ö
Bie
Idiifilj iier li)itiintirtlj|'i|(ifttr(ilt(ttli()t Idiölhernng
Miidj öte ffitnlummenlleuer
unb
bic Dfr|*djttlbttug kr £anbuüi:tl)|*djnft
im ffir^fljerjügtlnim §tiU\t
yl^.^^'^o^^^^c^^^
^arlsnilje.
S)vucf ber @. SB V a u n ' {rf)cn .'r-)Df6iid)bviicfcvei.
1696.
7^^^^^!^^^
\
v\'
V-
3)iß
JBe[ft|Ittiin ilßc famfiüiififduifffrßiößiiifßii ieuöieruiifj
(furdi die iiiibniiueii|lcuci-
unb
(fiß IJßiftluiMiuig (fßi: lftii(fi«iififdittft
im (ßro|fißi;]ogfriuiu Ikifeii.
'ßuche-nhcTii^-r^^ y^
Einleitung.
Siarlcgiiiig bcr «tiiniie gjcdcti bcit ,t(agcti bcr (aiibn)ivt(;fri)aftnd)eii Sciiölfcnmg,
ffir bic mniiftnitctc j,jp ^-j^^ gj.^^^,,, ^^^g gcltciibc Stciicrfijftem im «üßcmciiicii
vidjteii iinb 311 beven äßüvbigiiiig in hex „'X)enffd)rift übet
bic Sfcform bcr bircftcii ©tciicru" fid) ?(itIaB bot, Ijaben
fid) mid) klagen über eine aiigcblidjc iiniHTfjältitijiiiiägigc Se^
laftiiiig bcr !L'aiibuiirtl;idjaft biird) bic ftaatfidjc (£-iiitoinincri=
[teuer ucrnc^iiieit laffcii. ©iiic fritifdje iklciidjtuiuj bicfer
IctUcriini()iitcn Singen umr feitljcr bcfjijaU' crfdju'crt, iiicil bic
(Sinfonnnenftencrfataj'ter eine (ih-nwivung bcr 5teucrpflidjtigcn
nad) 93crufggrnpven nid^t gcnügcnb uorfcfjen, alfo nid)t ol)m
uieitcre'3 crfennen lafieu, lucldjcr 3:l)cil be§ auffoninienbcn
tSiiitcininicnfteuerbctragl ciuf bic (anbiuirtl^fd^aftlidjc Sfciiölfernng
nnb nnf bic nnbcrcn iöcrnff^ftcinbc entfällt; aber aud) ^eBl)db
be)onber» cr)d)iiicvt, iiieil nad) bcr Raffung bcr 6infoinnicn=
fteiierevt(ärnngcn bas ßintonniien auS Ianblvirtl))djaft=
(idjcni (nnb forftu'irtljfdjaftlidjcui) 33cfil5 nnb baSjenige au§
fonftigeni i^icgcnfdjaftöbefi!}, in?'be)onberc alfo aiiß ®e=
bänbebefifji niigelrennt ,^u fativen ift nnb bal)er in bcu jeit--
Ijer iH'vüficntlidjtcn Ucbevfidjten über bic ßngebniffc bcr ßin=
foninicnttcncnicraiilagung bicfc bciberici 9(rten bc§ (Sinfounnenö
nidjt mm einaiiber gehennf luidjgeiiiicien jn mcrbcn iicrniudjten.
l
flJcitii l>eiipicl'3mciji' Öie fiiv ^ic (iiitfLiiiiiiii'iieiiciicviHiaiiliniiiiiii
jür bO'S 3al)v l6'Jii voilicijciibcii i}iad)U'oi)c aniicbcii , baß bae
fatirtc Ginfomincn betrage» l)at:
a. QUO ®runbfliicfeii, ©cbiiubcu, Vaiib imb .4k.
5ovftliMrtl)id)ajf 11)0 802 805
b. ou§ @cii'erl>ebe(vicl' 147 600 691
c. aus foiiftujev 'Jhl'eit imb r.iciiltlciitmuj 2C. 201 247 097
d. aus Hapitalicn unb ^Keilten .... 63187730
(Summa GOi; 836 923
fo läßt [id) auö biefen Sa\)\in auf baä au» lanb unb forft-
roirtl)id)üfllid)cm Söetiieb crjieltc Ginfomnien eine ^djlufeiolgc^
rung iiid)t jiclicu unb no^ U'Ciiiger bavau^ bcv tljatfiidjlidje
«ntl)eil ber Iaubuurtl)id)afllid)eu Söenölfciuiig an bcm öJefanimt
auffomnien an bcv Ginfonimenftencr ableiten; bcnn btcfcr ^^(n
tl)cil ift and) oon ber ®rüBC ber auf ber (anbiinrfl)idjaftlid)cn
SBcvuf «arbeit laftcnben, an bem fativtcn Uinfouinicn abfiel;«
baren ac^ulbsinfcn unb n)eitcrl)in bauon abt)änijig, weldjc
Steueranfdjiäge für bic eiuselncn ®teuervflid}tigcn bev
[anbiuirtl)jd)afiliri)en Söerufägruppc auf (^irunb bcv fatirtcn
Gintomnicii gcmäp bcn SBeftiniinnngcu in 3lrti!cl 13 be§ ein=
fornmenfteuergefeßes fid) ergeben, ^mmerljiii finb bod; aiidj
id)on obige 3at)lcnnac^roei)c bcmcrfcnärocrt^: ftc jcigcn, ta^
baä ÜU9 bem gefamnitcn ilicgcnfd}aftäbcfi6 beö iJanbes cin=
fd)IieBlic^ beä ftäbtifc^en ©ebäubeoerniligcnä entftanunenbc
Ginfommcn nur ctroa ein T^vittel bcä fativtcn ßiefammtcin-
fommenö barftcllt unb baß ti fon bem ßinfonunen auö pcrfÖn=
lid)cm ?trbcitÄperbicnft noc^ um runb 10 iTiiüiunen Maxi
übertroffeu wirb. SJenn fevuev uac^ bcv einfomnunftcuev^
ücvanlagung für 18% aüein auf bie 27 Släbte unb (Y>c-
mcinben über 400U Ginrooljuer ein (nad) ?lbjug ber
Sc^ulbjinfcn fidi crgcbcnbcS; fteucvbarcö öinfommeu tJon
255 aJZiaioneu ÜJavf unb ein bcv SSeredjnnng bev «tcuev
fd)ulbigfcit ju örunbe ju legenbcv giutümmcniteucraufd)Iag
»Ott 148 SDiittioneu SD^arf cntfüHt, auf alle übrigen @e^
mcinben bcä i'anbeä aber ein ftcuerbarcä Ginfonunen x>ou
.303 *J)hUioncn iÜJarf unb ein 2tcncvanfd)lag i'un uuv Um;
anillioiicn ÜJlaxt, fo ift tjierauä ju cntncl)mcn, baß ber
gri)6cre Srudjtbcil ber gefammten Ginfommcnitcucrfununc
oon bcn Söcivoljncrn ber ©tabtc unb Crtc iiber 4uuu
CSinaiol)nern aufgebrad)t roivb: unb faun man bcfjbalb — in
weiterer SBcrücffidjtigung ber I{)atfad)e, baß in bcn ü^emcinbcn
unter 400(t (Jinioobncrn bic Wruvpcn ber rvicivcrbc- unb
^»anbclstrcibcnbcn, ferner ber auf vcvfönlidien Slrbciiaucrbicnft
unb i'oljncinfümmen «ngewicfcncn unb ber Mapitaliftcn bod)
aud) rcd)t anfcl)nlid) i'crtrelcn fein ivcvbcn, gcu<i6 nid}t obne
Cdxnnb folgern, bajj bie ianbiviribid^afttrcibcnbc ih
iiölferung nur einen nerljältniftmäftig flfinen 33rud)tljcil
ber Cinfommenficncr aufzubringen babcn trcrbe
CSin juuerlaffiflffl Urthcil über ben 'Jlntlieil ber jicrwrtn n scv^ «in
finiclncn ©eruf^gruiU'cn an bcm (Jrtrag ber liinfonunenftcucr lonimciificurrfniiiiicrc
ift freiließ bitfcn fummanfdjen .-iablcn' nirf)t ju cntnel^mcn, f-r »ir MDriifflCHbc
Dielmctjr crft bann f,u gfioinnrn, meuii bic in bcn tlin-
(ommenflcucrfalaflcrn fnllnUlfncn ,'Vitllcn ber fnlirlcn tiin-
fomuicn uiib Scf)ulbäinfcn , bcr baroitä fic^ ergebenben Gin-
foiiimenfteiicvaiifdjläge imb ßiiifonimcrtfteuei'äahtungcn nad)
bcii oerfdjiebenen ^auptcintommenägruppen entjiffevt
werben, ©iefe, nad) bcr Giinid)tiuig beä (£infonnncn)'teiiei'=
fatafteri «lüljel'olle imb ßcitraubenbe 3(rbeit einmal ju unter»
ncljnien, erfdjteu an?^ nerfdjiebcnen ©vünben roünid)en§ir>ert^ ;
eine fpld)e ^Irbcit mürbe eine geiutffe JUarf)eit über bie tl}at-
fäd)Iid)en ftenerlidjett £eiftungen ber ^auptberuff'gru^pcn Per»
breiten unb für bie auf biefem ©ebicte I)erüortretenben Se =
ftrcbungen nac^ fteuerlidjcr ©rieidjterung einjelner
biefer GJruppen einen feftcrcn Soben fd^affen, als feit^er ber
i^aü max; bie gewonnene ftatiftifdje Grfenntniß würbe aber
aud) für bie fd)webenbe jjrage ber 9ieform ber drtragä»
fteuern, bei ber bie (anbwirt^fc^afttreibenbc Seüölferung in
I;erüorragenbent SD^ajie betfjeiligt erfdjeint, nid)t o(;ne fingen
ju oerwert^en fein; cnblic^ aber liege ftc^ burc| bie auf jenem
533eg ber Gnt^ifferung be§ (Sinfoninienftenerfataftcrä ge=
wonncnen ftatiftifdjen ^^^f*^" ^"i erftmaliger genauerer
ijginblid ani) in bie ^ölje ber ©c^ulbbelaftung ber
lanbwirtfjfdjaftlidjen Seuölferung gewinnen. S(n einer
foldjcn ©tatiftif ber 33erfd)ulbung, weld)e alle Sanbwirtf)e
bc3 2anbe§ unb alle ?(vten non iSd)ulbuerbinblid)feiten: ©d)ulben
beä 9{ealfrebitg unb be§ ^erfonalfrebtt^ umfaßt, [jat eä
feitl)er, wie in anbcrn ©taaten, fo and) in Saben gcfcljit.
"Sie 'i}?aterialien bcr ßinfontmcnfteucrfataftrirung, bie nie^r
unb ine^r als eine ergiebige gunbgrube für fojial:
ftatiftifc^e Unterfndjungcn ücrfdjiebenfter 3(rt fidj barfteßen,
aud) nad) biefer 9Jidjtung (jin oerarbcitct ju fel)en, wirb beß-
^alb firfjcriid; nic^t unwidfomnien erfc^einen. Unb liegt aud) bie
33erwert^ung ber in 33etrcff ber 33erfd)ulbung gewonnenen
3at)Ienergebniffe in erftcr 9iei()e auf einem ber ginauänerwaitung
entrücftcn, ntimlic^ bem Öieffort beä .^nnern angeljörenben
©ebiet ber 23erwa[tung§tl)ätigEcit, fo wirb biefe über bie S3er=
fd;ntbung ber Ianbwirt[)fd)afttrcibenben Seiiolfcrung gewonnene
ftcnntnijj bod) audj für bie iBenrtf)ei[ung ber im ßjang befinb-
lid)en (Steuerreformfrage unb in^befonbere ber jur Gr=
örtcrnng ftcfjcnben iJrage bcr Ginfüfjrnng einer i<er=
mogenäfteuer mit ©eftattung bc3 @d)ulbabäug5 mit
9hi^cn äu gebraudjen, alfo andj für ba§ dSebict ber 5"in«"J'
üermaltung nid)t nerlorcn fein.
ßrwägungcn biefer 9(rt (jaben bie babifd)e ginanjleitung
beftimmt, eine 2>crarbeitung bcr Sinfommenftcuertatafter in
ben angebeuteten 9Jid)tungen in ?(ngriff 5U nel^mcn. l^tit ber
ßeitung unb 5)nrd)fül)rung biefer Slrbeiten tüurbe, nad) 5cft=
ftetlung cincä Programms ber Slrbcit, baä ftatiftifd)c
Sure au betraut unb i^m ju biefem ^wecE eine Slnjo^I .'pilfä»
fräfte nu§ bem 93ereid) ber ginanäocrwaltung für eine Sln5af)I
ü)?onatc jur l'erfügung gcfteüt. !?ie auf biefem SBeg ge=
wonncnen ftatiftifc^cn Jabcüen würben ti)eil^ im Qa^r 1895,
tljeilS im 9Infang beä Qaljrcä 1896 bem Js-inansminifterium
burd) baö ftatiftifd;e Surcau mit erläuteruben 5flerid)ten oor»
gelegt unb e§ finb bie le^tcrcn bei ber eorliegenben ?trbeit
entfpred)enb tierwertf)et morben.
fri|aftli(l|(ii ittcuultc
riiiiii fiir bie .Siocrft bcr
upclifflcntltn «tatiflit:
a. in rein lanMuirtl)
jrt|aftli(l)(, l>. in t)c
uiifrtitc !0ttritbc.
^it tktxiü bcv lici bcr liiitliiffevultg beö SataftcrS ein« t-it "Mn btr Wruppi
jicl)allcncii (>hiiiibiäijc ift S-nluciibcsi Ijcnioriul^cln-ii: ?ie (aiib- '""« *" '«"'""'f"'
ii'iitl^icljafttrciüciibc söci'ülfcnmfl in iöabi'ii ift miv 511111 2l)cil
eine foldjc, bic i|)v (äiiifoiiiiiicii üusicl)lic{}Iiri) aii^ bcr 5öc^
uiivtl)irf)aftmui iioii (vJniiib iiiib 35i)bcii ,^icl)t; man faiin bicfcn
Jlicil bcr laiibiiiirtl)j(l)aittrcibcnbcii sycublfcriiiii^ als« „rciuc
l'aiibiiiirtl)e" ober „rein lanbiuirtl^fcljaftlidje iöctriclic"
bc^eidjneii. ^JJcbcii bicjeii bcfiiibcii fiel) 3al)Ircii1)C, bcv Ianb=
iuirtl)fd)aftliii)cii ^ciuHfcruiu] aiujeljürcnbc ^iciicrpflirljtige i,b. l).
"IJcrfoncn, bie ein fteuerbarcs Siiifoinnieii über 500 ^M. Ijabcii),
bie aiifjer bcni laiibiuirtljfdjaftlirfjcii '^cnifcH'iiiFoiiinicii ein an?
fonftii]cr ^criifcMubcit entftamincnbco (iiiifoiiiiiieii bCjicljen; aljü
bcifpicleu'eifc ^^eaiiitc ber (iJenicinbeii (iöiirtjcrniciftcr, iüaüy
)d)reibcr, Wcnicinbercdjiier :c.), ferner ftaatlidjc ^unftioiiäre,
U'ie 2lcnereinnel)iiier, ii^nlbljiitcr, ^trafscimuntc ;c., lueitcrljin
\'l;bciler unb üaijlöljncr in bcv :L'aiib-- 1111b 3-inftu'irtl;)d)aft.
Ci-nblid) aber ift bie ^a\)l ber in bcr l'anbiuirtljfdjaft 2:i)atii]cn
eine fcl)r crl)cblid)c, bic im .'paiipt' ober 'Jicbciilicruf ein ('■ie-
tverbc betreiben; Ijievljev äiiljlcii iiid)t mir bic rovfliiinbu'crfer,
fonbern and) foiiftirte ©eiucrbetreibenbe, luie lUiiiller, (^iaftwirtl^c,
5i«einl)änbler n. f. w , bie man jcbenfall-? bann bcr lanbiuirtl)»
fdjafttreibcnbcii iöciiölfcriiiirt U'irb äutljcilcn tiiiincii unb muffen,
lücnn ein iienneiisii'ertl;er Iljcil il)rcö ©cfammtciiitiimmeno ber
lanbiiiirt[)fd)afilid)cn iöeriifsarbeit entftammt. J'iefe S3eftanb=
tljeile ber einfommcnftcncrpflid)ti(]en iöeiHilfcriinfl , bie neben
beni laiibuiirtl)fd)aftliri)cii iücrnic-ciiifüiniiieii iipclj ein iiiciteres
(Siiifommen, fei es aus öffcntlidjem ober vriuateni J'ienftuer^
Ijältniß, fei eä aus bem 5ktriebe eines (•»kii'crbcs be^icljcn,
fiub in bicfer rarftcUung unb in ben bicfcr rarftcllniii] bei=
gcflcDcnen Jabellcn , im ©egenfai^ ju ben „rein lanbuiirtlj=
fd)aftlid)cn betrieben", alä „Söetriebe mit gemifdjteni 93e =
rufseintinnmen" ober fnr,^ „(]emifd)tc ^k'tricbe" be=
ieid)net.
3}ei ber (Sntjiffcrniu] beö Katafterd iiadj bem ÜJJaß bei»
bic cin,^eliicu iüernf^grnppen treffcnben 'JIntljeils an C£iufomnien'
ftcuev nnb Sdjulb^infen luiirbcn biejeniijen gcii>erblid)cn )Qi'
triebe, bie jiuar etuuis lanb ober forftniirtl)fdjaftlid)cn iHcfiti
Ijabeii, bereu lanb ober forftuiirtljfdjafllidjcs (iiiifiiiumeii aber
gegenüber bem <^iefammtemfomiiieii (eine;)iolle fpiclt, bereu
^iiijuber bal)er and) nid)t als! X'anbiuirt|)e bejeid)net luerben
fönncn, uid)t „ben lanbiiiirtl)fd)afflidjeii 'Jktrieben mit ge
niifd)tcm süernfscinfommen", fonbern ben Weiuerbctrcibeuben
jugelljeilt. ^mmerljin bcfinbeii fid) untev ben „geiiiifd)ten ibC'
trieben" .jaljlreidje, bei benen bcv Sdjiucrpunft ber 3:i)iitig^
(eit unb befjl)alb and) bas vanpteiiifommcii auf bie geioerb'
lid)e 'A-rnfsttjaligfeil (alu >JJiiiller, Oimnitirtl), iiH'inljiinblcr jc.)
fäUt unb bei bcncit mitl)in and) ber größere lijcil bcr m^
bcnfelben viil)ciibcii (fiiilommenftener nnb Äd)nlbeii nidjt ber
laiibuiiril)fd)aiilid)eii, fonbcvii ber geiucrblidjen iljätigfeit
\\\x )ia\\ ju fcöeii ift. l£ö ift nülhig, fid) biefe U<crl)äliniffe
ftclö uor Vlugen ju hallen, U)eiui aiiberö uiirid)tigc «d)luj}.
fulgrrnugeii vcrmirbcn ivcrbcn follen.
iU\ bcr 'i'crailieilnnii beö rtriiumneneu ftaliflifd)cii 'JJ^ilcrial«
biird) bas ftattftifd)c SBitvcait ift neben bcn „vcin lanb--
wirtl)1"d)aftlid)cn SBetricbeit" nnb neben ben „gentifd^ten
betrieben" nod) eine brittc C^rup|.ie unterfdiieben uiorbcii,
foId)c [anbunrtl)fd)aftlid)e S^ctriebe in ftd^ fafjcnb, bie neben
beni eintomnien an§ lanbu'ivtljfdjaftlidjcr 93ernf§arbcit nod)
ein 3in§= ober DUnteneinfonnnen (aus tavitalbcfift, ®pav=
fa)feniyit(jaben, i'cibgcbingSiicitväc^cn ;c.) belieben, ©ic Qal^l
biefcr Ianb>üirtlj)d)aftlid)cn Setviebc i[t nidjt geving; fie beläuft
fid) an^ 38 390 unb ibv (Sinfonnncn au§ ^inf*^" »"^ dienten
auf 6,8 9JJiinonen Waxt (Gegenüber bcni einfonunei; biefer
Ianbn.iivtf)fd3aftlidjcn ^Betriebe a\i^ bev lanbiuivtlji'djnftlidjcn Sc»
vnfsarbcit mit 42,8 D^iillioncn 'Maxt fpicit aber baö enuiiljnte
97ebeneintonnncn eine ncvljältnifjnuiBig "idjt crl)ebHd)e fftoUt;
unb ba eine gcfonberte [tati)"tifd)c 1)avfte(lnng biefer, unter bcn
laubunrtljfdjaftlidjen a3ctricben norfinblidjeu „ilapitaliften»
gruppe" baS 93tlb ber biefer 'Darftelfuug einäunerleibenbcu
Tabellen nid)t uicfeutlid) geänbert, uio()I aber bie 'I^arftcUung felber
ntinbcr überfid)tlid) geiuadjt I)atte, fo würben bie lanbnurtl)--
fd)aftlid)en 33etricbe mit SlaVitalbefih in ben ftatiftifd)en
Tabellen biefer ©arftclfnng uid)t gefonbert beljanbelt, fonbern
mit ben „rein Ianbuiirtbfrf)aftlidjen 33ctriebcn" ju einer
©rnppe uereinigt. So alfo im folgenbcn i'fbfdjnitt uon „rein
Ianbn)irt()fd)aftlid)eu Setrieben" bie 9?ebe ift, wolle ftet§
im 9(nge beljalteu werben, baf] unter biefcn „rein Ianbwirtl}=
fd)aftlidjen betrieben" awd) foldje entljaltcn finb, bie nebni bem
Ianbwivt()fd)aftlid)en SBerufSeinfonunen ein, allerbiugS niclfad)
nur nner^eblidjeä i]u\^' ober ;l{cntcncinfonimcn bc,;ic^en.
2lMc fid) ans biefcn 93cmertungcn ergibt unb wie and) bie
nad)foIgeuben ^Betrachtungen seigen werben, ift baS Silb, ba§
bie entätfferung be§ einfoiumcnftcucrfataftcrs geliefert I)at,
fein foli^es, baf? eS bcn T)rnd ber teiufonnncnfteucr» unb bcr
«gdjulbbelaftung ber lanbwirttjfdjafttrcibcnbcu 93eiil)Ifcriuig in
üblliger Dietuljeit — abfoint unb im i'crpitnif? jn anbcren
93erufSgrnppcn — 5ur Darftettung ä'i bringen ncrmödjtc; unb
wie mi '?lbfd)uitt III biefer t)arftcllung ju cntncl)mcu ift, war
tnSbcfoubere bei ber iBerarbeitung unb siffcrinäfsigen i'er»
wcrtl}uug beS fdjulbftatiftifdjcn ,!3ablenuiatcrial§ no»
einer Vlnjal)! fdjä^uugSwcifcr 9lunaf)mcn unb UntcrftcUuugcu
auS^ugctjeu, für bereu tl)atfädjlidjc 3iid;tigfcit ein beftiunnter
5rjad)wciS nidjt erbradjt werben fanii. iHbcr nngeaditct biefer,
bei Ätatiftiten ber norlicgcnbcn 'ülrt überl)aupt taum je ganj
üermcibbarcn 93JängeI ift baS gewonnene ÖJatcrial jebenfads
geeignet, wertljnotle ^luffdjlüffc auf einem bisljer üiel mu
ftrittcncu, weil wenig erforfdjtcm @ebict ju liefern unb wirb
batjer ^ur Klärung bcr auf biefem öebiet fcit[;cr ju 2age Qt--
treteuen DJieinungeu immcr{)in aScfcntlid)eS beiäutvagen Her»
mögen.
vujtg öuvd) Mc Ginfommcnfteiicr.
?((S Unterlage für bie ftatiftifd;e 5>arfteIIung bcr Sin»
fommeufteuerbelaftung ber Ianbwirtl)fd)afttrcibenbcu Ükiwltcrung
biente baS im 3at)re 1893 aufgefteüte eintommenfteuertatafter
für ba« ^ni)i l>i94; baifclbc lucift im öaii.^cii 362 584
Stcuerpflidniiio mit einem ©iiifommcn von 573,3 Wiü. SWart
bejro. nad) '?(l'5uci bcr odjiilbsitiicit mit einem foIc{)en üon
530,G ülJifl. ÜJiarf iiuf; nadj crfolijter 9Jcbu3iriinii biefcv fteuev
baren Gintommen gemäß Stt. 13 bcä GiiifommenfteiicrgcfcfecS
ergibt ftd) al3 Sin!ommenfteuevanf cf)Iag bic Summe
oon 238,G aJJid. i'Jart, n'cldjcii Gin[oinmcnftcncrQnid;lägen bei
ben gcitenbcn 3tciier[äfen eine ^aljreäftcuerfdjulbigfctt
i'on ü ose 333 iDuirf entiprid)t.
©elc^er S8rud)tl)eil bicfcr ^aljveSfteuerfdjuIbig»
feit entfällt nun auf bie Iaubiuirt)d)afttreibciibc SBc=
oölfcrung? unb wie uettfjeilt fic^ bie auf bie lonbni-
Seoöltcrung entfallcnbe Cuote bcr Ginfpmmcn =
fteueifumnie auf bic cinjelncu C^ruppen bcrfelben?
©ie geftaltet fid^ ferner baä ^rojcntoerljältnig ber
93claftung burd) bic Giiifommcnfteuer, gcmcffen an
ben 2;ermi59enSftcucniievtl)cn unb an bem liinfom»
mcn, innert)alb bev lanbio. Seuölfernug unb im
2?ergleid} jU ben anbereu Scruf ägruppen? Unb ^u
njeld)en Grgebniffen unb Jpigcrnngen bercd^tigcn
biefe Dcrgleid)än)eifen S8er edinungen unb ?lufftel^
langen?
iöei ScantRiortung bicfcr Jrage fann, im Sinn bcr oben .{■»niiptübcrfiriit über *ic
befproc^cncn Sc^cibung bcr lanbiuirtljfdjafttveibenbcn 58cüö[fe= -*cinfm"« >cr innb
rung in „rein lanbroirtljfdjaftlidje Setriebe" unb in „lanb. «'"'"rt"'»'"''»)"« »'-
mirt^ld)a|llul)c Sefriebe mit gcmidjtcm Gtnfommcn", clltll'ct>er,,„„„J,„-,J„„l,Jl,J„j.,^,J^
in bcr aSJcife ücrfaljren werben, bajj man bic „rein Ianb= bc« übrincn =tciicr.
n)irtl))d)aftlid}en Setriebe" allen ©emerbcbetrieben, alfo cin^ pfiiriiiinc» (i» nbioiutcn
fc^licBltc^ bcr mit lanbttiirtljfd^aftlidjcr Iljätigfeit ucrfnüpftcn, 8«i)ic"0
unb allen fonftigen eintommcnftcucrpfliditigcn ^crfoncn gcgcn=
überfteQt; ober auc^ fo, baß man bie lanbmirtlifdiaft'
Ii(f)en Setriebe in i|)rer 0ef animtf)eit, alfo eintd)Iic6li«^
bcr gcmtfd)tcn Sctricbe, ben reinen ÖJcirerbÄuntcrnc^»
mungcn, cinidjücßlid) aller übrigen Ginfommcnftcucrpflidjtigcn»
gcgenüberftcQt. Qn ber nadjfteljenbcn SabeQc A ift in bcr
erftcrroäl)ntcn, in ber nad)ftcf)cnbcn XabcHe B. ift in bcr jweit»
crtoäfjntcn ffieife bic 3(uä)c^cibung bcr 2teuerfd)nlbigfeitcii
erfolgt.
Zabeüt A.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Se^cic^iuuis]
ber
©teuevpf{ic^H(jen.
1
i
9((igcriiiibcte
toiimme bcä
®runb= unb
^^äiiiciftcuer=
fapitolä.
M.
©ewerbc»
ftcuer»
fapital.
®cfaiiimt=
fteucrtavital.
Jw •
Einfonimen
aii^ ®runb»
ftiicfen, @c-
bänbcn,£anb»
unb S'Oi'ff^
iwivtfiJc^Qft.
1
©onfttgeä eiiifommen
eiit= : im
1
fommen. ©anjen.
1 Qurifttfd^e ^erfoneii .
9?etue Sanbwirt^e*)
©ctvertäunterucl^nicr,
aud) fold^e mit Ianb=
wirtljfc^aftfic^em Sc»
triebe
©onftigc ^crfonen . .
©iimme
35 877 966
774 323 470
676 347 299
537 584 665
145 645 196
438 473 754
473 450
181 523 162
774 323 470
1 114 821053
538 058 115
14 754 9 563 249 9 578 003
92 850 769 6 843 751 99 694 520
51 186 892 119 815 644 171 002 536 1
43 147 186 249 962 061 293 109 247
2 0-24 133 400
584 592 400
2 608 725 800
187 199 601386 184 705
573 384 306
10.
5»oc^ Tabelle A.
11. 12.
SBejei^nutig
ber
©teuevpflid^tigen.
1
ii
©teuer'
Sdjulbäinfcit. bareS Sin=
fommen.
®tcueianfd)(ag.
entrttf)teter
(£teuer=
betrag.
;
tapitali=
ftrtcr Se-
trag ber
<2d^ulb=
jtnfen.
Jt.
^uriftijc^e ^erfoncn .
5Reine 2anbmirt{)e*)
©cnjcrbSunterncljmcr,
aud^ folc^c mit laitb-
n)irtf)fcfjQftIici|em Sc=
triebe
©onftige «ßerfonen . .
Summe
— }! 9 575 728
8 886 339 90 808 181
t:
23 145 246 147 819 699
10 728 197 282 420 916
9 408 831
28 346 275
69 560 697
131 354 417
244 570
676 872
1
1 750 509
3 414 382
195 489 458
1
509 195 412
236 020 334
42 759 782 530 6->4 524
238 670 220
6 086 333
940 715 204
1
«) auct) foti^e eut^altcnb, bie ein SinS« ober «Renteneinfommen bcjie^en, oergl. Seite n.
loUcUc 13.
I
2
"1.
4
r.
G.
7.
Ifiiilumiiirii
5k3eict)miii(]
bei-
1 Steiievpflii1}tii]eii.
Summe bo. »«'"«1'=
(«niiib-- iiiib [tCUCV-
.Vnnicrflfiiev j^.jj^^j
Inpitniii.
Wcfaiimil=
ftciierfiH'itiil'
aue Wrimb
ytürffii, fflf
bdiibcn,i.'(iiib
mib f^pvft-
luiitliidiiift
Soiiitigcfl
(im-
fDiiinieii.
Giiifomiiicii
im
Wanden. ,
'• . .«.
./f •"
ii
.«
^uiiftifdje 'ilJciHincii
;;:> >77 '.uiu 115 (ii-'j r.ni
löi :.Jo iiiii 1 1 7,.i
'.) 503 24;j '.l^iTM.'.
©iiiiniitlidjc l'niib =
u>ivtl)c eiu)ri)(ief3l.
bcr fog. flcniifft)tcii
Jktviebc ....
1 394 31SGOO l()S4Ü7U'JO
1 502 7öü G'JO lOÜ 723 ü'J3
8'J 979 168
246 702M.1
91ciiic(^^enicv[>ctrcitieiibc,
ferner iBeaiiitc uiib
1
ioiiftic]e ''l.'crfoncii .
Suiimie
5'J3 936 834 330 480 114
924 41 G 948 30 461 154 286 642 288
317 103 442'
•JOJI 133 lUO
584 r)[y2 100
1
2 ÜÜ8 725 800
187 1'JÜG01386 184 700
573 384 ;i(m;
0.
in.
:}Jocl) Tabelle B.
11. 12.
S8c5eiri)iiiiii(i
bev
1 2.lcucrpflid)ti(jeii.
istciier^
Ädjulb^iiifcn. l'iueö tSiii^
foiiiiiieit.
i
.11 .!(
otcucianfc^Iag.
CSiitridjtetev
Steuer-
betrag.
ii.
Sl'iU'itüli
firter SPe
trag bor
Sdjulb-
iiiifeii.
1 3"'^'l*'l'i)f ''iJcrfoiicn .
Siimmtlid)e Üaiib»
n)irtl)c ciiijdjlicf;!.
1 bcr jog. flcmi)d)(cii
Sctricbc ....
: Sleiiic Wciucrbctreibcnbc,
1 ferner SBeaintc iiiib
ioiiftige ^ßcrfoiien
(Siiiniite
21 872 375
2'»Hh7 407
9 57."> 728
224 8.i0 486
296 21 s 310
9 408 831
80 119 450
149 1 11 939
244 570
1 965 019
3 876 741
1 ]
1 481 192 2:.(>
459 522 9.M
42 759 782
530 624 524
1
238 670 220
6 086 333
940 715 204
%ns bicfcii labcllcii cic^clicit fid) an ulifoUiti-ii 3af)Ieii-
cii^cbitiffcn bic folfleiibeu:
^ie ^nfjaljev bcv rein faiibu)ii-tl)fd)af tlic^ett 93e-
tviebc, auf bie ein ®efamnit|teiiLTfavitaI üou 774,3 iUhlHoiicit
IWavf (29,7% beä @efammtftciicrfapital§ allcv ^^5f(id)tis]en), ein
einfoninicn öon 99,7 DJJiüioncn Wlavt (17,4%) iinb nad» 9(t)=
äiig bcr ^(^ulbjtnfcn in io'6[)C von s,8 SJIidioncn Maxt ein
fteuerbavcä ßinfornmcn non 90,8 SJHüionen (17,l»/„), bagegen
ein Steuevanfd)Iag üon nur 28,3 ffliitlionen SO?arf (11,8 V„)
entfällt, finb an bcr :^af}re§ftcncrfc^nlbigfeit uon runb 6 SDfil»
lioncii '•Maxi mit einem 5>k-tiag uon 076 872 9Ji\irt (11,1 "'(,)
bet()ei[igt; bie ^auptlaft ber Ginfommcnfteuer tragen bie^
jcnigen 3tenerpfndjtigcn, bie iljr Siufommen anä öffentlidjem
über priuatem 'I^ienfti'evl^ältniß nnb an§ fonftiger freier 23e-
rnfSüvIieit Be^ieljen, iubeni auf biefe eine Stcuerfumme nou
3414 382 yjfarf (56,1 o/^) ober mel)r alä bie |)älfte ber ganzen
:3af)reöftcuerfd)u(bigfcit entfällt; auf bie ö5euierlK5uuternc{}iner,
einfdiliefjtid) berjenigen, bie ein Stutommeu anö 2anb= unb
f?orftunrtl)fd)aft ^aben, treffen 1750 509 Maxt (28,8 «/o) unb
auf bie juriftifdjen ^evfonen ciKttiengefedfdjafteu ;c.) 244 570
maxt = 4«/o. (SBergl. labcik A.)
fja^t mau alle laubiutr tljf cftaftlidjen Setriebe
D^ne ?ln§nal)me, alfo einfd)lie§lirf) jener, bereu ^nl)aber
(in i(;rer ßigenfdjaft als ©euierbSunteruefjmer, ta^jitaliften,
©cmciubebeamte, 2:agli3t)uer :c. z(.) ein (Siufommen neben bem
einfonuneu anä Sanbiuirtljfdjnft bcjiefien, snfammen, fo cut-
fallen auf biefe laubiuir tl)fd)af tlidjen 3^etriebe ein =
fd)lie§lid) berjenigen mit geuiifdjtem iPerufä»
ctnfommeu , bie ein ©efanimtfteuertavital uon 1502 ü)JtI»
liouen ilfarf (57,6 7o)' ein fteuerbareS Sinfonuuen üou 224,8
iDiillionen Slfarf (42,2 ",„) unb einen Steueranfdjlag uon 80,1
9[)Jillionen 9Karf (33,6 »/o) aufroeifen, eine ^al^reäfteuer'
fd)nlbigfeit oon 196501!» Wlaxt (32,3%). ?me übrigen
fteuerpflidjtigcu ^erfonen (reine ©eioerbänuterneljuicr,
fonftige Steuerpflichtige) finb an bem ?fufbringcn bcr Gin=
fommcnfteuerfumme üon 6 'iOfillionen Waxt mit 3 876 744 95?.
