Skip to main content

Full text of "Die niederdeutschen Liederbücher von Uhland und de Bouck"

See other formats


Google 



This is a digital copy of a book that was prcscrvod for gcncrations on library shclvcs bcforc it was carcfully scannod by Google as pari of a projcct 

to make the world's books discoverablc online. 

It has survived long enough for the Copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject 

to Copyright or whose legal Copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books 

are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discover. 

Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this flle - a reminder of this book's long journcy from the 

publisher to a library and finally to you. 

Usage guidelines 

Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the 
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken Steps to 
prcvcnt abuse by commercial parties, including placing lechnical restrictions on automated querying. 
We also ask that you: 

+ Make non-commercial use ofthefiles We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for 
personal, non-commercial purposes. 

+ Refrain fivm automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's System: If you are conducting research on machinc 
translation, optical character recognition or other areas where access to a laige amount of text is helpful, please contact us. We encouragc the 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 

+ Maintain attributionTht GoogXt "watermark" you see on each flle is essential for informingpcoplcabout this projcct and hclping them lind 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 

+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countries. Whether a book is still in Copyright varies from country to country, and we can'l offer guidance on whether any speciflc use of 
any speciflc book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search mcans it can bc used in any manner 
anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe. 

Äbout Google Book Search 

Google's mission is to organizc the world's Information and to make it univcrsally accessible and uscful. Google Book Search hclps rcadcrs 
discover the world's books while hclping authors and publishers rcach ncw audicnccs. You can search through the füll icxi of ihis book on the web 

at |http: //books. google .com/l 



Google 



IJber dieses Buch 

Dies ist ein digitales Exemplar eines Buches, das seit Generationen in den Realen der Bibliotheken aufbewahrt wurde, bevor es von Google im 
Rahmen eines Projekts, mit dem die Bücher dieser Welt online verfugbar gemacht werden sollen, sorgfältig gescannt wurde. 
Das Buch hat das Uiheberrecht überdauert und kann nun öffentlich zugänglich gemacht werden. Ein öffentlich zugängliches Buch ist ein Buch, 
das niemals Urheberrechten unterlag oder bei dem die Schutzfrist des Urheberrechts abgelaufen ist. Ob ein Buch öffentlich zugänglich ist, kann 
von Land zu Land unterschiedlich sein. Öffentlich zugängliche Bücher sind unser Tor zur Vergangenheit und stellen ein geschichtliches, kulturelles 
und wissenschaftliches Vermögen dar, das häufig nur schwierig zu entdecken ist. 

Gebrauchsspuren, Anmerkungen und andere Randbemerkungen, die im Originalband enthalten sind, finden sich auch in dieser Datei - eine Erin- 
nerung an die lange Reise, die das Buch vom Verleger zu einer Bibliothek und weiter zu Ihnen hinter sich gebracht hat. 

Nu tzungsrichtlinien 

Google ist stolz, mit Bibliotheken in Partnerschaft lieber Zusammenarbeit öffentlich zugängliches Material zu digitalisieren und einer breiten Masse 
zugänglich zu machen. Öffentlich zugängliche Bücher gehören der Öffentlichkeit, und wir sind nur ihre Hüter. Nie htsdesto trotz ist diese 
Arbeit kostspielig. Um diese Ressource weiterhin zur Verfügung stellen zu können, haben wir Schritte unternommen, um den Missbrauch durch 
kommerzielle Parteien zu veihindem. Dazu gehören technische Einschränkungen für automatisierte Abfragen. 
Wir bitten Sie um Einhaltung folgender Richtlinien: 

+ Nutzung der Dateien zu nichtkommerziellen Zwecken Wir haben Google Buchsuche Tür Endanwender konzipiert und möchten, dass Sie diese 
Dateien nur für persönliche, nichtkommerzielle Zwecke verwenden. 

+ Keine automatisierten Abfragen Senden Sie keine automatisierten Abfragen irgendwelcher Art an das Google-System. Wenn Sie Recherchen 
über maschinelle Übersetzung, optische Zeichenerkennung oder andere Bereiche durchführen, in denen der Zugang zu Text in großen Mengen 
nützlich ist, wenden Sie sich bitte an uns. Wir fördern die Nutzung des öffentlich zugänglichen Materials fürdieseZwecke und können Ihnen 
unter Umständen helfen. 

+ Beibehaltung von Google-MarkenelementenDas "Wasserzeichen" von Google, das Sie in jeder Datei finden, ist wichtig zur Information über 
dieses Projekt und hilft den Anwendern weiteres Material über Google Buchsuche zu finden. Bitte entfernen Sie das Wasserzeichen nicht. 

+ Bewegen Sie sich innerhalb der Legalität Unabhängig von Ihrem Verwendungszweck müssen Sie sich Ihrer Verantwortung bewusst sein, 
sicherzustellen, dass Ihre Nutzung legal ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass ein Buch, das nach unserem Dafürhalten für Nutzer in den USA 
öffentlich zugänglich ist, auch für Nutzer in anderen Ländern öffentlich zugänglich ist. Ob ein Buch noch dem Urheberrecht unterliegt, ist 
von Land zu Land verschieden. Wir können keine Beratung leisten, ob eine bestimmte Nutzung eines bestimmten Buches gesetzlich zulässig 
ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass das Erscheinen eines Buchs in Google Buchsuche bedeutet, dass es in jeder Form und überall auf der 
Welt verwendet werden kann. Eine Urheberrechtsverletzung kann schwerwiegende Folgen haben. 

Über Google Buchsuche 

Das Ziel von Google besteht darin, die weltweiten Informationen zu organisieren und allgemein nutzbar und zugänglich zu machen. Google 
Buchsuche hilft Lesern dabei, die Bücher dieser We lt zu entdecken, und unterstützt Au toren und Verleger dabei, neue Zielgruppcn zu erreichen. 
Den gesamten Buchtext können Sie im Internet unter |http: //books . google .coiril durchsuchen. 



ce s-5 [au7 




3000019650 



\ 



(Bcfammüt nnb ^erauegegeben 

liom 

Bntim füc nieberbEUtftJe ^pracöforfcjun^- 






1*1. 



Die nie6ef6eutf4>en ikbevH^ 



bon 



Urlaub unb be !5auc6* 

von 

t>et gcrmaniflifc^cn Qection 

l&eretnf ffir Itoinft unb Hßiffenfcgaft in Ü^amButs. 



4<imbtttg» 
1883* 



^cttn 



giafepft miöttoiö be ^mth 



a 



Stitt feiner vierzigjährigen "Umt^tati^ltit 



An 



brr <StatitBifiIiot£|tft 511 l^amfiurg 



tn 



5o(^a(^tung gen>i6met. 



St^Tfft unb ^nicft non fr. Cuirtnann. 



t 

n 

f 

u 

D 
U 

5i 



ob 
3(1 

ftbi 



1 



1. 3€K hthhs gctpagct^ 

in reitet leeff imnb tt&wtn. 

a« bi6öc ^olöt fafl, ^ 

tpo öu ni^ ^efffl atttbt^ 

fc^al öy nic^t geruiDen, 

öu tDtUef} aQetn 

m\n egen [yn^ 

©arujp tpes btba6^t^ 

vnb \tcbts bctta^t^ 

bat ou mofl fvn 

nu fleöee öe aQetleueflc mvn. 

2- 3?öt YS aar fvn, 
xoo ercr tiDe fyn, 

öe vöt ^ettlvÄ Dnöe trutplvtf menen, 
bc m aütvbi, 
in Iceff Dnoc lc\bt^ 
in faCen grot^ Dnnö flcinen^ 
Dcröragcn wol^ 
wo ftcöö fyn f(^al^ 
öenrf ^cbs baxan^ 
latf) nt($t öaruan^ 
^I6ae6 ni(|t aQt^omal^ 
lÄ mein \ot guöt^ öat wefhi mol 

vnb tt>et^ DortDar^ 

©u tt>crfl mv ni(^t Dcriaten, 

tpcööeröm ia myi 

t^o öy i>otfpriÄ^ 

ö^o bu aQtvöt öermaten^ 

hinein ft^al mv (Bo6t, 

öcrA 6en JDcot^ 

f^ciocn van b\^ 

gloff feCer mVi 



vnb fünft neen noöt^ 

t^o guöer JXac^t^ bewar öy ®®!C>C 



2. 



1. ni3[>n 5ert mit leefft DortDunöct vs^ 
Dnnö ^cfft neen touiD t^o aQer frijt, 
mafet 6y" geftalöt^ 

lat^ b\ bc tt&wt myn^ 

befalen fy^i 

tpenöt ni(^t Dan mVi 

mynes 5erten j\t^ 

by my pajl ^olt^ 

neen moye weröt ^efpatt, 

voc})t xbt no(^ fo \att 

J}bt fc^al ÖY 

tpcl bclonct fyn^ 

bt tvnwt b\n. 

Tlnc lonbctlaü)^ 

Vi\btn t^c öät^ 

ti)o öenen b\^ 

üt\tl) myn bcger^ 

bat gcloue my. 

2. leuen in iß^ren^ fan nemanöt 

wehren, 
bat&m bo öy öertleeff t^o my Cc^rcn^ 
6u eööele Bilöt^ 
lleen öcrte fo ^art^ 
bo^ ny nic^t u?art^ 
6at nimt geplegct ^e&öe bct leue art^ 
wt^t yOt no(^ fo ^art^ 
xx>ilbt^ 
JKertf tpo itft mein^ 



nit^t oalfi^en fi^yn^ 
Do^t i(f im tttunot^ 
Dt^ fetten gtunöt^ 
myn leue Rmöi 



Uit^tv^tutföje VolMit^tv, 



L Uf^lan^'^ un^ ^t 23ottcr0 ^it^ttb&djtv. 



ncnc bege^r^ 
oorlatcn ft^al, 
Dor toöee (Bolöt, 
bin itf b\ \)olbt 

3. iBfft öu batnmmt fc^alt fldn in 

Iciöt^ 
bertleeff &u öoi^ nic^t Dan my fc^ciöt^ 
öragc flcin geöulöt^ 
'2111 öincE ein w\U 
6enn C&mpte mit vli 
öc tprcfcn u?ert^ 
t»o fitf gebort^ 
Dnfcr pnft^ulöt, 
ein fromöes (Bu6t^ 
mit ^ogem mo&t^ 
in lecff vnb leiöt^ 
nit^t r>an m\ ft^eiöt^ 
fun5er fy bereiöt. 
Cbo lyöen alle tlotf)^ 
oi bittern ©o6t, 
bt^aclvtcn i(L 
t^o oobn Dorfpritf^ 
trent fumpt an mi({. 

4. 3f^ bcB 6enöen, tt>il itf beflaf^n, 
myn troft Dp iBröen^ nic^t Dan m\ ga^^ 
em geuen bt xov&S^ 

(Baöee (Beric^t^ 
ni(^t Dnrec^t xs^ 
getDclöit^ hc ipritft^ 
fr6(f)t öarfimm nit^t, 
öer rechten fdtf^ 
öebb men geöulöt, 
Dnfer Dnft^ulöt^ 
icE Ijape fe u>eri)t^ 
bat iDeröen Dp itxbt^ 
^er&tlvtf beiDeröt. 
llUes ge[d^i(^t^ 
Dor (Baöee ©eric^t^ 
qeftalt ^ebb iiy 
ht xx>ttt btnn ficE^ 
fleHen Dor mitf. 



3. 



1. 2DÄ 66nne fleyt^ am ^ogflen, 
bc JKdn ^efft fitf Dorfef^rt^ 



So frfit^t itf nit^t fo ^aröc, 
6en Kvp Dnö folöen 6(^nee^ 
Dnö Ott öart^o 6e ft^arpen IDinbt^ 
XOot fi^al icE my ^en festen, 
bat itf myn fyns leeff Dinöt. 

2. aiyn fYn6 leeff tDoIöt my lehren, 
tDo itf er öenen ft^olöt^ 

3n töteten Dnö in c^ren^ 

öat Can icE aUetyöt u>oI^ 

0(f fan no(^ Deel me^r fyn bcnn ^e, 

De ficE fynes leues öeyt^ romen^ 

6e bcfft Iv^cr ein Heine iK^r. 

3. De fi* fvnes leues öeit^ rof^men^ 
aU by öem tltaneft^yn^ 

H3at jyfft men em t^o lo^ne^ 
Dan Aofen ein Rren^elin^ 
Denn bat \s groner als öat (Brag^ 
lege itf b\ 6ertleeff am Htmt 
fo iDe^r my beste ha^* 

4. © f*ei5en auer fc^ciöen, 
u)oI ^efft oy nu eröac^t^ 

^^ffff p^Y ^Y" ywwgc oerte^ 
Dt$ froutDÖen in trurent gebrac^t^ 
Dnö ocE öart^o in Dngematf^ 
öertleeff bat fy öv gefangen^ 
t^o öufent guöer zlai^t. 

tSod)^mtfd) in U^Ianö'e alten t)olFe/ 
Ite^ern, Ui% 86: €agclie^er, ttn^ Uad>/ 
tveifungen S, 1007* 



4, 



!• ÄKfl ^euet fitf no5t Dn6 yamer an^ 
fynt öat yöt mot^ geft^eiöen fm 
Du fufl bat iit ni$t tDenöen fan^ 
latb b\ erbarmen ^ert aUerleuefte myn, 
Crojl micE^ Dnö fpricE^ 
bertleefffte (BefeH^ ^er iDeööer fleQ^ 
fo froutD itf my^ fy tDor itf toxi 

2. 3?0 f(^ei6en nu fo na^ aH^yr^ 
fo yle öcrtleeff tbo troften my^ 
6ette my Dtl^ Pyn Dn6 grot^er tlobt^ 
itf iDil otf nii^t Dorlaten öy, 
Oorgit^ nic^t t^o U% 



Uie^er^etttfd>e X)ol{0lie^er* 



1. U^Ian^'0 un^ ^e 23ottcf' e ^te^erbuc^ev. 



öen ©ener bxn^ ncgc öy t^^ "^Yi 
ncmanbt tpetp »cnn itf Came t^o öy» 

3. JXcen ^aröcr 35ot^c voatt m\ n\ 

tmbt^ 
[ynt itf bY öy ni(|>t bivucn ma^^ 
©arimm bin itf int öerte DortDunöt^ 
belp einiges ein^ eer icE Dor^ag^ 
llYm u>ar^ itf Dur^ 
Dan 6y ö^tr^^n^ ntyn ReYferin^ 
geloff mY 6at itf gan^ elenöt bin. 



5. 



1. 3f€K fa(^ mv t)or einem H3ol5e^ 
ein fYnes öertlin fta^n^ 

3?i)t let^ fi* beöfincE en ^gar balöe^ 
wot xbt fYn neringe motzte ban^ 
xbt leep fd^neU^auer eine Bruggen^ 
jfft vbt em motzte gelutfcn^ 
;fft YOt mot^t Dinöen fyn 6pY§i 
'6(^t bat öertlin mit ganzem flyt^. 

2, ©e 3feger mit fynen 6un6en^ 
auervlet öem 6p6rlin na^ 

f(^aflft alles öes Rieffers JKunöe^ 
öat itf ÖY tnyöen mot^^ 
C^c öv u>il itf^balöe famen^ 
bu bert öu f(^6ne^ öu ^rame^ 
0)0 Y^^t fonöe Dno mot^t gefyn^ 
fYns JKegtlin b\ b\ allein. 



i 



3. ißin Daltflin Dt^erfaren, 
icE biööe Dorgitt nii^t m\\h 

mynen ©enjl ^chbc i* ö^ gef(f>u)aren^ 
tbo 6er i\bt^ wenn bn bifl myn^ 
bn maCefl my t>eel tbo ft^affen^ 
öo flunöt öat JKegtlin vnb Jfac^et^ 
(Boot grotb ÖY Hlegtlin f\n^ 
xoat ft^affflu ^Y^ allein. 

4. 04 biööe 6y 9^"^ innic^lYtf^ 
mynes 6erten ein inniAeit^ 

!Du tPiUejl öv öogentlYcen^ 

beiDaren ein rlene t^bt^ 

C^o bcncn r>nb o* tbo raöen^ 

Dan 5em Htegtlin, tpil itf nic^t laten, 

itf n)il &Y 6enen na alle &y"^^ *^^i 

fYnes Ulegtlin xoat wiltu me^r. 



5. 5Dat tttegtlin an öer Cinnen lat^, 
fe fa(^ tbom Dinfter rtbi 

Dt^ rechter leeff vnnb ttnwt^ 
u)arp fe twc Rren^lin bcrut^^ 
JDat eine tpas ron Siolen^ 
bat anbct van gronem Rlee^ 
6d^al iÄ bv fYnes leeff m^btn, 
mynem öerten 6em ge|(^iitb u)ee. 

6. 2l(^ fc^eiöen jämmer fc^eiöen^ 
vnb wol ^efft bj er&a*t, 

!Du beffft mYn J""9^ oerte^ 
vtf) ftouvobtn in trurent gebrac^t^ 
Du bcffft mv m\n 3unge 6erte^ 
gebrait in )d^xoatt Py"i 
u>at itf bat 0al;r gefryet f^ebbe, 
öat Doret m\ emanöer b^ti. 

X)er0 5: ^od)t>mtfd) inU^lan^'9 alten 
t)olF6lie^ern) Ur. 64. X)et*0 4: 2(bfc^ie^e^ 
Iie^cr ttn^ Uac^tveifungen Ö. 1004. ''^^re 6, 
Seile I— 6: |>od?^etttfc^ eben^a 6. i85j X),4. 



6. 



1. H€6 (bobt^ WCS f(^al itf m\ 

frouiDen^ 
myn 6ert in trurent fteyt^^ 
Van mynes leues u?egen^ 
r>an bcm ii orloff ^ebbe^ 
orloff bcbb itf^ 
abn alle fc^uloe^ 
id örages mit ge6ul5e. 

2. Vil\n fYnes leeff wölb my leren^ 
»0 itf mY bolöen ftpolöe, 

^n tfit^ten r>nnb in ebren^ 
bin in er trarlY* ^ol6t, 
öolbt bin i(f er, 
tbo er fteytb myn beger, 
'Jtt^ (Boot tpeer icE h\ er. 

3. H3at fa(| itf tauenöt fpaöe, 
an einem Dinfter ftan, 

an einem Ramerlaöen, 
tpat \)abbt fe fc^ireewitt an^ 
wat \)abb fe an btx öenöe, 
ein rotbgolöt Dingerlin, 
eY f(^olöt ii er egen fyn. 



1* 



^te^er^eutfd)e t)oIf0Ue^er. 



I. U|>lan^'0 ttn^ ^e 23ottcr0 ^te^erbttd)er• 



4. aivn fvne Iccff |)efft ein Bornlin 

folt, 
föt fprinaet an einem 6teen^ 
"^btncxii^ fo Dem im gronen XDolt^ 
jat Bornlin bat xe Colt, 
ntyn teeff y^ ö>oI gcflalt 



3. 



Si^tpart lfinöif(^ «oil irf mv 

flei5en^ 

t>n6 lecuet itf men ein ^a^r^ 
mynem fyns leeff t^c leiöe^ 
Dan öem itf crloff ^ebb^ 
crloff bebb itf, 
abn aBc fi^Alöe^ 
ic ^ebbs geö&loe. 



7. 



1. ölßrt einiges leeff^ 
tpes nit^t beörouet^ 
fynt Dn6 öe työt^ 

nu tDeööerflevt^i 

6uflU tDOl XDO 

bat neen Ulinfc^e ^y^i 

fo faü(^ leeuet^ 

tpo ^0(9 ^e fmeuet^ 

t^o työen em etiles wcbbttfktntt 

2. Jfeue aelv* alfe itf^ 
6at biööe ia bii^ 

in ^opning tpart^ 

Dmmfangen ^art, 

lang erren fd^al^ 

erCenflu tool^ 

toat Dntrfiu) fan^ 

öatffilue f&e an^ 

myn 6ert &y 9"^* ^^^ anöern gan. 

3. Via fcltfer befc^wer^ 
ÖY« t^fiw) bctpe^r^ 

öenn irf &y ^*l^ 

Dor anöern alle. 

fo ga^r Dorplicpt^ 

Dn5 ocE mit ni^t^ 

in nener lifl^ 

ran b\ ni6^t fett^ 

fr&n6tlYcE0 Jfeeff als ttibs »orgYt^. 



8. 



1. H3o mot^t iÄ frolY* tt>et5en^ 
neen frouiDÖe not^ leue toert niY me^r 

tbo 6eel^ 
iBlenöt bin ii r>p ißroen^ 
Dorlarcn l)cbb itf mYn Ctofl vnnb 

bat flag itf fe^r vnb väc^ 
fd[)afft oat itf gantj elenöt bin^ 
mv leuet neen froutDÖe noc^ fpele^ 
bebrouet Y6 mYn 5erte^ JKoö t r>nb 6mn. 

2. UlYn tpee vnb f lag mit ft^merten^ 
mc^rt firf öaAl^Y* ^"i* aanfeer mat^t, 
Dor&rifft mY jt6uu)6 rno fiper^en^ 
bv ©a^ vnb h\ bcx Uat^t^ 

iDenn itf an fe aeöencEe^ 
fo CAmpt niY Deei 6(^mertcn vnb \)\n^ 
Älen&e öeYt^ niY CrencEen^ 
R&mpt aUes öorc^ öe aller 6ertleuefle 

mYn. 

3. 6ebb ffouiDÖ orloff Dn6 tDunne^ 
Deel fc^merten mY Dmmefanaen ^at, 
JKy l^\nct nit^t mtl)t öe ^ünnt^ 
beorouet bin itf fro vnb \vabt^ 

mY wert nic^t hctb r>p ißroen, 
bttb in öat graff ^enin^ 
mit Cu(^t^ tuv^ t)nn& (Beber5en^ 
itf fe^e öenn oy xocbbct. öctt aQer- 

leuefte mYn. 



9. 



1. H32lt mY nit^t bren&t^ öat lofi^ 

irf nic^t^ 
fYns leeff b\x fc^alt nii^t f(^el6en^ 

^ebbe irf &y ^^^ "^^" ^^^^* 9^i^Ä^"i 

mot^ bal6e öaruan^ 

Dan b\ motf) ii m\ fi^eiöen. 

2. 3* gintf ein (Berlin Dp Dnö aff^ 
icE ^6r6 niYn leeff öarinne^ 

Tli^ 0l6lin aUerleuefte niYn^ 

mac^ vot gefYn, 

iDet id: bY b\ öarbinnen. 



Uie^er^eutfd^e VöiMit^ct. 



I. U^lan^'e unt> ^e a3oucf' ^itt>tvbid)tv. 



3. TDiltu ^erin bu t&mmefl wol 

rottete eine tiene w\U^ 

bat Vabcx Tonnb Uloöcr fc^Iapen ga^n, 

fV froe effte fpaöt 

fo lynt u)Y ttt>^ aueine. 

4. X>nb öo Y^^t fliJ^w tf^^^ ^aluen 

er üaöer quam aegangen^ 

XOat r>anbt ^e by [ynem !D6(^terIin 

fla^n, 
ein vunger Knab^ 
mit iBrmlin Witt Dmmefangen. 

5. Do to(^ f)c vtl) fyn lange Si^wert^ 
öen Knaben xoolb \}c t\)o\)onxDtn^ 
Dnö u)oI fitf pp öe 35oIf(^op gifft* 
feefft reeö ein tDvffi 

t^c fl&cEen fc^al men en ^ouwen, 
bv fi^onen Srouwen. 

6. Der falf(^en RIeffer fynt fo t)eel, 
i)or langer työt gett>efen^ 

triY" fy"^ l^^ff ^cfft my orloff geuen 

a^n alle fAulot^ 

a^ (Boot icE mot^ geöfilöen. 

7. X>nb vool Yö öe dub b\tf) leötlin 

fanÄ, 
van nyen ^efft gefungen* 
5Dat ^efft geoa^n ein iBoöelman^ 
motb balöe 6aruan^ 
ein Ötuöent ^efft en Dorörungen. 

8. 6e finget vns bat vnb no(^ »eel 

me^r^ 
\)c ^efft Y^t mol gefungen^ 
6at mafet bat men fyner nit^t ac^t^ 
t^o guöer Uadbt^ 
fY ^\ f¥"ö Iccff gcfungen. 



10. 

1. J€i ft^aQe myti 5orn int panier- 

myn frouipö y^ ^Y t>orf(^iDunöen^ 
i(f ^ebbe gejagt^ mot^ affgela^n^ 
Yöt lopt nod^ Dor öen öunöen, 



ein eööel (Beöecr^ 
in öiffem (Befpor^ 
bebb itf my i^t^erfaren^ 
6at fAweuet Dp mYi 
als icf u?ol fpor^ 
myn lagenöt \b Dorlaren. 

2. JXeen eMer (tcwilbt ^ebb itf er- 

tant^ 
6at mot^ i(f offt entgeloen^ 
no^ flell irf mY fleöes^ Dp Jagens 35an^ 
tiootDol myn gel6Ä ffimpt felöen, 
ißin Deerlein f^on^ 
tDil mY entga^n^ 
fo latfe itf my genogen, 
am 6afenfleef(^, 
nic^t me^r iÄ fet^^ 
bat ma^ m\ ni^t beöregen. 

3. üa^r ^en (Bewilöe ins TDalöes luft^ 
[icE] u)il b\ ni(^t me^r fdS^rerfen^ 

mit jagen an bvn f(|neu)itte Btäfl; 

einanöer mot^ oy tpetfen^ 

Dnnö lagen fry^ 

mit öunoes gefc^rey^ 

6at bu ni^t mat^fl en trennen, 

^olöt öv in ^oöt, 

brunes ilteatlin ^uöt, 

mit leiöt f$ei5e li van Rinnen. 

tSodj^cntfd) in U^Ianö'e alten t)o[f6# 
Iie^ern) Vtv. 179: ^erjog Ulrtd), nn^ Uad)f 
tveifungen S« 1019. 



11. 

!• ölBr^ enige troft Dp eröen, 
Dorlangen öu öeifl mynem Y"^9^" 

6erten mee, 
I Dorörungen fc^al itf u>eröen^ 
6at bc\t\) btt leue ^ertlytf u)ee^ 
fynt öat i* bin g^eft^eiöen, 
van öynen brun oglm flar^ 
ein bofe truöt ^efft m\ Dor5rungcn gar. 

2. ©Y"^^ f ^" i* ^^^ "i^t Dorgeten, 

öertallerleueflc myn, 
mit leefft bin itf befeten^ 
öat f(^afft fYns leeff 6yn roöe 

tttönötlin^ 



^te^et*^eutfc^e VolMxt^tt. 



I. Ut)lanb'0 un^ ^e 23oucf' ^ie^elrbttc^er• 



DHÖ buöt my ein fr&n&tivfcn (Brot^^ 

3, ©at UlegMin toas bcörouct fc^r^ 
aU uinb öat junae Rncblin fvn^ 

fc tonöc Cum reocn mc^rc, 
bat bratet crem Herten ^d^xoatt Pyn, 
üa^r ^en bat i>\ oe leuc (Boot bc^oöc, 
öu frcncEefl my lUoöt vnnb 6inn^ 
ünö nimpfl mit b\ bat xnn^c 5erte 

myti. 

4, ©at jfecöt fv Y"^ S^fungcn^ 
tt>ol Dan öem fYncn brunen JKcgtlin^ 
irf bin ran er Dorörungen^ 

öat fan Dnö mad^ nic^t anöers fyn^ 
üp ißröen ^ebb itf nenen Crofl ni^t 

me^r^ 
öarmit fo ^cbb itf erer geöac^t^ 
fo tt)Änf(^ itf er t>cel oufcnt guöcr 

Jlat^t. 



12. 

1- JS my ein Hein lüalötDogelin^ 
geflagen vt\) myner öanbt^ 
\B my geflagen vti) myner öanöt^ 
a(^ ©(Döt xDtm fi^al icEt Clagen^ 
pöt flfid^t öar^en^ \bt fl&ifyt öar^en, 
peyt^ aü fyn 6inn^ 
in gronen iDalbt na 6pv^- 

2. \)nb bo \bt ein rpeinic^ Doröer 

quam^ 
Dp einen öorren Tlfl^ 
öar tt)eren öer tleinen HJalötDoglin 

Dee(^ 
fe örogen grot^ H^bt r>r\b 6att^ 
vo lenger yo bat\)^ yo lenger yo me^r. 
t^rure ni4t fo febr^ 
Dan grunot vtf) 6ynem Herten. 

3. ©c yöt em tuenic^ Doröer quam^ 
iDol in 6en gronen walbt^ 

^ort \bt fyn fyns leeff luten ft^lan^ 
oe Seiöen u)eren t^ofprungen^ 



^bt ttntbt fe^r^ y6t truröe fe^r^ 

yo lenger vo me^r^ 

Dan grunöt Dt^ fynem 5erten. 

4, Ün6 bo y6t ein »einic^ Doröer 

quam^ 
Dor leues ©t^Idjpfemerlin^ 
J^bt floppeöe alfo lyfe öaran^ 
mit fynem (Bolötfr^neuelin 
yöt ftoppeöe öaran^ y5t Hoppeöe 

öaran^ 
em tpart nic^t Dpge5abn^ 
yöt tDart nid^t ingclaten. 

5, IDoI ys nu bt bat floppet an^ 
itf lat^ en ootfi nx^t bcrin, 

tDenn anöer iltcgtlin Rren^e örogen^ 

ein Sc^Ioyer moft i* öragen^ 

itf fc^emöe my fe^r^ [icE fc^emöe my fe^r]^ 

yo lenger yo me^r^ 

Dan grunöt Dt^ mynem Herten, 

6, H3attyetfi(f öenneinyunger(BefeIl^ 
mit fynem geraden lyff^ 

bat i^e fyn yungc öage Dortert^ 

mit einem olöen H3yjf, 

©at H3yff xs clbt^ bat H3yff ys oI5t, 

ye ouel gefialt^ 

credit JXyöt Dnn5 öät^ im 5erten, 

6. TDat tyet ficE 6enn einyungeUlagt^ 
Dormert mit ganzem flytp^ 

bat fc Dortert er yunaen öagc^ 

mit einem olöcn (Bryp^ 

bc (Bryg ys ol5t^ öc ©ryg ys ol&t^ 

y0 ouel geflalt^ ^ 

$efft nummer frouiDÖ im 6erten. 

7. TDoI ye öc Dns 6yt^ Jtecötlin fand, 
fo fry gefungen \)at, 

bat b^fft gcoabn ein yunger (BefcU, 

tbo Bamberi^ in öer ©taöt^ 

Dc Reffte geöit^t^ \}c Reffte gcöii^t^ 

gan4 tDol bcöac^t^ 

fo frif(^ ^efft l)t yöt gefungen. 

VtV9 1—5 abgeM*ttcft in U^l<^n^'e 
alten t)oH?elicöern, Ui*. 83 » B? Za^a 
lie^er, nn^ Uacf^weifungen Ö. 1007. 



nie^erbeutfd^e VoiMit^tt. 



h U^Un^'0 un^ ^e ^oucTe ^ie^evhnöjtv. 



13. 

1. üütrfitr) öu öevfl my nvöcn^ 
fc gabt vnnb anctaU^ 
bat itt i>t f(^onfle motf^ mvöen^ 
bringt my grotb DngcfaB^ 
TDat ^clpct öy öoc^ övn bofc Otf^ 
i({ ^ape gel&(r f($al ftct n)en5eiif 
DittrÄtP mot^ ga^n totugg. 

2. Kci^t mct^ itf y^unöt fletuen^ 
xoo Crifhrant öc öörc 6clt^ 
6o itf ni(| tan criDetucn^ 
öc my im 6erten gefclöt^ 
0(f fan fe rorlatcn nfimmer^ 
Dtinö [(^olöc itf by er blyuen^ 
nocet mynes 5erten beger. 

3. 6fi^ an öen grot^cn ^f^mer^ 
öen lÄ im 5erten btaa^ 
vnnb fliH my mynen rummer^ 

bat id nic^t gar ror^ag^ 
T^o öy flcyt alle myn t^ouorfit^t^ 
bope bn rpcrfl yöt erfennen^ 
wo van my tp^tcn nic^t. 

4. üan öy tr)il itf nic^t vocnbcn^ 
myn trätpe t^o aUer tyot^ 

JTlyn öerte fd^al ncmanöt lenöen^ 
vom f(|on DngcIÄrfe ^er gcyt^ 
fo lit^t my öo(^ nic^tes oaran^ 
f(^al my neen utinfd^c nic^t tpc^ren^ 
wil b\ m noöen byflan. 

5. tatf) bv \bt nx^t erfc^retfen^ 
myn eniger ?trojl Dp iHtbt^ 

bo my oyn öerte tntbtitn^ 
fynes JKegtlin lecff r>nb wert^ 
T&cbcni bcn grotben 64merten myn^ 
latl) b\ ybt gabn t^o öerten^ 
bu pne bruns JfUegetlin. 

6. Tlbc ii mot\) my fc^eiöen^ 
ybt ma^ nit^t anöers fyn^ 

li f(^tping my aucr bt oeyöen^ 
bringt mynem 6erten Pyn^ 
Vbt fan vnb ma^ ni^t anbcts fyn^ 
oyt Jfeeöt wil itf b\ wenÄen^ 
lat^ yöt b\ befalen fyn. 



14. 

1. WO vaü bn Ryp bn foI6e 6(^nec^ 
r>nb fan rp mynen Ooet. 

!Dat tttegtUn ys auer ^unöert JKyle^ 
vnb bat my n>eröen motL 
[r>nb bat my toeröen motp]. 

2. Ji (juam tpo Uncs Remerlin^ 
iÄ menöe irf tt>eer allein. 

Do quam öe öertallerleuefle myn^ 
vool if)o 6er Dor ^ennin^ 
[u)Ol t^o öer !Dor ^ennin]. 

3. (tobt grote öv myn fynes leeff^ 
u)c fteyt^ Dnfer beyoer fda. 

nftf feet an 6ynen brunen ©glin wol^ 
on örec^fl grot^ Dngemdtf. 
[bn örec^fl grot|> Dngemdrf]. 

4. De 6&nne ys Dorblitfct^ 
IS nummer fo tiar alfe Dorn^ 

^bt V6 ni(^t ein balues Jafft^ 
als i(t fe erjl leeff xoan 
als ii fe erfl leeff wan. 

5. TDat f(^al my öenn myn fynes 

leeff, 
tpenn fe nit^t öantjen tan^ 
Wo itf fe öenn t^om bani^c t>6er, 
öar fpottet myn yöerman, 
[öar fpottet myn yöerman]. 

6. H3ol u)il my ^elpen truren, 
öe richte öre Dinger »p. 

3f(f febe »eel Dinger vnb u)eini(| truren, 
abbc itf fa^r öar^en, 
abbt ii \ai)x bargen. 

2(bge^rttcft in U^lAn^'e VolMitbttn^ 
Ur. 47, ß : 2letf tttt^ Bcbnee, nnt> Uaöjf 
wetfungen B. 1002. 

15. 

1. (titbnlbt ys ttpar ein fel^am 

Rruöt, 
Ȋffet ni(^t in aUemans (taxbcn^ 
Dnnö n>ol bat Kruöt be^olöen wil, 
öe mot^ bcs gar euen traröen, 
f(^alt em gerooen. 



Utet>er^etttf4)e X)olfe[te^er» 



I. U^Ian^'e nnb &e X>on<r» Zit^tvbnöjev. 



rnö vool nu ouci an my bf)ot^ 
batannt örag itf einen fieöen Ulot^^ 
iÄ »ilt cm tvol bebenden. 

3. 5oge pormctcn wctt halbe »or- 

attcn, 
wenn fitf m\n leeff oevt^ f«^ciöcn^ 
b&öen leeff morgen leiot^ 
bat \s bct (BefeUen fleöit^cit^ 
fc lauen mcn falft^e trftn>e. 



g 



4. JDat 6eYt em im 5erten n>ce^ 
ünö öat itf Dan em finge,, 
> f(^la en bt 6agel pno oat TDeööcr^ 
)at rpater^ t)n& öe »inöt^ 
bc m\ mn 6em fc^al bringen. 



16 (vgl* 107). 



1. SKoIv* »nö frVi 
nit^t SroutDÖii^ öarbv^ 
öen f4a>Y(^ »nnö lyö^ 
aBe bof^eit m\bi^ 
vots fliüe r>nb frdm^ 
onnö fu^ 6y Dmnie^ 

bc XDttlt \s gef(^u)in5t^ 
in aBen ißbren Blinöt^ 
manni(^foloi(^ lifl^ 
ötYfft Tlbams Rinöt. 

2. üeen ©uöt no«^ (Bel6t 
triump^ bct XDcxU^ 

tpol oat nickten \)at^ 
Toinbt nergens rdt|>^ 
fft^ tt)or öu u)ilt^ 
neen (Belt gefeüe^ 
Criump^ unö \)taAt 
befft nu bc gan^e ma(|t^ 
framic^eit vnnb ife^re^ 
tt)ett nic^t mebr gebaut. 

3. 5opning itf ötage^ 
\bt tarnen bc öage^ 
Dnnö bringen bc t\bt^ 
bat frdme t&bt^ 

bat frdmi(^eit Dnö ef^re^ 
voctt gelöen me^r^ 



al0 Y^t Y^ getpefen 
Dor t>eel öun&ert IFa^r, 
in aBen fingen 
ÖY« lBI)t; beipar. 



17. 



1. öiectlvÄ bc\if) m\ erfrourpen 
öe frilYte öommertYÖt^ 
aB niYn geblote Domyen^ 
bc [meY] t)eel tPoBuft öeytb^ 
bc leuertf bc\tf) firf erf($u)mgen^ 
mit erem b^Ben WaB^ 
leefflY* bc Doael fingen^ 
öart^o öe IXa$tegal 

2. ©e Rutfutf mit [ynem fc^tYen^ 
mafet fcolY* veöerman^ 

6e0 Ituenöes frolY* teyen^ 

bc Ulegtlin iDoIgeöabn, 

fpabecen t^o öen Brunnen^ 

plet^t men tbo * öiffer t^bt^ 

aU XOcvlt f6(|t SrouiDÖ vnb munne^ 

mit KeYfen Dem vnb xo\bt 

3. ^bt gronet in öen TDalöen^ 
bc 35ome bloYen frYi 
bc Äofelin rp öem Delöe^ 
Dan farrpcn mannigerleYi 
iBin Blomlin jleYtb im ©aröen^ 
bat ^et^ Dorgitt nit^t myn^ 

bas iBMe Cruöt n)egeiDar6en, 
mafet guöen ogenfc|)Yn. 

4. ißin Rtuöt fteYt in bct (Dwcn^ 
mit namen tpolgemoöt^ 

leuet febr bcn fc^onenf ^touioen^ 
öattbo bc 5ol6et blovet, 
bc Witten r>nb roöen Kofen 
^olt men in arotber ad^t^ 
men fan (Belo barut^ lofen^ 
f(^6ne Krentje 5arut^ gemad^t. 

5. ^at Rru6t \o lenket \o leuer^ 
an mannigem cnbc bl6vetj 

bringet offt ein ^eirnlvcc Seber^ 
u>oI fitf nic^t öaruor boöt^ 
0(1 b^bbet gar tPol Dornamen^ 
aB rpat b\t^ Rru6t Dormac^^ 



B 



auDtevbetitfd^e t>olf»lie^r. 



L U|>lanb'0 ttn^ ^e 3^H<f » 4,itNHi^&d^er, 



!Dod^ fan men 6em tDc^t Dorfamer^ 
metige leue"^ t>tufet aUe öa^. 

6. !De6 dtcraens in ^em ^D^nmc« 
öc ttlcgtlin arofcn fia^tt^ 

aantj IccfflYc Je anjo^curpcn^ 
oe fronen Slomlin ftaf)n^ 
baxmn fe Rren^Itn matcn^ 
vnb [(^enfcn fe erem 6(|att, 
öen fe fo frfinötUd! anlachen* 
r>ni> ^ciitn em einen 6(|matt. 

7. ©arum laue itf öen Spmmer^ 
bavtifo 6e ttteventvöt auöt^ 

6e tpeni)ett rns otten ntmmeti 
Dnnö bringen i>eel frouioöt t>n& mcöt^ 
öer työt u)il itf genetett^ 
bcw\U i* Penninge fHxbe4 
ünöe öem v^t ^t^ i>or^reicn^ 
öe t>alle öe Creppen äff. 

tSod)t>entfd) in U^lan^'« <ilten l^olfe/ 
lie^em, ttr* 57: t^mlie^er) un^ Vtad)f 
«vetfttttgen B« 1003* 



18. 

1- <D Sore TDinter 6u bifl folbt^ 
bu l^efffl Dorforet öen lenen gr&nen 

6tt ^effft Dotfcret 

bc Blomlin an ba öri^cn. 

2. ©e gelenSlomlin f^nt »oröen nil^ 
entflagen y^ t)n$ frouw Ua(|tegal^ 
fe Yö t)n6 entflagen^ 
fe tDert Dns ni(^t me^r fingen. 

3- 6e Y« i>n0 entflagen t^o öiffem 

, UYen Ja^t^ 
ein fleöes leeff bat mot^ itf ^an^ 
ein jle6e0 leeft 
öat mot^ itf aUtYÖt ^aben, 

4. !De6 Uumbcs votnn ii tfyo IScbbt 

mil ga^n^ 
niYn fYne6 JCee|f ni^t b\ m^ ^a% 
fo trurt mvn oert^ 
fo truret au niYn (bcnthtc. 



5. ©e« Ittorgens menn i(f froe 

mYn oerte m groten Sorgen f(^a>euet^ 
fo fiimpt mYn tyneg ieeff Dor niY fla^n^ 
bU^ ntY gu5en U^ocgen% 

6* <Bu6en Ulorgen^ gu5en tR^rg^n^ 

mYn fYnes leeff, 
i(f ^ebbe b\ mn grunöt mYne^ 5erten 

leeff* 
i(f ^ebbe ^Y ^^ gninot mvne^ fjintm 
rt^erfaren. 

2(b9e^rttcrt in U^lAn^*» alten Voif^f 
He^e^^ Ur. 43, A: Btate^iebe, nn^ Vtaöjf 
«vetfungen B. loos, 

19. 

1. <D ^at itf Ponöe »an 5erten 
fingen ein £)agen>Y@^ 

Dan leue Dn6e bittern frä^merteiii 

nu mertfet »p m^it flYt^^ 

IDo Y^t eines Roninges ©oc^ter ginrf, 

mit einem Y^ngen etancn^ 

nu l^ort ^6pf(^ rpunöer^intf. 

2. Tln eres Da6er6 5aue, 
manniA ed6el Ki66er v^aSf 
bo^* oeleefföe er öe etaut^ 
vf ittbcn Dor aQes 6a6^ 

wat (Bebt bot^ fvn ©Ypl^eit gef(|oep^ 
beimlY* t)t^ be6roue5en 6erten^ 
oeöe fe fo mannigen roep. 

3. öißt: eobt fenöt mY bat gel&^^ 
6at ^e mYn 5erte erfenn* 

16# mY Dp Banöt Dnö $(tritfe^ 
6er eölen Stouw Oenufin^ 
wo bct JuntffrouiDen im öerten was^ 
alfo uHis o(E 5em 6rauen^ 
aDtYÖt ai)n tmöerlat^. 

4. Jlener 66rP öem andern open^ 
tpat em im 5erten Ia$^ 

ein Ycöer bebe bapen^ 

einen frolYfen Rvteeoa^^ 

bc boi^ tpom leften mit Yamer quam^ 

ein 6eoe 6em andern fd^uen^ 

vnb Ubtn xot^ ece f^am. 



9 



Uitbev^tnt(d)t VolMiettv. 



I. U^Iant)'« unt) ^e 23oucF'0 4iet)erb&d)er* 



5. itin ba^ 6c waxbt gcmclöct^ 
t^o einem Borne tolbi^ 

6c la^ fo t>crn im Oclöe^ 

vct einem gronen tDoIöt^ 

TDoI eer quam t^o bcs Bornes Slotth^ 

bt f(^ol6e bcs anöern xoa^tcn^ 

alfo WM er befc^Iut^. 

6. De 3funÄfroutt) öeöt fv* ?Y^en, 
in einen Ulantel w\tt 

er Brufle bebe fe t>j)f(|n6ren^ 
t>ormafet myt gantjem flyt^i 
otf fpratf bc eole juncrfroutp ft^on^ 
neen ttlann f(^al my vpprvfen^ 
öenn eines (Brauen Son. 



i 



7. Do quam fe t^o 6em Borne^ 
e üanöt Peel froutpö vnb ln% 
e 6a$t itf |>ebbe getpunnen^ 

myn trurent ve porbufl^ 
Dtp aBer noöt bin itf erlofl, 
<D bat itf fege.^errvöen. 
myn ^opening t>ft myn irofl. 

8. C^o^anöt cpiam vtf) btm IDolöe 
ein grimmige touiDin ^er^ 

bc ^ungfrouw fa(^ \bt balbt^ 
fe leej) Dan öannen Dern, 
vnnbamm fo m\i\} btn ffiluen Da(^^ 
eren Htantel let^ fe liggen-, 
öarut^ quam Hobt duo flag. 

9. De thnmin tclbt er ^f^ngen-, 
tpol Dp öem Ulantel gu5t^ 

bt Ulantel watt befprenget^ 
mit 6(|tt)eet vnb roöem Blobt^ 
öarna oe £6uu>in u)eö6er gintf^ 
t|>o Wölbe mit eren 3fungen^ 
bo quam öe ^ungeling. 

10. Do \)c bcn Utantel Danöe^ 
befprengt mit Bloöe fo roöt^ 
Do f(^reY ^e Iu6e t\}0 ^anbc^ 

<D tpee myn £eeff y^ Doöt, 
bo fe mv ni(^t gefunöen ^at^ 
^efft fe* fi* fÄIuefl geöoöet, 
© toee 6er groten not^. 

11. Jlu m6te ybt (Bobt erbarmen^ 
6e5e t)c fo manmgen roep^ 



(D toee © tDee my armen^ 

fvnt öat m\ (Bobi erf(|op^ 

fvn f^toert öat to^ \}c Dtfj 6er f^eöe^ 

fum m\ to mynem troft^ 

© Dfefu tDare ©o6t. 

12. tDo ^effftu myner Dorgeten^ 
tDor \s bat eöIe tDvffi 

^ebben fe bc Deerte gefreten^ 
fo gelt YÖt ocE mynem lyff^ 
\B fe bot^ my gefloruen ^yr^ 
eren Cyff tDil i* betalen^ 
\}c Dell op beyöe fnee. 

13. ©oöt gefegen by Utdn Dn6 

S&nne^ 
6e§gelYfen Jtoff mb (Bta^^ 
©oot gefegen oy froutpöe mb uDunne^ 
vnb voat bc öemmel befj^Iot* 
fyn fc^wert bat ftatf |)e bot^ ]\n 6ert^ 
yöt f^al neen w\ncs bilöe^ 
nftmmer öor^ my lyöen fc^mert. 

14. Do ybt wart Dmme 6en lluenöt^ 
6e 0un(ffroutD wcbbct quam^ 

uDoI t^o 6em Born gelopen^ 
ein D66tIyÄ ^erte Dornam^ 
fo bitterlyre flage DoriDar^ 
fe tDrantf ere fc^neeuoitten öenöe^ 
ropt Dt^ er gele 6aar. 

15. De JuntffroutD Dell öarneööer, 
gar offt fe öar befc^want^ 

wenn fe opblitfeöe u^eööer^ 
er Dnma^t fe befanbt^ 
bat 6reff fe fo lang Dn6 Deel^ 
bet^ an bcn Hätten Utorgen^ 
er flag itf forten wil. 

16. De JuntffroutD bebt fitf negen^ 
tDoI vp bcn (Brauen fc^on^ 

(Bobt gefegen bv Ärff Dn5 egen^ 
Dnnb öy Ronindlyfe Kron^ 
6e§geliCen Ouer^ TDater^ Jtuc^t mb 

mtbt^ 
in öem bebe fe Dpfpringen^ 
Dn6 toe^ Dt^ em fyn ö(|tDert. 

17. Dat 6$tDer6t begfinbt fe t^o 

ftetfen, 
boti^ er bebroueöe öcrt^ 



10 



nie^er^eutfd^e VoiMie^tv* 



h U^Ian^'e nn^ ^e 23ottcre ^te^erb&d^er* 



5iBtc (Boot 6^0* cm ni^t rcfcn^ 
öc 6ingc t^o hititxm fc^mcrt^ 
©0 \bt tparlY* am ©age lii^t^ 
bt leue auertpinöt aQe oinge^ 
.in öificr beöroucöcn tvöt. 

18, öcfffhi öori^ mv t)pgeuen^ 

ortetet ^Y^ ^Y" keucn^ 
Dttö otf t>orgaten bv" Bloöt, 
Du ^efRl gemecnöt itf fy ecmoröt^ 
fo tDil i* by i>Y blvw^^i 
ea>id^lY* ^Y^ t)nöe bort. 

19. ©armit wil itf bef4>luten^ 
öit^ f(^6ne ©ageiDYfi 

öißr öor* ÖY" Blootuorgeten^ 

QYff Dtis oat Paraöig^ 

oyt^^ ttcbt fi^entf itf emer ^funtffrouo) 

revn^ 
bot^ fe u>oI6t t(f o(f fteruen^ 
DP ißroen, mot^t \bt gefYti. 



20. 

1. J€Si vottf) m\ ein fvneö brunes 

Utegtlin^ 
^efft mY myrt 5erte befetem 

S&t tan my ein RrufermAferlin fvn^ 
tan erer ni^t Dorgeten^ 
6e gefalt m\ »t^ermaten u)oI^ 
er »Y^ ^tt^ bertf^^ 
Y8 ©olöes u>ert. 

Y^t fleYtf> er alles wol^ au xoat fe 

öo^n foU. 

2. 6e ^efft m\ ^eimlY* t^ogefec^t^ 
fe toxi myn leefffle tpefen^ 

i^efft mv myn trurige ^^ert erfr6ua>t^ 
nvfnts rummer0 bin Itf aenefen^ 
Ongel&cE Dorg^a mit fölcem lüft 
bat i(f blYue re^t^ 

fo Y^ X^t f<|tt<^t^ 

myn froun)5 y^ anöers gar Dmfunft. 

3. 5r6n6ttYfe0Öert^mYttt)t^enpeI6t, 
|>ol6t b\ na m\ncn «>6röen^ 
mvn 6crt ^cffi fitf t^o b\ gefeit^ 
t)no bren6t an allen oröen^ 



6at fegg itf 6yi ^<^*^ öerten bege^^r, 

f(|rY itf t^o 6yi 

myn ^o^cfte ^y^^i 

fYn0 Jteiff feti m\ ein gne6i(^ t^el. 



2L 

1. %€ff Utoöer leuefte Utoöer ntyn^ 
fpratf fitf ein ^arte ^untffrouu) fyn^ 
t>or (eit)t id nt^t fan leetien^ 

»enn itf an 6e 6tuöenten aeöentfe-, 
er f^one mvn xnnQc 6erte rrentfet^ 
btn ^ebb idf my ergeuen. 

2. JDe Utoöer fpra*^ a^ ©ot^ter 

m\n^ 
bn fd^alt 6er^aluen ni($t truri^ fyn^ 
tt)at f^al ÖY ^i« Stu6cnte^ 
3ftf noil ÖY ^i*^^« Roepman geuen, 
mit 5em mac^fht in fr6un)5en leeuen^ 
öe Stuöente fynt ane Rente. 

3. !DatQlegtIinft(f ni(^tlangebe6a($tf 
balöt wcbbct fe t^o öer Utooer fpracE^ 

Jnxoc xcbc brinat niY f^merten^ 
)e Roepman fifal my mit freöen lan^ 
i(f u)il t)n5 mot^ ein 6tu6enten ^an^ 
6at fegg itf \nw t>an Herten. 

4. 3ftf a$t neen Ry^^^^^A ^^^^^ 

Deel ©ei6t^ 
öe 6tuöente my [t>cel] beter gefeit, 
neman^t f^al my affn>en6en^ 
n>ol t>an 6er e^rlyfen Br66erf$op^ 
bc allent^aluen t»eri)t jrot^ gta^t, 
in allen lanöen t)n6 6teöen. 

5. 3ftf bin nfimmer gewefen ^olöt^ 
einem 6tratentreöer eooer JDruntfen- 

bolöt. 
6e öar nichts ^^efft geleret^ 
Vbt \AaU ein fryer 6tuöente fyn^ 
oem xi mxl t)ortrfin>en bc USfytc myn^ 
bc bat wat ^efft gefluöeret 



6. !Der6tu6entenn>YfcgcfaltmYö>ol^ 
bcnn fe fynt aller iB^ren duH, 
mit tu(^t fynt fe gejyret 
öarneuen fe t)eel 



o^get pin^ 



11 



^^^ert)etttfc^)e t)oH?eiiebev. 



L U^Iati^'e nn^ t>e SJoucTe -^iebcrbüd^er. 



mannigfalt^ anttbtypt er gejlalt, 
öen Äoem tnot^ mcn cn geucn*. 

7. 2l(^ t»enn fc famcn fpa^ercn 

6ar^er^ 
fo Iftitcn fc ate öc Utorgenflcrn^ 
wem wollen fe nf(^t gefallen^ 
TDcm ys ni(^t lecff er tutenf^lant 
wenn fe öar^et moöeren go^ti, 
mtt 6evfeenfpiU t>nnö ft^oue. 

8. IDen 6iu6enten geue i(f aOctti 

öen pcYfii, 
ene finge itf lof^ mit oflem flxtif^ 
fe Poren ein ^artlvtf leeuenöt 
b\ öen Studenten ys floöt TY^i 
mit u)6röen f 6nnen fe fc^er^en fyn^ 
leefflv* »n^ frÄnöüv* reöen. 

b\net i>^e my gar nxAi a^t^ 
myner 6arffflu nu^t maxbtn^ 
Srifd^ t>}) gy t>an öer t)e66er guöt-, 
m yu» jleyt^ all myn finn vnb moot^ 
na yun) td outyöt trai^te. 

10. De ms 6yt lecMin nye fanif^ 
ein6 (Beltf($me6e6 IDo^iher ^ fe ge* 

nan6t^ 
fe ^efft yöt u>ol gefangen^ 
6e ffilt bt &tvibtnim in groter ai^t^ 
bo^ mbet 0efeUen Dnuora^t^ 
bat y6 er «oiol gelungen. 



22. 

1* Ul^ y6 eSn fynf trims ttl^göelin 
gefallen m mynen ftmt^ 
%ä) (B(Dbt fi^olbt i* er 5Dener fyn^ 
myn trurent twer batpm^ 
ÜDa^ vnb lloAt ^ei) itf neen xonw^ 
bat f^aift er )(^6n geftait^ 
3ftf u)et$ trijü^t tpol^ 
UDO itf em 6^0j 
myn fyns Jtceff mafet my al6t. 

2. 3Dem tUegtlin itf gern btnen xoolbi^ 
n>enn i* mit Doge ton6t^ 



öarum ^etb itf 6er lliöer t>eel^ 
bat my fe niii^t mer&t gegunöt, 
3* ^ape fe fd^alt erfaren balöt^ 
0)0 itf fe trfiiDlytf mein^ 
t>j) j^röen itf my an6er0 nichts »Anft^en 

wolbt^ 
bcnn fyn by er allein. 

3. !Dem tUegtlin itf myn trfii» üor- 

fpred^ 
in e^ren^ vnb anbcts mifyt^ 
Wies wat 6o(^ frdm vmb e^rlyif ye^ 
5ama itf my fteos ric^t^ 
S(^ol6t öenn myn tr&m Dorlaren fyn^ 
frentfet myntn ftnn vnb gemoöt^ 
0(f f^apc fe f(^al erfaren f^yr^ 
myn faPe f(|al oerötn gu6t. 

4. ©enn tt>at bt falf^en Cnngen 

öo^n, 
V0 ytjundt an ban ^age, 
liä) b\x myn fwi bruns titegtlin^ 
^6r t^o wat itf 6y fdg^ 
^olöt b\ men fleöes in eren allein^ 
wo itf öy ^ertleeff mein^ 
fo ^olflu gnnfl mit öyner Cunft^ 
bat geliff bn myn ülegtlin reyn. 

5. !Darnrit t&il i(f 6em Qlegetlin^ 
gefung^en ^bben fry^ 

Oo guber ilai^t an £ee6lin fyn^ 
au gu6t tDunfd^ itf dorby^ 
JDarmit bat fe gebend an my^ 
wen itf nii^t by er bin^ 
beigibt b\ (Booii myn fyne« Iceff» 
a6i)e itf Da^r öar^en. 



23. 

3g>!D6t ^efft fi* t^o my gefettet^ 
em fynes friutplia, 
IDowol fe my gefettet^ 
er öener bc wölbt id fyn^ 
idt bctnbt tt gan^ mH trikmen^ 
6em fftluen ^rouwelin^ 
itf betnbt er in allen Xeyen^ 
bctl^ an bat enöe myn. 



12 



Vt'ttbt^*btmß)t t)^fe«et>er. 



I. U^lant^'e ttn^ be OdondT» €kb^bMftt. 



2. Se tan itiv fxhuwbt titoten^ 
luft Iccfftc tbo aller työt 
mit crem frunMIyfen laa^cn^ 
f^ab i* my fe vt^ctvotlt 
Se leuet m\ t>or 6en jniitffrouwUn 

aUetL 

bat re6 itf Dp mvn ifev^H 

6e Icue ©o6t motp er tDOlöen öo^n^ 

6e 5loe* fY er gcfevt. 

3. UIy öwan* er TtngefK^te^ 
öat itf fpatjeren gin*^ 
beveaent my öe ?arte^ 
xoo leefflvfen fe my Dmmefetig^ 
frunbtlvfen öeöe fe my groten^ 
mit erem tU&nöelin^ 
öarna bebt fe my orfttfcn^ 
an ere Br&ftelin. 

4. iBr öelfelin i>at ys wttter^ 
re(|t fam* öat öelpenbelti, 
mx ogelin 6e fynt flarer^ 
fe lY^" P* ^^^ tbbdcn gefleent^ 
Tftf fa(^ fe öar^er flammeren^ 
Oe my bc leefffte voas^ 

wcnic fe bar^^er flammeröe^ 
als bc Kare 6unnenf^Y"' 

5. ißrleeue id ben leuefkn 6ommer^ 
fo ^euet fiÄ ein grot^er fhryöt, 

Dor öen Blomelin in btx (Dntx^^ 
batti^o bc rofelin roöt. 
ii mein bc ?arte 3[HH«froutt)en^ 
i* 6eenöe er fro vnb fpaöt^ 
i(f bccnbc er tn allen teyen^ 
bet^ an bat Jßn^e myn. 

6. 2luen6e5 njenn i* fc^lapen g^a^ 
fo liit mytt öerte bei)u>ungen^ 

üa einer fronen ^funtffrouwen^ 
öeyt m\ncm öerten torn^ 
öeyt mynem öerten poröreten^ 
öem vungen öerten myn^ my^i 
öat itf ni^t f(^oR>e by er fyn, fyn, 
fla Dp Dnö tot my in. 

tSod)t^tnifd) in U^i«nt>'6 Alten VolHf 
Hebern, Uv. 38 — X)er6 i, a, 5 « t)ere 
I, 2, 3 -^ : Tletgen, ttnt> Had^weifungen 
©. 1001. 



24. 

1. Ungnade begehr i* nii^t i>an er^ 
öape 6at ctf my^ 

f&lÄs ni^t toeröt t^ogemeten^ 

IDat migelytf ys^ »in itf bereiöt^ 

in Iceff mibe Icibt^ 

öyner nfimmer tbo Dorgeten^ 

ITtyn Jteeuentlantf^ 

fegge itf er band^ 

6er f*6nen r>nb ^axt^ 

IDyflflilPer art^L 

fo frfinötlytf fe^ 

Dnnö anöers ne^ 

fe fi* ertSget ^at^ 

als ercn iBpren gan^ wol anjla^t. 

2. iß^entry* pn6e »erbt^ ipert fe 

erfanbt^ 
mbc billytfgcnanöt^ 
ein Krone Ißyfflyfer gu6e^ 
er Catum fleyt afleine öarin^ 
frdm froly* jyn, 
Dtb ?löelytem genwte, 
Oorborgen ys^ 
tDOiDOl bofe lift 
fint DP öet Son^ 
Doröret^ motb ^on^ 
in fÄltfem Bef^tDcbr^ 
f(^Ät^ allee mit gefe^r^ 
Dn6e tDert offt tpoaerii^t^ 
tDO my vnb mynem pvtpcn offt geft^it^. 

3. tDo BÄrif^eart^ t^o 5aue regeret^ 
gefunöen toctbi^ 

gu6t Regiment gor felben^ 

De llöel tDert 6ar6or^ Dorac^t^ 

al5 itft betratet. 

bcs mot^ i* offt entgel6en^ 

0n öiffem Dali, 

y6t toeröt ein mal^l^ 

Dorferen fitf^ 

tDoiDol 6at i*^ 

bin gef(^lagen ot^^ 

barff ni^t iDeööer int 611^^ 

vs als bcs Klefferf f^iilöt^ 

m erem 6enft 6rag i* fyne^ leeff ge6ttl6t. 

4. !Dytb teeWlin ^efft by myein enöt^ 
fort Dnno be^enöt^ 



13 



Uie^erbeutfd^e VolMittev. 



I. U^Ian^'e nnb be ÄoucP'e lieber bud^er. 



er loff jlcYt^ ^0^ t^o ptvfen^ 

JDart^o fo ^cbbc itft er gemacht-, 

t^o JDufent guber Ha^t^ 

crer tiÄmmcr t\}c Dorgeten^ 

iPr oglin fvn^ 

acucn li*tcn [«^YUi 

ier rofcnfarböcr tJtutiöt^ 

bc laÄct t^o aller flunöt^ 

Du lloelYfes H)vft 

bu reyne flolte lYJfi 

i(f u>&nf(|e 6y ^^^^ 9^^^ Hac^t^ 

bc b\ vnb m\ ni(^t gefc^aöcn ma^. 

Tln (Bobt bc itna Qcbx>\ntlt ^at^ 
Vnb t)olae6e na^öee D&ucls rdbt. 
^cßä^lVf^n Dorforöe fe eren Ulan^ 
Sftrioe^ 'Ungeft t>nö Viobt^ eruc u>y 

Onö u)ol ^Y^ f^f ^* ^^f^ l^ft ^it f>^fic^t^ 
Oortpar greife Vvn erlangt ^e f^Y^. 
tDente na 6er Sunbe y^ ©aöee ge^eet: 
JDat HDY in "Zlrbeit vnb im 6(^a>eet^ 
Onfe Broöt ^y^ et^en u>er6en^ 
J$et$ 6at HDY ga^n tDc66er in 6e Ü^bcn. 

J&in anöers. 
Sofe Stoutpen geuen bofe reöe^ 
"Ulfe otf (D^o[xaB Utoöer öeöe* 
6eroöia8 crer Doc^ter ^eet^^ 
Dat öeroöes ^fo^annem tofpcn leet^. 
jßin bofe tDvff Salomonem t>orfeeröe^ 
5Dat ^e 6e liummen ^ffg66e tctbt. 



25. 

1* Ut<Dt^ 6enn niYn trum^ 
fo gantj Dorla^ren fvn^ 
bat bringt Dan vutD, 
mvit 5crte in S^watt ^xn^ 
Ji fft(|t Dnö Carm^ 
a^ne troft gan^ arm^ 
öertleeff b\ m^nct erbarm. 

2. ©^ öerfeiges berk 
mYn fleöige ttuxo bebena^ 
!Dc itf ane fd^crtj^ 
in u>arer leue b\ fi^encf^ 
fY ni^t fo ^art, 



<D SrotttDiin jart^ 
lat^ äff t>an foltfer drt. 

3. 5r6utt)6e tDeröt niY nic^t, 
6en \bü truri^eit^ 

Croft niY gebritft^ 

bat maCet bvn ^erti^eit^ 

bc m\ mYn Ötoöt^ 

t)nn6 alleß Bloöt^ 

fo ft^tperlY* frentfen öo^t. 

4. (bcbnlbt tüftnfr^ itf 
offtmal;l0 ^vrinne mYi 
Daröortl ic mY^ 

bo^ mochte tpenöen van e^r^ 
!Do(^ fans ni^t ^\n^ 
bat \unQc öerte mvn* 
bat Y6 mb blYfft jteoes b\n. 

5. <D^ froutülin fYn 
era>etf öarum b\n f)ttt^ 
itf bin jo b\n^ 

jßrlofe mY r>tf) fmer^^ 

3Deu>Ylc 6y Y^ ^""^^ 
mYnes borten grunöt^ 

na b\ fe^e itf alle fhinöt. 

6. öeimlY* fanfhi^ 
otf balöe er665en mY^ 
fo xoctt mYn rouu)^ 
öertleeff 6ar&mm biööe itf ÖYi 
JDyn at&nötlin ro6t^ 

brmgt mY in noöt^ 
beter «>ebr mY bc !Doöt, 

7. ißins wölbt itf gern^ 
t>an b\ StovLvolin f\n^ 
tDolbefl mv acnoebrn^ 

fo fonöt irf frolY* fvn^ 
Darumm iÄ 6y ^^^U 
latl) ^ebben ^abt^ ^ 

fünft a>ert mY oucl rdbt. 

8. JDevfttt bat nic^t^ 

Dnnb tDerft mY mebr ^art f^n^ 

tDat ntY barum gef($&t^^ 

t&mpt itf) erraten b\n^ 

Du u>erfl mit leibt^ 

in forter tYbt, 

fe^^en bat m\ bcn Dobt bcYt. 



14 



Utebet^eittfd^e VoiMi€bev. 



I. U^Ian^'e nn^ ^e 33ottcre ^te^erbud^er. 



8 



26. 

1. üißcl glfi* t>n6 ^cyI^ 
Y0 ncnmnös Deil^ 

Dn6 Ict^ fiÄ nii^t bcörcgen. 
TDcn yi^t »oraftnt^ 
öen ys necn jtunot 

at f(^ncl Dttö balöt t^oflegcn. 

>ni) oyfft cm tDol Dcel rvfcn CoH^ 
öat Jtlf mac^^ 
by Itai^t t>no Dac^^ 
i)C6 t)nfal6 criDcren^ 
© gl&tf fo ÄY*^ 
6o van my nii^t aPcren. 

2. IDy* van m\ aff^ 
mit f^ncllcm öraff, 

öu gcnoelöigc DtifalsrYÖcnt^ 

mit f(^u>arcr £afJ^ 
gcenftigct rp aDen [yöen^ 
Ibat Y^ <^0 dfnof^^ 
itf focp öy B(f>o^ 
öarin öu talbt^ 
mit Ylcns gcipalöt^ 
voanoan ma^fJ von ^^innen,, 
u>cnt itf gantj ^acp^ 
ein anders t\}o mnnm. 

