjra
tia majrima e in afpcctu que cctcra ntttdi me/
b:a ioudibud fadt bigna.T>ec vt.b.baftiiu$
eackm etfangclop % fancto^ fup:a cclnm qui
cttfftmababita«o.becfummctrinttaRs g $/
emplumeft bcmpnftrario mauifcfta. becluj:
finebimtnunonefuiefltummofttatts mulri/
pU'aauaetbtfruftua.que tn fugnacpmbzofi
co:pons reccpta/no kpiofundatqnamypd
jiftbtlcfpeae/fcd quo ad virtute. (vt b.jjfu
Skulcaa attas^ppuetatea bj lut laude oig/
gnaa quo ad fua fubftanria/vittute i opan/
ojtc.cume fubftanria ntbit iucnif punus.pn^
deo-anfiens p. fozdpj/no fo:defat/auu8 vir
pjtcmbtl cftaauaUu8.cuiu8 ogarione mbtl
voUus in co;poubus e^pcritur»
j,.' ^tencto:'cftqwdabcf^^
f a fubltanna luas que egrcdtf a lucc
ftneaitcriu8nature comuxtone. Uici
a quo cnt/ccocuu8 in durarione.vt.b.3ugu
mlcjato eft icpts/ta ctto cft fpicndo^pndcft
iguu)draetcmu87fpIcndo:effctetem^e]ttt
criafplcndoiatuce fmctuas btmmunone/
ftnepuritaris tua'8 coramine fiuebifcotmua/
ripne»cum fui etaiiof manifeftaaone.cu5 (ui
mulDpUanoucvtbiat26anim6.
€(mmbilferta lua ftott fpcs a gc>
l nere.omne atilume lujrcft fcd no O
conuerfo no omnisiur. eft lume.Ha
tumcn eftbcflurusquidaafubftanria lucis
m aerefiue in alio biapbono co:po:c reccpt?
ivndi^arcurufue.^riptepautcftlumept.b
»uao:gfpecrioe.fc5 refiejcu/iracttt/etbtrecrii
^cftepjmfictttafpeculo etalije pplttisco?/
po?;bus/querci)auncluoKafcre^cpwn)»ali
ad eft fomcu fractum/toqttittdoiimiatvc
m'tadco:pu8 benfumaliquantumm qtfnoti
eft omnfno bcnfum vet bttmm>fed reaptt lu/
men ih fcfed^pptcr materiam non o&to obe/
dientem tumeu iltud uo tenet recntm utcelTu?
fcdbiftatetomemTab incciTtt recto. et vocac
fracrio racuj. 2ertmm lumen eft Oirectum qtf
no i-epdiif nec& inuenitmatenam aliquo mo>
do tnobedtentemettranfttitb2re.etfadt og»
rione8perfeaa8.5ttudlumeeftaerisetalio/ .
rutnco:pof tfanfparenriumpctfeeriuum /be
cpmuum/fo:ota^tfigtuammbcdaratittU5
ocolo^ ierincatiuu/oculis ttppia ct tnftrmiaj
eft lumeit odiofum t moleftic itlatiuum. bo / ,
minumafomnoco:po:e etoao emtsriuunf
ro:marum z fpecte^ in fupernae fpccuii vel
pohricozpoueimpzciTwum. tlamiamenad ,
fttperftacm poitte materie pertingcna attgu/
its cquaiibtt8 fc reftecrit a omnium obieao^
fb:ma8 ibi ^imptimit. wtde quod ettra eft per
fubftannam/jinfupeiftaefpeculicotioafpcr
imacp*iicecfi'gur!a.21ttmen eft eriam (<$m bit
fpofiaotiem marcnequa fub itttrat tmutario
ntafufcepriuum.Tiameiusdaritas intcndtf,
iumatcrtaperfpicua/atcp pura? remtmftit *
fecuientamateria? obfatra.^n matcriaenij
biapbanaobftaculumnoninucntr,ideo pcr
eam irradian8/p:oprio8 tuigo^es cjcpnimiT .
pftcndit.(vtbtat^ipttyfiu8»)^ciu3nto pcr
fecriua illi pcnautditur/tanto ia rius ec ea re/
fufa ad alubenuamnacccdene autcad grof .
ftojetn matcriam tltis pbfcurio:em babetbi/
fttiburiuam apcrttoucm.ftcutattm cunt mate
rie craflc inrttndtriir/captmr ;impetfccte/?t to/,
tttttt fe drunditeytrittfccus apparctc^ obfcurc , ,
vnde matme aafftacs impedit nc tltumina/
no recepta btftribuacur. Jn punoubus tcjic*
fubftantus pcrfccrius apparctetaugmenta^
tur.in groffionbu^ mmoiaf. >£% quo patct q>
apurimmtsafubnltmmts matcuis lumen
pofeac comp:cbcndimr.8 compacris vcro a
obwft8 repulfampatt tnuenimr»
Sdtu8 cft quidam Uuninofus a
r co:po:eluctdobefiurii8/quome/
diantelujtvellttmen fuam gfiac
amoncm. (vtbicitbafiUue.JiiN»
dtU8 atttemaiiuseftpcrpendiculana % \ea?
qut a co;po:e luminofo cnnrTue/rcao et tttic
ari mom fmebtfgrcirionc aUqua petit cettmj
3uus i eft coUateraUs etconrractus/quiacof
r>b:clnmmofoerien8^aUqupd biapbomtj
iitucntens/non reac^ccditfcdobliquaf mo
W5Miot>U%arioabvowfradq?TOcac>
Digitized by
Google
VIH
3Uu8 verb ef! refli#uscraf qutdem a fuo p:t /
flpibrc«^ pel obUquc pzogrcdttar.fed a <oi>
, po:eobieao rcf>c&tectrcpcrmtitur.ct tatis-
fcpcrmfltoMd^ flcjao imnmpatur vt bfdt at*
«02 pcrfpcccoicl^idius itacp tuminofus eft
mobtus cta^ttif fpcncus/ct 0:btculart8/b* fe
rccw3.mamncft mmt pcrpendtcutari8,>£ott
fingttautcmradiumfrangt ct obttquartT qfv
qyad partcm oppofttam piotjd fctfm btfpoft
rtbncm matcricqu3m inuemt, velquam tagtt
T>tc rnditxs in nubc cocaua ct bumtda tmcr/
dufus.biuerfas operat in nubc vel i aerc fo:
mas/cototes/? figuns.vtp^ m coloab^ar/
cus ccleftis.quimbtl atiud eft vet effe biritur.
ntfi fub inrrario radtop in nttbcm cocauam z
aquofanuvtbiritur m Ub:o mCtbcoro2u5.Cc
fubttofcmpcTmoru radio^ctconnnuo corin
gitacrcmarcumfufum iguiriet tnriammari/
mapmccumconcurrCrintin toco cofVaoionta
Tlamrachfibi coadunarimutuo cocutc3ntur
*£t tfta eft caufa quarc acr arcumfufua fepius
mflammamr.vfpatccincnftatloT berillo 0:
cutu8 oppofttionc cbmra folares radios flup ;
pa appofita acccndttur ctignitur
Si^b:a cll obtccrio co:poa*8 tcncbjo
fi ct opad ad tuccj vct tumcn ftuead
eo:pu8lummofum.0eftvmb:3trt
pfetfcbm pbiftcam confidcrationemcoringit
q>jcb:pu8 lumiuofum ftrronmdum cratiqua
cjo eft maius cp co:pus obiccmm/atiqn equa
le/atfquando minus.fi cquatc/fadt vmb:attt
equalem etrorandam.? talis vmb:ao:.cbelf
droides Adcft cqualttcr romndum.fi mtn? ft't
obftacuio.fadivmtoam tcudcntem in lamrtt
admodum c3ti3ri.taU8 vmb:a oidmrcatatoi
des.^t vcro co:pus lumtnofum mat? fitcot
po:e obtccto.fadt vmb:am tendentem 1 acu/
tum etin conuimct talis vmb:a cuamrcottot
dc8.£cquo py a?cumfolfttmaio2tot3tc:ra
tpfa tcrra faatvmb:3m conoidcm. «Conngct»
tctgtmrc^tcTrafttoppofitafoliqtteamgna/
to modo tta atte bitigit vmb;am # tunam at
ringttct C3m inftat/cdtpfun tune/adt.fed ej:
quo fot mmoKm fperc ptertt ifie conus tran/
fttet bedtnat in partcm oppofifam.et tuctu*
ria ttbere apparct ct illumuwtur.' £um vero
tunabircctcfttoppofi^foli/Uiafaa^vmba
c3tatotdem.ct idco vmb:a contra terram btrt
gtr etedipftm paracuUirem factt. quia talts
vmb:a no fumat tegere rotam terfam cum a
radijs folts m qutbufdam parabtw tUumtef
eter ralt vmb» acadttedipfts in vno dtma>
tcatio tttuminato ettftenteftcutbfdf atbnma;
^mbjavcro ato;if folans dlrcpieffwifptc
do^ racubmm foIan'um^ccuJfattVa;ficrt1ftt
&e ctfccuncUtatt8 terreinductma. ferpcmam
amica/et cOlub:omm num'ti'u3.clm3nttum z
ranctanriumremgera w.mamritati8 frucm
um tard3tiu3.tcrrou8 vcl nmoiis etbb»bnf
muUipttds ittcumu3.cum non fitco:pu8.fpe
tiei co:pu8 cft rcp:efcnttua.cotpo^ tn mom
1 inqutcte cft futtpftus ConfYcjutatiui. na tno
to co:po« fe mouetict quicfcente/reciuiefdt
fitgietmu cfttnfecunua.ctinfcquenuum fugi
fiu3.qu3nto cnsrn bies efttongio:etfolmce
to lht3lrio:/t3nc6 obtccnco:po:i8 vmbwvi
deaa imno:etec6ucrfo.ctio folc»:tcntc vide
tur vmbu m aio^fitmlttcr ct m occafu § i mc
rtdie> •-•-■,.■.-. ■.
ifncbucfltuds abfcnri3.3tcncn/
db bicra. tigat em et tenet oculos ne
fotem vtdc3ntltuctucem. ctficnibit
eftntft pura p:iuano. Scncbia cnam b*dmf
aer obfotms vct vmb:a opad co:6o:i8*vt.&
bafttiu8.>7qu3ti»te ct ftm macontrarialtt
mo:em tncutir/colowim pulcbrimdiucm toU
fit.vcrecundi35birimitvclminuit.fomnotctt
oamnumtv
Digitized by
Google
&t tmppit
<
fee^pstawftt» tonfiis ?a'us pattibus.
Zi&ernenus.
0ftqtiam
atttemotjcmttt8t>e,p
p pnemribus celw et?
parribus Oe qutb9 fa
; '.. crapagmafeatmen/
rionem oicendttiif.eft
fnb&eutcopendto bcemsetTecm.f.Oemottt
ctmeTuramotus.t. oe^prietatibus rigts z
gribtts dus.Caufatttratttcj motus p:imo %
panapalitcrauolurionccclt cuius mot?pu*
masenHfempitemus. vt otctf ittli. oeccet
um.neq? fimtlis eft mottti mfcriom co:poza
It^Wibtltfiucmutabtltcaufatamccftmot?
roferio;is.q* motus reruinferiomm generab \
ttum^cedttcitmcoipojau' z uttifomu moni
o Jbtum fuperiop vt 0iatarifto.ibtde5.TOO
tus aut eft tranfitus a tcrmino ad temimu cS
trarttim.vtotatm ft.U.dufdem. ^mneentj
quodpemmtafcoecontrario muta^tn contra
rium. «& funr. fejcfperies .f. generatto/cozm/
prio/altaario /augmemm/otminutio/ feamv
•dum locum mutatio.vt Ojiat idem.motas ue
ro gmatariome^mftmmaliue raiolubtlis ?
fpencu8/aliu8Eccm6/altu8.contpoftm8.*^e
uolubtlteatitnonmuRttlocttm fccundnmfc
totufcdf mpartes areulare8.tamcquatido^
c&mutattocdvtpa^ttnmomplanetartt/f^
cmsautemfemgmtttatlocttcjpditt cftin acta
autcni mouef a cetro ad drcnfacntia vt ignis
ct aer etbmoi leuia qtte terttfur furfuj aut eco
uerfo mou^OeozfumXadcentrtt\utgrattiafi
cut aqua ctterra.bicatttmotu8 fej: babctfpe
des. >Bk enim t>e)cter/finiftcr/antc/retro/f upe
rioi/mferio v£opoftru$ ucro motfeft ouob>
moribue cotraritts ficutmoms lignt in quo
/.^ccendt^ ignis "SDotus infufi' bocbabct pt
^iutuqj qc vebemeri mom generarT calo: vt
patetcymompantt orfnseycuius coftmtato
wi moaiittflarnaturetber vtOiatSnfto. et
cjcmomliqucfitplumbttquodcftin mom at
t>iatidcm.moms.n.non potmcfurari. nifife
atdumntc^urafpacitinquocftmotuf. 0m
neatttquodmouc^atttmottefpjopJictatefue
tiatmeftcMadama8mouc;ferrtte]cvtrmtcce/
Icm.atttvtolcnftaftcutccfb;tC impulfu vetttt
mouefnauis.aut et voluntatc ficut mottdfcoz
pue^putvult animus.^otus veromutatio
nis eft ouplt v4 mutarioms oeloco ad 10015
autgmuatioius oifpofitois ad pifpofmong
^clocoad lommautmmraitticf/atttpcrvnft
lapis cnt3 qn ab alto i>imtmr*quattro ma<asf
Oefcaidit.tatttp eftotts motns mag^ impc^
ruofus.vnc* uitendtf motus mrtnctpfu|8.q^
vero itiouefper violcntia fomo: moois cft-m
pjtndpiomotusipifios etquanto rem$rio$;
eft a fuo pmtdpio tanto OebiUo? cnt tnpttt^
vtpatetm famttaabarcttemtna.quctamare
motis potpiotja. m in vlnmo ntbtlpenettajt,
ha$ icdtt.motu8 itaqj eft genaattonis A oro
nis trafinumnums tnfmom C3u.fattttu8.cak)f
> ris mtiflamarionis inducriutts. tamaquec^
aetis fubrilatttt^.calotts natumlis cdfo:taa>
uus.oppcttt? ejcdrattuuf mcdtdnelajcariuead
mucUftcandttcoipoJa alias cojpus cooperari
uus,^lnde otat l>ypo.fi vis celeberu oucc/
rcmoucco:pa8.3tem ftfuerttmotus acentrc>
addrmrerattiam critinatcrie eaamuus/oifV
fufmus at>Uatiutt8. Si vero mcntecoucrfo-
a drcdferentta vfqj adcetttrueritaggregariu^
parttti infptfiattutts ctconmTcriuu8.3K mo^
mstcpcrams eftitaturcatatozu co:po?u pfer
uatiutts.tinodaar? verocftnamreocfhucriu?
iftnpus eftrc?. mutabilm matm/
t . ra.vtotat2rifto.tnli.i>equti.ta>
, fttbfta.velrpu8eftnumei^nume/
/... . ransinomnieoquodnumaamr
|)cl ficutt>iac1^a.tpu6 c Oimatfto rag, ntuta/
bilium ^mmottt^mozamqttecocttaefttnrc/
btts.mutabtltb^.iaowtBug?. niba eftpdo
fius temgcq^^omnipofreflrtoneouo poffut
fimulbabcriv4plura. (ed ouo momenta ft/
mul babenno poffunt.^lttde tcmpus recuBa .
ttoucno redpit*awffio.m temeis irrcuocabt
Ue eft.breucctp8 nttttabile 'jinftabileirrcuo
cabile.£tt atim mom mobili inapit/ quo pe
nitus oefidctctcmpusfinit^tdeo no crittti
rumrofed ceftabttiqn uibtlnifietentttas crit
vt Otdt Bug?» Zcpw tubil eft cotW omnib?
cnimcqualitercftcoe» 2cmpo^nibil labtti/
mlcii nunf qmcfdtimmo qn tnaptt ocftccf
tnapin occrcfcaeTe(»ucrfo/q:p:cfcn8 finis
cftp^terid^tttoypttitapiueftfijmri. 0mjte
cntm Kpugtribtt8 v>idfiitudinibu8 variaf.f;
inp:cterittt p^fcns "? fmwa.Scffmroneni tc
po;ts 1 aus varia fuccoTionem femg cft otes
^ttopvtoiat26oiafc4alibioic6 alibtnocte
poientbil.tncemtts ntbil impacepttbiUuf.qf
vt Otat^futattptts p fe no oinofa^/ fed folu
g bumanos acms.Stem tBenibileftaltcrabt
. lius 1 tdeo cozgi nibil pcncttlofius/q: vtbi>
atT^ypo^mutationca tcpom maaroc gcnc/
rantmoibos.fttbttaeitimtttatio fiigtdttatis
M cauditatem co?Ba alKiw? tmmuati tcieo
Digitized by
Google
tibct r§
q: na&ra no pautttnepattihas mumttbnes
vtbtdtT^o.tdeo fobita muranb temponT
f^uaercftcaufa-mftnntmtta^Jtcmmoderar
lotepotesmfuisqt<tanbus temgato/cot
ponnibil«ft falubnus. vno* bidtur tn apbo,
fanpont^modaans n tempo:a temperaltter
fe ba&umnt/bonTerut ftatus «rmajcime bone
fceterminarionis ftMegretudines.^Item cpuif
tempus itafomtttabile/tamen tempote nibtl
magiscottntttt/partes anmtgis funcconnue
^ndcbidt Ifkar.tempus qb* in bveme fe ne
fatftanm inverereuiuifdt* ecotterfcv
ilnusvt biat^fi. eft folis reuoto
a novelanfocmsctt^3ctt3.cedjcv*
btebudTquadtatereditad locuj
fun.^lauteanuu8 btctus eocj?
menfibns m feraneanttb? vowif ©ttde an
nusotamrabanc^eftciraiqzquafiarculas
mferecU't^renouaf»vndeapudeg^pno8 an
te luteras inuetas per ptcttt braconej/ cauda
mfuamincidentetinfereuatetem fignabaf*
vt mritJKu^unt annom biuerfa genera. na
cft annus lunans rt^jfoz ano folan in.1^ bte.
bus»? eft ann^ folaris qui.ttj.babet menfes*
Singuliautplanetebabentanos fuoe mq/
bus gruiut^urfumfun vtHkars quttn buo>
bus |upiter in.j^.'t fatumus in.vff.£t ean/
nus macmusqui biaf mndanus qn oesftef *
te fc^marifto.redibtttad^piium/t pnnmm
fue aeanic^pocmm/tbtcann^fccTmarifto*;
m.]C]qcvumilibti8 anno^gndet*ftmtp3tet in
tt.be^ppnetanbus etemet©£.fco*m platotcos
attttnfra.p?4ntli3.Briaf annus ifte fiaitbidt
3&3ao.intt.Cironi8.i6ft3ttt3nnu8 vfu3lf.
f.fol3ri6qu3mo:tpm/que qusmo: tp3fufc
f.tpus vem3leeftiu3le 3Uttttt3le<* bvau3le.i
oicunt tga eo q> in fuis qualttmbue mumo
fettgantvtbiat3fi.biatnrrcurricul3eo q> al^
iem3 3fltdoitate curmt <z nuncf m eode^ ft3m
gfeuerant vtbtdtideljlfujn bts qttatuo: 3ni
tgib^ocddutbuo folfttna i bpemeteftate buo
equenoaTamvereTaunmo.Solfrm'tt3ttteft
msnnm equ3lita8:btet tnocris/ que acciditi
gremi fotie in cancra <z capaco:ni>itt csncru^
qu3ntu 3d folftiauj eftiusle. in cap:t'co:num
amun ad byanate biaf folfttdu quafi folis
fetiobuplidbec3ttf3.velq: folin eftate vett
b^eme^pterlongitucUnebiertt aut nocnum
Videf ftare in uoftro emifperio vdinferio:e vt
qi in vtrocfc folftido.qu3ft ftat/m eftiualinon
potensplus sccedcreadnos. in bvanuli no
potens plu8 a nfo loco babttali dongari.£q
nocnoeftmajamaequaliras bteiaraftaalis <z
noots Queacadwm^flu. folts tn anetc ftuc
m):am.^:trrmeftvenm!e.^ectomatttuiti
naie.3nbt8quamo:n)ibtt8 rmtquamo:te^
tuttia que bicunf mdu3lia.^>:imttfi£inpma
fepam3n3quadragefime.uin vere.Secudu5
ejteftaos itt feptiman^petbecoftes. 2ertt'tttn
eftaumni infia quarta reriafeptebzi6.0uaw
nteftbpanisqSntfeptimanamtegia atena
ttramtembm.Snnusitac& folartseftanmis
<oi8/^mapit3 i3nu3rio ? terminsf m becem
b:i.eteftfp3a'u quo voluif fol mceoes fer^ge
fies z qumquies in ^odaico *i qusdrante ids
eft fejcbo:is queftttquartapars biei namraltf
3fteautfejcbo«no computanf in anno cot/
fedcolligunf in snno bifle]mli.^iaf uutbiffe
jttus coUectio.)cvit|.boj3rttcmuT3mmin trtb*
anuts cufejc bo;ts quarti ,ant ad patTdendum
vnubiem et.jcnt^.bo:t'8etcutu8 addirionebt
ctmratms biffemlis vtbtdt 26eda. -£t biaf
btiTeictus q:fem^eo 3nno quo 3Cdditt febm
ario bis. vi.Ut^pnudamus. vel btcif bifTejcmf
e^btflTemomattts collecns ejc. rm* mometis
qutbus fol mo^tin quolibetfigno vttra.]qflc*
bies ?ejc.B£menbu8 recolUgunffmgulis an
ni8fe3cbo:equecoUecte gnes annos raaunt
m quarto anno Uib0epikm. vtsiatlbefa*
tedbocquerein computo»
Tlnus lunans quandocp bidmjf
.■•-»■■■ fpaattqttolunareolutmrab vno
ptkto^odiad ad 3litid punaum
qc?ccmnnafemttduquofdam.^
bieB i fejcbo^s. 0uadoq> bicunt annus Iu>
naris fpadum quo volttgf comuctone vfcp ad
ccmiucnonemvcl3billuminariotiev% adit
lummarionem^talefpadutnntpcratpnmuj
buobus biebus ?.*>ubo:is. ^tdmr attttona
enetncotmqnitabirecmeftfttbfoiecp^
^Tuperndaliternos rdpidena apparet uuv
mmacuota vero eillumtriataqn videmrple
napoftpiuncrione/itaqj luna recedtca fole^
retmqutt eu in aliquo pucto jodiad que reuer
tensadidepucmm/no inuemteumibi/quta
«am^fedtmfuo mom.s^lndeopo:tet eucon/
fumerep. buos btes i fejc bc«38 ante# iUuj co
Iequ3f % t3lefp3du bidmrlunario. ^uando
q> btdf annus lunaris fpadttconrinats buo^
ckam lunanoes/que biutdunf a compuaftts
^fejcpares ife]«np3re6/fcb*m^ mefes funt
pares fiue impares % fejc tmpares. *^3rem'm
Imiario refpondetmeTt pari.imp3r3ttt tmp^rt
Stmusergo lunaris pritten8.nj,tale8 lunato
neiVpttnetccaUin.bief/fejcies ^nvf^1 toride
mjc.biespruitttt3nta fumtna\ Sltuie pat5$
annus folaris cois fup,at bttcannu Imtaretn.
^biebus/quiefceffus faatwatemuuKvana
Digitized by
Google
fct tempoie
n ungnlis annts m^mamnnn^tam fi triB
anno lunapama ein UCaliajins mefis infe/
qttenriannoOTtotJOcteama. ^nandoc^ant
Diafmenfis vdarius lunanslembolifmalis.
ceflemboliflTimuseiccremenmam folaris ad
lunarem.^oia?iUcannus emboliftmalisi
quo ocur^reeoUicamrvnaltjnario.rrr. biern
reeoUcaaeriUis.ri.Oiebus iriqmb* fuperata
nus foians lunaiem.et ideo teraus amius em
bohfmaus eft/ q: ih illo recoUigitur lunariov
rrr.bterummbus OtebusOefuperrtmancnnV
bu8.tereniriuri.f3ctut.rrrtti^ in ferre/
mancnribus aujs mbtmbiebtts.fimiliteruj.
i?U]i.amseftemboUfmalis /3ddttts iius*vu
triebus ad tUos.rrii.bies quierfuperacfc&ia
vtj.et vt^.annirecoUiguntVfcdad bocvclu/'
nario anbolifnialis.piij.aJiniftt.ri5U biemm/
opojtctmutarebuosOicB crembojlifmalifub
fequeri/? itagcedendum eft vfc& adpkanmi
qri adus emboltfmaus adttupletprinens an
nos.ttj.comttttes?.vtj. embohfmaJes. <Sn/
bolifmales .tnfunt;uj.\?u xniji.ri.riin. rvtr\xir;
Hit) vero func a)Bmn.es. 3nnusaot umaris
marmieobfejuariantBeapud beb:eos/,pp£
quod legafe Hiaftqi omnes feftuuratestegav
lesfetnntonecurfum ctetatem obfemaBter
ideofemg inapitalunanoneapzius/ vr oior
&.? inero.rij.oicir/mcnftsifre erit vobis pn
amum mcTiumanu^c.^jeter annn aut vfua
km fen coem cr tegslem/eft antjs qm bidtttr
emergens quado 3£m.o afu notabili emer/
gentc rpus fubfcquens comrmtrV ftcut greri
coputauerutrpusap:inta olimptade.etd>ri
maiu a pJtnta onia in amatois/et ficbeal^f
^tdecoringitfepem medinm anttt legalis
eftminapiriemergeAms ?ecouerfo.er perboc
multeptranetatesinb^bltaad conco:diare/
ducuntfedbecadaunomm bu#rtae t>im
fttmaant»
^reftprinapmmamriajitjs inid
• v umeftqnfolmprimaparteariei^
coftfttt^contra feptetrionem per
reoant linea afcedere tndpit vt tri
at<xmftan.mp3ndeali.v.cui.Tsecta autem
lincaeftquenec^feptenmoniamnet necpme
ridict7§ablvtro(5polo equatuerbtit3t.kur3t
auttempus vens vfqjin nnegemittoriJV qua
tum.f.fol btfmmtpertriafigna.quo^vnum
qb^babetfuri menfemi3dtpus vent3le per
tmente.^:imttsmefis eft anens mapiens a
rvuj.biemardj vfc&a&rvij.sprius.Secun/
dus efttb3uninapics a.rvtj.bie3piiUs viqj
acLrwtj.otemaraj. ^emuseftgeminoptnd
piensab.yuj.btel&ai) vfc£3d.tvq.bieiul$
& ante vernn tp Wtnter mgtdn ? altdam
martineremrj3m.5nter byemem i eft3teme/
dtum qualuam vmufcpparrictp3riuu/qm fa
gms ruc incipiz mulriplicari in co:po:e afaltd
? bmnozes qm in vemali mgoie coftricri fue/
ranticopacri/calo^vertiaUinoueri indptnt
etbiiTouti.ver3utmttU8 quautaribus tepera
mmfatuiTimtttpus eftetminime momferum
3einfemri.vtoiatconfta.eti5.Tl3m bis bua/
bus qualttaribus n3tura0electa£q: caltdttas
eft caufaeffeaitta nutrimeri'T 3ugmenri.bttmr
dit3sveroc3ufaeftm3teri3lts.eticleoinvere
marimegenetaff^nguis qm magise necefla.
rius nutrimento coiporis. £n vero namram
fua erieritbiuerfss inducff egrtmdines. vnde
oiafin empb.Si byems ficcameriti bozea/
lis.ververoplttttto(ttm ftteritetaamritts ne/
cefteeftineftaKfeb^esacutasfien-zobaUdt
cas etOuTentenas marimein bumidis.\m vt
bictfpmentato:mb)?emeftcabttmo^8r»fa ■■
gicUt3teretenriacmric.5n vereautmriria but
dttatebiftentriato/mulcefur^uitatesgencra •
mrapcralo^erefolunmr.Jneftateverobuj -
calo^ nd eftpotens eas pnunere/pmref^ot/^
ficfeb^s aouusgenerat et induati multaa -
3U38paffiones.»i vero b^ems caUdafuent
versritfriigtdum erftccuVneceflc-eft bormestn
eftate egrotare i muliercs psrtmras leui occa/
ftbneabbom're.ariu3ra amignat. ^Sf.ronem
in comento-Oicens qri co:gap:egti3nrium in
b^emefuntaltdat bttmida.tenera funt^ra
ra vnde mgiditas aatsvemaus fubiio x>enc
O^nsadutterio^alecUtfemttupCTfrigiditatej :
cmmifecatoncquefutalidxtatesmomfta^ .
toiie/mo:rifiamrfettt8. vndefetus moirifia -
ms^ggr^uatrerinacula^sbmmpitetftcmtt
lier ttecdTarioabbo^ar.Slemu5mujB temp^
teMoiudattf3jttapwm'go:epftriaant 3pe
rittradices 'zberbasmterralatenKs r*duot
floubus ? berbts tctrarenottatsttes ad garri
tn^anjo^mfolicitafz induat.'? miro oeco^
oem tene fugftciej indmt % venuuat. Mn ver
triat^a virot^ vd vtigo^q: mcberbeetarbo/
resvirefcereincipittt^frotjciere* £emp?.vei)
eft tpttsagnculmreHl3bo:is i#\i8 leaae?a/
mo:ts.Bemali.n.terje oia vidinfletari.na^
tenaviret/fauatronda/p^mfioiet/cdnfple
det/msre qttiefat/voluaes voctferat/^nidtfi
ant.^ot3queinb^eme viclebanf moimaet
maradavenjatttgerenouattf. ^mdeferenn/
tas vemalis aeris vocamra mar.nftts touis^
aquevero vemalis ^tpis minus fanefuntad
bibencl^/q^avaponbustancrefoUjnsjn/
groffamr etaranis^aujsvenmbttstuctgis
U
Digitized by
Google
XR
(emmpi)dentibus infidimt* tdeo ft neceKe
fueriteas bibere?mUt£ori(fan. vtprimo oe
tmoanf vel p, ebuiirionem fubrilenturi ? purt
ficentwv
Buq cauckeft?ftca.mro8 utia
• e umeftcttfolfiimtmprimagteca
my^ tuc eft fol m mapma eleuato
^ ncquoadnbeettampaulatimm
cpttbefcendere vfq> infine$ vtrgmis <? babet
eftas tres mefes ftcttt? ver. vtbiat aConftan»
•pamue mefts eft ancri a.tvty. oie iunn vfm
ad.p?tn.bie iuiij* Semdus eftmfoteh' leone
awij.bieiutt) vfqj ad.jcvt].bteaugufti. Zec
tm eft cu iam in vxrgine befcendn.a.n>t?. Oie
aucjwfti vfcp a&jevi^oieYeptembris.vtbiat
eoftan.€ftergoeftascaltda^ficcacoIojeae
neratuia/ec; a> fol tgeeftroatimmma gradttur
afcenftone/oppoftmfcp aptribus noftris bt^
recram? fottejin co:poab?noftns fimiteiit
*2f mferioribtts rmrifltma impjimttacttone
^Jnde etfuperfluainbrcmecoadttuata oif
folmt^cofttmt^Si verocftae fuamteperiem
erimtroftrmitates alidas '% ficos generare*
wducerecofuemt.vtbiat £6ftan.otee loncrio
res folefrtdtetnoctes b:ettio:e8.fittctus <? ffo
res admamritate5^ducit.namvt catidttatis
fu^toncintefebumo:es m frucribus tucbtge
m/?otgeftoseo8rom:gat<corogit. £mod
veroiugfummcftoeftccatpmims etoftttnit/
lerram rimofa3 1 cauemofamredditTtam a/
iwefttobumtdttasgtescofumendo oeftroit*
»icatate vero fuaptts tetreftres copamit et
coniugu^etTicapentterraatcprmdtt,£ofttin^
prisigimrgribos aquas qtterttertttcaufaco
adunarionisgtmmrcomtmonis/necelTeeft
2SS?mr#f "fc^PaW* aquoft
Sfr^^^Pemtamdu
^powfasgtesaiaUumcaiorisfuifubttltta
te fttDmoatt bttmo^m fubcunett oinoiuedo
ffl<to:e^ttoataftcquodefuperftutt adtubi
iatereuacuat.g powmmeaamapetmbneftt
fpmmttealattoetfubftanriaitskjmidttaris
cuaporario.etib^o viref oebttoatetenematet
v^c^cnmtefnacoierae^jat^inflamat.
™?i*ntealoi^Smerat^ausmetata^
pes meUtnaittesfiusfionbuseftas reftatet
fattatnocmmtsmtbussenerat/ ct berbarom
lo#^neommoeftttarefdt "gatt bume
aatitftiuo teBeaues roamne voaferat<rmo
cwlanf ad pumftandttm. filtjcftrcs voluffes
maj^animanmr.ommumcorpomm vm/
brem eftatemecwa abbrewantmv
^mmnus ab augcttooeft btcmf
S eo cp tuncttris fittctfetfruges po/
- rimmebabttdantiriborreise aa
gentur.omnes cnim anni labo:es
etrracms coUtgitin borrea et reponit. ettdco"
numainfabults iunonis coparaturrone fcrtf
litatts.vtoiat gftdo.Dam fottdtos etnego*
tiofos cira frttmra coliemone bomies rcdduv
agrosarramimsaarboresaftucribus o:ba
tas reddtt/ftcatate et mgidimtefua frondes
etfolia momfiatet beidti terram ftenle em>
ct^ctvimgcrminariuamapotatct prefcindtt
*ohtac& autunttsfrtcjidtts etftccus bumoris
melancoiia frtgidt.f.et ftca generariuus/ cut?
triiau m eftm fol primam gte libre mtrateura
foi eftt rectalinea.f.inequmoaialt7ctta fepte
monectmeridteeciueOiftat*babettpu8au^
mmnaie tres menfes fibi ofemientes. m t>icit
Conftan.^rimus indpit cutando fol eft in it
bta a.fvtj.t)ic feptembris v(c& acljcvitj.Mcm
octotms.atttctnapitfol Oedinate in mcridte^
Scmndus mefis eft in quo fol eft in fcoipio /
nca.^u).oicoaobrt8 vfcp ad.jrvn. Mcmno^
uembm* Zemne cftcttfotcftiri fagittario.C
a.^^.t»tcnooebris v(c# ad.jcvitj.occembris
vtbidt iConftatuautunus in fms qualitaa/
bus vm cotraritts eft.tdco mnitam inftrmit»
tum ? pemmartteftgeneraritts.;^lnct T>tpo^
iit ampb.in autuno acute acddant cgrinmeU
nesctmorafcrefuperqueloawn btat &zl>
autmnnuspcfttlaittbrcwteris tcmpibus et
mnmltis iUaudabilis.^rimo^ptcrmutabt:
litatetgismuncmeftaiornucrngus.Semtt
doqutamficpofteftatej inuemtmuitos buvt
mores incefos ejc aiore precedente quof reper
mri frtgus autttnaieadintenora/etno gmi&f
riteoscjarequiputreftuntctiducotctiajpcf/
fimaspamoncs/vtquartauas afebresvtjc
mrabiles.etbocq: zumnm frigidus eftetfic
msettn ordtuams ettdeo m autttno ntmta,
ficctt^tefuacofttmimrfubftarialis bumidtiaf:
corga emattt^Oebitior3./ppterineqttalttatent
vero aens port fubtto nuc apmutur uucfubt
to cofmngunmr. vnde fttaUdam rumofttatttT
retenrio/quas cam virms no pofltt ejcpellere
muirimditte % ammme ntaterie/pamoes mor
nferefubfeqttttmr.TVrifiasatttattmmn^ma
rimeeftnoautts /ouia rrijgiditate etficdtaxe
fttapuimoneoeftautetmnipriadmc>dtt
pini.tdeo priftcos valdetcdtri
^ems ab eddo eft otcta eo d; tem/
b pore bvemalffoletireetfoluifolt
bremori drotto c$ m efttualt.vnde
brojtores dftotbies etnooes loit
Digitized by
Google
I-
ht tetnpo:e
mdwn£6fan.ca(olef!kinpzimpartcGapiU
comi? efttwis befenfibnis folis in meridie/*
L2mp2uianmindpitjf<mdacc6tT3rfcptcnrrC
onem.T>3bet»n.b yems tres menfes fibi befer
ttietes* ^Siunns eft mcaptt'co:noyinapteits 3.
tviij.bie tannat^ vf<£ aclrvi. biemfebiuarij,
i^eatttdas eft cnmfol efiin aqttario a.jcvtj,
bie tanuanj vfcp ad.jcw.bfem febmanj.
^ettius menfis eftqn foleft in pifribus ctfn
dptca.]cpi.btefebatani vfcpad.3cvttil.bie5 mar
o|,vtbiat£onftan.£ftautbvems fifgida?
feumidaflegmans numtma.magts m bnatur
frtgiditas § bttmicUtati/q: magna ficaeris r
aqueconftricrio ^cogelario/^pptermagna fo/
lisdonganonc/ejcquafrigus 110 modtcuj otc
tempis generatur. ^tndebvems eftaripemr?
eftcotrana.? ideopiaViuenna % nafcena benc
fidb eftans/rigo^ bvemalimomfiant'.* efta
tisp^teritei^ftigiatnb^emepemtus ambt>
tantur.niues-raquarum inundarides iri bye/
meinulcpU'cant7tam vieo» femitelubrice^ttt
tofethbfemeerTtdunmr/mfipojiterreglada
U rh'go:econftringan£omniu5 co:po:tt vmb:e
m bvemeplus cp in eftate^plongantfpotis ter
re daufis mfttperficie eperiori co:po:3 titrngt>
danf.3nteriustamepartcs aUck fugientcs
bommanttfrtgiditatem iri aere aggreganf. et
tdeo aoueptueales z fontaneein byeme fenri
Uttturmagis caUde cp m eftatcq: calo:natura
lis rugiensconnanlfibiaeris mgiditatemin
terio:a perit? in venis puteom 1 fontium fei
duditetjt'deo^ptercalo:isp:efenam/aq.ueC
fote vel in puteo it gelanfc Jteb^cmafis afpe
ritas/botes efnritptgros % befides adopera/
dum. verit eriam ejcconftringete frtgiditateeo
trabmuretquadomodocoartaty^ppterquod
meb^adoper^nduni itaberadli no iajcantur
3tem ejcfhgo^ bvemalt daudunfpori/ 1 re/
uocato calo:e naturali adttertb^ vittutes ata
les conrbnantV.ppterquodejccriafpppettms
?plura abaria § ut aujs tmbus neceffano re
qmnitur.33nde T>ipo. in ampb.ventres in
b^etiKnawra^untcaUdio^s etfomni longtf/
fimu^n bts ergo boriaipUires oblattoes baV
de funt» £alo: ehim eft mult? ? multo indi^et
nummento etcetera.3tem qu bvems fuas ejc
ceditquauates/vane pajTionesin cojpori/
bttsgeneranfcmulriembttozesporis daufis
incocauitaribus co:po:i8 aggregant7 qttino
tnnettietes viaeuapowrionis calefiunt? pu^
trefutri&exquo neceflario innmritates varie fi
creamwv
i^ifts eft ttomen grecumbeUmc
m nomtrietracmm.21unaentmgreco
fermoncmenevoanm flamaptf
bcb:cos matfes legirimino er atrfu folis/fed
ejcmomlmtenumpantur.i^prif autep:imi
^pptervdodo^mluneairfum/nomen mefis
primo erfolis atrfu inuenerot/quoniam tardi
o: motus folis/radlius poteratcop:cbatdu
£ft autetriple]cmeitfts.f.fol3ris f oiu fol mo
raturiri vno figno pagrando./£t eft vfualis tl
lud.f.fpacmmbtertt/quodmnoftrfe bo:o!o/
g^s corinentr.^teftmetis Utnari8.f.fpaattm
quo bnareceditab vno pucto finnamcri redi
ats ad idem puctum etcorinetin fe.jccvt|.bies
7.v^.bo^8.nam Utna mo^tf perbuos btes 1
Quottbetftgito 1 btfle bo^.'£iceo vero q> mo/
ramrinquoltbetfignoobuos bies otm fmt
buodeam ftgna babatf viginriquamo: bies.
*£xeo vero <$ mo&nutrg fcy bo^ts exeat tres
bies quip^dicris vigihnquamo: bicbus ad
iuncrifadutvigt'nrifeptc.fervero btfle fpaciti
faplentmim bo^tmep-e.^cquo patetg» lu
na araiitjodtaaimapuao ad pucmm per vi
Qintifeptcm bies % feptem bo:as.BUo modo
fumimrmenfts Uwtansp» lunarione vtpat^'
fup:a beanno Iunari.qnerefup^.£orineiita
c&menftsquatuo: feprimanas. Seprimana
feptan bies.naturalis bies quatuo: quadran
tcs.quadrans fe)cbo«is.bo«tquamo:pucca
punou becemmoincta. momcnmm buodect
vnri38.vnct3.]dvtj.aibomo8.3tbomu8 vlteri
ns no btttidtfrppterfttib«uiutem.Sttnt3ut
menfes buodecint vfttttles quoatm vmtsbia
ttir^anuarius atano bicms ati fitit confecra^
tus.modo atttbiaft'3nuaritt8 eo $ fit Umes &
iantt33nni.vndeetfbtfrons tanus beptrigit*
vt anni introims ^ enriis bemonftrerT( vt bidc
Jfi. )be pingtfcomedcns et bibes be opbo
q:mncai3lia3bud3nttbxmabicopt3men/
gunt'rreqmnmt/q:mnctempo:i8/ppterfub
intrarioncalorisii intaiou/nt3rime vigct
apperitu8.^fte3tttmenns b^betuoctes lon/
gas boitruln quamojdeom 1 btcsb^ues bo
rammocto»
iSimdus menlts eft febmarius a
f febmoideftpiutonebicmsattme
fts tile^titanriqmms confeaacus
namiahttarittnt bqs fuperiorib?
febmaritt5 vero b^s in ferioribtts anriqutms
errozgentiliuj confeaauit.etideo febmarius
afebJtto ideftplutouebeo infemomm efttto/
mmatus.^atttemntenftspluuiofug valde
etaquofttspwptervapojum eleuaflbneittq
tn puttti3sVefottntntur.erideo bicttur mtKfoi
Digitized by
Google
tibcr ix
^m^anbpjopter aquarum tnttndatfo/
item. feepmgjair autem febmarius fenejc/ad
ignattreftdcnspedes catefaams/quta tunc
temporfs majctme vfget fhgus.^ptertrftttttr/
nam fotfselongarfonem quepcdTit.5nterau
temomnes menfesfebruariusmenfiseft mt/
toinusqjuo babetnifnm>ui*btes qn noneft
biifemis.Jlnbtfferto babctijcnjc, kiaturaute
jebmarius apudbebjeos febat.apud grecos
^ndicos/attus riojcbab5.riitj.boja8.bies ve
robecem.
^erttus menfis eft marcius a mar
■-. t teromanegenrifauctoteappellatf
„ vel ideoficoicms eft eo c^ nlcamV
mantiaadmarem etcotmm moue
anturfvt bidt 3fi.)&iatttr autmarctus apttd
bebieos menns adar. Hpttd grecos vero vo/
catmoiftam*'? babet]Cic3a.bie8. Tlojcautaus
babetbojas.aj.? bies.jaj.^fn mcn^e autmar
cio eft equinocrium vemalefole tnter feptentrt
onem <t meridiemediamltneam^mttctenentt
£ttdeo m menfe marao aperiunifpori terre af.
c& bumozes inapitttafcenderetatn inanimali
bus quam in berbis etarbo:bus/ vnde mar/
ctus Oepmgitttrtancp vrinttozvel Oitulamus
qjmuceft tpus vtfuperfitta a vittbos * aujs
arbozibus amputenf^tt marcto amc&vpm
vatde mtttabile n tnftabtte. T ^tideo mc tegis
co:po?a bomtntt faahmealteranlSqueaute
maraales fimtminus faneadbibettdtt epmc
cjrTemimbus pifctumiranaf potiirimeinfid
unmr.fole in principio mardj J tn tttedto figni
ptfattmeflftente.
■®arms mefts eft ap:t!is q»i aptf
qt: beb«o&biamr^att.apttdgrecos
vero ©iaffandicos. babens .r$c.
oiesmtusnojcbabetbo:a6.jc.di/
es vero.pu>ktat' autem apritis quaft aperf/
Us.q: mncomma appentmf itunc gramina
f Jorcs ? folta be terraTarboribus egredmncV
i ideo apttlis oepingtrT geftans fitoern qjtri it
lomaifeinapitterraoecoiariflonljus acve/
friruvdapJitfs biatur cmfi apbrodtus. vet
a pbrisiquodeftfemen^uiamc ap,ris poris
terrefuntarttaapta fcminarionit agricutttt/
re/folccircamecttttmmaraj fignuj tbaurimfr
«Mfmite,
<Bmmsmenus eftmadi^ ftttema:
A wsama^lamatrermercamOict^
vd ©iaturamaioribtts nam qtrfi
repoblicafont maiotes, vel ©icuT
madws a madefaaionepltttttamm/qttta tac
tempo?is Orionmrpliades i iades <r aueftet/
kplwttales quawttj vtriate mimm plwie %
toics adl«emmttWtattoaim "madetaettonem *
imgarione.*btcmenus aptidbebzeos btdtuy
3ar.3pbrgrecos atttbidr*atttunofeo8 /babef
&ies.jqc.Tto)c vcro eius babetbojas.vuj. <* b£
es.^vt.46ft autmaius tpus amenttatis amoi
wssiocttdifaris. ^unceutmmaicime voctfc/
rattt^gattdentaues.^uncadbella^cedmtt
re0es.3n'maK> fOue virentp:ata rident 'jflo/
rent/? oia fere ammanriamouenmrad cjattdt
um^amozem.t tdeo folbtaturinmedio mai
mtrareftgnum gemtnojumqma^pptertetnpe
riem aertsctamenttatem tpis iootdttas tn bo
mtmbtts gemtnamr.vnde maius tempus cft
folatt)?bedoaionts.<ppterquod bcptngimr
iuuen© eqmtans «rgeftaris voluae fuperma
num.
^icms menus btatttr tttnius a itt4
f motbusbicms/eoc^populusVo/
manus mrcntorias iunio^ i femi
rtommroitbiuifus /vtbtat Jb$.
*&k atttmenfis iimats futts veris -rprinapitt
eftatis.^btaf apud beteeos tbebacb aptid
grecoa vero bcfeos babes t>ies.jc#. Tloicba^
betboras. vu&tes vero.rvttj. 46ftaot menus
folfttaatiS.qj incius medio intratfol tri catw
mim.mncatttcatojefoltsbttmotemm radtct
bits beftccante/omnia tendnnt ad mamrftate
etideo bepingimrfecans fena. qaia fenamc
tempo;ts in ptaris funt matura*
^primus bic&ttr ittlius attttio ce/
f: fareficvocattts.qtintUo menfeni
itnams.velvtbiaritr mctempis
mitadimperiumfttbU'mams.&w
ctmr atttapttdbcbzeos canitis |apttd grccos
pattemo8.babetbies.r#i.cttttts bies-baber*
i:vt.boias.nojc vero.vm.'£ftmenfis tfte feme
riflimus.qma in medio ifttus fol mdpit efte i
leoucetinapiunt bies amcutares.jerideo m
erfok/mmetiamejcaHdoft^tcalicUfftmo
ftderefaejcceffus toctempozts m cato:c tune
eriamtntertdamromnescatide pafttones *rl ,
tempus marime bifconoeniens mcdcanc/ct
nimio aloic ad intmoiaVradiatus fabumatt
te vbuhtoxm cofttmente/fegetes mamrefatt*
®nde tultos bepmgimr atm falce fcgente^ re
fecantcq: mc eft tempus concjruum mefltonu
iC^ttuslmentts eft angttftus ab
0 augttftocefarernjaipatosqap^
beb?cos biomrebatapttdc^eco^
iorbabes bies*jcrici.no]cbab5bo/
tas.&et twes.rim«3ri^wettfe fmc^ in bo:
rea recoiKgtt£etto bepttfgutatflagetto (iaefo
beUotrituiate/bettudattenaafmgibtts <z(po
Iwt.at4cooiamrfolmmcdi03uuumfi<ii)uj
Digitized by
Google
I
fec- ttmpozt
'Vir&im(iibmtme.&iaitaiim vmjp fterihs
eft* infecada/ftctetra cftqaafiftadis quado
afui8frucribttsefto:bata*.
^ptembrisefttnenfts nonus ftc
^ X bicms.qieftfeprimns3bimb:ete
peraneo.f.a mardo qn folcnt im/
b:es utudare. £t otatnr apud be
- Iwee^mrfiapSgrecos coaos. bnsbtes^cjcjc
miusnorbabet bo:a8.im. ?bics.rn. Jn ifto
cmm menfe ftt eqmnomn aummnale^nam in
cmsntediofolmgredimrfignnitibie. 'fifteni
menfis tfteftnis eftatis etprinapium autuni/
tnqucHwndetniafttmatura./&tdeo bepingif
quafipindemiato^racemos colltgensro coz*
balio.iStautemiflemefTsmuDbihset infta
bilts/cuius cajo: tn prindpio eftintcnfusXed
« ftncrenitmrettempefdtiam frimdttate fa/
piens autmtatem. jfuit autem mefts ifte apud
bebzeos vaidecelebzis etfolemms.Tlaapud
eos bies feprfmus/mefis feprimus/etannus
.. ieptimus in fummavencrarione babebanf.
>£amu8 menfts eftoaober.q: ab
t t> frob:eeoaauu8.qm'3pudbeb:e/
os oidf man^omapud grecos j^
- beo8babensbtc8.]cic]ct'.no]cbabet
jtti§.bo^8.btes.]cqut m p:ina'pio fui adbuc
cfrcaudus.fedinftnefojri fri$o:e co:pus pu
£U*etideo ineius medio fol biamrinnarcfi/
gnum fco:pionis/quieft vermis fadeblaudtV
cnstcaud3pun<ten8.*bicmeTt8q:namraUV
tereff frimdus % iftccus/terram beftccat ? cam
•ad fufcepnone feminuoifponit'? abtluat. vn
* - tunctgis femina bvematia glebe comendanf
1 ideobepingiff fimtlitudine bois feminaris
Ttdedmus mefis eflnouembcr fic
V 9 t>idu8quiaabtmb:enonuseft
Spudbeb^os bia'mrcaffeu.ap»
grecosbiritttrbvos.babensbies
ttc.cufus nor babetboms.rvi.bies vao ooo
T>t'cmeTismgiditatefua penetratad iterio:a
^grantfleditco^o^.^tdeoinipfittsmedio
fcfarorfot ftgnufagittarn fubimrare.? ficcmt
ce? rngiditatefuacoimringit^ befica&etbet
et'tarbomfolta.po:o8 etiam in aialtbus dau-
dtt/etrecoUecasbttonbusmmnficus eos co
gdatcoaguiamopungit. ettdeo mctcmgis
anunalia manntepo^a mulm impin^uanmr
^pterquodbepmmtquaft rufhcus quercus
peromerts tfglandibus reftries po«os fuos*
: "'"■,. ■ &mba8.ttj.menftscftficbicmf
- fc- qm'a^bimb^marajeft.t.1!^ara"
usquidem eft menfisptuuiofus»
. btcapudbeb^osbiamrtburetb*
,- ^ttdgreco^ep^leosljabensbies.^cuitta
•* notbabcr b6»s.]ci?m.bte8 veto. vtVTtfcmm
fis eff folfrfdalis quiain cros medfo fof ingre
duurfignncapMomi/qniea eftaremoris be
noftro babitamto 4> no pota nobts plus au>
quaiiterdongari/fedtucarcus mericuonattsi
apitpautatmireuem^afcendercpcrcwtulos
; bo:cale8.£ft atit frnfs aotdnf ? pndpui bve>
mis quefecjctmtof<pad.)^.biemara| vbi
tnaptttepus veris.^nbocmenfc^pptcrafpe
ritatem frfgoas futalrilta -raiiaanunaliabo/
mefhcamntte quieris * put morus i idco ptu
rimum impinguanf vndetunctgis inteift'an>
turporimmcrmaaant^ppterquod bepmgtf
taf amifet/qui cn fecurt pcurit 7ntact3t po:
cum fuu.£r bis enim buodedm menfibus ef
ftaunmr annus ram folaris f lunaris.
^domada fiuefcprimanaUfepte
c biemmnttincrodlvoc3t3au'u8rc
ptiarionentettfes/aimi/r fecula
peraganmr.ab eodem enim btei
1: apft/ettn'cademterminaror.mtusptes funt
bics amfidalcs 2 narorales.Smntbies bicti
a bt;'s'quorum nota cuiufdam fideub? funt ab
anriquiscofeaata. ^rimubicmfoli afmpfc
runj/qmprinceps eftfideriit bomtnus planc
rara.et ideo bics bnicus nuncipanfqucpriui
tegiata eft m mutris.q: in bicbominica mun/
dus dlaeat^ i m eadembns nams futtctf ea.
ckm dominus refurrejcit/etin eadem eria bns
miftt fptrimm fanaum.Secundu biemtfcrti
pferiitlune/ o fotiin magiutudine t fplendo^
(pninaeft. 2errium a mattc^ ficbe ah)s.bie/
rum autalius eftegvptiacu8.aUj8no ewpria
cuSr^vpriacus euiltcbies inqua miftt be?
ptagamaliquamineijvpttt» Sndecumfink
^aitj.bie8eg^pti3d/patcrq>'plurc8 mtfitbe?
pla^as fupi egpprios c^ becem que inter cac/
rasmsgisfuntfsmofcponumr autem akt,
. ccdefie^to quia sHind fit in iltis ptus qti alt)s
omtttendu.fed \?t miracula bd admemoaam
reduc3nE^iem5 aliusesmftdslisfiuevfua/
lis.alius tiaturalts.Srafiaalts eft fpaau quo
voluimrftlinttof!roemifperio3b orientcsd
oaidentem.T btdt*3rrift'a'alt'8 q: quafi araftcu
biuerftftanffecundttm biuerfos fttus dtmattt
etrem'ontt.ll3mr3lis eft fpadurn qtio fol voi
uimrab oriente perocadentemmorientem et
falisbiesconrinet.rriii|.bo^8. Hmftdalis
*>ero bies conrinetin eqmnocno/rn.bom.m
ol^ 8 vero temporibus plus vd tninus. fcmn
clumbtcrum inaemettmmt>dbecrememm.
^icrumautalius benomtaf^a ktattus ab idt
bus/alius anoitis.^:tmusautbiesmenft8
biaturanomicktom/akato qttodeftyoco
Digitized by
Google
t$W IX
uoaru^mtfcfhimfolenequodvoc^ feftnj
neomm^tdeftnoaeIut«/q:'mcUihavtd^)a^
dTcndi^TloneOwnfqttafinttdtnc/qu^mc
inmmnemcboaban.^dttseromide^ttodbt
mfto/q:mncnttdmeoitttdcbant^cqtto pa^
tccmpicjcotcm biifcrcntia.f.kt ffpttatc ad cc
lebjandum.ttonas actrtbttta ad negoriandttV
gdualts ftatumadrecedencttima nundints s
ad^pitarcuc«cndtt.^ie8 amnamralts con
ftatotimuj.boas qtubtts fol rirca totamterra
rapmftrmamcnac^icrmr.cmttspaites fot
quadrans/boja/puncttj/momenttt/vnda/ct
atbomu8»^ftattt quadrans qttatta pars biet
naairaUs ideftfpadttm fer^o&rom.bozaeni
Vt.pa1sqttadraris.tdcft.t5cinj.pars bietnam
ratis/t&iamrboiacmemarfmalis pars te>
poits/ftmwzabiafejctremttastlumi fittctna
rts.(vt &trit3ft.) ^uncrodtquarta pars bo
rc/moinemm.r.pars puca ftitc.quadragefima
pars^>o;c?t)tamrmomentttquaftnnmmtt5
atcp angufttmmtt tptts ftderam a mom twcuy
pammvndaaut dtamr.ttj.pars moincaV
2Ubomus eft.tfvtj.pats vnoe.-tbidtaratboy
rous quafi fute bunfioue.qz vltraatbomtt no
reripit fttbbittiuottero.&ie8 tta^eft tllumina
nomsa folcrecepnua/tiumints reccptt adatt
os bimtfiua. vndebtes abvott grece berroaf
^atttoyonidanquodaari^
do. )3tem bic& etnettfittm^ annom bcfcripti
tta ? btftincritta omniaenun tempom* fecuf
loio cttmcola bierum immcro computanf .
Jtem fedjdom accelrom folis Treceflum e &i>
esbzemtaas amagntmdmis recepna.t idco
^ptcrfoltselogattoncjattoftro babitaculat:
bveme c bietttffima.t eftateaot ioguTfa qt toc
foinobtf vtdnt? appjoptnqtjte ftdefrcot
pomm fuperiorom eft bics occulriua.qi qua^
tootcseftclario^/tanfoftetteanoftns afpecri
bus occuttanmr.fKmimer colozes etreruro
Viftbiics founa cft oies bifcratwa/ nam figu/
fc 1 irojme qtte bc nooeiatent/be oie psttcnu(
vtoiatl5ed3.}3tembtet pjefcnaaWmt lu
ds eftlmacariua*3n omtetum biet gattdettt
^cautat aucs. 3teatviatoribuseft'btes fecu
ru^os^paasmbutma/^ttclatrottibtts tro>
mtca^ ecrimous inmfuttaJatroncs emm oc
ate rimatf.3tem oietclantas efttenebjoftta/
tis nocri euamariua i etipfi imeckate roeceffi
tta/et quanto nojcptfeedens magiS|tcmpdttt
ofa cft^mrbuletttB/tantoeftfuccccknris bid
mdenria magts grata. Jtern bics eftftaros
*utmumriua.crefatenim ud becrefat corinue
tt$tatttof^&eacfc^ bvc
me-/fc3ntopfttstneftatcp^fon^amr. Jfcm
.©tescftatojpo:c't fomnolmriaerdritta/nara
bice ejcerririo 1 labori bomimim oeptttaaav*
quanto-pros bies bcdinst verfus finem /tan/
tofapiensoperarius ad perfcmonem bromt
opcris pltts conamr(vtbtari5rego.
Sroia fims eftnocris ptecedenrif
a ?bia'fequairispzmdpitt5. £zbi
dmr auro:a(vt btdt^ftdems. )qt
aurca boza co cjpmriiitate? ad mo
du5 attrtbtffundttcolo2cm.vndet foimauro
raagredscrtfoftomosideftauri bom^appd
lamr. nam radtj ems fplendentes aurcas co/
mas bemonftranr. 33ei oirit aunwa qoafi att
rarojans /eo ^ in aurc^a r08'genemmr.cr m/
ui8 bmttectarione^tnrundimrterra/ctaeris ca
lidrias temperamr.auroja lumen a fole impc
tracqt darioi eft ipfa noae/fcd obfmriot da/
* robicaues mundas t binmasad volancmj
f cantandumerdtatnocmmas autem fugat»
3nozmautem auroze flo;es primo daufc
aperiunf/etberbeqttceftttptecedente macfc/
fmut/tnamojacngunmr. vircs antmatcsnt
auroj3 confo:tantur/^ animalm egremdines
alicaianmr ctbtminuttmr. 3n amota aotem
bumotfattginneus bominamr. Slndcfeam/
dum £onftan.Burou tfcp sdterriamimuaf
ttamram vcrts.mertdief eftaas/bo^ vcfpettt
na/temporis aummttaos/norverobvcmal»
qualttaabus.^tt aaroza ^pjjter bomtnium fa
gttittis fomnus^bttlds eftetTalttbii8.muccria
tempousmarime^tUiad voaferandum am
dtanmr. /Dritur atttem iuafermattrojactottf
tis foltspjcfenria nunaamrcffe^ama 1 vw
na.Suroia a tcncbii$impitI(cdK>(<$ adper
femonemiuminis p^>ftattpjocedit.33riat
atttentmozm (oHs colotcm futtm. vndenunc
croceum nuncparpureum/nuc aurctttn ptote
4ttcoiojcm,2caditbec vartetas etbtttcrfaqit
tatcvapozumvei nubittmmqutbus modis.
fitbepzemo foiaimmradio:um( vtbtatBey
d3.)ihmi3 autcm feremitas in aurojammra
dt)6 foianbus btreats contra auftrum figmi
cftfttmretentpeftaa8(vtbmtidem36edi) '
3dcm eft atttem auroja t btiumlum»^icatt#
temrbtdmr/qttta cft biet luddumt lumiuofuj
pmiopittm.i^ entm bUttmium.femndtt J§
do.temuttarionocris etincboario pkne lua»
ailetuaao infirmitaris/ejcpcditio ab tntmios
3»bUttmlo boftcs fttgtontt l3trones(vttdc
bidt)3dem cft mancqttodbilttmlttm.Ba;na
ndeft inr piena.tmatura. % bidtamene quod
cft bouttm/eo a> luce nibtl eftmelius. (vtbirir.
3fi.}^ft4utemmancpmtdpiom \&vm{$
Digitized by
Google
tet ttmpoit
%■
fmisbb:rhtetforife mpmXobnaaib/ etp
fectio cdebzate &i'gdti'om'8 /paulatim nocti ft/
nem tmponttetatb tranfkremm qttautates/
fpeoea etfi&ijras p:eoftettdit? p:edttdt't.
^dtes eft&toacaft '^tef medta
m flaminmertdtemmedtocelivi/
detttrcoitttftere fol tnmeoto ptm/
aoihtero:tam?ocafttmmften$
tncletttreqttaltterab vtrogjtuncbiftare. velbt
antrmericu.es quaftmera bfes/q: mncpunoi
erdario: eftfot/qtiando:be?medib celf rutilat/
ctotfi oibemtUamtnatpan dahtatef vtotctt
3fi.)*becbo:a calidtb: eft ? ftca'o:/etih futs
qualtraribus eftfimiU'o:eftati.£tacadttp:o
pterquamo:fducetp:optert)ireccim fotfs ad
capitanoftra-oppofitioncm/vppter folaritwv
radiomm reflertonem/t oirectam ouplicatio/
nem/t^pterradtoatm fpiffiimdinenu ?eoafc
(Sfiacrionem/^pterltttearunt anguftiam itt q
bus radtj coaitanfcScreriam tuctempojis ,pt
ptermulttpltanbnemtconcurfum radtb:um
matimecaleftt.'?tdcoamplto:calo:in ifhst
ferioribus generamr. ^Htmehdianaaute? bo
ra vmb:a vniufcutufqj co:poa's e b:eutfltma
eta mendie verfnsfeptentrione^/miictempo
riseftcictenfa.etquantofotptus receditame
rtdtatto drculo/tanto obiecn co:po:fs vmb:a
tttnpuos pcrlongantur.(vtOtctt 38eda. ) Jn
inehdte fto:eset berbe arcfott. f3 miges ctf nt
cmspohmmcmaf^refcattti &nintaliatoa
vmb^ofa^ppterfous rcmo;em querunt/ ? in
fuis btibulisrcquicfamL ^nmmdteanima
ha venenofa ftcut coutb:e ? ferpattcs pluslef
dunt/quia venenum fuufaalius tacmmttdut
bemane eham.ppter fngiditatcm nocmmam
ptecedentem rigefamt.et idco itt eis vis^vene/
mcofopimr.fcdmntmdicateftuht/vncktttc
ad ptmgatdttm t viros vatent iurundatdaj
fottuts tnardcfcttnt.'SlHdcinfcmo^mcndia
no ouemas eteunt/t otcfactionis gratia folt
feerponttnrfvtoicitjfi.)
(cfpera a vefpcro ftcUa ocadenta/
' v It'eftOtcra.^lefpcmsaiimeftftd/
la qui fotemoccidcntem iequitttr
? teneb^as fcquaites comitaf ( vt
bidt^C%dam.)^oamrmtemve(perfern^ ,
a tamus fcratis ficotcntm/qttia quado venit
vefperfojcs feranmr/vtomnia in oomoma/
iiantmtio:a.fciatureriam ctepufculum tdeft
bubtaMcmattdomterlucem't xentV&stit
fcemereno eftccrtum(etOiattdc5.)3n vefpef
retcjimroiesfmtmrctfolarcsrad^atcn^fug'
ftae fubtrabunE immiriente vcfpcra/ vm&e
co:poamt majB^pjotmdun£ Jftozes quico
trafbfem aj^rucraiit^^foltsabfentoj!
tn fedattdtttur.pb:ictiam cozpoantt qof era
loteoiumo apertitueraut ,ppter remifltottenL
olotistn vefpereconfthitgunt* cratariones ct
fumon vapotcs^quemateria fmttnebule^tttt
bis/vefpertitto tempote refotutttur bomincs
^animalia-zctiamvolucres ^pterrefohitoej
fumofttatttin e^#ccsgtb?adform5 «t Ooanttet •
netttcOtfponwf. attcf nocmmc ftcutbttboes'*
nocmeoefais tatibults adfuapafcua,patra>
da tepo:e vefpertino egredimttur.greges a p$
ftoabus -ta pafatts rcduauauus i altjs ottt
nm receptaattts recoliiguntUupi a antbus ut
vefpcrevttOifcemttmr.vigites tcuftodes p:o
pteriatrottum ittfidtast boftium mfulmsin
: murts ? mrribus ftamdmr. in vcfpcrccha^ U
bowntes remuncrant*t qmcti enponuxur.
0t a nocendo eft oioa co cp ocu/
n ltsnocct.n3mocuui5pntt3fafua:
pe:fecnbnefctltcctabacm viden/
di.occultarctttmrerum: colo^aih
qutbus oculus belcctamr. &jfamr atttc noje :
ab vmbu terre cuius intcrpofinb tnterchpita
nobis fotares radtbs ft tmpcdit t toltit. a tto/
thts afpechbus vifumfoti8*'Btatttentttojrfn .
gtda i bumidaqualitahbus bjemis finults
t idco quimanmtauuntcftcongnja/vtratntj
copaatiottinamratitttttdeattuttt necenaria
©ndcnoteft tempus Oonnitiottis i qmens
vtuirmtesquepervigittasbutmas cttftracte
^ oifperic ruerant oebiuote/ bettcfiao ttCKtts
qutcfatttt coadmiatttur/ctficcoaduttatccdtt
fo:tettmr.ne ttot pwpter folis abfetttiam effy
peftimsittdeco^/ftclleatm rulgonbus dut/
ftrant. Httdeet ftellartt^ momttochs tateb:o
fitas minotamr/^noctis atrftts ^ pwcefTus
oifcemimr.aens ehamttocmmaoeitfttas tem
pcramr^vtOicitHlbu^jtideo in nocmmis te
neb:ts ambutantes vet ttattigaittea/ oeraaU*
oetttatttttmeommvtapermomm^ ftdcruttt
fimm oirigamr.omms mnrmiras plus c^ot/
dmirgetteralitanocmmo.taKpo^# omnto
er paticns oe nooe plus § oe oie aggrattatur
per catttttm gaUontm nms nootSiPtecttamr*
^aducntus mtttre oia p:enti»aatttr.Ttor att/
tem fcmttdum qxubias irt quatuo: vigttanti/
umo^mes otfthbuttttr.(vt^icit36cba.)
Ilampmttt vtgtlatttittttoctisphttapto. ^e
CtittcW iin contiattto. 2emj ut.media nocteAt
ttetpfuts ttoctis itttempeftefitetttio . ^uarti
fricjaUicutto. ^mntettimtempo^itt amts
V^gtt^^^cubattt/ne ttnieniantqudd rbmti
aant(vtOtattdemfoper loce.)^.)1^^terbec
itoreftexfebowtts^mnottfmamuafantai
l •;»
Digitized by
Google
IX
-.ihamm HWiW^mt^tim^tme^hn
vtafmamocmrunt benocteg? bcote.plttiefeni
occumint feo:mt'ettabtts bettocte#t>et>ie viJ
; g&mnb? fattmfte.£ftait ofcmiribi mntta paf
fa fttmperyifum pjoptertpfnm) UfcatB .&*
«n.Ttor caam cft cottdeTanbms t tnfcctoms
tndncruia. ^anmettimfttoenoctecjcftimis
t papojofis eraiarioibttsacris immamrio et
tnfecao q> vir snrmanria viuerem/ mfi fiderz
ctlunafuomomeontrabnwfmodtmahnam -.
obuiarct.(vt^tataibu0^mamefttllott
eiucclantate Otd occultanmr maniMtua» vt
>atet.qmaftckraoebtel3ttnt be nocte vero>
apparesithnmundotumainmaltumefrnum/
nua*iiamap^etaltefcre filaeftres tfe fctein
futstouets Tanms iatitjnt/oe nocte pero p
vmeas * agros cttagari non cdTanf .attdaae*
fecumattsmaleftc^
^cotepeptebccttmuatatrones^rures qno^
cmnto tempoteadomne ftamrium funtanda
c£s(v*oj[dt45reso^
na mo^pendttannbus m mancltmatfeno/
tuta. qnia quandotiojcnauftamum pattennV
bus.fupemeti^cuadatdi toats altcut triroatr
ntfwotdt^reso.) ^ottusmedtemosvtte.
bamane eltttojcmfcm^tbttttcrconfumnua^tan
tmiicnnntempo^isconfumtnras^noctcboi '
mtendo/Quantumbc&tcin vngtlaudo vndc
«otiu^abttcrt^adlabompammatmiaj
viteuouTc.(vtt>idti5a4
- ^lbbammeft primum feprfmane
t »ctmm/quodadcdebtandumt>co
. ,. , " mbtefcpttmafuttaoonunoinfhV.
- -" ;• ; • . ' totB|tt/<miatnt>te feprima rcqm>
tttttbommus ab omni opere$ (&en.q.)®n$
apud bcbtcos ft3 p^cualuitbccfolemnitas m
tanmm/cjpnuUujopasinfabbaasfienpmtt
tebamrtmmo infabbaas femts/andms/ant
maltbtis/? mmenas/reqaies ficri tabebatur
tgnis m bomtbus tudcom^ infabbatisno ac
ccndebamr* dbus in biefabbanneeeftarius/t
tttcpic^npzepambamr/ctttaoitb^mduy
menns popuius m fabbaas omabaair/lau/
noj&usdb^^epultspopuiusconmniterm
fa^bans ttebatur/tentplum ozariomsgratta
P^cptuaitjsotebusftccmcabamr/aitana
famftms matonbug i oblariombtispinmitb
nbus fctnpermfabbatts mmulabaiimr/lert
fabbansfcmpaapoputoafaecrdottbttsejf/
ppnebamr 'rbedarabamr/canmsai pfalmo
dtafolcmnms agebamr/omms bifoirfuset
euagattopopulopjobtbcbamr. ©ndetntcr
iiPbaafpaa^t3Bmmmo^o»^^airutt»t
Wuabampots cttim ambufare mfabbatfa
tutantm pumbamr(ftembictt#o.fuper^
^olloiojum}arm,afomcreniftfotttmp:ot>e
[^»0»^8n0ttcoiicedebamr.(vtpatet ut
Hb^o |I&3cb3beomm.t>.)3Itt Qttteteago fab
?W^U^ antmifigurabamr.Btoiatojena
labbatt fme Imiferieotdia inrerrtrimbebaf. vt
patetmilfo qtticolttgens itgnainfabbato/ci
tttbeiiteoomtno3lapt<Jtbu8JiiitapopuIo m
t£XTtCtti<i^ ■■--
^omeniaapudbebjeos tdcni d!
* A«odnou3lun37eratfoiettTmt33
m kr.menfmm ad bono2cm comi
- mqucrenou3tomnt3inmm».
fiauodcnim fecerantgenriles itt ptmapijs
«icnftiim ad botto:em btane % iunoms/ fcce/
tant fre&ettB f&mettfius 3d bonozcm crcato
ns. ifttdco prittdptatttenuam iueuntur kf.
^t3ft<olcnde(vt0idt3fu) ^cunmra cato
^ecequodejtpoco latine.Qttt3tubisetbucd
nts becfclemnims ptotiuttdabatur/a oango
rebuecmead- femmiiieomenie vocabatarpo^
pnius.T5eefefttutta8 mulmmfuit cclebas ct
tnfimiis.T tdeo fpiritualtbus bofhjs bottota
b3mr.tpopuiu83depal3ndum etcomimait
4um in ktmbm? buoimsfpcdalitcrmuitay
<?pmacje6m3cftfpaaum.l]c?. bte
mm que c^ndunmr^ oomtma
f qttcbtdmr.t^fcp ad fabbamm
_ pafce.etOtamrf3bbam5matbts
3ttlns 3tttcm.la:.tHebu8 %t3mar.l^annt
^mbttsfiuj ^aeicapaaimemntin babitone
pcrquoscMtnttuememntmmtfena^ boto
fed aaeptattccnas a &ore^/icuerKbatimr
ftttta8.l]ty.antttscttmgattdio^bonoje. 3«..
bis autem.ir^attnis capmwtaas babilontce
p^'gurab3mr £om5'coq>us/cf bittojlpe fiib ■
4tmr3t^paie.^m^3pjtmtbcwmi8ctBpe
aaftbtinmca/kgttwinecciefia mp^ma^o^
mmtca quaHdo.i^mcboamr.tmde tn lOgimj
picfems mifcric cmtia tcadefubacenmr.na
l^ectcotttugtsbotiecpofrpaVafufpetidttii/
mr.Jttpafaatttemstietti^acttmaltjsiocutt
ditaasc3mid8 refumttar.qaipafltoneni cbrt
m feniims bmnamgatcris rcia?amrpcn3 u
menadbucj-emanef, 4&tdcomfepama^
Bap^fcaltcantamr gtadafccuni atlcla^a. qz
a^bucaimfpirimaltleaaaquanibabet ecde
«a pto remtmotje^alpercniaiietctttetai tnlh:
aa/ptoranattenteadbucpeiia/ftaitpopaiuf
i^ieUtiais t>e fttareuerfibncttbera mijeruf*
teiimtmm ^^e^taba&feda^i^iimgbif
Digitized by
Google
0e tempojc
ITm!ttteitibeji8*itm!mm\)d pfunbm labo^
bau&icnostcndaitcs adpamzs gaudcm^
pcr granamnoftrcredcmpttonts fed adbucui
gcmus'p»pcaatii8.camaotemvttc|Mefen>
as fcpruagcna mauradimplem/mncfiiigcbi
mus m aibts th agnf p:efenria.? idco t fabba
to th albis cantatur Ouplcjc allduva. quta ftht
to&bo:evitep:efenti8/cttm pcmcnenm^ad
cternequtetts fabbamm gadcbim^ flola Ou/
pud" wobts tunctempods reftttut3.th ftgnum
miferieptrcptefenris antancurtn tntroitumtf
fc£trcundedcruntmc gemitus mo:. p:o fpc
reticrfioms inuttamur tn eptftola ad currendtt
thftadto.etadlabo:3dttm m vfneaoominifa
baotbOocemurmcuangelib. *bec ommaeje
fumma tfdenoa Jo. bdetb fmitejxrac£3.ai/
tos stiaodtas th ecdefta e folemm'8 .mapmc
momjcgsmlefjatt^ojdmandis*:
©inquagefima quafiqttinqutes
q beccmeftvocata.cftgnattempus
remifltonis ieajttdum ejcpofirione
ipfiu835detb.namannus outn/
'quagcnns Otcebamrantis tubtleus/qutapif
beb:eo8 fairfumme cdebris a feftiuus.annuf
cntmmitreucrftouis pwfaiptomm rcmiflio^
ws Oebito:um refttturionis Oeperdttonjm.
Jnapitautc quihquagcftma m oonumca ter
©3 a feptuagdtma/t ftnitur th oominica refur
remonts. ©tgiia^ntm ftatum granc 3d qua^
relrattramurnjccUantebcnertaopcnitcnrie.
Slndctctttmum ecdefte inapit in medto qua/
drageftmaUs fcprimanc/ctmnc frequcnrius
qumquagefonum pfalmumqut eftpemtena/
li^rcdtamttsinommooffido/m fthgulisfere
feorispfalmusiltcpcnitcntialisqm mifctcre
mdoeusmrimiamrjrcperitur» ^bferuario^
tiematttemaniuquitiqttagcfimiqutOicebaft
lcgembaett8.uidpitfecundttmbet«co83nK
tegem a tempo:efdltcer3b:abe/qut liberamt
lotb nepotem fuum qni ttmc tempous nittatt
«0:11111.1.? ideo ab tite tepo:cmtcrftUos ab:a
tK(cmab3tmquodp^cdc«ctempo^ fub le/
gep»ptcrmu1ctmniapp^b3tttr*i?tpatetttt
ttumeris*
^adtagdimaefttcmpus.ji bie/
4 ntmvtoidt 3o.tnapicnsaoomt
fiic3pdm3 quadragcttmct fept
tendttvfc^ 3d<0omint cenam/ttt
- *ma bomtnus nouitcftamatrifacriftdu incbo
ans /pane angeuco nosreferit/ th quo nobis
ftgueimr $ qui. jd.penttenric vd ptefenris
twafpinoiatar^erc^
uts focietaicnnaiipcrrructor.^ft atttem qtia#
drageftmatentpusnuliriecbrimanc in qnoa
ains contra viaaOimtcamus.*Duncenthj oie
rum numcrum ad uoftratn aflumimus mtlttia
iion folu pcr ctcmplum movfi i bdic/fcd cria
pathtttattoncmiefu cbriftiquftotOfebusle>
guttridunaiTe^&eiieautemfub boc nutncro
tciuttamtts.ttam pjococonftateyoetmrio q/
tcrin fcrcttoiuto't>ccalo5ttnj fub 0ai3rio/et
cuangdium fubquatemario rep:efentart/qut
bus annts fpmmalibus uofteraduerfarius rc
pugnatur/? terra vtuenrium iurc bcrcditono
pofiidcf/fiaJtterrap«>njt^ontWftnita.)cI.aii
uottim pugiw in Ocfcrto fiUjs tfraei coccdcbarT
ifma&s eaanj ^oirrc mtliric ofteitdimr fub r>
nmncro.namquajimgajariuscollcms gab^
ipfum ^ittidcnttbus^OJOduatnumeruni; qui
quagajahttj/qmnum jms remttrtonatt oebt
ro:um^b©cdu3risamin1rrcm'mriotjc ftvptat
«6:quo oftcndif o> oimlcando contra vtda rc
mtiTtoueconfeqmnJurpearatomm/'? bcrcdcs
cmdmurbono:um.5n boc»mimnumcro vxs.
nourcoeamas t p:tmiri38 confecramus. na
$ Ocatti3.ccc,l]c.otcmintdttn3m,,m.iCiiTVt. OiV
esp«) ocdm3.vi.Otemm t bojam^n qut rcft>
dm funtOc araio uircgro vnumbicm/ vr th (i
ma foiuanmr bco p:o ocdma annuxytw/. 0i>
C8 idut jabtlcs / ct tres Otcs Oc idunto qmta^
o: tanpomm p«>puhurijs otTcmiitar.bocaut
farimus vtoffcrcntes oeo pmmass noims ti
pods tn ttdctrmttaris a Ocamas in completo
nebecaiogipcr ndcnj % bonos mo^s / primo
genitojum Otgnitace t etemc fdiduris Oau.
rittmatTcquamur. ^tquiaquadrasefuuacft
ttmpus mdirie ideo in euatjgeito agimr oemt
Uriat viao:taipfius cbnfti. Jn craoam vcro
quatuo: impuguationunj t ttmptinomij gc
neraOcnionftranmr.^uarum pumaeft teutf
^oattitafottcctrimontocmmus. Scomdacl
lcms t mattifenufaiicctfa^ittath bic volans»
^crri3cftgr3ttis t manifefta idltcetoccurfus'
bcmont) gt eridtam. i&uartaeft grauts i occul
ta ct boccft ncgodnm in teuebus ambulans*
i^bntratttas itac^impusnatioijes vrimur fpi
ntttaiiarmatttra/ adqtiam nos inftraitapo.t
epiftoIatinttitat/vbiOidt escbtbeamus noa
ficutodnjitttftros pcr anua iuftiac *c Jntcr
omniaautemtcmpo^annitempus quadra/
gcnmceftmagts nobiiczmfjgne. ^lcmmtc
pus reumtftariottis /quia tcrra qacin byemc
Vtdebamr quafi mo^ua tcmpo^ qtiadragelt
m^iireumifdt^ vtrefat.3tcnjtpus eftrcnoua
«^♦iiaterraberbisfiojib^ ^ arbo^s frodib*
Digitized by
Google
^tber
K
mmwtaiet oinmtm.^tem ttmpm ej! mr?
p:egnationis ef femndWonts.quja ftfc virt*
g^etariuamafahbtts^planris marie viget
^ickG^pi^toncjgerminanttetrenafcm
ria/vmtterfa^jhemtempua eft nidtftcattonis
apullmcanonis.tmtf turaires Tdconie ? alte
voluoesqm iactiertmr^tabyme/tepo;ever
naU aduemunt/etadmdificandnmfant folli
rimjratttem^ttseftmedirinc ?purgarionis
iljmiicmanme mouebutur bumoses m co:ge
ad e^ium.ettdeoeJtp0muHi temptts medt
cne.Jtemtguscftujcrattonis^negodatots
mncruarabtlis efr terra ? mare nauigabile. et
tdeo folent bctfes vematt? quadragenmaiite
po:eobfpemuicri/a4omerfanegodafemo^
uer>emtem^us eft refecanoms fttperftuo
mm ? amputatoms.etideo in qttadragefima
amputanf vites etaItearbo:e8 quea fupofttt
is groneranf.Jtejtempus elacrunationis vi
neatum mdfarum ? gaminanbnis. tlam bu
mo: qtri erat mradtce mperfluus ettapo:at %
cujhifando fe euacuatinafa vite. vfmts ctiam
gcmiutabilis mncemmptr/ *i per Otuert as p$
tes m p:opamnefe o(!eudit.3temiejnptt8 eft
femmariomstferrionis quiacircaqttadrage
ftmam? fenrma tercecommatunt ct furcuh m
arbo:ibus mfemnmr.^tem temptts dhoris %
plumaus im^noms/mcettim onuitf vades
^aUeftdleimb:ifercquefurcaufarotts^pl^
uic ad lacromm femmum tniganonem i nuni
menmm.vtoiataibu.et26eda.3tem temp?
eft Oeambttlarioms etpcregrutaribnts.. q: atc
ecdefie etfanaomUmtnamacm: freqoetant*
Sfca #ecc pafub Otdtur latiue a
|> pacbinquOdeparCT^eb^tceent
rdem efl qtf tranfims/eo cp pafca
beb:eommamms imolabaf/af^
fuscomedebamr/quodcomcdi non pomti/
tgnecremebamr.-ntibtleteo/Vfc^ ad mane $
reahquebamr.cum fefhnarioe <z laajds agrefh;
bos er pambus a^rittts comedebamr.ab indr
cudfis etimmuiidiscoinedi^pbtbeijmr acd
tfnietuntbeb:eietpedibus calbariquado ab?
eis comedebatur/in manu manducltts agm*
bacuitts tettebatur/fanguineagni linras oo>
momm pojlibus virtus enermutarrris a«V
5aUcoercebamr/qutal^onbabmtpotef^atem,
«ocendi t>bi bomoai5 peftesmmfuperftbmt
nanbus fuerwit tuticUma.3n comemoneen*
tt^u unolaa canfcmiK bomino peregyptuni:
«gfpriomm populus percuttebamr.populus
vero beb:eomm ab egvpriommcmddioomt
ttoUbembatttr.vnJ?eyeoq)p:tmogeitira eg^
paommmKrfwebanmrbeb^omj primogc
nrtafancrincabarimr. ^ofaamelhoncm vc>
ro agntpopulus pKcedente columnaUgnis %
nubts i^eftis permaremb:ttntbeegvpto edu
tabamr.T^baaron amem ipfos perfequms
omitotoi^eit^ctop:eceps/ittmedn8 fhu
cttbtis emergebatm.tandemin ftne cum bym
nis etcantiris p:o fua Uberatione -z bolml mb
merftbnegrattammaaioes oomrito foluebat
"kecomma in ^jco.pero^dutemconrinatanv
(aliccLnj.mj^niq. £ttdeo mmemo:iamm
terfecrionis egypaomm * liberarioms beb:e
o:nm inolemr cottfuetudo . vt femper Oeouo^
biis bamnandts ad mo:tem/ vtttts m pafca
tttdebmm mternceremr etalter liber oimittefe
mr. vt patet S&atbi.icc?tt3fhtdautem pafca
tttdeo:tt5ff pus mitetrtgnrapafce cbnmano
rum /itt quo mediante fangume agni immam
lariquiabJrttlitpeccata mundi/omucs eleoi
a fermtttKOemonuttt funt etredempti g que5
vermn f3dmtttrattftrttmbeantead fpmmm
be vetcri bomme ad noitum.oe v>mb:a adm/
tem/bemmtdo ad ceiunt beftgura ad venta/
tent/oe femimte ad gloae ftliomm oei Itberta
tem.^deo OiespaIeaU'8 eft mnpm leride et
etulcarionis/femptts lemtaris ctrenouariois
tempuspuritans z ioatttderefecrioms. quta
refurrccriottis ftU| epulanmr/tton infermcnto
veteri maltgnitatis fed porius majums fince
nraris a vmmri8.ttoftmmautem pafa fetng
moieoomtmco celeb^tmuf t>emo tempo:e
uma adbucpletta.3n oominica atttemfemg
<eleb:3mu8/p:optcrretteretttiam oominicere
fttrrecriottis. Doitautem femper celeb^mus
ttujcv.lunacujtudets/neiudar^are videamur
Domttm iufuperpafcamrgefumpmm/ad mt
nkcpcndiu£tpiimo ad Oiemnt umis pal
mam^/quod vulgartterpafca rloiidum bicuS
co a» m illo oieflo^nt^ arbommct vtrentes
ramos in mambtts geruttits. quta dommus
illo biep:ocem'onaltfercttm ramisatbomme'
recepm8/i>ecoie8e:tp:tuitegiafa/in boc^
ftu) ifrael/ilio fttb3ofuerrattfito loidancfics
sco vemgio mtrattemnt terminos terrepwtmi'
fibtttsfetedcrantoefittgibus tette cbattaan.
etftarim oefedtmanna quo. aliri fuerunt itttJ
iem qttadragmta annfs.vt patet 3ofuc§»
3ncodemettamOiefimterattttcotes palma
tttm eiedt Oommus oe rempio emattes 1 ven
dcntes pofhf 3 mrbis amt ramis palmamm
etoliuamm bo!io:iftcceftfttfcepm8*3dpafa
criaritpemnetoie8ceneqtttfeatitdu5 30. ba
tn quattto: eft p:tmigtata.i» pemfentium a4
eoiefiam reckttnrium recortdliarione*
iSuietrim m bie dnerum ab ecdefia per
Digitized by
Google
Bc tmpoic
dtotnWec^fietmpianmr^tdcOiqum
t^fetmfedtfeomtnttseicaciuisptto-r volu/
ffcs/partememm^mtiftcSur^ttVpartejteua
mrm aera/qt t>ominu6 walos uvarnalibua
^decrantesfepemtabomsmjxlefttbusglou
ficw&e&n&piMe&um conumtm vete
rmfacriftctt temtinatione* miriftci facramentt
aIfari8tnfhtuaone>quando camaiis vims itt
cdeftem % fpiritualan rial eft mutatus. EeraV
Kmpamlcgiumconftflit'infacre vnctiouis ct
crtfmatis ofecrarioe.tac enim ab epifcopo ole
iimcafbccuminojum etinfinnomm quo patf
tuiit bapri^andi inungunt* m o:gann3 fenfum
mo:teiam app:optnquame/cofccr3nf.£ode5
eriabieprtciturcnfinaetoleo tbalfamo quo
pamutiWmanfaminoiefacerdotein verrice
a maio:e.f.ab eptfcopo in frotevnoelicj in ?rtr
marione. iQuaraip:muegium eftmmandari
bominiarep:efentarione.a bocftttn pedutn
ablurione.tn pauperum refeerione.in atranuj
^cnudarione-t eouim ctptarione.£ftigif otef
cencbies reconauaaonis.trafnibftanaariots»
cofecrarionis fiuc vncripnts bies rcfccrionis z
abiurionis.3b pafcanoftrum in fupcr ganct
bics parafceue. * biatur bona fetta feria.|q:t
ea oominus eft pafius cuius pafltone omnes
feaefmcbabaidefuntmreuaenria-tbonoze
£eleb:atttr autcmbtcs parafccue cum trifttaa
i mero:equanuis aliomm fanctomm paflW
ncsicum^gaudto coeb^mus quta fanca poft
mararium euotantadcelum. /f briftusveroS
fand^tadmfenmimfedqifregittattara^Tan
aoscduat/^tema&tevuittfe oftendit. gdeo
tuncmaamegaudemus.vtOtcittdejJ0^
"fcttius oia puuttegia fuemtttrpiunmolauo
? banonts qui moms babebat impcrium bu
mtitattD/padifiaperirio/ bots redcmpao/fai
pmr3rum referatio ftuemanifeftaao/omnium
figurarum cofummatio.fodeo tnpucctunr*
^61'ummattteft.Bdpafaquo^ pertinetipfi
usvigilia/qucanatomarbtcefabbatttmfanj
erunrappellatur/q: in ulo fabbato cbriftus q
cftfancrus fanctomm totabiein fepulcbrorc/
quicuit.3nbac0tcigni8 noutts acquintVbe/
ncdiaau-/^adaccciidedumpafcalem eerettm
Cttftodimr.bcitidecercus pafcaus erigiturera
>iacono bndiatur a aceatdttVcui tbus in fo;/
macruas imptimitur.bdnde lecrionib* lecris
adconfecrariouefonas^ccffionaltter accedtt
* copieto baprifmo /ad cdcb^rione tnifle ref
uerrimr *redi£totum autbieiofrtau^ fub b:e
«tfiimaru vefperaru^ compcitdio tamtnatne.
neopbmadbminu $$cimmmfoQM&&b
amc&nf. got£n.(eptimmptfca&8cd&%
eft^folcntWcttittsfmis tn fabbatojatbtster v
minamr.qrtalleutva bttplic3rw.S>tgn3teni
futttra fanctomm gtoriofam re/urrecrionej. in
quadntt5liaftoladecribeco:abunf*beqtttb^
btamrtnapo.Smbulabttntineat5tttatbi8/
quoniambignifttnt. : s : • "•'
£ntbecoftes mttrcfttt5 fotaieap?
p bebzcos ficut cftmodemo tempo
re quo adnos/? eftbies*t.apafcav
*5taitcnim populus tfrabelttic*
uemnt in rapbadim vcnerat ad momem.&£ :
ua*1egemfttfceperfovtpatet £r.o.n]c. 3»
qoinquagefima biea pafltoerpi oams efptrt:
ttts fancms apoftotis in tignis tgncis vt mc»
dicflattinomnigcnetefcnnonis/^femtdtttt.
amotecaritaris.Sicimr aut pentbecoftes a pe
tba quodeft quinq^ Tcoftee quodeftbecem q
ftqtstncB becadcs bicmm a pafca vfqj ad pctt
tbecoftat.Jlntercummcetbiftingttmrg (epte$
feprimanas/^pter feprifbmtem graaay que
m aduenm fptriois faucri credenab? eft cotla
ta. ^emptts afit ctrca petttbecoften eft tcmpuf
mtliric ftrcnmtaris.mncenim noui rirooes mt:
hriecingulo fai gladio acagui££fr ctiam te>
pus nmudtriet ficcitaris. Soleenim ;terrefti
pcrftaemmncfomus caiefaaente bumomca
fumitfttperftttimtcnt ? tttbriatate i fic mduat
mundiriamperfuemducnm ficcttatem.3te5
cft tempus leride i tocudttaris/q: rujtcattes %
animaltam marimo amo:eviuunt. gtan u^
pus viro:is * amautatis/mncentm p:capue
bcrbe vtrent * ftlue frondent. gtem tpus odo
ris t fuauitaris.naj fto:es b:to:u5 nemomm
i p:ato:mnfuaredolenriam wtdtcft mnct>tf>
mndttt.gtemtaitpuseft butcous'? fapoitft
taris.nam calo: celcftismctcmpoas bumtdt>
tatem in ftoabtts Oigerit/^ in bulccdinan afte
ratetcouatit,ctideo tanpus eftmdttfjcarioni
congrutt/,ppter quod apef p:ea'poc mcfrrqtte
tatberbas ctatbo:es .pptcr fio:cs. vtbwtari
fto.# loncjepnritts t butems eftmet quod col
jigtmr tanpo:eueraalia^ quod acqttirit ta>e
8umitali.3tan tpu8 mamrims.Jn calidi»
enim rcgionibus ara peo6ccoftatmftat mel
Its tpus.t tdeo vocatin lib:o numerom tpus
nouarq rmga»qt mfefto pentbccoftes panes
ejcnouis rmgibus ofTerripieaptebanf* Jtcte
pus eftpafcue* farictaris.nam mnc grams %
berbis babttttdantlocaota pafcoofa. i«ieo
tamcqmf aliaanimanriapwpter nouamt»
berbammbabundanriam imptncmattmr*
^uiemptweftattdaae^animomaas». .
Digitized by
Google
'■*%
X
Tkmetfttueti impx&icnl cafon^Yolanscb
; mmc mcmdimr.jnaims accenftone dra
W^.attdadamammaUbus codtatUMm
deOludi^iptts rcgibus magis efcconfttettK
wowcwbeswmotteri^ '
Certopbe^femnttas eftbeb:eo
l- ■— m!?^tabemamlommfijciot>t>
tebarur que celetoatur m memori
:^ Jf^conis qn reeedentes be
^pto m tabemacttla motanf wbtat Jft^.
^e fcmopbegtabiafacenon greceqJlaa
.m t^mlmeeiAMtiir^za^ilc^ Irasa^iw?
beoibtts^eamas bpmmobbmlemt/lienae
acgattdtofpeaaUtermt vacauemnt frondtV
bus Tmmts bomos mas om^ucnmt. rmo?
srnoas jjtilcbcrrmte -rfuattts tdcftpoa cedrt
mmambtts poaaueiurjn&ectma aute? o»e
c^fdemmenftsmpleyfejmmeodem bieceie
Djauemntif.e^nonis affltmoms <r ijpiaa
«onts.nameo?)tefttmusponrif^ mmuiitcn
fangutne vitukrarTe ? ejcptmrit fancta fariao
mm/^tdcobtamroicseitptaGbnts^^dem
Jietetunabatpopttlttspwrcamvtmlt in t>e/
^o^tdeopocabamroiesamtmois.fdeo
^ropoabamrbtespropiaaabnisqutatali "
^ieaudmemntfibi oominttm placatummtf^
^pzopidttmfttpertranfgrc^oncvimlfibe
^ ^cenmeftnottitemplibedicsrio
~ t cettpnenimgre;ce nouujtHdturla
tine. T>anc folemnttatem iudei oi
r •;. uerfts tempoubus celeb^bantfe
mndttmcjp t>iuetiis tempoabus vet nouum
templumcdtficabamr/velediffamm t>eno>
uo;reparabamr.ftcut3ttda8 macbabetts lem
mrtemplum dedicafle^ renouafie.pmO ff§a
Cb3beo:um,qu3tt0.&edicariom'8 eoamfeml
tenetecdefta.£umanm epifcopusecdeftam
arimt/aquabenediaaecdeftam afpergit.aM
pbabemj OupIertranfuerfsUter perpauimen
tojicnbit.parietes fignatmfmate^rlinm tb?
^tbtmiamaper quincp partes altans combu
nt.reuquiaficiudit.alt3ria omat?vefht.em»
niatem^puuilegtatmpmdereconftteutt.
flVttit^Iibcrlloftttsi
ttettJsp:oprietattbtts
^tw^c^mits^
tactam bep:op2iei
• tatib? tempo^ts et
partmettts/agedtt
V ' cft be inreriojmtts
Vmaterialtbuscre
amris oe elerneus
-•'--. ■•'.". ■;"' falcet^eommque
jej dementts matenaittercoponotSttnfautt
materia z fo:ma omms rei co:poraIis p:fna>
pta/vtoiaf in li.be 'vmtate.lf&atmeatttem <i
Ibzmepauattbnibilatittdeftcf totmsrei t»e/
ftrttcrio.* cft materia contraria vnitatt t ei bif
fimtlis vt bidmr ibidem.2!Dateria ami qtia>
to eft namra fubrilio: <t fubitmio: untovd fit
fc^rionemfojmeeftabiiio:.qttatttovero ecS
p3crio:etteiTeftrio: ? anamra cdeftirempab:
tanto ad fttfceprionem impzefltonttm fozmatt'
ttmeftbebiIio^vtbidmrin1i.^equinq5 fob>
ftattjs.et boc babet ptopritt materia ftcut ibti
dcmbtdmrfdlicetfufapere fbmtam ? nonfu
friptfrerinere *non rerineri. T^indpmmaute
btftincrionisbmiftbmsctalienarionts inreb*
getteralibus % numerarionis eft matena/vt
' btdmr.vQ.metba.quta generans non oiffeit
agenerato feamdum materiam/'? ideo vbieft
gcncrans fitte materia idem eft fubftanrialiter
generans -rgeneratumin fubftari3* materia
vtmbtumts.materia enim eft caufa indmidtt
arionis remm.vtbidtSrtfto.m.metba. cpbif
finirio fpedei perindittidttaeft fecundunt ma
teriam i non fecundum fomtam.Jtem matc/
riap:opriaapp:op:iatftbifojmamp:opaa5
VT^mr.)t.metba.®ttdefecundumfubifan/
riamctefle/fub vnafo:ma cft vna nmtcriaet
fub plunbtts pimcs. Jtemmarenapbtftcaeft
fttbtccmmquanriratiscontinttcqueeft bmift
bt1t8ininftnimm.^cftm3tena fitbieaumbi>
urTiorittm.p:opterqttod3cadenB non poteft
bmimmfifemndumoiutfiouemvr qusnrita^
tem fubiecri.3tem materiam inftnita bicimr»
^elqttiaoittiftbiiiseft in :mfitmmm vel quia
babetsppmtttsdtnfmimsfbzmas/jtdcb.p
pterbetermtnarionemfuomm^peritumiTitt
ifinarionem 3d fb:mas infinim bidmr infi>
m'm/^nonc^etttsvirmsfttinft'ntra/nonl:mt ^
tatafdUcettic^ coarmWfiattwoisCftbtna.
Digitized by
Google
&t materiaetfojma
ctta^btctt^fatf $ materia flitttnt fttfutt>
myhmfonnafift^^
mmbM&emata^etpa^tffof^crefcDtmttd/
vtpatetin arboabttS.Tideo offapartt babet
fenfibilitatis Ai: multtt baberttmaterie* ter>
rettrdtatis.vtbtatSmcett. Zatetattteinma
tcriapotenriaqueda actittaqtteeft fo:rnainco
pteta/tbecpotmtiaeftcoisbttobtts cotrarijf
^lnde qn illa potentia bttafad actum vntus
fo:me/apperitftarimefl*efub fo:ma cotrana/
vtiftapotatriaquecomuniterfebabetadfrt
cjtdum^calidttqttartdo acrttatttereftfub frtgC
do ftarimapperit&fub contrario.^ndenuU
Iarbimaeo»ttpttbilitt.T generabttmm pot fuf
fiaetttercoplere poteitria aauiamin marcria
quin femper appetatimpleri g alia fo:ma."5l
Iaautfo:ma aitn firbifparrita no pot indnd
nifi g couttptioitem fo:me p:efenris/ftn ergo
q> virmsagenrisuumuTa co::upit p:efetttem
ftceritatfonna acttuam ad fo:mam ptrariam
*i batet pattlarim copleritts effebottecftatfub
effecopleriiumo iUius fomte. *fc>as * mulma
alias ^ppnetates babet materia quas eflet fu
pcrftiuim bicrcdtarc.qtteretame fupMlt.vtij
©cbonitatemttndu
^ iam recttaris ^ptietaribtts ma
c teriCTelucem^prietatesipfittsrbi
nte.£tfctfmBrifto.inli. bequutf
c^fubllanrijs. (fbunacftquafilu
matvmouc$pulcDritudmem dTenriam? fi>
gnummbuens. (fo:meautelttmemateric in#
rufutn bcfcojdedo fit bebilc 'i obfatntm fecnn
dttmmatme^apaa^£e.A6ftatttfo:mabiffere
riaQttcbiffertaliquidabaliquo/vttucittdem
j^ananUtttatiacftcffenrialis^atiaacaden
talis.iSrentiaUs rbatta.eft illa que aduentes
materiepernatcam^fccumcoucititad reiati
mms gfcctioncm/qtta.it.pofttares ponitur x
quabdtroctanibilberd fubftatttiainuenuV
^ndeinipbiuabtc&^ eftjca
omntttaccickttrittm. (founaattt acddentalis
no petfttitres neq* fadtcas effeficttt btcifc vu>
lnetfcdqttelibct fonna actidentalis tndtget
foana fuaftantiati quceft^aufa-fottncacaden
taUs.(fo:ma enimomms fimpliriozeft ?aan
aU'o:acnobtub:materia.^tdeofc&m Srifto.
inlubcatumalibus.fo:mafcbabetp.nt6dtt5
Viriq: pc*info:mafemtras matcrias fiatt vir
poteftfccundaremulatas feniinas.Vttdefectt-
dum erigctiriam fo:mc quceft imprimettda
matcric/opo^tetmatenambifpont-zp^epara
ri^ftbematmatenebebeatficriignis opctj
tet^wafubttlcwr^bepttretin-^ fimpUrioj
fau&i vero cwtteHb/^Wtelfo.^ftaw9-
rb:ma materie maitifcftariua»nttnf entmpot
fcttfttvidmmateriaiubftant^tivelacadcn/
Klifomta.ttifiperviap:tttattonfe {katvvte
ntrteneb^ vidcndo ttibil/ctftajtattclitftr ftte
rittm non audiertdo fomnuj vtoitit /£alridi*
fuperpla.^comenta.fuperp:tmummcti?a* (
bidtmateriacftcattfaqttarcmalevidcm^rca
creatas. vnde rttbtt cftcomuttitts i generatfus;
* tamcn ntbilicntobtlius § fftmateriaq: rtim
§ viderur fiitefo:ma.ttcceriam potviderirbr
ma nifrcti materie actu fit coniuncta»vbi vero
plus eftbe rbarta ibi mtnus eft be materia ft>
mtbidmrin.it'tj»nteiba^e(»tttterfo.vbipttti'
eft be materia ibi mtitus eft befo:ma.,z eft res>
magiscjrofra? imptmumagts ignobiUs et
obfcuraqttartto anobtlitatcrbnneainplius e
remota*(formantmattt alia fpiritttaus/atfci
corporalis.corporalis veroaliacdeftis/ali»
clemeittaris. j^nnaaotceleftts cftita acrfu»
# complettottt appettfttj materieftic. idco fi
pter prefatriam fuefb:mecomptentis totaltV
ter t gftdattis celeftam naturam fubftanria ce
leftts ttonpoteftbeftrtti vd comtmpi/fcdba/
betporiusperfo:mamfuamqucinftto acot
perfcdmmaleftutdrepcrpettto cottferuaru
(fo:ma clemetuaris nonpoteft complercto
tam potattiam matcricfucncc citts perftcerc
apperitttM idco rclinquitillttts potamc ma
teriaUs]aliqttid ittcomptetttm pwpter qttod
fempcr appcritnottam fonna/tideotalia^t
po:afentperconttpribttia qttoad potenriam
i fepitts qttoadactttm.qttaotocnimfo:ma2
nobilio:^fpualio: ^aconditiontbtts matO
rie feparata magis i abftracta/tanto etiam a4
.maUo:etvirmofio:vtpatctt'nintcUtcjennjs*
qnarttin fttbftanrianon bepcndct a materia (i
cttt b: m tertio be atma.5n babcnttbus matc
riam nott efttnteUeatts. vcmmtamcn attgelof
non babereinTtta drentia matenam noit afftt-
mo/fcdfiueangdommeffmriafite«fpirittta^
limatenaetfoimacompofttafittcnon/boc^
certo tcncfbr o> eomm fttbftatttia refpedurera
co:po^tittm fimplidflima eftetacmalifitm»
ficutfoana fpirittiaUs acmaUoreft $ cdq>oi#
Us vtbidtSbtt.vttckrdpccmtnatenc nobiK
o:dlfo:tnacuittftibetntim.nobtub: vero fo?
ma elentcnri.nobtXiirinta atttecft fo:ma co:mf
qmntifitteceU/fedomites tftasfounasincoj
po^literinnobtUtatc etactttaUte fpirimalis
«bmtafiucfitmangdoftttcmantmaprcajccl
lif,ctbecbcp:eprieraribus fonnectmatene^
utadbwopitfcttlttmpcmricmoic»rmttcW
fittrtfc
Digitized by
Google
tibct
x:
7Zmm&'dtfm~£6tiftaJimp&
t etmiiiinncoTpoziscompofitipir
tfcttta.mmtma aut oicuor auo ad
«os q: fenfu "no gdpitur.'£fr entj
gtfcuta mtmma 2 vlrimain co:po:i8 refolorf
oneftmtfoitp:imain copofirione. &idt'attte
ftmpla.no q*fmiptejcfttdemenm fmecopofi
nonealiqnaredqinonbabetpattesaliquas
copontofpede^numeroWereKs ficut alt
quaco^aqttefuntmt)ttat>fpatetinmetairid
quof pane8t>ufemtpars enf queda efraerq
cbmterratficbea^s.fjqttelibetparsignis
efhgms * ftcbeceterts. ^iof autemelenietu?
.^quafiatmenrttfci?mgfid. abileeoq>omnut
coipomm fitmafertaetquaftpnmmu» fon>
oamenttt.etf m attds biarTquaft dementt^ (i
ueawnento eo cpOmniaco^a attmtdemen^
tan^usqttalttatibus^augnientanf.etttattt
quatttoielemenraresqttalitates quaruj bue
fuutamucf.caidiras ? mgiditas 1 0ue pafTt
ue.f.ftcatas^bumiditas quamcouenientes
t>ift%eaefupmtts in.]tt'tnai.planius t>efcnbtt
tur quereibtjnter qualitates afcdanerares
cotranetas eft 7 repu^ttantta rone qnam ad tn
uieem agutTpatiuttrrgeneranf t co«ttpuntur
^uaittuamtq>n.adiumicemptrarianr7B iit>
nuettamflicdirplanetartt virtute paliantur
ih fuis erTembus ?ad ?co;dt'am redncutur. et
ideoquodamirandd nature nem coumgun*
nam igms ? aer cotmenittt tn caltdttate cpuis
Maepen^nftcdmte^bumtduate.Serpero %
aqua tn btunidttate couentutfed t>ifco:dant i
rngiditate.fed aqua ? terra concoaiat m m'gt>
dtiatet t>ifcozdantin bumiditate? ftcdratei. .
tgms aut? terra quefot demeta fumme Otfla*
ttapmfimm coitentotin ficcuateotfcomienittt
tamein mgidttate.q: terra fogidadr fubftan
ttahter ?m vlrimo.Jgmf vero eiTenriahterca
«dusdt>?in fttmo.^imsaotdentetts qua
tuotftmo ftttitobitowts rpurions fobfhnrie
cjeuio2ts.f.aa^imtts.etickoacetrovfc5ad
drcuferenoam babattmottt? naturahter mo
uentfurfom 1 tftatmo ptrabotnobauate fua
quo ad vtrtutem operarione? fubftanria^ e£
viamtateo:bis ftuecddh'sco:pisaquo red
piummfluentia.mobta"mti8^vututt8.n3Vir
tuscdefttspztmomflmt foperfpera igniset
pertgtiefugfperam^ert8.etideobect>uo ete
menta funt ceterts fubltmionaquoad fuum
agtlioja quo ad motum purio:ai fubOlioza
quoadfubftaimaclario:a * magisp fpicua
quo adfozma.ptrmotequo adacmm.t>tto
emm dementafttttnfeno:a.f.aqua^terracete
^crenfraadcefitrttbeoifttmbabenttaperaff
Sregaoonepamttmr ppambnefptfraTobm
fa.ttdeo p:edicrif tmob> foitt grofTioja-rme
oo:aplttsbabetiabematenacpb"fo:ma.Bn
de.ppterTuinma dongarioneafpera e:bis v
mnmottttecdinofttmiraobedteoaftcutouo
P^ttna.lluncpeni mnteiemcta oaofa/immo
m agendo t padatdo ftttcott'nua.vnde nunf
qtttefcut a gerieranone 'n a motu. terra ettt etft
qmefcatarnota/itung? m quierem autcdTato
nemp-edpirab erTectu/etfictttno futodofaab
acm/ftcno funt vacoaab o:nam.namquod/
Itbetelementtt babetomam fua. tgnis ftdera
acrt>olantia/aqttan3rabil&/termgrembiIta
vt btdr38eda.t>e quibus aliqua aupttate t>o
mino b^Oer fuhtbtcajda»
45ntsefrco^tts fimptef tn vltfo
i cattdum fftcctt. vt btdt £onflah*
naturalirerent fm? aerem federe q
ntper vtoIentiam.n.tn aere vd m
(errabedner*pattlatmi tn moUcaere^euanefat
vttjidtjfi.^pneratcs entignis tangit &io>
ni.in bicrarcbia angeltca.ti.jctj. Jgntsin qutt
cftco:pns fenftbtle lpngec?rcdtenttas 1 fofai
ltusomntV attisrebus co:pattbu3 1 namre
fpiTtmaU>dmtt3ceboce^ecmfutt Otfftmui
its atcns atifs 5cmonHTat.3<nits.n.tn ofbns
eft>r g ota^arete confueuitetab omm^non
remouer*.eft m mcognt msyocutms/tmmenfa
rabtlts/itmif tbilis /quoda*modo t'nco:po:etts
potens acodne^pjutm/mobilis/tradens fe
ommb^qtioquo modoapp:odmanta>?/nto
ttetts vnioerfa fe fe^pamdpanda/ratouariu^
omnitt/namrecufros/dtumutattutts cum dr^
cttttelaasfptendonbtts/darus/otfaettts/bi^
fohguen8>rrefateti8y^o:fttmpafcen8/^fur
fum inottens/acutemeansejtcdfus 'no redpt
ms ignomin^m mmo^nonts/femp motiu?
cop:e^tfiuu8/^mumttutt8thfereuertef/po
tent<Tam'uus.tc.T?ecverbat>imntmmi.isvo
m.gfimdtmma f«t.t>efcnbitemm tgttequoad
eius fubftanna/vtrmtem/t operadone. vnS
t>edaratt'onep:edtctomverba comendatons
fuperp^dtdo locum b^uiter bicponemus*
^mtisatfinteromniaelenie^firobabetfttb
timio:cm/?bocq: naroram babetleuio^.et
tdeo oiamretcdfus quta pondere carens fub
Itmequerttvtpent/fttperemmet vntuerfiset
qtticqttidco:po^ump«teripfttmnamralitcr
fubeofubnmtthteromniaetemeta naturam
babetpuno^m * fobnho^ t ideo oiatTqtioy
tojmodaow^o^^q^pterfubtu^tateitt
Digitized by
Google
t>rm3teri!etfo!m5
foefubftatiept»fttbta»mmatma5 fetifuitd
videtur.,ppt£r boc etiam Oidtur .# muloun
videfnamrefpirimali^nmtt/ q: qttandomc*
videturignts eflemedws intervifibiiia? mt
ffoilia.m quantttmatttappwpinqttas muiuV
biUboseftinco:po:ettS.fedin quatttttmap*
p:o)cimattnferio:ibtt6 co :po:eus eft.
JtemnamrambabetcetcriselementtB acnia
tio:em i inagendo foraomem.? tdeo oirifim
menfurabilis/qj eius vtrais i opatio aefriti
mftmtttm/fimatmammtinnnita.f oiumi
materia fubieaafufftritignis no t>eftrir.fed fe
per potius aeftit/Jtemnatura babetoccultio
renvzideo braf ocmlmf/q:infttaeffetm'afen
ftbiUterno vtdemrumtfibitis? incognit? bi/
dtur.q: (int fubiecta materia non perdpimr/
quideaamfitinfuaefleittiafettfubftatia vije
cognofauir inteUeau.gtem vtrtutem i nam^
tarn babetatijs mobttio:em.ettdeo oiafmo^
bilis etpotens ommu5*q: in igne eft pttnapi
uinvfrara'smoritteqttiamouetfeetaliay<?a
nullo inferio:i fe mouemr.gtem namram ba/
betfccteris inrerio:ibusdario:e.©ndeoiamr
# ilteeftiUttminatiuus/q: daritate fua omta
tllumiuat.fedcum rircttuelatis fplendoubus
namfplendidiignisradij fous cmicanu(cd
dramittekntm.quiarurfumadfecretttm fub
ftaittt^fueftromtrecttujianoftris fenfibus oc
Cttlrantur.gtem etfubriluatefue fubftatie vir
tutem babetommbus attjs acurio:em ?pene
n-abiUo^m^pteKuodoidmracutemeans»
quiapjopucvirmtismomfttbintratfmerefi/
ftctraa ? penetrat vmuerfa.3tem ignis babj
Virtutemmi i aU'o:um manifeftatmam et bi/
«hncttuain/namfefmanifeftado aliafibi obie
cta manifeftat/et eomrn colo^s i ftguras ocu
tis rep^fentat.tideo Oiriturclaras manifeftuf
btfaeois oiftinguens.gtemvimbabainfey
rio:umadmperio:aamaatuam. nam mateti
amin quam agitmreraciendo btffotiuncato
ris rai wolenria furfuj trabitpwpter quodbt
dmroeo^fumpafcens^furfnmtrabens.gte .
vtrmtembabmatouarittaimomniaenimve
. temfcunt/antiquanmr/etbendttntqttevirm/
teigiteanonfemanmr.vtpatetin fenibus in
quibus©efttitalo:namratis.etideo biritur
ratouarittus omntumetnamre cuftos.&ine
aum virrateignis nonpoteftfnbfiftere vutuf
alicuius co:po:is naturatis. ^jtem vutute ba
betimmutariuam/qttiaomniumittmramiit
quam agtt/fuperat/coimeratinfuam fperie?
eraatttmutat.etp:opterl5 bitifappiebenfiu*
1 immtttariuus.nammateriammquamamt
app:ebajdens tttam no befmt/fedconmmef
do m fua fimiUmdtnem $tteratapp:ebende*
aitt non app:ebenditur/ q: confuntpto eo iri
quo agit/in fe refitit at$ redtt. er tdeo bicitttr
fiiiens la^tem virmtem i namraj fuitpfms
comunicatittam etfine oimtnttrione bifrofwa
etideo birif nonredpereignomintamtnino/
rarionis.q: ficut cum effundtfno augetur/ ftc
cumredpimrnonmino^mr.ne(pineo quod
vtdmtratt^nenmmrcdpereeftcapiens glo»
am.neq5 in eo g» putaturmino: fuihrietcontu
metiam. JJtentnaruram babet purgarittanu
fltetaUaentm quenonpoteft pfumerea fco^a
arubigmemundiftcat/ejcpursat/^emundat
Jtem vtrmtem babetfapoumwbumomj al
teratiuam.^lnde^bumow8in co:pe ejccocjt
i bigerit/et riboscrttdos cofumedo in ets (u
perftuafaptdosetfanos reddereconfueuttv
gtemvirmtembabetfttefttbftanrieper reray
omnitt^omijctommco^umeffentia biffuftV
aam.q:tnrebus omibus inuifibtUtereft ida
fus.quanf indudi acmauter non videatur.q
ieittdeeftmanireftum.qtt^e]cfo:tico^)o:um
fottdomm atUftoneignts ejccutimr/ in quibuf
eftenutlatenus putabamr.gtemignis fnbritr
tatefuafubftaurialibabetvirmte^faicaaUo
co:geinmediatiflimemutarittanu vtpatetini
ferro ignito/etarboneinflamato.etbmoi.- itt
qutbus ignis ita fecundttm omnes fui partes
fmguits ferrietarbon» parribus comungir'.
<$ videf vnius fubftantia li alterius fenfibitt
terbiftantia pmims no fentif. vndeet aipkp
tgnis fpeaes a pbts oifrtnimr.iQtenimignis
iujc/tgnis f lama/igms carbo. ^gnis enim eft
in fuafpaatu]c.fedn^mmaOidmrmmateria
aeris.carboatttinfubftanria terrea fiueinfe/
culentia materie gromo:is.1>as i multas alt
as babettgnts .pprietates. bequibus fup^
lutj.in traaatu beo«iineferapbin. t ltb:o.un'
tnaactambc quaUtaribus elementaribusX
coecalo«.quereibt.nameaquetaj bictafut
bicfuffidant.
21ammaeft ntateriaigneain fub/
f •ftantia aerea accenfa.nam aer p:o
pterfttefttbftantie fubtilitattmf
tmmediatam quam babet cu fpe/
raigittS vtdnitatebefadlitgmttinnamram
igneam j>mutat'.t fctfm q fubftatta aerea eft
purioitato ftama erit Utddio: t dario: t na«
relucisftmiUo: videbut mouefatttfiama na
mratttermrfttMb ot BterdacceitfeUneaUter
in acumm teditt in conum. vndein fa&efaet
mttate babetfo:ma pineam i aattairi. vndc
tn fuo ammme^pterpcurfumradio?.ih aga
lo aottofomus caloris fmimpmtt.acttottetn-
Digitized by
Google
Zibtx
x
#ideo AimTammopuamidaitaiigttldQji^
&o:ettmtm3rertam ftbi trijpofita infiamat
farilius ?3camdttalo*em fdSm materiam tn
quam agit?luccreceptt. tSIitdefi matenacft
ttirbida i fumofa/rurbtda etobfcuraj reddtt
lijcem7ec5tterfo.fi materia rueritnanfparens
etpura/mttlat etradios luminofos vudiqj dr
ajfo»dmteneb:ofaiUttmtnat/etabdttapdit»
vtam^vieorTen^iculaambttlaqb^oiredit.^
pterfutleuitatej/rmatimeaeree mobiltatein
quam agit/in motu eftprinuo i nunfpenw?
requiefa't.ventimodiat8 impulfus ftammaj
ercirat? accmdit,fed fi ftterttnimis vebemes
flanmrn bifripatetej^ngttitto:ntofe i anfia*
cmofeacremimpeUitconnttcndeo mottetur
aVmIanterecaccendif.(vtoiat1!&er.) £mde
©ttlcamts agononein terratn ptoiecnis fet
aj4umngmentapoenca/dattdtt8 ftttt ejc vio
leunafttt motus gtesm^tcriemquss agittrt
mcent alidendo couernt/etejcparnttm coliifto
nemttma fonum faarJoqim fuperiozequere/
re fatagtt? materiam ftbt p thcojpozanonem
adberentem ab inferis adfuperio?a amaberc
nottbeumt,
©mtts ej! wppi ey parribus ma/
f tmefubttUojtbustbumidiottb^
i?talo^rcfolums."I>ab3 30tgra
ttespanes mtttasatletttbttfocq
bus obfmriratemcptrabit'tfeto:em.pndeae;
rem benigrafz tn ttamramfamtgabttdam cd>
tt^'tamarimdmc.n.eyinateriegrofrtrie cotra
bitejcmtttsammineocttlosamariat^clacrL
njas^tJoat/acfenftbtlitervutt3Mmfttt3at
mine ^ad cerebitt penenat fpirimm animale^
grauat i t> cofequens »amralem.SInde btq£
uj libjo animalittm,m fumus andeleejcrintfe;
iedttpjegnanres in tanttta>ftcquap?egnans
talemmmumfettferit/faaet abozntitt. Ifnm?
ettam apibtts efi inimic? iledit anapitres et
aU3sp*edeaues.(vttdem t>idu) jjWVnfn
perdto moaf poffcp orinir. (vtbtatglo.)ibt
fttntfiattvtrgttlcnimt.a'to emm inbltti afcen
dit/idto velfttbttoeuanefat.e^tgncojtmr/^
aijn^appaieatigiii83pp3reTevtdcmr.avc/
to mouef % btfpergimr i mulripuater aratfer/
mr* Ihimtts enamoftenditvcnm^ sqtra parte
Vent'3t.qttt3ilujcramijs cendttquo vetus tp/
fum agitat/r impeitit.( vtbtat 45rego.)&o/
mos ^enigrat^ tnftqt/^mpartmbttf gencrat
rultgmcarqj nnmUoasngulofa pcurMeis
mfecobrjis vdhgtatmpnmiti Oerelinqutt; -
fttmus enam aromaricus a fpeaebuf aroma
oosrefoltt^/eftfajfutolfaaus Oeleaabms*
ftmtqjs.cerebrinam^ eflconfbaatnitts/* fpj
rituttj cotdts i apiri8'rep3r3riutts.reumatts
noau^mjcus renncntttt8./Deftcatt'uu8 <z con*
miamus et poiozum obftruaoztt aperirittus*
etadconfojarionem neraomjadimenbzapc
netrariuus.ferpenmmi venenofomm anima
ltum i repttltum ftjgarinus. omnem enam ftt
mum * marime odonferum odittnttam colu/
b«$fenpenn».(vtbtat^rego.jfttmu8m/
fuperaabo vel a pom refoltttus/ vim czloiis.
afcendeits ad cercbmm uemos fennbtles opi
lat/fomnuj generat/ ? fenms eiaeriojes ligat/
etperconfeqttens alo:em namralem admo/
rioiarettOot/^ vimjtent inmterioJibusaitu
U3t t conro2Of.0t vero ftjeritfijmtjs melenco
liots stttnimtsaajrtts vel vencnofus er. abo
vel pom erit mediaita nocuta refolntus adce/
rcbmmadttobtviriittemamrit3lem aggrauat
timotem generat/vttn melancoliris frenefim»
etftjrozenjconata vtin frenerias? ebuofis*
oblittionem % btfipienria^ generat* Xftin har
gias.fenfu % roms vfu priuat vt in eptlentias
^ C3dnas."t>38 1 mulas altas tnfert awpori
lumofias pefTimas pafrioites Tnoauas; ifa
mtensm^terratmari vuTUKaloitsad ftM
peno^attracri/aerem mfiiiijnt'? condcnfant
ttubes ctmtbiles gaterant. ^lenris i tempe/
fbnbus 1 3lt)s aens pofltonibus fomenmm
Tmaceriam amniniftrant. radtos folares w
terapiunt etobumbrant/etbecoefttmo nitnc
fuffiaaht, c
Srbo efrignis aoualtter iuco:po/
X lanjsterreurintateneet vmtus ac
tgni^fvtbiat^avOSn^ignts
per fut inco;potarionem pambijs
groiTtb ribtts tenefms marerie adntimjs/ per
quadavioienria^ infcn^ t>ennef.vttfimttgntf
ctfl3ntm3mouemrfurfttnj/ficarbocrepiran
do fannUsndograttitate materte beozfumirt
dinamrXarbo iacpqtjando igntmr^errimr
tnmbojem.fedqttanabcjmngttimr/ttttttgre/
dtnem.? omnino perdtt pjtfhnam ignis fpcci
em*beco*enn ®ijdeqtt3itdoftieritpttlcbio:
ejfuiadignemprima vnttateftue vntone.ra/
to appsret bcfozmio; i vihoi in tpftus ignis
ejmncn.bne.5n orbone aurcm fubitaimaUs
bumiditas totaliter confttmtmr. ctidco bc fyt
ali mmpimr 1 rrangttttr.quattdo bttmo: qut
fijitdufacoadberenrieparrium ignis toraltV
ter violentta erattrimr.t tdeo in arboneemn
cto.pars 3 gte Oc faqlt mmpttq: nibtl bttmtV
ditatiaperqtta partescobereatmtpftus fub
toria triucmmr. ( pt Dtat ^rego.jpatribus
Digitized by
Google
ht rnatena etfojma
tfrrefttsfolisremanenribus <ppter bomrriuS
ficaaosOcl^aUrcignitur.fcdpoIl^ accen/ ,
fas rueritia faaliter vd faalius re epringm/
tur.ira g> in co nibil oe ignts veftigio p:opter
m^cd^ncjrepcrimr.Tligrcdincaumiua pol
luirctinftctquicquidcangit.£arbo eria igni
tus acuriiTimum babet ignem.? fummc aay
uumcpaietrariutttmvndc fuiacumtnc ferm
coqtrit/? partcs dus rdbluendo etrdaondo
rcmoUit.fuo criam ^camine caput kcUu fub
oncrcobttolttms tnfe ignem xexmetet ctifto/
dit.^ctecats autem? frigido aeri ejcpofmjs
in fautUarum mulritudtnem rediffiatr. ? fubt
to pcr fecuanefat. (vtbiat£>re. j£arbo ve/
roftigmajs fueritplanras conajlanris vrit
ctlcdtt*cjcrincms vero quanuts vrendo no le/
dat tangcntem.ftriao?cnmmcn et ftrepirom-
roagnurofaatv
Cthnllaeftroodtatgnts partiai
I aennatmafgneavtrtute tim/
pem aloas otfibluenris refolut»
^tnde motus famHlaris eft fubt
ms.vt eniro ignea fubito refoluimr et furfum
mooemr.fcdejcgrattitategristerremsad ce»
trum rande bedroatur.^tcm mot? eius cUri
fimm eftadmodam ftelle.^ttjmujofus.^per
btfroffionemfijeignataris thaerem.apparet
vtripis ? radiofus. "p:etereamottts cius ad
modttmtgnts acriuus ? vutuofus.na5 ejcmo
dica fannllain fungo vd in ftipula rccollcaa
m ignem majcthm fubito attgmenta#acrt6 im
mumrionefubtto djanefdLttejctmaanibilro
firauilIampoftfcOerdtnqmt.vcnto temga/
to fen ftam accendtfc impemofo atjtcjcnngmrT
aerero pcnetratwrij pcnctrando tpfiun aerej
parttmalterat^tmmuta.quaroeftrbmo:.ra>
to fohnllarts moms fiucimpcmseritmato^
crmateria vtridi vt bumtda fcumle groiTiojes
*th foo dFccmpenctrabtliojes generan£ vca,
tamenpauaojes,
3uiHa afouedo ebicra.co cp fgne
f foucatat^rcgat./£ftentarit8mo
dtdis ocejttutcrioe farinllaris ma
tmc bercWaus.(vtbiat Jfu )£ft
antmfamllat^ts/rnolus/^fttia/atqjle/
ms/ut fuperfiocarboms t^tttadbercnf/rtii
gotej etas ebem?niro:eeros attennat imv
nozat/ ad modtcu venn flarij oifpergimr.Oifg
fa vcro vtjcvdnunf recoUif.(vtOiat45rcg.)
bc faauinflammaf. fe&pptet Oefecturo nutri
mmrifttbttoemngiit£ Ipautllacaam qtiado
dltgnea/venrirapro fwfm tendtt» ejcnijcto
mtanppzio podde/mtaperit.(vtbtat^re
go.)vndeoeo:fumt?dttmom,pp:id. fed fut
fmn qctolltrijr.rapimr tmpem alieno.
Jms acadendo eftbia?. nambe*
c fttbftatjriamaterieterrcftns vfo/
loas refolumfgeneramr. (vtbtctf
"■ 5ftdo.)>j£ftautemaJJtsmolIts/
befpemtolozts/amari^fttpaa eftfaporis/
partes babatemjuTiinas ? mmuriiTthjas. Ie/
m flam fparftonis t oitjiftonts recepriuas. €i
ms babet virmtem colariua fme mundiftcati
uam.€Jnct valetad vefttum abluaonem. ba
bet t vim co«oftuam ? beftcariua. ( vtotctt'
£onftan.)iCinis infuperfifuenr catidV tgne
ab co xecmm cuftodtt»Si vero mcritfrigidus
bcftriutacmngmt ^tnis criam pcr muimm
ignisconftagmrionem^violenriam fua fo^
mamvtlcm^obfcuram altquando ammii/
min fpeciam vtiream atqj daram.na ejrma/
Knaanerom foletften vttrum.( vtoicttiSre/
go.)"Docautem babetants Oefeaus <z tmg/
rcatonis.qma quanws qnoridte aquc vt plu
uietrngarionenjfufapiar/ftenlts tamen ma/
net . vnde terram quam tangit non fccundatv
fed^porius ft tteriUs fumt/redditftenlio^m %
inommbus vtlto^m*
^eftbtous eo^) fcrat ignem et
z abaquaferamr.fvtoiatjftdo/
rus. )Her autem pamm pcrnner
admatertam terreftrem/ parn ad
materiam celeftem. ( vt 0 iat26eda. )T)am gs
acris fuperto: pura/dara/etquiea/vbt p;o
cdlofi et vattofi moms non poffunt amhge/
reperanetadcdeftem.pars vcro inferiorfpe/
rcaque ^terrcvioha/mrbulcntagroffa 'jto/
paoa/ejcbumtdis ?terras vaporibus co:pu
lema/permtetadterreftremetbec pars aerea
biuerfas cjcfcp:oduatfpeacs.("nanj vtoiat
3ftdo.)2ter vebcmenaus conatams faat ve
K>8/cbo:ufanones/^ tonttrua/ contraous/
nubtla.confpiiTatu8/plttttt38.congeIam8/nt
ucm a grandtncnj/ oiftatms/vd temperatuf
faautate|j. ( vtoicunt 3u'clo:u8 et 3&eda. )
^lus autem babetraritans -r mauitauf # ce
terademenra.^autemaafeandum >£>iu
ftamfthjpltdterfubftanrialiter bumidus ia.
bdu8.€?p:op:ia entmnatura feufubftanria
eft bumidtts ete% vtcthitateo:bi8 audijs. et
taco fecundum vtmifcp qualtraris pwpaeta
tenja^eftfmnatmaittaoimamutts a fupetfi
aeterre? aquevfcp adfperam tgnis Vwtiofr
crtenftmus.ej:fttbftanrieatttemfuc fubriltta/
Ketrari^te/tTanfparcns cfta perfptaiju»*
Digitized by
Google
X
^nderonebpapbaneuatts fue ? nanfparetM
ric eft mfiuerie cdeftie virmtifh imp:eflioms
«foians Inminisreeepriutts, vimtris i«fptra4i;
~.<r re^innctteftaerotbus aiuittatibus in mt>
ni&^uus.omtimetxtanimanurneftrefpira^
otlum i volarilitt cdi^prittbabiatalttj.Sn
ne emm aere no pot vtnere.aliqua atara crea>
tora«3ermJ-oiieleuif4ri8 fttbftanrialiseft-na:
juraitrermobais ? aiferabtiis ac vribtlis t op
pqfirasqualtrares.vnde ejc vapoubns terre %
^naris fepe reapit immmarionensm fi vapo;
famtfendus % co:;upt? ac venenofus aer eoj
mmp£? innat/ati talis vapo: peftifer admi
(<et. St vero fumus ejcpura ? muoafubftaaa
rueritrefoluats ? odonfera^aer pdotiferame*
naotre amicabac ? mco:pozaaone rumt o,cW
«nfcri recupicquaiimte. Jtent aer nos drotdas
iummenobts eftvalts,^ppter anbeiims necef
fitatenw vitaiis fpuitus prinuunummettmj
<£>i mim daitts /luadus h pur?/ruerit bumo
.res atQ3 fpus eiutluctdt <z ptm. €?i vero turbi
dus i nebuiofus.buimwes emtturbtdi i fpi>
ntus groftt 3Cirifecri(vt triqt co ftan.-rpbttare
rusjvndeaereelemenmt cojpozu-: fpmmu
£ueitraaoatta^ri3 aduenies fptrinbus eft
caufa mdtotariots eo^ j oepurariots t miiri
Saaonis/^pbtbats fpus i bumores ab tnfla
maaoit&ataatms.tt.apulmottecojdt^g coz
tori co^t piebettenig3menat.vndeaermaii
me tmurat co: pus/q; ingredtmr ad intertora
/pinrim/ctimfcefcum eo# fubftanria qut co£/
po;t p;ebet vitam. ^ndefi rueritaerpurus 'z
medtoaT^ht^ts qualttattDus temr>eWyaci
coferaattonem viteittaa'me#ftcttv§i vero tu
eritco?:upm8 Otftemgatus/matfme leditet
co:;up*t(vf oicricoftan. ) £mato auteft ater .
ra remorio; >?ceio vianioi/tato ptmo; % finri
Uo: crbereepunari. ££uato vero terre VKtiu^
o^tato friVncUoJ ? fpiflto; ? fimtUo: terre qua_
hiari^vnckejcvapoubusterieadmteriOJaae
risat^cri/varia-icotrariatnaere generanfc
<r quantp aer eft groflio: rfpMoz/mm fot mt
eo fo;cus imprimit calote radiotuj/^prer ra
diomm folanu repercumone/concuicarionej
etconfracrionem.^j;gmn1(0ne3m*folarin n*
diomtn aere bumido % oenfo $enexmi tn eo
varij colo^s(vt Otarmlib;o metbe. jfiattpj
in afiub ettniride^pfimtlmus.lfitatttaetts
eodenfario tnpliat>ecaufa*f» ejcvapo;e gtes
terreftres fuas <t groflas ctt aere gmifcente vel
ejcrn^diratepartes bumidas aeris cogelite
vel ejcgeiierarione nouiaerisfeatdum in fe ru
aptente/percutusadpimtam addtriotw aer
♦ i»S;o(raf*(vtPtatp]>aofopb.ust Jl^anrM
antetfubaltamrejcaufacotrana.f./ppterva
po:is afcendatris pfumptionem^pterfo^ab
rem alo;em aerem qienuante a vel dariftcan
tentveiistteampamumejcgriculis aerisge^
nerarionem/g vltimambumiditans fue rare
facrionem etcaltdttaris tittenrioem/aer tn na
mram tgneam tranfmutat. ^mmmkmtm
fecundu fubftanttam vel quaiitatem mutnplt
ata(vtotatBuieeii3.)/6rp;tmo ejt foiis ap>
p;opinquaa6evelelongarione.aleftt.n. aer
qn folacl ttoftnt babttabtle app:opinquat/
quemadmocuifttgefcttcin feelongat. ^ltejej:
o;tus aoccafus ftell3ruimmumde/fteUe.rk
mm errarice $ ftjce funtaufe quare 3er i\\ futa
qualitaribus tmmutaf^folenamc^at aliqua
ft4laftimdieflfecmf/ficutf3mrno inrrigtdo ft
gno ^ueniatte/intendirrftigus in 3ere. Si ve
ro puenit at5 aiido pi^neta vtcum marte/eft
cauf3qu3rein3erefttejxetTu8 inalo:e.etftc
Oe aliis eft mteliigatcttt^tem immuafTeic va
ria Otfpourione terre ftm etpofirione. Tlam i
~partefeprenmon3lt fttficcus aeret ftigidus.
auftralis alidus etbumidu8.orietttalt8 att/
dus etftccus aer. £>cadetalis fiigtdus et bu/
mtdus.Jfentecferreeleuattonevel bep^fito
1te/q; m monribus eft aerfrtcjtdus.in valitb^
^ntcalidm^mim ronem rcddit Confcu. in
.pantbe.oiQ:n8.26oera8 inqutt otmmb^ ab
emMimri5ona.vnb'loaemtnett3eicpetttinoy
ttetetfubaliat3era etftc i frtcjtaat q; ome fub
ttlecu babeateicalarione p, motttinrrigidatur
Ber aut m V3iUbus manetquiems etcaltdus
Jtemimmutafaerejc vtcmitatemaris/qtter/
ia viana ntartfeptmonait fngid^ eft et ftcca
^V3po;einm3rirefoiuto.3bt.n.c3io;eftbe
btlts.etideo nwe aquilonare p3ru aicefcu>
>vndepo.ttticurn m3re eft quaft Oulce.3n mari
aumaiieft ptrartttexaufa comrana* Jtej im.
jmuararaere^adauem et paludu^^ppinqui
ar^'quottjmi»:;nprioneaerconaabit co;^
ruprionem eterliaturpumdus acimdpdiu
Ien8.et3caditiftaaerts infecrio mftrieeftaas
yt tn 3umno.qut3 mncaer ej: (m namra efub
jttlto^etideo cottuembilto:: ptopterquo^iac
a'm'tetattseo«uprio/ejcco.mmt)»ottem3ia#
mmfemofifammque afcettdutttejcputredme
aa^tterum veipaludttm vdalterius ret cm?
Itbet cottupte. {vtoiatjobannes.j^icta 0 z
^ereingettemrifun^ciant.^
Digitized by
Google
&z 3ereeteitt0jttoptt'£.
&eSereetews
fiuhtinaaec&trici
II du5.-](Szimot>cbt8
quefiunt ejt vapo/
teottdo* uW/nV
cotdhmris papen.
cucularisqtttqtiatt
dotfcapparettn aere^mttcnon dlaitudntfjl
p:effio cjcnerata et vapoiecaudo tficco in p/
ma aeris parte dcuato babcntc laritudtnctn i
,pfundo * longtrudinem tn ftipiemo/fecundtt'
figuram ftaminepiramidem pcr igne ? motu^
^ttnflamniato/Scctt^uscfticj^tslongtts^
eft impzeflto genemtaervapozealido ? ficco
mfupjcntaetcamsarcttKlaritudincmant^
fefta refpccai fuc longitudmts/infiammatp g
Virtutcm ignis ? per tnorum firmamenri. ? St
aturbcctmpidTto oraco euomens ignem.
^erriaunpjdno vocaturcandcla/ tgenerat"
ereapojecalido et ficco t'n fupxmagtc aeris
babmtepamamlongitttdincntctlaatudtnej
equalcstamc/^pterqBodapparctttquafiro
tundc figure mflafimate g calo:cj tgnis ? mo
tumcelu/Suarta enim tmpzdfio voataffub
ab Mo.eteft ouptet falicet afcendcns t t>e/
fccndats.ct gcneratur bcctmpjefTio ct vapo/
^ecaudo etficco fubtiu' infupiema parre aeris
4ongttudinc^Iariaiduw macma babenrx/
* ;ppo:rionales tame inflammato vebemeter *
;, aleraap b tgnem ? motum fimtamcri pctens
(upcriega^ptcrfubriUptem matcric? vebet
menriamtnfUmmarionis. Sua eft impfitoer
biamrafmb afcendcs.gcneratur auter. vapo
re calido/ ? ficco /grouo/longttudims itaritu.
dints cqualis enfterttx/mp3rtefuperio:eme/
dtj tutcrftidj aeris inflammato pigncm? mo
ttmt firmamentuOefcendttatttm ferius,ppter
fngns orcttftas ? poudus mareric grombris
Vt otatSi^o.)5(kumptcu"tcncs funt quas
VulSttsputatencfteUasOcnocteadctitcs.oc
celovdadccmmafcct^tes.j^um^aticuit
•■ p:effionc5CTvapo^ftcco/ftcutvcwsquif^
dcmm2B^.cftmotusv3r^iisfica clcuatt
a ccntro terrcatmacrctiu aere com attqtiavtr
■ tuJ¥eddfc)mco:£3ri.®ttdevet^^
^^Maliudefrcyaermoms^.cuctt^^
. tis.ejfomotaibtts aiuttaterra afendetib?
^aercmrepcncriolj^cjerteracjr venms. banc
-iamenOefcriprioneargut^artu>m *cpU q*
«<cripttt5 110 vnmuerfauierpjceuafoe fua.8 >
fmprioncq: rio omnis aermoms e# vettGis
opoaet/cntm ad boc# aer moms ftt veritBS/
^tbtfifmariuittswpolftts/t^mulaim 5e
aercbturitts impetta&z ideo pimjittfic Con/
ftanvSlenms eft vapojnigidus <i ficeus er/ter
ris * aquis r>calo:c rcfolutus aerej p tuccRg»
rioricmfmfojatercomotiens^impcUcrts*
Sltj potmtcatriam ventoaimcucnttbcsm ae
rc ejottNmtes/fua mole aerembttidftde pzemeni
t^^impcU^n^.q>e)ct3ltmomu.ttbmm^r«»
puifufitvcrims.Slq atttoiamtvenmtu pcti
. arier^ofttcmbja&iom^marisin quaruoTg*
tibus terrcnam in aqttfloneb^cbium auftr*
le coflictum fadtiu o:tentem/t comouct marc
Ofauusmommouemraer/^fttvcnt? qut voj
caturfubfolamus. £iuando vcro cofiisunrt
ocddcnte/nt vcttms qui Otdmr ratiomus fmc
fepbirus .£cortucrfo (i bjacbittj ojtctalc ■* oc
ddcntalcfeccrintcoflicrttm in mend;e/fit v>e«*
ros qui vocatur aufter. Joi th feptetrionatt ftc
vdtms qui vocamrbo^s.^altjs rcftcca'o#
nibus mans intemtcdus/otcttt vcntos colla^
ierales senaari.Su) adbucOicttut(vtOidtbc
da.)cj?ejcc3ttcmt3 tcrrefttvcttms boc modo.
q: acr labilts e namrcetio fubincataucniaf
terreeteat.cuinautcm vtta pars nirimr enre?
ttUafubintrarentcoflicms etmoucmracr-inr
mdc venms.t inde eft eoUa regio veiitomtn q
efticgio attemofa.^umam aut^encrariois
rarionem ventomm 3ppiobatSt#o.ui lumc
tbeo«>.)vbtoicttc& dtto funtgcucra vapo:u
quipcr calo^ma tcrra otfToluumr.vnusdc
bumidus qui etnateria pluutaruj ^ aquaf g
mato:em codcnfarioncm vcl mi»o:c3cer vu
r^jcftficcus -zdt matenaommit vctitojum.
vndicp aut.puoamr vcnms ftuc ^ucrat; boc
eftmanifdtum.qtvcum8 fuimnc mobitfsdl
*i motas inquicms ctamtari<>nts m aerccon/
dt3tiuus#etiamtempeSmofus tnmartf t»
aeretempeftammgeneranttus.3tcnirtvc!tt?
eftmoderatas t nautsannbusm nunnoit»
trarius/ittneris tpfomnt eft Oircaiuus t^pmo
imtts.econtterfoatttctnficotrantts fucnttini
mockotus/pcriculum etttmcnej .thgent/? ut
triueris retardariutts,^12111 wnm fubnltrate
ftia ctimperttpetictratctadmtertora matis.B
<dlammi:marisvnd3rumd^eleu3riu?/cTtc>
fuius/iupartes o^outasetoiuiftuus.^tcj
yenms bo^alts cum fitfrigidus i {&*$* AC
nsc^nrariuusypmuiarttnubiumac nebttla
rumf^atmusafcrmitattti.iwJuctttt?.^
Digitized by
Google
gitor xi
iierfo auiem auftatts m fit&lufad'? bnmtd*
cotrarios baberdfectus/ aerem eni codenfat/
TturtJ^eni^m-TObfcBriiate^ generatfvtbi. be
da.)Jtem veius quado obftaailum muenit/
ruevirmris ftuefb:ritudtnts eftoftenfiuus* '
^ttttcemmarimeapparer foats t viotenttts
vndcrafboies etbbmos ftbt reftftatres/bini
tt radtatus etpnbuerrit.^ideooicftw e ventus
.v w&at 3)fueoip vebenmcns fit violentus vir
tus ent ems tata eft vt no folu fata ? arbo;es
uellatJ ett'a<elu t pturbetmaria atqjpmoue/
atfvtb.p.) Jtej ventus eftbttoasfupfutt
pfumpnuus et mbridtauutts/actmmunditie
abflerfiuu8*nam vie queg tnttdationcm pltt*
utaram effeca ftint lubrice etfo:dide/p ftauim
venti fiutnmdcjtem tempatus venri f latus
eftic^isaflmnmeemtarittus. 0tuero faerit
ntmts impemofus etintenfus /mteiufdeera"/
emras. Jtem vatt?infuoojtu inmftotltseft
etocculms. fed pattlarimper aggregarionem
paranm vapowtia tn aereeft attgmett recepti
uus ct fuupfius manifeftariuus. i ideo otaf f
u.metbe.cj>venriqttado oriunmrOe terrafut
t>ebiles.fedpoft# efftaum^fojtes/^ppter mt
titudutem vapomm qui poftin aere mutnptf
canfetasgitgantm.^tetttvait^mouefarcula
riterttomiofe.nam vapoj qut afcendttpjtmo
farfum/tfemtur pofteain arcuim terre, et tdeo
ctusmo^eft tomiofus etarmlantcr^cefrtu»
Jtemvenriimpemseftpaleamm leuariuus/
puiueris ? aneris OifgfiuttsMfaenrflariuus
etet^fiuusperftttfubintrationein. ^jntrat
cattemofas et fpongiofas tcrre gtes. eft vatt*
tdremomsgencrariuus.et vciito etrij tnterdtt
fo etagitato tnventreterre ntterremot/( vtoi
ct Srifto.)TIam po:omin mmterrecp antma/
litttneftvenms aperitiu^/etad tnteriota terrc
iubnttrate fue mbftanriepenetraouus.et g mt
tntcrdufioncm intratgtes aqueas/'? eft vent?
m fuperndeaque eieuarionis/etfpume caufa
tiuus.iQl ettam ventus ui aquaram rapefiae
^tiTtmrtimdini parria et inequatttari* mducri
uus.1tam aqua effet equa fuperftaaltter atcfr
ptana/fi ventomm tpulfu nullaten? moueroT
vt Otot^fu ) jftem vapo: venmofus aabis
erpotibus feualtjsbumoabus vi calo:crefo
lums/multammpofrionttm diin co:po:eu>
lattttus.nam tndufus tn ftomacbo vel in intc
rroribusvtfcerf toriiones generatquafiiniot
lerabiles et multas alias paffiones ftcut bv/
drop iftm/artberica etbmotVJn auribus eria*
faatfibtlaetrinmmm. vndeinnatecimpedit
«Bdtbacmfpmwnt fmeaudmun*
£hriautofutouoc!ea'tn etttomt
P quamo:trimn£efTe cardmales. et
oao cotlaterales.^rimus aotem
^rdiriaftumbiamrfubfolaims q
orimrtn orientcfub equmodaliparaleUo.tbt
enim quandoqjfrt marimus aerfs impulfus
ettrauftterberarionetare/vcl aque tnaeraejt
„quarttvettms.ett>yaf fttbfolanus quaftfub
folenams* qutanafaftonidajona fub cma
femper mOttemrfot.Jfte vatms babet ^uos
coHaterales foltcetvutmmum verfus feptetri^
oitatemiteumm verfus auftrum.etponuntc5
ttricnm boc verfu.^Sunt fubfolanns vulmr^
riuscteuruseo^.l>i venttfuiit caltdi etdcd»
calidiquia fub fote biumoJanmr. fiai atttmt
«Hiiamareorienrateefranob^ vatde remom
vndearitc# venms ouenralts ad nos veniat
H quidbabeatOe bumo:ebttmidoftomm a> •
lojefolts eft confumpmm. ventus vero fubfo
lanus eft iti calO^e temperams.fed quattdo itt
vuitumu Oedmatomnia Oeftccat.quando au
tent m euram getieratnubes. ®enri aute^on
encalcsfecudum /Tonftan.nmtfaIub^s tn oz
tubia'.qutaab aae venmttemperato etfubri
.liato.nam vtt>idt idem regtonum oitcntattu^
cftaerdamstparcmficcus.gntcrcaltdumt
bumidumtanperat?. vnderatts ventus aq^
dariftcateteis fapoiemfuaucm admtniftrati;
vnde vam ojtctatescojpoza in fanitate cufto
diunt.<ppterfuarum tenrpaem qualttamm»
partes ettam ojtentales majsmefrucab^ Tfto
rtbus babundaurplus § aquttonates yet oO
ddenmles.gteiti flumtna contra oriattemfiti
cnria etmare orienrales fubinnanria furit mett
out famo^acdarioja.quia ventomm oriett
tahum coticumone et fotis orienris reuerbera/
rionc/aquefubctianmr 'tbepuranmr. 0eal
dus venms cardmatts.c fauonius a orimri»
ocddentefub paraletio cqntnocri3tt. t babet
tfte venms bucs collateraks foltcet ardu ver
fus feptentrionem. ^epbiram verfus auftm
etcc^cnmrperbuncverfttm. £irausocca>
fujepbtmsrauonius afflant. ^tamrattte^
fenonitts eo ^foueatea que riafmntur( vtdt
at 5<i'do.) 'bventem enttn refoluit/ gramtria
ctfto^s p:odncit £ft autem fattonms tcmpe
ratefiigidu!? i bumidm» |iigidus eftquta^
uammo:em fadtfol ih occidcte/adnos vemt
antecj a fotanbus radtjs incalefcant.V£nri im
<$ ocadenratesin fint t>id funt falub:io:es et
tempcratto:es.quia fol tri ocadcnte fubritiat
eos i. bepuratqttia ergo regtones ocdctenut
les/acrem nonbabcntperfecre temperatum tV
cato^-?bumo;cideocomm.aquamwabtli3
Digitized by
Google
&tmttitiu$piopiie.
bnsnori&^9iur.ridmih'pzi'ndpto&ietv>aiy
tus tbt lumis eftfigtdhs.mvefpere vero cale/
fit(vtoidt£onftan.) £erritt8Venmscardt>
nato,eJraui^r^o«nnb'p6lo antarrico eadej
fcecaufa.quaspiwttVr babet ouos vetos col
f3teraJes.f.riotbttm verjus oriemem.? afmdl
verfus ocridcn!!e5.qDi.notauf boc verra.atq5
btemedto norbus beretafrhcus auftro.Sufter
3tttaJ> bamiendo aqs eftbia?. £jiatttcaitd*
? bumtdus et ruImtrjeus.oenfum fadt aerem
atq^ fpiflumetnebulosnumt fuo caIo:e. po/
rosaptt^fuabumiditatepluuias mtriplicat
caddudt^totatjftdo.j^rnpefratetma
ngenerat.Cijabtmoflatfwt>idt36e.) "jko
roscospotttapmt/virmteswhtaies tmpedit
grawtatej in co:po:efarit(vtoiat3po.)®e
oinquit aumales grauantaudim^ caliginoft
funcfa capita grauantes pignOiflbluentes.
^iflbmutemm vmriaufrrales buwo:s8 ab th
tenoubus adejcteno^t fenfus i grauitatem fa
cwt CQtojecs co^mpatetegruudirte facur red
diuationepodogram i pmrim$ comouctept
lentthm i acuras fcbjes. SJenrus tgif auflra/
iis orirurin 50113 tnrta polum anrarncuj que
ptentmta etus mgidirate eftmbabitaas^ vn/
cknamraliter eftrhgidus ctftcois quantn^ eft
tefuooau/ncuttfeprenmo quiftit ab&cre
oppofito.fedOtt tranftt pertomdam ^onam/
tbi caloie afluratr^q: vcrfus raeridiern ventt
vbte&maio^aquarum copta i loca vapoieet
rojcplena/bumiditatem cotrabtt i acqnirit.
^ndeetapud nos calidtus etbumidius inue
nim/iipfo fiante 3erp:edtdo vapo:e repler?
inpluuias refo!mf.q:0eampla5ona aeremt
peHhad noflram angoftiam.icko pdenfatae
rera. vnde generanf nubes qtiarom obiecra fo
laresradit obfcuranffvtotdt^ft.) Ugralras
ttacg babet aujlerlattdabiles^pnecates.
rath^vehisraolus* remottinuus calid*
abttmtduspraut^^ro^mittiftTariuus/po/
roram teneapemums/germintt et femurap:o
itochtt^/ntttrihhttstaugwenra^^
riei terre renonatiuus pennara veteram i ptu/
maram in ambus muranuus.bumo^ fhgtdo
mm i ppaaoaun in coipe Otffirariu^.fudoas
teuapo^ttbnis furaofitaramerburaorafug
ftuoramp^aritttts.repttlra^vermitt terre
rrrrambethterioabttsttrteeduaiu?. i&uarte
ventus cardinatts otdmrbojeas qui orai ba/
betfttb polo amco/eaderaOecaufaqua^p»
cedentes i babet iftos coiiateraies folicet aq/
lonera verfus ocridenrem.? cbom verfus orie
iem^no.mnturper bnnc vttfura>2ebo:easj»'
qmlo venwtetcbomeab alto. jCrtwarurbo/
reasabbiperbo^is monb?aqmbusflat(pt
Dtdt^ftdo.) Simtaofteroiriittraflhatsoe
pjourada afmceaqtta frequenus foletflare»
^>idmrtfeptenmonalis.q:f!at3pte serisfe
prenmonis i outurejrloas aquofis etconge/
laos i confrriai8<ppternimia5 remorionem *
; arailo folts etejmonrib? oxelfis et;qwb?3d
nos vemti atra 3b tllis locts ncqacant vap*
res Otffolm>pter nimiam pgelarionem/aere
ferenumreddt^^peraletiam abbuftro o«am
reprimit^repeUit(vtoidt3ftdo.)Sebemen>
tia fuimgozis terram i aquamm fupfidem c5
flnngit.anuncth graaei/nuncin mMlifyed
em feaindam nt3io^ vel mino^m indutaco
ncm auerat?conuemt.*Dt quatuo:ergo ven
riat/int frigidi ^ftcdco:pouindcrant/'rpo
ros daudunt/bumo:es putrincat/ fyiritus*
fenfusfubnltaitt/wmotgefhuam adiuusnt/.
virmtein retenritram cofoaanr/serem pdhlen
tem f3n3nt.pim gerariuam att^menrant(Slit
ckOtatan.Iib:o.jttin.)q> thcoceprione fems
ft venms rueritfeptenrrionalis narus eritma/
fculus/ctecoucrfo fimerit'mcridioualis(tKdt
4fonflan.li.v.c\7r|^ vetttus 3qwlonans btx
mo^s malos cotrabit limpcdiineinali&me
b& oifcurrant. verucamen mfTim fadt/^pprer
peooas Oeficcationem.terre i co:po:um fzcx
afperitates frigiditate i ftcdtate fua*nemos g
cutit/contrabtt/i conftrinsit.idco admotum
* operarione^ membwirapeditatq> lecut.rrtt
cmsetflo^8'teno^8ledttT co«utnpit/ vine/
as germtnantes ^ftotentes eyurit/ berbamm
carboram viro^rafpouatstqjtoHit/bumo/
res beftccatejeterioKS i interio^s.t ideo pftri
cts eftnoaiws.q: pulmonem fuam ficritarci i
tecerui ukerat(vt^idt45alte. )©enmsfri£^
dus i ficais i ^eanmifla jona venies 3d am
pl3m 3erera rareradens fubriliatf OeftccatT
gclando parres bumidas taj terre# aqueui
perfictaliter coadunat.^lnde oidmr aquilo q
ft aquas l%ans(vtbidt3fido.)
©beseftimprcfTio raaatnaereot
n mulris vaporibus m mcdio 3a «
tnterfhhd sg^regatis in unum co*
pus/etlod r%»e condenf30e»
©ncknubeseftcommttmsmateriadd nicej
plwuam/z srandinem.*D3betauKm nub s
fidgenerari.namc3lo: cdefhs w fuapaiKs sq
aterre vapotbiles ad fe fubtmiTtrne amabtt.
etpartes eattttnfubriliotes cofumens/etrdi
daum condenfans in nubem contiemt; vif\c
fctotjfidorus.) twbeseftaerisbermtae^
m .:.
Digitized by
Google
£iber xi
wpoamitfomofikttjj tarecmaWattractS
ite concjtobam/aens leuitate ? vattozu impnl ;
m/acalo:emtoijmmt^
dufo.tmim^mouefnubjsfubftatinay^ Cor
fljituagit3tur.£llautcmtTubcsc6caua natu
ranter^admodu^ fpongie cauemofa.? ideo
imp^motns fuperiomcozpozum eftbe facilt
rccepau^iidcopcrradio^foUsfubmtratto^
nem etmutttpuas foane etcolond rep^denta
riua. vtpatct tn arcu cdeftf. quimbtt' atiud eft
£ nubesforidaquedam/ m cuius fubtooa
imu^lecfomwpcrfoltsfacttumgeneramr.
^ft aujemuubes mtsnus eoncaua/* j> fui ft/
gurauonemcdfpcracclicuiappiopinquatro
tundaeft.^tauisd^conncpabtercaucan
no eft ci attqua rbana fiue figura bererminata
thmJcujadonubcsnubtlateraUcerappiopui
quat/aumaltm'mftc^rafepfounat(vtbidt
3Deda)i5tem nubc8 leuiratc fuefublrauc fur>
fumeft monua.et fccunduni $ a veto plus • vt
minus^pdliturarius cftucl tardius p:occf/
fiua.^rcm fccubu cj> cr fubntionbus et purio
nbus vaporibus eft copofita magts eft illunu
nanois mmptemonis radioium fotarium re#
cepriua.ki3pbarteitateenim fua et tranfpa/
rentia/tud eftrmiamfiquando ernimis grof
fisfumofitaribusipfiusfubftantia eftinaac
agcp,egact.tucemmeftobfcura ete* fui inter/
pofmoncm mtemos^ folcni lummis folaris
eftinterc^tiua etafroftris afpeenbus aWan/
na,£ft da5 caloas folaris p_ fui oppoftrione .
tnmgantta.<ppterquod nubis pfenria smdTo/
ribusetaiiie tncfttt folaiis laboiannbus cft
accepta.3te nubes qttado caloji fons in plu/
iria refoluta/,p imbau effufioneeft tenefeotda
bariua et genninuacfcminum beterra p:odn
cttUa.3tecnomntumrereque generaf inaere
fitquaft mater etc6munt8 queda matena/ bt
tierfaromrerumeftad terrambefua fubftaria
trarmttifuta^quod pat^ qinncplutt.!ulc gran
t>iuaq/ nuncfluminat/ nuncmingit/nuccp to/
nat.3tem nubes etaquis manritstaggregata
ctm aumn prra fole fufpefa/benenao caloris
cdcfti8efttori?marincfalccdtnt8/etamanm/
binis inbujo^tnemconuerfiua.namt>emaa
OJta^tvanconabit/icunibepttrataafolema/
ris amatundmem no fapitnecfrfenrit Jte nu/
^j^estnpumia^refouuavnuseftterre^ gftcua
jfei qn rcfoUttf mmtuVptomu eft noctua.
v^riiceft tempeftaris non modicein mari vd
'^rcrragertaattua Jtem nubeswalto aeris
lfetmriofufpcnfaviderrcelo cflepjojrima et
^Huiioacujunjcnm vmaiem3gts terrecp
*eiofmeco£4noucauquafitviana.3tc5 ar/
cnmRujius ftuemuma:cbllifi;b riubtum eftae/
ris anquories inftammariua t cbomfcatiois
acwmtrmcaufariuavJt^ct^K!» mvaure
vd concauitarc tmbium mterdufo/rtt altqua/
dolparriumnubisfubifabtTmptio tejctaup/
tis a gte fubita atmrione/eftnubes ftreptt? %
tonwwi effecttu3.3tcqi? apalttdib* nuecada
uenVfiue aujs co::upris reb^ftt vapopco:/
tuptom attracrio er. :eomco«uprionein fubfta"
nubium^pcedtteic ipfismtbtbus cotmpris/
coimpriomanma eftpeftrienriamfectiua.3fi
quato nubef terreeft vianio: t acdo rcmono^
^nto eftmaioris ^ntaris afpiaennum oatlts
oftenfiua.©ndem3runanttbe8 quadoeftVt
anacdo vidcfmimma.qverotfeminunaeft
indicamr maama/qneterrecft viattafvtbtdt
36eda.)3tem nubesctfplisvaporibusfioaf
t ventofis gcnerata/foletefle beccpnua. nam
unbjemmtummptaidit.fedinfineptervcn/
mm t mrbtnetitmbtlfoluir» 3tcm nubes plu
niofa fifubito % fimulad terram cowutt/ terre
vbt cadttquiafubmergtteam eft noaua*fedft
pautarim * gurtarij fuerit rdbluta/mague vtt
ttraris eft frugtbus cotlariua.5te5 nttbeo fepe
fuujgumstcrramrigar .fcdtmgadoeattt fut>
ipfiusWft ofumpriua.q^bum atia imgat t bu
ntemt/p. fuibifToumonetn fdpfam anibttatf
vtx>iat ^frcgo. )3tem'quado vna nubes atte
rinubieftcotraria tcmpeftaris'? pmorionise
tnaerecsatariua. prrariem^aiimVaduerfud
conotrfusnubium er-contrams impulftb^ ve>
tomm/erquozu collmone vdalUfione tumia
fit commono iuacrc tin tcrra.
'r%is eunpjdrto gcnerata ej: nube
4 cottcaua«zro:idaadpluma8ppa
rata tn ftilliadijs mftmris tan# in
fpeculorduccns/babeus figuram arcunatey
varios coto^s erpuritens aradrjs folanbus
vdmnegenerara.fcdaracttj8 Imtecaufaf ra/
ro.q:no ntftm.l.anni8(vtbia'tarifto.) Src?
ms$ celdhs eftunbes aquofa gomnes mtp/
ces fous rad^s penetrata(vtbtcitm3r.)^cbi
amr arcus a fimiUmdine curttari^rcus.naiH
quandam cotmecttatem m fummitate tmbiuj
pzctendittcQmuaqnedam tcptimit adtcrraj
^extendit(vtbtat3fido.)3n bocautem arat
quedam funt pemnenria ad ctus gcttcrarioue
quedam vero adeius fpecicm fiue ro:ma % ft/
gttrarionem.ctquedam ad dus vtrmte tope
rarionem/quo adgenerarionent cins attendt/
tma» fttbjrannacius e^wrulgenria % ^eflenoc
ramommmnubcrozidaimbrifcmger^anuv
3tema;plenafaaefcmperrefptatfotemej;op
poftto^afolerefpu^mr» 3temg;aKrravf<£p
Digitized by
Google
&zaertacmepzopiie.
ad cdm oraiUritcrcleumr uam bn6h* cw/
nibus terram rrotft* vern&cetamm#r.qrn!
quanto cotrabendo comp:imtr7tanto ptus f
connmtateejBmdtty? in figuram riroitt clcua
mr.iSuanmautemgdftguram ?fpeaem'efr:
fperidis etdrcniarts erper fptcuus t fpecuta/
ris ih coloze mulriplereft cfingularis.nam iri
iridepptcreins tranfparenria^ ?bfapbanet>
t3fem/refirigentfperics ?fo:mefibt" oppofite
etobiectcz ideoapparcrcolojaow^liajfectt
duml£edacolo:emptr3bitcjrqtKffiio: cleme
ris.uamipfovdutmfpemlofojme-tfpeaes
demento^ rducent. vnde ejc ignecotrabft colo
remrobeuanfupp^emo.ejcterra 9iride$ ininU
mo.eraerelamariu ^eraquacmileumtme*
dio (vtt>idt3bcda) £tbicolotf8 funtad inui
cc5 coadun3ri(fct?m Snfto.in lumetbc ) ^fcii
moenimeftcolo: rubeus fea vinofusqut ftt
er radtotangcntefu£ft'rie5 romditatts nubis
^cindcfcquiccolo: miytuf.f.blaueus vel cero
teus fcfcmt qualitatcm vinccnte-r Oommatirej;
in vapo:e enftentcin mcdio nubisf. &dnde
apparetiri infitno coioris virfdis lin fnferio:e
partenubis /vbipapo: magts eft terrcftns.ct
bicoIo:csfunrprinapaIio^s aUjs. q:fccun>
dumpbtlofopbum muttos atiosbabet colo/
rcs inrer qucs biftinguere fenfui eft btfftale»
£r ideo&iacpbilofopb? q> nullus piao: pof
fttOeptngerccolo^garcusfiueftngere. £au
fa aut iridis fOSm artfto.cftrcpcrcuflto radtj re
dcuBsadvapo:cmpG3rium nubibus fiait
fptm^refjtfgensin aqua relucetm pariete
rediens ad ipfum i a\ non videatur arcus/ nt
fipcrradium fohs peroie.aurperradtum lu/
ncpnoctcmimpedtruripftusvifio vel,pprcr
tutbulennam aerts vd bcbilitatcm vtfus. aut
^pptcrobfairitatcm i benfiraran nubis/radi
o:umtlluminariouireftftenris. ^ideturaure
tcmpo^pluuiaU'q:tuncrefolm'turfu^fiuttas
Vapoaseoartariinnubibus etfitef eorcwto
parua/m qua retucet radius ftbi oppofitus i
ftt fbanario iridts.vndccontrabit varios colo
icse^vanctatepaporisinquo rclucet radius
ficut OtatHnfto.) (Btno ad virtutenfetus eic
opcrationefut inrerpoftrione feruo:em folis
fctn perat -i mirigat pcr fui rcfolurionej utpln
utamvd mro:emtnferio:a vcgetat? fecudat
I> fmftguram^multtfo:mamcolom variato
nem.fuperio:a pukbnncat^ pecoiai bommi
umbumiditartsm aaeftgnati£cideoanteitt
diautnfvtfciat&eda ? magiftertn biftoris)
pcr anos quadraginta no apparebit. bocerit
fignttm beftccarionis i befecrus dcme»tor&{
vt otandem) 'paccm etmto%dxs$ tmsrbe»
«mundttfceffgnafcb uiirium mdfattm g W
Imumptmtum tb:e benudar? bcmonftratuV
cut*? folisXin qua^recdi ftt fotfua pzefenria
rridicat.q: nuntpeft in cadcm parre cettcum fo
te.fedfempaejtaduerfo. Solccutmejaftantc
woriente/apparctarcus inoaidcntt* i econ/
ticrfo.etfoIeenftenteinmmdic/apparct arc^
tnfeptcntrionc ^np^^^utemauftralifiue
mmdtbnali nuqua^ apparct(vtbicit3&eda)
^n bo:a autcm rccremmdtet nunqua^ appa
rct/arins rationmtaffignatpbtlofopbus. q$
m mmdie quando medtat fol o:bcm/nmcrc/
fplcndctradt^ a? i prrocp oajote ^m eqlttatc
qreno refplcda tucplus in vnaparte qua m
alia.ct ideo no apparct arcus in aUqua parte
cdi in paao maidicfvtbiatari.Cfiariftimc
autmividemroenoctetnimonuquamnmut
plem'lumo(vtbia't36cda)^r bocnon conmi
gttmfibis in.l.aunis (camdum Hrifto.)
iDs eimp^ffio gcncraca et vapa
r rc fngido i bumtdo no congrega/
to in cotpus nubis tn nferiori pte
mecU) interfttdj acris paruofri'go:e occurratte
tndtautcm£nfto.)g>non fttros nifi quati
do aufter ftatfct>m eum. J&uouia; ros cft plu
uta pauca/ pluuta cft tos mulms . mdc veu/
tus auftraus fua bumiditate ro:em gmcrat^
nutrit/qucm aqutlo fua ftcatatetambit/Tin/
tatfa frigiditarccompumtttcouftnugit.!una
eriam bumiditatetri fuam amimprimit/ 1 ge
trerarioms to:ts in acrecaufa mftit(vt bi.Bin
b^.JSlocanstunammatremro^is.Sndebc
Boaevirmteumariin acreprimooriginan oc
mttecontrabit/cttattdeminfmfujihterbcfcav
dcns per berbamm fugftriem fuautter fe biml
dit.3n fno autem befanfo bcrbie -rplaris vt
go:cmtribttit.etquodcftusbmmus beftccan
do t confumatdo tndinauerat/ros noctunajs
rcparat/mgtt * fubtoUtt. "$tem in bcrbarum
fummttaobus gutrarim ferccolUgit/ctquafi
fuam crigin|fn petcns ad aera afcendendo/(e
pCTin fbUowm cttrcmitaribus fefufpcndit.
Jtcmardo^m foUs non fuftinens/dto ad ta
cmm folarium radtomm OtJTolmtur^pantuf
manddt.vtrmtemfamm fuamaeri tmp:cfia
non oeferit.quta per fuetJtffuftonis p:efenria^
pcr aera dfccmm fnum rii bcrbis i fcminibus
manifdrWtriieberemtquu^Jfcin^ am ftrqt
dam fubftanria aera ? m fcfubnlifluna in fa&
fide/mbilomtrius tamcnrntro modoemar u*
Vtrmtceft.qutaterrammd>ri3t? fecundat.cj;
meduUam ingrarris^ampUftcat/etangmentat
dlrreasTaUosptfccsconcbStttm in martim/
ni^ .j*
Digitized by
Google
ZibtY xi
k.
Item vemo tmpoic cftrea fe benocfe contra
io*em agit&uem befcendentej ihim fe redpit
aj^bauru^qufbaufttts tpifcem renat^im/
piugttat.et per fui tncojpo:ationem cti interio
ribuspifds gemma peeeiofiiTima generatf»
margaritam/ qtteqttato eft nobilio: tamo aU
bio:at^matoJ.ftoOtafmU;gemmaru\3te
putfos coatinos adbutfn piuma atbidos /an
tefnujrefcantreftdt^fijflentatfptotat^re/
So.)3temaeremotttmo<3loje catefactum re
frtgerat % temgarvrft ftteritnimis per calo:em
pjececletem rarefacms/ros perjutftncojpou^
ttonem tpfttm tnfpuTat mediomter ? coudat
(at(pt|>idtaibu.}3tem ros vim vcneni rep :t
mitin 'ammalio^venenonsT coaitatnetany
mmoenocteqttanmmOeoiefeOtfTundat. vtt
deoe ferpattes larimntesinterberbaspa^
ram folenttrattfeuntes ledere qua5 Otu fto:es
ttgramma funt in ro^Jteot ros cjjhtis t fe gu
mtivideacurad modumaque mftpidus/ m
pot^tttte^effectttteeftOttiammttf.ameilts
acmaneberbis ^ftoribttSCattfatutf.Tlamejc
txwecdefti mflottbus tnel <z matia in qubufda
^Srec^generaf(vtOtcimrinplatone)3tem
rosinaerccouttptosaitms eyco^uptroelod
fit coaupms .fi altj8 coxopnu?.. &ndc taus
roeutrtat fto:es tateitos ^comtmptt fegetes
nottdlas qttfuntadbucittfpicafvtotdtiSre/
gO*)£ttaus -cottttptto vocatur aurugo feu ru
btgo(vtt>t.c^o.T>iero.fu^3obeCuibiyRe/
ftduumbma comedit rubigo (^beronim? nt/
bigp.eft quado teitere rroges noao ro:e gom>
mms vermnftam fpictecp culmint rotroiem
vel ntgredine vttem.etbecpefhs omta vaftat
etiam fhpolam * fettum in rantum q nec abo
funtvtflianecrtmo*
ZuutaeflunpfTioetmttlto vapo/
p Temstdovzbumidoiuttubeasgre
fjato babttdantein qttantitsteet
fubftannajrefpecm rozis i magis mfhgtdat ?
b!tmectat# itle.mmienim eyterraTaqua etta
pojentes vicaloiis celefhs adinffma gtejme
dtj mteriactj aeris attrabiinf.? ibt frigitate Iw
d cddenfaE-Oeinde cato:e bumidttatem er? Oif
foluente/etno er toto&fummte/gutmrim re/
folutttur itt piuutam i tmb:em ( vt Otdt 2&e.)
iaeftputuia a pluralirateguttaf t>tda(vtt)n
3ftdo.)£o q>.tnterpoUate<? caittarim befcen/
aac cofueutt.£t Oitit tmber ab tmbuedo.*q:
terramYmbuitkfecttdam farit.terra ent ftenltf
, manesfug caias fupernrion pluutano Oefcen
dtt.qnato aut nubes ejc q generafpluuiaa ter
*aeftremotou ? celo vidnioj/tanto roattius-z
Qtt&ffllttifi omnliVuiHfif t\*Cr*~ A»* ~„z+~ ^^
tareeftvfattfo: ^tanto impemofuift imm*
U8 grofitoeibns befcenderepfueuit.vennetta5
mpermareotratrrentes mutmbomo^ beaq
fttperttaerecoth^/queitt matoiam pluute
cottuermt(vtt>idt35eda.) ifitetiamaliquatt
co tanracaloas generatto/et aggrecj3tone ra
dtoutm * ems conrrambne drcauubem <$ va
pozquaftac^anmretetvebementtactttmonei
colojatt mbetun comutamr.etej:boccredtt vul
fte <$ aliquando ptttat fang mnem ( vtbtdt
nfto*/£ ft aqua pluuialis ntuttu ftipnca z co
fmctiua.et ideo reftringit flujru ventrt8(vt Oi.
Conftan.)ifitrame fnbttlis fubftantie? leuif
plus babetts aerieratts ? aeretetittatia § atic
aque.£t tdeo multtt eft alterabilis t conuav
ttbttis ittoppofitaf quafttates Ttdeobefadtt
pnncfciii redpit co«uprionem( vt Otdtcon<
ftan./^ulaojeft tanten t faptdto;attJ8 aquif
quado in fuapurtratepertnanet^ vtrmte.plu
tttaergo ft fuaitm quattratetquanaratetem
perata^temporipgraavriltB eft admftnita.
31am terram femndaf/ettpfamfifueritrimo^
fa congluriuat/calojis temperiatt mittgataa
rem faenat/ vctos fcdat/pifces unpittguat/fi<
canuomplcflonatt adiuuatetcofojmt/vtt>i«
^Tonftan.)0t vero ptuuiamalameritaeinfu
is qualtraribu8 Otftempaata/ac toco acripo
re in congma/in pluribus eft nodua. Ttarn p
fundtratis intmddttiet liibztatatts eft itt vtjs
et tn femiris eftectitta/gr^nmuiti et berbaruj
mutiuttmulripltcariua/frucmm ? feminu co:^
mpttua.etaIo:t8 namtts in fcutintbus cmii
criua/batfttaris t obfcuriraris itt aere induca
ua 7 radiomm folarium interceptiua/ttubiuj
% nebulamm aggregariua/opemm^operan^
ttum impediriua/maturitatts fegetu^ <z frucm
um tardariuareumaris <i rlums p:ouocanuay
mo;bo:um omnium bumidomm augmenta^
ttua/ftertlitaris ^famts aeattua co«upriont8
etpefttlenrie imumentu? * ouibus mdttcriua.
Dam ^mbercowupms cowumptt germwaet
mndtberbas pafcuales.ejfquamm paftureq
mrneceflariocoimptelam animalibusfvtdi
at£onftan.)
Stmfutemltaeftvapo; bttmid^
g m minurifttmas parres refolutus*
magtte autem ftuntgutte m bieb^
qoandoeftatoj.et refolutmmrg
tCQ nubtsque priuserant aggregate pzopter
frigtts (vt&irit2mfto»)£mando entm in aere
eft atoz aduattmte fiigoze/velodo; eft conge
lario vapoiis fiuc aque. ^tttde otdt Hrulo.t
tuanimaliumjcjppifcatozes aquam calidam
fuuduiit fuj> fua mftrumemavtdrius ^gclaa
Digitized by
Google
%>taeKttcin8-piopzie.
fubmagatit&ut&aatetti qaafoetttatetid
m'o:/tanto eftgrofltoj?eeontierfo.^artjtjas
enttn z totadnaseias catifamrq: oiu manett
aercremoto atmt/vtotateMo.)>^aiitetn
bumtda/moliiB/ronjncb/Buia/iIuada/tcr/
remebueauafemmum zgrirmnabumcaiti
tta/eftus 'rordoris aens mirig3riua.aeri8 pur
gatjiua/et mm fttmolluTima m fubftanua/ta^
men er frequenri cafu eft lapidum peneuattua
querem&a Ub.n).
, ttumaeftvapo:cogekttts(vtot
p atSrulo.Xmeimpjeflto generara
ervapo:cfhgtdoetbttmido non
cogrcgato tn co:pus nubis in mcdio intcrib/
rio aerts congdato f> mgidrratem loci i tems
in qutbus no eftaliqua pars auditatiffvtot
at3rtfto.)©ndcpmitjeacadir tyntides erfii
go:eloaertemin'sinquo generaEqmafiig*
vapoas partes aggregat^cotrabit/ctficpmi
ne fubfranti3 Ouram reddtr.er nimta cnim fii
giduatealbcfat/etberbae etfto:es fup quos
adttmarados effititetenjnt/ad modicu^ fo.
lis radmm enandcitletin rozem rcdit etqtria
pmtnambilaiiudeft^ roscongclams(wOi .
otbeda, Tla ros ocfcendes ad terra3 mgidita
te nocns fpedcm albam twram er rngidam re
apit,afictrip:uine fubftanriam fupctnaau>
terieconucrtu(v7toiartdcm.
'ftandocftfhllamm pluu^rngcy
g ns-jvdririgozeinacrecongdato
vtOicriBrifto.) j6teniimp:eflto
generata cjt vapo:c frigido i bumido a fhgo
re fugat» adinterius nabis j> fconnnuj alidt
rirmftaus^eneramranrem grando i» nubi/
bus a terra longiuquis( vrt>tartdcm.}j tdeo
caufagencrariontsciuscft vapo: rri cocaurta/
ribusnubis receprus quicjcrngiditatc aerts
condcnfat.nam partes bumtde'? frtgtde fijgt
entes caloiem acris/fe reopiunt ia intertorib?
nubts tibitriiienientes vapotenr gteser? ag/
gregantettn fubftamtam grandthisroagrilat
Tcongdantetideo ^neftatefrequcrius finrc|>
mbv.cmc/vebemens entm aio: gajerarionej
granduu^ unpccULHam ouTotucdo vapote^
ctus gtesagmepapariter no permitrit.g>ttt
tanunmmmgus inbveme.q:tuncno eftcalt
dttastnacrcf fug^ns fngusfe reopit intra
rmbcm*gratia^ammrotuncb^paruat>efcc
dttc3tfur^wmusloa8(vtbu^^ifto.)ifaufa
mtautememspanritas^romndirascjmo»
citt^macrelor^oicn^oje.Smdeejpreuolttto
ue tiua ^uinjruaroaKtarur-i eraeris atorep/
tes eths aqucastefi^icnterntttozai ^ngran
cUncmloasinarnst^cgatcrauacadttcon
amiatn cjrcaaia contraria.45rmtdo ttaqfc cum
tmpemmagno vcuto ipfam impcUentcm/i
caloie&uTolucmcKrrampcnt-TpcrairiL^pcr
aus uiperftaan admodum falts fe Mfpcrgjc
fegetes flotcs^frucmsmuunlcctttiTcqucQUS
peroiemf panoacmt>efcatdit.auus rano
eftqumcatoibutruusrugatingusadiiitcrio/
ra rujbts.Jtem vcruus fcpwrmbnalts rh'gtds>
n ficcus ro&n ab aere Ocfcendetem congctats
conftrinmtvrinfubftanriam nubio coagnlat
acoiiucmt( vtbicitaScda.)
3r cftirnp^flio generaracr vapa
n rerj^do^butnido-rtrifimaparfc
medt) tnrcrftiaj congdato m co^>^
nubis a mediocri fiigido refpcou pUJiWpsa
pter admimoncm caliditans iri partc/ queca.
liditas inaofa in eins fubftanria/inon fianm.
&cutaaafrigo:carcultantC'7rarcfaarciurriib
ftanriam <z momficat/rcaptcns albcdtncnj iu.
c&oze/pp ter viooriaj rrigons infincat^ &
ptcr crpatjfioncm i otfpcrfioncm pamunt nut
bts«cc(|>prcrmgas ocbttirammaalo» '.fauut
gimrin parrcsiatas/ adftmtrimdiijcni faxcsc
ttficx Oebtli viratte fiangenris( vtoiut&ri*)
TIjj: igimr gcncramr m nubcrngtda.ininus t^
mcri fngida cft^ ilfa m quagrando congclaf,
ctboc arteftamr motlincs njjHs^qtpliditas
admtJ^anubibus^pbibctpartesetus mfptfa
ri<z vcbemajtius aggrcgari; Tlir ergo aqua e
Ourio:^ftmoicrfrt^^con(m'ngmrc/granctt)
netamcnmoUib:eft eradtmmone catons in
vanrc nubis.^calbamr autcm cc figidicarc in
citts fupcrftaebominatJte/ad modicum ato/
ran aicm aqua refouiimr.i tama ouriaaqua ,
abatbedmeoc raalt imnmtaEcrmo:a niuts
fupcr terram burn? iroptngua£fua cnim fhgt/
dttarcpotostcrredaudir. Slndereupatoa^
to^a^ijjtcrio^i ^jadtcuni vfmnmun/ ftcbu/
mo:um intscnommamacrio adradiccs^tpfo
rum rriuifcarioctqua tcrra impinguotvSIiide:
mrbcrbasmatas^fur^uasmozrmatiJ attr
nuar«bon3# vero nurjK^irijpittgarTltjrcnam
fua ptentra toa feric^^nnratta^fterquiltm*.
tcgitt occultatvias^ fcmtras ^prcrfui t>ifnj;.
fioncm trgats/trujcrantes tritpcmt ^tnardac
m alm.manniucmac^raro(beda atTcrrra
anftrmat)cuius rario eftquramaris rumofr/
nsconariuccplanrisuiacs ambaajjr. vd»
vcnris ibidem fianribus Otfpcrgumur.vetatr
tccp poflim condertfari in niuemiirpfumam T
ucbdamrcfoUiuair.^tcntfcrtB •zammaubus
nc^ummt^pKiar/qteommttgttp^^
vein^trjamfimat*vrtact^po:c.mtti»^^
venatonbus bcfaaUcapiuw.3ffm^a*
m .4*
Digitized by
Google
€ibcr xi
etmomoktdtfrecimtwi* btudttsitt mmC
fcus#m vawbuspejrfenerakcpttenti frigidf
libenus in monribns cp jn vattib? tnualcffit*.
^nfup^valles fummonribtts calidiotfa^
ptermaiojem aggregaaoneni* pfraeabHera*
diojum.Tideo niues inmontibus plusbabtt
danLjtemnijcvicalo^srefoluraanam imt
bmt/remolUt/inebura/quamawrrfolutione
rnmduaris fue coarttone in fua fupfide foui^
mdurabat^tlJ.tdt^rego^J^^n^pzopter
fue fnbftanrie molUciemiieuitatem infttooe
lcmfu ftrepttttm velfonum nagatcrat. immo
infenftbiliteri>e occultoaens befcendes intov
(hao/fuautt^fagficiei^terrefe^
Uterfecoaptat. Jreaijtondbjeftto *pulcbn>
tucUne.adiuifpecmmomlosmtuennupjouo
ca^fedfininiis&tuafpiciatur/ fpedemvifibt
lembtfc#egatstmmutaa Jtem aqnaniuea
pdtmnaltTacmalimsidiiateittafluaim ven:
tris repnmimcotimtngit/neruos peraiat/a*
ttabit/topUar/uperfimtatem m#truofamv£
foumofameam conttnuebibennbus generat*
tttembta^topida -rquaft boauttanna cito red;
diUaptdem itt veftcagignit.? fngida^hvdra
jiuun piouoQt^ nutrit(vtt)iat Conto>) '. ., .
/£bula eftimpMTio racta efrefo/
» luttbnenubmmrefolutammiiia/
qttamplumalem(v>tbidt3nfto.>
... ©aporesenu^ficrefotua oifperfi per fingtt
lasaens paracolaaaccUfFttfinebulajgimtut
, ^mcmeuiit.^uantb tene eft vicimot tantoeft
. fpim'o>aobioiri
tavcroekuaumas^eftfoittfBuia^tideoinC
Bus eft frigida a obfmra^quando^tttnebula
afoleaaracra totaltterfurfummoue£/titmatc
nam reditnubis*ideo wmre pmuieeft ftgnifit
cattua,quando vero tomUreraradtjsfous reg.
.;. cufta beojfura caditet infuam red^tbttginem
©eftdrfceuanefci&^
. gf3sitferenuaiem*!Ql3tttau'qttando cojm^
prae^\?apotif)U8 erqmbus $eneuturj<zmnc
ittttlttteftnocma*4lo?tt etis gennwajttittmvt/
., .. tteammeftcouuptiuaetbujcrfamminftrmu^
. flunanimaUbusmducnua^latrombus^per,
ttctf»eftamtca.q2umd^umu^fouieftocc^
etiuaiianerannum tgegn ^nantium impedt
ttua*qmam magHanebula ? obfcuravtaefti
; cogmta ^tncerta*ra4t02um folis z altara ftel/
. tarum eftimercepttua^-ideo namganttbus e
grauis ^ pmoUofa^ wbtotBeda^qp» buj
uebule.o|)fcunta8 mahsfuperftaem occupat
..." quoxkbeatltaura raK^ene^abisit^ifmo/
,. ^Sttbemaculutt^, ;
l .S&pdttbnumquedamcjeneraii/
i ..-'.* .ttttmiaaeervapotebupliri. -£*i
'-" macfttonitruunu ^bninusigif
- eft imp^mb-gaterata t aqucafub
Uannanubis p:optervapo:iscaUdi etficct &
^tarionanJbuc^rtlucrttgietttis fuum contra/
rium/ab otnmpartecoarratt infe i er bocin
ftammari/ eatnguenns fe randem in nube et
mmpenttseam(i?tbidt3rifto*)i®iel genera^
mrtonttrus ercollifione nubmm(fecundum
J5bitbfopbum)quando a venris contraritjs a
gttate nubes ad tnuicem colUdunair et mtttua
concumbne ad utuicem in vtblaita confraatb
riefit pcuflto in aere i ftrepttu8.qin tonitruse
. abanriqaisttotmnatus. kiciatrautera tont>
rrus vel touitruum a terro:e/co q> fonus terre/
ataudientes(vtbiat3fido.)Jlam tonus ide
eftquodfotms^quiaiutcrdumtanigramterco
curit' onmia/ita # celum rupiffe videamr. :qi
omt procella vebetmmmi venri nubibus repe
tekimmi(etitl mrbine inualefcete eatumcgi q
rentenubem etcauat % conftnttgit/ 1 (petuma
gito eradit i oiuiditpattes nubis/acfi aibot
rendo fragozeadaures vatinquodmirari nul
ms bebctcum vefica quanuisfttparua tatnen
ntagttumfotmmcompieflra emdtt emimtbi
totturuo vero funulmlgur emittmu-.fedceleri
us vtdemr fulgur qj damm eft.toninus autej
tardus peroenitadaures.quia mbriliojefat^
ms vifus# audims. ?icS> p^uno videttucc
ftuemlgicutm Imnat quod p^cedit ejj> audiat
fonimmfubfeqttemem.ficutbomo p:iusvtf
deticmm bominis arbozentwderm&quam
aumatipfum ^fotium(bucufc^3ficlo*)^fta
; ratio gfutfoeaufatonitrut concoidat quafi
cum pbtlofopbo bicaite. ^onums tnquiteft
fpirttus vcntomm m fmu ttubium recepms
cpti virmtemobtutatis fuequaftibct gtesnu
bis iutenumpif t ftrepimmacftagorcm toni/.
tmi inaoduat(vndefttbdit)tommtum eftfpa
ciomm aeris ftbi conmnenaum Tottus feam/
dum anfto*autem in hb.metbe. 2bmmmm
nibilauudcft § erancrio ignisin nube^papo:
cnimficcus ekuams in calo^aeris tuflamma
msrquando a nubeaqttofaintadptturfubito
comgttimr ^etmlieoiucrioneftreptmm tom>
fiuigeneramrftmtquattdoui aqna extinga£
fcrrum ignimm fit fontrus at^inidoj.^efcett
dit autem tonitms (epe atmlmmine, % mc ma
ms leditfvtbidtaSeda*) \ t;Bndeobeft fnu
oibus mm adoenitcum ccQttfcarioae^mlra^
nefine;pluttta.mmvero cmn ptuma/p:odeft#
vt^idttdettt»v£bmfmum igimrmomfuo om
m ^conmo^cerej??n5commoact/a»tttttt tenxs
Digitized by
Google
%>tMrttttitiepitytU.
vthum m bolefe permtbat/ccwotmcoanm
pit(vtoiatarifto.)^ii?mcritmbo:a atba>
tionisauium/aues lecur/mtmeresparientes
fepeabbo^tuefaar/njrresau^conmtit fcpe
impcm fuo ?betrita:bo:e8 altas oefmrft ra/
dtritus t euelUt et fupereminenrius t lods al>
ris cptn bumtlibus TbtmtfTis leckreeofueuir/
vt otd tf6eda.)annacmofum <?quafi o&iat
taremfomtumfaat/raerem quodam utequa
U fufurrio perdrarftum conamt, tta mflrepit?
rote vcbwtlt eypzimit quodamodo.T pzctcdic
vtbirit Caf.}ettalis arcularfs fon? acadtr fo:
fan amtundirate nubtum cjcqmbus vapo: fi
ue vcntut quiaufaeft tommjit>uTtmtUter agi
tamr/quanuncfmfum/nttcDeo^fumnttcanK
- ttttcrem>percocauimtcmnubiunic5mouet*.
T>omfario fecunctomarifto.com
c pwbcnditmlgur^rulmeet^pprie
diccam cbomfcationem.1l3m^
^ p:ie oicta cbomfario dlaparirio
fubtta vapods fub tws inflammati cuancfce
ris m acrc fmeoefcenfu ad terram. jfulgur ve
rc^ftuemlgurarioefticjnismbtiiis/grofuwci
men cbomrfcationead terram Oefcendes/qrie
penetratberbas t rcs moUes/ficurponutpbi
fofopbi.vtrcataerm.ig.pbtficc»aicp5et
^limen efl vapor igntms compa/
f cmstfolidustmpetuofeadcna
maiorfs vis § fit mlgur/ percurit
*■ entmciuodtangit/penctratTvrit
ftue Itqucraat/oiutdit/fdndtt/'? ntba co»ale
et reftftit? (fecundum boc biot $(ido.)cp ral
gttreidemeK^ttodfeft^^
e?:fubttltoribu3pambu8clcmentojtt compo
ritoycrquibusmatoivtspenctrandt rcUrid
tmwideo tctus ceieftis iacuiiab5fidp.riun/
cupamr.i5cncratur autem ct vapo2egroflb cv
pofito etcoorar^s -r otueruB eteuatb -ryebcrit
ricaloje ignito i inrlammato/quicomfioric
vemomm* amitu nubtum tmpeilitfTquafi
lapis tgneus oe cocauuate nubit^ t>e6zfum p
violenrfam admodumiaculi comouef. vnde
rtttarfnacoutfa^dmodumtampadum fulgt/
da vi mflammatonis fcifcurrereper aera btfcer
nijmr/t #tti8tgneeftnt/tainen ppvix vtblen/
ttammoms coniranamram ignts inferiue 9
fcmdcrecompdiumur(vtbidtBeda)5n fuo
autemoefcmfuincmd^ttvrit^tdeobiafmS
^irfvtoiat^Kdo.j^enetrat-tmndttTmnc
4tcimrrutoen.vxt)tdttdem vbt autem vritfe/
timj^mtt^retoiempeftimumcjm^
alra-aderefrequenu8(»nfueujtin foai eftate
im foaib^emeno rteMcj^a*Mt»pwc<
ptbattmmm7mft'neveri8.f Qtbidt pbtlofo
pbu8ubzo.q.aptb.It>)3nbpeme teftatcra
ro fiuwnjlmma.q: in b^eme^ppterrncjus \>a
po: in aereno ignitur.JJn cftate vero^pjerfic
citatem ? fubriuratem aeris nou fit aggrcga/
rio vaporisin nubibus.fcdin autumno ?i ve
redraermoUis fnubilofus.Ttdeotuncfepe
rulcjurat.3tcm idem capfo.lu}. birit idem *
ffuuntnum ptura generatradunr; nam quefic
ca vemum/no adumn& fed ouTipant que bu/
midano a^umntfedinmfcant.tcrrium eftqtf
damm vocant/quod mire cft namrcTlam vi/
ritt5 etbaurirm' boieis/m tacris vafis aumm
i argemuhqne&ffaccuus noncobuihs. ^utd
autent fitcbo:ufc3rio i vnde.pueniat/oiuerfi
biuerfimode tradidcmnt. ^tAtenim cmpedo
dc8c>cbo:ufc3rfocfttmiwocculm8 tnnubi/
bus etradns fofe. ^cdbocbtdtarifto^ne
ralfum.qmaftboceirct ejromm nubc cbo:u/
fcado acrideret quia rit omninuberadtj occul
mn£anayauteint)i]rira»cbomfcano cftcr ae
ic t>efcendmtc in nubem vcl ad nubcm i fein
eaoccultante.cuius apentto dicbomfario et
quando ille ignts etririguutin nubibus aquo
fts/ftrido: tUiuscrttnaionis vocamr tonimj
rini.aitj otimtcbomfcarioricniaufarietvcn
ris calidis t ficas tri nubibua comp:cflt8 qm*
inflammanf t adumnr7ct tgnis citcis cgredi/
ens eft cbomfauo/ouus fplcndot p:tu8 gue
mtadvtfumf fontoadaumm^^btjcerut
cbomlcarioncm no fieri per ignem.fcd g aque
fplendcnris imaginarionem queg ftellarum 9
riocte lucenrium iltuftrarionem in nubtbus vt
demr (fed oidtarifto. )$ ifte fcrmo erro:cft qjt
cboiufcario t>e dte fub rad^s falis vritur ficut
be nocr^fcdtdum arifto.autem vapo: aggre
gatus in riubibus/ctcamm vcbemenrf coI(t>
fione atmtusigitimr^ftt matcria coaufdrio
frfs.t qttiababetaliquas partea terrdlree/ca
tuy grauitate moucmr infcrius.t quia tllacoz
rufario eft vebcmenris fubrilitatts/ctnon ve
bemcriria^riflammarionis taduftionis. •: tc?o
apparctalba.^ ideo co:po:a adquepGrincjtt
riecinfidtnecco«umpitT>uafc^ariftoan.^
lib.mctbcJCo^ariomsitacpmoms fubt
tus eftetunpwuifus.lubtto enim apparctab
orieniie tri ocdckttte.fttbtto fut eft oftenuuus/
et fubito occttltarimts. ^etttateria enim fua(
vtbtdti5rcgo.)3nu!mo^Ue!m;ctirifefttt>t
to reucrtcns/fuain oiigtnem non rcltnquit. eje
fiufubtcaappanrioncafpemjs umtennum.
eft repercuirittas/ritnorie tnculfmtts/pcrtottt
o*emfccundutnapp^3jcriam't optmoncmt
tucudum vutts/fuieft^^futtta^turi com>
m .>.
Digitized by
Google
£&er xii
ttmpiembduskfuia&umte anacfcntma
fipluttismbsbetcocomitamem vtflis eft?i>
ftmu8.0tven>pIuBiac3raenttenellis flo^/
bne? fmcabtis eft norititts. (vt otat 35eda.)
©ra eft aerlenttermomsetagita/
a wse(h'u3na'busrem*genum7atoe
ttbuspjebenscalozenuquequan
tteftpuriomntobelect3biiio:et
famor.quefiruenttempemtatbebims qttalt
^testempoasnone^amtmanmeptte bomt
nt8efto3ngma^f3nttatt'8Confemanu3, &
veroecontrario modo febabuerit/ manmeeft
nooua.quta pemlenne <z coKupnonis no mo
diceeftinduaT^.^ftautentpcftaenna aens
co«upno/ej:ficatati8 1 pluutarumj biftempe
"^S?? "J^8 bommu»»contmgen8(vtt>t
at 3ftdo.)£t bidmr pefttlenria quafi paftu/
tonna.qut3tocimn3tutabomt'ni8 p^eamba
lat-i pc pafatH35 cowupris aquis * pf mitjf
jsere/qutbus fpirando tedendo pafamur/
iton coKumpimur * binerfis rp3fltontbtt8
necdfanoUcefdmur.vrpatetfupjam eodem
^w.vbioe^pnetanbusaensoictum eft.
»edbect>icta tam fufnoant.
iftntt^iberandcdmtts»
fceButbttsetearoto
pjoprietaribus*
Xtberbttodcdimts*
£pedito
tractattt©ep:oprie
taribttsaeris-reo
ntmquein aerecje
t neranfreuat oicere
aliquafcebisqueg
rinentadeius oece
.,' .:""" riamTomsmenttt
Vtmn>ftBftetttnceten8/cre3to:i8 magn^lia
C£oll3ntor.&dojn3mentttenim 3ctt8 grinait
aues -r volanliafvtbtdt 36eda) £t tdco 3liq
pattcaadiuttanft:jcpidemeti3ftttt>e bis buic
opufatloinferenda/no quidambe omntbus
fedfommbeattibus % votoriltbus oequibuf
fperisliter ntmenrio in tejcm biblie vel m gfcM
f3.etp:imo^tcendtteftin generatu bemde in
fpeoalu? bocperozdinealpbaberi. Sties m
<£ qttafibeuie ideft fine via funtbiae(vr bfcit
3fid)£o g> ipfaram vte no (untin aere beter
minatej btftincte.3ue8 enim moro etagitato
nealambiuiduntaerem ? indddt. fedftanm
poft volamm aerefedattdente mtiln ftgnum
futnanftriis berdinquut.^tcon^3utem volu
eres/qj voutant3lts 3ues£vt bidtjudo.)^
ptaouod * 3lites qu3fial&es tdeft alis fe le/
uwtesaplunbusnominamr.finealisentno
Volitat fine qu3tum benendo bctems tnae/
rafe no tettatattts. vel tdeo btaf ales ab alcnS
do.q:ab illoquipafat volarifaceti ?efcam
bstomniamiaUmrideftntttnturfvtbtatJft
do.)attendttttrTeriam autum ^pprietates tco
dtndnespenes multa.q:penesearom ftibfti
riam tcoplenonetihltem erbnobus demen
ris tnterfummegraue.etfttmmeletteintenne^
d^sautttmfttbftanri^eftcreata» Jbmineam
copofirioneaeretaqtta manme bommanfc et
tdeoq:mintt8 babenrteneftreitaris tpltts 3e
reelettttaris § grelfibtlia vel ^qtwtwa/teuita
tefue fttbftanrie babentfemfuperaeraf vtoi
atjudo.) Seremmindttfttsinrerpennartt
coc3ttit3tem atiem leuiga/et vtleuiter feramr
fnrfttmipatnbifpontt^babtlitat atcp itttiat*
vnde qttanto votucres ptus babet ventop pe
nofitaris etminus carnts/tato faalius fe (w*
ftim leuant vtpstet in zuibue pjede/qtteejco/
nersreamolecarnis atriirimtfttnt volamsiet
valdeacttrivtftts/t magne 3mmofitatis.( vt
owt^nfto.)3aTnco».ftder3turc6dm'ovolu/
Digitized by
Google
fot aitfbus
crte penes:generatfonem.1>abetetttm ftbi thu/
tam a namra femmaleronej auus virtutemo
aenfnamratoadfmgenensmumpluanbne
cfni Tpedag generattonis aemm fecndum o:
dinem pferaatfonem (vt bidfab Srtfto .U. vt.
omesinquitaues m puUtftcant/facumtona»
$ui»momtbusnopoflitvtcleri\ppterpaud
t3tem.^autmindptum generatots pullt(
vtbidf tbtdem) Hb albugtneetdbus etus a
vjtelloetpoft&iesfcecem generarionis puUt
coptebtmrpullus feeuduj omnes partes/t/a
ejpenltpariesbminaeetmantfefle.'? babetmc
caputmatus totoco:ge.?nmncfrangaefout
tdbinuentretcaputmdtnatttscras bqxr&et
«Paleerpafescaput ppletaautgnatoefmgtt
lop gfeoa meb:o£ U'miranone.rupif tefta alt
qnintue. m'q.vel.#.vtp3tetrn gallints.etet
edt puUitam copleti ? vtttincari <z aliquando
gemeUi.fedimergemeUos vnus en'tmato:/al
termmottmultonens monftraofio:(ficutbi/
atur ibidem lt>i.)3nter omnia arit amman/
aa in generariois o:dihe voluaes fequtmf na
turemajnma bonefratem.Tlam fecudumo:dt>
nemnamremares feminas curn foluarudiue
quertttinuentas btligunt/,p ipfts pugnat tg
iculo feerponuntA foUimodo cib quafi piu>
galis amo:is federe fecomugunt •: fa? ab ip
fts ^pcreatos folumodo numut^ pafeunt.vntf
namraltter inter feni i ferum mdicaiit <? oifcer/
rmuterceptis pauoe in quibust>egeneratna/
mra(vtotdtBrifto.oeediabu8)queoblmi/
fcunf fejtum btatq> mafculusfurgtcin mafcu/
lum.etfeminatnfenunam* 46teytaltcoim
nonftunt oua puUifteattitaimmo ftunt (iait
oua vatn-r fennmrettalicoim malusfetot.bi
ctmrbecolubo mafculo qii {ene$ eno potcotV
refedofculamr-rfeditfup^ mafculumetboc
fadt q: oeofcuI^C £>bferuant aut aues in $e*
nerando tgis eograiratem. Ham vemaii tege
quandointratrpus generatioms/aues vodfe
rant,mares fanmis feafTodat^nutibus t po/
abuSad amo:e mmutt fe inuimnr/mdiftant
ouant/pulliftcatpullosgeneratos nutrratet
educuLfedppIeto generatois offtdo/ acantu
cefTantab muice fe fegant/t vfq>ad iteratu fi
pusgenerattoisinutcej no app;opinquant*
Stemattedttnfauesquo adbabuatione»
«►tttenimqueda volatiUaquebumana vidi
tmt>tligCTerVe4uett3.ftmtg3Utne/anferef/paf
feres/commbe(aconie/i b^mdmes. 0ueda
vcro omntno abboaent/fugtut/? rimet botm
couerfationem.ftcutaues ftmefffes/montuo/
fe ^ftuttiales/feupalttftres q:fc$m variaj ea
rum copledone? varia querutbabitacula i ft
bibiuerfasvedtcantmafiones.Tlaqucnam/
refuntmagmmgide^bumidepaludes -tfra.
tualesfrequeratpptervicms acquifittbne/nt
cttftanonej/pttUtftcatione/acfemtt educatto/
nem.vtmergilt/agn3tcs/a'gni/in quibus ge
miii3t3 eftn3tura(vtbicit 2lnfto»)-£ltpede$
baberattl3tosdaufof?mm'ttifos^ptern3ta
di necefitmte>t f.pedum laritudiuc aquss p
penfiuspuIfm^ficpuUisretro squis quafi
remigado/ihantenus fbaius feertendat. cau
das eaam babentbwues(nemnarado caudc
madefacte poderetpedtmemfactsLroftra aute
babetlata/ vtgmminstradices arpatap;^
^iuadat.coIlalong3.vt/vt'ctttbe ^pfundofa
dlius.3ttrabat * acquir5t.SolatiIi3 vao que
C3ltdto:is -r ficadiojis futnaturc momofa et
rupittcamminatn babitsnftfrequentaim vt
omes aues que be p:eda fut viultes/ficut fut
3qut'Ie/anaipttre8/'rcofimiIe8.quibu8bedit
namra(vtotatarifto.)Slngue8 mmosZ-r pe
des fones a nauofosJi rofhum cumu ? 3cu/
mm/vtfo«t'u8 p^dam rettuaet.^ames Faa
liu8 t3niarent.b3betbmoiaues modicuj car
nis.etmultupltttne/ funtmagnc atofitaos^vt
ficfmtmoms velodo:ts t volamsfomousf
vtotdt arifto.)£aad3m infup b3battIonga
fubttlan/^tenuem /qu3 in volando feregunt
ftcut gubemsculum regit n^uem. 0mnce ta
les 3ues(fc^m Brifto.in lt'.i.)©oU'mdiue5 bt
Ugtti/t otm 3liquo fodo:um b^birare no pof
funt.immo pullos p:opu'os a feab^dunt» et
ftatim qusndo poftunt volare roftro eos percu
nentes/ a mdo oarecompeUutetin fuo cofo:
tioviuereuo permttmnt(vtbia'tarifto.( T?ee
? alic 3ues p^de redptunt in p:ed3ndo Omcr
fiftc3tionem.0uedamcapittntp^d3m m ae
re volandoJt nunquam p:ed3in inusdunt fu/
perterram. ^uedamverocconuerfointaTa
eapiunt aues/? nitquam in aerc lcdunu <Slnc>
maufuete aues vtcolumbe/iftaram amnm oif
ferennam recognofcunt.^ tdeo quando preoo
nes 3ert8 »dent/ad terrram confugtunt. qua
do vero p^dones tetre confpidunt/inaera fu
bitofe[e)ttoUunt.<r quein terraa^ntin pen>
culo/eleuateaterra in aae tutefmnt. vt siat
idem.3tem funt quedsm 3ucs nemowfeqae
f:ut3s frequcntant/ etbatfas arbomm inba/
bitantfummitates.£tbequtdem funtccteris
maio:is manfttetttdinis*ficutfnnt3ues mo/
a^lantes/^efhrio tempo^bulafltmis voab^
filuis 73rboab^refon3tes.fiait memlcpbtto
mate/-r bmouqite tge amous majnecatatt ro
bis/jfrom^ntdtncar fug ottafoUidtccubat
Digitized by
Google
w
pttttosiuos bfliguK cdw&Sgt* aitaqda
volariUa-cyjeainpeftrfa papnefrequcnmix.
<iwwmt>emtfnKabus acqwihjnt cotintte
i mandttcft.qttsles mnt graes/? anferes ta5
©otneftice # ftmeftresAr bwntttfmodi attes fi
mul vtttere tam uiaerecj» in tmbtliguntrege
ftbtraaunt^eiobeduint/ojdinate votatm et
quando<5 MJterfe vebementuTtuepugnant^
roftris fepijaeerant 'tfoeplumantfed poft pu
gnamquando reconol^tefuntfunul volant.
% foetetaiem pnftmam non Deeuna«t/tempe>
flatemetiam futuratn pzecoguofcfit^ cum vtV
©ent eam tmmere voctferant at$ damant. vt/
giuas oidinmth in vigilando vices mutant
becommaconunenturtn epmeronbaftltj. et
ettam ambzo.fftmtliterfupemddtt etiam Bii
fto4>tOtcu0vigit iapidej interpedes tenet>vt
fifozfan fubrepferit fomnus/quafi tapidis ejc
ctefrt fiqua foaetatem perdit alofltme afceti
dit? vodferando fodos,ftt08 qtteritAtquottf
03 inuenit/ad pafcua vtjt Oefcendit( oidtent)
q resbu.tufinodiauiumfentperpumb fetfpo
mt/?p:imot>e terra fe crigtt/eaput eriattt p:e
cetestefaqtt erius eleuat.^ctrcufpiat.f5fique
quamvitotvauetitem.vcKiferat^eitdmtati
as acpremum't.3cem fumconfiderande qua
rudam aumm^paetates fecundum variaj d
bationem.^untaiim que uon dbantur mfi
camevetfancjutneftattomnes aues p:edeq
fuut cumi roftri % aotti vnguts.que comcdunt
omnia atumaua ciuepoffunt venatufednon
venanmr neq> comedunt auesfui generis ftv
mtpifce8(vtoidt3rifto*i^feprimo.) £t
tatesnun$ potawtaquam vtoiatibtdem.
BUa vero funt volanlia que fouun vtuntur fe
mmtbus «fmmbus acberbts terre nafcerib?
vtcouim&etttrtures ^anfetestam ftmeftres^
oomefttce» Sua vero futttvolaulium genera
qttevefaittmrjmncamfott^
dtfferenterftaitotnues auescozuiriigeneris (i
mt moneduie/comices/*tco;ut7t pice(oe qtri
bus DwtSriftovrcriam 253fiuuc)^afamt
aueseominicimerispuUosfttOsin tittuenm
te.-tittttenes pafamtparentes ih foafenecm/
te.qnandoettamt>ebattantttrittnio2e8 iti fttif
fottmens deuant soefemnt fento^sf vt otcit
i&m)>£tixi omnibus btttufmodi voiocnbtts
namralis pietas commendamr.vtbomo pie
tads obfeqtttum Oenegareparenuiuscmbe/
fcawmodabattibus impendifibitttutcem nc*
igtto?at(vtotat3mbjo.)3tem lecundum va
riamtnemb:o:ttitt btfpofitibitem confederaa
Stttauqueauium p:op2temtes(qtttabtdtHd
fto.Ubw.ttuj.)£>mne8 aues in bocconueni/
unf.m otnncs babenr roftrum / quod iu altjs
animalibtts notttnttenimr. fedtn oifpofiuoe
eftOifferentia.qttia quedam babent rofmun
b^ucr lamm/qttamm vita qitieta eft 1 xsms
ftteta.qttta bttiufmodi roftram eftaptum ad
fttmmdumdbttmpevicino. 0uedamvero
babatfrottVutnlongttnwacutum ftott? \o\u
gttmcoilttm.quiaaaittirttnt dbum oep:ofun
dOf ^uedam \?ero curttttmTammm.qttia ta
lisftguraneceirariaeftadcomedendttj t dtla
cerandumcamem crudam. T>ocautan babj
^ppuumomnisaitts.qttia bipeseft ficutbo/
mo.fed in pedum 1 crurium Otfpofttione/ma
dmaoifferentia muenimr. quia pedes auium
vncomm vnguittm/fttut foztes^ aotri. qufa
cottttatientes funt^piedationit venanonupe
desauiemfluutaltttmfuntdattfit indiutftet
lari.quia conucmuntnatarioni.'? omnes auef
tottgomm pedum 1 cfutmm babattcollum lo
gwn/t volantettenfo coilo. t ficoUttm fuent
^radle t^ebtie oedinanttpfutn in volando.
£t eft gaterale # omite voiarite babes loncju
colum b:euia babetoura. 1 econuerfo. omne
atttemvolarilebabet vmbtitmm qnandona
fdtur» ©edcum aefdtattisiatetvmbiiims
nec omnmo apparct*quoniama>nrinuaf mj
mteftino g intenoiem venam.^^m^otmdera
ripoftunt quo addtam vel tardam pttlhnca/
tionem^iedamattm multoriens puiUftcat
vtcolumbaqttcoeaes ouittin anno. &a&
dam vao muimnt ouant vtgallina.t qucda^
inultoriens vtgallinat coluntbe.45aUineau
tem mulmm ouantes dtc?moriutttur( vtOiat
arifto.libio.v.)3uesautemcuruo:u5 vngut
um que contedum cames raro ouant.quta no
nifi in anno femel.p:eter b ^mndines quefoie
uttercomedetttes ames pttliiftcantbts.Jnftr
manmrautattaues qttando.mba»tfuperoua
fua.vt oatet in gaiiitta 1 aqttila.(t>e qtta bta£
ltb.vi.)ci>aqtti!atimc valde grattamrt aibe/
fcttntaleeius»^eberanmrvttgues ems %^M
titanmr. J5unrt mttlte aiie^pjtetates atttuj
qu38p:ofequteiretlongttm.bicfolttmattaty
dereopo^t/cjpauesintercetera gateraitfant
ittanua*funtfttbi|antiepuro:i8/teuio»s/tno
bu^o:is/momsfomotts/vifttS3Cttrious/car
ms oigefttbiltotis faptdioas/ conuertibtlio
is/^iantoasetia^nta^ficana^/^pttUosec^
cando fotercteampliori6.T?ecautem in genc
wUbioaJWttcfuteatv
€lncbe auibuspamaliterM
n catdu^elttpamooeaqtttb
que vdut regtna#ttervoiuaef
Digitized by
Google
ht aotbas
opnnetpandpatom* Jntet omttesaatum
tmerfarafp^^/a^mlaeftmaiameUberafi»
WbuitplinttisOftempjedam quam ampnV
" ni fi mmta f^me arceatur/fola non eomedit.utt
moauu>us csm (eqtiettnoos qoaficommtt/
nemetpomt/fua. ramenrecepra pamiras po:
tione/^tdeo femperaquOajauc aues fofenti
fequi/fperantes <|>oe tpftos p:eda eis debeat
alicmapomotmpamtifedquado pzedapzC
cscaptaftbinon fufftdr/ranc]? retberc pubti
a'i?tuensauciitfibi>:o]amto2crapm-?nime
4to ponitiaam/buos laptdcs p:eriofos riofe
ctbcdos4up2um vmiseft mafailmus.3lter
fcmnTmusinntdofuo repoutr.ftnequibus vt
fciaturgrere ncquu/gcmma^ qtiebfdmracba
tesrepontttn tndo fuo/ vtptitlos aiftoduta
tno:fu repttlium venenofo (vtbiatidem plint
us( iQtautem aquOa ab acumtneoculojtt^ bt
ct3.(vtbtac3Ifi<*o.) ^anttcntmctamUmpt/
drbicttTpifosefre/vtaim.macre mper maria
penaimmobiit&eferat*? bocpte nitnia eletia/
ttoncaterra.pirbumants patcatobmmb^bc
tantafublimitatc/pifacalos videtin manna
tarc/ad mftaclaptdts ocfccndcns/ptfcem ra/
pm-rftcaprimpjedamadltmtstrabit. f&l
autemautsnaniraliterottdatficca/pdeauiV
da.et fup:a aliam^ auui vtres/roms * atiimo
fa/cmas fomrudo marimc vtgctm aUs pe&i
btis/tiroftro. qjatsb^ vatdeneraofas/t pa
rumrarnofas.^ido tu volandoparienseftla
boas.q: refpeoii magmmdtntsfut cotpoas
pambabetcaniafifatts ^nittlram neroofita/
tts.pjoptcrquod multuj babetfommdtnts ?
vuttttts^multttmeriaro baberpamofttaas*
^pterquod e^mplmmra conmtetleuitaris»:
JtcrQmesautpoluaesmairimetnget tnaqut
lavtsviftua. Spmmmentmftbtlembabee
temga^tmtt/^actttm vtdendt amrimmunu
fotem'cmm.irreuerbcraris ootlisin fue rote*ar
curcrenria mmetttr.T tamett vtfus fui aoes no
obtudttur/necaantate folaris Uimmis Wgrc
c^mr(ptbia'£3mb». ;^t'ateriamamb:o.ft>
m^rifto.lutt.^qued3m fpcs aqtttle/ qtia
vocatalmacbo:/eft3carit?iftts valdctptjl/
losfttos vnguefttfpenfos/radtfs fottsobtjrit
% folem afptcerecompeUit/': boearaecp babe
antaiasppietas^adboceosgcottt/^-adtter
fttadafpecm folis.tft oailus altaitflaaime
rortpmrarancj be^cnerem/vdmterftatf vel .
abtat 3 mdo/ vdcotttemmL©iautent buect^
aac folts radtum vtderir/tpuim tanf mrnrn. •
»? ftbt ftmilem btUcjitat^ nttmtqaanttis aox
ita urcaerberara fous acic clariratem vidcat/
wfttm^mcftadp^deafpcattj bmgtntndi
tat(^tickJSte^%'8ri^M.tq.}^aeB ut
qatt vncomm vnc^ia mcUgemncafend aca
to vtfu.quomam vtdcntabum ftw a loco re
moro valdct^pptcr bocleuatfeaqutiapUis
$auavotanI^bmccttaminaUtfltmtts mpi
btts mdiftcatttbi todfubumrtatcab omntmo
dojurntadnerfario fcarancat^bcfmcUt vbt
fcmdumiSregoan 3ltu1um8tttt3refidet.,?tt
mcn pafttts gratomfttnaifta vtdetad atofft>
mafccleuattafccttdtt.ttn vifo cadeuerevf p
daqtiambeftdcratfttbitoimapcrit^mftte
aqutlaeftjuus btfnailterajbans/puUtftcans
% pttflos fiios ntMriensfbtatSnfto. tib:o fctt
to )# aqrolaad ptus ponitma 0113/fcd tcrria
^ptatanido.quonwmgramterinmbat (apa
ea(? fttbdit/qjttlotcmporebebtltfamrmun
mm.cj> non potcft benc vemn pultos atiaraj
auitim .q: mnc fiioirttanmrvncjues fui^ 3lbc/
. faint3leftte.^mcntmu?cjr3ttamr/inb3ndoa
btim pullis futs.iff ficonrincjit3qutl3m b3/
bercnes putos/aat vnttm be ntdo fuo pwpf
btifiaAwzm numendt.fed ams Juhu quc ara
btce biaturcebar/numt pullos ftios cafualttcr
, ab aqutlaftcretectos vtbirif 3dem.3tcmide
c^aqutUnti^ bmerfefuntfpcdcs/rbmcrftmo
dedbsnt i immunt puUos fuos.Tlani quc ai
b38 b3bentc3ud3S I m earom absnone ptos
t3b023m; ^ue vcro bsbent nigras/ nnnus i
- bumfmodi ncgocto fer3riganr.puUo8 sorem
mos isnt adultos tbcnido ctdcntcs paola^
amp:ottocantad votandttm/7 facmteos d\i
rirc/vtauicUttSfeascteQuattmrmaera p:op£
paftum/zt fifoitc ptgrifancratttadexeundum
perairittntcoscumroftrot fubtrabuntctsG/
bum/vtficcoganteos abcteundtit poftqua
fucrintcomplenm fommdmcz inpenmsj ftr
gautcos a fc/*z nojfuntpltis folUdterageos
T^zefcreaeftqiicdam aliafpcdes aqoQequa^
Brifto. vocatacbatquccogitatbcpums futs
ma^no tcmpo^/tqusndo voiant putti vo^
latcti ets -z batctsadcomcdldum.? quando
volttat fuptr eos curam tllojum asens4>ara/
"t33drefiftendttm3tttS3mbusftrb:tccottaie/
rintad nocendtim pttllts fuisin 3liquo feu te/
dcttdumbecomnia mnmtarifto.Ub:o fetto»
^aqmlisverobtdmrfvttangtt^rego.)
^tiperiob.a;qttanclo citis pttludm recentcr
nariad captcndum gromo^m abnm <z niQtt
rendum funt inuaUdufanguinem ? Uqtitcho/
rem bumo^m p^defue tnos anrabit^/ug/
git etaftracmm fangtnnem m 0:3 pulttaito;»
vommitz reftdteos abo letitoJt/quouf^ co
aaifdtadfoincttattabttfo^o^Pbt^
Digitized by
Google
Zibcr xii
et plinms Jf amttla m fencemte pattfcaltmne
tttoculmtf^uedmeroalis fuis.straqtf fco/
mo2?uiannfan3mraprforttcaq fcaturietts q
rat.ocmdeafccndit^mpotp aera/boitec er ca;
totfaeris^labc^volarttsfomas incaiefcat
vn<kmctjccaJojc|>o2fe apertis/ 7 penis rda
f^mbttoaefcmdesm^
ns pUttttis ■? purgamcattgme/w oattts vtres
ieapit^refttm^plinm8€riabia't tbidemjm
m fenuent ttaindttratijr *r inatruaf eius roftro
wvippolfttfumereabttm fm Tcotrabocin/
comodttmmttenitremeditt;q! petram fibiaue
nt/cotraquam fiHtros roftrupercutiftaUidit*
•z ftcbepomtonus rofrrt/ecabttapiens refu/
ptis pmbusittttettefatfvtftcbiatplu) Squi
la Jedendo fug ropej vdarbo:em vd ad folif
darirafem oculop actem birigir-vdpoft pdaj
bincmde dra>fpifa't.vd vttgues fuos tnfpice
reno befiftir. ^elautbabetmttlttt medianale
dzpofrmm incoliros trifum aaxit/t fnbucnit
mUgini^altleihcomodts ocuIo£(vtbf.dia .■
yet eriara iCoftan. ) T^abttamaltquas #p:t
etates minns laadabiles.£ft erom auis erce/
dcns m caloze^ ftcatate.^ideo eft atmofaet
tracunda;q: irafoaisnott eftmttra co:po:tb*
mamteftccttaris{ vtOicttarifto.ltb:o.bedmo .
fetto)4&a»ibBS ranocenttb? tntmtcaeft aqut
laTmfeft&vugttibus cnim raptt/tiofrropctt
otcaputaow^ojcembabetrobozante/'r auef
aUas^enaatt^iOTitt'cante.5ttafpecmettt'm
aqutt£^attcUmtQTatt*oes aues alterius fpe/
riei/eriaattcspde(vndebiat ^Uniuslmbe
roditts* coumOes aucs moie qn attdiut aqui
tamtntpjedanletbocfbjftmacocttteitttmo
rcaqtttla enim ut aeretmrapimtem/timerge
neraliteroraes, aues.minus adtifra querapit
t'nterra.mmimeaotillam queropitm aqua.
q: tllam tio rimcnt/ntfi volucrcs quam vncrus
i puerfaribttes mntm aqtta tm/tatis tameaq
la muuttbegetterata^nobitttate illaro aqutla/
roraqueraaaevdraterrac^prot ptedarafua'
ttmctenttttVulmre\ySndebiar&o.lib.ijc.
q> amacbesmanet^ppemare.tiujBamagnof
lacus/tabamre):autt>us4)p emare^qttando
afcendtttab aqtta.tfivtderit Vttlroremvenie
renttuttebir.vndemgitadaquam.fedvultttr
qtti acufl vifus cft/femg wlatoiiutomm tUtt
ct fietferit be aqua in ae«em vdrojermm.ftae
tim raptt eam vttlmrJSivero bitt raericth acj
fufiWtnt1>abetatttaqmla vntt ^cdm datt
fum ad ittodujttpedtsanferim afqtwfercmt
m aqua^qua^ibfobefcatckrey^ter p:eda
attom verspedem bababiuifum cum amttffi
mts vuauibue mm qtttbus pjcdam apu.
"babetautem pennam aqmltnam quandam
latanrem co::ofiuam vittutcm babenrem.(vt
hicit "£linius.) &iqtem'm q> pcnna aquile
pofttainter aUaram auitt^plumps co::umpit
Tco«oditea8.fimtco:defacte be mtefhms ftt
poram iti vidla vdrirbara pofttecu cwdis fa
cris be mtefttnis ottium eas oeftrant<? co::utn
pttttt vtbiatidem.3qttil3 ett'3tn foamte* no
bm'giVimmorttgit{vtbt'atBrifto.li.i.)attef
qttebabent vncos vncjnes.nott cftpofTtbtlea»
fmtmmaliqutbusfoaommfuoat^c. . jjfem
vngues babet^p muctonibus.? tdeo quando
fedet fug lapidem retrabit eos a quafi daudit
mtrs caman neeos alUdatvel coreratctra pc
tramfvndcoicitanfto.U.ttm.) Tlonimidet
auisbabens vncos vmjues fug arbo:es vd
lapides^quiattamravttguitint eiue eftcontra
iftasbuas resic!3te tpfaeft otrafilios fuos
quattdo«omm vifttsdaudtfcbntrafolcj.qni
eos reputatalienos.Jtem vtadp:edam aU'a
rum auium inftrttat eos <i compcttat.roftro cof
perotmt vuitjeratvtbiatpjnius.
Ccapttereftauis resta qui pius
a animo^vnguUseftamtaD.et^
ct tncittattritatecojpusttamrabe
itegar.boceut'm itt viratKf attdaaa antmire/
copenfat(vtbictt3fido.)^ftetttm3utsvtbt
dtidemattjsautbttsapiencUsamdaaqua^
acceptiotte/t p^da.acapicr ideftTapto: e ftvo
cata.^idt enint 36eda TBmb:o.in erameron*
c]p acdpittesatcafuo pttUoefuttterodcles.qi
cum abtlesad voIandumfitt.dbos asfub/
trabunttpercuriajdoadmodumaqmtamm
bentdis ^eme;compcUttttt^ cogunt.quta eoS;.
attdereconffepidattt^adp^cbmisatattrijie
ttduldefeai'?tepef(^tc^o^magisquereKd
bum# vt0o:em 3ttimiconfttefam/vtbid'tbe
da <i&tttox>. ) ©untenmt quedattt acapitres
p^dottes aeris tanmm. Ctuidam vero tanai
terrefitcut etaqutle(vtbtat Srtfto. Ubio .vi.)
^ttmiaues tanmm volantes rapiunt.^al
di vero fedattes interra percutittttt ^zmmdnt
ctin bos columba bifcemttfiottbeaqmtabi/
cmmeft.^tgimracctpiteraois caltbat ftcca
moUecamis oepattperatapennaram plnma/
romc^ varietatebeco:at3.fhttcriomm petma/
romckcoufmidmefhfedmagiUtate^amntt
magttammitateomttinottnpareft. Joumma
enuttcderitate/nuncitt aera felettat 'rsfcen^
dttmtattmm a>ab bominum afpemWefub
trabit/nuncfubtto nifcnus tn p:edam mit.pe
cms vero acdpimsdl amtuTmtuj / modtca ta
jnmcajttematttt^(vtidepidt^Ub.ttuj»)
Digitized by
Google
Bt auibus
1(003 eftpolattts.qm fi baberec pectus mulm
iat&moBerettnulm aeris/? dfet grauis mot?
amofum aut non dtqtacutum ? Oebile/ mft
babeata>oBto:mme^mula'came(fiaicoictt
tbidelH^ajcima ita^ ewis fomtudo;eft in pe*
aoie/i pnguibus^? iuroflro quo ftatim petit
cerebtiwnaeb^atpjedeftteeias fdmcdidna/-
teeft i vriliterftin oailomm coilirtjs admifcet-
vtmm emm aarit/? oaiiorit albugines Oeftro
tt/etconfunttrfimattertrlimttseius. *Dabet
autboc^pan acdpm(vt*iat&re§o.)q>m
tcaeaatcjqn fentjtfepennaf pondere pgrz/
uari/opanditalasfttascontrafolis radioe/
fiante3ttftro/etficejctepenteauaTcalo:e re/
foiuente/aperittnf po«.quibus agas/ejcamt
aias/ etficveteres pemteejrilmnr/etnottere^
GdamtJ? ficnoatras pennarttj/ tpfum emot
ad volandu5 apriotem. £no enim ujtgenera
axipttmm.qttida enitn eft Oomeftictts/etqut
035fiftteftn8.qui oomeftictts eft/umeftres ra
gtauee.etrapta8 eas oommo fuo oeretinqt
«►ilueftris vero oomefttcas aues raptc jfndi
gnanns em narure eft acapiter. vnde ft piedd
qud mjpemcafualiqtto no ampitvijciila ote
admanuoominifttiredir,opo:tctaatptacaV
picram Oieta o:din3ta.f.nccmmis tenuts nec
ntmis fcta.'^ bsbundanrientabo ipingna
tur.^tuncmfoiefcuntatttpigrefcuteDadreda
mto:mroredireoe£tgnantur. ^iveforuerft
nimts pauctts/oeftcuacaptter virtb? <r emat*
tmpotens 3dp:edandum.folentet omiitaliti
auium aitari dattdi ftue tejt/nenimis Oe ma
nu geftanns feorTerantvifisaaibus adquaa
rapmjanbeiant^afpirancetideoquibufda
laqueolis tlio^npedestilaqueant/iielibere
ad quaitbetatticuiam erTeraiit.geftamrin ftnt
ftra woeoe^eraaltqtttdacapiaii vnderefiae
tur.^eruamratttem acdpirres oomeftia vei
Oommmmtttatojij8.vtapenni8veterib?eti
ouratis ejponerentur/etficin tttuenmteet oe
coze renouat; oanmr autem ds cbusbe aitcl
aitquamium came venenofa/ vt ftc faali? rou
tent^capttyesvero marime leditrumnsfvt
Oiat^>eda.}€tideo eo^nmtatojiaalocisfit
mofisoebetefieremota/neeojttmbtpojaep
■romt amaritudme iedanttn\et nepmmeip^
rommernt^ecUnemmitnftctaiit7camtb?re/
cenribus? fattgtttnolams abanc et foteteis
oancojdaattiuquas pzedanfquaoittviuttnt
etpotentesftmtadp^dandttafuis oominif
oiitgunt/ tn manibus geftanf wg ettcas repo
mmr. m pecto:cetmcattda mambtts repiana
tttnot Owgawanttmttncfedquado moriiwi'
ab om ntbtts mttmes reptmttZ florreraroco
medttntttrfed porius ftiperfterqttiiinmm p:o
fauntttc
Zietos fcb*mglo.fug fceutro.jair|;
» ■ ■ ■ idemeft$falco.Suis.f.p^deaui
" da/etmnlmammofa.inu"3dtceni
attes longe fetnsio^es/ easpeoo
reetpedibus gamens etinttades.Secddum
vero 3itOB.Biiettts eftauts j>ttttla.capie8 au>
38 minutas aucs(vndeOi.3ttcto:attro:e)
£>pttmeterigtt38 alietuscotpo^evtres. &ut
etaues minime p:edaabas fuus abus./^a>:t
mit bicaliquem qui folos vetategenos ecfe/
cttndttm boc vtdemrq» aliet tts idem (it cpni*
fas piamus/qtii gaiitce otcim r mufcberb/vel
etiamtpfemfus. -
t>ce fcc?m Jftdo.f untotae/eo c|>
a ftne pedibus nafauurvei et eo cp
pedtbusatiigentfc inuinceetcort
ncaantJDc fecndum Jfido. folcrtes ftttm gt
gnendi meliis cffia'o.amsn3C38 ecftbi.ppay
as incoltic fedes/no vcndiamtee ftbialienas
Oomia lia fua ii*enarrabili arte coponunt.et
erp3rij8 floabusmirabtiibmao fauu faauc
tejtiicpcens caa ninua^Iecaftra replenrctcrd
tutn et rege babcut.etbeil3 mottet.fumttm fit
giuntetventtt.etbcllammttim e!tafper3nturi
bas plcricpejcetifunt/Oeboum cacbueribus
nafa> bis aeandis vimluom ocafo^camef
verbcrant /vterputrefacto cmo^ vemies ae/
enmf.etqutpofteareceptis alis apes efficiunf
ftcut ftrabones de equomm carmbus generait
mr(vtoiat3fido.)fecttttduBmb:o. attt tn ejc
ameron.mir3biles fnnt apm^ppriet^tes etm
ftgnes -rnobiies» Tiamspescoembabentfo
bolem. vn3 incoluntmaufione^.vmuspo^e
cl3udttntiimine.ommbtts comimis eft labo^.
omntbuscois dbus (commimis op.ario/cois
vfus coisfrttcms/cots eft ommbns voisms/
cots cft ommbtts gaiaario. Jtegritas quocg
cojftis vtrjinalts oibuseftcois ftcutT gtus/
qiti nullo cocubim mifcenf/necitbidme ufoU
ttutur.necpan? quatittnfoolccib^/ 1 m ruarf
mttroliomecamc pfttmuc Hamcualievoltt
aes vir in ano finguios edantfcttts/ 3pes ge
minos aemtli ouplia fecundirareeetens p:e
ponderanr.Jpfe apcs regefibt aeacipfepo/
pnlos fibi o^dinant^tamen iicec pofite (int
fub rege ipfe camen funrUbere/?regemf;bt
fubmmttnr ^ fttbfiJrmit/nammliafTeau Oiii>
gttntecftimmaoefenfione Oefendimt/ zp eo
perire pulcbrtt putacregi fuo canta reuereoaa;'
erbibejttvtnuUebcteOomib^eare audeat
Digitized by
Google
tiber
KII
fus Ti^aief&ipcndicattmt pmopmm
t&igmtoBtapes «biregem mgnmjdine^
fpedetnagts tttftgne(et quodt regepteopntt*
eft}manfttemdmeciario:e. Tlam -jfibeatacu
lettmeomno tmturad Vtttcandt». Haturali/
teraotapedtantofttt Ieuio:es quanto cereris
maiojes.fed^apcs^ttcno obtemperant regt
#p:ta?dmnarione femttIaantA>t acntetfot
wlnercmojt3nf«3napoveroc]camtenttllac
c^ofa^qttcdaicntmcertantqoaftbello cape/
firtcotmalmapcsaltcvi^Iant^
atte^rttturose?plo^nttmb:c0^fpecttlanfco/
curttis.auccera8^eflonbosraigontaIieceUn
las noncromdas/nttcqoadratasmtraconnc
tfone i eqoahtatecoponttnt^m tnter tam ot
oerfaopera nolla auenis laboribas tnfidianf
nttUorapmt>icmmqoenf»fcd^pn'o tjolant?
&bo:einterberbas?fto:es.qnefimTDWn/
graa recoutguemqotmvbabent rft apes fpi/
mlaftta/etmtermcllarondttt venenuftab alt
qoo merint{acefe.vuamc£ fna ponota-do/
revtndtae^oomidub?. fuomm Oefenftone»
apts imc5 'Jumfuma eftrobo:e/Valida t» eft
^02i^p^c^v^^^sfi^8«mttt
bos eftfoaois/qoimaottate fttafaoecs obdul
cat <z volnera coratacmtmonbtts vlcenbus i
rondttmedicametum.bucufq> Hmb:o.^unt
etau'e^pnetates(quas tagit BnftoUi.jc>}t>bt
tfta micrferttmr(oiatenim intercetera) q> apn
o^attonesinterfcfuncoiuerltmode» qoedam
cnt acmcutfttis aluearibus quo ittdigent ad
ppararionemeUis ejtfioaV? Jrondtb^arbo/
rumaberbaroetp^ctpucin q»ib?eft crttmno
fttas mttintttteseo fttgftacaluearis i $ fadot
^pter nocennaafalia t fiinjroir^aloeans ftre
nntnums ampli/nncnftcabutipfos.bctnck
cogregant md/tpnus mapiatfacereoomoe
mqutb?babitatreges bcindealtas oomos in
qotb? babitant aheapes aioeariacuftodien/
tcs.Tacapiotceram etfto:ibos ? cogregatip
famcompedibos antmoab^oemdemntant
camad pedcs mcdtos/ oetnde adcojtaspe/
dumpc^eno^poftvoIaDfdt-pfa/ettficiBa
mfcftat>ottderoftt3sm eis.-rcamvotatapis
notancjuflo^oincrfos.necoimitrit vndfto
remjvadttalioni/^otutbiinuenitqttodfibt
necenanum eft.fedcoiligit eteo qtfindiccerVet
mcredttonufta adlocomfuu.iQoaIiceraotc5
mel tccolligant <t qoc fir meUis #p:ia matena
no pofiumus lemter oiftmgttere fenfn fteque/
^ntautemUbentcrfohatfto^s olme/<rma
wuoawuaoando aotcm re?;eam neqott t>o
iareinncfcmntu^fttmmrbaapnm/ctfirecios
rucnt tmms/mares eratut vna parte.etfetmV
nemalia.Sn vero meritmomjus/mareserat
comfemims m bomibos.etfemina reooas e
buplaadauas.tbabetacariorcm acoleu^c^
mafculus/t mulri oemaribus cajcntaoueis j
etvoumtqoafipon^ciecttamleo^no poftut
*^ccto:csaotOoo:ttfommodo^vnosei.nt>
ger/t alterrubeos 7 btcmdtoteffcetapisboa
pama^oatda/tn febenfa/coftricm/inmcdfo
qoafi ctncta/mediocriter efllofa / £tbtfl"eruttt
apes tn paftu q: qucdam pafconf flonb^omt
Iants.etfontt)tuerfeab illisqocpafcunf floti
bos motanis/naro illeqoe fWcantwarbo/
riboswootanis/ imhotes ftmt atfjs/ * fo:no
res/ptits parientes laboris /Jte? apes fed«
fnperamcaria? foggotqoodcft fugftoant&
ttis.? &tamrq> ft non facercntboc gcneraremr
ctcis aranea/etmotaenfgpcs .quattdo aute
. modimmcftbemdlcittbomibusbefemteas
1 pucjttantctt illis qui volttntc30Taberemd.et
,ppter booVidamir fcpe fedac fttper fo:am ta
qttaftparariad rcfiftendum^ pogjtat b:eoio
rescontralongiotes/ pungna fo:ri/quando
mtslmm comedttntt>e m dle? labo:antctjcere
cas bealuearibtts/qucnonmdliftcantttecla
bo:ant.5tcm reges noapparcnt eirara alnea/
ria folt/nift magno ftfpam apmih tpe itt me
dtocamm eft/^ejrims dus cftattteetttum put
lomm apum mljos t>icb^eindec]cettt apcs
pattcectvolantarcaalttcaria/'? btmdttntfc ^
cateruas/ctvadttctt quolibj rcgeateroa vt&
ctftconringata»e(fctv>napars apom adoer/
fosalias/mnctftepauce rcfidocvadtttadalt
umrcgcm/TtHmttmtfuomp:imomregem et
t?admttad rcgem pomdentem plures.>t ft rep
qttemOtmtfemnt/infcqttamreas/inKmcittnt
ettm.3tem qtiattdo apes pttngot/ato p?mo
rittnmrfitomminntennt^ non retraterintaat
leum futt.q: impofitbf le eft tomm aculeumejc
tre/ntftcumeo oceatimefttnttm. 'I^eao^s attt
apumraro ptmgttnt.£tfiqua apis moaamr
thalocari/ertrabttt camrefidtteqotaboc am>
mal valdeeftmttdum/pius § atta antmalfa;
et^ppterbockiatfterats ftmm tri voladoctno
ittalocarifoo qota feridos odot ^aoateas.ft
tmliterct vcnms.wckftmeritro:nsi?ettms/
coftodes apttm bcbeitttegereo:irta*ttm aluea
risne intrei^enms ^ad eas.qaandoaotem al/
neana eftiaonf auqno caftt ferida/oeunqttttt
ea % (i contmgateas tbt mo^afeaetfirma
mr^ttandoetiam ntmis qwefcotmftrinant^
etdontociofas a/e* j^conttcnitcis tn b^e/
melocuscaudusettneftate locus mgidue.
Digitized by
Google
Bc mibm
afibombimitmdstnalmmbcmdkJnon
pjuimpoflo^abwiEctftmodiawnfegndcent
adopannda.md.7(pptaboct>d^Qxiio3X>i
mimxcpcmdkfcmdum mulritttdtnemaptty
cfi^efamcasmdadcwnedoidttocbct^ff
pakucfieubu3.aatij8 Stttabue ne mouan£
Jtem qii conduntmutceintra aluearia/ftgntl
«ft£vc4oraoifcedercatttean. &deocttfto8
oebaurozaiepinooulceumaltteana/zainc
matiebttXbuaifc&l2lnfto4i. vuj.fiue4r. )3 tej
ideU.u^.ape8 no raant firepitu nifi votado ?
cjctmde^ioaptrabendoatas fuasperaerem
cadenteinrcralas Tco^tts.Jtotpoftenojes
pedes apnfttntmaiotes § mtenozes/ppter
oinbttlanoneetvtcttoeleueiifacenacttvoltte
rintetettare.fuuLb.idemtt.pi17» ^temacadit
opu)usinfirmitasque(abari.u.v>uj.)ouitur
karbtjotj ejcparuis vermidUis que gcneraw?
inalucanbus ercottupris fauts ? qn crefamt
tlUvenniculifaamittejcmramfunUetemiKa/
lanearum i? oonunant fug totum atpbeaie.?
tdeopuffefatm4?egrotanf apes veimoriutt
tor*J|tem tde lib.jcvt.3pe6 »6 generanir ejc coi
tu u©£ qc oiueifis generibus coeonbus. nec$
aadtbus g coimm. 3fn annis aut plutualib*
mulnplianf apes valdefuie puitt apuj. qjt#
pter bunuduatenx mulripbcanf fu^fiiutates 1
co^o;tbu8.3nani8auteteinperatec6plejno
nis.pulUapummmutKur(v:oidcidcni>5K
mbterisgucu&ribusoiaturapesftes ami
gdauttospafcaites&autmel magis tetnpe/
ratum/t magts fapojofum.mmufcft acutum»
fcd fpttatium mebiom manme tnodtfeariutt
apes vero abfinmm pafcetes/t auas berbas
amajas faautmcllcdminus outce» eft tame
mulmmmudincariuum pulmonis fplemset
eparis aperinutt.'? b vdropicomm tuuanuum
ctmojfusrabicttcants curanuunuqucrcinfra
t>emdkuactambcuquo:tbu6. £berereaU/
as pwpjtetatcs apumm tiocra a tn trac»m ^
animaUbus fctfm plun.-jautccn.
'©boafono voos nomenbabetf
\> Vtoiot3ndo.i9lautc5atti8feta
tte onufe qmdem ptumts fcd gra
mfemperoetcneatp^riria.bebtlif
«ftadv^lcndujtn fcpuicbnsoicacnoacver
fotVfcmg comotans mauemis.octndcapud
aucmt^malupzeteaetefiatur. tlam in vrbc
vtfafottmdinemptetencterea^
^bubon4ouKHriluvuj.)motuxiutainqt
pttgnataibuboncqm OebUis e vtfus bttbo/
tttsapudttteridtoctanusnamq» vtdet&eno/
av^ocOw^et.ppterbocapitmoneduUquc
eftijuis comtnigenerts ouabubonis^comc
dtt cabeote/efbnbo comecttlcotta monedotc
benoeteq: bttbo rbmozjeft benocteqttam be
bieet monedttlafo;ri6jeftbcbte,etalieaucs
voiantin draumbttboms/ etbeptumantip/
funui^pptcrbocaucBpcs cuj co bepjebedor
aitasattcs/kugnaautem inamaumm ftotc
et bcftiamm/no eft nifi^pptcrabum ? manfto
ne.ouus freques vlutams oe noac pjefagiuj
eftmoms feaidum augurittconiecmram. bu/
boftercoabus calrjs nnmmiictjs pafar^ ab
alijs volucribus bicodio babeCteplaftequc/
tatnocmmo temge/vtoeoleolampado* f3rie
mr.in ptumistanm^mrouro auibus piede
ftnulis efle vide£ fcdin anttnoncjtepcnu? eft
be fimttis.? tn vtrture quando ab autbus im
pugnatur/in fuptriu fe vertuy7 roftro cum pe/
dibusfebcrcndtt.raurc8t vefpeniuoncsve/
natercomedtt^Oenocce euagafo drcuuoiat
be Oie vero m panetum rimuus fe abtco^dtu
^lumbefuntotctea cotqiecoUi
C cocjpearnmplumeincoUocQloje
mntnptia fur refperfcf vtotat ^ii
do. Suntaut coiumbeaues man
metc/botmfrequanna^pfojuttOiltgeas.'? t
.earam mulripliarionccouerfantcs quas antt
qui veneras nocupabat.eo 9 frequetet nidos
etofculo aamo:ecottapianr.et ^cncn multo
vacanr.ettdeo columba Oiaf quafi colens ui/
bo8(vtotat5fi^o0^amcOBMnt>cou^roi,l/
mtempou^t faaumpullos cum ruerir eamtn
manfio caUda.etfucnt camm abus params.
S&eliozesautemfaauntpullosm aummno
cpinverevelincftatC./pptercopiam victus.{
vt oiat 5fido.^e namra vero columbaru( vc
bia'tanfto.U.v.columbaatti8eftvolupmofa
vndc't fcfcofeulanf 3ntecoimm.amafcttlu8
fenernonpotcoirctamen no cenatbfcutari. %
femiuamultoriensialtatfuper feimnam/cu^
nofitmafculas.etfaat bocatm ofcutat7 etnS
C9dtfcmen.e)ctali autem coim raa^unt oua alt
qttado no puUifuanancutmt oua venti. zom
ncs aucs qucfimites funtcolumbu5.ouanttn
verebisvclts-/ctfadunt^uoottafedn6ottac
temo niftquando co«umpu5fcmen. ^did&^
ttb^vucolttmbemqmt^p matoripatrepulun/
cantmarem etfemma.^ pnmuspuUus cft ma
fculus»€raliqtteritvn^pmitt8 vno;biez a.tt>
usatio Ote*etmafcutu8cubat0c^ieou3. -?fc
minabctpumttOttum coptetfe? nmdtf uu
^oicbus.i columba primb pcnctrac tdUm/
1 pttus otuidittllam % mafcutns t femin*&t
tcfacumtpuUos m vno tcmpoteet fonihacft
mams foUuatadra puUos quatn mafculus..
ctocacs minoQmiW vndcacs vdouo
Digitized by
Google
m
ponercmpcrputlos^mm oer^p^^
&^poiMmo«puiiomn^Waf»efeS
bo.cnmaotmaa «mlt qcaz puiios SJ£
P^mm^fm^yquiaaputfuBnonenVmnt
anpotaw/quouSpeie fumtobaum^S
Sunmtautcolumbe ffeneralte^ £»£*
«aiw.^osfbum^anlm.OpjopSS
^tdo.fupett>eri*i Blud. ©amtmcoluV .
flrononledit/mftVaran fiujfbMemauemw
pctmmmmAfiat/afa.ospuUoanmnSw
SKSB2SS8SS
danocomcdtt5amno8pullosnum£.fedrop
fluentardidens *>mbj3m 3capimsbe loncre
tt3n.Jfeanc^ncmbabetincdtanalctm fetaT
emme^fanmjisemsoefub bem ala emaA
ctus^calidus oculis impofitus? inftitaum/
bolo^cmmtrigatetibnatobcalmtam oculoal
fimnbabetardentej quedemdoabtctt/^put
^lumbapmsciinmmpmuti^
ff^^Jp^cam^ipia^l
Wfooeansamja/mnmetotcmojquequa
toeftpenno^^
dccolumbcbabctespedespcnatos/facpnl
lu^tmt^/rarofemra/nfftqnefti^ojamtnc
^/endeofublattspulfe/oammTutiminc)
^ ^^c?P^^ttemmcodc^o
co» oobmtmt(VtoiatT>iero0^taSe^
Mquamptentpclitfederc quaftSe^
colmm vndtc^ aram^fcdUeo^Sn
^pfoerbem^^^
ftar.<mtaquodb^
vtbtatmotcosgna4ar*^rocc^^
raeftbmgendnTnfcofa, «mdegroSumh^
nttmmenmm,^^^
^cIarcinapmittfanoemotustiaboaSl
tuntmtumbciUa^itaectWa
^cmmw/tanpbnnwpci^cftdd fttoZ
et^bmnsp^etco^bttsnumme^
3^a tquadomttenifcolttbabomitaquead
^**emtteft^
bns feaffoaansadrcmcc38,ow
SS^f^^1^ «»tattaipisrc©e
et nuobifcpmtttttfubamtattefpccKadBa/
raiatpfasa«iat/«AcpafcaictoadlLttel?£
tmmmeas trabft.5tem in^pto ^nfvraf
fegcm{a.ct^m,mcad#umrtam intenS
ttamram^ttmbia^lometmanfiones^
pamtrns eft nnmta, et qttamaic^ oefcrarad
longmquasgtcs femg redttad *p*iaMlmer
fnnjentremm^^altautcolumbe cautuis
lolsahgari Itnmmbafellaiqucbtmiflafeeie
uatmaeta^ \w\§ ccjTatbonecrcdeatad me
namumnsp^imaloca fcdqitcginpiacoaio/
faturab bombusetramtmtmpecttt^pjSttt
ns quasbcfcri/inte.mar*ct«etberaf ttucnM"
i^penmlocftba^altttcre^rrcqtteterlto
raftcpoitataecapeloccarto fcemoms.
4>mmtces fant , queda autanea
x «o«PVoasbtac.qsgrcdowgia0
vocateo©mo?tygta infulafutp
*, h^^T vl^^Jft*)^attcscer
ta babcntadttentendt n?a/grege'faattnt*J btt
cem/acapttrem rimav?cp oiuacapuTcpidejtt
m ibtttbcteiTanpfttn3nt.tdeo mim&m
tra btaHif.T?abcntatttbcattC8 buces $mm
f^*m^q^^tmpm^im^m
^mnx^^J^o&cmhpp^biSam
naneabampitjctapiaM*£>ecfola3utamot
btt^cmmntpanr/ftctttbo % enapaHcr inatc
tranftensmlairafrinaqua befcencWtfVnitt .
alaer^ensvetttftbifaaWabos cgoiTiffimos
ef>tnedtr^
m veteresets t»efo>btbttcmt.cllebottJseBi
eftabtt8commt%mq.mftabat3Ufumarimta
raqtiantate^nwbfttmc.11amcf alaUalatas
bca«tven^^qtta8befcj£,ruttms vtcHeboji
cojfabtto mfrtmdar^ moitmcaruommices
^pentpenasmtctas a'rcaco:.'jicleo fiuntt*
vencttoftt8n6b5ubcrtttmto
r^nctttbtb%cr^t.fttbm^vttdcn6le>
aW.£ommto3ttt^tu^
Voc3mtt83^aw/tt^m;mcm^
fm> jrm^pan amfua bat^aues^tfep
Were^
Digitized by
Google
fot aufbtts
SttntaM^tokeftaits rtumaltS
" t que fetpfatn ptjrcjatrdftro fuo. qj
quando crabdatm mutdtadine
fenntfegrauataj aquam manma
fnoaroftiim tecolbejtt/qijam perantimadttt
ienc^mfiindic/que remolicndo ftbicompa/
m^tmhsmimo^tirlandomteftina mgfiua
edr^ejpemLbetecamauis ferpenrumouts
iwfdtureretsgratuTimam efcam oefereiis pul
lis mts.(t*otdt 3fido.)£r oidmr dconiaqt
ncatua.quta conajftente roftro qnaG* otm art
ttafonamfec^fvtotcttidcnj) 'SJerisename
iumca?mfuoaducnmp:edtcattempo«sno
mtatatem.fcrpcnttbiiscffiramta/ronTo cnt
eos permntettntemat.etqu3ndo£p oetiowt
•zfcegttjcr/onmanatn fodcratcm ^frequcntia
fctucjir.?tdeo nicuftare fuperoomos ab bo>
imhibua inbabitafas confucutr.'? ntdu fuum
j:tmuftitftfticn'rcoaaa)n6 btmimr&eraalv
fedtn ftto rcceiTu conrra btcmcn tena rcpletnt
cufttttj/^atlttto virgutasmdKfpthnsont
pagtharne altqms vemus tcmpe/mcf ts mm
wibtcmct>ct'aat3ttCotiTomar. fnrcdimaute
fuatn vcrceudcm Cocum obtincrvel occupar.
.ctab3lt]isntdumocajparcvoIentibtts p^ore
St'tc&cfcndt't\?tucnttremiha/masauf3cot>
rusajmaltafenon fooat.fedqttoadmdum
7gcncmRomsofrtom/fcmmen'dan feruatv
quaft mafoausaliqttocaftt adultenum con/
ntbtmmfmfOTt.vItr3^ecum non cobabitat.
fedroftro ftporeftamrraTuerberar3t$ necat
VtDtatgrifto. ) Bltas quaj itt ntdo mas femi
tiamttonakatetthajbandofuperotta mas
etJttt remtha vtces mutacpuUos fuos mtro af
fimbtlwitetcuftodit/ctcicaiTtduo cubtmfu^
p^eosyplumas pcrdit/paterquando eftt pa
faiis materthmdo rcftdcr.Tccontterfo.quan/
do rcncmmr mas cuolat fcmma ad pafctta.cc
mafculu8mdumfouetfwoiat*amb:o.)Ct>
cotuemana tranfuotant/fcollccto agmmc ad
oltdas regiones fimnl poIa"c $n fuo aitreoe
fcctjfucomitcs b3bcntco:mccsqueipf3sp:e/ *
ceduntefquaftacontts&uamm pjebentes.
conra aues infcftasetsp:o vtrtbus feoppo/
nutrr. (vtDtdmrin eame:on)£hjantjis aute
f cnenofa comedant/vt ranas ? ferpetes ? btt
tufmodt venenumramen natttramcammnort
«ttper3tjjectmmtttaf.idco ets eftrefeeao t nu/
mmmmm/ouod bomihtbue 2 mulns jtltjs a
iiimalibuscftvencnum.vts enim alo:ts t eo
rmn mtenbnbus &ominamr.vnde vnrajs v>e/
ncmcmiJ^imr^fuperafapuiasfuisinfene
cmte pafcutur.Ham crtmia itfts dra ftfcos efr
Pm^ickocmnmmmnpm ejpcndta
fe&btis ectendts rari© taapaie «'pufns fc/
fovtareap^amit^tiirf^oidtambio, ••
«2ttando veropdlinafcmttttrcrura pcdescr
rolha babcntad modum agniv3ldem£ra* £
&cp^tap3ttlati)timcj!^e/mberefitopUjf
inapitmt/qu3nt<) qttorfdtcpuisfcnefamf.
^mtreftams amtofa^qm apnd
c Utthosgreconomineappctta£c?
fttttntattcjttres &o»mtJtt curas agc
re tnilcUamm vias m&nftrare mta
Wp^diccre.fednepb38 eftcrederemo£JS co:
mabus conftlta fpa manifeftetfvtoidtlfru >
"bts ihtermulta aufpica m'btt^nr.\mdeeri3*•
pIuuiasp:cr£ndntJtvodbu8fcandum Ulud
nunc comirpltjuiam voatimp:ob3 voce. •
«Shotauts g3rro!3impia'r tncolifvbtbabt
tat noaua Vf otdttdem.immttdis pafdf 1 vc/
nenofts Diuttfltmc vtuir/comifcneaurc^ t pm
matjo ^lbc(at.fed in amethmhfccus quan/
to ^mitbiuhuspitts oemgrefat/pulpc p^ce
tmsodtcanimali^us/concranifmn «? acapi
trcmcom'mr*(vcoictciftdo.)£ftajimaui8t
p:oba/3quite ? altp pwde auib^ tmpo:mna
nam aquita quam angerefomudat garrim i
volam infsquimr-z tnfcft3r.fedoef»atp{obi
taie no fcmper lucnjm poaat/q? poftlougant*
aqttilcoiminilationemaltqnroftro3b ea got
dmr /aur intcrftcf cuiattdo a pitis ocbiD ap/
pjopinquar. be comtcc 3utoief eamcrou.
a> co:nicc3 ccont38 Ocduait-z ^mgunt/ 1 vc/
lutquibufda mrmis eaa mpatib^/eismrma
ftm teadthngunt.t otta aliaa aues tpfts aco
nusttjfdfos i>imiantes/(ppht8 gtajlts altea
brfla fufdpthnt.cmtt8 iniiancftqz tilo tgts i
tcraalio quo dconiefolentrecedcrenorepam
mrth lods cofueo'8 feftdcrcrq: al v ulnerere
ucrtcntes/msmfeftat itquada fanguthts voce
ceterif® ittdiais oftendut/ 8rmeuemmin£
cofltcmm fttbtjtTcJtemibtdc otdfa; admtra/
cta eft bttms auis dcmenoa. n3m qti coaijgic
parenres glon jeua fenectutc pluuiara 7 akp
tcgmmcoenttdari^tttccos namn conttngir
c» cojntces mino^js ^^pats pmis eas rouer
TcoIIeao dbo pafajf.qn ctmi parentcs eop,
fcncfcareosruldtnaoalamfu^mm fublojac
1 advolandumerercctvtmpttmho vfusme;
bja btfTotuta reaocenctrcducant.
/Ditt^ fmccowcafono gattcrtsno/
c mcnb5(ptDtcit3fi.)comtt8jpuUoat
fuozuo» byanttarefptdr auibus j>
iisaljosnonadmmti^atnttlpatts perpen^
mmittgredincm fmjiftmdincj piopiij coloUs
rccoatofat.poft quaj uero ihorefccre mfpxdc
tons ffxW- $ewck&8 pafot^roi.idc jft.)---
Digitized by
Google
2&t
btemfwxpdii e&nomMr&ctikiH ytfa
§ tuubcnaltddetaris n°h babent ntgraspltt
mas/Hon ernin p:ius efcta ?c3daueribus fc£
fcccrfetftts fedrotts cetdns beuefiao fuftehta
tur.(ut &teSucj>, )^enrettim c^juus m ca*
datjeribtts mo^tuoia loea dcailta(vtt>fdt jfi
do. JetetTauis daut6:ofa/et^merfas fomtat
vdces.^oltts entmmtOTatjesciuadmcjtotiq
.#o:babetvoas mttmnoriesfvt diat ffulge)
i£ft eriam auis bplofa/ res rurriue fubtrabes
r0otiei^wloet8abditts^abfconderts. £#
e£amimitimida atus cadaucnbus tnridens
^oe\>enenofts^rd>usimmundt8ctbumauc
imevfpm&Mngaxes qitanda vmt prefagtj
h oittttiuonis babens ? ideo apud gamles
co^nas intet volucres mitappoltimconfecra^
tus(vt &tdt maraus(^eco2Uo 3ute.o.&ri.lu
vi.a>femmeco:uo:tt cubancfuperoua foleet
mafculifcrutttets a"bum.puUificanteis plu>
res pullos.T mba*biebtts.]erv*betrit altquaf
<pptermulamdthem.qtaues quentultospul
lincant aduntaliqttos a fefidan.dJtb. vitj. )
cpjnus niger pugnatai^ ajinot tbauro etvo
latfuperipfos/^rtora
ffrp ? pungttoculos eo:um, Jdej ibtdem eot
uusmger elr amicus vnlpis t p:opter boc ptt
gnatmmacekmtcoialtjs befholis vt iuuet
vuipetn»3^mibide5 co?ui pucjnaitt^pucjtta
fp&t ^pcrcutiunt feadinwccm cum artnis id>
eft tum rofmWvngtttbos /ctausf itis. vicms
obedit viaoti viox>:ia fq:ti(bucufc£ Sri. )3fte
fplus^tflus in medtjs eHuiis feruoiibus coti
n-a naturam alfarum auot ouat ? puUtncatfe
ws fuos.vnck patronus co iuus matums ^
f^busouarefert, .-.-....
jgnus farineoictt ofatttrcjrece #£
c cj^comsfttalbusmpiumts fttis*
..-..■■;• nullieuiminueniuntagnuntcjm^
olpi '.autem cjrcce,tptum.&tatur(vt
fetat 3& ) £tg& am a canehdo efr^iaus>eo/
cj>carmt'nis bulcedtncmoduta^ms : voab?fui
git,tdedattt cattit 6uidter,qieoffum loncjttet
rettetumbabet.'?tteeefre eftelutantem voce^
lengtt ctreflcaiofu^ ttcr varias rcdderemodtt
l^ttpnes.fetturautem inbigboreisgnbusco,
aue^ttb.usatbatedts/agiit puU*s euotaretf
itidis ctaptead modulahtta ocurferc( vt wdt'
j&)f<#5 autmar.t ab:o.hautebouh pfagid
euetu iagmreptttatqrctgttuf. naufta^topbui
2nt(ficut aiteunuois) £ighis maufptajs fe
jferlenfitmus aIeS.*buncdptatnaute^qtuott
k mergitm vndts.<? ideo appolltm fcitcdttfe
j cratus(v>t6ia'tmar.} Jttattsatttemmajmria9
eft fo^tudp, ac^tttscpado <e& famti&mt
femina/etet g coptejttonetn cottfplandfttqft.
cam attrabitad fe etcoiungit collam fuucollo
femtne cotitgando pofrcoimm vero feminajj
cuntmarenv^rugatipfum.balsteatautfema/
fculus po!lc6imt|j/ftmiliter femtna ante q> cit
*umfumat.3nuanteautentmo:tepennatnft
ja cereb:o canit.'? contra atio:um atttmannu^
cofucmdinem p. getnim canmm reddit(vtOidt
Smbeo. )pluma babet candiditTimam/omm
^tgredine vel coto:ealto imgmttam. camem
vetp babetnigram ad oirigendum Ouram.ro
fhtttn ca quadam mberofitate/vtfum ab oHa/
cmm etguftu Otlhngttetcm babet inmnfeais
valdenigmm mntome t>enfamm/ cum quo
cotlo «t ipfundttmerfo dbum (nn queritt ina*
<»t.atm interptfces ftt nutrims u>fositon co>
ntediLidWfipanisvel efca ftbi^piecta fuerit
pfebttsipmmfequettnbus ipecedttvoebew .
. btsjetradiobus ^^ vicmmfuttquerit.pedC8 ba/
bctntgros latos % daufos natatiot valde ap
tos*quoiuitt vnp vtimr p remo in natando.
aSo^p ejubemaculo ^ferecjendoftagna t laois
inbatoiwlet fecus aquas fentpmdtfiatvbt
femg paucaljgnafemdconiecta fuperouaat
batetputiificat/lSutlos foUidte nutrit etedu
caut/cteos roftro/atis.Arcfibtlo ^ptegtt-Tbeg
hu «&fi : cmis aduerfus eos app:optitquaue
n^tttierpuUosetapp^pihquates dpponet
etmtetponef feno cdfat.amseft magttecamo
fit3RWetponderofttaC3 co:po:tB.tideo qut
ctembittgvtt raro votat.volanttame dgitiftl
ttefhes voiam fomcotlts ettettfif etpedtb^ad
pofenua apptiaii8,fedn5 funtta magmcot
potts jiccnnteptnsucdmis ficutfuntoomitt
qui mt^a bominum babitacuta funtnumti.{
Vtoiat SDar.)