('>3,7 Vo)/ öie juriftifd)en ^erfoueu mit 244 570 llJarf ('4 " o)
bctljciligt. (Isergl. Tabelle B.)
©rf^eibet man enbtidj bic in Jabetle B aufgefüf)rten taub
wirtl)fd)aftlid)eu 33etriebc in fotd)e, bie fid; al« „rein lanb^
>üirtljfd)af tlidje 33etriebc" in bem obeueviuäbutcu Siinic
(alfo bk ein Qin§' ober SJenteneinfommen be,vef)enben lanb»
ttiirtf)fd)aftlid^cn betriebe mit umfaffeub) barftelleu nub in bie
„9k"tricbe mit gemif d)ten JBernföeinfommen", fo ent=
faßt
(SJninbä iiiib ,u : im-.
$Quicrftcuet= ','*^- ''"""'= Ci" ommcn:
faritQl eiiitommcii ftciicr
in -miü. .li. in miü. M. M.
auf bie rein lanbunrt()fdjaft;
lid)cn iietriebe .... 774,3 99,; 676 872
auf bie gemifd^ten iöetriebc . 620,« 147,,, 1288 147
äufauimen 1394,3 246,, 1965 019
gegenüber ben „rein laubtüirtt)fdjaftlic^cn J8e =
2
10
trieben" bviiitieii bcfiljiilli bie „rteiiiijd)teii IiMibu'iitl)
fd)iiftlid)eii ÜJU'tiiebe" iial^c^ii bii8 ^Doppelte bcv (5iii
foiiiiiieiifteiiev nuf, luiibveiib ba* (^iefiuiimtciiifoniiiicii ber Ic|5tcieii
iiitv ctuui brtS ?Jiibcrtl)aIbfn(f)e bcS GiiifoninieiiS bcr evftcrcii
beträft.
T^ie Tabelle B. iveift als fatiiteS ©efaiiimtciufonimeii
aller laiibiuirtbHaffliitcii 9^etricbc/oI)iie?lb.',iifl bcr3rf)nlb,^iiifcii)
bie ^miiiiie von 24ß,l liJcüliniieii iüJarf auf. .^:>iciHm ftaiiiiiieii
156,7 llMIlioneii iSUxf ober 63,5"/, auS ®ruiib|tiiden, (V5c^
biuibcn, 2anb-- iiiib ^orftU'irtl)fd)aft iiiib «0,9 ^JDiillioiieii War!
ober 36,5 "/o iiiiö foiiftiiicii CiicUeii. Uiib ^luar cutfaficii am
®efaitinifeintoiiiiiien
bei bfii rein bei fcn
liinbiiiiitl)iri)aftl. iii'iiiiirfiti'ii
*i<ftiicbcii 'i<etricbi'ii
aus Wrimbflürfen, Webiiubeu, i.'aub- in «uiiiiioiuii üÄnrf
uiib J^orftroirtlifdjaft .... y2,8 63,9
aus foiiftic]cn JQuclIcii .... 6,9 83,1
I'as uiierl)eblid)c "Jicbcncinfoinuicti bcr „rein Iaiibiutrtljfd)aft-
(i{i)cn Jöctriebc" ift (luic oben ©. 5 angebeutet) öonoicflcnb auf beu
SBevui uon ^infen unb ^Hcntcn 3nrürfjufül)reu; bei bcn „c\c
mifdjten betrieben" bleibt baö ber Ianbuiirtl)fd)rtftlid)cn Ükrufdar^
beitentftauinienbe(£iufoninieul)inter bcnianbcruicitcnCSiufoninicu
mu(83,l— 63,9) = 19,2 ÜJiiUionen ^urücf unb mau !auu an
bicfen fahlen ermeffeu, mie fein' bie '-llMrtl)fd)aftijIaiie bicfcr
„flcmifd)ten lanbuiirtlj|d)aftlid)cn Süctricbc" uon gaftoren, bie
abfeits bcr laubwirtl)fdjaftlid)en S8erufäarbcit liegen,
mit becinfluf^t mirb. 1^al)cr fdjon am bicfcni «runbe bie rein
lanb>virtl))d)aftlid)cu i^k'triebc, uuis t)(i9 iDJafi ihrer Stcucr=
lif(id)t unb beu Umfang i()rer Sßerfdjulbung anlaugt, befoubcre
Scad)tung beanfprud)cu.
T>aä gegeufcitigc ä'erl^iiltuifi bcr SSelaftnug mit
ber CinfüMinicnftcuer im i^ergleidj ber üeridjiebcncn SBcrufö- i|.<ro,sciiHicri|nUnif! bcr
grup^icn unter einanbcr läßt fic^ befonberä bcutlid) axiß ben S>cini"mmi bcr imib-
uadjfolgeubcu ,^U'ci Tabellen (C. unb D.) cntuebnicu, bie ben •"•'••iM'imifiirt)"" a*c=
proäcntualcn «ntljcil jcbcr &mm i'on 3 tcucrpflid)tigcu, "■'""*'"'"*''' *"'"■
am ©teucrfüVital, am Ginfommcn, an bcn >iid)ulbjtn|en, am j,,,, „i,ri„t„ 3,t„„.
fteucrbaren Ginfonimcn, out etcucranfd}lag unb fd)Iic6lid) am Dfildftincn.
cntridjtctcu 2tcucvbctrag barftcflcn.
11
Sa&cHc <J.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7
8.
y.
10.
11.
Seäcidfjitiuiii
bor
(Stciicrpftid)tigcii.
3Son
je 100 maxt
®nmb»
imb
§äu|er=
fteiter»
tapital
h)er6e=
fteuer=
fapital
fainmt=
ft.cuer»
fapitd
Sinfommen
Qiisi Q}nmb=
fiiicfen,
eicbäubeu,
üaiibs uiib
(?orftmtrtf)»
idjaft
fon=
ftigcm
fommeit
i:
tomiiicii 'äcf)ulb»
ftClUT^
barem
giii--
fommcn
anfd)(ag
ciitriiti--
tctcm
Steuer
ictrag
cntfaHci
auf bte netenftel)enbcn Sategovicit öon
Stcuerpf(id)tt9cn
M.
Jb.
.#.
Jrb.
Jh.
Ji. ' Jh.
Jh.
Jh. ' Jlh.
^uviftifdjc ^erfüllen .
1,7T
24,uj
ß'UÜ
0,01
2,.s
1,07 -
1,80
ji
3,94 4,02
Steine £anb)ütrtljc*j
38,25
—
2'J,G8
i'J,60
1,77
17,38 2(),7„
17,11
11,88 11'12
®cu)cvli§uiitcntcl)mev.
1
aiicf) foldjc mit laiib=
■ unvtl;fd). 33ctvict)
33,^1
'■5,01
42,73
^7,;«
31,03
29,82
54,13
27,86
29,15
28,76
>Sonftigc ^erfoiicii . .
Suiiuiic . .
26,57
0,08
1 20,63
23^05
64,72
51,13
25,09
53,23
55,03
56,10
100,00 '
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
*) iiud) foId)c eiitf)a(teiib, bie ein 3'"'^" "bcr Sxciitcii eiiifDiiimcii bc,^icl)eii.
taHüe D.
1.
2.
3.
i.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
58cäctd)mmi]
bei-
©teuerpfttd)tigcii.
1
a5on
i c 100 50? a r f
i
®nnib=
Ullb
§äu[ei-«
fteitcr:
tapital
®e=
merbe:
fteuer:
fapitat
®e=
j (ammt^
' ftCIlCl'ä
tapitai
(Sintommen
QU§ Oiruiib'
ftiictcn,
©ebäiibcii,
2aiib= unb
g-orftroivtl)«
irimft
Jon -■
ftigem
ein»
tpinmcu
Giu=
fommcii
int
©anjeit
; ©C^lllb»
1
fteiict--
bavem
: Eiiu
i fommcn
1
©teuer«
aui(f)Ici()
1
cutric^= ,
tctcui :
Steuer^
j betrag
(
:ntfallen
auf bi(
; nebeiiftet;
enben S
Kategorie
rt üon
Steuerpftid^figet
1
1
.Jfh.
jfh.
Jh.
Jh.
.*.
Jh.
Jh.
Jh.
Jh.
M.
: Quriftifd)c 'i|3cvfoticu .
1,7t
24,91
6,96
0,01
2,48
1,67
—
1,80
3,94
4,02
2ünbniirtl)c, ein-
fdjließlid) bev fog.
gemijd^t. Setriebe
68,89
18,55
57,60
83,72
23,30
43,03
51,15
42,37
33,57
32,og
, 9teinc®e>t)eri&eti'cibeiibc,
1 ferner Seamtc iiiib
fonftigc ^erfonen .
©unimc . .
20,3,
56,54
35,44
16,27
74,22
5Ö,3ö
48,85
■
55,83 :
62,49
63,70 '
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00 1
100,00
100,00
9*
12
Vliifii Mcicii Juliollcii fiiit) foliiciiöc rfiffciii ali> bcfonbcr«
bciiicifciiiintcvtl) l)cnHir',iil)cl'cii :
^lit je KHiSl^ivf fiiiblietljciliiit
iiiib jU'ar in S3c,yi!i auf:
3aiumllid)f
vaiibmirllif. ein
l(1ilirf;lliti brr fon
onniidjlcii :(*ririrlir.
l^hiiiib-, öW'liäiibc= iiiib Ü>c^
ii'cibftciicifaiiital . .
^iitiitco C£-iiifoiiiiiicii . . .
2d)iilb^^iiifcii
2tciiciaiifcl)la(i
(i i 11 f 0 m nie II ft c 11 c V b c ( V a i]
43,03
VlUr loufllnrn
(^iiilonimriififurr'
l'flidiliecn.
42,«o
56„7
06,13
ü7,„
Gs bviiirtt bciiiiuirf) bic Giefaiiiiiitl;cit allev huibiiuitl)-
fci)aftliri)eii ^J^ctiiebc, eiiifd)Iief5lirf) bev foi]. (]CiiiifcI)tcii
Jöetiiebc, auf bic iialje^ii bvei J^-iiiiftel bcö C'h-iiiib-, {3c^
6iiubc= nnb ®cnicvbftciieifapttalä uiib jmci Aiinffel bcs"
fleiiiiiiiiileii Giiifiuiiiiieu? eiitfiiKeii, fiinpv ein rvittel bcä (Siii-
foiiiiiieiifteiicrbetra(]ö auf (ugl. InbeKc D.i.
T)ii§ inciftc ^iitercffc iicl}nieii aber, umc bciiicvft, bie veiii
Iaubu'ivtl))d)aftndjcn ^Betriebe in Vrnjprnd): fiiv bicfc
Ijabcii fid) inljaltlid) bei Tabelle C. i]C3eiiiibev beii aiibeveii
2tciieii'flid)ti(]cn bie foliicnben i'erl)ältiiif!',al)len ci(^ebeii:
• > A
^ ** » =
3
^.'(ii je 100 l0^n•f fiiib bc
tljcilifif iiiib üuiav in Sk^iin
auf:
B ^
■s|r5
.2^'-.H^
(5
.u.
.(^
.11 .
.u.
i^''iiinb=, (Mebi'inbc iinb f^k
ii'crbftencvtapital . . .
-".•,„N
l-',T,
fi,:«
•-'U,,;:,
j ryutirtes öinfoinineii . . .
l",is
-"•U
1,.;;
■'jl/l.i
Sd)ulb,yn)cii
■-iO,;,
■>i„:i
—
-'J,(W
Stciieinnfdjlaii ....
11.88
2!),15
•>';il
55,():(
Gtiifoinnienftciicibctia(]
n„.
•2^76
4,(i2
5t',iu
rarnnd) bringen bic iciii Innbu'irtljfdjaf llidjen 31 c^
Hiebe, meldje um 8teiierfiHMtaI nod) iiiil faft eiiicin iDvittcl,
iini fatirlcn (^cfmnniteinfoninicii iiod) mit iiuiiv als einem
3cdjefcl bcfl)ciliflt fiiib, nur ein iJJcnntel beö 3tc»erbctiii(i«i
auf; bic <^cmcrbciiiiteniel)mev allcv .vtolcijoricii, bic
am 5lcucr(apital uiib (£infommcn mit etuiiii< über .^iiiei
J^ünftel bc.^Ri. naljc.Mi einem T) rittet bclljeiliiit fiiib, briniien
faft ciii "Drittel bc« Sicuerbetraii«, bic fonftiiicn Steuer«
pflidjtirtfii, auf bie ein ^^iinflcl bc8 2tcneira{)itatüi nnb
mcnifl fiber bic .tiälfle bc8 tfiiifommcn« cnifallt, erljeblidj
inc^r al0 bic :E>äIftc bc« Stcucrbctrag« (56,10 •„) auf.
13
93ei ben uovftefjciibcti 58er9leid)im(]en ift nid}t unbeachtet
ju laffeii, ba| bie in i^ernleid) flefetUcti SteucvfcHntalwerttje
tcitie g(cid)mä§igen (Sh-ößeii barfteücii, iubeiu nur bie @cii)cvb=
fteuerfavitnlien ben (nnfenben 5>evfel)vgU)ert[)cn (i^erniöiien§=
wevtljcn) cntfpred)en, f^5nmb unb (*'k(niiibeftencrfapitalien bii
getien auf Saufwevtljc entfevnter ^eitviiunic fid) ftütjen unb
(jinter ben laufenben innfeljvsiiucvtljcu uicl;v obev tüenigcr meit
juviiddleilien. ©üvbcu bei ber (Gruppe ber Iaubii)irtl;|d)aftlid)en
Setriebe bie laufenben iBevtlje be§ (i5inub unb 33obeu?
unb luürben weiterf^in and) bie iöertlje beS lanbiuivtljfdjaft^
Iid}euS3ctvieb§fapitaIuevmöfieng, ftatt uiie iieid)e()en, nur
bie ©tenerfapitaluievttje cingefeljt U'ovben fein, fo uuivbe fid) baf^
3al)leubilb für bie lanbU)irtl)fd)aft[id)en ^iktviebe uodj güuftigcr
geftaltet l)abm, d§ bie obigen i>evl)altnif?3al)len aufiueifeu.
Daö folgenbe, mit 93euü(3uuc] ber in hm oovfteljenben
JabeKeu entl)alteuen ^Jtugaben anfgeftelltc 3al;Icnbi(b [äjjt bie
tjerfcfiiebeue Seiftungg(jö()e ber eiu3e[neu ©ruppen
üou eteuerpflirfjtigen bcfonberf^ fd;arf (jeroortreteu unb
oerbient be|f;alb er()öt)te ?(uf nierffanifeit.
Stuf 100 M.
ßiiiFom=
moiifteiier=
aiijcljlag
3llif 100 M.
Sinfommeii
entfallen
Steuer»
betrag
M.
®tcuer=
betrufl
M.
@[^uI6=
Sinfcn
JL
33ei ben veiti lanbm.
S3etrieben . . .
93ei allen lanbiv. Jöe=
2,;,»
»Us
S,91
trieben einfdjlie^lid)
bergemtfdjteniöetviebe
83ei hm ©emerbeunter^
2,4-.
O/so
8,KT
nel;nieru ....
58ei ben juriftifrfjcn ^cv-
2,.V2
1,0..
13,,v,
fonen
33ei nden fotiftigen
2„in
2,,:,
—
®tenerpfHd}tigen . .
^ni 1)urdjfd)nitt aller
©tenerpflidjtigen . .
2,(;o
1,10
3„ui
1/00
1
9?adj biefem ^aljlenbilb bleibt bie fteuerlidje ^iU-laftniig
ber rein Ianbii)trt()fd)aftlid)en betriebe im ilH'rbältiiijj
ju bem fatirten d-iitfommen um :U '')5f. be,vii. 4S '•^Jlf. Ijinter
ber fteuerlidjen Söelaftiitig ber ßWMuerbctreibcnbeii be^iu. ber
fonftigen cinfommcnfteiierpf lidjtigeti '"^U-rfoneu 5U =
rücf uiib e§ beträgt bie ftenerlidje i\'laftimg biefev rein Ianb =
U)irtt)fdjaftlidjcn ^betriebe im i^erbiiltiiif; ^u bem iiad)
'^lb3ug ber «djulbjinfen gebilbeten 5teneraii fd)lag immer iiodj
14
\6 ''^i bcjm. 21 i<i lu eilig er olö Ihm bcii lel^tiiciianiitcn iBeviif?
gnippcii, iitib jiuiir ob Rio 1)1 bic iöclaftuiii} öcö CSiiifLimmenö bcv
rein laiibiuii tl)ic()afllid)cii :!yctviebc mit Scljulbsiiijcii
gegenüber bcrjciiigoii ber Ö5euievb9iiiitcriteljiiier um (13,54-
8,91 ^)4,Go "Si niebrigcr ift. ^Ind) bei bcii lanbunrtl)-
f(^afllid)en SetrieDeii uUer Jlateijorieii (al)o ciindjüij}-
lidj jener mit gemi|djtciii 33criii^eiiiFonimen) ift bie Clinfüiiinien
ftciierbclaftnng, gcmff)cii foiuol)! am Gitifommen ivic am Steuer
aiijdjlag, um 22 '^f. bejiu. 7 '>Jßi. geringer alsi bei bcu reinen
öeii'erbetreibenbcu unb um 30 '»ßf. be^\n). lü '^']. geringer
iilä bei bcn fonftigen Sinfomnienfteuerpflidjtigen.
I"ie nid)t feiten geljlute l'lnfidjt, bajj bie Ianbn)irtl)fdjaft' ^^'''t llci>crlaftiiii(i ^cl•
treibenbe Öenöirerung abfolnt ober uerljältnii} mäßig an '•""'•"'f"n'«infiii(iicii
berXragung ber iiaft ber (finfommenfteuer ftiirfer alö aubere '^'"""f"'"« .»"f"! »j^
. . . ' ' (*-iiiluimiicii|iciicr i)i
«ernisgruppcn betljeiligt fei, Ijat baljcr in ben uorftcljciibcn „irf„ „„rti>uciciid|.
,^iffcrmäJ3igcu T^arftcUuiigen eine Stii^c uidjt gcfunben.
Die Grfläruug aber inäbefonbere bafür, ba§ bie lanbioirtl)-
fd)aftlid)e 5öeruf§orbcit auf je 100 ÜOJ. einfommen unb
Steueranfdjlag ein nidjt nnerljeblid) geringeres ©teuere
bctrcffniß jablt, al3 bic SJcrufSarbeit anbcrer ©ruppcn, cr^
flärt fid) uid1)[ ;)iimugloi* au'j ber fp;,ialcn Struftur ber
IanbU)irtl)fd)afttreibcnben ©euölferuug; benn biefc
felU fid) - mit iiieuigcn ?ln§naf)men — au3 flcinften, ticinen
unb mittleren S8etrieb'5gröf5eu jiifammen unb baö Siufommcu
ber iiberwiegenben ^Jlnjahl aller Ianbiuirtl)fdjaftlid)cn i^etricbe
bewegt fid) bejjljalb in ben unterften Stufen ber ein-
fommcnSftala biö jn einer ^öl)c Don beiläufig 1500 ÜJ?. ^n
aficn biefeu Ijierljer geijörigen Stufen aber madit [\d) bie
für bie ^ilbung ber Steucranfdjiägc nad) Sfrt. l3 bcö
(finfomuienfteuergefe^eS m a 6g ebe übe Degrcffion im Sinuc
ber tirleidjterung ber Steiicr pflidjt bcfonbcvä ftart füljl-
bar; eiilipridjt bod) einem Ginfonimen \m\ öoo lUJ. mir ein
Steneranfdjlag von 100 Ü)J., einem Giufonnnen uon loüO W.
ein Steucraufdjlag uon nur 250 3)?., einem Gintommeu uon
KjOO )i}i ein Steueranfdjlag ron nur öuo Si., einem Giu^
fouuuen oon 2000 iQi. ein Steueranfdjlag uon nur 700 l'Ji. ;
wäljrcub in ben l;öf)eren Ginfouuncn^ftufen bic Degrcfruui mel)r
unb mcljr fid) ucrfladjt, um fd)lieJ3lid) bei einem ginfouimcn
uon 201100 iD^ gäu^Iid) in ili^egfall ^u fommen. .vie^u roniuit,
baft ben i;anbiuirtl;en mit einem eiufommen unter 90o IH.
(unb ljiel;er säljlt ein feljr beträd)tlid;er Iljeil ber lünb«
lidjeu iUeuölferungi feit lh9i and) ber crmäfjigfc Steuer«
\(i\} uon 2 m. (ftatt bee :Kormalfane« uon '.' üUi. 50 ^<f.j ju
ftalten fonunt. Daß bic wcitgeljenbe Sd)onuug, bic baa
(fiufümmcufteuergefet ben unteren Cfinrounucn-^nruppen, in
;}oIgc ber iUilbung ber Stcuerunfd)läge im Sinn einer ftarr
fallenbcii Tcgrcffiuftala, angcbeiljeu läjjt, ber ükrioiegcn
ben iWaffc gerabe audj ber läublidjcn iJ^cuülfeiung unb
nid)l ctiua nur bcn «vbeitern ,ui Wüte fommc, mar jiuar
fdjon fcitljcr für bicjcnigcn, bic mit bem iUefiiwufbau ber lünb-
lidjen Söeuülfcruiig fidj uertraut gcniadjl Ijabcu, fcftfteljeub ;
aber cö ift jnieiftUüfi uou älHrll), biefeu laftencrniäfiigen-
ben ttinflufi bcr\8ilbung ber Sleucraufdjlägeaui bieVeiftungen
15
bcr Iänblid)en Seuöltcruiig .^nr ©infonimciiftcuev iiunniel)r
au6) jiffennäßiii barcjeftellt ju fctjeit
ai'iirbigiiiig bcr Jsrnflc, 'Sic ®ef animt[)eit ber Liorftc{)cnben Setvadjtuugen
ob lici.cvfri)ii(muflcii Dci j3„^.^ wot)l JU bcr tjolgcvung tjinleiten, baß eine Ucberlaftung
»ci_(5-i..!üii.mc.i|tcner. ^^^ latibn.ivtMdjafttveiknben 53eüö[fciinig bitvd) bie einfouimen»
fteiier im 33ergletcl) 511 ben ntibcni 5bcviif£iftanbcn iiicl)! vox--
i)anbcn ii't unb bie in biefer 9iicf)tiing feitl^cr ju Jage getrete-
nen ajfcinungeu h<:§ ®vunb§ cut(iel)ven ; aber ftc läßt natürlich
bie anbete ?^-rage unbcantiuortet, ob uid)t inbiuibuellc
Uebertaftitugen in O^olge ju t)0^er 33eranlagung ein»
,^cluer tanbwivtljf djaftlirfjcn betriebe öovfinblid) finb.
Uebcr bcn ®runb ober Ungriuib bicfer 3ht iion S5cfc^uierbcn
t'ann inbcfjen nur bie ^^rüfung beg Sinjcliallcg felber '3luf[d)hif5
ertljeikn; bod) ift iu biefcm 3ni'ii"i"e>d)ang bie öeuierfung
uidjt übcrfdifftg, baß feit Qal;rcu bie Sefdjwerbeu über un^
ridjtigc 33eranIaguHgeu nur uod) in nerbältnißuuißig geringer
Qa^ einlaufen, wa§ ben ©d)Iu§ anläßt, ba^ bie bei Sinfül)=
rung ber ©infornmenfteuer gcrabe bei ber ®infd)ä(5ung be^
laubroirtljfdjaftfidien 33cruf'3einfonuiien§ ju Züqc getretenen
großen Sc^wierigfcitcn a(Inui[)Iidj überuunibcn U'orben finb unb
baß bie Sdja^ungöriitlje unb ©teucrfonuniffcire biefcnt 2:l)eil
if)rer 3(nfgabe nicljr unb uicl)r gered)t gemorbcn finb a)c[^
Qkl ber einfonunenftenergefe^gcbung, ba§ wirflidje ®in^
fommen jebe§ ©teuerpflidjtigen ftenerlidj ridjtig jn erf äffen,
alfo and) bie ©^wanfungen biefe'5 (Sinfomnieng nad) oben unb
unten jctneilS in ben Sataftern in bie ©rfdjeinung ju bringen,
wirb freilid; gerabe gegenüber ber [anbn)irtt)fdjafttreibcu=
ben 93ci'ölf"eruug fdjmerlid) in abfe^barer ^»^cit in ber ben
"^(bfidjteu be?^ ©cfcgeä entf)^rec^cnben ®enauigfeit fid) ueriuirf-
lidjen laffen, weil e§ an ben Unterlagen für eine genaue
unb äuücrtäffige S^affion bejm. Gtufc^ägnug, nämlid) an einer
Ianbti'irt()fd;aft[idjcn 93u(^füt)rung, in ber überunegen^
bcn ?(n5a^l aller 33etrtebc, bie grijßeren lanbunrtl)fd)aftlid}cu
Setriebe nid^t auggenonunen, ja felbft au bcfdjcibeucn Slnfiingen
JU einer foldjen SBudjfüIjrung uod) inuner fcl)[t.
^ur gernfjaltung niißuerftänblidjer Seurtljcilung ber Sin-
fc§ä|ung lanbivirtljfdjaftlidjen SBerufgeinfouuneuEi jur ©in»
fonnucnftcner ift eä nid)t überflüffig, in biefeni 3uf«"ii"Cii^aug
uod; baranf Ijinäumcifen, ta^ neu ber dinfonunenfteuer nid)t tu
„©runbrcnte" im iDiffenfd)aftIid)en ©inn, fonbcrn ba§ jur
Sßerfügiuuj be« 5BirtI;fd)after§ nerbleibcnbc 5a{)re§einfonimen,
einfdjIießJi^ bcä burd) bcn perfönlid)en 9(rbeitgüer
bieuft beä S53irtl;fd)after§ eräielten, ergriffen tuerben foH.
©iefer, ber ÜJi i t ar b c i t beä 2öirtl)fc^after§ unb feiner Janiilicn^
angef)örigen entftammenbe perfönlid)e 9{rbeit§uerbienft
wiidjft aber oerpltnißmäßig mit ber suuef^meuben M(eini;eit ber
Setviebe, mtnbert fid^ bagegen mit ber mac^fenbcn @röße bcrfelbcn,
um bei mittleren unb größeren Setrieben, bie nid)t meljr mit
3-amiltcnfräften, fonbcrn ausfc^Iießlic^ mit fr cm bcn ^'h-bcitä=
trüften arbeiten, nal)eäu ober gänjlic^ gu nerfdjiuinben. 9(u^ ber
üljatfadje, baß haS ftcucrvftidjtige Gintommcn in bcn üeincren
Setrieben, b. b,. iu bcn unteren ßinfonuucnfteucrgrupvcn, iicr=
glid)en mit bem Stcuerfapitalii'ertI) bcä @runb unb
16
Sobfii«, firo,K>""'if l)öl)cv fiel) barftollt, nie in ?cii niittlevcn
iiiib gröBcicii i^ctviclicii. biuf baljcv iiii1)t ol)iic iiU-itcicij auf eine
511 I)ol)c (ftiifc()ä 11 1111(1 jener ficinercn iPctriclic geid)lp|ieii
UHTbcii. *^ei)pieli^nieiie faiin ein lanbiiiirtti)cl)aftlid)ec Vlnu'e|cn
mit einem t^himh^ unb i^iel'äiibeitoiievfiU'italuievtl) uoii loüouü l'i.
bcm ieU')'tii'iitl)fd)afteiiben liiiieiitbiimer ein (iiiifoiiimeii iu)ii
40()ü ÜJi. ober 4 "lo becs ii?ertl)e, ein Vlnii'eicn im -SteucrniertI)
nnn l.'iOOO "-Sl. ein ioldie^? lum 12(J0 iSt. Iniiuien: ba? ncv^
9leidj!*n)eiie Ijüljere liiiifoiniMcn bee 'J<e|"i|3ers be^ leiucveii
(8*/o bc^ Stciieriuertl)cs) ift eben lueientlid) bic Solge bauon,
baß biefcr mit )eiiu'ii ,^-amilienaii(iel)ihi!H'ii iiidjt bloß leiteiib,
jüiibern aiiri) an ben 4">'i'ibiubeiteii miibctl)eili(ieiib tljiititi jein
fdiin, alfo '!?(vbeit«löl)nc uerbieiif, bie ber iöefi^ev beä flröfjeren
(^^iite^ an fvembe Vlvbeitöfväfte )d)iilbi(i ii'irb imb bahcv
lim i>t:n iktrag biefer gcjaljlten Vlrbeiti^löljne fein (Sinfoniiiicn
aii!^ bcm süetrieb be^ (!>Suk$ gcfd)mälert i"iel)t. IDaS Un,',ii
liiil'ige einer söctrad^tungi^nicife, bie eine Ungleidjmiifiigfeit
ber l^in)d)ätuing Iaiibiuirtl)id)aftlid)ev 5^etvii'be an« bev '-iH'v=
fd)icbcnl)eit be? '•J.UO'ieiufaocö folgcin U'oUte, bev fid) an« bem
i^crglcid; be§ ftcnervflid}tigen ISintommen? mit bcn ®teucr=
uicvtl)en be« Wrnnbi'CvmögcniS ergibt, luirb banadj oI;nc 5Heitere«
einlciidjtcnb jein.
llebrigenei U'iirbc fidj uieiiigftens ein mittelbarer 5d)Infi *Jinrt)i»civ< ber ^n
bavanf, ob liebe rtrijägnngen beö eiiitommcnö im lih-otjen nnb "it'i""!\ »" '"bcnuic
Wanden norfomnien ober nidjt uortoiiimen, bann geiiiinncii ""'.*7 :^"'.","''"' T*
la))cn, U'enn man ben ^Intljeil ber ein,ielneii (^notjeii ,rici,c in bic imicriicii
grnpven ber lanbUMrtl))d)aftIidjcn ^Betriebe an bcm c«iiitommciiiiciicr
iatirten be;,io. gcidiii^ten (Siiifonimeii fouiie an ber aiifjih flninpcn.
bringenben liinfomnieii|tciieiiiimiiie |tati)ti)d; feft)tellte. Tic
ucran|talteten Grljebnngen I)abeii fid) benii andj Ijieranf erftrectt
nnb bie ebenfalls vedjt benierfensuicrtlien Vliiffd)liiffc,
bic bie Staliftif in biefcr ;)iid)tnng ertljeilt Ijat, mögen baijcr
am Sdjluffe bicfc« ^(bfd)nittee iiod; eine Stelle finben.
3iir ©rläuternng ber nad)ffel)enben Xabclle fei babci
bcmcrtt, bafj unter L bic „rein laiibu'irtbfdjaftlidjcn 5JU^
triebe" i,iinb -(luar iiiieberiim unter liinjdjlnf] jener, bic ein
3inö- ober JHentcncinfommen l)abeiii, nnter LG bie „gcmifc^tcu
(anbn)irtl)fd)aftl. *JU-triebe", nnter L -{- I.G bic (iiefammt.
l)cit aller lanbmi vtl)fd)af tlid)cn 5*etricbe iievftanben ift.
i^tttii, 3triicrfapUn(icu
unter Mriipvi
IUI» (^rfaiiimtciiiroiiinicii öcv (anbUMvt()?dinfüiifirii 'betriebe,
niii(t DcrfclUcn nadt Der Mrofjc t>co (<-iiifoiiiiiiciio.
C^intomtnrn^'
(1 flippe
Ml
T.G
8ur
't.i I.G
9n
"/o
|*Hlln^• 11116 .Viiujcr
flfucrdipitiilion
in Willioiicii liiarf.
I
, ,; I Buf. 9n
(UcJAiiiirileiiifoiiiiiU'ii
in aiMliouni 4'Jarf.
'- '^^ T.ti.r, o„
CiitridilcK UiiiliMiiiiu'iifti'iui
in H»>i l'iarf.
an
I. n
3n auf. !
% I.+ I.G
3"
lOtüi
1001 - liViO
l.'.(ii-:M«i
tt*i\ n. nirl)r
,>Uil<inimrn
4H7n.-i .V.»212 107 917
'J2'MH S»l;H7ri
ML'iU; DltiMi
.Mf.M H147
1 7(»7 4 322
4.10 I '.YX\
41) 72.1
1H202
1.1171
Ol»?.»
2 i:w
r>.'>,.'.
»,.
«,;
■T,
I,-.
■-'LT.,, Hl,
■"-'17, 1:107
127,0 ><tt
114,0 10<*4
f>0.» H3...
••VI.« 7S,„
:ifi(i,,
.'MH.o
21:1.,
211,,
ll.t,,
IIIH,,
2tl,,
2r>o
l.«n
1.'4
J:>.7 43,0
27,» m^
78,7
f»7,,
31.,
23.,
U,,, n, 31,, 12.,
Kll, 1!).,
IW!., 23,1
16.7 138 i
KM, 12,1
HW.i
i2oi m,t
«.»' lfl„
«n L'l„
3U
12..
».I
10.,
1(19,,;
snso
110,1 16$ IHO»
70 Ol 11.1 202 1
•11
._„. — „ I.>.i
ia«l 320« 1<!«
10,1 2:'.4., 11,,
14* 21X1,. " ■
16.1 2HI.
Ki; iM'i 107 '.iH.', i:i| 171 li«i.
i;'>ii .. i:i'i4 iiki II
l«7,y LNÜ.i KKI,
11,7 «/* I •«.! *r.,,,
1:1., 44.\, .14, M4,,,
U..
27
<i7(:,, ii«i„, ii'Ks. ii«i \'Mi:,„ ux»,
17
2)iefe ^atjlen Inffen tlax crfcniicn, bafj unter beu 194 474
im 3n{)re 1894 äur eiiifoiumcnfteuci- ^eraiujeäOijcnen Ianb =
njirtl}fc(}aftlic§en iöetrieBen aller Kategorien 154 640,
b. f). 79,5"/o ober Hier S-ü"ftcI aller iSetrietie in bie
äwei unterften ©infoinnienSgruppcn (ln§ löü09Jf.) fallen.
5)ie ^nl)aber biefer fleinfteit unb Heineren Ianb>riirtl)frfjaftlic(jen
Setriebe finb jwar an beut 1394 2JJil(. Maxi betragenbcn ®e=
fammtfteuerfapitat aKer betriebe niit7I4,3 ÜJtill.ober 51,2»/o
unb an bem 246,7 aJJiü. SOiarf bctracjenben ®efanimtein=
f omuien mit 135,8 SUill. ober 55,1 »/o öctfieiligt; ater fie Oringcn
äufainmcn nur 624,000 DJJ. ober 31,8 "/o beä ©eianinitOetragS
bcr auf atlc lanbwirtlji'ffjaftlidjen Setriebe cntjaHenbcn Steuer»
fumme üon 1965 000 W. auf. 85on ben rein Ianbn)irt^ =
fdjaft(icf)en Setrieben in einer ©efammt^af;! von 86 489
entfallen in bie jiDci unterften einfonunen^ftufen fogar 71 053
ober 82,2 "/o «Öer; mit einem ©intommen über 3000 2Ji.
finb nur 214G ober 2,5 °/o rein lanb>üirtl)ffl)aftlic[je Se^-
triebc, 6315 ober 5,9 "/o geniifcljtc Setricde, im ^au^m
alfo 8461 ober 4,4 "/o aller äur Steuer ueranlagt; unb mit
einem (Sinfommcn über 5000 9)2. gar imr 439 rein lanb =
tt)irtljfdjaftlic{;e (0,5''/o) unb 1993 (l,9''/o) gemifc^tc
Setriebe. S)ie umf angreiclje 23erweifung ber lanb =
roirt^fcljaftlitljen Setriebe in bie unterften ivlaffen
ber Steuerpf lidjtigen gel}t au§ bicfcn ^iff"*" clJenfo nn-
jrücibeutig ^eroor, roie ber tool)ltl)ätigc ©influfe ber
begreffiöen S3ilbung ber ©teueranfctjläge auf bie
fteuerlidjcn Seiftungen biefeä ZijdkS ber laubwirtljfdjaftlic^en
Setriebc Unb bie oben ucrtretene ?lnnal)me, bafj bie G infdjäljung
ber laubiinrtl)fdjafttid;cn Setriebe äur eiufommenfteucr ben tljat^
fädjlid}eu Sefig= unb einfoiumeuöuerfjältuiffeu im @rof5en ©anjen
9{ed)nung ju tragen fidj bcmuljc, finbet bejifjalb in biefen Qal)kn'
ergebniffcn einen bcftimmten jiffermäßigen SJüdljalt. S)er
ftärferen Setljeilignng ber gemifdjten lanbw. Setriebe an
ben gröfjcren eiufomnteu ober m. a. 'i£\ bem ftärteren 23or=
t)anbenfein biefer Setviebe in ben oberen (Sinfornmeuggruppen
entfpridjt and) bie ftärfere §eranäiel;ung biefer ge=
mifd)tcu Sctricbe jur Steuer im i>erglcid) jn ben rein
lanbwirtljfd}aftlid)eu Setrieben, luie ba§ bie uovfteljcube lahiüc
beutlidj uad)U'eift: in ben beibcn oberen ©ruppen (über 3000 W.
ginfonntien) finb an bem ®efammtanffümmen ber ©teuer bie
rein lanbw. Setriebe nur mit 25/J''/o, bie gemifdjtcu
laublü. Setriebc aber mit 50,0% betl;eiligt. Sriugt man
ferner bie ©teucrieiftnng mit bem veranlagten einlommen
f eiber in Serbinbung, fo ergibt fid) fotgeube äaljlenreiljc:
ginfommen in 1000 JL ■
©teuern in 1000 .*. • •
?llfo Steuern in "'o ^^^
Sintommenä ....