3. tDiltu 6c baf)n^ 
tf)o Ooct ni(^t aa^n^ 

i(| Icnc 6y Ä^& ^"^ tDagcn 

tpccr itf 6y J^Y^ti 

Deel ^nba ^\ot^ 

itf u)iU no(^ u>ol criagcn^ 

[$c6lYfcr gaft^ 

ou plagcfJ my i^afl^ 

mit 6y^^^ 3^*1 
tpat u>iUu no$-, 
Xomc8 an m\ cr^etjcn^ 
© glutf fo Ky*i 
6o mY Dnfal8 ergeben. 

4. TDefhi ni^t u>or^ 
mu(^ft bebten rontp^ 

itf u>il OY einen tDeröt befleüen^ 

3fm tt)il6en IDalfet^ 

berufen fd^alt^ 

öar DinjJu bu Deel 6y^^<^^ gefellen^ 

fe bof)n ÖY ^"^*i 



fynt bx tpol befanöt^ 

et ^aroe Zal^^ 

fan b\ bn f(|altf^ 

bet^ als id er^tagen^ 

© glfttfe tY^i 

fum eer itf b\}0 Dormagen. 



27- 

1. ©€^ UleY^eborr^^ ^olt b\ pefte^ 
Ott tDoI gebutpeöe 6n^^ 

bat tarnen Deel fcimöet (Befte^ 
6e tpillen b\ bt\ncn vi\^. 

2. !De (Befte 6e öar famen^ 
5e tcnbt men tPYtj^ t>n6 bteiöt^ 
Se Dorfolgen C^rift vam öemmel^ 
\6 mannigem C^riflcn leiöt. 

3. Se bcncn Utonnifen vnb Papen, 
6e Pat»cft Y^ ^^^ <B©6t^ 

(BabcB VOott voolbtn fe ftraffen, 
6e €|)riften bringen in no6t. 

4. Se tt\Qcn wcbbct Ke(f)te^ 
6e ©oötlofen Papen S$ar^ 
ualfd^ C^riften mb Ul6ntfefne4)t, 
tpiflen 6y i>or6rYuen gar. 

5. So u>il itf ni^t Dor^agen^ 
itf arme Ulegöelin^ 

Ün6 noil Y^t Cbrijlo flagen^ 
6e n>er6t myn befi^fttter fyn. 

6. UteYÖeborc^ bin itf genennet^ 
gan^ fry vnb tpol befanbt^ 

JÄ trutt) op Cbrifl Dan 6emmel^ 
m\ ^elpet fyn geiDelbige l)anbt 

7. De mibbcl vom i(f brufen, 
als mv w^Y^ Srfibegam le^rt^ 
Dor öifTem befi^aren b^pen^ 

bin itf noä) Dnuorfe^rt. 

8. 0n UleYÖeborc^ öer Keinen^ 
'6 manniaes Cbriften Seel, 
5e ropt tl^o (Bo6t im öemmel^ 

flagct em er Dngefefl. 



15 



.t^ie^er^eHtf(4)e t)^»He^e^. 



1. U|>lattb'g tttt» ^e 35ottcrg ^U<&ei?t)4c^> 



9. Jn nieYÖeborc^ xocti gelerct^ 
©aöc6 U)ort tcvn lutter üita Kar, 
©elauet u>ert (B'oöt öe Öißre^ 

mit Pfaimcn v&ninict öar. 

10. 3fn tUevöetortl öer 0u6ett^ 
V6 mannic^ 3fun(ffr6uu>Im flolt^ 
bi66cn vot bat vn^&lbi^ Sloöt, 
fe fv^t ncnem Spanier ^ol6t. 

11. 3fn atevöebort^ 6er üeften^ 
Y« ttianni(| 5r'6uu)lin f)»n^ 

Se biööen Dor 6e C^njJen^ 
öen Spaniern fynt fe 10\cnbt 

12. H" ätevöebort^ 6er ^ryen^ 
70 mannit^ Rinbelin ^art, 
^6t ropt t^o «oöt 6em 6«Keil, 
>at ^e 6e Sta6t ben?art. 

13. Jn tltevöebor* 6er tt)er6en^ 
6ar fv^t 6er Rrvgeglu6e i>eel, 
Ci)o Oot^e w6 o(f t^ö peröcn^ 
6rYuen fe er Ki66erfpü. 

14. 3n ateY6ebor(^ Dp 6em öufe, 
6ar fitten 6re 0un(!fr^Ätt)Iin^ 

6e u)in6en alle JRorgen, 
van palnien 6re Kren^lin 

15. 3Dat eine (Bo6t 6em Oa6er^ 
!Dat an6et (Bo6t 6em &hn^ 

Dat 6ri66e 6em ^Dioeti ©eifte^ 
©o6t u>ol6c er bvflanot 6o^n. 

16. C^o aieY6ebor(^ vp 6er JKürcn, 
6ar liggen 6er B&ffen Deel^ 

Se tla^tn aDe tUorgen, 

auer öer t>alf(^en C^riflen Speel. 

17. ?C^otKeY6ebör(f) up 6erSrftg9en, 
6ar liagen tu)e 6&n6elitt flein^ 

6e beuen aDe Ulcrgen^ 
t>n6 laten nun Spanier in. 

1 8. C^o JJteY6ebor(^ pp 6enintartf e6e^ 
6ar liggen ivoc Vat\}c mit XO^n^ 
Dn6 nool 6aruan f&al btindcn^ 

bat ntot^ ein 6ft6efc^r fYn. 



19. C^oateY6ebor(^ Dp 6emUlar(f e6e^ 
6ar fleYt ein Yf^nt Ötan^ 

tDoloen en 6e papen ^jebben, 
manni(^ Spannier moft 6aram 

20. C^o !UeY6ebcr(^ r>p 6emRa6t^nfe^ 
6ar Hd[)t ein gfil6en Sc^wert^ 
tpeltfer' 6e Y6t u>il ^alen^ 

6e niöt^ fYn ein KrYgemon tDert. 

21. !De vne b\tlf nve Jtee6tlin fantf^ 
6e Unat vns u)ol noa^ me&r^ 

©o6t be^66t alle frdme C^riflen^ 
£Yff^ (Bu6t mb «br. 

ntit frifc^em frvem nto6t^ 
Dcr^ ore fo eö6ele t>6r|len^ 
©o6t ^öl6e fe in fYner ^c^6t. 

QlbQtbvnat in U^Un^'ö aitcn VM&s 
liebern, Uv. 203 B: tJlÄ0t>eburg, nnt> 'Clad^ 
Reifungen B. 1021. 



28. 

1. tDol6e(B(D6t6ati(ff(|öl6eringen^ 
mit luft ein nYe £ee6h 

UIY geleuet ein fYties juntffrouiDlin in 

mYnem fw^ 
6e mY im oerten gcleefft 

2. Se geleuet niY i« *^^n^ 
gar ^0(^ auer alle gu6t) 

ifer ttüw 6^0 itf begeren^ 
Con6e fe mY 6at genoe^ren* 
fo u>er itf gantj u>ol gcmooi 

3. DTtf geloue 6at Y6t Dp 6iffer er6en^ 
neen f^tparer Pjne maify fYn^ 

6enn noor tipe 5ertleue* 
6e u>Yt^ ^^^ einonöer fY«- 

4. Illfo \s xbt gef(|iecn^ 
öertaller JCeefffte Y^gen mv Dn6 6yi 
6e leue <ßo6t u>ol6e vns Demacen^ 
6e alle 6intf t^om bejlen fe^rt 

5. "Zllfo Y^ Y^t befilaten^ 
Dnfe beY6er leeff Dnno trfim^ 



16 



Vtitt>tvbtntfd)t t)olfelieter« 



I. U^lanb'0 nnt ^t 23oucf'0 ^te^er bud^et^ 



bc^oöt ÖY i>on>alf(^emKlcffct t^o^anW, 
So üoccr itf alltYÖt by b\. 

6. Dn6efti(!n>oIm(^tf(^ol6c^cbbcn^ 
ein fleöc oectlccff an öy^ 

60 mot^ itf mit U)at^eit fcggcit-, 
tt)en itf gcöcntf Öc6 Icuen !Dagc0^ 
So nofttifc^ iff mv offt t^o öy 

7. JDat JCeeötlin ^cbb lÄ gcfungen^ 
ntYncin öertleeff allein^ 

SroCifl bivfft no(^ rnuorömngcn^ 
^oöt fitf Dot palf^en ^Tungen^ 
©(D6t tt>er6t cn no(^ nic^t Dorla^n. 



29, 



1. ^Vta (Bobt wo mai^ \bt tpcfen^ 
bat ii Jo truri(^ bin. 

itf ^a66c Sc pt^crlefen^ 
^efarcn in myncn Sinn^ 
lÄ tan et niAt Dorgeten, 
fo fe^r als icr my PY'^i 
u)at fc^al itf my Dormetben^ 
Sorge mot|> myn egen ]\n. 

2. 3un(ffrouu>^itf f(^al yw^^ ^^gcn^ 
tt)il gv \i>t in 5D6ge6en Dorfla^n^ 
tDo lange f(|al i* no(^ i^^gcn^ 

eer itf Y"^ ^^^^^ g^f^^^n^ 
itf ^ebbe yu^d Dt^erCaren^ 
aD in bat 6erte myn^ 
fegget m\ fc^alt fyn poclaren) 
Sorge mot^ m\n egen fyn. 

3. Uä^ «efeUe lewe eefeCe^ 
fegget niY tbo öiffer ftun6t, 
UDO tonne ay my vorteilen^ 
bat gY in beörucfe fynt^ 
^ebbe gY m^ ot^erfaren^ 

3f* u>eet^ m^t ynwcn ©runbt^ 
ma$ Y"^ ^^t gu5e6 toeböerfaten^ 
wefet ^ouifi^ in Yun>em £Uun6t. 

4. 2l(^ 3utttffroutt) gY fd^6len ge- 

6enren^ 
an fo ntannigen lenen T)a^^ 
bo xd \wa> |>la(^ t^0 S(^entfcn^ 



in alfo gj^otbet ©ogt, 
in öen Rertfen vnbc Straten^ 
fac^ itf ynxütn lecfflYf en fc^Y^i 
egget m\ fr^alt fyn üotla^ren^ 
orge mot^ myn egen fyn. 

5. U^ ©efelle gY motten \nrx> f(|anien^ 
bat gy my fo t>orman6t^ 

flY S^hi ^^1 ^^^^ ^^ bramen^ 
oe tbege fvnt vngebanöt^ 
tDil gY fe oen t^otreöcn^ 
vnbc ^ebben einen lofen grunöt, 
itf u>eer no^ u>ol t^ofreöen^ 
B)efet ^iuif^ in \nvDcm tUunöt. 

6. di^Syncslccffvoo ma^ Y^*^^f^"i 
Dort^eets m\ nii^t t^o Deel^ 

©e itf b\i rynb Dafen ^ebbe gelefen^ 
tu)e leue bts niatens veel^ 
itf ^ape bc Z\bt mert tarnen^ 
gY tperöen my^n egen fyn^ 
mai^ \bt m\ niä^t iDeöÖerfarcn^ 
Sorge bt mot^ myn egen fyn. 

7. 1t(^ ©efeUe yw«>c foten xohtbc^ 
bc »allen int^ 6erte myn^ 

B)enn Y^t alfo geboröe^ 
6at tDater wovbt IDyn^ 
i)n6 gY my thnbcn ftYgen^ 
n?eer ynxo bat nid^t ge^inot^ 
n>en gY men fonben f($u>Ygcn^ 
tDcren ^ouif(^ in \nwcm ulnnbt 

8. Srounoen Ä^re ma^ itf u>oI 

fr^tYuen^ 
u>at tan m\ angega^n^ 
6e Krone bauen allen Py^^'^i 
6e ^efft niY Crofl ge6dn^ 
6e ^efft mY nn gelonet^ 
entu>orpen mY"e6 6erten Py^i 
wat f^al itf mY üormetben^ 
Sorge mot^ ntyn egen fYn. 



30- 

1. SC^a itf all^Y^ t^orbotgen^ 
bc 6ufler lange Jlad^t^ 
fo gar in groten forgen^ 
gan^ blinbt vnb Dnbeöat^t. 



17 



8 



Uiebevbeutfd^e VoiMit^tv. 



h U^Ian^'e nnt> ^e 23oucre Jlitttvbüdjtv. 



2. ©in* ii mn ©ytient nocgcn^ 
6or(| TXatf^ r>nb Venus atti)^ 

[o gar in grot^cm Kcgen^ 
bin itf Dornounbt fo ^art. 

3. atit Jupiters Pyl öorr^fi^atcn^ 
6at 0unge öertc myn^ 

bin fo ganfe Dnuoröratcn^ 
t^o öcncn ©Y ^B^in. 

4. !Darftm fo 6^o^ DrtDafen^ 
m\n S(^att Dnn6 ^oafte f^ort^ 
Por Crurcnt mot^ icf Ia(|en^ 
ntynet KeglYfen tDoröt 

5. !Dat itf by 6y ^^^^ 8^^"^ 
Du c6lc tßegöcUn^ 

Du bijl myn tltorgcnftemc, 
&0(| feilt YÖt an^öv ^fl««- ^ 

6. Du fanft 6c Safe tDoI fc^itfen^ 
fo öu my vöt anöere Dorgunft^ 
£6g my t)tp Banöcs flritfen^ 

6er ißMen Sroutp Denu6 fünft. 

7. Darmit xx>\ mochten fAerljen^ 
vnb örvuen Stonw VcnuB fpil^ 
vtb einem br&nfligen öerten^ 
gefc^ee t>nfer bey^er miü. 

8. TDenn itf geöentfe öer Stunöc^ 
öarin id was bv 6yi 

K&fl itf ÖY ^P ^^" ulunbe^ 
bn Tlbd\tc Syr. 

9. Do was myn £ei6t Dorf(^u)unöen 
Vorgängen was aDe mvn flag^ 

3* 6a9t itf ^eböe gefunöen^ 
6e ntY im 6erten Ia$. 

10. Ulyn 6er te ^efffhi befeten^ 
öart^o mvn 6aM vnb (Bnbt^ 
bat ian icE niä)t uorget^en-, 

bn Hbcl\Us Blobi 

11. Jleen f^oner vs nn gebaren^ 
bc my öo* bctl) gefeit^ 

<B(Döt ^efft fe mY iJt^erfaren^ 
itf ^ebbe m\ fe i>t^ertt)elt. 



12. 2luer aDe f^one 3untf frouu>en, 
bcs f(|altu gelauert m\^ 

bcs ma^ bc BJerlt wol f^ouuoen^ 
er Tlbclytc ^^t. 

13. Darmit y^ fc t)mgeuen^ 
wo itf Y^u) ^Y^ berii^t^ 
öea>Yl i(f ^ebbe öat Ceeuen^ 
UDil itf fe Dorlat^en nii^t. 

14. 6e 6ritt ^erin gar f(^6ne^ 
re(^t u>o öer Pan?Iun art^, 

t»an roöem (Bolbt ein Krone^ 
er 66uet ge^Y^^* tparöt. 

15. Darum betratet 6e ötunöe^ 
Dorfegge Y^^t m\ genfeivtf nic^t^ 
TS&bt mY b\n toben iltunbe^ 

eer my myn 6ert t^obritft. 

16. atYn 5ert b^n Rofengaröe^ 

f(|al aDes 6y^ ^Ö^" P^i 
Darin fc^altu fpatjeren^ 
na ade Oem millen b\n 

17. Sy ^Y fV"^ Jteeff gefungen^ 
6ert allerleuefle myn^ 

(B(Dbt be^oöe b\ vor palft^en Cungen^ 
fc^alt mY bc leuefle fin. 

18. ©o6t ^efft mY b\ Dt^erfaren^ 
t^o Jteue vnbc leeuen allein^ 
Darftm wil itf (B©6t lauen^ 

t)n6e mwi^ b\ b\ fyn. 



3L 

1. tti&cn groter 5routt)öe vpittbcn^s^ 
bcn bc bv fvner llDerleuejlen y^i 

bY fYner TtUerleueflen aDeme^ 
bc ma$ wol Heben wat em gebridt^ 
r>nb wat em in fynem 6erten geluft^ 
frunötlY* be\tf) $e fe anf(^ouu)en. 

2. 04 baöbe ein öertleeff batvs wax^ 
bte üernoeel lenger 6enn ein jdr^ 

itf Ö6rfft6 nemanöe feggen^ 

itf ^a6oe fe leeff r>an gantjem 6erten^ 



18 



t^ie^er^eutfd^e VoiMitbtv. 



h U^Ianb'e nn^ t>t S^oucTe ^iebttbüd)tv* 



ii 66rfft er ncen Stfinötlvtf xoovbt t^o 

fprccren^ 
itf frftt^t fc mottet mv t)or 6ttcl ^cbben* 



3 

bat 



• 3*aintf tpolauereingronettpidn^ 
fat^ icc vttl ^upft^cr 3unrf friutDiin 

mvn fvne Jtccff noas 5arun6er^ 
Ulyn tccff 6u^tc my öc f(^6nflc fm, 
öc öertaUcrlcucflc mYti^ 
Dor anbctn Dt^etfarcn. 

4. Ulytt ^Yttölccff btc^t ein ^^wattts 

öantnöct 6rc^t [e grot^ oertclcvöti 
6at fan er ncmanöt u)en6en^ 
!Dcnn bu aDcin tiiyn ^ogftc ^ort^ 
trofl fc mit einem frunbtlvCcn wotbt^ 
trofl fe in erem jßlcnöe. 

5. 04 ^ebbc einen Kintf an myner 

öanöt^ 
^en geue i(f ni(^t umme 6at !Du6ef$e 

Canöt^ 
>e fummct Dan eren öenöen^ 
►e Kintf vs Dan roöem (Bolot^ 
öarumm Sin itf 6em fvnen Uteaöeün 

t)ol6t, 
wölbe (bebt mochte itf er 6enen. 

6. ißer ftf myn öertleeff wölbe vaten 

laf)n^ 
cer wölbe itf mit er int jßlenöe gdn^ 
tDolöe otf myöen tDerltlvfe ^rouiDÖe^ 
bebbe er DortrutDt^ r>p gu^t gebutDt^ 
oer öertaUerleueften mva^ 
itf wxl fe nor^ wol Dinoen. 

7. !De Dn6 byt teötlin erfl gefantf^ 
ein frvcr Knab \s l)e genant^ 

^e Reffte gar wol gefungen^ 

be aeYt|> ^o JCftneborrI Dt^ mb in^ 

v\ oer 5ertaQerIeueften fyn^ 

^e blyfft u>ol Dnuorbrungen. 

^oäjtmtfd) in U^lant)'« Alten VolUf 
liebern, Uv. 6oi bie ^iebfle, nn^ Vtadjxotv 
fangen B* 1004« 



32. 

1. liC^ ©<D2)C »em f(|al itf Ciagen 

myn leiöt^ 

bat mv myn \nn^e 6ttte gefangen li^t/ 

DnÖ mad^ m\ nid^t gelingen^ 

3* f^abbe mv ein fvns TUegtlin Dt^s 

erfaren^ 

ein anöer be\i^ my Doröringen. 

2, 3f(f ^a6öe fe teeff^itf ^eeltfe toeröt^ 
Dn6e 6eoe wat er yunge öerte begert^ 
in tunkten vnbe in iB^ren^ 
no^ ^efft fe ein anöern Peel leuer als mvi 
fe tDil mv ganl; auergeuen. 

3. XOat ^elpet b\ fvnes teeff b\n 

arge lifl, 
öat öu fo gar duU DntrutD bifl^ 
Utv u>nn6ert Dtbermaten^ 
öat 6u öertleeff fc balbt b\n xebe^ 
in ben winbt ^efffl paren laten. 

4. UntrfttD oft fvnen 6eren f(|leit^^ 
tpeltfee 6y otf weoberfaren mo(|t, 
6at reöe itf vp myn truwe^ 

3* tpil no(^ nool erleeuen öe Cy^t^ 
bat b\ f&lÄes u>ert gerÄn>en 

5. 6e66e itf öj^n Dntr&tp erfl erf enöt^ 
itf ^ebbe myn öerte Dan b\ gewenöt^ 
Ott ^efffl mv Dorgelagen^ 

itf feeip an b^nen brun ©gelin Har^ 
bn ^^efffl er tDol me^r be^ragen. 

6. tDol fitf DJ) einen ©ornftruetf fett^ 
vnb vp ein Juntf tltcgtlin Dorlet^^ 
ein Blin6e öeYt^ en Doren^ 

thmpt ^e ben Dnbebragen öaruan^ 
bes ma^ \)e ficf tDol beromen. 

7. ©aruj) geuet ai^t^ gy 0ungen 

Knaben^ 
be gy 6e Ute^öelin leeff 6o^n ^aben^ 
6at fe yuu) nit^t beöregen^ 
IDenn fe vuno geuen gube IDort^ 
fo bo\)n fe am mcflen legen. 



19 



8* 



t^ie^ert)etttfd)e l^olf elieter. 



I. U^Ianb'6 nnt> t>t 23oudr0 4ieber&ttd>er* 



33. 

1. 3f€R bin t^o lang gewcfcn. 
XXlyn fvnes lecff ^efft ein anoern 

t>t^crlcfen^ 
t>nö ni($t ge6a(^t^ öcr ^Trün^e in ntynent 

affwefcn^ 
6c febc fc tDolöc 
t)Ot ro6t (Bolbt^ 
myncr nir^it porgetcn^ 
7116 itf quam ^en^ 
fpratf fe^ 
ia bin t^o lang gcwcfen. 

2. 3* bin tbo lang getocfcn^ 

6at Clag itf (Boot, t)no oy myn [(^att 

©u feöejl öu u)ol6efl gcn>ig myn egcn 

noct^cn^ 
6o \B rmfunfl^ 
öyn Jtecff vnb gunft^ 
vß aar tjorla^ren^ 
oe QU 6o(^ mir^ 
fleöe^ mit bcger^ 
^cfffl gef$u)arcn. 



3. 0tf bin t^o ^langc gcu)cfen^ 
bcs lat\) m\ fdE)6n0 Jtecff \o nir^t 

cntgelOcn^ 
Du u)cfl ein wott^ öat u)il itf nn 

ni^t mel6en^ 
öertteeff geöentf. 
myn 6ert ni$t frentf, 
wo bn Dorfprafen^ 
i>\n i>alf(^e Cutf^ 
bot^ t)nglÄ(J, 
fünft u>ert gcu>rafen. 

4. 3[(! bin t^o lang gewefcn^ 

bat befe^l irf (Bo5t^ o\n vntt&w vnb 

fpo6t, 
öe u>ert an b\ xool u>ref en^ myn gtot^e 

Eoöt^ 
bcmyl bat bn ni*t wilt^ 

0« a(^te Y^t otf Meitt^ 
öat ©lutf Y^ ^Y"^ 
bc fc^aöe u)cröt öy^^ 
gloue mY geroig fyn. 



5. ^d bin tbo lang gemefen^ 
itf b^P*^ i* tt)il tbo regtet Z\bi no^ 

tarnen^ 
bat tan ni^t fyn m\n fc^aöe^ funöet 

myn Srdmen^ 
id ^apc öc^CYÖt^ 
bc my crfrouüoct, 
bn mac^fl u>ol lefcn^ 
Dobt vfimmer bcn 
efft irf f(^on bin 
t^o lang gcu>efen. 



34. 

1. VitnnB bn vnb b^n Rinöt, 
fynt beibc blinöt^ 

rynb plegen od tbo üecblenöcn, 
tDol fitf tbo YUtt) bc\t tDcnöen^ 
aoo itft u>ol pcbbe erfabten, 
in myncn \nnQcn 0abren. 

2. Timor 6u Kinötlin blotb^ 
tpem b\n t^orgyffte geft^otbi 
6at 6ert ein ma^l betöret^ 

fo u>eröt \bt alfo bal6e Dorforct^ 
wo itft tDOl b^bb erfabren, 
in mYnen Y^ngen ^a^ren. 

3. üor mcn ein Sr6uu)6 allein^ 
bringeflu Peel Dufent \>\n^ 

Por ein frun&tlY* fi^ertjcnö^ 
brin^ftu vtcl Dufent f(^merten^ 
u>o ittt wol b^bb erfaren^ 
in mYnen Yungen 0a^ren. 

4. IDol alltYÖt Solen u>il^ 
mot^, bcbben öer Menningc Dcel^ 
tuen bc ni(^t6 b^fft tbo te^ren^ 
fo ffttb men en nit^t gerne^ 

wo itft u>ol b^bb erfabren, 
in mynen y^^Ö^^ Uabren. 

5. tDol bolen u>il 6obn rei^ty 
motb fttbcB bebbcn ©elöt tbom Kne(^t, 
wol neues b^fft;» fum tTtorgen^ 
wcntc Bolen u>il nit^t borgen^ 

wo itft wol bcbbc crfaren^ 
in myncn Y^mgen 3fabren. 



20 



ttiebei*etttfcl?e VolMitbtt* 



I. U|>l($nb'0 uttb ^e ^onöT^ ^tetJerbiid^ev. 



6. Oot bolen wct^t fpc6t lo^it^ 

Dngefun&t ünö ein Rrantf leeuen, 
bef$auen Kleiber öameuen^ 
tDo itft u)oI bebbe erfaren^ 
in mynen \m^cn ^f^^ren. 

7. H3oI floe* mb vo\^l\d \s^ 
boöt fitf Dor IDynet lifl^ 

IDenn fe einen tbom Jlarren mafen^ 
fo i>o\}n fe fvnet lat^en^ 
wo itft u>öl pebbe erfaren^ 
in mynen Y^ngen ^a\}tcn. 

8. ©Yuer Ufl y^ ^^^^ Runfl^ 
r>ti) »alfd^er JCeue brunfl^ 

fe fonnen eins ^er öreYen^ 
fo balöt fe öo^n Dpfe^en^ 
UDO itft u>oI ^ebbe erfaren^ 
in mYnen \unQcn Jahren. 

9. TDYuer lifl gYf^ *^<> i<>^"i 
ein IXarrenfap Dor eine Kron^ 
u>oI Y^t ^U tnit en toa^tn^ 
mot^ fultfe Rron »pöragen^ 
ipo itft tt)ol ^ebbe erfaren^ 

in niYnen Yungen ^a^ren. 

10. ©acftmm rd6e iff y^^^*"^^* 
Dan öer Jteue balbt afft^ofla^n, 
öenn nir^tes y^ t^o er}aaen^ 

in leue alfe a>ee Dnöe nagen^ 
0)0 itft u>oI ^ebbe erfaren^ 
in mYnen \m$tn Jahren. 

11. ©Yt^ jfeeötlin ^efft ein enöe^ 
ein \btt mil be^enöt^ 

rnfufi^e Jteefft betrac^ten^ 
fo tpert ^e fe Dorai^ten^ 
wo xdt wol ^ebbe erfaren^ 
in mYnen \nnQcn 3a^ren. 



35. 

1. (Bitt lufii(^ Y^ fpatjeren ga^n^ 
leefflY* 6e 6unne fc^Y^t^ 
itf xocti) ein Htegtlin idoI geba^n, 
mit 6et mil itf noA ^uöt^ 
Dan Herten frolY* lY^i 



in erem Kruötgdröelin^ 

fpatjeren^ 

betfimporen^ 

6en leuen langen JDoA^ 

öenn itf t^o öiffem tttegtlin^ 

t^ertlYcf DOtlangen 6rag. 

2. 6(^ouit)en n)il itf^ ja »en itf f om^ 
floppen fyn lYfe an^ 

jSroua>et jitf mYner bat tltegöelin \mi^ 

wctbi niY baloe ppgeöabn^ 

6enn fe mY nic^t rorfmdöt^ 

funöer frunbtlYtf Dmfdt^ 

gar fr6lY*i 

boUfalic^^ 

bfttb fe tDv er 6enMin xoatm^ 

tbor tft(^ni0 öertlYfer £eefft^ 

fd^lut iÄ fe in mYnen "Zlrm. 

3. Vne xottbt vp öiffcr ittbt nit^t bet^^ 
bat tt>Y t^ofam quemen, 
fpatjeroen in 5em gronen ©rag^ 

in (Ba6es öi&ren uamen. 

öar geft^üt^ vwb alle guot^ 

gar u>ol in fYnem f(^&tt^ 

Dorborgen^ 

ane forgen. 

fe alfo balot gunöt^ 

ein SrunötlY* wovbt t\)o vtbcn 6o^n^ 

mit er t^o aller flunöt. 

4. JlYm ^en öertallerleuefle mYn^ 
van (Bolbt getDun&en u>dr. 

Dan Kofen roöt^ ein Kren^elin^ 

6ett fe mY dj> mYn 6dr^ 

fo balöt fe mY Dore^rt^ 

tDart fr6uu>5 vnb mobt geme^rt^ 

im öerten^ 

ein Kertjen^ 

fe mY atebalöt cntfengt^ 

xoddc od Y^^^^^^^ ^^^ ^"^ ^^^1 
\a itvoii^ niifyt Dorbrenöt. 

5. ItUe leefflYfe SeY^enfpil, 
mit erem foten flana, 

mafen grot^ Sroutoo iBrquitfing Deel^ 
Dem Herten \s fe^r bang, 
anerfl Dcel grot^er SrouiDÖ^ 
mYn öertleeff gYfft, 
Dan ^erten^ 



21 



hmbn 9tmvn mio ander» n^ 
dem wt€U qAom in t ^ tf^ 

6, XDol fon 0aioc^fain Sv^dtm 9t^, 
de Stenose btvi mm drog« 
IDofief tu nifiietf 5ertni 5ii$t 
neoi tRiitf^ie fcUbe Mnmii^^ 
denn vi h\ ntr k^dti 
de ieefft ole otmt anenmnt^ 

Ir» ^lA von 5erten fo^t vnd pUI, 
e Y^ fcltf eine 5oae i|ane^ 
de C^dt fUnen bebten mü. 



1. ledflfif ys df t tllegdefin fpi, 
ntfnent öctttm |k^ vomHmdt, 
0tf>dt gene ntf de i< fe^dt mesnif 
an mpte re^ter 5andt, 
dot ^.?Äi^fnnae£YR 

mo^ werden 

9|^ Crden^ 

in ^onoK) imd Cr&4 domenen^ 

(^ dat iä mnt et faü^ifi^ 

möge enden Jtvff ^^^ Icenen. 

8. Un bet»(»e ttf m^n ffxi^en ga|^ 
in ^rcnn^pen ^^^^ vmlendet, 
wat mm itcbt wü^ bat motf^ befto^^n^ 
oe petft ntvn pert errennet. 
de fitlff Ydt oif erl^oldt, 
aelf' n>^ im gronen lOoIdt^ 
Vtn fingen 
ond fprinoen^ 
de flenen iDaldtv^gelin^ 
fo gefAit^ aXUfxt vp dtffer ifoden^ 
aOe^ t^om lone ffn. 



I 



36 



1 «neu ^ebbe dorc^^r&nipQne tDtllen^ 
^ereden fo mannigen Cai^^ 
bidde tdt Yttn> cMe ^r&umltn^ 
wcB ^ebb gY Y^^ beda^t^ 

fiebbe gY ^¥ n^iO^n t^o ne^men^ 
lauet Y^t my bY der t^bt^ 
0* mot^ van pinnen rYden, 



f. 



O kbem€3 mnm txcn^ ^ 
nnr yicaef ein ander 9)fi7. 

2. Ccfcani dr ander vfacr« 
fo Stbr df vftb von nif, 

Sa fprefen W de Cnd^ 
dot iff de fj^cnfk ff« 
dat loff vtl iif bc|icldca« 
nrnieni alerleneiha alein, 
vt^ friu^eni frYen gevoldCi 
CY fn^oncs nipi JCcrff» 
nifn Iflf dyn cgcn ff^ol fpi. 

3. 3art Stemm iä bebbe gefi^er^^ 
TS mY von Herten leidt^ 

Ja bebbe don^ jmven oiBen« 
oereden fo monnige öäd^ 
ibüt f^l gY i"Te?^^ ^ronoe, 
aOtYdt geneten idnL 
do^t xott> 5ert vpfi^biten, 
fAüitet mY darin, 
yrtfiflerlniette niYn. 

4. 5e nom fe bY der 5ende, 
bY ere f Aneen>itten 5andL 

f^ voxbcH an ein ende, 
aner einen f^nuden gonit, 
wol in ün Remerttn d6fler, 
dar UUfy de 5eldt vnd f^Ieep, 
t>c XDc^ttt an der Cinnen 
<D fd^ond niYn leeff, 
den ^üen ba^ anbleeg. 

5. £i^t Y^mandt ^vr verborgen^ 
de ^ene fii bv der tYot, 

dat en de liioe ni^t fp6ren^ 

aü bv dem fAonen TOvff, 

04 we de iRorgenroo tfct dringen^ 

oen dad^ fpor if im ddIL 

de flenen IDaldtoogelin fingen, 

© fi^ones mYn £eeff, 

dartl^o froutD Sla^tegoIL 

^oö)btutfö) in U^lAttb'e Alten Voif^f 
liebem ttr« 8i: ^gelte^er nnb Uadfwtis 
fongen B* 1007. 

37. 

1. Vtt^n ogcKn »enen, myn 6crtc 

mot^> f&ipten^ 



22 



t^ie^er^eutfd^e VolMit^ev, 



f. U^Iatib'e un^ ^e »oucTe 4Litt>tvbnd)ei\ 



füg mot^ itf Klagen niYn f(^tt)ac Dor- 
atyn lecffflc lecucfen tpil Dan m\ 
n>u{l i(f tDor&mme i(f en trurbe ni4)t. 

2, U)Äfl itf tporftmmc^ twat myn 

bcgcrcn^ 
^at [e DJ) niY f&§ Y^ Dorftort^ 
6c l6uct ttpcn ?Cungcn \ot ma^ m\ 

xDol burcn^ 
bt nieten f6fcn bcnn öifcort. 

3. 3f(f lcuc5e fc fe^t mb fc m\ mcbbct^ 
vp iHtbcn was bat nu leuer f&t^ 
w\ en \)abbtn nft ttDi jJ^ men aDtYOt freöe-, 
<D bittet fr^eiöen^ 6u palfl my ft^ipar. 

4. ^n ftomböe Jtanöt mot^ itf Qoi^n 

reYfen^ 
mit groter 6r6ffni8^ bnoalen allty^t, 
tt>il SY fj^ons leeff bat nir^t eins Dmm 

6entfen^ 
bat gY öaruan ein orfaCe fvt^, 

5. Keale Utunbefen toil gY m\ Dor- 

laten^ 
fo mot^ DorquYnen mYneß oetten bIo6t, 
noil gY m\ teepen ni(|t famen t^o 

baten^ 
in ntyner öroffnig r>nb Y^genfpoet. 

6. Öcbbc itf 6en "Zlppel ran roöem 

(Bolbc^ 
bcn Paryg Denus gaff Dor praefent^ 
itf [(^entfoen mYnemjf eueCen-, öerfi^on- 

ften Srouipen^ 
öe 6ar nft u>a6 Dnöers öemmels enöt. 

7. Seörofft mog i* tpol (y*^ van 

6innen% 
beCIaaen ma$ itf idoI myn iltigfaU^ 
!De itf mit mynem fetten beleuet 
bat bat ein anöer bY raflen f^al. 

8. tDo fr^olen m\n ©gelin öat an- 

[(^outoen^ 
wat öroljnig u>ert mvn öect entfa^n^ 
%ls bat em ahöer mYnteeff [r^al trftmen^ 
\>nb mit er Dt^ int^ grSne ga^n. 



9. tDo fan fe my nu fo Dorat^ten^ 
6ar tDY maltfanöer fft§ ^ebben gee^rt^ 
3* ma^ u)oI feggeti öat Srouwen 

(Beöantfen^ 
wanöelba^r fynt mb balbt Dorfert. 

10. tUo4)t i* \uw Ut^tn no^ fftluefl 

ein5 fprefen^ 
6at gY mo^t b6ren nvin Hagen grot^^ 
Yuu> Y«"ge öertefen f^olöe mitten 

brefen^ 
bat gY YWtDcm teefl^en b\t}) l\bcnt 

anbotl). 

11. J3f* biööe Yttö> teepen mit 

fa(|ten u>6r6en^ 
wxlt Yuu> oglin bod^ r>f m\ fi^lan. 
^utt>e reyne Jteue lat^ eins Dp mv öaien^ 
itf f(^al mY betern ^ebbe i* miß ba^n. 

12. Jlu Y^ tn\n "Zlrbeiöt bo^ all 

Dorlaren^ 
myn fingent Jlar^t Dnö !Da(^^ 
fe ^efft ein anöern Dt^erfaren^ 
bar iä m\ xotinx^ vh l^cbbc geipai^t. 

13. Dp ^open mot|> i* gdn nu leeuen, 
xd bin eylag ein Dnu)er6t (Ba% 

Hü was my t^ouom gefc^reuen^ 

xi DortruuDÖe eren moröen Deel t^o Dafl. 

14. Hbbc Drinceffe Dt^crfaren^ 
a66e 6u* fr^onfle leefffte myn^ 
^bt Y6 bebrofflY* ant^o^orcn^ 

at wy twt mitten gefd^eiöen fyn. 



38. 



i 



1. 3?!Dt was ein yunger öelöt^ 
fyn öerte was em geftett^ 

Dp ein ^un(ffr6utt)lm ft^one^ 
©oöt grote ynw ^funtffroutp fyn^ 
gy fla^t im öerten ^myn^ 
jnt^ öerte fpan gy öe Krone. 

2. 3un* ^clöt^ lat^ 6at fry fla^n, 
Y^t \s Dor yxxw ni(^t gebdn^ 

gY ronbt m\ ni(|t erfrouDoen^ 
ein anöer mot^ oat fyn^ 



23 



Vtie^etbetitfd^e VoiMitbtv. 



I. U(>lanb'e un^ ^e 25oucF'e ^ie&erbud>et*. 



öe fitf erfrounoet m\n^ 
gY mot^ noat fY^er buipcn. 



3. nfuntf froiio) fprcCct ni$t fo flolöt-, 

öt fumpt nDoI mcnnic^fott^ 

ai ^cge Berge öalcn/ 
all ftatjn Y«tD Kofen ^y^*i 
6e Kyp fan famen \^\t^ 
Doröcruen fe allt^omal. 



5' 



4. aiYti rofefen fe^e itf fla^n^ 
fe fta^n fc^t tpolgcöa^n^ 

fc jla^n rp gtonen flrufen^ 
all quem 6e Kvp in einer Jlai^t^ 
Dn6 nem otf all er Krafft^ 
no($tan6 f($6l qy f^ "i^^ pl&Äen. 

5. 3fttn(ffrouu) (y^^ u)olgemo6t^ 
öeren ^ulöe fYnt guöt^ 

ein Baöe ^efft fe geCregen^ 
aiYn aUerleuejle leeff, 
tpet^e gY voat (Bebt beleefft^ 
Dor^oget \nw boä^ t^oöegen. 

6. jßin wmi^ t^bt na bcm^ 
^efft men fe truren fe^en^ 

fe pefft confent gegeuen^ 
in er tcncs armen blancf^ 
la(| fe ein t\bt nic^t lang^ 
fuß mhfk fe truriij teeuen. 

7. Hu fegge mY Jwntffrouu) fYn^ 
tDor nn b\n rpfelin fYn-, 

öe itf ni(^t mofle plutfen^ 
C^o nid^t fYnt fe gebrac^t^ 
roröorret mit ganzer mamt^ 
nu fla^n fe vip bottcn jlruCen. 

8. UIy" KYfeöo^m r>nb iß^r^ 
^ebb itf berutDet fe^r* 

leeff noil gY my ni^t t)orlaten^ 
ein u)ort ^ebb itf gefec^t^ 
6at mY in fc^aben bvad^i^ 
leeff xxfat tant Y«n> baten. 

9. 0unÄfroutD fpreCet nic^t fo ftolbt^ 
uoente ^omo6t mannic^fol5t^ 

uoert bid voyls n>ol geuoraCen^ 
itf bo5t ynm truno vnbt Jß^r^ 
6o buAitt yuw Dnmel^r^ 
nu Yffer t)p Y"^ geraten. 



10. 6ertleeff^ y^* Y^ nic^tmYn f(|ul6t^ 
nu ^ebbe mit mY aeöult^ 
Dorfc^onet mY nu ti^on Ä^ren-, 
itf was nod^ Tfuntf vnb fc^lii^t-, 
Dorfiun6t 6e fafe nic^t rec^t^ 
bte trurt niYn öerte fe^re. 

11. 6e&5e ay \bt Dorfldn in gu6t^ 
6o itf \nw ttnw anboöt^ 

fo f^tbbc gY mY gefregen^ 
nu yg öat nit^t gefc^een^ 
nu leeue gY int T)or6teet^ 
nu YfT^t niY ni^t gelegen. 

12. ©Y*^ teebtlin xb geöi(|t^ 
mn einem öelöe geflijft^ 

C^o e^ren einer junafrouuo fc^one^ 
bc geleefft Dp red^t^ 
Dp en fe achtet nic^t. 
t$obrafen \b et bc Ärone. 



39. 

1. 0CK gintf niY (Biftern tltorgen, 
fpa^eren bct^ bm u)olöt^ 

j(f ^iröe bc t)6getin fingen^ 

je fungen ^nnd \>nb (bl&t^ 

pnoe i* ^^oröe fe alfo gerne fingen 

2. 3tf flee(^ Dp einen Boem, 
bc mY t^o ^oge toas^ 

bc dDvge breren tl;o ftfttfen^ 
Dn6e irf Dell in bat ©raß^ 
mit bes quam öar mYn fote £eeff ge- 
gangen. 

3. Soteleeff tt)il gY mit mY rYÖen^ 
Siteleeff tDil gv mit mv gdn^ 

Tfrf tDil xnw Soteleeff leioen^ 
oar bc Äofelin fia^n^ 
bat toxi itf Y^^^ trftiDen t^o einer 

i^^tcn ^routDen 

4. 3f* wil «i^t ttii* Y^Q^ KYÖen^ 
itf tDil ni^t mit vutD ga^n. 

mYn üaöer tDetöt mY ft^eloen^ 

mYn ntoöer tDert mY ft^lan^ 

Vnbc itf tDorbe fe^r gefd^lagcn u>eröcn. 



24 



ttie^etbeutfd^e VolMitbet. 



I* tXf)lanb''^ unb ^e S^oucTe <ie^erbtid>er« 



5. IDotunimc tDcrt ^c yu«) Wclöeti^ 
iDorÄmmc ipcrt fc ^nw Wlan, 

gy ^ebbct yo i^cn roöcn Rofclin, 

ttcncn f(^6cn gcöa^n, 

gV ^ebbet od yuto £^r be^olöen. 

6. 3(n mytt fynö Iccff 2ttmcn^ 
bat la^ idt onöc ft^Iccp^ 

3* mofl 6ar tDcööeröm ot^ga^n^ 
u>tt6 \)ctt\) xoae Mbt^ xoae watm. 
van i>tt llUcrlcueflcn m6fl i* f(^ci6en. 

7. S(^ci6cn bitter fr^ciöen^ 
djl Y&wwter mcfcn mot^^ 
IDo noöc öttt Itf fc^eiöc^ 
van mvue öertcn Bloöt^ 

ipo noöc bat ii fi^ciöc Dan btt llDcr- 

Icucflcn riiyn. 

2(bgeM*u(ft in U^Ianb'e alten t)oIf6^ 
Ue^ern^ Ur.22 — X)er6 2, 3> 4j 5 = X)er6 
3, 4 — : ^ofenbred^en, un^ X^ad)^ 



weifte 



ungen B. 999* 



40. 



1 . 0CR aini vot einer merMnnenöuß, 
men fraget my »ol itf mere^ 

0tf bin ein armer ft^toarter Rnab^ 
ii et^ Dnöe örintfe gerne. 

2. aten tet^ my in bc Dornte ^enin, 
öar boöt men my tf^o Orinien^ 
ntyn oglin let^ itf ber&mme gdn^ 
btn Berer Ictb i* finden. 

3. tKen fett my bauen an bcn ©ifc^^ 
alfe effte itf ein ÄOepman toere^ 
Dnöe 60 y6t an ein Talent gini^ 
my Setfcl voas my lere. 

4. Dnb öo men f(^ol6e fc^Iapen gdn, 
men myfet mv in bc 6(^6ne^ 

©ar fhmöt irf armer fc^toarter Rnab^ 
myn lac^ent mart my fu^re. 

5. Dn6e 60 itf in bc S(^fine qttam, 
bo b^cff i* (^^ t^ö neftlen^ 

bo liefen my bc öageoorn^ 
öartbo bc fd^arpen ©yjleln. 



6. Do ii bcs fllorgens fr6 opftunöt^ 
bc Kype lac^ t)p öen JDafen^ 

£)o mofl i(E armer fc^tparter Knab^ 
myn0 t)ngel6(fd fuluen lachen. 

7. 0tf nam myn Si^toeröt aü in bc 

öanbt^ 
itf banöt \bt ipoc an 6e Syöen^ 
60 idt neen (Belöt im B&öel f^a65e4 
tbo t)ot(>e moft itf ryöen. 

8. 3* mafe5e my op vnb toer^ 

öaruan. 
itf maCeöe my Dp bc Straten^ 
bo bejegenöe my ein Roepman guöt^ 
fyn Cajfd^e moft \}c my lat^en. 

HbQtbvuat in U|)lan^'0 alten t)olf0# 
liefern Vtv. 196 ß: ^an^efnec^tor^en^ un^ 
X^ac^YDeifungen B* 1020. 



4L 

1. IDJnter bu moft orloff (>an^ 
6at \)cbbc ii vool Dornamen^ 

iDat my bc IDinter ^efft leiöes geöa^n, 
bat Clag i* öiffem Sommer. 

2. Diffem^ 6ommer nic^t aUein^ 
bc gelen Blomlin fpringcn^ 
IDefäer einen leuen 5ryer i)at^ 

bc mad) wol frolyi fingen. 

3. IDel({er einen leuen 5ryer f^at^ 
bol6t en in re(^ter matten. 

Dnö tDenn \bt an ein f(|eioen geyt(>^ 
mot^ ^e en Daren laten. 

4. C^o tDcini*^ tbo Deel vb Dngefunöt, 
\}cbbc ii offt boren fageri^ 

foe Born ^efft einen Dalf^en grunöt^ 
öar men öat IDater in mot^ oragen. 

5. Des Bornes bcs büni id nic^t^ 
bc ^efft my offt bebraaen* 

IDat my myn fynee Cecff pefft t^ogefet^t^ 
ys gan^ duo aü erlagen. 

6. De Dns 6yt(> leeötlin nye gefantf^ 
Dan nyes ^efft gefangen^ 



25 



Uie^er^eutfc^e VolMxtbev* 



1. U^Ian^e un^ be 33ottcf'» ^iehetbnd)ev* 



bat \)cbbcn gcöa^n ttDclan^hicc|>tgu6t^ 
ein (DI5er rnö ein 0unger. 

^oc^^eutfc^ in Ul^lanb'e alten X)olf0^ 
fiebern Ur, 48 : WinterUeb, nnb ^adjxoeU 
fungen B« loos« 

42. 

1. (D Bunormane Son^ lat^ Kofelin 

jla^n, 
fe fvnt nic^t öy^i 

6u bre(^fl no(^ tool Dan nettelnfru5t^ 
ein Rren^elin. 

2. ©at llettelnCru5t \s ^cctt) r>nb 

bittet^ 
\bt brennet fe^t^ 

Dorlaten ^cbbe itf myn fr^ones leeff^ 
yöt rutoet my fe^r. 

3. l)5t rfitDet my fe^t mb bc\t^ my 
im oertcn u>ce* 

aefeaen 6y (B(Döt^ myn buöerbuD^ 

ou fftfl ^y ni<^t me^r. 

2tbgeM'Ucft in U^lanb'0 alten X)olf0^ 
liebern Hr. 252 B: Ueflelfrans, unt> Vtad)f 
weifungen B* 1025* 



43- 

1. 0CR noet^ einfllegtlin van at^tteyn 

Ja^tcn^ 
mit brunen ©gen t)n5(Bol6tfaruenöarn, 
mit [(^malcn lenöen^ |(^neeu)itten 

6tnbm^ 
mit 6er mil itf myn leeuenöt enöen. 
3n trefft vnb tcibt, 
in !Dr6pi6 mb Sthixwbt^ 
i^o aller ty6t^ 
bctlf in ißipir^eit. 



2. «r fllfinölin y6 roöer alfe ein Kubin^ 
t^o er fteyt aD myn mot^ i>nb Sinn^ 
aiyn lyff mb leeuenöt^ myn iBbr mb 

Blo6t, 
e ys my leuer 6en 6e6 Keyfers gu6t^ 
e allein 
(^al aUtyöt fyn 



öe leuefle myn. 
btiff ant enöe fyn. 

3. Dyen6tCant)n6ma(^i(ferni(^tfyn, 
fe leuet my in öem öerten mm 

Se ys allein myn Crofl mb ^routDÖ^ 

betDabr my fe (Dobt t)or allem leiöt 

«r mönöelin ro6t, 

beuoabr er (B(D6t 

Dor aller noöt^ 

Dor f(^an6t mb fpoöt. 

4. !Dat fe alfo leuet 6em öerten myn^ 
maCet alles er Cuc^t mbc D6get allem^ 
öart^o er 'Ztöely* gemotb^ 

fo ouUöerft^ren Dnoe^rami^eitbloyet^ 
oarmit 6e 3art mb Keyal 
befand ys fyn^ 
fampt eim 
0un(ffr6un)lyfen Kren^tin. 

5. IDen* itf nic^t fee er tRÄnöelin 

roöt^ 
lyöen öat uoeer myn bitter 3Do5t. 
tDol6e od ni^t eer^ myn ^6gjle 5yr^ 
mit bnlp t)n6e Crojl erfr^ynen fc^yr^ 
mbc fulÄem ißlenöt^ 
Camen bc\)cnbt^ 

bat tvolbt bc leue (Bebt menöen. 

6. fXlyn 6ert bat ^efft ft* ergeuen^ 
bc ipyl itf \)cbbc myn Junge leeuenöt^ 
fc^al my Dan erem tßinMin tobt. 
nichts fieiöen öenn bc bittet ©oOt^ 
ipeltfer an fc^er^^ 

f(^eiöet mit 6(^mert?^ 
Deet framer öerten^ 
als erl6f(|ei)e Kertjen. 

7. Dan gramen (Dtöern Dan guöer 

art^^ 
ys fe aebaren bat 0un(f froutDlin 3art^ 
Dan ebrlyfem (Befc^ler^t^ gan^ Srdm 

DUO gere($t^ 
bat erfroutoet offt my armen Knec^t^ 
v\> öiffer IDerlt^ 
Dor (Bolbt mb (Belöt^ 
bebbe itf my fe ertrelt, 
oe mynem oerten gefeit. 



26 



Vtieberbeutfd>e VolMxt^tv. 



L U|)Ianb'6 nnb ^e ^^oucTe <ieberbttd)ei\ 



8. ©antuen by ©age^ t>n6c fc^rv^en 

bY Via^t^ 
befft my t)mmc mannen (B&lbcn gc- 

©Y ^Y ö^itlceötlm t^on iß^rcn gemat^t 
Schone 3untfji:6utDUn^ 
bat Iceötlin rlccn, 
Sy fcY gcfungcn aUcin^ 
£)e idf mit trun>en mein. 



44. 

1. 3CR ^cbbc gctoaCct eine IDinter 

lange ViaAt^^ 
batiffo ^efft mY ein fc^on 3unccfr6utD- 

Im gebrac^t^ 
fllit eren fi^neetDitten BrÄflen^ 
bat motzte öem 5elöe gelujlen. 

2. ftt Brufle tDcren voitt vnb föuerlY*^ 
batan fo leoc öe öelöt fYnen flYt^^ 
vnbc aüt f^nc Sinne^ 

mit 6er fi^onflen molöe be van binne. 

3. Jd quam in einen Boemgaröen 

bat vanbt itf öre fi^one ^untf fr^utolYn 

jlabnv 
fe brefen alle öteRofen to einem Kran^^ 
tf)0 einem 1luen5t6an^. 

4» ©e eine öe mY bat Rren^elin boöt^ 
t>an blefer farue fo was xbt tobt^ 
van (bclbt |o was \bt tY^^i 
van perlen ffiuerlYCe 

5. I)e Dalf^en RIeffer ft^loten einen 

Habt, 

bat Brttnenbetc^ gefangen n>ar5t^ 
gefangen vf frYer &txatcn* 
in ein Cbom tparöt \)c gelaten. 

6. ©arin fatt ^e u>ol fouen 3fabr^ 
fYn Kop tDaröt u>itt^ fYn Bart wart 

grauip. 
fYn moöi beaunö em tbo keCen. 
neen vootbt tonbc \)t mebt fpreren. 



7. Se leöen Brunenbert^ t)p einen 

Dif(^, . 
fe reten en re(^t voo einen Dif(^^ 
6e nemen em vt\) \\n 5erte. 
öat 6e6e öem 5el5e grot^ fi^merte. 

8. 6e nemen em t)tb fYtt Y^^fl^ öerte 

uS)t fo einen IDilöenfc^tDYn^ 
porit)eI6ent in einem peper^ 
fe geuent öar fi^onften tbo eten. 

9. IDat Yffet bat itf geaeten \)thh, 
bat m\ fo ipol gef(^meceet befft? 
IDat \s Brunenbergee öerte* 

6at öeöe öem 5elöe grotb fi^merte. 

10. 3^8 6atBrunenberge6Yunge5erte 

ft^enie mY btn Colen Vö^n, 
d^entfet in vnbt geuet mv örinrfen^ 
mYn 5erte »il mY Dorfinaen. 

11. Se neme ii b\t Dp niYne lefle 

benfart^^ 
bat id Brunenberges f^n nxö)t ^ä^hXbxÖ^ 

voatt, 
feenn revne fufc^e leue. 
bat fonoe vm nemanot Dorbeöen. 

12. ©en erflen ©raren 6en fe örantf^ 
er öerte in Oufent ftutfc fprani^ 
Berdöt öÄtr Cbrijl 6u reYne^ 

mit b\ntt (bnabt alleine. 

2(bgebru(ft in U^lanb'e alten VoiUf 
liebem Ur. 75 A: 23rennenberg) mit *Ctad)f 
weifungen B. ioo5. 



45. 

1. OlBeP (Blfi(f0 men fpritft, befft 

Vi\btt^ vttl, 
bat Vi\btnt 6er Kleffer befft neen teel^ 

öo(b ai^t i* ni(bt 6at 11y^^*i 

u>at (bebt bef(^ert^ 

blYfft Dneruoert^ 

mYn gl6(f t>nö leeff fc^al u>ol blYuen. 



27 



4* . 



Utt^evbtntfd)e VoiMietftt. 



L U|)Ian^'6 unb ^e 23ottcf '0 4,itbtvbuö)ti\ 



2. tatl) n\bcn weit m\ nii^t gönnen* 

Ji ^op t)p (B(Döt bat Y6 ntyn tyll^ 

^c wctbt m\ ni(^t Dorlatcn^ 

^c btf)obct my 

gan^ fefetlvc!^ 

Dor 6en 6c my öo^n ^utcn. 

3. &xnXD0ttiif)chb^bat\sm\ntto% 
i(f trÄu) Dp (B(D6t 6c my crlojl^ 
Dan alle mvncn Dvenöcn* 

Mein 6u bi% 

6«r 3iefu C^rifl, 

by 6em itf ^filpc ma(^ Din6en, 

4. ©u ipcrfl niY (>elpen if)o aller frifl^ 
myn ÖJßte vnb 5evlan5t 0efu C^rifl^ 
bcvo\l i(f DP 6y ^ol5e^ 

0n ntyner itobt^ 
bet^ in öen I)oöt^ 
bet^ 6at itf gar erfolöe. 

5. Vioä) iDerftu mv ntvn 6iBr Dnö 

<g(Döt, 
gelten bat 5DagclYfe Zvobt^ 
m öiffem ntynem leeuenöt^ 
XOat mv v^ Hobt^ 
<D frdmer (B®i)t^ 
feat tDerflu m\ wol geuen. 

6. XOat m\n (5(D6t mit öat mot^ 

aefc^een, 
irerot my od nemanot Doe^ren^ 
trat m\ (B(Dbt ^efft befr^ert^ 
trat my fyn fi^al^ 
bat blyfft niy tDol^ 
Dor ntynen Dvenöen DtiertDert. 

7. öyrup i(f nu tDil fr&lY* fyn^ 
fingen by fvnöleeff ein leeötlin'fYn^ 
(Boot Doil Dtiö beyöe erfrouiDen^ 
bat bn mofl fyn^ 

6e leucfle myn^ 

6y mein itf mit ganzen truiDen. 

8. DortDdr Dorcodr batve gefc^traren^ 
bat m\ neen llöelyCer $\Qnt^ 

in aller ^IDerlt ^efft Dmfangen^ 

n* geloue od ni^t^ 

bat \bt gef(^i(^t^ 

na fey ff^Y*^ ™Y" Dorlangen. 



i 



9. ntyn (>6gfle ^ort^ ntyn Utänöilin 

ro6t^ 
i(f bin b\ ^olbt bctl) in 5en bobt^ 
Dan 6y ^H itf niä^t »antfen^ 
nfimmerme^r, 
Dorgeten b\ntt^ 
bctb an myn lejle enöe 

10. «fft vi>t DeUii^t ^eöö ffilÄen 

f^Y"i , 
als \)cbb ii gan^ Doraeten cyn^ 

mdtf b\ fearuan neen f^merten^ 

3ftf 6^0 allein 

betrachten öyi 

in mynem \nn^cn Herten. 

11. Onö ejft itf fc^on nii^t by b\ bin^ 
8 Dnfe leefft nli^t ga^r oa^en^ 
y öy bin itf mit (Beöantfen^ 

(Beöentf an my^ 

al6 itf an by^ 

Dan 6y iDil la ni^t iDantfen. 

12. Biftn my ^ol5 im Herten öyn^ 
iDO i(f öy bin (D leueCen myn^ 
al^yr Dp 6if]er eröen^ 

fo f(^altu fyn^ 

öe leuefte myn, 

bc tpyle (Boot friftet myn leeuen. 

13. ©yn truiDe 5ert \e c^ren tDeröt^ 
i(f band ©(Döt 6e yöt my ^efft befc^ert^ 

iuöt fc^altu Dan my \)cbbcn^ 
)^bt CÄmpt^fee tybt^ 
>e Dn6 erfroutDÖ 
in alle Dnfen öagen. 

14. S(|6n6leeff 6y Clag i* myn 

ißlenöt^ 
na by myn yunge öerte fidE wcnbt^ 
6yn leue ^efft my befeten^ 
nod^ ©a$ eoöer llac^t^ 
id routren mad^^ 
5yner tan id nid^t Dorgeten. 

15. S(^6n6leeff tDat »oultu nu me^r, 
5yn ©oget ^efft loff, pryg vnb c^r^ 
iDo men ^yr ran bctDyfen^ 

tßyn yunge Bloöt. 

myn f^anc vnb guot^ 

f(^al altyöt öyn egcn blyuen. 



28 



Xtiebtvbtnt(d)t VolMitbtv. 



I* \X\)lanb^e utt^ ^e S^oucTe Htbevb&d)ev^ 



16. Hcfftnc (Bobt 6c 5tffrc Dtifcr 

einen ^en^ 
pnö nener tbom anöern auem^ 
fo u)unf(^ irf Dns bevöe tpo gelY*^ 
t)t^ öerten gtunöt^ 
eine Salige flunöt^ 
öat Äu>ige oemmeltyf^* 

17. Hu betoate (Bobt mvn ai&nbcUn 

t)or Otter 2lngfl i>n6 no5t, 

(Bo6t Doge i>n6 bevöc t^ofamen^ 

aUeine 6e 5Do5t^ 

t)n0 fi^eifeen mot^^ 

fo fing l* frolycEi llnien. 



46. 

1. lieefflY* befft fi« gefettet, 
mvn öert in Cortet ftvfl, 

na einet öe my gefettet, 
<&(D6t toet^ tpol u>or fe \s. 
©e leuet mv gan^ innit^lvc, 
6e 2ltterleuejite ntyn, 
mit ttfiiDen itf fe mein* 

2. IDol t)or öeB UteYen blote, 
bebt itf^mv fe t)t^etfaten, 

Se erfroutDt my mvn (Bem6t^e, 
mynen öenft f^tbh ict et gefc^toaten, 
öen voll i(f ^ol6en fteöii^lY*^ 
tnit mitten gan^ Dnoetöa^n, 
bt\x>\l itf bat leeuenöt ^an. 

3. 3* DotlYCe fe einem iKngel, 
bc llttetleuefte mYn, 

iBt öätlin ftuß wo ein fptengel, 
et IDenglin toot alfe ein Unbin^ 
Zxoc blande ißtmlin, bt \xnt f(^mal, 
öatt^o ein toben tßunöt, 
bc la^tt ti)o attet flunöt. 

4. fllY* üenuö \)vl öoti^fc^aten, 
bat ^nnac 6ette mY'n, 
Si^onesTeeff Ijicbbc neen Dotötaten, 
fette b^ncn xoiücn bann. 

©efeaen b\ (Mibt mYit St^ineleeff, 
itf fAal pn6e mot^ van b\^ 
bü fuft mY rpeööet ft^Y^. 



47. 

1. Vlt^n 6ctt bc\t\f fttf etftiutoen, 
veaen bc öettattetleuefle mYn, 

11$ (tobt bl)o et Dotlenen, 
bat fe vbt od ^ettlYcf mein, 
n>o itf oenn wgen et, 
bat fe fttf Ott mit mVj 
t)tb oetten gtunöt etftiuipe, 
mit ftolY^cm begct. 

2. !Dar&mme irf tjnbcfunnen, 
geöencEe bY my attein, 

hat mY öo4 fc^Y^t ^^ S&nne, 
otf öe eMe ulaneft^y^, 

na et jleYt mYn begebt, 

De 6inn öeYtb my f4g foenden, 

6at ma(^ men gelouen mY. 

3. fllenniget ^cfft luft am \a^cn^ 
vnnb od am Deööerfpeel, 

©e anöet tbom lutenfc^Iagen, 

vnb anbct ÜotttDYl ^^^'i 
De 6t&ööe feiltet vnb tingt, 
bc vcctbc fpelt t)ni) ötindet, 
Dem pofften 6eYt^ etftoumen, 
toenn ^e men bani^t vnb fptingt 

4. ^at bl)o id attes votai^tcn^ 
vnbc [^cttc Y^t aan^ geting, 
aten 00^ attein bettai^ten, 

bat vobc ntunöelin övn, 
meldes my bcnn atttYOt, 
niYit öett im lyue etftouipet, 
©Ynct voll ii nic^t Dotgeten, 
in attet cvoii^cxt 

5. Solden Qä^att bolöe bu in iß^ten, 
bat itf b\ fo b^rtlytf mein, 

^at (Bclbt letb fi^ t)otte^tcn, 
(B(Döt t>otletb Ö0(^ nemanöt 9y^, 
IDotPoI id 3und tjnöe öum, 
3oöo($> iübtlvd Dnbe 5täm, 
ißtft ü)il id Stouoofee ötYnem 
menn id in bcn Ä^ejlanot tarn, 

6. ^at ^effflu t^o etac^ten^ 
öettattetleuejlc myn, 

vnbc b\)o batb\ bctva^tcn^ 



2Ö 



X^ie^er^eutfd)e VoiMit^tv. 



L U^lalt^'6 nnb ^e 23oucf' ^ieberbiid>er. 



2. lat^ nvi>en »olt mv nii^t gönnen* 

3* ^dr pp (B<Döt bat \s myn tyQ^ 

^e tocvhi m\ nit^t »orltttcn^ 

^c be^oöet mv 

gan^ fcCerlvc!^ 

t>ot öen 6c my 6o^n ^atcm 

3. &^nVOoxtid\)cbb^bat\smYntto% 
ii tt&vo Dp ©(D6t öc niY crlofl^ 
Dan alle mvnen Ovenöen* 

Mein bn bi% 

5er 0efu C&rijl, 

bV bcm i(E ^&(pe nta(^ Dtnöen. 

4. Du tDerfl my ^elpcn t^o aDer frijl^ 
myn öÄre Dnö öc^lanbi 3efu C^rifl^ 
öeiDyl itf DP ÖY l^ol^c^ 

0n myner itobt^ 
bet^ in 6en I)oot^ 
htt^ bat itf gar ertolöe. 

5. Koä) Doerflu mv mvn 6iBt Dnö 

0euen öat SDagelyCe Broöt^ 

m öiffem ntynem tcmcnbt^ 

XDat my y6 üloöt, 

<D frdmcr (B®6t^ 

feat tDetflu my wol geuen. 

6. IDat myn (5<D6t mil 6at mot^ 

aefc^een, 
mttbt my od nemanot ire^rcn^ 
xjoat my (B©öt ^efft befr^ett^ 
n>at my fyn fc^al^ 
bat blyfft my tDol^ 
Dor mynen Dyen&en vnttxoctt. 

7. öyrup itf nu tDil fr&Iytf fyn^ 
fingen by fynöleeff ein leeötlin fyn^ 
(Boot u>il Dn6 beyöe erfr6un?en^ 
bat bn mofl fyn^ 

6c leucfle myn^ 

6y mein itf mit ganzen trfitDcn. 

8. DortDdr Dormdr öat ye gcfc^tDaren^ 
bat my neen 2l6elyfer 5ygur^ 

in aUer TDerlt ^efft Dmfangen^ 

n* geloue od nii^t^ 

oat y6t gef(^i(^t^ 

na b\ fleyt(> myn Dorlangen. 



9. tltyn ^ogjlc ^ott^ myn Ul&nöilin 

to6t^ 
i(f bin b\ tfolbt bct^ in 6en bobt^ 
van 5y tDil ict nii^t iDandcn^ 
nummcrme^t^ 
Dorgetcn öyner^ 
betb an myn lefle cnöc 

10. «fft ybt vcüx^t \)tbb ffiltfcn 

als l)cbb itf gan^ Dordetcn b\n^ 

m&i b\ batnan neen f^merten^ 

Ji b\)0 allein 

bcttaäftcn b\^ 

in mynem yungen Herten. 

11. Vnb cfft ii f(^on ni(^t by öy bin^ 
ys Dnfe leefft nli^t ga^^r bal^^n^ 

oy öy bin irf mit (Bcöantfcn^ 

(Bcöentf an my^ 

al6 id! an öy^ 

Dan b\ tDil itt ni(^t iDanicn. 

12. Biftu my ^ol6 im Herten b\n^ 
tDo itf öy bin © leueCen myn^ 
al^yr Dp 6if]er ct6en^ 

fo fc^altu fyn^ 

bc leuejle myn, 

bt Doyle (Boot friftet myn leeuen. 