'. ^, . Sllejceftmufca ntodicaab aculeo
'.,'£. ^a^eo^fahguihem^
; , betauteminoicriiMa^admpdtt
ftftuU qua cantcJE oeb:at vtfangut
nem btb3t/vtbiat ^tftdo. ) ^epatamr autej
^nter volaniiaficutet apis/ ciim m co:pus ba
^eat vermts plures babcims pedes eo cp ataf
babeatqutbus voiaLgcneraturautetvapott
bus pumdts t>ecad.mertbus acco::«ptt's Io#
cis^paittflrtbus generans.a continua alamst
. rep;u^mrepercum'ohe.m aere UTeptmm genf
. rat/etqttafiftideifu£cadeuaa^vtc^^
terrefidet»ec|ttis t ^^vtcaofis vatckttocetTfnept
: 'p4 mpzfii bozthicrttes' mfefht/t afequieeO?
aMt/benoaimadntedratuolat/ et membi»
Ctuibus tttfidctoeburattp moidet.tf nooetti
apetaeft.q:Hunen ttbattcmda.wdcminu*
p^iiimMsf vd ic^etrittdts/fe ^pbattiai
Digitized by
Google
fccmibMO
tetm laminie vtdendt cobarere fepe (olctbi
uinidiiift^j9 pafcettdts fumme valet ^ices;
. cnt; ui.^e^Ucansas a&btfutsdtntbud qo^
fagtirar nmfcas in aetepwk gmMime «pa
Mnair.5icuntur aatcm cniiccs ickfrantpbef
tdeilmafammttiJti^lWaaii^ penttole/
^c^settBngr^iitafa bia'turl3arte.vti/
de ?wu %idm> tdcft mufia. dnma.'? Bfr
mfmodi maTds teff 3 egvptioaim 'paxaffo efl
(wbtat 30^»). ^ autemcwomta genugi.
I^mum m^amml trtacjni cb:po:is tlogt
tmtRsMpe^:a!timmmiifamm/«paii3t
volaats .fed trtagtse teriaataris * ad&erennW
(uitt^mbris aitimamriu} ^ai&ris amclex.311
^lieenfm pilis atiimsuum ? majaroe cauu^
fe immet$c£t ibife occultatts fugjjetis fati
(ptinero atc& bfbitin tarituj c^caruero vUeti
tcoaodit/vtpa^etta anriquomttt cand" auti
|as/ciuaa cOjiodunfj vlceraiitfates mufce*
©ncknondlmirumfiQlesnmfcefurmoim
feridequecttam feridis '1 co« upria b«moa>
^asfuutnutrue.
Jcada a cariendo elfbfcta . "i6 $
c\ mcnc^ogatrare(uoratr3mfo2y
tttar cartalenamf vt oiatar in eri
itte,)beciti roedio efra qn arbtifh mendiamf
catoribus rmnpuntur tanro quarttu^ refonai
darip:em/qu3nto fpiriawnaercum tuitc rcjis
Ba^bitpuno^SicimscicadasperfiHat
oieo/ftarim neanrT/eo q> oblmtccis pO:is (pi
ramen aereum baunrenon valmtfeclfiquts
frariro bis acetum f^pennrundaf.iUicO reut /
4ttleurtte0q>vi8 aceriaperitpo:os qui#otei
^»Jli^ne^b(!meb3ttmr(vDb.antl^o. .
i ■.-:.-:. . \-^twUs^iatm.i^emB^its
< f ■ ■ too:b£ terrarum fmcjfatarisimde
;.:: v . tlaianttranair.0iidetapb*ara
?!$>& vbf nafcitar feniirfincjularts nomiriatur»
{ vu o. 3(tV) t>e ^c 3ue oidtpbtiofopbus aV
^t'r#auts fuie paft vroeiis.cccvelciutgat
£s annrsqatbttscompletis camftmtn fenrit
jbefecatm uicUtmfacfreTlicjftis aromarids %
multu^ ftccts qaetn efetee^remo^fous rlatf
te fauonio acccnduttajr/ciutbas ta$ aceenfis
fentf fpowftidum ine^ecUtttr/? ilHdem inter
jjgna ardenaa tncttteraatr, ctqtto aftete infii
irtduum quidam vermfculus nafdmr/ 4 patx
iarim plumas rectptetts itt voluctiem refoana
.W.(idanoidtattibwUtte^meton)^efent>
ds bttmoKfiaearterenoatts fargit panlarij?
qaiaadotefdt * i^ceflu tempoiis atomm fdu/
itKmigta/atcp ittaots fpeaemreparatar.iQl
aurcm putcberruna auts pauoni tn ptamis (i
m^^l(oUm4m^iii^mlsmiQ % friKrib*
ottmdts J>tcci5 qdcKJis (oe qtWttarrat ata.$
^am omas fnmmus ponnfet in betipotidat/
tatee^ypri tenjptam ad (mUtiwdinc} teotplt
iberofoumomm edinqffet/primo btea^imb
tttmcummu^iicjttaaromana fuper altate
cott^girct/^mic^emadoffer^ facd*
ttcium fuccettc^flet/fabito omrtibas vidend/
pusbefcettditirt mediitm rogum talis ams7
cjueitt icjnefacrirtct} ("raamtn atteretoeltiecja
cea restt.ancti^ aoceni diiere/i cum 'dtlwent^
be pzecepto ftcadovm referoaco/mfra mdaa
^mdarn vctmicttlus be p^^cucto dncre eft crc
ams qut* tandem reqpieus fo;mam auis act
. itj^mUiwdjWni euolauit . ' , '
: -L ftusdcp;0pai?0cenomeriacy
. i S ecprttalienim voce fonat/vr bi/
. : _. : 'tfr3ft^.?^irtB^aui8.t'dcrt
c|ras mac|prarrt alamm' 'tfotas volaatsae/
fe^.^^ntpetxtts pividait (jaas vel;c
per^erere^bnesfvt^aifirtaameTou^iS"
emm aujs otltgcns utam fpeacntiirifodezi
'ie vmen? ^abes rccjem itt 0:dt'ne Itficrato vc*
laits (vt otdt 3mbjo. )Suct6": auteagminis
quaft caiagartdo ? arguendo voce ad reaos
volatas cogtt agmctt. t ftfo:te r3ucefeat (uc t
cecjit aliagms quc fupta idem ofladum»0nj
es autcm voce p^coitta Krram pettiitrvt qaie
fant.TmmfedOTtttadatttodiaitt fut/ vigilf
as p:dittant vtalicfectirius cbnquiefcat.fit/
0iles aurem fuper vrtuj crus ftattt birecce 7 li
ptllum tettcttt in pede alrero a rerra (ufpenfc
vel elcuato/vtifiafu atiquo 56:mien'rtt/pcr
cafum taptlU etcitenmr (vt oidtari. ) ftcfuc
gmcs m mucntatc av&d colows.fed m fcne/
cmte qU3ndo biuausytttunttlto pltis ttigre:
fcunt'? (t que illarum a fodetate obtrtaacnnc
vodfefartdo perdttas fddas aduoarit i rcq
rttnt.^me8etiam quando fup:a fe vcniente
bcrodiumvel acapitrem pqtipiunt roflra (m
fupenus^^jntacumiiia/^utpouuntc^
fofin acumtne (c befcndunr>
2tUas 'a calrrarione evocatus.Jrf
', $ cercettrasenijauesbuicfo.liKftt
' ' drtt'3dtmunt,Betere8emm3b/
fdfos cplios i?6c3ueruut(vt.b.3u*)^£S3l/
to oidt plt.tttr.lib.c;ttrt.came8 gaUom crude
'1 altdeoppoftteujp ni&M (expaxe bemunc ,
vcnammA ad idem V3let eius cerebttim i po
itu fumpoiSi qS ^cttt ems pirtguedirtevelvi'
tdlo tnunctus rueitt a p3tt6ens 1 tebuib? o*
[tus ent. foi aurO Itcj[uefcertteOrt¥fptIom vci
jgallinamm comtfcemr cbfumuttllud i(cvit'^
.de 7 os gallinaao auri vewena ifibw c mip
4fcUu9itac£ i au^ «ude % (iccccoplcfiom*
Digitized by
Google
tfber h
*fdeo tttjtfmm babetauclade ?antmofttans
#pter quodconrraaduerf3rio8# fws v*ori/
bus iudaaferpugnsc&roftro accalcanbus
oduerfartu fpcrir * tacerat/obtenra pfctojia /
ftapcantat.anfe^ atHecanteralfs fe verberat
^fetpni fenes ad cantandtt fefpm reddic apa
,o^.3Jn<pftmdtoubus botis nocris canm fo>
tetemtttere darioje t valerio je. f^ rirea tcpus.
mamrinumvoccTomtatleufojevr.&.3mbJo;
tnfta rubca geftat fn apitc /<p cbtona amiffa
j>dtt audaria *ad aggrcdtendu aduerfarium
tp5 efikftfegmoVe/jelat-r biugitwojes fuaif
Vhmetoabo Vocequadam ipfas couocaczfit
bi fubtrabitvteas rendatat^pafat/pigut
©:e i tenerioie qua pum btligtt fecum quieris
grana vidmue cottocat/'? ir/iuspfenna rirca
feplusafpeetat.se manecu 3d paihteuolaue
nt/larus furiiaten ipius pamo appucat/tg
quofdanuras ipam ad (m copula atttdt? tn
'mtailrp fpfa tangpjelonpus fpectalfter pn
gnk i appJopfnquanKs gallos/roftro ? al
caribus afefugacrofrro tpmguando terra^
otrit/-* plumas drca coJIu erigtr/vtfeaudace
f^riat.? penas caude quara pbt furfnoc beo*
'fum deuat/vt ff aprius ad pjeUufeacangat»
taptdc pctofum note attecmau eaIcedoneo-ft>
imle gtgmt ? potrat que ronelapfdis (vr cre
dunt qwdaj )ico nmer -zabbojjet/? marime .
fi raerir aibus/aibu cmm gatld leo fojmtdat
vrofcripiraius.rbftro ? pedtbus vtcmmque
mnt^aleam t puluere fulcat ireBerfat/i m *
uajto grano 3d gallinas vodferat teas vo /
car-ruiteteriagaUus aquila sacripitreptedo
nes terre/qj tales ptede aues volucnbus f ter
ra beabulanribus infidfatttur. i fdeo cuj gal
lue fit valde acutf vifus/pnu oailu^p viau q
tedo infaius bepjfmttMaducnmequalevel
acripims p jecaueat. qm cu vemcte a remotis
Vtdmt/ftarim adgaUmas vocfferat/^rugfes
fn bomibusruptbus acfcpibus feocculrar/
vt btrit idambeaepitus eriaj gauua ouatin
vlmna fcftecture? faritquedam ouagua mul
mm romnda ? quaff Uutda vd^accea/ £pq*
bas ouis ftlab auquo verme vencnofo rabte
buscanicutanbus foueanmrbaftlffcus |>jo
ereamr(vtbfa'ta&eda)oeg3lus btdtiCbfta..
gatlt iunenes buriojes funr adoigacndum/
minojtfcs bumfdttatis ^gallina. £aro eoal
quidam aum(ucur.b.tde) ftfcofttarts babec
fed quando coqutmr folutmr.vnde ft vet?gal
lus ^pieais tntenottbus oe feminecroa ojte/
fts pohpodio tmpleaf /? quaft qumo^ Ubjis
aquccoquaf/oonecaqua fere confumamrftt
vnUmue coten^m babcuobus paftoncm/
vficofos*'? ftegmaricos pn^tb'urttO»B^me
lancoltampaaenabus fubu<mit/grofTain rfo
macW ventofttatem exdadith bolojem mm
gat ftomacbf mmojem % bolojem anteriottt
<airatvaletcontrae rraricefebris pUjkmiM
bfrifcfdem.
'S.: 2W»8 gallfnaceus e(r gatlus mtt
^ppter abfdfionem temmlo^eife/
mfnaf. J^ojeautalio^ animalti caffratojtt
toma mcoplenone mutaf criftam enfj perdit
audaria t>cponit voce i cafttu amfmt.tt^bo^
rasnoctisnonbffcemftaltysfe noa paaiM
iicc adpugn3 fe acdngmfuper oua alf enaco
bar acfteiTetgallmaorndu femfne aflumens
pullos altenos murtt. vocej ettagaUttie fimi
lat? croat3ndo voce faudda^pttllos podtac
gallfms k afibdaris/d efse3?.efc3 0medu:
t beuotat.fede38 non reftdtnecipingu^t t$
cnets fpmgu3f.j6l3utgallinaceiis rimfdio/
ris aittmf f gailus.': camis buidtojfs^mo^
Itotis i pm^\icdmi& maiojfs ac plume lario
ns.cuiuspedes quandocg rranganmr/vtcu
barefuperouacogantur.cufus pcdcscolugi
mr poft fpigU3rionc/i bepjeflo captte ad ter
rl/adfoju ereaispedibus bepojtaf.kegal/
lo tn%ttT3to (pitit cofta.Jcares inqmt au>a>
rigadf/omnm volarimtcamt^us funt puca
ote8/tandabilt^.mgenerat nummentu t fa»
gumem meUojcm/crcbclU eo^ crcbellts autf
umauarum ftmtvaliojai
2Uina eft a galto bfcta.ffcut aleo
g ■-. nebict3eftOi3.cutusmeb:ap£
quidam bfcuntff 3uro Ifquefcen/
te mufceanmr c6fumfmr(vr b. ?ff. ) €ftaute
auis multeouanonis i multe puUmcanonis
^ multe ouantftnecofm(vtbicitanfto4f1>JO
vt.)? bfommroua ventf.? frmt attjs ouis in
fiptdioja i tllaudabilioja. ^quedamgattine
f adunt (cpc gcmdtos/t vnus gemellotum e
paruus i quando^monftmofus.poft$att/
tem cubanrfupcroua fua pernes sics ftan^
apparent ngna pum/?erit bccmmatbjibua
poftplures btes ? m minojibus poft pauoc^
res/tgeueratur pnllusoc stbumme ?n\im£
tKvitdioiyt bidtidem. ^Stallineaiajquetri
tnfs ouant uon fum longe pf te.fcd cuomojui
mr/ vt btamr li.vf .aliss pero galline pjopjfe
tares omnib^fere notas/ragirgIo.nu> 2^a*
tvtr|.vbi btdmr 45aUma esuts pia ara pu!
tos.DampuUos fub 3iafouer. conrra mtluu
metur/beboloje pullojum egrorat/t ptuma
t>epoit/piufpuUos # fepufcttt fstfat/^fpof
fnuento cibo congregatstc^ voc3t/^p pulto^
Digitized by
Google
deatiibtts
fflipughatpatfos bifperfos ttttcj^cjat3re&
voat.ctneamfo velmttoorapiamr/eas fufc
alaram recjmine prorccjiretOerWatpmmartt
bifpiditateet vods nnccdinc affectum arca
pttUtcalosriianifeftat.
•Ripbes inter volatiUa redtantur
Zlenitt.jri . w oirit cjlo . # cjripbes
e quadrupes . apire etaltf aqutle
fintilts/etreltqao co:po^ ftnulis
dl!eonuerf>iibtcattn tperbo^is monribus •
equis et botninibus marime eft mfeftus m ni
oo fuo report tttapidem fmara^du contra ve
nojofaanimaUamonris.
iErodius eft aufs recjta'p:ede au i
bat mauu cjefranris aftueca. <£ft
->-. : 94jrerrraut'8animofa ao modum
acojpjtns/pauce quidem camis
^pidffoip o^fa&ec eft mulce plumofita/
csmdeo iaiiJFitti$eft voUtus/quia parutn
^fhrteoquod aejcjiauat et mulmm quod eri
** gitw& leuac(vcoictt^:egotiuf )£tideo Otf
t Yimilis eftftnjcioniinaudana': virrutequati
' nis ri%nitis ficiperjtla varia i coloie. "Dcro
,. Mu^ttfeni.ma^ne cftanimofitaris/'? aceurif
^^r^ecctoas % fotrisvncjutbua/t plus iedtt
* p:cdanwuper'ipfam irrucdo pecco:ecp roftro
fiuevnge.r^Kaatellariunofitarif cj> (i primo
• velfecundo tmpeSrpteda^ non amptatcp vt
dtctam defe perit vttde (i filueftris cft 1U0 oie
Wjcpje&fm <^ueric.0ivcrooomim'ai9 quafi
ptepei^nelta enat^jcur.per area 7 ad maua
gdtantts Oe radUtuncnonredicvncmm ent'5
quafi Oegenerentfieftimatquando ocvolu/
crequam imperit non munpbatf vto J5ie.)
bccauis vuigo falco nucupacur fiueftucs^vc:
fcicftcjto.fuper pfaL )* e auis qne ifcr omnes
p^wUtcresbabetarTemr^^m1! amma
rircapuUos (ucur Oirirartf? epmeron* )**d*
tnquie feduliraris offidg aue p:op:to.s, fctus
pafat.parfminiuWqne pullum 3baqmU
sbiectum ftne ac^itJtm|rmpit ataj nucrir.a
oauerfucjit/necin farnis vebemeria pumcM
tames aijgic.fedlaboa'8 patiens jjWhnedfo
erpeccacquoufcp ptedam ftbt cqn|:t^iwjc
natqu3macqmrat.vtoiatg!evN, ;-■■
3 ruudo quaft ab crudo ab ae*e ,
sftoictaeo a> dbos non fumat re
fidea§ feo ut edati^ acre abu a
pit(vt^u?ttfu)€ftctri5 auis vo/
'dferapertoJmofosojbes^drcuims vacja ec
volifera.? n ntdts q} oftmendk eftfume fol>
liata.inreri.im adbocYadendumfumceretbu
•ffiaitainouftria oequauts macenaquodfa/
dtbuundo foioroft^oearstUa.T^Jmndo
itxfdtaute valde pemjofamire acjfftcite
ervdoafltmivolans etideo aceteris auct>
bus non imperimr nec nuncp aUcuipteda ef!
maria tranfuolat adregiones caUdtozes i»
qutbus credtturper btemen commo:ari*cert3
cuftodittempojaaduentus fut ctrecciTos. cu
ius aduentus indtdum eft veris/et tefttmo>
nium inftanris ferenitaris eftiualis ( vt oictt
2unb:o. )bc bintndine(.O.Bri« )autf ag:efttf
non coit ncc ouat in anno nift femcLptccer bi
mndine$ que bis ouat fcd puma oua altqui
bocouumpunturpzopter bicnjen* oua vero
pofterioza complemr t radunt puUos.^ccin
tbtdembidmr aues que comedunt carncj no
ouatbis pteter birundincj que 3ltquado bis
puUirtcat.^ccj ibidc/fiquis cecaucritpullos
btrudinumreuertemrocttUeoram ciacnt cni
berbaquebidmr celidoniacuins fuccoUnit
ocolos ftUouim /ctficomli eomj fanitaci pftt
nereftauranmr(vc oia'ta^aco03fCm ivt&
robirudintsinueniunmrouo laptlliquoruj
vnus eft albus ctoidmr fcmineus.alterpero
rubeusetoidturmafculus quia maious cft
virmris cp albus.bt laptlU oicuumr ceUdonu
etfuntp^doftm3]rime.quando qarabunmr
OepuUo ante # rangacterram.vt oicimr in U
ptdario vbi eonivirmtcs oefcribunmr('7 vt
Mdtconft3.)fancjut3 Ocfub 0ertr33la ertrac
tus ocuUs medemr/ficutfanguis coluntbe.fi.'
mus eiu8Y>3ldecftc3Udu8 tviinuus fiucco^
rofiuus itdeo oculis eft nociuus . ^nftrutt
outera btrado putlos fuos eiccre fterco:3 crtra
nidum. ©untautcm btrudinum ouo gcncra
quedamcnim funtmaioas co:po:ie 00:%
babcnccs nigmm pcctus mbeu i vcn a"c alba
"jbeoiUgutbuujana focietatem. vudcin oo
mibtis bominum nidtftcant.3U'c funt miuo t
ris co:po:is ntgtum b^bcnccs pcaus vnidi
nant.innpamfo:am:iJtbu8 iurta aqusm» f?
tan j i(k c| tlle intcrra nidiftai ic fcu argtlla.ec
' vmufc^ cauda 3d modum foipicis eft btfur/
caca^cerbispdincs vcro Oidmr eife vnu gc/
nusquodnmet3lic3ue8 eri3m ^qutU-z^c/
ctpttcr/vtrugmnt iUsinbirundtnc tanqu3rrt
boftcm/nec sudent fuper p^oam tlla vifa ir
luere.timentenun motfumdus. quia fo:fita
vencnofu8cft.vtOidtpU. 'pucjnant autci»
birudtnes contrs pafieres nidos eo:u fub in
traures <i mo:fibus ac vnguibus fucjant eos
tenidisfuis*
aiadriusfecundum pbilofopb»
K cftalbi coloris/nuUam babcsa
ccm nig^dinis cutuspars infcri
•; fcmoris tpfi^pur^at caUcj.ncj
Digitized by
Google
2fiberxn
oculomm cotus namra efl taUs cj qttado alf
quts-grauioerinetur mfitmitate (i egrttudo
fueritad moxcm kalackius auemc radejfua
QticegiQtQtzctbue dubio cacmorimrbomo
jBtautem infirmus Oebecconualefcere. Uala
drius figicvfum in ipfutn et intcttdit m cum
quafiapplaudetts d .&:iflfert autcm Ualadti
us abotticula quc cudtur Ualendja quecft a/
ui& fotto:aetcatto:a ftcut mcrula ficut diat
glofafuper oetwmnuj.vbioicuwotrrerc ta
lanoriaaUalandra.
2ruseftauttjqu3ttdo^mttwa
1 qttattdoc^ittaqtttsbabitattsvn
dc tnauroja fcrtbtrur. 2iarus eft
futmrms babitato* ct incola terre. nuc naiac
ptpifasnncvolactnftarauis.
£>cufta eft dtcra co $ pedibttf fic
l kmgavtbaftamdeogredbaftigt
o» cam vocant vc diat 3 fido. 2to
tnffe regem non ba bcnt er ramen otdtnatc U
grediunmrpermrmas fuas. (vcdtdtur p:o >
uerbio.jrtc )mumo fc Oeuosanclla mato:ef
miorcs comedut acmaducacm eftateappji
rettcin bianc vcro latatclongio» babet cm
ra pofterioia § antetto:a(etfkutoiaigl. (u%
3ocU }p:imo cft acbelabet etpoft aefcentib*
ahs fttiocuftaapms icditm mucnmicquan
do eft acbeiaberquam m fatectute quauoo i
locufta.os babetquadranguium ct p:o cau /
da aculeum babct crura funtTepUcata et in fe
rcflejcaygcmtmaattommctbcrbas comcduc
acoirodutttavenco auftraligcncranmr ccad
voiandum condtantur.^tt vento autcm fepi
temmonalimo;iunmr.^n fahando locurra
feertgitecinerigaidocaoica ftoabus amig
daiims impuiguanrur locufte.21ocuftatnmg
$ maioapaite confiftit ttt vencrc ectoeo infa^
ttabtltseft.vmVttm babetmceftinu^ quod fa
meccimmundtrufcmpcrcft replectum (edcp
otu viutt femperefuricetfiqmd inttenerir vt>
rtdcco:rodcrcnon defifticmodico rngo:eqfi
motuuretconfopimnfcd cato^fotis rcuiuil
fdreycuitts fterco» vermcs nafcuntur.
4&gulus ab afltduitatc mcrgctt^
m ttnomcnaflumpficScpcciiim
dtmtflb in p:ofundo capitc aura/
wm ftgnafub flucnbus ccantc vctttctttcm c /
quous tcmpcftatem cum damote Utcus peot
thm iit pclago firamffimaj tcmpcftattm fo
turam efie cemrTtmum eft quando racrguU fu
am»tadUtt?cumdamo:e( vttiidr jjfido. )
mcrgulus mbamndmctisfupcrUgtta pauca
wdirtcacet mtro quodam affectu namre pulU
';<»u>0ttmflcctccto.flpc;ttjojcnaa matrct»
fcqmmmr etvartaspeitagt vndas afceitde*
re vel oefcendere nott vaattur . vcrmcs aqua
rilesctpifacutosab fuiventris fattandam i«
gluuiatvenanmr in biemc ptopcer paudtate
moms tmptnguanmr.Jtt eftatcautej ptopf.
volams libercatcm camibtts et pmguediue
0epaupaa»mr.qu3ttdoabauc rapscc perfc
quunmr adaquam rerugicntcs mcrfionis be
BcrtcioUbcrattmr.
3luus moUis cft votamct virtt^
m ^nde mUuus quafi molUtcrvo
tans cft Otcms4tam leui petma %
qtiafi tmmobiltfuperacrafermretvitletttta
cm in volando aercm mottcrcvidemr. £& aut
auts pattcns labotis.ecideo oculos tn fcapu,
tisfutsreapitetneperlonga inncrts fpaoa
fangadoefftaancaparabusbtfpanie fccura
Ouat(vt bidc 3fido.)z£ftautem ams audajc
ctrapat in mintmis fcdtimtduf cft in maguif
TJat» voiucres ftlueftres muaberenonaudet
domeftidsmfidiari non ttmccpuUis eaatn
infidiamr vtcos rapiat.ctquos incautos rc
pcrtc ftatim nccataoaucnbus ctimmundis
vcfctmr.aptomobicovatmspafmdraefa
dfcuttferturattifo unpcoimretammojcfc^
ptcripfius pttfiUattimicatemctfcgnittcm i'u
pcramretmiUttts ttt iuucnmceab aUjs amb?
p«:bcttOttvtdemrOiffcrrcfcOqttattto oiuti?
vtuicranw fuam namram Oegenerem pius
oftcdit* /^uoddam emm genus eft miluiciut
tttpzinaptoaues rapic^StfceraetcaOauera
animalium odndc comcotctanocm visnmfi
fcasccvamiculos arripic(vtOiac anfto. ) vt
tiinofamcpcritiQtautem auis tmpta drca
puUosfuos ficutct vuttur.boletenimquaa^ -
00 viOcceos impinguaruet vtmarcefcaBt to ^
-ftrocopcrcutitetfubttabicas dbum.voccm
babetqucruiam famts nuudam.^am quatt/
00 cftttti: voccqucrula dbum qucnc j
c 5cttco;ajccftnocctscomusficbv
n cmscocjpuoacmamacqtbcno
ac votans dbos quentctcmerctt
Oo damttat cuius damo* cft volucrtbus mU
tum ooiofus(vtOtat3fido.)^ft autcmautf
•luarugactfotem vidcrcnon poteftet fcpul^
cbra-? locatnoauojum mbabitatetftequctaf
in panettbus ct lods riofts tttoiftcacoua co#
lumbamm etmonedularumfrangttcc oeuo/
: ratcccum ds pugnacbcc oidmr nocma qtta
fi bcnoctc acutc mcns.oc itoae aut vibet.er>
o:to aut fplcdotc folts d? viftts bcbetat bac
mfttiaaetcnftsnonbabecct fi vcnerit aimu/
dcftadm mottttir vco.^^t
Digitized by
Google
&CMM&
Tlocrocafttsefta^waqttafoni
6 mmfadetis.jjnfattdbusautan
babaquofdam feUiculos in qui
bttspjunoreefpicdbumttreceptum ttt (ccd
dum penrrem micttcfcuos enim baberwerof
rn pno cancum dbaria reapir m alio tantum
&ecoquft aoigericfed ptius g pcfdcula gut
turis icputacur.vmde btac 3fido.onocroal*
grece Oiamr auis cum longo rolrro.7 fuc buo
genaa.tmum aquanle ecaltud folicudihis q
auteminaquismanaeft auis vtldc gttlofa
que rortmm tn aqua mergens bontdum fona
faacp^eapueautem tnftdiacur angmllis et
p:cdom quam anipic fubico ocgluriens in a
Itum mirricbdnde ruminacec rauces mouec
acfi ribum recepmm th o;e cenerec btc in U't>
cozequiefcens roftrum fuuj femperfurfitm cri
gicer ftcipfius acumine contra tnmlrum acd
pimafeptemunicvcficfccuriusootmirepof
ftr.ptbiocjiftdo»
^Uianus eft aufs quc* tn 2euitf
p tt.et &curro. nir) .po:pbirion nn
mpacur.ec dlauis egipri a babi/
tans in folimdinefurta ntluj. Jfnrcr polucref
aucem fcffm Icgem immundas m leuinco nu
meramr.0untaute5 ouo gcuera buius auts
tmum in aquis babicans/? eius cfce (imtpi/
fces. 3lterum eft in terra babians/folitudi /
nembtligens/cuius cfcclunt ammalu pcixe/
nofa fioic fur laceni? buiufmoduomnia quc
peiitcanus comedicprimo m aqua pede cin /
git/z inohcca quafi cum manu cum pede ou.
apptiaczapponicSolus pelltcanus pzeter
pfttacum interaues/pede yarurloco manua
&e peUiano quoqj (otritglo.fupa pfal.? ibi
ckm oirit pbilofopbus)per bcc pcrba^d/
Uanus inquiteft mmis amarozfiUomm fuo
rn.iC.tt et gtgnitnatos ? fnripiunt otdccrc pa
rcntcs fuos in fadcm percuciunc^ppicrquod
tpibs macaregcatit? ocadic rerao vero bic
matafeincofta vfcp addfafionej fangaims
ptxomli calidum fanguinem fuper co:po»
■ rtUo^moimo^poftctmncucetcuius wrmce
pullus paris mo:mu8 reutuifacgU vero fug
loatm tllum pUL jfaaus fu^ ficur pdiicanus
TcpeUtcanus oiamr roftro ocridere pullos^t
in mduo lugere i mnc fanguinem (w$ fupcr
cOsrundere.^fictltosvtuificare.Sliam au/
fam moms puUommpeUiani. (afitgnatma
gtftajacobus bepimacoin li.be mirabtlt/
bus orienrakum regionum) >£& inquitiegp
prs auis qpocaturpclUcanus^ms magnap
ata^? marime macidqzquicquidamcditd
» tmimt pcrf«dTd,lib«cu,rc babaitdtwi
* tdeo ^fc^ ad pfat3Yn^pojaffonene$ te /
nccaH.bancaurnamraIitcrodicfcrpens.^
pterquodOtt,p paftu macerocicmdtt/ferpes
per arbojeafcendens pungict intcmdcpul /
los fuos.fuperquos materrcdies wgcrcpcr
triduum fcmmbande in peoo^fe pulncrac/
<i fanguinem fupcrcos rcfpcrgcs /cos a mo:
u fufdcacer. fanguinc vero copiofius ficcftu/
fo/ocbiUtamrmatcr.^ludc ipuUi coganmr
qxrep d>o/quo^quid3naruraU'erTccm mz/
trem debtlitatam pafcuncquida vcro oegenc
rcs func/ibc marre nulla penims curam gc /
luncquodbiUgennus aducrtens mater /rccc
•pds t?inbus ftltos fe pafcences rerbucc^ bili
gicaUos vero rancp ignobtlcs t ingratos a fe
rcijdfZ fccu comancrc aumuere no gmtmc
^rdix a vocc nomen baba(w oi
vat5u'»)cft auts fmoda. nam ma
fculus in mafcula cofurgit i obii
m fdffejtn picceps Itbtdo (vr otat 3 (i. )adco
aucc es fraudutatca ptauena oua oiripiens/
foucatca ficfubtracca.fed bcc fraus fmonm
no equide babec (£toia quando puUi voceni
audienut<ppn'cgcntcria's namrali quoda ef/
feccu puracma macrc quc eos fouerac oaclin
quuncr ad tlla quc cos gcnuitreuermnf. ( vz
t.^fcpanrcr^Hmbto .) 'flo aut labojarux
cubado vcl ouado (icnt alte auce (icut 0. Bxu
BUquc inquit aues genaat leuita.ficut r>dt/
ces.'? mf padtcis polat in circutm venatons/
quoufo^fugtantpuUi fui.^ po(t ruga pullop
fitgiti ipfa mili damat pullis fuis/mi^pul
\i mot nad fequunfmfem/ 1 ftari quaut cibu
fuu.£ftaucpdtrpauccpcnnofitatis % multc
camisadco ocbtUs c polams in volado em'5
pap a temt fe engtcfcd ftad poft paulula rer/
ra pcnctnraim ntfum nma % fugit/^dtu ip$
ptdcc in aera/a cerra no recedicad fonimj vo
capanule mgiens dra cerri/anccf fdac i rc
tbcpd t toquctt fetnum'r(-pk.t>.li.riar.c.vu
ffi d perdiriyxi equo podae meUie nmlm da
rinat pifmSIndcr tn pirrdcargaea ocbare
femaruoua eo^ tn vafe aco teaa valatt cum
mcllc piceribus ocutomm .
3uo afono pods nomcbabaoi
p tus caro c ti ourapcvir pucredine
fena'cnecfaa'lccoqutr:(vto.3fc
©iutt ampatto (fciJm 'Bri. ) jgcanms 1 puUi
ftar ixi ftncuj.ano^. ocmdc colo^nf a? alc
cubat autoua fua.jicotcbus 1 modicu plus
^dndc fmtdunmr tefte 1 no pulliftat/nifi fe
md m anno 1 ponic nj . oua aut pac minus
«bcr|dcpUtmas fuas cn p:ta arbo:eetjaente
folia fua.i ric p;to nafof pluma cd artx>;cs
Digitized by
Google
£te xii
non&wgens fettunfud perfeqmrwemmma
(culus femtnam.? oaa fimune inuefttgat. vt
frang3te3.vtficttimriefucmagt8 vacet.qS
ttmens femtna foUtdte abfcodu ea.ne ab eo
vaieant oe faciU' uraeniri. "Dabet autepauo (
wauioVm^caputuinntin^-j^fowneQuafi
«crpcnnnum.^ tamcatuam/mceflum fimplt
rnn ? ocaura/coUum mocucum ? ereetu^/pc
trus fapbueu/caudam eleuatam/miiapul>
cb;itudme oifttnctam ? omatam.b5 pedes $
fomuffurwssrugos/pennaram fuaramad*
rnuans pulcbrimdincm erfgtteas.* ad mo/
dum totzfaeaxaUteffgm capias drcupo/
tut.©idcn8 aurcm pedd fuoai fcefoimitate
quaftcrubcfcic^pclut no atrcndee tKedtcta
pennampuicbutudine/easfubuo oepnmtt
acfubmttotvocem babetterribtlemfrr attq
fcam)vocebabet oemont8.caput ferpenus/
paflum larronis/(pU.vero.U'.mp.cvu ) oiat
q> pauo refotbetftmu fumtnutdcs bommum
v^liratuvaldeem mcdicutale e.fj raro uiucu?
Sfieres funt minura volattita
j. aeuirareftcvocata(vtoi.3fi
t>o.) i£ft aurem pafier ams in#
ftabtlts/tganula/iujtrabomt
trababfracuut cdtncans. Suis fiqurdem ef!
multum caltda «? libidmofa.vn caro etus fre^
quenrer mabum fumpta/eft libidtms ejdta
ciua (vt oiot Confta)multe e ouaaois -z pul/
lirkanoms smague folerae in educado pul*
los fuos ^nutriendo.in feno ? puirnts indtil
cat»? mdum fuum a ftercosemimdtt feruacT
ideo puUo^ftercoza errra nido; erjdt.? adetj
oendum cos cogir.aranet8 venntbue.? mufi
fd8eo8pafcu;femm3 vcncnofafine ieftone
comeduv? Iep:sm 7 mojbu^ caducu aitqado
fuftmet»? mmrrir.'? femtna Dfutt? vtutt § ma
fcuius.? mafcuiu8 jeiat pjo vjto*e fua. ? pw
ca pugnare co<ueuit(vt oiatari.) muftelam
cmet^odir/tdamadoac voct&rando pitj
fenttam eiue gduv^p ntdts btruomu ocotpsu
fcm/etsroftro mo?fU)U8fcopponuvfua^e>
aebtugir.tpullosabairis bercliaoscafu a/
liquo recolitgtt/^ran$pM)puo8 numct fi
comigatauquelaqueo velaUquo alio modo
Dep^di/a^mitat^padiutouo/^ vodferat
cui copsrtens pauerum muUitudo mutuo fe
conuocanr/? vtcapw^ uberent accclerant^p
^mbuefcftwant.
^runoagrecovocabulo no/
men fumpfit(vtbiat3ft.)eo
# cojpus ammatts babeatpe
u^ wbabavtauie^tbabctc
nambuos pedes troftmmftcut vofucns fed
«ppterponderofirate fut co;pous cum auib>
maeranouleuamr.ottat eua ftcutattts.fcd
Ouafuafotto«negltgit.qtteetecta rnarena/
fcmpuutert8animanmrvtotat3fi.)^eftru
£otteattt&.2W.)ftrau'o inquit mcreanoneaf
rtmiiamramtqttoadqutdqttadrapedtVqjt
acranon lcttamr.aleem dus non funt coue^
nieittes votamt. fed aeano eammeft tcirais»
tKtttcreatfoprfi.^qzcftctttauts mttlcas plu
mas b^ infeno:e£tecou>i8 % b^ Ouos pcdef
ftdit voUtcrts % vngoesfcifioa ficut vngule q
bmpedis t caufa tllius eft.q:magnimdo cot
pojie eitts afltmilamr qttadrupedt/r »5 aut
tvm etn caliditaus cft/q» fermm oegumt bt
gen't^c6fumir(^fecttdtt.autc.)namra que i
omntbuf eft^uida;bedireni5 facereoua ma
jcima/t bttrtfoetefte.vtctraco:ttgeneraao
ne occupams calo: remperaretur.tno ntmis
intmfuQ caioi tftzt caufa quare da'u8 moiae
mraiiaa autem ftnmonia ^ppttetates -(tagtt
bcam845rego.fur>3ob.imt»)vbibiatpett
na ftrucoms fmulu? eft penue bcfodj m coio
re kd non in virmte penne ern fimihmdmcni
baber.fed volamaceientare caret ad votamj
alas engit.fedramea rerrainalmmnuUate
ntts fefufpendtt.ran'8 pennta radtttfur/ tt»
mag»o cojpo^g^attatur.^temqttado <?entt
tempu8 vt oua pariat/ad ftellaf que poc|a»
vtrgilie fmepliades ocutos ieuati Tbnem'5
©ua ponitJmXi quando tfta coftdiatto ojuT
vel afcendit.iCttm em vident fteilam iila ctr^
ca menfcj tuttij barena fodir/t tbt pomtc»ua
wa/quefobolo coogttatcp tegtt.Cttameea
ibireUquew ftaam obauifcrf vbt ea pofutr/z
nunc| vlteri^ ad earcdttfcdcaiefaaa barena
folts femo^abfcodtta oua ejccoqttit^migis
puUt'cttl08 ^aeattpu>duat.^SatttcfT3Cta
tefta paliiculuseducma Jucnr/macpato maf
ter recolltgtttpujatcgnttmr.'? qtte in ouo con
tcaipferar/egrefrumoe ono recognofa't£tto
ttat' ad beaui 3ob)3nduramr ad ftiibs fs
osqttafinonfintfut. $tem ftmso nsmralif
cqud odtt/7 tn ranttt et cotrattamr $ equus ff
fine terro^eu vtdcn nopott fix>ifcufrerit^
quus contra eum/quaficotra boftcm alas eti
gtt/^alarumcocufTtonetpm admgacogttv
©rmr aute vocamr a voccS^
ttts ftmpieteft vtcolubs fedlo
gebifgitereftpttdica. ^urcu
auteauis cafta ct mojtbusap
pellamr/eo <$ comes fitcaftiraUs.a mifTo ent
part fuo/alreriuscopttlsm non requtrir/foU>
- taria mccdu/rcemo; fodctans pcrduVfcius
Digitized by
Google
&eain'btts
gemir.loa foltraria buunr? digit bommuqj :
cofo:ria valdcfugtcado:rcIos tamefagsos
bomiriaoefcendicvbi queritcibum vnde vn>
tiicobrenro autem ribo.icerum iuga monaa
tfecraanemoramperere confueuir.vemalt
rempo^eaduenic? nouicuej mftans remgis
quemlavodpjodicjsJnbVJeme vero OeptuV
marmvzruncin trunds cocauis feabfcondit
conaaeftatemvero^rempus v>cns refump/
ris plumis Oe lods abdiris vbi latucrat eri/
ens loca ad puluficandum congma fibi que/
ricjpwer benfos arbojum ramos Oeungnis
Ouris tnodoffs.nicmmconrrratcin quooua
cubat pulUncacrpullos nutrit(t>t Dtdc2Ui)
^urrurouarinverebis.fed non rerrio.nift
quando oua prima coKumpunt. ? viuunc %
cubantpv.annis.7 non befcendunr fug rem
fecda^.nec^fnpcrcadaucr/.ppccrdbd.moitt
dmo cnim non vefritur.f^^p fuo 1 pullomm
Vicm/pancula munda grana querit/? i\\ lorif
mundis recolligir vnde viuicEtys auib9 vo
riferanribnsgcmic £>unr autem pullieius
aUdt tbumidi/ficutpulU columbini.(v>tbi/
dc £onftan.)quod reftarurgrauiras ad vo/
landam.fedvol3rcincipicnte8 amitamt illa.
grawtatcm.ftccp caro eo:d leuto: t acceprabi
uozadoigerendum.firanguis em'5 ale bcjcrre
ctuscftmcdtdnaUs.fiojt fanguis biradmis
zcotambc
£7jtur a tardo v>otatu nucupar^vt
Oirit JftOomsJmagnitudmeeni
caruis fue/p:eripire8 volams no
babet bos quioam concubttu dt>
icent non mifcerf ? fine copula codpc 1 cond/
pi.generareare£ gigncnatofcpeos Oicdtvk
uerccannis (vt oi.3ftc?.)bec auis eft impia
orcapullosfuos/ficut'? miluus. .£iem; vt
fcer pullos fuos inpmguari/roftro ? pedtbus
eosgcurirpr fic fianrer Oolojemommm ma
cflenrifvtOtdrplinius &ia'reriam tdej # nu
fcme vtgcr fenfus olfaous in bac aucvmde %
fendunrodojccadaucraarcmons* eriftentef
cmpltramarefen&unt cadaueraeje ifta parre
*eco»ucrfo pndeeterrirum vwltur fequitur/
pt boim Tcquozum cadauenbus faaemr. x
ideo fecandum augures/quando conueniunt
^drcauolantfimulmuUivulmrcs/cft futurt
p:eUj pjcfagium/ quod attquo fentu naatj/
reocculro/pjefenriunt afrururam. bc vulta^
resucemfocSrcJSulmrmquirpugmir 015
berodio/^volarfug ipfum? quaudo oeuin
dt fpfd/morirur 1 comcdit carnem cruda^ %
tdco pugnac cotraalias aues/^ppter ribrioe
uaf atttamcnd^ v(c§ adnoo&^ab o?ru fo
lis vfcp ad ttmprte tUud in (Hcntio requfefat
*t quando fcncfdr clongamr roftmm ti?fa%i>
crecumafin fJnc^mOJtf randcm famc (v>t
fci.3ri.ibideiruboca'accfdere (ccandm er/
ro^m ana*quommqao putamr aliquado ra
ificbo/^cratimpius gegrinis qbufda.fj 5
fupfttaofum cft.^idrca'am idcm # quando
•aliquidfopcrcft Oc abis fuis/non relinquic
fllad auibas aUjs.fTcut faa'raquila.fed rcpo
nitin nido addbandam^pullos. quonia no
i>c raali3cqairitdbum.nimncarautcm in al/
ris monribus -rnemowns.ct (i vidcritaliqd
voUransdrcapttllosfuos roftro pcrcuriccr
rugartlmb ctnumtpullos fuos quoufcp pof
fintvolarcetmnccidtcos anido ecvcrat iU
los appjopmquarc illilocomcc r>mirritvntt
par vuUummatiudparfttbtntrare locum fuu
"gtcm idcm Ii.almacbar.quedam fpeacs falt"
ceram'8flumaU'6rimeri7ttUurcm.cr idco fu/
gitad aqa3m.fcddrcauolarpuImra remorif
et cum itraomvtfus infpiarquando illaauif
criraquam tUam cjcmncfipotcftcapitca. £&.
infug vulmrauismulwm ferida etimmuu*
da cuiu8 caro cft burifltma et mali faporis ct
cjrauis odoas.ee tdeo ad cfum eft tnimlis oe
fadli p:o cadauerc perit tcnam.fcd cum ocfce
deritoctcrraitcramvicafcendif(vt.t).cjre.ttt
alto volans cadaucrtn inftmis confpidcer^p
amoze cadaucrie ad tma.Oe fubUmiratc acris
fcfubmitritvt.0.idem.^uando aurcm at>
altquo impedirar cona venmm alas gcurifr
(icvcri admtcalo pori^cp robo^ ^pprio ab
inftmis m acra feeictoUtt.etad boc "p>ltnms
dtdc li.tfir.ctt}. vulmr inquir inter aues con^
trariamr fcrpcnttbus.naj (ipcnnc eius v>ranf
fugaifcrpcntC60do^'fuo.cojctta c\? reddtc
(c po:ranrcs a ferpenribus ct a fcns mtos .
co: ctus ligamm inpcllc leonisvd lupi fugu
^cmoncs.pennacius ligaca pcbi finiftro t>
turtcnnspclodtcr Ubcraceam.fed cclcnus fol
ucnc intcrioiz feqnunmr.vnguenmm facmm
t>cadr^c vulmrts c% oleo tmno % cera nemof
carat/iumenrafanat/pes etus bcjitcr alligar?
pedi fimftro bolcnrifanatipfuj .fimiliterber
tcmmf3natfiniftcrpe8.U'nguaciu8 (inc fcrro
cuulfa ctcollopsnno nouo fufpenfa/ Otdmr
cfftccrcbominem gmriofum/crsdtmperratt
dum ab bomincqmdqd peric £im'6 olfium
cius comboftomm mi£tt6 cum ceUOonia/o^
ms aialtbtt8 eop fanatmo:bos bumfcp ~pii
ntus^dc? lur^i.fi»aca;i8v>ulmructtberba
cabconcevcl camlconce erceb:ia fanat lep&»
2ula auis cft a plaufu vel ptula /
9 runommsw.ai^.n.vocvtulaoi
n
Digitized by
Google
Zibtr xiii
tencur aduafirace.t3cens vero/,pfpent3te ( vt
t.3fi»),jfc^mbocidev: eevluUqffbubo u>
tjenoaua.cuiu8 vorfcSm auguref einfaufta
(glo.bieronf.fuper ;pt.]riirj»g. btdtfic)©ltt
la eauts comtncmagntttjdmtsrefgfamacu/
us queroftro in pamdeftjco/boaendtt fonuj
fyai* fctfm boc vf vlula ideqSonoaocalus
que auisi paluftris loa ibabitas paludofa»
querefup;aaeonQcrocalo»
3Supa(vt»o.3ff.)agrect8 efhui
V ajpataeo#fterco»bumanaco/
medat % rrequenri ftmo nutriatur
Zuis eni e fpurcilTima 7 imuda/cnSis a capi
te ejreutibus gaieata.femg in fepulcbzis pmo
rens/velin ftmo^cuttts fanguie fiquis feintt
*erit/oo;mftu ggeus/ ©einones w fomnis fc
fuffocates videbit.cuw8 co; malefactojibus
valcr.ua eo vtunt i fuis maleftojs, &e bacot
cuntpbifio/cjp cu fenrieriteo $jiec vtderencc
volarequeat/puiU eius eueUut et penas mua
Udas.^Uniunteiocuic^be^a^fuccif/^fo/
uetfub alis/oonecrecr£fcarplumeein^,'r-ftc
renouata gicctevoUr/^ tfdeax dare (mi% \pi
(vtoiaiJfTdoiusO . ., -
i£fpaiUtoj&'4ge ttome fump&co
V jluccn^giet^icttuoietmffeptf.-
fculo vefgtmcvp:eapm mmm f
mb ** tcnutfiums bia&tof meb&tsui& fo ^
fpdac.-teai^ftmiie^rjno-tircfonas vo#
ce q? ftrido;e fpem volonlift/ ,5 quad<eupedu$
bj qo* i alijs auibas foletrarius mttcutn.btte
ufc^3fi.(o.etia gLfug 3&ufrf*)g? tfefpcittli
ones lucerugiun5cea.n.mtfica£^ ta^eVpul
uere lingut oleu oe lapadtbus foggttc/i tmm
u$ parietu fe abfcondut.fngidiffuue imt na/
ture.vndefangui8 vefgrilionw fiwtus fuper
P3ipebz38nonfmitreffefcerepilo0{vt»b»£o
ftan. )i boc fotfan eft qu ia fua fiigiditate opi
latpojoe/qmbusoptUos/nonaefcuurpiU'
jffafcU^.j&j* c
feeaqml8tc*wm^pjfetaribtts iiberttt^
deamus»
0cn'ptte
s
#pztetaribu8 fgnts
^aeris/reftatnucoc
squa^effecmsqua^
ttifpeaatadBopu*
fculujoicereaUqua
fciaturatttaquaqfi
equa.q? nn$qutefatamotu/bonecfuperri>
cies dua abeqiiaf (vt &♦ 3fi.ii.jaf.) ^ftitacf
aquaeiementtt fctfm iConfta. rrigtdtt 1 bnmi
duVrefpecm terre/fubrile 1 rrfpicutt7<ppab ter
mino no cdtenriL&efittetauaqtta innibilum
ntfi in alieuo termino fifteretur.Sque vero $4
pnetateoefcribtt mgencrali 2&afiU'u8 inejca
mef.oicens . 3qua Cquite inter oia elementa
vriUmmtt cdtt.n.teperat/terra fecttdat/aererrt
fttis vaporibus tcojpo^t a codenfat/fcandir.
in fubiime/T <M fibi vendicat. aqucn.fttne
omm nafeeritt ca.qirruges gtgnmu/arboies
fi piantas ^pducunt/fotdes oecergut/peccata
abiuttt/pottteurib^fummb^trujuttt. ^ft.n.
v ' aquaterre prinuariua/penetrariua/ repieriua
: • caions celcihs nuniriua/ oium infenb^ tega
, . ^nua/nifi ent bec iuferio^a fuis eicalariotb? ri>
4 peraret/oiainmbilttpcofiagrarionevicalorj
jperterenf.becab aCalibusporata nummccu?
«anfdttcu; tn amis vegerarioue»T>ecpifab^
batfpiracuui / ficutaer aiajurib? piebet vitam
1 aiatioue.bec fui oiffufione p incerio^s par
resjorrefaatparritt ei9vnione.terra enf^ppter
iritenrioneficatarid biflbiueref 1 puluereVnift
Escugtebumwtfitateaqueavnireibecenaj
tranfiene g tten'0^8 meat^tcrre/a loas g quc
traftcicoio^etfapo^reapittmutarione^io
nucfalfa/nttcouios apparet/nttcdara/nuiie
turbtda/nuc groifa/nuc fub rius. Caret enirrt
aqtta betermmata erate % calo:e % fapo^/ vc
ficeetoiumcoio^^fapof mfcepriuafaaiiuflt
1 io quanto aqua efn fe purtbr/tanto appa 4
retobfcurio! qn ad tpftus coio;ationctpfa fo
laris radius no fubinrrac/becmouerTa rundo
liue a cetro adcircttfereria necfiftit/ bonecacj
tur emsfugftoes (dSm equidiftanria acetro
tem^becinfuplucearad^ foim/ecepri/refie;
nttmceletha^remndit^ioq:fur>ftae bjfpg
cularegacrionere^^luminisre^obiectamj
tmagittee in fe repntar/'? tnmerium faaes a4
modtt fpecuU mauireftar. beceria radtbs tpfi
U8 foba 1 penetrates Oufundtt 1 in ampUoze
larittuiineejctidw; % w r*e m fe ^vtra8%itap,
Digitized by
Google
^eaqtite
paitteJttatotes/f untin fetpfi8.bas zqnep
prietates generales * aUas plores in eieame /
ro poteris ittuenire. Squap adt mulciplej;e(l
6ria(vt0.ide)auceni iaere originefumic/fi>
mteaqttapwuiatts/^beeqteftcdeftis rerre
tt3fcettb?m3rfme e vtilts.aut Oe vtfcerib?ter>
remaflmefcaruricet erdpit vc aqu3 fontsna
etpiueaUs.Butterra pteterfluic vt fluutalts
aut ozpcm rerre naturaUter drcuic vc mare oc
ceanumetmediterranea/quodomniu aqua
rummacerefteforigo genecms (fctfm £on
tt^OSquaimmrpttmialtserfcmcidaeft et
cbra/fubttUs/leuts/etfapidacuius daritas
eftettdiccj> d nibtl aliud admijcta fic leuttas
t>ero i fapiditas fubttlem eiu s Oemonftrant
Ibam/Jtem omncs aoc aqttas mettb: eft ad
terre fecundarione^majrime q$ cadit fub to
nicmo.fimo emm motu conttraus oifcuntva
po:em.vn ftc a» aqua fubttlia? et Oepurat que
vero niuieft 3dmirca.vel er niue refoluta pe
tb: eft.et ieiunis uo couenit /ftomacbd.n.pcr
mtttctcotrabit/tuflun gignit/oettfmipefactt
vco.confran.be aquamm autem oifferenrijjs
adearum qualirates Oiuerfas et varias effica
tias.quere fupja li.v.Oe potuaque.3bient5
tmjcmesoiaplaniue oitttmta
/S&ftaquipo pluuiatem meltb:
eforana pdpuc q tfpetra viua ef/
fluit/ 2wt er fbte alto fcaturit t 0e
fccndit . {fon8.n.caput eft % origo aque viue
quemajtat-jettluijprinueoeocaitris tabdt
tia terre venis . vnde fons quafi fouens aqs
fctct?eft/fiae ftmdens(vco.3tt. ) occulrd eni
65 oe venis terre egteffnh Oe ^prudis petrarit
meattb? cofequtfott» fua*'£fr.n«rons aq fue
mulripucariuus/fuupcoitariu^/nulU»n.feoc
culrat/ita peregrmis (icnt % ittdigeuis fe com
municacjfrem fui ? attotum eftpurgariuus .
UamrontaUs aquaqueertluitafolidepe/
tra Umpida eft ? fo:dium marfme purgarwa
Jtcm fons eftrenouariuVai i attbp fmurari
uus.na aquas fuas corinuerenouacrreno/
mnois unucanois beneftdd cucris fe i forib?
tmergerib? admtftrat (vt 0.gufug pfal.)3ci
fitis e mirigat w> 7rer%erariu^.eftuates.n.'t
mcrates rerhgerac? firienttb^potn prinud ad
mtftrat*3[teloco£ fibt adiacetid e feriidatiu*.
na loca fonb^magl vidna/folec ee magis gra
miofa/ftbrida? fepeerialapU? rructuofa.3te
fons t medto fui ou? vbi prio Oe terra erdpit
cpuwe^^barenula^ftbiobfifteriua feretev
criuus* ITa vbi ebuut violeriafui moms par
tes"terrettTes pmetrat^dtuidttgteapartebtf
gfegat-j&ifesit.jtefotts roncujccUrita^x
frattfpareoe fpeojfaris dt7<r foimap fibi obte
cca^ repncariuV T to imena faaes apparent
in fottV i refuteact ta rug3f '$ aUaf rrtacu 0
la^ oefbantrates fe i aq fotana tmfparenaa/
mamfdtac^te^fonsfc^mqaaUtatem tpis/
b jemis.f.vd eftatis eft fucquaUtaris wnuta/
ttu?.)Tla fcfftn ^acrobia ) tn bieme fons ca
lefdta tneftuaU cge refrigefcic.cui? ro eft q: irt
biemecalozmgiatsoominiaotrari} fut/pe >
tit interioja fonriu.er ai^p:efenria t pculca
rioe ^rinua interiozafonriu caleftut. iti cftace
vero ^tingit etca otrariaecotra.Tlaer Oomt>
nate aUdicate in aere/ragit ftiguiitas ad itert
o;a meamd ? vena^ fonadVipr i6 aquc ema/
natcs/iuenidwrtucrpisfngidio^s.^tefos
eftfc^m umfueoriginis aqua^fua^ad fugt
ota emuTiuus.^ca.n.aUein ftftulif Ouofficut
O2irT.0i.tt.in moris verttcefcamritadeadetrt
amtudints equaUcacem aUo moce 2 ftftulas
codudcofuemcnecalrius mft e violenriaj oe
fadU ouctf 9 in fuo o:m p:to erdperc iuemt*»
^tefons quauis tri fuo ouu ficpamulus ca /
me^ppter fua indeftdeteemanarione mtiUo^
7 magnop fluuio^ eft originaliter catiu?. nul
lus.n.eft fluui? qn ab auquo fotcoccuUo vel
matitfefto tto oriaf(vc.o.J|fi.)3tef68 e aqp
iacuaUd * alias qutefceria meltowriu? 1 qua
tivimftcanu^quado.n.fosemodtc? 1 trafit
p magnd ftagnd/aqas ibiftates effidtfamb
res % eria pifces ibi oegeces rcddit ftmpUeucr
mdtozcs.^Kfone e a venis t mcaribus rer/
re b quas trafit calor] 1 virmris t faporis rece
pnuus(vt.0.5fi« H't6 fotes nucfuntaUdi/
ndc fttgtdi fulpburd 1 cetera fcoj fc? otuerfaa
terrequaUtates g qua traftr(pt b*%(uti,i%.)
£ft fos t italia cmus aqua fanare oculo^. vul
nera pfueuiLjri c fons m affrica aiine aqua
anojasvoces radt,5teeft fos tn bocmia ou
plervn^memoria alter obliuionc Oudc Jtc
1 etbtopia eft fos mbd.coloris.er quo q btbe
rit/Umpbaricusftarieric ^teiadlia Ouo (nt
fotes/quottvnusfterilcfaataUerftcrilcmfc^
cddac Jos^eft t tdumeaquaterlanno mutas
coloie.Ha mbus menftb? n puluere?3c ft ef
fet cum pumere mirtus. 2hbus (anguineus
5 mbos vtridis t tribus. Umpidus / bicrbns
sb iucoUs fons iob nuncupamr . Jcem fons
eftin ftlce ad radtccm monris fvon fluens*
qmbus non vfibus aquts (ed cems oicbuf z
orisebulic^temfardoniafutfotes calidtq
ocuUs medenf/fures argudcna ceciute co:d
fadtt^ OetemE ^tein eg^pro otatt dfcfotcm
tn quo races accenfe ernngudmr.t ejmncte ac
eendttftjr.Jteapudgramajes otmtfote^eue
Digitized by
Google
Zibtr xiii
tta 3lgcnte$oeoic<£ no bifoa&t fta ardeniej
ti noac # no Bwgaf.bucufc£ Jffi. £r quo pj
o/fons fapiriiarura' fundt fui.lfla fipula$ i
pup babuenrfuduV'? oulae % pura enr aqua
7 ecouerfc&i futpbureus mt rundus e Umo
fu8«0ulpburatttumu fapitaquo eaqua U>
njofa.vnde fi fons tn fuo omt fttcowuptus s
vwofus/toto qtjidc efflujcerit/ vidofum erit
?cwwp»5»
Bkub ihaiB bcfbflusapotabt
cttw(vtb.p.)iftfudoub?eni$
terre?cararaai8aqueouf.q:ru/
ptte terre venults m tnferioubue/aqtw quaft
rumando euapozat/ef cutue euapownoc aq
putealis generarur(vto.ide)aqua vero pu/
iealt8fc&m£onft3n.interaqua8 eftgroftio:
x incugeftibitio:.m^pterreiTe faifugme.rum
ena^ppter tpfiu8 quiete.^pternimia elon/
ganone 3b sercjJnrra fluutos aur 3qua pu /
fcalts oe faali iuenuw naruraiiter aque fuba,
coplejctoi aque f luuiaits afiimilaf. £>uado ve
ro puteus ftt tujcta puteu/Ule qui ftruautereft
#fundto:/aquavtrintpotd minu8 ^pfudiat
trabit/? in ferecolltgcrecofueuitaterraaure^
rircttftare fapoje^ruabuw to nuncfalfa nunc
bulcefeoftedir. Jteaqua putealie frequenrer
coKUprioneprrabtr/qn 116 moucr*.? io vt&e /
puref 1 fubnuetur nccefle bjvt fcpius mouea
tur/,zbaunatur.quanto autterreviue cft vici
nioj/tanto aqua putealte fngidioi 1 oulao;
coiter ercutur.^te tn biemc raro vd nun# co /
gelatur. Ha gpnna aeris frtgtdibicmali tege
calo: ffigou pu?/ad interio:a putei repditf.?
16 aqua tpfiue er. vapo:e caltdo imutata pge
lari no r>mittif imo aUdtoj i bteme^ i emuo
q>e inuemfcjK squa putealts^pptcr fini eiuf
in^pfuudo cu oitficuitate acqnf ? fine labo;e
farafwovi^aununv
Euuiue a fluendo e bicrus, fctfnt
{(i.cnifiuwu6 egbcfmt8 ftujcus/
q; corinue ftuic. ? nifi etus mtera
ptatur o:igo ftuere no bdtftir. £ft igtf pftde/
rariin fluuio quo ad fluru ebcmrate/ quo ad
fttupfundttati.quo admotucirculantatem.
pcr iogimm3.n.rerra^ fpada currere ftutuua
pfueuir.3tequoado«ufiuefuuougi3Uprt
ctpui *i fttiale terminn attractiots quaUtatcm*
oeeni flumen ouginauter g occultos meatus
w capiobuefonfuiamaTiejw^gmanifdtos
ranfttus ttt^fnmaVcrcdttfvtb.gto.fag £c/
c\ci. ) vbi b: fiumtna ou intrat mare (vr.bt .
Jero. )bicnt pbilofopbi.3qua8 bulces q ma
ri tnfluttt/vel arderefoleoTumi vcl falfugtni»
pabulaeemaris.fjnfecclefiaftcs (aq^ua^ fc$
pdito:)btdt eas g occultas terre venas ad fo
«u capita regreduT be mamce abyfTi 1 fua pn
dpiaebultre.5riecofiderarefluuitt quo adl
medttt^pgreflu inter futi finci pundpitt bul/
cedinis f3po:ofttate. Ha aqua fluuialis t vc
nie fonnu g quas tranfitcolaf vbia fua fatfu
ginefpoliataconabit fapo:cpotabitet f bul
cedtnec6mutaf(vtb.3Jf!.)3tequo adafpe/
OU8 fpecuiarep.fptcuirate.fubam.n.b5 pura^
lua puia /^ ad modu fpecult" b^apbana vn rc
ru imagtnes obtecra^ m fluminis fupftriere/
p:efentanf . Jtecofiderarequo adflummts
fubam mundtria / 1 puritate.quo ad etus cur
Tum bediue/'? p:edpite velodtate.quo ad im
petamarima virmofitare.q:obftacuia 'zcun
aos obtces bimtt/cuiue rapidttati ntbtl ftna
iiterrefiffit.Su3.n.impctuofit3teofa in fep
tecrafvel fectt.r3pit/vel falreadripa budt /113
ues onuftas fuo ipulfu agirat^ ipeUit/rotas
cria grautfltmafi ceierrime g vtoleua drcuuot
uit.fo:de8 in fc^pteoas reaptt.f5 motus fui i
petu receptas btfTtpat'? biflbiutt fpuutue.tu
'cjfitt 1 ioco^ r> que nafitmudiftcaitu^i aqua/
ru lacuatiu 1 ftagno^, perquas fubiutrat rcno
uatiuus/? a co:;upttonepfcruadu^/pi(ciuut
biuetfi generis nutririu^etoue t maUfapo
ris in pifrib* lacu3Ub^i paluftrib? abfteruu?
^quaittaris eojum immutariutts.TJabeteti/
em ftumen fiue fluuiuscmo 3d efTccmm tnul/
riplicc vriittatem/bumanto pftbus congruett
tem.nuilue ewi bencftdu fuu x>c\KQVLkd$U
bus qttaru eftbefe/fe coicat.vndctatumeria:
$botbu8/fi puis cp matoubuscquaiireradt
mtniftrat/fojdes 1 tmudtd3s ri co:po^cp ve
ftiumundtftar/eftuantcs remgerar/ ftricntea
pom reftrit t reacat/Ioca fibt adtacenria irri/
gat^fecudatbttous fuidfiueua /tadices ?fc
mtna bumectac/ ingroflat/t impmguat vt
patct tneg^pto vbt tactofemine inou-out,
mo:ea ntlofiumtc/oiacapeftna trngamr (vc
b.*^aba.fur> jri.cbeu.ibt) £crra tua no eft ft
<utterraeg^pri.fuadrcuferend3auttate8,t 3
liababitacuiadrcutttfomncat/ta vtctuaitav
$merdmonia adduttatesbefercntes boics
iocttpietat/barenc accumuiarioe 1 terrc iuuo/
fecopofirioc infula foittuu/t loca muniuoni
bu8 pgrua coaptar.^eaqua vero fiuutalt(bv
Digitized by
Google
2>e$qo&'
Ushqac ab atawib^monribus ojcuj fumic
4&uepcro tcndiw erfus ocadaite mtntauda
baisdiJiaicai^rlumina^tordraauiDa
busiemoribWticopiMowfat* numendis
pifabos 3prio;a.ftuminib?aii ifcrun£duia
co fojdes/^Iauamiebalncop/luticp infufio/
ncs^boiofmockerqittbtts aqua ftuuiaUs a>
liquandoconffabuco^uptcUm (pcb.idem)
aquafluuialmefttaudabilis/cwus ftucros
cft pdoryfoms/airtes fuper taptdes paruos
«zrundom barenofum/pdargiUofum /foltda
fapidum ^mundum.Tlam perqualiratej ter
reperquam fluic/colo:cm contrabit? fapoje;
? feaindum becparianmr fiuutotum ram m>
tnina cf pjopttetaces (pt b.glo.fuper 45en.rj
XSuamuis enim rlnmina communcm a mari
fomantur oiimnem/a loas camen tniquibue
oauntur/7 perqucrranfeuiitcolojem contra/
bunr % fapojem/uc <z nomen.qu3uis eni mul
*ae aquas m fc perdpiat ftuutus tnfluentes/
#dtu ramen co<^ofdtur,ppmj8 * ptindpa/
ua alpbeua/nomen pttmum perdcre befad/
M nonconfueuicaquas enim quas in fluen/
do redptt/re * nomine f tbi incojpojat atque
«*ttc Snde fluutus quauis fit paruus i mo /
«Mcusquando befoncepttmodfiuere inriptt
quanro tamen a fuo prindpio ptus elonaa /
tur pcr aquaram influcnriam/ranco plue ae/
fdu vt pacct tn bamnubio tjcrmanie fluuio 9
crac btdc 3 fido.j4nri7.cpamlnmo.cjp a gew
mantdsmonabusejrpaneocddeims ontur
cpronteparao/fpergens perfasorientem.ljc
■fluuiosinfereapit/ifepcemomja tnponci/
aun mareftutc ©nlts autem eft omnis fluut
«s $dtu riparom fuamm tcrminos non ercc
dicfedquandocumqj pmbjwm mundaaoe/
fettmum^refoluttonccerminosalueifutesre
cttmr/tncpidncten-eplaniticmc^rmtrt fub
«crsit(cpt'us.Suntautem fuimmus buom:
nera(pcbiar3fidomsl*2omtjxpenumo)
Pnde biamr flumen piroun ( bcquo ©irgili /
4»sJbonecme fluminepiuo abtuero. 3lrode
fottens aqua fducermm impempcniens % re
cedens . ^idruraucemto«cns /quia pluuia
adddticamc pero tojjefdt/ idcft arefac cni
firedabbiemenomen bedemntqu3ndo ae/
fdcTios ab eftacequado berwr? arefdc>ifc
aurem beaufas tojjenns lmpetuofus/? fo: /
Bs.tidcoqudibetfibiobuianriabimtt tcti
impemfcmm trabtr. vbiaucemfluit terram
ttttcattat^cowdiCTlapUlosacpalQs co»
ceraans pollfe"pcm'^abercIinquit/ptasbe/
ttrait/piajxa mermt/ro mare befceodic
3&m'e aurem biamr fkiuias
* nerooje.* frondibos redtrottuf
ftnearcofepmffvtbtatilfido
ms tbidcmjerJamenttate ficpb
camsiurtaqiiambcrbemcdtdnalcsbabmx/
dant/polucres filudrrc« ntdiftanc \na1m3
ctoifurcrepom^fumentes/amwjccmjs re
rngcranmr/ej mtus Pidnicace tbi babuttdae
pafma/Tfuum ptgojcm/rptrojem bturius re
rmOTt^rcferuanc-auncqucdamflomina/ci
quibus fpcdahcerft-cmatno mfcnpmra/ft /
mc^btfon/^n/^rots/jborip/iaifraccs
3o:dant8 tutXt autem pbifon axnacs flu /
nms(pcbt'ac ^ftdoms liDJojrtuOasangar^
rorcgebicmsfgangesficencnsbe paradifo
ormtctcrram emlacb incUe falicetreffionts^
btdmrpbifon idc/ratema.quia becem rcd /
picin rcflumtna.3nterp^camrcnim mucato
o:is qma mutamr a fadc quaui babec in pa^
r^ifo.7bocmbusmodi8 (fimtbiatmam>
per m btfrozns)iu coto«/quta aiibt clams/»
Ubt obfcums/aUbimrbid? ♦ in quaricate/q?
attbipamus/aliDtmagnus^biifufue.^ in,
fcnfu..quia alibi fhmdus/ alibt cattdus . bic
flomus babundat baramUs aurct's/7 gcmts
pjcaofts.m mius eriamUroubus acfamtar
omee % bcrbc aromaticc % mediauales ♦
Sonquicnttuseft fluui^mc/
» fcpotaneebeparadtfoegredt/
ens^ btdmr bpams terre /pct
terreus.qutamrbtdusefl^av
mouis.oumr aurcm non ,pcul ab alanre %dt
ani terram ctbtopie/T befcenditper egppm^
* imgarplana ans{vnde t>icit ^ero.fupera/
mos.pit|.)vbibcfIuctquafi riuus egipri -zc»
mlusbtfpofiuoncbci/femelin ano imgat co>
tam egppann/cumutts barenamm daudenct
bus bofta eine/ne befluacin marcpoft irri/
^nonem autem folutts cumulis redit in al /
pbeumfuunwficcandemmmare egrcdt'ens>
a mari abfojbcmr.TJicfumius uumtrcprili*
mulmm 1100^3^^110^3.*'? coco^riUios z
beftiam que poamrembzos (bequo.b.^fiw
tt.«j.cq.)emb:os mquircbcftiaejc co nimai
pat3.qit3quis perfat7^matictniIo/q fi mc
tterit bomiientcm cocodnUumpoIufat fc m
Digitized by
Google
tibtr xin
toto*paVno/??ihttarit/o8 dno invmtreicar
picomnia Kerwtaetus/zocddirettYfr ficmo
rimr(t>ictienlgloJar>.mii)'Cecde.ibuq.$i
on )qui i nttae fluuius njrbulerus c.i multu
pbizliinofmde.^lndciimofinneToncqni
(cca ooot/arra per qua rranfit frugiferam 7
vaide vetulefactr. '
r 3gris ftttuius e^kefopotame 9
paradtfo eriens/pergtt cotraaflt/
riosfvtbijfujcraf poft muitos drcuims in/
tratmarcmbztt.vocamratttbocnotc^pptcr t>
pcmm t vdodcate adinftar rigridts atalis m
mio ipcm pcrcurrettsfbtatatttjofcpbtts)^
tigris oatur tn armcnia er co fotc quo o:imr
euftates.-i vocaturrigrtas qb* fonat actituvd
angttfte.cumt.n.angufte 1 acute ad modu fa
gute.ppter qtf rigris lingua gfica vdor, vtfa
gitta nuncupamr.
©ftaceseftfltturas mcfopotanie
€ be paradifo eraes/copioftfTuntts
m gemis.qui p medta babilonia
ftutcbtc ab vbertate nome acceptcTte^ ebzai
cc cttfiratcsrrugifcrmtcrpzctamr.g mefopota
ma aut flutc in quibufda lods % rigat ea ftcuc
nilus egypttt. JSaluft P aot aocto: cemfltm*
aflcrit rigrim 1 eufirate efxmo fonte manare in
amtcnia.qui perbiuerfa locaereutfpario mjt>
top milra in medio bereucro/terra aot quc ab
tpfis ambirarmefopotanmb:(bucufc£ vTi&
Iujcu;*cpcnuUimo.)
/£>a> efluuius fctfra glo. fup ec>
b dcfia.quialionoiebfaran'6vta/
rapfesammsartneme qui critur
excode fonteico. eofrateftc bicms/ co a> rapa
ritate oia,pftcmit(vt ^icit vfi.u'.n'tj. )vnde cu
olcpn.vcuettranfgrediponte fabjicato/taca
piolcoatnundamt/vfpontc biruertrt.jjs b:e
uibus intemaUis/ab eurVaris o:to caputtol/
ut.ac bdnde in capfio marc flttit(vr b. vfubt
de)&ocuir.atttb: a grcds a partc tetre tpfom
Da tlla patria vbi ftoit/tUa uhgoa ipfop bo
rica vocatVvtb.gLfup. ecdcjtjenuj. qut fluui*
q.quoda biacbtu v: eerigns vcl ecrraris /pf
vtriofc&/cd ejceodefote m armcnia oaaE pto
ptcrqb* b: baboaategemis? berbis aromad
ds.qua^ vfos coocnitmcdtdnc^odrif crn^
mecUeatnmtdgenerariois iterp«taf. mcdtan
K ita$ rigri vdeuftate/eurcoc paradtfo bta
mr^^pdirc
t 4&:dants iudcc ftuuP a buobas
foirabVquopvn^Jfotalter&an
vocarur/tojdants noiams e(vtb.3ft.li.ru))
"flafdf auc fub Ubano motc/biuides Srabia
% iudei, qm g mulros drcuim topa icricbo
ra mare ttto^uo inflott/qtt ip5 abfoaxt pent
tua ^cofttmit.T?icflttttitt8 tepemeflts triricie
quefofet in paiefhna vemali tge ia mamtefce
rc cofueuit plus folico babodarc qt? acdditejc
imbris fcrorint inandanoc/'? cr mnitt refolurt
one(ftcutb: m bifto^s TmgLfup; ^ofucm
Vbib:/io«i3m8 ripas alpbdiui tpemefns C
pleueratTC (in ecdcmu?-b: fere tdcjjbicflu
ui?cft mulris potlegiat^.^amo qircgionc^
. ftddmXittdeop a rcgiocmffcdulofiudca.C
ab aiabia fcpauit. Scbo q: cozz ftltjf ifrad fe
appemit.^dsadterra^pmuTioms tranftm p
bcs.arcbe t>ni 1 popult pnria fe x>iaiiit( vcb.
3ofucu|. ) 2"erab q: iep:a naama (iri ablu/
tcrmundatticuj.re.v.^uano q: p fm* btftu
ftoncm fancticari bdvc t bdvfd/ccfhmoniu^
perbibuit/q: vtriufc^ tpcrio obcdmit.vt.bi.-
m).rct|. £mmro quia fermm contra auarum
naturam aquaraj non abfcondit tn fudo fuo
uno vfc^ adfuam fuperfidej tUud remtttens
^pbctc/quiedidcratipfn^vtrcc^cret deua
mt/vt legimr ii^.rc vi.^etto quia er cotacm
mundiflime carms bomtni fancttftcarimcra/
it/quomcdiantcbeus vim regenerariu3m a/
quas conmtict bumanc faiuas facramcnm^
in aqua dcri o:dtnamt;vLb.mctj.Septtmo
quia in io:d3ne ^o.baprifta tccios apertos
videre 1 vocem pams audire meruir/quando
toriu8 mmcaris miftenumin bapttfando bo
minumincellcrrt.
*£lnt^ali3 flu^iina quenomma/
f mr m fcripmra . fic funt abana t
pbarpbarqucfuntfluuq futcfla
entes iurta bamafcd/ quommfubducriocoi
ribamafccni imgantY^ muiriplidgenereber
barum^arbommacfruduum muiripucatoe
fcajndantur.^c bis bidmr.iuj.rcgum.vt
a^an eftfluuius medoaim qne a
t Ito nomtnc bidmr vdapfcs.que
a quodam rcgemcdomm ftcvo /
came eft. ^>:imr autin oricnte^ rub:o ma/
riejcapimrin vincaliB autcm firte fuperbunf
rluumm bucmbus 1 bimidta/que a fauna /
naflarregc afTeriommcapriue in afltrios funt
bcducte pcrmancre erules funtcoactc/vt pa /
tct.iiq.teg.jcvu|.ficutbue!cnbu8in captmita
te a nabucbodonofo: fuper fluuium tbobar/
m babiioniam fuemnc mulris tcmpoubus
colioatc(vtbuin^e.t. (^auremibobar
fltmius babtlonicus perpaludcs babiionte
febtflrundens a rigri vd eufrate ouum baces
actvnu ipfo^itep redtes fiuecadcs(vtb.bie
ro.fog ejc) jPuu^aottbobarHtefm littoris
Digitized by
Google
fot&<{Ki&
babtmdafauabris laxtcds (iau btafur fug
iocdiutt pfa.rpirj.SilUiacoicicefaUad oucerf
buncrosente poc3tbabubmenamai/fag qS
refidenspopttlns odtio oulrat/nno plozac
(0UBrfcnpme)0ueflumuiababUoms t'{
uc fc.«.0ttncr aua fiumma mulm fatnofa ♦
locbis raccmu8.q: oe tpfts raeao tn btbua
nonbaberur.
3cu8 caquaf latmaurcceptam
(u in qoo aqua Kttnetur. bic flu /
cribus adWccmr.pLO. Jfuub.rirj.que^cd
lund.i.ilagnapocat.lla rbnres labdtur in ftu
mina.^ittmina pero tn frcra Otfmrrdr.lac? au
Kllatmbcor^rui^idco5uju8drlac?qt
aquelocus(pro.3Jfi.)3qu38.n.qu38 fcam/
ricndo pdinflucndo rcapic/alias no rranffu
dir.pifces auxlacuak8(vco.cofta.)min? fut
laudabUcd § flumalcs.Da fua limofuarc pi
(ces quos nurrirquafiUmd fapicnrcs rcddir.
bcrbas fugfluas gignic/m qwb^ranas i per
miculos rmmx.aqua fluens laoi fubintras %
ifluc8 ipftus aquas reccnab:es emat/z ipas
a co^mpaocaiftodiLiScmmia eni aquapre /
cepnonc frequcter ripa ftacjnirdptnuv *qcqd
ofurius ims nurnrd e/fubico manutaqua au
te iamalis ccrcris e groflib:/? aquis flumali
bus ad potandu^ mmus laudabiUs crperif.
Tli taUs poms fcpc afiuptus muUas gene/
rat in co^)o^pamoncs(p: p> fup:aUb.p.oe
aquc pom)£6rrabir adr aqua i3cuaUf oiucr
fasptures er rondo i firu. pbi recolltgif (ficuc
c;cpUfu^5fi.U.n't;.ir;.aoeomcrj"ua£caqaa
rd otcensjjjn crbiopia lacus e quo gfufa coz
poupcUuouwnitefok^aUcuseiaffrica
quicanotas tarir poces. Jre tn iratta e tacua
qtri biberibtts aqua tptus^ tedtum ptni fadt»'
^n reumis pamdtbus'wmenro&pncml38 in
daranoicumr.^rcm inalralodclacu iudceni
bflpiuubabes anima merm pot»3n ymdify
fide pcro e ftagnd quo tubtl nacar. 15 ota fub
«crcmn£3nffadociinacUcu8etoictcr3m»
roa/ftoaeud Oiu^fbecotareararJjfUu' #
^.afupwdicasfbcaur^auccofirmlcs aqu»
ruputeaUu % lacaaUa oioerfirates acadunc
«r pana quautatc pcna^ terrc g quas rrafcac
fales aqucpda namra i oifpofmone fundi/
ebiaque bmoi recomgdmr.2acus afram ma
u roomtd nuncupaimarc ^pprer macjmudi/
*te cius i #wnmrat£rao:nro7q: nibil gigmt
ptuimbUmircapitcrcjcncrcpiuennttpndc
fiecpifces babctnccpouKrcs. fedquecdcppi
u^n^geaareptauensqaacdcs artcoimer
la ftan rcfiU'dt.7 quattis pebcmetertUifa cofe
&mzfwmtfna$ ap&rie moucf buamic
«arbmt8 peos refifteVqoo ofe aqaa Iracjn3>
tttr ntcfr nauigaaois paaes c.q: ota vtt% carc
rtainpfunddmcrgawriccpmatcnaaUqua^
fa1hhct.ni(t quc bimminc ilmftramr. crrinaa
lucema oicatinto fubmcrcji.accenfa pero fu/
pcntatarc.T>icloctt83ffam'.i.bituniini8POCJ
cur.fiuc m3rcfaU'nap»Te t iudca iter Jcncbo
1 5oara.Ioncjimdo etaspfc^ ad 50^8 arabtc
Dingrmr ftadqs fcpnugcri8.Irtr.l3acudo fta>
dijs.c^ rtSlcl pfqj ad pidnta fodomo:um *
"Ducufcp $fi. Iurtr|.in.cOefubucrfioncfodc»
mo^ m fincT?ic lacus ntgras glebas btmmi
niseuomuwio lacusalpbamrcs of. Jncu/
ius n'p3 poma arboab' nara vf<# ad m3turi
mc colozis/funtpiridi» que fimamra icidas
fauillas ims inuenies» (Sndcair ^ofcpb?)
jpauilla tcrrc fodomop in ftde bj. fimtlc bz in
gLfimp^i.pc.rjixfupcrlocuilld.auirates fo
domo^in dncrercmdcns ic. 0eruarcadbuc
poluitonsrcc^onena prrapoftra fpcmpfce
pencnafcdruribipomapuW?cm'ma que ctft
cuptdttaceedcdt fpcaanb^gcncrar. qucficar
pasfaafcar ^rcfoluuwrin crunc/romucB era
»w/qi)aiiacJbwaiTc|ca^
3cua tjpbcnadis ab cptdo rpbcrt
^ ! adiB epoams. qcTquodam bcro
des in bono^ a*ben) cefsnd codt/
att.€ftattt ftagndmacjntt fittcl3CU8 laae oi
bus in mdcafambJio: -z ad fantrate co:pomj
dncatio: arcmtadtuama.dr.pr.o.JfuU.rtti
Smc^umgOTcfarpttuimr&idemeftiacus
flrnpliirirnus in ittdca.qui I0gimdinc.dr.ft3
drj8 crtcndtror/Iarimdincpcro. rU bitniditur
aqms cnfpannbus/auram nonpcntis fed bc
iRo fibi crcas.pndc 7 gcncfar oiamr greco po
cabulo quafi^cnerans ftbiauraro benicp pcr
birlufouafpaaataaisrrcqucnabus wr\fpi
ranribttsacjitatunpnde punb: cft bauu^citja
T^ttldozttcbabilio: adpotanaumfbucufcp
f^ J*Pptcrmacjnttudtncm pcro eius fepcm
ctianijelio mar%pocatur non quta fic roarcfj
ponus quedam eft magna io^am'8 refmrio/
(prbuit^o.fi^3o.Gpu)£onfiiemdoclc
autcmbcb^oromomHem talcm aqua^ con
grajaabncm pocarc marWo fcpe inans no
imricnuncupamr,
Sfdhacftaquaad nutricndujpi
P fccQ coUectauiuattis pcr annfta /
fim aquaromcoUccrio non babes
gifcc8/puana fcpittf nomtcrorfpt bidt$fi)
adbonitareadcpifcmcer^iffoa^ foUdir»
wm: wflucwis parit38 % inucnaccorinuia»
Digitized by
Google
tibtr Km
vbt emm rancwseftum^ras Tparodofus pi
fces fapo:ofi nuUacenos nucriuntucvbiaute
recens aqua non fmitaque ftances er no mo
te befadU co:rompunmr,et ideo ad pifdne re
nou3tioncm percanalcs etftlblas.aquc bol
cca etrecentes inducucur vaUibus ecaggenb*
Beefftaentesaqueefrbantptfanaram termi
m munrontm.&epifaras etmm rinuU" ad ot
toram trrfgariqnem redocnnajr berbe et arbo
res iutta pifdnaa ficemagis vtrcwes ecfroai
Jtreinoenianmr»
fuus arigando eft btcsusvtbiar
ftdo.tlam a fonte vel nuo fraut
us btdmr vt ihdeomjs irrigemr.
«amramejumetefTecromfue ouginis fap«
rrousafontalioriginemediance riuop:oce#
dit fluuius finc Lacus (vt biot auic ) *&t aucej
rwusminundiaarampurgariuuf tene feca
cjatiuus potus ammaUbus cc auibus mini 0
ft^atiuus.viroas apuldbrimdinie robcrbis
n flqubus conferaaouus.IapiUorom a aremi
laroroamaarous*
^cmsaflameftbfcrosvencom
f entm itnpulfu aque agirace flu /
aaant quarum emihens Uquo: q
rempertnmomeftvndavocaruf.et eft vnd»
sb eundo bicta eo <$ conmraa agitarionc mo
ta nnn§ quiefdc (vcb.3fido.U.ru) ) flucms
aucem muroo fe colliduc vc nunc furfum nunc
beouum mumo fe agttcnc et impeUunt .et er.
rreqaenteaUifionemumo fpumaerfegigtidc
barenulas etvanasmnoU^raculaafeai ad
mifcendo furfumferunc pifcesaUiduucecer
motudfui impemmdiojes reddunr ejc ven s
toft aeris fubtncrarione froccus incumefcunt
ecfecundumvcnaimpetum «unc afcendunt
nanc defcenduntcr conmfltone muma aeron
coar&apera mgndcnaues cleuac? ad . .pof
6>imatetadUctowfecau^imcoHYigtk.fg
fnntin mom etqutcfere non pofluncauteni^
paiicus bendunt aut pudtcumq^ fcagitant «
bimmdunt* c
^eseftmrmmuicloois alms
9 ftuepjorundasA gacmrc gurges
eft 0iccus.vcb.3fi.co <p aquas t
floetes abfabeaterabfo^pcas fceraco reno /
ttacaremitcac.^de^pcerfm^runcUmcem
mom rircalarierreflero drcufermr .,ppcer qS
nacanccs dc tadU in garmte periduantar.^tt
garmceeciampifcesmajttme fc ocaitcancTet
wjc$ bio gargitem non ejceanccaptantur»
jrsames eftpamos aqaevdtrami
c ms becurfus ec recms.opcmms a
umhc>nreu'rk5Uen8aronteehimefftoere focf
piterqaoufc^ marcincrauentinfraalpbdfoi
tmtttescomurac ftuere non befimt fwidum
fuum conmuataconfumic/naaigto manme
conuenu/pilces maiojes itturicqma recentt
ozem aquam ermncmmptuibzembabcregc
Derauxerconmenti/cmn maiori impem flnjt
^aUquaaUaparsaqucettdeo naues awj
lijgnotum ftraes celerius femmtrabttet tdeo
tramef dtcmra uabo rrabif.pelcrafmiuo m(
mttttsqmaomnm impoHmtrabucelerunet
tranfmimc iQnmto enim aque curfus in fuo
tramue eft recermo:mnto eft vdodo; etonua
Vdoa? fecum oua ftuc trabit»
Zlumo auamonm etbecaUtmies
0 Oidrorlacenseclcncaaquarumm
undantia ab" aluendo vd abui #
endo dtcca.3bluicenim tetramperquamtri
fitetabmando confumicvnde fubterraneaii
pammconfumpuoeraquaractaaUuuto Oui
mr.30b.nu} eUuuione paulaam terra coufu
muurquanro aurcm perabfconditasrtpanij
concauuatesmeUouflnjm febirmndtt tzim
penmtofius Urcons foudicate^ btmpat ctsif
(bluic.Tlam npe fupemdes erteriuf foudacre
dimcquiaeius confdpuo incehoznovrf^ 10
pes calcaos npa radU^labif.q: pfupca foUdx
taceiteriou larisvacuitaf no cauetvcb.i&cu;
36vffus ejiqoap ^Sdicas ipene
a trabilts arqua fotes etrmmia ou
unmr.omncs enim aqueOe abff
fo eteuncet per occuuas venas ad matrtcem
teuermncm.vcb.3fido.lm».j^.vnde bial
abvftusquafiabmfus^uia euie p:orundi/
tasviderinon pc^cmveldicuarabf flus qmi
fine bvflb ideft uuecando^ «quia pzoptcrm/
miam btftantiam a fonte lumims lods pul 4
chuudmecarecetbeco»(vtbidc 30. oam»
Sb^flasnmUalmdeft^aquocmas mus eft
tncomp:ebcnfibiIu3U).aia3d eras terminum
hidB btrmfio jion auingicvd biomrabjrfuf
cftiafi (inc bafe* quia eros ronciamenmm a
fuftentaimfenfunonviderarct ioeo p:imot
daitsmarena.qtuampundpionoKcrarfor
matxcerminacebifmicta.EbVNusab augfti
noeftvocampwpterquodbiciturmUbto p
ref.jct|.) abffTu8dtco:pozalc tUud quod
fedt beus vc eflet matehacomo«ammre>
rum in foanis fihe o:dme et (the luce*
©nckabuTustdejeft m putna materta (vt
biataugufti.inU^>cfunbo.2erre inqmtet
ab^ffinommetrtstertam ntmcupamt que 3
uu?uo&a^cu\pcc^'tt5airraio tximunac
Digitized by
Google
&e3qttfe
marcrLaaqoacftotca^wnqaiaflxiida^tum
cnamqauornmsfo^dHufceptwa.£Zn/
fcc oicebamr terra p#pternamratem ftabiu>
catemvd fotidirarem fecottdum quam eratge
nefanonivd coaupnont fubteaa.2ibvflu8:
pjopcer tnfowutatem ♦ quta noUafbanacrac
C4mncca.6icebaturecaqua ptopterfbunact/
onts pofltbtluatem tecundiun quam eracom
nujfoaneaquauraas potenaaurer recepoV
oa(ptbuKauguftmu8.)abpflu8 tcaq^ et fe
bsbecobfcuru^tcmccpMmncucaccm omnuS
•quarum et fmtdo:um capadratem/infad/
sbuitacem .qutammquam cocaquas redpic
qumplures rcaperc pofftttnfrucQbtltcaccm
mccbaim)>m'caccniycommunuabUicarem»
areeftaquamm coUccab cam bu(
m oum $ falfamm (vc btdc ^ftdo^
lirtuj. )p:op:ie auccm bidcur ma
tcco $ aqueetus func amarcpc bidc ibidem
«fequitur.^Jocatur aucem maicequo: ab cq
titare/eo q> equalitcr furfum eft. 4&uamuts cy
nimaquemarmruioratttesvdudmonces c
riganmrfedatistamcn cempeftaabus iteru*
odcquanrm.(wbiacidcm.)3ccm biaturau
tcm pdagusquafi pcUene vndas* quta in
tnari ftr vndaram ccpzoccUamm moms coft /
tinuud ct impulfus.S&are autem vt bidc ide
ibidem quamuis $nnium rbntuim in fcred/
piataquas ecflumai.etcoro tamen aqoara^
concurfu non fufdpitincrementum quodacd
dicccbocpdquiaausmasnitudomftuencaf
iwdasnottfmtiacvelamaravnda ftoencem
confumacvd quia ipfe nubes multam aquo
ftratem ad fe actrabunc fme op illas autferanc
pamm venu param fol eticcecfeu quia aque
fculces perocculta quedam terre fo&mina g/
colateredeantadcapicafluutomm ec rbnuo
rcuomcc^btwJfqj^fidoms.UbJo.cuj.fecun/
dtt2mb:ofmm.et;6afi.in etamero» 3£>are
eftaquarumaggregaab mulupiicacaper bt>
ncrfaloaetnomina/fed tamencontmuano
ite vna fempermota vam'a/fono:a/fpumofa
- fluru ec ref luto lune namram imirans* onus
rirmtcctinfmeuuacobtbemr.{6lautem ma
recaput erbofpidum miminum /fbtts imba/
•irniquofibtbifaepantespopuU copulanmr
fabfidtom in ncceflttattbus refomum inpen>
cuu8 mnenscompendium/Ubouims mcrd
fremari ettam cuatSndo.in tib*o metbeoaj
omniumaquamm marecft panapmmcton
go/er eftaquarum quies ct biutdimr in rdtq
mmbi&famM p?opier m#m ft $ m%
rtfalfetJo a anteritocloeft/q: vapo:es boo
funcbumtdud vapotet ftccas/ fubtms cc a/
quofus refoluimrcrgo pars fubauo: per mo
cum fous ct remanct gjofltb: i calorc folts cd
calcfactcemacmfalfumquodremanetecatna
mm vtfudo: ctvrina* ^adufttone e>
nun fures amaraquando remanetpartes ccr
rcftref adoftc aqueis et infipidis parabus
bus confumpcts ? be amarmdine pcr adaftt
oncm intenfionem ftcfalfedo pcpacec m dne
rcinquoaquacottatafendmrfalf3.5cc5 ap»
61 eodem aquamans falfa eft gramo: aquat
buld .quta becgrauio: /ifta vcro fubnliotuu
tU8fignumeft.qutaouumnatatinaqua fal/
fsetnoninbutaer ptomndius fubmermmr
nams cadcns ttt aQuabuld^ in falfa.t ideo
in man moauo non mcrgtmr animal nec $e/
ncramrqtvinacinco ftcdcae.^tem idemin
ub:o t>auiim3liba8jn man cft aqua fatfa %
poceft cttrabt ab eo faffedo.quonia fi bo ac/
ccpericvadcereumnouumcmdu tdaufcritet
us orftan/tetcenctpfumvacuum in marcr>
biem t pernoctej incrabic in ipfum aqua buf
Cts.^ccm tdem in U.metbe*aque butces eleus
rurptopcerleuitatem fuam furfum.t aquefat
febefcendunrpjopcergrauicacem fuamoeo*
fum/quodt falfnmeftrem3ncdn ccrra/tbul
cc eu3po:at.3tem tdem lt.be etementis. ma/
rein acnbnibus futa imiramrnamra Umeqtf
patccq: quandodic^ luna ottrnr t aliqua bo
ra btci vdnoctts/mucflumen ingredics m*
re (n flta regione in qua oamr tuna cttcdtc ip5
mare/ita $ aqua ittius fluminis redic ad gte
lodaquo cucumt/ac fieflet per piolentiam
.rcpcraifla ac>% ficft Uma in cardine inferio:i?
tndpicaquabtminuufcd quando tuua vutc
oan/aqua tndpt wgmettcan,vnde ftcutfcr/
tn fcqutmra bamantcm/tcem marc curfu m/
nc fequimr 1 vtrmcc5.qucrc fup:a.u; viu.ima
bemna.^cetnfpiflamrquoc^marepoft afce
fum ffeUe/que vocatur catticula.? mucac coto
rcm litSHakux nunc vindc/ nunc ccmeuj /nac
mrbidtt/nunc darum/^tcm macro m tu£icc
ront8»^cceattU8inffcmenco mneo:dtnem
tftnm cenet» Ham p:imo Die aefcenns lunc ftc
copiofio: folito q: cunc marecftplenum in (d
mo»b&nde minuitur fccundo.i fic oefcettde
bo/quoctttiemmuimrpfcpadbtem fepomn
^mnccft msrc in vlnmo befectu. ^ndpit aot
crefccrcpautadmitemmvfc^ad feptembies
fea^lunatutuqnado cotaUi cplena.eiter»
to marc t fuo augmcco fumo * tce^ inapic mt
nut r> btc3.vti.aU08.itaq> cp §do utac»rti.a
&£i fuo nuw»ll^a-ef«do japtt afccckre
Digitized by
Google
Zibtx xm
pervg.aUtooM8.ik # qamfo rana etftiri
lunciteram mateeftih foofummo. ? ftcfemp
marequaaiw redpfr tmutatoes. quoUt^me -
febuad (Okuin crefcendo.? oius tn ^eere
kendotam augmentwo vd bccremenm tpi
naluiteJempcr^eftmareittfttmmoattg/
memo f vfgoze/qttando luna plena eft lumi
m vd pcrfus folem vt m uouttumb .t>el ver
(ne terram/vttn plenOunio fieri confueuit. *
mianrolunamfufcepoone fiuem atnifubne
fi«lummt8pw8^ftotvd6cnat.tato mare
crefarapU'?at»a-efat.|iemaref(tf53nft.iU'4
vege.mndum? Urmsbabetbumm/foliduj
* barenofum.? fignum buiua $ mare fttfup
barenas eft.quia opomterutineo parte8»te?
reftcce/qttiafuntfalfe/'re)cu1ennaaque biui
ditmtumperpartes fuao.fideo tcmmmp
pinqua barenofaleft.3nrerparre8 vero et?ba
renofas/biuerfilapides ? gemcmtrefepms
Virwrie/paeantur/'? barenamm artruu po>
hce/per wdaram maris momm ad Uttotaia
ronmr.^reriftasaitte^paeratee mans
funr queda aue comunes ? omnibue rereno
te/quas tamat ^ppter fimpUcce bonuj putx*
ni bicapponerevr maccriam babeantauqua
miftica per camm fimaimdmcj funpUabu*
foadercjQr itacp marefugpfws purgariao".
omnia enim cadauera ? tmunda a (e letjdc. *
©mnta immunda i mo:tua bifairit/?per mo
me violenriam ejcpcmt(<?t bidtgregoa. )$te
mare eft fui per ocailriflTimas venas abyf !/
ft oiffufiuum.-z tam fonnbue $ rwmimb^ma
teriain fut f lumo corinuc mtmftrariuu^ (pt bi
« 3ero.fuper ecdc)3tem marceftammauri
um «z monftrop mulapUds fbtmc jriuainus
3»areenimionge pwdudt monftra? tnira
§ faricipfa terra/fiait biatfr\aba.fupecae „
rit^OibiiUtcpjedara ?mtrabwaopcra qv»
m bcmamm ici in pfaLgtUciepriUa quo/
rum non eft numctus. Jtemquamme mare
HibftanrialtterfttmoUcjliquidu^. ourimma
rumramen reraratam animatamjj$manta
raram generaouum eft/vtpatetin concbiub*
*pifabu8 buretdk^ilaptdtbus-raemmts
quasemitrifcgtem mare^quauts nonfitpo/
^Uevel bdeaabitcqoanmmadmiftum/I
imnenmulmmvukquoadefTecmm73&ul/
tarum enim infirmummeftmrarrattm.fi>a/
natcntm bvdropicos/vlcerofosMUos fca
btofodjvtbtdt^otiftan.KmuItoeaUosai
rat gtcmmarequamsejcfeHcfalftttama
rum.tamcn pcrbulccdmem eenaram tene/p
ma tranfitmt fapo?is immutotiuocft-zoul
«s^conoabitejcolauooc ttneperqoaj
fjanfitfveb^ad-o^ atijjton mafequ*
rncoc& fttinfiptdumautamaram ptfrium rii
bnldum eft numriuum. latentem enim babet
bulcedtnem quam fuggentes pifces/fubtra >
buntnummcnmm congraum t fapo«m ( vt
^idt amb». )^ti mare mobile eft ? mquicttt
^qrfuo mom eft fueiubftanae a cotujptioia
potcnlo confemarittum.quiaejrconunuario/
ne mofuo fubriUamr z (ic ncpotrefcac a cono.
pobiti vido conferttamfc ^tem cu fit Uqui
dum i male terminabae per feq>fum / fiftim?
mmen perauum .ppterquod pltra Uoom (uo
mm termmos/non eft oc fadU^ceiuuuV (imt
btcrajrp:ouer.vin.5ob.fl»vt9.3Km faUedf
nefua^amarimdmetbulcedinisfbnriu^ i
auamm aquarum mfmenrmm abfozriuu^
to cnim rcputamr aqua flucns ouloo^quan
io plus a maris introim'eIongamr. ^cou
ercoUifione^mumareuerbcrarione fuojum
bwcbtbmm/qmbus dngir tcrram eft v ento^
contrario:umgencrariuum(vtbtdt 26eda»
^tcminconfuerismarc marime noauum
eft.^ftemm rimo»8 maaTiuum bolojie capi
06 goicrariuum/pomitus ^nauice^uocao/
uum/ablanuumapperims dbitpoms.^te
ef cuapo:arione mtnofitamm quas emirat/e
nebule i nubium gcnemttuu^.caUmtus ? ob
fcuritaris in acrc iduowum.? radiojum fol»
intcrcepriuum/calo:i8rep:em'uum. Jte^ca
lo:em ^pprium nonbabe|8/p:o quaUtate^E
tomm eft fui colotis mumriuum.Tlam modo
flauutn cft/modo bamlcnmm/modo attu(vi
bidt3fidoJtb:orin.) ^tem maremultoy
tum eftpenculojum in fccontcnriuummodt>
co enim flara venrireddirrcmpoftuofum ip
aUofami fcratdu5 ^ mmulmofum.£ttdeo
marefrcmm biamr(vt biat^fibomsjfalics
femtdum babcns momm wpatetirimariuV
culo/in quo fipta maris fc:uo:em fremimm
faaentem falla i canbdis effe bvunmr/ que
funt buo loca pcrtdilofa th quibus mttttena/
uea faaime periditanmr.^ft autcm fctllam
gens fantmm maricmuiensymuita babens
pwmunctoria fiue capita/ad que coUtfi flu/
au8 boJridumftrepimm faduntaiinaucsa
ttqoo cafit impmgucmes a naufragio no cna
ountXanbdie vcro eft biaa eo 0>gurgtnb^
wotlns naucs fo^>eaci6ft enim marc tbi vo
ragmofum «quaft ^reflepim in fettoauofum
ttdeo naues tbi tranfeuntes actrabitt m (t
beglunrac tndemagit/terinbtefiucms cri
Stf.-zterabfo^ct.Tlamaquasreapttvr euo
-mat/^aatovamu^tmrfumacapiat(vrbi> v
ot 3«'^»U.j39.c,b«iUbiJs marifi %fm*\
Digitized by
Google
&eaqti&
Jamalwdttttobikpafmfaj oofljmtmma
nTdteinaiixaliBjs ronduiaado in auqoo
locoaqaa^p^ftindifrimacr/lacmtucaca
loaun faecftfedola. et boc pcriailam fcrns
tK>e3mreo#ibtarenc m cumulos conrrabtt
tui/prris eaxm grece idcm eftg> tracnis (? ot
orpapias&ralesfvrtes multc funt in mari
egyprtacoaa3dtnricenmr.£jrquo patet <p
pcncalofoscftmanda^finistamcn p:opf
laantcs fcopoios.tom coam pwpter barena
ram awmios fabaqoapariter adonaros. dz
w ralibus toas naucs ctrifltme conmngumt
|tC5aUadgiaiIum diamr bytabiTum quan
ctofaucetnauisonulb tmptngitin fhndnm
mmxum bitumtnofum aUmofum.quia p:o
pterlimtKnaatatcmnonpotdlfccamcrc ac
einre. (vmdc otdtbugo.}cj> bvcatUmum eft vc
fijgtum Itmo imp:eflum.£to.C3men fupcr »
au.ffpu|.diat/$ bitauauum cft concurfna
duommmartum.(a&asiftcrveroihbtfto:t>
is dtacO# bttallaiTum Oiricur Ungua terre in
manpwtenfabincaindcmari aramdata/i
fciomr bicalaiTum quaft m3re btfliduum terrc
tntcncou 0mm^m.t3ll3iTum enim grece marc
lonat.quando ergo in bitalaflum venir namf
manetimmobilts p:o:a kd puppis fragitur
retro maris impem fuperucnienri8.fiairot'at
iuagulaibidem.3temrr3nfferentC8 genera/
taerpatiunmrperiajlam/antrattonemaris/
auxranoneaeris/autrarionenauis. Tlamfi
inaremcmfcopul^umvnoicpmpibusct fa>
*s tmpedttum non fihc periculo pertranflimr
OTfftmndumbabucritmcqualemnac aimu
toscnamarenofts eleuamm/nanc pero^ad
modum vo:agmtsOep:eflum et pwftmdaai
t>efaaIitran^unpedt'mr.fcdqa3ndoma
rctnfaafupcrftaefubmcrannDuspcnris efli
cuijrnimismmtdumctpndefefealltdcncib^
Kmumofcconcurientibus ffrnimium pa>/
fdIofum.naui8 fmotDas afcendmribus ec*
fcendenribus periculofe ejtpommr.qut3 fcpc
ftutco^mr.3UtapjocclUs contrarrjs ope
ncur.gtem acadttpenculum emra mrbulc
^namtempozetempeftuofoctobfcoro'? nc
balofc marifccommictcrc.fokten"cplurimu5
pertmlofumporuTtriiequanto^
.fotor m pcrtcolum erpertculum non videmr
majimeautemfomiidamrventOmm mmic/
fasctmanmcquandopenricontram cafuafc
citxoom^.qiccrmmimfra0tum mnc ri/
«fmr.£2u3ndo autem nauis pcrpnms vm
n impulfum ptomouemr verfus pommuaii
co fomiorisvenriconttan) unpectisabtctrurT
^mP^_adpKapwttmjanj Ttoimer
eott wrios ffacras trt pericufo bturtrjs rttutcf
^cemaddadrpericoiam nauts defercntis dc
btUcas cttn fufltdentta.non cntm cft turu^ ic
commttterc fuper m3re namcolc nimie paruc
vdp3ruuU'fmefragilictconrraae.qtji3 ta /•
Us naufs non cft fecura incer feutenns ptoccl
138 maris.quontam vel p:opterparmmcen*
fuam flucribus opp:imimr etfubuernmr. aut
p:opterfr3gilttatcmvento:uma impe» acr»
nmi confancjimr.autp:c^terrtm3mmetfo /
ramtnummtilriplictcjrcmaquaram fubtnmf-
numpondercadfma demergitur pel f3ltcn».
odpo:mm tn raU nauicufc tardius peruent£
ctp^capucqusndointaUnauinautebonicc
gnanp:efcnri3Uonb3bemr.mnc cnim fom/
mom in tmn cft pcriculum. /Qoando naoiff
b3bctimpcnmmmjbcm3to:cmfiueca35nc
g igentcm etina'rcumfpecmm.T?i8 etmulna
alns mcommodts penculofis fabiscet nwrc
rammedtterrancum § occeanum vtbicit 3 (i
™:®omt*a™nmsrri$lztini nfa/
rcocccanumcocjJtnmooumaraiU^mbic ot
bemtotam cntmfpcramnoftribabitabiltfar.
aurocceanus acelentatcfici>icm8.eoc_?occc
anus arajc3r.ctOtfcurr3t.vcl quia purpurcc»
colo:cmtct,^iamrcti3mocceanu8 quafi cc
anus tdeftceUdroJlusf vtt>icit$(ido. Ub:o
fm. jbrcocccanus okjs terrsmm amplccrimr
altem3tt8 piabus cftibufqj scceditctrecedic.
rciptranabus autem in pwmndum venti9
autrenouttmaria aut refo:bct. et qnamuta
vnum fttmare quanmmadfuiconnnustionc
tsmcn p:opcer mult08 pomis etus "de _pri /
mts rcgiombus biucrfspoabula fumpftt.vt
maregallicum a galtds. a mare bnnanicunt,
abntannis .ftcetgadiacum mareagadibua
eftdtcmmvbiprimoadocceanummsrisna
Snuimen aperimr.pbicumbcrculcspcrucntf
fetcollumnas tbt pofuicfperans tbicfle tem
6ncm(bucufc?3fioo.U'.ritj. CIOTC
#Hre magnttm fiue mcdtterraney
W umcftquodaboccafuaboccea*
nofiuicccinmerfdtemvcrgit.de
inde ad femptcmmonem tcndit
tittodmdemagnum appeUamr. quta cetera
manam comp3rarionetUtu8 funtmino^.
©taturautem mediterrsncum qut3perme/
diam tcnam vfcs adorientem perrondtmra^
fvamaftriamtenntn^ns a curopam cums
primeparnsftnusqueinbyfpamfperrundi
tnrbpemus ctbalcturcbus appdlamr.ocy
UtoegalUcusqotnarbonefcj.pamaa atloic
WUfioftwus quiiurta v^ciaiMwe^rUnu/
Digitized by
Google
Zibtr xiii
±J \
et vuirms ptflelitirrem&wiMim aeqn/
grr mdendiJs.que a tfoua vf# m terra vadit
qoipoftin pampbfliam etegiptd fecpcndrt
fceihdegeUcs pontum verfus fcpterntrionetri
mamns anfractibus fe reto:quet.t3nde turra
gredametiUuicuminanguftas vg.ftadiow
eonftwgiffeacoanatdeihde biffufus equo
re paod anfus ftnngitur ? farir p:oponridc$
quimorm.l.paffus coartatur. fttes bofbms
tractos qutlocos biamrp:oponride/eoq>
p«ucnttmareponncum ct p:eccdicidem 01/
riturbofYonis a tranfiw ftricro 7 anguftis me
anbus bonts( vt.b.3Jftdo.)3nde otffundtt'
finiidpOHticusanplimmusa tergo babens
meondespaludcs quomarccjc mulrirudtnc
fwminum etaquarum dulrium tnflucnrium;
Oulauscftarcpampliusnebulofum atqj p:e
tcrfocas eroelpbmo8.alt38 beluafmanmaf
maio:es non patnur.Sicutautem tcrra cum
ftt v>na p:o oiuerfis loris vootur varijs vocs
bulis ita p:ov3ri)8 regtonibuf.bocmarem3
gnum bmerfis nomimbuf noaipatur(bucuf
$ 3fido.li.ritj.) Sinus vero mane dfconf
mato^reccnuswinmarimediterranco yo
niots ab yo rege grerie ftc biaus.vones auri
biconrur 3ttbeniatfc8.vnde vontdQ mare ab
yonia vfcp in daltam oilaratur. Jfn occcano
pcro manmus finus cft capttus/indicus/ j>/
fiais/arabiais /quianureruboim diatur.
"fcubaim autemmarccft vocatum co q> fitro
fets vndis mrcctom.non tamcn talcm natura
babetqualcm vt'Oemroftendere.fcdcr vtri/
nis tirtoribus viaatur gurges at$ inndmr/
quia omnis tcrra quc arcunftat pdago rub»
eftetfanguinco colo:ip:orunaet pidna inde
enim nimium acoinluhtum fumwurct alij co
!o:cs qutbue pictora vsnamr.Qndc cum tcr
ratalem namram baber cjcrTucnbuf Umie oif
folucnnbus mans fubftanrianibaftcarur.
0b bocetum m bis urto:ibuf gcmmcmb^
inueniunmr.Tlam buiufmodi lapiUi bumo
inuolun cum inrcr arcnuUs ftnt ouaft armd
mans colo:cm rcrineoraop rundi. "Docmare
tn ouos fmus biwmtm.vnuscftperfpiauif
aboacntequempcrfeinbabitanLaiius ab
ocddenre arabicus quem arabes incownt et
/rcqoenant(vtoidt3u;u#]cirj.} '
fi3gas eft lanmbo mans fine
p ,Mtto»ctunepowj(vtbiat3ft>
do/ummam babens p:orancUra
Bmutnft30iht3tem ct motus contmutotem/
ceterommerauo»mmonftroaim nomW/
^wcriaatem multomm papojum «tfomofi/
tatum generans toutatem/ejt qutbosc&n/
trabitobnubuanoncm erobfcuriratem erve
tommvarictatereopicnscolo^is morabima
tem.er colliftone vndarum fpumofemcongre
gans in fuperrtae leuitatem anunaUuaiem/
emirrens fonoatatem rumulruofum enun eH
pellagus et fonomrn uiqutetum/er periculo/
fumfidudcmari fur^rwsotctnmcft.
©ttaeftmtmm3mans vd aque
5 ftue pluuie paracula a totaUrate
fu3pcraUquamviolennam feps
rata (qucqutdcm oiac^fido. j^wta ototur
quando ftat vel quando penoer oe tecos ant
art>oabttsadieiTetglunnofa.fttU3vero Oid
rur oum cadtt.bincer (hlUadium bidror . qo3
fi fttU3 cadcns .tam ftiUa vero cp gutra a no#
be aquof3 vi caloua ftuc veno impem rcfoln
ta fu o pondcre infeno:a pcrit. et oom m ca 4
bendo eft nomen ftiUebabeom fttUando ao/
tem vel pendendo oprinetnomcn gurte. (bU
laautemiiucguitainfubftanaa cft burmda
etdars/erOfapbana/rbnnaromnda quanri
orcmodica/vrrmcema^ta.TIam taramfue
quam cadit bumectatctfccundat.racUccs er
femina numtetingroflat. vtro:em in berbts
arbonbus ct planris vcgctat ct conferuatpi
(ccs in mari rdtatetrccre3t.oftrca8 unpingat
et m cis margarttamgenerat(vt biatjifoda»
martma gurteroas ercom ftr iufe moUuTi^
ma er frequenri pmcn afu duruTima pe/
netrat. turmilmd.^naxauatlapidem iiqu
vifcdfepecadcnoo.
^uma eft bictaeo ^ fpumamr^
f wdtdt3fioo.^fo:cttbu8cnta*
aqucgcneramr.vnde et muftum
etea que coquumur fpuma purgamr. fit
autc^ fpuma pauircrdufiorimvenoiriterds
ft in aque pctftae momm aUqoo aguan/
tcvndcp:oprcr mtercUwaeris tcmtatcm eoa
gandoaquc fupcrfcrmrcrato quippea vn/
damm colUfionegtgnimr.fedramendtoo^
fpergtmrct Oimpamr.fpumam3rts quando
<p mtcr lapidcs rccoUtgimr et pcr fermdaj
calorisfolaris aoionemquandoq* in punt/
.cem.quando^ in fpongiam tnduraouv u
^(i£& a pafccndo funtdicri vtbt
,|> ot Jftdo.U.rr).cvla. 2crram ec
berbas aquattcas lambonr et&:
ftbtvtctumquenint. ^iammr et repntts
eo ($ natando reptandi fpedem babeanL^ti
natadoenirepot qoaoisai^rttdo fe b*mcr
gat(vii Hmb»5.m e)Kimeron.)^^agn3 tquit
tnter pifces % aquasvidnit^s % •cognado di
Digitized by
Google
fot aqttte
£&i cnim aqttts bui vtntre no poffuntttec
fotoaerisfpiraculo fme3qatracaoraviutt,
Ibabcntenim qiundam rcprandi fpeofem/?
nstttram/qttia bdpifas Racatcocracrieco: >
poris eminenrio^ej ih fe comcjictoncjtcuditte
* uertt5 fe eriendcns aqtje inmritur quo nifa
itpeti£saqo3 m3ttterias fe^ppdttcvnde vn*
tor qatbafdam pinnuUs in ttatado ftcutSBis
pcnulis in voi3do.fcd alio modo quia pi(ds
natans pinnulas moucr a gce pofterio a i m
icrins/^QoaliQuibttfdabjacbtis aut remis
aquas amplectcs i rccincns (c ercendtcaras
ucro moactpcnas furfum/? collccru aere/per
erpefam ala^ampncodmcVcompdUcerircr*
partcpofterio:c.33ndc per vtoteuriaeris^p/
pulfioncm 3pairepolccriorimouecur co:puf
in ancerius. Spetics aucpifaa mulnpUdtcr
varianmrXquoadlocrivbigencrarar.^qu©
ad efca qua cibicur. i quo ad colo:c ? fbmta
va ria qua ab iuice oifcernutuY quo ad fuba^
q 9ponantur.?quo ad vrute q oiucrfimode
ogaucVquarri igtf ad fird fiuc locd vbt p:oae
flncur/m3gna biueiftcas c. quida vcro i folis
aquis.iiDuidi vcro 503 in rerns/pri iaquis
Dtteriancar.?calia pifad cjaiera funcannpbi
dia.i.c*ubia ab JJfi.bicca co g abulidi m cer i
ns pfum/? naridt in aquis offm rerincr 3 ns
cura/vt foce 1 cocodriUt/ aftcucs ji ipocamt
i.fiuuiales equi 1 bmoi.3 uotbus.ti.aialium
terrefrritt/pifccs noiafuntfozrici/pcanco ma
rini/lupi.eo q> mo;deat 3U0 spo:3a't3tc ipzo
b33t»$ lcdat(3fi. )& folts aqs viuetes.3Uj
fritifoto manoegctes.au) vofdti fiutmmb?
?tn (ragnis tatijs aquis bulrib* comozares
oUj vo fdtirer bos medt)/nncad bulces / nric
ddfatfas aqs pafrus gra oiuertetcs, *JMfces
vcro a mari ad bulces aquas egrcdiercf fn ea
rd bulcedtnebclcaanf ? ipiguanf ? ccouerfo
% binncin m3ri ndct aq bulci pucrfaf. If&ul
risdtpifces ftrau'3les qoimaris falfedme no
ferentcs/guftata aqu3 faUa/ fubito moridtur
vn farfd ventreelcuact fup 3que fopfiae na
tic.qo* in oibus pifab%3ris 1 3qne bolas/c
ftgnri mo:ris.ptfccs vo m mari nacares fqoa
mas babec boras 1 groflas/^ppteraciue falfe
ftcatatc.pifces pero ftuuiales fquamas fnbri
tes % fpinas molles.fpine vo tn pifdb?fuerrit
nccefle/adfulrariddcamis eofftnida mol/
lta'cn3Cur3le(bocetattt auice ) ehgere bonos
pifces fc&5 naturatod pbi numumr.o.ftc li •
q.cw). 5n toas tnqoitm qutb? vbt mo:anf
pifioes eelecno qmtlli q mo:anf i loos pecro
fis foncmelio:es 1 outaotes 1 1 aqms ©uta>
^'s-a^r^»$iqo^?nydtfo;4es/^no fdt.
limofenec^ Eaatafes ttccfcampetrres/t qut
ho funr dc tacunis p3ruis qne ftumins int>
bibdct iqaib?no (at(ontcs* Jteidetbidc.
t ptfccsquidcmarini.fttnttattdsbttioW qt
funcfubnuo^s/ 1 meUows funttlli qui (unt
petscori^no auas $ alto petacro mttin.? q
moanturinaqnisbifcooBris/ fbro vento:tt
fupnfe melio:es funt tllis qui funt ecocraric>
* ilU qin aqnis mttltap.agttattond ivcbant
ris ercranj mntmclio«:silUs qui babitantt
aqnis Irannbus vndc ptfces palagini f dt me
liozes $ fluutalcs / ? ipfi melio:cs cp laco /
lcs/marimefibcualesfuntlongea ftommc
*? am3ri.b3bent.n.quicteneceo£ putrcdo lat
uacur 3 fobintrantcfl umiue fiue mari, ©nde
tales pi(ccs matefapiunt/tatocoputrefcunt
metio:cs ena funtpifces ta mannt cp f Iuuia /
les in pet3go aqraloari ? orientalt cJj i suftra/
li.q: crpento^ ipetuofi ft3tu squeplus mo /
uenwrJ? ampUus bepurantur ? fubaliauror
^ideo itt3E.aquapptfcc8 ptus moucnturtej:
cratanmr/t 3 fuis fupcrfluis ntagts emdd a/ .
mn3tC5 bJucritftcanrorpifciumfpeacsnoti
fblum (d$m fuccjcncrarionis tocum. vcrderia
quanrum adcjcneranouis fuemodd qutdant
enim gaterantur perouarienem.'? quida pct
cotrom^fpennaris enulTioncm» (vndcbiat
Snlto.U'.v.)3caditgeflOTbus ptfrittm 0113»
ritttn.quont3m quando femina ou3t/feqiii /
turm3fculus oud? tacfuttin cgdtfupcr oua
^itlud quodnusttlacftue fpcrnta m^fcutiet
ouis erit pifds . 1 idco qtxe non tangunturer:
fpermate non pulUftc3bunt.fcmina autcm eft;
multe ouarionis fcd mato: pars ououmt rrif
gturiturafcmjna.*? mouaottabamnanmritt
bnmido.tnon fatuantor ejc eis utfi que ouatt
ror in tocis vbt fperma mafcuti eijaror.qoont
am (i omm'3 faluarcnror uimis molctpltcarert
lur.Semauc aotem pifces in fuo gcnerc pari
enrom (Hcutbidtanfto.ibtdem jTlunquid i'rt
4uit inueniebatur ptfcis qui faceret coituj cc?
genere alterius pifcis/fetus autcm fuos otlt/
cront^nutriuntloncjo tepo:e (v>t bwtarifto ♦
ineodem) ^mncsptfcesnomunt^cuftodt
untpollos foos p#ter ranas.^tem ibtdebi^
drora» ptfces rrouiales 1 palnftres plus ouat
1 drius § 3lrj4iui3 m3io:i partc poft. v.men
fes.aUj atttemomnes puUtficantpoftvnd an
stum . paroi autem ptfces puUtftcant in loas
vbiparuaeft aguatorta radices arbomm z
eannarum.3tem idcm marima p3rs 000:05
banaf ptfas ou3tv3cj3do.q:cd piis n fitma .
/culus 3b ipfios femine oua non rofo:maror '
Bva^buaeria 'Jittjs pifctbus begumnsur
Digitized by
Google
Ziba kiu
%(sm ibidem bidmr q> quidm pnces .geneV
ranmr fine oufs ? (inc coim ctlimox barcw,
tfefcpnnefaatc^equeeftfuperacioant, $tey
fbidefir toBpotccaimsvagimr tftares i fom
fiepiXaimifilQJtjrcjtTambularparoimpari
t mufft ejreis aImp^^fl^c3mmfow3RaII/'|lp,
ptaboemnctempcais mairinic oepzebenda
rur.jf tem ibidem qutdara pifces paRBiwqii
ad barenam fnanr pencrem fuum.3Jtt fcatire
twacb beammalibtts biritur)o>pifas efty /
meron fine coini ttafrimr. i curn vijait g ircs
bojaff tJiei/roncmoacir.^ifc» enamsnnt
fta nonafno fimili papuvfeda (erpente/cmz
murmawferpenfirabtlo^puoacsdaplenim
jr.o.5fai.^x\nV}2fimrenamm£mtrgrca
fuirnum oocar/coa/fe compaeer i» arculos
banc femmePeiTe feras tracfcim-/? conapeyea
ferpentcob id a p3iTo:ibus fibito vocmirfa
apimr.moVpaauTa/pir. itemmmr.ferala ve
ro percuffaVffafimmomur. bancbabere m$
m caoda cermm eft. Tla opiirperaiftopf r & £
ennteaminterfiacauaa wo peraifla tapu/
fata b iamr ftarim mo:i. econtrario auteni e &
ferpente.n3mconm'fo cipite petabfafo/fta/
rim moriwr.aud3 pero idc abfrifa otu piutt*
fcidreriam Jo.qrferpena &cponurpenenuw
antay coat eum imirena fcd completo gcne
rarioms actti rcfumit pcnenamfuum.? tdeo
mmcna m cona'piendo/110» corrabir pcncna
a fcmcwK.necgeucrat3U'qwd fcrpenrinu.fed
fibtfinrile w Oiat idenr.^tem quida^ pifces
«oripiunter folo roie/fiueouts <i ftn* fpcrm*.
re/ftcut oftree i auj quidaj pifcea in concbis
begaites(pnde&idi 3<>t>3.;) l^ifces inquic
ditb/pcr noctem egteatwftur aqu3m/t m ter
ris cfrozc mamriuo concipiuut i pamit. qao
ro concbe in ocatmentorunefcmper manenc
vacuciSutdaciumpriccs moucmuradcon
ceprom ? oiiunj fecundumojtumftclUm/vcl
oeafuw(ficur&iamr jfobannes i Jftdoiua
wide oiamt &e ptfarqut &idwr attfriaasr mc
pifccs iHwsgeneris oriunnir. quando pfta/
dee inapuint tcttdcrc3d ocafu^ jicc apparcr
qooofqjpliadcs iterum orianagvquawsau/
rem pifcesgcwerewtur. raiUuo tamen modtts
pifdum bat>erten^aitod.uaitncC3ltqoodgef
rws ferpettris.riec3liqttod genusamis pe/
aibu8.babermafiuua8 neclacp^Krbdpbi
nos cnu>abait{ac^B3xi3ntrem8HW8 /&u*
funtp3rm(ptbiat3rifto.lufcpo.(^equibuf
tiat J<ido.u;]a}.c.pU>eIpbmiqui sfuno /
ncs nommaumr/fic vocanmr eo $ poccsbo
mimifcquunmr.^tadpocgfpmpbonieare
$aam Qiwcnwnt,? w armonu*odeaanntf /
eiaib?m mariniba dlt>ctoaus.Tlam pleroc^
^pfaUentes nauem nanfuolant. quomm foi p
ms 1 1ndas in fmcribus/ramram iignat tem
pefrate^. £freria befpbmi^enas ui :m1odoi
fo fertsito qui tenera penninm fecantes wart
muntcocodrillo8(3fidoni8) J^bmerfinT,
fanmrsenerapifaum quo adabariomsmo
dam.(Tl3m biatam"a"na U.fecund6)3fli q
abanmr berbis bonis ^radiabus p&ntara
fuut meUo«8 eis qm comedunt fozdes qne 5
auiraribus^cmnmrad loa mrufionuj.^
in eameron brarar^iuerfiftanmrena ui pa
mi.Tlam quidamatno feoeuozant/'* fuaar
nepiaflimpafcunairminoz apucf ifios efa
maioztbus df. rurfus ulemaiozfitefabua^
flnp pzeda t cum afmm beuoiauerit/randem
ab alio beuoMmr.ficut oicirarulo Ji.pi. £3 /
ftbo inqnit pinatpifces msgnos. 1 comedit
Q)fo8.muWpes autem pindt arabonem 1 co
mcditipfunr. Jtcm ibidem. iSmicUm pi /
fces pafcunturinfceno t Uito/uair arabo/ 4
^pterbocdr ponderofcs fa muimm oe lcto
fft ipfo muen tmr. ~ptfce& pero qui afios pief
danrar bentes babcnt fozriotcs/Sicut be pi"
fce qucm grea pbagin poanL^iar 3fido.g>
rta babet ouros ocntce/vfin manoureis nii
tri3mr.pnde % otvxvc pjegrahditate t fojrittf
cfme ocnrai3 appdfomr.3ttj pero pifccs pt bi
in eamc&emes b3bentmmo^/fed pUires
? baifioies/^ccnsm 3Curio:c8/pr oio dbnj
accepai maaat/t raale fmc mo» beglnriat/
lieabus in o;coinaus oacntus/aqueipfiuf
aftuotoneaufmmruiliqm: cn^m pifccs abdf
fuuni m b3ren3 fodiendo querunt(pt.o.3f4
fi.tt|.)Oc pojco marino qui pulgo firiOus 0t>
atm/quioumcfcamquerumozefuicfubacy
rodit tcrr3m.dra gumir cnim bsbet onfrau^
•z nifi roftrum b3remis mng3t/abumriocol
Ugicjtc 3rifto.It.pij.p:o maio:iparteccme/
duntames Tcomeddtfe ^e puUificarionuf
•Qxcpto rnfcareoft, 1 pmuerfaUtcrpifces (tmt
gutofi 1 auidiad aba^fap^dpuc pifcis que
^ictmr b3b3tue.? ^prer boc ejrKduT penter fa
ns cum ruentiuuems t mslus.-zfepeiflatpe"
tremfuum / 1 eijcita fe aUos prfces qooniam
penteremsperuemtados Tno babetnoma/
cbum.3te 5 birTerunt pifces qoo ad tempnf z
locum psfhie. namquidam in aqmi tanmm
oueruntobum fuum.i&ciued3m benoaefa
perterram/ficBttpotbaus equus.f.iumiau8
fic bicms/eo o> equo in bo:fo 1 in mba (tt (U
miUefptoiatJfta^msOqutbiemaqoifco
moi3mr/be nocte (egcte bep3fd£ bocmfoff
, 5'5n«t (ptfogtidQm 04>eneraU&rattsetf
Digitized by
Google
f#m3mMMMto pfos labotatm bte/q>
inocte.? plaftan mediartoccecp pofh 7 idecs
vc0.3ri.ven3Cflr aacesfcenfd fQlta/scocpa
ttuiuvowiojcsjabe.qipifeno bnvidec;
bo«nUa.?qn 3ttgme^tumdctttodc«et3/
mc querttt abu> noaumo tgz.$n odoriferia
enf odectanf:? io olluiitt.genera Pif<*& odd"
i& * aacUdz.? io ad wfa noua 4b* venaaffd
ims aecedutq? ad anriqu3. imo nmfueritno
aat>c faali ad pafctttt nd accedac.fcpe.tt. t>c
dpmnf g odQ^vtO.^oba.}^ tuquit be/
wam mari qoe oe faucib? mis^fptmt aqua
fiD eapoze odoafero.pifces fojrieces odo:efe
qunmr ipfaV-z mtrac fauces eius poft odo:e/
siac tpos oeglutiena/^ab ipis ficdba£(Oiat
etia tde)$ eftptfas noicfofte iau? ojeaqua
batifra bulccfadqai pifces mfttOtfs fequcn
tes mtrati os etua/quos (nbito ucapit? oe/
gmtit.3tc o.idecp.odpbinig odottfatriunt
?cognoldicfi bamosu? m *nari vncp come /
derit&e odpbjo/q? /i cojuederit/cottieddc tpj
fi verano comedericarno:ubus alto^ falua"c
tpm.? ad ttrrus peliiltett cd roftris fuis(idem>
t>.ariOo.? "£«'.) jjce arif.ti.vtj. ""fttfcea da>
ras aquaa % curretes inbabitates; no cadunt
fag res feridas uifi babcatbond fapozefiort
nec auea/?in bieniefuaotarundomaiis^
.pe terra/qrendo mloje-tibiquerucpanttfuu
.." Jn eftitevero ecorrario a Uctottb? fugiunta
. Itcjdrjt^Wttdd.-zio venancur t"n bieme inm
terra.fc meftateitJpfudo. JUcatotmodera
mslecU'tpifces.5tiojatieo4c.(tttpmres pt
to qui apod afccfd caracttle moridmr p> cato
re. 0mulicer nocet eifmagnd frigus mayitne
babenbttslapidein capiteficucbabec cicn ^?
bmoi. fta lapis i capjte pgeiatVcoagulatttr.T
morimr beraritfrous pifcm.Sariarur ct& pi
fdtt fpes4ttoa4n'guj3 ^tHfpofirione/ca* m,
quatitacecj tqualicace. £dt.n.queda fgeria
bema^genera/quof co:po«i morib^funteq
lia.©t02 qualis rmc,cemf q ejccegic 3}ona.cu
ius aluus cace.n.fuicm3gnimdtm'6/vtinftar
infemi ob.rinefet(oicere p:ppbcca)&e vetre i/
femim.udiuitme.Jouc-z altj pifcc& ita guutf
m virbamp capiun£(vr o.5Jfi.U.rij, )afJo:?c
pifds qui^pptereaguuatcbamo captno pot
. * ibide 0:.*£ucbtri? e pifds guus/vir. femfpc
ct3lis.abberedo e oicr?.quaui3.n.ettc;uicoj
^is ucmariem eptrmris.?laue.n.adbere
do rerinecDa nanis cui adberet £ ruac venri
feuiat^cdtequafi radicata.iu mare ftare v: ♦
iiecmouerino C rerinedo.fj cammoadberedo
7>ttclarinimo:o appeUaucruc eo gmauigia
^areppeliacjvr o.ibide) Jn eramero et pi $
t& beeodeptfce» cj venco? pfenries ^cdl3a
calculum ampttvalt^iw 3cbo:a neetcu
riaffmctib^obic-rno futsfelibcrat vmb^
alteno podere munit^ f? 5 fumra tepelrate fta
bM^vtde^n^itte/fibtRcauetnemr^ R
nettt3ceo8tp:ouifos.ficut0.2Unb«>.*r 3^e »/
d3{b.eri3arifto.li.iin^f«ninei pifces funt
togtc»es nwfcutmis/? f ucouriotis camis/ z
anteri*caro mafculi ouno: e/t ftlir fupen^ajt
femmtsvcro inferios Tpofteri9Ottrio:(o.actt
^ice.ti.fj.)cj>meUo«8fttcpifce3 illtqui 110
fonrmagm valcWneoj babetcamenimis Ott
ra 1 ficca 1 i qb'no eft ttimia pigucdo nec mu
faUago/inqVnoemalus fapo: vetodo^fu
auts aut fapo:is ftttpuementcs/nomtnis pl
guesmo babefesiugflu3pinguedine5/ueq$
c^lTi/ttccjarceyiqb^noacadirp^niottej a
to feto^>r tUi cjbabenr &ura canK* faltri melio
rcs emdomrr,7 in iUis q funt oure canus meli
o:eilUq mtrius *tffcfk.n i\\ ittis 4 fucmollif
carnis mclio: eille $ mtn^eft mollis. £f quo
pj omerfitas 1 pifab' quo ad fubam t quali
tAK.0i6 m.pifds ficut Dicii ide^ generaUcer
fngid^eft t bnmid^.quida tamc fut in cpg3/
rioecoplerioispifcfttccteris caiidiojes /? ma
jfequado fut faUri. ? io quado fnt valde «c£
tcsgenerat fleumaaqnoftt': moUiftQntner/
nos/?no fiatcoiienieccs nifi valde alido fto
macbo» ©aUrii&o magw couemuc mcdicinc
captt3.n.falito^ ptfcm pfta/fanat mo:fu rabt
di canis.spuctttra^ fcotptots/'? cradtcaccar/
ne adulterinS m vlccribus/ <i cdfemt vlcerib*
pumdis ? faniofie.&nttUterittS ots pifas
cofc^venenis bibiris h pnauris muttos. n.
bj 3^08 effecms (ftcutibide b: )f5 bec oiaa &
to^qaatttatt^fubab(cfujfta|r^3cebuferttt
pifccs in vittadtacefenftts 1 igenrj fagadca /
te.muitt.o.fttmpmrmiuingemc^i.3liq.n
ra aummaj babeteuad^dr otfctiamtttft^tas
ptfc3top.(«7Cb»3fi.li.lcq. )mugil fqcegcn' pi
fcmmultu abftis. 7^35 vbi Oifpofitas fefertt
ptfa^iinatas cdfefM retro:ftt xcditli ica d
to retbe tmnftuVvc volaffe ab aftantib^vtde^
mr. gte i<ii t>.ibKie Deeufcaro q> eufqr^eo 0>
foUts inter pifces efea mmiarer>bibet7bttc ot
ot b boc ploritntl ee igeniofu.1la5 &u ferit fe
mtranefpo:cul35 ^pifmtoas/nocjcfrote emm
pitnectfeftis m6b?caputifent.f5 aebris cau
deictm^etaduerfofoteslaicareia^taiqj re/
tiorfd iedtt.qtti ^lttctante ficttfcarus ali?fo:te
vtdertt/ctten' vt ertn>e faragcri adt uuet/cau
035 er?m o:e app^bedats.putpotttbeKire^
ettraberettedit vel pccdit&dboc t>*idc cogr?
qmdem pwre8^e|W8babet.ingeniofu8 ei»
Digitized by
Google
Zibcr xiii
/blcma cfca 3cqutredf.7l3 dba f bamo appe/
tene.f^ scufeo rimeh no moriu fed fois pma
•ife bamucoplecaf/ino priue oimihictpfuj
# efca aratroferir*£ancri ena oflrets inimica
cur/cop.n.c3mtbu8 mdt/miro ingemo.Tli
q? hui i vaUda cuiq tefta apcnre no poflui/
cypto^qnidoomeadaufafuatdlaapcnc/
?mmccrqui lancai/inftdiofe s latcter lapO/
lomtaj/neoftreu fedauderepoffiUitaipe/
4w%u(ur*/c*me8Qlbtui>eiioiu tcoho/
^^aauKateftafontoiaa/qzmierioj
«mifmoUiae6munifrclb.greacicniottrca
cefta vocanto* rotue iHepifds cum fua tefta
oftreum neurro. fjoftrea th feminmo 0: eeca
ro.&Kumr etia taice ptfcce concbe ? cocbilia
q: benaaite Uina tales euacuatur. uma camc
cu m augmcto ruent/augetbumo« oimthuit*
rerobumo^cu luna rucnr iu ocfecm. 7 io pi
lces daufimcocbie/inlunemaemento turffe
fcttt,? m Oefectu euacuamr. jjn bts autcocbi
bus Pttctofegcna-arurmarganre/oe qb?.o.
pu » ^auj qus oe animariu fcnpJenitnaturid:
jpquidetenipotc nocmmolitxotapemnc,£e
cunc cclelh ro:e 3&3r$ant38 conapiunt. vn
de^oleacocbtlemargariicfaebereUeftttotV
«*/in quop camepaoftus calailue foudaryt
«no^iUujiuageniaq ftccrrowemahs rcpis
gencraf.qqua«albio;imad^o?tatocftca/
ao:cmmaf.Sut'rquedacocbtlefiucconcbe
munce Otoe/3 b afguate i acumic q alio noie
«ocbtliaotojntm/quearcuafeferro lacrimas
purpurci coiotieemittm:.er quib? purpura co
lojat;? indc oftreu eappcUatu/qz er burooic
fcaccU'cifbectmaura(wo.3fiJ-D38'imut
tasalwspifau^puetatee ?natuias ili.pU.
* Qn.% JJuV? in qainer6.amba>.?#afi. po
jaie muaiirc.f5 »* t«ua mferam?iegenrib?3
bxmateria becfuftaatfcidtcria TMi.vto*
^u.^pu-dufdtmaqmhgmera^cwuN
erqutb%uUa/quoda natuTetweUectu/oidi
^^ruo^agnofakqucda^miocts fm*
imc mutatoepagantqijedafinefpn^oj,^
uanoepmot.qucd^vemc6mi>noncmafcuU-
^fcmtnecoctpmtcatiaos/wce^.ldeatttece
ms ^a^a.^futbaicneimae^tmcto
toeabemtttcdo^mndcdo aquw fte voa
cate.oibue.n.3U)e manhis beuiie/alnue ia/
awpnda?.t>aie3.n.emttteTe ot, ccte .motctti
a ^t8imaiuto(Wo.3fuu.rfl.) of adtui
^toudadmfperm^^S
ea ^tWqoYupfauVfu^^
ieouTOencatu/mamb^fubam comutamr
emo mfcee bdecmiippta wporis itdoie
mytQius orirtdu t^edumtY^ fic&eccpaab
»i&euor3nf.3n bocpifcewo.tdcmateria ter
KKnh oominsf piue <p aque. i io muUe ecot
ptiieac-tpjguedie vnde i fenecmtc pmagmy
mdme cojgie/i eius oodb coadunaf puims
ipdmfaiintm cfberbe % fhmcee tbt aefcut
i»VtbemamfulefimiU8piaea£/3dquam fi
JWttte incaute 3pp»pmqu3urrtnt/ftne pencu
to wreusdtt&Tiamaquamiianra quanntaie
Jo:eo)atuig naoe? oimidtta» tpaj aiiqua
oo obaut t mbmenjtt. 2ana eria pmguedi>
nid # quido cd piuatoppcurif pensbuuh (i
ue telis wjinue no (entitl mli prius pi^iedo
pfo^f totaUter.lj quado caro itertoj lcduVojc
faditme capif/q: amaritudincj sque fsife na
iWerch/litms penh £anteautequanritans
d» quado opiwr/tota p3tna oe au8 capmra
emcdamr, ^atulos fuosmiro amo^omgix
t eoa ipdago iogo tge araiducita; fieo8 ot>
baraia^ cumuUe ipedui corigerit. aquc mui
itmdmem ojecoiicaani/fug eoe rhndu/'* (ic
eoe apericuio itbcraft/sd^prundu pdagire/
uocat?rcduaLpinom8ocairiu8 ipuhnoa
1108^ e3^0efajftone k oppontf? (euny iter
fetmareinpsrtetundriipfos ponit/^qua»
do thuaiefat tcmpcuao retus fuos adbuc m/
uencs ^teneros mvenuc fuucontrabit/quos
* faantate faoa vtuos euomit % tterum eunmt
(vt.o.idem.)3tan iozatb »na ccmpugnac
qutdam puae ferpeunnufi^vcnenofus Itcuc
cocodriu^us.^rugiumpriccsadcaudamceri/
qut fi0emccu8 menc/pifce8 p^dtcri moaunf
m ft nou poKrit iilepifde pahterocmcerecO
mma fauobus fms mmofumodo^m feoV
dtfltmum/ui aqusm emitrit. 44>em8 vcro m /
mo odoufcro oe o^cnuilo/feridum odejlte
peiiit/'? ftcre^fuoe^tcgu^otfcudit»
fiwtltocx.piiji
Digitized by
Google
terra
tibos»
Zibabedmofqjmas»
Bftqui
bwraa cooperante
i» gratta/ppteajsdt
oaceams oe,pp:te
earib?co:po:i8fa/
' *p:cmi'luroinofi (d
licetceliicozpoiif
•mDertnedqlaadt>
fptdu . i [bvxpbzttLUgneUmih 3quef.vla>
mo btcedae bcppueaabus coigis inHmir
opad boc tiin gencraU cp iTpcaali. £o:pus
awmftmoTejaremoeipratcrra refpccm celi
becuius^ptietaribus cotbus/ atjqua fdt ba
icopafmio infcreda -rbocquo adetus fubi*
qaautate/r cotcnm fiae omaai^ocnetaute
mfeimerias^p omamoia mctbeouca ?mi
neraU'3fimtl3pic^^mct3ua.'^acnu0vcro
fendbOU ficutbcmas-z iumenta i pegetabi*
ua.Pt berbas 7 planrolas ? arbufta.be quib*
oibus poncda fut auqua in boctracm^ut oc
es facT3 fcnpmra pidctro fupftaeracere me
floncumpUdasdt? fere otbus nota credim*
bicp ftmpUdbus oebere fafTtcerc k idco tf il
u'sp3ucabicrcdi3rttc8m3io;3m3toabu8 %
fubnUom fabrilionbus referuamus.tHcattt
w pjidpio bmus opufcuti voluntus^pttftait
a> pap sutnibil oe nfo bicappontm^. fed at*
ccoatare fanctop 7. eai aliquofpbOofopbo/
rd bida que#irowuHp:ecede^^eam^ca*
*ik wtericalariterg o:dinem inferimus.
^ttaq$(vt.b.3fuU.r^.cu)ef
mecUa indd regione pofita ab of
bus gnb? ceU m modo cetn equa
Utet eqnalt inrcruaUo fep3to q ftn^tfari ndo
ro toru oibe fignatin p& vo fmgulas ti?£tes
^ftadtrcrra bias, vrb: tbtde a fugioa pa? q
terit B.t bom?b$a tnari buido cuf pidgifcb?
n tdl?q: rrac^eras tolUm?.b: % ops q: ©pe^
f ert ftugtb? eade b: arida vd q: ara mrc 7 cu |y
toreeapta vd q: ab aUqua ficritaie^ppria e bi
rhnoa/g» era bumida fit boc ab aquc vidut/
tatcnomefomi(wb»3fi.)j)paemte8 autej
icneoefcribttbafunciamc. £crrainqmtcft
co:pti8 inhmn 1 medtd equaiib? fpsays a cc
lo remoat.-j idco ccU cend a fapieobus eft vo
atd.©nde?om5 cozpo^ecozpolenmTmm^
o «mpUatafC 1 fubnlttatebabes mmtmu/al
*c?madiftm4amcw/coq>u8 namra frigidtt
tfucmquatttatercrpccw cc!tmmmium.qul
ws tfcmanmu quaUrate obfcurS 1 cr fcopi»
'm/rTguraaocfpcridT. vno mftaquegtuanio
comanftuu vd c^nrinodtctmi totd qatea* .if>
cct iti fut'8 parat* fufdpcatfcpcmottt/omnttt
cwpoiaUu ptuetta babitacala /peda bef (caj
bcUabicaieo^mco^emudimmme (pc&
et'u8 'rdemcnm minas/^ t co apparetmihud
biutncopcrario pi3a'8.^)parqb'bjfuo q. ia
fimo pede tangere Krra/ q: refpeau magnitu
fctnis 7 pulcbamdinis ceU/minimexn m coi
poie tetve biutnc fapicnriefubUmttas rcmcev
rc fQnauia aittterra rcfpeou cdcmsjco^orl
rttHftm3.taraelumin3rocddhtt iufluenac e
poammefufcepaua.-rideo feudilTimact3j
w'r omnitt ^multa?, Tcooanax: fpcde^majct
me .pduama Xn enifit celi cenmi.tn ot fai p .
teab tpfo rcdpiic mruteaa ■rcrTccm.^nde q^
rmnas nobiitradsmdcmr babcrc tn fua fubi
rccuper3tcftccm5 ?m X>imue fu3.q:nobrtio/
rcs x>dudt(tfm qmd fpcaes altqu38 # ipfa
cdn.ouod# o:tt3m bab^ folas faiftbtlcs ftd
I38. 2err3pcro/pomamconnet7<pduatvc
gecabilcdArtaaonabto acamra8/pt.b.b»
ftbtdtct.ideam,a(vtbt.pbtlofopbu8)e<p/
pmscquiltbmtapondcribus queUbct enim
fua^ p3rad fuo podcrc mrimr ad mondt mc^
dm quo ntfu 1 mdmanonc fingubm pamuj
tota ara centm eqmltbmta fufpcdit7 1 cqua
utcrtmobiUs rca'na\0icutfm'pra e.qut ruri
dafti arra fup. fta.-rc^ideo fcb*m 3fi.U.m'.^t
dmr fout q: elcmenm cft foUdu auufUbct co i
pous quanmmcum^ poudcrofi fuftinen*
xotamolc SwtdcqueUbetgrauiafurfu mota
auoufi^ rcrra ftabtlctangargjnanetmqutet»
Jed cugucncnntad orra qmcrimr.^ppttrtn/
fignce atttttpfms teneppnmtes nobiks <t
dfccms erro: ^ennuu tetri betftca wt/7 ea oi'
mntd t>onoubu8 anuqaimsvcncrari ? cokre
cofucmt(fidtfb.3fi.li. vu|.t aacbc bt^s gcn/
fta * bemo*Qp? Ii.pi). £crae bco^mfcm po
aucrnt3nacrtiia3T3 acrcadis rmgib? (\co&
cco^otaaba^7nttnitoi3indigeria alimcu
lo.na txrm mf cfccddrtaa'8.q: nutttt vegccabi
le potaefccrcmft i icncftn fuba radicci. tdco
ctti ope e bioa/q: mdto: ftt tena ope muurc
«crupfaenacofcquifopeviauequdibcfvt/
ucns aeamra btcta eft % bonefta vd q: ftat v<
fna vd q: bcrbis/srboabus/* flouWht vc/
ftita(ptb.tdc.) ^ena.n.a fcmimb^aidlmb^
in bicmccalo^conapitab erbere ih vcrc -? in
cfta^^dcrocbcrbm^flottb^otnarr-zvcfa •
ror qb^in aumno 1 bicmcfpouaf.^>fignu5
au£ utcfcakUuc^ virwa> facac et magu^
opi
Digitized by
Google
Zibtr Kim
m<o:on^pof/i3rupcrcurramcw leoncs bo/
winfobncicbamrmwamanu poaabar da/
. «^w^iwpannmfmecimbalBm/aiiud
aungcwb:abanrgladi'o8cmo8gclrabantct
^lhmtrommfcdcntm tn curTu fubfequ"
^banmr.adarerfiqu^ ^^)
t^^wa^arcnimctcmcnfoS
:SS^^3^>£oWnam tuncaml
Sr^^P^1» wlubiUacrc m
quo fufhncmr.^cder autem fa ^ ^* »
W* mm omnia moucanmr tlla fob t>iamr
ySS^1^ ^aunrur manl
wwtcnonfubiaatcnapofntauifupcraria.
dtmr^ votatUiatndcgcncfcmimbus ten-e/?
id»auc8C3mopo^fcqa,ctadcamocfJ
«.^omtoeauccmqmbatommScnanacin"
Q^tlm ^f ^°5im « ldc0 ^™ •
*«* ■2?fan,IB ^«mucnmm/pt.0. m
^muufrnauscumiramsgladijsfin^nm?
jgn» uftcurcrtbtotamrpd redtarur * Jfc
^Mmutsautcnircrra ftrfummerira^ l&f
116 ^"ndum finun.fummctamcinS^S
^"dumfubftannamhistda S32mi2!2
pawmctbnactwlQno^otuWdcmTi^
^ifKut.o.arifto.iXmc.)Slcnm8 iquitftx
^»^q^cfrtmcmotu^.(ctfcquaur ibt
^^ncfonituacpconfiicatS
^uJcnmimwacrcitafitm^oms «rtSrf/
^^^pcnnc^tinm^^ff
^nofupcrbocqoodnonqwcfarbon^fi
^IfiT,ea^aoow^^|Wto
c^nutorumcau^ammntvcbcmcnstcw
«iom8.ftcut3cadittcmpo:c fjerawsui quS
wadfmitammuccoma.bcnidcfcimi^cft l*
«w> iWcctcnwtpcntus fom? quioeftrujnr a
SfS"»®1!?- m,p2Cmo ™<"M* & vfe
«oc^jKKfe ibtocrcn^mofaofcquimrpcl
«ubc pfqjadcofupcoej Knenooaxpttrn
po:cmcjrofiumctantcccmtr^cmc^Sr
L^^a,,^ocamnifoK«^^
^dttquandocptcrrccoms^ptcrccuSf
f«rlu«a.q:muccaio:fc4i8 BoopSSSS
ocTcmpffubtmitctcoTumatpapWcS^
loasintenuscaucmofis ctcxtcnua ih rWr
^^fUn£l0am*^S
2SE2?* fa-mtram8«aIX3f vapMpaub
™«uWpo„<rior„8.« owiffiSSS
Jntwucrgoon.nuiopojoffs po»sa*i»
BaonannamloaspaJdeoB^aeopa^
<WU8 auemofis kd buris atawg «^1 J
mwuuiifecuiidumfij&teTOaluniiiadiiBm
ttampambw.fojmfawjum quaJtoS
Mucftmfuwpambuspwr^j^S
-titimm.itwiwmmati ySm
Digitized by
Google
&eterm
no bj hffpblidonenacCQlozcpstiatnScfapt
rem.^fodwcrfiosmulneacaditbecuxfis
creriam mulris modis.qncp ejcdeuatoeef oe
pieffioncna deuata e fuperio:.oep:efri6:po
*r ocduuo: dTeconfumitqcTvt.b.3&3cro.ac/
ciditpioptaradiow folis rouio:e ipzefftone
tiuitodstwpzciTirf in 3to'8.aer.n.groffto:
cftfpabb^tmoranis/cttomatojfttibtaff/
gregario radtoio *er#coculc3to,ppter rcuer
oeraooneadaerecjrofn^n loas vcro moit
Bort8ctaIas.qj3crcbabct rariote Mperga.
wrrado er non ita coarraatr? to mmo: tbide
^cramroto^Jtcmcr birectavd mditcca
^doppoftuonc/qiiuacerrafcmaozeft qnc
rco^iitum dtfpofia dtmarimead fufccptoc?
mncurrencd radiowfoUnu.quc vo mapris
«ong^mraracUjs.mtnus apta rragib? er fiu
«bus repcruur.3tc5crpcncomdtuerftncatt
onc ilam tcrra qua connue perftarvcrus o.*t>
enralta tcmoarccaltda e.? mtabumiditxe*
ftcctfaKquafimcdia(pc.t).confian.>ttdcoc
fecundafloabus ecrracnbus <r nragis ogrua
bommubabtt3nont. (DcadenuAis aatva?
magts amnetfrigidtrari i bumidicau ? min*
onat terra tepaata i io ocridentalis tara tnu
ttuseltfccunda.SIcnws.3utc feptorionaUs
^c^ccatctmm'cjidaf.t'}roepunacns ipt
lamfubultatt bepuratvnde in tcrra aqutfo
ms^mmcsfuftt^ccrcrbfureetdegausrbz
me.mc^dtratc.n.cwcn'o:t8aen8 daudunmr
poa/mto:namfali8rerinerur inrrifccus/ct
cums pirtute et fbmra apUaf <z figura co:po/
ns beco:atur.©enru8 aurcaufiratts q: ou>
tosdrfbumictos/terraqua onnuegfbrtur
bat/caleferitmfpifrafetmgroflat? to boies
auftralts regtonis funtcorrane frature 7 ftgu/
re dlis qui babttatin aquttohc? 10 botes ta
«urcgtonunofntuaanunofi ? iracudtida
•noft ficuc3U|.vt.&.conlta.3tC3v>3ri3mr qua
.^stencfiue.ppucraserdongatoca mari
fiuc app:optqu3tocna rerravicura mari me/
ndion3UcaltdtoiT bumtdioitcrra que eft w
cmaaqutlcn3n.nam vapotcaUdusT bumtV
dusamanrcfolume caiefadttcrram queefi/
btpwpinquaanarevofcptcnmonale ecoucr
fo 1 io nrare ponricd buldus e § cetera marta
itucmittus falfum qtplus in ilto ^inat fh#
^papo^ftrgidttsabcorefolutuscctra ut/
ingidat.pptnqua.gtc variaf botm ejccerdao
«OBaaonef ro ,vo p\!> fodif ? euemrur canto
ft wrtostnftracufittcpUsgnbus apu*pmi/
'<»*»;*& aprio: redditur vc er ipfa rrucrus
«nfopU*generemr.quando fro bioonofa oi
«nuawc^ad^pduao^ fiwdrca^iiHflJ
apftt.5fcm boira fcrra ffrwcruerir gfufa aut
copf uta moUmatVtjpthgnaf «? mdto:af.fi £0
arcnofa ruerit aurnunmiaptdofapdozdrtd
mr.q:5puustndurai5
i&ne efr mmo: terrein aM ft eti
** ffmsfolo pcdc rdiquaccrratagcf
_- ... ^ndcbtcufmotc8coc>fmcfu|5
^aU3cmtcwes(pc.b.5fi.)t>t. auc arifto»
m It.bc.ppttetaBbus dementomqda bijcerut
^ terra tn prihdpio fuccopofitionis ftitt row
da 7 pfana tit qua non fucrttcmores nccp P3l
ics q:eracfperica m ftcjura fiaif conjafugio /
m.tmdemonml-ivalUocano cmficomono
aqtjaro quecauancrot toa rara,factcfuncvaf
IC8 racrifuntmonces gtes burio^s que no»
poccrant coc3tt3ri.toca ^o cocauacafacta foc
foa marioTfiuuiom.^ccena.b.in U.metbe»
motes tnqutt ftunr quandocp er pcbemcnti
mom tcrrctw dcuaftcrra 1 ftt mons ftaitcic
aquc bucm acadttcocauario^pfiida tftc val
Ud.Jtcibidcmmarisacccm^s^rccdTtts qut>
ctomtoacauatquidamcrtoUittftuntmoter
pqmmaretoritcrracoopcmic ddndemol
uaquid3cria3bwfic ccbura rdiquic/tincl
bufda Jods conc;cflicmoflfa ctti queda coge
, totamabfuh^eretocficcarafunt/tin motef
conucrfi jc ^Dontcs it3cp fant^un % foitdt
t cSpacti 3 tcrra j^fus ccui erectt/t tamcn cam
rcrr3radidm8funtconiucn.qu3ndoct3 rame'
mtcnus funtfpougioficocaui -rcaucmofi. et
io ad fe ratoe vamitaris aquas atrrabut atc^
fugcjttt quas poft eoui conauitatcs ftterinr
repletc/cas pcrcapip fouoo cmmuct ca for
fcmpiomi ftums t otigo 1 prindpui fluuto^
w.b.ari.igcquop3tetcj? montes auemofi
funcaqttam 1 bumotd artracriot/t atcraao^
cormhueemtffiut'.^cem monres funcmccaUo
tam nobilin contennut a ^prundts.n. monii
<?cma meraUanobiua crrrabttnmr.^ftcmotcf
fant ftawxa ctaromatd,pducn'ut .pprcr pui€
ratcn.aertsittmttaauus rnoau dominanris
purio^s doctus -rbulao«s in montibusna
fcunmrcj fnvadibus Ucapaucto^s.Jcc mo
ics funcddus <jp valtcs radiomtt folan» fu/
fcepriot.? (afcepte aiuminarionis biurittsrc
tenmu Jte montes funt vapomm* eralrato/
numc0 generattuf/er quow aggrecjafonc no
bcs ih aere gcncranf.3[n alrimims tamc mo
tibas vtitt olimpo raro gcneranmr pUmic.'
w.b.Hrnlo.qcTcftacriefubtait3tein 1 wpo
mm pattdtatcprimo.tt.vapo:rcfoUiuTaco/
fumttoranrcfad cacumen moiiu amngere
w'dcaf.3temottce8vc«cts tmrbmtbus foc
erpouri plo* $ vallcs.^io roc rmjtdiratig
opj
Digitized by
Google
?iber xini
totMie^rar.ertdeo ibi foumie $ »h va&Tbu/
nwe6c6mo2anturpi'patmn;auafo monte
«inubano? m al^e anfimtubue monob?
m(<pafeatnd&3(i.t>munis nwtb?cadfc
dtf.iterooKffepi?pariuficr? raimie?fuigu
ne^ paitep3awifvt.o.p\vH ct ^^
moteeaaebrierftuminu igntbue nocupamr
pu-aumgftcei^ieofUan^Smiiiucrctf^
^antamoieeacrebris ftuminibue runtoiai
gecefoianeoe £f®mei>a.(y>t.t>.m.ibidi
^remoiitee qjfcn fimala mntet fubUraes
^pecogruu"tfpeculaaoni.vttcke£qucaauc
ium boftw p:cutdere 7 pjeauae capiat cacu
mmamonnaafcencJut-temmeaa pencuia a
remone ptcdfcCTeconfucuerunt.i3tem motef
<p quo ad naturam 1 copofiriotiepaa foitdi
funmotfee.iioponmmefuntapa aftros
edifiao.vndemanfioncem monbue folent
€JTcfo;rce/ceterie|fuao:ce.maflc quadopio
pterwrerioje duriaeno pofluntfupcrfodi : uec
£>pter fitueatatudtnc^ adtripoiTunt raaitar
feu ajceHduJJremotee q; m bcrbie ctpifcuia
fccundtfuntetvberee.i6 conucntut pafturc
oumiaialturcfectioni.1fDomofa.n. pafcua
vgramma m moabue crcfa:aa fum falubria
«nuaitiua ammaunum ? mclioja & tlla quc
crcfcuntm irallib^quauis fmt genaaliKr pi
fjuioj3.bujno?.n.nummauaUe quo nurauti
ar babe? granuua trimorauis fuboltoj e
?pnno;£mampcftrfs,?i6 alojcclcrasra
aiwe tlla bunudtratan oigerit.? t fubftanrii
graminu ? rhiouu immutar p/cctiue 1 couer
«r.wm<ppterbumo;ia ipftue fubnlitatc. m*
eaa.pptcrcriftajteeradioeacris puritatctn
|te tu monbue babunda"t alriozcs arboie*
$ mvallibue etfraricco Ocnftojce.iomotcs
^ngr^taiai^agrcfttubabitaaoni.a auia
»iuamuiiidtficaaoui/pptcr $ fcrc quai,do
perfcquunwr a vaiaroribue invalie remmar
admontee^tbinuntmtc. *
^wtmonfcftarmcmcaiaiTim^
* «WuoarcbapoftoiiVitureaujc
^, «tf£*3fctoj« v(<$ bodSii/
^ozunarcbevemg.amcmfdcmmo-aevacc
a^appare^vocamratitcmtdcmmis^
»^n,mtl)us.^boc.n.motc(.o.3ofc:
MmvocuiulUuuzubcmK rdtqjSe vf
^nuncjwoumnaice adbticoftmcmnWuie
«rmiarcbe{pt.0.idan3ofepbtie™S
mtnttbojofue aidcue uarras (icil au^ua
m queWarmema' ^PenttaramouteCajdui
«ni afequaparece^quoddam idcbttum c a
te.Wma«cva;mWbofmtjceacJ apiaoo
nem.£eboceria3fmbtJhtt 3ofepb*csvd>
R^^«^3iTe6/oamafcenue imrcvubtfto.-
uJtc >&t mone ejreiws m armenia qui banf
appeUamr.in quo multoe coijragjetes fermo
cftoUuun tcmpojeUberatoeTfimulquendi
m arcba doectum m monasvenijTe fumraua
tem/Uguowm c&rdtqutae ibimulto tpe ciTc
referuaas.armeniecna moteeOicunfcbtt
niWKrainwdmemTfuiminum aeba^ »
cuirtoneVgrece entm caaunoe ralmel3rmeoi
vtotat Jfido.'Dimontee uuerarmenia 1 bo
bemia tnoptunr apojtte capfts.vfcg ad fon/
wn vnae fiuuius agne o:ta.b5.(pLO.jfi.).
. iDtiKs betbei fut tn iucka vtdni
m &emfaIem.vbidoin?dotuinira/
_ tt fub falomone edincata. gfunt
»UK5 motee betbcl uemojofi / arboabus cS,
ftri feruiee tfeamdt/graminibue a bcrbte z
romands plenu? 16 cerui /c3pie li binmiU
frequaaredlopmoaacaajminafunt aftuou
. 2ucefue aliaf • concafug cft mouC
# OiiaicatTs ab mdtavfcp ad fgjbii
pojtccmepergeijauHiiurca mow
tee iUoe babttanaumvanetarem oiuerfis nct
mtntbus uuncupame vt.o.3fido.v>bttaute5
ad orienrcm m cjaeUcnrio^m iocum fur r
gttfublimitatem ,ppta nimmm amdozcml
caucafus vel concafus uominamr.Tlam lin/
guaouattaltcaucame vel concafue caudo*
diatur pcl nijcsmoe % (dtbc qui butc moa fjit
wanicarrbafim nonuuaueiunLartbafim.n
o^coecando;vclmr3ppcUawr.(vtoiat
tOns cbalcft mons rranfio;da>
. « ncm ui quo ftctcrunt fer tribus p*
■ . i'o;dame tranftmm admalcdicai
dum tilie qui p^cpmm ocaiogi non fcrua/
renr.{vtp3tadcutTo.jcrvt.)cftnjoue vt t>iai
aucmoius ctvoiagtuoiuepaaais fepeterre
mwm aiiioncoiditmtsrpicauo ausf nas
Petus po^5o inrcrp2eamr.)ruuic3C5moue
maicdtatouis'? mcrcparioms m quo maia
oaijfgrcjToabus uiaepabamr.lfcepuabarur
cnam mons vtlitaris ctabtecaonis. ©nde z
f^rnbtmiguobiuo^sicat'cctanaliam5 ftiti
tuountfupamontemcbalad malecuccndu?
popuio ocpuaa oeutrouo.rrvi.
4&mon eft mons modicue fupcr
o io:dancftmsquiiubabisctp3>
fcuts^cftfeaindusjjamara radt
«m aue (iuc ora pedem fiucnas to:dams 1
bmmr irng3aone ara vcrttcem aue (aiaca
mencopiofo ro^Brandtmr.a io vtro;c erro
rie.etaqueinflucnwdcajamretttifi
Digitized by
Google
I
Beferra
ptoteboemtimiQlmdMiQacfiarLicLi
atauaerrottsmflo^berbts etufdcm mon
ti8 genens ipuiguata m mote (yon.L m atno -
ttpk offeKbamor.io 0: fctfm betHcos per,p/
pbetam^ros bermonoefcendttih mootem
S^adlmeramlfert non pomtcqzmonf
moittcbtnttoaUwjcj^Lmwper-r ab
eo pafderetnoms fou.$ tanto iguttrros mon-
os bcrmon oi defcendttfe tn ff otCq: pinguc
dthce * adipes aiauum que m fllo montepa
fcebanf adpafttt ignis attans m iberofalcm
mfacn^offcrrcbanf^pptcr^ ^bcrmon (u
«tcn cjeattatum mterp:et3tiir(fuut.o. gt fcg
Esjqtlutncnmalanaugcbamrquato ignif
laoiftdj talt p3bulo foocbamr.
tDn& cbton mons d! th tudea pi
m •o^o^quaeftfuacttutasfamo
fimmaab einfdcm nofc beb:on
*tce(t^0JBc)cuumpaIliso:vatIt8 ma>
bte qucab auquo tpc ab amiris aucr ? ctbcl
cftpofTeflafpt patcrin gcncjbicmons locuf
tftfolamis roncfancto^pamarcbaroquou;
corpotatmdemquaft 3 mundi puhdpio rcd
tknnz (MO:genc)tbi adam martmus. «rc
3Jtero tilnm montem poteunmmi wn rorc bc
icduario pofltderut vtp5 in jJofuc,m.c vbi
0: Odcmx<p er ea alef nuos tres filtof enatb
fefai 7 bayman i tbolmai.7c.5tem in boc ri
troa tn loco tuuba.Oomthus panapiu rcgnf
fcauid inlmuit?3 wtuo afcenderer poft mo:
tefamoimnitu8miperautcvbuwj.aiiopfpa
libregnas ta\Jcadtoa^tcgntifrjbeutuiraui
groafluptus ftiu. Jftcmons ab antiquts c*
mtfearbcnntpjimitus nucupams.i.cmitas
quatuo: qt*cotpom notatuTunom riropqna
toojibt rcquiefcum.i?t.0.3o.f.ada5 ab:aba
Sfaacsjacob. -• :.
^Dates abiopic Oiamtttr ce.tuj.
m tnterquos primus mons atblas
.... . *^i0Pba(vt.t>.$fi.U.tin)>c*
fujuMicaocciduuauas acddente monmofac
X3Xtnofaittl£diAaAf\7ief*l2t*ia*f~.t~~zi:r~.
• w. v^vr.w hiihhv ou u^uxaicnjani pi3u30ier
t3.coius fmjfab ocacroo atblatis mouapfcp
tn egtpafmcs potagimrJa merictte occeano
ttfepwnoncnu^flu^daod^.*bui?rcgr>
onts motana ucnt^ems plana plurimas ba
bentgentes et multas 1 roonftmofas fpccicf
bdmbilcs/ferartt quoq> % feipeutoreferta fot
multuoditte/u^rmoccrombemaX vntco* /
«os/tttKcaincUpardj/ilUcbafiHa^ oraco/
mz iogenffimicr. quomm cerebto gemecjtra
&»^.3acwm$ qnoq> 1 mfopaflus tbt in/
fcuc ferc wftractfones &ratboncs cfomee «
eriadepbantes. bocofq> ^ftdo.O.etia ibide
4>mter fvreneetetbtopta erbns qocnigetca/
lo^otet^calecrngo^noctis contranatura?
aquarumetrbnnttmaubmm»
i&mamonseft iaa'ua infola^ct
b quoerupitiguiscdfulpbureque'
; admodumingebena(pt.0.3It*
mjm|.cwii. )bic mos ab Olaparte qua flat ea
ms vdaffncus babcrcfpetoncasplenas fuf
pburis 0 j/et vf<# ad mare Oeductas que fpc
locem fe rcdpimm ftucms venosaeatque a
mome crfalpbure tgnegignit vnde et incai
ain rumofd 3d terra ad boc mote erupere cofi»
eoit (w:Dtde.Oi3fi.)3n bocena moccfepi>
Otcamrapparercqmdefigure.auduiror fcpc
ab tncolts toredrca monte etbne gemims z
voccb quemlofe. vn a plcrifc^ credtmr <p tbt
fintloa penalia.in quibus ate altque punut
mr {oJSm non aftcrojfed beatus ^rctn oya
vz oc bocfaccrc menrione.
J&ne cfiuidcioJSamoB tdxlitt
m bocntotc e duitas idumea ab eo/
dcmoict3.t.abefaufilioyfaac 4
duitate illa putmms 0: confa'rttine(pr,o»3Je
ro.fugabdia)naefaufeirtedom appcil3iuf
cfl/bcbocO.gLfuB deutro.q.©etrinquic eft
mos in tcrra edom in quabsbttauit efsu t rc
mbnegcbalena/vbipzimobabitabattoyes
,quhWcattboa\»toamo:.geti.pmj.':bicniof
Oicms abefauptlofo 1 bitpido feir.i.? pilo
fusnomeaccepicifto monte babitauerut pii
mobotret botes Iramregigantes enounitatc
cotpous bbmbiles pt.o.gl.fug Oeutro.ij. q
bus erpulfis atoi ddetis babitauemt tbiftu>
efau (wojocu.ii.)3&ofc8it3$terre cdom
aluffimi funtitaa; m ahquibus pnW nubes
t3ngcrc wdesnmr.^ttntaat motes iltt' auer
nofi t concauit fpclnncie plem(vt,d.gl.fuc»
abdii)in quibus babitantbommcs in eftas
tcq:u>imtno:eftdru8 folis*
# ^ns cmaym fpealiter dicebamr
m mons m rribu effraim in quo 3 0/
fue/iuttsnott recepitpoflefltonc
t* patajofue jnjcin qua cxiifiauit duirarej
babtomtoi t ea.intcraub8 ^o regionis iliiaf
motes.vt.o.adame.crat mos ifte bcrbis ?ar
l>oribtt8 ihfigmbt/^rructib? fecuudio: /firit
fubumtb:/aipecm pulcbrio:/aere fatubao:/
nualis monnu irrigaritt feraub^t to erat lo<?
cogruos vt in eo ibcfus qoi oicms eiofnc ba
bttaret VLO.tdc oamc^n eode moie a fepU
trionabpan^onria iofueeft fepulms pt ol
ibfucr^^^teriainosmcpidous ftcbcq
Digitized by
Google
Zibtr xhii
mttimtaBtdttfycafabtttbzniefcfeinmo
rceffrai^.ptpataiofuejrfcvbifepulra futofla
iofue vrb:iofuevf.3fn eode eria mdterepo
fuitiofueculrrosfeu macberas pemhasqut
b? fittas ifrad iberemo a'rriadtt.vt.b.3d3ro
Aig iofue.e>nc i moteefirain babirauitbelbo
w,ppbcfttt3/<z fedebatfup palnia q eratinter
bobd % rama vt patet thdi. iirj.c mttltos. n,
inores paraculares fiue coltcs babuit mos ef
rrai5,i.mbus eflraim q: tota illius fo:s pluri
ma rutrmotuofa *i in locis pluribus nemo»
fa vtpatetiofue.itvti.c3ta'eodem6te inter
feco funrprinapcs madta o;eb et >eb quorii
capira ad gcdeon trans to;dant8 ftuutu funt
aUara^tpatmhdi.vrj.g.in ramata fug mo/
rem efrra?m; natus ruitSamuel pwpbera.t;
mLt tbideconucrfatu8.quia ab eo in eodej
loco faul tn regem primitus einunctus. vrp^
i.*r\e.M.meodemcnamonte Samuclmo;
«ms e^fepunWvrparet-i.^jrirv.3. •
"fcafga mons cft marimus con/
p rinensifemultosgricularesmo/
tes .nam tn boc monte fun t aba/
rim ? nebo qut funtcoUes fug quos afcaidit
mo^fes vt viderct cermmos terre permifliois>
antecp mo:acfo tn valle dufde monris in ca
peftnbus moab rwnulo traderefc vcp^ flo/
meri.jqcvtj.3 &eu.v>l.bicmon8 ruicin finibuf
moabuap % amonitap biuiaens terra eo;um
oterraamoKeopquapoftea pofftderuntru/
bem ? gaad % bimtdiarribus manafle/vtp^;
fceu.tt}.T\adice8 autem tlhus monris cagot
marerubmq^ejtmarcfalftmmum.ftcuibia£
fccu.itj.tam iiircjccp tn glo. ©nde ifti tndres
biuidebattcrra qua inbabitabantmoabice*
i amonitc/a terra quant m poflefiione rcccpc
ramifrabcUccSIude x>(<§ ad veraccaufdem
montjspemenicmopfcsAejcmolocototarrt
rcrra^pmtflionis futtcotemplams/ibic^ mo«
tuus efl/7 m va Ue aufde monris /vbt ruerat
campcftrra moab fepultus e7? v(<$ bodie oo
culraws/faper iftum monre pbafga sfcendit
.balaam ariolus co balatb rcgcmoabttanjm/
vt malecUcerct popirfo ifrabcUrico /cums ma
ledicnoncmbominuscduerritth benedicrio/
nem.vc biaf Tltuncrun»rV£jtquo pj g> mof
iltefuicnionsbiumonts/quiarerminus ma
iop bonom a termims biuidebac/ qutamdc
bommuspcrbaiaam^ppbccam benedicrio/
nempopulotfrabelmcocorerebai. Jjccmds
ruir fpecufcwonts ? cotemplanonisiqma in/
de movfes terrcpwmuTionis ccrrmnos p;eai
"debacoebocmonte oiat7>iero.mUb:obe
^wiwbuslocowin.^inm ioquiumon*
fn qno mims emt vfes ftt ttm htda^am
tra ico in fupalino monns pbafga % oftenduT
afcmdentmnsbcUbicttabemefcdon^idcin
cftquodnebo.
1&(oi dlmons frae colus moabt
$ tatum^eftparsmonnspbafgs
fuper quam baiarb buat b3l3art»
Vt maledicera ifrael.11uineri.p3r)4ra.b."bic
ronj?.in lib» fupzadicro.
ai33d vtbiat btero .eft mons ad .
S quc5venit53COb.vn.bieoec3r
ram quando mmeb3rl3bam.ifit
antem xtbicii kJem ad terga pbcnias t ara/
bic colUbus Ubam copulatos 7 ertendtf vfqj
VItraio:d3neminterram que qnondam mic
feon regis amo:reo^ poftea vero cecdit i foz/.
tem rubegad % btmidietribus manaffe iquo
monteeftauicasedincara ?cofimilt nomme
appellstas^siaadftUo marbir filij manaflc
bicmonsmteralioscftnobtlis .quia mon»
cftpsfcue 7 refecoont8.£ft enim feraUflimuaT
ih rrugtbus vin psfcnistin fonnbus.^tem
rnons eft medde ? curarionis.nam in galaad
inuenimr refma qu3 curanfvulnera 1 btuerfi
mo:bi perfananmr.vcbicicur ^crciF. nunqd
refmaeftiug3l33d.?c 3temons eftfedena
1 recoaU3nonis.qui3 tri monre g3laad cofe*
^erarua cft iacob cn Isba^ d totaliter recon/
ciliams/ vt pacet Bm>xm»^tc mons e tcftifit
carionis/ vt paret tbideiibiat"ettiq> sppella
tum cftnomatctus gab3d i.aimuUis telfe
^temos ciuafrncgoaanois.lla monrana
galaadnegoaato^s^p fpcaebus arontariaf
cog3ndt8 fepius frequerabsnt/ vrp^ ^5enc^
W^tj.videruntnegoa'3to:e8 venirebeg^U/
ad pojtantes aromatta m eg^pau
ariftm, w ,biero.e mos lutca tco
S cai vtan? c ntos cbal /er aduerfo
icfpiacns in bis buobus mcna/
bosbenedicnones 1 maledicriones poputo
mtranri rerra^pmuTioms p:omutgabanFvc g
benedtcnones .puoaraTad bono legis ama/
to^s g maledicrioes vero terrerent becalogi|
rmfgreflb;esfngariftm vero.vi.trib9nobtU9
res^co facerdonb^^damabacbencdicrioucs
* sto moleuttcofuemdo/ vtmons ftle babercf
I peneratoe 3 pofteris % frequccarcfca faatfr>
aj 1 o:bt8, vn intcriudeos 7 famantanos m/
itptmoscloco ad o:ois famantanispfercn
ob^motcganfimpoemerib^eead o;3dumt
cj tepui i utem/iodos prqs_arTerenribu6 .v.
patetin 30.1uj.ca5 ih teym a; in gjo.
iQboe vtb.biero.fotmotes 3Ucm'gc
,-.- S n^vrj«m]^auiaruopoUiqmb?c
Digitized by
Google
deierra
obustife penjtfaulcum ionatbafiuo fuo et
co^rco^pwWstfrad.vtps .i.*fccg.vfc
corra quos tridignams oauidppterrainam
popoU'iptdmaledi]Rx/?ma(edioldo eostfic
ook ^Ileitottcotnot3o«.fi"cot0ta'c.sl.fug
g.UVfceg.CLmoiea inquitgelbee-rrura vbe
rcs raeranrantemaledicrionequos bactenuf
w tanmmaledicrionirabiacere fuertttvtnec
s^poftibiptoeretefbntur»
JDigara vtaitbtero.emos calua
5 riem quofaIuatotnfrut't,pfalu/
te otm cruriftj?.? vfcp bodie ofte>
mTin belta ad feptetrionsleplagS moris fv>
on.o: aut loc? caluarie fctfmjj ft,qi ibi capits
borainu oanato^ becollarenrurl
aasecoUieinmomeeffra^m ipofr
feflione iofue filrj nun/ vbt moraras
ruit iofue i fcpulrus in fepretrionalt
gte etufdem moris vtp; in li.iofucc vi cai*
fepuIcpoftcndtftmoHtepdicro^fc^ipfente
t>tim{ vtbidtbiero.i pdicro U'.be noibus
t&m epbvron e monriculus t tribtt
m iuda cotra feptcmoiieimrv.alias.jc;
ab belpa mtliario vbi e vtlla pergra/
twqueefrratanumpacfvtoicir. bieronym*
^ntes ifrad motes bicunf genera*
m liter touue rene^mtflionis ftue foe/
rint vltra io:dane fiue dtra. fepc fu>
munf^ terraxtribuu que rair moMuofa/p:e
ripue in tribu batg? effrav m.na i becetribua
nome ifrabcl ftbi vendicaueruntfubYeroboa
felomonis ftuo/quermtcJeffraim i regnauit
primo in famaria fug.r,rribu8 (vr bictt biero
ipatet in biIto.Ii.t^*rXegum.r^. )bi montes
mulra eratpafcuales/vberesyiTucmofi/^ fiu
giferi/oliuis i aujs arboribus rrucriferis con
fw.crateuamedianaie8beroi0 i fpeciebus
Qromarid8pleni.^ndcbiat3fi.U.riio.citi
famaria regio eque palelhneaboptdo quoti
damnomeacccptt/q^quondaeratauitae re
galmmifrad/quenuncabaugufto febaftia
nuncupatur.becregio fudec vtrina eft /i eift
miU'8 m namra.na variapopo biues e/frugi
bus fertiUs/aquis Oluftris oprima balfamts
widefctfmgfam dcctopiudribancterra md
k lacte fluenrem iudicabat.nam in rius mott
ribus^ppterpafcttap babudatia inumerabt>
utteniouitt/j pecopgreges ? armenta pafce
banf.ape8enainumerabae6 1 rifde mdliff/
cantes berba^ i ftop fuauitate craldfioa nu/
mebanrnttct^rrages^pteraeris teperteet
loas babudatia dtuTime ad maturitateitUis
mormb? Oucervanf aug. ? argeom wera tnc
alfo£ gettera f tiffa mbrt&V focttebanFbettf
virj.rontee 1 flumiha oe venis monriu faptt
rtus^pgrediebaf.Ioca munirimma t tlUs mS
ribus cdifiabar^ fere fOueurcs/ ficuc trigidef
7 leones in ilU's monmofis riemoiibus puer
fabamr/ygbojdmotesOicttturmotes ftcbtc
co<$ vltra eo8 fIatbo:e36(vt picit tyi. ti. jriir)
SuntautS m etide 3fi.cin.terre ficbie partef
locupletes/inbfrabtles tn plures.na bu iple
rifcfrlQds 3»ro tgemis motes (id>ie effluat
grifono tm3nit3te/3cceflu8 bomino e mms/
in illis morib^fmaragdi opumifutc aiftalli
purifltmi be (icbic tr»oribu& trafmittumr. fnt
mt ftlue afpere tbi ? majrime que in manibuf
ferie.f.psrdis rigribus 1 psnrberis futreple> -
tcibieria canestantemdgnimdinis 1 ami
menfe feritaris vt tbaujp pjemant/^ leones g
trnat acocddat/^ marimein albania ? byrca
niaque ficbiefuutrcgioneequemomofe fot
^pUirimunemoJofe»
Srmelus emons iudee in qoa tfldj
i oirasbicracarmela.teffbupletcar/
melus.vnus infueiorigtecotrame
ridiein quo nab|l legtf p3utflegrege8.t.*rXe
gum.firi.aim8earmelu8 inmferiozi gte ter
re/refptrieris m3re.vtera> mons femUs cftiri
pafcuis rmcubus t berbis.
^nsUbaniemos fenicis alrifltm*
m cuius memmerur pzopbete, &tctuflt
dtautltban?atbure.vc bidc^fid;
qtf ibt coUigimr/ctti? j>8 ariterio: refptdes ad
o:iente/U'banu8'3ppeUaf(vt bidt 3(t.Ztba
nus eria cadtdario vocamr.q: r>pemts mut>
bus fempi biemcf.'? dlate candidamr. null^"
eni tge i»'nfic totaliter Uquefdr/quin i aliqua;
fui cjts valeatinuenm.i^ftautUb3n9 ftunio/
ro Tfonriu prindpiotoago.ercoms radtcef
vtoidtbiero.)o:iomr boo fontes.f.tottbait
quefimnl iucri to:daneracmi.2iban?e«f d!
mons redoleoetfumcaromatitarfs namtbt
beibeodoriferecrefcut.u>ieri3 arbo:es tbuti
ferecoualefeor/quardgumiotibanu alias olt
ba? 3 memds nuncupanmr( vtbiat biero.)
Stemos e fuffiaenne-r fecudttatis.na^pter
roris bttbudaria/tpmuts^ frequeria berbid
baboadt pdpois pafcois vbemmis ac rmcrt
bu8 oprimts ^mamris.tio imotelibam na
mebamraiaU3/q offerebamrin teplo ixipi
nspafcuis fouebatur.Jrimds erateminen^
tte 1 marie fobttmitari6.na(vtatt'R3b3.m>
V reg6)oe8 alios motes illt^ regtonis ataW
ajms fim/Ubai^eiccedebat.^ to veniettb^a/
rwp remorn valde mans nauigia fe p.auCga>
rioocoU» orTerebar/^quQSOcbcrettt remj0
Digitized by
Google
Zibtt Kini
»tcMdem.)3te mone erat mdeffcienne iflo
oie et fempiteme bumidicaris. na quamuie
uctmtepzdarctm fua fupJwc;nobiiimmi*
wpwwflqBa^viucntmqmiuicufaio,,,^
IwjWBamonnaWfolattconnuecuimDau
bcabanoeinanareCvtbtori^nani.W
RpB^aquaf^^Kmoneconncknnect
lcfflntan^Tlamw^anoquidccttsftjnfur
a vcnenofieecferpcnribtte quos fuaaromati
teicctwrtutcruganttajbcrbc^ srboteeibi
ocmconnuccoacfanic».TTamccdnibi ctc/
icentee fuo odote fugantomnia vcncnofa ct
ibi repnlta viuereno pcrmutunt{pto.bicro
5«m mone cftpukritudmiB et ameiutatfe.
nam cedro?. ctaltaru vircnnuarbonimira j>
cmwe sramtnumctbcrbaruconnjiua viiicU'
tae/auiu ftlueftnn cano» fuauitas/ riuuloo
*t ronou nwlnpliataayubanu amenn emaijt
ettO(undu.3rcmo8cftincdiancct fanitatie
tbieni (pedeo aromaricecrefcunr / que fatxS
tra mo;bos itmumerabitee remedia ct mcde
ktbicedrietpalme/ibiapteiTi etoUuc qoo
rum Uquojee etrefinefuntcotra bmcrfaruin
firmitatn incomoda/papue medianc^tem
monese leririe ?iocudttane.na in coUibne li
baniacfatbabudanna vtniopnmi z ptea>
putyiertrie ? buanratta matfe inducriut'. 3te
mone bonoriftccrie? bignftane. na itcr oes
motce arabte remcte i firic/ mone Ubani m
Hiblimitate/m feoinditate/i amemtate/? ac/
fie falubritate/obtinct pjmopatu. ( vtsicit
Pieronymne^Jofcpbue, «^j %
^na c mone in irlin tVquo cdtfTca/
t ,m ro etepiu falomonte (iait biotur.n.
Tb8rali.buncenimontccmit0auid
ob ojna tcbufeo Oucetie ftclie aun ttiihjTtmt;
vttncocdincarcfaltareonoqn.p numcrario
neci^uifcafb3uidpopul?D^ueci.Daap.
ttuf.m bocmote tmolauic oautd fcno 70:3/
n«zciaudiu«iUttt>neOeccloin wnc fupjji
pteboIocauftCtbocmoteobtuIu%bwbaba
tocaumi ; B 3faacquconegccfiat ci imolatt-
«en.m^vbt^icuglo.bicio.fuguTudvcrbtt
Qademtcn^ vtftontezotfer.afup vtmm
monoa.7cbuncmofc0imtbeb:ci eetlU» tri
fet tn monte moria qui idarca fttouuroe et
tocens mterptafqtibicoabjr/boccowcula
^ewlerquo^fpue/que mfpirar^pbcrieet
bocaboicevcntatcfbtiaifcpbicroOmcod^
toco aedtfjacob bo.™uufle?angdosafce>
*auuw)pcrf»la .vimmtifc&sj
^^.vbt6totg{o.foe tHod^crDn.^r
epic aUiid nifioom?c»a vbboctiqupzewdiz
ttpln t bet cultn tbtdc fetup. futtaot ifte loc*
coUwaiaceremontiefionvbieduTcara epo
fteamme bauid vnde p5 erpdtcrie cjmons
«HOJtatuumonavifionte^reuelanois moV
lacnncn fotonie moe ,ppbene % mftracrioif
mone (umie fiueOIumianonie moe angdtce
fr^ocntationi8/mon8 piime apparmonis
£bc mons e in rerra moab tri vem>
» ce pbafjja cotra iericbo oe boc moi»
tevfditmoifesterra^miiTtdwfibt
^moauuecpoftforraj.pmifrionie ftux
?t^lat?(woiacbiero.tp5ibifto.0eu.rru9
^oeboivaaturinnumerie moa
m ineiwcmieruiibusterrecdon/iqud
monte mottuue eaaron iubcte ono
tn anuo.idpoftgp cgreiTue c de cgipto/cu ect
annof.crjuj.vt b:numcrujnxu|.mit autem
ttr.manfio in quaremamcrunt ftu) ifraelp^
#e9eiTtfijntbeesipMficutO:inn.itt}.c)gc;
cu mouuTent caftra oecadee/venerutt niotc^
bot qui c in enrcmte nnib? tcrre edon iij boc
montefufcepttbdiajarWujeaaronpruno &
cerdotiji punapatum
^neoliuetiemonsmtudca iurta
m . btmfaimficbictua/pwptcrcopta
oliuarumqueinmontciUomapme
babndanc-z io abcato auguftmo fupcr tol>
wcawrmonemfmatte^pjaiomsmdepiii
guedmie? rcfcaiottie mone mcdiamts et
curanome.? boc Otar piopter olmamm tbi
crefccnnum babundana quarc rructue c rn/
ctuofue bumofus OcUaofusfq: vtotac i(L
oleum oU'ucerradtci8 amarimdine furatr ta
pabulumlummieinmcdtamjcntu vulncrts
* rcfecoonccfuntan8.5n buiue monns oli/
uammiac^fwepedcfl^irrtuulue quiomf
K>wcne.ccdroninwcmu8ripajn7m6tcfuit
©wjequcoomtnusoiarioms^quieosfira/
t^feptuefubmtraoitvnde^ibicaptue nuc
pjtmomowqmgetbiemanibiaus fuit. vt
btafjfob.3njc.tbien17c5tnpedemonne1u.rta
OKenrcfccratqoonda viUuIabicta gabfct
nuijicniueo:cadbucmnctcpoo8 tbt erant
vtbiacausuftmue^u^wmo^focdoo
mtntjeerconfuctodine rrequctabat. btcaure
mone juttadparteozientalctempli.t io ma>
ne tuuminabarurfoleoucnteoe vefpere vcro
1 benocte illuftrabamr ey mIgo« a lumtnaii
bue templirefplendente.t ideo merito monf
tumfni8t>iccb3mnmmquiaacdo t tempio
^mm rcapiebaucumawtn quia luae matc
Digitized by
Google
htttm
ifefc$6to*frfba&fflidaB*8ali)0 tmpedebat
*c oidt 3ogoftmos m bocmonte erac quida"
viailm nomine betpbage qui facerdotd erat
m cwtts monos latereerat croitas Oicta betb
anmqoerait ciattas martbe toyui i marie.
vr0tdrglo.fapcr 2&aabetjala. fceBmon
ce oominus od celos afccndit ? fupta eunde
inontemaduuucmm apparebtc.ytp5 Scma
Uam m ucccni $glofa* tn boc monte edtna
wtfalomon bdub:a Tefrcclfa vcp5.tj.ttcgd
t>a tdeo vocatus eft mons oliue a^ppidario
ma mons offenftoitts.ttg.T^rno.f4Utlu*
tdolis offendttfalomon oeum fuum.
Ztmpus eft mons macedomc tfcd/
0 fus numWica vtfub ttto nubes efle
btcant^vtOiacSu-giuua.nubesejc/
teffuoumpus.^ia?a«efroump?quafiote
lapus alias oleo l3mpas.u quafi celum. bic
mons maccdonea acbraua ouudiLtate adt
fubltmicans eft mons olimpt 1$ oes ejaedit
aeris turbihcs i aUas pafltones. vnde pbilo
fopbt ibi afccndentes vc curfus i ficus ftella
mmirupicerenuibtwuercno porerat/mufe
m fpongias cd aqoa fenreV? fic g aqoe actra*
cuone/aereredderetgrariojej fiue fptflio;cm
ptoidtmagulawbiftoua.
•fceb emons t regione madian. ( vt
0 b.biero.)inttaar3biainoefertomi
coitmmjpefertum faracenopqo* vo/
camr pbaran.? e idcm mons ozeb. i vr oidt
btero.in bocmontemulras vidumoifes vtfi
ones vtpj 'J&oaug.fbi vidir rubdardencem
sno cdburenrero/ibi audiuiroedfibtloque/
cem x mulca pjedpientero/ ficut poft oe moo
tefioaiOicetur.
(Ons pemafos ein tbeHauafrr b ;
m 3fi.)mtta boeriaV qut mons Ouoa
babavcrrices quaft in cetutn elcua
tosJin quib^quonda appollo * Uber bacbuf
cou^anfmac^pterloco^amemtatem/ctvt
no$. acvinearamattma vbertatero.
Jpbeimontes funt alpes in capite
r gennanie(vtoiat3fid.qma perpe
tuo vcntoui flam i tempeftatum im
pm ficbicunmr.nam tipbme in greco impe
tus bidmr laritte.otatmradr alpcs.ualn mo
tes ad quo^cacumtna no nifiper alcos pe/
descoUuvtperaliord infenbru monriumg/
ucnimr.in bts alptbua funcgpeme niues frc
queres nubesJbnrid^ rlominomagnomca/
ptta?ougines beme % ferc fuucftres/ aues
Wtyk&?wmcim&&tiCM VCliwcf
WomUUntoMftmtlacec£8'l vt'pidt$fv
©pesfuntatammimocesfoUdtffi
- ,r & mitroucsfup:aalrimdtneari6mm
monriumeminaes/tepeltard impe
ms t tmbrium fluttts connue rea'piercs.p:o
pcerq^termfuBftdaliterOiluimr-t ouno:cs
monris gces i cop3crio:es in pecra comocarc
ropes innumaabtlcs aliq cmaunc. quatdcd
cp adtetterius mpcs mulcd babeac fodilica/
cis t afpentaris/inms omen babencabquid
fpongioficaris % cocauitane. vndebumojes
octracuibidetcoUecafcpeg capica rbnrium
fcamriunc t cmmpunc. clcntiecta i aque o/
uemas fupium incranc? fuutattquaudo cati
fa tcrremoms/er; mius violenria mpes qua/
docp co»uunc % mmpuntur folis auib^ i acj|
lis et vulmribus rapum cammina pauiaUt
neniunf/rapibu8 cria maris \xttou fifhinrur
*i ad ouriaa rupis/vnd3^ ? pzoccllaru impc
ms cltdunmrloca munmonibus apta/in ra/
ptbus inuciiinnf amum i animattum lauou
la.mmpibusconflruunmrncbulis et nubi/
bus capita mpium obuomuumr radijs fola/
ribus in o:m foUs fummitatcs rapium pcmi
dunmr/mpc8eriam0icunmr/quia ad rom/
pcndum funt Oimctles.ftne emm ferri violcn
uarupcsnuuatenuspcrfbdiunfaltas perfo
ranturt Oe ptofundis eriam rapium penis 5 ,
ciofilapides-rmecallordwne fpcs fepiu&
ctcrabunmr.partesautcminpterupris rupi/
bus eminence80imnutr fcopuli a fcobin/qfcl
cflinconckrepelfpemlari,qmaindeIoa rc^
mo ttfltma fpeculanwr#^
jSpbara mons oaentts eft in iut
t dea(vtoicicbteio.)iu}aaqueba/
bitauemncftlo tccbam ftlij bebjc
qnos oidc iofepbus ventfle Oe/
fndebierro^ad quem locum claflts fatomo/
nts otm qutbufdam comcrrijs mfra tres an/
nos vcnireconfucutcbicefttbarfis rerra fcilt
cettpouus mari8.vndefcrui falomonis au
mmtarfentumfimcas^pauos etocntcs.
clepbannnos bemtount.vtpj.tg.l^cgd.^
£$& eft mons paraulnc qui et
T bala oicms eft iupa ^odoman.
VtOiotbieronymusinquo cdtft
caca ruit vtbs que ad p^ccs loib
Uberata eft»vbiacfdt vinea balfami/tn fi&
num puftme femUtatis etpoma palmarum»
tmmtnet autem mari mouuo. £t mtc meo
pofteapofimmpixfidium romanomm {.&z
bacbiamr 3fa.ocamoquinto.vbi otatgto.
Digitized by
Google
ttitot xiiii
v^Wtabmrfoptixttfcmiacoarinaai*
quiabis c&uffc.rerrio coKuttterremotu que
robuftaemarifra/ftpoftlrtwsMjoncflonpcc
'- ■ cafTer»
f Jna^moe^eecojcb/^eiarabia
MU t. ^«ja»nwdi'a. fbeff moteb.iofe
pbueft.n. anqtara) ftnamos ecircdfus *a<j
pafcnae^us/optimasbcibasfcrcs/erat
(5 opmio babttare ibt bett.* to primrais ibi -
nemo pafccb3touc8kcupa(lo^eiia,c mime
ambularcpfumcb3nt*Dutcmonti appjoDth
quans motfespdigia vtdtt/fcj igneu rubus
nopburcntc-r ctus vtndttate/^flo:ejiuUaK
nus bcpafcente^eiue ramoe rmcttrerosnul
toincendto bcuaftantequauts ftamawlojt
^ebem^snimiseefcvmdebeilto icmebns
admoifeniocutue e.Jtem ideluin.tfcendit
motfes tn fina/quimone eft cjccclkunfltmus
m uh8rcgtombu87p:optcr alritudroe ma>
smmdtmefue/^fcc^uio^^ccritatenofolu
cbomrntbne inaccefltbtlis/vemetta cniabo
re vrideripotvrq: fcrmo eratbed cira cu babi
tare/7 crat terribilis % madtbiltri vnraerfts dr
ca radices buius monri8 beb:et'fua tabema
mlalocauerunt/'? ibi oeo vidcre in;fcme *itv
ttUbc7ipfugfonaIitcrIoqucntcaudirc meiu
erunt^jaairttacp monsfinaimons biuinc
babtrjaonts/augeitccfrcquctaaonis/mons
lummts -r tnflamarionts/mons mxbie i catf
gme/monspluuieTroris/monspafcue-rre
fcaionts/inons fapienrie teradirionte quia
bc tllo mote one moifen % populu innmcbaf
J*tlege>fercbat.moH6 mtfcnco:dtc-zi>mif
uoms.qt indc bona inaudira populo mniu
tebat/mons iufhcic -?cominarionis.quua>
moietnfptaennbus inferebat.tmde mos m/
itmlgurisTibomfcarionie/mons tubcjda
ffoiis/mousamiadc^prcdcraaonis .q: me
dtantcicgcpopulatbideftbi fempttemoYe/
dcrevnicbat/mons mundirie ct puriraris/
mona Ieririe^t0aiditari8*q:nu«iadmoKfii
attedcrepoterantnifi qmmea^cqipc mudf
cranr.tbicria qw mundteratcow bno/cufe/
ttcucom^aw?bibcbatmo8dcmcnrie?:
pietaos fiue pwttauomsi/mons facnacq et
owaou^.mtbtonotmoUbam/acp^bV
«oriT^fimplicaaonibnsocum ftbi piacrat
^ptamnaudiebant. ? k****"*
3on mons cratih temfaicfup mtu»
s ^cecmtarejcftucmrrisoauidibt
. pofitap bcco:etbefenftoneaWra/
fte.|n wto aotlatcremonrisfion emtieplu*
nuaftmcdium intcrarcem ?inferio:eamtatl
pfamar^tecjetetcmu^^iofcpcfmpa^
ra vocat bierafalefilta fion. q:enf ftmtfiua
ipKgimramfe/^fubditur ipfimam fic aw#
ta»inrerioiiemptorau:fubdttaatc^ arcu Za
teauctoritaris Tnobilitarieroterceteros moV
tes mit mons fion cpnon folum ciuitae Uu
rofolima/neccria ipfa iudea /vero eriam vni
uerfaite ecdefta tam ejctudeie <p er genatibur
fongrecjatafcpius in ppberie a monte fto«
oenomthamr.fia»t ibi.fundcmr ih emlrarioe
WJtricrfe rerre mons fion l3.aqui.cr.tm Hsk
motts fioflfottmosmagne alrirudtriie etfufr •
umttaris/magne fommdinis et ftrmitarie/
magne plenimdinis et vbertarie/magne pul
cnmdiuis et amenttaas/maicimeconmiame
etfeomtaas/manmcopulcnricet locupte
riom'8/man^nelefldc«cmlt3rionif/perfeae
iufhaeet fancaftcariome/mone ooctrineei
emdirionis fiattfcnptueft3fa.g.bcfion ca
bitic^.mon6^pbcricetreueIariont8
^lmon emons m mbu eftrafm ra/
f rraconfiniumbus manaffe m que
aftcndicabtmclccbqn bimicauitco
tra ftcamttas{vto.bieto.)ctIemmriudt. i&,
mons p:cmulrimdinc arbop Ocnmset vmt
b:ofus.pwpter quoderfelmonpmb^iirem
tamr.A^fr criam mons immjts ct aquis ctm>
uibus pinguis ct pafmofus (vtsiatipfzL
mor bcalbabunmr in fdmon.mon8 Oei/mof
Ptnmiie» | *
©pbmefrmon8mml>uenTaim«
• locoarmetben/wideoiiundusfia
©amuelfwoicit bicroOmitauttta
locus tn aito fims/fcraUs/ctgraniinofus/ay
qui8 imcwus/arboribjjs conutus et bcumi'
fU8» -."««
Bconbcquo3fa.*w3CV.citmo8tritcr
8 montemtbabo;et flagnum tbiberi
adis.pndc cttotaiUa remo farona;
t>fe bodtecftpocara^pt oidt bieronem?. )
l&mme cnam regto a ccfare erpa&hna vf/
cp adopptdu^ioppefaronaDtatur iujrram^
jon "mm campt funtfemunantfptbtatsto*
mperpfai.r^^;»m rmmbus § fwaibus
valdcapn;
^>ns feon bc qno btarur ^cntero*
m m)'.cj,0iaturpar8 monris gaiaad q
cictcndimrpcrbefcrmm vfc$ ad aof
to:dancm Pbibabttauitfcon rejcamoz^eomj
ttc^'c]ittnfb»emrubcnetsadctbm«dictrf
bu8manaffe(«>tbidtbieronym?fuper ^cre*
»lvi.) ibu3todettte<j3Uad tt qucrc rap^
^.«noncesaUad» . . -■
Digitized by
Google
htimz
Cmeron emonsoe quobtcut fj;
f ^araUip.tt'rj.C3.mo8 t quo e m$
fcbafte vdTebeftevbirdicmic io/
b^KQnWcttLPtb.*l>iC«>.1l»»d«4dc>
momeprifedificaoe^amaria aqna tomre/
mo pon^famaria e voc3m.becduieas rone
mouris fottfommma/^ad erpugnjwdu bif
fioiuna.©»" i reges 3uTriop miris furnprib*
i bettof maicums apparanbus ea trib^anis
cotumcobfcdcmtAzptjcpcrramis anmiftiant
pu^aRuatereturibus porerunt/unof vtoi/ *
ricbtero.^oba.) nunc| cacrpugnaflcnt/ff
ipfi? bkatojesbcoifrabelad irarijdi3>uo/
cates plcni cofidenria babuifTcnc in bno /ct
ipius legemnuUatenus reUqmflent. jJftPmo
ns p:oprietacesquere.fup:a be monrib^if/
rabel/sibiplencuiuenies.
I^ns fcirbe quo fepi' babecmen
n rio in fcriptura e idem qui ? mo s
edon oc quo fup» fumaemcr ot
cromefiqucrc oc monce cdon fiue efau/trino
miuscnimeratcfau»
"Dabo: emos Cmcdio capo gab /
c les(vcbicKbiero.fug3ere.c.rwt
•remosmirarocudicatcfubUmis
bulans abiacefarcabcccmiuVadoucncale
plagStffuitmofinioyibulon tfacbar? nc/
ptaUm.bumonsinccr tori?tcrre#mifftoni8
montcs marimc eft famofus rone fimttaris/
Ccmlicacis/ammicaris/romcucUiiis ? ftrmit»
Bs.gtcba cni Uli? monris e fernlis vineis oU*
ui87aU)sarboulPrrttcrifcri8 abilts.Seribt
e falubris rqs rrcquens ? bulris/imber ta te>
gane? cjp ferorin? mcdiocris.ibi arboitt^ccrt
ras/qucno bcponunr bvemc vel cftatecoma
pdpuoreTuoVibiauium mulrigenap cano:*
fonitus ? cano» fuautcas/quaru voce anta|
ttodims/permap varia bifpofirioncad eani
afpcctu^puocarTvifus/in amia fuauttate de
tcctaf guftus.s to mulri funt tbi aucupes/aut
culis locn i&d fYecmeranctous/reria, ? tendim
las imponetes (iait biritbtero.fug ilUt locuj
JDfee*tuj.quafi rerbc impanfnj fug monccm
tbabo^cetera. ^ugoiamontciftuj rcddit
comendabile pfenna fauiat02is.^n bocmo/
te bocuic^n bocmore gfa oronis rwoccauit
gnbctfmontcaUqnpauitpopultt^tafpoa/
ug co:po:aU pabulo rcacamc^n but* mon
tis eria fugalio co» btfdpuuS ftris fc tranf/
figurare potutt/i future dariraris gloaam ui
feo co:po?e buopulis reudamt.
3pb mons efquaiidus % vmbto
j fus ut quo latuit bauid <n* rugit
tfwfajjllcwiWQnncU itno
tecarmdunqri^nabal^mieltfe^qnoncbtti
btmbatqmfmcbcfttrpccalepb f t?tb4>iero<: .
«6t aot mons aie mulni nemotofus bumis*
arboribus mrructuofis confiws i fatoofus/
rcris^ibidbuseuiVfpeUtdsTancris plen^
% plurima cauemofus.iio rugiriuis ^ latcrc
volcnribns cogruus cft/t imtoos flanfeun#
iibospericulofus»
©niscftmmozterrcb^uis tcrre
t plantde crafcedens/'? ad monris>
olrimdmenon eringcns. £oUiB
enim eft monrc infcrioi/fcd tcrra aUio:.<? ^bta
turmmnuis quafimmcs cellus (ptbt'13uc^
Slnde fotcntcollcs mouriu cc pcdcs ,na be
combusadmontcs/folcmusafcaidcrc alrio .
rcs.T bicunf coUcs a cotendo/q;mino:t labo>
rc coluntcp montcs.7 puts cp montcs ab bo/
mintbus mcolunt*? titbabitani T^tus acri t
folaricalori#tnfcriojterraerponunf.^idcc*
rrucms in coUibus citms ad mamritacem pcr
bumncur.imbic^o^cdcftipl^coUcs 9 v>at
lcs Erundunf.i io fruaus aarcfccccs iu cotti/
bus atijs bulrio:c8 % fapidiozcs inucniumr»
Jtcinccrinftmatcncfugftdc^fuma monria
alricudincm tencntcoUcs medium quo adfi/
mm.7ideoacraafliot'tfptiTio:in collc #im
montc/purio: vero e 1 fubnlio: cj i palte /pu>
rio zee ent 1 nobilio:es rcdpiunt coUcs influ
enrias -zimpzcirioncs a fugio:ibus # pallcs
joco tam frucms cp gramitta func in collibuf
ialubriou 9 in valubus 1 altjs parnbus me
Uo:a (vt*> £onftanrius. ) ^tcm coUcs dcius
rcdpiuntradio^fous luumiuanoncm $ val
Us % pelodo« anubibus irrigarionabc mo/;
nbus cti3;befccdut toncntes 1 riuuli fug cot
tes % be coUibus 'ocriuantur' ad capeftna ad
vaUcs
V awseltermbedtutsacbepiTaiit
morittmcdio coHocara vib.tyi»
^Btant^aUis aqua^ a rinuliQ fonrio oeflucn
riumreceptaculum % vcbicuUtm. Slttdcpa/
tcta» pattes^riuuUs ctmontibus cmananri/
bus irrigantur. ct ertUouim drmmdfionein
Roribus/bcrbt8/^frucribU8 fccundanC froti
duTctftof viro^ drins decomta monrium
ct coUium eleuatione obnmb:anmr.3n vatli
bus etiam fit maiozradioium folanum con/
curfus er confracrio acconflurus.aidco cati/
dtows imp^ffiones in vaUtbus cj in monri/
bus gencraru5/,pptcr qb^jipalub? dx&jp * mo
nbus refoluunf niues cr quap bnluftoe toca
orcaadiacmtiabumccrant([vtbtdt^aaoj
«tow&scaiide/mrbjde/^roireacvapoi
Digitized by
Google
Zibcr xinx
fofe/peretpetfomaTtt mdicantorquartt babi
tJu>*8 aUdisetbamidiB psfltonibus reoi?
mQMwrfru^cSfon. Jbomus *edifica
Mvtiltouaccmmtwmmi ventom* tcmoc
flatum wcomodiapzopewinmr&mciuei
monnbu&colloammr.nm monnum ob£J
mr.mm8roeftq:parKe^emVato?S
»8 magts comprimanrar* ubiinutce? fo<t*
Bd«,unmr.7ideopenatUa8pane8^ffiaV
paiaranretrubmtran^pterqKle ^
tf «onmouenmrfpt.b.3rittori. )ad vallea
aamconftuuntfottks^ioi ^i&SuSS
ttr^pteraenaeorpulantiam vanesaDusl
monte8^m-87mmoft8.Vapo;ibu8obnS
PndepartespaUtum pluf$ monrittjnmdk
ganmr.Jtem er aquarum mulriplici concur,
fatltmtacIunobicaupaIude8.qa„uadabi
leem patttbus frequennfltme coadunantnr
Jtem er bumous babudanaa cances t ora
tmna m palhbus mapme numunair.falicca
*aucm Wearbo:c8 tnpaltibus n «?|
m monribue crcfccre oinofcunmr.
anpu8fcb'mjfi.dr'terre plantci
* «sn^oepwflavtvallco/necetia
-a * . «r«a. w montes.? io qi equatia
fltpedibus/campusellavoeamo camiein
ewcoquodbreucvclcqualcdtaturmlanuo*
*eftcampue locus planus ttincutme n€cx>*
*as &eambutanomfeu dcducobniaur mtS
tane^aonomtujctaawraium babthcutatf
puoma tom8.Ccomnium8etpubI^om
nium afpembueejrpofitus pfibus retbubha
«ervt.b.gfido.tt.^Feomfo
* frweoauqmda^romnteao
ta8.wdefeamdum anaquoe acwSf ^
^/«apemtenaincullim^ctta^
wquatampecusfUcbabenpoteSS
ommcuenomtnamr.nam a^crttumbo/
•Sffoww rquaft pafc^/q; a biutfo»£
JW ^«w Pafcoft ^3i»3dlre!ta»Jicttt^
m^b:agqoempauIariflttm?ina^reda%
r^attonUnus o:greeeq:ceren*luiea^
wrtenoncwmnemryfodarceimnmfewsob
lecm monritiT ama 7 cria fluuiomm fictno
^aaserOjprimo.pfcuTusfiuccp attenus
Wi8t>acatwrenouatfua8tme8.nouaua,nw
temel cn rrucm erat ttimnl pama ftnefmcm
pmanebttt.3ltqnen'a6:agerrcalidu8.uejcco
^onfut/eo 0> acofolatu ta Otfccnmt. aliqi
oz agej wgnoruo.i.rc. bumidue.non bumi/
due 02 quiq„q, ficaair.® ligo aat ebumoz
^enaearatteabeamt^recedens fbucur*
X^aRJ°t)^^wrtocu8 dreceraoi
Ubon8Xecfudon8.nacntabo2eaffere]ao5
mr/agoncgairimr/foduur/euertuor/wmew
apenf/feminercntur/raftTO te$imr/roic 1 in\
o:egfundimryfpiaori8cepibu8 arcundam?
««^nitur/btemeseiu * rngote counusitar
«^««uetcaumatevrimr/vere fiae perno
rge colimr/ia aummno cottecris rmcribaa ixt
ramgfandtmrtwmere^ficaltemaria fcjbo»
baeconrihuetacefamr. •
Tfcdium fcc?m 3fi.oi quaft 0zO
P uidiumeod}rtbiap3tre femiliaf
fo oibus pjeuidimr. 1 efl #put
wcttdmquoapatrefamiliasmmedio agro
tmn fiiomm bomiaUupwparamr. pd ozpzc
dtum eo $ anoquiagrod quos belto reoarei
P^noiepomdcbant. , ^
ttam cft cmuslfait copu armeu/
^ ta menmr/au peterea romamn*
men bederunt co $ Ctlocu8 qut
^»108^^313^8/^: cutmretabo^m nore/
Qumtfvt.t>.3ft.)/Jaideot3ttatoa dwmmt
pmuq:3dfcnumet3dgrami3futp3ta.pai
uftqutdePajfoasecnuuiidet fonnbadtm/
gnmr^^pterbumoos babundsnria ber#
t>arttr3dtaou8miemncntttcorinue mmifmf
tem.'berbi8^floaba8 oiuerft gericris deco^
mr.«o^pterpematcmi:piretttequap^te/
duntputcbrimdtnem pjata ridere oicunmii.
p«m eoa fuo wro^oefectant wm^/fao odo
reamcuttotoracoi.gramiuo moonafapowe;
RcmtaonWp^iw^berbeetftoM8«d3pt>
0U83dmulratttlacri8C0pi3 marmeosetgre
^genemt^aiigme^palnera caranctoi
tra bwerfbdmo^os remediopaeftant»
^eroieoefpaatt/Tc Oiau q:ab
& bo^babitatoetrrcqueoideferif
nec ab boiVcouf nec mb3bto£
VLb.giu^bocconari5it3U'quooeit8 i>pccr
twefterOitatcuaeeaa.ppKraeris temperieV
Digitized by
Google
0eterm
fig,ppttr34oam? fwnam befecribiUcaceitt
ff oe^ppcer bofttum V3m*tare.&tndg bcfertum
eftinaum fpinis acfcrabus pkna repriUbus
1 veocoous ananaUbus paruid befttd *i fcra
mm fOueitBVoonualui rogiariorix li latro /
nanaababiaa4utKrra vathDns 7 bo:rorif
arta ocug <i erfe«s;7Um in oderto vtc funt
$cuie /cottes. et fcnute noo func / tricemerids
ct aujsrtuaibus mrroauofisconftceacqs pla
ncybanhofclapMiofe. puUicrulente/fcculen*
rc^aujs incomodis iriuercnabus plunmunt
onero(e.?bimnaarciefera( vld. jfi.)qi no
fcruncur.vocklpcafiluarumct monaumque
3 femine vacua Dcferunt oefcrta nunoipanf
Dk>ji nunus camcn oefertafctcuncur loa pu?
ibabiuu et p? cafu aUquO dcfobcavc.p.idfc ,
i&emus adc eftinuia foumdo »'
fc paua8.mfiarcns^bcm'j0iba|^i
loto. vndc bercmicc oioinf boics
©efcrtas foutudines appeteces fe ab afpecor
f>0un fequcui«itcs.biaojrbicbcrcmu^ bcrc;
mi pcr coooarium abbcreo baes quwpauct^
ibibcreot atq>maneur.vel diafbcremuf qu*
fiberens bumusq^oura? copaaa felct efli
len-aquebeicmus vclfoutudo vfuaUtcrcvo^
cata»3n loas autcberemitaos 1 folitarijs fe
re fuudlrcs Uberius cj? in lcas alrjs euagan^
feaHius/conioranmribidem eaam ^pterne.
mo:d fpimmcUne 1 fiiuoru mulatudme voUi
cres fUoeuTcs buirius modulanror.ibide eai'
uidihani ^conuJfanair ,1 iojjpter feraruj
ruultuuchnc5 ^auidfrequeaa.loataua cpuif
foutanaa venecoubus auquado frcqucnra£
ibiedi auojpuro laquci et reoafepius occul/
faoturaUuoiciianitocombabicaco^s pluri ,
f>uslabonbos oponocor.ndc gem/ndccihi '..
l^ncirnpcro^yHuneimb^(nuncp:oma* *
nuncniucpermnduncur.raro mft fo*f«an a
lanoiubus vet penatojibus mquietantur. et
to locus bercmuocus qmts muuum babeataf
flicobnis cccuj ? laboris pUuond camen 00V
ancra)minoa>'aquieast " . , . .
'V,. . Towm^aa-oeftbicmincd^'»
$- msteuebusabomcUsdiMu/
to(vc.0.3fuio.)ifft cni3, ^>p^
umbefharum m cauemts manenaum iaabo
luWin qwbos Ujritaoces gde infidianror. et
ta^fpcluoaafpccuUinoo ancrum 0: quia
UJdcpoftfu48p;edasotUscncus fpeculanif
vu>.$(i<iQ. iQtaoam annu iri eftare mgidt*
ia biemc vero caUdri ?feabus ouimalium nri
mendis 1 occulridrs dl sproVet fudo:ib?auc
? wpo^us.animajg fen^unj e ? 'gwuprft
JDfTa arodicdo efl 6:cfa*eo4> 6c
f teniavinbusTincjeniofea^cnritt^.
.pfundatayquc quico plus 1 01»"
fupernaecerta aaimdatam'gr©rcaro itaioB ■
aniphua ^ndaotr.etquancoalaoscfr?^
rundiouanto aus tranums beftcitioj et pert
culofio^irmmitur quonmm qudtbetcaden>
dofadlimeingredttur/edpofrcafum bcipf* •
fa^nonentur.(vtoiat^rego. )^deo ena »
&ta'ttbero.fupere5ei]cii:;21co infou^is capuT ♦
namfacafoueaouisv^capzamcuisrunbd -
pomajr.cuiuQodoxalcaus leofoocam p:e
de graria ingredimr.fed poft^ eam cngrcwusj
ruerit ibi ne eceat beonemr.foaea eriam lutra
roueamalacere3dmodum fpdunce fodirut
IH quo cauea quedam ponicur que ad mo dd
ciftuiep:eparacur quede faalli daudimr ci
bultcileapenmr.quando ergo leo videtfc nS •
po(Te oc puma fouea egredi tfmcns venato^
venabulatarendtgraaafccundam roucam t ;
gredituret ibi in couca ad bocparata claudic'
ac capicur-zapouus denuecurpr.b.bicro.fo ^
uee criam funt vrites er necdTarie/quia fofla>-
ns amtates 1 caitrane boftibuf patcant mu
ntuncur.fonaas iufuperccrrarum fpaaa 1 ba
bitacutozumtermint ab inmcem biuidunmr.
repummrnibtlommusfOueeaquis in qutb?
pifccei repriliabiuerfi genens nummimr*-
©ndcrfonea quafi fouens viuas aquas-c
bicta.Tlaminfoucisfouenmr^ feruamr aq
nuncfUijabitcsnuncftaouc/nunccas fubtn/
trant to:rentcsctpluuie/nuncm ds erdpuuc
capica fonriom ec fcacurmnc riuuU aque viue ,
falicerfunima vero 1 p:eapuaecomtudmu/;
ninonum fo:ricodo et tuteUa folec efle fouca!
qoando m.lato ct.iri:lojujo lin atto ctin p:oni.
bo o^diricconcjruo eft parara. Ham tit aixdK
buf eft locus fic mumms/n ift aggcre nau icjt 0
vd pontttolis fouca tranfcamr. (vi t>w]}c
roni.)
^dunaeftfouea fubcerranea $
f /pcculando btoa q: p:optcr fui la
rimdmem ad circumfptdatdum
elrapta.tamm enim ecapartciudetpofimnt
babctmtroimm/fcdin nne ftnem fiue termf
mtm babet armm vndc fpdunca loc^e fubtef
raBeus.primoqutdemeuidcnsctluadus in
tngreflu oetridcobfcurus etmrbtdus in p:o
greflo/canderaburus/arms/ccbtTptdus iri
c^reflu/fiamcttcc^erTusaUquaKdo poteric
inueniri pc( btac bama. )Jn lods autcm nu>
ncraiibus vbieffodiunmrlapides etmeralU*
ponflime funtfpelunccquc qutder3toe eiceraE
ewnte Up\4m feu ntc<of rcorana vm$
Digitized by
Google
Zibcr xv
otionibos ne amwcmotrulfiie.fepc tameti
Pd nimii mofeterrecoulne illc ocfup aggra s
U3teftue,ppae matcne mountfrefowteiriue
Iundiwfeno2i8bttmo«rclaicateco«ittitctftc
ota m ilUs fpdonas etiftenna obiudt et co»
fuudunr.wtdc m fpduncts manerepericttlo /
rumcftccoiffiokmmqzrngidcfttntct bumt
deobfoire tnflabtles ctincme.mm q: btfotf
etOttrtmfw>crfiacgrattcsetmfimo concauc
jt^roncfc^unteriaj loa cogroa occoltatot
^mbabttettontfozdttt^immjinarooepo/
imomferpenttBm euuoritrepnud manfiont
auemacterra concattataaaoan
* dooicta.eocjpp3rce8terteocaoe
. .. nwetperfb^mrareptOibaf-tab
tootce Pdperparrmmcopteffioneftae euaat
auorteeterectioneoittidantur.Jn cattcmif fi
quidem mttrcd reptiuaet^mcs faas faaunt
manfione8/adquasconfUgmntqttando tt>
mmtpd wdentftbiimmcrealiquao ab ejccn/
feco Ufiones/ad cauemas ettam tam lapion
jp arbotoqoandocB conrugtuntvoluacs/co
Ittbctoturmrea qtirimctaquilas i acctpt/
tres in aere voiame8.ttmiU'tcr cramqj awiat
U ? lepotes fumdtad cauemofos laptdes q»
«Jdtttntcane8vdefenndtpenato«8.3na
wermn criam tam terrecj* arboat mdUfiantfe
pe apeeynidtnantqmdam volucrea /lantat
enam t caucmis colubu * fcrpcntes que fepc
^wnt^pungtttvenenofomo^oboiest bc
raas adtalco cauemas appjopinquantcs
terrainfupcr quando cjt fe e caucmofa ct fpo
Siofaparimr fepemotd ? agitarioncm etven
k> fubintrante potos f uos ? replcnte ct ouof
ogitarionc generawr terrc moro* .( vt dvot
Brtftorilea
|imt.libcrbc«m»fqtianw
$ndpitybct qtjt&dmoa depwnnt
fttmt
aotempambueet
dmer(t8 ,puihm>
perqnasotbisge
naaUtereOutifua'
& - paooboic opcri
odmoate oomtno
fontbteotterinfejf
t. ' damon tamcn^e
nngous e»btcendmn.fcdfolom modo oebtf
Dcqotbtto facra fcriptora fepw8 moemtor f*
ceremenrionem.
^rXbis antemw btcit3fid0.li.jw;
* fripbarie eft Oioifos. "8301 pna
par8 8fi3.3tta 'J£oropa.tercta 3f
rrta appdlatur. qoae tree partcs ozb» vete
res non equateoimferot.flam afiaa merf
dicperoricntcm vfcpadfeptenmonc gucmt
^uropa pero a fcptenmone vfcp adocdde»/
tem pcrtmgtt,6>ed arrrica ab ocadeteper me
rtdicmfccjctcndt'r,Sol3 quecp afia conrinct
imampartemfaricctbabicabtUanolhi mectf
etacem.aUevero partes faltceteuropaecafml
caaliammcdietaccm funt foirire. ^ncer bae
ttotcm partes ab occcano mare magnd pgct
dumcafcpmtcrfcat.qo3jjpter fi in ooaf par
tes oricnne 1 ocadcnn soibc otoidas m vna
patxc cnt 2Uia.et m aUa pero Bfrna etcuro/
pa/tcaotcmoiuifeumtmncpoftoiuimoma
ftU|8 noc mterquoo 0cm cn pofterirate foa
aftam.3apberettiopam.£b3im armcaj pof
ftdcmnt(pt.o.glo.fuper. 8ene.%A fuper i£
paralig.i.tdem biamt £rifoftt.? Jftdo.oc
<p\mL
Sun^qoemed^cremmrefie
a p3!» 02bi8 ejcnotecmofdam mo>
ueru? eftappdlata/qoeapud att
tfqoosrecmom tcnoitorienris (w.o.3fi.lu
jcv.bec th terrap3rcco:bt8 Otfpqfuaab oricn
ie&502tnmfott'8amm&eocccandabc*afa
noflro maiefmttnr3 feptentrione mcoridi4a
m?fiomotbana'termmatm^bat>$aatemttl
as^umriasrc^toncs-xoiaerfas genriu na
concs m vnta * moribns mixabiksjfignris
cotpotd ftcot et affccnbuftncnrium moabtmf
diiferentee qoaram nota et fttus bzamabk
Boncmus feqoendo o^uncm ajpbaberi.
fftna afte ercgio t^oma ab affur H
liofarrTcvoaaqueiua rcgtbncp
. mop^ouuuttttbaottauu^ttwolttK
Digitized by
Google
&tpt6ninci\o
am rangir,ab ocaderttebabaagjum/a fepte
irionc montecancatttm.vbt pose funt cafpter
pttic*yiodJijuii'3n bxregione p:itno
tnaaima futtvfua purpnre.3nde eriam p»
mo auuara etcos>oaim vnguetu^pceflenfc
partcerctodoxa er> quibttf amttjritromanohi
lontna etgrecomm. (vt oicur $fido.et cft ter
ra m rcmperaas regiombtts temperanfltroa .
fcdih mutas errremitaribus pjopter oiftcm/
pcratas terremanftoneo ITcutin bdUje et fer
penribus ficenam in bomtnum moribus eft
«hptunbnd inquiera.(vcbtarpuniu8 m lib.
•emo) vbibefcribit bomiuuro feritates. ^Jn
bacp^mnnababttant aflmj ab aflur oictu
gois potenrifltma ab anriquoeufYatevfqi ad
medoutm ftnea omninm in medib tcrre temi
ttrcffloncm.(wbwt3u.li4jc»)
•fcabta afte eft ptoumria facra et
a ©unfcranuncnpata(vtbictt3ft
do.li.rv.)3bi emm manme ba/
bundant arbo^s rburtfcre et abe odorifere;
pjopreronam facram 3romaum ftagranriaj
grea eam eudemon.laam vao bannivocaue
mntvtbiactdantbidcm.^nauaentro falrf
busmtrraetopnamomu^aefaicetcetera me
dianaltapotaihrTtme inualefamt. tbi nafaf
auts fentr aaliarum remm filucfmum tam be
(hanun $ etiam ojucrum OtfltmiUs a varia
mulhmdo.^uarabtaenamcft duierfiras gc
marom.(TJam vr bimnt3fi*£>Jofi.a~p>U/
nius. )tbi triptej: fardoniuS er mareria gem /
meimmomulhpleygemmammnumcms ttt
ncntnir. 3bicntm tnueniuntur Oracones ec
qmdcm afpides in quo:um co:poribus bt /
ucrfarum gonmarum p;caoficas tnuenrmr. i
tpfa cft £abba vcl tpfa eft ftcca riuo £bu»
ouus ftuus uocaros eft fabba. (vr diat Jfiy
do.]cbu8 nunmpata/eteft pars terre arabte
fupafinumman8pcrftac^anguuara.et|9/
fus ftnum arabicum confumara.de fabba
queteiMTa.
l^mcma ab artnenotafonis tbcj
a, fatt comitc eft vocata que amuTo
regctaftccoUecta mttlnmdine et>
quepafltj , vagabamrarmenia cepttetcr> fuo
noicriormnattit(vt.b.3u.li.jrv.bec eft terra
araratb inqua rogeruwftUifanacbaerb qn£
do ipfurottt templo oei fut oiancem mtetttce
ronLvcnarrarbiftoaf. li. Ifccr didf araratb
niosmqiK>poftoiluutumard>anoercquic/
int^cftaurcmarinetttau^ttto^ tbann
re pjorcnfa baben* a feptotfnone motttes ce
ranneod aquibus fluuiusrigris nafarar. vc
bicunrjft.plim.? £rifo. 49tautcm doptefc
armcma fupmor e( tnferio^ficutet buc pano
me.m quarum vrcacs mira ? monftruofa quo
ad noa fcptud tnueniunEterraaute^ armenia
cavbiamnm'tltrro:angri8vdejufrati8 bcrbtf
afrumbtts/ncmoribus/omaT fruchbua e
tochndrfltmajnulna cameh befttaram crudclt
nm i ferpenmm gencribus cft reptcta* vt* b^
tdemecdebacmulcanarrat^li. _
lUdiafmeano^cftinfuta que^
»- lOtaeftctuttasfitainmarimecttV
terranco no longea tvro vtb. gl.
foper tHum tocu^ ejccv^ filf) araaq in ejtcerct
ta mo.TC viri ftiiunauaa et mpugnia naualt
bttsenidth.
Zbamaaftemafona eftp:outtut
' a a co!o:epopub' nuncnpata co cp
albootnenafcanmr.fifgtdacnij
rcgtoeftrefpecmaliammrcgionum que afic
afcnbuntur.bec arbanta baba ab orienre ma
re capftum afurgit pcropfcptcmonalie oc/
eeanivfqjadtneoadee pautdes perbefora
loca et tnculnflima fe enendens buic tcrre fut
tngentea cance ato * co:po:c ta fcro vt tbati
108 piemanc tcones perimant % elepbites be
luaa foaifltmaa fuperancetp:oftemantvt oe
aibanotuancecepuficat *f>lt.quimiflu8ale
tanOMbeleoncapioct cUpbante tit ftadto
mumpbautt(vt.b.idem luvirj Jtn.c^ catttb^
albanicbecverogcnsocttlosbaba ptctofx
gbucos ih pupilla adcovtmclins oe noctcvC
deantcfDe sievtbAdemi 3fuu'.ir. 3dan
Joouhus eham p:o miro narrar*
Uina^uinria eadcm eft que et
• arcaaannquaauusparevela*
wm dtccbamrciuicae atbaianl
qucquondaj futtpbilofopbo:u5 numrima
fcrbbetanom Uttcrartt qua nibtl babuttgre/
aadariud ntbtlnobiliua cp btuamotia fapie
ne ftudio operam ^cndcbat(vt,t>.pli.7 3U*
Ub;o.rv.toau8 attice p;oninhe placo attbc /
ttamm boaoj fuicbanc demofceis cloqucha
per mttUomm fcculomj tpfapubitcautt. vtre
rertfautftiu8.fedfuperomniaeafi) comcndac
oriopamtta pauUbtfdpttute auue fspicnc^p
lundita8toh^fereparte8bccoauic(vLO.cpt.
S^W^pagitieprrtebat6etdercfen|ft.
^Cbaia grece t europac^putna ab
9 acbco quoda regc anqutt^ appel
lara.&^>uittafac»tatfotacna a
(eptbriSe vbt maccbonic utguT ocUcp fcpta €
rtwrwaboucKbjcpKumarc abeuro fjca
Digitized by
Google
2i6er xv
aiHoidteionwmab «ffife t ottft&ireDbr
mlulasarep^^partemaadonie/^
lircomt
mdraeVfmaris tnahitari. banccodi<L «
» 1^3diaca»utnaamtertcmu5
„ m3re?egett(vt»0.3ft.)collo<af*
»^adtanp^mm^^o
?!3^ff^nw^P°^^cara^
* ^maprfmaescftftrte/ciucp^
f„,,, - m^™apm*rcS*oeeuropeque
ocmfue fcpKmonalcocccanuT^m fine*
tyfpame fegKudfcaPes oacmUe ?meri /
^)pa^^fmcp2tacalamaqucimoo
wte 4Sfct.«gfo larimrita 2*» <7eu£
pnnensbaibarasnanoncs fubmgtdodw
ma^^ra/abo^ocdtnao^cUqii
a ^a^ntacftrcgtoparttaltapaf
„™„u nri^w^opaqueafoanfee*ct
^mxc^^^annaampiacs bo
^^^^c^6cmarito»ftJSc«
rmS»^^K
^to/qmfcmeouosbabcSaTS
^yvdmc^an^ieaCS
e«Jbosaaxday
^lftoccpemfcfcd^ecoplcfoad^ccBif/%
ms offm mmmto/manios afe reSSf
aamafioncs qucterccocgcrutimafcntes au*
^ fiuos/pdemacBbaVpclttaotpepani
^^nunu^it.musvaohbitc^a^
«asadfa^tmdu ^ venadttmfownabar-r ne
ff»^31?^^ t^tacmmammaragrof/
Rne impedtrcnmr/ets tri.vuj.aimo rcoSmr
mantascjweba-t.cttoama3onesfdtoicK4»
^^(^^fuiu^vnunam^ad
« rutOiot>anK>bcrcuIcs/oemde acbtlics.
l^^S^metom^onu conrinemr
*«W J^^^6^^ magnuan»
5ones tfqj ad tnrerempnoneauas imerinb*
nem pcmms funtodete.feo mbtftoaaatejcS
babocnon 6|df.immo bictsmaxonttreqit
fewDjopoftutaritrfoutapnucios iotpltffe
** nt* pwtridenria eft mtrandum. a m fo
mtmspft^immtm.quia ft feuemenobw
»:tunafttccuberctcprins3t/mcritD esconfc
^{«3multcru>^80cui^firiarisno>
bts busnos ocnmcctis /pamm ribt potenk
ccdcrc adbono?e^ma bcmuUribus trturn/
Pbaihfugcuiusrcfponfio /acmmanoncon/
«ws rcj5cncroftm.omti«cat8foacnopflla
bmetnwwem mulicrcs vmcer&fcdponuso
amoicm .p*opterqbubcrtatemew.^«^flt
?ipfa8ttonwolena.fcd priusamioaafi»
«npcnofubiusauiu, •«««»«»
^^n^twbu^^gcncrofaeft*
* #o m curopa alcmanno flitrao
vltra bannubtttm feamdum Sllfc
^cm.mjilm6mcinco^SS^
j^qwafluniolcmanoatamaradicnfttt
bc^mgermanwoka eft wouit^ndo^
^.vbtotarpoK.jbanam qucnmscftfmcai
fciiomjoccttmrsermaiuaabo^icna babcnf
tcmtrmncet occam oacanum, a cftouX
Sa^^rfWcctftiperwzqueiecjtaidritS
aci^etmsrcmediterraneum ftueadriai
OMnpbintaremammmfuatm sqtritetspan»
' busperpautcks^Itagcmtainacft aria^
. mjm.ptramq5germm»cUue6efttcrr3etttt
cUta.ettamwnbu5 § otmojs.ac bdttcon*
Poptmsimmcrof3.i^3fiKundtWagije
bommpopnlojum 3 gcrmmando aermarS
' ^^SM.5fidoJi.)v.ciciterofo8etim«
ncs^giiitpplbdoec^^ftiu^fi,^
mantenatoes fn^mtteraiantacojp&spaef
^wfoitcsaociaasaio ifQmindomid
Digitized by
Google
&e;p*Ottfnd&
ttpm canobas fvenaobnibas oceupan h >
ae becon * fowiroC /cpmaa / T coma ftaue /
uberatcs aio/bttares ? iocudi.? poriflime fa/
jtanes qmmp:edicas futuRCdlcnces oequi
bas(©.3fu)^udmqttugcns m tccczni ft
mb? i Urcodbus cotoavirtute ?3giliate a
gflis.vnde i ftcdrappdlaaco g^alcriflimtl
fucjenus bomind pidlaous ceteris piraris rl
enig terra foln fws bolhbus fat itifcfti. veru^
^gmaiciUisciaifcmoldhiocacficflctfjjcd
fantipoaabilcs att^oun.quo^tcm> valdee
rroauera aquis ? ftamuiib?opamis imgua i
ipfo^ena motanis fodidmr oia fcre metalU
pter rrjnnd.Sont eria aue^puinric in vtraqj
germanta qucno futmin? laude oigne/vtfttf
auuna/bauaria rira oannubui/iucaia/Hlfa
na cua rend.? mtrc auc quaf g fingulos enu
inerarcccctcdiofd^afaponib^autgcrnianias
anguapccffcruuiuoruj^pgemes ifuccdTio
bnoiua tnfuia potTidccquof Ugua i mo:ea
anglo?. gens/ vicfc bodie in plunb? imua£(vt
o.&da in U.ocgefhs anglounn ) £hierc m
frabelutera.S.oefajronia..
IHguaocceaianfulatnaria quc
a oroiwfamanatotoo&cvndicp .
. ctt0iuifa*qquoda 2Ubionabal
bts rupibus a longc ora maris Uttota appa
rcobuscvoaaquilucccdciuccgcquidaj^p
ceres tf troic cyadio bifcedetes faaa daflc pa
ladis vcfofoiaculo ad ptcdiat uifulc Utco:a
gticncrdtqoi p giga^tcs qui tdcterra poflidc
lULbiutias pugnates paruer artc . % virmtc i
fuli fcgads gtgaiuibus fuo bnio fubiacerrit
?ab»to qui ilttus eycraws erar priceps. ter
ra voouernr bat3nia q. infula a bauo sric te
pons armis i potentu acquifiti a auus b»
o.pfapiarcgcs poteWimi^ceflerrit/quoai^
opera niagntnafi quc aucurc bclaxatbjpfto/
raiwurilegat. JUa adtcadcinfulapofl ion/
gatepotaaia^ombusgcnnamas/mulas i
porijs tmeruenicabus fcuuTums pzdijseac/
quiua/a a firis poftens c pofleflauHiibato*
mbus vdmoams vdcmlans infula intcr fe
btuucnjL-z unguUs^pumdjs fctfm Ungue fuc
3>p*ietate noia unponetes ttrigue genns fuc ■
Riemonarcuqucmutvocanccs infulaangtta .
ab angda rcgma dariflum bucis faj-onri ttua.
quc lUam uifulam poftmuUa p:dia pofiedu .
(^fi)mbtatangUaabanglobictaquafiter ;
ramrmc/vdqualimdmanguloanftuiuam
(cdbcams 45rego. vibens angiof pucros ro
mc penales/tee pasanomm^uciiens <$ cflct
augtia.alhides pame voabulo(refpoudit) -
Pfce u^iutj^ntangU/q; vula^ vmu vt angc ■
It.iUts opo«et verba annaaart raluds. ttam
vtb.a&eda.cerren3mta altas nattmads no^
biutas adbuc in puerop vumbus tcfulcabac
fcc bac*mfuao.^lmius muua.&militcr t "
o:oftus fc&n Jfido. fumanm tangic ctpzeflTt
us quc au> ob farnus retulere bn'ctaiua5 fdlj
que ndc bidmr anglia i c infula quc 5 afpe /
an gatlie i bifpanie dr fua/drcuims ct^ obtt *
nctqu3dragtefocaeffcpctt3gintav.milia.mC
utmacjnaftuminafuntui ca. fontcs caltdt
mctallomm ctiam larga copia /gagatcs/ ibt
lapis plurfmus tmargarica/gleba optuna /
i btucrus fruaibus valde apta ibi oues laut ■
gere in pjcdpaa babundatia/ibi fcr3^ i ccr /
uo^ muuimdo ntmia inuenitVpaud lupt vcl
mullx tn infuta rcpenutur.t io oues q ibi ma/ *
pmcbabddantmdustncaulis lin pafcuis
finccttftodia rclinqudtur(vtb.26e.v>ndc quc
dam bcfcnbene ihfulam angitcam memcc fic
biat.ancjua tcrra fcrojr i feralis augulus o:/
bt'0.3nful3 p:edt'ucs quctoto vtrcgcto;be«.
j^caios foms indigct o:bis ope.an$Ua plc
naiods/gcns Ubcra/sptaioariAibaagcn»
cui libera mens i libcra 11'gua.Scd igua mc
tioz tibcno; qz manus multas ahae ^pfcqutc* -*
gcds i infule btgniatcs/qu3les bic in ccrpo *
ncrc cflct longuj.qucrc inrra be butannia*
^miranfa cjatlie cftp:ouj'na'a tit
t - curopo^vtoidt^fidoiuslib.jcv»
c cft fic ab obliquis aquie ligcns»
flutnuns ^ ct plurima partc tenninus cius c
esmc^ pcnc in o:bcm drcddncjit appcllata tcr
riftquidcmfcrdUs^amcnaopidifduitanb^
i camis pxdara aqais i ftumtmbus irrigua
filnis/c3pis/ouis/^p«m'sbcco:3vtncis %
arbonbus rruaiferis btucrfic/cneris confita ►
1 magms biuinjs opulctua/ftibnomtnc vc / •
roaquttanicmtutcpamcularcspzouiuac co •
p:cbcnduntur,(vt biat^unius (beca aitio
babctocccanu^ (vt bidt o»fius )aqw aqucta
ntdisfmusa^pdlamr.aboccafo b^fpania; -
babct/afepccmoncto:taitcg3lli3m (udinc
fem^b euro i mcndtc coringit^puinda Tlar/
bonenfem vt bicit iDwfius*
. Hdcg3niaccj3Uicpjouinti3qu« •
a aquuanie cft vtdna ? vfq> ad mi>
nomn butaniam fccrtendit. cut^
mctropous andigauis cft nominata/a qua t
arcuimtoap:oumdaandcg3m'3appdiamr
i bc terr3 vinifcra i micnfcra/bonisommb^
opolcn^fitniUs aqoianoic w vinas %ifm
gC* ....- •'-'■;;-. - ^ .."•.--
Digitized by
Google
&e#*Ottfod&
rapm cinrjbtxs fvenaobnibtts ocaij)an ra >
de oecod ? foimbfif/fiwww / ? cotna rlaue /
uberaics aio/btlares ? iocddi.? porifltme fa/
pmes qm m pKdicas fonc RCdlcriccs oequi
bas(0.3fi.y3podmqaugcnsm ecccanift
nuV i ttrcoribus comruavtftutc ? 3gtlirate a
gflts.vnde i ftceftappetlataco cjpvalcaflima
ftrgenus bomind pzdraaus ceteris piraris o
emg tcrra fold fuis bombos frit iofefti. veru^
?g marc Otis qttt fe moldtaot ac (i dTct fajca
faatipo^abucs atcpoori.quo^terra vatdee
rrucolera aquts ? fuuiunib?opumis imcjua i
ipfopcoa motanis fodtrimr oia fcrc metalU
pterttannd*@onteaaaue/poinae invtracp
germania qucno fut min? laode oigne/ vt fdt
auttna/bauaria ara03imubiri/ujcui3/Hua
oa ora rend.T ni£te alic quaf g fmguios eno
merare eec rcdiofcua fayontb? arir gcrmantda
angttdi^ccfllau^qtwmj^genica sfuccdtto
bzuama trifula pomdet,quof Ugua i mo:ea
anglop. gens/ vfcfc bodie iu pumb? uuiut(vt
o.iocda m luoegems anglomm j IQjacxc m
fra oe ttrtera.S5.oe fayoma»
IHguaocceatanfiuamaria quc
a araimfamanatotoottxvndjcp .
. eftouufa.qquoda Slbionabal
bis rupibus a longc ara mans Itttoia appa
rcnbos evoata qua fuccedentergc quidaj^p
ccres cf troieejacu© otfcedetes faaa dalTc pa
ladis vc fertojaculo ad pzedioc mfulc lirtota
guencrdtqm p giga:ues qui rricterra poflide
ruLOiuaus pugnates pariter arte . i virmtc i
fulafegarisgtgancibus.fuo onto fubiacerrit
?ab»co qm iluus ejeratus erat priceps. rcr
ravoaucmrbatamaq.infulaabyirosiicK
pous amus i potenoa acquiuta a cmus bia
ri^pfapiareges poteWimi^cefierdt/quom^
operamagntruaftqueaudueocleaatbpfto/
naiwualegat. Jua adteadeinfulapoft lou/
ga tq>oia a fajotubus gcnnantcis/ mulos i
parijs mrcruenietibus feuiflums pieujseac/
qumta/T a fuis poftens e pofleflauiuibuto/
lubus vdmotfuts vd ejmlaos infula inter fe
Ouuierrit.'* fmgulis^pumojs fctfm ttngue fue
^pautaKnoiaimponetcsungucgeimsftte •
memoaardtqueruuivocancesmfulaangua .
ab atujeuregu^darirumi ouas fajanri htta
queu^miufuiam^ftmuuap^uapoffecut.
(3u)tri oirit angUa ab anglo oioa quaft ter
ramrme/vdqualimddianguloconfrttucam
(edbeams 45rego.vtOen8 anglop pucros ro
me penales/tge paganouunaucttens q? eflet
mtgucuaUttdes pamc voabulo (refpoucttt) -
^^ttu^unjangU/^; vujmmta/vtange ■
It.ilus opo«etverba aunoaart raluris. ttam
vt t).a6cda.tcrren3mta alias nacuntaris no^
bilttas adbuc in pueropvuinbus Tcfulrabac
^e bac*infulao.*fSlmius multa.c5imihtCT t x
osoflus fccTm Jfido. fdmatim tangtc eirp:drt
ttsquea\rfObtoriu8rcmterebttttania5 fcilj
quendcoidmrangUa ^einfulaqucp afpe >
etttgaUie ^bifpaniecftftta/drcttiruset^obtt *
naqu3dr3gtefocridfeptttagtntav.milia.mt
u 'f magnaftumina funtin ea . fontes caltcfe*
metallomm etiam Isrga copia /gagatcs/ ibt
lapis plurimus Tmargarita/gleba optima /
i btuerfts frucribus valdeapraibioues lant *
gerein piedpttababundaria/ibt fcra^^ ccr /
uof mutrirudo ntmia inuciuf /paua tupi vcl
mulli in infuta rcpmutur.? io oues q ibi ma/ "
^imebabttdantmrittsincaulis tin pafmis
finecuftoctta rettnquutur(vtt>.2Be.pndc quc
dam ocfcnbens ihfulam angticam memce fic
biat»anglia tcrrafcrojt: i fernlts angulus ou
bis.^nrul.i pzediuce quetoto vtrcgeto:be»
l^cuios forus indi^ct o:bis opcHngUa ple
na tods/gens Ubeia/aptaiocariAibera gcns
cui Ubera mens i libera lfgua.©cd igua me
uo? Ubeno: q: manus mnlps attas ^pfcqutc* -
geos i infule oigttitatcs/qu3les bic in terpo >
ncrccficrlonguj.qucrcinrraOcbarannia.
£biraut3 g3tlte cftp: ouinda tit
t - turopo ( vtoirit ^ftdoius lib .jcv»
c eft ftc ab obliquis aquie liQtri&
ftuminis cp er plurima parte tcrminus eius c
cmc$ pcne in o:bem drcuringit appdlata xct
r i ftquidem fcmlts lamcna opidif riuitarib^
i cafrris pxdara aqttis i flumtntbus imgua
rtbiis/capis/oms/?pzarisOeco:avineis i
arboribtts rmcctferis ^iacr(i$cnefi8 confita ►
1 magms Oiuiois opulenta/mb nomine ve S ■
roaquttamemmtepafttcutarespzouinrieca •
p:fbendontm,(vt oiat^unius (beca cirrio
b^betocceanu; (vt bidt o:ofius )[qm aqucta
ntfusfmusa^pdlamr.aboccafo bjfpaniaj -
b^bct/afeptcmoneio:ta)tcg3lli3m ludtrie
fan .ab euro i mcndte coringtt ^pttinria 11 ar/
bonentem vt bidt iDwfms»
. 11dcg3ttmcgaw"cp:omrmaqu« *
tt aqttttanieeftviana^vfcpadmtV
nown b»taniam fcertendic cut^
mcfjopous andigauis eftnominara/aquai
circttim tota p:oturiria andegauia appdtamr
i bererra vmifera i rmcrifera/bonis ommb?
opotatt^tfitmus wpmnwe in maaviti»
flfc ...... .:.'—_. - - • ;. —V
Digitized by
Google
tibtT: m
. ^«acupafcbccabeurobabS
boncnr^umaam/afeptcmonT^M
'^/%t^/^^^
a ^a"«^^omannmafibii'3
» q«e cftpare europcabinfulacea
«^nr l^pcrman'8bj3cbi»mfcpara£a/
wwcfrfiquldcmmuItom populofa/au^
«rffc,forcfcr£a.frumcnW v£o*o eoopuTm
gcncnsrmctibusfcmha ?fccuWfinm *a!
W^cndic^^
ebtutfa.fontcs o? babcrccandoe mftSs
m?lT*^
Sionifi_36mridufmo2/quagrcciquonda-cd£
cnc^accntadmodaccmmtcapk baben
c* wmua/o:c(rcOtfpofira(pto,3fi.Ii.^
^c.t>cnoibU8Gutcam).Vu,ca larcrcaZ
•S Slc?-feralimmaad ^su mulomdtnl
fc^da/crcuiue babunc^namuiS
ceruftcntanfur/cnatranfmanjic, ™*m
ffxicA wqutda' putat btcta cqu*
» ft^na.co$>cdoftucfolt'fit,pcr
Mi,iu» »» "e»,P|rf q» bo«on fngoH
nuHatcmjecftfubtcaa(vio. Pcto.iib.rV)
^nputataffiicacffcotcaabaffcrmioabii
beercctbura/qut oj bupfic vcrfusitbM cw
Gm/7 tbt vucne boftib? pfedtflc/eiufqs p0fc
foa affi-oa nomwffef-to. J(i.iufc) |SS
rcprtcnonc vcro man mcdirerraneo daudtf/
S?i£?Ur -frc,m ft"^mod, rernapan*
^0!^/? a^*^P* W**oi!J
«ae muta8./ftmtUbt37Gromc7cWmbolX-
multafalta8.atafltniaP8 nwcMaSbl
«cattomo2c.tmirabaio:mqualt^!m^
ftngibus tohuie. ^inbWwm S *
wrus occcant ftnibw? ircraptmnbarcn^m
&^tf^r^bo^bc^fpoflid
ar«l>ocwferw8pW8,pa^
43nrna ptotjntda ef! th cifctto»
* bm>aniain confihto coropcct a
i.-w - ^'ceconmmta. (w&tctt 3fidm
iu>:o.rv. Nmdeocaomjree funtbtcn qui oa
peiOarom flumcn nonc mbabtranr quoant
tem ^rfimta ctncmoabuaciaaft xmdm &
comfepra «btcntf em.0ou8 fetffetfefiini
Wbtamrrcfpc^alwmjannno plaocJitiN
raicectbcmcjntquozumduttas meaopota
2X ^^ofmmcntoiofcoS
nit8 babmtdaL /namterraefr rncodaaad
buiuepwducnoncmmjgumwi/ri^nn^
mtacnam apca.babunoatcmim ibi mrUitn
Tcaft3nccfup:amodum.dtatnmrcmm ibi
mnltacrcfccrcfhtcmuro gcncractpomomot
qb?loco ^ifacwrfibiponUcnsfttucilnb^
«eaa&omci1iG'8pcGidt^8ittntm3jamcoi
^^P^^^VE^iarw^cfalta,
CKnamra bilane eftacatwepoae tncuriua
gtlte a m pjcltie milttaris cugantie namic fi
ue<hture crpuicbrcroancfccundu* ftturo pa
mc cr candt dcrcgioms adloqucndum a foj
1*1 DcndendwoaUos Uh$w3leuj8*
'ftogonfa ptOBinna dlin&upft /
* nta. wncamm cr ftugum feamd^
fontibuectfltturfe urtgua abam
gone quandam ocupataxqmbufrccnb vfax
«H^"Un?,pamr-?)am #WW«Sm <*/
qoaudo m UU pjoutnna babitabarTindcct
arrocjonDquafianocjonaclrpocarii^ttn/
atjftdome.jquampcrfluirmbgniflfliiiim^
OiwsmcrropoUaappcIlamr» . ^V
■■ ^ontaaftccilpiotnttnam-cal
o ««cutusaputcftvrbebabrfo
nomcnaUqoaudo a^n^«^oiat%Jo.
joro. p.bancprcftmlotjntrujinna ooWItf /
ftmamtcr<nic^^
ciocOcparaddbojmmbabcnf.^autcm«/
0io omnium frugumct fincmum feronnma
vmtftra JaroniariajBatbOJJbos tbcrbw pfe
•w et^crtjinamm ct mcrallowm cop^e fctafr
(muamcue/ccitjw/aftmd /ctmnU'8 ct aka
^icnnstubundannlTtma.fens a mtrabtk'
b?bcm?8ac raoninoofie babondans map/
mcih ocfcrne cmoe mcrropoUe qnoodam dt
cm cft babaon.idcft conruftb.co q ibt Itnoua
«U^otiaiBunbabcle^^ p;clS
Digitized by
Google
&epjo»tna'is
3f3.rjJ&abiion inquiteftmerropotis aldeo
rum.'cuujs muri.jcm.miU3 paiTuum cranr per
^uadaaban^rfoman^uwmQuodcftfimul
Iniij.vmdeboabosleuds er buabus vnius
leuce paTBDas muri tendcbsncabicp erar rur/
rtsaium nulium panuum in alamdiue tdeft
-buaficuapa to marcrom coauguftao/c?
maienafuerumlatcrefcomcjcbimmineindif
lblub*li.pndenccigne nccaqua biffblatpor*
^qwaibiconmfum eftlabiu ebiaice biavt eft
i»abd/gjece aut babilon.a qua regio rora in
orcoiaj eft-voara* 1>atc ungabar rcr potennf
4unas faiicet nabugo.qui tnter ccteras mudt
nadonesquas oldcof fubiearinipena iude
^apajjauic/,ppterquod % babilonfub bar
facarnepotefuo g nrum a banum rcgem gfa
ram a medowj penirus beftruca ruic/nccvn.
$ ucraro regata.fed be eius rehquqs oue a>
J«raas (c$ a>efepbon.Tcruerut in gfidisedi/
ftoa(ptcudtbiero.}2oajs 3drpbiquonda
fottbabuon eftbefertus etntbil connnet mft
bdrus monftraofas.quere infra becalda.
3aria eft regio in afia cui ftuaius
b nominebacousnomcn bedit(vt
biaL3fi»u^cv.)bamsr>tes qfat
piane^p pane rugis ambmntur.q
tutcmaducrfcfmnmdo fluiuj terminanrur*
tdiqoainauditcotbas ftuuius.mitntautem
anumx boaea fozajTimos camelos/ nuncp
pedes arrcrente<pt.b.3fidoms.
•^aceanaregio eft in aftTica/ejt btt
b obusopidtsnobiumnxispocabtt
lum eft fojrira/ejcquibus vnd an/
©tomecus poafatemvocafbi/
jatd. Brecodaigicbis % oiets c? bom? e ita
pinguif vt iacta fibt femma tn ineremeto pene
«entdime mjges/renafanojrvr biar3fi.lt>
"Rabanaagermanie finahs en\j>
- b umaaquegaUiebdgiceeftcona/
gaa babens rend ab ouente er rri
jiabarantcum occeanumetftan/
taojmftnum. ab aqwlonetnferibjem gaUia
ab ocadcrite fupcnozc ycro rranaam a meri/
ticqua anajpuTinofs pterfluitmultababes
opida er faroofajfcerrafcmlis m frucnbus po
polofagenseleganas ftamre er venuftefbi /
«eybemcofa/animofacotr* boftes.^nt* feadc
^piadta'? qera.t^esbnfta/benota^ benigna
' jSguabiaajrgaUie^owaWtett
b ropaqoeabdgts cmttateibtctat
pLb*3udoJt.t!C }betab oriente {
Tr.b.o;ote}babagamawam
fftouto remVabetrro baberafpes penutas /*
-mendte.pumaa narboncnfein tn qu3 autras
arrdatcnfts ftta eftab occafu <putnaam lug<*o
uenfem adrao occeand britaroat/a feptenni
oneb:itamcam infutam fiue 3ngliam.becre/
gio t rraabfermjcnb? fecddaath rotrif locj
V inirera mutmm popuiofa riuiraribus etopi
bis mumt3.gens dus fcrosnarur3iitcr(vt.b
'3fUi.ijk )t animofa ctflurojs im'gu3/alnts
a fetundutimis ncmoubus er p jaos beco/
f3/iumcnas etpecudtbus pleua.p3uca bils
mouftruofa gter ranas ct colubws.paua ge
neranspenenofa.terra fiquidem ^eneraUter
foletefle paanaerqmecaaij pktmnos popo
tos ltngua.aUqoanajld Oiflferences eft 5 bcl/
$afubdtuifa+
3rtmtaVt.b.3lt^minojts afte dl
b ^ttinriainponttejcojdto3dt2te
folis OJiajrts auerfa trade adiscj
muuis anrea nominjbus appd /
lata.^fcmpuus bintiaeftbictabdndca bia
mio rcgcfmtmojcbiamianuajpataipaenta-
torfhgtdacuitts merropoUs bidmrnicome/
bi'3/pbi fugtcns banibal pnnceps csrtbagi/
ms/veneno 3nima ejcpu*3uit(vt.b.ifi.U4v. )
£ondtra aurem cftbiamia pzuno a feniceque
pus miramunda vocabamr. vt.b.ifido.
■Kirannta occeam eft infula in eu
b ropaglongaro inbereimameitte
bitur a meiiote baber g3iiias vtv
b.oiofiu8.becinfulababetin lon
gnm pafloum mtlia.lTO:.tn lamm.mUi3 bu/
centa.a tergo aocem occeani mfimtas b^ ozea
*>C8 tnfulas cruaf.r^bdertefunt.et.]citi.mco
lunmr.bdnde occurrit infula ale nauigaaone
fejc biemm vr.b4>lini.U.iu) .er ifido .jcv,a bvL
tanica mfoia fegata.fcdm 0 jofium vcro verf^
mda. in medio bcceano firaeft<pprereius bt/
Iranriam paucis nota Jbec bnrania.pr .b.pitV
luiirj.c.pr}.inr£rfeptmmonem etoccideniem
-iaca oppofua gennanieg^llie etbifpanie ma
pmo mtegjaUo.buic pjimo albino rutc nome
lojfan ^ppter albos mpes tnfutam arcudan/
tce beinde a b*uro batanma eft bicuM zm
txm a germamds tpf3mobanentibtt& agUa
dr voara.quae.s.beiurcraaiislta (QtauKro
aUa butanu minoi fuper occeand aqutrimcd
fta ixi grtbos gaUiamm/ qoe abutombus re
l atqoeimbtts batanta mato^pptertmpot/
trnutatemgerrnano^eftvfc^bodtepopuiaa
^vf^adbocgenosbutonddnoinenefe/
:oerar.ec qoaois bec butama w mutos iaodi
bus bujna firinonrwtefttamenfilia matii
mwo; b^iuaroaw^coBsn^tidcobarm/
Digitized by
Google
£tber
'uimetbumafbboijio (eaoaaar^iJ
,* , ' 5 r M «"CWH" «*i quonda fiua l bd
Mn.c.beaqoie <iuere.8.befonnbn8 .
^emia pare eft mefliea<J pfaita
Wientalew mpasermania pofit»
„,,„„„ .,neBroP»<lttecftiiionnbii8 marf
S? ^'J? 3U!?- 3Scnt0 ft*mo « «ttns mc
iE§§§f§f
bo iniUofouS,toS^a(1Mmm£romo
««wpoio«a.WiKw;roro<n(JKtae&
XV
S2Sbbs»«
«w.3<tii«»»f^nrsnndU9bB|31^
mm
mm
fPrioci*:e!tmmtia mmaib:
c *?S^!!fl' ****« *M>'flfo
S ^fra7!ab^^nomfa/
edtoemntaimmbabel/aqaaau^iw
f^^cataeilbab^nU^Sfni
^lfl^M^:b:Tbabffi
DUoneJtb:o ^ndo.7^ritmitDnnuif^i
wtwsafie^ababtoiamwbi^alw
^ncfotbetwefTetcaparregni- affijg*
mfnmtrftew^refinusiTmdincoiaCuiTa,^
™B,Wtt,l«"P «gnn? ««o mconcuiTu5.m
ctcenmm fepraagmtac«uattuoi anms ♦pfcs
ri?rdaft/xpaUum ^mtafeotai^tes 6/
fimobabilonweftiiaoefiwaasp «*«£
Digitized by
Google
Bepjottincus
pctmtapiidffioa^ $tara fottfe dwtas
pofiucapufiutera oftro?.mo^mctiibu8 pa
ribna pcr quacUttm oifpofita.et&e mmoaim
ma^iwdinectfi'nnimtew')ccredtp6t»tlafii
fo laritodirie babtierimt murimbiroa quutq
gintaquatoot^annim vero babuerunttnajri
mcuncambtfna eiua uijarcnitu fuit.cccc.fh/
t>i)&aApfcmntft>ccom\itetxcMobimmi
ijecompaaua.fofiaeymnfeais (ate paterif in
4uaanniacniCttftujctt3frontemmo«im.cen/
tum erant potte.in mutorum ctrcuim /erantff
fenfoaimbabitacula eque btfpofita mirc ma
igntmdinta etfommdinia/quamutff cfletita
fojtta/tamen otovusa/captayetfubuerfa eft
^mm.ccc.et.l]t.ameoaflumenoiutfit Ucat
aantefeeeratgang^rmntumquandonat^
contrafluuiumeo mpnum oefuis mturibua
fubmergutet.euttdem biaidt m.caUjcpartea
vndefufotracra aquaque flttebatperauitate
tanto racuma rait capta (vt bidt idem otoft. )
tUo anno qoo babfloniaab arbato imepitt>c
rfmi/mccpitromafundan.©»defubvnaca
«entemta tempoaun/tUacepit/ifta furrerifcs
quando ptefenio oefecit regnu primuforien/
tta/intepitpuWcaere^mmocadcnaa.^ . ...
; - ; e^darnomcn eftregtonie in qua
babitan^fmabclite qui fuemut ft
Iqcedarpamogemri tfmabetJna
ifmabcl mttftltua ab^abe er agar
egjpria ancttla eius. vnde vemfh vocanmra/
garent quimodo/arraceni oiammrquamuta
vfurpato no te frtntra fe eeoe fara genitoe gfo
rtewr(vtOafidoJt.iy.)btb6mb8 no cdtftcat
fedrancj? feralea bommea per vaftaa folitudi
nea eu3ganrea{in]r3beraacuU8 babitant/be
pjcdtjs z venarionibua vtcmm acqaircrcs.-z
tckoonagermitvocatuaifmabel(vtbi.^lo»
fugiScn.]cvi.(btceritbomofema^c.qui}vt
t>tdt)omncm bemamm rabte mpagradiemjf
«mafueri afoets conterentur.Tlam vt oi.me/
d>odma.mmrum eft vrad buc femet pariter
cogregata ereanr t>e x>efetti6 ? obonebunt o*
bemrerreg oaocbdomadaa anno^.? vocu/
bitm vtatUomm/via ancjnmcnam auimtef
n. rcgna fabucrtent/in locia facrana faterdo/
tcstntemctcnr^bidentcum mulierifcuaiboi/
mientTOefacria vafis bibenty? ad fepukbra
fanctotum tumenta Ugabunt/ pro ncquttta
cbumanomm que mnc erum.bec ? multaaU/
a rcotat que babiiatoiea cedar tdreft tfmabe/
Utemo;befuntfacturi,
Bntta psouinria eft m atiglta tu/
fcaforitanicu occcanum fita cuiua
mcrropoUa btamr canmaria.^
' 8utem;nuguxra/l nanofofa/fon
ttbua % flummibua irrigua /maria po:tubu_a
tfignif oiutrijf tocuplcf/Taf ub:itate celi pscipua
antabaa eft bifpanie pjouutria
; vocabulo vrbta ? attte bibexi ftc
V0cata.cuiu8'genri8 3nimua eft
perrinajc.3d latroanandum? ad
beUandum pronus ? ad parienda verberera/
femg cft par3ma(vtbidtiftoo;lut]c.)bmc vt>
onaeftixu^riaagaUiacctoaa^bibcriacft
itcvocata,
tJananca eregto tn firia que ar rt
tys cbanaan ftuj icbam poftbtlu/
ntrimeftpoffenl}.^ mcruntejteif
bece5narioiic8.vrjoiatiftdo.u.^t
tjeqtttbtta fijerontfeptem narioneaoe femine
tbanaan in qttibus.malcdictto cbaruttqfibe
redttario iureradicata. ^tdco a nU)8 ifrabd
2>omtnipteccptofitemntoeIeri^earuternii/
ni ab eifdem occupati.vtbi.3udo^
ampaniacftitaue pwwririalinl
romanumtetritoattm ^apubam
coUocata*cutu8 metropolta quo/
dam;fuitcapu33'fiuito rege aiba
nomm. ejttraoa 34cap3atateficoiaa.eocj? ei?
tcrraomnem viterrucmmcapiat.vnde i ca/
put eft vrbiomcapanie/tntermajcimaa ctui/
tatea romam tcartbaginem nominata/ejc. q
altquando^puinriattauecapaijtamerar n"o/
mtnata.muUe funt aue auitatealamofe iocu
pletea i popufofe ad^pmnttam campanie g
tinentea utut*neapoUaet ponteolia vbi bat
nea virgU^ inbono;ebabebanmr.^6ftautc5
term vmearuro rmgumoleotum i feramm a/
bundsns rrucribus gaie^ triuerfomm.^l a
Ita campania afalmna gallie fenonenua #/
mntta raitta caputauttaaeftcreria.