SHein
lonbru.
©emifdjte
betriebe
3iii(>mmcn.
99 Ü95 147 008 246 703
677 ! I 288 I 1 965
0,r,s f^/88 1 0,80
18
3m Tnvd)Jd)iutt allcv SiiifoiiimciiSrtviUH'en l'etviigt
alfo baS l'ci|)altiii6 bcv 5tfiicvlci)'tiiiin bfv flciiiiid)teti lanb«
U'irtljfdjaitlicljcn 33etiicbe ju bciii (Siiitüiiiiiicii 0,88° o< J>ii*
l'crljiiltiiiB bcr 2teiieilci)timg bcv vciii laiibuuvtl))d)aftlid)cii
Söctviebc jiiiii (jinfomnicn baiici^cii iiiiv (MIS^/o- ?(iid) in bicicv
4">inridjt erwci)cti fid) bemiiad) bic i]cuioiincncit ^^iililcnerijcbiiiiic
alsi fliinftig für bie ftcucriidjc S8c()aiibliing bcv rein lanbtvirtl)»
fdjaftlid)en Jöcviif^avbcit.
ÜVil ta§ iDZaJ3 bcv Stcucvpflidjt jnr (fintommeiiftciier S?tr(in(tiiif! bco Hm-
oon bcm Unifauij bcr 2c^iilbi'cvbinblid)fcitcii bcbin^t ift, *""«**" ^^'"''"""""
iniofcrn naä) bcm eintommcnftciicrgcic^ bic 3cf)ulb3tn|cu non '"""»"f"*' "<'" *"
bcm fativfcu bc^iiv gc)d)äf;ten ßinfomnicn abgezogen lucvbcn
biivfcn, fo Ijiibcu fid) bic ftatiftifdjcn livniittcliiiigcn aud) nnf
bic -t^öl^c bicfer ©djulbsinfcn evftvcrft. Unb bie folgcnbc
XabcIIc bvingt bcn SSctvag bicfcv 2d)ulb',infcn unb baä ^pro^ent;
»cvl)ältnif3 bcv 2d)ulb5infcn 3uni Gintonmicn in iibcrfid)tlid)cr
5ßJcifc jur rarftcttung.
frtinlbiiiiD.
ß-infomnicnf-
grnvi'cn
Oiciii lanbti).
Söctviebc.
®cmtfd)fe
lanbro. ©ttricbc.
^nfannncii.
1^
« i
^ B
|SJ ■=
» i.
o o
.5 =
5
— i
1 =
«. 'S
— 1000
3192
J5/9
3347
■^/8
Gj:;9
S,3
1001 — 1500
2C18
9,6
2568
8,6
5186
9,.
1501-2000
1276
I'h)
1468
8,5
2744 . 8,8
2001-3000
1040
B,7
1710
8,7
2750 8,7
3001—5000
538
8,0
1569
9,7
2107 9,4
über 5000
Sunmic bcjnj.
222
■^i
2324
11,0
2.-.46 : 10,0
1
?nid)fd}nitt
S886
8/9
12986
8,8
21872
8,9
3?on bcn 2d)ulbjinfcn im^alFCöbctrag oon 21,S SDMflioncn
ÜWav! entfallen bcmnad) auf bie rein lanbnMrtl)fd)aftlid)cn
SBctriebc 8,-. üJIillioncn ober 8,9 <"„ bcö fatirtcn (5infonnncii«,
auf bic gcmifdjtcn Sktvicbc 12,9 ajJidioncn l'Javt obev 8,2 "/^
be« fatirten tfinfomnicnS. Xcv 'i^^vo^cnfantlieil bcv bcibevlei Wirten
uon lanbii'. iVtviebcn an bcn 2d)nlb3infcn im 5l'crf)iiltnifi .yim
Wcfannnteinfonnncn ift bicvnad) fein fcl)v oevfdjicbcncv ; mol)!
aber bcad)lensnicrtl), baf) bei bcn rein lanbwirtbfdjaff lirf)cn
Sktrifben bic 2d)ulbiicrvfliri)lnngcn abfolut unb im i^evbült'
nif; ju bcn (rinfonniicn uon bcn nntcvn (Sinfoinnicnögrniipcn
nad) bcn obern t)in abncl}men, bei bcn gcmifditcn lanbiu.
^Betrieben bagcgcn bic 3d)ulblicrvflid)tungcn im ^\'rl)ältiiiü ,Mi
bcn Uinfonimen nndi bcn oberen «Mvni'pcn bin eine Steige
riing eifaljren. (Sin iiiiljcvcc (Jingeljcn auf l'üif} unb llmiang
bcr 8d)nlbuerpflid)tnngen bcr bciberlri 9(rten oon lanbunrll)-
f(( ' ;Hctriebfn nnb be« V(nll)cil<« bcr rin^clucn Üiufom-
"i 1 'II ^'1 '.".•Tid)Hlbunfl erfolgt in bcm nad)ftcl;cnben
1^9
Srbfc^iittt; unb e§ mac[ an bicfcr Stelle unb itt biefem Q\u
fanimeitljang nur nodj bic Scmcrfuttfl ^jlnggrcifeti, baß bei
ben rein lanbmirtfifcfjaftlirfjett Setrieben bie aüjcU^rlid)
gu saljlenbcn ©c^nlb^infen (8,9 müiomn maxt) ben Setrac]
ber Don iljnen aufäubringenben (Sinfomnienfteiier (runb
67G800 iOO um haä ISfadje, unb bajj M ben gcmijcfjten
ranbtu. SJetrteben bie Sd^ulbätnfen (12,9 2«in.' 2)?ar!) ben
Setrng bcr einfommcnftcncr (vnnb 1288 100 93?.) nni ba§
lOfadje übertreffen, edjoit ^icrnuS gcfjt Ijcrüor, luie »uertfjDoa
eSjft, in bie ®d)nlbucrpf(ic^tungcii, iljrc abfolute unb relatiue
^ül;e, einen 3at)tenniäf3ig genanen teinblid ju crl)alten. Unb
uic^t ber geringfte 5fi}ertl), ber ber ncranftaltctcn ftatiftifdjen
Verarbeitung beS (Sinfonnncnftenerfataftcrg juflininit, bürftc
gerabe barin liegen, bafj nunmeljr jum erftenmal für ba§
gon^e £anb unb für alle lanbluirtfjfdjaftlid^cn 33e.
triebe, fotoeit fie cinfDmmenftenerpflidjtig finb, ein
fold^cr ©inblicE in bie beftel)cnben ©cf)ulbüerpflic^ =
tungen crmöglidjt inirb.
III.
Sie «crf($itlt»un9 l>ev Iatti>h)u«)ft^afUvclOcui>ctt
^cbcutimg einer (g^it bie „ lanbluirtMcTjaf tlidje gn-age" jn einer
Ttift«r*iSr ^° tebcntnn9§«oüe,t ^voge ber ©egenimut ge.uorben ift, f,af
9lrf.cUeii'oHf biefem ^'^^ '^'^' öffcntlidje mifnicrffanifeit ber ä^erfdjulbung ber
öebict. lanbunrtl)fd)afttreibcuben 33euijlferung in bcfoubercni
Ma^e. sngeiuenbet. !5)enn »nenn and) barüber bie 9J?einungen
getl)cilt fein mögen, ob an bem gcgennjärtigeti mifjlidjcn
|]uftanb be§ lanbtinrfljfdjafttidjen ©eiucrbcfi bie ^ötje ber i^er^
fd)ulbnng ober aber ob bie 5)Iiebrig!Eeit ber greife einer Wnsat;!
Don ^^robnften in SBerbinbung mit gcftiegenen ©rjcngungSfoftcn
ben ipanptantf)eil l)abe, barüber fann fieser fein ©treit fein,
ba^ eine ungünftige äonjnnftur, n:ag fie nun in fdjledjten
ernten, ungenügenben in-rfanfäpreifen, 2J?angeI an 3(rbeitl=
fräften bei gcftiegenen ?(rbciti§Iöfjnen ober in anbcrcn (£r=
fc^ioerungen bea 93ctrieb^ unb bcr '.Jtbfa^gclcgcnfjciten tuuräeln,
jebenfalfg bann befonberg fdjiuer enipfunben mirb, tocnn biefe
ungünftige S'Dnjunftnr mit bem a>orljanbenfein Don luftigen
SdjulbDerpftidjtungcn seitlid) äuf^^i'nnentrifft, bagegen leidster
übertDunben jn luerben Dcrmag, »Denn baS 2öirtI)fd)aft§tonto
burd) ncinienf'iDert()c Qm^-- unb Sapitalrüdjaljlungf-Derpftidj'
tnugcn nidjt bclaftet ift. 3)ie gorberung, ha^ bic tfi'egicrnngen
über SWafi unb Umfang ber 3djnIbDerpfüd;tungen ber 2anb=
beDiJItcrnng fid) cingcljcnbe Uenntnif] Derfd^affe, ift bafjer foft
gleidjjcitig mit bem ?(nftaud>m ber „Iaiibuiirt[jfd)aftlid)en t^rage"
ertjoben uiorben unb an 2>crfndjen, bicfcr goi'berung geredjt ju
werben, fjat eö in ber 3nnfd;enäeit nidjt gefetjit. ©feidjioofjf
ift biöber bie 3lufgabe einer ganj bcfricbigenben Söfung nid)f
cntgegcngcfütjrt U'orbcn. Wo man, luie in iSabcn, auliijjlidj
bev ÜJeranftaltung einer nmfaffenben 2anbwirtf)fcfjaftä=
cnquete (1883), bcr :,iffcnniiäfiigen Jeftftettung ber 2?erfd)ul^
bnng bcfonbere StnfmcrFfamfeit jntDcnbcte nnb im ÜBcgc cineS
ßiquibationäDcrfaljrcnö mit allen Sanbiuirttjcn bcr „(Srijebungä»
3*
20
gciiiciiiboii" bie in bcn «vimb. uiib ^;M'"'^l'"cl)"'» i'nnittclteii
.^l)^ioll)cficl)iiIbcii aimäl)cnib genau cvniitteltc, blieb bcv auj
biefcin Weg iiciuonncnc Ciinblid in bie :lHnict)nIbun(V3uerl)ältuiiic,
\o äiifeerft niertl}UoU cv mid) an firi) war, bod) auf ben «vci8
bct 37 lvvl)obunii?nciiieinbeu be)d)vänft: uub uid)t Dl)ne jeben
(iitunb fonntc ciiigetvenbet iiunbcu, bafi auä jenen l^cftitclhingcu
ganj nnanfcditbarc Sd)lnf?ioIgcinngen auf bie ÄMitljfdjattölage
aUer anbercn l^uibgenieinbcn fd)U'crIid) sF.ogeii U'cvbcn tonnten.
3enc „evl)ebungen" liejicn aber and) iniqctn eine i'iidc ju^
viirf, aU fic nur bie iH-iidmlbnng be« 5Realtrebit§, nid)t
and) biejenigeu beö ikvioiuiltvcbite^ nad)H)ie)en. Uub nnv3 »on
bie Jen babii'dien tivbebitngcn beö ^s «1)^00 1883 gilt, ttiüt
für bie in ^JJad)aljnuing bcs babifdjcn "i^organiv? i» bcn ii^ad)=
barftaatcn iüiürttcniberg, .'peffcn unb Ciifa)3 = Votl)ringen
unb nencrbing-J in SP an ein (180-1) ueranftalteten äl)nhd)cn
Ianbiüirtl)ic^aftli(^cu (irljebnngcii ebcnnuilüg ,vi- - 0" '^icnfecn
mürben jmar (1883) bie ©djulberniittlungeu auf eine erl)eblid)c
«ujal)! uon ^mt«gevid)t§bcäirfeu ber «efannntnumardjie anä=
gebcljnt, man beid)räntte fid) aber baranf, Icbiglid) bie in bie
®rnnbbiid)cv eingetragenen adjulb^often ju ejtral)ieren, naljm
alfo pon einer Ünterind)ung bariiber, iocId)cr Setrag Ijieruon
ätnar getilgt, aber nod) nidjt geliifd)t ift, Umgang. - Dk in
Sadjfcn md) bcm 5tanb uom 31. Dejcmber 1884 »eran=
ftaltetc Grl)ebung über bie .^ljvotI)etenbeIaftnng bc§ SaubeS
leibet au bem gleidien 9?Jangcl wie in 'i^renijeu, weiter aber
aud) baran, baf, Icbiglid) jtinidjcn bem (^Umibbefi^ (Söobcn^
uub (^W'bäubebeii^) in ben ©tiibtcn einer» unb auf bcm
fladjcn Üanb anbcrfeitö unterfdjiebeu ift, fo baf; alfo bie für
baö fladje 2aub ermittelten 3aljlen and) bie in ben i.'anbortcu
anfäffigen anbenueitcn iöeruföarten Onbuftriellc, ©enjcrbtrci.
benbe, .pausbefieer) mit cinbegrcifeu, wobuvdi ba« 3al)Ienbilb
felbftocrftänbUd), äumal bei ber ftarfen CSntundlung ber ;3u=
buftric in ben Üanbortcn, äuJ3crft getrübt erfd)cint. - "Die in
einer 9U'il)C öon Staaten (aud) in 35abcn) feit bc» adjt^iger
^aljren ftatiftifd) s'iv Grbebnng gclangenbe jabnncife "üi^
wegung im ,pi)potl)efcniicrtel)r gibt jUmr fel)r bemertenö=
iDcrtbe «uffrijlüffe über bie iäl}rlid)e 3unal)mc ober ^Ibiwlimc
ber l)l)pDtl)cIarifd)en 33claftung, aber tcine«ii'cgö einen joldjcn
über bie öcfammti'erfd)nlbung nnb and) bei bicfcr Statiftit
umd)t fid) ber Umftanb, bafi bie i;üfd)nngen ben ®d)ulbrücf=
jal)lnugcn nid)t ^ug um ^ng folgen, al« ein bie 5Hid)tigfcit
bcs ijaljlenbilbc« becintväd)tigcnber Umftanb geltciib; ferner ift
aud)' bei bicfeu ftatiftiid)cn tfrl)ebnngen eine ftreuge Sdjeibung
ber 8)eruf«grnpven meift nid)t uorfinblid) nnb and) be6l)alb
ba« gcii'onuene iHilb fein einii'anbfreice.
«u. bKfeu «rünbcn lag e. najc, .n einer Ciafteren '^';'~S..cr
tfrfaffung ber Sd)ulbuerbinblid)tctten ber lanbtvirtl)- ^^^^^.^^^^ ^^^^ ^_^_^
jd)aft(tcibcnben Söei'ülfcrung unter SBeinHumg be^ienigcn ,„„j,^ v"«).!».!*.!»«*
;'ial)I«nmotcrialfl m gelangen, ti'cld)c6 bie liiufommcnftcner f,fl,i(„f.
futafter barbictcn; bcun ba bei ber (Sinfonnnenftcncr bie
»(^ulbiinfen t)on bcm falirten bc.^i' gcfdiliiaen (Sinfonnncn
• ipcvbcn bürfcu unb ba aniintel)men ift, bafj auö bicfcr
: ;.,:;!. bi.- idmlbAinjenab-oiflCi jcber Slcncrpflidiligc in bcm
21
gefe^lirf) äiiläffiijcii 2)JaJ3C uoßcii ©cBrnudj iitad)!, \o iuivb im
©rojjeti imb (Maiiäen an ber Slirfjtiijfcit bcv bitrc^ bic ©infoiiiiiicii»
fteucvtataftev nacf)gc>uiefeucti Sdjulbsiiiieiijifiern ein 3ti'cifcl nidjt
befteljeu föniten. Unb ba nadj bcit gelteiiben flefetUidjeit 33or=
fdjvifteit jeberlei Slrt uon (Sd^ulbäinfen, mögen fie auf
Sdjulben be§ 9tealtrebit§ ober bc§ ^^erfonoffrebitS änrü(f= ^
änfiiljrcn fein, äum l&jug jngclaffen finb, fo cnueift fid) bic
33enü^nng be§ (Sinfommcnfteuevfataftcrg für eine 23erfdjulbungg=
fttttiftif audj au§ bem ©vnnb 6efonbev§ merd^uoff, >ueil bnrd)
baffelbc bcv ©efammtfdjnlbenftanb unb nidjt eben Mo^, iuie
bei bcn feitljerigen fdjnlbftatiftifdjcn 9(rbeiten, ber Staub ber
9iealfdjulbcn nad)geiinefen unrb. (gbenfo ift e§ nur unter
SBenü^ung foldjer Satafter möglid), bie Iänblid)e Senölfcrung
fdjarf anä ber übrigen (}erani5nfjeben, alfo ju einem t()uulid)ft
reinen ^o^l^nbilb ber 33erfd)ulbung ber 2(ngelji)rigen
bc§ Ioubn)irtf)fdjaftIidjen Siernf^ ju gelangen. 9)?iu=
ber günftig erweift fid; ha§ geiuonnene ^aljlcnl'il^ gegenüber
bem burd) bk früljcren Iaubunrt[)fdjaftlid}cn (Sr^ebungeu er=
mittelten, all e§ über bie ueranlaffenben Urf ad) en ber 3Ser=
fdjulbung: ®rbglei(^ftellungägelber, Sauffd)i([ing§refte, fonftige
Urfad)en — unb and) bavüber feinen SlnffdjhiB gibt, iinc fid^
ber uad)ge)inefene @efainmtfd)ulbcnftanb auf bie ®d;nlbl)erbinb=
Iid)teiten einer feit§ bei 3iealfrebit§, anberfeitg be§ ^erfoual»
frebits üert^eitt. Sa aber über bie §aupturfad)eu ber 5l>er=
fd)ulbung burd) bie lanbwirt^fc^aftlidjen (Jrfjebungen uon 1883
jiendidje ^lartjeit I^ergefteüt ift — nadj ®. 104 bei IV. Sanbeä
biefer ©rijcbungen finb runb SO** o, b. I;. ber über>i'iegenbc S^eil
aller ()l}potf)efarifdjen ©djulbeu auf ^naufprud}nafjme bcä
Sefi^t'rcbitg (tauf, @rbtf;cilung, |)angbau) äurüd'äufüfjren,
Jüa§ and) anberiiiärtö beobachtet umrbe — fo fätit weuigftenS
ber erftcrtt)äl)nte ber beiben a)MngeI wenig fd)iuer in'ä ®ciuid;t
unb auc^ ber jweite SOiangel ift nid)t foId;er 9(rt, ba'ß barunter
ber SBertfj ber 9(rbeit gegenüber ber int Uebrigen burd; fic
nermittcltcn ©rfenntniß mefentlidj 9iDt^ litte.
mctifoht bct 3.JCV. S)enuta^ ift baä ftatiftifdje 33ureau burd) haä ginanj»
nrbciiuMfl bcö frfjiilii ,„iniftevium beauftragt rcorben, bie einfommenftcuerftatiftifdien
®ntäif|erungen beä feinlDnmien)teuertata)terä für 1894 (lUb--
fd)nitt II biefer Sarftelluug) auf bie 93elaftung ber Iänb=
Iid)en 8?eoöIferung mit ©djulb.^infen auSsubeljuen. "Ä^abci
war ^.irogrammgemäB bie Ianbwirt()fd)aftlid)e iBeoölfcrung in bie
oben (S. 4) erwäljuten unb uä()cr geteunäeid;netcn ©ruppen:
„rein Ianbwirtl)fd)aftlidje 83etrtebe" unb „lanbwirtl; =
fdjaftlidje betriebe mit gemifd^teni Sernfäeinfommcu"
(fürs: „geniifd}te33etriebe" genannt) and) für bie^wede bcv 2.^er=
fdjulbungSftatiftif su fd;eiben. :$Jnner^ali6 biefer ©ruppcn
würbe fobaun nodj eine >3d)eibnng uac^ ben @ri36en=
oer^ältniffen beä ©infommeul oorgenomnien unb bem=
nodj 6 Untergruppen (—1000 SD?.; üou 1001—1500 3)?.;
1501—2000 2)J.; 2001—3000 Söh; 3001—5000 ÖJ.; über
5000 SOi.) unterfd)iebeu; unb gerabe biefe @ruppivung nac^
©infomnienäftufen erwies fid), wie bie mitgct^eilten Tabellen
äcigen werben, befonberS leijrreid;. — T>abii fei bemertt, ba§
ein iEljeit ber ®ro§grunbbefi|er unb §war gerabe ber
OO
gröfjtcii (^vuttM'cii^cr im Sanbe, me.jcn bc8 2?Pi1)anbfnfcin3
flcwcrUlidjcr Utifcnicljiiiimgcn (Öicrliraucreieii, iUi'iiljIcn) bcr
«btljciliiiu]: „iiciiii|(f)tc iöctvicdc" jii,5uiucifeii luareii.
I^ic iriiifüiimieiiftciievfrttaitcr ii'cifcii miv bic 2ijiiiiiic bcr
St^ulbjinfcn imc^; jur Scniitlicfjiiiadjiiiin bcä «apiul»
bctrniiji bcr il'ciidjiilbiiiiii^fiiinmcn fclbcr iiiavcii bof)«
bicfc 2djulb,sin)cii mit ciiicm, bciii i'oraii^siifclu'iiben biird)=
fd)Mi(tIid)cn ^iii-^fiiü ciitfpicd)ciibcn tWuItifilifatov ju ucvoicl--
fttUigcti. X^eii biiidjfd)iiittlic^cii ^iiisifiiö ijlaubtc man 3U4V,°/o
anncl)mcn 311 foUcii iiiib cv.iab fid) bciiuicmäfj aU OTiiftipIifalor
Wc 5al)I 22. CTicfc .-jaljlcii fiiib frcilid) tiidjt (IÜI13 ciiiinrtiibfici;
Picie Inj}ioff)cfarifd)c 5?ailcl)cti r«nb m\)l 314 einem 41/2% "i'cr^
fteiiictibcn 3ini'fiif, nii«i]clier)cii nlI^ bcr 3iii§jnf! bcr ^crfonol»
trcbitbarlcl;cii ii'irb, namciitlid) foii'eif cä fidj um rarlctjcii an
Heinere eanbu.irtfje Ijanbclt, fid) nid)t feiten fe(b|t äU'i)d;cn 5 nnb
6% )tcl(en. J'ic ©dljl eincS ctma^ l)öl)ercn 3ingfn§e5 (48/^
ober 50/0) unb einer bemcntfiired)enb ricincren 2>hiItivIifation3-
jiffcr (21 htiW. 20 ftatt 22j Ijütte baljcr uiclleidjt ben tljat=
foc^Iidien i>cr|)ä[tnii7cn mdjx entfprcK^cn; bcr Hapitalbcfran ber
Sdmlbcn roäre in bicfcm ^uH cttnnö rjcrunteriTcbrürft trorbcn.
?lbcr — ii'ie bem md) fei — jcbcnfallc; id)i\[\t bic ocu-ulilte
^eroielfälti9un(j'5ja()I (22) nor bem Ginnmnb lanbmirtljfdjnft^
licficr Jlrcife, bnjj in einer .^n aüttftigcn 9Beifc gered)nct morben ift.
tic auf biefem ü'cgc gcfunbeucn Summen ber Scfjulb-
fopifalien »vurben in ben labcfTcn be§ ftatiftifdjen 5Purcau5
progammgcmäji mit ben ©runb» unb ®cbäube= bcjtu. bei
ben gcmifd)fcn betrieben md) mit ben WcnicrBcftfuer =
fapitniicn in 58ejiel)ung gcicjjt unb barnad) bac burd))d;nitt-'
l\d)e iyerfdjulbungäproaent bcrcdinet. ^n äljuliifjer SBcifc
ift and) f. Qt. bei ben lanbiuirtfjf d)aftlid)cn ffrljcbungcn
bcä ^atjreö 1883 ucrfal^ren luorben. «bcr man barf nidjt
überfcljen, bag ba§ auf biefem if?eg gefunbene adjnlbpro^cnt im
l>urc^fd)nitt ein I;öbercä ift, alö ber ffiirflid)feil cntivridjt,n)cil
unb infoferii bic (V^runb= unb Webäubcftcuerfapitalu'crtfje binter
ben laufenbcn 3?erfel)röuicrtljcn mebr ober menigcr iiirücfblcibcn.
Genauen «uffdjlufj über biefe iH-rljärtniffc baben bic „<ßrobe
Grdebungen" ert{)cilt, UH'Id}e, in (finlcitung bcr ftcuer^
refprmatori)d)cn Slrbcitcn, in» ^aljrc IS'jä in aDcii SScäirfen
be« ilanbe« über bic fanfenben 4<crfeljr«u)crtl)c uon Oirunb^
ftücfen unb (Mcbäubcn iicranftaltet U'orbcn finb unb bereu
IJrgebniffe in ber „Jenffd^rift über bic :Heform ber
bireften Steuern" niebcrgclegt tinirbcn. I^ic Uutcrfd)icbc
jwifdjcn ben fatoffrirtcu Stcuenucrtfjcn unb ben laufenbcn
3mniobilienu>crtl)cn finb banad), U'ic bic Tabcflc I jener
„Xcnffdivift" bartl)ut, fcbr crljcblidic. 0" ^tt groficu l'icljr-
),ai)lbtT unlcrfud)tcn (Mcmcinbeu übcrfteigt iul)altlid) bicferX)cnf-
fd)rift (2i. 20 bcrfelbeni bcr rtVfnmmtfaufn'Cvtl) bcv (Mrunb
ftürfe bereu steucrfapilalmertl) um «(1,11" 0, bcr (Hefammt-
hufwcrll) bcr (Mebfiube bcrcn 'Stcucrfapitaliucrtf) um 56,71%.
S?ar barnod), um .^u einem bcr älMrflidjfcit entfprc.
t^cubcn ,'J(if)IcnbiIb ber 5[<crfd)ulbnng ^u gelangen,
nid|t ju umgff)en , on SicUe ber (Hrnnb unb (J^ebäube-
flnifrrat>italrt'frlljc onbcrc, unb jninr ljbl)crc il'irlbe ein.
23
^ufe^cii, fo ift bod) aüd) f)ier in einer fetji- lun-fic^tifleii
SBeife ncvfaljvcn worbeii, b. i). c§ »uuvben füv bie ^hjecEc jener
Umrcdjnung bie bnvrf) bie erwäf^nten „^ro(icerf;etutni]en" er»
niittelten (aufcnbcn 3Serfc()r§>uert()e bc§ ©runb unb 93obenä unb
ber (Sebäube nnr aU Stn^altSpunfte Denüijt, um ju einer
annäljerub rid^tigen Seivertfjung beg S"'"'pf'''"ii"lierniögen§ ju
gelangen. 3)ie an§ biefer Unircffjnnng gegeniiOer ben fataftrirten
9Bertf)en fid) ergebenbe Sßertljfteigerung bcä ;5niniobiIien=
befi§e§ beträgt im ^©urdjfcfjnitt be§ gangen 2anbeä 24,5%,
baä i)t\\]t eö ergab firf; ftatt eincö J^atafterftcuermert^eS non
1394 a)?ilIionen 2)Jarf ein beridjtigter 2ßert(j öon 1736 SJiißionen
ÜJiarf (fief;e (jiersn bk 3(nm. 1 auf JaBeffe I im 9(n^ang ®. 54).
33erglid)en mit beii ^aljlenergebniffen ber „$robcerI)ebungen"
unb ber JabeKe I ber „IDcnfjdjrijt über bie Üieform ber bireften
Steuern" fjat barnac§ eine 3Bertl^.Ueberfdjä|ung ähjeifettoä
nid^t ftattgefunben; unb man barf nielTeid)! jagen, ba^ bie auf
bicfcm iKeg gefunbenen aBertfje, uicld;e äunfdjen ben © teuer =
fa)3ttaliüert^en unb ben auf @runb ber 1895er „^robc=
erljebnngen" ermittelten ^ßerniögengivertfjen (fgl. bie jitirte
„Sentfrfjrift" S. 52 ff.) in ber 2}?itte fteljen, ben „nad;[;altigcn
ertrag'5wcrt(;en" ber lanbwirtfc^aftlidjen Stnmefen ual)c=
tommen unb be{3()alb jnr S^ergleidjung mit ben ermittelten
©djulbfapitalien fidj befonberS gut eignen.
3ln biefcr ÜJidjtigftcIInng ber S5?ert[)C be§ ^mmoBiItarücr=
mögen« ber lanbiuirtljfdjaftlidjen a3eüölt'ernng burfte man fid^
inbeffen nid)t genügen laffen; bcnn ber nadjgenncfene Sdjnlbcn=
ftanb begreift ja nidjt bloß bie ^arlefjen be§ 9JeoIfrebit5 in
fid), tüofür baß ^mmobiliaruermiigen ©ednng ju geiuäfjren
Ijat, fonbern erftredt fid;, »uie me[;rf adj betont, aud) auf bie
1?arle[;en bcä ^erfonalfrebitg, ber in gang noriinegcnbem
SOJage ben Setrieb^äWcden ber aBirtf;fd)aft bient unb beut aU
Slftiiipoften ba§ 93etrieb§fa);italt)ermögen ber Slöirtl;fd)aft
gegenüberfte(;t. Wiü man alfo, wie eä ber ßiuecf biefer ®ar=
ftcUung ift, ben nadjgeiuiefeneu ©djulbcnftanb in feinem tapital.
luertt) mit bem 3)ermögen ber ©djutbner in syergleidj fegen, fo
nuiß, lücnn ein ridjtigcä Öilb erjielt werben füll, biefeä 3?cr=
mögen and) ba§ ißetriebsfapitaliiermögcn in fid) begreifen.
35a aber nad^ ber babifc^en Stcncrgefet^gebung bie lanbiinrtfj»
fc^aftlidjen Setriebäfapitalien ftenerfrei finb, alfo in ben Stataftern
Hnfjalt^punfte für bie ©röge be§ S^ctriebiSfapitaliiernuigcng fid;
nidjt finben, fo mußte üerfudjt mcrben, baffctbe im Ü3eg ber
©c^ägung ju ermitteln. (Sine gute Unterlage l^ierfür boten
bie fcf)r betaiKirten 3(ngaben, weldje in ben „Ianbii'irtf))djaft^
lid)en (Jrfiebungen lum 1SS3" für bie einer nätjercn Unter-
fudjung unterjogencn 3a()IreidKu einäeltnirtljfdjaften iierfd)iebcner
®rößc über 9trt, Umfang unb iffertf) bcö Ianbnnrtf)fc^aftlid)en
Söetricbi^fapital« enttjaltcn finb. Ü)?an ift auf @runb ber in
biefer .'pinfid)t burd; ben tedjuifdjcn SJeferenten für Sanbunrt^=
fd)aft im 9)Jinifterium beä Qnneru angeftefiten 5Pered)nungen
befugt anäuncl)men, ba% im 3^urd)fd)nitt auf ben .^eftar iZDirff)»
fdjaftöfliidjc 450 "M. Süetricbäfapital tommen unb Paß je loo li?.
©teuertapitaliuertl; mit 30 Tl. Setricb^favital auägcftattet
ftnb, wonad^ fid^ ein 3Bert^ be§ lanbroirt^fc^aftlid^en ^Betriebs»
24
fapitalsi i'ou 418 Sliiflioncit iD?arf crrtcl'cii l)a[icn u'iirbe. (^ii
tüiffciijd)a}tlirf)cii i?cl)it'iid)cni vcrt)iict iiinii niif lOO 50?. bcä
laiifciibcn äi*crtl)ö bt» C^nint' imb WcbäiibetiH'ital« 24 biö
40 iV. SSctricbsfiUntnt, je iiarfj bciii ^iilciirifäf^iirab bcr 2iJivtl)=
fdjaft.) 0" 3S.Mrflid)fcit l)at man fidj für bcii ,']uiccf bicfcr
f(^ulbftatiftifdjcii 5öcvcd)nuiigcn auf einen 3"ff*)I<'!l ^'i'" ""i"
15 0(, bc5 i'cnnöficii^U'evtl)? bcfd)viiiift nnb uuivbc bavnad) bcv
ffiertl) bc« i^cfaniiiiten InnbU'iitl;)d)aftlid)Cii iyctvicbofapitalj' ju
260,4 9Jiinio!ien ü)?iuf fcfti^eftellt. >i'\d)\ man in 9tiicffid;t,
bafj allein ber 5!}cvtl) bcö Icbcnben :5"^'f"*"^'^ (SJinbincl),
^fcrbe, Sdjiiicinc, fonjtiiicö Hkintiict)) im rnrdjfc^nitt bcr I^'^ilj^'C
1883/02 niif 20U liiillioiien lyjavt jn ucvanfdjiaflcn ift, io U'ivb
nirf)t jn bc.vi'cijcln fein, baj? bcv tl)atfäd)lid)C äiJcvtl) bc§ lanb-
uiirtl)^1)aitIidKn 5U'tvicb'^fapitaI^' fiiv bic in 93ctrad)t fonimcnbeu
l'Jl 174 lanbuiiill)jdjafllid)cn ä'ctvici'e bcn obigen idjii^uingä-
U'crtl) nid)t nnevljcblid) iibevftcigt. (iinU'Ciibnugcn gegen bic
{diäfnngc'ii'ciie ciiuicftellten 3'ff"'" bc;! Ianbu'ivtl)fd)aftlid)cn
33ctviebc<favitak' fönneii batjcv Ijijdjftenö and) l)iev nur unter
bem @c|id)täpuuft crljoben ii'crbcn, baß biefelben Ijintcr ber
3Birflid)Fcit äurüctbiciben.
Qnbcm auf biefc ii'eife an Stelle bev über bie i'lftiim bcr
lanbuiirtlj)djaftlid)cn ^^Jkliölfcrung nur feljr uugcniigcnb unter-
ridjtenbcu Ö5runb= unb öebänbcftcucrfapitatuicrtljc bic mut^=
maf,Iid)en nadjbaltigen Crtvagäiucrfbc bev CMiimb unb SPnbcnö
jujüglid) bcr sBctricbötapitalU'erttje eingc|tcllt unb bie nady
gewicfeuen ©djulbfapitalbctvägc mit biefen IctUcren :i^crmögcn5=
ivertljcn in i^erglcid) gefegt U'nrbcn, ergab fid) gegenüber bem
urfvrüiUl'irf)Ci' B'i')'^"^''^'' "''c>^ i'ic iöela|tniig ber laub
njirtl))(^aitlid)cn 93ci)ülferung mit Sdjulben ein nencä, baö
mui äumr fdbftrcbenb bnrdjuicg ctiuaij giinftigercilH'vidjulbungS«
äiffcrn anfiucift, aber ii'ic bic iiorftcljcnbcn iüemertungen bartlinn,
iebcnfallö ber Sh>irtlid)teit U'eicntlidj nüljcr l"tet}t di bao burd)
SJergleid) mit bcn Steuertapitaluicrtljen gejintbene; ja mau barf
fagcn, baf; felbft bie neu bcredjuelcn Sd^nlbprosentvifern gcgcii'
über bcr ii'irflidjteit cl^er uodj etiuaö ju Ijod) ali ,^u nieber
gegriffen finb.