13. Dyn tcfitDC 5ert y6 c^ren tDcröt^ 
itf 6an(f ©(Döt öc yöt my ^efft befi^crt, 

[uöt fi^altu Dan my ^ebben^ 
^bt f&mpt 6c ty6t^ 
K Dn0 crfroutDÖ 
in alle Dnfen 6agcn. 

14. S(|6n6lceff 6y Clag itf myn 

ieicn6t. 
na by myn yunge öertc fttt tDcnöt^ 
öyn leuc ^efft my befeten^ 
nod) Da$ coöct llat^t^ 
i(f rouDoen mad^^ 
6yner tan itf nic^t Dorgcten. 

15. 6(^6n6leeff Doat tDultu nu me^r, 
6yn ©oget ^efft loff^ pry|^ vnb e^r^ 
tDO mcn ^yr ran betDyfen^ 

niyn yungc Bloöt. 

myn ^auc r>nb guot^ 

fi^al altyöt öyn egcn blyucn. 



28 



Xtit^tvbtntfdft VolMit^tv* 



U U^lan^'0 utt^ be S^oucTe 4ie^er6tld^er* 



16. Uc^mc (Bo6t 6c 5tfftc Diifer 

einen ^en^ 
vnb nener tbom andern auem^ 
fo tt>unf$ iÄ Dns bevöe tpo gelytt^ 
t)t^ öertcn grunöt^ 
eine 6alige flunöt^ 
6at iBtDige oemmeltyf^. 

17. Hu betoare (Bo6t mvn tRinÖelin 

ro6t^ 
Dor ottcr 2lngfl pn6 no6t, 
(Bo6t t)oge i>n6 bevöe t^ofumen^ 
alleinc 6e Do6t^ 
Dnö f(|ei6en tnot^^ 
fo fing i* frolycEi 2tnien. 



46. 

1. liBefflv* ^efft fi* gefeUet, 
mvn öert in forter fry^ 

na einer öe my gefellet^ 
<&<Döt rret^ u>ol u>or fe ^6. 
6e leuet my gan^ innir^Iyc^ 
öe llflerleuejite mvn^ 
mit tr&t»en itf fe mein. 

2. IDoI Dor öes Uteven blote^ 
^ebb itf my fe tjt^erCaren^ 

Se erfr6ut»t my mvn (Bem&t^e^ 
mynen öenft b^bb xct er gefc^ooaren^ 
6en toxi irf ^ol6en fteöic^Iv*^ 
tnit u>iUen gan^ Dnoeröa^n^ 
btw\l itf bat leeuenöt ^an. 

3. 0(f Dorl^Ce fe einem Jßngel, 
bc 2tUerleuefte myn^ 

iBr ödrlin fruß wo ein fprengel^ 
er IDenglin root alfe ein Kubm^ 
Zxoc blande ißrmlin^ bc fynt ft^mal^ 
öartbo ein roöen fllunöt^ 
6e lachet t^o aller ftunöt. 

4. ntYt Denus Pyl öori^fc^aten^ 
bat ynnat öerte myK 
©(^onesTceff Ijitbbc ncen poröraten^ 
fette ÖY^^n tüißen öarin. 

©efeaen b\ <B(Dbt m\n 6(^6n0leeff^ 
itf fAal pn6e mot^ r>an b\^ 
bn fuft my u>e56er fd^yr. 



s 



47. 

1. fllj^n 5ert beytb fitf erfroutoen^ 
cacn bc öertallerleuefte myti^ 
1$ (Bo6t 6^0 er Dorlenen^ 

bat fe vöt o(f ^ertlv* mein^ 
it)0 itf oenn vegen er^ 
bat fe fitf Ott mit mv^ ^ 
Dtb oerten grunöt erfrouipe^ 
mit frolytem begcr. 

2. !Darftmme itf tjnbefunnen^ 
geöentfe by my allein^ 

hat my öo* ft^y^t bc S&nne^ 

od bc cblc ulanefi^yn^ 

f(^yn my bcn wc^ t^o er^ 

na er jleyt myn begebr^ 

De Sinn öeyr^ my fug frendcn^ 

5at mad^ men gelouen my. 

3. atenniger befft luft am yagen^ 
vnnb otf am Deoöerfpeel^ 

De anöer tbom lutenfi^Iagen^ 
vnb anbct fortu>yl peel^ 
De 6r&6öe feiltet vnb ringt^ 
bc vcctbc fpelt vnb btinict^ 
Dem poff ten 6eytb erfroumen^ 
toenn ^e men öan^t vnb fpringt. 

4. Dat b})0 id alles t>ora(f(ten^ 
vnbc [^cttc ybt aanii gering^ 
aten oob auein betrat^ ten^ 

bat tobe UtÄnöelin bvn^ 
voclScB my 6enn aUtyot^ 
myn öert im lyue erfroumet^ 
Dyner tpil itf mc^t porgeten^ 
in aUer eu>i(^eit. 

5. Soltfen Qä^att bolöe bn in iß^ren^ 
bat itf b\ fo b^rtlytf mein^ 

^at (Belot letb m t>orte^ren^ 
(B®öt t>orletb boi^ nemanöt pyr^ 
IDou>ol itf 3un(f t)n6e öum^ 
0oöo(^ jBbtly* t)n6e 5tdm^ 
lerjl ü)H itf Srouoobe örynen* 
trenn itf in öen Ä^ejlanot tam> 

6. ^at ^effflu t^o crac^ten^ 
öertaUerlcuejle myn^ 

vnbc 6^0 ^arby betra^^ten^ 



29 



Vtiebet^ntfd)t VolMiebtv, 



I. tXf^lanb^i nnb bt IdondTd <teberbüd>ev* 



6c arot^e leuc mytit 

öragc in 6cm öerten mviij 
£6g mv Dt^ tCobt t»nÖc tv^^^t 
t)t^ Icucfc^mertcn vnb \)\}h 

7. ItDcin DP Mfiec ftrbcn^ 
biflu mvn griflc ^r6mü6^ 
Kanflu mv öcnn nic^t wttbcn^ 
bot^ vntt&xo vnb falfc^c thb^ 
So u>et^ lÄ t)n6 ^opc mit fl^t^^ 
SeöencE v^* o* foltfcr u>y#i 
I)at itf tx>ctbc bv b\ Iccucn^ 

im emigen puraoY^. 

8. iBfft u>Y benn ithcl\i xoctben^ 
fo mccr \bt <Ba6cs gaff, 

So f(^al bc leuc t^onemen^ 

SclYtt tpo fe nimpt aff^ 
[tte0 bctrar^tc in guöcr ai^t^ 
tpat f(^mcrten bat fc^eiöent mac^t^ 
lat^ ov bm Klcffcr nii^t errcn, 
fYtis geff^tpe^es mm tvol ai^t. 

9. S(^ol6c i(f öarftmm ÖY^er cnt- 

f(^lagen^ 
vöt aefi^fit^ öo(| n&mmetmc(>r^ 
JDarumm fo b\)o vbt u>agcn^ 
tiYttt mv t^o 6er jcfjc^ 
^eimlYtfi ftiD t>nuormel6t^ 
DeDit^t Y^t ö^ gefeit^ 
C)^o ^vtien tDtifen batin aeutn^ 
m\n iKoIe t)n6 tt&xoc 5elot 

10. ©c 0un(ffroun) bebt tn triflen^ 
mit Dclcn oooröen f(^on^ 

mY« u>cr6c junger fltari> 

öebb mcn ein Htane öert^ 
I6ue mY a^tt aUen fc^er^^ 
T* Ittte mY gdr nichts crren^ 
e6 t)alf(^en Kleffers öert. 

11. £)armit n>il id befc^Iuten^ 
mit truren b^tf) leeötUn^ 

mY» (Dgen öo^n IDatec gcten^ 
fYnes leeff pmme b\ allein, 
mit gtot^er Si^mert r>nb \)\n^ 
f(^eii)et fitf bat öcttc mYn^ 



pi mil balöe u>e56etumm famen^ 
in friutDÖen b\ b\ \\n. 



48. 

1. 3€C u>et^ ein fllegtün y^ ^bfc^ 

Dnoe fY^i 

!e ^efft ein tobcs VUhnbehn^ 
)atutp gYfft fe fo guöe xvoxbt^ 
bc i({ mYn 6ag nifpt f^ebb ge^irt^ 
IIU mYn Sinn \ctt ii öar^en^ 
6at maCet bat li ni^t b\ er bin. 

2. Se ^efft twt (Dglin 6e jYnt f lar^ 
6artbo 6e gelen geflochten oaar^ 

Se ^efft tme tDenglin 6e fYnt roöt^ 
bc bringen mY offt vtt) grotber noöt^ 
öat i(f allein ni^t b^ er bin^ 
6at bringet mY V\n im 5erten mYn. 

3. Se ^^efft ttDe jCmtlin^ bt fYntSIamt^ 
bc mafcn niY offt mYn oerte fo frand« 
IDenn id batan gebenden bi^o^ 

fo bcfft mvn 5erte neen rafl noc^ rowu>i 
Till min ©inn fett itf 6arin^ 
na groncm XOolbt na \)\^ctl\n' 

4. Se \s mvns Letten einige Zvo% 
fe befft mv offt t)tb forgen erlofl^ 
Tf(t }}afc oatfÄIue waict fllcgtllni 
f^al 0* auert Ja^r mvn egen fYn^ 
erfl u>il w\ btvucn bat fr6uu)6en fpltt^ 
frfinötlY« mit 6y in aller ftlU. 

5. Hu befebl i* fe öem Icuen <B(D^t^ 
Öatfilue toatfer tßegtlin roöt^ 
©(D5t bcbobt fe t)or allem leiöt^ 
belp Dns tbofamen mit grot^er froutpö^ 
Sy b\ ^Ynöteeff t^^o €\)xcn gemad^t^ 
in yH eröaj^t^ tbo gu5er tlai^t. 



49. 

1. y)^t \B t)p ißröen neen ft^warer 

lY^^n, 
bcnn wenn fttf tu>c Sertleeff m6t|^en 

fi^CYÖen^ 
0|>a bitter !Dofet, 



30 



Ute^er^eutfc^e X)oIf0lieber. 



I. U^lanb'0 ttit^ be 75on<r^ Jlit^tvbidjev. 



mit b\nct Hoöt^ 

vnbc gantjcn H&bt^ 

ÖV fön i(f ni(^te DorgelvPen. 

2» Vbt Ui^t in Saffcn ein xottbc 

e>tabi, 
IDittcnberc^ fc crcn Hamen f^at^ 
Wenn ii oatan ge^encf^ 



myn 6ttt my trentft^ 
)at t>ntrüu) \i^t^bcnt t^or leflc 



3. ftin 0un(f frouip fi^on t)n6e öart^o 

0n bijTer Sta6t ere IDaningc l^abi^ 

gunfe u>oIac?yrt, 

tpo fttf oebort^ 

5Den Rleffer fe jrrt^ 

0* tan erer nic^t Dorgeten. 

4. I)or(| leue ooru)un6t^ 5arfft 

nemanöt fagen^ 
m\n nobt vnb Ic^bt nenem ulinfi^en 

Plagen^ 
t>or truren itf^ 
offt gerne WtDygi 
no(^ motf) itf my^ 
gant? frifc^ i>ttöe frolY* fleUen. 

5. 0|>a u>enn i* gebend an t)eel btt 

fbxnbt^ 
bavin id Cugöe eren ro5en fltunöt^ 
(D 'Zl6elYfe ^\t^ 
allein na öv^i 
jlevt^ myn beger^ 
neen leuer ma^ m\ tDeröen» 

6. ißy wenn i* geöentfe xx>o xo\ bc\bt 

euen« 
Jn groten froutoöen 5e6en leeuen^ 
I)o(^ votayt ni^t m\^ 
ii Dorgett ni^t öy^ 
fee fi:6uu)6 ys flein^ 
bat tx>\ vns mitten fi^eiöen. 

7. 6(^ei5en öeyt^ u>ec^ bat mot^ i* 

fagen^ 
bat u>iUe u>y Svonvo ueniis Magen^ 
bt fi^ulöt ys ni^t ntyn^ 
fc y0 6o(^ oyn^ 



öertleefffle myn, 

bat my Dan emanier motten fyn. 

8. 1)yn (Dglin f(|u>art^ öyn geel u>ytt 

5aat4 
byn 2tngeft(^t fo 5tün6tly(t tt»ar^ 
öefffl my myn 6ert^ 
itf gar nit^t fi^er^^ 
mit grot^er Ö^mert^ 
in trurent brai^t ot^ 5r&utDt)en. 

9. S(^6n6 leeff bftt^ my 6yn fi^nec- 

tDitte öanöt^ 
fe^e ^en t>n5 ^ebbe myn truu) t^o Pan6t^ 
Oortrfttt) öu my^ 
öat tDil itf 6y^ 
mit ganzem oege^r^ 
myn Cru» vnb (Belouen ft^entfen, 

10. S(^6n6 leeff 6u bift 6e u>er6e 

myn^ 
Dp 6y DortrutD i* je^t attein^ 
<D e6le Koe^^ 
in öynen S^o6t^ 
xoat:p itf myn lott^ 



« 



fultfö my yi^t ye geuaUen. 

11. ©arftmm fi^ons leeff latt) b\ 

erbarmen^ 
^cbb ein Utitlybent mit my "llrmen^ 
© trftwe 5ort^ 
geöentf an b\n tDort^ 
t)dr yimmer Dort^ 
myner nimmer t^o Dorgeten. 

12. Unb vool 6en mynesleues Hamen 

wU treten^ 
in 6en tipen R. p. Boetf flauen fynt ge- 

fleten^ 
£t f^on gebert^ 
Dp biffer iferöt. 
fe ys ipol werot^ 
Dan (Bol5t ein Rron t^o öragen* 

13. 6(^6n0 leeff öyt^ lebt fy 6y 

gemait^ 
tDunf(| öy Deel ©ufent guber IXai^t^ 
Vtf) fd^warer Pyn^ 
bat öert myn^ 



81 



V^iebert>etitfd>e X)olf6llet>er. 



I. Ut>lanV6 unh be 23oucr0 J^ieberbttd>er* 



6er Icucflc allein^ 

fi^cntf itf ÖY*^ tccötlin t^^or Icflc. 

14, Un6 6c VW b\th Iccötlin ^efft 

atote Jtcefft (>efft cn 6art^o gebracht, 

Sd^on pngencnot^ 

mcn en vool ttnbt^ 

Y6 ein StuÖent^ 

oem Kleffer t^o Crot? t^nt) Hy^^- 

(tritt bem folgeitben X)erfe beginnt bad 
be 23oucPYc^e J^ieberbuc^*) 

Vil^n 6ertleeff cwii^ a^n enöL 
nym jebt t>ot gu6t »at irf öy Kn6t, 
ißfft f^on 6e (Baue ye gering t)n6 Clein, 
(B(Dot u>et^ 6at i(f^ 
<B(D6t n>et$ bat itf 
fc mn Serien mein. 



g 



50. 

!• Kyn* leue dn levöt, 
f(|tDer itt ein ißv^^i 

6 nu gefunöen motbcn^ 

5e leuc \e blinbt^ 
gan^ nitfet befinöt^ 
Dtib mdttt ein fc^toaren (DrÖen^ 
Compfhi 6ttrin^ 
6u lyöefl jpvn^ 

vnb öarffft bat nemanöt Clagen^ 
!Du frentfefl Öy f^^^i 
Dnö mafefl t)y fc^toer^ 
öyn öert mocpt öy *>or}agen. 

2, Jteue ^efft nccn m&tt)^ 
bringt ny5t vnb ^libt^ 
vnb nmrft t)eel fi^tDarer öänifen^ 
acitif ^e Dan er^ 
fe meint [c^icr^ 

l^e wil t^o einer anöem mantfen^ 
6e#gelyfen ^e 6ot&^ 
in fynem moöt^ 
fo ^e fe meint mit tr&wen^ 
6e fi^t er na^ 
1)c ä^a e65er flba^ 
grotl^e leue feeit^ fttf t)omyen. 



3. leue bringt leiöt^ 
na groter froutoöt^ 
UDOl fitf 

(fe^^It in U^Ianb'e ilbb«) 



5L 

1. KU lufl ^ebb itf my t>t]^eru>elt^ 
öy mynes öerten ein Crofterin^ 
in re^ter leeff tbo b\ gefeit^ 
dn argen tpdn^ öert moöt r>no [S]inn^ 
t^o btncn öy mit ganzem bege^r^ 
^effftu aDtyöt gefunden my^ 
na oynem <Bebo6t^ gan^ tpiOic^Utt 
6at lejlu [m]y genet^en^ \a ^inbtt fttf. 

2.* Deel nan0]eru>yl \)tbbc iivotwaf)t^ 
bcnn \bt [u>]il [nuj fyn anöer tyi)t^ 
öar6or(^ my fe$r Dorlanget [garj^ 
ry6t]n)erötaetDen6tinfoftDnöfr6li(|eit4 
hat wH ni$t fyn im olöen f^yn^ 
itf u>etl^ tDol u>o vnb u>[on bat rvtnbt^ 
0(1 bringt ttpar an öemfuluen cnbt^ 
nxi^ts me^r fearuan* btnn yöel ae- 

f(^mitte5e[ö]enot. 

3. IDat tyeflu my ^ert eniges ein^ 
fo Ott bc^ bifl gan^ [Dn]getr&u> my^ 
mit feöcn^ mdtb^Dnö feergclytf^ 
nit^t lat^ 6er Boröen t^o vcd Dp 6y, 
öat b\ batin^ bc IDyß^eit ni^t t^orin^ 
Denn iDerftu bm Voti) gliöen la^n^ 
vDowol itft fey ganb ni(^t gan^ 
DortDa^r bu getDinft Dan my nu^t DecI 

öaran. 

JDe 25ottc('6 ^bb, : 51 
(fe^lt in U^Iant)'» <t>bO 



52. 



1 



y5t f($al en ^etoen nir^ti 

©(Döt ys DoU grot^er (Bu5e^ 
6cm itf my aUctyöt bcucbli 
bc werbt my fyn tDoI bc^oöen. 



32 



Ute^er^etttfc^e VolMithtv. 



I. Ut>lan^'0 unb t>e OdouöTe <ie^erbnd>et% 



2. Duo xücttn bct Vi\bct no(| fo vttl^ 
no(| gefc^&t^ n>at öe leue <K(D5t ^ebben 

<B<D©C \s ntyn trofl t>i) ftröen^ 
fo f(^n?cr i(t 6o(^ bv ^^V}^^^ itcbt^ 
nun leucr fi^al my ooerbcn. 

3. IKy" öerte bat \s bcörouct fc^^r^ 
<B<Döt alle öing t^om bcflcn Cc(>r^ 

i(t t>tt^t öarbcn mit fmcrten^ 

Dnö fe^e 6at idt ni(|t tvcnbcn tan^ 

<B(D2DC trojl alle bebroueöc öerten. 

4. Da^rftu öar^^cn vnbc left mv (>Y^^i 
trat lefhi my t^o 6ec leflc ft^yr^ 

6at i(E my leiöee erge^e^ 

myn lyff vnb o* myn jte6i(|eit^ 

lat^ i* 6y fyns leeff t^o 6er legten. 



5. Hu toenöt^nu u)cn6tt)ngläÄpan my^ 
lat^ fleöö fr6uu>5e fyn by 6y^ 
wcnbt my myn ^eimlii lyöeti^ 
^elp ryCer €(>tljl »an 6emmel6 C^ron^ 
^elp t>n0 t^ofamen beyöen. 

6.E)ynSternlin u>itt^ 6yn<Dalin tlat^ 
ii priß otf 6yn fc^one gele öaar^ 
öyn Utftn5tnn vool gemet^ 
öyn öenMin u)itt botc^ gcoten fXyt^^ 
öyn lyff 

8. Tln bx Irf nu ni(^t me(>r bcf^ryff, 
öenn artlyft ys ge^yrt 6yn lyff^ 
^ifflytf* biftu Dan Scöen^ 

tfi(9h(^ öyn Cung^ fyns fltegtlin jun*^ 
öe ny neens ftiaben iß^r t>orf(^neöen. 

9. Vin f(^oun)^ nu f(^oun) (D ttlegtlyn 

rein^ 
lat(> myn lecffl yegen öy ni(^t t^orlaren 

gyff öu 6arin 6yn miütn^ 
oenn itf öy t)an öerten mein^. 
bn u>Ule{t mynen yamer {HQen. 

10. 0* bii)6 öy fyn0 0un(tfr6ttU)Iyn^ 
lat^ my 6y fteÖ6 befahlen fyn^ 

myn ^opning t^o er^olöen^ 

t>n6 f4al ni^tViobt^ benn aUcin 6e©o6t^ 

t)p ouffer iBröen tf^orfpalöen. 



1 1 • ITu gefegen 6y (Boö t myn fllegtlin 

f^on, 
öu bifl myn0 fetten u>et6c Kron^ 
ein tt&xoc f(|at t>p iBt6en^ 
0* ^dp ro) öi*^ gl6ff feCerly*^ 
bn U)er6eft my no(^ toeröen. 

12. Vnb efft i(f nu xool vaJ^t öar^en^ 
fo jJeit^ wcbbct t^o 6y myn ftnn^ 
gyfft <Bo6t glfi* mit frounoöen^ 

[o fämpt bc työt, bc ys ni^ tpyt^^ 
oe u>e6öer erfr6uu>t vns beyöen. 

13. 21(5 tx>tc i(t atme6 Knebelyn^ 
bai i(f mot^ Dan bcv leeffflen myn, 
1l(^ i(f Pant io ni^t n>en6en^ 



15. Dnb als bat ttltatlvn bat tii^hti^ 
e fptaÄ tJfo my ein ftunotlyd IDotöt^ 
e ipra* vaJft pen in frSuipfeen^ 
'>at bv bc leue (Boot beleiöt, 
in leeff vnb otf in ley6e. 



16. 6e ^oeff ^eetb an tl)0 u>e^nen 

fel>r, 
fe fpratf fyns leeff ^er u>eooei: tcfyx^ 
ii n>il b\ n\ä)t Dpgeuen^ 
bibb bn Dor my^ al6 i* Dor b\^ 
<Bo6t be^6öt Dnfer beyöer leeuenfet. 

17. Se madCöe my ein Rren^elin^ 
Dan Kogmarin Dorgyt(> nii^t myn^ 
bat f(^altu Dan mynenttDegen 6ragen, 
©en Dalfc^en Cungen tbo ny6t vnb 

habt, 
bat xoit ii fyns leeff t>an b\ traben. 

18. Vnb bt vns bitl^ leöttyn gefantf, 
ein fryet Stuöent ye ^e genanöt^ 

f)t \)tm \bt iDol gefungen^ 

i)c ^efft ein fyne iun* fllegthn im 6erten 

leeff, 
^e blyfft tDol Dnuorörungen. 

19. 5e fingt vns 6it^ vnb not^ Deel 

mebt, 
©oöt bef^oöt aUen garten ^funtf ftoutDen 

er le^r, 



83 



Uie^et*^etttfd)e VolMie^ev* 



. — . ^ 



öart^o allen fratnen Knaben^ 
öe t)t^ crem frifAen frven mo6t^ 
u>oI auer öe öevoe 5raucn. 

(fel^lt in U^lanb'0 J^bb.) 



53. 

lÄ va\)t bat f)m m\n Straten^ 
in fromöe tanbt öar^en^ 
myn ftouwfe y^ ^V Qcnanien^ 
öe i(f ni(^t fan beramen^ 
u)Ot itf im ftlenöt bin. 

2. (Brot^ leYÖt mot^ itf nu 6ragen^ 
Öat i(f allein 5^o Clagen^ 

öet Itüerleueflen myn^ 
2t(^ teeff nu latb my armen^ 
im fetten öyn erbarmen^ 
bat i(f motl) bannen t^een. 

3. 71^ Stonwlin bn fi^alt nii^t 

tpc^nen^ 
bn bifl 6oc^ nic^t alleine. 
nvm 6y einen lii^ten moot^ 
itt wil gy nic^t Dpgeuen^ 
5eit)yl ia ^ebb öat leeuen^ 
au \)cbbt ii btB Reyfcre (Bu6t. 

4. ntyn trofl van aüen IDyuen^ 
öyn b\)0 i(f emic^ blyuen^ 

fteÖ6 ttutD. 6er fe^ren frdm^ 
zlu mot^ 6y (B(Dbt bcipa^ren^ 
in aller böget fparen. 
bctl} bat m wtobct rdm. 

U|)lanb'0 <bb. : 50. 
2De 23otttf'6 -^bb. : 53» 

^oc^beutfc^ in U^Ianb'6 alten X)olf6^ 
liebem Ui*. 69 A: ^bfc^iebeliebev, un^ 
l^ac^n^eifungen B* 1005. 



54. 

1. tK3n fyne leeff vs van ^lanfeern^ 
vnbc ^efft cmen tpandelen mobt^ 
fc ÖVfft ^^"^^ ^^^ ^^^ anöern^ 



bat bcytf) bc leng nii^t gu6t^ 
boä} bin itf fleös 
er aDer tDoIgemoöt^ 
i(f u>&nf(^ ef^r aQe gu6t. 

2. fllyn fynö Iceff wölbe my lehren 
tDO itf my polöen f(^ol6e^ 

in tÄc^ten vnb in e^rcn^ 
Doripdr i(f bin er l)olbt^ 
ffolbt bin ii er^ 
t(>o er fleyt^ myn beger^ 
voolbc (Bobt itf tDeer by er. 

• 

3. XOat fdc^ itf tauenöt fpaöe^ 
in einem Dinfler jla^n 

an einem Ramerla6en^ 
xoat l^abbc fe fc^neetDitt an^ 
wat f^abbt fe an eren 5enoen^ 
Dan ®olt)t ein Kingelin^ 
bc öertaUerleuefle myn. 

4. Dnb u>eer myn leeff ein Bornlin 

tolbt, 
vnbc fpr&na vtf^ einem Steen^ 
vnbc meer itf 6enn öe ©rone IDolöt^ 
bat B6rnlin bat ye Col5t^ 
myn leeff ys trolgeflalöt. 

5. XDat farfe itf in öem gronen XOclbt^ 
voat fa^ itf ^en vnb ^er^ 

ein Blomlin bat voas ipolgejlalt^ 
vnb bat myn ^ertc begert^ 
gron ye bc Rlee^ 
aö5e aö6e myn fyn0 leeff^ 
itf fe^e 5y nfimmerme^r, 

6. ^n 6(^uoart u>il itf my Meeöen, 
t)nö leeue itf men ein ^a^r^ 

t)mm* mynes Icncs xviücn^ 
van 6er id (Drioff ^ebb^ 
(Drloff ^ebbe i*^ 
dn auc f(^&l6en^ 
i(t motif ge6&I6en. 

7. I)e t)ns 6yt^ le6tlyn nyc gefang^ 
fo u>ol gefangen \)at^ 

bat ^efp ae6dn ein gu6t (BefeD^ 
an einem ^en6t fpaöt, 
öe ^efft fo fry gefungen^ 



34 



t^ie^er^etttfd)e VoiMit^ev* 



h Ut>IanV6 unb be 23oucr6 <iebei*bud>er« 



Dt^ frif*em ftvcm mofet^ 
td tD&nfi^ er ade gu^t. 

tSoö;)bentfö) in U|)(anb'0 alten X)olf0/ 
liebern Vtv, 49: ^einelieb von iSIanbern, 
tinb Uac^tvetfungen B* loos. 



55. 

!• 0€C armer Burg^ bin gan^oor- 

ipeert^ 
ipor f(^al ii mv ^enfebren^ 
^^ lifupiter fenot my öyit ^ulp^ 
bl)o my xo\\cn vnb Übten. 
0(f bin enfefinöt^ myn oerte 6at bren5t^ 
i^at id nicpt {an entf(|lapen^ 
bat f(|afft^ 6ai aller f(^6njle Rinöt^ 
ja IDapen auer tOapen. 

2. Sc^ouu) an 6e flag^ 6e itf j^t 

t)6^r^ 
<D 0e[nu6] ...... 

3. lat^ my Jupiter. Denus öy^ 

Rinot^ 
^effjl my fo bart gefc^aten, 
vooxDol oyn (Dgen Dorbunöcn fynt^ 
befffl my fo al^n gefer geörapen. 
Spann my tjno 6y vnb orep öc ty5t^ 
öorÄ öyn flloöer e^ren^ 
u)o Oat gef^eg^ fo u>6r6 myn ft^mert^ 
in grote froumöt fitf Ce^ren. 

4. ^bt y6 od niAt tbo ipunöern 

bat itf ein f&lrfe leuc \)abc^ 
yegen 6em aUerfi^onften Cin5t^ 
ni$t anöers ^efft Ronin* iDauiö ge- 

baf)nc^ 
als fft ein IDyff t>or em gefar^^ 
xoo fc fee Ootp bebe u>af$en^ 



5aruan u>art \)e in leefft en^&nöt^ 
bat tan itf wol ermet^en. 

5. ©arborc^ myn öcrh u>ert »afl: 

beörofft^ 
wen iÄ van ebr motb Cercn^ 
neen t)p jßröen^my alfo belecfft^ 
fe fan myn froumfee me^ren^ 
fe y6 be rec^t mn IDyffe (Befj^lec^t^ 
van guöcm flammen gebaren^ 
my armen Rnei^t^ fe nic^t Porfi^mec^t^ 
an er ys nii^ts Dorlaren. 

6. Jleen lafler vb an erem lyff, 
van Dotb hetl) an be Sc^etel^ 

fe ^efft ein gantf rec^t too ein pat»^ 

er (Dglin tan fe ley5en. 

Se ^efft ein gefandCreAt tDo einleuertf^ 

nit^t vo\bet voll i* fc^ryuen^ 

neen [pp itvbt^ my als fe teuer mer 

fe fan] 

JDe Äottcf'e J^bb. : 55 
(ft^it in Ublanb'6 ^bb.) 



56. 

1. !J€t u)et(> my eins (Brauen 

t>h^tetlin^ 
Se u>abnt tbo Straßbort^ t)p 6em Kyn^ 
fe Ifabo ein Bolen tiorboräen^ 
oenn boti^ bet Dalfc^en Rieffers ^enyn^ 
quemen fe bey6 in forgen. 

2. ^at fllegtlin toas 6re mabl fouen 

0dr (Dlöt, 
fe J)abbe ein 5tyer van öerten flolt^ 
vnb voolbt ni(^t lenger beyöen, 
fe nam ben Hütet by bet 6anbi^ 
vnb gingen 6ar in frotoöen. 

3. ©e S&ter fpratf funöer votbtetlf^ 
myn fcbone leeff forget 6o(^ nic^t^ 
bat ii vuu> voll latben in f(|an5en^ 
0* u>olöe leuer myn leeuenöt lantf^ 
gdn Nullen ai^ter tanbe. 

4. Se fpreCen fo menni(| fr6n6t- 

ly* IDort^ 
bat ^ebben be Dalfc^en Cungen gebort, 



35 



6* 



Utebcr^etttfd?e X)olf6lieber. 



h W^lanb^e nnt> bt 23oucf '0 <teberbud)ei% 



t^om (Brauen hnt fc gegangen^ 
xoo bat fvn 3un0jlc Dor^tctHn^ 
gintf fpa^cren mit einem Htanne. 

5. ©e (Braue voas ein tornic^ fllan^ 

^e ^efft fev*^ 8^^ ^^l^^ oorfla^n^ 
^e gini mit fvncn Knechten thnc^ 
bat mnbt ^e fyn fJÄngfte ©ii^terlin^ 
b\ bcm Kfiter in oem gr6nen. 

6. De (Braue mit tornigem tXlobt^ 
xoatf bcn R&ter r>nbct bc Voctf)^ 
fyne Kneipte ne^^men en gefangen^ 
^ fpratf t^om R&ter alfo Dort^ 
utorgen t^o £ltii)t)ag \^altn fangen. 

7. ^at ^efft bt Kfitcr halb Dorjla^n^ 
6e treinfee mengen ^eten tra^n^ 

6e0 mot^e (Boot erbarmen^ 
r>nbt bat itf^arme Junge öelöt^ 
t)mm ein \^onc Stonw mot^ jleruen. 

8. ^bt gefc^ai^ Dp einen tXlinbai^^ 
bat bc Kftter u>art t)or bcn (Brauen 

§ebra(^t^ 
iouet aff^ouu>en^ 
bc vunge 6clbt tx>ärt fo fe^r bef laget^ 
van Sroumen vnb 3uncfrouu)en. 

9. JDeK&ter Cnvc6et)or 6atS(^tt)eröt^ 
fvn fvne tceff quam 6ar pnuorfe^rt^ 
men ^oröt öatDoItf fr^rven pnö meinen^ 
jla^ Dp fpratf fe mvn f^ones Jteeff^ 
itf wil ^\t Dor b\ fleruen. 

10. Se toei^ er leeff auer bc fyöt^ 
vnb tnvcbc Dort 6^u>er6t Dt^ öerten 

Ic^bt, 
2t$ DaÖer lat^et myn 5ouet aff^outDen^ 
Dnoe fpart öen aOerleueften m^n^ 
[0 fpratf bc Yunge Stoutre. 

11. 1)e KÄter fpratf t^orleuejlen fyn^ 
jla^ Dp öertaüerleueflc myn^ 
0(f tDil (jyr Dor b\ fleruen^ 
beffflu grot^ 5erteley6t Dmm my^ 
Ja bxbo latlf 6y ni^t aff^outDen. 

12. ©e (Braue fpratf mit IDoröen 

guöt, 



fta^ Dp Sfiter ires »olgemoöt^ 
oyn lecucnfet fr^altu be^olöen^ 
jtt geue öy myn y&ngejle ©od^terlin^ 
t^o einer ed^ten SroutDen. 

13. (Drioff gy Knetete vnb tltegöe 

ft^on^ 
bc bcs Via^tcs ^eimlytf fryen ga^n^ 
aü ^effflu eines Htane JDoi^ter Dor- 

^an6en^ 
So f^obt b\ Dor bc Kleffere quaöt, 
fo Cumpflu ni$t t^o f(^anfeen. 

Ut>(anb'6 €bb. : 52. 
lC>e Äottcf'e ^t>b, : 55. 



57- 

1. De fllorgenflern f^efft fuf Dpge- 

6rungen*^ 
gar fi^on ^cbben Dns bc f leinen IDalöt- 

Dogelin gcfungen^ 
iDol auer Berg Dnöe öeepe fca^I^ 
Dan frouDDÖen finget Dne oe leue Haj^- 

tegal 

2. Oanfr6uu)6cnfingetDn6ÖeIDe(^ter 

an 6er Cinnen^ 
iDetf t DP 6en 6clbt mit fachten Sinnen^ 
IDdtf Dp* tDdtf Dp yöt y0 tDoI an bct tvbt^ 
vnb bcfi^fttt 6er junafroutDen er iBpre^ 

bcn 6clbt fyn yungelyff- 

3. SrouiD Uac^tegall t»a6 m66e fe let^ 

äff Dan ct^tcm fingen^ 
6at ategtlin bat voas yuntf ^ fe |a(^ bcn 

gellen ^aä) ^er 6ringen^ 
vo&d Dp fyns leeff vov fynt in grot^er 

eruo^r bat myn DaÖer Dnöe flloöer^ Deel 

leuer fo »eer try I)o6t. 

4. ttn fc^tDyi^ ftille tßegtlin Dan 

öynem truren^ 
3* Doil my ft^tDingen auer 6e ^ogen 

flluren^ 
©u ^efffl* myfllo6t^öcrt duo Sinne be- 

na^men^ 
Dn6 iDenn 6e leue (B(D6t tDil, fo tDeröe icf 

iDe66er Pamen. 



36 



ttie^ev^eutfc^e X)olf6lteber. 



I. U^IanVd unb ^e 23ottcr0 <ieberb&c^et\ 



5. ©at ttleg5elin flunöt an ^ogct 

DnÖ 5a(|tc n?o fc öcnöelöt Öaruan mb^t 

bringen^ 
ein f^ncemitt ^tbbclatcn fc toret^ 
öamtti fc bcn öcl6t aucr 6c fllÄrcn Uü). 

6. ün m^t bavfftn fyns Iccff bat b\ 

<B(Di)t btlfcbc^ 
bn maCeft my ft^ciöcnt alfo miöc* 
6tt ^cffjl myn Y^ngc öcrte vilf froutDOcn 

in trureni gcbrac^t^ 
bat ii van b\ mot^ ft^ciöcn^ 
abbc tf)o t)cel öufcnt guöcr itai^t 

7. I)c Dns öyt^^ IcÖtlin ^cbbcn ge- 

fangen, 
oat^cbbcn geöa^n twe Krämer jungen, 
fc f^ebben vbt Qantf wol btba^t^ 
t)noe tDÄnfipen allen 0un(f froutDcn t)eel 

öufcntguöctUac^fc 

JDe 23oucf'6 J^bb* : 57. 

2(bge^ru(ft tn Ul^Ianb'e alten VoiUf 
liebem Uv. 79 A unb B : Cagelieber, unb 
Vtad)weifnnQtn B. ioo7, 

58. 

1. 3€f ^aööc my pnöcriDunöen, 
u>ol6 oeenen einer 5r6uiplin fyn^ 

fc fc^ncöt my öepe IDun5cn, 
bem Jungen öerten myn, 
wölbt (B©6t i(t mot^t er Öcenen, 
er flcöc ©ener fyn, 
vno tx>c\)t i(E er gcncOic^, 
er egen xodbt iir fyn* 

2. 0* mad erfl: tffo er famen, 
Dorf (^»unfeen tx>att my myn rc6, 
3* n>art t^o einem Stummen, 
al0 ii Domamen Iftbb^ 

li öorfft nit^t Dmme fe n>eruen, 
\bt was aHein myn fd&ulfet, 
t)eel leuer wölbt li fteruen, 
e^r i(f t>orl6^r er \)ulbt 

3. IDo f$al i* my öarin f(^i({en, 
wo f($al i(ft grypen an, 



i* l)cbbc fo gar neen aelfttfe, 
vnbc bin ein trurii^ mann, 
fyns leeff fo nym t^o öerten, 
mynen Kummer r>nb grot^e Itoöt, 
itf fc^eiöt mit grotfjen fd^merten, 
t>eel leuer mere my 6e iDo6t. 

4. ©0 gaff fe em bcn Segen, 
mit einem frunötlyfen Kug, 

fe fprai (tobt fc^al 6yner plegen 
vnb örutfeöe en an er Bruft, 
6eu>yl itf (>ebbe 6at leeuen^t, 
reöe itf t^o biffer flunöt, 
n>il i(f 6y nic^t auergeuen, 
fi^afft leeff öyn roöe fllunöt. 

5. ©yt^ leeöt bat ye gefungen, 
vtf) trurw^IyCem Utoöt, 

Dnuall ^efft my porörungen, 
ii i)a\>t yot u>cröt no(^ guot, 
0(1 wil oe tybt erwdrOen, 
bet^ vv öef&lue Stunöt, 
vp biffe f^enneuarte, 
nn fpar oy '(Bobt gefunbt. 

Ul^lanb'e ^^b, : 54* 
10t 23oucF'6 <bb, : 58« 

2(bgebrtt(ft im Berapenm 1857« @*3io. 



59. 

1. Oor tyben wae itf leeff t)nbeu>erbt, 
be ii ^aböe Dt^erCareiL 

y^unbt ^efft \bt fttf au Dorfert, 
ybt ys mit er »orlaren, 
oenn* fe ^efft einen anöer leuer als mitf, 
tuoen öeren nic^t tan benen irf, 
öe ein ye leeff be an5er leybt, 
barmit li mn er fc^eybt. 

2. 66bet ^y yuro gy yungen Knaben, 
^olöet yun> m guber oobt^ 

bat yuu> be leue ni^t bn>tnge 

t)nb lehret off t^o la^n, 

Jßin guöer ölobt, ein f ortes teel, 

gel6uetni(^tben fJunÄfPOtt^^w t^^ ^^^U 
wat Hbt \s leejfl »erbt Utorgen leybt, 

öat mafet £r t>n{lebi(^eit. 



37 



Uitbcvbtutfd)e VoiMiebev. 



L U^lanb'e unb be 33ottcr6 ^iebtvbud)tv. 



3. Den Oaltfen fonnen fe ftry^^^^ 

t>ecl 6pri(ft»6r6e fonncn fe örvuen 

fc lauen t>ecl r>nb ^ol6cii ein öecl, 
bet^ fe t>n0 bringen anif) Jlarren feyl, 
öcnn motten xoy gefangen ga^n^ 
i>cxo\l XD\ bat Jteeuenöt ^dn, 

4. Se öo^n vns lotfen t>nöe fingen^ 
bet^ u>Y en flegen t^o^ 

öat fe t>n8 yo be6u>ingen^ 

bcwVl ^ebben »y «cen tonw^ 

gelya als men 6en Henen tDal6tt>6geIin 

men PYP^* ^^ f^*^ ^^" matets en 

guöt, 
Dnoe tpcnn men fe gefangen \}ai^ 
fo f^Ieyt^ men fe au t^o Ooöt. 

5. Ubbc t^o öufent gufecr JXai^t^ 
Vil\n trurent ^efft ein jcnöt^ 
^eoöe i(f 6y" t>ntr&a) e^r cttcnbt^ 
myn 6erte ^eööe fitf t>an b\ gctpenöt^ 
Portrait \bt u>crt gcrfitpcn 6yi 

6u beörfitpfl einen anöer fo baI6t als 

my^ 
öyn t>ntruu> mai^t^ bat xd öyner nir^t 

a^t^ 
abbc tf)o gu6er Jlat^t 

U|)l4ttb'e ^t>b, : $$. 



60. 



1. (BRot^ leeflfl ^ef^ my t>mmfangen, 
t\)0 6encn einem Stoumlin fyn^ 

na er fleyt niyn porlangcn^ 
iB^r Oener voil itf fyn^ 
Se tan mit frouipöen fc^er^en^ 
u)oI na 6em tviUen myn^ 
Jd bin er \)olbt r>an 5erten^ 
»mb fc fo lyöc itf fr^mertcn^ 
\bt tan nid^t anöers gefyn. 

2. 5Dat re6e itf bv mynem iBeöe^ 
fe f(^al my bc teuefte fm 

ein ßlomlm vp bcv öeyoe, 
6at ^et^ i>orgyt^ nit^t myn, 



ein Kran^ fr^al fe my maten^ 

t>t^ rechtem tDoIgemoot, 

bcn fr^altu mafen euen^ 

bc leue (b(Dbt tpil öyner plegen^ 

fo bijlu rec^t tpol be^oöt. 

3. niyn l^ogcjlc ?C|>ron^ myn ^ogejle 

öeyl^ 
i(f 6y ni4t »orgeten tan^ 
fc^eyoen 6u biß ein fc^ware 6eel^ 
3[(f bin geffrirfet öaran^ 
Uenianöt tan my ppbinöen^ 
6enn fc^ons jteeff 6yn weröe <Bübc^ 
Ji f^apc 6u lefl 6y Pinnen, 
tpenn itf 6y auertpinöe^ 
fo biflu fyn u>ol be^oöt 

4. !Dat mit id bv t^o anbc gebenden^ 
e^r nifinöelin t>noe öot ye ro6t^ 
t>an my fc^altu nit^t manifen^ 

t)mb 5y fo lyöt itf Viobt^ 
bt RIeffer f($aUu myöen^ 
fromböc jteue ft^altu pornenen, 
bat tibt itf b\ mit tr&tpen^ 
yöt werbt öy ni^t gerÄmen^ 
SeraUerleuefte myn. 

5. !Darmit n>il xi befc^Iuten^ 
jrot^ leefft a^n aUe gefc^r^ 
rroutpöe fyns leeff latl^ öy poröreten^ 
M 6u nid^t gelajtert wcrft^ 

bn blyueft xool t>nuor6rungen 
äert aller leeffjle myn^ 
bc Key fy 6y gefangen^ 
bo6t 6y t>or t>alf(^en Cungen^ 
oarby t)orgyt^ ni(^t myn. 

U|)lanb'0 ^t>b. : $6. 
K>t ÄoucTe ^bb. : 60. 



6L 

1 . tDat n)in n)y ft^d^n ^n^^ ^euen an^ 
6at bejle 6at tpy gelerct f^an^ 
ein nye leeöt t^o fingen, 
u>y ftnaen t>an einem iBöelman^ 
6e f)ctp Sc^miöt t>an bct linöen. 

2. 5De linöenf(^mi6 f^abb einen ©on, 
bc fc^mantf 6en Roffen 6at Ooöer t)6r, 



88 



Uie^erbeutfc^e VoiMiebn. 



h U|)l4nb'0 nnb be 33oucr0 4tebei*bucf)ei% 



5 



aucr eine ficne u>vlc^ 

^c lat^ 6cm iKartfgraucn in öcm Jtanö^ 

vnb was em t>ecl t^o f(^u>in6c. 

3, SroumtDeröin ys bctüyn ^y guöt^ 
Y0 ^Y^ ^* StcHing rnöe Ooöer genoec^^ 
t)ccl tDagen xoctocn tarnen^ 

fc Darren Dan ^luggborc^ äff t>nöc t|)o 
Srdnfifr^ (Buöt ^ei>ben fc gclaöcn. 

4. llVü}\t V0 öc Bolc tDvn Qubt^ 
yr vö o(f flalling r>nb Ooöcr gcnocr^^ 

v^rc Aoglin jldn oarinnc*. 

fc famcn cim t\tcm lB6clman t^o^ 

öc ^ctff ©(^miö t>an 6cr jtinöcn. 

5- 2lIfo batet al0 fc bat XDctbt vtfy- 

fpratf, 
0un(fct Cafpar in 6c Sc^iinc trat^ 
öcn linöcnft^miöt xvolb \)c Dangen^ 
bc f(^Ioc(^ vnbc jlatf aU wat ^c fa(^^ 
linöcnf(^mi6t gyff b\ gefangen, 

6. Sc^al i(f öcnn b\n gefangen fvn-, 
bat Rag itf (Boot t>am Dcmmclrvcti 
vnb fvner tpcröcn Htoöcr^ 

weer itf 6re ntylen Y^«fY^t ^^^ ^Y^i 
u>ol6t i(f 6y tüol entcYoen. 

7. Dp Y^"fV^* ^^" ^Y" ^^^ ^Äntpfhi 

nic^t^ 

öat Y^ ^V ^^^^ ^^^^^ ^i^*i 

\bt \s ÖY tnifgclungcn^ 

6u bcfffl mY ä^otbcn fc^aöcn gcöa^n, 

öarummc gYfTi^Y gefangen, 

8. tDcrbin tappet vns nu f olcn tÜYn, 
t>n6 lat^ r>M fcifr^ t>n6c frolvtf fYn^ 
lat^ct mxs £tl)cn t>nbc ©rincfen^ 

Dp 6at ^em ^üpft^cn linöcnfc^miöt 

Yuntf 
fYn öerte ni(^t porfintfe. 

9. tDat fr^al itf frif(^ vnb fcolY* fYn, 
ibt gcYt^ mv an bat Iccucnöt mYn, 
Jtf niat^ nid^t ißt^cn no(^ ©rintfen, 

j(f biö6c men t>mme öat IDatcr aUcin^ 
öat itf mYnc tDunöcn ma^ u>aff(^en. 

10. TIA linöcnfr^miöt fy ipolgcmoöt) 
bat WaUt f(^al öy fY« hcxübt^ 



bat bn b^n tDunöc fAalt n^affr^cn^ 
am 5tYi><^ge fftmpt öc Ulcificr int 

jtanöt, 
6c t>6rct bat VOatct in 6cr ©(Reiben. 

11. 2l(^ fan mb mat^ Y^*^nöer8ni(|t 

fo bi66c i(f t)or 6cn Yfingjlcn SoncmYn^ 
oc Kiööcr Yö not^ iunae, 
befft ^c ^uxx> wat to Iciöc ge6a^n, 
oart^o \s f}t geömungen. 

12. Juntfer Cafpar 6c fpratf neen 

öartbo, 
6at Ralff bat mot^ t>oIgen 6er Kob, 
bat tpcrot nic^t anöers gefptfafen, 
t>n6e trenn 6e Jüngling TY" teeuen6t 

bc^cI6t^ 
fYn6 Oaöcrö Do6t 6cn wotbc ^e wtctcn. 

13. Dp einen SrYÖat^ bat gefc^ac^, 
6at men 6cn linöcnfc^miö ritzten fai^, 

t)ern an groner äcY^cn, 

)ar fac^ men 6en ißMcn Iin6cnf(^mi6t, 

Dan guöcn (BefeUcn fr^CYÖcn. 

U|)lanb'0 ^bb. : 57. 
K>e »oucTe 4bb. : 61. 

^od^beutfcb in U^Unb'0 alten Volf^f 
Hebern, Ur, 139 ß: ^inbenfcbmib, unb 
Uad^weifungen @« 1014« 



g 



62. 

1. U)2l(f Dp mYn öoröt, 
OornYm mYn tDoröt^ 
mer* Dp trat i* bv fegge, 
mYn öcrtc bat w^bt^ 

na b\na gftöt^ 

lat^ mY Stouw ni^t Dormagen, 

id fette t^o {)Yi 

aü m\n beger, 

^at gloff öu mir, 

lat^ mY 6er Ztüw gcnet^cn. 

2. ©u Junger Rnab, 
ÖYn bi66e latb äff, 

bn bift mi dccI tbo tDÜÖc^ 
Dnö iDcnn i(f bcbt^ 



39 



)^teber^eutfd)e t)oIf0Jte^er< 



1* U(>I<in&'6 nnb be 33ottcF'0 ^iebevbud^er« 



na övner bebt 

i* fcfir^t v^t Wcejf nit^t fliflc, 

3* öantfc ÖY ^^t*5 

6er tt&xjoc bvn^ 

bt bn m\ gunft van 6ctUn. 

3. (D Stonw mit nid^t^ 
hin id hmd^t^ 

bat itf Y"^ tüolbt beöregcrt^ 
tpenn einer quem^ 
vnbc bat pornenL 
öe m6fl t>n0 beYoen legen^ 
öarup bn buto^ 
r>nb mY portruip^ 
©u rcvne tDyff^ 
5De Sd^imp fr^al öy "i<5t gerfimen. 

UW<^ttb'0 4bb. : 58*. 
IDe 23ottcre 4bb« : 62« 

63. 

!• ^bt wölbt ein aabt Jeger fagen^ 
örc t>r^en t>or bcm Dage^ 
bcs \a^cns xx>att f^t fro. 

2. XOat be^egenöe em r>p bct 6t\bc^ 
ein niegtlin in mitten Kleiöern^ 

Y6t u>a6 r>an 3a^ren 0un(f. 

3. Dat Rren^elin bat was gr6ne^ 
bat nteatlin bat was fc^one^ 

6e Knabe was fduerlY*. 

4. 6e nam fe in 6er miööe^ 

^e f(^u>antf fe ^inöer fitf t^orÄgge^ 
wol in bat gr6ne (Brag. 

5. Dar legen 6e beYÖen fo thk^ 
wol auer fe To f(|een 6e Sunne^ 
6e l^eUe !Da($ bra(f an. 

6. IDoIup guöt 3eger mbc bat \s 

tvbt, 
bn ^cfffl gefi^lapen^ itf ^ebbe gctpaf et^ 
ein wadtt Htegtlin bin id no^. 

7. Bifhi ein tllegtlin bat tpefhi wol^ 
b^n ödrfen fc^altu t^orfigge fi^la^n^ 
wo anbtt 0un(ffr6uö>Iin oo^m 



8. ntvn 6drf en u>il itf lat^en ^angen^ 
bcm Kioöer^ 6em H^ger tf)o fc^anoen^ 
6at ^e 6e tY^t porfdj^leep. 

9. 5Du fc^alt 6y^ ^^^^ t>pbin6en5 
mit groner SYÖen betpinöen^ 

wo anöer Sroutpens bof^n. 

10. 3* a)il niYn 6aar lat^en fleegen^ 
bcn leiöigen Krämern t^o fe^en^ 
6e t>p 6er (Baffen ga^n. 

11. 5e f(^i(fet er 6ar ein 6nntn^ 
ttft 6aat batmit t^o befi^uren^ 
wo anöer Srouipen bof)n. 

ii. Jlu u>il i* ga^n tbo 6er lin6en, 
t>n6e lat^en ein Rren^Iin minÖen^ 
t>n6 fetten r>p m^n 6aat. 

13. 0(f wil paaren auer 6e 6eY6e^ 
na mvnem leepen Meine^ 

6ar itt auer Jlar^t bY fc^leep. 

14. Do fe r>p 6e 6eY6c quam^ 
6e 6eY6e was porfuntfen^ 

in aller 0un(ffr6ua)lin ?art. 

15. Jlor^ t^eff jhi geft^lapen^ i(f l^ebbe 

gewafet^ 
no^ bin id ein Hlegtlin^ 
alfe id taucnt was. 

16. 60 u>il id mYnöär latben fangen, 
6em valfc^en K&ter t^o f(^an6en^ 
6at ^e 6e tYÖt t>orf(^leep. 

U^lanb'0 ^bb. : 59* 
fOt 33oucr0 €bh, i 63. 

HbQtbvudt in Ubianb'e alten l^olfe^ 
Hebern Ur. 104: 3ager, unb ^ad)xotif 
fangen 0. loio. 



64. 

1. 0ni fAimp bin id belagen^ belagen^ 
vegen 6e aertallerleuefte mYn^ 
6o(^ n>il id niAt Dor^agen^ Dor^agen^ 
id ^ape fe werot mY trofllY* fY^i 
6e oertaUerleuefle mYn. 



40 



Xtittevhtntfd^e Volfdütbtv. 



L U^Unb'g ttnb bt apucTe 4ieberbttd)ei% 



2. Se Y^ nii^t »Y*^ *^^w bannen^ 

bannen^ 
öe tnv öc leueffe voas^ 
leeueoe itf in etem bwan^c^ bwan^c^ 
60 i(f &at voadct Utegthn im fc^tmp 

beuanbt 
bat ctfthnwbc m\n Y^ngc 6crtc »ol 

öufent tna^L 

3. !De mY portalen bc\tf) [(^.tYUCtt, 

f(^rYuen^ 
öcr Qoffn wol Dufcnt r>p ein Jtot^^ 
IXo(| Wal fc 6c fi^onjle blYuen^ blYUen^ 
Ji papc fc u>cr6t fitf mYncr erbarmen^ 
vnbc fd^lutcn mY an cren blantf cn Tltm. 

4. ntyn folgten t>n6c mYn ttagcnt^ 

Kagcnt, 
xe b\ xoadct Ulcgtlin u>oI bctanöt^ 
f(^Iccp i(f in crem Tlrme^ Tlrmc^ 
(B(D6t geuc öat mY ni(^t Ityöcrs gcf(^cc^ 

öat itf mYn Sy^^^^^IF ^i* t^^" ©Ö^" 

anfe^. 

Tfbge^rucft im Berapeum 1857* B.365« 



65. 

1. (BTXotf^ leeff tcffl mY vmmfangen^ 
vcgen cim 3unafc6«a>lin^ 

oarup flcYt^ myn oorlangen^ 

wem ybt nu tonbtc fvn, 

^t&nötlYtf mit er t^o T^^cr^en^ 

öat i»ecr 6c u)ine mvn^ 

fc bringt mY Py^ ^"^^ ft^mertcn^ 

in myncm yunacn öcrtcn^ 

in trumcn itf fc mein. 

2. Äin ma^l 6c6t itf fpa^cren^ 
6or(^ einen aronen IDotöt^ 

bat f)ovbt itt 3ttbilcren4 

6e f Icnen H}ol6 tDogelin^nuni i>n6(DI6t^ 

ii \iotbc t)ot 6c andern aUc^ 

6e öcrtaUerlcucftcn mYn. 

Sc fantf in fettem fc^alle^ 

Y6t 6e6t mY molgefaöcn^ 

Dor 6e an6ern tDalott>6gclin. 



3. (D(^ wo lang fc^al i* mY f(^CY6en^ 
r>an b\ fvns Ulcgtclin^ 

6u bringft mY grot^ X)\n r>nb lY^^ent^ 

6em Y^ngen öcrten niYn^ 

6e i(f aUctY6t 6e6c leuen^ 

in mYnem öcrten 6eep^ 

fYn ^eimlYtfi fYn ftillc 

na lufl mYnes 5crtensn>iQe^ 

f^reeff fc mY einen Breff. 

4. P6t gcyt^ \cQtn öiffem 3a|>re^ 
Ycgen oiffe ©ommcrtY6i 

n>at 6red^t fc t>p crem 5aare^ 
ein Rrcn^lin was tobt t>n6c w^tt^ 
bat Rren^lin u>ag gea)ttn6en^ 
r>p öun6ert ma^l Cufent Stun6en, 
6em fYnen nteg6clin. 

5. ©e Sommer f ömpt mit fr&tttt>6en^ 
6c frif^c nicY 6arin^ 

6c0 froume-my t>n8 bcY6c, 
i(f armes Junafrourntin^ 
fc quam 6ar^er getrc6en-, 
na aller )ßawtn atbty 
biUYtf 6re(^t fc eine Ilronc, 
fe Yö mYnc6 ocrtcn monne^ 
na 2l6elYfer ar6i 

6. t)}olY6 6eon6 6Yt|^lce6tlYnfan(f, 
n mol gefunaen ^at^ 
at bebben geoa^n tu>e Äeri^gefcHen, 

tbo SrYbcrc^ in 6er Sta6t^ 
Sc b^bbent fo u>ol gefangen^ 
bY tllc6t t>n6 toten W\n^ 
batb\ fo fYnt gcfctcn^ 
itf tan er nic^t Dorgeten^ 
6re ?artc ^untffrouwlin. 

7. De eine f)ctf) Dtargret^a^ 
6c an6cr fYn ^Ifclin^ 

6c 6rfi66e t^ilitf nic^t nimen^ 

vnb f(9ol6t la mit er ft^er^en^ 
6at tt>ecr 6c miHc mYn* 
t>n6 f(^ol6c i(f mit er wer^cn^ 
na luft mYns fungcn dcrtcn^ 
mYn trurent 6at wen Kein. 

IDe 33ottcre ^bb* : 65. 
2(bgebru<ft imBerapeum 1857« B* 3^5 ff* 



?< 



41 



6 



t^ieberbetttfd)e VolMitbtv. 



TWfo ^efffhi t>or 

6. . . . 

mv oeuaDet fc^oti^ 

am anöcrn (Dtbt t>orfcc oyit öeyl^ 
an mv fo ^cffffu nencn bctl^ 
poricjcjl men öc t^bt vnb wy^^ 
mafcfl 6y öy^ £ecucn6t »iel^ 
mafefl 6y ^V^ Cccuenöt mel. 

7. (D (B(DDT nu itf neen?Crofl mc^r 

t>ab, 
miDcjl my träwlytf byfla^it^ 
t)n{)c itf fo gar fd&al lat^cn äff, 
öync ^filpe mv nic^t porfaa^ 
Jtf ^cö6e mv ÖC6 aar ni($t rorfecn^ 
öat ii f(^al alfo tolbt beflc^n, 
vnbc öord^ öcnKorff ^eröori^ ^crga^n^ 
tDoUan^ vöt yö gcfc^cen^ 
tDoUan yot y^ gcfr^ecn. 

8. tDoI fyncn Korff ni^t t&^net t>ajl^ 
t>p 0un(ffrouu>cn fitf votUti)^ 

Dem (jcfr^ut^ gclytf u>y my armenRne^t, 
{)c6orne balot affftot^ 
Tllfo y6t my gegangen ^at^ 
öoferen bebt icf fro vnb fpaöt^ 

ielyi u>o ein Blom t>nn6e Rofenbla6t^ 

lundffroumen leue byjldt^^ 

funtffroumen leue byfldt^. 

9.!Dat Wag ii öy (BoöinneRyrffroum^ 

^Oenufinne genanöt^ 
öart^o öynem 66^n^ 
aclytf 6en 5ryern tpol betanöt^ 
oe fitf bcs offt Dorfofet ^dn, 
vnb mit my an öem Crö^e fla^n^ 
irf biööc öu 



66. 

1. H€\) (Bebt voat f(^al i* mafm nn^ 
xoo f($al xdt t)angen an^ 
xoo f($al itf myncn 6a 



2. 0(f ^eöö gef^u)aren ein öuren 

ißeöt, 
fe u>6r&e my lat^cn nic^t, 
i^unöt gyfft fc my 6en befi^eiöt^ 
vnb ü)0 mv alfo fpritft^ 
lat^ äff guot (BefeU^ yöt ys t>mfunfJ^ 
by my fo ^efffhi ncen gunfL 
Ott ^clpt b\ ni(^t 6yn arot^e Runff^ 
latl) äff yöt ys t>mb[un|t, 
lat^ äff y6t \s pmfunfl. 

3. S(^6n6 leeff u>o frentfflu my fo 

beöroueft my myn (bcmht\ 
beöentf bo^ byn ?Cu(^t vnb it^r^ 
feart^o myns Derten guöt^ 
bc i(f b\ offt ertoget ^aff, 
vnb xi mot^ fyn fo ga^r f^abaff^ 
porn^a^r f^one leeff xi latl^ ni&t aff^ 
men öraae my 6enn t^om (Braff, 
t^om anocm lecpen äff, 

4. (bnbt (BefeU ^6r t>i> t^o Magen 6y, 
tt>en6c t>an my 6yn (Befi(|t^ 

in IDar^eit icf öy j^t ben^t^ 
öu ertt>erueft myner nx^t^ 
Oorla^m fo ye bc tt&voc öyn. 
öat re6e itf oy a\)n Dalfc^en ft^yn^ 
vnb vaf)t€^ bu all int ©raff l^ennin, 
fo blyuc bc olbt myn^ 
fo blifft 6e (Dlöe myn- 

5. ißin anöern itf ^ebbe t>t^eru)el6t^ 
tbo froumöe 6cm öerten myn^ 
öefÄlff my nor^ t>ecl bctf^ gefeit^ 
öenn alle Sr&n6tft^op öyn, 






42 






10 

6crcn ft^lec^t^ 

bat b\ od xocbbctuaffttn mh^tt 
bcnn oi bat (Bclbt oft gett^ t)or Kec^t^ 
&at f läge id arme Kne^t^ 
5at flage i(f arme Knetet. 

X>e 33oucr6 ^bb« : 66, 
(fe^It in U^lanb'0 4bbO 



I^uyanbVmtb be 33oucr0 ^teberbud^ev. 



67. 

1* 3€f reöt ein ma^I t^o Buf(^n>ert 

an^ 
bat r>anbt lA oefc^reuen auerma^I^ 
wo ein brutto iRegötlitt u>ere^ 
t^o Bruttf(^u>i(f fleytt^ eitt ^ogeß öug^ 
öar itf fo gerne u)ere. 

2- 6o balöe itf quam aU t)or 6at 6n^^ 
bat ntegtlin fac^ t^om üinfler t>t^^ 
mit eren brun (Dglin Hare^ 
3fa fiWtf ein brune tUeatün u>il itf ^a^n^ 
\bt fojle mv xoat \bt müc. 



bu 



3. 6e fac^ mv auer 6e S^ulöer an^ 
"pratf bu bijt neen iBböclman^ 
bifl nir^t ntynes gelvfen^ 



itf wil bodf })tbbcn ein £&6elman) 
ein ^fibfr^en t>n6e ein Kyten. 

4. SAons ntegtlin lat^ mv »nuor- 

^^clbt 
id bin m\ncs (bubcs ein frver 6el6t^ 
nty o>ert tpol ntynes gelvren^ 
ein Kyter Koepman u)er6t u>oI Itrm^ 
ein armer tpert u>ol Kvfe. 

5. (BefeU g^ fiolt ybt fo t>orflabn^ 
all i»or gv ipilt oar fc^ol gv my ^ati^ 
in einem Äofen (Barben^ 

öar wil itf [yn bc leuejle b\n^ 
bat ml itf 6Y^er watbcn. 



6. St^ons niegtlin ^ebbe einen fryen 

moöt^ 
itf gintf mit b\ bet& in feen 5Do6t^ 
bat itf b\ nÄmmcr t>orgete^ 
pnöe aü xoat itf t>p ißrocn ^dn^ 
6at ft^al b\n egcn treröen. 

7. (BefeD ^ebbe einen guöen moöt^ 
t)nfe 6are tpert balöe iperöen gu6t, 
lat^ r>ns \bt men beginnen^ 

n)Y mitten morgen e^r 6e ^ai^ angeyt^ 
Dng ft^eiöcn t>mme Kleffer ipillen. 

8. ©e t)n6 öit^ jteeötlvn ecfl eröa^t^ 
botify Iceff Y6 ^e int trurent gebra^t^ 
t)mm einer Tfuntffroutren tpiuen^ 

at^ mot^t itt no^ ein ma|>l by er fyn^ 
er trurent wölbt itf fliOen. 

U^Iaitb'e ^bb. : 62« 
IDe »oucTe ^bb, ; 67, 

Hbqtbvudt in U^laitb'0 (^Ittn t)o(f0^ 
liebevti Ui% 154 B: ^eiterlieber, unbUad?^ 
wetfuttgen 6« 1015* 



68. 

1. TD© fc^in bloyet vns bc tKeye^ 
6e Sommer t>a^rt ^erin^ 

mv ys ein ft^ones ^untffroutrlin, 

getaUen in mynen fmn^ 

fo Dafen yö mynem 6erten wol^ 

wenn itf an fe geöentfe^ 

myn öerte yö froumöen doU. 

2. tDenn itf bts Jlat^ts 6^0 ftftlapen^ 
fo fiimpt mv mvn S^neUc^ r>ot^ 
wenn itf 6enn 6po era>afen^ 

fo \s \bt alles nit^t^ 
aller erff ^cuet fttf an ein grot^e flag^ 
n>enn itf t>ait £r motb ft^eiöen^ 
bat matct my olöt vnb Qtaw, 

3. ißin Blomelin vp gr6ner öeiöen^ 
mit Ua^men n)oIgemo6t) 

let^ vns bc leue ©06t waffen^ 
y0 t>n6 Dor trurent guöt^ 
poraytfe nit^t my f^eyt^ otf öarby^ 
grot^c my fe <B(Dbt im öerten^ 
oe my bt ieuefle fy. 



43 



6* 



X7te^er^ett^fd>e X>olfelte^er. 



1. U^l4nb'0 ttttb ^e ^oua't ^ieberbud^er* 



4. tDoIöt<Bofetitff(5ol6ieru>ftnf(^en^ 
twe Rofen r>p einem Cmvf^, 

^elp (B<DD?C fd^olöt ii fc wcicn^ 

mit mvnem jlolten lyfFi 

bat trete mynem öerten eine grot^e 

ö|[o mv öertleeff nu troffen^ 
mit einem fr&nötlv^en IDoröt. 