3uda vocamrqucdam infuf a in/
[prinapto arta ttemde pautarim
btlatamr cuiua itigreffoB eft btfrt
otia labouofua vt patetinacn/
bua apoftolomm.]cjcv^.ca.i£ftautem beatu/
fulainter ftriam i itaUamiujcta aetam % fal/
niaam.vcffardtmsm»
^Utoa minotta 3fte eft prouinaa
3 quodam annquto^ touis ftiio/
vt afferunt nommata vt.Ouift. lu
|v^*becab ocddentcbabet Utre3
a^ericuemarefioilumabxyriettte'? (eptemt
trionebabetmonns fauritttga.bancagnaa
3tnni8interfeat.m3trembabet o^tum tba
rttn3ni3mque^tbarftabiamr.mit aute ibt
paulua t cbomfbe^piculema eftpbi ao
CU8 plurimuafeft t opnmue 'i fprramine fta
grariiruiiua/fCOtc^cpltts^auieujsIptDtat
Digitized by
Google
£iber xv
Jpwseftmfufaadptoautttte*
t qucineaeft oatorara (vtoicit.
5ftdo«i0.to*.p. )ipfa eft et pba/
pbon queqqonda fitit venrn o>
feoat&intttflun autem futt quorida famofa *
manmeocmemtttscris Sbics&tdmrfuifie
feperamjeteins vfus ptimo vtbiar.idem. . "
-. «cerraeft viritfera ct foa^ funtv alde Oltus Ic*
d vma^iuitates babetnwdo multos ctnobt
les.Snterquasapurct metropolis fcidnjr
nicbof&ten* eftvtiqj mari vndt$ daufa .fj
mtcnuefttotff/campts/pwnayptnasyctmi
gtbus nimis plena.fonnbU8 etamntb? irnV
SuactinuUis^mtoicpamcrctddinjsopu/
ienta.bccinfttla vocaturteptus cetbim in foi
pmra.vt.^p.luiotio.^totctaclMica^o
Damfilio tonamnepotetapbetfvtoi. jfi&
fcebacinfula btatoiouus Ubio p«mo.jn#
fuladp:os a mcridie mart daco cthgftuf ab
©cadeu&majipanpbiUcp /afeprentrioneatj.
loncaUno/a meribtectteapbcttids pdago
arcttmdamr/cttitts fpadum in longo taier.c»
lm>.miUapafltttt.3nlatt>veromUle pafluti
annimettRcv'»
*^gjea*aeft tnfttlaa quodam
C tege oete btoo nominat3.miov
twn ctoccafum longtfltmo tractn
_ ," jwrertaafeprenmonegreoebo*
nwtts/abattftioegvpttjsvndts pfofa. fmi
. quondamcentum vtbtbus nobilibue occota
ta/vndc ctccntapoUs oiaa eft.-{Stuno autej
fiut mfula que remts etamnibus damit ac fa
gttns.p:unaUnens iuraoemt/cqueuiesmr/
mas poft mbmt/ftudumf mufiai mca pzuno
reperra ab ideis ooous mndo nadtdjterejeer
eendo ampuauitpecudes cajwas babetwpt
ofas.ccmos aurem acaptcas valde paucas
lupos er vulpes aUac& ferarumnojtia genera
nun£gig«tt.ferpen8 ibinulma/nuuanocma
crft aimn^cnann^minucutamryftanmmoji
mr.tcnaeftvinbusambfta/arboabusconft
ta/bcrbts mcdidnaUbus rcfcrta/^diptomtf
ctamosetbmufmoc^gemas ettam generat
p2cao(as.mgnitcnam lapidcj quiiacedacra
Uts oiamr. vtbtatJfidoW ubjo.jcv . aco$
ftt trifula a matoabus veuems notabtUter u>
bera/t3jnen fpalangtaB idcftquafdam arane
as gaieratvencnatas (bttcufc& ifido.ttb:o.r*
3dcmi> omnta narratplmiuskutj.&ec3de
vero thfula picitojoftus.cretaab ouentenotc*
mariraipano/aboccafoctfeptenmone mart*
ae^/amendtcmanltbicoqttod acUtanai
*oawetb*barolongotm|le pafltt»mcety
tumeU^g.^bmiJd^veromflIe.qmtt
quagjnta.42neiieoe tHfpofmoneootnus oc
baU in gtcaa.3fidomm libro.fr.in.c,bea>
wtattbtjs.
3dacWtnfuleVt.b*n14i.)Cv.qtt5
« bamg^ermmnttquastndeci
dades autttmantefle^tctas^ li
cecfpactjs longibabns a tdo <ptc
ctero 02bem.iamcn drca tcmm fitefunt.fla5
o*bem gtea ada vocant. quidam tamcn fic
easenevcMatas^pt^fcoptttosquimcuoji/
tttearam funt "Deinfflleinbdlefponto tttter
egotmare etmaleum fttntconftttute. rircoda
nir cnun pdago m tudea et funt ut numeto.ut
- tj.tendentes a feptcnmbne m meridiem. ba>
bent,J.mtUa pafluum a feptentrtone tn men>
tiqn et,l.miUa ab ottente m occafum feom/
oum Jftdomm iSecundum o»fium vero m»
ccpama vcro mtrabas mfulas.vt tuatozofi
us^b ottcntecftrodus/afcptenmoneceno/
feo/amcncUecapados/ab occafoceccras.ab
ouente ftniunmr Uttoabus afte/ab ocddente
mantario/a fcptenmonc mart cgeo/a meridtc
mancarpbatio*
/0ba vd cobesmfulaeft adtaceT
C pjouinacamcetnqua ypocras;
irtedtcus nams eft et bec tnfula p
ma laninot arte darutt vt btdt 18
eqtt08 enambiamrnumrclattdabtles tn qut
bus falomon annqmms gloziari videbafvt
btdmr.iiq.1U. vbi bidmmc coba^ddoceba
tarcicqtti*
^tftcaeftmfttlamnidsptouin/
< c9Scotpojeangulofa.becbabct
ab odente dnenmmare et pomi
vtbis romane a mendtefardiam
ab oecafu bdlcare8.a fcptenmone Ugufhcuj
finomet tenetin Iongo\cln.mtlIiapafruttnu
3nIatum.miUc.avu
aimaaag^jeftpwnmdafcblBt
b annqoatene eanbnema beumt
etufdcm.puinne amrate marima
nominata.bcc4)uuinaab oucte
^abetmaccdoniaafcptcnmonemefia aboc
cafn biftria a mendie fiuu adtico terminaf vt
biot3fuU.jcv. (ct otofttts biatidcm)45ens
ilUus terre cftfojds robufta |>tedis fcedtta z
tapini8.piran;ca etcntm ej: ipfis plurimd b&t
amtvitam.
Sda regto eftm curopa a bams
b gtea8vtofpmitu8ocatpau.mt
tts infuUd et <puma)8 fubcuuifa
atmgermantaconriguacuius gens quonda
tofaof ? jnmia beUicofa.^>pterqb<b^tant4
Digitized by
Google
i^epsouttKus
ttorfcts et mnuis aiiartrj regibnrim tnmuTbo
minabatur 3ftd0.mbidtJLjc.bacr) gotoatm
foemnt fobotes ct btctos putantbacos quafi
fcagos begotowm genere^pcre3tos.vnderiS/
^antem Itnt pttmitus piocrcan.B tn certtt e
cjjcWm populofo Tjdeganus ftaturecome
pulcbret>oo;eraaagatcraUter';fo:mofc.cjcf
<z(tantmo fcuaiptmboiles mnaturalitpuc
^tnente ptedda crga quoflfteHnnocetttes;
fiQos grede tnfula in tncdio dda/
fc bnm cft coftmtra.fic btcf a co # p*
bittuimn cu nojc vt fcif multts me
ftb?obomb:auetanteomne8ter/
ras fllamfttla radns folis pa^cfttlluftrata si
qjpofteftmantMata/ideonomebeios tnfu
la eft fomta»Ham bclon grcd manifeftebtcot
Jlpfa eft rozttma co $ tbt pamo vtfe funtco/
turnices aue8.f.qua8 gredomgiaf vocat.31*
bacmfttlatacottaentjcaeftappoUine vt btdt
3fULjev,£ceft;belo8 nomeinfuic ? duitatrd
0da regio cft th ctbiopta in\ oc/
fc ddcntaaplagavtbirit 3ft.lt. riv
abttndansittclepbanrib^ebo/
"••*' reftrognisebemnisvtbtdtglo*
fupcreje^cvt^
®ropatcrdabfcflcgso^)tsab
e ■*- otropartlia49gcnoasrcgi8libic
cft ^ocata/qua iupitcrrapicns ab
anticaadcrctam addujntctmart/
mam'pt)emcrtbC8 tcrra^ctiis nomthcappetta,
mt vtbtdt3ftdoms.li.jcv. fcecuropa aotero
fcnbit owutts bians.i&tropc regioncs *ge
tesmdptuta monttbus ripbeis meoddifcp
j^iumbusqttcfuntadatcntedcfccndcntcs?
adocofnm perlttrus feprimbttafis occcani.
rfi$ adgaUtam etbcUica etflmnen rcnum qtf
eftadocccanmbctndeadbattubtttqucm bt>
flni vocantquieft a mendieer ad oaentcm bt
rccms ponto acdpimr. (Jffdoms autli* #♦
birit. ) gndptta fuiroine tanaibcfcendes ad
occafum g fcptcntrionalcmocccann vfcp ad
fincm bvfpantecuros pars oucnmlis etmeri
btanaapontoconftmjcns totamari roagno
j>iun$tmr ct mfulas gades ftntmr.pma regio
europc c ficta inferio; quea mtocediB pautdt
bus mdpicim tnrer oanubiu a occcanu fep^
trtonalero vf<$ adgermania potrtgtf (vtbicit
gfido.U'.rv>.)etbcctcrra<|>ptcrbart>ar36gen
tcs fpectauter barbarta nuncupamr « £tfunt
gentes in vnttterfovt biacoiofius.luiuj.JnC
qua s pama cft alauta qucadmcoccdcs pa/
ludcs pertmgttpoftgo iia.bc tnde batia %
poft germania.btindc gaUta.-: infuta 25rita/
nua.owac^^infulcmuUc.tanckin,bjfpa>
:«tamino:tn cutus n'mb*fim'mreuropacrg
te ocddenria a pte autcm fupenori papmau
Otem babctmuttas ? majcunas regioues.f.pa
noniam mcmumtraciam gredam cum fimb*
fuisfitaliam cunt tnfuits % tcrminis Aus "pcc
:ittttndtparacula 1 fificmmo; cp fitafu(ei m
parcftm populout numerofa gcneroftratc.
popuius emm (vc oi.pltiuus )alic co^c inato
rcsptnbus fo;ao:c8.animoaudaao;es.fo;/
^na^t fpcdcpulcbucws.^ faduutaftc vd af/
frice rcgtoncs nam folans eftus adurens # /
ptcrctus gmanama3fuB anros/iiios cfrtdt^
fumcndo butnows coigcbicuio^s/radcni/
gno;cs /crinc crupioics/ % ^pptcr euapo^ano
nemfpirimum p. apertos poios animo oefc/
cnojcs.^contrario vcro eft apad feptenmo/
nalea.Tlant ct fri^ditatcpo;o8 crxrinfccos 0
pilantegcncranturbun)o;c8inco:gcccdiia'
junmr botcs co:puiamo;cs ctcjc ipfa fnQidiJ
tatequcmatercftaibedims inejterioubus m
cutcfcjfaaealbio^s ctccrcecuflfioncvapo^
^^mtuuadinterio«tcfrtamtfcaUdiorcsin/
utiue et r> confcqucns plus audaccs . boics
^cro aficquomregio pmaeftab ozienKmc/
ttocriterinbocfebabattvtbtcttplu
3ul3tb4>ttihctaeftinfupcriojiin
c bia ab ouentc mdpicns in iogo
terraptracntverfus fcprrcntrionc
fc^tmmdcns ab ctuia ftlto babctpatriacrbc
bcbwom vt.b»gio.fog*0at.U<r.]c vbi b: q %
terftlo8bebcrperiactacittlatb nominat.bac
rcgioncm ^fluu gangcs fluutus qui auo no/
mic pbtfon t lugcnef eos nucupaCquc pUnt^
miris ej»>Uit laudibtts li.itj. crjcvbi bidc (?
gangcs indicud ftuums multos et qfi inftm/
tostn fc rcdpitamncs tnautgabtlcs vtbf /
rapfancantabria. b^fepin ermuitos auos
neceftvn# lauoi,l.ftadi)s vcl<prundio:.vct
alQo^n?.paflibus.bicfluiuufarcutrterra cin
latb tn qua abundat aurum fpeocs a?omad
ce vtbcdeUin ?gemepdofcvtomau8 carbtr
mlU8etbm6ivtbidtidcmctglo.fuegatcfi5
Jnbac.roiamultcfuntrcgiones pnalcs in
qutbueporifliroc cicpbanto^abudate viat
multimdo.
^iopias colo^ppUpmtmfcft
f ocata quos foiis vtamias raicc
vt btat3fido4i.r^.bcnm> vim fi
berts gditbonnuu coloi.eft em iugis cftus ^
Ham cuucqd cft fubmcridiano cardmc^ dr/
ca occafum eft monfrruofmcirca medm eftarc
nofum adojtatrale vero plaga ctus manme
eft oeferta coms fixm abocafu montis fatj
ajbianmjadoucntcvfcpmrntcscgvptipo:/
45
Digitized by
Google
ffber
xv
ngmtr 3 mcridic ofha a fepttnmbnc ntlo Ra
mme dauditur/plurimas babens gaitcs M>
uerfovulmetmonfiruofa fp crie bombttee.
fera? quoq* etferpcnai mulatudine/eft refer
t3.iIlicqBo# rinoceronta belha.i.vmcomu/
camdon/crbaftlscus /o?aconc8 tngcntes/ct
quoat cerefco gcmme crtrabuntur/tadnctus
crtfopaiTue ac tbopaftus.ahe gemmeplurime
m itus parabus repcnunmr.Xmamomu tbt
©Uigitur^ucautem funr.©na drcaojru fo
Uf.alia autcm elr tri mauritania arca occafutn
«tuabifp3ntcm3st8dlvtana.^ct'ndccna
nume^a» ^andcmcartbagtncnfts^utncta*
pofteftgcrula. etvlrimo contraocairfumfo
usm mcridieclTctbtoptactufla vltraquaM*
aintfabulecireanripodc8(vcdtdt3fi^o.lt>
teo.rv. jctttus funt verba fuperius t>c ctbfo*
pta btc tnfcrta.fcidt eriam tde Itb:o nono.etbi
opes a fiho lam funtbencminari/er quo ou
gmem prrarerunr tbus cteaica lingua ctbto/
pta oj.bt quonda a flumincnilo cofurgcntes"'
turta cgfpmm mter mlum ct occeanum m me
ndie fub foltb viamtatc tnfederunt/quo^ mr
rifutttpopuli ficut befperius crparrc cccidcn
tt6garam3nacttrogod«ecrcctert.bcqutbu8
narrat ^linius Itbjo.p.capimlo beamo.
«btopum gcnres 3 quoda nigja ftummcfut
rocatc.quodfiu!nciiciufdcniU3turecftcttUt
lo. TJam pfjmilee gignitcalamoe ctpapiros
todc^ tcmpc:eatigcfat.Sn dus beferasmo
irruoit vtdenturfcommcs.Ttem quibsm fole
onenrem etocadcntcm otraimpzccarione id
cft matedtoioue inmentur.qt corinuemaledi
aintfoU\pptcr ctus ardojcm/eis valdcgwue
£U} vr trogcdtrefpecus cpxw&tfo tlios loco
fcomomm inbabtf3nt.ferpcntc8 comedunt?
cmncqucd msudf potquibus tfridouft po
»u8#vor.*a^ vdutpeajdcematnmonn fut
crpertee pairimfme legccum muliertou8 ba
Dusnrea/crrafee bicunturgaramcntcs. 2Jij
uiccudunr nudietnullo ereratfoo cmpmtur
enlli Oicunmrg2apbafantC8*au) qut blennt
bicunmr/capita non babere i>icm*ur/et08 i
'Sw babf £P^|i«feo8ctmnro8 £ut
^tat demhbzoferracrm^untinquitmul
a erbiopcs apudquoe omnee bclhc quadw
P^nafcuumrfme3unbu8/eriamelcpban
tt8.aii;/untquic3ncm^rcgebabajt}attU8
motu augurtanres faaiiut quod vident.
^untetal» qut mnos vcl quatcnios Qicunt
wi rrontc babcrc oajlue/nen # ira fjti» nam
ra.fedbocftngtmrquf3p2capuafagirramm
f "tcmpIanoncvmnmf.^uidacriamereS
lconcsctpantberasvenanmr/etcommcar/
Btbus Wuunt.quomm rervnum folumoawl
tr^rrontc babet.ait3 gens erbiopu fob'6 loctt
ms vtuunt.fumo etfalcmdur3ri8 ctbtqua/
pwgefimtt annum non erccdunt*
^pmsqui^riusereaabcgy»
■ "." e banaifVatrcpcilcsibtregnante
u «^en3ccepitbecaborientc.ftne
mb rubjo mari tuncta cft/3b occafu Ubtaj ba
oet/a fcptenmonc marc magnum/a meridfe.
vero tntrorius recedtt^tendenSife vfcs ad e/
ibtopesfo bicttjfidoms li.rv.) atauterc
gto cch/unb2tbu8 mfucta.ptuutarum igna>
m/ntlus folus cam ctrcufluens irrigatvctfua
tnundarionccantfcmlc cfadtetfecund3t.v5
RcrOw fcrarin fmeribue mutrampartem tcr/
ra^rrumento 3lit.cctero^ ncgotio^ 3dco eco
piof3vtnecciT3rr}8mcrabufimplc3tpencb:
J>em.fint8cgppricftcanopt33canopevmcije
wtgubematojeibt fepuUo ficbtcta [buaifa
Jftdome Iiojo quindcdmoJbecpjimtVmcf
favna a fitia cbam nominsta elt(vt t)icit jfu
iib:o nono)becreg(o multas babctregtoncs
ipartfcutares etvaldcfamofae ciuitates ffcut
efrmempbt8 3b epbafo iout*8 ftko ediftcata/
ct tapbncs mctropoltsegrpri/elcopoleos /
ctalcrandria/'? mnlte alte vtoidt ^ftdome,
UbzQ ferto,0cb*m ^Jofium autcm ouplerl
cg^prus fc? fupmojcttnfcrfwqucmouenre
«etongumfcertencutajicitafeptrentrtbne
Itnu8 3rabtaJ8/3mcridieocce3nu8. Uam er
occafu eregypto inferiouindpit.adoriente5
rub:o mari ccrmiuamr.rrtirj.connncn8 naao
ne8.babet 3Utcm bcfcrta multa cgvpms fupe
nojtnqutbusfunrmultamonftmctanims/
jt3monftnjof3.3bipardi/^ngridC8.ibtcmS
Isan/baftlifd^fptdcsbojribtlcs/erfctpen^
tts.namtnftntbuacgvprictetbiopie iurta
rontan ngns vbia-edtmrciTc aput ntli qu j
cgvpmpternutf/nafatur quedam feranomi
necaorcpbas.qucquidcm cojpojeeflmodt
caet mcmbtts tncrs ato> pigra caput babcs
.valdcgtatte^ptcrquodfemBOcrcrtaiudad
terre fur>ftdcm tnciinamm (Qxiod a narum fa,
luri mo^altum cfr^puifum.tautc cm eft vene
nofiraus ctpcrmact # uullus eadcm recte vt
ocrcpofrerqutn fratfm ftttercmedio crptretca
ocm enfeft ct vte crfcrpcim qui oiamrbafiU
Ois biatpli.luvtij.crri^3n cgypco aurcma
rtmc abudatcocodiilii btpocanrt .ufiumzlcs
co.werporiiTiflrcarc3fiucnfanai;
Digitized by
Google
ibtpiouincite
Ztesbcfteiifptrindacftgrecie
e , m propa rege bellena oeucale
me pirrc ftlio a qua ? ptimo bd/
lenee gredfunt vocari ? in bac,p
tttnda eftkdtbagene vbi quondaro fuit atbc
mp duitas marerUberatium arrinm pbtlo/
fopborum num*r/in qua quondam ntbil ba/
bucrantcarme greo mbtlc^nobiiroe/mijin.
^lrimoacbaiaptouirida eftvidna (vtbirit
jfido.lt. ]ev)buiue belladte fcuplcr,eft,puiii
riafc^boetia? polopenfie*bidtp;ima fril£
boeriafupta Oictumeft.oealiapoft bicetur*
butcbeUadi fub&cet beitcie potttue (vbt mul
ta funt valde rntra (vt oiritpaniue It.vucuj )
3&tra inquttbcUefponm oijrittratef ggancn?
pTegenu e bominum quoe opbiagee vocat;
quoftotacm fonafia? ferpemfolainanubp
poftraettrabutqmojnfera futpcncna^tdt^
pbarro ibi aliquoe quomm ituue medetur o/
tra ia? angttium i ferpenm\£ft autem belle/
fpotue marie mediterranei finue vt t>i.3fi£
li.iOtt).3n feptentrione retoaroene msgnis
anfr3Ct.4>ue.tujtt3 gjeriaj? illcricum rri ango
fttae,vtj.ft3dicrom pftringtmrvbt terfcs rer
fedcpontem t>e nautbue i ficin grcriam oi>
miauir.btlatarureaoem aqua? fariti^ppom*
bemi&mominarurautcm finue tlleab bellejc
fojotefnrifugiene nouercatee mfidiae oed
dtt in mare i motma cft miue caf? bellefpod
%mrii terre uj rircuim nomcn oedav
©btnfnlafialtcabeeloipote
filto qucm poete fmretunt regero
c fiHflevento£eftvtt>?appeUata
boc aut idco Oictu cft.quia tpe ftt
it(vtb.var?o(reaor eolaruinful3ru.«j qiua
cap ncbulie % fumofie vapotib? futuro e pdt
tebatventoe abinpttie vifoeevetoe retino
ifle in fua potcftatc( vt t>.3«^«'»quittdedmo
Jouut autnottctnfuleeoteoictcabcodcque
et mtliane funt ttaeco quodin eie ardeaf
(gnie.funtinmonteetbncvr,t>.ibit>em.etftti
finguleinfule <pp*?e notmb? ttttcupatequa
tum priroaoidf lopa» femda gteaa ab alrifli
mie coU uWic vocata.terda ftrogiie.qrra Oedi
fftcoeatve
T^a n conia gctmanie eft^pntda l
europa.afrandetlUue regibnis
incolie noinata. aiiue metropo
lie berpipolie eft vocata . fita fo/
pcr amnem mocpm.a(cptentrtonebabetmri
gtam/z faroniam ab orienteoanubtum i ba/
rca amcridtcfuenia^alfaaaab occafu pui
cuni rcncnfcnj.cui? njccropolts eft moguaa
(Fra fogrenom qoamogoe ibidcm fubmfrat
^Qrautem terra oprima femnda rrucribuf/pi
mfera/filuie oecota/opidie etcaftrie triunia
etplurimttm popitlofa*
*^anda queet gaUta afVande pti
f mimebfnc>mtafa.velafracocar
nifice qui fucceflttin regcm parift
rie/oe qoa carttiftcee ptulcgiari font erga rc/
gcm.ecab ttto (vt t>idtttr)nominata.ab oacrt
te babet Itmite fluminie rmi ct gcrmania^ /ab
euro babet alpee ptneoeya meridte ^pmnria
narbonenfem /adrtto odeanum btitanicna>
feptmmoneinfulambutanica^etbccfranris
qnottda gallia bclgica/aduitatie quebelgts
t>ia'rurficcftvocata(vtou3fidoiu8etojofi
tte ltb:o .m*T>ccfrandaglebambabet vbe/
rem etarbomm Vittcarom fVucmuro acfruga
fcmlem/ftuuiomm etfonrium dfluenriam m
fignemyqucbuo nobittfltma flumina pfudoC
m cftrcmis ciusJc^ rcnae et rodanue{vt.oi#
Jfidome Itbzo qumdedmo)2fapidce ctla/
pididnae babetnobiiee etadconftraatda^
t>ifida fingularee etporilTimc parifiue/quodt
ettn gtpfo fiuevireo ab incolie vulgariterpla
ftro oicto mar4meptee]Ecellit."flam terrae vt>
trea i perfpicuaivirmte mineralt in lapide traf
mutata.qui lapie ejcuftus etmm aqua tgat?
couattf in fcmentu vnde ^ftunrparieteeedi/
fiaateftudinee ? mulripltca pauuncnta.et»
buiufmodi iemattu pofiro tx>pere ?• plafm»
rum fiuctrirum.'ft3ti admodu-laptdie indu
ati&cu mulus babeatfVanciattobitee ifi
momTimae duitatee parifiue tntcr oce meri
pobrinctpmta^aru.tlamucutquoda atbe
nara dtiim marer Uberalul ardut pbtlofb /
pbo?. (incra^ nutrtjc? fone omniu fdcndanl
grcdam t>ceo}3Uit.ficparift^ noftrie tempoii
bua non fouim franaam tmo todue europe
partem rcfidusj infctenda i moab^ fubttmav
utt.namvelut materfapierie beommbue mti
diparribue adumtcnteerecoUigityommbus
innecefrarfjefubumit/paaftcebomtnee re/ ■
git/ettattjftna vtnmi9 mlmxoebitricem fa/
pienribue etinfiptcnribue feoftedit/vibe lo
mplee opibne etdittitt)f/p«potce pace/gau
fcaie aere i flumthepopttlaribtte/aliae pbi
lofopbanribue congrucfte. campomm/pja/
lo^monriupulcbritttdiefeiro^iftudioom
loereaeaneecreftdefte.vicomm a oomom
aptudineftudenttbtte matfme competentes
etmbilominue adrefecrionem etreceprionej
omnium aliomm ipfijin frequentannu c fuffii
dene.vntuerfae altaewbee in bis <i coufimt
Ubuep^epxUeue,
;- " Ai
Digitized by
Google
£iber
xv
Ztmdzia eft\puihria gallfebelgi>
f ceiujCftiaaufocccantcorhtut^ba
bensgermamamaboriatre/mfit
lam britanicam a feprentrione /ab ocadentc
maregamcum/a meridie gafiiam fenenfem i
bijrgundiam.tto^uinttaquauts fttu terrc
ftrguula/mums ramen boms fingularibtts e
rc/ena.arcmten-apafmisvbcmma^ctar/
mentts etpecudtbus plma/nobiltffimie opt
fctactpomibus maris rndtta ammbus fa>
mofts fc^ fcadelefa vndicp irrigua et perfiifa .
gens dus eiegans cotpote/er robufta muln f
pier tn fobole ctin fnbftanria/m omniu? mer
ctumotuitgstocuples^cnuftaraacgenera
werct oeeota/afTecmpm/afTattt blanda/ge/
ttumatura/babirttbcncfra/crga ©omefttcos
pactftca /erga Cjttraneos valde ftda/arte et tri
genioinopcrcfamftcovaldcpzcdara/percu
W6 induftriam magne pattf oabis in tamficnf
fubttcnitur.nam pjcdofam lanam quam ftbt"
angua comunicarm pannos nobilcs fubtiif.
arrincio trafmutmts/permareerterram mul/
as admimftrat.£ftaute terra plana etfrugtfe
ra in motrisymttltas qttfdem babcns arbotes
non tameri mulras ftluas.gaudet quibufda
Joctspalufmbus/in quibus etTodtunturgfe/
be que fiiuaro fupptent oefecmm quo ad tgnt
nm mcremenmm.nam erbts calidae et fotrif
foler tgnis fieri magis efftcajHp er UgaisJUca
munitoj er vilto: quo adanertt/gtauio? quo
8d redolentiam er odozem;
^rias^uinriaafeniceftatre ta>
cbim cft vocata /quia fentc oe gle
bio tbebte cg^priomin firtam p
fecme apud fidone regnauit/? erfuo nomtne
femaam appcltautt.3pfa eft vbt efturus cott
tra quc f oquimr Jfa. (vt.&.ifi.li.rv.et uono )
IDccbabet ab orientcarabtamya mcndiema
rcmbmm/abocadcnrcmarcmcdrtcrrancum
afcptenmonemontcmlibanum» vnde tcrra
oprima e/arborib^dpuat frugtb? i fruotb*
tena femndifwna lacna/olct'/? meili8.rerra e
monmofa cr campeftris/impa fo»abu8 cra
quts.tn aitus monribof meraila bmerficretje
rtsfodtttntor* -
- •fcfgfa minori8 afte eft^uihca fic
r bictaatrigtaeuropeftitaregtnc
^uagalariecrBtcaqutlonts^
tbomc vero ergre mcridiri/ltdic vero erparte
adbaetm oaenrc/ab aqmloneveromaribel
lifponn ttmnnamrvt.b*3fi.li.rv .©untant
buc mgtcmaioj qbj fmirma mtot q b$ biim
wtbomaauteotmdtt fluums bemias rrigia*
Vtotattdcm.^a8uw^rdanicaeft a^
^cUa^abaraantbqm>:ofeo^8t>cgjcoadi
btaao fratrefuo frtgia obrinuit/ettbt regnas
a fuo nomincfrigiam bardanicam nomtauir
fczaans autcm otariam occupattit.pt oiatt»
libronono.
lUftacft^nmoam firiibiJd ififen:
» ojtbttegcrmamefugutmsoccea
nt rractu longtrTimo confttmta q
artncrcniinapttetmartoanico tcnninamr*
cutus incucotcfrifones agcrmanias nunat
pamr.Jn babim aotctin moribus pmrimtt
OifTcranta germanis.nam vtri fereomncs tri
, coma armlaritcrfttntattonfiy^ quanto fntno
bttiozes/ranroatntts arataonderi gloriofi>
arbtrramur.^aurem gens mribue fotris^p
ccn cojporie/feucri antmt ctfottts/cojpc 3gt
It8/tancei8 wcntes ferrem pto fagtras tet
ra plana / pafcuofa /pamftrie ja graminofa
lignts caren8/pro igntum fbmento tencbint
mtnofis cefpinbtte autboum bettc&tie fterco
ribttsfepevtcns/gcnsqutdemeftliberaeara
gentcj fuam alterius bommio non fubieaa *
mottt fc erponttntgjarta Ubcrrart'8.etpotms
mottem btiiguntf iugo opptimf fcmtrim'8»
tdco milttares oignitaree rcnnuutyatias ob
nuunt.etaiiquo8 tnter fecrigt tn fubltmenon
emittuntfub mtttric rimto.fubfuntramaj m
t>iabus quos annuarim bcfctpfis cligutqut
rempubltca5 »«er tpfosotdinanter otfponnt
^> cafttratc mutmmjetanretomncm tmpudt
ctriam feuenus pumcnrcs.filtoe fuoe ctfiuaf
Wp ad coptemm fcrc adolewenrie terminu ca
fta8fcmanr.eyquo connngttcjp mnctempoztf
bata nuptui ipfotumfoboles ^plem copteta?
genaatetrobuHam* * y
Bitanamm infufe m occcano (ut
f fitc contra leuam mauriranf e oca /
. ., ', ^0 $pnm i»rer fe inteticcto ma
n btfacrc(i?tbictr ^fidoms libzo.n .) qab
ommum bono^ etp:capttcmeflm ctfritcmu
fccundtrate/fojmnatemfuic funt vocarc qs
gentttm errot etcarmma poctamm^pter foft
ieamdiutem paradtfum efrcpummemnt/vt
biar Jftdoms lup^dem oi.pliniu8 ubzo*
v.apt.rrrtti.erOtattbt acfcere a«bo:e8 v(c$
adcatmm.I.pedum pjocenrarem.in eis cftco
pia pomomm auiu mulrimdo/ibi eft mcllis
babundautiaparircrertaats ermaamem ca
pjana mfulaa mulnmdmecaptamm et aric
mm ftcnominata. tbi canu mtrabtlis fojttm
bo erpzeapue in canaria infuia queeft amof
nmdittccanunitngenrisfomrudinieetmag
WmmiQmcyQcmp ~ '
Digitized by
Google
&epi$nincii$
SMearcgto etf paiemneftcvoca/
g ta.eo c^gnfccan&dtozes bomt
nesqjpaldtina. l>ecauc Duplejc
cftfcj feferiojerfupeno;/* fuht cohrigue ad
mi«'cemaconnereaclbeiertteefineet fenicu
vtriufcs #ebaferarefteroprima.frcgibu8 ftu
cabns vineie/ef oliuis vbemma etferonda/
aquis uTi5ua.hamio«iahefuxmiiie gfundt£
tnaliquafuipartc/lacus babecnobttes mart
mosvrilceecfatubzesquipjo fui magnim/
oine etpifaum mulcttudine maria nuncupan.
cur.iQc aucem vtbicit3fidoHJ8.lacu8 riberia
t>is ficvocaweabopidoriberiadis .eteftla/
cusCttco8falutJio:/3d fanitatcm cozporis»
efnarioJ/babeuSjftadia becem. Ctuere fupta.
t>e lacu nbenadis et be lacu gaiefar m traaa/
moeacuueetftagnis.
Staria regto eftm europa/a pfaf
g gallo tom genribu8 erqutbue ejcct
ricoaupaca^vcoiac Jfulibw no
no etquihdectmo (Tbm galU a rege bunnte f
aunlium euocari regnum cum eo obtenta vi/
ctotia biuiferant/fic que ocdit inceps gzerie
admitrid pa'mogattog:ed nunc er anriquo
gattopnominegalU oicunmr eteomm regio
galananucupamr ^ftautem regto latifltma
et feralifltma europe conrinend magna gtem
que nunc rutenea apluribus nominamr.
BtUria ^umria eft in bifpania a
g candowpopulircgtoniftaUterno
minata/pje ceteris enim parabuf
btfpanop bicunmr efle albiotes .tetra o: fru/
gtfera/occeano vtrina/mulris babundans bo
nte.TMgteca origineftbt fcribunt. vo et nacu
rali ingenio vaient. vcb»3fido.lt.ttono. fta?
poftftne.crotantbelli plures er gzeris ad gal/
Udmtmt pjofeca.etibt maneut vfcp ad pre
fenscempus
ailta europe eft ^pmntta tnter ptu
g neosmonteeetocceanumbritant
. mmconftituca/queeriam acado
repopulieftftcnucupaca.salaet gjeeelacb:
etideo fibilta eo& gallo8 id candidoe vocac
Mcen8.cuclaaeacollaauro bumeccanfcfctfm
em otrierfitatem alifo fades botmnn et colop
? animo> biuerfttates/eriftuntetcoiBtt quaV
titatee.Jttde roma g*auee/generatg;eaa le/
uee/affirica verftpeUes/gallta riatura fc*tes/
ingeniocp acres (vcbiac3fi.ri.riorto)becre>
gio ab orientebj germarita/ab ocaderite biV
fpaniam/ a meridie itaUam/ab acmilOne ve/
ro occeario britaritco terminatur( vt oidc Jfu
bec quondam mit mpbatfa fcj belgica cdrica
^cogata,fedba8^mnriad frana rwnc inb*
bttantaqutbue frahda appctlatur /Duete/u
prain littera. jf.befrands etoefranaa.
Sdt8mfuladlihftncbirpamefi/
g ttquebmifitafTricamabeuropa
i» qua berculcs pofuitcolunaf nu
rabilee ecihfiguee.? mde draicitmr[ fortctb*
occeani eftoe nutrimr.^ftauta^prima cerra*.
crcpafltbuf fegaca/qua ttri oe mari rub:o p
feccioaupahted inlinguafuagadis idcftfe/
gatamnommattemnt^) eo c> manftt wtdt^
drcutcptairi qua aefdt arboi palme fttte cui?
gumi facmm vitmm ceremintam reddtt vc6»
§ft.U.rv.^aucemmfuUfcucnbu8 ecfpede
bus ottans multas partee o;bis Jct papue
ocddentis* ,
^fXeda a g^co rege eft vocata' qut
cj tpfamregionemimoUuteteafuo
nommenominauit.pt oidt^fu
It.rP.funtdus.puince feptem.ab ocddatte
Datmaria/oeinde epbims/indebdlades/i» .
&e tbeflalia/poftmaadonia/ctpoftea acba/
ta /ec oue m mari f<5 aeta et dctades. iSl aute
regio tarifltma mulris nominibus nominact
terra^ec mariu oiuitge oputenta/muitomnt
regno^ Oomina/mtUcie nutrir / pbtlofopbie
materetinuentriromniumbonam arrittmet
magtftra.cuiu8 gensfuitannquims bellico
fuTima.oono fapiaraeetfaaraepredtta /fer
moite oiferrifltma/legi fubdica pia arca ejctra,
neoe/paciftca dra iuooiasetoomefttds qut
eta/courra boftium iniurias intollerabtUs nt
mium tnfefta.f tcut in Ubw be gtecof taudtb^
uaxratvarro*
igmlfeaJmceeft^ttmriaageae 4
g t>eg«cotumfittegotomm3>ceire;
rut rdiqutje. vt 02 nominata . w
tidt^fidoiuQ U.nouo.quiingenri agtnmep
g:egato namgto vf(p ad libiegcea guenerut
etibifedes fuas vf<^ bodie pofuerunc ? qj
er Qais venemut/oeriuato nominegemU nti
cupari fucatdeo eft optnio apudgetos riian
ros a itto gente fibi efle confanguineoe % p
pinquo&?vt Oidc 3ft.U.ir.3urta tftos babi
tat gaulon gena ameridte vfqjad occeanum
tefgtum guagans m Oeferae ctoifoirrens.r?
nomengautoninfuta oeditqueeft iurtaetbt
opiam/vbinecferpene nafdmrncc viuit vu
b.idem.0unteriam iri ftne aftrice popuUq/
fi befttaies 4 gtantates bicuumr/a g^nnante
regeappoUinisftUonomittari qmibier fuo
nomme grama OpidumVondidu ecconftmrit
t>e quibu8.oi.pU.$ fere aconforao bumant
tadstoremon;
«15
Digitized by
Google
£iber
xv
&ichne6 fontinf ole occeanf ob
g ueife^muammoqtfvocaturve
fperaferus.quasmcoluerunrgoj
goncs fetmnc aUri.i.veioa'g viaoitatem bir
furo sfgfo cwpe.etejc bie fueruntmfule nomt
0tia ftrie inferiorie e>uinri3 m
S eorop^qoevtcredirorsmagog
fitio tapbeteft vocata.vt.b.3fi.ii
bt o.fr vnde U.cp veteres iUae nariones ma
gis geftas § gotof no mitiaoerut.^tfuttquo
t»3m gens romflima mole cozpop tngeVar/
mojo genere tembiliiTima.tf quop fobole ma
rtma gs europe ? afie credtt popul3t3."fla eo
ru fobtlcs Kiutoaces etalienarionefejf pteoc
adenris/getuli in atTrtca /amojonas m 3513.
ergoro:um#fapia#cetTerot.vt oictttde lt>
bx> nono cr quindeamo.£ft adr vfc^bodie re
gio laniTtm3 ab aqotionebij8 nomcgta a oa
aa in altje ems latenbus mari occcano arol
barcr.butc regtonf adtacctinfula quedam no
minata gotbtandta gotbomm terra bioa qi
a goris wiranriquttus babtrata .ct eft- mfuta
fiugtrera /pafcuofa ptuttmd etpifcof3.ct muitt
plta genere merad marime ncgoriofa . na pet
les vane etcetero^copic fce rcgiombus fciuer
fis ad itlam infulam nautgio oeferuntur,/? tn
bcingamamam^alUsm/brirania^bifpa
nwmperocceauum fccduammr.
©tdum cft regto tn infula ptra afi
S am tnter ftrtam et itaUam rcfpia
ens verfus panpbtUam ct enarn
oaitam er. oppofito ccntra actam.vtpatetin
glofa.fup. acmu.r)Tt|. .
^rcaniacft rcgto tn afta fub fugif
b caucaftconmmta.regtoqutdee
lattfiimabnsmulrasgajres/mo
nbos et lingoa btfTcrajtee (vt0iar.3ft.it.jcp.
htcitetim ojcfios c$ feejrtendita caucafo vf/
Vp m ftnam/babaie gente8.jdui;.que/pptter
remfeomdiratcm longctatccfc euagantur/ejc
•quibus qucdam agjos incolunt/quedsm be
Vcnanombue viuunt/quedam vero tmcef ac
bcftiales p.niaofecamtbue bumanfe viuots
fanguman tpfo^bibunt(vtbiat ^ftdo . lu
tiumdeamo)vbifubdic*Dircant3 eftbicta a
ftiua btrcana que ftrie fubiacet babcns ab oji
atre marecapmm/a mendieatmcntam maio
rcm/3 feptentrionealbaniam/ ab occafu fut
btbemiam.i£ft aurem ftiute afga coptofa tm
mambue ferispardie/ttgnbue /erpantbens
gtgmtaues criam quc btainf btrcanc/quarri
"pamcnocterMucent.ettales eriam mesin
Scrmama wwcoiKnt(vr.&>ifubidemJ $k*
btrcantepoporoabeoiatfobannesbfrcanus
futus ftrnome fdmifacerdoris rpemadjabco
ram qutb? ceuicrue iobaunes btrcanus noia,
&** efr (. vtb.magtfter tn btftojtjs in pnapto
fctftOHc eoangdice Sdemle&a btarbieromm?
. Jberiaeftrcgtoinafiaiuictapott
& mm aimenie tuncta.3n bacbay
be nafcunmrque vnles foncon/
ctore.vt.b.3fi.ii.|cv.
^fpanta pttue ab iberio amne ftt
itbtbjea nncupara.poftea ab bi/
fpalo fluuio.vtotamrbifpama i
Vocata.etipfa verebefperta a ftella vefgnna
ocadentalt ft rutt anriquitus nucupara . >£ft
aureftta intcr anrtca ctcuropa a feptenmone
pirenete monribusdaufaa reiiquis gnbus
eft vndtcp mari coticlufa falubjirare celt equa
Ita/cnmtum frugufecunda/gemmap -?mctal
lomm copije bttilTtma.3ntcriiuuntautem ea
flumtna nobtltiTtma fc$ berisymineueybtbe/
ms /ettagus auni trabcns/vc in afia paaol*
ec bernju8.0ejc babet^uinrias.f.taraconcrt
fcm/carrbagtticnfcniyluaaniam/gaUiriam/
bencam/et aff ricam/in rcgtoue afhice cngira
neam.^ftautem t>uplcjcbtfpaniafc5 ateriot
etvttenoj.bucufai.tft.U'.rv(^iatautozofiu8
btfpauia vniuafo rerra^ ftcurijotta 3 aicdrn
ftone araum ajncna;qi pelagt pene tnfuia ef
ftamr.bmoianguluee.ppuozqutfpectatacl
oiicntemya bcjcms eftetaqutiama^umria^
a fmtftns balganto mart coattamr/cr narbo ^* ~
nenfiumnntbuB interferim^i^coe angulus
araum intendit/Vbi bngianria ctuitas gatlie
ftraeftt 3dfpectaajlumb;itaniefeen'gtt.
zgraus angul? equo gadc tnfule tntcnte ad
afincu arbtantem montem tnrericcto ffnu oc/
ieaut ^fpiaunt.bucufcg otomj8.*Dtfpani35
eriam pmcdatplt.be mctaUts ^tdtem cpfe?
rerota babundatsuro et3rgento/ere/ctferro
ftanno /ct pldbo /tam 3lbo cjp ntgro.regjones
baberptores /gentes mulrae/bellicofas c foi
tes/quojpqutdamgjecofaljquibwjnfmtfte
foboiesibtfegoro^ fuccerotce (3dcm eriam
: DtctttfidomsjTja molras bj^umriaspria
ies/nobts nota8.vtgatitaam/qut greca fibt
vcndtanto;igmem(vtb!at4ft.li.uono)au/
ftunam ftcotcram.eo q> mounbue cotra aufta
numflumcn fitvndtcp arctifepta.babcttcel
flbcriam/a g3lUs celnrie fug bibcmm fiumen
reftdenttboe/ftcvocaram.
3bemi3 occeaui rfttnfola in eoro
b p3britanicemfuIeviaua*fpaa'o
terra^ angufho*.fcd ftnt cfl fcom
SiQUbcctb affhco in bo;em po;rigtoar. vt
Digitized by
Google
fai pjottinrfte
fctatiTUib:oqumdedmo .cufus gte8po:es
infribemum antabritum occeaira reudor. v»
eriam ab bibero occeano bibenriaeft uotm3/
ta.>J£ftaucem iufula frumencarijs ampie v/
bernma fbncibus et fiuuijs tmigua/ p:ari8 ?
filuisamena in metaihs fecunda etgemmifc
raytoam tbi gigniturlapts fejcagonus (c$ iris
qut foUoppofitus fb:matin aerecdefte areu
tbi eriam inuenimrlapis qut gagares 0:. tbi
margarica candida tnueutf. ichiam ad faf u/
bricatem celt eft btbernfa regto valde tanga^
ca/modtfus em eft ibi ejcceflus vd nullus f frt
gore vel alo:e.2iacu8 babetmirabiles i fou
res.Ha tto eftlacus tn quo (i% aliquod fpa/
dum longtt/paius ligneus mfigarur/patsq
eft inftjca terre conueramr in ferrum pars ve /
ro quceftiu aquain lapidan. fedque fup*a-
aqua manetlignum.£ft etalms lacus t que
ft^iaasvirgafcorttU/ouerceftvirgaefTaiant
cpcarto ft virgas frarimas tmtferis ineorule
«s mutabunmr.Sunttbiloca tn qutbus ca/
fcauera moraiojum nuuqua pucrefeuntfj tbt
femeBmanenttnco:rupta.iQtcttam btber/
ma quedam infula pama tn quabomines uo
monuntur.fedquado uimio fetiio arnauntur
Vtmoriantur/ipfiejctra tnfuiam oefemnmr >
3n btbcrma nullus ferpeus /nulla rana/nul/
la aranca vcnettofa. immo tota terra adeo cft
comrariavcnenofis vt terra inde oclata et fg /
fa/feraentespmmatetbuffones.&ina ena
bibemia etsuunattum coria/fugant veneno
fa.etfi fcrpens vfbuffones nautgio ut btber
niam OeferantVftarim moriuumr. multa {aiia
funtmirabilta in terrailla^ebtbemia Oidr fo
Unus btbemfa inqutteft infula que^pnmat»
britanie in magnitudine etbuttto.mcolara rt
mafpera/tbianguis uullus /tbi quide rara
gensmbofpitaetbeUtcofafanguinetntereni
ptorabaufto pus victojes vultus fuos oblf
niunt pbas atep nepbas codem loco oucunc
tbinullaapis/etad venot in puluerefeu laptt
fos ft quts iparferit mter alueana ejcamina fa
uos Ocferuntlf&areatttem btberium verfus
britatmia vndofum erinquietuV-noto amto
vijceft nauigabile nift pana'8 Otebus.£tfrait
oimr autem t» cenmm triginca mtlta paflutt g
lam(bucufq> foUuus oe mtrabtlrbus mudi)
&>cxiq bibcmtca eft babtm fingularis ge noz
inculca.viou para/animo feua/vultu ferort
coraa/airattt afperfa erga fuos m Uberalis et
affabiles ac benignaer tuajcunc illa gats que
ijemowfaetBaludestnbabttantacmonrana
becoratb&s porois cc fruoibna p;o efu ct la^
cte^potudlcoHfenD.gcn3bcdt'tawdt8 et
venarioni porius § tabo;u
Tldtae:fent3U"8 eft regtofnafi*
t ftc oicca ab tttdo flumfequo dat*
bimrejceceocadatris.beea mert
ttano mari poirecca vfc^ ad o:tn foUs /a kp
taimoncvfcp admoncecaucafum guenttibj
gentes multas etoptda in(nhm quoqj tab:o
battcgcmmif i elcpbantib? referta babj eri5
gerfam t argeram infulas auro ^argenco re/
fertas i fecundes^unt eriam vriles in arbc*
ribue /quibus folia nunquam cadunt . babec
eriamindta fUmios nobaitffimos gangemj»
tndum i bipanem/regiones tndtas tUuftra/
tes.^ftautem fndia fauotttj vento faluberrf/
ma-tri anno bis fruges numt gtgnit quocp ct
cri coloris bomtnes/elepbates ingeutcs/mc*
noceron befttam^/fitacu aue/bebanueaa lig/
num/dnnamomd/ptp/calamu aromaricurri
mimt etnumtetebur.^lapfdes pctofos benl
los.crifopalTo8/arbucuIo8yad3mame8mar
gartta et pniones qutbus nobiltum ardet an»
birio fetmriaram $bi funtmontes aurdqnof
adirt>pter ^^cones ctgnffones ctofuerfo:tt
bomirm monftra impofftbile eft (vtoiat Jffe
arius funtea verba omnta fupdicta.vtp5.UV
pp.t&tantindia, tnter omnes regiones o:bis
mato:opulerio: pocenrio: popuIofto:.®(ndc
mira oe iudora mulricudine et potenria rca /
tat plt.inlt.vi.GP):(btatei}cp futreges mto*
tri tndia/quora aUqut bttt fub fe.jd.mtlta ar/
matorit.aliqm bntquinc^ mtUa equttu/? no>
uem tmttaelepbantom 4^ oes btes fttpen/
wantlSnmttltam opd entarima oiectuta.
n\i) bnrpecura.Ipmtu^etequtmmtlleet ele
pbantojti.cc.T bt oes adgdncm bcllo ftltp»
rari.vnde p^ a» cerra eftpot ens et opuknrav
Pndevto: ibtdem.Judorilquidatellureeicer
cent.quida mn^tiaapc(cntaUj merces fuass
euebutrcfpublcaf auj gopttme teperitTcregttC
al^ regtbus afiidcntaltj tudtaareddunt qut
fcam porifijme religtom vacant/et intcndunt
fcptenrie mdplincjJEt cn tuter oes regtones
fttvamo:accpmato:p omnibus mirabtlioi
eftnam vt.0.pli.li.vtj.c.if|.)3ndtatnquitm
longo^ptracttt verfus etbtopiam in mtvacuUf
babundatjn india ef gtgnomrmayimaanf
maUa et eriam anes ccten& grandto^s. ar/
bo:cs eria fite^cerftans fbt aefcere otcun&
vtfagtttlfuB3rtnequeat.5a»t faaunt vber/
tas foU er temrnes cdi et babttdanria aquam
Ificus arbo: ibt tancu^Te^tendu vtfub vnt»
Digitized by
Google
Ziher xV
^^atcmttttttomtepofrmtbtfcpbe re.3m
lajntemodia aitteo aauigabilitcnroa bon£
^mterdumfe^tfumatttem ibt bominea
^ft3mrtatawdihc.^cab^ e*rende>
^foascoyflnco^lcdonnir^poS
^^rtofopbictweo^quo^Zfo
pbtftasvocantabc^Oidpf^adoeS
fonrbomtnea qoi babentauerfaa piancas z
^wp^usfuntocto^nnmtS
"f^^^^^Q^fera^pcHibiispclhtt
S^?^ wcaBe0*ator»S toqunntmv
^enam ctauojpw vmtttysmjtttbim etbentt
ousruntarmamSnmasnafuntmulnmdte
£5? ^^maia(vtrradirtdemjruntett3m
mquacJamgentcindiefeminc^uenunquas
panunt/tttft femel tgentoconfcfttm canefcuc
u>i faart etceterf bomtnea monlrruoft beqoi
boe mtracram beantmaltbtts monlrruofie.
wcrum eu\Su»tetqutda bomiea in ftneon
mt£ l8, ™&* drca ouu ganges boies ftnc o:c
veirtu rrottdiu lanugmu qm foio odo:e naria
wrmnt ncc aliqutd comedut v>d bibuntft fo
Jumodojem flommetfuucftottmsloit tiatv
bua attr3bunr/ctindcpiuttnt.m maloodore
«to mojmntur Suntattj quibmnmmepiuttt
etnuqua fenefott.©otcti3mquim iuuenm
Kcanefmntm femfo ttig2efaint.beeet multa
3ua rectcatpli.tbt mirabtua.
^umea regie eft tttarabta ab edct
i tdcftabcfaunltoifaacnonMnara
• ; Uam rtlms efau qm edon cogno
mruatoa dtejpulffs amoneis terramttta ba/
bttamtetcamidumeatde/ttcrrl ftiiofcedott
bemcepa VocatttV^atttfctomeapquedam
befmaapalcmnafegatavcttttia fines t?fe ad
mare mbmfecittCnditaiaurercrrafozris ct
monmofa/ujbrojacalojefoliaconmmta et
Jdeomcoleterrccontrafoltaardorem kciunt
Hbtbomos fubrerraneaayerfpdttSa w otWr
glo.fugabdiam*
j*~-"« ^^5rc^ol>^m3etnofcm
dcappeU3tt/miufmb?re^cababurr.S
^oaanenbtcmafiiiocbamfiuca^cba
ttaneommgennbiia/quibus cjcpulfis iudera
tam tcrram pomdemnr.3nianmlonmmdia
«tua a vico arfa.*^ aduiot mUatepSm©t7
mquomdeommet4aro?babiran*oelrcomtt/
maaaamdoattteiuaamomelibam>fc&ad
^^abciwcttafcc^d^mirtecttoau^ttl
becellauias bterofolimo^ quafi -vmblicus
^uaregionmrerre^am^umbiues^rtt
frnaMbundaua m meraUisycedzis/pa Inrs
«Pfia/etalijsnobii^
ms piataVinCifymaIi%i3ttans/ctoluu6/Sr
rajlacnsctmcllis^ndefecttndtt ^cgozm
mdaeampambttsrepjomiuamrerramftuen
gmIaaectmcIepttt3uemnr.Cumibtiat8re
toecnom8prosanu3polttccremr.v>tb.ifi.lt
S?;«>^'^COfhn^U^^^3ndeaBa
eftfmcqtteloi^elate^bimindimrVqueegy
£2£2? ble^ma^3^n-8bifPcrfamon
cbusquaiojdaiusamnispfittiterdaltleam
qbiao» afobates b?.ficbicmm eo <x> mbilgt
(ifiuom fuentaliquod vm fuonaranab B
lacutojdamsamniscbtbimr etiaudarasp>
bitaquaape|i!enttbusintcmurraf; E
^aliaregioeftmagnameuropa
1 d ^ea 8 poputts nucupata olim
L.*-ir- r ^ir^^^^eaanikupatac
^b.ift.Iuttr.^ci„ckarcgcfammo fammia
cftt?ocata.co % tbifatunms aiiouebefuis fe
bibua pulfus ibi lacmti ^onremo ab iralo
ficulotttmresetbiregnattteitaliaeftvocara.
ouus ftcus longimdmeamplinscB larimdinc
Sssssbssbs
^tta^mcenmetmrtosaliosfintttofno
imm et bttiufmod^smtganas.f.sagatelty
bnccmferametmulmsaumfpca^nLw
res T>ecregto fcefleefpcraab efgo (leK
^"^^^g^nauigandomiralS
ctmbifpaniamconIideraut(kIIaiaa-.f5 bt^
fpama br befpa vtoma q; tn loco vltio flb oc
^tlocmbnmf^AiiM^nioiBa^
moncaeuropeocademlesiiraiiaopmietpn^
apam.3nfulas et b? nobiles ecpo:^mans
mfig«c8/ipttinti38 cttctis bmmfc lomplctea
attiotespopuiofiiTmtaa/murifonatis-ralttf
apparacb? beiiicofis ntmts foztea/aun <z ar
gec copfofe babudates.bttodea" Bm pU.li.ui
ramofaa spoteWias ptergncujares ifubfi
twet restooea /dc quibus tdem tractat, '
Digitized by
Google
&ipionincii&
£f!ititemcdtttr&paetitefepienm@nect0£a>
fcentem atofltmis alptbus ermonrium iugis
vttdicp drcoaricta/z qbus owjrif nobiluTtma-
flumiriarenttS fcjet bannttbtus que germani
am pterftuuntet rodanos euro anaa.et mul
esaigsquegalUa ntajrime lugdunenfem et
itarbonenfem etbdgica tn loris pluribus or/
aMnfirodunt,
iCaria eft infula be ridadtbus ab
£ ocadencequeicanomarinomai
^edttVcttacetinterfauium rittdo/
Cttm^pfajtts^pminenttbus inbofpicalis eftet
ttttiUs fimbns po?raofa.&iritur autero iaria
ab icaro crerenfi/qutibifubmerftts eft.vt.D*
3ftdo;us»li.!tv
Dfttla atttem b: terra man vel fltt
i imnedrcttdata.qiinfolofica(pt
bidc3fi.U.jcv0^ndi^ aquamj ■
Ruaibus infuU indndinir/attamen tUefa fic
non frangitttrnecbiflblttirur .quin porius g
appucanonemfmcttttt ad infularu ripa/g cS
pacnonempnum terreftriuro infula amplius
ibudatur.^Jneittremis fiqutdemripapgnbuf
aquarum aUuuionealiqttanmlum fubco^ro^
Ot'ror.etconfumimr.fcddrca etus itnenbja/ec
ctus confuropnoneottrinfea fomus adana£
Jnfulc etiam quandoc^ flucnbus er aquani
mundanontbtts coopenunmrctperterreetlt
micogarionemattgmcntatur/etaque viriue
rirddarioneetbumotts g pozos attraaioncv
infute virefcumetfeatndanmr*
2W>ago nomecftduitatts etp2o
k ninneattTtceinbifpania.etebtt
plejc maio: er ininoj/ef vtracp eo /
btdtt mardtdo pftdfcens oe fcnice*3n littoze
aftriccbttplice v:be pdiditpea pmo arade It
gtta fenicea nommauit.que fermonepfo kar
rbago voataeft.etab bacduiratetota^mn
ria in pofteramattbafjoeftvoata jguucate?
antbanccttmeratnominanirtmaetnoninfe/
rioj roma fapio ate fapio cnromano^ejcera>
tn beftroritpemtus etbeleuit.vt.b4fUt.rvu
queantnunceftaromamspoftea codiraeftv
V£b.ideim£ft attt kartbago ro vera afrria in
ter btjatuj et ranedta fira.a feptenrrione ma
H ficcttlo iuncra/et a meridre pfcp ad getutop
regtonero poaecta/cuitis gs ,p#ma yalde eft
rruaifcra.ola'8 et rmcabus valdefedtda/me
taJlts ptena.gs vero vlieno: rira numediam
ferpentibusetbem)8cftBUia*at£p onagris
rnagnis indeferto vaganabu8,vt bidt tyuli
^.tbienamefttripterelepbatito^et altaroj
befttaram roulsKudo. vt oicvt 'pltomM #♦
. 2kinibfapuittiiae&ni6d\ei ger>
k -< manic in europa.babens panno
ma ab orieiice/abocadente ftalt$
banttbtum a fepcentrione oalmariam et fal/
rooniaro a meridie Anonnbus in vna gre dit/
gt'tar.et in alia mafi adziarico terminamr.et e
tena fcrrilts in mulris lods /babuudansiferif
pecudtbus /ettumenns gens bcllicofa ctfoi
as/munirainopibus ctinaftris.£ftattttei*
ra^pteratpiumvidnttatemrrigida uiutbuf
ct pluut|8 frcqttens.vbt^pterm^tatcma/
qua?. a niuibus fouicarddro motana pluri/
mt (vt oiriwr}fuittftrumofi.ibi vrfi mnla bt;
fontes et alie beftie mirabiles a filoeftresv
3bt enamfuntgltres tomemMesquiquaV
uis videiiwrefle oegeneremunttm/comedii
tur mjqi cames baben: faptdas atc^pinguef.
i£>jdfa eft mfuta a quodaouce fic
k nomm3ra.&tftansafardina.r)C):»
miiiii freco contracta contra afpes
ctum trattcer eft tnfula pafcuts femttflima/c^
feralitatentpdtdirquidam tbaurasqui pabti
li gjaria oeenbus liguriead tllam infutam fe
ptustrafnacautr.TlamaiqdammuUerka:a
(j. nomme tllum tbau^ curo alijs iupa litru&
marisrecjeretin armcnto/videtts illti tbauni
nureintrare et qttOtidtemeuusrefecroredV
re ad armcntum/cupiens fdre incognita filn
pafcua/6au^a ceteris eg:edicntenteft vfc^
ad infulam nawgto<pfecura.cttitts recjzcflu fer
tilitatem mfttlecognofcenres licjuresnatttbttf
tbi gfecti futtteamcp nominemutiens auctor]
et Ouds ittfttlam koiaf am beindevoauerut.
t£(t autem mttltis .pmuctorijf aitgttlofa gtg /
nens letiffima pabula etlaptdenobilem/qtte
gzeabaccevocant(vr.b.3ft.li.|cv»
Hcedemonia queatto notnfe bidt*
l fpaaaniainftnibusgjecieutjcta
tranam e^pttiuna in europa.c-' ba
bitatcttes btcunmrlacedemones a quodam
bcedemone femoteftttb bitacedemones t bel
lo contra meflettas nmetes biumttate plij fpi
jp\i& amittcre pcepetuiitivc eom yyircjmes cn$
ittuentbtts oonti relictis cocuberatcftccjc p:o
mifctto virmuttmcdcubim iuucncs erittcerns
parcnnbus natier nota matro pttdoris/fpar
tam voati funt.vt>b.tfi.lt.]c
i£cconiaftcbiee,pmntta.<? ppti'
l tecrumjuic>ocari.bontiesroba/
ctfoires etbeUicoft.^ftautcm te
et onta rcgto cuttts gleba emtoife
ra pahtftris itt malns loos er valde nemony
. fa.flumutibtt8 et aquts imgua /fais er pc /
, cudibiw valde plena . Hemottbtis atitcm
Digitized by
Google
Zibtr xV
«pautdtbtts eftflraow3.p30C38 babes auas
mimiionespiem flummz/nemon etpaio/
t>cg.ect(komcll3teinjcpotcftiUarcgiottpu
gnari.fed folom in bieme quando aaue <rflti
mmecomjclantur. ^ -
^ Jnomta efrerafdem rcgionfe et
i ^ weomatfe^ninriafpeatts/ qoe
-~ to"3°.ni3ri6oceeattiinterteaua.
«wftusgcrmaniccftbtmfacuuis tticoletino>
mc0anuqmm8voaibanmr.quoErtm9 ftitc
mtrabtlta aote £ a culmra bemono ad vnms
betttdemctttjlmmper^ermanos coaerentor
^tjeospmreeadozabant/pwpbanta et
racrit^famacnfrefponfaabemom-btteec
Jtttrcbant/augunjs biumariombod feroie/
bantvmomiommcadaucrammulonon tra/
oneres comburcbant.poft mwtcm foos amt
coanonis verabtisveftiebantaeitfpjo via
ttcoemsoues^bottes^aua ammariaerbtV
bebantfemoseaataculasdaltj^reb^tpis
airtgttatesvnammoauo TrebJUkstnccn/
acbantcrcdcmc8ficmccnfo83b qoanbam
Vjoop regionem/dtciterigttnsere ? ibidenu
«peco^etferao^ftcob^ambmcobuftott
tnummdmefeltatatfe etvitetempoiaUs oa
trwmmnentrc.becpatrtat3tt'mo« bemontt
anttqmmmotemgefaictnata/modomparte
njagnaajmmttlttercsiontbns fubdrasvel
onncria bmmapccdente^aetcoopantegery
3lria finus eftmartd ct pomro &
l ouitas mmoUtftra btcimr.aqua
^^«panpbtUaittitaltamnaut
Samr.vtpataacmtt.^T?ec3tttremove
rtttffelti>aabcrt^/adqtta8 patjIuaX
nabasabtcpntomffcmnt/vbifanatowrom
Itftrts Itcaomccbamaba-totjeetpatjlttmcrai
vwwwmht/etVBtdQmevomemntJ
Wbtamraatto.ittitiL
3dmfede8 eft anriqoa regnott/
«*.*•-■. ^mnbu83ttra8.fcecaureamoe
^^aTi^mP«b^teTttofrc
pfratres fcjttdttctorraui rerrendwffet!
bmcBf«temcuTentt8efttnSenri nmWmdfe
rottw^^^aUdofmtte^aS« -
qremanrcratm^ttmttacofittommaS eft"c1
nmmmrab occtdemcmtnori mme/bat^
^utttav^aborienteqoabeUeaS
«w^oiwtcam^pa^i^bcnniJsaM
^ntbitemQatttt^hmplem^bAru^
Sbtarcmoeftmagna tn aflhca ftc
bioa.eo q> Itb8.uvenm8 amicus
^ ■ - to<incJcrl^vt;b.ti74utv»aiifbiamt
cparomattttomdqmetiamttepbimegyptft
cptt^mte^foriavicojefoarittanomtneiibt
«n ^acafieqoepofteam alfricarcgnttpoftc
^ercmos ttomtricVtUatetramtt bancepa ti
ffappeUara.ieftattcem libta itt pnapto af>
ltt«poto/miaboaenteefte^ptu8/aboc
ctaenteftreoa maiotee ettrogodite/afepten/
,>monemarettbictta meridteetbiopia ctbar/
,. ; barm.v3rienanoKe8etfoIttodme8 inaccetTt
bae^ppterbefttasferoces fopentea /bjaco/
"« 9^cantb3lilifco8.bttCttf^ iftdo.li.cv:
^atttcItbt3tetmfcmtdactt)ofta^ntiltage
ncraa i t>met(i8 loaTntonftroofact vencnofa
etmulta m biocrffe gribos pdofa/vtpocageV
maa l^fas/aoram/etargentom/mmagna
copta rmmajmm/vmnm/etolen/er varia a/
romammgenera.primo aoteoriginem cotra/
^tb3bttato«6Ul>ie3podbericonmiocba::
vncteflouttt8ajum8BUbtamctmarittmam
pott>otamrctomni8regiocomptttcnfi6 tto>
mm3mr.{vt,b.gio.ftJB^et1.jtt;
^tborihgia germanie c quaft !vt
* rimaerrmus ^pwrioja 3 rege lo>
:. # canonomujata.bec3borienteba
bet rmam fme b^antmm/3 mmdte renuBi
etaifatt^m.abcicadentcsalltamfcnonenfetn/
a reptatmone gattia betgta/banc mofa fto/
uras & terrmtt.tn bacaoitas metis conftftriv
^ aotetn regto m mnlris locis fracttfeta /vt>
ntfera/fonnbtteetamnibfletmsoa/monmo
fa/filtiettns/anemoiofa/erts/peajdibus/
et armenri8yfeajnda.^aj8 eft mun/eraUi
aa tgamaiife fontes b5 mtrabOee etmedt
andlcs^qoottjmpow lanmjojes vani faoa
fllr» '
f ©fttfeatndbiTparitcc^pttttiapa^
l aftmrmme^vagiaopidaetere/
. S»o»netatIi8refert3/biJ83tj£^3r
ffenmtetplobttalbttat^ntgt^b.^
Sttritanc3 a cot^ popotof e vo
m C3ta qoaft iiigrtj bomtrittpamW
^,. , . fljcacmntgrumauronvocant.
Soimcct gatlia ddo:cppttfotbtcri/ita m30:
rta.nigro colotenomen funtfomri/cotus pri
ma4hpbenft8 eft cmc fhpbt sbabnit optdum
a qoo ettam voabolom ffajmTe regio perw>
bcmr. aiia vero pjouintiamauritattea ce*
wooittdtqoc cotoma. cefaac £wi&U6,
Digitized by
Google
.0e p:ottmdte
foit etnomc pnMcdedimm^i^imrfiiii
a^quefibifnutcemfunr c&u#cte>ab ouente
numediam babent/ 3 feprenfe&Je tnare mag
numyab ocafu flume ma(ua& rnenidiemott
rem am-tjrim/q fcifcermt mterfee^iHl^arram
i barenas t3centes ad oeeeanuj.-^ eft rmut
nranea angitana que (ic a ringi metjppoUta/
«a auitare eft voc3ta.bee pirima gs e&njtce
aenirgtr a montibus fcprem /babes ab ojie
temtmcn malua/a fcpteutrione rretum candt
catum/ab occafu occeanum arblanrictt a mert
t>teglanfafum gentes vfq> adocccanu befpe
rum penerranres»eteft regio gtgnens feras /
limeas /b:3cones/et ftrunones/et ef epb3n /
tes.bucufcp tftdo.U.jcv.lMi.3ur.b .li.v.crj.t
mauntanea tnquit eft ancolungais que tnba
btrantiurraatblantemonte verfus occeanu^
in loco nemo:ofo/fcab:is ronrm tnigua. vbt
fponre itafamrur omnia genera rructuum uec
vnqj farietas befit voluptaribus incolarum,
ifftaurlocus tlle elatus (u% nubtlaarqj tn vt
ctha (unaria a'rculi.et bicunteunde locu noctt
busmutsn acbiis fgnibus etegippano?. faa
rio:uq> lafaufa ut rvbiarum ac ftjrule canru d
panopqj dmbaiop fonitum gflrege.ftcut ee/
leb:es aucRNes^pdtderunt. £refouttaut ibi
arbo:es mire^pceritaris quarum folia funto/
fcoafera et funt fimilia apflb <f tenut lanugi/
ne funt obduaa de qua veftes eofiriunmr ad
t>ita arte ftcutbe bomb3ce.tbiq> crefatbaba
<me o: eufo&ia a fuo inuenroze fic appellsta
cutttslactan./uol(m miris laudibuf eXtolut i
dantate vifus etconrra ferpatttt tcws et vene
«3.vtb.tdemtbtdem»
Scedoma iit ero:dfo ab ematid re
m geemariafuitotctafedmacedo
beucaltonis.Tlepos pofhf tbt ba
buftpndpatum mutauttvocabulum eteam
roacedotuimt a fuo ttomte nucupauit.vt.b.ift
&o.li.rv.48raurcm connis.ab odatre egeo
mari/a mencjiescbaie/ab occafubalmattce/a
fepmpnemeflte.vt.t>.idcm ifuttautempama
ftlcpnidii magm et regio tn aurets venis et
argehto optimaylapidequeturem vocantgig
It&jto eade^uincia eft mons olimpus q ejc
cellaiti vcmce turum erJOlUrur. vt in eius a
cuminenecnubesnecvenrittecmines femui
tur.vtbtritidem.fce mscedonta autej.b.piu
U'.iit).e.a* lifrscedonia autcm ematta bicta
terrarum tmperio eft pofit3.becafiam/armeni
om /bibemtant/albantam /capadoriam/firia
egyprii/tauru^ /caucafum/eft rranfg^fla. bec
tn baoris medis gfis bnataeft/etpofledttto
taltterorientem becfcj indtenumjtg vefttgia
nfcenpamsctbereulfs ettagata . becdr tlta
macedonts/cutus ptio biepaulus emttttsam
j>ato;.lff. vrbes bireptas vendtdit.vt.b.tde;
2gneft3 gjede eft.putri^ trer rbef
m fauametmacedomam interme/
bia multas conrinats gentes opt
ta eta'ttitates.vt oiatpii.Uitj.c t,v
£fi& a mdTtum ^uenm eft voa/
rtt ta.eteftpma^)utna3^qu3 fcar*
nubius vfcp ad medtterraneum
mareredudit.vt.b4fi.U.;v.bec3bo:tente bo .
ftijs banubij tung&ab euro sutem raric/a,
meridie macedome/ab occafu btftne copulaf
vt.b.idem.^tautemregto corincns plures ,
gentes opicja etduitates frogtbus ferajc/ba
^tuidsnsinvenis otineraUbus ctm lapidC<
btt^etcriammetallis
£fopotanta gjecametbtmologi»
m smpofltdcteoc^buobusfiuutjs;
ambiamr.nam 3b o:tente rigrirri
babct/abpccidente eufrstem. Jndpit 3tif 3
fepteiimonetnrcrmontem taumm etcancafd)
cuius 3 meridie fequimrSSabtloma etcaldea
vt.b.3fido.It.tv.i6ftautem regto m afta mC
mm antpta tam in teto q> longum babundaf
m rrugtbus /pafcuis /peeudtbus/et armentif
lootples in biuirtjs etmetaUfs*
£dtaamedibregeeftbictaq<pui
m tiamillamp:imtmseft3gg:erTud
T?3ber autmedia ab occafu gcbia
regna.a feptettmoneannema drcudalsb oi
tu cafptos videUeetm6tes.a meridiebj gfia
"Decregto fbla medica arbo:e gtunt qua alia .
regto nuff gignit(vt.b.3fi.U'.]cv.£ft atitre
gio valdeopuleta mulris fluminib? trrigua/
ciuitattbus etopidfs pdsra/mulrop ppto:rl
t)»a /auus reges magnsm babtlonia accbal ■
beotum tmgtum anrtqutms x>miamt $ihus ,
atit regtonts incole vna ctt perfts nautgio tn
afTrica tranfuectvcum Ubijs femtfcoerdtciuof
Ifljtico^m^taUnguaetbarbarsmauros vo
C3uemnt.qu3muis nt3uri a nig:o colo^ ftnc
g«co ideomate ficyocari.vt.b.3fi,U4]&
^os eftinfulavnaetad3clibus
m que omnium nifulamm eft romrt .
bt(rima.etideo mebs.tdeftrota
i t>aeft4?ocat^(vtbiafcJlftdoma/
libwqutndedmo./^ftaurem tnfufa mnldQ
bonts re/erta. (vt.bidcT^ft.ietfpac^ baut
ous quauriatem foU ferrilitaarecompat/
fat»
Digitized by
Google
Zi&r ;.; kV
« ^«W.-.tt£dfoeftj™,fl4
- ww<P«.^filiaf»^«rUlifi,52
<5 ptes equates ©uiidens fflam «»!"/? r ?
tF.paeriemectamni adXZS^
mwrer^uodetitebSSfSJ»
lH*»ad3n8mpu'a^^™'f^?^r-fl8-/
e/Mtt8(wBf^vmari8.to;S^''a8
Jrrenjgermanieefrflttinaaai..
em/mbawnammendfe/ettftttnibB^m
w^mowdente/oirenaaiuSma&L!
mone.etdJrermanm^ZCfc
eaeesKSS
S^rfttt—
Bssasassg -
^aetpaaftcaejnaiura tmnus gc^mcX
ssasaasftSS
S«tcsadbarma8oeffi,Sm?^
pateemambnsaptb&SS^-^1
barbaa orca m piditames erftrf ™2Sr •
panente8/fnntbttmSDaS*^SI'11?
bancinfttiamEnmS,ZS^ro •3<J
i«<^tra,romfXb^^"3i'(i,,30'SiW
nmattsadbeferatmraW^!*^"'8
baiotbfiliobjrmwlwbiateteft
iilfssi
■f ^kksk?
•»»• e t>mifa.fitaut wS&KESJ
., ^^aymoiimorayWtoX^Sf
^SfbScSS^
m.KwmoBtetincolaa.e.TeopTOSttdi
bs.fimnettttpinetetoIeiemc^ttmS
^6rferamr.s«8attteoZi„%*
„■'.'" ®^w«JBe»cmi38notiasi) '•
ss&SSS
«d^lIotte.!tftantSlebadn8^g(f^w|
fWfmpw/ncmoabne/etptariaiiSr
*•&*«■» amtanbua etopidis t>al»
tto^nttnamr.omisgeiweftfotrisypQpnlofayr
bdttara/wbanatttbabitu mo&Eb£Z
9ffca»^3afie»iB(»ni)icm. '"
Digitized by
Google
&tpmincti&
©media e rcgfo ro afrrica cartba
tt gmtottguaetouiana.3nc$itatt
tem a fromme aroiftgam et ddt>
nttittlumtecogitanotum.babc8
ttbomifinesmmozes^Teptenmoneinmare
tendttro farmma/refpicft ab occafu mattrica
niam ropbenfem a meridte etbtopu genteo,
cftregto capie pinguts tn mtas locis/vbtat
ftuteftns eftiferaa generat/vbimagis eardua.
cqu08ctonaa?08#aeat/cu«8 vlteriota fer
penttbus cc beftqs funtplata.marmoj gene/
rateamio qnod nomedtum Oidror (vt. o .ift.
lurv.
2W>onmff8^umcta.vtbfatp!i
n mu8.li.i$.cv»appellaturp8 gal
Itammquemedueraneomari aU
UritttrquondagaUia biacata Otc
ta quc amnc narbo ab iralta eft oifaeta et al
ptum ium8.nuUa eieft^pumriap pferenda tn.
ailmviroaMnindignationencc in coplcwni
omeopum bteroterqttmuaporius ##ttm
_ aaefto4C£nda.ftamma babctnobtltfiimamf
croe rodanus gallia^rluuiua feraUflunns oc
afpibud ferapiena gterrlmt^puitmam narbo
Renfem.(la$nababetmulta/?po:m8 puum
ct^pmnnaoualmultainter que marfiua oba
netptwparomtoriuaautnarboneTto «puitte
lougtrodo punct,ccc7J]qc.maia paffntitatiru
oovcro^rim^mtmapairuwtffaditagripa,
buojfc^ ^Uriius.
*pbii nome dt^utntie in tudeo-
O ob opiPur viro V pofterie beber no
rotnata/g et tctra antea anriquu?
appettabafeo q> motes aureos babeatquea
teonib* et feutmmm befttjs mcolut ad qs nt
lue accedereaudet aU£/nifi naue ftanteiujrta
Utroa et iurta terram qua vnguibus leotro cc
ceraru$ fera^ fonammuaritvtftbemeeufen
fcrintfacOi tn mari rectpiatur(vt.d. rabba .)
^ fup illtt toaLdt peniflentnaues felomonis in
opbtrromptu tamcn att^c.u}.,fce.nojJo.£>
(idemfcreOtdtpln}mtttitetnttmtoU'm &^>
utna au£/lapides pdofos crilbpaflbs % ad&
mante8.umUgnuetbcbanttatte8pfttaco8ec
pauoa etoented ebumcos fwneas et bcmaa
aUas moTmjofas{vt.o.pU.'t tfi.) adbanc re
gion£berodeat»l6go8 maris robridratttu$
guenimr etg infuta afton gabcr qua poliea a
lennder magnus terre adequit in opbir gtra
£ror.incokauf tcrreopbir vmims 0* fttrpe
bebrea nuuro copue vi<% ad regionem tndie/
quenunctoria nucupatbabitaaciut(vt rcfert
iofepb (ct ab opbir nepote beber opbir tota?
^umr^vocaucr»r,vtto,rat>3Uttsfu£.t)^uc*
vuj.^.jfwta&tteopbfrfitms fccbtatt ftt§
beber. (vt p$.£>mj. ) jf.4£ftattt ifta regio vt
anatcncenla&qttastonarcmtvto; <6en.*
rj.eta^n moufeud aara'8 a fpeaebttd arotna
rios eft fimtlis ctin gemmis.vtoicttpliw.
2Uandia eft qdam^pmntta modc
o ca Htarorrabofttarentvbt tntrae
mare.|>bantteott(wa.a merfdtc
tndnajrtgie/atotiente occeano.w britanicc
putncta ab aquitone mtenojt c^tuebclgicee
a?pmqua am> ^ftancuteab occtderc £ft anttcr
ra paluftrm etaqtiofa fereadmodo irifule vtr
&u^mari8b»c^/at^icm'fttmtodrdrufa>
babena lacus ct ibgna multa etpafcua valdc
bona.etidco armentm pccadtbua ettumen^
eft refcru.eiue gleba in looe ptorib? cft val$
f rugtfera/et m pumbuf cpancmotofaotquaj
foimamrmatcriaaptaadtgntum uturimc».
cteft terraOtmnjs ^tranfeuntp marcetflumt
m pummu opuleta.c? dmras opitatis trate
cib inferiim nucupafin laorio.buuccb j&o X>z •
in idcomategermanoc.Tla adgcrmanta gtl
nctquo std fim/quo ^d mozes /quo ad omnt
et etia quo ad Itngua.c? gens etegans ccotge
robufta viribus /audajtato /venufta facic/bo
nefta in mottb^/ocuotaoeo/fidabotb^ ^ pa
dftca7minu8 pdta tntendens ct rapribus c&
aUegomanic nationcs.
*Kcadaocccamefnfn!a iujaamare
p b^nictttnenropaajqTCCtereui
fule multc adetn ptermtate ct vict
neotcadcaMuknomtarttvt fumm pmucrfo
l^4^0efemf6tja^ancouU.pt.0.3fw
intt.pv.c»ocmfuU8-
Sraduljacloaismprib^ouenttf
pftimmex? vocabttUterg^co in
tatmtuveituto^potrofnbebtat
co cto€&Q<6apnd nos Odfric tnterptatvcO»
^fi.U.jcu.cg. ifftci o?r7 octmaf*vt.o.ibtde.
qterotgenetctt9u>r^miVfera^3rbo^eo5
fmis/bua m fcugnu vitc*no fbiefnc/ynecc/
ftua.fj ppcmaaerid tcmf>ie8.e]^mu8 mcdto
fon8 ^prnpcnd tomnem^ tmga&diuibtt^ in,
qmwnatotmrmmta/c?acUt?p^pctmpm|
bomts bumatto gateri tnrcluf^it.qt vnoio>
ftamea ropbca.t.muro fgnco vndio> cirdiati
cta.ita vteros pene at celo inccndm pmgatV
pftmucpangclo^arcedis frwmb^malis ftu> .
rdpbccftagranriaeaono otdtnatu.kvtbomi
ncB ftamtnc/angelos vcto matoa bonf angc
geli fubmoucat/ne aucut fpm vtcarnt pecca#
mct adw? p^teatpwadilt (t»mfo> Jfido^ u'
b»,rv^ac»Jo teraoJvbitraoamrccjmtboC
Digitized by
Google
tiber xV
0eamdama«temmijgiftm m btfro.cr)'.{bg
gencfts offtcplattmmtoeus a pnciptb crea/
aonis berbis et arboabnfiocum Ddtda^sp
lauit ct bacm mandi paiidpioXm orientcr
% tlle locus draroemffnnus tongo terre etmarif
tfaau a nofrro babitabili fegjegarus a oeo e>
t>im0*udmvt vfcp ad Ittiiarcm globa amn
gatvbt.ppterftmsalomdincaqueMluou n
eucncrunt{w otdt idem)£e psradtfoaute*
otat3o.oam.qjveroeic vifibtU ctmutftbtlt
creamra comUrurus erat beus bommcm fcco
bmrrfiia^p^aimagtncct ftmtlitudthc ftcut
quenda rcgc etpiinapcommsterrcet omnm
qucfuntin ipfaj>ftrutitquafiquandarcgto/
nem m qua couctfamsbcatam ouceret vita i
tfte Joms oiuinus eft paradrfustoei matubus
mcdo id cft m oelinjs etvoluptateplantatuf
3no;iente quidem omni terra cdfiot penimf
tga» a tenuiiTtmo acrcarcumigcnsyp^ntif
femgecftoribttscomatusyetbonoodoseple
nus#tnmcreptems/pula>«mdittis vniue?
fe/gaudtj ctejmUatiotns^pmpmanum cream
rcfcnftbilis ejxedens intdUgenriam/oiuinai
regio et[otgna ei/qm fcfc? m imagine erat i quo
mbtl uranonabilm babirabat.fed folus bo/
rno tiutnammmammplafm3.3temftrabuf
ctbcda Oteunt^ paradifus eftlocus m orien
rc pourus/tnrenecto occeanoctmonribus op
poftris a rcgionibus quasincomntbomines
fccrems etrcmoriffimus efr/pnngenfc& alritu
ome vfcp adarculdtpfius lune.mitaute loc*
fumeconucuienaboinmunnoccna «ppterft*
maniaustcnigicm.q: noti fngus ibi nec dtt
fedgpetua tantnes.vtoicit .^ficloms 3terr*
«ppterommuj bonopbabundanria.cn.pt.0
auc5um^eauimtebctai.|am.c.)c.qutd rime/
rcaut Oolere poterant m loco in quo erat tan /
raamucnuabonop.vbi non obemt quiccj
quod bona voluntas 3dipifccrct.nccinerato/
came animu bominis feUdrcr viuenns ofren/
oeret vef m aljquo moleftareL^te^pter fum
mam amenitatettlapniucrfepulcbnmdtni»
cratpjontmariu .vto. oama. qSwtcfrafctam
arbo;u q> fto? ? ftodtoj immarcdnbilts pul/
cbiimdo..11a arbojcs comano gdunt/fto«f
nonrnarcefcunuSri^pterfumma ioamdm
teiquodaKftarrmauu ©ulcedo.q;ib(tftom
ne liemupulqj vifufc mamffiitm ao vefcendtt
^cn4j.3tec«aaffe(blmasplenimdo.nam
purtraa aeris daritasluds ,ppoiricnatur.vf.
Dt.bed3.31em #pter folifemnditate.qSatte
ftatf6tmtmganriu.mmrimdo.^idtcm^en
^fons afcedebat^ tmgabargadifum^m q
- wotftumina rtmifas. £&$. 3tcm..^ptcr
toct7eamm"mte.qb*attcftamr fimanonts a?
alrimdo.Ba Itinarcm' tangtt arcuuim( vt. o.
bcd^^iftdo»)tdcftgringitvfo>3daerequte
mm poft iRam acrcm mrbulcnmm vbi ftnts e
tfrermintts ejaiarionttm i vapop bumtdojuj
quoaim ftums t^pgrdTos lonaricojporiisp/
,pp;i3tur.ficot ctpomtalejmndernonifecttn/
bnm verimteamngitm alrimdincoibcmuj/
ncfed arculum lunarem videwatringercig
bolice vtcms matima alrimdo ^ incogabiUf
rcfpccm terrc inferioas tnfmu3retim3te^>p*
ciustinco»upnb4Uratemquod attcftamr ejaV*
frenrium ibi vitcloncjitttdo.naj ibi futcnocb
i belias viut vfc^ bodtcttncotmpri.bi.ma/
giftcr in bifto^Htbilcmm potcfttbimoa q«
eft vmum.nec bocmirandum cft oe paramfo
cuminbib€miafaama8;cueinfulam:m qua
momiomm co;ganon putrcfcunt.T altam in
,v quabomines.nonmonpoirunt.fcd opoitct
vt vlrimolfcnio vltramfulam ocferanr^iaue
rc fupra^ebtberniatn littcra.T>.^e'paradi/
fo autem^ci^fimmitopinio apud gemtles
vtrefertpltnius(:ibiloquimrbc infuiis fo:m
naris.Oe quibus .ctiam ■ loqttimr : iftdo. lib:o
qumdcamo.mteriquaseft vnaqueomnia fe/
rc parmritbori3*vbibnmus fpontc pjoacat
omnes rmcms.vbim mgiscoIUum arbozes
virozcrronbmmetbutcozc rrUcmnm fcmper
veftummr.vbi3dbetbarum vicem meffis t
olusadcit.vbit genriUtterroj ctfcmlarium
carmmapocrarumpjopterfoU femnduatcm
cafdcm mfulaf par^dtfttmWcputauemirtqc?
quidcm ponerc eft enoncum/mm pdictc m (a
k, foitunatc fmt in ocddente contra lcua mart
ritanccinocccano coU3tc(vt.b)3fido.U.t^
l^smdtftts autem m czimte m aUifTimo mo
tcmcums cammmccadcntcs aqucmattmti
faauntlaconiqttcmfuocafutanmmfaatftrc
pitttctrrango^mmomncstncolcmttapjedi
aumlammfurdcfctttcttmodcr3tofonimfett
frango jc fcufum audims m pamuUs cojmm
pentc ( vt Diat bafums m ct3mcron.fimtltrct
ctamb:o.)e3ru1oatttemlamctvnofontepjo
ceduntiUafluminaquamotpbifonquietga
tes/gionqmetnUus oidmretrigrisaceufra
i& bequibus tn #en.fittn%ntto fpcdaUs *
iSttcrc fopfc in tractam be ftumtnibus;
arcbCarcc^ocftmajmna in afta
ab indtefimbus vfcp ad mefo /
potantcftncseftfpozrccra-piop^
tcr mutaam cnim parcbozum vir
mtcm. aHiria . a cctcrc rcgiones i Domen
Digitized by
Google
fat p*ottittCH3
ews^ertwtSuntautemmc^mnttepar
ctpfia.Queregiorte0rtbimutceMUi^ytmfla
ab mdoflumujefimtunty^nsaftuuiodaudtt
tur.loca aut montuofa et afga etftumma mul
ta.^ntautenji>mnrien'mbu8fut80tfcrete
nommaa^pprijs aucconbus trabentes ita/
namaracumaaboptdofuonuncupataepar
cbtant autem a ftcbia venientes ocojp auerat
C3m.qut'aei:fuo nomine voattertmt. bttius
a mendie eft robrii marc/a feptenmone btro
mcum folisyab ocddememedia.resnain ca*
ttntj.pojrccca a cafpio man vfcp ad gatte (d
tamm.tfftparcbiamulrid rebus ^dtgioits
ct monlrruofts miranda (vto.pUnius Ubio
quinto (nam ibi beniefuntfcroces pardi/ay
gndesyatcg lincea/etafpides.tbietTerpattef
nawtaicutirimietfcroccs.^enseriam pura
cftct audelta avkm ea/p:o omni pulmeto
<z odirnto bteta fale % ardamomovt oidt ide
ct oiamrtbidem in gto.mg oan.be perfarutn
resioneet parcbo5*c vtj.ctbeftiaque fuwlts
vtfoerat, . ■ , , _ ,
aidhna (Trie eft^utttnabca quc»
p t>ampbiliftca.cuiu0duitasme/
tropolis qtte nunc afcalena otctj?
anriquime pbiUfti voabatur. ejc
ottoduitatetotaregto paleftuu vel pbiuftea
ptifris temporibus voabawr.vt.b.3fido.lt
p.3remeriam oidt.li.t>.in.c.oc vocabulis
SeitrimpbtUfteimq«itfuntiRiqaiapbatcfti
tti oicuntur.t^.ltttcramfermo bebwus non
baberJeO p eo gtfco vnf f^.f an.de pbOtfteif
Bpalefttni8.0icunf itacg pbiudum a fua dut
tare/que quondam pbtitmm cft voata.pmo
autcm oicebanmr aUpboU'.i.aUentgeneeo #.
fempermemntftlt}8tfrabelalicnictt6nge3b
eontm fodetare etgencrefeparari.vt oirif ide
ibtckm'TXcregto(vtbidt JfidoiU8 li.rv.)
ab oneutebabetmare rub;um/a: mettdiatto
laterewdeaccdpitm/afeptentrionali ptega
ririoatm fiuibns clauditur/ab occafu vero e/
<rvprio Umitc termmamr vt o:4bidenw£>a>
fimemautcatpumaptra^cruntpbatfteia ft
UocbanaattnomuK-icbufcum/aquopjtmtt?
fu»teg^ifipbtUftei^canibati.vtt>2©en.bc
dmo^5en8 vtnatraterodocus aftutaetcaU
t>amoteftafemg,regnoifrabeUticoet tnfcfta*
tumqutap:ofpcritariiudeo?.muidebat.tum
criamq: oefoltfmfdtdratcct.dcmannaru?
mfutamm fuo oomiito fubdttamnt fomtucu/
ucetpi^nimtupfumebat;vtbidtidcm. -.
SnpbiUaquect gfanria btamr,
p go^Qmn^wHttrccftcj^oHt^
vt.b.Jfido:u8.U^.^mnriaeftmmaioaa/
litfbabct metropoum vrbem qttcfolentt^ mt
cuparur.vt oicittdem quamYaileneue aririo
cbus qui anriocbiam eondtditet nmdattit (vt
Diat Jfidojus Ub:o quittdcdmb)>^ftaute«t
regio marittma inter datiam et bituUatri/a cf
in ttaliamB ctpriminfttlamnaoisafvtpac}
actoo oeamooctaoo.
annoniaeuropce^nindaqtteab
p bttiufiquottdamoccopataabco
fccm populo vutgaria vutgarifcd
vocat3.qttCboptcj;eft fctfm o:ofmm.m3io*.f
ct minot. Waioi qttidem cdixi vlterio» ftrf*
vttra mcoridee pamdcd confhtuta.3 craa bti
nt^amoniec^aptmmsciceuntcsefB lo»
gifTimapalttdis ctterrammfpadact ceruo^
et beihap vemcjia fnfeqttentes tandem folutn
parinonie tnuettcrotqttireucrft ad^pp^/cot
leoo agminc m pannouiam redierut.et e^ptil
ft8 inco)i8 a primena (U^ ozigiricnomen ger»
rictpatricMdcmnt.vtn3rmtcfodecttf.i0l
autem bec^uintta pars mcfic qtiam banubt
U8 fluuius pzeterfluurcc grundit vtotdt ^Jft;
ti.jtv.ct.j^i.babet atttegallattam ab orientc
grectam a mcridtc/^aunariamctictliam ab
ocddeme et gemtania a fcptcnmone vt oicit
ide^ftauteterrafpadofimnta etferrilimma*
monrib9 etfitms mttBirilTima mulris fluntiiu"
bU8ctaqui8tm'5tt3.,Sleni8 aurcis ct alt)8
met3lU80irifiima*babe8montc8 matimos
t'n qtttV omeifa marrno:» gettem tntteniunt^
©al ca5 optimttin quibufdam rmonV cffo
bimrrcris expccocUbtts ^ptpafcuavbcrrim»
panonia acUmptctfrttgtfcra eria eft gleba eP
valdcctvinifcrain mttlris locid^tmtrafepUi
res prinetcjente8.no foutlinguavcrocriamo
ribus % vitain plorib? tHfferctitc8.ficutidem
bidtcr0clc^.biatattt.3lfi.U'.i^.panot>3p3
niiU6alpib^cvoata.cib?3bit3li8fecircu«
rec>ofo:ri8ectfol3lm.3mbttfc5fltt09f0ttr
no.f.ifano cv3ttata.b5 aittab orietemcft3.
ab curo b^ftna5.ab amco aotpanmos babj
alpes ab occJnt gamabelsiamafepteritone
tanubitt Uriiiteqtti germania pterflttiU>icp^
fter of etb vftnom vocant tcrra qua iujia patt
nontamarcttfttndir. }„
arouittfttlacftaparato plato ft
p Uonomiata.qt)efuonominep3
ron opidum ct infulam nomin»
oitvtdidt Jfictoto.gtStut^11
tcm martno: qndtdifftmo q^jpamm otcunt.
ntiottmaetfarctonelapickmmarinonbtts^
qoidcm pftanrio:cm etutter0cmtna8 voiuiM
m»tn.vtoiac3fidow8#
Digitized by
Google
Zibcr xv
j&irapottsregfo dt in eofinio m
p bieerpalcmneotctaaqncgcitu
ronbusbommuimpiopquecde
flfi^efuntconfumpte.termemro
• magfs fberrima § tmncbtcrofoiima/nac oe
ferb eft ctejcuft3.n3m p*o fcelere incolani be
«totgnwocfccnditqui regioneminaneres
eremos btiTolutt.cuius v>mb;a etfpeaes que
(bam tn fautllio etarboribus adbucpidetmv
■pamnafainmribtpomavircnria wb ranta
fpeacmaturitaas vt cdendi befiderium gig/
nanr/que ft carpas fanccfcantacrcfoludmri
jnereramricpcralant quafiadbuc ardeantf
bucufqj 3f1.tt.re. )bec,pumri3 antc etus con
fumpribnem tta futt locuples cj> inter cius la,
pides fapbmctaliegemmc pciofeinuenteba
tarct mtereros glebas aumj (ficuttigit tob)
bfcens locus f3pbtn Ispides em$ ct gleba e/
ros auroro.^ob.jcjcviti.fedpoftea tota ttla re/
gto in marc momroro eft connctfa.fic vocaro
eftquia necgignit vindVnecin feacapitali/
quidergcncre viueririum.n3mnec£ pifccf b^
nccp auesnee^ nautgia paritur.q: omnta vt/
ta carenria/in eo ad fundrim bemergunt'. lu/
cernafi roerttaccenfa fupemattt/crmiao lu/
mineoemcrmwr(vr<b«3fidorosUbJO beao
quarto ( 0uerc fupja oc nwrimomio/tn tra
ctam marium craqu3f.3n irous maris ripa
arca innrna fodomeaefcuntpoma fupjadi*
cta afpeau quidem puldna /fcd guftu ferida
etamata.vr.b.glo.fug fecuudam eptftola pe
m.capitulo fecundo.£ft autem alta pentapo
tts tn arTna tnpiouuiaa ttbie 9 quincp autca
ribus ncnominata fcro'cetbemtce/cenm'3.3/
poloniapolo/'* tboloni3is.erqutbus tbolo/
nrots crbcrnices arcgiombus fuut vocatc.
sSrautem bccpentapolis Ubicirencnfi adi»
cta ctcius ftmbus c»cputata{wi>K3ftdo,li.
iftfia fiacperfida regtb efttn afia
p «narotbofregnabcpucjfa/oc/
fcendens ab o:m adindos/ab oc
carorubro tnare babet ab aquilo
«e veto medcam tangttab auftro germanias
queeftdeannemtroqutbus eft uiaiflbm epi
bum tiobiluTimnm.3nperfideautprimoor
ta cft ars m3gta ad quam nemrotb gigas p*
conroftonem unguarumabijt.tbtcs pfas imie
rocolere boarit. Ham bomrocs in pambus tl
tts folemcororitquiipfopttnguavd oiaturf
vtbt.3fi.li.rp.)^ota3perfi33pcrfeorese
a.ut oe gieaa in afiam tranfiens tbt barbaras
gentes gjauf acjOiummo belloedomutt. no/
twTmte meni vtawrtftene oorocn geo fob
icctebedtt(vtb.3ltdo.K.ijc.be vocabab*8 ge
rium vbf ait.ante riri cempo:a fgn&btles rcpu
tabanmr 7.q.nulltus momeri m geribus ba/
bebanmr.mediauton (cm^ potenafTimt fue
ninc.vroiatidem.46ftautemperftda Iariflu
maetpaldcpopulofamquaciutras nobms
nomineelam ftc oicta ab elaro fwo feni aquo
pmo^pccfltrgens perfamm(pt.b.3fidoms;
ct ab dam pcrfepmims d3micefunti?ocari.
£(t auwn in perfide cwrias nobtWTima de>
matda nomtne/quenuncp,fjpoU's nuncupart
, bc qua 0iarur.i.macl>.w.3.q.m3c5.ir,a.er3t
mitmpemdecwiaselemaidanobmmina^
copiofifltmain auro ct3rgaito.templd in ca
locupIest>3ldeetiIIicvelajmnaaureaetIoa>
ce fojaqucrdiquitalejc3nderrcr macedo^a
Jrenea^pumriaeft tri europa ter/
p ra ai:a et montuofa cuius mon/
les pirenci oiamror et p:otendti
atr 3 maidie vcrfus ocadatte ot
tttdentcs ab muicem matimss regiones. fla
alpes pirenci oimcwntinter bifp3ntam ? g3l
Uam tam narbonenfem g> tugdunenfem."Da
bent autcm ab oriente germanism /» maidic
ttaU^m/sbocadentebtfpsnismyab aqutlo/
ne gsluam ^tcunmfautpirenea 3 aebris ftu
mmum tgnibus.pirem giecc tgnjs cft tattnc
crebris em flumimbus montes pireneiconctt
riutmtr.vt.o.3fido.ti.jcv>.mxbe monribus;
<Sr puatea mutto^ etmagno^ fluufo^ o;igo
et^rina'piu5.maternertCfma]ctriiord/numiC
feramm -jtumentomm. multop venas conri
ncns metaUomnt / fontes babens /munirio /
nes duuamm ctcaftromm multas etoiuerfaf
tam in moitbus § in lingua nutnens naoo/
nes popuIomm.v>ttiarraterodocus.
'§Qme& rcgto eft in it?dia verfus
p orientemuimontauiscotraoc/
ceanmu fita/in qua babuantpig
roabomincsparot cozporis vir
btajbitales.^t. b.pUriuet i&qui in quarto a»
nogencrantin feprimo kncfann, bicollcao
cjceraroequitantfuperaricasctpugnantco
trz smeQJnidoe etoua eo:um conlrmgentes
nc contra eos boftes muI^licencur»pt.o.ide
pIint.U.i?.cbe bomimbus indte monftroofis
^ucrefupja.9bi tyeeifdem tractarom cft.
3ctaui3 galite narbonenfts eftp
p mnriaquampicriangUfcorina/
riigio impetentes anriquims tn/
babttauemnt^t fandemregtont
* germ*ejc wa anriqua^pfapia nomen inpofte
rum rdtquemnt . vtnarrat bifto:iograpbus
e;odoajs.qmbcb^«nia8 mubus ciaiTcm
Digitized by
Google
hepioviincii$
fedentes o:am ocC3ttrtmoTn aqmamcum m .
^ferunc.candem contra incotas non fme bet
lommoifcrumneloaimmpamaobtuietttes
pictarium opidum 3 ptcris nomuutu vr ab
eodem erodico 02 cottftruixrunr.ct longo pa/
me conftnta ptctaoia vocaueruttr.*Dec,pum
tia g longum maris occeattt.piecta turoniam
quam pterftnir Ugeris attmis babetsb oaete
bifpanos a meridie /occeanum ab aquilone
brirantcom/etimno^em brimiuaminfinua/
qutramco ab ocridente."Dcc pame.puinao/
la eft paara in mttlris.vtnarrat tdem.Tla gle/
bam ofotur babcrc mulm feroletmomnui fe
refrugum feracem et froauum mulcriplirium
alatritero vtniferam <£ft eria rrugifera ct bomT
qoegignttbumos mulripUaieropulcuta roa
ris poaobos in(i$niB eft cttttraabus ct opi/
0i6 tndit3.amnibo8 ccfonribus trrugu3.cani
pis/pKUis /ec nemoribus /eft amemfltma cc
ctrcagtcfl mahnuaa fajis etrupibus manmc
eft munio.vt patetiu opido rupcUettftfiuc a
ftro./3dquod3ccemj8#pterummloaet fre
n attguuus/vir b3bemr vt bidtidcm.(? genf
lingua etmozibus galuap ^puinnjs eftadmi/
ftaettdeo quamuis aprimts ptats bocbabe
ant tliius genris ttariones vcftnt lurura foi/
tts co:po:e elcgantes a gaUids m quib? mije
tt funtboc iam otrareront.vtanimo fmtfero/
ces etingcnio g aujs vianis gcnabus acnrio
tes veiamo:es(neemirum).*nam vts.tyu
li.nono.fc$m oiucrfitatem cdi factcs bonunti
et colo rcs/co:p, rolroatttttes/animo?. cciam
©ittcrfttates ertftunt • ^indc romanos gtaues
gzecosieucs/aftros verftpeUcsvgaUosnattt
ra feroccs ct ingenio acrio:es #tudofcp.quod
vricp namra dimacttforir.vtbiamribidem.-z
tdco gens pictatticica robufta co;gc/fade vc/
ttuftaaudajcammoelt.vtbt aluda ingenio
er aftuca.vt reritatcrodocus.
Jcardiagaliic bdgtce|eft,puittck
p" aquodamopido/fiuecaftropon/
ririo fic voara. vt biricidem oe re
gionom befctipriotte vidclicet crodocus.Da
opidtmtqctyucptcbeoj intUo tcrrc conftttio
vfcp adocaouum tatauicum annquims op
ttnntue oommin ^jibcmr a quo toms pptus
tHros pamcfir.futffc credtmr tn pofterom no/
imttaris.£ft autem eo^ tcrra frogtt et rrucmd
valde fcraictmgua fontibus er flumtnib? m£
ris babtmdans pptts /tmrotra nobiubus aut
tacibuscaftriset opimsfommmis etfamo/
fts-vtbeiges eft feu bduacn mdeambtanus
attrab3tum ettomacam.vtrefercidcm^ p
«roria un) oioa renuro fimswm ^crmaitiown
ab oacnte.gaUiam fumb:em a mcridte/occra
num gaUicum fcu germantcum ab ocddente/
britamaro maio^m fiuc angliamab aquilo/
nciQl autcm ouplcr ptcardta fcj fucnc; que
gallie vric^ magis eft^ppiuqua.Blia oictmr
terra infcno; /quc ftandoc cc rcttc rinibos feo
bwbanric^ppmqoto; eftetc6tnncra.ete ag/
nonianuncup3ta.^liriufcppacricgens cle/
ganris cft ftamrc/radei oeccnris ac venuftc J
aodaas atttmiylcuis ct ooaUs ingen^/intei/
lccms dari/affca?pi| tdcomatism^gis g»f/
fiauarom gaUicu3ttonum.
amacbea que cc cbatijoca rcgio
r tujctabecalalencftrua.ar3ma/
cban autcate cft appellata/ i qoa
famttctj)pbcc3 cftnams.ee 3ltonominc ar/
macbta cft vocaca/aqua tofcpb vir mftus
futc/qot cum mcodcmo co:pus oonum tnun A
tit ac bouorincc fcpclmft. vc^>.g!o.fug luca.c
rni;.ff.ifltaurm mbu effratm m tudca fica /
etin alnmmts monribus coIloara/^ppccrqcJ
? tamacba id eft crcdfa eft vocata* T)am rama
ejtcctfam fonacpt.b.biero«ifftautrcrraquam
uts monmofafernlis in frucnbus etin rrugi/
bus in vincts et olmisyfounbus trrtgna /pu
nt3tC3cns falubcmina/fims alrimdtnc val/
be rtrma. vt oicit bicro.ee ad remorimme fpe/
culattdom mulmm apta»
4&iriarenenfideft£utnna regto
r fcjquaretmsarcuifmicaccjmdic
fic oicta*co c> cft turta rcnu ( vtb#
5 fi.lt.tt> )cteft terra babens multas dmta
tes a opida valde rirma.cums gleba eft fru /
gifera et vinifera in mulris tods.gcns roms
et animofa in vita et in moiibus/cduementi/
3m babens otm germatttds non camen ita ttt
biatlpolijs ecrapinis.
^uatlia cttpuintia qttonda bar
r bara btita^cmus gs vtroma ct>o
C3t3.mw*m5 audatnucatttcftfub
jrpiftdercgno baricfubiecta.cuius qq cftviro
nia vocata.a virozc (ic otcta.eo cp fit gramitto
fa ec pafotofa/in locis pluribns nemo:ofa.c^
gleba medickritcr cft fmgtfera aquts cc ftag /
nts imgua/pifcibus marinis ec lacualibus i
recunda/plmes babcns grcges pccudes ^ar
mcnca.firie vero parribuseftconiuttcta/olo
ftuuto qui narua ^tdmr a noricop ct mogar /
boawn rcgiombus cft bifcrcta.vt.ouerodo£?
Jncama qucdam cft tcrfa modtca
r adttiratemogmmnafitafuc*ripa
rcfti tncer montes^ptcnfa vfq& ad
dptdotn qb* ptnguia nominac; v» 3reno qui
^ cius mcdium oefIuittinauiacftPoaca«ct
Digitized by
Google
Ite XV
« eft tcrra §uis modtca m vtroqs rent iuroje "
vfq* ad monriuro cacuroma amcna mirabtUt!
cr fcamda.tauteem pulcbatudinifi efter tam
.maedtbms feralicatts <J? tam ibi bsbifautes
tperiam g ripam trattftttt facientee belectaffc
rcftat quafio;tu8 meftimabtus voluptans/
tam bulcero em babetglcba ettam ptnguem
# rrucms et fruges mira fecunditate panter z
ceIentatepcre3tet<pduat.'7<pcreattncodem
ag;o arbwes pomu%as /Oiucrfi generis nu/
ces gtgmt.ett3mcu<ppter tantam frucmu mul
nfomHtatemfrusesparercnon Obmitttt/ ar/
bomroeaambiuerfitaevinetanon impedit/
imo vnus etidej ageUuspariterrrages ? vta
ttuccs etpoma/cojbas etpira/etmultaalta
fructtttt senera^pducere j>fueuit.fottte8 calidi
etmedtariccojpum neceflan) ibibeterretnfce
nbus orittittur.mutta alia babetcomoda w'/
te moaalium necefifaria/que reatare g fingu/
laaTetlonguro.
^mattoat^utn&a (vt att varro
r cftfcrctoa'u8 ozbts contineuria
Vbi feculumbabitabiles pftdcc re
gtottes.Tlam fmgulas ptes o;bt'8/rom3uop
potenriabomuicuecruttaltqme o;bis angu
lus qui romsnicjceratusuon gfenferitgladt/
um.vt.o>tdero .ifuit tamen queudam pars
traiteromulea anriquftus nomittara/a nofe
romuli (icx>icn qui nbcm romam condtdic a
uttaricp etpopulo noroat dedit(vt.b.3ftdo.
u.nono (vbi bicitur bec pmo famrnia a famr
no rege fuit bicta.qmincolas tcrra colere p;i
mo infoanauuvz tpm <p pterfaturitatem tno/
pmata fammum vocauemnt/cttandctn ipm
tancj? beum in fteuapnumero coluemnt.a latt
no aut rege lauui poftea funt vocatuqui poft
bocromam a romulo p;bem ampUante s mu
nien te romani funt bicruet^rites poftea fut
bicaVeo a> quirfme romuras eft vocatus Jqz
femg bafta vtebamr/q.uefabtno^Itngua»qui
ris otdmr vt,b.3ft.Ua^in.cbcbamum no/
minatione3friu83Utresirict remmt laudes
adpiaromatamusbefmbereflo fuffiatnec
codey altquis magninca eo^ romanopopera
plenariecompbendit ttomanorora actuum
«pbftates ftqueimitarioms gzsdalegerebe/
,lectat;iegatmpmolib:omacb3beo*c.vuj.v/
bt mtra Oe eop virturi busb;eutfcr reritantur.
iDmanta^f romanommgene no
r u3.macmg:ece»oua vel nouix
biamr larincab eo emtgeqtto co
Banttnus fedem romanitmperij in pftanuno/
potim trarie VJbcm fce romatranftuhtomnis
Seco»mregtorom3ttia/,i.»ouaroma wca/
tamit(vt*b,mba.)ideo v%bobtegjeanon
-f€Vocatttgjcco8Vttl0ariter.ted ponus roma
ttOrc8.i^erefupjabctttera.0.vbibegjcaf
multarepcries.
0dam ittfulaeft cidadu mfula^
r p maab oziente*vbt rodo fe capt
tolium btcimr dfc inuenmm/ou5
tbt dums pmime codcremr*3ttbac V2bc
• fotu8futt tolofus ereu8.ljc?:.mbtto^ atoiudf8
altj menmtfcj minotes tolofim infutaeade^
pt triot 3ft.li. jcv.iQlattt rodue infula eadem
quectapra8.vtbtat.3u.lur^,in.c,bcvoca
buii8 genrium auiramm»
©riafiue mtenttaqucctmeme c
r ^uintiaittmmojtsafieconnnio
confttmta/romauof tetminos ba
bens ab oriente/gotbiam a lcptentnoncypa
iiontam ab ccadente. $iccia vero 3 mencUc
terra quidem eft mapmu concojdans cu boe
mis etfdauis in ideomate'': lingua.bcca qua
fcam partc fttt galaris eft pocata et due incole
quondamg3l3te voc3b3nmr.quibU8 0: psu
lueapofto.epiftota birefific, 0ucrefup t>c
gaiaria»
2K?ea regio in arabta a fitto cbus
f quifababiauseftcognomtnara
becaugufto terre tracm 3d oriente
Verfus gficutn fmumnon erxendimr/a fepKn
tnone caldee appiopinquat / ab ocafu fum
arabico terminatur/amendtc vero etbiope c
viana.i£ft aute^ regto tbunfera odo^s bas
Tlamin eius faittbue mwa /anamomu/rb?
ct atia aromata genetanmr. vtbiatJUbomf
lt.^v.regto fiqutdemloatples eft tn (peciebuf
aromarias tn p:eaofis iapioibtts etmemllif
.et ibi fettijc auis et alia mirabilia que in regto
nearabiesb auctoribus refemnmr beqiub?
iup;a de 3rabia.3^8 «pumae oomut3 etrc
gitt3 fuitfpeaatiterrcginafsbaquetotiua ter
reafTncc fute tempojibus obrittuit pnnapa
mm.vtbiaterodom8.n3mregtriamitetbio
picaccgypri.vtoia't gto.fuper.tt).*rNe.jc. «?p
confequens credimr a; ipfa alia regna mncti
poiis obtinuerftocadenris.
amart3.vtbtaL3fido.lt.rv.re/
f gtoeftpaftini3metropoliautta
tc velopido ucanttquims vocata
Dam famarf3 quondsm rott tegatis ciuttss 1
tfrabel que nuncab auguftinommc febaftta
nominamr.bcc rcgto mediamteriudeam ec
galiteam iacens mapiens 3 sficoJcui nomen
\ eft eleis cuius ftms naturccottfimtlis eft iu/
bee/ab ca non oirTerenG in virmte.vtOieit;
. Jfua quodam montenomme fome.pnunj8
Digitized by
Google
foe ptouincii$
rtomem rafceptt vt patet m.uh^*r%egtt.ab ilU
tamen paaia famarirattopgens m poftemm
efteicojta/qoe nanfinigiata oe afltrijs/babty
tauit in famaria.que oe tnceps oicta eftfama
na ideft mftodia.eo #C3pUuacopptb tfrabd
tpft^mftom^pamemeratttinesdempama
p cuftodta ab aflirioram regtbus Oereltat.t>t
Dtdt ^ddoiwAiAun.cDc vocabttUs regtW
num quetefupiatn eooem oc famaria monte
inliteraX
3mbia mefte eil^utntta tn euro^
f pa m inferiorij fida tbi locata .q;
medta inrer pjutence eftenes oftli
anes httonee etcmones qui omnes anriqttt/
msgotbop erattt fubdto poteftari.vt narrat
varro uimlirer etejodo.inbabirantUcKttaoc/
ceani faaemes ^muccoria ec finus contra late
ra aquilonis.vc oiac tdem ifft autem fambia.
teaaferaUs ecglebarragom ferar.rerra patu/
ftris ctnemojofa mulcts ftummibus et lacub*
circumuaUat3.gens inrereeteras barbaraf coz
poze degans mente audajcingemo arte ec ara
fido altisnationes in rircuicu jtejcccllcns*
Bbadtaoioturfctfm anoquos q>
f ftfaluaet3udacw3.eod^abana
qutstcmptbusiUa via booitate
p:mdpw er gaUicanis parabus ab fraUa per
tUius patne Oeferta etmontcs raitfemp, ru ta
llam femg tbiruitfuma mftfd3.etideo pnt
datnat rama pubUca fcmg ibi fiterunt tranfc/
untes tn ftratacomunifecuri ab omnt/polio
ctrapin3./Qlau^parspircnccums moorib?
ttauactgalliafepardmr./auercfupw inlfa
T^eraUo uonKnc^utntia pwttit nomtnat"
3rdfnia eftihmla m memcerraneo
f turra ftrittam a quoda fardo ber
oite^pcrcata nominata qut cu ma
gna muttttndme oe Ubia^fccaWfardiniam
oceupauic.eterftto vocabulo tnfulenomedc
fctcbec ab afmco mari ad fimiutuditf e bw*
ni vefttgtj tam in orientem § m ocddentcm ta
rio:^mtnetfermcgtbuslatmbusquetnmc
n&eetinfeprcntrione verrunt.etideopria8a
naoigantibus d^ecop tms voc3baau.p5 attt
terra m tongiradjnc1fk.aiign laantdinc,
ict.^n ea necpferpens gfgnirur nec^ lupus^
foltfuga tanmm animal l'c$ ejrigutt bominib?
pmaofttmivenena qttocp ibi non nafdmnfed
berba quc Otatur apui rifus queab bomtmV
bue rifum trabtc/etquafi ridentes inrerimit»
fonces babet calioos/innrmis §bences fant/
tatem ecmeoelam/furtbus cedtatcm fifaczo
Oato/oculos teagennr* vt 0t.3udo»U.r,p«
armatabarbarop 'eft terra q tw
f mari funt otco a ftudto artnoai.
nam patenobus campts armau i
ccdebantet tnultas ^puinrias fpottabahtipri
nfcveos oenmlus Oannubto^pbtbcrccvt.0..
gfult.nono.btoc gotbts ftcutcrgtpcdcs oc
occcano.Ct bi tam pedelht pzclto # cqUeftrfc
funtpfuettdco ficfuntoica'.vt dicitjudoras
tbidcnu
Smo infuta eft tn ageo mari vbtV
f nataeftiunoerquamitftbiUafa
mia ct pitago;as famius h quo
pbilofopbienomen pmims cftmucnmm vt*
o.3u.U.)cv.3u bactnfulaoadurttprius vafa
rtcoua ruifle repta.vndcct vafafamca appd
lata funt.e]cqtto patetcp gleba tUius infuic e
tcn3j:etgutrinofa.etideoadtaUam3gi8 Ot>
dtur apta.vt otatjfidojus*
ajcoma^pttinaa cft in germattfa*
\ f cuius tncotca g^cts Otconmr co
oaioHcorigtne5.ctpartcs vbi nttc
babttant nattigto aducnific/et ejcpulfts tburC
gis qtu mncvfc^ adUtras occeanam babita/
bant/mtttris p^ujs fcdes obrinntTe/ct m ca>
bcm^pttmria v(<$ bodicgm^nfiffc^ens cnt
femp ratt bcUtcoutfima /clegatms foime p;o/
cereftamerc6Aobufta cc^gc /^audaj: mente»
/fftatttemfaromaquoadgtebamterraferaUf
fmiarruguutomtttttmctfracmu vauieferaici
monmofis nanorofis etin campeftnbus rlru/
gtfera pafcttofa/fccnnda m gjegtbtts ec armc
as /opttlentain argento/rapw/etaujs minc
ris acmctams.lieontcscm babet mfignes
be qutbus dFodmnmriapidcs qui ignefojtif
fimo refotua/in aens fttbftanriam couermmT
ci tlumina babcrnobiUmma famofa ecfecuti
OtflTima noucfcj feramymmatnyfotam/arcp nt
oant et mulra aUa que terram- ptcrtludt tran/
faU)inam.fontcs babet falfos in mutos lods
cjcquibus falaibifltmtt ctopamttoccoquitur
acparaf auttates putrimas babetforan\maf
ct muntasJoma optda % caftra foitttTunaita
iucatnpefmbus cj iu montanis^ujctaattte^
montem vbt aipziim erfodtmr inucnimr mof
magntts/cttius lapides redolatt ficut violc
in aliquibuscriammonabtts muenimrmar
mo:valdcpulcb:um^bocpori(rimciurraoa
nubium quod iapis fancri micbadis mwtpa
mr.Jn ilUs montanis marimns cottdtrfus c
fcrantm ct befttarum ap:o^ et v;fo^ ceruomj
ctoamutamm,ccideo miitis monabofnemo
rofis ntulca veuarionum gcnera cjccrcemr.bcc
^nmuaa^laitdeoignaocfaiconarcgiomb^
Digitized by
Google
^tber xv
nmemtur. ^uere (apn bcgermamafn litte>
ra.£>.et in linera«B.be alemania T>abet ena
fatoma boemfam etboloma^ ab ouenre/vdl
raltam ab ocridmteymTonidim lacu ad occeaV
imm a feptentribne/turingomm vero gentero
et rranconum amcndie.cuiu8 gens foms in/
dm muicta vf$ bodie gfcnerat. vt birit ero/
DOOJS»
Claufaeftparsmefiemultas co
f un ensrecnones.TlamfdauifttC
boetni polonimetam vandali/ro
tbeni/bslmad/etcarintbuqutoes mutuo fe
inttUtgunt etih mulris funt fimiles qno ad It
guamecquo ad motfs/bifges ramen futquo
sd ritum.nam quidam adbuctenent cuttu pa
ganoaim.quidam vero rctment ntum gtecop
QUidam aut larino£.omnes aut ifte regfones
funt gtebe optime et mefltfere et vimfae t mut
nslods.omnesauttm'^ maioagcein comav
funtattonft/ejcepris riireneis et tUts quimt/
rn umrcum tbeutonids et lattmds.eteft bn/
plcr. fdauia rnaio? que fdauonfa bfdturq bar
tnariamfarmam mancrcbiam conrinct et mul
tas alias rcgtones etincoleiftiuf quida mart
rimam in orcupantqmdam iuga monriu ? p
benfa nemom inbabitanuyridaj campeftru*
ercoluntetejrarant.gens feueraetafpera a in
culra circa biumtt culrij minus pia /pirarieam
bucens viram ejtercens pdam pcr marc g terra
^majctmeilUqmbabitant iurxamare.alias
fdauia nitno: que a nnibuf far^nie^ptenbimr
ad paitcnas vandalos uugueftte muttos ba
bens contermos et boemos.etbecfdauta ot
ctmr g a poetnitania fiue que a paitemabiucr
fts amnibus dauditureta sorisatq? banis
quodam mariocceam^muctorio quodmare
cum biutdtturad dus limts termiriamr mio:
fdauta et finitur. £ft autem bec regiovalde rru
gifera etfrocrifera flumimbus et ' ftagms irm
gua nemoiofa et pafcuofa/meUebabundans
ang lacte «0ens eftfoms toaK/agaculture;
bedita etptfeamrcmagm ad beu pfa etpad
fica quo ad^rimuVq? tlli qut bajj&ant in ma
ionfdauia.etboceft^ppttrmfrnonemetfod
etatem qua quoridiecontrabuntcu germanis
vcb.erodoeu8.
•^ardata eft regio iujetagteda que
f alionominelacedemomanuncu
pamr a lacedemone filio femole,
fic vocara.quere be lacedcmonia in lutera.2L
cofoem em oicutanriqui lacedemoncs ? fpar
tanos.vt.b.3fi.U»nono
^ t i&eseft^uinriatnoaentenome
fowtaeftaquodamopuJo quod
fereseriam wominamr.ibtbearboribuslana
coltf gimr/et inde fericum prepatur. vndeS eif
mcolis ^>idtpoeta.3« gtiarifadefed vocefc
uemilleferes.
JOandiaeft^putnnaterra marin
f maadmodutnfulefiumtnematj
foacbijs drcudata.babet autbo
landiam ad ozientemytHandjiam ad meridte/
occeanumad ocddentem/britanniam adfep
tenmonem. &\mt auti ibi plures infule patue
etmagnebiacb^fs marisfepateab inuicem %
b imnae etfunt iUetnfule in rozriffimts aggert
bus dncceindreuimconrramans tmpemm
n munite quamm gleba eft valdeferajcquo ad
fegetes.fed quo ad arbo;es eftquafinuda.n
em pommtarbozes ^ppter maris falfuginem
pfundere fuas radtces.et ideo poft plantario
uem dto oefiduntetarefcunt.£ftauteni fela
oia valde populofa/diuinjs opulenta vanjs
0ens magneftamre/foms corpoje/etaudajc
mente/dra culrum bei beuouvinter fepadn'
ca etquieta/multis betienaynullis molefta/
mft qti boftiu infolenujsrefiftere eft coacta.
£migallia eftjpuintia modica vl
f tramarebalricumconftimtaiujc
afiam et bnonia fita in afta infert
o:t (ic vocata quare a galatbis ipam occupatt
nbus cum iucolts tene mtrns eftmbabirata*
vnde femigalli funtbicn quiejr gallts ftue gai
latbis et illts populis ^cefierunt.terra bona
etferrilis in annona/m pafcuis/ctm p:aris»
fedgcnsbarbataetincultajanpera/etfeuera;
^nonenfis galfta fi ancop eft p:o
uinria babens ab orieme gcrnta
niam renenfem a meridie burgun
btamfupto;eetpcnios montes /abocddente
gaUta lugdunenfem /a feptenmone galha bel
gicam.terra fiugu et vinearnetrructuu biuer/
fommfonrium a r1uminuetriuo^.gaUi aut
fcnones quondam ^euones bicebanmr.eo $
libernm bofpido recepiflent.poftea.^.in.f. lit
teraeft murata(vt.d»3i ♦U'.ijc)a fenonenfici
uitite queduttas efteomm capitalis.'£ftatt
tem terra populofababens duirates mulras
et opida multa er fozriaer eft munita qua p:c
tcn%it>amms qui fccana apDeUaiur.
Jriam fims uraam nepos vtbt
f ctmrabjabccjccetbura perbibe£
a fuo vocabulo nucupafle ( vcb.
gfi.lt.tr*)et.j:v.bec ab oriente fluuio eufiate/
ab occafu vero mari maguo etcg^pro temtta
tur.atringensaptentrione armeniametca
padoctam / ameridtevero finumarabicum.
^oademAmsautpo^cws eftin tmenfaj
Digitized by
Google
^eptomnctfs
iofigtatdutettultt tato autej angufttot eftba
bet autem intra fe tnuttaa ,puinrias fts coma
smcfaittiam/cutusparscfttudcaabfcp fara
cenis ct n3barei8.£ft autem regto popttlofif
ftmafcraltmmamrru^tbusctfmcabus ar/
menrisetpecudibus eqtus /etanms /ctcamc
lt8 bitiffima m ceris m fpedebus aromanris
ctmeaUis.munittffuna riuitaribus et aftris/
tmgu3 nobtUffimts ftumintbus er lacub? ar>
cp ftagnis.babens nobtlespoaus maris 1 5
pdpuempalefttnismaririmis etfeniasiges
feua etbeUicofa etin mulris pribus t>iuerft8»
mercimonrjs oceupata.mult3S criam babj ge
tesftcutfaricbtts ficUngua animo etmoubuf
oifferentes.qutda babitant in oeferris.vtna/
badet etfaraeeni^uidam tnmontanis qutda
innemoitbusettufiluts /qbus babundant
tUarum narioncs regionttm,
gcbimia cft tcrra tn fatnarta tntcr
f tudeam etgatileam a (Ubcm ftlto
emo* q eam edirtcamt/fic vocata;
«amftcbcmbiaaeft v*bs qnuc neopoUsna
cupamr cmus pfmium tn ctrcuim ftcbimia ap
pellamr. vt otauj fi.li.jctn.bec vt att btero.fu
l^mfy.gen.futrpoaio terrequaoedit tacob
ftUo fuo fupjafouem fcj iofepb vnde et tUa
tcrra fuit tn tribu efrraim et fepultus ibide cft
tofepb et cius manfoteum ibi oftenduur v(($
bodicvc oidt bicro.qua terram pecunia gra/
m aquifita labotetacob £B3ttitemttem.cag
ni8»vtpatetgen.ictpuj.ctp20 illo labo:e.ou
bterom.iacobbipflfe$eamtnarctt et gladio
-fce amouei manibiiS abftuliffet tbi erat ptope
terebintbus fubquo JJacobabfcondit tdota
ftliop fuowm etcuncoe ficbtm afcenditin lu/
jampgnommebetelvtOfge&icicv»^ boc
loco parauerunt fratref tofcpb non m ficbtmif
fed in bocbaij funt inuenri vbt tpm fpoliaiw
tcs egvprijs vendtderontficbtmaj autp? oc
ftrortcabimeleefiUus ierobocl mnrerfecrifba
bttatoubtts fal in eius confimo fcminanit
vt oidmrittdicum nouo.Jn boctemtouo fu
itfons tacob iujctaque oommus feffua e$itU
nererequieutt.et vtmulter ftbi oe illius putet
aqua oarec ad bibendum poftutaniuvt oiarT
3o&.ttij.<6lautemlocu8m3gner5jmU'tans/
mtre amenitaris etCiajctroe fmmtaris.
Jria regio eft majctma cutus pars
f interio:eftinafiainferio:vero p
ot eft in europa ^becinferiorame
aridts paludibtts inctpiens tnter oanubturo
ctocceanuro feptenmonale vfc$ adcjermania
vptetamr.vt 0irit3fuU.jcv«bttitts puma gs eft
stamaniaodncjcmeoacks paludes oandc
cocbta Oaria rettWbamcIc germanta/vbi ptn/
rtma gtem fueui mcolttcrunc.vtoiatidcm.ba>
bct itacp firia plurcs regiones/quap qucdam
funttocuplctes etquedam inbabitabile8.na
tn ptttribus lods auro etgemmts arrluurJcd
grifTo^imanitatcrams bominum eftacceflTmT
fmaragdttsautibioprimuseftctcnftallusptt
rtffimus.Siria vt.o.ibtdcm monftraofos it>
mnlris conrinetbomincs et feras immanca/
vtUncensyngttdesyvaosfettiffunos/^ leo/
nes.mairimcmremonibus ctOcferris btrcano
rum*qucre.8.bc bircanis»
Jjtioniaa firionc rcgeanriqnims
f cftvocataaquoctrcgnnfirinio^
bictri eft.quod regnu arcbas ioutf
et catifte filtus ptlads in ocdtttoncm rcdacrif
ejc fuo nominc arcbadiam nricupaiut/£ft aac
arcbadia quc ettam ftrioma ftliuf acbaie ptaic
plau.infuta intcr totmm cteqmm marecjcpoft
tababcnsfiumenmacmum fc5 crimanmm.
gtgntt»c| albcftino Upidem qui femel acccn/
fus nunqua ejcringttirT ibt caotdiffunc merulc
gcneranwr.vt.0.ifuU.]cv^
Jdlia a ftcano regc pumo ftcants
f nutnommata.oeindcaficulotta
Ufratrc fidtia eft oiccaquc anriqui
cus dmaceradtcebamr^pptertria aeraidc^p
muctouafaticerpdo^/pacbcum/et libeunu
dmaceramimc^ecttmquodlarinc triquadul
biritttr.quia in trcs quacUas eft oiutfa.bec ab
italiafktomocUcoeftOtfcreta/anricum marc
^pfpcaaris tcttis fragifcra/auro babundans
cauemtd ct ftftulis penetrabiris /venris et ful
pburcplcna.vndcetibt ctbnemonris cftuanc
incendia/in ouus frcto fdUa cft et canbdis q^
bue autnauigtaabfoibenmr autcoUiduntur
Jfuit autcm quondam in patria dclopuj ^o
ftea nutricddanouunnugumfernlis/pumo
p^ omnibus terris p» comittendts fcmtnib?
0ratroeft<pfctffa»pndpalcm vtbem babet (i
racufam etfontem arecufam f t albcam fmuin
genttozem cquo^in eo pmo eft inuenta infu/
lacomcdia.agatem laptdem ejc agatbe ftumi/
ncfidltapiit^oocmtpartttritamarc ficam^
coraUttm albttm gignit et fales agugenrinos
qut tgne funt fombilcs/in aquis autem crcpi
tantcs»omni8 autcm ambitus dandtturfpa/
do triu milUum ftadio^.^tdtautem faluftiuf
itaUefuiffcconiunaam fictuam fedmedium
fpaaumoiutfumni.iffeB marts impemm ac/
c^ fdffum.bocttfc& jfulucv*tn x oc tnfuUff»
Vbt reocantttr omnia fupradicta cteaoem nar
raupurit;
Digitized by
Google
Zibcr
xy
nofa m man' toca a tfaoit[nYvocat3.vr.b.fa/
luftuco g> omnia ad kmbanucmviloe mim
.arenap adfe.tr3bunr.firett emgzecerractus of
latiiKxttitie aanaio facit ruarciuequafc vt
tnvno Jocojr^fundum in alto loco fit vado
Tum.etideo pencutofum eft tilacire.etbf befc
ftms iStmtamcm tales firtes pioitum educe
«estmra mareegiptmm <zeim locis pluribuf
.admiftfD^wot.3fufl)!dcm.
- £ona a fcotomm gentibus a qut
.<•'•■ i bttsmcolimrappetlarurfeftpro
munctoim^ m ittfulabtttautca vrt
>?ftummibus tmaris bwcbim ab
fttgtta aqmtonari fegatur.ergte vrero oppoft
rafeptamariocceanoquoab bibemta fcotfa
eft oiutfaeadem geits ab iitiao quequondaj
^m btbcmtacftfug omnfa ftmitis m Ugua/5m
moabus i*i namra. Ham gens eft leuts ato
fcrorfcuicn&inboftcf/mnmmfcrcmoztcm oi
Itgcns.qnanmm fcmirc/in lccto mori reptttaf
fegninemtcampo autemconmt bo *em afta/
revtmtcrftaamj^tonam arbttrans ? vtrtu/
tem.gctts parci vtous /fame biuttus fufttneT
sraroanreocafumfugabum fe eflundens/
C3mibu8ylam'ant}8/pifabus/* rmenb9 ma/
gis vtcnspamsvfusbjitannias minusba
bens.t cumfit poputus fatts clcgantis figu
re ? faaei pulcbrc generaU'ta|3 namra multu^
mcosoefoimaf^pjtusbabims ftucfcotica
vcftimraotmnmrautemf<oaa<ppjia Ungua
a ptao corpote cmzd falft co # aculets ferrcif
mm amamcnro figurarum ftigroate anttqui/
ms adnotabattmr vt oi.3Jfuu.iic.fug.c.oe vo
cabulis genrium mojcs autcm ptimcuc gen/
tis muin er cis ec admimone amt *hgeuas- i
maama parre bis tempoubus in tndius mu
taucrontySilufcs tamcnfcotificttt tbtbcr/
ma m babim ? in ttgua * in vicmii aujs mo
libus patcma fcqui veftfgfa gtoriam arbirrat
immo aliomm cottfuemdmcs refpectu fuaru?
quobammodo afpcmanmr.corum regto quo
ad bumifemlifatem nemom ameoitatem ftu/
mo^ -zfonrium tmguitatcm grcgum ? iumert
fomm mumpUaratcmvbiittmf gaudetculto
ribus/,p fua qnantitate mulm feralis euYfoec
etiamimparipfo brirannico foloeft.vtOi cro
bocusftmsotbtsterramm fagacOrimustcx/
polaroj.^ufrearatpUnius.^uercfup:a oe
btbcmta t ttKcra.b.ittfmquerc^dcm fcotia
Statjfidomsquc tbt oebtberma in plunb?
fefannwr.
Sfcttarcgtoeftmfenbjts ffae itf
curopa a qua tota gotbta quc mf^
. banomm ? nojicomm aqutiona/
rwmrcgnamajcmja cft rcgtobo/
bicnomtnara.babetts ftiarcbalticunt ab orie
tcocceanum barannicumab occtdatte. nott/
cOzumpjeruptatpopuloe a fcptcnmonc.a
mcrtdievero bacwum conhnijs tcmnnatur.
& autcnt fueaaqueT gotbtacft voata.quo
«dfottmtrmgtfcravineammtamenejrgs fcd
mpafcuis vbcmmisattos oefecms rcmgat
fzmerallts.l]am pjetcr Otuitias quas cj^matf
*t'ila rcgto mutttptiater contrabtt in feris pem
t)ibu8 f tumenris itt argetmfodmis * alqs lu
ots m numctts tnultas regiones alias ciccctlit
gens vatderobuftacums mitttans potcntta
fima m muttis tempoabus cdomauit. quos
a^Fcot tempoic attcjcattdrimagni greco:um
Budacta cmmuicjulg ctiam ccfaris muicta
potentia fupcraas galticis almamas t buta
mds cum bants etgotbis ttojias faquilona
nbuspopuus aU|s congrcdi fotmidauit feat
dum c|traduntfcnpto:cs bifto»e.tam greco
rcm/cj eaam romanotuj quomm otcns po/
Kftf oebctmeritond^ adbibcrt tnqutbud
Recrcligioni fideinccetiam rationi po&ntm
atiquo obuian.vtoia't biero.3Uommiuquic
poetanjm t fcriptomm fcrtpas * bims ftdem
adbibcre conuenit quotum retauo tidei mo:t
^us non piciudicM nec verimte agmte cotra/
Otar.c,c tftorom pzofapiaama^ottcs pwccfle
r»ttt.V£Ouotoftusi jfido.luicv.
: ©cutagcrmamereneifiscft.pur
,. aaineuropa cutus gcttsbabcrc
oomittumayitnu in germattia con
fueuit.vtoiaf 3fido.li.quidccto
bicit autcm idcm in.aoe poabutis gennum
tuv.fucui inqutt funtpars gennanomm tiift
ttc fcptenmonts Oc qutbus o.luca. jfudir ab
cjorano/ftauos aqmlonc fucuos.quo^ futflfe
quondam.cpagos'? populosmula' credtde
mnr^icttautem funt meui a fucuo raote qut
ab omtgermamcomjmbabet/tillius moti
«6 loca et conftmapn'mttu6 cotuamit.vt oi.
3dcm.abo:mb3bet oanubiumcubauarta
ab occafu babct rcnum mm alfana/a metidie
babctiugeraalpiummmitaUaya fcptenmoc
babct franconiam iu mfcnon' ^tendimr cott/
traramm.fupaio: conrra alpcs ctOannubm
©trac^ c terra opnina *i #ugifera /vnifera irt
muttts locis/babms duirates niunttifimias
opida ct caftclla campcmia et monrana /anes
ctftumma nemota mutta *jgramma f pafcua
ouium greges et armenta.arca monratta ctta
fermmbabetetargentum^crcat ac meralla»
^enspopulofattimis foms/audajc/tbettt/
o>fa /^ccra.c«£c/flaua crincwtwfb faac %
Digitized by
Google
Beptottincifo
ZUtatoe mfutacocceaiitpamuia
mobicofrerimteriecttt a btttinia
feg3Q.babmec3p0efniffieftrart7
oea$ebairtvbaem.bictaeftta/
^atoeatnoacferpefttumquoebum tpfane
faat afpojtata. inbe ferra quoquo genriuffl vt
m ttteritaijguee illtco pimitvt buJUM^
Tfcapobatane cft infula trtdic ia/
cene adauflrum er quo ooeanus
tndtctte iuapttpatate in tottcjittt
btnc octtngcnttd I^.tttiltbuBet.t
pammm^nlaritudine vero Itfrv.mitta fta/
fciomm.&cindifautcm amnie trttcrfiuuto.to
ttrepletamargaritieergemmie.paieei? bC
ittjeetetepbanabueeft lepleta.paftemvero
bomineetmenMrt&acbtcttntm aflno.buas
ene efbtce /et buae biemee /et bie floribue fr
jtariloatm.wi?tiIiffintamdic einfula. vtree
omni tempoje.foii eine fcm^funt vtrentta ct
ttunf ca0u»t(vtbi.3fuluw*
. l^aijacff^tJinttairt^rettWad^
veniette rtfte nlttte tapbct a fuo
nominc.vtbfa?ipfam bratfa no
minauit.vt btc*3fido;U*jtittj.2U9
a fcuttta fncotarum trattam appeUatam &&c
runt.btttcab orimfe^pofttie et vrbe coftftat
inopolie opponta eft.a fepteutrionc vero bt>
fterobtendif/a mertdiestttcgeomari adbcret
ob oceafii vero macedouia UU fubiacet, cutue
regionemoUm btuerfi poputt.f. mauagetey
farmate et fatcet alic plurimenatioe Ccolue/
runt.antpla cft etyn ct tdeo muttaenarionee
potttitptincrccbajm fluuium traria fmdit/ q
coam barbarae multae iangit.v£b.ifUt;att)
*&acomttdaregto eft in iudea cut
1 pruitpbiUpp^fraterbcrodiella
toturegnum bcb:eommfait oiui
fum in4ttataottetrarcbtae.cpa^
pumafuitgalUlea aii^ tcrrard>aftttt bcrodef
iccmtda ct tsrria tturia et tracouitrda regiom
ptemitpbthppuevtrtufcg^e^onte cttftee tc
trarcba.qttarta foit abcliua rcgio/cui pjefuit
ltfattiaefttBbcrodemctpbtlippa.3nfi>t em
pjmopattte gttcularee fmtbiuifa tubeaa ro
mante ad oomandam fugbia^ ittdco^(vto#
gio.fuper tucamXuper itlum iocum.rcttarcba
atttcmpbiUppo^c .-■■'-*
T>ciralia(vtdi.iTt.luctttt.; grcae
cftpwuiaa/atbeflfalorege cogno
mmata que ab mcridiattam pla:
gam maceoomec6iuaaeft.mult^
m6eJTaUa fatmma futeropida quoztrm ca#
puttbdralomcumeft vocatum. ibt eftrnteifs;
. {mafue quondam apoltm cofcaatue» fut autf
tbciraUapamaacbtUte 1 ottgo.epirit,lapbita>
fum be qutbue fettur # f>t p jfmo cqttoe fretttf
bomueruntfug b:ofaeo£ inudere vnit coz/
pue cfle vtctebantur.^ptef quod mtlites tbef
fetotttm centaurt ficri fufttvtbi.ift.lt. jtt.m.a
be pottentieign rbeflalia autem p:imo fotidi
aurei tnuenrifttt. bomandommcp equop vf?
^pamitue cftrepertue.vtoi.3ft.UV)cv. ad boc
. • bicttidcm li.ittj.#mo£fi tempoabue m tbef
faUaacaditquoddam btluutum m quoaqua
mmiUuBieematownrJtempoputottjm tbe
falie fttbmerfitpauae pcrrefiigia montta tt/
berarie 'tmarimejin morttepemafo in cotue
ctrauttt beucaleon mnctcmpOae regno poric
bamr.qut mncraribue adfc £fugientee?fu/
fccpiLificm gnafiiugo eoe aluit atcp voutt
^ppter quod iricuntgrecottim fabute oeucali
onem bominum game ad tapidtbue rcgafic
Vt biatibtdem*
ifnebOe & tufuta cjrccfe vria bc"
fictadibue fita ad leptentrionem
ihqua auiraerbcnecodita cft.Sj
qua ? infulaeft vocata^ jfuit autc
tbenee qmdammuenieinfamatue cj^uia ifo
ueram cognottiffet qtti fugiene irtfulam V»
cuam cuUonbtte obtmmt. quicr ftomirte fito
Witati quam ibi codidtt *? infute nomeocditr
T>Ue vltima cft infula occeani im?
plagam fcptcntrtOttalem«? au^ _
ftratcm vttraMtanniaj dt^ naui
garioncfc]cbierum.aifote nomen
babene.q»ia m ca fol eftiuum fotfttaum foat
* nuUue vltra eam X)ics eft.'r ideo aue marc
*tardumcft.etcongetamm.vtbtat. 3ftdo.lt»
.tv.fecttncUttn pUntu^ atttemlocueinbabira/
biUe cftqun cftatcntbilMcrefcaer^tcft^^
; pternimittm oloiem ejauent^ 3n bicttTceca
-ntbitpoteftpioptermmdu^i^geiatc Ha
ab eqtiittocrio vemaU,quado fol eft 111 ariere
vicp ad cquinocfium autumnatcquando cft i
ltb:a folUlt tnfutenuttcf oca'dit.ctab iUcttaa
poic vfc§ adcqttinocttum vemale tterum ad
infuiam nonaccedtcvftbe per bimidiu annu
babetdiem.tper bintidttim babctnoctem^
vt bwdem tn.ab* infutie ti.ciuindccjmo t tl
foUhttje li4.idcnt criam bt.beba m lubc 03/
fttrte rcrum.Simm'tcr et fotmue,
•fVipolitanaregioeftbicta bupU>
ctf vma c in femce biaa a trtpoU a
wtatefamoftfrtma qtte ronue pa/
mcittciratittt pptcmimimfoc
fommdtttcmcftbefcijfio 1 mummctu2tta VC
ro cft mpouranam afitica interptwpctlimi
bifanriumcftta a triboe magnie vrbtbm? ftc
~ voam,fcajo«aXabmejat^oe magna.bcc
r4
Digitized by
Google
Zibtr xy
bat>5 afrotfente ftitesmatojes atrogodftas
ttfeptenmonemare3driariaim.ab occafu bc
ifamm/ameridiegeruias agaramandas vf/
cp ad oeeeaiMJm etbiopicum p;otendentes./
vtp.$(ulupp>
ttogodea eftregio in etbiopta co
^ utsmcoleoicunmrttogoditefic
'• vocatuciLUtatantafcelerttatepo^
*H teutvtferatpedumcurfuafiequa
wr.b^eria^eeregtoquaoda infulamvbi cre
fatopttamuTefpeaes aportfltmaeiusgut/
tatbJUjumtturiDiaturnnrratrogoditejab
mfttla in qua aefdc vt»b. 3fido.li. jn?9.*cutn
firbecp*oumriaineuMopia.mttgitt3mm ft/
na?arabie.vndeaUciUadoOiamreffemara/
bia»vtpatetinU.ijC.
ttoianaptoutnaa in frtgta p:.i/
v / mims firit bardaniaa bardano
»omtara.Dam bardanue begre
aapjofceojs peruenicadrngtaj;
tbidepmiws regnaumpolleaftlt
/tts das maontus.odndenepos etus tros*
quo duitas troia i patria in axaiim eft voca
ta.vtb.3fido.U.i^multt autem be troianis
pmo troie enojm facta dafle per biuerfas mo
tttparcesftfnfedesqttefierattt multas naoo
nes ejcpeUentes p:o dsfcabitaueruntaejtp
foann^geniepiocUemnt in pofterum poten
itflttnefeeoUnariones ficutbtuerfarum regio
»mmtveruTime bilf orie atteftauoov
T>ofciaitaUee(tp^ttinaain^U
| sures a romauouim temfoiium
cottocata qua biffiriUbus monri
twn iugis et accelfibus , toco wm
raldealrisataros fomfltmeeft munitatbu
friaatttem(vtb.3ftdo.U.ftf . facriftriop tbo
ris.ftcqttcnria cftvocata.nam tn ilUs pamb*
tnmojmopejrequgs anoquatbura cremars
crofiare aUgtonis et beuooonis graria ntad
me afloeri erant et fuos moauos affeou laot
mabtUoeplangebanttbura eoam in aris be
o^pooflimeincendebantvt q;biamrtntbu
foa ars arufpiria primuus eft re£ta.vt b.Jft
t>o.bcc3cmuUa ftitt anriquitosnotata pfes
babens tnditas ? nobtles riuitao» ab oedde
teptraligurtambabetpifanam aoitatem/fe
nasyiucanam ftojenonam.amora feptentrio
nem VJbent vetaem.comraorientem aremm
pm mendiem /Cttrtbonem/pemfio/a aittfm
qtte valU fpolitaoe conngue funt? virine.ab
otientebabens marcardtaricum ?marcbiam
beancbottia/americjic aberimnpa^rooj»
ab oatdentemedtotaneTcm tiguftamta (cpu
trione rornamola T^puinoa paduana.aB re
gio e mutoJyptendeTm logu ab oauverfus oc
caftt|minus bits tariwdiuis aqutlonaritermt
no ad auftrclem.£ft atiton terra montuoia fa.
tis^fomflunaquo a<J fitum:fernlifltmaquo
adfowm/auw?emmaquoadcelum.quama
reinbuabttsparabttstocupleta&qua eoant
fottoum^lacuummtttdmbo irngau feom/
bat.aruisrluuius illam p;eterfmdetdeco:at
crod aromarid ibi acfcenris babundanria-iji
fam fingutanter nobiutatatc^ bttat.fonaun$
criam alidozum m ca fcaturicnnum arTlucna
^famfiradrtcat^foblttnat*
"kunrigta germantecft ptottfnci*
^ media inta gentem fajtonum c
rranco^a veftfalomm.baba em
boemosfajtonesab o:ienteyfran
conss tt bauaros a merfdie.fueuos a balfa/
ceos ab>cddeitte*renenfes veftratos ab.aqtit'
lonc&cns flquidem fd?m nomen pame tbu
nigiatdeftburaptraboftesmanme etfeue/
rz.>£(tc\rim populus numaofus.elegamis
ftature«fo;tis corpo^.ourus tpftans mente
babens terramfaemoudbus vndtc^ dratm
Datam et munitam.interius vero plana»vai/
be frugifaam % rrucdfaam a vineis coam no
apertam*optda mutcaaftra foma nou fold
iu montants venjm edam paplana.amnib^
ftagnis lacubus ttrigua.aerefatuberrtma.pa
buit vbertate gradflima»annmds a grcgtb?
valdeplenaan^ius monooos oiuerfa mue/
niunmr mineralia xt metalla. vt oidterodoc*
jquinutlatettttsemificfecretain germanieco
finiowfcnitata» -
j. T>o:ottagaUjefugto:tseftptotti
dapars aquitannieandqums co
putataan?owttisduitaKincUta
fic vocata^ tn q gema facademm
m&tmw fanotflrimus reqmeuit. £& autent
fitafupa amnem ttgurim quieam pterftuit *
imgatmtttflpUaterTlcH»ptetat.terralwgtfe
ra.ftitaitofa. viniro-a.pafcuofa.aojefaluber/
rima.nemo«>fa^gen8 robujkico;pote.ctegatt
ns fomte.auda^mente beneftca iu operemo
Deftamfermone»
Sfconia en\pttinaa ab aoqttiti/
V ntaanoiquimscoptebeitfa.na
inp& piraiu 3 vafcea opido notaf
ta(vt 0.3fido.li.r):.)baben8 mo
teapuwos m vno f»i tatere^ i atio occean»
Digitized by
Google
htpiouincii#
mare.mattOfero planmemjjumrietbolofa
ue.in alto vero piaauomro gettribus app;o
pmquat terra filueftrts nemorofa falcuofa et
momofa.ro mutrisfropambttsvinea^ferat
iricatttumejpvirinis mttltis ec marts tnfuiis
pmtcopiamadmmiUTatScrboua rluumsa
cbolofana^uindafeparac qui VafcOniam p
terftuajsmsctaburdisatem merropoltm v;be
vafconum ooeanu3 maremtr3t(vro.3ftdo»
)ti.t)r.roc3piroIo oevocabults genrium) va/
cd a vacca opido cognommati. per amplam
iiugis pireneimontes fotitodinem inbabirat
tjui ct vafconea qu3U vaccones oiaromr.cro
f.lttteram oemutata quos pompeius edomt/
tabifpania ad triumpbum vemre infeftes be
ptret iugts bepofutwt in vnoro opidum cou
gregauit.vnde etcouensrum nomen v;be ac
ccpit(vt b4dent3rido.plint.)eterodocu8 q
rericatgentem vsfconum rb;eco;po;eteuem
ecagtlem.animo audacem,ad bella p;ecpi
tan etferocenv, .
gjniria venatomm ab snriqup H
v ceb3wr^uina3.ciuealittozema
rieadrtana iri cut? fino v;bs ve>
ntna?, nunc eft ftta. pfcg adpadn
lluumQtubmimtmteramtaiefetftneefueio
tumltgurum etinfenomm.pideitcet inter-per
camenfes etmediolancnfes p;imitU8 erren/
i?ebaturutn3Trat uulumbardopac ligururo
biftp:ievcruTimu6 reataokmuttas fiqutdej
rtpbttes hunco btirroit duitateg/Jto vt bw
cu Jftdoitpijntamaque a manto ctrefterty
itaauepoainteaaimtbet»tto^tb^et1&i/
cta»in icalia condta.utam veittda.qne gatte
aris atptna eft vocat3^.eniciatca^ tn tcaUa e
puinda*ctuemuterum terrammet cmmtum
^omroro nonbabuitab anuqtto ro marivej .
|ttterra.cut«8poteft38j5er longimmos ma^
ris^tracroe Vic&ro greciamfe ettettdit.gcr>
manomm firies vfe^ m aquueam tangtcoat
mamm.et fdauomm pimtarum p:cdam tira
nicam repiimit etcopefounfulas ec powue
cpmurjctpria maris % finus fub eiuebommio
#$ettte8 roffc&me rcgit, fubdrtc^ p;otegtt
«b t>o^bu8potenriirtmeac oefertdit rempu
blicammmelegibue fubidtnuuam pmims
contr3ri3minftoitis mframos t^romosma
nereoifi^^
reuncmtaspjobitates cm'mofm>rwum.cum
^egenris venetommvtrmte potetmactrcum
ifpecriotte et#mdettri3.vm'tate riuium et con
. ^ coJidia.3mo;e toriue wfttrie curo demenna*
' - «mmi?u6 ferenauoibusiaro utuomrtuvtOf
fitidem fmpto;bitto;ieiumbardo^
£ltf3lta germsme inferioris eftp
V uma3.babeo8farewiampdp;ie
tem.tburigi3metb3m3m ladme^
ridiem.renu et coloni3ro ad ocdderitem.pcce
onumetrrifiamsdaquitonent.nobiltfltmts
flmninibus buObus in eius ertremitaribus
-angimr fducet vifconia atcg certon&renacao
gtteerfus ocridemem etfepiecrionem. vifco/
ntam vero verfus orieitce.^ftetiim terra mul
tum nemo;of3kec p3fcuofa»plU8,alendi8 gre
gtbus c$ ferendismjgtbue apta.mulU8 fon
tibus et3mni8 eftimgnaltpia.f.3tcp rura et
mulris 3lii8.rbnte8 babetfatte % roontee fer
titesan metaUis abunckt et eriam frugibus
gl3ndtbu8»nuabu8»atc0pomt8.eri3m feris
po;ris. et pecudtbus eciumetm. populus <£
municer.eleganris ftamre eft et^)cere.penufte
fomte^foms co;po;e.etande):mente.miliaa
b3betcppiofam acmirabiliteranimofa. pm
pram 3d mmaptinue etparata.dttuate8 ba/
becfo;tes etmmutae. caftra fomlTima.ct opt
I>a.t3m in mouribus cj tU p tanis.
5ronia ^puiuda eft parituta vltta
p . bariampcriusoricritemaviro»
bicta«eo $ fitgraminofa etnemo
rofa.muld8 3qut8 ettonribua.p
fof3.aiiu85leb3eftfrugu femtaens quon/
b3mb3rb3ra.feu3mc6pof1ta3cincUc3.nmK:
veto oanorumregibusparitera tegtbus eft
fubteaa terra vera tota eft a germants et 03/
nis pariter babitata. ^uere (apm in lictera*
•^0eriualt3.T>ecterraa nogardomm gente
etratbeomm pcrfluumm marimuCLnamerc
pjdtureu*efepar3ta»
jlsndiaeftpatria tutta motana
no;begieperfu8o;ientem ftta.fu>
per litms baxani p;otenta.no mlt
mro femusnttt insmmmibue.et
tn utuie.^ens eins eft b3rbara.3greftts et fe
uawmagias srnbus occnpata. vnde et naui/
ccannbus pereo^ fttto^.vel apud eos^ppfer
venri oefecmm mo;am ptfabenribuB.ventuj
Vctt3lemofferunt.at$ vendunt. globum em
beftltofatuntetbtuerios nodos ineo cone
ctahtes.ipfcg adtres nodos.velplures beglo
boejctrabt pzeapiunt,fd?mq5 voluerint veu
tum babere fo;ao;em quibus ^ppter eo?. ac$
tjuuratematmdentes oemones.3erem cona/
tant.et venmm maio;em vet mino;em erdtat
fctrmq^ptuYes nodosbeftto eorabnnt vel
paudo;e8*etqu3ndo($ in tanmm comduenc
vettturo $ tales tidem adbibentes iufto bei
iudtdofubmerguum^. ,
^treaeft wfula modtca itt mart
Digitized by
Google
mtt
XVI
tuitamco fita.btftans a brittnnta mafo n ? t>
BOfteto mterpofito fegaca.ajtttf gleba ad m»
mettcaeftoprinj3.muttt8babesfilu38etne
mwa/ fcras muItas/peco2actiumcnca.fcn>
tes ctamnes tnfufsm trrtgancee/qtio ad tetn
periemeftfalubemma etin fonrib? vbemma
Oiaiur eflcbec ab angltds bodte tnbabtta^
IFeiadtacfttcgto vlttma tn cropa
r a fepcemone vlcra notuegia fita
$taoe in ei» finib^denata ^pcedi
«orautem fug uttuf occeani maris
verius feptemrtonem.vbimare p:ie nimio fti
go:e congelatur.ab o:iente babcns firiam fu
perio:em /|auftro no:bei3tn.ab octedenteoc/
coanum bibemicum/ab aquilone marccoge
Istum.etcit otcta ifelandia quafi cora gladei
co^tbicicunmreflcmontcs niueiingiaaei
imeUm congelati ibi criftalli fnummcur.gn
iUa etiam rcgione funtalbi v:fi;ma]rimi/etfe
loaiTtmiquivttguibus gtadem rumpunt et
fotamina mtilta fadut.pcrque in mare fefub
mcrgunt.1 fubgtade ptfces capietes. cose*
rrabuntpcr fcamma pjedicca.? ad titms t>e
ferentes.tnde vtuunt. terraeft ftentis quo ad
mtges etcepris pauds lods in quop valltb*
vttarefritauena gramina tantumodo ec arbo
rcs in toas vbibabttantbonunes gtunt Tp
buar.s in illts gnWeras gignitet tumeta titt
mtc.vnbe ptfabus et carmb^etvemiridtb*
a> m3tori grepupul? rerrc wit.ouesibi p frt
go:e vmere non pofTunt.* ideo incotc be fera
rum ec vribp pelUbus quos venatucapmnt»
contrafrtgus femuntunt.ec cotpota fua te/
got alia vefttmenta babercnonpouunt. nifi
aUuno^&efcranmr.gesmultuni.coipulcnta*
robuftaecvalde alba.pifattonibcdica^ca
amvcnationi.
j&tgia fme^eugts el^pumtta vbt
5 eft mato: l:3rt3go.mino: atmca
wter bijantam % numedtam ftra:
(vcb.3ftd0.ti.jtv} 'Decmari ft/
do-eft tuntta.vto.tdcm.sa mendtevfqj ad
rcgtonem gocutotom po::ecca. cutus^prima
funcftugifera .vlcenota vero bcftijB cf fcrpen
ttbus plcna.tbi onagri. t fere faucflref ibtmi
ra % monttTuofamucnmncttr.vtb.idcm»
^elapidtbusterre n metattfe
ot$ eowm ^>p:ietatibu8»
2tberScdedmus#
£(aiptiBppikfo
ribusterreTparritl
emsmgttalureftat
adiuuaccDttoauo;
btcinferre becius
omatu in fpedatw
eSopaucerttqucox
nentterramqttcda
funtfimplicitcrina
ntmata"? fnfmftbu^ vtomnta inetbeotica*
que in venis terregeneranmr.quatiafuntla/
pides.colo:es/etmctalla.etbe ittis pnmo g
o:dinemeagendum. ^uedamvcro vegeta
bilia/utradtce8/berbe/etarbuft3.i^uedam
autem fenftbtlia.vf bomtries et iumenta.be;
qutbusvlrimoeft craaandum.fSrimoigimr
bebis que gcncranmr tn terra ecin pattf etua
perwdwem atpbabeti bfc btcendum cft.
'tena abariditatecftbtccaqttefit
t manupteflaroerir.p^efieritatc*
buriaa fmdotem faat.que fiin fe
fte cadtda afpcrfafuericmbtl fo^
bis pofl ferettnqcvc bidt 3fid0.ti.tvi.capi/
tuto quarro.arcn3 ftquide^ m aquis marin»
ab omni ttmofitate ^tutea vifcottoce abluif.
vtb.Sn(to.inltb:o be ^p^ecanbus elcmcn
tomm.^tdeo ^pter vincentem m eaftcacate
coaguian in lapidcm perfecte non pemutrirT
tena eutm pura (vu o.idem lib:o nicrbc.u^ )
lapte non ftcquia contiuarionemnon fadr.^
comuniconem.t ideo ficdos vincens omtte
tmttucUtatem no pcrmimt esm coraUtcr in la
pidem<onfottdari.inde cftq> arcna terracom
muni dt fubftarialiter btmot.fcd tapide mol
(iot^in partes inumerabtles t>iuiftbttio:.vn
bearena mgtda ^ ftccaytnmuta c6p:dFa7gra#
utffima cft tn pondere c^uis ftt mtnuca. fteri/
li8e£fe,ppter catotis et bumotis oefeoum et
t^inittm^ckficataristmbze fugucmauc
non oinotutmr.fed porius bluta aucconfum
ptalutca tn pmiwc magts coptimumr.etB/
u pamfottius oebcrenreamplms fotidamr»
Vt btdt "Diero.fupcr Jercc. v.qut pofut b3re*
namtemrinu/man^.babctcriam pniuerfa/
ttterttamramcotanua.vnde aqua pcrbarena
coIat3puno:etbuldo:inucmrur.vtb.Con>
to.jam virwtem baba mctallo?. purgae/
Digitized by
Google
^elapfdibflsrimetaUi*
oatttafttaditfnatfonerubtsmfe cofumpti
uam.aurumemes etfammarcnecoft^noe
dariftantttr.^tem vuturembabct tnfngida
tittam/rcpc Auam/opitariuam /tumons
feckittuam.vtpatettncbtmaUa.t.arenac?:la/
p&efabalirefolut3.qtte valetadomnta ftt/
Ldtcta»vtt).£onlUm3tctnvtrtutembab5
mineralem vd fatameifitnttem vel affinem.
«nde interaramlastamfluuialcsfniamtaf
aureearenulefeputs inuatiuutur.tapides ett
ampoUttictcjcmcp^dofcm marino iittojc
mueniunf utter arenutas.^tem arenetamflu
utales $ marineer vemis contranjs tpfas a/
renulafc griculas clettanribus/epius in ma>
its bofttjs % littoribus coaceruantur.7 etare/
nis ficacaimutaris aq ffuuiales nemare fub
tntrent aliqnoriens retardantur. vt b/fciero*
fuper amos.vi^tft befluctficut riuns eg?p
ri*c>biety;eflebiatttr#aqttatttli ,pp£ofc
ftatttcs barenapcumutos conringtt impcdt/
§f.llamdraftumintsbcfcenfum pariterag
gregateaqua mli befcendcre i\\ mare no per/
rotmwr.fed potius reftucre pcr pUma egvpti
manifefttfltme coartamr.fcd quanto illts cu/
muttsaratoftsaquaremrecompeUiturtanto
cifdem bifltparis cum maioa imperu in ma/
rcocfcederc^mndtusBbtbctur.vttJtotT? e
ro.tbtdem.«3tctn arenap obftacutis in .mari
fub aqaefttperftacoceultaris occurrcrc vcl rc/
fiftere mapmceft Mmalcctpcnculofum.t?t
patecfupw vbi bemaris fciajlisBtraaaror.
,i
T^gOiacftterrotettargturittofa*
3 vtfcofaadvariaopcrafiugulo/
rum bifpofita atep apta et cft fcS$
3ft.ti.^uci. ab argis fic vocata
apadqttOs pamo cr tau' tnatena vafa ftcriUa
funtcffecta(vtibtdcmt>tamr)rali8 terra pcr
aeriouem catoas ttquidtcaes partcs cofutne/
ris ec terreftriojes confottdanns in laterem co
mutamr.fcpccnam pringito; talts terra rotea
avncmofarngimtatcaquampgelantet^
ptdcmc6motamr.fcpcetiamacadittaU's^3f
mittariofc5,lttrivncmoftin tapidem e*calo«
coafiutantcficut t.ttbiaturtib:o metbe.u»/v
luromvnauofuroaprom eftbutctrattfmtttatt
otti fcs-mlapidem B caltdi coagulattone&ua
rc vncmofum cft mcdium inter vifcofuj «»»
poiariuumbabatsbutntdnm fcvnde gra/
ria vapozariut poteftacalidocoagulari. gra/
tia vifcofinonpotcftortotocdua. fcdamptt
uscomprimietofoUto
mtttart.vtb»tbtdcmcomcnra » 3rgtfla cft frt
mdiratefua fangumts reftricriaa. vtb.£on/
ftatnargillafimmfo2riacetomcrict>ul^
taappoftufronrietrimpoubtts^bibctfan/
guinembcnanTwspwflumtem.
2baftmm.vtbirit Jfido.tujevtV
9 cv.eftlapis candidtts rotercin/
ctus varijs cotoribus cj:quo!cu5
gdiciilttts vngucttri vafcuhtm f»
ctttmrofccjcboccnimcauanmr vafavnguett
tansquiavngumtamftocUuntperoprimc;iti
co:rupta.nafamrautemctrarbcbas cgypti
as ett>antafcumfirieceteris andidio:.fed,p
barifltmusbe tndia tranfpoaawrbtc tapts
o ©tafcoridenirotnar t>iaf.etoicit patere bac
i ad vtaoriatn obtroettdanu?btdtetiama; Sc
nctataconfarttatamiaoam*
©mmab attracft btcmm. vtbt/
3 a't3fidom8ltb:o.pj>ucocprcp./
cuflb aere pttts rerulget. narorate,
ettim cft vt mctattorttm fplefidoj
plttsfulgeattttCcaUarepercuflus.bincctau/
rarij fun^icriquommmlgoifplendidos rcd
bttaururo autcm magis radtans et rolgcos
Diamrobrifumeo ci>fplcdo:eobradiatacful
go:c£ftatttemcoto:is oprimi quodpcwet
operam.grcci vcro cavrcn vocant, tamtna vc
ro tenuiflimactquaincidunmrfilaaureaw*
tbteanunaipantur (bttaifc^.^ftdo.coctne
taUts.Balm arifto.autem U.metbeo.paruj
antc ftncm t>iatur.^ aumm ftcut cctcrametaf
lamatcrialiterpwacamr ct fulpburcfubttU
ctmbcoctoeviuo argentofubnli ct albo. ■
ptus atd occumtin etus compofitionc t>c rol
Ucimdittefittc foUditatefulpburca^ ocacrco
aquofo vritti argcnri.a idco aumm fottdius e
ctpondcrofius $ argcnmm tncuius wpofm/
onc plus ocargento viuo # t>c fulpburc ai/
bo conatrrcrcconfueutt (ficuttbib.^ummt
aurotgimrifttcrmctaUaquoadfubftannatti
titbttfoltdius eft/nicbil copacmufcet tdco tti
ignepofimm noncuapoiatnec eriamm poti
Dcrcmtno^mr.vndem igneuonconfumtmr
fedfotquandovicalous liquefatfiquiciba
baannqce impttritaris ctfco:ic bepommr^
ptetquodctampUtts bcpummrctmlgtcttus
tnucnimr.TlibilatimtntcrmctaUacft r>wm
m quiatantceftbttcriUtaris # m^^^
ctmaUcumfinc mpnottcftuc jf*™™*
iwmmb?3cbtbcasidcfttcnuttr«nasUntta«
Digitized by
Google
^iber xvi
bflatatur.ucceuam tnter mctatta quo ad fo*
mamctfpcge^ftpukb:ius.?ideointerom/
nespicturabtiesfomtas fiue fpeaes primn
?p:eapuumiocum aunoprinet pulcncudo*
vnde fotfn^ftetbeco:. tam colomm § rernnt
vet metaUojum.Jtem mbil inter metalta quo
«d wrmtemmuanmrcnKaaus (cuius vtrtn
tcm befmbfrptateaTiu^ oiccnsjaumra tnqt
tgattuscftpmm metatlo etpunus.? tdcosur
taxsm babet cpnfp:auuam i mperftuitatum
coadunsarom ittco:po:eetfcrfiuam. ? ideo
valetcontralep&m ? clcpbantte pafiVonem
vriltteriemendendam. ^imamra autemaurt
in obo vel inpotu vd in mediana vafet ad p
femaripnea lep:a vel faltem ad aas oceulta*
nonem.quia eros frequens vfus ab ca prefer
ijatvel retardat aut faltem ipfam palliatt oc
aJltat(vto.auiccnna}3tem eadcm limamr*
atro fucco bo:agjnis ?ofleoeco:deceruiva/
letptra fincopt tajrdi3tampafltbncm,Jtcm
lamine aureecandentesfn vtno ejcncte/vtnn
faritmt vrifeeontra vfoa fplenis * atias ptf*
fiones multas velmelancoliae.^tem vftW
rajacta amt mftrumentoaureo metio:eftcj? tf
alia roatena vt matelio.iocum entm vfttonis
o^c^ttimuiicm a feto:e.3tet« puluis Cadn/
meauvceoculisimpoums m3Cul3Soculo:n,
purgat.Confoaatau.tcm aunnn rocb:a quaV
uts os non incojgemr neceannmatbepura,
oo.e^afpcnfafe fua fugftuitates queroeb:a ie-
oeban.tc^CTgendofvto.tdcmplate.}3tcau>
rom cafcfaaum tolllt pitos 3 mcb:p qnodro
be e£uftum roeric aut frtcamm % iteroroerefce
rc npn pcnnirtit (vt bXonftanOJtem aurii
pcrcuflum npnrefonatftcutes vcl argentum
nec crepatnec fundtmr.fcd porius ejaenditur;
^oiiatatur.mfi et fuerit aliud metaHum adul
. tcrind ropdo 3liquomco:po:3ttt\Tlam #diu
es vet auriatcum o»m auri robftantia e t pe£
mttmm femperfub malteo fandtmr^ temper
Qdfufccptioncm Sebite fo:me.fttb maltatcro
tnobedicns muemror.? ideoneceflfeeftaj» om
ne.fupcrfluu ab eo per ejtcocrionem auferatur
vtefftaamr buotle ? attquod sfts cumopw
tafonna criude^pducamrfvt btat£>rajo).
quandoautem lamina vcl b&rbeaaureacuj.
argentea fubducta dlt malteando mco:po:a:
\ ti necefle eft3 tnbus marimcpcaucri friftceta
putuere/vajtp# bumo:e.quta ft aliqued bo
rom rnter aurum? argentum ennfaicrint/ne/
quacp v nn cnm altero fe tenebit, ? idco opo:
tet$;intoco vatdemundo.? quieto beeouo
mctallaadtnutccm vmanmr.quando aurem
modp.oebuo 6'cmncjunf mfegabtti8 fttvm^
i»$3l?inmccmBonpoiruntvlteriuB YcBati
€tricalcum (vtb.3A'dp)eft bictn ,
quiacum/itcs Auecupnimrcfplc
bcttamen fupcrfiaaliterftcut au/
mm.es enim cjrecp fermonc calco
vocamr.aurialcunt ttac^ babct ouriaem cris
.... fiuecttpueicmticnonecnimeris^ftamriTau/
npigmam i quibufdam ahjjs mcdtcamtnib^
perdudmrin tgneadcaip^ auri,vt Dtcic^fi
jOoms co!o:cm itac^ babet auri ? fimitimdine
fed non valojem. vafa eriam btuerfi cjcneris
am^taatta % pulcra in fut «outtate auri fpcae
p:ecedenria e^auncatco p:eparanf.fed pau U
rim afiitgo:ep:imo bebetantur ? quafi mbt
ginantur? fictam coto:ef pdo« cup:co fua
materialem orismem p:pteftanmr. 3n iftts
vafis ctbaria % vmabmrius ttferuatafapo:e
bo:ribtlio:em contrabunt eyeris virio % odo>
re.4Colliri3 tamenque pculomm funtmcdia
tmnainets vrilitareferoantur? ejcerieforri
tudine acojunmr.vt biatpla;
©ripigmenmmeft vena rerre/tu^
cjamstaptdis fcuTtbitlis 'jfVsgibi
ttsauif fpeocm ptcndens in coto
fe.t vocaturalto «otelapisarO^.
j^fats^uf eftbuptoc mbeus ^amnus.'? ba
bafc^mbia.namramfutpburis catdaaendt
cdcftccandi queft apponamr eri tpfum in al
bum tranfmutat ? pmma co:po:a maalima
p:eter ai>rum writct bcua.ftat. vt. b.t.er* or
j5d?mplaumautem aurtpjgmenmm caltdu
eftetficcumm quarto cjraductcftvcua tcrre
ct oupla rpecies rubai fc^ et atrinn. £itrinn
put<»pentmediane.babet autem vmuti ptf
Ibluaidi/3»3ben(^etinndnic3ndt.vnde va
ietaftnatias ctmalumanbeittum babenrib?
Cjcbumtdttate. fi indinato apite tumns eius
reapiamr.^auripigmentofepbUoct^fdeft
vnguajtunt pepitatprium vt piti.faaltter a/
^moueanmr qusndo becoqutttir cum alce vf/
. ua.vatetcriam contra fcrpiginem ct tmperigt
ticm filomscumfaponeet auripiptcncole
•nitcrmungamr.fed ftarim tocus mmicmsab
" Juamr.quta fi vnguemp rste tbi oiu manaet
bonam aman dmt ct mlm co:rodcrct ? ep
.coaaret.n3mram eitfm blbctitifafltua ct coi
rofiuam.vnsues aurcm pcmrparos etoefoj
meSiCaderctaat vtcre/autmelio^s. vtbiai;
.ptau. ""■
^genmm acjreca appeMrfpue
vto.3^^°*eJt 6wwnt,*n'am grc/
a argenmm voant*cut mimmm
modnm acridtt quod cu ftt anda
Digitized by
Google
^etaptdibae et metaito
fmpteffum cozpori Imm nfgrae (vtb. 3(1/
ao. )reddar. J eias compofinone fun t vtuuj
argenrumeclulpbuf album.pUt8 autetneft
0)i oeaereo ecaqueo etargentt viut cj/ulpbu
ri8.aideononeftattriponderisficutauroni
vrb.rufus.',£ft3uccm argentum t>uplejcfdU>
cetfimpler.ec compoficum. Stonpler. aucem
liqutdum eft ? vocarur argencum v:uum.£o
poffcumautero argencum eft folfdura/com/
poftcum er argento vtuo puro 1 fuipbureal/
jbonon v;ente(vtt>irit 2iriftotele8 ) .
argentum autem vrott^ft robftanria aques/
mtpa cum fubtOi terrena fo»' admiwone tn/
ttffolubtUVtbocbabeter magna ficcttate ter
rea que non liquefac in fugftde plana.-? ideo
ijou adberc: ftomdqtiod eft aquofu.j#i aut
em& fubftanoa atbaerdarttateaque fubriiis
eteratbedihe terre bene fubcifs etoigefte ba
beceoamalbedinemeradmijaioneaerts 015
pdiecis.babetetiamarcjeutumvtuubocftbi
uaturaliter^ppuum 9 no coagulatur g feTiue
fulpbure fcd cum fulpbure et cu pUimbi fub/
ftanria coagularur.ideo biritur tbtdan <$ ar/
gencum viutt ?fulpburfunt elemencuj td eft
maceria ec prindpium omnrom liquidabtti/
um faUcec mecaUof»becomnia oicuncur in
lumetbeo»crpffe.eteciam a ricbardo ftcefrpo/
nutur.argentu me& viutt omniu metaitopou
dmreffepa'napwm.etideo refpeoueommeft
ftmpieteiemenm.^efuaaucvtrcuteecnacu7
ra/oiuerfibiuerfa pofuerunt. £tuid autbe &
fenriantmedia paore poceft per bec verba»
Srgenttt inqt plateariu8)viuu caltdum Oid
tur ciTe ec bumidu in gradu quarto.cfui9 a q/
bufdam rodjcetttrfrigtdum et tn eode ec$ itc
aliduro oftendtcur g effeccum eo # otffoluic
pcnefrat/mnadicfed q* actuaitterf enoror
ruukuro frigitrom abufiue frtgtde iudicatur*
i^uodatJtaUqoicuncargenttt vmu er qua)
&am vena terre perejccoctione fterifalfumeffe
par^eocjpgciaojagnisfadUmem fumuej:
tenuatur.fed a cerra gignit* ec quafi aqua gfiu
eae ^paeamr.^iucifftme eria m vafe frigtdo z
foudoconferoaf. ^mta auttpfius eftcobe/
rencia ec fomtudo # nulU rei poteft admifceti
ntfi p im W8 erringuacerrittguu; autcu fahua>
qtt cu ea fncaotr.ec martme qn rinis faltue ad
uturetmaicime quando puluts offis fepe fo
«aair. jgft autem argentum viuttoe fadlt in
fumu euapo:anuu etrefoiuciuu cnins fumus
mawmeobeft aftantibue.^ndocicenim gali/
fimettremo«reia):ando neroo8/etremoUieu>
*oX ■ ■ - - - -
fodtendo.CtraquodcitcttlummajtimeVaiel
iacapunu iu quaimtate madma erpocatum
cu ounuo mocu p3tteris.3d idem fpiuter va
lececoecoccio vinicuabfutcbie ectfopo(buc
uf<$ ptace)5idmr aoc argentu vtuu eo ijpint
ddatmateriasqmbus imdmrfvco.Sfi. iu
lcvi.vbieriabocfubiugtt.boc inqtiit cftfiqut
t>um quia pcumcjnuenif aotfpaUcerin mc
ralltd feu in fomaobus argencanjs guccarum
concrectone tecns inberens. (ept enim m ve/
cufttfftmo ftercoiedoaarumet puteosum U>
mo inuentcur.fitenimcjtminimo impofito cS
cule feiree patena teftea fuperpof«a.bebet au
tem fafculum effe drcumUmmmet drcumda/
tumcarbonibus/etmncarsenmm viuumeic
minimo fciftiUabitfineboc argento nec^ ea
nec^ aurum inaurari poteft. Sante^ucem vir
turiseftvtfifuperfejctariumargentivmi ccrt
mxmnm fajwm fuperponas oneri ftatun re/
fifttt.0tveroaurifcrupulmn fuperpofuerts
leuttacem cias in k ftatttn rapic ^tjquo^a/
tet non pondus effcfed namram cni cedtcpo
tuibamm tncerfidt/ponderis aufa.@erua/
turaucemmelius invafi&vitretd.nam cete/
ras materias perfozar? co;rodit(bucufc^ $(i
l>o.rvucOemetalli8)2lrgenmm eft igitural/
bum/darum/fonourm/purom/OttctaUtaris
babens mulmm.mmus tamm § aurum/bat
fami.pottffimeconferuariuum/virmri8 in ta
fptde iuuatiuum.2&aio:em autem vimttent
babctiafpisinargento cjin auro.vt;bidcur
in Upidario.Uquabile ec in tgne refouiriuuw
etUquefacriutt/coloiembabetigneumrubeti.^
inmgidatum vero iterom ematur andidntn^
otcp ouro.i quams ut groffum et macerialc
refpectuauri/tamenpoft aurumui valo«a
p«do obrinecincermecaUa pundpamm* na
etus fcojria fiue fpuma vutnera fanatec reptet
et cames fuperfluas in et'0 crefcerenon permic
titdatrices indaatJfoidcQ cozpoiis mnndif
ficat/cancrum a feto^cuftodit/confo:tac fltu/
jnbiUamemb^ ecconftringic/ejc concacrucer
rerobtgtnem concrabic.fedet arene'ecfaltd
confricatione?coto^u puftinutn redpicetre/
fumic
^amae efttapte ihcttcud parutt^
• . . * •Jtndecdms ferrugineum babea
etfplendo«m cnftalUmittu-nitif/
quam tamen vitra magnimdine?
ftadei aodane eft regtue.b nulti cedic materte
»ec feKO quidemnect^nincc- v»^ incakfat!*.
Digitized by
Google
Zibcr xvi
-tmde a'grea8 vfe mbomtta* appellatur.f^ cu
fit inuiatts fem igtitf<p contemptoz rumpitur
fangnuinebtracalido etrccenri. oiiue frag/
menns fcuIpto:ee in fignandis gemmie et g
fojandia vmnmrbicdttTertm bocamagnete
qaia pofime adamas ium|errum non patit*
ittudaftrabtamagtteteimmo^reffafettg qua
t>aj viofennam feituj a magnete lapide ficat
4ractum.£icitur biclapie moic electri venai»
tepiebaidcxcjmems varioeerpeltere/* mate
fia0ambu8Obuiare(bucufc0 3ft.li.j«>i.c.de
aulaffo}*Diclapt8 fecu>fdum oia.gemma re
conaliaoonis o: ? am^ae.qiftmuliera viro
fuo meritoifgrefrag virtutem adamanrie m
wrigraaamfaalius rettoatur.Sdbucoi. idc
#(i verus adamas apiri oojmtetis muliens
cautwsfupponamr.farepoteritmaritus et*
au fitcaft3.nam fifuerit aftaoozmiendo am
ptertteogitttr vi lapidis marimm fuum.0i ve
ro werit wrtdeus ab co fubito reftlit. et vdut
tapidie pzefemiaiammdigna fubito delecro
cacUt.©trtu8Cttambuiu6 lapidte eft vt of*
dia.cj? fi tn tecerto ftmftro geftamr. valet >>trar
boftesptrainfaniemriras etgurgiacotra m
cubofi etratafmata stra vanafonia t venena
3&etiftue iapis e indicus qut ut
ter gemaepurpureae obttnetpn/
apam5»i>toi.3fu4Cftautem ame
cftue colo^purpurcoet violato
gmtrme qnaft rofa.niten8 etleutter fundene
quofdam flammulaset emittewee;(3fido)
alteramewsgenueoefcenditadtaaWu no
ejrtoto igneum.fed vini colo*em babene. £t
funtfpeaesaueqttinqj fecundum Sfidorii
J3cdvtotacoia.pttrpureue nobilio* efttta
lijs vaiiouTIam virtue etue ptra ebnetatem
eft etfaat vigitem etmalam repelliccogicano
iiemetbonumpferctnteUeccuj.etineftei mol
liaeeadfculpandunu
£badee eftgemma nfgra babenf
albae venae ? oidi acbades 3 ftu
mmeaufdemnominieeiriftentta
in aalia.mrta quem^emmapmt
tus eft wueta (vtoi.3ftd.)moao autetn pltt
ribue regionibu8 tnuemmr.^ft ein quoddaj
genus creucum (vt oidt Oia. }cum venis cem
" let'8 attudgenus eftindicum varium cuj QM
tte fangutnas.primum entm genue vtoiat
3ft.credtt valeremagtas arabue.Tlam cum
tpfa tepeftatesatientinufimjtttftttmittaftatt
t>tcunt idem.3 tem genne eaam vute eft fee&>
oumoia. ad regum fommae etfimuiacta m$
ftranda (omniozuttu£reuaim aut genus ma
tatperiajta.gratttm facuaplacaiteaperfua
Tojcm «r>cu»4um et viree pfenv Zmw$ gc
genue fc5 indiotm vtfnm fouet^trafmm p*
©eftconirapenawm valetet aasfito t& odo/
ttferaeft.vtbi.0i3*
21befton"arcbadte.en;Iapt8 ferret
coloris ab iguenome foWms • eo
$ femel accenfU8 nuncj ejttingmf
beqtto fabricamm equid mecba/
titcum.be quogatttlescaptt facrtTegtoJmira
batur.^nquodatepto em vetteriseratfacai
candeIabuim.inqtto eracmcema fic ardens»
vt nulta tempeftate nullo imbte etftngui pof/
fetvtbtau3fua.^ucbelapidtbu8»
36ftcco8eftg^mma nigra pode/
rofa oiftinctavettid tubenttbus*
becalefaaaignifeptem ©iebus
colo:em tenet.pt biat 3fidottU8#
bc'gemmt8'wgri8*
2l3bandtna eft gemma btcta ab
aIaband3regioneafte.cui^ colot
fimilts eft catcedonio f^ rariou vt
ou3fido.fecundum01a.attt ala>
bandtaeftgemmadaraet fubmfa. vt cardi^
cutu8 virt^ eft fanguine^puoare % augmecare
*^gtriftt8 egemma argento fimt>
lie babens ftigmata aurea cui ft>
mtlt8eftinaIo«adromaia.4Ql
ctnlapiecums coloteft argente^
Vtot;3ft.ariu8eftfo:m3 qusdrangola (imt
tbcffuetfoaitttdo (tcat adamantubocputanc
maginomentmpofitttm?abeoq> animomm
tmpems veliracundias ^edif rdrenare.vto»
3ftdo Uuibc genums aureio»
0trioft eftgemma Cndta critbl
lo,ppinqu3.m cui^ caroiticetftel
Ia.fulg02e Ittne plette. &it aut oz
abaftns.eo cp ei& oppofita fulgd
remrapttvtbu3fido*coecriftatti8
Jtectojmd eftlapfe quf muenimr
in^vetricttlia gaUinsceis criftatto
obfcuro fimihs.ctt^ vlrim3 mag/
mmdoeftadf3bequanttcate.btc
^ncertamtne (emdd magt'8 credtf reddere bo /
mtnee infuperabtlee et mu^ct08«vt bfafin ta
ptdario.^ebaCgemm3 bidt bia. aleaojms
tapisetacat venerem gratumfeatet^ftantej
acviaoicm bifcretum etowtcnem amicos re/
fojmatetrcprimit.inojefitim*
jBtendce eft gemmacandid^fn/
clufam conrinens tucem (icat ftet/
tam mms ambulantem. reddit^
folts radws m$ttwt& t
Digitized by
Google
I&t lapidibttaet meta Uts
S&atiftee eft lapts vTgema aqua-
fi veftis fuerit contaca cotra igne
reftfttt.et fi igni tmpcnarno ardo
bicfed fplendo:e accepto mridtoi
apparebic^eftfutttlis almmimfamliomnib?
magomm malefiojs obuians et reftftens. vc
Di\1r.3Kido.tf»rv.
JmmeterreeftglebaUmofa <r vi
fcofa in lods pieapaepslufinbuf
£ generara.^ftautem feoidu jjffu
li.jcvuc^.quedaj terra glutinofa
qu e fujrta locum aipbalti tn tudea reperttur/c?
natura eft ardens et igntum cognata/et eftrsm
re tenacitatis c$ nec aqua ncc ferro cotrumpiC
fedfolufangumemenftTuaU.€ftaur vnr ad
uauium copagmattonenuoe boc bimmine of
m plateareo afpbacum td eft bitumen mdat/
cum eftalidumetftcorfo teraogtado. ?eft ter
ra nigri coloris ec ponderofa et feoda.et e ter/
ra(vtbicunrabqut)befpumamanB mo:rut
generata/etadmodum terremdurara.T^abj
aiit vtrtute attrabendi/cofoiidandi et cofume
&i.etmultutn vatec ad vlcera et vulnera cofo /
ltdanda.ft puluenjemr etficco vumert appo
mmrJetd vulnus fuentmuitum longum 1 1»
tum.Halet eriam ad paffiones mamas fpua
lia ppjimcnne.fi ponatur fug carbonee/et ru
museiuequieftrettdusfugos ernarescon/
trabatur.Slaiet infug fleuniarias /f onoientt /
Cig/eElitargias qtfieuma be capite muitum
purg3C.vt»&.pla.
£rillu8 e iaptf tdtc^vmditatefitis
fmaragdo.jfedtu^aUojepoUif abfindts tn fet
angulas for/nas/vtcoloris ebetudo regcufit
one angulo^ erdcetur.aliter aut potlitus non
babetruigotem.^eneraautemeius funtoe/
cem. vt bicit Jfido.iu.coe viridibue gcmie*
vbi eriam ftarim fubdtfcrifoberiUus fpeciee»
fc^eftberilUmwspaUidaviriditasin aurea
coio:em refpiendet.etbuncettam tndia mitrit
nobis.^mlli pirtut es befcrtbii &ia.bicene,
Jucer beriUos qut magis paller meUo: e vir/ <
tus cius contra pericula bofttum et contra U/
tes inutctum reddit etmitem /ingemd bomi
adbtbet/valet contra vicia eparis er conoa fu
fpiria/ec eructuationes /bumidos oculos fa/
nat*manttgefta:;ti6 er4iritfifoiis oculis op/
pouatur/bominemmagntncac/etamwem ot
ligircoiugalenn
•" Siculuseftlapiilusterreadmijct^
c romndus atcjj ounfttmus purus
et eje omni £te leuuTimus ata>pla
ttus.ktcras auteft alcuius eo q? fme moleftia
futbieuicaKetpiajjme* pedtbue coeuUawr
cutcontrarius eftfcrupuluslapOlus fcsafgjt
mus -zmintttus/qm fi interpedem ec cakea
ttiaderit valde u ocer.binc et fara oicutur fom
peaideftafpera arq> bura vtoia't3fi.Ii.pu
cttjjfcpe autatculus in co:ge animatts ejta
lidisecvifcofisbumo:ib?/nttcm vefica \mc
in renibusgctteratur(vt.b./ronftan. ^uere
refupu U»vt)»oepafiionibus renu.capttn.be
calculo.
IDq e lapia ftc bictus.eo ^ femi
c adinddendo3Cuat.coo6emg:e
co fermone/indfio bf(vt»D.3fi. )
eterbts alie aquariefunt/aUe oleo indigeurv
in acuendo»fed oleum leue/aqua vero adem
ucemmcm reddit(vtbi.3ftdo.Ii.eo.c.uj.bcc
auc cotis ^pprium eft $ tn bocg» acuendo al/
ten ferttitpauiarim fe cofunttt vtbiat.^jego
lius (putufs vero etus ab tpfius fubftantia re
fouttus cogitUtmedicine vtrmtem babetbeftc
cattuam regcumuam etfynsninis reftrictiua
vtbtat£onft3Mt;
2las ftue caljcefthpts adtimts ti
t Cttittsadmtrtionecuarena.^acl
ftt cementum £ft autcm calds ot
cta vtua(vt .b.^fidoms (q: bu fttacm ntgt>
ba mtns in occultb feruentem babet vel conri
nettgnem. vn gfufa aqua/ftaom ignts cmm
pitlatens.j£ ttis namra aliquod intru babcr.
poftc> em arfent/aquistncendimr qutbue fo
lettgnis ertingut.oleo vero ertmguimr quo fo
let ignis accendi vfus cnim eius cft fabiicene
ceflarius*nam lapis l3ptdinon potbererefoi
ttus/mfi calce ficconiunctus.iCalas adtque
ftt ejc lapide albo et buro/mcitoi eft ftmcmr?
er mollt vcro vrilio: eft in reais (bueufcfc Jfu
li.rvi.citj. (Ca^antffccfm ptate.)aUda cft»
etdica. m quartopadu/quemirtacu oleo pu
ftuias crvuluerapumdaiuuatermdftonefjbc
ne confokdatamc fugflua cojrodit.nec i vul
nere crefcere pmimt,£aiic viua cd auripigme
to et aqua^admodum pulns oecoaa.pilof a
berefaattuia fuo acumiue pojoe aperitv vc
biat conftannuue erpiatcanus»
i^mcnmm eftalds etbarenecu^
e aquatcmper3tac6iunctioetmir.
mra c| ad laptdef cdtuugettdos-et
piettB linicdos et ceatbadoe fumecnecefow
ria.tn piauris et coloribus parietBitt pjund
f undamettmm et ptedpuum eftccmenruj fne
liusautem adbcret^ieti bumefaao et mm
mefiruerit oe piaftroftue be g^pfo*
Digitized by
Google
Zibcr xvi
Ikmvttidt^ddoMds eft cognmm.opti
md aui omnium eft oelaptde fpecularifactuj
cementum qut iapie tranflucet vclur vtrrum <?
ctmulwm fafulis m tettues cruftas.vt oiau
3fotf efttdemquodplaftnjm q';od m g?eco
z>iawr$ip(imuiitmomcQ fperatatonoajpa
twv
arbunailoa lapie eft p*eriofifli/
c mus fic oictus.q* vt carbo I ig /
nttue cutue fulgo; nec nocte vtn/
cmr.wceteminrcttebrisadeovtflaroas ad -
oculoe pib^^enera eiue funt.r4i.fcd pftan
riojes funtqutmlgentacmitturradios (\cut
igm vut. 3iuu.cvi.crirj. (tbtde fubditur }
carbocuius gjece antrat oi.gigntf in libta ape?
irogodita8i3nterba8.r^.ipc8paUitaucfou
tate qui tgnet eft coto«8 fed caudtda vaia pic
etnaus.cutus eft^pjium .qtfiueaue tn tgne
tfeiurroomjtte c3iboerringuttur.fed aqua g/
tufue e^rdefciuStta eft ipee carbun culi noic
(andaftcus a ioco indte pbt muenif fic btcrue
m eius fpeacvclut tnrm luados tgnes app»
rentqueda gutte.cjwe auree^t bec gcma eil
pco incogabms refpeouafaa^lia eft fpce
queucbtusappellamralucerna?. fiagranna
fic oicta.et bancgcmam remtffu carbuncutum
fcicunueteftOuplejuStoa que vtpurpura ra/
btauairera veiur cocdnei cotoris feu mboris»
bccafole vclamtu biguo^alefacra. paleae
« carrap foiia a fe rapere wctf fculpturts refi
Irit ft pero altqn fcuipra fuexim m f tgna tnce/
ra unpmtr 4uafi Wda antmali moriu gte ce
re fccum tolltt(vt Mcit 3fi.ibidem.)act fpcm
carbuncult reduatur balagiue qui rubeue et
B luadu8 eft.vt.o.bia#etdfqibecfpc"8 carbtt
cutt in vena fapbtn inuenimr et tdco er vtani
Wte fapbin.quanda nebularo ad roodu feotl
te arca tgne balagme ptrabif.que circa et? (u%
nctem fe btffijudtr.fed bocpatet fenfibiliterfi
Oiltgenuuscontempier;
^tfopaiTitts eft fapia erf>topiot8
* Querojtcelauet^ditobfajmae,
be nocte em eft ign»ua be ote vero
aureoe tttb.3fuibidem.1n oie w quafteua
nefcens et rulgo;em amtrtens qfi auperpaie/
fat.atautfpc6 crifopafltf quemdia numr.r5
enfopam? fimttts eft pwiTio tn coloje ftue poj
rosrefpergtmrquwtjfdamgtttae aurets.vt*
b.mtaptda.
atcedomue eft lapie patlidue bc
: C beremptendenscoiojequaftme
bmm mter benltri ettaanctn.vt bf
bi lapunafamr autem apud nafomanas vtfe
«wjt,ommomjb^uweji«ur «drcgcufium
ftmmcoto^vt.b.lapi.omniaem8gct,eS
t njrereftftuutycateracme pateawatlrabttftiu
i wetaptsgfojams^po^sfaatpmcerecaf
| ^contrattlttfiones-bemonttetvimjKsco
iiematvtbiamafcowe
1^tfoIim8 eft lapis etbiopicus vt
c attrumlttcensetvttgntsfanrii/
. lans mart tn cotote eft ftmtlts oe/
wnane ad otrozem.tn auro poftms a tn fint
itrolacertogeftamebfterrerebemoneeetru/
0are.3ttoatcoutra ttmojee nocmmos/erme
iancotiamtnuitatttbepctttt/etpfo:tatinte^
tccmm vt.b.biaOCrifoimqttecMfpes eftcri
foltmpbt8/cutU8colo;de bieaureu8.&e ito/
ae vero tgneus tudicamr.^ftet alia fpce cnV
Jotm.qt>fmfellectru8Colo;eaureu8.eiu8 a/
. jpecm8bemanepulcb;io;eft^etndebabet3f
«toscolojyetefttgmecapaafitmue.qftmrta
igncm rueritatiue mftcnimamr.vtdtcir^ft;
li.jcvuc.be gcmmie aurae»
^ltdottaj84apte eftmodtoie w
t menpaofu8.b?buefutfpce.f.ni
Seretmme.^eveutrebifundinif
/ tt rrabttnmr.pamiqttidemfuntetOefomte8.
j fed tn ptmmbue non funtmaioubue tmpa
ire8.tmomuift8atr)efummai02ee.v3tetent5
| rurus conrralunaacapaiTtoneetcontramfai
? niemefanriquutanguojem.facundu hatct
gratum etplacentcm.tliger vero vaietcotra
noauos bumo^8 et feb«s et lorus aqua fa/
nat ocuio6.bcc omnia btcunmr m laptdano ♦
lUftailue eftlapie relncene cfaruf
C ^colo?esquofue*credimrc^f«
• «VvelglarieepmBiio^aiinojum
fpaaa mdurata.vn etnomeg:ea eedcmt.m/
gntmr aur tn afta ettn cpio manmetn fcpren
monaitb?alpibue/i?bi tneftate fot fenjeniTi/
rmie inuenit;'? tdeo qj annofa etomtmnaeil
tbt gtatte^ tdeo fpeaem ttddit banc/queoty
BaU? nomtaC^ oppofims folis radite/adeo
rapit8ammavf aridte fungte tgne pbeauv^
ciu& ad pocuia cefttnams.ntbtt atmd opamr
§ mgtdd facerepot bttcufcp 3ft.a.rvt.criti
fcecnftallo autem bt.t>ia.£riftallu8 no vt rri
gojts ramufed vtmagis t#reftrettatt8 m ia/
pidetnduramr £oIo* autillms giarieieftfts
buiue vtrtue cft ptra ftttm etardo:em qut tri>
ms cu metleetpotarus laae replet vbera fi ejt
caufacaitda lacpaue fitamtfid.i fumpt? in
potu valetptra coterica et vtfccru palTionenu
ft no atTtf pfopat6.lapi8elua t2Utue.pnde Itt
tm* euoa quem ea ponunmr manifeftat»
Digitized by
Google
fot lapidibus efmeraUis
0uodaute$ ejcaqua matmalitatfatcrinW
J>ia't^»«SO.fug.u^bal>ettnquitaqcicfcfix
pfluitatem.fed g fhgoris vebetnenriam in cri
(blupucramr ftrmtratem vnt>c ecdcfcnbttur
flauit ventus aqutloniscougclauitcriftaUurtT
tcetbuius amguatarifto.rarionem in U.me
tbco.ibi lapidea be fubftannjs mmeralibus
matmaU'tcrfuntaqua.vab.1^i.mfuf.lapidef
mtncralium funtoc aqua.fcd quia babcnt Oe
terre ficdtateplus § liquabilia tdeo no congc
lantur folo fn<jo;c aquofa.fcd ctiam a rerre.fic
atatequa gmtfcetur.etq; aquofum tcrrc vitre
um/qndoc^ fug aqua &ominamr/wnatfngi
gidi«3s fupdicta.6 quo pj cv vcra eft rario»
gregoaj.et ecdcqui oicar $ er aqua pot cri/
fcallasgcnerari.
£ ramus eft lapis crift allo fimttts
c ceroleocolo:etnfectu8.?eapudi
germania.3tter eft btfpanicus tu /
tftorta Vtflamm j. bt caduntoe toris tonitrut
ct bicuntur pm vtm futgup opttulari ( vr.bi.
gft.ib1dcm.3dcm in lapidario vbioz £um
tonarboaendum non fulmmattgneus ctber.
Tlubibus tUtfum cdo adtt tft e tapill?. (Qui
caftegeritbuuc a rulmine no fcrietur.Tlec 00/
mue aut vtUequtbus afruerit fapis illc.&irs
tus vtrtufa> eftad plta etcas ptncendas»?va
lentad outccs fomnos.vt di ibiocm.
0*allus nafriturin marirubeo*
t ^c^DtutcgtmraquteltgnttCtrJ
(lanm quando ejctrabimrettangi
tttraere^n lapidcm Uvduramr.Buntautem ra
mi eius fub aqua candidi ct moiles/et erara/
cu cu retbibus rubefcunt et lapidificanmr (vc
*iat Jfido.cbegemis rubeis (etfequitur tbt
t>cm (quanro apud nos pdofa eft indtca mar
ganta/tantopdofto^ dtcotatius aqudindos
buncmagi bicuntreftftcrecontrafulmcn (Jft
boais)3dcm oiarnrmlaptda.gpfius eait
jo:o3ftes mira pofeftas.fulminatbipbonas
tempeftatefq} repeUit a quocuqj geratur .0t
aut&uptejcalbus etmfus.etnuncp virra femt
pede tongto* tnueninm*fcufus maxtme vatet
contra omuem f lum fangumts /contra eptlen
riam /etcontra bi3boUca et varta monftra mt
nplicatfructos/ct^peditftnesetpnapiane
gorioamn
J^omcoluslaptseftrufusetob/
c fcurue vnue m ctta pdofus.qut
in collo fufpcnfus vel bigito poi
tame tn bifceptando furgentes mmgar.SaV
cpise):maib:ofim'rqucmcuncgfcruo^^c
apue talepaatur fi fcmma ilujat. vUun Upu
goniua tapts efl nigcr vet mfcns
b rubcnubusvenisfperfuspocamr
aucitaquia (i aqua mtjcca contera
tur vtnum fbgrat ec tamcrt qc* tn tUo mtru eft
ebaetaa reftfhc yt ©iac g fi.u.jcvu.
gadoats tapisdf paUidus luccs
0 VtbenUus.cftaprus3drefponf3
a bcmombus optinaida .cjcatac
cm bemones/et fantafmaa >£t (i befuncto qf
fo^fanappttcet tUum.f>:ounus atrcrimrfoti
tasamittere vires.Hamfacerbiciapis eft et
quemo;s ilemitabbojrct.ficutof m lapidano
0 a fplendo;e aeris eft voamrrt
e vtt>tdtgft.apudanaquosen{
antecp ferri cognims futt vfus cre
qutppe pam iperfdndebant terram . et bdti
certamina gagebanttuncau^ et argcntum ret
aebanr* Tlunc vero auru in lumo bono:c eft.
&ic90tuendaetJS comutattcmpoja remm.
vcrba funttft.tt'.jcvt.gdem auteftes etcapzd
quiavtmcp ereode^ tapide t>oecocnone igntf
refomimr.taptsemcalojerefolums ines ver
ttmr. Job.jcjcvitj /Copommr aut es ftue eup;ct
ftcutcraUa mctallacjcfulpburcetargento vi/
uoJed boc acddit quaudo plus eft oc fulpbti
recp oeargento viuo/afulpburefttcrrcu u5
purumrubeumbabenscotofem adurentcm»
argcnmm vero vtuii mediocre necnimis g:of
fum/nccnimts fubale.cjctati pmtmonces ge
neratur.ftcut bidt arifto. Joicuc aut ot .gft. c*
beere.'J&ftfucntadmt]Kumcum alrjsmctat
lia/coto«mutatpariteretvirmtcm,vtpat5'in>
aunalco etmerec6cbioq8 aioiucrfis mecal/
tis eftoiuncwm.quoddaeaU)uad moie^arge
ri accectetis.atiud fufcum aurt fpedem erpmcf
terdum in quo cunaop eft temperies£ft 1 ati
ud gcnus qo* ofcojonartuVquod fcj cr ouau/
liereinlammasattdtuamr.etfettetauriangt
turfpcacmaurtpfcnottmcoionisbiftnonu.
vndectcownanue vocatu.^s autquodou/
aileeft etmaUeo ^pdudmrregulareappetta/
tur.fcdcontra§jftUquootanmm rundimr.f;
quod fuftle eft/fub malleo rragtle eft. 0uado
sut es bate purgacur et ab otbus vtcrjs etco/
qmrbucoleefftatur etregutare»0mne autes
tnfngotemagno meltus fundttur.£s cderiuf
mbiginemptmbttmfioleogungamr.Jtetnf
omma metaUa cs voaUfftmu eft et majri e po
teftaaf (bufufcp gfi.U.rvi. }majame puemtv/
fut atba^ ec ampan35.,ppceryua fono;tcaam
ct ourabilttatcm.lapts quoquebene oeco/
oue eft.maiame ouridei et compaaioBig, .
Digitized by
Google
Hiber xvi
vndfcnon f3dlefrangtmr.p:tu8 etn ropie fg/
nc fomfltmo gjBmtocdes aur vet nomee con
buntmanKquamperfeaeejttrabafbelapioe
1 purge£ftajrmulri feptus cernfltme afierue/
runtin tocovbt roertrot eris purgato:c8.3"Ia
ja cnea rubigmofa fun t ? erugtof3.mfi fept?
arena afperfa cofrtcentur olfactu eda <z guftu
fflnrabbomtnabtliantfiris fta"gno ftnt imita
j& eaam ft ftne ftangno ftierit oe7faalt v:itur
* acmantr (vt otctt .^ubVcapituto t>e ftanno
' £b vero etuftu t polucrtfatuin (vtb: in pla/
i ceriojbabj virtutem biffoUiendicofumendu
j ejcrcnuadi ? ttmo:es norios erpurganbt v»t/
! nera fanandi algine occulop purgat fugflu/
I BscameeeofrOditetvlterius aefcerenonper
\ immt»vr.b.pia!ca»etcn3m biafco»
2iearam eft vocam eo a> ad folts
e radmaurodanusluceatetarge/
to.*flaToldecro:bidror»efncau*
em eftbocmcrtallum ommbus metallie i no
btUue.buiue tria funrgenera.vnuqSejevna
arbo^fluitqbTucdt. dfqn em pmo fluttS ar/
boiceftltquidugumi/fcdpofttnduraturca/
lo:c vet frigo:ein buriciem lapidis p/picui$vC
atft3llt.2Ute^genu8 metatlu bf -qS inuemwr
tn gjeaa.T>abemr terau quod fit be tribue g
tibue aurietvna argenri.iBectrp vero q$na
turaletftitltus eftnarore vttn coutuio ad lu/
minadsriuecuncae metaUiefolgeatet vene/
num ^pdat.Ham fi mfendas ftndo:e edit ? t
colozes vanos in modn arcue celeftte femu/
rare fubtto confuemt(bucufq> 3udo.li'. tvu
bemetalUsfecelecnoauttmamriaalidffug
ejc butn au£ inqntc.g:ego.mtfcetur curo ar/
gento argentu ad dantatem crefrit/aup auce?
cum daritate argenti temperatam virtutem (a
am non pdit.fed tannlmodo ad oecote coad/
mijrri a:genri aUquatuln ejcpalefdt 0ectm ett
am veru a qutbufdam arpago bf eo c$ atmnt
btgirop accepta calorie aniroa fbUa etpaleas
etvemmento^ftmbriadrapiatetartrabant/
ftcutmagnee frrrum (vt.O.Jjft.u'. jcvt. ca* oe
mbrisgetnmte^kefariliautquoatqj modo
bomo voiuentrccipucotojenretfincmra. v»
*>e radtce ancufe etcocbtlio oe faaU mfirirwv
Vtbiaudemibtdem.
^bitceizpie eft fndiais et pffrof
c qui in littoribus oceani inftmi ra
indta maris $ gftd muemtur £ft
auc tapis colo:e pumceus.ficutb: in lapida*
*£t e bupler, vcb.3ft.fc5 mafculus ecfeia.vn
vpim femg in nidis aquua^ tnuemuuf.nccft
nebts parerc poteftaquua.i ideo aqutls tftof
laptdes femat in mdofuo,*t>o¥.mafcul? ou/
rus eft ftmtU'9 gatte etfubruttMe.femtrie' ve/
ro mollie e t>i lapilli aUtgari crunbus parien
tis faduntparms cetentatem eteria fadutati
quado abbomre/fi nimts biu ibi bimtrmnt*.
ctatiqutdaddit vuluenifidto a panennbuf
auferanf (vt*bu3fi.UVtvi.ciit| )~btccria la/
pis moje pgnanrie alid lapideth fetenetdau
fum(vt.bt.bi.)ettn tapi.btaror. £onrinet r5
alid pgnanris tnoie laptllu.au8 virms e con
ferrefobrietate/augetbiuitiae etamoze^? fa/
dt viaorem etfauorabite.et caduco^^pbibct
afum.0t oe veneni fraude aliquis fufpect**
fnediifi reus fuerit/bictapis fub dbo eiufpo
fmi8./dbum begturireno pmttriri.^fi lapts
fubtracme merit/dbum bcglunrenon rarda/
btt;
"M&atbttes etapts rufu8 ferrugi/
ncus amtcus etindiote acarabi/
cu8 ficbtcms.eo <$ ouorerefotu/
tu« tn cotoze fanguineum mo£erttptt(vt.bu
3fido.Sl3let contra vefice ftnpim et ocutoni
t>oloree ycontra venennyetferpettris motfu t
ventri8flu)mm.omnem fanguine ftringtt/ct
maiame mulieb:e et gingiiuara. vt.b. biafco»
3n platea.autem bf frigtdeefieetficce copte/
riottts. et babet virmte pftringenbt flutu fan
j guini8.ab emstq^eft fanguis ettbites cfie
\ fifto ris.vnde valetemo:eid8 ctfangumevo
imcnnb^^btfienteriasftngularepfidtu eft*
^tctropia getnmavmdts eft cum
gutris punicds vent8 fanguindf
fugfperia.aficbictaabeffecm.qj
ft pontmr m aqu3 radtjs folis oppoftta/ebu
lire fadt.aqua in vafepoftta refotutt in nebu/
lam/tpoft paulutdrefoluimrin guttutas pin
ui3le8,"Deccadeena gemma vtderurpofle fa
ceremria.*n3m pofita tn pelut 3qus dara ra/
btoefoUe mutafr ecaeris reecumone obum
b:are vibemr radtomm fotarium daritatem %
quendsm tnducerem 3erc fangutneumcolo#
rcm scfifolerinterpoftrione cozgts lunans
adfotemedipncas patitenebzas videarmvt
ideo q: ita vtdemr folt8 pofte mutare darira/
teetictropia.t.fotauerfi^nucupaf.'? B ctpfle
Z>iclt 3ftdo^tbiafco.3n t3pida.b:.^:re no
men babens/eft cliaropia gema ^ue fotts
radgs tn aqu3 (ubtecra vaaUo.^angumeuj
redditmutato lmmnefolem.A6ctipfuncp no/
namtems effuderetcgtt.tc.£t bidt $fido»$
m mamfeftattncantato:um ftulnriam et tria
gojumquttnfuis p;odigiJ8 gloriamur*
Digitized by
Google
fotptoitinciis
. ^iludijt em bomtriu afpectus m bie quepga
cur/ftcutfaatgemma fupdtaa ©e qttacrepli/
ficando turit $ berba eiufdem nominis cd q/
bufdam pcariontbus paddtris f^Uendo vtfa
mtuenriumfaa'tpo:tanfem bomtncm no vt>
fccri.3nmuia's altfs eft gemma bcc comenda
btlis quta fangmnem frrtngtt/venena toliit/
necpotcrit falli qut cum gefierit.
TUcUos paruus lapts eftetmodi
c cusperpemisbtfftUatgumfnec
m Uquefdt omo/nec emdroiali/
quo modo mmo:.vtt t>: in laptda .*£erpetui
fietus laerimts bifttUa&nidjos. ^tuivelutcic
pleni fontis faturigmcmanat.^tof tbidcm*
# oimritc cft buutf reddcrc raa'onem.qr fi gut
ta oefluic oe lapidis fubftaria quare no m ioz
efftdtur vel omnino liquefrir.Joi vero res vel
aliud ing:edimrquideft# tngjediensno re/
pemt egzedicntem.poteft m eflc vt mtbi vidct
m<$ vtrms lapidis condenfatm aquam ae/
remf&iviana^pmqua eriam videtur enre
©efubftattria lapidis qttodeg;edtfur Oc fub/
ftanriaaerisdrmmftanris. f
^iftites eft laptUus rurilans * ro
e bteundus q cr gte co:dis geftar?
wrofewat.copefdtfedtrionesco
bercct tocuftas et volucrcs fteriles nebutasac
gridines afrucnbus tcncctqtloppomf foti
ignem ctradtos cmitnt etfi bunc lapidem i»
aquam fcmcntem p:oieceris ceffat ctus ebul>
lirio»etpoft modiatm frigefdt.vt.o.ift.? siaf.
3ccoltcdo6 lapis cft fic fcictus co
c anljccolojibus cft otftmctue ct
cft guus valdcefrtdt oculos intu
enris bommts tremulofos.etin Ubia apSrro
goditas inuenimr talts lapis.
^um a feriindo eftbtcm. vt bt/
f dt Jfi. £?ua em mtitiz, fertt/oo/
mat/ct cocurit omma genera me/
taUomm.quod quide quauts be terra oziginc
j>trabat/t>uriirimu tn eft etfolidtfum».? ideo
oia alta fcricndo ppmitct t>ttat3t.et \> vt,ou
gfidoriujttaterregentts nomcn affumpfttct
matcrialiter variamr.quia fecundti bocmagt
Durum vetmmtts inuenimriSeneramrautej
ferrom(fcSm arift^ )& argento viuo g:oflb
non mundo necroe porofo terreo ct fulpba
reg;oflbc6pommr/itt cuius compofttoepl?
cfto€pdtctofttlpburec|ocargcuto vroo.vn
^pptcr&omittiu frigtdi etfieetet^errofemtjnt
gtdum etficai cfrict v>atde ourom eft in futs g
nbus ctcopacttt.etqi minus babetin fc aeret
aqueictbumidt § alta mceatta*idco adfefol
ttcndum.tttigne oifftateeaetg:$uea4remol
itehdum. vt btat *Ricl?.fciTamcnca vcro cum
olco tcmgare mos cucaquc ftigidit3tc nimi
um tHdurcnmr(vt.oi.3ftOfen'« cjcfagtttnis
contacm driffime rubigmc contrabit/ etcu a?
fubftanriam fubinrraucrif/vir reccdit. vt .otV
Jfi.rubigo eft ferri vidum rodens ferru qtf ci
acdditvclfuefubftanttettt puritatefuicer. rcr
rc contracm et vidnicatcfiuc er fanguiuis ft>
ue cumilibcttnfeeri autbumidt vaporis quaU
cttc(etfubdittdC3)a fcrro inquitfaugaisbu
mattus efruncumr/fed fc vlafdmrfcrro.q: oc
nulla if a dto g mbiginem cofumimr/ficut qrl
fangumc bumano >mundamr.cu adamate co
co:diam babet.vn etadamas ipfum artrabis
a ipfum artracrum criam mecttante vafc argc
ceo velctteo tpm feqnifq: d fubtrituretobe /
Dit.fi ferro benc polimm a lumine vel & eto li
nitumfucntftnultmttcritacri/rabtgtne carc^
bit potimm fctf (i ccrufa vel mcdutta cerotn»
(ttcrir Bli»tmm(5ftdo)fcrro andens fim vi
no vel in laae fcpiae cjtnncfi facrit tpm viwi
fptenettds etaltjs mojbidis medidnate faat
vr.t».£ottftan. jfcrf cria vt.0.3fido^accm/
Tum igm mfi mduremr ttribus co:romprf/ro
bcns in tgnc non eft vrile ad mcdendtt antecp
albefcerc indpiat vcl albere.€l{u6 ferri vnli/
01 eft bommt m pluribus f vfus auri / #uis
plus DtUgawraurt fpcs ab auaris . fine ferro
refpubticatute non agimr.quia fmeeius me/
cu fecuritas ab bofttbus no babcmr.ferro co/
munts tufttaa regtfroemr.innocenna etim^p
bomm audada fem mcm cobercetur.fmc fcr>
ro nuUu fcrcorjus mecbanicd vir^mr /nul
lumedifidumcottftruimryagricultura nuUa/
tenus cyerccmr.iftideo fecuudum^ftdomro
'cftt»ictaferro.cocjpfarra tdcft femtna odat.
Qi fmeferro nccpams &c terra acquirttnccer.
tam paraf.p3ttis futefeiro congroe no oimdt
tur/vtm vfumdbiab bomincatTumamr.
Jtcm ferum ferro acuimr vt bicit ^alomon ►
liam cofiricarione muroa eberata ferri (actes
itcrum artettuatur.? fic acuit vt mde fadlius
quocUtbetin<idatl!©co:ia o: ferri jmtmdiaa
qt*mtguccxcoqut0etcficoictaeoa» bc fcrro
VioUnriatguts firejccufTa.vtOtatJftdo .
*j~nu$o eitmaturafcm ficutfclma
f ^eiUudq^cuolateyBCutTtonc
ferri i babet virmtem ftceandi ef
att€ttttandi*ct ideo vatet contra opUarionem
fplem'8 vomimm tameti potcnter ejecitat in ta
&<$ aUctii ©ttdtad mowe nifiputuere adama^
velaqin g-g nocteiaajeritetus violcna rcp»
mi 3 cmowidas ^ efle puutts aus o^mn?
Digitized by
Google
Zibcr xSft
fciflenteriame t ftnfnm vettmTftringtt vt tpta
tea.femjgo ccam otanjr ferri rubigo et co*o>
fio btoa 3 (oitodcndo&iawr tamen ^ppjie e/
rugo ab erodendo non ab cramcnto.vi.oiat
3ftdo.maBus ffquide tangenns innat ct ma
cufatn befb*mem poft fc reltnquit.quanto fer
fumffiagis puru etpolitum/tanto befozmiuf
er ctaus a rubtgine befedatur etbimdltus re^
inouctur.nccocfaaUt)cpomtU!/ntftmb%o
btsfejg iguis ejxocttottem vetferre/vef gli/
mecotfoftonem/vcl g colUfioncm lapfdis /ec
burioas arettute eiaerftonem bocaittb^ <ppa*
uitteruginis ittfeaio $ lcm acaoue rcuemutr
ad focum in quo femd otttur .
21eba cfltcrra cjc coUcaionc pulue
g ris in vno glomcreadunata vt.b
3fi»U.tvi.a.terraetUgat3gieba
efhfoluta vcro puluis .induratain glogti tcr
& femcn ntn ledptt/et rcccptum empere t ger
meno gjnimt.conrraaa vero Kgttfemtnaat
^numtgpwuiamrcmoltta quandam pin/
g ucdincm m fe recoiUgitqua ad fcminu #du
crionem radiabus ctrcttfitndu-.vtb. £>:ego«.
SUquadoeriaglebenatttrammfeconti»ent
mineralem.etideo erglebts btuerfarum reruj
fpce #ducuntur»HaJtb.£5jcgo.fug ilin Icoi
job .tjcviij.lapides fapbm locus ctus.etgle
beilUusaurum.
femabfeod)wcc3tadinftargtt
g mi.vtoiat.3ij'.gemmcfiquidc5
magnum beeo:emvartetatecolo
mm pbentauro.^deo attt.b.3ftdo.j>«riofe
quiararcfuntatq> care.£>mncemraramag/
num etpriofnm vocamr fiditfotptum eft»
fi&atfermo bet paofus tdcftrarus.vt btdt*
3ftdo.nccaticut bebet vtderi bubium autfol
mm quin fua fit virits t>MiMm&in(im gem/
mis.q; ficat btd tur tn laptda.^ngcns cft bcr
bis virtus fcd majwma gemmi8.qua£ queda
in venis terre inueniuntur/cr cn mctalUs efFo
biuntur.queda a ^pmndo mans euomentur;
etgencranonis tpfa^ locus igno;af.et rales
gemmefepe tn Uttoabus tnan^et m fluuiom
mfuUs reBiuntur.iauedam in cojpotib? aut
um etreptilium fcpius ^pacanmr. vndeeucB
autcm gemmc venennt in aedtbih virmtc rc/
gittntur oiumims inftgncsquando ncbttcs
fuitt et vercHaitt vtb.3ftdo.coe gcmts au /
reis.^n quibufdam autgema^gencrib? ve/
ras a falfis bifcemere magna btmcultas eftv
31am (cpc tUcque funt ralfcetfopbifttcc/vcrif
videnmrclTcfjmtUme tta vt vtjrpofitntverea
fopbifttaT5cgbendt.qtqmda(vt.b.3fi.)j>
fmaragdo vwum umduntarteet falitt oot/
tosfubdofa qucdam vmdttaus ftmtttmdo ;
Sme em fraudc nuUa mojtaUum vtta eft (tfi.
omncsautemnontranfluadasgemas cecas
folemus appeUarcco o> batfitate fui obfcurc
tur(3fidom8)fcpcfaUunr4}rficiudicante8.
qi puts vittutis feptus latet tn guulo adama
te ferrugmeo et obfcuro § in criftatto luadifTt
movctbcri^o,♦
':• Sgatcscftlapis rudts ettameng
I g dofusquipmotttddUaetgaga/
| teftummeeftrcgmsftuojcflumtf
'nd ripam traau8.vndcetnominatu6.quam
uts in butanta fitpturimus ete]cimius*vt.b#
3fidoms.i0laut buptejrgtaucus fcj ctingcr
tJtgerautcmeptantt8tcttts ctfaalccdbuftibt
Its igttiappofitusfercficutttus incenfosaut
odo^c fuo fcrpentes rugat.bcmont3C08 j>dit
ct bemontbus contrarius ciTc putamr.vtrgi/
nitatem gdit.quiaaqua ciusbibita/fibibenf
cft vtrgonon vanabu/inottcftvirgo ftatun
vauam cmittct etiam contra voluntatcnj . vt
btatbia.ctficvirginita8pl3pidecxgimr.vt
b.auawc8.3tcm idem lapis ta nigcr # glatt
cus attrita *i&to$ calcfacmspalcas lcucs»
fibt appofttas amabere confucutt.potaf? au
tcm cottfett bicUoptds q* noctuu cofnmit bn
moiem.et btdmr cdfo2tare epar fua fotfan fic
cttatc etcoam occuUaqualttatc^tcm putuis
eiusappofttus/bcntcsrobotatbcbilcs ctta
*at08.3tettt multu b; vatere contra fantafma
ta et nocmnjas bemonu veraaones.^tcetus
fubrumigaao^uocatnlnftruaquaudo afu
-altquofuiJtabtat3.3tem bHedare CK>to:es
vcntrisquandoftomacbuspadmrcafu att>
quo fubuerftonem. Jtem innzt pfttgias t car
njinabura rcfoluttptoj in Iapiba.3tem val
be3ccderatp3rmmctadtuu3tparicntem.vt
btamr ittJapuvnde ft tapts tam gioflus % m
btstam mtrabiuaopamr.nullus^pter ertcri
ozem faacnt vilipendendus.cft f biu virtus
tatens tuferius ignozaf bc boc aut taptdcb*
3fi.ijjaqua 3ccendimr,tnoleo vero emijgut
mr/quodeftmirum.
atoctidcs cft lapts coto:ectncri8
g guftufuamd.quiftattnmsfucttt
quoddamlactettm bcfeemimt{
Vtbtat ^fido.biclapis tn oiectaufus mrbat
mentem/drajdams cotlo vbera tactereptet .
aUigatus fcniou oatfadtes partus.mtrms a
qua.et fateft drcufpergamr outte/oucs r eplctf
tactcet fabtcs fugamr ab eis.vt t>idt btafco
rus.
: g Slatta gemm a cftcandida Jbm
(peacm $mdini8 in ftgura etcft
Digitized by
Google
foz lapibibtts etmetaUis
huYenigidicatts <$ nuncp ab igne ^UfVcbi/
euucjftdo.cc&iafco.
^andenlap^seftrtiger.fedrope
b rarvirmtecolo:emcafup:tusab
luto. fiqutsgcfta ueritoteotcere
rtiorpoteritquidOefecogttatal/
kr(ftcut$tacur m laptda}oilecromreddicet
omabilan eutri fupcrquem eft ; &\a$ ^pbae*
vtrcus eius.Uam fi tmancmm fuertt co:pus
altcuitts meUeecmufas erpoftramrdtnquue
emiwnufcefi p:efert6 ruerittfte lapis.fcd ft li
ptdem fubriajeentfuggentco^puseiasetco*
rumpau, ... '...,.-
3fpis gemmaei^irtdis fmarag
i oo fimilis.fed ^ofliojis fimpu/
dcerdicoloris.&sfpeaesfuitc
ji#ij.vtb.3fido.} tlam ias viri/
te/pmnalium gemma oidtur.quauts autej
eius colojpapuus fitViridis.tameri multos
babetauos intermijctos; «Sttts wrttts eftrep
merefeb:es i btdrbpifim in bis qwgeftartp/
fum aftcjuuat enam parmnence.rogat fari
rafmataettttter pericola faatbominem tutuj
interiojemrerrigeratardojan. ftuetttem cope
fdtfanguinem i fudo:em /Ittjcoriairi cobibet
i iittpctit coriceptu.nfenftrUu reftringir etettto
roides fipuluerijetur oatos cum lacce. vlcera
ittuetaatafanatfojdesocttloppttrgatet vt/
fum aatit i confo:tat.malefiqs et incantario
nibus refifttt.efficadoieft in argatto <$ m aa
ro.^neapiteafpidis inuenttur lapillus ia/
fpta^fimtUsqutmfeaediturefle dttcaae et
virtutts/z ideo qtttaam iafpidem quaft afpt/
oem oiaumcfleaedunt. &t aataediturb»
bere virtutes quot babet oiuerfas vennlas et
colo^es.vt o.ota.in montibus fide inuenttur
opnmus a a grtffottibus cuttodttur* quead/
modum fmara0dus*vtb^3fido.'
Bdnctus la pis eft ceraldis^ fa/
i pbu-etcolo:is.alKiuantttluineft
_ jppiriquusetcoto^efuonontebai
bens (vtoiat3fido.)lapts kaxi
cttts qttidcrriqutittetbtoptaeft inuenojs op/
tunus eftquiitecmmis claras necettamtrimt'
«meft obfcttrasvel obtuftts.fedet vtrtu%
temperamettto mediocritereftrefulgens £§ft
oo:us }btc tron rucilat eqttaltter./ereno emni
grattts ipcrfpicuus.tnnubtlo co:amocalts
ert marddus \i obtuftis (3fidonis}tn os mif
fus 1 arorarfrigtdtts.ad fculpandum eft ©u/
rtfftnms.non tameeftintttctus,quiaenttriab'fe
adamauKfatbttttr % ftgttamr.vtoidt^ffdo.;
l(b:o^pi/cc»m bta . 3aattcfus lapis eft nunc
«lb;e ceroleus^Rmc raftts iriunc pttrpureus
\ffue venetus.^ranttres (pcdcs» Hafuntgra
naa.dmni;<? veneri.Joed intertftos grariari.
ida blaurj funtmelto:es. Jcemlapts mira/
btlts eft.quta aeri marime fe confozritacvt in
nubilo fitnubtttts i tn fererio AcferenttS.Jftt
ttslaptdiseft vtrrus fingutaris/fcb'm aucco/
res <$ confetleridam -zptranaturmelancotice
,qualitati.cottfoMaritteveft virmris. £>icut oe
eitts fpedebtts ^iamr.£ofoMarittecuttaivtr
cuns babentur.triftidamc^ fugant/ 1 varias
fufpidottes.reftftttetiam oitterus peftiletttt>s
quefolentin aerefeptusgenerari.vigo«5 ea
am oatmembris. vegetat neruos/ 1 oulcem
acfatuttferum batfapo:em(vtO.&ta.} mari
mefiftmitiseftfapbiro.qutafcb*ittomesqut
oegemmistractant/tattto tnfttts effeccibtts
eftefTiado:/qttanto plus iri colo:cz fubftan
tia fapbiro a^p^ptritittat. i talis iadnaus
venato obuiat t cojato cotttrariatur.oiafco.ei
ettamquedatrijafTiitriilamr berba dufdem no/
mtnt&in coJo:e etin muto'8 efta par qttaots
non per omnta in colo^. fiait o.jddov -
%i& e lapis ecagoms.td eftbia»
gultts. vt oi.^fid^itti pmo i» ara
bia tutxamarerub:um eftinuen/
tus.nunc atttcnt in pltiribtts lodf
innentmr.f.uigemtanta i inbOjentia linmt
as regiontbtjs aqttitonts.£ft aatem tn colo/
.re perfpictttts criftallo ftmtlts. vt oi. ^ftdo.et
otamririsperfimilitttdinemarcbtts ceteftts
qtti gcuno fote fub tecto fpedes i colo:es ar/
cbos celeftts in ^primos parietes oppofitos
rep:efentat.vto.3fido.eafdem credimr babe
revirttttes qtta^etberiUtts.riullquiataritettd
tnttmitttrqoanritari8»vto.ota.3nfugbicU
pts.vf fermrxoogattir parieti vd vt cirius pa
natVtfdfaltemvtooto:em pattus faalius fti
itmeat/'? nott tanmm oe piculo gtimdat.
^ta eft gemma que inocttlis ie>
t ne beftte tntterittur. quefi fub tiri
gttabomtriis ment fubditatpm
. oicurifp:eecdere plurima rorora*
vt btdtjfidow lapida.
8ttttta lapis eft colo:e nttnc atb^
l: nttncfttbniger/nuncfttbmbicun
ous /nocfttb varijs coloaous ot
niricttts.ifft aot ftc l>ictus a twu/
rnaris.quod eft tdem q^ iriceriditt < Dam tri
locis rolpbureis 'rcatidis ittuenii cutus vir/
tus f m Ota.e crir9:rebidrdpifim.oiuerfis ttna
giriibris et figuris fculpimr et polltcur.
Bbtates eft lapis trafluddus di/
U tt^ilofitmtfe/qutaecttwr^^^
: . bquenflJ5.b^no^ei^arianut
s
Digitized by
Google
tibcr
XVI
fedenmtanoRjsetvcTtenofts.etmrattttmo/
rent eparisetffpientff. vtotritofs»
Zkopbmus eftmcplapfllus co
fc lojeoeptcttts.qttigenatusino
rcotafclartftcarc vocemetoefen
oerearattcedmefauces* vtbict/
mmtopidz.
3gurius bpts cif t coloje clcaro
l ftmius.otcuisvt&idtSftdoms
a lince beftta'cuttt8 vrina inter
areuulas generatur.virtus eras e
paleasatttaberc valetcomra ooiojcm fto/
-macbi.? ftringttrlujttm vcntrispemtrbatt.
valct ictcnds 1 0tfcotosatus .quia perdirum
colo«m reftituie.vt&iritt>tafco,
3ppareaeftgcma t>e firtids gri/
t busvaiicns.cuiuspwpuctas
eftqp omnc genns ferarum ad ipft
ns pzefenriam^perat % ipfum tn
tue£. vn vcnatojes fesaf qttas canum curfu ca
pcre non po0unr.foliu8 lipparie afpecm ad
fc ducunt.ftcut,oidmrtnlapida.
Brgarita omtun gcmmap candt/
m t>arum cft pjecipua. vt o.3fi.que
mdc margarite nomtnc cft voca/
ta quta in concbis mans boc gc/
nus laptdts inuentmr.Hafcimrin camecon
cbce ficnt in pifrium cerebio lapilli altquado
inucniuf.gtgiumr cy cekm ro^que certo tem
poje anni concbee bauriuketquibus ttiarga
riris quedam vnioncs nucupanmrbabctttcs
apmm nomceo# tm vnusetnum|> tmo v£
plures fimul rcperiunmr. Suntaurem melio
rcs margaritecandide # que flaudcot.3Uas
autcm autiuucnms auttnamnntroris pcep/
noreddttobfcuras (bucufcp 3ti.lt.pt. j 3n/
tteuiunmr aut queda gfo:ate natttraltter.? a/
le funralij8.mclio:cs.qucda autgfojanf artc
vt bi.pl3tc0utttautelrgendequealbe:da/
rcfpecularcs.? romndc babentsur virtute^
confoztariua vcl a tota fperie*vt t>iomt qut>
bam.vel quia fpedaiirate quadam afpergun
tur.mcmbjaa fugfluis bumoribus purgant
eo # pftringcndo i coartanda ctnfojtant. va
tcteontracardtacanipaffione ?fmcoptm.coj
X>\& i contraOebiliratem que,puem't cjcftujcu
mcdianc.valentcttamcontraflurum fangui
ntsctffuimmvciimB(vtt5tatpl3tc.^idfk3dt
in lapida cjp cum msrgaritegenerentur ejtro/
recjpquantorozanrisplusfttcritaeris auftru
tanto matojcm gtgnitro:attogcmmam.nam
vuratamett fcmmutecrcfccrenuUa putatur.
&tritur cnam ibtdem $ ft illo rge quo eicbau/
ftpTOjismctpifJemroagqjerarififupctuetie
rft comfcario vcltonttms etmbtta fommdte
clattdimr concba.t ficparitcrabbomuo.ab
tnctt'3 aut ct ab annqua bjitatmia nobttiojcs
margaritctranfmitmnf.vtbidctbtdcm.
Bgnes lapis eft indicos femtgk
m ncicotoris.tritdtaapudtrogodC
ta8inucnimr.femimtrabit.adco
enint ( vt t>idt ^ftdodouts } vt
catbenamfariat annuio&.indeeum vulgus
ferram vtuitm appell3t.liquidum vitmm cre
bitur trabere ficut fettum.£ums tsnta vta c
Vt refcrt aug. )q> (i quis etmdcm owgttete te/
nucrit fttb vafetvel aureo vcl eneo ferraracp (J
fuperpofuenteitmomlapidis fubtus ferru^
t>e fupcr moocbtmr (£t feqttimr tbidem)vn
f actum eft tn qttodam templo fimttlacrum Oe
t>e fcrro quod in aere pendere vidcmr. ist
enim alia fpcdes magne in etbtopt'3 qucfer
mmrcfpuitctaferug3t.idcmcri3m magncs
aUquando vno angulofemtm trabit.etm a^
lioafepcpellit.magncs autetanto eftlmelio:
quanto cemlt0J.bucttfc^ 3^.©cc»m Ot'3/.
fco.vero et laptda.rccodl«3t itt^ntos vtoab?
angctcjrariamctoccozcm tn fermone.3te5<»
mulfa mr3t tdropfim et fplcnem. siloptmtm
et arfuram.puluts cius afpcrfus per quamot
angulos ootnus fupercarbones eictftcnnbus
tn oomo vidcbimr fubi to oomus mcrc c)r v>cr
ttgttte ccrcbri *? ctcomoriottcmagncs cns^ ft
cutet adamas capiricafte multcrts fuppofit?
cogiteam fubito amplecri vimm f uunufed ft
adultera merit fubito 3 irto fe mouebit ttrno
re fautafte.bccl3ptdc manme vmnmr magt
^cb'm platea.lapi8 magnes calidus eft 1 fic
cus in tcrao gradu.virtutem babctattraben/
ot fcirum.monte8 enim funtcjcbuittfmodiia
ptdtbu8.vnn3ucsfcrrocopact38 3ttrabunt
et Otfioiuunt.vndepjccipuc V3lcc vutncmrif
puluts dus confecme cum appoftolicou ^p/
poftms vulnert.fcmtm cntm attrabtcpuluis
eriam magncris in quanruare ouop oragma
mmcum fucco fcmi vaictcontraidropoftm et
fplenem taliopictam.vt otdtauiccttna»
^lccros cft lapis Dicms co $ Ottl
m ccmctmclleumcmtmtfuccum.vc
tnat 3ftdo.ct|jt bicolo: fcy virtV
tie in vna partc ct mcllt iimilts
inalta»
^nopbiris eft lapts 3 loco cgyp
m rificotcms.gcmstaUscftnaut/
w re.vtt)idt3fido.q?mm8acfue
loa quc vrends funtve 1 fccadzt
pofims vclcu3cetoltnliu8.ita ferit obftupe
fcerc^ojpus.cpnon fmmoncimnu
Digitized by
Google
Bt kpibibm et metallte
Jrtes eft gdftma Acfctcta eo $ mtr
trt ; re m coto:e ftmilis eft qui op p:ef/
fiis fptrat o*do:em fieuc nardtts*
t£due eftganma vel lapfe piedo
m ms in medo:u5 regiotte repertus*
quiquandocp el vtridts colo:ts
quandoqj nigri'.vt6tat6i3. virr?
kuius eft cOntra eecttatem oculomm*fanarpo
Dogram fi crttn iacte multens mafculu perm/
rietras tempefeturftmili modo valeteona oo
i&emrenurhetfrenericam pafRone Si vero
iapis ttigcr refolttiturper cotem 7 iti aqfotieti
ec alictii oeftltaaq ad bib edtt irttrtar et v/mi
m etftmacbtfubuetfione<0i vero froncrtnde
lauetttrrmrabtliter ejccoriatur et ledtc vtfum <i
attfert ommrtO. vt t>i.in lap u
£ toates gemma eft virfdte fmar>
tti gdo fim&fptmdris tamen etgrofr
(ioiis eft viroris $ fmsragd?. v»
eta calo:e: malue nomen accepft (
vt bujfido. ]£t nafarar in arabt3.!£ft autej
fubftanria valdemollfs ettamen valdcvriltf
qutaftctttbt.oiafco.virtttrcfttacuftodttano>
cwieGifibus*
arm6:grecofermortea vmdftate
m vocatur ( vt oiat.iftdo* } Qm aut
marmow» vtbiatidem .;lapis ep>
\ mq que macults et eoloribos cdv
men^anmr.Tiam marmomm genera inftntta
funt Jjpnram ornnta a rupibns inaduntur. fj
mttitafub fra fperja fut vt.marmo: lacebemo
niumvirtdeetpirfaofum.fimiliter etmarmoi
opbitee quodmaculisX^^flJni fimUqeft^
vnde et vocabutum fumpfit.cut? buo funtge
nera.molle accandtdum nigrum bura.li^ar/
mo: purptmtes er eg^pto eft rubeuml andt>
dis triteruenieuribus punctis.ecvocaturpmv
pttrites eo c$ rubeat vc purptira.Bimt et alia
muita genera vtaiabaftfumetpcrlinum. be
cjuamrra dicemn^ftattud gerws fcfttcj corca
hricum iti afia repermm nott babens vtrrarott
08 cubttos" tnmenfura*eteftcandidum fere
ftcutebur.tamenbabens quafdam macuias
quadam pwpoirioneriigras £ft et tberebat>
cum ttncmm attras gutris et muenirar irt gte
egj/pttomtn naCratirer apto. vtfuper tllc» cot
hria teranmr Bmn et alta genera que in oftra
rris rapibus gignuntur.£:t manno: corintbio
gutte; arOmatice fimilimtt eft eje quo coiumnel
gentes mjftt tamiftaatcp!mne6.dQt etaniftm
virideetopttmu nomen babengtab afpetm
eocjpgratttftt^ia quigemmas fcutpunt.bui?i
em vtriditas refiat ocuto8.£ft % ttumidicu q$
uuintdu numt quod fabucatum ftmtleaoco
fuaumreddic.v»ecnomcn accepit. Bvrni et
alte muttemarmoidbtuerfirates bequtbus
e]tempiil:icat3fido;lt.jtvi. 0edbe£adp:efcs
fumaaKr.^amio:it3a>alt;8 iapidibus cft
folidus fo:t»u8/putcb:iu8yet vtttiu8.in cuius
vems oiuerfara ganmaru matcria iuuenimr.
p:opter foltditatem fui oifftatime fcutptmr et
potlimr^ptcrfutrngiditatem et foltditatem
M fpeaes ct vriguenra aromarica cuftodteda
vtilimuminuemmr.Superomniaautan ad
mtrart poffumus q> marmo:et taptdes ncc
calibe/necferroynecetiamferra /vel mattcor>
poteftriam altquaj edomanmr.fimt perianu
namplumbeamafleribusmolliirtmis inter/
fertam.plumboem'mjanoferrolapidc8 mar>
mo:eioiutduttmrecfeBanwr.tan$affcre8 et
cqaanwr»
Jrmm eft/eaindu6tafcb.iapt6 fu
batbtdus fafl*iti8 et perfpicuus
mtu8 vtrrosdldtflblutiua/attra
cnu3 /er>bfterfiua /et bumoris fu
perffut c6nfumptma.^e nitro autem 0i.3f.lu
jtvt.cr).mtramaVegione nttrea egyptieft ot>
ctu.ey quo medicine ftunt et fo:des cOq>o:utri
ae vefttum abluuftmr.T^uitts namra no mul/
mm a fale>iftat.babet amn natura falts etfi
mittterorimrcanefcetttibtts fica'tare,litto:ib^
cuius fpuma arrrommm nuncupamr etcolti/
gtmrbtfttllarts in parribusafie in fpetuttas
oeittdefolis ealo^ oirTiccamr.etoptimum qt?
ftcficcamm eft mtriime pOnderofum eftMbu
t'fi.S>ecundum pla.autem nitmm eft vena terl
re eteftcaUoum/ftccumyleue/etmbeum vtal
bum /vel citrmum.guftueft amamm aaduiu
et fubfalfum /piguedinej erxenuat fi o:e ftt ac
cepmm.bumo^8 vifcofos confumit. pulnis
eis in melteconfecttts faaem clarificat/nmtidt
ftcatfamem ftomacbt etin tefttrio:um|er pofte
matep«>cedentem.pebtcul08 etfauteni capt
«8 Oetergit/vermes aurmm ittterftdat/eteoc
tnfamem mundifltmeeittergitcum aceto/ fpu
m3eiu8|corrofionibtt8 fubumit btdroptas
optmtatis^um melle mifii caltginem ocuto/
rum oetergtt venenum momficatec epdudit/
paraltum eoam ligue potenter(pbibet.fecudtt
pt3.erJoia.A©tautemnitrumcattdum et ficcu
m ftne tertr) gradus tajcatiuum collattuuni vt*
i>i.oiafcoju8*
^fecpO:apondine tapts eft pie
ciofttsfubalbidus aut varius q
vt bia^ in borfonis capite a quo
eictrabitur.mfoJO' vino a aqua
mttttdiftcamrfvt oi.bia.}ettn eoatiquando
" app3ietfo:ma burfonis eum afperta pedtbuf
.6.Z.
Digitized by
Google
Zibtr
et oimms.*fc>tc bpis vakt conrra mo:fus rcp
ttttum etv?enenum.Bam p:efcnte vencno/Ia^
pis taiigens oim'mniadurit,?funtfimularo
bo mdudeHdwvtO.dta..
Htcbmus lapts eft fndtcus et ara.
o bteus.pemttjcmmbabetinfecolo
retn ad ftmflmdinctn bumani iwt/
guts vtt>.3fido) Bteciarim \>n
guem onicet>icut.3ndicus autem omjcigms
colojembabetalbts ringettribus vcnts fiue
foms^eneraeius funtqutnc^ fcj fardomt
q et ouop fodetate nome fo:rit.f . er candoje
omds er rubo:e fartnj.vtpatet mfra be fardo
mce.l>eccjemmafc5Qm): plures babet cffe/
cms noSflos.Tla vto,oia.collo fufpenfus fen
btgitopo:tatus ejrdtatmuictamet ttmo:es/
mttlriplicat lites.comouet animos i rt]C3S.m
pueris ejcritstfaliuam fugfluam et nocua no
poteftnoceretn p:efenna fardt?. fpeculareba
betnaturam etp©liram.ende0 3dmoda fpe
cultrepfentat tinagfnes et ffgtiras.fed obfcu/
re.t>tafco;us.
"£taU*us fm^oppa^lu^j^mjfu
l o eftl3pisomerfarumsentma$ico#
V loubust>imttcmf.£ftentteocar
,. buncultsenusytsntsamarim'.rbl
gens pnrpura fmaragdi nftens vtriditas. et
fmguli colo:es fub quada varietate funt luce
tesiiomen babetapam'a.T>uncl3ptdem in
t>ta fola pam (pto.^fido. )tot enim crcdirur
babere vfrtutes.quotcotoies. keoptatto t>£
\ dtur in laptdario <$ optalius lapts oculos fe
i poitanris ferustttlefos et acutos, fed alto;u5
V oculos ctrcumftanrium obducta nube recodft
vnde quadam amdentta percutttpttto wde/
antveUduerwtttquefiuntcojamete.-ndeo
afierimr rurris wrifltmue efieparronus.vt Ot
dmrinlapb
Iftftes geamaeft mgra et rotuda
o Stiaeftvtridismaculas babens
^erda eft cutus alrera gs eft afpe
ra altera vero platta. et eft fub /
fiatta^quafifemlamina.bu: lapfe geftatus..
cuftodtt a mombusreprilittm cr feramm et alt
o:um aialium.appenms criam muticrip:o/
btbeteam imp:egnari* etft p:eg»ans eftfa/
dtdriusabomri.
£tra grecnm nomee.er fonat tde
p quod foltcl3fiuefirma(vt0.3fi)
ejcpambusentm terre foltdts et
copacris.fubftantia petre fiue la/
ptdfs generamr. vel petra apenerrando eft ot
aa.penetratenim lapidemquando fo:tiusp
mituretcatawrtabaciuaroeriam mltiadijs
XVI
etgumspenetramr^clematttcftpetractta/
pis quf quaftledens pedem Otritur quta fua
tmririeet acummepedem ledttvtoidtjftdo^
lapis tamen vfualiferplanusmollis etfper/
fus.^ajca v>ero adberenteta montibus emcltt
tur.knlejcpcro oidtur tmrus tapis ab eo t>t>
cms c$ pcufius ejcitiatfgnis (vtoidt Jfido )
cf uis enim petra ej: fe fit ftigtdifiima ferro ta^
men percufia it femtmt ignetn . Ttam ejcfo:tt
et viptentt aeris cottiftonetnter fuperfide^ fer
rt etlaptdis aer alttfus fubito tgnirar etfdtv
ritlando t>eftttceegredimr(fcc»m Srtfto.m ItV
ti^.metbeo ) ^folaterranon laptsfttvtn/
cens enim in ea ffcriras non pennirit eam coa.
gulari.gittntatttlaptde&velpercongetario/
nem vetper congturinarionem.ejccotnmilcaV
one enim aque et terrefu lutum quod! intcr la
pidem et terrameft medium quod pautarim
per parrium coadmiattotlent et pmtionr m ftt
lapts. ^ln tali tranfmurarioni aprius eft tuut
vnecuofum. q:quod no efttale no^ecomutatt
num>fed porius cominurinu ejconio (icatatis
terretgimrperfo:temcogturin3rione etcomt
jcrioftem bumorie couemmr tn namram tapt>
t>is qui ejc biuerfiitate terre btuerfo?. coIoe. reci
pttquatitatem atiquando eriaj ^pducunhapt
bes cr-aque cogelattone. Jnuattuntur cnim
quedam toca fuperqueaqua infufa conuemf
mlaptdes oiuetfo^coto:um.etbocfttCiCqua
Oantvitmneraltytii lodsttlis ejciftentc etcort
gel3ttteaquas cmc fuutprindpia bptdum»
pto.Srifto.ftuntatttbpidcj velcjc tuto vn/
cruc fo vtrcutc folts occcutte tttud coagutattris
etper pamum cobcretma itt fubftaoriam ta/
ptdfs coftringettttf.velftutttlapideser aqua
cogelata ervututemmerali laptdis fo:meiti
^>ucriua.fecundtt ipfam materta laptdisefTtd
nnturcjdamrare fubftanrieetoebtlis copofi
itonis et qutdam fo:tio:ts et quidam genera
mrtardttts.etqutdam drius.quidam fozriuf
fcc»rn fo:rio:cm qualttatu 3CttB3mmpotentt>
am.ct t>ebttto:erefiftetttia pafltua^.fcc?metrt
com^ imonem tfta^ quatitatu in fubftauria la
pidts btuerfiftcaijtlaptdes in namra ? m pir
tuie.virtutts emceleftts ittftuens adtocamiV
neratiain ets imp:mutamc«es*eifcc»m cjp itt
ueBitmatertam aprio:em^ fuegerioiu obedt
-cnob:em m eis imp:crTioneretmqut'tnobt{io
rem.etideo qutdam lapides pdofi namram
et vtrn planetaru in f uts effecribus tmitantur
vt patet in topafio qut motuitt hme fenrire r>
bibcnf ( vt t>tcunt3mb:o.blaft.3ftdo.b!3.ef
altt poft patebit.Tlote tgimr^prietates lapt
&is fmepetre funt iftetqma lapts vntuerfattl
Digitized by
Google
Bc teptoibne ttmmllio
ctponderofus.fuo poudojeceutrum pereiis*
temm copnmcns % eius gtes ne otterant ad
inuice vmens etcotuncjeus (vndc onambJo,
% lapides funr offa rerre.quod em fariu t ofla
in cojpc/bocfaauurlaptdesM.oiuerns gn>
bus ipftusretre.ipfam pfoifdanret ne ptes
etusntmtaftcdrareabtnutcebefiuanritpfam
coprimuntet adunantlaptdes g aquaru fug
fbftonem a fua oaiitta noti remoliiunr.ejr ihi/
ltcidi}8 ramengutrari Oefcendetmbus ejcca/
uantur.vt oirit ^regj. laptdes erfam (i cande
resfaenur in uino cwnai vinum cojrumpur
etinacerumconuerrunrfvrbtatjft^.^nfa/
ptdibus generaltterrequiritur marerie puri/
rasvtrws^pjeaofitascotoris/? figure bt>
uafirasyr muinpie^pRUtas.namfpttles funt
m edtftcrjs pnabaidis/m platets fternendis
p:o ponribus r3dendis/,p bofnbus efpeile
*i8 /<p iupis * ontbus effugandi8/,p meral
Its eteo^fubftatm3errrabendts/#p meraliis
eyowadis ip inftrnittatibus parijs perfanan
t>*s/,p turnbus regum ampltandis/^ caftrts
et duitaobus muniendis/^ ferts erbeftiolu*
fcefendcndfs /ejttracri quadrauf et politunrur
polltri in edinao ojdinatecoUocantur. o:di/
tiaremaiojes fub minoribus ponunmr/medt'
sntecemento inuicem co3pran£/adducuntur
cemento eterrrinfcus coplauanrV
Brius lapis/eft genus marmoas
p erimr/ ?p*eaofi.vtoidr;pdo.r5
apud rjjram infutam inuenirur t
partus nuncupamr. magmrudo
cius lances ctrraietas no cpcdit.i eft aptus
sut vriifs,p ^ieraandis fperiebus i vnguen
ris (Jfidoms }£>iofa autem fupet befter pri
mo.oidtcjp parium eftgenus marmoas can/
fcidimjmWioeo ftmtatcafttratemv vtoiriude
*MIais eft lapts ad modum poz
p riviridis(vtfumconfojt3tbebile
aliquando inuentf cum gurcs fan
gutneis.quadocpcum gutrisca/
fcidis eft oiftmctus.be quo oiaturin lapida/
rio.vrUe nil affert /nifi c$ virer et becer aurutn
Jntes. (ptotcirJfiS.eftbpts flu
p mints^aerisftmttansquattrarem
cui pummus ignis ineft.Se factlt
enim friuall38 emtrat.qui tcncnt
ris manrjm fi vebemenrtus pmaturadum,p
pter quodab ignenomcnaccepit/Oequoot
cirur tn laptda. £angi vult leuitcr blandacp
manureneri. TUro pjeflusnimium Oigttos'
tangentesadurtt,
21onttes eftlapis 401 bidrarefTe
p femmeifqajs.namcerro tempoje
condpitTparircoftmilcm Iapidcm etconfett
pjegnanabus.vt b.bia..
Eteron Iapts eft mulrop colomm
p fperfomm et pariter btftinctomin
flam niger t rubcus vindis pai/
lenfc^ viderlpurpureus croceufcfc
: Jtmuiptairinic^ coiojis. *Dic fadr bominem
\ ^udacemTtnuiaum iilobie quandovtdcmr
\ rnane orience fole.vt oidtur in laptdario.
21nmbum.vrota't gftdoxbeme
p tallis U.rv.eftotcmm eo c> etpilif
^e plumbo racns maris 3lrimdo
pmitus efttcmptata.buius vt b.
buofuntgenera andidum (alicct? nigrum
ifandidum aurem mclius eft ? pa'mo m tnftt
lie ariarid maris antiquims eft mucnmm.itt
tnulris lods bodieinucmmrenimin cjaiitaa
1 in luficamsquecftquedsm rerra ntgra are/
nofa t ctim calcuiofa/ que quid^m ablutmr
er ejc maren'3 q}xc ftibddct pcr oecocrionem itt
fomadbus plumbifubftanria eiiquamr. ^it
aurifodmis cnmmm marena auri quedant
laptili nign reperiunfT.'? oum aumm colligin
cum auro manenr.fed pofteatdem cuicuii ab
suro fcgari per fe pfluunmr 1 in plumbum ro
taliter reifoiuunmr.et inde de esdem cft graui/
ta8 aurit plumbi.vt biatgftdoms^TUgru^
vero piumbrt oupIeteft.aut enim ejefua vena
p20cedir.autcum argcnro nafdmr.mtrnfq3 ve
nis conftamr.t in illa comftarione p;imo p/
ccdit ft3nnu.beindc argenmm.tcrdo quod re
msnef per pftotioue dftcimr plumbnm nigm
Vt biatgfi^.^n india vero nec^ es necg pta
bum inuenitur.fedgemrms ctmarganrie bcc
tndt'3 recompenf3t ( Jftdo ) plumbum autent
nigram in operibus iaboriofis <r in laminis
i tn fiftults vriitus fo:e tam btfpani q> btitan
tiid funterpetn»bucufcg $(ido.&ccimdti ari
fto.Ii.merb.quarro.eicfuIpburcgro(ro non nt
mts bepurato acfecuiento t argento vino n$
puro piumbifubftanria in locs mmeralibus
fjeneramr.vndecr tmundinafuipbris no pu
ri quanda cqprrabtr uuidttatem.e? cuius cort
tacmmanus tansenascoinquinaf.tbec im
mundiria 3d bojam per abttcrftonem altqua
tuium aplubo remoueriporeft.f5eiceo aufer
rinequaclporeftrotalirer.pofiuntautbofes
tmundidamplumbi abftergere vemntamen
fanper ent plumbum ct ft videamr argenmnt
fcd obnnebunttn eo qualitates atiene vr er/
renr tn eo bomincs.funtqui acdpitmtfd ar/
moniacu^q. (vtoidr3nfto)tbmus imun/
t>irie afltgnsr caufsm oiccns.mareria plmubt
mgn fweargen wm vwd eft malu.pondcrofii
85
Digitized by
Google
Zibcv
XVI
futaim.^ulpburettam etus malum maltpa
poits ? fendi/vndenon bene geiatur. Jn Ifc
t>.alcbimtebeane6 Ot.fi fufpendcris plumba
fuperacetum codemuat eum.nam 3cecum pe
netrabtteius fubftanriam ? in puluerem con /
uemr ac in colozem cerufe ipfum tranfmutat.
fed ft fupertpfum acetum fuderif albefdt? pe
firuiwm aceri.^jMumbu aduftuVcolojej ver
nuhu obfcup gnat.0 fi foinoifueritignis co>
uerntur in dmnum ? poft caldnando * odict
caudo ipfum cum aceto m album cclo:em ce/
rufetraufmutatur Jgni vero fotrioriadbtbfto
tommbocconuerriturin materiam p2imam
pluiubi et ftt terra.vtbtritur tbidem.3tem tff.
plumbumquibus mtfceturpartes otnogeni/
as congregat et erberogemas feparatet mun,
oiftcat. ecideo ponitur cum argento tn fbma
ceivt argentum-faauus mundtneetur. quta g
Ks argeuteas a confumpcione pjeconferuat ?
ipfo plumboi confumpto accombuflo/argetv
rum purgatTJdem 0»btero.in glo.fuper vt.a
tere.tbieonfumptum eftplumbum.3tem oi/
dtbermes cp p lumbum tn fua ebulinone om;
nium folidoutm awpomm ouritiam foluir
enam adamanns.Jcem b.Bnfto.in li.metbe
oio.plumbummq.utt cum Uquatur pcaldnt
bio eft argentum vtun.fed non itquiiur/ nift
caienar/ettuncapparentrubea omnta lique/
fact3.3ft trum autem eft # piumbuj cum Uui
Ot vei fubnign ftt colojie.tamen per eruffto/
uem fme aceu refudanonem putcbmm colotc
generare cofueuit.f.mmium fctbium ctbutufr
ritocu.£(t autem plumbum ad vfuinmediri*
nebonum.i£ft3utemfrtgtdumet bumtduro
iu fecur»dogradu*vti>icic £onftan.ptra vftu
ram tgms aadufta.caUda V3ietmiro modo
flujcum fanguinis vulnerum beneconftnngtc
reuma oculomm tedatkt compefdt/tcms fco*
pionum sumgat t toaconum/ venerem ,pbt
bet/ftplumbt lamina ©uobus lumbis appo
narur. Suas babet rariones medirinates oc
qutbusquere inrrabe coloribus.c oefribio
quod aiio nomte cerufaad eft ftcjs piumbtno
mtnaruiv
3Huas btdmr eo cj> a vmtie pul/
p fcmr.otb^3fi.ieuit3teenimfuia
vento toUuuret otffipatur. vcnti
contrarq^puiueremfubinffantes/
tpfum drcnmagttantetmbtginem generanc
vr &iatbeda.puiui6 commutus namram jet
aquarefolutrur oftendit/nuncpcr fapotem /
nuncpercolo:emynunccaam per odojcm.et
deo pumertjantur tpecies aromance/ptea^
wmnfeca Vims U oftendat/jprper pamu co
mijcttonem * vmibnem ampUotem t>trtutere/
dpiancvr odotis fut flagrantia^ bifmfius dr
cumfpergant.vtguftum fuautus amdant. ct
vtpulncraputridebeficcctemcadus <t abfter
gant vtcames moimam co:rodantetaufcrat
et vlcerius crcfcere non permiccanc/ftcuc pul
utspiumbietuftipurgat vulneraet oefiocat
cozrodttfuperflua carnem vtuam generat et
conferuarfvtotdtConftanO^idcoejcpume
ribus confidunmr emplaftra et coponuuf tbt
mcamametvartaefnciunmranndocaet vn/
guenca*tnpuiaerem refoluunmr tbusetmtr^
fa etetpuluenscremationebeoofferttmr bo
locaufta.^ puiuetibus ettatncffiounmr fa/
lunferaeiecmraria qutbus viua cozpoia fant
tari refttmunmr.iScpulueribus infuper fiunt
tnuncttones et malagmata quibus motcuop
cojpoza mnngunmret cttftodiuntur integraV
ne iu anerem autm puluerem rcdiganmr.pul
ueris etbumotis ad mijcctone lutum gignimr
etet fuperuenienri beficcatione tn glebam co
uerntuivvttJ.Jfido.etpuiuerefadespoUutf
oculusiedtmretmultipler repriieeX puluere
^dudmr % oe puluere pafdmr ac nummr.fer
penu em puiuis eft pauts etus.vt OidlJ^»
Iri;.erpuluereomne coipus animamm nafd
mr.ctmpuUjercat aquo indpit reucrrimret
&mmr.$m bomintotctum cft puluts es ettn
pulucrcm reuertens.^cl.expulucre aer mnrif
et ne clantatem folts oculus ^tdeat altquoti/
ens impedimr.na ejcpuluereaert bumido ad
mitto/fcpenebula gigmc^.etcuuts interpo^
fjriotteiaKtfoletlimptdenottvtdemr.iftre/
foluoone eriam puiueriQ in attbomos fiue iti
anbomis folts radtus r> feneftram tntromtf/
fus nuUateiius mmemr.
Sliriript oidmr bta.eft iapts que
q m vpupamm ntdulis inuenimr»
bic fecretop ptodito? eft m fomno
ifapirientm botmtenris fuppo/
ftmsbonunem fadtloqu^omnia que fom/
mstoomttendo/etauget mtrabtitter fancaft
as. ©ndecc magt Otltgunt lapidem illu qui»
per eum maiefiaaoperanmr.
©amdros cftlapis colo^ qutdej t?t
q Usifed ejcimte virturis.ptO.Ota.ee tri
uemftn captte vuEuris. et paiet co n
tra quaftibet cas noduas i vbera laae repiet
%zbu qut aitb noie % comuntoiaf
r ^, boius armenicus.ci ni eft iapis fiue
venacerre.ee eftnamre rrtgideetuc/
cefubmfumb3bcnscolo:em.et inuentmritt
| armenia.namra bj conftnngendi veiurem ec
J fanguinemvndectta>ftuat>
Digitized by
Google
Bc lapibibuo etmetaltte
— ^ftemfmcrdbefmautcenna.cftta
~~~ ptlius qui inuenitm capite ancn.et
eft aiiqn albus.aliqn vergens in fta
ueum colo:em. £ftautequoad fubftanriam
mollis paruourio: cp puptllaoculipifas quo
■ad fo:ma vero eft erterius rotundus etplan?
. mteriuspapcdcauus.quoad virroteautero
nacuraUter eft frigtdus et bumidue, et valet
ptra morius fco:pionunuet muftele fi ptricus
mote emplaftri fuperponat\ kicttur etiam <$
valet ptra mojfus canis rabiofifipulutg eff
■ tn poru alfumatur.fi coburaturpuluts mndt
ficat oentes etbcftcatvutuera.etconfcrtfc3>
bici ttgbiba lacnmas..