äL'ic )id) OK iüv)il)ulDung be« 'lieal^ unb ^l^erfonal Tic imibn». S'cr
frcbila bcr laubu'irtbfdjafttrcibenbcu 3klii'lfcrung in irtmiftmifl n" Xuriti-
abfoluten unb ikoäcnt^^aljlcu für bnö gau.^c Sanb barftelll, **"''',*",,"""*'"
ift a\i& nad)ftel)eubcr .^auptüberfid)t ju entneljmen.
L'aMbc<>
25
bcr 5WcaI= unb *4?trfo"nIfrcbitücrfd)u(biing bcr initb«iirt^fd)oftli(J)cn iScuöIfcniiig in Snbcii 18'J3.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
; ©tciicrftufc.
1
3at)l
bei-
steuere
pflidjti-
gen.
Summe beä
öhuub« uub
önufcvftcucr'
fnpttalv.
Weiommtuievt^
bei- Iiiubmirtl)irf).
benü^teu öivuub'
ftücfc, öebdube
unb bctf
58etvie6!otapitaI».
Wi'iocibfteuci-«
tal^itfll.
©efaniuitlucvtl)
bcä 3.kriußiicii'ö
bcr üanblviirt!)c
®()alte 4 u. ö.
3d)ulbtnpitrt(.
3(nf
100 .//,
gtr-
mögcns-
rotrtli
CMtfiilleu
Sc^ulbcn
^luf
100 .//■
Bttutr-
Itapital-
rasrtij
(Sv- :i
U. ;"))
cutfcilleu
Sdjulben
a.
JL
JL
Ji.
JL
■ it.
Jb.
JL
i —1000
48 705
225 122 140
324 111 148
324 111 148
70 220 326
21,7
31,2
1001-1500
22 348
217 305 890
311433 422
—
311 433 422
57 607 374
18,5
26,5
1501—2000
8 260
127 861510
182 704 998
—
182 704 998
28 069 612
15,4
22,0
2001 — 3000
5 024
114 042 330
162 673 155
—
162 673 155
22 877 690
14,1
20,1
3001—5000
1 707
59 972 480
85 503 488
—
85 503 488
11830 588
13,8
19,7
5001u.iiicl)r
1 ©umilic
439
30 019 120
43 257 734
—
43 257 734
4 883 868
11,3
16,3
80 489
774 323 470
1 109 683 945
—
1 109 C83 945
195 489 458
17,7
25,1
h.
-1000
59 212
141 158 700
202 275 227
3 234 280
205 509 507
73 645 990
35,8
51,0
1001—1500
24 375
130 667 990
187 257 059
5 891970
193 149 029
56 493 360
29,2
41,4
1501 -2000
9 936
85 443 540
122 225 598
8 163 050
130 388 648
32 287 178
24,8
34,5
2001—3000
8 147
100 357 910
143 508 758
16 270 700
159 779 458
37 629 834
23,6
32,3
3(01-5000
4 322
83 469 570
119 515 242
22 632 290
142 147 532
34 512 588
24,3
32,5
5001 ii.mdjv
©uniiiie
1 993
78 545 420
112 494 543
52 274 800
164 709 34;;
51 123 842
31,0
39,1
107 985
019 643 130
887 276 427
108 467 090
995 743 517
285 692 792
28,7
39,2 :
^uf. a. u. b.
— 1000
107 917
366 280 840
526 386 375
3 234 280
529 620 655
143 866 316
27,2
38,9
1001 — 150U
40 723
347 973 880
498 690 481
5 891 970
504 582 451
114 100 734
22,6
32,2
1501 — 2000
18 202
213 305 050
304 930 596
8 163 050
313 093 646
60 36G 790
19,3
27,3
2001—3000
13 171
214 400 240
306 181 913
16 270 700
322 452 613
60 507 524
18,8
27,4
3001 — 5000
6 029
143 442 050
205 018 730
22 632 290
227 651 020
46 343 176
20,4
27,9
5001 11. iltcljV
©ummc
2 432
108 916 540
155 752 277
52 274 800
208 027 077
56 007 710
26,9
'd'ilf't
194 474
1 394 318 600
1 996 960 372
108 467 090
2 105 427 462
4SI 192 250
22,7
32,0
I)ic[e .^auptüberficfjt lägt eiie^cn, ba^ einem ®e=
faiiiiiitfcfjulbciiftanb uott 481,2 5.1{ilIioiicii SlJart (ciitfprcdjciib
fativteii Sdjulbjinfeii in ^ö[)C von 21,8 iVillioiicn liiiuf) ein
©runb-, ®cbänbe= nnb ©eiucibftciicvtapital (ßofonnc 3 unb 5)
l'on l'/i SOJiUiarbc ^Maxt unb ein ijcfdjä^tcr Jl>crtfj bcä ^nu
niDlnIien= unb ©etriebMapitaluerutiJijcng (Miilonnc 6.i iioit 2,1
aJhUiarben 3)tavf geacnübcrftefjt; inäbeionbcvc ergibt fid):
a) fürbie86 489 rein lanbmirt^fdjaftlidjen betriebe
eine «Sc^ulb Don 195,5 SWillioncn Ü)iarf,
4
26
b) fiiv bic 107 '.185 ijciiiijd)tcii 3kliicüe iitie Sdjulb
üon 285,7 iDJiUiüiuii 'JOlaxt, iiub in ^lüjciitcii aiiä'
(]cbi-ii(ft betraft:
|lit JJrrfdjulbuiig
bcc l^trurrltapital-
lunllii'.
in- licrmögcns-
mtrtljt.
bcr vciu laiibuiiitljjdjiift'
25,4
17,7
; bei- rtciiiiirfjtcu 33ctvicbc
3\),2
•^«,7
iilkn lniibuiiitl)id)ajtlic{jcu
; ibdviclie
32,0
22„
iöci iiiil;crciii (Sini]c()cn auf ba§ ^»^aljlcnlulb bei ."pauvt^
übci|id)t bväiigcn fid) joli^cnbc 5bctrad)timrtcii auf:
— — -^^^ic rein -lanbii'ii-tl)fdjaitlid)cii iöctricbc fiiib in iiiitcri(i)icbiirt)rcii bcr
-allen teiiifonmicn^f^nippeii oljne S(ii*iial)inc icl;r üicl nie '■iicr|rt|iiiiiiinfl vuiirtitn
biiiiev (ein Drittel bi« iibci bic .s^iilfte nicbviqei) ücvfdutibet «'"'""»"' ""»"«'
als bic fofl. „qcmiicbtcit betriebe"; bic ijlcidic'äSahntefjnmn.i '"""''".'" f'""'^^^""''^'"'
i|t (dum bei bcn lS83er lanbu'irtbfrfjaftltdjenCiTbobniu^en i]einad)t »nctricbni.
U'ovben (i\^JÖanbbev(Jrl;eluini]cn 2.83). Die llrjadjcn biefer
l)öl)cven Sycrfd)ulbiinii bcr gcinifdjtcn 93etvicbe licnen,
U'ic man nad) beni Gt-gebniffe jener „Grljcbiingen" annel)inen bar{,
ii'aö bic mittleren unb böliercn (Sinfommen«flvnvven an--
langt, lueicntlid) in beu i^crl)ältni|jcn beu mit bcr iiaiibuiirtl)>
jd)ait ucrfnüpftcn geiuerblid)en Sc triebe (als SJüller, 58ier=
braiicr, Csiaftiuirtl), iü?einl)änbler :c.) begriinbet, einmal meil
biefe geii'crblidjcn ^Betriebe jnr Grötjuinig nnb ,yortjül)vnng
nicift crl)cblid}cr Jlapitalien bcbürjen, ,vim anbcrn, weil cr=
fal^runnsgcmäß eine Slnjal)! bicfcr gcii'crblid)en Iktriebc anf
beut i^anbc, »nie namcntlirfj bas llfiiljlengciverbc, jcljr Ijanfig
und) bas ©a)tu'irtl;)d)aft^geiucrbc, nnr ein geringes (^cbciben
icigc». Dagegen crfliirt fid) bic iH'rl)äItiiif?nuif)ig fdjr ftarfe
:!.<erfd)ulbung bcr „gemijdjtcn betriebe" in bcn unteren ,^uiei
liintommcnsgrupvcn (— 1500 Wh Ginfommen), in benen
bcr gcn)crblid)c betrieb (abgcicljen von bcn flcinen DorfI)ünb»
lücrfcrn) jebeniallö nnr {dmuid) uertreten i|"t, aii'j äl)nlid)en
(^riinbcn, ans benen and) bei bcn rein lanbii'irtljjdjajt:
Iid)cn S^ctriebcn bic untcrftcn ®rnppcn ucrbiiltnifimäfiig
l)öl)cr als bic oberen uerld^nlbct crfdjcinen, niimiid) ans bcr
Il)ii'i>irf)f» baji bie in bicjen bciben nntcrcn öhitmun in grüficr
'JJJcnge üorfinblidicn lanbiiiirtl))d)aftlid)en Iageliil)ncr, S^^ilb
arbeitet, Jvabrifarbcitcr mit (Mrnnbbefi|>, ferner (Memcinbe^ nnb
siaatsangcfteflfc (3trafientiiarte, SSJalbanffeber jc.) in bcin
iJkftreben, iljrc niirll)fd)ajtlidjc Vage ,ui uerbcffern tinb il)rc
fo.ualc Stellung jit fräftigen, jebc (Mclcgenl)cit junt (Sr-
ii'crb uon flcinen iPnbcniiar,K"cii gern ergreifen, babei
aber tmen Iljeil bcs >tanjid)illingS rcgelniüftig für eine iHciljc
uon 3i>'j"" ft^ulbig bleiben. Die faft mit bcr dicQtU
27
mii^i(]tcit eines öcfc^cä öH 2:agc tretenbe Grjrfjcimmn, ba§
bog 5ycv|d)uIbuii(jgpiD3eiit tu ber unterftcu ©iiitoiiu
ntcnägiinjpe am I;öcf)flcii ift, itiii in ber 9Jid)tung nadj
bcn oberen ©ruppcn l)in tangfam ju '^alUn, eine 93c^
üt)ad)tun(], lucldje fdjou 1883 gciiiadjt auirbe (IV. S8anb ber
„(Srfjebiingen" ©. 89 ff.), lägt baC^er nid;t fowof;l ben Sdjinf;
ju, ha]] btc Sffiirt^fdiaftgfage ber niitttcvcn unb größeren bäiier=
lidjen betriebe eine biird;iueg bcfvicbigcnbcre fei, al§ bic ber
Heineren betriebe — in nKgenieinen SBa^rne^mungcu nnb in
bcn llrtbciten füdpcrftänbtger Äveifc mürbe ein foldjer Sdjluß
feine SBcftiitigung finben; fonbern jene ßrfdjeinnng ift uielnieljr
barau§ ju ertlären, baf? in ben uttttleren unb oberen (Gruppen
eine ber §aupturfad)cn ber Ianbwirtf)f(^aftlid)eu i>cr=
fd)u(buug, b. i). ber iHn-)d)ulbung aul ?fnla§ üon ®ruub»
ftücfö taufen niinber fräfttg loirtt, weit ebm in bicfcn (Gruppen
ba§ Scbürfnig xxai) iBerntet)rung beä £anbbefi|e§ im ®rof5en
unb ®aiijen in geringerem Umfang geflHjtt luirb unb firfj gel»
teub mad;t all in ben uuterften ©ruppeu, luo ber „Sanb(;nngcr"
§a^r für ^ai)x neue ©d)ulbl)erbinb(id)feitcn erzeugt, U'iiljreub
bie 9(bftoi3Uug ber Ic|tcrcn nidjt jen'citS fofort, fonticrn mwÄ
in fürjevctt ober lungeren 'Terminen {o, 5 unb me^r ^al^rcS^
jielen) ju erfolgen pflegt,
aviirbigitiifl ber b. ^e nac^ beut grunbfä^Iid}en Stanbpunft be§ Seurtt)eiIerS
ftärfctcn »crfdiunmiii, ,i,ivb biefe ^öf)ere il?erfdjulbung ber tleinen Scute
bcrHciiicn SBctricbc. „^^ ^j,,„ ^^^^^^^ ^[g g^j^g ^^^ Uuterlaffuiig ber Saaräaljlnng
bei ©rnubftücfäfäufen eine me^r ober eine minber peffi=
miftifdje 23eurtljetlung finben: eine mef)r peffimiftifrfje
bann, inenn überfjaupt bie 3?erfd)ulbnug unb nan:cntlirfj bie»
-jenige bei S3efig!rebitl grunbfiiglic^ all ein üon beut Ianb=
»üirtl)fdjaftlic^en ©eu'erbe feruäuljaltcnbel Uebcl angcfefjeu irirb;
eine minber peffimiftifdje, lucun bie QmmobiliarDcrfdjulbung
ber fteiueren 2eute all ber satilenmäpige Stulbrucf ber 2BilIenl=
energie gilt, mit ber biefe fid) bcmüf^en, burd) Gintritt in bie
Üiei^en ber grunbbefigenbcu Jlreife unb burd) allmäblidje 3>er=
grijgerung bc^j erluorbenen ober ererbten fleineren ©runb-
eigentfjumi auf ber fojialen Stufenleiter bcä Sefi^el
laugfam emporjufteigen. ^n eine näf;ere tritifdje SBürbt^
gnng ber einen ober ber anbercn Stuffaffuugliiieife ift in
btefem 3"fan""ett^öii9 "id)t eiuäutreten, aber bod; nid;t unbetont
ju laffcn, baß geiabe in bin im ?tUgcmeinen eine böt^cre il*er=
fc^ulbnug aufmeifenben gern ifdjten betrieben ber benS3ctriebl»
iu^aberu äuftic^eube fonftige i'erbienft (all 9(rbeiter, üag-
löfjner :c.) erfal)ruuglgemä6 in bcn meiftcn '^■düm I)inreid)t,
um ben überitommenen Äauffc^uIboerbinb[id)feiteu in uid;t ju
langer i^tit lol unb lebig jn uierben; unb ba^ el jebenfalll
fein Tlittd gibt, baä mel)r geeignet roäre, bie foäialen ©egen»
fä|;e auf beut flad)en Sanbe aulsuglei^eu, auc^ mit ber
äuncljmcnbcn 3(ulbrcitnug ber :Q^ubuftrie unb j>'ibrif =
arbeit auf bem flad^en Sanbe aulsuföfjnen, all biefe,
nad) ben geltenben 9ied;tlDcrbäItni)fen unb ber beftel)eubeu
Sicfigüerfaffung bei li'anbel uafjcäu überaß unb jebcr3eit gc=
botene ®elegenf)cit bei 93obenermerbl burc^ bie tjon
.^au3 aul grunbbefißlofen ober nur mäßig mit ®runbbefi|
4*
28
aii9rtc|lat(clcii (flcniciite bei i.'aiibbci)ölfcruniv (^iii 2l»citercii faiui
jdmicrlid) bcftvittcii lüevbcn, bnfj bcv Srfjulbücrvflidjtmigcii er»
.^cuiiciibc iL'aubcniicvb bev f leinen ilcnle fllcid) einer 3»UQn9fi=
fpnrfiifie, nlfo U'irn))d)aftlid) ev.^ieljcrifd) luirft; unb ferner
baß bic Vlnliuie flcincrcr (frfpiniiiffe in ber Aorni beS (>h-nnb.
cnuerbö, alfo fleu)i)iennaf3en nie ^niniobilinrnotbiifcnnig, in
Dielen fällen uiirtl))d)aftlid) rid)tiner fid) eriueifcn ii'irb, alö bie
fon|tii]e liinjjliiuniad)iini|, etiiui in ber (^eftalf einer 3;iarfa)jen^
anläge, unb ,^iuar bcfeljulb, mci( bic fleinc Sapitaleriparniß in
ber erftcni'äbnton »"s-orm iiirf)t blofi ^in^iKmif)/ fonbern bariiücr
Ijiiiiuis — bnrd) tirnuiglid^uiiii ber iH'riucrtljnnn ber ^Irbcits:-
früft auf bcm criuorbencn ©rnnbftücf — and) ^'hbeitölol^n-
nerbicnft ncrfiiridjt, anf bcn fonft liättc uerjidjtet »uerben niiiffcn.
Oebcnfall':« ergibt fid) anö biefcn ÜH'tvaditnni^en, baf; bic I)öl)crc
iU-05cnti)erfd)nlbnni] ber fleinen i'ente anf beni l'anbe
nidjt oljnc ii?eitercä alsi Symptom einer iicrl)iiltnii5niäftifl
nnciünftiiieren Sai^o biefer im iVri^leid) mit bcn miitlcrcn nnb
iirüficrcn iöetricben ani)C)el)en lucrben barf; UHibrciib im l^jcßcn-
tljcil uielc :?ln,-,eid)cn bafür fprcd)en, baß bie mittleren nnb
nrüiKren, anf bie i^crii'enbnini frember, tl)enrer ^'Irbeitnfriiftc
i'inipiccienb angeunefcnen iiMrtl)id)aften einen i^Icid) Ijoljen i<cr =
fdjnlbnniiöpro^cntfat^ niel fd)iiicrcr ertragen luiirben.
c. iöci ben fog. „gcinifd)ten betrieben" entfällt uon ««oriummcn von
bem fatirten öcfammteinfonniicn nad) >£. 10 anf bn« eigcntlid)c snipimiüciin bei bcn
lanbiDirtljfdjaftlidjc ÜkrnfiH-iiifonnncn (;;;,!• lUillionen )!)unl, '""*'"• *t'f'f''t".
auf bn§ fonftige Ginfontnicn (am? (^eu'erbctl)ätigfeit, ouö ftaat=
Iid)er nnb r^>emeinbetl)ätigfeit, am l'p()narbeit :c.) r:!,1 äIhKionen
Hiarf; bas le^^tcre iibcifteigt alfu bac^ erfterc nid)t nnbctriid)t=
lid) unb bic gefammtc iiMrtl))d)oftslage biefer „gemifd)ten iV
triebe", alfo and) bie .s>i.il)e bcö 2d)nlbcnftanbe5 nnb bie 'Möiy-
lid)feit feiner Vlbtragnug luirb bal)er angenfiillig bnrd) bie üin^
tr;igliri)feit ber fonftigcn S3cfd)äftignngsiarten meljr bceinflnfU
alö bnrd; bic Iaubrcirtljfd)aftlid)c Öcrnfstljätigfeit. l>a aber
ber .öaupt,5ioe(f ber ncranftalteten Cfrliebnng ber unir, in bie
5lLMrtl)fd}aft9lage nnb ben ^Hn)d)nlbnng'jftanb bcc> lanbu'irtl)-
fd)aftlid)cn ©cmcrbcsf aH foldjcn einen (iinblirf sn
erl)alten — unb bic .v>öf)e ber i^crfd)nlbnng gilt ja im Vdl
gemeinen al& ein getrenegi SpiegclbilD feiner ^iu\c — , fo be-
anfvrud)t uon bcm gegebenen nnb ineiter ju gebcnben ,Sal)Icn
material uor ^Kem jcncö ein befonbere* ;'^ntcrcffe, ba<5 fid)
auf bie rein lanbnurtl)fd)aftlid)cn ^ktriebe be.^ieljt; nnb
bie lüeiteren iHctradjlnngcn uierben bcf(l)alb üornel)mliri) biefe
rein Ianbjpirtl)fd)aftlic^cn 'iktricbc unb bic für fic nad)-
gciuicfeiic ii'erfd)ulbnngcil)bl)c in"ö ^(ugc faffcn. Unb in biefer
.^infidjt ift nun i'or Vlllem ^n betonen, bafj menn im Vanbcs-
burd)fd)nilt für biefc rein Ianbn)irtl)fd)aftlid)cu Jöetricbc
ein an nnb fiir fid) nid)t l)ol)cö '^'erfd)nlbnngctvro,^ent üon •2'>A
i'ocrglid)en mit ben itencrf apitaluiertl)en) nnb gar nur
non 17,7 (ücrglid)cn mit ben gcfd)iiVilen '^»crmi)gcn(Mi>erll)cn)
fid) ergab, bicfce gcfnnbcnc miniere !üerfd)nlbungi*projenl nod)
einer mcitcrcn »orrcftur, unb jumr luiebcrnm im Sinne
ber -iperabfef nng be^ mittleren 2d)ulbvro,>entcö bcbarf,
!Pci ber ttnuifferung befl Satafter« l)at fid) ncimlic^ ergeben.
29
baf3 itutci- ben 86 481) reine» i'aubwirtljcii firf) nicf)t
wcittgcv als 38390 befiiiben, btc ein i^inö» obev9^enten=
einfomnien begicticn, nnb i§ beziffert fid) bie ©cfauuntfunnue
biefev fatirten ^inf^n unb ajcnten auf 0s43 75l M. 5)iefe
3inä= unb 9icnteubCjiüc]e ftnb U)ol)I uitv jnm Sfjeit auf 2eib=
gebing§anjprüd)e, ju einem feljv er^eblirfjcn (sa{)Ienmä§ig aöer=
bimvS nirfjt au§i-|efcl)icbeneu) Xljeil aber auf bcn iöefiß oon
Sapitalforberuutjen äuviicfäufüljven (auSitctjcnbe govbe^
rungen, Sparfaffengutljaben, (55efcl)äftäantl)eile bei S)arle()enä«
unb i?Difc[)U§faifen , jinStragcnbe 'iBertl)papicrc sc.)- 9Biirbc
man auuel}men (unb biefe ?(nua(jme ift jcbenfallg eine fef^r
uieitgefjeiibe), ba^ uon ben attgcmelbcteu ^inä= unb Üknten-
forberungen auf 2eibgebingövcnteu in ben ©int'ommcng'
gvuppen bis 1500 SJi. ©infommen bie |>älfte, in ben (fiii=
fommen§gvuf.i)jen uon 1501 [n$ 3000 Ü)i Ginfommcn ein
drittel entfaden, nnb bafj in ben ©infoninienggruppen über
3000 937. fieibgebingärcnten im ^(((genicinen nicfjt mefjr uor»
fommen, fo ergäbe fiel) folgenbeö 3'if)'enbi(b über ba§ in ben
einäelncn (SinfommenSgrupveit ber mit Äapitalbefig au§'
geftatteten 38 390 rein IanbU)irtl)fri)aft[id)en ^Betriebe öorfjanbcne
@cl bta pi tat oer mögen:
iEclttcfidif
itt üon ber lanbtoirt^ft^aftltdjcn Seüöifcruitg fnttrteit 3tns- uitb Sieutenfiejüge nnb ber bntnnrf)
mut^)nn§(i(^ uor^aubencii @cIbfa))ita(forberiiugcit.
1. 2. 3. i. 5. 6. 7. 8.
®tnfommen§
gruvpe.
3at)I ber
rein Ianb=
n)irtf)fcl)aft'
lieben
Setriebe.
3abl ber
barunter
befinblicfjen
SBctriebe
mit^inä: u.
Sientenfor»
berungen.
3in§= unb
JRentenbeäiige.
M.
®QBon nmttj«
maßlid) auf
S]eibgebing§=
renten
entfaQcnb.
Ji.
iöerbteiben
3in§.
forberungen
aU'J
SiHntiilbcfig.
Sa(.>italifirtcr
iBetrag bicfcr
3in*forberungcn.
fiirdi-
rdjnittlirijcr
^apitalbcfii;
auf eintn
gdticb.
big 1000
öon 1001 big 1500
„ 1501 „ 2000
„ 2001 „ 3000
„ 3001 „ 5000
5001 u. mel^r
Summe
48 705
22 348
8 266
5 024
1707
439
18 048
11222
4 580
3 008
1 165
367
1 253 675
923 361
658 173
929 095
937 105
2 142 342
626 837*
461 681*
219 391**
309 699**
626 838
401 680
438 782
019 396
937 105
2 142 342
13 790 436
10156 960
9 653 204
13 626 712
20 616 310
47 131 524
764
905
2 108
4 530
17 696
128 424
86 489
38 390
(i843 7.')1
1 617 (;08
* ^lÖlftC.
»» drittel.
5 226 143
114 975 14r,
2 995
18,5
„
1S,2
tt
\->,^
„
io„
ir
11,1
fr
9,5
tt
13,8
„
8„
ff
11,3
„
4,0
II
30
IPiivbc iiiiin baiiarf) bcii in bcii einzelnen Ohiippcii oor-
l)anbencii ©clDfopitalbcfi^ bd bcr Jücrcdjnuiui bc^ biird)fd)nit^
(irtieti "JJvo^ciitfatcS aller rein Iiiiibiüirtl))c()rtftlicl)eii iV'tricbc mit
in Jliiicffidit jicfien, fu eripbt bie niuKitelltc ;lierijming, bafj fid)
bie biirdjfdjiüttlidje :iHTfd)ulbiiiu] ber rein hmbtnirtl):
fd)aftlidjen betriebe niinbern mürbe luib jumr in ber
ßinfoinmcnSgruppe
ticrt)li(()rii mit bcm
^ c r m ß 9 c II s n> e 1 1 1)
DiS 1000 W. Cfiiitüninieii »on 21,: nnf 17,4%
öon 1001—1500 „
„ 1501—2000 „
„ 2001—3000 „
„ 3001 -5000 „
»on 5001 II. meljr „ „
Saßt man bie Qjrnppc mit einem Sintommen über 5000 SSI.,
bie jebcnfaü^ jaljlreidje biiucrlidie Gleiiientc Faiim nieljr in fid)
begreift unb luegcn beä bei einjclncn ä^etriebÄinljiibcrn bicfcv
©rnppe oor^anbenen feljr großen JiapitafDerinögeiiä angerorbeut^
lidje i^erljältniffe nufiucift, ganj außer Söetrad^t, fo erteniit mau
beutlid), baß burd) bie :öerücf|id)tiguug beS norljanbcucii Sapital'
befi^eS boc^ audj ba§ für bie untern Gintonimen§gruvi.ien
(bi§ 5000 SSI. Giiifommen) urfpriinglid) gefuubciie, mit bem
i^ermögensuicrtl) in i^erglcid) gcfelUe mittlere i^erfrfjulbung§=
projent uidjt iinmefentlid), nämlidj uu: 3 — 5%, Ijcrab--
gebrüdt wirb.
3n einem älinlirfjen (Srgebiiiß iinirbc man für bie
„gcmifdjteii iöetriebe" tonniicii, ba and) l)icr auf ba§ fatirte
„fonftige ©iutommeu", jebenfallö ein namljafter iüetrag auf
3inS' unb Oientenbesügc eutfüKt.
X'ie oben angeftcUten ä^eredjunugeii über \>a^ in ben ein=
jclnen Sintommensgruppeii iiorljanbcue Mapita luermögeu bc=
ru()t inbeß betreffs be§ jeber ®in3elgruppe ^usrnpeifcnben SIntljeilS
an biefem .^lopitalbefit^ auf etmaS uu fid) er er Oh-unblage
unb eö ift besljalb bei ber ilk'rcdjiuuui bcc^ mittleren il?er-
fd)ulbung?projent« in ben in biefer 35arftel[nng neröffentliditeu
Tabellen auf bie Xl)atfad;e, baf5 unter ben laiibu'irt())d)aftlirt)cii
Söetrieben aller Sategoricn fidj jal)lreid)e ftlcinfapitalifteu
unb bag fid) nebftbeni lueitcrljiu unter ben Wngrhörigcn beS
r»runbbefiJicrftanbcS fid) and) eine ?(n.vil)l ®rof;fapi tauften
bcf inben, feine DHidfidjt lueiter genommen luorbeu; biefe
«ußeradjUaffung eine« für bie Jk-urtljcilung ber Oicfanunt
»crfd)»lbnug immcrljin fcl}r midjtigen ÜDiomcntiS muß aber
bei SBürbiaung bcr ,'}al)leubilber ber i^erfrfjulbung'Mabenen ftet«
im Vlugc bel)allcu unb ed barf alfo uid)t uergeffcii loerbcn,
bnß wenn jener aapitalbefHj akrücffid)tigung gcfunben Ijiitte,
burd)ivcg bn« 8^ilb ber I^urd)fd)uittß'i<erfdjulbung um
einige ^rojcnlc fid) günftiger bargcftellt Ijabcn mürbe,
als bie Tabellen an fid) nad)Uieifen.
X'ie Il)atfad)c fclber aber be^ !i<orl)anbcnfcine einer flarf
uertretcncn (VJruppe i'on .Mleinf apitaliften niiler ben Vln-
geburigen ber iänblidjen ökiuiKcruiig bavf iiiol)! (inbcn niandjen
miubcr crjreulidjen ergcbiiiffen bcr (?rl)ebungeii , auf uieldje
31
unten nod^ nä^ev eingegangen nicrben unrb) aU eine dcfonbev«
bemevfcnömert^c erfcf)ctnung bc5eicf)net tocrben. 5)aß unter
48 705 rein Ianbii)irt(jfd)aftlirf)cn SSetrieben mit einem ein»
fommen biä ^u 1000 9Ji. ficfj 18 018 befinben, hk mutf)nia6=
(id) ein ©elbfapitahiernibgcu öon sufammen 13,8 2)ii(liüitcn
Wdd (704 W. int ®urcl}fri)nitt ieben 93etriebä); ba^ oon ben
in ber einfommcnSgrup^ic oon 1001 bt§ 1500 3J?. üorf)anbenen
22 348 rein Ianblinrtl)jrf;aitüd)cn 93etricben ficfj 11 222 befinben,
bie mnt^niaJ3Ürf) ein Welbfapitalucrmögen von 10/2 a)2it(ionen
9J?arf (905 9)i. im 5^uvd)id)nitt jcben SBetriebiä); büg non ben
in ber Csintommenggru^pc yon 1501 iiS 2000 9J?. uor»
fjanbenen 8266 rein fanbuiirtt)fd}aftHdjen 93etrieben [id) 4580
befinben, bie mutljmajjlid) ein 65clb!npitaluermi3gen üon 0,6
aJJiHionen Waxi (2108 Slf. im 5?urd})djnitt jebcn SctriebS);
baj3 non ben in ber ©infommenigruppe non 2001 bi§ 3000 M.
uorI;anbenen 5024 rein Ianbiinrtl;idjaftlid;en S3etricben fidj 3008
befinben, bie mut^maf3lid; ein ©clbfapitaluevmögen öon 13,0
9Jiiaioncn 9}farf (4530 93?. im T)nrd)id)nitt jebcn 83etrieb§) i()r
eigen nennen — beweift, baß ber Sparfinn in meiten
Jlreifcn ber länblidjen Seüötfcrung in erfrenfidjer
3Bcife enHoicfelt ift unb ha^ c§ einem erljcblirfjcn Zljcil ber
länblid)en 3?eiiölfernng unb gerabe and) ben unterften «Stufen
berfelbeu gelungen ift, fidj im 33efth biefcä iijrcä tapitahier-
mögend, itngead}tet ber wenig giinftigcn StIIgemeinbebingungcn,
unter benen ha§ Ianbiinrtl)fd;aftlidjc ©cmerbe jur ^eit arbeitet,
äu bef)aupten. g'reilidj finb biefe SIeinfa|,nta[ien nidjt burd)*
weg (Sparpfennige im eigentlidjcn Sinne be§ SBortcö;
ju einem erl^eblidjen 2f;ei( inelmeljr wof;t und) im Srbwcg
angefallene, niinuidj in ®Ietd)fteIInng§|orberungen ber
©efdjwifter an ba§ ha§ taitbwirff)fd)aftlidje ?(nwcfen ber
©Itern iiberne^menbe Kinb befteljenbc Slbfinbnngganfprüdje.
®ic lantitt). aüer= ©S Wäre ein großer .^rrtf)nm, wenn cin§ ben ^af^Ien
idjiiiburtfl im i>ntdy ber „§auptiiberfidjl" mit einem burd)fdjnittlid)en 2>er)rf)ulbnng^=
fi^mtt ber cinjclncii projent ber rein (anbwirtf;fdjaftHd}eii 3^etriebe non 17,7 0,0 bc§
es'f f- 33ermögengwertl)§ gefolgert werben wollte, baß biefer günftige
SSerfc^utbunggftanb in allen Jtlieilen beä Sanbeö an =
jntreffen fei. ^eue ®urdjfd;nitt§pro3entäiffer feftt fid) i'iel'
me^r anl einer langen 3al)Ienrei[)C niebrigcr, mittlerer unb
Ijo^er 51'erfd)ulbnng§äti|ci'n mit 3a()Ircid)eu 3'i'i|cfK»ftufen 311-
fammen unb e§ feljlen bemnadj neben ben ®egenben mit i'cr»
gleidjöweife günftigen i'erfdjuIbnngf'Oerljiiltniffcn foId)e feinc§=
wegl, bie eine unerfren[id}e .^"löije ber i^erfdjnlbung
aufweifen. ^Die jaljlenmäßige SSeftätignng Ijiefür finbet firfj
in ber im „?(n^ang" abgcbrndtcn labcHe I, bie ben abfofntcn
51>cr)d)ulbung«ftanb unb bie i^cr)d)ulbungi^pro3entc für jcben
^Imtäbejir! be§ SanbeS ergibt, unb auf bie l)iermit bie Stuf-
mertfamfeit gclenft fein möge. Orbnet man bie ^(nitSbejirfc
in ber burd) bie relatiue |)öl}C ber i^crfdiulbung ber
rein lau b wir t^fd)aftlid)en betriebe fidj ergebenbeu 5Heil)en=
folge, fo erhält man folgenbe Jllaffiruug berfelbeu:
32
Tic iHcnl= iiiib "^^crfüiialfrcliitucridiiillimig öcr laitöiuirtliirfiaittreibciilicii iöcüülfcniiifl
in i)cu cin3clucii 'Jlnitobcyrfcn \H\Ki.
i-ci)djiilbiiiiii in in
o;,ciitcii bc
b. bfr g
^ i]cid)ät;teii iH-rmöiiciiouicrtli«
a. brc rttn loiibtoirt^-
rmirditni
Tmii ^urdjrdjniu
OS-
« m 1 « b c 5 i r f.
rdiaftl. ^ruollirrung.
ftuitbt.
oUrr tirtricbf
•■i^ftrifbe. '"
1
1 3oljl ber 1
»i-trifl-r '"
1 Sa¥ b"
betriebe
"L 1
1
(fppituicii
1430 7,;,
«
1459 14,c
2889 10k,
2
Äel)I '. . . .
1909 8,7
2527 i 19,0
; 4436 13,7
3
2j?crt()cim . .
1165 8,8
1671 1 18,0
2836 12,9
4
Via 1)1- ....
2l'08 ! 10,8
2835 23,2
' 5043 ' 16,4
5
2Bciiil)cim . .
1070 10,8
1299 21,,,
2369
1 l'',; 1
G
2in^I)cini
2299 ' 11,7
3306 18,c
5605
! 14,,
7
ilarl^riilic . .
2379 12,1
2968
5347
1 17rti
8
i'övrad) . . .
2385
12,.
2828
2e,7
5213
' 2U i
9
Tiiirlad) . . .
1574
12,2
2440
24,2
4014
18,3
10
iliaftatt .
2904
12,8
5073
26,1 1
8037
20,4
11
tftfliiu^cn . .
968
12,9
2030
25,7 !
2998
20,8
12
Gitiniciibiiifleit .
3782
12,9
4096
21, ö
7878
16^, '
13
Jaitlicrbi)d)LifsiIjciii
4642
12,9
3161
19,4 i
7803
15„ j
14
23ud)cii . . .