5. Oe t>n0 ÖY*^ leeöt ^efft gefangen^ 
t>an nyee gefunden ffat^ 

bat ^efft geöa^n ein fc\n Rnab^ 
©o6t geue em ein fvn guöt Jat^r^ 
^e finget pns öyt^ Dno no^ t>eel me^r^ 
^e Y^ w>ol innen »oröen^ 
u>at [(^eiöen van 6er leue 6o|>i 

it)e 33oucr0 ^bb. : 68* 

^od)bettrfd> in U^lanb> alten X)olf0^ 
liebern Ur* 58 : tHaifieber, un^ ^ad)xotXf 
fungen @« 1003« 



69. 



1. Q€^httc bv (Breötlin fi^orte ÖVi 
monup mit my oatuan^ 

bat Korn y^ maefc^neoen^ 
öe tÜYn Y? ingeoan^ 
öatRom Yö ingef(^ne6en^ 
bc XD\n \s ingeödn. 

2. 60 öenglin leues öenglin^ 
fo latf) m\ b\ b\ [vn^ 

5De tt>efen vp bcm vclbc^ 
bcn Vvcba^ bY 6em tÜYn^ 
bc wcicn r>p bcm t>el6e^ 
öen ©Y^öat^ b\ bcm tÜYn. 

3. öe nam fe bY öer öenöe, 
bjf erer S*neen>itten 6anöt^ 
öe votbc fe an ein iBnöe^ 

bat ^e ein IDerts^ug r>anbt^ 
6e Doröe fe an ein jfenöe^ 
6ar ^e ein tüertß^uf vanbt. 

4. IDeröinne leite IDeröinne^ 
bringt »na 6en beflen tÜYn^ 

bc Kleyber bc bat <5re6tUn annc bxcifyt 
bc m&r^en ^nxo egen fyn^ 



öeKIeYÖer bc 6at(Bre6tlin anne|>efft^ 
bc m6t|^en \\xvo egen ^\n. 

5. 5Dat(Bre6tIin ^oeff an t^o u)einen^ 
bc Onmoöt bc was grot|>^ 

bat er bc ^eten ?Cranen^ 
auet 6e IDangen floet^^ 
6at er bc \)ctcn Cranen^ 
auer bc tDangen floet^. 

6, 116^ öengün leue öenfeiin, 
bn fprefeff ni^t alfo^ 

bo m\ t\)ot öeim t>tpu6r6efl^ 
vtf) mYnes Dabcts 6off^ 
60 niY t^o öcime pt^uoröeft. 
Dt^ niYnee Oaöers öoff, 

?• 6e nam [e bY ^^^ 6enöe^ 
bY erer Sd^neemitten 6anöt^ 
6e votbc fe an ein ißnöe^ 
bat ^e ein BeMin mnbt^ 
6e votbc fe an ein itnbc^ 
bat \)C ein BeMin t>an6t. 

8. Se legen by einanöer^ 
bet^ r>p öe'örfifcoe {hmöt^ 

fefer ^Y fy^ö ißreötlm ^erftmmer^ 
bfit^ niY OYn ro6en Utunöt^ 
fe^r 6y fV"^ (Breötlin ^erfimmer^ 
bhbt mY bynen ro6en ulunbt. 

9. tDor [(^al i* my ^enfe^ren, 
b\tf) itlcnbc bc\t^ m\ tpee, 
Onöe u>eer y6t ni^t geft^een^ 

fo fc^ege \bt nämmerme^r^ 
rnoe a>eer \bt ni^t gcf4e|^en^ 
fo fliege \bt nftmmermepr. 

10. U6) ißtcbtlin leues (btcbtün^ 
nu lat^ b\n menenöt fyn^ 

aeyfhi mit einem Kinötlin flein^ 
«f n>il fi'iluejl bc Dabtt fyn^ 
aeyftu mit emem Kin&tlin (lein^ 
itf tt)il ffiluefl bc Vabct fyn. 






11. Ja Yj\ct bcnn ein Knebelin^ 
ein flene6 Änebelim 
b mott \bt leren Jt^eten^ 
)e Keinen tDalöh>6gelin^ 
b f(^al \bt Uten Kfyeten^ 

c tlcinen n>aI6tt)ogeün« 



44 



ttiebert>tatfd^e VoiMiebtt. 



h U^Ianb'e nn^ bt X>ondrt Jlitbetbid)tt. 



12. ürtfec vffct öctin ein HlcgbcHti^ 
ein fleineß UtegÖeliti, 

fo mot^^Y^t *^^^" lleven^ 
öen f^Iomem bc öemoelin^ 
fo f4>al YÖt leren Jlcyen^ 
6en [(^lomern fee öembelin. 

13. U)oI Y6 6e ms bytf) jteeötlin fantf ^ 
van tv^cm gefangen liat^ 

bat ^efft gcödn ein 6(^l6mer gu6t, 
(B(Döt beeff em ein fYn guöt ja^r^ 
bat ^efft geöa^^n ein Q^limct guot^ 
(B(D6t geeff em ein fYn gu6t 0a^r. 

14. 6e ^efft Y^t fo ftY gefungcn^ 
vt\) frifc^em ]t\cn mobt^ 

bcnn hc \s innen wotbcn^ 

UHit fd^eiöen t>an 6er leue bo^t^ 

feenn ^e y^ w^nen u>or6en^ 

toat fd^eioen van bct Ceue bof^t. 

15. 2l(^ ft^eiöen vAmmer fi^ei^en^ 
u)ol ^efft ÖY ^^f* ^^oaAt^ 

^efffl mY niYn Y^nge öerte^ 

vii) frouu>6en int trurent gebrat^t^ 

^effjl mY mYn Y^nge öerte 

vti) froumöen int trurent gebracht. 

t>t »otttf'e .4^b. : 6^. 

Tlbgtbvnat in U|)Ian^'0 alten Voif^f 
lie^ern Vtr. 256 B: (Eretltn, t)er0 i— 13) 
unb Vtad^weifmtgen 6* 1027« 



70- 

1. 3€t ^oröt ein Sr6uu)lin Wagen, 
votvoalft ein TÖYffK** Bilöt, 
iß^r öerte wölbt e^r Dormagen, 
na einem n^ngling milöt, 
i>o fpratf oat Sr6uu)Iin mit liften, 
^e U(^t mY an . . . . 

3. So öarff ii en 6o4> nicf^t u>eien, 
öen allerleueften mvii, 
i(f fr&(^t i(f bl)o erfc^retfen, 
fYn ^ert vnb oä bat m\n^ 
\}t \s mYne Herten (DefeUe^ 



vnb fY ^e n)or ^e wille, 

u>o gern ii bY em i»ol6e fYn. 

4. 5De tn>e mojlen fitf fc^eiöen^ 
tegen öen lit^ten 5Da^, 
fo fi^rYe u>Y beYÖe leioe, 
grot$ leiöt vnb t>ngemd(f, 
fo f($rYe tt>Y beYÖe leiöe, 
t>an öannen mot^ itf f*ei6en, 
mYm öerten 6em gefreut wee 






5. Oet>n6 6it^le6tpannYem gefantf, 
ran nYem gefungen f^at^ 

bat ^efft geöa^n ein guöt (BefcU^ 
(Bo6t ieue em ein fxn gu6t 0a^r, 
^e ^efft \bt tpol gefungen-, 
6enn* ^e y^ innen iporoen, 
voat f^eiöen van 6er leue 6o^t. 

6. ©(Reiben j&mmet fc^eiöcn^ 
tpol ^efft bo6) OY cxba^t^ 
^effjl mY mYn junge öerte, 

vti) fr6ua>6cn int trurent bracht, 
gef^Ät^ mYnem öerten leiöe, 
van öannen mott> ict f(^eii>en-, 
abbe tl)o guöer Jlai^t. 

IDe SJoucTe ^bb. : 70. 
(fe^lt in nt^lanb'» ^bb.) 

^od)beutfd) in U^lanb'e alten Voiidf 
liebern Uv. 87: ^agelieber — nbvb, TOere 



I, 3- 6, = ^od)b. t)er0 
Vtac([weifttngen ©• 1007* 



I, 3, 4 — ttnt> 



71. 

1. Ü2ln «61er 2lr6t, 
ein 5r6uu)Iin ?art, 
biflu ein Rron, 

6er itf mY ^&n^ 

eraeuen gar, 

aloff mY porwa^r, 

oat öert in mY4 

trentfet fitf na oy, 

6arümm itf beger, 

vp aü b^n iB^r, 

^elp mY, itf ^ebb ncen troft f&g me^r. 

2. VOo itf em 6^>o, 
^ebb itf nttn ronu), 



45 



an b^nct (Bejlal6t^ 

bc my mit acvoalt^ 

gefangen ^ot^ 

Berticeff gyff xabt^ 

bat i(f 00(9 ntid^ 

t^o bv Dorfir^ 

2fn öopnin^e t>ecl^ 

nid^t me^r itf tpiU, 

allein fette m\ ein gneöic^ ?CeU. 

3. Denn 6u bifl^ 
na bct itf lift 
nt(^t brufen fc^al^ 
bat iDeiftu tpol^ 
d^n aQen fc^er^^ 

wii ÖY ^Y" ^^^1 
in trftwen fyn^ 

öarftmm ii öyn^ 

Jlcen ftunfet im Dag^ 

Dor lei6t t)nö Wag, 

vtf) teiltet leefft porgetcn mac^. 



L nUanb'ü ttttb t>c 23ottcre ^itbtvbnd)tv. 



* öarpen^ <B\Qcn. jtutenft^lagen^ 
Onöe t^ofc^neöen S($o anöragen^ 
aiangerley Oarue an Kleöem vnb 

(bcxoanbt^ 
^at men cf)xt\bcs ^ctlbt t>or fc^anbe^ 
Vnb öouart örynen mit mannigem 

gcberöe^ 
6aar ftoten 6at ^bt ttn^ wctbc. 
Vnb bc6 üai^tcs vp bct Straten 

^oueren^ 
©tf öan^en^ ftefen r>nb tumeren^ 
Dat attc0 f(^ut^ men t>mme bc ?arten^ 
©e fleöes r>f fftitfe JXatren n>arten. 

iBin ©rgel^ Klotfe vnb IDuUen- 

bagen^ 
Dnöe bofe Kin&er t>nactagen- 
ißin 6oer^ eines StocCflfi^eö Ivff. 
iBin Jlotbboem mb ein Duel w\jf^ 
Jtin ißfcl 6e nic^t me^r 6e(f e tan öragen. 
5De liegen 6o^n tocini^ »ngefi^Iagen. 

K>c 23oucP'» ^^b. : 71, 

Seile 2—16, von hinten ge34(>It, <^bge^ 
brucft im ©erdpeum 1857- ©♦ S"» 



72. 

1. JDar lic^t ein 6taöt in (Dflerrv*^ 
6e is fo n^ol ge^yj^et^ 

all mit fo mannigem »tomlin »lai»^ 

Blau>4 
mit aZarmelfleen gemutet. 

2. ©arfimme fo li^t ein grinet VOolt^ 
ein groner IDolöt öarftmme^ 
öarinne fo finget f rouwlXai^tegall \nnd^ 

ynnd^ 
t>mb pnfer bey^er tptllen. 

3. Sroun> IXac^tegall^ Mein tDalöt- 

t)6gelin^ 
lat^ 6u b\n ^elle Singent^ 
Jd bin bts tDolöes ein Oogelin flein^ 

Kein^ 
vnbt my tc^n nemanöt ötpingen. 

4. Biflu bcB tDol6e0 ein Oogelin Kein^ 
vnb tan b\ ncmanbt bvoinQcn^ 

60 feminge b\ bt Kype t>nöe tolöe 

©Änee^ 6t^nee^ 
6at louefen t>an 6er linken. 

5. Vnb wenn öelinöe er toeff Dorl&ft^ 
fo be^6l6t fe men öe ißfle^ 

öaran fo geöentft gy tUegöelin yuntf^ 

yuntf^ 
vnb ^olöet ^nn> tf^om beften. 

6. Vnb ys bc 'JlpiJel Kofenroöt^ 
bc tDorm oe \s 6annne^ 

vnb ys bc (BefeU aü fiuerlytf ^ ffiuerlytf^ 
6e \s van t>alft^em 6inne. 

7. Daran geöentf et ay lUegtlin yun* ^ 
t>n6e lat^et yuu> nid^t bebregen^ 

t>n6 tauen yuu) öenn 6e (BefeUen peel^ 

t>eel| 
fe öo^n nic^t öenn bat fe legen. 

8. Zvoi^^cn öambor^ vnb Brun- 

fi^witf^ 
6ar fynt 6e breöen Straten* 
Dn6e oe fyn leeff nic^t be^oloenmac^ 

ma^^ 
bc moti) yöt t>aren latl^en. 



46 



"Clithevbtntfdfe VolMitbev. 



h U^lan^'e unt> ^e^ottc^0 ^ieberbud>ei\ 



9. 2l(^ter ntvneß ©aöcre öoff, 
bat fl&d^t eine toytic Duue^ 

i(! bin fo mannigem Oaltfcn entflagen^ 

entflagen^ 
gefangen trefft my ein öle. 

10. Oe Die 6e my gefangen ^efft^ 
6er u>il i(f mol entflegen^ 

t^o Kegengbori^ auer bt Ul&ten ^en^ 

^en, 
t^o mynem ftcoen leue. 

X>t 25ottcP'e ^bb. : [72J 

übQtbvuat in U^Ianb'e alten lOoCfe^ 
liebem Vtr« 17 A: VTadf^tigal, unb Vtaöjt 
toeifungen B« 999. 



73- 

!• 35DT tpo^net Iceff b\ leue^ 
öart^o groft Derteleiöt, 
ein iBbbcl Dertoginne^ 
ein Ki66er ^0($ gemeiöt^ 
fe ^ai>öen fii t>an 6ettcn leefp, 
bat fe bot^ greife f)obc^ 
t^ofamen qncmcn nye. 



2. ©e 0unrffcouu> 6e wae itbbcl^ 
c bebt einen ^luenötganrf^ 
e ginrf ganb trurif^lvten^ 
>ar fe 6en uJet^ter t>anöt^ 
0(^ XDcä^tct tritt feu ^er t^o mVi 
r^fe u)ol{)e ii 6y maten^ 
öorfft itf t>ortrfttt>en öy. 



i 



3. (By fielen mv Portrfiwen^ 
art iBblc Quntf froui» fyn^ 
b fru(^t ic ni(^t6 fo fe^re, 

als inxDCS Dabas arim^ 

itf frft(^t iumes Oaoers ?Com^ 

wo Y^t i^Y mi#I&nge^ 

mYn jteeuenöt ^cbbc itf t)orla^rn. 



4. Jpöt ft^al »ns nic^t mipngen^ 
Y6t {%al t>n6 nic^t mi^ga^n, 
efft itf entf(^lai>en i^oröe^ 
fo tretf niY mit geöo^n^ 
efft ii entf(^(apen n>eer t^o lang^ 



(D mec^ter guöe (DefeUe^ 
fo tt>e(f mY mit (Befang. 

5. Segaff em6at(Bol{)tt^obe^oli)en^ 
6en nian 



8. 



t^om ^alen Steen. 

fearut^ ein tolbcs B6rnlin fprantf^ 
öarauer ein gr&ne linöe^ 
Sro IXac^tegall fatt vnb fantf. 



9. tDat finaeftu fro Jlai^tegaU^ 
bn (leine n)alQtu6getin4 
wölb mv en (bobt be^iöen^ 
[a bcs üt ermac^ten bin^ 
fpar mY (Boot vnb en gefunöt^ 
^c ^efft tu>e brune (Dgen^ 
6art^o ein roöen Utun^i 






i 



10. 5Dat ^oröt ein ©u>erglin fleine^ 
bat in 6em tDoIöe fatt^ 

6t leep mit fd^neUer \k^ 
at pc 6e Juntffrouo) i>an6t^ 
id bin ein Boot t^o iuu> gefanöt^ 
mit niY f4M gY t>an feinnen^ 
in mYner ittooer Jtanot. 

11. öe nam fe bY 6er 6en6e^ 
bY eren fAneetpitten 6an6t5 

^e t>6r6t fe an ein lBn6e^ 
6ar be fYn tKo6er »anöt^ 
(D nio6er 6it^ y^ "^P allein^ 
itf Dant fe Jla^tlY* fpa6e^ 
bY einem ^alen Steen. 

12. On6 60 6e0 iDn^eraes nto6er^ 
6e 0untffrottU) rcc^t anfa$^ 

al^a vbffx fe tt>e66er gefdbu>in6e5 
oar 6u fe gena^men paft^ 
6u föbaffefl grot|> Jammer t>n6 lXo6t^ 
e^r titorgen 6e !Da(^ geit^ ^ere^ 
fo fYnt 6re tHinfd^en 6o6t. 



47 



13. 6c nam fc by öcr 6tnbc^ 
by er fc^necwitten . . . 

14 

fÄIuefl in fitf^ 

Dnb ^efffiu 6y erflcfcn, 

fo flea icEt od in micE^ 

l^öt f($al nu me^t neens Koninqes 

Kin6t 
omb mynent wiUen ftcrucn^ 
ißrmoröen me^r t>mD mitf. 

15. Do Y^t öes niorgens öagcöe, 
6c IDc(^ter ^ocff an r>nb fantf^ 

fo »aröt mv in nenem ^a^rc^ 
necn Viaä^t no(^ nie fo lantf^ 
alfc öftfTc flacht ^cfft geöa^n^ 
<D cvf^^ C^rifl t)an ^emmel^ 
u)o meröt v^t my ergdn. 

16. On6 öat er^iröt 6e Roniginne^ 
6e in ercm Beööe lar^-, 

•lt(^ ^6rct ißMcr öißrc^ 
wat V6 öes tüei^ters flar^t^ 
wo yht cm 6e Uac^t beö6e crg^an^ 
irf fcft(^tc 6at t>nfc Dot^tcr^ 
^ebbe nic^i iDoIgeöa^n. 

17. Oc Konintf t^o öcr Königinnen 

fpratf^ 
ftitfet an ein Kcr^en^lit^t^ 
t)nöc fcctb in atte Borac^ 
Yft gv fe Dinben mo^t^ 
Oinöc gv fe im 25e66c nic^t i>aran^ 
fo merots öcm f&luen tDcd^ter^ 
all an fyn lecuen6t gdn. 

18. !Dc Königin was acft^minöe^ 
fe jlitfct an ein Äcr^^cn Jtid^t^ 
t>n6e fat^ in alle Borge, 

fc panöt cre !Do(^ter nii^t^ 
fe föchte fc mit t^lyt^ am Beöö 



19 

['./. \ '. fc'SaV 

bat fitf ein anöer IDcr^tcr^ 

f(^6loc uorfccn 6eflc habt 

K>t »oucTe ^^b• : 73. 
(fe(>k in Ut»Ian^'6 ^^bO 

tSodjbtutfd) in Ui^lanb^^ alten t)olf0/ 
liebern Uv, 90: HbtnbQanQ^ unb ^ad)f 
weifungen B« ioqs« 



74. 

1. STlrt fc^onc Srou»^ 
ge6cn(f t>n6 fc^ourn^ 

wo my b\n Icuc^ 

in jlcöcr oue^ 

6ertlvfcn fc^r 6eit^ focnifen: 

JTccn tonw ^ebbc itf^ 

fo lang bet^ fitf^ 

övn ©glin fyn^ 

mit Harem [i^m 

legen my frnnotlv* öof^n wtndtn. 

Sc ^ebben mitf. 

aanii frcfftic^lvcc^ 

ovn leue ^efft m\ bcfcten^ 

^ertlccff ft^outD dn^ 

trat i(f 6v gaen^ 

ÖY^er fan iä nummer t)orgeten. 

2. Dyn roter Utnn5t^ 
t^o aller flunöt^ 

mY febr anuit^t^ 

myn öert 6at oic^t^ 

frunötlY* mit b\ t^o fc^cr^cn. 

Oormar gliff my^ 

frfinötlYfe ^y^^ 

bat 6u por all^ 

in öfiffem CaU^ 

m\ Icucfl in öcm öcrtcn. 

Keer wtbbcx balbt^ 

myti tjpenbalt^ 

in f(^er^ t>nb od öcrgelYfen^ 

ald i(f DortrutD^ 

öertlcucflc Sroun>^ 

van b\ wil ii ni^t u>Y^cn. 



48 



Vtitbtvbtntföje VolMitbtt. 



h U^lan^'0 unb be 23ottcr» ^itbtvbud)tv. 



3. öertleeff ii fprirf^ 

t>an my mit getüalöt^ 
in foltfcr (Bcjtalöt^ 
^effjlu ocmalt ti)o ft^affcn: 
S(^6n Broutt) Dp iBrfet 



it)e 23ottcP*0 4bb, : 74, 
(fe^It in U^Ianb'e 4bbO 



75. 

1. 3f<CRu)et^tt>olcine6crtt>a0i(!leeff 

t)n6c ipcrt^ 
6er bccnbc itf na eres öertcn bcgcr^ 
in Cu^t in allen iB^tcn^ 
6e fpratf fe ^eööe nenen leuer öenn my, 
einen it^bt bebe fe my ft^u>ern. 

2. 6(^«>6r fe my einen t>alft^en it\bt^ 
bat tocct mv feferlytcn leiöt^ 

bcs toolb itt fe t>nöertt>Yfcn^ 

fe fprarf fe let^e my u>ol t>orfrefen^ 

t^o Ping^en t)p bcm J^^c. 

3. 6e aifyt m\ por 6er t&bc fpo6t^ 
fe fafet my tu>e Ko^l in einem pott^ 
tpat f(^al ii 6art^o fagen^ 

6e Born ^effl einen ralfc^en grunöt^ 
6ar men ft^al bat XOatct in öragen. 

4. IDol leefft in einem Satfe fofft^ 
rnöe fitf mit einem Kaien r6fft, 

bat bringet grot^ pnaefaU, 

ein anöer \tt bc Oiffipc^ my ftefen bc 

(Btabcn^ 
mv armen guöen (BcfeUen. 

5. Jloc^ ^elpet ni(^tallerDalf(^elift, 
bcvo\lc fe fo 0ar porletfert \s^ 

öat mad^ itf m tDar^cit fprefen^ 
yo olöer C^un, \o f(|erper Dorn^ 
alfo bc\tf) bc letfer fleCen. 

it)e 23ottcP'0 4bb. : 75. 

2JbgebrucPt im ©erapeum 18 57» ©• 273 ff« 

U^Ianb citirt biefe Uummer be0 nbrb. 
4b b. falfc^lid) 3UV "Ctv. 50 feiner alten X)oIfe^. 
lieber^ ftatt 67 ift x>ieUei^t 32 su lefen* 



76. 

1. OlUm b\ncnt n>iOen bin itf ^yr^ 
öertleeff Dornym myn tDoröt^ 

an min ^opning fett itf t^o oy, 
öaruan öryff itf nun fpoot^ 
jtat^ my bc tt&voc genet^en, 
öertaUerleucfte myn, 
b\)o my öyn öert t>pf(^luten, 
fr^lut^ my fyns leeff 6arin. 

2. aZen ^efft t>n6 beyöe belagen, 
öat ipeeftu fyns leeff vooU 

bat ^ebben 6e t>alf(fjen Rieffers geöa^n, 
fynt 6y r>nb my nit^t ^olöt, 
u>v miilent en vocbbct porgelöen, 
rat^ t^o mvn txnxoc f*att, 
erft voll itf by leeff ^euben, 
bcm Rleffer t^o nyöt vnb \^&bt. 

3. ?r^o mynes jteues 6oncbc^ 
bat fleyt^ ein gfilöen Sr^ryn, 
fearinne fo lic^t befr^taten, 

bat yunae öerte myn, 

a6) (B(Döt ffcbbc itf 6en 6(^l6tel, 

itf u>6rp en in bcn 2tyn, 

u>eer itf by mynem* Jteue, 

wo motzte my bet^ gefyn. 

4. Z^o mynes Jteuee X>ht^cn^ 
bat flftt^ ein Bornelin folöt, 
t>n6e u>ol bcs »omlins örintfet, 
6e yunget t>n6e xjoctbt ni^t (Dlot, 
batutf) ^ebbe itf gei)runtfen, 

fo mannigen ftolten Cruntf, 
t>eel leuer toolb itf fuffen 
mynes leues roöen flZunöt. 

5. 0n mynes leues (Baröen, 
öar ftabn t>eel Blomelin, 

21$ <B(Dbt m6(^t itf er n)ar6en, 
bat mcct myns öerten fr6uu)6, 
6e ißölen Rofelin brefen, 
tt>ent yöt ys an bct työt, 
3[tf truu>e fe u>ol tj^o ermeruen, 
öe my im serten lit^t. 

6. 3[n mynes Ceues (Baröen, 
6ar ^an txoc Bomelin, 

bat eine öred^t Htufcaten, 



49 



Uie&ert>eutfd)e VolMitbev* 



h U^lanb'0 nnb be X>on<r» ^iebtvbnd)tv. 



bat anbcv Jlcgelin^ 
öe niufcatcn 6e fvnt fot^c^ 
6c Jlcgclin 6c f^nt reg, 
6c fd^eni itf mytiem jCcuc, 
bat fc tnyner nic^t t>orgct^. 

7. Zifo 6cnfl fv bat gcfungcn, 
6er allerlcueflen tiiyn^ 

er lecffte ^e|ft mv be6tt>ungen, 
3* tan er mr^t grdm fvn, 
6eu>vl i* ^cbbc 6at lccucn6t, 
bat aelouc fe my t)orn>dr, 
u>il i* fe ni(^t aueraeuen^ 
aü leuebe itf Cufent 0a^r. 

8. Oe t>n6 6Yt^ lee6tlin erfl gefanrf, 
fo u>oI aefungen ^ai 

bat ^cbben gc6a^n 6rc Xuter gu6t^ 
t^o :^runf(^u>i(t in 6er Qtabt^ 
fe ^ebbent fo u)oI gefungen^ 
bv nie6e vnb folem tDvn, 
6arbv fo ^efft gefeten, 
6er u)er6itinen ©6(^terlin. 

t)e »oucf'e 4bb, : [76]* 

^od)beutfc^ in U|)Ianb'6 alten t)oIfe/ 
liebern VTi\ 30: Jungbrunnen — nbrb, t)er0 
3, 4, 6, 8 = ^od>b, t)er» i, 2, 3, 4 — , unb 
VT4(^n>eifungen ©• looo, 

77. 

1. Z6om 6un6e 6ar xo&nbc ein Koep- 

man x\ä^ 
6e ^a66e ein Srouiplin xoas fäuerlvcE^ 
i>n6 fe watt em pntr&u>e^ 
fe ^eelt fy* u>atfer t)n6e fftuerlycE^ 
fc ^el6t ^bt lange t)n6e ^cimlyÄi 
einen tltonnitf ^a66e fe rt^erfaren. 

2. De Koepman, toc* vti) ein xo\l^ 
bcs ©agc6 cm ^alue Htvl, 

60 bcYcgcnt em 6ar ein Krämer, 
a(^ Kramer Icucfie Kramer myn 
u>iltu 6o^n 6cn tt>iUcn mytii 
t)n6 u>ilt my 6ragen t^or ^eime. 

3. Ji wil bv geuen ryten fol6t, 
©Äluer pn6e oa bat ro6e (Bol6t, 



6art^o 6c ^ar6en Oalcr, 
6e Kramer 6e toec^ t>t^ int Hlartfet^ 
l)c fofft einen Korff 6e was ftartf, 
6arin xoolbc f)C cn oragen t^or ^eimc. 

4. flu f rup ^erin, ^ol6t b\ jliU als ein 

f(f tpil 6y 6ragcn in 6Yn on^^ 

io ^orfiu wat fe re6en, 
©e Kramer quam gelopen 6ar, 
aelY* als ^eo6e ^c from6e tDa^r, 
oat Sroutplin fpratf nn ga^r ft^neCe. 

5. tDat bring gy tjns t)or gu6c tDdr, 
6c fc^ol a\ Dns tPYf^^ ^Y^ apenbar, 
t)n6 ipcfct tpillfamen ^y^c, 

fc nam 6cn Korff in ere öan6t, 
fe ^alp en Mengen an 6c u>an6t, 
6arinn fatt er cc^te flZanne. 

6. ißin Kfiuenba6t was bat bcrei6t, 
6e ntonnicC tocc^ fitf t>t^ fyn Klci6t, 
\)c fprantf 6arin mit ^ajle, 

6at Sr6uu>lin, 6at fprantf b\ cm in, 
fc Koa>et cm 6ar fyn Kuagclin, 
6at 6c6c 6em ölonnitf au fad;tc. 

7. 21^ Kramer leue Kramer myn, 
nu finget t)ns ein ^&bf(^ £cc6tlin, 
6at n>Y fo gerne ^oren, 

mvn iftann y^ ^\^t auer 6c 6cc, 
0c ^dpc öe fftmpt Dns^nfimmerme^r, 
f)c wat t>n0 ni(^t Dorfioren. 

8. !Dc Kramer ^ocff an vnbc fantf, 
r>nbc toat itf in mynem Korue 6rdg, 
6at fan groi^ tDun6cr mafcn, 

^6t mafet 6c6 TDunöcrs alfo t)cel, 
0C6 bcöaruc gy t^o 6iffem Spcel, 
6e6 f(^6le gy aUc lachen 

9. ©e Kramer fynen Korff DpfAIot^, 
nu fruep ^crut^, aU bot^ 6c zlo6t, 
t)n6e lat^ 6y 1)\t bcft^ouiDcn, 

t)n6e nym 6c KäI, rn6e u)C6 geraöe, 
6c nionnitf 6e fitt 6ar in 6em 8a6e, 
r>nb bat fc^altu en floutpen. 

10. 6e brad^t cm 6ar 6atBa6eIafen, 
6at em 6e Ribben 6e6en fnafen^ 



f^o 



Uitbetbtutfd)e t)oIf6lie^er. 



1« U^Uttt)'» nnb ^e 33ott(f'e ^ie^erbud^er* 



öem lUonninrf t>n6c oi öcr Srouwen^ 
6e [(^Ioc(^ öenKnäppcI rct^t t>n6c f cum^ 
Continus t)ob![cuni^ 
60 fanrf 6e Krämer Tlmcn. 

11. StraUfunbt 6at \s eine werbe 

6ta6t. 
öar bereibt men öemtRonnicc öatKuuen- 

babt, 
bat neböen an bcm ftranbe^ 
6em nionnitf toas geKounoet fyn Xugg 

fo roöt^ 
t)n6e öat ^e t^o 6er JDoren Pt^froep^ 
bc Kappe let^ ^e t^o panöe. 

K>t 23oucP'6 4bb, : 77« 

21bgebrttcFt in U^lanb'0 alten X)o(f0^ 
liebem Ur» 278: it)er ttlann im :Rorbe* 



78. 

1. 3[€K voii jutD auer fingen^ 
fingen jun? ein f^one tcbt^ ' 

t>an 6er Sroumen t>an 6er TDeiffenbori^^ 
6e eren öeren t>orre6t. 

2. Se 6e6e ein Breffün [(^rynen^ 
fo t)ern in fr6m6e tanot^ 

t^o eren Bolen Sre6eritf^ 
t>p 6at ^e quem t^o 6an6t. 

3. ©0 e^m 6e 866ef(^op fame^ 
6en Breeff \)c auerla|. 

60 tt>6r6en em fyne BÖangen^ 
r>an ^ctcn ?Cra^nen nati 

4. 6e fpratf t^o fvnem Knec^te^ 
nu fa6el vns 6c Peroe^ 

na IDeifTenbori^ voiü xx>\ t\bcn^ 
6ar^en 



einen gu6en !Da(^^ 

tpor V6 \nxo e6Ie öere^ 
6em i* t^o 6enen plai^. 

7. (By f^olen m\ ni^t mel6en^ 
fo u>il itft inxo fagen^ 



^e re6t (BifJern t^o fpa6e4 
mit fvnen lDin6en t>t^ tagen. 

8. 6e fpra* t^o f^nem Knei^te^ 
fa6el r>ns halbe 6e per6e^ 

t^o öer (Bronbac^ wil u>v ^Y^cn^ 
\s m\ u>ol rYÖene u>er6t. 

9. Do fe t^o 6er (Bronbac^ quemen^ 
pn6er ein lin6en gron^ 

6ar ^elt 6e iß66el öißre^ 
mit fYnen tDinöen föne. 

10. (B(D6t grote juu> ie66el ölBre^ 
geue inw ein gu6en iDac^^ 

aY ft^olt ni(^t lenger jteeuen^ 
oenn 6Äffen ^aluen ^aS^. 



11. 6^al ic^ ni($t lenger leeuen^ 
6enn 6&ffen ^aluen ^aify^ 
flage itft ©(D6t t>an oemmel^ 
e alle 6in(f Dormac^. 



s 



12. öe fpratf t^o fYnem Knec^te^ 
fpann t>p 6Yn llrmborfl f(^neD^ 
t)n6 fAeet^ 6en iß6len 6iBren 
6or(^ fYn 6alg t>n6 Ke^l. 

13. tDorum f(^ol6e irf en f^eten^ 
e ^efft mv niAts ge6a^n, 

v.at mot^ öe ^u6t geneten. 
6e gu6e [frdm iß66elman.J 



t 



15. 



gtot^, 

6at ^e mit fynen öen6en^ 
pnft^Äl6i(^ blo6t Dorgot^. 

16. 6e toe^ r>tt} finer Bifycbcn^ 
ein nieffer t>an (Bol6e fo ro6t^ 
t>n6 ftatt 6en iBölen 6eren 
vnbct 6er lin6en 606t. 

17. 6e fpratf t^o fYnem Knec^te^ 
nn fa6ell pns 6e Per6e. 

na 6er IDeiffenbor^ tpiu u>y t\bm 
bat\)cn f)tbbc w\ gu6t rec^t. 

18. tüiU gY tbor tDeifienborc^ rY6en^ 
vnb ^ebbet oar^en guot tt^t^ 



61 



7* 



Vtieberbeutfc^e VoiMUbti\ 



h U()Ianb'e unb be »oucP'e J^iebevbuc^ei% 



fo biööc i(f juip Jßööcl ölßrc 
nehmet invo einen andern Knecht 

I9.©o ^e ti)o öertDciffenbot^ quame^ 
pn6er bat ^oge öu§, 
öo flunöt bc t)alf(^e Stoutt>e^ 
fai^ t^o einem Oinjler vtf). 

20. 0(f grote \nvo t>alf(^e Sroutt^e^ 
u>Änf(^e Jutp einen gu6en 8Da$^ 

}uu> xoiü bt \s ergangen^ 
iun>e ißöle öere \s bobt 

21. Vs nu myn u>iU ergangen^ 
nirn ißole 6ere y^ Oo6t, 

bioöe i(f jutp Bole Sreöeritf^ 
u>Yfct my öat 8aöenbro6t. 

22. 6e toet^ t)t^ [ynec 6(^eiöen, 
ein aieffer Dan bloöe fo roöt, 

nu fd^oumet t>alf(^e Srounoe, 
bii\) [V6 6at Baöenbroöt.] 



24, 



mitte öanöt^ 

^e xoatf \bt an bc lUüre^ 
bat vöt in 6en (Brauen fprantf. 

25. IDat ft^al mv iuu>e Ringelin^ 
i(f ma(^ en i)o(^ nxä^t i)ragen^ 
tpenn itf en bebe an^^oxocru 

fo ^eö6e mvn 6erte grote rlag. 

26. 6e xotani er 6(^nett>itten öenöe^ 
toet^ er gele trug 6aar^ 

öar la^ oe ißMe ölBre^ 
t^o (Bronbac^ t)p 6er Bor. 

27. 5Dat ntertf ein v^er IDyne^ 
\)obc fitf t>or fÄltfem paO^ 
batboti^ er 6eel t)n6 Ivue^ 
bot^ tarnen tt>6r6en in CCLual. 

28. ©e tDvfeman 6eit^ Dorfftnöen^ 
beöentf bc leften ©ingc^ 

6u tperfl ett>i(|» nir^t öunöen^ 
pp bat 6y gelinge. 

29. öe66 6uffe Srouu)e er iBI^re^ 
vnb otf 6at ^noc bcba^t^ 



fe ^e6öe eren 5eren^ 

t^o fvnem !Do6e ni^t gebracht. 

30. ^at S^Iot^ ^eet tDeiffenborge^ 
öar ft^cnfet men folen tDvn^ 
6ar mot^ bc t>alf^e Srouipc^ 
eres öeren Oorreöerin fyn. 

)t)e 23oucP'0 ^bb. : 78» 
(fe(>lt in U()l4ttb'0 ^bb.) 

^od)beutfc^ in U(>lanb'0 alten t)oIfe 
Hebern Vtr. 123: it)ie 5rau 3ur tl^eiflem 
bürg, unb U4d)n>eifungen @, 1012. 



79. 

1. 6€^6n Blomelin jent 
int 6crte geprenöt 
^eprefen^ 

m \nvo let^ torment^ 
6at i(f abfent^ 
Dan ywtp fo lange mot^ tüefcn^ 

d u>ol6e^ y6t geenöt, 

K^one Kofelin ro6t^ 
fe^r ei^clent^ 
iutt>e mefent fot^^ 
mvn ^ertlin DorbIen6t^ 
jutpe (Dgefens fc^on^ 
fldn mv tbo bof)n^ 
(elvtf oe atorgenjterne^ 
ceff ins öemmete ?C^ron. 



f. 



2. 6(^Att>eöt ni^tcB qmbt^ 
bc aUetyöt 

flortijeren^ 
Dn6 feyen ere 6d6t, 
öorc^ tn^Yft r>nb f)&t^ 
bat fe Dp öomineren^ 
Dnöc fprefen nit^tes qua6t^ 
fleet^ eren gequeU^ 
[(^utDct eren geprabt^ 
6at Dpt flol6t 
moc^t famen t^o fpaöt^ 
vuu> lUegöelYfcö ?art^ 
rumpt mv t^o 6raet^ 
fo möge xx>\ 0ubileren 
ins öemmel6 graöt. 

3. ißv laaenöe flort^^ 
tDol6e gY aUe Dp 



62 



'Ctitt>tvt>tütfd)e t)olggliet>en 

in leckte bin itf t)orfort^ 

mot^t i(f rct^t t)ort^ 

ntyn tecff not^^cin IDoröt fprcfcn^ 

fo quemc öc fr6uu)öc an Bor6t^ 

fd^onc Kofcfcn roöt^ 

giff niY confort 

mit cmcm IDorot^ 

myn bceöc t)or^6rt^ 

fd^onc bloyen^c Dfogct^ 

niyn j^cr^cfen gemüt^t^ 

i(f u>il \nxx> ni$t t)orlat^en4 

Iccff öcnn tum my alfc jutD nmt^t. 

* tletc vnbc lufc in yutDc 5aarc 

Ö<^fcYct4 
£)fun?c S(^o cnttDCYi Y^^^ oafcn cnt- 

nevet^ 
Klappern t)n6 ataffcln oor yutDe 

6(^cnen^ 
öcn öalfc öcn pulg^ öcnUiß^ öe^cncn^ 
IXit^t gclouct^ t)nö meiflcn öcel gclöeloß. 

2Cbget>vttcPt imSerapeum i857» Ö»274ff» 

80. 

1 

fr6uu)t^ 

crfl u)cröc itf Krantf t)an 5ertcn^ 
tt>cnn itf gcöcntf öcr ^cnncuart. 

2. DnuaU öort^ [ynen nyöt^ 
^cfft fültfe Wage ctoa^t^ 

nu [Ai* öv KcgliCc ty^t^ 
öat [l^ciöcn u>ctt t)uUbra(^t^ 
öaröort^ itf örage grot^ ly^^^ti 
t)n6c maf et gan$ trurit^ mv^ 
bat i(f i)e fc^onflc mot^ mvocn^ 
(D gclfitfc oat Mag i* öv- 

3. Kum mv mit ttofl t^o flfier^ 
gcöentf an ft^ciöcns ißnöt^ 



I« U^l<int>'0 unb be 25ottcr0 ^teberbud^eh 



DccI forttDvIc u)crt my b&cv^ 
To i(f Dan Pinnen f(^ei6t^ 

mit öcm Ivff ^^^ ^* my fc^eiöcn^ 
60* blyf^t myn öertc by Oy^ 
©lutfe bringe 6c t\bt mit froutDÖcn^ 
^clp ms t^ofamcn \^\t. 

lOt ÄottcTe «€bb, : go, 
(fe^U in U^Unb'0 ^bb.) 



8L 

L ^CKofllYfcr £cue^ 
i(f mv ftcöc6 ouc^ 

tDo ic öO(^ Iccfft t)n6 ^ftlöt erlang^ 
eins SroutDiins ?art. 
©cm i(f mit t)lYt^^ 
in flillcr xd\^^ 
nod^bcnc t^om pry^^ 
fo $6l6t my öat gan^ ü>cbbct\>att 
U)ol ^cööe geöat^t, 
bat ft^olöt fvn gemacht 
ein IDyfflitf BiI6t, 

uan 6mn Dn6 (Bcmot^^ fo t)afl onö 

mil6t. 

2. p^cbe 6y S^f^<^^ 0* alfo ga(|^ 
öo öu Ylöcfl naä}^ 

Dap^nc bct 0un(lfroutD ai^n getam^ 
bc b\ 



itft bcgc^r^ 

mo^t u>ct6en öcnn ein Kten^Iin fyn. 

Dart^o er (Bnn% 

©armit t)mbfunjl^ 

nit^t als bc ©unft 

t)orgin(f a\)nt Stn^t bc leue myn^ 

jerjt motbc irf getroft 

mn \)\n erloft^ 



53 



t^ie^ert>etttfd^e VolMitbtt, 



h U^liint>'0 unb ^e S^oucTe ^ie^erbud^er« 



mvn (Bcmot^c ganb ring^ 
t)cUi(^t my t)6röcr heil) gclüng. 

^e 33ottcre ^t>b. : gi* 
(fc^lt in U^Iant>'6 ^t>bO 



82. 

1. Tl^ Winta Mbt, 
wo manniAfoIöt, 

frcnfeflu oert^ Utoöt t)n^ 6innc^ 

gryß gratD onöc (Dlbt^ 

matfflu mv balöt^ 

6C0 bin irf tworöcn innc^ 

fllyn <BeIft(f y^ f Iccncr ^cnn ein öaar^ 

öaruan ys my ntyn 8&öcl Hdr^ 

in öiffcm ^Ifapr \^ Kcen gcu)innc. 

2. 3(f r>af)t bavf^a 
&n alle acfe^r^ 

3f(f u)oIoc my gern erne^ren^ 

mv movet fe^r^ 

Dnö V6 my f(^u)er^ 

^at ©elucce öeyt^ fitf t)orfe^ren^ 

60 u)il i(f öom nic^t affgela^n^ 

Dnöe u)il wai anbete t^eöcer rangen an^ 

bat tan m\ nemanöt teeren. 

3. 7l(^ manniacr fi>ri(ft^ 
(B(DtD?C grot^e oitf^ . 

t)t^ ftnem val^^cn VHnnbc^ 

Des KIcffer6 fKtf^ 

niY nit^t an^ä^t^ 

id a^t ni^t btt t)alf(^en Cungen, 

©e Kleffer f)&tct xoat J)c füt^^ 

Dnöe mot^ öo(^ lyöen öat xbt geft^ut^^ 

öe fan nii^t bat wcbbct fhcuen. 

4. Tl^ manniger \b my gram^ 
r>r\bc mv ooraa^n^ 

wat my^ (Boot ^e^t geaeuen^ 
t)nöe mot^t manmc^ ilfann^ 
fyn u)iUcn ^dn^ 

5e gfinöe mv nic^t bat leeuenöt^ 
mannii^ f(|Iiat 5ar^er oelvif wo ein 

Deeflf!, 

aintf v^t ^^Y ^^^^^^i ^^* ^^^*^ ^^ ^^^ffi 
oat ^ebb itf offt befunöen. 

5. ©e Kym vö t)t^ 
r>an öiffem flru^^ 



öarmit t)dr itf myne Straten^ 

Jßin flene lltu^* 

im greifen 5upi 

6c motf) men Darren lat^en^ 

bet^ fo lang bat fe ffiluen vi>\dt^ 

3(f ^apc mvn Katte fe erft^litft^ 

a^ leuer ^ol6t rechte fltat^e. 

6. Tlbc ii XDil ni(^t me^r^ 
r>an ongenot^te fmgen^ 
3f(f ru[(^ öar^er u>ol öort^ öe 6ee^ 
id ^ape mv fd^al gelingen^ 
tweööeran Doröeruet mannit^ guöt 

Perbt^ 
wem ©(Döt gelütfe ^efft beft^ert^ 
6e mat^ u)ol frolyÄ fmgen. 

lt)e 33oucr0 <^b* : 82, 



83. 

1. ö'Jlpen t)n6 ^arren ^s m\n bege^r^ 
Öe0 (Belutfö bin itf ertoarten^ 

mYn 6etflin \b my u)or6en leer^ 
bat maCen HJorpel onö Karten^ 
Wcl fegein n)i(^ 

mot^ f$a>Y9^« flißi 

al6 geuet em ni^te t^o fi^affen^ 

Dnnoe ft^eet nam Ceel^ 

fanflu men t)ee^ 

t)nö a^t nit^t u)at fe flaffen^ 

vnb f(|oU öeffuluen öo^n lachen. 

2. üor työen u)a6 i* otf im fpeel^ 
t)ni) u)ari> ein 



3. tloc^ tDunft^ itf e^r oeel ^unöert 

Kron^ 
bat fe my t)nöertDYfet^ 
ein nye Jtcöt geue itf e^r t^o lo^n^ 
tbo pingflen t)p 6em ^^t^ 



54 



Vtitbtvbtntfd)t VolMxt^tt. 



h U^Unt>'e unt) t>e 23ottcF'e ^itbttbnd)tU 



<D(^ tonet 6tlbt^ 

ft^ldp ^uöt affti alle forgcn^ 

^cfffhi nccn (Bclbt, 

DJ) bfiffct IDcrlt^ 

ic xdH b\ no(| u)oI borgen^ 

öen "Uucnöt bctf) an öcn Htorgcn. 

4. 6ingcn Dttö fpringcn \s m\r\ 

bcgcpr^ 
ft^lamyampcn y^ myri manere^ 
^(f ^cm(f c DccI Icucr XD\n btnn Bccr^ 
ocr Harren mnöt mcn u)oI mc^rc^ 
fr6uu)öe vnbt mcbt^ 
nid)t ocrn Dor öo^t^ 
t^om uJvn bin itf geft^apcn^ 
öe IDyn y« 9«{>t^ 
mafct Dn6 guöt Bloöt^ 
vnb mafet lufl t^o fi^lapcn^ 
mb tan ms frolv* mafcn. 

' 5. IDvn örintfen u)il itf ^ mit allem flyt^i 
öu tblc öafft t)an Kcucn^ 
öu bifl^mvne öcrtcn \)atabi^^ 
ln% frouiDÖc fanflu wol gcucn. 
^crtlYfc0 »«{>t, 
mv tpolaecult 

myns giuifö 6]^o itf eru>arten^ 
öc IDyn Y^ milöt^ 
r>nb \}cct\) t)ortDclL 
i(f Dortf^cer Dp öiiffcr Da^rtc^ 
S(^la(^tf(|u)cröt rynbc 5cIIeba^rtc. 

6. 2t(^ foter Qand^ vnbc cbU ©rantf^ 
bn öcift niYn 6ctflin t)pf(^ouu)cn^ 
bYm lÜYn u>cröt mY 



7. [60 1)] apc i* öo(^^ fv nic^t ^c minfl^ 
mit fre[tcn unöej mit [fjupcn^ 
bat \s aüt\bt ni^t grot^ gc[tDinft] 
[ö]e Icuc mit (Bdbc t^o fopcn^ 
n?oI bolen u)il^ 



[mot]^ lY^cn dccI^ 

hat men Dan cm öcit^ fingen^ 

©^ 0pngrim 

6u öarffff nccn Brill^ 

u>cnn ÖY ^^^ ^<^^ g^ingcn^ 

fo fftflu u)oI ^or(^ 6e üingcr. 

8.(Blft(f ^cbbe itf otf dj) bhffctXOctlbt^ 
mowol mY mannit^ öeit^ f^atcn^ 
mangcm mvn u)Yfc gar ni($t gcueult^ 
öat mot^ icE öarbY lat^en^ 
3ftf a(^tC0 nit^t^ 
bat manniger mY^^ 
mYn Iccucnöt 6cit^ Dorfe^rcn^ 
DccI Icucr u>il i(f^ 
bcf)n f&ucrlvdE^ 
bYm CMcn iO\n ^oucrcn^ 
Dnnöc bo\)n mYne (Borgcl firmeren 

9.Dnöc tDcnn idtöcnnallDortc^rt^dn^ 
bat frcntft niYn 5crt r>nb Sinnc^ 
na b\ öcraUcrleueffe 2t^ 
ein »cöclflaff itf gcu)innc^ 
in 2trmo6t^ 
in Bcöelcric^ 

öcn KYCc6o^m mot^ itf mYÖcn^ 
fY u>oI |c fY, 
r>an fulccm gcft^cry^ 
u)il i(f ein Kcgcl \a)t\ucn^ 
i(f u)ilt an[^Y^ nic]^t örYUcn. 

10. JCf)o thhcd in [öcr gu]öcn 6taöt^ 
6ar i0 guöt u)cfent inne^ 
öarin matft fitf gar manger glaöt, 
u)ol 6ar ^efft wat bat ffinget^ 
6(^entf f)al vns .... 



11 



fo u)il i(f tercn r>nb borgen4 
^at ^efft ein Sinn^ 
öat itf fo llarri(^ bin^ 
nemanöt öarff fitf öaran fc^ren^ 
Hü m^n (Bcwinn^ 



55 



ys ni^ts bcnn ^in^ 

pe6öc i(f mcrt wat tf)o Dortctcn^ 

fo wclbt ii m\ u)Ol erne^ren. 

12. £)f(f tpolöcitf tpcer fo u)oI (Bclerbt^ 
r>nb tpeer i)cr 6afcn ret^t binnen^ 
Bolen vnb XD\n ^cfft mannen t)orfc^rt^ 
mit fi^döt Dnö Mccn gcu)mne^ 

6c IDvn V8 f(^u)inöt, 

Coeff t)n6 otf Blinöt^ 

be fenöt not^ Ky* noc^ Tlvmc^ 

oer 0uöa6 Kinöt^ 

aar dcIc ^\nt^ 

oaxnox ö^o itf jutp tparncn^ 

öcn U)Yn örmtft Ky* t)nö 2ttme. 

13. flu ^cbb irf all mYti öage gc^ort^ 
XDyn btxndcn tan ntmanbt votuf)tcn^ 
bc XDyn matct one mc^r f6tcr tDoröt^ 
vnb bcitf^ vns bc Boelfc^op Icrcn^ 

in Ücnu6 »crt^, 

bat ys myn itt^i 

batiken r>a\)t itf dn forgc^ 

btintf XO\n vnb öcrff, 

örinct Watet vnb flcrff^ 

Dcci betcr y^ t)oröorucn4 

al0 IDater öruntfcn vnb florucn. 

14. (Belfttf t^o^ mit fr6uu)t>en öaran^ 
vam VO\n mct\)c n>\ vne ft^eYÖcn^ 
pircn vnb Crommcn m6t$e my f)&n^ 
vno tccn vp (Babce gcIeYÖe. 

0n 

15 

. . . no(| gcue itf nit^t Dorlabrcn^ 

0(f ^an^^e gcrn^ tonbc itf YOt ret^t^ 

mY ftetf t ein ft^atpcr JDorcn^ 

3fn niYncm üoct^^ 

bat m\ DOröroet^ 

no(^ u>il itf nit^t Dor^agen^ 

Cetf^alff itf mot^^ 

in foltfer 8oet^^ 

Dorte^rcn u>at itf babc^ 

noc^ u)il itft ftYlY* tt>^Ö^n- 



I. U^I<int>'g ttnt> t>e 33ottcP'g ^iet»erbttd?er. 

16. flu gefcgcn öy ^^bt myn lutter 

©tantf^ 

S* öan* ÖY 9^<^t^ ^^^ 5erten^ 
ivn Yö öer teefft ein angefanrf, 
vnb bcitf) niY PY« ^"^ fmetten^ 
u>cnn i(f geöentf^ 
btt olöen f(^u>entf^ 
öet fan itf nit^t Dorgeten^ 
U)at i(f b\ fc^entf^ 
^atan geöentf^ 

ein par St^o t^o ^er le^ten^ 
bc u>U i(f OY lat^en pieken. 

(fe(^U in U^Unt>'0 ^t>bO 
^Cbget^rucPt imSevaptum 1859. 0.275ff^ 



84^ 

1. 0tDt li^t ein 6(|Iot in (DflertY*^ 
Y6 gan^ u)ol gebutwet^ 

van 6üluer vnbc Don roben (bclbt^ 
mit ntarmelfteen u)oI gemutet. 

2. ©arinne fo li(^t ein Yunger Rnab^ 
t)p fYnen öalg geuangen^ 

u>ol Deertit^ X)abcn öeep vnbct bct ittbt^ 
h\ Tibbctn vnbc h\ Schlangen. 

3. 6Yn üaöer quam van Kofenbert^^ 
aU Dor bcn Zotn gegangen^ 

2t(^ öo^ne Icuefte öo^ne mYn^ 
u)o ^arbt lic^fhi geuangen. 

4. Tl(^ Vabct leuefte Daöer mYn^ 
fo ^ar6t (igg i(f geuangen^ 

u)oI Deertit^^Daöen öeep vnbct bctittbt^ 
bY Tlbbctn vnb b\ Schlangen. 

5. 6Yn üaöer t^o öen öeren gintf^ 
aeuet vns Io§ bcn (Befangen^ 

ore ^un^ert ©ülöen t^iUe u>y ynxv geuen^ 
u)0l vct bcB Knaben £eeuenöt. 

6. Cre öunöert (B&lbcn bc ^elpen 

YUU) niä^t^ 
bc Rnab bc motf) fteruen^ 
5e brecht ein (Bulöen Reöe am 6al§, 
bc bringt en umm fYn leeuenöt 



66 



Uie^tvt>tntfd)t VoiMubtv. 



h U^Unt)'« unt> t>e S^oucTd ^Hbtvbnd)tt* 



7. ©rc4t ^c ein (B&löcnRcöe amöalfe^ 
^cfft ^e fc i)0(^ ni(^t acfJalcn^ 
'>cfft cm ein ?arte ^funafcoutDe Dore^rt^ 

)atb\ ^efft fc en ertagen, 

8. nten brar^t öen Knaben aU r>ti) bcm 

C^orn^ 
mcn gaff cm 6ar ^at 6acrament^ 
6clp KYfer C^rijl Dan öcinmclrvcti 
YÖt gcvt^ my an ntyn Änöe 

9. flten brockte ^en Knaben t^om 

(Bcrii^t ^enut^^ 
öc £e&öcrn ntojl bc fHgen^ 
Tli^ fltciflcr leue Uteifter myn, 
lat^ niY ein fleine xo^U. 

10. ^itJin Hene u>vk lat^ i* bx ni^t^ 
bn mod^tefl my funfl entrinnen^ 
lange m\ ein lyben JDoCcIin ^er^ 
bat i(f cm fyne ©gen Dorbin6e. 

it. 71^ myn (Dgen ootbinöe my nit^t^ 
i(f motb öc IDerlt anfe^outDcn^ 
3ftf fc^e fc ^uöt r>nb n&mmcrmei^r^ 
mit mynen f(^u>artbcun ^ (pgen. \ 

12. Syn üaöer bym (ßcrii^ite ftunöt^ 
fvn 6crte mot^t cm tbobreteh^ 

•Zlt^ S6^ne leucflc Öo^he ntyn/ 
bynen ©o6t u)il itf mcUn, . . 

13. 'Ilt^ üaöcr leucile b^öer 'mytti 
mynen 5Do6t fr^olc gy nid^t ipr^jCcn^ 
bringet mvner 6celen eine f(^u>are \)\n^ 
t)mm t)nf(9ulöt u>il itf ftcrucn. 

14- 3?^t Y^ tti^t ^^^ ^Y^ Ywgc 

Iceuenöt^ 

no^ t)mm myn ftolten lyff^ 

yöt Y^ tnen t>mm myn Stonw tXtobtt 

t^o^eim^ 

bc tücynct alfo fc^re« 

15. ^bi flunöt f uem an öcn örfiböen 

!Da(|^ 
ein iBngel quam t)am 6emmel^ 
mcn ft^olöe öen Knaben »am (Berit^te 

nemen äff, 
fig u>6töe 6e Qtabt porfimfcn. 



16. Vbi ftunöt fuem ein ^alue60a^r^ 
bc ©oot u>art Qcwtatcn^ 

\bt whtbcn me^r bcnn btc ^unöcrt 

fltann^ 
bce Knaben u>egcn crfleCen. 

17. IDoI Y« bc vm öyt^ leeötlin fanrf^ 
fo fry aefungen f)at, 

bat ^ebben geöabn btc 3untffrouu>lin^ 
t\)0 IDccn in ©llerrytf, 

lt)e 23ott(re <€^b* : 84* 

^od)t>ettrf4) in U^lant>'e alten Voif^f 
liefern Uv. 125: Öd)loß in (De(lerreid), 
unt> UadjwtifnttQtn B« 1012, 



85- 

1, 6© Dcrn in jennem StanrfryCen, 
bar todnt ein Konmtf ys u>oIgemoöt^ 
bc wölbe bcn Berner Doröriucn^ 
vmb JVner frolid^eit^ 

öc voxct in fynem Kyfc^ 
ötcöt^ Borg vnb egen Jtanöt^ 
Z\)c vocmc Tt^al itf my \)vt Reiben* 
gyff rdöt mciftcr ÖiBcbranöt. 

2. 3fa rdbt u)U itf öy geucn^ 
ja rdöt öen fc^altu bdn^ 

6tebt t)nö Borg fynt t)n6 uucrlcgen/ 

fe fY^t 

B 3 ^ 

3 

myn 6eel unS otf myn lyff^ 
by cm fo wclbc itf fetten,, 
ein feCer tpiffe ipanbt^ 
bat ^oge 6u^ mn Bcme^ 
öart^o myne Daöcrs egen tanbt 

4. Z^ot^anbt fpratf fitf r>an ber^Cinnen^ 
tKcifler öillcbranöeö fyn IDyflr^ 
tbom Sreyfarf ft^altu en uinoen^ 
bcn Konimf van 'Jlrmenttict^ 



67 



8 



Vtitbevbtntfd)t VoiMitbtv. 

öe ^cfft auer ^ncr 'CafflctL 
wol vcctbtffalf 6nnbm Viann^ 
itf tabcB b\ Ciöritf van Bcrnc, 
bat bu bcm ni^t g^aft ti)o na. 

5. 6unöct fo Dem in jcnncm Ständ- 

igen 
bat xo&nt ein XOtbcwt ftolt^ 
t>nö i)e ^efft einen 66^ne^ 
bc \e nun Zwhl^ 0a^r (ßlbt^ 
bc \s tu)if(^en ^\ntn IDynbranen^ 
fvnet bt\ct Spannen xo\bt^ 
Jß tabc ybt b\ ©iötitf r>an JSetne, 
nim en mit b^ m öen 6triöt. 

6. ©u ft^alt fYnen St&nbcn lauen^ 
S&Iuer t)nöe otf tobt (bclbt^ 

vnb lauen öem Jungen Cegen 
od alfo r^en Solöt^ 
öu fi^alt fvnec lltoöer lauen^ 
bn xoHt en t^o Kiööer fr^Idn^ 
fo Cric^jlu öen jungen Cegen, 
mit b\ vp bt ^enneuatt, 

7. ©e JSemer letb fitf U)a)>enf 
ffilff tipoljfte fvner iRann^ 
Sammet vnb &\btn^ togen 

fe antt 

8 

.... (Balgen aebuu>et ftdn^ 
bo fpratf * fitf oe Bemet fuluen^ 
u)ol ^efft t)n6 öit^ geba^n^ 
bc vnB öfiffen nyen (Balgen^ 
bV öcn lDc<l gebumet f)at. 

9. ?C^o^anöt fpratf fitf Ronintf asi^öe- 

Unttf 
6e aQert&ngefte ttlann^ 
^at ^efft geöa^n 6e Konintf van 

2trmcntri(f^ 
bc \s vns Ruinen aram^ 
fege itf en t^o üeloe famen^ 
mit peeröe ^alff 5unöett Ulann^ 



I. U^Unt^'d nn'^ bt 25ott<re Jlitbtvbnd)tv* 



xi fegget by ©i^ritf van Berne^ 
attein wölbt ii fe Dorfc^Ian. 

10. 6 e togen fid aU gar rii^tei 
t^om Stcv^act aü Dor bat Co^r, 
Pottner fcplut^ Dp bc Dorten, 
pnöe lat^ vns batin aan^ 

XD\ volücn bcn Konina Dan ^rmentri* 

fragen^ 
tDat xo\ em ^ebben t^o Iei6t geöa^n^ 
bat \)c Dns 6en nyen (Balgen, 
by öen IDetl gebuu>et l^at^ 

11. 0tf fc^lute ni(^t Dp bc Porten, 
id tat^e {uid ni(^t ingan, 

öe Konintf bat yö myn öete* 
öarfimme fo mot^ itf 6at la^n, 
t)fft fitf DP öfiffer 2Sor(^ er^oue, 
em fcfer u)iffe Uyff, 
Dorlarn \)cbo itf arme Äein^olöt, 
myn fyn junge lyff. 

12. öc^olöefhi 6yn £yff Dorlefen, 
fo balöt Dn6 aUt^opanöt 

hat myne iDolöe itf fetten, 
Dor ein fefer . . . 



13. 



. . . . hD6lffte fyner VXann^ 
\)c xoolbc iuu) gerne fragen, 
tDat \)c \nxx> ^efft t^o lei6e geba^n, 
bat gy em bcn nyen (Balgen, 
by bcn IDec^ gebuiDet ^dn. 

14. XDat l^efft Berner t^o brummen*, 
f&ljf tu)olffte fyner ntann, 
TSicvnliolbt fd^lut^ Dp bc Porten, 
vnb lat^ fe famen an, 

e^r öarnifi^ voxl itf en apinben, 
Dnfe Danaen fc^olen fe fyn, 
Duoe Q>iuen bc 5eren aue ttD^lue 
in öen (Balgen Mengen Idn. 

15. Kein^olöt ft^lot^ Dp bc Porten, 
fo balbt Dnbe aUtf^o^anbt, 



58 



Uie^er^eutfd^e VolMie^tv* 



öcrr ©iöritf mn Semei 
bat aQererfl f^enin fprand^ 

iYticn Btoöer van 6cr Stite^ 
>cn ^a65c ^e by ^^^ 6ani>t^ 
vv fvncr Untfcn 6YÖen^ 
gtna 6e {unge diUebranöt. 

16. Car ncgcjl gin* fi* citi Ccgen^ 
6e6 Q>erMgen !Degen guöt^ 

öc öirct in fvncm 6qiilöe^ 
tDoI bt^tt tonwtn mobt^ 
bat ncgcfl gintf fi* ein o^tnind^ 
mit fvncm porncn ISa^tn^ 
bc \s btm itblcn Dorflcn^ 
vool botify fvn öcrtc gctagcn. 

17. ©at ncgcjl gin* R^nin* BI6^e- 

lind^ 
bt ancrjungcfle Htann^ 
bc was ttpift^cn fyncn TDvnbranen^ 
fvner örvcr 6pcnncn lanrf^ 



jvner orvcr opcnncn lana^ 
Darncgcji gin* öerr tummcr^ 
vtf) btm (ßütbcn^ bat was bt 



[6 



19. Ce grcep 6(^l6tel 
in fvn gcu)clöigc 6anbi^ 
vnb fc^toctb ^e Porten tbo^ 

vnb bat 0(f 6c »orc^ fitf crHan*^ 
6at Öc6e b^ ^U 6at&m^ 
öat 6at neman6t fAoIöc affga^n^ 
Dnö ect bt ttDoIff oieÄcn^ 
eren willen ^cööen geöabn. 

20. 6e nemcn fict b\ btn öenöen, 
fc gingen Dor btn Kinmtf ftan^ 

<D Ä^nintf leue öere^ 
wat IvibtB i^tbht w\ bv \wa> gebo^n^ 
bat gv t)rt6 öen nven (Balgen^ 
bv i>en U)e(| gebutoet \f&n. 

21. De Konin* \^wtä^ gdr jlille^ 
als 5e auettpunnen Oo^t*^ 
tbo^anöt to(^ 6err Ciöeri* Dan Beme^ 
em S4u)er{>t r>an (Bolöe fo roöt^ 
6t gaff öem Konin* van ^rmenttvfe^ 
einen geu>elöigen ^lai^^ 

vnb bat 0* io fvn ö^ntt 
t>or em t^or eroen Ia(|. 



I. Ubl<int>'6 un^ ^e 33ott(r6 4tet»egbMcber^ 

22. 6e f(^l6gen o* alleö t^o !Doöe^ 
wat vp btt Bori^ voas^ 

öunöer pp 6en gaben Kein^olöe, 
bt fvnem 5eren tt&wt was^ 
btbbt \)t em nx^t trüt» getpefen^ 
6at ^eööe em foffet [vn Ivff» 
beböe b^ ^ni ni(|t truu) getpeft^ 
6at Iftobt em foftet fvn Ivff- 

23. ©e Bemer fc^rv^^^ © tDapen^ 
© u)ee öat i* ^v^ quam^ 

nu bebbe i* bV^ votlattn^ 

Konin* BloÖelin* mvnen jungeften 

lUann. 
flu f(^u)vget gv öeren ftiue^ 
i* leeue no(| vnb bin gefunöt^ 

24 

touet^ 

bt tu>olff 6£ttn leeuen vnb fvnt no(| 

gefunbt^ 
nu fv v^t ^^^^ gclanet^ 
fe leeuen no(| vnb fvn gefunbt. 

lt)c ÄottcTe -Cöb. : 85» 
(feblt in Ubl<int>'d ^t>b.) 



86- 

1. SC^ons leeff u)o ^effftu mv fo gar 

Dorgeten^ 
vnb by van mv gemanöt^ 
©u öeift^ u>enn ou mv bejegenfl vp btt 

Straten^ 
al0 ^eööeftu mv nit^t gefanöt^ 
Doer öo(^ fvns leeff t^o finne^ 
vnb fe^n mv tntn an^ 
vfft i* nit^t fv bt jenne^ 
6e b^ erfl leeff geman. 

2. IDo offt bin i* an b^ntt &\bt 

gefeten, 
pnöe mv erfroutDet mit ov^ 
u)0 b^ffftu mvner öenn fo t)orgeten^ 
vnb ni^t geöen*eft mebr^ 



Ö9 



8* 



^iebtv^tntfdje t)oIf dlieber* 



I. U^l<int>'0 unt> bt 33ott<r6 <iet>erbtld>er« 



öcr ©löcn Icefft r>nb tt&wc^ 
bc xd geöragcn i^tbb^ 
ilfo b\ t)ccl T<^6nc Stcuwt^ 
vnb lat\)c no^ ni^t äff. 