Bpbirus eft semma cerulea ceto fere
f no ut colo;e fimtlis.oprima eft inter
gemmas et furoe p;eriofa.et rcgu ot
gttts magis apta.iu toris mulrifinuenunr »$
orientalis fiue tndicus melio; iudiatur ? ma
jrime qu ando babct quofdam pulueres aure
- os tntermtjrtos.eteft bic fapbtrus oenfus no
perluddus (vt o.Jifi/Diclapis matimetom
mendaf in lapi.ira vt p:e fui ejxeltenria Qcnu
marugemma vocaEnamco;pu6 vegeraczro
tegra meb;3p:eferuacfteUain babet retucen*
tem per cuius refulgenriam eius virrus iudt>
catur. Etia eft fpcries fapbiriqfirtices nmf/
cupatur queiu^vfirtes inter arcnas mane li
bici inucnttur (vtbiatoia* ^mienimr autem
aliquando in venis mincra^ vbi latariu eri
am inuenicur etin eiufdcm vcnis fapbirae itt
medio vero fupbiri vctot in vcntre queda fpe
des arbunculimuentt.etideo a roftts fapbt
rus mater arbunculi acditur.eo $ in eius ve
* ms gtgtit a pturibus perbtbetur. eter natura
fopbiri carbunculus quaft quedaro fauilta ce
rulea vtrautn afent.crediroraltquantulu5
oburob;ari.vc biatofa. gapbirusitacg £ro
©ta.babet virtutem oifco:diarum recodltari/
uam«multu ero valetvt oiacar ad pacem refo*
manda»5tem babet vircqtcm caloris inuara
raltsrepfftuam.flude&efapbiro oiaturro
lapi.£o:po;ts ardo:cm remgerariuterio:em
Ttatn in febribns muirom aumarids ettnce
ftuis refhcjaium p?ebetfapbiras/fi ivm M
nas co;dis ^utfatiles fufpendatur<vudebfric
tria.cjp valec cotttragiodtcas feb;cs fteroge ac
centonts.3tem virrotem babetpfp^tatmam.,
et ideo oictctfr valere contra cardiacam etqua
libetpainonem melancoiicannvudeetcardta
cum et oia fo;eacufluo;e rep:tmit et fudo;em
ftcut fcribitur m laptdarto. ^udo;cm remin/
gttuimio to;rente flueutem. ^demotatoia»
Jtem virtutem bal?exftup0 fancjmms rcftri
cttuaro. vnde a fapbtms o:tentati8 ft-nmpo/
nbus apponatur fotet reftringere fangutnein
^>e naribus ^pfltientem.^tem virrutem babet
ftrigularem tumoris et inftature fedariuam.
/Ccrtu eftentm cp apoftematuj reprimitinfla^
mram fi m p:ina'pio inflariouis uodue arius
apponatur.^tem vatetptra antracem. na ba
bet virmtemmalirieet vcnofttaris antraas ct
pulfiuam.et'u8 cm rurofitatent repriimcer eje/
pellitneeiusmaliaafpiritus iuriaatur.tpfi^
fumu adco; afcenderc uon Bmitttt.vtO.bta*
3tem vtmbabet veneno pmriiJ-z tpfius pe
ntms cjmnctiuam.vndefiaraneainfra ptti/
t>em pofuerts/'! verumfapbtmm iudicu fiue
altumfup;apiridiso:tfictum aliquanralum
om tenueris aranea eius vtrtute victa. quafi
fubtto moaetur.vtb.oia.tboadem vidtfc/
pius i m otuerfis ac piunbus crpcriri. J tcm
babct vim vtfus pfcruariua et fo:diuro oculo
,' rum finc grauamte purgariuam. vnde fcripri
cft. ^otltt eroculis fordes t>cfronteOolo:e5
3rem babct vim vutnemm turariua. nam vc
' otrit oi3.puluerifatus ctlacriadmijcms.vlccra
fanatetboceriam in vulnenbus eftetpertuj
gtemtanteauctoutaris fuit lapis tfte apud
vetcres eriam apud oeos non modicum pu>
, taucrunt valere.vnde et appoitini fuit fmsu/
laritercpnfecrarus.quiacum genrites p:o re^
fponfts appolline facrifia'o;umtempo:cco/
futuerant/ceraftcarfariusputauerutfifapbt
rumcuncin pnriababerent.vtOiatbia.i: boc
tangitur inlaptdario vbi biatur£t plus c| re
liquas amat bas idromanriam gcmas.Bt bt
utna queant per eam refpoufa mercn 3*c buc
l laptdem magi ftttgulariter oiiigunt.quia f m
. eo^ opjntonc par ipfius vtmitem/qucda mt
rabilia operari pofitmcz boc tangitur fimittt
i\\ l3pidario/vbioiatur.*Diclapt8 vtpeAi/
bentedudroecarcerevincrof.^bftrafafc^fo
* res et vincula tacta refotuit."DecetmuttaJaIia
beftngulari virtatc fapbirt ab auaoribus fut
1 confcripta/? tn boc gcneratiter omncs pfenri
unt# fapbirus cftgemma amamt caftttaris»
ctidcc?ne dus cffecrus per tmundtaam po;/
tanris altquoroooo impediaf opo;tet vt iile
qui eam po;rat c3fte piuat iuvta ittudt^ed q
) geftateunt caftiffimus eiretubet.3Km ptcitur
*tn tapidario $ toUitinuidiaj /et erpetticrimo
rem etfacitaudacem % vicco;em firmatiu bo/
nis animum 1% mitem fadt bumttcnt etbeni/
anum» ^ue omnia puto elTe $ic& otfpoftrie
pottus q etrecriue.0 ncci? furTtdanc
f S^aragdusfmjfi^ema^omntu
nitennum oMnnetp?mapatum cut
:> ■ - 'H.
Digitized by
Google
Zibcr
XVI
peteres poft margaritas et tmfones trtbuunt
terdam oignitatem. Smaragdusammia vt
ridttate eft oicms.proidrtbidem. Iflam ome
Pirtde amarum Otriru r.nullis adr gemts (iuc
berbts maioj wefr vtrtdttae cpifmaragdo.na
berbas vircntce etftondentee fugaunfidenf
rirca fe pinditare nimia aerem regojffum.^ft
do>ecetus vfrofin foteaUquomodo obum
bwflrupencd ocuUWnullagrariofio; referio
eft/cui?cojp?fie]cterm fomt?erterfttfiuepo
Utu ad modd fpecult imagfnes reddit. Cefar
qppenero gladiatop pngnas fmaragdo afpt
cerepfueutt.pt 0.3ft. aeneraausfunt^.g
nobiliojesmnt fond qoefcjtn gentefririca
tueinunf.eecundttlocu tenentbacmani col
ItSunfemincomitTuris farop/flanre aqoilo/
ne.runc em teUore Oil coogta tnternncar qoia
arenemouenf marime in bts venris. JTeratt
locum egypa) babetrdiqui in metaius erartjf
muemunt.fed \>iao(L "Ham aut en aut pldbo
autfalt fitmles notas babent. Smaragdi ve
ro qii vmo vel oleo funtr>uncri,pfiaunrm vt
roieigpuis vinditatts graaanaturaliter imbtt
antur.ifft eriam queda fpes fmaragdtna que
begnarcf uis ftt vindts. co <$ fit turbida ejtev
ns vents eteft caleofmaragdus nuncupata»
b ucufcp 3ftdo.h.rvnc.oe vindtbus gemmts
"Dtclapts agriffonibus acripifct enptmret
vbtpofimc fmaragdt in coptamuemri/grif/
fonum tmanuare boium acceflus impedttur„
vt o.3;i.li.n'ttj.cttj. *£>abetttacp virojem fui
nmlnpUcariuu.e,tfeemgeneratradiuuquovt
rojctmgitaerem rircufufum.Dabec? co;pus
fpecutare <* gfptcutt/ obiecta£ftgura£ et tma
gmum oftettf iuu."t>abet terdo er nature oo/
no pirrarie bnfidum btuerfa^iuffrmitato cu/
rariuu.uam §m bia.? iapi.btciapis augeto/
pes i m caufis Oatgfoaforia vcrba/coilo fu/
fpenfus curarenumeed ? mojbd adnmm vt
ium pferoat.oebiiem confojtat/iafrioos mo/
mscopefatredditmemoriam.vaieteriamco
tra iliuitones etpbantafmata ocmond/cem/
peftates fedat/fanguine fiftit.? Oidmibts va
lereq folet OimnareOe mrris.vtpj in laptda*
2fr dttts eft gema mbet coloris ad
f modu tene rubeefie Otctaeo q> m
ferdis pmmtus eftrepenafvt o,
_ ' 3W&etglo.fuperapo.becgema
cjpmsfttpjeaofa^puicb^/amultistamere/
puuwrnoutmmaintergemmas.qutavtot/
amtpjererfuigojem nilferat vtiUtans/crce/
pto cp omr tpfo fardto p;efen& nequit nocere
nam ontcbmus qut qoafdam babet.pt Otrif*
***m$p;mt$gfawpQtefkm inptfw
ria.pducercad erTectum.^tat tamen bta^ fi
giftamjnrttttem babet fardtus longepluref
»imtem eiws fpeaes qutnqs tnter quas tlle
eft ycltozquitranfmitrituroefardts. etpalec
quiaincendttgaudium eterpelUt rimojem/
audaces reddit/etaontmentem/'? ipfopmc
non nocetonir. ^tdteaa q fardtus totaliter
fanguinet colorisgeftantem feab mcanrario
mbu8 % malenrijs meamr»
ardontr eft btto^iaptdu fodetate
• fardiofctliceretomcenomenfttp
fit.vt bidt 3ftdo. ifonftat aute eic
tribus coiojtbus.nam nigereft i»
thto/cadtdus in medio /rubeus qn^i nimin$
in fupzemo.bec fota m (ignmtdo oe cere fub/
ftanria utl e«eiiit.3nuemmr aotapud arabef
et apud indof.^5na efusftmtquincfc ^'qutfco
lo:es babetplus Otfttnctos/eteft bennWbic
eft laudabtltoi.lururia5 repellere bidmr % bn
mtlem efficit acpudtcunu
0 lis gema andida eft tt txM
f luce U8 et eft ftcbicta.co cjp ad ftK
tndinefotis in ojbe migains ra/
btos gera^vtbiat3ftdo»c,oeca
bidfegemmis.
ilettires eft lapts perftcus vtber
bavirens ctiius calo* iafpidt Mie
f eft.pt ofritur in lapidano.tranfltt
cet autem cattdida qttedam maco
la que rulgozeprinens lune imagine. $lte m
tem candida macula in co:po;c ftlenitis cre/
fcentetuna crefat % oecrefcaitwmtnuitur t oe
crctciuvtdiat 3n'do.et bia.potens eft atttem
m amojem rec6a'Uandum.languante8 % pu(i
cosiutfareputamr.
^annumfm 3ftdo.eftmetaUtt5
f a grea erimologta (ic btcmm.fe/
parans.f.et otfcenTcns.mirra etn
et aduiterata mmlk£i§ncm oif
fodatab auro i argento plombom o totdit ac
fccemtt alia eriam metalia ab ignc Sfendi&et
com fttnamra eris et ferri ouriifima /fi abfcp
ftanno foerit vjimret cremator.ftaund autem
tiiamm vafis eneis copefdt pirus emgtms ec
fapojem fadtgrarioftojenh fpecula autem ejc
eo temperanmrcerafa eriam erel conftdturer
ftanno qucadmodd erplebo (bucufcp Jfulu
rvuc.oemetattts)i5cc?m autariflo.U. metbv
ftanud copotf erargento vmo bono ifulpbo
re malo^tbecbuo no iuntbaiemtrta. kd ta
fJP t P^ma copofita*t ideo coto;e imitaf arge
ni$ no etus foltditate.^» ii.auralcbimiebef
inesoidtftanndota metaila -jcojga frangtc
* «iw&os admifcet;'? boc^pter mmi^ftgataie
Digitized by
Google
foz tapibibus et metaUis
ituB % buatlemnatura iii ets beftruir. £ (imi
feaeriscum eoargatnl viunV ftndo:emetu8
aufett ? atbefctt.fed poftmdriu bentgratipm
ecpdemnat» ^n eo<km ctiam biaf # ftannu
aduftumgenerat colo:eminettfme pernntia
ficutplumbu",/? fi tgnts nxerit nimis fo:ris fta
nt materia pma fedicjtent cu ftcnnu" ftiarge
to molUus i ptubo burius no potplumbuni
pmmbo/necmnecferrooefaatipfolidarin/
«e ftano nec etia tfta pariterpfolidanf finc pt
guedtfte altqua fiue fepo»
Mipbui eftvenaterreareitatis mt
I tum bijs irt fuacopofitioneetig
rtcirafis*'? io Vbcatur futpbur £m
. 3fido.folum v:erts.v* emignts
bfat.nam'eiu8 virtus ignea ab aquis ferueti
nbus fenrimrmaniaquapcurfuB g Venad ml
pburead tranfuttm factens/ejmtgrieaipfiutf
fulpbris candd:em vel ca!o:em prrabit fapo
remefficaaa^odo:em.bincfonte8 cattdioe
terrevifceribtts fepe fcamritttTquautates vc
ne futpburee feettm ferunt,ttttUa em res ita d/
to aceendtf fiaufttlpbur.irt ihwtfs nafaf eole
isinteraaliametitaliamquasarderebicut.
gn altjs lods effoflum i»uenif.vto»3fi,*Da
tus genera futttcmamo:.vnu viuu qb fodimr
tranflucetatcs i?iret.quo folo inter ominia ge
nera medta>r»ttf.vt o.3fi.alte£q> appeuac
gleba qb^ranmjfamiliare vftbuseftfttUonu*
Zcraum Uquo:ecuiu8 vfuseftadlanas vti
lis fubfundendas/qritpftafmoUiacm i catt
©o;em. i€tnma valet ad lidnia lucernaf co
rtcicnda. vt o.^Clet fubdit tbidem) fulpbtt/
ris tanra eft vis vt mo:bo8 comiaales cdpic/
bendat niro:e fuo/cut? ftamafibireoc ad vul
tnm bots gcutiatDtfibo;;ibilcmpallo:cm
tnoculisafpictenriugeneratad fimiUmdme
oefunao^.wo.3fi.li.rvi.c.i.0c&,mauiccn;
vero etpla.fulpbureftaltduetficcu in quar/
to gradtt.eteft tcrra gribus aqueis et terreftri
bus tn igneas rtanfeunribus in naturam M
pbuns trafmufara. £t itlud fulpboraliqn c
greflum femlcnm i rude .aliqn cft puru albu
claruafubttle.aliqn inrerbecntedtocre^ ftn
tftarri otffcrenria erfutpbureet argentovfuc*
Diuerfa metaUa generanf.vtpatj tn U.mctI5,
urj.vbioftendif # fulpburec argetttuvittum
funtmateria metaUop. SulpburautaUad c
viuu.f.qualC eft q» oe terra eft educra%2Utud
eft mo?muvdemnou.f*qtf fotetfteri amftria
Itrcr.f.qcT m calamos fundif Vel tnalta vafa*
£ tigcndu eft aut p medtana vtun caloze 7 re
fp.tendens perluadum i ftne taptde albu vel
Vtade qSmtflfumin iguecolo^ fadtviridem
: ari$ ptnguem.virritte5 bsbct biflbluendt /co
funtendt/aarabendi/fubrittandt/anctmandt
etcoirodcndty? mfltm^pbibet/eptietiricOB iu
uar/fcabicmpurgat/patcnis obuiatyltrargi
cosercttarianbericoB podagncos paratm/
cos iuuatfi modoocbito i mcdtanaliraipft
us remedio quts vtatur.vtoiatauicc^ ota*
tpla^altjauoozcs.
Sla faliendo biaf eo cp be igne
f enliatfuguemtgne5.vtt>iat3fi
bo.Slf; fal a folcpel a fato voca/
tumpurant.namer aquts mari/
m*6 fpontegigntf fpuma in crrremis littoab?
DcrcUcta <z a fole t>eficcata.altqu ejcputas fat
fis bauntur etaqua oecoquitur/donec m fal/
fie ^uriuem aqua piiuB ftuidap caIo:cipfam
infpiflatttcpucrtaf.SUqn bepnacris barenta
colligimr/aefcente luna b noctem.nam in a/
rena fal fub barcnt'8 fcpme inaenif.atiqn cri
am rupes smonrcs falis inueniunf/qrqutb?
fcrro incidanilapidce qaipofl in faUs mate
riampftriugunf TCominuunf.ficuteftin ara/
bia ? panonta. Zante ouriaet eriam funtittt
lapidcs vtejccis ftant oomus. £6e vero fal
• in igne crepitatet oe igne falitfed fat agngcn
nnufiatteignem parifiptranamra in igne
flutt ct iii aqu3 ealit.Slariaf autfal in colo^
q:erbrttcueftmfu tnqdamgte (ialic vbt elt
mons etbncSal purpureu in eadc fidlia, in
parbmo adeoeftfplendtdu amadu vt ima/
gines rCddere VtdeaE Jn capadoaa fal crocc
umeffodtf.vto. $fi. ^tevariaf in fapo:cvt
t>.idem.qt alicubi fuaue /alicui falftffunu cft
alicui amariffimtt.i quanto eft amarius /tan/
to cft caUdius fiuecalidiuB tudtcaf (vto.aut>
an.}03tatttfttmecftneceflanttq: fine fale
ornrtis fereabus cftinftptdus ^infatfus put
menris em fapo:em batetqtcitatin otbus a/
bartJ83pperim.cr eo ois vtaus oeleaario et
fuma btlariras ftr.btncet folis homeaccepif/
fe aeditorquta fote nibiUft «mlms atc$ fafc
vndcvidcmus pccudcs et attttdtta <$ fate ad
paftum manme^puoanf i falis bencfiao in
hctc ct cafao plus abundar. Sal criam co:ga
ftringitet oeficCat eteriabcfunoa co:p.a a pu
rrefcendi labereligat ctpfemat(bucufq> ^lu
lt.rvi.c.f).) &(8m auiccn.ctplarcfat gcncra/
Utcrbabavtrtutcoiffotuendi/mundtftcandi
etpumdos buo:es pfumendi.^tc virmrcbj
ventofttatecrtenuadi ctotuidcndt majrmie n
putucrtfatd i coctu alida fug ftomacbi oafi/
attcaceUef*3tevtmb5buiditaris namralts
itt ccjtpo^ coadunadi i pfcmandi^ innamra
: Us rufoittcdictabftergcncu'.'rtdac|fafiitafta
Digitized by
Google
tibtx XVI
tumotes et mft3G0ttes e ria bfdroptcas folmt
utbiattdem. Jre virtutebj carnes putndss
coirodendi/* marteq» df Cjcufta q: tac majrie
«fimtpucrcfacD'ontctm3to;cb5Vim m Oefic
cando 7 tn mddattdo er ena adinterioja pe/
nctrando. vt ft.tdc. Jtepotcnaa bj ventrem
rcmoUicndtctutBflua educendt/fmsrte fal
gemmaqSiietii q: dapeftfimt gema.iumo*
itftcandocmmreitinamirabilttcoogamr/ vt
refoluanfrndurata/? fugflua erpellanf.? boc
idcm facitti armouiactt § eoe. jte vittttteb^
. veuenofis buotibus refrftendi.etideo cd mel
le/vmo/? pane fal piuncm fan^ t carbttncti/
lum fcu3ntr3cent.vtO,auicen.3tcm wrtutej
b^remoucndi mamlasfadet ficuaqtta rofe/
acca ? capbo:a Oiftemgetur*': faries inde Imt
amr.3tem vtm bj pmrigineet fcrptgincm oe
co:po:e abffergendt ? rcmoucndt/ poriflune
ft cu fapone mifceatur. Jte fal vittuteb^ fana
btvenettofosmojms etpunouras reputium
etcaafcoipionoVfi cum ntelteet nudbus % a/
ttjs qmbttida coponaf(vt6.3un*£>as etmul
tas aitas babet vtrtutes quas cnumerare lo»
gum efiet»fed ejceinpit grana bec futtToant; .
iDpafius veitopafion indccina/
,t~. btteeft.vt ait3fi^lu^i.^ftcm
) ecvirentt'genereomniqiColo:e;re
j fplendens.Jnuentapjtmoinara
/ bfe infute i qua owgodite fame? tempeftate
fdft cu berbap radtccs ef odcrcnt gcntma tfta
crueruotqua teftam uebults poflea- nautc qft
eruntcttnucnicntes copa^tm rrogodita^ideo
m3tevocauemt.3ndclapts ficquetttus 1 tn/
uenmsbcmde topa^ius ab mfuia.eft vocatuf
^opajtmeintde cp querereitt ipfoflittgua
fonacJSft sutgcma^ mafrtma * amptttTitna*
SScripfit ctn ptintus bsnc gemma tante mag
nimdint8repert3mMcpeapbtIedecbf3ceret
ft3maqu3mo:cubitO£.;3n gto. vero fug ft/
ncm apoc3,oiritur ftc. ^opajius quo cft rari
oi eo cft pdofio:»et babct ouos coio:es erau/
ro etetbera dsritate.lueeus ttiajritneq» tatigt
tur radio folis/er otum 3Ua£ gcma^ fugsus
dantatem in 3fpcctufuu^puoan# refptdett/
tes.quafipoUs obfcuras.fi fuenamreretm/
quta dsrio: eft.t ntbti eo danus in tbefauris
regu fiue priofius muemmr.^pter fui r^fpicut
tatetn/gcmma^ ftbi obiecta^in fc reoptt cia/
ritarcm.^tdt*criam fcnntmom et curfuj luue
/rprra luuaricam otaf vslerepsirionera.vntf
btdmrm3io:cmveltmuoiebabereefrcctufe^
cwtdu qtf iuna msgis vcl mtnus rcdptt inae
mcnru.vtotdt tn lapi.ftuj:um fangutnif rcftvi
giteremozotdas panenribus fubucnir.fcrue
ks vndas copefa^^butlireeas non gmurit,-
Vitbtdf mlaptdano. ^mbtafaramfcdat
m trtfticmnt.'?: valet ptra nolrios moms t ptra
I frcneftm ac con^a momrn fubifanea.fo:ma5
' bj fpeculare.t>oiBm*m eo reccpmm in vedbj
m fpeculo conauo rep:cfcntat>
. t ©rgorisfiucmridiscftiapisfla
nus.in albtdum cototcnt vcrgens
btcrns a regCone tmcbo^in q na/
fdmr^feruat vifu <? pfoim? btl3ritate gnat»
£rra figtllatabtdf fpec^Utcrque
t ba vena terrcfVtgtda fiugttiaritcr
ct ficca qtte bidwn pla.terra fa/.-
racenica fiue tcrra argattea.qtte q
bem eft fttbaibtda aromarica atc^ dara porif/
fima vtrms ems eft j>ftringere . llam puiuts
etusca albumine otit btftempams fium fatt?
^mnts benartbus fiftit»valetetia ptrainfiatt
onem pedu % ptra artbettca/ft fug ^ocd psde
tcm f 3tbepiafmcf.vt Oiaf tn platcs»
t 3rt3^eftvimfemtenttainmodunt
crete vtmoltis topidis rirca gtes oo
lei mdurata/cuius namra catida eft et ficca ir»
tcrdo gradu.vaietptra fcabicm ferpigtne int
pcttgincm.ptra capins tmundidas. vtrmtcm
embj cjctcnu3ndt.pfumcudt. mudtftcattdi.ct
laicandi.vtpatctin pta*
9 . 3rrttvtbiatauiccn.cftinterlaptdes
\icxt ftuUus interbofes* fbtcMmtm
adoem rincmram.£ftatttbicttt vitru(vtbtdt
%(i. }co $ vifut tranftttce3t.Bfptdat3teemcc
fubftsnttefue tr3nfp3renri3vttrtttttd guiue
in 3ttjs mmilis et tcrrc vcnts quicqd inmnfc
ms prinetWconcuf.m vttb 3utcuitt(iibetti
quoris fpcs qttalis eft mterius/tatis cictertua
oedatatT^quafidattfttsocuUsinmenritt no/
rificamr(pto»3fi.)mtt3ttt vitrop mo inucm
mi tbolom3t'da in Uttojemriabeilttfluum/ct
ojtf oe radtce montis camteiubtt nautc ibtde
appitC3rent.nam ott mixtefag arenaciufdc^
amms/ignemoeglebis vimfacercr/ct vitro
ctarcnis lucidis pmitris noui iiquoris riuitlt
eifturemnt qvttro (vtb.JfiOomgtncpbuc
runc U^odo vcro ftt vimi ejtdnertbus srbo/
m etberba^p fbzttiTtma ignis pflagratiouc^
qttibus dncribus nuc vitf /nunces ynuc vmi
cfr admifccf»'? ftc in maffam vitream comuta£
Jf&afTaaut vtnea cu fiicrit m foniscc iiqucfa
cuft gfecte depurata/fumant otrabit purita/
rem fubftantiet tranfparentta fiucgfptcutta/
tcm.ettdeo babct porentiam cumfltbetcoto/
rts fufccpribile. quodltbct ct coto:e ringif/tta
vt iadncros /fmaragdos/etalios lapides p/
aofos in fptcndo^e ctcolo^ imttaf. 2ancn»
cin rcdptttn fubftanriambttatbilitateyvtfad
lime 3d f^tu antftds m.varias -Tptrarias fw
Digitized by
Google
ht arbotibtts ef plantis-
ms acfigurasqfifubtto n3tttTo:meualfqn
teno: teritur.altqn srgenri modo tculptf ? co
lo »1 (w b^jjfi. )nec& em stta fpccutis aptio:
eft matc:i3.ttec£picture accomodatio: tnneni
tur.Sfraamus tame bono; eft tn candido pt
tro qtf tn colotf^pnmu criftailo efhvntf ad po
tandu auri etargeri metalla bepeitere pfueuie
vttj.^fu) Jftcm ibtdem b.tdem $ m gcnere
tnmlapts obfcanus numeramr^amvrires
mterdum etntger.altq.nma rranfluaduf craf/
fio:e ptfu et vocat* ipecularl.? 15 lapide multt
gemas factttt(vtb4fi.)T?ocam:b5,pp:itt oe
vitp d fit tiqfacto g?diu eft valde uqduVfume
e buctile, ^nfrigidatu po^mdurattt fume eft
fragtle.?faate fragtejl&i ctt ftterit fracttt.no pt
nifi iterata eaicfactioe regaruqda tn fecerat vt
t^fieiabtleetmalleoregabilefvt b.tft.) vn et
pbiaia cora ttberio cefare be taU vtaofacta vK
fracta m terra,pieat.qua no mpta/ $ pltcata
cu malieo rcpautt vel emedauitque iuttttcefar
tfcollan nedu B agntttt fteret/au^ ,p uito bfef
? ome metallo^pau vileaederef.q:reueraft
vafa vitrea no rrageratfmeUota <f» aurea pn
tarenrTfvt b.Jfucft igiftritp fpcdalifpup per
fpicuttiud putuj tmagttttt i vmb:ap reptita'
ttuu/bucttieqn eft iiquicUt yfragiie qn eft rngt
btt i induratttotum colop fufcepriuuV colo:e
p prius # valoje/gema^. nobiliu imttattuu i
imundittap abfterftuu (n b.auice. ) puluta et
ti? mudtficat bentee i in oculis belet 3ibugt
ues pncnuetxo, valde laptdt vefice ? renttq»
bibttur d vino ( vt b.autcctu
£ fcacbites Jlapis pdofus ? colote rul
uu8.ft'gura rotudus intra fefe btis a
iittlapide.cuius aepitu fonomsecjuis ftttittt
iHu no tnterio:e IsptUnV? fpm qnda interio:e
faptentes bicat(pt b.biaf, 15 lepis cyfudat a>
qua tta vt vtdeafrttrra fe fontana fcaturigiue
pmefcvn qdam btcut btjc eife lapide q siat
attdros.quercfupja/vbt tractattt eft be eodeV
l^acbitcn eft lapts q geftat? ab bofe
g no mo:de£ a mufris ncc ab aptbus
tnfeftaf(vtb.bia.)^aecufvaierecc»
traveucnum.
5 JmietbeftideqSlaptsla^ttltfela
pis vel venaterre inde fttla5uritt.vt
$i in iapt.^ftau^aptf tlle tanto rneitoi qnto
coio:i celefti eft fitto:.': bj qda co:pufcula qft
aurea interferta.3Ue aut q eft fubaibtdus pl?
*bj tetTeftrata^.^io no eftita paofus.biutiHi
mepr tuari fittccowupoone. vaictp multas
pamones ip fincoptmejjfunusjtTclacoUas.
ii bcbtto mo bct paticttri.11unc| bj bari nift
p:i9 fubtiltfitmeptcraf/i mVtottcns abiuatT
eft fiSim gfecteabluaoms/q» aqquaabluit
0ftq
pa^autmbticoIowE mtro autmo pursatct
foiuttqrtana.necb5 barictt becoctioncqi oe
fcatderetvfa>adrundtt.fan vel poft betVet
$ cttfero.vt bcmr itt plateaf. ? (icat cx lamis
ferreis fttccrufa/ftcfttla^urittctarsetttets ai
accto.21apts autla3uli fcpe iucuifinmtner^f
argatnnis ? aurifodints.? itt fui'8 vettis (cpc
fapbiri i iacittcri <z pftTes lapides biaui^ inue
niuntur.vtbtcitbia.
5 3ngttttt8'Iapt8evitretooIbr]q'gefo
t? m collo valetpvtctipoia ? fangut
nc ftrrgtt/i me^altcnattone repdlit.cc ft tcnci
ad itgno accenfa ejmngutf ftama et? n b.bta»
^>e plautts^ ca-p^p^ctattbus. 21iber.)cviV
JU3-. tcbeojj
pletus eftliber veitractams
bepp^tctaabus rcf q in ter
ra mainfecus giian&(c$ bc
laptdibus etgcmis acme/
tallts et altjsque nefcunf tn tcrrc venis. Tlue
cft ofcendtt b:euit be arboabus etfructib? ac
femtbus c\ec cis mcdiattbus radicibus ^pae
anf.folumo autbeillts arboabus ? berbis/
3liqfuntbiccnda.bc quo^noibus fitmentto
in faaapagtnam teitttt vf in glo.tb ^putpo
terimus/faamus b ordtne alpbabctu
^eSrbote.
a *^bo:.vtb.5fulup?ti*e*r],abaruts
nome fupfiueo g; adbercre terre rtjnis
radiabus pfueuiuucutberba.vtracp" em ftTia
funt quo ad o:tu.q: ec vno gtgntmr aUemm»
Tlam btt fementu tn tcrra tecerisi qfibetba
pus pullutaticrupat/bebtcpfcctafurcjit m
atboiem Tq^mrrab:cue rgts fpaau tn ber/
bam tnduraf/in 3rbuft3m.ideftin arbo:cno
ueila ? tenera oualcfat.ift e bca arbufta.q.ar
bo:is bsfta.naarbuftu b:Iocus vbt arbo:cs
baefmnuvbif3(tce8fatictu.carccm vbicari/
ces(vtb.3fuluj^tj.)^e vcgetabtiibus po>
ntitunftearl^mi planraru^ppriaates. ^t>
at ( m q> iu arbotibus ? plaivtiscft vita.uve
getabiitsvittus/qucadmodum stalibusf
oirfcrcnt q: tnptaris eft occulta in atatiUbus
mamfeft3?gfeaa.f*etcdplet3. arbotes cuim
nQmouentur mom voluurioncc ^grdfiuo
ficutataUa.necmouenmrfm appentubetc^
ctariontt^mntaaraftcutatalta/c|ut8 altrcr
fcnferitaltqpbiiofopbuvtanara.et3^quoa
rcdarguitBriftotelcs.vttac^ vcgeDriuacftm
planris per qua fit attracrio buo«s 3d tptus
arbo:is velplarc jmntmcnru vet pfauanotte: ;
Digitized by
Google
Hiber xvii
0ed nullatenus babct fenfittuam anitna wt
t>e non ooletquado antma tnfcmdimr nccbe
lectamrquandonumrur vel ctbamr.nec vtgt
lacncc&o;mit.nec fptiat vde*pirat.n€efub/
tacetaUis condfflonibu8/a.ue hmtjppucUa,
( mae,necgeneratarbo; necvenerattir g ferua
c6mimotjem.^ed in fe babetrationem femi
natemperquarobabetcjfeproducendi po/
renaam ftmile fibi etfuam fpeciem conferoan
oi.jedbancpocamamttonpoteftp;odttcere
ad saumVutfi ab ejrrinfeco adiuttetur.fdlicj
a tempoabus annujndtgcceuim bieme ad
bumo;ts feminaus aggregarionem. indiget
etvereteperato/ad ciufdccmilTtonan/q;tuc
neceft vebemetts frtgus cpngelans vet con/
primens neccalo* vebementer adureus feme
sccomtmpens cor^ndigetctiam folerefoU
Dcniepartesipfiusconftnctaa pcedentefri/
gotevtcatottngrediens fegreget bumo«m
feminarmm a nutrinuo. Jndtget etiam terra
plus # aUttdgettmns/quuejterracftmate
rtatepwnapmmfut mtmmenti/ftatt pand/
ptumfienerationisfttieftafole ftotta caufa
£mdente.i&ideoptaitarifto4nUb:o&e^lii
tts. nunquid terra mater eft i fol eft pater pla
ta&.quiaterranutritmo;emams/et foleffi/
dtmo;e patris. 0mdam vcro confiderantes
ut arboubus etplanris generarioneroabari/
onem augmentanonem bttrariotteroetejera/
oice annuareuocarionemec nuttam penitus
per vunam vel (eceffu m eiecttonem / pntaue/
mntplantam aromati perfertio«m.Joed boc
repwbatHriftote.oicen8 $ arbot eftattegar»
terre? uon babetmomm qtfcroeccjcftto toto
nec ejefuts pambus iita <$ otuerfe partee oe/
tenmnenmr Oiucrfis-operibus per foanas bt
uerfas/vtocuuis m animaftad videnduroet
auns ad audiendum.necbabetam'ma perfe/
ctam tmo no babet nifi partem parris anime
ideftanimavegetatitta. ^edanimal babet
operariones plures t nobiUo^s $ ptanta.q
re animal nobtttus eft otnni planta*£juerfi/
fiamrautemarbotciuoad fubftantiam vir/
mtem etoperarionem.Dam vtt>iot2nftote
tes lib:oa.oe vegetabiUbus.c.r|. quedamar
bo;es babentgramen etrefinam.cutus raico
eft.quia bumo; fuperabundans aealo;e tota
liter non oigerttur.neceriam totattter a tcgt/
mine namre oimtttimr. % ideo OcpeUimr ad
erteno;a/nifiafrigido aaedrmmftarite mfri
gtdatur» J^^edambabcnt nodos qtttatl/
Its mediaribus partes fuccemue generaread
muicem cottiganrur.Jrero babent vena0,id e
rimulas tnquibtts namralis burodiras cufto
©irur ta terra ad parres fittgulas oeriuacur.
Jtembabetvennero.ideftmedttttaroittquo
rtt&umoas becoctio ancef trafferatur in fub
ftanriam foliomm trocroum vcl ramomrmvt
biattdem.3tem babttcotriceroad interioie
iigtri befenfionem.quia quod f acit Corium vt
curis tn cotpo;i8 atriroaus fupemde.bocfa/
citcotreetn arbo;e. (vt btctt Jftdoms^tcm
gmeratiterbabetttguum fittemtncttm.vtot>
cttariftotetes.i& f iceft bictum ftn Jfidomf
eoa?tncenfum oefaalimtucem nt coutterfa
vndeet Ucbimus biamreo cj ptefenubus p/
ftatlumcn.Usnumttacp tftparsarboas foz/
rio;etfolidio;etful>ftatiatio;ciuearadtceett
ens vfcpadfumttacem ipfiusarbotis feejcte/
t>tcctbabetqucdam inmnfecavtmeduttam«:
ad qttam eft recurfus namre cum fubtrabiror
bumoj dbatis eroinfecus. fent in dbarionc
ammaUsquando oendtntttrimenm in ment
b:is ad fanguinem in Venis ejaftentem conri/
nuefttrecurfus{vtt>i.albu. etetp^fle autce.
*i conftan.)T?abet infuper quedam ejarinfe/
cus fibt annep arbot vt co«icem.ramos.fo/
lta.flo;esirucm8.etfttmitatem.t oicttibide
3nftotete8,co;ricem ad omnium tntenomnt
t>erenfionem.ramo8 et virgas ad fui oilario/
nem.folta adtntctmum nouellomm pzotecti
onej ab ejccrinfeds co;mpfelts.fmctu8 ad fut
fpeda confemattottem.rotunditacetn fme ro/
tundam fumttatem babetarbo;mfuo cople/
mento quafi ftgttramcoiumnaleque vricp.vt
©.albu.acdditp;opter wtfoanein ettenfio/
«em bumorie ad partes laterates % vmfoime
catoasbtgerentisbumo^mm tota (ui(ub^
ftanriaaotonem *Daber adbucomnis plan/
ta radicenj et in radice muUiplicem nodum *
radicemquippe toco o;t'8»qttamediantcrra/
bimr bumo; ad totamfubftariam arboas nn
mendam.Tlodiverofimttes funt nemis in
co;poi« animalis quia periUoe parres conri/
i nuabtlesad inutcem coUifjanmr.gtem atbo/
rcsbabent quafdampartes fuperftuasque
non funt partcs oecetminate a namra ncc/dt
neceffarieadelTeptanteetbabencelTe i\i arbo
re.et tdeo cadunt folta . et frucms ab arbo;i/
bus faUcetp;optcr fubtragaonem bumoas/
ftcutcadttttt pili oe cOapo;e atalis.'? bocaca/
bitqttia qttattdo bumo; nutrimctalts minus
eft fufftaens fubtrabit ipfum narura ab buiuf
modipartibusnonnecelTarijs/ne oeaoatm
neceffari)8.ettdeocaduntgcneraUterab arbo
ribus temp,e biemalurentaucnc tamen i« aU'
Digitized by
Google
&ZMbMbu$eiphnUfr
qutbus vt m bufo erconftmwbus Vel ,pprer
fufftaenriam bumoiieJvtj>ptcr bumo:is vi
fcofttatem erligni copacrionem ec foltdiratej
lUm arbojes que raram fubftanoam er po:6
f3m func babcntes drius Oe futs folijs Oepaa
peranturetmaamequando bumo: numriu?
ttqutduseftatcp paueus. &ifferuncaucem ar
bo:es in mulricudinemaram parrium ct'pau
acare/iu magniradthe et parufrate/in fomra
fcthe ec oebtltcare. cnius caufa eft bumo: qut
t» altqutbus magnts arboribuf eftlactcus vc
m ftcubus et butno: ratfs babilts eft ad fe 0t>
tarandum in iarum ectn loncmm.Jn qutbuf/
D3m vero eftpiceus wfcofus etmfufffaenfad
c^cnftonem/eo ^parres adberenr admuice
ad modum ptas et ifta eft caufa parutetris ec
psuataris m parabus arbomm er plantar»
taris autem vifcoftras non eft caafa Oebitfra/
ris m planas ?arbo:ibus nift fuerit Otmthtt
ms alo: vel fnfufftaens et imperfeaus ♦ Ja
qmbufdam eriam arbo;tbus eft bumo: aot/
rus caltde er ftcce complertonis.bic in qutbuf
Oant efteaufa fomtudinis a ptcjojts.caItdum
eft leueer fubrile erpenetrattuum. ec ideo ta/
lis bumo:fe qxenditetacfdt^tboz in mag/
m quanritare. jftem th parabus arboaim ar
tendirurequalitas et funiltmdo.quta equalw
tzz in quantttateerftmilitudo in ftgura. tffo
equaiitas aiifamretabundanriamacerie ai
equaltcare caloris agenris ec oppofftu^ a cau
fa oppofttatcaufarur. ^dem modo arcendt/
tur m ets rariras (iuc fpifittudo* quia rariras
acadtt p:opter fnfufftaenriam caleris ad ter/
mth3uonem bumoris.fpiffttudo antemseri/
ottp:opterfumricnriam caloris adcondenfc
rionem bumoris eteths terminarionem. Jre
fcirTeruutaibotfsecplanreinmodo fruatfi/
caudt.Uam quedm (vt tbidem Otac arifto/
teles}p:oducunt fructum fuper foha fuaer r5
acridir p:oprer fomrudfnem frucms ec indi/
genriam ealoris fblts Otgerenris bumo:em
!pftu8.quedamt>erofub foitjset boc aatdic
p:optcr oebiltratem fraaus ne 3b crcefterica/
lo:e vel fmje:e coaumpamr.ift quomndam
mjctus eft fafpenfus aftiptte fuo.f.p:opeftr>
pttem ctbocacaditp^opter mfuiftaenrej ba
mottm et fnfnmaentem calo:em ipfum ad ec
rrenrirates erpelierenon perentem.3ftcm om
nis arb^generalrierbaberradicem queeme
otam): mrcrce:pus ptanre errerreqoa riba/
rur.vnde er radttvtra plante Otarur feamdaj
grceos.quia cama^ ptte plantts addudt.3te
baber mpirem a radice immedtate p:ocedeu^
rem etboc feitRece^yt^iat ^ftoteies p;o
ptercojporis plame vel arbo:ts fuftenraho)
nem vndc afltmtlamr ftamreco:po:ts (uHcn?
tanris. vndeeft ftabtte rundamenmm arbojts
fuftthens mmos ec rrucms ems^Jtem in oui»
ro fttpirebabecmedullam moUem quam (vt
biacariftocelesjquidam voQncarboris ma
mcem.qutam ipfafeminariusbumojpiante
hummr/vtfems m mamce. qmdam vero vo
canceam arboris vtfceraqutaintpfafeparar:
pupab tpuro ficutntmammaltujtnteftims
qutdam eriam vocanceam cot.quta ejc eap/
cedtcmoms vtce vegetabiltSificutvtrafenfibi
Us p:ocedtr oe co^e euiufltber ammalis.Jce -
co:ricem baberomnis 3rbo:adfuam termtna
ttonem tnteriomm et Oefenftonemej;bumo:e
fubait ejctracto ad ertenus/per calo:an aeris
beftccaco ftcut lignu? thterius ejcbumo^grof
fo ficco etTenriaitrer er acadenraliter butmdo
p:ocreamr (vc Otac Sriftoceies etalbuma. )
jcem arbomm ftcucecplancaram queda funt
Oomefttce eco:cenfes.quedam vero funt ftlue
ftres.3rbo:es vcro o:cenfes Jdmt func plan *
reftnoufuerinrmlreyemntfilueuTes (vt bt>
rit anftoteles )et bamm quedam faaunt fra/
cmm eroleum p:oprer bumo:em vncmofurri
etaereumfufriaattem.tquedamnon/p:op/
terralfsbumoiisbefecrum etth qmbufdant
ato folia cadunt/pjopter bumo:em rarum no
vncmofumrito ficcabtlem.er inqutbufdam
non/p:opter caufam contrartam.5te5 ficur e
otusriuas arbommetplantarum tn magutoi
btneerparuttateficeftbmerfitas in puicb:tni
bmeetoefo:mwate.namei8 acadit pulcba/
rudo ptopter equaiit3rem materie et elegan/
tem paraum ozdmanonem etcalo:em fumcte
ter agenrem etertendattem marenam in recta
er Oebttam namre bifpoftriouem.Oefo:mtcas
vero eaufamrejcconrrario cam in. arbo:ibus/
§ in planris.Jcem OnfemiKin t)oni'race fru/
cmum ecth maitaa.ecbocacaditp:opter mz
to:em bumoris materialts bulcedinem vlmi
no:em/vet p:opieralo:is magis vel minus
co:refpondcnris marerie vel bumori mareria
tt oebiram ^ppomonem.^rem biat tbi anfto
relcs cp arbo:es et plantefiraeftres njams rrii
cnfieant § o:tenfes.et boc(vt Otric albuma }
acadttp:oprermaio^5 abundantiam bumo
ris param vncmoft et nodofi oe raolt cederis
bmiftoni * in fubftanriam rmerns conuerfto/
nt.ntbtlomtnus tamenfrucms oitentes fant
meltp:es ftmpltatercf filueftres(vrtitartbty
bem 3rtfto}ariu8 rano eff.vtb.aIb«jnaro:t8
bumoas vnotoftaert velouiris abundanria
q in hmm ft^^J» mtfw gfecrins i»»en?c
Digitized by
Google
£iber xvn
*3tem couftderatur arbomm bmcrfttas fiott
etphnpmmetlod&iuerfimteinquoaefctu
TUm quedamin lods aridis crefamt ? ftcds
eidlemncminojisquanritaris pzopteroefe/
ctum bumods.J&uedam vero tn loas bumi
Oi0 flumattbus et marinmis ac ft agnofts/ et
tsles foleuceife maioris quantttan8.camen;il
leque aefcunt iurra ripas marm falfarum fal
fapno mulcu aefcur ^ppter abundanriabare/
n ap ? bumoris attracriua nimia ficdtate,|u
#a rameu mare rubmm faliit boc. vt oidt 3rt
ftofe.vbiarbo:e8 fmntmagne.?bocvtoiat
aibu^pccr abuudanriambumous et calo/
ris.Jtem attendituroiuerfitas in folioium et
fkwum variarione.nam quedam babencfotia
afpera fdUcet^ppter comintn teneftrettatis ?
iicdtaris etquedam tenia/^ppter equalttacej
aqucebumtdicaris/? pjopomonem Oebtcaj
caUditaris.folia eria babencquedam faffact
tamcn iata vtviris.bocacridic^preroomitri
um terreftrettaris et pjiuarionem pifcoficaris
etmequaUcatem calous materiam tnequalitT
ettendcnris.quia tn talibus bumoz faUcet vn
ctuofus et vifcofus trahfittn materiam fruau
um. aquofusvero et terreftrism maxeriam
wannt fotioium (vtbtcitalbu/Jtem vartanf
arbozes et plance m errremitatum parrium fu
arwn varta figur3rione.Hamquaruud35 cc
tremirares funrpiramidales etacute.vt patj
i\\ fpinofis/m qutbuscaloifubnliozem buo
rem velodus actrabicade^rtoia/etillumoe
ftccando conuerritin acutuj. gtontojem vero
partcm cotungitcum ftiptteetradice^vtOtac
albuma.)c6trarteautem figuree^caufa pcra
rtagcnerantur.^tboctdem patetiu frucrib?
qut[vt oiatSnfto.)funtOiuerfo;ummodo/
rum.nonentmfuntomne8-angutofiad eftftV
gureangulane.neqj omnes fuperrectam line
am mncpzoccnfi/imo quidam funt drcularef
pioprercqualem materiam bumoas/etequa
lem acrionem virmris agenris et caioas/ pcr
quammateriepartes equalitsreietendunketa
medto vfc& ad aralferenria vnifoaniter^pten
0unmr.an$ularc8 vero etcaufaconcraaa fim
pliater ouumur.Jtcm variaururm coto?ario
ne oiuerfa.nam xam ffuqus q ftotes /tam ra
mi cp fttpites inarbonbus variancur(vtdiat
Snfto.)eybumo^emmgidoterrefiue mela
coUco ntgrefuntetvilefait/etbutntdo % frigt/
Doalbeiaint.e)ccaU'do rubefcut/t ficbeanjs;
(o.albu.fubtalidnoiffcrmciaouauri8 buo
ns ct agenris caloas mitanriam Otgerams/
m pjcdiccts ommbus, (apop onTerenrie ge^
naanotr.Stem otrTenint m arbojes cj pta
tetn frucmum maturartone.namquedam ma
rurefcunt ririus.vt oirit%fto.ficut mwa/ce
mfa/^pftmtlia.etbpcacddtt(ppterfufnden/
ttam caloiis potenris fuper.bumidts matura
oisctotgerendts etobediemiam bumous a
oiouicaloasnuUatenus refiftenris .quedam
•mamros babentfmous tardtus.pptersroirc
ttem bumoiis aquoftmobedienns ettnfumV
aenriant catoris otgerenris.etboc acdditpo
rifitme m arbojibus que funt fttucmes. £ade
€ft rario quare quedam arbozes atius fronde
fcunt.quadam tardius.ato em cmtttuntfotia
..ppterabundanriambumoiis aquci indtge^
fti no vucmofi fedfluutduet i>e facili fe eyten^
penris ad arboris fiucpiante ejoremitates a
~et contraria caufa contrartu acdderepfueuuv
IMjoiatomatia-aiiquando ba/
betaroittain comce^aUquaudotii
e flo:e^Uqnmfruaufuo.vtpatet
manamonoq^cft tQite?.in may
ce.qb*cftos.^ tn mufcataquod eft frucmf.^ft
autem caufa aromaris (vt oia'taibu.)accuiu
terre non fubtilcconu'):mm fubrilt aqueo <i kt
^nculeis oonuniumagis in vitapartearbo^
.risd? tn alia eft vna pars magis aromattca $
atia.Slia vero arbo: eft tota aromattca fcbm
omnesparcesfuivtarbojes batfami cuius
ftnauleparjesfuutodorts ftasranriam refpi/
rantes.vtpoft otcecur.Jnceraromaricas vero
plautas et arboies qucdam grana m qutbus
eftratwfeminaiis J34eanmr.queda5 per fe e$
copetenti coniitnone*elemenjo? ^ducunmr»
^uedam ejc radias etftipiris plantarione aml
ripiicanmretqeudam pertndftonem furcult
in trunco efte tsebitum fomunmr (vtoidtal/
buma)3nter omnes arboium infemoncs ti^
"lefuntmastslaudabaes/quaudofimiltafM
nultb^ inferunt.vtoiat Sriftoicies.$ buptet
eftinteUeaus.vel dc oupUater tnKllistmrvel
planrisconfttmlie fpectei vt infemo fid m ft/
cum.et vtris in vttem.vei oe tiiis qut babent
bumozcm p:opojriona!em inter furcuium et
truncum /cui iufcrimr/ita % bumo: vnms fit
aptus ad attum nurrendutn ftmt quando mr
culus pminmaiitruncotnfcrtmrveteconucr
fo .5tem notabtleeft^furcuius infertus au/
oii uuncototamvirmtem tmudm fuam Wf
mtem conuemt ec tranfmutat qualtcatem . u
mim netinfettio ottue fupcrradtcem fiuenu#
cumbete> virmsoliue oefcendic m vututem
bece.ecindurat eametfariteam indurareaci
atiquod cempus ec candem bumidttatcm um
ereunte ad fe actrabit ? ffafmucat m mam na
mcimcaucouOT*vtb^b,fueftnepmtUb}i
Digitized by
Google
&£arb6tfbitd et plantis-
3tem bfrit idcm 110 ^puemut be fedltejc femi
nemato pi3ntebone.necerbono feminevel
radice arbo:es male #uts m ammsUbus con
trartum fepms vidatur.cuius rario eft. vtoi
cir albu.quia placa eft cerre afftra ? vnifomie
reapit a terra nutrimetttn.amm3lia va o non
ftc^ppter varietatem copletaomnts/t eria ,p/
pter cotrarietaccm appecitus fiue apperibilts
t>oIuntaris,'Z ideo attud eft in animaltbus a/
liud in arboribus.Jtem itt omm generc arbo
ru ficeftgpper cutturam Oebttam ftlueftres co
ucrtuntw o:tenfes.{£t ponitSttfto.&terem
plum q> amigdali aman per culmram erfiriun
tur 0ulce6.ftmillt, etttttlagranari aridi medio
crcs.kicuntetia q> arbo: babcns groflum co*
ttcem rito fit fubtilis/? bocacctdit/ vel^pptcr
cefectu vnctuofi bumons qut eft matena fiu
ctuum vel^ppter ounriem coiririSiPbtbenria
euapojanonegromquodttt arbo;eeft nori/
uum.fedoiat tdetn <$ h fdndaf radir eius et
illi fciffure lapis imitatur rurfum fecunda ftet
cums rario cft (vt oidc slbertus )q; pcrtftam
fcifiuram fit nodui grofft euapo;ario n alo>
ris folis vei aais arcnftantis introducrio cu/
ius virmte fitipfius bumoris cotrupriut co»
fumprio.Jtej oiaturtbidem amtgdata? ma
lagranata murantur 3 malicia per culturam*
nam maiagranara ftercoie pozcino ftmaca ec
aqu3 0ularigat3melio:an£cuiusr3cio eft*
vt oicit albu.quta per attditatem 1 ftcdcatent
buius fimifuperftuttas aquofareprimiturin
granatis.fed ne per^cefium aliditans etfic/
ctcaris ftmiycouercanturfructus in amantudt
ticm/copent apponete aquam oulcan ato;if
ccftcacaris omum cgantem.firtmilicer amig/
t>aU(vt oiamr ibidcm.dauie cotiftre gummi
per multn tempus emitcuc % 3quof3j fupftui
tate impediente generanone bumoris vucmo
It/qui eft materia ftucmum etdunt.t ita p boc
a fua maUdaatterantur (vt Otatatbu. )3tej
Ibtdem arbo;es ccplance filueftres per arttfi/
cmm etculmram ftunt o;tenfes fruaiftariue
ecfernles.ad boc autem vt ftlueftris planta ft
er fruerifem vel alceremr tn bomcacem 3 mali>
ct3/tnutmm conferclocus ec labo: in colendo
*i ntartme tempuf anni in quo plantanc'. ftcut
ibi OtacBrifto.t pomtcjcemptumoeboleno»
id cft tafqutamo.quia quod eft natu in perfia
eft permnofum.fed tranfmutatu etcranpl^n/
taratn tn egtppmm et biemfaicm ftt comeftibi
lci boc acadtcvt oiat albu.quta per n>ame
cuin loa a Oiftemr>anria ad medium reuoa/
wv.^tcm tgus caU rranfmutanont martmeco
ogaair. 'Oam !?toia£8nfto«arbo;e8que tndi.
gcnt ptantattoeplancanf ptunes m verct S
^ppter temg3tm'am calous ^bumtdicatis con
fo:c3ttrium aliduatem 1 bumiditatem arbo
mm et planta^ .|n bteme vero pauce ^pter
fupersbuudsnna frigtditatis ^ bumtdicaria
fed in aummno ^pcerftigiditacem 1 ftcdcate
pauaflTtme vero in cfhce poft o;mm ftelle a/
niculetboc.ppter oomiutualoris t ftcata/
tts cofumenriu bumidu twmr^le tn planca ec
pdpue in radice.tn eg^pcovero femel tu atmo
ftc ptancano quado faltcettene illius ficdtas
remperamrej:flurumli.vco.Sriftote.T albu.
„3tem tbtdem oidmr $jarbo;cs biuerfimode
^pducuntfrondcs faas» Tlam qucdamecra/
Otce/quedam ejtfttpite/quedam tuttaterratn
quedam in ramis 1 virgis tupa fumtratem /q
Oam tn mcdio aufa buma oiuerfitaris i\\ ,p/
Oucendo eft omerfitas bumoris aquoft f ubci
Us/leuis et nott vncmoft quceft m3teria fttio
rum etequalicer non abundattt th omntbus*
•? operano caioits eft oimmtlis tn oiuerfis.-z
ideo oimmiUter ertllo bumote.pducunt fron
Oes.SamiUrer queda fmcriftant fejnci in 3ti
no/cr qued3m pturies.^ non mamrattmrfrtt
cms vldmi/fedcmdi remanctcc tudigcfti/qr
jpptrr vianicatem biemis caloi no fuflfidcad
mamrandu.femel aucem fruOTftcare perfecte
magis eft confuemm. quia fcmel in anno fo*
men coUiguncec fetnci furliacalo: ad ertcn /
fionembumons % adernemicafes 3rbo:is et
ad conuerfionem eius in fubft3tiriam fmcms
«zeius^omplecam ni3mrarione.3ccm qucda
arbo;es funtferdies per multatempoza/pio
pter abundantiam aUditaris 1 bumoiis vti
criuoftftcutficus.etqucdam vno anuo frucri/
ftant^alto rcquicfcuntvtoiiue.mius rario
eft quia in fequenri anno reftaunmr reftauran
doftbtbumoiem.tanmmemenritmnttnvno
anno ad fubftantiam frucms/qu3ncu requiric
fecundussnnus adbumons reftaurarioucm
licctmuttos pzoducuncramoscempo^ rcfc/
crionis.modicum amen tempozis p:oducuc
frucmm .Jltem quedam arbo:es funt feralto
res in tuuenmte quam fenecmte. quia in tuue
mce pius abuttd3tic in catoieet bumo:e.
quedam vero ecouuerfo plus fruatficaut m fe
nectutecp tn iuucnmte. cutus rarioeft ( vcou
albu. )quia in iuuenmteplus abudantoe bu
midit3te $namr3lisaloj poftit oigercre/^
tC3 ftt mcbedtens alou m fenecmre vero mt>
noiamr bumoi et ftt obedtens t>i§c(Honi a/
lo;is 'zbocpatettn amtgdslis ^ptns.ficutcc
.empUftcatbtarifto^temotatWo^tam
Digitized by
Google
Eiber xvn
arbo:um $ ptanfarmn filueftrmm t oztctifm
binetfitmsif&mimrpamafmlosctfemiaQ
quia arbojimj mafcuius eftfpiflio; ourto: ©e
fior ct ramoftoj # femina et (icdoi ec fructus
mseftbjeuiojtmaturio; sfolia Otuerfaet
furojtt/quojum omnitt lario eft(vc Oicital. )
outa mafmie arbozes pius abuodant i» calo
re aficmte § femine.quc partes mafcule ve
bcmentcr colhinguiiturad inuicem a fadnnt
BrboicmfptlTtojem.^ntenfio etttcaloris mul
npucanris bdo:enjet erttndenris in ptures
psrtes fadtramofioje.ficufiintenfto ficaca/
ris ccufumcttris bumoze&firitftcdotem. folt
oitasaiimeaametftrictttra venaram 3rbo/
rts mafcute^pbibent bumo:e mulmm emftti
Bdpnumtocttmaibostsfiueptante/vt puer*
rarcrm fubftattriam fructus.? ideo fruccttba
bct bieutojem. Jfolta fimititer babet otuerfa
a femina/quia afperto^a etmmojaat ftricrio
ra p?opter oomtnm ficatatis.5oinuItrer<r fur
culos tmrtojes babetcj? fenjma? bocpjopcer
maio^mbumiditaremerrendentem mfemt/
na <$ in mafcula.3tem t>tdc 3rtfto.cjp ft foita
veLpuIuis foliowm vel cojtetmafcule palme
folttsfcmme componancurvtcobereant dtt?
maturabuntur rrucms . femine piobibebuut
cafum foltojum et fmctus bonec completa fu/
eritotgeftto.erbttms racio eft(vtt>tdt albu.)
quia mafcula palam medianteaere ©eferenre
auger caiozem kminc quo mediate erritat ca^
lojcm ad operandum oigeftionis qua^ arifto
te»pepenms vocatm.]e.U.metbeo. $tem t>t>
dt anfro , ej? tnfcermcar maf cula a femma per
pulul3£tonemveloriojem.p;iu8eni3 putulat
§ femina propter calo:em fariotf m.etetiattt
perodo;cm.quta mafcula ptuf odo*3tcj? femt
na pjopter maiojcm fubttUtatem fumi ficd re
foluriamafculaetnon a femma.5Km ^'
ariftotc.cjpvenrus oeffertodoiemmafcule ad
feminaru ? maturabuntur dtiue frucras dus
quia cobcrebunt partes falicec fruccu ftmul.
um feminead mamrarionem quando folta
mafculcm illa friticet iufemiua fuut appx/
benfa(oidteriam albumaO^folia mafcule
paunccontunaacumfoirisfcmiticitaadtW
uicemcobereOunta;vtrpotenmtfmemenftt
ra ab inutcem feparari.5tem twdtibtdem ari
fto.cjp ficus ftiueftres confenmtficubus ojteti
ftbas quando e^oppofito coplantanmr.qz-
filueftres futttcattdtcses i ftcaoies.t ideo eje
atant caloiem ojteufmm % cottfoitancjcertt
bumozftctts ftluefttis-rcfoUjcus i oelarus ec
#iecrus adradiVcn ficus ottenfis tpfum du/
mt ? coutowcSnmtocr ©iattburifto.cjp bi
touftta etrflos matagrattari. I3 bicpchitur.p
arbote (c$ malagran3r3.©liuis con femnt/ (i
cum ets piantemr. eo g^ balauftie abundaut
in caioieconuettientenarureoUuap. *Decbe
ppaetatibusarbojumtplantaram contra#
pmus t>e verbts ^rifto.iia'. vegecabiUum.ct
glo.albttma.quittanftulitetejqsoniteundej;
3n lib;o autem antmalium.rvitj.bicri arifto*
omnes arbo?es quefi-uatftcant omni anno
fiuntfegnes arbo;es mquitque ttimiumfact
utttfmccum dto t>eftccanmr/q» dbtis tranfit
iti (cmexiM eft btttno:e3 tttttrims qui fceberet
rmtrireytrattfitttt ittateriam femmale. Blias
^pprietates ttobiles etiuftgnef tam arboiutn
etbcrbaram § planta?. pofiumus elicere ce
verbisBrifto.etalbu.itt U«rj.vegetabiU'tt vbi
otcttttr.*JSlattt3 ba|>5 plures vtrcs^ltam a tcr
ra babet ftjcionem ab aqua coadunattone.3b
igne vero babetconfoUdartotieet parmmter
ttttii3rionein.er aere ecigttebabec raritatem -r
t>tlaaoncm acercetjfionem.frucmu5 copletio
nem ac matttratiottem.fine enutj caloje ct ba
midoaqttofd no temjtna^fitti^ vtpatetibi
tn ejtemplo arifto.nott tatum/non coaguta/
mm necterminstttm in^eiTe latericeo fmeigne
partes aqueascottfumenre/et teireas pariter
comergettte.^t er aere ecaq pariter ecey igae
babetarbolraritatem t po:ofitatenj eraqua
b5 augmctttaitdt potTibtiicacem. q;qc?ot»o
foUcimttcft/augerttton poceft.vttbtdem Ot>
cfrSnfto.? ideo Ugttu5ma,timutttct powde/
rofum non babermergi it aqna/vbi njodtca
psrricttla 3uri fubmergimr auttapilU.ecboc
acadttqttattdo lignumeft poiofum etideo g
aeris fubttttrarion|e5 iurra potros etaquefut>
fidemb5ferri.Ugtta^oque fuijtvlrime foit/
oiuris etcopacttonis ficucbabemus ctcoft/
mtUa/in aquafutnro pemwtftmdttm{ vtdt/
dtarifto.tbidcmecoctattO mefbeozo.jvbioi
dmrcjp erbabetto tttgrocrpilauitaer/et idect
fubmergimr.poiof3 autettj pncmofa fuperna
pncquia mutmm babenr aertcaris maceria^
contraaqoe fuperfidem eteuatttis. vt patet^tt
fott|setptUsetommbus pncmofis.namut
bidt3rifto.<pp;itt eft aq fubftatttia aerea fub
Iettare.7c6pacc3t)epmere^t6 rara ecpojofa
aeris fufcepctbilta fugnacac/copacta vero et
ripzeffamferioza pemnterad tnfima fe^pruttv
t>unc3tem vapofes terrcftres ecaquei r> calo
rem coagttlati funt materia berba^ et pianta
ni/qui comtrtt t> (aridunt igneum et per vimr
rcmftdlammredpinttt fo;mas complcrittas
berbapet pl3ttta^.et bocquo 3d teme et quo
8drwcmm.aloMta<5inctttftts mcoagularo
Digitized by
Google
Bearbonte etplantis'
bumo:e frtad plante nntrimcntum q: attrabit
aquamOulcemaieriamcooperatur ermnfc
cus ealo:fott8.3Crio aurem colo:is cnerioas
cum p:opria caliditatenaturale oigerit natu/
ralem bumo:em in eodem toco i conuerat tn
fubffanriam ptante.vnde fcSm Bnftotcterra
monruofaquta eft oulris outccm falicetcotm
nene bumo:e.tdeo m itla ririus naftunturpla
re i maturanturfructus. Tlam montes attra
bunt bumo^tn bulcem 1 fubritem quibus co
operatur daritas aens tam tn attrabedo § m
otgerendo.t fitcito eonuerfio tttius bumoaf
in fubftanriam plante (vt bicit Srifto.jjltej
otctmrtbidem $ quando frtgus faiicet aerfit
gidus fugat caio:em ad tnterius terre^ aggre
ganmr partes eius cumaqueo bumido etper
alo:em oep:eflum a comprimente fngtdo ad
imcrio:a Oecoquitur vapo: ficeoagulatus ec
m fubftanriam ptante conuerritur/ifierioi/
ritur locus per intenrionem atoris/etfic egre
Oitur e* eo ptanta^tem quandocp aer mijctuf
cumterraetcumaquainfundo aque coagu/
latur? per acrionem caioris terminautie i oi
gerenris tllud mijctum confufum generatur
ptanta. vtpatct i\\ nempbar? in alijs ber>
bts minuris.que folent crefcere in a quis icjf
fotia regunt aquam Tbee nafcutur furfum tto
ejcpa nfctum ^ppter fubrititatem aeris i aque
Outets furfum deuaris/tum^ppterfoUdttatej
terreradiccs inferius fuftentanrieaquaplata
reapitrigo:em radtris i ftiptris % fuftentatio ;
nem m fua eremonc.^temarifto.ibi *in to/
aseffenrialirermgidts^aeadentaUter alt/
Ots vt in qutbus aqua atida ftuit muttories
nafamr piant3.quia ato: aque cotrabit fitgt,
Oum bumo:em ad fuperftriem terre i toeu mt
jcttonis.vnde e*aere i vapo:e terreo aim bu/
mo:e aque i\\ bibito per alo:em aque i frelli
rum in ptantefubftanriam coagulanmr.il boc
non fttnifi per multum tempus (vto.&rifto*
^)p£calo:eaccidetateno puenietegnariom ta
lis ptante.3tem ibtdetn oiat2Irifto.# plante
comeftibttes melius ctcimnt tn loos leutbue
i atris etcatidts § in bis cotrarijs.quia in lo
ris ptanis i equaiibus abundatbumidttas/
i marime quando 0'lceOo adeft 1 3eris tent/
peries. BimtUter in loris bene ait is/quia tbi
eftputttasaeristabundanriabumoris Out
as.*? boc ^ppter fpongiofitatem i vapote Oul
cem attrabentem.? tdeo rii monribus frequen
termeiio:eft femtitas Vmeliotes crefcunt ftu.
ems.in vatle enitn Oiificite mouetur aer. vnde
ejc conculearione ibt «» pmsddt m% vapo;
grofTus.vnde fcqutmr praria bfgcftio.bihcetl
cj> tbi inuenitur bumo: falfus (vt oiat albu. )
aqua entm falfa grauio:eft cp outos. vt patet
inetemplo Hrifto.ibidcm \>tx>icit ouum poft
mm in aqua outa.(brim petttfundum.tri ial
fa pero natabtt.teneuTeitate enim fua i groflS
ticpoteritpondusoui fuftinercz tdeo aqua
Oulcts factUus attrabttur ad loca alta cp falf»
faUcet^ppter fuam Oepurationem.fubriltQte
•z leuitatem.5tem Srifto.iumm iguttum,id e
firmumettenajcaro ^pduat ptantam vnctuo
fam ^ppterfacilem trafmutanouetalts lucttti
vnctuoftmtem.vtoiattbialbu. ^tadbocvc
Ourabtlts fttplant3.opo:tetvt babeatbene
Otgeftu bumo:e et vnouofutm vmde ille ptate
q bnt bumo:e m otgeftd fugueitietc fridtdtta
te cito acaefat. vnde i cauUs pltra mentu no
Ourat.temen (ici inferamrernamraplantein;
fire in ftipite ftet oecocrioT conuerrimr in mta
ram mfire^ourabitOiu.5tem vt otatartfto»
ptantaaefdtquandoc^eciapidefoUdo^oa
ro.nam aerindufus in laptdentrimrafcende
re.fedeum ttou triueniateritum libemm p:o/
pteriaptdis foltdttatem inftecrimrtmouemr
adlapidis partes etq:fua agitarioneateftt*
catcfactus autem aerattrabttfurfum bumo:e
reftduum quiefttn lapide.ftejcttvapo:cdbtt
mo^ tllo cum parua refoturione parrium tapt
0umej;illov3po:eetbumo:e0e laptdeedu/
cto.quandocg ptauta generamr adtuto:io a/
lons folaris et acrem p:tus calefacmm vigo/
rattris acoigerenris bumoiejalaptdeiamat
tracmm et m fubftanriam plante tranfmu /
tanris.fed non oiu Ourat ptanta tatis nift ter^
racircumftanteTOulaaquaimganteet tem/
perato aere foueat'.^ bocjppter bumouf pau/
^itatemjtem Brifte.ptanta fi fuent^ppe foie^
td eft verfus orientem ritius nafcemr.T boc^p
ptet calor] fufrtaenriaj.tardt? vero ft merit ad
ocddentem.p:optcr ato:is elongaxtonem^
Jtem tbidem otatatbu.ejc tepene feruamr cu/
tutlibei plante nummenmm. 1oi entm ntmia
fuetitbumidit|8opilamr vtectpori g quos
Oebcret nummenmm afcendere ad arboris c%
taifionem.eodemmodo finimiafuerit fica/
tas.conftnngunmr po:i et ftcplanta non nu/
mtur.SKmanftoteles.queUbetptantaindtV
getqu3mo:.f.feminetemiittato ec in fua fpe/
ae perfeao etmaturo/? eriam a putrefaaione
conferuato.et conuenienri loaud eft tetrito^
rio generanoniplantecongruo etaqua mo/
Oeratabumo^efcilieeftcmperatoetaerecon/
finriie fdltcet mediocriter temperato. (quia
Digitized by
Google
liber xvi
vt bCctt albuma. )ff aer ftient ntmts caitdiis»
alo^uaturalis eoapojabiragtis poris.fini/
mis fngtdus fuffbabttpiantam. pjtmabuo
futnceffariaadplancecjmaarion&fecunda
oao neceflaria ad et? nutrimaitu3 ^ cofema-
tionem.jtej fperies et planteindcbtlesque
crefamrm monnbus ad vefcendum funtmt/
ms betecrabiles,'? ad bigeratdu^ rructus ba
bait Durio:e3.? boc,ppter vebementem coa
0uIarionemperalo:em agentemin bumtdt
tacem.ttdeo talesfructusnon mulmmfuuc
numMes.vtoiatarifto.quia vt Diat2tlbm
quanto planta eft magts medtdnalis. tanto
mtnus numt.3tem loa a fote remota no erat
plantamm multarum. ficut nec animat fecun/
Dttaris multeeft in taltbus lods (vtoi. &rt>
fto)cuiu8 ratio eft.vtbtdtalbum.quia illt q
funr birecce fub feptentrione.babent oiem co
unueper Dimidtum annum.perrcltqun auces
noae.tbi §raroaefatpiauta vel animal.m
eftate non poteft^pprer conrinuarionem caU/
bitari8.in bicme vero non poteft/^ppter cou
unuarionem frigorie.? ideo vtbtat3nftote/
ke.plantaibigenerata non babet vireefolio
rum neq> fructuu^ ,ppterbefectum aloris age
tis tu vno tempo:eanni et^pferfuperftutta/
temtnalio. 3temarbo: multamm fapienna
rum mulmm babct be bumozcvnctuofo/^cu^
femouentatevapo:vncmofa8perato:e<p#
puum.cooperanre calo:e ftellarum Digeritur*
? conuemmrtn fubftantiam ptantcqueei m/
fericur.vndetuam otgefttonem opcratur ca/
toivitausimplendocum caloieejminfeco co
petentc^ aref dt planta tnftta gradUs i erreefa
furfum.vnde,pp:iumeftplanre mulmm fpi/
nofcvtm ea ftat tnferno atteri? fpcdd^ boc
b.albuma.quiababetmuttum bumo:em at/
traoum abejcterioa caIo:e inunauoftt? m co
giurinarionen ejtplfibilema co!o:c tnrenoa m
piuribus toris.tra <$ pars etus fupeno: cum
erpeifarf c fubnuo: i penetrabtfio: per qua po
teft aperire mult08 po:os plante *i ipos tngre
bt i tpfam mcojpojare i cbfop*re plante in
fenou.3tem planta que tnferiturpiantam ft/
uetmncumcutinfenmrtranfmutattn fmfpe
amui non ccotmerfo.cutU6 ratio eft ( vtattu
redusotat}quiainfcn'ozptanramouetfupio
rempcrbumoKm^calo^mqucmeitranfmir
ttt.fedfuperio:bumo;e5attraaum viterusbt
gerttctbccoqutt^ in namram fuant conuerrit
« poftea vtrmtem fua? m mferio:em tranfmtt
ttt i alcerac tltam cui tnferra werir % conuerat
eam tn fnam nawranw fpeaem.3tem qum>
$ ^peacsnjntfjenerarionisplante (vtotdt
arifto.)fdltcete^femtYtce]t^ucredine/er buo
re aque.cjcplantanotte.?ejc vntus tn altam m
ferrione. Jftem funcarbo:e8 i plattcequep:o
bucuntrruoum ante/olta (vt otdt Srtfto.) fi
cutillequebabait mutmbumojem vnmofu
materialcm ad frucmm.quem v>t bigeiTent ca
Ioj namralis ftmul cum catoje fotan ato ma/
mrabit frucmm.? ttle bumoj vncm^fus abun
bans^pbibetbumo^ent munctuofum fohcet
aquofum materiale^ ad folia nc afcendat aut
tn foliapzommpatantc fracmj iit tati plahta
3tem quedam drius .pduotnt folia § ffUcoi
i boc,ppter befccmm t paucitatcm bumo:is
vnouoft 'rabundanriam bumous aquet ma
terialts ad fotia.quem aloi fotarts cirius at/
trabttad locum ^pduaioms foiibp # vncmo
fum bumo:cm ad^ducrioncm ;fruauti ♦ t io
tardamrmamrariobumorisvnctuofi matcrt
alts ad frucmm ^ftt^pccmo fotiojum ♦ Jtem
qbam^nmutyjducunt fbliacum frucm^vt tut
illequebabcntpjcdictos bumo:cs muttos «r
^pomonalcs etatojem mtcrto:cm ejcejctcrio
nalojefoltsmaere equaliteroperantem iti
vtrocp i vtruc^ fctlicet aquofum ttt fotta.^ vtt
cmofum tn fructus equatitcr erpeltattem^Jtc
Sriftoteles biat2lnnqut aflerebant frucms t
folta efle idem i folta non efie uift^pptcr frucru
nec btiferrc ab inuicem ntaterta.ntft fecundum
maio^m vel mino:em bicjefttbnem aquofi «z
cmdt bumoris bumo: emm aquofus a fubri/
lis dto attrabtmr a alo:e folis 'jcedttiu folta
que vero magts eft vnti*tofu8 1 bigcftus cei
x>itin materiam ipfms frucms. $tem Dtac
anfto,atiquearbo:e8 funtfptnofe. boc nou
eftbe intenrionc nature plante fubftanriam
generanns/fed acridit ejc rantate arbous fiuc
plate per qua? attrabimr bumoifricjtdfis-pa
rum cocms et enens per illam arbo:ts rarita/
tem acolo:e folis tn fpinamcoagutatmw ftti
fo:mapiramidaIt8mapten8 iujcrafttpttej a
groffo i lato ? in parte anteriou termmamr in
acuto. "Ham bumo: fubnlt8 quc ad fpinaj eft
aufamaterialtsclonfiaturpaularima ptata
7in longumetacumm feDtfmndtt.code5 rn^
faduntomuesaboiesquam^partcs piramt
bau's funtncmrc.5fcnti^o:e6 gcneraltter e/
terius func vtrides.et mteKus albe-pars ejjij
interioi babct materiam app:bpinquanten^
ad albedinem.et pars ejcterio: ad viro:cm.na
tnatenaqueartrabtmr ab interion erpetttmr
cradcicterio:a.tu comce aUquanmtum btgeri
tur.ct in v(ro:cm tranfmutamr.q: vtro: niedt^
c coto: mtcrmbo:e q pumit eje gfeai alo:ts
acri6e,ec inter.albcdmc q puenit ejc jtmefeoa
Digitized by
Google
bckpidibn* etmetailis
Jtem arifto.arbo:es varianffn rtgara. ttaiti
quedam furfutri. quedam Oeotfuin. quedatit
mterbectcnentmedium. $\lccnim Utquarts
meduUa vigetbumo; fubrilis quetn roouetet
attrabitcalo: adfutnto piramtdanndcfo:/
mam piramidalcm ct modum flammeq afcert
Oic th comuni xrixmtc ignea eleuantur.jlle \?e
ro'tn quanimmedulla wgetbumotgfoflus %
aquofus inferius Deprimutur et anguftatitur
vndeetitle partes fua grauttace infenus md
uenmret in groflum in parte inftma coartanf
Jri quibus vero eritbumo: mcdins inter grof
Taitt et fubttle et temgata gs afecttdit furfunu
i erit caufa eleu3tiottf6.,r pars oco;fum.que
eritcaufa fngroflarionis.vnde fctfm maioje^
velmino;em oigefttonemilltus bumoris in
txdicc vet meduUa.folet magtta apparere ar /
bo; in figura^llam necefiaria eft prima oige/
ftto in radfcead;ciu6 inffcmentu.^ecuda ve
ro necefiatia eft in meduUa ^pter .copleriotfe
m3mrarione/0tlanone/etconfemarionem.t
funicitiftaouptejcoigemoadplantarumcoy
plcttonem. ttcrcia vero in fclts antmaUbus
reperimr (vtOfdc 2wfto.? cjtpontt aibu.)JIte
Dtuerfificanfarbotes m fotys i m armts fcrt
muicimdinebumoris vel paudcacem.i' calo
risf 6;ritudine v>t remffitbilitatem. TUm d 'ca
io; fuerit fo:ris <: bumo;mttltus«mulca m eyt
tu emntfolta atqs ramt % ecouerfo.? frw rari/
tatem bumoris abtlts adocficcarionem i co
fumprioncmOeficcamripfiramicadentfolia
i femanebitarbo: vJua atcg nuda.t in cott
trarijs modoeontrario fe babebunt.3tem vc
otdtSriftotelesnon folum ptramidanturfpi
ne in arbonbus* vemm eriant eademliigura
umenuurth foltjs i rracttDus^quia (i meatus
plante merint ampli *z valde rart miprittcipio
bumoris.et poft ftccitate vel rhditate conflrirt
ganmr.foUaetfrucms inferius ingrofifabunt
ct in mpertoribus gradllabuntur i-piramtda
tunet boc^ppter atcracrionem leuio;is partis
bumo:alis ad fuperioia- vi coloas etrepulfa
onem bumoris grauioris ad fugio;a et Ocnft
ous.Conuemt tamen folium quam fructunt
fcpius accutincrtremttanbus et ptramtdart
faltcctquando vircre etraritatebumo;ts fu
peno; pricula lantamr th parte mferto;t.cau/
©aeriamejttftattebumo;tnmediooiftendif»
i ftcfubftanriarructus vel foltj ttt medio oitat
catur ? vtracp ettretnitas p:opter Oommtum
igncc vtttuns m eot quodamodo x>nt\t?(vib
tiliat' i ftciti ptranttdetraHtfotmaf.Jtem tbt
l>cm Oictt 2lnfto .q arlw^s i plante queoaj
facium fto:es e$ bumoic vslde fi*btiU i eriaj
potenriaeaftcntein eius medallanontamcti
per omma temperata ncc oigefta (cmdam vt
rima frucms cdplerionetn.oifpoftta tarttead
rrucms^pducrionent.^ttedantautemarbo^
res p:opter mimiam bumoris vifcofitatc riott
babent fto«s*quia tlle bumo: nopoteft fub/
riliariet j>pter fuam vricmofitatem in fuba(t>
tatemftoridam Oilatari. vtpatet in rtcu.que!
nortbabecftotes etcaufai3m oiaa.0ueda
eriamnon babentfto^sp:optcrbumo:is UV
quidttatemquianonpoteftinferioris fubfta
nam coagul3re.vtpatetint)alm3* et fimitt>
bus.vt oiat3riftotetes.etideofecddum Ot/
uerftatem matcrie inqua oiuerftmode agic
caio: Otuerft coio:es in floubus tam bcrba£
§ srbowttn generanmr.@ed ifta pwfequin6>
ciipiefcnas negoctf .t ideo Oe ets ad p;4cns
^ppter tsedium fo^arbitro: quiefccndum» 2"a
men atias fuperadd;tari./pp;iet3s tri ftne U#
briquas uon reputo cotcmnendas. bitit erit
circafinem.^tantainqutt b3bens groffun*
coinccm mulmm cttendimr iti alccudmem.-z
boc^ppter e^enfiouatt buntottsk^tmpulfum
calo;is.Tl3m grofltmdoco;riasbumo:e5 re
aptens.nonftnitiUumoeftuerenccetiam^p/
pter fuam oetifitateni permtttit caloiem f> po
ros eu3po;are.erqua neceflfe babetfe oirTun^
Dercjoilatare.vtp3tetinpino.in paima ec
fimilibus.vcoiat ariftoteles.3dem ibident
arbo:es babentes lacteuj bumo;em magna
babertt vncmofitatem % cato:em fo;tem m ra
bice % ideo refoluutur bumotes pfc^ ad cttert
o^aarboris.t generanmrgume aliquando It
quidcaliquado et etteriori aere rngtdo co it/
gelante altquando eriatn in modum lapidis
vel concule indurantcr bocacadtt iticimn/
t>o ec rhgtditate coftringatte/aiiquado ejc ca
liditm liquidto;es partes eduantc etcon/
fumente.ecgrOflid;es copingente.ftcut tbtde
DtataUttredus.^tem ideiti tbtdcm.3rbo«s
quedam atteranmr fcc»m cemBis atterationcj
a.ui3 in eftate vircfcuncin bieme paUefamu
i tamen fotia fea tton perduntnec ^piciunc
fo«em enim b3bcntcato:em inco:po;amm.'Z
tdeo calo: fugit ad incerfota arbous i etism
foUomm 3 f3de fiigidi seris biem^lis.^ idco
erteriota patUda t glaucs fiuut.': uo cadunt
fotiaptoptervifcofttatembumotis etincen/
f3m fo;nmdtnemcato:i8 >g tem ibtdem.ar/
bo:es fadentes fmctumm p;in ctpto fadunt
fruaus smaros. quando fdUcetnoutterfunt
plarttate.et in eammfiucm mnc oominamt'
amarimdo vet ponridtas fapo: fdticer ac/
wdots ad amanmdmcm/ojtos caufa c\U
Digitized by
Google
&fber xvi
quando pjtmabigefttb adda eft etpoHticfta
^ptcrbumostsattracrigYoffiaem ^terrcftfei
rarcm.?p:opterc3lo:i8 oigerenris paudta/
tan ? t>ebftitattm. t tdCo generatto talium
fiTicmuj eftpter OulcedineVquia ipfo£ bumos
cmdus remanct * indicjeftus.£>ed p? pfirma
rofcalotf? augmcMato*bumo:eDcputato, ca
\oi oicjeretts btmio:eipfum effictt fapidu $t<$
t>ulcem(iivta)tfubditarulotclcsctiam ama
rom in tgnem mtffum oulccfat ct boc scridit*
vt bicit al.,ppter iuam qttam rcctptt a virtute
tgnts otcjerentts fmutattone. Jtcm tbidem*
Jn lods aridis fhgidis.f.at^ ficris aliquatt
po^ducimturfrucms ©ttlces qut3calo:inna
msinffaacetc/umbumozemindttf&s pcr ca
lo:cm folis ad mtus bujertt illam acetofitat e
cconuemtm oulco:em.etcrit fructus trolris
quaufs adda fint folia» i etiam ejctrcmumtcs
inquibus ftoefttaftta ©igeftioeccaloris opa
nco qftemadmodtteft in fmcw* Contiftgit nt
altquado^^ptcrfuperuentcntcntmiam ad
uutoncm.iIIefrucms p:ius factus outcfs eott
ucnituf i amarimdincm ^ptcr fuperftud calo
rem ct bumous refidui paudmte»3rem ibtde
oidtur.^ft lods tgatiaeris afttebieS veftta/
les fmctus cderius mattttefam^pptef calo/
ris fafftaantia et aeris ejererioris Oifpofittofte
temperatam.5rcm ibidenui^uedam funtar
bo:es qucp:tmofsdunt mtcms outces bctti
beponoa efftriunf et amari. ficutarbo:cs mi
rabol3nomra.Cutu8.caufacIt(vt ibidcm ot
a'tur}quiaarbo:talis babet rructttS magne
raritatis.etiam in bombigdhonts^ajm cnim
meatus earum untmagro-et amplt fequttTca/
to:fufftdcn8 pcrducerebumo:ettt raatenalej
ad fmcmm etmamrabiifrucmm.ct ideo but?
fructus ift Oigeftionis p:inripio efitoatas 'fj
poftcalo: ejnftcns tnmearibus cofttmetmb?
bumo:e5 tndudt ftccft^tiquiacOjt(rrinsit me
ams ct po:os.tta # nec calo* nec bumo: pot
ad locam frucms peruemre.tnutatttq5 fh#idt
tas etftcdtasalo:emctbamo^m <ppter q$
atteratur frucms^tn poit riotatem.«o # p:6bt/
bcmr omrfis afcenfus fiuc acceflus audtra/
tis innariTbumons perconfmcrioftem indu
ctam aftccitateetfiCcritfrtgtditas viftcens ift
frucm^p£odccmcatorisetefttfo:rifponttd
tattsvppteriunaura ftccuaBS.^ed tandcca/
lo:iftnatus cteuaruradfoeum trocrasetngu/
ramr pcr Qlo:emfoU8.^j^qttod viftdttte/
rorafngidiratero efinduduftcenfam rantate
«ficatafem efJcerttfkcm8amar&8.3n ar/
boabu&ptantandis ctas fttnertterie cofide/
randa eft Daroq plantanfw pleinluftio r«oe>
Vt tn recto noutlunto mm* ^ualefcut.^ (i pua
luerintfrucmmfadmttvermimlofum.tfmd^
mncptantatearbo:ts daus putrefchnt.Sa^
.tcretarbo:es quemncdeterra pfdnduhtmi/
fttts btirattt et dtius a vermtbus co:rodunt^
vtb.Conftaft.l^atiottem quere fup:af li.Vuj
belefTecttbtts lttne.3tcminterarbo:em etcius
frucmtft eil qttoddam rcrinaculum quo fruct?
adberetarboa ftcutfems pcr vmbticumadbe
fct matrid'{ vtb«£onftan. )t itlud rerinaculft
p:imo eft bebite i lajeum et attractiuo bumou
adbuc viattumfcttdeo fmcws oe fadli tuwc
occuaturfi cum fo:tio:is vcftri impulfft iubc
tcmpotis arbo: moueamr» fcdpoll paula/
ttrn calote bmno:em indttrantc fomns ad/
bcretcifrucms itabefadlinon mnccadit,fed
infincfructu mamrato etbebitam quanrita
temperduaoarefdtftlud rcrinaculumvetpu
trcfot 1 ideOtructus befaalimoumr tuc ad ca
fttm.^tcittaftftS arbo: ^pmndius ftgttradice
tantotitatotattfabtt^iftS bumo:ts.etfructi/
fcra cft.plus abuftdat ift fotrjs. frucribu8.ee
mmie*$tsm arbo: fuperfluis abfdfts melius
ffttcttftcat nam talis bumd: fcanftt tn frucm^
quc alias ftaftfifetin ftutrimettmm fugfiuo^
't>ect>c riamfa etpfdpuetatearbotttm inge/
ncrati oicta nucfttniaant.
^eamigdalo;
^tgdaltis eft arbo: mamreflo/
a ren&j£t Otaf 0 amigdauts.p ar/
bo:cctbocanigdalum $ fructtu
vnbequidamatt. 0ant matura
mo:a piraftcus amtgdala mo:a**tamcn amig -
batale.tuemt'^) frucrft t facra pagfa.Tlumcri
jtvq.facra cftim fcfipmra (vt oi. TJiero;} non
vuft.fe femper fubtjccreUegi ^amattce nzc?
VultilIms3rtercm(3ftdo.autctt.jfv$.ftcb.)
smig dala grcca dtcuo cft qne tattftc nu t f ga
voca£bancnucutam.mutd vocat cjuafi mmo
rcnuce.ocqua vfrgittViCftmfeftu^ longa fit/
ui& iftduttm fto:em# i£mctiQtmm arboab^
p:io:(efto:ibus cottefttf.etad infereftdapo
maarbufta (ccmentia p:eHemt(bttCttfcp Jfi)
bc anusd3ltso.Stifto4ftli.oe planris.^» itt
bigent ctt1fftra.ma)amc ^tando func anticine
imde ftdauis perfo:cnmr.cmittuut quodda
ajimi.etoepurabttur bumo:tft medutta.qut
matertaefttpfius fructu8.cttdcopIu8 fructtft
cancamigdati benecultequado funtanftque
cjnouctte^upliccm aot frucmm fertsmtgda
lus fdttcet Oulccm etamartt (uc otdror in pta
tea. )ct outd3 amtcjdsSa vtiUa fuftt ad abum
amara vao ad medict'nifftttcm caUda % fioa
Digitized by
Google
fot arbo*ibtt$ etplantia
bt bvOd amtgdato btdt &ta.(|> d recens m fuo
folitculo comedamr^ddtftomacbo. fj capuc
fjrauatcaiiginem nurrit vcnerem accenditibm
num fariteb:ietarirefifttt. Jftem Oiritidem q>
fi vutpis comederit 3mtgdalam mouetnr.Se
pccntmci^medtdnateeftbomini/venenofuj
*z motcferum eft alteri antmali ? ecoucrfo.Jri
tdem ^ererotaarbotanncjdalojum amarour
cft medianau8."flam radticeius dtjcata ftue co
cta ^tnta/maculas vuttue tolfit/tpurgatfsct
emJquado fndeeftlimW0olo:emc3piri8 ma/
jcimemmgat/ -reriam vulnera pumda mijcto
melte mundiftcat ac fanatco:ter etiam ? folio-
fant ntudiftcanua eicterminariua/Tfanariua*
olcumautocamigdaliscictracmm/vcrmcsec
* lumbricos in venrre necat/melrrua^puocat/ cc
purgatcotrafurdttatcnteffiadteriuuat^aurt
um.famemiintdat^ ttedcat (i tepidum auri t
ftiUetur. (vt Oidt Otafcoi?.) 3tem fto:es dua
<&ecoct(in oleocaducoev? litargtcos etritant/
cum metletrin motftbus canisobuiant/ vlcc/
ra (anattt.gummi quod oe amigdalts etfudat
mictum poriom fanguinem rddentee iunaci
(icpatetcp paru^ velnibil dtin anugdaEo qtf
no^acniatmedidnis.vtoftcnditoi3fco:u8*
fceBbtct&.
36ies nomceftarbous ftcbtcteab
& eundo/co#p:e<mi8arbo:tbu8
tonge abcat t in almm alttus fe ep;
tendat.cuM8 n3mr3eft(vtOirit3ftdo.li.flptj
^cfrcjcgstciTembun^ie.tideo terribtUoeft
- atcglcttts.^abieteautoicunfabiena tigna
vel atia que oe 3biete coponunf. ? abietaruuj
bicttur qui aliqttid oe abite ogatur.(vtOi.3ft
do. }@ecadum arifto.autent abies eft arbo: j
oltumfeejaaidcnspturimttbabens rariraris
in fubftanria t fubriiis bumidttaris.? ideo a
[ozeius naturatts a fotis caio:e fo:nficamr<|
lliambumiditatem Oefaalieteu^t/tp. fttrmnj
mitttt % fic ipfam m arbo:is fubftanriam con/
ucrem8/arbo:em altam radt.<6ft cttaj arbot
tnire rectimdtnis parum vdtubil babcns to:
tupfitaris/? boc.ppter virtutctt catous i eati
t3tcmbttmo:i8oper3tioniealidiran8 obedic
tts.i tdeo Oirecte fine aliquato^mofitaxefur/
fumeleuamr. ^uanuisenunabiesgeneref
etbumo:e teui* fubauViluus tanteit bumouT
fttDftuitatem retdtnatura adaus fugftgem.fV
tnterttgnum * coaicem/iibtdcm a c3lo:eette
* riouinuifcacV-rmnamramreftnecuiufda odo
rtfere tranfmutaf p:optereandem eriam vtfco
fitatem vnctuofam ligno 3btcno inco:po:atl
abiestgniappofitafadumc iufhmmat'. va/ .
rrjs mfuper ecUfiaomm ftraaurts abics acco^
modarttr/?ma]ttmep:optermam itttam alri
mdtncm/Tfb^mam pipmtdalcm/vetadedt
ncarionan nanium vutttcradaptaC
keatoa* ", - ;
2oaarbo:eftaromaccaqnein ut
a dta!gener3mtfvt0.pa6.)tc3rbo«
- odo:iffu3r)immtat5rr3gracifrimt
cutus p ricuta vice rimtamaris atrarib^ adotcc^
vtt nomen rraicilfeb:.^ettgno atttaloee Otaf
tn plate.aioee cftltgnumcalidumt ftccu^ c&
repenmr in magno flumtne babiloms cui n>
0rf8 coiungiturrluuiu^ paradtfi.vnoea pturt
bue oredtrur c$ p:edtcmm ttcjmn inter^aradifi
arbo:es ouamr.': cafu altquo vct impulf»oc
paradtfo tllucbeoucamr.babttantes auttucta
Ruuutm/miftto retbibns m numen/tignum irt
tcrdpiunt «t referoanr vfut medicine. %£>ul/
tum medidna(ccft.«6ft cnt t^num atoe mptejc
vt btdf conftan.in ltb.gr3dutt.pumum cft V3l
de ponderofum t qb^cft nodofu^ eft vatde aro
maocum tcftfub am^rt faporie/fub nigria
lo:is % fub:un.t cotrittWi oenrittnon omnt/
np rcfiften8.^tat ettam c$ cuj mafticarVftattm
odo:arom3ncu8 uidemr atringere cerebium/
% quodamodo replere. ©ecundu genus cft mt
nusponderofumneca^deo aromaricum nccz
mamm.^rerriumgm'>eftfubatbtdum valde
|eue/neceftaUcuiu6fapo:i8 ?tmiodo:i8 nilt
i"ttaU'undeQaptamntr©0pbiftic3fatttligntt
atoes cumAUodam Ugnofibtfimititn ponde
rofirate n uodqTttate/^ modito aromate.^ta
xiutbufdam ti^num a|oe8 ftlueftris nuncupat'
boAignum corncatur otm ptumbo vtcoto: tm
mutemr.taddta fuptfmitate 3urium/ vriiat
aUquamlumamarumt fub:ufum<: pontftn
Oecocrione oprimiatoes eum mirto/vtftat vat
de 3romaucu5.Tficfi:tvrvt]C3b Opnmo Otfcer
1 namr.cog»tofdmr cantcn q: ourintmum eft ec
mafttcanpuibenrium omnino reftfttt. t Oum
mafticamrfapo: amarus interiuo vero no fat
timr.lignum aft>e8 ftomacbum confottatbige
fttouent ^pcurat/bebttttatem co:dt8 ac ccrcb»
confo:tat/drcafincopim t cardiacam marime
pamoncm imtaLttan| corra omnes co:dis paf
fionee t oebilitates ocrngidirate .puemeutes
vatet vinum oecocriottts aloes.Sed q: vmu
tnde nt amarum/ntocltcttm apponamr. * p:o
Deticaris cum aqttarofaceavmutemgsmr/t
tate vintt poteritoiu referuari»q: a ligno mut^
tttimutamr.cius mrn^us _g nares 'recepras/ m
rrigtditamtn cerebmm calefacu/ oebtUtatttco
fo»at.£tvtl3udes eius condadam/ in o\V>
Digitized by
Google
^iber xvii'
b:po2fe^ebfltotibusrubBaitf^aditiuat/(i
quis modo tebito pri fdat( bttaifqj platea*
&e3foe*
2£oe eriam Oictfmtufda berbe fuc
9 cus/que berba atoem appdlatur,
, . . r babetfcatnwdta?perftd'rlod&
plonmtsrepeniaiws fuccus ejepjunitur? ad
ignemOe^u^^poftroUejcponimr^ejto
camr(wt>tatplate3,}aloeettamolafdtgene
ra.famm^/eparieum/?abalUnttm.(vtt>i;
plateariusO? t>efftrat ifte tres fpcs m bonira
fe*nambonum eftcabaHmttVmeUoe eeparict»
fedopritna^cnjmum ?t>ifcemu? ejccoloted
crino cmr> i p:ecipue cum rrangtrTpuluts ap
paretacfi efletpouiis croci.? efteius fubftaria
datamaiunequado coftingiturg minuta fhi
ftatquod frangtturereo mtnus feriduj eft et
minusamaro.£paticum veroatoe affimilaf
tp&iMCoioicJcQlQicmcnimbzbacpzncatn
. tde nigwm i fowmtna queda veluto:a vena
rum.obfcttram ena babet fubftanria i no da
ram/t eft amarius $ cmmtt5.£abatUritt aute
atoe nigru eft ? obfcurum ? feculentam babet
fubuantia^amaritTimum fapcse? bombmf
fimu5 odo«m^opbiftiaturautcabalUnu5
to vtvtctteatur eparicum velrimnttcumpttM
.tterecrod % acero/fit>eriee tntlto uiringatur
*&eficcemr/?fucuiuou3mrauscoIoi ?odoz
zcimmw vet eparicum vidcw, t>tfcemiftam
qit)umfrangimrt trigitis corricamr/ftatim
feridiuuna fenririir ? amamTimu tnueniair.q8
uo eft in epaaco i ctmno.omne aot ; atoequan
to^e futnamraeft inuius amaru % minua feti
dum/tanto eftmagis laudabilcaloe amqua
uisejtnamrafttamarum/tame mirabmter eft
vnletfalutifemm.namfiegmacoleram ?me
lancouamku^tftcatatcppurgat/mcmbaner
uofa cofouat/ftomacbum a vifcoffs bumori/
bus t norittta euacuat/caputa t>oto:e rele/
uat/quado rumofuas ftomacbicaputgrauat
vtfum darincat/fplenem tepar&eopttatmen
ftma^uocatin cojgeotfcotera/o^bonucotoeej
generat/abbidrope co^p^eferaatMpan
ripio curat/pttluis etus cum melte batus tum
bricosideft vermes venrris necat/flujcujapil
tom^btbetia canide pttfemat/artbeucod
wtwt/pmnginemomlcuu piacar/memb»?
^enitatttttn vtcerafanat/putredinem oristgi
jwammmundatreceutiavulnera fanat/con
folidat/muncUftcat/^t>eftccat/atnaru5 eftoti
fed butce ftomacbo/ftomatbum entm inmmV
damm^t>ebtUmtum;conf»:fat/^Otgem'onc5
adiuuanpjoairat» T?eetomnta&et>tafco#
foplateario ^atttcermaepaaafttrit»
^eamridme^
l^ando eft medta inter berbamet
Z arbotem.berbaquidemrobumoi
1 t>urio:.fed arbote eft fragiUoi.q:
ten? ptana/tinteri? vacua? caua/
nodofa/? lems/tn paludib? enumm/veris ce
dens/DeradUmanumledemv &earundrne
6tat3fido«lib.]K>t|. Smndo eft oicta eo q> a>
to arefcat,in tndicrbus autem ftagms aefcuut
arundinea ejcquammradiceejcpjcffum fuamf
ftmum fuccum bibuntvndetvarro t>tcit. 3n
^tca non magna in atbo:e acfat amndo.Jtti/
iie i lenris pjemttur raduibus bumo;*^utoa
cuincqueunt focco contendeienulla
^cSrmonw*
1^montum.vtbtat;3ftdo.tut^r].
3 cftt>oamm.eoqt>"babeat;odoj^
veturi dnamomum.7]a(ctt in nria
1 amienia.cuiu8 frutejcbotrofftue
femen^dditftbi coneoi^feabens fio^m albu
fmukm wole t fblia mntita brionteodoteeria
fuo pjebono fomnujfuautficat.: amionuifi
ue aromen eft berba ©dotif era.vt t>idtt>ia.«7 e
cptottstm>iuu/foUa babcnacoiunoa ? femia
copiofa babens admodum vtoleflojemafett
£ft «? armonq trtplejcfp^s. quoddaj ent eftar
/menicum/^ittudceteriaeftnobiUus futurjq/
demc<>tori8/fedodo:ia oprimt/* virmris ma
f^eacvalo;i8»atiudCftq^crefatin locts bu
mectaristaquofiatdtteue/taau fapojee^
mens ato> gerens» 2emum \>oamr pouuaij
rumm non longu.£ft auteugendu quodeftte
cens t albu femine plenu.uipcr pirgas purpu
reaae^afummaameodottreranw pondero
fumqttodmafttcam/quodaaaimine moidx
lmgua.Snum ba&ens colo^m/non varfum/
not>uierfum(vt&icuntauicai.«7 Oia.) omear
moniu babetfecundti eofdem aucto^s wrtute
catefadendi-tetiam Oeftccandi.iaibtt0 foipi
' onum ocairrendi.fuat>ecocnone tii aqua ocu^
loe fottendt?afut8 oolotibns reteuandi.ba/
beteriam virmtemoolojemvifcerum fedandt
iwntofttatemejcrenuadi;? mmftma.puocadt*
cuf ue ditamra (iue Decoctio fwmpu Vabj w
mtcmrraterid8fubueniendi/cpatettco8 adiu
«andt/?eriampod3gri8fuccurrendi.inomnt
bus fiqmdem anridoris nobilibuf rcceptotb^
' •zmedidnis foletarmontumfepius adbtberi
§ tiis loco tpfms mttlri aliam berbam armont
dem.f.dquidemincoloteftimte fedinodo:e
^virmtepaitriisoifpareniapponerefumcou
fuetu9totdtatticenna#
Digitized by
Google
fot arboubus etplantia-
tletum eft berba wtus femen cofi
a mainomteeftvocam^cuiusfeme
p:imo cbnuatttmedicine/radir fe
cuncfcrio/fed terrio tpfa bcrb3.cu/
msfemepotfemartadmenmttmmagna cfft
caria. (vtotcit bta.)mehu8 tameneft vtfincjtt
Its amttfi rmoue£mPj3di£actt>ttcvmdi8 ali
cuius cft vaiorie/fed t>cfi<xata'nulliuf.vtt)tdc
tdem.babetVtttutembiurericam cahda^^ap
penttuam ^copactozumbiutfittattt/vatenofl
tattetmflaciotttscltenuattttaf^toifiontd ve
tns *tnfceni3 mirigsriuaVJftem vuture^ babj
calcuUcormcttuam/mcTtruoutm^puocatiuam
^mearuovjmaUumapmnuamyftnguItud et
,. plemtudineamptttacua/fomnt ,puocariuam
burap cotteerionum in co:po:e refoluriua fico
rtum cum olco per emplaftifimoda apoftemaci
apponatur.JJtem-ftos etus ai vinoscoctus oo
lo:em capins aufert fi inde caput fornentetur*
Jtem rinisaus vtUuefttuanriappofittts tp/
fam reprimit?beftccat.3tem oecooum anenl
oleo ngozem neruoui^ larattmulris aujs fub
uenttpafitonibus.vtidem oidr.
Uifum eafdem babet virtures qs
& 7anemm.fcdfapo«mbabctouIct
o:em i dus femen magfs minuctt
? romndum * a mulris vocat* ould
tttutmvtbiriturin platea. virtutem babet btf/
foluendt/cofumendiAt ventoutates oeftmen
di/Mgcftionem con&:cattdt/opil3nonc6epa
08 s fplcnis aperienai/calculum confringecU
mcnftma vpuocadi/t omce meams interioiee
aperiendi^emcndandustdeo quauts fitm
quanritacefemett minurifitmum/eft tame mul
tmyt&ein virmte^plunmttfaluttrcrum»
22ltum ab olendo cft bicmm.eocj?
'- » olct(vtoidt3fido.lib.]cv^.)cut?
odo: eft ram fojns cj^ omnes aliof
odows rcpumit/fupcrafr fetozcs
* tdeo pefloca cowupta neccffano tranfituri/ft
nelocaputrida purgamri/rbmffttttts fc muni
ontaUeis»2>ecttdum_oiafcoatnt allium mttl*
tas babet vttttttes f tam bonas % maias pio
prietates/q: etbttierfts compomfvttturibusf
vtbictcidem) ventrem ftqtttdem % ftomacbum
mn>at/ftcc3t/fuimmouet/fco^o:iappofittt
co:pufivlccnjt i vulncrafZ fi nintisa colerios
fumamrtn vfum/coipus tnfiammet beftccat/
lep:am generat/inantam * ficnefint Cjccttat/vi/
fum ledtt i eriam ebetat * ideo coierico natura
tonocettttamcolerammbam ,cu©senerat£
aduftammttlnpttc^caijflmcntat/rlegmatfdf
*t mmdis mulmconfcrci5l*autcm Ouplcreraf
genus fc^ bomefttcum ? ftlueftre quod fco:tdi/
on a mcdtcts appeltemr/au? flos bebet recot/
ligi? m medtams apponi vd admifcen . non
enimoperamrcum tmpcm ficucfotctoomdh>
cum opetart.au) Oomeftid capitibus matune
vcuntur/incuius namra mulripler efficaria re/
peritur.nam ptecpuebsbet virtutem biliblae/
t>i ?confumendi?erpellendiveneoum tome
venenofum.vndenonfmecaufa!vocamr3b a
tiquis ooaoribus ririaca rufticouun* vt btdc
diafco.matime autem valet conna mo:fa i ve>
nenum canis rabtdt ft cumiate *z nuabus trite
rius acapiatur addicabcrba mta.bccaii5 qua
tuo: ad tnnican conteranmr.? ad quanritatej
magnenudsparienrifajius oflcranmrt boc
cum vino.eadcmenim conrccrio fupcr mo:fuj
ctterius appona^vulnus aum fanatt vcne/
numattrabtc'rc6fumit/'t3pericufoltberatac
p:efemattucfitcaciterficttt rinaca.3tan allta
vtrmtem babetsppetendi inadatdi bumo:c8
grofibs «confumendi. £tw valet calculo
ftStn^angurtoparicnnVtdcftoultcuIcatej
vrinandumenftmaatat^puoattemudat vcti
ircm.lumbacoe *i altos vcrmcs m vattrc imcr
ftat/fiaimpipcrc-rfuccomcte^accctoadmo/
dum f alfeorTo-amr.oolo^m illom % lumbojj
aUtum mirigat/fi mndacus actnmj^ cuolco
tocmm fuperooloas loat admodum cntpta/
wiapponamr.valet eriam ptra mo:pbea tdeft
teptam mtw u vbicft monpbca locus fcarinca
mr.t pofttum attio trito fricemr <z cataptafmet"
«otraferpenmm moifue vala/ftcrimmcuiatt
nno oleo apponamr vt otctt oia. ^tcm by
dropid6p:odcftq:bunvo»mtntcrtutawcum
confumitrbeftccat/etmmo^m fcdat gran/
<ita/ct crumentavttlnera^fo^ditta purgats co
cjlurinat^ fanat/fi pulms auj cobufti fupopo
namr.coctumcriam alliu^ cum aqua foutana
omncmbolo^m lod t mmo: tollit, &umdu$
tamccftnecotiriuc in dbts alfumaturq: mui/
mm noccrctomus.vnde vcrfu8>auta vtna vc
itus puluis vatr? rabarumus.^ftanocctoctt
lisfed vtgitarcrnacjts,Siecudom arifto.aute5
Ub.bcplanas.ailtum babetftmilimdmcm at
ultoacpmunicatcumillo in biu)oftrionecapi
ris ^tnmntccUis t babctvtrmtcm fcmcttrittaj
in mwccllis radids fuc * in cjrania fuis naris
in fummitatcbaftc fue.7 ideo cepula aiitj poft
ta in tara^ ^)dudtplanta.©imiliterrr eius fc
mcn^babetmnicas mulrae c foli3ptramid3>
ltatbaftamcauaitofam^po:ofam» -BUtonv
ctumriau^lUium p;imufactc feiucn fttptdid
t u
Digitized by
Google
&bcr.
,XY1I-
vero non iconngtrgrana fua/feo tn pedfattis*
fittepedibusparais nucitea/cr cmitot. faaje .
edam racuces opiUaies ficuc Ultom crficutao
ois etbutttnnocu '.. £>ed tn bocoirTaiit radices
atiij auUo quia no ramtficaturni amoftait ra
tmkcmmr m Ixlxo .et ficutaUium raiouatto/
&Mtarenou3t radices etfemeltantum emimt
femenfdUcain fcc*o anno pofcqna fcminatur
etideo babet alltarunias plures etramofas
%>t tllc amice fmt dbus etimmmcm feoidis ra
t>ictbu0ctfccundis foltjs et ihpirietus.qua
p:opta aefcenabus fecudts rotijs etftfpiteat
tcnuanmrct euancfcnt mnicetim in terra .et fi
milc buius incepi&inuaumr ♦ 3» bocautbtf
fatallium accpa .quia quelibct alltj mmca car
aofa fi planteturacfatcjceaplanta fioit? blitir
qtiod oc tunica fua ptantata i tcrra emittit pta
tam i bocacddit quia in futs mnfcelUs eft uir/
msfemmaaua ficur incarnofis parribos alUV
o:um.non ficaot ftrcjtcepa.non entm e*cma/
libctpaneaus plantatacmitacplantam.qui3
utrcus fcmiatiua nouie m quatibet partecepe
fcd m toto .Jn bocecia oirTertallm aUUo qrtt
eiuspartesainofequado ptatanmrcmitcnt
grammafuactfoliumpcrmcdmmcamie/uc
iedtuniceUeUUj cmitmntabvnolatcrcfuiiur
ta/ctnon amcdio »bucufc^ari(lo.lubeplati8
er fecudtt nouam traftanonem *
&eabfmtbioV . ■ . . •
35fintbium e bcrba acemma caltV
a t>actftccavebemcntcrctihptica^
amara .vtt>iott>tafcondc8cuius
fcuofntgenera .vmim eftponacum babes co/
lojem vmdcm/et amamm et fapo:em ponca
etamaru .aliud eftfubalbiduj cc m inu8 ama
rum ec eft minoris effecms qua piimum tin Hc
vcns colligimr .in umbzabeficcamr.peranntt
tn magna emaria confcmamr^tctttir autem
cotrarias babcrc virmtes ficat oiotpla . f. lajc
ariuam ? coltricriuam .coftrictwa ieet ejccjrof/
firiefnbftanrie/* ponriat3te.la&rina meftei
ejccaliditatc tamantudinc .vnd«ju3ndo reaV
pimr tntenus ftinucnitmatmamcompactani
pzopter pontidtatcm fuc fubftandc i groHmc
icdditmatcriam compacao:em .aficclt caufa
maioris anitricrionis* mareria vao ejaftente
babiti ctbigcfta aUditate cuflbltttt cam et pS
ttatarcfua compnmentc er^duteam. Joiru^
pus bcabfintbio facms cpattfubucnit et fto/
macbu confo:tat/appctimm inttttat/ebaetatj
obmatec repugnat/iaeririam curatct coto:em
eitts alceraret tmmurat.fuccus eiuf cum pttlue;
rc coctus fplcnem bcoptlatvbotojcni ftomacbi
ctintefttnoju eje ventoftat£p:ou&tieme&Y>
foluit er mmgat fuccus eius auribuf itifnllas?
bumtditatcs ab cts OtfttUatcsdeficcat.cd fdlc
tauri trimtn abfincbtn et auribtif iniccm OttTol
uitfonitttctattbimm robowtet ematdacdo^
lotcm capiris ctrttmofitatcftomacbi ptocedc
tem fuccus cius fedat. liuo:cm et doloicm cp
pcrcuffionc cti pttmaedmmi 1 metlc atnputat
Itpcrmooum amptaftriapponamr. lubjicos
et vermes aurium fuccus eius uecatft inlhUet
fucms eius potams vifum dartnat ct ocuits
impofims mbo^m curatfvfcpiuf mfundamt
lib:os ctpannos a vermibtts etmttribtis mf
tosferuatfieum ctsinftftula rcponamrvt.G^
maao.Jtcm mombns migatcet oracontbtta
obutatctfanstfibibamr. $te$ ctus ©eeoccio
ventofitaton vcntris ct inflationc fedatctt po;
tat.vt.t>.bt'afco.gta bas virmtee quafda b^
concU'ctionC8Ctp:op2ietatcs minus taudal»
!es ,tia fapo:is amarimdine i ponriatate inS"
atetcontnftatgufttt.odo:is boubtlitatc kdit
pt facmm.itt amarmdincrebisit lac % vmti ct
omncbulcccut admittum mcntfeu adiuncmj
etideoapesqttefrequenrant floics abfincbif
faduntmel amani vtb. bia. foe abftntbio.b*
pli.lt.ivq.non cft inquit bandum feb;iatantt
naufea nanbus arcct firueritpjtus potam^ fo
nump:ouocatoomiicntiifcio fub capitcpoff
tttm.apiUos oarigratquado muncmnmr vtt>
gttcnto faoo bc cius fucco ct olco rofaceo*
^eapff.
"p>iumeftc6munisberbaomm> *
a buffaenotaetcoficvoata.vt.o^
3fi.lt.!cvtl*cjp3pia8a'.apiti8 mit
pbanrium apitt quodam mttomaittenm«bcr/
ailes.n.banc babamp:imoapiri drdpoftt
it.cttiu8 radicef erTiadter pugnatcontra iniidi
as vcnaii.vt.0.3fi.cuiu8muttc funt fpedes
vtb.idem.f.pctrofttm (icdicmm co $ aptceft
ftmtlimtt in folqs.utcntt.n.grcce apiuj dtcimt
crcfatautcmiuloas petrofts monabtis c&r
rupris.t iotatini petroftlium pctrapiumvo#
autt vuty^fi* fom % alic maneries apt) vt.b^
bia.f*apium ranarum.apium nftis. ct aptunt
emo:otdamm.apium ranarum didmr quiat
toosaquofis vbifunt rairc fcpius inuaiitur
quod d^cocmmaimvino et oleo a vemri acre
mbus ataptafmatum eom dolori miriftcc opt
ttttamr.2tpiiim rifus didtur ab crTecmc^pur^
gatmetancoltcum bumo:em ejccums fuperba
bundantia ftt triftiaa.^icunt autcm cp tntcrt^
rcccpmmin magna quantitate bommcmnac
dotnterfta't^ocadit.valctatttcmcontracajctt
inm^ftiinc^inam^aclmcnftrua p;ouocad*
Digitized by
Google
fat arbontms ct planns-
rio:afomentetur.3pmm emowtdsru eft&tcw
eo <$ efus putuis vel dnis fuperpofitus fturu
ranguittts oeftccat Spfuj aurcomunefptenis
^cpa^optlanoneaBit/calculiift^git/iacrttia
fbtmt/bidropiris fubumit/freiictids anentc
fteiusfucco *oleo rofaceo mirto cum a<eto ca
put patteris fepmsinuugamr.radiretusffc
men mo:fib? venenaris fuccumt et veneno xzi
Ftmt (vtt>ia't btaOfptlenttctsaute nocetome
apium quia btflbluit? mouetomttem materia
adfnperiota .noceteria pucns.tUa ecas p:op
cerbumidttaus inftiturione': virtoris bebitf/
tatem et meb :om et meatud fmcritudinem/pa
rata eft ad mo:bd caducd .? ideo lacrires mxt
tnces abftmeatab apio nepuerepitericus <fti
riatur.vro.oia.Tpla.. ;
keariftotogta:
a *fciftologia eft berba mufei medtci"
nalts quauis amara.cuius Ouc fut
fpedes .fcjlonga etrotunda. eturraq>eft calt
fca % (iccx .eteftradtr magis medianalis qua
folta .^n aummno debet coKigt i femamr per
biennid .vtrtutem babetoinoluendieterpel/
lendt venend etofumedi.bondanbelird farit/
fplenem fcurum remoUinetfopilanones ape
nnvenms oolo:e ? lateris ampntatacfedat/
podagriris ? caduris fubuemt? cotraats.con.
tramorius penenofoscofert/puluiseiuscai*
nemmomta leuttercowodtttn nftulattnpla/
ga .fetum mo:tud Oe vtero ctpcUitradtjc ctus
ftcum vtno becoqu£Dr (bucufcp Oiafcori Ooc
anfto .Otrir plini .13fi.lt .rvtj c$ muUenbusfe
tts optimafic.na potata cnpiperei vino/fot
btttem parmrietitt mddtficat .tmatriceerpur
gatettneftroa ^poocatatcp pttrgar/
fceggnocafto*
&nu& caftus oiritur queda berba
a calidaetftcca.mtusvtrmsevtb*
plini .confemare in bomtntV caftt
tacem .vnde ccmulieres raroe illius berbe fru/
ricesfeajocfenecofueuerdctmomtop crequt
4's'quado ptopter boneftatepubltcaj oportuft
neceffario conneria obfemare .bec berba fctfcit
bta »? platca .femper vtret h etus flos pottflt
meagnus caftus no**cup3tur.qma odo:e/vftt
3cvmt/redditbote8C3ftosfimtagnos.S>ct*3;
bia .etplatea.btdmf apenendo poiosJi fpi/
rttus cuapo jando /i bumidttarc feminalej co
fumedo /tnducere caftttate .ktrit ena ibideatt
ctoicp eius Oecocrio valetcotraleocOftegmarr
ttam td eft frtgidam btdropifim fiue albam/ft
tn femine feniculi etmodica efula depquamr»
S^nw^tbemfbmentombecoaiomsasnica/
mYmarricis erficcat fugfluttares <? tpftos oaft
rium coaguftat/melrmaadt^puocat/ilttargt
-em fan3t3te&foloit/ficd fslma etapto OecocJ
turin aqua f3lfa/?ittdepoftertc* pars capittf
fomterabloator.vro.ota;
fcearremeffa
"Rtemefia cmafeiberbarombfctt
queqoondafuttagenriltbus bia^
anequegreceoidmrartcmts confc
wat3fvtb .Jftdoms U.frij .}40t3Utem ber/
b3 caltda inca cutus radtces i folta copecunt
medicine valet aotem marimc contra ftcriltta/
tem que ejrcaufabumidapwcreamr.in caufts
autcalidtS etficds non vj (vtb.Dia.)meftroa
p:ouocat /matricem mddiftcatt cofouat /oo
|o:es capttisbecoctafn vino vel aqua mirigat
i fedat /fecddinas i fems mo:mos euacuat/
cakulos renum atcp vcftcefranmt .Oemonta (e
cudd ptimd fu^at / «wn atis medicameris ob /
otat/ rrica 015 a^ibfa oolo:epedum er trincrc
mittgat.cuitts (untfpcciee plures .quard vtr/
tutes oidmr Oisnaadtnuemffe^moualtbus
tradtdiirefvtb.pIi^^iaOaltasct^virmtes
rcfertautcenna»
^eBueua
^lena eftberba cutus femen ebo^
a mindt cquo^vftbusapmmquc
fctmi 3fi.eft ftc btcta eo q> poftqua
femfnamrdroadueniatatcp aefcat.l>abetaa
temfecdddplatea.vtrcs leuiterrelarantes/et
contra otnej cumo:c5 fafttditares ? buridas rc
tatantes .1 fadei tmmttdtdas bepurantes . vt
bi.inplatea*
fcebatfamo
3lfamum (vtot.3ftdo.lt.bedmo
b feprio.^eftatboifiuefmterKrrendl
quam crefcens vtrra alrimdinem buomm m/
bitomm ct eftvtri fimtlts ,in fol^s autem ftmt*
ltstiJte.jfcdaIbio:tbU8 fempercp manenribus
cuiusarbo:bidmrbalfamum /hgnum vero ft
lob3lfamum fiucms fme fcmen carpobatfamtii
n iuccw opobalfamuj nnmp3mr eo <$ feneis
vngultscorterlignipcrcutimr.t pcomds vut
ner3 qu3fi pelcauemas gutte opobalfsmicrt
m^ efrlutttctbifttUant.cauema entm greco fer
tnoneopo bidmr .cutus gutte sdulteranmrad
mirto aprio olco cummeUe.&ed cognofdmr
fopbifttmm cum mette ft gutta lactt oiftillata
fueritcoagulata.cum oleo vcro ftaqueadmiry
ta faalefueritrefoluta/.qttiaWoled enatatfu/
peraqnam.Si vero non foentfopbifttcdVfta/
tim tn aqua recenn peritfundum . veftem mn/
bam qoam cangtrnon .macular necp polluit,
36alfama3tttftpurafuemtttanta vtm babenc
Digitized by
Google
ZihcY.
XVII*
fuucfbucttfcfc 3^°*) TM*nf?3ttfcm.M.ca«;
rv^.ftcoiatomibus odoribus pfcrcurbaifa/
tttum vni^^f.conceffuniqtiondam.nect
nariebamrnifi in ouobus regijs ottts/qoo-p
maio: wgmrf iugcnim eratfed poft oominatt
ribus romanis vinea balfami per mulcos cot
te^pagaaeft. virfqufppefimtuo: eftf mir
tcmodo vinearum ficut? virfs implet cottes
fineadminicuiis.ramis eius fe fuftenrarit.,pce
rio:ent alricudo ets inrerbinos cubit e fubft
fhtcauendueftadtttetum ferro ad thteriota li
gni kdatur.? ideo cauendu eft ne vltra comce
viotetur.qz lefo ligno intenozi/totum perit.
^atttarbottotalttermediahahs/cuiusp^
flpuapttmagranafttittfucco*fec6dainfemte
teraa in eoto^minimaeft in ligno.ejrbis eop
timu5 quod eft odouferumfr femine marimu
«ponderofiffimnm/mo;densguftu^ferueueT
tn oze/tn coloterufum (btiaifc& pii.lib.]a}.c»n:
*tj.)&iafco.autem t>iat# quedam eft fpeoes
baUamiqueaefdtctrcababiloniam/Dbifunt
fcptem fontes.fi autem altas tranfferatnec flo
res/necmicms faat.m tcmge efttuo leutter in
ridunt' ramietos cuculteUoofleo vetatto no nt
tntB acuto ne lignu tntrmfecus tedarV q: runc
fcirecfub coiriccaucem tnfaflb pontttur vitree
ampuleyinquibttscjttttemliantes coUigunfc
St vero vna gttttaponafth paiato/cerebmtti
ftacakraat/^ wde£fuccedi/rco^amoauatn
coaupra 6feruandi.q: quantom oiflbloit/ca
tum cofumitjVCbtciftn platea. menftrua<puo/
mii educit fetuj mottuu/t mola t>e ventreet
at 7 ejaiuctttyiaptdem in renibus «t veficatra/
fjit/iuacampamonemfolutt/omnes tnuetera
tas capicis pafltottes toUitfi modo bebttoaf
fumar/quoridianis rebabtis * quattanis fub
uenit/mo2fibtt8venenari80ccumt. T>ast
muhas ah'38 nobiies virtutes b^/quas enu#
mera!teffetiongttm.fedbecbe multis nttcfuf
fioanc,
fcebddlio;
fceUttm.vtbiatplihttis tfb.jttj.cj!
b eftnomtattflimaaryb:ntcjra/fiml
Its oiiue in foi^s t in robote. m&
gumt marfmereperttttrtnVftbue mediane.na
ouslammafmeguttaeftttanfluacki/sttihiia
mara/beneodonfcra/fedmast'8 aromattca/
quando vinoeftintufa. 3cfcmtangitgb.fup
^e.tt.vbtbiator.munuentt* bdettmm i ]&$
pis onicbinus** tamen nafat* vtowtptinuh
parribus oaeris vt ttt arabta tndia 7 caldea <r
cetera.bdeiitaautem(vt oiat3fido.li.]cvi). cft
©ieft^romattcaenim eftfoacla/fubalbuia/te
tiis/piuguis/equahicerea/T quefaale remol
litur.^eftamara/boniodozis/ tigno vettcne
•10 mitta* 3tt(Jlcaverofo:did3atc0nigr3t
adulterafcum gotniqui no amariftcatguttum
tmdeatc&atttem veniat/gluttnofam valdeba
bet fubftauriam ? confrricriuam»? eham attra
ctiuam.t ideo bidtbi&i pt3tea.repugtt3tbif
fenteriefacte ejt acuta materia.? valer parienti
bus fturum etfotriffimafammeatdeft medtct
na fo:riterlaratttt3.V3iereri3mprr3 apffema/
ta intertoja/? ejterioWft inde ruerfnt inunaa
caiculum rumpit/tuflini compefat/ motfib^ re
priatlum OGCurric/thteftinotum bolotetttten^
vt oiacpla. )bertofts i.tinferioab? parribus
ruptts majctme.pfiiatbd interiotum confoltda
rioncm/cum gummi bdeiiico tjcotdat/i vernut
fiue bemi^quod biaf fjumiarbotis babeus
i?irtutem conglurinancli/d3rtficandi/'rconfer
uandu? ideo ptctows eo maame vtun£muU
tumftquidem ftrtugir ficuti bdellium,aiteriuf
tamett eft narure.quia ftigtda % ficca th fecun/
clo grado/bdellium verocaiidum % btimidu^
vttbiatttrinpaltea».
'„.. ^ebtifo;
©jms.fvtbiat 3fido.Ut>.jcvtt»}
b fjrecttmnomeneft.federparreala
onis eftcottupmm, t)am piroB
apudeo8 appeUatur arbo: fem^
Vtrens qtteltttttatemate^e imcrarunt fo:matt
die apictbtis eft apca.nam tabttla burfa bene
pblita cotoiem reapit album/ in quo Oe faait
ftgure t litteraru caracteres infatbuttrT.^eriant
bc faaUpoftoclcttt*.t oiatur 0m ^ftdo.bccbu
ius p:o tota arbo:e.t bocbujatm p interio:i{£
gno.vndebiritqtttd3m.1?ecbBpis crefcit boc
buriimcrefcereuefcit. ^ftautemarbo:muttU5
folide materie 1 compacre/cuius bumo: nuni
mentalis muuttm eft vifcofos 1 compacm8(vt
biataluiredu8)vei vegetabiiis.t tdeo iignuj
babetgroffcmtponckrofum/quodmtHttt»
in aqua perit fundum / (mt babemus. a boc
|)ptercompactionemttgninonbabcttri8 po#
ros apertos vbtpoflttinfiareacr. g cuius fub
thtrarionem poflet fuper aque f ugrtaem eieua
tt(vtbiattdemaittuJfoliaeaam tdeo babet
biu virentia quebe faali non adunt/ nift pau
tattm.TVtto-adettt^ali^mojcfttccedic.htttlta;
qttidem babetrott'3 mmuttua 7 fpifla.fed moi
dicum babetrmcmm ftuenulium.Brbo:ts bu
p. rafura cum fitrrigida t fica becoaa tn aqua
ptottiahco»K^gitflu)»m(vtbiatbia0^3tt:
Digitized by
Google
fot arboribtts etplamte-
ettam m»es fi tc aus &ecom'one fepfus ablu
amur.f3po:fiquidem etus.eft amarus. vt.t>.
plinulujcv^CjCpy.et 6do: grauis. tamcn qua
ui6grauetodo:csuftum.mbi!ommu8 nmen
inroieconnhuo t>etcctat vifum omni tempo:e
confcruar w'ro:em fuum etmarime in eftate q:
in bieme efus fotia abquatttulum erpalefcunt
fednoncaduttt .( vtoititatut. } £uius ratio
eftquiababetvifcum bumo:eminfe/inradi/
cc vero multam bumibitatcm hquidaj ct ideo
non aduntfotia. vndc adueniaite altditate
p:ouoaturbumo:3dertcno;a quiaousa/
4o:efttvmdis. fcd aduenientefrtgidtrate reg
wtimr? babundatficotaf etfitcolo: pallidus
ftuc glaums.Crefatautem burus in locis pc
trofts etalidts.etideo non multum babct Dti
ririei .? 'eriam nodofc foliduatis Ugnum tame
tnterius teueeu\etadplananduin fumme ap
mm.infafluras? ftguras in eo factas oiu te/
net .? tdeo imagines pulcbrc *i tmrabtlef indc
fiuut lct erburo pirides babtles fiuntad mu
fti,ct3homm SFomatum obferuarione.ad mul
tos criam atios vfus valetburus quos cnumc
raieeffetlongttm.Sedbccfumaanf,
kebatauftia*
Hauftiacftftoseadutfmaltgra
v b nari.cum enim 3rt>o: fructus Oebj
p^oduccretnquadaj rubofttateco
gtotmantuf etab arbo:e quandoq> cadunt <[
a medios refcmantur vfuimedtane .poflutit
feruart pcr bicment tnmagtiacfrtaria.vtt).t>ia
e£ft aute batauftia frigida ct ncca,et babetvtr/
tutcm coftringmctt'ett>eficandi bumo:em »to
babetvirmtem-rvalo^em contraOtifcntcrtani
ctfanguineum flurum ventvis /etcontramm
ftruum. Jk vtute bj reftrmgaidi vomitu colc
rtcum /fi oecocta m acctofcim fpongia fup> fur
culam pectorisapponamr. JJtem puhris vul
ttcra ccnfolidat? counrmar.gt'gnin38 fanar ?
carulpntrcdmcamputat^emendat/radtces
tjaitiucofoUdar^confirmat /vlccra eni fanat
labiorii /frecomnfa faot p:eftdi3 fattcctco^
tcjcarbojis eiufdem.? p:capue fmct? fiue po/
tnuetbcbaaaipiquadopomueftmatumnu
&c3η
£xx eft bcrba comuuts ? omitana
b fecundu t>ia.t>upler eius e fpeaes
faltcetalba ?nigra % vmufq^ fucc?
^taribus uiftitlatus purgat apufcaurium erta
t>olo:cmiric;3tlendes ^alias imundiaas ca
pitts Tfarietmaculas emundatapiUosrepa.
rat^c6fcruat,folwm cius. wnfum? appofiwj
tgnem faluaricum ^ctmcjif.tiafccfitia ena^ vnl
uer3 compcfar,m3tos buo:es numt/fi mmis
icpcmvfubabC3mr(vtt>ia'tt)i3.)^>ebcta0i/
titariftorilcs fupcr eius radtcemTicut? fupcr
aulcmpotcftplantari furculus.quiandeco:
roboonte radicein 3rbo:em uanfmutatur. vt
fupw patct &c natura plantarym.
&ei£cdro,
£drus cft arbo: qua grcri ccdro»
C voantquaficcomcncsorioc^tdo
idcftarboiis bumo:ardenn's cut^
folia ad dpiefit ftmilimdincm rcfpondcnr. (vt
Uat 3fido.lib.rvfj.)vbifubdtt. ccdms cft b>
gnum iocudi odoris^oiu Ourans/i nunqua
atinea vcl tcredineideft tignoajtn vcrm&ertc
riamr.vndc^pptercius gpemam ourabiliatc
cr ccdris (iumljumana tn rcgum patarijs i in
templi8»~£>uius arbo:is gumi fiue tacnma t>t
dmr ccdria queadconfcruarioncm ltb:o?.fum
mc cft neceflaria»uam libri Oe baclacrmw lini
tt ucca rincts co^odunf ncc tempo:cfenefcunt
HHafcimr autin tefraattriat tu ftria ? martmc
in montc Ubani.£ft igimrccdms arbo: alrifti
ma /omnium arbop. oomina i rcgina(vt Oiat
raba.fupcr pfatmi* )^ftctt35 afpccmputcbra
fcmg rennens vtroiem fuu.cfttnfupcrolfacui
odoafcra/cuiufi odo: fugat fcrpcntcs t onna
venenofa (vttjiatidemO^tSitnrfnicmfua
uimma/poma enim cedrina fuut magna/ob
longa /ctrrinifiuesl3ua coloits / min odoris/
granfltmi fapo:is.fapo:em cni babent mpU>
cem.nam in medto ctra gran3 funt poma titri
na3cetofa/infupetfiaciuraco:riccmfuntoul
cia/inamcfiuemcdulla tntcrio:i tntcr oulce
1 acetafum funt media#*^ft eri3m cedms mut/
tecfftaae^ virmris t valdemcdianato.nam
cius lamma quecft gumofa in fubftaria t alt/
quanrutum ptramtdstis fiuc pinne3 i\\ ftfjura
acramvirmtem bsbct^ fementcm*vndepnt
Tficat(vft>ic5bia*)aligine5omlommt>eter
gtt/venncs aurium occidit/iontra oolo:et>ctt
rium fubucnit/mo:fibus fcrpenmm fuccumt.
mm ifopi fucco/fonitum aurium tolh't/tomo:5
fautium fedat/vulnerapulmonis arat/ mol/
tcs arnes a putredtncferuat/co:r>3 eria3 mo:
tuarepofiainlicjnofccdrino ^ctus lacrimajttt
uncavirtttscednnaatabcTputrcdtne oefcu
fat. Scmcrt eriam cedri mfitm fcdat/mcnftma
^uoat/^fccundinas cjaludir/mamccnt pur/
gat/ncmos fpafmofos tconmctos relarat?
rcmoUit.vrin3m mouct/^ barcnutas tn vcfta
srctHbus mttdat,*Das ^mabas atta0??wtcs
Digitized by
Google
tibtr -xvitf
^nkbtafa.becedro Teuts fuao temineatt$
- tracra. "jklinws aute oc quada^ fpcce ccdtiTic
oiar.j^hitqutrarbo: quedam noie modia a
medojoj rerra ptfmttus afpoaara/ que 9 grc/
oa agcdia vdcedronilla eftbicta/ co q? et? po
ma^^dojcm^virtutcmfcdrtfcQtttviDcatur^
das fapo:cntmtttaf(\>:^icu3fidoatb.^ij.)
«6ufdcm enf arbo:is pomnm( vt toicit pttni?
contrariuj eft vencmW? dtarbo:. vt &tattdc5
queih omtti tempotf fereeft plcrta pomis que
in capartim furtt matura/ partim acerba/par
rim in flo:efuntpc>nta.quad m aajs arborib*
ram5eft.T>ancarbo:emuUiaffirwm voant,
Wbidtidem*
-&e£tptenV
JP^06 srcccl^iamrcuparimie (
- c vt birit 3fid0.lib.jtvn;. ) q: caput
cius a romttditatc in acumen cngi
tur.vndctconon atteraromdttas
nuoipatuncutus truttus taUs eft fctfpoftriois
n idco conus appdlatur/eo a>conom imitetur
vncksdpteffianiterebfcunrT. buius Ugnum
babct «irmtcm.ppma^ pene cedro apromcp e
turribus temptomm.fua enim imputribilt fo
Udiotconcrinunquacedit/fcdfcmpcrin p:t>
maVemanet nrmttate/fuautflfiinicft odo:is. et
tdcoa^nriquifotabantfaccrcrocmm^c ramis
cms/i?todo:tsfm'iocunditatcctp«mcrcntfc>
to«mmo«uo:u5(bucufcp3fido»)^(tautcd
paeffus arbo: calida in puttto gradu/? fica nt
fecundo/cutus pomu Ugnum/tfoUa compe/
tunt medtctne(vt&iat platca.^ftint niprica %
canfotidariua/? ideo valentcotra flujotm ven
rris e£bebmtate vtrturis retenriuc/fi ipfop pul
ms in obis vel tn poribusaffumarar.valetcc*
tra ittacam pafitonej ? bolo:em tubomm ft ct*
aqua pmuiatioecoquatorfbaitde vtrium ttm
phcmr.£ip:eflt foua recenria vutnera fanant
acrum tgnein fugant/nares poltpofas modat
ifaoicm amputant/flumm fanguints fcdant
SSementgttttr cius tnittum cum anas.f. ficn
bus ficas fotuit buriaas.fpertn§ri6 rcumans
mitum ftnngit.contra amracc5 idcft apoftema
venenofum/Tmomferam fubuenit/'? ciuf ma
uctam ne fcbtrmndat/rep^imtt^ppcfat. tno:
ftbus venenans occumt.T>a6 autem virtutes
rip:effi redtatbiafcorides 1 multo plures.
^Imtu8amem.Ub.r^tj.crwit|.fict)icit» £i
p:cm^&cft^rbo:ratnofaarruattbabcns va/
otas b:ancas^rmcmfotiaamaraodo^ vto
lenriaunib:a gratoufa.cums t)uplet5tat eflc
fpedes.^&afcuUts /rfemina. jfemmaftcrilis
eft vcmtamen afpecm putcbra curasratm in fa
iWgiofwubcnft^tnuu^iccmuolutu^af»
' h vero ramt7untm3cji8'fpcrft'qur(tp:edfimc
rint/magtsgcrminabunt.
&e£tp:o.
3priufbequobtatttr£anri»qttar
: ■ 'c . to.dp:i cunt nardo ?c femndum
: pUnUi.j^xicrvi.eftarbo:tnegtp
to fimtlis oliue in fotijs.fcd fotia ems vindio
ra fttnti crafTio:a otm rlo:e nig:o/ctfcminc ca
dido et odo«tto.quod ficum otco cocmm fue/
titautconfecmm crprimirar inde vngucntum
tcgum quod odoafcrum eft etfttmme&euao 4
funt.etap«ffus biamr.^dem btdt ^fido.U.
jsnj.T gt.fuperann.!©ccundum plintum au^
iem diotur <$ optima buius gctterls arbo: ae
•fdttn egipto fopcrnitum mcanopcalregione*
Semnda veroiri afcalone. ^erda in dp:o ot
tus cft mtra pdo:is fuattftas.arbo:i buiccft a
UaarbotfimiUsfvtbidttdcmJciucdidmr af
polarosybabensftmtUmdincntinfto^ccn fto
rerofe/crcuius radiceetflo:cnobttcfit vnguc
tum.^idtctiam idem g> in omnt rrucccl vbibt
rcctercmlgtt arcus ccteftis eadem fit fuauitas
»do:is § oiu tbirefutgct arcus. Bed fi fuper
eandcm arbozcnt futfcrit fn cnarrabiUter ctus
odo^m amptot etbeco:em/et cft ftmtlis fpi/
nec&ndide colojcm babenstgneum fiuc rufuj
et.tn partcrcdotet vtaftoteum ctamuttis vo*
amrfccptrumbelifci. vtbidt ibem. bidtad
bocbiafco:ide6.$dp«flus eft arbo* mebici /
natis conumicnris.acongmtinatiucvirmtis
cuius fotium maftiamtrtmmo^j o:is compc
fctt. cius lijramra fiucbecoctio vcmtes capms
mterfidtctinftdtapiUosftindc apillt fomc
tanmr.flosciusajmaccto decocms bolo:em
captnsfoliutvtdtdndcin.onusHcnnfcus H
dtur cfte aUauus virmris. 0uerc inrVa m urtc
raX .
^cdriamomo*
^namomum bequo btatur eccfc*
t .i.c^.r)x.ficutibidicitglo.c(l
virgutmm quod nafamr t'n tttdt»
ctetbioptabttommtanmmmodo cubitomnt
7 bidmrdnamomum.qttiafttbtiles etrepUca
tos babct culmos cerei vc> nigri cotoris* que
fracrircdduntvtfibilc fpiramenm5.dnamoma
vaoquantogradUusctfubtiUus tanto art^
cft.etquato groffius tanto befpccaus reputaf.
Joecuttdum 3ftdo:om autcm ttb:o tvqj.cma /
momum co eft bicrum tj?;co^ctettts in moduj
annegraciUs fttetrotund? etcrefatftipitc b«
tti.vncps tenuee babens quod mm frangituf
admodumncbulcfuauiffimumemittitfpira/
men^tttpercca^^ptVf^ttj^
Digitized by
Google
0c arboribua etplantte-
momum eft b:ems arbo. odoafeta et dulcts a
nerei colo:ts p:eftano:ouplo admediatte via
<p ftftuta ♦ TMini. quo$ li .jffj »c.rj>Oe dnamo
mo inquit? affiafabuiofenarrauttanaqtus
quod inuentcur m nidis auium i fpedaUter fe
uias /necbabenpoceft /ntft qc?aditp:op:io
podcre vei quodejramrurcu piubaas fagtra*
fed ift3 ftngunc bomines vr rerum pteria auge
9nt. fi^mattcvmcateanatnomtt aefdtaptf
trogodttas in etbtoptaquiper vaftamana in
rattbns ocduouititlud ad po:tum geltautartt
*i efttnttej;Ouo:um cubttom ad majamum vel
vnius palmiadmintmum .truncum babens t
groflrae quamo: vdferoigito;o\necoletmfi
quando arefdr.ficdtateenun gaudcu? in bte/
mefubriUo:efndturcontranaruram arbojum,
aliattt .Jnter vep:es? rapes oeTuTtmas gigni
gifet. ideo non finemagna oifitculcaterecotti
tur .ance o:mm folts vel poft ocafutn nuUi U /
ceacia cotligendi pcedtf.quod at coUeoum ruc
nt fannettta bafta oiuidtt facerdoe/oeocp par
tem pomt rdtquuj metato: emiup:eapua au
temeiusbonitascftmOettfiftimis vtrgultop
parnbus ad tongitudine palmtV i quod eft in
cundmedio quodeft^pamu radiripap vd nt
i>tl vaiet/q: tbt nimis paru^ corads cit in qua
cftfummabonitafrinamomu? ideo acumtna
*i fu£to:es partcs preferuitcVq: ibt co:ter plus
babundaulignum vero tncertus refpecm co:ri
cts /nullius velmodid eft palous (bucufcp pti
ni.Ub.n').fi»ecudu5 oia.vero <i platea.anamo
mum calidum cft w^ertio gradu /* ftccum in fe
cundo gradu /cutusbuo tunr genera. groffuj*
ti fubnlcj groflti3 e m in? laudabile i pontf
in vommuis medidnis.quod vero^ graateeft
laudabite eft i fubrile/'? ttt alijs anridons m»
gts vnte.'j£ft aucem eltgendum quod eft fuba
leacutumbabens fapo:em oulcedintimmittti
aimmultaaromandtatetfubmmmm coto:e
qtfaurem fubalbidumeftmtnus valeuejraro/
inatiricatebabens virraem cofo:candicercb:tt
c^cogmtmofitare babec virmtem cofoltdandi
"Dabet autem dnamomti murapUcej pirtute(
VtOi. oia» ) Tlam tufiim et grofla bumiditate
fedat/tnmm 1 cum aceto mijtum/ tmperigine
errirpat/coUtrijs admtrmmbumidttateoculo
mm oeucat/renum oolo:em mirigat/bvdro/
pifium curat/mo:fu8 repttlium fanat/ appeti
mm cofottat/ menftma ^puocat/ opilationem
aperit/dbumotgent/ftegmaotffomittconftt
mit/potamm aimvmofecundmas erdudit/
caUgtnem ocutomm oetergit/fmcopi'? cardi*
ce paflioni fubuenit acfucmrrit,
fce^afuj* ,
atTta be qua bidmr ^.jirufpea
C eftaromatta/?nafdtfcc»m3uo\
Ub.rvij.m arabia i eft virgarobu
(h co:tids i purpuras rblijs vt cot
ttaspteis i eft ftmilis anamomo m vtrmtc/0
tamen potenria mfcriou vnde in toco dnamo/
mt oupteje cft pondus eius.in mcdidnie feju*
admtfccmr ( vt ou^fido. ) #lofa autem Oidt
fupere;:o.rt]cCatTiainaquofis loos nafdtur
im immenfunt crefdracbonum odo:em red/
dtu^e aflfta oi.pU.ttb.nua.)ca.frutc?: ittquit
alTie tu^aanamomu5 ampo nafamr /aiius
amplitudo efttrium oibiroutm. cuius fannat
tum eft groffius famtenco dnamomucutus cft
tripieje coloup:into enim andefdu oemde ru/
befaucandemuigrefat/ttllapars majcintecft
laudabilis.poft nigram autem laudabtlio: eft
rubea.mitttts vero laudabitis eftandtda.
Ttam adus a vermtbus coaodirur i auatuf»
1 bocacddtt^ppter fuefubftannemolliriem . %
mmo:em amarimdmem cojricts * virmtenu^>
bamrenim aflta cum eft reccns per odo:em/g
fapctfcm/? colo:cm.Tla5 aflta volubilts fub
dulds pauat aatacftfapous/fuauis i iooi
dt eft odous/ fubntgn in fug vel purpurei e co
lous.tpoderiseftgrauious.^maamelauda
mr UlaaiTia queOeractlt nofrangtrur/Ted re/
flectimr porius i pltatur.Blia autem eltfpes
aflteciuebalfamo oe faba fimilis eftin odo^
fcd amara eft.t ideo p:ima.f.nigra que cftfub
dakiei fementis faporis i bont odo:is. que
a medtdsplus laudatur(bucufcp pli.)Seco/
dumplatea.autentrtoiafco. afTtaeft ouplej^
f.affiaftftuia i caffta tigncaquceft frucms ai
tufdam cottids nafcctttis iuj^a conftnia babt/
loms cuius omerfefuntfpedes. vnaefimiUs
cmamomoquefubmfaeftttomncia fottdam
cp babetiubftantiam tcum^rangtmr vcl terirT
tto pltamrfedrefiftit.acutaeftinfapo:e't pa
rom oulds.i tfta medtdvijc vmnmu &iia fpc
dc8 queeft fubamara/param babcns colo:es
otftinaos i bacvmnmr medtd i cft etigend»
quenon fadlefrangtrur fedpUamr. i que b»
bct aa!tum:fapo:em mioum Oficedmt cum a
romatidtate.cum autent rrangimrcolo:es ba
betfubalbidosinterius 1 0tmnaos i mfosi
termijaos.fopbiftiamrquandocpcumadmi/
jtionccomds caparis fedcognol ictmr q:fub/
amarieftfapo:is.virtutem babet oiurenant
idcftoiutfiuam ccfubnlt atcfue fubftamte.ba
betetiam^irmtemJconfumendt eje qualttaab*
fttts.3nfupcrbabctvimconfo:tadtej:afoma
ndtatcreumaticas i fiigidas palftones mrat
epitmrico9^a4»co8iuiwt?cefeb^ pfoitau
Digitized by
Google
^iber xv-n«
mcB^^a^pijxsdtgpoftemm maturat
? fanar,rene8 a epar ? fpleneni bcopitat.fetoy
rem o;is mafticata palfcat autampurat .men/
finja^>uocatTtnameemconfojtat.cotra fmco
pim t Defeaum co:dis itraat/ ft eius puluere
•?roftB>?oflearuiTirup?ftat(bucurc5 oiafeo.
Sp&res*
^^CafltafcftmW
amafifrulaeftrrucws cuturdain
t arbo:i8 quelonga^pduat femma
fedfuccedentetempoje elongatur
m ^fngrojTarur/rcalojisacrioneejctc
nus codenfatur. medulla inxaV ejriftetenigra
Sbumidaatqjould.queranta eftcum albis
granis-rquibufdamceUuUsadmodum faut*
melUs mteriu3eft^iftmaa.eftautemeU'cienda
quesroflaTponderofa.qmultamltgnatiner
febumidiarcm.reiriendaeft tems^ (onoial
q: fignatftcatatem ?t?acuitatem.wrtutem ba
bet UnianmymotUncandi/? madiftcandi. i fe
to:em fanguiuis mirabilrtermicgandt/accole
ram ifangumem Depuradi.apoftemata gule
&iffolutt.vifceribu6 vrilie eft i vncrje peetoris
Fubucnit,menftma recenria ejtpigrt buo:e edu
rit.tumo:em vifcerum t intcftmoinm ooto:ej
potatatoUtt.bucufc^t>i3.f nis autem rfuaU/
ter in caffia ouplep.S!.fonetcum fimpttatam
^fcnbiT^nmmanoebetwauabicaf. xnbi*
amtaucto:e8.pndeoui.p.metba.0uofimt
accaftas^nardi leues ariftas^cetfic vbics
DtatpltWplatca.
&e£alamo*
2lamus aromaricns bequo btaf
£ ejco.WjcafimiUmdinecalami vfua
v liseftvoams.vtoiatJfido.Ub*
t tt^gigmftnindmmrrisnodis
gentcutatus.odotffuairis i mira fragras odo
ns fuauitare qui ft frangif. in muiras p tes frin
dirur * bmutif.t tn gufm fimtf is eft caftie cum
lcui acnmonia rsmo:denre(v>t btctf Jftdo.)
Becndum papiam t>ero ferueris eft vtrmris*
3n gto.fue eto.flcj:.oiaf $ catamus aromatt>
ois eftfpes quecrefaiiu]ctamont*ib3Bt. \>bi
cumcp autem aefrit cri.bia.pla.-z plu fpedes e
caitda 7 ftccam fecudo gradu i eftradijccutuf/
dam fracrios calamo tpatde fdSe * macrni odo-
ns/babetautemadmodueannecoauitatem
in qualtgnum muenitor.quodquides ertrabi
Debetcumnu{tiusfitValo:i8.tamenaUquan
domms otmimmrptmaious ponderis pide
atttr.eftaufemfecudumeofdemauao:es cay
lamus craptecf.pemcus qut colo^eftdmnus
^s.eftj»dicuejcolo?c feWWftw^qptan*.
iran^mrmaTenopuruetfarur.-tbabet^mtte
mtrabitem eofo:randi.pnde ftomacbu confoj
tat^t)igcftionemadiuuat/majnmefimmab#
imtbio tempemr.cardiscts tcotratomts befe
cmm quegred fincopim vocant/cum aqua ro
lacea mulm vafet.£>ecundu ptt'ni.autem cala
m. odo:ans eft indu? quimaame patet qn
«Hubwros nodis ptenus i fptflus/?quado
no frangiturin pattes pturimas vatdeftccas/
t eft valde medidnatis fere ftcut airia.t?et eria
anamomu/quamm virmtes querefup:a«na5
marirroapjottocatfc
^ecatamo vfuaU»
Stamus vfualis ftn $ (ib* bidtnr
t cannampulevelfegeris.fftcbirif
a cateo cales/eo # tmiflb ftam alt
quatiter calefdr. *r eft^>p:ie fttpes
medtusinfegeteinteriradicem^rrucmm (inc
fpicam m qua rrucms corinemr.alio eriam no
mine pocamrculmus(i?tbi. gftdo.eteft inte*
rius pcauu8.eaeritts ptatms i rotudus nodte
aliquibus munir^.mutris' tuniculis drcumue
mtusquo medt|tefpica^)ndf«?nummr.qtto
bendente/beficitfptca 7 penims beftmtfmo
dico penri imputfu bindndeagitamr tmouef*
fariltme frammr •? incumatttrw vit erigiwr pel
reparamr^
^ecalamo fcripmattV
Stamus fcrip^aUs be quo t pfaf^
c bidmrtincjuameacala.fcri.ide5^
quod amndo.q:anriquiamndine
vtebanmt in fcribendo antequam
X>fn6 pennam babcre?.nam amndo (vtot/ptt
nuUb.wuoan^^rilts eftad multos vfas*
anidines inquitinter aquaricos rmricesobti/
nentp:indpam.funfcp necefle in betlo n. itipa
ce.nam amdtmbtts feptentriones poputi boA
mos fuas poriffime tegunt? eas in fuis catter
nis.p beltd')s 7 o:nam fufpendere pfueuerur*
catamis.'? o:ienfes poputi betla agut i be eis
(piaM fadunt.fante enim tongimdinis funt t
mulri8 gnbus cjf> baftam vncem p:ebet. radice
babent viuacej.vnde (i earujn fratices refdn/
danf/fecuditts refurcjunt; £>tmt attt altqttt ca/
tamiquadaj medolta repteri. qmdam ejctoto
concaut quiad ftftulas fadendas funtmutmj
apri.calamiautemedult3ribabentestignutrt
fpiflum 'jnodofttm pttgnanrib? ptue conuent
nnt.c5unt'?mtno:e6amndines in lodsmtn^
aquofis ae(cmKQ ftjbftanriam babetes tenuer
% valde&tiram»? rocdutia qttafionUam ^ea^
Digitized by
Google
dearbonbttsetplatis
rtt^aeseftpfattatrefttcerts ac pofifa&tori
itodofafoates alamifuntabtles zdfcribm/
cuSpars mi^mmo:amif» ?adfcribendtt ada
ptatur t vtperfccriu^ attrametttm admintttrec
param fanditur <z tit parre befcrra ptus $ trt fi
mftra atiquanrutum pzolongatur, Bunci
altj atamibula medulla plent qui per inunoa
IruttTatuafi piftancur -zadlentum iguem iu k
bete oecoquutur vfq? ad fptffitudine.?primo
$»tdetnr tottt tranfire ttt fpumam (cd poft facta
feftdetttia (piffins «zmefius rundum pecic fpu
mofum autej i vanum femper manecrper alt
ttdfopbtfticamr.fedbeferuiturqtbonum cre>
picat in o:e ?eft valde bulce.malum vero norj
fedin o#eu3nefar.vcbfa'tpt3tea»
&eapp8ri;^ * "*"
fcpparfs beqna ecdeftaftes vttt.fe
t cunbumpU'ntUu]Ct^.cit)ditt.etfec5
dum gfi.eft frutejc m oaeitte nafcef
cuius eotteitrolia t flo:cs conueniuntmedidne
. etpjeapuecomcesqttefuntin radicc.vtbfat
3fido.li.m|.cappan'8 a greas ttomen fnm /
pfiteo gp babetrotttttdain fummifattbtts apt
pitetla.&e cappm aurem.d. biafco.c^ eft ber>
ba \m fruaej: fpinofus etpattfus'fuper cerra^
wtcrione ptenus.aHUsvirtus btiriaam fptentf
fuper omnia medicamina luuatnafatur tri fo
aearidis etficcisacdurisetmarimem antiqf
tnuris.vencrem remoltit/comeftum vrinam p
uocat etmenftraisl>mpecit/bolo:em benriuj
roitigat/fuceus efus aurtbus infttUatus ver/
ittes necat /mftas b^ radices et magnas qua^
comces fut vtiks ad pdicta.3» pla.b: cappa
ris vtvoluntquidaeftberbaqttero prinripfo
perts eft coltlgettda etbeficcanba etper fepte^
annos ttt magna efftcaria coferuanda eteft be
nelaudabilisquecu frangicur puluerifafec
9liquanmlu5 eft fubamara tu fapo:e a fub:ufa
incoto:e.fto:efaus funt altdf quado adbuc
futtt dauft .quia nibit valentcum fuerinr bita
tari.cum fate condiuntur et fic vfui referoantur
virmtem babent-appecitumeiccitandi etdigere
dibumo:em in o:eftom36ieriftenteroftcut.n,
abus fn medianaiibuenit contra furdiracem
ficcoftfertputttisausauribus ftftularis fiiti
olco decoqttatur etauri patienri ittfttndatur» {
bttcufcpplate.)
&e £ardtmonio*
Srdimonium de quo btdtur fuper
c- e5e.vt»b »bia eft femen cutufdai»
arbo:i8tempo:everi8 femen p:o
dttcentis/faatet^BB qttaf4amittberofitaies %
mtfes botlro vmearum qttibus fefttett cotttute/
tur.£ceftbttpte]r.f.m3tu8 quodbfacur dcme.
fttatm ecminttssquod btarorftfueftre/primu^
eft melius qufaroagis eft aromarictt^ tt eftiau
babiFquiaeftfubmrumatiquanmtumeta/
aitumbulceditti tntertmmtm. virtucem babet
confo:candiTConfumendtetideo vatec comra
cardiacam pafltonemycottcra ftomacbi indtge
ftionem/3d apperitus p:ouocatioitem / ad vo
mirasrep^eutottem/adcerebri bcbilirari pfoj
ta«onentvt.b.bia.etpl3te3» ,j
becal3mento»
Stamentum eftbdbaquedam me
£ tefimtltsbectitafancttincjlo.alt/
quando factuntntenaonem.^tell
buplejtfecundum bta. etpla .f. montanttm et
utttdfimpticitermelius.alius eft oomcfttainx
non itaficcum ficutprimum.virmtebabetcott
fottdattdietconfttTtteitdicumcalidum (itct ii&
cuttt i\\ terao grabu.vt.b.idemv3lctcontra mf
ftm etinftrmitatem peao:is eitauf3 frtgida U
cut biaat3mentum quod eft decmarin^ cfi et
illius berbefto:ibu8 Vpulueribus 1 altjs ec5
fecmmtftomaebi-ttnteftinomm bolo:e5 fanac
cotr3reum3ttca8i frigtdas paffioues iuuaf»
mo:fu8 repritium cur^ct venettum ad etrterio
r3reuocat.fucat8 eius aunbus inftiUstus/ 3U
rium * vultteram vermcs necacltbidtitem bo/
maccontra fep:3itt sdiuttat 7 rerardar. bumt
dicatem * fuperftuitatem matriaa anntbilat %
beficcat.vt bi.idan muttas alias vircutes ba/
bet ficut artanefia/ed bec iam fuftiaantv
fe>e£arice;.
are]tv?tbtatgfido.eftbe?babttrif
f % fima <z acuta/cuius (lipes fiue vir
gul3 eft trianguta/manum fecana
tpfaitt vfolenrius cotr3Ctanci8.fo^
Cta babet in voacp p3ite feantt'3 1 3cuta.pira/
midaf em fo:m5 ad moduj gl3dt| rep^fcntan
ria.n6qttam tamen carias acumenaliquando
ledttntfipri^itus contingalinloco patuftrtt
mollicrefac.^ritnonmodicaburiaepariceret
ocume babere itt fua fubftaria fe oftendit.Be/
oindu pli.aut inter genera dpucoputatur.v»
1 aricem tipm not3tmangula:e.beciuo fub>
dtt c$ radi% rip:t triattgttlt eft odoris bom 1 vi(
tutis fiattatamtaromatici» £»5 bocinedfego
no itt geueralufjmutto in fpeali. ftcutipfenifi
mo:atti.itvtj.c.Bcarieteautbtafare^m/Io
cus.f. vbi aefcutttarices/tcur^afattcefattcc
tum vbifoiices fuut.vtbiat3ficIo;tt^
fceiCarduo»
Digitized by
Google
Zibtr xvii
Hr&ixufecSdiim %fifa.ffmm efl
£ ceftgeri? benbe veiftucridsfpino
fi'.cu ms natura mo:dajc eft i aufte
^idc^ fbccflsct^attoptctas tdeftcaptlloaJ5
flujcus curat.&e:earduo oi.ofa.$ radijceius m
aqua becoctarapidimtepotatoribus adtntnC
ftrar mamd v<fltmo eft.* tdeo no eft mtra ft
a muucrtV beftdere&qt tuuat vt mafculos^p
aeat.vt bt\idem.-£ft sut cardu? berba vilis/
acutenras babes baftas ?infummitate fpino
fa babens captteUa/m quib? femen cardui co
ri«emr.quodirac£ ejctenus nigram 'l boc alba
eftmtcnusvathcotracalculutnrentbue ivc
fica/aefritin loas inculris. bepafaf ab aftnis
sabeftns coculcatur/ttcur Otdf qttatto *fcega
rfffj.b* ^ranfterat beftie faltus i coculcaucrut
carduS tcfcecarduo aot.b.pii.uVjcjc.c. fededo
cardttifoUat caulis fpinofas lanugines ba
bentcutus femem i radtrvefdpofTuntT eqtf
damcjcn^cardutq^finctnteruaUo tota eftate
fknetfi vno flo^ cadctepcipitaltu cuius acu
Idarefcentefblio befinurpugere.funt ?alg car
duifpinofi/fTugtb? uiimid.vtbfar* babun /
cbnttn femie.^ io vi]C pnterarpari^bt femel
ffefcttt/mfi affuerit cultoris btligenria carduof
ctrtrpanris.tn ipfo^utemrparionefcpelcuo
ncm paritur -?'puncturam»
be£arica;
Sricacfr ficus ficca -ra copta ftc vo
c cac3.namftngulisannisvrt)tat
^ndo.lib.jcvu.rerquateraefracttt
gfgnitatqj altero mamrefcente alter oat* fuc>
ccdir.carice autajemibtts fnptein dbo fepc fe
runfoefcndcrc ipfo^ ruga( vttt. ide) fanofa
fco.vero tnter rrucrus carica eft bnldoiTeftvti
lis in dbo i in medidna.mnltu erit nuttiti un
pingu3t fangume groffum i mulra generat et
bebiles pfojrat. fcofdum medtrina veto pecP
m6dift'cat»tufrim po fcdat.voccdariftcat.fatt>
cmmbolozcmirigatrcncs/vcficam/^mamce
purgat.cocte f vino cn$ abfintbio bvdroptcos
curat.traiecum ftriapi prariratTeaurittpurgant
m indbis nimiu Vfitateinflattotie'? vcntoftV
tatcm gcnerat.pedfcul08 crcanr. vt ouot3.al&
aut^prictatcs quereinfra befictj;
fceiCimuio..
3mthuftn Oia>tmacro^ perftcfi
c cftfcmenaromattcucoIo:epaUicMi
tmdeplul^ugofum pipereft paUc
ris cjranarimini.atfdtt? ficatm infemdo gra/
du.virwtem bj oiurericam i rumofttaris fub
riliariuam fbigeftionisfpfojtariua i venroft
taris mirigariuam i boloiis ftomacbt i inrla/
rionis rep^fTiua^tfolariois vennis reftoaiua
Cttm aceto tnrafuj ttnfufrlattttn naribus fter
nutarionc^)ttoeat.fanguincm be nanb?,pfhj
entem fedat.tumo te faua u$ 1 boloze^ mingat
aftg fedat.ctt bacds lauri reuma fitjgiduj ppe
fdt.fanguinc coagularam in oleo mtrramcu^
ceramdda OtfToluit i oifcuriLliuozcj ezpoxU
oneuuealiomodo facttt/puluis ciuscum ceta
baiecomuxus/fepius appofims totalicer rot
l&i frcquenri vfu fadci o tfcolejattonc tncur#
rur{bttcttfc^ pla.^ oia.) $te$ fereOt.pli.li. nt.
cwt.vtoiattdcamiutt3liudc oomeftictt aftff
filucftre.^oiatc^m&ofpttenitrcmcd^s majaV
tne ftomacbi.cuiu8 OifToiuitinflationes 'riute
Wnora oifcuritoolo^s 3tcp vifce&ttjuones*
. ^eCori^ndro*
^uandra^e quo bwuT numcnV
c ^uS><c?m5fido.Ub.tvq.cftfeme
ciuodd^od^nfcraslgrccts coricu5
ticmm cuius femcan vinoouldpara^botesf
vtoiaf)redm't3dvmerc^nio^*caucnduttt
cftncntmts Oetur.^abfc^ bubio amenriaad
duceret^ ruro?C5.cantb? atttberba eftcu fcmte
vctienofa.ua intaficitcos fi ab cis alicmories
aflumaf(vr bimt$(ido.i phu)i fur>3ddtt ii
quu^cojiandratnc&ojfumptttcaicfacriutt
ttftriotuu/nccno i foni.puocariutLfcom aute^
auctoies OicuTefreppofite vtrmris.^tdtettam
futnacrobi»in libw fuo. Jrigtda vis berbeco/
riandraj Otc»Tcffe.Bttftci€c^ fimul quida$w
ttttis babere.*bancgalienu8 berba Mt$> qua
jDepcIli ventris lumbricos rincaf<p foletfi mta
btbatTcum vino/vcl ftmiro fumat*aceto.Co>
riandram eft berba infc odorifcrs § bm cft in/
tegra.fedm3ntbus rricatafctet. femeneius e&
mdid$m,iminumm.
- ' ^ecoloquintida*11
; J©Ioqttinrid30eqtt3bt'aTqtt3ttd
c ^cgttat^cftgenusberbe 3manf
nmcXtucurbit3 sgrcftis q: moze
raairbite'n^gdl3tcndtttujct3tcrram. frutraro
mndo i fimtIi8curamerivfu3ii.T?ecberba;qt
virisfebimincuttfepib^nijcmmodico ^roai ^
do{vtbi.3ftb*.Ii.jCvi|.)^m Oia»fro coloqnrida
xoie Otctmr mrbida aicrandrina aliquando ttt
jicnimr foia i taceft morafera % venctiofs. fi/
cutberba qtteoidffqttillatleft ccpa nwrina^
0ed quado <um mulris inucmf. no itag oitt
ma eftnodu3.b3bet3tttC5 mcduilam/comcc^
atqj fcmen.S&edull3 oprimacft in mcdidmi
Jocmcn fccundario.fed co;rctnulliu8 vcl mo
•dke eft vuraris. vnde tlia meduUa eft laudabt
U's cnie eft alba imi fcmtna benefunt infetta^
lUa autcm parum artendcda quecu concurirar
mulrafoHacfuntlucrquancIo ocfaahpulucri
Digitized by
Google
fot arbotfbtts et platia
Smr.timtetb&betbiKolueriQimfumen
diexmatimdwe'zt>mide&i't penetranducit
fcefubftannefubctwateflcgmapurgac:me>
l3nau'am.wdebtd'mrvatacantaqoorfdf3
nam reb:e?qo3ranam/fimodobebtto patie
ribus offeraf.boIo:ibenriu5 fubuenit.Iumb:i
cosideftlongosslumbricos vcrmes venrrfs
epdudir.verme8 aurium putuis eiUB intetficit
fpIeniS i cpans feuridam aperir/ft fuccus etuf
cumfcntcuto^pihctur^cius becocrio emo;ot>
das tdeft fangttints vnmas 3peric?meftraa,p
cocact eduacbas ? altae mutcas turtuces t>5
^tbtatbiafco.tpfatea.tcnampItV ,
fee£roco<
ftoats be quo b: ettf 3.titjf .? tretn
c t^o,becberbaabvrbecorintbio
ficeft oicra vbi marime abundat (
vtbirit 3Kido.li.rojp)et bcrba ea
flote fuo fic eft btca.£>ed fios in qno eft porif
fima vutusfaocrum biaf.? eft oprimum quan
do eftrccens odorfs /boni/longum/paru/al/
bum/intecjrum/ncc0 in'r>agmenta comtnuat/
tn fpirarione bonu/r cum atpttur infidtJ? rin
gttmanum ? Icnitereft acutum.fibutufmodt »
foentvems cognofaf qttado 3dutceramr.aut
odmtjcco crocofmaginan caufa agendi ponde/
ris.aurcaTpuma orgenri cricaaddttur. (cd,p/
ditur (i puluemlenni inucnimr/ ? (i decocmm
ab odo:e,pprfo immumrvzbtdturffocomagi
nafupcrftuitas quereltnquifejc aromacbuf e%
quib^crocett ftt vn^aen» (bumfq>3Jft.Seai
dum biafco*verobue funtfperies crori. oiten/
fis bfctus ab o:to in quonafriruf ? oaentalia
otoco vbicrefdtftc voatur.seftifte nobilio:
§ o;tenfis uecapponiturin vomiriuis mcdici
nis.^duatautem flotem purpurcti. capritbs
bens ad modu^ vtole* in cuius medio trcs vel
qttamoiftozes^pduar.eltgendi funt fubrufi/
velcmntno rurufubatbidi v>cro funt abiriendi
pcrbeee^ annos poffuntfern3ri» ififteroa^a
lidum i dccatti inprimolgradu. ? in fuis qita
titaribtts temperani ? ideo eftfonfomrisum;
tmdecontrabebititate^ ftomaebi? befectum
co:dis mttttU5paletrubo:em oculom* erfan>
gutnevetmamlOoltic/fimtu cttrofts? tutet
to otit ocuus apponaEbucufc^ bia.? ptatea»'.
^lna^.n.^ppaetat^ 05 aocus q; in fou>s g to
tumb^emercctnetvtro:cnecbeponitiUuqtta
atnak& rrigus tntenda£ jj n eftate t»ero beftci
untdus folia penit? ? marcefcuc.* poftmedttt
aummntt ttepffefait/? mcfio:es etus th tenut
fttpice eretit *<p:tttnpttc.0iciit aut oi.ari.ltb;
pcgctabilttt.croco8 65 magna puenienria ? (i
mUimdmea^cepa? afcolomatn radice/ Oi^
' fert m abuM($ qm cepa fitteradtjfcwd eftcon
rinuerarius ? no fadtfemen ficurafcotoma (5
eria eft tom fo etus femenrina in radice % oins
mm^cecrod funtmacrct no reapiutfaniceeiuf
o:ri ab vua gte cepe fue ficut :acadit i afcoloia
itbomefticacepa.fed indpiut mnicecrod ato
ds germinarionu vena^ceputap.'zboceftt?<p
p:io crod(vt oi.ari.l>3betautcepa crodradi
ces C3pitt3res qbus adberctterre'? attrabit u>
binutrimettttt.vtttlitt5 ^attitt t bmotWqnce
pacrorieftgroflaiiammatura indptt biuidt
^ mumpltcari in capita multa^pprias cmucaf
? radtces babenriai: e^fingulis acfdtplant3*
^cquo p5q>metuscapitefeo radtceeft eius
vtrtus fetniariua/queeft fuimulttpttcariu ajz
fuefpedetpfematiua.0uodaocu plufiquide
ti.jy.cfl:.comatdat.croco tnqutt cum mclleno
- fotuutneccum aiiquo butcu faritime aut cu vt>
noatit cti aqua vttliflunit^ eft w medtdna. be
ftrutrin.omes inflariones 1 ooto:es oculo:ttm>
marime ft CU5 vmo fueritmiicm/peao:iftoma>
cbo ?cp3rifummevatee.queffocttpuus btbe
rir/cbaetate^ crapulam no incumt.co;onc auc
eceofsaereftftucebuetariuec gmtttut botcm
inebrieari.fomnu racicz ftimutat vencr^.floa
etus ttlims tgni fscrofubueni^becroco fu vn
guenttt dcntui t crocett quod grcd crocomago
«>oant^v3la:?ff3fufmftonesoculo^:eftop
ttmu5 qtyguftam banes innaw fsiiua. vlcaa
captris purg3Cfo;3inin3?ii)fi3rione8 fedar»
ferpetum % arane^ni mo;fns ^ifco;pioutt pun
cturas curacbuatfcp pliuius»
be£epa.
«6p3 velcepeeftberba' cui^ vtsto
c taeftinradice^infcmine.-iideoftc
cepc voacur(vrOt.3Jfido.)q;nc»
b^ nifiaput.^c cepe 0i.3ri.lt.Dept3n.cepe in
quic73fcotoni3 raaacbis fona.? b5 cepe m pi
tem in quo fari t (cmen.? b$ radtce^ pturib? cu
ntas vcftic^^^fubradiceb^alias radices qfi
captlt3res/qutb^ ttumf groffa rsdicad torant
berba bum^:lcranfmitat radiatis.primo atit
anno no .pndtin radtcc/fedtn femdosp^fe*
mtriac Simtliter nccfemen an fcc»m snnii fa,
cerecofoetticnecfaacfemein folliculo ftcutalti
um tquedem 3lt3/fedin fummttaccfttptns fe
menfuper quofda pediculo8.i.pedes j^uob fe
DtlacacSpcs attccepecft buptecf.bomeftio-
•jfilueftris queantnaab arifto.nucupsEam
na autcepa fto^s bj albos verfus celo 1 wti
desquodamodot»erfu6 taraftatts ccp3 vj
pcr3apoftem3.*D3bet3ttccep3 bon^taftt/
piceoaoo^fmenocto?ficotrenou3tfolt3ta
% radtccs (vt M w p;cd«,^) »c&m bta»
Digitized by
Google
Zfosr hvii
busjJ&aiitvifofeiMgidemmreimanmc
illud quod eft obiongtt ttfam magis^p roam
dmtvz magts rafum $ atbum ? magis ficcuj
§ recme*<z magis aiidtt g? cocrum. comeftttnt
fammu roUit.o:t8 fetotem bimimrft. ventrem
inojtt&abos condit fttcc? ems m metle caltgi>
nem omIo:a^etcrgit.fuGrf> etus lirargids fub
uentJtaurtbus culaaemulieris mftiilaruseraf
Dolo^mfeoare cofueutt.come(mm temggte^p
utcoucnit vifcofos bumotes incidit.02a vcna
nim3gtt.vnnam ? meHrua^ttocat. venenuj
eductf. mwfus rabidi came erringuic. ? ?alqo
venenous mojftbtts fuccurrit s reftftit. cutc da
rineat i po:os apent.? ideo fudozem ^puocat
sedudt.? comefttt auduttvnibil nutrimemm
t»2m'mbtttt.coleriae obeft.ffegm3tias contte
m't.firim factt.t'nr7afionem gigntr. i acumine
foocaputDcuntarqj kdiz.* nimis comelru alt
quando mantam ideftinfania^induat'?. terrt
bilia fomnia videre fatitlpzccipue (i ab ejredrt
bus egrttudinem comef}umerit.bcrimas foto'
odo^e^pttocat.^ vifum iedit(bucufq5 bia.^e
cepa 3tttbia'rptai.r£crvtj.cepe apud grecof
multa funtgatera.* ds omtbus eft odo: lacri
mofu8.?eft opttmum qb"eft rotundiffinur^ *
acrius efr rufum cp cmdidnm tcrudu # cocttt
ferimr^plantaf.fedquado feminafante ams
fequoemnofaric femen/fquadofaritcoso/
pitur ipfum aput.pnde er cosupriooe iacri (e
minis gignif tpfurn caput^^pductiofemmis
capiRs:eftco::uprfo.vuteaotferf femcn cepef
foloterrefoffoberbaram altaruj radtdbus cj:
tirpatis.femeneuis ntgrefceremripiens merif
antecp totsitter mamrefcar. radices oprimeitt
paieis coferuantur.? ticet cotmgat capita inue
terari aqoa faife 7 tepidz (ant capita inringen
da^imeffiaun?bmmmia7efuimehb:3*itrt
ficos ad feminandtt velad plantandum funt
vtmb:3.mulricriam czpita cepamm ficttttal
hommfttfpatdutinrumo fup:a ignemy^fic
ne gamittentcofemanf qb* (epc e/ya terram fa
cere cermm eft.ficut 1 allra nifip amfiatf caoea
mr.gdemlib.t3cc.v9. Cepefilueftresnofuttt
laptde ne$ mulmm comembties/funr ramett
mutmmedtanales.ipfoenimolfacm catigini
denf.magis aut^ncrione^puoaritorisvlcera
fanant. motfus canmos cd mcUe 1 vino curar
morfrbus eriam ferpentum obuiant.auncuU
rum fomtttTgrauitatem emudanr.cum adtpe
anfermo mtcum metlelumboaun bolo;es lit
Bant.buatfc^^Iinms*
keCepeamric*
^ecanmttm otaTfqtttUarimte/
C ftirariuitt3mafe.vnde:3platea.ce
p3marinaappeitaf.feperituraote
jttan do<£ fofa ^mnc mottifera ac vcnenofa e
Tt mceusreapiamr/nift eius venenoftras rcp
mamr.SoIentaut folemitani eam btuidereitt
plures partesZ-r plantare in ottis! ftgiUarim %
tta reprittmt vatenumeitts.rep:imimr autem
mattoaft tri t?ino 1 oleo aliquanmltt bimittaf
^ftem medtdnis apponamr.^ebetaot fcindt
tftacepa t ittterioja -r ejtteriotaabiay qt erteri
orafuntmotriferaptettimiacalidttate/^inte^
rioiap^emmiaficarate/fedmediafunttempa
f4«mulmm cotmettitmecudiris*
^e£ttcttmere♦,
SIcumer.rfs.C!ttedam eftberbabe
c qtt3btat3fidoai.3tvq.Cocome^
res funtbicri/eocj> interdum fom
amarienributcee ttafd perbtl?aif
^lacri meltico eotri femat infundamr.^iafco*
mtbicit cucumeris namrafrgida reperimrve^
trem foluit.(lom3cbo3ccontodaf quibus am^
mus benatfucauritetia odotcfblia eius tcm
vulneribus medenf qucimpfientleanu^moz
fus.femen eius trtmm cum vtoo bulct/ 1 po/
mibamiit/veftamtuuatlabotatttem.Sc^m
pImi.atttem.ttb.!cr.c.^.t.ig.cummerefto:tett
fis^fttoemts cnine radijceft magis grofla et
alba/ercuius fucco fttelevmariumquodene/
ceffatium i» pluribus medianis»
^e£ocurbttgl*'
©curbftafctfm^itdo.nomett eft
t grcaim/mmsorigolarintsemcer
ta.tfius genej^funtmoIta(vtt3ti.
0tt 3ftdo.U'.^./^t bwdem plini.^3tttctt^
curbita alta bomeftia *o:tenus/ ali3 uero ftl
tteftris.^omeftic3 vero iramostfolta pmter
^flageUa 3d modum vmee febiffundifx^ut
bufc&m ligsmctttts fecooertttftdtt vinsh bj
cipofda flotes albidos qttci emittit porimme.
coo3 noctej fine appocUarfonefltotere pot.fed
ffucms eitts vir ptoftdt/tmmo beftatvelpu/
trefat/quando ad modti vineea terrano erigt
tnrz lignis 1 virgttlts no» fuftetttaom £ft au
tero cueurb«3 fecundttm pt3te3. frigide!'? btt/
midecomplertonis ? in qualifitttbus temga/
te.inc3lidisrcgiomb^ pdpueutuemtmms fe
rntna in terr3^>iea3berba.paeante3equap:o
■ducuf flozes % fandefttta? pleniffie % medoUs*
Digitized by
Google
fat arboitjbus etpiatte
ams co^pitmo cftmoIuftTedqoando gue
nttadmaturitatem admodu^ Itguiindurefdt
rracfttseiosquado notmfunccottatiuntdbis
sfemina memdnts^untattr/emia eius oui
rcti'a70tuiftua<ppKrfucfub{bjmc fubttltt»
tein.-iidea valcntcontra ©paatonccpatis % rc
num ac^cficc.-acurupaitmnb^ajcuibta eUa
nlfats ribas cft in inedtritta.Tiam maccriam i
ftrmtiade purgatg vnnam laliquamtum o
lo:emi,cpdmitaucrattc6fo2t3t.fcmma eius
poftmatuntatem coUiguutv' abluumr/i ad fo
lem bcficanf/nc^ptcr bumiditatcm fupfiua
co»umpanf m loco ficco p mcnnium rcferuan
tttr(bucufcp pUtea. ) &&m puht.aot ma? ax
curbice valetcotra facrum ignem sramo:eoa
loajm/mirigat oob:cm aurtum fi tepidtttn U
mitamr/femen cins trimm in puluerc vei thfg
fum replet cauata vuutera/rinis comris valet
cotracobn%ram.^idtautcm adbuc pli.lib.
^c.tirj|.^ftcucttrbitaftluemt8Oi^taU0grof
fiwdmmhafcensinfarofts lods/touusfucc^
ftomacbo % viferibus mulmm^pddtrenum 1
lumbo^paratiftfubuenit/meduUaeius cum
obunrbto i fale Oolo:e oehum tolltt, fuc^etuf
cum acetoCalefaa? mobilcs Oentes hftiu caro
etus fmefcmtnedauispedum.i. apoftcmari/
busfttccurr itvnnum cuco femeractum oculo#
mmmtpetustolu^foliactustritatcocta vttl
neribus fubueotttt. femcn d> potamm cum vi
«o veneno vindt.comedtho oebetqitnflano
»es faric £Jt autcucurbita argeftis 0m 3 nt?»
Itb.jcvtntdem q^colpquinddaberbamulmm
amara qucadmodttm marbttc.verftts terram
tenditbabensfoliacjrautsodous/vtcucurbt
ta.? frucm romndnm factt ftcut cucumer vfua
lis(vtoiat3fido.ibidem.0tjcrcfuputfna
turacoloqaumdv
&e£eltdoma*
,st ^lidoniaeftbemahoceosbabes
> c flo^esatcprractumaoceotangen*
f dsman^tnnngcns^tcOictaleo^
tnadttentabyrattdinu vide£erttperevclflc:e
it(vtOmt3ftdo.U'.rvr^
do oiofladnc(^fttbbtt3ftdo.}velotdt*cdt>
cbntaqipttlusbjru^mumfiocttUledentVma
crcs tlUserbacberbamcdican^Km.cnarect
tat1Slimus.$ fttuo celidonieocutf bvrandt/
uum eruafttte left ad ftamm pafttnttreuermnf
Blias fiqttidcm bjhombiles vHtutes. b$ em
Jrirtutem oiflbiuendi. attrabendi. pfttmcude.
Vtoi.ota.^olo;cmOcntittmtttgaLaptttpttr/
gat/mcnftroa.pttocat/^mamcej mudat/fiftu
la W % cancm curacPm pii.oia.? piatca;
^ci^nraurca»*
'*'■■- ^ntameaeftfrerbaamantftma/a
C ltcU/tftcainccraogradu.'tideo
fdcerceeft«oawvt0td^3fio\q*
acbtroncccntaurcaetus vtrttts pnmims eftm
umm.vtOtaridemU'.jtvti?. £ftantonpler.u
mattt-rmmo^rimaquedemaiozesbabct
ramufcoloo tflo:cs teftmaioris emcadeqtta
mtno:(vtbtcifipIatea.) £tibidet>tdtpftan»
$ radtr maioris aUdattt % ficath (ccndo gra
do/t babctquandam amarimdihem cum out
cedincct tdeo babet virwtem angiurmandu
*er Jamaricudthe bab^jvim biureriam ? outtV
ftuamrplos valentflo:cs ? foUainmedionaZ
§ aUa quefttntin ea.Oolo:em ent vems fedat
vifum dannat /* renes t fplcne ocopitat/pa
raUTtm curat/vcrmcs venms cum mcUc ncor*
vuutcra raclir eius confolidacvc Otac otafco*
puhUpiatea*
^c^apbiro;
^pbtrus grccc laumo bfdtiattnc
6 vtbidt3fido.Ub.rvr|.'3fcftl3uru»
a vcrbo laudio Oicta»{attricnrht ra>
mtstfottjscuntlaudibusvtcro^
bpitacozonabantVr ideo aput annquos tau
deavoabamr.fedpoftfubtata.d. i fub:oga
ta.r.launts eft oicttUaitquodamOicebafme*
diotes/qucttttncmcridics folctbicit (vt Otdt
^ftdoObancarbotevoantgrcdoapbireVeo
$ nunf Ocp onat viridttatem. b^emc cnim vt
retteftatct idcomdcviao:es ponmmeco/
ronanf(wt>tdt3ftdo.)'tfubdtt.T>ecfota3W
boia vuigo crcdtmrmtmmc fubliman. vndc
rttttappoUmip:imir?pfecrata.beqoidtm3/
gifter in btftonafup, ilmdva^u$ pfuuutifaac
tmm.i5mc.jcrv.1^ebccaerdmo:egatdttq8
Viderat in peuntib^ fpcm latm qua mpode ot
amtcapittfttppofttitt ramtsberbeque agn»
caftusoiafinmbttit.vt viftones pems vicjer^
sfanafttas no fennrec.^elauro fiquidem oi
dtpU.U.rvt.c.m.Uttrastrittpbts.pptteoedt
camrquegranfltmaeftoomibus cefara^ anp
ponnttcuq: bomos ado:nat. £tfuntouo gc
netaettt0.f.»c4>b!C3t ctpua. "^auro oepbia
belpbts pumo co:ott3ttfttntmapbantC8. £i
p:ia vero romampumo mos co:on3b3t.mo^
do atttmtUtcfuntlauro^fpes/fedouTemnttti
viro^tmagnttumncnUo^tumttitudic bac
ara.^atttarbo:mult{pUdfpeaei'ienumc
fatpli.tttj.fpes arbons dttfde/mterqs pontt
Sdamfpcmteuricjoidtmiircjmagno itout*
appolUniOdpbicoOedicata.Tto tcil^taunfc
ratoomib^ <rifatmalmlmtem3etmt3.Unc3t
lauripiwa uofotcbatapopttooarcmfaitta»
Digitized by
Google
XVII
tttdeo*qoia bfwnfewdebattircouentrt bono
hT>ii9bott6zemi^^«toaftliie^Uca)at
laiirum polttrfin Vwtts/illictris etpjopbanif
quia^JopiierpwpWan^ rittmina fuper alt$
■K:pomb*»^ffeiw^"^e^atoittn riberius
ceto wnaittetourum tn capue folirus eraf ferre
fiojtf^t(»nttiarulmt'ntt metus ^ftarrateria
pfi :.mira rem lq> eum auguftus federetin qtto
j>am o:to lujctabrufilla augufla oetedtaquila
oealto gaUtnam miWcandous itiefam ingrev
mium xfaris .tmuftcfc galltria lauritun ramfi
m roftro fuo onuftum bacds mulns .galuria^
a fobole tunerut arofptces bbferuanV? baccas
laureas feminari i cum Otugeria cuftodfri /ej
qmbus^zouenitfiwamumpbatts cuius po/
fteacefarlaurumfn mariu tamictcoKmam iri
capite gefftt .ac Deinde auj cefares eodem mo4
Oo eceadeftlua poftobfentum triupbu/opoi
tait coronari (bucufcp plinios )&e laurO ftcjde
addttbiafco *$ eitarboz elegaria fosmcetmai
gttearomatidtaris acmire emJcarietvtrrriris»
Ham rbiiaems vmdiaquemultum odoafcra
funtficontundantur mtrigant*fan^ntpuctu
ram apuj Vefparum / <i orrme rUmo*efpergut
li&osjt veftes eu qmbus ponunmr afcneis i
valttibtts cuftodiunt* a corrofione tutos reoV
Ount /fruttuslauri oicunmr bacce lauri /tfot
grahaewerPnicjravel fobmfa/interius alba
^pncmofa/infi^ra fperica /incomplejcione
caltda Tficca fnfecudo gradu fubniebabent
fttbftanriam.t bobent wrmtcmOepurandi/co
rbaandi .?tn mutris ponunmrvtmtcrmediaV
nts er qutVfttolcu p:eafum quod valetcoi*
tra muttas ? popue frtgtdas paffiocs^
l&ebiptanoi; • *
Jptanus eft berba mceuaria&s ot
h tus raOt>marimeconuenit medicf
nta.T bebetems fubftantta effefo
lida no perrbiara/qoecttm frangtf
nopuloerijamrvirfute bj OtrToIuedi/attrabe
dt venennm/? cofttmendupnde valetcotra v«
natofos mozras/? fugpofita vutnera ? pota/
tafvtOtcutoia.-tplateaOcttjpattcia additis
fcieitm multis babere vfmirem nriace/meTrru*
umpuocat/tcduatfcajdinas/tfemm mov
tuum ejriudtt/epilenrids n paraluids atj fuc
co rutefttbuemt(vtOuOia*) fcebac berbaOu
pUnuU.rrv.apir).certte tnciuttoiptanttm prio
miniftrauercnam eiusberba comeduntMfc
alius pariant/? fifagitris fuenntlefeoiprana
quemnt,Quecomedenrcs ferra etctttiatin vol/
*nereoereUctom.3de5 Oiatbatoeme^mc;
7a^mb:o^eft)ofttoivbt toqmTbe bmarfe cer '
uoutm.becberba fecuridtsm pltriucrefdripld
ribosTocts.fed tila mitttts eft iaudabtus que
crcfcit iriagns ptricjuiorib* ftitedafTt8.queaU
temicreicit mtocts afperis vei ficcis melioteft
tttius rritnima pomo guftata acceridttos. fyi
otatgfiuu'.]^ eft mons
creteerquo biptanus nomeaccepir» rhde vir
gtuV£ema ptttnerataTalmS ^agratOtptanttm
qtterit. £anteenim vtrtus eft vtferruaco:po#
leetcttriautmdeTeius pabulo fere pcuffeeia
untfagittas coa2imberenre8.bancqutdaptt>
legium maris pocant/q: babet tela eiciedt bei
iicapoteftatem. vtoicft Jfido»
^ebragunria*
T.aguntia eft berba ftc btcta eo $
b bafta eios i n modum colubu' ma
mlis fttrefgfa fimititttdincm tim>
tamr vtpere pei braconts.vel quta
berbam Tpfam vipere ttment(tvtOu 3fido.tr»
jcvr;.) becamulns ferpentaria V& colubmta
nocupatur.llamrltoienibabetpurpurett^yof
utfttm/t agtum ftcotbs fcrpenris/ oe au^ me
dto pcedit qttaft Itngoa ferpetca acuta/ nigra
«rotttttda.'* in medio rlons tpftus fttrgitqua
itcaput/fcminecjroffo t romndo/^pnusvtritf
banderurttm efnaturquando tnapttmamre
fcercberbaifta ftn Oia*magneeftefrtcaae t^
tutts.namraditeiu6 cjcftWtat puluenfataal
aquarofacea faaem darincat^ coto;atcum fa
pone gallico fiftulam fanatmtmdat/t Oeftccat
1 0B etus itaoilatatvtos fraaum vd putrefa
cmm ejctrabiciueaucttm aceto ? calce viua can/
crum curat>foIium eius in vino Oecoctum apo
ftemata maturat/fuccus eitts audimm et frigi
dacaufa lefum fattat/i?ifum darmcar/meftrua
ipuocat/emozoides ideft infcnbjes venas fan
guineflttentes confumifjOeficcat/fttcctts eiuf
tttteritts fumpms abbtfuj ,puocat/odo:efuo
ferpentes fugat/non enim ledimr co*pus a^er
penobus/ft cum etufdem berbe fucco tunouj
fuerit aut imtmm.bucufc^ oia.7 pla*
x
^ebraganto*
*Raganmmfecuttdom ptareariuj
b ^auicen.eftgummicuiufdajarbo
riscuius bumotveiactioecaloris
vdconfiricrionemgiditaris natn>
rans indurefat/cuius fpeaes eftnripier. nam
eft aibom purum *♦ clorum.cnllud meltos euv
Digitized by
Google
t&tafootibns aptttit
dletiifabmfamrdmnaciuodno&dcobQi
num ftctjtalbtt7mimbiiterre adm;jrttt eft. q^
atott^pttemtfnmdismedtanis fubmm^?
omntt ocbc^potiftn alid j8.B.]:UanHos ferua
ri pot virtttte babmnrrigidattdi/bumectandt
i modincartdi er fhgiditate ? bumiditate con
gturinadi ejcfna gttmmofitate.v>aletptra via3
peaoris in decruanjs i ftrupts.nam pecr? ftc
Cttbttmectacbamo^perdjm reftaurat/mffun:
fedat/fcuTuram labiottt t o:is viccrarione con
glurinac atq> fanac/faae mttdificat ? beaibat
attbericos iuuat/contrabifteiuenam pwdeflv
vtbiaturinpla»
&ecbeno*
DBenus eft tfmtaetbtbptctt coloje
e babes nicmi tacmm leue/ bumm/
plann % ponderofum. jvnde^pter
po:op compacrione^pofita m aq
(rarimTttbmerguTatcjj peritfundtt. vt bidf in \i
b;o vegetabtlttt»'.£ft antguftu ftipriatj % mot
dar/qc> igni appofitum arius rapit igrte t fua
uem fumu emitrit/'? odo;e.in coricula pfncan*
mntm oitditcoloiej.virmte babetpurgariuaj
•jpfojtatiuam.ideocolltrijs vriliter abibef(#
cutDi.pli.^Oiafco.)^eebenoeriaait'5ftdo»
ltb.rwj.eben? inquit in india crefat i in etbio
pia qtu cefus otu indurefdt itt lapide.cutus tt
gttu nigni *co;te*leitis vtlauri.mdictt macu/
lofum dte vantt.fedmeliuscib"trinuUo macu
tofum.fed nignteft^ene. ©oletautpoiti iu^
jnacrepundta vtinfante vifunigrano tererant
vtoiat^fido.? virgilius.ebentt pmeudatptf
m'.lib.rij.c.v.0icen8 ebenueflc, arbo;em auro
pgabilem.ideo etbiopes folebattt ebetm otm
auro % cbovc offerre imgarottb? p mbttto. vii
* regina faba tegtf talta ttgua Oediffe fatomo/
m#qttarw *&egum,ui)* .
;■'■ fceedera*
/" &eraabberMoeftbtcta.vtbt.3fi
* do. eo m arboabtts adbereat vd
Otatur ab bedo/q; fumpta in abn
acap:i« ilacmulripliatvnb" nutii
ttttfl*rbedi.raditetu8 Ouriffimagfo;at. frigtS
eftnamre* nigtda indicateffe terra vbiaefat
virovcmomferoamo gditfoliaqueoiu virec
amari % ftipici eft fapo;t8.bedere arit fm pli.tt
b:o.!wi..aja^fttttCDuefpe8X alba * ntgra
f.mafctilu8 ?femina.3kafatlu8 eft maio:<n
foltjs Ouri©;* pinguio:»bedera vcro5 atba fru
ctum babetatbttj.'? nigra nigrit. Joolent aute
p oete cctouarifoltjs bedcu triftgmi vtuaas t
gem)' ? fubti u'8.ct: bcdera femgvtrct (inrihto
bedera co:ouari incedebanriUi qtti faats libcf
ripatris.i.bacbi unniftrabat. vndebec arbot-
beo vmifacratafuit.fttr-tmarri.vn -raUcran/
dermagnos fuos mfliccs Oecotauitbcdera qn
^eindiarnupbauit.vtbtatidcplini.crntploit
ben patris qui galeas fuomrirfo bcdcre adoj
nauit.«i6t autatbo; vt biatidcm.mulat^ m al
tum feeittcitdcs/cp otu iuuenic arbo^vct mu^
perqueferpat,radicof3fcttramofababc8 b»
cbia i bacas quafdd (cd amaras. cuius vm/
b»a eft noaaa t fatis ittm:'cafrigo;i7 fcrpcntH
granffma mmpcs muros-zfcpulcbr3.vn mip
eftaj>babentnbono:ca vetcribus facritpdic
ca.folia babet mtetafa % anguloia.grauil' odo<
ris tplana/fcdatnara/ fub quo:d vmb:a'ta#
tattvcmic8»3tcniaptom'ccfunoquaiTo.ntt>.
ra .pdttur faccre namra bcicdc ad esptanda vt
na.nam fi ftac vas cc ligno euts vma canffiue
ret aqua (i qua mitca ruentrcmanerc certttj e
buotfcp pit'nm6.)©ecundu Otafcoridetnaute
bedcraquauis fttamara/vttlts tatncneftme^
dtaite .nam vin? ei incft fttpuca % conftricnua
i ideo btffcnterijs medet.fuccus etuf i\\ nanb^
inlnllams/caputpurgat % bolo;andus mm>
gar.fucat8 dus cum oico tcpidtts / aurib^int
miffus/cotra furditatc moat»3Km idi bedcr*
et cotrarijs cft compofita» i ideo in caufis con
trarijs operamr.^pptcr quod virmte^ babj ma
wrariuam/attracauam/ntttdiftcariuam/tmi/
rigariuam.t apponi fcpius foictetus foiia ad
coouras.dus guntmi omerricum cft % oiffoltt
tittum.valetcontra atcttlum.cius fottjs num>
ms bircus fanguinem babet acurioiem. t ad
frangendtimcalculumin renibus i ucftcafoi/
no:em.^ft atttem qucdam fpeacs bcrede fuc»
eutusfoliaadtt ros^ inutfcamrac inlado/
tmm commutamr.auus virtus magna a me/
dias cxpcntanmm fumufems menftma pio
uocatt eduat/fcmndmas ctpctlit/reuma com
pefcic/caput t fenfus confo ?tat/rofficntcs iu/
nat/tflurum ventrisfedat.tm mutos mcdict
nis adbibef tttliter.vtoi.ota*
^ectitropio.
2!ttropmm cft betba ftcbtctaeocj
e folm'riodhuoflo:eat.vt:quiafoUs
moribus folia arcumaca concmt
^lnde alarints fclfequium appcllamr(vtt>u
Jftdo.tib.tvitj.Jnamfolcoriatrc flotcs fuoa
apent/? cum fot occubucrit/ttcmm fe rccludit
% bec vcmtcaria otamr/co q? erangat verruaf
1 abftcrgat/fme potet fiuccatapiafmcwr»Cvc
Digitized by
Google
XVII
hirii%ttfo.Yeca&m$6tpim& fotfeqttttttrt
folis fponfa ofdatr.? eft berba fiigfda $ biimt
datnfcddogmdu/coms fucajs bibri?/vale€
cptra venenttm fumpttt wterms. valer erta* c5
m mcifism cammjm 1 venmofttm/fttrita fog
iMlttttsporjamr/cooacatefacriotjemepaoaT -
epilaconemmulnimuartvalet.
&e48ebo:o.
&bom8{vtbiat3ftdo*}abele>
t bozonHnoftcbtaturvbiplttrimtt
gigtHajr^bttttcmmant vcratmjbt
omt»co d> fumpmm metem mota$
mtanfcatemrectodf/caias ouo funr4;enera.f»
atbum ? nigrum alb* btctnir elebotus/q: radi
ccs bab^ albas/t albos sflegmaricos bumo
tes purgat.nigcr vero nigras radices baber/*
nigiosbutuotfs.f.melancolicos purgat fiue
mundaL^aQtfecttttdumDta.^altos aucto
res berba molttt vioienta mpirtnte^redpien/
da medianaluer CU5 cauf£la.mulrij enim ledtt
cctto iHterMdtQttado fndifo-etealfquib? adbC
bemr.valet tameu paa multos mo:bos/fi be
btto erbibemr modo( vtbi. oia.q: cittartattaf
feb :es folwt/vermes in auribus 1 alias inter
ftot/ eptleoas 1 Utargicis fubuenit/ otus pul
uts ft cum pane mifceafo a muribus comedaf
mures inteifiat{vtotat biaietettam plateari)
3nteromes aotboms berbe bttasfpes meu>
oiefteleboms albus^eftcatide 1 ficce coplc
tfoms in temo gradit 1 aefatittlods monta/
nis ? bumidis 7 babetfolia fimilia-plaragmt
fedlongiotamrmeacutioia'? ftipitcm vm?
eubiri ftue magis.cume radiplapt multutn fu
peritts^infenus.t nunqttambebemus elcbo
ro vtt/ttiftmatcriafttcritotgelta priuf ?p:epa
rata.? umcetta ol caurcla.'? tdeo Jpoaas bu
fiuelis eiebomm bttceremooe cojptts/tte*f*
fumens elebomm femg boaniat.?babet vir/
mtem refolttendi bumidtt in ventofitatem. v»
dcfequtf fuffocaob fpiritutt? mojs(vtbi, t>i*
fco.tfpla.fjgeboajs atttnigermttUumperic»
lofiojeuw
fce0ula. •
fimla qttedam arbo: eft que a mc
c dias calida biatur in tertio gradu
atx^ ftcca{ vtbi.oia. } ctiius radtlc
" matfmevaletinmediants/cuius
multe fttntfpeaes^aiam eirtus nuceft iti la/
ctetin bumo:e/nuncm fcmine nuncin radicc
wde biarur. Xscauabula parat capuria
femtne gaudeL £kU radicis cotrice p:eftac
opem.^letttmefulaberbaplana babensfo
ua ? mpta emrtrit lacreum bumo:emqui qm>
toeftvtceraaiitts^caniie fittecutis co«oft>
jjtts.n^gm^ttcos pttr^tbttmotts.ettam oafe
bidropicts talrjs pariertribus eic bumo^ fw
mattco varias pafltones.
l^icaetl bcrba alba bomefttaalt
e qtiando ftftteftris calida tbunu^
da biuretica a apertft03.rcnes con
foctat/paratiftmcttrat/vrinam p:o
ttocat/veCtcaj trenes porgat/vmlfs efti» cibo
smmedtcma/ftojeseiasapee biugtjnttfre
qocnmnt.vt bicit plinttts*
^c^oula. ..
©nta eft berba cttujs manerief dl
c ^upley.falicetQjmlanatcapana.
qttemaiojiseft entcaaeinradice*
na radtlcbebetcoUigi ip:inctpioeftto «tnfo
ice)rftcari/neefbomiditatecontmtpaf.v^
tembabctiemendi/mttdiftcsudi/'? ncmos co
fojtandi/? vifcofam bttmiditatemcofumendt
valetmirabiliter in frigidz tam cotra mtlim <i
fyttalium memb:0JU5 ftigidos pafltones^a
de fcripmm eftih marco.icuttla campa»a redV
dttp:eco:diafana»
^cepttbuno/
^itbtmum eftfiostlJtmtque eber
c bami?totavtrt?mflo:eeft.na5fo
lus fios pomfin medicinis(nt>u
bta.p&?pla.}virmtem b5 ptjrgandiftegma
ttcas vei melancolicas palfiones. ^nde vslec
cotraquarfanaf tctia^ jquotidianas accellto
neavaletettamPmcon&n.cotra ftranguriaj
1 btfnculratem vrinadt ^riam corra fp lenis^
cpaosopilatiottein.
^ccbnlo^
36tttttseft fmct? ffoeberbat folqs
't ^inftipitefambucoqttidearbott
fimtlima.mi9mdicis co:ticesfrott
dcs a flo:es futjtvriles m mediaua. 65 eriam
fm bia.t plnvittutem btiToIoeditcofumettdt
groiTom flegma * vifcoftt.©n9fuc^ebuti va
letcoffaarterica^traooe^nemo^ manuoat
cp pedo»V5 «ia pu*3 Ieocoflegmantia.f. bidro
piff5 cr. flegmaricaca ato> fiigida ftoe alba. V5
ctiaptrammo^s/? coUecttoes irtrcrajtaneas
vbtcua> itt co^e colttganfl^fcm V5 mattmep
pcuffiones co:m's atoj caras/ftpaties in etus
becocrioe frequetius fotteaf.nam"bolo:e mittt
gat/mmo:e fedatMrmte^ robur nemts 1 ixm
mrif oiTium admimftrat.odowqttide eft ebul^
berbaferida ? fapo:emin^grata/fedin virm
te^efftcaaa:ab anti^s mcdids oprima admc
dicando eft apud peteres iudicm* vt tiicitpfy
nius biafcowdes 1 platea.
.^eftco» , . . .
Digitized by
Google
£>e arbdiibus etplantis
3ms d! arbo: a feaindttarebttfi
• f alijs aum arbo:ibus fecudto: eft
tiam cer quaterc& g fmgulos anos
ftuccum gignitacqj alcero mature
fcenteotitur aicer fhturu jjicus autem egypcia
recundto: ferrar.cttius Ugnd tn aqus mifit^ ttf
co mergit a cum in limo aliquadiu iacuerit/oe
tnde mfugficiej furfum-deu3f.vcrfa vicefnacu
rcqm madefactum bebuit bumo:is podere re
ftdcre. £empo:e vero p:etago:e/ alebanf ftcu
bus galace antccp idem ad eos amis vfu que
forao:eftabu6tt3nftultflec afenfous aatin
tibo fumpteftcus rugas eo:um Otftotdere fct
runtVtauros quoc&fcrocifltmos adftdarbouf
colligatos &tcuntrepaitemafuefcere.hcu8 auc
cumfdam arbo:is remedio que oidtur apuft
eu8(vtafl*erunt)fecundaf( bucufqi ^fido.U»
tvg.cvtj.)£eajdum 3rifto.Ub.vegct3biltuin
bumo:co«ict8 atboas quieftquaft fanguis t
aimalibus/m qutbufda eft lacceus. vt m ficu
tin mo:o.fednalacbabavim coaguliad fa
oendas cafeos ficutftos ordiafeaUs.^ftau
tcm etu8 bumo: muta! vnauofus.? tdeo ftaif
eft multe fecundit3ti8.quodenim eft vnauofa
ttanftt m fruou/? quod fubhle a aquofu^ m fo
lia tranfmucaf que qutdem fut lata i fafla. ? t
caTemitattbu8pinca7acuta/quo:u lacteftue
fucco memb» genicalia guuitabtcuntmoue
rt ad pnirimm % Ubtdints mcatdtn. fiumtle
enim eft (u& ^Senefts terao.f.ibt. fecerutftbt S
folu> ftcuupcri50«Jiata.c6ttngitattt ftcum ar
bo:em(vtbidtartito. )fterilefcerc aitquado.p
pter bumoas befecmm/aiiquado <ppter fuper
fluam bumiditatis babttdanttam.T tn vcroqj
cafuindtgetmedidna.vttdcagncoieet fubue/
«tttt in befectu bumo:i8 g fimum couenientcj
taquam butem. quando vero fuperbabun*
dat bumo: arbo:em dauis j>fo:ant/'* fuperftu
um bumo:em euacuant.ficutfup^ be arbo:ti
medicmaeftoftefum.&erKoautemarbo:eu>
ueftcu bidt plini.lib.tttj.cvuj.omnia que fu/
: p:a funtbe3ftdo.tntroducta.fictt8 tnqmtegy
ptiaeftarbo:fecudilumamo» ftmiusin mi
gnicucUne^mfbujs^inafpecctt. quatertefta
tep:ofertfrttcmm fedpumum generar tmma/
ojrum cutfimilis eftfims dpwaqttequaterger
minat i fruaus quatemos fadt fiue paric fecl
groflu8au8nonmawrefdt/nifip:iu8 incid*
mr/^lacds fuperfluitas emictef.Temittttger/
nunafuafmeroltjs me^emitateramomm. %
babet funiUmdincm inradice cum popaloet
tn fotijs in ertremitate cum vimo % eft tn quati
titatefabefmaus magmtudo. £ft autcm ft
wtettcraarboj^oebto^idwafowfri/
go^tMrractlttedtWTpottrtmequa^oinaptf
gCrminare. Jtecn tdcm plint.lib.oj.cvt.dl
ficus indiaedliaquedamfaens poma vafttt
ram«f tranffufa/quiramitn terraadco tncurud
tor pondcre fuo $ terrc infigunrur. i fic noua^
pttgauem faauntin drcutm ara parcncent
vd ara ftipitem % tandan fadnnt vmb:anr %
bcnfitatcm cp pafto:c8 fub eius ramis ab eftu
tavento feabfcondunc ©upoio^s autem
rami matris in almm valdcfccaaidunc plta
terales vcro vafto drcuim-iujcta macrem fcette
dunc-zquaft ftluofa mulcimdinc vmb:a5 ma
gnam fadmtcfolia autan futlaoflTutta ad mo
dum pelteamontte btfpofita. poma autcm fa
atmultafcdmodiaqucfabcmagnimdinan
viic ejcceduntfedinterfoliaalowfoUs ira bc^
coqnunmrc^ piz duld fapo:cad comcdeud»
bignamiraculoreputanmr.adbocoidrplmc
ltb.)cv.c]cicq> cft quecbm arbo: quc oidmr ftl
ticffris ftcus que in alto nomine Oidmr apnft
cus twnqu3m macurcfcats fed quodtpfa a;(c
• non babetaUjs mbuicnam culto^sfoletapc
• rire o:a radicum vci co:cids arbo:is ncus.? ibi
. tntus tftgercfurculos tramos apuftdej: qxo
lumtnfertoneapertaradiceamacco aacnouo
% bumo:eei congmo vigozem rcdpiti vutute"
vnde 'rbumoaaacusquteftmatcrta rmccus-
tnipftu8tr3nfitp3ftum.ftcutfup:a patetmbt
at83lmun.iu tractatu bcaufa fmcnficaoots
arbo:um iberbaruj.-ndeo oiac $ tales 3rbo
. resoebentcaiitcriurta rmatferas o^dinart vt
venrt ftams cuolantis in^pfam ficam\ fmnL
adboc volio: cft ocnms auftralis $ aquilona
risvquiafimpliataplu&noatillc venms bo/
rcalts ficui # auifralis.quarcin aqutlonan p/
, teminus p:ofidunt fia i plus arcfcunc quia
eomtn bumoUacteus faaitme confumtmr. ct
eriam congoamr vbi babct Oominiuj talts ve
ms.^eerTccmsutcm ftdvclftco:um quo ad
rackccm/folium/comccm/t fmcmm. quete fu
p^tn rraaamoe.araain Uttcta» jf. vbi a$f
fwscontmew»-
•
^ejprajctno»
*^a]ttttU$eftaJboc(wbtdt*5ft.)
f aefccuf tn loos afpcris * moutata
ccquafiuntbaftequc frangunmr
tandcout % fraorius vnU8 bams
feefra^noatttoidtplmt.U.rv^W* ?««
arbo^s quas mataie aufa namra gamit va
ra^roanjda^tteaaafwweata foto.
Digitized by
Google
ZifctY mn. :
<webomtttiJ$|wecoftid acbMsbafta-vocat*
eft cedro m attqutbus parribus ira fmultfecft
vtco:ritf ablataemetes foUit.cuius roliaeotl
tra vcncnttfttwnlta.naj fucco erpJefTo spo/
tuf oatocontra ferpentes fummeoptfer&elhta
tacpet vi&tft vt ferpetttes eiusVmbjam ma/
tmmam t*h?efpnnam tto atringant# (i tnter
tgnetn * foita f&rtht ponatur fetpetts/m ignc
porius cj? tn frarinum fttgietJSunt tamefoha
meliumame mo:rifera itt grecta/cetens aute
lummannbusfunrtnnocua^ntDlta pcro ttt
mcnns noobfwtr.p2ius autflo^tcjtrondeat
nec antef lo:es codttos foliabtmitrit» Sutau
Km Ouo$eaera\>t0imnt#ed.qttedam eftloit
gatto nodofa alia teetiio: cft in foltjsacbttnV
o:Iaurofitts. 3lt? verooiuiduntftn frartmi (i
tum»f.m campcftra <z m motanam.campeftrts
fouafuntmagtscrifpa /kd mbnrane magis
fpi(!aw fotta tlta alfjs fttYmdio:a(bucufc£ plt
ntus.)Secudum pla*autcr>arinu8 eft arbot
caUdat ftccaintecuddgiadu^iuscoztices *
rotiacum mttfo^nmgis quicrefcarfuper.eam
copetuntmedirine.nam flupim vcrans ftrtn/
gunn vomttum ej: Oe fecm wturis rerenriue co
btbent ficum aqna ftuuiati ? acetd becocmait
turt fuper ftomacbumappottant
etbidtpftoatfqttmtmta
es toris»* ideobefecmittfmtdtftbe faaicot
rodttura vermtbus auccoputrefat.flo^8ctia
auofdam emittit ad modum rilfe fed non m
odoaferos ? rameilloslTectueirrantapesmel
Klueftreittconcauiraab^ arbomcoUtgetttcsv
3gtts eft arbo: mi? matena m mt
f k ttseineceflana.fedutbtcitjfido»
lib.rpt}.? pti.lrb.rvi.fagus eft ar/
bo: gtandifera fie otcta.ct: fagomm rroaibtt*
quodam mreront bomies.t er eis fumpferBt
dbum.Tl3m fagitt grece comederebiaflarine
vtoirit ^fido.l ib .rvtj. ) ^linius U.rvi. Siat
ftcfagi glans erterius ciancjulacute leui mdu»
dtmr ftmtiis mtdeo.fed co:ricemollio:icuius
medutla muribus eftaccepta.? gitres impm/
guatrardis enamcolubispuentt^easnttmt
etus co:ter mulmm eft urilfs/ marfme apttd a
quttonares ptctos quiittdefaatttvafa oiuer/
fts pftbus vatde apta.vt oi.tderrwc.r. Jdent
biriturin eodem a>glades ftuefmct? >mul
tumumtbulces ittnmbtles fcarttesatmalrfi
que mdc nutntimr faatcocttbttes fubito prilef
atop lenes.nam eft arbo: multtt folida/fed ra/
ra porius «pourfa.t ideo tto mnlrum Ourat(
t>iattdem)verutamettetos fubftanria multts
eftaptaada(Teres^4nttltafabnianda.at^fub
ftanria pura a tremtibus no coaofa arri vitree
fummeeftnecefraria.qzereius dnereutmt 015
alio:um quomdauj appoftnone g ignte cctfta
grarione^ amfidaUter p:epatur 1 paua ligna
- muentumr queopen ram mtrabili finr g omu
^apta.Ugttftttiqtudem le.ueeft acpojofuni(-
abavtbf.3fido.ltb.jct>0. bfctm?
f agreaetbimotogta.q.faga.nant
fagm comedere tyidt ^ftentmge
^mslegttmimsqttoannquttttcomedendo fa
lebattt vri. "Duius fpes Ouenmtqttanl altera
cft egv pna^aiteracftcots «t afaquadotnamr
rrda7iO g? boiiiesTfredattttttotettdo fepius ac
comngitnt.t»cOtdt idem.£ft aot faba £ m bta*
Bba m o:tts 1 agris femtnata/atittsbaftafur
c^tangttlofa/grofta/^ttodofa/fomim vei fo>
lia ittftngttlis nodis ^>duce»s lata /plana/et
aliattantuJc obaotra4!02em ^ductt tfbu$m
fttttmHtatepmpttreum fiuenigram/odorifenl
itttttitttabaptbtjsrreqtteatamm. Jnbaft»
autem ^pdttatbitterfas baftas camofas 5.0W
longas qttetntcr;us quafi ftrb bmerftstjomta
U)8ab^tttm'cetttflttttbiftinaein quibusfabee
oidmem uttloeate.^ tlte tecte primo fimtvirt/
des errerius/interius vero atbeatcp motles/«
pautarim cato:ebeficcantemdttrefcot/'? tattde
paritercottigrefmtt^^bocmafurimrisindtetti
eft* £(t autem faba feaHumMa. ?pta.fng*
da 7 ficca/ttif i fit wedis. 1 tuttceft butttida m
pantog^aduqttevtridiscomeftaijartt rmtrtt:
bttmo:d3grot1bsgateratmflarionem|tttfu0
oripartevetttris fadt.tideoftomacbo eftnoct
tta.fattgtttnegrotTum'tmdatta>tt'cttcreat/<z&
mumgroflum qut cerebtum offendit.fomma
vajja^tembilia ritdudt.g Oecocnbttem Tafta-
turam eitis venrofiras trirlatma biminmr7fed
totaliter no attfermr Jabtsfiqmde afficuie we
tc$ bolo^minfefttno:um pariunf.fpleiteopi
latttvenirem mtngttntcunjcomce comeftead
btngendum funtottre/fed ntitlmm tnflatme*
£frmmen fabemedullamudtficariua* %Hndc
eius colamra fadem purgat^potataptttmo/
tte mttdtn'cat.apoftemafa rnamtltartt oiratajj
roftsmirra.boto^mThuoremocuiomm lq>
pimdincm abftergitmafttfafa vtimponW ap
pofita bumo^sadoctttosrettmati^atescom
. pefdt.fdrTai fupervcttant mfatTaj pofita fau
,: c^inemrefmngit.laccfrlues bemamtllis ftftic
% cffiucrc nou permimc podagrtds t artertds
015 adtpe ouis occocra fubuenicft fug t>oto?if
' locum.ataplafmccur. tuiiio;c8 % coUeaiottfs
Digitized by
Google
fce&rb^tipten<
fafim&&repaa^iiriptmtipio beeoea
kmeto ramoa apponatl&e fabe autmacu*
tob.p\Lli.&fyc.$.%malc$wninafobzx>i
ttf oprima qua mulp.' mtfccr di pane ftue 015
materia panie/vtficpattie poderofio: ee vi
deaf pieta£o:ic3tttfni3.banat3 eVquareatte
frequenevfueebetarebSienfuetfomniaeti
am facere eftimaf.vel vt auj tradiderut quoy
oia moztuo^ate futtt in ea /qua be ca v3tro
ttadiditftameXpontiftee foba vefd tto bebe
te.fola aut incer frugee etia ejcdfs crefcece lua.
oefdt t repief.* t aqua manna fiue aliaa fat
fono becoqwfferifftuefeminaffoccafupha
^ttramebieme.C|neftinf!oje aquae majtte
coeupifdfcca vero ef?lo:uerit t>iiigit(iccitate$
2 folu fmeterra ittcma feminata e fecuuda*
fcrcoife vtce.z io tn teflalia vertttnf a$ri in q
km fobe femmate rucrat quado pdmtt? func
t'nflote.£refdtautfab3 g fein multie iod*
^tttatfmeiumaurtoea^ininfulis occeami
/eptemottaiie.fed ita bttra e $ vtjc becoq po
teft.1Miajr ctia in egipto kd fpinofa.? ttfo
cocodnlUearefoginnt/ntiKtesneocuIi co:5
ledatjffpinieduscuiusiongitudo e.jr. cubt
lo^babettecaptttadmodupapauenWcoW
rie *ofd m quo fabe iftdudun l «o ftipta tnce
tmst ecius ctilmue fiue calam^genicutaruf
babee folia ampla ? fructu sliquantuiu fuba
ma^radijcdusecomeftibiliscruda': coctai
magnttodineamndmu fimtiie radiab?(buc
u% pu'.ttVjrvttj.c.jcij Jfed in.c.jevtt).b. ide vir
grttus inqttitnitro T^mutcafaba gfdndentt
bue.? fic ea grandefcere permittit.qutda eaa
biwnt fabae citiuscrefcae n adolefcae h qi
dtto ante^femmattf in vntteaquamatttrettC
buatfqjpLtoiue. jbefrumento*
Ttoentttafruettdo eft dictum id|
t a^cajdoficuwrru5ee(t?tb.3fu
Wtdefiume fupetio:pe gule bidtur
vttiepttiffimeabf fapoj pfett&fc/iftsuteitt
piop:tttrrumetibabere anftae in fummitase
jpicap crefcetee ?grana iacentia m fotticulfe
imminetes.11a in onjni.fpede fiumeti bc ra/
diceerump^culm^-ribeculmo^pcedit fpica*
qutbufdafotliculte^ftuetelltetotei^ttt qui/
bue^att&reduduuf. 3» eytremo^ure fptce
ttritle tenuee racutc imminetin modu ipiaxt
lt>quibue fptcattominafcqtillie ariftie qua
ft fpimlie mttnmnf neauiu mitto^ motfibue;
fpica a fuis fructtbue e]Cttaf.aut a beftqe tera
tur.cui? foiia fme vagfttequib' fiilaf cutmus
T^mbtf ne pondere fru^te tttcumef b: ftipu>
iaquafivftaab vfto uct>tcta.q:coUectamef^
f*epriD^ftip«;ia^wagficilmra5*cttv?£a,
«dpaftuatttmafitimrefen^ata/pafeabfeocj
p:i'mu folapafcendieanimaltbue pbeamr^
cuiue natura irt tanmm eft frigida cjobtutae
ttjuee fluerc no finat * adeo calida xft poma?
mturefcere compdtat( bucufcp 5fi.l1.jct>!).)
Sunt auc rrumed muln genera vcb.idc Jfft*
.1 etia pti.Ii.rvi^.vtputa m'ncu/rar/o?deu/fi>
frgo /panim li nttliu h buiufmodube quiV
poftbicetur/fedbocecjetter3le.£trca becfrtt
ittaita ena attcdenda eft folt fme terre quattV
tee vbi bec feranf.na queda tn vna terra pa>
fidunr/qne in alia beftdunt*? penime mare>
fcant na 0 Jdeti m noualib? pjoftdt vbi trinV
015 behcit 1 &rdcit(w t>icit pli.)i fic be altje
einrcUtgcttdu.3teaaaidtf fcminatioie qua
e litae.q: queda dnue/queda tardiue fttnt fe/
mtnanda.Tl3 ciaue femina biemalia /tardi*
elh'u3tia.quedaetia in terra p:ofundiue.que
dam fUBftdatibue funttette ftnibus comitte
da.t?ndeaIio modo efennttadutnticu. 'ralto
modo farficut'? atio tgegitb milum 1 limfnti
fieuteFpfTe bidt "biero.fue Jfa.pptij.Jtent
marjmeattettdifcogmitae tepode tamin fe
ittinattdo^ itt colligendo.Ci:f m pli.lt*. jtvuj*:
bocvnlittehtittterlunioc^tgealio qttuncfe
tmna,fic cdilecta ponlfime a vicr)e coferuan?
Steattcttdimr tepotie fetenitae.vtbtdt $fi+
fererecttima faetto ceto Sic&ni mncferendii
eft ? no per imbne. vnde virgtliue* mu»d? fe
rrndue meoat.£t q:(vt b.pli.ibide.c^.}
acdctttrmmeto vtdcuq: fi tepus merit nimie*
vetttofmit 1 boc tribue vidb*> feu tcmpodbuf
fc^ quando eft m.flote.'* quando indpit be/
flojere 1 quattdo indptt mamTefcere. er Rato
entm ttorio fpicaeuanefdt % ejtmamrli: 5 fru
cmfuo patimr3bojtiuum.3tettocettempue
plumofttttimie.qrmttctotu velejrttnguif e%
frt^tdiate bttttJo:te.veI ttt bobam t fottu fas
perfiuuIujPuriaf.3teuocef calo: fubit^im*
moderame fob nube daufue.Ci: bum bumot
ad inierto:aradid8 rapif vicatode tucejcbu/
mo:e cafido 1 vifcofo ttafcunf quida fatnidt
lidrcaradicetjcquomco::ofimtefrucjee ber^
be vidaf.3teitt gratto drcafoUiculoe nafctt
wrvermimUco^ttpettteerVumetigrantt qua
do fpice m pluuialitgepoft calo:e immode/
ratu co:njpunf^3tein n>e ttimis ficco depait
pasmr frumettt er.bumo:e/^ ftc perit «ppter
befectttm nummctuvd ctefcunttn eo queda?
imifce vindee quevodturcataridee/vifo^
frumenti penitue conodefttee.qB3ttdoc^ cti
ammulnpiicanturlocufteab:uci/quo^ be«
, teomniat>ettaftatttur.3tee|^mrtttipofe/
mio^fruma^purtfa8*niVfbt«plwde»c»
Digitized by
Google
^ibet xvh
trfSifmm&deopimnt&dipe tangereiimr
. vntytetimatczwpercn&ii&aucnda eftfn
mooge i« talibas mifceaf.qt of a femtnaritia
xpeabiUt8(uMinfea®coizupunt'§tereqti
mrinaefccnte fiimento cutture ftudiofttae.
ppoxefati vta fugflnie caurius * biUcjcntt*
cjporgefcna vcbi ibfde.3nter ota rramenra
«lianbetbamomferatnuemfvtlontt Kappa-
rid ? bumfmodt.qcJacadftcr vtcto tmaUda
Bttracri bumoas vel eroefecm virmris feu ca
lorie ftimctenter ftn^tiano motanm?. Jtetn
(bidebiertotecojjupto adberente fblltculis
iB^ntfiaaidttco:;upaofragt8quei>: ru^
btgo/qj fptca uide coadpitur ? inanirur ct m
colojembtginedtranfmuta^Jnterota autej
fiumentt genera tricicn obrinetprinapattt.q:s
bumane namre nibileamtcabtlius.nibtl au*
trtoiltue.mbileriafaltibrins inuenuur. fed &
boc^uere infta fub U'tKra«B.quere eriam &c
mefleffegete. fcefarre.
Srauteeftgemte mimenttficbtcmj
t eo c$ abiutrio miffum w ptta fcage/
remr antecpvfus mole babcrefca far
fcadtbtomr varrago(vtbtdt 3Jfid.}£ftcni
bciba oidcaceaadbucviridisro qua gran*
«dmamntatewontojgcfcunt»
fcefarina.
Brinaquepamee materia a fatte c
f btcta.1l3mf3rftucrmmcnmttermo
las fractu farina facit.vetoi a ferricn
no/qi tn paneredacta rarrit vetre. vd triatur
forina ^ppaequando numemmtcrmoias op
time cit corracm furrure nodu a mcdullc fub>
ftanria fegato.na quando floe mcdulle fega,
tur a furfurefiue comce/mnc ftmtla velfimtta
go ttuncupaf.kicuTaUo note poien fiue polis
vnde bcriuaf becpotem sbocpulmemapul
tcbtcm(woictt3ficlft;jrjr.c.v§.}quidatam
bicuntpotentacncputoefibcfarina purganf
ftmafactas.tbtctampolcntaapoimeqtfcft
fijrmabeUcataquevolatamolattt moicndt
no i alto nominc a moltt btatur.q: p:e fut te/
uitate amoUetjcimrficttt? fimtia td eftftne
mola.^oicntatamcait38b5 figntficarides
xx bicuur tn ato.fug tofue.v.comeduttt polen
um cittfdcannr.grattafc5coaa * mamb?cd
fricata* afotUctwefegata admodti grantct
ptlo tunfi.7 fcb"m bocb: poicnta quaft ptlen
t3.S5edqoocttq> noic vocemr farina vtttis c
cbo ttnmcdtcina.3ndccnt ftt pantep acT
admtimonc ? tgnie becomonc aliquado aba
nu8.t.femi8 tctbn batus nd beUcatus.quan
doaj vcropams fermerame fermeto mijcms
* Wndoc^ cnaajtmu^ftwfcjT^
fmcurtemi*.c]uao&^^^
cocms^rct^amsqutrfocamtsoLqn^
ydtbanarinriclibanococmsftuein forno
bts^muttts aUjs modte berarinaaRepifto
riaftuntpane8(i?toiatp.tt^Jqwoms
cozbotscofoitatttTcofnomnntacocleaant
bepdtta rcparant ? reftatuattt. vtres labozan
ttbu3adminiftrant.fcdpjcommb?pani8r^
cctt8^muttdu8.ocfannamricea pwparamf
vrotac£on(tatt.ittbfc)magi8 amiabtUff
7couattc8cftnamrc.^rin3imcpmola texit
«firanoiturcreb» afurmrc otuidimr. catida
aquaafpcrmmrfcrmetamrt fapidioz redcu>
tur.* ptftata in fornia pame redigimr.t tadc
tecoqmr.? ftc puimo poft muUos laboicsvt*
tabW8trickrcfiamrTnummr.'®riU8 cmftt
perrarina tn medfcma qn ol alqs cducmeBtt
bus bcbiro modo adnufcemr.na fanna cum
mellemipa radct puftuias fanatt cmendat.
Pt biat biafco.}mamiltc cjtcoasulanone la/
cne mcmratcappofita farina tritice^ vei fttigi
nca cn adtpc % vrino bccocta buriacfpcjmt et
lomm motUficat vto.idCf coltcctides i apc^
ftcmammamrat.ttemci8 indoratos et quaft
fpafmaricos autptracros rct3jrar(vt.oadcm
«ejfermcnto.
w *^mtttalemo:ecbictmqtrcmcic
-' ^crcfccrcfaatpaftamfvto.Jftdow
U.tr.C3.t.i6ft atttcfcrmcnmcdpouV
Ittmcjcbiuerfis vtrmribus fimitcbabcs fub
fta»ttam i pirmtc.t idp wrtutcbabecpanif
deuattua % fut accctoutate fapo:i8 ipftus pa
fk fiue panie munitmi.rin upiua ftmtUmdt
nc tonus maffe mtadmifccmr cducrfiua* bj
cria fcb*m biafco*i«rmtcbttmo^c)macou3flt
i qn admtfccmr m faie bj vtm apoftcmamoi
mamratiua a apcririua.ua potos co?ms a^
peritfubriUtate fucfubftantictbttmojcs btf
foloit.fcrmcttttt auttatinc 5tmabi grecc w/
befarina pma cdtpcrfiottc aquc cogtutma/
ta 02 ajima quafi ftricjima/Tcftjtttiattjnstt
oa/cowuptttta/pcrfojariuayi bimfiua p.ri»5
pants fme paftc/cuicdmtfccmr.vt biamrfti
pcrcptftol44)Mmo 4Corin.qttinto#;
fecfumc^rc.
^mtte tenc cqucda berba' cattd>C
f primoaTadutffcappctt3ta.q:W
fumus tn moUa qnatimte cmimtur
bc tcrra vci ftcb: qtcjcneramraquadd ftimo
fitaicgroffaaterrarcfoltttaiara tcnefupcr
fiacadbcrcntc(vtb:inpiatea)qttcquato vt N
ridio: tanto mctio;.erficcat3 vcro nutU^ iem!
cacie ^eftgrauts odo:t8tbo:tibtli8 fapojia
tnarfc m e vutuae/purgatcni tijciancoUa»
Digitized by
Google
BmbO'ttpim
fttm&ftolet&tii vafetcotra fcabie? ptra bi
dropifim cr fitgida ca. iuuat podagricos. et
valetpv® fplenrs separis opuarione.tmnm
tn vfaa b j ifta bcrba q: inflaaua e ? venroftV
rari8generattua.?iodusventofif38 oebet
rep:imicu anifo i cum&niculo negeneretcoj
rofionca. (w biat platca»
&efeniculo;
femiuseberbacotsmultetameit
f emcaaetvimtris.jQremberbaa
lida i (im in feeudo gradu.virtute$
fcabet bthrerica i dpeririua fc$ <i thfaffiuam»
ocfubrilifubftanaaTqualitaribusfuis.vti
ptatea) otius fcminaradijc * fotia coperuut
tnedidne. vnde 3 ft.li.jcvu.c.vItimo.fcnicultt
larini vocanr eo # dus rirft fiueradicis fucc*
acu3tptfumoculo2um.£uiu8 virrusee rra/
dirur vt fcrpentco annua fenecrute eiuf guftu
t>eponat.banc eria berba greri maratmm vo
cant.3mjdatttfumit 3Kt.ercems oicris pli,
li.jqr.cmitj .fcniculu mquitnebilirauerat fer
penres quigufro eius fenecrute ejruunt/ocu/
loritcp adc ipius fucco reparant. vnde eriam
ihteJtecttt bant bommi/catigthe eo papue re
udanVvnde ejcdus fucco ftt coturiu contra ca
ligineoculopvaldeaprum. *buins bupleice
fpcaes.f.oitenfi8 *i filueuris.cuth8 fcme cuj
vmoporarij cotra mo:fus ferpenoi t ia? fcot
pionavaleLfuccusdusauribuB iufrttlatus
vermes necatacftcfjacbu ftrthgit^cottbboy
racttaufea fedar/alcutum frangits vrata ejc
rirat.iac in mamillis mtttripiicat.radijcd? re#
nes purgat oi vino cocta idropicos curat.c3/
nis mo:fum fanar/fcecota farit feniailus oi
tendeJed fowhs ogaf bee eade ipomaramf
fcj ftniculus 8cjfjrcfh's*Wbiatbia*
fccferula
^uiaelrbctbacumsfuccusbfgat/
f banu.vtb.3iid.Ii.jcvr;.)oequoftt
menrio.'£cde.]cttitj.vbi bidf # fco/
rajc tgalbaml favbi bidrglo.cjalbantt fcSm
pti.bat firia m monte quoda vbi babudatfe/
ruta a qua flurtrefinemodo. &tdt aotpttht?
lujc&a.rnth.femHemen eanero fimile? ax&
fotia i ramt cocrisot oleo * cometh cn melte llo
macbo coueniuntfed (i nunis comedumVbo
Io:ecapiris raount.cuius radijcbtbitaad po
dusbenarrj th ouob? riarisvtnhvalet ptrz
ferpenm mozfiones.fuccus cths magnftudie
rabebeuojatus alun foluitcuius medulla vi
ridis imundtcias raad toltit.femcn ti? in vU
rto btbimfanguinefimf.paricnrib^ cadumj
mo:ba fubuenit.0mnis autfpeacs fcmla/
wm muroiie iufcftimma c|hna ctus laaclW
rimmoaunmr.fuccijsctuscohfcrtdaritatio
cutowm(bucufcp plthius»
^efeno»
i£num dloicmm ejcboccp et eo fla/
ma nummr.fios enim flamma e. ( vt
bitit 3ft.li.]cvij.)ot8 od berba mol^
Its p^afa fica fenum $ici pot/T manmeque
feribus animatio apta dr nutriendts. Ha^ ft"
numa^busdr^ppriciumentof. ^efeno aac
biac gto.fup 3ta.Ir.fcnunafcendo bj viro:e
^crefccndo oeco:em.bethdefto:em/ tandem
cato:e folis (iccam redigtrTm puluercm .(icut
n bomo per etatu fucccmoncoecoicm amittit
accaditin pulucrcm t in mo:tc. fenu itacp cp
btu virctctfrondctmontes i p:atapem't toi
nat.cttamfto^ oiucrfit3tem/c| enam w'ro:ts
penuftatcadfuiafpccmm thmcnriu ocutoa
atliar/rcftat/': belectat/p:opter fubftairie fue
- raritatc feraentc fole eius bumidttas oe raaii
cofumimr.-: berba quep:imo fto:endo quaft
ridere uidebaf tanc| a fua glo:t3 fpottata pe/
nims muenimr.Tlant ftnu qt> bodtc o:imr %
Pirefar/cras mo:imr % in cltbauu mitrif/quia»
quafi fubito t>efiat 7arefcit.ficut Oc imperto
B ft mitimdine 0: in pfaU Jpant ftcut fenuj te
aomquod p:i.7c.pbiot.glo.quanto fenum
atrius tratetminus p:orundetnferius cep:t
mttradice/ranto mtnus acfritimo aaus oe/
fidt i arcfat.fenu itacp falcafho polrc^ couta
minaatfuerit/'? ptmdtus etftceetfolicrpomc*
n ne ej: bumous fugftuitate arca tcrra copu/
• rrcfcat/rurds % raftris fcpius rotelamr.tande
tn cumulos *in accraoe pturimos recolljgif
i th vlrimo th plaufms i vebiculis ad bo::ea
tepozt&ti ibi ad oiuerfos pfus' neceflarios
refemaf. (fcna autnafceha in toas aUquaut
lummonmofismcdiocnrerficds magis (dt
odorifem ^animatjbus magis faptda § ill&
quecrefcuntth praris paluuWet aquofts^
. vt b.ptu)q:m tttisbumo: nutrimctalis ma/
gis eft tngeihiB in tllis vero minus,
v^ejp3gctla.
22ageita oicunffumc arbom *r vw&
f gtcsabcocjpfulhnetvcnto^flatus
vt b.3fi.li.rvtj*) quo?. comas aliq
itrthes wcaf.3ttqmfoiia'zotcuffoti3 quafiii
: la.Ttam foliu grcce filum b: larine,«? to q t fo
Irjsfuntquedavenulcin co?. fubflanria ad
modtt ftlorij p:otcnfe.7 io tranflariue ^icunf
fotia apud nos quafi ftl3.nodi sur e% qutbuf
eseunt frondes fiue folta oc virguliB a flagel
: lisocutinunaipanfllla bumo;aquofus fub
. rilts paru bns vnouofttaas ad ramos a radt
cc arnacws vt calo?is clcuaf i oiucrfts locis»
Digitized by
Google
•ttberxvn-
fi p ocaloe cwns oi inrerioris caions i&ene
zpwioiia mnfmamtin mbftaria fotiop. ( vt
b.# menra.fug lc vegerabilitt arif.ec fecundu
qaaumebooiietommQm etfbmtudinem
i?d Debmtatecatotis buo:e bigerenris fbtta
iu^ualttatcctfisuramutnfomtttcrvanannjr
. pcp5 fup:aeode.vbi agtf Oebtuerfitate arbo
ruquoadfigttravarfa rbUoricquerefuptaC
eodc. a.lfoitaiuc^ omatarbo^etmuniunt
tcnetlos flo:es i fruous ne a venris caumari
bus aut pluutjs fniurta parian£gradintt im
petus'* ventop impuifus ?imb:i» ictus m/
teraptt et fepeltit folm ficut fcm». ^ppter fub>
ftantie fueraritate et tenuitate/modico vento
mouen^fed^e faoli tamen no cadunt^ppter
adberentebabudannabnons bonecfrucrus
lattcanres fub fottjs matnrefcar. vn m vere?
m eftate vireut * tn autuno paltenc ? ficptra
bieme pantanm coadur/i tade m rerra caden
riapputrefcttt.inultu%fup. Dueniutfolta me
dtcine.mulriseria aminannb? funt m ribum
fimcfbl&bedcrequeabbedis mamme biltV
guntuc vt b.^fcSUias ^ppttetates foliojnro
^uere fup«t in littcra eodem lurvu
21otesvr,t>.3fi.turvtr|»btcuttc'ciuji/
fi fluo:es eo cjp cito oerMt * foiutif;
in bis tamc mutripter e bfia fcj odo
. ris/faporis/coloris h lcuitaris ]* vtrtucts,
na odo :e reaeat ? oeleaat (piritn* fapo:e itn
mutaTpn^colo^aUiautvifum.leuitate be
mulcoittactn,vtrtute babetmutripltce fanaitt
tnotbu.jepbiro gcneranfauftro biffotuutur.
vtib!de.^3fc)arbo:e8 1 bcrbas capos ot/
tos 7 filua pulcnmdinefua occo:ac somant
Dufcedtnequa coapiutejtcetdhro:e mdad/
mimftraw.'? to apes fiojes mdUncadt gfa vt
ffratttquado i fpcbc trucm generacnam flo
res fem% fnjccupcedunr*fpe befubfequenri
frucm-rdtnquere pfucuerunt.be puro % vnou
ofo meduilearbojis buoze o;^tcptrabu»c
_* emmpetes be ftipicc vtrge vtrga no triolanc
ncc beftojancfed pon? ipfapjiiaut mtrabtUV
ter-?bccotat.3teflojc6ino;mfotis feagiuc
ficuttnpccafufepius fde dauduttc muln fnt
qmjejcpaucitatebttoas ?Uqttiduace incatcy
fcctttcatoje % bumtdicatecofumctebcftciuttt
i arcfcunt aliquadoieria floics ad folts faae
fepuermnt.fcymo:tueitt8fe3periuttt ecpto
cefltt?e oiffunduncvt p^ m dinopia quc atio
ttotebt fotfequtn?b:amutus.aco:ea.^tp5
fupza.3ntcpellmu8 o:ms flo :is (Tgntt e Oefe
- ctus i catettriefrucms vtterms cofequeuris*
Da .taics flo;cs fu^wo fngo^vej ^eria ^m(
pto aercfaaltme co:rijptmt*. vd (t funi :nfrms
biemales velaumnalesad mamritate ocbt>
am^ptcrcalorisberectunttUatcn^^pducutt
fur.vtb.pU.U.r!c.cv.)3nteralt06 ftozes p:e
pone tttto^flo:cs rofast violas ptedptte a4
cotonas n^biliu 3domada8.tf qnuy poffe;*
eft bicedij.iSt flos capt flos fperiaUs ftcbtV
cm6.q:per/eaefatinioasmcum8ttCcfula
R8 vomcre/nec fterco:e tmptn^nat». vc t>u>
ide.!^ftitao3flofmtusmpicc qmdcgraolid
•rmodims flo^mbicundo/t quait colo:efa
£uineo inftgtums/mius flo^s ncc ptus nd
rninus # pcrquincp folia coiter bimngutttur
cuius vtrms centattree ftmitis eft .no tamcec
^ptertone fua tante eamartmdmis^utswf
no:tcentaurcetnfoUJ8tmifu>tteitmimfiml
tis vtdeaf.teriain mulcis medtonatitcr noft
inferio: ab anriquts fapienribus tudtcef.£e#
taurea e berba amarifitma. vnde i fel terrc bt
dmr.cuitts fpes ebupter utaio: % mwo*.k5
tta cn quada amaritutrine balcedme m rabt>
ce cutf fucc? mellemijmis vtfum darificattit_»
flarionesfcdacmo:fu8 veneuofos curac-? p
antracc apoftcma mowfcy. iuuac % venouta-
ris (ite maiiaa rcpwmtc? refrcnaczimpedic
nemareriefurioutas adnobilto^ mebzcwuj
iBtriiifecafcOirTundac bucufcppli.vt fup?a*
■ .-' .; btfaxm
•ftaccus afrumine nome accepic (vt
T t.3fi^fTutm^tdecmtncriouffie
gutturis vefamur. ( vt bidt 3fid.U'i!
fvtj)indeffuscs Oiamuf.jfTuc^atttpwpiie
t> icunf arbo^. i agro^ qutbus vtcdo fruiniur
quauta abufiue fem aiaun frucm ttacupem^
•«Uquando.£ftit303 gencraUterattcdcttdum
$ gs arbo:is fmc plaiuenobitio:*? vncmog
o: tam in mcdutta § in radtce fotecactrabt na.
mraliter a cafo^. vt mo tgepcederite fiou a
rmcmsongutebtfponcKindenncms macc/
riageneref buoris^ cato:i8 bencfKdo nutria£
folt#^coopculo bcfenfef.folts «r vtrmriscdc
ftis tnfluentia ad perfccm bedttcacttadcms
turato miaa ?coUecco/ad vfumetcfnbcbtts
afmmarr.fmcm8 aritcrudur tndigeftt co;po;i
t>usmariepncro^t>cbtUttfumnoauttin^
flatitti.lttb;ico?. % auo^ vermmmgenerarit»
buommaio:u nntriritti gufros namralfs cov
mptmuvt pj mmutieribus tp:egnati8 quc
ntarie bdtderant fruaus imamraros. vt ^ot
pU.fedfrucm8 pgmiimamri/tam mcdtdnc
$ dut cmut apri/ttarit q> quiribet truct? quo
Uba mo bcbtto vtaft pot? congru V faa^
vfum ozdine fubfcquaflvt in ii.oteta^ plani^
cdoccmcfntcme scncral5Scrpjtrnofuttt^u3|
Digitized by
Google
&e4rb0'#pfcw.
bntfkdigdHJhHptidlpotid/vd amari.fed ca
ttaeetteriouinterioiecofoimte? bumo:em
ponrico fterreffrem biffoloente ac bigerete ra
tobuIa'o:£Tc6ueofettrfo:ef3po:e acaptunc
quanto admaointatcperfeaa pms aoedunt
iCtrios adtsccectontadmamritate/qui al$?
fo iamopfummttanV aefcuut^caloriradto
m folano iocttrecrios feerponutm^atunta
cs ftgndmotario ecofo:is vnridfs etterrefmT
in coIo:e>att'dd frnbente et murario fapozts
tttftptdt/ponna/autaadt/m fapoje fuanem-
Suffui at$ bulce.p:imo eni nafcunf fhta? vt
ridesSed quando tcndutmd maturitatetmt
ccntecalo^mfubftannarmctuo coIo:e mu/
tantpanterctfapo;c.tanto cn"3 funtmettb:ef
* m fubfhnriaktfojes/qua» retsjratavi ca
toristeireffn :burina % bomtnantc butdtrate a
auca velaerea maturttan funt ,ppt'nquio:e8
n io ,pbaf fructud matuntas no fold g vitum
cuo sd colo:e.necfold e guffd quo ad fapo/
rem. verd eria g tacrd/quando c6p:cfTt bigito
tactwcedunr/? fenfui otferunt fubffaria mol/
n'o:e.t>t»b.;$f3.itt bte.) jjfruous autarbozu^
crefccnnd tn monrib? porio:e8/fapidio:es/
?eria fanto:es fnnt/cp iltard que m vsilibus
aefcunt.^bocacadtt.ppterbutaus/ptm^/ct
teperarios qtf ibifcj in montibus fnueniunt
nummenrd(vtbiarif.)vt pj fupja co .qaere
fcebmerfttatcarbo^qoo ad ftuous ctrca fine
Sant aot qutda fhtaos pjimo balces «z fapi
bt fcdpoft errtaunlponriaacamari fcsmira
botam(vtb.arif.tale8rructue'2ftno rucrmt
t>cfecomefhbtlcsfunttdcd alris medrctna/
lcs.fructus adt bulces(v>tb.3fa.m quatao*
. qaalitaribas fonttcpcrario^s/butm'dio:cs/
taltdtojes/Tceteris nutribtltojes.rmcr? vero
frigidiiponudbnritont? mprici scopifatf/
m fine cofrriatm ftomacbt tn ?fo:tariut \z ap/
pcrims cjcanriui/majrimeficomcntfuerinta
fefunfs.fed poff pjandfri fdpri cofojt ant Ifo /
macbt orift'ad.in vfd fumpn7c6prtojdt oiu5
futnptd adinferi0J3.? funtca foluriofs / etfi
mmntaccetofifructfejcsquofo modtco tter/
renn'copofitt'3cumccolcrec]mtigadt.ftri miti
gantftom3cbdcc3:raut. bao:es groJTosec
fhgtdos bifFolaantbUJidat no .beponn t.bul
ce$ vcro aca.unt.ci8 wmconferentes pcnerra
> bi totd cojpos. jjroctus thfipidi in. quib? bo
mfnaf aquofa bamiditasceims mfnns funt
iaudabilcs q: ftomacbdno uM3nt.fed3b bo
mmarione etfalfidin gmeranfcffact? ita$ fi
bene matorati fuennr/erantfaporis boni o/
ooris iocondi.ftno rucmntpntridf/ii6 vermt
j»to fibamojwl wapto wtnw rofectu
t rales fmctns (n icco ftcco i mando mdius
«bturiascaffodtanfytmarimeftinfeno yd
pa!e3cotcfjanf(vtb.pli.)11aioia3 terra tia.
toco bdtdo arios co«dponf. Jte" froct? man*
riariuscaduncbeatbo:ec|n6 maturi/? fa/
ciltos be nocte c]5 be btc/q: nooumo ro^ pcr
fufi efnaunfponderofi/^io adcafummscni
jpnt."bcc be frucribus bicta fufftaancq: mul
t3 befruotbus fup» co. tn tractaro be arbo^
nbUB in fjeneralt iuntbicta
&e^crmine
^mtcn(pib.3fi.)^P«5"ans fur
calus 3gcratdo bicms. vnde % gcr/
mtnano.ns in germine gtgnil bdot
nammcnralis i rat io feminalis/eria in eo vi
gettoper3fcalo:natarali8 *jcjnis Ut modt
ccquanritaris in fubtonria majrimc m c vir/
turis^potcnrieinefftcaas.TJavirms iadt>
cis trabif et nanfit in fubffanria serminis.et
io berbequadiu funtingermtneetvigct t ets
bumor traTfufus a radtcemajrie coucmdt vfai
mcdianc^tac^ germeb: cjp p:imo empitdc
radicearbo^is fiueberbe.Tkc6fo:tato calo/
rcnamraltquiin radiasmcdullae indufus»
radtlebumo:Hibincccfran'dartr3bitvi calo^
ris/t # ftbi no efl necc flsrid a fc ejcteri^ reiat*
*iid calo:e tndufo furfd eleuantect acre ttrin
fecus beficcante/in namra germints txmimn
rsmr.tq: no ccfratsrtrscrionts cottnuatto tri
radice/t'6 no cefrat3ugmctibil3t3rio in gcrmt
nequoufc^ 3dbcbitocueni3t6plementd a
lo: itacfc cetcftis pencnans ad mcdatla.radi/
as^tescttts ltquidio:es t vnctuofto:cs ac
purio:es ad fe artrabtt et coagulat ac piugir/
Tcoadunatase potosterre infenfibtiicer itt
bucendo eas trifubffantiagerminis coucrte/
reno bdi{Ht(s>tt>icitcomenJG£ ti.vcgetabt/
Itd) cotrab/t ant calo^viridclmedtd fs$ tnter
rcbentcerntgiofccJm bomtnidlequaud bcuT
terrefrnd i tgncard.TIa gcnerario germts b$
fien cjttcrrcobdo:e nigro opaco.fcd^pterac
rea^eod et tgneardadmimoncftt coto: cins
Viridie qoi coto: medi* b: ec inter mbeo n ni
$m.*&tet& gcnnc p Jiuapid cutmi fiue Ittpi
tis ac floJis atcp 6oct? emittcs ptimo plures
frondes motoo fencctcntcs quos facit natu/
ra ad innari calo:is in fubffantta gcmunts co
fcmarionetcneraent cms fuba mgtdo aere
befaciltledercfnifiab carinfcco nocumcrom
tcta frondid meref.be faoli cnf ledifejtaerc fii
gtdott grsndine <z et vcnro ? em cjrirore rio/
f\$z infecriuo.'? tta ptra bmoinocamcta plo
rib? folfjs concris quaft pkmW mniculis te/
gtf eunw&t&m ixa% Sowi»»5 otnattts
Digitized by
Google
^tber KVH
tsxtt eff prihaptum*na ofa tette vireaa a ger/
minib? oriunfmurariois tgts etndtauj ? u>
-gnumvemaiisnowtaris.mieq^ annunaat*
biemfafpconfuseefttuatis nomtaris ?ve/
«oftaria abwds iocuftfs « eruas conodunf
• qnqpsemtinaJ? tuucfpcs vlterius befrucut
«obabetur. _ kegramirie
ttameeaggreftisberbaabeo $ger
•.. fi nu'nct:fzcpocaa(vtb.3fu)bcnchco
fiqutdecaloris erbumore tctrc ots.
bcrb3gener3f.naceleftf8 catorterrefugftctej
penetrans gtes euis fubnliores aggrcgar ii
radtds fpan rraffigurat/qut tcrre fnrir? calo/
re in (edzacfacm? vtiturcbumorej arcumia
«enris tcrre3d fui taemcnruj i nummentumi
snrabt^q^ftmileeftifat natura altcrat et
tomutat wl pnerar.? qoYtbf quo ad fubflatt
cfugrutn ad genaarionc foao^gcmjis tranf
initri&q* vero muue^ptabwditare matcrie
eraaraao babjegeneranf radices/multe ix>i
nerfcftdtgraminuctbata^^ducrioncsmu
luo fe coiligaitcs.er toti? ferc fugnric viroria
gfa i fib£ cconria veftfentcs.1* quanto radt/
ccs gramtnu tnfcri9 ampti? fepfandut/tanro.
bifntfius granua cuimos fuos i fotiain tcrre
tur>n'aefet>il3tat.puiiutattaautsramin3m
pjmdpto fuegermmanbfs fetnulnpucant/fi
?p:dr3ruerunr3urmcdtocrifcrcoculcata.qtt
eniin punapio nimts luturiare gmittunf ct/
to^rapnttufanefberaatifnduranf'? fuam.
paauntpuIcntudinc^<?troic.vr.o.plu)'c):ft
tu aut terre vbi aefcut i quaticate buotis quo
numjtttf/btuerfas qualttatc&generaliter fot
eunt (vt.oadc tcna cdmen. fupta lu ccgc.
vudecybuoab^pplerioncs ortarias fabcn
ttbus q»$ berbe i gramtria tmo ota in terra
nefomria otu^Has acbiucrfas cofequunfefrt
cactas 1 9imje8.(vt.*.plui'$fo.i 3ir). p:o
pterqbYcbm pdtctos auaotes gramins mon
au fiue iocop motuofo^funtranbza? bteut
©tafgramro^vaUiufiuepjatop. JUatarn
funtoutb* couenieriota qt buldoja -i faiutof
0:3? mcdtbcnrer ftcdota.jjn paluftnb? qde
oefcennafunr pmguiot3? birmfiota/fcd mc
boza funt ftmplidrcr que m monnb? et lods
nlnoab? oaunEna vut>. Jfa.* eriacolran.
berbepaluftres peious funrnutrimcri/na a/
quofugeneratfaHguinc^atofca mcbrisoif
fouicntcinrlarionc-trasitttin vifceribus ge/
nciantfinprtjs ptraria.^ft3tttrcgula vr*b*
$fo.(ic mffttctt ad cement birit. £uius rsdtp
mterberbas mxvtiflcV fcmcno cft nurrimtum
^nccecouerfo/cui?fcmcnumt7ei!>r3dtt nonu
««.graroe itaoj vLb.palacttusaratotof^
Bsfnafpe^cjratn^Ieftatm^!^
grato enaftt languenrib? in Wccru-naficttti
r3a>ab? fictn^3mmib?larct virt? mulriplei:
^trine^mceria^ftritttcpuspluuiofui
rc5^c3ltduoilt^tnaviro«cjtimbasb3btt/
oanna cn'a in loas befemmmis/er. febifiun/
Mt/fedpuatence vcnro boteaU i frimdo r>cfi
atctmnfecus-tmarcefat.pt.^beda. fifc^m
btafco.aargramcbfquedaberbafpc3lisba
ocns vtrcjss nodof3s fperfasfup terra et fo
Uajataaltiiuaitmui^amta^radiicnodo/
fae i butds.s bac berba boues t altaatama
naUbaircrcomcdunfr bepafcdr. Cut^ virt>
efttpnact vu!ne^c6cjittonariaa.vctri8 con/
Kricritta vulnc^ rcnu i vcficc fauariua.t>oio/
ris (pknie mittgariU3.*Dancbcrba nofcuta
ncs etiUa comedutqn fc pnr^re volut, vt.t>
puriius.tbocfaannrQute^vijepdtbocacl-
bumanapcririan pcruaiire»
^egalbano
aibanuscberb3cui?fuc^cj3!battti
g b^tcbcrbainramtsferuteiimilis
. vr.b. varro.gatbantt fucc? feruieeih
vut)Jl(i.luwij.$nadiZ autcbcrba in cftatc
eftluitinde l3cbrjma querccolligif 'rbeficcarl
Sdcswgalbaiut-coprimu qtf e mudtmmu^
i bj plures gunas ftcutamiontalc teft fimi/
listuriincolo^e/babcusgraualiupida ou^
granuno eftmmis ficcu.vi.b.pli. et biafco.C-
eftarcdrca fiuricc bcftccaf. jncft autef virms
t^eacalidaJcjiterriogd&u/bumid^ ipu
ftio.ptb4dc.Ibpbtt1ic3f3utcttputtwecoto
pborncr cu fabis fracns cotriabus abtccris
que co oprimo gatbano et refoluro 3dmtfcai£
^ibanusmpufbiupotfemsrf.virttttcb^
attrabcnm/biffolucndt/Iaucndi/relaitaitd^^^
i mtrig3ndi.t fomus cius iuargicos M m.
bojotefptetiis^opiiarioncs otaccto femu
fent motmn be matricc cduci; i mantccpmy
gat.oimeile puiuis gaibaniiumbticofnectt
ntitt^a? mcaratsigaticrpentes i venenofa
eus mm^nigatTboIo^bentiamirigst. vt.b
plt.etpiatcvbifubdifcp figsibsnusbjpo/
mot medians/pti? bj afupfluis emundsri*
ptimo igif fup igncreftaObs Uqncfictiw
qusp? tnrudtTqb>tt^ cfupcit3t3bir. quod
vero t vniec vrcotnces i iapilli inferius rcfi/
dcbit^iafco.m.b.^taqua feructi gslbau^
bj potti/t qt» peritntdu colltgto^ qb autfug
enatatvtcotriccs i bmotbebctamoucri*
•__ ^eiSurta.
^lnaadmoduigalbant c cmufdam
'*' berbevetarbottslacbiYmaqucalio
.j —. »okarmooi3cu3ppcUaf.3ftt?3utc
Digitized by
Google
fot Mb&it ptm.
arbbafc ^d berberamufculf bitty feft,ms -z$
mcolismadunf/Tgatta queinde oimihtj
c^tDfiuearmontecaamedias nuncupamr
wt>icBt3fi.p!tT3^3fhu8'0Bnefpe8nb/
biho: equemundio? i puno: ? terre feculen*
deefl tmpermtmoj.quequide>eber efle an/
dtdaerpmgmsffctttt&ttstqu^ndo francaf
apparetfplendidtt interins i gumoftj. vt t>tV
cuntcuafco.fptt^babetodoze ffmile cafto/
^fapojefubama^altquanmtuftueacras
£ffattt guttacalidam terdogradu*fiec3iti
fecundo babens virrotebtnoluendi^relajfan
4L(vtt>ia?in p!atea)cui? fcrupuPpotam*
mowdk fplettedcos curat. zf^imeo (ine i
mundtctas oculot;mm'g3t<?cur3t.cum fucco
abfmtbtjtubdcos necat.coffa artbertca <r (a>
aacapafltonemptccburamultu iuustvmV
ftampuoatmenflnwpurgstoes mozes et
tnflauones fcd3t(v>to.g!o.fug ma loat mir>
*970dw^ -fee453ribpbfl6'
■ ; - ■ artopbflt(vt.t>.bia)quidafuntper
fecti ? fapojis acuti cofods fubittV
/ # Srt:a!iditficaificffecm.butdivero
mtf rms acm quide in fuis quafitsab 9 magif
funtremifit.0unt3utrrua? cuiufda srbous
ro thdiaqut in cfliuo tgecotlic^uf qiKu*tmac
furt equmcp annos in mutta cfticaaarefema
tur.Jfn toco efia no nimis (icco ncc ntmis bti
mido oebetferuan.quh mulmboido putre/
fott.tmutmficco 3refcunt.aigendt funtauc
qui in fuperncical^uantutu babent ptamne
quiacumbabctfapoze^fuaue odote/tqut
erpjefltbne vmguis atiquid emitfunt bmdtta
ti9*0opbim'cantr autcu pufuereganbpbttoy
ro mijtto m aceto * vnho ododfero erquo cott
oabuntbumidttateetmVotfcernuntrqjinejr/
fenoatfugn'a'cmam*&fumacunfatt;.cttdeo
sotm magts ein cnmbab?$ m intoioiib\
redfopbifl^anopofluntvltravicjintt t>ies
obferaan.i>abent3ttti)onisanopbtu>irtti:
tcm cofoitzndui et aromaaatate (w offlbl/
tjcndi/tcofumediejcquatttanbusfuis.con;
foaat ent cerebp et virmteanimare.valetca>
smcotraberecmmcordis/quare cofojtatvir
mtefpuate.p3lenu^ac6namdigefh'oneflo#
macbtet ootojcer. frigidmtc % penrofitate,
t> irmteiuuant natur3ie(buajfcg ©iafcoddes..
&ei5etteff3.
Cnefla queena ab aman tudtheb:/
q: eius guftus nimis amarus eft bo
." -■ ^imbus/arbuftttc/crefcesintods
befefttsinculas t faj»fts,aii? gfenaa1 uNmii/
taas? andiratis terre vbi crdattefhs efr.ba/
»«mui»0ramoscjraales/ouro8/et Bodo/
fos/mreijtes6temeceffate.r!o:es;c;f3acos/
fpitTos/rinuofufos.grauts odods /aman fa
pods.fed m marie ftmt vtrtons.w b. oiafco*
T}a flo$,etfQuo$ti?elitamrz fplems moie$
copefdt.t>o!o:i oendtt fubuemr.mefrrua frmt
ffit.fluyo biflenteneftflit.pedicut08 etlendcs
luccus eitis penmit.feme f3dt in quibufdant
8m3£et nig^ tccie (ongfs i nimis admodjj
rolio^ KfixiB vcl pifecouotum.? vefet ad pic
aicfaomnia. ke-gfano
"Ranil c mmima ta fctnmis <j5 arbo
8 rtspaculaotflinctafubfrattn^ltter^
t>iuifa.'gn quoltbet surcjrano eco?
fet?etmedult3t'n3quaretinqutt*r6 feminati*
vtergrsno tenec5mtflb poiTit.pduaplantai
Vtin quottbet grano erelicta potenna anaot
t3 vt ct ca potTit ften ptan ta qua mcdmc fpe>
des ei^muldplicc^ in dTe fpedftco coferuet'
tmdegranum quauis fttmodictt in fubflana
jomds etmedulle/magtinm m c(r in rsdois
feminstis crncsda % mttute i fiatt grana Dtf>
remntin fpede (kbitfcmntin ngura/fim/aut
tt'fpofia'one:vnde.t>.anf.ih.i.lt.t>epl3n.gti
nathquittfemina/slianafcunfi ptans finc
ftliqtta/ vt femen anent feniculi i bmoui a>
!ia nafcunfrn fttiquis i tn folttcutis/ptfaba z
alia !egumtha.t atia fn fubftana callofa emtt
, tunfvtfemina ptrop? pomop.et queda~ba>
benrgranti in tefta ctscaltu^ eytra tefla. vt nnt
ct otiua.0r3n3 autem o:dinata in ftttquis d
folttculis vananf mulnplidter in ftm. q: que
dant babct grana fua mutnpttcara in filiqua;
fua/fiait acddtt in celidoma queda berba vai
lens ad oculos.queda fadun t grana in foll£
cuto daufo.vtf^ba/ptfa/tc.queda t no datt
fo i?tmtictt etfpelta a fimtli3.queda aut nott
faduntfua grana in aliquo folticulo vtgrana;
ozdei/fedpalea fua quaft pnhuat 015 graho
fco>£tqneda gratts ftit oupla ^ ozdme a bf
t& psmete in fttiqua fna ptgrana cclidonie.ee
quedafutt>uptatapietemedt'3te.pt pj.etiti
granis naAumj.et queda rriplicat in Oiucrfts
g o:dine tn ccltutis eiufde foiliculi.vt pj t mir
to in cuius frucm futtres cellc/etin qualtbet
cellamagranavelquamozfme %im aliqucj
funtpiuncra in quibus e thtcrgrana etgrana
paries ligneus/ficuttn caiTianftuU.altquatt
do panes camofus/otpj t cucumere et cumr
bita.etquadocp inrer^grana funtgietes oiuer
figenensetOiuerfeTobftana'e.i?t3cddttima
logranads in qutb^funtquidampenetescar
nofi thtergrana etgrana fimitirer et quedant
teletenues no camofefuntmtcrgrana et gra
na^e^ffcatoiiferontgrangef granaiterfe
»4.