1644
13,1
2052
20,3
3696
18,9
15
Scfjn'c^intjen .
1468
13,2
1674
24,0
3142
18,0 1
16
i1i05llQC(j . .
2102
13,4
2518
27,8
4620
19,2
17
33retten . . .
ls'J6
13,G
2062
20,9 1
3958
16,7
18
'•^iforjljeiiii . .
1742
13,7
3244
23,5
4986
19,3
1!»
lD2aniil)cim . .
1041
13,8
1115
26,3
2156
19,:,
20
2d)Ln'flieitii . .
1038
14,0
1830
30,0
2868
23,..
21
JJiiilUji'iin . .
1446
14,:f
2314
29,3
3760
23,o
22
Cffentmrii . .
3929
15,2
3270
24,7
7199
18,T ■
23
Sörcifad) . .
1820
16,2
1460
19,7
3280
17,7
24
SBicsslorf) . .
1460
I<5^
,1789
27,8
3249
•^i>i
25
(Slicrluidj . . .
657
16,3
1037 24,8
1694
20„;
2t;
(fttciilKiiii . . .
1340
16,:,
1983 23,8
3323
20,2
27
5^abcii . . .
724 1G,4
1159 41,:,
1883
30,7
28
Stiiufcii . . .
r.i.'i3
1G,7
1424
25„
3377
19,9
29
ilUilfadj . . .
9.-.0
16,,
1643
3.-^,7
2593
25,5
30
Äd)frii . . .
l'.t45
lU
1537
«1,.
3482
27„
31
Slrudjj.il . .
4-^:;3
1".5
3891
27,3
8724
21,5
32
J^reibiirii
2378
17,5 '
2063
22„
4441
19,5
33
?lbcl<<I)ciiii . .
Uli
17,9
1053
23.J
2164
20,3
34
.pcibcIluTi^ .
Jl(»2
19,4
3853
31,7
.%955
26h,
35
mi)l .
-'I(i7
20,2
1978
30,3
4445
24,7
1 3G
Obcrfird) . . .
1 1 99
20,.
1019
3:.,,
22 IH
26,4
: 37
iUalbfird) .
>S.')
20,:,
102h
;i3„
1M13
25,0
3M
iJJiuftabt
kk;
21,,.
1 326
32,0
1732
29,0
39
'■lMlliii()(ii
■1 ;l
..' J,
177:;
29,,,
2704
26,5
•10
Iribcrfl .
.'.IS
23«,
1042
50,5
1610
39,2
tl
2(i(fiii()rii
'.IJC.
21,-.
1473
35,.,
2399
3(U
33
o.=3
?{ m t ^ l) e 5 i r t.
33erfd)iilbiing in ^rojenten beä gcfc^ägeti iBerniögetiätrett^§.
a her rtin Innöwirtli-
fdiaftl. feoölhnung.
ber QtmiWtn
feiritbt.
Saifl ber
betriebe.
Saifi ber
betriebe.
3m gurdjfdjnitt
aller §etritl>e.
%
Setticbc.
42 !J)onauefd)ingcti
43 Sonftatiä . .
44 Sffialb^^ut . .
45 (Sngen . . .
46 ©t. Slafien
47 ©djönau . . .
48 Somiborf . .
49 UebevHiigeii . .
50 Stocfad) . . .
51 ^fuüeiiborf . .
52 ü)JePirrf) . .
1480
25,7
2329
25,5
3809
1899
28,0
2532
35,0
4431
2204
29,6 '
2393
39,9 !
4597
1601
30,7
2170
37,0
3771
307
31,8
1139
29,5
1446
460
31,9
1365
54,0
1825
767
34,1
1668
41,8
2435
1508
35,1
2183
41,1
3691
1132
38,4
1S56
49,5
2988
502
40,6
772
44,5
1274
863
44,7
1375
45,3
2238
25,6
32,0
34,3
33,9
30,0
48,0
38,6
37,9
44,4
42,5
45,0
Diefc Jabetlc gibt 311 folgcnben Scincvf'iingen ^(nlaß:
a. dlad) bell fviUjcreit 33etrarfjtuiu]eu bcan|pnid)eit bie
vetrt laiibir)tvti)fdjaftlid)cii 33ctvtebc baö.'paiiptiiitevcjfe,
ba mir bei biejeri, nid)t and) bei bcn SBctiicbcn mit gciiii)d)tem
ScnifSciutümmen, baS 83ilb bev i'evjcf^ulbiing beii buvd) bie
Sßcrl)ä[tiii)fe be§ lanbmirtl)fdjaftlid)cii ©cwerbeg aiig»
geübten DnicE auf bie 33Sirtl))d)aftgIage rein anberfpicgelt. 5)ie
uoifteljeiibe S^abelle lägt mm cifemieti, bafi bei biegen veiii
Iaitbiuivtt)fdjattlid)en betrieben bie 35erfdjulbuiig in
minimo auf 7,50/0 (SlnitSbejirt ®pt)ingcn), in maximo auf
44,7 0/0 (9(nit§beäii-f 9)?ej5Eirdj) beä S3evntögcii§H)eit{)§ fidj bc-
äiffert; fca§ fie in 34 SlmtSbeäivfen unter 200,0 bleibt,
in 10 Slmtäbeäirten äiuifdien 20 0/0 unb 30 "/o fid) be=
luegt unb nur in 8 amtöbejirfen 30 "/o be§ ^ßerniögcnS^
wertl)^ (mit einem |)ödjftbetrag üon 44,70/0) überfteigt.
:3nuerl)alb ber geniijdjten S3etriebe, bie auä ben oben
angefiil;rten ©rünben — ^ereinjpieleu getuerblidjcr i^crlJ;ilt=
uiffe, iHH-ljanbciifein ftarfer SauffdjiüingSrefte bei ben in ben
unteren (Sriipveu biefer Söetricbe befinblid;en eiementon (lanb=
unvtl)fd)aftlidjc Jagclo^ner, g-abrifarbeiter 2c.) — burd)n)cg
eine l)iU)ere i^erfdjulbung wie bie rein lanbtnirtbfdjaftlidjen
^Betriebe aufweifen , uoUäieljt fidj bemgemiits bie ®riippining
ber i'lmtsbejirte in minber günftiger 3Beife: bie ikrfdjnlbung
bc3iffert fid) in minimo auf 14,6 «/o (5lmtöbe3irf eppingenl,
in maximo auf 54 «/o beä i'ermögenäiuertljS (Slmtöbejirf
Sdjonau); fie bleibt in (J JlnitiSbesirfen unter 20 «/o, beträgt
in 20 l'lmtöbeäirfcn 5roifd)en 20 unb 30 « 0, »"^ ^'^^''1'* '"'^ '"
20 yimt'Jbejirfen über 30 «o ^^^ 35ermögenSiücrtl)ä mit einem
^ödjftbetrag lum 54 "/o-
Sm '©urd)fd)nitt aller lanbiuirtl;fd)aftlid;cn Setriebe (ber
rein tanbtüirtl)fd)aftlid)en unb ber gcii'crblidjen ^Betriebe)
34
irfiiuaiifcii bie i^eifrfjulbiiiujäproiciitc juiifdjcii 10,0 % («mts
bciivf (Svpingcii) uiib 48,0 «/o («iiitöbfiivf Sdjömiii) uiib c»
blcibl bic i\n)d)iilbiiiui in 20 ?tiiifijbc3irfcii iiiitcv 20 ",0, bC'
liäi]t in 20 Vlinls>bc5ivtcii 5iuijci;cn 20 unb 30 «'/o »"b (tl)(bl
ftd) in 12 Vdntsbcjiifcn über 30 0/0 bcS 5LH-vniögcngii'Cill)ss mit
einem :^iid;ftbflra{] uon 4b,0 "'(,.
b) ii^irbc man ber a)?cinnii;i fein, t>(\\i mnn uon einem
brücfenbcn Umfanfl ber 2d)nlbi)cvpflidjtnngcn fdjon
bann ^n jvrcc()cn I)abe, mcnii fie im I>nidjfd)nitt ber [anbiuirtlj^
iduiftlidjcn i^etriebe eines ^Imtäbejirfe! mel)r da 30 »o bee tn-r»
mögencmevfljö betragen, fo mürbe ein fold^er (?hab ber in-r-
fdjnlbang bei ben rein lanbii)irt()fd)aftliri;en :i3etrieluMi
(unter im ®an3cn 52 ^Imtsbejirfen) in « — 9 ^'Imtöbesirfen
(•iinilDsljut, (sngcn, St. JÖIafien, >5d)önan, iöoniiborf, Ueber=
linijcn, Storfad), ^:pful(enborj nnb lü^eßtirdj), bei ben üemifditen
betrieben bagegcn in 20 — 21 Jlmt-^besirfen niib im Dnrd;
jriinitt aller söctriebe (ber rein fanbii'irtljfdjaftlid^en nnb ber
ijemifdjten) in 12 ^Imtsbcjirfen gegeben fein u'idje bie Tabelle),
c; ■Hüft) bei ^üeurtljeilnng ber i'ürftel;enben Si?er-
fdjnlbnngöjiffcrn barf nidjt unbeadjtet bleiben, baß, luie
fdjon üben angebenlet, fie al? ^urd)fd)nitt53if fern ber ^«erfdjnl
bnngacrgcbniffe ber lanbiuirtljfdiaftlidjen 23ctricbe ber ©emein
ben ber einjelnen Slmtsbejirfe fidj barftellen, nlfo boö aritlj-
metifdie ÜJiittel finb, baö unei i^cr)d)ulbungs!projenfen ucr^
fdjicbenftcr .'pöl;e rcfitltirt. Oi^enn alfo für ben \>lmtsbc5irf
(Sppingen für bic rein lanbiuirtl)fd)aftlid)cn iöetriebe eine
i^erfdjnlbung uon nar 7,5 0,0 tics ÜH-vmögensu'crtl;§ nad;geii>icfen
ift, fo fdjlieöt bicä nid^t ani, baß in jcbcr ©emeinbe biefej
«mtsbejirtä aud) SanbiuirtlK mit mittlerer unb felbft {)of)ei
4H-rfd)iilbung uorljanben finb; aber ci ift flar, bafj biefe 2anb
U'irtlje nur in üerljaltniBmiifjig geringer Vlnjal;! vertreten fein
fönncn unb cbenfo, ba§ eine nidjt unbeträdjtlid;e X'lnsal)! !i.'anb=
mirtlje in biefcm iüejirf fid; befinben, bie eine geringere i<er=
fdjuloiing alü T,b'\o nnb bie nberl)aupt feincriei i<erfd)nlbnng
aufmeifcn. Umgetcljrt fd^Iießt bie für ben Vlmtdbe.^rf iüJejj^
fird) nadjgemicfene bitrd)fd)nittlid)c i'erfdjnibung uon 44,7»/«
nidjt au'^, bag eine l'lnjabl i!anbu)irtl)c in biefem !öej;irf biefe
itH-rfd)uibnngeljiJ^c nid)t erreid)en, aber ebenfo jU'eifcKoö ift,
ba^ eine mntljmafjlidj nid)t geringe 2Jiijal)I Üanbmirtlje beö
«mtöbejirts -JJieftfird) nod) erl)eblid) über ben Setrag uon 44,7 ";„
Ijinauö uerfd)iilbcl finb. iD^ii anbern ii^orten, baö ganje i'anb
unb alle «mtsbejirfc finb jnjor — auc^ in ben bcftfituirlen —
mit mittel- unb h»d)uerfd)nlbcfen (Elementen bnrdjfeljt,
über biefe mittel- unb Ijudjuerfdjulbeten (Elemente finb,
loa« bic rein Iaubiüirtl)fd)aftlid)en Söetriebe unb fclbft iiuifl
bie gcmifd)tcn betriebe anlangt, in ber überiuicgenbeu
UJkljrjal)! aller ^ImtObejirfc in ücrl^alfnifimaüig nnerl)eb
lidicr Hnj,al)l unb mir in einer fleinercn Vln.vibl oun «mte-
!oi in ucr^älluiijmajjifl ftarfcr Wnjal}! uerlreJen. (Cinc
if'r biefe aui ben rurdifdinittJ^ffern
!1 . .. 'MK" ii'ürbe gegeben merben fbnnen, luenn
baiJ ,'Jal)lcnmatcrial ber 2latifJif für jfbe (^emciiibc bnrdjgeredjnet
uub nicnn innerhalb jeber (^cmciiibc bic einzelnen Inubu'irtli-
r
35
fdjaftlidjen betriebe iiad) bcr &x'6^i iljver i^etft^ulDitng in
©vuppen gebrai^t wüvben. |)ini]efcl)en auf bie ©roßc bicfev
rcrf)neriid)cii ^»'Irbcit ift uorevft üoit einer fold)en mcitcrcn ^ix-
werttimic] be§ ftatijtifdjeii ^at)lciuiiatcrialä Umgang gciiumnien
worbcn.)
d) 33ic für bic rein Ianbwirtljfdjaftlid)en S3etriebe
bcr tücitauä grijßten ^(njat)! aller i'tmtäbejirfc ermittelten ner=
IjältniBmäfjig nicbrigcn S^erfdjnlbungSäiffern l)aben, l)ingefcl)en
auf bic ©rgebniffe ber Sd)ulbernüttlung gelegentlidj bev
tanbir)irt()fd)aftlidjen erfjebungen Don 18S3, unb auf bic
äöieberljütung biefer (Srljebung im S'^ljr 1893 nidjtä fel;r lieber»
rafd;enbcä; beun in bcn beiben, a((erbiiuj§ nur auf 37 ©cmeinbcn
firf) erftrcdeuben (Srljebungen ift bie 2I)atfad)e einer alle er=
l^cbungSgcmcinben gleidjmä^ig ergreifenben mittleren ober
gar l)ot)en 3Serfd)ulbung ebenfaQä nidjt ju ueräcidjnen gewefcn
unb e§ Ijat fid) fogar bamatä ergeben, bafi in einer ert)eblid)en
Slnjatjl biefer ©cmeinben jal^lreidje Saubtuirtt^e uon jebcr
9{eahierfd)ulbung fidj frei ert)alten l)abcn (ügl. IV. Sanb
ber e-rl^'bungcn ©. 92). ®ic obigen ^aljlen finb audj nid)t
feljr ücvfdjieben üon bcnjenigcn, bie Ui ben neucrlidjen, in
S8at)ern angeftelltcn Sd)ulbermittlungen ber bäuerlidjcn Sc»
üijltcrung in 24 ß-rtjebnngägemeinben ermittelt würben, benn
oud} für biefc ift feftgeftfüt, baji bie ißerfd)ulbung (9(}ealfrcbit=
ocrfdjulbung) in 9 ©emcinben äiiufd;en 5,21 unb 17,25%; in
weiteren 8 ©emcinben äwifdjen 20,93 unb 29,92 o/q; in lueitercn
fi ©cmcinben äii'ifdjen 34,78 unb 39,72% fidj bewegt unb bafj
nur eine ®rl)ebnng§gcmcinbc eine lji3l)ere Siealtrcbitucridjulbnng
als 40 «/o (in 3Btrflid;tcit 76,04%) aufiueift.
^icl«nb,uivti,id,nftliri,c 3faf3t nmn bie einzelnen, nac^ ber 9icif;enfolgc ber «ci-=
4icvid|..i*niirt imd) nco= fdjulbung georbnetcn SBc^irEc ber obigen Tabelle l)mnd)tHd)
8rapi)i|rt)ou a^cjiticii. j(^^.^,^. t^cograVl^if djcu Üiw unb il;rcr baburd) bebingtcn
SSßirtbfdjaftSOer^ältniffe näf)er in'ä ^lugc, fo erfennt man
leidjt, baf5 eä üorwicgenb bie in bcr 9{l)einebene, bcn ciu'
münbenbcnSeitcntljälcrn unb bcm angrenjcnben.pügcl^
lanb gelegenen ®cmcinbcn bcjW. StmtSbesirfe finb {D.'S- 1
big mit 37), weld)e eine oerglcicljäweifc günftige, baf, eö
aber bic im ©djtoarswalb, auf ber 93 aar, im §öljgau
unb "Donaugebtet gelegenen ©emeinbcn bcäW. 3(mt§beäirte
finb {D.'S- 38 ff. ber Jobeüe), bie eine riergleid)?^roeife nn-^
gnnfttgc SerfdjulbnngSjiffcr auftucifen. Um bcn Gin f Inf?
ber gcograpl^ifc^en i^crtljcilung, bcr auf biefc fid) grünbcnbcn
93obcnbc>uirtl)fd)aftnng unii bcr burd) 23obcnbefd;affcn()eit, «lima
unb äBirtljfdjaftöwcifc bebingtcn fonftigen in-rbaltniffc (in§
bcfonbcre auclj ber tS-rbredjtöucvljäftniffc) auf bie .pöljc bcr ikx--
fdjulbung nod) fdjärfcr fcftäuftcllcn, würben bic «mtÄbcjirte
jn äfjnlidjcn geogra^bifcben i^esirtcn ^ifannncngcfafjt, wie
bieg aud) für bic ^wcctc bcr teriiteftatiftit 511 gcfdjcljcn vfi'ü'-
-Biefc ©mvpivung bcr lanbwtrtl)frf)aftlid)en Söeoölte»
rung nari) geograVt)ifd)en SBcjirfcn bringt bic im JUu
l)ang" abgcbructtc 3:abclle II jur '3?arftctliing, welche aud)
36
öc§l)alb oin bcioiibcicc! Jintcvcffe bavl'ictct, lueil in bi-rfclbcii bic
i*er)cl)iilbiiii!] iiiict) SiiifüiiiiiiciiiSiinipVcii iiiicI)(^oiuic)cii ift.
Orbuct iiimi bic in bicfev S'abeHc üerjcidincteii (U'ogvnpljiidicii
S^c^ivfc U'iebcniiii in bcr bnvd) bic rclatiuc !^ö\)c bcv ^hu-
jdmlbnmj bcv veiii lanbtuivtljjdiaftlidjcn ^^U-tvicbc fid)
cnjcbcnbcii 3tnicnfülflc, jo crl;ält mau folfjciibcS 3fl()'f"t''It>-
^ic 5)icol= uitb ^^^crioiialficbitiicriri)iiliiiin(j bcr laiiinüirtljirijnithciüciiiicu Ü^cuölfcriiug
nad) jjcogrnvlj'lrijcu '^cjirtcn bCiJ iloiibCiO 18Ü3.
1. 2. 3. 4. "• C, 7.
rs\ 0 n (1 V ii l' 1) i f d) c 'J< c ; i v f c.
5iil)l aller
lclll^lllil■tl)=
jclwitlidjeii
J^oirii'de.
ikifd)iilbiui!] in 't>vo3cnlcn bc5
ijcfdjiiiUcn ilScruitJacnsuicvtl)^!.
a. bcr rciii b. bcr 3'» 2iird)«
liiiibiuirtl)i(t). ()rmiid)ti'ii jdtiiitt ntlcr
Ätcüi'Ifcriiiifl. 'Betriebt. ?Jctrtebe.
Jliij l(iii.<* jfliir'fv
ginlommfiiftttfiillen
S(t|iilbjtiif(ii.
3m 7iird)j(l)iiilt |
afler iöctricbf. i
1
2
3
4
5
6
7
S
9
10
II
^^nny 1U1^ Mvaidjiiaii
üJJittIcrc ;lü}ciiicl'cnc
^öanliinb
Untere ;1Jl)eincbciic
Cbcrc ;)Ü)cincbciic
Saifcritnljliu'bict
Obcnuuilb
'.Uiittlcrcr n. nörblidjcr 3d)Uiav3U'alb
2iiblid)cr 2d)Uirtr;,unilti . . . .
ronaiiiicijcnb
2ccijc()cnb
3J
IS
s
21
\:,
1(1
II
5."il
(V2(\
I ."it;
013
!»05
Ml
Oli)
770
f,\V2
211
l.S.o
11,:,
10,0
iv„
2'' -
22,i
27,2
21,7
30,8
30,2
37,7
32,8
10.,
lli,0
17,2
ic,^
1»,8
21,1
IS,,
23,7
20,0
32,8
32„
3f.,7
r.ti 174
G,3
6,7
6,4
7.3
9,3
8,5
9,2
10,7
11,2
11,4
13,9
93cntertcneiiicrfl) ift, bafj bic in bor uorftc()ciibcn Tabelle
mit bell l)üd))ten inn-fdiiilbinKj^^ifient aiiftvetciibcii iiicv
Icjjten flcograpljifdjcii iöc^irtc mit ül72.'5 Ianbuiivtl)fdjajtlid)cii
^3etricbeii aller Matciiorieit (unter 19447; ilU-tricbcu überbaiuit)
mit bcu (>kijciiben .vifammcufallen, in bcucn au iiicleii Crten bic
Grbfoliie in bcr 5orm bcr Uebcrnaljme bc? lanbiuirtl)-
fdjaftlidjcu ^(niiicfcnö burd) ein Minb — niiler "Jlbfiiibnuii
bcr rN)cjd)iui)tcr crfoUjt, fei ca bafj biefc VIrt bcr tSvbioliie
(iSiniclerbiolflci auf 2itte uiib Öciuöl^nuiig bcrnljt, mic im
Obeiuualb (O.'il. 7), fiiblidjcr 2d)ivariii)alb (Os»}. 9), 1)oiian-
»nb scciicgcnb (O.«.;} 1" '<• ID, "ffi" >i"t finjinlärcm X.'aubc<<
rcd)t i.poj^iitcrcbift) luic im mittleren unb nbrblid)cii Sdjiiiavj
ivalb (0.'3- ^)- ''^^^^^^ flcljt bal;cr )i<ol)l nid)t fc^I iit bcr
Vtnnal)mc, bajj bic ucriilcidjemcifc l)i51)crc ilH'v)d)nlbuui^ biejci
ijcüiirapl)i|d)en iJU^irfe ,)n einem (]utcii Iljeil aiij ^ic an| bcii
übernommenen lanbiiiirtl)jd)aftlid)cn Vluii<e|en luftcnbcii (Mlcid)-
fte[[un(i*i)clbcr ,inrüdiniül)rcn ifl, bereu Trurf [idi nameutlid)
betrcjjö jener Vttiu'ejcu bcjoubcrfl jdjiucr fiil;lbar mad)en luirb, bei
^cncn bic Ucbcrmi^mc nod) in bic 3icbcn,Vfl(r ^i\\}Xt, b. l). in
riiir ^ril unotmöijnlid) ()Pd)(^rfd)ranbtcr (^iiterpreiic fAdt, ivobci
37
auf bic ?(iiäfü(;vuiuicii im IV. 33b. bcv lanbunvtl}fd)aftlid)cii Gv-
Ijctiiitujen (3. 24 ff., @. 104 ff. p ucvtucifcn ift. 58cad)tct
man weiter, ba§ bie 2anbu)ivtl)frf)aft be5 ©djWQVäWalbs in
g-otiic bcv ?(bc5e[eiicnf)eit incler ®eiiicinben iioii ben ,^">aiilitatifa^«
orten fonnc tüec3en bcg djronifdjcn 3)Janc]clf- von guten unb .^n^
uerläffigen 3(rbeit§friiften, aber auc^, ttjenigftenä waS ben füblid)cn
(Sdjuiar,vimlb anlangt, luegen be§ 5i>orf)nnbcnfein§ nngünftigcr
SBobenOcrljältniffe mit dcfonberen ©d)iriievigteiten su fämpfen
Ijat, ferner baß bie ^^onau» unb ©ecgegeub aU ©egenbcn
Dorljerrfdjenben g^rnd)tbau§ feit Qafjren mit bem 5^rucf niebriger
©ctreibcpreife unb fdjicppenben 9Ibfa|eg ber ©etreibefrüdjte 5U
rcd)nen Ijabcn, enblid; baß ein Sfjcil ber ^onau= unb See =
gcgenb eine 3(nsa{)I anSgefproc^ener §agelorte auf weifen, fo
unt{5 bic augcnblicflicbe Sage eine§ er()cblid)cn 3;^cil§ ber Ianb=
wirtbfd^afttrcibenben Senölfcrung biefer uicr gcogranbifc^cu
Sejirfe, niimlid) jeneä Zl)dlS, ber eine über ba§ nad)gewiefeue
mittlere 23erfrf)ulbung§Vi"05ent (jinau^geTjenbe 33erfdjulbung auf-
weift, ^iugefcfjen auf ben Umfang ber auf biefen Saubwirt^eu
laftenbcn ftarfen 3in§' unb .^apitalabtragungSncrliflic^tungcn, als
eine ungünftige angcfct)en werben. 35Jeift borf) bic uorftcbenbc
Tabelle (Solonne 6) nad^, baß bie 2anbwirtl)e biefer ©cgcnben
burd}fd)nittlid) üon je 100 Wi. fattrtem ht^aW. gcfd)iigtem
ginlommen 10,7 Wl. bis l.S,9 SSI. in ©cftalt öon
<Sd)utb,^infen lun-weg abjufüfircn babeu unb baß für
alle jene 2anbwtrt(}e, bie über ben ermittelten '4^urd)fd)nitt ncr-
fd)ulbet finb, bie tbatfädjlid^e 93elaftung beS eiutommenä bnrc^
(Sdjulbäinfen nod) über biefe Seträge iwn 10 9D?. 70 ^f., bejw.
13 m. 90 ^f. ^inauägel^t.
liefen nac^ ber §i3^e ber Sc^ulbuerpfü^tungen tfjcilä
ungünftig, tf;eilä minber günftig gU beurtbeitenben nicr
gcograi^bifc^cn S^ejirfen ftcljen fieben gegenüber nüt 132 741)
ianbwirtl)fi:bnftticf)cn 58etriebeu aller Sategoricn, bereu ed)ulb=
mpftidjtnngen fid) in mäßigeren, t^eitweife in auffatlenb
mäßigen ©rensen bewegen, inbem ber ^^roseutf at^ ber
ißerfdjulbnng (3?eal= unb ^erfoualfrebitocrfdjulbung) ber rein
Ianbwirt{)fd)aftlid)en ^Betriebe nur swifdjen 12,0 0/0 uub 17,1 "'0
beS 2?ermLigen§wertb§ fid) bewegt. ^»icfeS ermittelte günftige
SBerfdjuIbungSergebuiß wirb man 3U einem guten It)cil bem
Umftanb äufrfireibcn bürfen, baß in biefen SBeäirfen — bas
93aulanb unb ber Dbenwatb ausgenommen — eine große
33ielfcitigfeit ber ^?(n bau weife l)errfd)t (5)auptgcbicte beS
<panbe[Sgcwäd)S=, ©cmüfc», 9teb--, CbftbaueS neben gcgenben»
weife ftarf tjertretcner ^J3Ji[d)wirtb)d)aftj , eine iMelfcitigtcit ber
93obentuItur , bie ber £anbwirtl)fd)aft biefer ik^ixk gegenüber
ben anSgefprodienen @etreibe= unb iMeljl)altungewirtl)fc^aftcn,
wegen ber 25ertf)eiluug beä (SrnterififoS nnb ber i^reisfdjwan-
hingen auf eine größere «njal)! «nlturen fcbon an fid) einen
großen i^orfprung gcwäl^rt; ,yi einem anbcrn Iljcil wirb baS
günftige lNerfd)ulbnng§ergebniß aber and) auf 3Jed)nung beS i«or=
"baubcnfciuS 3at;Ircid)cr Qnbuftvic^scutren ju fetten fein, woburd)
,:^at)Ircidjcn 'älngcl)örigcn länblidjcr 5-amilieu Q^elcgcnljeit ju
Sofinarbcit unb ^(rbeitsucrbienft , b. b- ju einer wcrtlnwtlen
ij!onomifd)en ©ntlaftung bc§ gamilienljanSfjaltä gegeben ift
3S
Tiefe ^klvad)tiiiii-;en treffen in ([iW^ l'cioiiDeieni Wafjc für ^a'J
Wcdiet ber i)ll)eincbcnc iiiib bie einniinibcnbeit Seiten^
tl)äler VI. — Taä in bcr lateffe mit einem mittleren ^ro^cnt-
fn^ bcr i<erfd)nlbnn(] ber rein liinbti'irtlifcf)aflliitcu Jöetriehe
non 16,3" „ bC'? i^ermötienSii'crth« nn fedifter Slcld.- erfd)eiiieiibc
Hiiiforftnbliicbiet barf befonbere '?(nfmerf|amfeil bcf)l)iilb
bcanfprnc^cn , weil biefcS (Gebiet in bcn adit.vgcr ^o^r«" «H'
gemein al§ f)od) nerfrfmlbet iiiilt imb uiril bie ie^U ermittelten
Srfjnlbjiffern barjutlmn (lecicvift finb, baß eine uerl)ältnif5=
ni(if,i(i nid^t grofjc 9[njal)I gnter nnb miftferer ©einberbftc
an«reidicn , fclbft ein bobe^? ?[>?aJ3 üon Srfjiilbnervflirf)-
tnniien abjnftoüen. Taf? ein an3ijcfprod)Cncr @etreibe-
be^rf tuic ba« JPnnlanb fO.--^- 3) \id) eine öerliä(tnif)=
mäf,iii niebriiK Tmrdifdinitt^nerfdjnfbnnn (13,2 •'o bfä 35cr=
mii<ien§niertb^) benmbrte, barf nidit obnc Wrnnb s" einem
■Jheil nnf ba«? bicr iior()errfdicnb (^ettcnbe Sljftem ber 9iatnraP
tf)cihnin unb bcS babnrc^ bebiniiteu SDJeflfall« löfliner ®Ieid)=
fte(lnnii«(ielbrcrbinblidifeitcn im Oi^efienfo^ .^i bcn fiib(id)cn
i?anbe?tbeiten (See- nnb ronanfieiKnb) — / ,yi einem anbcrn
Xbeil incffeid)t ober aiiA anf bie in bcr Iänblid)en 53eWDlfernnfl
jene« 2anbe?tl)ct(?' in bobem C^^rab entuncfelte 9? n rfidit in 5Ujn(i
auf bie Uebernabmc neuer Slrebitiieniflirf)tnnflcn \\u
rücfiiefi'ibrt werben, nnibrenb bcr mcbr fpefnfafioc ©efdiüftS-
ünu bcr i8cnio[)iier ber 3ec= unb Tonaniicticnb, ber firf) nirf)t feiten
(lern aurf) in (Mrnnbftücf>?nH'futationeii iinf^crt , ba'3 Ginqefjen
neuer 2rf)nlbiicrbinblid)feiten offenbar ctma« Icirf)ter ,yi nobmen
fdieint, wobei nitcbcrum an bio bnrrf) bie ]P83r Srl)ebnnflen
iieuipnnenen Grfal)runc5en aui^efuüi'ft fein man CIV^ iBanb ber
Grl)cbnn(^en 2. 35 ff., S. inö ff.). — ^cne für ba« 3Uin =
laub nngefüljrten fd)ulbminbernben Wrünbe unirbcn inbeffen
für ftdi affein faum an§reid)en, bie tfjatfacfic ,yi crffären, bafj
bcr ^fin.v »»f' ftraic^gau fO.^S- 'V bicfe .Qornfammer
bcS n8rblirf)en Stäben, unter äffen flengranbifrt)Cti JResirfen
bie flünftinfte Sl'erfdnilbnnii^Mffcr (12«>'o ^«^ i'ermögen«--
n'crtbS' anfweift unb im iinffarienbften Wciicnfal^ vi bf" mel)r=
crtviibnten ftorntammern im Süben SPaben-3 iber Tonan-
unb Sccflcgcnb) fid) befinbet, für bie bie böd)fte il'erfd)ulbnufl5'
\iffer fidi crfiebcn bat; bcr '•'Pfinv unb ftraidirian wirb baber
bie ibm geworbene erfte i.'ofafiün«,vffer unter aflcn (ico(iravbif(l)e"
S^cirfen bc« Janbe*, troll beö iiorI)errfd)enbe n Wctrcibe^
baue«, wo{)I audi wefcntlid) bem Umftanb \n i'crbanfen baben,
bafi er in SPe^ig «nf bie Cnalitiit ber 5?öben gan^ befonberiJ
bcvorvigf, ferner bafi feit einiger ßeit, wenigften'J gegenben
weife, in bicfem l'aubefltbeil and) bcr .^anbcI^gcwSdi^ban:
i^i'linrien-, 3"f^errüben , Tabaf unb .C-<olifenbau, nidit nbne
'"cbentung ift nnb bafi faft überall bcr Cbftbaii in großer '.JMülbe
flel)t, ^^aftorcn, bie bcn rcnlcuminbcruben (Sinflnft bc'S Wctreibc
baue? eiuigermafien nn<'v'gleid)cn im 2 taube gewefen fein unb
eine effeflifc 3nna()me ber '■Z"crfd)nlbuug I)inlangebalttu biibeu
mögen.