3. Dffft fi^on ein anbtt an b\ntm Tltmt 

vnb mit b\ örifft fy« W^^^i 

fo ^cbb i(f Ö0(| aüt\bt f\ns £ccff gc- 

truu)et^ 
öu fr^olöcfl nic^t öv« öert^ 
van m\ fo gar afftpcnöen^ 
u)0 itft i^t u)ctöc gclcrt^ 
crfl ^efft 6c Icuc ein Änöe^ 
wtnn fitf öat (Belfitfe Dortert. 

4. ©at (BlAtfe regert tfeunöt in allen 

ihn^ 



6ai 



U)0 



< « V 



5. üa^t ^cn fynö leeff r>th mvnem 

jungen öerten^ 

Dnbe tum nftmmer oarin^ 

tlim van m\ aU myn trurent vnb 

fc^merten^ 

vnbc ördg v^t "^it i^y ^en^ 

beffflu mv auergeuen^ 

fe ^ebb ic ÖV"^^ g^nor^^ 

wal i(f ein tvötlantf leeuen^ 

i(f frige u)ol myn geuoec^. 

(fet^It in U^IanD'e ^Db.) 
2tbget>rttcFt im Ber<ipeumi857* B*379ff« 



87- 

1. 3Dt u)a6 ein watfer fltegtlin u)ol- 

aeödn^ 
e gintf t)or eres X>aotxs tinnen ffa^n, 
e fa(^ öarut^^ 
e facl öar^er getvöen^ 
eres oerten einen trofl. 



2. ^Jlc^ fltegtlin an öer ujfinne, 
u)0 faluet yuu) 6e Sinne. 

bat gY Tynt »oröen bleetf, 

befft yuu) ein anöer leuer bcnn itf^ 

6at ruu)et niitf. 

3. IDorumm fr^olöe itf ni^t wttbcn 

blee*^ 
i(f ördg aU 6ag grot^ ^ertleiöt, 
leeff vmmt b\^ 
vnb bat bn m\ »orfefen wvlt^ 
bat tävoct m\. 

4. tDor&mm fi^olöe itf b\ Dorfefen, 

i(f ^ebb ÖY ^^^ ^^^l I^m^i 
öenn alle Srönöe ntYn^ 
a^ UtegMin latff b^n forgen^ 
vnbc t)oIge ntY» 

5. tDorinne gintf fe em entYegen^ 
in einem SY^en 6em6elin u)ol geneYet^ 
öat was fo fYn^ 

öarin gintf fe gefr^noret^ 
bat wadct fltegtlin. 

6. 5e nam fe by er fr^neewitten 6anbt^ 
^e Doröe fe öort^ 6en gronen IDolöt^ 
6ar bratf ^e er einen itWYc^^ 
fe fftffet en Dor fynen roöen fltunöt^ 
bat wadct fltegtlm. 

7. X>nb bo \bt ouam t^or ^aluen 

Iltiö6erna(|t^ 
bt guöe öclöt u>ol6t^ orloff van btt 

fr^onen flcaget ^dn^ 
bc aubc 6clbt^ be trftu)e^ 
bc pe er gelauet l)abbt^ 
bc treibt 9e nit^t. 

8. Vnbc vocct itf witter bcnn ein 

Qi^w&n^ 
i(f wölbe m\ f(^u)ingen auer Berg vnbc 

bccfc Cdl^ 
vnb vatcn auer bcn Ryn. 
vnb wfijlent all bc Srunoe ntYn^ 
fe u)6röen ttnti^ fyn. 

U|>Un^'0 ^t>b. : 73. 
löe 33ou<r0 jCt>b. : 87. 

^od)^ettrfd) in U|>lAnt>'0 aittn VoiH* 
liefern Ui*. 88: t>er Sd)wany unt> n<id>/ 
tveifungen 6* loog. 



60 



Uxtbtvhtut(d)t t)olfelie^et* 



h U^lÄitö'e utt^ be Äoucf'e ^iet>ei*bucl?ei*. 



88. 

1. JCf voctf) m\ ein partes tcnctin^ 
ncen ^^«^t: ipect^ i* bat Iceuct^ 

Sc HAt flebce in öcm 6innc mvn^ 

niYH Dcrt t)aft na er jlreuet^ 

6e \B votwat rec^ft ^6pf(^ rnöe fyn^ 

p(f eres gelYfen nii^t u)ct^, 

in öiffer iöerlt t\)o [yn. 

2. IDenn itf bcs lUorgens free opjla^^ 
lit^t fe in mvnem 6inne^ 

wenn i(f öcö 'Jluenöes t^o Beööe g^o^ 
frentfet fe myn 5erte van binnen^ 
bat itf 6o(^ aUt\bt trurit^ bin^ 
6at mafet e^^r fcpon (Bcniot^e. 

3. 6e ^efft toe Daltfen (Dglin Har^ 
bc I&(^ten als ein Kubin^ 

öart^o bc brunen geflochten 5aar, 
bc Ifcü t)nöe t)ern f^Y^^^i 
IDenn itf öenn fe anfd^ouwen bo^ 
fo erfr6uu)et ft* mvn (Bemot^e^ 

Dnö Y^ ^^tt Y^^^^^ f^<^^- 

4. 6e ^efft ein fllünöelin tobt vnb f\n^ 
u)es niY fe^r u)oIgeuelt^ 
öart^o ein llngefi^t lutter pnöe reYn^ 
u)ormit fe fitf xdoI ftelt^ 
at^ bat itf motzte er leuefte fYn^ 
tiefen t^o allen tYöcn^ 
fo xoolbc irf frolY* fY». 

5. Se ^efft tu>e "Jlrmlin blantf \>nb 

fc^mao, 
cre £en6cn fvn u)ol ge?Y^*i 
ein ft^one lYff tnit auoem geuall^ 
xotldcs bcnn m\n öcrte begcret^ 
er 6enMin tpvtt gelY* xdo Q^ntt^ 
e^r üingcrlin lY^t Ö^^^ Heine, 
Itf begehr fe t^o ^er ife^e. 

6. Se ys gan^ frdm e^rly* r>nb a>Yßi 
füfc^ t)nö tüchtig bameuen, 

0dC tan vnb motf) er geuen öen px^^^ 
van (b(Dbt Yff^t er gegeuen^ 
od VB fe bat (Bo6tfr&(^tig by^ 
moi^t i(f nten fe^eriperucn^ 
bcs voolbc i4 froutpen my. 



7. ©e Yö bc f(^6nfle öe itf u>et^, 
wat tan irf me^r Dan er re6cn, 
ntY« öert y^ gan^ &n alle leiöt, 
gcneget an e^r (Beberöen, 
ad^ öat itf men nior^t alletYÖt^ 
er f(^6ne (Bemot^ anft^outoen^ 
öaran fparö itf nenen t)lYt^. 

8; 6e ^cfft niY feorc^gcfr^aten 
bat vunge Derte myn^ 
mit Denus Py^^" geöropen^ 
all öort^ btn willen mvn^ 
myn 5ert y^ ganfe op fe gefielt, 
au öorjl itf)t grot^e leeffte, 
u)eri)e idf gan^ fe^r gequelet 

9. 0(f leue fe gan^ innit^lYÄ^ 
vtJ) mvues 6erten begcröen, 
Denn fe yö porma^r fftuerlYÄ^ 
als itf met^ eine vp ittbcn^ 
bat i(f fe auerfl mot^ niYÖcn, 
bat matcn bc oalfc^en Kleffer^ 
fonnen pns t^ofamen nic^t lYÖen. 

10.3* at^t 6o(^ ni*t öerKleffer nyöt, 
u>at fe öarin bo\)n fagen^ 
tpcnn YÖt mit (bobt vnb iß^ren geft^ut^^ 
öarum u>il iif y^* toagen^ 
vnb mftnfc^cn bcn Kleffem aUe quabt^ 
bcnn wat fe ons na tcbcn^ 
gefd^Ät^ t)t^ ,nYÖt vnb f)&bt 

11. Darumm mcrrfet vp aUerleuefle 

mvn, 
\nvo id van öerten mein, 
vnbc gcuet od \nwcn wiVicn batin^ 
myn 6ert be^ol^e gy allein, 
gY tonnen my u>ol pelpen vtl) noöt, 
vnb fo gY öenn nit^t wxücn^ 
fo mot^ xd flcruen öen Doöt 

12. ^cnn gY fY"* tuynes öerten 

t^ouorlat^, 
m\n ^opning vnb troff allein, 
öar all m^n Qinn vnbc mot^ na flat^, 
vnb nenen an^ern itf mcin^ 
bo^ ^eimlv* vnb ftille, 
wenn \bt fo tonbc gef^ecn, 
bat wcct allein mytt u>ille. 



61 



UiebeVt>etttfd)e VolMicbtv. 



h U^l<ln^'^ unb t>e 25ott<f 'd Jliebtvbnd)tv* 



13. Synelecff gcöcntf et an fec u)k6c^ 
öc u>Y 9ebbcn pormals ^e^(tt^ 

ay tx>d\)cn xool an wat (Dr{>e, 
oar v^t öomal0 geWa(|, 
£)ftf Dorgctc fc tii^t öc oagc ntyn^ 
Dnb gcöcntfc öc twt tf^o Iccucn^ 
öat IPV u>iUcn frolY* fv«. 

14. Sv'^e lecff fo mertfct euen^ 
toat finnc itf örajj t^o yuu>^ 

t)n6 lat^ct Y«ö> nit^t afffi>rcfen^ 
Dan öer ualft^en KIcffcr ontrutp^ 
(B©iD?C gcue in \uwc öcrte fYn^ 
bat xbt mit Um blync gcbunöcn^ 

gclY« tDo Y^t Y^ ^^t ^Y^- 

3* Icuc \uxx> innit^lY*^ 
vnb batb\ öo^n bcttaä)ttn^ 
Dp C^rifl Dan öemmelrYÄ^ 
©at ^e Dn0 ^y^ xoxüc aeucn^ 
je^rneting^ frouwöt Dno u>unn^ 
öarna bat eipigc Iceucn. 

16. Ce t)n0 ÖY*^ lecötlin ^cfft ge- 

bi^t^ 
u)Olöt Y&t gern beider maCen^ 
^c ft^rvfft ^Y^ fY"^^ tlamcn nic^t^ 
t)mmc berfftlucn ©rfafcn* 
pnö ÖCYt^ öarby mit anoac^t^ 
u)&nfc^cn i)ec allerleucflcn fYn^ 
DccI öufent guöer Uad^t. 

t)e 23ottcF'd -Cbb, : 88* 
lMbget>rttcPt im Bevapeum i857 Ö^^Sp fT 

89. 

1. ID©rfimm f(|oI irf nit^t frolY* fY^i 
vnb ^ebbcn ein guben mcbt^ 
bat alles ft^altu blYuen la^n^ 
v^at b\ nii^t u>ol anflcYt^, 
brutf öYnen Sinn na ^Yner floctf^eit^ 
b\n (Bemot^e na öynem Dorftan6t^ 
t>nö 6^0 öatfulff eim anöern nit^t, 
6at bn ni(^t ^ebben u>ilt. 

2.©pottneman^tni(^t^^atra^ti(f^Y^ 
YÖt geuelt bx f&lucn nii^t, 



bn u)eefl nit^t wenn 6at Dngelütf ffimpt, 
6at fülÄefl t)p ^Y ötYfft^ 
mcn icnbt {>enDagel bY öenüeööcrn xocl^ 
bcn IDuIff bY fYnen öaaren^ 
wenn bn fYnen Sinn u)oI t)orfteYft 
u)at öarffflu u)YÖer fragen. 

3. ntit ftiUft^tDYgen Doranttt>ert men 

Deel^ 
^ebbe ict niYn ^aac ge^^rt^ 
iOat tan bx nod) oen fiaöen bof^n^ 
betDYlen ein tkncs IDorot^ 
reöet men b\ wat in byne iß^r^ 
f(^u)Y<^ tiit^t bat tabc ict öYi 
vnbc 00 bts halb t)orantu)er6en^ 
fo t)eel al0 y^* ^Y g^biröt. 

4. 60 bn bitif aUes xocxbc^ bc^n^ 
wctt \bt ÖY ^^l anfta^n^ 

IDerftu bc ©Iben in Jß^ren ^dn^ 

yöt u)ert öy ^^^ e^g^^"i 

bruCe rdt^^ gubt (Belurf e^ fy wolgemoöt^ 

porat^te bc (Dlöen nic^t^ 

Dp bat fe ÖY ^i^t Dangen bo\)n^ 

bYtDylen in öer Keöe. 

5. Cyt^ £ee6tlin jy b\ gefungen^ 
5ertleerf t^o auber uai^t^ 

Dnbe bi)o b\l>ct\) bebenden^ 

^ebbe ac^t Dp byne Kebe^ 

rebe nii^t tf)o Deet abn alle iXobt^ 

bat bibbe itf flytitl by, 

^äbt beue^l ia by bem leuen (Bobt^ 

geben* otf offt an my. 

U^liinD'e ^t>b. : 75. 
IDe ^ottcf'e ^bb. ; 89* 



90. 

1. lltYn Synslceff ftunbt in forgen^ 
in forgen alfo arot^^ 

3f(f meenbe fe i^abbc myner Dorgeten« 
Dnb nii^t Dp my gebarst. 

2. Wo ft^olbe i(f byner Dorgeten^ 
mYn trojl Dnb t^ouorfic^t^ 

betDyle itf ^ebbe bat lecucn^ 
a>il itf gebenden na b\r 



62 



t^ie^er^«utfd>e VolMit^tv* 



h U^(<int>'d ttitt) be 25ottcr6 <teberbud)er. 



bet^ an bat Hinbc tnyn^ 

pnöe fd^olöc itf öarfimmc flcnicii^ 

Dfiöc lv^en grot^c pv^- 

4. 0uf itcr 6^0 my Dplofcn^ 
^Vn Banbt vnb Ifaxbc Stritf^ 
öat iÄ bo6f mo(6t erSennen^ 
ÖY« 6crt r>nb oa ÖV" Sinn. 

5. Dcnuö bn l^cfffl Doru)unöet^ 
6at yunge öertc ntyn^ 

öat itf mn b\ mot\ fr^evöcn-, 
bringet mYnem öertcn py^* 

6. 6(^eY^e itf 6cnn mit 5cm ly^c^ 
fo blvfft bat öcrtc by b\^ 

batan f(^aUu gebenfen^ 
myn Tlbcl\tc ^yr. 

7. Se öeöe en frftnötlY* anlac^en^ 
i>nö bebt em cten aroct^ 

Ttöelv* biflu acmet^ 

t>an ocr fd^etel act^ vp bcn Doet^. 

8. ©0 xocnbc fc fxtf ^et&mme^ 
Dnöe tn^ct en pj> fynen fltunöt, 
öarmit \ä)c^bc ^e t>an 6annen^ 
nu fpar oy (B<Döt gefunöt. 

9. Vil\n 5erte u>il i* b^ geuen^ 
t^o einem fruöt (batbtlin^ 
öarinne fi^aUu [pa^eren^ 

na alle oem u>iUen b\n, 

10. 6e tritt öar^ec gdr fc^one^ 
rer^t wo bc Pavolnn ^art* 

van (Bolbt buAt fe ein Krone^ 
pnöe Y^ ^<itt Jßoler Tltbt 

t^o öufent guöer ftai^t 

tifo n^bt btt t)alfd^en Cungen^ 

fY b\ bat £ee6tlin gemad^t. 

^e 23ottcP'6 JCt>b. : 90. 
^bgeMrucFt im Berapeum 1857* B* 292 ff* 



91. 

1. V!t\ leuet im gronen tReyen^ 
6er fr6lyfen 6ommcrtYÖ^ 

in 6er fiif bc\t erfroumen^ 
6e gan^e Cbriften^eit^ 
vnb cd bc leuefte Dp jßröen^ 
bc m\ im öerten li(|t. 

2. © ateY öu jPMer HteYe^ 
bc bn bcn gronen IDalöt, 

fo ^errlY* öeYfl befleiöen^ 
mit Slomlin mannit^uolt^ 
6arin fo öo^t fpa^eren^ 
bc allerleuefte tpolgeftalt. 

3. 2t(| (B(Dbt bn polöeft my geuen, 
in öiffem Vülcvcn gron^ 

ein froivtf t)no gefunöt Ceeuent 
vnbc Ott bc ^att r>nb ft^on^ 
bc bn m\ © (B(Döt ^^efffl gefc^apcn^ 
tan m\ oo(| ni^t entga^n. 

4. 2Sy ^^ i* ^^^^ erfennet^ 
er grotpe (bnab vnb (bnn% 
mvn öerte fftt^t vnb fe^net^ 
bebafft mit £eues brunfl^ 

vocnt (B©öt ni(^t fi^itft t)n6 fc^affet^ 
fo Y^ Y^t <^^1^ pmmfunfl 

5. leeff ^ebbc i* fc mit fr^merten^ 
öcit geft^ut^^ bo^ manchem me^r-, 
frouu) mY van grunöt mYnes oerten^ 
wenn id men van er b^^i 

ni(^t leuers moc^t my öoc^ g^ff^^b^n^ 
6enn wenn itf faluen by er mcct. 

6. J>öt u)ert my öoc^ t)p* Jpröen, 
öar bc XOctU \s fo u>YÖt4 

ein fyn bruns Ötegöelin tweröen^ 
(B©öt u)etb 5e re^tc työt^ 
nn fi^al pnöe u)il itf ctwatbcn*^ 
bc m\ myn öerte erfroutwet. 

7. (Br6tb my <Bo6t in friuwöen-, 
(BCDiDC geue od u)obr fe fy^ 

De i(f y^unöt moöt myöen^ 
©erfüluen itf my froutoe-j 
By allen anöern TOonen Ijfuntf^routDen^ 
^ebbe itf fe öertlyct leeff aUem. 



63 



Xtu^tvt>tüt(d)t VoiMie^tv» 



L U^Iant^'e unt) t>e 23ott<f 'e 4ieberbttd>ei*. 



8. Kütt)t m\ boA ni(^t0 in aUcn^ 
u>or itf er öcncn [(pbl^ 

öragc itf grot^ ^tpolgcfallen, 
myn 6ert vß frouipocn duU, 
t)tp inbrftn|ii(^ ret^tft^dpnct leeff, 
mo(^t itf er gern 6enen u)oI. 

9. Vnb bat i(f by ^^ 8^*^"^ ^Y"i 
ye Dnöe alle txbt^ 

]^al mv bod} nemanöt tperen^ 
bc m\ fo öarumm n\bU 
fo tan vnbc xdiI ii boify nit^t lat^en^ 
r>nbc u>eer ^bt cm od im 6erten leiöt. 

10. liiertes vs baxan gelegen^ 
efft f(feon fvnt 6er tivbct t)eel^ 
YOt f(^fitf> oennor^ aUetregen^ 
xoat myn (B(Döt ^ebben u>il^ 
fyner b\)0 itf niy ^ertlytf troflcn^ 
\)c u>eet bat re^te teel. 

11. IDil bat DortrutDent fetten^ 
t)p ©oöt ben öißren ntyn, 

^o(^ fan myn 6tttc erge^en^ 
bc öertallerleuejle mvn^ 
^efft fe my (Bo6t anoere t)t^erCaren4 
fo wil id tvoiify b\ er fy«. 

12. Opgeit^ fe mv im öerten^ 
[ely* tDo bc ^elle S&nn^ 
3o iif mit er ft^plöe fi^er^en^ 
bat xocct myn froutpö vnbc vonnn^ 
allein öe tyot oevt^ my erfriuipen^ 
in öer i* füluen t^o er fam. 

13. leeffly* yfTet allent^aluen^ 
u>en (B(D6t oen öommer fenöt^ 
latl) mv od tDoIgeuallen^ 

aUein bc (Bebt vool tcnbt^ 

myn ^opning vnbc gan^e lecuenöt^ 

beue^l itf em in fyne öcnbt 

14. ©yt^ tccbt wxl i(f bef(^Iuten^ 
van u>egen ber aUcrleueflen myn^ 
Vbt moa^t fünft einem anöern Doröreten^ 
oe od! meent bc Uegefle fyn^ 

6o ^ebbe itf öod^ [Alif es gemacht-, 
Dan u>egen aller brunen fltegöelin. 

lt>e 23ottcP'0 ^^b. : 91, 
tS0d)t>tnt(d) in U^lÄnt>'6 alren lOolfe^ 
liefern Vtr* 59 : mailieX>tVy nn^ Uad^wtis 
fungen B. 1004* 



92. 

1. Vbt vDolbc ein aubt Oifft^er^ 
vif) DiTT(^en Dp einen E)y*i 

xoat begegent em vip bcnx iDatct^ bcm 

IDaier^ 
bc Kyp vnnbc tclbc ©t^nec. 

2. ünö öo be DP bat XDatct qnam^ 
bc ÄYP vnb 6(^nee was tolbt^ 

bo fro^ en an öcnbc vnbc üoten^ vnbc 

Dot^en^ 
bat bebe em im 5erten u>ee. 

3. SrÄjl öy an öenben vnb Oot^en^ 
beyt^ yöt öy im^6erten wcc^ 

fo rum in myne Dornfcn^ mvneiD^rnfen, 
Xbt ft^al b\ halbe Dorgapn. 

4. Dnbe öo \)c in bc Dornfen quam, 
ad) Stonw wot \b vuu) tltann? 
tXtxn fltann \s m oer Kertfen, ber 

Kertfen-, 
vnbc hebet be 5iUigen an. 

5. Vb vutD fltann in ber Rertfen, 
vnbc beebet be öiUigen an. 

fo lat^et vne ^tl)cn vnb Cnntfen, Dnb 

brintfen, 
vnb lat^ Dns ft^lapen gdn. 

6. Dnb bo fe iBt^en Dnb branden, 
be quam ber ^roumen fltann, 

bo jpra* befÄIue üiffAer, gubt Oiffi^er, 
potf Oelten weet irf oaruan. 

7. Cat Sr6uu)Iin bat was fi^neHe, 
fe erbarmte adr balbe ein rabt, 

fe let^ bcn fuluen Oiffi^er, ben Diffi^er, 
u)ol t^o bcm üinfler ^enut^. 

8. 'Jtd; Difft^er myn Icue Oifft^cr, 
morgen fleyt nu byn 6inn, 

myn Sinn fteyt^ na bcm IDater, bem 

IDater, 
bar i(f gemefen bin. 

9. IDoI Yß be vne b\tf) lebtlin fand, 
gan^ nye gefungen l^at^ 



64 



t7te^evt>etttfd>e t)o[fdüet>er. 



I« Ut)[<int>'d nnt> t>e 33ott<f '0 4ie^ei*b&d>er« 



bat ^cfft gc6a^n ein Oiffi^cr, ein üiffi^er^ 
(bebt geue em ein guöe tla(|t. 

U|^(An^'0 <t>b, : 78* 
lOt 33oucre <t>b* : [9a]. 

2(bgebrtt(ft in U^Un^'6 <ilten X)o(f6/ 
liefern Vtv. 283 A: ^tfd^er. 



93. 

1. 6itnmit Knetet u>at wütu öo^n^ 
u)ilt öu potöcnen bat olbc lo^n, 
by ntY öen Sommer bivuem 
j* jene b\ ein par nyer ö(|oe, 
{>en poei^ f anjlu u)ol örynen, ya ^rYuen. 



2. öennefe öe fpratf ein tro^ii^ 

iDoröt, 
2* wil öen Buren nir^t ^enen »ort, 
3* toxi t^o nenem Buren nie^r f amen-, 
«>il mit lopen auer bc 6ee^ 
bcs bebbe ic grotcn frdmen^ y<^ frdmen. 

3. DeSroutp fpra* t)t^ ^afligem moöt, 
wo bifiu Kerl alfo porbr&öt^ 

xoiltn ein 6(^ipman u>cröen^ 
^atfen vnbc xabtn xb b^nc Tltt^ 
r>nb plogen in öer iBröen [^\a JeröenJ. 

4. 5ennefe u>art in fitf t^o rdöt^ 
|>c fofft Dor fvne 6auerftt6t^ 

ein 6(^u)ert »an fldl Dnöe 3?fcr^ 
forte Kleiöer let^ ^e fitf f(^nv^en an^ 
an na öer Rfiter feöen^ ^a [feöen]. 

5. jßin ^aluen 6a{cn Dp [ynen tlad^ 
bt puberflaft^ ant (bhtbtl flatf^ 

bat S(|a>cröt otf an fyn 6YÖen^ 

öarmit ^en »nöe ^ere waifyt^ 

na Bremen fhmöt fyn Keyfe^ ya [Kevfe]. 

6. TllB öennefe t^o Bremen binnen 

quam^ 
öar cjin* ^e por feen Schipper fldn^ 
fet^t'Si^ipper leue 6ert^ 
tpolö gv my t)or ein Q^iptncä^t ff&n^ 
r>nb Dor ein Kuter mere^ xa mere. 

7. 0(f xoolbc b\ xool gerne If&n^ 

fo 6u fonöeft t>or ein Boegman fla^n^ 



xDol an bts 6(^epe6 Boröe^ 

ai^ itf Ifht an cynen u>6röen woL 

öu bifl ein Bur r>an atbtn^ \a aroen. 

8. öennete f(|u>oer einen ÖÄren jßiöt, 
ein flerCer Rcrif itf my erme^r^ 

^e 5e6e Qcwtlbiä} puAcn. 
0tf bin in mynem mo6e fo frv^ 
gelv* wo ein »ilöer JDraf e^ \a [fcrafe]. 

9. Tlls 5ennete Kneift quam vf bc 

See^ 
fhmöt pc als ein t)oriaaet Kee* 
ein IDoröt tonöe \}c niJpt fpreren^ 
l)e ba^tc \)cn f)t badete ber^ 
fyn 6erte a>oIöe em t^o breCen^ y^ bref en. 

10. JDe IDinöt bc xDt\ct, bc 6&n bc 

frevet^ 
6at IDeöer was ganfe fe](>r pnfteö^ 
ybt was gan^ t)nge^ure^ 
peööe i(f oe pioecp in myner öanöt 
itf u)olöe fe noc^ wol fliren^ y^ [jlfiren]. 

11. J>ö nu ^)Y^ 6en nemanöt be- 

fant^ 
6e my brot^t in bat Saffenlanöt, 
cö6er Doringen grot^ r>nbc tldnc^ 
aU t^o bcs vtblcn D6r|lcn^u§* 
rec^t tl)o bcm loumenfleene^ ya fleene. 

12. J>ö öenn nu ^yr nemanöt be- 

tant^ 
bc my bringt int Brunf(^tt>yfer tanbt^ 
i(f Q>ol66 em n>oI belo^nen^ 
i(f wölbe em geuen ein öauerfdöt^ 
bart^o ein S($epel Bonen^ ya Bonen. 

13. C^e vns b\iff leeötlin ^efft ge- 

nxa^t^ 
befft öennefen Knetet tf)o tanbc brac^t^ 
6at en öe jCfife ni(|t freten^ 
be warnt öarmit aöe guöe gefeUen^ 
oat fe nit^t fyn Dormeten^ ya [meten]. 

14. 6c fingt ms öyt^^ \fc fingt ons 

mebr^ 
^cfft fftlueft neen luft me^r t)p bc 6ee^ 
u>il leuer tbo 6ufe blyuen^ 



66 



9 



'Ctxtbtvbtntfd)t t)olfdHet>er. 



f « U^Unt>'e unb t>e ^oucf e ^ieberbti^^er« 



öc 5cnnirt(f mit plogcn Can bcör^ucn^ 

Va beöry^cn. 

t>c »ottcP'e ^bb* : [93 j. 

^(bgeMrttcFt in U^Iant>'d alten VoiHf 
liebern Ui% 171 A: ^tnntfty nn^ Vtad)f 
tveifungen S* 1018* 

94. 

1. (D üalf(|c öert^ (D roöcr tltunöt^ 
tDO ^effjlu my be{>ragcn4 
0(f meenöc^ itf ft^oloc 6c Icucfte fy«^ 
öu f^cffjl mv t)6rgelagcn. 



g 



2. Dar flunöt ein ralfi^cr (Dgckr, 
b 5o4 an einer Cinnen^ 

c ^efft my ntynen DaldCen Dorvaget^ 
Dnöe Y« geflagen Dan Rinnen. 

3. X)nbt bat f)c m\ entflagen \s^ 
bcB bin i(f u)Ol erfc^rotfen^ 

öe Klotf litt tjebben Oen RIantf Dorlaren^ 
itf tan fe nir^t u)eööer maCen. 

4. ünö tt>enn itf bv fe fitten ga^^ 
by ete ft^malcn Syöen^ 

fo ftrytet fe auer ntyn geel frug öaar^ 
fc mcnct bat (bclbt im Buöel. 

5. X)nb ^ebb itf (bclbt, fo bin itf ein 

öelöL 
pn{>e tperöc otf u)ol acf^olbcn, 
vnb tx^tnn id neen (Belot im »6öel ^dn^ 
fo ^efft öe leeffte ein ißnöe. 

6. IDenn itf öeö 'Jtuenöes Dp öer 

(Bafien g|>a^ 
öeö Tlncnbcs vf öer Straten^ 
fo fAlevt fe my 6e RnipCen na, 
bat oevt^ fe my t^o ^ate. 

7. De t)n0 byt\^ nve leeötlin fantf^ 
öe ^efft yöt u>6l gefunaen^ 

6at befft ^cbaf^n ein Ruter yuntf^ 
mn 6er leeffte y6 ^e geörungen. 

U^Ianb'e ^bb» : 80. 
2De 25oucP'e -^bb, : 94, 

^CbgebrucFt imÖerÄpeum 1857. Ö»a93ff* 



95. 

1. tlD bin i(f ein ma|^I fry^ 
pan leues ban6en^ 

t)nöe 6^0 allein 
na fortu)yl ringen^ 
6eö ma^ itf u)oI mit lufte^ 
ein lee6tUn fingen. 

2. Kein trurent ys by my^ 
nic^t me^r r>ot\)anbcn^ 

Dor fr6uu>6en öo^t my offt 
bat 6erte t)pfpringen^ 
^e0 mat^ itf u)oI mit lufle^ 
ein leeötlin fingen. 

3. rjn leue ^ebb itf öer gefa^r^ 
fo t)eeT er jlanben-j 

baxin ii bcnfort nit^t 
me^r u>er6e* fyn t^o bringen^ 
bc6 ma(| ii u)Ol mit lufte^ 
ein lee^tIin fingen. 

4. Darfimme alle 6e gy fyn^ 
mit leue rmmegeuen, 

t^o xotnbcn omme^ 
beflytet yun? euen^ 
fo leeff otf yfimmer ye, 
yutt) yunges leeuenöt. 

Ubianb'e ^bb. : 81. 
3De »ottcTe ^bb. : [95]« 



96. 

1. SKoIitf bin itf Dt^ öerten grunöt^ 
fo öu fynee leeff biflfrif(^t)n6egefunöt^ 
fr6uu>ct fitf myn junges 5erte^ 

ipenn yöt öy «>ol ginge tbo aÜer t\bt, 
votcx mynem öetten ein grote frounJöc. 

2. 60 yöt by auerjl nic^t geitb tDol^ 
maCeflu myn sert trurene r>cü, 
vnbt frenrfeff my myn (bcmobt, 
r>nbc u)0 öy myn troft be^ilplyct xoctc, 
geloue my neeniDet^ u>e^r my t^o f(^u)er. 



?P 



I. 3n tr&tpen i* b\ ^ertly* mein^ 
ißroen mac^ my ncm leuer fyn^ 



JXege öy frftnötlytf t^o my^ 



66 



'Clxet>tvt>tnt(d)C VolMu^tv. 



I. U^lant>'0 nnb t>e 23ott<f 'd <iet>erbud)er. 



fpritf TWY t)an öcrtcn frünötlv* t^o^ 
fo wert ntyn öcct gcflcllct t^o rout». 



• . . . 6an^t gcuc i* öy ^^^ V^^^^i 
bat i* ÖY ^crtlY* leuc^ 
fo i)u mY fYHS Iccff bifl bcfc^cröt^ 
u>il itf ÖY ^<>Iöcn Ic^ff ^»^^ XDctbt 

6. 6(^6nc6tccff6uffc^opmngt^omY 

oraac^ 
lat^ my r>m 6cr Icuc j^cYÖcn aff^ 
0(f geloue öu öcn Kleffcrn nit^t^ 
fc rcöcn Decl r>tf) 5döt wöc nyöt^ 
itf bi^^e o(f folcc6 allein DorniYÖt 

7. TDerfhi »alfc^c Cungen my^en^ 
fc^al WS f(^6nc6 lee^ nemanöt [(peiöcn^ 
Se rcöen u)at fe wiücn^ 

wenn m\ Qtl\d m\ncSt&nbt\^of wölbe 

u)eren^ 
u)oIöci(fmYni(^tfYn0leefföatanCe^rcn. 

8. fllYtt 5erte itf öy 9?«^ apenba^r^ 
geliue mY f(^6ne6 leem öenn \bt \b 

w&c. 
wat xd i^unöt fingen bi)0^ 
xs bvn ©emoöt 016 i* gerne voolbt^ 
fo bifhi mY ryan öerten ^olbt 

9. Rene mv bet^ gefallen bof)L 
bn bifl myn Serie mb enige Bloot^ 
^Yn catn wil itf fyn^ 

t)n^e OY bYfla^n in Tlngfl t)nö Vtobt^ 
httf) bat b\ van mx fe^eYÖet bc Doöt 

10. (Beloue m\ ft^onee leeff^ fv 

Dnuor^agt^ 
^e IDarbeit ^ebb itf bv gefagt^ 
pnö ÖY ^V^ 6cttc beranöt^ 
i(l fan ÖY S^"^^ "^"^ ft^ulöt, 
wenn itf gelY* i^unöt fteruen fc^olt. 

12. 2lIfo bef(|Iut^ myn junges ^ert^ 
^ol6t xbt f46ne6leeff t)or reinen ft^er^^ 
i* ^ebbe Vpt geöi(fetet mit r>l\t\)^ 
an aller Utinf$en ^ülp onöe raOt, 
t^o guöer flad^t^ bewahr b\ ©oötl 



97. 

1. 0tDt feten öre tanbstnc^tc b\ 

bcm tolbcn ©Yn^ 
fe rebefecn van einer flencn forten?Yli 
bc erfte ^oeff an t^o reöen^ 
3f(f ipeet^ mY oreKi^lin vp einem 6taUc 

fla^n^ 
fe tonnen ga^r fai^te örauen^ 
t)p fryer Straten. 

2. ©e anöer fpratf mbt i* u)il mit, 
i(f ^ebb mynes leuen Dauere ibnbt 

t)orfpelt^ 
vöt weröt balbt nocböer famen^ 
jtf ^ebbe m\ fo mengen IDinterlantf 

erne^rt^ 
®o6t tDet^ wol n)or icEt ^ebbe genamen^ 
all auerfamen, 

3. ©e örfiööe fpratf t)ni)e Y^tmotb fyn, 
bcB "Jlnenöeö bv bem lichten fltdnefc^Y^t, 
öe Vdacn bc ^^^nct fo ^elle, 

IDy quemen Dor eines ryfen Suren 6n% 
bat legen btc w\ttc öunöe, 
weren angebunöen. 

4. Jßin Y^er fragöe nafYnembef(^eöen 

Ceel-, 
fe ft^neöen öen 6änMin 6at Broöt fo 

Mein^ 
bc öfinöelin letzen er bellent^ 
fe bref en btcthict t^or ai^terDor ^enin^ 
fe bth^tcn bc Roßlin t^o üelbe, 
fe moften gelöen. 

5. Äin Y^er fettebe fttf t)p ein Ko6^ 
fe reöen auer Berc^ vnbc bccpc ©al^ 
a>ol auer bc bcpcn (Btünbc^ 

6e reöen aü t^o 6em Be^mer Wölbt 

pcnxn^ 
Se meinöen fe l)cbbcn gewunnen^ 
tDoI auerfamcn. 

6. öerr lDer6t fi^entft nu bat KenMin 

mit bcm VOyn^ 
vnbc latf)ct vns guöe (Befellen fYn, 
mY willent \nw mol bet^^alen^ 
öeIeue(Bo6tu)et^a>oIa>ennu)Yt9ofamen 

famen. 



67 



9* 



ttie^er^eutfd^e t)ollf6lie^er« 



1. U(^lan^*6 ttttb ^e ^oudf'e ^itbtthndjtt. 



wol in öcm Sc^cmifc^en IDolöc, 
tpol auet aOe. 

7, J>&t fr^nvet c66cr rcacnt4 cööcr 

wcvet folocnlDin&t^ 
Pilo 6c 6c 6(^0 mit Baflc bxnbi^ 
6e fc^al pns 6at tx^ bctalcm 
6c Icuc (ßo6t tDct^ wol tpor my tpofamcti 

fdtncn^ 
iDol in 6cm S(^atfcn6a(C4 
tpol aucr aUc. 

8, Sc qucmcn t^o Stvborc^ t>or 6c 

6ta6t, 
fc gcucn 6rc Rigßn Dor at^tcyn o(6c 

6aru6r wctcn fc nit^t 6iirc4 
ftin Y6cr nam fyn bcf(^c6cn 6ccl 6aruan4 
Sc fra8c6cn na 6cm bcjlcn XD\nt^ 
fc^cntft 6appcr innc. 

9, 3Dc vm 6vt^ nvc tc6tlin fantf^ 
ein frvcr £an68rnc(|t y^ ^^ gcnan6t4 
^c ^cfft Y6t n>oI gcfunacn^ 

^c ye 6rc ma^I in 6cr Sc^lar^ting Qtvoc% 
Y6t ^cfft cm gan^ u>ol gelungen^ 
Y6 wcoocr famcn. 

U^lan^'6 <^b* : gs. 
iDe 25ott<re ^bb, : 97. 

TtbgebrttcTt in U^lanb'e alten X)olFe^ 
liebem Ur» 197: itanbefned^torben, unb 
Uad^weifungen 6* loso. 



98. 

1. 3?6C flcyt^ ein Bocm in (D^ttx\i^ 
6c buä)t iRufcatcn Blomcn^ 

De crfle Blocme 6c f)t btot^^ 
6c btad eines Koninges !Do(^ter. 

2. ^6t ftv^^^ fict (in^ ntartfgrauen 

Si^n^ 
na eines f^ninges IDoc^ter^ 
^c frYc6c fc Icngct öcnn foucn Jaf^t^ 
\)t tont fc nxd^t erfcY^"- 



3. tatlf a% latf) af. 6uYungcrllnab, 
6u fanjl mY nic^t crftYcn^ 



3ftf bin Dcel ^6gcr gebarn als 6U4 
r>an t)a6cr i>n6 otf pan tKo6cr. 

4. Siftu t>ecl ^cger gebarn als xd^ 
mn t)a6cr pn6 otf t>an aio6er. 

fo bin itf 6Yncs t)a6ers ge6ing6e rnet^t^ 
Dn6 fd^iDing 6en Riffen 6at i>o6er. 

5. Sijlu myncs t)a6crs gc6ing6e 

Knetet, 
i>n6c fc^tDingcfl 6cn* Rojjcn 6at Voi>tt^ 
So gyfft 6y myrnJaöer ein gu6enlo^n^ 
öaran lat\) b\ genogen. 

6. 3Dat to^n 6at m\ b\n Vabtt gyfft^ 
6at wert m\ dccI ti)0 fure^ 

fo mot^ itf t>atcn in Kcaen i>n6elDin6t4 
fo biflu fYns teeff pnoctm ft^urc. 

7. 3Dcn öoifcn nam fc pmmc^ 
Dnöc m4fc6e fitf t>p 6c t>art, 

fc gintf ^cn na 6cm StaUe^ 
öar pan6t fc 6cn öenfetin ?art. 

8. Dnö 60 Y6t quam t^ortUi66er- 

nac^t^ 
6e nto6er quam gegangen^ 
fta\) op öcnfclin geoingc6c Knec^t^ 
Dno f(^u>ing 6cn zloffcn 6at t)o6er. 

9. !Dat t)o6et 6at xd f(|it>ingen tpil^ 
6at liAt in mynem 2trme% 
a^(ßiftct iDas xi vnw gc6ing6eRne(^t4 
Yuu> S6^n bin irf gcu)ot6en. 

10. 3Dat 6tt myn Sobn geu)or6cn bifl^ 
6es mad^ fxi (t(S>^Z erbarmen^ 
3ftf ^ebbc fc Ri66ern t>nn6c (Brauen 

einen St^Iimcr ^cjft fc betamen. 

11. Den Sc^limer 6en fc gefregen 

^efft, 
6c iDcrt fc u>ol crnebren^ 
^e Y^ f^f m^i^l i" 5tantfry* getieft, 
t>n6e vocobtt tarnen mit iSpren. 

12. Den erjlen 6cn fc nehmen f(^ol6t, 
6cm was fc aü tbo fleinc^ 

6en an6ern 6en fc ^cbben wolbt^ 
6 c mein6e fe nii^t mit tr&tven. 



68 



lCt%tbttttutfd)t VoiMitUt* 



1. U(>lan^'6 nnt ^e »oucTe ^^e^evbud)er. 



13. 3Dc ms b\t\f nve £ec6Hin fantf^ 
Dan erfien ^efft gefangen^ 

öat ^ebbcn ^cbaf^n orc tanb^fnei^t 

gu^t^ 
hx>e (Dtöc mi6 ein vungct. 

14. Se fingen vns b\tfy vnb no(^ »eel 

nte^t^ 
(tobt bclf hbt allen fvamtnjnndftonwtn 

er Äbrej 
t>or aüm Dalft^en KIejfet Cungen^ 
öenfelin blYfft u>ol pnuorörungen. 

iDe^Äottcfe «bb, : [98 •] 

2(bge^rtt(ft in U^lanb'e alten Volf^f 
liebem Vit* 99 B: UXuecatbaum, unb Uad>^ 
wetfungen 6« 1009. 

99. 

1. S<D ganb mb gar allein 
fing ii bat lebtlin^ 

wo my \bt V6 aegal^nj 
mit einer Tfuntffrouw ftjon^ 
itf ^eöbc je im öerten ^olbt^ 
vox S&luer t>n6 roöeß (Bolöt, 
xd wölbt er fränbtiitf ^eenen, 
vht anbttn 0untffrouu>en jjolöt. 

2. Penud 6e ^httin ^att^ 
befft niY gefangen bart^ 

in erem Banbt r>nbc 6tritfe4 
Dcel lenger ^enn ein 3fabr^ 
t>an liegen 6er aOerleueflen fyn^ 
itf fftbbc fe IcefF im öerten mvn^ 
xd boAt xS wölbt fe ermeruen^ 
fo tonot \bt nic^t gefYn. 

3. ö6r fvnes £eeff wat xd fat^^ 
n>enn \bt \e an btm baify^ 

itf l^bc fo grotbe f^merten^ 
bat xd nid)t fc^mvgen mac^^ 
w\l xd bin ptb öen (Dgen b\n^ 
XB b\ ein anber tarnen barin^ 
fo gabr dn allen foraen^ 
bvm ^Uen 6onnenf$Y"- 



4. Jd wat im t\nc »orftritft, 
bu tvantfelmobigee gl&tf^ 



bat vegen bem 3un*fr6uu>lin^ 
Dorlarn v^ i^V" bibbe^ 
barfimm Itf gar ni*t truren vril^ 
man pinbt ber JTtooer Kinber i>eel^ 
jleytb alleö in (babce öanbt^ 
w\ m\ eine befanbt. 

5. 3ftf plante mvn (Barbelin, 
mvnem f*6nen Bolen fyn^ 
barin waffen ber Blomlm t>eel^ 
genent PorgYtb ni^t mvn^ 

YO lenger \o leuer od barneuen^ 
ntYn fvnes teeff befft niY orloff geuen, 
be Blomlin fYnt bar^en^ 
bar&mm xd truric^ bin. 

6. Jd wat in teue t>oru)unbt^ 
betb in mYn« öerten grunbt^ 
bat fc^Me gY mY ^elouen^ 
f(^6n0 £eeff t^o biffer ftunbt^ 

mYn öert oat v^ g^n^ trurens mü^ 
SDat xd \uw f^inß teeff mYben fc^al^ 
gefd^fitb webber mYnen bantf, 
mafet mY mYn öerte fo frantf. 

7. So wetb xd nene flunbt, 

bat mYn 6ert u>6rbe frifc^ vribt gefunbt 

alfo in leue Dorfcblagen^ 

bet^ in ben Cobt t)oru>unbt^ 

f(^6n6 teeff gY bringen mY in benCobt^ 

iDo fonbc gv feben foltfe llobt^ 

an nivnem *nerten Yii«*i 

?art juntffrouwlin ^ftbfc^ vnbt \und. 

8. <D w€c m\ atmen Knaben^ 
u>YI i* niot^ (Drioff b^n^ 

r>an btm fc^onen 3un*fr6un)Iin^ 

be xd geleuet b^bl^^i 

xd fftbbs geleuet in mynem 5erten^ 

ac^ fc^eYbcn bat bringt grote fc^mert, 

vnb bringet fiipare p\n^ 

bem Yw«fl^« oerten niYn. 

9. 60 ^&p xd nu ber tYbt^ 
befiUue fY nwbt wvbt 

mY ft^al ein ffuncrfr6ttu)lin tDerben^ 

be mY nid^t ©rioff gYfft, 

u>o gY mY fY^s teeff bebben aebdn, 

vnbt latb mY je^t in forgen flabn^ 

in truri($lYfem mobt^ 

xd ^dp Y^t tpert no($ gubt. 



69 



Vtte^er^eutfd)e X)olf6lteber. 



h U^lan^g unt bt 33oucrg ^xt^tvbud)tv* 



mac^ vöt nic^t anöers fyn^ 
u>yI irf^tnot^ gar porlatcn^ 
öat f(^6nc 0unrffr6uu>Kn^ 
[e ^cfft tityncr aar vov^cUn^ 
xi ^eobs et niipt t^ogetneten^ 
fc ^cfft my t>arcn la^n^ 
einen anöern genanten an. 

11. IIa er jlunöt au m\n mobt^ 
Se Y0 an Ä^ren* gu^t^ 

3f(f pe5öe fe bo^ \>ctl teuer 
Denn bes Revfers (bubt^ 
voclite bo^ matct mannte^ (tnbt r>nbt 

(btlbt, 

er jloUer Jtvff ^V ^^^^ geueU^ 
bat mafet er roöer Htunöt^ 
bt lachet ti)o aller jlunöt. 

12. 2l(^ f(^6n0 £eeff an 6em enöe^ 
mot^ id! tn bat Ültnbt^ 

van b\ porörungen werben. 

b\n 6ert 6^o van m\ wenoen^ 

öeffflu mv 6o(^ b\n tt&w t^ogefec^t^ 

ie^t bin m mvnes £eue0 bereuet^ 

<D bitter Coöt, 

^elp ntv r>t^ aUer Hobt 

13. 2l(^ mot^ itf vo öaruan^ 
foltfes ntY fc^merten bo^n^ 
baran b^o bu 0e6end!en^ 
m\ncs Dcrten eme Rron^ 

itf u>finf(^ öv neen b6fe0 aueraU^ 
aefegen oy (Bebt t\)o ^ufent ma^l^ 
beiDabr öat öerte ©Yn, 
t>6r foltfer fc^ware PY"^ 

14. ^bt af)a m\ wo (tobt u)il^ 
itf bin ein 2lrm (BefeU^ 

pan er bin itf t)orörungen^ 
tpel(te$ ntY ^"^^ geuelt^ 
i(f war in ntYnent Rofengaröen^ 
vnbt bcbtbct(tnabcnZlhmlinxx>atbcn^ 
bo quam ein VDeööer 6rin^ 
Doröoruen bc Blimelin. 

15. ©Y*^ *^^^t fV Y"^ gcmdtft^ 
in yI eröac^t^ 

mw teefft beöt itf geöentfen^ 
iefft ntY battl^o gebrar^t^ 



tpowol i(f Y^t ^^^ Dngenanöt^ 
Dnöe bin \nw gante tpol befanbt^ 
bcwxl a^ ntY tpol rcnöt, 
fo blYfr i* Dngenen5t. 

16. 5Dat ft^one Ceötlin^ 
fing itf ntYnent Bolen fYn^ 
bat bo itf Y^^ Y^t fc^enfen^ 
öarbY geöentft ntYn^ 
r>nbc lat^ y^^ ^^^ geuaOen tDoI^ 
gefegen Jutp (B<D6t tbo öufent nta^l, 
abbc ii t)abr batl^tn^ 
öar&ntm id truri(^ bin. 

K>t 33oucr0 4bb* : 99. 
TtbgebrucFt imBerapeum 1857* B*294ff, 



100* 

1. JCt wctff ntY ein i6Me ReYferin^ 
fe lic^t ntY 3Da(^ Dnöe Uac^t int Sinn^ 
itf fan fe ni(^t Doroeten^ 

ii f(^ldp e6t>er ti>äa 5bo wat id toxi 
lic^t fe ntY ^^ ntYnent öerten. 

2. Ce Reyferin ^a6& ein olöenUlann^ 
öaran n>ol6t Je neen genigent \}&n^ 
fe u>ol6e fttf fuluejl t)orforgen^ 

ein ^eimlYfe Bolerin wölbt fe fyn^ 
wolo bolen pnuorborgen. 

3. Dnbc bat ctf^htbt ein YungerRnob^ 
\)c trat öe Straten r>p vnbc äff, 

aar ^eintlytf vnb oantj ftiUe, 

bet^ öat $e in er St^ldpfanter quam^ 

öar gef(^a(^ er beYÖer wiUe. 

4. Vnbt bo f)c in er Ramer quam^ 
ein 6^neeu?itt öemmet toec^ fe an^ 
wo 6^0 itf b\ genauen^ 

Du ntaAjl mY ein jßMe ReYfcrin fYn^ 
bn leueft mY t>or allen. 

5. Do Y^^t u>a6 in 6er ttliöbernad^t^ 
öo quam öer ReYferinnen iXlann^ 
t)or er Sc^Iaepbeööe gegangen^ 

5^0 Danöt ^e fvn ft^^ns Srouwlin^ 
mit Q^nccwitt Tltnxcn pmmfangen. 



70 



t^leberbeurfd^e TOolMtc^ev, 



L U(>Ianb'6 nnb ^e 23oucF^6 ^teberbud)er« 



6. CeReYfctin f)abbc fiicimbcbai^i^ 
wo fc 6cn Knaben t^om Dinjlcr t>t^ 

vool in ein fictenöe IDatet^ 
fe fa(^ 6em Knaben achtet na^ 
er (Dgen geuen IDater. 

7. XDat iDeinflu^ voat iDeinjltt^ myn 

Kevfetinne^ 
öarfim barffflu nic^t trurit^ fyn^ 
ii tan im töater n>ol fd^tpemmen^ 
onöe öo f)c mxbbcn baxinn qmm^ 
fyn Kunfl voolbc em mij^Iingen. 

8. Dnöe 6o ^e mi66en baxxn quam^ 
aiarien 6e moöet rccp \}c an^ 

mit etem leucn Kin6e^ 

fe ft^olöe em tt&wl^tcn bvfldn^ 

öenn ^c fonöc nic^t me^r fe^wemmen. 

9. Dn6e 6o ^e Dt^ 6em IDater quam^ 
ein fi^neewitt Kleiöt bat toec^ \)t an^ 
trat ^urtii^ auer bc gaffen^ 

öer eMen Kevferin Dor ^e D6r^ 
^ar ere Broöer feten, 

10. Do fpratf 6er Äölen Keyferinn 

tXtan^ 
wtlitt Diiuel ^efft öy ^tragen ^er^ 
0(f fa* öy ©vf*^^" \V(ibc^ 
by ttleO pnö orf bym folben XD\n^ 
h\ myner fc^onen ^tcuwen. 

11- 0* gelouc 6u fvfl nctn C^riflen- 

mann^ 
bat bn 6cm Srouwlin folrfes na fageft 
n>at tDuItu 6ar ntf^ matcn^ 
vnb u>ol 6em Srouwlin filrfe^ na faget^ 
6e l&c^t in ^\ncn Rafen. 

12. IDoI t>p fynßJteeff mit my 6aruan^ 
öu ffifl 6at itf neen ^elfttfe pyr ^dn^ 
mcn öeyt^ y6t my nid^t g&nnen^ 
vnbc ba itf auer oe Straten g^a^ 
bat my anfc^ynt 6e Sfinne. 

13. XDo f umptö 6at itf neen glAtf me^r 

bdn^ 
pn6e my fo ga^r nid^te tpil anga^n, 
bat (Bcl&ic oat 6eyt^ my ny6en, 



6ennoc^ voil itf 6e Keyferin niAt la^n^ 
pn6e tpeert aller IDerlt ein lyoent. 

14. Dn6 u>ol y0 6e vne 6yt^ Jte6tlin 

fantf^ 
ein yunger Knabe ys ^e genan6t^ 
\)t ^efft y6t fo fry gefangen^ 
6er Keyferin t^o oenfl gemac^t^ 
mit fr6uu>6e, ys ^e oaruan gefamen. 

U^lanb'6 «^b. : 85» 
iDe ÄoucTe 4öb. : loo. 



101. 

1. ÖJßrr (tobt wem fc^al itft flagen, 
tJlyn ly6ent ys fc^war Dn6e grotp^ 
Dmmfangen ^ejft my 6e Dlage, 
aeu)un6et bet in 6en Doot^ 

oer fan icf ni(^t genefen^ 
6enn (Bebt \)clj^t my 6aruanj 
ÖJßre (B(D6t frifte my myn Jteeuen6t^ 
itf wil my bet^ern 6o^n. 

2. 21(5 ®o6t lat^ 6y erbarmen^ 
in myner Krantf^eit grot^^ 

itf mot^ öarin t>or6eruen^ 
6u ^etpefl mv 6en t>t^ llo6t^ 
nenen Croft ran i* erlangen, 
r>an 2lrjlen 6er Ule6icin, 
fe 6on mengem u>ee vnb bange, 
tan en nic^t be^filplytf fyn. 

3. Uoö) voll ii nid^t Dormagen, 
t>n6 u>il nii^t affaela^n, 
Dorlat^en my 5run6e Dn6e ttlage, 
Dn6e mot^ int elen6 ga^n, 

6ar ye myn (B(D6t vnbt DiBre, 
y6 aa myn öopen Dn6e trojl, 
oarna fteyt^ myn begehre, 
itf ^dp irf ix>et6t ctlS\i. 

4. (B©6t ^efft fulueft gefprafen, 
be u>il neman6t Dorlabn, 

oarup fteyt^ aU myn \)aiptn^ 
vnbc fette mynen trofi 6aran, 
i(f tpil (B©6t lat^en ra6en, 
l)c fut^ mv 6arin tpol Dor, 
y6t mot^ 00(5 fyn getpaget, 
id bin baxin r>nb mot\) oatboxd^. 



71 



^itbtvbtutfd)t X)olf eUeber. 



I. U(^lan^'6 un^ ^e S^oucTe 4,xtbttbnd)tv. 



5. t)ngl&(f ^cfft my befeten^ 
in mvner Rraticf^cit arot^^ 

wo btm wctbt bat tpo ipct^cn^ 
bt bat ffini;pt in foltfc Uobt^ 
t)e wttt batinnt gctemmch 
fvnc mai^t bt wert gan^ rlein^ 
otf mennic^ batinnc t)orlcmct^ 
öe plag v^ W^ gemein. 

6. Tlc^ mengen 6o^n fe plagen^ 
öe en t^on ^en6en ffimpt^ 

^e potwinöt bcB nxö)t fvn 6age^ 
t»nöe wert nic^t 5araff gefunot^ 
mennic^ %x\t \s Dnuorua^ren^ 
\)C fettet en vp öe tejl^ 
wenn em bt Rrantf^cit gerabet^ 
fo Y^ ^^ fV^^ Uleiflet geweft. 

7. Hoc^ geue itf nic^t gewunnen^ 
wo fe^r \bt mv migae^t^^ 
t>ngel&(fe fert fltf wol t>mme^ 
glötfe t)or6rifft mv myn leiöt^ 

irf wil ft^lan öanot r>an ^erten^ 
vbt wil nii^t anöers fyn* 
©©CC Dorlene my geöult oer fi^merten, 
öarinne id! befc^weret bin. 

8. (Bobt t)6g alle bind tbom beflen^ 
guöt rabt y^ wty woröen ofter^ 

yöt y0 mit my ppt lefte^ 
rrvge itf nic^t ^ulp effte ftfter, 
Jet motlf öarinne porauynen^ 
r>nbt Dorga^n wo Caip rynb Uac^t, 
frvge itf nid^t raöt öer Pyne, 
3a bringe ntcn teeuenöt baraff. 

9. Ilc^ mot^t i(f trojl erweruen^ 
bat weer grot^ effte tlcin^ 

6o woI5e itf gerne fleruen^ 
na (Babts willen bat gefc^ee^ 
ybt modbt eins fyn gewoget^ 
6e Staff fleyt^ Dor oer I)6r^ 
be itnbt be lafl braget^ 
be ©obt vinbt wol bat Spir. 



10. C^o fro bin itf gebaren^ 
bat ma* nit^t anber« fyn^ 
bat (BelacC ^efft fttf porlaren^ 
t>nbt wil nid^t wefen by my* 
bat trentfet my mot^ t»nb finne^ 



72 



rynbc bebrutft bat öerte myn^ 
adf (Bebt ^elp my van ^inne^ 
(Bobt oorleen my be gnabe oyn. 

11. Z^o ringe nemanbt ad^te^ 
fyn Dyenbe Dnoe IDunben flein^ 
em yber bart^o trat^te^ 

bat ybt nic^t werbe Dorfe^en« 
otf menni* ^efft my proberet 
in myner llngfl »nbe llobt^ 
moc^t i(f baruan Itpelleren^ 
myn Safe fc^olbe werben gubt. 

12. Jd ^ebbe mennit^ma^l gefungen 
5Da(5 t>nbe flacht ben 3amertobn^ 
5iBre (Bobt ber bebroueben fiunben, 
barinne icf bin gefamen^ 

van Umdi^t vnbt jlenent^ 
foltfer fortwyl bin icf t>uO^ 
aä^ wo fJt^e ys noc^ bat Ceeuenbt^ 
bat wctif ein yber woL 

13. Uemanbt fc^al p* »or^euen, 
be fy ber Kranrf^eit fry^ 

wol wet^ wemt ^®bt wi( geuen^ 
6e fy Ryrf^ Urm^ wol ^e fy 
bem ©(Öbt wat wil tbou^gen, 
bcB tan be ni($t entgabn^ 
wat ^elpt benn grot bebrouent^ 
(Bebt wil fynen willen ^dn. 

14. (B®bt jlraffet nic^t naporbeenjle 
fo itf wol Dorfc^filbet l^&n^ 

grotb wabt vnbc niä^t bat fleinfle^ 

ots \)tvb id Deel acbabn^ 

vp (B(Dbt J^ebbe ia ni^t gea(^tet^ 

bar mot^ id tyben t)6r, 

DeUic^t \)c my oarftmm jlraffet^ 

beter ^yr benn anber0 wor. 

15. itinem ybern wert gelobnet^ 
batna f^t Dorbenet f)at^ 

Kyrf^ Urm wert nit^t gef($onet^ 

ein yber na fyner 3Ddbt^ 

a6} (B(Dbt wes vns bo($ gnebic^^ 

borc^ byne Barm^ertid^eit, 

tat^ my* nit^t werben t)nfali(^^ 

onb gyff my bat öemmelft^e fleibt. 

16. Uu rope id an (B©bt Daber^ 
(Bobt 66^n^ Dnbe billigen (Beift 



Uie^er^etttfd?e VolMiebcv. 



L U^lan^'6 ttn^ ^e 33ouef' e <ie^erbud)er« 



ntyn arme öcelc bcware^ 

öu billige Creuolöic^cit^ 

vbt mot^ 6o(^ fvn gefc^CYÖen^ 

f(^ev6en ipol ^cfft öy eröac^t 

otf manchem gcfAfit^ Iceff Dnoc Uibt^ 

abbc t^o gubct uad^t. 

^e 23oucF'e <bb. : loi. 
^Cbgebrucft im Berapeum i857* ©• ^98 ff^ 

102. 

1. 3f€R ftunöt an einem aiorgen^ 
beimlyÄ an einem (Dtbt^ 

oar belöt itf mv t)orborgen^ 

itf ^oröc flet^Ivre wotbt^ 

mn einemSrouwIin^ voae \)üb^ä) mb fyn^ 

fe fpratf t^o etem Bolen^ 

\bt mot^ geft^evöen fvn. 

2. öertleeff itf ^ebbe votnamcn^ 
bn tpiUefl van binnen fc^y^i 
tx>enn tPuUu tpeo6er famen^ 

bat fc^altu feggen my^ 
So mercf fyns Iceff n)at icf b\ fag^ 
mYnet tbofumpfl öeyftu fragen^ 
itf u>et^ ncen ftunö no(^ Dag. 

3. Dat Stouwlin u>ein6e fe^re^ 
er \)ctt mae t)nmo5e0 vnü^ 

J^w 9Vff ^"V «>Vf^ l^^^i 
ir>o icC mY i^olbcn ft^al^ 

0tf fett Dor bx wat id Dormac^^ 

vnbc mnltn aü\)\t blyuen^ 

icE be^olö öy 3fa^r Dnöe !Da(^. 

4. De Knabe fpratf r>ü) mobt^ 
öynen willen itf u)ol fpor^ 

©0 t)otte^r6e u>y ^V^ S^^^i 
ein ^af)t n>eer balö ^en66r^ 
öenncc^ mcfl y^* g^f^^Y^^n fyn^ 
icE tpiU &Y ftönötlv* bioöen^ 
fette 6y"^^ tpiUen oarin. 

5. I)at Stoiitolin ^^t\cbc mcvbc^ 
motbt auer alle leiöt^ 

atY frentfen 6y"^ xooxbc^ 
öertleeff nit^t mn m\ f($ei^^ 
vot b\ fett itf (ßnbt vnbc Jß^r^ 



pnöe ft^olöe itf mit 6y *^^^"i 
neen TDec^ u>eer my t^o Dern. 

6. De Knabe fpratf mit t&^tcn^ 
Vdxn S*att auer alle (bubt^ 

Tfcf u)il OY frunötlY* bi6öen^ 
fd^la \bt t>t^ b\r\tm mobt^ 
(Bcbtni öoti an bc frunöe 6y"i 
öe &Y "^^" <^*^S^^ gönnen^ 
»nöe öaglY* b\ 6y fY"^ 

7. Do fe^röe ^e fitf pmme^ 
Dnöe fijratf ni4t mebr t^o er^ 
Dat froutplin oat vcü umme^ 
in einem tpintfel fc^Y^^ 

mbc wctnbc bat vot fc^Y'^ DorgincC^ 
6at ^efft ein Qä^lSmcv gefungen^ 
u>o Y^t btm Sr6utt>lin gmtf. 

tSod)btutfö) in U^Unb'e alten X)olf0^ 
liebern Hr* 70 : ^bfcf^iebelieber, unb Vtad)f 
weifungen B« 1005. 



103. 

1. ID^fl^elmuö van Jlaffouipe^ 
Bin icE van Du5ef($em blobt^ 
öem Daöerlanöe getrfttpe* 
blYue id! bct^ in oen Dobt^ 
jßin Printje t>an ©ranien^ 

bin i(f Dnuoruert^ 

bcn Konintf Dan Öifpanien^ 

^ebbe itf aUtYÖt geehrt. 

2. ßn ^abce frfii^ten t^o leeuen^ 
bebb itf alltY^t betrac^t^ 

oarÄmm bin itf voxbtcntn^ 
Dmm Jtanöt vnb tübc gebrai^t^ 
auerfi (Bebt tpert m\ regeren^ 
al6 ein guöt ^^ftrument^ 
bat ii ma^ n)eö6erfe^ren^ 
an in m\n Kegiment. 

3. lY^et \nw ntyn Ünöerfaten^ 
6e Dpret^t fyn Dan 2lrt^ 

©®öt wert \nvo nitbt Dorlaten^ 
äU fYH gY nu befc^wert^ 
u>ol frdm begert t^o leeuen^ 



73 



10 



as«.. 







V,, 



m , 

,«•5 



So" 



^«aa Sf"n »i?'n »,,7. 



«'^6, 



'■*ÄS 



'S«, 



S'jOel, 




Sie« 



W«M Äfc i'%* », 



/ 



t7te^er^eutfd)e iDoifeitebev. 



I. U^lan^'e unb bc S^oucTe ^iebetbuöjtu 



15. Üor (tobt voll xd bcfenncn^ 
mb fvncr grotljen mat^t^ 
Dat itf t^o neuen t\bcn^ 
btn Konintf ^ebbe voxa^U 
^enn bat itf (E>(Dbt btn 6itttn^ 
bct t^oAjlen aiavejlet, 
^ebb motten ^e^otfam fyn^ 
in bct (Beret^tic^eit. 

U^lant)'0 4^b. : 88. 
iDe 25ottcF'6 4^b. : 103. 



104. 

1. XDV JDrintfen alle gerne^ 
mbc ^ebben ipeinic^ (Belt^ 
u>oI wil t)n0 bmn bat we^ren^ 
alfet allen tpolgeuelt^ 

^Äppet t)nöe fpringet. 
t)öt* ^efft ein 8uu>r t)eel Caler^ 
oat tad^ motb einer betbalen^ 
öe öe 6(^0 mit Bafte binöt. 

2. Carnp wille xo\ \bt wagen^ 
mbt ^ebben guöen moot^ 

£atb ein anöern forgen^ 

6e Y^t ernoeruen bopt 

0(f forge hx>ar nit^t t>eel^ 

fVÖt gv men guöer öinge^ 

bo\)t einet öem anöern eine bringen^ 

lat^ fotgen n>ol öar tpil. 

3. XDm fc^al itf aiierjl bringen^ 
u>em ft^al itf 6rintfen t^c^ 

voo^t mttbc itf einen rinoen^ 
bt mv beft^eiöt u>il 6o^n? 
©emfuluen bringe itft ga^r. 
TDil I>e nic^t Dt^fupen^ 
fo mot^ ^e pns entlopen^ 
e6öer lufen em 6e 6aar. 

4. Üor mv bt\t^ mancher forgen^ 
Dn6e gvfft my boA nir^t Deel^ 

ü)cl tpet^ tpor gelutfe fHtft 
bat \)c Dorlujl öat 6peel^ 
bat \bt em feylen 6^o. 
Dp gelutfc öbo itf ^apen^ 
Öc ©6r jleYt^ Y^wn5t apen^ 
itf öragc einen frift^en mo6t. 