Digitized by
Google
^iber xvh
• fn fubftaWtteeftam infi$m.babent enitn
quedam fozmam rotund3.qtteda piramida
~t^ietobIonga\quedamangum>el mulnU
'terem/erpj m accribus. graua eriaque func
obfongain vno laterevidentTeflequafi fcuTa
vtp> tngrano mriaetconftmiuoV£o:riab>
flatfmetelis monmnfgrana p:opter inteno
iismedulleetcaloris naturatts coriferuatto
«em»bocufc£3rifro*
begitb
Jtb genus cft legnmims fimtlisa
S mmoiuquaritatefedntgricoloris.
crm panefpergimr 0ulco2a"do.pt.o
glo.fup, 5f3.Hevtj.Scbm 2rif. platca.etbia*
gtrb eft berba calida et ftcca m fecndo gradu»
que mter fntmenta nafritur babens femc par
uum/nigru/etquaftmangulti/oturcncuj/ec
fubama^babens virrore bifibluendiet con
fumcndi.optlari6es eriam fplenis etepaos
babetbifiblucndivttTuteetapencndiex ven
tofitaresejctenuadtyctemojoidas mflatasfe
dandiet eopflurus rdrringcdict (nmbucos
*>ermes cu melte iurerriacndi.bac berbam bt
cunt efle vigclla/cuius ©ecocrio in aceto ocd
fcitvcmiesauriufiauribusteptdatnmtlemr,
apofremara rump it ft cu furforeetfem inc lini
etfrmo couimba^ m vmo oecocta catbaplaf
memr.ptra kpza eria valere btat/fi cu rapba
no er modico falc apponarur. menftma^uo
cat etabojfjjm pcurat ft muiter tride fubfumi
gcttontra ftrangurta % iltaca paiTtone vmutn
in quo pcr nocri vtgella ruertt mfufa p:opine
mr.nec bebet becoqui nenimis violeta efftct*
atur.na vtotdcc6ftan.vigella wwnultaquav
ritatcfumptaocadtt.
fcejJUVeV
2er cts.e/pcs qnerc? arbo: fcfgfa»
l difer3.?d:abeIfgo.gtg.q:vr©trit
3fi.Ii.;ci'rji.bums 3rboasfrua?bo/
tmries fibiprimo ad victuinuemjrtit telege
runr.priufcf ent fYumeri eiTct vfns anriqui vt>
^emnt glandc^nter arbojcs autglattdtferast
bonozabitto* tudtcat iler cui? frija?,(vtoiric
pii.U.tvt. Jmultas xefiat narioes.^ft ft&des
Ocr atbo: grofie^tunde radfos foltidfimi
ligm t couiad bttnmmt eteria rugofi ramofi
raos ? rone fbliomm v?mb:outaas ioakie 1
quo ad fruaus glandiferos no modicc fecut*
dtfaris.hgnufiquideeiu8 fottec x burabtte
imo fete iputnbttcna ei? truna in laptdofb/
Jtditatecouermnt'.erquato pertogto:a fecu^
la in talibus loris buidis DeffgunEtato am
pUusinduranfvno mttaUgnaocoptepita-s
^atmcmfiaofu^cmBserawpta^opio/
pter tn&rroltAtterf^fit tmtttra ef iltce be^ii»
ftmiilaanafepitts fajIpebanevcb.pUmus;
^ ^ejnnipcro»
^nipe^earbojficbtctaapudgre/
cos/eog; ab amplo tri angultunniti
■ - ftcuttgnis vcl qjcocepmoiuri^igne
eoferttet/adco^ftp:imec]cctus rinere fuertt
cooBKvf^adannu(vtbiarjnuUateu?ejCttV
guentpirfiqutdeapndgrecostgnis biator*'
gumpems aut alia eff magna aliagU3(vt.o
Jft.lt.tvii.': vrraq, arbo: e afpera 7 quafi 3/
culeata/? folta babens multagractUa ^acU^
taH vtraqpeftfructifera fed gua magis.mul
ta eui funt grana gua % rotunda / p:tmo vtrt
dat poitemaunf quafi purpurea velquaft
fub:ubca quattdo picnarre fnntmamra viro
rem fmcms t folia vijc beponit £tit autem ar
bo: caltda 1 ftcca in temo gradu.(vt o.oiaf*
cuius nuct? cogruunt medtane que t vere col
liguntt g bienniurefcmanf.virmtc^ babcnc
bijTolucttdi/c6fumcndt/T'c6fo:t3ndi contta
flumm venrris ctacumincmedictne valetbe
coaio bsca^ eius in aqua pluui^ti/ ft inde
psriens batneciT. >£$ iuntpero eria ftt oleu m
nipainu^ efncaainmu corra quattatta.fi quo
Bdtepondue bragmatnabo vcl atio modo
offerat. valeteria cotra maca palTionc (i par
te& oolentcs tnde pemngat.cptlenrict8 et cai
Ouds fubuenit lapidc ffangtt (i per finngaj
mitt3f.0iringa elf nftula fubrilis cn quame
Otan3mtmtinvefica.vCabecocri6is tum>
peri cri ftcubus ficds pect? purgat. mmm tol
ltt(bumfq> 0iafco^pl3te3.}tn lods fatofts
% mcutns aefdt 1 in deferris.eius vmb:a n>/
giuncferpetes.vto.pli.'? io frucc? eias aed\£
l>alcrepvcnentt. fcejfopo
Sopus eberba b:cttts et modica t
i intcrpetrofaacfcest iuradiabusi
pcrre folide fe infigens. ( vt b.caffu
fiig pfal.)bancbcrba.b.bt3.eflccalida %fic$
fa m remo gradu. *Duius virt? cofimt in flo:i
4>us 1 fott)8 ptus § in fhpite vct inradtce. i»
eftatcattt^dudtflotcs vmnc 05 coUtgtVtio
co vmb:oio mundo 7 no furnofo 05 Oeficc3rt
«nriutc bj biflbluendtVpiltnendi/'? attrabc^
pi/acmundiftcandi.pulmone^ota vida pe
ctoris ejt mgida ca purgat <z mundtfteat/ilt ai
ftcub? ficas m vtno becoquat'? paricnti p:e
frearT bolo:c ftomacbt 7 intemno^ toUtt.fome
ta et aqua becocrionis eti> a fugfluis butno^
rtb^marrtccmundtftcact abfiergu.berb3tfo
pi in tefta calefaa3 % capiri fugpoftta/catar/
rum frigtdu copcfdt^uaula cadctcrcprimriv
ptiQiiefvemQtim wliicOKwr autcm b&
Digitized by
Google
%>earbo>ttpUn.
UcptiB boc tfopttvz a qttmufda"aucto;ib? ti!>
mediacoaipfoaqutbufda^durifcfcidfcni
maurora.£frbumtli8petreque fuis radici/
bus berens.i& vicrjs ifopus berba peccojts
medens.^ndaudiatto pcro^pdurifcfvrof
slanusIi.r^Secdtt^erreconfouac cedtfifo
po.^trcmattusqutdaotctc^ectoasbcr/
ba canos rupes mccdtttfopus.atealmf
Hdputmonts opus cofcrtmedtcamc tTopus
^anteettaauaozitansiutrbec bcrba &uie
afperftone fcpunftcan »5 pofTcindelubjis rc
purarent.vndcetiaapud beb:eos fafdculo
ifoptmundancuTofcbantptmficari: wpatct
«:^.ctlcut.ii|.^numcn.)tv.3nfupcrct'u8
pulnts vaietcotra bidroptfim vr Of.ofaf .ii/
uo:emaco:po:e mundatet colo:e vulribus
opomtt3dmtntfrrat.0oloic0cnttdmtrigat.ti
mtus aurium feddtetetiam tumbricos necat
WOtattdctm ^e^adnao.
acmctus cbert>3 babens fto:cpur/
t purcu/crawtautnomeapueroquo
da nobitiqni in falribus inrcr flojcf
purpureos morcu* c reperrus>oedttq3 nomen
berbecafus funeris puerttis. (Ql eria fimilis
wolem radiccvto.pIi.li.m;.eius nofs pan'
teretcoloziscftquidalapisp^edofos quiitt
ter Ouodedm lapides p:eciofus in apoc na/
meraf.3adnctus icaq> eftnomebominis ia/
pidis arc£ flo:is p:op a? itac^ coto: cius e ae
reus ftae celdris r^rpurcu 05 coIo:e faguinif
fiucignt8Velbtfrenmi8.3fh8 Ouoderimco/
toribus colo:ata fuerut facerdotalia vefhme*
ttmttetmteframcnto*
bc^afqahmo
tstfquiamus grecea Imnis bidtcat
i mdilariseoqHnbaftaefuservtro/
<£ laterequeda crefcutcapitetta fo:/
mmin figura catjcro^ftcutefrwdere f ma/
Ii8punfct6fcugr3nattf.vto.3ft.ti.jcvtj.quo
rum 0:3 fegata func Oiuerfa babenria im? fct
mina ffmiita papauett.becberba tnfana vo/
eaf»q: vfus ciae cnculofue c nam ft edafvet
btbafinfanra faatvctfomni fmagfne mrptV
dam.t io banc vr^at vuigus mittridru^pptcr
alfenaricnemenris qua tndudt, 3fi. becaut
. cu ficberba venenofa babet femetttg£,/rube
itm <racerbtt.vtOi.Oia.'? pli. Higru pemmuj
efretmoMfe^rubeuemmus matu fcd atbtt
8dbucminu8.vnde buius vfus magis coue
mtmediaucvirtate 05 coftringcndi/momfi
tandi/etfomntt<puocandt. babens femen v,i
gratn 05 foiia nigra/afpera/et oura.et fio:ej
pmpt^eos ;?foUicuto$ purof ffotidostfpif
fos.babens vero femen obzufa fidzee pabet
mellinos t fofficuios meiio:es fed bns femc
atbttflo^sbabetslbos/ecfoiia pinguta et
molIi3fuccopten3.?beeberb3 fiigfd3 efhn
teraogradu/'rficc3infecundo.cito cuotfsre
Bcurit veii5cfmrigit.fluttt vcnms ffmcboto
rem Benritt Oc calfda caufa toliiweuma cait>
bttcopefdt.fbucuf^oiaf.-rpli. fcefemteficj
de iufquiami oidt 3rif.in lib:o vegerabiltum
femen bebcniidcfriufquiainiq^cmo:rifcrtt
apudptcs in bierafalee comembilc ejc quo
P5 # cias malia'3 7 vcttcnofitas r> bomrate^
cerre vbf crefdt/vel matida Ofminutf vel augc
«?r^mfquiamo ^idt magtfler in btitozije»
W£ *£po.miij.q>in riaraftuefummipourift/
ds.cownaftabatflos ercccus ftmttis berbc
qua gred.iufqmliamos vocatit. oigtn vnius
magnicudinciSub tlloaut in ertremitatctisj
recircafrontc t ocdpuceracarculus aure? tri
ptidoilhncms o:dine fag qua ftabantflo:es
aurei ftmttes planragiui a cj?mpo:e ad tymp*
ttvndein bocrucmtpnutlegiatctflc bcrbe»
g>earumfimiliwdoinadari facerdoris furat
ngurarimemit*
ke£afranea.
Sllanea eft arbo: magna et^pcera a
c gredsficvocata.fvtotat^fido.Iu
. ^•^oqjfiucmseiusgcmfinmo/
oumtefiiculo^inter fotticulu rcfcinditi funt
quiOuerjaunf cafrrantl etio tatea arbo:es 3
caftraudo. caftanee greco vocabufo nuncupa
mr.becarbo: dx erafa fuerit tancj filua pulltt ,
larccofueutt(vto*3fi.}becarbo:eftmuttu5
tmljs.na aus lignum vatetad edincio?. ftrtt
cmra.ad igniu nutrimcnm.dus frucms vatcc
addbd.ctfolia etcomces ad medidna. jfrat
cms fiqutdc eins gpuie fab viit comce afpcro,
ffcuro marbojcabfcondaryramcnqn maru
tue ejttrabimr Ouias inucnit portffime autc
qn Oecoquirur vel afTamr.ficut au tem fubdic
3fa.in oiciCaflanee funtcalide t medio pu
migraduset ficcem fecundo.etio tonecolo
ris babct Outcedine.r6ne vero ficcttatis bnt
ponriatatc.Caftatteecmdecomeftefut tnffa
tiuc etdoloas capms $pter indufum fumo
generariucS^ed vcab eis.nocumenrum aufe
rat7opo:tetv£lq^afrenmr/vr co:pulenriaco
ru terrefhts rariricef. velvc m ould aqua oeco
quanE ytq: aque buiditace et moltice tfgeat
t tnc bn numunt % laudabtlce buo:es gcnc/
rant 1 co:t)t'8 ae peaoris ftcdtarcm rcganc. *
marfefi m ^ucara comedanf a cof aidf zutfic
gmacidscttpuro mcllc vafenceaa fctfm me
dicnanj/q:.abboimnanonis % vomiros funt
»5
Digitized by
Google
Zuber xvH
coilrtctTuc c ieitmi tfo wacKcoYoHatfttdJftcs
caftaneecu modico fefemteetritmdtetepa/
te/rabidf canie vd bois motfus funtoptinrc
fanariue.jfrecu farina oidd i cu accro catba
plafmatt/tumoas mamtltap funt crnariter
iepjemite.3teea£ coirices acfolia vfta ? pul
uaifat&zccu vino ripata adolcfccnns capm
admoclttcatbaplafmaris appofrtaaugmcn/
rantcapiltos ^bibenr eof cafuj. ( bucufcp
Sfaacmotc* feeZbaro
Sutfearbo^vietoriaUs ofgnamul
l r ristatidepcomjs^pterfingulare^
gre fuc ejcceilentia cr virturum.,ppter
qtfcvictojes quonda cbtenta vict02ta.ferrif
laureis co:onarilaureariOtceban£quamgre
abamne^odr/cmusvirtutes i fingulares
ppiicutcs fupia pofuimus ixt boceodcm U*
m lioera^quereibi? tnuenies.
&eIenrifco,.
J&trifcus eftarbo: ftmiUs bumtlts
1 * medidnaiis que a greas t beb:e>
is rinus alio uoie appdlatvc.o.gio*
iiig bamcritj )cutu8 fotfo? fucc? fanacctcon -
giutmat fafia labia fiue atia vlcerata.vt oiric*
tfctdeVr 0: lenrifcus co cj> ctus cufpis moUis
fttctlentus.na qc» molleci flertbite terKum
fcicere pfueuimus. (vr 0.3fi*U.rvit.) ^fttus
arboas fruct? oleu befudat/t co:ter refma q
mamr appeliat.etemeiio: quc in cbto infula
Senera£(vtDtcunc3ftd.etpli.U.!cpu)lJ:oUa
iftiusarboris fctfm oiaf.pU.t platea .ftcut^
fota arbot caUda funt vatde-r ficca.? babeut
VtrmteojVrincjendt /cdfoltdattdi /? oroitadu
«valecpvomittli oem fturn ta fanguiscp
bumo£att'o£.fimtie8 virtutes bj gumieius
lej m afrir que a mamcado fic oieo c$ maft w
cata fic efrtrif giurinofa % dura ad modtt cere*
ctrca^bettfce/? ftcmafhcata gfngiuas 3 puy
tridfs buonbus purgar.oentes mobites cd>
firmat % Oealbar/? eof radtcee robo;at ? co
firmatanbdttttmalujampurat "Temundar.
T^eomanirficcowginnrote veris coirices d
nt feu tenrifri infancmnfcr mundirtcatai terra
veftes mude fupponunf ne liquo: cadens in
terra cadac. vnde quectara:cft et mmia % alba
ecU'cjeuda.queverob5terra admirca? que
©bf cura eft abttaenda.cereb£ emundat % oe/
puxztli multu erereare raat, virture btgemua
cofo:tat. ventoficate atienuauUquefacm fug
tcgula caUda oia fracta gemas fcyi alia nny
romodo cofotidan^iatena pti.ftcetbtafco»-
lcimfc? earbo? muttu fptnofa cu radtce aua i
ptunmas gtes biuifajfmctii babens fimiletn
mirto fedun'uo?c7rubcu intaiw qn eUmara
rit8 babes afpera Ut&imtftM&tntf-M ■'
prnefanatrlnjnim muticrum»
^e2&tio*
3lmvt.b.3fi.elactdcolojt8berba
I cut? candoz cu (it in foltjs.auri tame
fpes intus rutger;^e tttto autoicunt
btafco.-? piatea.lilitt caliidtt c ? bumtdil «? ali
ud e ftlueftreT^Uud bomcfticu r aliud geric
purpurett flo:e.<? atiud alba qb* eft mett? ? ef>
ftcaaus.et atiud crocettvel purpureu.«6! auc
viitus kty mamratioa. vnde valet p apofte^
mata fictt ancungiacoteraf. Iceei meftvirt*
remoUtttua.vndevatetcotraOuriaa fpknts
ft ep facco oleo veteri admitto -i bene icnoj^
pozato fplenis regio mttttgat*3teeimeft vif
mundtrlicariua.vnde vatet ad factecotoiada
fipututs etti8 cum aquarofacea admtfceamr
i facies cu eadem mirrura abtuaf.ltem miti
gariua.t io foiia ei? Oecoctactimpoftta.vat5
Bdloca quefuc cobufta. ^de faatradirei?ii
mta cn oleo appouaf. Jte virtus et? eftapea
ciua i copacto?.Oifibluriua.to eduatmcftnto
fitate*3te virtus inefteimmojis repiemua-z
io vatetptraapoftemataecventofitate inrla
riuafttadir etus mta cu oleo fepius appona
- mr.(bucufcgbtafco.)2>etiU'o autftcoiatplt*,
titia mutris modtsuobtUtatfloie fuu. TJam
potatc cu vino ferpenttt ict^ fanacr valent 5
rrigidof malicia i vencntt tJcocte t vino oteo
admicto dauo8 pedttetnodo8fotttut.ptb8
quoq> loris aduftis redcXfyin vino eria oeco
cte addito mellevems prifis fubucnitttfolia
eitis Occoctain vino vutnerafanat.femeeiuf
cotrim igni appomcfaao.ftos i folta fubue
niunt vlcef neceftttari.bucuia^ pli.U.rr.ciri]^
Jccin codcU'.cv.rofe ttobittcati^cimtteft z
quada vnguenricosmrione. 3ndeem'ficno
btte vncjuentu fiue oleu q$ lilto^ appeltamr
ficut i berofis otea rofaceu fieri cofueUtt^e
radice et^^cedit bafta mterdu tr m cubito:u5
oemdebependet ab eiusfummtefios t>edi
uij ab ancjuftis in latimdtrieferdaicas i btla
tans/admodtt capanctle refupinus/'? i drai
itu taboris iutns babes quaft tenue ftlu cott/
nens in fefemeftanribuf i^edio aoas vndc
nibit titio grofttus e ad oecentia coioiis. odo
rtsredotenaerdrtcada coipoitset vtrmris.
cuP eotoi eft mpter.albu8 rubeus i purpure
us. (bucufqj pU'.li.?T.c.v. ) t>abetautUlmm
radiceer mulris buIUs pftftente/ftcut alttum
vtoi.anftJi. vegcta..)^ »l fincjutis buliis ;dl
virtus fcminanua. i to cr quocucp cxefat pta
ra qn p fe ptantamr.oe bocquere fup:a etoe
aitio f Ifa» %4m $$ pdicta arfft.$ baQa Wtj
Digitized by
Google
Bc arbo>etptin.
ante# apenaf femedus 7 radiraus fme ce/
panocradiccfHariiniufrapaucosbtcs ^in
uetti'C8cj>3quolibctrtodo.nptri8 miemirtet
parua ccpuii qu3ft eet illa betutf icts fm8 ft/
tie be twwseepult&f»^
p3ldc.^cil>idcfcQuiffipzcsUU'j puus \unt
viridcBponmdQmtMif^esfiacbifU^
iadfce tot^ter abfd!Jdaf.q: tottts butno: ftf/
pMfrcmdttftjs/nat^raljeQto^t meduttts fe
coaercitad fupfoicgtcfhpms tf bigeritipa*
macena iplf flozto ^.«iicc^paitdtit AofoiKos
?atWcubtjjfto:e phmitus mttcbigdto. ?i5
fctD; ifetde eerfific3to:es cogaucrunt Wui tit
teilecttjt bumano qui »1 ftne folttaafbe cter/
ttis.^teb: $ itltu 110 babeatroem femfnstv
ttam mfemmei racUceetinbocbiiTerta po:/
m ec alUo % attjs que babcnt foncm femims i
mulristods.&e boc quere fup:a be sltijs? ce
piomlfa.a.er. £.&tt>infugbaft3 nooiter
m fto:e abfafa glebe argdtofe fnftra m vhro/
refcruatbmcm8flo:efuu.fl08 liltjqn treget
eftthtacttts gmanec.fflulctj fuauiter rcdolcc.
toiVactuspero maftib? Tcofrtarus mulru k
iet.tpfdquo^fto"^cufcnnc fotnp rrucm^
lota etfi ptrcute qui liUu bj m ftYpite etth ra/
dtce conrbftendicm captte.f ah fto:e 1 m femt
tte.rquanto floa ipfiP alrius irt baftitt erigti
tauto capDcfubmitTua mdmaif»P08 mfuper
etus etlcjctehus platm8/fuam'8 tactit/ctrb:/
ina romrtdtts/afpectu beleaabilis ? tbajd%
jfrttertus antgrarfts aurets in fua coauitate;
erefpctfuaquecm^uncplusif crocuset bcc
tmgennagrartafcpcebamjUs /uftenanf» vy
erfcrfot^scartdtdtHmisfimul corigtiis co/
poninir/ejc fepcc graftis aurcis mmrtfe(?oe/
coiamr/tnquotnedtQfemcncuis toco frucr?
miro oecote coMocatVet drdcrpunfiff bris be
ncfiaoccnehmdo femfnisatettorteragfdiar
«smftocit: . hctocaau . .'.;
Scmcs (vtb»3fu)er lactet bumoh£
« t fubftanria eftpoata/Mquianum
v etaeamttlteres faaefmptgcbecMh/
ris.vcfterets motu arceccui? bupiae fpcacs
fc^bomejltaeta^rcmsuiuaferaltavocam?/
eo q> in bo:fo a? aajteos b^ buros admodd
fcrrevtbtdc»gfuiX]a>»7.ca.v>Lbequa.b.3fa»
th bie»tacmaagreto bomem'ceittfo:mactc
fsmtife.fcd longiojes b5 frondes fubctttbtes
afgio:es * minus vtrtdcs^ptcr fue buidtta»4
tfsguitate.etio ntuiteeftsmsriffldmisspd/
tfarafis refpeccu itltus quee bomcftica» quta
ffl3io:is eftaiotis % ficcttaris. * ib ttfttmbt>
«tj^malrua^uc/cat^bttmo;^ crodos ep
fce/fcc w.b. bia.facmca-t>ero bomeftta frfgiV
da e?bumida.fed icgitcliu<$ neutra qtjati
tateercc^d»cmoc»a..etio ett$8 efus cogrutccfut
^tio medtcine,^ fubtitebj fubftaftha^marC
me cinmtrccm$f%io oto bf^ehct ftcfmacbt
arfura 1 mo;fura er colera mbea fedatfi^uff
c^Uhbncrcrrt'$crac.«? tnione(C3Cc placar»C3/
pihs boto:e er fumo cotehco fanaclac f iha^
Uehbus muthpUcac 1 fcmein vms geoeraci
augmccac? boe accidit^ppter bomcatem fau
gumt8^uegt'gnic in p.fccta quahtate t 1 t^fe/
«aecta ciualirate fed qit arthquaf t induramr
mmutf cius buidit38 Tamahcattererpfuet*
fsnguta pctTim ? gcnaaf.vimj8 Vtftua in be/
ftat 7 bcbit;caf.c«iu8cacftfenfU83ninjatJ8
mo:hftaho.q: cu fu3 potthacste fenfii furTo/
cactJ3ruralc.ett'o tatis l3cmc3 genemrevote/
tibas m3tt'me cft noaua.Da mateha cogelaH
'tcoagutacfenjinatc-rpdpuefetrtceiua /fi f a'
bo 3ut in pom fcpius affumaf { bucufcp gf»
rtjbic.)^tuautltUr^.avit).bc{acurc3btpce
fpcs lacmcefpotjtc nafcenhs qu3 aprina po
«3n t/qua.p.ieca in m^rc/^phnus neantur pi'
fca? qmfutirt viaijo.cui? laccuaceto -raqua
% vtttb btdropicie mcckf.cuiud aulc 1 foltjs
cotufis afperfo f3le nerui tnfdfifanatof. Btia
eft (pfeiaancc qpc nafctf in amis arius folia
trit3 ca polcnt3illit3 t?tcehb?fanir,ecb3cgre
difopon poanr. Scttta fpcs acfcitin tiluis
quaftaho ^ocacaji? fotia mta cum potcnta
vutncnbus ^futJanguinc.fimJCT puttefceti
ha^ttUjcrafanancradicc etfolijs mihgatfa/
cru .: ignc. £ ftchlaUafpis Uauccbabcos ro
tuftda fotf a <? btcuia qua muta beradi vo cat
cut^ fuccu acdptnCB fcatpendoberbam ertra
6uttt.t iti.de ratjgentes bctjlos fhfcuhuntob
fcuhmtcet attstnccu fcncfcaucai^ bcrbe (ui
CU8 fanatota <>iaaocuto^.etm3]he qim tac
muttehs admifcef»ferpcntu motfibus 1 ftotf
pibiJU icnpne mcdei/fifna? ei? at vino pote
mr.crf<>Ua trrrafup vulttus.emplaihef. ocm
eha tnrlahone btfcu,ht t copefciu &ettrien%
t%tta'8tam filuefths $ bomcfttce Ubtdinis
fmagmahoes tnibmms copefat/rcotp^poU
Itti no^tttichc fi in abo frcquetcr aflumscrre/
qnie trtpfiiaei? intmius efus oaiio^ omat
daht3tem»l&ult38 3u'38 taudes atmbuita'
plinias m eode capitulo.fcd bccfuinaant
^eXappa. . ,
2pp3 eberbabfjs fottatara^fpiiTa1
. t arcataTabusinfumitahb^bafttt/
ta^ quedaapitcfts fpmofa^aajici?
ta fedrecuma/cttje v>dtib? trafetmhtj folct ad
^e^(i?»?40»JfatV^.j}iappaebtc^
-.- - • nrG • '
Digitized by
Google
^iber hvh
08 pmtariopboabz.cocj» veftib* bomtnum
adbcrcafobargiaf^rmcina/acurw^aiTm
roe i tiipbititropbce.i.amae boief q: qua
fiqmdaaffeaioncvidemtbois adbcrerc vc
mbi»«£m?^acs cftbupieracuta etroaro
d3adfifmt*micuriempedtt ca>_3lit. vndeeta.
multie vocamr virguta obellma.ct vtriufcp
T0I13 grauts etbombtlis odoas funt parirer
ttf3poa8»(ptp.t>iaf.}ScdjpU.Dat.».c.p^
fappc mulrefunt fpcacscroms fntjmcdtam*
ke.natcnb^fcwptonnmcdcmur ncc rcrtunt
boiem ft munct?merit.fucco aus.oecoctio ra
difl8aimocntc8pftmiat.utcptd3 tn o:c tc
neatur.Semen etfetcaabilia viaa ftomacbt
curatrctjacmibus fangmticm^deft.btffen
tertjs fubuctut.na radtjc a? cd.vino fiftit atun
fcdfolta oi falcadtcoo.foluut. femcn etfpo
tutbam cakuiofo8 adiuuat .tota bcrba trtra
damndta palac6nalmimn.(bucufc& pii.)
£ed fctfm ptarea.lappa fiue lappattndl bcr
bacaltda * ficc3 babcs vtrtute btfToiucndt/
rdarandt7apcncndt/acccdcndt.t i6'valetco
cra fcabtcpmrim/fcrpcnm/'? imperigine. er i
tercutaneo cofumttbumo:e\apoftemattt \bif/
fouttt Ouriae * mmo:c.palet cotra rngtda bt
dropiftm et fpicnis optlanonc.fucc? etua cuj
fucco mrc admijcnjs cerebp purgar a ftegma/
marjca fu%fluime.(iin modica quantatc na
ribusinbatoeovelinaere calicW^ftUletur.
&e lappatc*
2ppates abus ecjrqnibttfdam bcr
t btabomemcisrecennbndlappattjf
Ytrmttbue topofttusaut c6fect?.vt.b.gio.ui/
pwiudi.pp.vnde aieran.ncqua atr. iappa/
K8 ctbu8«loUj8 coponiteundc.SccJm ali/
08 lappatce eftgcnue cauits babe'8 folia la/
. ravtiappa/fedfbitalapparis (unt tnoltia/
aafla/fubaibiday paima iuotuta/mter fe' mt
tabauerconejca/babes mmteteencer gromi
nodofti erteriua/fed molle intcnus r camo/
fum/fccc bcrba coaenitcfui ct medicineJ? m
ck nrabus bonue qui oiu feruan pot fitoeco
crxo cti acccto finapi % meilc btUgcnrius copo
natur.et talts obu8 vuIgariterc5pofim nun
mpaC/cui viimeeftftngularmfcj refiftere c/
bnetatt.{vt.b.plt.li.p:.c.jc.namiantc abn co
jnefta cauctnecbjictas fuguematpoft crapu
.lam fttmpta/copellitaapula vt reccdar. ? vt
damar fcota rafi8 cmnbus fracns.baciberba
ntbtl c vniius ftomacbo ate$nerui8.ct io pa/
*attrici8 1 tremuttfrtubet ea oari et fangutnej
tetjdcnnbu8.lacri8 vbenate pbctpuens.va
imlbtwoccnmVctm^ttmefc^
valctcomi motfum cam8.vt.b. 3ficUK.!cvt>.
^c2cgnminibu8
^gmrnna ab etigendo fontbcf qua
I ftctccta.vcterC8 entmcttota cligc/
bant^mdcfibiabariacoponebanr
1 bYcuttt' p:oprie qneda grana mrtco t ordco
mafojactgrofttbjaqticno m fotttculis 1% po
riu8 1 cmtbttfdiftncnas grottie fpiiTts t dati
ft'8oriun£vtp5itt ptYis accnb^atc^ fabt'8.
birTeruntant tecmmina inmamttmdtnc/cotc>
rc/ftmtra/ct fapo».Ham mteticgutmna xm
10» fuut grana raba^ * tuptnop.medicra a/
cef i ptfa£.mmim3 lchricuia^ r vifaarum.-
3n cotojcbifferntqiqucda atba.qucdamjnt
gra/qucda rufa.t qucda mitta.3n figura qr
quedi romnda.qucda oblonga.queda matt
guta.queda plana.^tfTcrunteria tu fapose/
qt qucdam funtfttprica t bura.fedper occo/
(rionefYuntmoltiactadcfu5metto:a.ctueda
m funt amara.vt uipint.fed pcr adiccnonc i«
aquaTmadcfacrionc cffiauntT buldoia. >£t
vtb.pti.tcgumina quado inapiunt mamrc/
fccrc rapicnda funt cf atocjrittunt latcV^ cum
ocadcrinrct(upmi/(fiaitt).pltJurvu7.)^
anticgttmcmbftanrialircrmgicniaftcctt ad
digcrcndn bu?. i c5pactu^vndc<pprcr tua t&
pacrionc bimalc c ad coqucndu neccria pof
funrbcncbecoqui maquaputeaii tmo ad g/
fccti bccomoneindigmt aqua fontana (iuc
ftuut'au.abu8im$radt8^grotTt8 oc tegu/
nuuibue ftc cutus vfus coucniens ftc bomt/
nibus foirio:i8 namrc ?c4pleaoni8.11amite
gumiuofa ejcfe ad bigerendu funtoura/f bu
gefta muim numunf7c6fo2tant*fed namrait
tcrfuntinflariuact vcntofitaris gencrariua*
fed cop vcrofitas biminmf pcr cozriod bcpo>
firionc vei bccocrionc i aftarionc ? g co^quc
ventofttatt8 funtcttcrmtnariua appofirionc
vel< afiarionti. vt amiml ancmetfiitiiUa. (vt
dicttbiafco. ^c&ite»
i6td n'8.gc^ clegumiuts vt.o .Jfu
l ri.mt).ftcbicta.qtbumidaefttictt
ta pouiTime qn c m fua bcrba a qua
bimtnnriuc b: tenricula.7 te foibig.t. ad otf
fcrcnria vcrnusaptrisqurDtaturlctia lcn/
dt8.ctfmbtfper»d.vndcbijcttqttidam.^ars
laidts captri lens lenns couenttoti. «^lita/
q> iens vel lenticula»(vtb.3f3}.fhgtda'r ftc/
caoccotrarije namris copoftta.Ham vna vtr
turi b3|iu comcc i alta in medulia.na in cciti
ceb^ quodda acumcr5nccut^ mouct vemrc5
adfolunonc.fedmeduUaftipncac ? ftoma/
tbic6fo;ta»ua'? ogawrad cuffrtcaouc^rof/
Digitized by
Google
Btirbcfxtpkti'
fnm tmdmtoliaimgi&ikkngjmemetce*
rcbprepletfumo groffo. vndeeft caufa rimi/
dopctbonibtltdromnto^.paoficatcllomay
cbum gratt3r.7mflarione generat oeb tnear*
eo^ori^ettranfimdopiUttttertto^ac pelli
mtapcere&rifubflanria bdtccaw majctme no '
cetpeUtcttfi80Ctttop,q:e3f bumtditafemtu
ftemperar acbcficcat v>t.t>.tde5;Banis nocet
omltacjuantomagis inftrmis beficcarionts
fue eaufe.eteiU8 frequeb vfus pefltm38 t cot
po^egeneratpafTtbned poriflime (i ca comce
coinedat7etco^u«ficcemmtc5plerioi8 bu
mtdis m et caudts cmadoc$$dc(l,vnde 93/
letbtdroptcts fiftnc co:rice comedaf.fed cum
comcenoce&qmttftagenerar inftarfonem z
pelUcuIap ejrtenftone. Zens aot eft eUgenda
queegrofub: arecettb: ?ad coquendu factli
oi.7 bec ram ad efca $ eria ad mcdiana lcria
mahriatcgamrfioeponifcoztec etdus me/
duUVmoutaaqttabccoqttsf'? poft abieaa
euolco ptpere? amrno ? cufimtV codtatur*
bucufi^ 3fa.m Dfe.)fciritampU.U'.m9.ca.
ft.lcne amatterra renue?fubnlf pelftertlem
magte t $ pingue.? celti td cf! oerc magts fic/
cu.omnt8 enf leguminaoilfgutaquam antc
flo;c fcdpoft$ ocflomcritKOtligunc ficcttati
JfnS bfrif tam berba q> fcmen. etefl
I ftcPOcammeo^moUefitatc&Ienc
*?pturinm Oclicatu. v>t 0.3fid.li.yt)r#
Xmuatttfc^m pii.f uje9.c9.fmf ut loa'0 pla>
«18 afcmpulofarerbocin pere. 7 coUigtturt
eft3re.erupit aut in fttpite (iue culma. recmm
pduccnd fio:ce flauos quibud fucceduc que
da cspitella loco femwis acfirucc?.? cum tna"
pmntap^Mapalefceremlmimtcgricueiu^
?auutftafui8 capitdlts. (eme conuennbus
orpthan£t«ihdecoUigante8 gres Uniin fa/
foculoe icoUigunf etlongotepo;ei aqua ma
turattf.etej»amoeaquaadfoleocficcanmr
tfwamulttstonftontb^carpinariombttsa
fiu$ fiigflofe ejcpurganfcet fic panee Oefcca/
u tnfila cdto^uettfcetpoftmultipUce oeco/
crionlad aibedinem oeduomE. Don eni Untt
ftfuo wroretenemipotfpoUari^ gfeao can
don beco:ari.nwi multoriettd conmndunf ec
tecoqua^foUappofimaquaitef afpergaf
^tcofintmultaseneraltnijttlud pnatettSe
eotaquodfolet crefcere in cgipto. fla tnde fit
biflus Uni incogabtli8 in candoje.'vt 0. pU.
fc.rip.ca.9.)minu8 tamebabetrumitatt8 boc
genu8 Uni -r plu8 Uicn quia inde rwnti?efle8
S^fltmefacerdottl^ft aottiuu necefTariom
Wlm^99mqi\m9^e(timi^ 94
mcutendum^eh ad nsm^andum. Vferia ad
pen&ndumerptfcancfom.filttm od confuen
dum.fuHe8adIi5andum.etcoiduIead fagit
randnm Ifgamtna ad conneamda$.Unee ad
menfurandum.U'ntbeamina ad quiefcendum
eo:rine ad omandum. faccule et burfule/ a<$
quodUbetnecefrariam reponendum. vnnul
la berba ram oisserfis vdbus eftbomina ira
necenartaftcur U'num.cuiu8 femen caUduefr
etbnmtdum.t>elinterbumidumet dccdtatt
peramm vncmofum.tmde indefttokum q5
0198 pfibus ma^ie eft necefTarinm § adefu^
Dam vt titit Jfaac feman Unt pamm nurric
7burameftbigeri.nociuum eft ftomacboet
plurimum inflariuum biurericum. tamen af
futn cum melleaccepmm meUus eft 1 vatj cS
rraturTimcomcImm.eriamcummeUe etpipe
rev>eiieremeratac^frimuIaradamo^m.\?a/
leradapoftemara qutamamrarea.bab5 ent
vim mirigariuam fubnUattuam fmerarifiari
uam.mamrarfuam. vnde foluit apoftemata
marrias (i pariene m ems bccocnbneiepiua
foueamr.vt Oiat Jfaac tn oicri'8»
^e^alo
2Iu8 eft arboi pomtfera m fc qut
e* dem magn a.fcd rcfpeau lignotu^
quidemncmoiis modtca cr fub^
mtna.Ugno folida.m^ofacomcc
tnodofa frondta oenfitace pinbwfa .rlo^m
varierateoecoza.rruoutt fuauitace tocunda.
vifuietguftui granofa.tn Otuerfis niedtariia
emcar^ virmofa.biof autcmalus ipfum po
mu (iue frucme/fed becmatue 0: ipfa arbo*
ftuepomus.TcftucOictaeocf eius rmct?ftc
rotundue.tmde etilta funt v»ae maia que ma
^mefuntroraud3.(wo.3fi.U'.rvrj .nam ma
uS in grcco romndu t>z m latmo. ^irTercautej
mameabaujaarbojtbusfitoe vei ncmoct^
qtU3m3lu6 majcimecft bomefhit. oupttcts
enamrc/na rmncu bj a tcrra rotundd. fmctt
lum autem aliunde ventenccm ipfi trunco in
fermmervnimm.queouoquanOo per tnfcr
rionepariterfuntvnitavnam arbo:em coftt
munr.fttrcttlo8 autem inferms tmnco totam
^irrutc rroocttn fua tranfmurat-quautate. vt
t.atrrcdus mper.i.U. vegetabtUum. i^uetc
fupM.eo.tnwctamoeait>o^mfetrione rira
prinripio.2^am8 autem mfi putef et a (u%.
Rote ntmts epttercf ftcrilefot vt.0 .ide.q: btt
mot attraa? 3 radice 00 fumatad^ducuoui
fructuum.qutattanuc ih ramouun ftcnuuni
nuKimenmm. J&uerefapra oe caufa fhi
aftcaoonui atbo;tun,3&aloro$ Oiucrfi foc
Digitized by
Google
Zibtr mit
c^era.namquedam fetwttfmmm ponrictf
at$ dup.qtteda 3(ttofu*queda &utc£ i iodt
clttiet bop. fmcmd bujerficas erbfuerfa quaff
rattbu^ p:ocedtf Tbebiliori vd fowiou
oitttfonecoioris ejmris in radice» ftdufup;*
inprirwpiotacajmea.
^emalogranato.
Stufgranata arbo: fcrens matogra/
* m nata arboj ftqmdeefemmi generis
frocfljs vcro rieutri.? %>z matugrana/
ta eo cj&jkt comce^tamlitate onneatmul
cmdmegranatoa{vto.3ftdo.lu«>uj )cutus
co^eco: pftdta ftos vero balauiria nuatpaf.
jFio^aaratrj funtalbia^ purpurd.altj rofet
rcperiuntbecpoma maia puntca funt bicra/
4:beregtonepum'ap:inucu8 fut oefata (ve
b.;?fi*>£ft aut arbo: multu bura ramofa <r no
dofa ptus m lata $ m alra fe birrundens /ec
frigoris fmparies.vnde in p:uma cito pcrear
flo^eseiris.&iatautejarif.o; rnatufgranati
rnutafamaiiriafuag cumira^. i£iueremp:a
eo.bearbo^cuimra^mris aur arboris mul>
tefuntfpectesifedbebuob^tam foquf rafft/
aat.Tia fctfm btafco.T. Jfa.in bte. ifkalom^
^ranato^ouofuntgcnera.auaentfemncpo
ma bulria caltda et bumida aua accetofa que
fiigtda funt et ficalct biurius cetens pofTunr
obfemariouloaperonjagis couemunrvmt
i medtane. Ha tota arbo: mediauaiis e-r j>a
ru couemt rib3rn> rrucr? ti? (yndc b.JltcLu;
rvtf . Jnegant enimedtri co:po:a nofira mafa/
punid abo nutriri/fed putant ^pui» £gru/
at medicameto # co:po:is ahmento.b5ftqut
^emtotaarbo:(fedporijrimefmcms eias.)
vrratre colrringenducofoaandi. cofoltdandi
cbumo^s flutdos ceftccaudi.afiuaimfan/
guinis interdpiendt et pomtta coterictj conu
pefcendivf erp^iTebocenr3fa.otaf. % plt.ft
rnmo:ecogTuoeto:dmebebtto ejtbibeannjr
valetcotra fmgutas imrinfccas et tmikcad
cozp&iis pamones.oukta tn magis fur ven/
tofa et tnftariua altjs et eria (im mtnus feb:t
/ritiribus fedariua*etio mttmsconueniorfe/
briritantib* cg acetofa.et quo£ fucco firpor*
qmbjor^acaraquialo^feb^teimrigatraC
teratappentu<puoatt natarae^calo» bdi'
- riente regat mirabiliter <i cofoaat ? vatet con
traepans calefamone7co:cttsbefecmmftue
' cardiacam pambne; fioies dus eria rracr? ac
; coraces ft puluerijenf et in pom amjmautar
1 yermes veteres foecanr. bemes er gtngiuas
purgantoptime etcofTrmant-rcotra rmiltas
v aius fnbrj^mntpamoes.vr*b .biaf. % ^fa,
maiapttnia woibus iodtcos fi»tfcgkaam>
putsent^untctoceaejfteri^m cojrice^tn^
fcolomtalhprica/et bcficcata Jntcrius tmh
funtmbea bumidaet moliia iocundaet fapi
da^miroacinaedibttin^rearriftdOB^ra'
nutb^ cdtutas o:dtnata. vt bidt bem*
SDius eft arbo: cui? rrutec b: moru^
m vtb.3fi.ltb.mt)'.^o:usagrea^
t vocata qua tarint rubu vocat»eocf
iVucr? eius * virgula mbec *M autent bupley
mo:us bomemca.f. i fttueirris eut^ rrucms t'
t>efertop3(ro^ retielanr fame cuius foiia fug/
tactaferpenri tpfu interimucjtebtdfambtv
fup marrb.ip?i|.rnjcm8 mo:i in flo:e albus*
tdndeviret.terao rantat fiue rabet.vlttmont
grefdr ata> ltuct.tta quanto e mamrio: ranto
mgrio:dt.cui? frua? ringtt man?er bentes ca
medcnris.Bcb?mpli.attt<?biaf.moai8 ear#
bo:babens fianc venmfluu id efotutiumcu/
ra8 (\iccu6 erpi^flus etad tgnc fiue fole befic
amsfttmpttcustcotlricriuus vlcera o:iser
t?ulnera fanat.faudu mmo:erep:imir atq^ fe
dar.corittradias cocm er potara venrrem ta#
tac.etujmb:teo8 latos ftecat.forta dus cocuf
fa et impofita blco cobunioues fanat. beco/
cta maqua pluutati capillos bcnigrantmor#
fus pb3tangionte t puncmras araneam^ ai
rant bolo:e t>cntH plaant et putrcdinemutt
diftant gmgiua^.mo«t imamra fngtda fur
t rapoea er c6fo:mriua Homacbi i coftricaua
fed quato plus mamrant.emto eittdunrralt
dioia. eterta butdo:a etburriidio:a .cometla
nmltupoft prandiu in cojmprionecouermnt-
et tTcHnacbo ctapiri multu noccnt. aieiunis
rero acccpulbcnc et bcfaati4>igerunf fedna
mumvaiVpa^ lfohamo:iceIftfnnt magnsi
ettataqueerudsetb^uds funt obnoria eraL
vermtbu8 libenriflime comedunf et vermes
fencttegerentesmoafottjisoprirae nurrittmr
tota arbo: medtariatis eft papuc quo ad coi
ttces.rruaus fotta etradices. na fi radir cin$
infdfa ruerit gumi cmanabitqi? Valet ad va/
rias paflwneg.na venrrecmoUit.boto^ ben
"iiitoliiLhncnfc^ biaf»? pla. £rmo:is fitpo
'tus oprimus fiuenobili8 q|iem mo2etu vul/
gariter appdlam^.quej etepbates cn potanr
ammofto:es eittdumr.vt.btat raban^ fup:a
S^attb* v.cfit inde decmaritt bvamoton bt
cru.qc» vatetorra fquinnatta et gutturis aut
fauanpaflJones.vr»b.pta.
""•'* &c%birto*
3rms fcb*m JfidLefr btcra eo $ f W
m tbnbus maris fotet fepi^ oaru vn vtr
~'m- \ ^♦2wow;minfcm^l»tito
Digitized by
Google
ht arboxtplM'
aetatoatfs littm mire 7c.biwt eftqSa greris
mirriae 0:.medicop 3ut Ub:t bac a:bo:c apra>
fcribuncetmuItapneeefTicarib? malierum pe
punri. (bucufcpJfiOBctfm pti.aucvet ota
fco.mirr? earbufru admodtvfruriris crefceus
ponfume iujtca mare cur? fruct? ffo:es ? rron/,
despueniunrmedianc. 'II&elio:es aurefuric
frco^cjfteserbabenc&iurius coferuart\£
melfus tn fotts cato:e# in aura pmb;ofoba
benr attapferuatyr quatp fimpUritfmfiua?
recerio:es canco fdcmcltoks.? babetot3ttlr?
frurias fubfrarialia vfrtuteporica i pfrrtcaV
ua % er aromariatate cofctftariua.? eria c? na
eurayppuafw^fugflutremtcttua ? virruas
retennueiu cojpe coog3riua.*m vsletoriujrtt
yentris ad fpuaha meb:a oefmencis.Yi oeco
qmtftuaqnsptuuiali'! indcpecr? fomencef
vomitdcna^efrrincjitfioecoca ramufcuUei?
m aceto fug fromscbd apponSf. oefcs puluif
facrusvlcers/r vulnera fuautter cofoltdat, ite
fci.pU.mirtu8 aUa eft alba aha uigra./? vrra/
qj fripna fed ntgra magis.wt cotra ftujed fan
gttints vtiUter erbibef vrms comouet. pddt
ptra vaicnd % punctura fcojptots fi potef et?
fcecocrio paleccotrasfiopiaa -z/turi fimificer
xapiUo^cu fariua muann'j:m.oatetcotr3 m/
mwes oculo^.(ftt adroleuynirricd oe fottjsi
bacas ei? qS e teniriud/cofoUdsriuu/? mutt
fctftariud /et V3let ad ota fuptadiaa *aures
aricnwndiftatfantofas fitepefaad inmttaf.
bttcnfcfr pli.j^ug $fo.€.xllsicit bierony.
SlEHrtus e aromaria arbo:iet iputribius /tcf
fameb:a cofoUdat •: reparac? io cofotato:ef
fanaeecclefie ftgn3t.£fteria temgariuezmt
ngariuevtrtttris acrefriserariue, pto.idefug
Jfa.Ijca* fcemmba
Jrtba^arboztarabtaaUtnjdtsqui.
' m cp cuUcojz. fimtlis fpine § aromariai
t>iamt.cui? gutca viridis e i nm\tay
aromaacafamaravu'* nome accepitmrira
t>ro.3fi*li.w.au? gutta g femanas gaoft>
o:e.que vcro foao vulnereinafo couiceeUct
fur.pittoziudtcaf.cui? fanneta^rsbes ignefo
ucnt.quo?.fumps e valcknonus/ntfiodotc
fto:3asocamat.alttcreut cdtrabrir bomtes
mojbos mfanabiles taUfumo. £uno: aure
imrea* meiioteoUtcjiturapud nogodius m
arabta vto.JfftoVi pli.li.ri).e.]cvt}. vbio: q>
tnirtaicft at bo: quinc^ cubitof aefces t ftluta
orabte/cuius folia funt fimtlta foltjs oliue. fj
magis aifps etfpinofa 3C ^cuiesta* Tsamos
babensftmttes tuntpero.inadunmraotc bi.
uis tempofibus r^mcms/edp;m8 fponi€
fndsmt antequa tnacTattmr.? gbtts qtte fudl
do-efrtutt/n-aaen cnatur.er bocommbus ge/
nenbus mtrteprererf.7 mtrca elccta 3 piuri/
busappeltaf.^untaute fepri cjenera vtbz
idc.cr\7u5*fc5 rrogodica.-r tllamacjjs celca2+
fcc?agctbontric3.terri3 Oiatrtdes.quarta cot
larica.qumc3 emp:aten3 idedfalbana* Tillac
eflatijs mirribus magis tenuis.ferraquadto;
rarim t odojaria pocanLT beccetens macjtsj
eftcandida.^becaduUerafsiimiet glebis lc
na .feprima efl: mdica/ec tlta ceteris peto: eft.
* cu ilfa alie fpeaes nurte 3dulccr3nf. ( bucuf
cg pU'.)!f£>irr3 vco.oiafco.eflcjucta arboris?
ara ramos cato;e folts indursta.? eettcjedai
atrinaecmfainterius attquanmlu Ujadaet:
buius altaefl mtnuta aUa egrofla que trogo/
dica appettaf ab infula vbi aefac ftc calida €
i ficca ec babec vircucecofo:candi et er aroma.
ttrirate fua coducendo gtes inxmn baba emx,
otfToIuendietcofumcndiniediocrirerecequa,
literejcqualitaribus fuis vnde coferuac coU
po:3mo:tuo?.quando!c)c mirtbe cofeccontV
bus condtunf.*keferuatur3ucin 6pciaef?ica
aa mirra fereccntu ahms.pateccotra omnes;
caufas reumaricasTflurus inotdtnatos Ot>
gefh'cneeaac6nfo:t3C ? vifcofos bumo:es.
mafimeafpdaftbus mcbris purgac odo:is
feco:c cm ddaui omnia gfngtnap vtcia fanac
etbeftccac vlcem labto^ purrida cofoltdac c6
fumtt? conglurin3r.cereb^confo^3t.e£ ma/
tricem muUu robo:ac?confo:DCX omnc er>
fuperfluitatem cenfumtcz oeftccat etcocepni
tuuacvemtes aununecacamefuperfuia cc*
rodifi^ bonam ac vtuam generac ac pferuar,
^eHDuio.
Srtatt1 «ft vng^encum t>e mtrra ? alt
m t'8 fpeaebus sronurias compoficd
*i confectu3 cmuswrtutencmi': ali£
fenftbifia mcb:a confo:tancct bumo:es iiH.
ouris acamcuUs enftentcs confumunf.euis
aromariricace fptrims animales re£anc.5n/
cerriciunmr vermes acpedicutt etus amanm/
dine ecp:obtbecnenafeanmr.fudo:es fcddi
mirto copefcunmr.cofcruanmr co:pou m oe;
Ucarione nec puaedine oiffoiuunuar
^emaudrageaiu
findracjo» efldtcta co q> babeat
m mat3 fuautter olenriam macmtra
dinc mali maaam. vnde et lariiu
malum retre vocanr. "Daucpoe/
teantropomeros voanceo q? babatradicej
fomtam bots quodamodo ftmitate cui*> co:>
m^xm im^po?ris wr ad W^<S Ws quo^
Digitized by
Google
Zibtr xvii
coip9 ctecSdaVtboloienofetitxant fopozati
T>ttius fpes funr oue.vn3 c femiea que cifo
Kjs luirilts I3cfljce/ni3l3 generas alia e ma/
fcttPari?foft3 ittt ffmiua foUjs betbe.fvtfctV
3n;iitP9>i3fa>.3axoiarm3ndr3go^ eflfe
berijafommfera caias folta funt fug terr3m
fper6.T3dtob5&u3S3atrres (Tbi inuicem
coberenresOeforisntcjras tnt^vero 3lb3s/
dco^osrono.m3fajlasb5foii33lb3et te/
ntt3^raa^fimile3lten>om3!iafcaffupfo/
tofimtgalUfaefouaqaerais^fantcotow
croce3odOKfa3ui3/tnaiqaat>3 grauftatei
fapo:e.q: funr infipida t t'6 no coamint efui
fcd rin medfa'ne.na co:rices eius becocri m vi
nooomureraaanfioesoolo^s opefcutv»
fmrtunctgis ferrefenriunfpafriones.£att
tem m3ndr3goz3 cvtmda.qi ft m nimis d>/
Br3te3capifinfcrtmoac(vto.ide)nam vtt>i
afmpl3te3.vnrtuceb3betinrrt"cjid3ndi i ait
Quanmtu motriricaridi t fornnu ^puocandri?
to fuccus cms oj l3cte mulicns »mpo:tb?ap
po(itU8.fomnd/puoc3tinp.3aias.etqui3cf{
berb3 fubfonri3iiter mgid3/o: $ froctfdas
crcnsmti5ijcf3c^copefa'teri3coIere tpcru^
n venmo fturtt(bucufcs pt3te3.)idetfjppo/
tnrur o> fcSm n3tura finuurudo bots velmu/
Iteris m radicceins nuiteren? inttenrfcied po
nus arufcos velmslcnasfopbijnceficfo:/
msmr^tcif^utbabcrevtrmrep^biQuamtr
nmottscoapiendi.q^ftmiltterobnuerevide
tursttga.fug iugen.arcj:^ bocotdtangnfru
occafioner3cbeit8quemandrago»s tefide
nncrat^icitm q> vidit pbilofopbop lib:os
qui octnrtuob^ berba^traaant-r Oeets ot/
ritfembil cM in eoip fcnpris mnc temporis
rcpcruTc: Salua tn auctoritate beari augufh/
ni.mnlti auaozes t>icant mandrago:a molro
itens bancbabere virmti.&nde oicnt coftaY
oiafco.plj^plarea.^ mandragoja fompta
modooebtto mamcesbifponitadconceprio
nequa primitus calo:nimui8 <i ficcos conce
pnonts mstmatmpedittit^ulieres ttacK
caUdas t bumid^s bifpomtad coceprioney
cufirrj^daecn'cca.vtO:mplateario/etboc
fcifpofiaae.fed mnlieres ftigidas et namrsD/
^f^s.tmpedttporius ab botofmodiW
^oftaone.i^nltasaliasbjmadrago^vtr
ttttes/que vto.t>tafco.mmo^s b:po:is re/
percu watc|toIltf.motfibn6 venenofis occur
m^mnecpjum co:poris inferitts -r fuperiuf
Kfoin$it.®a(u&u8po(iut>imn?in hbio
pitn».iro.c.f.vbit>:cjpm3ndr3c;o:ebuofdt
Sener3.^^feqotfpolrmnlt3);cattentfoflo
Te8mandr3cjo^irietusfo%acorrarta v>eu/
wrn ettres ctrcufos gfadfo aVcnTm^om&n*
erpeetanteffodereadoccafum/^tb credunt
cjtep:eapuasvires.fucmseiuscoIlicjif/tul
lote beftcc3f.mala etris mamra in t>mb:a be*
ncat.odo:m3lo^eilcjr3oisetinfertfomnu5
?er odo:e fuo vis fomntftca eft pt Otaudero
beMilio.
3Itttmeberb3b3bens bafta longa
n* ^uodofamadmoducanne/cuPfe/
m men efrvalde minnm fTigtdtt ct ficca
Vtb: fn 0tett8.£r bocatteflaf eiuS leuitas et
coauitas t sbfenria vifcofitaris % vncmofi/
rattS7modianummamcofo:tat"eni froma/
cbum grsrie fue fica taris 7 confttpat ventrem
icft 3Qtt?m oi3fco. oittreriai/7 3fTamm fedac
penms to:fione/fangttinef3ud3baenon ge>
nerat infrigtaat fromacbum et Oeficcat vt oi>
awrinoieos*
facmtnti.
^nt3cltberb3 odoziferacaucla^ fic
m ca froni3cbi cofo:tariu3. >£te Ooplet
eiWpceS.oiteTisTea Oometo t ifta
b^ mato:e v>tm cafereaendicp pama. 7 tnal"
grece coiocofia qua larini nepri fiue cotameti
ttl pocant.vt t>u|fi.a;pij. cvln. ^eftberba
mnlm medianslis.Sltc funt fpcs menre que
crefamttn pslafhibus etin p:aris» Jkd no»
fttnt£3nfeefftcacicinvimitevelc3lo:c fttteti
am grauioris odo:is parfter et fapotis ep me
ta oomemea feno^enfts queeberbafemultt
plicans et dto Oe terra puUnbns 1 afcatdes
cui^ bafmla in tena reflera et ab bumo recta
couerriturin tadice^dtoejtfenona gturitpl
tem. t£& antmenta oztmfis magne cfiicaac (i
ne (it (iccz fiue viridis.b^ cni vtrmte Oifroloe
dietcofumaidierquslimribus fuis. ec aro/
maridfatecofo^tsndi^^uocandt' apperim5
ctfuo 3Cumineoecocta in gceto feto:eoris am
putat 7gincjitt38 pumdas etco:mpt3spur/
g3t.vomimctbebiiit3te vtrtutts refenriue ve
nienti aj3cetofedat.odo:efuoetf3po^co/
tmftricopim70cbtIu^tefpmmuittU3t/m3m
cemundifi'c3t3 fucjrltjis 1 c6fo:rat. Oecoctai
vtrio bolo^ Pifce^ etrenttplac3f.ai5 vino a
oleo becoaamamtllasercosgulatioe factis
indmms fugpofita fanar.ftjcV ei^ vcnenis*
obutat.etpot3t? tumbricos necat/ct vermes
aun'8 in vino eroleo becocta frtgtda apofte/
mataOiiTowitTcurat/tutTim mtrig3t. bucuf/
q> t>iafco.etpIatea.SimiItter 3Aj.li.r). m Ote
tis oirir idem addens q> abbominstione 3tn
putatet fingalm fedat linmia lenit afperam
fi ^er e^ fticef,afluefacta i tibo venerem qmu
^emalu»;
Digitized by
Google
foi kHxtplw
ttt aiuumbicta.vt btat Jfi.(i. jcvtj.er ft
cutbiactdem vnacd pltmb.ft fucto
fctns adimicro ofeo alf quis fe munjrcrita . pu«
ctora apum fedf n6poren'r.meb:a eria linira
focco malueno pariuttt*puncrura necfc m©:fa
ab aranea vel a fcotptbne vt o.pli. t&tmtij
etus &nDiejcfpeaes/mino:fc5? maiotqueal
tea tnciltvm^ eftbcrba bumtda ihtcr frt>
gtdu Tcal^ttrepatafvt afdtur m oieris.) et
boc pj percine vimtc ? acrione. quia .fctge/
rtr apoftemara etmariirat/majrimeems radije
? fememcutus becoctfb valetcotra mjjtn fan/
gutntSi g^ueda ent babet vifcofmtfe q> ft ot
vmo porut Ocrroifrotmtgroflbs bumo:es re>
num frrangir laptde ? OUnbc fplems moiltff
car atcp larat. becocrio ems ,pttocat fomnrnn ■
ft raacs cr ejwrema co2po:is tndc ab!uanf.fc^
mitifs fnt oecocrio v^letpnficts *p tuffifem
etfjttoleo becoctn. bmtriefolutt ♦ molliftcar
mudtft'car/?maturatvto:ipla* kcnuce
€Jr eftarboj/eutus frucr? fimiiiuof
n mirtenunmparor.?eftcvocat3.co
g> vmb:a eins vetfttllictdia foiioai
arboribus vianfs noccantqua muln tarint
alio nomtne foui laudcm vocat / quaft iouis
tendem. jffuttcnff bccarb©:qu©ndam toui co
fecrata/euius fhietus fota babet vim.vtnuf/
fus fnterfimgos «? ctbos vencttofos/qutcqd
tn cts vimlcttrtt ccjcruttdar/raptat/ct emguafc
Vt tugff.li.jrvn; )0>ro^ frocros babct bura et
smapcoatcem /fed mtdeum vaide bulce. vr*
•bc omnc pomti co:fo vet comce bunb:c tecm
bitimx nut. (vt bfac idc) vcpmec/ caftanee/
ttuefIane/ctbumfmo4t. £ft itacs nuj: arbo*
alta ? p:ocera babes ramos ec nodos Ufiiij
fos etfotfa lata/ncruofa/piramidaUa ^aoita
grauts ©doris ?fapo:fs/cui? vmb:aOo:mt
cnci fub ea cfl nodua % oiuerfarum tnftrmt
tarom generariua.eutus tamen radfr/coaer
Rucros/etfouacduemunt medfctnc. nam vs
fcirittuafcfuccus radfds tceiticis nuas ma
fo:ts ertractus i porot fcatus ad quanntatc?
rnius o:ag§ fubuent^ bimcuitari prinadi po
tame cria cu aceTo repugnatfebabus pcniett
tibus cti frtgo^ 7 rigoie.ames ttngtt * mnii
bufa pjobibetcafus captilo^. «£ft autmuU
tipliasvirmris lefftcaae.rmcrus etfpuenit
etia vfoi mcdiancetcum mulnpleicnujcinuc
niatur.tamen Ocmatowbus fiuegaUtcanis ^
mmoztbusiiueauellams pl? loquimurqub
ad ctbum 1 mediana. Tlut attte vfualts 1 co
mefhca quc amultts 0: gallica variaf m fub
^noa.cmrmteettu ftgura.Da \n fuWrari»
vttitit jffatem bitti&>£on(idmiui otiM
dtsaut v>r receus aututmamra.Jn p:ima oi-
fpofmone (c$ vtridt babet ejcrertus coari" ftuc
co?nce colo:e quide viridsJfed fapoje pcnrt/
cum er amaf *?manus cofmngenns inftden.
tem/inrertus autreftampaularimobrinetco
rio eminfeco Ourtbje infra eius ambtmm nu
dcum conriner vncmofum /fspojofum/imut
mm OulceVnudei rn mcdulla que in&areftaj
e corenra/quada pelliajla velutquada mnt/
cuiaeftvnmc^amjfccta/netenera nucleifcf
fubftanria a tefte rh'gidtr3te (cu Ouriaa lede/>
remr.er iila quidepellieula teftamollio: t mc
dulla imdet Ouriot 7 amanb: ab ejrpencnrib^
inuaitt.erquatttottur. plusad mamrtraten?
pjoduamr tanto plus fcpararur illa com /
cula a fubftanria reftcct medulle nudei icoz/. -,
pottif fom? et vntmr/ica $ nujc ab ea vicen^
no Otutdtmrmfi quandoq? g aque calide vd
alterius bumidt inrufionecafu aiiquo arrifta^
alireremolltmr.rtuicicac^viridts minus eca,
lida ctfico. uamraltter 9 anuqua er mm^ fto
macbo noa'ua.que ficum mtacomeftaruerit
teiunoftomacboentpemms veneno immtcai
?luces vcro ntature vt t>iat 5fa.queda ann>
que/qucda ttttcr bas medtocres* Tsccetes fue
magisbumojofc/mediocres vero funtma/
gts (iccejfed anrique confuntpra bumidtiace
g calo:is iHrenftbnebumo;oftrarcoigerentc>.
magis funrgenerauter vnauofcJ? 16 muiai
eomcfte in bcmo:es colcrtcos bc fedit couer
mntur.ctmajrimequando acalidis coplejno,
nibus fepius affumunf.q: m taltbufgenerat:
eduftiones 7 capia vcrrigine inferunt ecool>
re.qui vero cas cemr>ate comedunc a tempe
ratefunt complenbnis/benecas ^tgcmnccc
eis congmc num'unrur.£Itrms aut ca^. a crenv
timrpcnes cffecrttmcdiane. Ha gencralirer
srra rcnx vcncnofam co:po:a coferuanc.qutat
fua vcnroftratc mcaros coipoits opilanr.et
vim vcncniad vttalia inrraic no permtramt*
gremttuccscumfale^rutba^altjs mijcrae
quaRter addtro mciie mo jfut rabtdi canis f ut>
ucniuncft intenns fumanrur/'* errerius fng
locum multcris apponanmr.venettuj ent ad
ctterioja trabuntpotettrialiter ct eonfnmnitK
3tem conmte cum melle melancelica apofte
maraetflcumarica mire 5>tffoluunr.conrrir«
Utfupererca6aplafmateftipervmblimiwe
rio^t apoftcmata tnrerius in coipoje nafcett
ttat)eftmunc(vtOtac Jfaan otens. Kigurat
autnnds e varia q:altaerorada .aiiae pirat
mtdaf 1 obtoga.alta itctt? piana % pnnua v#
P5 i ancUam mafcarif .aba %m\$ ©wtf» $i'
Digitized by
Google
tibtit XVI
fiimiutibH&tattit^ladmoia cmd$ttt
aageomerrau'ter*tdefrg fo:ma5 mangulieft
toitttncawpjmnuab^maiorfbus galUa/
nis m qwbaegataaiicerfo^macmas incen>
dlunprdra.ycp5fenrtbil(certntaencu
fcelfluce,
©raudlanarefpectonuds gatltca/
neaggrem8e^faUiarfc3,n3m fine
culcura aefcit in comlis/que fdt ar/
bojesaefcencesinnemojefiuefilaa vrbidt
3fi.*tdeoq:inloco pubUcocrefdc/a tranfe
unribus aueutfacomgitfmerito aueHana ntt
mpaf.auellane adc vc Dicir 3fa.alrjs nudb*
&ntmintt8aU'de*mfubftanria magispon
oce at# grofie.rare m fubftantia ec tmccuofe.
n io ad o igerendd func oure ? ad ejceundu oe
m:po:emagisQrde.ra^dttgemnfmulaim '
funt coipoas nutn>tue.fed rii cn irerio:i pelli
cula mulm funcinftanois gateraciue. vttdec*
capnommenmaufemfvrike wm aquacatt
da£fundant7? etterioies pcmmleauferanfc
«ftceruntcocramuicas pamones vriltter tn/
nanne>qu3£cuns meUtadmitms/vaiet cort
traaUopicia/tdeftumcapato^etfaatpaos
mco:po^germinare.vtbi.gfa.ec£onlbn.
Ssuntetalie nucdoinemtates quc couenidt
medictne ficucnurmufata/? nur idiah nut
Pomiaetbmou^ceftmufaamicrus arbo
rts tn tndia nafccnns ctcfcis info tcftasoura
quoda co:to ftuefoUicuIo tecta admodd auel
lane/cuiuscoitejcmads voafcecemutm me
dianaus.marUneentcofo»atcoiet bepurat
nt cercb:o fpinm animaie.ftomacbnm infngi
damcalefacuetcofouatapperittt»eteftco«eic
fltt : fubrufus babea fapoze acum ? aUquantu
tofubamap.quiantmgerefti?eIterre?noba
bens acumein fapo*eabjjdend?e. Traraure
mnfaaaco:rice<?rbea erfracta drcadatur
quadapeUtcuIatentttm'maetpl3na»quequa
iocponderofio:ecmodojefuamoj/t fapo/
reaomoj/tanco mdio^pndeeligendae que
egrautsetfoUdatnceruisquelmfran^
pulucnfatafubmbtcundtt coioze patendir
ctftomaebttcalefaaendtctejtcedendt ventoft
mte.anfermdtboto^captnsermm-daauf^
appttatamtnanbuscofojtatcereb^Cem
bwfpttaUa.vtt>tdtpli.btafco^piata*
_ keHardo.
ardtts eberbamodtcat,fpinofa/ca
n Uda/ecodo^cra.pn^agrectsnar/
^cel^toomcrefai^te^dm qua/
damternmoncofaqfte:in>ttofafe^%>ftv
nam 7 in alio mdia.melio:adteft illaque eft
Jeuis etfufca/comofa/? fperia/pua odo:atif
finu/dp:d umutaus quemamata Unguant«
beftcca/.1iard9atttcem'aaregionegalltevbt
crefcttebicta.aeftmm'snardo/tuefpicenar
ot Ptridifedeftmagts atba.b5aut vt bicunt
btafco.-rptatea.virmcecofojcandier arotm*
namte fua vatctconcra (mcoptm z befeccurrt
co:dts.? p ftomacbibebiticate.narib? applr
cata ceTeb^cofojcat/fiigiduj reuma sptfm
ptrz furditate vaktTattrfttjapoftemaca.ma?
lum odo:em o:is ampucacetgingtuas puni
das mndatopilarionesfptemseteparisfol
utcp:ouocar menftraa et mamce mundtnat
* adiuuat coceprione.lapidem frangit m re*
mbus 1 in vefia. &l eni berba biureria et t
dfiuaet b itxiimz <z vf(p ad inrima penerrari#
na.3cevaleccotraU'»gueparaIifimerc6fo:/
tacneraos eccofumir bumo^iingueo:gan«
occupance.valere eria b: contra morbum eptV
lentfcd fi bebtto mo patienabus miniftref ad
mutm aUa mutmm t>alecerqua ftcoleum nar
dmd qtfad omma paus bicta etadaUamut
u eft manme neceftarium»
%>c olea*
22e3 eft arbo: fcc?m Jiucmus fruct?
0 bidmrolitta.fucm8eiu8oleundm/
pawr.pt bt.3fi.li.tv^. fepe tame ar
bor otiua appellamr.^ftantem arbo: pacis
«r ittfignis vt bi.gfi.Tlam w otdt romano:ti
biftom/fine oliuaram raimjs no mtccebamr
legari pio paceatiqua obrinenda. fiue alr]s
offerenda.vndefecundtt *Remtgtdp5 bmnei
arbo:is erceitentia.qttia in fignd reconaUari
onis etfederisbdcum noecolumbanoecuy
alterius arbons ramufcuto.fedfoUtm cdott/
utintcrd^ ad arcbe feneftramreuerfa. im*
mo kcnndn plininm ttb:o.rv.£Ucto:e8 ap»
acbenas quondam otea cownabanmr. greci
Vero cande^ oteaftro fuos co:onari iudiabat
vt biat tdem. £ft itacp otea arbo: coma 1 t?i>
roreramomm 'rmutrimdine fperiofa.fron/
desbabens fubatbidos eLmolles/^iroris
puicbrimdinem in eftate t irrbieme rerinen/
te8.fHo:es eriam baberminutosetmuUosftt
auner redoIentes/Dnmm comcem % radicem
amarant/fiucrampingttem/faptdttaK^ bul
cem» T)am pt vicit^fidoms er amarimdine
radids furgtt oliua m pabuutm lumts *? me/
delamvutnens/acin refemoneefurienns.rit
lucemis enim ponimr ad ignem nuiriendum
mebrfs iagmdtspomf ad mededd t dbd pe*
mtadidfaendd ^jad condiendti»vtOiacicfcj
Digitized by
Google
l&imh&jttp\M'
bos remedtuV? ribario?. faa wfiunu pdimeti
tu(vtbtdr JftVift ergo oiiua-iuiectea arboz
fhjcnfera Tmedtdn3Us/au>co#ces/folt£/'Z
firucr? coueniucmcdtdne^cu^ Itgnu marfe eft
foUdtana^^pacnoie^ciuafi impumbtffs
puncana.red^utbfitmultebunaet in epcri
oufabfamtizJwiilmmb} bumo^ofttaris et
imauoutane tnrertus f medutia. keoteis au
re*beotiuis b.pli.lt.rv.arbo:e8 oieap fru/
ctiferapquap multa funrgcnera in regtontb*
tnuttu calidis.fed tiec iu ninris frtgidts/ij po
rius in tegans rnagts nibabencb* fe ad ca/
totef 3dfn'giditate^ to iubetcato VLb.idi>
pli.olt'uas fcri i fetp catido no inmfe ptngui
necnimie macro radtjs foitsoppofito. Ttero
tdu eis martme cofert i muttu btiignnr rotej
ccli^aensferenitatem^ndefifuenntcoptofi
tmb:es <in oHuematurefatnt.viuatoteum %
cofuuufnift fequatTereniras/queejrccnuetti/
quo:em.b.pli.c.itj.necmdtget olca falce pet
raftro vtputet/ftcut putanfvttes/fedfoli'? ro
n celeftt comtitttur. vemo gauder toe et iriptt
mncfio:ere/cm? fruct? p:tmo drca bieme col
Itguntur.coUeais frncnb? folentoliuates ter
ra agire drca radtces ? quafda tuberofttaies
«aduireriuos ramufculos arca rcras radicef
crefccntes caure p:efriudercf? bmb> fuggut/
tates drca njdice fotet altqui ttaltd pcdogra*
elee appellare. vnde pfdfts tUis radtdb* fa t
cts melius fntairu&toiea i mirabtltter emen
da^necvuttoteagcatt fjrauttcrcu gttde pjo
rruou fuo collfgeiido.naic faaut aliqut mm*
caun.q: talis cjcuflfio ccdmd imuna ipfi? ar
bo:is ? oamnu anmfubfequais.mm^cmmv
rrucnfrcat fic gcuffa.vn b.pit.^Dulteeria fut
bmot arboris fpes que g biuerfttate fructuuj
fcifcerount.0iiua tcaq>£ m ^fi.arbozis oiee
fceftgnar fruau/cuius mulnpter btfferctjna i
uenuur.\?tb.3fa.0ltueautaUefutbomeftt
ce i atie funtniuemes.bomeftice fmcme fact"
untquandocg maturos/quadocs tmaturos.;
quadoc^ tter bos medioaes. Jnter iftosau
K frucrus oliuares piimi funt terreftrcs pon/
ttci? vtrides.fecuSfutfubjubJd.vei/ccudtt
biafco.iaancnnivlntnt vero vtdenturefieni/
grt.^qu3inofunt nigriojeserterius.tato fuc
ntatunojes ettntcnus vnctuoftPtfs/? ader/
pumcndum oleum apnbjes.'? ftcutb. anfto*
nuncj gfeae maturefcut iti arbo:e eria fi per
multos annos jbi efient.fed vc veram s cctu
pieram confequantur maturitate / opoaet vt
baccecollectefcearbozeperplures btes ivna
ncmmaconfatotoaloitetmtato adut *
tmbja ad plena mamritare pjducenESc^m
vero 3fa.tn biens.oUue cd fuenntrobee non l
dum bene mamre/nccduniplijrimtt vncmo/
f^ftomacbo funt valdecofoztauuefcoftrictt '
uc i apperiras eratanue/manme (i co accerc»
vet aqua fatfa ruennt p2eparate.tamen oarc
funfibiftlalesadbigcrendtt a mirrus atijs
itutrtriucTltgre pero que funt iamquafima/
nirate C3ltde funt-r inter ficcum i bumidn ti/
pate mulrumqmdcm tiumtiue fcd ftomacbt
mctltftcanue t ad oigerendum magis bure*
quia vnauofitare fua in ftomacbo fugeuarac
fadoecocrionis tocum tnfcrius non befcent
duncetideo in buor. co:ajpncne dnus naf
bucunrur.? miti? laudabties fut alij& adede
dum.vntesui funtmmedtdna.q: ettrite et
pofirefug toca queignc vet aquacalida funr
cyufta veficaftprimunttbi nafdrura. po:os
entm aperiuntereratarefadunt fumofiratea
que indufc fub oite funtca pefice et tumoris :
bticu(($ 3f3.tn Die.&irirautpli.n.rv.c.ttj.g>
bscceftuegtanaottnequadtu funtin arbo:c
non pcrcunr.er quanto biurius m arboje per
muttmrur.tanro meaojes fruncfempercium.
nouas vires refumunt er otfnrittus cadunr,
£Icnft2nraurcm oliue vtbidt idem ernudeo
tame otccr amurcba/que fanies cfmc fcxoii
ueeft amara,vnlis m iti medtdna fcd nudet
cu fotuculis ote o eiicato vntes fumad igoe^
twtriendu po:dinde bicunirtmptt:suari.
fceclco.
2eum fuccus e oliue ( vtbi ^fi. ) ? c
- « tauto nobttius/quanro rcccn^ et f«
riltus a fuis folttcutis chquatur. vt
tiatpli.u>;rvq.c4.vbicj g;oicu g veruftati
vinamr.£i Dtrirur tbidc % olcu in to:cuIan/
;bus erroxqucndumelius eiiquatur/fi otiue
fiueolee b3Cce pnusoimotari tspidc pcbe/
jnenuuscomtc ferucnnftima-aquarjfufc fuc
itntetrefperfcTla p. taleaquacattdavnauo
fitae abamurcbaetuudeis feg3rur.qucfugc
naans randeab tpfaaqua amfidatuerfega
w*(<z vr Didt ide)quanto oleu riuus bctc:/
cularierit/tanto oleum laudabtltus tudicarV
Ha ptngui? e «? fuauius qb' mmus cum tcne
Jhifubftaria admifcetur.^reterboc btat pj
pias a> ftqutb tn aquas merfue oleum m o:e
paus tndufum in aqua cmerferit/dario:s fa.
iwomnia que tn fundo aque cononenmr.ct
patentocults ipfi? fadtius oiaquet aqtferio
tiW abfcoduf. c? namrae wabos^cuacr fo
:incntum mmmuadmintftra-tco^afefta te/
rreatet cofo?mt,uemos cotraocs et fduratos
Digitized by
Google
afiber Kvn
ac.fpafin^rosremomr t rdajcat apoftemara >
£>ura moUificantmmntamncolai^ lini
WMpicxcnicolcn^ctmiMrc^ generib*
ec&zcffiL^dztiteftfmiplcxwQtea oliua
m/olcamm/olcnpapauem/oled amigdala.
rd/ofed rapbani/oled tmi/oted an apt ? bu/
tofmodi. 3iiad cppofitnlct aliud e rngidutn
altbd ealtdd/ajiud mpricd ? coftricriud /alt
fldlaMriud. Tlzq: appoffriotte caitdop cffta*
mralidtt etejcftigfdis fngidum/t erfhptia*
ttipticn/ct ejcLzjcaaius tajcariud.? t'5 fctfmof/
Bcrfas cas mosbozttfontadbtbenda oiuerfa
generaoteo^d ur oted Uurind/nardind/putte;
guid in canfis fn&dis.oledivero rofaccd fiue
^otacedincalid^ catsapponat.potadtolc
wn im fteri caiidd vtfeb^nducat/fi tnde vc
ncpulf3rilc8 1 mares et volemanud ac plate
pcdd inungamtvtoted in quo oecoquifcaro
teonina vto: m copendio fatemitani.potrd
ftcri ita frigidd $ inducetmebio indc punao
lmpo«^uifenftbititari.vtp5inoteo madra
gorino/qSfitejeoteo in qao poma madrago
re funt oecocta eei Otuttus referuata.fect inter
olea ficcopoftramagislaudabilia etmagis
in meduona vriliafunt tgara-Simpltafaate
- oted qtio ad medicma eria quo adabum pri
. mdlocdobrinetotedotittard.Oetndc nuotet
flmfgdaianiterrio papaueris q> m attjs oteif
pdicns efrnugts frigtdd3te£ ftccd.m3*te q&
: ntoefetmnjei^n^roetbjpimiriinducendi
fondvaletp caiida apofrematamprinapio.;
cto cpatts alefamonevt.t>.plate.aiia aute
oleaminas cdaemutabo^pprcr odoris graut
tate et faporis bojribtu'tate.pgrudt tn vrtfiter
. medtcinc.ficut.o.3faaciuoteris. "Dabcradt
ocotcttgcnciatifmuitdaeritaris etaereeteut
taris.ctto 01 uquorifugferifo atrjs liquoab*
fobeflc beoignarCpenetrariuc efrvtrturis tut
Oiffufiotte.eti6 m vafis pitreis vet vtrrearts
mdius $in Itgneis feti pozofts vafctttis altjf
cuilodtf.pdles quas tangttmfiat/^acis odo
tis fui vemgiuquaftlwfegabititer ©erelfquit
Oifruujin aquafugftactgurtulasorigularef
ferccoUtgtt t vttotalttcrquo ab pmgucdinej
etfapojcfapo:ef ab fptt^fugnaevifcpcrmit
ttt.oled3tttf3po;eau>fd?edo:c boatddcd
flmurcbanucfeccmittdadabdnoc apmm*
naufea oit et vomitd^puocat.? ftomacbi ori/
ficuj coimpitv unutat. oted etia apcs % afa/
liaanuIoft(X>?eismtcrfiauemuguttfi inde
Brund3mr(vr.J>.arif.)fcd3cctopoftinrufarc
imttfmntJtcolcdpimj/ferrdpotitd.arubiV
^fcmar/qnfcrrtt mdemunmf foft fuerit
fermctw«ttpfcvtfcpttWttdti.|cV^
^coteaftro*
&after efKttuefrrfs otca ftc otcta eo
0 (pin folijs fimtlfs fttoiiucfed eP fo
. lia funt lario^.ct earbo: inottt3 fk/
fitts ?amara/mf inferttts oltuer3m%m nm
tatradias ctconrrerrit in ppxii qttatitate .vt
&.3fult.icv^ctti^ tacb^ma c 0uptejr»Bti3 efl
fimilisgumifinevtfoqu3tttati8 motfu. atta
c mozdajcfimitis gutte armoniaa.vto.1ftd^
4&qttamttis oleafter fit art>o: fttueftris/tamc
etus cozrices/gdmi/tfrondes puenmntmc^
DtcmcTla et^ fotia m fint fhpttca et amara/
mcltc3dditofanantvlceraapiti6atc& orisi
vtO.Dtafco.fucc^comas-tfrodid fKpriatsc
1 pfhicrfttus» vn valet ad intctdpicndn bdo^
cfangnis ocm flurd.vtt>.idc.^5'umtm' o? va
tct ad mutta ct t llud qb* efr mozdat majacna
vutncr3muitdiftc3tctfan3t.gingitt38 co^o/
f38 ^co^upras adtuuat.ctOctcs moros ro/
bo2atTcofo:tat.46ifipitam.i.f3crd tgncm e£
cotcra furiofa camcctofTa cottodcjtrem rcpa
mitatc^fanaf.vatctcotr33Uoptcia t flujrum
capittoc.ct ringir crincs t anicicj vci paltcat
. veVfeurdnvtQicitidmL
^coto.
2us ab olendo e Otcms/eo c| (dSm
t 3u*bore8p:imoolcrib9alerenfau*
tcqua rruges ? cames adcfn boib^
pbcrcttf.pomt8 ent t olerib^nutrtebattt' bo^
* mincd antcOiiuuiumftcui aialia grammib^
atc^ berbis vt.0.3ud.luriij.t#ut8 ofa gra/
n»nofa in terranafccnriaquc funtcoquinabt
tia z cfuibotm apta gcneraliter olera Oicarar
m Vtttgarircrcautcs bicunf olera/quo^ ftunV
ces etrirfi ampttus aefcctc ceterie olerib?3r/
biaan£vtbiatidc.qtto^fummttate8t)icuittT
amcqusficome/in qtttb^majcic cflin^es vir
. tos namratis.'? io in omis buius berbe qua
matirnc pfimterTtcaaa mediancvt. QAdem
^ftadtbcrba frfgtds? ficca/mrbidd ct mela
coticdgcneransfanguincbozribilc odore fa
aen8.vt.0.3f3*m<0ictt8.i&funtqttid3catt
tes cflittatcs et quida biemjlcs/quord bcrbe
fttntppofitecjtprns.nauroflaria c groffact
tura ad digevendiuiue vcro fmc fucc?efr cota
titttts 7 inde oeficcarittus t venms bumeaa
ttuus t lajcariuus/fedfttbftariafmciurc cco
mp3ritt3.tolltT3dtcordnocttmentd ft f 3qua;
direnfetaqtta^piccrain alia Occoquanmr/T
015 pingttedieopnecodiaf.vt.Ouda Oierid-
i&tzntt bcrbaqtjc p:oftcit per rranfisrio/
ncm. Ha qnando in vno ioco raerit fcmfttm^
fi pofrqua creueru i plata/ad bumuj mcliorc
Digitized by
Google
%>tkb6Mplm-
t anfferormufmm crcftitrtam i qaantrtate
quain in qualitate feu virtutemetiotaf t eftW
te folia ems tenera ab erotis ? alijs vermtb?
coHodutur.Jn biemelvero gdu ? pwtna cd
ftringunf. ? fic effitinnf magto tenera ? ad be
coquenda ?comedenda metio:a.1]a reuoca/
to cato:e ad interio:a fotiop / meUos oigenf
fubfbnria eop 7 fic emtiunf magis faptda z
funtmoUtota»-p>Untu8Vero!t.iiy.c»r.multtd
laudibus ejttotUtcauIequo ad vfuj mediane,
*t>idt<? tiu&mplet efpeeMucdi ecrifpa
vttlisfromacboalaa modtce mottiens.atta
tata babens foiia ? fpriTa ? tfta mrons valec
in medirina terria tenua babes foita % fimpit
ria.etecererisam3rio:/fedvriUo: mediane.
foliaeius m'ta?appofita bis in oie fanant*
canu vulnera recentia ? inueterata mire fanat
cautts pa£ coctus fotuit/multd coetus fmri*
gtt vino eteb:ietatt reftflit.nemos confottac
* io vritis eparaltriris rretnulofis.lacttf vber
tatepjebet pueris.fuccus tius vatet cotra vc
nenu.^tatenat'deibid^$v>aIetcoBamo:ftt
rabidtcams.odozefemis etus coai fugtunt
ferpentes muttas numeratafias eius wrtn/
tee quas pjetedto btcotniao.bictrcjp b:acttsr
ftluefms fcj cauUs g fc nafces bj etfectus ¥0 1
tioies* &eo:deo#
^deu edtctu eo cj> oto ntanda.fvt
0 bt.3f1.pel ab o:dineeo cj> eiusfptV
caquadc^ feco:dtnes counes tnue
niti illud genus o:dei melius pafdt atalia.
§ mrica * fatubnus botes cj mald tritidx vet
ftUgo.vt;b.3ft.BU'ud egenus o:det babenf
tuos ojdtnes fptca fua,teraa b: trimenfe eo
onacmro terraverno tgecctenter recoUigirV
vto.tcfofceo:deo bttirpti.ti.jcvuj.c.vn. pa>
mum inter frumeta ferif o:de&apud eni mut
tas nariones panis tnde fuptetipu? et pole
tantecojdeo apudgrecos ?itttp:imo o:de
nroaquagffidtttqb^ofleabeficcat etftcmo
lecomrojunt? a cojrice fanna purgant. Sttj
Wttahaozdeuficcuinfubnlefannamolunc
finep.fufioneaque Rcedenteo:dettrrugu oro
hiu nobtUfTtmu e* in roeduUa ? feri non vuf t
vniftiuficcasfotidatcrra. ©nde pjopter fuc
fubnannemotUtiemuttuatorapifadmatu/
timtenecvideturaliudfcmeminuscalamtfo
rum quo adcoHupnoneqt tinusaeftitt col
«gimr antef mncu tnuadat co:wprio vcl m
otgp.Snter ota vero aefcentta finmenta me#
uosem qutdebabetpalea ibumilio^utpa#
lam.fedmuUum babctlaudabttem meduua
quandomodooebitoparahfarina acuratif
biJffoin bteftVo&Jeaef! pjranomgtdaetfic'
atmpirmtebabens cotattuaT mundiftcan>>
nam et etficcitinmi 1 parum babet ventoft/
tatis refpecm fabe minus tame nutrit raba cp
02deum quauis fttmagts namrattterinflati/
ua.necenrbenefemperco2pas nutriunrque
petjvenms fotuculos ftne cotpons fe ertedac .
w b.idem.muln autfant vtbidiplinwQ qai .
ptus pmnmr ojdeo in meditina cp in tibo it%
de tamen ftttibus poms mundiftcans cojp^ .
numens etref!aurans.fpintuaUamemb^fc
creansetmundtfi^ans.^eo^eo eria comfo
be comce mundata 1 cnm aqna munda oeco
cto fttmedttinatis poms qua pbilofopbt* t^ -
fana vocanncutus wrtus efl firis crtincaua* .
famracs cuSodiriua.feb«ltscato:is altcratt
U3.fcd t>e nTaaa qnere in lirtera. Z.
&>e "J^atma.
Stma cft arbo: wtioriatis fic Ua&
p <?r.b.3ft.ti.n?ij.eo cj? manus victri*
cia ftueoprincnris mooiia eomat?
Vct q: eft ad moda patme bots babes ramo»
J0rautarbo:nobiU'8 % infignis fcmpitemei
pulcrimdinis * virotts biummis vefn ta fr>
dibue fmc vttafucafrionepfemas fotia faa
tgebiemis a efhris.ct q: earbo: annofa bu>
tans in virmte et virore g mutta tpa. io ad fi
mttimdtneauis fcnitis que mnlris viuit an/
nis/patmaasrctis fenij e vocat3.etca fit ar
bo: fmcrifera mjcmsferes belectabitcs etfua
nesyuo mmein oibus lotisvbicreftitBtipic
fmcms mamritate.frequentcr tn uVfma 1 i e/
fiipto fruct? aus bactaifumUmdine bt'sito&
fuutvocatiquo^noiavanantur.tlaalg \>o
camrpatmuie/imaes mtrabotanis tn fomie
bimnctione.biffcrunttn penims in fzpoicd*
i(h' ftnc fapoas butaffimt ? iocddi.2&irabo
tent vero fapoas funtbonibUis 7amari.aUf
vocamr tbebatti q? mcbotau atn murates.
quos greti canatbos uocatfbucufc^ 3fi. £St
autpaltna vttagitgLfug pfaLarbo: ^pccrira
ris mamte t ammdtnis & m ad cednalntudt
tteno cmngiLmPradijceafgai romndai^j
fundotcrrcvaldcfijca.truni?auici9 foltd^e;
ct ^pact? cttpttmbilis ftnmtatis.cojteiceius
fug mmca bur? etrogofus ctquodamo po«
gens etmancvcrfus tcrra etio oimtilceft ad
foindenda.et ca Dtmailtategrincjimr adcmf
ftuctmroltaciusptramidalebabctfomjaacj
tnoda gladt) cpuis aut patma tum fitdrca M
piteet afga in fugtb:ib? m tocadieafpea> im
ramoram pulmmdmc ? in coma 1 fummita/
tc ramoromponatmjcmsfuosctnonime/
4ia Momm vtt^idt pt inm tt^w.cumt
Digitized by
Google
Zibtr xvii
acfpafmawstmofut * fetajfcat apoflemata >■
^un mollfer^maoinicctmajcicokuj lini
^ulnplereni eoled 7 ejcmuloTrq: generib*
ec^«ffa.2uudattceftfuiipIerwolea oliua
rd/ofed nacd/ofed p3pauera7oIed amigdala
rd/ofea (apfxjni/oled Imi/oted canapt 7 bu/
jofmodi. aitud eppofimlet atiud e fngtdum
auud ealidu/aftttd ftipricd 7 cofrricriud /alt
fldIa]caoud.Tl3 ej: appofmone caltdop effid
nn catiddetetfngidis ftigidum/7 etffipttd*
fc'pncd/et etbj&riuis latariud.? io fctfmbi/
Berfas cas mo&omfuntadbtbenda btuerfa
genera oleo:d utoted Uurinu/nardmd/putte;
gind in canfis fh'sidi8.o!ed,Vcro rofaccd fiue
picbcedmcalidis disapponaf.po tantolc
um im fieti caltdd vtfeb^induat/fi inde ve
nepulfarilcs 1 maree ervole manud ac piate
pedd inungamtvtoteu iti 4110 becoquifcaro
leomna vt 0: in copendto falemitani .pot m
nen ita ftigidn $ mducetmeb:o inde gunao
lhipo«<zinfenftbiutate.vtp5iuoleo madrs
gorino/qSfttetoleo in quo poma madrago
re funt becocta vd biurius refemata.fed inter
olea ftccopofiramagtslaudabtlia etmagts
in mcdidna vauafunt tgata-Simplirifaute
. oted quo ad medirina eridquo adabum pri
. md Iocd obrinetoled ofiuard.bdnde nucd et
amigdalanitemo papauens q> m attjs oteif
pdicns efrm3g»s frigidd3te£ ftccd^mafte q&
. fit 05 femine ei? nigro et bj piitute tnducendi
fond valet p calida apofremata in p:ma'pio«:
tt 5 cpatis calefacrionev t.b.plate.aiia aute
oleamtnttscduemutdbOrfPpter odoris graut
tate et faporis boiabilitate.pgrudt m vnitter
, medtcine.ftcut.b.3faacinbieris. "frabetadt
oeoledgeneralifmultdacrifaris etaereeleui
taris.erto 01 fcquori fugferfoalrjs liquonb'
iiibdfebeoiguaEpenerrariue eftvirturis fut
biffufioucetto in vafts eitrefs vet vttreans
meiius cj in ugneis feupozofis vafcutis altjf
cuirodiivefles quas tangitmftat/^aeis odo
ris fui vefhgiuqttafunfegabitrier bereltquit
bifrufd in aquafugftae igmtulas o:igularef
TerccoUigtt? vttotaliterquo ab pmguedine$
t ctfapo:cfapo:ef ab ipuHugftaevifcpcrmit
tt't.olett ant fapo:e afgfd 7 edo:e boaidd cd
amurcbaftucfecemittd adribd no e apnmu
nau/eaentctvomitd^nocat.'rfbmacbio:i>
ftctn coadptt <7 imutat. oled eria apes t ata/
uaauufofico?eis imerftdt? emugnitfi indc
Bfund3itf(vt.b.anf.)fedacetopoftmfuf3re
tmitfcunt, jtc oted pum/fena politd.a rubi/
Sine feruar/qn ferrd indc inungif fed ft fuctit
r^etcozmptltvtti.pttntudtulfv^
^eoleaftro* .-■•.?■"
XeafrereflfttuenTisoteaftcbicta eo
0 cv in foli/s fimttis fitoliue.feci ei^ fo
Ita funt lanto.et earbo: incutt3 fk/
ftlts 'ramara/cniinf^mtts ofiueram%m mtt
tatradtas etconnerrit in ppiia quatitate .vt
b.3ft.lt.itv^.ctti^ tadwpma e buptet»Blia ef!
fimthsgdmifinevlfoquatitatis motfu. atta
e mo2datfimitis gutte armontad.vtb*1ftd^
^tquamuis oleafrer fit arbo:fttuefrris/tamc
eius cozrices/gdmi/tfrondes puenrimtme/
btdne.71a ti? folia co fint fhpttca et amara/
melleadditofanantvtceraapirisatc^ orisi
vtb.bmfco.fucc^comdstfrodid mpricusc
7 ofrricrittus» vn vatet 3d intetdpiendn bdo^
cfangnts oem flurd. vt^.tde.^5'ummt ei^ va
let ad mutta ct t llud q£ efr moidat majacna
vutner3muitdiftc3tetfan3t.gingiu38 coao/
fas ^co^uptas admuat.etbetes motos ro/
bont^cofo:tat.4&ifipitam.i.f3crd ignem <t
colera furiofa cameetofTa cottodentem rcpa
mitato3fanaf.vatctcotraaUopid3 7 fitixnm
capitloc.et ringitcrines 7 anidej vet palteac
. vet^eoVdstvtoiattdem.
^eoto.
TZne ab otendo e btcms/ eo c| (d$m
t Jfi.boiespamoolcrib^alerenfaiM
tcqua fruges 7 cames ad efu. boib^
pberenf.pomis ent 7 olertb^nutriebanf bo/
* mines antebiiuuiumficm atalia grammib^
atc^ berbis w.b.3ftd.Mtj.?#ut's ota gra/
mt«of3 in termnafccnrisque funtcoquin^bt
Ita 7 efuiboim spta generaliter olera bicarar
m vutgaritercaufes biamf olera/quo^ frunV
ces etorfiamplius crcfcere ceteris oterib^ar/
bitranf. vt bicit ide.quo^fummtt3test)icamT
dmequsficome/in qutb^majde eflmgcs vtr
tos namratis.'? io in timw buius berbe qua
matime pfimtefTicada medidncvt. b.idem
£ft adtberba fngida 7 ficca/mrbidd ct mela
cottcdgeneransfanguinebozribile odore fa
dens.pt.b.3f3.in<bictis. i&funtquida catt
tes efhuales et qutda bien^les/quord berbe
funtppofitecjtprns.naftrDflaria c groffaet
bura ad digerendd.ius vero fme fucc?efr cota
rinus 7 inde beficcariuus 7 venms bumecta
nuus Tbtariuus/fedfubftariafmeiure eco
mpariua.toUif adteordnocumentd fi 1 3qua
ditenfetsqua^piectain alia becoquanmr/z
eu3 pittpuedteopoecodiaf.vt.b»idet bieri^
j£ftaute berbaque p:oftdt per tranfisrio/
nem. Ha quando in vno loco fuerit femiam^
fi poflqud crewerit i plata/ad bumuj metiorc
Digitized by
Google
fotM>6Mp\M-
t anfFeramrmultum crefdtrtam iqttantftate
quam in qualitate feu vfrtute melioia£ i efta/
te folia etus tenera ab ernris ? alijs vermtb?
cojjodutur.Jn bteme^ero getu ? p wtna cS
ftringunf*. % fic emauor magto tenera i ad be
coquendd 'jcomedendttmettow.Ha reuoca/
ro calo:e ad tntertoza fotiop / melius btgenf
fubfburia eop i ftc emdunfmagis faptda z
funtmoUtoia**(SU'ntU8Verolujcjc.air.mutn8
laudibos ertotUtcauIe quo ad vfu$ mediane
* bidtq? aus triplejc e fpes. £toeda ecrifpa.
Wtuslromacboalun modtce mottiens. aha
lata babens folta i fptfla i ifra minos valet
m medtrina tenia tenua babes folia % fimpU'
da.etecererisamanoj/fcdvrilio;' medtcme.
folia efus mta i appofita bis tn oie fanaut*
canu vulnera recenria i inueterata mire fanat
caulis pa^cocms fotoit/multncoctus frrin>
git vmo aebjiet3riref.fht.uerao8 confoztac
?to vrilis eparatfriris rremulofis.lacrifvber
tatep2ebetpuert8.fucoj8aus valet cotra ve
ttena.&tateria ideibidlq? valctcotra mojft*
rabidtcams.odojefemis eios cocn fuguwt
ferpentesmultasnumeratafias etus vnrtn/
tes quas pze tedto btc omitto.btcitcjp bzacria
fituefm'8 fc^ cauUs g fe nafces bj effectus ¥o j
tioies* &e ozdeo.
%deu e dteu eo $ dto ftt andu. (vt
o bi.Jlft. vei ab ptdtne eo # etus fpi/
caquad<p fejcojdmeecotmes tnue
Miti iltud genus ojdet meltus pafdt atalia.
$ mnctt i falubJius boies q mala mrico vet
ftligo.vr.b.3H.BUud egenus ozdet babcnf
buos ojdines fptca fua,terrio t>z trimenfe eo
^iacmm terraverno t^ccckritcr recoUigirV
vto.tcfo&eojdeo biatpti.ti.jcvuj.cvtj. pzi>
mum interfrumetaferifock&apudeni mul
tasnariones panie fndcfttpjeapu^ct pole
ta ftter ojdeo apud grecos % ittt pumo o:de
um aquagfiidutqS poftea beffccat er ftc mo
le corringunt i a comce farina purgant. Sf r)"
Vt itaticto:deu ftcot in fubrilefanna molunc
fine gfufione aque ^cedente ojden frugu om
ijiunobtltrTtmu r^ m njedulla i feri non vult
vniftmficcasfofidaterra. 33nde pjopter (uc
fubfranne molUaemultu dto rapif ad matu/
tttatenecvtdemrattudfcmeminuscatamtro
fum quo adco»upnoneqz dnusaefatt col
ligituranrecjp triticu tnuadatcojtupno velm
btgp.^nter ota vero aefcentia mtmcnta me#
liosem qutde babetpalea i bumitio:em'pu#
lam.fedmuUum babetlaudabtlem medulfa
quandomodobebitoparafTfanna acuratif
fimm .(^ppten^trj,vtowtpu;t >£ft mts w
bt.Jfa.m biettQoidmeft gtounfngiduetric
atm pirmtibabens colatiua i mundiftcanV >
nameterficcanuamTparum babet ventpfU
taos refpecm rabeminns tamenumt faba f
02deum quauis fttmagis namratttertnftati/
ua.necent benefcmpercojpus numuntque
perjvenms fof licutos fiue cotporis fe erteddt ,
w b.idem.maln aut funt vt oidtpliniuQ qut «
plu8 ptuntur ojdeo in tneditinz q> in dbo in
de tamen fttdbue poms mundiftcans cojp^ ;
numens etrefl3urans.fpin'maUa membzare
creansetmundiflLcans.^eojdeo etia comfo
be co:o'ce mundata i cum aqua munda oeco>
cto fttmedtdnalis poms qua pbttofopbi t£
fana vocanr.cuius piitus eft ftns emnctiua» .
famtans cuiiodinua.febjitiscatoas atteratt
U3.fed betifana qaere in tittera. 21
^e ^Satma.
Sf ma cft arbo: wctouatis (ic btcta;
p et.t>.3ft.li.]CvtMo cp manus t>icm>
cisftucoprincnnsmaoita eo:nat^
Vetqz eftad modn patme bots babes ramo»
jQtantarbojnobtltst inftgnis (cmpitemz
putcrimdinis i virozis biutumts vefn ta fr>
dibue fine vttafucceflfione^fcmas fotia fua.
tgebiemis etefraris.etq:earbo: annofabti
rans in virmte et virore g mutta tpa. io ad (i
mtlimdfneauie fenids quemnlris viuit an/
mWpalmaagreds feniice vocan.et cn fit ar
bojfrucriferafrucms fere&bclectabilcs etfua
ucs/no tamc in otbus lods vbicrefatgdpic
frucms mamritate.frequenter tn infiria i i cj
gipto fruct? etu6 bacrilifimiUmdinebigito^
ftmtvocariquo^notavananrur. Tla altj vo
camrpalmute fimites mirabotanis in fojmc
bim'ncrione.birTerunttnpetum8 in fepoiem
ifh ftntfapori8 bulafltmt i iocudi.^irabo
foni vero fapoas funtbonibttts ?amari*at^
^ocamrtbebatd qi ntcbolai. attj murafes»
quoe gred canatbos uocac(bucufc& Jfi. i&t
autpatma vttagitgt.fup pfal.arboj<pcerit»
rie magne -ralttmdtnts 8 m adcedrialntudt
fteno r>ringit.cu^radi]ceafr>a<z romndaip
lBndotejTevaldefijca.trunc?autei9 foltd^e;
etopact? ettpumbtlis ftrmttane.coiteiceius
(u% trunca bur? etrugofus etquodamo pun
gensctmaricverfus terra etto otmalceftacl
fendendtt.et ca OifTltcultate grinc^mr adetuf
mtcm.foltaeia8piramtdaiebabcffo:m3ac|
tnodo gladri #ui8 aot patma bura ftt drca f!i
piteetafgainfupioztb? m iocudieafpect?iti
ramoram pulmmdtne i in coma ifumtnita/
te ramoramponatfTucmsfuosctnontme/
4<'o fotforom vttbidtpliiHos l\\w,wmv*
Digitized by
Google
tibtr Xvii
tmmecmt6wcttiofioibnldoi*i faptdfo*
qusto imedwniis folis mdrjs app:optquat
tmulnsftqmdcregiontb^crdcitfcd non ita,
rruaiftearftatt^^^^
Itaprinueregmflamterraleni fabutofa-rvi
irofa/rid palmis iudea eft indira vtb.pii.tt.
#rj.c v.JJtetde tbide palmap bupler eft fpes
mafculus ? femin3.mafculus p:imo flo:etfe
mma poft tn germe^mpttnccrrucrificatfciA
mfiira ftt,ppinqua mafculo wfalte medmte
veotoodojemafcultfemina gftmdaf. Jdctn
eoabiot arif.U.*>eget3.? qn feminanf oponj
vt mafculi tfemine femina giterfeminenf. et
bebetfeminan bina * bina pp ofita. ? ecftn /
gutoenip«plata.tmdequatemeplantulee): .
cts calefcutqueadinuicetaude coadbcrentT
admodu retbts mtituo mixo ttatureamfiaofc
coneautnecbenccrefatneccaa fmcftficat/e/
mina fine mafculo.imo ft arbo: abfdndanir
mafcula femina poft btduti fteritefrit. fcdafe
ns foltjs ftoubus mafculi rirca radteesfemic
feia er viriuirate mafcult quafi er cottu ireru^
vires reripit ct refumit.1kcbtlicjtttbmotpla
tarialocu bumtdd pmgueetfumoftt tmo po#
ttslodfaifttctarenofttvno vbino e talefoui
optttetafggi faieVnoturta radicefed altqua
tulum viano vtfalis ficcttatebumo»faterrc
fugfluitas cofttJnaf.£r btrit pli. queda fpes
pairae ein meridiano ojbe que aedif ee vna
? no mulrjpUcaf aUa er ipfa fedquado p ve>
tuftateotoijerttibefidtitera erfe renafrif et
rcuiutfdt.iioputalfenirauisarabie erbui»
plante fiuepalmearbufto nonteaccepnTe .qt
cutnorif renafdf er fe ipfa ftcutradtpatma ta
bictaptb.pU.ibtde.3teibidebtdttdan.3n
etbtopia funr btuerfepalmapfpes ta virtdi/
ratemagis cf fuauitate mirabties inter quas
wnttlieque bicunf cariacemdiotfs etfacco z
abo. fla eard rmctus fucco fnt vberrimi. vnff
* er ciB vina pripua erpamunf. (bucufqj ptt.
U.rpi9.cv.)49tigifp3lmaarbo: fingu&ris
graaiis infitpitczbirftttarcfpecmfolri aquo
erit.pttlaa aut 1 belicata in ramis 1 comis re
fpeou celiad o> fugius tncacuime fe erteudit
«tas foUa funrioga in fuBftdequeda gua z
fpiua? fleribtlia btuerfisconeriomb^ vtpu/
talpowuUs patdeapta vt.b.biero. ntbilomt
lius m angults lateraubus funt inctdenria et
peracuta aims ramibicnnf elatefe.f.eteuan/
tesfurittfemantesviro^ecorinuu.-rfe nuncp
admfima indinantes.-zfc^mboc media b*
bicnoiselatet penuirima,pdua'b3 ptcan.o
*.b: cotne tueelate paunani elare m ftae ela/
*» Srecebiabieclaoncjfc^mbocpcmjln*
ttt:tpfttr.^ fi;c^tdef ponere alta tra quebfot
can.v.a.crinc8 eius ficutabtes.vt. b .artft.et^
^ficmediacozztpi b^ no^pdud. ©artat* auri
rructu8 palme tS in fo:ma $ m vutuce. §m bt
uerntateligftta quo erit.tfcc^m biuerfitatein
fotiin quopalma aefdt.t fce*m varia rccepti
onccaloris aleftis que biuerfimode £m bt/
nerfos fitus ad patmaru cacumta fe biffundit
Vt»b.pti.lt.rirj . )primtt pj na t mutris palmtf
raro vel nuncp inuenit* ftuc&jpvtet ntala vd
mtti? fufFtdente bifpofmone tpius arboris*
Vt P5 in palmis ttaltcts in quib^ raro vet m*
«*ffrucru8 attqs inuentf.et fi acfcat/nunc^ t»
gringereadmaruntateetcoplerione bebita^
repenf.vt b.ptt. Jocb^nt p5 cr pdicris quare £
folo ftuebumo ntmis fruudo % bmdo ptgoi
uel<umofobcfadtino^)ftaut.Cmoftne rcme
dtonuUatenuscouatefcunt. vt.b.ibide. Zet
nu «t3 p5 q: m lods vmbjofts a radto^ fo#
larut^fcnriaabfolurisnec crcfccrepofujt pal
me vfi fo:te alicubi creuer int / nutiatenus ta
poterutfrucnftc3do adpalma^gloria gueuf
re.t boce q» tangtt 3f3.in bie.bam'U'inqirtt
fructus fcj palmtferi catidt fdt 1 bmcU in fctfo
cjradu.*6t biucrfas babcntacrioes fcb"m rec^
oim parias qualttatesnaqutds nafcunfire/
cnoefhgidaXrctnt ITe calid3/qdaiferuid3.cx
da pero iterbectpata.q veto t regioe feruida
vbtfel e^rinu^iruct? futbutaffimi fapidi et
p vtfcofitate quada aliqu: tultt mcmoii <zm
Cttfintbulcespaldefiqscis nimis vtafalt>
quado poterut fic vterib^ inferre co:gis lefto
ncs. *Ha ruoies 7 intlanoes gateracbolcae
orisftomacbt 1 ctia capmspftatfplenisete
parisineat^obftnnit 1 opilaur.'j£r quo P5$
otbua bulabus vri corinue no cbona.imo fe
pius afe t co:r>i e noa'utt.frucr^ vero crefcctes
in rcrra ftigida feu remifle caltda ad m3turita
'teno gueniuncr io m fua ponridtatcrncdra
ter>manetes pcuttaudt co:p^> nou multttntt
triunt.quin ponus muUu obfuticq: ftttadbt
gcrcndii oun.cputs aliquamttt ftomacbtt co
feumttambeftomacbobefadUnoVecedunt
vndebiuri9 tbi faaetes mJta to:ftoes ibt ge
uerantfept'acinducunt.vtbidtidcaefcentt
bus vero f regioe mediocritercatida #uis ftt
mamretamtantaineftew aquofa buidttas»
fugrluarj» no pofTtttt mamritatepfemari. vn
detco:r>arepletcrudisbuoubu8 qui (m ma
tena btumrnefebris pt.b.3f3.mbiens.(Ql
ttii fmctf palme ppoiii? er. molli fuba 1 car/
ftofatnudeo buro etquafi lapidofo in eu)
fus medtb femcn corinecnam aliqui bactttt t
ttenittwrifiriajriesipw omnino/mc tmcteo
Digitized by
Google
Mtfb6<ttpUn2
nuks fpadottes ttttnmpaitftiKQttareftt eojt -.
febftanttano eraoo femm3tttta.vtt>. pltnt^
quanto autpatma natnra 7 generofa eanno
ffoi/tatofn&e&mdioie.n$emfmw$iczt .
anee centttannos rme pjimo b^ ^pletas vi/ :
tea fgfeamvalereaa^ctfpalmefctfmbia :
fco.vriUter.ro medt'an3 babaent virwte le/
ntctidt afpcnnitcartenap.T darifiaitdi voce^
cmaicteqnbenefuntmacure.navtrtde8 funt
ftipna vfcb.pti.quofda milice» atejcandri fu/
iftepalmie viridib^ftrongul^tos.jvnqn oto
ront vindes no conenrontdbo (ed folumodo
media'ne.valent ? p ©iflenceria 1 atios ftuje*.
quandoroo;ebebico apponunror,
fcepalmite.
Hlmes tis.^piie o: rarn* vttts. vn*
s p ck>3fi.li.}#fj»palmes evicia mate/
rta mottfe q g nouella bjacbfa emtf/
fiis frucws affertou? fotiu paptn? ou £ine
fubftdto palmes ab ardote 1 fitgote befendi
cur atc^ aduerfus oem infuria pmuuiror. quf
io aticubiuKerdfuseVptfolead maturandtl
fmct? admicrat % vmb:a fadatf vcb.Jfi. to/
ta^trttttefua^nutrimeca attrabttatadtceet
qipptcr tndufucalo:cin fubftanoe fuepota
fitace fovds e arrracriois/io plue atcrabit bu/
mo:id $ crafmictat t fubftatii ipp patmftfei
n qtfrefiduu e suerticur in maceria germmfe/
fr5dt8/fiuct?/atc^ftouf.vt.o.ptuU.iaui.quj|
hs^aucjucnt buo; nutrimetalfe f radice/tatfe
ondfrur fn palmi^. vnde bocer spendium fav
tomonfe facere VU38 biuerficolWemeade^
I>ue/fieibttvitt8infericurvittin mardo ftat
Infemo in cribus rami8<pcedettV ejevno ftt>
pite igros pirfe/fi cuvmo furculo ifemofe ap
pofuerfe colo;e mbeu.t in atio coto:ebtaum
* intertio colo:e aoce&finguti patmites ejc
gdiafe ramfe^pcederescaies pa>ferec vnas
quales in inferendo appofiti funt colojes J
jqtm bts Bttbusmrovmsvittmfertrur/f utd
c"tee palmesviris attfe arbonb? infe/
rarur.io folet ffert fiuctua mutatto ifto mo .u*
mardo qn tna'pttbumo;afcedcret)eradtcea
pmrurccstervttfe caute drca radice/quo ap/
tofitcolozfe incnniffio incttariro interligna
74X>wce7tmncota'gentt9cuftoditurne buo*
afcedena t>eradicee>Katin falTuram.vn buoz
quepaulaciattrabitpalmes aradice tmuraf
trafiens g cato:e.cui?g8 vncwofio: trafiens
tti fructu tn rroau^o colotis veftigiu berett/
;quit.i5>de arttfido imutaripot qltbec plan/
tula tnfapo^etcoloje.-zficriutarbo^s quc
n3ttualtcer fut c5ftricttue.naturau'ter l3»fiue
*.li.pUnta(c$m $ fped MrieefyC6mdbn&
tihfemonts feuptantionts tgc arnftdofma
fupponuntur.patmes auttncs (pt.b* Jfft.)
quedaerfeemitntvimiaftue vtncula quib?
arbottbus fevtndunt7Conectuntquof ad/
mimcuto fretiventisetturbinibus reftftuor*
netatrattpatmirea venco^ nanbus &i«Tpetur
tvt (ine tapfus giailo fuos frucros fufhneac
ad vaga p:ocmcacefe oifrondunr.muttu enf
inp:indpiofunrrragite8/tio ratib? indiget
tenacuttsquouf^ enlcinnmr fuccefltue folisj
beneftdo fo:do^8.finguti8 annts indigent
patmitesrefeanoneafugftuo^oebitaerpur
cjatt'one.0tceni>tu8rramfi'c3itt"etoiffufiu0
febitatantno pucatiautbegenerat^t iabai
ce fpede fe tranfmuricbinofdtur-aut palme»
genetofus per uodop ^gemunuutcinitatenf
na vt.b»pli.li.fic.c.)ctt>.patme8 taros babes
nodos -r oiftautes/fignttefttnfecudtratie.oe
ficas vero gemin3£ rertilitatie indidn e> quc
reinfraoetiawravws
^e ^jopagtne.
•Ropago ni8. eft nouetttV viae ra/
^ nmfculusjpwumpensetfurgensct
ftagetlo p:ius terre inftp * immerfc*
Vtiidt3fi.^icuncurauriflagdl3 wou fum/-
mitates (iue ejtremitaces/eo q> pentozd ftari
bus agiret:ror.que vet ^pprer vias t>it3nonc
vel (ppcerrenouationecerre tmergutur er qut
bus noue ptautute egrediutnr/? vitts $paQt
nes 3ppellatur.^p3sinarc eni ide eft qiTfla/
geltis vicis terreimeifu ftemeret indenouaff
^pducercz fic vinea oitatareatam ^ppagare/
Otendere/^ducere eft tdem vt oidt Jfi.pal/
mites icac^ vfnee fiue^rami ad cerre cocauitate
tncuroati 1 in qutbufdam foueis 3 terracoot»
ti/quanda eSdpiunt vtmgermmsttdt? gmc
randic nouas p:opaginee .pducendilvndc
Virtus germtnattU3 ejaftena tn ftsgeUis furfu-
VtC3to:i8erumpen8 psutatim tranfmutatur
ejaerius tn pwagtnes pare vero etufdevtmi
tis bepjeffa ftnenus.admifcetur terre ec couer
. titur in radices 3 quibus nouetle ^paginea
acttabuntnttttimaicum 1 mdem tadicce to/
rauter erTtountur 3 quibus ^ppagare vttes ve
Utt fiUe a matre cocinuo nutriuncur.ee ftc ht&
pumo a radice nucriebacttr contierfum per,p
pagmaaonis artiftdum in radicem / babj vt
verfavicenum'a'8 oflido perfungatur.quia
patmes fiue rbgetrom quod puroo nntnmett
rum atadice baufit/nunc per conucrfionem i
tadicem omnee aUos a fe creketee vcluti tua
mnmnWt&mqiiusr. ... . ,
Digitized by
Google
&be? Kvit
beptomot
2kcantffeftarbo:afan'mdmefblto
p ra(ict>ica/eocppmte(it'zampl&
n3pIa»8greriplana>ocat(vtt>idt
3fiJum.^i?p^rimdihlcjcp:tmit fcri^
ptua Oicc0»0aaft platanus eyaltata ftLtc.
i£ccfe.mtr/.moma qtudebabet folia ? tciiera
tMfi'0 foltjs fimilata.vt b.ide.fctafcoudes ad
dttadtfta # plataous e arbo: fhgida tftcca.
atiae folia in caufis calidis 7 bumidis font
Vtttt3.nam vrbidt" reum^copefciti tumo:e5
(atiduoculom.oecoctto cozticd dus 1 foliop
repumitt>olo:e 601007-: vtbicitm oflium ali
owwtttttebabereleniendt 1 acutos bolo:ea
tmogandi. vndc vatere b: cotra cobufttonea
ficuaujs lcnmuis apponatur.au8 eoa beco
flio in vmo b: valere contra venentim. 7>anc
*rbo;cro comendatplt . tujttj.ca.terao.
&e"fcopulo
0puhi s eft arbo: amulrttudine ©t
p aa/eocjperdnscatceideitfmevei
radice mulripler. rarnom befjcae o:i
tur.(vtb»3futi.mj.)cutus gen? buplejc efh
na altcra eft alba.altera nigra. Slba fiqutde
babet folia er vua gte alba 1 er, aiia virid3.et
bec eft bicolo: babcns quafi t>ici 1 noois no
tas.nam alio modo variatcotojej in folis o*
tu/7 alio modo;in occafu.vt b. tdenu ab bac
oor arbo:e.vr b.idem eflftuurefma iujcta ertcU
nmn fluutum in itaiia?in firia.? becrefina a
fcia ^al^s tudicamrmedicinaUd.ua fangui
ne ftrtngit.fttdo«s * alios flujus varios cd>
pefdt.i&ettts fiqutdejfumttaabuB 1 cumid
fiue comis folct fteri vnguentd frigidu/opila
ciuu/^calonsmitigauuu/mmous rep:eflt/
uu/t fomnt jpuocaouuVz boc vngocnat po/
puleon amedtds nuncupatur.? t mulris cao
fts neceflariu iudicatur.ktrir eaa 3ftd.a; po
putus/fpIatanus/tfalicmoUismt materic
ad fculprora apte v tales arbo:es ptefofts ra
mis ptus crefcunt ?iu latum ? in tongo am/
pUusfeertendunt
&epttto♦,
3nos eft arbo:pfceaa foifo& acomi
p neficPoata.pinocntanttqui aco#
tu appeltabanuT>ecarbo: b: picea
eo$ befubatpicem vtbiat3fuli.^>ij. j&pi
no primo in tnfuUs gennattiegigmmrlacbu
ma fmegtmu/quebeflueos frigo:evdcalo/
re tndurefdtecgemmafadc.etb:electrtt(vtbi
dt 3ftb.ibtdcm(T?ocatttdectr6alio nomie
biamus fuccu/eo #arbous fir» fcccus. fciat*
eaa pinus p:odcfleamca'8 que fub ca ferua
tur/ficut oibus b; uocire ficag, &m pio*
stbo: piotmti nidctteullmxs ?et potofa/
tftameofoufs co ficnodofa.-z io ejf pumo op
Dmim natjibtts rtunt malupint ena edificq»
funt vaIdeapo.be fadli taruen utflamanmr*
etincendumrquado tgnt cafu aliquo appUV
canmr.t bocaccidit q:multtt bj pmguedini5
n vncmofitaris.q: ptcem befudacT>ec arboz
co:ocem bjburuejctrinfectts etmgoftt/fedirt
terius b5 bpmo:eptmjtte'? vtfcofa quialo^
folis atrractus adetterias in eftate couemmr
mrefina/que qutdepumo etfe eft fubalbid&
fedgDecocaooemqn ptjeefnctmr/reddtt*' val
denigra.(6ft aot valdeodouferat pdoufe^
foatfumo/fedper multam becocctone bimi#
wuimrodo: eius.foU'ab5 muita/ (cd graatta
Tacuta 1 vfretbtemeeteftate.tcurtt ftcarbot
pinguuTima/in lods tamen crefdt momofis?
palde aridts t lapidofis.Tcutn fitarbo: muf
teputlttlationis tantoptusin alcurncrefdfc
quantomferms plures mmos perdir. vit ra/
mts p:eaft8 verfus terra pltis fe btlatat t co/
ma verfus ceui.ldtte aefdt^ppter vjScodtati
bumo:t8^grofiiac/quiatofebtc;ert no per
muaLa fuis couiti&uefpouaturec tmdatur
vr plus burectla inter comceetlisnosenera
mr vemtes anincipit beficcari/ettlU' vermico
u couodunrlignu ? ideo comce emabunt ne
er conup to generecur buttto:e vemtes. ad u>
gni conferuatione b: eepdpoamedidna. bi
dt aut U'.tw'^p ptnus ftcut 1 aluus fiu> terta
^fuude coopertus fcm burat ttoftauemr
pinus ad aqua^buoos 1 obmamr.pfundc
in terra mulos buiataftnis.ettame fup terra
iaces % i loco bumido acplumofo couopttur
dous er fencfcimr/que totaitter m aqua ocul
ta fub terra eraque flurotndurefcur.biottao^
burat fub tecto nec be faaU' admtmteanenec
putredme/ntft g ftiltantegfuuia couupamn/
fed fub tetra p:ofunda bmtifltme ab oi putrc
dinecofemamr.econuerfo aot abies fub terra
in aqua dto putrefdt/nrnttfltma vero mfra vs.
oum vtbiatplinius ti.r)j,capitolo*)c.
jbepinea
3neab: pmifruct? vt)b. pkWfima
tutta fttpite gro(% ct romndos/itf
fumrtto vero piramtdaf is etamms*
mpu^dpioeviridts/fedqnbenemammsc '
feroUs dTtdmr/tquaft colotecaftaneecoto»
mr.£t epinea nur majcia coones in kp fio/
cmgrana muUa/queiu teftis burtfTimis fnnt
tndufa.que qutdcm g o:dine ftbi inmcefuni;
coiunctaettunevnu tangataliud/teftarunt
foapfoUfotlts quafiquibttfda pariettb^mt>
rooawcamfidofuotbiftwaa^icaju^
Digitized by
Google
fot arbortbns etplantiS'
Ojdtttamgranavtmafotamaiozej * grofftote
parceoceupef^mino:amino:em teneant o:dt
fianfTtme ? ad gtaaliotem tom 1 3atab«5 fub
ntaiomm pottdere fe indthent.na pars gtofTi/
o: mpenb: per quandam caudulam adbcrenf
arbou bep:efre adtcrram acumine thfertus aft
quanfttlum fe mdinant.'£t eft ptnea foms ad
bermne etmagnegfttnnofitans quam biu re>
cens eftera fua pigti i bumo:ofttate nondum
vetuftatesliqus Oefiaatur.s>nfumpta pingue
dmefutebttotevtfcofo beficeatopthea oifTot/
uitur.et fic pars a parre /? nudeus a nudeo fe>
paratttr(eft io $ m dia.et pta» )qrreft vrendtt mt
deoptnee.opo:refvtintegra pinea ponaf fug
carbonee etleuttereatratur etftcouplejc co:reje
ePinrerio:/.? ejccerio: auferatur 7 racvalde me
bidnaus funtgrana ifb.b3benf.u.virtutem le
ntendtetbumecrandi^aliquatttuluapenendt
et mudtncandi membta fpualia 7 mffim mm>
gandi .etbtcfe etconfumptmis fubuentendi %
f3ttguinem augmentandi.co:ttces enam eius
futmedidnates /babent ena fua ftipnatatew
tutem fiftendt fangumem manme menftraafej
*i enam bifTentena fturu peums refhmgedi.vc
b?inpla.etinpU.li.jcv. ^epice
Jr pia'8 lacbr^ma eft per oecocno;
p netgniscttnigredmeindurata.vt
biJfi^iaT aut eft ouplejc fpes.f»
nattaiisqtttattesindetthumfet earu rime ne
fobintretaqtta pids beueftao obirraumt? tiq
d^^atrac^csltdaer1littpficc3.3ltaj^m6 cow
ponitur buraetaliomo liqmda/er a mntds co
lopbonia /vel ptt greca b: q: tn greda th quatt
tttatemajcimamuenif vcrac^ e&medjicmaitsv
virmtem ent babet oiffoiuea^ ?cofumedi.vit
devatetcotra vmVfptents 1 cV optiafionem*
1 tti mutns stijs ponif rimanb? <r emplaftris;
^idtedambia.ivaletcontravenentt'? moz
fibus venenans fuccurrit cd fale trim. pijcaute
ignem inflam3t/manU5 tangmris inqutnat/
manme calefact3.i?efteB mundas 7 candidas
foidtdat 7 maouat. atius macula quo ad co^
lojem ?odo*e>vefhbu8 viicOelerar,.
fceptro»
3ms e\< arbor fucrifcra (ic btcta/
p q: in fpem ignts eflro:mat3. T.33;
eiusfructfstato ittripif ?ad mo/
dttmtgnts in 3nguftttftntt.vtbi.3fido.tibjo
Mj»"&ims btrif 3tbo:/fed piru fractus etus*.
eteftfrttctfceterisfrumbus p6derofio:.vtbu
idem. vntf pauca pira videnf ponderofto:a ee
9? multa poma wtudtidem ed3m ft oojfo iu
menn3ppottan£&epms30tficloquif |f3.t
bietis» ^iro^ouefunt fpes auaeit filnanc»
Ten agrdhs.ahabomefkca fenojtenfts.vmttf
tp^tttpm frondes/t tami funt mprta 1 oftri/
y -cttttt/fed fmct? ittter fe mttlnS OtrTemr. Ha pira
agrefha magis furttpona % terretlta.t magis
frigida': (iccacp oomefhca 1 magtf mfipidz et
bura guftut/q: ptesfoenemltter indigefts/h: iS
dbo no couemunt/ $ folumodo medicine. qt
vebementer pfhtngttnt pentris flu?aim T repit
mdc vomittt colenat (i oecocta in aqua fluufcj
lifug ftomacbu apponsnE&omefhca vero pt
ra immamrn funr pona/grofTa a burs. ad efn
tnfpida atcp mal3.tamer> eltjcanonem 7 beco
cttone in 3qu3 tmld/r melUs fett alterius bul
o'8 appoftnone^/eo^poteftterreftrettas altcj
mlumiOtgeri/^afpentas temgam necftctami
mutnipueniuntdbo/fed pouus medidne.
T^tra pero bomefttcs msmrs frigtda funtT (ic
ca/quommpeca fubftarrtiacttaquofa bulce/
dineeftsdmijcta Jtideo coueniuntdbo 7 me
dtdnemeltus tamen, cottuenttttvtfoc^ medo
poft dbum cp 3ttte. Tlam p? dbunt Isjcant
•7 coptimendo ctbsria bepelumtad focti beco/
choms ^nemos o:ift'ctj ftomacbiconfouanfc
ante p:3ndttt vero fumpt3 coftipsnt.'? (i t tnuf
t3 quantate a teiunis fepius sflumanmr/ver
mes in ventre generant 7 colericam /buray? irt
mrabile^puocant pafltonemJ^tUs pira qne
funtOtttda/jemganons ftmtcomptenonts t
mintt8fttntrrtgtd33U|s/ideo frtgidis 7 (icas
plus couenmnu *boc 3dt bsbent ptra ^ppjmj
©cocrsatrttngismaltdofis omnej ab eis au
rerantleftonent. 'tmanmefilueftrt^ ^pterfuc
pottdtans intentiotte.vtbt.3f3.tn biehs put
msfmednispmfiuteftns valet btbims con*
tr3 fungos.vtbicttidem femp aot p? efum pt>
ttbebet (nb(equi vfus vmt. Tlam vt bidtqut
dam.fine vino ftmt ptra wras*
&ep«mo»
*ftuttus eft arbo: qua fannt p:un»
p vocan^? cn ittius arbons mufrj •
fttttgenera/ melio:'eft' bamafcetta
ft!bamafco opido p:imit? afpo:tata. ( vt oicic
3fido.)mitts frucr? ftomacbo couenicr mede
mr.*bec fota arbo: gumt gtuunofum 7 ppaati
befhllat/quo vmnrmedid^fcripto^s* x>tX>i*
3tid0.tib.rvi)» ffrucms attt pzuni bimnf p:u/
na/quo£queda futttatba/queda mbea/que
b3m ttigra.quenigra funtaUquattmttt tmra r
ocdda/tlla funt ftomacbo vnltoza quatia funt
b3mafcena.rngidaeni3 fut-t bmda.qu bette
ftmtmaturabumectantattttnfTigt'dant/t ban
mr cotra feb:ilem calo^ 7 (icam ventrts cofh>
pattonem.*J^apiastamebia'tc^p:otttts tde?
eftqnodlennfcusfedglo, fc^moantafcenurtt
Digitized by
Google
fiber. xYii'
bidicp pmn* ettemfms fontjeadem aj-bo: tt
fupponunr^) eadem.fedcum lenafco non ftat
jpmnus/noerireade arbo:pwn?? lentifctts.
&epapfro.
Spims&iafqtttdamfunctje/qtje
j>. '" befimtnBbdnutrimenm ignittm
intmbs Ittternis ? tampadib? eff.
W\fteyp&/i otafqaafipabuluj ignis.ptY.n*
^iebtat/q:in cereis poniturad ardendijiet
eftberb^vtridis wtdck?e£eriue vladepla
m tntmns babens motiej medulia aiba^/ffc
cam/bibttiam/^pojofam.^ojticaturautej
paptrus vfq$ admedttUam ? fic beftccstur.p3
rum m beretinqutfbe co jttce in vno tatere/ vn
demeduUatenerafoftetamr^quartfo mtnua
b$ becomce/tanto darius ardetin iampade %
faaiias inftamatur.2ioajs attt vbi crefcJj t pa
luftribtts i p:aris i aquamripts becpapirio
nts.nttCttpatur.utoiat JJfido.&epapiro aot
nunt vafa paptetlam papirit e& quicqttid
p6trteribepapiro.tanteatttfuntm3Sttitttdt>
otepapmarcanimpbimsin india vteteis
fitant naues.f:ati&iat gio. fuper. tv itj.c. ^fa*
i bocteftatur;>ii*£t idem ceftatur b^ftoria ale
^n.bepapirifeaanttt careein cb? fotbeban?
eptftoleque per lcgatos mltteban£ otim fte>
bans fpoitule/pmdes /capfe.bepapiris inq
btts Itttere i alta reponeban&fscut tbi bil gto*
&<8m pliniti ademolajm vatet medttlia papt
ri ad aqoa oe aureenxrabenda^aUem eni nam
tuIiterimbibit'?adfetrabtt.'Jideosquaettra.
b itur a vino co papiro.£e paptrts t>icit plinu
tt.)Otj.^apiriiuquita*efctt£ iti paltmWegy*
pti •? altjs qttiefcermbtts nili aqrns vbi aqua
tn altttttdtne tmoe cubitos no trgnfcendtt. ba
benteria radices papiro:cin itlis ftanguie cit
ca fptflimdinem vnias b:acbtj.? funttriangtt
lares in tetmbus e£qmb?crefajtittna no am
piius in aitimdinebececttbitomm^tllus radt
obus incolep Itgnis vtunfadcobttrendttj* %
etipfo paptro rmnrvaria Vttnftliaetetefs m
ttigia texunt.t nauitjm veia/funes i etiam vc
toenta % ihde faadtvfum car&.bttcufcp pln.
fcepaittiro*
Blutrus eft ardutts afperrtmtjs x
p 1 fpinofttscrefeensinterraafpera^
tnculta.vt biat ^fido.babes que
dam capttelia fpinofasadtagendttoWtalia
tiam mand kduntcotmgetis.? in illis capitel
lis cottnetttrbiurericofemen valens vtbi.bia
fco.mombos vcnenaris^adcalcolum oftrin
gendu5.^aluirtts ftacp eft berba acuieata pe
des vulneras tranfedtts/cuitjs baftuleita fut
fptnofe^ eriam p;e afpTOttcontigifepel co
medubaftnis nortpetmfmmC
&epapauere*
apatter eft berba fomnifgra.fopo
p remenClanguetibusfaat.£tet)tt
plejcf. yfuale/? agrefte eje quo rtu
ttftjcctts que pbiftd opium biait. ©fuale aut
aiindeftalbttqttoderrtgidum-jbttmtdu/.alt
ud eft nigrum/qttod eft mgidtjm 1 ficco.3liucl
cft rttbettm.'? agnofcttmr be fpes per flozes af
bos purpureos fiaerofeos t fubalbidos.ca^
pitababentmagnaadmodttmalogranati io
qbus recolltgif femen futt.femen atiteft vncttt
ofum.vndeareofitoiettm ad pfus muitos.ej:
fucco foliojijm^capiteiioittfttopittm vnc»fo
nus in febriarattbtts/pttoc3f.bebetautebar£
cum cauteia q: muito opilat/trirrigidat/^ mo;
tificat. Tmajrimepapauerntgmjinmulttsatt
ridotis % mediani8 fabb:iter adbtbef»vtt)tat
pltm».pb*T bia.Tmaa'0.
^epiantagine»
Xantago eft berba mgida % Itcca/
p queagreas:bictaeftamogIoffa.C
agnt lingtta{vtbia't $(idti.fvij,)
Cius enim fo ita fdt piana i aliquatuiuni ner
uofa fut ficut iingua.i cti roolditate fttnt obio
ga.in quora medto furgit vna baftula fo:ris^
angttiofaincuius fttmitaferecolligif aus fem
m ntodtt datte.t ad buius berbe ft mtiimdine
fo^ams erat o:natus in infula fummi facer/
c>oas ( ficot oiat magifter fupsr e^co. in b $fto $
ria}i e^b^^ainayimercrnuentes mcdtane*
lUm ^ vttinerafanatetiam canis rabidi leim
tttmo:es fedat^dropicos muat.9|neno repu^
cpztjt marime araneartt.eius fuccus Iab:icof
necat.^ vebemecemboio^m ventris mirigat»
vulnera faniofamttndac? Xiehmt fangutnis1
fiujeum x meftrtiomm ampuat.mmo:es apo^
ftematmft punctpio regcuritt t>i(Tipat.maf|^
catagingtuas mmidas^fangutfluas repmit
atcp mundat(vtbiat bia») quimtjltifo:mtter
tattdat vircutes magmftcas amogtofle*
^epetfofoiio»
£croftlttt eft berba ottefts pdo:a>
p taficbiaaebcjpmperris^iniocT
petrofts fepe cCat.;cttitJ3 fpes fttt
pittres/fed oprimtt eft macedonictt/fuauegtt>
ftu % odo:e aromarictt.vtt)u3fido. cui? vfus
puenitefui'? enam mediane.«0l.n»berba ca/
lida % fica ? multtt trittrerica i apentiua/bittt
(inal? pfumptiua /ac bumom groflb:» fnbtU
Itatiua i ftomacbipfo^taritja/'? apperims ejca
tariua.T ideo lapidem frangit/meimia eduat
bjdropias fubuenit /opilariones fplentset
epatis aperit/i mulm v\m p$flionc8,vtoi» .
Digitized by
Google
i0e arboabus etpiantis-
plimus/btafcotfptaav
Depiperc.
Jper cft feme vel ifruct? arbo:ts vf
p rrariaswmeridionaliparrecaca
ft moas crefcenris cotra feruidum
eftu fo!tkvtoi.Jndo.U*icvrj.cutus folta mni/
ipcro fuutmntltt/aiius ftitws ferpetes cuftodt
aiic. (cd t ncote rcgionts tUt? cd filue mature ru
enntleas mcendrit? ferpetes ignis violeria ef/
rug3*mr.? ec buius cobufttone grana ptperis
que naruraUtcr eranc alba/efftaunf nigra acct
dcntaUter i ragofa. 4£utus mptejc eft fpes vr
Otattde. fbm eft piper iongri.f. quod eft tma
turum i ptpcr albmmf.qc» ab tgne cft tncowu
pturn.? ptper nigra quod tozrido calo:e tgnts
ntgrum eft i\\ fugftde i ragofum.r£tper autctn
uigru emaaus eft i logiori tge #aUud.potcft
in magnacrTicaaa aiftodiri.? quato eftponde
rofiue/ranto erecettue Tmelt^vtotattctej.
Sopbtfticamr tii meratom fraude. naj vera
fbflimo ptperi bumcfaao/ fcmg afpcrgut fpa
mam argetm vei plabt vtftc vtdecrone ponde
ns effe rcces (bucufc$ Jfido^Un t.adt U.n)»
c vuj«0tarq> ptperg longa adufttonem folia
mgrd reddtt i rugoium.? boc uo f me piperis
tmuriacdoeberctefieaibu/fedcpceittutempe
tic (ic nigrefric. boc cria" gmtrtut incoie vt pof>
ficmclius lOiuri? dfcruan; £kd ou.oiat$
farraccm qn Oenouo colttgic tUudponucm ai
bauo i fictowentf qtvutus generariua a pipe
reauferamr/nem a&ls pnbus valear frucuftca
rc i trera puiluiare.& autptper altoum i ftc
cum tn quarto gradu vc o: tn pla. ~£>abcc aut
virtucem onfoluedi Tpfumendi % atcrabedi/cu
tus puluis bj vtm fteruuarione,puoands/ec
eerebm a fugmutate ficumanca e^purgandi/^
carnemfupftuacowodendt'? pannrim oorto
cofumendt/? fpdaria memb:a frigtdts i viko
fis fugfimtaribus cmudandt/majmne ft euj H
cubus ftcas afi'uma£b3bccect3m vtm alefa/
cendt ftomacbd/? c6fo:randt/? appeurd p:o
uoandt.fangutneis rit i colericis no eft vnlis
vfus pipens.na f^ngutneOiftoiuit/Oeficcac/'?
ewit.i radem lcpH i at*s pamones peiltniaf
gcneracr mdud"t.vtO: in pla."]Stper ttaq^ gra
num cft vtic tn z(pccai crzcti? atc^ ntgrmmten^
aibu/fapoje acutu/odoje aromaticu / tn quaa
time modtcu/in vtrattemanmu/aau fiigida
potcnriacaiidijrimu/cutus vtrc? no fennmrcj
dia c integru.fed cd maftieatu fuent vei pmtd
cutus vtrtutcs otcere ad plenu efTet iongu.-z §
uts fttmuitu pjeaofum apudnos^pptereius
raritatem i emcaaa.apud indos m pptev etf
copiaiupuiegio.viUus repucawr.vtotcitbte/
ro.TettamJftdo»
^epulegtb;
tEllegtu eft berba mu(m 'aromatt/
p C3 3puiiulandooicc34vtou5fu
apudindos pir>ep:eciofio: e. £d
autf m pla.puiegiu berba calida 1 ficca in ta/
rio gradu.cuius vms pbftitin foitjs i in flox*
^Oj coUigiqneftmfloje.£teftoupleir.f. oo/
mefttaj qtf voat"ftftmb:iu.t aggrefte.t vmrc^
eft multd vriie i medtanaie. vtrcutem.n.babet
OtiToluedi/pfumencU ipfoitadui reum3 m>
gtdum reftnrigendit oeftccandt i mmm mgi
dam ampmadi.? mamcemudtfiandiT coar
tandt vetns vuluam meftma cducmdi/i con/
foztadiJlomscbuT appeomm ejratandj. vcto
ficarcm eirtenuadi/^ ooiozem inreno^ ? tnteftt
nofejcrngtditafemtrabiiitermtrigandiifran
gcndicalajid-tpcepmmadiuuandivtOi.pUV
^epowo.
£>«o nomen eftetroclird.quodm
p ftngulari 0: boc po«u.i in plura
UpoKtpottO£.vndevcrfus. bzt
raftruraftros / poird faat nbt po:ros.^t eria^
tn U.udero;d.]cij.cD,:.3n mcmonanobis ve/
niuutpom/cepe yetahaia "£o:rorij autono
funr gcncra .f<^ apttatd i feaiie . B emle aut
Oiatur pamulum noli od tranfpiantamm.a/
pttacum vero mai^ q0*4e ioco ad locum tranf/
lamm eft vto.Jfi. U,|cvtrj ^ojrum fecriiep^
conucnitmedtane cj efut.apitatd vero ecouer
fo.£ftadtaputalOu camofuj peiitcuUs fme
tutncuiis arcumuefttcd.bns tnfine piures ra^
dtccs loco aptlio^. qutb? tene adbcreri fafa/
pttnucnmem^.^emedioadtaptes ercmpit
plata vto: tn ii.vege.bns tn fttpms fupcmae
caput t quo femta rccoiiigunmr. i bfnfingtila
grana fingulos pedtcuios g quos adberapia
te.no faatfemepztmo a"no fcd fctfo.^tcucadc
Otmntoiaf.'? maao.b^pocbras in mniris me
dtamtmb?pojjo vtebaf.natos (accn Oedii
foid itle btbendd ?tra vomitd fangmnis. vutf
V3 enaotrafterilttate3 fta puellts iepius come
damr.i^ucc? et? cd vtno btbu? vaietp mozfuj
fcrpens i cuiuftibetvaienofiaialis pmmca^
meile fanat vuinera ft fug ea empiafrref.fuccuf
et? cd laetcmtcr? vetufta fedsrmfltm i fanac vt
03 pultnois.fucc^ cius cum feiicapic micrus
addtC3;tcrt a gte mellis auri infn(ns tcpid? eP
fanst oolozei iuuat ptra fnrdttate5.cum vino
bibir?lumbo^foiuitoolo:e.vu!nera receim»
cum falemtictu ponuj oto dauditi fanatouri
aas reiarar^ rracmrasato pfoUdac pozmm
ena auduj comeftd vj 5 ebnctare.ftinml3t vc
memii molutventreou^ "&ecoiaOtdtpii»
Digitized by
Google
£itcr KVii.
Gt et q> odo:c foio fcozpiones abijar ? ferpen^
te8.f3uarmo:fu5 cama at melle.v3(et crp bert
twmootoeicop vcrmes tnterftctt.fomim.p
noctt /mo:bu5 rojio eurat ? bvdroptfim.T^a
ber t» qneda vttta q: acie$ oatlo^. ebmt ? in
fiimatione gaterat.ftom3cba gratmt firim p/
. uoat/fangmne tticatdic i inftamar (i freque»
tetf? mmto comedaf.bnaifcfc plu . '
&equerav
©ercus.cusicut. drarbo2fflandt>
q rera/attofa/foltda/tcopacraburt
cornaa *:medulla modicam bns t
terins ftuettulla.fcme fbliagetteraa qttada ftt
prtca * infipidam qua medta vocat cjaUann
pottasfittctfqttevoattfglandesqbttspoKt
* et apenolitn nemo:tb? fagtnarur. radice b$
fatej ?to:ruofamin terramulai fe^prundara
? et ftnone fomfltma adbatnte.aiwe co:ticef
hucr^frodes cu finrmptm m'gtdi?fica fuut
Vtiles mediane.^: quoqj querc? a querendo/
eo cjp i ea folebat btj genau refpofa bare vr.b>
5fi.li.«>tj.vtio qziea foiebat aitrie} quercK
glandes 3d edendu.ftcut.o.pocta.^o:talea
prinri ruaabarcjutrurc giades.fuit ant becar^
bo: toui atmqrus cofeaata. vttout. <£tq oefl
der3tpamlatoui8 arbozecjIades.Creiattauc
qucrcus in lociamomofis * faltuofis. tmaa
ir.eirj terra bafsm-vttquatfgtadtferem ma/
amtudmc/buriaa h fo:tttudme afe arbotes
pcpcellebat.vtbi.alo.biero.fm> amos.c.ij.
Jtft autqucrc? tdeqb* tler.quere fup^eo. tlra
3. iBucvom frocr? glandcs biamt7que crcfcut
iuterfolvanuUo ftozepenu^pcccjatte.^ futgla
des rotude eoerius n obloge tmuttttplane?
fpeculares aiiquatulu ? fubluadeficut vnguif
1 dcut b: in bie.g!attdes frigide (ati hcccfo io
biffiaics forbtgcmottf ? inobedtcntcs 1 ven /
tre>ftipates ftardebeftomacbobcfceaatres
1 ooloiej capitts gencutes ^ppter fumof grof
fos er gladibus refolutos ad cerebut 0' ftoma
cbo afcedetes. Sat aatinpttapfo vmdes/0
cfTtattmrqifulueadmamritatepringeres. cre
fcoircs iqutoufda caputis rorudtfltmis.pla/
ttts mttri?/fedcaliofi8 ertcn^aliquamlum et
btrfuu^.TOtautiitren^medullifpiffa^tplc
itam quada pellicula dratdata.que biutdtt in
tercomcem-zmuduUa^eircojtercu medulia.
1 capula fua magne fttpttatatis * ficdtaris et
no bont fapoa8m3rtmeadbucvmdi8.fedq»
benemammnf ^aflanttn ignc-vd in butd aq
dtyanf meliozatur in fapote q: aque bulcedine
^calp:e.SIaiajrautp vencnu.Qjopiiantpo/
ros nc a4 co; vencnofitacts fc ^tmjdat, bum»
tes putridos btficcztfo fTutn mcnmitatcm val
de^)bibetatq> fedatvtbi.JfcMtt ote.
" ^equifquiltjs.
©ifquiliebiatmrpurcjamenta fm
q men.ficutb: amos.c. vitj.qcadut
qtTfrumemj pnrcjaf.queqnidetrM
uttlcs futbotb? adcomdendu.po:a8tn 1 alri
libus £bcnt ai)u.admirte rit frumento ipfum
inftciut 1 ci nibtlpferutmfi p6du8.qfQut!taz&
tit cjratta teuia fnt * vacua cauata a vemtibu«
n co::ofa.quoni meduila tnrcn^ pfumtf/ 1 &
ipfopjrbeca vacua muetttf^ppter qt? 1 rm vat/
trcmfatiantqueagcjrauatttatcgmfiant*
^el^ofa.
^)fa vtbt.plt.eft arbo: fputofa t
f puacut?virr?m3)cimaetfiojefe
«idano vo in foitjs *r tn feiimfcua
arbo:eft medictttahsqtto adflo^quo ad fo^
lia/quo adfeme.ifft aurrofa buplcrqjqucda
^omemca vei o:tenfis/« qu eda Aluetlrts .o:t^
fis ptaittaft colmtrftcut vttts q fitemaferirm
culta t a fupfluis !topurgata/begater3tin fil
tteftre.3<jreilts vero rofa g frequetem murarof
<i otimra efTtofvera rofa. ^tffetr auro:tcYts a
Aiuefrri m flop mutatudtne /f odo:c /t coioie. %
ctf !vmte.q: folia ftiuefttis (utpauca/lata fufct
albida/pauco rubOM 3dmirt3.minus odo:ifc
ra -rmtn^ opattria i mediana. fblta attro:tctt,
fis rofe fur multa mnttio cobete«t3 1 pucy3.ol#
«to rube3 pel otno atbtirtm3.mireTeaoIeiTtt3.i
f3poKlhpttca/T qttOdanTo mo:dieaaa t ma#
^neefftcaaem medtda cpto rnagts coterunft
pfrmgunt7ratomagt'8 cfhczdat aromatta fc
ttunf.&e fpina quada bura ^arpemoiittturji
olfpinea namra nullatett^ imitaf ,^co:c 1 odo-
rc nobti itatfptna fui.qtt attt p:tmo gcrmiuat
tttdud^tnc^tofb co:ricc vindifeu vircrcquo
rumefcete/erttpmttquedafolta bura t actira/C
quo^medio cruputttaifa foUamotlia t fctmt
mo copleaeW^pautariiubmtt3«qppict3^
fous o:mm feerpadttCTq: Kncr3 n)xit t adfe
mtttebebilts iitptinapio/ io atts gttis foli?»
vircnttb^mfcrms rubea/folta tatera % moltia
tn cttotttu innitumr.in qito^ medio apparj (c
menmmttttt laocmi valdcodo:iferu5.q?fad
baetfut» tofefructtt."^rintcvattfC5fottttaf rofc
fmc0 antecf foliaadplenu feexpadstir.? cut^
fmo^ funtqueda noduU/roritdiYgiri/buiiaij
qusda viUofitatcquibttfda cjranuits pieni/q
p:imo fut viridcs/i p? cafum femittis % fobo/
Jui aututto mbefcut.qif plene ftttmamrt/moi
iefomt arca byeme 1 nigrefott. % cop f3po: ftt
ptic? eft ? altquaatlttacetofus.fiait fapotmcf
pii9^.fcdvtties futad mauduciduj p;optcr
Digitized by
Google
fot arboribus etplantte-
toteg$tmintdti9t(rimt&7Comtd&tisgtit!i
iaterius offmdent&llafdfatttarbo: rofe qncp
£ femtharione/qttcp g ptanracotte^ qocp per
mfembne.-r ^ftdotrofeg rranttaooe^ ? p th/
fafione.bucufc£ plutt.lu1tct19.fl08 rofeinter
fio:es obtmecpandpam ?to foletprinripalts
g8 bots.f.caputrofa£ ftotfb? co:enart.vt&u.
pDWbocroneOecoMs/odojfe/fuauttatts/t^
1008.035 fua pulcbrimmheafpecai reftaufuo
©do:e olfaaa affictf.fuauitatts ntoUtae tacol
ftdintLfua virmte mulos Iagoo:ib? 1 mo:bt8
obutat^fucmmt.vr0u^e.Vmdt8 ent? (icat
copentmedtane*^evtrtdtb?aatfoujsrofer5
fionrmutta vt 0: tn pta.na rofe mtnutm* tnfa*
feOecoctetnOefpuatomellemdredduncaro/
macoi5 tmedtanale.Jfrud.n. mdcofbwac t
mdcUftcawmadtficado "t>tflbltni % btgrrit bo
mojes vifcofos/flemaflcos ate&groflbe. mm
fh&ida 3qtta ftringtt? compat/m caKda larat
©crofis antbncotntis tcujucbarabenefcot
pofans/ftt^ucbararofacea quebj virmte co
fbitadi7panngendi.valetetptra flum tnfleo
terietcotra vomtmcolenctt Tcotra fmcoptm
n cardiaca paflibne.fce rofts ena ih oteo mace
mris fir oled rofaceo/qcf V5 cotra bolo:# capt>
tfs 1 th moltts cats eneceflaria.valet etptra ca
kfacobneeparis ftfndeepansregto tnungaiv
1 in muJtis cais eftoeceflario. valetptra bolo
remcapiris ejccaltdaca fitnderVons t typo:a
ltntanf.val5ptraaloa'8 feifleinpantsa. inacu
tis etfomntt^uoca^ indudt.6crofi8 etvinV
dibus ftt aqua rof3cea p becocoone igms fiue
folis.? becaq valetad fuptadtcta oia.valetet
tncoltrrjs ocuiop 1 i\\ vngueris bita£.q: pzn*
mtfugfluo^maculasfariei abftergtt? catcm
fuboUau^c rofts «ficris fttttplurimemedtd ,
ne.na odo: ficcag. rofa^ cerebpregat a pfo:tat
etus becocob uraqua celeftibmm floromer ca
hdaca fedatpuluts eaf %ume7iftitt*nartb*
pfluentet^tccat^pfumirputridttbumotegi
gtuas 1 radices bentio co»upente. pftmtat be
temmobilecaut^ o5mmate5.putut8 a!> m cro
co cotrit? <z albumineom tnija? fanat efftcaater
t>olo:e5octtlo^ <i reftringit bumo:e -r fangm>
nem adoculcnz. vermas befmetes rep:imttm/
mo:evuluettpamreIettatbefcedettte. "fcas-r
multas alias virrutes rofe tangit pli.ii.focw:
&eradice»
Sdiramdiob:.q:qiquibttfd3 ra
t d^ftpterreoemergtfth^pfundtt
n 1 t^aradto0i8.qjnradar*n6re
puimlatiaitgjradiircamp:tnaptU5 bferbem
arbo«8.'?eftmota'8th fubftaoa powfa/ vilto
tottuofa/moUis fiquide? pingois eft fubftao
tie?,ppter faaltbzebuthtcltt^t^attractetco^
poan'oe5.po:ofaeft^>pterfactItb5e5 * copto
ffo:e booris ad nummenttt fblto^ t frondtum
ttafmtmone.vtlIofaeftppter abundanna rnt
trimeoanractioe5.qc7.n. fadcoemcozpe aiat
& fadtradtrm co:gearbo«8 ftue berbe.p* vuV
los^uacUjeresrerreqt^fibtcouentens attra
bicoesbumott 7 attracmp pozos qft'B Vena*
tranfmiratad nammenttt plare.toauof3 eft p
p£fbmb:eadberentta % terre inft'ia'oe5*©artat
autradif m ftgura t bifpoftnone fmbiuerfam
aaiocj calonsopantts in fubattmateria tadt
08 que alqtt eft fubrilis altqn grofla/altqri me
dtocris.ftcutbucomaiu aU fup lube plancs.
nam ft fueritmatena aqtiofa/acreayfutnlts z
calo: fomWencradtjcoblonga-r rccta m ftgu/
rafamra^ftbumidimstmtrimentaluj facrit
grofla-? terreftris/enr radtjcbura 1 ficca.q:talt8
bumo: vtcatoas fozti? co3gulaf. fi>i verofue
ritmarcriamedtocris ^rcalo: foms/equaltter
ab otbuspiBb? 3 cato^attrabtf -r.ppter pouj
cquatitt coadunanbnerotudamr.t ftcftt radtit
rootda th ftgura.St vcro fuerit cato: bebilif z
materia vifcofa no pot multu maceria^ elcua;
re uecbilataremftelettetrites a^ lemb^8.nsm
grauto:es^}p:io podere btn,cmde oiflttduntw
7 ftc tn cts relinqutf fomta ineqttalis cum qu*
da nodofitate 1 3fBt'tate.*f\adit ab btio:e ter/
re aaoe caloits gencrar 3 calozc celdh penexa.
wr.cuiusj&mtenummcm^ftbtcoaenies atrrj.
btrurTinco:Baf.£rfittt tbtfpoftrioe terrera
d(rbtfpefmone cofequif ?coplenbne.n3 qttc
tnterraboldtmediocriter ficca nafcdmrt ac|
numunfpIuuiaUfuntmeltb^es-rceteriflauda
bitio:e8.que vo nutriunf in terra molU 7 palu*
ftri vbiaqua ftans eft «putrida t? qu^baurittt
nttmmmto/^prer maUgnitatem *r co:mpoo5
aqueceteris (ut beterio:es t mm> fatub^s taj
in dbo # m mediah3(vtbu3fu )radtrocult3
mrfub terr3tlaot3tab afpeotiT fua virmte^
1 ejftada manifcftat th fto:e/m fronde/? t fVti
couin terra ocmtra viutt/pftdtTmeUwaf.que
abftracta 3 terw moatybeftdt/t beficcau ron^
arboris fiue planteps Oefpecrio: eft ipfa radijc
1 m ftmt vtemsmf eft *rp?thapitt/ ficradtr mi
mreft ^ maiome necefl3ritt fuftentametu/ 1 §*
to^mndiusterre vifcerib^fethftgtVrauto eftt
dmr foUdtus «t ftrmt^ arbo:ts fimdamenm.nt
mrcttfttafublhntiafttvaldemoUis/vmtettt
a fabrilitate thnati caloris lapides bu»>fpeoe
tmt/rvfcpadeo^mtimafe.pfundau Zc%e
b^emaltcalotnamraUs fugtens ftigidimem
aen'8 ad tnterio:a radids fe recoUigit 1 ibi mul
ripUcams ad fm' teperamentu ^nummenm 3
Digitized by
Google
^tber xw
tamfeej^QiihfadfetrabithSozeAmtmbfe
me er. aftracto bamoie mdtjc matcrta actipit/&
grurtcdo frodes * no:ef vcmo tgep? emfrif.v»
bemequepn^erataride'? qft mo:me tn bye*
meboo^euapownfeadfugiojempere reuf/
w(mt.$tieiualm&tf.b6itasvcl maUgmtas
radtas ad ramos bermaf.ffepeondtf tw fru>
cmtifloieqSfatmevei vmj lateatfn radfce;
fept^ m pondtae fiae amantndo buo:ts radt>
de bigerif ? bulcotarur bnftdo aeris i cato:fs
celeftm materia fubntiaris ? oepurari*. vn fre
quenf acddfic <$ radit amara butce frucr» ^pcre
at ipdudu vtp5 tn radice vfri87o!fue(bttcuf
tp 3ra*tn&te.pmuerfaltb^>tat ctan» cj>3r/
bo:es qn Wmnamr^rrucftftcatfotet^ts metf
na radiccq: tnctdtf radtr i lapis pottur m fcif
jitra ^ficeffiuit groffus bunto: t coaupr? vdu
rioecc^ra.vtftcprimo bumoteattracto ?ae
renouo radtce mten?fubftrate renouaf arbo: %
fanamr.3« 3fa.gat.? mimcri afbemefe oijce
ittt.£>mmbe»bami?radir eftmtri tiummett
eius feme no eft nummctu vt P5 in paftfnatai
rapa * bm6i.?ec6ucrfo quop feme num t radt
ces ei* no furnttmriue.ifft autquedam berba
annomeradioaappropiiafquecalt.etltfVa
eceftftlis rapbano tn pirmtcbj aut vfrtutem
adendi^Oifioluedt^pfumetKiit apcriendu
po:o8.vn&V5 ?feb:e8q erca ftigida,pcred
wr.fpient8 opiiaridej ap.it % cms Duride foi/
m bvdroptas fubuenit <i fticmmttedarguett
te$ ? aou b3 fapo^. % \6 pluf puemt mediatte
tp abo.fiaitrapa ecotterfo ptuf couenitdbo cg
mcdtane.£ft.n.C3ti.'r bu.«z ceteris berbis * ra
dtab? pl? nutrit.vt0i»3f3.in Die.molleacoul
cc-nnflatacamefadt^ppterfui pctofitateim
flacioe^. vnde cocta mdi^ numcauda vet tna.
tecocta buTiate Digerif ?tn venia ? itt pous fa
atoptl3tt6e5.valef.ctf medtana. na in ture o?
pedes podagricop 1 artericop tori/oolo:i8 re
apmttmtigac65.Defcmte.ii.r3peffcuc rapba
ui njt oleu mulris vnb? neceflarttt. % majrime in
mcemts.no^tn liam niitcaleolcttapponere in
uicemts cadelabu th Domo Dnt vt p^ fup ejco*
)cr^»vbiDi.CttDiftinm'oiie videtur % iubemr
offerrt oleu non rapbanu no mirm vdmimntt
i punfltmu De Itgnts oliua^. qi altud 0 f erre
noeratlidm.ftmtnecaccmdereimiealienu/cj?
qutDecdo Defccdtfzc ^eramno.
Smn? earbo: mulm Dura -r uodo
r fa/ram©fa/?fpm©fa.n33fbu3b5
aculeara fpinis 3mtuTtmi8 c6fu3 i
latenb^ t munim,'? to fuis aoueis folet mana
kderetagenns ? pedes pugere tpa fote pcul
^ns.^npnnapto qn nafaffbltsbjmoUiai
kmS quato pl? crcfot/mto afgiojenliaf %i
8mttp:eam!cumdurefat ^idtmcjrtn byfo:
fup tudt.rjcg; teftantetofepbo ran* b^ fingula
rtterbac^mte^ ignecjC^)fcraidi.nam etffoiia
qn cadut ? Deftccanf mtte Dicutur ee f tcdtana
cutufda lente vncmofitan8.t to qfi adcfl tgnis
vel fo:n8 tn taltdt'8 regiomb? impmo calo:i8
folans folta 1H3 Dtfpofita inflamanoi ad mo
dicucalidt^fimvennn^minccdunCmt^uice
ftonisoccaftoealtquado vidnanetnota mira
biltter emmmr.^e rano autDi.pU'.li.t)cuij.c3*
m'r)'.3ntcr genera arbo?. fruter. fpthofus e ran?
babes ramos 1 foiia inqb? (m aailct reai uo
aduci.ibnt ramtquofda folliculos rubcnrca
ffuc fruct? in qb? eft fcme bn& ^tutem amacn>
ua.na ? fecndime ab vtero trabtt. £ft aut ar/
bo: magne amanmdints ta in radicec^ m fo/
ujst in rami8*efttn vttlis medtdne. na cy fuc
co radta'8 1 nrfof^ Decocaoncnt medtcamett
m*c$medici Uduvocantiiinqbufda amle/
i& ludd^.q: omloaredditdaros na mamta
qcuU oeleu? valct p lipptmdinem % alia vto
palpeb?3^?adaureap:umlente8/giiigiua8
pumdas j? fanguinis etccranoee * ptra mult
em pilujti qn abudac buo:es fuf^ftui tii mfice
qua opttmepurgatt tuuat./j6tDt.pU.fan3tvl
aralabio^'? V3let3dfaftur3<ngue.vt btat
idcnu ^erefma.
^wia{vtD.3ft.li.jCjcvij.} elacbrtV
f mafudo^eligno^ejcalatavtbalfa
mt/ferule/ptm/f lctiai arbotu'!
jcgulto^qucfudare perbibctur.refsti.n. grece
enianereDiatvclfudarc.ricututtguaodo:tfera>
oucri8.fimtgum8a batfsmi aut femta^ qmj
gutta Durcfatin gcma.f. tn electru. "pium au
ccreftnab: terebtntina'? eftpftannfltmag alt
is.^Dcferf Dearabta/indta/^ firi3.ap:o 1 afrt
C3 1 ab mfttlis msrts.Secuda e lenfdna que
maftiy vocat^bec^ cbio infula Depo:car. iLtx
da c ptueaUs.t bec nuc liquida uucbura inue
iitf(bucufq> 3 fa. }^efina tgtf oi qbltbct gnm
miliquiduveUndu.ttqd3 rcfmavt balfami
1 terebinnna.Dura vtmaihjc/tb^imirra ? btt
iufmot ^>mt8 aiit rcfina p:imo emollis t tiq
da vd vifcofa.f.itt pnmafuicmanatioe.^ aiia
«mancttiqda ec alia calo^ vei ftigote indura
tur. 0t8 aut reftns vtiiie e in medtdna % ideo
■ ponif t nobiltb? anridotie 1 vnguccis varija*
namras auc % j^mtes fingulomm quete in lo/
«s fute* ^embo.
©bus eftDcfttas fptnaf/veptittj
• r ^alio^fruricuaculeosbiiritt/quei
loco aliquoaefctttfimut vtD.Jfi*
£tt& mbem ftue rub? nome 3pp:op:i3m fpt
nofo fruttd fcrenri mo» agrcftta qmb^ pafto/
rcfirclcuatfamefu3.auus ^a^pjtmocrt m#
Digitized by
Google
fot arboribus etplantte-
" be^/ttodrub^fitidUtteWa^mb^ifamca
tongdsVgiactles/'? foCddos rpmofof 7 oenfo
tos fobrobeof ? i ferefiejeos fe oifra"dic.cai? fb
hafdtfoeoia-zmkcerib^fdc fdfla auqaacattt
t acuca bima erten? quafda^ acttleos/guolos
pap coiuOs t addcos vatde pdgiriuos. vn ra>
bue a^cttcevfcp ad fttmttate acttlcat? eft ? fpt
nofud.ai^actttet>erfoBterrapa^reairut ad
ftmiltt^dtftebaimJftttfojmamatt? tract? p«/ .,
mo e vfrfdis fcm? / * V3lde fttptfc?. Oein ftt m
be? papacetofus.vlrio efftrif nfgecrbulas q»
pemt?emamra8.mi?fttccu8 e rabe? t infiritfi
coc fanguis.? efract? etterras tenaifmna pelli
otfa ? motlidrcddat? vallicttlis qbttfda oiftm
cms.? cd qoa rotddiC3tepa£ cleuar?. 0 plen*
eft qda carnofimte bwda inten? 7 granoftts.i
eft arbo: medianalis cd fructu fuo.£ft.n.rab?
fri.? ftcftn pl3.0i.etpft3n.fdmtt3CC6 eius efte
fhpncas tpalcrc^tracalidaapoftcaca ? vftu
ras.^prrambozes ocolop. (i cune d? cd albu>
. ntine .001 cocenmf ? spponamr.mcc* et torfo t
na ei? Tc0.nam.v5 corra Otflenreria cri aq o:dei
bucofc^platea.jocmjc^aotcittsvnltrateqre
3 in Ifa imbe morfs agrefttb?. 311 tcrra ftertli
crefric % cft oprfmd drca o:tos 1 vineas muni
mcnm.nafuafpiflttQdmeTacoleopmuIutudt
nc beftfas ? crafcdces boies arcet ab fgrefm lc
po£ 7 bmoiminuco^ aiahd eft receptacoloni
auitt 1 co nimftcanrfd Oefenfacutd * tanbolum
naadft Oarifdrciacotet anamra vreis qoafi
cd mocronib? feOefendat .? to man? inuaden
rid froct? fuos vuUilrat ? pdgit.? ad foa fnceri
o:a adoerfsrios ingredi no pmim't.rub? ctVnt
b:ofus e % obfcur^.fua Oefitate fou' no gui?, ?
10 colubns Tal^s venenofis repnlib^eamic*
^tambo Ozmbetaqdaranavaienofa qro>
bos tnbftatTfrequctac.vn iurta robos oomtt
res reqefcereno eftmm$piei? veoenofa.Jvt
Dt;mcjfibvfto.foBejco» fcerutba;
©tbaemcdidnaltfberba Otcta eo q»
: :r ficferacnfltma.coio8bople]cefpe8.f»
agreftis Tbomefrica.t vtracpcftfcmi
da/fcd agrems m3gi8.vto.3fiai.tv^c vltu
bac venenie ptrariari t fepognare moflclc bo/
ccnt q primo mtba comeooc 1 tP odoie femn
ntdt t vtrmte amcqtta btmicct ai fetpke vt 0«.
idc.fmo mofteta vt3 mcbe nofccs p?ipfms d£
tttoaditfe«oteTirm^ftdcbafat'ai.vt&*pli.^i#
atcoflantmotris ftquidc laudtb? etcottit ea^
4>U'.tt.wiC3cv%fercpje cooris berbt8.otdr.n.fc
toie^ ; bfecaltJffca cattda.f*? ficca flomacbtcw
I ojtortua (\ :fcpepocel.3te vitn bj gms mo^
iote^ulfittatfmttnmaa^mnds eductioaet
^ommpctti tg pn$ cototiua. 3« bj vifw
rc5 bnoztQ Venctet coTumpfM t tpfp veneris
Qppecu^ f mafcults rcpzefltua. q; ida tncedtc
ficdtacej % alo^pptetfonale f mafcuus bdan
ce^.cjcqttaf qticacu fcenftoe beftcaZ bumo; et
iOfumttVq fotctee vtrts;c3 veneraappentf.m
multenb^ acrn.T bu.op3lerca ptrana cotrari
om fup^dtctts.becoccto autwibe fedat Ottra
to:menca venms<fipocemretbcrba atida fct
pcr vmcrts regionem arbaplafmcf mddsti
tuttacptttmones Tpcctousb of boidasfitgt
da mcb:o9- fpdatiu infectiu3*t>ecoflCactt5 oleo
vcrmes vecns necaccrada comeftafvifttjaawt
oculot atigineoifltpat3tcpcurar.rlttnjm fan
guims e nares ei> fttcc? nanb%trttlam8 deftc
cat 3£$fed3r.comeftavdpotatavems ofb^
pocenfobutactofm venenaco^mo:fus cuatti
ts/fate/t nudb^ ptriris giter coratmtrcfuccdd
a'nanb^infttll3Ctts afleomace canat porgat
Tcpilcttcosmutttt iuuac.oolo^Oenaaetttsbe
comoretcuac.ateb:agtitica3dfenfu5 reuocat
?po:os prios daufos oeopttacvccofitacetnte
ftmo^ pocent" etcenuac/t oem interio:e5^>oto
rej fed3C.tippimdincocttlo^imbo« cotinuo
io 3q rofaces ruca mirca mddacmiitnlicer atc^
fanateitts odoiofa venenofabeoms mgatv
1 ib pl3ntaf drca faluta qoa fcrpeces Oitigunc
1 bufbocs vteos fuget.£e ruca $' oi.pu.li.njc
cir. Isttca vult (eri ineqooctio aotdnatuodtt
b^emc/fttmd t bdore^.ftcds gaudet tpibos £
ra lateriaa ac dncre vult noriri.t dnt s cios (e/
mt 05 mtfceri vtcsreacerttds. JfDofhimtam^
btbeb^canriciromam' ptra venend ? ati3s paf
fioes.vim femcrina b5 in femf e/f ftiprite/ fttie
in furcuto/t radiccna in^curuaco ramialtcoiof
cammfeftaa ftta f terra tadtaft Otfndltme are
fdf anitdria eci cd ftcu th|tm vtnufcp lerio: con
tsaldmep fttb ftcu vet ium ftcd.3ce t>u idem
tt'.jcc'^t30t'tpt£ago^8qpttC3utcocuU8 uori
am|eerata.q: fcttlpro:es,t picco^s aomedunc
ruta ca oojto? t acuif eop vtfus.Rcaoeat 30C
grautde ne comedat ruta^/q: gms tnferftdmr
dbo tati.cotr3 gfittttid gemrslcOafT vcnerem
crebwfe^oma imaginacib ^ucco rucc tnuncri
afcojpioibns ^araneis/ab apibus 1 vefpis
no pdgttnf.ncca fttcco dcute q ct efttvenenntn
vcnettom infiaunmr.bucufcp pli.tt'.5rcciatt|»
^efalto»
^lcus e vaftus % fitueftris toc> vbt ar
f bo:esihaicdejaUdctcrefcdc.vco.3ft
do.ti.nirj.^iat eride tf.rv^. £30? e
benffcas arbo^ atca vocara B nofe eo $ ejctliat
tn alcd * cdfurgac 1 oifTerca fttua.na tnftua cre
fcdtarboies pbrcs t b:euio:es ffpiflios t vi
orii? fibttnuice<ppm*)aies.3ljfalaJ vcro w
Digitized by
Google
^tber k?ii-
boit&fatpmtioitBfedWoieefniimmzef
VriS fitua i fptfTri ncm? i bieue 1 bz 3 file qtf e
lignd q: mulia Ifgna tbf cedamr Tvaftant>re
tdej ftlu3 nem??.Iums.? ftlua b: 3ftlen qtf ef!
vaftitas Vd /iienaa.q: ftlaa eft p W toca fdt va
fte foeferra? ftlenrio ptcna.nem^oa nnmte
Hda7p3f.q:ibi.f.ittfiIuistdolri flatuebatar?
,pnumteado:3b3f.Sucatttnemo;3arbo:es
mato^s vmbjofefrodibus.tucus 3dtt>: oeft
fassrbopfolo luteoetrabensr ?0:ganrifVaft
aluceo ccs.c\i mime luces.ffcufJptTana|nfme
pifces bns.vto.JfUwn.^a/ms ig: tffttue
ftne neo;a ft loca vafta i oYerta vbi' aeferitlig
irrucmofamlta tfVucmofapauca.TfnfVuctii
ofa^n3toraet3lrio:a gnafr f fVuattof3.paucl
ereept(.f.quercub? arq$ fagis.* a feris i amb?
ftlueftribus fVcquetiamgramf 3 i pafcua in fit
w'8?fatab?generamr.berbe medianales irt
neohbus i fttuiepapue motofis repidtar. tit
eftate viro;e frodiri i graminri beco:atur.m fil
utsetootsoeductiots^venaaois. na venan
ttirt eis fere i f eis mnlriplices tfidieacanib*
i venatottbus pparatur.gte e loais oatltaro
nis.na iftiuts fepius p»dones i tatrdculi ocut
tatur.inquopfcidentes ittftdiastranfeuntea
fpouanf fepi? aut tugulatur. Jte iri filuis j>'g
viaf mutritudine i femita?. incerritudine fepe
&euta#gnott7et via incertaj et ignotaj p:e co
gnita etigeteo fepead latronri laribula no ftne
giculo Oeducdmr. et to ftunt f tgna et nodi i ar
buftfs ftucarbo^ramis vtvietute?certevia>
to»b?ofte&anf.alattontb?3dtin btutjs altqrt
tmutamr bmoifiueftgne.': ficg ftgno^falfita
temulri oeuiant i a rectimdine vieobbucunf»
3ti ad filuas aues ofugtrit i apes.iUe vt mot
ficet/iftevtmdliftcet.aues vtab aucuperuea
tur/apesvtmellts fauof in arbo£?c3uttarib*
coponetes feaeriWcodanrlJUecri ftlue^pi
ea^oenfitatefuntnigide/cofttetdbjofc/m/
to;es eftu folis farigari in ribsop vacare rcfrige
rio odeaaEifjcftlua^sdtmutamdte regionri
termint 3b imxice oifttngunf ? g arbo^ mutuaf
cdp:efFiones ? ingagmes ab bombue oeffen
fan£ &efaltee,
|au>qaeda arbo: eficoicta eo g? ce
f tenter faliatpoftcpin atiqno toco fi
■ m gtfpelpla^fvt.o.3ft.U.^tj»ar^
boz-qdeletae^momsviabus.uvmeaE pal/
miabus vinaendis apta tcolligandis ( vt.b*
ide.*fcec arbo; fructd no b^ $ fold feme ftue flo
re.cm? femts btcdteebac vtrmte.vtfi qs ea m
pootlo bauferitnltof no getteretimofiuas e$i
dt tnfecundas bucufcp $fido.ii.pt>i).%>e falice
9tttt>.pli.li.!cvi.cjcwvrj*f3lictt0iuerfa fdt ge/
nera.na,qda l magna^ccricatevtrgas aniadt
crefcdtqaoc^inaJttt^pariut, pamcas vmea^
qrdcomces logtfunttfpifliacfoztes interi^ai
bi i erten? vitides ct qb^vinculs 6pondmr %
tstcs f3licesc|uisfintfo;tes notit funtita fte
pbiles vrmtno:es.cioaa?ccfringunfqn ad
ltg3ndda'rattoiquenf.!S»dt,z falicesf mino:e&
t ceteris graaliozes oucnief fupia modd acfte
Dbiles.itacj^ g arcdfleaioneno rupdf tmo ad
inftar fViitomfomncanf'? indefidtvimta 3dvt
tesTsdooIiacottigada.^eftteraafpesfstiV
cis triter buas pum3s t quaatateT tnflextbiti^
t3te medtberif.na maio: efteribttioi ? rigtdtoj
eftmio:e* ttlti^ramico:rice betraao funtcolo
re cididi ? ptacm leues stqj ptani no nodoft
ep qb^ftdt varia ftipettecriltavl fedes/fpo:mle
? cantfha g pterione adt % tonfura oenfio: ftt t
rsmis. 0ts.n*f3ltt#nis fit quo-3d fiuctd fte#
rilis mnt fVodib?'? in rmis ftmhe noeVrmaV
jctme fiajeoebito.f.in marcio vet tn ap:m' tode
af vt.o.tde3.3n U.adt.j:vr).c.r):.o.ide!nteraIt
as arbo;es queptatanf^ppriefalicef obtinent
ptinapani quefi binis pedtbns a tetra putenf
cobercenf ne in altd crefcat §in laritudmefebtf
fuudet vtlplm&fiiie faia tooeamr. 0is n>o fa
lirtanto Cramtsf e fecdbtbtcpto terreeft^ptriq
oj ^ceffu tgis qn muttd anriqmr faiit oetrtcit
paulaa ? putreicit.'r et? pumdoi co:ruprio t
apitinteri^ a medulta <z io remanetinten^fepe
tota cocaua et vacua ? tnv: effen?vitidi$ atq5
pulcbra.in axi? cocauiiate fcpi^ tstet venenofi
jpmes vtcolubri^ferpentcs.T io ©o:mire fub
aliqua falice no e cufa.bufetfq5 plt.cpm& adt t
urilis arbo: fit falit; quo ad fmctd.muttd m eft
voiis mediatte.£ftadtfrigt'da? ftcca vt 0: tn.
pta.'tb3 vicoftringedietcofoltdsdi i febatent
cato^ mttigsdt ift oef in pom fuccus folio^ e*
©aleteria cotttra oifTenteria putuis- comaf co
buftt'rpomfdpt?.5de ena puluis confoftdat
vulner3 vlcerofa.3deeria puluis fanst verrttV
cas interi? in potu fdpms- etejctert? catbaptaf/
mams rami i folia aqus 3fr>fa aere mfrigidat
drca feb:iat3tes i eos recreat % cofottat i forrt
ouj p;ouocat.bucufq5 plate^ be fabuco
3mbnois vel fabuca t aibo; mol
f tis^paruae^iia^ponifqudea
fpesftpboniequebfnbiavet farrt
buca.vt.b.3ft.U.rij.t tractam Oemuftcis turtt
meris.arbor.n.ebns logosramos rotddost -'
planos ejeterius valde foltdos Tcopacms mte
rins j&o valdecoauos quadaj molti medulta
plenof.cuin8 folia fdt plana i cratTa ac graui»
odoas.flo^esadttwj nmtot candioof ^valde
aromaticos i munttos.co:riceb5 Ouplice erte
npte fulud imterioze vtride. % i\\£, co;tej; vaide
bdidaseactnalte-jeittsfttcais Qniiemt me
Digitized by
Google
faz arbonbtts etplanns-
didhe pt tmes m ano fto:es ? fnjcm" fadt? flte
fiucc?ttfc^ecoioa8?odoh8bomMi8 ac f3/
- po:is ?to fuhlts ead comedcndu.e aur fabu/
msarb&taUckfficeacut? comces fto:es * fo
lia Oaehiut medtcttte* w df in platc Diufcttca^
bj &rajte<r biuifiua.i attraatua.iftcugman^
purgariha.? fo v&l$ ptxa quondiana feb:e ejc
fieum3Ce,pccdettte.fuc<? ci? r> fc vel oj meUe 16
bricos infcrfiar.Oecoatb comas mcdia d$ vt>
no dunaa fplehif foluic.ide faciut folia tn oteo
oecocta 1 cataplafmata folia eius 1 comces ac
fma? oecocri in c^ua falfa tumo:e pedu Otflbt
cutft pcdes fnde fomcnfetur.v? contra bydro
pifiro ermgida ca. Occocrio etfoliop ? fiructuii
m vino fomlTtmo mulmcoferrcontralep^aer
fteumarefi f>equererrt'3C.n3 fleum3ricos buo
res co:rup»fo8 vel couuptioui oifpofttos pur/
gatmtrcli^iruautc vidcrctfabuco.ua 5 co:
rer mcdian? ftipiris vel radias rcctetvcrfus fa
pertus g regionefueio:c purgabtf. ? ft infen?
paparccs mferiojcs foluetvr.o.pti. oiafco. i
^plate. J kefauunca.
Sliunca ebcrba fpiriofa ? modic*
f fco^bug.afauedoOtaaeocjjfadc
faltarefecalcatce.tioofgjirtban
tbctrapcq: captti lcditpcdlfc calcantc. 7 boc
v:ciccfcvircjiU?t>iccf.^inicCi8 c|fa!tttcaro
fcus.Tfco^boccbcrbacui^radiiC e magna et
lcgapmgiiismolltB-zcarnofa ficurpamnara
n folctponit clcctuahjs.': d: 3U0 note vringuf
^emitntqfda baftulasouras'? angatofas m
qua^fumitan'b?0:fcat qdacapitdla ctrcucft
aculeata (tcutcalcaria 7 crcfcut m terra ficca fte/
rili carenofa^ab 3iiquib?fcropio vocafq: ad
«wdufco:piohtf^tjcjitfcfeMsencc.S^5 plu
atIii|CiC.vt).faltuca c ;b:cutf ^inodtcafotiofa *
raiitSfaiOcfaQuafimanugiTa. mulm aroma
ticafac vchardttjnca ? qutbufda radtdb* mi/
nuhs 3dbcrettcrrem panonia rcgione nafctf 1
toaf ouris a toptoofts <r cft berba calida q fieea
fubntis iw fubftaria 1 multij Oturecriea' cut? ra
diroecoaa t vinoftftitvomttttiftoma6tt mt
. vx cofo:tat vr-O.pU.lj.flct.cjrt. ^cftaae;
^aac 0: gutra mirrc arboas. % c
t idiqr ipfa mirra vcO.gUfup geiu
; mvifsi ocdinaf 15 ftactc b? ftaacs
iriuenifaut ftactCn indcdtnabiIc.vu.3fi.U. ij.
vbiloqutf beodoubus.o. ftactcu c incenfum
qicicpiTura mattat '% c'cj^ccuhd!nc.querefup:a,
inlfam.Oemirra* ^>eJlo:3cei
Zsiat vt.b.3fi.li.j:vij.eft arbo: a,
f rabtefttismatodtomocu^vtrga
^learcacjnicuteO:^ caucntaila/
Jbruna n*uut»cui? oiMaao in rcrra czdzs mun.
da no eilf aTco:ncep:op2to femat".3lb aurc]
Virgis rcahmis inbefcrit/albtda cftarc^ mu
da/f p:imc cmdmr fulua caIo:cfolt'8. queda
ant ei? fpes 0: calamttes q 1 piuants * rcfino
fa bumectat 1 vdut mcllofu^ liquo^m ioaidt
odo:is emttrens.cur? gim pflucs 1 coacjula/
ta ftti noieappcllarr.na grca^tna otctjt gutra
grecc vo fttrar/Iannc fto:ar appcUamr. vt oidt
Jfujdc O.glo.fup ccdcctfiiii. ©to:ar ttac^
arbo:i0mradseftgutra.7cmultucmca]cimc
dtdna.nat5moia.'?pl3.c3tidacft/r (ica fub>
ftatma bns-glunno^A vmtcb^ anracnuam
«&'us mpleic c m3cncs.f.calamita.i.bona gut
ta <z p:ima q pa? ab arbo:e crTluitT emanat .
atia cft fto:at nibca quc ftuit p? p:im3 q puri
o:eft. 2era3cfto:3jcltquid3m coto:entf3/m.
odo^efu^uis/infspo^eponca/tfubftahama
gns.'? m^nib^ malaran p5t.queaut Oultc bj
fapo:e/fopb ifticata cft.oifccrntf 3Ut fopbifttV
C3ta q: fi vcr> cft ou matapt pulucftfamr 1 in
frufta cadtt ftrcccns c bumeaamr.utmiu indc
mah? t no fans inuifamr.^ plus b^ OuIccdt>
ttis cf 0eberet.liqd3no fopbimcaf.^nrcr bas
trcs fpcscatamitac mane virruns/ccrcb^ mi
re cofo:tar fum^ etus ocm rcumsnoi fturu^ fe
dat.capbalacj:ca facra gingtuas ibctcs mo/
tos robo:3tt cdftnn3t.me^rui8 imBar.contra
tumm 1 raucedinc^ bcne iuuat. vnlttcr vo po
ntmr flo*ar m cplefths ptra nuc35 1 puftulas
capins 1 mulras alt'38 pafitocs. bum(<$ oia*.
? platcai ftTjm^ ftouas oi.gfu purgat aercnt
co::uptu ? fugat ocm vapo:c5 z fumum pcftil
tcntenn &cficomo:o.
^comoms ctV fama in rbltj mo:o ft
f miUs.in^ltJ8fi<?fpeintenet.vto.ma
mftcr in b^fto:ia li.rrvi).S'iocomo^
t momc grcca noia fat.? Otoa cft ficomoms
q:m folijs mo:ocft ftris.bacIahiJt cclfam vo
car.mo:ocnil6gc/pccno:<?maio:cft.vel^m
alios 0:a fttcq^eftftc^-z moiosq^cftruiras
qfifatU3.fic?.ficut0t'.gto.fug luc.rtjc >£te ftrr
Oia.ftcomo:u3 ft(?filucftri8 rract? quofda pcr
fcrcsfub0ulccs/fcdnuqu3gucnturad nwm
htatc.ncur cecap:tft'co.o.pli.li.rv.chr. £5i!
ucftrts fic> huqui mamrcfat/ aliqut rn come
duttalcs frua!>.i>ia'tctOia. q>ficomo:? lapitf
^atfus enjimtl3cb:ima admodugumi.': idc
cftmedianatena fuccurnr mo:ftb^ vcnenan'0
ffbibamrrumo:cscg fplcnts compcfatoolo/
rcmftomatbitolltt. bdpina.
"^iha cft arbo: aculeata (ic otaa cja
f fptriap amminc vctut qutbufda^ fpt
cutis otra tigennu iutnhas eft anna/
^Wbu3^»en^funiliwcuhco3fpmaoo:fi
Digitized by
Google
ZibtY KYlh
ppt&n&ioloe oflm quefuradtfa (imttpfait
^pinaau^prirotafipfe acule^quia flipt
teenesfpiflus «rgrorTus in fua ertremiratept
ratnidaUs cfiicifiamtf.mV roem pores itmc
nire fup.cli.vbi t>t oearbo:c in gcneralf tbi
fpofirioearbop. vbix>: g> 116 eft oe interioe na
ture^arbo«sTiirfpmofe.fedacadife]cr3ria
replanrcp. qua arrrabtf bumo: fhgidus patu
coct?/quippo:os ad^jrrerio^ attract? acalo
refolisadfpmacoacplamr.^prerpauara/
tcm materie que arrrabif tn fineaaiif ? piramt
d3lirerrl'gur3f»7bocaU'qn ctt quada indmati
©ne.vteft vtdere i rubis *t in rofcris.Srtquan/
do in erecto aaimtc ad modu (pitali fraetelt.
0ptha£ autfrequenria ugnti cft terre fteritis
velin mtfc.etequafigeneratecj> oes rrutices *
arbo:esquemutru fut fpmofe/muroo feoucr
mt z alterutrum fe mumor -zbcfendunt.* pm
man? ftbirefiftenriti pugnatrvutneram/nrM
g> m mukem fefe teddt. ^pter fua benfifaferrt
radios fofares inrerapiut n ro:ifwas celi guw
tasadcos quefub cts futoefcenderc no pmit
tdt^toqueiuttafpinaspelintrafeminlfar/
#t)ef3alicoualefcnt.i©ptn3?.puctuwm3n9
vet pedee fcpius vulnerarur/* no cenatboto*
tttftoctocislefiswtalitercrtrabanf.ppfcr fut
aiuitatcjtpucturawfincfatcevrfarcuto fer
to cttdlutur.Tcn func auulfe/aUigatc^ fafcica
tesmcUbanoejmratur.Sepeenaintcrrpina^
apparaftos:^ eria fruahnulri/fed ppi fto/
ru molliciem no molliftcanf fpme fmo oefiac
ribus fbltje rcmanentfpmciapliusinduratt
tnrlppter eop naturaleftcaiate Oc faaU i igne
acaldnntV? vebemetcr mftamamr.? fanttltart
tes accrepttites fontnt no modtcu faaar/ f fta
rim poftca anmMamr.ftcutOi.gto/fup. vrj.c.
eccle.no m fpinepenir? murites imi fmo mul
m vftbf cogiueKs.naerfpmta fmr fepcsqul
bus boics fe <z (na mmuuLmulttplicce eriage
nmnthux^ wilcs/quos t>cfendutquere(up
5?crubofubfirtcra.^ &eIignofetbmu
^guafctbtm ccDicuturqucda arbo/
l rcsfpmofe/lcucsAmpumbiks/fimt
w leeatbefpine/qucgreceacbaririsb:.
(icutb:fup.cro.rrv»vbioj.©ctbim nomeefl
moaa/rcgioms/^arbous/quealbefptnctfo
InscftftmUts^cftleutmmoIignttimputrtb^
!e s mcremabtle. vn oiaf m auro:a. 2igoa (t»
ibtm to:penr/nutIa putredineiuftos. Signat
inceIisqucfineft'ncnitent.S;pm3fetbimvo>
canr/q:vtq:pem'6. j£t q: toanenris imrad
afJrapet.£com bta.? pli.virrus eft tmftipjica
^coftriatua/^rlttpjs fanguints fedanua.folia
atttafpcra/fpinofa/-zalbida.ffo:ebabetpur/
pnren ? Vtrgufas fongas ad grofTmjdmema'
rius oigiri.in quap fummitarib? babj capitel
ta fpmofafcmtrierotudo ptena.t vatetcontra
vcnetut <r fugtut fcrpcntcs odo:c eius potaot
q:ptttnda mcmb:a fcuert innat.
kefcntiee*
^rir.as.gcn?eJrberbeveIfVuctf
i babetis afga rolta pinguia n oint
'.- : . \, fa w eruca.vircp8 banet bno^ctt
bttom. €r;of fenrir a fitu vbtcrcfatqj tnter bti
ra i mcttltacrefcut (enticee ficut fpine. vtticit
3fido.capttelIa babet vt carduus/cui? rsdirc
rufa/tonguapthguis-zeftmedianatis.fubtie
nitcombufturis.vtbi.oia.Tvaletcotra vena
«im intrmfccam compacoiram..
^es fcpis e gen? muttiriots hctcef
f fcnttb^ /fpinis/atq>tignis.nafudcs
fiuepaliinrerra figunfur/ctrcaquo*
fpfnei Virgotcarcttnecttttur.-r ficoom? vct et
^gctes fcpts beneftao mmiittmr.«6t o:becfc
pcs bui^ fepis.vnt?ccde.)tm?i.g. vbindeftfc
pcsotripiemrpofTemo.Ctrcafepesctlaririt
vencnofi vcrmcs vtr3ne/coiubriA?ferpentes/
v«a fept t: fcps/crpes.cums venenti non fo
tu co:p^.ve^cria oftaoeftruit': pfwnit. vnde
lua. i©flaq>;oitTotiie6 tcumpecfo:ctabtrtcn8
fcps -zcz tdco iurra fcpeoojmtreptculofu^ cft
^ppter latenria venenofa^fepes tmbnV <t cati
matibtts crponutur.ato bertaut/nift rcnouett
tau* bumres alienas cuffodiuntfott erpodte.
paularim fe ofumut.T tan *e er/iait3fc«r pu^
trcfactcnift mccnditt^pmouerenf. 3 fcpiantft
ne a/cpto fepis tn feptufepri.t.abitus lotf.f.
circuduftts.t»: cmm intra feptti teplt.i. intraa
bitttfcuctaufura. ^efudc
®des fudis cpalus vtraoi ctfremtfa
f recraaimsafuofuisbia^.qjfepcs
quafipfutafudibus videfer eo cpftt
dee p cam crrrafucrfo ftgunCvtt>i.3fi. &<8$
bug.fudes b: a fudo fudis» vela fud^ fuda fts
dtt qfc? eft mudus 1 pwPlco <$ fudes mnditat
% purtftcanf p:tuf$ rerrc inflfgatur.q tanto fot
Co:e3 faatttfcpe/quato ptus in terra ^jfunda
lur.^virgiseas pfucttb^fomus pftringunf;
£t cft fudes feminmigenep. t bz bec (nde&
buttts fudts*vtbi.bug. £t ouidius t metba.
biateis qua piuneu eft bumeris certttjcfudc ft
gtscombufta^c; &efiliqtuu
$\icmz eftgen^ tegummis fonou jxi*
f lib? ^v^acuis qt?magts oncratf reff
aatvtbi.glo.fup lucrv.©cc?m bti»
(ilKittabtfotliculus cuiufcgtegumints i pur*
maiructquo^pojaKumuwr.Jfaacautlurv^
Digitized by
Google
10e arboabus etplamte-
biWi^m^Uahtiniccmpte Altquaj vo ~ ;
camadeo talc nomea greas acdpiu q: eft atv
i>ofai^:ft»a?«ft'^oW0.'pl6» qppeticjnum Ot
dtUquoribul^^bmcfcntaiiiepcozdatptf
ttiu0lt.^jn^c.]tTitg.vbi-ttat^ fruct? fitiqu^
fur p:edutces *z babct lonmritdincm vni? Oicji
tu$ poiticarej teritudihequop co:tet mandtt
catur.i£:tOf.ibidem lu?iij.c*ip.$ siiquibirerut
emzcftcaesfptiQ.fed bicefterro: mamfeft?
q: tn ecjgpto non crefdt/fed in firia ?c
kefinapo-
Jnapis btctur a fin.q$ cfc ffmflfe
f etnaptt8eoc|ittfoifj8tt3poftttt
mtu'8 v^oi|fido.li.tv>u^cftna/
pi btett j#tulujK.cmirj.3nter bafquas pim
cjorica laudauerac berbas afienwr pumaj lau
demmbuifreitnapict cMdt eam inter berbas
obrinere p:inapamm»c3Udaeft * ficcain quar
to cjradu bumo:c8 groflbs et vifcofos ertetm
atatq* purg3t,ferpentum i fco:piouum ictus
additoacetofanat. funcjoaim venena fuperat
cenrium oolojem mirigauab cerebrom pene/
tj^tetipfumjntrabft^^^ la/
pidcmctmenilruts imperat/ appericuttt^pup
car/etflomacbum •cpnfb:rat epilenricos inwt
etbpdropitoscumt. Iftargtcos eratat et eos
multum tuuatcapttlos mundatct eomm cafp
compefariincongroos autcmfonos aunum '«
rittniros.totlic.oculo:um caliginem detergit/et
afperitatem patpebrarum lenitparalmds fub
uenit/q: po:os aocrtt ? bumo:em infundan^
tem.rieruos ettaranten t/etmfenftbilitatcm ift .
ducentcm tirToluitTConfumit.TJas ct multaf
atia8ipfiu8t3udesp:cdt'catpiiniu6ct virtuv
tes »% btcitcjj maio: cft virtus ro femmc feme
tamen mintmum in.quantit3tc.fed maftmu ro ,,
poteftate.muitum enim eftcalcfactiuum/apqa
ttunmetconfumpriuum/etfui mutupticanufj
er vno cnim grano minimo matimaplanta ^,
duaf quc frondc flo:e etgennincin immenfuro
dilatatur.Bcmcn cius inqutbufda^ folliculis
feu tbeds obloitcjts i romndis aefca i tltarti
tbecarombetieftdo vfq>3d mamntatcm con /
fcruamr*flo:cs cius fmttmutmm croceict odo
nfcnct cum tota^erbe fubftanria femioa fit *
auftera*fto:c8 ctus marime abapibus x>iU qo.
turet frequcntanmr vt ctdt plintus. i tame nii
qua conringunt fio:es otiuarum vtOtrit piinf .
lutt.crtj. 5U ena fe mulripticat vt vbifeme fe
roinamr vtrlocus infc? vlterius Itberaruretvbt
femet (adit^pnuus vt>ctvtdiatidelunt.c,ip»
&efcmroev
iSmettefcqcTtriagro fpcnjtmrad
-" (..?- gi^endumfrocmjcjuisperqua
dam 3pp:op;ianonc5 dicamrfemc
aialmmqc»emim'turad ptocrcandum feronu
vuD.Jiufifemenris vero eft femcn ftucjuqua
©o eft tempus fcminandtXacms fcminationtf
a muitis eriam Oicebamr quonda oea vcl oo
mina fcminationuin.feminamm vcro eft vni/
ufcuuifcp rci cto:dfu vcl vas m quo fem pom£
feminandum feo femcnmm diaturqtfja fcmtc
eft luaatu.ita dtat bugu. a ponunmr verfua
OiiTerenrialcs in greafmo.itftaiato:u5 femcn
capic|5fato:u.Scmenn8^p:icfeniciirinuqtf
in arcba. ^taudtfarqj fuo fpcrgct' tcge t agro
Setninucuiufcp rci t;tcamro:icjo.Sccuttdu5
aut vtOi.pliUi.tvit^c.mirj.femat bonu e an/
ntculu3 bintH>el mnu/fed pltenus pam vafet
i ttludcjrantt qc? in area (nbkdit femine ferua
dttleft iltud.^enfjoptimu quod eft grautflT>
mum:^ cfttllud fcmcn oprimu5/qb"eft magis
ponderofu t tntcri? magis albu.lS»co"m quati
tatcm autterre cft fcmc Ocnfius vel rarius femi
nandu.fity ririus vet tard^.nainloas bumt/
dis cdcriusricfcmc imb:c purrcfcnt. mficas
vero tardius vt ptuuic fcquamt/ nc oiu iaces
fcmen vltro cuanefcat.£ftatttferendu 'miuua
Oc femie in terra pingui <z butda cp tn maaa. q:
in rerrapingui in prinapio min^aefciut f> fui
mutripticarioncm nimiam tri finemutuo fe de
ftruitopprimit/et ccnfundit. 0emen qttod
celerius ci arius feminamrOebctec Oenfiue $
qo* tardtu8 folo comcndamr.)©emen.n. ferori
num ocbctce ramm ne nimta oenfitatc necerur
Sms quocp eft f emcn equalitcr fpercjcre. nam
manus cogmercOebentcu cjreflfu fp. q: cum Oer
tro pedemcccft tranfferendum femcn ocloas
fricjtdis adatidio:a nerecontrario .nibtlo> in
contrariopteapitandum eft. femen feminattt
iu triaao' foto raro facitailmii/(picam minuta
gcncr3tcttnanc.pingui3vero3ru3ctvna (e/
mihis radtcefundantfegetam uumerofam. in
aumnnovero arca cquinocttum eft tempus co
trariu feminsriont fimiliter in vcrcfed in rcax
pmina fercdu3 no cft.q^pj q? btbema fcmfa
cri 3ttte pmina fcm tanf fcprima oie eruput/jfj
poftpwina virinrra.)ii.(bucufqjpti.c.j:.. )
fspemc itac^ eft cjrantt modtcu ? rotuduj foiis t
fe virmfcfuefpcimulripltc3riu3?cofetu3riua
vndecttfcmetOTcpmimf/ejcbttoKtcrrewrcjc/
fctt/tctcalo^tcrrc indttfo gtes rarmcante ct
bumo:es aroiftane tcrre 3d (ai tempamctu at
trabentc mollefat t cjrandcfat.t ftccuriaila (e
mmis fafl3 gennc psuUrim emitad i radices
tntenus tn tena ftmt/qmVcotwucnntnutettt
Digitized by
Google
^iber Kvii*
ftbtbanntt? UcmSanvicalouswrainfcnfi
bHim^Uumpit etkpdaccne cubnuVfibri
detfloteatqjfcmen vfmaiUz cpaiemodim ftt
cfikmiitJmawa m eftqfrer femfegeneratv
athtltis patat%difcmm qn feritur/? m metio
ri mo qoa j? femmanoe^ riuiteten? cufto&lnv
$emineefyi$etrofemimUe in q ogatur calo*
namralisliadeius aogmentiipiter <z nutritn
my>umo: nutrimetaits arxrabtTpt calo:is. &e
f^aotntjediatcailmofurgtt fptca/qoefcn
3ftdo.ltb.rvrj.a fpiculo eft bicca eo # m fpica
^cwcafcariftas cutmina queadmodn fpiculop
fooc acuca.ad&ocenifeatnatura aculeos f ip
Us fpide cotra fubttoe autu minuta^ ? vermi
cuIob mo:fus tn fptcaro fumitsttb? efletarma
woiattde5.}@picaaut fcn btuerfop femtna
natura" fe btuemftcatm ngur3.naqnc& eft laca
vciBo:dco.qnc$ mangute vt i fpeIta.Qna3 te/
iragona fea quadrangula vr e tn -m'cuo.aliqj>
eftrotuda wbt.plt/rena arifto. jQtantfpica
in mlmifumitace mulcis folitcufis ctrcndara/t
quib? velut mlmamcegrana femtalianumunt*
n vf<# ad maomtaris tga pferuanfcqut qofdc
foUiculierupentescugranopnmims manent
daufifbe tnde pauiatim mrgefccn? granis ma
«memtnocofttttfcuTi.vtbKuBlib.anto
jOaae.&picap capita generaliter in pndpfo
olojeelittatefurfujeleuanf/fjqn tendutadt
mamricace cr granop poderetnfen? aliquantu
uimdinanf.^e(ereaqnfffptceiptrojee)tco*
rupto aere ? ro:egrufe tn co::upfela 1 auragt>
nc5 ?ttercun£ 3Jmb:evo ? ro:e cogruo gfttfe %
calotecelem mo bebirodrcufoceririus msture
fmt/tgp. roris bumectanoej fua grana be fol
Jieuiis cadereno Bmiaut,vtbi.pU.li.tv^.3te
bi.pftaivt 3fa*i§cbonitate autterrccognofd
turbonitasfptce.qztnterrabona'? ptrtguige
tteraf fpica bona tpnrate magna rgranoc. nu*
merofitaremuinplejcac referta.in terra #0 ftcS
^macra ecouerfo.v>tbi.pIUt.e. fceftipula*
^ipuIaabvIJoeftbtcta/qftvmputo
f coHect3.n.mdreIh'pola vintppi cut
wraagn.woi.3fi.tLtvi).©elb:m)
puiaa fttpo ftipas/q: fttpula facitculmu que*
mpat.vtbt.bug.£ft#ppjtcmpulaideqb,ftra
men vdpale3qtnfolt)8«tvagint8reIinqmrC
^grofpia^mulnradinepfcifaafaldbua/ia
W?°f9!ic^>ltempulaa mulasre/
coUtgtf ad btuerfos vfus. Tla quida5 indebo
: mo8 wtegunt.quida loco ftraminis ftipuiatn
libtftemtmaln palea? viceawli3tndereftciut
: «n 2oo ftipula ignea numnc^reftout.panes 1
dbana indecoqun. vtbt.pti.li.rwrj.crrr.que
, rcfup:abepaIe3tnIf3.p.0nptjiaqWcjcmeft
rc8ic«io 'jconcaua/^ficia/^btfpidatvento
fttbdtta tzb fgnefadume mftamata/ vttidt
idcm* fceftmila..
Swrtam^deftmedulla^atfttaeptt^
f nfltmaTbeltcacavndencpanisnobi
- IraVqui Timtlago^piienttcupacYteft
nos cenuift7mefariue/mudinime/ac albiffime
cnobtltrTime/acbiuerfiscibis apce ^eoame
dtdnis. ^uere fup:a be fanna fnb Ifa.f» 1 be
poIentafublfa.p. ^efcopa»
. iCopa eft arbo: a fcopado btcfauta^
f fcopofcopistffcopofcopastdeeqS
purgo purgae eo t>im cp eteo fcopa
mr tecta.ptbu3fUi.ti?t).bec3 mulus bidmf
jb»tb/^b5 folia leuia ftcuttremulue eoa> foltav
cu ftmeenmnlfma/leuifttmo flam vento^ agtca
fa tremere tndett?»mu!ras b^ virgulas buras/
nodofas/qutb? puerfs boifis benudans fepi
ue cafttganf 1 comgumr. ej: eius et ramufcut
ftuc fcope qbus purgamr bom V? a puluerei
8tt)> fo:dib? euacuatur.femta fsdcqueda va#
cuaadmodttqutfqia^fiue Altquaru qmbua
vtumr bofes ftlueftres focopams.TJabetaot
becarbo:mttictt befucco 3ddo abquamlttpa
fjettdo.vndefolecboies tn aumno 11 verecoz
ms tnddere 7 bumd:eerl[uenrerecottigef que
btbucloco whi* ^altsftqwdepomsficunfc
dat 7 copefdt.^mttltd inflat vtoicml fed non
reftdtnecinebaatneq> nomt.3de5cn'a fuccus
in attquo vafe fub ftmo bm a calo:e folts bec&
cras/contt^mrtpunefdtTpttemmrtpihgue
dine reffwyt MgucntttVmuln etiabetrabut
pcr tgute becocdone admodtt picjs*?quautd
iitbo::tbtIe/nigmm 1 fenaam/ tamen muiria
vfibus eft ttecenantt.Ttdeo ftluam bomtes ttt
befemsfemine ifucco iftius arboua vmmr^p
annona/^) vmeaTettsm^ otiua. octagitpli
ittust^iagitbeamo^fucdslib^i?»
•*i
Xupacft ptirgamttt canaptfiuelml
tbifcSm sntiquos fttps ereo % etez
nmenauittflipemr.viwftipatozefbi
amturcjeapparencih valitbus ?c6ponttt.pf+
b.3fi.U.jnr. vbi agt'tbelanis.per mulcas auce
carptinanoes * pemnacones ftupa a lini ftuc
canapifttbftada fegsmr fegata groiTiot/noclo;
iioii bifpidioi 1 b:euio: inttentf.ito ad ve»
ckndd iftla coponendu notli muitttapta.R>
ttntcii fifaindemttlctt grofiatineqttaliai:no>
dts plena.et qmb? rtatu^amma necefTaria vti.
bus candet3p.na ajftt magncftcdtaoW&e fa
dIttnfi(amaf.vndefttbico acce'dimr7 dctfltme
reddtf tn dnere-j rawllam. * qn ejm^gttituri
amard redditftuntt tetro nanbtts^ ocoiif noct
uu.vnu8tneftupanKdtacq»afttt8baftulia
eftbenelpttrgata*valetn.ad vulnera oef^can
Digitized by
Google
fat arbcaibos tt plaris
d3foktmfo3dfoMgada arfura* repnnre
dummmoiioculopvt.ty.pti.lupLp.tfc
bemo*
3ma eftarbo: venatamefmpfucco
t venenatortca erprimunfcarbo: c fo:/
ntff ct^ccrabns ramas grofiof fieribt
k6etlon$oe.etqbu8 raaatpa»tbt srcbus (i/
WL0.3(uii.tvii.vndepom. Zwtotquecur
tn arois.cni* vmbweftnodtts ?oo:miennb?
(bbeamo:tif^^fucco6 mmta h&t.cuis
raro igne greco* feruut in erricjutbiie» vt»o*t>i3;
&etabul3
2bula a reneo tenes edtcta.T et vna
fic^iftarione mcnfa biuittt quaft te/
nabtaco m bolos ceneat? vafa ? me
faltaciacbcfupcrapponatur/uper pedes eti
f^mr^ctuodalibodrcoduamr^abimr^aao
modo X>x tabula aiea m qua ludttur.-r bcc 0u>
plfatur foiuerfis coto:ibus mftgutmr. 2cr/
"nomodobilignnplanttTtcnuci quo poftto
colo:e lirtere mfmbunmr.qnc£ ppUmimr b:e/
ues affemlt'Tan^uamracconcauamrt>fracg
partepara * amfiaaltter opaginetur t replen
mrcerantcjravmotvdrabea adfcrtbedu. >£t
bicutitur tales Jaeflres rabule eo <p reneat ticte
ras que in ei(de tabults funt cofcripte. tabule
aottanto funtmeIio:ca quanto er Injno ptant
o:t^buno:t -?icuto:t>ponunr;aitomo of ra
buiategedoqttcciula/airer/fonsus/tamf/fcr
ns^tuifus/etfeaus co feombus vel oolatus
«a bmoi Ugna ad bomo?. tccta funtnecefiaria
greirewminttabu^ta.f.laquearea-zaUa edi
ftaa ct taUb^tabults amftdaliter opofita^ co
paaa.artemir3'?multtplid inaftramraoifpo
nunmr.poftmtttdplicefupfluof refecrione vt
talcstabuleequalttcrmuiccmcoiungamr do
mus o:nantrtn pofitetn folartjs cum ofbus
fceferaiantab eifdem quibus fcruiuntcomme
conculanmr.nabes qutdep lamm ftbt inuici
babentquafiecptOiitantta fuppofitae quamj
fuftentacuto feOefTencknt vrminus inmmcn£
qnapauimenro vei slrjs rcbuo fuperpofitis
tpfa tabulata nimtum oncranmr. nauibus co
ponendts ponbus coftruaidts.iihs i atije wi
ftUbus fabttandis tabulcncccefiano reparan
mr .cUuimrctalqnaitiftdjs paritcr copagtna
im.aDlrabulas ena prugiunt naufiagates et*
peridJlofcpi?Uberamr* &err3beJ
^abseftUgnuj traucrfale qcTpormr
* ^'Utmimneoomusinivrracpcrtrcmt
r tatcparictcs tangens i tcncns ne lap
fum vel inmmationc^ptcr fuaalrimdmcpa/
nanmr.bcctr3b8vcitr3bc83trabo.bt8.q:ab
vno parieteadaltum trabimr mitftgimri vat
wr vw,bu&opo;ta3ttK vc trabs f« tong* V
roaia /erfpuTa/? ma^edratmcUurmnctbj
iefi faeht nimis graafis in medio inmrujturi,
vn ,pptcr mmruatots ptm!u5 fepe opo:tetvt
coIumn3 vd ftotus fuftentetur.na «£005 fipo
niturp rraTuerfttTufteamlo fdiget em^aurtUo
alia fibt fuBpoim mali? fubmtiear*
fecrbcrcbtnto^
*bercbtntu8 vt.o.3ft.it«rv^.3rbo> £
refma fuda s oibus altjs gfrario: e ck
tus refinao: tbereb inrina ie mulmj
medtdnaUVnafccJj oia^d^folia rmcms co:a"
ccs r fef3 fltprica funt.^ (iti oiligena coUtgunt*
ficutdm'.'? fut otr3ri3mo:fibu8 vaienofts.eit
refttm eftbona q eftmuda*? Ifpida i arom3«V
C3 incoXoze mfa ? bj virmtcoinolucdiytaridt
% mamradi. z to ^deft otra apoftcata 0ur3er
3U38 colle<rioc8tainc3pitcc|tumcb:i8. ht
tbcrcbinto autOi.pIt.Ii.rij.c#^.©tria inquit
tj?crebtnm bj.v^tecius fpcs 0uplcr»f. mafcu
ia.^ illa cft (ine rrucm.fccuda femnx bece ott
pler.vna bj rructu rufu magnimdme lcrioile»'
afta p3llidu magnimdine fabci eftrrucr^odo
rciocud^ ? taou pinguis t rcfinofus^ cft in ft
ttaarbo: macjna eihi mmies lcnta^d motf
cburabilis qu vcmft3tenigrefdt ? fplcdcfar*
^tus folia furocfa^ b^ quofda follimlof quc
oa 3i3ti3(vtmlicc8)emittctce/q co:rice tere#
b:at.? ftc com'cegfocato gutte rcfinofc effluot
t enianat.3tcpIi.U.rri^.c.vt.tbcrcb:nrin3 ra
dit i foli3 invino Oecocta ftomad>u pfo:t8nr.
ptradoloiecapiris iuuat. placct tbferebirina
odo»riflim3 ti firi^a § cipiia pura / gludda
^fttb3lbida cu slqtio mbo:c: iUaquee mott
tana porius quam campcftris. vumcra fanat
^purgat. fcetbim^*
*btm3futligjiaqucda p^dofuTtma
: t ad modu bcbcni cr qb^ falomo fcdc
grad? * foltra in oomo oni. vii Ougf,
ur].1^.r.cfup^locu.armU't3utinultcrcref
ftr Itgna tbima/'? ligna tbima (dt fpumbilia *
fptnof3inftmtlimdmeaibcfptnc.rorud3/ari
dida/t valderulgcria i potimao inftar fpcca
li fittc vngttis .vii in ds refuttat imagfcs ftmt
in pngue.-? iigne no pburnmr nco> tn aq,rcfot
uumr/imtnccitgna fctban <z muta credideittt
eadeeflcUgns. ketirfo.
3rfu8 c tam arbo:# olc^-? bcrbam^
t rmtcrmcdiusficotcr^/moetcrrafur/
fu?cft|crcct?jVt 0i.p3pi.iSt it3cp pars
plantcfupcrio: tcnerio: /viridto:/^ moiU'o:ac
pulcbno: cclo vidnio: 3 terra remoaoi/ ro^c cc
lip.rufio^foUi6/? ramufcutis tcuenmue pletii
Qi.? eft nicUo: in medtdna.nam iurims tnari
mcvfsetvirwsbcrbcv . . ...
^ctbm3*.
Digitized by
Google
ZlbtY X¥H
. crecfaTi^poztanatommrectiiad
modocotf vei ^amtdis furfumrettdut 7 patt
larim femdmsnriakd alfemtm in cactimfe ma
twfepnn$nLii>i<tinJ!ricpa& regendo vel
a feguia.q* tegulfs ad fufrentatione tecri fup>
ponomr.teguie au&fcunf t?'gna queda^ tocja
vataeValiquaatlnm lata/plana/? tenua.que
ejtitenmerfo righfstmultis datriaitfs arTtcfun£
*frj efs afferes vet tateres fufpendutur. BuV
aut ricma foma /oolara tquadram coptatta
^.funtatttfo2rio:a ^gromota verfus ^omu^
cenltoJa'? imn* ro:ria verms tectnm etterius
laterrbus * aftertV v>el i*rramfmb*> oneranmr
mteriusverofmtcbris laqttearib'> beco2antur/
^ m tpfts Iaciueai«m r 7 %untT bfamf lactue
arta alTeres que tttterius ad oeeOzem camere ri
gttt'spiungunir.£f a rignts bicif tfcmarittB q
tecWia rignts thdtctt.vtofat paptas.
. ^friojammraellbicmrtpttrinT^
t mtitti fn bo::eo fen grattario recon
da£vel qtgramtm eius comolhf
veiferimrvtedamr.vtotat^ndo.tt.^rj.€ft
atttbttpler m'rictt.f.rubeum e^erms m vtracfj
octremitate acumm /in latere faffutn interi? at>
biiTimum /graue i ponderofu m.,? illud gen?
etf oprimum. vt bfatpIt.Sliud eiTcolo:e crpce
um eftmn&jnteriu. s vero atbtt /mmgnde itjct
dum 7leueTrr3tt^tfpimale. &e<f>p:terarib'>
Wii geheribus eius qrefup:a oe (mrnenco i
U%m.Mctt^^^
mricum eybmertitae fdti m quo femfuaE.nam
<$ oefdt iu ierra pingui arcp pumbtlt crafTf us
ellfpmguius atcfcpondefofus i numbiltus
$ tdquod crefatftt terra macra fftieftcca.vnde
bOmtas mcfd inredirurer bonftate foli i econ
ucrfd. v?nrictt autent ct biuerfttareremgfs va
damrjiamqcTnafriturfcmge moderato m$
tftaie? qttaifmtemtperfecni acmedutle mtily
te ? coirfas valdepaud i qprimt mtmmentu
immoderarb m temge epjtu. mtimpfecttim
Jtem bttifert t?m vetuftate^ 1% nouttate/ <i mej
diocritate.nam Qti e!*h?emfmm lottgo tempo/
re cofcmamm rtimis dftaf ftccum i burum ad
"bigevendum i modfcettumriuu. q: mncetus
buhnditas fubflatialfs a caloie aeris mttimi?
Tnfmidbeffccamr.nouu vcro pu o tpe referoa
tum e bumiditatefuperfluat vifcofttate tcrre
bumtdum eflracpffcofum.batfum adoigeren
ditm/buruT fnflariuuvv>entofit3ri8 1 mgtrns
ventris generariuu.medium rero tntermmis
noutt % vemlmm efl'ujter multa bumfditatem
cpatteam"temperafum.cfdeoma§tsftaud3bf
le dtT amptius nnmtittu.nam etbauftabumt
dime acadentatt fu bftanriatem bumtdttate?
fn parte calojaeris femperat.'? fdeo tak mriat
macjts laudabtte eftTmetfus numt? benebf
gerfmr.perdftqjvifcofitare? tcrret benfftatej
(Qtaute^' triricti vt bfat f de Jfa.cattdum . -j-iit
terbumidtttffccum temperatd. fedpanfs eje
eo facms eft caltdtoj^ppter cato^ej fgms 1 co
criottctttan tedfmr ent ejteo ralo: namralis p
cato:emignis acmaterJtembancpwprietaK
babetmtfat p:e amats granfs $ uumbtltas
eftteterfs.t boc ptppter ffmsltmtdme buma^
tiecompleirionfs^vtbiat idem. 5te5 mttcu ctt
cotaritttt i muttdiftcatfuu 1 lauatiuum.t :deo
f us be eiusfarina racto purgariuu eft pectozis
n pulmonfs.fdem faat rifanu beeo facmmff
cut&eo:deo.q:mttdittcatcptusc|be o:deo»
valeteria contra mtTim tfangufrtfs flumm»
Jtemmricucocmm atoteopofitum fup tmrtt
apoflemabfiToluftillud. 3te5 mcricu coctttttt*
fuccomtcbiflblmtcoagularionelacris ft rttattt
tnftlc inde tenfanf.Jtem teperattrm^ fucco fuf
twiamt i poffmm Tnf> nemos ^pbibet bumo^
res ttorios nebefcatdant. Jtej cjFauumaflfei
tum vstet cotra mo:fu rabtdt eanfs.tiam vene
ituejetrabft vtbtdt ide.bc mrico fitoteu quod-
valetadmulm.fed majtfme pmpiurimi fer
pt^ne^tmperi^trieftdtm patmoafperobene
cofricemr/vt vfrme oIcipotTitmelfus fubmrra
TevJ^cottejemria ftuemrmrbabct virmtem
colanua i mudificatiuanjpl'*' qua faritta eittd
fedmodtctt vetttttUneiebtbctnummenttt.3fe5
vtbieitidemrictt recens i nottttparut efl nutri'.
menri.? qn comedif cmdtt fteutttariai efiim-
flattniiwui lateribus botoze comouet i mgf/
m5.cfto etia puerrir*fn putredmem.itdeo Itim
brici i altj vermes itoriuf ejt talt abo feptus ge
neranf.atTamm autmagts numt-? mtn^ven/
tofttate^ faatmnlmm pfhpat i conftringit. m
aquacocfttgYautfTtmttelt^mtilttt inflatiuttet
vtfcofibumojisgenerariutt. bttcufqs ^faacin
bteris. ^erifana.
3fa!ta(fimtbtatgIo.fup.t|.1^e.tV
t otdeu b: ficcatu /pita tonfu / 1 W*
cozricattt.'? fttjjde ob? apt?iltis §
caretbettttV.^trifahis fit etpot? vtilis parie
tib? feb:es ?alfas calidas pamottes* qtefup
beo:deo in titfera.o.calo:e5 mfttgaft alterat
fittm fedat i oedinarVbecttfana ba& ne. pettt
tima ett^pducta.vtt alejeandertte^ficatt £o:
rice itudato ttfanas otdea oicas. £t b: aripeo
q^ e gmrio.q: gcuri f in pilactt beco:rica£,pot^
atttmdefac^ttfann oiab $fcm xmm* -
Digitized by
Google
j^e arbottbudttplatfe
' SetrtbafdJ
tttbtmjeeftftuctiie fptnofue qtn*
t mom'o:eftcf fitarbo:?bttrtb:tj?
fitberb3.mPbuefntfpeacemaio*
gcrefctWttjctafepee vt btVpli.lumVc.Jrvi. 2n
6ttto8 dumreeeftfepta vtUapobttttetfn alttt
aefciufed cum nonbabeat viree vt bireaefe
estoUat irtmraat t verfue terram fe refiectit.be
tes babetacutuTimoe aatteoe aeutoe 1 denta
108»*? ftngule etue vtrgule a fummo vfcfc beott
fumadradicemaculeisfuncmttnite. fcliaefl
fpectee mbuti minpt et crcfcttin lods patuftrf/
bus t in campte.eteft mfno: in longitttdme z
5roflitttdine# fit maio:. fofta babet mimjtsi
«romndabaftutae^itatlottgae/tmerae/ri^
oea8/fperfa8,perterram btrTufae/aculeatas r»
totttm etfptnofa8.fto:em factutuatbum et'fra
ctumpumo viridem.bemderubcum tandem
uigiumetbuncftnctttm bitiguntferpenree /co
taba? butTonee.^ideotalemfructumcomme
dere bominibns non cft tutum.* quetn ipfum
comederelibueriteligerebebettUu^queaterra
msgie eft aleuatue ctnon mmie marurus qut'
trtteger eft ?in tactue amufds vela vemubuf
nottcoz2ofu8.2hbulU8 autem campcftrtsvt
bicfepfuararro ? frugtbue eft intmictte. viuae'
enim eft?. mufaim fe mumplicatct vireradica
n poteft quando in aliquo radicamr agro.7 io
meflemcompnmit-Tconrundit pedee et cmra
tranfeannum tmanue fetangcritium multum
ledtc/t tranfetmree fepe caderc vel cefp itare fa
atvefteebominumtilaniatetbifcerptc/ctoni
nm tttrta fe pafcuequerenritttn tanam rapit.et
taeobtdmrrnbulueatributando q: mbulac
et ledirfibi appjopmquates*-
&etbimO*
T>tmtt8 eftberba>atde aromatf/
t ca. vnde virgiltue.ttedolent tbt>
mo fragrantta metta.cuiu8 ftoe bz
epttbtttmttm.eteftflo8medio'nali8.babet.n*
virmtemmelancotiampurgandi % fleuma et
ideo vatetcontra quartanam etatiae mctance
&etbimtama
"kimtama eft qticbam cottfectfo g
t ciofifTima er onice ? ftaete gaiba/
no rtburep:eparata ftcotbicrodt
fl&g.£teftbictaa tbimo fto:e odotifero.qj
olerfttsuiterfimtrf?^^
ttactatbeodoabue.talie amcottfectio itt vfuf
bominum non bebuit fic-!.q: bomintts offer*
rimtemplofuperatetbimtamatts batic p
tspittio tnaccJaiTafton bebetfponfue etTpo
fatburifTcari octo:etbttrie.robeca'am eftq> al/
lalo tbttre benedicto fu% aftare fibefcedatrbtj
ributum ad cbozum atiud tbtte fine benedictU
one apponendum eft? oifereobttmbomtntb*
feetbnw-
T>ne eft nomen arbonfetgamm1*
t mckematiatie,vttpli.tt.]tt). Zb*
ctta*oiarabtetmmen/a arc£ra*
mofaleutlFimt coatde ad acenfe qttanttiraterit
fuccum aromaocum etaibum admodu^ amfcj
bate geheratte tefrundene mafticatfone. in pt
nerem refotnmm eftmme pingucr igui appd
fimm faofiearbene^appettatttrapub noe nia
fculue eo $ natura fit romndum admodum te
ftt'culo^.relquti veroeftptanumet ptenefabt
Ofumteft mafculo mtnue bonum,adutterae
autem admijfotm refine albe fiuegttmmi. fcd
wacoc^ofctturp:optt'aqtta!tt38.natbuftgnt
appofitttardefatrefifia^erobumefatgummt
autem catcfactu^ refotmf etliquefcif.Srbo: tm
tem pnff fluit tbus b: libanue.'? eiue a ttamra
libue acmedicie olibanttm nuncuparT/a mote
arabie fic vocato.fed a ttbano arbojeftuee of t
bantt libanue nuncupamr.t>t.b.3fu'?.b .glo»
fuperecde.mttj.fut) tllttlocum.i^o quafiltba
nuenoninafue ic&banus ptaiuntarbo: e
i arabia co:o'ce * folio lauro fimiliB fracm emic
tcns bis ittl anno fdlicetttt pereetin aummno
fed quodper fefluit fdlicetin ptinapio eflatts
mettue eft qttod vero in.eftate cozttce fctfo pau
lanmejftre .cogtmr tn aummno veronecita^ca
dtdum eft nec ita pumm /fed bocquod p:imo
adberetramis i co:ttab»e.^ nt cftate tndura;
mr i a ramie ferro recotf tgtmr tbue ophmutn
eft;quod eft album /foltdum h munduj/odo
rifemm<romdum admodum tefticuti acob/
tongum biarurntafcutinum. ibns vcro quoi
apertie cottiabue in aittuno vd bycmie piin
ctpto efTuiitnon eft alteri fimite th virtute/ nec
enain in colo:e.q: tttub album eft^ crifluctdu
odottfemm vatde atcp mundum.tbtte vero fe
atndarium eft tsme? fcabiofum. vtfupu ot>
" atjfido.lsegioatttem vbtaefcutit tbura efl
montofa i p:e altimdine ruptum ?fcopolo:u5
quaft inma ^inaccenlat vt bicit glo.eccle.fup^
bicn.Dec omnia bidtpliniue libOMcv.cjc.pt
bidtgto.cjparabiaeftregio tbttra gtgneite fa
bea vel fabaeiufdemregionie p:oumct'a ma
cime tburtfera.'? e terra er vna gte mane % fco/
pulie/er attera ^o motib' •? mptb^ viraceeHa
VttcTetbttne3rbo;fttteml»;eaefaV iimm
Digitized by
Google
tvm xvii
argitofam bmgfc&Vatnraurem arabcs $ tb*
«o« t>cbetrecoIif#&cc^'usaibo? tnrtdtntff a
famstreit^ofis mApok collectionfs conta/
ctu thulicruro non polluiis^ ficputatur perre
Itgfontaoiofemannattt hieras augert
jre io%ftfde.c.jrvt. ~£:fma naturalis et> vt
detnta idta anie oautn fo:rirTimo efra.na5
fiicttoco?sK£cenui(rim^ iatatttr. ipfihtinde
fpntna pfhgttfsq drerrabcnfaf vbi loa narni
n pofctt boc pututtmu t e cadidrl»&c$ a vtde
mia verPbieme^:nab?iTafts mfn B ejtit.nec
copabttef puo:tVj^fedrfaute noudle arboaa,
gmni eeeadtdras/f^ veterts erftcari?. i quidjf
putst m mfuiis metr? gumf ot altj negetm fnftt
Ito hafa'. £otIectu tbus f eametfs befetfm riut
tare5 que fabotbria b: po:ta adbuc patente*.
necp atta vfa mgredf Ifcct» vbfqj betimaf oeo
que fhuocat. vbiq> fme mefura no f podere acy
apultfacerdotes.hecsit tnde t5 mercari htft p
us bco bcbira po:tto orTeraf.canddie ^pbaf et
carbone fitrati ardcar i mriamctur.u benri ho
rectptt/fcd ftart rnhgifin puluere vtfin tritcaj
bucufqjptu }Bc^5 bia.?o i pla. tbhs ecutttf
da^ arboris gurhf in akpahdna.fb: oitband
okfcmdn ira qt> eft p\xri> i melius.Stiud inuc
mf tutfabamafca it>i bamafccnum.? no etta
bohtt nec fta pti£ (icat p:fmu.46(r aut caltduj
/ i ficcu multu aromaricu/mtru pingncrgluri/ j
nofu^.vfrtuti b^ prbttadieraromaftatate fua
pfblidadf/'? pfmhgendi i ccgturinadt ct gutri
mofitate fua potenf ftringit lacb:vmas i fiuja
bumo^befccuderiu becapitefcdpuequ ftuttt
g vcnas errerio:esfaa'et ft arca ripo:a ei? pul
m*6 cu viuo albo i m atbugme oui eplalrferur
Stcctfedatbolo:e tcnmi gingmapmaft&j
atu>bue ^pbibetfiutu bumopacapite ad m j
b:a fpuatia ad pca? videl^ i pulmonecotraf
dtgefhone i acfda erucruanonemtht v>5 vina
tri quo ruerit rb? Oecocra. mam'ceprb:tar i mt*
dincat^coccpm tuuatfum? eius^puluis etus
mt^cu accro gratiltat? attenuatmamas rur'
:bida8.pucIIa&crafrariotb^ 015 ptcefubuentf*;
06!o:e auriu mirigatmiytu cu vtno tumo:tb?
fnteflrito^ fubuaiitft cu vino btbawr.bucufcp
bia.'? p!a.&:afauttbus^m Jftc*. atbeos q#
t>eusq:in Ocoji facrifictjs adoletur.t t^tn boc
bj' afptrarione.^cl tn 3 tndo bts.q: babtlee
adtudatdti 'zfcpetddtfur.tquatoptus tudt
tur/plua redotet 1 farilius inrTamatur.s ruc a
ret afgationc.£]c tbure incef opccdit aromati
me fum? modti pirguie.^ e inferi? graalis/mt
tumobtiis/muiris arcuuotutioib^arraauof^
1 fe ad ptes oppofitas moru leutlTimo arcun/
uolues verfus Mgto:a fet)ttatens Amuris ae/
w 1 obub :aus odoris fui fragraria.fcto^:m. a
dauejp aufere^/actcerebm bfrecte" peneffcms/
fpm atatem pfozrat 1 recreat/g cercbriventricu
losfeoifrundens* ^ _ jbevimtne*
V Jmennts.bitvrirgamoilis.^pSvt^
men eo cp beat vim mulra^ viroris;
tta eius natura e tatis vt lt arcracm ft tn aqua
abluaf/itc^ rettirefcat.£t b;3fi.itb. jcvfj. ct vt
mthib? ftttt virib^ vinciendis 1 bottls reltgan
dts riecefTana tigamta vtp^.s.e.in lrat8.quc
reb^faticeibu &evirga.
Srga.pmieeflq beramfs nafctf 1 b:
V avcute7eocj>infevtmmultabe3f.vt
br3Vfro:e.navtusql3tft3tin radt>
ee fc^ditin viro:evirge. feictf virga c\(i vtre
gats.virga.n. vruturtnagi ad ptacadas ^pe
&3.1 tdarco tri virga fumnet bos alligatos.^
gaent vnitttr pl5i/reges Tmagirrrivtb.3jft.tt
b:o.cvtj . virga et vtutur viato:es agro^? area
m fctt ptato^ befenfo:es/tegati 1 nuct) acpa#
Ho^s.Slirga ftquide ejrtripUct ccpotnf fubfla
it*3it,ct:co:ttce/itgnoy t mcdutla.medianfe me
duUariumf 1 vegetatur mediate itguo engtf %
fuflattatuir.co:ttc!S vcro bnficio ogttur 1 ab et
terions ams riituris befcnfatur.tta vto.dmc»
(ap It.beptans.cbmceb^^p peile3<bo:/tigntt
p ofTc/mcdulla vo toco vencna cato: namra
lis exiftetts porifitme in meduUa vtrge medta
teramo aquo puliutet/bttote^ attrabtta fbpt
te^radtce.1 q^groffinseTterrdtri^/in ama^
<to buiho:c ttafmutat in tigntt 1 in co:riceyq5
vero aquofius e puant t frodfum mutritudt>
Ite5.*tqb* vnctuoft^ eft 1 j^un^ frafmtmtad vit
gefurendevtinde.pcmajftote^tahde frucoi
getteretatC0 fcmctt.n3fcifautta5rt6is § fmaP
be fubflatia virgc fme tpfius co::uptoe 1 aliz
pioiatioe.na flos tnfcnfibiiiterbe virgiegre/
dieris 1 erupens vtrga ho viofat hcc bcrlo:3t
f5 fMdatca pori? acgftatT bcco:at.virga m
i$ ho gcipiz fccudarioms gfam necpbtcnttant
jgencradi er comirrione femts ficut atatiria/ fj
e]tro:e cciefri paritcri calo:e folis. virga aut c%
quo afcendtr furfu femg tmdii t rua fumifate
jefus cciuerigttquoufc^gtteniatad gfectu tcre
tncnni.'? elr media inter rantit 1 fripite fett rndt
ie^/a qua coapitrructttcme^pduatetfttbflatt
tte fcc renerttudine fleribKs eft valde 1 be fa/
aliindtnabitts tn qualib^ gtem.Jtcm virga
terifec^artda cft 1 ftcca afpera ^r nodofa/fed
intefius molits eflrtrt medulfa tfttb co:uce btt
mowfa.quanto aurem virga pius acfax ' :aii
»5 a rcrra plns rccedir.T quanto furfum zitius
fflSotitmrfato tn ctus aatmmegractuo: 1 jai
rioimuetumr. 3 tew vttga cjcfe bcbet eff^ dc/
cra/fedquando cftnouelia ftcafa aiiq^o^
'terramtincarueajr / otfftctic eft vt indurata vtt
Digitized by
Google
&t arbotfbusetpiatte
iih mrixiutt acfreaTittdfnem reuocetttr tmmd
fepe faalittsfra^mrquaremftcetur.qnvero
rir^amicuraimaiigiiepomtttretBcslojej
eius rtgojectouricfa^ refoluere^? remotltav
t^/adfoimaj recflmoinisfarilius reduritur:
^te^gacanibttS^odtofaefBuults.qzptrg^
eopinfolenaacobercetur. bc virgulco*
^rguttu a virga eOfcttt ftn bug. *Ql
V aitloc^vbtmttlttmdocrefctrptrgani
Sd$maiit$fiAuttyMrsnlm eftra
musq t>e robo:e iptus arboris paMau($vvt
gaOJ5ocram^out^^cedi^virgula^3tttc5
finc ^mtrcioe femfnu^ ^cedit.tn b veme viie/
fdt/t vcrepo placekq:mcvirefac?flojefrir.R
afum rurfuj putltttat i reumifdt.3 cerrajirt fuo
ojtudongafatp toptusaefrit/taco plus ver
fus celtt eleuaf altqubut 0: virgulcu vmd3ritj
vdviretu^otf.f.viridts? amen?ptarisrber
bis vtrenrib? pftcus ficut fupta Oe o;ttt patetv
quereinjlttter3.o; &evtte.
3«s 0: 3 vfncedo/!qj jvincit? liga£
V 8d6m ^fiMt vitis eft Otcta eo # vl
b$ rin? radicanduvcl iobtcanir vtres
to a/vim b&nr vtinuicevttesfeinneaat wa
nic£3rb02ib:>repo«ado retigenf. ^ft.n.eoul
-natura fleribilis.f.quaftbzacbtjs qbufdaj vt
qcquid pp jebedennt teneac i pftringar. ? tUa
iujamta qbtts 3rbo:es vdp3los capiuccapit
pli Oiatciir ficoiof eo cp arbbjes capittt vt mtt
mofepnectacquop admimcuto frcti palmitef
vetos fuftinec % mrbines ne fragant. &icurur
etcomttbi.q:ftttficat"anuU'qbu6,pnmaque/
cpttgatnelogius tajtan palmites vento? fla/
dbttsOilupemr/'ifineeiculofruct? fuos fuftt
«eat.€litib? 3ttt'ift3 manme puenittr.f.obla/
queario.obtaquestt 3Meft terra rirca radicem
aptre/? velat lac^ effteere vt radtjc buote otlfge
riusbumeaetV* alozts folarts radio fadlius
penetref.5tec5ttenitets pucanoweftputare
virga et vite fupttactta refecare cui? ftagello lu
jcuaae.Jteetscottenit^pagtnano.ieft.ppa/
ginare flagelltt vins fuerpfternere zqfi poizo
poztigere.tbinc^pagines btcunmrpzime.fr
ViaseCTeTtoes.3te'et8Couenkfoirio'?eftfode
re terra mouere fo^riovet ligone/ vr radices
iberbe fupftue amoueamr <z fic vites meltus
rottcanf.jftejjeis couaucpaftinario. paftin^f
ftttteftpa»ll3re.t.p3los figerearcavites vtfu
ftaitur vtOi.papi.£to: 3pago gis.tt.q^tdej
cftqffpalos ftgere vfplacare.vtot.tde^cb^
3ft.3tttpaftmare e ftmo vel terrs ptngui vttej
pafcere vel mttrire vc apltns frucriftcet.5te5 eif
couenitpapin3do.^0r3tttpaptnarep3mpt/
nos.i.folta fupftua be vtteamouere/ vtvueli
ttbenus aerepu-gcaptant/? foltjs no obub?a
redHmmmtcfcit^^mimtvtt>^(i:fat
roU3jquoffttbfidio:n^a^vtasab3rdo2e*rfrt
gore oefenfsf.^dduerfus oem utin«'a§munif
qpamjttut vtO.Jfutdeo &t tnritft vt folan»
r3dius ad mamrirare fruct? fedltus admtoaf
«jfutoicn papmieo <$ Oepalmiteoepcdeaur;
"vt bi.tde ub.rvtj.31* o* couenttjvindemtattO
*: eft vtdent isre oe vite vuas Oenterei-qc? frt qn
frucr?vinee pfcindttf t reeotltgttttm&e vinbuf
3ttt0i.pli.n'.p^xmi.vta85nRfandimrt^
potecogmo imo oebtto/ergfaftone vtres a>
pit^codpitmarcda^e^qrlotes^rractusipo
ftep p3n'ttatr.nifi cni pfafionc caftigaref fupcr
ftuop toca infedtda i fteriltf redderef ntbtl enf
attidius nafdcV^io ntft vtres 3d psnendd § ue
mrnoeftfrucr?parimra* ^^^^tensatra
vcmalicparerecp vttiere.»? io qutccidOemate/
ria fupflua 3 vice oemtwr frucmi Qcccditvitesf
$q putatiois tge quato ddus putanmr/ranto
plus effudutbemateris.^qiiaco feruis/tanto
ferutfrttauvbeno:c5.icaatcjppuc3do Oebtta
tpus no ejxedatvn vices gradtes ? tenues a>
aus 05 ptttare. vatidas aut nouuTtme. ^ebec
autpfdfioumobnquetterbuas gemas itavt
tngtegemeoppoftta pfdfionis ftat vutn? io
attt 05 flteritobliqua^ tttdireae vtdto Oefccdat
^oefluatgutmle pluutalcs p quaf frcquotaj
tgmaneriam fug plana tnfdlTura vitis fumt^
tas ledercf.?quato vitis egraatioj-zmaaioj
tanco;oe eaplus e putadit.qn autpampinat^
ne indtget/no 05 remouen foliuqS cft di vua/
nifi vineafitnouelta^ porius alia qae magia;
Tutremota.r> cnt VU35 fupptatarer.quicqd ^o
cruptt?puttulaC3U38 # ab ocults fiuegemt^
fpuritt 1 inunle mdicamr 1 ftari cft ntpendum-
3ri tde^.cjrriitj.vidb? acadttmotb? fpcdaits
T.qngermiua itunis rempeftiue 3itfematr/aut
qn in fupinu infddarur/aut qtt nono roze vel
tmbjeflotaaois rge pfundumr.stttqn nouel^
bgermina pmma autfrtgoje occoquttmr.attt
qnab imr>ins cultoub^aucdratnfefrozibus:
radicesivutnere tnmriofo lcdumnt qn befqaa
matui.uafuocojncetocatitTpottamr.^nfoiai
martmeledimrqnfomsmiberecucttpolmice
fto^fccn te.qjoefiutttpfe fruct^.eicaere vo coj>
rupro 'X rojeA>et imb zc notio aefcut qutda ver
mcs vtemce^teftadines vma foiia *.ec ger/
minaOepafceces/^eajficOepaft^jfadleoere
ImquucTUfdmrattCbvjcmaliS tncegemmtd '
bumido 3tcg lento. acadttcasm a's al? moi/
bus qc* 3rancu5 vocant vitotojes.fy et'flaai
veri nojdo 1 imb^ co wupto geueranmr qdat»
teleqft aranea^ qbus obuoluumr fru^ pftt
mumr % adummr.ledttetvitcrapbanosodtc
7C3ulem»ctomneplus pdwcwm^ co;otum^
Digitized by
Google
Zibty XVII
tmde qn talta vfnV kntvidm} viftestt&t
dfiatttur.vionqat^^alumetttaq marina?
fabe acipifaepacariua vtama Tiiiame trmmc
ria viria f« venena (bucufcp pluli.jcit^ctj. }
bid? apndpiifcosvitCBmtmagnas 3rboiea
numerabamc jfo altquib? eni pnb* fnt vites
Mm&ieviepe&$tmcis ftafuefiarittcolune
ptp$ tn fimulacbro ioUis itivrbe populonia*
Sup tecm eria teplf epbefie biane vna vite a
riquir? fmndebaf.cOlrinec§ be taltb? virib? fa
aebtuwTuneremanetfco2:upte. th paua8.n*
Irjmts natura etemto: e$ in vite Uutto fme cre
fdcfrirca botnos? villas drcunddipoHunt
Scadunfetmmttte gribtie vfqjadvimf vel
populi arboris fnmitatee ? et eop rami quaff
maru^afFecmfuwbjacbqefeeonneetunt.ar'
bo: eft vnlis ? medidnatis ram i fruaib* cp m
fruau.* emimtacredditltquo:emcrie otu^ af
bop melto:e.qn pfddtf/lacbztaj emitritburif
fima.* tlia tacrbia erititer coltrija adbtbecp tf
Itus lacbrimccttuulctte bepurarTeitts fabfant
calte bumo:fradtce vn fiuct? furgtt p?eabul/
ao: i purioiejcVpfa vite. jfotia vtrib fuperlata
(at intm?ptatta/viridta/* moiita.eaen? aute
vatliculata ? viltofa in e?ttemiranb'. laterib?
interdfa * acuta multu obtfo:aria/qttO£ vm>
b:a eftuantib? t qefcere cupieimb? e iotuda t
futmulm medidnatta. Ha vulnera mudantet
muda fanacf aqua becocta refngeraccatoej
fcbrilemingaceffuarione ? tumo:e ftomacbi
catbapiafmata mirefedacpgnate^ adiuuat/
fomnu^uocat? cercbrii recreaf: ^fottanc ei*
tacbrima potata fepecatcuto8 nattgtt(vtbtrit
t)ia.vtfttacuit/lipitudine omlo£ toltit mo:ft>
bus venenaris *i vcrariotb? fuccurrit/ventreft
ftic&nia hti? vatetad pdtcra q fucco rntbet
oteo admio^tumojefptenis fpergit(v>tbt.id€
plUuffiijxcbiatfoita vina boto:es capinfa
purant/inflatioee fedar/cum fehna otdeicati
4a artberica curat/bifremerios valde iuoantft
eotfuccu bibatpauetee.lacbrima etuf ot oteo
IUB tocd pitofu illira mo pfiletri piioe aputat*
^bocmarimefarir lacbrima qua ranAuris vi
ridis emimt ? refudacverrocas tolltcco:te* vi
nu <? (bltaarida vulneru fanguinefedacpfuc^
juln^cagturinatat^fanatanis viria morff
Bma purg* t atcp curacneruo^ bolo:es <r ptra
crioesmtngancfcozpiona-zcanu plagas 015
oleo fanacdme cojnas b fe ptlos ablatoe re/
^u»nt^mutaplicat(bccufcp plc)
..;., toevite.
%*& ftludms fiuea^ms etabm
V fca ftc toaa. qx in terre margitnb?
■ v aefdca tab w.n.02 lab:ufca.f. ab
epromnV terre vbinafdcficutoi» 3iu1ib.
fttn.£i!aatfimtit9 wnWferem roltjs/f no
fructn.na rructu fadt modicu aut uuttum. 1 ft
^uefecm't/atebur^eft^mpri(?Tamar?. vitte
viniferabegeneratfepe in labzufca qit no colt>
turnecputaf. tecoueifo SlabMfcafitptris vi
nifera p culttira bebtta 1 torifura (vtbi.p!i. )z
quaute iabmfca no ftt quo ad abti vritis em
vtilie quo ad mediana.na eine radij: dipa ui
aqua pluuiait t mifra v»ino b^dropicos curat/
oes maculae totttt/miftm dpefdt/puluis radt
<i8ei?ptmbefecriiftomad?imtrefubuenit vt
tcbia.^li.3ut(ti.jcrt^^0bidtftc2ab:u>
fcagrece apdoe fargiaappdlaffpims fbUjs-
Dno cotrice/puasfertmbaesmococnVctuaro
fucco mutieres cure fadei purgatt ttle vue cu$
foltjs Vucco tritevtiltterapponunf vittje coj
Kiyi tubcp mte-dt aceto fabie bots 1 qdru*
pedacurat.bucufc^plc ^ewmlamine*
3mlamen atriteb: tita ptantaba
v ftardafiuefpuria^CfructuoiaciU?
^nafrif a radtce piris fiue attas non
^cedefettlisgemis.Ttales plate begenetef
fut Tinnantralee.tidno frucnficatfed vitem
bneratt graU3t v fiucrii impedtutacretardant
na bumozeattrabat a radiceq beberetnaffer*
ri ad fructu nutrtendUi^ augmetandu 1 vo bitt
driu8emiparinebiuri^ cr^entcs biminuant
rVutupins.ciotales piatc adulterine btdtmf
fpuria vimtaminaXbegeneraria t n$ namra/
lia.v>tb:tnti.fapten.c.ti^.tbec efttfa rabani
1 ahtfquo^ quaui&aug?.in ti.be boeai.cb:i*>
btdc^ m&\*> bicetet acfifeenne plantagtnes*
qb* ve$ eft quo ad fimp ttriu mtetlecm. vera m
Ifa eft /rboa quo ad inteltigentee.f . fpuria vU
tutamina^c ^evinea.
3nea(vtbupapi.)etoc? vbiplaV
V tanfvitee.vntviuetttvocam^to
cu vbipfitaeft virio mutritudo. vt
neabiugeterejccotif^ab otb? fupfluiectpur/
ga£a cutto:ib' fepi?vificaf.<? ne ledat a befrijf
macerus t fepib^ drcudafa ne beripianf fru/
ou8 et^cuftodes t ea fm) fpdunca o:dutanct
b^eme ftne cuftodia relinqmr/i i aututto a mt
tt8/frequetaf.in b^eme valdepalletin verc?t
dlate viret/fioktacredotcc^ tn autuno frucnt
gaudecodo:flo«nri6H»&oi venenofo otr»
liac? to tpfa flo:ete mgiutcolubri 1 bufones;
fuftiuere e$ fraglranna no valentes/viro^e % a
ritemtatebeiectat vtfd fragratta t aromadtatc
atrtdtotfactufapotte fuauitate reftrit <mitu fo
U'o^Iettitatebemuicetmcm.aerebiIigicpuro/
ferentt(Vtbi.pU.)'?min?bitigictpu8 nubtto
fum terra btttgitcaitdam % ftccant/medtocriter
.ptngueamatc^ butcem.namquando terraeil
mmie pmguis vel nimis b wmda^lupmac iti
Digitized by
Google
&t arbo :tbu$ et platis
cerraatenofatnfmfsmsaadro odRcit ? are/
fcuca ibt no inudatfumries nttOTmecd. fitf (i:
faexitin cerra amara vtfalfugmofs cojrdpffra
dtjt ci? maf friofo bdo:e radtris fbam fubf urra
tcno btlfmttercabutce-rfn fufs qusfftaribuf
reperata.? to motcs altt fotibeneerpoffri funt
opama loca ad vfneca.q: m eie bumo: eft bul
ri8?calo:fo:ris.?c3lco vmeaToIf eftmagfs ejc
pofira.caco fruct? reddtc buldo:es.lSrimo auc
efittctfvtridts bur? lttpricV?3cerof\beftt$> be
rocrionefofis oulas emef ?bdidofus.fub rb/
ttjsipfms vfneelaritat vutpes vuas pinecco:
rodmtesautWcbcuaftares.tmarfmevbf m
ftodeffuntneghgentcs.ncc^deftci^ahciutmi
nus fapfentes ponHtidandnt vulpfd adtter/
fanos.t.cancstntraptnumaccrics ftuc fepea
na pPbemoUfdcur tbdmratyraas vmeeffcin "
duft pauri canes f rorriue faterct ptures vut /
pcs vt.b.Jftbo.iiofapfentcs vmtrojes fum
maindigenrbilfgetia nefubtntrctpozd (eu o
ncs bomcftid fcu vulpcs.S mufcard aut i vcr
mmcojrofionenopotferuanwncanfffpfpft?
tnaud qofaconrinetifuajptace vt.b. ^fft.? fal
uaimagnificevntuerfa. &evua
®a ab bumco bumcs eftbicta qfi
V bumidacocjnnmttfecusbumori/
_ _btt8plenaeft.vt.b.3mh.roi.J§c
mb^ant copomfvua.f.crfoilfculfs/glarea ec
arillfs.jfoUfcalf btcunfvfnanaffue rbecem q
btte gtarea conrinecur.ieceftgiarea fuceus fme
bumo: ptngais tptfus vne. Hrilti adc bicutur
paruula grana qttc fdri racemo i bicunf aifo
nomieaani ab aceo accs.T bj btdbfcadnus
rini ficurpatj ut maton volnimhe prifdamvbi
b:fU{Jvbup3ulfnf.£rp:fmftbumctes adnof
fticcdq} liquete. Sliqut rii bicdt boc aand vua
icftgenerale nomc ad botros et ad racemos
na vua^priee&muttopgrano^coabunario.
fjccmusautb:^nttgratiu.botra8;autcvu3rtt
congeriesvelpgrecj3rfo.q:g3Ufccb:motfftnfe
totim paptaaur z Jff.racamu8 eftbomonif
pars.f.ramtfculus ca vutf prefcifus.na a ramo
fcf racemos.Sc&n ^ltdo.vuca mulris dicdf
: fuburbaneeo #uwrbibu6 vdeunf adcoeden
dtt.Comcnd3t.meas i fperies i iocdditas fa
porif qua?. molrcfoncfpes ffcucfuncgcoaefic
vocace.q:rito mamrefcdc-tanomes calo:e fo
lari oecoqtttttur qs greri lageos bicttc q: feftf/
nancad macunratcficuttcpus.^tcmTunr pur
pureea calotcpurpurco ficvocare. Jrefunr p
dariencbictcamsgnimdineficutbaatlia loti
gimdthe.3te5 ftmt ftepbente a rotundicace nd
-ajpaK.3temfmuacta»eeficbiaeeo$rttbe^
afttvcmtfcj^ts.0uttC3St?altuieewie.f.atbe
mfneo.f.colo:embeorioncjmijao*3rem ^
apianefaactesvintjbutcequasntff dto colli
gas pltttt^s et venris ec majrime apibus infe/
ftant^p quap c?p:cdarione 3pfanc funtvocate
^tefuntc bicubicca fegtone nomc fomccmr/
bines/plttufastcalo^es oprime fubmnenr et
fnterramacranon beftdunt.bmoi v>rd baftU
C3.3tem funtargtteqs ni(i p^imo tpe]CoUtgas
autttcjTacadocatbtto:ecoptttrefcuc. ?cc foc
ec dbotte idcft varie qttenecp porpurcc func nc
cp nigrcab dbo colO:eficbicfe.clbo.n.intcr al
btt i mgroemcdm.Sttcatttt mitltealie btfFe
renrie vua^q> biflFcmc abinuicctmcolo:eT£
fapozclin msgnimdine i vtrruce J be fac ma/
gts famofevub. 5ft.li.rittj. ©ctfmjfaac ,vo
tn diccolo: vuara quadmpltdter vanaf. ^tjt^
eni vuconto 3tbe dare i aqupfe modicu camtf
bntes comccs fubnlles olfa erigua.Stttettaj
trueotnonfgrc/giofrecamis-t comds. p3mi
btjoris/t ofitum magno^. ^ati dmne que
m3gte gridpatot 3lbcdtne quaJcd siigredinc
& m iufug rufequc msgis acccdttt ad uigrcdt
ncjqua adalbo:e5.aibe leuiternutrioc/rad/
lcoigcrantVvett38 pcnecrati vrina ^puocanCr
Dtgre fuc burc bigdhonis m ftomacbtt pl^con
fo:rant i ct ptus nurrittt qit bcne bigemnf.Ct
triitc 3uczrafc Ittt mediein vtraite. £z hcutbi
dt*dc 3fa.quato vucfdrm^mrio:cs/rato (dc
i3udab»lio:esad numcndtt sgiiaadtt bond
fsguinc melio:cf vnc qmin? f>tucamis cj buo
ri8/ laudabiito:es butno:esgencrantqua tlle
qucfutpturtscamisquam bumo:t8/|tonhi
ftkratratiummeri. bevuatmacura-
©U3 immamra ciVtgida ^ ftcca t
* p multttacerba.gcun£ncmo3fuafri
gidicacc.bennd eriaj radicee tu ta
td/cpobftupclcui i vident quodamo cogela*
n.vtrattccnt bj coiirin£encliiicQlcrim$ vomi
tum reprimatdi ii caIo:c cparis ernngucdi/fi
tim auferedi/acucd cslo^ mtrigandt/bumo:cf
groiTosfn ocutis i in palpCbns t>e(tccmc\ilz
pmrim octtlo^ i afBitacem abltergettdt( vt bi
acjfaacj t>cvu3paiT3.
Suapaffamulcis ;mots ftt\aliqd.n.
V co:qucfiUttdBqctvu3bcpcdctavite
ica q> no poiTicbdo: vlteti'; ad vusm
afcedcre i ftc gmimf a folc g bics altquos b*ftc
.cari.£tbecbtac vit3 paira^ptcrcalojej folui
qua parif.'? eft opnmaad comedcndd.3tiqua
doraccmitnuoiuttmrinpannis vmst colli/
^nffoliafiUs ner^cemtbifpergsnmr.ipoil
quampanis eftcttractos bcdtbano qoando
Qlo;eft temeaws fmponunwr fbidcm racetn-
Digitized by
Google
Ztim
xvn;
ixmohtii ttficcSmr. (mtHimodo ^tcuturifte
Vttep3fre.q:quadaro viotentiam acato:edi*
banipatiamr.fimili modo qaandocfcin ruma*
n*ofevu3p3fra.pndct>ijncalc]C3ndernequattt
fcar puas pafrasdiban^rumarfa pbebfts. oe
truap3fla.0*3ra.in dte.5Iua paflagfeia itt
tulcedineedcalidicn manme ft nigra eft.nccnt
tmomoUificzrma.necnimiscna ^ftipariual g
mediamatosbumo^csteperatfmirigstmo:/
fionemajcmieAtiptn^ise^camofatcomaft
cftfenuis.etfe#offa fiue granuta funt ejrfgua at
cppattC3.bmoi.vna pafeik>oIo:em{pecto:is
sdiuuat/pulmonemudifteat/fufltm fedWve
ftca/?renes purgat.fplenitn ? epatt.no suenit
fibabuent^urm^^flttatem.puaautpafnt
btis acerbitatectt quada poririrate min?eft cali
<&$ ftttmlds * miu^bumidamadmefifttat
ba.tto pa^ numt/colo:ee)ctincjutt/i?etttrecott
mpacrpuringtr. &evmo
3nu 02|qua<i tnvitenam t>taven«
¥ coc^potusa^enafangttinedto
reptet.vt.b.3fUt.m.i?bifractatlf
potu. STemcttt aut fc: foite vtnti eo $ tetat me
tem ? temerarieagcre fepe radt.t>: rmera q»
eftpuriietaquenon admijcm.<zb:bacb?34ibe
ro p:equi vocabafbacb? ? oi ruuTe p:imus re
pmo: vtns.vetbacb?of ab erfecra q: fomtudt
nefua fadt bibcntcs furercnn afios bebacba
rclaudes autvuri no potad plentt befcrioere
ettam fiviucretbscbus ipfV^nteraatomes It
quo:es i fuccos arbora vinu oprinet prinripa,
tfcna pie otbus ttquoabtts vintt moderateia
ptit co:pa pi? pfo:tat/ co:da lettlicac mo:bos
rvulneraeu3cuatatc&fanat.vn3fub.invtd*
t>tetam*3iumtbatbcntt nummerttco:po:i fa/
nttatem redditpditam accuftoditcato:e nam/
ratep:eommbus ribts ?potib?Mo:t3t?3ug
metttat^pter famtliari&rispfomu aj$b$ cu^
naturaAM fangumcpunffiino gcneratetturbt
dumpunficafrdarincat.vena^ o:a aperit et
ad interio:a ca mabiftcandi fua fubrilitatepe/
netrat i teneb:ofam fumoftate mftirie indnai
nam inumittatatc^ mg3t'tori?co:poris meb:a
coa-obowt? vigo:eftngutt8 admmifrrat.vuu
n. bomtatcacttoaiemanifeflat.facitin ea "m>
fhrie ? boloas obtiuioneinec pmitritea fenrf/
reangufhaetbolo^acuittntdlecttt^fadteuj
l>oalem adinuem'g3nda rebtfftcilem etfubnte
animofamcria ipf3 emdfraudacem. v*».p3t5
vmiejcetienria cut^vfuscouenitommbusbo
mimbus/craubus tmb??remoirib?fi&<fcito
mof m wes biberis a fincjuhf affumaefentb?
ettapuenitq:calo:vmteo^repugnatmgtdtb
«^iwmibusptjdtfc&nc^u^namra-fato
€ftnatme*etarfmuerttu' facWcetibusspit
ens eftdbus <medictria.ci:eo^ cato:i adbue
tmpfecto nutrimeitm ettbetripfos. btttnidita
tem fuperftua puenleconfumitToViccatm fri
gtda regione i in bieme vinu fo«e <t muttu po
m£uenit»ineftatepo Tcafoteregione vtmtpa
Rt tmulto mitm vrileeft.co:pu6.n. buraectat
i rernger3tp:opfer mijrmram aquefubttlirate
vtnt ad remotio:a meb^ Vdudfvalde dto.to
anriqui vocauerant vintt tvriaca magna.q: rit
ueneruritur dua^ rern ee iuuariutt.calefadcn*
Co^wamgidaetKnrrtgidatcatidayfcumcctat
ftca/i-bumtdaeicrcnuatibeficcat.fed ei^cale
facrio ificmio eft namralis. bumectario vero
vel inrngidatio cfl acddentatis.qifubrilitate
fuapo:tataquaad meb:aque ueceuebut in$
rrigtdari etbumectariipfa aqua.vt.t>.ide. Jn
vino aot^ftdcranftfla/fubftanria fmettquo:/
colo:yfapor ate^odo:. Ha fc^mfbamvim atte
dmir fubriltras etterrettrciras fiuecjrofririef 3f
03 mcdtocrit3s.€Iinufubft3uti3liter tetme et
fubnle/att)um efr etcbru ? couenic Homacbb
q: dco tugerimr 1 venas gfo^r/mente no rjcti
ntneq3 tedit /ncmif neccereb:o 311^0' infert no
mmend.vinuautteneflrcatojgrofltt eftbuic
- opj)ofitu.ftomacbt5.n.grauat70trTtdle pene#
tratȣoto: aut vinieft quadrupky.f. albus nt
gergtaucus /atrinus etmfeus ftuerufu8.alba
vero <tpigmm virram ceteris eft min^catidun»
•: 3lbum eft rnsgis bumidum qua nigrum pp
pter fubriwatem laquofttatem ftbibomina»
tem.uignt vero magis ficdt eft .ppter grofTiriej
n tencftreitatem ei magisfubftarMtter t>omi^
natem.Sina^cro mediocres coto:esbabena
fut altjs C3tidt'o:a.f. vtntt ritrinttm/feu aureuttt
1 vinu rurutn.* bocfcifm $ msgis ab iltis e&
ttemit3ttb^funtremot3/funtmtnuscatida//r
quato iltis fuutvidnio:3/tato futmagl Qlida
^evinorubeo^
3num rubeu vatdetntenfum fra
V bo^e/ftratfsnguisfbmffimttcft-z
muttu teditcaput-rgcutitmeittem
* fo:tefadteb:iet3tem.'? ideo oprime indtget
aqua imifceri.vni?ficomtfceat"quado 05 ibi
bamr.putetaribtts/^tgibttsy^ rec^onib?/ac
cofuemdim couenitatcp belcet multu eft lauda
bileq: groflbs t>tflbIuitbumozcs.vias venap
a putredinemudirtcacz fanguine puriftcat ma
pmcf t vicina rucrit puritari.i ideo coueuit fe/
tttbus.q: coz: co!o:c c6fo:tat i ntgidomm b»
mo^ Oiflbluit abttdanriainfemiuj co:p*ibttS
colleao^.vmd rabeooecefleeftbabere fapo:^
pontictt fiue bulce ? liquo:emter grofitt 1 fub
nlemcdtoa^^odoja^iritaronwnctt^grauc*
Digitized by
Google
$>c arboiibne ti plki$
tt alc wm ccrerfs eft rcmgatrofad nutrtendtt
sfaaims mutaturin faoguroe>pter fitmlita
dinem qua f?5 cu eo th Itquox? fapo:e ? colo
rcSltntt outee? mumi rubeum touat admutt
fetficandtt victa pecto:ts tputmois* vaidcn.:
eftfaroriferu vtfcoftbumo:i8 7 iemriutt/^tW
mudta'eabfferftuu.©mtautc6ftderaturodoj
txam wuu aromaccumftguatfuuj liqtiojero
fubrtie efle <z temgant orot# fo;dtd'e emunda
fum?oprimeot'gefh'uu5.ttdeodarum gette
ras fangafneatcp mundu.etel! cozdis confoaa
ttuti yteriftcauuu/? roroi grofFi ? obfoni ? tur/
btdt e]epulfiuu.tm b^poaaf.Stnufnquitodo
rifertnt ftibrili? cetcris eft ? \eui> ? OtgeftuW
scnumbtltf.qjnarura tit eo fua opleutfle ftgt
acrioej. wmi N>o qt? ntiro? eft oboris fuc venro
ftntis grofitriem tnfiuuat.? 16 tllaudabtits eft
tmmmcamecdartficat fangutneneceaam co
foitat ? genera t bumores groflbs.? ramu mr /
btduetobfcuru.vn bo:ibtlifltmu babens odo
rem*fapo:eporidpcfumtteftvq: inferc co:gt
raajrinro nommenm/pejTimu generat faguiiie
ctnoriuj.confertcorpou' nummetJtu marime
ftv>tnumericv?aldentgru.adquod gttnet grof
ftries iiquoris et grautms odo:is et ponriaraf
fapous.vttittltraqj picdtcris qu*htanb?tep,a
tu.ft remperateetmodo ocbito btbafnaturam.
adiuuat laudabilcfii fangautcm gcnerat/fapo
rem abis er pottbus admmiftrac / bcftderui ec
apperira" eramt/vttate mmitet naturaIe>fo:y
tat/fiomacbu ad abcfappecendu ? rectpiendtJ
acoigcrendu tuuat. vtrture ejcpulfma adecpel
tendu feces ejrcicat.firiro fedat/pafTiones ateif
malotnbonuatter3tetimmutat.Ha5 antmaj
vcmt.ab impietateadpietate/ab auariaaiti
targitatent /3 fugbia in bumtlirate/be ctmo:e t
animofttacem.? v>cb:ettiterofcaro vttro modc
ratepotatucojmf 1 ate fanit38 e^bucufcpjjfa*
m Oic-r pU.U'.mtf.ctt)vbt of. vint natura cft
ipfobaufroaccendcre vifcera inms.fotis^o
tpfo fu<b inmgtdatc memb:a que ab tpo gmn
dunt.viribus autcozgis mbil vmo vtjli? ft ad
fitmob^.mbttc&Bniaofus fimodus in fumett
donontcneaf.vnant>:onidcs fapienna clar?
fmpfitadalejcandrum magnu cobibens inte
perantia vtui in btbendo.ltNetinquit memeto
tcbtbcre faugume tetre.ua bibere inccperatevt
nn acuta eft bomint fcu vcnenmquib^gceprif
ftiUetemperaficr gfeaoanucos in temulenttst
non interimtffet vr.o.plu3dem mala autque
faatpinuintempcratciimmoderate fumpmj
tangittbidem m eodch.cvU^entcm tnquit
jntttatinmro:em.in malt tmpetuetobhuionc
boni,cb;iofofiquidemincft pailo; mfade <t
gme.pm'du!coaitofam^tttvtcemcttH>tmdo;
manus tremuta tmgua cp ttg3ta» poftera dtc
emctuattonesaltmiusfecttveludbcfeputcbro
et gmuiiTimcfetifiunmrtn captte puncttoncs»
ani3fic3tmnicn.f.p3laafummtt3tem.3fluc3/
bitts td eft colera qucmtaidimr 3 calidofumo:
vintetelrualis ftcts to;quetgutmr.n3m becnc
celfttas vmu fcqutmr vtbtbcndjpfuemdo auf
dicstem p^rtat rcbibcndi. v» mo:e fanguuTu/
gcwtofeuriquanto plus btbunttanto ptus fi
. tumt»Bdbecverb3pli.3ddir 5fa.0iecns ftc
0i vinu vfq5 ad ebyetatem fcpc afTwnprii me
rttronts lumen ewingutt ct vim bmtatem cott
fo:cacvndeem3netco;pu8vetutti3uts tu ma
ri non babeus gttbcmaculu aut recto:c.ctftait
mtitrianon babcs principe neq^ buce pptet
qtffauetebrius retno ammatidcct laudat qct
tn feefttUaudabtleOefapicnribus factt ftuirof
Dcbcniuotts pemerfofdfior t maUgnos.Tli
cb:ictas dloim vtao:u fomes 3cq5ca.inad.uc
.tt.ebrioft in bomiadto adulteria 1 furta »i io
volctes^uftodtre famttia opoaeteof avino .ai
ftodire ne vthn pi?bibant qua eog.viituri cjcpc
ditctjiamrc»
fcevmonouo*'
3nttnouttqc?oc lamideftbccup
V pattouitereftfubl3mmvoc3rmu/
fttim qii.f. beto:cutartp:imo efte?