■^0
yiidjt ü\§ eine ^i'Tiill'üfcit eiiMid) luivb man aiiicljcii
bürfen, ha^ in beu ©etnetcn, in bencn bic i^erfcfjnlbnni] eine
Dcvgleidjäweife ^o^e i)'t (ber fiiböft(icf)e Ifjeif uon 33aben nnb
ber ®d)U'av5>üalb) in (u'tviirfjtlirfjereni Unifani] iivofjdäncrfiifjc
Setviebe oovfinblid) finb, wiiijrenb in atk'n nnbeven tanbeä--
ttjtikn, in bcnen bte 3?erfct)ulbung eine ucrglcidjäweife nid)t
fp^c ift, bic (]ro§6äuevIidjen 53etvie6c ber >^a{)l uadj fel)r ^mM--
tveten, alfo ber Sticin» nnb iDiittelDefit} gaiij Ocbeutcnb
übenuiei^t. ©in Slicf auf bic 3'ifjl«"t'eifKii ber Zabdk ü bcä
?(nl)ani]§, in ber bie lanbwirtfjfdjaftlidjen ilJctriebe nad) ber
®röBe beä (Sinfommenä in fed)ö trappen cinfjetljeilt [inb, läßt
biefen Unterfdjieb in ber Sefi^uertijeilnng bcutlidj crfennen
9ibiri)iicic(.bc iPc= 5)ie ,„it ben |)ilfäniittern ber Sinfounnenftencrfatafter^
ir(.d)tunncH. ^ijjaterialieu erftmalä üerfnc^te T^arftcflnnc] ber 3?eal= nnb
^crfonaItrebitiier|d)ntbnng ber ranbunr())d)afttrei(ienben ikuölfe'
rnng Sabenä jeicjt unäweibentig, baß ber 'Drnc! ber gegen=
tüärtigen Sage je nac^ ben 3Birt())djaitgiierl}ä(tnif]en ber
cinjelnen (Segenben in fefjr uerfd)iebener ©tiirfe firf)
änf3ert; ba^ biefer bitrrf) eine 9?ei()e bcfannler i^aftoren erzeugte
'J)rud ba min ber fdjtuer fic^ fühlbar nmdjt, ja [n$ ju einem
gelüiffen ®rab ilberluunben luerben fanii, tuo bie ®nnft beä
23obenä nnb be^ tlimaö eine geiuiffe 33ielfeitigfeit ber
Sobenhtttnr geftattet; ferner ba§ bie ©ebiefe bcä luinerlidjen
tleiit' nnb a}iittelbefi|e§ — iRl^einebene nnb angren^
jenbeS .V)ügeüanb — wegen ber gröfjcren Unabf^ängigfeit
biefer 33etriebe non bcm 9(ngebot Iänbtid}er ?(rbeit«träfte unb
ber 9?idjtbe(üftnng ber großen ilJeljr^atjl biefer 93etriebe mit
@efinbe= nnb Sagelöf^nen, fef)r nid miöerftanbäfö^iger
als bie ©ebtete beä uorI;errfd)cnben grojjbäncrlidjen 23 e =
fi^cä fid; ju eriueifen fdjeinen. 'Z:a jene iöefitu'erijaltniffe — baS
Ueberu'iegen be§ Sl[ein= nnb 2)JitteIbcfi^eä — gegenbenwcife aud)
anj^er^alb bc§ ©ebietä ber 9?t)eincbenc nnb bcS angrenjenben
.sjügcllanbes üorfinblic^ finb, fo faiui eS nid)t Sniiber neljmen,
baß ber für bie oben erwäf)ntcn ©cbiete ermittelte nicbrige 3?er=
fdjulbnngäfa^ andj in einer 3?ei()e 'ütnitsbe^^irte fid) ergab, in
benen eine befonbereiMelfeitigteit ber Gnitnr im aKgemcinen nid)t
nad)Weiäbar ift, tuie im nörb(id;en unb norböftlid;en ^I)eil non
^abm (>^ratd;gau, Sanlanb), tuo bie ^U-obnftion oielmel)r
norwiegenb auf ®etreibebau unb iMelil)a(tung fid) ftü^u. Tic
'SdjWerc beSl)rudeö ber gegeniiuirtigen Sage mad)t fid)
bcmnad} in foId)cn ©etrcibebaugegenben, in bcncn ber groB=
bänerlid)c 53efi|5 Dcrf)(i(tnißmäfn'g ftarf ncrtrcton ift, mit be-
fonbcrer -Sd)cirfe unb namentlidi bann gcltcnb, iiieini bicfe 0;k^
gcnbeu beä iiormicgenben @ctreibebauc§ vermöge bei? gcl =
tcnben ®rbred)t§ — Hebernaf^me bec: (anbu'irtbfdiaitlid)eu
^JlnwefenS burd) ein ftinb — mit ber 3<ining'5ucrfd)ulbnng bcö
önt§üerbnel)merä burd) bie an bie miterbenben ©cfdiu'ifter au§^
i\u ja^Ienben © I e t d) ft e 1 1 u n g ä g c I b e r ju rechnen f)aben. Tiefe
m
Uinftiiiibc, tl)cilu>cifc iiod) iicrfd)iu ft bind) ein v au bcrci*
Jlliiiia, nicld)cö bic Stctiiifcit bcr ^aljvcitcvmcii l'cciiiti;id)ti(]l,
treffen im VlHiicinciiicii für bic ?oiioiige(iciib uiib bic 3ec»
rtciiciib, fou'ic für eilten Jljcil ber 2d)uiarsnialbbe;,irfc
ju inib ber ,vil)Ienniä6ii]e VliiAbruif für bie Sd^uiicrinfcit ber
gajic in ber fid) bic Sanbii'irtl)fd)rtft bicfer 2anbe§tl)cilc bcfinbet,
uiirb burd) bie crniitfelten iHnfrf)iiIbniu]'?',iffcrii, tucld)e für einen
■Jljcil bcr in öctradjt fpninienbcn Vlints^be^irfc auf aO biä 44%
bc8 3?ernii)iicn§nicrtl)S fidj ftclfen (ndjc Seite 33), llav nnb
nnoiicibcntifl uiiebcriieiicben. I'iibei mag bic für ba§ {^alft
1893 nari)i]cu'iefenc Unterfdjicb[id)fcit bcr i«crfri)nlbnnii äwifdjcn
bem Sdjniariwalb, ber l'onan-- nnb Seec^ciicnb cincr= nnb
ben anberen i.'anbe«tl)cilcii aiibcrfcitS nicücidit and) baburd) mit
ueranlafet fein, baß bic im 2d)Uiar,MuaIb nnb im 2 üben Sabons:
anfcifriacn i'anbu'irtlic mit erl)clilid)cn HrcbitiHivflid)tiiuc]cn
bereits in bic Ianbniirtl)fd)aftIid)C Jlrifisi eingetreten uuuen,
uuil)renb bieS bei ben l'anbmirtfjcn ber anberen i.'anbcötl)cile
nid)t bcr ,"vatt umr.
3ft ba§ ergebniß ber Sdjnlbermittlnng, rva§ ben Süben
5Paben5 nnb ben 2dm'ar-,tiialb anfangt, ein nnerfrcnlidjesi,
fo l)at baöfelbc bod) bic oft nnb gerabc in jüngfter ^eit bc-
fonberS Icbl)aft nertrctenc ai?ciining, alß ob bcr SBanern»
ftanb burdimcg f)od^ übcrfdjnlbct fei nnb uov bcr
(Mcfaljr eines gän-^Iidicn 3"frt""iiciil'vnd)? ftcljc, fall« nidjt
ü)?a§rcge[n anfierorbentlidjcr ?(rt ergriffen locrbcn, in feiner
2lkifc beftätigt. Qm ®cgentl)cil läßt bie ncranftaltctc. im ein=
jcinen uielleidjt nid)t bnrdimcg cinnmnbfrcic, im ©rofjcn nnb
(^an^cn aber anf jicmlid) nnanfcri)tbarcn Unterlagen, uhmI auf
ben Jaffionen ber ffletbeiligten felbcr bernl;cnbe 2d)nlbermitl
Inng erfennen, baß in bem gri3ßten I()cil bc§ \.'anbesi bic
(Mcfammtrerfd)nlbnng (J)}eal^ unb <perfonaIfrebitiicrfd)nlbnng . im
rnrd)fd)nitt ber rein lanbnnrtbfd^aftlidjcn ^Betriebe ber einzelnen
^ImtSbejirte in mäßigen ©rcnjcn, nämlid) in 34 — 37
^ImtSbe^irfen stt'ifdien 7,r. nnb 20 "/q bcS l^ermögensHnertl)«
Tid) beiucgt, nnb baß eine ä'crfdjnibnng von über 30 ^o best
i*crmögeiiön)crlI)S übcrljanpt nur in 8 «mtsbejirfen foon 52)
nad)U'ciebar iff (Seife 32 ff. oben), triefe lycnihaltnng einer
erljcblidjen Sdjulbbelaftnng in bem größten H)cil bc§ £anbc<?
rtiid) in Sfjirfcn mit Dormnltcnbem ®ctreibeban, läßt
im 3ufamnienf)ang mit ber anberen nadigcnncfcnen 2:l)atfad)e,
baß nntcr 8(; 48'( Jtnl)abcrn rein Ianbuiirfbfd)aft(id)er betriebe
38 390 Sfcintapitaliften mit einem nintl)maßlid)cn Tnrd)fd)nitl^
fapilalbcri^ üon 700—4500 SK. fid) bcfinbcn, im legten ©übe
U)dI)I auf jH'ci (5rflärnng«grünbe [id) ,^urü(ffül)rcn: erftcnüi
barauf, baß bic uurtbfdjaftlidjcn Ingenben beo J^Ieißeö
unb ber ©parfamfcit in ben JRci^en ber babifdicn SBanern.
fdjafi in erfrcnlidjer SlVifc entmidelf fnib; .^lucitrn« baranf,
baß unfcrc Uinblidjc ^^knölfcrnng, obiool)! fie ,unncift auf fllein-
mirft)fn [id) Mifammcnfc^t, in ungeiobljnlidi gcfd)idlcr ai^eifc
c« uerftanben hat, bie Tedntif iljre» iBetricb« ber burdj
bie nenjeillidte Umgeflaltiing bcr *.i<crfcf)r«i)crl)äliitiffc gefdiaffencn
i'fränberlen Vltlgemeinlagc be«« (MctDcrbff anMipaffcn. Tiefer
mirt^ft^aftctfc^nifdje «npaffungaprojcß, [id) hußcrnb
41
in bcv cvt)öl)tcn ^difiiicvffauitcit, uic(d)c bcm ^uttcrtiau, bcm
^anbcl?>gcn)äd)e:=, 3{ct)= iiiib Ol>ft[mu luib bie Vor 3(IIem bcv
SBcrUülIfüiiuiimmii bcv 'iM'cf);\itd)t imb bcv SDH[d)Unvt[)frfjaft ge»
Uiibiiict uiuvbc, ftff) U)citev()iu liiifjcrnb in bcm 23cmüt)Cii bcv
li-tcigcvitiifi bcv SSnitto-- imb S^citicvtväijiiiifc bc§ ?(cfer(nuic§
uub bcr 2>ieI)I)aItiinsj buvd) umfaffcnbc i^cvuiciibung non "iliiiift«
fiittev« uiib 5)iuigeinittel, uiib in alten bicfcn 2:^ntigfeitsiänßc=
riingcn fictracicn nnb gcftüht non einer bcn Scftrebnniien auf ^.kx'
DoIIfonininung ber 53ctvirfi?tcrf)nif ;,u §i(fc foninienben uicit=
tieväUieigten cicnoffcnfdjnftlidien Dvganifatinn — genügt feI6ft=
vcbenb für fid; allein uidjt, nni bcn (2d)Uiicvig!citen im 5Bevcid) bcr
Ianbuiivtl))d;aftlirfjen 93crnfätl)ätigfcit §cvr jn merbeit; akr jcbcn^
faflä follte btefeS JpiffSmittel in feiner rentenftcigcvnbcn 2Birfung
nid)t nnterfd}äfct nnb iiamcntlid) gcgcnübcv bcn auf gcfel^gcbevifdjcni
®ctiiet licgenbcn ti)id)tigen 9(ufgaben bcv Ianb)uirtl)fd)aft!id)cn
©taatsfiirfovge nid^t gav ,^u gering gcadjtct tuevben. Seifpicläiücifc
bavf cä fid)crlid) bcn au^cvorbcntlirfjcn ^ortfdn'ittcn, bie bie 3?te^=
3nrf)t in bcm Süben bci' l'aiibe?^ im Icfeten 3al)r.=;c^nt aufäumeifcn
[)at, ,vi einem gan^ uicfentlid)cn jTfjeil ,5ugcfdjriclicn uicrbcn,
bo§ in bcr $ä(ftc bcr in SJcbc ftcljcnbcn über bcm 2anbe0=
bnvdjfdjnitt l)erfd}urbeten Ifi ?(mt§käirfen (ugl. Jakllc S. 32
£)-S- 38 ff.) baS: mittlere l'cvfd^ulbnngSVvojent ber rein lanb-
uitrtI)fd)aftIidE)en ^Betriebe bod) nur äiuifdjcn 20 unb 30% unb
nur in bcr anbcven .^älfte 5iuifrf)en 30 nnb 44'''n fidj bcu'egt.
®clbft für biefc, mit befonbers fdjiuicrigcn i<erl)ältniffcii tämpfen^
bcn ©ctrcibebanbcäirfe ift fouad) eine allgemeine 3?er-- unb lieber^
fdjulbung nic^t narfjrtiei^bar gciiicfcn.
©inb bie ermittelten ^atjlen mit einem bann unb traun
ju ÜTage tvctenben nieitgcfjcnbcn ^cf[imi§mu§ in bcv 9?euvtbeilnng
ber Ianb)inrt^fd)aftlic-i^cn l'crbältniffe unfcreä Sanbeä fdjnicrlid)
tu ©inffang ,^ti bringen, fo fiub fie bod) cbcnfo menig geeignet,
bcr 95?cinnng 5ßDrfd)ub ^u leiften, bajj bie fitageu unb 33c=
frf^trerben ber länblic^en Sctiölferung über bcn ^rud bcr 2age
grnnblofe feien; bcnu menn nad) bcn Urtbeilcn unbefangener
fad)licrftänbiger iSreife bie 58ebautitung eine?' uniicvfdjulbctcu
ober nmfiig «crfdjulbctcn 93cfi|;c§ felbft in bcn beftfituirtcn 2aubc§=
tl)ei[en feit :5'it)i'e" nux unter gcftl^^'t»»!! ci"ci-" ""t^) ®runb»
fät^cn gröf^ter 2Birt()fd)aftIid)fcit jn fübvcuben £eben«>iicife
möglid) fid) erineift, fo Iäf5t fid) bie (Sd)Uncrigfeit ber Sage
ber Saubnnrtfje in bcn, fei eS nad) bcn 93oben=, fei e§ nad) ben
Slinunierf)ältniffcn minbcr günftig fituirtcn £anbe§tbeilcn nnb
nanicntlid) bcr Sage bcr mittel unb ljod)l'erfd}uIbctcn 2anb-
toirtbc leicht ermeffcn. Gin näbereä ©intreten auf bicfcn
^nnft ober gar eine i^criucrtbnug ber gemonnenen ßrfeuntniß
ju agrarpolitifd'icn 93ctvadituugen ift inbeffen burd) bcn 3"-'^^^
btcfcr, tpcfcntlid) finansVoIitifd^eu ©vioägungen cntfpvungenen
©tatiftif auägcfd)Ipffen; \vo{)l aber erübrigt bie 9fufgabe, in
einem Ic(3tcn 9(bfd)uitt ba^ finan,^VDlitifd)c ©d)IuBergebni§ auS
bcm geii'onneucn 3'i'jlc"""ifcrial ju jicljcn.
42
IV.
4tcntJcitt)min öcv (S-rdcbiiHflocrnctiiiinc für öic
X)ie üorfteljciib iii iljrcii Giii.^dhcitcii bniiiclcdtc Slutiftif
bei- JScIuftiiiu) bei- laiibiitivttifdjafttrcilictibcn Öcuolfcniiin in
23iibcii mit bcr Giiifoiiiniciiftcucv iiiib mit SdjiiIbAiiiSiicivflifl)
tiiiii]cit ift tucfciitlid) )'tcitcipüliti|d)cii SnuäoiiiiiUMi
ciit)pniiii]cii iiiib cö bcbiuf baljcv iiod) ciiicv finden i'diötiilniiim
bariibcr, 511 iucld)cii 3d)liiJ3fiiIi]cniiincii luidj biefct ©citc l)iii
bic evl)cl)mi(]äir(]c('iiiiK bcied)ti.icii. Ter in bcr babifdjeii ^-inaws
Icitiiiii] Dcftcljciibc iBiiiifdj, eine .vUai)tcllnni] bcijcniiicn ßin
lucnbnnrtcit Ijcrbeiiiifiiljren, bic (icijcn baä flcltenbe eiii =
fommcnftcncvncfcl^ uom 2taiibpiinft Ianbmivt()fd)aftrid)cr
i)cnifijiiitcienen um cvl)üben luürbcii fiiib, biuf biird) bic in
bcm II. SUifdjnitt biefcv Daiitellinui mitiictljcilte ftatiftifd)c Gnl»
jiffcrnnß bcv i^crtOcilnnii bcr einfommcnfteucvlaft auf bic
ucifdjicbcitcn 58cvnf-5i]ruvvcn ulö eifüllt flcffen, yinicid) cibcx
aiiä bicfen ,'3aljlcnnarf)iuci)cn bic bcrul)i(jciibc (Mciuifiljcit
flcfd)i)vit mcibcn, baß bnö (Siiifonimeuftciier(]e|c(} bcv lnnblid)cn
SBcuölfcviuuj jn licvcd)lii]tcn einu'CMbniu]cn einen -Jrnlaij nirf)t
bietet. Gä fonntc jaljlcnmiinin niid)(icii)ic)cii ii'cvbcn, baf? bic
rein (anbii<ivtl)|d)a|tlirfjen öctvicbe nnv etiua ein 3ed)fte( nnb
bafj jene infamnien mit alten fo^cn. lanbmirtljfdiaftlidjcii «iifd)=
betrieben ^i'erbinbung von VanbiiM'rtlifdjaff mit Wciocvbe^ nnb
•N^anbelä^ ober )onftii]er 93cruf#tl)äti(ifeit) norf) nicijt ein Drittel
beö i]efamnitcn 'iHuffoniniciii? an bcr (Sinfümmcnftcncr aujbriniien;
ferner, bafj bic Gintommcnftciierlciftnni] bcr rein lanbiuirtl)
fd)aftlid)cn 33etriebc im ^l'erljältiiifj ^nm Ginfummen nnb jiim
£tcucranfd)laii burdjtuc;] niebritjcr fid) ftellt, alö bic Ginfornnicii-
fteucvlciftuni] anbcrer 31crnf'5ftänbc: cnblirf) i}a\] bic Ginfri)ii(junn
bcr Ianbiinrtl))d)nftlidjen ikrnföarbcit 3nr Ginfümmenftcner bcn
t()atfad)Iid)cn SSefi^-- nnb Grluerbäuerljältniffen burd) bic ^er.
lücifniid ber übcrmiciicnbcn ai?cl)r.;,a[)l alfer lanbii>irtl)fd)aftlid)cn
SPctriebe in bic nnterften Ginfommcns5(]rnppen tbi^ I.OOO l'Ji.
Ginfonnnen) i]ebiil)rcnbc ;)Jed)nnnii trä(\t. Gbcnfo aber i^üt fid)
crflebcn, bajj ber nbfolut nnb refatin ßcrinncre iJlnlljcil bcr
länblid)en SPenölfernnfl an bcm Vlnfbrinnen bcr Ginfommen'
ftenerlaft nid)t etiini einer ftcnerlidjcn ^;Uiiiilciiirnn(i ber crftcrcn,
fonbern (ebiiilid) beni Uniftanb in,^ufd)rcibcu ift, baß bie jiroße
iUiel)r,ial)l bcr Ianbiiiirtl)fd)aftlid;cn ij^elricbc «(cinbctricbc finb,
für bcren tljalfad)lid)e Stcncrleiftnnn benniad) himc für bic
jenijic aller 5tciicrpflid)tijicn mit niüftidcm Ginfommcii), bie in
ben unteren Ginfommcnöftnfen befoubcr« ftarf fallcnbc Vc
rtvcfiiüuoffala bei ber Ü<ilbuuci bc* für bic 5tcncrenlrid)tnn(i
niüfjflcbcuben 2teueranfd)laii« entfdKibcnb nnb iiuar in ftener.
ernuiöigcubcin 3inn ins (''4cu'id)t füllt. J^ür :J'Jünfdjc auf
INcnberunij bc« Ginfiiinmcufteucrflcfetu-« im 5inne bcr 'Mn
beruuii bcr jur ,Scit auf bcr lanbu>irtl)fd)afllidicn ij^cruf«
thätiflfcit riil)cnbcn (Jiufommcnftcncrlnft finb bcfihall) bic er
mitteilen ,'{al)lcnfr(Kbniffc nid)t ,yt i'criiiertltcn, umc fic and)
yinl)all«ipunflc für eine ctiunioe v' IjdIjc Giufd)imuu(i bcO laub
n'ii|l)fd)aftlidKn JHcrufecinfonnufn« jur Ginfommcnftciicr iiidjt
4.'f
511 (iciciii ueniuincn. Vix\) fod mit bicfeii 58ciiicrtuiuicii ber
®iitfrf)cibinig über bic an )id) erörtcntiuigfäfjii^c (^ra(^c, 06 bie
für bic 5tcucri.if(id)t iiiailiicbcnbc (Siiifoiiuiicii^firciijC nfhiciiicin
uou jet^iiien 500 5J?. uiclleicf)t ipiitev \\\i)t ctiuaö incl)r iiad)
oOcn Ijiii ju ocrlcfjcit fei, aiiö uteld)cr i^cvtecjunn bmm aiid)
eilt 11)ci[ ber ^(cinfanbmivtfje 9Ju^en äiefjeit Würbe, feine§iiie(]§
üori^ciiviffen ieiit.
■Die aiigeftettteit ©rmittluiif^eit über bic 3?erf(^ulbuitfl
ber Iaitbhjirt^fc{)afttreibenben SeüiJlferung ftnb für bn§
(Gebiet ber pfiiwii3i'«'ii'iiltiin(i bef;()nl[i »ucrt^noff, ti'eil fie ,yn-
0ärniig ber ?^'rage ber 9JDt[)iuenbigteit ber Steform ber birefteii
Steuern int ©intie ber (Srfe^uitn biefer bitrc^ ein Stjftent
öoii partiellen Ikrinögen^ftcttern mit 3"f''ff""n ^f^
©cfiulbabjugä uiefentlid) betsiitrageit (iceignet fiitb. 5t" ^f^^"
bem Sanbtag int ^januar 1896 unterbreiteten „'Senffcfjrift über bie
(Steuerreform" tonnte bie iJrage ber ^u'^ffiQffit ""^ ^'"'
gcmcffenf)cit be§ ScfiiilbabsugS ntcfir nur eine tr)eoretifrfic 2Bür=
bigung — unter bem ©eftcfit^pnnft ber fteuerlic^en ©ererfjtig--
!ett§prin5i).neu — finben; nac§ ber uuniue^r erlangten Senntniß
ber 2?erfd^iilbuug«f)öf)e menigftenä be^ienigcrt 58eruf#ftaube5,
aus beffcn 9)?itte tjerauä ber SBuufd) nad^ Siufü^rung ber
l'ermögcnSfteuer am ftiirfften fid) gettenb gemacf)t fiat, ift eine
SiMirbigung jener Jvrage unter 53crürffirfitigung ber tl)atfäd)lidicn
l'crfd)ulbungälierf)ärtuiffe felber ermöglidit; unb fann nunmcbr
in^befonbcre ber f. Q. uitr Iücfenf;aft beantwortet gebliebenen
iJrage nä^er getreten werben, in wetdien Sanbef-tbeifen bie
Iänblid)e Seiiölferung Don bem llebcrgang yir i^crmögen^fteiier
mit 3"f'il"f""fl ^^"i Sd)ulbabäiig§ in befonberem Wla^c eine
fteuerlid)e (Srfeid^terung erfahren tinirbe i8ead)tet man, baß
itacb bcn in ber „Dcnffdjrift über bic Steuerreform" tnit^
get^eilteu rec^iieriid)cn SBcifpiefen bie burd) bie 50?ijglid)feit beä
Sdiulbabjugä nerurfadjtc Steuerentfaftnug ncnnenäiriertl) erft
bann wirft, wenn bie 9?erfd)itlbnug beiläufig SO^Io beä ?(ftili=
nermögeuö errcid}t, fo ergibt ftd) au§ beit 3af)fc'W"fliif'f" ^«^
Seite 36 abgebrurftcu labelfe, ba§ biefe Steiierentlaftiing iwr^
ne^mlü ber 2anbwirt(;fd)aft beä Sci^warswalbe^, ferner ber
See= unb T>onaugegcnb ^n Wüte fonimcit wirb, wäbrenb
bie übrigen SanbeStbcile tf)eil§ mit einer nur unerl}eb[id)en
gutlaftiing, tf)eil§ mit gar feiner Sntlaftung, tfieif« mit einer
DJJebrbefaftiing ^u rcdmcn baben werben: weil eben nadi bcn
für biefc übrigen Sanbeätl)eilc ermittelten niebrigen Turd)^
fd)nitt§iierfd)ulbung§fäfeen bic 3aI)I ber über 30% ^«^ 3?cr=
mögcuSwert^S nerfdiulbcten i'anbwirtfjc in biefen ?anbe€'tf)eilen
nur PcrbältnigmäBig fdinnid) uertreten ift. T)itrd) bcn },a\)kn'
mäfeigeit "J^adjwei'S bafür , ba§ bie mit ber (5infü()rung ber
2?ermiigen§fteuern unb ©eftattung beä Sd)ulbabjug'5 ge=
fd)affeue fteuerlid)c Grlcid)tcrung ber ?!i?itte(^ unb .§od)i'cr=
fd)ttlbeteit nur einselnen ?anbc§t(}ei[en iiorwicgcnb stt Statten
fommt, werben bic für Jene (Siitfübrung allgenieiu fprec^enbeit
©rüubc »elbftrebenb in feiner 3Seifc abgefd)Wäd)t; aber cö ift
Ttdjer gut, nunmebr über bic gegeubcn weife ganj ent =
gegengcfeöten SStrtuugen ber angeftrcbten ©teucrreform,
b. f). eiitcät^eifä in ber Siic^tung ber Saftencrlcirfjterung,
6*
•14
iiiibcriitl)cilö jii bcr ;)?iditiinn bcv l'aficiiiH-i iiii'l)iiiiiii ein im
ilVieiitlidicn .viticffciiticö 'Mb gcuuniiicii ,vi Ijabcii. .'piiiridjtlidi
bcr SPcuvtliciluiiii her vvafttfd)cn TrartU'Ctto bcv iiii =
gcff lebten Stcucncforni ober uuvb man fid) (leijcnniärtiii
■,n biillcn f)abcn, bafi bie ^nlaijnnii bcö SdinlbabüUcv:? für
ben i>crfd)nlbcten («vnnbbefit^cr für je 100 9}J. Sdjnlbfiuiital
eine Stenevcrniarnifi non jUuMf i^fenniiien ( - beni fiinftiucn
mutl)niaftlid)cn 3tcnevfuf, bcv iH'vmöiicnijftcncr) bcbcntct, iivibrcnb
bcv 511 cntvid)tcnbc Sd)n[b,^inc! fiiv 100 W. 3d)nlbfapital fid)
,^uiifd)Cii 4 iinb 5 ai?. itnb buviibcv beiDCfit, bic iSlcncreiipnvnijj
alin im "Müd auf -I-'^''^ W9 ,yi enhid)tenbcn 3d)nlbjinfcö
fid) ftcllt. G-bcnfü bavf in bic CS-vinnevunji iiivüdi^cvnfcn U'cvbcn,
bn|j bic 86489 rein lanbu'ivtljfdjaftlidjcn SHchiebc ed)iilb5iiifcn
in bcv .^öl)c uon 8,8 Widiunen iUhivf nnf.^ibvinocn l)aben,
luiibvcnb bcv (^efannnibetvaii bcv uun biefen vein lanbuiivtl)--
fd)aftlid)cn JBctvicl'en anf-,nl'viniienbcn bivcttcn ftaotlidjen
Steuern (Ginfonnnenfteucv fou'ic ®vunb- unb Webäubcftcncr)
auf fi7r)87-2 4- HC] 485 m. == ISSSSr)? ^ fid) belauft,
bic Sdjufb.^inölaft ^n bcv ftaatlidjeu 3teuevla)"t fid) alfo luie
4,8 : 1 l)cvl)ält, m. a. "ü*. baß bic (gd)nlbjinfcu nal)e,sn bcn fünf
farf)cn SPctran ^''i' anf^ubrini^cnbcn ftaatlid)en bircficn Stencvn
bavfteifcn. (i^il. bie Jabelle A auf 3. 7), ®o lucniß nun
aurf) bicjcniflc Gntlaftuufl uufcrfd)ä^t fein fott, bie auf ftcucv=
Iid)em fficii, inebcfonbcve alfo buvd) bic c^cplaiite 3tcuev=
reform, .yi ©unften bcv iievfd)ulbcten SHctvicbc eintvetcn fann,
fo ift immcrl)in obiiicu 3rtI)Ii'nan(jaben ju cntncbmcu, baf? baö
•Dhiß bcv bnrd) fteucrlid)e ?(ftc ju bouivfcnbcn Gntlaftuui^,
an9efid)t« bcv auf bem (^cfamintciiifommen vnljcnbeu Saft von
Sd)ulb,\in«uevpf(id)tnni]en, untcv aflcn Uniftäubcu ein iinfjcvft
bcfc^cibeneS bleibt unb flcncuiiber ben ?(ufnabcn bcr eiiicnt^
Iirf)cn Ianbuiivtl)fd)aftlid)en Staatöfüvfoviic in ®cfctMlcbuug unb
SPcvivüItunfl unb im ikfoubcven (iciicuübev iHnauftalluurtcn auf
beul Wcbiet bcv Ianbmivtl)fd)aftlid)cn Hvebitiuivini^
fafion, bic auf eine (Svini'if;ii)unii bcö ,Hiii'-?fiifii's' bcv ^Ucal-
unb '■JJcvfüualfvebitfdinlben abiiclcii, eine cvl)cblid)e OJoIlc ntd)t
m fvicIcM ticvuiag. Tic buvd) bie ueranftaltctc 3tatiftif evniittelleu
i\a\)ltn luerbcn bcfeljalb and) auS^ bem ©vnnb nid)t oljnc 5a?cvtl)
fein, weil fic iicciiinct finb, l)odi(icfpaunte Cfvnuivtunticn, bcnen
man in «reifen bcö ucvfd)ulbctcn (^Uiiubbcfincj (and) bes*
ftübtifd)en) übcv bie cnllaftcnbcn ©ivfunflcn bcv cvftvcbten
Sieucrvcfovm nidit feiten fid) bingibt, auf ba« vidjtißc lUafj
l)erab.utftii"nicn; uiobei faum bclout ju )i'evben bvaud)t, baft
buvt^ biefen nad)lrrtrtlid)cn .t^intveiö bcr nrnnbfäulid) ,^nftiinnicnben
3?curtl)cilnnii, bic bic evftrcbtc 3lcucvvefiivm in bcr uon bem
llnleiAcid)ncicu bem üaubtafl untevbrcitcten befjfalliiiicn teuf
ft()rift flcfunbcn l)at, in feinev Wcifc flbbvud) rtcfd)cl)cn foll.
aarl6rul)e, im Wäi-^ 1890.
f ud)ruüfri\ri.
JlttOciiig.
^abclleu üöer bte S5erfc()u(t>ung (9Jca(= imb ^-^evfounltrcbttüerfd)uiöuni3 ) öer
(anbtt)irt^fd)aft(ret(»eitben 53et)öl!eruttg in -^aben 1893»
I. in bcn cittjclncn ^mtuücjirlicn.
II. in }|co(;rap6trd)cit ^cjirücit.
4f.
aiclicvlidit lobcUc I.
bcr ;licnl Hill» ''4>criüiiiilfrct>iturrfrtiiilliiiiin l>cr liuiiiiuiriliiriinfttrciliciibcii li^cuülfcriiiifl in bni ciir,cliicit
'Jlmtoüc-,irfcu bc>J i'niiöci» ISiKJ.
{a. bcbfutft rein Ianbn)i»II)f(1)aftlirtic 3)flricbc, 1'. bobeiitet bif lanbroirtl)((l)aftlid)fn betriebe mit flfniildilfii Bfrufsfinfommfn )
9riippr.
SM
bcr
laiibii).
Sciricl'o
.rumiiic
be-5 öriiiib« iinb
i-iäiijoiftfiicr
fapitaI-5
(8ci(l)nlilcr
6)cjaniiiiniu'rtl)
bcr Iniibii'.
beiiüt^trii Wriiiib
fliidc 11. fflcbäubc
>inb bod
?3ftrifb5tapitalÄ.
Olciucrlicftinifr'
fiipilal.
©i'iammtiDcrt^
bc-j i<crmö9cn§
bcr üaiibiuirll)f
(oui^j(^licülid)
bc* Shipilnl-
ucrniöflcnÄ)
<apci\tc 4 + 5.
<r(tiiilbt.ipital
(Grfaniml-
»rrmdgrn
(3p V„
ciiifiincii
3rt)iilbfii
9(ilf 100.4:
Cirrniiiiiil
prurr-
hopttal
rnlfallcii
Sdjiilbcn
Ülnitolicjirf "Jldicrii.
a.
b.
>SUI1IIIIC
1 1)4.5
1 .-).■;:
;t 4.SL'
lö 023 830
24 452 780
22 tCOGlö
14 0!ir. 27. 'i
3(i 55C 890
2 Jl 1 2 Oll
2 211 2(10
22 460 G 1 5
1(1 HOT 4 75
.iS 708 090
3 820 Uli 1
0 704 (i;;2
10 525 19(;
17
41,1
!7,1
3lmtdbc,yrt Slbcl-jlicim.
25,4
.■i7,(;
.Hl, 5
a.
1111
10 394GC0
1 1 953 850
—
1 1 953 8.50
2 137 030
17,1(
20,0
h.
1 0,5;;
ti 493 380
7 4G7 3S0
1 136 700
8 604 080
2 050 450
2:i[\
27
3iinmic
2 K.l
1 (; 8SS 040
19 421 2;?0
1 1 30 700
20 557 930
4 1113 4.'-'0
2ü,:{
2.;,:;
3liiitiJbcjirf synbcii.
a.
724
4 920 620
7 073 391
—
7 073 391
1 101 974
16,4
23,6 ,
b.
I 159
G 137 730
8 822 9SG
732 800
9 555 780
;; 952 23 l
41, ;5
57,5
Siiniiiic
1 sti:^
11 058 350
15 896 377
732 800
IG 029 177
5 114 208
:^o,7
43,4 '
9lmtobc,^irr SJouiiborf.
a.
7G7
S 356 590
10 571 070
—
10 571 (»70
3 004 45>
;{4,i
43,1
b.
I Cll.s
10 I.'IGOK)
12 822 0.50
1 (141 500
14 lO:'. 550
0 049 09S
4I,S
50,1
'Siiiiinic
2 435
18 l!)2 f.OO
23 3!i:! 120
1 (in 500
25 034 020
'.) 053 550
:{^<,t;
4 7,".l
'jluitobc^irf iSrciindj.
a.
1 820
1 3 584 000
20 308 OSO
—
20 308 080
3 290 1 22
i(i,-j
24,2
b.
1 IGU
'.) Il'.l IKi
11 0,si2 010
1 .322 000
15 404 010
3 038 552
1«»,7
28,3
3iiiiiiiic
.! 2>0
2.1 ()0;i 410
:; 1 .;'.i() ()',(( i
1 :)22 000
35 712 090
6 :i2s 07 1
17,7
2(i,( 1
«mtiibrvrf 3«rr(tfn.
a.
1 89G
18 183 410
2.''. 093 lOG
25 093 lOG
3 423 150
1 :{,(•.
is,8
b.
2 (K.J
l'j .■{(i'.i,s7o
IG 9H7 (',2(1
1 5 19 200
is 5.(0 8.0
:i s7o5ot
2(»,«l
27,9
Siiinme
3 95»
.■'.0 49.1 2^0
42 twd 72G
1 549 2O0
43 629 920
7 293 GC.d
n;,7
22,H
47
1.
2.
3.
4.
5.
6
7.
8.
9.
(«nippe.
ber
loiibiu.
Söetricbe.
Summe
bes ©ruiib. mib
Aiäujcrfteuer
tapitnM
®efcl)rtt5ter
Öiejommttviertl)
ber lanbm.
lienii^teii öninb
ftiirfe 11. ©cbiiiibe
llllb bc^
ffietriefaÄfnpitnlÄ.
ÖViueibcfteiier'
fiipitni.
©cfammtiuertf)
bc'3 S8ernuViciisi
ber üanbiuirtl)e
(niif'jcl)lieiilicl)
be-S Savitnl»
öermbsciiij)
©palte 4 + 5.
Sd)iilbfiipital.
MuJ 100 J/.
(Rcfnmmt-
urrmögcii
(Sp. 6)
eiitfntlen
Srfnilbeti
■i\\\\\Wji.
fficrninmf-
ptucr-
kapital
(Sp. 3 + 5)
cittfalleii
Scf)iilbcii
M.
M.
M.
M.
M.
JL
M.
31mtöbc5irf JBni^fal.
;i.
4 833
28 730 630
42 952 280
—
42 952 280
7 535 300
17,5
26,2
b.
©umiiie
3 891
18 063 210
27 004 490
2 774 700
29 779 1 90
8 131 280
27,3
39,0 1
8 724
4G 793 840
69 956 770
2 774 700
72 731 470
15 666 580
21,5
31,6
Slmtök.yrf Suchen.
a.
1 G44
15 532 030
21 434 190
—
21 434 190
2814810
13,1
18,1
b.
Summe
2 052
11 425 250
15 766 810
1 300 900
17 067 740
4 499 000
26,3
35,3 \
3 f)96
26 957 280
37 201 030
1 300 900
38 501 930
7 313 810
18,9
25,9
3(mtö0cäirf SBü^I.
a.
2 4G7
15 604 570
22 431 568
—
22 431 568
4 546 300
20,2
29,1
b.
Summe
1 978
1 1 007 980
15 823 971
2 022 200
17 846 171
5 407 886
30,3
41,5
4 445
26 612 550
38 255 539
2 022 200
40 277 739
9 954 186
24,7
34,8
9(mtdDejtrf Jioiiauefdiingcii.
a.
1 480
16 390 940
22 619 480
—
22 619 480
5 805 910
25,7
35,4 '
b.
Summe
2 329
17 958 790
24 783 120
2 474 900
27 258 020
6 955 080
25,5
34,0 i
3 809
34 349 730
47 402 600
2 474 90O
49 877 500
12 760 990
25,6
34,7
9lmtäDc,^trt JJiirlnt^.
a.