5. 3ftf u>il in fr6uu>^en leeuen^ 
bebben einen guöen motb^ 

So f}t \bt m\ ni^t u>il gönnen, 
Dnöe my t)ora(^ten öo^t^ 
li(^t boa^ nic^td öaran^ 
0* u>il na £^ren flreuen^ 
öetpvl i* leeue t)p Äröen. 
tro^ bt YÖt mY webren ran. 

6. Darup wil itft magen^ 
Dnöe b^bben einen guöen mo6t^ 
ein anöern latben forgen^ 

öem \bt van nobcn bof^i^ 
0tf forge tu>ar ni4t t)eel, 
bofft frifc^ Dnöe frolY* fpringen^ 
t)n6e ein 6em anöern ein bringen^ 
tatf} truren tper öar ml 

7. JDarmit ft^eYÖe itf pan binnen^ 
tt>&nf(^ \axx> ein guöe Had^t^ 

T>\)0 mY ein Y^er eins bringen^ 
t)p (Belurf pnöe frolytf Ia(f>% 
u>ol u>il mY bcnn bat tpebten^ 
u>ent gef(^utb in aden it\)ttn^ 
u>oI tpet^ u>oIt betbalen öo^t. 

U^lan^'e <t»b. : 89* 
IDe 23oucF'0 ^öb. : 104, 

^tbgebrucFt im Bempeum 1857 ^*^os ff. 



105. 

1. !DÜII Dnöe öoric^t 
t)nö nummer Hoed^ 

öe IDerlt öe Dobtt 

ein öummen moöt^ 

ein Y^erman 

gemalt xoil b^^i 

Dnö öen fe fan^ 

öen u)il fe f(^lagen^ 

beimlitf fo mm öe IDcrIt öaruan^ 

fo b^fft Y^t ^^^^ ^^^ nemanöt geöa^n^ 

vnb Dengt gar balöt ein erger an. 

2. iBr (Befantf y^i P^i P<^i 
u>eröo^ iperöo^ 

u>Y* t>tb öer Straten^ 
in aUen (Baffen^ 



76 



10 



^itbtvbtntfd)C VoiMxt^tv. 



5. DnglÄtf ^cfft m\ bcfeten^ 
in ntYncr Krantf^cit arot^^ 

u>o btm n>er^t bat^ tpo wct^cn^ 
öc öar fftmpt in foltfc Uoöt^ 
^e u>crt öannnc getemmct^ 
fvnc mai^t 6c wert gan^ Wein^ 
odE mcnnic^ 6atinne Dorlemct^ 
6c plag v^ W^ gemein. 

6. 1l(^ mengen 6o^n fe plagen^ 
6e en t^on ^en6en fimpt^ 

^e pottpinöt 6e0 nic^t fyn 6age^ 
t»n6c wert nic^t 6araff gefunot^ 
mcimi(^ Ttrjl y^ Dnuorua^ren^ 
^e fettet en Dp 6e teft 
wenn em 6e Äranrf^cit gera6et^ 
fo Yö ^e fYn aieijler gewejl. 

7. Jlo(^ geue itf nic^t gewunnen^ 
wo fe^r Y6t mv mi^aeYt^^ 
Dngelitfe fcrt fitf wol »mme^ 
glotfe Por6rifft mv mYn lei6t^ 

Itf wil ft^Ian öanot van ^erten^ 
vbt wil liiert an6er0 fvn. 
©©CT porlene mY geöult oer fi^merten^ 
öarinne itf befc^weret bin. 

8. (Bebt D6g alle 6intf tbom beflen^ 
gu6t raöt y^ ^y woröen oüer^ 

Y6t \B mit mY ^pt lefte^ 
frvge itf nic^t ^filp effte fl&er, 
Ja mot^ öarinne rorauYnen^ 
Dn6e t)orga^n wo Caip Dnö Jlat^t^ 
frvge itf nid^t ra6t öer Py"^ 
3i bringe neen £eeuen6t 6araff. 

9. Ilc^ mHt i* t^^^ji erweruen^ 
6at weer grotb effte tlein^ 

6o woI6e itf gerne jlcruen^ 
na (Ba6e0 willen 6at gef(^ee^ 
6t m6*t eine fYn gewaget 
e Staff flcYt^ t>or oer Dor^ 
6e «n6e 6e lajl 6raget^ 
6e I)o6t vinbt wol 6at 6por. 



5' 



10. Zffo fro bin itf gebaren^ 
6at ma* nit^t an6er0 fvn^ 
6at (Bern* ^efft p* t>orlaren^ 
pn6e wil ni^t wefen bY mYi 
6at frentfet mY mot^ t>n6 finne^ 



I. U(^lanye un^ ^e »oncTe ^ieberbudyer. 

pn6e be6rutft 6at öerte mYn^ 
ad^ (Bo6t ^etp mY i>an ^inne^ 
(Bo6t porleen mY 6e gna6e OYn. 

11. Zf)o ringe neman6t ad^te^ 
fyn 0Yen6e vnoc XDnnbcn Hein^ 
em Y6er 6art^o trac^te^ 

6at Y6t ni(^t wer6e Dorfe^en^ 
otf mennit^ ^efft mY proberet 
in mYner llngfl rynbt Robt^ 
m6d^t id 6aruan ItpeUeren^ 
mYn Safe f(^ol6e wer6en gu6t. 

12. 0tf ^ebbe mennic^ma^I gefangen 
5Da(^ Dn6e Hai^t 6en 3amertobn^ 
5iBre (Bo6t 6er be6r6ue6en jlun6en, 
6arinne itf bin gefamen^ 

mn Umdc^t vnbc jlenent* 
foltfer fortwYl bin itf duU, 
a^ wo fit^e Y^ no(^ 6at £eeuen6t^ 
6at vocti) ein Y6er wo(. 

13. neman6t fc^al fitf Dor^euen^ 
be fY 6er Krantf^eit ft\^ 

wol wet^ wemt (B®6t wil geuen^ 
6c fY Ry*i 'Mrm^ wol ^e ^fY 
öem (B(Döt wat wil tbouogen^ 
6e8 fan bc nic^t entgabn^ 
wat ^etpt 6enn grot be6r6uent^ 
0o6t wil fvnen willen b^n. 

14. (B(D6t (träfet nic^t naDor6eenjle 
fo itf wol Porf(^fil6et ^4n^ 

grotb qua6t Dn6e nit^t 6at Weinjle^ 

öe0 beöb icC Deel aeöabn^ 

Dp (B(D6t l^ebbe m m^t gear^tet^ 

6ar motb i* lY6cn D^r^ 

DeUid^t bc mY oar&mm ftraffet, 

beter bY^ ^^"" anöers wor. 

15. leinem Y6ern wert gelobnet, 
6ama be Dor6enet b<^t, 

RY*^ Urm wert nit^t gefrftonet^ 

ein Y6er na fYner 3Dd6t, 

aä} (B(D6t wes vne bod) gne6i(^4 

bbtö) bxnt »armbcrtic^eit, 

lat^ mv* nic^t wer6en Dnfali(bi 

Dn6 gYiF ^Y ^^^ öemmelfc^e fleiöt. 

16. Jlu rope itf an (B(D6t t)a6er^ 
(Bo6t 66^n, Dn6e billigen (bcx% 



72 



t^teberbeutfc^e VolMit^tv. 



L U^Un^g ttnt> ^e »oudf'e ^ieberbud^er« 



inyn arme Seele beware, 

6u t^illige Creuolöit^eit^ 

vbt mot^ &o(^ jVn gefc^eYbcti^ 

]6^c\btn u>oI ^efft öy er^a(^t 

orf manchem gefAfit^ leeff Dnoc Icibt^ 

abbc t^o guöer uad^t. 

ICe 33ottcr6 ^^b. : loi. 
^Ibge^rucft im Berapeum 1857* B« 298 fr* 

102. 

1. 3f€R jlunöt an einem ttlorgen, 
beimlycE an einem (Dröt^ 

oar belöt itf mv t)orborgen^ 

itf ^or^e flet^Iyre tporöt^ 

van einemSroutplin^ was ^fibfc^ Dnö fyn^ 

fc fpratf t^o erem Bolen^ 

\bt motf) geft^evöen [yn. 

2. öertleeff itf ^ebbe Dornamcn^ 
bu wiUejl Dan binnen fc^y*^* 
tx>enn wultu tpeo6er famen^ 

bat f(^altu feggen m\^ 
60 mertf fyns leeff n)at itf by fag^ 
myner tbofumpfi 6eYftu fragen^ 
id! vott^ ntcn fhtni) no($ Dag. 

3. Dat Stouwlin tpeinöe fe^re^ 
er ^ert tpas Dnmobes pud^ 

Uu gvff mv tpvfe Icre^ 

ir>o iff mv polten fc^al^ 

0tf fett Dor öy wat itf Dormac^^ 

pnbe tpultu au^Y^ blYuen^ 

itf be^olö 6y 3<^pt \>nbt 3Da(|. 

4. De Knabe fpratf Dt^ mo6e^ 
bynen wiflen itf tpol fpor* 

©0 rortebröe w\ b\n guoe^ 
ein ^al)t wtct halb ^enöor^ 
bcnnoä^ mojl \bt gefd^eyben fyn^ 
icC n>in b\ frÄnbtlvcE bioöen^ 
fette 6y"^^ tpiUen oarin. 

5. 3Dat Srouwlin ft^ryeöe moröe^ 
moröt auer aDe leibt^ 

UIy frentfen b^nc xocxbt^ 
öertleeff nit^t van m\ fc^eib^ 
Dor b\ fett itf (Bnbt vnbt jß^r^ 



mbc ft^olbe itf mit b\ tcf^cn^ 
neen TDec^ u>eer my t^o Dem. 

6. De Knabe fpra* mit tiit^ten^ 
tJlvn S*att auer alle (Bubt^ 

Tfcf tpil b\ fr&nötlY* biböen, 
TOla \bt vtt) b\ntm mobt^ 
(ttbtni bo^ an bt frfinöe b\n^ 
bt b\ neen arges g5nnen^ 
mbc 6aglY* by b\ fyn. 

7. Do tebröe ^e fitf Dmme^ 
Dnbe fprarf ni*t me^r tf)0 er^ 
Dat fr^utplin 6at DeU Dmme^ 
in einem wintfel fc^y^i 

mbc wctnbt bat jbt \ify\t Dorginrf^ 
bat ^efft ein S(|)lomer gefungen^ 
u>o Y^t 6em Sr^uiplin gm*. 

U^lan^'0 ^^b. : 87. 

^od)t»ettrfd) in U|)Ian^'0 alten X)olf0# 
liebern Ur, 70 : ^Cbfc^iebelieber, unb Uac^/ 
Reifungen B. 1005« 



103. 

1. lD0l^eImu0 Dan JlaffoutDe, 
Sin i(t Dan D&6ef(^em blobt^ 
öem Daöerlanbe getrftiDe* 
blYue itf bet^ in oen Dobt^ 
£in Print^e Dan (Dranien^ 

bin ii Dnuoruert^ 

öen Konintf Dan öifpanicn^ 

bebbe itf aUtybt geehrt. 

2. pn (Ba6e6 frfic^ten t^o leeuen^ 
bebb i(f alltybt betrac^t^ 

oar&mm bin xi Doröreuen^ 
Dmm Jtanbt Dn6 Ciöe gebrac^t^ 
auerfl (Bobt voctt my regeren^ 

als ein guöt ^'if^J^w^^c^h 
bat id ma$ webberfe^ren^ 
aü in m\n Regiment. 

3. t\bct \nn> myn Ünbcrfaten^ 
bc Dprec^t fyn Dan Itrt^ 

(B(Dbt tDert \nvo nitbt Dorlaten^ 
all fyn gy nu befc^tDert^ 
u)ol frdm begert t^o leeuen^ 



73 



10 



nieberbeutfc^e VolMitbcv* 



I. U()lan^'0 nn^ ^e 33ottcr& ^ie^evbud)et^ 



öe biööc (B(D6t Uat^t Ditbc Dac^^ 
öat ^c my ftafft u>il gcuen^ 
bat ii \nw Welpen ma(^. 

4- JtvfF t>n{>c (Buöt t^ofamcn^ 
\)cbbt itt gar ni(^t gcfpart^ 
mvn 8t66cr0 ^oi^ t)an Hamen, 
^ebbent od öcrtlv* geu>agt^ 
(Btaff Ttöolff Y6 gebicucn^ 
in 5tc^lan^t in bct Q^lai^t^ 
fvn SccI im ctpigen Cceucn^ 
tiwad^t bcn ^ün^^cn 3Da(^. 

5. itbtl Dnöc ^ot^gebarcn, 
Dan Kevferlifem Stamm^ 

ein Dotfl öcß KYfc6 erfaren, 
als ein frdm C^riftcn Ulann, 
vor (tabts XDovbt geprefen, 
^ebbe itf fry pnuor^agt^ 
als ein 6eIot fun^er frftc^tcn^ 
myn cöle BIo6t gewagt 

6. aiyn Si^ilöt Dnöe m^n r>oxtximcn^ 
bifhi (D (Boot m\n 6ctt^ 

Dp ÖY f^ ^il i* butDcn, 
Dotlat^ mY nftmmetme^r^ 
bat itf &0(^ frdm mad^ blYuen^ 
^Y öcnen t^o aDer flunöt^ 
öe Cy^^^^Y^ DorörYuen, 
bc m\ m^n öerte DorlDun^t. 

7. X)an aDen öc mv befi^iDeren^ 
Dnö mYne Doruolgcr fYn^ 

mYn (B(Dbt wolblft m\ betDaren^ 

bcn trfitDen Cener b\n^ 

bat fe mY^ni(^t Dcrrafft^en^ 

in erem bofen mobt^ 

er 6enöe ocE nid^t bof^n iDafc^en^ 

in niYnem Dnf(^fil6igen Zlobt. 

8. Tlls JDauiöt mofle flegen^ 
Dor Saulo öcm ^Yrann, 

6o ^ebbe itf motten »Y^en^ 
mit manchem iBööelman^ 
Tluerfl (B(D^t 6e6e en erneuen, 
crl6fi Dtl^ aller llo6t, 
ein KonintfrY* gegeuen^ 
in 0frael fe^r grot^. 

9. Ha ^rcffnig vreröe itf cntfangcn^ 
Dan ©(D6t 6em öißten bat f6t^, 



öarna fo öcvt^ Dorlangen, 
mYn SorfllYcC (Bcmobt^ 
bat itf bod} möge jleruen^ 
mit jß^ren in öem Delöt^ 
iBin eiDi(^ KYfe DortDeruen, 
als ein getrftiDe 6elöt. 

10. Jlic^tee me^r 6cYt^ mY erbarmen, 
in mYner ^rot^en floöt, 

öenn bat itf fc^e Dorarmen, 
bcs Roninges tanbc gu^h 
bat nvL bt Spaniers frencen, 
© eöle Heöerlanöt gu6t, 
tDcnn icC öaran aeöentfe, 
mYn eMe 5crte bloöt. 

11. 2tls ein printj Dpgefeten, 
mit mYner öeeres Rrafft, 

Dan bcn DY^nöen Dormeten, 
^ebbe icE öer S(^lad^t ertDat^t, 
6e bY UlafJric^t öaueöen, 
befruchteten mYn gewalöt^ 
mYne Ruters fac^ men örauen, 
frYm66i(^ öort| bat Dclbt 

12. So \bt bc tDifle bcs öiBren, 
DP bc t\bt xDcct aeu)efL 

Ifcbb itf gerne iDiUen* reren, 
Dan xiiw bvt qnabc tempejl, 
'Muerj! bc 5ißre öarbauen, 
öe alle öinrf regert^ 
6en men aDtYÖt f(^al lauen, 
6e ^efft Y^^t nitjt begehrt. 

13. Se^r C^rifllY* tx>att ge^reuen4 
mYn SorfHvfe (Bemoöt, 
ftanöt^afftid^ Y^ aebleuen, 

mYn 5ert in tDe6ocrfpoöt, 
6en 6eren ^ebbe irf gebeöen, 
Dt^ mYnes öerten grunöt, 
öat ^e mYne 6afc tDil ritzten, 
mYn Dnf(^ul6t mafen funöt 

14. (Drioff mYn arme Sr^dpfen, 
gY fYtit in grot^er Uoöt, 

YuiD öeeröe wert nic^t f^Iapen, 

^D fV" 9V "1^ Dorftrouwet, 
tt^o <t(D6t botl) \\xto begeuen, 
fYn Einige IDor^t nemet an^ 
als frdme C^rifien leuen, 
YÖt Yö ^Y^ balöe geöa^n. 



74 



t7iebert»etttfd)e VoiMit^ev. 



I. U^lanb'e iinb ^e 23oucr0 4ieberbud)et\ 



15. Üor (tobt voll itf bcfennen^ 
t)n6 fvncr grot^cn ma^t^ 
^at ii t\)o ncnen t\btn^ 
öen Konintf ^cbbe Pora($t, 
öcnn öat i* (B®{>t öcn ÖJßcen^ 
öcr bHflen UlaYeflet, 
bebb motten ge^otfam [yn^ 
in öer (Bcrci^tic^cit. 

U^lan^'e «^b• : 88. 
t>t »ottcF'e ^bb, : 103. 



104. 

1. VOV JDrintfcn alle gcrnc^ 
t)nöe ^cbbcn tpcinic^ (Bclt^ 
u)oI u)il Dn6 6cnn bat xot\)tcn^ 
alfct aDen tpolgcuelt^ 

^Appct rnöc fpringct. 
t)öt* ^efft ein Zum vctl Caler^ 
oat tad^ mctfe einer betbalen^ 
öe bc 6(^0 mit Safte binöt. 

2. Carnp wiUe xo\ vbt voa^m^ 
r>nbc b^bbcn guöen moot^ 

tat\) ein anöern forgen^ 

bc ybt ernoeruen öo^t. 

^[tf forge tvoat nii^t t)eel^ 

fyöt gv men guöer öinge^ 

bc\)t einer bcm anbcvn cxM bringen^ 

lat^ forgen u>ol öar u>il. 

3. XDm f(^al itf auerfi bringen, 
tpem f(^al itf 6rincEen t^o, 

tpo^r tperöe icf einen vxnbcn^ 
bc mv befi^eiöt n>U 6o^n? 
!Demfuluen bringe itft ga^r. 
tDil ^e nir^t t)t^fupen, 
fo motb ^e ms enticpen, 
ebbet lufen em öe 6aar. 

4. Üor mY bc\t\) mancher forgen, 

t>n6e gvfft "^Y ^^^ "^^* ^^^^^ 
u>oI XDCt^ tpor gelutfe flitft 
öat \)c Dorlüjl öat 6peel, 
6at \bt em feylen 6^c. 
Dp gelfitfe bf)o itf bapen, 
öe ©or fleYt^ Yt?wnöt apen, 
itf örage einen frift^en mobt. 



5. Ji wil in frouwöen leeuen, 
^ebben einen guöen motb, 

So b^ Y^t ^Y "i^* ^il gönnen, 
Dnöe mY votaä^tcn 6o^t, 
lic^t 6od^ nii^id baran, 
3fdE tpil na Jß^ren jlreuen, 

öeu>Yl i* Ic^"^ ^P iferöen. 
tro^ öe \bt mY wehren ran. 

6. Darup tpil ictt magen, 
t>n6e bcbben einen guöen moöt, 
ein anöern lat^en forgen, 

öem YÖt van nhbcn öo^t, 
Jd for^e ttpar ni4t Deel, 
öo^t frifc^ vnbc hol\d fpringen, 
vnoc ein bcm anoern ein bringen, 
tatl) truren tper öar tpil. 

7. JDarmit fc^eyöe itf ryan Rinnen, 
tx>&nf(^ \nvo ein guöe Had^t, 

3D^o mY ein Y^^cr eins bringen. 
Dp (Belutf vnbc frolycf latf^*, 
u>ol tpil mY öenn öat tpebren, 
tpent gef(^6tb in allen jß^ren, 
xocl wet\) weit bet^alen öo^t. 

U^lanb'0 <^b. : 89* 
^e 23oucf'0 <^b. : 104« 

^tbgebvucft im Berapeum 18 57 6*305 ff. 



105. 



1. !DDII vnbc boxi^t 
r>nb nimmer Hoerf, 

6e IDerlt öe Dobrt 

ein öummen moöt, 

ein YÖerman ^ 

gemalt n>il b^n, 

t)nö öen fe fan, 

öen mil fe fc^lagen, 

^eimli* fo miSt öe TDcrlt öaruan, 

fo ^efft YÖt benn öer nemanöt geöabn, 

\>no t)engt gar balöt ein erger an. 

2. iBr (Befan* y^i P^i V^i 
n)eröo, meröo, 

u>Y* ^t^ ^^^ Straten, 
in aDen (Baffen, 



76 



10* 



nieberbeutfd^e X)oU?6lieber, 



I« U^lanb'6 ttttb be^oucP'e'^iebet'btid^et« 



mit fJ^crper (ttxx>ci)t^ 

pn^ palt ^ent^o^ 

wo ein öuUe Ro^^ 

fo gcYt^ fpabcren öat blinbe Kinöt^ 

Ditöc ro^rt 5touu> t)enu6 t)mm öcn 

Kinct^ 
Dortert »nnüttlv* fYncn pcnnintf. 

3. pc iDcrl6t fan nx^t mt\)t^ 
bat treibt fc Dor ein 

mit Sretcn pn6c Supen^ 

mit fc^clöen pnöc Slofcn^ 

im Kroe(^^u||^ 

bar Iccucn fe im fug^ 

mit JDanteen Dnbc fpringcn^ 

mit panrfetcren^ 

pnöe fan6 gar mol^ bc arge tDerlbt^ 

wclits iUetfler 5emmerlin tpolgeuelt^ 

bat ptf öe tDerlt fo grunolitf fielt. 

4. ^at bof^n bc gemeinen^ 
6c grot^cn t>n{> bc rleincn^ 
6e m öcn piuber^afcn^ 
ga^n ppgeblafen, 

oes Cages fc ft^laren^ 

6ed {la$tcd fe maren^ 

fe tD^tcn vnbc bancn^ 

xoo öe ^flac^trauen^ 

Dnöc ftormen menntgem Htann fYn6u§^ 

vnb f(^Idn cm D5r i>n6e Dinftcr r>tt^^ 

batntf} bcwn tfimpt ein groter ftru§. 

5. 3Dat ^^ebbe irf cröac^t^ 
t^o gu5e gemacht, 

6en vungcn (DcfcUen^ 

bc ficC fo fteUen^ 

od b\}o xi marnen^ 

bt 6an6tu>ertf8 Knaben^ 

bt ^an6eln Dnöc wanöcln^ 

in fromöen Jtanben^ 

bat fc r>an folcfem affla^n^ 

vnbc f6lcEer Harr^eit kbbxi^ gobn^ 

men fc^lcyt^ cnöcnöCDnöcDot^eJta^m. 

iDe ^oucf' 4t>b. : 105, 



106. 

1. iBJlCIouct weren vns bc XDolbc^ 
bc frift^c aicY tritt berin^ 

bc Slomlin vp bcm Vclbc^ 
bc jlfinöcn ffcttlvd vnbc fvn^ 
Srouu> flac^tegall mit fr^aUc^ 
Dor an^ern Ü^Iin aUe^ 
Ict^ boren er ffemlin rcYne. 

2. Co gincC icE t)tb fpa^eren^ 
an einen fd^onen ®r6t^ 

vnbc flunöt aü m\n begcren^ 
tbo fofcn ^t vnbc bortb^ 
ein fc^one ÄrAötlin nYC^ 
6at b^tb mit Hamen trutDc^ 
öaruan id b^bb pcel gebor. 

3. 3tf quam gabr balö gegangen^ 
6ar iÄDcel Rruoer vanbt^ 

l^abbc luft vnbc grotb t)orIangen^ 
6o(^ was m\ Dnbefanöt^ 
öe grotbc vnb pgura^ 
6ie Sle6er vnb ^atnta^ 
bce Rruöc6 Zt&w genanbt. 

4. Jm erflen (Bar^en gar bitfe^ 
i>ar fhinöen dccI Rrüöer grotbc 
bc tcnbc icE gan^ pricte^ 

wentc fe wercn gar blotb^ 
affaunfl fo betb bat eine^ 
tPclcCer Yt?unöt was gemeine^ 
vp Dclem Ittfcr grotb. 

5. tix^t w\bt vam fuluem jlütfe^ 
Dp einem wY^en pian^ 

ein Rru6t betb palftbe Cfitfe^ 
^üpi(|[ was t>pgegabn^ 
!ji gintf batnan mit fc^merten^ 
Dnöe u?a0 beörouet van öerten^ 
neen trAn> vanbt itf 6ar ftabn. 

6. JßnMYÄ na t)elem lopen^ 
im (Batben ^en vnb ber^ 
quam xi an einen b^en^ 
0C8 Rruöes &n alle gefepr^ 
bat was gelY* öen Äofen^ 
blauw alcn^et als Cirrfofen^ 
vnb cblc Steene me^r. 



76 



Uie^e1:^etttfd>e VoiMitbtv. 



I« U|)lan^'0 unt be ^oucTe 4ie^erbiid)et; 



bat eMc Kruötlin ttiiu>^ 
tD0(6 ein hnnbt batnan binbcn^ 
grecp t^o 4n allen fc^üw^ 
mit ntYnen 6en^en bevöe^ 
5atut^ ntf quam gtotp Iei6e^ 
Peel f(|a^en vnb narüw. 

8. Do itf bar xoolb affbrefen^ 
meenb Y^t fc^olöe bc txüw fm 
bo bebe vbt bernen vnbc jleren^. 
gar duD ©yP^ '^"^ Üennin. 
gar bidc m\n 6tnbc fr^millen^ 
rret^ barup Knollen r>nb Sulen^ 
Dolöe grot^e fc^mert r>nb :p\n. 

9. 0n 5eme t^o mY ^er trabt^ 
ein framer (Barbener grYl?^ 
öenfuluigen itf febr bat^^ 

tDo bo^ bat Rrubtlin bet^, 
bat m\ fo \)abb porbernet^ 
Datfülue be t)ntruu> nomet^ 
Ji banrfebc em mit PYt^. 

10. 5Debe otf batna mit feben^ 
benfuluen (Barbener grY&4 

gan^ fe^r t)nbe frunotlYcc bibben, 

be tpolbe mY n>Yf^" ^^^ ffV^^i 
n3o itf bo(^ m6(^t mit fraemen^ 
bat Rrftbtlm tvüw bcfamen^ 
bar itf Y^^* f^^*^ "^• 

11. Do boeff ^e an mit fc^merten^ 
fpra* (D (Befeue gubh 

bat flag itf bY t>an öerten^ 
t)t^ fe^r bebroueben JJlobt^ 
Dat veijt in tpeinic^ (Barben^ 
T)at Ärubtlin fxi wil drben^ 
u>et^ ni(^t u>o Y^t famen bot^. 

12. (Ban^ reel l>ebbe itfs bo^n feYen^ 
©etovl irf ©arbener was^ 

auerft felben u>il Ybt gebYen^ 
arbet ga^r vtl} t^o left^ 
bar fÄjtu Peel ber Ztbbt^ 
bat xdt geplantet ^ebbe^ 
gebunget i^nb gemeffet. 

13. Dntrftw beYt^ fe^r pplopen^ 
be affgunft otf &n iaU^ 



valjAc Z&Sc mit ^upen^ 
xx>a]kn pp bfipit^ ^nb geYl^ 
barumme bobe fttf nouwe^ 
mit allen Kr&bern Cr&tpe^ 
ipol fefer blYuen wil. 

14. 3Do(| als men fd^iparlYtf fennet^ 
be Dntr&ip ipeltfer bY fe^r^ 

bYn öenbe b^fft porbrennet^ 
p^p bat \bt b\ nic^t fc^ab me^r^ 
ipil irf bY ein KrÄbttin ft^enfen^ 
barbY bbo mYner gebenden^ 
pnbe ^olbe Ybt in grot^er i6^r. 

15. 3Dat Rrftbtiin bat itf mene^ 
^etb geloue licbtlYcE nic^t^ 

bat ye beter benn ebbel Steene^ 

xvctd allem PorgYfft^ 

tpeltfen affgunfl pnbe pntrftwe^ 

palf($e tüd pnb narittpe^ 

bem aiinfc^en anbc\t pnb jlifft. 

16. !Datf&lue betpabr dn ft^er^en^ 
fo bu ipult fefer fYn^ 

pnbe braget in bYnem ^erten^ 
ipol in bcn Klebern bYn^ 
bcnn fo tperbt bY nic^t balbe Crentfen^ 
be pntrütp mit eren Titnicn^ 
pnb Poren in Itngft pnbe l)\n. 

17. !De erfllY* befft gebic^tet^ 
pnbe gefangen bvtb ieeot nYe^ 
ipert offt 4n fc^uibt pomiitet 
pan bcn palf^jen Zungen an fc^fitp^ 
boä) tpil be ni(^t por^ogen^ 
funber ipil Ybt (Bobt flagen^ 
tpeltfer y^ (^Qein be Crütp. 

UblAn^'6 4t»b. : 91. 
iDe »ottcTe ^t>b, : io6*. 

TihQctvndtt imBerapeum 1857* B.Bo/ff« 

107. 

1. SRolY* pnbe frYi 
nic^t ftolt oarbYi 
bo^ ]^tx>\ify pnb lYbt^ 
alle bol^eit mYbt^ 
ipeg ftiU pnbe frdm^ 
pnb fü^ bY pmm*^ 



77 



Uitbtvbtut(d)€ VolMit^tv. 



L U^lanb'6 nn^ t»e 23oucf 'e <ie^e1:bud>er« 



in iB^rcn Blinöt^ 

Dccl 6ufcnt Ufl^ 

^^Yfft i^t ö^ö Itöame Kin6t. 

2. 3n (Bnbt mb (Btlbt^ 
triump^crt bc XDctlt^ 
u>ol bat mä)t \)abt^ 
bc \B porft^maöt^ 

nccn (Belt^ nccn (BcfeU^. 
Ctiump^ DTiöc* ptai^t^ 
fecfft nu öe mat^t^ 
Sratnic^cit t)nöc iB^r^ 
wert Jtjt [potai^t]. 



JDarümm icC bc^e^r^ 
(D (Boot mvn oerr^ 

in ÖY"^^ ®"i^i 
my bcä) be^oo^ 
bctx>a^r my öiBrr^ 

Secl^ tvff ^^^ ^^^^1 

6at ye allein, 

öat irf t)f> jßröen begehr. 

iDe 25oud?'6 4t>b, : 107. 
(a>bneX)ei:04tn U^lanb'e^bb* aleUv* 16.) 



108- 

1. Jla gronct Üarue myn 5ert t)or- 

langet^ 
öo icf clenöe xoas^ 
bat \s bct Jteue ein anfantf^ 
ret^t fo bat atont (Braß^ 
entfpraten ütp ^e0^aleYe0 ft^yn^ 
mit fo manchem blomlin fldr^ 
bc pcfft [irf eine ^fwntffrou) fyn^ 
gebildet in bat öcttc m\n^ 
t\)o biffem n\cn Jal)t. 

2. ümm erent tDiUen örag irf w\tt^ 
in mvnee 5erten atunbt^ 

myn 6ert bat flevtp mit ganzem flyt^^ 
na erem roöen tJtunöt- 
öarna fett icC myne gcoantfen^ 
bc\b Uai^t vnbc od bcn 3Dad^^ 
na et fo g^a icf mengen gantf 



bc t^bt voctt m\ n&mmer t^o lantf^ 
tpenn itf fe ft^ouwen mai^. 

3. Rober Darue 6er ^ebbe icf t>eel^ 
in öer £eue brennt myn öert^ 

öat fe 6at nic^t ernennen tpil^ 
6at bringt my grote Wmert^ 
icf fegge \bt er van oerten gern^ 
a^ mbd^t icf b\ er fyn^ 
icE \)apc bat fe u>il y^ ft^y^i 
er Y»nge öerte t^o m\ fe^ren^ 
xocx icC im ifelenöe bin. 

(XXlit biefem Vtvfc en^et bae be ^oucf^ 
fd)t ^ieöerbttd^O 

4. »lautp biflu £eeff r>an my geu>ert^ 
in rechter fteöit^eit^ 

Dnö wufle itf tpat b\n 6ctt begert^ 
öat f(|ol6e öy fyn bereiöt^ 
öaran fc^altu neen tipyuel \)än^ 
mit truwen itf öy mein. 
0(f u)il in 6ynem 6eenfte fla^n^ 
bcw\l irf öat teeuenöt ^ebbe^ 
bctl) an bat iBnbc myn. 

5. (ßtanvoc Üarue bringet my pyn^ 
mit ffii^ten r>nbc mit ttagen^ 

alfe itf in brofflyfem ft^yn^ 

in mynem 6er ten öraae^ 

bat fe foltfes nic^t errenöt^ 

myn myöent bringet my pyn^ 

myn 5erte er mennii^ fuAtent fenöt^ 

3« \)apc \bt werbt bcB fcpyr ein enöt^ 

bat itf by er mo(|te fyn. 

6. (Bele üarue vs ipolgemoöt^ 
my beyegenöe bc fiiuerlyre^ 

mit eren Karen (Dglin fyn^ 
6e groteöe my öoaentlytf^ 
Dt^ erem Rofen rooen munöt^ 
wart my eine leefflyfe grunöt^ 
6e bebe my er t)orIangen funöt^ 
aiyn ^erte m JDufent fprungen jlunöt 
6eu>yl itf by er was. 

7. Brune Darue befft my beöroffl^ 
Jd 6arff vbt nemanöt flagen^ 

bat id fo peimlyfe leue 
in mynem öerten örage^ 
Jlu trure icf 6o(^^ tpo ftill icf ft^wyg, 



78 



Uieberbeurfd^e VolMitbtv. 



L U^lanb'0 unb be 23oucF'0 4ieber(>ttd)er« 



0* mil vöt ncncm Klcffer fagen^ 
xoat id in mvnem öertcn öragc^ 
u)oI Dmm öe Icueflc myit. 

8. Q^voaxtc Daruc ^cfft my t)or- 

YÖt mot^ ein ft^cyöcnt fyn^ 
all myn froutDÖc pcfft fc beöctft 
Dnöe crem öüflern fd^yn^ 
(B(Döt gefegen öy • • • • 

^ier fe^It im U^Ianb'f^^n J^teberbud^e 
ein X>latty weld^e» ba» ißnbe biefe0 Jlitbe^ 
unbfernerJ^ieb93 entf^alten ^at« t)ienac^(l;$ 
folgende Bette fangt mit <ieb 94 an« 

X>t 7don<t^ ^t>b. : 108 *♦ 



109. 

1. Ujßen leue dn leiöt^ maify my nic^t 

u>e6öerfaren^ 
öetoyl itf pleg öer leue aröt: 
Jd tDil mvn 6ert ni*t lenger fparen^ 
irf ^ebbe yot offt r>noc Deel beöat^t^ 
trat leue tjormat^^ 
fumpt alles an !Da(^^ 
fonöt itf ö^n aunfl ermeruen^ 
üeen trofl irf ^ebb^ 
tatf} nid^t aff^ 
Deel leuer xoolbi id fleruen. 

2. Reöen^ öulöen, trac^ten^ im öerten 

bat \s oer reiften leue arot: 

öeimlyct vnbc fliU^ im 6erten f(^u>Ygen^ 

6aran geöenrf mvn f(^6n Dnöe ^aröt. 

lDou>ol mvn gunft^ 

V6 gar Dmfunfl, 

votiaxcn fvnt all myn fafen^ 

itf örag geöult^ 

fYns £eeff dn alle Wult^ 

vor truipren mot^ idf lai^en. 

3. öopning myn troft mvn fleöer flnn^ 
öu ^effjl mv noc^ nfi betragen :^ 
J)öttper^tDeelDorlaren^ Hmpt boglvtf 

pmm^ 



IDol vöt öarup öevt u>agen. 
tltertf u>at itf fegg^ 

grot^ V^ "^V" fl^9i 

oä) (bobi XDo u)ee bt\t\) fi^evöen^ 

beöentf b\ rec^t^ 

itf bin ein armer Kne$t^ 

\6}voatt brun mil idf mv fleiöen. 

110- 

1. DDer \bcl Dfier^ 
brenöt mv myn 6ert im ly^e: 
n* fegge bv fvns flleaöelin^ 
oat bn mv oe leuejle bijl^ 
3frf fegge öv in öer xoat\)cit^ 
bc leuefle f^altu mv fvttj 

van Herten u>il irf b\ Ucjf ^ebben^ 
auerfl nemen u>il itf b\ nx^t 

2. Vnb xonltn m\ vool £ceff ^ebben^ 
auerjl nemen u>ultu mv nxä)t: 

60 örec^^u eine tjalfc^e £eue tf}0 mv^ 

öat reöt itf feferlvtff 

öarbv icf tan geöentfen^ 

bat \bt aUes erlagen fv^ 

bn reöefl mv tjeel öer guöen IDoröt^ 

vti) einem t)alf$en fd^v"- 

3. Jlu ^6r bn fvnes fllegöelin^ 
öe Kleffcrs ^ebben mv t)oru6rt: 
Dp mv fc^altu Darren bol^n^ 

efft ybt cjuem bat id b\ nem^ 
fo bibb itf öv fV«^ flleaöelin^ 
erharre mv no($ ein ^alpr^ 

6 v^t faCe öat id b^ nemen u)il-i 

at fc^altu xocxbcn Qctoax. 

4.6$ol{)eitfövno(^ein3a^r erharren, 
ein 0a^r ireer balöt öar^en: 
60 moä^t b\ ein anöer fllegöelin^ 
gefaUen in b\nm finn^ 
ovn pntrfiu) mo^t mv örepen^ 
bcn fc^aöen moft id ^&n^ 
fo u)il id mv fvner (Befelle^ 
DP öv ^i^t ^^vt Dorla^n. 

5. Uu ^or öu fvnes Htegöelin^ 
bo id einen fleöen Bolen l)abb: 



i 



79 



ttieberbeurfd^e lOolfelteber. 



1« U^lanb'e un^ be 23ottcF'0 ^teberbud^er« 



De tltcgtlin rcöcn offt öcr auöen IDoröt^ 

Se mcnen yöt fcloen guot^ 

3* lac^ mv ^art gefangen^ 

an eines ticegtlins Bruft^ 

icE bin er no($ nit^t entgangen^ 

3* tpunfc^ er frouwöe unöe £ufl. 

6- ^<^ 9Y ©cfcßcni flV ötvuen t)eel 

fpomf(^er IDoröt, 
Dt^ einem ^luermoöt: 
©e Seööern f6nne gy fi^m&tfen^ 
Dnöe flefen fe t>p öen 5oöt^ 
öe IDoröe fonne gy flrvfen^ 
Dnöe reöen felöen toat^ 
wenn irf vuu> öarby let^e^ 
gv beöroueöen nty mennid^ 3fa^r. 

7. 3rf menöe itf u>eer öe leuefle^ 
bat bin id u>drlv* "i*^*- 

T>at flaa id C^rifl t^am öemmel^ 
i)e alle ointf n>oI mcti)^ 
fo u>il itf mv ein Kappe finvöen^ 
t>nöe Mengen tu>e Scheuen oaran^ 
Dnöe u>il t>nim b\ntnt wiüen^ 
xDol Dp öer (Baffen ga^n. 

8. H^ gv (Befeüen gy finöt mol 

u>en6en^ 
öen tltantel na öem U)inöt: 
©v fynt mv »eel t^o be^enöe^ 
Dnbe mafen mv mit fe^enöen (Dqen 

^ blinöt, ^ 

a(^ ^6pnin0 v^*^^"^^^ ^opning, 
5es ^ebbe itf mv offt erirert^ 
3ftf ^ebbe öy ^fft gefunöen^ 
Dp einem Dalen Peröt. 

9. Dort Derne Dp einem Serge, 
öar malet ein Uarrenrat^: 

Dat öryfft nii^ts öenn bt leue, 
öen !Da($ Dnöe od bt Viaä)t^ 
bat Habt V0 ganij t^obrafen, 
bt leue ^cfft ein jßnöt, 
Dabr ^en bn guöe (BefeUe, 
itf frye iDor ia tDü. 

U^lant)'0 4t)b« : 95. 

t)er0 9 ^od)betttfd^ 4^nltd^ in Ufylan^'» 
alten t)olf0liebern, Ur. 33: Ulut^lenrab« 



5' 



111. 

1. 3fDT geyt^ Y^9^« ö^fT^ Sommer- 

tlbt^ 
a6} (Boot tDat ft^al ia my erfr6utDen^ 
aU myn (Belütfe geytb na öer ty^t^ 
vö auerfl ^v^ "i<$t "Y^i 
oat eine Katte öe anbern befc^lirft^ 
Der Kreyen \e angcbaren^ 
fe let^ er ^fippent nicjt 

2. jßfft gely* öeißfel eintoutDenbuöt 

anörei^t, 
öo(^ Dorraöen en bc (D^ren^ 
efft ^e öen 6$altf ^eimly* Doröetft^ 
von vöt mafen Dorbolöen^ 
Jcbcä) tcnbt man an öen Seöern bcn 

6än^ 
btvB ein olbcs Spricrooröt toar, 
e :8orf tt)il fvn ftotent nic^t la^n. 

S.Vbt f^nyet fe^r^ Dnöe frfift offt ^art, 
bt w&lnt lopen Dp öer Sloöe, 
no(^ b^bbe itf myn Dage nii^t geb^tt^ 
bat einer öen anöern frete^ 
einRrevebitftöer anöern öe(Dgenni$t* 

, Dt^, 

id f)axxc vnbt beyoe bct leuen t\bt^ 
myn Katte Danget my orf ein Hlup. 

4. Dnöer fi^oncn Slomen Dnöe grinen 

(Bra#, 
bc St^lange fitf offt Dorftitft, 
guöe XOotbt vnbt ^eimlyfen 6a^^ 
Dor ©gen fitf b\ btn>x% 
frönötlvcf (Beberot Dorborgene t&tf^ 
oe öunoesflegen fynt fo gar gemein^ 

fe ftefen mengem in btn Kfig. 

« 

5. Jd meinöc iDent glin^öe, fo meer 

VM (bolbt, 
erfl bin id tDoröen inne, 
öat id btm glanfe nic^tDortrumcnfi^an) 
vöt ys bcöroi^ oarinne, 
peimlytf bat ys öer öiinbt att^ 
btn fpott f^tbbt id t^om getDin^ 
mit fd^aöen tDeröe id gelart. 

6. Tlä) (B<Dbt tDo gar befft fi* Dor- 

tDanöt, 



80 






);;^iebeirt)etttfd^e t)o(f eüeber. 



L U^lanb'e un^ be 23ottcf '0 4ieberbäd)ei% 



aSeöroi^ nvmpt jcift fe^r aucr^anöt^ 
OntrÄtD befft öc XDetlbt »mringet^ 
Oorfe^c OY guöes t^o wem öu u>cifl^ 
So f($mcrt mcn öy 5onni(J int JKuel^ 
^"öc gvfft i^Y ^^ <Baücn tf)om lefi. 

7. «in eööcl Kunfl v^ Seööcr Icfen^ 
ipcr* i>c wol Brufen fan, 
öcnc^mc cinDofi"(^u>an^t>orcinBcffem^ 
öc IDerlt tpilt jc^t fo ff&n^ 

ipol üoran lc*t Dnöe ^inöen fraljt^ 
öc v^ \iiunbcB i>c fcefle^ 
wert fleöes bauen an gefettet. 

8. Uo(^ ein6 itf ^dp, öat u>et^ i* u>ol^ 
öes trifte fit! myn finm 

»nöe efft \i>t mengem fe^r Dorör&t, 
Dnöe my öatfüluige nic^t gunöt^ 
voöo(^ f(^alt Dngelaten fm 
oem Äleffer tffo pocn Dnoe t^o trolj, 
f^cii) ad)t fyner nt(^t mvn Kvm. 

9M\nlivm i>t ffttff iSa^t fvnernii^t^ 
öen örag ic Dnuor^alen^ 
efft man my ^inöen frafet vmbt r>hxan 

f*W, 
f(^&tt t)j) my Brandt »noe Kalen^ 
bc Kleffer bleeft fvn S&ntflin öarin^ 
yöt fv em leeff eooer levöt^ 
5et^ aifyt fyner nii^t m\n Vi\m. 

lO.aiYnKvmöe ^et^i* ar^tfYnernit^t^ 
ma(^ forgen mer ba wil^ 
öenn pntrfim aern fynen öeren bt\pt^ 
lf\x ^oren no$ t>cfl int fpeel-i 
Ce otf an Ziffer £vnien t^een^ 
u>ol tritt) mit t^ntruw Dorgelöen wil^ 
bc nympt felöen fyn gewin. 

11. jßin Dif(^ bc ein mabi öen Ringel 

bitb, 
bc bxtf) nii^t gern vocbbct an^ 
Carby itft yljunöt bleuen la^n^ 
ml einen yoern gewarnet ^dm 
wat my ^ctft btüit^ ein anöer firf f^cbt^ 
3f(f ^arr t>nöe beiöt 5er leuen tvöt^ 
auer tllorgen f&mpt anöer gel&a. 

12. !De t)n6 erften öy^ leeötlin fandt ^ 
fo wol gefungen ^etft^ 



fvn Ua^me blyfft wol vnacba^t^ 
bcnn en ^efft geflutt bc iButf^ 
i^cbb wol fonnen Seöer lefen^ 
6en IDiiluen na erem geuaOe ^&len^ 
by en weer i)c lenger gewefen. 

112. 

1. 0U bc £eue bin itf geraöen, 
(B(Dbt wölbe my Welpen öarut^^ 
jßer öenn irf weröe beöragen^ 

wo itf my befr&t^ten mot^^ 
T>at ^ebb irf wol erfareiL 
by mengem Knaben vnna^ 
©at fe firf lat^en beoiren^ 
aemeinlytf by 6em !Druntf4 
oarftmm fo y6 ein wvfer Ölann^ 
bc firf by 5em ©runa wollen fan^ 
r>nbc öarff fitf nicjt befrfti^ten^ 
bat \)C \)chbc h\xcl gei)an. 

2. ©ar&mm irf yuw ö^o melöen^ 
xoai i(f ni(^t fan affla^n. 
TDeltfes my weööerfart jelöen, 
xoai itf im öerten ^dn^ 

5* örage eine fif(|e leue^ 
wol in oem 5erten myn^ 
ni(^t ieaen öe gan^e gemeine^ 
5er jarten Juntffrouwlin^ 
3* pebbe my ein t>t^gef6(^t^ 
wol5e (Bo5t itf by er wefen mot^t, 
fo Ihnbc my »p ieröen^ 
nene grit^er frouwöe werben. 

3. 2llfe itf fe 5e5e anfc^ouwen^ 
\>nbc erftmale t^o er qaam^ 

bo bebe \bt my ni(^t r&wen, 

itf fe in bcn Titm nam^ 

3* ge6a(^t in mynem öerten^ 

wol t^o oerf&luen fhin5t^ 

moä^t id mcn mit er fc^er^en^ 

welÄes mafeöe er ro5e fllunot^ 

3fa er ro5e JU&nöelin^ 

Sd^al mynes öerten Srouwöe fyn^ 

Vnbc toxi aücs lat^en t^a^ren^ 

myne 8e5r6ffhig t>n5e Pyn. 

4. Srinötlytf fe my anblitfeöe^ 
mit eren brun (Dglin nar^ 



81 



11 



ttteber^eutfd^e VolMxt^tv. 



I« Ut>lanb'0 un^ ^e 23ottcre <teber(>ud)er. 



tpettfes aef(^a(^ in allen iß^ren^ 
bv manment apmbar^ 
ein frftnotlvrf IDoröt itf if)o et fpratf, 
mit tuAten fc^on t^nöe fyn^ 
öarup fe my balbt antwctt gaff, 
öat jarte juntffroumlin^ 
i(f bm öy \)oli>t mn öerten^ 
5Darmit f^altu ni(^t fi^ertjen^ 
t>n5e meinftu v^t nii^t mit trütoen^ 
VÖt mert öv bringen fi^merte. 

5. 2lc^ eMe6 partes 3funtffr6i»lin^ 
geöenrf öo(^ nicpt öaran, 

jtf noolöe 6at öu moc^teft iret^en^ 
u>at irf im öerten ^dn^ 
lufl tjnnöe £eue ^ebbe itf öart^o^ 
6at itf mac^ ftoly* fY«i 
u)o irft yfeunöt anuan^en öo, 
by öy W^tt^ö Utegöelm^ 
öertleeff t)mm eins irf biööe 6y, 
mafe b\ Iu(H(^ »nöe frolytf mit my, 
YÖt Yö getDig t>eel beter^ 
als u>eren vo\ ttuxx^l\d. 

6. 2ln 5e työt tpil itf gebenden, 
i)e itf no(|» leeuen mai^A 

bat itf bin luflic^ oenjcfen, 
fo mand;en leuen I)a(^^ 
vnb ^ebbe öart^o gar Daten, 
gebort menni(^ Sevöenfpeel, 
tDeltfer men tan gebrufen, 
t^om ©anij t>n5e fortu>yl t^eeL 
>öt Yö auer(l Deel ^fipfc^er tjnpe fyn, 
)at men mit einem fYnenJttntffroutDUn, 
in tfi(^ten Dnöe in it^ren, 
mai^ luftii^ vnbt frolY* fY". 

7. flu tDil bx fi^ons leuefen, 
(B(D5t lat^en beuablen fyn, 

itf \)&f an aücn tw^utl^ 

bu u>erfl geöentfen myn, 

5u u>efl wo bc ein mit fc^merten, 

wol van öem andern fc^^eiöet, 

u>o otf vatcn mit trüren, 

ein na öem anöern beYÖet, 

Tld) fi^eiöen bn moft nu fYn, 

fd^lut^ my fyns £eeff int oerte öyn, 

^Yner u>ii itf' ni$t »orteten, 

efft itf ft^on Dan b\ bin. 

U|>lanb'» ^^b. ; 97. 



113- 

1. 1D(D tan vnbc ma^ itf fr6lYtf fYtti, 
in mynem öerten 

5rage itf grot^ fc^merten, 
r>nbc ft^iparc PY*^) 
^Unb bin itf, 
Ö0(^ trofl itf mitf, 
6at na öem Kegen, 
(B(Döt gYfft fynen 6egen, 
r>nbc 6unnenf(^Y"- 

2. IDol tan bo^ öragen, bt fc^ware 

PY^ 
tDol fan bo^ fagen, 

bat itf f(^al öragcn, 

mYn DnglÄtf fi^mar, 

be my Dp ißröt, 

toaö leeff Dnöe iDeröt, 

bt moti) itf myöen, 

Dnöe Dan er fcpeyöen, 

in forter tYÖt 

3. IDo \s bo^ ft^eYÖen fo fi^toarcpYn, 
iDenn itf f($al f^Iapen, 

fo motl^ itf jDaCen, 
Dnöe truri(^ fyn, 
3ftf mot^ afflön, 
Dnöe ga^n oaruan, 
3tf bin Dorörungen, 
mY Y^ miggelungen, 
bin gar f($abaff, 

4. TDat ^ebb itf yutp t^o leiöe geöaj^n, 
bat gY my ffiluefl 

^ebben auergeuen, 
motb orloff l)än^ 
itf gcöentf öer tYÖt, 
Dnöe vs niä^t tD\t\^^ 
bo bebt gY fegaen, 
niY leeff t^o ^ebben, 
by YwtDem itxbt. 

5. S(^6n6 leeff 6at^ebbenöeKleffer6 

ge6dn, 
bt Dt^ermaten, 
Dn6 fe^r 5obn \iattn^ 
Dnöe fYnt Dns gram^ 
iBlenöt bin itf, 
5o(| troft itf mitf, 



82 



ttie^et^^etttfd>e X)olFelte^er« 



I« U^lan^'e unb be 35oucre ^ieberbitd>er. 



öat na btm Kegen^ 
(B(D5DT gvfft fY^cn Scgen^ 
Dtiö 6&nncnf(^Y>^. 

U^lanb'0 ^bb. : 98. 

114. 

1. öißöö i* öc foucn n)unf(^e in ntyncr 

gcipalöt^ 
fcgg my ^ebfc irf rcc^t^ 
fo molöe itf m\ u>ftnf(|cn 3funtf Dn5c 

nftmmcr (Dlöt^ 
fcgg my ^ebbc irf t^nrcc^t^ 
fegge mv ^ebbe ict rec^t et>6et Dnrec^t 

2. De crflc U)finf(^c öc fc^al fvn^ 
feggc m\ ^ebbc itf^rci^t, 

öat aUe 6cclen mod^tcn fali(^ fvn^ 
vnbc ntmanbt bleue in 5er 6eÖen pv^i 
fegge niy ^ebbe icf vntcä^t^ 
fegge my ^ebbe irf ret^t^ eööer »nrei^t. 

3. De anöer IDünft^e tjnöe öe f^al fyn^ 

f^gg ^Y ^^l^l^ i* ^^<^^ 

öat aUe tjalft^e Cungen nii^t me^r 

fprefen fonöen^ 

fegge m\ ^ebbe itf Dnrec^t 

fegge m\ ^ebbe itf rei^t^ eöber »nrei^t. 

4. De örfiööeIDftnf(^ r>nbt bc fcjal fvn^ 
feage my ^ebbe irf rec^t^ 

aUtvöt t$o örinrfen öenSinfi^en folgen 

Segge my bebbe itf t>nre$^ 

fegge m\ pebbe id! rei^t^ eööer »nrei^t. 

5. De DeeröelDfinfi^e r>nbt bc ft^al fyn, 
fegge m\ ^ebbe irf ret^t, 

ein vöer bv bem fynen »nö nit^t b\ bcm 

mynen^ 
fegge m\ ^ebbe icf pnrei^t^ 
fegge m\ ^ebbe itf rec^t, eööer »nrec^t. 

6. De Diffte IDiinfc^e i>nöe bc \^al fyn^ 
fegae mv ^ebbe icf tc^t^ 
(BeK)tr»noe(Buöe6genoe(^^Dn{)nemanöt 

fi^filöii^ fyn^ 
fegge m\ fftbbt id r>nvcä)t 
fegge mv ^ebbe itf red^t, ebbet vntt^t 



7. De fofte lDfinf(^e r>nbt bc f(^al fyn^ 
fegge my ^ebb m rer^t^ 
autYt>tfr6lytf^t)nöenümmerme^rtturi(^^ 
fegge my pebbe icf i>nuä)t 

fegge my ^ebb icf rer^t eöoer »nrec^t. 

8. De fouenöe IDunft^e vnbc bt fc^al 

fY"i 
fegge my bebbe id ret^h 

bat aUe oiffe ID&nfAen motzten njdrfyn, 

fegge my ^ebbe id Dnret^t^ 

fegge my ^ebbe icf recjt^ ebbet Dnrei^t. 

9. Jlii^t me^r van öiffem £ eeöe alfo^ 
fegge mv bebbe id re$t^ 

tDol aUtvo t truret t)n5e öe \s nfimmer fro, 

fegge m\ bebbe id tjnrec^h 

fegge my f)ebbe icf rei^t^ eöber »nrec^t. 

U^lant)'0 Jlt>b. : 99. 

^bgebrucft in iXplan^^^ alten t>ol(e^ 
liebern Ut. 5 B: U^unfd^e. 



115. 

1. Diß U)e(^ter t)orffin^iget »ns ben 

Dac^^ 
t>P ^oger Cinnen^ bat ^e lat^^ 
^oöe bv (Befell v^t motb gefi^evben fvn^ 
wot nn tvoe leeff bv einanoer fvn^ 
5e jÄevöen fid valoe^ 
be ulän fi^v^t b6r4> ben gronen IDalöt. 

2. niercf r>p fvns leeff u>at icf bv f^Si 
6t v^ no«^ myt^j Dor tennem Dac^^ 
►eUtdn f$v"^ ^^^^ ^^ tDulcfen Stem^ 

be Weihtet bebrouebe vns be'^be gern^ 

bat fegge idf bvt, 

be ^alue tXtibbetnaä^t vs no(^ ni($t ^v^^. 

3. 5e ör&cfeöe fe frfinbtlvcf an fvne 

»rufl^ 
5e fpracf bn bijl mynes ocrten luft, 
Du b^fffl üorfrouiDt bat bette m\n^ 
t)orf4u>un5en v^ all mvn trurent vnbe 

tifo öiffer firift^ 

neen tllinf4^ vp ißrben m\ teuer v^- 



$ 



83 



11 



Uie^er^etttfd)e t>olMie^er< 



I« Ut>Unb'e unb be ^oucTe €itttvb&d)tv. 



4. TDat toc$ fc »an öen öenöcHn^ 
j>an roöcm (Bolöe ein üingerün^ 

fÄJ^ öttr fvtt6 Iccff öat rooc (Bolöt^ 
id! bin öy van acunotmxntelfcttcn |>olÖt, 
6at aclouc ou m^^ 
Dor OY fo wölbt li fteruen fc^Yt. 

5. ©c IDc^tcr blccg fyn öitnlin ft^on^ 
als ^e tjormate offl ^cfft geöa^n^ 
öarbY fP^rt ^^ bcB !Dage6 f^m 
n>o^r nu twc leuc bY «nanöer tV^ 
öc f(^CYÖen fitf balöt 

5e ^clle ©at^ fc^Y"* ^^^^ ^^" gronen 

IDalöt 

6. De W6 i>\t1f tctbttin f^cfft cröac^t^ 
öe fdbenctet fYnem Bolen tf^o guberlXai|t^ 

^e finget Dns 6Y^t^ ^^^ ^<^^ ^<^I ^^^i 
ujolöt (Boot mh^t ii er ©ener fvn^ 
tf)0 öiffer frift 
pp ißröen niY nemani) leuer y^. 

^od^beutfd^ in U^lanb'0 alten VoiHf 
liebem Ur« go: ^ageüeber; fe|»It in ben 
X7ad)U7eifttn9en. 



116. 

1. 3f€K »et^ ntY ein flolte IDeuerin^ 
fe wölbe t>eel teuer ein HtoQerin fYn^ 
öarneööen in grüner (Dnwt^ 
J>6t mere t>eel beter fe bleue t^or ^eim, 
vnbt ^&lp öat(Barn r>p buipen^ Y^buu>en. 

2.^)n^e öo öat(Bartti>i>gebuu)etu>a0^ 
bc Utoller an öer laöen flunöt^ 
^e öeöe fYn SroutDlin i»entfen^ 
^Yrin^ |>Y^in inYn Sr6uu>lin^ 
i)clf ntY bm XD\n vtpbtindcn^ »t^- 

örintfen. 

3. Dnbc bffo bc XO\n »t^geöruntfen 

was^ 
bo quam einSutor vnbc bracht ein &ai^ 
öat Rorn wae tpolgemet^en^ 
De iXtbüct ba^t in fvnem mobt^ 
l^tbbc i(f bcB Korne öre matten^ bu 

motten. 



4. 6e gaff bat vp^ Ifc molbt em aff> 
5e öeöe ein wcini^ in btn Satf^ 

bt &ad bebe fi(^ neaen^ 

De melier Öad^t in jynem moöt^ 

6e65een6eSutprt^orpeime^t^or^eime. 

5. De Buipr wol t|>o öer niolen quam^ 
a^ nioOer wo ^s m\n &ai fo waf^n^ 
bn ^effjl ntY W^ geflalen, 

5u lÄd^ft 5u l&^ft bu leiöige Buu>r^ 
i(f ^ebbet fo Hein gemaf^Ien. 

6. De 8uu>r auer ben 5off inreöt, 
fvn öugfrouip em entYegen f^reiöt, 
Der RlYen ^effftu Dorgeten. 

a^ nein^ a^ nein m\n teue 5ufifroutD 

mvn^ 
i)e6 tll6ner66(|n)Yne ^ebben fe gefreten^ 

gefreten. 

7. De Vdi^üets ^ehben be beflen 

St^myn^ 
fo in öem lanöe m&gen fYn^ 
gemeftet vti) bet Butoren 6etfen^ 
oar&mm mot^ manAer armer Ucann^ 
fYn (Befinbe öefto froer tjptDetfen^ t)p- 

tDetfen. 

8. Dnöe toenn be üuwt benn fth 

t)pfleit^5 

r>nbe ben to fvnem Tldet geYtbi 
Den Tltfer tDoI tbo buipen^ 
fo li(^t öe^t>ule iRoIler t>n5e ft^Iopt^ 
bY fYner feinen Sroutpen^ y^ Sroutoen. 

9. Dnbe wenn \)e benn nu fro t>i>fleYt^^ 
all in öer ntolen ^er&mme geYtb^ 
t>n5e ft^leytb »p fYner tvAen^ 
y>nbe weidet Sa* nicjt 5ani}en tpil^ 
bem ft^eröt ^e eine auöe fartuten^ y^ 

rartuten. 

10. De UtoQer befft einen ro6en»art^ 

öartbo vs b« »Ä« *>^f^J^ "^rt^ 
bai maä) wol ©o5t erbarmen« 
tpenn em be öenöe frefen öobWi 
in ben Setfen öeYt pe fe tparmen, y^ 

tparmen. 

11. De atoHer in bet nebbetn Utolen« 
be ^efft geftalen« mbe fielt ni<|t me^r^ 



84 



J 



t^ieberbeurfd^e t)oIfelieber. 



I. U^lanb'e unb be 23ottcrg 4ieberbud)err 



ptiöe n>enn f}c t>ot öat 5an5tu>er(f 
men 6eYt^ en 6aippet fc^elöett^va f(^el6en. 

12. De tRoQer fati vp fvncm tpittcn 

ein 6ttitf t>6röc bc an (yncr Borft 
na Dttöerflaöt mofl ^c t\bcn^ 
örc ^unöert (Bölöcn moft Ifc gcucn^ 
6at $e Dam (Balgen mic^t blvuen^ v^ 

bleuen. 

13. XDo t&mpts bat nn vttlVilhütte fo 

jlelen, 
jonbc fea^en fe ^ebbent fo f lein genialen^ 
bat u>ir itf Y^tp wol feggen^ 
Öe Ting weröt en bo^ Qefett^ 
fe tonnen öar nit^tes »an iftbbtn^ \a 

bebben. 

14. iDatitmm av öeren feet tuen tbo^ 
i»eme gy .Y"**^ litolen Dorb&ten öobt^ 
^at gY «i^t I^^w^ mafen^ 

batmit gY öenn t>eel fr6m6e Sünöe^ 
i>p \nwtn 6alg 6o|>n labcn^ ^a laben. 

15. 3?^* Y^ 9^^^ I>^fc (Betpinft 
6e YUtt) öer Seelen Salit^eit nympt^ 
vutoen Onöeröa^nen bat ere^ 
oarftmm laif^ct ben l\fcn 6(^epel gabn, 
na (Baöe6 ©eboöt Dn5e lere^ y^ ^^^^' 

16. De »nö b\t leeötlin nye gefantf^ 
öe f(^en*et YÖt Y^**^ *^^ grotem bani^ 
be u>il nemanöe t>or^6nen^ 

be menei allein bc »nre^t ^obn^ 
vnb bc\t öerfrdmen fi^onen^ \a]ä)0ncn. 

17. ©eUtoDer geue ein!Daler batiimm^ 
bat men bat leeötlin nimmer fftng^ 
Darämme tpille w^ vbt nid^t lat^en^ 
finge w\ \bt in bct uloUn nii^t me^r^ 
[fo fmge u>y Y^* ^P ^^ Straten^ \a 

Straten.]* 

Ubl4nb'0 4bb. : loi. 

^(bgebrttcft in Ublanb'e alten t>o(fe/ 
Itebem Ur. 266 B: m&Her. 



117. 

1. ©at Oogelfen finget (inen Santf^ 
öe Sommemar^t bt ^s niä^t land^ 
bat Y0 bcs Roepmans befte^ 

(Bebt »orle^n t>n0 ein guoen U)inöt^ 
mn Uoröen vnb van IDeflen. 

2. Dan Uoröen ffimpt »ns bt Baraer 

Dif*, 
Kaff^ Kerflin*^ (Df^ren 5at \e getoig^ 
Äocben^ Spirren^ »nnöe Qtaaen. 
Bringen »ne bc cblcn florfa^rs-, 
t^o Sargen in bc IDage. 

3. Hä) »argen bn bift ein eööel la^^ 
bn bifl gebumet aQ langefl bc IDage^ 
an na öen olöen Seöen. 

Dar fegeltjo mennic^ gui)tKoepman t^o^ 
vtlf bcn oenfe-Steöen. 

4. PeUjers^ S<|oemaf ers vnbc (tolbt- 

^mcbc^ 
(Boot porle^ne vnB fynen Sreöe^ 
fe nebren fia aü mit ebren^ 
De Si^roöere nolüc tx>y ni(^t »orgetcn, 
fe ft^nyöen mit öer ©teeren. 

5. DeKoepman gin* fi* 5ar t^o rdöt^ 
Se tDoIöen fofen er egen bat\)^ 
\>nbc noolöen bc St^eye n^eööer la&en. 
Dnöe bc bat aUermetfl: Dorreöen^ 

bc leben bcn groflen fr^aöen. 

6. IDenn ein YÖer na bem fynen trar^tet, 
ünöefYne0llegeftenlDoluartni(|ta($tet^ 
So plei^t (Bobt (Bel&tfe tbo geuen. 
IDenn men meinet Y^t ft^al Dorwerts 

gabn. 
fo geyt^ y*^* ^^^ (Band bcs Rreuets. 

7. Dp einen Uti65en>efen öat gefAar^^ 
öat men öiffe ©«b^pe fegelen fac^^ 
tbo »argen vtf) bct XOaae. 

Jbt watot fo fliU ret^t fo ein ©ietf^ 
Y^t gindt 6ar an ein tagen. 

8. Dn5e bc bat (egen t^o tDadinged- 

n>age, 
6e beg&n&en bat erften t)t^ t^o tagen^ 



85 



Uteberbeutfd^e VolMitbev. 



h U(^Ianb'6 unp ^e 23ou<re €te^erbttd)er» 



an na öcm (Broninoes 6un{)c. 

6c tageöcn bat Subcrpctt langjl öat 

bat bcftc öat fc tonöcn. 

9. 6c tagcöcn bat öftöcwcrt tongfl 

öat Icct 
6at öcöcn fc aü funöcr Dorörct^^ 
öc auöcn (Bcfcllcn aUc. 
6c pcööcn fo gern in Dfiöf^Ianöt gc- 

tDCfCIlj 

bat mochte cn ni($t gcuaucn. 

10. 6c tagcöcn tf}0 tlotoxo in bc 

Sagen, 
öar moflcn fc liggcn öc IDintctlagc^ 
5c (BcfcDcn tt)oI gebaren. 
6c ^cööcn fo gern in ©ftöf^Ianöt ge- 

tDcfen, 
Xbt mo^t cn ni^t tDcööcrfarcn. 