£fTum.reft ficOtcaS quafitencs mus.i.tcrram
fmclutu»mus.n.gyccc/tena t>z tsmie .vndcet
bum^ tcrr3 fc: bumcfaaa. .3» mu^ 3Uteptes
terreet fecuiente que gribus aqueis % aeris fut
admijrte tnaquas agcs vtrmftgneafomfTima
faatttcbulUcionc.na5 gtes tgnee-?3ereemoue
turfuffum gtes vcro rerrcc DeDzfum^Cicmli £
turbariouez repugjtsnria fomsftt ebulltao/
fconec yinccntz calo:e puri ab impuro fic fepz
rmoh copteca oigeftto. ^^^^^tmuftotata
vis femoiis/vt v>3fa fo;ria er eo plea abfcp fpi
ranurie moy oirupat.vtbtatpftan.Tgrcgo» fu
pcr iob. vnde g fpiraculi apcjtura fpumofi w>
m immuudiaa ad vafts fuBfide vi caloris cm
az corinue eu3po^jt0onecpurifliutu vinu^ ft
ac^n pjtncipio autquado muftu^eUquamr/
valde eft mrbidu^ atcp fptfTum.^ tdco vtotdt
3fa.bibim groflum gencrat funm tcmbtlium
fomnio?. inducriuuin. matos gcnerat bumo/
restrugtmm fadt % inflattone.in tnteftims nm
ftum tiouum vatde ventofum cftT fpumofum
p:opterrefotuttonem partium vi cato:is. vn/
dcgalic. ©tuumquodcumqjcft rccens nott
babet vtm buccndi abum per co:pus vnc? ve
tofitatcm ^mflarionem acsfafndmm gcucrat
Digitized by
Google
XVII
quato plHuttitmtptft efpiefftonea ro:cufe
IT ^tt» p^d3«fi^torctt)cptjraf/'? aplt? mre
diturofoi et?/qn.tt.adbttce mtittttab ebtthto
ttcno qddunec Krreftrta ab fud toed oefccdat
necaemiignea mrfd tocd fudpetunt i rema
BeradbBctitdtgc&L-rio q» ptnu eftbene befe
catd/iuacldafcfrdaiuj Uuaabtie eft eramtcd
^rure^lmttcconfojfafcatotems quonofeet
ta m odojc ? fapo:e cj? in vtrrute nteiiojaf mfi
fojfita er rojmptoaere ttfab aiiqtto couupto
V3fe coaupafc "narn fi vae tpfum ptinehs coz
mpm foerit.t ipfum vmn cozrupm erttv£r 30
rcantcomipto^alozc vel bumtdttate mmis
bifteperato vittdfepe co jjdpitV? io ndcacefrit/
nuttcpinguefdtveitotaltter spBtrefat et mnc
naturebets eft pefltmd i majame immicd i efl
mg!ettdttftmpltatcrvtv?enci)tt, ©ind etta ve
mmfltmuin catojecjcccdjttcpcramenra.tto fa
pojc mutoift colojem.ettalc vmd fuo acumt /
ne iedir cersbjd i gcurir mettte.t fua ftcatarc i
caftdttatc mftammatfbalcm bamioiDte ejcim
pttcatojcmnamralc.tionccmmts recee nec
mmtfannquuefttaudabilefcd potPinterOuo
ertrema eft mcdtocrcf mq> ab ertremtrate nout*
ctpetert8magi3eftremom.q:Uludm3]amc^l
temperatum .bucufc& Jfa. m dieris»
fcevmocondito^
3»tt codtmm fifc amftdahfer cjead
1? tturaonearomancumtamfperiep
- ... ^berbamj.vtpatetinvmofaluia
to/m vmorofaro i gariopbtiaro/eteftiilud vi
hum couemee taj in pom § m medidna. vtit?
emtam fpcacpcpberbamm immutat vinutn
-1 fibt ccfert virtutem ftngulare.? idco talta vt>
Jia fuutfalubrio:a TOeltcariojiaquado ete fa
tub:ee fpccies Oebtro modo mcozpanmr. vir
tiisemmfpecie^cofematvimmtse hciUcoi
runjpanf.v?ndetatia vmafuofapoje Odecrit
guftum/ctatantappettm^. fua aromariarare
cofoaanr tam cerebjum qua ftomacbd. mddf
fi&ntenam fanguine? penetrantad intetiou
tampena^ qua mcmb;o^(vtoi»3fa3c )
fcevinopjtmooutce.
^num p;tmo bulce i temgatuj fit
t> fepojepfottsveiaensoecoctione
ttongam cbulltnone coimmpif/
1 tn acetofttatcm coueraf/ qn no babet vim 5
mftodtamr.vt0t.5lf3ac.iuotctt8.in.c.oeace/
to.17am g aceidtnratemVatoem wrmtema
loas namraliseicccdenKt vincentem fubntta
tarfubiianaliquojispercaioiis acadentatts
ebuUmoncTejcritt^fcatoj naturalts. vndevt
nuq^pjtmoerarmbftanaatttcrvet namrattf
caitdmWB cvttupentem calofeetnamreiTenria
Jiferrngtdum^ptteittter m acet&magtsatm*
nccueftqua ntnf^.modemtcemtLgtdl
foicc5 i pmnogradu/fed fojntcroeftccatqum
tntemocjraduvtotdtibtdem.vnb^ptcrfab
chtatcmfuefubftana^fitcjtdttansocbittta
JOtl ^\be fealtcojpue i penerratad toca
que valde funt rcmora. vnde nuU^tius ttquor
acctofus Vtntttigrdtt3ri?fimilttt5 babetvtm
penea-andi adloa ta^funda. qztatis ttquo:
wtoas vtants ogatur drtcaau s qua in remo
ns.vndequt vulttHiTi'gidareca{o:e ftomacbi
autatta ftbt vtdna mcb:a vttttus vrimrcrratta
tojtt fucco qua aceto. fed ad toca remota tirm>
gtdanda vdIius eft accmm qua fucc^crrattato
rum vel3grcfta,baber emm vtm vtuscemqaa
t>tacjimradlottgitiqu3.tddrcoeft0tfibtattuu5
reAenuamm'? tnafimunn tideo hn&rimet
lac coacjutatuj caicfacni i» ftomacbo OttToimt
ft fcib3iur.'i=ftcria acem (vt Otcitibidcm ) fto/
macbi cofojtarititt/appettrtts cjctatmunu «z
aucjmefanutt •; matojum oium ad (iomadbum
t»ekendcnumpotaiferrep:e(lmu.aienacoii
tra_vcnena'i venetiofa moztem tnferentta.vte
ipfum apiuin/iufquiamtt et cafojbtum tuuari
uumfbucuf^Jfaac.) Secudumptminvero
1 0i3.accnifoitepoftmm fttg fermvel nigida
bunm/motebuliir. flutttm vaitris i fanguis
fiftttfimuemtventrcm ptemt foiuttftpacuum
ipfum ftnngtt Itrargtds tfrenettds fubucmt
vatnera rcccnna mudiftcat t abluirittpfa m>
mincfcere no gmimt.fdhem ojis^rcjmgiua^
abiuit^ abftergtf.ncmos Oenrium pcunri? tp
foe bcbetcs i impidofdto fadt votmm i natt
feam repjimtttcompefat.gargartfatttattnb^
furdts iubueim/i viasaudims apertt ocuto
umi aae ejtacuit/co^odttmetalla i ex&s oiaer
fi colozee gignumr»vt ccrufa e% ptumbo.^ vt
nde etcupjo.tafttrtt erargento. oud m aceto t>i
merfum p* plures Otes moiltftcat m reftat 015
admodri pciitmleniolteractf,fct3ceri val^co
fiamozfus ferpcns cojnuri/qui otdf ceraftee*
ftmttttercotra mojfus rabidt anis t cocodniit
bttcufcp pltmus iib.]cnti.cfr
^evmadcv.
3naatj 1 vtnap btcunf poftcrittflf
9 vmd/qb"copjdri8 vtnis vittmoeii
quaf.etcftcjftfc]rtoritt8 vtni.St>
uada biomf pcliicutet acmt/queremanentei:
pjeftdvmo.ip9 coUecaouc vini errra^ijattit
mr. vti 02tn greafmo. "pettcs vua^-vitt3a3
btc fojc rm. ^totas 3dnum /qtf in vua cemts
acurd. Btttaaa veroltbcter comedtttfttes qua
ms modicum autnttlium pjebeat ets nutrimc
wmmam ptue mftant quam tmvfianu
^evinana»
Digitized by
Google
0e arboMhmct plaris
€cQimthviMriebia?celamvfc
T? lomsxfoivitwocailtamr zreponi
tur.vndeqttato lomeillefrtgidio*
c^ ficao:/t3nto eftapaotad vina m bottjs re
poftta cottferuada.-rYdeo ercattsnf loca tapt>
d6fa»?fnb terranea vt in efs vimpelms con
fernemracoauprionecalidiaerisne arefcanC;
vei alio modo coattmpantur.
keviola.
Jola^prerviolenria odoas dcc
V nomtn3ta(vtt>tat3fi/)cuiu8tTea
funtfpes.f.ptttpurea/atoa^metlt
n a.fcd o t»m folia natare frigide ftmt ? aquo fe
^enamfoiuttue.vndeviolecumelle-raqua^
coaeioluufventrem^fimiliterficum^ucbara
macerent^n vafevirreo ofufott erponantur/
aluuin taranr/inflarionmmirigantcalo^ fe
bitiem aiterantfittm fcdant.femen ea?. partU5
muiierum etjcicTercludit. lumbucos ocddic.
c?Iefaca'oniepati8 fubueiu't*berba quidemoy
dtaeftviotamfubfrattriaque recens meiioi.
e&f 3ttriqua.cut? flos marimidr odo:is.vn>
de odozems cerebu calozemittgat'? fpas afa
ies reaeat^rcpnfojtat.fomnum^/iocatqz ceret
bzum remgerat/rempat bumeccatquato flos
etus efl ptrmofto:/taro plus inferius caput be
pjtmtttindtnatrjtemftoies vern3tes prius
oriuufoferirius manifeftant.p3Wtr3te5 etus.
in fubfranria magmtudo odoris pariter? vuy
ris nobUiter recopenfat.pt oictt bia»
fcevlmo.
22mus nomen accepiteo q> tn loc]
V vltgtnofisTbumidismelius^fii
ct,mm in moranis % afperia mt>
tiusteeflvtt>iat3ftdo;ii.^.rad!ce8in ter
ra^hmdehgtt^oe^fundis terre vtfceribus
ad n&mmenrum ramoja i rrondiu bumotem
fiigtuamos tnuttos <?nodofos erfe nnrat* ec .
foiio:um fuoju t>en(ime vmbjaj viatojibus
gratam fadt.£ft3Ut3rbojftert'Its ttameinter
glandiferas a plinio coputamr. fta:es bj (ub
atbtdos ?odo:ifetos ad moda ttiie. * queda
funtgrana vtcubebe.fedeius fmct? efr ttmttitf
aus flo;es frequetantapes er eis meltis bulce
difiem coUtgcntes.t gpuis quafifreriiis fttin fe
tamevctlis evia'frucnfere.cuiu8 fma?? paimt
tes furfum erigtt ? fuftentatcomcem bj buru?
* rugofum/fed eft lignu motle interius <i lentf
fimum % ad fculpendum valde apcum. ficuc %
ue.ytoiritJftdo.
&evrrica.
Ifaica er eo eli vocata cp tzcms e&
9 co:p?3dwat»3£fteniigneenature
W bfot mao-oOfccada no modia
vis:r]te^tafeflre.vndcfic^mmmbnome»
fampftflTe videt* ^ctacperttratbfgtfos vrriea
tenenas.SIrtia 3dteftoupIcr.f.prcns ?moz
dens/puflttlaa rpmigtoem gfgnens.afpera
bj fblia 'racota^fttbzubca.balfulas b^ aga
lo&s -zvillofasTtnsntts tangenris vririuas*
?eft grauis odoasTubaman faporis. Stia cft
vrdca quebirit mo:cuafotia babes atbtota z ...
moltio^ «r magis romtjda t tmgem no cpi •
ri^fto^nt b^ ntic mbcum/nuncalbumy«zval/
de^grauis odojisparitertfapoiis. vtracpvrtt .
C3eftmedia'nali8.n3mfucai8eiu8 cum vmo
btbims/valcfcontrabictcrtdam <i cocra cotert
cam paiTtonem cum melte cttratandqua tatTmt
*r mundatpttlmone.^ venois infbaonefedat
*rfiimo:em.foli3 eius m (ale conmta valnera
fozdtd3 madant-rcurant.fimtlicermo^fum ca. ■
msfananteaacancros.radiretuscotrita cuj
vino i cocta tit oleo vatet cotra cumo:em fpie
nis.fucc^e^flurusjfanguints benmb? ffliu.
mm mtrca mcHruarningtcfemat eius m vino
btbt'mmp:eapuemiraimelli'Z piperi moaec
venerem 'T^puocat vn.nam.berbarecens coaa ■
ventre moUttf: comedac vndc Oidt pltui. t p/
dptc miczm reccnccj quando p:imo crefat trx
marao oecoquere p modum oleris % comede/
recontra multas co:pis pairiones.paliojta^
mc» eftm medidnacp tn cfca»
^e^i^ama.
^^aniaberbaquedam eflbcqua
5 5fido.li.riuj.qua pocteinfcUr toli
um oicut/eo $ fitmutae 'Z infecua
dam.T eft femim generis in fingulari i neuni
tnp tuarali. vt Otat tdem. Hafamr autem inccr
macum cempo:ibus co::upa's atc^ ftca's.qtta
dtaeihn bcrbafimitts emrico/ ?3b eopotertc
virotfcemi.furToc3C.3utem ipdimtritiaim azq>
ledtt/tttft 3b eo C3urius fcparefctt cauteta m»
gna»Tlo eftji^ama q?j 3dbutrecens eftcradi/
cands/ne^ppter fimtlimdtnem qua b^ cum tri
rico vet 51531113 colhgatur vel txinam fub 5t>
^mie(pede ettellactir.CattattS tgtmreftucq»,
mactt 3 5t5ant)8 no oifcernitttr/vfc^ ad meiTc^
vtrdq> aefceregmfccacur.? rac^i^amis £(cm£
cogniris 3 mrico ^oiftrecis p fafdculos colli/
gancur.tmaco in bouets recotlecto ^i^aniar*
fafdculos cobttranmr.*D3b5 attt^t^^nia vim
acuca % quodamodo venenoi am /inflariuar»
% v>entofam.^ idco mebriac % mentegojat^ca ■.
pttCtedt!.tmmu£3tfapo:em panis cut admtfcc
tui^infiat.? ftm mulfaquaritatecomedsmr .
vaidetedit.immo quadoc^infcrtmit^ocddtr
cfuis 3utfitnori3 intcnus tn cotgcadedendd
vriUs tamen ermnfccus cftsd 4comecktt4«nJ*
Digitized by
Google
&ibcr xvii
nam (i c&j fanha oiddtptxfam tburfs acct6
a mifceamr/conceptu adtuuatm mttheribu8
atcp partum* tmjtf3 oim fulpburcr aceto. valee
conaimpengitiem/ferpfgfttem ?p:urira. mt>
jttaoim femfe lintem vino cocta otffoluttapo
flcmmSdiroticumfiuc burum beeoctum cum
femfnecorace* radtce fsnatvulnus Ttnundt
ftcat pntref3cttt.V3leteriam cotra ftftulam -rco
tracancram.mtre-puocatmen(hua -r mondtftV
catmatricem sbtfpottftacpiepsrat ad concey
pflttn.vt&i.puni.Tbfa*
&e5tn5tbere^
Jnjibereft radfrberbe* eftcaltdnT
$ 7 bumidum.vtbfaf in platea. £t
cftaltudbomefhcualtud filueftre»
acuriotfm babetfapojem ftiueftre-
bomemco.seftfolidiuscoto*eno adeo albuj
fed faalmsrrangtmr.valet cotrafttgtdas cau
fas peaoiis 7 pulmonis.ftomacbtbolojem r
mtefttnoaim erincluf3ventoftt3te venientem
mittgat 7 bifTeiuit.fi vfnu becocrionis etus ca.
ammo catidum aftuma^/ftomacbum cofo:tat
1 btgemonem^curakvifum acutt/'? panu^ fi
ue telam in oculis ejctenuat ?'confumit. r boc
meliusfaatbomefticumff filueftre.quatoal
bius eft/^recenrius/tsnto eft acurius 7 melma
g buos annos vel me feruamr in bona effica
aa.fed poft arefat-r a vermibus gfoiat^pter
bumtditatementm fua^ putredmicft appzo/
priamm vt biat Jfa.vndequt vutttd biutfus
referuare/opoaet vtponaturtnter ptper/vt
ptperisftcatatebumoijinjtbcris tcmperctur
vtoiacittdenn
^ejedoario;
£doarittm calidum eft 7 ftccum.*
5 eftbomematmmagiseligendttttu
7idqnod emagtsammmntenue
?tongum.tn fapo:e 301015 nong
rowram.ftutefrreeTubatbidum 7 fttptcum 015
amminejmodico.valetad ttfa que^tnjiber. g
ftomacbum 7 co*pus confottat 7 apperitu? p
iiocar.vtbiatplatea
fcesucbsra.
* ^W>ammvel3u6araftt^equt>
5 bufdamcanntS7amndtriibusq
aefmtttittftagttismffamlum.-rit
larum cannaram fuccus btdtnr canna bequa
ft't5Ucbarar>becomonem.ficutfoletfterifalbe
aqua.canne vero ptftate ponutur in lebete 7 $
coquumr ad fenmm tgncm vfcs ad^fpifTitudi/
nem.£tprimo videmrejttoto tranfirein fpu/
mam/fedpoftfactareftdenriafpifrius 7 meit*
perit rundum.fuperius aute manet quod e va
nttm?fpumofunv? eminus bulc^ 7fomtU
itofum 7 tnter bcntee no et e£ftatquaijdo ma/
fttcamr/fedeuanefatfubito 7 liquefa^botra^
flutem econuerfo.bonum cntm pofitum in va
fts romndis ad folem burum eflftamr atqj al#
bum.aiiud autem eftatrinu^ *r ecalidiufalio
7 idcononbebetin acuris febabus etbibenV
^ucbara autem bona etemperata in qustitanV
bus fufs.* tdeo vtbidtgfaan bieris babj vtr
tutem cclariuam/biflblttrittam ejctenuariuam/
7 ventris abfqj vlla mojfura bu mectariuam/
7ftomacbt mu^iftcaritta.afpertt3ris pectozis
7 pulmonts leniftcariuam. vode dariftcatma
mffis 7 m ucedints abtariuam bKmidttatis co>
rumptereftattratmam.ponricitaris -ramarim/
dtnts fpeaemm aromaricamm temperariuam
^tdeofummevttlis tftin medicinisvtin de>
ctuarr]s/in puluerib^/inTiroptffvtbicit |fa.)
tamen aiiquantulum ventrem inflat pieapue
poftabum fumpta .qtiiaomnebulceeftinrla
tiuum be namm fu3.be raalt criam in coleraj
mbeam tianfmummr fi colerias mbuamr.ft/
ottenim acetofitasammecolere reprimtt cfejc
ringit/ftcbulcedoquaft eicontraria coleram et
ttettQtc$ nutrit»vtbiat3f33cm codema*
jfiriit 2tber beamusfeptunus»
Digitized by
Google
Bc animalibBS
0mpkto
Btqttoadminera
* Btt^vcgmbthuj
#p:ietates qoani
fitmcnomfcnpttt-
mt>imiw,vtomo
fce pjopjtettobtts rerttm etp;eapue anima/
hum eft fractaudum.T primo iu «jetterah. Oe
mdc thfpecult.be fingulis attimahbus be /
ftijs.f.iumenns reprihbus quopnomuia in
tejctu i in glofa mfcranmr*&fdmrautem ant
mal omnc otf conftmt er arne «z fpinm vite
animamm/fiucntacrcumvtvolanlia/ftuc*
quarfaim vt natatmVftue tcrreum ftcutfutic
agreftia TgremT>tliaXbomtes repobtha be/
ftte ? tumenta."£onitaute5 mov.tria anima
tmm gmera.f.iummta.befttas i repriiia. vt
patetin gctt,t. (vndc Ofdt baftlius i erame.)
Jfumenta funt ammalta m vfum 7 adiufo:io
&otm madpara.? quedam funt Oepuiau ad
fabottnduj vrequt i bomtnes toues ame
h ^feutufntodt/queda ad lanefiduj vcoues
* fmtufmodf.quedam ad vcfcendum vtfues
i po:aVfcepoIiaaurem funttUaque co;por|
contracnotte? ettennonc iitcumanmrTmo /
tienmr inantcrtus vt vermes «z ferpetes i co
kibii ■; £t fuutma geiiera.f.trabenria o;e vc
vermicuhqttf fe o:e cnbumvi funtferpenria
w colubzi qui vi-coftarum fc fc rapiunc.!©ttc
criam i repenria quepedibtts repimt/vtla /
certc i botrate i btuufmodt. 3>eftie autej Ot
mnmrqttafivamequenamratnbabenrfcrt
taris.nunc antem feuumcvngue nonccomo
nnncomte/vt apnleones ricjrides arcp lupi
fComunttcr autem oiammr bdhe ammalia
indomelhcaquctumentts funt fo;rio:es na
toraliter.fed mntfementibus beftgs mirio /
rcs vtcemiTbuittfmodulneftatttem cuats
miimahbus virtus motma^fenfitmaJ fctf^
magts i minos.nam fecno pttriozem fangut
hem i fubrihojequedam func vmaaojts fen
fus ifomotts eftmwnoms Tphms facjfaa /
tatts. btnceft #bos eftpiger i ftabihs.afi /
nus ftoltdus.cqttus feraens m concuptfcett/
tia femmarum Jupus indomttos.leoattdajc*
vnlpts aftuta? oolofa.ants grarific? i me/
mojamiatie i ftcoealtjs. vndeboniras vcl
mahriamodstn ammaubus bonitatciu vel
malinamfeqtttmrcoplcaonts.vtdtatban>
%m. 3<km eriam oidt anftoan hb;o oe m
malibtts.£idr eris q> btffemtttammaha fm
mo;es quta quedamftmcmagnemanfttem/
cliuts vtvaca/bms,«?quedam indomitcfe/
naris/vcasrtsTaperacjrett^.-rque^mir
gncmagnantmitaris vtleo.^qtteda magne
fommdthis vcafturie i malaruj operacbntt
w htptts vuh^esibttmfmodt.Tumdtuer/
fias acadtt ec omerfitate virmris oiffimih /
Kr m dmerfis. Ham vt oirit idem m hbw.u
Snimalia qttcdam babentfamjuincm •? q»e
dam non/vrapes ? omneammal mgoft coi
poiis/fed alium babaitbumoiem Ioco fan/
gutnis.babanria autem fmgainem funrma
to;is co:po;ts ? virmris. bmccfta; quedan»
animalta othgunt fodctatem/ 1 grcc^rim m
ccdmit vtcemi onagn 'i aandui qucdzm fo
cietatc^gmttt-zfimulfoaaliterbabitare nS
pomtnt.vrauc8 vncop vncjttitt^ i beftte qtie
oe p^da vittttnc (ad boc otdt idcm in h'.i.)
animaliaquedamfunrvjbanaqucda aggre
ftta.T mter omnia animaha boino no poSl
vitterefoltts.vt graes i apes i fb;mtcepm*
nianfbommt.^tfcrepanteri3 animaha pht
nmtt m ntttrimento (vt oidttdemjqttcda ve
fcttnmrfolisamibus/ficutleo ngris lupu*
1 buiufmodt.quedam vefcunmr mdiffcrcter
amibus i ofltbus vr anis/«t buiufmodi. q
dam.gramtntbus «? frugtbus nurrittf vteqot
cemt i bumfmodt {i vt otatarifto.h.t.)que
damanimahababent^prinm guftabtlcfi/
cutapes quamm suftabtleeftmelt planca*
quedam Oenumero oulaum fietttaraneegii
ftabtle eftmttfca. vittttemm oe venarioemti.
Jamm.T quedam funt venanria alia amm*
ha vtteo lupus «t funiha.t quedam funtac/
mmulariafunmnutrttnenmmficut bcriciu»
1 fo;mia.£aufaautem quareomne animal
mchgetnttmmenro(vtdtdrauice.>ftbuini
dttas fttbftancetalo; Otuolttensbumtdtra
tcm.t aer olidus drcuftaiis. vndeqttia con
rinua ftt per calo^j bttmtdi Ocperdiao.necef
farta eft bencftdo nutrimenti Oepcrdin refti/
curio. i qucdam qucrant vtaum ftmm Oe no
cevtatiesludfttcie. tquedam oeoie.^iac.
eaam anfto.ficut 1 atttcen. q> quedaj an^a
haomm tempo:cfunf ftlueftrta.iqoeda fent;
peroomeftia vt bomo muhxs iap^.tqtte
damdro oomefticator vtelepbas. i>eomni
atttcm genere animahum Oomdhco;um tn /
ttenmnmraggrefttaftwtfiutdtns bomo/ftl
ucfiriQ bos/.filueftns equtts/ fslueftns canis
agrems po:cus.t qucdaj ammalia funtma
^ieimpetuofiraris i beUtdtaris/t majame
tcmpo;ecoifus ^amo^s.^uomnibtts aute
Digitized by
Google
tibtr xviii
anfmiribriseftappcnttts bctecratots imt
inafcuiijdantetpufntantp^o fcminis etqtic
©3tn ammalia ingemant vt ftnt tllo tcmpo:c
copcomua ou:a vt<po:a a^naftcsquiconfii
catitesfearboubus uitrantlttttttn eridco tuc
pu$nmn( vt otat atifto) et qucdam antma/
uafuntmagncrerfcnationt8.etqueclamma
gneireet tenaofi mcmouc ftcutcants amc/
lus eraftnus etquechm ttmtbebilis metno/
ric»vtfrrucrio ct colub*uctfolus bomo memo
ratobltta. (vt otdt auicen. )mutt3 th antma
lia rerinentmemoriam cop qttc vidattetad/
^ifomt.vtdtatarillo.luu3nfoli8 aurcj bo
mtmbu8efttnemo:ia,putmemo;iafttbtacct
rom.cttdco biataug?.oeduubei li. jri . £ft
mquttadmtrandaquedam in bmris pmden
tta tn qutbus tn nulla ftt^prie loqucndo (d
cnria.qucdam tamen ineis ftmtlttudo fdcrc
pertmreutdcnrem cm babcnr foicrriam t cdtt
canoHefetutuin edtftcanonc lanbulop? ma-
ftonum.tninquifiriotic ttttrrimcnro£.in me/
bicaronc vttlne£.itt ruga coauop in pfacpio
niurariom6tcmpo?.rururo^.tncognirionc^
mno:c parift mo^nam ccnme ccrti3 otlujit/
etlco leenam/ctv:fu8 v:f3mctfic&C3ltj8.(
©iateriaarifto.)# in omnianimalicftradi/
caie mcbatm qtiod p:indpui eftotm vtrtutttv
natttraltumfpuahumetanimatiunuctbocc
co: vel altquid looo eitisa cums radice( btcit
miccn, )tiiapit otm animatium acario fo:/
tnario ctftgttrario.fo:matio animalt b:uto ?
fecto faacm babctrcftcjramadfuummatcrt
fllecto:t^nalcpundpittmfc5adipfamtcrra
£?ola cth ftatttra crccta eft a naturc principio
toireferoata/ m quo natttrabomiuis fupcr
ctmcta atanria cft nobilitata et tmrabtiiffub
hmarafvtbtdtpoera^s botfublimc t>e/
bitcelaqpweiiic. (^ppterquod oiritbaf .)
fi bomo co:tHsvoluptate fedatur obcdiendo
vcntris lutarifs ogamseft iummtis tnftpi.*
(t.f.cftiUi6.3tcm otdr baft.omnia fereterrc
aianria gcmralt ftmmlantcad^pagarionej
!m gcuctie et fttcceficnem ^plie aian£ct£ po
tofltme acadit rgc vetnalt qii virrus caloas.
cofcms mdpit tn aianrium co:gibus quoda
mo on3ru^imtteotdt3^.ctcriam aoicetu
omnemqttttammal babcns fcmen gcnerat
animal ftbi ftfcct tdco ammali non valcntt
fcmarefpdn foam tn fc pecutnatora memb&
vtfcmen crpeUctetaUudmcmbm vtfcmeti
rcdpiac.ftcur in fcmina eft m3trirct boccgc
Jieraic omntbos animaltbus in quibus e ©t/
faerio fcru8.q: mafculus febabetg moduj
femcfcminzg modoiuatenctCticico onme
fcmihmtt babctmatriccm^el altud ioto tm*
triris tn qno fufapiatfemm futuet boc aca>
l)ttoittcrfimoc iit 0itterfi6.qma atio tno ino/
uanribue ct alio modo tn alr/8 animalib? i»
rcrius pfecta ammalta concupicnribus.ftcut
©c mutn6ctempttficat3uiccn.pfcrt aot amc
(fcqucns a^.Joia animalta babcnria faog/
ninan non babettn"bHS»etbidt# ifta fimptr
funtnobilio:actmaio:ainqttanrit3tc etvir
tutc cjtceprie pands beluis aquaride etma/
htti8.et(fubdit ).cj>omncammalbabc8 far»
fittmcm ttobtiem quarmoi mouemr tnftrtt/
mcnri8qut'3 qu3tuo:pcdtbtt8 vtiti bmtis»
attt bttabug manibus et buobus pcdib? pj
«t bomtnibu8.finultf in bu3btt8 aite ctbtto,
bus pcdibus.vtpatctinattibttsctpennariff
tnmta tamen triuatiunmrsianriaplures pc>
fecsfoabatriavtpatetinmncrisctincmos:
ctrri altjs.fimttitcr eriam et plurcs alasvt P5
mpapiitoinibue apibue et locuftie.et in ifttf
iuuns vtgafenguie/quinamrccftrbefaor^;
ppter quofc plus cr cfrtcatitte of>atur.iitj.of
5an3 m pumis cp mulnpUda in (camdis et
b3bitio:3funtmcmb:3 ct cfficario:^ 3itim3/
ftmn adopcrandum in £te antcrio:i.^ itt po
Ifenoaqzcaioris fanguinis co:dt'8pl^ gtia>
potir vrcts vtantue appptnquant.. ^cncra^
lcs autcm animalitt^ppatctatce tangitatttcc.
(fjc5)iccns)£6irmmc3titatttcmqttcd3ntau^
malia tn mcn^ris/ vtbomo ct cquus/in car
ncettn ncmo.^ifcrcpant3Utcmmtcrfc imt
tts-pttjno inqu3ltt3tccb3bimdtncmcmb:o
rtmt tam fimptidumcp compofito^ vtteftu/
oo babctconcbas ctbcrtdus (pinas ? bom<|
noft.ctb3betcqttU8C3ttd3mctbomonon. s
3rcmbtfacpant in quanritatc/ vtapcrmra
ociilt iioctuccftmagtta/et^gtura ocult aqti f
lccft parua. 3 tctti oifcrcp^ntin nmnerp <mi&
qtted3mfuntbipcd3lt3/etqucd3mqtt34:tt/
pedalta/ct qocdam mumpcckiia. vtpatctitt
arancts/qusf qdam pcdcs babetttpctoVta
fcam babent occcnu $tem in qmlitatc eii co
to etm figurs/ auttn wioUiacct buridc/vt
pcsfoottiscft V3ldeburtts,pc8 vcro bomts
cft V3idcmollis.3t3m fcifaepantin fimw
u.vtpatetin mamiilid%ui ct etepbanris^
ttam mamilte elppbanris fub pccto:cctiequt
fiib o^uincfttUtti bsbenu^Ktn bifcrcpsntf
acaonc vtpatctmaunbus ctcpb3ims cri qpi
bttspttgnstccittttaribus futs^ui^uspug/
ttat >3tcm oirTcmnt in paffionc vt patct m
ocuiis vcfgttlioiiis qmfuot v^ldcoebilcs/'?
btrudinis ecoucrfo funt valde fb:tcs. vtbiat,
auic^te} $;w i»animi apperim.na* qocd|:
Digitized by
Google
&tMimal&K$
fmfoxte appcswsadcofcum/ etqueclaffi
tebttis vtdcpbasammr.aqncdzm appe
tttntcamomm fp^cr qucciam pmmm cn fua
ctqucdamfi^cfejng^n^iicnoavcapcs,
Jtemqdam, funtnfcHJ"** amditacs c: vo:aco
nis mc4b|4o»cc tdeo qttedam vcnancur oe
ttoctc^inpiqttt 0imn£baba(3.etqued3m$
t>teVtacaptterctaqmla*ccqueda vcroqjtee
Xc% Oe oteetoe nocte fc$ cactt • Jtcm in otnnt
antnwtt nccdTaria func Omerfa. jneinbja fib|*
tti wccm fubmtn^'tontta7^ptcr btuerfitacent
©parion&vttdeetoja/te
toausco:pi§ f#cnramcn«rn.carttlagine8»
nccefjarie funt acf Ocfcnftoncm camts ab
ofltum 'cfitonc.tiemi ctiam neceffan) fimt ad
mebjo^ comuticrionem etfcnfns ac mocuf p
ma>:aocpojcan'oncm.etfuntOun ad tnfafi
oncm/ctflcnbt!ca^pt^ii|curuafl'onem.ca/
ro fmtnece^ria^pcer weut implerionem/
£^Jori8Vitatis confeman'onem.a>:ncccfra
rittm cft^pter virefpoum gencraa'oncm.pul
mo^pterneamptcjnrefpirandt/ct rngid*
acn830a|?cndi adcalotfs coidis rnicgatds
ftomacbus ^ppceraboppma oi$efhone.ep3
tts fobfforma eftnecefraria ad fanguinis ge#
netanon^vcncfuntneccfiartC3df3nsumtf
pcrmcbrabcpo:tan'oitem.intcftma :ruerun?
ncccuanaadfcas oepuraaonem eteuacuati
onem.rene8etgenitaliaad fpaconfcmactoi
nem.fet necdfarium cft^ppter oi^emonis ccj
fo:tan0ncm.fptcit^p}CT^r*Ujam btpjtoris
mdanpltarccotleccoei in aputgjmfiijscbii
tenns futtncafiariumld tocttus co:gts h ca
picis ptuncrioncm/vocis fbtrnaaonem/tacj
abtacpotus 3dftom3cbumtranfducconcm
pecmsneccforwmefrad^
m&^ocfcnft9neii>^^ia et manus ad
©panpnem^latera ? cofte 3d naturalium me>
bzo^pferuarionem^rnra etpedes adco^if
fuppo^arionan ct voluutariam Ocloco a$
tocttmcojgt8morioncm.curi8 cft neceffari^
adotiri interiojum ab ejtcrinfeco nocumenccj
munimen etpilt ftmtnecefrarrj ad cntxs ofcj*/
imionmwgulefuemutneccffariesdeictre^
mriatum cuftodirioncm /ct criatn in muiris
animalitMS ad oefer^jonem. Jngeminara l
enimnsitura tn fincjttjis animaucb?/ut3U>
quid bajbeaju iwmtjnrnri concra lcftoncm et
idco ccmi ^ babcntcojnua/ipacufmos/etlco
ncs «mtnmrvnguibus p mucrpne.etficpat5
g> tnammaabus nfbilcftfutirltt^^cloimtntt
tum iff?mojaatttanimalta qttecarentoat
ribus acucs et vnguibuS etcoaiibus a^iltta
If.tncb^aba^atraKadmsam nwmuwrt
at patettn feporifjtts Ci bamalfe ctbuinUm
Oujceomne ammatgenerans 3tiuo atal bj
Ocutospfcrc3lp|quebabetoculo8 daufos.
telactbectcta O.at^cftct .ppceroebttttate vt>
fus.&cfmne animat bfabcna attres moueM
eas RccVbbmine^.^omneaninial fptrat.0
qucdamp vtas manifefras vrp o§ etg narcf
er qued^mp vias occulris, f<^' per occujttoa
pojos.vr apes ec nmfce/et animiuja cb:po*tf
ant|i^fi.'J6tomne3nim3t qdatpes babens
fanguincm babetmedujia.etmattme bomo
mutmm babet oe mebuiia refpecm fuf cojpo
ne.etbocmitncafranum/PPtcrmufripltces?
etus oganoncs. £t omue animal babcs cot
nuababetfotcas pcdis fa(fa$ cfccpto 3itt>
m3ti vuicojni quod vnum co;itu b3b'et trt
fronteec mm tyexn in pcde ficht cquus z
pmne ^ircomum comu l?3>cc vacuu ptcrcer
ttttctvnicojnem'.ecomneantnjal awnumeft
quacUupcsb^bcnsfc^ ^ co?nu^namr3li|er/
ejxepto fezgente quodam tn ojvpccj qui co^
nums inuajimr/ctceraftes amutris nucupa;
mr.ec oico oe antmatibus cotnua babcncb?
que func oe namra oftis.nam ceflttdtncs btf
bent comu3 quedammollia ervtfcofs m co«
nua non fum/fed porius qucdsnt acjdtpm|
ta afnj cjinb^s teftu^incs quta Ocf^tfs, fuiit;
vifua uias ftbicfijeTttcetfi qua occunennteif
pura ftacm c^nua rctrabunr/etinter fuas co>
conbas fercconduuc.n3m futs concbis vc|S
mrpzo Oomi^us ettV aftris.Jfrem queoamv
rniimalia bibcncbences in vcraq> madtbttti
«quedam mfcritts t3nmm.etqueu6 babct
t>entes in fugioitmsndibuU/funtcomuca^
nultu5 3ntm3t bjts Oences rccuruos/fiuf ail
mos.aifmus cntnt ctcomua fimul nbit goge)
nmitt^cjcanim^lifbepucaca pi&c bfwocted
Oiuifo6/ct^co,8/vtmctttt8pom'ncin^
pcbm/ercucUcrermffum vc f apt ettconcs.a^
nimait3 pcrb bomefttc3 vc vacca/et bomcm/
C3bina vt ctcpbas ctcameltt3 ocntcs b3ber
eqtt3fes ctprintt08.q.fintvntt/vtmeltus co>
tncdant babm /et cqu3ltus ptariduut eant
a'rcaterr3m.nccb3bet3ltquod3m'iit4 pttt>-
ree ozdines ocnrittm in vie cj bubsc^epd»
pifabus/qtti pcer pcntcs nuiozcs quos tlrtt
ferjatos/ccoiftatcs in m§dib\i\wl bntintcri
ns ocnces ctuodambdo tnfitos/ quibn8( vc
ticit 3^)rc9}Ucjunt aboslhe aque liqmdt
tate beo;ccjicWot|^cnmr.vtp3ce^^^^^
aquattas/lu^seteaam tn'muttjs aUff^n-
tndtacamcn oianimal efte mbftmofumftmiL
lcmcozpevjfematnc/bommtmfaac/Tb^
^aptttrubeum teminiu/osmajcmu^bof
Digitized by
Google
giber xyiii
nfam.mnnm$ mandtouh vcb oidtnto
Denrium inutcem difti»aorum.atu8 crneme
tarcs funtctIeoms.ctcaud3 a?efimttts caude
4a*pioms agrcftfs bfme aculcn^ ficuar pit
fmBliaitpoic?i8&dte *"* fetis,et bj voce
bo«tbuclicttiVOiccft mbe.ete vdoq curP ecco
meditbomines/ec inter omnes befttasrerre
ijolla cmdcuo? et monftraofto* tnuenitur. ( ut
t>mr amcenO et bec beftta grece uoatur bari
W0.pt MdtpluU.m^c»3C]^.Bpudmedos itt
qtjm(vcfmbicbelias} eft beftia gtjtdoftiTtV
ma <p manawam voanr.babe8 cnpliceden/
riumo:m'ttempeerinatfm fibi alterutru^ coe
tmtem.auric«U8 etfade bomim ftmtlis eft.
giaucosbabetoajlosetcolo^ fangumett/
ieoni ftmais/auda fcoipioms.modofptw,
la ingerens/ec infigens et vocem babec voci
bominis fimilem.vcfi mifceamr vod bomi
nie ftftulect mbe.pidemr in concennbus c6
tienir&zcvnde idem eft aialoequomnc loqc*
ccplnjdemomne animal/geras animat.b5
duos renes/er ueftam.fed animatia ouaria
nobabentrenesvelpeficaiugfluitas entm
bunridi mauil>ns rranfitinvngues et m pc
tjas.mnata&ubu8 trafitm cocbas i m (<iu&
maSietideo no mdigent membio fugflm bu
midireceptiuo.^te omneammalbabes co*
nu etno babes oentes fugius rammat * bj
ptures ventres. wm patde magnti * altti mi
no^.vttttIongumetalm ampitJ.? ca quare
babeatmultos ve^cseftnjumpkjeoigeftio..
quia fuusdbuseftftccusetno benemafttV
ams in pjincipto/^ppter auiditate^ comcde .
di.<t ideo opo:tetiteram maftiari.oe tnaio»
aut ventre amabimr abus ad os.vr itqz.ma
fticecur. ? fic mafhams nafmtmmr ad fecurt
fcum ventre vttbi dtgeracet ftc mafttore vo/
amrmmtuare(vtoiatauicen.)3tcoiataui'
cen.li.tj.cji.ego oico m omeaminal babens
fcpd.b5cereb^ptngue.?ecqb*n6babet feptt
non bjmedulla vuctaofa i ome fpiras b$
pulmonem vel altquid toco pulmois.ficutpi
fds braucbos g quos aqua cn aere arrrabit
i poft emimc? onme animal babes faguine
babeccoj?epar.quodvero aret fagnutnc/
afetcorde.babertame aliquid loco cotdis/
tnquoeftfedes vite.Jtemomma animalta
gejminatiababetfet. queda occulte. vtceru*
cquu6muto8.etqueda3manifefte.folus dct
. pbtnus arcr feile licer generec? fpiravanima
lia aureonanria babet telmagnti vei parutu
fjcurpifces? fetpentes.^rettJOiat idem a>
omne animal babes fangume/ babec fetnen
^omnefancjuinofugeneras aUndb^ quwcfr
ienfns/mfT quodda gemts mtms dtmSoat/
lifuntcoogturtbabetpuptlla fub co^o. £t
Vte fenfun in altqmbus mntocculte.vtauics
ec nares m ptfcibus qui audiur/ pc patet qz
fijgtuntftrepim^/'? otfaaunt.aliter non vcnt
renradretbe.ppterlacT amcs aiTas.^pter
cjuas ancri tnrrat fpomttas pifatof.( cciS
bicitarift. vtt>icirauicen. (m betpbim et vnt£
atindgctmspifa'um/adtomtruu5 eraUu mo
tum magnu et fonimm repenrinum adutad
fundum ftctjt inetseflereptteria.^ mncapi
nnmracfietTettfebm.etmgitjntaloco ablu
ttontsatferitts pifds tnterfectt . er mgiunr a
lancjuine atterias pifas.et (ugtttt fo;dida rc
tta et fpomilas smmttndas*et5libenter fubitt
tranrnouas.erantmalta anulofi cogis bnt a
cutos fatfus cputs ocmltos/tttapes etfomtt
ccvnde audiunt a remoris ? olfaa'unt/t in c|
bnfdamodo:ibns oetectanmr/in qtttbufda
tnterftdunf/vtodoze ftttpburis/'rc6bufte pd
lis/et cobufti cozuu cemt ..vt apes.necmanet
tn loco mali odor]/i1 qefctttt toco odoafejo/
ct ma vbt eft Ottlcedo. ttt oidt ide.5tevt oidt
tdet)irTertttantmattain modo vodferadt/q:
queda^ babent vocefo:te5 i- amta. quedam
bebtlemt rctttiuam.qucdarjt aute valde mo
biam fiue nutta.et fota ammatta bnria aa/
tbea amma^pulmone/etrefptraria oantvo
cem.fed queno refpirataliqn fadutfcnim ali
qtiado ftbilunnT atia farietia voce tonos t a
ha mattme voaferant.et gamut toe cottus n
amoas.etp^ppJias voces fecocjnofcut^ad
amptems fe tnutramvj tem cmneammal ba
bens fanguinem qb* ambulat/vigttac? oo:/
mitetomnebaben8palpeb:asdaudtteafcti
oo:mit. ^toeaial ouas fadt fomnti tenuan
3teomneanimal indtger nutrimeto ftbi couc
niente/etfuec5pterioni refponcknte.et boc
dtneceiTariti/vet .ppter indiuidui mftentame
mm,A>d^pterdu8attgmctarione/Vel^)pter
t>epidirom g ato^ttt reftaurarione^. 0ed itt
modo fumendidbtttneft magna ^iffereria /
fimairer in fumcdo potu.na animatia gremV
biliaquefunt copteti i equalislabtj (uQ$au
do bibunr.vtbomo/eqttus/vacca/i mntu«
•?c.antmalia vero que^ntinequatistabri in
qutbus (<$ labiti tnferiits no refpondeteqna
liter fumorifedeft b^uius lambcdo btbunt
vtanis/atms/t buittfmodi.vnde feenttdct
btfpofmonelabio^ri equatiratcquedafug/
gunt i queda tambdt. geminata eft namra /
vtanis/Tcetera tabcncia tenuio:etl6gio^
babeatlingU3macftertbitio:e/ucftntabtIto/
ra ad aquecop^ebcTtone/ettp^ ad oS5>epo^
Digitized by
Google
j^e animaiibu^
%ttoneMtmme(ut animaUaet quadra/
• pcdatuquctwbibiitntrtrawkpozes/w
ntculi Tbumrmodt.qttt3ialt8m3i>ttnaU"tt a/
bttseftvaldebtttnid^ ?cpMw$im& ei
' toco poros/ctfuflidtad dbioepo:t3ripnetn
•pm£b:3et3dalo?i8 pbma' miapnonenn
cetera ve» atsroaa quc rontmulte auditms
ct ftcce coroplerionis vdacddentalis / vronr*
ctbo fiao 3tttC3tido/potti rodigent3d p:edi
ct3.etbeceft d ob qtia c^Uimbe et cetere vo/
Ittcrcs que non funr C3p3ces p^ecle bibttt. q:
come4untcjr3tt3ctbwttfmodi/rcte3^abtt8
cftgrpflTtts etalidus 3tcp ftccus.3ue8 em p/
oe vnmtur ribo bttmido acnmtiter.et tdeo n
' bibttntnifitaro/ctqttando bibuntfignum c
infirmim^ k}n ae efterceflus alo:i3 t'n
• nsrorafts ( vf Oiat 3rifto*eteri3m auicenf )
: Jtem oidt3uicen.q> 3nini3ti3 p3roi cp:pis
: magt8 fuw tngeniofa # illa queftttttm^mri
:co:po:is vtp3tetro ^mneis 3p$us ecfo:/
mias quomm oga $m jarobttliacjpadu/
mitiafacicndafenfus bpminisnon attingtc
£mp ptct enim in eis narora in fenro etinge
nio .q5 iUis vtdetur oeficere/in fpmnidine z
vtrtatc.(yt diat idem.Jtem vtpiatfolmus
m lib:o ocmirabtUbus nrodirira fmem .
0mne animal b^betis bentes feratosegtt
tofttm/abellicofttm,vtp3tetinc3ne/p3ntbc
r3/leone.et v:fo.?femroe ralium aninuttttjt
Itos genersntincopteios pranis cecos/*ro
fa gencrstfrtttha C3mc3 g lineamenta no Ot
ftinoa qnc amattUarob accllis fms ttcutgal
ttria fupra ou3/ett3ti#>endo p3til3tt'5fo:mac
C3/ooncc fomts redpimt Oebitam ct fttroraj
pantbera ftlr et leaia fiUos $acml (ed non
^fccteefn'cji3to8/neccompteto8. Jteom/
neanimal radens multos ftlios/pumo nefce
item msmsoiU^t/ermsgts fibireptirarttacu
r3lem.ideo qucdam 3nim3ii3 oeuo:antfctuf
fud pter pzima/ficutppiccqttedam facere (dt
t»nfttetc.vtOtdti4emi. Jtemideminom/
ntbii3 amm3libtt8f3aennbu3 ftt^s incptn
txtetos/aufamcopicnoms fjtttontas eft. q:
(i ocpcctarctnatura vfc^ ad cpplenienwm/ftt
gendo mrerficerer m arrem ^ptertmmodera
nam 3ppearo8.et tdeo cclerin raltbusena/
rora w drttis m(anxax et vt aaiis oaa^tur/
neparcntc8mmi8gr3ttenror. $tcmqtu
,nim3ii3talt3 genaaa funtbcUicofaJ z$pi
vioutn vt oirit auto.ftot.intttccmocUof3/tn
gcmm3t3cftn3tttr3rcmcdtum 3dfpdf3uu/
conem i mutti ftt§ p3riter pcre^nmr/ttt.fifo;
f3n mutri percantinVeiip/laUem mpauas*
p^fo^eruwjr^faltte^aideo lupapa/
• ncmtrfto8fttio.8teetam£ttla.f^
pcra of.rjc.fiit08 parcrcfitnulf v? Otdtidcm}
. ctidco mm ftuj vipercmalnftmultttttant tn
vcnnc erantdtoK nttmmenn mttlro fucjgttnr.
ct 3ttr3btttOcbttmo^. vndcmatcrtot rjtttri/
rcnofufitacs/ocftat^monwr/ajiKf -poftc
adpienttfttiosfttoaparwrirc. JtejrtOiac
anfto.? 3tticen.q> aulta babetia pentcs (on
ronaos t foroUre^ ftttpatt^mftlioium. ba
bennavero t>:3£& 0t'ttifo8 % accutps ipecfea
<multe ftm^e.ftttttmultom ftUof ? muln fpcr
m^ns. >£z 3J3I13 b^belitia ptmm cozptis pin
rtsgeneracQnis ftjf/cpantmalia tn3Cjm'eo:/
pons.^ ai3lt3 qttep3ttn'o:i8 fat generattois;
p3uno:3 babet vbera ?ona ^ ao nroj. %
ideo amcata babetmuitas m^millaa/ftmili
ter etpozcx quc funt multo^. ftUp^ Jteni
am'm3li3 fttgfiuicoittt8 c^c^nnttt fmttb^itt*
o:es vttc/cf itta w r3rocoe4t/ettgatc.cr<p
pter boeenucbi oitttttts vittttcq:iierott8 Cf g
(andimrl^ qne.DefcencUc (emcn^ 3^m oi
cit g3lie.Ub:ooc fpcnna^.et btttttfmodt rqc^
3%n3t3tticen.mltb:o^c3nim3Ubus/.(vbi*
t>iat )fperma mquito' femine bono et pleno
t>tgefto quod tam eft comicmbiiein meb:o^
nttmmcntttm.e£ ideo quando bomo et)cit il/
Intn bttmo:c5 fcmniateni mttirom Otfcoiora£
:iCtoebtUrarorco^tt3eitt8/m3^c|fiqtt34;93
^efics enrct ranros fsnguis oe co:ge.q:fpcr
m3 cft iC8 3£iUC3t3 3d a anfctttidnm m mm
b^.et tdeo cmanclo eatattfercttr mcb:o^ nn
rrimenwtTi naroraie/ct ftt m3gn3 ocgciinow
fp^etvirrotttmmco^o^animatts vncie;
:freqttcna coiros ctimmoder^ttts cft catifaq/
re co:ptt8 ouToUwtar/ct ftc vita p confcqttenf
b^matar.ctidco elcpbas OmroTime vimt/qj
^caftitatcm am^cccUbtditti raro V3at.(vt ot
atidem.etbttCttfqtte3rifto.ctatticett.ct fpli
niis. (.3fa.3tttem inoteds vnitterfalib^ n*3/
: crat oe 3u:m3iibu8 ^>tit fttntbttm3tu co^ta
: irotnritt3.nam quedam anim3lia.cottaiitt)iC
■bttm^ne complcnpm >>|3cjpit/cdi7c|:pp:c|in
tcr oomeftici/ccrtti 3C opuoti intcrJfiiuettSiai
ctqticdam omuino ^^ptrari^nrorcjbocin ni^
vmwalp^/vrrprierferpentes. vel in iimm
fricjtdtute vt ar^nee « (Vp:ptonef qucdivcro
.namre bomims oiirimiUafttntfcd cttjio pm
nino r^pmjsiantia nec mo:tifera/ftcttc ftmt fee
rictj /tcpp^s atcp Vulpes/et cctcra atiim3i|a.
i>3ba)tia cjr3ttis odpns arnes.aUa.cm ^ta
U"a pcmina gbcnt bumano cp^i nutnmaita
©ilucftria aotcm anim^liamnt calidtpacx
ficdo^et madltcntio^ § oomcfti'ca.rom^p
pcer p;optcnuom3 couonutp^e:p:opccr
Digitized by
Google
XVIII
jmkabteriachs cattdicatem. tS criani ppter
immmmfuiftcafateni.ecideo arnes baber
©uriojcs ectn oigefobrttojes. quod pitctqz
"earam ames ocafe non m ato purrefcmit/fi
\3jtoomemce.t?flo!comnt3fUueftn'amm? fat
'fypidi/mmas numbtUa/g? oomemea. epcep
•vis dpziolie Hmarias/queceteris fapo:ofto
rcsfuntettaudabtlioies/et nutribtliozes coj
po:a emmcozum ermotu rarificatttttr/et bxrf
tnoies fubriUanrur/ecpou aperitmcur. er btt/
moies quiutniauftt grauioris odoas oifTo
iuuncjr.ecftcfapojofiozesrarioiiemoms/ec
tabojts acadaitatireremauttcur.nam perba
tufmodi oifcurfus t emparur eop naturalis fri
gidtcas.erideo m anuHaltbttStttti^uas mag
iuecercm|etmula ntorus grauitas.fapoiis
ctodoiia^mpucamrerccnertoj efftciwr caro
aeris pszis/etrefoluris bunio:ibu8/«aram
taro facilius etaaus t>igeritur* membus m
coigatoi.etroneftteficacaris itatttraUs/ eir/
-oms a membits oiflbluttur.Jurer tfta aure^
janimahaquedam numunrur eriain locis bu
mtdis ctaquofts.eceop cames mulmm func
tmmriue/eci?eloca:erOigerunc7fedato3 me>
bii60tffoitttmtur.qued3m vero pafcunmr iti
loas fteas ccmoiimofi8.ec tdeo eouij ames
Tunr laudabilioies /ettn cuftodienda ? regert
i>a fanicace communioies/et confoitaoue/et
ourationein mebiis gfecttOies.stumaUa 3ti
iem que oemefttantur/ef pafaintnr inbomi
bus arncs babent vifcoftoies ? grOiiioies^p
ptermuttas comeftiones/eEejm fui coirupto
ttes.erourioris funt numntatri.ct 3d oigereV
'oum in ftom^cbo ecepate tatdioies. ( na-5 vt
ttdtbypo, )aa* co^nirionan bonitatts narti
tcanimaUum/quo ad coipua numendu^ co
{eiTfcirefoa? pafoia vbt numunmr. aerem
bumidum vel ftccuj in quo conuerfsnrur/^ti
tatem moms et quteris qttalirerfdlicetin eter
ririo vcl orio naturaUter vcl acadcntaltter oif
ponunmr.animalia aure que naturaltter fot
fcomeftfa/minoiis aiou3 funt/ er mafous
bumtdtbtis/qua fituaria.atdeo eoitim car
nes funtritomojes/ecsd otgeremdum facrti
^jes.ejc multa cnim quiete poiixtauduntur *
per indufnm aloiem bumoicsgroiTi oinof /
ttumr.vudecames molefcuncetactenoamr.^
<Hiia nimium comeduntet bibunt/ augmen/
anrareomj fugftuimi^/ctpisuedmes mut
riptotmr.et ideo taliumantmatinm eoipo/
f 3 ftmt mulmm numriua ec fapida cc g cgi&>
~i VCH38 facile peuetrariua er mmricucite.tt.vf
fcoutaris % boidimris/corrapciot i putrefa/
mi fttt wcuj3>? bumorts &pjmu generatmav
«.. * §ut8 ttaturalttcr nofrianf cn pisptcrcptf/
■ fd bm.dttarif aco3mcbri8 oifoluutetficac/
adetalicermin9cp fttuattc3 nucrimeticojgia
: mmiftrancquia filuatica et(i pa^ nutnant/
:vemntamen qui30ura funtet ad oiflbluen/
.Oum car43in mcbris qutbus afTimtlantur»
vOiurius gfeuerant/etideo accidentattcer anri
: qui ea numre aHerebsncJn omnt ertamge/
nere 3tu'malium/ mafcultria funt calidtoia (c
minis/iet minoris t?umtoicatis.ettdeo fubu^
lious etlauclabilipu'8 jiummenu funtamef
mafcuto^^ renitna?. qxepu ame capima. j
in femm^laudabilioiefttwmraliter/ gimz
:rc.nam m feiniua eius buimd^as temg3t ric
atatcm complc|rion3lcm.fed nufculina .coU/
bicas incendit ftcacatemmafcatin3mraic.ec
ideo l3udabi'ioieit. aro fcmimmaiu baclpe
<jp mafcuUH3.qui3 magis eft remp.3c3 et a (ic
acaas etcefTu clongata amplius.ec boc fme
fttreceus fiueanrique,e»:maruneqn tacri eSt
adbnc viana.quia cuucems namratem ftcct/
tatem remgat/etlaus lacris/ef laus femmei
.f3R8»Bnimalt3ueroaftraca/mierc6pie^o /
iiem maris/ecfeminc funtmediooaa.najar
jies aftracof miuus alcraamic mafaiiispi^
feniinis.cccardtus maribus aaus femiiut oi
gerunmr etideo minoas funt nummesui/ec
rOecerious mafcuiis/et matoris »emmis oo/
.mt3ri8,46ceftrcgttta/^ mccianimaUa jwm/
jraltcer bumid3 mci^oja funt/ctace grecta . § i
gfecta. %tminmniimtcmnie(untni&i&
rcs tn3fcttti8.ec boc in etace tmgreca port^ ^
:gfecc3. v>c Oiac tdem jfc^iri vanacur boiiicaa
lanimalmm ejcoiuerftcace eramm. nam am>
malt3 V3loe l3cri.utana. fuucmagiia binni/
Ottaris. avifcoficariseUubiiacaas.et ideo
«oittin ames fiegmaaas fugfltitcaics geue
tanccs nmcvbi ftcce funt naruralicer ftcut 00
'ttineetap;ine/ef aliam aniitwuum amca
in tali eate IttiitlaudabiUoies.macime fi m
mtaruemu bouo t3C£e^clioies iimt 3utem
tames amm^lium 3 laccefeoato^uia inmo
tis umr bumtdtt^ris/ et vtfeofitaris/ec cemg3
te fohcutaes.Jln ctace vcio iuuencula.quasi
."b03ni!iiaU3funcinftam.mncuiuteoiunicar
nes ourioies.ct ftcaoics ec marime (1 mm$
tiaficcemeriufcomplcjt^riis.crtdeo 3d 015C
rendum fttnteofames ourioies.mcnibio^.
Immenconfouattoue funt ♦ tauosbiiioies a:
attourattoneputfcl m regend3fanit3te.vr oi
atidcmtiiUiibmm vao beciCpit^.ciuo. ad
(efumpuis funcitmriU3.oapUa oe aufa . qz
utcmafttnt aloits uamraiis emnctiom eu
tmnuiima, ujb/tauriaUa conUjttjpapmet
Digitized by
Google
0c mmMmo
^foeout&mes Tuntbunmme. ctfdep bmnt
tiomoigetabilesmamtte ft ficcc ftierintco/
prerioms. ^6c ideo eft generate fnter onmia a
fctmaUa voiariu^greft^btfta/oum funrae/
feim3 /cpfuntquo 3bnotrimatcum faudabi/
*to:3 #poft Dedtittrionem ad fctwttiii/ ? m a
jps Tunr3»nofa(\7t t>tacidenn)3ce dromer
fttas ejtparce mttrtmcri* namque pafainmr
tntnomto&fem mdioris f^ucjuiois /? fut^
tjttbcis/? aatrio:is/p:opter pauatarej a'bf>
«prvero tttttriunfmp3luftn te/futtc%u>
ws gromori8/'?inatc>:t8p!|jgiiidir«8/<z mt>
^tsolojts/^airitonsopiraaonts.afalta
mpa&eriamatwes babas vcboues maa*
kmozz funrt bveme q> t vcre/vel eftace/|ain
«s benadrnummaa.*. tdeo poft medui ve/
fis/vd ancea/msraflanmr/i augmerattcur/
...%cm cames, func f3po:ottb:es/<? kudabtrt
JKe8./ppcerbat)und3no>5 con^uialtmentt^
3nimalta vero mtnutas jberbas pafeeria/ab
^ciovenWl^admedtJ|eftaa8funt grarrj
omte»crio23'? bomtate carnfs laudabtlt>
g/q: tuccompetawta tnuetttuntnumnjcttta*
fcnmc % alta atalia/pafcma ramop *i virm /
Sa^ ertrcimraces.? iftafunr boaab imtio ejfc*
*a vfc$ ad bv cmzfqi tucfutramttenciio^
ttt atalia qnc mmuris vttttur berbfs % ficaej
Bt2lio:a fuutf tttaqueburmdts berbts nunt
.^tur.^^iaquetcneros ramos comedcrum/
m$ rrpndes/me&sia mrcf ttta «bofni frn
eribus 3itkur/mnt«|utcu comedenttbos % bt
bambus melioia/ul ra momuofo ef campe
feiaamnmriaejrfrequenriafutQKraaf atcg
^msquebon^miiriiafutmdtoja. nafub
ouo: aer ? ftcao: a tatibus atcrabtcur rarione
5fifoafu8*v>tt mmuunmr bumof fupcrflurra
tes -ibeftccjmW^ ficfue copte-riones tepera
tur. ifcduerfoaiartaq Oomt nmriunfcrpar/
mcate puri aeris/^ oefecriotte motua/^ mul
ricudmeabi ? pottts ? m abicopfcrione mt/
BBsrauda^bainucntunmr. ^iuerfiftcantur
acmmanmtatiafcc^pingueditiem tma^e^
2 jnediocritjtem/riam que funtaaMma/
fimtpefimta cuioab efum/noceutenm> piac
itomtquiafaperoHum nacant/ta'bu»um/
fiant/? vircs ftotnacbj cniollitmp/? lupatita
Km ? vifcofitatem mbutmt ftomacboVincin
cmcT tdeo nimiapi)^uec)o/bumidum fto /
tnacbum ouToluic/oeftciente concamua % c&
fo:ratma i erpulfiua virmte»ftomacbunt ve/
to alidum mgm inccnditltiatt ignis ejjen>
08 accendere pmgueOtnem confueutc-r tdeo
P«cepcmncanaqut7vtc?aamfnmts anima/
jibusfoUcaron^aoawciata/cottcr cc3m?
d^ir.3ri?m ?Ki vetQ Jrwatfeitfa/funr natt«?
fa jrparum fmgmis bzbamzfrpm^ bu/
tni&i.? tdeo pamny nammenri/co:po:t bu */
matto tmntftraaua/fediuterattimaliaque it^
ter maaem t cntticiem fantmcdkjfanmm/
pcrwuom <z laudabttioa/cum no ranm pin.
guedmisba^eancvtcato^incendant/? vt
res ftomacbi lubricent.nec mntum mzaei/vt
namram mfhcjidenc/ 1 a fongninc ci bepatt
perenc,Tmep:iueut. $tcm inuentmr oiuerft
tas m animaltbus fm tempo^. mutarionent
Itam quebamanunalia in \>no tempo:e ame
.auUa^fau^inebcpauperanmr/quiin tem/
po:e oppofiraprat3 tnueniuntur.t boc fcnff
btticerpaterin concbilibus maris/t ut cere /
b:o bominis.t fo:fan cutuntbet ataitsfvtec
p^flTe otararifto.U'.oe p:oprietattbus eteme
to^Jirideo mulri in vna partemetta vdannt
tnrtrmamr/cjiuttntgeoppofito turiab otfftr/
miratts^pecu cnsnofcumr/vt pj m lunaricfsi
metancoltas/rcaduas/ be boc quere fup:a?
tn.c.^e runa.fife 0iatautcen;befgmt3.cjp fni
(tnucjrionetepo^inajrie fc$m rnnecurfiuni
lecaf /vet mftac.ric?queda ataita in vno tpc
macaamr/quacucucp victuatia tucbabicl^fc.
*? eadetn tgeoppofito bo?mif<fo ^imrigttamr
fimt>iatauice.gtires inqutttgebyemaU no>
mouai^ iac^ ficur mottne ^ ntbtt comedetx
tcs/^omriedoimpittcjttaf.remltvero m tge
eftatts % fe mouetinelate^ eftn foijs. 0tmt
renarrar oe b vrttdtiubtis % quibttfd^ ait^sa/
mbus/qtte qt mo:me inuenintttr inarbo?. cc>
camcaribus rpe b^emal^quepofteavtres rc
fumuttr/^quaft oo:miedo fomo^es.effecte/
agtlesfeondtttteeeftiuatu /9tftcvrie/fc^m
autce.tarifto.-? fotinu/poft cocepot mttlto te
po:em toas abdtnsfeabfcodnt/^ tnccegi^
penims abu no anttmat.queiie tnrr4.c &e v*
fo.Sic<rptfces vnomenfetmpiiujttal^ ^tfta
™* m ftm W '■■1g£ nwramr. ? qttede tp^tia
mryeto fmmw*li/npi(cch logi. ?<£(&!»;
men^tonati/vcpifees ^plut qdatge pUrniz
U{fimtitHde^ac3rifto.)aqoamqtt(tplttttie
puatomnib^teftetcoJdptcr ptfcequi^roi
tear/q fi cjuftauerit^ aqoa pluuiali/ipfo bi$
mo:tef.in qut^ufcla.nocetpluoiaqm ejrcecat
eos ft rueritmtt^^ttrqueda alaUavno ^
po^ fe rettooat/'? foa fo^ftoa beponot * u»
mutit/vt cacrt fuas telles/cemi comua* t ae/
dpttres plomas foas.Amtc>ou:tvfa.anie^
ammatto tn qotb? b»atft«^f38 1 caudttas/
Mamclincin euaiefumtllaudaoires/fedtn
bventefttccoueiitetes/^camcs auimartoqti^
TwttcaJipe ^bmde/vt aricrine v40ttine/ve}
»*
Digitized by
Google
aftber xviii
nwmta ammafta vt po:dnc m vere fut bons
? tu aucuno competciiKS. mgtde autent <* ftc
cefunriUaiidalHlesvtcapjtnc^stdc^bumt
de/v>rpo:dneamedio eftatts yfcp m rmem
funtopri'mc.i»bvemcpcmmc.Jn vere vero
<i aawno fut mediocres* vndcotdtb^po. a
romquttpo:ariaineftatee{tbona invcre -z
suruno mtnus bona/fedin byemcmajrimeil
(audanda.aprina in eftatebona. pecorina t
fcrcbouina m fine vcris * in p:tnapio efta>
riseftlaudabtUs.>£ames autcm animaUum
pjoutfunt o:dtriatead bumanum cfum vari/
anturfcSm oiuerfamp^epararipnem.naj vt
$tdrf fa.animalmm camc3 aUquando afla/
cur/aliqn ettamfrtranranauqu cum fale ? aq
eliantur.Sflate ? frirc funt grofTto:es tn nu/
mendo/? ficciorcs A ad oigerendum Ourio/
res/qrbumiditateeapcoTumpta abicj»e cor*
nttbuntucdratcvndenott funt ames mutoi
piugues comedede nifi afle/ vr. bumiditas tl/
laudabuis ab apfubaejttrabatur.amesatt
{cdurefuntbumidiozes t adoigerendttmfo
ctlioics/quiaaquatepcratea^ i bumeccat£
altquautm aqua in<iua dixaamrl appona
tur fpedes ? fiunt oiuerfa con^imcml cjcar
nes cuftodtar. in uatma '* bonicate fua/? eas
reddar tam tri odo:e # in fapo:e mclioies / z
ad oiuerfos mo:bos e*peuedos amplius ef>
f*caces.kccct aut aroes animaUum ftccomj
1 macrof ditart.bumido£ v>ero i ptnguium
auatlmediocnu amcm mter iftas otuerfis co
dimenris p:eparari.^Katttctttapieparari$
mxwerialiterfiriq;aliquetnucmunmrcamcs
onimaUum quc ftmt falub:es * conuemeces
Bflramrc^futiUaudabiles elipte. mcUo:.n*
cftaro caprina Tbouina elira/# afla.po:oy
na ? pecouna afla eft mdioii§ eh|a.na5 per
ettrartonem (icceams buitteeritur. i g afla
oonem bumidebcftccajitur.i fdeo po:dnam
^pprcrfuain bumtditatem bonum eft aflarc/*
cap:ma feu bouina ^prcr fic^taris ejacflum
eltpre eo^u^neitamattmialmcamcs fco'5
bmdiacdoentia varianmr.naj caro po:dna
aflfa per aflarionem meUowtur 1 minus bo /
na em'dmrpjerdirarioncm.ap:ma vero metf
o^eftdtraApeio: queaflaca.fimftiKr ?bo
uina.ific oealtjscftiudicattdnm . (bucufq>
vfa,mbie.} JtemozdinatttrauimalianoH
foluni quo ad co:poris nummcnmm/rino a
4110 ad rcmeduim mo:bo^/i mulriplicej mc
dtdnam . ^nmittanima4tu/'tamiumenco:tt
,cjreptilui ? bcftia^. genera.crcata funyjptcr
roprimu bomtnis vfum.vc otdc pbus 1 jo ♦
. ^ama»fcd bof qucdam^ppter cfum vtpccu /
. d^/ccrmV^btttufmodi Tcqttedampiopter
bommis mimfterium/pt equi/afini/bouea-x
camcli/?bmoi.aiia ad bominis iocundtcari
Vtfvride/fimie/atq> pauu Smmalia cria cr«
aca funcad bominis e^erdcattonc/vr fua^ co
gnorcat bomo inftmriracem/? ^d rimcac po
tcftatcm* adeo cnim creari funt pulices/? pc#
diculi/ficut leones/rigrides/atcp vm*vtinp
mis recurrat bomo at> ppue infirtmtaris rcco
gttirioncV^temtusafecttdis.f.a repribtlib^
1 a feris/rcrugiun babcat ad bei nominis u»
uocariottc.!ounrmfuB aeata aialia/ad fub/
Uuaudamulriplidsmfirmicaris bumaneus
cefl"itace.vccames vige ad rvriaca. % fclibati
xi (i altor. animalium 1 aumm/ad oculomm
caltgtnemamoucttdaj.r^sfcr^entis oeco
cca m oleo/bolo:cnt aormj mirigac mtro mo
vcbtdcbpf.iUb:o afcalaw}.oeocculrts ml
b^virmribus oi.pariens euiowidas/fifc
derit fupcr pelles leoms recedcc ab co. <i Qpi
ltnicco:pu8 fuu cti fcpo rmu ieoms / auequi
tnuncjimreitts fimo mgiuntabeo lupi. ^cc
ibidc btdt tdem ft quts fufpedit auda fems
lUpi/ad p:efepcvacca2i uo app^piuquata
lupi. 3cemoioxaf.i^ajUv:fterutt/«fuper
oe#rttb:acbiu bois U^aa/mirigancquarxa/
nam etris. ?ri Deuccs cammlupi curauta/
los quitunarica fufti»encpaflio«em. vcoicu
tdem.0imileoia'tpiC'Z pU. 1 oicatgp ft oca
lum lupi emmmvidcriut quadmpediaaome
fticafugitmt/at^ttateat.^n Ub:o m3cro.bi
at conftan.pili auis.a^t nulla maculam ui
gredinis tnfebabenrisftmenuc mfpculVcu*
ca collu paricnris tuttattccptleua'ctt« j>bibct
cius afum,2»imtle oidcpiciu Ujomano^
fiarinqmcanulus cx vngulaalini nicjrcctmej;
non bnns imduaccttcpiieurictts/ittuat^
btbcteius ol(\3^<i Oiaccjpfet caurintt fub vm
biiico intunccu Iblutc veuffem.&idf cua ide$
Dcns fcrpentts eradicams oum vi^erit/Cufpc
fas fuper quartanariufoluicquartauaj ^tus
% ii mm&aueris-oointt cum pulmottc afmi/
mundas ea ab omni repttlt % ferpeure.*Das
$mulca8 aUas virmtes admiradas.btdtplu
in mcbris animaliuj lattiarc ficut iti uaruns
animaliuj paramlaritt poft Oicemr/ q: ntbd
cft iu coipoie animalis/qb* careatmamfefta/
vd occuita medtdna.nam pclUs ^pilus/co:/
nu/ivnguis/caro 1 fausuis/non funt fine rc
medio/nec ipfe fimus.^ bec ad p:efeus oi
aa generalitcr btc fuffiaaut .
^cripas ammalitt^pprietaabtts
5 ^namrisingcncralureftatoercri
bercoa'graaaquo;ttda aialuw»
Digitized by
Google
fct MitnaWwt
^ o:amematpbabea»
%ics eff pecua Xmfcrum anfmo
. ;»."■■■ piaadam/namralHermanfuetttj
(otoidrjfifomalttoo.ttj.apt
toio,u)€ftatttem om? ^priricepa ottittm/<z
ideooedit anatura fomtttd^icm. £ecuit.!n
arietero oucemeeteramm-ouium? tutozem/
aiija eevmbua fo:no:em.'ndeo vtotat Jft
do^aaarieaveraeravinbuaeftoicruaeo a>
tancp vir otttum/cam fir mafeulua cctcris vu
deunbus fttamplius virtuofus vet vr. oiric
toem 3lfi. veruer eft a verme oictu^/eo # ver
mem babeatm apite/cuiua p;urimc^a'tat>
eaputconcuatfommme/^qmcquidfibroby
tttat oure ferit/ 1 to ariea ab aree grece quoo
Otarurviirus laane/eftvocams.qutamgre >
gibua mafculi Ototntur arietea/ qata ad feai
ctendaa ouea virtuoft funt atqs fo:tea Jmpi
coipoiis magmtudme i virium fo;ritudine /
«r atm virrute ouca altaa piecellurir.oicifau/
te^ariea ab aris.quia vtoirit ^fudoms.boc
pecua pamumfutt in aria agencbus iiuola»
rum. vnde oirirurideo aries/quta macta^
turadaram. vndefrnlegan mofatam an>
ea f uit antmal ponfltme mundum / % ad fa / ' ■
cnftdum % ad efunt.nam p:o pecato popu /
U conuatienteroffercbamr.. *i quta findebat
vng-alam pariter ? ruminabat/a populo co /
medebatur.? vtoiatjJfidoMs ub:o.ri).bi t
dentea quondam o&ebantur/eo <$ tnter ooo
Oentea quoababent/ouoa babentalao;ea
^tdeoeoa genaies martmein faainrium of>
fercbant.pt oiatid^;. kearicteautemfmgtt
tan'teroidtpliniualtb:o.vuj.a.pt^.arieaa
ttaturaleeftagnos fafttdire/? ouef antiquaa
fibi obuiaa confecrari» Hamipfemelio:eft %
vrMoi in fenecta. £tcum refpecm outum fe *
ror fitanimo ema Yeroeitaa cobtbetar/ft coi?
nu eiuamctaauncttlam perfo:erur. 1 Oertro
tefttotlo pieligato femmaa/fintftro vaoftri >
cto marea gigmc. tn vento aquilonari marea
peraeat,inflaraauftrtfcmta8 generat/?qua
lea venaa ariea (uh unguagelrWtalea feota
in veliere generacnaj ft nigraa babet venaa
fetua in veltere ntger erit.? (i albas/atbns, z
fi^anaa/variua m,veUercapparebit.3dem
Oirit anfto.teoam autcama . (quere mfra Oe
beoue)frontembabetariea ounmmam/ coz
neam ounctem fere p:eftancem . (cd timpoza
babetoebitia/?quodammodoaralagmo /
fa/^tdeo admummenwm pams oebiitoris
beditnatura cotfttta magtta/arattmpoatm
loaadmodum fcun romndi reuotuta/ que
rnncn in ejctrimitace ^liqinnmliimfuttt acu •/
ta.pteo:u5 oundcrfommdine/ caputoefert
fetAr eozudent acumine aOuerfanoafmpetac
7imp\iQiicuK>tt>icitidcmJmccni^ armia be
fmfionis/nonoecebatnaturamc^ecjtareUrt
quere oefaifojem.-r ideo ouo oedirnamra (i
bicomua/admodumdrcutirepttcata/vca/
putpjoptmm quoO ecfeeftinnrmumpjote^
gat,Tcontraaduerfan'oaarmismunima (c
audadojcm ecannommconfideunacjcbibe/
m* ? tdeo fecuriua picccdit$ccQtm «. ? erecto
capite/'? ftjrp pede pngula oimfapeftigio ftr/
rntus tcrram p2emit,v>ettua babetpincjuma »
«rin vellerep:oltriua pttoa oifrundit. fo:tio:i
eriam coao/fiue fpimo:i cute/contraectrinfe
as acris aitdt vel rrtgidi iniunaa (c Ocfen /
■. oir.tideo fuecutis fupeiitdea/rarioefue foz
cmdmtaco:ianojum\)toIeitGi8 arcea p;ece/
. tcrie ouium peittbus fufttnet. % ad oiuerfojo;
teiommrecipiendani imp:emonembabilioy
rem fep:ebet. (vtbidtidem) tempoze amd /
ris pugnatp:o vpitbU8fui8.T aduerfarioa
cotmbua tmperit.'? vtntelius tpugnet^ fo:»
riua concra reftftcntem retroccdtt rcftliendo /
*? cam impcm bominej feiit. hc arieabus eri
am otdtaaiceria lib:o. v>tij. arietes inqutt %
ap:t vadantmulram inuattuy m b^eme no
fe abfcouduttt p:optertrtgu8 . i aitquando
ereunt oe ioco attdo ad loai mgtoum^ qua
do plutrjjon rugutnt a pluuia quoufq? mo ^
riantur.t arictca namraliter fequunfap:oa
1 quiefomt omnea quoufq> pafto: vnum ac^
dptter cisk fadttpfum autecedere/ % fequa
raraitj.'? rimetuamralirertonitma/ficut ouef
que (i intp:egnate fuerint/ % audterint toiii /
miu/abo:nuntp^timo:e.'?3ntemediano/
ctemftantftmulcumouibus-J oomtiunc.^
poft fparftm in oo;miendo (upcrhms atter/
nant vtcea.nam a vere v(c$ ad autunu^/oo*
mtunt in vno iztcrch Oeinde v(<$ ad vei- ooj
mtuntinaltero taceretoomuuntereao capt
tt/mft quando ittfinnaltmr.,? rummataboa
i maftiantoomtiatoo (ioxt <z vigilando . %
ficonnngateoe errarenon redeunnufiapa/
fto^ reuocatmr.(^tdcad boc ^fa.in Ote. ) a»
arietes iniuuattutemaitcntes/mmoria (unt
bumtdiraria i vtfcofttaria /cp agni lacranies
i bocp;optcr etatem eomm complenom x>of
minantem.z tdeo ipfomm cames mnr ar /
nibus agnomm i outum metio;es:'? mettp' /
roirfanguincm gencrantes/ manme Mmt
Digitized by
Google
Zibtv xvni
ridentalitemperataeft. ^defuntbomfapo
ns fcdquandofimtwaepmtncalojtsfunt
Octofinonfuntamatiejc euce. ftverofttc
caftrari^o^ft^bupliaarmaufaalo/
rts wltearefticulorom i ecaris.? tdeo eororo
oawjafontrngula^ftcca admodam Itgni
er oano:aetinfipidio:3. caroen refpectu a /
pwrometbottmetbttiufmodtqttem Oecre /
pitaeracefunc pefltma/comora ariecum que
naroraltfercaltdafuutetbumidaceteris oe/
crepiris naturalitermgidis et fiects fimptia/
terfuntmeub:a.bucufc& £fa.in oteijtem oi/
ric arifto.etautcen3 ub:o w.cjp arieteset capa
ftcut % cetera ammatia/babent p:op:iam vo
cemperquamfedamant tvaant feminas,
tcmpozecottus ? amojis.potantes^qua fal
fam/annapantcotrom <z cmua mouenmr ad
amo:em . ? qoando arietes fenes mouenrur
adus adamoiem <z coitum cp rouenes in tcin
po:c Oetemtmato/ficroumeft boni&cis tem
poris in anno itto.t ii in illo tempojeeiratett
turtuuenes arius ad amo:em/&gnum eft pe
msrororefuperouesroattuo tUo.(vt ota*
idetm
Bms vt btat 3Ju'do:us a greco.
a pocabuiootarorqttafipros/na.
inter onmia terre anmwntia/nu/
jcime muemror innooros «r mattfucms. nullu
aumleditOente/necco:ttunecvngue.?qroc
qatdin eo repenrortomj vale eftiq:caro ad
abum/pellis ad varium vfum/ pitus ad idu
ntentum/fimus ad tareimpmguaaonej/ vu
guk i comu admediaaonero ?c vel vt Ot /
rit gfi.Ub:o .jrij. larini agnuj ab agnofcatdo
putantotctum.eo <$ p:e ceceris ammattbus
matremfua^ nofar/adeo vtfim magtto gre
ge erraueritftarim balaro pocem nofac pa /
tcntis tcmpo:e ancumnali. vemales aucefuc
cc :po:e maiojes robufttb:es vmbus ?pin/
guio:es/ cp ftnr aucumnales vet ty enwles »
Jn ahqutbus romen regtombusy nrolri b^ /
bemos agnos p^efemnrvemis.toicuntboc
fom5atttmalvaltterjiafap:utna(vtOiatpli
mus ub:o*vmj.c.rttnj.)«t oiamrtbtdcmcp a
cmiconeepci fiante vento aqutlonarifttntme
liozcslg concepa flace *>mto aultrali.tdceroi
mares generanror.talem enij colo:ero baber,
agni in lamfiab fen in vellere/qualem babet
parentes in lingue venis.nam fivenemerint
albe/Tagm erut albi.? fl ntgre/nign.? fi pa/
ne parij(vt0tatidc3)m fucjgendo r>opltces.
antcnojcs flecarot . i vtmitcv eiplus laais
mTwaj/aptteimama vbera pjemfc. bafato
quent matrem.qua inueiua/auda mam bla
dtendo/erecco apitemammas qttertt. •* mft
aputpuus erigat/ tmnqttamfuggtt. paunj
babetfubtilemTaifpummulnpitacer m fc
reftejmm.multum nocet agnts rrtgus/i mapi
me ccmpozc fluuio!btoe loactace grcgis gait
dec/quando folicarius eftoolecplurinwm at
c^ nntecanregregem fattc/ifaliendo, ludic»
quando vtdet lupum rimecvebcmettter/? fu
btto fugam amptcfed poftp:e nmo:e ftupi/
dus^ fubtco graduj ftgu.T fugere vlcenus itS
attdens/ftbi non baiacu/fed pomts ftmpli/
a vuim para peaccapros ab bofte/ Itgatus;
acamtrtce/neccomunccoaicefe oefeudtt z
fiuefpolierorvcUerefiuecuteftcucaumial m/
nocuum obmutefat.fiueenim oucaror ad pa
fcua/ftue oeferamr ad viaima necgcmtc/nec
remunnurac/neccalacracfedobedit (vc btat
pUntus. )agnos Otmitrerefolttanos cit pen/
culolum.quia fimperuenerit fo:ce touttmunv.
befaali mouunmr. tlamagnus nawraucer.
^ebtle babet caput. ^toeoremediumett eos
fimut aggregire/vc qrcotucaone muroa am /
mettwr/*! p^feimaplumtm con^b:cenrorr ^
. ^uusanntmlusetatevntusLaii,
» meftcontplctus.qutmrraPttiuff,
anni fpaaum / unto eft meuo: /,
quanto a lacte remoao: eft . twm a lacte etus
bumtdttas cojnpieaonalisaugmentaror/ fj
perfeparanonem a lacce^ttendtmr rius ,a/
loit lupesfiua bumidtcas1 cemperatur. maja/
me ft manferit adbuc non aftrams. (vc oia /.
mr aperafltme iu oieca.) agnus emm anntcu
lus co:po:eiuteger.? came muudus apms e
ad famftauro i ad efum/etiam dhcrit peUe/;
remacutofus.uon entmrepwbatagnuj a (a;
crinao maculavetlens/mfiftcfedtas vtcoi
mprio i» amc mtcxPhd itj atte.w oicif gl •;
fuperejro .n). ) ? fuper malacbiant Oiat btercy
nymtis.-jfuper lcum.non impedttinqutt fa;
mdcmm pariecas maatlofi vetteris/ ft co:p^
roentmtec^um ? non fubfuent fabtes m iu/
perftac tpftus cttris^gnuatgtcur aimimlua;
vc^tacptintusttbw! vuf.qdv^.oeouHnan3;
fuerat3pms.i tam m vftt vdlernmcj;ro vfu
cammm/vfibus bominum eft necenarius «;
ideo ficutp;optcr fumprua bomysum ercotti
tw:i cttftodiunmr co:po^boum.ftcopo:cec
vcbabcaror oiligennaara atftodiamomu;
? agttcttum. (oiac criaj Otaf. y$ agnus ftmti
babecmgmntqut ftcum aceto oitiblaamr %■.
at^aptafntemr/titgras emcdat macuUs/f ta.
Digitized by
Google
%>tmim'aUbu$
ttos coipotfs toHic/tgnem facrum curactm /
jcois cttmcera aoleo combufturas fanac
gnaeftaricas ftliaquc mmoris
a eftco:po:ts?maio:t8 butmdtta
tt'8 $ fic agnus raaoe fcmmcc co
plejaom8(vc btdtttr m oie. )aims rarione o ti
eftlaccans maioris eft vifcofitaas,ppt* buidt
aris fugfiuiate.C35 eretace/cjp eje ppleaoue/
ri?co:po:i0tt3t5ttem.?ideo qc*eretus came
. generacur ftcgmaacum cft •? vifcofum. ac oif
ftcuiter oigeritur.? oigeffai a membas vir otf
fowimrrariottevtfafi? gumnofi bumons
quiittdegeneratur . a ftomacbo tamen farile
t>efcendtc7rarionc fuc lubriaaas i bumo:is
(vroirir vfa.)?eius amesmeliojes funtaf
fare# elije/quia conmmtmr fupcrflua earuj
bumtditas viC3lo:i8.maio:i8 tamat fimpu/
draas/r rimidicacis cft agn3 $ agnus.quta
minus babeccatoris namralis famin cpma
fcahiah ideo mmuf eft3mmofa.p:opcerq$
eriam arct camibus/quiaeflcnt ei fuperflua
tam pioptcr befcctu5 audaac eis nefdrer va*
(v>f bictt auicc )kiate&am arifto.ttb20.ttj. a
gnis acadttegncudo/quando nimts impint
guantur dra rencs/quia fi operianrar fepo
rencs moauttrur.? mulripitatur fepum p:o /
pterbona pafcua.7 ideo 3rceutur a pafcuts/
nemmis impingamamquere tnlra oc oue^
^cr cftpoicas ftlucftria vcl agre
3 fttsquiafcuimmuscft-ztmmtfls
(vr Oiat jjfi&ub :o.rtj .ct. )<z ot/ .
amraperquafiaferf feritttequia feaudam
qaattrictcan fui co:po:is fcrus cft <? cmdeus
vndczapudgrccos apcr ftagros ideft ferus'
vulgariternuncupamr.Otdmr autent a lart/
ms verres co qjgandes b>.vire8(ucut tdem
t>iatibidem)fecundam autem plt.i: auicai ♦
eriam apcreftanimal valdcfcuum.quta vic
caftramsfecrbtbctmanfuemnt.atm ramat
cetera animalia ablaris tefttculis apitus ma
foefctmc £ft icaqj aper tante fencaris g> eaa
mo:tem partttpendens a>ntra viatojis fcrni
ocairrcns mcrepide fe inftgic d . ? eaam iam
tranfftrus conrra fibireftftentem viies recol/
Iigtc/vcculmis vin^tcetfeoe aducrfano.ett >
stn.m moms penculum conrra boftis vcna /
buld miraaudadafc opponttculmos bttos
babet in o;eaduncos -jfojccs ? acucos.aim
quibttsomnciibircfiftens fearcrudcticer %
mtaniacculmus autc vrimr^p glagto ad pu
gnandtLgn latcre bcrtro babj 03 oanmmti
l3tti rfptfllLq^ fcmpcroppomc venabuio j>
feqttettsma oite tiio vruT^) dtpeo ad fc p:ote
gcndtt.fetjticn8 fibi imincrc bellu acacdo cul
mos ara arbo^s eos fitcat i fibebebmm
acrnnm babcac/coniricandoad arbo^tpos
p:obacquos fi fcnfcrit bcbcacos/o^iganuj
W&it/i maftiaccuius virtntc culmom radt
cesjfnundtftcar^confoztacCvtbtatautcen.)
TMmttts in ltb:o.prvu).c.r.bidc^ v:fa ap:t
medemrviqs anrintn ficnm olco rofacco mt
fcamr.ftmtltter-rctusfclvalerconrraaicuy
lum(vtotamrlib:o.jrrviti.c.Iicteftctiagra
uts fua wma vrvbiegeftarttenrfurgere no»
pomt/imo opponimrvtoefuncmsTitament
nmrdam cumamr crv:ina. Jtem tdcm ad
cotmm ftimuiacfclcap:mum.(oiar eriam it/
b:o.v.)po^us agcftt'8 mulmm oiitgtrradtV
ccsTculmismadtrtcrram % fodtt-z fandiz
radtccmculmo timpinguamr/quando qute
fcitpcrfojtem oics ^maninequando pam^
potac>£rpjeliaturcum iupo quia ipfv$ odtt
namraitccr.Ham lupu9 mfidiamrffitis fuis
1 fcperaptrcos. ('Zideo vr biartdcm itb:o *
Au;. )Oedicnatura ap:o culmos ad ticfmde/
dum feminas 1 ftlios fuos.quia fcmine funt
$ebtlio:e8 in fcli peto:is copienois. ©ndc
mares funcaudado^s 1 vires babatt fcmt/
nis fo:no:e8. jfcmfna amcn fcuic ir3ta 1 fo
dicndo lcdit Oaiabus mo:dcndo TOtiama/
do.Spcrvero tcdirculmis fnrfum ferenoo/ <z
wco pamm poteft lederc pioftramm/^ tacen*
tem.T famua pamm ledititmtem.£t dn$ at
pcr trafdc 1 pugnar 0 :e fpumac ftmiltrer btl
lurunamr cum p^, i!9nmta fup:adicta vc
dcat pamus t addttad 135 oicca m lib:o.viqi
cij.vbi.o.ap:o8 % alioa po:co8bctat03 na
faaiigidiupitradicgneftautcmarib^apits
maama afpcritas/ 1 fcntas antmi/ quando
funt in amo:e.qm'a tuncp:o vroribus atro /
dter pugnant/ vnguiis terraj falpmtc/ fetas
crtgunt/culmos vib:anrA quanunc <zboui
do gcmtm/mnam pectoiis mncoftenditcpa,
rumeriammnccomedunt.Oifcurmnt poft fe.
mmas.t ideo acramantar piurimn 1 nucc/
fcanUn bo::endi3 % Vinb:oft3V3ilibu8 1 ne
monbus manfioncs qucmnt vbi cuftodiunr
fetus fttos.oeradtdbus z arbomm frucab^
vtuucqnvautopinfulms vcl lupo^ipcr^p
fcnauVfuos ftlios paduc -r cti ets uo p3 loc^,
mge/^p ftliof bcfcfioe gicuto fe crponur. qti
bebet oimiare attnm arbof idurat cofta8 m
a3 tfemuomuri luto <?ocftccaradfolc^iccr
ptlos lumpglurinat 1 tnutfa"cvtftcfcamus .
3duerfanoftcm8fufhricattoflicm.(anf.lt..
vc)Fn«c ap:o£ poftgru fucafec? andcles
^ crudcli mo:lu ftlto^ fuo^ oilaniam inuafo.
res.bucuf^ pliniu8.(!aiamanaro apma
Digitized by
Google
&t>er xviti
'*(* tbicfrvCi. )tta# faGfvtnmttfngifo §
4 po;dna oomeftica ?boceft,pptermottts ftu
conrinuitatej i vfctus ficcimtem/? aeris cai
conrinueerponimrauctttatej fdeo dus pth
gnedo eft ouriozfr aro Deliario: ad ededa\
* ppterboc venes Domeftidvebementer agt
tmmrh eopcames verberantttrattfecj oca/
ditiir/vrcomm ames tetterio:es ?Tapidio/
reseymoms violatriaeniaattfur. (&eap:o
eriam DtritDyaf.jcjp efus ftmus oeficatus z
cam vino ? aqua bibitus eidairibtis fangui
nem fincmlare eremedium tateris Dolo:es m
aceto araL{hctaoiTaconfotidat/<4 coftrmatv
quereinfraoepo:co.
Stnus a febendo eft Dfctus qna
a ft a fedus quta bomines faper a/
ftnosfedebant antequamvfuw
cquo:u5 baberer. (vroidt 3Jfido.ttb:o .tij. )
animalquippeeftfimpler? ardum * ? idco
ruittf faalifubiecoim bumanis viribus ?,p/
ftratutn.?oiarurab aquod e fine * finos q$
eft fenfus quafi animat fmc fenfu. tnde oirif
afetlus ideft iuuenis afinus qut pulcb:io:td
eft fbmte ac Difpoftrionis quando ctate eft te
neUuscf quandofatetefnatur? anriquus»
Dam ramo magis ftt annofus quanto plus
quoridtefot Oefoanis bpfptdus Tvi!tofus*j
£ft autem animat mclancolicum frigidu fdli
cct-rftccum.ttdeonatui^titerpondcroftt tar
dumarqs pfgrum fto!idumatq> obliuiofum/
tamen ooottfertim eftfo pariciss labous.vi/
li ^modico vrcns ribo.jjnter tribulos enim
* fpinas accarduos carputabum futii ideo
Didt auiccttb. viij.fimiliter arifto. q> afinus
mmuris auibus inter fpinera/^ardineta/ni
Diftantibus efterofus.? tdeo tttinuri pafle /
rcs pugnant coitrra eu/quia comeditfpinas
in qutbus mdiftantpafleres illty? confricat
fe ad fpinas ittas.^tn adunt pulti eop paf/
ferum fiue oua.? quando afitms rudtt er. elc/
U3ri6eaptri8?fo:riflatumouentur fpine t
c^boKcndofonttufcumgim terrcntur auica
lek fugtunt dc nido fuo.7,pprer tfta f attant
matres fuperipfius fariem a tmpetuntetus
pculos atcp pcrcuriunt roftro fuo ♦ ? ft babet
aftnus vulnus in Do:fo vet m latereetfptm*
rurn punctura vel quacucp alia Dc aufa/pun
gut eum cum roftro fuo in vulnere vtirecedat
a loco fut mdi.* cum talis paflerulus babc /
atcoipus mmtiriffimttvit potcftafinus fc Dc
fcndere contra eius impctum atcg mo:ronu
(ktateaam anfto.ftcut i auiccna)$ comus
vatdcoditafinttj % idcoxowus volat fuper
upfumvmpUtmg&toculos fuos roftro:
fuo/fed iuuatafinum p:ofanditas ocutoaim;
«rfptlfitudo cozi) fupcrdliouim^qnibus cotra
mo:fus auiumdaufts tcgitvifmn fuum.t cti
am cooperamrpzoccritas auriu" t mobttitas
cum quibtt8tcnetautcul3&quando mfeftat
foum vifum.Jfcmarifto.Itbio vit^vjfuspa
gnat cum afino ? tauro qttontaj comcdttaii
das antcs.-r bec cft anfa quare pugnat con
tra eos/quomam eo?. camtbus appcnt fatia
ri.be afinis aute^otdt plt.libiO.]C]cvttj.c.vl
rimojvngule afini rumigatcpartu^ adtuuat
in "tantuV vtcriam abozfus euocetttr/riccatt' /
terbebetaddiquia vitwmparroneat/fi oa*
*r frequatter apponatur.eiufdent attimalts ft"
mus rccats/rangumis ftumumcttrrcrc fedat
eius iecurvalet contra aducos mo^>os par
uulo:um. ^linius lib:o.iC]cvitj.c.]C. lacafine
cft ftcut fanguis t valct contra mo:fum fcoz /
pionts.fi quis autem tac aftne mifcnt uj^ure
peroiflum a fco:pione/tranftrc<prinas mata
Dicunt.afaaceriam fuflamtgarionis putmo
ms afint/fugtunt omnia vcncnata.^tcut eri/
am tn cj:o.c.tjc.tacaftninum vatetcotragtpui
cOntracerufam vct argattum vtuum. ^jtera.
lib:o Deamo.oflaafmtcontrita ^Dccoaa va
latt contra venenum fi eo:um Decocao btbat
5tem v:ina maris afiiri ca nardo captttos
mulapiiat ^conferuati^ye aftnts autc5 oicit
• plmius lib:o vu).apttut0.pt^.Bftnu8 eom
mal niagnt ftigous tmpattcns.t tdeo t fngij
dis rcgtonibas vt inponro nongaicramr* ■
3tem Qiat arifto.ojm afmus fit muttcfhgi /
ditatts % ficdtaris/multe tamcn cft IwmieJf?
non mouetur ad coitttanKc|fittnsinta me»
ftum.non generat antccj fint tres atmi copte/
tt/autDuo i Dimidius.BndcDtdttbtdeplu
partus afini a trigefimo menfecftoaofiiTim^
feo a trimatu legirimtts.gdem Dtdtanfto.tt/
b:o. v. i£t fubdttplinius.raro cjeminos pa /
nttquandofcnunacftpanmr^tucenifugtt^
7[tcriet):a8 querit/neab bomtc vtdcatur.par
tttmfuum amo^Dtligittn tantum q> ctiaper
i^ites ad femm vadtt.aqua6 mfirel? pcde&
iri eis ft^ercmntmm bo;?*?, Tquado cogtmr
aquamvel nuum cuadarcmipfo mmffLncc
iranfcttnt afmt voJttittarie per ponteeJ vbt g
ptatrides ponris pofluut vtdcrc aqua^ Dcf oi
cntem.Oebttc euimbabentcereb:um/? paa*'
unmrDe fadli verttginan.p:opterquodri/
mctg rimasporis cadcre in aquaVqua pfpU
ciut fub pdtetrafctttcnecbtbutc» fadlt ntft ad
fuetos fotes/cuu fdtipccuarijs adquos ptlt
Digitized by
Google
ht airimalibus
ixt ftcco peJevrqttodmtntm eft btctum qtta/
ttt8mulcJ5 fftiatti/fimutmcuraqueaus vuje
pomttttttftffnciUis fimiles quas firequatcar.
Jrem puriitts U'b;o.]cnri»;.ttpitiilo pt.fi aft
nacomederftotdeum tntinctuj fangute mat
firualt/totannis «oconcipiet quotgrana co
mcdtcftcintthcta.TejcaltnaTequamulus gt
gmcar.fed ad cales partas eltgantequc/quc
nctp quadrennis fint miuozes na# oecemri/
busmaio:es ncccomt'fcenturp3flim adtnut
eem.l>o:ttm animalium buo funt gencra/fa'
ffceteqttttfcttm afina/? afiuus cum tpaequa
fmo vnum genus altero fe cobercet/nift m ut.
fonriaiacce battfto mutuo nutrianajr.t p:o /
pterbocpaftojcsmulos vel burdoncs ecbt
fparibus animalibus gigiricupientes bicun
Dirva illa artcllam uiueiies cquarum pal /
I08 in tettebris fubtj auntvbcribus aftnani/ •
tnntrittteos lacreamtmo.^tates pullt equo
tum adultitam crTeco/ad afinarum coninnrci
onem tempo;ecoitus comouentur . ftmtliter
puUosafinamm in tatebris fubtjcumrma /
tnis equarum.? afcllt tali lacte iuinentmo.hu
mo/equas inuadantquaoo adolefcunt. i ra
It afihi -requi commtjrcone gcneracur animal
fmoddamquodauriqui pocabant bvmuut^
nos autem Mdmus eum burdum. genitd ye
joecaftho-icquaotcuntmulunt.&lro.att/
«cin!tbJO.flw.&ia't. St afinuscoeatcu cqua
ettpje^ara/eqttecowunipiturconcepms/.p
prer fngus fpermaris (ui. fpennaenim afino
tmn eft rngidifltmu^amraliter. i matcria (i t
militer.^atcria cnim cque eft caitda.? ideo
quaado mifcerur calfdum axm frigtdo ftc tm
peramettrum/tuncer cts poteftfteri pceptus
slaluari fems quando falicctequi anitomj
fcmims omifcentur, fimiUcer quando cque a
fittiamaribue fuppommtur. fed ftltus afellf
*i eqnelfdlicet mulus non cottcuir gcncrattoi
•Ham vmtx(<$ parenris mcjtditas fc^ natura
Its/^pplcrionalis iuipfo bomuiatur/? idco
ctmuus atiudno gcneramr atal. vc oicitide.
%tem ibide Otatide (i afiua coapir ab eqao
(ubfcquens afini cottus ca eade faat eaabo*
rire,auus rario eft/vt oiatauice»)q: frtgtdi /
tas^emints aftttimfurjuenientis/ coaupitx
fceftruittemperantiain feminis equutip:ecc/
dcnris.t femen afine frigtdum eft ejc comple/
pme>i ejc fertt.2>emett yero cqttialtdam.ee
peranctam fac&vnde quando fupcruenit fu/
bito femen afmt namraliccr fiue ppIcrionaltV
terrrigiduj mmmgidicarefewali/intenfa fri
gtfttiK conupicttr pjecedens temttattria. ejt
«fiflo equt femine % fhVjido afme introdttcta
7 i(h eft hm qttarcomnis mafa e ftcrilic (vt
bia'tauice.)q: intcmpcrara eft nwla. t afino
etttmeftqccdTus fngidicaris oplejtionis. i tti
macrc (aiicet in cqna remifftts eft calo: rarioe
ferus/? idco quams alo: feminis mams.f,
eciuetemperafenufrisidam altnt/ptantmal
gcnerct.itt gettito tamcn remanet cjeneranmj
p:edommans fn'c^diras/que namralttcr bt /
fpomtad ftenlicatcm. >£ftatttem queda fpe/
cics afmi que biamr indiots afinus babcn»
tncapttcinmebiofronriscomuvmumTtton;
babcc tufi vnam wtgulam in quolibcc pcde *
omneenim antmal babens buo co:nua ba /
betut pedibus wigulam faflam. 'rideo afi i
nus indiais non babctnifivmtj co:nu.quiai
vngulam non ftndic(v?t bidc arif.tib:o.t> ) »
amen omncanimal ftndcns vngulam babet
co:nna/fedpottusecoucrfo.fibabecco:nua
findit vn^ulas wpatectri tauro ccrao oue z
bumfmodi.(wbidem Oictcarifto.)3tem t>i
citarifto.Iib:o vij.afitt^ i mulus ficuc i equ>
comedunt fracttis i pafcunmr bcrbis i ipin#
guanmrabaqua.^otUcjunc plusaqua cur/
bidam cp clarani.vacca autc^ econuerfo pUis;
biltc^tctaramcp mrbidam. 5cem anfto.ltb *:
co.afmt in maio:i parce inftrmanmr vna in *
ftnntcate/ 1 oidmr milide/ 1 eft bcc inrtrmi /
tas p:ius i capicc/ 1 currica nanbtts flauma
muimm calidum.t ft t>efcenderir.ad pulmo /
ncm afmus mo:iemr.Tbocanimal fcnctcfri/
gus plus omm animali/ ipzoptcr bocno in
uemmr in tcrrafeprenmonis.ifeuntauccj vt
biaride^ fpoudilia oo;fi afini fomota/^ ncr
uis fomoabud compagtnata a parte p ofteri
o:i araclumcs.i.rcncs/cJaparteanrcnottV
i idco in tprns bo:fo porius circa renes c^ ar
ca bumcros grauiota oncra imponumr.poft
equinocrium vcmale mouemr adUbidtncm/
i poft micbo::tbtIiter i rembtli fonitu femi/
nam qtantad amo:cm.^Icnmm autent odo
rem fcmine aus naribus befcrcnccm/ attra /
bicr etus actracm ad libibinis beftbcritT in/
ardc(au(vt oiar pli. )aUas (iqnidem bab5 a
aftntis codtriones mtferas ommbns fcre no
cas.Tlam fupu wcs laboribus erpomt ftt t
ftecedttur/fttmulo pungicurcbamoos oftritt
gimrcius.binandectramduamr.Tciufdcm
cbami rcfrenaculo ab illis pafcuis/ g quc na
fir fept?cobercct.p? tabo;cs caftos in finc mo
rimr/nccp pcedcds labo;is fcmttto/p^ moj
tc falrca cucts Dimimt7fcd aufcrrT. i adauer
fine fcpulmra acri cjcpoif mfi tquantu i catul
i tupop pcnmbtts Dcttojationis fjfa aUqito/.
tiaisfcpciiwr»
Digitized by
Google
17gut8tfoafoe7etpe¥nn genus
qp tozqri Vptian porejrboe an
gu:'g edicrus/co Q? cagulofusAr
mcp iccdit rea?.(vti>iat J}fu luin), )? t>: an
guts fctpms/ eo cpocculas acceflibus ferpit
t]dn.ij.apcm'8 pafmVg mmuntTimis fqua/
map nifmus (tucpmcabns repiu i pputarT
, tnrer repac'3/eo cp pectoze * ventrc repat. (vt
trtar^ft.lib.$.)o2 etcotabereo $ colat vm
bzasArctqiih t^ucos^ct^fteraofos labtf
na aguif labifTbu tcnct.&utaut anguiu fim
fcrpcnaiij muiragenera.? quotfunrgenera/
fotfunrvcncua.totr>macs/qootfpeacs.tot
ootozes/quot colojes.vt oidt Jfido.ti.nj.?
""■ ficut&ifferuntangnes in quantitatcita in vc
nem malignitate.Sunt.iuquida angues ma
^4^oidtpUAiMii^mScabiticiuitm^
geffenes m thdia fcrpenres in ranta magnitu
dincadolefcerc/vtintesros beuojentceraos
atq5 rbauros. ©ndefinpunico beilo iujcta
numebe|gi'fta/a tegio ungatozee mrerfecras
ro oaiims ? rozmennsvrius 3ngnts cenul %
Vtgma pedcs bns logirudinis cuius petlts %
mzxMe ruerant fufpcnfe ad quodda tempiu*
rome?ourauemtt>fq5 adbeMminamufub
tetfectVi cm?atuo1qda pncrtie&reirepi? ? ta
tes ferpetes mayickdur/nucmotm/nucfla/
m 'nnnc oude tcru/nuncronura nucpuncta
U/nucafpecau Sur ? alt> ferpetes ua cngoi
qotbeco2po;e.fed manmefuntnocendipote
ftarc.bifpa^.n.fcrpense(v>tdiat3ftdo,)ra
^etiguttans vtca alatur w wdemr.eums
«>enenu5cmnguit/antcffcntiaf/neemduat
mttmammo2mjtTo.vitdepoem.Bigtitfer.iu
aenenrreni fangmnis albu. ^bjta^pur re/
tro otpfas catata momojdit pir. oolo* aot fc
lus tmftevctotmjfi.rmamttia*
mmumseltfzrpmmws><ztn(wt>icitm lu
W»w»4aw moifu5 #r mucnir remedia
cotfferut^mfigumAinoifpoutoe.-nama
jobiu: bnoapjt3vtanpbtben3>Squom
it.r^.buat.anpbtbenac oictacoq> ouo babc
^capttatmuinpnapiotaliudinauoacur
«ns ejptro^ apitetracmcojpous arqjlaro
jpce^t8.^etomtpU;n;^.c«ib5in'
»pb*enaoup^^
caa^quad2tupiiora.fiattuic^tat3fi^^
tdraeilfcrpcasmul^aptWquaasappa
^ttm^uw^adtempaludc^ibj^a
Kvm
afomaeapita^cTcfcebant/fcdbocrabolo/
fom cfr. ITatn conftatibja locum euomatrcs
aquas vaftantes / vtdnam duirarem in qui
tmo mcam daufo tnula erumpebantMbcr
oUes wdcstoaipfacircumttftcdaoditmc
atus aque/? p:o tanto btcttur bercules idia*
'JSSf^WiuB apttum oradiiTe,(vtbtdt
3 wo.hb:oTr7.)3tc5birTemntferpenresia
»t02t8V3neratc.namqutdanrfunrnign7Tci
da funtrumVvrtpras/?^
da5 futJtmacutofi/ftditfdtalis ferpens.(qui
vt otctt 3fu)tata pzeftilgetrergi vartcrarc/vt
fiotarum graua-Hrt fui admiranonem inducat
ttttuentes/^quia reptado eft ptgrior *r qoos
aiTequiuo» vatetmiracuto fot mjpetcsaptt
^quantomagis eftbifcolo^rantocftocterv
P^qma aus venenum aconiTttmi TaltdnTt>
mucffc oidmr, llam tllc tdc an^uts ratm eft
fcruo^ts vt enamb^emts tempo^c eyuutcci^
bccoepo:e oepoftrc/finf femcntcs.Slude tu
ca.eafdratis fperfis cna^ nuncfofa pmms
^puras pofimras fua8^vtt>tdt 3fido.>iCfi
mtlitcropbitcs metpens macufis dcpiaus
quitotbabetnocendimodos quotbabet co
lo^s oarios t otfrmctos. (vnbetua.)^ p't»
rus maojtts cebanus opbites concoto: ejat-y
ms ^cjtem btiTerammtortTffus oiucrfi/
ttte,nam quidam tanranr in auemts terre^
«ngum putuerem/r fuggmjt terrcbumoJoftV
tatem.(vt t)tdtpti.)ati) wntaquaiilcs/iquta
m aqms % aquaram npis comozanmr pt ciu
dn> ferpens aquaalis.^quo percumobmr>
gefamt? tn vbjopofim adunt quam mutri
oouam voanf quia ftmo bouis remedetur.
(prbtat3ftdo,Ub?or^.)fimilircre{trin3tn3C
fcrpcns btcrusvenenoaquas inftaes omnc
cntm fontcm m quo tuent vateno inftdt. (vt
btctt rut.nnamr aqua ici Jfiooms itb.rr;»
atr) mo^nmr t fituis rfpembns vmbzofisl
qmmn venadoncs funr vtvotucres ? befhs
otc mmojes quarum fugguntbunnchaKmi
{ vt t>tat anfe.iibw.jniti.'? tales ferpcntcfm
tidtanrurt>ojmtdjnbus.'? ft atiqucmm bo /
mmum vet attoatm animaltom ojiftda tnuc/
acimtspcraitmfubmaafitbittgcntesato/
jcmq[ueujmuenmnt tbt jSnrcri bumojcm ;
feda>naa ratcs angucs pngnarfaura beftta/
faitcctmodiatdefttaccrmla. Tlamfenaens
faur3 ferpcnns pjefatnam faltat fuperfade^
tp^jtenas falpens pedibusvr eum erdret
^picmumatconaa angucm vtbickmice, n
c faura. (vt bidt 3fi.tib.]ri».)lacert? q qnfcy
ncfat aue ocuti ejccecatur. n mcimi icxmi
Digitized by
Google
foi $tim4libtt& v
p&iafe apeftctts oauWcontra orienteTOj»
Jofotetnccndittillumm^rttr. &icunt'atttem
quidam anguitKttfpcacs babiuremigtte.v£
patentt falam3»efca.qtte nominaaxr ab $0,
*ph.intervettcnof3* S»alamandjaeutmpc
t>tatJfi.li.n).eftnommzu .eo# v^Ietts Af
•rpotens cotttrainccnefca/aausatt^peneno
feoinniavt&majrrmaeftv^etera^ vcnenof*
ttf^loefmtettbecplurimos ftmuliterimt^
ttamft arbori mfidcrit orontapoma mfiax/x
eos qui edcrint pcrimit * octidit M etiam in
puteo cadatpotantes mftat vis venem.3i(U
«jutdem eontra ineettcha repugnans foia tn*
ammalia efftnguirtgi«rs»viuit ettammedijs
fiammts ftneconfumprioncpsrtter ? ooIojc
-uec adufttonem atxigne reapa/fedipm incm
<^uminir%aeveic!ran0utt^t'oiattbtde3Hi
do.)3tcm g ornnia^tat ~fchmus. W.jc* cpt/
v^.^alamandea inqutteft ftmttts lacertetn
hgura.uunqua apparer mft quando multum
plmtlin ferenitatc ocnat.buic efr tantus frigi.
^taflsrigorvtigitmemn^tftcutc^acies
laocam t>e o*e /aiuem. euomit.ejc aiius eot* /
ctu cojr^sbominis pttos£dit. i quod itnde
coutacmm e&in colo:em vergit turpimmum*
Jcem otffcnmt in iucdTus qualitarcnaqut/
.■3an ferpunc ficjcuofe femper ftue tomjofc. %
Qmdam fenjper recce. (ftcut oiat ^fftd. tt.jctt. )
ifenms tiiqttftcftferpeus ittfteruofusquifg
en%ttrccmmifcr.(ficut0ia'tluc3.) £ft femg
iectolapfumslu«iteccntris^ijjuliteraltqs
«tcedttcuruus fupeipectus/T ahquts mcedtt
s* peaoie furfsswn reaus.ficut quidam ferpcns
aquarilis % tcrrams. nominc cbetid:os qui g
fceumper quem labite;cpir3t virus/ ? rama/
rc feat.ftcurtiia'tluanus. tactus a ftuuantc
<ebelid:i bic fempcrambtttet Otrccrus/'? creet?
C3pite.nam fi fe ;to:lerit Outtt currerit/ ftatt .crc
pat w oiat 3#.li.rtj.£t otfTerunri» veloa»
u*in tardtatcnam qjxid^ futtt vaide tarde
wocus vt fatalis oe quo fup:a btctum i, £t
quidam funtira pclooia tttcefitts t leui mot?
<f volarc vudcntur/vt ferpens qui oicirur w
culusvoi3tvttaciitum.c]Ciltt.n.inarbonbus
^ oum aliquodaatjualobuium fucrit iact&r
fc fuper eum pentv*tc^ eum«Vttdc ? tacult fut
M'ot.vt wk Jfido* £imtliter in arabia fut
(erpcntcs cum aitjs qtu3>multts fyrcue vod
turqui pins curmnt c$ jequi.'? ideo volare cU
ommr/quo:um tantum eft virus vt mo;fd an
temo^ fequatur § &olo;.vt3?tat tdem .Jte
4iffcrttntitt maligiaa fagacttaK vipatettttcc^
«fte ferpcnte co:nuto qut fc abfcoudtt fub ba.
^cna^oftaiditeowiwftta/vjej: co ;m ofteny
taftoiteatlta^it vcmndefcM bdhas fme^
ues.coimixemm baberad modum arieris /
oue nuda fuper arcitam i oireaa t>tmittir.ad
que t>um votucr] \?el antmal acceflenc no ipm
arietem/fedvirulenmmanguent pacpgient
tiam copzobabtt.S>nniliter bouas anc^iis*.
vt xyiat Jftdo.immcnfo mote iniuln petfcs
qmmr gregcs ^rmentomm. vtbubalos * cat
hdc vberibus inigaie IzaeJfeinneaitrmg/
gens interimit/at^ inic a boue t>q>p KtCio>
ne uomctt zcccpit bouas. vtoicit ^fi.WnU
tafuntaltanomina fcrpcnmtn i gencra /vt
afpides vipere i bacones/&c quibuf poftca
bicctur.0ed vt oiat Jfido Atpj .tantus elt
numemsmojfum/quautuscftnommum; ;
^Sfeneraliter omnes angues pzo niaimiparte
fcigidc funt nature necOc forit* peratciunt ni#
ft cum calefcunt.nam.qu3do iuitt %idi/»ul
lum tangunr.t ideo eo;um vettcna.pitts no>
centoebie cp oe nocte.toq?cttt enun noa^ali
go^-rquia rrtSidffuntnomimo rojcinbvc
me in nodos fe conuotuttut^jDOipatt/tri eft*
te fe oifiotuunr/'? in miltaamuimm vigcnr*
Vtide eft q> quiomqj vwai^ferpetjrispcrctt/
omr/pjimo obftupefat t poto vbt in eo a/
lefactum virus cjcarfit ftarim interftati ejcttni
guit £ c ideo tyictam cft vettenum/ quia g
•venas paditcttius peftts Oitfufa per cojptt^
atttmam-cagit^e co:po:c t ctp.elltc . nec pdx
tedcre nift qttando fancjatncm mgit.( vndc
lu.)non3fcrpentum eanujcro (anguincpc/
fhs(vtOtdt $(i.)? fubdttomne venenttm fxi
gtdum dfc t tdeo anima eft qnc eft ignea.fu.c51j;
vcnenumfrigidum>3ttter oona antatt tt3CJ
re quc bominibus * brutts fuutconuttuniavl
itaatatequadam fenfusanguis p2eeelht.tt£
legtmrinjgene.ferpcns erar alttdio: omtbu^
ammanttbus terre. foitit aurcm pliuius. )vt
idemrecitat^fido.^aputficum ouobtt^
Oigtfis eaakritnibilominns vittic vnde 1 01
tnm cozpiis obijcit fertctm ,p capite ocfettfan;
do.^ftemidem ^ftdo.cn^ttb? vniuejrfis bc:
bes cft vtfus 1 raro er. oiuerfo cottrittcntttr..£
nccrmmm)cttm oculos non in frotttebabeaf
fcd m ampojibus adco vtcirius .attdiantep
afpiciant. ^teni ibtdem.ttullum animal an»
anta fcelcr trate linguam agitat ftcut anguis
3ta cnim ato mouetcam/vttriplicem vV
clcamr babctc lingttam cum tametttto» ba/
beatnifi vnaut. Jtem idcm.fcrpettmmbtt /
.midafuutco:g33dco,vt vbictjc^ icmthi^
: quooa vifcofo 1 1tofo buo:e iriaic 1 oefigncc
,n3m.vemgi3ferpenmm tslia (nntlvtai} pc
. otbijs orcrc vtdcanntt/comj amc» et fqia
Digitized by
Google
tibti Hviri
maniin rcpantntfibos qoas a' lummo gntm
ris vf<& 3d ? mom alutt5 t>#oftca8 panit tno ;
bobabcntnamftiaamtffquaft wgutbtts rc^
pant/coras qoafc aurtbus tnttuntur^nde v
biauwp temmrmcojgeabaluo vf<p ad ca^
jj^/Ocl>ilu'ojrcddiiuradftt»^ curfum/i mo
rjs arcmntmg30endo.quia vbictt^tlleicr?
iniidcntfpmamfolutfcpcrcoiJas vero qualt
perpedes/motus co:gis ageb3tur.( vt otat
idem 3fi.tbidcm.)3*em tbtdem t>iu ferpen/
K3 vmttntcftamfmcdbo,(vt,t>;arifto. )et ta
tecffiauntur longtoicttnis bie^vt bepofita
veiai tontca feneccam oeponerectin iauenni
tcjnrcdir^bibcanmr.wdcctfcrpentttm w
luccnuncopantor cjwmc/eo # quando fene^
lcunteasejmam/qatbusemri/in pumriat»
Tcdcuntioucnmtem^eridcofco^ pellicule ftc
en«c/o|wroremuie etinduuie/ eoVejota?
«ttocoipfa^aliejiera mcwunmrfvtotcit^ft
kjcg.)3&odus aotereuocarioms ipfi? anc#
uts fanspidemrmirabilis»(n35 vtpidt pbi
ftblogus^attguisfefenaens mo&o *>el;fe>
mo^aggrauammplunbusbicbnsa^fttriet a
'abo/etidunat/vtficpelUseiusacarnc faa
Hmsrelatcmr.^ncksttnataberbaciuadant
antara.vicrbe ^puocatur advomimm ctftcc/
notnit bomojcm viwientu quif uit caufa fue
mnrmitaas/ctocfeaus.Kttdcm utcutcm tv
f^dajtemgCfjmoUirtcctinaqua fe balneat
et ftcangulbm rima^ peae alicuius feu cauer
tiam^ucrens/per ritne anguftiam inrrat.? o*
quadamviolenaananfiens/aberuuia pent
*us fe pecomcat/ac fcenuoat/ ettandem fpi*
ejcpoftms feWiccatsin camis fupjtaenoua
aitemrecoperar^fumpnsvmbusvidetdan^
^mceditTrepitfo^s/accom^taotditts/ qi
onte bepofinoncm e]cum'efaciebat.ifta5 rctto
cinoni^ /ortnam cj^tmitpiiniu8ctetiam a/
Utcen.qui tiatax} anfto.#rotus ferpettsoe
oeponttfenccmtem idjeft fcneaam pelllput
' movfqjadoculos octnbcvfc^adcollum/,z
(tcpattiatimfe ejpoliar totat&rinrra vnum
bie^(vtOiatli»)cmj.) Jte^ 3fi.li.nj.ciiri.pi
aag.inqttit afferebat oe meduiia bomts mot
tui/queeftmfpinaoom/anguc^acan/qtf
n }0ut.tangit otccns.fontqui comdaufo pu
trefaca fpinafcpuicbw*mutaricredantbai/
nas anguemcduUas sc.quoeKtoscttWme>
' rito eumifcvtfictttperferpentcm mo:s bomt
^ni accidit/ita 1 perbominis moaemmoziroy
JrtiS ferpens ^aecmr.vtoiat Jftdoms.Jtscj
bictc ^linius Ub».^c.rlpu2mgucmtnqttit
epmedulla fptnebominis gtgnt acopimus.
tnolta cnim occofea % ceca o?i^e vpoanoat
cnWtnqa^dmpedit5Cjeneratt0tte>c. ,
Jtem oiatjftdoms ibidcnt.rermrautcm $
lerpens rimeat bominem ocnudatum/ncceo
audetconuugerequamuis t^ftUatm veftitu*
• 5temtondum_1^Umttm.3ciunibomt>
nts fpntum ferpcntibus cft vencnum.^ fim
dc^uftaueritmonttnmr, ^unt^altepioA
pjtetates anguis/mirabtics % infiejnes / quc
ab a$s auecoubus amgnajttur fpeciauter a
t>vf.anti2utcen.Taliqttas cjtcis bicinterfe^
rere vrile iudtcattt.£>iat iracg oyaf, <$ byema-
iitempozelatitantfcrpentcs tntenebjis ica
uemis.vbic3ct>ioturuaobfcttritafcioctcom5
Vifus babitcmr.flcrnali igimr tempore qua
do indpmnt etire oe caocrnts fcnotmt cau&
riem/fcd.p temcdto queruntbcrfeamfeniculi
vdradicem cutus paftu coniracmmcycuaunr
ceatatem.nccfraudamr a rentedto tcfttmdovi
fceribus paftaanguis v>clto:ma. cumcntm
aducrtctvcneitumfcrpcrc/qucritouganttaM
itts guftu/contravtrusanguisinucnic medt
anam.(3dcm t>icitplimus.)Buicc.vcro oe
fapentc att fic.li.9.fcrpctts ^?cro quando 'evo
■rar.pamm btbit/oditodo:aii mte.t tdco fu/
^ttmuftclam/quando fcnriteammtafojcpa
.itam.Tqttando olfaatrucamnottpptcftmge
re.comcdttaute5 fcrpcns libcntercamc^ fug
gtteius bttmidtratcm ficotarancafoggitmo
fcas^ rraufjSiuatooa^oium/i pullos vtuof
^quandoaanf^ujitfayrcdijcttacj pofterio/
rafua.tejtpeUitipa tno Rmifftf vtin vcntre
mojenair. ^jcm piatSrifto.lt.ti.intcno^
^intcftij>afcrpetjtnm/ funtfimaia \numnw
animalium ouatiumquadmpedumno tamc
babatt tcfttculos fed babcnt vtas/ ficutfmtt
Vte pifcinm % matriccs babent longas h ot>
uifas.t funtems mtaioiz longafccundulo^
gitudtnem co^>o:is fui ? lingue ferpatro/fot
nigrcloge/fubales lin Ottofciflc ^rante acu/
te-r^ppterboc multum,cteunt A funtfaaics
ad moucncm\'2 vcntcr.ferpcnas longus <tmi
aus % fimiiis ittiefano ampio '% illudmtc(n>
numajTiinutmr inteftino canis^ bab^ poft
^ajr/em/pamttintcfttnumgttattajs vf^ ad
;etttom fttpafmitaris.* babct cojiparumn^)/
pe collam/fimtle rent ^^in ^pccm % poftcojcft
pulmo tn qttoftttr>tcsvncruofc/fub&icst;VO
lute/oepcndcntcs ^:de.^poftpoimoncm
eftepar lonc^/^ejctenfum/ tfoperiUud f#
ftcuttnptfc4>us/tnm3ioul>us.^edm mino
nbos J^fat> mteftnnh ..fploi in ferpenabus
pamns eft % rotundus.oente8 autferpcumj
/utamarecumiaU#fuiu'i ptunca.omcrfi -»
feeondofopciil^^bntfcro^sw
Digitized by
Google
fot #nimUtba$
femdamttttmemmbiemmcftftset bfotttr $
acddrefipaitibtts / idem quod acridtt pul/
li0btrjndinum.pt ft aliquis gfozoucnceis o
culos ? eroeriteos/vtvtftts coam reucrtcrur
* oude ferpenmm ficttf? lacertomm crefcuc,
poft$funcampuute. jJtcomes fcrpentes
ouacpuo tutcnns.^ oeindenon ftmui/Sfcd
paulattm etjdutttotta/cr qtttbtis cjenerancur
anttttauaerrerius erccpro rvro fcj vipera. £»
tus.n.cfl ferpcns vt Oiac Srifto.li.ttj.? cjene
roantnjattafnterius fedprimo ouatihterius
*er"ttlts otits animaha mtenus generantwv
fi tdeo ©tdftbidem $ mamr alio^ ferpenttoT
cftioncjafeancwroerrenfionecojporis *th/
cipit matnjcco^a partemfen'oti.T^cedicfu/
periuservtracp partefpmc^biuidtfinou/
as parces quaft panetcm babens inter tttas.
i ideo rontouafeajndttro aa'es in matricct
tton ouac fcrpcns omnia fimul fed fttcccfltue»
3cem3rtfto.li.v.ferpere8cempo:c coitusit*
ad rouicero fe applicanc % inuoluimt. vt parj
afpirienti q> ftnt vnum cotpus babcs buo ca
pira. 3tem3rifto.li.vij.ferpens<?manmc
rvros qaando tranfcjiurit auem vel altqd p;t
tno feerigifrpoftea fereftrincjtt/quoBfcs per
tteniat intentts quodrranfcjrorir.* boccft/q:
ctus ftoroacbus guus eft/t fubaUs.-r poflut
ferpentes oiu vtucreltnc dbo .quodpatecer
fcrpenabus quos atftodiunt venditotes*
Jtem 3nft0.lt. viij.gMs .i. muftela pugnat
contra fcrpentes * manir fc paftu rutcZ-r ma/
jrime pucjnar contra comedemes mures quia,
tRavenacarmuresl^manducaccas^ jjtero
tuvtj.biatcv ferpcntes mulmm bilicjut vintt*.
% tdeo venatur cum co ftmiitterbtligntiacval
dcrfecuttc' odoserodus.^ideo fiattcui? ven
tremfejpatsfubtntrautc/ejcrJabipotcftlacctd
odo:e* vt oidt idem.t eaam bvaf. Jrcm
ariftoJtVyitr/tfcrpcmes babcnr,ppatj fjp pui
moucrc caput ad pofterius co;po;e qutcfcai
tc*aufa btttus eftcjp 3rmilic fpondittttm fay
pettrttmcaufanfercamlagine. >£c,ppterbo<;
fttttt bone flerioms ? fttit boc neceflarrom afy
ptctettdtt rerro vr poflk verrere caput ad afpt
dendttmcptpus fuurojoncjuroarcp ftrictum.'
tttt^ettimnon rHrcntregerecojpus fuu.tti>
ft muarmmrcicnattoueaptris adtoticojpo
ripaucndttm» Stemtaemittcodcmfcrpe
ics tt^rattr m aqtta per co^:is mrleaonctn.
ficut rcpttttt m rcrra.7)ott cnim bcdit narura
ferpenribus pedes adgradiettdum/ttccpcn
nulasadttatandujaiius aufaeftntmtaco*
p^iongi(udo*quoniam fi babwHaitroul
ws pedes/enetttmatt' mottrs ^ttomam dfettt
fijperpinttttias.S^tmtltter fi piuresaias val
de^ppinquas dTentcjrattts moms^fiabtn/
tticem cHmcremotc/adfuftcntandum refidua
cozpus longum t fl ribtie non fufrtcerettt/T
tdcoquodraattrptfceSjbabentes ptnnuiaa
^aram conrracctone/^auesiaiamm ejctenfto
tic/bocfaduttt fcrpcnces fola cotpotts rleria
ne. fifuncr quedam pifces ftmiles ferpenrt^
bus iit ionc^rudtne qut cadem be caufa pin^
nulas^aucas vel nullas.-r natantcozpis fo/
ta inflejrionc fiaitmarene/ipifces fafraros/
qmanobtsotcunmrconcjiu quimajamcfttt
angutiic/^ butufmodi.^ idco qma tales pt>
tces funties ftmtferpambus increationevel
tnertenftone/babenttatttumodo buasal30L
vel pinnutas antelv vmnf co^is fleribtitta^
tcloco pihttttlamm^ alarom ippter Shepitt
in tena ? viutmr Ioncjo tempo lelexiz finc aS
ficur vtuuttcferpcntes fmc dbo» ^temide
in eo<km.ferpente3 autem babent vias i int
teftina/aqutbasaitqnando etttfupeifiUirad
ftcutbabentalta animalta gcncnerattria.fccl
nou babeuc piam eritus vrine quia vefic^ ca
rcnr. $tem idem t» eodenj ferpcttres inuot
ttutt^dittttice/qttando ptteniimtad coiront
1 3mo«nuquia non babent virgam nec^ tc/
fhculos.arait virga/qma non babcntcrara
^arcnt tefticults/qma.pptcrlongimdinVcor
poas."? fi baberenteos infngidarecfpcrma/
,ppter tardattonem rot ertms. i fic eflet min^
conuenietts gcnerationi.3tem ide^m^nS
acddttgenerariotti ferpentucrrotc^ moftruo
ttcas ntfi ntoto boc acodit^oter (tgttra ma/
mds cme loncjacft/ recta atq> ftricra.vndc %
©ttaferpenrom funt oifpofira ftnade/^ppter
lon^mdtne in matrice. T>as 7 muim altas
.ppjieratcs ancjutuT naroras rcatatanfto^
q«as,pfcqttit> ojdtneefTetlongu.^ bect>i<u
tittc in cjencralt fumdanc be pfuaiibus etua
^pzicracibtts i ommbus fercnotts tnfra ot/
«rorittiirrera^
Jopis cft anguis motfu t vencno p
mciomTimtts/ab afggatdo sfpts bi
cms/co <$ mo:fibus venetiamwrat*
tnomfera atcp tt>gar.vos.n.cjrcd vcnenu ©iV
cunr.vt oiat ^ftdo.it.rtj ^\\v,M fequtfjaf/
pidis oiuerfe fat fpwfo bnt oifges effeaus*
ad nocendtt.f.l>tpfa8 qui fimla ot iarie.quia
que momotderic/ftri tntenmit 1 octidiiyptn
lis egav>afptdis q fono neat.bucdcoparra>
6. W appoftttt/? ita mojte c\i fowo refplura cft»
Digitized by
Google
^iber mm
3temem6totsefraft>i8 ffcbtcras eo Qfflua
fuggit fancwinem * qucm pcramt . ? qui at*
vco mo:fus eft/OttTotutts venis flujcu fangut/
ms vitam ffmitgrece.n»ema<5 fanguis t>ia/
perc** patente* wrus euapozanseincedene
(bc quo luca.) ^*ac£ btffimdens auidus
rotnanriaprifrer.qtticuttcfc ab eo percufTtts fti
enrbifcenditttr/? eno:mi infecrionecoporis
enecamr.((tcutdicitHiemtbidem,} ^tem fc/
pts eftmomfertts afpts Ttabiftcus. quf cunt
borttfnem momo:denc/ftattm eum oeftrutt *
confumit/tra vt tn ojeiferpenris totalirer Uqup
natnecfolum cotpus/fed eriam offa veneno
fcifTfpat* enemat . (cuius pocta ficmcminit)
tDffoo} oi(rotuenscumco:poje{abiftc?fcpft
vt oidtidem.Smnt? atia cjeneraafpidis mf
taquo^tantacft virulen&a/a; eriam mediatt
te lancea veneno (mte fua perimunt fe tange"
tem.vtoiacauiccn»tnlibjot)cveni8. ^uc
re fup:a lf.v.ct>e venis.ke afpide tn gencrej
(r>icit Jftdoms U'.pj.}f ermrtnquita; afpts
cum ceperitpari tncantato;em/qui eam qtu/
bufdamarmtnibus <ppajs«uocat. vteant
be cauerna pioducat. tlia cum eyire nolucrir/
vnam aurem in terra $mic.alteram# o cauda
obmrat «r ogit,Tftc tllas voces magicas no»
sudtens/ad tncanrantenon cpxl? etns-timpc
rio non obedtt/( bucafc^ $(U )bz afpide ve/
ro bfatpri.u'.vu;f»c.jtptt). pcuffa memb:a af>
&fpidc mwmefamtj? vrijc fine parrium ampo,
^rione/ciucTunt contacte aliquo remcdio co/
nalefaint.4lnusautembuicpeftifero angui
eft fenfus vd affectus.Tlam compares fuos
comugati affecm otltguntnecftne comparis
confojrio benc vmuntJslndealtera inte;feco»
ffedtbrlisplttonislajra/alterperfeqmmr inr>
Uctozemh illum folum m quantoUber popt*
liagmineagnofcens mfefovmitimr inutS
rumpete onmes otfltcuimres/permcar fpact£
necntft veloa rac;a/autanmtbus -? fmuifsco.
bcrceWqtrinvlriooc motfecomparis affu/ .
matur.Sed contra eius maticiam/oedit m*
mra remedium % medelam bebetem/ fcsdir ef
namra t>ifum.nam oculos babetin rimpori/
btts/? non in fronte <i ideo »o» potefrjwdere
aduerfarium x>irecte/fed oblique.ppter quo4
non poteft bene ,pfequiboftem vmVfed po/
ttusaudimpjofequimrvel olfacm»nami»
btstmobus fenfibustftacjis vtgekvt?>iciti$
$tem tuat $0araanu8 ev afpis non no/
cetindtgen^arns^matiici8,nam^tUtpue/
ros fuos quos pe fenatos babcnt fufpeaos
afptcU obiiduntt? fioe eowm femme ruerinr,
rribtl tpftspcnttni jtocetafpts.fedftatfm mft
riunturab afpi^efi menn^cmucrmt.'?: B er/
pzene Oicit pttai«vt'r|^vtrimo.( ^iciLn.ftc)
quedamammatt* mdigenis fttntinno^aa
Ciu:erftaumattenos.ftCMtfapenteaparcutt2
mtriftce iUia qui tf tetra ounmr/icttf angne»
draatrTateti/terr? incotas non teduntnec f
fef!antoo:mteutes,atio8 mmn witfmq gc
tis bommes cmciant/cos auides ocadcntes»
tjiateriam fbtdem plt.cjp arifto.ffadic mquo
damlmonte a fcozpiombus bofpitej? non kf
dufedindtgatas tnterimi i ocadtV
iGneavtoiatJfido.tib» .)c§.ver>
mis efl/ab aeris mtximcnto nomta
ta>^tte ei«suo temge longa fila be/
Ouat/t tele fempermrenta nunf oc
ffotr a !abo:e/gpetutttnc& fuftiitetin fuo ope/
reoifpendittm.qttia fcpc a4 modtcum ftani
venri autg ptwme mtliadt»5 ruptttir tela fax
1 tunc totalttergdit tabo^m fwmfrwetii
amcen.cp aranea cftmodicum auima! repnle
mutapc8.vj.vd.vtij.b3ben8 pedeecittos <p
babetpares <z nuncj imparef.^ bocrut) necc?
fe/vtfcmperefreteiu8 tncdTus cqutts/ftcut^
igmonus/iboceftciencralein babcnribttd
Dttos vetpmres pecjfe5.babctatii^ aifquos
pcdcs tonfjtojes/t qupfdam^eut&es /,p/
pteroittcrias quas fiatoperariones/na 015
quibufdam ftla fubntiat/i in longum^ptra/
bitcum qutbufdam veropariterft^n^criftco;
quibttfdam per ftla reptt,? quando vutttn tc
U ftteftcietmmobititer feXufpendit.marie ati
tem tnter animalia anuloTt co.:gis vtcjet t ara
neafenfus ^cjus*vnde reftdes ftt teje fue mc
dto/fttbito fenrit mn fcam tef aj tn pmc rcmo
rinma conrincjente quam fubito tnuadtt/£t
agcjrfidiwr m§ boftem.oe qua f t tritimpbg
re pomcrit/ea neeuadat jnter tete fua ftla mul
ripltaterarcuuoluit,^p;;moc3piritnftdm
£Wbumidmtcmfu0t,<; t>c tzlimufamm)
venattoneviuit. nanj eius guflabtle efttalts
bumo:ficttt(5uftabtle apis eiftmcl (ftatt Ot/
fitiicm 7 ariftOt )3tm tn ^encre aranearum
^ftbjuerfiias fe#ts(vt oiat arifto.ltiv).T efl
femma.matoris eotgis f mafculus .1 pcdes
babct lopgiQiesfo fleribt^Dies t abtlio«s.
ad moflirri n eriam ad rejtmram .t fian Uat
idem W»o quinto tempo^ coitus 7 amorljf^
mmaattrabitmarcm/pcrfila tele.^ poftma/
ftul^femina/^no ceffabtt attracrio oonccco
tttngan^^ntafcu^pontffupcrventremfde*
1 tfte modus eftcts necefrarttts/^ppr«r ventr}
rotundttatem.t ifta comuncjio tnaAmceftm %
fine vcrj 1 in pncipio eftatis , % atiqn in ftne
Digitized by
Google
fot mimlibKQ
aatani fin piifidpio b vemis ittmc mtfimc
frrnt nocme i ampuaarcampliuQ venenofc
Jicmarifto.U. vitj.gatcra arancap fimrmuj
ta.lbmquedam fantparua ? omerfi coloij
•jfimcacata/T velods motas.2Uia funtma/
toza/tcolozenigra temm craraauterioza
fuittlongtoa/^ ft«« .^rdioji» moms mfi qi|
coita fttmulancttr.'t mgre folent retere mjp tcr/
raminterfojamina tmanentitt tejcturafua:
qaoaftp aUatafetbeftiola fiott mafcaqai
Depbmdunvzfi. babattfamein fu#£urcitts
bttmidttatem.? tnnc oeferatad locam fuum
vbi oepoimnti referuanteuVoonecite^efu/
riam parisntVr qitando toti baafitbamtdi/
tatem Oadtrefidaam ? reuemfad venaudtt
* nou venatur quouf^ reparet quodrupmm
eft oetejerura.? fiqummperir iwram ind^
picr tpam regare dra ocafum foUs. vel ar/
caetus ojtttm^matime-mnclabozat/ qtoic
plures bemoleinriduiitin terraram.? femfa
partt* vcmtmfa mafcaius iuuaream.abfco
dtt autem fe in tettara vet fub tela ne abeftio
iis videamr^ma^imequatioo eftmagita/ .
m*ta,pprercfas magmradtnemnon tacfwt
tiopm£raateriamfcmmaoaa/pzimoe*<|/
t>us mooicearaneepoftrbtmantf? ftariqua
do parmnmr/pomr eas m teaura/? fcm$ (e
monewi bifponuutad tejecndam.acft t vte
ro matemo fintihftmcte ad venandutmvnde
f^tmapmtretiacoHueiiteittiapdefuc. .
I&eftfpeaes quedam aranearum/que vctt»
tttrlacermmparuumf inripittererefug ipm
fmoufcn Itgcremsoandttin ligattonc fbiri.-z
lunc falrat fm> eum tpungit quoafq> moria/
otr.Jtem tn eodem ctidm oiat ident .q? fepe
inuenimtmrquedam arance in aiuearibas
apuin/'jiUeco«utnpnittmelt fuggurlfquo/
fcm.% (k drca fauos fadmit cejcturasA co:*£
punteos.tdem fcicit Sutcen.>4tpU.$e gciw
radoite araneamm.li.]g.atrv. ftcoidt. 4ra/
iteammnatttrapdpuaadmirattpneeftoigiia
auuspiurafttitrgatera/interqueeijquedam
mtebf fpalattgio/cuius cozpus eftettguum*
vahumacummamm/velotadfaltumnoritt
babensmomtm.Sliacftfpeaes maior]cov
poiis Ttttgrt cpIojC? cruris longions cauer
nas fibi tctens m angulis iajcta terram. £er
»aeftfpcac8queemditacompofitionecon>
fpieuas retttnr relas .Sdmirandamcft umi
flaaUter ranro operc famaat inatsria lanige/
ra/que oe aranee vtero/ad tante tele tejcmraj
paulaa^vtcredimrjejctrabulTtstetus vterus
£ir talt materia vacaas tnuenif .nec videt ee
■vc% &?ixi;pcniQffiw&J$ tauta efTet vct»
ttm xiuee coiwptch/vtefeme c$eftionem
ta ferolitas lamfera gencremr. vn ? oemocri/
tum feprobatfanfto.lt. vi^ )$ Oidtett in boc
verirarcm non oijcifTe cuius vtdctur effe ratta
quiaarauee i alia bttitifmodf anulofa modt
d funt nummenri/? pami ribi,pprer oefecttt
fangumis ? caloris. vnde cum aranca no tatt
tnmdbi captac/quin incojgabtliter ad ppa/
rationem teic (nc connnuc pltts cmitat/maj
toi dfct fuperfTuicmimo/# abi ^fumptto. €t
maio: egeftio mpcrflua § oigeftio neccflan»
ad confcmacionem ocbtram ammalis.vr dij
ftt anfto. vel al.^^m pU'.tdcm biat,moder»
to vncme romndum tclc cdacit ftlttm. t mtro>
umnco dcduot ftamtna ab v mo ad fugmui»
% itemm oedudt tranfuerfalicer oe puncto ad
punoum lineari biftaftda nlum miun t om/
nes Uneares traatta /qttaft m pnncmaUmO
dio/in equalt biftanria a centro copalat xcot
iieeac.oeducco autan ftamtne(vt tbidem bt>
dtpli.)tejcereinapif amcdto arcuico oxbet
ttdnectens fubtegmina imacutas adncaena
fcmg.^quafirenculartterper parua interuaU
Ja/que mtervalUcuIaca fozamina mtro arnrt
ao funtnuncquadiata/nunc oblonga/nunt
romnda.tanto funt ftricrioia/#a func vianf
ozamedio.'? tanto latiora/ ^ro^pptnquio»
funtettremo.quo aurem mcdio ftium filo.tf
ittduTolubtureriunsai/Tnodum nodo applt
cettconnccutlvifas non iudicat/t rationttf
mdiaum vit amrmat.^tra autcm leuitate
perfilafua quc bumants vifibus vit funt g/
ttjafceleuat/? quaft volat.bmdttde fe tranf/
ferens locum mmat.^tem oidt idcm <$ qtta/
ditt cjctrema tele fila ourantft afu aUquo rd>
patur/ipatelafcmper amcdto ittctpttrefara/
re qttod mpmm eft quafi mbtl ittdtcans t cov
PQ^j^eeffcinte^mml^dm tncdimn no eft
rtrnmm.3tcOiattdcm . <$ m eis ftitaumiri»
nam fcSm <$ rempoja funtfttmra/ aitms vc%
fubmimus folen; coinponcre Itlafus. Jteit^
ibtdem pf<$ mutatudo araucarum h$num c
jnundaaontsplutwamm. 3demItbjo.nit|»
ci^.oe leftone vitmm Dicitq? aranee queda^
dra germina vineamnt % criam araflofcu/
los arbomm faaunttetmras/ctquaratn dry
cumuolutione pereuutarborcs % vincc quan
do funtth germine vcl in fio;e /mojfus fpal#
gionig eftmomfems t vencnofus/mfiaaV
rtas fuccarramr.fcd.cius vcnenam cjmn^uuv
vis plantaginis ftbcbiromodo apponamr*
i idc* vemtes ait)/vr lacerte ? boaases pwi/
cmraar3neefo;midantes fucco planpgis (c
mct'(vcoupii.o vaff ? auiq4.c.^ vcif % mac^
Digitized by
Google
xviir
' pluejeea^ vifcertbusquoda miro naiurear r
rifiao^neram co
, tepLmtlttiozc rabie copomtur ? paraGir.fitts
fttimfuTtmis cdnecttE? bocnea mafcie ? alt
iHcmous/ qttibus tendiiur^ppcergroflitt^
videamr.ailabo2equtde coponmir/ £ miro
modo faaftter bifltpatur. tgnenon mfrtnent
• venm rimenrajtuFtmpemtelaraptmr/^ fit
bito tpa oetutdaair.-i qoauts venaiofa fira
lanea/oecums egredttur vifcenbus/tela ve/
nenofanottcfr.fedporius g; mut&s vfibtts
medtctne VMtltst>eputamr(iva5 vr Otcitotaf }
tela araneaf alba^ muVJa/putuemtentis foz
dibtis non adjmjcta/vtresbabetconuVtngen
tescoglutinates t reftigcrate8.tdeo fangut/
nerefrnngtta vmtnere ocfluente.fupcrpofita
• vumm/^bibetneri fanie^ tfanatplagaj re
centc c^pbtbetmftamra fanitatevttlneris rc
Drdatttc £ fratttgenus araneequa fpalana
voantvt oiatpli.ttbw.j^cciuj.'* eft beca
- raiiea ftmihs fomtice/ fcd longe matoj cozpo
re mfum babes caput/reUqmi co;poiis tttgri
efl coloris refperfum atbis gutmiis acerbioi
cfteius tcms cp vipere.viuitattt majctme itt /
p& mmos <i molas.cuitt8 contra ictam cftrc
medmalia aufdegcnens oftendereftcBcuf/
fo * adbocconferuanmralmoaue.inttenttt/
tur*qua?.co:tices conmri^porjttmeclenmr
momti mutrele.£ft ? aiiud genuslanugtno
fmtt at groffb aptte? oolo; puncmrecitts ft
cutfcojpionts.-r ejceius moiftt genua labera
ccanmr % acaditaugo ? vottttms.^ft/raUV
ttdgemts arancenoiemirmialeonfmemir/
miccon qSaUonomineOiamt: ro;miateott
founiccfimiltscapitealbo babens ntgmm
coipus ©tflicai macults albis cuius mo;fus
vtpera^ ooloietojquet.T otamr fomtiateo
q: fo;mias vcnamr vrteo.'? eaf fuggtt btt/
mtdicate.fed a pafieribus beuoiamr.^ab a/
Itjsaaibus vtfo:mta.1^jedttjautecontra
tno:fus ommuaraneaf ecerebm gaiitnaaa
aiejmjuo piperis bibimai vtno buta Jtem
coaguiaaatipotatiLcuj vino fanat mo:fus
araneap. 3 tem tdcj faeitams vngttle aneo'
■ ncatmette.3temufceconmte>ipofitcfttper
mo;utm ejmabmit vatenu immgant^oto/
rem.c5unt'?aliaremedtaqueenumeratptu
feo bccfuntaant.bicitanmlt.e.c.vuaranea
longa ? candtdatenues babens pedes cotri
Ui veterioico Oiaf folaercatbugineocuto?.
^ ts eft atrimal mulnpes.^ b« /
$, tteinteromniaanimanttaanttto
:.•:■' fwnfeatco^>orismuJUttt8 op
1ttttetp:tapamm.vrbtatptt.h*.^
tatem aute fuicoipoiis reeopeTattngottjma
•cmttudo quatiis aut poflttinter volariliaco/
ptttarivtn q: pedtbus vriturtn cmtbus e vts
p:ogrefltuamerito potefrtntagrefttbtiiana
tnerari. "|S:ctervero,pp:ietates fuperitts U ;
rttVpofitas fttb lra.a.alie ftmt bicponende*
^nas reatat plt.lib;o.jri.c vj.ficbicens^Jn^
teromma e admtranda apum follema . qua
tndm contmbnnt.fucatq5 bulcifftmttfttbtt /
tifltnttt 'i fatubcrrimtt m fattoscopottut'? <&
ram ad vfus bumane vtte pemttteoperando
conrtdttt.bfemelatent'? recttdomrqmavr/
ics non babattvtnmtbusptmnifcp rcfiflat
acflattbus aqtttlonts.§ti verevero cum fett
tmntfabas ftoientesadoperaejjcttntt labo
resmulttcp ticet vaare octo perbos btes.p>
mo rauos cotttmutceramc^ fmgot.t>omof(E5
acceltulas faaunt. oandefobotem tpoflca
: meUaconnaunttc6ponttnt.tecttt3uteatue/
aris fui lacrimts t fucas atbo^ gtimofa vf^
babenau pcr tottt fimmtt.-r contra alia^. be>
fha^ auiditates fe mmiittnt^tttpofluttt.©/
ces hfuerintnimis tal^conttrmgttt•^ eas fuc
cis pzedictie tiniunt.p;imo atttem^p mnda/
mento fm operis cmflutam quandam pomit
amarifaporis qua multt comoft? voant.oe
fnde raaunt alta btttao:em que cere ei^ inicf
«m qtra multt oulices voanc terrio ponunt
materiaj groffto^m ctaefauo^eft flabtlimeV
atm t tllam materia^ppoiimmufti voont. z
tfta mplia tel^a fVtgo^t at^s tnturijs muni
mtt fauos fuos.non mftdent fmcttbtts fcd a
ftoribusnonmaradis fedrecenttbtts recoulL
gmumateria ejcqna mel <i ceram coponunt*
cmado atitem flotcs vianifuntcofumpttm^
mntfpeatlato;c8 ad viterio:a pabuta acqttt/
ienda.t fi appjebendertteas notin ejq>editi
one cjaufeantfuppinc vt alas fuas^Jtegant
a pf uuia % a ro;e vtfacto maneejqpedtrittS vo
tatttadopus fttttj babcntes alas fuas ficas
•z ejcpeditas ad votatu o^iiuanrejftiibias fn$
ss mo»attTO^.t>enocteqmefcunt s>f<% ma>
net>oneci7naomneseyatetgemto mtmpU.
abombo vt bttmno attqtto mnc vniuetfeg/
ttolatft bies,nteritmmerumrus.p:ediutHat
emm vmb;es ? vemos «? mnc fc continent di
1 rrateaaqttandop^fauntcetitetnpertcinm/
mram atm agminepceduntad opera. Tttic
aliefio^s aggregantpedtbus-attc aqua^^e
guttafcg tauugine tottus co:po:ts ftmul poi
ratit;adotcfcenaoKS vero ad opera qmm %
conueniuntt arfemntmpzadtoa. Semo;es
veto mms opetantor cmefIo«6 copoaaw.
Digitized by
Google
ht amroaltbus
prirao otterampedeaam^otfs/fpoftauV
os/oonecroftro platoremeenttot3iiterotte/
ratc£&pumt30temottttlt3S trine peiqua/
temeeas^ueepneatttfctfm quod mtus fdt
pictoatcearuentm ofnciafttnt oitterfa. 3lte
enim 0omtt8^nttWnt.aItepoUtunt. aUeri
bamparant/eiteo qtf ail3ttteft.nott entm fe /
pararim vefrantm/nemeqttalitas dbitepo/
risrroperiafiautoeasrattoa Imcaliter 7
oidmat&pponttnt/tmfttperiouparte fufpe
dontceris cadentes fulnunr.pa'tnas Itneas
pammrcplent oe melle/nottuTunas aorima
jftmefolctttadtmplercapcs autcmgcrttle/^
ncc^artaconttebunt/amdrwnriflams.^to
i?olantctrcatatam.tquandofuntonuftc re
dcunt/nc flamaliquo ipcdtantur. tquando
q* laptlhs (c onerant vtlapUlo:um cjrauitate
fintcontra *>ma wipemmagie ftjtclf&ira u
m eas eft obferuanua oifapttncnam inera/
am cclTanrinm at opcre notam/t cas mot ca
(hgant/uno mo:tepuniunt operartnon cura
tc8.^ira tnter cas eft mundiaa. nullecfc tri
ter fitaoperafpardrie permtai£egeftionea
apum quc opcranmr inms ne logiua rccedat
alte congerantm locunt vnamfo etjdunt oe/
amc3ri.qitandoaducfperafdt/intrantin0o/
mos fuas.? ftrepunt/oonecillacadcmq cas
cjcdauitdrcttttolcr.t eadcj quo erdtauttbo/
bo/cas tnuitet ad qutetem ? mncomnes re / .
pemecontiafcunt.3cem tn eodccrin. )3te
per apes fumma equttas crcrcitur.fcnut 01115
oeseaf pacem OifloltteJttes/'? ea?. mclla 0i>
iu>crecuptctcs.rcgentftquidem babet apes
qutnon acufeo armatus eft/fedporiusmatc
ftate(^ \?t bicu tdem.c.]cpt$. ) vcl fi babet 3cu
!earn/vfum fericndt namra ibinegat. nolutt
cnunuamra tpfum (cuuincflc/ncccondto pe
tere plrionem.? tdeo ei telutn oeuarit.? incr
mcocrcliqwt.vndc coftat apri" tperatoieaca/
teb non vuV^iranoa atttcdrcarcgeplcbts
obcdtmria.ua ctt^ccdu^touictamai coglo
bamr.t ab tpfo agminc vdutadcmilttu dn
gmtr? vallamr.t pjemulrimdine obfequeu
rittm/mnctempoas vijcv>tdemr.ctt populus
apum m &bo*eeft/ipfe intus c/t rirarit (i$s
ctdtari/folus a labor: c tmurns circa qaej 1.
afTant apes^ucnda babentcs 3culcu/ta#{i
crozes/q auctoatate aflfidua/rcgis futcufto!/
dc8.«r3ro^cedttfo:a8/nift qn ctamctomm
t>5 cjttrc.ctttu8C]rim8 udugumteOiebus 3/
uquotcjccratttmurmttratcTt quafi 3d cjctmm
fepzepar^nrcpnft quts mcregi3pu pjcddc
retalatomcjtamemmnctgts no eriret.?qtt
^cedunt fmsule rcgis obfcqutofepiferunt
zapxirimeeffevolnntregemfeftn bnmem
fubleuant t rarijj^tum poaaru; ft cm laflata
toefeceritvel 3badeerraucrtt»odok^)fcqttit:
pbtracp rcjcpjccedtt.etvbicuncp rejcp:ecedtt
tbt ceterccaftra ficjot.regc tnfo toms dtatTcr >
errittta/tpfoqj amifio rom 3cjmen ouabtfTscl
3Utt.q:fthercgecffcno poflunt» adamcari»
fttbinuantqttcdafslfespes/quemdnuitcu^
patnr/babetes m3gn5 ventrefiiramqj Oeuo
rantmclla.t bas 3pes intemcitttqn ess oe/
pjebendut.quado pereft bumidu/ fcms apa
mutepuc3f 1 mdla ocpauperanfc ? ecouer /
fo qusdo vcreft ficcu/ocrtdottn.ple ? 1 meU
lemttlripltcatar. i& aut befecerittamearib*
dbtts/tpcttt fadumtn^pdntas/^ppoftto ra /
piendi ? otra eas alie ade biri§nnti(i rectoic
babet.?fi qucfucrintspesmuctes inuadca
bus psrcutds mu3fo^8 neceas ipewtlfed
pofteas fibt 3JToct3nt^ Oefmdttt.£tia mul/
ris alt}8 oc cxnfis acics comrarias coftruunt
Ooo tpcratozes cn raulta tifsd que Otmtcatio
in izcta pulucris/autffmo totaliter 0imp3f»
$t£icte.cw* apes queda funt ramcc 3C ftlue
ftrcsbozudo afpeou ?*cetexis ir3codto:c8.f5
labo^-z opcrc fttntpjeftari02e8.aliefunt w
banequa^qucda (untbienes tvaricac rottt
de.alte funt longe (icat pefpc/t iiie (nnt altjs
betexioiesfa funtptlofc 1 queda e% bis func
aibeque in mefte ntella fadut.filucftres pero
in 3rbo^coc3mt3ttb^ mcllirtcataliquado iti
ariquo^cfpcra.qutbu8n3tur30edit3Cule
om vcttoi confermm ad vuttt icm»queda attte
ct vmdicandi 3rdo^ it3 ^ndc figttnttclttj
cp fcqmtTubito tmeftintt 1 talcs ato moaunf
alicqttidemaatlettperdunt.tviucntes^lte/
riusmeUmareuo ponunt.fed caftraris vtri/
busnocerc paritcr-tpwdcflc Oefiftunt.odo>
rcafedos^ceterOs-mmos tmpimc ochnnt»
% mmrint.tn rcbus 3utem odoufcrisiocuda/
tur.cacro9.odo^fiqttt8cos inm becoquat
c]tamtriamr.qnrer capmo:ifmftid3 to:pent
mnerarittcpmo^cocomitanmr crequi3s/x.
merctplcbs magno Oolozcrege pefte cofum
pto^nsmabosmncconuebmtti no.pcedttt
trifti m mmmurcglomeramrdrca cozp? cms
luctuno mtmittt/ rino nififubusbafrmozni^
f^mc^Oolozenioimncb^lsruateigitrapu^
nito^famtas eftimamr . fcictf eriamibidem
ap^ muuas incurrere inftrmitates . it3m vt
biar*c4qccgrotatqn uo gfidutfcmfutt. mrn
cafcriacisrefultas fonas ccbo/nunts.n.ra/
dtc3s rinudas/inopinato fonuutcrrca ezs*
tmnttcatTeria cis co:mpt3*ucbula/ cozmpes
fio^S qttos Oeeafcttt.aduerfantrt cts arartee
Digitized by
Google
Zibtr xvm
- qttandofcfbaantctd^malueanbnsfadttt
intemir3S.pefo'faaefteri3eis imtfca queda
ftirali'0p3piliom/qm'tnm«m ddetas.nmn
papiho oep3fa'tcer3s/7 reltqmtftercoia/cj:
qmbusgenertocerreOones/qtti ceras p:e/
dpaeappetanmocaem ets amditas paft?
q»mmia ftom fatietatereptentur/ «t matime
bocacriditm vere.oleo quideepminatur (i /
cut-r omnia anulofa ? infeaa/p:edpue (i cafi
ptre vnao in foleponiturfed afperfeaccto rc
uiuifcunt. aliquando eoa cotrabimrfibt mot
tts *mo:bt caufas quado fenriutftbifttbtra.
bi metta niuisauide oeuo^aresfbttcufcg pli.
^nftgites ett'3 ^pprietates tnotabttes redtac
(3tttce.UTtt0.vtij.c.tij.}apes inquirdbantur
ecmelle * comcdut tnde pap.fed quado tnftr
mamr/ainccomedttr mel i no eteuntc» oomt
bus futs.tquadoinuenumtoomos mudas
ftuealuearia faaunt in cis oomos fetriles ce
reas. ? quado o:inda alucaris futntmis am
pla oiminuttntamplimdmectt quada vtfco/
fttare nigra/que m odo:e eft acuta. etta cdtft /
car primo Oomtt regis / ? illa oomus fiimlis
eft fo:ammi a poft altas oomos fecundu3 oi
tterfitate maio£ vet mitto£.mafculi adt tam/
modo operatur ooroos fuas / * poft non cft
ogario/mTt ad coroededu" mel/ <i rodttftcadtt
«r ape8^:imo mo^mmrm rauis futs ?quan
do eft cepus crxttWafcenduntmatttt (catdH
fo^aminaptramtdts.tpoftcaredctttt comc
dttntmel.? rejr mm<£ erit/ntftcum etcrcitu/ %
mafculi non babenr acum mfi fo:te paud.ta»
mcn apperuntpungere/fed non poflfunt.4£t
reges apu^ ftint ouo^ modc£.vnus rubeus
^ateerntgCTfereikmarbo.^efttnOuptoma
io: cp apt8 quemdhftcarw funr apes mafcu/
temagis pigre <$ feminc? melto:es fnt apcs
mino:es ? rotundwwes babentes varios co/
totfs.? apes q pafcunmr tn monttbus p:a /
08 ? o:ris funt mino:es ? mefto^es t fadunt
mel eonfimile in parabus % leucapes aute^
quc nd funt bone non fadunt met equaie nec
confimilefed apts que femg adberetfo:ami
m mellis dfictt mel mdtus.altttr.n.coirijpit'
befoaUla generanturin eo aranee queco::»
puntmcL^ttpltd atttej oc caufa vtunf apca
mcUtftcates aculco.f.ad oefcnfione/ ftad bu.
miditaris fugfittccofumpttone/ vi8.n.igne3
cft tn acu.tto coogatur valdead pfumprocj
furjfiuibumidwmdlis immutattbne. ^Jtem
fubinrrantfepealueariaqdamufcemalcquc
faaunr alias mufcas guas / qs mulri vocant
gufanes gfo:at alas aiia^/fj vere apcsgfc /
quuut ilUs mufas % pungunt eas.necgmit
tuntcas caderefug tomos fiias.t apesmtl
Uftcatcs interftduntmafculos nocetes eis/t
regesmalos quado eas no beneregunt/ (cd
tmmodo be mellc nimis comcdunt/^ pdpuc
boc fadunt quando mei erit paucuj.? apes
^uepugnantcumiongioabtts qttado n ope
ranmr nec laboiat? ntmnmr eas e^cerc^e al
ucanbus/t p talem eicatonc melio:amr md
? augemr.>cft aute vnu^ gentts apum qo* o£
iabion.t interftdtapes melltftcatcs.t bdrni
ttea^oomos.t boceft/qj funt vigiics n boc
cuftodie.'? oii tnn-ant aluearta/ iu meiic fubt
tofc inftguntca Oeuo^di in rimm <$ no pnt
cuadercz tucftarim a veris apibus buiofmo
cU tnrcrftdunmr.£t antccp rcteteat ronaiuer
B buos Oies antefduntalte <$ rcjtftt facmr^
vr obedire illi parate fint. t quado reges aea
turqmiibctbj cateraatn vna5.t tllacarcroa
nonpulr baberc alium rege mft quepttitttros
accepertmr/t fi aitus ret voiuerit tllius corot
tams ipfum ittrerfiauut.T poftcp ejctenntpul
It i ruerintpauci/ejqpeaabuntfodctatem al/
terius etamtnts .t ftc funul fecurtus .pftdfcu/
tur. vei poftc| ceperit volare pulii t ruentttccj
les ma^tis/feftinanropus fuu^.? fentonb?
plurimi cooperamr. Tiuilaautaeamra arde
rio: e ad vindicri cp ftt apts quado ad iracun
dia^puocamr.t to fepe grades ,pftemttejcer/
. ams mulrimdo apu/qnptra ompietes mel/
la reftfterc ppeitunt. jfimu % rumtt (u% omnia
3bbo::et apes.t tdeo labo^antfeces ctjccrc z
fqutbalafuaquado vokt/ q:ea?.fecc8 fetet
vatdct to ab ets oomos fuas valdc purgat
virgines apes t iuuenes/ tnetius oganmr z
faciuntmeuus mel § (cnioics ? no ritu gcu/
riuntncctanmmledttea^^cutio ftcUt tenu^
potant aute apes ? btbunr/f^ aqua tanai aa
ra/ftuc^ppe ftuc a remoris baurtamr/nec po
tantvbt pus p:oijcenntfecefuam. tmanmc
in autuno ettn vere/et mel veris meltus eu>
pterflomm nouttatem etamplio^m punra^
tem.£tapibti8 placetarmonta.f.fomtu8 ci
me peYouTio paimarum.ct toeo atm canm et
peluimautdmbatomm fontm adaluearc tc
uocanmr.etquando oimimmr aptbus mut /
tum oe melicptgrefcuiQ/ ct mmusopcranmr
cttdeo opo:tctvttn aluearibus ets medtocri
ter otmtttamr(bucufq> 3utccnna.vtj* Itbw.)
3£ulr3auaponit tn qttibusconco^dat cu^
3riftaiib:o.vtij .pltnius in.ja.querefup:a li/
b:o. ct. tn ttttera^a. vbi inuemes mutta quc
abarifto. ctafptecactaltjs auaonbus funt
accepta.fcd bec fufftdant ♦
Digitized by
Google
Bc aiumalibus
/0s grece boetes mmcupsaS que
b larini to:one voant/eo $ temm
terit.cttttt3l3ritudopeIli83 men
lo Tguttttre vfip adcrora pdlearia Oucitur/a
fjettVipfafic0ni3.em3ft peliaria que gene /
tofitatts in boue eft figntt(vtoidt Jffido. li ♦
jri^bott^aot vtoictttde. ctrafodos erimia
ptcos dl.na aitcr Jite^ inqmncai qoo g col
IttaratraOttcerecowetttt. ? frequenrimugittt
piuteftatureffectum/cittando tpfuj atms ro
itenirt no conringicke bobus vero oiat plu
tt.vnj(.c.jrtv.bobu8tndta8amelof truditur
cfle alrimdo/ quop comua funtin latitudine
qaatuo: pedu(? fcqmmr ibide) foii boues t
ter atalia retro ambulantes pafcumr.aque ca
hdeabluttoe/otcumr pinguefcere.quado co:
nibus aptris coiunguntVplus labo:is pof /
funr fufttncre/qp quado ceruice inutce copula
tur.gufyria fuht boucs/qut no bnr paUearta
fub gutmre (ed gibbos in oo:fo. boues quo
<# laffatababeBtescomua otcutureein oge
cjccelIaitc8.boues nicjri colons pama babe>
tes comua/minus reputaror vnles ad opera
du.U&aio:3 comua t fpiflto» babet boues
# tamvr poft afhanone bos t co:pe ? m co:
mbus augmattu reapit/pariter ena,pftat ro
robo^^ vinutt.no taroen tante e ammofita
ns necaudade/fiattame. macjis autceiriai
oomttus mamms i quieros/paries labo:is
tmomstardious/^inccflus grauiojts, jjte
pluibtde. "flaturabott t mmamopnma/ poft
mmattt am nimis e fcra fed ante p:emamra ►
opttmavero rii boueiuuemsinuanmr.foa/
um.iUabo:i8 agnculmrebabemus boc ant
mal. ^ataetia raitcura apud pziom boues
non Iedere/vtqui,pc3ri ato moms boueoca
dcrec fine caufaypumremr gramtcr ricjp colo/
nu fuu u^emiflet(vtt>tatide)£ft.n.ai3l mt
te ? mtmdttm no fold vfibus boraj necdTari
um/veperia adtmoladum in aris oeope co
gruuro ? aptu.naerbobus opnmefranc vi/
amie^lauriflmufirereispbarioocoram.
bos aperitterra pomere? mciditz coUtaraa
* ea mgnedts mtrbus aptaredditbos arA
mbus futs reftcit ? nutrit.pettt8 aus mulcts
vftbus couentteius eria ftmo terra tptncme/
far,eros conraa calefacta rcmolliunf i recnft
«antVerqtttbtts oraerfavafcula i parta vtcn
ftliapparatur. £cco:nibus.n.bottimsfittt
arcus bahfte qutbus tela ptra boftes iactanf
fmnt? tot&cc&h arma quibus ittrmio^i bo
minis contra boftium tamla Oefenfanmr.ft /
unfjmeemeqmbus fugant* teneb«.ftunt i
pectines cmibtts capita a fo;dtbus emunda
fur.bouim8 ena comibus pmnfvenato^es.
na ets terretferas t macantcanesvenattcos
vr rugrctia aialia mfequomucoinibua eriam
vmnmrfcripto^s/Tptcto^Siiri qutbus va/
r^ colo:es oprimeconfcruanmr. vmnmrena
comutt vfu be!lato:es quibus buccmado fo
cij animan^ta pumt3ntcs # fugtetes ad aci£
rcuocatttr.comtbus enavtttmrcttftodeseatt
ro^ 7 aftro^ fiue fpicuIaro:es/qui ipfof fo/
nitu adptgilandu mumo febo:tanmr.ad mf
raaltacomuabomna funtneceflarta.pn ni /
btl ein bouequodoiueriis vftbus no hz wt>
Ie.^ctiadu8finm8(vtOicttplLft.ic]ci?ir;.c,]ri)
ftinus inquic bouis cu accto/iuttatcontra 00
lo:eartimlo^ vdroptds eriam ronedi»3 fin
cjularce/fiinde adfolem gunganmr.5»ccr/
cutaneum.n.pfumit bumo:e ? fedat ac rep:i/
mttinfiamraydroptca ? mmo^(Otatpterea
plt.ft.]cjcic.ci$. ) £ft inquicanimal pamultt fi
mjlefarabeo/nominebureftis.bicinrerber/
4>38railitbote.<tt'oftcdroiau5.q:p^ntttett
natittcrberbas quas bos oiltgit/illudatal
fe3bfcondif.quod aminal bos oeuo:at/ou5
berbas inatttearpir,borcftt'o 3utem oeuo /
rams/iecurboms fic mflam^t/vctpfum cum
crua^m martmo t3itdau mmp3t.vnde pter
onus iugt quo bouis ceruijc p:imitur/ 1 p:e /
ter ootom fttmuli quo bos pungitur/bure/
ftis oum etus ventrcm fubimrat mrcr dbos/
cmn intenm cmaamrvateno.
^lbulcos oidmrbottcuftos qui
b tpfommcftcuftooieeicorTiao oe
putar^.bic boucs pafdt % nutrit .
1 ad pafcua eos ouati redudt? Oum ftmt m
pz(cuis per pedes eos colligatt coueraceo/
" rum cemices iugo p:emtt/ 1 mtro eos iugtt
cum ftumtlo ptgritanres cdpdltt ad l3bo:es»
i vt vwifoamier aratrum traban^fttmulado
eos cogit fibxloli anrilcu3 cos oemulcet. z
vt libetmus iu^um fmnt voasmdodta allt
dtipfos t indua't.n3mr3lt£ercnim boucs ft
cuttcemtOiligutmclodt35 (ptoiat3uice. )
cum virgaeos oirigit.i utrecmmraci3ntfttt>
cum ipfos tnftruit.necfolttm cogit adaradii
pcmm eriam ad mmrandum coinpdltt/ ? ad
confrmcjatdas frttges in area drcundudt.ft/
nito labo^ a iugo eos fowiuvzd p^fepe pt
reftdanmreos otidt.
Sbalos eft a boue biminuuuc
b oicms.eoqjfimilisfitipnsbo/
bus . £ft autcm animal itam/
domfmmc|»p:efenrateiugum nonreapttm
ceraice . bubalos affiia p:oaeac . in gemu /
ntaattKfttncbouesasareftcs/ bnces comua
3& i
Digitized by
Google
^iber xviii
ftsuem cofcapadtatefrets pocula ftantvvt
^c-aft.^autem ammalmagncfomtudi
ms vude oomarino poteft/mfi arculo ferrco
nartbus etus mfiro quo ritcunduat.ntgn au
temvelvuliii eeoloris/paucos? raros bns
prtos/comea babet fronteVcomtbusvaltdif
firnis rircufpecram cutus caro no foui eft vn>
Uq ad dcam/ veru eria ad medtdna (nam vt
Otrit plt.tu]cp^cp.}caro bubalt cocta vcl af
fa/bommis mo:fumfanat.cuius medullacu
oeytro crureaflumptaaufertpilos patbeb^
ruVzmedetur vidjs oculo^. fauguis eius ca
ocetofumptus/rqdmtefangumem mire fa
natcuius vmgule vel fotie bubaltne cum mir
ra conftrmant bentes motos.lacbubalinum
vatet contra vifccq, tomoncs.nam fua ptgue
dtue oelinit ea.vnde cotra oiffenteriam mul
m ,pdeu\ valet cotra iaus ferpentum i (coipi
otm»'4 cotra venenu falamandre i ricute. vut
ncrarcccnriafanat. fimus bubatt caiefacms
fanat oura apoftemata. i co£ ouririas fggit
fel etus valetcotra caliginem oculo?. . &unt
*t quidamboues ogrcftes nurcmamiitudi/
nieli tamen fummefuntagititansVjn tituj
cntrn funtagilce/vt ftmS que>tjdunt ririus
eleuetufug co;uu/g> pofntoectdere fug tcrra
bt b oues odtunt i gfequunfoe rubed nue ru
fum.? tdeo venatozes rubas fe iduut vteos
^uocentadeos infecmeduj. venato;iam vi
dcns beutaapp:opinqu3iueYictro magnaj
arbo;ctn i fo;tem fe abfcondit/ bos vero co;
ntbue itafo;ritcr ipmgitin arbo:e/ g?,pp?ij8
co:tubus ab arbo:c oerinetur.t ftc oetentus
venato^. iaculis cofoditur i ^pftemitur? ne/
catur.<cft? altud antmal ftmtleboui agrefti/
(ednon eft tante magiutudmis.marima ta/
men baber comua mulni acuta i alta/cum q
bus oetja'tarbo:es sarbufta (edi cocauam
quercum robo:e fuo Ocponit vfqj ad tcrram.
qui gfa paftus tade caput fubmimt inter fru/
tices^ fubnlia ?#lua virguita fiuc vimina/
qua^copui3rionctadberetiaco:nua befttc
arcuUganmr.vnde otu luctans ptra illos $\i
ras wrgulto^obuowrioes/magtsacmagis
fc intricat anp ligat.cuc$ oiu luctans ab ttlis
ligamtmbus feno eft>edttimofeinuoUut/p
mdtgnaaocaltemugtt.cuiu8 voce bouida^
eudtens venato;fatbefttaiUaqueatafo:cz "
t>etenta.vn ipfa fecure venabults imperit/?
ocridit bcftia accrrima m vtrgulris/qua in nc
moiib? magnis/inuadere nultatcnus aufus
futt.s bacbeftta vocatpbtfologus aptoloue
cums oicris ft ftdes adbibcda emt?. v:/qua
liftetam fera bclha be vtrgultis^ nemo:ibus
modids comuanoeicunitquceifdej co:tnb?
ingentes arbo^slbeqdt ? ^pftetnir.£ft p;ete
rea queda fpesbouis ftlueftris qua anfto.m
U.vt^.drca fine vocatbo»icum^ bidt <$ ma
^nus e fctfm quaritate wtil* eftlimais tan
\ol* bj crines oef cendentes ad buas partes
fpamla^/ficut in equo cft videre. i dus pilt
funt magis mollcs ptlis equi i b;euio«s. %
crines eius conrinui vf$ ad ocuios.-j e colo:
eius vergens ad rubeum colo^m vel ritrirro..
* vor eius affimtlamr vod tauruTbj comua
altquamtum incuruatas/ i\n vnoquoqi co;
ltuunt fuo?. capere potmedtetatem menfure/
quc b; boj.'? non babetbentes fuperio;es ft
cut taurus ncc cmra eo?. funt multomm ptlo/
twui ammilamr lane i fmditvngutos.ba/
bene in pedibus ouos fomtares . i cauda
eius eb^uis rcfpccm co:gis.i ipfecauatter^
ra i erigtmr iucauando ficuttaums.i bj ou
ra cutc tnultos icms pariete.? came bj vatdc
pulcem.'?<pptcr boc venaf? Bcunc^^ qu vc /
nato;mgitacquiefdt.icum oebtlttaturpu /
gtians $i)cit ftercus g quatuo;pafiu8.<? boc
fadtqn rimet.cattC8 aute venatidodo;atfu/
pcr ftacus.t bum drca tale odo;e occupamr
beftia*fugtendo dongamr. ^te oiatanfto.S:
vacca agrefti ltb:o.r. *w app;opmquat par
ms adunabunmre]cd6inuUi.etp;tus cogrc
gabuntftcrcus drca ipfu/ ctponuntftcutnm
mtn etboc eft animalm&tt ftcrcous vt biac
utifto.ibtdem et cnam autcen.
Bftlifcus grece tarinebidmr regtt
b luscoa;ftt(vtbtcit3fidor?)rep
ferpenmtn.tpfum entm videntes
fugtunt/ctrimenteriam ferpentee tpi.olfacm
etum fuo ipfos necat ftam / cteriam afpecm
mtercmitomneviuum.adeiu8 fiqutde afpc.
cmm nulla auis Ulcfa tranftt.et quauis $axl
fucrit ems oic cobufta oeuo;amr.a muftclis
tamen vtnatur/ quas bonunes adcaucntas
oeferut/in qmb^reguit oelttefcuttt.nibil entj
ftne ranedio iilc parcns omttmm ocrciiqutt
vndc vtfa muftdabaftttcu^ fugtt/quent tpfa
perfequimretocddit.£ft autem m iongttu /
dine femipedalis albts maculis lincans/re/
gult enim ficut fco;piones arcnria quccp fc /
ctantes.etpoft# ad aquas pcruemunt/ idro
pbodos et linpbaricos faciunt.into)ricant.n.
ipfas aquas/ct nwmferas reddunt eas.vo/
camr quocp rcgulus a mulns ftbtlus.nam ft/
bitoocddif antef mo«Jeat fiue pugnat.buc
ufcp poMtb.w.cittj.pli.autcm ixbio viij.c
rtii.)otfttfic»ap^ mquubcfperios obiopes i
Digitized by
Google
Bt animalibus
fons eir^uf a tnuUts cftYmafaputmltViufEi
cmem eft qucdam rera que eacoblepbas ap y
pdlmr/coipoic qutdej modica ommbufcs
membss tuers.p:cgfaue caputgerais/etfe>
per baber oefectum fuper terranif alias mter>
fecso efletbumanigenertsVquia omnes qut
etus vidcreiitoculos ejcptrarent. Cadembav
/tUfa/eipenris vis eft/qaej coiones p:onm
dagigni&cojpus babensirt longttndme ct
m3#umdine.nj.0igtro£C3nmd3 i\\ apitcl
ntactilav^utb^dematetnftcjnifftbtiooms
ru^tfen^enteamecfteicumulnpliardiqauj
co;p? tpeHifc fed celfus * erectus t medto gr»
dituf <* irtcedtt.oeficc3t rrorices/? berbas cp
nrimon folu ractu/ve^ ena^ ftbito rafftan*
arcuadiaceria oia pelrrutt? coiinpit. tireau
c0e«en6fiDti8^rintaeicptatigcresfectt ba
fh longirTinta fme mota mrattar ? cofumit»
buc muftela bomaf? coutndt, q: oeo naturc
nibaplacuitefeftuepart.mo:9tn0bafilt/
fd. moifue e muftele. Ttade mo;s mrtftcle oz
eflercto: baftltcu^ boeqtudrve^emfi mudc
la/paftu ? mcatoc rotbe/ bcrbc ptra talemot
rirero pjimttus murtiaffvt 0tat3rtf.?eriam
autcejpnmo igttmullela rota berba/quauis
amara comedit*? (ic vitmtc facd berbe ama/
re/namre boftetutreptda a^gredtf i oeutndt
squauts bafiUfcus tttemediabiUterittveiie/
ttofus quadtu vtuit.itt arterej rit ^buftus vc
ttent malma perdit.cums ams ogaaotb? al
(binic vrtlis credimr-t tnarime m tranfmuta
rionibusmetaltoaiix*.
/£>trajequc robeta pfcuWgmwi
b eft rauc venenofe babitanS in ter
ra/parirer 1 \\\ buo:e( vt oiatpli
nLU.mij>e.ttwyc\\c&itcm autent tdeftw
tuftam ? fcnempeUem/ oictiitreas oeponere
•afltcluo paftuquarodam berbamm venenuj
rantert ftbtfcmperreferuantes/pugnat cona
iiraneam.Tfpalangtoneiu.-t beneftao ptaa
gtnis ca^ veuertu mperaff punctura.cm?ve
nenu aeditur eflc rrijjtdiflmitt.'? 10 omtte me
bat qo* rantjit reddtt infcuftbtte/i ftuptdu ac
fi effetcongclatu.a|al fiquideeft virolenttt.*
to adira fe animacad omnem ractuVvn quan
1 to pUis Drtgitur/rito rorgefar aplfus i thfU
mr.quot niacults fub ventre rcfpergtr^totno
mmenrts^ettenueius obuottttfojegbtbef;
oculos 05 quaft tcjneos s lucentes. ?eft tato
Bntctofto^quato % eius afpecms ardcnnb: C
nenimr. * quautf daros babcat oculos/odu
m folis afpecm^/t querttlatebias -t foc^tad
auemas qti fol otti/i ipftus radtj s tene fug
ftacs refouef.t bcrbas.outces Otligtt/ta^
iidices comeditfcdcomedeni^eas tnnati
co2jupit.7ioinomsrotaqne bufombus t
cetrns pettenofisdlinimtca.plifan dfueuit
tuius vtrmte arcenfme accedant ad tllas ber
bas <z radices qac foicrdcatl? it>t terrc comci
damr.Ioca fetid3 mufada Tfimofabufobtitl
gitloaauVocbziferamultttocht.vnbicunt
q> v>inet8.inctptcrtG'b^rlo^rc fugittLq: odo^ .
ipfa^tto rx>mintfuftmere.beburoneattt (01
dtpli.li.]C]C3t.cittj.)ftttranc mrtti vencrtdfeVci:
bicumr rubcte/que vwatinvcpifoue <i rube
tis.qificutfuntcanclidt'o«s fic i ceteris funt.
QniaofioxsAfunt<m colojis fubnisn/at
tcri fubmlri pelpalttdt t fubdmnu^ftas ati
tembetas bicttt babere ouplej? iecur . vnttcll
fume vcnenoul/t aliud eft remeditt . i oaf^
anndoto cotra toncu fcu venerttt.05 atitipf»
ftcejcpcrirt.^p^df adticcm in mdo fdimtcani
panem Mncnofo fonniccruc;itttaUa panw
appctttLttUamojrenncretvfuircferttarc*;
Sfotra bc bts certa tradat aucto:es ( vt bicit
pItV)btcut.n.irt eius laterc octtro eficos oc /
cultttqor^)iccmitt aqua rcrueniemfadtea fo
bito frhgcran/nec vas ferucre poftea/ntfi os
pmims cjctmatTt illo ofltculo vmrtf magi adt ,
omozes /r odw coatadtt.Otcttteria itidc quar. .-
tanas poflc fanan'.cium!ttcttc^ aut vertrtts tl /
le fitvenenofus/g ittd»erationem m ? cobtt
ftioncm amitrit vim vcnent/i redpittitaria^
virmtcmmcdiane.valet.u.miro nto adcar/
nts % curfs atiquo cafu gdite recup.arioncm «t
ncruoyim confoltdarionem/t vulncfoeft<: # .
cationem % cura fi oebito mo 1U0 cinere qiiid
vramr/querc infra bc rana tn hcera*r .
iDmber. eft Vermisqda nafcens
fc infrodiDusdpiefli/rranm/moa
, . ctterebintbt.vto.pli.UbiO.n.c*
Mij»3»'*35tbiatftc.bobCjr.b6bidseftfrott?
dens vcrtnts/ejccuius tcymra bobicttitt coft.
amrf3ppeJlatautbocnote/eo^ euacuettu*
^tttftta egerat/ctin eo remaneatfotus acr* vt
-t>idt tdem.mira mtxccipit bicvermis tmura
tionem.napztmonafdmrftcutvcrmis ftmit
cmce7quc rodttfolia oleruV etpapinos vme/
am.bic vermis ftigons imparics bobtces tc
las araneap mo tcntct pmo pparar fibi co:
ticem ftuc oomn in qua babtter. etcotra bo*
ro^b^ctntsfcocfenjet. Eerturaautfuaj
faatpedttj fuo^mintfterto/qmbus fubniiaf.
fiui fuuj ct pccrinat.ct fic td in telam o^nnat
ctcontponit*
3meU vt btdt Jfi.lt. in)Vagrccd
i;. notcultfomti/co^quartdoonc:
ranmr ^iiKlmantesct accubentc*
*■ -&■■%■
Digitized by
Google
gfter Kviii
cotam onemttttbtts bunnlunmr .'grca cnun
come btttmleerbzeut Dtamt. vel otcu rur a ca
!fmrquodgfecearimmfOtt3t.qui3t'tt tem/
pojequando red'ptuntfuper fe pondera/fug
anteriozes puphces incuruatttur.i&melt ica
^aiatoTuncoitcriferaetmanfuecayad po:/
tanda-onera er pondem beputata/ct triucni/
fltmiri» mulris regtontbus/fed porttTtme tn
amw^ctdiffcmnrcamelt ambtd a atnetis
aiiarum regionum.naj 3rabtd buos babcnt
m oojfo gibbos.fed rdiquap reaonum a /
mdt in borib babenr vnum ranrum ( vr btat
^ido.in eodem) l^lmius vero UtJ2o oaa/
BOC3p.njc.biricfic £amcui0 tnqutcincerar
fflentapafcitojtcns quopbuo fmxt gcnera/
fcctride.f.erarabicc2Jrab!d antelt bina ba
benttubera inbojfo.bariridtantum babent
vmimtn ooifo/tnquo pozcant ?altumtri pe
Ootecuiittcub3t.amelifupenou o:dtrie be
rium vrboues arenc z mimriant/ftatt bos %
ouis^toxox $(ido. li.jctj. vngulam tameno
bmtdunt vt poftea btcetur. ©eioccs uttmul
tum(vtt>iarplt.)Ttdcovalcncinp:eliJ8c6/
imrrendtsieriamtnmcrabus bcreratdts ♦
virraaffuecum catndus non pjocedtt fparitj
ttecplus confueto oncrefufaptt adpoitatt /
dttm.odium babent Haruraltter cdcra equos
% firim ectam per qu3dridpnm toterat. ?qua
do btbur mrbonc aquam.altter pom no gau
detttviuunrcMadfagettis annts/quida eria
^cenrcnis.? attquandoeriam rabicmincur/
runccauranmr onteli qut bdlo p^paranmr
fojcotes enim funt comt pcntms bategato
(bucufo^ pltmus^&camclo vero oidtautV
cat.fic £amdus mqutcmouecprimo pedej
bettmmficucr leo.t folus babetfuperooj /
fem addtcamenrum.^babctpedes friflbs/t
m faflura babet pellem ad modum pedts a*
icrtm.TtUefaffurcfuncarnofe ftcuc fafiure
pedum vifvzideo faatmrets botmnes forn
lares ? abiuunc ets pedes ne pedum cenert /
tudo fobms ledaf.^ atiquando in co;de e&
muentmr os ficut tn cozde ccrutVr babetqua
tuozconos m buabusmamtms ficut vaca.
^eamela fe tdinar i vadit fuper genua/ qua
do appeacatm mafcuto coputari. % befidert
itm duseft feroens tcmpote amoris. % runc
paraj comedu? fcmRer apperitcotrcturra to
dwn ttium vbt primo coimt»^ vtbtat arifto.
ltb.v.appjopriarur cantelts cv fmtfoiirarii i
monttbus amoris tcpo:e <i nuttus poteftap
ptopthquarc cis mfi pa ftc«.'t vuga amdo/
fum eft nemofa t vaide bura. * tdeo rtunceic
fcacojdearcuum.Jrc tbtdcm m code\ antcli
babmtttmpasbetetmfrtattntt ad cofmm«
amozem.fentt!ta trabittnvtero per buodedj
menfes/Tnottcoeuntante mennium <i poft
parcum quiefdtper annum.3rem Didt tdem
libzo vttj.c|> futttquedacjcnera camdomjj
caftranE/vtfttttad fuge comodn 3priotes. V
btdtcjp tatef ameli fuc veloao:es eqs/i boc
ammc^pceraniplimdincpaflus/tedbe boc
quereinrra bebjomedarto.^^wtora cotra
uicethtofos be amdo.qutaamclus (vt bt/
c'c artfto.lt. vtij. )non cotrcum matrefua.coo
peribamrenim matercuiufdaj amelipallto
mquadant duitate <z faltauttfupeream fili /
us eius/qut fenrictts eam matrem fuam be /
(cendit antccp coitus compleremr <z momoi /
dic tngetttatozem i ocddtt ipfunt.£jccmplu5
eft arifto.^ ponitfimtte beequocutufdam re/
gis.^e amdo infuperbtat ptinius ri.]ri.ca/
ptmto.jCKcvtj.^cantdiatuefcuntinterqua/
drupcdia ftatt bomo i ftattftrutio * % queda
atta tntcr vot3ttli3.biateriam tdem <$ intera
ntmatta non coinigcra/ametus tn fuperioa
maialta non babcc oettrcs fuperio*es*<? ide&
cottco^atcum antmahbus mminattribus i
bentibus/^ in btfpofirione ventris/ kd non
in conubus.Jdcm bicit3rifto.li.jtmj.vbibt/
cit anmtalcutus dbus entateria fpinofa/ba/
bet muttos vcntrcs n amclus* % animatba
t>cns comua/non eftbabcns Datresm vcra
c^ ntandtbuia» ^^pterboc non eftamelus
babens bentes in vtrac^ mandtbula /fed tri
vna tattmm quauts aveatcozntbus.Tlecef/
f3rio igtmrmit vctttc r amdt/slris oifpofu
rionts . ^aftintttamr vencribus 3ntmalmm
orenrium oenribus iri mandtbuta fupcrioa
^tuicaeano beunuj cius/ftcutammatts ba
^enris co:nua.i quiaabus amdt eft fptu*
fus/itecefTario rott tinguadas amofa^pter
^uridem paiatt.namra t^irur vnrnr pataco /
ficutparte terreirn benrium.T^prer bocmy
mtriac amdus ftatt bsbenria comtta/q: ve>
trcs eitis venmbus babenrium comua sflt /
milamr.i^eapicttac^ abumwt printo ventre
penims tridigcftum.ut fecundo autanina/
•pttbigcri.in tcmb meU^s.tnquarto bigeftto
patitus^omplemr. % tftavcncriumbtucrft/
tas ruttneccff^rta^ptergrofitriem nnmmett
tt ftuedbiquta parutn benribus mohcabu^
3tem arifto.hbto.]ati?»3^amdu6 non babj
fdbtftincmjfupeiepar/ficutnecdepbas.q:
epsris namramfeabetvalde fanam % fangui
nemn3mr3ltter bulcem.i in talibus amma/
iibus tton inuentmr fei aut ft inuatttur/m ve
•itisgradUbas valde uewtun^.idco bijccnit
Digitized by
Google
m\
fct mimzlfon$
Sttttqat (iaitma&$<>t$8.$ cmdippterpt
mnonefdliB(mtvitclon$omIq\iiat>iw£
us vittttntumlta paruj babentt'3 fellts/ cp &
laqttebabetttmaltovndco pofait anarngo
ras g> fel efletoafa mrtrmi taca omnwm aai
tjram/cnJ3ttdo;f.maIriplta'ter adpalmonej
s ad altas partes co:po»8 fe otffadir.fed bt
ett arifto.boc eefalfttm.qwamaltaantm3u'a
in qtttbas npit maemtur feUcaras ?mojti/
ftras altqaaado famnentpaflionea . vtpa /
tettncamelis/qatljaaacaditaltqaando po
d%raetrabies . vndeanftrmganrttrpedes
rct/aimeradteos iftatnfirmitas/ettamea
rentfdle.vtota'ti'de5 (bttcaf(panilo) ^yea
melo etta Otatcottftan.ttt Oietts vttiaerfau /
bas.amda8cft3m'm3laiidiH7ma^»3ca/
ra.ectdeo n3taral1tereftm3allenttt.aI0z.tt*
toram crabitfattgoinis vncmofic3te5.<ndeo
reinaetfme mtfo crafitne. ? ameiintt lac fab
Dltas eft iacte altowm sninralitttn ?mm? vn
etuofam.? miims ttamaaam. msgts atttem
eftc3kf3mttam.oiarea'camideft3ppetKi'ao»
laceuim nibtl 3lmd eft § fon$uis fecado cot
ctas.ttdeo lactts fspojameli falms eft ?a
cttms.vndebamozamgroffommeftmfairt/
ttum % atcenaacmam/au v>acanam tac econ
canam./Bf enimgroffam vnccaofum tmol
tttm nacriaaam*3li3s 3»tem pwpuetates q/
remfraoetoomec&rio.
-•■■- SmeIeo$trda8Velc3meieopar/
c daits cft antmal etbiopom. vt oi
dt 3ft'.Itbjo.tt;.t pIi.libJO yiijx
ppcaputbabms amelt ? collum equt 1 cro
rat pedes bttbalt ^m^cttUs p3rdi.£ftent5
befttamacatis albis ranlej colozem oifttgae
ribtis fttperafperfa. ? tdeo a apiteameii <i
macolis pardi ameltopardalts evoata (vr
D.plt'.)ifftatttembeftiam3gi8 afpecta cpfe/
rttate confptcaa mtanmm nwnfoeta/cjp ctia.
oats ferenomett 3cceptc.vtoiatidem.boc3/
nimal fttit mandum fc$5 mofatom lege qao
adefam fcd non qao adfacrirtattm.ttam x>n
galamftttdeb^tvt^baltts/^mminsbatvt
camelus.? ideo eam comedereeratfas.ptps
fce&ttitj,
Ztmeleonbaiasameleotts. cbc
6 ftiol3p3m3t>iaerfap3n'et3teco/
lomm confperf3.cata8 cozpafca/
lttm'adv>ano8 colojes quos vtdet/faoiima
cottuerfione vanatar.ttott inuattcurattquod
aUttdammal caius cojpufculom icareapiac
coioumroDpofttOtttm imucatiottem. vt tbt >
dem oiot ^ftdo. Scb^m amntt 3tttce»ame/
^ni^c^m,o,cim\WViftm,^cti
am tmtttatco!o«8/qttta eftantma! timidflj
?p3Ba'f3ngttittt8.«ndeo colojea-mutacreft
qttadmpes babens fectemlacerte ? vngaea
acatos trecaraos/tcozpas afpemm tooni
catetn/Tad modam cocodriIIi.2Infto*attteni
Sicit ftdibJO.r)'.cameleott inqaic eft animal £
coipoze fimile lacerto/autts latera ftmt oblo
53 pememetttia ad infaias fni vettms/ftaa
:Iatemptfa's.^medtamfpondtUamoojftet>
pzomtnetftatfpodilm^ptfcis^faaeseitta
ftattsnimaleft er pow ? fuma.,z babet cau
dam V3ldelon53m.Tettt8 enremtteftgr^ay
tefa b^betpedes rcrTeros/ficttcUcercttlt 1 q/
Ubetpedomoimdimritt Ouo . 'jcomparatio
vntas ad alr eram eft vt po tlias boinints ad
reftduttm manns* i' queltbetiftarttm p^rttuj
Oiatdimr t otgitos % vngulas fimdcQ vngat
bas aaiam/totam co:pus ems afpemm ft>
catazptjs b3rdattt.oculi ems pwmttdanmr
* funtm3gtti^romndi/^contmcttmr.tttco /
rto ftmili cozio toaus cojpoiia etus/ tno a>
openunmrab ipfo.^girat oculos faos rre/
q:ueterarcaqa3q^ tslteratarcoloieias/ qaa
do inftamrcoaam eius.'? babet colozemoe/
dmsntem 3d nigredmem -z fonc m eo macu/
le nisrctbecparianoeftiDtoco^o^e eitts
1 manme in ocalis 1 n oada.t eiaa morud
eftgrauts valdct iit mo:te eitts eft mrpia co
lous.t idqitodeft ittco:po»fuo eft modice
amts.p3mm enim babet ntft itt apite % ra /
diceaude vbi pamnr babet fangairtis/ fimi
Uter in co;de^ in vents e^euntibus abeo % 1
arcatm ocalomm/quaais ftcparoj 1 eios c&
rebmeftpzopeoculos.t fi qois oiutferttcoj
pos i» Ooo/permanebicm operaaotbtts m/
18 per foom fpirimm % remanetmodtais rno^
ms aracojptts 1 non b3bct fplenem ? raa /
nain caoemis ficatiaccra (bueufqj anfto.)
T^It.vcro.lt.rrpt'9.c.v>iij. ficoicif. canteleoi^
caniinal firnilc cocodrillo folacumsmraoot
ft/t aude amplitudine oiftauLnuUum ant /
malco psmdtus eftimmri t tdeo muc^fei?
coio^visentm eius msnmacftcoatra aca/
pintt5ge!tU8.becrabtut.aca'pitred adfevo
laarcs 1 p^bet cecerts ammaUbus volunca
n'eiacer3tid08.capucciu8 ^gutmrficuquer
cims Itgnis accettdamr/^mb«» raceretto /
tttcmat>eniocricttS3irmc.fedbocoectopIu
qualecocp fttaJtt'm3l/inter mttoa coptttamr»
Vttde fuperleut.n.bwcctefidu8 mtefat.p^
tnf^tttatemanfuemferm^tcdftrcittdefe
^iamraatameleo piaerefolo acre/ftcactat
pa et terra etallec cr 3q et fal^madra er igne.
^ludcveifiis. ^uacuojerpuris vicabuaU
35*
Digitized by
Google
J*.
m
■tlmmue. jfameJeon talpa ntatfe alkccth
lamandra. ^erradbartatpamflamcpafajc
fatemandra^ &danTaUeadbu8 aerame
ieojm.
3p:e3eft fiftjemis op:a a carpe
c do bicta. vnde Jffi. b.jaj>. cap:o$
€tap«as a arpaidis virgulris
qmda ttajncBl^ vero ftceas bioas purant
$carptm'tafpera.nonuUt vao bicunteas ftc
vocan aftreptto crurui ♦ v>nde vocanjreapsee
ftiueftres capjequas grea ,p eo £ 3curiffime
vtdeant to:to8appeUauerttC.mo:anairetU5
«neccelfts monribu8. ettameutf longinquo
videtttvementes venato:e8 . eedem oicumr
et vbiceseo <$ ad inftar auiu ardua loca pe /
eant/tta vtbcfubifmttare virobtuiribus bu
mamspateant^vtbiat 3}ft.lib.)n).a.)? fub
dir.bec itaqj ammalia i\\ peois abamuts co
moianrur.T ftaUquando bominu appzojcta
ttone t p/ccurione p:efeTerint ferap/oe alcif /
ftmis facopcacumtmbus fefe papttantes m
futs fecouubus fufaptuntiUefas.&teuntnr
eriam i bameftue bamule vtbiat.papt.que
reutfra in lfa.b.be bamula. £ft ttaqjapjea
velodfltma iu curfuieutmma in falm.acurif
fima m afpeau.bulriffima quo ad guftuj. te
nerrima i famfftma quo ad efum . fagadffiV
ma quo ad paftum. nam v(u guftu i olfactu
btfcernitinrerberbas i arbouij ramufcuios
quopertremttaces teneras comedtt i oepa /
fat.t>tcttecia pU.leopardus ap:aft'lueftri8
bibtt tac i vtm langoiis euitat»
2p:iolu8Vtbtdtattice.eanimal
c intndiafimtlebtnuloftueceruo
m ftUo/qut apud no&. /r non mti
ta^bentcs/tqoando ems boesfuntmagnt
ftgnarvitebtutumitateteis.Tbabetpulaos
oculos i acutos.i^t bfrir anfto.Ub.virf.£a/
p:ioiifinieftre8 babentfaptentia\quadp vul
noarur quemnt pulegtum ceruinum.? come
duttpfu vteytrabatfagitras beco:ge/ft que
m tpfts funt tnftre.e£veloritatemortt8/? afll
duttare fcifcurfus/caro apuoli 3 fupftuo "bu
mtdo etoueramr/ ?eiu8 caro tcneno: i buje
fttbtlto:eradmr.t fapous ac odoas ei? gra
uttas amputamr(vt otrit conftan. jpaft? gfa
fcc locis alris ad alttoia tcndtt . tmer berbas
fatobm «? nonaf odo:e btiudtcat<? otfcemit
ruminat dbo8 i vngula nndit.nd pngue/no
coam/no bciite/fed foia veloritacc fuge a ca
titt? venarof tnfultibus fe oefendit»vri qua
do tn capcftrtbu8,p!eqtttt7ad monrana fugi
o»8 alra perit, Jn montibus tndte funtqui
daaprioUquiab berbiearomanas ?odo*
rffens pafmnmr/mqttOittmim^mlbttswttt ',-,
qtiedacocatticatesinquibus bumerosqda
adapoftemat3coUigttmr.qaep:imo adma
tttntatet mottt % confriattonenipuntur.^a
coipoicca pilofts foUiculis abftrabttrT. i fub
ftanna que infra pdlicula cotinetur.fttmeeil
odonfera/t inter aromatia majdmep:edo '/
fa.3n medidms plurimttm vulia <z vtrmofi
(vt otdt b)?af.t pta.)t illttd rnttftuni vulga/
rtternomiamu8»
ap:afici«tcap«a a carpente
c Vtrgulr3?.^berb3f ftuniratibtta
enttajpata.q:femg furfri tendtt/
Vt fttmttatef capiat % arpat i comedatfoUo
ni vt btat3ft.&eap:i8 autbiatpU.U.vir|.
c.i.ap^ inqmtparttttfetus pmres* (cd raro
quamo:.ferot in vtero. v.mcftbus ficut ouea
ap&ena pinguedtnefterilefcunLameternn
nu mmus vriltter generamw in (cnccmte, vl/
tra quadnenitt pdpiuntin noueb:t/ vti mar
do p3ftat vel in apaii mrgcnbus virguins w
nou oibus funtcomtta/fedqttibttfda funi.i
bi6 funtmdtda anno^ g tnaementuttodo^
aunbtts eas (pimcJi no naribus (arcbelarf
us auao:ait) «zraro funtfine feb:c iio cani
ap:is cj ouibus arderio: i alidto: ecocubt
tus.vt tradtt idemec minus otamus eas vt/
dere be nocte § ocoic. bependetotbus $ me
to vtUus/quearmetu vocacboc vtllo (i quts
vna ejc grege trabatcete^ ftupcwes fpeaant
idenaotcttteuenire/cuqttada berba altqua
cp biB momo:dcriLmo:fu8 ea^eftarbouolt
uemapmeericiaUs.naoUttalabeitdo fterile
faatmt i bac be ca minime quide imolabanl
cap:e.bedtnate fole ad ocafu^vtbtcut fimui
no edue/fedporius auerfeab inuiceiaccr. in
ali}8 auc bous auerfe fecoucnunf/ 1 auerfts
viiMbnQndmniccm gramimbus oepafcuc*
(bucufcg pli.)^eap«6 atttbtdrarifto.U.i0v
in mutasregtombtts butlacfineimggnario
ncncc eypcoaf ip:egnano/fed aaiptf vrria
1 cri e3 mamilU cofrtcamr/'? engtt p:to fan /
guis/betdeent fimtle favicli poft ent lac bo
nri n peius § ipze$nta$.'$tc U. vi. apzc vt,
uunt g.r.vel.n.anno8.'i freqttMtcotttt vfa^
adfenecmte.T atiqn pariuntgemeUos/ ftba
buerinrribtt comniewi manme (i ag beue
numtoent.tfitp^gnafafuerit cotra impe
m vcnn feptemonsUs/panetmares.t ftcon
tra mendtondlefeminas.'? bicutur vertere fo
ctescona partefepcemonaleqnbebetcoire»
3 te ibide U.vti.cep:e ficut oues comedut bcr
bas.fed oties carpot berba vfcp ad radtcca/
i manctftabiics in pafcuts . cap^ vcro c«o
Digitized by
Google
ht animalfbas
fltotfenfa toaV?acapttommodo berbznt
etrremitates. tmclins imp:ec;naturpoft po
f£ aque falfe.? q» mottenfapjepoft meridt
empotabttntpltts aqtte tquado comeduttt
fal anteparttt babeba* malttt ftnm a marntl
Ks* 3telib:o.vitj.itt apris ficur<?itt ontb?
etfpriaariointellecmstnatttm #vijc fciunc
egredtadpafcua vdresredi/mfiab aliquo
bedamnmn? ft qtris acceperit qttandam ca^
pttnt <i fu bito erejcmVejctgutur t alte t refpt
rienteam folido 3fpectu.vfttS antecapza:u5
ftcutt outum bomimbus eftneceflartue. na
kcte t amibus pafcir famelicos.pelle ?pi >
bs vemtttudtt.ftmo * locio tdeft v:ina tptn/
guatbumu.mbil vccp eftitt co:po:e cap:e/
quod non fit prile vet ad vtctum/vel ad veftt
fu/velad vfum ueeeffaritt mediane.na vt of
eftpltaujnwi^^cojnttcapzino indnerato*
tpmsaccefis ferpentes effugantur. eoai^ re
medio/multa veneno?. fuperatur genera.co*
roduntuf arnes fuperfttteirrecenres acviae
generantur.reftrtngunfUr bamo^ fmmodera
tt fhmts.? vulnera putrida tcoaoftaa * ici
trifata Vel fiftalataeop beneftao remedtant*
pelleaprinarecente obducutur vulnera % fo
M3nfttr.fan5mne aprino cu medula oecoao
totfa penena ejrduduutur.i moifus repttiia
•ricttts fcd2pionttcur3rur.pulmone alido a
piefttpermotfompenenofttpoftto /venenu
ettrabit botorifqj acj^ftta mtrigarur.efus fel
tecalido oculop oepeUfrur maeula tco:*odt
wr.vifua acuiturt octtlttsdanftatur.^ecur
aprino 3fio cotra depbantia aditttiat fi in ci
bii fepttts affuma£ettt8 eria ftmus corramul
tas tuftrmttates optmlatur. na vtbiatidem
fimo aprino podagriaalleutatur/fieria^ fe
pu bircopavfacco erieremifceaCvrina eriaj
ap:a£ alefaoa teptda ainib? inftillara/oo
letttes aures fanarttr.bas ? multaa altas po
Bifemedictnales ^pprietates. vnde oiat piint
os ibidem mtlia remedia.46cboc aurem t>e>
monftraturquod quidam vr atr.miro2 cum fe
-b:e non tuatarerc.sd boc oiar arifto. <$ eft
qaodda aialqc^ fa#gir i^cap:^? qit fag/
gttmamaias lacambtla^ coaopitV qc?ein
eis» % erceatttr inde ap:a*&e ap*a qoere tn
rraoebirco;
am'8 ajgreco nomefttmp(tt.Vtbt
* atgfugrece.n.cenost)iamrqut
■;m ; da enim ed a ano:e tatramslotV
cotftc voatu.ntbil aute v>tt>iar ide fagaaus
eftancpltts enim fenfus eeteris ammarib*
t>5*nafua nota anes recognofcur.t)no8 fti^
o s ©iu£tttt*tto? tea^ oefcttdtmt^) onts fiM
is/mozrife fub$a'ttf.\?o!tttarie cnbno ad pie
da ajrrut.co:ptts t>ni (nierii mozmu nooct
tinquur.odoje^fangttinepjedevefti^ia oe
piebedtttbttmanu confomti t>iltgttr.ftriebc»
mmibtts eria efle no pnc vr btattde Jffido ^
vbifubdirurjfolenraliquories canes lupt^
admifcerilep qmbus nafcttfanes feui/ qui
finafa aqmbufda nommamr.folenr.n.tndi
omculas noaeinftluis M'mttrereal%ais/
cmea rigribtts infiiittmr/ejrqtttbus nafcurtir
anes acemmi ta foites/vt |>ftemanr foztes>
befttas/vrleottes.bucttfcp jfu ILtf&ij. bc
anebiarphJu]ci^.c.]rit.t)eamm3fibu8que
nobifcu oegttt ftdelifltmi fntanes bot fatc&
equt.pttgnafl*eenim anes p onisfttis/prra
latrottesconcepinms/^cofpertmtts.pfeaof
C0 plagis 3udmimus eosvolucres acmras?
a bitof fuo£ co:po:ibtts abecjifle.l3mama£
(^ latram bomiada oominifuifceltts confi/
tcri coegifle.legimus eria aramenttt rec;e oti
centos anes ab ertlio redujrifle/t conrra re/
ftftentes mtra audaaa p2elwfle.iC3nis eriaj
tafoms aaltenoluitapereabum bomtrioC
rerfeao.^ fic Ooloie pariter confumptus eft,
2^egtmus eriam colonum fenato^n place»
rteab armatis oppzefTum anem oefendtfie»:
nec pritts vulneramm § aneinrerepro.Sic
canis ritij fabimipfttin arcere/necin mojte
te 0erehqt.f5 meft? edens vtolat? ettmo:ruo
mafir. cut ca qda abu abftuliflj ad os o*rom
aWtulit % cadatterei t^bit^piecto /vtco^
fttftentaret faIUett8intafutatttinnatattit.3>
otrrete muirimditte adfpeaacttUi ftdei ataliT
trinera^quattts toga ad memoaa reducunr.'?
amtflts ottis ad ipfop oomialt3 foit per lo/
ga tcrtap fpsaa redtrc confueuerttr. caiits mi
rtgamrfeuiria/bofe bttmtlicofedcnre. Jin ve
nam ets p:eriptta fagariras tneft.navento *
odo:e etta g aquas feras fagietes perfeqottf
% eomm oepjebendens vemgia/latrattt «? ro
ftro feramm laribala abdia pwdic ^jcrigri
bas % ambtis tam fojtes generanmr canes/
vticonespinant.<re!epb3nte8 ftattexper/
ms eft aletander magnus/ tn aneqtti ftbt ar
rege alante eft tranfmtfius.qtti p:imo in etus
jp^fenriaieonemconfrecjit. t>eindeaddocro
eieplante/ anis vifabeluaboi^nrtbos per
rommco:pu8vaU8tngenttl3tram primum
ittfonutt. oetndeamftaaltt>intiarione de/ ,
pbsntem taditt3frlt)ritcj?in ten^odereco,
acras fttir.poft3nno3merarem anisgigmt/
ocagents otebtts m vrcro gertt. cecos am /
los parit.qui quanto lorigtori twtrumtur laj
oeitanto tardius vtfo acaptuttt. nunf tam«
Digitized by
Google
XVIII
acapmfitt>iir«npof!.pef»t)t^naaiite.i?$4
famfiiamtep quando vnus fotus nafritttr
fc.$ie videcquaitdo gctnfni .jcbie. i quado
inht)iDiis»?ii3 quantopttires pariwur/ta/
pprdwaeommoculiadvidcndum apena
Bjr.quorenim vniacoilo mtmero adioun /
mr/»iidem^dlucem biebus vt videant re /
lardanmr/oprimus eftrerus qui nouiflunus
certKremapicvelquc5p:imoDcferc mater
m<»w'ucb(buaif^pjtt.ttb.>tt)*c]di.vbtnif
ta atta biamtur. fceattibus eriam otcir art /
fto.ttbjo.t}.cane8rtott etf atttbentes mfi fo:/
(attbuos.^quatttofutttiumotes/mnto ba/
bentbentcs aibiwes ?acurio:e8 . i per boc
cogttofcuncur anes anriqui a ittuattbus.q:
■ fenum bentes funtnigri % obtnft/ iuuatum
^cro econuerfo.^tem tbidanlib:o.v.cane&
mafcuii mouenmr ad generacionem.? eoimj
anus^ femtne i ctttus gaiaant lcpourt) cjp
altj vt birit tdem ttb;o vucuius femtna qtta/
do impzegnacur per vi.partem attni tdeft per
quadragtnta btes funtetus nltj cea per ouo/
derij bies % non accedit ad eam mafotius nt
fivi.tnece poft parrum.? quedamimptegna
mrtnWj.btebus/quodeftferequintapars
anni. i fittj iftamm remanentceci .rittj .&ie /
btts . * quedam per tres menfes i eft quar /
ta pars annc? fitt| iftamm eruntcea per jcvrj
&tes.vndep3teta> quantofetus drius ivte
ro perfiauntVtanto auusgaudentvifu/qua
do futtt cdm buic mundo.-i mafculi mouen/
tur ad cotturn anus quta quattdo inapiunc
teuare crus admtngaidum/quoci ntpoft fet
vci poft feptem menfes vigoafcuttc&aca/
dit anibus Iepoun/s quoddam p:op:ium/
q pttts pofiunf gaierare quado funttn labo
re/cp quaudo funcin quiere.? poflunc vtuerc
mafcutt.jr.auis.^ minu^ viutttlepo:aro, ma/
fculi cf femine/pjoprer labotem mafcuio;u$
? fic non eft in airje.quia magis vmunt ma/
rcs cpfemie vrbiritibidem.attj autem canes
Vtcuftodcs bomomm tauium biurius vi /
Bttncqmaquamoideaj annis * attquando
vigma vtbtcttbomerus.Jtem ltb;o octauo
caffes quando inrtrmantur comedunt radt'/
ccs babe cuittfdam/ vt vomant % fic fibt me
denmr. jjtem btdt plmius ttbw.frvnj. vo /
imaottes inquttideftmcdtanas Tpurgano/
nones votmcas prirno oftendttcanis/ qutyc
pietus ribo norto gramen comccttc/ % per vo
mtmmltberatusmtc»
fce£anfcmy.
Snfcula bfcmtrefTe mater canuita
c cutusmamreftoblonga/palon
gimdtnem vcntris coUocata/ba/
bats perlongtmdmcm vbera plura contra
fe inuicem o;dinara/qtte impjegnarionis re>
po:e intumefcuncque paricplures ftlios /fj
fonper cccos.quos tamen tenemmc btitgtt»
*r mozfu aciatram cos berendtt. iii oc im /
buio ftirj ca'erinc/eo8 incabentes fineomtit
knonercfcrreconfueufc.'rpumo metto;e^ %
fonnoftoeemrcpo^acquia eumtenerius bi
ligict ideo a mamtllam arittspojngtt i c&.
miditlatitc tanpuscotms Tcocepms. vcot
dtarifto. liitto.v. pabtes feptan quandam
motftmofam unmunditiamajdct mnc i«/
firmatur «rapoftentamrcimatrir/t runcnott
appcrit coitum fed fugit/fedpoft purgano /
«em «teltus condptt/falubnufcp partt . poft
paraimesamnmttwnbumozemfleumattai
•jgroftum et|dci tdeo cojpus anicule mnc
mattefltt.vtbtdtidem.3temtnuentmrtacini
camtmlis aute parrum pa piures btes/t a>
ttus in lepotan]s c| in alt|8. *i pztmo eft lac
fpifium/'? poft fubtiltamr/ 1 poftparmm eft
conuattens/'? viuunt minus camicule cf ca/
nes contmumta. (edca»es vcnmci mafcult
|>jopta labotem ttuntum * btfcurfum mtnuf
viuunct quattdo ab v rine grauamme fe c^o
nerare Oefiderat/crus non ejctgtt/fiatt mafctt
ttt8.fed reftdens inferiug fe indtttaccamcu /
la igimr ntarc eft mino: c^;po:e/ectamgraa/
lio: viribus bebilio; dra fems educarionej
folttdno; ammo manfueaomi fi qaando na
mtfems.ifft aucem aduturuendum tttaictt /
lo abttto^tenam co^o^pzoptcrmembzo/
rum fleytbtlitatem agttto:/fedp:opter oebilit
tatem neruomm incurfu mum$ burac iCa>
num igimrt caniculamm nobititas attettdi/
mr infaciel? roftripjotefalongimditie^aiti
ptttudtne pcaoris % ittozuj fiue ittgttinis M
crimdinena^ canis nobttts ararcncsh Hiz
7cmm vencrcm reihmgimr.feddra anceri/
o:a pectozts bilatamr. aures etiam longto /
res babet-i ftenbittozesfabias autem b$ cp
iltotes % graaltojes/ % eriam attiojes . % boc
futt neccflTarium vt efTencad momm tad cur#
fum agilio^saudam eriambabcnc ceccris
amb^ttnojc et recuruiojem . mm^ etbntS
camec|aites rttralc8.tb3bentcnamptlos
bieutotes trariotcs tcriam planio:es.ttam
ft effent mulcttm pilofi t vittofi Hn corfu ni /
mis itialcfceratt/fitttmts amofi molecar /
nis opp«^t tntnus curraettct ft audas ba
baentlongasintcr cmra bependentes co/
Digitized by
Google
fot attimMibtts
tumcurfttm no modicttm tmpedirenc per bu
ms enam ottdebepatckttttam non animo /
rtfedpoaus omidt apparerec Smntadbuc
canes nobtles rirabeftias i feras filueftres
thfequendas fcapieudas feroces i feucrir/
a vero bomtnes i befttas funt valde manfu
ctuTfieliquando cocra bomines ertraneos
mfiliuncftarim a fuo impetu fe compefamc
£anes etiam nobiles cum ceruum vel lepo t
rem ceperincnon ftatim t>euo;ant quod opt
Bnt/fedpotms pzedaj fuam Oommo fuo oc
reliuquunc.vilio:ipartep;o fua pomotte vt
puta ombtts i fancjmne cotenn funtli fi m>
btlpomonis penitus babttcric/ ptopterboc
p;edam alia mfequii timadere no Oimicmc
&nti alie canum ptopriecates
f mmus laudabtlesma^ canes bo
lifmum concnuum tdeft appett 7
fum tmntoderam p3tt'ttnmr.'? tamen altqua
doperfamemcruaantur.quiainfani i rabi
fiunt.nam autbus acridun t inftrmttates fi /
oitquaniries fquinanria i rabies (vtoirita
rtfto.lib;o vtj.f.)?omm'3animaua quando
funtmojfaaauerabtofo / in ruriam rapiun
tm\p;eterbommem quialiquando euadtc
beneftrio medtcme.ktric anc conftan. m vta
tclttuo vlcimo.am'8 nawrataeftfrtgidus
i ficeus/cm' m'<jra colera oomtnarur. que ba
bundans i pmrefacta vel co«upta ipfttm ra
bidum faoc? bocc^angitmajctme in aumV
no iin vcre/quemaitj anes fucjtttt tancp pe
ftem.ifempereftpjofufjus i foliuagus w»
dit nucanoo i ancellando ficut ebrius i cur
ritojeaperco ac lingua oependente faliua nt
miatfpumofa oeetus oriffao p:ofluente..
oculosbabetreuerfosac rubicundos ? au/
res rejraaas^caudam reuoluirintercoitas/
% quattis oculos babet apertos tamen offen
dtt ad omne obiectam pedej fuu.contra qua
uberrem pucjnar ?conna vmb:am fuam la/
cratquem rimcntes anes fugiunt i latratco
traipfum.carnem autem munaam in fan /
gumemomtrc eius/ttuUttS anis attincjtc t
qtti ab eo moidcnajr/ibmnum tembtltai i
fomno ejtputrefaenone fttt txmozofui irafat
turfine aufa.ftupidifiuntvndicp aratfpta
mtes/? utfpiaa tiullo pauentes. ^fiinuaut
crir paffio/tncipiunr abboacre omnem potn
1 nmere aquaj % latrant vt canes»? ita rimec
aqttaj/cv adunt p;e rimo:e* i bi monuntur
ntfi mediando eis riritts ocauramr.£urad
auccm 'ircmediaqucrefupjaUb.bcmoibis
ct>cvenei8*. ^irit autpli.li»3C]ct]c.cp fub ligua
am8iaccraliqu vcnmcul^/qsrece 0; te q
faritanes rabtdo/ quo ejmaoctffai mozb*
Jtebirit iditia. e vtol ctta mozfus anis. w
riusprinaalaanocearbomini-rmarimeff
babct plcus fiue vulnus » Jtem tbidem. qut
Prinam fuam cieccrit fuperpjtnam canis ra/
btoft/oirimr ftanm fenore oolojem iltttT Iti/
bomm.Cam'8 eftiracundus^maliriofus/ t
ideo Ptfe pindicetlapidem bcquo pzotjricur
fcpc mozdet.? anto furo:e mo:fu lapidiej ar
rn>it <$ t>cntcs ^ppuos ipfe frangit i non la ■ /
pidem.fed p:op:iu Oentem palde ledit ♦ Jte
fraudttlenms eftt bolofus.vndc-rfepe tra/
feunnbU8 blandiendo cum cauda quafi aai>
det/quos recro quando bomo mtmmc cou /
fideratbure mo:det.Jtem odtt baculos -? ta
ptdes ac virgas rimct. inter notos audar e(fc
% ammofus.'? omnes mo:dere nirimr. ome»
terret.fed mnficns inter ertraneos nibtl au/
decjtem autdus e ? cjulofus.-r ideo fcpe ca
daucraicaam'decomcditq> vomim eara)rit
fcdpoftcomefurterftquod turpitereuomuc
rat/ curpius recomcdtt acrefumit»3tem caid
tnmdiofus e.i tdeo oicit auicccj? occulce ber
bas collicjtc/quibus vomim fe purgac inmV
dens i bolens fi berbeeftiariam qut'8 reco^
gnofat.T ooletenaj peruermf ams fi quis
alius anis icjnoms /bofptnum fubmtroear
ttmens ne pwpter eius p^fennam fibt oepe
reat.^ tdeo pucjnatcontra eum.^tecupidu*
efttparcus.iadrcpouatdumfuperftua ftu
dioms. i ideo ofla amofa t offa mcdullat»
quet>euo^rc4ton potcft anibus non comtt
niat.fed cum oiligenria repomt m abfcondt
to z occultacqut cum efuritfotus po;at. 3te
tmmundtts eft % libidinofus. wtde oirit ani.
li. vu anes ram femine cf mares cotcu vmit
turcpdiuvtttuttc Jcaentm imundicie Ubidi
nisfe qpo\\m\tlq> incermatrem ?fo:o;ent
quo adcouum non otfccmunc^tdco §m le/
gcm mofaica equali tmudtne fttbiacetobla/
rio Oc p;eao ants vel auicule . ? bc p icdo
meremcuIep;oftimce.nam tales mtfere pctfo
neomnium libtdiniindiffercnter ocfemtunt
anino mo:e.gtem anriquus ants ptgerfo
leceffe % oeftdtofus.vndcotritanfto.ltb.vg.
q> ambus in fenio acciditpodacjra . i paua
er eisleuadunt/qttin podagriri effirianmc z
tdeo coca oie ooanttancfuperftmanum iter
mnfcas/^inter vermcs.marimeautcm wnc
a mufris tnfcftanmr ara oalosnpientcs/^
rira aurcs in qutbus cft ponffimc vlcerofus
1 quauis aitqii motdcdo pcrfoia cis aurcs
pzc picjrtria no refumtt vircs 1 vt fe eraxticdo
eas ab^riat^ cfpcUat» fcd vwaliquoucs qu
Digitized by
Google
tibti mia
contra fadem ate vomant/pofteas captan
doaimox mpidsmdo Denribus eas fitgat.'
tandero cmis vkerofus rune cotto eius al /
U'ccWi«bIenter De ftmario trabttttr ? ut ftoy
iho fudjnergmi»;*? ftc tenniaf/eitts mifera vt
teocfinimr.ncc-oue pettis oetrabitV necei?
carocomediair.necfqjulturccomtmf f3mu/
fcts wermtbus rmaltcerDerelwquttur.
Sailifuntcanis ftuj Otmmtttiue
sC ficoicoficafj cateUuna abuffue
fic vocamrfilq alia^berao^ (vc
Dfaf.aruto.krij.)biaaw' nafcntur generaU'
terccriTquo adpidedi acttt^gfectuna camli
cantt nafcutur rit Octtb? ferraris /quauis val
de parui8.oe au> atal bdbes bentes g modtt
ferre Dmifos/eftcjolofa * beUicoftt vtcanis/
leo/pantbera/? bmufmoiVzota ralia aiaUa
Senerantfetos tmofectos. vtp^ (upta.e.lu$
ataUbus in generali. i in otbus faaenribas
ftlios uicoptetos ca eft guloftras.qt ft cjcpe /
ctarec namra vfcg ad coplementu retus mfe^
fuggendo i»terft'cerer»i tdeo opottet vtfeftit
nafitut taUbtts namra.quere ittptalue*(na
fimt bicit folmusO £atutt aot cantt qoonda :
apud veteres eratiu fomo bonozebabtru vt
Dicttpli.luitn'£C.caailo8 inqr tacrites adeo
puro8em"auertttada'bttancqui/vteo8 pla
cadis nummibus ofterretloco boma^quo^
fangutne nibit cotra tojcicapurabafvttUus •
t adboc in pnri iubettt auctotea/contra moi
fus venenofo8Vutnenbu8 faUibuteradbibe
rutta catuU apero i icribus ferperis appofiri
calidi venentt ertrabunuooloze mirigamtad .
bibittsremedqsmcbiofanattmroreddunu
vt t>idtide.£tbi aroliquato nafcoairaa?/
tanto vfo videmieapiorrardujs. (vtmpza
bijcttarifto. )ftmititcrquato eberioa tacte no
tnuror/tato tardius m videdo Dftcttttttr.ma/
tteadbucceaotligttt/voce-rodo^eam reco
guofcttU mamas etus requirut.t fimftacati
quocafuoppjeflertr/acuaozi oatte paptlta
copomttt/? tac vberms erruhdere benriu" aco
minematre cogot.qn cfuriutquerelado t da
mitado vberamarcma quemu-? oicunffuc;/
gere mamas in ozdineptxt iacuerat in marti
ce«% ilte catulus qui foaio: e acmeho* puos
ad tacadmtmmr/ * a matre biUgtfteneti? %
fouemr.HcamUs venarieis abus eriduftrfa.
b^mbtrabi/tteeos pan^terpatro fugftuo
tpihguari.ernirma.mCTafftcte^lptitguari
adp^dafe^iojes/^adcurfttftCTent rardto
resii^uams atttatalta ftntmelacoUcaer co
pt^toniqualitjtc/eit: bifpofirioe tn mebjottt
motagaes» ©unumteriplurimaac wdetea
* bocaaiclttcf erate.qoadot>ero futttfepa»
bttes a taae/funttucabttes admuruencuu^
boc taad venando $ eoaj ad UtdendOtT ad
gregecullodiendom a lupis imendum» qut
veroadcufbdta bomus (unt beputancu/ ^oe
tfent t>et>iei loco obfcuro tdudt*'? ftt be no#
ctt emntconaruresinacjis fem/na tatiuj ca
mt e"omatt be biequtefcere % bountre. be no
oe vero vtcjttarcr cortarurescurtocvrcutre:
Vttttperabtli8.n.eflcani8 quibe t>i& \nguat/
latrat % drcuittoe noae vero boanuat/ <zU£
tat^obmutefdu l^atus eoa ecanis ftoeut
fenejcftuetuuems/qui beoie culloditouesa
lupts t>n (tmtin pafcuis oe nocteeas ftm^t
lat od funt mcautis*
afto: eft belha mtrabtlts/ que ca
c q.ttadmpedibttsviutt/tgradtfi
tems.fubaquisautenatafzco ^
moiatur cunataribtts/ficutpifcis. zeofioz
a caftrado fic vocat? (vt otat JfuU^g^Daj
eo£ tefticuk medicme futtt aptt/^ppter. cmos
cd piefemerint venato^/ipfi fe caftrat/? mot
ftbus fua vtrttta aputant/t Oetmcanu v t Dt#
atide. (oequtbus cicero ait) T^edintut fe ea
paoe cozgis /4>pterquamarime eitpemnmr
(«tUttcaUs^quifeeunocbofecttcupics c\xx
dere oano te&cuU.&tcttmr autcaftozes fiba
qm t poocicanes oicunmubucufcp. 3fi.^e
caftortbtts aot loquimrpIuU.jCuc»uj. "^ ontsk
inquit vna oictttgenus aJaUomefle QC*nunc
terretianuncaquaacabuatvita. inejraemts
aqua?.t ftumtnujrtpts/Domos^ cauemas,
fibiediftcar/miro amftaopteparas.Ba bec;
aialta pariarin grege vtuttrifuam fpcniOiU>
cjttnuparitereaa con$re$mfibnJ Deimb^ri
cjna pzefandttu ^p^ata 6 fftua adiatU>ula>
fuamuo mo Ocfemnt/t Deducununa vnunr
^'vebicttto pecUbttseleuaas/fupitJtt in terri
ftemttutter cttius coras t crura abfctfa Umta
otdtriant/^copottttu ?eo trabemes adfuas,
manfittcutas a ttgms ipfum ejconerant/ ?mt
ta fubautaKejtppmomoctobabttacula fc«.
ria fibt parauSunt autea^ oonmcutebica/
merate vel mcameraK/qti^quaft^ matabu^
larafeofotarta fttntoiftmcte/aquaCTcfceteto
ca fuperioza uibabuanut>ecrefccnte au tej in.
tfenottpartebabttamU fefetocanctp. quod^
damfo^men m folanO quoUbeter mcmnm
pteparato caudam fuam que pifce eft namre
fubmimtaque*fmemtu8 p^fenria nonpo/
tcft cauda eius finecormprioneaUquagma/.
nere.animalatttem mirabtle ^monftraoftt^
mius cauda tamom piftisfa cotum refuiuuj
futcott^is namrababetquadmpedis aiaus^
Digitized by
Google
fot ammaltbtts
^jtatTt \ magnMrteadtoocHparttt canfs
babens pcdes quafi aninos parre pofterio
li/aim quibus punapaliterambulauapar/
tc vero anteriori oaos babj qttafi anfennos
015 qutbud panapaltter in aquas nataupel
jtebabetvaldepieaofa,p quavenauoences
8ttt bj acutos i ferratos ad modtt cais uec c
velods tnottts.q; babet ubias valde b;cucs
babent aut cafto:es Ouos tefticulos t magni
fudine^ppozaonent cutn paruo co:po:enon
babentee.? bos caftojea nominamus.ifc $
bts Otcicplulur^.uir).fiaafto:e8 inquit (i
bt amputactefriculos quos afto:ea oidmV
neapiacura venatoabus. Tlegatfercus Dt
ltgendmmus perfcrutato: medtane/imo ot>
ar/eos (ic efle obfmaos/? fpme oo:fi ficad 4
berentes/vt adimi uo poflttt fine vica antma
\\q. Jteideoidtpia.-r ecta otjaf. g> non et£
«e Otfaeuois $ fdret fe Itberare taUter/ % boc
quottdie pj m aftoubus/ qut in Otuerfis lo
m inueniunrur.vnde otdt %(i.% pli.oe eo^
caitrarionenoOevfuaubue ftbus/fedoealt
quibus altjs awlibus que caftoubus aflunt
lantur/ttt tcftteuus efb:fan intelli<;edtt.33a/
iecautaftoretw?. ? non fopbtfticu cotra ma
jrtmascoigis p3mones.(vt0iritpluibide )
majctmeftfueritcaftotts/necnimismuenw/
nccmmis fcnis.i ficfunteltgeda caftozea ou
pliata/cr, vno neru oependenna/? vnoner
uo copulata.quta ta&a no poflunt oe raau a
duiterart.mula.n.acaputntveftcamanuna/
ltstreplenteafanguinecafto;i8.additomo
dico vero caftozeo ,ppterodo:e. i modioipi
peiis^ppter/apojem acuttozem . i coUigunt
collum veftce/vt videatur efle neruus (cd afc
vno colto ouas veftas bepatdere eft impof
fibtle. % tdeo iliad aftozeuj eft melius quod
OupliarntantttOepedetab vno nemo . £it
enim ctiQcnda. qtf mediocriter in fap o:e e acu
tum.q: ft nimis eft acutum i quaft tcrrmnpl
fopbtfttcam cftmanme (inon babet neruos
tnmatos.vt Oiatovaf. Slndelaudabileeft
qSinediocriter eft acumm i gludnofum non
babens faposem t/o«ibilem neqj faifum. qt
oim fale aromatico frequenter fopbifttamr ♦
»totatpliabide.quanto aut recttus eft/rito
melttt8 eft etemadus in mediana.£c eft (i >
gmim $ no eft adulteramm quado ouo tefti
culibabentquafdam peUicuias vci folhcu /
tis fibi effennaliter aciberente8.piett08 pth/
guedine pncmofa.per feptem annos poteft i
multa efftcaaa confemari. % Oebet poni i me
didna fine peUicuia ejcterio \i % modo bebito
poudcrari, vuwcm mun b&ct oifloinendt
confumcndt'attcitucdt.iocohcruofa majctme
confoerandupnde valetcontra muita maia .
nam eptlenddeconuenittfubuemtprra ca
pins fncjtdipafltones.paraklTm imguc fol>
uifrloqueiamredditfubito ablata (mnta$
fub iingua refoluamr.contra vniuerfaiecoz S
poas paraiiftm paietfi Oecocmm in vino ctt
ruta % famia/in pom (cpins aflUmamr.ejcci/
rat cerebmm/comouefr conro«at.ftemttta /
conem p:ouoat.p:opcer quod inde edam \i
canjicus ejrdtatur.fomnum^puoat/Tcondlt
atficum oleo rofaceo aptttcafto:eo pemn /
gamr.contraveitenafo»fltma. vtfco^)ioi8
aranec/t cerefte ferpends/ * p:tftere opimla
mr(vt oiat plt.lt. vit) .cir| . )aus edam van*
valetadquelibet ptedicta.vt oidttde. -?p:o
uoot menurua adiuuac concepdonem. i mt
u aiia. ? eiuQ p inguedo manme eft efltajc in
vnguenus.
£mus i cerefton grece idcft co: 4
c uu oidmr lamte. vt otctc ^ftdo *
. luioj. vbi fubdic Otcens/cemi in/
quitferpeitmm funtinimict/ qui^cumfegraj?
uato8tnnrmitatep:efeiifenntfptnm raanuj
eos crtraljunt Oe auemis i feparaa pemi /
de v>ateni/eoppabulo reganmr.^ipcanum
berbam ipfe pitmims ^pdtdemc. Dam eo pa
ftteiccuuuntfamttae/quando a venaco:tbus
Vttlneranmr . a&iranmrautem rtftuiaruftbt
lum/t in armonta oelectanmr. ^ecds aud/
bus acute audtunt fubmiffo mbtuflumiua i>
menfa^ manatranfeunu i fomojes mnata
do mncp^cedunt/quommcluntbud Ocbili
02es m narando apita fugponunu -z fibi m
rncern (ncccdcnm leboas leuius pondus fe
mnu (bnai(c& Jfidoj^adcm verba Otdtplt
ni.luvtr).c.jcjcr4r;.vbiaddtf bec verba.cerau?
inqutt eft auimal piaadtfltmu/qui v:$etc vt
anum/ad bominem vltra rugiu? quado cer
uaeftpadmramtnuf canetfemicas tntas ab
bomintbus cpfemitas fens cogmras^fecre
ra8.pofto;mmarcmrifiden8 condpiunt» %
octents menfibus partus ferunctterdtteda?
geminos in pariendo edunua tempo.e con/
cepms femtneamanbusfefeparant^otfce
dimufedmaresrefcnarabieltbidiniffeutut
glebas i feroces vngulis fodiunu i eo?uro
ftra mitc ingrefcnnt/oonecab ibubus aitqut
bus abfoluanufemine autem anteparmpur
ganf ? vmntTqutbufda berbis qutbue fems
m vtero meuttsrederur.? tnparmfaqltus \i
beraf.poft percu Ouabus bcrbts. (c$ anto z
fifolis pafte redeutad fem.^ illa? berbamm
fttccoimbur^ftujslacdser^ibatmtrmi^
Digitized by
Google
Zibtx xvm
pamseditosaicwfum etamtifepmte
eos adtoga bocent.3d prupro eos oucttt/ ?
felpdiinodaqstdtdt ? ortdacz ricinares
fotofl oeffderio ttbidmis/pabntosutdepe /
roro;fedvbf nimts pmjroes tefenferint/t3te/
fcasqnetttVqimcomodttmcojpus ponde i
r&grimefcttt. tqttando ftjgtttt curftttto con
tmaanr/fed ftattm te$picvat.i qaado ad eos
ppe pcnci meru/curftt pjeftdia ftige qaerat ►
atthbttserectis vocec3tm3udinnt/ z njgtut
qtitbasfabmtiTis/perimltt no pzefennot. tsa
lefuntftmpltcuans vt omnetraretar? ftape/
0Btnoait3te.vtt equo vet bnbalo 3d eos ac>
cedente/itain ipfum refpictattt/q> bote^ pu^
tarta fe vententeY? fogtttis tmpecere volenv
tenoa«endunt.qtt3ndo ffmtfnatantmsria/
gregatij ? recto ojdtne ujcedtit ? ope vtceuer
fafe iuuanLM vifafed odo*e terras petunt .
cm ceruas 3htmal ftr co:nura/ boc interaia
liab3ber,pputt# anmsfmgttiis i veremu/
otcomu futj.-? tuttcquado tnermis c/oe oie
fibiquerit tattbula*^ l3tet quoufqj crefcirib*
comibusiterato noua ftbi aduem^c artnatn/
ra.qaado atit oetjritcomu oejcrm ob tmdia
abfcoda tllud/ oolens ne quis inde acdpiat
medtdria &cpjebajditur ceruo^ eras/p cqU
nuttr^mos.qjants fingulis fibiaddiris ad
vittaidttfemg addtmr vnu vfq^ ad fepti an
fjos.tab eo tge 3nms fingults fimtita alijs
renafcumr/neceras poteft oifeemim eis/fed
fottimodofenectaoemtbus oedarafc; aut.ri,
paucos aut nutlos babet C cotmbus imis ra
mos.uno ante ftontcm p:emment roinorib*
Sifuerintcaftrari 3nte§b3be3ntcomu3 no
nafcanmr vlterius.? ft poft nun<p amitmmr
^ditt-tarent^comtbus noae ,pcedimt ad pa/>
bula/non oe Ote.c3loris foiis ea erponot/ vt
induretttmvad arboiero ea poft^a leatter fit /
cant.eomm foatmdmem e^enentes acpro/
rimm quem tbifuftmet/ comds ouridearoo
uemes.^cttm ea fenferint/ raboura ^pdetmt
ad pabula in aperto.qu3ttdoq5 ejc artrimar/
bomm ab bedera arbou inberen:e/innocfen
mreof commli ficfaalios capiunrur.ferpe
ribus contrananmr inrantuj q> odoze coaw.
eruftt eos fugiunt.cata8 co3guitt omniu 3u>
gttittfsttstnioifus.oiunmmeviuttplus § ce
tttannis.qtfcopermj eftperceraoscaptos r>
centtt 3nnos poft moaeatersndri/sb eorom
cojqttibtts aurets opertos i fign3ros.febati
mojbos non fcntttbocauimai/ quoraa ftbt
medetur contra mojbd(bucufc£ pU.it. vitt.c*
ffttujO^cffm atttanf.tautce.ifemus eant
waiuobabens fel mfiin inteiiiijis ^ ideo bj
nttemniamaracfeti<Ja. tto nott comedunr
ca canes/nifi (tntfamelia fnpza modu* 3 tej
aliqttiparant cemos bsbere fettnaurib?(vt
btdtarifto. )fed boceft falfum vt Otatattic;
(ed babajtquandam bumidttatem fimtte btt
midttarifplent8.3ttm tdemfanguisceraiit
cut t leporis nun^ cogulamr fed femperma
net uquidtts contra namram aliarum belha/
rom ?nuUttm animal mutatcomua nifi cer j
tms cuius comua funt f olida/ 1 tdeo ponde
rofa.vude ipfa abijdr^ppter podus.t babet
conos qu3mo:.m3gnos oentes m vna p3r>
te eoni? quatuo* itt 3I13 qmbus molitobos
1 0ttos oajtes altos magnosquaficulnjos
cmas 05 maio^s $ femma. t oedmat adi
feriusfvt 0idt3utce.^tem artfto.lt.vttj.opt
namr mqmt oe cerao/q> inter omnia quadnt
pedia itmeftrfa ftt otfaeriJum^ <$ pantmjtta
vtam/vbi antmalia ^pprer bomines non ac/
cedimt/^ rogit tumen folts cum ftltjs.Tque*
tit loca Oenfs/ficut cauemas lapidum que tt
babentntfi pnum inrroimm.quonia5 tbtpo
teft pugnare cum altjs 3nimaltbus.na vt Otf
dt ibidem.cemi ettam pugn3ut 3dmuicepu/
gna foai/t vtcms obedit obedteuaafoztu %
rimetmaame pocem vulpts ^ C3riis.^ ceru?
qu3ndo ipmgusmrtateLneinuenismra vc
natoztbus.t^ppter pmguedtnem internaa^
tur.t fubditibtdem. Senatio autem ceruo^
fic fit.vnu8 ven3to:u»^ftbtl3£-i canit.t cer/
uus oetecramr in canm/^ iequimnpfamca>
tum/^interim atius eum cum vaiabuto ocd
dit.t qu3ndo agtramrceruus mgit3dtluttt>
um vel ftagnuro fi poteft traufnaareaquant
tefnmpns vmbusej: aqucrrigideeaaditve
n3ro^s.qu3ndo autem capimr mugit vtaj
cnnui^tcm qu^ndocanes tpfum mfiquu/
mr t inuenietbtuium non oirecris cumt vcftt
gtjs.fed nunc tftac/ nunc iltac/ trsnaerfaufiar
tntttatfaltus.t mnc conamrtranfttire g mul
tospaiTus.vtftcpercontrartostambtgaos
himelaus vefttgta a cambas odote tpfum
mfequenribus/otniatiusXennanmr.Jte^ vt
oidt.cerue oimajtterparmntfemsfttos/qtf
cognofdmrperincuruarionejcojporis zm
gimm.t tdeocomcditnsgencean/vtrootius
a»parm liberemr^ cunjpanunr mbtto come
ehint fecundmam anteq? tn tetra cadat;t opi
namr Oeifta fecundina q nrjvenarom (vt ot
dt idem.)Bltas cerui p^prietates p;ofequt
mr arifto.UbJO vtti, quas fup^t pttm.reata /
uitu&tat autplUi.tf pu^ccruc oi feTerttgra/
mratel3pide oeaotit/cams bnftao adiaua
fttr^io^lapwtoipfamo;tua/qacgmeuj^
Digitized by
Google
fot animalibtto
cjectcameos repetitaT.*b# lapfs mfro modb
molfcres tJtciftuuarc/qitaiidofildpzesnatc^
tdciniaauntoiricubqttcmcius co:de tnue/
4ttttnmr. ? eft ilmd os quod inuenitttr incoi
-de ceruop. fupza ntodum prile contra mulas
cccpons pafftoes.? in ©mmbus nobilibus
confecriombus admtfcetur vtait opf.ptf.?
etiamcoBftan. .*•••■■
^•aftes eft ferpens comutus vt
: c Mat3fi.li.wj.babctcmmcjda5,
comuaejevtraqjpanecapiasad
modam comtttt arictie drdftea.tommattte
co:pus fttum ocailcatfttb arena/foUs comi/
4 bus fine cooperculo Ocrdtctu/ que vtdentes
amcttlccrcdumbccoaiibtts q fmtvermcs.?
fcum aues ca capere ? indercfaf nirantur / a
©olofo fcrpaiteejc imp:ouifo fubito rapmmr
obffdaaumvfas ? fctnitas occttitas . ? tm
fcommes cjp equos quos tncautc pcr fcmiras
ambuiare cofpiat / occutto mo:fu tntemat ?
oeadtt.£$lo. autcm fupcr pent cgen.vtdef
&tccre <$ ceraftes fpcdes fttreguli qui tante c
pemidet/# (i aus vatenu^ folumodp vmgu
lam cqui tancjact.? cquu ? cqmtc fubfto pe/
^imcret^ ncarct.T tdco vbittos babemus ff
at bantftcut cotuber in via/caaftes tn femtta
fciritalia uttcra»natfia)tcolubcr m via? (i/
ctttregttlttsin loato ?aait} autem oicunt #
geims eft afptdis/fummc viruleri ? malign*
catts.qucrcfupta iultttcra.a. bcafptdcquia
tbifitnienriooeare|e.
^muvtbtdtanfto.ltbjo.uj.cft
c ocHamraoms.oircmoUius/car
ttlacjte burius/ficut ? vmgttle ant
mauttnWomnia mlia pommtmoUifian ad
ignem.? oicit ibidem # colojes comun ficut
«tfolearum eruntfctfm coto:em pitomm cot/
pons ammaUs. vndc (i co:ut eft nigru / dim
fnlis comua erttnt ntgra.? fic oe aiijs.£>an/
tur autan atttmaUbus comua ad fat ocfenfi
©netntoco armof.? idco ponittur in cjaremt
iateapittWvtfempcrftntparataad,refiftcn/
dum ininric tpugnatt8.<z omnia comua funt
vacua tcocaua-zvotttda/pjctacj cojnuaccr
tti/quetmra funt ? folida.? multe fmtt rami/
fiatiottis.^nuUms animaliscomuamuta»
tur/nifi folius cerui/qut onmtauo fanei.pq
atftta-zvnumabfcodtt^viFpotcfttnuanV
tt.Sndcbidmr m .pucr.vadc vbt ccmus^tj
at co:nuf»tt\vtotriturltb:o vuj. 3Km **<&
ub:o.ii^fomo:eftconriimatio comotictt cn
tc c$ cttjofley? tdeo oidcanfto. # qucda ani
maliamotteiJt»mttan'mfauricm^«m rcgC
oncquc t>: 3nfragc.vcbtdt auicen.t bocbr/
dtanf.bcmatciraqttcbiccbamrfiaca^attt
eftmatcn^comtttt/^vngttitt/^folca^.qiftt/
mits vapowftts a cozdts calo^ rcfolums. vt
bidtconftan.t idco animaiia macjnirttmt/a
namra fom/a aio^ cozdis rcfoUm7vi aioif
ad ejarcmaco^is traffufi7mac^ababctcot
itttatfoitta.^matimcfiiftarttmofa materf*
vcl.pptartimiam fut fttbrilttatc tranfcat ipi
los.velfinimtttmaitterreftris/^cj^ofla/Coe
tcs tranfcat ? in culmos.^ttdco oprimc bi>
atarifto.it.m'.c.bc benribus^attimalia bk
bcnria m vtracp madtbuiabattes ? cttlmo»
ttou babattco:ima. vrpatetin depbanbus
? m apiis.omuia criam quadrapedia ^bctcs:
babatriaminferiojimancUbttlatattttt/^vn
gulas fdffas babatt comua ? mminit. ? 'b*
bcnt ouos vattrcs/tmo plures. vt fupja bi^/
oum cQ,\fndc pluralias comuu k babet co/
fequciitcr ad fdfluram foieamm. ? ideo aft /
nus indtcus babct comu vnum tantum/t fo
lcam iutegram ftcutcquus. fcd non ruminat
vtbiacarifto.Tautccn. tanta cft autemafftrit
taa ttervttfjulas ? comua q> tubet arifto.vac
cam parieutem bolojem m vngulis pedum /
vtcum oleo ? aiijs mcdtdnis mtacomua in
-ungamr. &c vtilimc comuum ? vugumj bt
■oum cft fup;a iittcra^b.oc bottc^
iDcodnllttS a cmceo co!o:c c bt >
< cms.vtotdt^fido.animalqua
dmpes vtbtat 3fido.lib;o .jrijV
in aptmlo b* pifdbus.m tena ? in aquts va
lens.tongitudinc fcrctp.^tbtiomm ocnanj
*<vtt<mium tmmanttate armamm.tauacftet
burida iutCs/vtquauis fo:riu5 laptdtt icms
. in tago redptaryntbil omnino?cur3t.noae tn
aquis/otci!ttcrrafouctqucottts3nfcris mt
maio:a.mafculu8t fcmta viccs fcruac^tit
quidant ptfccs fcnatamcrtftam babattcs/q
tcncra vattris cius Dchaantcs ttttcrimunt
? biatur cp folus intcr animaita fuperio:em
mandibulam mouet.bccomnta bidt ^ftdo
ms.^iatatttcm^plinttts lib^.vttj .cjtvi. ftc
cocodrilltts cft anuttal tttUtm tttbabianslin
■gtc vfn intcr animalia terrcftria arct fola fu/
pcrio:tsmandibulacdftcntc,mobitt/mo^
imp:tmitvcnatofttm.oentesbabetbo:ribt/
lcsadmodimt pccnnis fmc ferrc ♦ t cutmos
ad tnodu apa.nitUd'a'nt atal ct ri paroa on
gtne crcfdt in tamagutt atal ficntcocodrH}?.
ataicvatdccjutoftttmttlmcomcdttwqn c
fawriacctittjJaUwsmctaus p^ rcplcttouc
Digitized by
Google
Zibti xvnr
fttpematatttem atti5tnoto<iu.e^iaf3pttdi
eos cttfd>il{us»3pud ttalos autej oidoir aui
um retA votet aweos citts/qucm awquptt^
etts^ferepctles tadefaumaperit anti?Gt$
fatoi&tiiiatl? becautcula pzioed len&ervn
gufl>tts/calptr.«?ei faatqaedaptuntttVmctt
ias oulcedine oelectamr ? ftatim obdomiit *
atttcala aot ca eu fenatboanire ftarim itlabuT
tttfctts pentre.? qnafi tettt ed tottmpcrro^t
etcotfodttcttm t'n ventre vatde moUuettdeo
a pifabus fptnas <? crifras pitmtas m bo: /
fo bttttb^bc raalt fupmmr.j^tfubdtt plt. )
ttecbduamfcqutrmgtetcs/ *#sitembilis
fedru5aFecotrafcrpae8.bebete8autb5.octt
los § dttt emaqtta.fed ejftm aquammis aot
Kt>wet.tnb^eTtteequatuo:mettfc8manmc
feabfijondicfcd m pereerrtv? f ditt vnuttfip
crefacvt oz (bucufqj pmM^cvpoiMidt
autepbtfoIo^.cocodriUus fume utenttbo/
mtne iutta Imtf mterftarea fi poteft.? pjtmo
plo:atfug euV? potet>eao:atipftt.iett>tai
$ beaas ftmo ftcvngaem w&aes muUett
fopbtmcirur/vt fenes 1 rugofe iuttecttle p#
te>ttapidemr.berb38bona8 Ubaercomcd»
tntcrquas entdros ferpensparuttltts/qttia
mimtamr/caute fc motttit.? od cocodrilius
berbascarptWferpeKtranf^mquttntmna
vetre aus/oia interio?a carpuvrfic interimit
ett-rocaduw fictUems cat»3te3ii4i.jtri.bi"
cxt<$ ide vermis mfidtamr cocodriUoqn t>o:
mtt % mtic tnuoluit fe ia Uito ? mtratp fcetes
cius.^iat adbucfolmus,^ mttdiafqmbttf/
dapamis attibafqucgettcranftnter berbas
mltgucettolar.ppcercoloitefotts stmrat ve>
fre cocpdrtUi/t coinedttt vcrtncs ventrts etus
% ficpunftcaf beluaa vermibus.TJabet aut^
couttita Oup/q? vitgladto Bfozamr.babitat
tnaqua u peoie § oe noaejqi aqtta calidt/
■ore benoae ^oct)ie.rcttttct.n.radio6 fotts
sjibt3gttamr.'?ficfttcaIidatpfa3qtta.<xnott
pabet Imgua.pmmetead voafer3d£ fedbs
pama Ungua tn gte tnfcnozt/ficut babcntpi
fcesadgumJm,vtotctt:^^
ariftoyjatrice.
JDlttberotcmtr quait colens m
c b^^dqtlabuurtlub^cpstra
.:._. . cnisfleabusftjmofus.naVmbtt
.mb: qmcqutd labitur/ott tcnemr.pr biatpa
pt.colttberceruanigtr.leonettcrftar.w
3Mmtamodtt.pelleOeponit.nemoft^3r/
bo^ cocattitates otltgtt. Iacotligenrifi*wnebt
btt.oejmPU8?c3ud3lecto ,
m^ fepes folt fe e^ooi^anes fug^tmu/
fcas witt^cUt.tpttlttercUn^qucfc^attsttc
Jttp:a.btatatttplult.fe.c.uit. pmguedocdi
lubri aqttatict valeteormmoifutn cocodnlttV
n fi qs feat5 babttetitrel colubn 3 .cocodriUo
ttonledemr/contratpfum belua rttl audente;
2mmla fiue bama ficticait papt »
fc s cap:aeftacjett%vtbiar3fio\
U'.n'j>03mutaeftvoat3/eo$oe
mantt cfromat»rtmtdij.n.eft aial 1 imJbeUe ac
tmbealle. vnde nefat fe oefcndere nifi ftigteV
do.baban. p armis abilt tate mebjop. % ad
rttg3leuttate\®ttdcbtatmaraanos. ^>cnte
toctuf apcr Ocfedttt coitma certttt» 3mbelle8
bame qutd nifi pjeda mattet.30omofa loca
^ nemozofa biltgitgramtrta mcdiartaUa ^ a
romatici comedti ramufatlo?. rirfos «j c^tre /
mitates carpit» q» eft ^nera^ biagunceatn
comcdtt/^ ftcbc cozpote telum trabit»vtoictt
Ubto v.f3ngttis etus eft medianalis fc$5 plt
tti.Ub:o.)C)wttj.tteruo8 ; etttmcotrsaos remol
U't/t arriculojum OotOiem fomit. vettentt bt
fcarit n evp&lit. ;&amul35 odrtVtttferpettKs t
rugiunt/t a'u83ttbelimm.fuftmere non pof/
ftmLvt0iaticM.3mttmmi.cft pifus 1 vclo/
ci8"curftts;qttaefttp;a c.tfcapjcaa^eftt»
l^omedarius eft ^omedoitt vd
6 b^medamm cut1:08 . Mntedus
attteft quodda getttts ameli (n
biat 3ft.Ub.a^)bwttjedus inqaiteft getms
cameto^ minojis ftatnre g> camettts.fcd lot|/
ge peUaoit8 curfu8/v?ttde^,tt0ttie3cccpit.tta
Dtomos grcce cttrfus vclojc t>:»cetttum 1 0uo
meliarta 1 smplius pmgcretjmo t>tcj tdc^
antmal mmttt3tftcut oos % csmclus. ©ndc
Diomedarij pptie funt magiftri 02omedo:tt\
(vt oiat p3pi.)tamett $o.fuperj?f3.lr.Oio /
medarttts sutan vel ojomos vtrn^ Oiaf ei
atttmal/ameio mmus/f^ veloaus. lOariV
att eniin t efrat regiones (unt tratts arabtatn
camelis <z ozomedarijs ^abimdatttes Tccay
ftrattmr itt iuttentute/v>t fmtadcurfumaprio
: re6(vtoia'tautcen.)t nemoticuptditacc fc/
1 minamm 3 fuo cntfu retardenmr. ^antc etigi
futttveloatatis^Rterpafrus ampUmdtttcj
marimtt emm babet 1 latifltmtt psflu^ (vt pi
citmfto.t 3utcc.pU.Ub:o.itij.)'tcri3mp:o/
pter itttenfam calidimtetiLanimal cnitneca/
Udtfltmtt et comptettone namrslt. vndccalo
rts fommdo cofuimtinets vattpfitateomni
^ttdpermimteos mole am^nimium onc
rari.3tem peloces p:optcr memb:omm ba/
bilitates.nam graalia % longa babentcmra
1 mfttt nemofa.t to futabtles ad mottt <tfoi
tes adprittttada cuM fuu, jie lotes fitt gg
^to? pauatatet \m*nM m\u ma^ti ctb*
Digitized by
Google
foi animalibtts
fmo paucuTimts dbfs funtcotcnri. femiem^
?co:rices comedmw Oactilopona valdeoi/
It^t/qmb? poftlonmfiTmos terrearwimel
■in vcfpere coteti fanuw Oidt plueop faguis
valde eft calidus ? acutus ? fubtilts.? io eo/
mlacvtaldefubttle * liquidum c/plus # alio
ru aialium.vt oidt coftan.t minus numriuti
■t magis atefacriuu/'? groflbp bumop iufcif
fiuu.querc fup:a oc camelo. eodem.n.fere,p
pnetates funt tftius i iUius ♦
3*"p38 oifpades feminieftgene/
d ns.? eftideferpes qut larineo: (i
tula fic Oicta/eo cjp que momo:de
xitfm pem(pt.o,3ft.tupj.)adeo autfuntot
fpades paruute/vtai catcatur vir videantur
qua^ venenu antc emnguttcj? fenriau ita a>
vtjtrfentitmftinamojiturus. >£ftatttfpe8afr
ptdis.vtpj fup:a.oe afpide.cfuereii>i.