1 574
13 160 420
19 674 827
—
19 674 827
2 414 874
12,2
18,3
b.
Summe
2 440
12 814 470
19 157 632
1 251 600
20 409 232
4 946 480
24,2
35,2
4 014
25 974 890
38 832 459
1 251 600
40 084 059
7 361 354
18,3
27,0
1
3lmt§bc5trf K-bcrDatf).
1 ■'^•
657
4 958 930
6 273 040
—
6 273 040
1 027 240
16,3
20,7
b.
i
Suiume
1 037
4 288 660
5 425 140
910 400
6 335 510
1 576 450
24,8
:;o,:;
1694
9 247 590
11 698 ISO
910 400
12 608 580
2 603 690
20,6
25,6
48
1.
•4.
3.
4
5.
6.
7.
8.
9.
\
Wcidjdutci
C*)i'iiniiiiiiiiicrtl)
V'liif lOüJL
Ctrommt
urrinogrn
irp. (i)
einfallen
£(^ulben
«ui Kxi./f'
Qinippc.
bor
liinbiu.
•öetricbc.
Summe
itf Olrmib- iiitb
iiiiiiifrflciifr-
(apitali.
(üt'iiimiiitiurcil)
ber laiibiu.
bciiiinifii CMniiib-
ftüefe 11. Ö)ebäiibc
iiiib be§
OlciDcrbcflcucr^
fapittil.
beä iyeriiioflcii*
bfr t'aiibroirll)f
(aiKMd)lic6Iid)
bc» »opi'.al'
iicrmiiflcii'.»)
Sdiiilbrnpiiiil-
fßtfomml-
lUurr-
hapital
(«p. 3 + 5)
entfallen
1
5)cttieb*rttpital-5.
Spalte 4 + 5.
Stfiulbcn
1
M-.
.(f.
.«
A.
.H.
.#
.«.
'jlmtcbejicf Smiiiciiliiiigcii.
a.
3 78'2
33 861 050
50 622 250
—
50 622 250
6 530 832
12,9
19,2
b.
Siminic
4 nofi
•J3 lO'J IiTid
34 54'J 250
5 550 '.100
40 100 150
.•^ (;25 ;t3(;
21,5
:io,i
7 878
nC 971 000
85 171 500
5 550 900
90 722 400
15 056 768
1Ü,0
24,2
3lmtöl)cjirf öiigcii.
.1.
1 GOl
13818C10
19 069 670
—
19 069 670
5 862 032
3(1,7
42,4
1).
Siiiiiiiic
■2 17(1
12 7(iö 77(1
17 n38 0",)0
1 568 SOO
i'.i lor. siio
7 076 8;i 1
:{7,o
4!t,ii
3 771
2G 527 380
36 607 7 CO
1 568 800
38 176 560
12 938 926
3:i;i
it;,i
1
■älmtijDcjirf Cf;)V'"flf"
lt.
1 430
18 542 100
27 720 430
—
27 720 430
2 082 270
7,5
11,2 1
1 'Siinimc
1 i->'.)
11 2«7 270
i;; ,s.^4 ICO
1 207 100
15 001 5(;0
2 214 MM)
14,(1
-■1,1 j
2 889
27 829 370
41 604 890
1 207 100
42 811 9'.tO
4 297 070
10
14,7 !
1
Uluitsticyrf Cfttcit^eim.
.1.
1 310
10 998 700
16 443 000
—
16 443 000
2 691 084
16,3
24,4
Summe
1 '.J>3
K» r.2o 7t;n
15 72S 4liO
1 552 900
17 2''1 :m)
4 116 50>
2;{,s
;m,i
3 323
21 519 4(iÜ
32 171 460
1 552 900
33 724 360
6 807 592
20,2
31,6
3liiit(>bc',irf fffdiiifleit.
a
9(i.S
»1849 310
8 664 377
—
8 664 377
1 117 908
12,!)
lti,3
1).
Summe
2 u:;((
'J H(i() 770
12 473 874
1 256 300
13 730 174
3 53.S 2.1>
25,7
;!!,-
•j «tu«
K; 710 080
21 13H251
1 256 30(t
22 394 551
4(156 146
20,8
25,9 1
3lmt\(beyrr JyrtiDiirfl.
.1.
2 37K
25 983 420
38 845 120
— 38 845 120
6 Hl 2 476
17.5
26,2
1,.
•j (»'.:;
14 ^^:. 2(i<t
22 253 ;!60
1 316 200 23 5(i9 560
5 414 772
22,;»
;;;i,4
Summe
4 111
40 808 680
61 09H 4 so
1 316 200
62 414 6H(»
12 227 24 "^
19,5
29,9
49
(Snippf.
ber
loiibtu.
S5etvicbc
3.
(Summe
bc'j ®ritnb- iinb
^auferffeiicr-
tnpital?.
JL.
4.
ÖSefdjägter
©efammtrocrtf)
ber lonbii).
tH'iuij3ten ©niub'
[tüde u. ©ebäube
unb bed
58etrieB?foptta{?.
Jh.
©eiociDefteuer'
tapital.
©efammtiDcrt^
bc? Vermögen?
her Sanbwirt^e
(aus|d)Iie6Iicf)
bC'3 äapitat«
Dermögcn?)
Spalte 4 + 5.
Jh.
Sdjulbtapitol.
Jh.
aiufioo.«
ffitrammt-
utrmöflcn
(Sp. G)
eiitiadeii
Sd)itlbcii
Jh.
auf 100 JL
©tfainint-
ÜEurr-
Itapitol
(gp. 3 + 5)
entfallen
Sdiulbcn
Jh.
Jlintsbejirt -^etbclbcrg.
a.
b.
(Summe
2 102
3 853
21 814 210
22 507 060
30 103 600
31 059 740
3 715 100
30 103 600
34 774 840
5 864 870
11 029 740
19,4
31,7
26,8
42,1
5 955
44 321 270
61 163 340
3 715 100
64 878 440
16 894 610
26,0
35,2
3(mt6ücäirf Änrl'oruljc.
9(mt§6c3trf SJouftanj.
9luitv6c5irf i'a^r.
a.
b.
Summe
2 208
2 835
5 043
20 754 140
15 592 160
36 346 300
33 414 090
25 103 320
58 517 410
2 702 000
2 702 000
33 414 090
27 805 320
61 219410
3 616 690
6 457 990
10 074 6S0
10,8
28,2
i(;,4
a.
b.
2 385
2 828
21 665 820
20 274 270
9(ui
29 898 820
27 978 480
6 981 700
rad).
29 898 820
34 960 180
3 632 508
10 049 688
i2,l
28,7
•Summe
5 213
41 940 090
57 877 300
i; 981 700
(14 859 000
13 682 1%
21,0
a.
2 379
13 144 780
21 163 095
—
21 163 095
2 562 494
12,1
19,4
b.
2 968
13 675 980
22 018 328
1 608 700
23 627 028
5 322 306
22,5
34,8 ;
Summe
5 347
26 820 760
43 181 423
1 608 700
44 790 123
7 884 800
17,6
27,7
Slmtöbcjirt Slc^I.
a.
1909
16 717 140
26 914 595
.
26 914 595
2 363 724
8,7
14,1
b.
2 527
14 372 670
23 139 999
2 082 200
25 222 199
4 800 092
19,0
29,2
Summe
4 436
31089 810
50 054 594
2 082 200
52 136 794
7 163 816
13,7
21,6
a.
b.
1899
2 532
15 714 230
17 307 390
23 492 760
25 874 540
5 196 800
23 492 760
31071340
6 568 65 0
10 864 722
28,0
35,0
41,8
48,3
Summe
4 431
33 021 620
49 367 300
5 196 800
54 564 100
17 433 372
32,0
45,6
17,4
35,3
25,8
16,7
36,8
27,9
50
1.
o
•V
4
.*).
fi.
7.
.s
9.
1
einippf
bfr
Uinbli).
^flrifbf.
Siimmf
bf« (Brunb= unb
-Viönffrflfuer«
fapitat?
liJcirtwuii'i
(Hciamnitiocitl)
btr lanbir.
l'f iiiiplen Wriiiib
fliirfo 11. ©ebiiubf
unb bc*
«ctrifbjfopitalÄ.
ffleroerbeflfiier
fnpital
WfiamniliDfril)
bf* i^crmöflciiv
brr L'anbiuirtl)c
(iiii-McMicBlidi
bf* Stflplinl.-
i'crnißflen*)
Spallf 4 + .'>.
Sdjnlbfapiiiil.
»luf 100,*
(■"'tramml-
ocrmugrn
(3p. <;i
entfaQfu
Sd)ulbfn
Villi M*>M
(Srramml-
Bfurr.
Kapital
iSp. .3 ♦ .'i)
cntfallfn
Sdiiilbfn
.If
.H-.
K.
.(/
It
.'(
II
'ilmtibt?,\tt ^i){nnii^chn.
,1.
1 041
1 1 489 230
19818910
—
19 818 910
2 748 394
i;is
23,8
1).
1115
8 129 810
14 023 910
1 338 900
15 302 810
4 042 500
2G,3
42,7
■2 i:.ü
l'.MiU1U40
■.r.i 842 820
1 338 '.lUU
.■)5 ISl 720
C 7'Jo '.M;n
l!i,:;
32,4
Slmtsüeyrf ^JOJefjfird).
a.
803
8 840 290
12 207 870
—
12 207 870
5 455 472
44,7
i;i,o
b
• Sunitiic
1 :!7r.
8 428 820
11631700
988 900
12 020 000
5 717 272
4ö,:{
(;o,7
■2 238
17 275 110
23 S.'J'.I (kSO
•Jas !ioo
24 .S28 .'.:;o
11 172 714
4J,(I
01,2
'Jlmt^beyrf ^JOioebnd).
a.
•2 102
18 001 050
25 070 270
—
25 070 270
3 451 420
18,4
1 8,5
' b.
' Summe
2 518
10 941 390
15 099 100
1 929 200
17 02.S ;^00
4 749 O.'.O
27,S
:u\,'>
■1 C,20
2!) 54;i 040
40 7(;9:(7()
1 'J2i) 200
42 098 570
8 201) 470
l!t;J
20,1
'Jlnitölicyrf ^2iiat)cim.
■ 1.
1 MC
14 855 100
20 .500 030
—
20 500 030
3O35 0O)
14,:;
20,43
b.
Summe
2 ■^\■\
IG 934 300
23 309 3.30
3 404 000
20 773 3.10
7 937 880
2»,:j
.39,02
:; Tt.u
.il 7.S9 400
4,! .s{i'J ;jco
:i 404 000
47 27:i :;(;o
1(»97:; l'.io
•_';},■-'
31,1
*ilmt«üc,yrf ^JJciiftnbt.
.'1.
100
4 111 110
5 200 550
5 200 5.50
1 101 342
21,2
20,8
1..
Summe
1 ■)20
8 979 520
1 1 359 090
2 lOOOOO
13 519 090
4 .328 9^ 1
:{2,o
38,9
1 7:;j
i:i o'.Mi (;:i()
lii :>:>:i i;4o
2 lüO (iOii
!.•> 720 240
.". 4J0 .320
29,0
35,0
'.Hmtobcvrr Cbrrfird).
.'i.
1 MIO
1.1 Hl.-) 41(1
19O05 20.'.
—
19 005 205
3 859 570
20,2
27,9
1.
Summe
1 Ol'l
8 00(J 720
11 1.12 074
2 188 700
13 320 774
4 085 5.3,s
8f),l
45,7
■J .' 1 ^
21 >-2 l.lii
:io 1M7 :!:;;!
.! I.ss 71 Ml
,12 :;m;(i.!'.i
.s .'.4r. Ki.s
•j(;.4
35,5
51
Qiruppe.
2.
3a^l
ber
lonbra.
SBetnebe.
Summe
bcy ®runb= iiiib
§äuferfteuer;
{apitoB.
.16.
(SefdjätJtei-
®e?ammtmertl)
bcv laiibiu.
[lenii^tcn ®nmb-
ftiidc II. (SJcbäutic
unb be>S
aSetriebsfnpitalÄ.
ßJenierbcftciier^
tapitat.
-//..
6.
Oieiommtmcitl)
he'- S?erinögen>3
bcr S!auhiuirtf)c
(aii-?ici)lief;lid)
be§ Sopital-
uermögcn-?)
©pnltc 4 + 5.
7.
Sdjulbfnpital.
M.
«ufioo,//;
ffiernnimt-
(6p. 6)
entfallen
Scfiiilbcn
M.
9luflOO„«.
©crfliiimt-
(Icutr-
hapital
(Sp. 3 + 5)
entfallen
3d)ulben
3lnitgDc^trf Offculiurg.
a.
b.
Suinnic
3 929
3 270
199
36 035 670
19 501 270
55 536 940
58 017 428
31 397 044
89 414 472
2 474 200
2 474 200
58 017 428
33 871 244
91 888 672
8 867 364
8 390 228
17 257 592
15,2
24,7
18,7
3lmt#Dc5irf 'ißforä^ctm.
amtöficjirf ^.^fullcnborf.
a.
b.
Summe
502
772
1 274
8 133 330
6 655 010
14 788 340
10 288 650
8 418 580
18 707 230
913 600
913 600
10 288 650
9 332 180
19 620 830
4 180 242
4 158 2S6
8 338 528
40,6
44,5
42,5
2lmtöbc5irt DJaftntt.
a.
b.
®innmc
a.
b.
Summe
a.
b.
Summe
307
1 139
1 446
I 967 610
5 685 540
653 150
2 489 020
7 192 200
3lmtö6esirf St. Slaficn
1 948 500
681 220
1 948 500
2 489 020
9 140 700
1 1 629 720
790 064
2 696 606
3 486 670
Hl, 8
29,5
m<>
24,6
38,2
29,7
a.
b.
1 742
3 244
12 436 170
15 734 400
18 592 074
23 522 928
1314 100
18 592 074
24 837 028
2 558 644
5 845 092
23,5
20,5
34,3
Summe
4 986
28 170 570
42 115 002
1314 100
43 429 102
8 403 736
19,3
28,5
51,4
54,9
53,1
2 964
15 179 220
20 947 323
—
20 947 323
2 695 110
12,8
17,7
5 073
19 468 040
26 865 895
2 822 300
29 688 195
7 672 698
26,1
34,4
8 037
34 647 260
47 813 21S
2 822 300
50 635 518
10 367 8().s
20,4
27,7
2lnttä6ejtrl Sötfingen.
926
6 316 990
8 717 430
—
8 717 430
2 137 146
24,5
33,8
1 473
6 162 010
8 503 570
2 345 800
10 849 370
3 860 802
35,5
45,4
2 399
12 479 0110
17 221 000
2 345 800
19 566 800
5 997 948
30,6
40,5
40,2
35,4
36,3
52
1
1'
^
1
■ '
(i.
"
s
'1
(Utidjälitcr
(i)eiammiiueril)
'.Hilf !("•.<(
Ojrfammt-
urcmugrii
3i' <■
initdUeii
«Uf 11X1. «
1 @)riippf.
3qI,i
bcr
liinbiu.
Summe
bc'5 (Sruiib- uiib
.Väujcrftfiicr-
(apital->.
öeiamniltDcril)
bcr laiibm.
bciiütucn (^ruiib-
ftiiclc u. (9cbäubf
tJ)eiBiTbe|!<ufr«
tapiial.
bce !8crmö()cii9
bcr i'aiibniiribe
(aui^fdilicßlicti
bei »apilal'
£d)ulbrapilal
Cffammi-
■ lUurr-
Kapital
l5p. 3 ( .M
bcirifbe.
uiib bc^
iicriiiöflcnis)
ciitiallen
:üctriebd(apital>}.
Spalte 4 + 5.
cduilbi'ii
'
II
II .
.)(.
.11 .
1.
i,
Ilmtibt^itt 6d)öiiau.
a.
460
2 491 000
3 151 110
—
3 151 110
1 000 214
:{i,ii
10,1
b.
1 .W")
r)211 40Ü
li 5'J2 420
1 771 800
s 304 220
4 520 120
;')4,0
(.1,7
1 si;;,
7 702 4U0
'J 743 530
1771 bOÜ
11 515 331)
5 520 334
4«,(i
5?,:;
^luUobcyrf 3ri)opfl)cim.
a.
1038
8 053 220
11 '.)41 430
—
11 'J41 430
1 060 09O
14,0
i!i,.;
b.
3iiiiiiiii"
1 SM
10 l.'is ;iK)
14 01.S4(;0
2 205 100
10 2b3 500
4 8bU 744
;;o,o
:;'.!, :i
•2 ^(;>
li5.-5i 1 5:;o
25 959 n9U
2 205 100
2.> 224 990
0 550 434
•s.iri
:;i,o
3lmtöbc.^irf 3d)iuctniiflCH.
a.
1 4G»
1:J42S970
21 620 030
—
21 020 030
2 850 720
i:{,2
21,3
b.
3iiiiiuic
1
1 074
!l()17 140
14 5] 7 5«0
1 252 lUU
15 709 080
3 891 090
LM.ti
37, '.1
.; 14'J
22 4Ui 110
30 13« 210
1 252 100
37 390 310
0 747 810
18,0
2>,5
'Jlmt^üc',irt £iiicliciiii.
' a.
2 2',t'J
22 4-<4 7'JO
30 973 «00
._.
30 973 800
3 044 520
11.7
10,2
1).
3iiiiiiiic
;; .toG
17 IM O'.IO
23 709 »90
2 572 500
20 282 390
4 902 700
18,0
2 1,-^
:> cor,
M ti25 &>.(»
54 (iS3 090
2 572 500
57 250 190
8 547 220
14,9
20,3
5jlmt«bcyrr ctniifcii.
a.
1 !):.;i
iHhG!) 7:iO
20 040 220
—
20 040 220
4 349 4 8s
10,7
23,05
b.
Biiiiiine
1 424
10 874 l-'o
15 000 700
1 348 800
IG 355 500
4 109 490
2:>,i
:;3,o
:i Ml
2'J 7 1 1 lio
II II K; '.120
1 348 800
42 395 720
8 45R 978
1!MI
.,- -1
*?liiitc>lic',irf Stuttnrti.
a.
1 i;J2
II ;i!t7 l!t()
I5 72S 110
_-
15 72S 110
0 030 49,'
;{8,i
•J,"
b.
3iiitiiiu-
1 H'-.r,
12 000 l'JO
10 500 070
1 901 200
I.s4(;i s70
9 137 130
4:»,:.
1 ''-',. -'
•J llrth
23 ;;;i7 (;ho
32 2'*« 7ho
1 'toi 200
34 IS'.l '.IMI
15 173 92^
11,4
oo.o
53
QinHJpc
bei
iQllblU.
Sctdcbe
3.
bc^ ®iunb» iinb
.'öäiifcrftciici'-
fnpitnls.
4.
©cfrfjätitcr
(Mciomiiitincitl)
bcr loiibtü.
bcuii^tcn ®ruiib=
ftiicic 11. ßSebäube
iinb be§
Sctriebiätavitalg.
(iii'i«cibcffciicr=
fopitol.
.«.
6.
öcyammtmcrtf;
bei S^crmögcn*
bcr Üaiibmictbe
(ousfdjlicfelid)
bes Si'apitaf»
öcniiöflcnA)
Spalte 4 + 5.
Sdjulbfapitol.
Muf 100 Jl
itsrmogcn
(Sp. 6)
ciitfnileti
®d)iilbcit
l'dif 100,^
Cierommt-
Ikutr-
hapttal
(Sp. 3 + 5) !
entfallen
Sd)ulbcn
3liJitöbcätrf XauDcrOifd)ofö^ciut.
a.
b.
©uinmc
4 642
3 161
42 623 710
19 8.56 000
58 820 710
27 401 280
2 2S6 000
58 820 710
29 687 280
7 601 110
5 771 010
12,9
19,4
17,8
26,1
7 803
62 479 710
86 221 990
2 286 000
88 507 990
13 372 120
Iö,l
20,6
3tiitt§6cäirt Xriöcrg.
a.
b.
>£umiiic
598
1 012
1 640
5 470 610
5 6S.'> 1 60
11 155 770
6 920 320
7 191 720
14 112 040
2 413 500
2 413 500
6 920 320
9 605 220
16 525 540
1 637 636
4 846S64
6 484 500
23,6
50,5
39,2
9lmt56c,5trf Uclicrliiincn.
29,9
59,8
47,8
i a.
1 508
18 845 570
28 174 120
—
28 174 120
9 877 692
35,1
52,4
b.
iSuiumc
2 183
15 072 770
22 533 790
2 799 100
25 .332 890
10 414 206
41,1
58,3
3 691
33 918 340
50 707 910
2 799 100
53 507 010
20 291 898
37,9
55,3
9tiJttö6c,5trf iBiaiitflcn.
a.
931
9 943 020
13 721 360
—
13 721360
3 061 190
22,3
30,8
b.
I*£iiinnic
1 773
10S13S00
14 923 040
3 0S3 500
18 006 540
5 334 384
29,6
38,4
2 704
20 756 820
28 644 400
3 083 500
31 727 900
8 395 574
26,5
oD,2
3(mtö()Cäirf äöttlbftri^.
a.
885
12 584 800
17 367 020
—
17 367 020
3 530 120
20,3
28,0
b.
Sumnie
1 028
5 918 8.50
8 168 010
1 886 300
10 054 310
3 336 124
33,1
42,7
1913
18 503 650
25 535 030
1 886 300
27 421 330
6 866 244
25,03
33,6
1
i
1
3ImtJBc,5trt SBJoIbei^ut.
i
a.
2 204
23 451 930
29 666 680
—
29 666 680
8 799 626
29,6
37,5
b.
j Summe
2 393
17 544 9.50
22 194 3.50
2 143 300
24 337 650
9 712 186
39,9
49,3
4 597
40 996 880
51 861 030
2 143 300
54 004 330
18511 812
34,3
42,9 1
54
1
■ >
.1
4
5
G.
7.
8
9.
1
6nn)pc.
1
1
ber
loiibm.
«ctricbc
Summe
bc» Wruiib^ iiiib
.yäiiieiftciict'
fapitalt.
(ifei(t)ä^tcr
Wcianimtioerll)
ber laiibiu.
bciiiilftcii Wniiib:
fliicfe 11. (ärbäube
unb bc>3
Setrieb'^fapitals.
Wcioeibi-fleuer-
tiipital.
fflciammtrocrlh
bc^ %ermi)i)cn^
ber JiüubiuirllK
(auS{d)lic6li(t)
beä ttopitol-
cermögcnii)
Spalte 4+5.
5(l)ulbrapiiül.
«uf ino.«
03f(nmml-
ocrmogtn
(5p. (li
rutfaUeii
®cf)ulben
«uf iai.#i
Ojcrnmint
Ururr-
Kapital
(Sp 3 + ;i,
cntfaDcii
Sc^ulbcn
'■
u.
H.
1/
II
II
«
1 3lmtöbfäirf ajciiiljcim.
a.
1070
9 926 140
15 410 320
—
15 410 320
1 677 456
10,S
16,8
' b.
; 3iiiniiic
1 •_>{)'.)
7 O'.tO 100
1 1 007 370
1 0)1 300
12 048 670
2 64'.):i72
21,9
32 6
12 3Ü'J
17 016 240
26 417 690
1 041 300
27 458 990
4 326 828
lö,7
23,9
Slnitöbf.^irf S33crt{)eim.
a.
1 Kif)
10 339 300
14 268 230
—
14 268 230
1 258 000
8,.S
12,2
b.
1 t;71
7 931 990
10 946 130
496 500
1 1 442 630
2 064 080
l.s,o
24,5 •
•2. b30
18 271 290
25 214 360
496 äüü
25 710 860
3 322 08U
l2,:i
17,7
Sluitebcjirf 5BicöIo(^.
a.
1 160
10 617 bOO
17 094 790
—
17 094 790
2 773 820
1(5,2
26,1
b.
Suiiiiiic
I 789
8 204 560
1 3 209 330
946 200
14 155 530
3 940 810
27,S
43,6
3 24 'J
18 822 450
30 304 120
946 20U
31 250 320
6 714 630
21,4
34,0
3lmt«l)C3irf Sffiolfnd).
'
a.
OÖO
16 743 680
21 180 740
—
21 180 740
3 551 988
lö,s
21,2
1).
Summe
1 i.i:i
9 1(11 c.rjO
1 1 589 4S0
2 :u;i 100
13 95;[ 5h()
5 ;i97 7Sb
;5s,7
i(;,N
2 r.'J3
25 905 330
32 770 220
2 364 100
35 134 320
8 949 776
25,')
31,6
^nmcrSunn.
■
1. fflcfjiif* Umtcd)niiii9 ber ®tcHcrIflpilaliufrlf)c bc-J Wriiiib uiib *obfnj iiiib bcr (Hcbäubc in
$crini>ncni^nicrtbc |
ift j|u bfii crftcrcii ein pro.^iMitualfr ;}iii(l}I(i(j flcmad)! luorbcn, iinb ,^iuar in bct ^öljc Bo
n o",«: für
b.i. 1
«nitibfjiif VlbclSlicim ; in btr ^^öljf Don 10 "„: iiir bic «iiitfbfAirIc 5U'iinbin[, Cbcibad), C?l
tliiiilin, 'Jtriiflabi. {|
! '4}fiinfnbor', 2t »Infifii, ertjOiiaii, Iribctfl, 39(ilbM)iit, SVnIfad); in bcr .t«i)l)f »on2(M/„: jil
r bif flinlv^b
r,Sirlf
airtlcn, ©iKhcii, Xonaiificljiiirtfn, Ciincii, ViibcllHTfl, Vörnid), a'icfelurti, llipAlmrt), l'iii
llKim, Cberrtirti, |
1 nariatt, Sädiiiflcii, Srtiopfhciut, 5iii*l|fim, etaiifcu, «totfarti, laiibiibiirtiof^licim, ?iin
iilifii, "Ji^alt
Iiirti, '
Vert^dm: i« btr ^iH)t non 25 "i^: filt bi( Jlntt^br^trtc üabcw, a»\)l. in bcr j£w||t von
.'JO "„: fu
r bic 1
?lmt4br,Mtlr Vli1]rrn, ^rtifad), Vriidital, Turinri), SnimcitbtniKn ffppiiinfii, S!lrnl)(ini, ^i
ciburg, üon
floin,
'4.*fi)r/tt)rim. U([<rrliit(irii, in bcr .^otit von .'<.'> "/„ : filv bcii Jtnit<^br,^ir( lJ^i-iiil)rini, in bcr .
>ijl)c »on l(
1 %:
für bif VInU'>br,<irlf Jlnili^riilir, Wcl)l. l'iiljr, rfidibuci), cd)lvclitnnrn, Sl'if iMi'rt) . in bcr
VDbe uon TM
'»«
fnr bfii yitiil hrvil ^.'liinitliniii
2 '^K' itBcitt) t>( l'anbivirtlifiliafilidicn K^tlricbctapilal« dcbcnbr« unb toblc« Qnucntar) ift bii
rAwcn l.'> •
0 bCl»
1 tBcrrndflcn^iccrtti'? in "Ht&i
iiunfl flcflellt ivorbru
•
Zabeüe II.
cbcrfid|t
^cr llcttl- unö ^crfonnll;rc^itlICl•ftlJ^ll»un9 öcc lttuöu)till)fdjafttteibcniicn gcutillicrnng narij
0CO0in|jlji|'tijc» gcjiilicn tics JaiiDcs 1893 unli }mai wmfaflTcnö:
1. Sccgegcitb.
2. ^onaugcgcitb.
3. 6üblt(^cr @d)tt)ar5)ua(b.
4. ÜTtittlercT ititb iiörblti^cr 3(t)tuar,^mn(b.
5. Saifcrftu^I.
6. Cfacrc iHl)cincOciic
7. 9)HttIcre „
8. Untere „
0. 'i|Jftuj= mtb Ärnid)gau.
10. 58nitlanb.
11. CbculBalb.
mit angicn.^eitbeni 5>üf)cnaiib.
56
(.^iimolic.iivti': '-iMlIiiiiiiit, roiiaiic)djiiii]cn, ÜJJcfjfird), '>4>iiiUciiboif uolIftiiiibi(i, Giu^cii I'üiiauiiclnel.)
1 •> 3 1. ö. 6. 7. 8 9.
bcv
Suiiinif bc-3
(Hriinb» uiib
(i)ciammtmcrtl)
ber laiibiü.
bcnütucii
(üfiucilifftciicr-
(ifcjiiiiMiitiucrll)
bC6
Sciniiigcn«
SUrcrtmctcc-
Auf 100 "
(Orrnmnit-
Dtimäijrii
Sliif KXt,«
(Hcianinit:
ftfUCt^
-Btciiovftujc.
3ii'iicr;
pflidiii
iicii.
.s>diiici|'tciict
tapitoli'.
(Wniiibflucfc,
(^cbiiiibc iiiib
bcv 23ctricli-3
fnpitülC'.
fapitiil.
bcv
i.'aiibH)irll)c.
(Sp. 4 +ÖJ
cdjulbliipiial.
cntfoUcn
^djulbcn
fiivital
<2v 3 + 5)
cnifiillfu
3(1)iil&cn
.11-.
IL
.".
Ji.
M..
u
M
a. I^ftii Inubuiirtljrrijnftlirii
r ijrfrirbr.
— 1000
1 652
7 38S 390
10 043 030
—
10 043 030
6 626 282
m,\
49,1 '
1001—1500
1 14(;
11 1 ',15 710
15 218 310
—
15 218 310
5 268 186
:{4,(;
47,1
1 1501—2000
512
7 6S(; ÜOO
10 448 870
—
10 443 870
3 236 178
.•{1,0
12,1
2001 -3000
i:;i
9 7S.^ ('.00
13 305 61U
1 3 305 640
3'J02 140
•j:i,:5
40,i(
3001—5000
211
7 6ü7 780
10 341 250
10 311250
2 641540
■ih,b
0 1,7
5001 11 Uiol)V
Suiimic
' » ^
1 499 340
2 038 0Ö()
—
2 038 050
499 642
24,5
33,3
3 !tSll
45 106 7bO
61 395 150
—
Ol 395 150
19 173 96S
31,2
42,5
b. C'5rmi|rijtc ^rtrii
Üf.
— 1000
3 360
7 HS 1 960
10 718 020
159 600
10 877 020
5 153 984
47,4
01,1
1001 — 1500
1 171
8 391 740
11 406 SSO
291 600
1 1 698 480
4 590 872
;{0,2
52,9
1501-2000
7(1!»
6 265 070
8 516 110
530 80(t
9 046 910
3 093 332
:i4,2
45,0
2001-3000
57'.)
7 689 120
10 451 820
996 800
11448 620
3 291 618
2.s,S
37,9
3001 — 5(1(10
;('.)>
>45G 190
11 494 490
2 303 400
13 797 890
3 902 294
2S,:{
30,1
nnoi 11 mehr
v^UllUllC
i-ii
7 501 rjn
10 281 91(1
;i 550 700
13 832 010
3 1 58 5S 1
22,S
2^,5 '
(i 70tj
46 25 1 200
62 869 230
7 832 900
70 702 130
23 190 684
32,S
•12,9 1
^{ IM (l III III c 11
,
- lOOO
5(iJl
15 273 350
:.'0 761 050
1 59 (iOO
20 920 05(>
8 780 266
42,0
57,(1
1001 1500
■J t.17
19 587 450
26 625 190
'291 600
20 910 790
9 85a 058
:{(;,(i
49,0
1501-2000
1 JJI
1 3 952 030
18 964 980
530 800
19 495 780
6 329 510
H2,r)
44,4
2001-3000
1 (ii::
17 477 720
23 757 4(io
996 800
24 754 200
7 193 758
2«t,l
38,9
3001—5000
(.12
10(J63 970
21 835 740
2 303 400
24 139 140
6 543 834
27,1
35,ii
5001 u.iiicl)r
.(tauiilfiiiiiiite
•_>((s
9 063 400
12 319 900
:; 550 700
1 5 S70 060
3 058 220
2:1,1
2'.',(i
I()6'.«2
91 417 980
124 264 3SÜ
7 832 900
1 32 097 280
42 364 652
.{2,1
■«2,7
57
(Sdnt^bejirfc: Jloii)ta:t3, etoctad), llcbcrliinjeii uoUftäitbiii, (S'iicjen ül)ne TotuiitflcOiet.)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
1 ©tcuevftufe.
im
Steuer»
pflidjtt»
gen.
©umme bc«
®rimb= uiib
.VȊufcrfU'iier;
frtpitntä.
(SJeiaiiimtmertl)
ber In n bin.
beiiü^teii
ÖJrimbftiicte,
(Sicbäiibc uiib
bcÄ 33ctricbä--
!apifal'3.
©eitietbcftciiev
!a))ital.
©eiaiiimtiuevtl)
bC'3
Sßcvmöflciiä
bcr
Saiibiuirtl)c.
(®p. 4 + 5)
35cicci)ncic-J
3d)iilbtnpital.
HuflOO-yi'
fficfnmmt-
OErinogtn
(Sp. üi
rmfnUtn
grijuliijn
9IujlOO„«
®einmmt= ;
fteiicv=
tapitat
(Äfi. 3 + 5)
entfallen
tSdjutben i
Ji.
M.
M.
JL
M.
JL
Ji.
a. Ilftit Iniiliujirtljrdjnfllidje gdriebc.
—1000
2 5S1
10 625 480
15 408 530
—
15 408 530
6 242 984
40,5
58,7
1001 — 1500
1 726
14SÖ6 610
21 544 300
—
21 544 300
7 697 162
35,7
51,8
1501- 2000
S2o
11 003 250
15 956 350
—
15 956 350
5 184 696
32,5
47,1
2001—3000
498
10 165 400
14 741 340
—
14 741 340
4 420 614
29,9
43,4
3001-5000
28y
8 027 370
11640 880
—
11 640 880
3 132 734
26,9
39,0
5001 il.iiictjv
©uitiiiie
61
3 244 290
4 704 690
—
4 704 690
995 522
21,2
30,6
5 'JaO
57 922 400
83 996 090
—
83 996 090
27 673 712
32,9
47,7
b. ©cmirdjlc gftrtfbr.
—1000
■1000
9013 120
13 070 370
215 910
13 286 280
7 153 542
53,8
77,5
1001-1500
2 010
10 388 070
15 064 250
451 900
15 516 150
6 796 lOS
43,8
62,7
1501—2000
832
7 017 610
10 176 580
578 400
10 754 980
4 161 938
38,7
54,9
1 2001- 300Ö
766
9 080 200
13 167 640
1 392 070
14 559 710
5 351 874
36,7
51,1
3001-5000
451
8 686 530
12 596 760
2 394 720
14 991 480
5 267 878
35,1
47,5
SOOlu.mdjr
©uninte
225
10 509 110
15 239 770
6 060 900
21 300 670
7 736 256
36,3
46,7
8 284
54 694 640
79 315 370
11 093 900
90 409 270
36 467 596
40,3
55,5
3 u f a tu iit c n.
-1000
6 584
19 638 600
28 478 900
215 910
28 694 810
13 396 526
46,7
67,5
1001-1500
3 736
25 244 680
36 608 550
451900
37 060 450
14 493 270
39,1
56,4
1501-2000
1 655
18 020 860
26 132 930
578 400
26 711 330
9 346 634
34,9
50,3
2001-3000
1 261
19 245 600
27 908 980
1 392 070
29 301 050
9 772 488
33,3
47,4
3001—5000
689
16 713 900
24 237 0 10
2 394 720
26 632 360
8 400 612
31,5
43,'l
5001 u tne^r
286
13 753 400
19 944 460
6 060 900
26 005 360
8 731 778
33,6
41,0
14214
112 617 040
163 311460
11 093 900
174 405 360
64 141 308
36,7
.:^i,s
58
(«iiitäüf.Mifc: 2t vMIafieii, iHiuiiiboif, Äctjüplljciiii, iiijöiiaii, 'JJeiiftaM iiollttdiibirt, *il^ilb^l)ia uitb 2ä(ftiu]cit
üljiic :Hl)ciiitl)iiI iirtb iUott(]aii, iDiiillljciui iiiib Staufcii ötl»iv(i.)