11. Wat f)otbt men öar btn XOintct- 

lani, 
VW^^i »affunen, t>n5e 6eYÖenHant!, 
t^o Uotovo in 5er 6auen. 
ißin v5cr ^a55c fvnc Srfinöc bcöai^t, 
mit KcctIincE Dn5c o(f mit Kaue, 

12. 6c letzen 5ar ein Kcrctcn fperen, 
öat 5c5en fc aUc in (Babcs iß^ren, 
öe gu5en (Bcfcllcn aUc. 

Dctcr Koöe^ Kcrnclius t>an Damme, 
öc ^ebben fo f(^u>arc gefallen. 

13. 6e tJcHcn t^o Uototp van 5er 

Kerrfen, 
(Bebt 5c mot^c 5e fyne flerrfen, 
r>nbc tpü r>ns ttüxolxi geley5en. 
Dat w\ tarnen int cipiac tecuen5t, 
tDcnn u?Y ^^n Rinnen f$ev5en. 

14. Title 5c gv fynt Dan 2)Ä5ef(^er 

flatie, 
bi5öet (Bebt t)mmc fync ©ratie, 
öori^ C^riflum pnfcn 6*ren. 
De eine Dorgunne öem an5crn nit^t, 
fo n>ert vut» (Bo5t all erne^ren. 

15. Dart^o \ä)olc Q\ halbe cruaren, 
5at \nvot (B&5cr fc^olen u>ol »drn, 
t^o IDater pn5c vp jßr5cn. 



(D(E tDcrt yuQ> (B(Dbt (ßcluctc geucn^ 
vnbc 5cn \^abcn van \uvo feieren, Urnen. 

U^lanb'0 4^b. : los, 

TtbQtbvnOt in Ut>lan&'0 alten Volf^f 
liefern Ur. 173: Uotr^fa^rt, 

118- 

1. rnot 5aget t>or 5cm (Dflcn, 
5c Vitan ^^\nt auerall, 

Dn5c 5c 5ar ^cimlvct Bolen n>il, Solen 

wiL 
5c mot^ ganl? fro vp^an. 

2. t)n5c 5c 5ar ^eimlytl Bolen u>il, 
5e ^ol5et in fte5i(^eit, 

5e ^ol5e v5t mit 5em IDeilter, IDcf^tcr, 
^c ÖVff* ^^ ^^" 9"^t bef(^ei5t. 

3. Vnnbc bat erkort 5c Dufent f^6n, 
in crem 6(|lacpCcmmerlin, 

fc erf(^radf Dan 6erten fe^re, fc^re, 
bal5c fitf 5c 5ugmann bleeg. 

4. ißrf(^rerf 5u niit t^o fe^re, 
5u tDunöerf$6nc Iccff, 

3* bin ein 0fingclintf, ft^one, f$6nc, 
Dan 6erten ^cbbc itf oy teeff. 

5. Biftu ein J&ngelintf ft^one, 
Dn5e n)ftft irf 5at Dormar, 

ii tD0l5c myn xnn^c ötttc 5a>ingen, 

5tDingen, 
Y5t moflc fyn trurcnt Idn 

6. Dn5e 5at er^6r5e 5c IDct^tcr 
^oeff an tin £ ce5tlin Dn5e fanrf, 
J)5t vs my in nenem Ua^rc, ^a^rc-, 
neen zlar^ wctben fo lantf. 

7. Dn5 Yffct Jlat^t gctDor5en, 
Y5t iDcrt tt>ol tDc55er Dat^, 
Y5t^efftmY ein fYncetltcgtlm^aiegtlin, 
ein bYid^lapcnt t^ogefet^t. 

8. Dat tßcgtlin 5at itf meine, 
5at \$ gar l^upfi^ Dn5e fvn, 
motzte li b\ er fc^lapcn, f($lapcn, 
5at vDCcr 5c miUc myn. 



86 



^t^tvbtntfdft VolHlit^ev, 



1. U^Un^'d un^ be 05on^^ ^te&erbud>er* 



9. 3a f(^ol6cflu bv er fr^Iai^cn« 
öat tDccr öc tDiÖc 6v>^f 

ÖY« trurcnt nioflcflu lat^en^ tat^ett^ 
gan^ fcolv* moftcflu fvn. 

10, U)oI Y6 öe pn0 {)YtHeet>tIin fan* ^ 
van itYcm gefungen ^at^ 

Öat ^ebben geöa^n tuoc Bcrt^gcfellen^ 

Setifigefeuen« 
t>p St. Itnncn 8cr(| in öcr 6taöt. 

U^lanb'e 4bb* : 103* 

119« 

1. 3f25t flocc^ ein Weine IDalötDogelin^ 
bct tcucfien t^om Dinfler in^ 
\bt floppet alfo lyfe^ 
mit fvnem Wneuelm^ 
fla^ Dp öertleeff mbt lat^ niY in^ 
id fftbbc fo lange geflagen^ 
»Ol 6orc^ öen tDillen bxn. 

2. öeffflu fo lange geflagen^ 
u>ol i>0t^ bcn müen mvn^ 

tum i>n tf)o l^alner Utiööernat^t^ 
fo u>il i(f ÖY Ißtl^en in^ 
id wxl bx öerfen alfo watm^ 
i(f rpil öy fr&nötlY* ft^luten^ 
an m\n fc^neewitten 2lrm. 

3. \>nb bat er^^oröe ein IDei^ter^ 
bt an bct binnen flunöt^ 

Jd meenbe bn u?erfl: ein 3funrffroua>* 

rcYn^ 
fo ^effftu aelaten in^ 
fo ^efifjlu tngelaten^ 
oen auerleueflen b\n^ 
bcn Kftter Dp frYer Qttatm. 

4. So f#u)Y.<^ 9«^^ IDei^ter fliUe^ 
YÖt gelöt b\ ein nYe (tcwanbt^ 

Dan roöeni ©olöt ein Dingerlin^ 
an bvnc f(^neeu>itten 6anbt^ 
van öfiluer otf ein 5algban6t^ 
l^elp Kvfer Cl^rift Dan äemmel^ 
»0 Y^ oe !Da(^ fo lan*. 

5. So Y« ^een ©ac^ fo lange nii^t^ 
YÖt tDett tDol xvtbbct fXa^t^ 



befft niY ein brunes Utegöelin^ 
ein ftl)lapent t^ogefc(^t^ 
öat titegtlin vs pftpfd^ Dnöe fYn^ 
f(^olöe xd f)ho b\ er fi^lapen^ 
bat iDcer 5e u>ille mYn. 

6. S(^ol5e icf \)&b b\ er fcjlapen^ 
öertleeff moc^t y^t gefyn, 

niYn trurent tDOlöe id lat^en^ 
tDolöe frif(^ Dnöe frolY* fyn^ 
xDOlbe ^ebben einen guöen mo6t^ 
6ord^ mYnes Ceues tDillen^ 
Dorte^rt id aü m\n <Bubt 

7. On6e bc vne byt\) fYne leeötlin 

fanrf^ 
Dan nYent gefungen bat^ 
bat befft geöabn ein Kfiter^ 
©o5t geue em ein falic^ Uci^t^ 
5e befftö fo iDol gefungen, 
na 6er allerleueflen fYn, 
\)abbc ^e gar grot^ Dorlangem 

U^lanb'e ^^b* : 104« 



120. 

1. SCbyn Dns bc leue Sünn, 
gyff Dns oen gellen fc^Y^i 
ödpYn Dn6 tiDe £eeff tpofamen, 
bc gern by einanöer fYn*. 

2. So öeep in jennem iDa^le^ 
5ar li(^t ein folöer St^nee, 

bc S(^nee tan nic^t Dorfc^melten^ 
(Babcs tDtlle mot^ gefc^een. 

3. (Babcs tDille y^ ergangen, 
Dorf(^molten y^ »»ö bc Si^nee, 
(b<Dbt gefegen b\ Vabct vnb ulo^er, 
bn föft my^nummerme^r. 

4. So* Dem in tennem SrantfrYfen, 
öar li^t ein ttlole ftolt, 

b€ malet alle morgen, 

bat Sftluer, öat ro&e (Bolöt. 

5. 6cbbc id bcs (Bolöee ein StÄtfe, 
t^o einem fc^malen üingerlin, 



87 



\^ieberbetttfd)e VoiMitbtt. 



L Ut^Unb'e uttb ^e T^ondTa €xtbttb&ö)tr. 



3(f ipolöct mytiem fvnen Bolen 

fc^enaen^ 
bat fc myticr m$t »orQitl^. 

t)an perlen ein Rren^elin^ 
6Äe i)ar öu ^upfr^e 6(^l6mer^ 
ötag ent t)mm 6en miUen myn. 

7. De r>ns i>\t^ nye leötlin fantf, 
fo wol aefungen l)at^ 
bat Ifc^ geöot^n ein St^lomer^ 
©(Dot geue em ein frolv* Uöb'^- 

Ul^lan^'e <bb« : 105« 
^Cbc^ebrucft in U^lanb'e alten lOoIfe^ 
liebem; t>ere 1—3 äIö ^t*^ 3» B: Öonnem 
fdjtiUy nn^ Vtv^ 4—6 aU ntr. 33 B; (ßolb/ 
mt^^Ie. Uf^ö)votifnnQtn 6« 1000* 

12L 

1. 3I£K IDinter y« ^w^ f^^^^ tY^^i 
öat inen nii^t t)eel im Delöe l\bt^ 
J^ fa(^ einen IDulff fe^r örauen^ 
oor eines rvfen Buren ooff^ 
eine (Bantj oroer^ ^e by'^ Kragen. 

2. 6e fetteöe fi* neööer in öen 6(^nee, 
6e bitter öunger bebe em u>ee^ 
i)e (ban^ n^oloe ^e Dorte^ren^ 
öo backte bc (Banß in erem moöt, 
m6($t idt my 6e0 u)ulues ertpe^^ren. 

3. De (Bang &e habt btn IDulff ganl? 

fe^re, 
efft eres £ eeuenöes nii^t me^r i»eer^ 
bat Jfc fe ein le6t lettre fingen^ 
bat frilvtf na erem !Do6e u^eer^ 
t)an öan^en vnbc van fpringen. 

4. ©e (Dang 6e rofft ein Vcbbtm vtif^ 
mb mattbc bcm tüulff ein Kren^clin 

Öarut^^ 
6er Ibeften Deööern eine^ 
fo fe in erem Slogel 6roe^^ 
beti^er bcnn fünft ntnt. 

5. Vnb bo bt Rran^ gemafet tpar, 
btm IDulue fette6e vp fyn 5aar^ 
6e0 bebe fttf öe IDulff nr6ua>en4 



1)e fpract u)v n)illen 5ani}en öo^o, 
einen kleinen torten Xeven. 

6. 6e ban^eben ^en vnb bani^eben 

lelvtf efft xbt Daftelaueni)t u>eer, 
Je Dan^ v^as manAerleye^ 
3ftf ftunöt öarbv »noe facj wol t|>o^ 
be IDulff Öe t>6röe öen Reven. 

7. Ün6e öo 5e 6an^ am beften was^ 
5at (Denfelin 6at ere nit^t Dorgat^^ 
ftuni)t t)^ t>ni)e f[oe(| t>an Pannen« 
gefegen oy IDulff bn fc^enötlv* JDeert^ 
na mv f^evbe neen »orlangen. 

8. De IDulff ftunöt vnbe fa$ er na^ 
be Dftuel mv oat ret^ vnb fpratf^ 
6at itf 6e5e n&^tetn bani^en^ 
be^d)xtfy my neen (Dang n&mmerme^r^ 
6y (feenfinne eööer (ßanfer. 

9. ©e IDulff öe fi^woer by fynem Äy^^ 
yöt fi^al »eel (Benfen »erben leyöt^ 
i* u>il en nii^t »oröraocn^ 

ben IDinter »n6e ben oommer^ 
toil ii erft Peel (Benfe 6n>agen. 

10. 3a IDulff öu bifl ein lijHi^ ©eer, 
be6ragen bijlu n>or6en t>an mir, 
n>ol bot^ ein Rrenijeline^ 
SÄnt niarten erreööcöe my van b\^ 
be tv&we Sloöt^elper myne. 

11. De my van b\ ^alp vtif Viobi^ 
vnb my od gaff öen trimen r46t^ 
bcs bevbe ii ni^t Dorgett^en^ 

be öiOifle SÄnt tßarten' ^at^ 
n^V" ^Vff ^* Welpen etilen. 

12. ©ereöt 6ati(f ein aefi^efft fi^olöc 

öopn^ 
3(f t>olge6e na bem billigen Ulann^ 
vnbe tpas em bes ge^orfam^ 
allty5t u>ol an 6ant VHattens Dac^^ 
etlf men uns (Benfelin geme^ ya gerne. 

13. IDol t^o 6em luftigen nyen IDyn^ 
ben befeuert (B(D6t vnbe Q&nt Dlattin^ 
ys be (Banff 6art^o gegeuen^ 



88 



Uiebet*betttfd>e t>ol(0lieber* 



L U^lan^'0 nn^ be 23ottcr0 J^ieberbud^er« 



Öenf&Iuen et^ mcn ms t^or e^r^ 
(ßaoe in btm etDtgen Ceeuen. 

U|>lattb'0 ^X>b. : io6* 

2{bgebrucFt in U^(anb'0 alten t)ol(0^ 
liebern Ur, 205 B: Ulatrtin0lteber) unb 
Vtaö)xotifunQtn B. 1021« 



122. 

1.3!Dt^a6t)ccin6(^u?abeinCo(^tcr- 

lin^ 
Sc u)oIöe nic^t lenger i)cnen, 
fe wölbe ^cbben tllantel vn6e Kocf^ 
tu>e 6(^0 mit fr^malen Semen^ 
a^ voo f(^6n v« mvn Ulfelin. 

2. IDiltu nu \)cbbcn Ulantel vnb Äocf^ 
tu>e 6(^0 mit fi^malen Kcmcn^ 

fo te^e t^o 2lu§j)or(^ in öe 6taöt^ 
einem ryten Koepman t^o öenen^ 
Tlify bn f(^6ne8 myn ^Ifelin. 

3. Do fe tbo Tln^pot^ binnen qnam^ 
u>ol t)p oe breyöen Straten^ 

fe frageöe na oem bejlen TDyn^ 
öar Sfiter vnbc lanööCnei^t feten^ 
2l(^ wo f(^6n Y« WY" Jlfelin. 

4. Vnbc bo fe in bat IDyh^u^ quam^ 
bat fpelöen btc (Befeüen^ 

vnbc bc bc meiflen (Dgen fc^leYt^ 
6c f(^al bv öcm 0lfelin ft^lapen^ 
2l(^ tpo fipin Yö myn 0lfclin, 

5. De 3&ngefte bt bat mcbc was^ 
bc fpclöc bc mciflcn (Daen* 

bn mones Ißegtlin ^ebbe oy wol^ 
bn \^alt tbo ita^t b\ mv wlapen^ 
Tli^ wo fijon »ae öat 31felin. 

6. De 0&ngefte bc bat mcbc was^ 
bc hobt öem utegtlin t^o Örintfen, 
er (Dglin letb fe t>mm^er Qal)n^ 

bcn Bcfcr let^ fe ßntfen^ 
Tiify wo f^6n Y« mYtt IJIfeUn. 

7. !Dc6 wort er 3fÄngefle Sroöer 

getDabr^ 
wo bat fvn S&fter t^o 2(u|bor(^ were^ 



|>e fette firf »p fyn 2lppelgraun)e Äog^ 
na 2lugbor(^ öeoe bc rvöen^ 
2l(^ 5u fYncö myn ^Ifclin. 

8. ©0 ^e tbo Tln^boti^ binnen quam^ 
an Dp bc böge Br&gge^ 

©e erfle Srow» bc em bequam^ 
5at u>a0 fYn 0ungefle Sfijter^ 
%^ wo fd^6n \e m\n 01felin. 

9. %^ S&fter leue 6ufler myn^ 
wo fvnt öv^e Kleiner fo fort^ 

mY bnnSt öu befffi 5y" *^^ porfpelöt^ 
öartbo b\n roöen IDangen^ 
Tlcb öu fd^ones myn Ulfelin. 

10. 2l(^ Broöer leue Broöer m\n^ 
bn reöeft m\ in myn iß^re^ 

r>nbc feoe öat ein anöer tbo m\^ 
6e fc^olöet^mY tDeööer febren^ 
Tl^ wo f^on Yö myn 01felin. 

11. Ce T)n6 övtb nye leötlin fantf^ 
öe bcfft \bt woi gefungen^ 

©at b^fft geöabn ein Äuter Y^nrf^ 
tbo Tlußbori^ bY t>em IDyne^ 
21$ u>o f(^6n Y^ niYn Jlfelin. 

UblÄnb'0 4bb. ; io7, 

^ocbbetttfd) in Ub(anb'0 alten Voi^^f 
liebern Ut\ 257: iEl0(ein, nnt> iCtadjvotxf 
fangen Ö. 1027. 

123. 

1. Utjt leue bin id t^mmfangen, 
öertaUerleuefle myn^ 

Tia b\ fteytb niyn verlangen^ 

wenn \ot nn tbnbc fyn^ 

'Rhnbc icf b\n ©unfl ertperuen^ 

quem icf Dtb orotber ttobt^ 

Deel leuer u>olöe icf fteruen^ 

t^nöe tDÖnfi^en m\ ffiluefl bcn ^obt 

2. öertleeff geöentf an bc ttüwc^ 
bc bn m\ Dorbeten ^effft. 

vnbc lat^ \bt bx nid^t ruu>en^ 
fleöe6 &n »nöerlatb^ 
ÖYU ^t&w ^eflfflu niY »orfpraCen^ 
in tcd^tct fte6i(|eit^ 



89 



12 



nieberbeutfd^e VolMitbtv. 



h U|>l4nb'0 uttb be ^onO^e ^ie^etbud)tv* 



t 



i 



5t blyfft felöcn t)ngeu>rafen^ 
n6 tceff mä)t van m\ fc^tvöt. 

3. IDo f(^al itf »an b\ lat^en^ 
vöt Coft my niYncn lyff^ 
Dart^o ötDingt my &n maü)tn^ 
bat \d niä^t van b\ WcYÖt^ 

©V ^cbbe itf mv ergcuen^ 
in rechter fle5i(^eit^ 
öctDvl icf l^cbbc öat tctncnbt^ 
öecrtlccff Dorgv^^ ni(^t mYn. 

4. 3^H^^ (BcfcUe Iat|) Öy" «>erucn, 
öu crmeruefl mvner ni$^ 
tDoIöefhi gelycf oarftmm fleruen^ 

YÖt VB Dorgcucs gctDig 
äeffjtu my lecff im öerten^ 
6ar u>ei^ xi n>eini($ Dttinte^ 

föt V6 Dorwdr mYn fc^cr^cn^ 

Ät|> äff YÖt Y^ »mmfunfl. 

5. 2lmarofa üiotena^ 

^cfft mY ntyn 6ert Dortpunöt^ 
myn öcrt gcuc itf bv tf^o cgen^ 
YÖ't truret t^o aUcr fJunöt^ 
quem icf vt\) bvncn (Dgen^ 
jtf quem t>t^ oynem Sinn^ 
öyn DntriitD ^eboe irf gefporet, 
DUO bint getDoröen inn. 

6. Tlbbt fyns leeff tf)o guöer Uai^t^ 
nu Cpar öy (BiDöt gefunöt^ 

öat aiegtlm fi* gar balöe bcbaä^t^ 
ffiffeöe^en vf fynen tltunöt^ 
vnb moftu Dan my fc^eyöen, 
öeyt my im öerten tpee^ 
t)or leiöt fo rnotl) irf {lernen^ 
vnb y6 my boä^ ni(|t tpee. 

7. Tl^ (B(DÖt u>em fi^al i* flagen^ 
bat icf neen trofl mc^r ^ebb, 

myn 5ert u>il my Dorjagen^ 
vnbc tan ni(^t lat^en äff, 
van bct bin itf be6ragen^ 
bc i(f mit trÄtDen meinöt^ 
einen andern ^efft fe erfaren^ 
vnb ys my n^oröen t>yen6t. 

8. Un n>il icf nic^t Dot^agen^ 
vnbc wil nir^t laten aff^ 



bc öenrfec irett fe plagen, 
5e vne belagen ^&n^ 
mit eten t)alf($en Cungen^ 
5er icf gar toeini^ ac^t^ 
fy öy fyns Iceff gefungen^ 
tpo bufent guoer Üa^t 

U^l4nt)'0 4bb* : log. 



124. 

1. U)(Dr f$al i* my ^en feren^ 
3[cf 5umme6 »roöerlin, 

tDor fc^al irf my emeren% 
myn (bnbt ys Deel tbo flein, 
als icf ein n>efent ^dn, 
So mot^ itf bal6t öaruan, 
TDat id ft^al ^yr portebren, 
5at ^ebb uf vctn »oröan. 

2. 3* ^i^ i^^ fti gebaren, 
ya tDor itf ^enne fdm, 

mvn ©elftcf t&mpt erft Utorgen, 
^eoöe icf 5at Keyfcröo|>m, 
6art^o öen Colin am Kyn, 
vnbc wccv Deneöig mm 
fo u>eer yöt aücs »orlaren, 
yöt mofte Dorft^Iomet fyn. 

3. 6o voll icf 6o(^ nii^t fparen, 
vnbc efft i(ft alles »orteer^ 

t>n5e UDtl bat&mm niifyt forgen, 
(Boot befeuert my tllorgen me^r, 
Wat bfilpe \bt bat itf lange fpar, 
vcüiä^t porlo^r itfs alles ga^r, 
fAolöet my ein ©eeff Dtboragen, 
yot rÄu>6e my i»oI ein 0a^r. 

4. 0cf u>il m^yn <Bnbt Dorbraffen^ 
mit f(^I&men fro vnb fpaöt, 

vnb voll bcn forgen latben, 
bcm \bt t^o öerten gabt* 
3cf neme my ein iBuenbilot, 
by Delen ©eertlin voilbt^ 
yot fpringt t>p gr&ner oeyöen, 
(Boot be^o5t em fyn geuelöt. 

5. 3ftf fee vp breyöer öeyöc^ 
Deel manges Bl6mlin ftobn^ 



90 



nieberbetttfd>e V^iMiebtt. 



h U|>Ian&'6 unb ^e 23oucf'0 4teberbttd>et% 



^c ftnt fo tt)ol bcHevöet^ 
u>at forgc [cjolöe itf öcn ^dn, 

ptf bin noi^ friffi wöc Yttn*i 
f^oli)e tiiY ein iCobt anlangen^ 
m\n öert vottf) ni^ts Öatitmm. 

6. Ucen grot^er frouiDÖc t>f jßrben vs, 
&enn ein s^i>t leeuenöt f^an^ 

m\ rottet ni$t mc^r t^o öifTer frifl^ 
6enn S(^l6men^ t)mme vnbt an^ 
J)art^o ein guöen mo5t^ 
irf revfe nii^t fe^r na;gu5t^ 
alfe manni4 Sy^^^ ^^flec^ 
na grot^em XOota 609t 

7. De getDinöt fyn (Buöt mit fcjauen^ 
öattbo mit grot^er Uoöt^ 

IDenn ^c fyn Kouu> fc^al f)Qbcn^ 
fo Ii(^t ^e, als u>eer ^e ©oöt, 
60 biu itf no<| frif(| »nö v""*i 
(B©DC t)orle^>ne my »eel öcr ftunöt^ 
(B(DJ)t begebe mY vunacn Knaben^ 
bat m\ neen t>nmo6t (am. 

a rj* lat^ 5c Oogel forgen^ 
in öirtem TDinter tolbt^ 
wil vns bc Werbt nic^t borgen^ 
öen Kotf geue itf em balöt, 
bat XDammcs od battf^o^ 
xi ^ebbe neen rafl no* roum^ 
öen 2luenöt als oen Utorgen^ 
bet^ bat id alles Dorö^o. 

9. Stetf an öe Si^tDvnebraöen^ 
öatt^o 5e öoner \nna^ 

bamp xDCtt m\ geraöen^ 
ein frifc^er frver Druntf^ 
örage ^er bm beflen folen W\n^ 
vnbc f(|encf Dns öoprer in^ 

my Y^ ^i" ÄÄ*^ gecaoen, 
bt motf) r>ot\ä)lhmtt [yn. 

10. ©re U)6rpel vnnbt ein Karten^ 
bat YS myn IDapen fry^ 

f6§ bfipWe Stouiplin ?arte^ 
an YÖer ÖY^en btc\^ 
Rum ^er bn f(^6nes ©Yffi 
erfioumefl mxn 5ert im lYfF^ 
fi^al irf böö bY t>Y W^pen^ 
myn 5erte öat wert my fty. 



11. 3* binöe mYn St^t^eröt an bt 

&\bcn^ 
r>nbt matt m\ halbe batnan^ 
^ebbe itf öenn ni^t tbo tY^^*^ 
tbo Dot^e mot^ itf gdn^ 
\bt tan nxä)t fvn aUtYÖt gelY*, 
^d bin nic^t aUn>ege t^d^ 
id mot^ bct t^bt ertDaröen^ 
bet^ bat id bat gelfirf erfc^lirf. 

U^lan^'e <&b. : iio. 

^od;)btutfd) in U^lanb'0 alten VoVS^f 
Hebern Ur« 313: Bd^lemmer, unb Hac^; 
weifungen B« 1023* 



125. 

1. 21C^ (b(Dbt wem fi^al i*t Plagen^ 

bat ^eimlY* £y^^"* ^Wi 

myn 6ert u>il my gantj Dorjagen^ 

^euanaen mot^ icf fyn^ 

mt Klofter bin itf gegeuen^ 

3n mynen Ywngen 3a^ren^ 

öarmne mot^ itt leeuen^ 

nene froutDÖ noc^ lufl öarinne ^ebben^ 

öat flag id aOen tn>dr. 

2. flu \}ott t^o öiffet ftunöe^ 
a>at icf Y"^ feggen bi)o^ 
t>orfIofet fvn aUe myne SrÄnöe^ 
5e mv ^ebben brad^t öattbo, 
öat id mY bes fd^al ent^olöen^ 
bat ni^t tbo ent^otöen vs^ 
m\n (bnbt boi)n fe Dortepren^ 
myn Seel pod)l\d beft^tperen^ 
bat flang ict r>an 5emmel C^rift. 

3. Tftf xx>tti) einen andern (Dröen^ 
in öiftem blyue icf nidbt^ 

icf bin bat innen tDoroen^ 
vbt fynt nur Ißinfc^en geöii^t-i 
oarmtt bin id »orbunöen^ 
bet^ in 5at tu>6lff;te Ua^r^ 
öe tDarbeit ^ebbe id gefun^en^ 
niYU Stritf fynt Dpgebunöen^ 
niYne anöat^t y^ 8<i^ Dorlarn. 

4. Den (Dröen btn id meine, 
bcn ^efft ©oöt f&lues geflifft, 
öen iB^elYfen Stanöt aueine^ 



91 



12* 



Vtit^tv^tntfd)t VolMizbtv. 



L U|>Ianb'6 unb be 23ottcP'g ^teberbud)etr> 



de mcn vinöt in 5er S^rifft^ 
yöt Y6 ni(|t tbo fyn allcinc^ 
fprirfit (B<Dbt btn atinfi^en guöt 
bav&mm fc^oep ^e no(^ eineti^ 
t)t^ fYnem 5leefd^ Dn5e Beerten^ 
bc cm otf ^iilpc öot^^ 



5. ^at was Hbam t>nb iBwa^ 
bc (bobt t^ofamen Dorplit^t^ 
btn (Dvbtn f(^ol5en fc ^olöen^ 
r>nbc btn niä)t mattn ti)0 nit^t^ 
er Sroöt im S(^u>eet ermeruen^ 
t)or erem Tlngefi^t, 

fu§ moflen fe bt\bt fleruen^ 
r>nbt emit^Iv* Doröeruen^ 
tx>ol in öer 6cUen p\n. 

6. Dem u)illen xo\ nauolgen^ 
öes ^elj) t)n6 bt leue (Boot, 
millen C^rijlum lat^en forgen^ 
bt r>ns aüt\bt btl^obt^ 

Dp en allein t»ortruu>en, 
Dp nenen Utinf(|cn me^r^ 
ujelrfer Dns tan erneren^ 
Dnöe behoben r>ot t)alf(^er Icre^ 
em fy loff, pryg vnb e^r. 

U^Unb'6 Jlt>b. : III. 



126. 

1. 3f€C ^ebbe by leeff u>o bn u)ol tpeifl^ 
©(Döt iDetb tDo öu mit Hamen ^eifl^ 
getrÄn>e0 6er^^ 
apn allen Wer^^ 
ni(^t Ivöe fi^mer^^ 
b\ntt tan irf nit^t porgeten. 

2. Rein flunöe Dorgeyt^^ Ji btni an 

bid^ 
bat geloue bn my gan^ feferlytf^ 
gdr offt Dnb bxd^ 
aü ©genbliif, 
irf my erquirf, 
trenn irf an 5y geöenrfe. 

3. tDenn irf otf funfl by lÄöen bin^ 
no(^ blyffjlu my in mynem flnn^ 

ii leue gdr neen^ 
Dan 6erten reyn^ 



als bv aUeim 

bn bifi bt f(96nefle rp ißröen. 

4. Van öy fo lat^ itf nömmerme^^r^ 
fette bvtbo panbt myn Zt&w vnbt jß^r, 
0^0 Ott öe# aelyfen, 

»eel öogentryre^ 

Dan my nic^t u>yfe^ 

\bt xottt 5y nir^t gerfiu>en. 

5. IDenn bn b\ fd^olöefl affmenöen 

la^n, 
Dnöe einen andern leuer ^an^ 
wo mange bol^t^ 
bat wtvt nid^t guöt^ 
6$ouu> bat byn mobt^ 
my vnbt 5y nit^t beöregc. 

6. 2luer^ icf ^ape bn u)er5ejl u>ol4 
als ein tltinf* aller it^ren duU 
gantj feflic^lytt^ 

otf leuen mv^ 

gelytf u>o irf by^ 

u)o irft od btbbt befunden 

7. (Btkntbts 6ert maröt no^ ein myl^ 
bn tDerjl my no^ tDOl weröen t^o JDeel^ 
bn bifl nod^ yunrf^ 

^effft tvöt genoec^. 
t^o folttem fpruntt^ 
eriDaröe öyner iß^re. 

8. Doru>al)r fi^ones £ eeff^ bn gel6uefl 

my m$t^ 
wo my öyn leue myn 5erte t^obricft^ 
irf bin by bolbt^ 
Dor roöes (bolbt^ 
vor byid wolbt^ 
nttn Äonintfryrf annehmen. 

9. lat^ my öer trfime genet^en otf^ 
Dnöe ^ebbe myteeff nafßrbarem gebrurf^ 
Du fcponefle ryg^ 

mit aUem flytb^ 

my tr6u> betpy^^ 

wo bn ^efffl angeuangen. 

10. öertleeff fv fraem. Dnnöe bolöe bv 

jliU, 
So Dern als <B(Dbt im Semmel u>il, 



92 



Ute&erbetttfd>e VolMitbtv. 



h U^lattb'6 nnt> ^t 23ottcf'0 Jlitbttb&djtt* 



fd^olöeflu ttO(^ myn 

in mv"^ ÄrmeUn [(fluten. 

öu aUerfc^onjlcr roöer Hlunöt^ 

öu ^ogefle ?y^i 

ntm 5at Dan m\^ 

bat fftbbe itf ÖYi 

t^om prY# t)n&c Ä^rc gcfungcn. 

12.^0 Icfl noc^ eines itfWööcn mot^^ 
©Yff «lY "^$ ^i"^" flolten Kug^ 
ÖctDvl i»Y allein^ 
tfi$ti(^ t>n6c fYn^ 
by cinanöer jyn^ 
ni^t me^r u>il itf begeren. 

U^lan&'0 i^bb. : ii2. 



127. 

1. Ullnl? Uleaöelin öan^^ 
öanlj 6u niYn eoles Sloöt^ 
fpring frolY* an öen ÄeYe^ 
mit ÖYnem fi^enrfUn guöt^ 

Öe öu niYnes öerten |ieröe bifl* 
vnb mx mY" [nnacB teeuenöt frifl^ 
b\n egen u>il li ]\r\^ 
bet|> an bat itnbt mYn. 

2. 6o offt icf bx anblirf^ 
üor fr6uu>öen itf erfi^ritf^ 
fc^afft 5roui» Oenus öe (Boötin^ 
mit erem Py^ ^«t^^ Stritf^ 
öenn fc mY ^art gefangen leöe, 
als id erfl mit er re&en bcb^ 
bebe icf fe fr&nöt^Y* Cftffcn^ 

t)p eren roöen fllunöt. 

3. (Banii tt>ol biflu ge^Y^ti 
vnb gdr f(|6n formiert, 
IDeltf Kunfl: in nenem Utaler, 
nYema^l u>ar6t gefport, 

öat ^e fo Deel öer Kftnfte l)cbbc^ 
bt bxn (Beftalöt affryten bcb^ 
od tan nemanöt befcprYuen, 
bxn Tlbclxfc ^x^t. 



4. Se bat ein (Bolötüarues 5aar, 
tu>e (Dgelin bt fynt flar, 

t>n5e Ott ein rooes tll&n6elin 

YY 9^o>Yßi ^"^^ enötlytf u>ar, 
oartpo ttDe Sc^entflin bc fvnt witt, 
dama trafst id mit allem ftY^^i 
t>p bat id mh^t ern>eruen, 
öat ^arte 3untffr6uu)lin. 

5. ntit tu>e ißrmeßn blantf, 



mafet my myn 6ert fo Rrantf, 
ys myn öertleeff ge^yret^ 
tDeööer aUer Rlejfer band^ 



(Dfft fe ySt gelytf fe^r tjoröreten bo\)t^ 
nod^ blyfft myn teeff myn bigefte6<ßu6t, 
0rf my t^o er t>orf(^ryff, 
f«^ol6et* foften« mynen Jtyff. 

6. Cuoe flare IDengelin, 
^efft bc öertaDerleuefte myn, 
er Tlngefii^t öo^t l&($ten, 
gelytf xoo btv Sunnenf^yn, 
oart^o tuoe Br&fHin bc fynt tuytt, 
fynt inaefc^nort mit allem flytb, 
nemanot fd^alt pplofen fyn, 

öat yunge öerte myn 

7. (Banb öoaetfam »an 2lrt, 
ys fe fr&nötlytt i>nb ?art, 

neen tjtinft^ |(^al anöers feggen, 
bc nid^t bc »arbeit fparöt, 
efft fe ^efft gelyrf Öer UyÖer »eel, 
bc offt reöen öat U)e55erfpeeU, 
trenn nii^t I&i^tet fo fe^r, 
er Ö6get \^hn vnbc i&\ft. 

8. 0n eim IDur^gdröelin, 
bratf myn leeff blomlin, 
Dan mant^er Darue ge^yret, 
t^o einem Kren^elin, 

5arna id fe fr&nötlytf grot^en bcbt^ 
vnbc fe alsbalöt umfangen bcbt^ 
na nynes 5erten lufl, 
myn leeff an ere bruft. 

9. 3d fpra* öertleefffle ?art, 
gebarn r>an jßMer 'Kröt. 

trat f(|6len yuu) bc Blomlin, 
van mani^er Daruen 2lrt, 
fe fprat! äertleuefle Sole myn, 



93 



bat Ktenljcitn f(|al b\n cgcn [yn^ 

bat id b\ gcue^ 

t^om C&i^nig ftcöcr lecff. 



f 



10. IDo halbe td bat t^ornam^ 
rot^ ^toutpöe t(f auetquam^ 

öcr Dt^cripelt t)n5e fc^on^ 
3ftf frratf öcrticcff a^n aflen fc^etlj^ 
öat lee6t Weite! ic! b\ t\)o U% 
bu wolbcft bc^olben in b\ncm finn^ 
wenn xd niä^t by b\ bin. 

11. T>at Ittbtlin id b\ fmge^ 
in Ceeff por ftoumöen fpnngc^ 
t)t^ grot^cr btcnncnöer Ccuc^ 
myn VMnQcs öettc Ycl?ttni^ti 
ipoipol myn Üame ^v^ pnbefanbt, 
Y6 ein fryet Stuöent bcnanöt^ 
ol^o byrrnit beuc^lcn fyn^ 

öer oertaDerleue^en ntyn. 

U^(ant>'6 ^bb. : 113* 

128. 

1. SR^ly* i" ^D^" iB^rcn^ 
bin id fo manche flunö^ 
fo t)eel my öeyt^ gcb6rcn^ 
ünöc my myn (Boot Dorgftnöt^ 
ttofe aflen »alfc^en Cungen^ 
öc oarümm bvaatn l^&bt^ 

me^t fc m\ oarämm n\btn^ 

bt\nc idt öcfte bet^. 



i 



2. Sc^olöe id fo t)afcn trurcn, 

u>enn my Y^* ^"^^ fl^Y^i 

vnb m\ fo ^art bcfrencen^ 

id Peel t^o ft^affen \)tbb. 

tatl) truren vA^nmer teuren^ 

xool gerne teuren öo^t^ 

3* lat\) btn leuen (Boot tpolben^ 

toxi ^ebben ein frift^en mo6t. 

3. Tlfltybt od frolycf leeuen^ 
n)U fid ni^t fi^icfen tpol^ 

b\ aücn binden mibbcL 
Dorflanöt men brufen fc^al^ 
mancher bc\t gar Dor^a^en^ 
geyt^ nii^t na fynem Smn^ 



ipat m\ nid^t \e beft^eret^ 
lat^ Y^"^*^^^^ t)a^ren ^en. 

4. JRy bcxt ojft truren frentfen^ 
bringet ntynem öerten Py"i 
tpenn ict an fe aeöencte^ 

(B(Dbt tpett^ tpol tpen ict mein^ 
6e t&mpt ni(^t r>t\) m\ncm öertcn^ 
bt öertaüericuefle myn^ 
n>at mY <B(Dbt ^efft befi^eret^ 
bcs band id em aUein. 

5. 6e6i)e ic! nu »ele (B&bct^ 
als manchem bat geuelt^ 
Dn6e beö6e öarby neen Utobe^ 
n>at ^ulpc ntY öenn öat^ gelb t? 
Peel leuer \s ntynem 6erten^ 
6e mY mit tr&a>en meint^ 

id tan b\ geringem guöe, 
gelY* od fr6lYtf fY". 

6. (Dfft famen txoc t^ofamen^ 
r>an ipegen grot^es (Buot, 

fe befamen ein groten Üamen^ 
oat bt\t 6e lenge neen gu6t^ 
(BelY* «Pol thmpt od bat t&xütn^ 
^eirnlvcf in eren Sinn^ 
einer oo\)t bcm anbctn lo&nfi^en^ 
6e ©üuel po^r 6y ^^"• 

7. 3tf pryfe afle yunQ^ 6erten^ 
öe gerne froly* fyn^ 

pn6e bragen geringen fi^merten, 
n>ol pmme ein Dngelftrf Kein^ 
Y&t blYfft nic^t pngetprafen^ 
Douart^ r>nbc Tluermoöt^ 
bat mtn bt gu6en (Befeflen^ 
fogar oorat^ten &o^t. 

8. Dy*^ i^^^t fv ^V Ö^fwngen^ 
ptl^ friftpem fryen mob't^ 

ißiner ^efft my porörungen^ 
bat mafet aüein fyn (Buöt^ 
Zl)o ttoti aütn Dalf(^en Cungen^ 
fy b\ byt^ leeöt gemdcft, 
Übbt bn fynes lltegöelin^ 
n>finf(|e öy Peel guoer Jla^t. 

U^lanb'0 €bb, ; 114. 



94 



Uiebevbemfdjt VolMiebtv, 



I. U^Ianb'6 ttnt> be S^oucTe ^iebtvb&djtv. 



129, 

1. VTln (B©6t ^6 my naöetten begehr, 
ein ^untffrouiplm Dt^crfaren^ 

neen fi^oner toas gebaren^ 

t)n6cr aflcn^ fc y^ rine Krone^ 

mvncs öertcn ^ u)unne^ 

Kuf(^ pn6c f(^6nc^ Dp mvn ftünbtl\tts 

bibocn^ 
öevt^ fe my offt fi^itfen^ 
t^o vöcr tY&t^ 

3f(f frouwöc mv gan^ fe^re^ 
tt>enn v^t er u)oI geYt^» 

2. (B(!>6t 56t(^ fvn Ra6t^ mv fc ge- 

aeuen ^at^ 
mvncn wiücn t^o erfüllen^ 
ptio 6cn groten ft^mertcn ftiDcn^ 
öcnn ii Ivöc^ lüenn irf fc ^orc nennen^ 
balöc i(f Je tan fcnncn, 
mvnc frdmc^ Icuc m\ r>an 6crtcn^ 
linöcr mvnc fd^mcrtcn^ 
frftnötlYc i* ÖY biööc^ 
7lä) bn f(^6nc6 Htcgöclin^ 
Dorfcggc \bt m\ nit^t 

3. ißr tpillc V6 fo ga^r a^n arge lifl^ 
©a(^ ün6c JuK^t itf er na trac^t^ 
wenn fc niY fo offt anlai^t, 

6o(^ in Jßl^ren^ teue ^efft mY t)mm- 

fangen, 
3ftf ^cbbe fleöee Dorlangen^ 
(B®öt tpolöe geucn^ 
ißbrlY* mit er t^o Iceuen^ 
bat tocet niYn beacren^ 
t^o YÖcr t^bt^ 71$ ou f(^6nc6llteg6eün^ 
Dan mY nii^t ft^CYÖc. 

Proportio. 

Denn 6u bifl ntYn^ 
Dnöe itf bin öm 
neen Dalfi^er tttunöt^ 
ntcn bofe ftun6t 
neen Dnuatt ft^al Dns ft^cYÖcn^ 
6(^al i(f ÖY mvöen^ 
Dnöc Dan b\ ftfecYÖen^ 
fo fterue itf^ 
i(f Öeöe mY Dorfprefen^ 
Dor etlYfen IDefen^ 
bY ^Y t^>o fYn^ 



f($al Y^^t fo fYn^ 

fo feggc nfimmer nein. 

(bebt auer aü^ 
wölbe Dor Dnuafl^ 
behoben bxd^ 
gan^ feferlYtf^ 

DP IDegen Dnö otf Dp ötraten^ 
Dnö b\nc (Befunöt^eit^ 
YÄmmer Dnö atttY6t^ 
iDolbe er^olöen^ 
^at ipAnfc^ irf b\ offte^ 
n>enn itft nu öo^n öorffte, 
t^o Y^cr tYÖt^ 
(bdybt bv gefegne^ 
3f(! Dan OY ft^CYÖc. 

U^Iant>'6 ^t>b. : 115* 



130. 

1. 0€f iDCt^ 6re Blimlin in einem 

©aröen^ 
De \)tbbc id m\ erfllvtf Dt^erfam^ 
fe fYnt IccfflYcf Dnö fipon^ 
Dcel 66get an fit! ^dn^ 
Vbt V6 nu (Babes aanc attein^ 
Fy öitfen f(^6nen Blomelin^ 
fe motten gebrafen* fYn. 

2. (Dfft 6iffe Bl6mlin fYnt Dnbcfant, 
men Dinöt fe nii^t in aöe Canöt^ 

fo ^ebbe itf öiffe Tlti, 

f[efun6en in öer Da^rt^ 
iDct^ itf öejTen (Dröt noä) fein^ 
öenn (Boot Dnoe itf, 
Dnöe fug noA ein^ 
bt f($al öe Jteuefle fYn. 

3. öertlecff r>nb trfiu) fYnt bt Blomlin 

genanöt^ 
itf l)cbbc mvn 6dtf oarin gewanöt^ 
t^o brefen oe Blomlin^ 
6e in öem (Bdröen fYU^ 
fe ^ebben mYU Ywngc ocrt erfriumt^ 
öarftmme fYnt fe recf^t brefens tYÖt^ 
öart^o bin icf bereiöt. 

4. Tlä) fertiges 6crt 6u e56el Kru6t^ 
uYm mY mYn fipmert Dn6e mdtf m\ moöt^ 



95 



Uitbevbeutfdje VoiMicbev. 



L U^lanb'6 unb be 23ottcP'6 ^iebei*bttc^et% 



bat irf b\ romcn mar^^ 
nvm DP öy inYnc Sdtf* 
efft öu in mvncm ©aroclin^ 
autyöt tpult itüvo onö by tny fY"^ 
fo fette b\ bavin. 

5. Jlu mot^ öat 6rfi6öc Blimelin^ 
5en anbcxn er tr&ip byflatibt [yn^ 

Dp 5at vöt ni(^t gef^minöt^ 
Stonw vtnns antxrvinbt^ 
©enn t)enu6 ft^utt mit erem Py^i 
fo gal^r aef(^tx>in6t in fi^neUcr y^i 
bct Si^uttcn Din6t men Deel. 

6. Darftmm 6u öertallcrleuefle m\n^ 
mit mv 9^a in myn (Batbcün^ 

bat öiffe tiDc 2Sl6meIin gar^ 
na bY einander fv"i 
0a lengcr^ y<> I^"^^ <>* batb\ 
bat [ynt 6c 2Sl6mIin afle örc^ 
fe mitten gebraten [yn. 

7. Jlu mil itf 6iffe Blomelin^ 
geuen bct atterleueften myn^ 

rp bat fe tpctöe befanbt^ 

Dnnöe in er 6ert geplantet, 

bat fe er bringen frotpöe r>nbc lufl, 

öat meer mynes ywngen Herten trofl, 

Dnöc Deel 6er Sorge logi. 

8. Jlu motten öiffc JSIomelin, 
mit ft^lutcn int yw^S^ 6erte myn, 
6en 6(|l6tel fi^al men fyn, 
gcf(^iDin6t merpen in 6en Ry"i 
abat ^ebbe ic! fo in fort beöa^t^ 
einem garten JunrffroutDlin tbo iß^ren 

gemarkt, 
Tlbbc t^o gu6er Viat^t 



131. 



1. rpDt re6t ein Rüter molgemoöt, 
6e Doröe ein Deber pp fynem 6oöt, 
6e Doröe ein Deöer pp fynen 5o6t. 

2. 6e Dori) ein 6(|u)er{)t in fyner 

^anöt, 



^e re6t 6em Utarrfgrauen 66r($ fyn 

lanöt, 
5e reöt 6em tRartfgrauen bhti^ fyn 

lanöt. 

3. 6e reöt naöamborc^ uor 6at©oer, 
YÖt ^eI6t ein fc^on T[un(f froum öaruor, 
Y&t ^elöt ein f($6n juncf frouw 6aru6r. 

4. 71^ f(^6n 0unrffrouu) tretet Dt^ 

6em tt>ege, 
5at Yutp m Yn graum peröt nii^t en treöe^ 
bat \nw myn graum J)er5t ni(|ten treöe. 

5. Jutpperöt fan wtbbtt ttcbtnnoä^ 

fc^Iagen^ 
YÖt f an tt)ol f(^6nen[untf frouooen bragen, 
YÖtf an u)ol f(|6ne jurnffrournen fragen. 

6. 3fw"*f^^«w> ^^nie gY ni^t tobt 

(Bolbt, 
mbc werbet bcm Rftter im 6erten ^olöt, 
Dn6e werbet 6em Rftter im öerten ^olöt. 

7. IDat ro6e (Bol6t \s balbt Doröa^n^ 
batna mofl icf in ft^anöen fla^n, 
öarna mofl icf in ft^anben fla^n. 

8. JuntffroutD itf geue \uw tc\n 

Punöt^ 
fc^Iapet bY m\ ein ^alue fhinöt, 
\ä)lapt b\ m\ eine $alue flunöt 

9. !Der teyn Punöt tDil icf bcä^ niH^t^ 
gY betalen m\ myn iBbr öarmit nir^t, 
gY betalen my myne iB^r 6armit nii|t. 

10. IDat toei^ ^e ^an bct 6anbt fyn^ 
van roöem ®ol6t ein Ringelin, 

Dn6 gaff \bt öerfAluen 3unrffrou«>en 

fyn. 

11. IDat fc^olöe my bat tobe (Bolöt, 
men fpritf t, ^i ^ebbe einen Riter ^ol6t, 
men fpritf t, icf ^ebbe einen Ruter ^olbt 

12. S(^ol6e ntY i^vn iß^r ni($t Icucr 

als men ein ro6t 0ol^t Ringelin« 
al6 mtn ein roöt <Bol6t Ringelin. 



96 



J 



t^tebetbetttfd)e t)olfeltet>er* 



I« U^lant>'6 unb be Z>ou<r^ <teberbttd>er« 



13. June! 6err \ä^n\bct äff yurn gclc 

trug 6aar^ 
fo fc^Iaep i* b\ \nxü ein gan^ 3^^^i 
fo f(|lacp itf by Y^w ein gan^ ja^t. 

14. Hcnc Juncf fr ouu) u)a6 my nfi^ fo 

lecff^ 
öar6or(^ ic! myn gclc trug ödr aff- 

f(^nci)t^ 
i)ar66r(^ ic! m\n gcle frug 5aar aff- 

f(^nc6t. 

IS.Onöc u)ol Y6 öc b\t\) lecötlinfantf ^ 
ein frye K&ter v,^ f^e ^enanöt^ 
vnbt ]^hncn Stonxothn wolbdanbi. 

U^lanb'e ^t>b. : 117. 

2tbgebrttdft in U^Ian^'6 alten lOoIfe/ 
licbctn Uv, 108: ^a« gelbf raufe ^aar^ 
unb Uad^wetfungen 6« loio. 



132. 

1. itjn tt&wc 6crt in iß^rcn^ 
f)cbbc ia m\ vti^ctvoclbt^ 
©Ö>öt bo mv öat bcfc^ercn^ 
fo Dcm v^^t OY gcuclöt^ 
V6 YÖti Yf Y^t 
oe u)itte QY"i 

mit em in frouiDÖen t^o leeuen^ 
3f(f ^ebbc niY em crgeucn^ 
alltYÖt fvn egcn tf>o fyn^ 
bct^ an oat Änöe myn. 



2. Iceff ^cbbe itf 5y »or aDen^ 
atl^at ein lange ty^t^ 

lati) \bt b\ od geuaUen^ 
fo wctt mxn 6ert erfr6uu>ct^ 
Dt^ noöt^ vt^ nobt^ 
wttbc i(f gar balbt erl^fl^ 
n>enn id an b'^nc (Bübt^ 
vnbc öo^etfam (Bcmote^ 
ge&en(f^ icf n>er6e getroft^ 
Dn6c n>ert myne ^oumoe grot^. 

3. Sc^al itf no(^ lenger mxbcn^ 
b\n öigentlvfe geftalöt^ 

fo betratet ia bo^ m\n £y^^^*i 
nim mY in byne gen>alt, 
tai:\) m\^ latp my^ 



0* b\ beua^Ien fyn^ 
in frami($eit Duöe* iB^ren^ 
ni(^t me^r mil i(f begeren^ 
5ertaUerIcuefte myn^ 
f^ertallerleuejle mYn. 

4. 2Se6r6uet t)t^ermatl>en^ 
m\n Y»«ge 6ert Dmm b\^ 
fo bn m\ merfl Dorlaten^ 
als i(f mv nit^t Dorfe^e^ 
6y bu^ 6y ö«4 

[Y bu nu u)oIgemo6t^ 
in leue Dn6e otf in leyöe* 
fd^al Dne neman^t nicpt fc^eY^en^ 
Duöe Utntbcn wy ^nnbctt ja^r^ 
öarinn vne (tobt ben>af^r. 

5. Dafen b\)o id b\ fi^icfen^ 
m\n f&f^ten t>n&e f(^n>ar geöantf^ 
ipcnn id an b\^ebtndt^ 

fo 6re(^t myn ^rt Dorlanit^ 

Ha ÖY^^^i 

na 6Ynem roöen tYlunbt^ 
in ^rdmif^eit t>n6e iß^ren^ 
nic^t me^r molöe id begeren^ 
a(* mot^t irf bY bv fyn, 
bu eooel Sunncnfc^Y"- 

6. C^rifHycf n>il id befi^Iuten^ 
^Y^^mit b\t ttbüin Hein^ 
^ebbe bu nu neen ooröreten^ 
vbt wctbt fitf ft^icfen fyn^ 

©Y ^H; ^V ^»1 
nu n>olgemo&t4 

rn6e 6raa geöult dn fi^mertcn^ 

bat bho^id od im 5ertcn^ 

bynt Stouwbt f(|al u^eröen guöt^ 

©Y bu nu u)oIgemo5t. 

7. jßfft Dns öat Dngelürfc^ 
Dem ^efft Dan anöer gcbrai^t^ 
fo iDeröt \bt fid bo^ f(|irfcn, 
Dnö Doranöern ftrf mit mat^t^ 
©es itf^^öee icf 

mY crfrouiDen ö^o* 
DUO biöbet (bobt oen öeren^ 
5e fi^itf Y^t na fyncn iß^ren^ 
66r(^ fYne (Bhbüxtc ma^t^ 
abbt t\)0 guöer itai^t. 

U^(ant>'e ^^b« : iig. 



97 



18 



t^te^er^eutfd>e VolMitbev* 



h Ut>lan^'0 unt) ^e 33otttr0 ^ieberbuc^er« 



133- 

1. Ü^Dt iperen negcn 6oI6atcn^ 
6c6 ncorgens fr6 Dpgcfla^n^ 

t)p Stvbutc bat fc gingen^ 
nu l^ott icf tpilt \nvo fmgen^ 
u>o \bt cn Y^ Qcga^n. 

2. Sc gingen fittcn Dnö örfinfcn^ 
\bt was en necn ael&tf, 

er Rvfe flunöt ni(|t lange^ 
i)e tliarfci^alrf nam fe gefangen^ 
\ft bto^t fe in ein 6tricf. 

3. 6e 6e6c einen tDagen ^6rcn^ 
mit Roß pnöe Kneteten Dpfatt^ 
öarup oeö ^c fe Dorcn^ 

Dan Kangeltoutp na !D&ten^ 
gebracht aU in 6e &tabt. 

4. 6e br6(|te fe t^o ©Ären binnen^ 
u)ol t)or bc (tum^txt^ 

aU in 6e Staöt Dan Rei^te^ 

öat tDÄröen bc negen lani)6fne(^te^ 

in öen Co^me gebroi^t. 

5. 7t(^ ipftflent nu mync (Dl&ern^ 
6at itf gefangen bin^ 

wo halbe fi^olöen fc fi^rvuen^ 
Dmm (Belöt Dn6 (Bnbt ti)o ftygen^ 
bat icf motzte log fvn. 

6. Sc feten Dccrtcvti IDcefen^ 
Dn6e Jegen Sünn nod^ lltacn^ 

5e B66el6 Dan (bülind bat qucmcn^ 
u>o balö fe bat Dornemcn^ 
Cotmenten ange^dn. 

7. ©e 866el 6e6c fe Pvnigcn^ 
©at men \amct batan fac?^ 

en Dorlangeöe tbo iDcruen^ 
IDo bat fe fi^oloen flcruen^ 
iDoI na öcm leflcn t>aify. 

8. ^at Dornam ein lltegöefcn^ 
Dan at^tein Jahren oI6t^ 

fe quam fo bal6e gegangen^ 
bat bt Ccuefle fatp geuangen^ 
er 6ert was fe^r bcnoutDct. 



9. Sc gindt im Cl^oren inne^ 
DUO was ni(^t ujolgemoöt 

fe fptatf mit bebroueöen finnen^ 
wat f(^al ii nu beainnen^ 
U) Iceff \bt \s ni$t guöt. 

10. Tllfc 5a t aröigc IRegöeUn^ 
iDoI in 6en Choren quam^ 

5o reep ftolt Kobredjt flene^ 
<B\ fvnt bc Ceuefle atteine^ 
Unbt gv m\ belpen i}\t vtf). 

11. Äfft i* \uw motzte Dotbi{)öcn^ 
vnbc \nw bat ^elpen DtL 

Dn6e gv tigen vt^ 6cm tanöc^ 
r>nbc letzen m\ lltcgbcfen in f^anöen^ 
bat tpccr mynem serten ein Crftlj 

12. J^bt f(|al yuw nii^t gerüiDcn^ 
f 6n6c ^v mv Welpen Dt^^ 

fo u>il ttf vnw leucfcn tr&men^ 
t^o einer leisten Sroumen^ 
gv f^Mt bc teuere fvn. 

13. 0* tDlI xbt bo\)n Dorfifcn, 
fjjrac! oar 6c v^ngc fltagt^ 
bi66et (B®6t Dmme ein gu6e t)^rc^ 
flcet^ ^eimlYcf auer 6e Jluirc^ 

wol Dor 6e6 Tlmptmane öuj?. 

14. ©0 fe6c fe 6crr Tlmptman^ 
wUt mv ein tDort Dorjla^n^ 

3* biööc v«tD leuc Dere, 
acnct m\ boify t^or iß^re^ 
oen ^finöffcn !<>§ t^o ga^n. 

15. JDar batet necn bi66cnt noc^ 

farment, 
(Bnaöe f(|al 6ar ni(^t fyn^ 
©V f^nnen necn Crofl crtDcrucn^ 
6e YwnQe 6elöt mot^ fieruen^ 
bringet mynem 5erten py^- 

16. ^at lltcg6elin u>ranrf er 6cn6c^ 
u>a6 er fo fc^mar ein €rÄ^^ 

fc 6c6e beöroucöcn u^einen^ 
t^o Dftren auer 6c Stene^ 
in eres Vabcts 6ug. 

17. TDat ^alcbc fc Dt^ 6cr Riflcn^ 
ein fi^ncetDitt 6em6elin4 



98 



'Clitbtv^tmfdje X)olfelie^er• 



L Ut>lant>> unb t>e 23ottcP'6 ^teberbuc^er. 



^oI6et 6at ntyn aUerleuefle^ 
6at f(|cntf itf YWO> t^or Icjlc^ 
Y&t mot^ gcf(^cYÖcn [yn. 

la TDat tocA tfc mn fvncr 5an5t^ 
ein Ringclin root van (BoWc^ 
^oli)ct oat av öorfft nir^t frytcn^ 
6en Rintf f$ol gy tjorfi^lytcn^ 
\bt \6 ntyn egen C^ron. 

19. 3ftf ö)tl en otf Dorf^lytcn^ 
tt^o flenen flfitfelin^ 

u)at ma^ my öe Rintf 6cnn baten^ 
u>cnn itf yuu) Iccff mot^ t>orlaten^ 
ÖC6 ^cbb i(f grotc pyn. 

20. 7(16 ^e i\)o flenen flftttelin^ 
^ecl Dorfi^lcten f(|al fyn. 

u>enn itf t)an ^yr moify f(^ey6cn^ 
myn Cr&n) battnit r>otbxcibtn^ 
t^o einet ge6e(^tnif. 

21. Stünbc t&bt xx>\ nit^t ai^teöcn^ 
bts fynt tpy int Doröret^^ 

0efellen tpilt yum tpat^ten^ 
by IDaae pnö by llai^tc^ 
fo gefi^iit^ yutp folttea ni^t 

22. ©e pn6 6yt Icöefen bi^tc^ 
bt bc^clöt einen ^nbcn mcbt^ 

in öen Cl^orn öat ^et^ fKc^te^ 
fyn 6erte t»a6 em fo li^tc^ 
au jtorte ^e fyn ISloöt. 

2tb9et>rttdft in U^Ianb'e alten VoiHs 
liebttn Ur« 199: M,anb^9ntd)tovbeny nnb 
nad)weifttn9en 6. losi. 



134. 

1. 3ßDt öaget in bai (Djlen^ 
öe Utdn fi^ynt auttaU^ 

xoo n>eini(^ metf^ myn leuefen« 
tpor i(t benutzten f^al^ 
wo tpeinii^ tpetl^ myn leuePen^ \a 

Jteuefen. 

2. IDeren 5at atte myne frünöe^ 
öat nu myne v\cnbt fyn^ 



itf foröe fe t)t^ 5em lanbe^ 

myn Ceeff r>nb llftnnefen^ 

i(f fköe fe Dt^ 6em lanöe^ ya lan6e. 

3. Till u)or ^en fi^olöe gy my i)6^ren4 
flolt R&ter tpolgemoöt^ 

3* Ugge in leues Tlrmen^ 

in fo grot^er »etöic^ei^ 

3ftf liggc in leues Tlrmen^ ya Firmen. 

4. Ü89« 8Y i" ¥Utt>e6 leue« Tlrmen^ 
8yIo gy fegget nid^t wat^ 

gal^t ben tpo ^et Jtinöen gr^ne^ 

Dorfr^Iagen li^t ^e öat^ ^ 

ga^t ^en tf^o öet Iin6engt6ne^ya grine. 

5. iDat nieöeten nam ete tYlantel 

Dmme^ 
r>nbc fe gind einen ganct^ 
ad t(^o btt linken gtone^ 
bat fe btn ©o6en t^anöt^ 
ad t(^o btt linöen grine« ya grine. 

6. TDo ligae gy ^yr porf^lagen^ 
Dorfi^mort^^ m yutoem piobt^ 
bai befft geba^n yutD roment, 
battpo yume (^oge moöt^ 

bat ^efft geba^n yutpr&mentyaroment. 

7. U)o Uggc gy ^yr t)orf(^Iagen, 
Oe my tl^o ttoflen plai^^ 

IDat ^tbbc gy my nagelatf^en^ 
fo mengen beoroueöen Da($^ 
IDat ^ebbe gy my nagelat^en^ ya ge- 

lat^en. 

8. T^at Utegöefen nam ere lUantel^ 
vnb fe gintf emen gancf^ 

Tlü na ereg Daöers Porten^ 

De fe tf^ogefd^Iaten vanbt^ 

Till na eres Daöets Porten^ ya Porten. 

9. (Bobt grote yu» öeren aUe^ 
mynen Oaöer mit im ZaUc^ 

vnbc ys ^yr ein 5ere effte ein jfeööelman, 
iDe my öifTen Ooöen^ begrauen f^elpen 

tan^ 
bt my 6iffen Oo^en ya Doöen. 

10. iDe 6eren ft^tvegen fhne^ 
fe mafeben neen gelu6t^ 



99 



13' 



t^iebeirbetttfd>e VoiMUbev. 



U U^lan^^e unb bt S^oucTe ^iebtvbnd)tv* 



bat Vilc^bcUn tctbt fitf Dttimc^ 
vnbc fe Qxni wcncnbt vtff^ 
Datatcgo ef en xocnbt fitf ümmc \a vmmt. 

11. Vtlxt crcn finccmittcn 6eni)cn^ 
fc öc Jßröt DPöroff^ 

mit etcn ft^neetPttten ICrmen^ 

fe cn t(^o (Braue örocc^^ 

iJtit crcn ft^ncetptttcn Firmen YaTlrmcn. 

12. {lu tpü icf mv begeuen^ 
in ein Hein Kliflerlin^ 

r>nb bxaacn ^wattc Rleöer^ 

vnb meroen ein Slännefin^ 

Dnöe fragen ftlmarteKIeöer vaRIe6er. 

13. lltit erem fetten jtemmen% 
fe em bc lltiffe fanc!^ 

mit eren ft^neewitten 5en5en^ 

fe em bt ft^eflen Kancf^ 

mit eren ft^neemitten 6en6en ya 6en5en. 

ZbQebvuOt in U^Ianb'e alten t)olfe/ 
liebem Ur« 95: Zobttnamt, nnb Vtad)xoeu 
fangen ۥ 1009. 

135. 

1. 0Dt Y6 ein Bovten famen inlanöt^ 
bat wölbt fo gerne öenen^ 
E>e atoöer t^o öer !Do($ter fpratt^ 
voat ml xü\ öenfelin geuen. 

2. Kipet em einen* grauen Rotf^ 
S(^o mit fi^malen Remen^ 
denfelin ve ein moyer (BefeO^ 

^e fan yöt tpol Dorbenen. 

3. Senfelin feöe fe öenfelin^ 
fanflu u>oI Kerne f^nyöen^ 

myn 6vi^ x>nb 6off y^ ^crn mn l)\t^ 
m^n Korn an yenner öevöe. 

4. iDirfi^en pn6 llteffcn tan itf u>ol^ 
i(t tan n>oI Korne fi^nyöen^ 

lat^ yuu> iD6(^terlin mtt mv ga^n 
icf mtl er leren Dpbin^en. 

5. Se nemen Kefe r>nb Broi)t in öen 



fe ginaen vp btn ICtfer^ 

5enfeltn ft^neöt^ bat Korn tpas Ian(t^ 

bat ategoelitt banbt fo matfer. 

6. ©0 fe Y5t u>oI acbunbcn l^abb^ 
fe fonöt nii^t lenaer Ivöen^ 

Se gintf u>ol t)or oen ö(|nvi)er ftaf^n^ 
thnnt gY myn K6(tel\m u>YOen. 

7. J^bt fi^aöet mY ntbbcn »nö bauen 

ni^t^ 
feYlt mY an beY&en ^\bcn^ 
X>nb wenn ii auer ^e Straten g^a^ 
fo feigen mY na bt tiibe. 

8. Hu ra& i(t ollen tYlegtlin Yun({^ 
&e Ulegtlin tviOen blyuen^ 

!Dat fe niAt me^r mit 6enfelin gaf^n^ 
mit öenfelm Korn t^o fi^nYÖen. 

U^lanb'e ^bb, : 121, 

ZbQCbtuat in tX^lanb'» alten Volf^f 
liebem Ur« 255: ^dnelein* 

136. 

1. Bißörifft \6 mv mYn öert^ 
Dn6e lYÖe oa grote f(|mert^ 

Tli^ (tobt wat jAal anfangen xd^ 
u>ol u>et^ wenn itf b\ tpeööed^mm fef^^ 
bebrifft \s m\ m\n öert. 

2. St|eYÖen bat frentfet fe^r^ 
bt leue no($ Deel me^r^ 
Cupi^o p\l trefft mv Dorfe^rt^ 

myn 6ert r>nb 0em6tp vp gan^beöortf^^ 
a(9 f(|eYÖen öat frenat m\ fe^r. 



3. iDat itf Dan 6y ^^^^ fY"i 




Dan 6y fo mot^ irf fyn. 



4. Kum balbt t>nb trofl 5u mxi^ 
in Öer leefjft Dorbem füg irf^ 
3f* l^ebb 6y ^^ff i« fr6uu)6 duö levöt^ 
nttrx iUinfd^ dus nid^t Dan einanoer 



tum balbt mb trifft 



fieYÖi,^ 
bu mta. 



100 



Vtie^elr^etttfd)e VoiMic^tv* 



I« Ut>lan^'6 unb be S^oucTe ^teberbttd)e]r« 



5. (Bcöencf bn mvnct in tr&wcn^ 
Pitö latf) xbt 6y tti^^t rftu>cn^ 

bxn triirvc öert nit^t »an my »enö^ 
öu brinofl my \H J« 8^<>t^ deni)^ 
gcbcntf öu mvncr in ttüwcn. 