%aco martmus ecuaop ferpeai
.0 vtOtdt3fi.lt.ytj.bucgreatraga
tavocattUvtquifepeaTpelttds:
abftractus fermr m aere erdcaturq^ ^ppter eu
aer.fimititer'? marc cotra eius venaui ttume
far.^ftautcriftatu8 paruo oicj? arcris fiftu/
lis fpm trabiry^lingua*:engi't.0eute8 bj acu/
tos «r ferrat08.vimaucb3 no in Oeimbua/fj
incauda/? verbere plus c$ icm nocet . no bj
aut t3ntu oe vaieno quaoi ? ati} ferpenrcs /
q: ad mo;te altcui iufcredaVno funt dbineck
fartapenena.q: fi qua ligaueritocddiua quo
necelepbas tutus cftc&gis fuimagmrudtne
na drca femicas Octitefcens/ g quas elipban
tcs gradiunt.aura co^ cauda fua alligat/ ? i
nodac? fuffocatos penmtt atcp neaugiguit'
autem mdia ?in ctbiopia. 3» lP"3 icendio
iugts cftu8(vtoiat3futua'j.)£>e o:acomb?
aut Otdtpluluvuj.cictij.&raco inquiurt. cn
bito^ magmmdinenafdtur apud atbtopes
fotentatttquamo:velquincp caudts mumo
fe ppieaU? ereais capmbus vdiftcare g ma .
letftumtnaadpabula melto:a.3de.c.rtj.m
tcr etcpbantes ? 0:acones gpetua eoimica/
rio.ua 0:aco cauda coftringtt elepbante <z ele
pbas pedc T^pmufti^^pftemit o:acone.o:a
co autnejaicaudeinriodatpcdcs elepbanris
? cadere eti faot/fed no ipune/ q: Ou tterftdt-
clcpbantc/intcrfidmr cau a'us.3te.c.jctij.ele
pbas vtdes o:aconemj> arbo:e/ nirimream
rragere/vtgcuriato:acone.o^co autinftlit i
depbanri/?tepmettmo:dere internares/^
tperitoculos elepbaris.Tquadoc^ ejrcecateii
i quadoc^ ntfitfar) ettatergo.'? mo:deteum
i fuggit fauguine cms. £anOe poft longum
ccfiicw elepbas e^fubtraaioefanguinis/oe
battatnrmtatttc^caclttfar> o:aeone7?mo:tA
cns futt intemdtocdfo«5.iC anfa antq re tta
apperitctus fangutne emcjiditas Tanfjuwis
ctepbantis.quo O^co sppent itngidm(vt
b.3fu&ug illum natilocn leni.niij. attrajce
nit vem ficutO^concs.Oiatbteronp « ^raco
e aiat valdc fmbudn/mtam q> vijrpott aqua
fariari.tio aperftos veto*;vt ftcejctingttatar
0o:efiri8.pndeoividetnaucs in maru^ tmr
jrimuscvenms p velaj votatad vemVvtibt
bauriat penni mguitt ^;quadocp pwptcrma '
gnimdtHecozgts/T.pptercms fo«em impe/
mm fubueratttauc.? nautequado vtdetap/
p:opinquareO:acone/ q> perdpiunt er, mmo
re aque/otraipfum ftarim oeponunt vclu^ *r
(jfceuadunu^^^tctttdemc^ctbtopes vm
mrfaugume O:aconis conrraferuojc^eftus
i vefcantnr eius camibus ptraoiucrfos mot
bos.fduntcnimfeparare veneuum ab eias
carncnam folum babet venenum in lingua
n in feltcj ideo amputant eius Itfjuam/t fd
quereccptacula funtvenat^ ficabftractove
neno pmnmrco:po:ereliquo tam in medtd»
§ iii aboj£t bocv>tdcmr tangere oauid.vbi;
oidu^edifti cie ef.t po.?ckia&ctam plu#
vi pateni femp engimreius lingua i quado
c^ er calo:e vcncni inflamat aerc/ita <$ vick/
mr fpirare er fe ignem altquando cujsemirat
oum fibtlat ftatum contagtofum/'z tnde co:/
rumpimr aer/Tinftdtuu? mo:bu8 pefttlens
in fepi? gateraf.m mart qftc^ babitat/quado
q> m ftuminib^iuatatifpeluas * mautrie ta
ritau rara oo:mit/tmo rere fg vtgilat/aues %
bcfttaf cmo:at acurimmu bj vtfu.Su in altif
fimis monribus manats a remons videtp:e
damfuam.mo^fifriaupugnau ococults %
naribus auimal in pugna majctme capriuau
vtOidrplinius ttb:o. mi].<$ ita ledit m ocu /
tts rin o:ecIepbantesc^ quandocp cedinnc
muumrnec pofiuntcomcderc ^itamoriumr
3 tan oe owcone Oidtarifto,ltb:o v^. q> ttto
mmo«tconummo:fu8eftmalus<? penculo
fus quicomeduntanimalta venenofa/ ficut
o>aco qtu comecttt fco:ptones.quiacontra tl
Io:ummom^mvitmnaumrmedidita.3tem
ptimud ttb;o.yjcpiq.^^conttm adtpe omnia
rugiunt venenofa^adcpseriam dus cum mel
lecuratcaliginem oailomm^ 3^»" 3rif.ltb *■
v^ptfces quando mo^enmrao:acoitc mo
rittntur.
£mi funt Oicn/eo c$ quado qn a •
e dngisittngttnmrparesequan/
turqnnfomia^incurfttfttes co
pttlawr.aVatttoia^cabal^apedc.cano/eo
Digitized by
Google
^iber xvm
$ gradies tpJefla vngola terra anetqlS rdi>
qoa aialia oo bntfvt Oicu; Jfi. )li.ctj.a mul /
tie ^oi fonipes nofatur/ eog? pcdibus fonec
sioao»scqttO£ molta e, vcoiortde» erultat
«jfoca]^3ckmtbeutt.fono mbceracaror
adp2eUd.voceaccaifi^ooancorad curfum
j^bfeorco vica te53t.gaadentcd wcerint.q
da 01 befto boftes fu^ejttiuc t cognofcunc
adeovtaduerfanoe fnesmouo petat*atiqoi
eua «ppuubnm eognofcu*obU'ttmafoerodi>
- nteftmotefcaUd gter bnm^ppriuinboifo a*
itqoe no gmittocmoto* et moriennbtts ouis
fms lacrtmas rondat>^qoo.n.ficoct boiem
lacrimari/? effectd ©oloris fennxeoicnu vn %
natura in certamib? equop i boroj c c*mirta
Solet etiam er eqoof mefticia velaiaattatc
euentd rotof bimicaturi coiUgere.£tas loge
ua inefteqois gftds « ftcolis tn annisXpirr*
qutnqoagto.b^uioiautine1teqot9galli/
as/indis/Tbifpams. ioubdttauc 3fi. ad /
bocingaterofis inqoit eqnisfvcaioncpete
K8 (qoatuo* fpeccatunfoUcj fo*ma/polcbri/
wdo/mentd/atc^ coloi. jfouna vt ftt validti
cojpos ffotidtt.'? roboJicouenics auirudo/
latus logd 1 fubftrieai/ maami i rotundi du
nes/peouslatepates/t totdcojpos mofcu
lo^ bettfitatc nodofo/pes ficeos ?>vngttla co\
cauafoUdatf.Jfcuicbarodo attem£vtfitcri>
$ua czputii fic cn pdle^peombtts adberc>
ce/aures bjeues/acoti ocoli'? magni nares
paaile/erecca ceruic/comabenfa/t caude vn
f^ila^foUditate/ficaromnditos. 2teedicroe
riuivc ficaCo audar/pcdibus alacer trementf
btts m&as/qjS fomtudtros c indiauVqttier
fdma qoicre fiiale coaccmr.pcl eratata feftta
uoeno viffic&e tencafXolot ena fpcccafqa
colo* in ptlis nocerofeos/hdcntger/nocal /
bu8/ttdcanu8/ttdcparro8/nucgutatu8.bic
variu8 coIoj eqaos multd becowt vel befo^
macvuee eua eqoof i at03 manifcirar. f^ $
frogous^pfeqoi nimis fo:ctiongd (bocofqj
3ft.U,ctjji^e cqois adt btat pit.U. vrj.crUtj
cqut inqutt fitia # bins roro pognat.cotto5
matmdnjgiunt.nainei8qoeda cognatots
ognito e«vnde narratanfto Ji.viij/Ker tquic
feptitnonis babuirequa pulcbja/ spcpertt
eqttdpulcb»7?volttiter tlloequo i roatreer
tmberepuUdaUque.tigeniabatvteqou8fat
tarctfup^a matre coopcnedovuUu aasJi cu
&ifcoo£iebac*raaes nmWi nooitipfa/ equ^
rogicr etjctc fe ab alto p bolo^ emouuos
3n$re$ecquu8 cu fcoic Ubcnrios gradtf^
cu mfcad voce ftmpbonte a robe da$oic oe
tewur/^faltatin bo^pjefagoncpusna/^
amtfTos beflencbnos/tlacnmas thteroonl
ddcbtcutadttUos eqoos adbdlavatto«8/
qoi in bibedo ^pnidius inftguntnares foas.
q: tales equi vt oicdtin corfo puncgraoatde/
no tpcdtuntor.Jfte oiacpU.in It. crvuj.ctjr,
jfdmquiteqoicopotamrCtervmena.tidco
faaato flamtnicqudtangerenolicebat. coi>
fanguts cmdas/i recens/mams «zpcmtao /
fa& dtli taurinus. fpttma equi baca cu lacte
afttiino vermes incerfiatin veae venenofoa
3te be equiebicit arifto.? atticen.equue^prl
cit bentes fuos^ qoaco eft fenuw/tanto ba /
bet bentcB albio:cs .^tcm arifto.U. v.equos
mafcolos vioiL clv. anms.t gencrat a temo
anno vfcp adccc.anno8.fcminaadcbioaos
vioit/Tgeoerat vfcg ad.ct.anno8. 'zqoando
inapiutttcquigenerare ent voceop maiot z
femine fiUccr.i tnultd biligdtcoitu pt«8 q> a/
Ua animaUa vc bicit li.c.f.'j[tc U.wj.btat ide
^ttts pafcenabus acadicaliqn podagra*?
cqcim (omhrc&h generamretnotti. ^fignd
bttttts c tremo: oui tefttcutaris bejctru^ cquis
quipafcdmrmbomibusacaditoolo: illof
c figndbttitts c/$ mebupoftcnou aduiut
P paacaone i cqnus abftinet a comcfttone /
i tiaminuacor curabimr.^eqms accidttcd>
tracrio ucruof .*? fignd buius U cp oms vcm
ectcnddmr/ifuci capufccolld ^grauat cos
ambulare.3cadiccaa equis aggtcgano vct
ticnui acciditcisaliamfirajttas ioic quct>i
foienuv butufmodi iCirmitas cadtt ei fupu
palatd/^fitei anbdims altdus.t becinfir/
mita8 carctrcmedio/nifi coremrper fc. ? acct
diceqois rabtes.cuios fignuj cft % becUnac
oores etos ad partes colli.i bec mfirmttas»
babctmedtcuia ^accidttet infimtiras vcftce»
i bmos ftgnd cft$ no poteft mingerc equus
«c ffabn fuas cocas ? eaam fotularce.i mo: t
fus antotaUs quod biarur mugelum/valde
nocetequis % muUs/quoma faat m ets am /
pulias/fmc puftulas.^umltoaens mo:um>
rorec venctto.^quus cognofcitbmnirom ti>
Uus/qui contra ipfu^ vult pxUan.? Ddccti
cor ftare io pzaris i nata^ in aqoa/ ? poranc
aqoa^ mrbtda,^ fi roenc aqoa dara torbant
eampeck(bucttfcp anfto.Ub.vi»
£htaperberittatiottcm abeqoo
e bicta.nameqttom5fcflunacqua
drvocata.bcq.b.arif.U.V9.eqoa
p^gnatafioucccrit anddam etiincamab /
bo:ucr. ^tcm idcm eqoe pafommr funul/
•jfimonmraliqoa i bimtfitpuUom notnet
cuoi aiia»quoniam genuscqoanim btugK
Digitized by
Google
fot animalibus
(pem fttam^Jteitt btdtphnmo lib. vft^ctluj
aqttafbnspantTrua^plepzccetcns atalt/
biis oiligit.? amifTa parete alientt pttlla mi /
" mc <i otltgit tancjp ftitt.3tc vr oirit ide. <$ i fr6
tepttlUcqmttinafdrttr qtiidam follicuuis nU
geradqiiarimtecanequemf labir littgua et
abfanditetnnncp pnUtt admitrcret ad vbera
nifitci pifo pfdndafc et vocat illud pli . bene
fTdtt^mojfs/qjmttlieres incantamccs vnm
turiilb m pfagn> fuis quado voltit aliquem
frtmiilare ad amoje fuum. Jdem oirit arifto*
h.^f.lteaquafptOtattdejgioriatttr m iti
bis fuis et ooiet qtiado eis piefddattir x xetb
Tambaemnguiflibidoearo ufiineiseffct
vi& amoris.Jtc^ oiritarif.li.vitf . # tbts pu
gnatcu equisquado eqm c^dtttetta pafca/
ts.qjcomeditbcrbas^cftcibtsoebtiis vi /
fus imitafvocecquuTquado volatmg ipftt
ftupefarit ipml? cogit ipfum fugere/ % qtian
docpmtemdtipfum.
0ledm& vocamrequeftiius/fi
p uepuilusequinus.qtiadiumns
vbenbusefubiecms.incut^rron
te vtbicit artfto.lt. vtj. imienittir icottemoM.
amoari beneftciuVquado tiafdairqaodlam
bot matres eqtiop tingtta/ ? comeduttliud/.
mnlferes incatamces .puerbiatctboc.vr di/
rir idcjK li.iriitj.poftenoz pars pulii equmi
eft mato* gte anteriori.? 015 uiuenefritcrefat
gs fupert02.*,ppter boc cnteleuatto anterio
ns parris cozgts multop equo^ maio; § po
fterioris.? to qn eft rmllus pot pedc pofteno
ri tangerecaputqtitt qb* facereno poreft/qua
do pemcnic ad etatc <p diti aut puluis eft/ma
rtemiro affeou Migtt/? fcqntmrea quooic^
vadit.? fi matre cafu aliquo pdtderit bimttu
ea quenri -pmllus cquinus Jrramens no ftcr
nitur.ftngiio 110 fergifcfallens h omjrur.cal/
cartbus no eairitur.fetle no fubijarur . freno
no Oomaf.nwtreltberefequimr. gramine oc
pafdmr.dauicutis in pedibus no cauamr It>
bercbifcurrerepennirttmr* fed tn mielaboa
ejponittir.? lOris % capjftris coaitamr. a ma
tre fubtrabimr.vbera fuggere non gmtmtur ;
fuaues curfus facere muicplidrer ffomiatur.
vt btdt 3fi*lib.tlit.7.aurigts eppommr.qua/
dngis 1 cttmb? fubtjamr.eqtteftn mtltric Oe
putsttur.varijs fomme foaibus pattg cq ftlt
us ^ppagatttr.? tdco bicit $fi.in code Ub .#
eqttiriicmtquonda t>inetfi& nribus oeof cS
fecran.naequos qtiadngalesfoit tfputabat
^ppterqtiamo; foUs in anno mittarioes/fa^
vens/eftans/attmni/bvemis/^mtc fotts al
Kracoi6,equo8 atttbisales/oedtcabsntln/
ne/qt bmo fpcf.nocfe * bie videmr . t ideo
; Cttltojes imie ouos equos femg rimguntal^
btt.f.t m'grtt.equos vero mgalcs ttifens bts
afcnbebant.quta Oemoes per rres etates iw
nuries a dfembntS.Q infantia/padoiefcea
am/t fenecra.bt oiuerfo^ colof eqtios pan>
tercomn$ebint.vlm a&fepreeqaos Amul
; copulareoe facitino 3tidebanr.rererercs boc
ad curfum vt)' ftdertt qtiopmom mtmdtt regt
generaliterfttppoebanr. vci ad nnep vij. btc
ra/quo^drculo vtce pims terminttpagi\i>cer
nebancjdeo ena caloje equo? Otfcemebat
mtrabtliterfvtOidt Ifi.ibidejnacquosro /
fet colorisoedicabaxtgm fine foU'.aibos ae/
ri.piamrios ffiifcos terrcvciietos aqtteftuc
m3ri.3teequttab3ntcquo8 rofcos tn eftarc
qutamnc omnta calefcunt.3lb08 aute in byc
me/quia mncgtaaei rrt'go:e omma canefcuu
p^fli'U08 in verc/quia mncomnia mrcfair*.
rnfcos veliugros in autuno/ quia mcomnia
beftccanmr/T quafi 3 pzima pulcb:tmdie Oe
nauntjtem oidtibtdem cquos rofeos mar
ri/Oeo beiit coufecraucmntvel quia romano
mm vedlla oecojabanmr aoco. vel qz mars
gaudetfatiguine.albo8 autem equos confe ■/
crauemnt japbiris pambus <z fercnis.purif/
fimos fiori t tcrre.vcnetos acn atc^ aquc qj
ceruld funt colojts.giaucos % varios Oepu /
tauerunt/^ purpureos tridiquc5 arcbf bicat
quia iris babetplurcs colo:es * T>econmia
fuperfttriobominum pjocurarione ocmona
arcaelemeta mundi aliqut annquims obfcr *
uabant vt oiat tbtdem . ^fi. 1 16 mund? tftc
contenendus efttquta plurimi fpcae fatbanc
rcpleuerant[bec 3fi.ltb;o vtt). }£ua autcm
putltteqmntt bocvUimo aiaducrtas/qtpaC
fumfuauevel otinl queufucfdttn tuuenmK
Vijrpoteft Otmtrtere eaam m fenecmte ♦
21epbas anris/ 1 eiepbams qua
e fiOicamr.peodcafaU.otamratt
rificab dpbio grece/ qff 0: mos
iarinciboceftvriqm^ppter cojporis majti /
ma quanritatem.fed apud itideos barro. vo
camr. vnde t voje dtis bamms vocamr.ctii^
Oenresebtir/t roftrtt^mufddanuncupamr
nam tlio ori dbumadmouet(vt Otrit ^ftdo.
Ub^.^.Jtfttbditbocgenus antmanns f re
bus betticts apmra eft.3n bts enim amnwU"
biismedt 1 perfe lignets cumbus coUocaris
tancjpoemuro iaculis Oimtcant inteiiecm z
1 memoua/pie ceteris ammaltbus vigetgrc
garim tncedunr.momquo vaient fe/aiurant
murerugiut.3due1ficoeunt.f3qs veli ftluts
parittc? vbif^pantt^tbifcms otmimmt*
Digitized by
Google
^tber xvm
iplicati nedain bicnnio fetus po;tat.necam
pUtj8$iemeTcj^ont/neepittre8 q> tm vmS
gi'gnunf.PWWJC3ttt.ccaanni0(t>tM'ac5fi2?\
tms tattta ,pbua8 tnuejutur. -«^ttiuunt/ w
niwiatona^coueniunf ^cjrecjatsa v^i&iime
/e^fuunt/fbatoeat^^
mjt/fWftfiT?t-mdinaiir.'rficreDeat3dloett fu
um * iuuenes wos eundo reuertendo ante fe
nefacint/quos otu^cora<afto(toT ffhtt
cntadfuntlefade&J^W^^Atatqf/
di berbaa faiubzes ets pgrecjat.? antecj? eis
vtanf fuppino capite eas ad ceUI leuanvz q/
da reltcjioe a nttimhtb? fibi adtutoutt poftuy
lant. jKbontfuntinteUectustataliattaoo
auW^i^ecognof«xrc^quafiadojareiftru/
mi^ntmturquaftreuerette cjfafuagenttaC
curaare. Jteto U.v.fielepbante8 botej erra
tefibi obutu viderinttn foUtttdine. pamo ne
tpmtcrreatau'qttat^ttt>evialefubtrabtt£//r
taccjradttngunt/'? patatim ipfii pjeeedetes
via eis oncUttvr fitwaco aoccunertt/<p bote
oefendedo m eo puguamvr vtriUter fe oppo
nmvr boc ponfltme oicttmrfacere qaaDcvba
bentiuoenes. ttmet»n.cp ozaco querat fet? fo
os.tioHe ejpedtre oe t>jaconepamo fceftde/
raLwfkfeamw pomjitnutrirenUoa fuos/
ieos cautms cuftodire. 3Kli.v19.am.fem
percjrecjaam mce^u^oudtacjmemajamoa .
. narecjitt opatur etate pa'mu8.aettta velam
ne b:anfimn/iooeneaptemiottttiemaio?.in
^reflu tpedtamr alpbeus/? ficno poflent con
oenieter gtranftre*vt fcicit icU.Jte miradusfe'
in eiopndor qn vnos ab alto vtndt" vict? vo
eem racjit viaori8.in abdito coeutmafculu»
quado eft qmnqoenis/'? femtna quado eoe/
centefi bocniii 0uobo8ant8.pt otcur.? boc
fincjuusannis tmobttsquicp oieb? trmfejrro
Dieraro fuperaddito (vt t>idtide} tge coime
funtpencoloft valde/t majrieacjreftes. nam
tucoomos iudop ? ftabula.pftemttt. ? tdeo
Oomitas femmae tac abfcondut . ? qttando
ooiniti funtfoptimi funtm mtlitta. na ferant
mtres Ugneas.ades ^ftemtttcttrrot cotra ar
htatos. $ qttodmiru e qui armatas ades no
tttnentvocenimtmcfutsmgiunt/^fojmidat
3te.c.tl.fronte'tro(lroalta8^ftemont pal /
mae.ttftc comeduntnoctos ea^. Jtetterete
pbancc8 1 t>:acone8 eft perpctuaoimicatto>
pnde vtttta ttttttdet alteri/^ptermacjniruclt /
nem vtrium /*r cojpoas quantitatem . Ojaco
emm fitttfanguinem eiepbaittW cmiarnicji /
cttflttn^eVvtfua reWcjet«tefmatecatu|ttat^vt
P5^ja.c.vbia^f oet>;oconevtde*H Se
Cttndttmarifto.lt.i.^atticett»ttaftt6eiepban>
lis eft loncjtts % foais % boUjatos qoa&ake
08.^ vtimrtUo locomantts^ ^tpfum acdpk
dbum t pomm/'? redditori fuo.qttod nuUu
fadtaliudammal.T>abetaute5 elepbg ma
mt'Ua8 pectow/t babetin o»cuUno8fo«ef
teius lincjua e vaide modtcarefpecm iTut coi
po«8.tapparettm8.'rraro videmrejtta/nt
ft qitando lambitjabia poft dbo'7 poto ftttt
*rnoo inuentmrmea mftvnum inteftmnm
inuoUtttt materiaUter? conmncto/^ eil ftp^
ftomacbo.vn poft id non eft nifi aliud vuuj
B qtferjdtfugfUtttatem.tbabetepar magn^
quadmplttm ad eparbouis.fcd fplenemba/
betparttuttirefpecmfuicozpo;i8.'tbqce.^
oidtatttcemqttia melancolta tranftt ei j in m/
trimeotttm. $tcm anfto ltb.tj.quadocjeneni
mrapparet Oentee cjenerattin eo* cumroilro
fuo eradicat orbo^s.^ co natatfpirat cu^ co
•re^citaquam^ illecalceua creamrcun\ear/
flilagine^epbas autquado fedet flecttt pe/
des tmos.fednoupoteftrllecterepedes qua
tuoi^ppter pondu8 coa>Ott8yfed flectimr fu/
.per latU8 bCftrufu vdfutiftmm/ 1 &o:mitft|
tc^coipoze.^pedes poftenotef f ^kcntftcutbo
mo.Jtent ii.v.maTculu8 coitpoftqutnqueit
ntttm.fed feminapoft oecennium vfq^ ad.jcU
% poftcj.pan? fVmuia..cxtttefot per trietuuum.
ipofkf ruqittmp:e9i3tao!?inino amafcu >
\o nonipncjttttr.? trabit m vrero pei;biesmiu
^qttando parit/paritu%iievtmlo ouo^aut
ni\xmnvLnfi&m^^
ctdtt inftrmitas ejc ventofttate./r ptopter^oc
non poteft djcerevrinam aut ftercus.f ftco /
mederitterrammoztemr.nifiad bocfitaffue
me.quandocp tamen oeglutitlapides. acct/
cMxetim m oolo; iuncmramin» % tuuat miu
tra bocpome aquecaUde <i berbe fubmerfe.
in melle.quottiam ifte t>ue res pzouocarit ftu
ptm ventriSftcittando vexamrt>olo;e/q> no.
poteft t>o:mire immcjunmr fpamle cum oleo
^aquacaltda/^ficcumoir/jclenifacifjca/
ro pomna aftata fupcr oolentcs fpamlae col
ttcjata.? ft babuerit ferm© tn cotpo?e/ Darut
ei btbere olenmJt erirabimr ferjTun cwnpoj
piokia ft non poteft bibere oleunj/ponutttr
medidne in oieo t oecoquti.ti W .% oamr em
a4 comedendttm.jtem tbide Ub?o vu|.ma/
fculus eftmaioiis cottjous animofitatia o»
fi^emi^^obe^tc|dttt (edet fupcreumve/.
nato;.'? cum Oefcenditlicjanmrpedesantert
o;es ews oonec.oomclttccmi.^trcquitunu
Digitized by
Google
f&c amntaUte
todem&i.fcomctttoUoieft^
busaiaUbttsaggreftibtts babens fenfttme^
lto:e!m?fettatrrttjU8 m byeme* rrigtdtt veu
tu.Teft atumal valdeflummalc^ manetiu/
jftaflumo^tjncrstcfemaqttavf^ admen
tom Sttatat/fed non poc bm burare m nacan
do |>pcerco:po:is ponderoficatem/ funt attt
depbantes namraUterbentgrii/qz carentfel
le.vtbidtanu\>.U']mt). acddecaUcer came ef
ficmturfettt/qttado nimis.ptiocaiur/ ytqni
&c fnebaaci vino adp:diadtt acttttncttr .Jre
aaf o.Ujrvuj*g.nuUtt aial mnit icaoiu ficnt
depbas/s boe^pter ftta coplejsone/que af/
fiimlatttraenconcinenci.': itaopoaet^ tp:e
gneturperbferHtt^
pnfctus/qut anus no poteft perfia neccom
pleri. &e elepbanctbus aut bidc foUnus.fi/
t>erttmquitferttaittt)ifcipltna depbantcs , %
Ittna crefcettte pemnt amnes,? fperfi Uquo:e
fefefaltttant moabus qutbus pomtuc. befrt
dcm faltus reuertunmr.cando« oenritt intel
U'gicmmttmms/quo^aIterfemperittmmt>
fterio efl/^altmpardmr/ne amduo reperatf
fu bebetemr.fed quando a y ettatoribus pje
muntur nma ipercunutttambos^eos con/ .
mngunc/vtOamttaro eboie/? oerurpata vl/
trausno perfequanfc bacm.pen'mli fibi feti;
«tttefecattfam.raro coettti? tttcin aquis nt
uis feabtuuncl nec atuje ablurione ad gregej
reuercunr*.^ femmtsntuf pugttancnuUa.n.
«ouemnt aduttc rui.<? qnando cafo auquo t>i
mmntlnon im&idam babctitcurini fautto.
rttm;nani feflbs % smmeraeos m medxo (m ve
apmntli; tpfos ptitftp k pioxc-^mt-% &efen/
dmi£.q?.j3!tdo apiunmr baufhi s;dd manfa
cfcutK* ffuemm fouca fubtemmca m vii dc
pbanris in quam inadtc/isnoians adquaj
ventetts vnus vettatommTpermat ? pnngit
tpfunualter auran vcmmnm pumvm fag/
uenten'8 pecamf mato:em/ ? antoueteum
ne percutiatclepbaiitej t oateicomedcre o:
deam,q$os ter vel quatcr fecerit/biltgitfe ti >
berancem/? d odnQps obediens mat /
lot.ficafualtquowmuencpcnnem qtiica/
meleou t>ia'mriumpco oleauro medetur.ve/
trem baictmoUem/? boifmn bumm.'? idco
pugnans cum vmicome/oppomtei oo:fum
tauens pioutpoteil neper moUeVencris par
temrodfamr.piloa&abetpaucos -rfetas nt
las.aures babetamptas *z longas inferius
fceplclenies/qttas engit/? ejctenduvt fde gra
um%cpercutAquattdoirafamrcotttraOeco
icmqtteod»c.nec mt'^fiutc:tintfanguine fu/
um ?eum btbitquandoporcuVquamobm
ipfam nun§ tnuadtc b^co/m^qu^do po f
melepbas cftreplcms. vtperpcriftaSimcj*
ms/maib lem fcmat? opp:eflt fangume /*/.
tietatem(bumf^ foUnusJqttimulia aita po^
mtquefupjabidtplimus*- ^nlibio attte?;
pbifologt oe elepbattte memitti me (ic legiffc'
elepbas utquit dlattimal^uod magtttmdi/
netttceromniaanimaUaqtiadrapcdiap^ci*
ccIU'c.intdlectu i memoaa mutmm pigcns ,'.
nam elepbantcs inter aliaeojumfacta numf .'
oo:mtcitdo tomUterfeindmant,quando fcf.
fi fdt arboa ? matimc paUnc/quietis ^raoa
a4icubattt.'tficqttaUcerawp fe fuftcntcnt cm*]
mm quteti bomittcs mfidiancef occoUe arb» '
rc5 concauattc/cut fe appodiatelepbas/zne '
fdens fraudempondcre co:po«'s arbo^ frl
$itli fiangedo c^icfubtco -z fuccuinbtt.quC
afum fuum videtts irrcparabilem miro mo /
do banit/tdcfr damat? rogit.ad eius bam>
mm mulrimdo tuueitttfubtto accedttelcpbl'
ttum.quipaIattmfenio:em p:o vtribus elc/l
ttattt/tptcumreteuentmiro affeou fecotis;
piribus indinattjucoiwm abbo»enttti(ip:0
fola p:ole (vmde biamr tbtdem) cp quattdo
dcpbatttes indicos fttatutat vis amoas.fe /
mtna p:eccdit verfus o:iaitem/quam fequi
tur mafcuuis quouf^ in abfconcUto penmi.
antquaUtercu^potent mandra$o:atii que /|
rit.cuius rructujpumo femtna guftat. bcide'
mafcuuts eundetn rmcmmcomcdens catni
p«gnat?featdat.vt oicitur.fedbm pwptcr
magttimdmcmfcms femuiainVtero retttgc*
nt.fedtefltpo:epamt8tn aqrns tininfttUs.
femm piocreat pwpter o^conts memm nc;
tpfurit cenettum fem$ fojbeatauc beducat.et
bttm maternlium parmrtendoiaboWmaV
fculus pzo viribus ipfampiotegitetjOeren /
dic jltem oiacur ibidem pcroua.dcpbanos,,
wmbuftamgantferpeKsVetomntaVateno/
fa. Jtemattudotdturibidej yaldeadmtran; '
cwm.oiocmimq»apud etbtopcs itt ^Uqnif
bus regtonibus fic vettantur.aeceduntadbe
fercavbi bucvtrgtnes omnino nude babttlif v
etcnhibus refolute quaraut vna fettalueottt -
aliagladittm. indpiuntautemaUecattcarei" '"■
qttaruritcaitmmaummsbemaventt :
etmt^eammmamas.OcOuU^neauccni
cantttsntorobdounitdcpbas.ectuncpnat»
fo^tgladio gutmrvel lams.alcer verocom/
git fattgttinem eius quo onsimr panus/qm
purpuraappdlamr.
fcus ab edendo eft Otdtis . p3r /
e ttusentmdtetpiugutseciocun
di fapous (vt OiCit^ndo. Ub:o
Digitized by
Google
tMx xviii
$.)dusmpM(teti&8 ctbnmidMte eta
n$ femperamr.vtotdr v fa.f bfeta. vndc tnc
'- fib&fta btgefttottf copetenrio: marfme ft cft
mafmltts.vttdeems caro bene ntttrfc/ etfatt
guincm ibonum gfmtftcalojem babet vebo
mettmjjcmpjopterctaasbenerldtt^. etfdeo-
cames eduitneeteutf egritttdmem piopter fu
ameempericmfttntcomodc. ettdcoconttent
imtmajtimcbttmicnamre/majcimcbts qtti
6ehdoicvfoaterqttfete.pitum babec togfo
remetbyfpfdfozem fbabetagntis. fedcar/
ticm babetmdfoiem ?bfgdhont obedfenri/
©:emp2opterdustemperiern tn bumiditate
% calo:e.vt oiat eotjfta . babetautem bcdus
Vtfum valde acutum ? fimplicem afpecni^ *
tiblfqtjum/? balam cognofdc/ * qttcrit pare
tem^vtbiatplUt.w^.cLettJSiecurficonte4/
cbmrbfrimrfanare vefpettmam adem oat /
iomm bis qoos vtda potos vocatttV3te5 bt
aW.jC!cviij.c.r; ©irit. bcdomm pdtes Tanattt
mojfos venenos/fi caltde oemper attigenajr
pmbcdommemftifuo odo?e ntgant fcrpcn
tes.vmnmrpeUcdos recettte ad plagas.fan
guis cius valetcotttra vciietta. eius eria coa
gulum valet cotitra vtrus bibimm/ 1 contra
ranguinem ratm" bibtmm fiue fumpmm (buc
ufc& pli. } fJBtautcm animal imbelte <innq/
cuo mmfnas ^mttdtt.facriftctjs anrfqufs be
ptttattt/pccolans * faltans <i tefafetMnmit/
JTccus pingue % camofum.ertrinfecu6 bffpij
dum7macdtenttt.rirfos carpetts i coBodes
OTcmitates ramnfoilo^ bilfgft/ pzedpoe fo
lfecdcrc?co»fimilium virgufeutn .
•fajca c vermfs mttltipes/crefces
c infoItisoIe^Tpaptno^.rrodes
rmctus 'i flozcB coaoderts ? bev
pafcens.eil attt eraca ab erodedo bfcra.qttta
rbdatfolia arbop? bcrba£(vtbtrir 3<t.ut>»
jaif.}planrfs fnqttftfnumcatuntequa^ befha
ftnalerTca inttolurapapmocuifetmpUcat tt
adoolatvtlocttlra/bucillucc^ oifatrrcsfcmt
pafta bimittat.fed rcmanerfug frodcs/t tar/
dolapfu pisrifoj, mojftbns vniuerfa pfutnit
bucu(<$ iffiMAij&ecudu pli.ti.vtf).eruca e
atal vtUofo/ 1 qoaft t3nfm'noftt.na tri arbo:e
crtrenjttaribus to:tuofis rrodibusvtrojeqj
confupro/tcttt oefttis vtfcenbus quafdaj rc>
|as mo?e aranea yjin qmbus fe tnnouttr ? g
lota bvcmecufJoditpdhfcjtt femat foau^/
dtcttfm qucda oua er qttibus fn vereeropcn
ribusgumfs ttafrimrniulra^ples/cjrcufus i>
0uaictedttmr<? perctita fuie fmcribus arbo
res at<^"berbc.^ftautcruca'vcmiis mollis/
^fantofosowcrliscolonbtis ctfttcris» ^no
cte vtildlamccns/ocbtcbcroimis ttmttftV
colbjapparens^nottcarctpcttcaliqua vim >
lcnta.na qoando per mcbjtibois calefacm^
rerpttcutce^nL^poitfepulmlas berehqotc
^aotadmodo bobids/ferico fadens .fo:
ma ftta mumt t fc inrbmta vblatilts be reptt
K tranffigurat na alas tetttjes i latas rcdpit
qtttbtts bindnde volitando libercperaec fc
crtollitquotatttccalo:espntts iu coigebas
buerar/toride itt ocotlris alts colo?. otficrett
ttaf reptefentat.^ talevolatilc paprlto nttttat
pamr*vt xMt 3fi.Ubzo*tt| .papfltoncs oica^
tur aoicute qtte marie babudanrm trucnbua
matttis/qttecjc mofetojc fadttnt venncs tw
fia.vtoiattbidc.na ercruds paptltones dft
dtttur/t bc paptiionu5 fterconbus fug foita
^adtcos/cmcc ttc^. gctteramr.minus adt les
dotttco«odcndo qft volat/cj qft repdt. ■* ti
cupapi.papttibnes funtmtnuta volarilia §
^nocrccottcniontaccenfotgttettt candetts
qoa?. lomcn cu ejettngitere ttimttmr ignt ept^
runmr.t ftceo atientt lumett voluttt wtKrtmc
re tpunj3prio cozdc puitiuttmr.
* ■' HHniqmtfarirtOtatnmr.mJttg
f dam bcm'emonlmiofec%teqBi
dcm bominis babctes.fj adplc/
ttom ito funtbumane paroccpsraabms. vn
de nec artc ncc ttamrafont oodlcs ad toquc
dumi femm ^ bdutnu^ babcnt antmu/t bc
fealCKta^perimm . vndcbttutfmodiftmttta
fttttt m venercm valdep:ona turanmj ntmi
heres coim interftdunt/ ft quas erranccs t nc
mo:ib^ppbcdat.tb btcuffariri q: no ptttttbt
die fattanvt otdt^fuquauis aoc ulta rano/
ne bumananon vtanmr/fn muttts atiti actt^
bus ? eriant m voce botttfttes tmftitur(vtot
dt 3ftdo2us ttbzo.jtt.cOepottanris) fatiri u
quttpamtfunr/bttJttatfojcsadttBcas babett
tes nares.'< cotttttam rrottribus. ■% m pcdtb^
funt fi mtles apris.talcm vtdtt tancms anto
ititts m folimdtnc/qut interrogams^ois d>
fet.fermr atttonio ret>o»tcUi1fc . mottatfs ego
fum vttus eicacbttsbercmt/quos vario ©cui
fa cno:e gcnttltras rannos ? fattros ac iitat/
^oscolmioatiriautcmqui^fanntfamttra
tuibiai funtaqutbufdam/tcrcduttmr cfic
bommcs uluettrcs vttncodcm.c.oiat3ft^.
\ bt mottttruofc vananmr.Hsm quidam fut
ccnocepbali ct eo <$ cantna captra babeant
quos tempozctatrams magis belhas^bo
mines conntcnttjr.Blij otcunntr dctopes fic
Mcri/quoniam vnum oculum ranmm babe/
teli bmtcin ntedtb froute pcrbtbeanmr . al*T
omnmocapiacaratr/Tccnjfce/qiioto ocutf
Digitized by
Google
hc mimdfom
futttmbffmens.babentaUj farieplana* fint
Baribu^/labt» inferius mpminens baben/
tes/vtinfoUs srdoribud totam ejreo conte >
ganifaaeboymeitteCatij itzcontecu babee
om fuper peaus vno tanm fo&mme 3 ve*
na^cateis potn bauritinr.? bifinelinguis
feicuntarejre/loco fermonis vttmf nutti. Jte
knttli} infim Im magnas bntes aures a>
ejrojflufa eo^magnitudine ipfis contegant
tomcozpQs.* bipancbios 0icttntur.p3n.n.
greceomnebiaoinoncbiaaris nommamr^
0uuttal9inetbiopia//pni3mbal3nte8/vt
peco23 neqmep furfa fe erigere V3lente8;?bi
3r3bitid not^ntur.Bdt i alij inetbtopk ba
bentesritd vnupedeiu ni3gnu/q> refapint
interra iacentes/ sdubzanturpedis magnt/
tudine contra eftum.'? tn tante mnt celema>
ris q> cambus in curfu cogentur ? io agreas
fcnodopes ^ppel&ntur.Jtem fnntah) q ba>
bent pbntas verf^s poft crura ? Oenos oigt
tos in plznm <z Mes in befcms libie eusga
tur.Ste in fici3funt3t3li3foim3 bumsnam
bnml? pedes eqainos ? butufmodt monm
amulris Uttne nuncupamr. vt oiatpafcafi/
usfuper trenos.malta 3U3 ponit vft.tatt3lu
^owacapit^puUuvt^vn.i: eria 3 foltow
^mea^^rabuffemo^mntoi^
f Cte.vbifpc6feyu8 0ifttguitur3b;
ipfo vtro.vnde 5idf3fozquod e
tgn^qtitibj^hmst^ea^isGJra/qzvebe
meterpatptfaL itt o&nrj Qencrezhuu puts
coajpuWertttnacpm^
aemr3damo^vtoiat3fi.Ub:n'.}femine
autppzietates generaiesponit 3rifto.U.vttf
»icen8.feminefuntt>ebilio^e8m3ribu8 p:e
ter vjfutleop^rdttnsm eop femtue futttau/
dadoies ? fomoies. £tfut femine leutojes
.adtnftruendd A ftttmagfe folltaterira fetd
rdteriaraaioris piefcatts ?cquerefup:areu>
duttU.vi.c.t.oepuella.tbienim miilta tuent
cs oe b3CtttatertViSteium feminagenerali/
ter jnaious nsture § nrafculus/vnde oe fad
Upugnstconnumafcultt. ^tponttanfto.lu
vu).ejfemplttOefo^.nam foc3femg manett
eodeloco tpumratmsfcutus cdfemiiraqup
nf^ vnus interffci3t3lttt. £t eftfemftramio
i^.coftanrie? ficktitaris dus nrafculo # eco
ttgfo.i&ponitarulo.e^empaioefept3. nz$
qttfeminagainmr iuu3tea m3fculu8. fedfe
in|n^^gttm3reqn percua^ perfequtf iUu.
5^bicu3rtfto.U.)cv.femin3ingener3aoefe
mseftfictttni3ten3/f5 mafculus ficut foana
cirit enun femen ab abobus/eje quop. comijtti
on^fitcroiura^pwpterbocoico $ mafcu,/
lus «r femtna fntpiindpia generaaots/? ma
fculus vtfo2ina/remi3ptm3Eena. tideo 03
to eft nwfcoio vr generet tn 3ltera.femt'n3 ge/
trerateicsUo^feipfa ♦ Jtefemtmi generaltter
^ftiismtetnrtrmioiistfiejabtUo^s q> msfcu
'lus.? bocacadit^pter remtfltonem caiozis
"? iutenuonemfhgtdibumo:tWquipIu8 ba
bund3tinfemth3/ c^iniusre. i tdeo 3ecia$
mulieribuf Tetia qu ibufd^ qu3dnipcdtbu8
fuperfluitas menftmalts. vtsidtidwfedtX
Uu8 3nim3li8 femi3 iumm fubiacet tllt moz
bo ficutmuIter.^ebt8autemTa!t)6condia
onibus femina^ boms % maU'8. quere fupi»
libjo.vi.
4&an8eftparien8 vel getterana
f inquoUbetgenereanimatiujptt
de idem eft fetans femntts/ * pe>
cus pecudis. vnde illud. be poft fetante8ac>
cepttillos. b^ automnis femns mebm.ppzt
um in quo conapit ? nutxit fetn fua.rad fet3
duJdeH ad gcnerandu ? p3rmriendu Dtfpo^
nitt cooper^mr reuolurio oibioV % influena
f^deni feu ftetl3£(vr 0tatartf.ti.)tv>ii7.t ftne)
tumraliter inquttent tennmus ? numer? gc/
«eratiots ? copiementi fc5m reuolunoes ftel
la^.Oe bocquere fup:3 U.vj.citj.oe multerc
p3rienteferu8.
£m3 ms mi.t>tamrp3rai8 fm /
f cms.f.vteribominis vdcuiufli/ ■■
betaumi3lt8.fed^)pjte 3dbucin
vtero fubfiftes in<j,uo fouemr. vnde oiat ^fi
do.U.n.fettt8 vocamr/q: 3dbucin vtero fo >
uemr.eius feaindineoicunmr foUtculiqut ft
mulcu tnf3nte nafcunmr/cotineKp tpm fctu
? funt fic otai eo cp femeduair.mouf.n.m3>
ter qn cafu aUquo cu fcm oe ettis vtero n eda
ctmnvafent 3ut Oiaiffemieferofe/quesdco
aptenda % g^nendd fctu funt fuete.? que fe/
m fotenr ee plene vt otcit Jfi^iftingatf 3ute
fet? eiufde v>ten/a fem porifluneper fepe bt>
nerfttate/qi vel eft mafculus vel femtne?/ni>
ft in bt'8 tn qutbus 0euiatnamr3.v>tt bermo
frodiris itvqutbus vtcrc^ fejms inuaiimr fed
fem^ tmpfecnis vt Oiat 3fi.lujci. oe fem 3ut
gre fupu li.vi.vbi agif oe bots genaanone
3ariu8tn vnafigntrtcauoue t>z
f tllequicotltgitvelvcndttftcus.
alio moSotcd^ftcar^ boies ftluaV
nibe ftcubus viuctes.'? ficfumimr ftcarius £
3«re.vbt Oi.babit3but0:3conc8 di famis ft
carijs.ibiglo.ideft 015 botbus ftmants.aUo
mo oiamf mttii ficarij fm\i? fscn/qui tnter
agreftes ftctis A 3lias arbozes moiamr.qlcs
futpitoftonocctauri.^3Uaat3U3 tnouruoi*
Digitized by
Google
Zibtr xvni
bequibus btrimr £fa.ri'uj.bequibus criatn
SWj(LH.n.in.cX>epoims.vidc(apu.co
(kmtffanms.-z Dtcutur ficfatuiftcarij botes
beuttriunqnibufdamcoinunem fotmam i
f\g\x2xn cam bomtmbus babences . m altjs
vero famam bdhaiou oegenerates vceft vi
derein ftmijs ? in lamus/? in ftretiis/? btt/
rafmodi funt ftcarit.q: fictttboies oe frucnb?
viaum babentfaou tamen funt/q: rarionis
v(n carcnt ? idco no app:obatWra auquo
mltbwy/qui ftcbabcntcumfatuis (ianis .
nam ficanifuntquidam latronesoolofi qot
cumfica.ideftmmb:ew'gladio mterftduttu
p»uifos*ftcut3iotb / qui cum fica pendence
m oeyrro latete/regem eglon pinguiiTimu in/
terfeoc. vt 02 tuditb.uj. (cd tales in babilone
ocfrmaanuncnullatcnus uno:anturcunon
fitbabttacultt boim l0quedo.ppue.f5 pon?
monmuo^vrofatbie.fuper yfa.pofl3 tame
otd <$ ncan} funt fanni.nam ftca grece ftc? 0:
larine.? bocprima reckttrerpoftnone.ftn la/
cnos igitur melius oicunrur buiufmodibo /
minesmonlrnioft fiarf) cj ncarij vtfup;ap$
oerannisffacws.
iOimicz b: qaaftferes micas »L
f granafam8.PttOttt.metb.0ran
m cteopusea'gttofo:micafo;egcre
tcs*vd 0: fomtica quaft feres fams grana 3
eogregat.grano£ pzc(cidit etfrema ne gerrnt
nec/quo£ follcrria multa cft^puidecn.fibi tn
futu^na tn eftate cdgrcgatfibt/tn byonevn
vmat(vt oidt 5ft.u.jct). )o3gregatauttrittcu
t no cnratouieiLqn pluuta fuj> tnncu coacer
uam OefcajdttVfojnuatornOcudr/^foli er/
pontt ui ixey, oeficcetur. 5« etbioptabiwn
tur efie foimicc ad fo;ma$ canis/que arenas
aureas pedibus eruunr/quas cuftomunu ne
quts auferatcaptentefcp aditeceperfequunt
vrotat 3fi.U.rij.c uj.)oe nuntmis animaUV
bus,&e foamas eria oidt foli.fo;mice tquit
nigre funt valde micl* m plus § magna ata
UafuntfolltdtttTimeoifapline.na^putdcntfi
bi fapiairer tn poftep vnvittattr.gregarim vt
uuiir.1 cumnlos coponurin qutbtis babitat
grana foUtate? foUerterrecoUiguntfolcrnuf
Oecp;ticant/que in feaetouottsoomttculap/
ne ab autbus rapiarur/ vd eria a vcnto otfg
gunf.repottuntjcautuTime/? occultas vtas fa
auntrcaasvin Oomos m qtnbus babitat. %
faptenrio:es femg ftantin vijs tUts/neftttlri
Oeutcnc vclencnr.cum tnoomtbusfuis con
aguftirurad capmra.pcifundtttbpmtnes a/
qua vaicnofa.? tdco vulganter oiamr q> mt
SBnci aia acmavntmami rageiras»? iu ca/
pwnmm gtgnmna ftla aqua babe^ loco ar /
^mK^biicm-^fotLpiuH^cm^imc
oeroamas fubumtce coicat/ <i dbos qBerat
qmbus vnlio^s funtapcs qtteabos vnles
raauntfed berecondut/maio:a rerant onera
<$ ea^ fintco:poza.parattateco:poa8 reaty
pemntmagnundine ivrutis podera fua gerut
monoetq g magnttudtne ote ferreno pntl «
uerfe pedibus pofterioabus obuomere mo /
Uunmr.Oerefuapunicaets eftcuraro n me/
mo:ta.nafemina abtafarecondunt/nefurfn
germmentm fhiges ^granaOifperfarecolhV
gmtt cn Oiltgenna/ne perdanmr t grana ma
toia Ofntdunt tn introttu.vt fic ca fadlius fn
raa repontoua tntroducanwn plenilumo no
ctts operanwr.ceflantautem intermuto a la/
bo:c 1 qnia V otuerfts lods dbos conuebdt
babentccrtum tempus admumam recogtn>
tionem bamm ftbt/^n^concurfus 'rfttcuob
ur)s quaft qnedam coUocutio 1 biUgens per
cunctario.redeuntperfenitas certas vmns
n etpeditas quas eriam per ftlices Icgerunt»
Stmtatttcm fojmice paruule ftricte dra ven
trem 1 qttaft ancte quc randecrefcentes emd
unwrpennate.-rficinftncmadmodu mufca
rum infra volarilia minuta tranf wunantur.
jjtem ibidem.ct)*tt>Sttntquedam fo;mice
tndtce manmc t comure/que mirta cuptdita
te gcmmas 1 aurum euftodmnt. Ccd boc tndt
turanmrtri eftiuo tempo^/quando fbnnicet
tumults p:opterferuo:fin ntmturn abfatdu/
tttr.fedfo:miceodo:e fenriunt 1 folliateper/
uolaiir.t aurum oeferre aiptentes/aeb:o ta/
cerant/qua'ttis veloribas camelts foimtcas
fugiattt.fantacp inefteis pemidofa fentas/
et amo:c auri^rifto.att oe fo;miasU.vitf . I
fo:mtad ficat* maptbtts eftfcnfusolracm»
oditenim omneferidum. vndefiquis fubftt
migaueritoomos fo:mtcaramcum fulpbure
vel ongano agrefti/ vcl cum coatu cerwno co
bufto ragiunt^btmittuntbomosfttas.qua/
ms autcm fo:mice in grege viumitJi fibt mu
mo obtempo;enr . ramen regem non babent
?otatarifto.tut.t falom^n.idem otct^pttcr»
vi. jfotmtca Oucem non babetnecp^cepto/
rem ?cvbi 0idtgI0.fi rancilmmanimal pu/
ape carens/rarionis erpcrs namra oocc ftbt
mpofteram^uidetmultomagism adima^
ginem oei condtras.advtdendam etus glo/
riamvocamscttmtanto magtftenoadiuros
ip(nm oeum acato^m babens bucem. ipic
feri oebes frocrascoUigere/qutbus poffis vt
ucrc m furaro.querc glo ♦ BoUcrriam autem
fo;miarom;quam fup;a cometidantattao ^
Digitized by
Google
&i amroaUbtts
re8?ppiobuanfto.li.viiuvbibidL6pmt8
foamarum eft mamfefta voletut ipfa uttuert
Qfiotttam fomttcefemper smbttlant viatma
TDepOttutttdonmfttttm t labojatttin noae
apudcomplenxentum Imte tc. altqttas tame
babenf mintts lattdabiles «ppnetates/qtar/
bo^lednntradtces/iajiaqttas niduxcatjtta
ntts tancjmttttm amqttmat.ad fummicates
arbo^fcancutntflozestgermtnaea^ cotro
dendo violat* imo mtcttts ft permittantttrco
caoantrmandttcant.bominibtt8 nocent/at
i amen v:fos ittttant.nam biat pu. U. viiu %
vzfiquando egrotattt quertttfoanicasquaa
^euownL-rficcomefteeos fanant.taltqttt /
bus tamen cafibus medidnalia ftmtotta rb*
mtarum.queretufccundoltb;oocoms.
/©rniialeonafonnia^leoere/
f ctpttDenomtanone^vtbiatJftV
lt.jaj,fo2mia eft % leo. ^leni^ a
ihma! parou fozmtds infeftn. narttraueeaf
bomnculas^pmptuanacp fubtmrans grann
comedttfotmicarum.'? ftc per fubtiacriottem,
■: victtts cattfa eftqttareftmplices foaniceinii
neneceflano moatmwr.ab aujs atttem aia/
W>? beuo^mr vtfoattta.ttcc poteftfe^ppa/
; fetnnbttsc©
;r ftt^a ^aranj^ttttera.a,
©cusd.eapte mato: mtot fcba
f raboe.o^u8autemeftfucu0/eo
t$ tobojes.comcdtt alienos cma/
lijragtts a fagin qttodeft comedeic oepafdc*
enim qo* no labojatticqz nee nidUncat/fed a
Uo?. mel mandttcac &e qtto vinjOtus Jcjna
ttomeus pecus aptefepibus arcet. £tbidt
3fi.U.tt|i.oebi& rocts oidtpU'.U.id.crij.tar /
gionnqmtmeftis #uetus addudtttritt alue
ai^us rconmbemto ruco^. ftint autem rod
teamteo/i?eltttipert%cteapes.'t fumfemt/
ciales ferap apo.?io imperateis vere apes ♦
piio q:etpeUttntadoea.tardantesautefme
demencta pttttcjtttttArpimtutttiteqj m oge ta
m fedefittfemad^uant3pes.Ceneeoquo
maiojeo^ruentmultimdo/eo ntaioj fteceta
*rtmtt^menttts.cu roella vero ccpennt marn
raefTe/abicjttnceos a mette* fm<jule agcjrcf/
feeos troactent ats# fucjant/fcj rocos.nec vi
aentor mfttn vere.img3totibtts aptt rodcon
ftro&recjia&manfto^^
feparotas coogatlo cminentes.t fronf tet an
Sbfeocscetteftngttlo^ tquaoisroafaftine
anctot laboies/comedere t» bentelle vijcper
«ittmhtur/tttftquai^
tuatplu
IWipbes eft 3tai paiztu! <z qdru/
pes f vperbojetfparab?froemc>
dbns nafces/oipsrtecojgfa foc
s tato TapiceaqoiUs affimtlacar
eqms Pebementerfttntinfeftt^iwttos boie*
befetpttt{wbidt3rt.U'.nyO adeoaot ifeftac
eqttofwattbttfj.j^ eqotte armam oteo ra /
ptatm fttbUme. wotdtgUfuptebett^itt;. o*
ftodittnt atttcjripbesmontesin qittbos fot
Semep^'ofe7vtfm3r3gdt'ti3fptdes.necg
mittot eas attfcm ejnndcvnde oicit Jfu ti*
^&xt^.partes queda m ftcia attro i gem»
effilttttnt.fed<jnpbo^mtanuattaccetttt8 bo/
mtnuj erams/tbifmatacjdt opomi ? cnftaUi
•rcmmmacjnos bntvngues Ttaaptoscjp in
. <^nttritdpbiquimenftsre<jum3pponttn6
2trcs funtquedaj beftioIeqo3ft
0 maiojesmoresficbtai.qzfonos
efnat eos ptgues. na gUfcere tde
eftq«?aefcere(vt.b.|ft.li.)ti9.)tot3entb^e/
me ootmiut/Timobitcs quaft momji requte
fcunteftittott^rrcttitttfcuttt be glire aot b.pK
nt.U>i^.c.jdvif].cpglires infiUiisUbecer ba
bnsmtTfoaos fi^i notos am^ncconoa alie
nos autbtmiant^pugitant.tttftgni vero pi
etategenitojes fuos tfeneautenttmur. 'jets
aUmen^ muenes admintftrant.
■Rtllus ficut t drognUus eftani/
g malpamuttbebtlcrinrlirmo/ra
p3ic tmomfcmm fpmofum mt/
nus bertdo vt otdt gio.fupcr lc.]d.a fouo au
tcnt vods nomcnfumpfu/vtotdcWt.U'.]aj,
bocretroambulaty^tenajtacbat/ttocobtts
ftrtde/vettamr cu foawica/ctrculigataapiUo
in auerna eius comecca afflatopiius pttUie.
re nc fe abfondat/? tta fownice mnplmbu&
cabitur.
JnnuUtsceraieftriUus abbtnu
b endowt>ta't3ft.cftOtccus.quia
wutu mams abfconduur.vt oidc
3fi.U.n|.ani'm3lquideeftoebfleTmibeUefi
cut muta/t eft acuttflimt vifus/ % velocts cur
. fus.materatttemeitt8 igininfpecttbust^n
tris i lods vmbwfis apfcondtc^ iltoy vura
fpineta i rubeta fsUare tnftrutt. vtbtdtpU.f t
bw> vitj.c. oe ceruis»vide fupza titteraxar/
ncs babenttenera8 totcjcmbilcs^pptermo
tus frequcnoUm 3d oifcttrfttm*vt oiaccofta ,
t ^f3.inoieta.Tfi mentaftrams ante^ ae /
f cunceitts comua/aro eius melioj eft <z tcpc
ktioi in ttcatatc i oXovl vcotdttdcm.-i ft ru
entaftrams antc^ coutua babucnc/ nun^
et>Uertu8 adtxnutfi poft nuncjp ea abtjact
oecmutibit.vcoicuanfto.Ub.vtg^plittius
Digitized by
Google
%Mt KVHI
T^mnuItTeipffuibBS conmrhnmr mfro mo
00 .qui mmmeritmuncmstius fepo vctfa
guine dferpente tllo btettp» tattgctur pt Ot* /
r (£ffiitjMi0.ciww8 coagiuttj eft mm
^rcmedttJitt pcficsis vt bxciridem.
Jkhs *^ atttmat peculuj ? iafd
; b lujrri/rempa reroats ad coiriim .
vtofdtjttdoms Ub?o pj. cuttts
; oculf ob hbidittem m rmrifttofwiUfptauttt
ttambtrd otcunturoculo:um anguli/yt oiac
ide^dus riatura eft caltdultma/adco vtada.
mantem Upidemquemttecignis nccfcrrum
fcomarevalec/etus cmozcaltduTtmus remot/
IttwoiartdemJjtccapcr eotccus co a/c$pe
; icttirirmarbbmm fummirates vt btdt idem
^napit auom bircus ad gcncrandum tno /
riaepoft vttum anjmvtbidt arifto .tttoov.
* ftUas qui p;irito genaarjttegroflto: i pi»
^to^poftgenaato. Jtcm ide3ltb:o vq.qut
dam birdbabent notabttatt magnicudiitcm
motiria^sfiaitqutda^anetcsincaudisfu
is.namqutdambabcntmlaarudmcplus^
Tarimdtnis pabnc/^l?abcnt^phi:am barba^ .
saudam ertenuatam in longituduievfq>ad
cerram/'? babcitccomua mutca/'? fozria/ arip
grofia.': fut b vYpidt ? bun odoas i fettdi.pt
0ucdtriismulrcp:capucintcrius rircarcnes
1 tuncbe faaTimo:wnmr/muinpittgucdmc
attenucnmr.? quando funr pinmtcdmts ma
toas tato minoris funtfaiunis/i paucioaB
gaicrarionwlvt0icu:4toit.\^.mncttococ
latrriiJirato.^pKr boctntcrftauri^cpspa^
8o:eS faptentes arite : cottuttt/vteos tnacrifi/
cantfiucfcmantad wtam i (i apparetttma/
crt cpenus quando^/intcnus tamcn fctc val
depmgnes .lacdditeis fcpc nionumofiras
wbtacariftd*U.r^u;.i?ndcaItqn vtfuseftbir
cmb&bie couiuatttcmnbusqb*valdc erat
monmuofEcamcsautbircmcttttcrorils car
ttcs pecorinas mncoctcrtojcs/ounojcs i m
digeftibiUo:e6,vtbtritvfa. inoicta. ^maric
qu3dp btrcus cft0cffcpitu8;cuttsautoccrc/
piri cft meUp: i fomoj/fcd odo: cft grauio:/
Tcaropao:.cttatttcaftrams fuericearo ei?cht
bumidip: i tenendili mtnue Oura adotgac
dtt^mintts mala ad edaidttV&tot autplt M.
*ptij ^Cmommotr^Tcbirctt fiuc capajtiutt
§ ftric feb:e effe.fa#u'8 aut btraoi bedcra ntt
crin miro mo bifioUrit calcuui in rcntbttf i vc
nca;vtbtrit jjtt.comu cius cruftu fugat ferpe;
tes ? fanat htmheJi cacros i alios mo:bps
vlccrofo8.poltpu eua cowodit/'? cmudaLie/
cur birctnu paiaptrra ttt&fuj rabtdi cania.fet
cms : vflijj dariricaf.pamj i tcla co:»diU?ir
etlna vanamtjetaalrcllcctus (epjoftecouferl
stotlic.
, ^cnaaudctiscft ^^beftta/fimihs
t> lupo ivozmuteli m guta t moi
tuos (mitli eoy, cadaucra oe m
Utttmhitli coaodit. tidco bicna ab bictt^
do cft otcta q: pit auidtrate voabus pamlis
mbtatad p:cda fua.namra dus cft t>t imuccc
fcjmm.nunccntmmalcumsttuncrcmma inet
tttmr.-? tdeo tmundtt anmial eft(vtt>tdt JftV
arctttt bo mos pcrnoacm/ tbumana p:out
poccft firigicvoce/vcica fufpiccmrcc bo ht
biena afitbtdtpIt.U. Vtt}.c|^jct.biait8 w£
^cftccnamra.qui i aleerius aijmwarc altc
nua ^femrita cffe oicunCparit aut ftrie marc vtt
crcdtt vutgus.fcd arifto.uegat. wperis babj
coltttTbo:fttctcpbanris. rlcctiito potmfito
ci coipus crioicmgatttr. traduiftlabBtofcpa
fto^sfcrmoncbumaittt ftngerc/aticuum no
mcn adctttctre/quc euocattt foris tatct/nomt
nationcbomints fotafingac/adfoUidtadtt
cancs quos inttadatmttttos t ittumaabilcs
babctcoto^ I oculis varictarcs i oaAos vat
dcmobilcs.cittfqi mb^racitcancs obmu
tefcercquos conringtt. TOtnne antmalquod
tatuftrautt/m eiuB vcfttgto 6gitgra4u5.bcc
bcftia coir cum ieena etbiopicali gataat &&
matquoddam cmdctifTiniu/vires bomtrium
ipte&ii imutan&m plccs betttiuj ades vd
oidftics tn vtrac$ parcco:isbabcntan.T>ic
nas pturcs aftrtca gtgnir ficut i onagjos t &
b:os i multa alta monftmofa (wowzplimt
3Ldcm tbtdcm.becbema gt^utlatridcmciui
bicna bidmr qucj quipo:taucritfub Uiigtta.
radtmmmp^cdtcactbtuinarc vtbtdcloli/
mi8.5tcotarptinitt8 ttb:o r^m.btatao4tt:
pantcram* i ft peltes vmufqj befttcfufpcda»
mr/bicunmr bcadercpttos pamcrc^ rugu
bicna vcnantem bcduiatad bcrteram/vtpx
grcfli bomtttts vefttgia ocaipctq) fi non (wt
ccflcntbicutitmaitC5 3ticnari.vctcrcquo bo-
mincm bcctdacautfi tri btana toiferit be ra
altcapimrbcftta vtmagiTtradutit.3tc5 vtt»t
dtidcm.felcitts vatde eft mcdianatc/valct
iriajomecomra catigiticm ocuto:um.?iwiias
ctiam malcftajs co:dc i teco:e biaic vmsur
niaguvtbidmr ibidem.arifto*vao oicitUb ♦
V^.a;quanrita8 bicnceftfidttquattritasm/
pui in cius coUo funtpHilficut mcollo cqut
1 baba pitos fupaoiiittia f podtUa.? bcuol
uttbomines tp:edamrco8.,j capir canes z
bcuo:atttaiibenfcrficutbointnc8.icauatfc
puuuras vtcomcdatcamcs moimo^ V
Digitized by
Google
hl MxMm
3ncB8eftantmatfpmoffimfpiV
b ttisbyfpidis tafpens cooperttt
coriiietttmbabet pndiC0 aculeia
dKaTepwj/iiaci^dauditquibud vndi<$ fe
PKgitz t>efendit.ttaftatt'm vtaltciuod 5fen
fent poft fe fnrgii/at^ in globts coaerfos/m
fuafe arma cotra initcuas recoUigtcbumfmo
dtcmide^ttidmtta eft. afcettditenun in vite
fioein aUa pomifera arbo:e.'* Vttasetadicat
ejcadnat.pomacpbetijdt/? cu^omawterras
^deruvinuoluitfe fuperfrttaus/ vtfptnis;
wn^an£^ftcpottitefcaft^8 fufs(vr &3fc
do.lt'.]cg.)vndeab bpfpfditate? rigo:e fpma,
rum buicus vd birmaaus e vommsvbjair^
vtofric arifto.li.i.fpmas loco ptlof/r coope/
fiuntficutptlt/tfutttfibiarmaqepmtgtt^le
chtfeaptentewiattgettteVJftcotatafilro.li
b:o.trj.biridaltj funtftluani.? attj rerreni.?a
trjftttttaquatia/ * fariunt oua multa que no
comeduair.Tfuntbencrj papbabetee becar
ne.? boc eft ets $puu.$te$ babet btricus ea~
put 7 os ittfertus/? ramcn ejcittts fuperftutta
fis eft fupmus/qm pafotnntra parte mreno
«.*#prttbocb3baorificmtiuUa parte.fu/
perfluuas eftnuan oo:fo fuperius . <? babet
biridus quinqj oentes puratos Ttnter illos
babetpartes camofas loco tKjue. t babetve
trem oiutfuminqut^ plettasfuperrluttafes
iwtdeetiaeftgenus bericrj/albe refte/tfptna
rttalba^? eft muUo^onef .Jlte bmcusf oe
bttis audttus/masi^ aua aialiabure tefte
ambulantta fuper quamo: pedes.grclib.v
^Hrioi agreftescoeuntftattcestoifo applica
to mbo:fo.q: t illa parte vbidjattTfttgflua
fe ejctmcjttttt. Jtt idem li. vum multoaes zp
paretfenfus tn beriajs contra venrosfepte>
monates/^ meridionales.quonia fadunffo
famcn m terra/ad qtiod fugiat quado opfen
ftttttttales vencostitttnere. vndequida5 fuic
tncottftarinopotiquib3buttbtridtir>que g
cognouittp^dijrit vatcos futuros.^tto ttei
lentaUquts vndetatem noddam babutflef.
$t£t>idtidem li.jcuj.q> totbabetvetrcs quot
Jbentes.? in ilUs ve^b^genaattturotta quC
aqjTquida btririaj futttaujs metuwes/t oaa
4ttozuda rnaioja.^ quedaj funt miuoja/qm
queda meW oecoquumr/'? bigertttur § alta»
3£cU.?w.bir^ babaumodicu cozp^ mttl
us fptnas maio:es cotge . % ca magnimdis
fptnap i pamtratts cozgis c/qm t turrimenttt
cojgis traTitin eas/^ppreraiojis pauritatev
?qt ribus no bette oigertrur vnde generat in
co^poatoiiseop mttlta fugfluicas.? ttla fug/
Jluicas rranfttin nurttmcnatm fpma^bucuf
«fcarnlo*
£rmacuis tde7quoda'rocjrflIttd
b animatparutt^fpinofttbabtris
in canemts fimile bthdo Jed Otd
tur effe maius;&cquo pU.fa'.vif|X]tiC)evuj.b^
nriact) inquitmoze biricfjfevotoramfugpo
fna/qtte (pinis inftjfa befercnt in arbop coca
nitates.-rp^ter illa quegeftaf in botfo/ vnu
fempercjeftstin o^quando venaturiri mA/
cmmptkfevomit/neq^pomcpjopteracu /
teos copiebendi.quando autem pofle euade
refe befperatberinaaus/ et fe vrinam mitrit
rabificam % venenofaj/tilla vrinaprimoito
cet fibt/fiettts boifum vet fpina inde aUqua/
rtterafpagatur.ttam taU ftapi bo:mm irnm
ledttur/t eueltutttur fpinule bojfi mt ♦ t tdeo
tgnozaf c^tndefaalitts apiamr.vttde 3lios
4edere^>ponebaf.tideoarseftc^ tuncvena-
turtalis beftiola.qttadoc^ eft vwtta ralis bc/
me/penims tnarmata vult Otccrc q> non p:o
cteftfibi ied magis nocct/qma tucfracto 00?
fo Ttaratis fpinis ipfi mintme valerfuga* ■%
tdeo qtttaodoiefuo namraliterperdptttataj
in vzma fua tatefcere vim venart femper vu/
itefueparat/neeius vimlcnriaa femotiea*
rur aut bifTundamr quoufcp capriuitatts neV
ceftitas vttimo bunccopellatbecbctria qua^
uts panmlatanta fccoiiftniigitromtudjequ
timetc^ vijcfaluo comcepoteritapenri. i}na.
^uaigimrcaUdapontmrcuius afperfionec|t
fobito aperitur.ttuttcUgatts pedtbus pofte
rioribus fufpendimr. 1 ftcfttfpettfafametart
dem interftdmr. nec altterbono modo ocddt
turvtdus pelUculaaculeatapoatet.iftqua
uis ittiusanimatts cozpufcuut/bumattis vfi
bus tion mulmm ficnecetTarium^amen euis
peUtculaficfptnatattamoaaUbuseftneccO
faria/cjp fino etTentacutei fruftra vt\terji tnol
Itaes in pecudtbus mojtaUbus etTetbara cn
reettt birdtta veftespoUunmr. "Decautebi/
-crmrbabere^ppriumbtrinaatts/cjppoftfpo
mis t racemts eftonerams.fi ceddent pomrl
bcfyinie (uis cafu aliquo/ p:e mdignancme
omniaoe oo:fo qcattit. 1 vcitemmfeoBeret
reuera ad arbosem confueutt.
Sluenca vd muencus eft tuuenis
i vacaqueadetcolendamterraj
utgo fubijaeft 3pta(vt bidrjft*
veiideoftcbtdmr/quia anriquims io.ui iuui
cusimolabamrznon t3umsvtbidtide.Snt;
mat eftpccutum 1 tafduum^pptcriuuenmrej
1 idco fo:ao:t iugo p:entimr vr bomerur.fttV
mulo eria puttgimr vtrecrius (cajti bou v^ /
rhgtacoarcemr.iuuena taurof coputetotcc
Digitized by
Google
^iber xvm
dfcrapta.ettiri fatf etateets coniungimr vtp/
ghcnir? tpwtgnaturt pafcuts vr,p varijs bo
frimum pftbns ouoa admacdlom 3 amitt/
ce^olctttt/faimaaetur. camesbabetficdo
rcs vfoUdioxe § viruU bcantes p;oprcr rc
mono:an 3 laae.fed tenerioies /caUdio^es 1
vtomdioxsli babentboues oecreptri/fi t
ucv&xcqi laaanrietaaadbucfut magisvi
ane.pt Otamr tnctcta •
jfio grecerer Otamr laaeeo $ rejt
l ficzpnncepsomntumbelbaruj
(vt bidt 3fiUib:o nj . Zeonuj aute
qu^mfuncteeues/* iubacrifpa ? btfunti
bcue6.qutda5 vero funt tongi? coma fimplt
d.t bt funt aocs.animo8 eomj frons 1 cau
daiudtc3t.virtus coium eftin pcao:ctTrnii 4
tas co2um th capitcfcpn a venatoabus ter /
tam contuemur/ vtminus cudifpecris vena/
tOHDuaterrcantur.roarum riment ftrepttus/
icd tgnes magts.cum bo:miennt wgtutnteo
rfim oculi. ^cumambulantcoopenuntvcfti
giafua/neeos venatwpoffamucntre. cdge
nucrintcamtomtribus oiebas/ttribus no /
cribus ootmue oedunmrmncoemum pater
fuofrcmim vdTugitu vdut tremeracras/ at /
bius locas fafdtare Dtdrur catulum bozmicts
tem.rirabominent natura lconum eft/vt ni /
fi lefiirafdttequeant.patet eriameotnm mi/
fericotdiaamduis epmtphs*na,pftraris par/
omt/capcuos obuios rcpamarcpcrmttmnt
bominem nifi in magtu fame ncccomcount
nectntcrimunt(bucufcp 3ft.ti.rij.)oe tcone
auttmoidipU.luvitj. cppij*lcoin fumma ge
nerofitateettVquado iubis coUatbomeri ve
fttunmr/ quos pardi gtgnunt. fempcr carait
bocumgni coitum autcm pardicu leena odo
rc cognofdr leo.? toms m adultae furgttpe/
ria.fcd^t in flumtrie abluimr tejprur cutpa/ %
nonpadpimrmpariendo.vngutbtts fiho /
mm lamamr vtems p3re»ris.* ideo non fe /
pepan^Snfto.aurcnivtoiatpli.biatlecna
paino quinq? camlos parercoemde quatu/
o:.? ftcfttper annos fingulos femperminuf
vno,? ftcannnanm fterilefrit. p3ritc$ info: /
mcscamtostpsmosmagnimdtnc muftela
rutn m prindpio. teitit eria camlos fecmefiu
vir powen3fct/^Ouo^mcTtttVtrmoueri.vn
na^dtieo leuato crttre/moieanis.? v:ma
«eaavaldefetetqn femd&riafcOBob^vel rri
bus otcbuc abo carct. a (i in fatietate fugiat
dbos adrauces rctjar/?ctt vngutbus eos ejt
nrabttvt ftcftt lcaio: ad rugiatdtt. oittrifunte
vtuu/qo* cognofdmrg ocnriu pfumprionc.-r
tuctdfcnccr4bommctperit.qiadpcrfcqucn
aasbdhasvdbewasiM^
obftdetduttares/vtbotes raptat.fedqn ca>
ptunflufpedamr/vt mem fimilispene ccted -
ferreamrtn piro0feuir.c6tra feminas «am ne
miwnfatesraro inuaditnifTinmasnafarite; v
ammiieonnmdexecauda ftcutequo^ aured
na q» irati funtat p;to terra ouda verbtrat*
betndecfefcete traoldia tcrgnpermritt flagd
later omnt vulnere tllato a leone/ft ue impf/
fo vngue.fiue Oattc/^fluitaccr fanguts . vc
Otdt ^Jfi.Jte in pericults ma)neapparetcje/
tterofns.vndeqnperfcquitoracambuswe
natoribusno lantat/necfe occultar/fcd fcdet
m capis tbi/vbi videri poteft.fadoefefiene
fe parat. vnde vbi virgulm ftteafcp penetra^/
uerir/acemmo fermr curfu/ vdut rcputas mr
pimdinfabfcoftoncm.noenifeabfcodtr/co
$ rimeat/fed folu ne timeaf.altquoricsfcoc/
ailtat/bufalmaltquctnfequtf.inftlttquo no
vnf qiuando mgtt/qn vutneramr. miraobfcr
aarione nouit pnmo fe tangcte 1 irt quaraii /
bet mutrimdine pH mntperitpermflTo:c.t ca
quis tda miferit % eu rion terigcrit conccmm
rota^ftemit.fedncquacp ipfum vutncratne/
'€$ lcditqu mo:iturbUmamoJc]ct lacrimafaj
rundit.quado egrotatfanguincmedc^fimrc*
criftam 0aUi>?canmm:valdc rimct.atatcgra •
otm cognofccs ^bittgcns ftbtbcncradentcj
vtpatctin qremphs que ibt ponitpii. (buc /
uf$ pU.li.vin.c.tV9.}^eleoncautcm bidta
iifto.Ub:o*n.ftmilitcr luicen.lco babetcoUu
quafieffctimmobilc/mtttmm rigidum.t inte
rio:a babetadmoducanis. t fctnpcr mouet
primobeicmtm pedcnt/tpoftfiniftmm ftcut
1 cameujs.* parum babct be medutla in of/
ftbusiTctusoflaira fujttour3/vtcreo:ucol
Uftoneentignts. 3temli.tvi.tc0 babct mut
las rtnuras .ut pedtbus.t idco gatcrat fttios
cecos/ftcurcanis vdmpns.najfcrratos ba
bctbcntes.T idco fttios gcnerct impcrfcaos
ftcutotdtidcmlt eriant fotinus.quibidttco/
ncm rimere/quando vtdctvd audttcamlttm
vcrbcrari.cuius rtltj nifcunmrcca/ficutfot/
rim 3nimaliunib3bcnriim ocntes oiuifos.
|>ptcr ingluuian nafammrfthj tmpcrfcai.m
atrimmis monribus feoaultar.titjdccotcm
ptorptcdam fuamquam cujvidcrit .al^m
git.ad mius vocej rerrcnmrantmalts/i fubi
to figunt.gradttm drc3 quemm cauda i\\ 0: /
bcm/lmcam oudt tltins Unce drculum tran/
fircquoditbetammst pnmefrit.-t ftant atatia
ftuptda quafi edicmm en>eaanri3 rcgts fut>
tranficns perloa afperio^/vngues itra pc
dan contrabit^rccondtttnam ims vrintrp»
Digitized by
Google
ht ammaltbhs
mncront vidco thftrcamoftcateipfos abfco
■•:■■■ Aitf/z cis pardt nc iedatur ? obetecur pjedatn
Juaqua ampit/foius pmedere erubefdt.? io
fepetpfd a remotfs fequectb? alijs bcfttjs oe
fpfa Itberalttacs $z peretinquit. vtOtdt idc
&mc(t aatmlidirans a> fetoes fentg quar
tanas-patt'tur.Tbuncino:bttTiaturaiiter fuftt
netvi etus fericas edomenir.etus aut caro cu
crcedacth caio:eadefu enodua. vcoidtOto»
n pli.u.rrviij.valet came m medida mulnptt
ctter/aiius adeps venatis ecotrarius quo cj/
cu^pemncmsruen't3lib^afaliupcl repciii
um mozfus illo cepojeno tt'mebit.et'us ettam
adeps mirtus ai oleo rofaceo/aitefaaeicu *
llodita wdjSiCandcce^ {eruat/^ fanatadu/
ltaocalo^.iedattumo^afel aus aquaaddt
ta/oatio£ amitcfornari. V3iet eria cotra coui
ctalcsmojbus t caducos.coietfiribo fupm
foiuttquattana feb:e(buatf^ pli.u;rcviij.c.
vuf. ) ©enafautlco ftc. Ouplcrfitfouea/wta
continue iurta atia. iit fecudariafoue3 pontt"
vnacauea fiuc rifta/qaeoe faalt dauditqua
do tattgttur.pomfautacjnus veiouis in fo/
uea-pztma in qua falit leo quado eforttp out
cularapicndacupidius.vides autfenopof/
febcfouea erttpeie/erubefcens fe Oecepttt/fo
tteavolats incrarc feritdaria vt tbtiateat.in/
ddtcin cuiruiafiue cauea ibidcpparata/que
pofteius mtrottumfubito fedsudtr. iip(w$
vlrenusno permtmterire. fedin cauea ertra
fouea ertrabfe in tilataietcaptusfocatbe/
:natu8,oottecedometur.<? boctagtt biero.fug
C5e»rt(r.cfuper locum tftum miferunteum tn
jcaueamic»
.■:•,■•/;-■ ^enaleomsbidmrfemina/que
l beftia eft muitum libioinofa. feg
cnf gefhtt coitu.tideo leone cm
delfoje^majdmequandobabetreto. myp
filtj8mom'feerpontc.<?,p fpfopoerenfiocve
«arof iacula no amefar.plures paritfitios i
pjtmo partuc^ f fequenbus.ha ^ppter acume
vnguiu nlio^ ledif matrir/ 1 fic annuatf ftcrf
iefrij/vtOfritariiK^
Sfi.Ii.rtj.afaliaataattts vrtgmbusfrequett
terparcrenon pomujc.vmanmr mf mamces
fnmnfecus/mouatttbus fecamlis* ttoitpo
tefl teena erpectare cu parro vfcp ad ftlio?.r*/
fectacoplea:one*fedpodu8 ptmimtpartttOo
Iojc cogence/t etodttanteg? ftivj cdplcancur
pze femxwefmidtnisgms fecomtfcetfj poft
coitttleonecimec.na mfpecomirmrafectt leo
|>ct'Oc]oje/ntft'p2iu8 poftadulterittin flumie
^btttaatr^vtOtdtpli. }? qn tpfa Oep;ebeudit
*I ftatim pnftit.videoipfo fatfofagfosiiifi
fueritpiius abluata non rcttertcatr ad mari/
mm.ifftaute^p^raabeftia/vel bcfttoiaqua
ittiro modo nmatrleo ? teetwque vocacieo/
tjopbonos fcn gftdo.nam quoddaj pozcat
pcnenum qnodleonem thcerndczieena.vn/
dec^jca beiholacrunmr.attfc^ attercafpery
fc cames vpofitc percompendiafemitamni
Icones necant (i 3liqu3nmltt ^tlbttcmtt (m
Dtdt 3ffdo.libJo.if. ) ^ccnndmn 3ucem aui
teAibio wj.c.i.biacur.Ico eft animalabiaui
dttm t gulofum.'? ideo fine malhcanone oe/
uoiatabam fuum.?<ppter boceuomitpme/
Irum/titerato comedttra'ecc3 1 comedttmut
tpmliuqp er abo fitpodcrofus. tpoft ftatie
funus pcrouos oies ^buasnoctes.^noa)/
m ftereus a fe / ntfi femel in buobus Otebus
autmbus t eft id ftccumfine bumidb '* l val
defetens/ftnttliter^ vdttafua.T quando fcf/
dtmr venter dus/ertc maius odo: i anbeli/
mm babecfendum r tttfecnuum ac mojfum
mojcifemm % venenoftntt.m3icitne quando £
rabiofus.ft'caute5 rabiofusficuccanis (vcbi
dcan^csT3Uicm,}ieftcmdde qu3ndo ira/
fdmr ^funbundutm/pteindignaaoncverbe
tans fenjeapfum.tremtrpzeirai/ irVendicOen
tibus martgte quando efunt, -zanimalibus
cranfeunubus vt ea rapiat infidtans/itt fpc/
cubus /zantris abdms feabfcondit/acfupcr
traufeuntes beftias cr impjQuifotnftlit^cas
betet pngue cmdeliteroilaniat': ocddit,car
nemolfa^ peUcmpminuit-zconfnngit/ac cc»
iracta rruftaam oeuoiat % ftrangulat. % fivide
tttqueptam vatirecontr^fe v>t pjjedam em /
acquam rapuicpjcdam ampleramr z fredet
<i terram cauda percunct feappJoptnqu3ue
rit in tpfurn infttit/quo oeutdo uemm. adpv&
d3mredit.f3n5uinem3nim3iisocdn ab eo
pjintobtbit^lambit.1 oanderefiduum oi /
fccrpensmcmbizumtoiuidit oeuo:3t„'2 oe/
fiiuttt.
^bparduseftbeftiafeuimma t>
I leoueTpardeadultmbsenera/
t3(vtoicit3ft .itbio.rtj. }nam vt
bitit plmi.leone cum parda / aut pardo cum
leenacombenteer tatt coim ocgateres par /
dipjocreanmnfimtcrequo^ afiita/velerecf
fi aftno mmut mttlits ftue bttrdo.w i>iac *jfi
do:its.£ftaiifem3nim3lv3ldep?ecepS5 ft>
m fanguincm/^ eft femtna rnatoj a cmdeli /
o: § Ittmafmlus (vt oidtanftoOcoto^ ba
bec varium ficucpardusfaliendo itoif mrrat
,do infequfturpzcda.'? ftf cemofalm pjedaj
Digitized by
Google
gtoerxvm
im capft vetttt quar» p2e'fodtgnattone fi /
fat * quaft vtcms rcno redit.?»* co:ge ? cau /
da ?pedibtis leom ammtlatur/fed m capitc
ronnam pardt imitatur. leene aucem co:po:e
cflmtttoVfleonimafculo mtrabilirereftejro
fits. vndeomensleoncm fadtfoueam fubter
rancam ouplejcoartaum babanem.vttum r>
qSmtrareaftudpaquodenu i£ft autanfo
-nea ttta mvtroqs oaftdo valdeampla.t C me
dibmagts fhtcta veniens icacfcleopardus m
roueam fe mengit/quem perfequens teo fouc
fltn 015 ttnpctu fibmtrac/vbi mupbate putat
be Icopardo.fed^pfermagntmdinem cw/
poris per medium fouce pbt frriccno: eftjibc
retranurenequit.quem facns leopardits ita
intrnctura tmpcdtrum /iltam foueam egrcdt
twfc itcmmtn parrcoppoftta fcueaj intras
leonetn atergo mo:fibus 7 vttguibus^aggrc
dttur/? ftc fepe arte non viribus be leone vi / ■
ao:iam opttnet leopardus.? ftc begener be /
fha oe fomoa (epc pcr afturia m in antro vi /
croriam opriner/quam perpotcnriam in pn/
bttco euaderenon auderetficutnarrat bome
tus lib:obe pucmis tafturijs beftiarum.Sti
1ro.autou ii.wn^tdtoebeftiaque btriffer /
«uleo.quam auiccn.oidtefte lcopaFdum ant
mal mqutt quod Otdtur fermteoimadocuq^
comedit altquod venenofum tuttcquertt fter#
cus bomtms i comedtt ipfum. ? ideo vetta /
to:es tttum runu in vafealiquo fufpendut fa
per arbo:enVt cum venitleopardus ad arbo
rcm faltat vtacdptat ftercusMntertm interft*
duntcum venatotes .jjdan faritpantera *-.
pardits (vt bidnir tbidem )£>e teopardo ena
pK biar,teopardu8 quando cgrotat fangut
nerii C3p:eagreftt8 bibtt.? ficmdeiattguo;cf
eoadifc
£pu&bidmr qnaft feius pes q:
% Vdodtacurrit.vtt-tgrecclagos
p;o vclodtate airfus;Otdmr. 3 tc
ttat5ft.tt.ti.ammatauteeftvelo}: ritmduj
n imbeUe[vtbta't ide)nulltt babens arrnom
gcttus ntfimcmb«^leuitatan.t>ebilis eftvt
Jhs fiatt^cetera ammalta que non daudunt
f>alpeb:as m boanitando.mdioris autem e
oudtt^ vifus porifTtmequando aurcs eiue
funt erecte/cuius 3urcs funt loge valde t nV
^t^es.quodfuitncafranu<ppteroculomm
aparmram.nam^auribusoculosoefendttag
tos.q:nuito coopcrotlo funtntumri ab infe/
ftarione dnirum *? mufcarom. na cotra oe no
ditttoeditnamraremedtum deamre(vtbiat
<wiai Jr idco oata eftdmantoo^lcuitas %
eurfus agilttas contm cattes/? atias bema»
tpfum tnfcquentes.bata eft eriam smriump ?
centas cotra mufcas t antfes tpozmne etus
oattos bebtles tnfeftantes/vtoiatidem.oa
ta eft fub pedibus ntutta pitof viliofttas/v t
pttipedts camontatej otrrotdo a ieftcne be
fendant t fut leuita^m pedes ixi atrfu nulta/,
tenus ipedirent. !&ideo t>idtanfto.li.i^.^>
pedes lepozis funtfubms piiofiquod in alt
is autmalibus non inuentmr cruraauepo /
ften»:a funtanterionbuf lonato:a.quodnnc
neceflanum adfadle cotpus aus eleuanduj
m axrfn quando rugeret concra monte>vnde
bifftdttus capimrcontra monrej § cotra vat
km.t boc acddtt.ppter antcriog. ourui b:e/
nttaran.tt3^tcr^ep:efrtottcanterk>:i6par
ris co:po:is contra valiem oefaalt cadit/nec
potcft equatiter corinuate curfum futi i tbeo
vctn fugiedo videtcafum cum oefcenditobli
que monris latera drottt. t^putpoteft cctr»
monris alrimdtnan crura anterio^engir/ 1
(cpius canibus tnfequcribus fiaUiidc&euz^
dit.^efepo:ibusautem(biatplt.ti*vit).ci^
Ticpc^inqait plura funtgcnera. na^ inSpi
bus funtqutdanttftluis maiorisqmdequa
' ritaris tgrofTions pitt % vetodoas atrfus^,
tpft quicumatli oicutttur. ttam auitojii lcpo
rcs fut parai A imbealtes/quivnguibus tev
ram cdcauattt.? foueaa fubrerraticas /qua?
tnbabitantftbt ronnant . t funtfeautdttads
nintie.^ fmtt tot in quib~fdam filuis b jfpo/
nie $ aliqusndo eo:unt p^ nmin mdmeDe/
naftantmeftcm/t^pumae tnduamt^amem *
quof fems tn baieanns;infutt8 ita funcaccc
pti i eriaj ipft ferus ixnc matribus vi]c purg*
ris vtfccnbus/tn efum ab incoiis-pameafm^
mtmmr(t fequimrtbidemjarcbeianus au/
eto: eft.quorfuntcauemeade|:cranatta lepo
riroridemanno:umfuntetari8.tondemati5 *
funtiiiius parriseo:po:i8 fo:amta.quotan/
nomat aintatfai?abunTeperbibcnmr,^ tdeo
btainmrgjgnerefine mare % babere vtrumc$
fewm** ideo mutri putaueruntlepo^m m /
$ni i gtgnere fine mare.vj5>iat tdem . &unz
mtctn lepo:es antmatia tta fecuda q> vno k.
tn nafcettte ftarij nouo ferit altero vtons ga
nMamr.vnde vnic cft animai quo ad e(um %
eriamad veftimm^ quo admuiupiicemme/
dicmam.natitctus coagulum vaict cotra ve
ne»um.teftnna>t venms flutum> fanguis a^
mirigat'oolo:entoailo:u5(vtOiatpit.)': t>f
af.necinuenimr coaguium in altquo amma
U babatte itt vtracp mandtbulat>atrc8 mlii
lepo;cvt oiatarifto»'? cnwm aus cocguui
Digitized by
Google
fot $nimM>u$
belince*
Jtijc a lincbts eft btctus . qma tft
I tupojumgcnacruumcronttmc
ratttr.eftantem beftia fimilis to/
po/bo:fum babens maculis Oiftinoum ftcuc
jjardus.VJittaeiuscdueratttrin gemma p#-
aofam/que ligurius appellatur. ? boc rep:e
' feutatltujcftuelinde^bocmuidcnsac oo/
lots cp rranftre oebeat in bumanam vfuj.vzt
nam egeftamabfcondit fub bumo.fed tbid /:
rtus mlaptdem folidatur.vt.otat pltriius U/
bjopujxgjd^Sfi^tj»
&elimace>
3mat eft vermts limi 'ftc bfctus l
l eo^mhmonafcamrveletrlmto
? ideo femper fo:didus ? trnmu/
dus babctum biat^tidoms ltb:o.iaj.? eft
vermis valdeta?dt moms tn oo:fo femg ge/
rens concbam ouram infra quam fe fndudic
reft vennts comutus. babcns ouo addita /
inetaante os cum quibus vtam querit i qua
tio aliqutd adueriuj faifcnt/ftanscomua re
trabttmfra teftam 'rveiut Vnrrabomum fcfe rc
futnit.incowuptoaere^imbjcmadme na /
feuittur.taksvanics ferputtt/quauis iento
parTn ad arbomm fummttatesearuin grami
lubepafccntes.vbicucp autem ferpitpoft fe-
tmmundidc vemgiumocreiinquit»
^puslvcbiaYJf&o. quafileo/
I pos eft Otaus/eo q> ei quafi leo/
m viims fit in pedtbus. vndcqif
pedepJencrttnonviutt.r3pa!cautem eftjbe/
ftia i auoris appetens qui rabie rapaatans
quecocp tnuenerittruddat.Oequo Oicuntru/
frid vocem bominem perderc ft eumlupus p
oi viderttv? idco fubtto racena oidtur lupus
cft tn fabula*certc fi k pjeutfuj fenferit/oepo
nic audaoam feriraris tupt.toto aitno noam
pitus #. jij.Oies cAcunt.ramem oiu poitaur.
«rpoft longa tcmmamulmoeuojajtc. lupos
ctiam etbtopia ttumtceruice iubatos i itava
rios vtnmmmcoio^metsoeeiTeotcunt buc
u% 3fido.)^.ii. autcm ltb.vtr).c.TO.3de
Didt$tupt afnwamfuntmares i parui.Jqut
vaogiguunfunn rhgtdis regionibus co:po
re funt nmozesi magis afperi i fcroces.Sn
fto.li.tj.oidtcjpintndta cft quidam lupus ba
bcns trcs ojdtnesoennumfupcnus i mfcri
ws»? babetpedee teoms ifaacm bomiuie/
feaudam fcoiptoms/'? vojraus itdtt vd£ bo
minfs rembius cft (iait tuba.? eft veiotficuc
certtus.^eftvaldefeuus comedens bpmints
3rem anfto.ftb:o .vt.iupt tempojecotrijs ftic
feui.Tquando baber amlos funtmagts ma
ti/ficut-zfeminecaimm.JtemliDJo.vr/.lupC
ferratos babenc bentes i comedunt cames *
?ttoncomeduntberbas ntfiquando tnrma/
mr.qttiamnccomeduntaiiquam^pcermedi'
dnam.nam quando iupus fenritfercpiemtn
quertf qttandamberbaj/rcomeditca vt euo
matquod comcdit.3demlibJo vitj.quandO)
fumuutrcruntriiios fuos fecum* *?cum ercut
becauemis futs comeduncoriganum «r ma/
fttcant vt acuantbentes fuos . gtemtdcmpe
eodem.iupus quando comedit eft valde -m$
lus/'? quandonon babet famc^ cffiiefdt mttl
mm. teft valdcaudaj: Tvaldcbiitgitludcre
cfipoteftrapcrc puerum luditcum eo {i poft
oaiditen^ * comedit.!£t (iaitt>iat bomems;
lupus cft valdevigil? mulmm rimetignej.-r
tndmr ejpftl3pidettirconfiderabttpamu3 ia
aantem Upidcmlx (i ilie lapis nocueritct / fii
poterit tpfurn interttdcr. fi vero non noceat ei
fi oepicbenderit ipfitm non mulmm kdeted
fedparum quaftirafecndo/octndeeu^ Oimtt
rir.i&lupiquanto funt fattojes/canto futoc
ccriotea ? nocejtt bominibus/quia rion pof /
funt vcnart bcftias pzopter etatem.^ quta ea
rum culmiiam funtoebilitari ? vmunt lon /-
go tempo:e/ % comm fenecms oep;cbendt /
mr in oambus/quia conrnngnntur in fette /
cmre.^^ufoi^^^mttautem lupi pupltds
modt.quidamcmmfuntquaft romndiptlt*
*t quidam quafilongi.1: tlU fntttafperio:c8 %
Budado^csammi.^ lupozum mrcrioza fuht
valdc tebtii3.<z^e¥aaitrcaptunt co:mpno
nem quando vuineranmrirefiduom vcro coi
poztseottimpamur nuUns percujTiones/^
babcntmagnam fommdinemtn collo *\ ca
pitct winera cnie acctdunter. mo:fu eomrti
funt valdc maia.quoniam crrtcjccts vims •%
curanmr tfta vulncra ftcutmo:fus cams rabt
ofi.ct bidttdem arifto^tcm tdcm Ub:o.5rit|
os lupicftmapmeaperture % macmuj vigo
rem babetinonrtdo fuo/ tcftanimai valdc
vo:aj; ♦ ^tem be lupo Oicit auiccn.lib:o .vtjr
funt quidam lupi qui H3mraltter babattap/
perimm comedeodi pifccs i comedunt vtlia
que oefuts rcttbufctjduntptfcato^s.fqua
do n tucniutqmdcomedatoe pifatot>reliq^
ts vaduntodretia lOtlaniantea. be lupts
autOtcirpbifofoc/.^tupo^j'pcao^^tvti
gmb^yigecaci ojc.i poftcnouVyo inintmc
Digitized by
Google
tibcv r xviri
t61tem«flattKtto«V3fettrtVtto mcnfe nifi
m maw quattdo ft'unrtomtrua.etttus afturia
eft ptnoncapi3tp:eda5ii#ra loca pbinutrit
fetusfuos/? tunctcragis venaturaTemoris
quando autem noctu pzede gratia pergit ad
otKtenecaitesetusfenriantodoeejvadit co
rravecuVr fialiqao cau pes dus calcado fug
attquid ftrepitu fecent/ ipfu rxdecalhgat ou
romojfuocuUePutcccOeuoaeficutlnceme*
£cvt biricfou'nu8.mulrum amoris erdrari /
unm in cauda po:tat/q$benribus euclht qn
t^cttapi.lapidesmulrutimet.vndcfitiuis
ouos lapidcs pariter colltferit mpm audad
am pcrdif.rugir ft lurcpituelapiduj guenetft
adauresfuas. jjitios generatcecos quos te
nernme bm'gitate£ttutrit.terra comedttqua
do multucfuriti altqua p:eda no iucnit.£lr
capjas votetes folia carpere mruberis fadli
us rapiat/fub berbis i fottjs taritans fe ab/
fconcKtplusauutiacppotcnriaoues becip'it
fcd quado pseualet fipcrmimtur/ tota cjrege
ftrangutat i occidiu parte pxde qua beuo:a
rcttopot/intenafepditTabtcondtt. squa»
do efurit/parti fepulta ertrabit ? dfodtt. * U.
uaouisquaocdchtinudtnamo^usciusejC
lanataU' veftefn faoam pedicatofam reddwv
(vtoiat 3it.)3ccm idcbidtanfto.totafpe/
cteuaturalupof itarureouiuac^crfatur.vii/ *
deIegiinlibJ04>coiduU|acrabetamnzs tn
pt adtuncta cpzdis dtbare/racttso* mtcfems
t>uis eas bcftruit % co:mptt Ucnt piuma aqut
le adiuncra plumis cotube eas qx&iiati cot
roditfibiu paritermlc^atiquobirtttttamr.
vr btdtidem:»fck fup:a t>e aquila •■'•
©tus a molcdo c oictus/eo $ (a
m. soptfto^fubacms/ducattgiro
mohs(vtt>mt$MoXxij.)Zf
ferutauttudei a; anaanepos efau greges cq
ruab aftnis pamo feceritafcendi vt mdecott
trattatura mulop ^gcnies nafceretur(i«bi /
atide)<rideo mulus fequens matris naruraj
afmo eftmaio: putcbrio: ? velodo:.fed equo
e pigrioi/ befcwmio: ateg mmo:.vw nafdtTeie
equat afmo mtiiuf/er equo vcro taftna bur
do.pcreatur.^tcmaltts aial ftenle i tamecri
miu ad labozcs vt bidtptt.li.vt^.cttit^.Tm
§ atttbecammaU'a.f.afm^ t cqua mumo ap
penmtconiugiyttifiOTaittinfanrialaaemu
tuo tttttrtat*t io pafto:es pulos equop fubij
datafmabus/? afino^ pulos fubtjdnteqtta
busqn volut tatef creamras ejcbifpartbusp
0eari.vtbtdctdc.ltcidc.muIc ibidccalatra
tos pom vini mbibeau;«^conagri8 aut teq
tMis ttafcumr vctoccs mulepccks bijtes Ou •/
ros -r aptos admttfu.funt3utru5oftco?poie
1 mdomito ato fed gencrofo.qut aut funt ge
nicif/onagro 1 afmaocs p2cercetlut.^cmtt
10 aut.b.arifto.luv^.quatomulu8 plus po*
tatbeaqua/tantoplus.pndteidbus.Jtem
lututj.tttutusno babetfclmattifcftefuecpar
3teide btdt liotvumulus quittafcimr e|t afi/
ito 1 equatto^uenitijenerarioni/qmwamra
vmufcp .f. afini t eque efngida.Vttck ftigidi
tas generattris bommafinigaterato.^so ma
lus cft fterilis nec ciuf fpermateahqmdgcne
ttemtur/^pterercetrum fngiditarisiipf<rbo
minantts.3tcm tbtdc.acadu^ co;po:amtt
ta^ funtmacjna/qmfupcrflmtas motftmofa
tranut rri crearicmcmJt abu cojporis^au /
iguis autcm quottamra noii indtgct/cjritcu^
fuperrlttitate vefice idefi cum vriha.? pzoptsx
bocnori otradunt muti vanas nmtam3 ficnt
©ttcbcftre babattcs foleas* rcfiduum vero fu
pcrfiuttans tranfitin inacmenmm cojporis
*i in dtis magnimdincj.non impzegnamrcr
50 muta nift fotte vatdc raro.mutus autquo
ttiammrioneferttscatt^ibzeftmahqutb^tc/
ponbus 1 regiomtHJsfo:fatt gcnerat.fedge
ttcramm eriteprancum toccafionamm.ficut
<tuodgctteraturejcequo^ afino 1 cft btgnuj
omne talecfle ftcrile/quoniam gcncramrco/
tra namram,bucufc0 artfto* hb^.rvi.f.fc^m
vfa.autcm in bteta.carne8 muli funtpdozcs
tp camcs afiniadnutrtcndumtbtgcrcndu^
cuiusrtmusmms^coajbuftus reftringitfatt
gumem. vtbidt byaf.fi cumaccto ruerittcm/
perams vt biatbvaf . valet eriam tdem fim*
contra tdusfc6:ptonam*
©s fc^m 5fido.cftpuhttu am/
m maiabbumobicru7coq>abbu/
mo:e terrenafcamr.nam bumus
terrabidmr/vudc n bunurs.buiufmodi ipte
mtumo tecttracfdr/ficutquedam marinatuc
augehmr^uemrfus bcaefccntetuna t>imi /
ttuimtur. biattttttr autcm murcs foriccs eo q>
in modum fcrrerodattt/tpjefattdantfbucuf
cp^ftdoms ut>:o.jctK)musautcmf(«mari/
fto.Itb:o ^.tton potat/tiipotauerif morie /
mr.atttmatqttidemcftcjtttofuj^jdco cuttto
dtca efca bcc^tmr/<iuande«odo:c dus guft^
^ubcamr.cttts v:ma fetida eft 1 con tagiofa/
^mo^usvcitenofus.cattdacriamdus btctf
venenofa.^e murtbus eriam Otdt ptinius li
b^yt^.cr^vtt|.fotmtquidam murcs porcu
tcs qui corrgreganf pabutuj tn foucis iuis ^r
cttb^emeabfcodttt 1 taritat i cauemtT.quo^
patamm in guftu fagadftimu eft.fimt titcr tta
resbabetfagadfrtmos m olfacru.iuatttuuo
Digitized by
Google
fotm^vkw
tuafculus a femmfpmemgregmtJi nrn
mo feonemttffuper vmtre.percau*a mafcu
tos femina fic onufta ad fpdanca trabit.qoa
ejeonerata/? fafdcuto tn aucma collocai» itc
m redeutad labo?e/? ?gregato fafricukMna.
fculns fug botftt fe pott/ que femta viduerfa
onerat* eauda etus o:e cop^ebendes mafaj
Itttrabit adcauema^ . t ficonera oefemnt vi
dbus altemris.Jte vt bidt IC& mu£ buterfe
funt fpedes.naqutda nmrid vmttt ioomib*
qttiditn Qpeihibus.quida maqua^fUmt;
o^ejrtremitanbue comoiamr.quida asmutit
fcojmiendo bimtdiar.q: per oimtditt annum
j&otmmnt.? perbimidiu vtgilant vt gUres /
qui funtfco*m pluqnidaj mures* ^tquauia
muresfittt beftie valdettodbties in pturib*
tantmvriies funt in medtrina.na vtoiritplu;
Iifipy.murittdni8 co mellc vel oieo/aurib? i
milams ea£ fedetbolote. Tft quod atal au /
res fttbiutrauerit/pzedputt remediu e fel mn#
nu cttaccp tepido temperaul anribus ifttlla
re.fimu8 eiue fccmt byaf.cttstceto trims mun
dat altopidas/? mftomtcaput a cafu capil >
top.tn'm8 enai m vino in pom fuptus ven/
tre miro mo foluit.peUi8 eius rcccs calcaneo
fubducto/eius vutnera ad fanitate perdudt.
Slftela quaft mus longus e bicta
m (vtoidt3fi.U4^.)nateloncjre^
u cefongttbt lariue. bec ingcmo e
fabdofa.in bomibtts enim nutritatutos/ %
eosfertbe loco adlcjctt.fedemutatnc em« ni
dus ab aliqoo t>ep;ebedamrgfcquimr fcrpe
t® 'zfugat.mures odit? eos manducat . £t
facbuo gcneramuilela^ . aUadeni eYilucftre
biftans ab attjs magnitudine/ qua greri locs
das vocat.atte£ in oomtbus errans ♦ (fslfa
aot ettiop opmio quibtriit ea o:e codpere *•■
aure parmefcndere{bumf<p oidt Jfuluiri?»
^a&ribtts -raUjspaniis auibus infidtat/
, ^eopouaffanfglunuftUos fuos afn altquo
i latibulo tefos vel mo2tuos4ttada berbafa
natimo vt ©2 fufritauptbtat plururi come/
ditfoeius fueco fepetirott . ? mnc bafiUcu in
oaditmtrepida tocridtuvt oidt ptuluvttj.c.
^.f^vbi 02 muftda^virmf baftUfas eyirio e
mbilcnt oeo nature placuttefle finepari.ca t
nemibaftlifd fadle cognofauquafubintraf
ipfnminteremiuiQlatttaial mulnt boames
1 perfomi ipinguaC/fteutsltres.vt bidwde^
3teide lumt.ci.muftcla?.inquitbuo futge
nera.f.>ome(hca^ftlucft^8.^vt|iufc& fclv*
ietcotraafptdee.na ca^pudcdamulto fetetl
^ferpetib? feodtt ptrariaf. * ea?- cna cames ,
Mwus vtfexetiw venenu.nwft^c%^
ft&rtdnererefomadbibmfakfo&et w
didne que e coucntens contra ucarmca paflfi#
onc.vnde fi q: vencno afptdts aUquts mcury
rtt Utargica/dnts muftete mundans aque bi
fteperams vtm fdnirera binouut.vt bictt tde
^idmretiaeittfdcpulut'8 valcrecotra nnW
nibil entm illa re^ omntSmnf.namra fineni
gentibus <m(ie $enwL vtoidtibtde^&iatec
anfto.U.pm.q; muftelapuc^iaf cona fcrpete»
qz vterc$ murea comedt^t e atal velods mo
018 t ftcjribftts co:p02ts ac valdc mobiUs %
infhbiU8/odo:e fagajt. bojfo babes mbeuj
1 ventre'aibtt.mutat; attt coto:e. na i aliqttib?
regtombus aUquo tge anni/ tota petltsems ■
e cadtda p:eter auda mo2fu8 et? maliciofua
<z vtraletras/s ems vrina e fetidaad roodu^
Viinemuris.
Jgale emodictt atal ad modttw
m . nmttetegulofurapajribolofum
ita d ooto rapu/q^poftcaventn
comittit.\?t oicrtglo.fttpcrleui. ^i. mafuenifer
fin^itlm ei aliquis app:opinquatc? omo2C
fed ibnj mo:det <i vcncnu tnmndtu vit>5 ibt
de.£e migate oidt anfto. 4; equos <i mulo8
ifeftat/ % eque p:egnati mane ifidiat^pugnat
cormferpcccs.^rucfe armatruta. vtbiritidc..
^mlegusideeq^mufiofiue ca/
m ^ns ftc oictus/ co q> muribus fitt
,. fcftue.buncvulgusatttacapni
ra vocat/vctideo ficOiamr/qttiacatat.tdeft
vtdct.nam itaperaotte v>idet vt mlgo^e tumt
ms/nocris tcncb^as fuperet vnde a greco vc
nitams ideft ingcniofus.vt oidt^fi . Ubto
jciij, £ftament ammalno oeterminatipili 5
co!o:is.nuncatim eft aibum/nuncnismm/
nuncrlauum/nuucvarium/nuceriammacu/
lofujn tn pedtbus im fade 1 \\\ cmribtts tco
pardo ftmiUmtt. oiihdunt babcns magnum
Oetucs babafcrratos % acutos.-j lingam io/
gxm 1 flctibtlem tenucm 1 fubrilcm co$ qua
btbendo lambtt/ficut? atia animalia qtieb»
bcntbbmm infeiius fupcrion labio^ mcqua
lcratia cmm animaUa^pptcrlabiommequa
titatem pomm non1?auriunt fedHambunt(vt
otdtanfto.-? cnam pli.)i6ftautcm animal in
iuuenmtevatdelafauumTagile -iioomdtt^
tmpcmm faaens ad omne quod co^aj fe mo
uemr.luditcum calatno antefe^traao.^nfe
nccmteatticm cft animal ponderofum i-mA
mm fomnolenmm.caunfftme mfidiamnnu^
ribus/T eos plus odo2C q vifu pzefcnnensi
inuadititt abfcondito ac venamr.capto mu/
rc di eo tudit/fed ftmto mdo ab »pfo t>euo»
tur.tepo2e cotws qft ftlueftris effiaf? euagaf
Digitized by
Google
Zibttxvm
interatod.amo:tseai5>cmpo2C5raui3 ptt
^iu com vjcoabus cdmmamr/* vnus ab a /
Ito moalbas i vngmbosgrattiffime lacera&
?mncvorbo:^daem«iWquafoad pa
gham muraam vnus ab alto pzouocarur. bc
fttaftt feauTmtaqttando fttoefms cmoiur/ *
mnemc^ttsco^jamr.mibies feras vt ca
mculoa •? lepozes mnc ven3tttr.quado cadir
abaUo pedibus ejcdpimr? vrir percafmnali
qae^ediotfqaando oco:fa gdpttamr. rmrns-
quee^tvaldefaet^tdeo fob terraabfcon/
duW? pedib? ems occoIcj£qoado pulcbja
b5 pelte quaft&e iga glorias vagus efltamr
fedcmado pdlis acparat/cmcimra tecta co
mozaKepcenimp pdlts pokbamdinc capi
tmapcUinciaqao becoaaf. . ,
^DcacuIacmodia bdhola mut
b ' tipestalata/itdcoquado^ in
ter poiatma coputamr.i icnebJis
mcet vtcandeia/? majamc dica pofterio:a.iti
laceautem plena befoanis dUobfcura. ma
«usuuerndtcangataWtquattis tuceatice/
nebas tamen luaruga coditemm luce^ i fo
Utmodosenoae abulat. i onige conariatur
que eft todpeta.vt oirit 3u.li.rn.cbc minu/
nsi?olataibu8.
tlaserptbtdt3ftdo.arinusfc/
o rcsmterpietamr.botenncaba/
; ^n^snostutdomitos/tbcfer
fts Vagantes.finguli aute fetninap gregibuf
pecmnt.nafccntibus mafculis satant mafca
U i tdhculos co£ modu betmcant/quod ca>
uemes mancs in locts feaerfs eos abfcodot
tvt^tatpiat.vtq.ejcon3gns^auni8 trome
mds pdocuTimt afmt gmeranmr.atal aot di
Ubep i mdomtm^lafduaVfVcquctarcmotcs
^tiemo»confuemtcu5fitat3lerfc ibedllc
f tnnoduu.folt'u8 wge beneftrio leoncfupat
tnberemoaftplupu. aiatal valde^ariesft
tan btu ejpectans quoufi^ pottt^ umeniatli
bt aptmacquo biatpbtfologus m .jcw.bic
tnara) buoderies be bie i tottdej oe noae ra
gtt.per cuius rugittt eqmnocaa apttd apb:of
Dtfccmttur.-r t>idtq> toriens femptumtSbie
quotoies babctbojas/fimiUter *oenooe*
vn sfUnanj m monribus aflrtccqaionaans
babudatfc^mnumcfrummsco^nttmem?
^fbtef^nocmacopuiamtbitternncant
^agartinatdus em olfaou. vndeqttando
amo:erW^nefdtvbietus femina euaga
turrapcafcendit/^pamtis nanbus vanaat
trabtt perouus flam pbifitdas feminabt /
ittmcat^btfamir.Snmoabusalris-rpafctt
©Hs/berbas vrientes qttas muUu bUtgit/ai
, Wt^naquer^confucmt.qttasmm,w
|^^?^udtonarimmdtt.Tnmp:efcn^
m btfta vel bofcj ipfum venari atptcwe. #
«o l»ttcn«gramina virenriaa pafotts no re
te<Ut.bomtnaftiequcnria valdeodit/atffify
Siwolrmdtnes <z bcferta mulmmbmgiiv
^occnraums fdftn gt.fug via,fr
o dtanimai monftraofnj ejt rauro
* afiria^aeatum. onos em>gre
tebtamrartrius lamte.vndceftatalIafdout
ad modtt afitti i cemicofum ad moda tauri.
aUb modo fettttrpbifolomi6.qui btat cno/
centattrtteffccopoltmmct bttmanacffime <i
afma.nam ab vmbtlico * furmm ftmmimba
bet bomtnis % ab codc infcrius fo;ma opria
animaU8.T>uicr6m vidcmrcottcojdarcpu»
lib:ovt|.ci^.2IttdibaainquitmtrabtU3no/
bts fcdttngauofanamra*ad bctcgcmMattt
cttts potenriaTarfs adtpajdtgtofaspofmirc
Scntestpofttictmc.cejceplttbcmola8mott
ftris t^>digtons bdh|s quas tndiagignit.ff
cut bcfannis/Tfaaris/'? oconocentauris/^
tcv^ocentauris/t bmufmodi. quas btdtec
befttas bumana cmgtem mcnnentes. 4&ala
bicatce»tauro8fatficeqaites tbenalon qut
# co <$ m eqnis bifcurrebant/quida vnn cot
ptts eqao^ i bomintt mdicabat. vn i cattatt
ros futneftctQs affcrtttvtbicritdem libzoCjet»
vbi agtt t>e po:tcris. ^tdmrcntm centaums
Srccebomo tarine vndecentaums btdmrbo
tno ^aomtauro per addwtonem btdmr ono/
cenmums.ficoicmscft/co q> tn mediabomt
nis fpectc lin mcdta aftni ee btcaCficut ypo
ccntaoms btdmr monftrum in quo bomtna
tquomm^ ttamraeficconiunaai>iit3mr. vt
bidt3udo.tbtdem. ,
•^trvt biot ^o*fupcrIi.t.yfa*cft
0 animaltmmundumnecfacrirtaV
is apmm. fi>epm3ginta autetri
leip^esmnmttemntqttaftbccafemicoaa;
cctcn tterpjcte8 omnes ficut onjctltaqtteams
tranftaleiat/qut bebzaicebiamrtbo. imter
antmaUa mmnda in legc reptttarur.ift aurc
I>efttaficutmu8 ^quanc^/^d fiaitglires qui
fantqufciam muresficotcfi/co m (omnueef
fidteos pingues.bvemevero tot3t>o?mtont
i immobilcs quaft mozmt ftuntin cftatcrcui
ttuamc©ndeoajceftammalquodbmufmo
dimunbttttsairtmtlamr.^bocvtdemrtangc
rclittcra ^fa.*? concojdat cum pli.qut'btdtfic
^ricemvoategtpms feramqueinom* ea*
nicuteviq* Ualijottti qttandoindptteftas/
ftatconwa ftcllam t cohmemrcam acft vellet
aaowccam^bocfaotcum fteroterit»tdefc
Digitized by
Google
fot anfmllfttts
cmt ^ftto%wit>ojm(o6ncm Ctti#taocrit
fyximmrbicoiixbnine o:fds fcSmbocfi/
tnt otontrforir fottds totus omds i buiof
modu 0eo*m ttmcnalcm vero ojf)c cft quedaj
ams pmguifrima/ita q> fuapmgticdtttc ebe
tatcttltellum. vt btottdcm ub:o.ittVvbi Oidtv
^fccultts otttobeniTtmaferro ?c. fupjaquej
lodbiaintcxpodtoics cp ciiams fimiltsgal
Irite aflheane. vd ipfagallfna fc&n britone^
ofdmr o«t ojigfs.fetfm regitla3 grecifmt.Tlo
mcttt'tt4jcooftasm asveltttc^s.vtferfeds,
letlegfs gemutt. 0uaruo: ejeeepris nir/nor
feicjtc0fupellc]t,t>ndc Ota)ur# oriyefr tdcm
atat quod in lege mundu^ repuratur quo ad
cfum.ocurio»)ttiij.vbioiamrcomcdcti0 on/
gem ? camcleopardulu.tmundum tamereptt
tabamrquoadfamftdtt. ^litttusaMlib:©
Ditt.c.iij.&canimalibu8 fotttfcns oidt. capc
?e tn Qitaplurimas fimitimdinesnanfftcmra
lur.nam intcrcas funtiliccs mtnndcpjaui /
tarisquefupercomuavaftatmagna qojb*
eommcapita Ortcrattmr faltcndo oc mptbus
fcc]captunt.0unt'?oiigcsciuoittm villicon
tra namram alfomm animatm Vcrrunmrver
(1x8 aput.&u\m bame i pmgrcfti/i mutta
atta attimalia bis fimftia que alpes tranfmit
tunt efums tranfinarini.Vttde fc&n boco:f*
©:tgfs cft fpedes capje ftlucfins/^fcbltttila
figttiftcattbttcnt vtpttto tiott fumtmr in tjfa .
vbtloquimrocattimalibusquifomno batn
itabtli fopiantur.q: nonbatc cottucnirct me
tbapboje/eumomnis cap:eafc9*marifto. fit
ttnimalpaldc wgtlnamrahtcr.paf enim Ooi
mirytocradltejtatamrcumfit ammalvalde
timidum*t£t(icp atfo ammalt fuppoit ©:tc
tnoeu.? p:o auafimilimdtttcitt ^fa. ftcutot
cautmultt. ... .'
^tseftmotlepecus taniferoco:/
o po:e inerme/attimo pladdttj ab
oblationcOicmm/coc^ apudvc
tcrcsin mtcfonontaurtfcdoucs offcrebant
infacrinao(vt0.3fi.lib:o ttj.jejcbis qmda
btdcntcs vocanmticocjp tnter octo Oetes btt
os altKwes babent/quas genriles f facriftdo
majctmc ofrerebant.v>t ibidcj oidr 3fido.vei
oicutttttrbtdcntcs quaft bietmes tdeft ouop
Jajm ralts crantctarisquando adfa
cnfido cltgcbanmr . J3cd poriusvoanmr a .
Ouobtts Octtttbus quip:ccmittcntTCU5 qui
bus ttafdoicttnmr.^icbidcns bumsbidcti
tis oicitur.vtbtatbeda. bc ouibus autej oi
dt attfto.li.v.g>pariantvfq5 adoao amtos •
£t it.v9.fi tmpjegHenturoucs vcrfus ventti
fcptcnttionato raemttt matcs^ fiadttcrfu«
mcndiomlcm mticrcimncnafccnajn^qtta/ -
lcsvcncmcrmt fub ttngua otjts talts co!o:ts ;
cntfcfus.qi^fupatfacjnts t artcrc*tqu5
dooucsfettc&moocmradcotmmttt atfquo
rempo:eOetermtttato/bfmntp3tto:es# c ft/
gnum bonf ratts in cxq. * h muertes ftc mou€
trir ofcuntg» eft ftgnum mmrc pctlts mout /
bus manno iUo.3tcm arifto.libjo vq.oucd
fmp«g»anmrbibcndo aqaam» t^>ptcrboc
bantctspaftojcscomcderefalvtpmsbibc/
tcs imptccjncttmr/t magis fattc confcructttrk
bantcnam cts t aiJtono cucattHtas paratas :
cum falcad mttlriplicariottc lacris/ 1 mttc fltt
rtplos lactisbcmamiUts.toues tmpinc;/ ;■'.,
uamrlenticufamm falc.t ft ottcspermdttttj
abftineattta dbo/^poftacdptantdbu^ mul
mm tmptn^uabunmr.7 in cftate valctcts a/
quafcptcmbttalts frigtda % itt atttutto aqua
mcridtonalts teptda*. % iuuat ets paftus in ft
nc btd % moms.pcr ntmia cnij irinera % per
fo:tcs labojes macrcfcunf.t paftorcs cogn#
fcotq[ue pofiunt pari b^auem/t fuper quas
iriucniturgladcs/t fupcrquas non.t qttcet
ciscftocbilisafcttottetcttritgiaacm nccre
pefli^camcsouiumftcut^aliomj qttadnj
pcdttm qttctn loco mulmm aquofo numun/
mr funt ntatc^ qucbabcnt caudam longatn
mintts parittritur b^emcm cj qucamplam.t
qucbabent pilos paucos i crifpos gratJto^
b^cmem pariuntur.t lana ouiuj qttas comc
ditlupusttiftdmnpattttus veroinde faaus
rcdpitpcdicutos.*3tcm idetn libio v«j4 ouf
J bus puje babundat piiuato intcltcous $ in
alqs ammalibas quadmpcdtb^nocetos
tonftr?^ ftremanfcntvttafota/tftjcrttim^ /
cjnata abbomct pjc rimo:c fozhm^tc^ oidt
pltnittS tibJO vttt«cjdvit'.tonimJa tttquit folt
tart)s outbtis infcruntabojriutt. remedium c
vt m vnu5 parttcr congrcgcnmr. qucrc fupja
co.fub lfb.a. bc arietc t b" 3gno.
anrcravtOtdtSfidomsubj^ ♦
p ficeftroicms/fiucquiaomnittm
animalttt eft amiois ejtccpto 0:^
cottc qucm valde odit fiuequiafodetate fut
$encris gaudct/i ad eaiidem fimilimdmcm
quicquid acdpttrcddit. pautcra enim grecc /
totum oidmrtarine./J9t autem beftiammtt *
ns oibiatlis fttpcrptcta/tta vtctmacutamm
mgramm^albammdtflauaru^varictajc»
ra eitis pettis occulata ejttcrius vtdeatvwoi /
dttdcm*T>ecbcftiaVtbidt ^fido. femel tato
modo parmtir/cuiue caufe rario aperta e. na
rtim tttvtcromarriscontjattcrinfcamti/^acl
n^fccdum iamreccperifttpircs ^iwmatrcd
Digitized by
Google
Ziber xvm
g ******
lzcamv$vn$wbu8mim alusm m$ fuo
parmireftftmcdn. pnck^mattrpsrmm bt f
nmritltolozevtencQmpellaitc (•? fdeo bidt
ptt'.)anun3liaajm acuas vmguibus freqae>
terparerenopoflrenSmouennmts fetetutis
viaattmmnfecus furmamces(bucufc& Jft
cto.Ub.jaj.)^p3nmeaaoidtpbifaogus
?^m«aau^uitocttto»coneY^t)2aa) tpfa fti
g^.cuauiecomedmt^fannataruerit(ereco/
ditin fpelunca/? boanttprinue fere per tres
btes.poft tridua vero a fonrno mrges emit /
arvoceVtab oxd? eatoctearomattcns m/
pta modd fuauis.^pptcr cuius foauirate ipfd
4 oia animatia fequutur.SoUis atit bzaco au
cUenspoce eius rimoje pcrtemtas rugtt in ca
ueraam/ neq fetens odoie/m femenpfo bc/
ftac Tto:pefatodojeVn.eiu8 repucat^p yenc
iteuo.&epattteris 3u>oicicpkU.vitj.cjrvitj
pantera ftcat?figns mapimacolo^^macu /
tam varietate CHSXttamr.auaatttmaU3a,j>p:io
cotoje gaudent.Sunt tatncn teones mgri in
ftria/ qxi panttris m candicus macuUsfut fi
mues.^n colose autcvario pantere -rrigris/
oiaammauaquacmtpediafblliatanmrvide
reeos fedcomtmtecapras terretur.quaob:e5
capucocailtant/? putcbrimctt^e teiiquepar
ns befttas ad fe tnmrant/t ficmtiitas ampt/
unt^ manducanc^cquauis fft beftta vatde
feuatametllisquifibim3liquo fubuentuttt:
nttU3cmu8eftingrata.vta>retepUtet^dem
pli.bequoda q Uberauttcatulos panterecoi
Japfos/mquanda fouea quepantera cdurit
crtra foUtudine/leca ? bl3ndien8.vt ftbura
rias referrefaoleappareret.
Brous vtbictt 5ft.eft bema ve /
P lodflimacolo^vanoozbiculata
t vcpantera/p^cepsadfanmjtne
rfalm mitth mojteVt babcttaicm bifpofiaV
ottem ficutpantera.nec bj ab eo auaj bztam
P«1 <$ p aterababetmacutas albio:es(itaDi
atpluu:vtt>.)bepardo3utoiat3rtfto.U'b^>
vtij.q>qu3do p3tdus tnftrmsmrcOmeditba
mand ftrnuj ^amedidne.t tdeo venato:e$
fttfpendunt ftercus fuperarbote/aderaa bu^
afcendtt a venatoabus intemcsrttr . £ft atai
ubicUhofum t coitcu leena/er cuius aduUe /
rio generatur leop3rdtt8.querefup:a be lee /
na.pardu8capn8amli8nmtt8eftfetfn8.vt
btdrglo.fupCTofee.rirj.
Sloftfiatt ttturigfofa.fupcr vfai
P Wtl.monftrafuntadftmtUtudme
botu5 ?biainmrtt'luemes bomt
nes qut % fari b1cunmr.5fido.autemti.pitf
c.w.biatpaoftfuntquigreapauide/latinc
mcnbiappeaimr.tuteminntfab meSdo tnV
cripammcu^ antmaltbtts. vndetneubt t>tcu
mrab ihcubendo ideftcoeundo* 0epeemnt
imp:obienn%ntmttlieribti8 teapperagant
conmbttum/quo» bemones galUdufios ap
pellant.quia fepius banc immundtda^ pcra
gunt.que autem tnmbortemvocant/buncro
mani ramu vel ftcanotn vocat.5fem btdtpa
pia8.piloft a grecw pattite8/alattni& mculH
vocantur. quopfoana ab bumanaeffime in
apwfed befttaUejcacmitatetermtnamr^de
bidcglo.fuper j?fa.rir)ttu|* fcd idem bicttalia
glo.cjipaoftt8 btdturfimta. ^ftaute^beftta
monftmofaptlofa mulmm t vtUofa/ ftguray
bumana ih mulcis rcp«efenratqucrcmrrat)c
fim»*
Jgarguseftammalmuttdttquo
p adefu^.vtpatetbeu.ntq.teant
malcomumm tbarbsmm ficut
Mrcus.mtnuscemo/mamsbirco.vnde fttnt*
k cft bircoceruo/fed lomjeminus. quere ina
. be tragelapbo.mmtatficut btkusitnditvn
gula ficutcerutts*? eft animal agrefte magrtc
velocitaris nemo» babicaf? ticiemJbhfr
autem t>idtq> ptgargus eftaitie pamatoe /
pjeflf&vttde btdmra pigo q> eft oep«J|to:. (5?
th beo.fuppomt^animaUqtt3dmpede?q^
cft fimile btrcoceruo.vcibt tnuttglo.ttecafpc
ramrjibt pjimaftUab3.v>nde cumib.non oe/
bet fcribt7quid3m faibuntpbtlargurn fjma
1e»vtp5 mibim coaems.
5g»ici funtbomines pamtftatu/
|> ra cttbuatt/quos grect acabito pt
cmeos VocanLbt montana thdie
tcttent/quibus vidnus eft occesnus (xrtbiat
papi.)©e4bidfaug^.fie.ptcmeianmmfe/
ttimbtrafc8 fttnt/qut tertio anno perfecteutr
ctaos.vtj.fenefcunt. bicunmrautem pugna
recpntracjrues aquibus armatiferrO auqub
nens bcurocunmr.^e ptgnets antc bicttpUV
nuts Ub^>.vtt.c.tt|4>igtta' cemos/vt fttntbo
dranred non ejeedetttes fatub» ccto fempcr
pemante» babttant m ter^ temperata montt
bus compofttisejcpatteaquiUoms quo gm
cs infeftare fama eft.qui tnddencee anem^z
cap^jru5 bOtfis armad fagims vemo tempo
re congregatb agmineadmare bcfcendunt.
^oua^puUos cjjttum pto vthbus beftraunf
1 cottfumunt»^ bsnc impedtttonem fadut tri
bu8 mcftbus quodft no facerent/ntmns aut
wn gregtbtts renfteretton V3ierent.ke pents
autemeamm '» ouowritputanttnibusfibi ca
fas tadunt.vt oiai xdcm*? fubdicartfto.in /
quitincauernts^iucreptgneos tradtt.
Digitized by
Google
foi ammalibtts
0ims vtbtdt 3fi.U'.jtj. fpttrc?
p b:.3ngurgtt3t.tt. fe fceuo ? tuto
imergit limo fciUtmt. t in locts f c
ttdis requiefat. wde i o:ariu8.? amia luto
fte.bmc fpurats vtits ifpurius nunatpatur
cutus prtos fetas btdmtts /aiqmbus futo /
res confwtnt fotularcs (vt biat tde). &ut au
tepo:d quida bomeftt'ri.auj fitoeftres.mafat
U aotinter bomttos bicomr verres/ eo $ gra
dcs babeatvires.femroe adr bicunrTroes qft
pafata fubigattes. t.fubaaa terra ribarta ec
qmremes.3mer filucftres mafculi btotf apa
t.feri. vtbtot $(i.be potris am birit pknutu
vg.alt'.po:an3fcofitr battari. vttradit vigi/
dius mares no vlnu minato genaat.po:ai8
amtfib oculo dto ejsmgrofc/vfqj ad.jcv.anos
vel.*]c.viuerep6umuln8 ftrroitaubus fubia
centpowt / i quado tfirmatur obliqud tenet
caput volutari tn lmo*pl? iacentin latere bcr
tro § t leuo.pittguefcut.]d.biebu8 . fj magis
ft inprindpto iagtnattonts.medta permdu/
iun pattutur.mutuo fe biligunt.muma voce^
nofotnt. wtde mo damate omes ocotrrut/ i
ipftt^p vinbus iuuare fatagufr ptatdut. &o
mefttd^priabofpma bcmofcp pcrerebifait
i ad eas eria ftne bnce redtre be vefpere proe
tterttt(v>t biritide)eddo i lacendo grinrot/ 1
bu^ bojmtant ma rime ft fttentit bri pingues
J25nt aot.po.2a- fomoris fomni in mwJqp in
olto tge anmvz boc acdditeis ejc rnints g a/ .
lo:e vemale refoluris ab bomotibus m bve/
me in ipfop cojporibus cogregaris/i io nic
fuauius bomtiut^ btunus ^pprer reforotos
mulcebjes romos ipfo;uro cerebro tunc tgts
matiiter opiiantes.iu eftate vcro / 1 (i multa
ficbuntoprefolutto/foms tri fitcomde coui
priotbeficcario/^ppterejxeffttcmualis calo
ri&.i non fttmnta bumo^ generario qutlut
cafonmtvppterqSno tanmoomiiuntmefta
tequaro m vere.vtbtatau1ce.3n autmto au
tei in byeme funt buroo;cs copaot ejetngtdt
tateaens eopforinfecus coftnngente/? tdco
paudromituctgts refoluumr/^ptercjtcefluj
n*go;isbumo;e8i^co;po;ecopingatte&(vt
^tatide)Brifto.autbiat be po:co ttb.ij.po;
019 no endt bentes oinoh e mafatlus pltw/
ron benriucjp fitfemma.3teanfto.li.u).pov
ots faltat poft oaauri menfe.? remia parit p?
annoVz qc?generamrej:fpennatemans ame
vmianno/eftbebtle valdcrc. Jtetdc. po;c?
bj confueiudtneV^ ftcoierctpaus cii aliqna
tttcfui filij futttpauao^s e^fcatda/^ mtnoy
ris co^is.i qri po«a virgo pttus mcrittp;e
fjnaraparietriUo8mmojtfco}po;is.po«»li
fuefttmulmpinguis/erttettts!acpaucttp
ettts parttt.Tmelio«s rontftlq qutnafcuntur
m bf emelipeioies quiin eftate. imeltoos
fnntftui qmgeneranf in fttuetute/cj <\aiin(z
nectttte.pojmsaotCttfpingua^potcotre ot
tpenoctetb^magisinm3ne.3teU'.vi.ai
paritpozca/p:io fiflio pttma batmamillamw
verris mulmappetricoitoVnecbumtntmater
faltarefupereaqttoufq? bedinentaurtcule/^
muim eft ozdco bonus abus potas quado
bebetgcnerare majcfe bccocm.3K luvi*potf
ds acddttmplot inrtrmitas. vna qtte b: bun
cosAeapoftema in auricula 1 in madibula/
^fepiusmpedtbus.^caroqueeintUo loco
couttpimr/ttranfitpaulaticouttprio adcar
ne viana/bonec veniat ad pulmooej.? moc
fuffoatfpm ^erpirat.augmentaf bectftrntt^
tas fubtto/t pafto^s pozco^quado prio co
gnofott inftTmirati p:efdndot mebm t qoo e
tnftrmitaf.no.n.cumripoffont fine infaffora
2Uta aot acadit eis tnftnnitas que b: bolor
1 poderofitascapiris/^ejcipfo monfps ma
aapo:co^.2Utainftmiita8 eftuots vetrfs %
vijt b^ remedio/qm intemdtin tribus bieb?..
^quando po:dfuntgroffi/mnccos comedc
re mo:a Mat.i iuuateos balneo quando a/
qua dos rucr^multtt cahda 1 minttonmr vc
ne fub iinguaeius.3tedbus btuerfus fptri/
guat pozcosli qutdacibitnflant/'? quidan»
genaatarne/i quida ptnguedme.t ta pou
ciq> po^ebelectamrcomededoglades/qttia
e3^teperatame8.tamcfipo«ecomederettc
mulmbe ds abbomentficmpttC8.niurta a/
ltarefertbeeis arifto. querebe apjo .1 inrra
beftte»
igdtcultts coris eftvermts a pedi
p bosficvoams(vtbtdt3fi*ub«
rij.)plu8 enijpcdomom^mot
fo ledit cutem.i bumidis 1 cowupris vapo/
ribus tntercutands perpo:os refudanb^ge/
neranmr(v>tbta'cconfta.inviatt)fepeinqott
pedtcuU '1 lendes nafoimrinapite velin ai
teejrpurgatoibusquaSnamraaiacns faat
cofumcremter cutem 1 amcm.Super quem
toatm otatejcpofitouAUidam pediculi ey bu»
mo:e fanguineo gcncranmr . 1 func mbd 1
groffi.qutdamicftcgmattco/'? funtmollcs^
albi/quidame): colerico tfuntamm longi
veloces 1 3curi.quidam q: mclancoltco 1 fut
llUrinerctcoloris ideftfubmgri 1 madlairi
1 moms tardi . vbt autcm eft mtma pcdicu /
to:um mutrimdo tnjco^wje mulmm itt ple /
ao;ico*co«ttpto ftgnttfoletecco«uptoifge
neratis/vt mo;pbcefiuelep:e.vtbtdtidem
Digitized by
Google
Zibcx Kvm
£ontrape&otIo:umauTem modemamva f
letcapms (requens ablttrio.pectiriario *z me :
dibnali nmndifeao (nam w ^idtcofbB^
argenmm vma qm crriere falios eos necar/
vbocpxcipne fiercalido bmnottgeneratti
Jdemraarlitargiatm ideftplumbttm vftu^
camtolco ? aceto.fi vero generenmrejcbttmo
re mgido valet Icapbtfama/attripigmeiirum
cumoleo ^aceto.fimiuteraquamarina^fal
mariacum aceto.fctfm autej otfferenttasna
mrasanimaltu mntm ets oifferenriepedicu
tos.v>rpatettn pcccocuius pediculuf oicttur •
vfta fic oiaas/quia v:ir . nam vbimojder a <
deolocus ardet/vtibi veficeftat. vr ©icitide •
3fi.Utoo.j^.Ciu&bet autem pediculus tan/
to acrius mo;det^tedit/ quanto plus macre
fat>
SHejcvcrmis eftmodiats moleft?
p bommtbusmajcime^ inreftusa
puluereoiccus eo^ apuluere po
tflfimcntttriatur.vt oicit 3ndo.li.jt}.-<£ftatt
tem vermiculus mire leuicaris non curfa (ed
vdoafaWperiqiiaettadens % emtgiens. xk
po:e fiigido pigrefa^vd.Oeffar. eftmo tem V
poie in&lefdf.ctuaut9 autem non fit oe ani
manribus quep2ocedunt permanifeftamfe/
jtus comtjmbnem.nmlripttcattgmett faafpe
eiem perottarioncm. at oua qttedamm fegt
gmr/ejc quop. comtmone cd emuTtone vni/ .
cus pulejr multos^duat. vnde puleralbus c
quide nafatur/fed quafi fubito m nigredtne
comutamr.fangttinem apperit i camem cut i
fidet tqcbut? perfodit.liquidio:eparte5 m
terattatieibumoas fuggit.* iupafte co:po>
ris cui ittfidetfttggendo fanguinerubtcudu?
veftigiuj ©erdmqtti&©o:mirc volentes acri
mo:fttiperit.tteceria5rem'busfico£ carnes -
paruus pttlejt tengeii/qut eosmo leftet/par
cere cofueuitaus ftqmde abfmtbitt eft vene
nu.S>tmtliter^foIia perftcopt&tatcoftan.
coUoqmntfdavaletcotra puliccs fi trita ? mt
jcta cu aqua g_ loca vbi babudat puliees afr> 4
ganittr.ioimiltter i foha abfmtbg/ q: vtOtV
Oteo^odo:e ? fapo^mojttttur.^pprerfalmf
vdoatateVbe fadti no capttintur.m calo:e co
tra tepus plttttioftim acrius mo:det puler.
3noceron greec latine comu tna
t xe mterptetatur. Joe eftmonoce
rpn tdeft.vnicomus/ beflia.fc5fe
mfltma fic appeKata/eo <$ vntt coma m me^
dtafionteb5.qttamo:peduntitaaatttt^ va
Ud^vtqmcqutd upenent/attt vennlet/attt g
rojet(vt oiat ^fUurij. ^namaielepbatefe
pecertamen b^/qtte vulnerattt tn vemre #0
ftemiLtateattteftfoMimdtriis vtttuUavcttl
ttu vtrmtecapiamr. €>ed fiatt afferuntqttiS
namris rey, fcripfemt virgo pudla ^ponttur
qtte ventenri finu apperiMri qito ille omni fe *
tocitateoepofttacapttf ponit. ftcqs fopo;ar>
vdutinermis capitttr/'rinterimif taaili&veA
«aton'8 (bttcufqj 3ft'«lt'.]c^.)45re. fuper ^ob
addit m moultbus ad ia biaa.rinoceron itt
qttitferaeftnamreomnmo tdomite/t fiqtto
mo capta ruerit teneri nuUatetitts pomt.tpa
tienf<$ vtbiamriUicomorimr. be rirtoeeron
teot'atpli.ti.vin.c.jcn*rinoceros in ttareba^
bens co;nu tdeft tri media fiote fupia nares
boftis eft depbanris.vnde fuum cotnu limat
ad fara * acutt.'ificp«parat pugne/t in oi/
micarione altto imperitelepbattris qttemfcir
partemcojporis eifemollio^m/ longimdo
riteft ei vt cqtto fcd crura mtttta btettio:a.cQ^
loteriam bujceus ficut inmtit idem lib». vijf
c^tq.buiufmodi feremultefuhtfpeaes.fa^
rinoceron/monoceron/egliceron. £ftautettt
monoceron vtbia'tidem*fera afperrima ftmt
lis eqtto inlcozpo^/^certto in capite/pedtb^
elepbann/cauda ap:o/mugttu entimt graue
vtmmcomunigram eminens/tnntedia fro»
- te babet.buomm cubitomm banc feram vt^
uamnegantcapt.ifgliceron fpecies bia'mt;
efle vnicomv.t biamr latie capricomus/ab
egla quodeft capia i cerosquodeft conm ♦
ammat eft pufillttm fimilebedo/ acemmttm
ntmts.m media fronte vnum gerens cbznu * ■
Jtem Otcit ptinius ibidem <$ in indta fmtf
vnicomes boues babetes cadidas maotlas
? folidas vngulasfictttequi.Sufr aftnt q/
dam indtci vnicomes.vt biat arifto.auicen*'
Tplti qtttfttntftc Oicri/eo ^> vud in fronteba
bmt comu iuter aures.refidtttt attte cozporis
ipfof fimile eft co:pon onagromm filtieftriu
afmomm. fedtalis monoceros eft minous
andacie ? feritaris § ftnt al^ vnicomes.^ ©t
rimrmonoceros amonos qttodivnits *?ce
ros qttod ecomtt qttafi in captte gefttens coi
nn vnum.Tbedinamrbt^tnoceron buiusri
ttoceronris/rinoceronri^c.ftmiliterbecUna/
turmonoceron ntonoceronris monoceronri*
Jttuenimrautem rinoceros imonoceros c
mnc^icimr rinocerontis m geniriuo.'? ftcbe
atgs*
3na a garmlitatevoaf ficvocata
r eoc^raneftrepim^fonosvoctft
pomns dam onb^ reddut i palu
ftnVvbi generaf vtb.3^ ^^*c-»j-P1^
Digitized by
Google
fotmimttMe
l&ramts a5t ^udafucsqttacfcequeda pa>
tuftres/qtteda ruberc.oe qutbus fupja bicot
eflttf hoera.b^ebuffwie.aite olamite/que
ftcfimtvocare.qmmterarundme8 babttanc
n fmuccs.vnde t m calamis conuerfantur z
funrvajdeparue? vtrtdes 1 mutefme voce*
3ltefuncecjredttle rane pamuletn ficco vet i
aqtris mo:antesvndeficfurttnncup3te. iQl
tturem quedam fpedes rancquemtfla th os
cams fadreUm obmutefcere/fed bocmultt ne
gancfvtbtctt 3ft,lt.]^.)artfto.autenj otat»
ranaiutuj.cpbabertincjuam^paia/quoniaj
antenus uricjue fue appltcaturou fuo 'i qtta
ft hgamr/ftcutcpemtas lincjue ptfds tj po/
fterms s tnrenus accocaunttncjua babec ab
foturam.^^pprerbocbabecranaltngua^ppjt
am^eftcoat^no fadcbocntfttnaqua cactt
c.ppitemafcttlttsipecoims quado datnac
fenuha.quia quodttbet animal babens vo /
ce5Voaferactdam3cr^ecotm8.ratta3uran
mulriplicar vocemquando ponumandtbu/
iaminlenojemequattcer th aqua/? qxcndit
fttpertorcm^ perejoettftonts conatum buap
maudtbutamm. lucenreomm ocult ficutcan
Mcln boe be nocte/ mactme quta coeunc oe
uocte plus q> ©e bie . ? omnes ptfces numuc
ptttlosfttospieterranam (vtoidticlcm ttb.
V^. )quando autem pitmom aqua foanan i
cur ranevidenmrcocaliccr eue eapttf cum qua
da^ejaremiraiebependettceadmodumau/
de.beittde bitaranmr roraitter in vetre.fubla
tacauda aefcttnrei pcdes/Tipfa rattainani
malquadrupee cfanffoMnarur.mouent" orns
rane p:eter buffonem vel rubecam poctus fa
tiendo § cjradiendo . Hamvetus rubeca raro
falttrana tgicuraquofacft feu^paludofa/ da
mofa/ltmofa/venterofa/timowfa/fub vecre
macttiofa/vencnofa . * ideo abbomtnabtus»
bomintbus/2. macimeodiofa/ tn terra vtutc
paricastnaqtta.
aiainadra vt btdt pli.ttb:o .r.c
{ tfvftj.eftft^
nunc|^pparernift m macjnts un
bjtbus.beftdcautej in fereno/i tanms et eft
rigo: vc ifjncm tacm emimat fictir cjtades fa/
niem tacceam o:eCttomtt/quefi bomtnis tea
jcjericeo:pttS toribeftttunt pttt'.?q$tacctt5 eft
coatipirur 1 m colozcm mrpecomucamr.Sa
lamandratcacpeftcjentts lacermUfiuefteUio
nis animalpeftiferom * fummevenenofum.
ttam(vct>ictc pli.ti.jfir.c.ittj. )rmcms arbom
tnftdcaquas co::upu/ ec qutbus ft quis co/
medcritvelbtbcntmoc ricamr.fedfifatuta
cius pedem tcngaic/ totu boiej ittfio.1? co#
ropittquauts ranra (itm felamaclra Vfs v«
neni aquibttfdamcamen antmalttjusman^
diritr loco abi.inter medios ignes vtritt jfola
aiahumfvcbfar tdem imo incatdmm tgneit
ejtthgutc.* eftgentts falamandrecutus pd >
ns eft villofa 1 pilofa/ftcurpelits vtmtt ma/
rmt/ecqua fifuncaltquando dncjutiad vfud
recjn qvii poft tonga vemftatem m wne>tecti
tio ewrontur/fed poft biumm3 tnffamaroey
illdt ?purcjari quaft renouari ab tcjjnbus ejc
trabumr.*? ab ttta pdle fionrlt^mina in lan»
^adtbus/rtttcemts/quenullo iucedio cona/
pancur quere fupia in litrera.3. bc ancjumOt
uerfitacettnucntes ibibebocverme.
x ancjuiifugaeftvermis aquatitta
f '.. ftcbicra/eocjpfancjutueotltcjitac
cp (a$§it . ponnnbus inftdtamr
cttttlabtmr raudbus vel vbi vfpiam. actoefc
rftfancjutnem baurifccum ntmio cmo:e mk
duerir/cttomtr quod baufic/vt be nouo rccett
rio^nt (u$$zt(K>tl>itit gftdo.tibio.rnOverV
mis eftcotoietubnicjri qtiibttfda vtrcjults ra.
bds bilrtncms/cojpoie moUts/oblongus %
ftemofus/os babetmanguluj fa in oie ftlht
lam cttm quafangutne3 fugcjit. venenofis ttt
ftdecndeo eymdo bebetapponi memb:o
caufamecudne/pnmo bebetinuoutitri vm >
ds^mfate/vrficcoittpelbmrcuomere ft qcf
fo:fant>aufcrit vcnenofttm in aqtta tepida. t
tempoie caltdo ariuf mcinbJO fe appUcat ad
fuggendum.
' 'ZcVdo nomen fumpfita rcploie •,
f «Eft entj betholarcrgo feeptcta Ur
ceribus cjums m modttfteila?. $
quo btdr om'.apmmcp coto:t nomeri babet
varijs ftdtaris cojcje cjtttosfvr bidr ^d. U .
r^.jvbifubittncjtt.fellio autaoeo fcott)toni
bus, e cotranus vc vtfo co pauo^ bis arierac
*? co:po:em(pU'.libjo vm. )bidtq> fteUio mst
cime oerore vimtli qttauis fic atal pttlcbnt^
1 ocptctttmulmcamett cft venenofu q:(vt bi
dtplt.lt.cdC-c.tj.)ectldtionepem'mttfim /
dtcamenttt.n3 cum fuerttmo:mus invtno fa
aem eo^ qutbibuntlencjmeabdudtob boc
eu m vinovncjttento necant qui fo:me jnmV
dentmeremcum/cttitts remedtum eft oui vi/
telfum md 1 virram. fcl ftdlionis trimm th a
qua muftelas btdmr congrecjare. 1 cftfteUio
gcnus lacerte reprile t quadrupes babes pc
des latos 1 bicjitos (attos ad modum ma >
ntts/qb? repit ad oomo^? mmottt nntas m
qbtts fadr caucmas fuas.T muratfpoim fu/
um in fcnecrate ftcur fcrpcns.vr oidridc-z ta
ttacib^cmctcaiicmis^babecacvtfttsdtt»
Digitized by
Google
tibtr xvm
Kmmv^wmtlocm/sqfiaitfQH toai
vaaani&d oriencem.? conrihtte apentom
loscoritrafous oaam/ooneciri octtto oefic
amtismoi zcofumamr ncbaia qucocuus
^ c^iim&ux^&ti2pae&^tuc.jfa
wnm$o&ftm>e&mmaivdoc&imd *
&mmmnpamwL(cdtMmvdocitatcpcs
danusepatfcandtcad fttbumicacemooimv
i&jamacmaromm*
fipenseftbtcms/eo^occalris
f fcrpicaaxffibtis.nongracutptt>
bUce^apeiie/fedfqttamapniuV
basrep«ocoilte( woiac3rido.lib.1c9.) oe
am8 riatara no,pfeqao:.q::ibifBpja tn lic /
«aa.a.vbiagtcarOe angoeomnia faoc,pUtr
us etplanata . tatneqaafdam nocas^pae/
tates^ wlgatas btcbiemtermferere aon pi
gcb^^cebacioan,befanccoegidio befer /
pencel^fo^midacnndtt. Oia"tenim$ mfiuc
in vemm.fpttttt ru fibi venenofum q: faUua
ionaibots venena eft ferpenti. pugnat,p ca
pitcia qao t>: effefedes owdts camelmgida
babcre b:»q:rnmaedlnatare.peccc«epeo:e
tncedic.poc oicicarq:reai8 nogradimr atw
tis % fmgalisferpiLferenOttac^locamaada
tm^wddt loca pama^obttmoWiddHo/
a vob:ofa amat.refpicttj>buqtte/q: laterah'
cerno oa^tranffYgaamteo ^oente.fleco£
ut fe/q: toaooftts eft % non reans.abfcoridtt
kp*a7q: cotnedttttrnetatis mftrmitas reae *
lemr.non ceflat vertere lingna/q:ferperis fjx
tnoaerltnmiae]cmwenenuefttrit't paridoitt
enimmmnetfatncdaadtcfaa anrene aadtV
atincantairre. vinoqj venatar. ubu*aranca$
inoaieatmrertmtc omneqaod moidetaaia
boffis/qirlam itereimteas* taaarefimwt/q:
Vcnmum qaod tvj rit iterato re&mit •
Smiagreceafapp^dTisnaribaa
f , eft vocara. endetulmias ofcim*
eo^tttpp^fftsnatibasfint -jfa
cefcdan^mrptccrfoUicatibas. auj bicot
fimias aftmaimdmeranonts noiatas/q: in
malasacmsbots imitanmr^bocett^at/
fem vt otatJfido.fcja}, ftfcbdu^kefac
dein^nto^fegacesnoaamnaetttUat me&a
Scattamftantan qnado bjoaos recas/fer*
qaepltts amacin bwcbio ftto poaac qoc vz+
r^nmnsOtlimtbttmerisgeftWqaadofibtr
Bacttecemcas %tedu£tttn vero aroamrab
mfeqttenteremj teacbtjs poJtamm p:oncere
copemmr/^aUoqatbainetismfidecpjeW
tarmo:adfttgareddtmr.Tideoavenato«fa
attos ?cuuts p:eoeniawv £imi%atttqni»
V tont$am. vtbtactcJem.erqttiDtt«aw >
pcctacaada8babetrmn^4t.ecacaad^
Qmdamdima Pocant-Saiutalieqaeee^
pbajefantbiaWqifaaleambasfantfnmV
lesfedcojpnsoabencftmia^Samettati
^ wlofe/comis^ inamts^mihenttbasfa# l
oles ^ad feritaris obUaionem. ©ot * faririfa
«cad modam^g^^gd&alanribas moa>
DosjEriqtnett. StmttcaUimces qaetocope
«eafpeemaceterts oiltancnaj in faqe fiitp
dacta barbatiatacattda t>t bidt ^fCjteoi
dtpltii. vtt}.cUtt)<. vbi Oiatfttma^seneraft'
gare bots fant<p»ma.caadts inter fe r>ifmu
Saatttr.mira foterria vtTafingulafaccrenutt
mr.vttdecalaare fefolcaccalceis avenatou
bixs er- ittdtt(ma bereUcris/t ficfacrte captatt
imvnamb&fevolttnt calceomm ugamentts
con(m'ngere/T caldamettca p:ouc piderant a
venafonlwsfacerefuis pedib^coaptarea»-
te$ poffic fe a calceop vincaUs etpedire ave
natonbas fepnTime capittnmr.Jtem ptutbt
deftmta^ erga fem eft martmaarTecco.nam
manfnete^manfadacteintraoomos cata>
tosquospariaVp&asOemoMt/traaanc^ *
gaaaent^gratulatttes rfibt appfaadentes
cognofmnc(bttcu% ofdc ptt.) t>iot altdem
libzo eodem.ctm3|.fotJt in idia fimte toto co:
po« candentes qttas indio:fet'capt'ant 1 vc
nanmr.^e ffmia aat btdr ^^aaice^U'4.comani
cat fimia tn foana eum botmne/'? tntBTofita
tecttmmpo.-rfunfaliqaefumcpjattb^mo^
^mtr^at^ moaun/^caittmbaties forit (mt
betttes canam/t motfas maUaofus/ ^r man
jntilUp qtie babentcaudas. 3iie aat fat vd
lofeanteriasp^rfaciej/': tatiaoenfes ^fac
ftcotoetes bofe/TaUabntffcat bo/Tocalos
fttbm^/tafpeios/T.aattoC t mamas f pe
aozelimmue t pedes^: btgttos ficatbo.t
potabalare fapejbaos pedes/q: b^ ca toe
nm;t d fmitomr ftott bd^pecbaber paaca
maUa/p^tertJOtenj/^ matk qaadmpedta^
vt tniaz aritto;3n vuUta atttetn afftmMmtt;
Ueriiir vinjamafcalof eS^cateants/r mtcri
mciae mntficutbominm(baat% ^^aa«xn>
beccadem Omtarifto.Ubw.t|.i?bt 'MgUnnt
ataUa comttmcatttta in natura bommMqu*
dmpcdia.vtfimia ^c. vndereatatomnia foy
p:adtaa»j6ftfca^ ^fimtabdlia mbnfmtofa/
tamenbomtntsnamre rep^fencaritta/btfd/
pUWefttTcepritia^vndeadfatmttc^^^^^ vatijs
modis todcndum inronnamr.bema %aide
«fttttdomicatmaUaofaetnamra*fedverbe
ribtts >rcatbenis pcrviolcncajedomat mf
co opprimttTfiocblocco/nccUbecc otfcattsw?
Digitized by
Google
ht mimtibm
%m?ttt8vttP i?o!etBarepmaf.dbfs otbfyc/
fctfltr? iu mdto oelectarur/,ppterq$ i bom^
c^icbus vermcs quent/ quos inuetttos i».
os <pgcere n oedignamr. Stottea?. amea oe
fjdcratleo/qzeiuseftt bjcouaiefcere quatt/
(fo^atttonnrmatur.vt otat jjjft.? ptt.que}
«wpjaoeieone.
".. v « „■_-. Jrena teate *& (mfircms btctf
vf. moftrujnarinumqctoulcedteutt
catas trabitnautas ad pcricuutj
;Vadcb£a ftrenquod e>3cm8.vL0.bug.-2rL
autfug ff3.ttt}.g.oiatferette futferpcEes crt>
lhf£sabti.3ttj autotctttcjp funt ptfces mari/
mmfptdcmnUcbzl *£api.aute oiotfirene
funtOTacQncs magnivotates tmftatuvtel/
diputat.^ftdo^ttLlu]C3c.^btacjttoepo«cn*
tis btatficfirmes tria otcumr^utfre.ejcpaatf
. virgmes/t er parte voluaesvngulas % alaa
babetcs.qua^ vttavoceaitera ttbia/teraa U
lacaneJ>at.^iilea^8nautgatcsfubfpecan/
, cusadnauira^tu pcrtrabut.fc^m veritateati
. tcmercmces rucmnr qaeffafetttes/adegdfci
tebucebattf.nae fritgducere ad naufiggu£n&
mgates.fciatattt 3KUi.rrj.m ambia fu^fer/
pctcscuaits quefircnc vodturque pluscur
iut4? equtV? otcutur votare quo£ vtrus ritti
i vtaumo:s #{N>lo:{ettaf.£>e fircnaaut bt>
ctj&tfoio^ms.ftraia cmonftmmannum -ab
vitbtUco furfu babea lojma virgints infen?
fic^traptfas.bccbaiua itttepelfctte gaudeivi
iircno aut.oolct.bccoulccdtecams raatoo_i/
mire.ttamgates/quofcttcg vidcrit cofopttos
ad naucacccdit/'? que poterir rage fccu pncit
^gfcrcs tgm adlQcu ftccu.pao tpm feettcoi/
rc cogii/quod It nolacrit velno potcrittp3f0
tntt i beuotat cius cames trafgmtit. oeiali /
ptmofbciB legit ibyflotta magniaiejcandri»
£oipio vroidt $RMw.ejmB
■ t tcrrcnusMsicaudaacaicuama
ru ftc^rccc oicms/coc^cauda ft/
0a|.^armato vulnere vciicnadtitttcttt.cttius
^jpjt» c/vt patma manus ufcnatnccg lcdat
vmm&%oz fcojpms a fco:te quod ebut
cetpotopoisa.ttodcfincjcre.qii ateriorig/
icbtadtdas rmgttt pofteriori PWt. <i a fcoj
i>ione aut verme pzr (tmiitmdmet>i/tubuf a/
cuieatttsvcifla0cUttvtrgcnodofo^3ccfcoV
^u»^Kt^itt!cdo^fofe^nl^-mdip^/
grio prios mgo ris aculcos mc fcnttmas. v»
<>uau8.^amtmapa^tttccautofrn$o«ale
4at. Jjtefcospttis cfagtoa venenata a wvel
fojmensercuttaque ouadbotem vcneritoii
tufojitur vtrttsoiflttdit* vncte tltomeaccepic
^eoibtt6j^t>iato^tws#^cojpttt^ea:f^
ghtt vermtf® fa$mftigeUu.btfcoTpionU
bttsatttotatpUVU.jri.c.jr3CVt.fco?ptonespati
itnt vcrmiatlosotto^fpedeTj>erim6tq>o; /
mnapcftcvmcm ficuc ferpcrcs.^ atdmi^vat
delcditfcotpfoniO venetttt. * poft lenta mot
tepcttfttttnm atitts ftbi ocmrra&etatticm g
cunttt vir^iBes/qneas feri&fimiUters femt
itasf^ no ta cfto.vttod attt ntattmeledttr ma
mn'no/quadocrcutoccauemisp;mff fene
tint atiqtte icm idttttttittmndot venetttt.fettt/
per cattdapara^ CBCtttere/ nttUo^-momcio
ccfiaca tefioe fi a Oamroccafio lcdcdt.TObit
quo icm % inflito femitt venettu cattdidutti
eos inrttdere Oiott. Bpodeus attctotttOtte^c
fmpfttfcoipiotttt noattof cjenera gcotozes *
ganmos babetqttida acuteos t iter bos fttt
maws feuiotcs t mantne tgecottu8.tbi fuc
cctens graalto:cs i longiozes /ottmitiaate$
Vcnehttittmmmertta^senoattttVqu^
lis ardoabus cacbmttt/vdaler3Cttruen"t^
fimtliter quado fitttttbabct queda ttemodi^
tttccuda.qaatO plttra/tattto peio^ieo^futtt
vcnetta.t atiquado funtilla tmcmodta fcna
altquado fcptena. ^raclitautcapoiodomd
quofda w amtca babereperias t tliifutttval
de ttoaui.t bos quida vettehct/ qut qucftttd;
f^ana cottigut omerfatttena^ vcnota/ tUo*
atatosfcoqjioncs oefcrrcm itaiiafuntcona/
ti/fcdtnrra 'igione italie viucre nullatcn^po
icratvidenf tn aiiquado m itaha f^ fiac inno
ctui.gn fioa gmctttpo^os ttt^ros qui ati?
mouttmr ft i» aqtia poft icm fefmerferittt boi
ttfcozpioibuo eotffoV onis cof potatus t vi
tto crcmco^fubmerfiettaitt oleo fuccummc
pcricttlo quod pungcdo aiaU mdu^gut.nul/
lu atat tedtt fcojpio carcs facjutc. * fut quida
fcozptoes qui paritmt vndcnos fctus quos
mf qaadoqj Oeuoiare 0:.fed vnus qut magif
cfolers fcaditfag duites mnsvbt mrus rcfi/
det a cauda t a momt. bicgcnito^thterrtat/
t fietcme cedis vlto; caitit.t boc^puide feat
uamra/nc peftirera^gcmcs mmiuj /ppagec'
{bumfc^pli.lib.»3).)§iataut3rifto.U.vtj.cj?
fco^>iones qmlpomcddtvenenofa funt pao
ris vcnent.t Ozaconcs quida comedut fcoipi
o»cs/tiUifuttfpeirttni.cotrapttcmra autctti
j&xpionu muteafontremedta vtpj fttpta U»
V.oe mo*bis t venems*
©svtoiat Jfua fubigcdo ejbt>
J f cmco$tcnamttTOfubtgiy>pter
abtt.tcrra attfuiat t fubuaTttvc
bmbu6t>ttcniatadradicc8.T^li.atttU.vu)»
cU.oicttfuaUt pems drca vcrnttcqumocauj
c6cttjJttbi8marttto/tpamvciuamo:mcT^
Digitized by
Google
•:£ib*t\ xviii
fnptero ttobit*igmtifdte6Citi<ppdudLfc&
eeUfcarenequtr/?aUquandootn8bcuo:3r p
ter ptfm&tuttfflagis otUgitquiprimQ oe vte
YoeriLqutaeiraagis enamralts/^et femper
pamo pama roanuuam po::t<nc (vtbicicpU
«ios/oiiBa0tarrfh>.Ub;o.pt,)«laweani/
cial tmnndum Tgulofum auioesoeuo:as qfc?
itbctfendum ? irnmadum.balneum purac lu
tntn.* reuolttendo fe in loto ? quiefcendo im
pmspmr.vtoickanfto.U. vtj* i imptnguat*
paedpuem quiete,? feptena pars dbi fui tra
tftmptlos i m fangumem ?in confimUia . %
OHnparirctefcic-zcojpus marcefdt/qttiantt/
mtnenmm tranftcin lac vnde eius ftuj nutria
mr.-i quando babatuueties magne eft fero/
^ataas/? pugnat^p cis contra lupu.Bitaeet?
#paetates quere rop» in Uttera^).** poico
^mlutera.a.oeap»»
aurus eft bos mafculufno calira
. t -: '' me vttoiat Jft. * eftgrectt nome
fncutbos.3ndid8 auani taums
(vf otar^fuluji).}eftcoio: fiuuus i vetotg
tttdtas*ptlis in cotrariu vcrfis.capuc cudifle
tnt ftenbiUcate qua vulttergi ottricia. oe teux
-rcfpuat mmtiti fericate qui f ub arbo:e ftc? al/
itgaaomne amttaitfcrirate/^ fubito manfue
*^vtbiat3fi.lurA>n^)querefup:a beftcu
in liscraX^ft antmai fuperba i ceruicofum
cmas maama fb:aazdo eft m ojftlo i m eomt
bus 3cceroice.pndepli.U.jwi$.crlv . genero
firas tauripj w afpecru i ixt toroa ftonteli i
aunbus retofte acin comtbus.i in^dcru ©i
imcattottepwofFercnabus miostoracomi/
uaab tn poabas pedibue uaLcroibtts ixi ai/
tumfpergttarcuam i ettalifperfione fmgula
hter inter ammaUa inardefdt(vt btdt idem)
2&ifto.vero U.ij* £aums babet eparrotuda
fimile epati bofs.? pafcimr foluf ante tepus
toiais i amoas.? tucpaccts fe aftbdat. vc oi
cirtdem li.vii.? mcconcraaltos fiwafiune pa
^ac.JJtemeod&taunipingttanfab berbis
^ani3generannbus vaxrofitarefnab ertre
mttaabus pifa$?iaba£? buuirmoduifiqf
fanckntpa^conu^cufttolafufflado pani
•cttteacameeleuaucnt/'ip?ci bedentadma/
<mcaViaipinguabitur. ^iptncmaf cd ©uldb?
dtnsiucutcB ftcubus i Vtttspafiis.^cem lu
vttj.taunfadutcontrariuequis/ quia niftaq
'nietttftimcla- tpttranon curant potare eam .
•^rerdeli. vtj. ^prcr vr-o:ea pugnanr tauri %
qui vmdtfaUtfuperfemtna. * oim Oebilita/
ms meritpermttUtmdmej coitus vemtvicr?
conaa eum i pugnat.? qui ruc vindtfalic fn
perfenjma5quaftgaBdcij80emupbo^tatt
rtvtunmreotmpoflanftum^fojce^jr^
menfc8/f^Vacce.quereittfTaSvacc3,raa
nautemquadiunonfuntcartrati ferocesfut
c(uperbi.fed ablans telhculis erTemianttd/
^tm/tpigrinabelfespemtus-r manfueav
crefcunt tamen cojpoze a impmguefcut.t ara
tromm iugo manfuefcunLquere infra bc vt /
tulo £afrmto.3teminUb:o.ictAtnftnebidtur
<$ tauri babentrbjabjes nemos i ligamen^
taideftlacenosfbouesqtttafcattrarisota
cojpo:is memb^ entoUefcunt.^m cozde taa
ri inuenimrfepe os ficutin co:decemi.c5ujit
autemquidamtauriagreftes.vtbidcpU.Ub,
vin.ctTttj.Sunttnquiccaunaaodmmiftlue
ftres ceteris mato:es ? vdoab:es/colo^ ful/
ui Toaxlis ceruleis. ptlo inconcrarium verfo
ricmmadaures ejrtendeces. comua mobtlia
babent qut ad altemrrum in pugna mouent
ergum babent bumm ad modum nltde/ita
m vulnerari non pofiuncferas omnes vena
tur.necaUrer poiTuntcapi/c| in fouets . capit
^perfimtate mtexamte pic ind^tatione
moannaiT
•Ragdapbus ' eft btcms btrcocer
t uus.ab^gosquodeftbircus/t
elepbos quod eft cerouSf £tbicit
3fi<3o.(ib:o tt).aagelapbi a gtects Juntnofa
a'.quidam funteadem ^>eae.Vf ceroi. vtUo /
^sbabent armo8 vtbird % menmmp^ma*
ftsbirfimm barbts. &ebis autemt>tdtamV
cen.U'b:o.t).quedam a^reftia anunalia babet
cotnua to:riK>favtbrrcoceruu8 q tragetapb^
^cmttv? pedes eius babet foleas * ? co:pus
cmscrefdtadquannratem cemi .* fnntfo:/
tes valde i fades eomm oecltnant. ? comua
eomm func ficutbimroli .
a^aeft<iucdambcfttbta adfmii
t lttudmemmuris.t)equab.'3fM
do.U.jri). o> fttbamnara cedtateg
petua m rettebas.ifft cnim abfq> ocuUs.ro/
Irrumbaberadmodum po«t'cumquotena|
fodit^bumumegeiit t radicesfvfotemcot
medtt? cowdicfoleodit t fagit.tiect>m po/
teft vtuere fuper terram.nigram babetpeUem
vittofam i molIem.cmrab:euifltma^ pedes
'laros tperbigitos biftroltos admodumma
nus Snlfto.aurem biatbe talpa ficmoneant
malgenerans ftmilebabetc*eulos p:etertal
pamque non babetoculos apparenres/ fed
(i qnis mctderitcoaum fubuliter tiwinietm^
terinsvcfttgtalatenrium oculoatm. ftputa/
tteruntaUquia>tiUidco:iu5 mmpimrp:e att
Suftiaqnando indpitmo:i. i mncindptta/
penre owlo8ttimo?iajo>/qucec«a^ttW«
Digitized by
Google
^e anunalibtfs
babvkfn vfuendo. bicit adbocpUVIrbjo .£.
cphr Jiqmdtus audmt tjtpc obmte terra bc>
fo 3t$ furdo natarc elemento.? fi bomwem
mdierit loquentem fugit 3 remotts,
3rus eft metus animat frilfcerad
t quanrit^tejvutpiscumspellis
. ^ldccftib^fptda?'rptUofa.«5r0f/
dmrmclota^totdtglo.mpcrtlmdpcrbum
cncutemntmmeloris ?cbeke.jtr;. fcebacbe
Jtta.i.octayofmcocmdota.bidtpiatb^m
cr#t r.cft 7 melis qneda folerria . qaado eni
rcttncdomtccjttcduVtftcmozfuscatia^tct?
boinma3rcmtfamr3-p:cutdcttcpclbtc.tto
itbtfacmntcaacmas fubterrancas Oiuerfos
cytmecocncntcs^ndcquado rlatvcnmsay
quilonarts obturantcaudap wllontate ttrot"
mmaquOonarctapcmi^mncOtmittunt ao
«ralem -reconucrfo.Jn ctfdc5 autclaribults
libt^utdcntm paftucontra byemeY? ft qncB
ets bcfeceritabus/ds^ albanjs eritfomnuf
(vt t>tattdcm)'Suntcni Oegeneribus anta
ttomaue tnbvjemefe abfcodunt i# magna
parte oe fomnovuuuntvtfupza be murc bt>
tflmrc^qucrcfup:aOcmurc.€ft queds fpe
ctcstan(i?rotatpbtfoIogtt8)qui3bfconcItt
abos contrab^cmc/? vna eum fcmtna colU>
gtrrropomtTveniete algoje b vemis rimes
mafcumsncabicoUcatntmtsato bcnriant
remtnaab cfa rcp^imtt/t tpfam ad faturitatc
comcdcrc non pemurat/que pacej fimulans
'«" Quaft 13^0 mafculo cedeus / cauemam late
tcre^ per partcm oppofitam laribulum in
v o^ns tgnojantc mafculo fauccs apcrit/<z Oto
K$ls*m cibos teMMtvtonfmmu ~bec
oem vtofrittdem.vutpem odit? cum eo ot
micarc confacuiufed vtdens vulpes cp pzo /
ptcrtmnaem ? etus vittofam pelle tedcre no
poteritfe vicmm ftmulans fugam penui bo
Wus pjedam quent vulpes cius tenbulum
fabmnsnsvrina? altjjs tmmundtdjs tajtfai
btculum inncereconfueuitcums fetozem ab/
*bo#ens tnelus befedatum Oomtrilium oere*
tmquit* aham m*nfiunculam neceflarfo fv /
'biquerit
3gris efl befhaad fugam vetodf
f fimaadmodumfagitte.ficemm
pcrft fagittas vocantvt Oirit Jft
domsU"bjo)n7Vcllcntmbcftt'3pan|S oifhri/
ct3 macults virtotc % vdoritatemtfabitisejc
«utus nomtne fiuuius rigrfs 3ppell3tur/ eo
$ rapidifltmus fit omntum fluuiojum.tigri/
to.ctn5 macjnabircanta gtgni [bucufcp 3ff
do.Jbtdmrautzm bictigris buiuatigrididh
bcff®J3j> ftuuwo bicttgris b^gns.qre fo
P« Oe flumfmbus. £e rigrideauteOidr plf „
cgrtdes btrcant vndicfr femnt/que fnntanv
malia tremendepeloataris/'? majctme cogno
lamroum apimr.tomscnim fetus qui fem/
pcr wfcofus eftab infidiantc vemtoiempi/
tur.7 f equo vcloafltmo fubtto beduamr/ ac
vbffazfpolians catuUs vzcaum cabikrepe
rtt/rcrmr picccpe odoze fercnns camlos iuc
Jngans. vcnatoi autem audtens fremtmm in
fcqucns abtjat vnum camlum/qucm ttla tol
w? zdfuum laribulum mojfu^uat/quo+e^
pofito in cubili/condto curm iterum redttt»
tcnm raptoj cum refiduis nauem fandixli tl
la tmtatat fmfhsmfentare^p nullovltra fc/
att(vtbtatptimus libjo v>tn.cnjc.)mafculuf
autcm bcfctu pcnims noncur3t.votdttdent
qut autcm.omnes camlos ^cferrc capit fpc >
culamagnammnercocrelinquit. qucniater
mequenein viz muentttncts fcinmens oe
f^a tmagmc ntios cfle acdtt dto autcm (ua
vmbzm oetental 1 drca ftltomm ejnraatonc
bc k> iffo occupm bat raptoa fpaau^ fugtet»
di/Tftcpcrvmbiam oeapimr/nc raptotem
P^o catulomm Ubcrattoncpttcnus pzofecm»
mu
Jnez vt bidt Jftdoms cft pcfh>
t mcntommvermisbiaa/coc^te/
ne3fr co vfq> vcftibus inftdcat
tiuoufc^cojzodtt-rctpeftiu^ co«uprionegi
gntmr/quado.f^cftis aliquadio m acregrof
fo comp:imtmr.necv>cnto pcrfundimr.t t pt$
ro aere Ubercnutlatenus e^ltcamr. ^nfcnfi/
Mtter autcm panni fuperndcm confumit . <t
cam fitfmftbtleantmslinrra^pannifubftan /
tiam fe occuttat cjp wjc vn§ viderioculis fc gj
jntmtamara % odorifcm rinecfugmntadv»c
ftee rcfperfas talibus oefaalinon accedunu
? idco folia l3uri/dpjcfri/t cedri/t buiafmo
4ipofi£3mdftulisv>eftcs tbircpofttas tii/
bjos co»umpi 3 rinets uon permitmnt vt oi
atconftan.^ft autem qucdatn fcabtcs capi /
ris qucppter Utam tcnaatatem 1 adbcrenria
tinca cft 0ta3.&e qu3 querc fup?a ttb» v.vbi
agituroe capiris mnrmttatc*
£redoncsvoc3nt grcdttgnomj
t Vcrme8/coa>tcrendoedant.Pt
btarjlfi. li. tt|. etbumo:e3«tcm
co«upto m arbonbus oerciicto/ fub comd /
bus arbo^ ? in mcdullis gcncranmr ♦ matt /
mc autcm in arbojtbus gcncrantur/quando
ipownotgc^o^cs rcfccanwr/vclplataf
Digitized by
Google
^iber xvm
'^Vttyicfci&fyXbocdtin plenttunfo potuTtme
cmando bianiditas que lunari vtrtute ca coz
poribus rnficbabundarnon oigerirur,ppter
cius furjerflurratetn non rcgitura namra.? to
«eccflc eft vttarts fupeiftuiras co::npatur/ac
tnvermes Wnputretudinemcouertarur.que
re fup:a Seffectu (unc U.vu. rcrcdo iracj> ligui
vermiculus eftin fubftaria moUtfitmus.T tay
meeoKodic? cominuit Ouriflima Ugna/s fub
ttltcwempulueremcp pofletlimavtta facerc.
quae tnrra oc vermiculo.
£ftudo eft animal ftc otectt.eo $
t tcgmineceftefitoperm\incamere
modum. vr oiat j ft • U*rg.-? fuut
ojiatuo: genera.f.teneftres.m3ritime.Ujtanc
U paludib^vtuetes ? fluuialef ? tedut aliq q?
' ettam eft inacdibik tardius irc nautcjium te/
(rucuuis pedem oejrmioeferens.vtoiar jfu
lt.jcrj J^c tcftudmc autem querc fup;a in litte/
•raXocuma.
iDxcacx intertrimdmes compu/
t tatur/eo cj> trcr tcftas ourifitmas
daudittir/tnterquas ferccolUgtt
tmandoabaltquo moleftamr.i£ft3ureeiU8
ouplej:fpeacs.f.fluutaU8 a tcrremi6.ftuuia/
Us aucromica momfera cft ? venenofa.tcrrc/
ftris vero <we babir.it tn oomib? vel m ftlw*
tnuda cft i comemotUs. £ftumebombili&
lafpecm ? oefbjmis.pomc aurem oua vrgal
iina/fed poUidio:a? minoja.£ftautem aial
quadrupesbabes pedesparuos (iait rana
-z capurpamum ftcutferpcns/ Tteftas ouras
oiuttfts macuCocfounaras camcs vero dus
que babiratin nemoribns funtmedtdnalcs
i funt vtrruus rcfumptme.vndc palcterbias
pnftas i cottfumpris.&e to;tttca autcm ma/
r ina oidtarifto.U.viri.rotfuca inquit marina
comecutomnia teius oriftcium eft fcwttus ot
oaauuflibcraialis.qm ft acceperttlapidetrt
fuo o:e frangtteum^cnt ad ripa* i pafdmr
bcrbis/tcumreueramrmtraaquam tfcidit
i narat/tra q> Ocftccamr oo;fi fuperftdes a fo
le/qm ilU non leue eo> \n aqua^pfundef. 3te
Ubio.r4t|.3iumalb3bcns fquamam plumaj
aurcotficemnon babetveficam^ppterpatta
tarempomsquiafuperflttiras poms mnfit
in plumas/? aUa/,pprer romxcaj qm pulmo
ojtucemarimeeft camofus. fanguineus ft /
mtUs pultnoi vacce* puimo romtce filueftrtf
eft maio; § bebetefle.qm cojpus cius conri/
«erortn rdtafptffa.^pterbocnott Otffblui
tur/mfi in carac fantnnu? p;oprer boc fuuin
tomica vefica/vtreaperet fupeif mitarej haxt
'$?*% vatdc pama dipenca enim cft in omnt
bus animaltbus babcnttbus pulmortemfl/
guinem ? tdco folatojtaca intcranimaUaba
X>cmiaouro8 cojriccsbabctvcficam^rettes
2cca taurt eftfeminabtcra qttafi
V boaccafvtOidtJfido.li.rijOiai
aatatal lafduu t luruuofu. qj vt
t».3rt.li.vuv3cccpoftannumouenmradcoi>
tu t fo:tc poft oao menfes <i rcpus tp:ecmatt
t>nts vacce cftpernoucm mcttfee. rparr^ &it
in oeamo./r vaccc coims aftimtlamrmaribuf
«? emaumr ftlueftres ira ^pno pofiunteas Oo
marepsftoies.-rbcfideriu vaca^manircfta
mrper mmo:em vngum/'? fuos mugtms co>
rittuos qm vacce mugtutcotra coimt faltunt
fuper rauros ? fequimr jpfos t mm eis ftant
3rem in eodebidtm ftnc. Oimntboks $te
pus unp:egnati6ts ea^cft.]c.mcnfiu.<rft3«^
teboc rcpuspariamrfetus non viuet.necfuc
vngulecopiebunmr.^utm3io:iparrcp3ttet
vnrj t f o^teouos.-r femtnc viuut m maiorig
te.rv.annis.7 mares ftmwter.fedo/tcaftran£
cmdunmrfomo^s i V4uunt.t!c.annts. ip>
partubabet{3cbomi.3ntc sutenibtl b^bcti
fi b3bucrimibtl artc pap wleu? ctt primoco
^gul3mr bc vacce efrtdmr fimtlapis. bocaa
tcm ei ucidit 015 mifccmr aquc. V3tca vmus
anni raro k mit&t ra uro nifi poft 3nuu ■• * qrt
V3ccemultoricnstmp:ccmattmr ^fadut pm
tes ftltos fignum cft(ftt»m 1$ putantbomKS
g> in b^cmc mutta pluutacnr. Jtem mgregc
vmunt/i fi a grege receflerintfepc percut.qm
abefttjs comedtmrur. Jtemomnium amma
Uum funt voces fomo^s 1 cjroflio:es inma
fcultserceprts vacas quevocem babcntma
fculis groflto:em.3rem vtbia'tide.vaccacot
nuababafojtta-iCjroftlis^atmagis nodofa
#%nafmIus.non ramen iramagna.fcdftaic
ftantpofTunt fieaimomnem psrfem^qua/
doinftrm3ttturin pedibus cft cts mcdiona
ft inter comu3 oieo -rpice a hHjs medicamint
bus triunganmr.^temoidtidan-cjp vaccc oi
{iguntbtbcrcac^am damm» mrbtda vijcaut
nuticlbtbunt.^ cis acdditpodagra/'? cybac
«tftrmitatemoriuntiT ftgliu^ cftquando iitb
mtrmnraurcs fuas 1 non comedunt( vtt>tdt.
' tdemjvaccaimpinguamiugum abijataii c
confueta minus pafta oprimc cft fubtcaa.itt
ftmo ppiio iaccns tptngttefar.1 qttato plus
alabozecipardmr/ ranro rojpetampUus^
•pigrefdt.ptkt3tcfto ideftmtifca bouma/cai^
daj erigtfr mtro modo infanicns pcr capo«
^ircuit^oifcurrit;
Digitized by
Google
[ -—
fot animalibtts
Jtoafifriacto eagreftts.beqoai
ffy '■■• biaumice.? eria arifto. £ft tquic
vaceatnterrapaitopbabmscri/
Ites mcolto ficat eqtttVr eft co ipus ti?ad qua
ritate^t>nde atttttltfa eqo&eruus vocat*
Ttalfs eacQcaretcomtbimabirarm mota
ma teft u1uenYt8*b5*pttIcb:o8 oculos % fut
acori vifas I tqaadoq* babetttcomtta paece
buiufmodufed mntpartta admodtt bmnulf
^farmroataverfaaterc^rtctttcomuacapit
^mco^eemdmtteiitfodAcutmcotde ceraf
ecaweUVtftlmdos qttado iaAdatf* fagms
ttttllado mottetcozdmaemos^eftca ejrdtaf
atatad moda Iericie?ejCuItariot8.tMde ejcta
Uanllatoequafifubtto femgitCapurmouet
faltt velodus * oifcttrrttvjjtem btdt arifto.lu
Vftuatalia inqttitque no poffitt babere ttioa^
meta a coimbtts babent ttmame^ alta a na
tura.ftcut be&rvelodtatecerufa tagrefttbuf
vacds que cotmta babenttncuruata* ? n pof
funt^ptermacjtttmcUnejbefendere roolcot
ptts.t<ppter bocoemttiamraagrefti vacce a
littdttmammrn^f.eteacmeilercojt0 quoejcti
«teanes qutejcwdnoftblntmium app:opin
quanualo edacanesqttiftercojataltttvaca
itttnitenttttdraipo^odotefe^ccupit/quo
of$ imbelles bemefitgiatpericuttt t eoadac
&e bocqtterefttp:a in Urtera.b.oebotte i oe
Ijubalo qtti eftbos ac^ems, -
Jtulus a viro:eeiaa8*ftbtcr*vf
V btcicjful^^^tiquadona
fdtura wrtttte,ppaa adqueren /
*cbmarn8i?bera engtmrt lauaumfisvberib*
Jfedm refidmr ^lactamr.mma lingua ab ot C
wttdidaptractaej: vtero abftergie? purgatar
•nafdmreifictttteqttO irrdtepuftulaqueda^
itfgraqua magi fote amoria airer&mcenoaj
4>ac poftola mf ftati aptttat? betmcat.nec eu
•odmitntadvbetanifip^ct&vimeauferat
? ptefdndat.3de b.arifto. oe eqtta t be eitt8
puUo.fimiltter auice.qaeremp|:a th tfa.e.oe
*q03.Birulo8 mfej btligitt emamugitufe/
qaftur <t cognofdt. vberaqae mggirfronre eje
cumV^ficvbm'o:etoctt8en%fioneamfe qrit
lacte fattams fatttbtteria i bifmmufaiimdo
awa mfts vefti^ano btfcediu0imOebidt
. «arifto.li.viti.q>vtmUcaftramrpoftpna and
<t fino caftrenmr iUo tgeeratparau t ecaftra
tfo vimlopfc&n bttcmodti.<pftemttmr vitttlt
iterra.^fdcUmrcomi/ze]cpamttmr/alia8 ejc
pdUttariefticulU OTgarar^radtcesadftt
pmtts/^ eo^nemut tigamr fcittttraqttottfc^
.e|e3tfattgtti8ejctr3.*fia^
>tttcem'cttlttabfdfo/ % potttttonerefugapo
nema/TftcToc^fana.^fratttttt mariqda bi
iha babens fimilimcunevimU/ppter qtfvmt
lu8 mariooa nacupamr.becparttirerra mo /
te pecttdtt.cantt mo:e cott/ mt# pant ptos §
Dtt08.edttdtm3mt8 fetti no arefejcttt biej alt
as no ate.jct.0ie5. tmdtfetua ad mzreify oet
ceps aftuefadt eos ad natadtt.bifficultertter
ftdomrcaptteiUefo.mttgittt ficut vimU^pter
iqb^vimlittttcupator.voceTPulmpopttttt fo
mtatcttjnajdaoifdpUna.nullaatalgraato:t
fomno ptnimr. pennis qbne f marivtttfbtt /
mi tncepedtt ferpunt.pelles babentbirfuras
^crfnimsfimrviattVqbetractefenftt equorj
rmttenufcmgqs maris eftttrecedenre mbozzc
fcur. oejctre ems ptnnule vt fomfera 0ic6tiid>
fe/fomnofcp |)ttoatftfttppoamrcapid (buc
0f(^pU.lui?i9.c]nj*
^fita e vocaro8/eo c$ mo fozmat
V Fet?quafio:fu8.vrt>tdr3fuUb*
#una aittteos infoJtnesgenera/
repma/tquadacamemttafdquamf labm
do memb:a compomt t?ttde eft tllttcUSftc fot
:mat Ungua reto qttej^mUtVifa ^cfj bocim
mamritas parm8r3dt.Oenioj.1cfic.Ote gme /
ratvndeeuen^pdpitarafecucUtaf ifoants
,pcrcc£Elrfo:u caputemualidu. vis majnai
bzacbija Tt luW.w interduerem mfifmcpt
btdt 3fi.U.]c^.iniC,be bdHjs.vel ol wfus ab
v:gmdo/^fomtervtgetacihigitque3ppje
bendiu^e wfia otdrplt diMij,c,mvij*wfo
rumquitcotme in mtdo bf emt8.nec pulga/
ri quadmpedu moze coeut/fj abobus cuba/
ribus 7pplcm recedtttoeideabmuice? itrar
fpecus fegati in quo pantiuirjcK.Oiet no plo/
re8c|*r.futfem8cadidi/'itfo«ni8caro pa^
rnato: # ftnt muree fme ocuUs.t fine ptlo. vn
gues tame^pmtnmr.bttc labendo paularim
rtgttrat/necptdmtt>ote8 quiccp ran?# v:fo8
coeimtes velpsrimtea.io mareaqdragmiff
r btebus latmufeminequaterms mmfibua la
; ribula fua edificatcu ramts «j rroclibus.^ fot
. pmetrabiUa imbttbus/q: mollt frode otecta
pmo.bi Oiebue bis feptmta ta graui fomno
oppmunfptnecvttlnmb^valeatetdtari.mc
ptnguefcut miro mo etfuntetus adipes apti
ptra.pfmjcttcaptUo^poftboeoiea reficknt
-acpop pda?. fmcm viuttufetus frigentes op
pntnendo adpecms foumt/et cubatmg eof
futttvomaes.ll&i^aurejeftoicmq^idit v
tbeopb:aftu6»f.p:fo^came8 tucmm coacraf
aefcaeftfcrumCnecinumimraUqooO mcci
bim3lumvemgm7mfimodtctt oebumo:e»
• dracouotbjmcfangummgoaagimas/
er ntbaomo wreliqttoco^emnewripuiti
Digitized by
Google
Z&tr xvni
^ff^*4<^nKlmpin&ekato*
m dc ocalo/p:edpoe 015 rdc ipis necdbo
ncc fono fumfaainaa BmS hi>h?hf « iViw j
««♦^tuK» aat vccaquaaa^ Derba querut
qua o)medai/ptbfenr\?cntrc qucmcbiiccoy
fmamoarfieo^ racbebetatt:? io tuncmajcic
e^emcfeoos apoYwos vulnerampocmrid
aporan^umoladordaiefgraaedme 700I0
K&pmb$ oMcq^cf6mffimuinleoc.7io
««^Piqncp^mpcfegaptigtcoUaptTrii
parmaberlroUmoaurur. cerebm vt ttoinr
&»rveoenoru.?fo^osapit3 qdocdddturf
ipccaqlifl t oboraWneguftates audui $ce
rcb:ompa:narabtepoerr3mr.pugnaroDu
ro8/raiiemmputto:etpro8pe<Imurffioib^
<^i:b^WrurpeTtpodaeoericuit^toV:mo/
n^eojouamat7ocadoc. necattcuiaiaUtt
«ittatafolcmaadmatefiic^/ricutptrts (buc
mptyu*iij.cwij)bev2fo2ntt>icitwf.
tt^ruaiquitcomedttota indirTeretcr.co /
^dm^rracmsqiiarccdttarboies ^frzck
^eaw^comedirmel-rifdratapeeoculoa
ctus^pogurltguaetus/tquadocB ramunt
^tcQmedttdffostfomuVosDpniedia^
^a jcomca^ames^dusm^iifomm^
^n^pu^atcuccrut8^po:a8a srdhb^
^cambj^cutaun^^ftcmireos.^padtt
crc^oeostrenctmanibuscomuaeosT
V0le8/e?mchc3reDC0fhu8^^ ?»
f^fl?'raimipmtt'? fcbV-r moF tcrttd tV
lapt.Tqncaptfpciots ardmsafpectuetce/
ca^catem^coU^3f.mderecopdlit'tpvbc/
rabomcfhaeaialacmftabik^motmtqoic
to.vnfotabicdrmicmpircadcioevtcuU8al
wgar.pede8 fiios racjgic<ti3bir/<?tn eo&ifuc/
cobtor.3|Vomoratrcadererut3^
^^adalnfcastpa^arbo^romitatcs
^lcr^itmemricareapceinarboabute
^f^08-0epbedc8p:ro8t>odo:eafecrf
citcv^ ad tocumclus^ fadens vncjuibus i
^aemra/ettral^mcUcomediwetco
ruemcteiefreAtiacrqneruritadlocurcdit.qtf
^dcspettatoicuaarbozcspedemrudcs^
P^actmmnospnmcparcuftmt.anapmi
£~Uedv3^^
fpiceB jnallcut^t^pedemauedS
^ot^redtee tnallms t^adaures raWfoo
ftttcn^Ieupcedwfequ0ur^e^eq4iS
dn ^venadt vtfos namttmeopbufruf S
^moddavatatodbu^^
ntaspamboe mtdlcti.
* 3f3wrbdhaafemfl»«w/tma/
«tr, s*. r ^mi?namUrut rapiunf na5 tlti
K,^Kft^
Uaat/^nurr^-tarcactsnocenteBfepe.pvi)
Jtt ofq> od filtop infotmartbne vlterfueno
aoedttfvttde btdOm tgelururiefe abfcodit
*Vtden amo:t8 t^erabefat, S&afetftaot?
emtuctgte gawotopafe gfa efe tirapr?
ganaccedm(ptotatanr^pu.Taaice}|tc
pu,U.p.cltnn.v:fiin4tno labdtpotdvtbc/
fnebabetes rematos octee ttccro:bedtvtbn>
tes panuos rtcutouce i bomma?, redaqua
moirovozant.
* ^pescotctacltvompcs.em»
.. ' /WIubtfoPedtbu8^nu^rccti»
menbus 15 to:cuo»8 aftacribus mccdir.fratt
duleter3tatinfid^8 bcdpie^Haounonba
bucncerci motmuieftnc;tt.rtcq) aues Dercctt
aetesquafiadadauerrapif? Oawsattrraf
Slunc(vtbiat3rn>oIpe8repdaudicatina
aaraaurbctcrabteotojarar^ rintm*a.pcUc
f?5 molcupiliofa/altda ^pilofa,c3uda5ma
gna qua bdams raperepotatoetcs Tospi
U8 repict? obmrac£otra tajcu> mafioibu»
pugnatv? ipfius foue3v:ina t fterco:e poUtt
itj©efed3ttrtc&eiprono wole'03 fcd oolo
^rrauduleda mdpbat.foueaft locarubrerr»
tteatbttacz rrcquctacaiaUa oomcfria plus
#mudmar3ptcrbcuo:3C.^cvtbtdt3rir.U;
Ptn.ccruu6camiai8vuIpi8/tJ5ptcrbocpii
gnatprramdd.t.orrata^dttpm iuaatnari
raleeodiainrxrpuipecutaTradurmc^tatuut
quefcpefutjacpulpee ootoporius # virture
^ftattt3iat vom^ulom .-? to gaiaat fUi/
os cecoeficut !eo ? lopos. t.b.anr.ti.vi.nas
vt UatfohA oibo8 fadectbus nttos mcop^
t08 a e mjlorttas/q: fx ctpectaictnamra vfe
ad pptemem fuggedo frcrftceret mfc5.-r tdeo
namrafacttfeml nafdatcppienbne'nemnuT
c^pecradoplanafomattoclautdttatc uimta
nummediicrtmcretiiife8 foas. vt.b.tdeaial
rtqutdeefcttdd •rcotmpru/itocsreddicftcn*
iiatco«upra vbt mo:ari coriuueofucutt. vc
^c^gucturalbdt odltatd/etaudaa rcrgtt
t>5 ruru.anbclttdb5 feridd/t mo:fd 3Uquattf
lu venenofd(vt.o,pii. JquaTdo cdtfequdfa
nes trcr crura recollimtaudavt quado ^^vtdec
fcnon poffccuaa^cwmadaviUofawam
Digitized by
Google
rm\li$it!q\iz fugcirtes tpm infcqneepijdi
* biffa$it.ew8 fetote abboiiem cand mula
rudo altqaamltt d cedau oomeftic» i oomi/
Ctttn tteeefftcatefenn$ttf5 noccu velopoau /
ntcate aUafilttas pent si qnauts mulca fttm
fe vetfttras maudoms/m imtlris nt etfntts
6m ererdtftt medicfe.vc.&.t'de !uTO'rj.c,pitj.
8dep8.tt.em8 *z medttlle nmlm ototiif valere
cocrafteraOpconacttoneTacjumis ecomreri/
*oS o: ee.vnmnlttt^alerecredtfad laptdetn
veftca? rentt rracftone.3lt38 poictbt pli.Svir
tutetmlpul magjio^optntoes/oe qbus n cn
ro faceremenone.Ota'tm $fi quis Itgua wl
ptsbabnenttatmlo veliarmtlta talts npati
€f{vtojfmmag08)c3{jstrteoajlomm. . ..
^fsematqSoeeamtWepe 1
P, berbt'8 rtafcut fepe a»t oe olerib*
J)Creataltqn ejtfola bttO^co^tt /
ptoe*al(qttejcfe]Cttttpmt]ra'oe.v>tp5 Iwcdds
sfcozpwbtts/tlacertmfvto^
atttfrmis qifc ces/vet qipjes q: i mtcas pces
fepric/ velq:$riLuadP.ce8 oppofitas (etrz
bttrto*rt.ftcttt ferpetes fquamap nifibud ver
imsrepu^fedtbtuerfasgtes co:pufcuttt fmS
jrabiLVto.Jft. Jn vererame oe lacebris ver
irtes etettt.tto fojfa vermes a vemo ejnm no
MeYimtttLtoO.ide. Smc atttpmttt mFte o:ie
£tcatoidtide.rta qntda fmaqtt3riri.?qutda
mefttcsll tUOpquidam fntm berbts i olett
bttsvtcroce ?pfimiic3.quida i arbo:ib?vtte
iredortes^qutda i peftuy.vr rinee. *qrtida t
camtbttsvtmadoes/qttt erco::upcabmdi /
rate t camibas putridts generamr.qda t ata/
libtts vtiabiieili aftrides i vifcertbtt8.ftroe8
t nanbu8.pedicuU i ledes i capiabtts q oes
cjcbttorib? coaupns i atalittcojgtbus tteri*
vdejcteriuscjenetaf. ^uttaltj vemies tette
logi i rorodi/moUes i lubwct/ac Ittbriri cerre
qttositejravenattalpe/^ qutb'?ptfce8 t aqs
capitttur.qnado bami C3lib?vermib? mefcaf
^♦b.cofra.)^ tales ^mes vatetpnafpafmtt
n ptracaortertemo^.v>alet itp mo:faTerpettf
*t icm fcojpiot8.titer wttes qmda uit qui oi/
no earet pedtb?/vtcolub:w ferpences. tooi
ria ftttqttt mttitos babetpecks vt fermpedef
. «r qttida mt vatdegrttdofi <? namrc bots itmt
ct/vtferpetes icexsxi vettenoft.? facquida a.
nuloft co:gi8 qno babetnemOs necolfa nee
fpina87neccarala5tWnecfa^ui«e.t oes ta/
les ftioleo ringadirmo:mtttr. t aceto yo reut
irifcot.vc. o.arif.? pli.? fot qda verme8 q ge/
jtej^tgener^qdaqsenera^no generat
vtfatamadre.-r ttaltb%6 e fe^.bis i multla
%modt8vennestammawe8 $ minom
^arianttttv ,
' ' ! femtcttfttse^mts modie>a ver
V mebtmtnnnttebicms/qualesfo
' letf tigtiis i rracnb^ ittenm.ftcttt
banid.n.re.jrjan.tenemmo ugniivmiculo coy
paramr/q teredo vettrebalab:. q cufamm
ra moltisligntt bttruTimnefoiat/ tmo hibile
t>tin'tt8 eo btttagjit.ntbil molltfott tzgimr. vt
^#0.tbi.jvtm's igimr pdpue terreftrts nafcrti
^^50^6^8/0:611^^ 1 1tgttis.finttabve
■tnepce&tbe vtfcerib? tctretge vemo.falfaca
ttetTrugtc.Taromanbtts^amanspdica no
tagit vefte8.f.tineas no rodit ftcut ntte3.l3ne:
am veftcodrmitTcofumto mane tllas ve/
ftes taneas ofamit vmts qttaf cames tengtt
bens tttpttt^.na larta onis Oetio^te a lupts a'
neas generafrpedtcttlos*. vc.0.arifto.It.vm
«rplutu]c.vili8 tmollts e^miettlus ^rotttd^
fttbnlia 1 gracitta foc et^ ertrea 1 mediagrof/
ftoja.oaultemoidetarboje* cofttmic/ ptus
0:e^p pemWe crabiu Vttis e ftejctbtliS; 1 ejca/
gut'8.trt otbus Vermtb? e fettftts tact? ^guifif
(vto.pIuluri.cl]C]ri* )mde gcepco fonuu vt
ftrepim latefatc.tter fapoief otfcemotairtara
cnt 1 falfa refttgittt permes i, Ottlda appemc
flcfu^tttvnde Oenbtts alnpdanmr.3tij vn
c^ttibus -zroftro ad rtecemtateraptttc at^aai
mmeercauaualri fuggm/lambttc/fo?bet Jvo
mttt madut ttec mtoi e variecas t pedti mifte
rio vc rapt3C>t'fcr3b3c/gmat/p6aer3UcejT35
fodere non ceffattt.vc*o.ptuibident.f.tujci.c>
■jjcri*. ■--■•'
* Jperaeftgmttsierperisvenetto
.•*>. fu^quaoicit(|fi.lu]Crt.)v«>era
.._ dloicca/epc^vipariaunacttve/
ter dtts ad partatgerntteritcatuiinoeffiecia/
tes mamra n^mre foltmone co:rofifl \.e& late/
nbus cd ntams iucenmT couttpumr. hz 3ttc
a»mafailu8 fuo?6jemfertoirt08 vtpere feme
ejcpU3t.ilta autetn ejc votttpcatelibtdims i ra
biem vcrfa captttmans piefaitditica^ ttrvt
paretts vterc^ pereatmsfcultts oumcoic fe /
mtrta oum panV/6r vtpera ftunc p3(hlh'.quC
troafd wri3d nominantur/ ejc quibus ftt r^ri
aa.ideft remedium contra venenum. fae vt /
peris oidt( ^ltttitts Ub. Vttj.cjH* )v>ipera fo
ta incer fetpentcs in terre cauemts fe abfcon /
dtcalr) autem omnes tn caut8 farozuj aut.at
bommfeocctttcantfamejfttftifta oiunffime
in roiri b^eme ittter tene vifcera fe recolhmt»
1 prius euomito yeneno vfc^adveiis tempo
ra tbi oo:mitcum autem calo^folts po:t ref
reapenunmr/viperaejcggeractaegredtmroe
to\mv*il qnw Viftt8 ews e?longamo:a co
0 4<
Digitized by
Google
^ioer xiH
fM3htmtmebasa%ncm* fcmtcolt ndice$
vd berba^queriir. Tcras fucco oculos itnicbe
betatos/^ficberbeguftn oauo8 ocoit/.vcvi
fiircajgcrqaeamific^ftadtcvTusfpcs vipc
m3jttmct^cnofimos,ocqaooiatanf.li.v9
tvnJ6criajr^rccbca.i.cocodrilUjs taictibvc
mcfed poftcjpoliot coua/ qc? e intra ocolos
. fcosic^uleqiunocogriofacbocacadcns
paat^ aierltccais.^dckaoftrtco:ia api>
ttstorautervno die?fuacjcpoudao cft ftait
cjciniseftcmbwonis/Tficrcnouemr qn oepo
lutfeneantdjtc-mcodcm mucmtur in rentcc
i^qmaaqucfcrpaes mo^iracpttc/qudV
uis fitparaus.-riuntpittfup^ rota cojp?fu/
u^quado mo^kraiiqaidputrefcuncoiaq
funtin arcuutt mouus ftati^ t tnuenit" vnus
poruus tvnis in iudcvrmotfus cius eft uo
rbras q> no inuenitur cotro ipj mediana.^ c
• wperom.oia'tamb:o.ine£micoia5 ferpen
tuInequuTimtteftgcnus pige/quecd cupidi
tote aiTttptocoeu^tmuremilercqnrcopuIi
<P5teduurc& adlitus aquc vbiaedit murcntt
ialatitarcfibud aatcuocat vtpero mutcnu /
-&?^ocotodaplcra^qucvocoaftaa adcft
^pcraatttwdeseaadcopula prcgoto tottK
venenufuueuomit^adaplem^murcnulcfc
, Rparatcopletoveroco^impipcrapcncntt
quodcuomerotitc^baurtt^refumiL-zftccus
^eiieROfcraptoreuerrttadcattemavipaiTttp
«i>tOtafpu.U.m]Lculapidc qtfdo^oecdutrc
S^~rFwperaau^erlt/-Z
^dcqaco^vdafpis/vulnaaiapumv
^cappofttttvulttmrattat.^ec6uerfo/qoc5
Jipcrapungitcaroafpidts attrabcndo veue
«twv^fattaicconfttCttttv.
3«apittiba^Tc;
^^io^tts-jcommpzopttcrattbtts.
£(crtptic
pjoptteratibttsrcrtt
ipirttttaliwn % coj/
po»Iiumtamfim/
pltdumcf pmtjcraa
«putadmamis no/
ftrasperuenirepo/
ftterancnuncpoure
., raooeqwbufdajac
cacnnbas cojpojalium rcttfubftannam ccV
comttantibus/coopcrantc nobisoitiino gfo
cft bic atKndendum.p:imo fce colojcfecudo
ocodojctcmo oefopozcvidmooeuquote.
^aioz eft oiaus vt oiat 3fi.u;jcviij.eo # co/
loic tgrds vel ciantate folis cft perfectus. vef
coioj a coiando cft oicms/co # colanmr co /
toaes adbocvtfttmefubtflitati8 fint?inttme
ptinraas*£oio:es atic aut nafcumr aut ftot,
&ebisqttereinrta in finc oc coloubtts - £ft
autem coiot fdSm arifto.in libto oc fcnfo ? f£
Tato.c]ttrcmirasperfptcuitncoq3o^ Oetermi
tiato.cftcnimcoiojftcutmfubicctom rei cc*
pojaitd viftbtlis fuperndctcrminata.iCemt>
mustrcscoiomm bitTcrcntiasquascoiojrc
ctpitq:naturamt)ctioni8 dementojum ?oo 4
mthto in cozpoiecompofito.vndeoicita» co
ioz mijcto perfpictto t ovapbono per actuaie
tmfonem iuds radianns/fuper ipfumter/
minobile ? pcrfpicui co*pods mperfieienm
futrep:efcnratttr.^ptcrboc^icu:ariftotca
tjf.Oe anima.^p colo: cft monuus velimmuta
nuas vifus fctfm octum luddi nam lujc eacr?
:?perfecttoluctdtfeu perfpicm.notttrament^
colons m cozpoie mirro ejcaitcutus elementi
t>onuntoeiTenttalttcreyiftcntt's ^pduatlucad
actum immuradonis vifus.qaattis cmm co/
lojnamrato^ctT^ttaUterritinmirto/nott
tamen babapotentiam manircftandi fe ntft
pcrlticcmfttpcripfitts fupcrnacm actualiter
. radiantcm.vndecolo;acl fui mahifeftanonc
fcmpcr indigct luce fed non cconuerfo.qj lujc
ad fnt mamfcftanoncm non indigct colo:e/ft
cutcoloiinmgctluceactu^itcrcjctftentcvtltt
■ «medtantecotoasqttolitas vifueoigmo i
pumamr.^ idco pofumntaliqttt^iaod vt>
(ibUie radialitcr % founaitterc in lucc . qoia
tpfa ftiblata rei colouce quautas vimt no ap
- parct.babetatttcm coto; qandan cfTenoam
in tenebtts.vtt>idtcomcn4n.t|.it.oc mimte
^ctmmutattdttc.vifus ^colottd fcTJotjunrcat
Digitized by
Google
fo£-t<Miibw
■ >tojN»!wttt oxm f ftta acmatoeejfcfcommto
'tlemennfitin mirto.fed ttttejttrinfeca btffufa
lbpercolojm^fttpermedmm/&ifpc>mti^ni
«tediam&ando aformam perquaj pofltt re
ripetefpeaem colous.tideo pertucem htoi
fpoftttae tmmntatto in medio per quod oefet
fiircototfs otfferentia ad ojgatmmtrifus/vbt
fitmdtattj^ecolo^tdeotntenebns rema
ttetcotojes m ftteeflTentieactualitate/ ftcuteje
pzefleoidtcomei^ptcrquodattctoiperfpe
ttue tt.uc.vltmto.bia't <p luwon ejrfgttur ad
wfionemcolo^/mfialtera Ottarum caufatt^
«tttquta finelttcettoneytendttmr fojme colo
ntm in aere/atttquia fitunc ejttenduttturnon
^peranmrm vifum nifiper lttce5.\>ndead ejtf
ftentiam colorfs ut;tnott erigirur fed tanta ad
cms manireftatiottem.? qnauts non mantfe
ftemr in tenebrfscotoz/^ter bocnon crit ftw
|>crrltttt8 vdocauis» cum femperpetltaat fu
«m namram ? fttbicemm»? cp non videmr m
tmebas nottefrejcoefecttt coloris/fedpotmf
e^efecm a parte redpienris/eo # non babe
Btoifpoftrionemquamopoitetipfum babe
*e.€>i t#mraucnbi &tcutttattctoies colojem
itoneflem amfiMlacewtdUgendnmeftoc
scmmamfeftandiqtto advua^/nonoeacm
. -cjriftendi. @iiMma$ lur. etmnfeca coloteel
« Oecozatt tpfos ptitts ejcttetes th efle fpea*
•f^vtfttimanifeflat/ttonmmatprimit^eos
«attfat? bocmtelltgo oe utce infufa eminfcs
cus fuperres.nam virtns luds eeleftis ad int
aeriojarentm thutfibttiter penetrans coopera
«ftms qttarttot elementonim quatiratibus co
iozes^creatat^ caufat ? ficgeneratos % qx
flentes tn efle fpeaftco fttpememats lur. w'u>
•l>ttt8clariftacnobilitat'? oculis mamfetef *■
♦■ Statttemperfptcttttjbenetermt
C namm materia cotorfs <i boe eft
fomm velmajamebumtdujquo
tttamftcotm 1 terreum inquanmmnotteftp^
fpicuum*0iccttm pero igneam nott Oefcedit
*. fcc fpcra fua/neq* btc inferfus intteniatr/qtio
tt^mfolafoima^nisgeneramroepotenria
aliotittselementteicqtto ntijaumoebetcofttV
mtVptpatetinlt1>:oOegateratioe.3Uttdigif
perfptdmm babet tres oirferenrias materia J
4e8,quiaaut eft materia mbrilts/auteft grof/
ra/atttmediocris.Simedioms mnceftbtt >
-imdumaquemultttm bumidans fuperficat
; lerrettm 1 fuper bttmidtim aerett Oendensab
, fciww&aieaers^^
lermmpefficwmmmmliuumm^m
^dargrofltaein» 8>iautem eftfubnleftceft btt
midumalteramm adnamram aeris/fiuebu/
midum atteramm aerettm» 0t autem eft grof
fttmmnceftatterammadgrofltaem'? ficda
;toterre*/tta#ejKedK^
Hteriatgtmr colorlperfptdtt attf
tti eritftca perOommmmpelbumt
da perbominium/vel mediocri/
terftccafbamida. Su pero oommetttrfica/
tasin materia/fieftmncactio calidiperoo ^
minmm generabtmr albe^o/qttia caltdum ra
refadr ?bifgregat partes matene/? fubtttiat
ac generat daritatem rperfpicuum. t fecndii
bocofdtariftoJibw oeattimaltbus.jQjf.q' ge
neramr albedo e^pattdtate bumoitf m mate
rfa fica pet t>Omirtt'unt calidiagentis 1 fubri
lianos.fictttpatetin calccroflibus combu/
/ftisTaltjs conft'mthbus»0t vero agatinma
: terta Itcca oomtncms fngiditas/ mnc geueta
mrnigredo quoniamconfbingitpartes ma^
terfe ficce Tcongregat ac optlat fubftanttant
reiTCondenfatacobfcurat.obfcttrriasautent
eftpnuario nott folttm tuds/pemm eria^ co/
tozts/quemadmodum dantas eft Oifferenua
coloris ftcut luds cnionim eft condtrio v>tfi /
■btlis ftmpnctter^mncmagis termtnamrltc/
cum cp epgebamr ad generarion^ albedints
•1 fic tdudmr colot niger, St pero ftt bumtda
materiatuttcaeatido oomtnantegeneraf ni /
-gredo/quiacalidum adurftpartes bumida*
t confumitbumtdum quod eplat 111 fumum
mgmm/vtpatetin lignis vmdtbus 1 bumt
dis/oeqttomejrtrants eja'ebttmot nigerqua
do efltrwur.twde Otat arffto.m ttbio metbew
Vftibttta fnntqne babent in poris btttnozem
t>et)tIemqttinon poteftrefifterecalori tgnts/
nectzmcn ftarim furTocttfcdpouus aut vgni.
vnde patet <p bumidu^ eft pomTtmti in quod
agitignts/t idbumidum caufa e nigredmis
percatoas acrionem.qutacalozagens ejcata
retaatfttbrileterrettmt bumidum aqttofurtt
- Teuapoiareaeremtremanetquodeftrerreu
att^grofl'um.p:opterqttOdopottet necena/
rio w nigredo gateremr(otdtenim ariftote*!t'
b:o metbe»t'm»)^ namraterreftres fubritts/
1 daritas aqtte/ 'jnamraaeris faatttalbedt /
nem in argatto v>iuo»t ideo oppofua i&ow$
tnducuntutgredittem in (icco oetdiao etscd
onecalidii bumido.^ucotatanfto.u.rfp. $
: ma-edogettet^moculo^ptcrttmtouidtnej
Digitized by
Google
giberxix
fcuttm&ttamcaio: naturalts agens in bnmt
damtcrmtnando/'? otgerendo/? erfkcando
m fmc nigredinan ©erelmquir.
3 vero ftti materia bumida lin
f: itt^dvincatoominas rngiduas
• ..- ■ mxalbedogcneratur.vtappare*
ihniuc^pmina/^incantae/^inbumoubuf
fleumacas . £toauts enim frfgus aggreget
botaidamJnoti tamen ftcni ftccum.buimdu5
ttaiim cum fitpcrfptcuum/magis eft aptum
ttanij adnobtlceffe coioris. "pjecereabumt
dum compjeffum paratur ad fperftonem/? j>
rium fepatarionem Joicautem non eft oe fic/
co.,ppter quod magia paratur quauis g co/
ptffuonem adrecepnouem dantans i aper/
rionem § fttficcutmsideo poteftmeuus rncjt
dumgaterareaibummbmmdoepmficco.?
ftceftinteiligendum quod oidtanfto.lib.jijt
m aibedo generafej: aere vapo;ofo.tdeft oc/
dinante ad bumtdicatem aqueam/? boc p:o
pterrrfgrdt acrionem.quod vero oiat come*.
# albedo generatur ej: tgne daro adtmrto cti
cicmcru^paldeOjapbano/inteiUgcndum c
Oedantarequcpertranfumpnoncm albedo
feptus ab anfto.nuncupatur.fcSm qpalbedo
otdtur generari tn nubibus eyrerulgenria ra/
diomm utcis ft tenues fuenncatc& rare. i ftc
criam flammaaltquando apparetalbaquan
do matertaaerie eftfubalts tn qfcradiat va
pongnis.? talts albedo non cft,ppiia fj po
nus tranfumpnua. pofiemus tamen exccnde
tcverbumcdmentatojis cpotritbocoe tgne
rsnone perfpicut quod eft materia <pp:ta al /
beettriis/noroncfueacnots. vndebocquod
fctritoebetinteUtgi oe tgne qui oebeceema*
teriacoions i non Oe emaente ectra. i fecun
du bocmrelugttur matenaltter n effeame ne /
q>faanaucer.
&ntaatem inter albedmem i tu
f gfedmemmulrigradusittterme/
dn^ctfm mcenffone^omintji tam
qnalttamm acnuamm cp pamuamm/ fco> ee
oebtU? i foerius mulripliricer i fcStn mulcos
gradus.quia quaco plus oominatur ficriras/
tanto m maioa ©trTiculcate fubnuamr/ 1 rart
ficatur/? duddamr^ fic ointalius fir perfpt
am^perconfequensalbedoco^ficcum eft
^enfumacfolidumtnqttatnbuiufmodi io\>
fcurum.quato vero oominium ftcd rucrit mt
nus i cattdi matus fuent oominmVonto me
Uus itiuae poteritalbedo indegenerari. fi/
mtliter quando ficdias ruerit matot i firtgidi/
m mmtfm/mto magts gencrabimr m$e
do etpamum compacttone i eittenubneefc >
fcuritaris spriuarionedanraris i fuperftui/
tate terminarionis perfptcut.ftmiliter e oebtt
mido/quantoemmmaiusmerit oomtmunt
bumidi^ppomonabitis cobuftioni oumodo
fit oontinmm caltdt/cmto maio: eritrumus
cjccalido i oemgratio.qttato £o oominittbti
midi fttmaittf^omodo fit oominiumfngidt
^pomonaltteraefcensmtftmilitermiienfta
albedtnis.&t vero fuent oomimum bumtdt
magnum i pammOe oommio calidi remtnx
tnr nigredo.Stmtttterft fitoomimum burni/
di magnum^elonm^ calidi gtia vcl rrigtdt g
tm remtttef albedo.Si vero ruent onutj bu/
mtdtahquamlum oomtniuj caitdimagts nt
gredo magna poteritgcnerari.quandocg» ta/
men caiidum generat albedinem in bumido*
vt patet in albumine out coaiJi quandoc^ a
gens inlignis vutdtbus ^bitmidis rdtqute
ancres albos poft ftnaiem ccrmuiuj fueact»
nuj/fedtamen non cft veradlaaibcdo/quo/
niam femper apparet tn ea vcmgium pcrfptV
axi male termmati ad modum fuperfidei cri/
ftallt darii^ boeapparetfi fdndatur/ licetno
^tatdamrbecperfptcuitaspermedimttcoz/
pons pemiecate ftmpliateracmali i cdpieta
vndc patetcjp non eftvera aibedo vnde iUaal
bedo oerdtquimr ri^i^ppter oebititatemcato
ns agenris/uao/ vindt fngiditas mtrinfeca
cinara.i6fteria5 aibumen out cocmatbu.q:
non tangunr abignc^>pter teftam.m fitme /
diatetatigeretvtic^ tnipfomgredinem gcnc
raret.agens mfuper aiot in bumtdum p jtmo
generatntgredinem i fuma»i vincens bumt
dimwi mduatficatatem in maceria m qua?
o$ui fic m iiia inducta ficdtate fadtnouani
tranfmutarionem'7 generatnouum coio:em
fubtilta rioe ftca.^ Ucet caltdum aggreget b o
mcgatea pwpter qttod condenfat i obfcurat
nmen Ucmm babaaliquid fibianncmmoe
bnmido rarione caiud poteft Oifgregarcr li/
cct in pzmdpio congreget rarioneoomuwi ta
mcnpoftaggregattoncmtpfum aggregam^
fubniiat/qutaems operatio fpedaUs cftfut>
diiaremateriam inquam ajttbumodo fitfic
ca.quodOicoptopterboccjpaliquando agit
in bumtdum Teraltatillud.fhgtdum vero no
Qidinamrad raremdedu/fed ftat in ipfo acot
condenfandt tau# m acm pnnapait quia ag
gregat catn bomogenea cj etbjogaiea*
5 vcro fitaoocalidi^ntgidime
f dtocntercocttnensinmatenafic/
«/mncgenerftb)mrcolo; ^edittf
Digitized by
Google
fot eolotfbtts
«wftflarfotiiri3 caltdttmTttbrfttabttmgcnera ■
donmalbemnis.frigtdttpero ecomrario ag
gregabiteam in genmrionenigredtnis.'£a
crgomquoltbetpunctoftmulaganteqnal^
ter/opoitercjp indttcatin qnoltbet puncto ft p
imit albedtnem^ntgredtnem.quareopoaet
$ ftateolojcopofrats et eis.-z ifte colo: plus
fcebetbabere Oe nigredmcquia ficcum mfn*
fe babet ad albnm cf ad mgrum^ppter pjma
ttonem perfpicui i obfcuritatem innatam . z
plusfebabetad aggregarionem >rmnareag
gregarionts confemationem § admbttfiati/
onem/^rariftcanone^t vero concurrantme
cuocriterm matetfabumida per&omintum/ft
mtlitergenerabtmrcolojmedius/qui babe /
bitplus oealbo foenisro. quontam bumt
oum per oomtniumrattoeperfpicui purima
gis febabetadaibum cj adnigrum.* refpe
cmagentmfrigidifadliusfebabet cprefpe/
ctu catiduquontam caltdum agitin bomidti
etalando i confttmendo. frigidum vero folu
modoconferaandoiUudtnfuinamraperwa
cottfottdarionis ?compactiom*.£>t wro fit
materiamediocns mncentfemper coioime/
dios.S&ergo fit in tali materia actio cattdt p
Dominittm mncquiapoteftfaalttts bumidu
tranfmutart m nigredinem/cp ficcum in albe/
dmemgmerabitur colo: plus babens be ni >
gredine fteutpatetquattdo bumtdum i ficcu
Oiuidumrab mmcem/ariusgeneratcatojco
lo:em nigru in bumidis % m viridibus ligmf
§ ut laptdtbtts combnftis in qutbus catjc ge#
iteramr^confimaia.Si trcro ftatactio frigi /
dt per Oomtntum/in materia mediocri opo: /
tet colojem efle medium compoftmm magis
c^a{bedie*qm bmdtt magis fe b j ad albedi/
necpficcfi adnigredmeVftite&dalfqttecoloje
co # tbttmido emateriaperfpicttt queeft p:o
puamatenacolo«6.3n ftcco aotem nontricp
tumbmnfmodi. "aefpccm vero agamsfalri
vno modo eft bomtdum magis obediena ft>
bi qood bene pofTtbile eftpjopter pzioaroej
(bltditatis i Ottndeicurafdam naturaltsqne
eft in ftcco.ticetenim ftcctun oc fefitnamm co
greganVtamennottitabneeftcogrcgabfle fi
cutbumtdum/wpatetm lapidectttus Ijfub
ftantta fitcompacta/ non tamen factte reripit
matojem compjeffionem a caufa agentcSi
demus enimtn multis q> rngicmj t>e faalt^p
dttatalbedinem.vtpatetm nitte.qttodno ti
tum apparetejcemplariterquando agttin ma.
teriaftca/iperopmrmntmedicicriterftetme
immneceSf^ qupdeiwcqueOiftans ab ejc
wemfe.A'enimqiiaftdoeft6ommmm fotuejt
parteagenris i?erToIttmja parte materie acd /
ditcolo* compoftms #aitero magfs i etatte
ro mtmjs.fedqoando eqnanmr tam agenria
#parie»ria eritcolo* febabens equaUter/vt
patetetpjedims.-ritaeruntOueememitatef
iquin<$ medij.necvidemr cppluribus mots ■
pomntmed^erTebimnmfctJmfpeaemficttt
tjedarammeftpertftamomlninonem omtfa
^ppofitam permembja necfttperflua nect*t>
minttta.Srifto.eriamteftamrc|> tanmm fint
qttinc^ medn colozes/quom^ numm&iM:
fiaenria poteftacapip^dicto modo.tettam
e^combtnarione atbi i nigti ad eo?um gene/
rarionem/eocjjfinigrttmtatbom concurrac
cqttaltteradcompoftttonecolo:ts mectt) mc
crtt coloi eque Otftans inter ettremos vt mber
do.?nter atbum vero i rubemn non pofittnt
effentfibtto.pttus magisappjoptqttabit ai
bo «talitts magis ntgro mbeo.Jnter rabeum
«>ero tntgram erantftmtuterbuo.vmttema/
gis conueniens cum rabeo albo»? alms ma/
gts cum nigro.Tita plures non ponunt<eire i
termed^.quoniammter albtimt mbeojnS
poteft effe altquodeque Otftans itmplidrer/
qtita eque diftaria fimplidter babet refpectu
ad ettremos.fed talts fi ponercf baberet tres
quarms albedts tpnajnigredtnis .qmmc
dietas mbe«fs eft et vna qra albedfs i tw*
qrta nigredts.eode mo non erit eque oiftatts
fimpltarer mtermgram 'rrubett.quareopo^
tet# baberettres quartas mgredinis i vnaj
albedtms.^ftceflettantttm equediftanna fe
cundttm quid itiBnx apparenriam i no fim/
pltctter fecundum peritatem
(&s antem coIo:es qmn$ tnter>
b medios nominat arifto. pmrnm
vocans glaucttm.lecundumpunt
cettmadeft dmnttm.teraum rubeum, quarat
purpttremmqttthtum 9iridem.ita $ inter al /
bum trubeum eritglaucusapartc albipu/
niceus a parte rabei> Jntermgrttm atuem %
mbettmpurpmeus a partercbeu^ yiridis a
partcnigri.becnomina alio modopocamt
igreco.vtlriantts/pttrpure^/Uarapos/glan
ots.fe<i t>e nomintbtts grects non eft vis/fed
nomina latmomm attendonmr. i rario ot /
Ctomm patere poteftquoniam gtaucus ma /
gisbabetOealbedtne^Oemgredmetmbe
dine.1 talis colo; ponttmtnfolqf cadettbus
t b^eme vel aummno^orpuretts fero -? pu
^ic^gVaindantrttbedin^tq^vter^babct
Digitized by
Google
Zibcr xix
r
pumceusemagis remotus amgrediecp pur
puretts.\>£paicorifto.m.^.oe fomno -zvigi/
b*a.vbi loquimr oe cosuprione iftomm m ni
gtemnemvbipomtpuntceum perpurpurcrt
moduro oedinare in tttgredihe^-r ideo opoi
tcrwpurpureumutmrcrrobedman^nigre/
mnem^puhu^uueralbedmem-rmgrey
dmem.^cquibtt8ommbu8 fcquimr^ virt>
dis oebet ponicam nigredine.^: quo patj
ranocozdamonisipfozttmqmrjq^ coloaij
wiermediom3 fcomanfto*
Smtamemciatponantfucem ee
©e fubftantia colo:is. z tUt oicac
#colo:efttoj:mco:po:ataperfpi
ata.babet aot perfpicoum oifferenaas iftas*
aut emm perfpicuum eft parum feparatum a
terrdtfettare.aut eft impuram cum cerreftretca
tis admictione.2!utautmccmfideratarqua
dripbarie.quia attteftittrdaravel obfcura v£
epaucavd emlca.ncc oico luce magrta g fub
tecum magnu oiffufa fj ftcttt $ tuce pruau' or
Q fpdcro com'gitlttcmulca.vt quando oppo
mmrfpeculu cocaaa^fotuTluccadens faper
totam fpeaili foperticiem in cenrro^ fpercfpc
cuutcflecttcurcuros luds collecob fpeaM in
ftamat ? cuiffime pbufhbiie generac vnde ca
runcjuspd ftupa vdaliudmflarifcbtteoppo
ttitmfttbito accendimr^igntmr.Siistmr fti
enxmtdara ^muto m puro perfptcuo albc/
do cjeneramr.nam albedo eft colo: qroer lucc
mutta Tdara in puro perfpicuo getteramr(vt
oirit atbuma.)^i vero rucrit Utr pauca i ob
fcura itt perfptato obfcuro ntgredo ncceflario.
gcneratur.-r tftefermo erplanatfennones ari
flo.t aucrrois.qui ponir nicjrectthe pauacio/
nedariraris '% albedinebabim fiue foana^ Jr
fc5m buncfermonem patetcj^ funtfeprecoloy
res.ab albedine verfns nicjredihepauiati ac
cedetes, fimilircr fepri erattt^pnhri rogredtnt
a mgredine verfus albedinej ^cedentes/DO
necftat occurfus alicuiuB fepte colo^ qutbus
ab albedmead nic^ecUneoefcecUt.-rbocpa^
tet.ctt.n.albedinis effcnriatriaconm'mat.fc5
laas daruas/^nmlttrudo acperfpicui pa
riras buobtts amoas potee* remiffto.^it iwi
mr g bac moda trro cotop gencratio/t qaolt*
bet cria folo;emanente Ouop rdiqao^cnt re
miffto.Tftcab 3lbedmeerotfeptecolo& imc
diate.pdttctiones vd^grefTiones.S;imttiter
a nigredine verfttsatbecuriemfeptem ftrotco
^♦Tfteerontftfmiltacottf^
^eolojea btto p!map3les.foMo*m'$tecfo
c.jattt.coUaterales.feptc bincper intenftone
ab albo ad nigrrl bcfcedctes.t fepte tllicam>
cjredinepmemillionem adalbcdnem afcen
dentes m medio in iderococurretes*3ttquo
Itbetautem colo£tnedio:um futcjradttsqua
(i inhnin (dSm inrenfionej * reroiffiottemina
iozero vd mino:em p:outertrema fepjoten#
cmntl^lugetic^rorb^ajttererp^dtctisc^
colo: cft pwprietasfittequalitas berelictaiit
fupftdeco:pous perfpicut et namra comitd
oms dcmentarium qaalitamm concurrentttt
tn mitto que m ediante luce vtfui acrualiter g
fentatur.namfinelucemedia /colo^o^anuj
vtfus acmaliter no immutaLcoloztamctt per
fedtviHbtlt8(vtoiatariflo,g.beanmia.TiC*
efl autem et befectu (nilfed porius et befecra
1 impotentia ccgant <p coIo:fmeacmaIilucif
p^fcnria nonpidemr.T tdeo piaagorio' i>o $
raaerut colo:ero epipbamaro fdhcetfupia ap
panrionem/eo c^ fttetrremitas conpoas pe«f
fpicai taminsia Minei^ertremitatc^tbtnta
cjisp^p:iccft.eadetamennatttra colouscfl
thais 'rcttra/Kpatet m aEbammeout/« irra
cmns vitncolom.i?tbtciturtnIib» befen/
fitt fettfato^vnj.^unttamcnmulta qucfttt
vrauscoloris incrtremoermnfeco vmmid
att temuno.i alteritts inmnfecns in medtcuU
lio.vtpatetin pipere mgro ? inpomogran3>
to.2Bultaenirocolo:antrei fuperftdemque
ttonpenetrantadimerio:a*wpatetiripicaW
ri8.pannns coa^ rubeus rincjit aqttcejctrcmt
tatem quando ct fuppoimr. vndc patctcjp co
lo: perfpicui ertremitas cft. vtbicimrin ltt«d
befmfutfmfaro.C3pt.^.3temfictttMtcot^
po^perfptcuo non terminato/wmacrcp»
fentia luminis fadtacmlucidu5/abfenria ve
ro teneb:ofum/ficin co^ojeterminato.p^c
rialuas faatcolo:amm falicetalbum/^ei^
abfcnrianigrom fi teneb^fttm/ita tamen,c>
non omniuo abfitlumen.i?t Oiamr tri bfeo $
fmfu /z/enfaro*a*vi^«i?nde4?em8 colo: eflm
co^po^termin^to perfpimoanco^o^vero
noniermiriato non eft verus colo: (e& quaft
eotokvt bidmr in hbio cc^3tem fttgenera/
tio coiomm mcdiom^ fccTmfuas biffaenaa*
fcc»m biuerfttatem p:opo:tionttm*vt ftmerri:
tn ferquialtera p:opo«ionevd in quartapw
pomone vd fcc»m alteras» ^imem fecclda
p:opoaionem tfecttdttinberenriarotbva/
pbanum ftt tteroro p:QpomonaIis mbtlaflTtt
munt vt pj inpfonari|8 vttbide.capi.v»^
Jtemfttscneiauof^rop;.opowonecolo^
Digitized by
Google
htcoloiM*
amfottantcqttattdo funt belectabtles ♦ qn&
quattto.erantmagts.ppojoonabiles tam<>
funtbelccrabiiioics.vt Dtritur ibidem.grem
fecmt aubitttn opinionem generario colomm
medtomm fttper fuppoftrionem colojum ctt
tremojum adimticem vt manifefttojis rog- mi
nufijnantfdhtm . vt paret in picmtis . fimt
fol vtdetur per fealbus. fcd pmnterpoftrione
nubtsptdetureflealtenus coloris vtbirinbi
dan.cvuj.gcem appaririones colomm non
rtuntperotfcurftones radtojuj ab oculo fcd
porius ftttt percotmuam mulripticariotte co
loite in medto vel fubtta etus bilacarionead
oculu cu fettfus ftac per contractum. vc ibide
t>ta'turx^aha8.c.tt^g,3tem cotozes aqne
btftances pofiria longe btftanribtis appare/
repommrmedij colo^cs cumtamen nonfint
qttia ttulia pars rci fub ettremo cotoze vtdert
poteftvtpatetinpano broerficoloris.vtibt
dembirimr.c.vuj.&.3tcrotnedi} colojes ge/
neranmrfc^mfimtlimdinem generariois mt
jaommcummifabttibus.quiamimonej mt
fcbittumper tranfinutattonem m fomtaj per
'mtpt fequimr mtjmo cotororo vtfimt iejccre /
miscojpoabuscjeneram^medtutn/ficejcejt/
iremts coloribus medius colojcjenerarur. vt
tbidero&iritur.c. vtij. gtero otnnis colo: ge /
neramrperalbedinem % ntgredmem que vi/
derarporiuoeffepriuario atbicjpcoIo:.vtob
fcarftas eft priaario raris . vt oiamr libto. jtv
metba.c4tj*b*gtem vnitatcm coloris in fpet
aenon opoztetcjp fequitur vuitas uamre . vt
fctdralm oiiFerettria.5. gtero erfecms colo /
ris.efttmmutare Vifum fc&n aattraluridwna
per Inddttra coloi edurirur oe potentta ad a /
ctura vt actualicer immutet ojgattum vifu&vt
«ppjebendatfpeaemcolojatt^iudicet bere
vifa*3tem coloi medius bene.ppomonama
belectat vifum ? confoztat/ejctremus vero co
lo^oebilitatvtfum t conmftat vt biritarifto.
namtntenfuatbedo bifgregat fpirimm vifi /
btlem % otfiolutt octtium i laerimare farit fed
ntgredo nirois iucenfa aggjcgando fpirimm
?z codenfando/vifu3 reperatrifr obtundit vt
patet tn biu tndufis i loris teneb^ofis qui m/
btco inducriad ut*m para w aut mbit vidcnt
gtem colo* reicolotate naturam i pplejrione
tndicaf. namalbedo tcolojes albii co:po;t
bus congelaris non fmn nifi in fubftatma frt
Sida.t nigti econtrario.qttia frigus albiftcat
fubftanria^ bttmidain % bettisratficcam. £a
loz vero benigrat bumidam % albtftcat ficc^
. Vtbiat antlote ♦ % auicenna}'? ideo albedo q
r^tadrfiigtditaris indtatbommmjrlettma
tts-rrrtgtdt^bumtdtbumoris^^redo fil
Saum etrmelancottebifpoftrionis ^ficabu /
mozis iit cozpoze bominanris. ^uadoc^ cn\
tamen fignum aduftiois nimiczdarcnns bu
mo:es <? in metancotiam mnamratem imtna
tannsSimipofioicetur.$tem rerum intrinfc
cas quatirates/cotojepinfeats mantfeftat*
nam vt biar autccnna. colo: eft qualtbs quc
perfta'mratuce.^enimcotojtu]fenften8in
pocenria in cotpoze tenebwfo migrans t actuT
per Iitddum fupcmeniens ab eftmoii \<z boc
pacetfic. 0ttodlibetenim coepus permtttuj
babetaliquidbeignem potenria^pertgne^
Qabecbelttddo cumipfcignisfklucidas a
namraifed ittud luddum vdamr a parabu^
tmebwfis.vndefolum eftm poteriayftctttca
tiditasfutpburis velptpen'8. vndeficuteo/
rumcatiditas potenrionausnon mtgrat in 3.
cmmntfiperconfimitemqttalttatem acmate
eminfeaxs intcrioii comparatam/ ftctujc pol/
tenrionalts tn permirto teneb:ofo no migrat
m acmm mfi per aduentum tumittis etterio /
ris.iCabiitacpapparettseririnfems intenft
onem vel renutrionem Oedaratignis tatitan/
tis potenm m permijcto . ? fct»m boc t>c eius>
sctiont 1 virmte iudiamr.gtem colozis pjo
pomonabiris varietas inmatris afpecm ad
fttiadmira5>nan % inmimm namratttererd/
tat(vt biatptmiujsHbJo viij.t auicena.)vn
cjebidtcpqueUbetbema quanmmcuc^ feti»
varietatattcoloas tpulcbrimdmem admt>
ramrinpantera.gtan cuiufltbetbominis fa^
dem coloi madme pulcbitficat vel oefotmat
namcoloiotdtnamsifuattis complerio ell
fotma pulcbjimdints/quando membtomm
bifpofmontbebiteco«fefpondet(vtt>iataut
cenntfvnde btdtattgttftiims/putcbumdo l
etecjans co^oris babtmdo mm coloris fua /
nttate^econcrario/cotozconrufus lincom S
pofims euidis eft itt cojpoze mrpimdo* jjte .
colo: paffiones/t acadenna anime p:econt>
faf.fttbimsenimpallo: tbifcoto;ario iodejc
eftrimoris.nam l^euocato cotoze ad intoioin
cotporis fuperftdes bepauperamr afaugui/
ne t ficpercottfequens bifcolo^tmr. ficfubi/
ms mboj in rarieeftftgnum verecundie/ fitie
iracundie % rttrous.^ boc acridtt pjopter ca/
loiempetentemejterfo^Tcuris fupemdem
rubtftcanfem^befendaeab ittata verecan/
dta vel mutria cupientem* $tem coloi matcti
am fuam fcu fubiecmm tommatpaftdc z
tnfomt^qm^ffcolp^trifubiecto nondfet
Digitized by
Google
£fbcrx&
qritfts rofetretfnbfbnria vMno apparerct
3cem coloimateriefaperflaem omacfaeiQs
tMfo2mitatcp3!it3C?ocaiIcac.pndccoloi cS
polttas interq&cmos medPm fiwperftdeco*
poris ozdutate fuperpouais oefbaiutaris ac
cidemahccrpcl namraUterin maceria oereli/
ccedlopcrajlttm pt oicu:am'cenna.3temco/
lojtaa fecofoanat? pdocfttta mam fceias
acmicon%urat.vnde cum mrenfa tuce coloj
amttur 7 oc^duur/^ cimii rcnuJrarcmimcur
cbebetatttr*
5c autem m cozporibus colomj
f mutariomulripUdScaufavcpa
cec m micabus <i cjrammibus 1 1
altjs ttafcenribus.nam primo nafcunmr fru /
cms vriides.vt p^m vota tutmorisoeinde
rubefamc/ tade paUefdrod mgrefcat.^ ilu?
colorisvarietas aaicutervarietatecolorif na
taralts vd fotarts/ vario modo ftaa? fobfta/
nam occoquenris * otgerantis . primo emm
catozis amo eftoebiUs t iencamfumaes Oif
folucre? rarificareparces terreftres,? ideo iti
ea^fiiperfmeapparetcoloiviridts inc&je/
ftus faUeetaeterrdrris fed pautarim vtgooi/
mr coto: naturalis pcr adminiailum caloria
foiaris.?tdeofo:tm8oicjerir?ppteTems trt
tenfionem colosem rubeum in rrucms fuper /
ftde oeretmqutc.? candem compfrto frucnj %
mamfo i bumoze ponsco ac terreftri perfeete
Digefto e^adumbne colotnigert fttperhde ge
neramr.nam calo: pjedominans fuper terre/
(totatetpfamoiffoluit* oecoqttit? Oigerit/T
qttannt eft necene m fubftaria fYacms acdptt
% conuerat.qaod \>cro retfqua eftvd cofunric
vet a ferepettes ad earemas gtes OBctt? rraf
mictit.t calis reiecta fumofitas oi ftccerreftris
faperhdem inftar i mgredmts *>d giaudtair,
vefttgm in fmcmsfttpcmae generat^ietmqt
(fioito: fuperUb:o wc;etabmtttffcomcnco)
.natatescolo^eserfeacrione? namrafrigtcU'
une pzctendctes/fepitts eriam rebtts caUdif
fimis cjaierantur eje eade cattfa.f.ejccaio:e tri/
teritts oominantenimofitases terreftresveia
queas ad ejaTmfearepdte^wOtacalfre.ftt/
p«rUbioarif.oe vegecabiUbus tplanris.^Jn
rebus eriam ferm^btUbusntcotojismutario/
Tmrurincttte/nuncmocutis/nuncin pAiBnnc
tvn^ae.nacolo;curisfYtbuobusmodis/vt
t>iamrmiobamao.autftcab trerioribuf aut
ab erterioribttf altquando fttab bumoribus
aUquando ab anime pafTionibtt6.ab interto
* ribus ttac^ mutamrcolo:incute. aliquandej
per bumojes caUdos/auquado per fr^ido»
ham^rmric^tbttmo^scatidoa tam compd^.
fitoscp fimpUces fngefreri. i eriamfngidos
vdmfrigidatos calefieri.? fccun bocfolmat
tecolo: variarunam qttando frigidtbumowf
cakftunt/albuscoiozmutarurin otnmtate^
vdin mbo^.quando vero caitdus fngcfat ;
colo: mbeus mu tamr m albedmem vet pat/
lo^m.t fic be aUjs mceUtgendum cft * Jtem
ab tuKnoubttf anime paftioibus mutamrco
lo^na mbicttd'?fic pallid? ejcaugttlha q: t rio
re pd tiore coi ftrincjimr/ % alo; ab ettenori^
t>ns a4ri^o^rettocamr.?ideoerterio^pa
k(omt.Simittter paUidus fttrubctts ejctra/
quiauuraco; ^ilatamr^cptciiditurad vidi/
a^apperitum.vndeTcalotfubito % impetuo
fe at) irttcrioribtts ad ejc«erio:a comouemrv»
de a cal^tfangats uitercufanettS t cnridem
bo: fubitoseueratttr.ab interiozibns ettafic
colo:mc;er m mattris i albidus in alamanMJ
nam nuuntaneaque eft recjio m ctbioptacaf
UduTima/m qua p:opter coio^m conrinttam
hmguts adunmr ttercutaneus/^oenigtamr
fic aduftus a cmus oenigrari fancjmrits Dimt
ftone iterctttem ^eamem omniamemb^^e/
iieratt^octtigranmr.vndeprimttsetbiopia
mbabttans &emsrams ftceft/fedpoftea coo
pCTamecolotefottsetc6ammac6eprimti&
us babitato:ts piattminpofterisp»|)ac|i/
rtitcjpey ntcjro patre et conftmili matre nigri
generaltcer nafceretttr,fed bocfoUmt babjid
cum vbt fotis adttfho conrinueamat f>ener5
tes.et ideo m regiombus tempetatis etad fti
gtditatem oedmannbus/etbtopeftcjenerant
tn coiozefiltos tcperatosvtbierimaao^tett
amaofto^amcert*^contraric»i?aio ftoriej
atamani frigtdasrccjtones mbabttant. a io
fngidttate po:os ejaerius coftringcntecatot
adttMeno^arettocamr^tidco ejttcrioris|jar|
totpomm fu^fides beafoamr.becrtarratoia
€omentato:fur>.io.ide5 tangitanfto.Jtenm
tamrcoiozcuris etmanmebominis muiris
altjs 0eaofts.qttandoc^|>:c^^comptc3lio
nis maUgmcatem ^cpatetfn melancoUds^
pternimtam t fupaetcedetttem cattditate/ vt
eft widere m cokrios quidtrim funt coloris
p^pterfoUscalo^m^.ac^'8 ftcaratem.vtpii
m i\\ mrieraimbus % inattris p:opter bnmo
rumco«uptomm imercutaneomm ejpanalbt
titaim/vtconrinc^tinmo^pbea^inieptavp
pter opilanoncnt epans vd feUts^ift^ttperjj
ta quaittate x>i acriditi ictenciaqecaioris rta
rnralis t fo:dtdu <z ptaouicoto:e trafmurario
Vr.o.eoft3.3teepcttri8'otanunarioe5 vtp$
poft variol»8^acairices van^s vd vftura^
Digitized by
Google
fot cobiM$
lis.tia>n feamdamqualitatein fttmoma coz
poxrcfolntomm varimr coloi captttomnv
nam er fletimare fmut 3tbt.er. fan cmme rujft;
cc micirali mcbncolia gloud cr colera adufla
^untmgnVcjcDcfccaiccamcoIoas nanirslts
fuintcanuvt patctcnam tri fenibus.? qtwn >
do anuscotahtf pttm radiabus captilom
acadtr ejcflcunme babundanrcqttando vet
ro 3b cmcmiQ maptt/ftgnum eft # acddtt et
fcefectu coforis n^turaus.quere fup» tn tra /
ctarttDeqpttlts.
£tcndt'rurpo!lca coto: m ocntfd
& nam vr bict 3oban.coto:es oat
lop fnrqnarao:.f.mgcr/ fubaib*
partus Tcjtancus.dtucrfttas auicm coloami
iftozuj acadttcr fpirinbue vnfrbtiis clanrate
i?ct obfaintatc/vd ctcnftailmt bumons pau
cratc/vej |>iundit3re/v>ei er albugmef bumo
ris fupcrftuttatc vet rurbatoe/ vel et vuce ttt/
mcc bumozis tndtgcnria vcl fugftuitatc naj
u butno: mftallmus fuenr pauats m quatita
rcpci iateatmmnfccus talbucjmeus bumoz
©eftaat vdgmrbeturbabundatbumo: mni
cc vnecfifHs ommbas conatrrentsbas vel ati
qutbus tpop mger colo: m ocato generatur»
Bubalbidus vero crcaufts ftt orrarijs.gfatr
cjs pcro ? vanus acadtt er mirnone rep que
faatttatbcdt'nC5 Tnt0rcdtnem.3nglauctra^
rc aitqua"tuulntgredo m varicratc atbedo ali
quatalu ptus babudat.f5 t>e bts q.uerc fup:a
f tractam oculop. £olo: eria in vngutbas oe
notamr.na eop colo: efle 05 fubalbtdus fpe/
cutarts tperfpicuusJqmndoqp aurmuDmr
tftc coio: tn Itutdttatcj vel altu mirctt cotoej
-rtustctnuerfas p:eraiditpafftone8. ptpatet
%;a m tracratu bc vncjatbus ♦
%lnc bc cofo:tbus tn gtfouari 'bi
n ccndumeft.'?p:tmot>C3tbedtnc
que vtdemrmcdiojttcolofeflep
ctputt futtdamenttt.£frautatbcdocolo: ejcitt
cedara 1 multa tn puro fjfpicuo gencrata (vt
fcicit alga^el) vmde^uanco roatena perfptcui
cftpuno: ? lujcdano: tanto aibcdo enttnten
»0: Titigro tmpcnntjcrio:.^tgtturca m3rcf
riatts albedrots perfptara pttpab omnt rerre
ftrc feculatria tmpemitictu.nuncftccum nucbu
mtdu.caufavcro cffecaua eft/vcl caltdtt vei fit
fjtdum.ua matcna firoerttficca t* bomtmum
•?coio; agats in ipfaro njeritg oontroroge/
. nmbiptrmcilbed&ppmftrefactimem'z
mbnliarionem parria" nnrerie acdanftcano/
nemstfalo:ts. wpatet f cobufto offdi tri cat
te. S»t vero racritmatcrta fubfHmtiterbumi
da tm tifa bommas frigiditas generara enc ■
atbu wpatetm utuc? pzumz.$enemturziit
al bedo ejcaerc vapo:ofo bcdinantc ad bumi
ditatan aquc3mfwMdtarifto.a'.njr.oeant
tnaltbus )% bocper rncjtdt 3ctoe5.na5 rhgua
albtftatbumtda matena'? Oenigratficcam»
gfo:vero bumtda^ benicjrat'? ftcca beaibat
Jtcmatbedogcncramrejcrarefaaionc/aerisj
vrp^ t fpuma. 710 aquccaltdcgencratpiloa?
albos qma atbcdo eltcicaere vapo^ft reren/
to in memb:ts.t tdco quia atbedo cftejc aere
catido t V3po:abtit/tdeo antmatta fdt alba.
fub vemrcvtOtaf aruio.hb:o antmait'u5.ictjc •
btmjftuam aurem babct virtatcm refpcau vi
fus t fptrims fenfibtlts otfcjrccjariua^.? ideo
ft fuerxtnimiQ tritenfa/co«umpi t vnfum 1 fa/
dt ocutos lacriman/Icddtomntum colo:uit*
tncrcmenfttm.3n nullo entm mctius fund^ir
rurcolo:csmedt| cp tnalbo.tquancoalbum
cft intcnfms quod fi/bfrcmttur/fanto adbcret
fomuf colo: qui fupcnndudmr': ttmimr ftuc
rubcdo rucritftucnigredo. Sdalbedmem vc
ro pemncnt cando:/albo:/p3tlo:/liuo:/ ftuc'
fiauo:.ftauumcnim'?liutdum idem funt fcs
cundnm vnaCt ficjmftcanonem. vt biatanf +
in capttulo be f3po:ci oicitcp liuidum e fla/
uum quia fcqmmr namram albi. if£>ulras a
tias fpecics amcjnant medid drca atbum . vt
cft-colo:equcu&/lacteus.i:3rapos ideftalbt
dus vcl fubpallidus . * varianatr fm oiucr /
(as materias tcnucs vel groflfas m quibus ra
diamtnr.vtpatetin tib.vfa.tbeopbtU con l
ftan.ccjjppttj bc vrinis.£ando:clr albedo in
tenf^routmmbabcns infc laas in fo:ma t
pntiperfpicuitatiB in matcm.nam fulgoilii
ddipute^fpiaiifu^fiaeifoimae -zgMacs z
iuuctis afpccra finco:g;n teftoctmutas.^at
quada fuauiutead fut mmitum eyotans ocu
lum alltdcns cando: nuncup3tur.5jUud emj
btdmr caudo: quod p:imo potcft fme co::u S
prionefcnfus abalbedtne per sctum tuadi
ab oatlo comp:cbcndi.n3m albcdo que co»
fiftitin crtrcmo a fatfu non videtur. fubterru
gttcnrin fcnfus iudidum quia uutta res fut>
cictrcmo colo:e videripotcft.Suntenim co /
lo:es octremt inutftbtics fecundum fep;o/J
pccrfmptmtatcm t?t btrirurin libzotefcnt
fti fanfeto.cvm. quod enjo p:imo lubtacct
fcnftit ocaibcdine 0? «ndo: ♦
Digitized by
Google
&bev xix
" ©lotrTattttsqoicskttcJtege/
t neramretalbedinennnus intefa
accedcte alt'QU3tultt ad nibcdine
wnei^rfcSmaatce.ut matcriateperatati
funpUdcerfed refpectu vtridis colous. nS vt
aidt^wridis coto:mplaos mutatin glaa
ca m aumno . qn.n. in foujs emuua jnatena
baida mamsc^glaudmater&Tgrofla/patt
lattm per ^crionecalidt confumif.nectn oino
&dmritur\>el aeftinrifacalo^eeteuaKmate/
na I5 rrigus oominerar.iriguspero bomtnas
mmataumediocngeneratmeditt colo:ene
cdfario.? q: potmdins tranfmutare bttmidi
ratecp ftcdcate.io generatcolo:e meduij bns
t>e albo mac^cmufmodtfglattcus.vt t>tat
comenta.fup:aU.arifto.&epiantis in ftncio
inquitqueda arbotes wrides iri eftate pale/
feurtn b^eme \>t butus.b^ enim bums vtfco
fumbumo^.5n radice aut malta bj Uqaida
bumictitateV? io nocadut folia*fedaduenien
tecatotepaocatot bumo:adetterio:a qttt ta
ctus caliditate fic widis.fed peniente frigidt
tattrepermtttarbumo^^babttdatficdtas *t
fitcolo:cj£auc?.vtt&refpcettt cotoris viridis
tn quo eplus bemateria bidtslauaunbabe
temateriam temperatanu
g)lo: paUidus ejr eifde caufis gc
c neramrmgtditas cnminus ette
fa -? plus acdditalftdo ad mgre
dtrie* generatur tn materia groflto:c.4£ft tgC
turpaUo:colo:medtusabalbedine Cndpief
•toegeneras in mgredute.generaf etaaxdeta
uteretrimoie/foatdmdinenimia^ tabo» %
et caufis altjs quibus colo: ad «erio:a redu
emrtto^isfuperftdej^ppterfanguutts^e
pauperatione palcfdt % oifcotommnvt e vi/
dere in nimis bounienribus ? fontoilofis/ z
mbotbusamo:ofis/quip:eamo:is magnt
tudie efmates bOmtiCQzdis fpirime euapo
lanr/^pterquopnummetttu Treftauratione
natura colote ab etterioabus ad interio:a re
uoattftcfutiftdecutist^erfobtraaione calt
di fangutttts oifcolotat (iutta iUud) "£alle /
atotsamasbicecoto: aptosamati. eadeoc
ca maceratrt>e ramepei imoderato eterdrio z
bbotegt» pfnptojcalidiiaguts etpaUefatt *
©betts colo: ecoto: medi? abej:
r tremismgredmistalbedtmseq
©iftasqttitfugfiaecorgisperfpi
fltirefaltatt^ico^arionedariluminis ignei
atc£ puri/ad cuius generarionecocurratma/
tericgfpicuitas/igneilumtnis claritas/tal /
bedtnts atq» nigredtnis coco:s mediocritas*
tn^pter igea igoea gtes tmm'£fpicuas bte
tatem ^rariftcateacfttbtt1tattte/maio:eb5 ftt
traflflueutia pfoanitate ca atbo cp nigro.T to
uttettfe rubeo ad modo Utridi bifgregat vtfu^
necaggresatftmtnis^^pter'qb>ano^ve/
dtto:es panos rabeos fufpedut ante lucem
videcef alios panos coto:atos ^ppter rubedt
nefpm vtftbilebt%regateminus valeatcoto
ro bifcemcre veritate.p«tedit aut gencraliter
rubedo bommittcalidiin tmtitto quauis alt
qit inuen^ffupftaalitert namraliter rVigtdo
wevtderein rofaqtiamraUterfiue fubatiter
rrigida e? ficca.fed q: fubttWtme e fube/tna
tus colo:quebabetet?pofitoe.rugies bomi
ttiu rhgtdi/peritetterio:a Ciuc iuaes fubntta
1 abrtia ad tmutadoVtranfmotatea futjfidalt
ter t colo«m rabett q actioi ignis poti ffime fi
mtlamr^
0lo: croceos/puniceus/ 1 dvcit
c mts / oifferunt pa^ ritftf c8m re /
mifltonealbedtnis t nigredinis t
tefiots attquamla admitrione/': fct?5 aliqua
mla intefione caloris 1 frigiditaris remiffio /
tte.fctfm atttcj? calo: alis m materia fubritio
riacmams perfpicuaradtcaf magis rurilatt
apparecfecodd vero $ materiaemagis terre
ftrtsacgrofiaminusdaret.taUsatttcoloJtt ^
tenfionej fignat caloris te^ari a no eteedens
auameDcfignificatioe cotoris. fcc?mvartas
mienfubftanriebifpofitionesvarias ptfte
^it fanitatts vel mo:bi fujnificarioes 1 biuer
v fas co:po:is babimdines t complctiones •
(vtpatetinltbto tffa.be \>:ini6>ta5am'nus
colo:adtdcms otm fubftantia tenui in vana
muents colorice coplettonis ptetenditipfum
fanum m flegmarico autmelancotico fujnatt
poteft vartas infirmitates (vt t>idt egidt^ver/
fus mtem in tractam^ winis.c titj. vbi biat
i^ft mutos tenuis dtrina referta fisuris. (ftes
tmidaxm iuuenum vel quem ntcjer aflftdt bu /
mo^£ondcmnatmcbeo bupltd^c. ?te vtfl
1 idem coto: biueria 1 ad^iuerfa ftcjnat/feat
dum biuettetemfubftanrie cui coputatur*
(Dhi crocetts pltts tmsitliqtto J
t restbumotisc^amn^ftgnat
calousinterinonem ibtftempe/
ranriam fanguinis in epatc/ ^ colere admim
onem.vtj>atetin icterids / quomm vunaeft
CToceaitt fpuma^oculifttntcrocei/ tcuttsrc
daTdmria.aucs autemalidiflimccomptert
tmis '* colerice»vtattes ptede/ejm-emababct
colo^ta/ptpedcs atcp roftra . quod aca/
ditet fuperbabundanttacoleridfomi^eatt
di qttcm rajdt natura ad eprema/ pioptf.
Digitized by
Google
^ecolortbite
Dc mojbts.c.be tctericta,
^>Ioj mmcus tdeqifcocauus oc
c ^miajlu8/rtJbcdim>pfquU8T
W}e>mulmeuibabetm fefgneeluadira /
tisnmaetpimmzterieperfpiwmte d:o
pterqScolozeftviridiereluceue m\&<iaoi
msrm3tmacntmtmVcfrtcrraqucbtrccrptmr
m Uttotemans mbitf quetmtcetimfemoiz
* ruboas # eteine Oiluuioneltotu tmretin
ptur ? m cotote minij comtjtttur* vnde ab il
lamfccnoncmarcfupcnona egcputubwm
sppeUamntmtlUsrcrrc^cntsmbiCffcmmc
i»ucnmwr.boc>f.mmmbctCira pjfoopnmc
dc^uramr^beftccamrridctnfcrbptdcs fub
«ittiTtmc emotttttir. ? cuj claro out oiflcperaf
i btccotojptctoabus fcriptonbus mcm nS
modtcnadmmtfrrat.namdcUbJ08 omacca
pirales tttteras mdefomjantfmes acpand/
ptafcntenna^acveifuaotmijguarmmto at
y_»Snantamtmrqua"do^ fueeoberbecumf
«aquccocaJsappclIamr^tUccoIojmnlat
«maft tgnfs.? fdeo ab fito fueco coeu appella
#r.t talt coloje pitts vtunturrinaojes vem»
•9> fcnpto^8*@olebant ? annqm acaere tm>
ijmalfan^tnccntufdavcrmts.ficutacutmr
parpuracnfancnjtncconcbtlc^eitraltaajmt
ncpmntms ab atmqms vemjfcum* voc3b3t*
vtbtdt3ff.vbf nactatbecotonbus. >£ftaut
«olojpebemcnnmme adbaenriepoftcj meitt
materfe tco^potar?. tta q> ide x>it potem poft
^cIcn.qncftqmspcrgamcnoab;adcrcconrc
^erttvctablncrevtfua nierfr/ vtmttrufoluec
^ucabwdcr/qutaltq^ veftigftt poftmucntct
olotpunfceuseftcotojdrojdans
* coI02cmbctt.ftattpnrpurc';plus
babcns berobedme cj albedtne
tntgredme.pt tis ramcbcdtnatad albedme*
#admgrcdtnc.pttrpureu8 auteecouerfo quf
afftnts erubeo/fed magm bcclmatad mgre /
dtnc #ad albcdtnc(vt otat ariflo.tn.t;.c> fo/
ito i vtgflf a)# pumceu per purpmctt traiiftt
tn ntgra. vndc potitubedme vtanttatc babct
ad ntsrcdtnc.3nucntttmr3ut tnman qucda
concbilcadmodtt parae/que m ertremitaaV
buspzcafcquafda emftrittguttas fangume/
a8/qucrccoIlccfcpurpurea8 rfngunt/'? colo/
ics mbcos aamnt i intmdunu vnde caltsfa
gats m quarieate recolf tgttu rh vafts ac cana
Itbus uncto$ offtrio apta/ 1 ai altjs colo:ib'
leponttur.qmbus nngtffenctt er, quo ongt >
mpmm purpureus/ vnderegis gioaa ofte
cfof;t>t6.5rcgo;rttpetcatt:c.vriw
c Ivlottiridie generaror acnonc
*»*^- ?(ldu/Ja^mcdtocnvcrsetc
«Mjnmj bumtdiM&in folijs tructtous
™we.uogenmbimrcoloznwlmbabe?
©* mgrcdme non tame gnngens tomliter acf
mcjrcdtnc.^3dmim'oceni>cmtm'2!bi7crr3tz
a^ntetiffnfgrfTrofuj^^
^gmersmrquadocotojagens m m3terta>
nonpotcftadttrercbumtdttnccadplentt5bc
eoqucrc/pttotaitterm mgram cotjcrramr.wt
clcvmdttasm bciti8^mrram^u8/ftgnijrif
eftotidt bumoet8^tnmgcfttvtt>tat3tticcn»
^bocp3tctqui3coto:vtndt'8 rapfcnrisrfn?
mjcnbus mutatur f giaucum auuimno.qttfat
mfolt)8jmbcrbt8eftmulfam3tcnabumt>
da 7 grolTa que peracttoncm calidt paitlatk
confumtmr/nontamenommno bemrofmri
caIo:cmm3tcri3cIeu3ntc/ltcctm'gu8bomi>
Bcmr.-ndeo qucdam arbojcs \>ire(amtin ve
rcnncftatcmbvemcvcro veltnatimnopal
tcfcunLquta aducmcntccattditatcvcmati >
nocamrbumozadcrtcrioza qut tacms cotoS
fttvmdts.fed aducmcnte m'go:e rcpcrcunmr-
bumoj/tbabund^tftccitss/^ntcolozslau/
ai8t?tbtatcomcn.fupertfbf.arifto.ocplah>
ns m fmcieftttacp coto: Wndis mcdtus iter
rubmm t mBTum gcncrams.T boc paterper
tranffmmcolojembcctn mclancotfam fnna/
taralem.coieta entm mj fit mbea tranfftf me
lancoitam quc cft mgra medfantc colcrama/
mr3h'.f.quceft eragtnofa'? paiTma/quc viri
dts mcntmr.t tdco coloi vmdts maytc betc
ctat vffum/ptoptcr concurfu^ paraum tgnca
nmi t tcrreftrtum.nam luadttas fgnca quc m
vindf cfttemperatavtfu^ bdectat.obfmriras
cttam terrca fiue nigredo cum non fitin extre
mo/mcmbcntcrfptrtmm vtfibifcm aggrcgat
t confojtat.'? fdco nutlue colo: cft ira odcctai
bitts pffmftcut vtro: npatetin finaeagdo q
ocutos fmtpctmum gemmas t metalla/ma/
jctmereparat t confo:tat(v?t Oicit Iftdo.cbe:
faptdtbus p;edoft8) ©untamcm vtridfa fo
tta ptante <z gramfna t cctcra toree nafcenna
ctbomtnfoparriumtcneftnummqufbu8'r«
dfcanmr tancj m materia/? etvtrmte tgnea;
tanf cjc caufa cffecriua quc bfiTormt rmezlz
fubrilfat? rare fadt*^ ftcattrsbcndo eamm/
mosadeyncmaringftbabc fupcrnocm f3ft*
coiotc non nfgro ncc rabco fed vigoicnanifi
grcdo figat rubedis btfgrcgacuaaanratc-r
daritas fcojpotara rifgrcdfm fpfa reduatad
ntediocriVLte^£p oiiio fgttr>riu tcrrcfmaf x
fgnca^ vmdts coIo?f8gc»crat ^^uts foif»
Digitized by
Google
Zibti hik
rmcrris tgnmm vtrefctmt/ftoes tamen vi
rides raro vd nun# mucnmnt7qc?3cridit;p/
pter fubrtiirare^ marerie flomm in qua ri p:e
Domtrianres partes faerint 3quee ? acrcc crit
coiccalbus. fi vero aquee m igneis p;cualu
enrirerircolo:$3ucus vel paUidus aut dtri
ijus.Sia«p&abudancritf§nccpartcs cri
aeretsentcolo: rofcus. ^fifucrintpualcntcf
partcs aqueecutendrnbusentcolo: plaut^
vel piolaccas. Sfaut cquc p^uaiucrint psr/
tcs ignee cd rcndrribus poflct qutdeneri co/
lot viridis vd ntgcr.fed ralecomirrione fubri
Uras materic floris vcl rarefacto no admirrit
io floecsno virefcur^cnCT3Uterneenigretot.