1. 2. 3. 4 5. 6. 7. H 9
,-^.11)1
bl'V
Summe bc?
Olniiib^ iinb
Liiejammtiucril)
bev lanbro.
bciuilUi'ii
öcrecrbcftcucr»
öttjammtiocttl)
bei-
4!(?rmöflen4
SfrcrfiiidC!?
?lUfl(MI .*
Arfammt
Dtrmostn
«Inj \nu4C
(SJciamml
ftciicr=
lapital
(Sp- 3 + 5)
entfallen
S(^ulben
1
1 2lciici|tiifc.
3iciicr«
pfli(t)ti
flCll.
4>äiiicrftciifr^
{apitald
(Sruiihftiidi',
(itcboiibc unb
bcf Setritbä'
lapital^.
lapital.
ber
l'anbiuirt^c.
(Sp- 4 + 5)
Sdjulblapitol.
i2v. !■•
rntfaUrn
^djnlbtn
M.
H.
.K.
.«
.lt.
.H
.«
•
a. gftn lnnbu)irt|jftf)nftliri)f ^ftrirbe.
—1000
3 030
15 383 770
20 132 730
—
20 132 730
6 147 944
30,5
40,0
1001 — 1500
1 U6
14 683 920
19 216 840
—
19 216 840
5 165 644
26/.»
35,2
1501—2000
495
S 388 960
10 978 620
—
10 978 620
2 546 940
2H;i
30,4 1
2001—3000
231
4 800 390
6 282 260
—
6 282 260
1 004 674
16,0
20,9
3001—5000
78
1 674 150
2 190 950
—
2 190 950
458 282
20,1«
27,4
5001 ii.iucljr
3umiuc
22
625 080
S18 040
—
818 040
62 392
7,(i
10,(1
5 302
45 556 270
59 619 440
—
59 619 440
15 385 876
25,8
33,b
b. (öfmifi^tf gftrtfbf.
—1000
6 220
15 191 930
19 881 C70
286 670
20 168 340
10 004 082
41»,fi
6I,(.
1001 -IJOO
2 l'J8
12 340 340
16 149 790
721 2 90
16 871 080
6 780 752
40,2
51,9
1501—2000
833
7 332 100
9 595 500
832 850
10 428 350
3 313 464
'M,H
40,6
2001—3000
65C
8 317 150
10 884 740
1 561 050
12 445 790
3 948 186
31,7
40,0
3001 -5000
356
5 790 620
7 578 170
1 854 030
9 432 200
2 931 214
31,1
38,3
5001 u.meljr
2uniiiic
1
205
7 815 090
10 2(i(; 700
6 561 460
16 828 220
5 439 918
32,3
37,«
10 168
56 817 230
74 356 630
11 817 350
86 173 980
32 417 616
37,7
47,2
1
3 11 f a tn m c n.
1000
'.) 250
30 575 7(X»
40 014 400
2.':^6 67(1
l(t .101 070
16 152 026
40,1
52, .1
liMJl -l.')(M>
:; 644
27 024 260
35 3(i(; i;;io
721 29(1
•16 087 92(
1 1 9»I6 396
33,1
43,1
l'.Ol- 200«J
1 32 s
15 721 060
20 574 120
832 850
21 406 970
5 860 404
27,4
35,4
2001—3000
MH7
13 117Ö40
17 167 000
1 561 050
18 728 050
4 952 860
2(i,4
33,7
3001-5000
4.(4
7 4(i4 77(
9 7(i9 1 20
1 854 O.io
11 62:i 15(
3 389 496
2!»,1
36,1
5001 ii.iiicl)r
.Qatiptiiiiiiinc
227
M470 170
1 1 0K4 80(
6 561 4(>(i
17 646 2(i(
5 502 310
31,2
36,6
1.') 770
1(12 :;7;t 50i
1 3,1 976 07(
11 HI7 350
145 793 420
47 803 492
32,8
•tl,''
59
Mitticux nnb nörbfidjcr ^i^miv^watb.
(?(mtäbe,^iifc : Svi&crj] unb ©olfad), üoii J^rcibuvii, 3BaIbfivd), ©nimciibiiuieii, (Sttculjctni, £al)r, Oflcutniviv
Obcvfird), ?(d)cvii, Siil)!, Saben unb 9{a)'tatt bic im ©cbirfl i^cletjciicn ©entcinbcn.)
1 2. 3. 4. :.- 6. 7. 8. 9.
t
Stcnci-ftufc.
8al)I
bct
©teuer:
pflidjti-
gcii.
©umme bea
®ruiib: unb
.f)äu|erftcucr<
tapitalä.
Oefammtmerlf)
bec lanbiü.
benüttten
©ninbftiicte,
©ebäube unb
bei SBetvieb§«
fapitalä.
®cnu'rbcfteiier=
fapital.
®c(animtmertf)
bei
3.<cvnibgciiÄ
bcr
ÜQubiriirtljc.
(Sp. 4 4 5)
JBeretfjnetcJ
Scfiulbfnpitol.
gluflOO.*
(Sjfnmmt-
ncrmägcn
(Sp. G)
fntfallcn
grijuHmn
«fuflOO.^i
0)efammf=
ftcuer-
fapitol
(©»). 3+5)
entfallen
Sd)ulbcn
M.
M.
M.
.'//..
Jh.
M.
M
a.
?\ftu lanlinjirtljfiijaftlirijc §tivitbt.
-1000
4 556
20 721 840
29 668 494
—
29 668 494
7 356 382
24,7
35,5
1001—1500
2 091
21 359 230
30 581076
—
30 581 076
6 507 050
21,2
30,4
t 1501-2000
1038
18 462 970
26 434 358
—
26 434 358
4 971 120
18,8
26,9
2001—3000
940
24 034 920
34 411 997
—
34 411997
5 902 380
17,1
24,5
3001—5000
310
12 364 170
17 702 401
—
17 702 401
2 465 100
18,9
19,9
5001 u. nte^r
©uninic
50
2 766 750
3 961 294
—
3 961294
723 360
18,2
26,1
S 985
99 709 880
142 759 620
—
142 759 620
27 925 392
19,5
28,0
b. ffijmiriljtE betriebe.
—1000
7 016
15 295 070
21 898 716
349 820
22 248 536
8 446 460
37,9
54,0
1001 — 1500
2 398
10 992 310
15 738 240
741 980
16 480 220
5 104 836
30,9
43,6
' 1501-2000
1 014
7 922 160
11342 553
1 045 200
12 387 753
3 402 938
27,4
37,9
: 2001-3000
904
10 698 630
15 317 764
2 091 900
17 409 664
4 671898
26,8
36,5
3001—5000
501
10 715 920
15 342 518
2 772 050
18 114 568
4 693 854
25,9
34,7
öOOlu. nicf)r
©umntc
i
231
7 958 160
11 394 096
7 648 150
19 042 240
12 007 666
63,0
70,9
12 064
63 582 250
91033 887
14 649 100
105 682 987
38 327 652
36,2
49,0 j
1
3 tt f a nt m c n.
— 1000
11572
36 016 910
51 567 210
349 820
51 917 030
15 802 842
30,4
43,5
: 1001 — 1500
4 489
32 351 540
46 319316
741 980
47 06 1 296
11 611 886
24,6
35,1
■ 1501—2000
2 052
26 3.^5 130
37 776 911
1 045 200
38 822 111
8 374 058
21, f)
30,5
2001—3000
1 844
34 733 550
49 729 761
2 091900
51 821 661
10 574 278
20,4
28,7
3001-5000
811
23 OSO 090
33 044 919
2 772 050
35 816 969
7 158 954
19,9
27,7
5001u.mel)r
|)auptfumtne
281
10 724 910
15 355 390
7 648 150
23 003 540
12 731026
55,3
09,3
21049
163 292 130
233 798 507
14 649 100
248 442 607
66 253 044
26,6
37,2
60
itiiifcrftuOf-(*»föiet.
Oitc nuo belli ^liiii-^lic:,iif ^Uciiml) iiiib CSimiiciibiiu^cii
(93icifact) Dljiic bic in bcv (Sl'ciic, i>oii (iumiciibinacii bic am Haifcr)tiil;l jjclciK"^'" ^^cnicinbcii).
1. 2 .H. I 5 f!. 7. 8. 9.
I ^
ÄtCUCVIIUlC
3at)l
bcr
rlfiicr-
Pl'lifbii-
flcn.
Siiinmi' bcr
(Jiriinb iinb
\iäii(crflciifi-
M.
OH'jaiitiiitivcrlli
bcr Innbn'
bcitiUitcii
®ruiibfl liefe
Wcbriubc iiiib
bc* ^Scliicbj-
fapital-:;.
WciBCtbfftcuci
(iipitni.
Wcjnmmfioert^
bc«
S.'cniiitgcn*
bcr
l'nnbmiriljc
(®p. 4 + f))
AttfldO *
C'crnmiiil-
akrcdjnftcc-
«frincgrn
:d)iilbfapita1.
■2V !■■
rntfaUrn
^djulbcn
M.
.«
Villi i'ii.«
(Slciamiiil:
fitiicr=
lapital
iSp. 3 + 5)
ciitfaQcii
3c1iiilbcn
a. Ikiii lüiibi'jirtljrrijnftlitijr Sdrirbc.
— 1000
1 1)48
1001 - 1500
377
1 ÖOl - 2000
102
2001—3000
57
3001 -5000
I'J
5001u.llicl)l-
li
^UltlUIC
2 2(('J
8 271 340
4 160 100
1 791 SIO
1 300 SfjO
Ü2ii :;20
L'71 4;;o
l(i421 860
1 2 365 G.')0
6 219 340
2 67S 750
1 94 l 770
936 340
40.'. 770
24 550 620
12 365 650
2 600 620
■21,0
:; 1 , 1
6 219 340
1 001 396
lü,1
21,(1
2 678 750
250 140
1I,S
1 3,9
1 944 770
110 792
5,6
b,5
931) 340
22 330
2,a
3,5
lor. 77(1
19 976
4,!l
','■'•
24 550 620
4 005 254
l(i,:{
21,3
b. eSciiiirdilc ^ftrifüc.
3 II f a m nt c n.
— looo
2 698
Inlll-ir.llO
6.'.H
1501 — 2000
23b
2001 - 3000
184
3001 - 5000
92
5001 11 nicl)t
35
.^iiiiph'iintnie
3 'Hi:.
1 1 086 050
6 046 150
3 240 330
3 166 910
2 OIHO'.IO
1 283 39(1
2i'i ^ 1(1 'iJii
16 573 63(1
9 038 970
4 844 280
4 734 500
3 017 030
1 9lK(ilO
|(i 127 (l.".(l
4(1 M)0
76 200
139 100
291 200
395 300
428 600
1 371 2(10
16 614 430
9 115 170
4 983 380
5 025 700
3 4 1 2 330
2 347 240
41 J9S2:.0
4 098 534
1 695 738
702 944
551 694
458 546
181 5*22
7 6.SS 97h
IM, 6
11.1
l(t,!l
is,:>
- 1 000
1 050
2 814 710
4 207 980
4U bOO
4 248 780
1 497 914
:i:>,->
.i-',.i
lOU 1 — 1500
281
1 886 050
2 819 630
76 200
2 895 830
694 342
•j;;,!t
35,4
1501— 20IJ0
136
1 448 520
2 165 530
139 100
2 304 630
452 S04
iii,(i
2.-.,l
2001 3000
127
1 866 050
2 7.'59 730
291 200
3 080 930
440 902
I4;j
20,9
3001 - 5000
73
1 391 770
2 Ot>() 690
395 300
2 475 990
436 216
I7,(i
24,4
5001u.nic!)r
29
1 011 96(1
1 512 870
42s (10(1
1 941 470
161 .M6
S,H
11,2
©unimo
1 696
10 419 060
15 576 430
I 371 200
16 947 630
3 683 724
21,7
31,1
.•;t;,"'
27,7
20,8
l(i,0
19,0
l(i,<i
■J < ,.)
61
0ßcrc flßetttcöcttc.
i.'Jlmtäbejirfe : Sörmd), luni 3SaIb§tjiit, Siicfitigcn, iWülüjcim, ©taufen, JreiOurg, ^vft)adj bie (Jieincinbcn
im '!R£)Ctntf)al, beäiu. bcv SfljeineOeiic.)
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
©tcucvftuie.
ber
©teucv-
pftifljti-
geii.
Summe bcs
@riinb= uitb
."ööufci-fteui'r=
fapitals.
©ejammtroertl)
ber laiibtu.
benutzten
©ninhftiictc,
©etiäubc unb
bct' a3etrie[i'5=
fa<)itolÄ.
M.
@inucrbcfteiicr=
fapttal.
J6.
®e|Qmmtti)ert()
bes:
S5ei'mögcti'J
bcr
S]aiibiriirtt)C.
(Sp. 4 + ö)
58ercc()iictcä
SrfjiilbfQpitat.
auf 100.«
Wjrnniint-
UErmögtn
(2p. 6)
cntfallin
Sdjultien
JL
«uflOO^
©cfnmmt»
fteiict»
tapitat
(Sp. 3 + 5)
cutfnttcn
(3cf)ulben
a. -^tin |tinöuitrtljrtti«ftltiljE ^dt'ubt.
— 1000
5 217
1001-1500
2 175
1501—2000
772
2001 — 3000
405
3001 - 5000
144
5001 u.me^r
47
Summe
8 7f;o
28 378 190
25 122 520
14 127 170
10 55G420
5 364 460
3 354 170
SC 902 930
39 390 340
34 871 420
19 G09 2G0
14 652 820
7 446 130
4 655 750
120 625 720
39 390 340
34 871 420
19 609 260
14 652 820
7 446 130
4 655 750
120 625 720
8 055 278
6 205 892
2 500 234
1 397 418
890 340
343 090
19 392 252
20,4
17,7
12,7
9,5
11,9
7,3
16,0
b. ffifmifdjti' gftrtfbc
—1000
4 837
1001 — 1500
2 014
1501-2000
896
2001—3000
758
3001-5000
462
öOOlu.metjr
286
Summe
9 253
13 726 070
12 742 620
8 777 560
10 285 830
10 391 750
13 005 350
68 0-J9 180
19 052 460
17 687 390
12 183 680
14 277 230
14 424 260
18 052 060
95 677 OSO
592 660
523 900
784 600
1 843 400
2 6S0 650
9 432 1 90
15 857 400
19 645 120
18 211 290
12 968 280
16 120 630
17 104 910
27 484 250
1 1 1 534 480
6 SSI 776
5 733 508
3 676 266
4 179 472
4 511 628
5 449 576
30 432 226
35,5
31,4
28,3
25,9
26,3
19,8
27,2
3 u f (t tit m e n.
28,3
24,7
17,6
13,2
16,0
10,2
22,3
48,1
43,3
38,4
34,5
34,5
24,3
35,9
— 1000
10 054
42 104 260
58 442 800
592 660
59 035 460
14 937 054
25,3
34,9
1001-1500
4 189
37 865 140
52 558 810
523 900
53 0.^2 710
11 939 400
22,4
31,1
1501-2000
1 668
22 904 730
31 792 940
784 600
32 577 540
6 176 500
18,9
26,0
2001-3000
1 163
20 842 250
28 930 050
1 843 400
30 773 450
5 576 800
18,1
21,6
3001- -5000
(;()6
15 756 210
21 870 390
2 680 650
24 551040
5 401 968
22,0
29,3
5001u.mct)i-
333
16 359 520
22 707 810
9 432 190
32 140 000
5 792 666
18,0
22,5
§au^)tfunime
18 013
155 S32 110
216 302 800
15 857 400
232 160 200
49 ö24 478
■il,4
2 ',',3
62
'bittrere TKlicineßenr.
(^iiit*ilic-,ivfc: «i'l)l iiiiD Uüii 41<alMivii), lillmlCll^iltllCll, lillciil)ciiii, ^(il)x, Offciiburfl, Ol'crfird^, ?(d)crii,
'^iil)l, ^^<abeii imb ;1{a|tiitt bic ('•V'iiifinbcii in bfv (Jbciic.)
2tl'lkMltllic.
Belli
^l■r
5lfucr<
plliditi-
fleii.
Summe bco
(Sninb- mit)
.Vaiiinflcucr
fnpitül?.
cilcjaiiniiliuiiü)
brr laiibw
lu'iiuUlcit
OJrmitfliKfo,
(öcbnubc iiiib
bci5 iöctricb»'
Fapital^.
.U.
(opttal
fflciammirociit)
35ctmögcii(5
bfc
5.'aiibiuirtl)c.
(Sp- 4 + f))
Jl.
Sfrcdinctfv:
StIiiilMapilal.
Auf 1 0(1 #
fficramiiit
Dcrmogrn
•2v. Ol
rniraUtn
^d)ullitn
•Hui lu)^
Wtjammt^
ftfufr^
taptral
'3p. 3 + J>/
riitfaDrii
Sdtulbrn
.11.
a. |?fiii lnlI^UIirll)^t^laftlirtlf fidrirbf.
—1000
loci — 1500
ir>o 1—2000
2001— :)000
3001— r)00o
5001 u nicbr
^iiiimie
<l 769
•ton
1 137
595
104
."(S
1.'. 7:il
42 142 020
38 298 C50
17 374 500
13 053 230
5 587 1 r.O
2 9G9 460
11"J 425 ()2()
63 874 659
58 049 263
26 334 529
19 784 780
8 4C.S457
4 500 SlO
Nl nl2 1!).^
03 874 659
58 049 203
26 334 529
19 784 780
8 468 457
4 500 Hl 0
isi ni2 .l'J^
11 515 592
7 i:;4 8G4
1 993 750
1 156 141
375 056
217 514
22 .i92 '.'20
18,0
12;{
7,(;
0,8
4,4
4,.s
12,4
l». (Omifdjff gftrifüf.
— loou
KJO 1 — 1500
1501-2000
2001—3000
3001 — 5000
5001 ll.llicl)r
(£lllllllU>
9 391;
3 799
I 546
1 198
660
293
1 (i S92
23 073 910
21 452 440
13 356 740
14 098 200
12 124 570
I0 3S3 710
94 489 570
34 973 124
32 515 402
20 244 810
21 368 641
18 377 210
15 l:',X 5.S8
143 217 835
529 420
809 300
1 159 400
2 193 000
3 158 940
8 107 C.OO
15 957 6(iO
35 502 5 14
33 324 762
21 404 210
23 561 641
21 536 150
23 8(0 188
159 175 495
10 516 170
7 289 lOti
4 028 090
4 238 982
4 332 130
5 727 74 I
36 132 228
•.".l,ti
21, Jl
IS,«
18,0
20,1
24,0
22,7
,<{ IM a iit 111 c u .
27,3
18,6
11,5
,s,!l
6,7
7, .3
1^,8
44,6
32,7
27,7
26,0
28,3
31,0
32,7
— 1000
1 '.) 1 r,:,
(.5 215 930
98 847 78.1
52'.) 420
99 377 203
22 031 768
22 2
33,5
1001 — 1500
7 MO
59 751 090
90 564 725
«09 300
91 374 025
14 423 970
10,8
23,8
1.501- 2(H)0
2 6*^.';
30 731 240
46 579 339
1 159 4(H)
47 738 739
0(121 840
12,«
1^,9
2001— 3(K)0
1 79.1
27 151 4:i(t
41 15.1 421
2 193 000
43 346 421
5 395 1 26
12,:.
18,4
3001—5000
."21
17 711 7.30
26 ^•l■. 6(17
3 158 940
30 004 607
4 707 186
i:),7
22,6
5001 II iiicljr
.V>iMlplillUllllC
351
i.i :i5;; i7o
20 2.39 :i'l.s
8 107 C.OO
28 3-|(; '.198
5 915 258
20,!l
27,7
32 626
213 914 öiKi
324 230 333
15 957 (W.d
34(1 187 99.1
58 525 11'-
17,2
■) ,
63
ftttfere ^fjcittcöenc.
CJdiitöbejiife : Äarläni()c, SdjUie^ingcn, iDiaimI)ciiii, uoii dttliiiflcii, l^iivlad), Sßvud)fal, älHcöfod), .peibelbertj,
5l9ctiil)cini bie ©cnieiiibcit in bev ebene )
1.
2.
:',.
4.
.">.
«.
7.
8
rt.
5teuerftufe.
het
Steuei-
Pflicf}ti5
gen.
Summe be-?
®riinb; Ullb
i)üufcrfteiiev=
tapital^.
®c)ammtit)crt^
bcr laiibtt).
beiütöteti
®nmbftütfe,
6)cbäubc unb
bc?. 58ctrieb?«
tapitoB.
öJemerbcftcuer»
tapitol.
©cfammtmctf^
be«
iBermögcnS
bcr
üaiibtoiit^e.
(<Bp. 4 + 5)
5Bered)iifte6
ScJ)ulbfapitnl.
auf 100 ^<
Oicfnmmt-
uermöatn
(Sp. 6)
tntfaUtn
$d)ultitn
®eiamint:
ftcuer=
!QpitQl
(3p. 3 + ü)
entfallen
Sdjulben
M.
M.
M.
.«.
M.
M.
M.
i
a. |{ein Innömtrtljrtfjaftlidje §t\ntbt.
—1000
7 831
30 249 240
46 857 583
—
46 857 583
8 947 642
19,1
29,5
1001-1500
2 718
23 156 930
35 871241
—
35 871241
5 435 034
15,1
23,4
1501-2000
922
12 124 150
18 780 914
18 780 914
2 022 108
10,7
16,6
2001-3000
440
9 279 460
14 374 346
—
14 374 346
1 188 572
8,2
12,8
3001—5000
121
4 306 890
6 671 587
—
6 671 587
530 200
7,9
12,3
öOOlu.mcIjV
2nnnnc
55
4 171 150
6 461 319
—
6 461 319
639 936
9,9
15,3
11 587
83 287 820
129 016 990
—
129 016 990
18 763 492
14,5
22,5
b. ©mirdjte §t\tnbt.
i —1000
6 899
15 369 580
23 808 247
320 100
24 128 347
7 385 224
80,«
47,1
1001-1500
3 592
16 113 160
24 960 089
659 700
25 619 789
6 959 700
27,1
41 5
1501—2000
1306
9 478 300
14 682 360
856 000
15 538 360
3 607 450
2:5,2
34,9
'' 2001—3000
1041
11 174 300
17 309 549
1 755 400
19 064 949
4 413 552
23,1
34,1
, 3001—5000
491
8 550 190
13 244 670
2 206 400
15 451 070
3 420 208
22,1
31,8
öOOlu. nicl)V
j Summe
240
10 510 250
16 280 901
4 499 300
20 780 201
4 862 440
23,4
32,4
13 569
71 195 780
110 285 816
.10 296 900
120 582 716
30 648 574
25,4
37,(1
3 tt f a m m e n.
i
-1000
14 230
45 618 820
70 665 830
320 100
70 985 930
16 332 866
23,0
35,6
1001—1500
6 310
39 270 090
60 831 330
659 700
61 491 030
12 394 734
20,1
31,0
I 1501—2000
2 228
21 602 450
33 463 274
856 000
34 319 274
5 629 558
1(),4
25,1
2001 — 3000
1481
20 453 760
31 683 895
1 755 400
33 439 295
5 602 124
1(1,7
25,2
3001—5000
612
12 857 080
19 916 257
2 206 400
22 122 657
3 950 408
17,S
26,2
5001n.mel)r
|)au^itfnmmc
295
14 681 400
22 742 220
4 499 300
27 241 520
5 502 376
20,2
28,7
25 156
154 483 600
239 302 806
10 296 900
249 599 706
49 412 066
19,8
30,0
64
^flnj- un6 /trairfifjrtu.
(•«mtsdic^irfe : ^]3iov^l)ciiii, iJrcttcii, tfi'vi'iiU'", ^iiiiJljnni, lum i-iiiliid), Cfttliiidcii, 2h-urijfal, ©icälod),
bic i^ciiioiiibcn im .s^üiicllaiibc, alfo mit V(ii«|d)Iiifi bcijciiitjcn in bcv (iliciic.)
' - ■'• I .'• <i. 7 8. 9.
i;tciififtiiic.
^er
5teiicr=
>)flid)ti=
flcn.
Summe bti
®runb: iiiib
»QuieiTlfUi-r-
®ciammtU)eril)
ber lanblu.
Dfiiiititcii
Oiniiibftnclo,
fflcbäiibc lltlb
bei iöetneb-5=
fapital^.
K.
(Slewerbcfloiior-
fdpilal.
(^iefaniiiiliurilli
bc-j
?.?criiu>iien5
bcr
J.'atibiuiitl)c
(6p. 4 + 5)
iöcre(f)iietf-^
Sdiiilbrapital.
AuflOO «
ffitfammt-
urrmöflrn
rntfoUrn
^djulbrn
'.'Inf li«i,<C
(Wfiainmt»
fiClllT
fapiiul
(Sp. 3 + ."))
rntfaDen
Srtiiilbfn
.H.
a. Kfiii lolI^l^lil■tl)fd)nrHit^)f ßtkitbt.
• —1000
1001 — 1500
ISO 1—2000
2001-3000
8001-0000
ü00lu,met)r
Summe
5 791
3 080
1 201
ÖSI
1«7
C2
10 .^92
27 38G 5G0
28 779 110
17 315 110
12()39IGO
5 929 510
G 720 080
9^ 1 G9 s;;u
39 588 642
41 GOl G42
25 029 857
17 403G42
8571 403
9714211
141 909 ;i!l7
39 588 642
41 601 642
25 029 857
17 403 642
8 571 403
9 714 211
141 90'» IVX,
6 441 842
5 759 710
2 349 654
1 1 22 022
386 892
1 042 382
17 112 502
16,2
13,8
9,3
«,4
4,5
10,3
2,0
23,5
20,0
13,5
9,3
6,5
15,5
17,4
b. (ijcmifrijU' ^rlrifbf.
— 1000
8310
21 155 020
30 5«0 G40
299 300
30 879 940
7 775812
1001- 1500
3 433
18 118 120
26 190 648
631 900
26 822 548
6 159 736
1501— 2000
1 282
1 1 Od.':! 400
15 905 965
99S 100
16 904 065
2 800 072
2001- 3000
9! 15
12 523 900
18 103 924
1 771 28(1
19 875 204
3 003 880
3001—5000
477
8 852 550
1 2 79G 804
2 529 900
1 5 32fi 704
2 476 276
500lii.mel)r
1G5
4 139 190
5 983 83 s
2 592 200
8 .'.7G 03S
2 5G0 20(i
Hiiiimic
1 l (;G2
75 792 480
109 5G1 819
N )S22 680
118 384 499
24 775 982
2ö,U
2J,9
16,5
l.Vl
ni,l
.'(),!•
;;g,2
32,9
23,3
■J 1 ,( I
L'l,^
;$ 11 f a tu III c II.
— 1000
1001 -1500
1,501—2000
2001— . 3000
3001 5000
5001 ii.nirf)r
V>aiivtfiiiiiiiir
14 101 1
G
:. 1 3
•J
4K3
l
■i7G
(.•;«
217
25
.'.'. 1
48 541 580
46 897 2:iO
28 318 510
24 563 360
14 782 060
10 859 570
173 962.310
70 IG!» 2.'^2
67 792 290
40 935 822
35 507 5GG
21 36H207
15 G9S0('i
251 471 216
•J99 .iOO
631 900
998 100
1 771 2NO
2 529 900
2 592 200
8 822 680
70 468 582
68 424 190
41 933 < 22
37 278 846
23 898 107
1« 290 249
JGO 293 K96
14 217 654
11-919 446
5 149 721'.
4 125 902
2 863 IGS
;! G02 5sS
41 S7S4M
20,1
17,1
1 1' 2
ii,r»
1,2
l!Mi
i(;,o
29,1
2.\1
17,.%
l.\7
16,5
26, s
65
'paufanb.
(ImtSkäirfe 9(bel§tjeim, Iau[ierbiicfjofg()cim, -ilH'vtljcim, Ü)io§barfj miti 'Jhuiien ojjiic Otieiuual? ;
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Steiu'v)tiifc.
ber
©teuer
pfticl)ti=
fleii.
Summe beä
©runb- «nb
.VQUJerftrucr:
ftipital?.
©eiammtraertl)
ber laubiü.
ticiiiitUcH
WriiiibftfirEc,
®cböube uiib
bcsi S3ctrtek'=
fapitfll'?.
öK'iucrbefteuer»
fiipitnl.
©eJnmmtiDcrt^
bes
SSevmöfien§
ber
yanbii'irtlje.
{©p -1 -1- 5)
Sercdinctcci
®cl)ulbtapita(.
J^uflüO.tt
(riEfautint-
ucrmögen
(Sp. iii
jntfalltit
Sdiulbcn
?Juf lOfi Jt
Wt'iammt"
ftciicr
topital
i2p 3 + 5)
outjalleu
Sffiulbcn
.lt.
M.
.IL
.//.
.*■.
M.
JL
a.
Ileiii lnn^^Iil•tlI^tlIaftlttfJC Sctricbf.
i - 1000
5 181
25 002 720
33 296 110
—
33 296 110
6 217 926
18,(J
24,8
1001-1500
2 67 S
26 251 360
34 958 930
—
34 958 930
"4^77 246
13,9
18,5
1501-2000
960
14 784 760
19 688 860
—
19 688 860
2 100 692
10,6
14,2
2001-3000
602
13 340 620
17 765 690
—
17 765 690
1 519 848
8,5
11,3
3001-5000
155
5 433 870
7 236 280
—
7 236 280
453 816
6,2
8,3
5001 it.mel)r
Suiiimc
39
2 556 300
3 404 200
—
3 404 200
206 272
6,0
8,0
9 615
87 369 630
116 350 070
—
116 350 070
15 375 800
i:i2
17,5
1». ©Eiiiirdjtf Setrifbr.
— 1000
4 866
9 842 080
13 100 680
317 500
13 424 180
4 581 698
34,1
45,0
1 1001 — 1500
2 093
12 658 220
16 856 940
723 100
17 580 040
3 749 196
21,3
28,0
1501-2000
945
8 809 160
11 731 150
857 500
12 588 650
2 360 732
18,7
24,4
2001—3000
757
9 923 040
13214510
1 809 600
15 024 110
2 457 906
16,3
20,9
3001 - 5000
285
5 295 920
7 052 570
1 498 900
8 551 470
1 469 160
17,1
21,6
500lu.met)r
Sitiitme
67
2 217 300
2 952 770
1 190 100
4 142 870
1 144 704
27,6
33,6 1
'joi;;
48 745 720
04 914 620
6 396 700
71 311 320
15 763 396
22,1
28,6 ,
;3 u ^ a iit tu e n.
-1000
10 047
34 S44 800
46 402 810
317 500
46 720 310
10 799 624
23,1
30,7 '
1001-1500
4771
38 909 580
51 815 900
723 100
52 539 000
8 626 442
16,4
21,8 1
1501—2000
1 905
23 593 920
31420 010
857 500
32 277 510
4 461 424
13,8
18,2
2001-3000
1 359
23 263 660
30 980 200
1 809 600
32 789 800
3 977 754
12,1
15,9
3001—5000
440
10 729 790
14 288 850
1 498 900
15 787 750
1 922 976
12,1
15,7
5001w.iitd)V
.^auptfiiiiuiic
106
4 773 600
6 356 990
l 190 100
7 547 090
1 350 976
17,9
22,7
18 628
130 115:; 50
181 264 760
6 396 700
187 661 460
31 139 196
16,5
9
21,9
G6
(Dbeniuafb.
i5?liiii3tH'.vvtc: ei'iM'iul), Pic l^kMiiciiibeii im t^k-birn i'*^" ^f" x'liiii!:>lH;,irfcii .<>i'ibclluTii nnb "-ti^ciiiljcim utib hie
(^cuiciiibcii auf l'iintcui 2aiiDitciii ooii beii ^Imtäbcjiifcii '.liJü':*liadj uiib ^mijcii.i
1. -2. " 4. 5. 6. 7. 8 9.
i
3tciii'v)tii|f.
bcr
5!ciifr=
Summe bei-
(iJrunb- luib
Voiijcrftfiici'
tnpitnlo.
lAScinmmiiPoiil)
bcr liiiibm.
biiiülUi'ii
WniiibftiKfe,
(iii'biiubc uiib
bce lU'lricbi:-'
fapitaliJ.
Wi'iocrbfftciicr«
frtpitill.
Wcianimttoertl)
bc-J
itfrmöflcii«
bfr
i.'rtiibiüirtl)c.
(Sp. 1 > .">)
!öcrc(l)iifii'Ä
3rtiiilbtaiulal.
ÄUfllKt «
(Otrammt-
urrtnogcn
i2;i r,.
riilfnUrn
(*lfiamuit
flllllT'
(aiiilal
(5p. 3^5)
ciilialleii
3(tiiilbcn
.H.
M.
.11.
.H.
.H
h
1,
a. Ixtin lanbmirtlirrlinftlitiif firfrirbf
lOUO
1 ou;
9 Ö72 590
13 485 380
—
13 485 380
3 067 834
fl-i
32,0
! 1001 — 1500
<)(UI
9 441 750
13 301060
"
13 301 060
2 555 190
19,2
27,0
1 1 -»01—2000
;;o4
4 801 870
6 764 630
—
6 764 630
914 loü
I3,r)
1 9,0
•JOOl— 3ii00
•211
ö G82 970
8 005 ,s70
-
■■s 005 870
1 1 53 Usü
14,4
20,2
:;o()i~r)UOO
77
3 050 800
4 297 810
-
4 297 810
474 298
11,0
1 5,5
TiOOl U.lMCllV
!
2imiiiic
Jl
1 841 070
2 593 600
—
2 593 600
1 33 782
ö,l
7,2 '
:i 4y;)
34 391 050
4S44s:j50
4s 448 350
8 29.S ü'jo
17,1
■Jl,!
1» 05rmi|"ci)ti' Öctrifbr.
' -1000
:; 249
7 792 250
10 977 320
122 500
1 1 099 820
4 249 ;!22
.H8,2
.».'•, (
1001— ir.do
1 o-d
5 55i4 920
7 867 740
261 100
8 128 840
2 635 204
32,4
4.".,1
1501-2000
437
4 032 920
5 681 360
381 100
6 062 460
1 390 092
22,9
31,5 1
2001-:!()00
360
4 701 490
6 623 210
565 000
7 188 210
1 631 564
22,Ü
;;i,o
auOl-5000
ItiH
3 213 5t.O
4 527 100
838 000
5 365 100
1 071 730
l!i,9
1* ( » , .'•
r»ooin.ind)v
riinmic
72
:! 400 H<^()
( 700 9S0
2 203 i:00
6 994 5S0
2 875 202
41,1
.-.1,:; 1
:. 378
2R 72fi 020
10 11.7 710
l ;71 300
44 839 010
13 853 114
:u),s
11,9 1
i\ II ) n iit III c II.
— 1000
:, \'j',
17 3(14 »40
24 4 (.2 700
122 5U0
24 5S5 200
7 :117 15(i
:ii»,7
4 1,"^
1001 — 1500
1 'iMi
I5 02(i(i70
21 KiN «00
2(;i 100
21 429 900
5 190'394
24,2
34,0 1
l'»01 2000
711
8h34 79((
12 445 990
3M 100
12 827 090
2 304 1 92
17,9
2.'«,0 1
2001 -;tooo
G07
10 384 460
14 62'.M)M)
565 000
l.'i 191 0>0
2 784 650
i.s,a
25,4
;5ooi -öO(to
2J-.
li 2li4 .MJO
N Hii4 910
838 OOO
9(.ti2 910
1 546 02N
ir»,9
21.K
.'lOoi ii.ine()i
.^aiiptfiiiiiiiir
I| ;
.'i 2 1 1 'i'pO
7 384 b^i)
J 20.1 f.oo
'1 "iS> ISO
:i oos ;is,i
:{i,:{
40,4
M h(i7
(i.; 117 070
8^« 916 060
4 371 ::iK)
93 iHT 360
22 151 404
2;{,7
32,N