6. DortrÄtt) 6en RIcffcm ni$t t^o i)eel^ 
öatänim itf öv biböen u)il^ 

fvnt m einanocr van (Bobt bcf(|crt^ 
nccn ntinf($ dj) ißtöcn bat nii^t ipcröt^ 
i)ortrftu) ocn Kleffcrn nlr^t tbo Dcel. 

7. Uu bctt>al^r öy ^^ *^^^^ ©®6t^ 
5c be^6öt ÖY ^^^ <^"9f* ^"^^ ^^^^^ 
Üu flevt^ myn 6ett in arot^cm Iciot^ 
betl^ irf 5y U)c5öer6mm fc^c mit ft6u>ö^ 
nn btwax öy ^^ tt&tvt (ßobt 

U^lanb'6 ^t>b« ; iss* 



137. 

1. Iß0nigc0 lecf bn tt&xoc 6crt^ 
ÖY Y^ Dorborgcn mc^t myn fi^mcrt^ 
fo oft itf Iv6cn 6^0 fcott^ 

Dan tpcgcn öYn <D Htunbtlin ro5t^ 
betpeg öod^ mYnc Uoöt. 

2. Ün6 lat^ mY ni(|t in fMtfcr PY"i 
t)orf(|ma(^ten <D fYncs Ccuclin* 

vp bx allein bi^\t DOtlat^cn fiÄ^ 
niYn öert vnb (Bcmot^ gloff fefetlY*, 
'll(| 5^0 erreööcn mitf. 

3. HtYn ©age ^eöö itf t nit^t geöaAt^ 
!Dat öe £e«e ^eöö fo grot^e mat^t^ 
itf f(|Idp eö6er ipafe^ 6po wat itf 6^o^ 
fo ^efft mYn 6ert bo^ nenc tonxo^ 
an 6y öcntft Y^t Y*'^^^^^*^^- 

4. Dn6e tpftnfc^et fleöes b^ 6y *^^ fV»^i 
(D €upi6o öu tinöelin Mein^ 
ipot&mme ^effflu ntY af>n i)n6etlat^^ 
©0 fcenrfen oo^n^ mYn öerte bIo5t^ 
71^ mee bn f^mcrte grot^. 

5. So i(f beuinöt boti^ bvnt P\l^ 
log vp bt TS^anbcn vnbt Seil, 



öarmit bn m\ fo ^art r>nbt fafl^ 
ißinc lange tYÖt DOtfnfippet ifa% 
tocnbt äff bt f(|n>are lafl. 

6. itffxbtn mYn5er4egan^ Dorbrenöt^ 
in leue fo fe^r y^ enßftnot- 

trat meet öarmit ae^ulpen ov^ 
n>enn &ut)mme6atJleeuenötmYbr6($tefl 

ertoge (ßnabt m\, 

7. (Baffx Keinen ro^m bn whxbt^f)in 

baxnan^ 
fo icf bax antx ^en rviixb ga^n^ 
5ar&mm beöendte^töuKinotlin flein^ 
legg ^en icf biö5e b\ btn Z^oxn b\n^ 
Dito lat^ \bt Doröragen fYn 

U^ant>'e ^t>b« : 123« 



138- 

1. SÄYen Y^ «^ol geöa^n^ 
Utenn ränge \bt ret^t an^ 
Uten 6^0 fttf u)oI beöentfen^ 

e^r man gyfft Crfitr vnbc otnbt^ 
16t motl^ fYn vool befunnen^ 
\tx ment ^efft rorgenamen. 

2. ©Ynee gelvfen nYm-» 
bax 6y ^^^ bxcc^t bvn ©inn^ 
palf(^lytf lat^ bv ni^t fpircn^ 
ein remte leefft 00 riren^ 
iBrfllY* fo 6^0 (Bebt bibbtn^ 
r>p bat \bt b\ trol gelütfe. 

3. (Bclöt^ (Bnbt fo grot^ nic^t a^t^ 
iß^t* 66get t>eel mel^r bctxai^it 
(Bclöt^ enbt matct t>orbIen6et^ 
treldEee trert baI6 rotrft^trenöet^ 

vbt fonnen reel 6ufent ©aler^ 
oe tet^te leeffte ni$t betalen. 

4. S(^6n^eit fleytf^ od trol an^ 
\s meYft ni(^t geleaen 6aran^ 
vbt tan ein Krancfpcit famen^ 

oe S(66n]^eit irert genamen^ 
ein fram oerte fant tre^ren^ 
nttn KranÄ^eit fant rorteren. 



101 



Witbevbeutfd)t VoiMiebcr, 



1. U^(anb'0 unb ^e 33ottcP'0 ^iet>ei*bttd)er« 



5. S^amiä^cit öu ebbtl ft^a^^ 
6u bcboljl aütvbt bcn pla^^ 

yo ni(|t t^o üorac^tcn fynt^ 
lat^ öv Tlrmot^ ni^t voclftcn^ 
(ßobt tan bat n>enig mehren 

6. !Xo(^ eines otf baxbv^ 
Vp bcn Tincnbt \c nlAt fcY9i 
fpar yöt betb »p öen itlorgen^ 
fo f(^iepflu ane forgcn^ 
Spdö fdftu 66rd^ öe prillen^ 

Dp öen niotgen l^efffl bn (Brillen. 

^7. ©vt^ ttbüin fY eri)i(^t^ 
bof^ jS^ftemenet nii^t^ 
all junccfrouipen t)no yu^Ö (BefeUen, 
öe nu mcbr fryen u>6llen^ 
bat fe ni(^t na &en tpeblen^ 
bc er 6ert mochten quelen. 

U()Iant>'6 <t>b, : 134« 



139. 

L Kte(^t febt bcfft my Dorwunöet^ 
myn b^rt ein 3funtfTt6uu>lin^ 
in Ceues flammen ent^änöct^ 
iBy 6at yot motzte fyn^ 
bat fe myn egen n>etöen mor^t^ 
nii^t leuers ia njunfc^en wolb^ 
^t f(^6n ©ejlalt i)nö ©oget^ 
leuet my t)or roöes (ßolbt 

2, (D Dat itf meiste ipetbcn^ 
u>o i* fAolöe Danaen an^ 

my f(^ol6e neen moye voxbtctcn^ 

fo i(f er gunfi motzte ^an^ 

H&bt myn öertfAatt bat bibb itf 5y^ 

voo irf mynen facen öo^ 

tpcö6er !Da(| no(^ JXai^t letb my min 

6ert, 
t)or 6y gabr ncne vouxo. 

3. Soltfes alles 5eytb mafen^ 
öyn frunötlyfe (Beberöe^ 

r>nb bol^feliges laä^tn^ 
myn fi^mert fitf öacblytf mebrt^ 
fo offt itf nu geöendten öb^i 
an b\ ?art Utegbelin, 



a^ öbo wty öo(^ erreööen^ 
fortlytf t)tb öiffer pyn. 

4. 3f* ^^ ^w meröefl tbo b^t^t^»!* 
nebmen foltf myn begebrn^ 

y>nb my &n allen fi^cr^en^ 
öobn myner beb gemern. 
IDat ipere b^ baxmit geoeent^ 
bn cbbcl Sroutplin ?art^ 
toenn xd öarauer florue^ 
ertog b\ nid^t fo ffavt 

5. llu befft »P öiffer ißrben^ 
nene bat öerte myn^ 

mit leefft fo öobn Dorfebren^ 

als bn 5ertleuef}e allein^ 

i>ar&mm ict van by ni^t latben fan^ 

\bt Qba u>ot (tobt gefeit^ 

em bebb itf aü myn fafen^ 

gen^lyfen bcimgeftelt. 

6. üp en fett i* myn Dorträuoen^ 
vnb Qantfc tbouorfitbt^ 

©e wölbe öobn anf^ouu>en^ 
mit fynen ogen li*t^ 
öy alletybt gne6i(bly*i 
fo lang bn Teeuejl^ bv^i 
Dor vnfaü otf bebooen^ 
öatf&lue n)&nf(b i(t öy. 

7. ©arÄmm bl)o öertleeff erojegen, 
f(blutb pp öat öerte öyn^ 

öbo 6y frfinötlyÄ ertogen, 
vnnb fcblut my 6ar benin^ 
bat u)ert b\ bringen frdmen^ 
n>enn* icf nu »eööer fame^ 
vnb bx friinbtlycf »mmfangen^ 
öarup bclp t)ns (tobt tbofamen. 



14a 

1. 0t)n(ffrouu> itf bho yun) fragen^ 
frÄnötlyc! bolöt my tbo gu6t^ 

^fft gY wy l^^fF tt>Ht b<^ben-j 
als mannu^er fragen öo^t^ 
efft gy my tpillen nebmen^ 
gen^lyfcn tbo öer iBbe-, 



102 



*Cliebetbtutfd)t VolMitbtv* 



I. U^iant>'e ttn^ ^e 23oudf 'e ^iet>erbud)er. 



fo öo^t vuw halb bcöenrfcn^ 
rnö fprcrct Ja e6öcr llccn. 

2. C^om ctflcn öo^t (Bo6t bii)6cn^ 
^at \)c yuw öertc reget, 

Ditö pnfer beiö gcmot^e^ 
na fvnem IDtUen Do^r^ 
öat iPY einanöer ons nemen^ 
in rechter leue Dn6 ttftu), 
Dp 5at v^t tnoae gerefcn^ 
t^o (tabcs loff^ ptY^i t)n6 c^r. 

3. Cl^o öem ^ebbe gy tJornamen^ 
itf bin ein armer tnc^t^ 

od ni^t van Dcelen n)6röcn. 
Ö0(| pan einem e^rlvfen gefi^let^t^ 

fo ^cbb itf Y^*^ 9^f«9^ti 
arotl^ ^nbt i^cbb id ni^i \>tcl^ 
mnbet ein e^rlyct Dt^famen^ 
vnb xoat öe leue (Bo6t u)il. 

4. IDoIÖ ay ^^Y i^^^up nemen^ 
geuet m\ frunötlvcf beric^t^ 

©Y bomcn yuxo 6e6 ni(^t fi^emcn^ 
öernyle vi>t i" iß^ren geft^it^t^ 
f(|6le u)v öenn e^lYcf tjoer&en^ 
na rnfcr Stünbc Xd6t^ 
fo u>il id \nxo otf fagen^ 
u>o leeff bat itf Y«tt> ^cib. 

5. U)oI6 gv my öenn Dorget^en^ 
fo acut itf Y"^ "^^" S(^«l6t^ 
funoer itf mot^ geöenden^ 

(BCÖt ^efft YÖt nit^t gewult^ 
öat n>Y einanöer ne^men^ 
(BabcB mU \s ni^t batb\^ 
©0 mot^ irf mY ermeaen^ 
leeff ^ebben in e^ren fSfeYt^ frY- 

6. övrmit bl)o itf ynw trunfi^en^ 
Deel 6ufent guöer nac^t^ 

wüt m\nct nit^t p orge ten^ 
fünfter l^ebben in a0^ 
!Dat itf \o mar^ erireruen^ 
©e Krön bce leeuens b\n^ 
vot b\ fo xvolb itf fleruen, 
gdn in 6en IDobi ^enin. 

7. ©Yt^ teeötlin ^efft gefangen^ 
ein fYnes fnebelin^ 



^e blYfft u)Ol rnuorbrungen, 
Dan 6er 6ertaUerleueflen fyn, 
fvn öerte brenöt in Üures fla 
(D (Bo6t bat flag ic! öv^ 
vbt flevt^ in öy"^^ ^enoen^ 
öu fanfl u>oI Welpen mY- 



ammen^ 



U^Iant)'« ^t>b. : 135. 



141. 



1. lD(DIup mYn Y""9^ öert^ 
b\ bringet Y^^t g^ot^e ft^mertv. 
bt trurige tvöt, 

©at id motp ft^eYÖen mYi 
fvnee Ceeff mY&en b\^ 
Txä> Bag mbc lc\bt. 

Seue^I ÖY^^ ®^^^ ^"^^ ^* ^^^ *Y^*i 
öenn bringt 6y ftoumö n>eö6er vor leY&t. 

2. JDarftmm öertleuefle Ceeff, 
b\ ni^t fo fe^r beöroff:^: 
Ümme mYnen CYfFi 

jBfft i(! gelYcf tel^e baruan^ 

l^eob bn nn ftonwbc r>nbc n>unn, 

mYn öert b\ blrfft. 

©Y" ^Oört ^ol6t feft mY^ fromöe (Beft^ 

2Seffenöi(^eit 6at y^ bat befl. 

3. ©aran neen tt^Yuel örag^ 
aOes tpat id Dormat^:^: 

Jn leeff Dn6 ft^mert^ 

büb mY b\n wxttt 6anbt^ 

^ebb bv t^om trfttren Pan6t^ 

myn trume 6ert^ 

Ronöt migelY* fYn% o^ fr6tröen 

St^rvn^ 
id geue m\ b\ int 6ert penin. 

4. Uobt K6§lin Dp btt 6t\b^ 
bringt 6c frolYfe tYÖt:^: 

|art Juntffrouu) ft^on^ 

bavtl)c bat leefflY^e (Brag^ 

?Ytt (B®öt &n Dn6erlat^4 

mit einer Krön. 

Tlä^ leues £eeff^ tt>ol5 ©<D6t* allein, 

3« f(^ol6 mit 6y Y<?t fr^lY* fY^* 

5. Jd fett DP öiffer tetb, 
m\n C^oflut^t Dnö Begeröi^ 



103 



¥^te^er^ettrfd)e VolMitbet. 



I. Ut^lattt>'6 unb be S^oucTe ^teberbud>er« 



t(^o (Bebt allein, 

©ef&Iue mv eine bef(|et^ 

5e leefffle^ bt itf beger^ 

mn öcrtcn ntyn. 

!Der]^aIuen itf gar niä^t vot^aa. 

bcnn Ql&i r>nbt \)t\ltim)pt oUe öag. 

6. 3i>i SH tny ate (Bo5t t»6B^ 
t^o öcr tyot öat itf Walv 
t^or Icueften mvn* 
n* latb einen anoem forgen^ 
tDOlöe (B(Döt Dn 
ft^oK) by er jyn. 



tDOlöe (B(Döt Dnöe bat ictKorgen^ 



7 



Denn myn leejft Umpt r>an bauen ^eraff, 
t)n&e v^ ^in e^^el (Baöea Qant. 

7. Tlttein myn leue (B©6t, 
i)e u)ol5 mv fr6^ onöe fpaöty 
alles wat mv bttnt^ 

tbo Ivtf ^"^^ ®^^J^ ^V"i 
aeuen^ i({ tpil allein^ 

tyn Dener fvn. 

5e u>olö otf geuen fyn (B66tlvfe anaö^ 

bat myncr leeffjten neen levöt ipeoöer- 

ua^r. 

8. ?C^o left itf öv nu fi^en*, 
öarbv^ bu myner geoentt:^: 

t^o einem Kran^^ 

ein blome ^et^ tnifyt r>nb e^r^ 

frdm Dnöc frftnötlv* mit gcber6^ 

oc be^olöe gan^. . 

Oenn iB^r mef^r gilt^ mvn tbbtl bxlbi^ 

als (dnbt r>nbc (bclbt r>p Ziffer TDerlöt. 

9. TDol Dp mynes öerten friutpö^ 
f(|lut^ mv in leefft r>nb kybt:;. 

in 6yne Tlrm, 

öertleeff gyfr tny ein Rug^ 

lat^ mv öod^ &n Dorörug^ 

by b\ ermannen. 

Dertleffjle öerL mv v^ «in Si^er^^ 

V^t t&mpt myn lloot^ gefegen b\ (bobt 

10. iXl\n tCobt \s tarnen bat^ 
bc leue (B(Dbt b\ bctx>af)tw. 

71^ Ceuelin^ 

biö6 Sfißfum Cörifl öen öiBren^ 
bat ^e mv molö fo t>ern^ 
beb^öen fvn^ 



Dorlengern mv bat leeuenöt myn^ 
in (Babce Viamcn mott) \bt gef^ev^en 

fvn. 

Ut^l4nt>'e ^bb. : 137- 

142. 

1. %€f) (^ertiaes 6ert^ 
mit ©(|mert^ errennen b^o^ 
ii t^tbb neen rouu)^ 
Ha b\ flevt^ myn verlangen^ 
xs n>un6er nii^t^ 
cyn frünötlv* jefi(|t^ 
^efjft mv mvn oert t>mmfangen. 



2. 'U^ tt&mc 6(|att^ 
u)o*u)ebe vö^ mvnem ^ert^ 
dn allen fd^er^^ 

m\n 6eel 5evtb ft* bewegen^ 

bat m&dt allein^ 

öu leeffjle mvn^ 

wil frunötlvrf mit b^ lernen. 

3. ntit aroter Wag 
öertlceff fc^evö icf uan öv* 
m\b bn Dan mVi 

(tobt n>etb mit grotbem n^einen^ 

glouet mv itf bio5^ 

oat v^ mvn fibb^ 

Dan 5erten bifo ttft meinen. 

4. U)eflu nii^t (D 6(^attj 
öe reifte leue v^ blinöt^ 
tDO febr gefc^minöt^ ^ 

allein mit f6tben tpor^en^ 

fe Dangen Öobt^ 

bat vunge Sloöt^ 

a^ tveet itf b\ er 6 orten. 

5. !Do(5 bin itf cr^ 

mit begehr, i^n 5erten genegt^ 

by mvnem eiöt^ 

fcpal mv neen leuer meröen^ 

bat mactt allein^ 

öcrtleefffte mm 

bu bifl m\n ni^att Dp ißröen. 

6. nivn (Bhlben HUb, 
gefegnet fv Dan mv, 



104 



t7iet>ei*betttfd)e VolMitbtv* 



I« U(>Ianb'e unb t>e S^oucTe ^teberbttd)et\ 



Dtiö itf Dan b\^ 
aOein men mit ^etn t\nt^ 
niyn öett i)n5 (Bemot^^ 
na Iu5t i)e6 Cee^ee^ 
a&t^bt ^\t b\ i>\ bl^ue. 

7. XDai tpultu mef^r^ 
yöt tan nxä^t anbete fvn^ 
n>V ni<$t aUein^ 

tDoI leuen n>il^ 

ftcfft ein l)6# 6pil5 

tan itf mit tDar^eit fagcn. 

8. 3fn 6umma tort^ 
u>at fc^al id ttbcn vtcl^ 
bat wtct m\n toxü^ 

id b\ öy fi^olöc hl\ntn^ 
^0(^ mot^ Y^t fvn 
öertleeffflc myn^ 
Dngl&a be\t m\ votbt\ntn, 

143. 

1. SäoIy* fo u>il irf fingen^ 
iS tan^ 

0tf tant ni(^t öart^o bringen^ 
Dot elenb 5at icf ^an^ 
bat mdcfflu Dt^crfatcn^ 
gebaren »an Stamme milb^ 
ttiiw f)cbb i(f bv gef(^u>aren^ 
öu Tlöelyte Bilöt. 

2. £eefflv* biflu ge^ytet^ 
mit tuc^t^ 

ÖY« ^Yff Y^ f<5^» fonneret^ 
bu TlöelYte fcu(|t^ 
6u bifl ^6fflvtf Dan Seeöen^ 
mit övner fcuni)tli(^eit, 
^enn ou ^efffl Dcel geleöen^ 
Dmm b\nc framit^eit. 

3. ICn ÖY Y^ ^i<|t^ Dorget^en^ 
5ar&mm, 

Y8 lii^tlYrf t^o ermetben^ 
u>or mY bt Jleue bernimf t^ 
mY geuaOt 5y" frnn&tlYCc prangen^ 
bxn IDangen^ ro6e tltunöt^ 
befft mY myn* 6ert Dmmfangen^ 
bet^ in 5en Doöt DortDunöt. 

4. JDetDYl mY öenn 6y^ ^C^"^ 
fo i)«>ingt^ 



vnb m\ m\n Y«nge öerte^ 
66r(| örinat 

fo ipil icf oot^ nidbt fletuen^ 
erfl eruen b\n leeflpt Dnnöe gunfl^ 
bioö latb my nit^t Doröeruen^ 
l6g mY Dtl> foltfer brunft. 

5. Tlhn Dni)eriatl> b\n egen^ 
blYue icr^ 

VH^n öert u>ol6 itf 6y togen^ 
intDenöi*^ meert mogcIyÄ^ 
6at Y^ an Dalf($ gan^ teyne^ 
menet 6y ^^^ ^^^ ®ölt^ 
6at öerte u>eer Dan 6tenen^ 
bat b\ Dotlat^en ^^olbt 

6. tat\i my ^o^ ni^t Dorgeues^ 
leeff ^dn^ 

lofe my Dt^ niöen^ 
nim ntY tbo ©na6en an^ 
Dn6c linbcr myne f($merten^ 
mynes 5erten^ leue Dnöe trftm 
ft^altu fo nic^t Dorf($cr^en^ 
Dp bat \bt b\ nii^t r&tDe. 

7. S(^6n6 leeff bcöenrf bat ieötlin^ 
gant; idoI^ 

tDO men mit 6er leue^ 
leeff Dorgelöen fr^al^ 
fo »erflu mY ergeben^ 
rcööen Dtb aller uoöt^ 
bat lat^ itf b\ tbor le^e^ 
%bbt betDa^r 6y ©o5t 

U(^lanb'e ^t>b« : 129« 

144- 

1. XffM, Dp mynes 6erten f^one^ 
)art aflcrleucfle mm 

itf ]^6r ein f6t^ gebone^ 

Dan tlenen IDalbtDogelin^ 

bt ^&rt itf fo leefflYcf fingen^ 

itf meinb \bt weer 6c6 JDages ft^Y^i 

Dan ©rient ^er{)ringen. 

2. 3fÄ ^orö bt 5anen treyen^ 
Dnö fporöt i)en Da^ öarby^ 

öe tolöen IDinMin meven^ 
öe Sternen Ifit^ten fry^ 
fmget Dn6 front» Jlat^tegaK^ 
fingt Dns em fot^e llteloOYe. 



105 



14 



•■«f 




Uie^er^etttfd)e VolHiicbet, 



U Ut^ianb'6 unb be 23on(f'e ^tet>erbud)er. 



3. De öcmmel öcyt^ fitf parucn^ 
rytff tPttter Darue in blatp^ 

öc IDoltfcn bof^n fitf geruen^ 
ii>t^JAwatHt Daruc in graum^ 
öc alorgcnroöt öcyt cntoy^cn. 
a>d(f Dp mvn Iccff »nö mdrf Oy frYi 
öc 5a(^ a>il my tt\^lytcn. 

4. 3fc! fi^olö 5v ci«^« Baöcn fcnöcn^ 
Öc my öc Boöcf^op u)6rff^ 

itf fru(|t ^c öcö fitt tpcnöcn, 
öat Dnfc Icuc Doröirff^ 
f($itf öv t\)o m\ aOcnCf 
fYnce tecff fy Dor^agct nii^t^ 
m trfttpcn irf öy mcnc. 

5. 6o öarff irf ncmanöt Dortrftwcn^ 
öcrticcff in ÖifTem fall^ 

öc KIcffers mafcn ons ein gtimcn, 
' Öet Y8 v^ ci" Öt^otl^ taU^ 
tpcnn Dnfc £ccft fltf fd^al myöen^ 
öer Rlcffers Dinöt men aueraO, 
Uo(| trtl icf m\ nit^t fi^eiöen. 

6. iDu ^efffl ntyn öcrte »mmfangcn, 
mit innbr&nfliger leue^ 

\d bin fo offt gegangen^ 

Sfvns leeff na öYncr ^\t^ 
cfft i(! öv motzte fcbcn^ 
t»6röe ctfthnrvct bat 6ttt in m\^ 
)c war^cit mot^ itf fcggen. 

7. Sali(^ Y^ ^^ ö^^ ^"^ flunöc^ 
öatin öu bifl gebarn^ 

(Boot gtotc ÖYttcn toöen lltunöe^ 

öcn ii ^ebbe »t^crfaren^ 

fan niY neen leuer toeröen^ 

fvns leeff fc^ouip an^ bat m\n Iccfft ni(|t 

meto t)orla(>rcn^ 
öu bijl mvn trofl pp ißröen. 

8. S\r\s leeff mertf op myn fingen, 
vöt gefc^iit^ in nenem Sj^erlj, 

öe Kleffet U)il my voröringen^ 
mit fvnem Dalfd^en I^ert^ 
bat bringet my grot^ lyöen, 
(Boot geue öy »eel öufent guöer 

tia^t. 
r>an ^yr u>il itf nic^t [(Reiben. 

tt^lan^'e ^bb, : 130. 



145. 

1. BJflu Öe6 ©olötf^mcöceDHter- 

lin^ 
Bin icf öes Buren 66n^ya66n,ya6in^ 
60 t^ee övne beflen itleöer an^ 
ünöe fpricf öu milfl tbom t>an^t ga^n, 
Dnöe t^e mit my öaruan:/. 

2. Tlucr eine breiöe UJif^c^ 
auer einen fi^malen ftyt|v 
Dnöc ^effftu my van Herten leeff» 
öyn tr&ipe 6crt my 0elouen gyfft^ 
pnöe tbÄ otf mit my wcä):^: 

3. Tl^ öu myn partes n«^*f*^ouu)lin^ 
mo(|tc i(f fleöe6 by öy fynv 
iDcööer ba^ no($ nac^t ^ebb id neen 

roum^ 
tDcnn i({ an öy geöcncten öf^o, 
aä) öu myn leuelin:,: 

4. 30t leeuct neen t)p öiffer ißrö, 
öe my fo leeff mai^ fyn :^: 

öenn öu myn partes juntffroumlin, 
mit öynem roöen tYl&nöelin^ 
leucfl my im öertcn mynv. 

5. IDenn itf anfe^e öyn (Dgenblicf, 
öart^o öyn aelbee öaar:,: 

öyn f(^6n gcftalöt »nöe IDengelin fyn, 
alfc meltf r>nbc bloöt Dormffd^et fyn, 
erfriumen my gan^ t>nö gar:,: 

6. Dyn gefpalöen Rin, öyn öenöelin, 
mit flytb ge^yret fyn:,: 

^Y" ^W gcraoe, Dyn f(^6nc (Beberöc, 
öyn ©ternlin ^o($ ys lauen6u>ert, 
^B alfo ^fipf($ pnöc fyn:,: 

7. ©yn fi^mate Dit^e pnöe BrufWin 

runö, 
fynt alfo ipolgeflalt:,: 
i>at ii od nv neen eniae flunö, 
af^n öy fyne leeff t^obrmgen tunöt, 
öu bift myn Dpent^alöt:,: 

8. ^i tan od niä^t genoei^ lauen, 
öyn* oiget ^0(^ geehrt:,: 

©art^o Dortoar öyn tr4u>e 5ert, 
fegge itf by (Belouen a^ne Schert, 
y0 auer (Bolöes u>ert^:,: 

9. iDarumm öu partes 3untffr6ua>lin, 
t^e öu mit my öaruan:,: 



106 



'CtUt>tvt>tut(d)t VoiMitbtv, 



h U^ianb'e nnb t>e S^oucTe ^ie^et*bttd>er* 



J* u>il tf)onoxn mY« tXlobtt fragen, 
rct^ fe my öat^ fo u)il itft magcn^ 
Dnö te^cn mit b\ batmniy 

U^lant>'e ^t)b, : 131. 

2tbget>rit(ft in U^Iant)'« alreti lOoIfe^ 
hebern Ur, 253: ^olbfd^mib'e ^od>tevlein. 

146. 

1. ID© mcrt my ^enn gef($e^cn, 

ipcnn itf öy ^Y^^" W^^i 
Dnöc i(f öy nftmmet fe^en? 
Dccl leuer itf jleruen tpolt, 
f(^&n aöelytf t)n6 frdm^ 
myties öerten eine Kron^ 
öu beffjl myn 6ert Dmmfangen, 
3ftf fan ni(|t affgclan. 

2. ©V" ^^^ ^* Y^^^^^ 9e6enÄcn 
au ©genMitf Dn6e 6tun6t, 

öu öeyfl myn öerte frencfen^ 

öyn Äofenfarueöer tUunöt^ 

tpenn itf b\ fe^e an^ 

grote Sroipöe itf f^cbb batan^ 

öu ^efffl myn 6ert ^mmfangen^ 

itf fan nii^t offgelam 

3. U)en i* 6c6 Uai^tee 5^o f(|»Iapen, 
öfi(^t my i* »e^r by 6y^ 

ühbe wenn id 6^0 ermaten^ , 

fo finbe itf* nemanöt by my^ 

ißrjl ^euet fitf vamer an^ 

tpenn itf geöenac öaran^ 

©u ^effjt myn öerte umfangen^ 

i* tan nit^t affgelan. 

4. 3* lefe fi^ryue eööer bi^tt^ 
ebbet toat id ^eue an^ 

tDenn 6y fut^ mvn ^ngefit^tc^ 
grot^e froutpöe pebb iä 6aran^ 
u^enn ia 5yn fc^one (Bejlalt^ 
fe^e fo mennii^folöt^ 
t&mpt bat Dnael&tfe ti)o ^an6en 
myn 6ert im tyff erfolbt 

5. tü^t ^efler bcnn bc 6ftnne, 
er bei6e (Dgelin^ 

by b\ ye ^6uu>öc vnbc u>unne^ 
bn ^attcB ^undfvonwlin^ 
3Du bifl myn (Dgenfi^yn^ 
tveer id by öy allein^ 
neen leiö fi^olö my anfei^ten^ 
u)olöt aUtyöt frilyct fyn 



f. 



6. 5Dyn (Band \s Dt^öermat^en^ 
gelyd wo 6er paumelun art, 
uoenn bn ^eyfl Dp 6er (Baffen, 
ga^r offt ti öyner u)art, 

pfft i(f gelycf oft motl^ fldn, 
im Äegen vnbc im Schnee, 
Heen move fcfeal my t>or6ret^en, 
i»enn icf oy öertleeff fe^e. 

7. Jd fe^e vp breyöer 6^6e, 
ar mannigee Slomlin fta^n, 
e fynt gar uool betteiöet. 
rot^e Sr6a>6e ^ebb id oaran, 

öu auerörifffl fe wytt^^ 
mit aller öyner Si^in^tit, 
fanflu myn egen tperöen, 
fo tpert my* öert erfr^utpt. 

8. 60 fegg icf öo# t>on»a^r, 
©u partes juncffriuwlin^ 
waröe my öot^ men ein 0a^r, 
bn fi^alt myn egen fyn^ 

u>ilt ©oöt r>nb od bc Cyöt, 
öe mypnöe öy erfroutpt^ 
neen utinfj^e Dp öifier ißröen, 
Dn6 Toan einanöer fd^eiöt. 

9. lüilt bebben öe getrfitpe (B(Döt^ 
fo mot^ gefi^eöen fyn, 

Dnöe Dns |>ennemen öe bitter I?oöt, 
ft^al men Dn6 allebeyö, 
mit aDer Dufer 6aab^ 
t|>ofamen in ein graff, 
legaen Dnöe lat^en roun>en4 
belp an öen IFftngeflen ba^, 

10. So biööe id boä^ aü bt S»finöe 

myn, 
6ertleeff vnb od öe öyn, 
bat fe Duß Dam Dor^itJ^ nit^t myn, 
Dpfetten ein Rren^elm, 
Dnöe legqen einen Sten^ 
Dpt ©raff mit öiffem Kym, 
TlU^y liggen begrauen-, 
tu>e 6ert a^n falfc^en ©<^yn. 

IL IDol ys öe DUO öytl^Ceeötlin fand, 
öen ategöelin ys \)c ^olöt, 
Dan fynem Solen let^ ^e nii^t äff, 
wenn f)c glytf fteruen fc^olö^ 
yn öerte im lyue lai^t, 
e öyt^ leeöt ^efft eröa(|t. 



8 



107 



14 



Uteberbeutfd^e VoiMie^ev, 



L Ut^lanb'e unb t>e ^oucTe <ieberbitd>et« 



i 



t^o oufcnt guöcr Üai^t. 

147. 

mvn atÄnöelin tobt^ 

m\n ^6ge{le 6(^att y>p ittbtn^ 

iDu bifl wöc blvfFfl 

öc leucflc mvn^ 

6e mv t^o 6e(e tnai^ treröen. 

2. iBfft itf f^on Decl^ 
dn mat^c Dn6c tccl^ 

mot^ ÖV'^cnttPcgctt cxb&lbtn^ 

6dp iS pottpar^ 

t« wilt bvt 3fa^r, 

mit ft6utt>ocn vocobct t)orf^6löen, 

3. aiit Dcnu0 pv^ 
in fortet rnyl^ 

bin id wotbcn gefi^aten^ 
5c grotbc Iccfft^ 
a\)n mat\)c r>noc tccL 
\e in mvn 5ett gefcpaten. 

4. Tlä^ Vcnm ^att^ 
mit leuefler atbt^ 
tpolöefhi ÖY ^^t^ Din5cn^ 
by 5er Icucjten aUcin^ 

6e itf rci^t mein^ 

n)oI5eft od er 5ert anftitten. 

5. !Darntit fe mi({^ 
gan^ tnni(|Iv2) 

ma($ leiten t>or an5ern aOen^ 
iBr 0un(ffroutt)f(^afftj 
mynem öerten gifft rrafft^ 
bc\i m\ ^ani^ xool gefallen. 

6. ißr Sternlin miü^ 
er m6n5tlin mit flyt^, 

56 rei^t vnbc ^hn formeret^ 
ir (Daelin Kar^ 
er gcetoitt 6dr^ 
mit D6get v^ grot^ ge?vret. 

7. Tln tum tvffi 
neen iD6gent blvfr, 

5e ii ni$t u>il ant6gen^ 
iBind Koninge Kinöt^ 
mit ID^gent gelin^t^ 
mai^ men fe wol Dorglvfen. 



8. ißr 6en6c fynt 
alfe 6(^nee fo tpttt^ 

mit Kingcn tool ge^v^^^ 
mit iDigent mert^ 
\B fe gee^rt^ 
ate ftcft biDv* gebiret. 

9. IDo Wal i* m\ 5o(^^ 
mit friuwoen no^^ 

bv b\ afl^\?r ergetten^ 
QiYn 66pntna grotl^^ 
af)n vnbctlat^^ 
b\n £eue 5^o t^o my fetten. 

10. U)enn i« anblid, 
5at ICngcfK^t^ 

neen froutDO blvfft t)nuorme5ent 
Vltvn \nnat 6ttt^ 
befft grotpe f(^mert^ 
r>mm ovnentwiUen geleöen. 

11. Dorfert ^efft fitfj 
frif(| wo fr^Y^i 

mvn (Bcmhtf) af)n aUtn forgen^ 
(Bo5t bclpe my 

menn 5at gefc^ege tYlorgen. 

12. ©yn U)orÖt ^^ol5t feft 

bat \s bat bc% 

nun IDan2elmo5t 5o bragen^ 

Via b\nct ub^ 

^olbt itf myn fle6, 

tDO bu t^o my öeyjl fagen. 

' 13. XOat f(^al i« 5y 
5o^n ip&nf($en ^yrmitl 
bat Ott u>er5efl tpofreben^ 
wert (BUid vnb 6eyl^ 
t^o aller työt^ 
t$o i)ynen JunrffriutDlyfen feöen. 

14. Cl^o gu6er Uai^t^ 
(B(Dbt ^ebb in at^t, 

öyn 3funtffr6ua>lyfe leeuendt^ 
©e leue ©oöt 
bolöt bx Hcbs in f^obt^ 
oart^o oyn lyff vnbt leeuenbt. 

15. TDol ys bc lone 
6ytb £ee5tUn fantf^ 

fo jty vc^t befft gefangen, 
6yn uabme ys^ 



108 



t^ie^er^eutfd)e t)olFelie^er• 



K U^l4nt>'0 un^ ^e S^oucTe 4ie^erbttd)et^ 



gar u>ol hdanbt^ 

pc blvfft wol Diiuorörungen. 

18. Stifc^ Vö fY" moöt^ 
Mein \s fyn (Buöt4 
tDo men en ti>o( be\t Fennen^ 
Srdm^ ftftnötlvrf r>ni>t milö^ 

alfa öcyt ^c fi* nennen. 

148. 

1. 

K 1 a n ^ t (D Haber Kubbert^ [ndber 

Kubbert]^ 

aty^ öerte y^ ^^wH^^^ Py*^- 
Kubbert. (D naber Kolanöt^ [naber 

Kolanöt]^ 

tDor&mme ft^al öat fo ]\n. 
K L Hof^an Kftfler leuet ntyn (Breten^ 

Dnoe ^at bringt m\ grot^e fc^mer^. 
Kub. 6y t^o freöen ÄOlanot^ 

V^t ¥^ no(^ tüol ein ft^er^. 

2. 

Kol. 6e Y^ ^nit em »pm Kerrf^off. 
Kub. <D u>eb t>n5e noat \^ai>t oat 
Kol. 6e aeurflen öar^ ^d ft&^tc m\^ 

fe bopn xd wctt) meßt wat 
Kub. 6y t^o freöen guoer Kolanöt, 

t>nbc ^^o 6u myn geboöt. 
Kot. 6&f^ u>o fe t^ofamen Fanten^ 

60 v^ ^Y^ öert \ify\t ^o^t. 

3. 
Kub. ligge ne^^er t)n^e t)orfterfe b\^ 

r>nbt pore wat fe fagen. 
KoL JTeen fo wil irf Dpflaf^n^ 

t)nn^e n>il fe pcnwta^ \(icitn. 
Kub. 60 t)orIat^ irf öy gu^erKolan^t. 
Kot. d6r Kubbert noo biftu gefinöt. 
Kub. ätY^e Kloerf ^eit ft^al ^Y pelpen. 
Kol. 3« fc^la öen KÄfler blin^t. 

4. 
[Kiijl.] TDat mangelt myner tUar- 

greten^ 
bat fe mY fo frombt anfut^. 
Utargaret^a. Jd gel6ue bat ^u 

my ni(^t teueft^ 
gelY* wo xd bf^o bv. 
Kft fle r. !Du ^efffl Porlat^enKoIanöt. 



niarg. 5Dat vs Dorlangefl aeft^e^en. 
Kftjl. 60 wxl xd b\ nu bcDben. 
Kol. ^uerft ^\x Ix^t einer fprictt nccn. 

5. 

Kub. (Bo^t gr&tf^e y^^ 1^»^ ^1^^-* 

gretba, 
3(1 bringen Ytt«> bofes UYe^. 
Utarg. ^)n^e«)atY6^atgu^erKubert^ 

malet m\ niä^t ttvoas xo\^. 
Kub. 3uu)e Kolan&t 10 gejloruen. 
aiarg. (D Kubbert l^effftu yöt gefe^en. 
Kub. !Dar&mme bat a\ leuet 6en 

Kftjter. 

KÄft. ÄY I^*l> ^" Y^^^^^ Ö^l>"- 

6. 
Kub. (D Onbarmf^crtige Utarareta^ 

l^efffhi en gebracht »mmet teeuen. 
KÄft. 66te Jteue Dorlat|> en. 
Kot. 3* u)il ^Y fc^lege geuen. 
niarg. (D Kubbert \bt gerÄnoet my- 
Kub. (D \bt \s b\ nu em Spott. 
Kfifl. Rum b\t t^o m\ mbc leue my. 
KoL 3* fc^la ^en KÄfter !DoW. 

7. 
Kub. S&|> wo ^e ^ar Ugget^ 

öe 6y l^efft Dt|>eru>elt. 
niarg. borgyfF my leuer Kolanöt^ 

myn fi^mert tan Feiner erteQn. 
K&fl. Dmmefikg ys alles trunoren^ 

Fomm niargret^a gba mit my. 
Utarg. Cruwren Fan Äolan^t mc^t 

^elpen^ 

Fomm Kftfler irf gba mit ^y. 

8. 
Rftfl. tRvttöo(^ty^tf(5alybun^crfyn. 
tu arg. ulynen willen b^ffftu 6ann. 
Kol. ^uerfi f^irfhi JTaber Rftfter^ 

ein VOotbt eer ^u bengeyft. 
ttt a r g. leeuet no($ myn leuerKoIanöt 
Rftfl. 5Dat y6 ein 6ertelei^t myn. 
Kol. (Bf)a t^orRerct en Cftt^ ^e Rloct en^ 

y^unöt ft^al myn 6o(^ty6t fyn. 

9. 
tu arg. 04 leue ntntn anbctn bcnn 

Kolan^tf 
bn Rftfter g^a b^nwec^. 
R ft ft. TDil tUargretf^a my rorlatcn. 
tUarg. !Du bijl ein tTarrifi^ (Betf, 



109 



Uie^ei*&eurfd)e t)ol^0lie^et^• 



l. U(>lant>'0 un^ t>e 23oucre 4iet>erbud>er* 



H u fl c r. Iv^^f ^^^^S^^ 3unrf f rouipcn 

trun) irf nit^t. 
KoIan^t. (B^a mafe ^C0 Kfiflcrs 

«raff 
nn \s ntargrctba Rolanöcs^ 
fo g^a öu nü wabab. 

Ul^lan^^e ^^b, : 134. 

149. 

1. Bt> mv tnvn öcrtc^ 
aatt^ Pummeriviii 

fc^r (juclct fitf^ 

in ©rofffal^ angfl pnö fc^mcr^^ 
'U(^ (B(D^t lauf b\ erbarme«^ 
n>Yl \i>t fo gcyt^ niy 'Zlrmcn^ 
in brcnncn^cc Icuee Kcr^. 

2. Äin Sroutpßn ?art^ 
Iccfflyd formcrt^ 

tDo fuEi gebort^ 
^cfft niY cnt^fin^t fo ^att^ 
^}^u £eue ^o^n mv nagen^ 
bringt mv in grot|>c Kagen^ 
novt^f&^pt öc ^cnncfa^jrt 

VDO \B an ^Y^ 

alfe i(f fpor^ 

fo gabt men Beftenbit^ett^ 

04 ^c^^ etfl 5r6ttU)ö a^tt mat^en^ 

nu motb lÄ ^v t>orIat|>en4 

öcrtlecff in f(^n>arcm IcyCt. 

4. CrÄu> wcrcfhi mVi 
tt>o iÄ öenn oct, 

beflcn5ic^IV*i 

in Ztüwcn bencöc ÖYi 

folrfe Crun) t»oIöefl noA be^ol^cn^ 

Oe leue ni(|t tat^en Dorrolöen^ 

bct^ i(f fommc tvcbbct t^o ÖY- 

5. ^Ue6 u>at irf öcnn^ 
n)c^^erfimmc bcrci^t, 
t^o ©antfbartcit^ 

^Y guöee bewYfen taru 
ncncn flYt^ tril icC nicpt fparcn^ 
JDat werflu f&Iueft crfabrem 
wenn pns (ßo^t ^clpct tf^ofamcn. 

Proportio. 

JJlit Sr6utp^cn bo- irf vc^t rennen 

»nöe lopen^ 



bY öiffcn ^upen^ 

bt leue il)o topen^ 

öat irf t^o bv ma^ famcn balbt^ 

^jefffl niY in oj^ner (Bctoalbt 

71^ ^u mvn Dertigee leuelin^ 

lat\) mv alltYÖt &e leuefle fYn^ 

^enn ia ran öv nii^t lat^en tan^ 

bcw\l i* bat Jteeuen ^dn^ 

Dorfebe my ti)o b\^ 

m\n boc^ffe ?y^^ 

bn werjl 0* pelpen niY^ 

vi\) öifter mYner f(|u>arcn Jlobt^ 

fftnfl lYÖe itf ^en bittern ©oöt. 

3* biööe molöefl öoc^ mit foltfen 

(BcöencCen^ 
^Yn öerte niAt frentfen^ 
pn^e alfo (Beo<in(jten4 
wo icC 6y 6o(^ in mYnem Sinn^ 
[0 t)aft gef(^laten in^ 
oenn bn m\ no(^ »eel leuer bifl^ 
öenn alles u>at Dp Hitbcn \b^ 
bat geloue ^u mY^ gan^ fefcrlYtf^ 
&o ^oc^ öirf^ ergeuen mitf^ 
allein bn fc^alt JYn^ 
öe leuefle mYn, 
vnb fünften anöers ntnc^ 
folrfeö reo itf t)p bc tt&wt m\n^ 
bn fi^alt niYn egen fYn. 

©Y* £ce^tIin fY bv t\)on i^^rcn gc- 

futigen^ 
vtf) leue entfprungen^ 
öart^o ^efft mY geöwungen^ 
öe grotbe leue im öerten mYn^ 
belp mY »t^ foltfer pYn^ 
öarut^ mY ni^t tan gepulpen fYu^ 
bn geueft btnn b\ntn willen ^arin^ 
lat^ by crren nic^t^ 
öer Rleffer ftit^^ 
^e t)n6 gii6ed gännen ni(^t, 
^)§öe ^Y »or aUem pnfaK^ 
vnbc bat &Y ^^bt benoabr. 

Ublanb'e ^t>b, : 135. 

150. 

1. © 'U^eIYfe6 Silöt. 
ertoge b\ frun^tlYtf vnb milöt, 
mYnes öerten friuwö »nö tDunne^ 
b\n (Beflißt Ifid^t wo bc Sunne^ 
bn Fanft na all ÖYuem IDiden^ 
mYne$ öerten truren fKQen. 



110 



Uie^et^eur^d)e VoiMxt^tv* 



L U^l4n^'0 nn^ ^t S^oucTe 4ie^erbttd)er« 



2. "Ui^ fc^on mbc wol^tftalbt^ 
crt6gc öy "i^t fo falt^ 

fV öu bo^ nu bcflet^en^ 
öat irf 6y"^^ f^" gcncten^ 
^^ fanjl na all bynem TDillen^ 
mYnee öcrtcn Unten fliQen. 

3. IDcn \bt miglv* fc>n^c [yn^ 
alle tltarter angfl t>n^c pv"i 

öc tvolbc irf Dor ^Y lY^c^^ 
ö^o öu mY mcn nid^t nvfbcn^ 
bn Fanfl rta all b\ncm luillen^ 
mYnc0 öcrtcn tturcn fliUcn 

4. Tl^ leuefte C^ouorfii^t^ 
icC hibb ryotlatt) m\ ni^t^ 
ttifolbt mv ^od^ mvn Iccuen^ 

bn fanfl Y'^t mY nehmen r>nbt geaen, 
öu fanjl na aH ^Y^cm TDiUcn^ 
tiiYrtCö öcctett truren fliOen. 

151- 

1. Uli trurcn F&ntpt balöt fr6uu)öe \ 
bts trofl itf ntY alltY^t^ 

0c6unöt acit^ all m\n 6acC t^orügc, 
i* paep vot wert fvit hiyh (ßclÄ*^ 
3^{)t tpcnoct fitf aÜ m\n tc\bt 

2. 3* ^cbb mY r>iffctn>t\)lt^ 
ein Iccff 6e m\ gcfcU^ 

Se ^>a^6 ein anöern Icuet bcnn my^ 
3rf bin porötungcn gant? feferlYtfi 
alfo geyt^ in bct VOctlt. 

3. Se Ictb firf öfintfen t^o ^anöt^ 
fe fy öc W^ncfle im tanb^ 

battbo bc rvfefl im R6mif(^cn Ky*^ 
^at men nir^t pinöe eres gelYtf^ 
YÖt feYlet aucrfl n>\tf). 

4. ©Ynes gelten men u>ol pinbt^ 
öatftmme mY u>unöet nimpt^ 

bat bn mY AlicE voo mannet me^r^ 
vt\} auermotp vora^tefl fe^r^ 
xoddts ^Y bc^ ni^t get^met 

5. Dorat^te bn niä^t m\^ 
befc^ouu) f&luen b\^ 

m\ vnbt öe mynen nic^t ti^t^ 
[(^outD voat r>an anbctn b\ gefc^ät^^ 
tt>o irf od bin berieft. 



6. 10)1)0 mY orf ni(^t ri^ten^ 
Sunöern b\n fafen fd^lic^ten^ 

^o(^ ^effjltt \bt anbctn me^r geödn^ 

men oarff y^* ^Y "i^* ^<^^ ^^^^ ^^"1 
Ott bifl oarup affgerir^t. 

7. Crftn) ^cbb irf ^Y geleift 
Dntribp öu m\ benoYfeft 

Jd watbc bct Ztiiw t^o aller frifl^ 
DntnWe myne belonung y^i 
3öt frentft fid aü m\n It^bt 

8. Darfimme bn fynes £eeff neen 

pntruüoanmYoue^ 
t>&t yftmmer f)cn* 
Sy fr6u)^en puU, 
y^t mert ^Y no(^ aerfiwen u>ol^ 
oarna öy f^to^n f(9cl^t 

9. Oyt lce^ttin ^ebb itf ^Y gemac^t^ 
t)n^ ybt in öer yH bc^ad^t^ 
Doraitteflu myn^ 

fo fc^ftu) irf bvn^ 
r>nb fo öu tt>ilt^ 
\bt my otf gil^t4 
a^^e v)o guber Hat^t. 

U^Un^'0 «^b♦ : 137» 

152. 

1. ÜO grot^e b\ (bobt im Herten 
^u Dtberme^löe myn^ 

bn linöerft pcte fi^merten^ 

^art^o f^u>are p\n^ 

wenn irf gcöentfe bct Crftn>e öy^i 

tan id nia^t bcnn froly* fyn^ 

vnbe leeuen rpolgemoöt^ 

^enn frounoe itf my t)t^ Serien grunöt^ 

De leue (Boot fpar b\ gefun^t^ 

^olbt ^Y in guöer aä^t^ 

aUein grot^ Hi^ting t)p öy geue^ 

lat^ öy ^e Kleffer nitpt be^regen^ 

trfiwe nic^t öcn TDoröen fyn^ 

öenn fyn lltttn^t ys mit (Bau Dormifc^t^ 

fyn öert ye »uU beöreger lifl^ 

t)olge öo($ 6er UJatnung myn. 

2. IRyn trfiu) ^ebbe itf öy gef(^u>aren^ 
6at tt>eÄu fyns £ceff idoI^ 

por anoern i>t|>erfaren^ 
int öerte gefaüen in^ 
nfimmermcbr t^o porlatben öy^ 
by öyner öanöt bcflenöic^lytf^ 



111 



Y7ie^er^ettrfd)e VoiMit^tr. 



U U^Ian^'e unb ^e 33oucf'0 <Ciebei*bud)er« 



^ar fftmpt bc leuc tY^t, 

öarinne tct ma^ ror t)n^e t>or4 

ppfd^lutcn my Oe leuen 5D6r^ 

leeuen mit bx in fthntvbcn^ 

id 9el6ue nx^i bat bynes aetvten leeuet^ 

öc fo rcc^tfd^apcn* öcr Itcue plegct^ 

öcnn J)u ^art Iceff aUcin^ 

du bifl ntynes tctntnbts vip€r\t^a% 

itf geuc my in öyn gcwalt^ 

betp t)p bc ^cnfa^rt nivit. 

3. Jlcnc OntrÄwe ffialt öu fpiren^ 
öcwylc itf leue Dp ißtot^ 

u)il irf ^Y ni^t Dorfof^rcn^ 

öy ^oI^c^ Iccff t)n^c u>cr6t^ 

öat fprcfc itf oy |>yt by ^ct 6an^t^ 

myn trftu) t)n^c itlft io einem panöt^ 

t)t9 VDolhtbai^tcm 6inn^ 

Dan ^y u>il itf nii^t tpyfen aff^ 

bet|> bat men my örci^t in myn (Braff^ 

öat fAaltu u>croen inn^ 

bat xa fo feI^en tame t^o öy^ 

gef(^ce u>oI offt tan {>o($ ni^t fyn^ 

u>o ^u u>ecjl fftluefl u)ol 

in öynem Ceenfl otag itf (Bcbnlt^ 

öewyle i(f en»orucn ^ebbe ^yn ^^l^t^ 

nic^tee me^r^ my. frentfen fi^aL 

4. Stoutt) Jlat^teaaH bob\ f^noingcn^ 
©u mofl myn Booc fyn^ 

bat leeötlin ft^altu bringen^ 
btt öertaQcrIeueflen myn^ 
[d^üoinge öu b\ Ylcn^e0 r>h et 6n^i 
ri*te my bc Sah fyn fl\txify t>t^^ 
Dnoe fegge ncman^t ^aruan. 
ö>cnn bn ffimpfl t)or leues ^injletUn^ 
mit ^ynem (txxlbcn ft^nduelin 
Moppe fyn lyfe batan^ 
r>nbc gr6t^e myneö öerten Krone 
gyff er bat tccbt vnbc flft^ ^ar^an, 
vnbc bringe my Untwctbt halbt^ 
wenn ^u u>eötjerumm f&mpft t|>o my, 
a^r trüwlyrf toxi irf lohnen ^y^ 
ort^ in öem gronen VOalbt. 

U^lan^'e <&b« : 138* 

153. 

1. ©« trtaen öe ft^ynt fo f^elle, 
t^o £eue6 ^nfler in, 
öar nu twc £eue by einanöer fynt, 
bc matcn fi* balö r>an ^xn. 



I 



2. !De UJet^ter an öer Cinnen ftunbt^ 
^oeff DP Dnöc fantf^ 

Du f(^alt t^o mynem öeren famen, 
Dnbe maten bc n>yle niifyt land. 

3. C^o öynem öeren fame irf nii^t, 
^e y0 my yo nit^t gubt 

i(f (ebbe tbotange gefc^lapen^ 
by fyner 0untffrou«)ert jlol^t. 

4. öeffjlu t^o lange gef^lapen/ 
By fyner Tuntffrouipen flol^t, 

fo fd^attu Worgen f^anaen^ 
ein ©alg ys ^y bereiöt 

5. tDor&mme f(^al i(f Utorgen ^angen^ 
3ftf bin* otf yo ncen Oeeff, 

^at öcrt in mynem yungen lyuc, 
Dat ^ebben bc SrouiDlin fo leeff. 

6. Tllbo bc ^6uef(^e St^ryuer, 
bc erflen Cramen Dpttat^ 

K fpratf gy fiuen Jtan^e0^eren^ 
u geuei my eines tDor^e^ mac^t. 

7. jßfft öar ein Sr^uwlin queme, 
aU Dor yu«) Se^^e^n jla^n, 
u>ol^e gy fc Reifen ebbet fftffen, 
ebbet iDoloe gy fe latf^en ga^n. 

8. ^Ut^obanöt fprarf fitf ein oI^er 

(Bryfe, 
jßin (Dlbc (Bryfe grouu), 
3* tDol^e fe pelfen mbc t&^en^ 
r>nbe fi^Iuten an mynen blanden ^rm. 

9. "Zllfe bc ^ouefc^e St^ryuer, 
bcn leflen Cramen Dptrat, 

Do thln^t öes jungen aiarrfgrauen fyn 

IDYffi 
TDo fe Dor bcn 6<^ryuer ^eyt^ 

10. Jltt jli(^ l^eraff ein Si^ryuer, 
vnbc frifte öyn yunge lyff^ 

Dor öy fo l)cnt gebe^en, 

Des yungen ularrfgrauen fyn UJyff, 

11. ün^ befft Dor my gebe^en, 
6e0 iungen itlarctgrauen . . . 

(I^ier ^at ^m ^teberbuc^ tin i&nt>e). 
U^l4n^'6 4^b« : 139, 

15od)^ettrfc^ in U^Ian^'e alten t)olfe^ 
liebem t7r* 98: iDer (^ubfc^e Betreiber 
nn^ Uad)wti(nnQtn 6« 1009« 



112 



t;tie^er^ettrfd>e t)olF0lte^er* 



I. U^Un^'e un^ ^e S^oucTe 4,Ubtvbnd)tu 



154. 

L 3€t u>et^ mv ein jlolt tdoüctin^ 
bc bü^t fid ^&pfc9 mnbt floedC^ 
Dan '^tuerian^t bct^ t)p öcm Rv^i 
tt)or Dtnöt nten er geuoei^^ 
in einem iDorp fe fatt^ 
C^o Ulartft bat bebe [e lopen^ 
öeöe öoner ^>n^e (Benfe t)orfopen^ 
atd er gen>än^eit n>a6. 

2. Se f)abbc vtü öiner^ (Benfe t)n^e 

öer Anten alfo Deel^ 
xbt btot^ Deel öer penning in^ 
fe neeröe fe rt^ öer tTl6ten^ 
mit UJeyten i>nbt mit Rom^ 
öe lUiuerin »fift ^e rrmen^ 
^e 6etf fonöe fe u>ol T^^ämen^ 
als er geipdn^eit mos. 



3. Se w&nbt niAt wvtf) t>an einer 

etabU 
bat fe t|>o 6ufe was, 
öarinne fe Deel i^o waffen \)at^ 
bat toas ein Ky^^r JDoem^ 
van öeren t>r\b itbbcU&b^ 
Dan fXtondcn t>nbc r>an pafcn^ 
6e Ifabbcn t>tcl t^o f(^affen^ 
\bt toas ein l^illise tv6t 

4. Se trat tool Dor bat tttfinfler^ 
er 66ner ^a^^e fe Deil^ 

ein !Doem^er tvas er a&nfliA 
em öui^te fe frift^ Dnoe gei^ 
6e trat t^om ©oem ^erut^^ 
Si^on IDor&t ^e Ictb ^e lopen^ 
Stonxü VDÜ gy ^e öoner Dorfopen^ 
öragt mv fe $en int ön^. 

5. ©at (BeI^t u)U irf y^^ geuen^ 
u>at vutpe öerte begert^ 

!Dat Broutplin befa$ en tncri^ 
hctif fe öem 5eren geu>er^t^ 
Se btotd) em öe doner fftn^ 
6e fpratf mit er t>an Safen^ 
bat ^rouiDlin bca&nbt t^o lat^en^ 
fe was b\ em aUein. 



6. 6e oaff er (Bel^t Dn^e_grcep fe an^ 
bo(o( 



Dn&e boR)e Dmm eren £yff, 

Se fpraÄ gv fvn ein (Beimvtf IRanm 

itf bin ein TDeltlv* VOv% 

^e Safe ^efft nenen Smn^ 

itf ^ebbe myn Hlanne Dor^eten^ 

ict toxi em fr&n^tf(^op leiflen^ 

gba ^en r>nb bibbct gy ^en. 

7. 3a wil ^e my Dorl6uen^ 
fo u>il itft gerne ^o^n^ 
^* feggc yuu) by (Belouen^ 
itf motp ye^t yli(^ adn^ 
tbo f(^affen |>ei>b icT Dcel^ 
3* ^^bh mynem Doltfe Dorfprafen^ 
i(f n>ot^e en K^uen Fafen^ 
t^o 6ug in myner tTtoL 



i 



8. 6e fpratf i(f n)er5e balb (BafHng 

^dn^ 

^el tSjWyfe £46, 

wil irf yu«) beropen Idn-» 
fo famct tpo rechter ty6t, 
fe fpratf ic u>ilt nii^t öobn. 
3* tarne ni^t in öat tTtun^er, 
yöt fy 6enn Uac^t Dnöe öftfler, 
r>nbc fy by yuu> allein 

9. Vnb fd^olbe itf yuu) ge^orfam fyn, 
bal6e gy my bereept, 

ft^ryuet mynen Uamen in, 
>eimlydt in einen Breeff, 
be fpratf, fo toget my en an, 
fe fprarf mit ftoltem Sinne, 
id $ete Srouu> ißfelinne, 
alfo ^et^ my myn Htann. 

10. ^at ys ein Dngeu^ge JXabme, 
Dan einem ir^hncn IDyff, 

bo ii erft in bc VUhlc ouam, 
ffabbt irf einen flarfen Jtyff, 
myn tßann baöoe nenen Rnecfjt, 
De Setfe moft i* örogen, 
Dam ^Karren Dp öen TDagen, 
©arumm nomet ^e my re^t. 

11. Jp6tftun6tni(^t lange ty6t 6arna, 
6em Deren quemen (Beft, 

^bt vDtttn yöel fofllycr Jtu6t, 



113 



15 



Uie&et*^eutfd)e t)olfeüe^et^ 



I. U^Un^g nnb ^e 33oucP'e ^ie^erb^d)ei^ 



^c gaff cn o* ^at bcfl^ 

$c fpra* t^om Knecht gar [(^u>in^t 

60 in ^c ulolcn ttcocn^ 

ö^o niY öen tTloUet bio^ctt^ 

t>mm fvn 5rouu) Jßfclin. 

12. 5Dc KncAt öeöc ^at mit tptllen^ 
Dnbc gtntf in 6c VXhlcn t)t^^ 

j5c f6$te öen[ftluen HtoÜer^ 

6e ^>an^t cn in ^cm 6ug^ 

5e warff fyn bcuc^I ge^iPinöt^ 

na 7l^clvfcn fi^^cn^ 

myn öcrc Ictb yuw bi^^cn^ 

Dmmc YUQ>c ^rouu> Jßfclin. 

13. 3^öt nam öcn IRiQct ipunöer^ 
wat mccnt ^e mit ^cm Dccr^ 

0n 5em Stall ^arun^cr^ 
i>at fldn öcr Äfcl Dcer^ 
o^a nim i>u tpcltfen ^u n>ilt. 
IDc Knecht ^c nam ^cn (DI^cn^ 
^c ^inöen was ^crfpolöen^ 
öarup rebt ^c öar^cn, 

14. 6c rcbt wol öor(^ öat IRÄnjlcr^ 
bt jßfcl öraucbc fo bart. 

öcnn v^t u>a8 tlaifyt vnot büftct^ 
öc 6ccc ffotbt öat oefctöt^ 
^c tt>a0 ein fcMv* JJlann^ 
Dnbc öac^tc in [yncm Sinnc^ 
\bt u>crc Srouw Äfclinnc^ 
vtibc fe ^aöbc öolÖtfc^oe an. 

15. öc f(^i(f et ga^r balbt einen Baben^ 
^enaff t^o j\ntm Kne^t^ 

6at pe [e tractetcn bcoe^ 
bat tüolbc be ^ebbcn ft^lic^t^ 
mit guöcr Spvfe vnbc IDyn^ 
6ama ft^olbe pe fc D^ren. 
uoenn be wölbe fc^lapen [t^Y^e^ 
in fYn 6(^ldpfamcr fYn 

16. De Kneift bt f^albc VO^n r>nb 

Bcoöt^ 
öart^o Dcel guöer SpY§i 
vbt l^ungett em r>mbc ocbc cm nobt^ 
Daran xoa^ ^c gdr u>y§i 
men gaff cm bt ^lafc^cn duII^ 
öc Knc(^t bt ati^ bat gube^ 



mb gaff bem Äfel bat Dobtt^ 
^e bat^t \bt bc\tt) cm* u)ol. 

17. Darna toci^ ^e cn öc Treppen vp^ 
ins öeren Kamer fYn^ 

vbt f}oxbc cn nemanöt in bem 6n^^ 

fc iDcren all duII ©Yn^ 

bc Kne(|t bebe als l)t feb, 

öe nam batf&tuc Dcere^ 

vnbt hanbt em alle pccrc^ 

mbc Übt \bt ins öcren Ztbbt. 

18. De Knetet gebarst im Sinne^ 
ipat menet mYn 6ere barmit^ 

u>il \)t mit bem Äfel fünben^ 
bc fafe gcualt mY ni^t^ 
öe Dinbt t)eel f^oncr lÖYffi 
noert man Ybt Dan cm innen^ 
fo wert men cn Dorbernen^ 
r&u>t mY fv" flolte £Yff. 

19. öe let^ btn Äfel liggcn, 
vnb fc^lot^ bc Kamer in^ 

bc Knecht bc u>ar Dorfc^wegen^ 
bc gincE t^om 5eren benin^ 
bt öerr fragt cn gefc^winot^ 
befffl mY bc 6afe Dorfe^en^ 
3a 6erc Ybt ye gefc^e^cn^ ? 
u>o gY mY gebeten f}an. 

20. De öere frouwbe fitf \>an berten, 
bat ^e fcfjolbc fAlapcn gan^ 

^c wölbe gar frunbtlYtf fc^cr^cn^ 
mit fYner wolgcbabn^ 
bo quam i)t Dor bat ^tbbt^ 
f^t btbt fc frftnbtlYrf groten^ 
Dnbe ba^tt fe fi^lccp fo fote^ 
bat fe ni^t antwtxt gaff. 

21. 6e toei^ fitf tßobcr nafet t)tb> 
t>nb Unnbt mit blotem Cyff^ 

f)t ba^t bo fe fo DYcnbtlYof fc^noeff-, 

Ybt weer bes tltoUcrs TDYifi 

Dnb was ein frolY* lUann^ 

l)t greep t^o er b^nunber^ 

a^ Stouw Ybt bcYtb mY wunber^ 

bebbe gY ben pclg noify an. 

22. 5c greep ^cnunber httf) an btn 

Buetf^ 
bc öcrc wolgcrfift 



114 



1 



Uie^tv^tntfd^t VolMit^tv. 



L U^l4n^'0 unt> t>e 23ottcf '0 ^iet>etbüd)et** 



TIA SroutPlin xoc fvn gy ^ ^"^1 

Ja tottf) ni(^t tpo oyt v^^ 

als ^c fe t^o fi* toec^^ 

Stonrx> tüil gy ^^^^ errpafen^ 

öc Knc(^t flunöt butcn pnbc lac^et^ 

trat Yö m\n 6crc ein üarr. 

23. ©0 grecp ^e alfo lyfe^ 
\)c \)abb im 8c^^c necn tonto^ 
i)t grccp 5cn ißfel an ^e 3?fcni^ 
crfl Dilt ^em 5eren t^o^ 

öo rccp \)t [ynem Kncd^t^ 
ö^o mv ocn iBfcI ^ennc^^ 
men mot^t my funfl üorbrcnnen^ 
fo gcfc^ege m\ cuen rc(^t. 

24. De Srouu) ^)cfft my bebragen^ 
»nöc bracht in grot^c JXoot^ 

6c ^cfft fd^cnbtlY* gclagen^ 

^c flatt bcn Äfcl öoot^ 

in einem groten Corn^ 

3(f u>il by leuer laten f(|in5en^ 



öenn fcfjolöe irf mit öy S&nöen^ 
^6rt t^o 0)0 ginÄ v^t JTtoten. 

25. lUen febet öem UtoUer als cuen^ 
6e loöt en Dor (ßerit^t^ 

bem ntoUer moft ^e geuen^ 
(B(Dbt geue bem Äfel be (Bit^t^ 
va tiPtnti^ (Bftlöen bat^ 
an por öee Äfete leeuenöt^ 
beöbe leuer öunöert geucn^ 
oai ntmaxibt a>eer geu>ar 

26. 'Ulfe 0ef(^fit^ ben Jlarren^ 
De Boler tPiUen |vn4 

fe tti)n an Äfete Karren^ 
Dnöe fxttm fuluejl barin^ 
öüntfen fi* frifd^ »nbe geyl^ 
ia mit öen frdmen Tüynen^ 
willen fe Solfi^op* brvuen^ 
pnbe te^en im Uarrenfeel. 

U^lan^'d ^^b. : 109. 



/