£fttgifcoioiviridis mrermbedincmedius z
nigredinevifufcdectaus / i ad fui afpccmm
oculopatnamuiw.acidpifus cofottariuua
creparatutf.pnde ccrui? 3ha animalia 3gre
ftia loca virenria biugunr i frequentat/no ta
tu^prer paftoVve?. ena,pprer vifum. i ideo
venaroies viridtbus veuoineris femg fe idu/
unt.q:,ppter 3fpecru vuoris que beftie natu/
raliter omgunr/minus ven3t0£ mfidias e*/
paucfcunr vt biatsalie*
iBloi liuidus er, parribus aque/
c ts i tcrrdhibus ptedominanbuf
generatur.natalis colo:inrebus
babenribus bumo^ grofitt i friftdtt gqteraC
Vtpatetin violis * tn pidbo. piubuatnc na
turaiitereftalbtt.quauts fugndaUtafitUui/
du.vttdee):corttcerufa(vtbidt comcntato*
fup.utjjnctbc)vndecoioiliuidus fignuefri
g^itatis bnanris.q: liuidus colo: t vrinafi/
gnu e errincnoms caloris nanualis/ tmoiri
ficarionis aialis^ficut oioxegidw3)\i\j\dm{
mebzopaurm&rimonmat bumote momft
caru.Signareni multas altas paffioncs (ft>
mt ibi fequtrur. ) ^pzmne enumcbeus medi
aeJmoibufcp caduc?*3rcbtres fmocbus vc/
nc ropmra catams. £olre pulmonis virium/
bolotaracularis. ifonfupriuapafis efterdn
cca coloris.Bint nbi Uuoris caufe ic
/Dio: igtnir Uuidus cmalus f a/
c mBtanscojporib^navdfignat
bomiinu frigoris calozc naturaie
Cjcringuois/^namramoitiftc3rc.incboanns
velfuebabttdanria melancolids fanguinis
tolo^e oino ^ curis fugfidc vtci3ti8/vd cot /
dts anguiha caio^eTanguinis ad ittterio:are
uocaris. vr p> t muidis/vci oolote caus fme
pcufHonts fangutneintercutanett couupcris
vt pj in fumgaris t qutbus bumo: mtercut^
neus ejnaitda co^tupms curi infcrt comtpri
onc % ;utfecriotte(vr» o.crpofito ; fupw,c»u l^
-vfaatn vulnus (ido:ecc7 vd ficjnatTpm iw
goris namralis caiorl bcfccrione i bepauga
rione»vtp5 m ^dropids etbiris i cofumptis
(vtbtdt egidius)!©ignateria oolote amotf
iarc.na oolo: arrbcncus ^Jprer ncruo^ fcnfi t
biUtateinqttibus radicamrmagiseooioto/
fus/^ppterquodcotluutfpirims i bumo^
ad locri bolozis .ppter q^altj bumoies rctnst
nentminus caridt ^mtrius p cofequcs coto/
rari ♦ 0C8 antcaufas tiuidttaris cnarrarc no
erpeditin p:efcnriopofculo. 0cdricjcrcfo/
lu t ad memoaa rednccrc crpcdit/que a tna/
to:tbus nolhts coptoHirijneuTttractata.*^
ro 30tmcminitiuo:cf!gn3realiq5bond7itt
fipaus mtide vd nigm operanocnaturcmn
temrtri liuidtt.-r m liuidttarein rubeu ftueaV
trmtwta tric ftgnri eft q> namra cona mojbtn;
victoria opriet^ tnupba (vnde cgidius ) 2*
ntdus pus (t poft rubctts videatur.iConfur^
gitcerebu namra vigotreparattrr*
£>lo: tndicus fiue venems efl co
c lo:blauiu8Umdit3tccrccdc8ttt
pulcbnmdtrie % vtroje plus bris
aqttaris 1 acrettarif acm>nittCtt^b^xcrrefiri
bus i vniru# iiutd^.Ttaltscolozcotoscccte
fris ^ppterbomintn aenraris in fupemdcper
fpicuimarcrie f.purcz nafpararis.vtpj ifa^
pbtris otienralibus t iarincris.talis crta co^
lo: repenmr in ajurio.fedoebocquere (upiz
in traoam begemmis^ lapideiajuu.
Jgrcdo ctt priuario aibi in r>fpi^
n cuo/ficut amant cft priuatio bul
ccdint8 m bumido.vnde videtur
^aibedo eftpnma o:igo colomm/ftcur bul/
ccdodtp:indpium fapomm (vtbtdtariflo*
tn Ub:o be fenfu ? fatfaro.) ^icm btdt arif *
ltb:o.rijf.coio: ritgernoridtnifipziuario cia/
ritaris.gcneramr autcm mgredo er. tucc pait/
ca ^obfcura m per^icuo obfcuro i rinpu»
tapo&ta.? tdeo mgrcdo eft fpiritns viftbt
tts aggregariua/^dufdemreperomliua/p^)
pter quod ledir vtfum a beberar/quando m>
mtseir intenfa vt patet in biu tncarcemris/ci
erennte8 be carcere psmin vident. jfundamr
antemnigredo quandoc^fn fub(tanri3bu>
mfd3* caUda.qui3 caUdttas bominans be/
nigrat fubftanri3m bnmidam vr cft vibcre in
lignts bumtdts i erufhs quandocp tri fubfla
na ftcca^ frigtda/quta frijp&us bomtnttns
fubftanttam bcnigrarftccam/^ bumtdamfa
rit3ibam(vtbidt3uice.)vndcnigredoqua •
doq> camr a rngiditate/i c ftgnu motriricato
nts.qnc^ acalidintc/ ^mccfignuadufriois **
% 10 n:gra v?ma biucrfa pt fignarc? adwcrf* *
Digitized by
Google
fot colonbulT
toatadullioncTraozrcm/ vt m acata fetoe
(vndcc^dajstMaytlignojwmcfeacsfco
tnoda febns. £b3rmnefotttttmo;tepzecctt *
mtt vm. 3n feb:efertmo;tem/mgr3 fett /
aapancalapmgms *c.^W3tttemqtndarn
colojes ptcmrc bpcnbus cograetcs/ qnomj
tmtda m vents tcrrcnafaimnvtfinopts/m /
baa/minm/annpigbem/^bnmfmodu qtu
oamartccoponunmr,
. 3«opt8icoto: rubcusthponto
» pamttns adtmettts mjtta fmopt
l> • *«.•.. ®uf,H^a(laanom^^acccptt(v£
ttc^Jfun.jcvfn.Jbttmfmodtfpeetrcs fttnt/
pnma rotea/? mimis rabcV'? tnter basme
dta,vt.b.tdc.mb:tao:qmbja^acolo:t
Jagutcovt.ba'dc5gigmmrip!ttribnod8/f5
opnac ap0to.vndc 7 poncaappeftamr.
3nmpt^ienmcfi:vndcntcolot
.;■ P^ncettsqttoltbio^capitafcri.
_ . bttmr.-rcoUigimrtnhtonbusm
bamansm pbcntco^btccoloitntcrftcncos
rcputamr/co^fttaliqttado erfittopide^fa/
dice fimul mtjtms vt btdt Jfu
jntum cft colo: mbcus cut^ma/
J» Knasrcdapudcpbcfimpamot
... ,^«encmnt»3nbifp3ntabuittfmo
otptgmempte ceteris regiotbue pl«8 baba
daivt&tcttJuV
fnobattqb^cdanabanybtcut
c ab^teoc^abanpclcpbatccvo/
C3tu.2ttttce.tn t>tdtb?aconucc(a
Smncbcttipltc3ntc{epbante8.mttnt.n.bcfttc
* bzacones obm«nt7 quop rufus cruoiterra
infiatlfitc^ ptgmcnm quicqtttd foitt tinjcerit*
^ftatttem pttluts colo:t8 rubti.vtbtdtjfi: *
l^aftm acta c vtndtfi vndc fttco
p; lo:ptndisftctttpo::tt.aefat3ttt
opna m libta cvrenefi(v>t. 0,3» *
IKifoana eft vena p^a^tut colo/
e tie fic biaa/co <$ coea aura Dtdt
mr inuenm.bec i armema crefdc/
fcd^pbabtlioieftcp aefa'tthmaccdonia.fodt
mr in metallts eris/cuitts inuento argenm in
cttat?#dit.na ve^dus cum bis babentna.
turc fooctatem.ptbtdt3fidov
andaracbanafdmr mtopajtbn
f mfulamariambjt/tcftcoloufd
nob:tj fed odoiie fulpburet«^n/
ttentturautetn m nietaUisaarcts targcnteis
1 cft tanto meltb; cmato mfrto: ? quato plus
fulpburolet/qttauis ? cerafa fitn fomacc to:
rcamr mi*a, odaracbam cottcnamnctuus co /
loe er7amme08.$ft to:2cafurcqaatt'tcrm m
baca vficcomim fandicireddit.vt.x>.$ffit,
Wericnmauripi&nenmmoiob
• •*.- ' coIojentattncoIItgitttrtnponD*.^
craurata matsena quod m aurcuj
olo:c5 tranfttpuntts eft/^qttodgraales b«
bet vaias pallidtus eJtpeius tudtcamr. &e*
bocquercftip^m traoam bcvcnistctrcifatt
nptsmcnto»
£ra nafdmr m ropa$tbn infute
b Vnde-rf3nd3r3cba.nttamcnqtt-
• , -■ cpcjcoaa3doft3ruba'c3molIi8»;
otns luto arctttinttm quequsnro magis t ca
mtno arfen'tmcIio:ftt.vtt)iat 3ft.
Tldicum in annis indicis limo
t* tnftdsinuentmr/fpuma adbere
tc limo. 0t 3utC5 colonapulcbu
facretmfrrttram purpure? ceralcimirabilej
tcddens.^Qlautcm slterum genus in purpm
ranj s offtctjs fpuma tnnstans/qusm confc /
cto?c« Oetrabunfr bcficcantfvt oidt$fido+
^tramentum bicmm eft eo$ fit
a atmm aiins fpcacs neccflana cft
qttOtt'di3no vmi picmre/^mterrt
ctittbscomptttamr. (fttenim erftjliginemul
D8modi8faper3rdcce8ted38.buic pidotes:
cttmaqttamtfcentglutemvtiUuftrius refplc
deat.quidam cnim arboncs fsrmentomj vc
temm mtosojm glunno adduntalg fece5 vt
nt mgri emrunt mulo'8 caam fttsltjs modi8 -
vt&at^fr-autt arrramento 3titem tempcrs/
mr inattfttttn % smimnbabct autem malrafr
virmtes.vtpatctm platocquercfup;a bc vc
ni8terrc.U.]cv»
iaimts colo: e cadidtts.mt? maf
m teriamemmrtmeloemfula/que
cft vna Oe ddadibus.-r idco me/
ftnuscftbtcms.vtbtdt^fido.^pptermmtaj
cius pingucdihempictojes eo non vmnmr*
vtbidtidem»
£tbmm eft colo; feotnus vel fa /
f cmseiccerufatqutbufdamait)^
mirtt'8 cuj quo mulieres fadcs fu
88 fopbffttcant 1 colotant.
^&tifa c]tvapo;e fomb aceti tabu
c las plumbeas fapcrfamiema at
ba locaras perfundenns genera/
mrqucrefuptabcpiambo.eodem modo ftt
eeviride ftuccatcanmm/qttod populus viri
dcgrecum vocatfaliceter v>apo:e foms ace/
ti cncas laminas pcrfundenns. nani cp3ce /
to coKumpimreris fuperftdes 1 conucrtimt
in eragmem/? inde coloi viridiej>crealv*(
ktad carncm mo;mamco^odendamr
Digitized by
Google
&te XK
~ tSrpnreaa punratelacffeft btcts
p qjmbtsregionibusgignuur^
. marena.qaafffolisairfasiUiimt
natppuustittiifttet.biccQloz laaimis fa»/
^imetd efftucnnbus a qtubufda-» codets rer
10 cumaTis acartur -r meuoiamr(p£ btctt Jfts
cto.Iu»km.c»oetrhetuns* ) iovmz % atg cofo
ics muiu ri ftmptices $ copouti qoibus wd
mr tmcwies ? picrotes/ fed iam ibicri furtt no
bufoes*? io^uc beets fulfraarlke bissib*
bt*atpluli.Bn?x]ctuj*t>fc& &Lxm* i Jfu lu
pntf.cnjc^tcunmr autem nnoojes parmo
ru^Ianamm obnrrohs gratiam colo^cwes
vtdtat^fUujrij'. "fciaxwes pero funrimagi
num rq: i fimilttudmum ptcmre arttfictb er/
ptenccesi £& autpicrura btcca quaft ftcrura.
/£ft ettam imago ncrio non vcritas. Joed effi
giesbS/q: a quodi colo:e ftcro e fotta/mbir.
babensfidetVr vmnm vndc i funtquedam
picrure qne co:pa peritaris ftudto cotots ec /
cedunt^rnde Ott augere co tencmVadmcnda
cta pnebtmzl ftcutcmi cbtmeram tncap&em
pmgunu^icrura auteg^pu) phmteus adw
uenemt/vmbta bois uneis arcuducta/ oetn
de fimpliabus coloubus tpctomerfis / ftc
c&paulanmars tpfafe&tmrjjciL^ tnuenitUi/
men coifferenrias colo£act>mb:as . ©ndc
i nuncptcto:es pauscnWdamlmeas ?wn/
teas rumre imaginis oucunt. fceinde coloa
bus cop lent/rhnenre artis o:dmem adbuc (c
quercs vtoictt 3ft.U'.)o^u^coeptcmris.
&t ^doabud.
0ftcotb
p resbeodoribtisebt/
cemtom.odo:ttac$e
fumofusvapoiafnb
ftantttreirefomms/
quimedianreaeread
cerebmm attracms I
fenfus otfactos tmmutatiuus. nam odo: tm*
mutat olracmm/quemadmodum coto: vtfu5
vd fonus audttum/velCiuemadmodum fa /
po: gurmm.p:opmtmentmfcnfuum eft a fn
ts fenfaris ^obiectis ^pnjstmmutari? bc>
lectari in ets ac^pftci ft fuerin t medty comrifta
rrbero tbefrraiftejcrremiXwbtcmtrinlib^^
fenfu ? lcfato}>JQhtac& odo:ret#r«fetasJe>
fn mmo medto perceptibihs. adboeautcm
tj^c4o:perfi[ciamr^inrbjmctiiriho:cjatto/(e
fus quamo: ad tmhus reqnrmnmr/fctucetca
? ttdiras refbtuens /mareriefubnutas acrioro
coloasrefotuenns obediens/aereapumas
©eferens/tterui pel cerebri confo:mitas vapo
rem refomtu fenfunature perctpiendo adrmt,
tcns vd abbo«ens. £ alo: igtturrefoiue? &
wos vapo:abiles canfaodotise^efftaens*
*apo: refotumscft mareriaobedietts .quati
tas verorhmi refoluh aeribeferchfetnco^o)
rat,*? m fuam ftmtlimdinem tpfum aterat ? i
rbanatihfojmat? i>ero aerqualtore mmt ner
uo odorabili fubtto fe appltcat/ 1 mxico^a
nmmoft>apo:is Itmittmdinemreptefcntat*
cutus complertotfifuniltsmeritmiro modo
cereb:umrecreatt OelectatfiveroeconrraRb
mnat t contriftat.t ideo aromahca queptof
po^tonem contplenonalem babenw armo^
macam cum namra ipfamreparatatc^ tuuat
rehda vero et caufa cotraria aggrauanfr mb
teftant./£alo: itaqs refoluens ocb^meftictt/
i econtrano rrigus confmngens odo^m tm
pcdicr p:dcr'ndir.qma mouendo ad centrum
fubhles fttbilanhevapo:es peraera febtffu/
dere-non permim't.<pprerquod nec flerqudt /
mafetentintempo^bfemalt fedTponus cfff
ttaii.0imtliterfublrantteX>3rieras fm fubn>
Utas obediens beraali calo:i refoluenhodo
re5 aufaLccotraverogrofrthes marcrie odo
risbtffeftoniobuiat-Trcpucjnar.vrparet^la
ptde mius namralis compacnb ■* mgidttas
funttn aufa. quia necp redola neq> retet. vt
kidtamcen. <erho aeris confiftenhacoreic
fenftbttirerab odo:cm . namfirams ruent 4
fttbntts/oc faali ftqmdem odotts msu&tid
Digitized by
Google
%>€ mcvfcm
fyfomnwpmWtedpiufe&gpm&ene
tmonwmfatibitime gmanerein feeitts
r^olentfa b»igo tgeno pcm«mf»ecowano
£gffl$e$ bpnos * malos rardtus reapir/fed
pplt^lp^Bbnejgoseuapo^rei^ oe/a
ju^no Bmu«Lvrotahde.auarto ojgant 5^
!tt38feno/pormbadodo«6mdiattporiflV
meoperat^iperofuentnemttsrenfibats £
qnoeaptmrolfacme velmalecoplenonar?/
Mlems cafu aliquo feu coauptis btimoitb^
.opjTatarvefotuo rraeratveloino fubtrabtrur
indtaaodowms* ^amnpjmmdancoltaf
Talnsmalecoplejttonattsqtttloca feoda ot
•itcmt.odoafe^^ Bc
atndttantpj in manhtie qtri neruos knfibi
ks TOdogbtles babcr lefos.? to odojesno
ientittnt ^&emttactmantfemleinpoltpofi^
Liiepjofts qtit' naribus a vtobfif bumoribus
PpiMsinrerodo^
pmttstgtmr aret fubftaria refolutus mat^
naeftodpris.vnde|cb,ni varietaterunii odo
rtt.bttTereRa,panamr^tm'nguttattt^fa4t)ie
tresipes rumt.iSl.n.rumus quteras tquait
nuUms motus tnaere vtfumus aiaptde refp
itms quietus coplertbne no oedaratpofiti/
wfedepttacbneodotis * abfenria tpm ba
-bCTefuWbtmacjToflam Tfngida tnanifeftar*
g&rtfm fumus babens pdocemotumae
re^bocacddtrercalo;erefolue"te fobftanfta
que ft ruerit vatde pura i befecara/ eritodo:
t^aldeatipmattctts i ntauis.vr patetin mirta
?inmttftonnmbu.&^
naimpuramttlris feabus itermtrtaentodoi
. malus % namre bombttt's.£t bicodo: oiai /
drmr oupliater.in fjraue.f.in fetente^ grauis
odojefte^ealozeadbucnamraltterfe babcre
matt'qttotJamco?mtnm'ina'ptenfe. vrpatet
in ptfcibus ©m pefeiuaris fine fate. £ft rerab
fomttsmedtoens a calpje mediocrtrer refo/
mms. ^tUe veleftapum fubftanriapdtmv
fpura.£t ejrpura eritntediocrirer aromarfc?/
«tpatetmppttiis vtblis^rpfis^tatitfue/
: rtt er fubftanria tmpura/pamj erft ferfdus.vt
P5 ialoetabftntbw ifulpbure ic> cafttacp
aronanatas acalojeparres fttbrfttojes ipu,
noirn refotoebmeretpapfumos adcerebjp
t^eferete/ficut feto? vef grauttas eje cate par
m gmwb:es i coiwptiom a ret fubftantia
»tffoIuenteerTecttuec;eneraf.vnde^) tftoenV
cmeracrfoe caloris cofequenteoe aromarfal
caftdiiabaoctonbas folett)ia.^uitaenim
fantfttbitanttateih^
tofcmpbo&/nn rp^qttecanienfenrwr
'aromaaca^Tbociif^pteffublhmeeo^puri/
rarevcuius partes fubaltojesrefoluurur ?©tf
fodumr in aereper caIo:e.Sunraur oueodo
Jtteriremitares aromaru?/.? fertd?.irer qoof
ifiiueniztnrodoi recremedtus ieqaedm&
ab errremts fojnronefcom mreHeeto/ncqoa/
#tamen acmaltrerpctptffcdm knfa\m% oi/
ctr vfa.in oiera)odo:ams no percipitmedio
cres odozes/fictttnecpifces perdpiuntmcdu
os colozesicarenrji. pifces palpebjts ^pprer
Modfpirime vtfibtlis cortnue oifggimr.w
n fufttatad medtj colozts gcepribneV&eodo
raru quo$ eadeeVaab.vtoiar tde. naresefli
pamleiimt'? conunue otfggirur fpds odoi&s-
bilts/^pter quod oebtltb: emcttTodo^ms.^
to raedios odojes rntnus capir. necegrauis
odo^ reaemedtus inrer aromaricn t fetettrem
q: grauisfubfertdo corinerur'? no oirTerr; ab
eojitff # magts remtflus e -rfeudus aphw^
si magts inre»fus.fub eadeigif fperie pmietx
• mr/Ticuratbcdo tnrenfa % remifia, t io ft ouo
odo^ errrcmi.f. fcrtdustaroniaticusi eqlt
potrione pariter mifceaumr/no rter pnus me
;dtU8 odoz-requediftans tn mirto feo*m fenftt
pndearomarictt pmo ^dpitfenfus olhctf f
feridu/q: in aromatico Oelecrarur Tferidu re/
fugit i abbommamr. £$ quo p^ cp no emcuT
odoipimsmldi? Pecrtremts/gccpobtlis fe
:ddti fdifu5(vr otar vfa.)JQuod aur bottu3
\ odo: a'a'u8 penetrer ad fpm aiarit § malus*
P5 qzfubftanria boniodoris vtrmte caloris
namralis mfccormer quigrofTtae aus muu
diffcat i fubaltat/vtleuitate fui oiflbluta fla
m aeri&valeataBPad cereb:uritranftre.1I^a
, lus vero odozno ftc qtie^ fubieao actio na
rure ia PefMr.vndefttt)flutras eiusgrofia in
eo remattercoagulara. Ttootnialtus porcuj
famooiflbloi. nectraaropenetratad ^intu
odotabileqoitn^pmndo cerebrivemculo la
rirar. vnde fpirimalts -? fubrilis fomus aous
gfowr § grofius i rerrelfris.
3rca efTectuaurodo^ btuerfefue
' -c i mntpoftriones bicebat.n.aoqut.'
re^ namras i fubftanaas mcoj
cjnofa odo^fimpliater queadmodu fapoje*
Eiremnteni res acetofas odojeppjebedt/ft
mtliter'? acutas.'? fallebamr. id.n. odozamt
atmbuebat quoderat tactus.nullu8,tt.e fcn
. ftis aiimcms no firanneros.^ io mo:furaf>
pocmras ndrjapirodojams f^poriuf mcms
quiojgano odozadi eadmirmsvel aunerus
fimtoculus daufus fennttnotfura coilin) no
vifn fed tacm.SIij vero afierebanmila remm
norioa poffe babme odo^s» vedeittcscn^
Digitized by
Google
Zibto kik
<juafdamK0fn*Sid3acflreod<«tfcm8 vt ro>
fas/qnafdam vero caudas nuiUus eflc odo/
ns ptptpcr/potaoerontrcs non poffe Oigno
fa3uqoauierpcrodo«8.fcdbifiillcbannjr#
Oonosnamcp odo: ftr fanpUatcr vd orcalo /
icroiaU vdparnaluTlam rcrom aucfuntfuu
pttos fobftanrie/alie compontt. Joi rcs fim
ptocftfobftannc teftoaoufcra/ odo: tlle
nt etodo» fomli/qoia tota rei fubftantia eca
ttda.vtpatetin moftoJSt vcro compouteeft
fubftantic? eftodoafera odo: Olc fiter calo/
tepamattidefter^o^equariuiatn pamum,
namqucdamfuRCibipaitescaUdcf^isnec
qocoirWcperfopernaem rubotem tduaint
*z odo^nuvndc fifofcpcnantur tn ao.ua calt
da tgnecpatKs refoludrur imbcas colo: pe
ricaimodo:c0edaU) funrquouTenteuaap
p:obaturquiOicuntrerum fubftanrias pgno
iaperodoUd mtntu3tamca>perfapo:e8.na
adhngoamoirtgdmrfcjfaccrn/qoibns mul
tum rranfrundirur oe fpirim animali quo pcr
fecteres guftara poteft comp:ebcndi.fed ad i
n^iuttenmmodc^msnottveuiroi&vnttsia
ccrrus tantumpcrquem parum Oefpirim oc
fcendw/qui notrira petfeae namm^ poteft co
ptebendere.~£:cterea a re odownda non re>
foltnf/nifi c[da fubnits fumofitas que admt
fta aeri ca tpfo ad ozgatmj o&:at?attrabil: .
vnde? fpiritus perrumonratem tllam rcrum
-tiaturasnon Otfcernittrabene. fedadtnftrn 4
nteumm^mftus/totarcs^uftanda inms itt
nragoftuifubJlanriaUterappltcamr.^tdeo t?
revcriusiudicatorperfapoiem §perodo;e
*&ecoUige itacfc e^p^dtats a>octo;dtrei# /
p:ieras fme qualiras percepubius ocUwatu,.
(ptoidt £fa.)nam a reodo&btufdbtoiturq
dam romus per calozem qoitancp quedaipi
ricuaUras admijcms acri ipfum ionar/t rino/
mlv fpirims animalts ibiejctftcs tncer nates
in qutbufdam carmicults ad modum vberuj
mamtUarum tbtoependenribu8 ab eodej fu
mo unmutamr/qottmmutams recomtad cc
icbaim * rcp:cfentat ratem ammc tmuiorario
iKm*^ria<$ odo: fuiobicai maoifcftario^
acAspcrinco^pomoem fut mariifeftariuus
Iptn^animali8immuuauu8/fui)pfiu» pcr
aeja oiffofiuus/ad interio:a cerebri perfiara
aens vel attracmm pencrratiuus / fuo calote
bomoris confumpnuus/s f ttirus noou reftrt
criuusyfuapuruatcfptrituurcpararioos/vtr
tueefua oebilitaus co:dts cofouariuus/ac /
ris m fuam fmtturudlnem"conuernuus.feto /
risrepercufuuus/ ? puncdiois paUianuos .
fceiecraaonia m fenfu aniroauom ficut? bo /
mtrium caufacuus.nam pifces btltojmt iro>
mauairugiunt rerid3.StmiU'ter i apes(pt
fcicit artfto. )fic i fo:mice fulpburis odote eft
ruganmr fola vcnenofa aromarica Oeteftant*
pndeferpetes odo:cm rutc abbojicncbotra
ccs vmec flo^nus rcdolcnriam non fumnet.
^totcftcjc rcco»upta vapot rc>
f fouunsaaemmftcicnscotrift^s
fptritom antmalc^ i couumpens
namftcutocto:aromaricos odo:amm rcficit
i odectat/ftc fcridos (pirimm odo^bitemm
fictt i centnftat.nam vt oiat 3fa.rumus ar*
matc comptenonis refolumsaminato vcla#
nrinaU ^mioicftmconucnicns.nam ni fob
tcaofcndi odoris mutofuntbumo^s co:m^
ptt co # natoraies mermtqualttates»<t tdeo
complcrioni bamamawporis rcpugnant vn
dcodo:tsbo»ioitttas^tettditnKfufcftannc
co»uptionem/queconungitautj)ptcr inna
mratcmcato^m/3ut<ppterco»uptam buim
ditatcm/nam quando calo: innamralis bu /
mowm faotcbulltnoncj caufaeftputridHtts
•jfetoris.bouim nummenraco:mpram spd
fimam putrcdmem in ftomacbo cjcnerant/cc
quarefotmmrpemmam«K>ftta8 que capot
grauaf.quattdo vero (oCacO»upriobumidi^
rariscft m ca mncoctetnon fctcs fcdfjraois
gencratm.^ ommacauaa taUa^ptcrodo:is
^rawratem mati funtnutrimcntt/ minorista
mcnfuntnocumcnricj quefcridctttntputrc^
4mts(vt oiot^alie) % boceftvidcrempvfctf
t>08*eccnat>os/qoi oumrerinentnamralent
calotcm odo:cm graucm babent.abbto ao^
KmnamraUcalo^cfftaontur iam fetenfes*
4uando vcro pifces occoquumr pcr utgftoe
confomprioncnr^co«optcbumidttaus^ca
lo:cm grauicas odo:is toUimr/t ficcommb
ftanriapcroecocrionemnofoluj modoteme
Uo: eniatur/verom criam in fapo:c»^eto:t^
mreftco^upriottmnature^ptdtattuus.oefe/
ouscatorisnaruralis oftcnfiuus.aens utfe/
otuus 3nimaUsfpinmsco:mpriuus/^inf
rus i naufce<puoariuus.tM3ioris captnsfjc
neranuus.totiu8 ^plej&onis Oritemgarioos
boio:is t triftitic (mGJMiS antmaUum (duoi
uus.f idco rugiuntpifccs fpouutas fcndas
«anricmas.rcccntcs vcro fubinnancatcp no
uas(vtoiatanfto.fimUitcr apes abbo::esjt
fcridumomncvt oicitidctn.idco vulpes co/
ius ftmuscft valdc fcridusi'roucam tan fub/
mtrat % camocredans pcrfetcucmOcfouea
mmmmgtt(vtoidtpli.)tnctpfumfafj3te
fctojcqucvriicercnottpotxratpcr vutuiov
Digitized by
Google
ptfa&tiBm:
^tt&mfa&irpiritimvnemmm mrectm*
;?a natnrali conrtftenria mnmmnltm altiv
™f*?tpwtinlepio^^
^Bfmdadfmoeinndt^ozznpiu^ctiQx
wzfems animalium in vtero emcritmsfrn <
^tm^cmmmntfctoim^
U cjmae feaetabboamum. poteftattrem fe
-2? ittm£atrem odoxmtem fimt banlirais
menacadenf^teraltquando feroz tuuatnl
^mfuntfmdamed^mmawaloe^ ^
fcatom/tfttlpbm/rafrafen^
S ll?craljaw^amaao8«peUttnt.na5 ■
namraabbozemsfetojem permedtcmefeti/
4eptcftnnam imtamrcontraipfa^tdeote
coutmtfetotam/v>tconim fua^ otmtcetthtmt
^m.fetotti3^.tdeftfettdamedtdna occafto
n^tterdleQ)uiftofettdojttm/tDttmt>ntt5fe
ttdu afromtmr/altttd fettdn pariter co tpfo re
Pmrtfeucomttcapantemmnartbtts falubri
ferapponmur.wrapo* iitarcjtcos eratcf ht
^atcottftanOnafpttsabbowentesfetozem
mcjmntadmterioja cerebri pbt eftci mozbi/
e^quof conmrfu timatttrnamracontra mo*
bum.? tdeo factftus btgerit ? dtfrolnttmate/
naapoflemacWqtteca mttftegmattce fono
lcntte ;Tfopojt&(vtOtaVide{eode5 modo ica
mamasqnntmtselettamrppamendo fpda
toTfettdananbus-r aromattcapambtts in
ftnoitbttswateradbtbemrmanatiiramcnV
cns^ierecttentadmamce/^fenttedoodo
femrentte iUuctendtr.^fi'cmam*ceadloctt oc
wmfectt^uatqttattis ena odo:odo:t no co
> trartek ahquts tti fcrn auicm'feto:t otrartamr
sto feto:flerqtttlm§eitfetoeeau; efrttgafcpbt
ettaoes fetetfefoj wtitts minimerenu&qivn?
; feto: at> alto abfober.&e rebus auteodoafe r
rtaqrefttp:a m tracram^.beberbw ffpe,
«eboffTDlanris,-
kefapojibtts^ ' «
Spo: anrefenfttfutt gufl^»
ftmtmcolo: e obtecto vifuf
ftc fapoz eret^ppaetas oicU
ao ate fe offeres j> viagtoft?
fapoi iraqj eft rei^ppaetas
- - iologttftttgcepttbam^bec
sntdicoipzu #aftbmotttdt'c3tclerapotib>
jfapojjpjtnapt^pbtlofopbty^afto mo me
ma.fed oetUamurmttranoeqttemottttntbtl
ad^poftm/qzaiasfolasfapo^ drfas ^opa
noes j camas quas btcjttqutrimus^nrfa /
erefmpmrecotte»timt3ddtaeatte^fapO£i>
. pnetaabtts atiquos mifhcos ttttellecttts. m
. . : deadpjefens Oeanjs rton ammust
&titimrhpozjppimobiem$u
, c ftns/oecutospiefetmafenfusm
o?ganocjuftabi7iocIectarpeltn/
mpir.Trnntfom pte. fot'era.fapoEoao btf
rerene.f;OttIas/v>ncmoftts/faIftts/amanj8/
aaims/acctofus/pottctts/mpncus. addtmr
ena bts triftptdtts ficfuntnone.f5 abufiueoj
fapo: qtfapo2ecaret.peranenc3tttqumc5 ad
caltdttate^caltda copIetfoneZouIas/pncrtt
orus/falftts/amams/smms/reuquefnatde
luttt ■ coplc^onis.r.potictts/fhpncus/acero >
f us/^mrtptdt'3.^uo aut mt que raaOt fapo/
.r/.ncoPIea'otfuba\7fubaetripIe]c.f.ar^
rnbnlisfr mcdtocns . £6pIert'o itaqj calida
n bumtda tn fectido gradu m gwfia fuba fe>
arfap02eoulce.caIida pero ?bumtda infine
fecttdi ^»s cu fubnli fuba faat vnauofuj
jbJVttcmofttfubnleqttanmadtranrimqicJ
fmle tmnntin himn.b^ aotacmalesroiTiae?
ronecttttts^ppflariutt. redpotcnnonalc5b5
lobnlttate in foba rone co ws e peloatcr tra»
fmott.ConipIejrio aotcm altda <i ftcca in fme
Jecondi CTadis mm mcdiocn' fubftaima faat
I3irum.£3ltdttmtftccum in ternb cjradu 015
groHafttbftanaafaatamamm.fedcompIo
pcvcahda^uccainquartosraducum fubnli
lubftsntia facttacumm.^ ira fuper cauditari
fimdanmrquincg f3pojcs. Drtpjtda autem %
nm compteiao in teriio gradti ctt ^rofta fub
ftanria faa't ponricom/quahs eftm mimbua
tmamris.frtgida qoocp '1 ficca in fecodo gra
4n co medtbcnfuba faat fapojem fhpricum/
' qualts eftin rofts f in cocranis maturis frtgt
daautem % ficczin femndo gradu cum fubnf
nTubfhnriafadtfapozescctorttmgidsv^
comple^o % btttmda in pumo gradu cumme
diocrifttbftenna raat fapojem iufiptduVqua
lis eftin albugineoui.patet igimrcjp nes fa/
po^s funttelhmom^ fubnltf rubftanrierdlf
cctacoms/pncmofus/facetorus.frunttres
lapojes tcftimoniacjrofre rubft3nnc.f.poim>
cus/amsros/* Oolas. Simihter fuotrres fa
po;es tefttmoma fubftanrie medioaee fhpri>
. ais/fairus/Tinftpidus»
P £Uas itacp fapojcjeneramreyteV
Bataalidiate % grofia fti bftari*
Digitized by
Google
ftber kk
tmcktfbulcedo wisnc appofca moderatea/
.Qentlmotkntec&chartmoaenKbumam
vnde^ia^mbriawmoderaKftibititras
potos apcraos ibi&mmanet.? tdeo antma
Mjraliwnp^rannagaadetvndepUis bde/
t^rnamrainonlcediiie^mal§« fapojt/
bu04>^ereannUares ita «cperatacaffmis
bumanecomplenomequauftcut ouicedo.?
ideo bumanacompteirio/que eft vicina tem*
peraoeeq.uaUinOnkcdie fibi ftnuU oeiectafc
&bulcetn autcm fapoxm rad/
endum quamo: conueniunt ete /
menta/nontamen cquaU,ppo:>
rionc^gnis enun i aerfugbabundanc. vn$
erignecaloi^ejcaere.bumo: innafcitur/que
buo fdl^ caloj * bumo: neceffariafuntadctt
iuflibetrei 5eneranonem.calo;auce3 temga/
tus agens m bumoie^ ipfum calcfacit fctffot
utt s oepurat. ab bumoje teneftri % fubftan/
ria molliftcat. vnde pattes ignec i aeree aug/
menrantur/s bumtdit36 infJuTatur i ftc grof
& uibihnaa inquarundatdnlcis fapozge/
: neratur. vnde bulos fapot quando caret oi
macula acuminis ommbus fapoabus fuan t
oicru:(woiat^fa)qi etus namrafagutni eft
vioria.? ideo leriftcat'? mundirtcat/nocume/
tum guftus bttmectattemg3te jjneiabote na
tureJ£ft autem bulcedo aUqnandopura qua
ruojqualitamm medtocnter cotenua. vrptj
tn5ud>ara*auquanctoeft vtfcofitari? groffi/
,ckiadmirta.vtpatettn fcacriUs. aUquando
acummt contuncca.vttn melle .ptima fculce/
fcomarimecontjemens eft ttamre/fedalqua/
$o acctckntatttcr nocet namre/quando faltcj
naturaplns redpitcj oigerercpoffit.? tuc fo
. iet dfe caufa aucums optlarionts .qj oulcut
Juperrluitas inporis venarum inutfcat. &ut
da riacg mou^ftcantmeml>z3.Iauant/colanty
inmndifionu pamm uaturaltter numunc/
acadenrauterautem muUnm.1I£olUft'carcy
oem. qt bumtditas matenam moUem reddit
caudttas temgate btffoluit. vnde materia que
:pnuserat fpuTamodo moUtftcata fctflbluta
iabftrabtmr i mudtftcamr.Tttttrtunt autepa^
natutauter/qi bulcia funt groffa tn wbftana
i fua groffiae pojos penetrare no poffunt/*
ota venarn optlant i ato faaant. acdddauc*
camemultnnumunr^qi outda bumanena/
•tmeftttecomptejaontfunt ftnuTia tamica^t
to tn macjnaquanntateaffummntur* ^quta
groffa fut in fubftaria/calo: agens in $amiil
rnm fangumem generat/t ille fanguts mulru
. mjo^oulcedo vcroc^ vifcofitaric a$ mjrtfr
inuttum quiclem numVf^ itnttcatamennoai
thenta acadencauter generat i mdudt(v>t ol/
dtpfajqttaus Dutceao opilarionemgaterat
fptetereaputtcdtniDefactti apptoputquat*
itUlationem^ragtmmgeneraLfebjeminter/
poiatamfaok cdmouet* fufatat/t colenca
inf iarioncj cootatvd augmetat.£ft tgtcoul
cedopura^gaUcmusraadmitttonemnott ,
infecta inter faponun buTeretias fenf ? matte
^deaariua *i nature amica/^ tdeot d pottffte.
affimttariua.Depjcditommtn co:po;efaa/
tius regaaua pittutum x fpinmu oebiUu ma
twnc pfouatiua/omnium mebwui p^ctpue
nutririua*^icu enim ^avpprius nummctt^a
po;bulcedo eftfi fuafubttanriaaliqua babu
critvifcoficatem.ftabiU's enimcftinmebris/:
vnde no be ractle eft vd poteft effe in mebas
Otfiblurionie reeccpriua.nccnutrtunt atiqua
que &ulcedtni non (ut nttxta. vnde i fapo^s
-Oulccdtm-cotranj ^ppterptrarietatequantba/
battin bumanantppiepon^/paruiaut nul
liusuuupenttusnummennejccomt)xtoneta
^nenfapozuminterfeptrariommvnus bon^
fopo: medius generamr/in quo laritat ouke
t>o cuius ronetlle fapo; mediusnamrepue/
luens cft i coigis nunitiuus.vtpatet in fal t
famenns t etiam m pigmenns tn cmib^ con
traria«^iunt.VJtde patj cp oulcedo omnttt
iapoaan t>dectabtliu eft oztgo ftcut atbedo
ornniu colo^uefrp^mapiutvtotafnt Ubjo 5
fenfo i fenfato vbt otamr) nigredo eftpuua
tio aibi in perfpicuo.ficut amarimdo eftpri/
ttano oulceduus tn bumtdo.^ulcecto adbuc
cft fpmmaltum mcm\>%o^ afltta.qj ipfoms
eftleniriua^omntsafperitatis minganua/
dariftcatiua vods/^ arteriarutn ab omni (u/
pen%opurgatiua.canaUum palmonis im&
-atuntn pectoris apennua.t omntum immuu
ticta^mulegulctguttuns abfterfiua.cacam
tbumozis fuperfmt arcafpualiadtffOluttu^
i ommum ojganomm vitaiis fpmau? ad oc
bumcwtfiftamaseducriua.omniscumoaf
fqumanaa rcp«lfiua.t uuTocaris bumtdt tn
jncmb>iis (puaitbus comfumpriua*£towai*
tcm^uedam bulda quc c^fionaiiter muito
rmnmalo^funtcojpo ,ituariua.Suntcni«f
vncmofttaris-rinftariotscjeneranua. po.n»
maio; cer caio:e duldf refoluto q (it butdi re
folutttcozpatto velfaUepfupt6.neceffc cibi
fitri multt vapojts fttmoft gataario ? ftclod
crvapo^ebefccno/*? per cofequcs mflattopo
lo«mircajlatio.3cceteadcca Duicia futap
pectttts ocbu;uanua.q; fubftanriefuegroffty
accu^fw^aawftomacbircplcttua^n^nitt
Digitized by
Google
&ekpoiibm
W^3.Jtecc>taembeewsmmmm.n$
towwcalidax&dibumommtetcitotiJ
f^mdeoobfuntilUsqmcxaaa aUztt
wtettfa^parimmir.Jtem ptttredmis etcoimp
*ontsfmitmdumm.qiimdo enim faperba
SSfSJf ^P^bundantembmnm
tatemOiffohMetconfumere toamvdtiau
W^temfplemsrenumetepaae fumopU
^J^autapartcsiUeranofieoutoa pl>
^St^t>l^nipelconnjm3nt.et(deo
^fnperflaobumojeaaraetoet non tngefto
aecaUas euacoaro tllepartes merito optUm
mr. jtem -trotaa rattonepjediaa funtcaiatlt
Pnemttoatamm «cntbtta #mvdta.„am
, qnandoiUepattes ranone tmlcedmis ftbtat
vmntbnmoies conftmtles qtte fubnltbja
runtvel cum vrina edncunmr.velvi caicuis
confumnntur. twde qoando piusartrabtur
r«3mtecoimca^t0pm^ vd w- n3mreqJ?
cftfapernuuetpeaatur/pelquodgrolltusell
tbt remanear/? eiiquato bumoje caioze oefic
cantemduramr^^cedentetempozepaulatt
P^tnmmrhm ouriciem laptdis comutat
{vtetpieffe oiatvfa.) $dem ettam Oecaufts
mamasbemmt.£tpdtca's^
TOlctatmmrefuntvriltaaUaverofunt^piV
cmmreflreotti^icamefum
t*oa#
;'■■'-■ Spozpncmofusgeneramrej&cay
;f UdotbumtdoinfubttliTubtott
--■■ tta. ttdeo vnefttofftas appofita
«ngncmagts apertt-? otflbluitt fubaits fub
itantiamagis fabiatrat.-rquiacaliduas eiaf
pammremoaemr a temperamento/ata ipft>
its balcedmem poteft fafcipere % in ea man>
mecogaackre.adv?nctuofamaatent fapoje?
pemaendum plus oe i$ne q? oealije clemen
»scdaenit7poftt>eaere.^at"oit0imracttd
^afoiis mbumidum agetts magis tmToiutt
% oepurat.vnde aquofepartes % terrefrref mi
noianmr/^igtte^camaereis aagmcntanmr
i tride fapo: gtgrtttar tmctuofus. Suntaute
tmctuofa cibaria apperimscfcbflitaaua/ .? h
fttdrj mducriua.quiaaceepta m fromacbo te/
foluunturm romofttatemcum aereefim fubt
ftantieqaepeatfaperio^ •rrepiendo os fio/
wacbiindadtfamcUum % oiminuifapperirii
3tem vncajofa fant faperenatanaa leuitate
emm faa eleaanmr at> fupeaojaomlde fint
fo«cifa.3temvt)igem'oni8 fant ipedtriaa. <\%
vnmofimfumUoQftom^cbUcplmt^k
nmntvuck dbi affampn conott pomnt oe >
coqatffadi?indigem'cminnnmr.vncmoftt3r
teem faa tnnifcat abos * iab«ftcat rio emir
tofm-ante#dtgcra'mr.5tempa^fantnutritt
naqjbojavena^citorepIctTpa^beetsa^
ramttar/q^anamimr^pterfaefijbftaaefijb
ttutateato cofamrf.3tecaions funtmflama
fltta.3gni0.tt.no nummr nift mc me(jI3nK
tmctaofa vero ct'to in aerea fabam rranfeamv
vnde tlla vmctuofa quebabentmatweaquo
rttatemmaspemnctadnaturaaens imirfi
benenumutttt'sne.w pj in anrungia/ aiias
nnnmma pojctna qne minas numt igue* <5
ouma/quia mtnas babet aereiratts in fuaco
pofmoneTpla8aqaofitaasc|oaina.5tettt;
reonitf caloasfant namtiaa.'? ideo cames,»
btbentur tn feb*eacat3.qttta timetur pncmo/
ittasmtermiara qaacaloz febstfis imtararpel
ttamtar.Jtem fplenis Tepaas fantopiiaa/
tta-ppterfmgromaeacmale. mppzxfua*
bulcedmearo attrabunmr Tfu3gro.,Tmepoa•
oefaalioptianmr.Jce^ boloaisapins funt
eratan'ua.na er ramo?. maltimdine replemr
caparr mtnngi cerebn bttedunmr. Jteme
b^o^. fptrimaUa fantlenmaa.vtpacetm bu/
tvjro.tamen qaeda tmctaofa nocentpcctojii>
pter 3ixneraftcatate.v>t oleu nuca.q: taita n5
babentpara v>ncmo<Vt3te.3te boiop ejctmo
ra fant mingatiaa •* bariaei remollmua.apo
tKmatimamrariu3.bumidttate.n. fua fzmc
generat/qz per ea pius btfroluimr c^cofumaf
eFcalo2e.n.t>ebiliTbttmiditate multafttfani
esTcofmpab.
Bifas fapo: ftt eycaiidttate-T fic>
f cttateittfubttanria^medtocrivtt^
decaUcIttas co ficdtaxc cum fitre
motaa temperanria muftosaperitpojoa/ qt
ficdme mnctacalonmagis Imt^unmve
rofrigidinatmgie conhringit/? tdeo ei^fub
Mm magts fu bintrat pozos . 7 qma imgn*
fttoifgregario partta % multa fubfratte fubm
muo ata in ipfius pnria no gaudetimo po/
tius ipfa boj:et.Bd falfti aute fapo:e quam
o: coumiut elemettta/quada" tn.pponoe non
. equali.Mamr.n.ignif -t terra mediocrtter m
et moderato iane fttmoderat? caloi?ej: mo/.
-derata terra ftt moder^ta ficatas.ei modera/
40 aatcalo:e moderata fttebuIUrio t epcdcno
^bamtditatis.vndeaquofeTaereeparresoif/
folaamrin igneas mediocriter-Tejctriodcrara
ficdme moderata faba oeficcamr.t m rema
-netfabamediocns . t>n faifus fapo; bjfteri
ermoderato oomittio calidif3ris <t ficataris
Cfubamcdiocn.^utawfal^nmdiftcaaua
Digitized by
Google
&ber xix
qota fatnpta utKrins caloit fuo ? fTcaate ba
miditate oifToiaot &ifecune.n,c vttrofita /
te 6x3 ftom3cbd ? mteftuu mojdtftant/ que
moimftcaarriouenturvtoirTouua bumidiof
cmtomrA ftc ftc mandiftcario. ijre oure cary
nts fontmoliuTanu3.na ma caitdicacc ? ftcci
erefuperflaibamiduatecompacd refoladr
creurant^ficmoujftcic. Jrefubftiaemol
ks funt indarariaa.ni faa caUditate i ficctca
k faperftai bamidiate anfamanc.'iucp3ry
ces plas aereas copingac^ccj fabrlanae ret
funtoepnnmaa.ni faifamquiaun buiufmo
di qusmd oaTolaot tanto confumdc.? io po/
crcdo auqao afu gcncraca/alo^ i ficaaas
falfcdmis cofaminir.? snnibuator. bsbet in
faper f^ifedo muitd cerrcftretatis* vc oiarurt
fciera.f6ne caias ames indarat ? mtnos rcd
dtrspas co:aiprioni.vc 0idtibide.3tc5 fca
btci ? erterio:es fapcrftairacis cozgis ^curis
fantablaona? boc^famedo bamoies faper
flnostifaperfiaalescp intcrcutascos * <sx
icafapcrflais abflerscdo.Stetamous vcUo
pid fantrep^maa * bocer rdne fap:3dtca»
cmiaoeficantcconfamdrcmni^ mtaltb^lo
ds-agsrccpa.^remo^as anisrabidi cait
emvcnaiofo^dfanrJmrariaa.c toaasvcne/
nofiraris craacamu vnde,pdeft ctm lauarea
U3vumer3 tri'3qo3 faifa q: maltclam enrabic
n venenu.ur oicir idem.Jriaro maltdfaifa
adtcpcramctd oprime rcaoacorft aquafal
fapon3mr.necf3ifcd63alibus melius* e*/
trabtmr <$ q> earum tmuTa prius aUquo tcm
po:c m falfa aqaa'temperetur.et boc puto ac
adcreracioncfimiumoints cam aqua falfa
cmerarione colous acaocntalif in ipfa oomi
nanris srtrabitfibi fimrteqtfumenitin fub/
fcmriaaruis falfe.Jrem fal m tgne tndara
tur/th aqu3 vero Otifolatmrcc aunibtlatur..
nccmimm fi congebao et iiidurato raaa cft
perficamtemvtfaUsOifroluao ftat perbu/
.miDiatem.fimtpatetinfepoin quo fitin/
dnrarioerconaelario pa rnadiratcm. mird
non eftfi fiatrefolario per caUdirate. bcbis
querc fupa in Ub;o.,*v.oe venis terre in ca
puoefale.
apo:am3msft'tet'alidiatc ut
f tercio gradu ec ficriate m fedt
do gradu in groffa fubftatia.Sut
decaudttas cum ftcarate mulmm fabintranf
tnalmmt>ifmngit»vnde mfmimetum ieditur
ctfttiapojamams abbominabtus gufmiet
-contranas/admias compofirionern quaru
©*demmaconucwontp?opowoue quada
fed magistbitgnts ecterrabommamur licet
pms eft ibi oe fcme <p de terra.vnde be maio
ris oominio caious magnafttebulico. vnde
aqueeetaereep3rtcs magis duTomunmr ut
^e3S*etterreftrescondeTanmr.fed qata>me
cuoaeejloommuimficataas nonaaenoar*
ecicafubftanaa remanecgrofla iquaepaao
n^abusaficatacis ftmdaou- amarimdo»
omnia autem amara conmftant ouimm ma
gis § aUqua aiiaqae babent fimpUcem fa/
po^m.quiamaiozem raeiunt conshuitaos
fomaonem in Ungua Ucct autent amarc ba/
beantminoumicaUdicatem^acuta mato^
camen raciunt folurionem continutcacis p:o
pterfuefubftanacgrofitaemquefe interpott
etcompitmaido mato«m emett lefionem*
Jtem anuta fantcolerepmg3tia3.vel qata
coiae fant (uiuUz in complejrionc vel quia
colera amtfit po;ofa gmimt amara foos po/
ics fubintraicietoiuidendo partcf aparnb^
eam adunrftuabticmetcolcani Uqaeraoa
ficedamnc^tem anuua fanc^appenms erd
ariaa qma coieram edacant qae an^ rctile
u^ibieccoU^araoriftcmmftomacbia
peritum t>cbtUtare.ad boceaam fadc aroa/
romm groffitudo qmacompumtt cbana iit
ftmdum ftomacbi/fictttoulca eloumtabum
fuperius.3teniantaafpicnisctcpaas fent
eropilatiu3.n3mcalo^ fuo po»s apcriuut
abumo^oinomunteCgromaema copa>
mendo bamo:es refomtos edacanc ^ltema
mara fant contrarta vermibus etlumbacouS
mrci&criaa.nec mtrd qoia vermcs tlU oe fteo
matccouupto acadanc.De f lcomatcqp viudt
etideo coleria et amara eis adoerfantur.qi
coiera rleomaricontrariamr.^tcm fptrituaU/
bus membus nociua/et mm per afperuatem
(ubftanae# per mtcnfam bcamtcm eo:um
dzm fanteafpcrariua.^tcm amara funt e#e
rioribus conferu3riua.te>t emm otftcmperaT
cum aUquo Itqaido babent tUa ma que fant
neceftariaad confemarioncm. taiuum cnint
confumuntqaanmm t>ifiolrmtu.crfabincrat
m pwfundd acamtncet ealo^fao. groffsm
«rismbabentfabftanriamljcqaa remedeant
ccfaaonteamminos pafiibilem. Jtcmfrigi
ckarterieetpsralifisfantatranua otfTowett
domsteriam et confmnendo.^cem lfi&&t
fabictfoncbcficarioa. Jcem meamum rej/
numecveficefuntapermua/etcalcuU fcifTo/
mriaa/mamcts confojcariaa et menftmaU.s
fagfluitaris^uoanoa ecedocttoa/T admttl
tx aua funt magts necefTaria $ Ouloa quant
oisgujhjifuttnoaoa,
Digitized by
Google
fotfapoxjhm
r
dmtc eriftete in qusrto gradu cu$
fubaYttbriupnckfttpowpmmfa
aperwb i pamom fegregatio.? quia fuafta/
tiaems eftfubttlts multum pettetranfubtn/
tratSlude o^ganum gttfms fuo acumme m/
eettdtf.3dmmsperfectionequ3tuo:eIeineta
concurmut/fed non eauattter. quta ptus cott
mmtdeignetbeterrag? beatijs. ?;tdeop:o
pterbomtmutgm^acutafuntvaldecaltda-z
a terra patde ffce3.£r ma#mo autcbomtnto
caloris martma ftt ebullttto i refolutto aerea
m parriu i aquea^ m fgneas.tmde i tgnee p
tes acuumr/zermmtaficatatembaoeftccay
tur/atcenuamr/T fuboltamr.T tra fitaotr? fa/
po:er magno domtmo caltdt t ftca ifubate
nut * fubrilf. ^utautacuta coaoftua q; val
defunt caltda i ficca/ ? fitbiffoturio magna
-jfubftanria fubritis ? acuta fubintrans/ par
tes a gribus bifgregat i tta ft t coaofio.Jte^
acuta fut infrifftua i oiffoluriua/ quta ? qua
Iftate t fuba bfffoluut? feperant partej a pte
c.pmnde tntrant.? ideo tiffoLumii* mfcidut
3tevtrmttsappentt'uefuntcofoitaauaquta
:meb?0£ confumunt fugftuttate.pn potts ina
ntris ftrrarionepacui apperitus . mo:dift'cat
erianeraos fenftbtles Tpungutacumme fup
'n ffcpungendo eratantappcnm» Jte paruni
funtnumtt'ua.q; er nunia cattdttate tftcrita/
teporittsfttaduftio # btgeftio.Tio bantmo
dicti nummenm. IMeterea fubrilis funt fub/
ftanricr tdeo befadlt pfumumr/ta meb:fs
ctto btlaburur.Jnfuper namre fut cotraria er
fua coplerfoe.? to qi abbotabttta funt no ap
peritea natura/r* potms abbo^jcfzrepetltt*
Spojacetofusftrerfrigtdirate t
f ftcdmteertflentetnfc^ogradudt
.*'■■■" fubafttbrilt.pndeacetofujlfgue
appofirn qnalitaribtts conftringttfubam pe
neaat.? tta er buabusptranjs acriombus ftc
fapozacetofus.adcuiuscopferionequamoi
elemeuta couenmt qttadam ^ppomoe fed no
■eqttaU^^aottbroommmaque-rterremedf
ocre i ejrmedtocri bominto aque eft ibi fihgt
mtasmedioms^ernjedtocribomtnto terre
medtocris ffcdtas generaf.er frigiditateaute
reprimttTcalo; qut rep;effus modica fadt ebo
Itttone.iwdeigncaspartesiaereas refolmt
* tf farilt? cofttmittan^fubalto:e8.tcrrcltres
aut *aquofas biffoluit/ fed p:efutparottate
.eas cofumere no potv^nde c*tesiUefubntia
turfj no cofumtumwita frigtditas i ftcdtas
t>omtnamr cri fubnli fuba z fapo: gigmt*ace
^n>st2tofa^ttocai«3ppeo»4;c|Jtrisi/
dtbte ^ffcdratemotu6abet adcentm. wde
pprimtttdbariaadrundu/^ftcosftomadst;
euacnant/qmTcnriens fua manmone dbunt
apperir.na beftdert)' ppoftta eogato er appc
ariarirmtcnamraIt^3MfcnfibtXi.5tefoi:/
oitvetreplenu t om'pactnamtu.na fubrilitaf
fubftanrie acetofe muentes multa bumiditatl
m ftomacbo inridtt ea? fubtmat/^ficea rccf
dttabtlead fluru feuacuarione fed qumdiy
ffomacbus eflpacuttspamamuentutbumt/
difate qua acetofa beftccat ftcdcate % coUTtu/
gatrn'mdit3te.3teopiIarioesfpIenis ? epz
ttsaperinntqutanoqualttate fed (ubftmuc
fubfilitatebumo^s in poris zperiut quta m
cidunt t biffoluut .Jte acetofa fpuatibus ot>
funtfrigidttate coartante/'? ficcixm erafpcra
te. Jtepofitam ertenoabus calidos bumov
res repercottun t wde i tibte infiate er reteno
ne menmuo? pelemo:oida^. irt altdo sceto
bte fadleoetumefcttt . foe bis quere fupu in
mctm be aceto.lurvtj.pbi tractatur oe pitt>
busisevino. ' -
(Dnncue fapo:ftterfrtgidttate %
p ficdtateeriftetemtemograduc»
groff3fuba.v>ndc?potictt appo
fim lingue coftringitk fuba fubmtras po:o^
>artcs condenfat? ita oaurat fapo: qui pon.
rim33ppe5tmr.3dponricttfapo;eperftaert
dtt quamo: elemeta coueninucu matori tame
;tneqlitate.q: cu Oomiamr 3qua % tena tgnts
*i aer fubftmt.£t fozn aot oominio 3que fo(
ris fit mgiditas x et tetra multa ftcdtas tdeo
non poteft tbt fien p.feoa tranfmutario cd ibt
fitoefectus calo:isibumo;t3.xmdccum fri/
gidttas i ficdtas ibtbabeantbominiu necef
fe eff w fuba remaneat groffa erDominto fn/
. gtdiiaris ^ftca'tari8.*b3bet3tttponrims fa
"poz boc^ppnum (vtbidt yfy.qz ponttdtas cS
iunccacufapo^ oeleaantemagts oeieaat-r
conmffantemagts ptnftatcuius ro bectfpS
ttdtas adtunaa rei oulri? vnctuofeft ingre/
cttamr po;os fadt tMbutcedtne tbi bimitts
como^ri.': ita ftrmius tp;tmif tucoelectatio
? bttt oorat,(tmtle eft be bumo^ conmftante
bincdl^caro queofftbus eft vtona iocudto
re bab^ f3po;e.off3.n.funtmetancotica.fdl^
. frigid3t(tcc3.c3rovero in fuinamra oulcisi
^fangutnea/^ttaefttbtponridtatts^bulce
dints mimo ^ptaqb^matwbelcctario . io
ena caro cemmaetocud^/ftmtttter-tbottina
q: conittngtmr ponndtas ercoplerioneniela
coltca animattsfo butcedo e?gtecami8.f£a>
Woeoeabfinmio^fomotxrreqmajmeis
gffoctoramariwdo lidco ma^ comftar
c 4.
Digitized by
Google
^iber ktk
guftum miocK>claliciUod(imtie.J$tem pon
ooapperimmejrdtantfpoftptancuuinia/
jj^tmituj raoo eft cop:emo abariop. ad in /
Tmo»amnftarto;cni3ri8.aiJtep;andiijmpe
ro conilipantqnia conftringutneraos ? opi>
lantmeams/? fubftanriegrofltae ? mgioita
rW?fica'catis quslitat&ptjde ? fumptaaba.
liarcnnentufi erifc non peimirtutttur. 3iem
grofliae fuacpar i fplencm opilant/calculd
gcnerant/colmcam cplicam paflToncm era /
tantobmracto fiia^omacintdhna ^ funux
ac funumenrenon pcrmitrunt. fpoalia cui
. memb» lednnrr Jgiauant/ quta ca cjaiperae
i Deficant.ejfferius autem appoftra pomttu^
tedant?mmo:e8calido8 rcpamunt. fangui
ms flurom inrerdpiunt atq? fiftunujeruos g
; ajcunt»0ente8 ciacerbant.
Spojmpnoisejrfrigiditate-rftc/
f dtatemmedtocrifubageneratur
^ adcm'o8perfcm^nc5quatuo2co
nmiuntdemcntaquadam^ppoaioe ineqiia
lunam aqua 7 rerra ibi p;edomtnanf7fed no
.Auanmm in pontico.^aqua autem amdit
mgiotras ^grterraficdtas generarur.ei:mgt
giditare bep;imi£alo:quirepcrcuflu8 par /
uamfadtcbuIUnonem^nde-rfuba pamm;
refoluunr fcd non confumttur/ (cd ejficcttate
ahquamlum condcfatur. 'rquiaficdtas noti
poteftommnooeficcarcnecomnlho cofumey
rc rcmanctfubftanaa mcdioai8.£ttta patet
9 fapo:ftipttcii8 aufarurer. mgidttate ? fic/
arate in fubftatia mediocri.? in boc oiffert z
pontico/qui epeiufdem caufis quauie minuf
remifiis tn fubllantia gronaradtcar.ideo ftip
ticus fapoifub ponttco contmetur{fecundu5
^fa. )qixi tanmm feptcm oidteiTe fapo^oiffe
rennas/fub ponttco ftipricum cop:ebedtt. wi *
de ^mipfumponttdmseftmtenfamprtctV
fas/? foprictras remma ponriatasArodeno
biffemnrumpItaarf<£Wpeaem fedfolu* fe
mndum matojem intcnfioncm pd mino;em
^wleo pter$ comjenttcum alio weffeau/fedl
wmmaius^minus.
2po:nontt8b2tnft'pidu8/ttuefi
f nefapo:e.tbocpotcftoia'OupU'
~- *.-. , a^f-P^amie'rpofitiue.p:uja
«tueb: mftpidus / ajius fapo: fcnfu non por
comp^bcdi.\?tfapo:aque/qutguftu no po/
P«ur^>ptcrei?marimafimmmdine3d o:ga
Bugumj8.q:aqu3eftftmplcj;refpecm liguc
queqtt3tuo:reaptttnfuac6pofmonc.-S>fi
nucojfapojnmptcm8qutvitmp:imu5 gra
flumadaltqucmterioiefspo^non eftfenfa
UOjwefub
^nt^eftmecuc^ris.-rcattditas frdmftcuraf
pumigradus biftandam fenfibiuter nonejc/
ccdittalt3inftptdafuntcttajrbttt/atnUt/mc
lones/r buitifmodi.quo£ vfus plus couenit
mecUdnecJ oiete.pa^enuijnutrttit/q2f3po
remnonbabentodecttbtfem^fubaj babet
tebilem.bumicUQtefua^frtc^ditate fimti
minc^nr/coleram i calo^m ejranguunt. flcu
ma augmcranct quottdtanas febzes gene/
rantvr oes altas fleum3ric38 mgid^s.f/rbti
tmdas numuntpel^uocantpsflioncs. ^3#
poacacg infipicUiSQufafejcrnmditate ibtt
mtdicate tn fub3 mcdiocri/sd cuius copleao
ne (iau tu slrjs quamo: coucntunt clementa/
fedno cqijati^poatone qua 3qu3 1 3cr pmi
ap3liter terra fccundano p:edominaf.p:o/
ptcr fb«io:e icntur fngidirate ? mediocre ftca
rarepartes ignee etacreerefoluuturtn aque/
as ain terreftre8.fedq; reftfttt bominiubm>
ditans no potcopingiejcficdrax terrea/Rdi
qmf tgtrur fubs mediocris cum Oominio fn/
gtditans et bumidiraus quefurpunapia tfii
m fapo;is qoi abufiuc fapo; infiptdus nota
rur.l)ecigitttrc?f3po:ibu8 ftmpltdbus quo
ad eo£ Otfferennds et namr38 0tct3 iam fufS
O3nt.queomni3 Oe Oiois ff3.conftan.ga. et
alio^. aucto^mediancb:cu«cr funt acccpta*
Stjcautquidicopofmfapotes frcttr^uttjai
futpsnter coio:esetodo:e8.etbif3po^8 fe
cumdum oiuerf38 compouttones oiuerfimo^
de operanmr.qui3 3lto modo f^piunt in ibli
dts/alio modo in iiquidts.3uterttt fenfibiii/
bus/et aUrer in 3nim3U8. Oe quibus m n3tu
ns et^>p;iera nbu8 reruj et co^omm 3ntt»3
tommet tuanimatoujm th itbds p;ecedena
bu8 eftoftcnfu5. ^eIiqtto:ibti8 tamcnm qui
bus fund3rifuutf3po;e8 aliqua3rbttro:bu:
fupiettd3/'que m libm fuperio;tbus caiuaii
rerfuntoroijTa»
beUcmozibnQ*
3quo:eftltquidu8but«oe
r mplanrisetantmaliujccc
poubus eer t>igcftionege>
neratus/eltquams i?ioIe«>
cavc/namraoefubirandaj
co;po;ts mijnty vderpfibd
flBUtltbcrantem bumo; no pocamr Iiquo;f
folus ille qut araftasiiter vei namraliter Mqf
turoepl3nri8 etrebus animsris.vtlMet va
nabc3mmaiibtj8.pmttcroIctt bearboabuf
md t>e ftonbus . ftcera oe fmcribus . cerwfn»
^Sraui8,on53car^oepomid faueftribu««
Digitized by
Google
fothpoiibm
grariafts. £iintftbo$Uqn&e&/qtfd£funt
compofiti/etquidam fimplicesma^ copofiti
biammr qmeonftauttmrerbmerfis qm pa/
nt&comifcemr.&impUce8veTo funtqux ita
permanentfine comfjrabneatiqua,puta fufs
fnbfant$8pnmmw$ducamr>7\ullu8 m It
WoitftfimplidterabfolutepzeterfolaaquZ
^fimpu'a'terbfamr|>urm etementarigma
netpuritaxe.zU) mtliqnotes oeajficutibno
res ejrqttaaioz etemenris conmmtttur.Snni/
pks eoabtmmrqut cti alijs nonpmtfcentur
»impltceseaat>taTmrm qutbus fimpUces
acmentoEqttaltte^
mmanmr/t que a terrefm fecnfentfa namrati
Krvdacadentaltterplns coIanmr.iBecadtt
aute varias (^mtlraoiresttqao^ ^cinantam
elem^mRn^edotmnanttttcom^^
wri08f6itinmr0dote^8pznW7ftyo%8M
illi nquoies in qtjibus pjedominatttr calidtt
ca bumtdo funt Mitabzes. itt qutbussuteca
lida ca ltcco ftmtacutroies. in quibus pero g
etiftit rrfgidtt caficco fimtacetoffo:es i mpa
dozeeJed m qutbus rngtductt bumido funt
cplWfnfiptdto:cs. v>r patet in patanaV i bti
iufmodi. £mtcla aut Ifqttdjes oequtbufda^
arboabus indfis coztidbus peraaracrione^
mlozid fotaris fponteegredtunmr. vt batfa /
mu8 1 terebtnttna i tacrtmus qni caloje pzi?
madatur/r in mirre fubam fduramr. i^uida
verdbefmmbusarbo^perejirpjembne eottt
gttcmvtvmtt/olett/fea/^butufm^odt^da
per adumbne tgnts Iictuidtozes partef quom
da Itgno£ m ememitarib? edncentes magno
amftab acQutrttmr.^t eolopbonia/pittiqui*
da/oled iuniperi/i ftmiiia^utda auterber
bapftcas erpa'munf.pt opmValoe/ 1 brnou
qni poftea caloze fgnts t?el folts OeticamL i
cjutdaerrozecdter^emaflo^rjmndete/^ftc -'"
arca eq£ fugftctem muifcates apu mmtfterto
co^onomn>tmet.qutda epvenid tetre battri
mwmvptaqua faltnanua/iMtrofa/allumino /■"'*"
fa li bmoiSciutbtts arte vel namra fit fat w
trd atumen/^bmoulJebis ofbus Itqubpotf
fere^8ppzietsmbn8i auffs furnaenrerbf/
cm e fttpza m li.in?tj\be berbts i arboabus^
ea^fu€dfML^*vveni8terreJiluppiij^pzf
ftonibus aeris.vbi tanmf benamramanne 7
mettis quefcictttttF t>e aere generari.&emetle
m aliqua fut bic bfceda/? be tacte/? fero/btt
t^ro/que beaiatiwberibus emungunmr/&e
quibtts fnperins eft bmiflum. :■-'.'■•-
B. 'w Oiat Jfi. li.jticb: a metttftV
m grecca.apibus tattfcStcerif gre
aape^v4cac*nadpafolerajm i
mdo nmmrdHdoptrntmeililqne pmfr?
be ro:e aerfs mr cremli in amdmu folijs ad
mueitD.glndctptrgtttus. ~£:oririu8aerei .
metuscetemabonai wdeadbucitndtaTth
arabta muemttmriTimtftmdthefatts 1 ramis
1 folqe OepedenaMt Oidtide.£ftautoemel ,
namraltf bufcefardttflTe^ama^abfturb^ ca
cuius copia ilftns regtois ar>ecule nuveuhmr
^icuntiutmedidquioe reptrzctat mmrie/
pzedpue 0 \ercp met puerts 1 iuuemb? 1 r> /
fecas^ms th quibus babudatalo^abus e
fnunlts ?noauus. 0enibus aatqutgua vi
u f abojat 1 mgo:e btoJt cu trino veteri Talqls
calidi8couaim(bucuff 3ft.ltb.jcjr.ci.]i9{
fta<p met Itquo: OuIaflVmus a materia punJ*
ftma arte fnediahaligenerams/ cui ratnen e%
calqzeapis atellis fuMancam coponenas/
1 eradmirrioealicutus aUdifecn mellis fm>
ftanoa admifcenns ammen enm Oukedine Ji
admtrmm.vndetmeUis butcedo cetens eft
mams alida/ fcd minus bdtda. vt oiat vfa ►
mel ergo cum fit babens mulmm czipiisi ae
rettaas 1 minue terreftratarfs? aqaettans^
pter ficcimem ®m tene§ tgnts mulmm e" ba ,
bens fiedtm3izcnmini8i mthus rrtgidita
ris 1 bumorts.t ideo iudtcatur mel calidu^ «z
ficcum th firie fecundi gradus.ramcn qz fuba .
dueeflwdmtempmmemo imcdioainti .
mulmmdrmm^tficaauum/lauanuuj^ .
cltariuu 1 ficco catozegroflb^bumo^ico^e
thaTma»'7 bumo^ pumdo^e;cpulfmu.qj.n» .
met ecaliduVammtni eft/ppmquu.': ideo th/
teftino?. efrpungtnuu/^ ad feces cr^eilcdas
comoriutt.'5tetaUs ^^bulcedo ficutmeltis maf
tu efi babens aotmtnis 1 caloiis/ non ranni
optfeufl trneattt fplenis 1 eparis / ficut ilta i»
qutbus pUra bulcedo muenimr .t>r.o. y fa.a
^ quamoi oirTerenais oulcedinis 1 fapojtsv
£ft irac^ 'mel raaoneeqo^iitaris.'? temperz /
mena ffluimm namreconueniens «? amtojmv
fuiad memb:a mulmm ammtlanuum. perdi
ibzum reftaorariuum. Oebttium membiozum
cof02tariutt,fttagromaenoau6:um flumum
mtercephttum/,zlattmdims pojo?. reltricautt .
namre beneremperate cuftodiriutt.t bumo/
mm paranwnm ad flumm mmiumcobibtti/
tttt.liibttotmrittS ^meneftmelnoauo^buq
mm totiutt.nam contrarias b3bet qualira/
tes in ^erTecm.tbocfemndum.biuerfa8 mare
rteOtfpofiriones in quas ^agit. nam n inusla
irat/repztmtt/t cotimpat Inimis burar 'fomH
dft?relararf^b.^&c)£ft3tttmelcof<m^
riuum jnundtncaauum amanaimhis tempe
mum^xo ponif mmedtame ad pferuaduj
«ir
Digitized by
Google
g&ersax
*^mundffi'a«ta*ad^ fpc
ckrum totiperjnduim vcDtomrtn anndo.nt .
colai. tamen tnd cmdum non moimtn bc/
ne &i(pmnammi?3ickcft,pcncorum/'rmflad
uum/mgims tn ventK£cneracmum»m ma/
los bflmo^^toconucritaam.fplcnis t
epaas pifcotoi:ruaopaanuu5!colcrc infti
mattua.? febus otumeinduai'uum*f pocun
aVi"oitt^wifmtt\f^U^703toia8 noduutn
2£&i^rprdicucoftu^?ff3.ih 0tera.otV
nerfas babet amoruWq: quibufdajfalutKe;
enV? fanicaas mftoditiuum. quibnfdam ve
ro (Kpaaimeft 'rrno:bo^gencraaiuim./idl
venetu occutanuuVqtf quito magts cft runi
tam magts e calidu t aoitu/c bumos macas
mauuu/pcnctraauu/^colacuu. quato vcro
magts eft albu ininus eftcaiidum ? acuaun ."
c ranto meiius/quaro bulous purius ? odo
(3biiiU8inucnimr.
Suusafauendoeftbtous.nafa
nus biamr md mnm rii cera.3n
fra enim ceiiulas ^e cera miro ar/
ttltdo copofttas apcs md coUujnnt t eius li
quoris fubftanaam mrus fouenti fic oiriaw
raatts quafifbuus fiuefouens/eocpmdfo /
ueac^connneatimmfe.v^fauusarauo:e c
fcious.na valde fauozabilis guftui eft i ode
oabtlis adedendtt.vnde fcSm Jfult.n^'faa£
-a|fagin grcceotrirurquia magisfbmeditura»
.tobitur.ragcreentmgrece ickftcomederelaa
. ncquidam ramm vocantfauu mdaceradt/
quam i oprime oeparatuVt quo fumrna bul
cedmecwftus ejperimr. fauus mdiis pent-z
requiritnujameanimalquod ab amoic mdy
lis mdotabtaair vndcameUemdus vclme
, lotaeftbtcms(vt &idtb.ytmiutervzfu8 fug
omnia mel biligtr. fauos entm ertrabere inte
cjensno fmc fut btfotmme arbojcs aitas fca
dtLSttquoaens autc inter fanos ( vtbiatm
fto.Ub:o vuj.f.jtn ^fundo alueaas generan
mrqnidam vermes parut/ ftcur funt arancc
5quandoaefcuntfaaunrte]ttmaarafauo8
i fcominamr fuper tom 3iucar* *i tdeo putre /
fric md «3re tbide bono c md qtf cjaraBimr
benoua cera.namdq$&iu'mancrtn cera an
nqua fit rubeoVr cownpno utius mdus cft ft
cutcojmpno vini in vttribns/^ppter boc be /
betcjarabt i eft md bonfi quando ftmiieeau
;lo.wbuatidem.3tebiatidcg;ape8fedcm: '
fuperawearm^fugmtntq»dnTugftuttmfa/
ws./zbicimrqSfinon facerentboccowump^
•remrtiiudquod cin fauis/i gcneraretur ara/
ttWfi^fuperf>iu>s^fo^c«emfto4ittc
ne ^mnea muatdcat/^ff inumcrit eai &
«ns dbas, alueTautemomncs mownwr /
Qlfum eftpottovd pocnmm|cj:
ni aquavdvino^rodlccommtrm
qood cjred meUicraasm90cant.fi
cutexydromdquodermdlcz fucco rnaoano
romcjtmijaum.ucutz rodomd bicuureo $
fucco rofemdmifcctor*
£do pdmediw/qttaffmentsfci
m dmr.^eftpomsejcmeUo^aqua
opdme confccmf 1 becocms qpi
ft crudus fuent % md mtnus bene Oefpmua /
tum inflaaonc genemcin vencre 1 mgims ac
tmnlTuuas tojftot jcs. 1 quta bc factli rcfoiui
turtn fumos aputpauJz Omerfas eijmgerit
pafHoncs.bcne9ero oecoans ^dcfccatus $u
ftum oelectar/pocem darm^artcnas^utttt
ns-7 canaies puimonis mundiffac co; icm«
car.co:pus nutnr 1 impincaiat.epadd6 tame
1 fpicnedas ^alculofis nunus ppcat^uu
mcatusiiringit-zopiiauquaudo^cnim mtr
to t aU)S bcrbts aromaads condimr vt fatu/
ojwddamr^odowxio?/ % OiutumiuscuftoV
dtamr*
J2at«rum ejc mno *r meUe -rfpecie
c busaromaactseftconfccmm.ml
fpeaes aromatiaifubaununutm
pumerem coteruncur/? in faccuio imeo 1 tmi
do cum mclicz^ucbararcponuntur. vtnoat*
tem optimo fpcdes pcrrundunrur-zrcpcitua
dunou^qucadmodum fttleriuia.ita biu \s4
nouamrperfuuo oonec virms fpedemm vu /
no UM»:pojcmr/^opttme dartficemrvnde a
■Vtno concrabitfozatudmcm 1 aeumcn.afpe/
cicbus autem rednetaromaridmtcm 1 odoic
fed a mdle buicedinem mumafzfapo^m
Jgmemnj vcbidc.b.quaft'piiis
p mencumquod (aUcam pila c co
mfum.na5 in piia fpeciesaroma
riceacuinmr/c^qmbusarmpt^menurmque
dam oehcata pocuia decra connriutur. vndc
1 pigmcncanjdicunmrqm fpeaesvendunr/
"conterum/^confixiuttt/zlomponunc»
dEimd ^tdmr aadttnieleo <$ ejt
o acctoimcUeciusmarcnaconri^
damr.nam pjimo accmm dibei/
bis iteceuanis/? radiabus ouicmds Dtu oe
: coqutturfo eolato aceto md pumm % oprime
^dccammaddimr^adlci^igimnvr^ad
Digitized by
Google
&ei^o*te
t>epuranircum albtmtmeout ctun aceto otfte
paratur linptimdlc paru^ oecocto/ na oms
tmmundiaas meUts tbcrbarumadfeattra/
bftalbumen out.? fupematando vfcp ad ort
meUtefupemdemfecumOttdfquaa tmmuti
didas mmfccnnapfgmentarius feu medtcuf
cauteremottet? beponit/^fuojftmeltmpiV
jridemttda reponttur.oaturatttem cumaqua
laltdaadmatenecompacteotgemonej/mol
Itftcanbnem/buttftonenj/mundificanoiiem/
pojomm aperaonem/Topitattbttttm ouTotu
nonem/pofletentm mcdidna oefaalt mdu /
cere pencutum.ft non pjeparetur ad faolem
educaonan i cum ojrimettc nou ptecederctot
geftionem cum ftmiti arte?adpftmiles vfus
t>e aqua i ^ucbara cum ottterfis fpcriebtts r»
foropus/nunc violaceus i latanuus/nuc ro
lctts conftipanttus/hunc ftmpltdtcr/nuncco
pofiojs. .
£ra cft fejt mellis thtra cutus (nb
c ftannamitquoJmeUeusabapt/
bus eftcoHecms.cowumpimratt
tcm fpfom mel(vtOtdtarifto.Ub:o vu).)qua
do ntmis otu cum caeferibus admifcetur . ec
ideo qui pult mcl m fua purirate referuare oe
bet tpfum tempeftiue a cere fubftattna fcpa /
rarc"t>abetautembocccra p:pp:ium # iiiter
.©mntum liquomm feees fttpaatatat/? rit a
:lefatadmndumnonocfcencutfedpon^^
rciisfupcmdemfurfuintcudit/ibocfjaunr
; partes ignce t aeree que th aus fubftana Oo
minanmr -vnde cera in aqua cauda refoluta
fceojfum aquam p:emit * per cius fupernri /
,cm fe binunditnam mulmm babet aereele /
,■ uiratts ranpne cuius ftcafcendtt . caaaurem
r quanto eftrecenuo:/ranto eft odojario: /ou /
axUoif? puno:.? ad oiuerfarum imptfffibnn
?ngurarum fufcepnonemapuo^tam fbt/
. nie fufcepte § fcnpmre impKJOTto" t eam eft ou
rabilto:.? taUe «ra virginea appcuami.^ft
infttp. ccramulns vftbus neceffariaatcs apra
valet ent in mediciiiis/m confecnbmbus va
rijfS i wtguenns.nam vtrmtem babacalefa/
cnuam/refomnuam/aperinuam/mamratiua
anractiuam/cuoojauuant/'? confumpnuaj
t>alet euam ad luminis nummentum. % tdeo
cera feruit in oeomm tempUs /t atis/in oomi
• nomm menfis. vnde a cera vet a cens otcun /
mr cerimonie.quta in tentptommeerimomjs
^ceraorTcrebanmr <i adbucorTeruttmr. vtotcit
"b. vncje qut femiunt be candelis caets; in ec 0
Kgum ?ponnfi'cu5 auus pnmtcenj nomtna
mr.wdtctf tdem.Stgt«is enamccras Urte/
remuniunmr/'? ftgnanmr acfi fecrera occut/!
tanmr.pmtilecoaconrumanttabuleceraftm*
plia vel cotora replenmr^omanmr/in qui1
bus vanamm Ittrerarum caracteres mliofft f
tio vel thfmbuumr/vel enam complananm tv "
panni;quocp uheti advfus vands inceranmr *
WSzob mim inuolutos mtos rcddtt ne aqu*!
vel pluuia permndanmr.nam ccra quam /:
dam babet vncmofiratem qua bumida rugar
•rperpannomm pozos mlUddmm penetrarc»
tnrenus non permirtit. in calo^e Uquefdt ce /
ra t Oefidt/ fngo:e vero indurefdt.bumtdi^
1 bumeracns cedir/ftcds vero t afpens iubc:
refdr.ttdeo bumcaanmrfigilla neadbcreac
cera tUomm liucrie % rtcjuns»
feuspcrbenuanonem a cewt
t aquafo:mamreftnomm3msvt
btcit Jftdoms Ub:p.jn*. oe quo q
dam attuc/btccera nocuimos pzeftabo ce /
reus ignes.0ubducta luce attera ubi lutum
Vtt>tdtidem.nam adboceft vfus cereomm/
Vter eo:um lumte eaquc funt in rcnebtis ap
pareant 1 1ucefcanr.3n cereo aurem ma atte/
dunmr faticetmatena/ vfus / otfpofmo /ftue
fo:ma.ma§na vero mpte]ce|r.nam p:o ma>
tena babet licbmum fiue Ugmen. vt -piac
Jftdoma ipfam ceram anp tmiem^.ttsmen
qui fiiebmus oidmrftlum efttmpeum^to /
nus ceret fubftramenmm.cera que drcuublut
:ror eft luminis nummcnmm.isnts quifupcr
ponimrfiue fupcraccendtmr vrnufc^ eft mits
compIememum.namagens mlignten medi'
antecera conuemt vmicp m fuam (imiliaidi/
nem. vnde t in oifpan namra mirabtlent in t
ter febabentapnflimam \>mom$.foma 1 01
fpoitnb etus piramtdalts alatc mapiens 1
larcuferennauteragens.vfus etus eftvt fllu*
mtnanbnisgraaa candet3b:o arngamr vet
otenmlomm vet ceroferariomm mantbus an
teoominosbeferamr.]
Sceft ttquo: bulds 1 candtdus i
mamtlUsperacuonejcaloris ejc
fangutne gener3tus.vel(vtoiat
arifto.ltbzo.mtjOto eftfaguis Oecocws ot>
gcftus non coattpms.quando enim femsp
pter macjnimdtneJnb pottmmng vmbtltcu/
'§69^a lacanawra ct fa^fem^rnio rpulfo
Digitized by
Google
tibtt $?ix
ad mamiuas t>bt bfgenr* *buwp$(itji af/
bcd^uegJandala^manulte^m<3dojis fpc
dem tranflb^3fflffw&tdtcoiift3n.a.]ci):) ea
dccmmcHnaajramenfhinTjngmnisat^ ia
ms.fideo «amra cre3t Iacp:oprer abu^ nati
a quo dbaeur ettra.non fameoeb^ efle lacatt
te feropus parcis necpoftmttltd mfiacddat
tomra namri.m tllo emm tepoje coplemr la
ms Oi jefho in afaUbus que babentfempns
wtca /bmmad panenda.fedm mnUeribus
dmerfamr/^pterbococb^ eflebond lacne
ceTanopoflfermenfcs.Telacoutceciuado e
bene bigeftoVi boc ruttneccfrarid <ppteraba
afatis qm eft outds.cibus em omnid atauu^
no e nifi bulce ? vatde oigcftd (vrotdr idem
ibide lumy ).f.3Jie0icit arifto.u'.w.f. aiaUa
ouanttarno babentiacnecs mamulas. ttuoi
Jaaceftaciuofttas fen'uis -rpars grofla que ca
feas b:.?quaro laceft fptfltus/ tanto afcas
i lacanimatittcarettdoetibus faperi? magis
coasulamrOac vero ataUs babeos oentesmi
Jtraq? mandtbula no.nec&etus fcpamli lac
buiufmodi aiaUs eoatee i tenue vtlaccatne/
U icqaci poftaftnc3tetdcibidcjttqutl)uf
dare^ibus^noc^eaamrcapmimp^gna/
Jio > fedacdpit wina^cd eacorncamrmamil/
Wi ejabtt pao fanguis.oeinde quaft fames
cpoftlacbonu/nopeiusUoe ip^gnaratu?
cnuUuIaceitin mamiUm marid^eneratitcr
quautsaUquado acddere wdeatauier.que *
da adt berbe babent bomo:e lacfed vt ttdnal
W8/?queda arbo:es vtffcus/cuuis tacte w
twjuarann^.laeaialittcoac;ulame\^lacca
mtfpiuius eomnittataUum pteter lepoiejs
po*co£.£ft adt marunefptmi i pamu fcd p>
lubtiuamrw bicitarifto.Ub.\H.m(we.t>acca
m^parrdnSbabetlacfedpoftbaberbotttts
rcop:io coagulatur htqmfihpie/i bocac5
a^quadocuaqua comtfcemr.woidttdem.
U5idc.3tetdeIi.j:^u3dopucrnum?l3ctecalt
dooottes emsdttusoaumr.poftparmaute
^o&ftemonelacmolieris mofopttcaiur*
qued3 mulicrcs babentfoldlacmcoaomiv
^nobcticojgemiircoagulamrcmamillem
^cfatmqmmtamatmu^cfbaldcmoUis^
fiS^!t^qu^^8aca^«Jasna m
^ms/toicitmpuofaAitoceffSoioi
auoufq^creatptutsoilactc/auTqS^
rreftaf^ctea^Outace]drnomSrffene
^tmfomtca^tacbumicmffanguistQff
^^mf^k^offoimulwj^l
^fpafmus/tftiuentlaflan» femlis/S
n ocetmofflm^o bctfs^muKer m'gra num1>C
Unf^mcliusbabcttac^albaiwoimidemi .
^ofimites ,pp:ietafes. lacris- ^muitasaUas
redcar(vfa.in oieta)i?bt'fic bidmr.lacinquit
generautcr biuidimrfimpUcrter.auc.n* e bul
ccenens nouitera mamtltis /aureadddfiue
acreiabni mulfum/auteinfervtroqj medto*
ee.bulce adte magis faptdtLq: tndnmn fa»
gwnii amtcd in ip fo be rarili conuerf IUU5. t
tdeo laudabileeftipftus uummentu. ^aa
te cppoftm ejt mbus fnbflanms in virtutc i a
otoevarris * oiuerfis.vna fttbnuatiua i mo
diftcanua aftera vero grofla i opiTanua. tcri
tiz eftmoltiftcanua.na fuba aquofa^ferofa
acuta eft n fubdIianua.grofla eft cafcofaque
fitgtdaeft i groffa i ideo optlanua.buty rofa
Vero%ft vncraofa i mottiftcanuavndelaccu^
ffrfaafubft^nfia aquofa 'racum eftgrouom
buTHo^uKtfajuV^ fubttUattutt. vifce^ tattaa
ttu.intdhno^mo:dicanutt.vcnmsfolunuo.
h feds be fadU erpulftuu.co2nrpto^ bumoui
tnterius in co:poje i ertenus abfterfiuu .Kti
ttarttmpenefraduum/opilanonis fplenis t
tpopg aperionui'? manme fi weritet an«na
libas caltde cop!e]doms.i?tei; cameus. itak
lac eft ydropico^ iuoanuu(\?t tHcitidc$zfcq
mr^acttacptaudabiteeft^tn fiirstnbusfub
Kaojs temperattutt.tua aqnofitateeft mcb»
mtm5dtficattUtt.fu3bu^rofit3fe eft pcneuis
repugnantium^ntemb:o:um bLmtettattuui .
fua cafeitate dbanomm ab oztfido ftomada'
ad rundtt bepzefltuum» £& i alta tacos taus
quta fi tcmperate ? opo;mno tempotemim /
datcvpttus co:po:eacdpiamr/coq>ccu3ct3tt
dabtUtcrnumtmum^fubftancfangunn^
fmiilaimm S»t autea co^>o:e non mtmdato
veltmtpo^non cogmo acapiamr in matoa
bumo^s<iuos inucniteft conuerftoo5 ^^o
ram augmcntaftuum in fomos caltdos refol
mtwdtfic erit ootonscapins czufmaam i fi
feb:is matedam inuencnfAnt ca!o:ts feb2f>
U"s tnflammanuum.pet ftcato^mnamratott
moenentbebilem be radltWat/>i-ntinftoV
madwacefofunt.namqu3ucbcfttmirK»m>
mius/rpamus calo: acctofnas vcl putrafo
Reumadsgeneramr.'? idectacnon cft freqoe
ter fumendum ntfi co:po:e?e3rtftcnre tempera.
toi ttomacbomamto.namftco^us^putn
dis bumotibus i coterids foertt vacud i be
purammft tacbeneb^cftumtuenf/ntuUum
Tbo»ump^bebitcojpo:tnummcnmm.tatt
dabitcm genembttfangm'ncnt.camcm aug>
mentabK^meo^lMtcQ^pus^e^tenu&tHJg
ftaefaaettenaum 9tc$ putcb?um, vt*0.idc5
Digitized by
Google
&zliquc$m$
quamoz qaahmt^/coloje/odoie/liquS
rtgratumabboawe-ragramdibte remo^
^«o:emmterfubnIem?gror^^^^
^empofttaremanetconnnaa fnc^K
cutusgutmlefomiamfmus eftlata ^Den'
■ «a eftamra,S>apo:e babet accep* 1S;
aslaais/femmeummagtacredtturefretcpe/
ramm^omnelaciiamramTcompknoncni
quta bumanaeomp to martmee/hempera
^deomul^lacmapmeteperarum. p:o
pterquodmapmeeftnumnuu ^mecoriutt
jafpentaasangulo^ocuUponirune rnmff»
»uum.7qmcquidoebomtate{aca8 fup:aoi
comeft tomm concumt m boc lacre.
Sc^mchnu^etammaUscatida
1 .^f^icuecetensmagiserica-
cmofum/tmmtmenumriuum.oturcacum «z
opaaoonuapenttmlt td pdroptomeroptV
i??°JJf c??°nmmel'««3tt«o^camelufna
mree/rcaltdtmme^pterqjycalozoommans
fagutms anrabir pncmofirare^tdeo facuid
remanetfinepncmofirare.Xumtgimriaaii>
bU auud ftt gp fangms fecundo oecocms/ fa^
po: fangumts camea falfus eft ? aeutuc.t 10
bumofeftmaftuusfubnltanuuftgrofftcta
ateno3riuu8.£tov*efup:at>ec3melo iiracni
fceammalibus*
2Jc vacanum lacn camelmo eop
I poftruj.na pacca no babet rm ca,
lonswfangutmsarttabsttmcra,
©firatem.tideoeuis lacftt valdepniruofui
•zmapme numriuum.plus.n.nuiritbc vaca
nu^pecojinuVij pccojuiuftt magtscattduj
§ v>accino.cutus ro e.v?t.o.tde. q: oi paccintt
towvpwm babeatcalof;8#quammpeco^>
^m^wnioiTfaaliorinfangumSmn^
oncril/a woiamrannqmmXfi S™
tS** ? Ibl^f£3^pmguemeuu8ntt
bctt8baberaquofifateiiqmd3fubnIit«r7m
^doaeretmtefuafuperenara^tS
miditansfuefub/ranrialisgromaefdS
[^cad^Penenatfuav>ucmofira^
Sm^'maItUno ^auar/fedpon^
lacteeftptcndu aduumendu5.q;wncmbrift
mecmndum^accscriam vfusconfXamr
c^la,m8j>t)acfcmmmum/quod ranto eft
^emmcontravaiena/contrara,umrv>eft>
scremnottmngattcmsvirmtemamsqua/
cmsbutyrofttanscumcafeatafeparamrw
m^W ^^^^"«neaugemr.vrpater
*uo rfubmi/iquo:ej7diopia6 fubaentr t mc
cumr.IacverogromifimtieftpacanuTmtimr
cercne/iqutdumTaquofummtrmsscum? *
l?in^b^ofum.pndebenenumt/irom3>
cbo couemr/mcmbja confo:t3r.ato:em cpa
os ^ftomscbtremgcratco^pusunpinguars
auSmcntat.i?uInera tnreftmof <? 111301015 fo
nat. ea sutcm tanro melms ? faiufcms ft la,
pidtbus fluutahb? accenfts <* itme erancris
tora aquofiras.p patte maria eo wmatur.
3ccap:tnumtnterp:edtct30 tifJ
* fcrcnoas tenet medtuin/quia 1 fu
_ 18 tribus fubftann/8 po/r femt'f
omo eeo: ponfiime tcperam 710 5 pulmots
tmlnera 7 renu" ac veftce v>taa cujucbara mul
WCofiaT,etU8 yeroacafeo ^bur^ro fcpgraat
Digitized by
Google
24tar"»x
i
maSffleeftcofattud m&iffcarrad etcolere re
p:etfrad.to3urc3jp'ttdpef femoud btbim^
tftomacboDer3cra'co3cpbmr.mdeo neno
ceatcomodtco mdlts afatts geme tcperetur
c nttn^coagobbiair^fimccpcntcoacjubrt
tn flomacbo otnouictur.7 q: cap:e pafcuntur
ftcos cramo^OTcmtaabuf ea£ laccminuf
aquofd ?macjis ftipricd ? ftomacbo congrud
Hl Iacer pafcuis oiueriificamr.ni que pafcd
mrtcncrtscrcccabusbcrbta Ucfaaataquo
fu i fubrile/? ftomacbo dtnodau5.que vero
berbtsUrariuisi^cracto^
ttOfpugititttt.cc noriud ? lajeariuum.
Scpecorind mams eftcaudu^ *
t ficcd cp V3.cdim$jminus babens
bur^ofiraris ? plus cafettaris. ?
fcleo mtnas narronccco:poritt3 conaenit vt
P3con»*3l>onftTamrattt bocercjrauuate fut
c^ioas.navt oicucpUe .lacpccorindinodo
Kcftgrauts/c^paaina.ccdcomacjis cflen
maaco.ma5i8 aat aanitcp capand . fj min?
P3catui\vndeniittU8cteperardcJ caprinum
ScafTnma eft temperani ttmvevA
tm refdriad. nenms m rdbluriud
?nerao£remom'riud.?memb:oy
fd (fcdnu ? caio^eutduratomj bumectariud
pcctoasiaaatiudcmiTts TanbSims btffict
lis miagariod. vattterd rend cvefice atraaad
2c caballtna vtcuitrate babet acl
l canteUria t fabriUrate a acumirie
tcaloict apoftcmaribusmamcd
eft trittariud apcrirituw menftrualis flu&is^p
uocaottttVfi caofa mcnftroo?. cattda fitc ficca
quanvppaerarem babetilludlacabomnita
oealio feparanm.yt&tcitvfa»
3cpo:rittd (&$ vfa.eft fdbtile?»
I qoofam/qaia er. fua rrtgtdtrate f>
coerd remanct tindigeftd. i ideo
iifcb*mmedtdnaaca'piamrparud aar nalld
confmmuamentd.fcdfifc55abacttfacco ot
Mfc cood bondgcnerac % bttmidum nurri /
menmm.vtbirittdem.
acanimaUam parmt vtdhoram
i eftfabdlccaqaofa/qzaqaei btt
mo^es adananmrin ammaltbtid
fgepart?q:os mamds c&udttur/? taeaquo
fts bumoubttscomifcemr.cio eb a>e enod/
ad.v>omims i faracUj ^noariuoVafperitatif
remoturiutt.2 vtltop ftomacbimbiincatiou^
Venrris iarattttd.bop adbtgercdd k fttpttcn^
5in ftomacbo coacjulaaud.? pdfimap tfirmi
^«Scneradttd^cicfiimo atodeweareW
patttfTm^^oIo:fettpt¥fiburamttt feto*
ris bcndd canbdims inducriuu^.vndc ftlae
foerit co:mpm vcl plus bcbito atTupms/ vd
altomodo vd 0>cc5crpedit(tt3Cccptu/muU
tac infirmitatd c gcncradud.malo^ bumom
1 lubrico^ eftnntririnu^.bono^bumo^e cot
repaunm.arcna^in vefica^trcmbns eado
itariaum cputrcfacduum . calous namraUs
6cbtlit3nttum.Tinnamralt8 calods acfcbdf
utflamadud.gtngittarum * oenrid tnfecdud
puftttlard pdfimara i fcabict t parauttfcaufa
nuum.racjim6 'jvcntoltds ocdtaduum.opt
ladonnm renis^ epads atTccduum.ftomacbt
grauaduu5.7 utbdatatc fuaaDarioram ante
bigeftioncm crputfiuu^/t ficlicnrmcraducrf
uum.bas ? muuas alias iududtlacod cosa
pno paffioncs . ©edbccoclaoe bono-zm»
lo nuncbictafmliaantr
^Ttm dlparslacdsaquofa ala
f cdsaliapartepercoacjuldfcque
frrata.nam coagulu^ partcsbuoj
rofas ^cafcofas fimuiiunmt^ab cts qb*li<|
dumcftTaquofum Otutdtt^ bifcemiwiui»
etfecms fuperius rccttanrur.babct cnim vtria
tem puoedmis tauaauam.nadrteftinatauat
^i?uUteraintdhnomm t^fantemundiricat*
pecmspunn'car.fram fcdaLacumcncotercrtt
bee mtdgat.fcabicm «t impedcjittem mundat
fplcn -r cpar oeoptlat.quere fup:a t pdmo Te
owdum^fa. #
SJtvmtn abucdo tdcftpcrfundctt
b dbcftotcm5.vtt>iat»b.0ua.4U
Vttcfttofttare? bumidiracebabct
tmbuere <i pctfundcrc co:po^ que tangtt.nd
butf rum cft flos lactts muUum babcns caU
ditaa'8 ^bumtditariscdoominto acrcttans
radonecuius babctmuUd vncmofit3ris.£ft
n.botfrofafttba namraUtcr caUda i bumida
vifcota^ vncmofa bttmane copleriontvidna
(vtbtdt vfa.)vndcfcpecomcftttm ftomacbt
eftbttmectariuum.venm'8 folnriuu^/marime
ftrecens mm'tticko3ndqutvtbtatictcm.af
fimilaucmntbufjrttjotcci^mino pingucdtnt
ttccntcscpfiqttisaccepenrvalct facami pe
aodiputmonift ibimcritapoftcma qm'^^
pde c mamraduum/'? bumopbirTotuduum/
- tfopcrfiuommpecforismddificanud/maa"
mc fi cd mctlc vdjttcbara comcdamr.fcd cde
tninus cftmamrattuum i fcrcarionis ampU*
tOBariuum.vtbidt idcm.fubdcns tbidcj ba
v tvromrcpuc^i3tvcneni8»memb:3bttffleci3t
afpcritatcmocttlomjaus tomramoUtncat x
mddaiapofta^Mt^inamrat, vui»«*
Digitized by
Google
fot tiqnoipi*
pufmots gBttiirfe rpeaoiis mtre fanatrentt
i intemno$ motfuras mfdgac neruos irtdi *
gnams^coffactosfeufpafinatos moIUfiar
stcp la]C3Lvt't>!acide(t)ia'c3utem 3utccn.)g>
comra venena mtenus fumptafingularcpje/
fimueft/fiincojnacus bucvrd m laae alido
refoltttum bibacrmagna quanncace.namvtt
ctttoftcate ma opilat macus nead co: afcen/
datfubito vis veneni.p:eterea venatofitatej
rota ad fe actrabfc % ipfam tnutfcatper vomt
tu euacuat be co^e i edaat[x>t tndt tde$. ffit
autficftos laais ftue fuperenaris i pmgue
dbreaUfgfrar in vafe mundo/im quoda la
to Itgno romndo ?gfo:ato omnfltme percun
turper vtblenna i mouetur/ej: quo motuca /
twnaturaUs m fubftanria lacris cmutafi %
cofbaatur totavncruoffate infimui recoliigit
cme fua leutcate fuperrtriem pericferofa vero
Bquofttas cnpambu&affaris inferius otfci
diti bun/rofe fubftarie canf nobiiiori cedes
fundapericnlla butprofafubftattaqueena/ .
tatin fupemde rccoHtgitur/? ad vfus varios
necefianos in vafe mudifTinto refematur. q$
quato recentius/cato eftfapozofius i gumri
t>elecrabilius memf. t£fl aucf panapto mol
lci liqutdu/fed paularim ttaturaU"ab:e con
ira bumidas partea inaalefcete t eas fofume
te medtberiterindurefricvnde bene i munde
refidt inutritii pulmeta loco Tagiminfs vet
oleibcnecondic Salimraataltquanmla vc
meUtts confetuetur.? vteius poretmaus bu/
midttas ftcdtate falis temperetur. ifug vtei?
fapozoficas augmemefc na guftui m fapoje e
magis gratnquado mediocricer e faUtmqua/
do aatumtis anriquarur eius fapoj ca odoze
^iminatft t graue odote i fapoje guftuf bot
ribiletranfmucamr. ttacno valetad dbaria
codieda.vaIeccn ad varia medtamina * vn/
0ueta.qj fepeacridtt tdqtfnd puenitgule co
grttttcamenibilomintts medidneaUcuu "
3feus vtbtac3n\u'bw.#.aa/
c rendoebicms/eoc^tabiuinva
fep«n,7mrquouf<p ferocareat t
a lacns aquofafuba feparemr. vnde oiaf caV
feus quaulcarens eo <$ quando eft ftccus bu/
mo:e arec feu liqttOje(vc&irit idem)0ecutt
dum,b.vero careus a adendo eft oicms / eo
& be fadtt adit i receditadtt i Ubimr mcer
^tgitosfadams* ^ftautemafeas fcjclacos
namvc bidt vfa.(afeata fubftanna lacds nt
gidaeft^groflatad btgaendumbura^tar/
deeiM^otfcendttDeftomacbo? magtsaw
net mpttdtatfcp fomftom'.7"e/Jgrauts Iroma
cbo tepan rembus i fplem majome fi loca tl
la fuenntoptladontlJttS pzeparata/t alai /
los in renibus generat.ttdeo^ppter ifta mav
la acddcnna bidtconftan.a;omm8 afe^vnt
uerfalttereftmalus/tamcn cafeus quilaai eft
vicinuQ minus eftnodnttS.©nckDillinc|ttit
j?fa.inter recetem veterem imedioaem.teci3
afeas quiaadbucrecens eft malos bumo^s
nongenerat/qttiaadbucrennefpartem bul/
cedtnis i aquofitans ipim laats. i idco adf
bigerendumeftfaalioz/tadnumcndam lan
dabilio: i vcnms foiubuio^ i matime finS
ruentfalimsqutafalfedoibi fapozem caufac
i aufertt>ulcedinem.na5 nimis falfus nimts
eftbeftcanuustftomacbo eftnodutts.are>
autem omni fale magis tftnutnnuus icoi /
pods bumeaanuus tmagis amts augmen,
taauus ftomacbo tamcnefcnoaausJ lotfz.
ciliin mmofitates refolutmus ft ftomacb? rue
ntcalidus.Bi vero ruent rngtdus tn acecoft
tatcm cft beradlt conuerfiuus.S&ediocriter
tgtmrfalfus melius bigenmr i minus ftoma
cboeftnoduus.finefaleemmbefacflteftace
tofu8.mtnus vero falfus ftomacbintmorft/
uus/t fangmnistncenfmus»
^ms autem cafus e acums i val
V deficcusadnumendumgrofiua
i ad ejtcundu be ftomacbo mmis
bums q^ fi laccf aquoficaf e ablata acume cn
t ficatas coaguliei bominamr. vndeetia fub
dUtatem ejscndeo fupetfluttas co;pon's n5
ica inde fubnliamr ficut altjs fubuliannbus/
Vttde buobusmodts nocet^cojpon/qniaei^
co^upno i grofltdes nuoimenti fuperfiuia/
tem ingroflac i co^umpicftomacbo nocctqz
peracumcncoaguUrepugnatomntbus altt?
demuannbus^innummenmm pems ipfa
tuuanna nanfducanmr.pnde ft'in coq>o»ux
nenent groflbs bumo^s tn rentbus lin veft*
a iapides pancgroflbs aiim bumojes caU/
dss i ihcenfos coadunac i copingic^ligtc*
vicandus ica vetus.nulm^ enim confertiuusr
men nec^ nutrimenmm necobedit btgeftioni
nec bonum gcncrat fanguinem nec venrreiu
meaatnec vnnam.puoacVifecHnuennas ba
mtdtcatcm anftnngitt-tbeftcac.omnis «ac^
afeus vems bums ftccus i fpongiofus pic
ftcatace i pozofus/zd mmpendum raaUs ni
bti babens vncmofitans cojponeft noduus
minuf aut emauts vnct^afe^vel aflus .§ octi
Um -rpo^ofos* nipittCBo fube ftgnwn dk
Digitized by
Google
XIK
bnmoris imctaoliat&cmi matt po»fa#
dtlminns cft nuius quando eftrecens cp ai /
mts vcrus. quia vr oiat Oyaf. cafeus reccns
biimeaar eenrrem.petus ftrtngit m3jnme dt/
pams/vel (i ab aqua abftraous 3n*ctur ? ma>
jEime fi anre piandid amjmarur. iJ&catu 0115
/foniadn raa gromde obtur3t 7 abum oefce/
dere ad thtdhnano permtrric.poft psjttdtunt
aatfnmpc* abana copmntt/wtoiculsr 1 ai
4od enriis ocfcenderecompetfic. £afcos tn/
ferpctere 7 nouu* meduis mutann eft nttrria /
onspptereim fapowfttacem ? groffiacm/T
,Q2calo^n3curaIi velocuer triduratur, quato
«005 calot naturalisd oominacur macjis^ti
to plus ? fomus mduidoc/ t magis mebas
tnbc«iddt(bacufc& yfa,in bteca)fccmi autem
fcpf.? anfto.li.u|.f.Quanto ericm iaacmuU
m ofei pV erit abi.£ft adr cafeas fcb*5 owf.
tKatena corrarius^am groflide fua ? bucy 20
maceopilac meatus wnap ? no permtmtad
co:afcendere vnm v>cncni.£3feus entm recef
oppofitus calidas crcrabit vencnum a modi
bus venenaris % buius ftgnum dl/quiaap /
poftrus fuper momts rabidt cants auc fcrpe/
ns totus candoz cafd conuemtur in liuozem
valetemm contra antracem ? alia apoftema
tapcnenofo vd ertra fuperpofitus vel come /
ftus.inmultis eoam alrjs couejric tnedione
ftt.idan. . ~
^.. ^3cjammefttacthquoajdaa»i
C malium ftomacbts infptfiarmcu/
lusvtrtutelacaho^ ammalinco
acjuhcurin quaparte butvrofa cum cafeata
aggregata pars ferofa ? aquea a parrib? ali/
ts fcqud&atur.oiataril!o.luttj.f.qnanto itt/
quttlaccft fpijTius/tanto cafeaceus 1 coacat
Jaaus.fed iac animalis carenns Oennbus m
topenon mandibula coacjalatur.Iac pero foa
bcnas th vrraq> non ficnecems fepum* %t*x
ib^btciriaccoacplatBrejrcoagulo ttscre
ncutt quando lacficuum agijrepcur in lana/
bdnde abiuitur tlla lana cum modtco lacte z
otuis admtfcetur tUudiac tn reftduo /rftcro/
tomcoacmlatur. IJtemimckmcoscmuAnon
mttemturniftmventrcfuggennum adbucro
m4nannum.m ftlts qut non baber bcnces m
^tracpmandibnlanon muentrurmfim. icoo
rc.quantoco^autem pius vemftamr coaau
lum mtwlmft t ^lccconrraflujcumvetmls
tnarune : lepons pflmi>ccrut.v>r.t>.tdem an>
^3acub.^tatacadiflacti ^coaguU
«,!^°f5l?lm(la3lld0 ^5^mcftlaci
qw€ftoto;fptrtw^idco adwnat-jf»/
ftentatTacftcutmans fpcrmafuftentat mat /
ftrualem fangmnem remine in mamccquo f
wam natura lactts 1 faitguinis menftnu ea /
dem mnt.vtoiatidcm tbide.^c coaguio oi/
dtvfaacf.oecafeo.coacj^lum mqnttcoagu/
larur vircucc fui aonmnis ^caioas atcp fica>
tatt8 ftbioomtnanns quibus fttabumichtaf
ftnimr.t quauts coagulnm fic nt ornnt cafco
mtnus fcntinir in reccntc^ptcr mutitfudme^
fue bumtdtC3U8.£oaguInicacgi tn ftomacbo
laccanrisanimalis -rruminanris inucntfag
qnofaladnrifcetur/^ficfuperigne^ inrumo
l>diccacur^ tndurarur/ cnius modica pamco
ta cum ruerir tri pattco laac ccpido rcfolura*
cumrdiduoiacteadmt)^ tonnn coacjulabtt
Qnod cft coagulabiie 1 condenfatvnde pa/
tsxcp confimuis vircns iaretin fubftannacoa
guli qu3lts tneftfubftsnttcfeminis mafculi*
vcotatarif.auicc.ffa.tai^tbccoiaabci^
quoribus nunc fumdauc
Qntautcmqnedam trirmtes ta^
f bumoribuscjliquojtbustrcb^
oujs inberenccs.Oc-qbus bicb»
Uttcr3liquainicrcmn8.n3m ftn omcrfasco/
pienbncs svtrtutes otucrfis rcbtts oomins/
tc8 otucrftmode reperiutur ogsrioncs. vrcfl
vtn^oBsrioa/mamrantts/madtftcaritta «;
apcrinua itaq> virms ogafper alidarficm
cu fubriii fuba.vrpj m &P& faaopoKilim
ammie? bmoi/er quo^ofcaoc opcriunfo^i
vcna^^cmoioide6^uocamr/pt.D.cofta» ♦
.IWrefacnuapirms ogabtfpcrcaiidtttbutV
dtt.nacaloirci fubam penerrac 1 otflolucdd
bdtdicari ftbi obedtctc aperir 1 Csiiscar. vtp$
mmalu3t fambuamedtanacocctce -«bmdi
quebuliicainoieomre rarcfaduc? ottcndut
t» oiatidc.^pilariua vtrms ogafg fiicnda
^bumidttcnobmfa fuba.\?tp5 tn b^gato/
aibuguicoui/tpallto.na becvtfcoflrate vob
mfuate fubftaoc po:os rcpicr^ fngtdtcattco
ftnngikj^fpiffacuatmmso^afg rrigidu^
^bumtdu. vrp5 m madrago^yq rponrafuc»
Ott^tpa5mfpWT3LVc.0.idc.namgtdiratc co
ftrtngtcgtcsbumtdirari8 liqdio:es.Sn but
diras petcs cam rcdditft^a^ ppacabzcVtg
cofcqucs fpimoje.aiiqn attc ogafp caiidnt
bumtdum.nam calot confumitpartes UqutV
diojes/qmb^confnpfts gtcs tcrrdtres rcddn
tur fptfltotcs. Snduranua vtrms operaf pcr
wguitta^^ftcatatcqz vtra<5 quaitras mou|
do adcctrittota mbam redditx>tmo:e$ qncp
Qtitem operamr pcr mgidum 1 bumidum fii/
gtdit3tcp3rtc0u^utd30c6ftnngcntc.vtp5 i
fi^W£^c.qttando^ ctwm pcrcaitduj
Digitized by
Google
fot liquoiibto?
«fi&u parfea tetteftres copm<jettdo ipexcv
fequcns indurando vtpatetm latere ti lutc* -
Sfpermuavinugogamrgcalida^f/ccttaij >
grofla fubftanrm.naalo:qttodeftmbriIitta
eleuu 7mouetadarcMercncizI?illudacuit
incow. quod vcro groflVus ?(ica?tenditad
ctnml ? (iefit rora fubftina mequauWq»e i
emiauas eaufa afpericatis.,ppter bocopa/
mrafpertratmbumicbfng&tas coartado-
*coftrin$cnd& parresraarajfereiraafes adt
mcdittno gmtrredo parres liquidioies febif
fimdere ad erom£|>pter qb* parres mperio
rea incmibtts bomiamrfhgidirasacttte/r af
pereerterias fcnmi oftendttoir. q:% bmen?
jacemateric imp:efilfonearhgfdo -rcaltdo re
riptcnris varicfttnt?bmerfe rep codiuoes i
ppiietztes % rep comimones naruraliter vet
ocodcntate oerelicte.vtps.? vtofarauice*
^confta^cftejrpzenttfupjain tracrattt *eq
licaribtts elementaritt^pztetattt. JJtevircus
eft moilifianua que ogatur g calfdtt ? bttmi
oam/vel pcrcalo:em bumtdas partes t>ila
iatej ^rarcfaaenteArparfes a gabtts bifgra"
tem. vt facit btaltea que btttnida eft <? parum
alidamediomtertameatorefuiaperu/tejc
foBbabttdatiabumiditaas fttebumo:es fiu
ribfles reddir/et (ic per confequens moBift/
arct rcmoIlir.vel bocfirco <$ a!o:e t>omt/
Banrefup partes aqueas etteneftres/eas re/
lolttenre in pmcs aereas etccleftes.vt pat*
in vaporibtts ceneftribiis ecaqueis attracris
ad interihtia aens que refotaunmrm rnollif
fimas plttuias ctgutmlas / mmcroas mmc
grandinis fiue nittis ( vtoiat c6men.fup tu
«jumetbe( fecundttin fcnfum eriam eft mam'
fcSum vraloris bttraremollefcere/er fttper/
uemeote actione alidipartes parabus umt
mi w berere.t>t pat* in cera.et m atys Uque
facabiubusfuperquarum partesaqtteas ct
jefeas virros ignea bominator vt oiar eon*
mtuwirms aurem maturariua dcut et bige/
8ma g caiidam virtutem * bumidam ogar-
ficnt et retenttuag rngidam etficca^/et erpul
fiua g fhgidam % bomidam.? aperrioa g a/
Ifdam ? ficcantp:Hdpaliterogamr2Ufraat>
tta vfrtus f> caltdttm ?uccum ogatur.vtpacj
in biprano ferapino % fterco:e columbino/ ■%
confimiUbus.21arattuababeror»arir* eafde
Vireiresfj vcbemenrius.vndeqttevebcmets
terattrabut larariua fttt vt famonea ?c . oga
mrettam g rn^tclttm comp«mendo>rr* bit/
midttnt leniftcando <t lubnftcando» vtpatet
tn jpzurieUis tbamarindis ic. ^tttrefacritta
Wn4o^t>aU4omTt>umtdum ogacor»
ajiando^ vero picterbec* mafljraouaper
caUdttro^ficcumficut-ranracntta vtpatjm ,'
antbaridtbtts 7ftammuIa^I>ttittfmodt ve/-
bementer czlidis que puftttlas generant er
camem plcerant valdeoto.&ealns ante vir/
tunbttstconfimtlibttsbictttdrfttpw.lM^ \
oe^ppaetatibtts elementarttt qoalirartt in li •
b^vg.in awraw Deremed^s mo$>amm*
Btredo eirfttbftanaalis bumtdt
tan'sco»uptio guentensejc indi
genriacaloris namralis fupba^
buadantecalo» alieno.alojeHim innam/:
ralis agens m bumidum o^od no regtfans ^
turati cattfae^mducritta putrefaaois (vt oi
cimr fuper li.merbe)omneatttem rerreum fti
gidum oifrlcmus ptttrefttq; alidom. vroicit
arifto.fimilmrcoagulamm ranoue rhgidirar '
^iusptttrefit.vt eft videre in glaae eciu ait,
fhilo.omifr enim femidum tardius puneftjf
§ mintts calidom.vr birit anfto.nam intent*
fio aloris indocenris ferao^mfomozeftciw
loze aetis (me aliimde venienns .r ideo nort
permumfe vmrinecaliquam ctra rem feme
tem permicrit fteri immutarionem. omne ent
motum tardius ptttreftt^ non motum. vt oi/
cit arifto.nam motus inducit aloiem confer
uzntemi c&oiem ejfatat namralem. 3nfm>.
omnefbensljrdittsptttrenr/^non rluensv
vtbiatidem.ttamaJbz3ccedajtaIi3 craerex
cpnrinente inftrmto: eft % oebilioj § aloen*
mraliter generacus ermomft"ueerfiuru.ec
tdeobefaa'lifevnirinottpermitrit*omneaii
temcojpttsmttlmmideftmttlte magnimdtA
nis rardiits * minus putreftt cp co:pus paa#-
Cttm.vroidtidcm.ttamfico^us eftcattdum
plus&5 calorisnamnUsreftftensaufisptt
trcfamonis.Simaiter fi dt frigidum fua na/
mralts trimdim melius refifhc alojiacorcle
mli mduceri ponefacnbncm m magno co:gc
<$ m parno covpoie.? boc pr^ in mari [vt ot>
ararif>am mare biuifttcico putreftt/ vmuer
fum autem nunq. Simtlitere/l vtdcre rii-ayf
quts aujs magnis quamm parces oiuitea,
torait ftumtne cico punefcttt.^ ideo in gribu s
(ic otmfis vermesgenerarri pttneractoej. c?
ro efttq: caloz namralts otfgregas t eis fecic
fubale bittidt a grofib/^terett abaqo taereo
er fubftaria atttefubnu aqa 7 acrea a grpfTio
re gre r^alo:e feqftraratdealo: btfgregis ra .
tit generari vertnef calia aiaua 1 boceqb" oi
tit ariftote.quia alo: namralis bifgregas co
ftarefaot bifgregaa/rcoucrattnnamra.afa/
Us{% bocpcrpttffcftwioncmvi alo;t8,ertr^
Digitized by
Google
Zibtt Xix
nei mooduaa.vt. b.c5mett. ^umda tgtffoe
cj^muboaibitta? abbof3bm'a fromacbo t
liaufeam^aocaitrta. ©um?<Bam'8odo:fe
?maU' fapojfe ? oefojmfe catoas/mantts C
ffctenaa conan$ena8.contr3ha funr bununc
copfmom-rrubitjm thduccnna fantsco^u/
paonWrcrpennbusamcnTpcnnibusp^:
bc^aabu?ttfcca'one.Queaut funtbtfpofi
u^dpun-efacnbnemgaflbaaaoncaci putri
du crfenuff redptuntco«upnone7i ficmetea
pamd3 coaunutiana/'? cu no fint fpoi gtua
puuant fpuaUa meba* £toe igitTuntmacjfe
wctna magfe fnfluut/vnde no pot fananme
bai quod incipiree putrido/ mfi a pucredtne
penims fepemr pndcquepumdafuntno fut
wmantftfoluad boc vtp^eiddamr/etjaatur
autcobur3mun 0untcalte virtutes qutbus
medtannbus ogamrnamra/vtvirtus num>
tm3 feupamua in vcgccabtUbfre flaiaUbus
£r? generaaua ta i btpedib?<p i qaropedtb\
vurusveroottaauaca^ittreptuxbus qutbuf
dam § m voUalibus.fed oe generariua i xvx
mnua <i altja ftbi minturanabns fuaTfaemer
fupetfes otcaxm efru'.iu).oe gencraaoe bots
mU.puj.S generatioeaialittm gmeraU/tto
bea'sefuper(edendtt. ©irms aur ^pcreandt
ouaethaiaUbus anatoficoujfe/vcinferpe/
ftbus aranefe fcoiptoibus ?fimfUbus.? ina
taabus/wp3 mcacris/feptjs "aujs inrtni *
as.T wlaalibus/ptt oibu3bipedalibtts.q:
ttotcit3n'u^.U'.p4a.bipedmituiuu:tt6 gette/
^tanimaUapjcterbomiheuu
fceoufe«
^tmotcjmirmptedtat ant
mannbus femen bectftttq
\p efcJcojpufcutapua/moUta
bmcb/7fubalbfda coaga
lamr^ traffojmamr/erqut
bus perogaaonej biuerfa
ammaaa,pcrearmvr caUa cozpufda oua fnt
btcta/eoq> fut vuida ideft eo cp intrinfecas bu,
moze fmtplenaf vtbia't3ft.U.a|.c; ) na ebu
mtduq> etterius bumotebj vutddqS thten?
4d3tn(\n^o.^)putatouttgrecababere oii
fjinc.iilt.n.bictttoa lra.o.ablat3. iOm aote
cmeda tnamveto codpinrur fj no funtgtgna
n'a nifi que nuertmafcuUho cocubim cocepta
«femtnaUfpupenetmt3Pt.b.tde;^>tto^aoc
tancJ vim bictttee vtUcnjuefe pjuftt no arde
at/nec veftfe quideadurar: vr-b.ide\admi]aa
qmdccalcegmhnareferm^wmrracaiietavc
!**\de.(Dw igiwrpwo msnumrrbeidecajo
remmf cojgis rojmamrVatattmrf vc.b.1|ft
do )&<8m amartfto.U.itf.T.v.ouatoolucref
* ptfces i ferpences kd mulmmbiffemnt ut
bonitace? maliaa.m quanritate 1 quaUta #
K tn fabftanaa ? thfomtaoua tam volucruj
$ ptfdum i ferpenm5.ouant autgetteraUter
aoes .in ftne vcrfe ?in p2inaptoefraa's.\)t.i>.
anf.U.v.gtercJ 3ttts martna que b: aldo^qra
tflaamsponitoua inpndpiobvemis^m #
bat.mtj.bieb^atec|i pulUcdpleafv^ bi^b^ait
Pttapitt bvemis.vtf .p^ fimt.b.fimoide8 Hu*
fuo vcb.Jfube bacaueU'.rH ; tUtto«^agni
occeani aldon 1 byeme nidi fadt fepteoieb^
1 0U3tT occubaf mp; oua/ quaercubate fepte
biebus quiefatmarertlenabuspenas 'jcon^
tnttta fepce bte^rraqutUitate mitefdr pdac^
itamra re^ o? feubus educedis/ ejtbibete ob
fequiu(ide.b.pU'.'?bafi.tn eramcr amb». )
aUe tn aues ouancbis t auopd putnes vth$
ru^nes/fedpuaouaco^unmr^ptjerbjc
me.oua pero pofreno^ coplenmr.aucs ve 1
ro bomeftice vt tbidej bidt 3nfto.ouaht tota
' euateftmtgaliine^cotu^c/^^dpuequaudd^
bene pafcincur.? locus ea^ clt caUdus. ^de
afifro.U.vi.a.queda aues ouanttoto anno g
terq>ouobu8 mmftbusat>pico^.f..m>mUo
tbecembuvtg3lUne.qua^qdamouaucbis
quattbet Oie/t q mtum ou3nca'co.mo:umaff
cotumba ausem qmndo<$ bedes^uattnan
no/fedpaucaponiroua.Talique quemuUu$
ouautmuUooetts vccoUtmbe / aurmuira vi
gallma. laucsoiruo^vn^uui^faittpauco
rumouomm.T quedam ouat in nidis.? que
dam m arboubus coaufe.T qucdaj iti foza
muubtts terretauemis^quedam ittamfe
tin mpibus.er quebaj th arenfe vtfrruao q
nonfouetotta fuaneccubatfuperea/fedca^
lolerfoU'8copfenmretanimanmrin arenfe.ee
quedam ouafoueturinmdfe facds in arbo*
rum ramfe.etqued^m in petns alrifumfe/et
quedant in arundinens/ficut oua auiu aqua
nUum.^idteaam arifio.Ub:o vi^tw.aumm
(imtdnrz e3CKrfes,eiqued3m funtbuomj co
tom/qufedmna inten'u8et 3lba ertaius;.
oua auium ftuiitaUum bttemncamr ab oufe
aUanim 3uium que in ficco ttumunmr/ quia
cimimm eftm tfrfe macjis cp bupmm ad dtri
nunuoua auium que numnmr p»pe npas
l?3ri3nmreaam in colo^. nsmcommbamm
luttt atba ficutgallinamm erauium palufmV
um funtgt3uc3.et quedam*Amt ficur picta vt
oaapsflcrum. Jtem ©iuerfificanmrouam ft'
fntra.quonia queda funracuta et queda lata
p;ius vcro erit^rn/pc^acuaj,oua vero
Digitized by
Google
fotmte
ionga capitts Mtotpfaamt mares.babem*
vero loco acuminis rotudu^pducut fcmfnas
jjn alidis adtregionibos pommtur in ftmo
sd foteV? coptentur vt in cgipto» i m quibuf
da loas in plutms alefacris/fiajtin quada
amareqatda potatoz pofuit oua fub putut
nari/t btjrit # conrinuarcrpord quoufcg cx il
lis ouispullicjttrabcretur.aiiquado ctia po
ndrurouam vafisaudis % ertrabuntur ab
twsptuUvroimtddbid&recepto tn femfe
mans in matrice fimul ca fcminc femmc/ tta
m q femitta comifceatttur.in prinripio appa
reraibd/oandenrrabedmmoddfanguimf
n poft toraltter ftt a'rrind.t»emde paulari ope
rante namra remaner amnd in medio i albd
tn ertremo/? cd coplcbitur cnbir-z runcmuta
turamowae in mnae/ q:inc]cim coagulat*
i perfecriffime mdurafcvnde oua #dm funt
tn ventre funt arrina quada pcllicula albida
tnuolura.fedquado funt foanaratcompte/
ta fnduratur.s illa ouricies refta nuncupamr
i eft tde refta in coaguli oui quod ecmb:ovel
fotiieulus in cozge pucri ta coccpri.fcd^pptcr
rbmmdittcvd intenfione aloris in cojpoje
auts oominatisptus tduratur. * bocfuttne
ceffc <pp ter mterioas uquidiraris pferuatoe^
^uant adt mulrc aues oua venri ficur faadt
gatlinetaitferc8.vrt)icitarifto*ibidcntli^*
? boc acadit er fuperfluuate bumoris femta/
iisin cojpo^ feminefuD^abddanris.-zfunt
oaa vett pama^ tnftpida % bumidto:a atps
i finc t>ura rcfta/^pofirafub gatlmanon si/
teracur/fj rcmacr albu albd/? cirrmd.cimnd
talia oua tttemdrurigaUmis ?afenb?pau6i
bus i colttbis.foanamr pulius t ouo t com/
plerur ctrius in cftarc § in bgcme. qt ouagat
line fuudtttttrtn jcviij. otebus m eftatc/ <? bve
mcin.r^.^qntonitruavcntuntinbozacuba
tioniB ouacowdpumr. ftmOitcrfrcquctcr nu
da manu fagtttur.galline eria^ veteres ouat
tu prindpio vens»? oua g3luhc iuucms funt
mmoris co:pous/t vmuerfalircr fi gallte no
mbaucrimmpcrouafuainftrmabumr % co*
rripumur.f.oua/? ouu^ galltnecopteturpoft
coitri in'jri.t>tcJ5t ^ucda aues in coim no fcr
itant ferri fcd fattat fcmina fup. femina/? ma/
. fculus fup marc.vtperdices 'Zcotubc/traUs
coims fecit odo^feudd tptta no pulliftcanV
ua/fcdfuntftcriU'aqucadmodttoua vcnri.vc
fctdr arifto.^u outs aiit galtincpoft trcs t>icf
cubattoiBapparcntfignapuUi^tuncafccdic
amnuvcrfusacutttadiUttloctta quo tapit
fcuTura/^apparctquafigutrafaugmnis i al
buminc^ui/^ cftp?iuapiufeu,macci#^ft#
ns cotctis.vtbz mp w m tracram bc autbus ~;
bcgcncrarioncpuUt querc ibu Jrcoualqui
bus fumbuovttcUa faaunt gcmdloa puUos
Tpama t fubrititcta biuidwtmrab inniccm
bccvttcuavt&tatibtdcarifto.^aucs queco»
medunt cames non ouant ntfi femel in anno»
pterbpmdincs quebif0uanf.aquualtt.0u3c
m'a oua 1 ct)cit tcrnn a mdo/ Tcubat fup oua
nx.ote8.bucttfcs arif.U.vt.3tcidcti.cvr;.aut
um gencra ouat oua copleta tntre KuWuift ac
cidatoccafio per tmmitatc.3tem aues mtikc
gcneraromfaautfepeouavcnti/q^noprin*
gir auibttsboni volatus nco$ cumomm vn/
gmum.qttontam aucs mulrozum ouozttfunc
mulrcfupcm^it3ri8.Supcrfbttasautc3ttt>
um vnco£ vngaium tranfitin plumas % i v»
gues 1 inatas 'rideoearttmcozpus pamumi
cft burum x acumm 1 macilenmm.'? fttopter
bocnon funttates auesmulromm ouo?.ne/
cp mulricoims.aucscmm cojputeme^pptcr
co^uienria ^atojcvcntrisouantmultoncsj
Stmtlitcr attcs paruicojpoas funtmuiricoC
ms «? mutto;um ouo;u5.ucutpatcttnqoibuf
dam gallitus quc quanto funt magts parcc/
tanto erunt piurium ouomm. quia abus catt
um rranftr tn crcarioncm ouomm.3rem oua
venrinon erdtin^uibus bom voiams/quii
fuperflmras ja:u3 cft pauo 1 tdco ouar pau-
ca-ouavenri funt ptura ams conuenienribuf
gcncrarioni puiiomtn'? funrmmotis quanri
raus/quonia no ftmr comptctap:opcermul/
rimdmenifuam.^funr mmoris Octccrariois
quando comcdunmr/qttoniaj in ornni rc t>e
lccrabttius c quod eft oigcftu t bulcius § m
dfgeftuj 1 queda aucs quando otfaaunt mz
tcs:% andiunt voces fuas implcmr onts qma
funtmutoabi^muitefuperf^itaris ?caio/
ris ^idco nonfunzfomozceappccims^aro
fpcrmari5aut7 ouanc dto quia fupcrfuutas
iUa rrauftrmouomm naturaj vtaloris.3re
gcncrario auium ejc ouis cntquando ferntna
fedcricfupa oua ? akfcceni ea. tquia puU^
tn ouo non potcft complcnuncnummcnto v
tdco namra pofmtcibum fuu^ tnteritts t ouo
1 indigcnt oua^pter Oebiiicatem fuam cale/
facrionc^ideo oua cito compiaimr in oteb^
caUdis/quomam tempus tolidum iuuat t>t>
geftioncmacarionis.£ftaucc5 albumat nia
ccria ? Uiftentattb puUtVvitcuu^ aurcm aba$
puUt ? nurrimcnm^ ems/t piopter bocaibd
1 cicrindoifiucca fdtquada cdapB n3£ure 0l
uerfime.? namra atbumts eqi cotrana naru
rc viteut vetamni/tgg f5 ogeiafamnd tge
f^ou>/^poftcJmeru;atcfaadutbumiau*
Digitized by
Google
Ziktt - xk
albumaatnoca^damrejclTtgoM/fcdftrma
gis bmdu7-7 qnaffatamemeni^an*. -raptf
^era^n^oiaWpm^qmfuftaaflQpui
Ueereo #p vmmcmaacaptt puUus abdeT
cmno rcimnu mrpefliocamalmm/qme^
bumma^pterealojeVsqidbus &5cebdidttf
**f /** ^aembms m abam(bucofe an>
«o^.»u jdeouisaaf bid*tpra.m bteta . oaa
autiqiw^ga^^^^^^^^
Peraas ^«mmrnenri l3udabtliori8.queve
roerc^iufffniaio^Dummenn^rapt^
o^.Sumiircroeajemibuscttmarmas/ctt
^ematozebabemccKuaaf «on coedaa*
^maifergene^beiunio^/qzjasbabef
Pfw w^.fiamre3tttouo£gmeraIiter rdt
«Pflratt-Tmedwofw «buanecoplenom put
Kmu^anates/aibumthes rnfamgidtozed
«dmte^^copaiioneqtfteftamrcattaquea
«pojofttas^io modo^e mmvftdlisgraaf,
^^wUultbuBautoeinarcuU-anococtt
^e^mtttmeliou^mciUoucoalbaa»
aamtbuteabets tardtu80ttroltKda.Ban
aajramotto^mmmenm!^
^me^qa^generaturyQzgeneramS
numedttrmtrlaudabtW^fu^c&dh/
buu^ameb^facmu8buTofe
uonts/qae funtmaunummetm * buraadbi
^Z^^^^^^ctmbuB
vdoecarenbusmafcuus.-rqaado t>i&mnt
^f <ofo*3da«?3d rc^nerantraa^
^enerataaur beautb? mm*»bu& rdtleufo/
^.^^^bemembmbu^
b^^^^^^0«^minori8
Sfv 7^Sad^daramrare *ad
S&f°^ ^aurq««'torttrrercm>
ra/rato foc melu^ qaato magis vetemri
qdnH>UaKr.aut.n,runtaflatoattteu^i^
bu8caftdt8Pao«sra„f^QUC faczfo&L
JutttbtfcooD^qzcttc^
eacucut^ar/mmor^tceolruDfmTeS
motererudadoemittut «KSSg
ttutfaqttamelib^rtttf aflataqae aquebtt
m^aloms.nsinoericcadamato^
^rubuanaaU repugna^tdeomttms^ot
^ricattua/^catous nammlts temgeratuia*
^rataautmcomcebusrutpciouqz^
itaa "rmmoritaarepugnantcomces enenua
^non permttmtrueftuaeralare. <no gmerat
vemorttatttnflantta^^amtattj ftoraaebi*
touua pems.Jnaqua vero fr^cmaloraque
-KperatepenenacTsromae ma rubtOiatm
"'■ ^^^^^^^^cztmBfut^m
^tltoza/redtameroIamteUa/pms runttde
ficcanuajmmusrolidatmaaduratavcro be
Itccaaaarttm-rnomacbo OttKejfeuaa/venaf
f tardepenea-attua. ip/amoigdramulmco
rotaat.fedriremancatmdtgefta nomacbus
.gmuat/;? mtemna.moiua tame^pap coagi*
iata/minus ftttoericcattWsmagi8tug£ft/
na.aro venas penetratia pecms bumectani
pa^mmcrunrmebzacofbaanua. mterbjmi
sm* moUia mfuis acriotb? ?paffionib? fut
jnedtocria. ^riraautoua cetmsftmtpeKm
^ m ftomacbo moj3aa ih fumoritate zco«tt
pa'oncrunrmam8muubtua.quicquidibia*
bo^inuetienntco^iupetjaa/gtamtatcin fb/
macbo generanna.f3fftdia pcto:a faaena 3
altaoua/marfe ft fint fttjca m vucUis.^octai
^quacu tefo mterauata^ maqu3 fracta funt
medtocn3(buair^ £f3.)0a3ettano»fc4tt
JunrvriUa adaba imo funtoecenana t muitt*
pua mcmcma. Sant atf bumectaaua. peca>
*m tgutmris Imiria&mmbio^cofojraritta
refupnua arcg.eria perditoj refraur3riu3.vtr/
tuue gcnerattue iuuariu3.cobumoni8 -zatfe
re f3U3UU3.n3 er viteUt8ouo£ sflto ftt ole
umopnmucombumma. Suntouo^vMfa
antraas tvmatofiapoftemans curaaua.ni
i?ircUttcmdaoui cam faleratfla fanat anmt
tm vtbicttcoufra. ^uopautem albumima
tottrcaioas nnngariua. mmons rep^flma/
. ruuaebumtcmarisrefmmua^dcarima^
podeg«mu3ttua.quando autem funtpum
cu^co^prafuntmarimenoaua/bumoui
w^upntta^Juofeto^nattfce^vomimsp»
nmtmli bc^miunmoine mmi^
^aafpidum runtpama/rotttdai
O- iwida/vdaocea/Iunora/virco/
- fa/mamuafetida/acnmimevme
nofa/qutburdam nemuUs pantcr cogloba/
«a/quomm vc?imum fumme cftmomfemm/
.cpnrmquodremedtum noninuemmr(vcot/
cirpU.) cpnringitautem vr tdem bwt.ottui»
vfptfie aUcui a^ alto vejjcnoro vt a njbca
Digitized by
Google
Beotrte
bmeniri!* ab eo foucriiettaUfomem ver/
wempwaearijiaipifo sfjatti perimtr mozc
b&fiUafiaeregntfomnevwQ/mididzvarmif
&m^er#aeatLpzmK>fmatvemisctuienfo/
nit.na m primo eius ozm qtiando fe fouenti
mpiatp^aefegenenteinmmit^ocdditvt
ttati&vbmppnmtevidemrtfyexvfiu
w.c.vbit>iat$qnicomederitonaafpidam
npnmrteemodtonfecmeftetOMBinntri/
tnernpttin remila. vto. alOiejeouts afptdts
geoeiamrresoltts/^ertodasveneijoftstta/
femranticbrimjs»
©aaratteefatmttlwtmodia lt'
uida pamtamactttoafperfa>7 oi
r «.*" ^^^btrtutcefeparata eetieno/
& tttolha * Ptfcofa/qoeft afttaiiqtio fuerint
perdttaarattea^ntttts qtteritea/«?ftti8 addi
€3metttt8mteno2ibtt0^romo«pozrattpfa»
tt mjco atttooo moite-jmntttnerabties ara/
«eegetteranmr «apanwle$ wmdetttur. ?
iatneftatim q» ootteteonttiles temeinapO
imttta fobnltter^namreittgent'ofto0 p3it/
ux* wrms ■poflint mcrito t ta guo opufoiio
«cmtrari^^oerefopzaoearanea.lt.jrp^
- ©aaqoaeftcBt tacapitris funt
paoca/qotantft raro temaritt ott
. „ . ^ewnjttonejecedttttttlepeaqot
meHattetrium Oentdo.ctttra OtfficOtter cobat
toper ooa.vrotatariao.fu]ti?.3tt nido aotcj
&o coitocatqoadamgemma^ comootsfots
<loampttt3ntmagtsv3lere cotitra tonttmom
*tdeo oiamtaqmtamponere lapidcm otm
sats iJeatonttruo co^ttmpattmtvtoiatplt ♦
"Hferitt30tt3magna funt toma
' * ad Otgerendum * oiffiaTios coba
ttniwttT' wrft3ditt8?PIa,mr^oua^l
WttaotjaotttagsUtttaajs fmtt
* ^omfedndftttttttafapwanec
^betjenttmbtltaftcotottaffattt
nanwn
^aatttejalaodefontmodtca co
>b«V3rtacobaxurfub gieb3 % tbi
Oetto^attmrfcptusarepcttbttss
mufteus/
^abttbouts ftmtpama t mactt
lofafiac^ts tefeMptds/ molm
babennaoealbommet mittfoc
1^Ktto*ven3wr atwem be bte monedttie? co/
**eduttt tga t oe ttoaecotriecUtotta motteda
^Ttdeoconanuepucjnanttnttice^ ottte fo^
fe.ptOiatanfto M. viij .
-••■-■. Siaco^vtbtatatuloVUV^fdt
t^ua-^cttbanwrfolttma^ttu
vmiicufafo&befertddbilf ^er/ataUqoa
^ptermulnmdmdonataofcozatt^ 'ZpuUtft
catm medijs eftas femoubus cotra narurara
Z ^♦2^'petronios JCovms mam/
na rnic^basottaoeferttc.
^a acmifummttlta^masna ob
tonc/aooreteftenon mtjlhi graa*
^pozw^c^ttJso^as^ftttTO»
re^tgemonts macns cp ouaanfene,
^cococmlUfotmato» btttfsn
feris i fottentorth tetiaptcuTim/
oo»tam3fcotonuncai*emmavt
btat plu!t.wtj „ Sont aotooa tlia wnenofa
circrms Qoafifanwfa/c4racmi^goittji boj
«^tna^adcomedendtt tnoaifera ♦
0acommbefttntmtno»cp53l/
line albarotonda aliqmmmuim.
• ^longa/faptcto/c3iida/'t bene
nombtiia» »uot3ttteouacommbebooTej;
wto getteramr mafcuujs/ rer. aito fearimj ?
nwfmiuscubatfupereaOenoac-zfemta oc
Oie(wOtt^aritto4uw.)nmtt^nens ooanrux
anno qoia beoes ? maome m caltdis recjtoi
fctt$.wmec#pto.qaere&p;3 kjtt^
fch colnbri fottt motta fimt ? alt
o^ferpenca V3lde romnda fabal
■#- " ^dapetbumtdamoiuafantofa
comancta ? momfera % penenofa.
©ab^com'8 funtmanma matb
ra 15^'mdme $ cocoa^tih pd UTtt
_ riomsiptoiatpit» ^ilaoteantal
ottas tnteritts fed no erterias kd mms copte
tur t fb:manf fet? vn oucona oaa fdt pauco
*ra cp aitop repnUtt.g fdtmaiouficjmnoiea
■' ^fatriofa/innjiccj/mo^afera^ pencnofa.
'Qa berodg forgoavaria obic^a
ftcurooaacapttns fmemft zfhnt
paua ♦ qj ots auis airai pncmts
€ft/bm's voiamst paucebomtcuratts -zfoo
flotta4.?to pauco^otto^vt.o.anjlo.Ii.jcp^
Sa fojmicap funtpaideguulaai
bid3 <z totoda/qoe ejcco:p?pattia
nm reapittt ttj iocts caltdts mofa
d/s maemeta qooofcp plenarie copieantSq fi
aitqao afo mota mcritoe (uo ntdo vd oifg /
faafojmtas tecolugmtt tadfuos nidosre/
femnt.odontcr3 fot t median3li3.pt.o.ptt'«.
Vride^ntfiftbimedenf cotnems outsfouni/
carampcoiatplu
SJa giaotf memocmerttTtmacjna
paliida Oura t tfpid3 gramf odo
ris % igratifapoil Oure otgcmois
i ^fjrtinsoctsaqiefontnjatoja
Ourio» fapojeTo4o;esr3oioa
f .
Digitized by
Google
^iter xix
cuialitate Tataiidionfficdwzctia mmc
ropaurio:aq:vItr3 OuontKppsrtt q:valde
eftfciffiriuris cubarionis vtOidf arifto.
©a gaUtha? funtceceris tepcraa*
0:3 nutnmcmo bominis coacnii
tioia vtfupja oiaae. oua tn veri
taihnptda ? iUaudabilia nutrimcnrb.oe 5
^uere fup:aeo.lt.jOf,-
Qabvradmufuntpuira.nawot
ararifto.aues aut paruf co:po:if
m mulKfuntouanoni8t>t.o.anfto.
nnUa-autauw came comedee ouat bis f ano
pter bytuameque ouat bts ^auqB bfs pulif
Acar.oua autp:ima aliquado cojjupunfpjo
pterb?eme\pofterio:3veroc5pl€rijr. vtoidc
©a c3ncro£ pumo cjeneramr ui
tfftorace^vena&mtercsudaj?
oo:fuihtrinfcais octndccmtautt
tarcmmziub cattdarccoligttturs tbi tur/
gefcunr c romndaair/? crefrijt oonec coplea
mr.pcrcunraurquado fcnuncnufculi n6 pcr
rundumur vr otrit arifto ♦
■ ^la locuftap imus generanair %
funtplura ? minurifitma que efiu
fafupcrfrondes^gramina moc
-«cco^iptocaUdoibumidomugtmmm ait
quando mulnplicantur.
©a iaccrtarum funtfimilta oufs
fcrpaicun fcd funtminoja vtfco/
fto:3?fnntpenaiofa.&inrauf#
terpentum vrotarptu •
®a maui funt pauca paraa cro/
cea «r macults refperfa/ouis cetet
■ ris aufumftlueftnum magis tem
^aat^tofa^tTipt^tmmafodojc-^ra
Stamctguufuntparua mumjca
uda/vana tameti ? albapaf otf
' .■■ . tatiaaboutsanamftagno^
©anififthteuularariacaitda-r
ficca/^ quado^ parit nifus oua
vca quando mmt8 impinguanjr
«w commias funt fitmua outs
coaji % o: c$ v>alenc eptlenads z
caduas.ptoiritplt.
>- Qaonaaocaliftttfillaouts anfe
. «afcdmtno^afuntTinfipidtoa
i in ocfoie grauio:a i i co\oiz mt>
nusalba t ad ofgcrcdd ouriow •
^panonisfutgrorratonre te
«£ ?.m* btcbus cubatfuper oa
^mcfddumr-jpontt^.ou*
vei param itifritto Tabfcondftona fua femtjt
^P^^f^^qttiffinucnenteaftangicvt
©aperdfris funrffmtlfa onfs cot
lumbe fn tcperamento ? ih cople/
pone ? in m3gnftudine ? furamr
^ ?^atootufua.fcdbecrrausfrucmmno
oabas : qutacumvocem puUiaudferinrppjfe
Senjms/matremquecos fcuerat oerelfquttt
^adeaqco8gettuitrcuertutur.vf.o.3ftdo »
©apafferfs fiit vaideparua % mf
nuta ? bfs f ano ouac ? puluficat
pripue quado p:fa Oua cojjupuc'
Vd cam alfquo amtrtumr.Sutaur caUdtflt /
ma renu inflaaua ? itbtdinis ejxftariua.ftcur
^«o?cerebcU3.vtOidrconftan» - i
©a qutfcule funt parua t romda
1 mfno:a f perdtds ? maioia cp
ai3ude.^cqutfculaam8 mochca
a fono vods (ic otcta camofa pennofa mino/
ris vol3tus c$ 3l3uda*r mdiftcat mb glcba fi
cutalauda.? ctus outs ttjfidiamr moilela . z
ideo pomtoua in oiueifis lods <t fupcrqda
cubatmafcuiu8?fug quedifemina.fcdpoft
educconem pullomm Oecis parum (olliciti
flirparenteseomm.
^riaatrfjcfdeftcufufdam ferpc/
ns vcttenoft aquas inftacris ftit
iiaxt oua colub:t kd mino:a *i in
maajh8 refperfto:a/ 1 (untom viralctmb;a
^peratdo».riuamj;3utemfouensouatuj;ta *
aquam vcl fonies vcnenoeas mfiaticouu/
-ptr.Bequo luc3iJus.'Riuam): vtolato: aque
?c.quae.?ijAi.yfido.
©a imjttbtjfs funtmaama rotu/
da vatde aJ ba ouretefte iriftptdf
_ fapo:f8^grauisodo:i8.quado
aute venftbo»vtouapartac3dfteli38 pita
des ocuIo8 ieu3t.nd.tt.ou3 ponftntft in oau
flltuscofteiiattofs^ndevifafteUadra mc(e
tuitt arenafocUtpbiponitouafuafabuIo tey
gcsc3.^cae3reltqueritft3tt" obliutfdmrvbf
ca pofuttnecadearedicvhra. ftdcalo: folts
msrcnaiUaetxoqutriejretepuUtdjiosp:©/
crcst jfiduat. 0t rjj fiacta tefta ptUlu8 cdu/
cme ruerttmrtpm reeegnofrit/<?que i ouo cS
^crat^renufcowgttat^nutrtt; £>uaau
teitmttots m ecdcftj8 fufpcdumr ad omamj
pwprer eomm mamjimdincm ? rarftatem. >
©a turajris ftfta (ut oufs colura
ba^adalfquattjlttmfoja.^oua.t
mvere Ouooua^noplusouatnf
« oua p:fa coj:ttp3mrvt.^3rif.U', jcptj. ouat
^^^/«B.biJra.IiSna vtcoiabajpotatba^
Digitized by
Google
Bcnnmm
Sfe vpupe futftcutou3 perdiaa
fj Biinom ourioja ? 3fpeau bct
m fozmioia ? ^ttftaitnftptioza z
odoi3tttfgrauio:3. inter fterco» % tmmanda
fouenair ? cttb3rtatr/? bee ou3 magis 7 ma /
tc&a8(vtbtcunr}fttOt vtitia zdfczmmcb
e^rand3^t5tdrp«mtts ttb:o.jc^
3fo Vtttttms mntmagna ftcut aq
k^paucaqoifficaiteraibatfug
. y 903 fua,©unr aute fttbntgm ma
amsrefpcrfa ooreteftemau' odojis ? tngrati
wpojts.-r 3ltqttando ajdr 3ttqit3 beouts ft*
is ftatt3qatl3. q:non beraalt poteft nutnre
pulios fuos vt&tat arifto . *&ecoeouis % ot
mo ouanottis ? eomm quamaabos ? biffe/
reoajs oiaa tam fajtcisinv
&enmnero,
b pjedtdas ,ppaerate8 re/
bastnferrasvtrimo trifmtt
elr mtbtVTttle mferere queda
paaca t leut'3 t>e,ppjiet3tt
t>us 1 0tfTcrcnn}s numero /
mm/menforap/ponderum
Tfonoaim.namvtotatJfi.lt'.^.r3ttonume
ro^ttoneft contatenda.5n mulris ettam lo/
a'e fsaefaipture elacet quanra mimftejtom
oprinetrario numero£.?]Ott emm fruftraoi /
ctu e.oia feafti t» nuitiero podere * tnenf nra»
ficut oiaifap. xunam femriue qui cx fuis gr£
btts cftpeffeous mundiperfecaoneoeftguat
?fa &C3UJ8 numcn'8eftmtelU5aia.mbtLn*
frirepoflumus ftne nameri 0ifapltn3.q*g ca
bozastempof Oif#mimu8qu3ndo oemen
ftu arculo&fputamus/DU fpsddsnniredeo
psa^nofamus.^ernumefftqutdemuTutf
neut copua8:comnd3mttr.tollemqottnume
ru in rcb? ? 0(3 pereunt/adime copom % tod
igttowntfa coplecaf.necotrTerant botcs acc/
teris ataUbttsy qui rarione otcuu t cbputsaip
onis adbuc iguojar.vt 0tat-3u;t>idc.5tcm
eaa o.cpjmaptc^rirf?metrjce/ q: naqi factur
qMfitmm^efinctmmonecqaadrin
gulus ftne^uatemano ? ficoe 3ttjs. vnde no
oi eft a> fine cogotrione nomeri notta facnna
madjcmaacapomdmr^ttfeideoiat^.lltt/
nterus 3tttvt oiattdeeftmutatadoetvnita/
obusaggregataaia wribsradireft -rfemen
mintCTi ftue m3ter/,plcsvero nutnerus. quta
tmuas ingatim eft non babenf numep a quo
exeztt fj omnittttumerop efto^igo a qua ots
mmws effjoit ^etoaoat, «aro vu» eftndi?
mutomdmi3 ^mttfcphcacbnfs^eftmplta^
n fublimios t wraioftas omnttt fub eo cotc^
to^fwbtat3nT}o.T3uice.Ii.t.c4.5n3mctt5
i>nu ftt mdet t ow nrnltimdims ota fub fe
eonnnct70ia funtin eo vttn fufaptet&. w'&£
attde.c.tmt§.nai?nit3n8/ppact38 dlmul/
tttudineefficere t tlla reancrc 7 et efle bsre ae
ttt oibus eiu8 p3rab?e]pinerc 1 connnere fim
ptiater wofctar ti.it^,an.3tectt omnra rera
WM38 fttotfgoqttato pl^rcf ap.pptqustvnt^
n tato pl93j)piqt periraa ptbiatitfe.c.ii.na
t>uit38 fe bj ad modtt fo?me.b03tir3f aatper
modummaamcT ideo quantoputsrcssc/
cediud t?ntt3tcm/t3nto ptus ttcedix 3 puptt
atate % 3ppiopinqo3t ad fimplia»te.«t qaa
to ptus sccedit 3d vnitatcm/ tanro ptusacce
idit3dena'atem.qui3 efie non eft piwe pm>
f3te.wotaair Itl>:o.§,ci]r. ncc oiuerfificamr
W«38 nifi^ppccr m3teri3m cum fttfuftenta.y
mr omnium 7 retentnp, vt biamr Itb^ .t>.c,
tttt. ^anraentm eft t3us ^mtapg %p\xdhoi
entcs q> a mutos anim3 piccbatur cfrepnitas
tn nnmeris ^pcedctts ab pnuate. 1 oixemt q?
tmim eft pu'nap.ium atmflibet fonanoi 1 di
H^'.ptOtatauiccn.tibjoa'^a.i.^tt>ntt38
tt3<^comcnd3btti8/qui3 snullo numerabt/
liotimr fed4 feiph pndpiamr/a qua ommf
numerasoittor ad quam omnis numeroftV
tas ran^» ^dr^dice.pp^mTougtnemreuo/
c3mr.vtOtatide.3tem roneftmpUcirans qj
l?ntt|qoodno oiuidimr.vt oieuide.cu).vc
tiffime inquit twu^ e quod nccscoi biutditur
nec mteHccru. % ralis vniras cft pdnapiu nac
n.vtofa'tid^ibia^,3tcmoia'tidcwtt38etn.
qa3 no e motamdo quod pJUfc intcUiguur x>t
Pnir3tep:iin3t fimpliq' sdquaoiaquatuai
c& 0ifp3ri3 reduatmr.nam rnu mnlnpuater
biaturwpoftpattbir.^tcraaoneperfcatbi/
|traa'8.nam paraattans perfcoa m fe futttqit
advnimtcm funtredact3.n35 totaluas ?per
fecao ocbemrv>ni.vtOia't3nfto.v. pbifico^
ct'itj.qttt3 perfecmm fumat 3d efie vnum.vt
biamr oe cdo ? mundo in.c§. Jtan raaone
fingutans O^nitaas.vnuenim per fe#att>
quod^tftens foUt3rium.vt oiamr in iib.me
d>e.c.nH. f£tidco 3tga.0tatfiiper.oj.metb3»
ctv.quod e ca vnicans eftvnd cflenrtaUjer^
p:uno magis bigno,i^ftaat vnum fwetmi >
tas mutaplcrvrouiptga. eft vnu ftmpler^
eft vtmm fctfm ojiid. Htuim Omptcjf 0: vnoj
m quonon cadif mutamdo necacm necpote
03.^7 vnum fimpletf quo no emulamdo
aauqaauie fttpotea'3 vttccms tmcbra^ ifi
qttooo emotatodo aao,Soo aotfccddu M
Digitized by
Google
affcerxiK
fcidtor ttnriripl&fer f<3 vnuj genere vtbomo
i bos.vnu fpc vt fortcs 1 plato. vnu acdden
rc vtnfj: i ceruf3.vnu5 #po:rione ?3uriga*T
- vtmm mbiccto vtbulccralqtt m altqua fut>
fbmri3 vn3.8rifto.autm p:uictpto pbiftco/
idc.v.c«drgjcftvnuacddcK.vtouo3cdcktt
r aa th vno fubteao*? cftvnd pcr femulripUci
. tcr i vnum conauuanonc quop terminus eft
, vnus«? vnu fpcde/vci foana/vt fo:tes i pla,
ro m bofcvrtttgenere vtbomo 1 bos in aialt
;cvnuinoiiftntnonc.'vttUaquo^vnadtOifri
nirio.? vnu indmifibtUtate i punaus.? vna
nutoero vtungulare.* vnu (tmplidtatc vtcf/
fcntta^vntttotalitatefiucgrecnonc vtcircu
las»ir vno materia^ ota co^ali3.38cr.autC5
rbiftinguif nouemodos vniraris ad £ugcv*
cftvn.vmra8naturaU's ?gramim?eTur>vtrtt
$ conm'mt3.®nit3s autnatmaUs e in qdm
plta 0:t"3.quedam eft pcraggregatione reruj
oirTcrcntiu3 i oirancta£ vnttas coUecnua* vt
multilapidcs faauntvnnacerun.'? queda eft
pacolUgarione^araufo^maUtcroiffaenriuj
ftue parauetberogenea?.': ftccft vniras cofti/
tunuavtmulca meb:a vnu awpus.t queda^
per coniuncdone OuTcrcnnu fejcu in generario
ne^plis i fic eft vnitas coiugaaua quado (c$
vtrimulier funtbuo m came vna*?quedam
eft g vnionenatura?. 0ifTermruiconut;''*riu5
in vnitatej perfonaleVtbeceft vnitas hariua,
qua anima i caro funt bomo vnus » tBnitas
anr gramita ftmiliter babet quamo: OtrYerer*
ttas qua^pymaeit poteftariua/qu^bo vtr /
tuofus ftabilimrmfe t inucnimramme indi
uifus.Seautdaeftconfentaneaqipercarita.
*em multog in oomino eft anima vna i co:/
pus vnu. Eerriaeft voriuaquado amma ba
betcabeo peroinmac6fo:mirate i voos et?
' adberens vnns fpds e ca eo. £toart3 bigna/
riua qu3 Umus nf Oei verbo e aflumptus ad
pcrfoneowine vnitatc %kiim fupemsrura.
lci gr3miri cofubftanalis eft vniras trinica /
tts/quaqutde vnttateopo:tet ee fold i (ingxt
lare vtmeafitlfanmquies omnittvmtatd.
£t p:edictt8 patet $ totaliC38 i perfecrio t>e
bd vnicari. vt vult srifto.v.pbificop. fBxxod
enim cotn tdeft perfecttt no cft non 0: vtm vn i
nerfaliter vt oidtarifto.ibidcStttadt vnum
jmmero quo^rnateria cft vna.fed fo«na funt
vtrn quo^ vlrimaperfecrio eft vna^r totalis »
vnttgenercquo^eftvn3fo:m3p«dtarivna.
vnit38 adr qne e pridpm numero^ no e vna
materta (cd numerovi bidtanfto.tbidej i eft
res fimpltalTima que p:to fubfiftuV? per illas
ocs aUcinoibu8,n.generiba8 c vnd p?ma/
pm qnod etn ttlts partfcnl3rc.Wm colo:tW
eaibcdo i m melodijs pneumanbud touus
ftue fonns *?c.vt.o.arifto,]cli/metb.cit). iiS
vnitas numcralis in qua o:if i ad qua rcfot/
uimrois numcrus biuine vnitaris eft ejcp^f/
fiua fimilimdo i nsura.na vtt>:.iirj.metbe.c
iq.primtt in gcncrc fubftatic i indtutfibUc cft
moto: prnus ctemus fcj beos abfolums ab
of mstcria/qui no folde pnndpm p:imn cac£
moto: $ tmq> ro«na i hnis i acms vlttmus
et no admifcef poriria otno ic .vnde 3b ipfo
beo vno^ccdittn fubftantia ots aeamracf/
fectmc^ctemplariter/ftctttab vnitate^pcedit
ois nomeras originslitcrt adipfu^ vclutsd
fine ot*3 referttmr/ficutadvnitate pnmaorod
numfrefoluumr/vtidefitftnis oiuj qcp:inct
pid seus qui e baiedicms in fecula fcculo^ .
^ vnitatcattt addtta vnicas oua
a" MC38 ^paeacur que poft vnicacerri
otuj numero^ numc?. i paapitt
fecudantttenetlocttf m 3ft.^ btcnuems qut
binariusb: ab 3U'quibU8 infsmis iudtcatur
q: 3b vnitateg binarid fepamntm.vndeno /
tao: ee oiuiftonis.S^ vt otataug^.in U.vt .
madcc (i vimpabilis eqi ab vntt3te p:io rece
dtc/l3ud3btU8eq:abvnicateeric8 temario
appiopimt i acccdtt/q nuer? nobmmm^efr.
^nariusenumcrus c^vnitans
t ^ddixioc ad binaringenerams t
ecemarius incernumeros facrarif
finms/qunipfo torius mniraris vcfttgtuiuc;
uir7 qificut p:ta vnicas pmipudprj repntat
vnitatc fic teinanus gfona^ in oeo erpnmic
trinitatefil9 Tcj3 p:egeneracione7 fpus facri
a p:e p ftlitt<pcefl"ion3Ucate.3n temario fiq^
de3dbibuit3nf, magmftcare oen fublimej %
glo:ioftt.vto: m li.oe cci mu.c,tj. nabeatd
mmtate damst i pdicat qUbj aeatura q fci
cft a Oeo trino i vno m numero podere i n\it
fura/vtOidmrUb«> fsp.ri.
3Eaddiri6e vnttans adternariuj
c quarernariusfurgit/quiaftgura,
qoadrara nome fupficvco.^fi *
fo:ma aotquadragula marine ftabtUs e acc^
ftrma.i io manmc ftabtlitate ftgnat vniuetfa
lis ecdefie i ftrmitate ftdeUs aie ti i virmrib^
§ in fdentta': ooorina qoc copbeditco oib?
(icde q ftrlongicodo laritodo fubUmitaris %
#rondw38»
BEaddtttoweaotvnitatis adqu»
t temandfurgiffc^snume^impar
fcj qninanPq itct tpsres t binsrio
biftas a ternario e (eamdaeli tllos idco fepc
$eft^atqitt »4 wm&fidei ooorina fdaj
Digitized by
Google
&eMmtro
fupaddutttet ni qttauts inftniot fitit g rYdfee
gjegettibilomintts camen quthcp fatais viv
gtmbtis etqttincp iugabOttmemettbos cont
pamnttmqrm quin<p amalinm fcnfuttm vtt
uwptaabttsadbttc becinentur.
. ^addtoOneqttocgmtaofadci
C ; ' ttarittmaefcitfettanusquipam?
ttumerus eftperfecms quiejtfuis
parttbttsattquooetts fimttt aggregads red/
cfeteandemfttmmam.qSw monadib?nome
ris non tnuetttmr ni(i tn fenanomec in dccat
dibusttifiin*!^ttj.cri6 btdt boeousU. t.a
pcni)><$ fenanus tmmeros eft emulafo: virm
tis qtnecfuperftueggredimrnec oimmutere
rntmmr fediutcrequates partcs tenct mebui
ttOttbabens fuperftuu ncc& bimintttumma^
fcnarius cottUnec m fepartemfui mecuatnX
temarium et cerdam.Cbinartum et fettam X
mtatem^Seicatttemvmtate^raciuntfenani
um et buo temaria fenanuj.ettres btnartieii
dem redduncnumeru.ecio iftenumerus gfe/
cnone^rane et vitttttu figntftcat in fcripmra,
^taianuf qutdem eil qm cjcad
f ' • i bioone vniraris ad feitarium et
tttterimpareseftterdus/uperet
crefccnriamgraoe beftgnat fepufomtis que
fempercrefdtetgftattn teneabus ftoembea.
riffime trmitaris*
£ctonartus autcmqut crefcitper
O addiaonemsmitaosadfeptena
ftonmcompomturer. buabusg
ftbus eqttaltbus.f.ejjbuob? quatemarijs vet
ct tmobtts impartbus iuequatibus Xej: qui
uario et temario fignattuperaddiaonej bea
titttdittis etglotiempatriaque fuccedtt iltis
qtti babttennt feprirozmam grariam bic in vi
tavbt parttanmentomm rcfpondebtt pari
tasp:emiometimpart»n tomietop etaffU*
ctionum/imparitas gaudiomm z parttculati
um confotaoottum.nam gaodtum mamram
dtjsparibusercedetgattdium confeflb:tt.et
virgittiim coiug3tomm*vtfteUa oifrerta ftet
la in daritat e.t.cojin.pp.et ideo piopter ineq
iiamerttaetgatt^aditterfeet bifpares bicci
gttr i bomo pams tumittttmafiones Jo.jwv
^uenaritts atitem qut crefdt g
n ^ddinonem pnitans ad octonart
- ttmtcomponimrcttriptid tema
noettmmediatittsfe babetcum beftario fo
lum in vnttate bnferens ab eo.ftamm ec glo
riam jcep^fentatmptidsiberarcbie angeto
^uamm qaeUbet conttcnientiam babet t co
fojmicatem cum beaca crinttace et immediaj?
ft batotad oeum cctcns crea wris».
£naritts atttqm ^actccm tm(
t> utxs ercedit noncnariu t ehmes
^ ^terminus omjfimpUcittnumeV
fo^.pamtt automniu ?'pouto£ repm^r merif
to ipfu cbrifra befi qm eafpba-r o ft'nis.f.pn
ctpta.no fotd creamraf pandpitt fTmpUcmj
Ve^fettdras % beanficacio ebomintttange/
io^.bettarinsitacpnttmem8 zpwti?'! Umejs
tttteralis/q* (inc eitts addirioevd repU^^tioc
i?Uwo8ntter^noafcedic4 bedcftfoOoa?mie
rij rcddit gfecm.f .cctenariu qm $ leua tranttt
:mbemtt\vcbt'dt33ed3.^ci3bica's p <$nu
roerop afius e btgims/aU^rombs/^ co/
pofttus .^tgims cponet numeros ftmpfice»
.ab wo yfi^ ad bece. arocuUis cotmet i>ece$
«rreliqubs beuarios»£opofims aptecof bigt
tu ^arriculttvtn,^*n'n.'?ftcbeatr|s t>fc£3ct
t]C.quiefecudus ammtt^tet^jxF.jerous.^
:i.qua?ms t ficbeaUis v(c$ ad cetu.t beeies;
cem reddut miltenanu m quo bigmtasbena/
r§ app3retnnemius repticarioeadmillenari
um no venif. Kedpitaacnumerus quaritate
^jcertms etvnitatibus gmfus mulripttcebt
uificme;Ttumero^attus paraUus ipar.llue
408 par e qui i buabus grib^ cquts t>inidi pt
^tbuo qusraotfejci oao^m^zrmimct^ eft
rquitn equis erib^biuidinon potpno medro
vd befiden^ pet fucjbabudate vt ma quicp
.fepte.-zretiqutvcb.^fi. ^arautnuems fic
biutdtmr.q: aUus e pariter par.aU^paritcr i/
paracalius eft impariter par. atius ip mtcri
par.^ariter par numeras e qut ^m p arc nue
mpanter biutcufquoufcfc admdtuifibtle^ g
: uemat vnitate. verbi gra.lrittj.babent medie
pte.OT.bictvi.t ifte oao.oeto autquamoj
:<cbicbm3ritt.f.buos.btn3rius autpnitarem
babet queindtutfibtlisTfuigularise» ^ari
terfpsrenumerasquueqoas partes rcdpur
biuiftonem (cd psrxes etus remanet indiuiftV
btte8Vtfer.becc»rim»mq,^mop^
iesnumeros oiui(crie mcurres nume^queitt
ibiuidere uo potens in equas partes. 5mPa
riterparnumcr* ecut^partes equaUterbiutdt
pommt^fcp advnitatcno gringut vt.mii
'btmedietatebmifunl^aucranusinaUani
medietsce fet.bemde t aUa medietate cn>.fed
vttaiuscdratomo / $ muemctetminus incU'
oiftbilis m ccmie parrtb^ ante witate.f.tri3*
Jmpariteripareqmab tpannucro fpartter
ttumerafw^rUcquibimfwttJaresnu^^
ri ab iparib^-r parib? bimdunt wfcpoesie/
ptefadut]rit"]C^quthqute8 <min<$ radu«p>
3tep3riuuumero» aU)bicunfniermi.3U|bi
Digitized by
Google
tiber xk
babctentm paitcs quinc^ ouodeamam qtf
cft vnurttferxam 0tto.quart3m quod eft tria.
im^qa^eflqoamo^dtmtdiaiirquod c
^WflmeflunoBoma^^attxot-jfcffitmal
tuo3.p?t'.fea'anr t looge Oflodcttarium c*ce
. fl^mr fimt-zauj nmtles plunmt.DioiinoQ fic
.luutttRqutpambusfutscomputaa mino:e
4tj^em\&nLVtptW3oenanos cutuspanes
fiutf tte&ocrima qaodeft vnum.qutttq> qtf c
ouo.Ounichaquodeftqumc&.vnumemm ?
ouo ?quittc$ ftmui ooaa oaojtarium raciuot
aoeoario longemtojem. ©imtlis bte eocca
tiarius i au) plunjni qui tn partes redacri itt
ira confiftunt . ^erfectus numerus qut fuis
pamous adipletur vtfcuarius bj tres partef
f/eaam teraam ? Oimidiam.fertam que faat
»nmn jKrnam ouo.t oimidiam f<$ tres. ? be
partes w fumam Oucte fcj vnuj Ouo« tria fe
uarium perfwnm:^conftununt»©untautem
pcrfecri numen imra Oenanrim fer. intra cac
ttarium rm9.rimmulenarium.cjwig.inna
oecemnuuaquadringenri nonagiuta? fervx
binflmmperfemfemperutfervelin octoter
tturiantw.fbocaumawnvtOicttbtt^p
feoos autcmnumeros raro muentes 1 ocfa/
eiit numerabiles/quia vr Oidt ide5.paua (ut
1 ntmus conilanri orime^aeafcSuperflut
auiemtOtmmurifu^imuta^trujMunateOi/
ipoutwamUlo certo rinegeneratu gmpare/
«utem numertftcOtutdunrur.au) funtfimptf
jes.alu copoftri.aU) mediooes . Simpltces
JttntquinuUamaltampanembabent nififo
lam vmtateni/vttemarius folatema/s qna/
nus foiatn qtritttaVzfeptenarius foiatn Jepn>
ma.bts.mvna pars fola e.Ct compofm funt
qmnofolavmtatemenutur fed ena^aaeno
«umerp.pcreannjr.vtuoue ?#\%rn'.'t.rrv,
btctmusmuntermm^feptteamnj/'tterdm
5qutquie8quini.^edtocre8 nnmenoquo
damodofwjpaces? mcopofmeiTevidentur
ajtowomodoc6pofiri.wperbigfanouem
W:uouenarm8 enim 0u> non comparams
^cpumttscft^tncopofimsqutanonba^
betnume^comunentftfoUtmottadicoadrv
verocoparatoB fecundusetincopoftms/qj
^cotaefttmmemsp^Jn^Va
Wttrmnt^terqumt^
2tomo omtdunatrnumeri/qma
ot8 numeru8 autcoftderamr per
*„r , feaut*d aUquid.perfeenuerus
aatftnerdanoeaUquaobti^quamotan
latfoiteacMos cSpmmht^bi^Al qoatti
0: ad buo.bum enim quatemarius ad bina/
Rom comparatud fuerit Oupltater 0: t tnoui
pliamjim&m fer ad trta t.octo ad qnamoj
? Oeceadqutriqi.ite?. trfaadvnoferadooo
^ttotteadma.^uales aotnomerioicuntur
qui vm qaaritate fotequales/vt ouo ad ouo
triaa^mioeceadoececetoadcetri. Jneqoa
les quiaditwiceineqoalitateoemoBteantvt
tria ad ouo ? quaato: ad tria h vniuerfauter
cmanctotnaiojminoriTmtozmatba compa
ramr ot mequali8.maioj numerus eftqui ba
bet triietUum minojenumq&adquecompa
rantr ? pamm plus/ vt qutnarius babet in(&
lemamtm numcmm 1 etus auas partes ou t
as 1 «coe aU)8.3^ino; numerus eftqot cojt
rineturamaio^adquemcomparamrcn^ att
qua partefua.vtamanu6 adquinanum co^
auemr ab eo cti Ouab? pambus fut8.^ul 0
nplej: numerus eft qut babettri fc minozenu
ttiemmbisautterautquater autmutapuaV
tw^emni ouo ad vno ^um coparari menrit
tuprioKreftmaadvnum mpltater/quatu/
otad vmt5 ctuadmpticiter/t ftc oe alrjs.^S
tPafubmuUripIer uumems eftqm tntra muui
pucem numemm mumpltater cottririemr/ vt
vnum a ouobus bis conrinetur a tribus ter 3
Quamo; quater 3 qutn^ qutnquies ^ ficb'alt
te.Swperpamculans numerus eft oum fojtt
otconttnetm (c mfenb:ent nuutemj ara qoe
comparamr fimiliterad vnam partem dasl
vtverbigratwtemariusad btnanuj compa
wms conrinet in fe Ouo.t aUum vnum que c
maJtapatB ouomm.fimiltterquamo; ad ma
wpamriconrinentinfcma^altumvno.quc
eitterriapars miomftcqotncp adquamojco
onetquaternarium/talium vnuj quiequar
^pars^uatemam/t ftcOeau)8.^uperpar/
ttens numemseftqut mfenb^mnumenito/
tum conriner 1 fuperbocalteras cm pattes
t>uasauttre8autqu3mo?autqutnq>aota(t
,a8.vejbt graria.qutn(p comparari ad maba
vacmmatMS partesternani 1 vltraboo&o/
8fiparte8eutsfi50uo.fep|anadcittamo^a>
pararibabettnfeqttamo;^aIt38partes ei?
J.m^nmtIuernouemadqmnq> cdparanba
De»ttnfequiriq> 1 altas aue pam» faitcetq[
tooz. S>ttbfuperparrieit8 eftqmconnriemr t
numerouij>enparrienrimmaUqwbu8pam
bU8 ftns ooabtts atttmbtis autptunb^oua
bu6 fu tatvcrbt gr3ria.tria conrinenntr a.qom
tp cum 3I1J8 Onabue pambos futs^ quiocp
^^««ttajmaujsparabusfuif^nc bealtis
vubnm^aroaj^ooniemj-eft mnmJi
Digitized by
Google
Bcmmm
ceftta/wmediaauttcraasmtqttia.potisra
&a0admatriaadqttattto:quamo:aa^ttUi
ffi^ricocal^s.^tttaplcpuibpamcttUnsc
Boincittsqtticoparamsadmfcno^ttumcra;
coutmctmfcrotttmfcrio:crwmc^mttiflpua
icrctt auqaa gte dus.vbi grariatqtttriarrico/
paramsadbinarininfeconrinetbis binoa;
turoaroo: % vna parteeios.* noue cogari a&
qaatao: sririenttfeoaps-qttatcmarios ?vnt
tatemqnouenan} egs vna.1Bultiple£fitt>*
paracttlaris nttmcms^dt qaepBamaad mfe
rioicnnmc^ccmtiuetcumuluplicitcr caal»3
pribus dtts/vtoawari^coparamsadterna
Ruconrinctifcbi8CttCttauj8Bribii8ci^nK
ter.jriuj;ad.jrii}.cotttgari conarient m febts fe
H08% m.ca a$s gnb?em8.ficjevi. adfepte
ficr$.a4nooecottrittetitt febis noue* cunt
stljjs qoattKH-gribos fui8.^ubmula)>Uatcr
fopparrieos numcr^eft qui ad fomo:e fibt co
paratfcotttinef ab eo mutapliatcroiaUcmi*
bus pt^fms^tmacomparstaadocco con
tutenrTbis m bttab?pnb? fttis.fumUcerqua $
tuo* ad )ri.comparataconrinattttr bis. cuj tri
twepamlM^mmvt^Jffu - '■;- :
. . . i&riomo bmtdanmr nttmen vm
t 5fi.atttftttoifaeriautco.imneief
§ifaet?numer?cltqi btfaeris mo
nadibus conrinet vt»bi cjra.miquamo:qn
» fejc?c.£orinett8 vo nacrus e qui coiaaus
tnbnadtb? prinetur vi temari?numer?in ma#
gnimdmeiceUtsatur.^t biutditur bjcmarte*
lus in linealem % fugftaaie i in foUdum.£ft
autlinealis qui tnapiens a moitade urieatt /
terfcribimr vfc&adwtfiinituj. v>ii alpbabefcri
bimr ^beficjnarioc linea^q: bec ifavniratcj
fiSnatapudgreco8.©ttpcrftciaa's numewa
ciraf no foUimlommcliuef eriamtatimdtc
conttnemr/ptmgot^tetragonus feuqdrago
«aspemgonusvelctratlaristccteri quticp,
in plano pedcui fupftdecorinetur. % io ftga
Kfuntbicponcdc|>ei:cplo.namsoii^nucr>
totalitcro^diamr quadrat?vero numej^
iu tteaagonttsita pentagott^fi m
«umqttangtt -. lus eira Circulans nue
ruseira fifpe ricttsveronumeraseft
« prmlanWquadoarcuiatonuero/2:mulri
plicato uirgit^nfcconaemtur^bi afa>qut>
nuies quiniqmqtties bicacculu8bdm fetj$
molttplicams rueritm fetpjarcutaricerrcdtj
sfperafadtq:quiqtttc8 p^^aauutgcncraU
ier.caev,£>olidas vcro rtumcms e qut longi
taomealrimcke? larimdtue conrineair. Tla
J^liwoiCTa^wt^^
nenmp&at)asj)porot7tmputomtttenda3?
Ptttp5in1vbisbeari3fi.auu8vba peroia
fomfecoras. i&qaibaf p? man&fra q> fafe
nnmerop bitterfitate oraeriimodc brcc mmc
fteria btoaria^inretlisenria^in eanoe fcnpta
reDttummsuifpiraK.-ztdeoptotatboenas
hbw.txi.faOTrianumaopmarimaeft-nrer
matbetnaricasfaenriasafaptenribns arxea
denda/qmabeommbus namreeriitennbul
beqmbusbabjbiflererepbiTofppbiap^ua
ier ptfomnibus arifmetrtca bifdpuna. aaia
finenamero ncciirteraUrxerecoiangm^/nec
ftti3ba fillabereao o:diecopntatur. &icnec
fubiectum a r^edicabiU mfcermmr/ncca con.
auftoeinfatosimasuitcrprimamedtacvU
rima no btihriguitur vbi p?inu feomdt^ vla '
inif iue terdj rattonou babemr. % idco vtbi ^
atboec'us.omneffaenriasp:ccdiitfaenria
ttuntcmtis/quia ftnereraario non fti]?fimrtri
anguius/necfinequatemarioteffagonus ft>
oectuadransulus/^ftcbeceteris^tcenani
in muftas cft videre/qutamuftca dlmodu/
iarioquettumerommnommtbus aduoramr
Vt biat tdem36occttts/ vt patct in^.vaietteroj
% m ovapcnte^ i ovapafon/^ altjs confona
tns mttfios qttefinenanteropcedenteno ou
mtnanmr.ficat necafrro^ curfus necpmts fv
dea vdoa^fus/necripo^nobis pateretva
rietas vdiceeims fifmenucraU' admtouc*
resercmm. 0iamaac3taTonenucralifunc
fomtatavt bitit i&c.? cria ronis nuer3lis mui
t]ccmptartos ut ato coditoris.vncle fub cera
tudie numeri aeari ftit^ oimncri trestrini o:/
dtnes anejdo^fub feptenario <i temartp oj/
Ihnguamr vtrmtes *? potcac 0105 ronabtuuj
c fpuaiui aio^viraite 1 fda numerabiu col/
liganf demcta.'? ( vtita btca )nuerof puiaoc
fcgaturvmuerfari fpaaUa c$ co:DaUa ri c^te
fha § terretia. necbaber nuen spounoneiier
fcj? »po:rionc e?a.U]8. § ccfapt8.vf.b.boe>
aas.Dainfubanucropmucmamr par-zim
parcpquib^conatpis nuems/qOiumae]da
potcriacu&ifpariaftnt^jcotranamepvnagc
nimra.f.monadeo:idmr/ « tvna ppofmoue
n in ijpomojtis funuimdtnc finc m.cdio co»
iaaumr.vtpjcpoisnumcr^uibtpari vdfab
pan cdp^bendie, «6ft autpar numcr? qpot
m ouo cquaUabtutdtvuttatcno iteruetneme
3mpar vero c q no pot btuidi i ouo cquaUa
v^imtcinterackiite.adfcO>ipt^^
t>ifaplma.partmmer?dtqui potfubcadco*
jncnftoeotmmtmumna^tmana^mituma
4c1e5quarirate.uOtutftone.maPoautfpa^
^ma^twdtiKVtftouritocem^
Digitized by
Google
g&erxix
cqumqu3gHit3.maAmo rp3aadftm $nqu*
Sia*mmimavcroqtjaiiacjscftomirio.7]o«
cnit>im(ue(lm(i(cmd?nullzpctdtfierimi
tio: oiuiuo § i ouas gtes ..na quiro aliquis
par nmneras ih plures gtes Oiui&tftato m a
$p«mdo plus mihuu7vrp5 in arboje fecta rii
pto«»geaj©5 ruimems owiuots fme qua
cras mulnmdaus plus aogour . cnius rario
dlwoiatid^qjmagniaidopotmmui^ oi/
tudtih mfuum/fed nuerus cefar t^pgredtft
mmuta.<7i(ko pars numm buriffo elj ma/
gntrudme maj3ma.fed fcn quanrijrate bifcre /
ornimrna.3mparvaonumerusemtos nu
tas mequales.^arautrruetf qmidoqj biut/
bimrih Ouas gtes equaics ? quadocfc icqua
Jes.quanctoverobuiidimrinpartea equa/
ies/fi vna pars bturflonis epar? reliqua crit
par.vr quado octo Ouuddtur icwaaio: i qot
cr.? jBf.mfer?fervr ftcoeaitisJoi wwvna
gs cioifionie equalis fiientipar^reiiqua ne
affarwenf^par.ptquadofejcoiui^umr tma
* ma.s bccein qttt^ ? qutcp.s n'u> in feptej
Jfeptcvndemcqualioiutfione nec paritas
ipantannecpanmi^arirasadtnifcctur.pse
teKJKolu m binano qui ptmceps e paritarts
^noitdpitmcqualcOiumonc/qj^lratejcDu
plia vtiirate-i ejrpama buo^ panrate. qua»
do vcro parnnmer? oiuicuairm jpes inequa
les ftvnapars oiuiftomscpar Tretiquaerit
parJ vt ft oiuidamr oenarius tn octo t m ouo
vdinfej: 7 tquamo^fimOiterqn fc*ouiidtr? 1
quatuot 1 0uo % octo i ouo ? fe&? ftcoe alijs
* fivna gs Oimltois merftipar alta gs necef
fanb erutpar.vtft Oiuidamr benan? ifeptej
? tria? octo in qutncp ? triavr fic oe aujs.nc/
t& vmf neri por vtfi *>na gs Diumois parftt
tnt/aua gs impar vaJeatmueuiri.autcit vna
fitiparaItaparpoflltmrdugi.3irjp3r autcm
«umerus fcm^ biiadimrg panes mcqnales
*femt> vm%? bmifionisparirati/atotpa
ntau bepuratf wfepteTi oiutdaa th quaruo*
? ma.alterapo«io paraltera tpar fucnimr. ?
rageneralirerin otbus ipanbus inucutmr.
«tantvntrasgenim^ois pmraUrans. natn
u tpari addidcns vmtatenceeflario parcnue
mgcnerabis/sfitf paritatevntfate Oepferis
inofiparenume?^>creabis.^in^umtcitam
nume»^ctra(epofrtof ?nanmu> btfpoftti
oneftbt muicemconmttcto^mcctt^as ewii/
ms.verbt graaa.ft btcamrpnuj buo tria. vni
«asadmrafoatbinanumintervnu^ ttnace
^^rttoturouomac^amojpul
mrerbmatuim ^qoaremarium. iTmilitcrfHrf
catmnwqttamotquinojvnifasaddttaicm»
riojtoquatemanuminterma'? quincpdTc
mcd^tficoeaitjsafcmdendo^ccdmdtt
e«.©e pambus autej -rfpcoebus numcripa
r^aru^^tmparis tmpanwwpjacucmcfl
3«op autem numero^ fthgutas creahocs.p
poatones couenicnnas 1 ouTerenttas pwfe/
qm enaiongum.^ toco oenumero^prieta
nbus becfuftdanL"bocfolum autcm faam^
# medtum inucmre m numcns eft otmcflc vt
Kitit Jfido.quia numeros cfle inftmtos cer/
hrTunudlyqma quanmmcdcg auquem^ptra/
rxnft ftneni faacndum putaueris per additi
onem vmtaas totum numerum parem vel int
parem ^plongabis.^TNationem autem %$$&
etatcm mcdtj numeralis ficaduerterepotens
primo couiunge cjnrema ? Muidc 1 inuenics
mcdium. verbi graria. pone^p erjremis fer <i
j^.fimul iungcz babcbis jr\m}.parttreequalt
terOecem -; octo ?eruntuouem.£reiranalo/
gtcum m arifnietrica/ vtmcdiusuumer^quoc
monadibus fuperatpamum coridem fupcKf
ab ejBremo.fimpcr3tem nouej fejcin tnbus
monadtbus t toride^ a ttj.noucnarius (opc
ramr/vtOiat3fido.u;rj,vJide fupenus poff
afuntejcempia^
^etnenfurie'.
^nfure autem 7 podera fe/
» piiTimetocujobnncnttfcrt
pmraquojumraaones-j-p
pueum oiio^ babcnta qc
omema btfapima* nam vt
, *.. ^Sft^geomcmacft
mettfurattat faenna quc conhnctiie Uheame
ta^aaafmeinfemaUaf%utas ^magmnt
tudmcsJiin ftguris numeros 1 0imcfioues
vtpatetinarcuus mancjulis/quadraiig^us
pcntagctnis/'? altjs mfthins ©"quib-us otroa
bus non eft pjcfentis negoci) multa oiflimK
»ed pauca figcre^pter ftmpiices/ be q^us
faat^fumcnrionembicens fic.geomcmeq/
dnpcraraelroimcnfio in planum/in magni/
tudmem numerabtlem/m magmmcuhcm ra
riottalem-rtnfolidasftguras. -^ianeftgurc
mntquelonguudihe^ lahtudme conmicnmr
que funtiutraplatojiem numero quincp.Hu/
«nerabilismagmmdo que biuidt poteftfcbj
numerosqut i anfmcmcaedoccmr. S^agnt
rudmesranonalcsfuncquanunmenfura (d
fepoffumus pertumaumraaonts/fiaitirraa
Wibitet quamm njcofuKfl^iw cogo^
Digitized by
Google
fot mmero
& ttoh^abetur; fpgatt aitte fottde hmt
Qttcbttgimdinelatfflidtitc^alnca^iewnti
BCtttttr/vteftcubus. -^ttMatttempiane
^areplttreerpes/vtbidtidamQttt^ pjtma
piaoo pedeeft drailtts qitt voamrdrainda
aa/tn coms medtb pnncaiQ eftqtto cacta co
&n$mvz ptmcta tllttts geomema centm vo
canrptanopedefta ^aadrtlama ftcja
ra eft m plano qtta drataqttefttb qua >
mozrectfs Uheis tacetita kyatratecon /
gramott ftgura eft plana fta &i /
to^nitttdeftrecttaguuttit fi^ijra plana
eft.f.triangatttf * babet ancjuium recm ita
*bf fopiettr^cnguraplana^reaarub t
termfolidumconftitutaita j£>pe>
ra eft jicjura in totadda^ fotmata qtte i
' cuncris pambu8 m foltdum e equs tta
£ab?e ftgara ,ppa foUda q tldcjititdtc
Lmtudfe ammdie pundi foltdi it&
itbiUhdms eftfrcjara quadrata babes
fupeiiud femidrcaUt tra £onoe eft ftmi
raqueabamplomacju (hi$fitm
"^tramts eft ftgara q;ae in moda tgnts
ab ampfo th acumm confiwjittga Qttf
autej becotfdplma pumo pilcto cttihf
pars eftnttUa.interoia menfuran pnteft mt /
ttitntt oimeYiae ?rit nurima prattue/qiomm
linea^eft pmtdpia a qao oes tdpiot vpgrdi
mmvr t qao ota fttttmtSc^ovri^Uncaq erc
ctalogtmdofine laritudiqaeer cquo tacetin
fais panctis/qaia puncto incipitiin ptincto
rmimr.Superfidcs pero eft loncjimdo at lati
mmhe.0pimtttdo autem tmtaj babetoime
fiotte/fc5 &«* longa 'Z^runda ftac amnm^c
tftis tribus ointeTiombus coftftito*co:p?fc5
eitlottcjo/Iato/r^pftittdo.? erbis trtbtts ptm
git omne cozputenta fubam babere pondua
rmme^/imenfura.poceri8 rnfctfm attentte/
randi medm geoittctrica innenixcm etos er/
iremamalopUata tattta fadtttqaaom imet
dta Ottplicata.tvbigfa fer ? rn.faa0tjmt9.mc
dtabttttts fittttoao.ttOtte.mo fermutapUca/
ra buodedes fadm feptaagintaOtto.ftlh jc§»
feries fadttt fepmacjiuta oao.ftfr octo mttm>
pU'(3mnonteffadwttlmj*fimiUternottemul
rfpliata ocaes factut matttde.fer igtmr 1 rtj „
ntumpticata fadunt ffptaacjefies otfpodius»
media vero fej oao ? noue mumpUcata tam
faaot vt otat 3ft.U'.aj*£hcuUt8 ttacp elinea
apaao pfcp adpuncoidrcacentrtteqtttsfpa-
ctjs drddttcta.becattte ftgura fimpUafltma
mpadmma ab ot ancraloutate remorifltma /
crtemts cttcra/tteri^cottem/momi aptifltma
1 reaotttctomcogma , como drcaferettaaujo
pactttaffcentfo eft temoiiffimzlinter ols'%i
ras egfeotffima/omes ftguras 7 %arabtU'a
ambtgens/otapoteftattbathtrafe cotthens
1 a nutlo crtmneo pmcp a fe eft ^tenta /vzpz
tet th circttlo cetiqui abitota tno abitttr/coit
tinet ota 1 ito ab alio emtnfecas pnnemr.vn
*>e bicit ^fudait intra r eft ofsnttems/ita m>
tra drcuta om^ ftgara?: daadif abir? ita
n bxmter Otca drmtigfemone % ronej
drcutare quada ttamraU" emutadoe ota mfra/
bilirer imitamr.na cirmlarefoima cela fibt vc
dicat t moto/ft'cptanet3^ o:bes ihfcdrmla
riter reftecmmr.ftc ftde?. curfus amto?. 1 men
fttt % btuerfo^ tepo^ anfracms tn fe tcipcrc z
in feredirecontinuecottcemamr.ficelemenra
tnutceafjuc^ patittmr.t qac g cotmphonem
tffmerethdetg generatoej a^reaermf ficod
nainlatttt ftams 1 reftar? ftuttt^reftatti/'rai
bedetit irep mohaf .ftc berbe ^arbafta fract^
n femma thde redpzocaW fe ereat Ttn fe paer^
tamr.0icccleftesfptt8 abeoereatpercreati
one 1 in oeamoaemr g affemone aoco emir
mmr p acnone t ad oea reaertamr g gratta^
aatohe.S>ic tata ronalis ab arifto.compata
mr drmlo rone ftteperfectiois ? capadatis^
0mnittent ficjura?. ^fgimetra^.i.eqtes ant/
bims bab^nrtu martntus e arcutus»? tp coi^
madus fperica b^ fomta qai ad boc creams c
vteii apiap ata g intdlecm.c3niaerftr3ti8 cS
ditoi e Oeas qni m circuio odignatur. naj vt
tidt mmegiftus.monas monade cjenait fa i
fefaa refteccitardo^.i.3mo2e. najpf generat
abetemofOiate fiuti fpeoatfpm factaqai
cft ardo ?.t'.amo: vtriufcp nerus.na> Oc?pf ab
cterno fe threlhgit pfecm 7 intelUcjcdo gfcctc
fe Mligit/qae oifecob t>Ura fedd altad non er
iendit/fed poaas ad inretiigete-r treUecm5.t»
pre$ 1 ftlia 3 quiWpcedit ipz otlecao 3d mo
da armltfc rcfteatt.vndeide'eftoe? menea'3
prinrcttigens ^ itetttcjetido fiUu gicmens % H
U^ a pfe<jentms * itdlca?fa amo; a pfe g fift
ampcedcnsl? t vcrucp fe refleacns.f.fpus fi
cms.£rquo paterepoteftcjpgfecrio eft t Otui
duts pfonis;q: egppturalttas mhifaclnume^
«0 crcedit.3deo eha fct>s pbas ttenfog3t?qd
. eflett)e^fictiidif.^eus tquiteftmrcliecmalts
fpcra/ctrcums cuius ccntmm vbic^ eft/drca/
fcrcnda aat ttafcf . £x qao pj ^ ro drcuUreltt
&t th qnaltbet crea wra.
f\t3ncjutus e ftgura babens trc&
ancjulos equates Ouobus ^rectts *
ii3td attt fit angutus recms attas oetermina
m.psmrm m pcgeubius quc babj trep
f i
Digitized by
Google
aJiber hih
botettttas ttt kh? $»————" . ,.
^aucmenmaoam/ trianguio qut pamus cft
omnmfflnsur3?0Coma«c3wWquiav€gc/
tabi&eftpaojomnid animarababens ttc
tanamjporm3ro.£ftautmagulus itcr ftgu
lasagutercspntfq: foUda D5 tdgicudinero
^laamdincnu tideo omnis ftgura babens
plures anguk» vctetragonu8.i. quadrangu.
tos pentagontissctocm fepd^mjtriangu/
los quotUnee 3b angulo m sngutd^ptraburt.
rur vtp5 tn quadragulo qui bups dtmctma
gulos ft ab vno angulo ad ahd agutd oppo
firoiineabeducafvtbic ?fiabauoan/
gulo tinca ad oppoficuj ^trabatur qua
tuo: magulos corinebic vtbic i (ic in o£
bus ftguns aujs coteide oiut dunt rna
guUquoripfa ftgura angulos babere congtt
vrqu3drangutus quatuoicducus Une» tria
gulos quamo: connebit.? pcutagonus qut/
$,? epgonus (ctsi apragonus feptem. ? fic
be auje vt bttit boerius Ub:o arifmemcomj»
c. vi.ac vcro mangulafigura fic t> angulos X>i
uifa i alias figuras no refolutmr mfi i fetpaj
i tres cni agulos biwchtur vt patec bic
odco cnim cft bcc figura latitudmis pu
cepsvcceterefu^ftaestnbacrefoluamripfa
vcro qm ttuUis eft p:tapt)S obnofia ne<& ab
alia lantudme fumpta titid tn fetpfam folua
mr/vt biritidem tbidem.tluUa vero porcft c%
cogitari figura angularts que no babeat ouu
's prinripia a manguto.na magulus omnid
atta^rb:ma?.^ figurap eftpuapididemc»
tu.£tbocp5 tn nuraene.na quatemarius na
fomreytemario quimangums cft fiuetrigo/
nus mvttoquiptatemgonuseftgerteratttr
itabacbtgntraremb^pnttas quemfeftoiu^
Humcro^ vtmfe vim obnrieac no acro f? pta
tc otum numerop qui ab tpfa gencranmr/ vt
bitictdem boetius U.tj.crwj.ftc-z pentago/
twserquaternanofupza fcpoftto ivnirarc
que vtcem fuplet mangutigeneramr . % ftcoe
omnibus alr)s numenbus figura potoftendt
q:femr> etftgura triangula quiubej numeras
gcneratur/ftcut tbi tn rermtnis boerxus beter
minatmanifcfte pones enpldin tetragoms
pentagonis gagoms ?in sitjs mulns .
"fcsbecraUod ftnguUns^ppactstis figura
trtangutans quta omnis att3 figura ftbt po/
tcftciTe bafis tqrbafefuppofttapoteftfurge
refigura trtangulansqutaomnts aUafigu /
ra ptramidalts que babens in fefo:ma man
plarcm totin feconrinamangulos quocco
nnetangulos m fetpf3 bafts.^bi grana fi pc
»arur qugcirangulus $ bafe potcft fupcr imi
gere ftgura piramtdaUWtotui fccorincns trt
angutos quotin (etctragonus idcft quadra
gulus bignoftimr angulos in (c cononcrc/ vt
patctinbacrTgura JSimilitcribafisrtt
cridpcntagona pt ratnis fmgcns criari
ritfupzabaftmvcpatctm figura ptramidali
pofita fur> baftm pattagonalcm vt bic
Jotccriamfup:abafunc|C3gon3m pot
turgcrcpiramidalisftgumfcyconttncns oia
gulos manitcftct ficbc altjs.Jpfa ctiam fi/
gura trianguli potcnt ptramidts d(c bafisvt
t>itittdem.t in ipfo triangulo ptramtdau tri /
plcj: mangutus fccundum trcs angulos pocc
rittnucntri/vtpatctbic S^tratta vidc/
wr bimna btfpofitio m ommbus f3 po>
ttfimiein numcris % ftguris. ^ealrjs auccj fi
guris tam numerabilibus # gcometrias mo>
do videtur fuperfcdcnduj^pcer biflkultacej
tinfinuam figurarum btucrutatcm quauis
fmgularum conftderationum tnaAmam con/
tcrat vttlicatem tbeologicebifctplmevt patai
quadrangulo qui cft tnter figuras % numcro0
folidimmus equis lateribus biftinauf icua
geltcamrep^fcntaas boonnam/qucpcroo
cem partes o:bis immobitcm optmet vcrita
tero atcg ftrm35.vtbiat26cda fupcr gen.S»
gulus autem multamm figuraruj eft cootrou
nefubiectumqw3 omues p^diaefigurcfub
ou^tcateauguto^Krminartt^^autem aa
gulus buarum ttncarum altemus contactus
Secuttdum modum autem contigcndi fe va
riacur angutus /quta nunc reccus nunc obli >
quu8 vet rcf lcnt8 ttunc acums nnc obftufus«
^arimaautem vinas confiftit in anguto rc
cto quiam tpfo tota virms quc conftlrttin tt>
neis a bafi confluenribus ad angulum fowft
camr ptopter lincarum concunu; paritcr 1 a>
tacmm vcparct tn oculo qui onmia comp:e /
bcndttfub angttlo.nsj rsdt) qui linc3liter vc
nmntarevtfaratiuntvnampiramtdcmcui^
conus cft iri pupilla 1 bafis m re vtfa % bi ra/
dtj inangulawr in ccntro pupillc 1 pcr angu/
lum itlumpiramidaicm fbaftaturviuWvtbt
titaucm:pcrfpecriue.qucrc fnp:a li.tij.bc ma
tenavifu8.?tn li.v.b*matcnaoculo^ T^ar
tes ttac&oppoftteinterfcoppofitet ab imri/
cem fuperate in angutts coucntdnt t paritcr 1
vnum finiunmr.^auca tracp benamra ftgn
rammt 3nguloium crcmplt igrami funtbicoi
oa/ vtfti3mus qwa tuo^rono cftnccdTaria
ad biucrfa mtftcna bminc pagtne cognofccn
da quefubnumcrop t figurap mcrbspbozuj
mulnfo?tmcerft)nt pcla», uain fioit ar«tua
Digitized by
Google
i^emenurra
;t£geta4wlem/^ fen
Ifoflem/itam ftdtt quadrangtttus Uttea bucra
ab angulo pf$ ad agumm oppofirnm buos
■wntmaoian^ttloa/ficantm^fmfibiiis du>
pucem infe baber triangulttm potenaapfen
^trttttttm*!^ anima fenfibilis pter tres poten
ttas vegetabtles babet virmteappjebettfiua
coatpifabtlec iRalabtleYqzantma fenfibiUs
eft vegetabilis ? non ecouerfo.Tfic be alqis n*
gttnsoitterfetattonesmtnice/^fpttales elid
nnrar? fpuatiacozpatibus adaptatur.^ub
tftis autem ftgttrtseop^benduirmcrjfuraf
* ponde^rattottes^ftautem menfura vt oi
at3fi.lt.i«M;c.penuUres aUquamodo fuo x>X
rge drcttfcnptat beceftautco^>ous7auttei»
poas/aut fpactj tocaUs. owpoas menfura e
w bomutti fea lignopuammqj re? cozpoza
btt toeuttas pel longitudo*oe enim co:p* t>0
ihcnfionem baber ,ppaam % menfura eft vo/
cata qua rruges ? tiqttozef/ceteracp ficca * bu
imda meriuntur vt modiusMtta/ampboia/
fferrarius. Sf&mfttrarumauremraimmags
cft codeanuj/quod eft bimidia pars b?agme
pottderan tfutquas nouem quempUcataco/
ouam fadtmam concula teagma vna ? oum'
dia adimpletur.dam8 autem pondus conri /
net becem b:agmamm /qutbus ft quincg ad
dideris Dtdtur onfatus .acerabutus qttarta
pars eft emine rij.bjagmas conttnens.£oin
la eft enima conttnens datos fejc que tdeo c$
tulabidtur/qmacotegreco fermonevt ttcon
btdtttr.? fiemina fejctari} in buo equaiiaitta f
deturconcula iiotninatuneminaautcmpode
ratJibiam ?nam que geminata fcjctarium fa
dt.£ft atttem fettamts meufura buartt lib;a/
rum qutbus aftumpds biUbas nomittatur>
Bflumptus atitemgreco fermoneftt cenit. cmi
quies autem copltcattts qui ttare riue gomo;-
farit.adice t>el adiace fejctum cogitt reddit»tta
eongius fer/meritttrfejctarns a quo ferxan^no
men fupfit.congitt a congiendo tdeftpcr attg
mcnttlcrefccndo pocatur. widctpccuniagra
ria benend) oata cogiaria eir vocata. vnof<$f
<£ enim imperato fauo:c5 popuU.captas ad
dtdebat ad menfuram n m ooms targioi ?i
deretur.£bngiaritt e fpedaUter meTura Uqut>
do^ cuius rem x no raen ftrnut a romanis irn
pofimm inuenimus. 30erretaattte5 Uqttido
rum racnfura efta metro greco fjc vocafa/?d|
comune nomm ad omucs mcnfttrasliqutd^
coruincntcs» Wodias eft btctus eo gpctfuo
modo fit perfcaus.cft enim tncnfura Ub^am;
fltirj . idcft fejctariotum iqcrj . % ideo opaum
perfectomm bdf^pu^df^ngur^vig&ibtJd
operaredtbeus thfta opera fcjcbierum ♦ nam
pttma bie fedttem (eptem fdttcetmateriam
^fozmam/angctos/tacejfaieigrtejcelos fn
•peri02es/aquam/terram/7aerem * Secnda
-ftrmamenmmfomml ^emaquamozmaria
feminafaabncs tplantarku &mx&t>iefe>J
dtnia/fote^ytuna/^fteuas. £bmtat>ienia
pifces/reptilia/s voUjcrcs.fi?ejCta bie feckq
tuoz.belh'a8/tttmenta/repttua terre i fooiicnu
£t ractafunt %$ rcrumgencra m biebnsie^
^jqe^.gencrationesab adamvfqs ad izcobj
-ejccuius fetmne nafdmromnis gensifraei*
i£t]t^funtUbn>eteristeftamentt.^l3Ct}Jtt
tcrammelemcnta.qutbustota traditarleg^
Mfap(ina.*bia igitur eicempus modius mett
furam jdcr) . (ercariomm contmet fdfm movff
rradir/onem tcftmodius amodo btcms qti&
fime^temoderata/vtoidt ^fidoaxs. &&
rnttigcnus eftmenfurciajcta moiem pzouin/
dcpateftme vnum tbimidium modtumco»
tincnsvel^capicns/cttitts nomen ejjebiatcoe
fumpmm.fi»ammenimapudeos fumprio fi
tteteuario notmnatoreo :$qm'metimreade5
menfuram fumatat^leuet* Samm aliqua»
do pontturpto modo^.feictariomm/wbiat
tdctn.^acus eftmenfuracaptcs fejctariaquC
.quagtntaaeft bacus in \iqmdia!(icut in ftc /
ds cboais 7 epbi.ampboiaab anfis eft oa^
cata quibtis b^cmdelcnamr.trecipitrruttti
tLxft pinimodiosytaUcos tres.Cadus eam
pboucontincns tres^mas . vntaamemeft
menfura/quam qutdam vocatw quarrarmm
il^piie bicta pina que.p condendis befutt
aopdtieribus adbiberi(olet.kequo poeta^
£eloKgtmr quinonbabetPiuaj.Srratamc
fura capad eg^paos trjcn.iertario?. copofita
ficbicacjcnttmero ^ptertecg.Uttguasgcnritt
quc^jbem tmpkuerunr.-0omoicftmenfura
rimodtomm/vtbtcit ^fuvet oicuur mcTura
quatttoimodto^vtOidtgb.fupcreico.c.m*
£ boms cft mcnfura mginra modio^ * cft ftd
ticme a coaccruaaoucco3certiaacnr5 mod^
triginta inftar coUis videntur i omts cameti
efrtaunt("t>ucufcg 3^»^*®«« 'jmttUsi
aua menfura^ genera quo^nomma non fuie
gnndimiftOToraacfmpmrefutuiferufcnei.
naquodUbccvafajIure^menfurabtltucDaii
ntuxm fub menfurettoic cotinetur/ptpj m oi
nerfis cOTplaritcr.acceptabtuu^ em* otdtur
vafcutn tn quo vthn oeo ofrercda m facnftod
^barioebuitattcffapu^pdco^pm.^la0 -
autcm vbyjbamr % acceptabamr acccptabilt
im oicc^awr.^afculnaucetiHn quo acetoui
i *
Digitized by
Google
^iber xik
ris menfwuqoafiampla dutta. Stmiusent
eftin ronwtoic buUts qoeer fpumisaqtta
alttarcnon modiea * mflamatur. SUbaftrrt
•^pasvnguewanaafuo genereftcvocatuj
qntacrfoa^prietateomnta vncmencamtas
poraa conferuatbmrim^fn<»tmpt3/ vtpa
Krfupjam fraaatuOclapidibas.arcba vas
eftrepoftrouum 7 menfuratantn m quo rcpo
ntaapifoarccnairncpalTira ab omnibus vi
deanmr.mcfceaam btdtur arcbanum idcft fc
ffctumq^acofminoncirwltuodinis er tndu
ftrta eft arfamnuBmpbo» e octernunara me
iuraabanns ftue aunbus nomthata/vtpa /
tetfupta. &acnse&mcnfurarebus Uqutdis
menfuranmfcSmlegis cotttuiennabeputara
36acbia eftmenfurafcacbi Mt vtrii vfu>* ge/
fterauttTbeputaia.£a4ij:bcterrmnataeftpo/
tus pojnb i menfura a cala quod eft tfgnunt
bioaquutaaavafapiius bevtminibus u>
gneiscopouebanmrficut^ catatbi.£atbina
eft pas ftcrilc ribis i poabus bcputatum / %
tiamxmeiixis noirraticcrcpmafcultncficufz
faunnmtdeft falis vafculum/ftcur ibidej bt *
dz 3fido.£acbabus eft vas coqmnarittm bt
nerfis vfibus * bccoquendis cargbus oeptt
tatum.fcdem % vas comla noramamr.£adus
tdem eft qb* bouum paruum conrincns modt
os tres/vt btriatr fup:a, £atatbus autem eft
vafculum vimtneum vnis/r ncubus beferen/
4ts apptopaanim. £ribmm eft vafculum ro
tundum mulnsrbraminibus oauacn fitbi/
xrn currircru co $ ut co cnrrat triricu feu fru mc
.ot5.t1am in cribro cocuritur trinrit vta bpil
iisetpalets fegenjr» naj granaquefunr gua
crafenrp. rbzamfna paJcts in aibzo remanea*
bus actapiws./Cifta arcba eft modica.vmde
btmtnuriue riftuta pd rifteUaa coftis cane vcl
viminis qmbus rejBtureft nominata. £opbt
nuseftvafattumcjtvtrgulriscontcjtna^be
fcrendnm ftercota beputamm.ficutbidnir in
pfatmanus cms mcopbmoicmjemt. £e*a
tafuntvafaaurea Pdargenteafignis euiden
ttoubus intus vel ertra erpteffa. acdo bicra
quoddrgemtsfcrramcnquodwilgoaltno/
ttevocanfvtbtatjm^^baafumpoailo/
rn generain carcmitaabus oblottaa.? ui me
frio laraab moduj rimbe naws.£oclear efti
ftrumenmm mocUmtnenfure oas^ppombna
tamquo varta ribom geoemmartme Uqnt
"~ ' ' " " VbmccftOlttd
btcm ancquom Sum coclcar babittsfj mf/
nus pttlts ouis.fluncj fcirc potcris cur code
are btcoj.3^^1^018 id*01 d* cmod fcoteua
laca^rotuudaa bo^efcaficvocata.^iamr
autembifcusquafi bans dcas ideft appo/
nes aquo ? bifcubcub^oicrifut.^olitt e vas
pcauu a bolendo ftc vocaru eo <$ plunbus fic
afteribus aroftdofc paritcr colligaris. >£mi&
dium eft vas olearinm conrincns btmtdiua
dum.£nopbo;um cft vafculum conrinensvt
num.eno cnim vtnum bc quo biomr.Slera /
turcnopbourundus fentenria nobis (vtoi/
dt Jfido./Stuims cft fpcdcs poculi Uuc va/
foJluj quodebibimr pno fpurim tdeft bauftu
vt t>icLt$(L Jtola eft bicta a viao .nam riitni
grece vitmm bicunc/Teft vafculujinterius la
tum babens coltum ftricmm in quo vinu Dt/
fcermmr poniTinie pcrcalo:em. ^iiaterium
eft paruum vas vitreum vel criftalltnuj i qucy
fanctomm rdiqme confcmanmr.^bilaterut
autemaliudeftfcj mcmbianavelbJcmtcUuf
ixi quo iucki fcribebant legem vt relicjiofi vi /
dacnmr.tuiaa tuud. ^ilauntctuj pbtlateria
fua?c.]fifcus faccus cftpubltcusque babet
ejcaoozcs * fn eo emitmnt publiatm scbim$
^quod reddimr recabus.iuru iUudquod nott
acdpitcbriftus capttrtfcus. jifcdlaeft vafcu
Imn modicum ad modum alueoU' er vimini /
bus conterrum 1 bitumtne vel picc drcuUni /
tum.ftcutruitvasinquo reponebamr moy *
fes quando flumini erponebamr . ^auata e
fcuteUamartmaconaua^ pzorundaftcDtaa
quaficauata.s.pzo.cU'acra pofuavt.b.3ft>
^oUSajopbtlaaum eft vas repoftroriumV ar
cba (<$ vbicolUgunmrca quead indigenrirt
curam rn templo offerunrur.?eft arcba tlla fic
bicta qma ga5arumcftt>iuitiarmn cuftodia •
nam pbilarcgrececuftodiret>tamrlarine/ vt
* btdt ^ftdo . vnde cjajopbtiadum ruit arcba
vdbomus rderuans communcs obtacones
omnium^tmr mufac regum % co^>an facerdo
mm/vtbtatcjLfuper.urjai.reaum.rvt. ^dria
vocatur vafcuutm aquepfibus beputamm .
^do: em'5 in arcco btdmraqua in latmo. £a
niftrum eft vafotmm er pimlntbus fiuc cauis
arundinis contermm frucribus bcferedts be
putamm. £armlum eft cofunile vafcuutm cr
vtrgis albts ^fterts arandaUrer p^paramm
Zapas e.vas vitrcn te^/fobru^/fraailc/ pla
mytjfptcutt/bfaranu fupcri? pamlu romdtt
thfenusattrem ftnctum i oblongnm/tgni nu
mendo bepnramm^tbtdtura lambo lam/
bis/eo $ ad numcndumflanja oleuj Utnbc
Digitized by
Google
&emenfurs
Kvi&e^.vtidepmnttefa&tmi m fummwa
telucettslamp^s btd pot2ftvtoiritbali.c)tte
tc fnpu in tt.jrv.be mmUis.^.c.be vitro. Ha
f ema bicftnr eo # ftt in ea interius lujt indttfa
fiteutmej vitro verercomuluado fiue quo +
mcpperfpicuoredtifofttttjs Uitmnevt ventf
flatOs adirenon pofitr 7ad"lumenvndtc& pie
bendttj fadle vbic& rircnferamrfvtbidt^ff..
•tocem^alf cbtioeft bict3.vndeb:euis eftftl/
• Iabaro.p:iht8.vndepermj8.^epofttepfgtte
ttebttlammouereluceme. Bienim Incemaa
Ittcebtceremrfalftteeffetvetfus/^tbtacSftV
do.lpcbnu8 3ute5 qui ? licbinus eft bicme ca.
dela eft luceme vt bidt idemi&tgcna eft va/
fculum viniferam a lagenis grece fic vocatu^
Vtktdt]3tfdo.lagen3m autem vuigsritervo
• camus bartllum fiue coftreUtij cnme bimtmt
:riuum'bidmrl3gunml3qu3m nos btdtmts
" barifeHum.fecundum^utem namram lagene
VdbanTeUiinutamrfapoj^el^msipfmsVt
- nuvndc ft f3genarueritco:mpta.oprime3tt /
tem lagene fwnt be tamartfco a qno vinn^ co
trabit tapo:em % vtrtutem opilarioes fplenis
biffoluendi/vtbirit con(lan.Zauato:tu5 fioe
iabmm bidtur vasplumbeumvel enen aqna
' rum ad abluttonem manuum fiftuhs i codtt
cribus reeepriuum.? bidmr lab:um non foUS
quia adiatiandum eft facmm/ verum eria^ a
; labfo labmm biamr/quia rius orifirium re /
panfum foletfieriadtnodum iabtj i refiuru3
lauatoria eriam talia laquearia btomtur f.ttj;
fi.regu5.avi.1u qutbus facriftda tetnpUa fai
cerdonbus iauabantur.Zenricttla e vas ole>
orium ejcere vel argento facmm a lintendo bt
cmm.oleo entm facro tn taubns vafcuUs*re /
femato reges 1 facerdotes Uriiebantur/ vt 6t>
. dt^fidoms. 2ebes eft vas eneum ad vfum
coquendt carnes p:eparamm. vnde ejc treque
itvmcne nigredinem contrabit ?immundicf
am 1 tndigetfrequmriconrricarionc? erterft
otte.ejc vtno autem metattf iebetes % (icutcal
daria infiauntabarta bttt in eis repoftta/nilt
eb ds ririus eictrabatmtr. Zootios eft vas rc
pofito:tom in qoo pecunia quaft in prioato
locorderoamr.veftidem qSborfoia vd mar
fopium/vt btot^ftdoms . S&arfupmm eft
pafcumm repofttorium fdUcetfaccuUts num
moaim ?cfta mariupa tri greco in lannuj oc
, riuamm.1f^utgarium eft vas in quo pecom
4acmuIgemr/vtbidt3ftdoms.1l&ola efcu/
tclla manma pwmnda a romnditatefic gmt
wnomtnata^nam omniaromnda btcunmr
Iabidmr^Hotadb«atec3mp3nteftc bisxxt
vbi pzimims cdmucnta. t eft modimm v>3/
fcumm fonomm btdumitmmnabulum ficut
idquodfeptus coUtslcanumt pedibus mit
om cft mfpenfiqlvt bicmb. t&JU eft oicca eo
q> ebttUtatttt ea aqua tgm fubiect3/pt vapoz
aUtus eimttamr. tmde ^ bnlla btdmreo a>q
tnaquaventtfpmtueleosnmr *r fuper aque;
fttperfio^bticedentevento permo^maU/
am iunentantttr.i^JSarapftse^quadrangu /
Itttn vas ^ qoadramm btctum qttafipsribtts
BbficUs^atenaetlqttefitbifperfts patenttV
bus 1 laris oris vt bidt ^ftdoais . ^atera
genus eftfioleficbictaleo $ ea potarefotem^
t>etq;fttpatensbifperfislabtj8/wbidt3fi
cbms.^ocuium apotando eft nommamm
eft emm omne «as in quo eft bibendt confuc
tudo.^3tdi3autmoidturquafip3tuIa?oU
la o| entm babetmagis patens cp oUa.nam
orinaum feamdmn larimdinemrundibab^
lamm.^xftpafculum"eneumrelfeireum mul
tis vftbus neceff3rium . *p>emis e&bicuJ eo
g> peUts manus vel pedis in peltt&biui con
fueutt.*^iri8 pitadis eft vafmium 3 burofa/
cmm.pid8eftvocamm.nam quodnosbuai
gredptrim vocant.fiit3utem piris mwc8me
taius/mmcoeebo^e/nutiebe Ugnis.? ett va/
fcuuim v&jjs vftbus beputatum . 1 manme
«treris beferendis. confemandif<5 elecmarijf
odoribus/liquonbus/puluenbus j? vngue
C8.£biTquttarmm eftvafcuuimvel ouod/
cutupreceptaculumvbt quifquiUe ideft m>>
mentcttum purgamenci rderuanmr/ vtbidt
*£. Sartago allrepim foni eft vocata / quia
in eoardetoleum.eftemmgetius patdle in
quocum pinguedittebut^ro vd oleo fitrri/
jm^.©tpbon vas eftappellamm eo fuman
do 3quas rundat. nam taUbus vafts vmn /
mro:icntaIe8.cumjntetiimeum ftpbonibus
pients-aqua quando fenntmtoomum arde /
re -z etringuuntincendia.cum dfdem eria mtt
dant aras aquis erperfts ad fuperio^/ vtbt
dt3fido:us^1^apatorium eftvafculum i»
quo rapule fiue rape terra effoiTe redpiunmr/
cuftodiunmrvel eriam oecoquunmr/vtbt/
dt idem JCipbus eft vafcumm Ugneumvel ar
gentenm ftue vttreum tn.quo btbtmus vd t>e
quo manu8 i3U3ttius Jvtbidt ^ftdoms » . ,
Joimla afin eft t>tcta/eoc^ apta fttftrien/
ttbtjs ^d bibendum / vel quia aquss ftric
bum eas nunc redpit / nunc dmndtt. bum
cnini vna fimiaetmndimraUa adimpiemrv
©^arftaeftborfaveltolusmocTanri» 1
Digitized by
Google
^iber xk
Anofolcct>efcn«pan«tt?Kpo«sreaqttea<i
vuuuam neceffaria ftintm vt3.ST»:t3 eft Di
etainquo potmtarpancs tulia que oomut
funcneceffima.^ ficOiamrquia erfpo:co fi
cncp.foeo»c.fifcowac wsoleariB ficoicctteo
^<3C<o^(it^mw.o.3fu0cuteUaa fcutog
awunucioneeft 0icc3.n35 fcuco pamulo -7 na
iu»dofumlme(h«oiac3ft'.Scimi6ep3rua
amita coab ? dauibos ciratcecra in qua peca
nia 1 3tiafamtft3ri3 referuamr.Baurid l (bl
rica ideft vssaptuj fali qtiaft f3latba,vt$idt
5(ur ^Uts eft quodttbec V38 qS er.cnb? pe
dibus fuftaatur/vr oiac Jfi.nam q: quacuo:
pdibus fuhrur abafiue trifilis nocupafc 2a
rtbuld eft Vttfculd ened vd 3rgentedttueatt/
rai Dupliacu5 inrerius daafaVi lapcrius vero
muu^a^perfoutdcremaris cburi ? tburt
ficadi ofnao ocptttard/D; cums fowmtna fu/
perius fumus cburis ignis tricedto tefoluma
in acre euapoz3C.p3rces 3tic etus due mo' a
tbenutts p3ncerconriu|mr.^lenctlabm e va
fculdf iue utftfm quo palee a tririco in veco ab
uuuce fuperaE? babavenctlabmtftudp^
p:m <p Olud quod e leums ? vittus prius ctj /
ot/T quodecjtattius urifecus occulcai £Uec
eft vsavmsnttejccoirjs aiaiirig arofatd ppa
ratd.? ideo vcerab vcero eft vocatuj/vCd&iac
$fk$irna eft ampbo» be quo fur^a eodeni .
fcJrceotus 3b vma bimmutiue eft btccus / ? c
vafeulri ndc vinis ndcaquts efrundcndts coi
ter3irignacd.<pp:ie tame folet vocarivafcula
in quopontfaquaadUripbandri vind mme
fis t comutjs oommott/a quo i o:iri b: fc&a
frabttl3s/q2&eo£manibtts tnfudic aquasut
nuptn> pbilotagie/vt pidiiu maao.? imac.
J3rit* mtttta atta v3fo£ genera que fcSm bi/
ucrfasmcfuridiopaaDfcs ioiumtsfcnpta
ris^pcerallecjoneas ffjmincattoes fcpi^fuc
iferta (cd ptepofita ejccpugfa ritdrno funteie
p^a.Swtinfug <i atte mefure fpacg tocau>
oeqmbus m Jlfunarrattn bunc modumV
. jGifuratnquiteftqttfcqwdpode 1
re/capsdtaa/tcmmttnjme/aUiro \
dme/Urimdme/ammocpfmuar»
pnc^^matoxdnoftrirommofbemmenfura
uemnt? partes m ^puinrias ? ^tttrioas m re
gtones quas m locaque loca tn territorias &
&m3sros':iUostncencori3s qnsaiiiugc -
ra ?ili3 in dim3t3<? tlla in acmf «? perrias ta
pauus/fjradus/cubitus/pedes paUnos/m ,
oas^oicjitos biuiferunAtcac^e6mm.foJtt>
tia^mapno vf<$ admiittmttmbilurimenfa
latum penirus relmquerunt ©ocatttf atttetfi
Digims pars nimia acjreftiiim menfttramm
©naaeftbsbens cres oigtcos inmcmra.pal
mos quamo:babct otgicos^T^s rvi.fd|4C5
bigicos.parTtts pedes qoincp. peracapedes
j^^ieimrautem perctca quafi po:aca a poiJ
t ado/q: omnes p^cedentes menfme t coqpa
reau8funtltcutp3lmtts/pes/ paflus/fc^
Sola vero pertica po:tamr.eft becem pedum
adinlrarcalami e5ecbieli8 templd mtfticemc
furanos.oequo f»bemre5e.j^c.b.Bcttt8VP
C3mrmefura Uriwdine pedum qu3mo:.t lo -
gimdine cenmmviginti. Ciimz eft fpadntn q
dnlaterum babens m omni lacere pedes ir*
Scm8 qti3dr3m8 vndiq> finimr pedtbtts <en
mm vtginri.^ta acms ouplicams iucjcrdfa/
dceVabeoquodeftmncmm nomen 3ccepit*
3 ucjerum aucem actu3 conftat locjimdine pe
dum.ccn\? lactmdine.crr..c3ont i muto 3lia
menfararum genera/be quibus ml ad p«fea
vc btdctdem.Sed boc artendcdum eft q> fta
cUaU8 3ger babetpaflttsx'? rrv.tdeftpedes
fejEcentos rrv.cums menfura oeriescomputa
ta miUianum faat qui conftater pedibus vu
miltbue/vt Sicit 3fido.ibide^.£enturia aa
tem agereft*cciucjerum que (ic vocabamr 3^
tugenbusabannquis fedpoftea bupUcata
nomen rerinuit femper prjnum/vtoiat $h&
ltb:o ry.capi*pcnul.be meufuris. S&enuirc
aucem vtamm Muerfiniode nominsnmr a bt
uerfts^nam Urini vocanc miUiana-tgred ftaV
dt3/$amdteuca8/o3vprij ftgnes/perfepera/
famjas.ftecmnnm quia fmcjula fpadai>p:t>
is cwmrienf termim'8 % xt\cn(\xneht biat td.e
nam mtUiariujmiUepafltbustermtnarur/cuj
miUe psfftm conrinet? pedum quinc^ mUUa*
Ticua rtntmr pafTibus miUequincjentts fra/
dium octaua pare mUUarij eftconftans er pajf
Abus erjcp.bunc pnmuj berculem ftamtne ot
cunc/eo q> tpfe tmvam fpadum fub pno fptri
m^tcaurcucunfle.t ideo quia poft C3ntt tttv
nerta (pacmm (tctit tpfum n3rr3nc.cjttv.pedo
fpacium ftadtumappellafle/vt bidt Jftdor?
ibideni.©ia eft fpadum quo poteft ire v^t/
rumm tTiceft bicta. ab mcu^u 1 occmfu vcbi
cuio:um.nam buos acms capit pwprer eun/
tnim *i vemenrium vebtcuiozum occurfum . -
/^mnisantem viaauteftpubuca autp:iua
tt.pubU>aeftqueinfotopubUcoeftque itct t
scme pbpoto pater.becaute5,3dmarc3tttacl *
opida bujot que eriam vta ftrata eft oioa qua
f» VolcapedtDtts trita» i?nde TL&ac Stratec^
tavtt^ipedtb^bemcavia^.3pfabe^ec^
mdda/foUfe/lapidib^n-a»^^^
Digitized by
Google
hcp6nt>kc
6mttibu^£mttttfs/u'bera nrieobftacttlotof :
faifa vtbicit fde locteuas. "^rittata vfa eft q
tndno mtmfapfo eft &ata.bec folet effe ppen
diofagramfofa qipedtb?iritterarittm minus
frita et vtraq^ gte vie arborib?conftt3.3gger
eft mcdfa flrateemmctta coaggregarif lapfdt
buf/ab aggercf.a coaceruanone qua bvftozt
dvta mtIitareDfcunt.Oequa t>: . iStualts fe/
pe vfeOepzefus f aggere ferpes.Jterris.evfa.
q abbofe quocdq> in>6k&itTemnttametrer
Siriner.3ter.o.eftloc%afittj farimvnoap t
pellamrtter.Jnneraateftiterlougevte^ipe-
labo; ambuladi vtcmovelis guemas.Seme
mfta aurem eft ntedfuj frineris a femtm tncta
Semfta vero bot5.caUfs fco pemddvtferap
caltt's.n.eft iter pecuddfrermotef attguftd i a
collo pecndn trim i gdurariiVr fo a callo e vo
catd» ^ramftesfunr/inagrisffanfuerfa irine
ra fic Ofoa/eo $ ad recta via trafmtttant. &t
nerfd fme Oiuerfo^ eft flupjs viaru3 via.f.ten
dens in Oiuerfa.Oiuerriculd adteft oigreflTto a
tatere vie publfce vel pjtuate.36tuiu3 eft t>oa
m via^pifdpiuquaf vna tendit adoeacra
aliaad fimftra. t eftloc? vr fept? periculofu*
* fufpeaus/na t biwjs mftdiamr fores ? ra/
ptojes.Jn biutjs eria erpecrantvel rireduenf
rintmeremces.^fteria locusatnbfguus.cla
que vfa fftteneda fepf? Oubitamr. i t'6 pond
turtnbiut|8 imagtnes/'? cmcesvtfdat qua$
parte vie tenereoebeattranfeunf.es* Copcta
eft loms in qtio vte copetuntmulte? couenf/
mtficnt triuie ? quadruute/'? e locus gicaloV
fus ? bubius fimtbiuiu» Bmbtms eitervict
tiop loca'? cdiftaa loc?ouo£ pcdri <zt>imidij
ed rirmeddifaaurateOerelictus ? ab ambtert
do.i.riiojerido ftue ab ambulado ftceoicmf
ID:bita cft veftfgtd rote ffctricta ab ojbfcuia
riftgura rotcque oprimedo puocac t^prudaf
acms t>t loc^quo petfagi folet ? eft tricdmo
fum 1 fmjeofri.^eftfgid epcdis ftgnriplatat
ttrra vel in pumere ip;effri.fic vocatri/q: g ve
ftigid vie pteredriri tnftigatur? ipjimritur.te
tinqudtaotpeddafalm f fuis veftfgtjs quod
da odoue fdirid quo a canibfyenarids ? ab
au|8 rens fepi?oep*ebeddtur.qSfrie8 leo t>e
letfua vefmjia cauda fua neab ffequcttb^ co
gnofcaiT^ec^mefara^prictanb^t orffe/
Httjs tuoafumaat.? que fuperi^ Oiou]fdt fd
pta.fdtbe3fi,lujcv.c»vlamo .t
^epondere»
Bndem etizvtoidt 3ft&;
p ftdjttmenfura^eirpcdttfd
re modd.£dcti8 enf cojgts
rebud namre poteria pod^ ,
beM'i/fudquo(5 rcgitomta
■ , podus.^io podus apone
doeftbtdus. ota.n.ponitp6du8 tcoUocatt
fttoloco/qrnibilauudeftpondusniffitmpe
xm xei tenderis ad locd fnh\ buplej: adt ep5
deris pztdpiderTectmd fc^ Icuitas tgrauiraa
vndc^euuasinfimplfdmateriatfubrili mo
uetfurfum/necqmefdtoonecvematad loo»
fnum.t idco ignif fub pondere mouef furfnj
necqniefcit Oonec veniat adfperam fua.£cc*
trario grauitas in matena Oommas cozpule/
ta ? terreftn mouet ^eozfd nec quiefm bonec
centrd inuenm ad q£ ridit. t tdeo oia grauia
fuo pettderecentrdpetutvndeomnis mate/
rfa rara ? fubriUs Ouplicem babet caufam lei
uitaris.namtalfs matcriepartesoi ffntfubA
Cle8mouenmracentroadarcdferentfa5 nec
qufefcuntquoufc^ tangunteam, taltseriam -
materiapzopterpamum rareracrionan plu /
rimum eft po:ofa i etus partee fibintrat vur/
tus fgneaquepartea terreftriotcs Mflfomft %
confumft.'tffcfotucojpu8lettfgattfttrfdt>i>
cit. vn calc maria eft ca i pottffima leutirand
ftcutmgtdiras cui? moma ea draifercria vf/
Cp ad cecrd c& e copacrioms grid % coadunaa
oms % g p«s grauttaris.vnde oe cojp?quart
to efohdt^ *? opacrius/rito graur?/? qoanto
rarius/cato Uw? inuenif.t cd podus rcfptd/
at ta leue $ graue rone tdinatois vtnuf$ ad
locd fuu fibt a natura tiaturalucr ocputamm
nome ramcpodens ftbi pulganter vcdicatro
grauitaris.na que oefceddr^ppterfuaj graut
tari t>icunr-p6derofa.q ^oafccdunt furfuj fe
uia oiojnf h o. oppoftmj p poderofa vfuaUf
twiduni? io.t>.$fiM.mq> pod? odn cpc>
mj/co <$ f ftatera pcdcatiam Ub;amc. Sct>5
auttftdmoddfumedi vfualtter fommr noie
podcrfs altquado res f qu3 ritpoderario» alt
quado rc« poderata.aUqn mafia drca quam
rcs podere tudicada poderat. Jnftfm ttacg t
quo poderario fteri cofuettit/oitterftmodend
cupamr.^:.n.trarina q f 3gfi.egemia pode
rd lant eqlf ocafepcdcs facra gr> maio:a po/
derada/vtfdt cacnana * taIcta.fimtmomat
taea.p Buamodicac^ pccdta appcdcda.Sta
tcra a ftado ioicta eo <$ Ouab? laaV f vmo £
mcmdftftoUD»mcqUcerftet;Zancc8adtot "
ajfapbf enef ouo tenmffimif qno^ vno pot
jttrp6cVp6dcra8.m auo res podoada. £ft
mtfrwM pod^q.rl abelacef cumif podcnb^
Digitized by
Google
2fbtr-x&
amfiuelmmjafcqttenslanccinagis podera
tetaomettra fratcre nofatur, vocaf ftlo medin
qaomCT'«efeterarcg^r-zlances:adam3nf
e&mmJvtbidtidcnu ©mcawp adtpondea
ceratsefrmodas notbtts^ppujs befimtattts
w&tatgfuCalcuujs embiamrmimma-p>
pondens ? eftquarca pars oboli conftans tt
ponderebttop^no^tenns^vottbaturcal
coltts^p^fcanutateq: catcaias eita modi/
casvtCmc motdha conmtcet^mqua jqt.ps
erofidfcttiasnomearracm arborisfumpfa.
0boius (tiiqnis m>? appeaHmr.fiebatenij
olun ecerc ad modd fa^ure/v» ? nome acce/
piLfamtta.n.obotttS agreris b: vtoidtide»
ScrapamsferfiUquap poderepftattapttd
giccos ozagma vocaf 7 e btcms/tc biminttri/
uealapiUo b:euiqtti fcmpuf vocaf.&:a<ana
eoctaua gs vude tbenan) pondus argen xri .
bos coftatfcraputis*i.p?uj.fili<iuis. fcenari?
sttt e bicms quafi^) r-numis reputatur vt.b«.
JfiJSoUdus e voat> q: nibil abeefie v:.na
veteres integra folidabicebant ato> totn, t\a
mtfma ide e quod benarius noie i emgie p»
dpts infigmtus.na ab imcto ndmtfma nam*
arg^sCTatvcbiatJfuSejcmlaidem eqS
foUdus ftc biaus/eo # bis fer. \mc5s cdplea
tur.bac vutgus aureu fottdd vocao cuius ter
da pretremuTe vocanc/eo q> foUddftattremif
fis.S»e)3ula bis atTdpta buelta factt. ter poft
tafhtere redcut vtbtritibidem 3fi . Stater e
medietas vnde appedens aurcos tres.vmde
* socatas e ftater quaft mbus foiidis ftecbic
i femiunda qi femis b 5 Oe vnria. bic e femif
fis q: poderis femxfits equaft femis aflts. vt
bidt tdeȣft anc affis mthimnm poderibua
fiatt vnttas inneris vtoirirgLtbi. none buo
pafleres eftevenent, ^uadrasquartapartc
vnrie poderat % bodras b: m ^ccoSicms i la
rino.ftcta b:in eb:eo babens apudeos vnrie
podus.3pad0recos#peroqueadmodt1 aptid
larinos fidus qttarta*gs vncie e % ftaterfS me/
bictas/bzamnas appedes bnos.vn fidus m
. It^bmimsvnciaeViapttdgenlcs^ttartaBf
vndeeft bicca/eo^vnitterfitatenuero^pon
de^fttaxmitatepinatfittevniat^coplectaf»
conftat ant etbragmis ooo.i.fcrapiws»irattV
quod^p lemnor^derebabe^q:numer?fcm/
putom etus botas oiei % nocris metuW vd
q: tib^ emot j^xoputara*Ubta jttj.\mo)8 g/
ndmr.Tideogenttsgfecupodcfls reputamr
... Vtotimajspftat/quotmenfib^ann^.atai»
tcltbzaoiaaquafi Ubcra/qtcuctathtrafepo
top^iaacotmct^cocUjduvtbiatpJ1
36ilib»8*6tta0 cotutctltbiae^ltciu bflflwfe,
oopUcata pzima.&b wgmif appedimr 7 e no
men grecti., £alentn famd podits eeo: apud
grecos.nambticalculo minus fiueeeTquod
enim fadt vnitas in numens boc raat ams (t
uCcataiitts ipoderib^.taleto vero nibilema*
tus fcd boc podus variamr tter getes.nam a/
pudrom3uos taletn e.t^.tib:a^. fictttptatt
tus oilenditqui oiotouo talenta cflc.cdiitj.U
bzas*£ft autcm tatenmj tnplcj:minimtt/mc
did/7fuhm.minimden\l.Ub^mediu.lt^
tib^r-pfta^ tluid tatencu ruictaletn fdiarti
£entenarittm mmmn nomen babet eo g> cm
mm ttbtap pondus |>pter perfecrione numei
ricentenarij inmtueruntromani (bucuf^ Jft"
do.U'.rv.m.cDcponderibu8 % menfuris» ,
Jctttautc^ fubfcruictbcold
gicc t>ifcipUne ars nttmeraV
di? menfurandi.fic eide fa/
muiamr fdenria modutadt
nammuficaquc modulaa^
onif in fono 1 in anm epcr
m*a facre fcripmrc miftcnjs valde e ncceflaria
na ip(e mundus quada armoutaca ^ppo^oe
fermr effc ccpofitus pc t>idt%(uUAi).zceim
iprnm fub cofonaric modulanone b: drcnagi
1 reuolm.na mufica mouet erTcous puoat ;i
biuerfos babtmf fcnfus.^n p«U)S quoq> m
be cotcnms pumiates accedtt.acquato v>ebc
menno: foerit dan0o^ rito ftranimus ad cer
tamen fomo:.fiqutde 1 remiges catus bqaa
mradtoicrandod quombcttabo^s.antmu^
cntm muket? ftngulo^ ope^ mrigarioes vo
ds modulaao cofotamr. cjxrqtatofcg anioa
fedat mtmca(ficutkgitttr ^c oauid)qui a fpt
rim imundo faulcm artc modularionis Ubcra
git.5r>f as quooj bcftias nec non 1 ferpentes
volucres at$ belpbics mufica^nocat adatt
cKmm&ic venc (ic nerui co^joris % co^ pul
fus/ficomncs co:po:is arrusvmtte armont
acapariterfodanmr/vt t>idt Jftdo.ll^ufice
autem trcs funtpartcs fdlicetarmdiaca/ritb
mia/metrta.2Umoniaca vao cft qjie bifccri
nit in fonts acumcn 1 grauc fcb*m arftm 1 rbc
fun (c$ eleuationcm 1 oep^fltoriem t^ppotti
■• onatemfom^voa'6mumrionem.£tcarmoi
nia bulcis «cahmu^ confpnantia p:oucniend M
erpzopotfionebebita in 6iuerfisvoabttS|/
ftaabtts/pttlfibtts ftue fonis.na vt t>idt $(i/
ctom8.autvocccdimrfonus/fictttpcrraucca
aut flam ficut g nftula acq> mbd.aut pni(n vt
g dbatn vcl dcbara t bmoi q gcaflfa fut cano
rat^t bidwrarmonia ab a4 % mono8»t>nd
Digitized by
Google
Befono;
q:ad vna^concotdtam renduntin mtiba&
omnes voceevt.o.b.na^oimdodtaengtt
tnr ptores voces fraefom.?biconco:de8/qt
vbi eft vojr vna rittt aures non ptacat/fiait e
Vofcaaili fiue anms.vbf autepluriuj puta
btucrfitas no Oelectat/q: taiis Oiuerfitas co/
iraotfcozdtanoanmfcdvlulaw^a-eat.fcd
vbie vocoplumnap ?Oraerfaf cbcots vmo
ibt aiinomaca^pojnb cftt modniatio / fmc
bulds ftmpbonta.tmdc3fufmjpbomamqt
cftmodalacomstcpciamcnmcocojdans fo
nis m grauibus i acuns.t perbacamtonia*
voces aoinojcs -rgrautbzes couemunrtcon
cwdant/tta vtfiquis ab co i>iflbnuentfenfu5
auditus offendat. ?taus cbco*dia vocum t*
eufbnia quc e voas fuauitas quc a fuauitatc
1 melle o: mclodia cui cotraria eft Oyapbbta
juvor oiflbnans fiiie Oifcrepans i befozmis*
Md melodia autarmoniaca faaendam requt
inmrOyaftcnia/oycfes/tonus/tfgiudius/po
domm/arfis/tefts i fuauis vojc itue fonus te
peraum. fcvaftemaitacs oiriturvods fpaaa
ctouob? vel pluribtts fonis aptatu^. Oyefis
btdrar fpadu i oeduoio modulandi atc^ vcr
gendi 0' vno in alrero fono. 2bnus eftacuta
cnuaaco voris.^ftcmroarmonie btfferetia
cquanritas quetnvoas accetu vdteno:cco
fimt/curos genera m tv.partes muftd oiuife
funt/crquibus Otamr jperludms nonifitm?
fcj aamfltma8.podo*tu8 aurcotuj eftorautf
fimus/vt biat jfi.arfi8 cft vods eieaario %
fitanms imdum. £eftis eftpofmo i beceft
finis vt oidtjl ft.vnde canms cft vocis ihfie/
flb.Dafonus Otrecms eft vt Oicit tdeV* fonuf
p^cedic canta.ois entm vojreft fonus ied no
cconucrfo.nam fonus eft obiecm audtm» qr
qmcqutd audtm pcrdptror fonus Oicitvtira
0o: arbop.coUtfto laptdti.ftrepitu8 rlucmuj
i vcnto^.gamms auiu*mu$im& ammaUo*» *
poces 1 dancjojes boiu^li pacutTioncs^/
gano?.^lojcaut|>puco:fonusabojeama
tts^planm ejt aere aut peraiffo tadiupcrnac
tnirt?co:pojis aUtfo gcncramrfonuf aitfalwt
onis gcuflto dnus i raalius vifu gdpinirip
cius fonims auduur^ ioeo craus vidcmr p
cedens corafcanb cf tonitruo auris bois gfii
datur.Sojtanr eftaer tenairTimus plcctro hti
gucfotmams.t equeda vorftgmrtcanuana
Ifiratttervt gatritus aura i cjemims inftmiop
?au'ac%urtcanuaadpIacimvtvotboifar
nculata i ad altqtf verbu ^pferendo ronts fpc
rio tinjguc ojgano infb:mara. vojcn.verbi vc
biattttenccpot cocepm vcrbain mcnteettt/
^$ptwintfmQ9 gdmmtcnio mcowntc
Pfenmt.to intetkcms p:fo verbtttn macst
^mtqifpcr vocepoftca o^^mit vndc vbuj
ctmmtcgmitttTpnccptnpcrvoccqaaftper
o^anafccjttcritts oftcndit.SIor3mebm>ofi
ta ad cantn i ad mdodia bj bas ppzismes
vr.b.3u;0ttauc8 inqnitvoces funtfubnte
jfpaTc -zdarc Tacutctpcrfptcuc. ^ubnk»
mntin quibus fpus non eft foms/quate eft
in inrannbus i in muhenbue/i in al^s nou
babennbus ncmos cjroflbs fo^cs i fpifibs*
namfubnlescotdeemtnutvoccsfmc tonos?
Knucs tJubnlcs.TSfgucs vero voces ifyif
feiuntqn fptritus multus cc^edimrptfutvo)
os viro^.4Uarcquando benefuntmmulcr
fonoze? omnirauccmnc{permttte.3ctttcfm:
voccsquandofimtvaldealtc.^erfpicucvo
ccs funtquclongtus pzonabuntunta vtcon
dnuo tmplcantomnem locum/ ficatdangor
mba«im. ^ura vojceft rauca «rquando viotc
teremimtfonum fuum ficuttomtmum cft i (i
cuifona&incudie quado permnmr fermou/
mm.afpcra votcft rauca-r queoifpergimre
mmutos i otfltmtlcs pulfus.iCeca vojcequc
mm mot milTanicntconncefdt/at^ fuffoca
&nequacp longius p;oduamr/ vtpatctin H
cnltbus. ©iniuolcnra vojreft moUis i vojc
nctibiusatc^ Icuts i beceft Oictavmraole^
ta a vinno oocefta nnrino mollirerrencjca. o
fectaautem voteftalcafuauis foms -zdara;
alta vt mfublimt furndar.dara ptamcs fple
at,fo2ris nc trcptda 0cftdat.fuaut8 fucoulda
vtaudimmnon Oercrreat/ fedpotius vtau/
res bcmuIccat/Taudtcntmm animos btandt
tt^f adfcaUidat^ conucrtat. fictbts aliqd
bcfoerit vo;pcrfeaanequac| erit/vtOtdtSft
do.£ft pietaea armonia o?ganica quc cjr fla
m conftatquando fducetnliqua infhumen /
taaraftdaliterp:cparaca flam ocbito petfuS
flznmr/epmiusMams quanotatc i o:gai va
riaqualitatc biucrfifoniarttftaalitayacan/
mrvtpatetin ojganis nifcis ftnulis iconfif
milibus quc'omnia vartos fonos p;omunt»
^^anum eft generale nomen pafon^ omnt
nmmuftcoJum.fpedalitertamen appzopaa
mm eft inftmmento ejcmulus compofirio n >
miUWoii rolles adbtbenmr.'? bocfolo muu>
co mftmmcnto vtimr ecdefia in piofie mfet
quennjs ^b^mms^pterabufum btftriom«
€tca» au)s tcrc mftmrocnris.
Sba a mrenis pnmtms eftinuc
ta.oeqtttb? ©irgi. Zmcnnfc$ m
bc mugtre g ctbcradago; vtcbal
Digitized by
Google
giber-SK
riRaaoncm/adcStnOiconain antmaaonettt
rionem/ad beUojamimanienda^ ogrefltonc
adfKmmandamcertaants cdwaoaavenc
tanoni ad fogimdaiittcmsiciuo^n»oano
^avKbmrcaoisinfeftis-zincouittnd/
»p^popoU*c5ttoanone/^>ptcrcj»;dano/
n^ ad oetUttde/* pptlecine ? goudq gconi
fatoej^ uncacoej Rcepcd.n.fi»tiudafvubd
Ustubis facris dan^erent zeaa in tniao no/
Bcittneowanarettt/i vc annd labiledquiaiv
nas cmtremtfiioius taba?. foiuro^nddaret
sgaaara3dqaiete50itos^naig3rcnt.iat
adtppaetabavtotat^Kuu^u}. inftrurnc
td beUids certamratbus adbibttd ad oenda
anda ftgna beUo£ vt vbi eraadiri p:eeo non
pocerar pie tamatta/fonicas tube dangcntis
srangerec£t b: tuba quaft tona.i.aua. ince
nas.H.eft cooaa? valde plau<ppter ampti
O^ertatasrecepaone. e^asameftrotuncU
dra atbands onfiddvaicUftriaWfedi par>
cc anterioa maltd apla manu dagea* ad os
ponicuTAeg^r/en^mr/oepunucur/ 1 mu£
cutas fonas vanuscvcb.jlfuTlatnicrdafn
cantf vtbella comittacar.interda vteo3 4 ru
^ffequanf.iterdd vtejercu? «rafercapiaf
©cana o: quafi voc*a /- eua f C5
b tubacomcavclligncauucenca/
qaa ngnd oabatar aoqaitas co»
tra boftes.na vt otdt jifu u.ppuj.pagaiagrc
ftes adomne vfaparitcrfono bacanepuoa
jbacar. vn^ppue bacana agreftibas fujhd ru>
tc.oeqao perftus J&acaacogcbatpnfcosacJ
armaqaintcsJjmoi ciago:baccindt>2.vt.b^
ide\bucdnis aaccomcts viebacur beb:ei p:c
dpuc in fcatendis i roemoaa UberatoisYfaac
$ eo coamto ariete i facriftdo tmolaro vt .0*
gUfuper^cnw:
t jpbtao:ee^icra/co#fceceramis
tvbtjs ^btnttlo^crcdifpcnit^fttif
feracta.bmctvbtc5oir^^
fc$m.b.t£bia o: a rvbim quod cdrpus vt o
lantas/qiacaiamisqau^afoai^mnTm an
ticmittts ftebar.? bmcoiarar bictfbtce. btti?
ms.aieqwrvbi3anir.?roitcn^^
gub:e quo vcebamrboies tn mnenbtts mo*
laof w.b.gUfug matbc.ijc.cttaodiirectybici>
nes ?a.armeitt^b:e anerss>
c yBiamus aolado eoictus.i. arU
dedo voces/? egcncralc nome H
^ta^naftfiala eftoicta/eo cjpjpoceemicat,
na fos grcce vot latinc.ftolia pero cmifta^m
:fifin& quaftcmictcns fomifwcvoceybacttd
carpmato^q:'cuisfona(mthT?etcratidt> •'
uncfed ou vnittsveoatous fiftularioneceraa
cd auditd alUctear/ moj: ab alio tf quono p:e
cattetfagictatttr.vor. aate ftftaic oecipitvoitt/
crcs odonedo eapfimular? fina'tvoces.Vit
dcoifttt^Oalca.\w)^c.ftftiuatnfuBOcic#
ctatoues/riofiftnUs vtdturpafto:es oovtgi
lanc fut> gregefttd vndc i quida note pan.ot
ccbatur efle ocus paftoKtlis <iwi p:ius otfpa#
rcsalamosadanm^ adaptauit/^ftttdiofc
anc c6pofuir.oe quo ©irgttlwdt ~pm pa/
moscalamosceroconmngercplurcs.5tiro>
totVpan Cttrat oucs omutucp magtftros *iu.
tih q:inlhumetdftftula9.ab co muenmpa»
doadevocacd.vtt>iac 3fi. adbocftftulisfe
crdtantvigtlcsvtea^mclodic fuamcatc ad
©ojnnencuHnatins ?fuaittosi>uoccncmU#
ctttlisquicfccnies,
Bmbucja eft genns Ugni fragtltd
f cuius rami funt concaui t vacai
aa& plani.vndc cvbiccopondtur
1 qucda fpcs ftmpbontc.vtt>idt3ft»
5mpbonta dtmft^nicnttan mti
i tomq^ntc):lisn^concauopel
lc conteta in vtrac^ partcfija qai
mufia*bincindcttir5uU8 fcriunt.fttc^inc3c«
concoidia cjratiis 1 acari faaauTimas anta»
vtoidt 3ft.firapbotuacamen oictcutcoUatio
i conco:diacmo:dcdc& ftgno?ificaccbo^flt
ttatar concc«s vnitas buierfamm vocu^» Vt
Oiatglo,fttperlttc.pv*
^monia ricbmta efcano» mc
a lodiacrpulftt^peraifliocneruo^
rum tnnnimtnetallomm genO
rata.tbuicarmottiebittcrfa fobfcmiuntiftm
menta vt ttmpanum/dmbamm/lira/atbara
pfaltcrmmatc&fiftrum»
JmpanumcftpcUisftttc conum
*.t itcjnoc]cvuapartccttcntum*^l
* cnimparsm^afunpbonicinft
miUtttdmcm crib:ut virguUpcrctttiwr/quc
«dmocmm pacarirar ftmpbonia vt otdt Jft
cot fi tuncarttent ftftttla oolooKm reddtf mc
lodiam*
Jtbara ab apfcUxeereperta/ f&$
<t grecomm opinionem. £St aotcm
dtbara lirarfts pcccoa bumo / co
^fictttvorctpcaoWita cantttseratbara p
xeditsz ideo ficcft appcUata.nam pcctus to:t
jadmararom appcUamr.paulanmatttepUt
^cs^citts fpmescrtiteronc/ vtpfaltcrta/Utc %
Jjatttfmodi^auqncbabentfo^nam quadr*
'tam.aUqucm5onalem.co:darumcti3innu/
-mcmft imjlapUqBje cifci c6tm»t£WMn cpm
Digitized by
Google
htfom*
ccqjbctwpainwittrfcconie€itt0.oftt)eiic
^ommitmterquosftdes Lb&tbit^ctiZ
t*fVtecoutoe.vtuiemSi.& epteftoori
fyKJ>ucmin&xt?m.uraimim9mnM>
oatckoqiptiaco^wa'ttecojckftmae7ontt
5occiPlet^q:feptcmota>^natcdlcw
^atttcOfCttaco^q^ftaxrpulfue^d^J
pnmomeramue ejtoratanit ioq:p:io:ftter
uos ronu5uVmfftpt.o.3n;Co^Qu3tt
ampuuefuutfono^picctrttautonttu^
otqttoteperanmrcojdetteudunmr,
^^apfaUendotdefta^
P «ocftnoiatueoa>9detuspoce5
-_. „ *?^c6fona\iorcfpodeat.£ft
^feo pfaltem cratbarebec eft otffcicnua:
?i*P ^0 ^u,nb^ctcontanum.vm»
fonu&rcddtmrfupenusetoeojfum fcmutur
co:dcctoefupcrfon3nt.£ttbarapcroconca
babentoecaco^em foeft oecem co:damm fe
fondumnumctumoccemp^ceptomm frat
Butemopameet'ueco;oule^attncalco etett
fceargenro*
S^avartcatevoatmeftotctaeo
SrTS8 fon°8 ^naat.vt.0.
c vr •• ** l<i0*2Lmm pamo a mercurio
foin*etnuemamdtcuntbocmodo*£umrecfc
dtens nilus m fuos mearus pana tn catnpif
ammaita rdtqutfletrcltctacfteuam *teftudo
que cum punefacta cfiet ct neruicuts rcman>
ruTentcjrentt fnfia concba5 percufla a mercu '
*ofonttOedt&?adeiusfpemto
clidttojpbco qutbuiusreimaAniemeratftif
cUofu8^ndeDtccbamreadcarten6foui5 fe
ia8fcdenafafaTfaiua8C3ntu8 modutanoe
appUcuuTe.bancf. Uia^pterftudrj amowm
^catmtmsuttdctnterfidetialoameffemuft/
afabuianmr/ptoiatjft;
Jmbala funtquedam tnftramett
t «amuikaqgmflatnutcefetagdc
^fonufacintttinnimm»
t JWeinmumenaimuficttiicab
• maentnxe wcauiTbj yfis reg ta
*„„. ,. ^^^wcm^batw
^cnaus.Sfis^irato^tmamtmhaft
Itro^muUerc8bocvmmftnftro/q:ew8tucV
«Vmttmulter^ndc «? apud amajones fiftio
Sntmbtiliiztmnimcbebicm*
* ^eftparaanoIavelcapandIa.6>
"_ m «mpuocpaft8ntttera.r*b3bet
anrcapana boc^ppau q: tra rcfonando aitj*
^naterfreqamnicmfccofnmir^ec^mu^
ta 3Ua0efcrmuntmnftcct>n*q>Une^utuf fck
tra^oei?oabu8tfont8.£onficlcratautc5
tnbtlomtnusre^natmafitttnrpofraoes Tntt
mero^^po^nones/ftratejcempUftcatboeti?:
©enumero ouodenario copararo ad fer/?acf
anos numeros fnrer mcdtof Otces ftcjnuefe
musinqattbtcoes mufjcas corifon|tes,?l£
oa*adfepte\?ttoue^dm,coparatt^
;^^po:ttwtereddant/7ftmmfaauntb^
«^ercri t ccnfonanris. fer vero adttoue*octo>
ad rmcoparan reddunr fefquf aUetarnppo:/
^jbfapenteemauntfimpboniamittt^c
road feptem conftderau OupUcem quidcreaV
^dmit.pporaonec^apafonfimpbonmm cl
« tenLocto ujttur ad noucm tpfeconrra fe mc /
on conftderan cpodonum inngunrqui ra mtr.
rtca^nodubnonetonus voanw/qmomnii
mtHicoramfonoajm menfutacftcommnnisU
«pmnram emm fonorn^ cft p3tuuTtmns.\?t?
de notandum eftcj? tnter Oyarcfleron i byap$
teconfonannarumtonus Otfferenria/tcW
btfferenti^firattnterfcfquucmam^fefqnt
-alteram^poinbnem fola eftcpocjdous otffe,
rcna3(bucufc5 bocrius in4.mfmctricc.c9t
r^o.g^iaten3tdcin^logopnmiUbu fic
i«^ftQtnquirqu2nmmpdcpp:io:fitmic/
ro? vis ctbocfib&ri pot<$ po:a (dt 1U3 nani
raUterqueBfcpft3r.naaUq3daUqdi^crut
g> ? ipa muficamodulario ndero£ noib?ad>
nocafvrp5.0r3teficro.n^ov3pae'? Oyapa
Ton ab 3ttrccedcn's nneri noibc?nuaipa£ Jpo
rttquocg fono^aduerfufe^powo foUwn5
m 3tr)s nueris iuemf. na q fon^ in oyapafou
Umpboni3.t.oupUasnamppora6ccoUtcjicT
9 Opreireron e modularo epitnca coitatocaV
•refqteraacoUtatfvelpp^ifqua ovapercftm;
pbohiavodt/bemiola mccuateotusif q f nn
menscp^du8.i.fup^ocro O^eron^tmr»
fica/vto.idc. ^efqrcrtia^po^ot anfmctn
mo:OvatcirCToimufia^qbemiolia.ufefCi
alrera/ppo:rio i anfmcmca Oyapetc 0: i mn
fu3.^a^tOy3pete^oy3paibnofoniaaq
mato; vop bj mio^noruta DuptoV ctus mcJ
dicratem*
f /ffqmrcra%ueru8 cnucrus nfic
ropgamsbabesrcraaptcmtorl
»1 jco babticrir qruo: fefqquan?-: H qna fcf
touiiWtctrtteri^w^
Digitized by
Google
tibtt xk
ff anamozowares^ribus babebtr tfe qus
temarius tommtemarittstemartjrema gte
f^^oaoadfsr/JocKriari^babebittow
fenarm ? tera3 parteeiu8.f.binanavrm trao
dea ttouenario/ouodenanus conrittebic to/
tdnouenanu^eujstertuparteVf.temanuitt
0tc furaute.ra;.?g3aeris ad.r4^.#.ad )*♦
^.jC]ttuj.3clcv«^i ica pealq s ficfemper tnuc
mes qttidfttrromenis fercmiternus ♦
©merus ?ero ferquialrcreqnutt
merud mafo: coparanis nunou
contmettoralenume^mino^ i
eras ntea^tc\ve^isra.temanud cogatus
bmario babet uife fcuo * eo£ medietatcj fc$
wiitatc.lic fer cdonet w fc quanio: * eo£ me
dietate.f.0uo.(ic«oue fenann in fe daudut^
eo^mediaparte folicet tria.fic.jrif.ad octo. *
jtf#ad.rv?ncbeaU}3. „,-•*-,
£cfiquide verba mfemt^ruda.
plarimu-zobfaira/mfibis quit
arumctrica inftrocri funt ? cnaj in
muftca bifdplina.na arifmctrias geometri/
ns % muficis funt voce plurima daricsa qae
mtttus ererdcans in bmoi pcnims fnr obfcu
ra.tio quip:e&a^£vcrbO£?#poracmuta
numero^a? vocn? fono^babcrcnoriaa $di
deratarifroemco? ? geomerro^-^ficonim
uviuunam confulere non conteranat.tata.n>
vtoiot 3fi.li.rj.eft vurus in terminis ftguris
7 mufid& ftmpbonijs q> ipfebomo (incci&fi
cofteLqnia mttfica rjfecra oia £p:ebecnt.1W
coUige ttaq? ct piedicris q arsTnunca fiuc ar
monia contraria 1 oifgata conoliatgrauia a/
aitis 1 acuta grauibus tttodutcac? adaptat*
affectiones contrarias 1 aduarfas recoauat».
maUaojbs animi motus reprimtt? refrenat*
fenfus bebttuatos reparat^confortatpnira
te ejeepiaris Ouitrit no ogib? cotrarijs 1 oiner
fts majae p«comfat.tenenis celeftia/ ?cete >
mVterrca pofle vmri t pco«ita inanifeftat.le
tos atos magif lenfecat itriftef magis trifhfi
eat q: vt.b.aug.er qda occulta ate % armonte
dftmtlt^prietatc melodia aiearTeetoibttS fe
corowar.? tndc eft oj> oicutauctoics q tnftra/
mentamnficalialettt reddnttettMe* mfte m/
reo^meffiaunt^icutasarmonic^pricta
tcs qucrc fup» eode vbi ifta ?aua perba 3fi
do.rcatanrttr.
Staatttqttcbwmterbercrnna/
i mraliuaccidcttbus mterfernimttf
vrpura &ecoloabu8/Uquoabu8
r^ncMws/menfttris/foms/^voabtts/iaj
bicra fumctanLqi wcm'nu> mdibtts ^pamix
tis w cb^omibifunaibus Ulaqttcbe^pn^
einl)usrcpnamftuom.rie.partfculae fut U
indtanaroneVqibecabwbfcripmra rcf na
fnrabtti ca^^paetatn ta ejpqHitta fimbolis
pnf * ft£uris.-jf>:oteftaioj autcinfincbuius
opufcult qucmadmodumin prinapto <$ oi /
bus quefcc75 Oiucrias matertaa in boctracta
mtoconrinemrpa^vclmbiloc mco appo/
fuu^nmpuaterfaiictommvcrba ipbiiofo
pbonjmbicta paiiter itomentaveritatcp:e/
niaftwiecumsMftmplices^pamuUqui^
pter lib»? mfmitatem fingnlarum rcrum $/
prietatcs.bequibua traoat fcripmra inuelhV
aarc non pofmnr in pwmpm inuenircpateac
faltem foperfidaliter quod mtendttnt^imy
pUaa fiquide^ funt % mdia que ercepi/ vriua
mibi tamcn mdi 1 meis cofimiliTjus eadciu
dioui.^ idco madeo ftmpliabtts vtbecfiai /
pUcta noncontcmnant/ fcdcum bbcptcniud
iitteUcrermradfubnuoumteUisenda^nnie
Ihcjanda ad rnaiomm * ooctomm ittduUTia^
recurrere nonbirTcrant nccomiaant qaomm
pmdenric *arbtrrio becreltnquo / ptminus
l^entcrtictapeleixcpmcowisaV^ftq^
-fupewddercb.tcjnttm wdtcauenmfecuttdum
grariameis^ataj befoperfopcraddanr/vta
tttdquod permcpauperanrttdem^fimplrce
atiqttaliter ruttincboammperducamr tpfo^
foleraa ad perfecmm . Sd tpfius bonorem %
Stoiiajquieft alpba % 0 paopiik rmis omj
bonomjquieft^eus fublimis *: c^oriofus vi
nens % reguans in fcculafecuto?om3mcn*
Zaaozea bequopfcripris funtbccettrstf
maiunciftu
Suguftintts.3damati^amb:ofi^ Daomd
•2Uquinu8.anfclmttS.36afaius J6cda. 36er
r^rdu6.£ypaanus.^irio6.£ofeb^.£rt/
foftomos.samafoa^mato^icntyfu»
^itr?.^lscn^re.i5itbctms. t>^m
mu8.3aaoni8.3nnoccti^2ieo papa. Ifoit
■ cbact fcottts. Jlajajenus. ^:i0encs^:ofi
ns.fScnus ^eneca*^aripbtm8»lSama^
•Kabantt8.1^obcnu8 UncoCr\icbardu8 8 ia
cto victo:e.€>imon conl Jotcpban^ftrabns*
' 3nter pbilofopbos anrebi funt maio^s*
2tnftotclc8 1 2ttticcnna.^f>taac;ow8.Satt^
plonn^^afis.aucrrot8»B0a5el.apollnt^
aupb^sansUms.T?ajpamedtcus.afde/
pcdes magn?.atmirecws.^ocriu8.£iccro.
£ato.j£tpio anwantt8.£ottftattttntts mcdt
cu8.^omeftenes.£>fafcoride8.^emocnm8.
* ^6ai?sraroar^^cUt?,^pirin^^cUdcf
Digitized by
Google
«B;a«bafiU8medtcu8.jr3pia8# *cZ
Mffus mcdime. Sautfm». SalemfS
gamm8;Scmncm8pbaoropbSS
^maboe*u8.£^
nm^bolonwus^arro^W^usur
n^^an^45utUennu8.£ole8.vpoaa8
r^c^eno.^o:cafte8 magus/K^
m^tomma^
uertts loas fummarim ? bjeuiterrectmmr.vt
patercpoaftoiugentmsmmeno/
^w^1?^!^3?8 bWWftoa8 remm
edtmsarratrebartbolomeo angtfco ojdthts
tramim mmomm.3mp:effu8 per -fcetrum
vngap. Sub anno oomtm. ^Mefunoqua
«Jnngenteftmooauagefimofecundo. ote ve*>
ttouembas.jttu
Zane oeo.
Digitized by
Google
A
^_ .. ...-..._/&
\n4*iu*£ srfi<cwticC twmnr Ucmm^
Digitized by
Google